Skip to main content

Full text of "Chartularium Universitatis parisiensis. Sub auspiciis Consilii generalis facultatum parisiensium ex diversis bibliothecis tabulariisque collegit et cum authenticis chartis contulit Henricus Denifle auxiliante Aemilio Chatelain"

See other formats 


(W^ 


^  / 


CHARTULARIUM 


UNIVERSITATIS   PARISIENSIS 


-■*  .i  l.)  * 


^*"*^  Tari^    UK>'>ver5'«t"-e  de 


CHARTULARIUM 

UNIVERSITATIS  PARISIENSIS 


SUB  AUSPIGIIS  CONSILII  GENERALIS  FACULTATUM  PARISIENSIUM 

EX  DIVERSIS  BIBLIOTHECIS  TABULARIISQUE  GOLLEGIT 
CUM  AUTHENTICIS  CHARTIS  CONTULIT,   NOTISQUE  ILLUSTRAVIT 

HENRIGUS  DENIFLE,  O.  P. 

IN   ARGHIVO   APOSTOLICAE    SEDIS    ROMANAE   VICARIUS,   ACADEMIARUM   VINDOBONENSIS 

ET    BEROLINENSIS   SOCIUS 


AUXILIANTE 


AEMILIO   CHATELAIN 

BIBLIOTHECAE    UNIVERSITATIS    IN    SORBONA    CONSERVATORE    ADJUNCTO. 


TOMUS    II,    SEGTIO  PRIOR 

AB    ANNO    MGGLXXXVI    USQUE    AD    ANNUM    M  GGG  L. 


PARISIIS 

EX  TYPIS  FRATRUM  DELALAIN 

VIA  A  SORBONE   DICTA. 

ANNO    MDCCCLXXXXl. 


J-F 


x-> 


INTRODUCTIO 


Universitalis  Parisiensis  historia  in  medio  aevo  magna  pars  est  historiae  ecclesiasticae, 
annahum  htterariorum,  cuUurae  humanae  omnium  nationum^  maxime  vero  Franciae.  Nam 
si  Universitas  omnis  sibi  proposuit  universis  doctrinas  impertiri,  nulla  magis  consihum  suum 
exsecuta  est  quam  Universitas  Parisiensis.  In  plerisque  rebus  ad  fldem  vel  ad  scientiam  per- 
tinentibus,  ut  reges,  ita  pontifices  vidimus  ab  Universitate  Parisiensi  vel  a  singuhs  ejusdem 
membris  sententiam  efflagilantes.  Tum  minimus  in  iila  conquisitus  gradus  adeo  nobihs  erat, 
ut  jusad  beneficium  in  quacumque  regione  obtinendum  traheret;  at  qui  magisterin  llieologia 
evaserat  ad  maximas  ecclesiasticas  dignitates  se  pervenire  posse  merito  confidebat;  itaque  pere- 
grini  scholares  saepius  inter  suos  titulos  nomen  magistri  Parisiensis  gloriose  ostentabant. 

Cum  tot  popuhs  et  tam  variis  quaestionibus  mixla  fuerit  Universitas  nostra^  tum  de  theo- 
logicis^tum  de  philosophicisrebus,  tum  de  medicina,  inde  maguae  mohs  est  Chartularium  ejus 
condere.  Gravium  enim  harum  quaestionum  vastitatem  amplecti  necesse  est,  cum  aliarum 
Universitatum  monumenta  colligenti  unum  idemque  quasi  filum  sequendum.  Nihilominus 
Parisiensi  Universitati  Chartularium  ejus  generis  parare  voluimus  quod  nulla  adhuc  Univer- 
sdas  possideret. 

Hoc  volumen  usque  ad  Augusti  22"™  diem  an.  1350  extenditur,  quo  tempore  in  regiium 
pervenit  Johannes  II  rex  Franciae  :  magni  momenti  locum  obtinet  inter  nostri  Ghartularii 
volumina,  quia  in  eo  de  spatio  historiae  usque  ad  hanc  diem  obscurissimo  agitur;  plurimam 
enim  operam  docti  saeculo  xiii  vel  aetati  Schismate  famosae,  minorem  vero  spatio  interjecto 
navaverunt. 

Nomina  tot  virorum  ediscimus  postea  celeberrimorum,  tunc  studiis  primum  incumben- 
tium;  nos  juvat  cursum  honorum,  dignitatum,  munerum  iis  tributorum  percensere.  Sic  plu- 
rimos  tempore  Schismalis  eminentes,  in  adolescentia  initia  scientiarum  accipientes  deprehen- 
dimus.  Universitatem  ipsam  Parisiensem  in  summo  gloriae  culmine  positam  videre  est,  quod 
vergente  saeculo  xni  et  ineunte  saec.  xiv  conservat,  mox  deflorescente  fama  relinquet.  Saepe 
dixerunt  Universitalem  Parisiensem  siimmura  auctoritatis  gloriaeque  fasligium  tempore  Schis- 
matis  adeptam  '.  Non  ita  res  est  :  auctoritatem  quidem  adhuc  illa  aetate  retinuit,  tum  propter 

1.  Vid.  ScHWAB,  Johannes  Gerson  (Wurzbur-,',  1858).  page  57.  Cf.  Thurot,  De  VOrganisulion  de  Venseignement,  etc, 
p.  207. 

*«  Chart.  Univ.  Paris.  U,  1.  a 


VI  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 

famam  anfiquam,  tiim  propter  quosdam  celeberrimos  Universitatis  magistros,  ut  Petrum  de 
AiLLiAco,  JoHANNEM  Gerson  :  at  jam  vigor  et  spiritus  intimus  aberat;  quod  optime  probant 
chartae  ab  ipsa  Universitale  temporis  praedicti  scriptae.  Inclinatio  quam  e  Schismate  natam 
putant,  jam  ab  aetate  in  hoc  volumine  comprehensa  grassatur. 

Introductionem  in  res  Universitatis  Parisiensis  ann.  I286-I350  difTerre  debemus  ad  volu- 
minis  II  partem  alteram,  quae  Collegia  complectetur.  Nam  sine  Collegiis  non  plenam  studiorum 
faciem  ostendere  valeremus.  Hic  tantuin  paucis  verbis  inquiremus  quibus  causis  defloruerit 
Universitas  Parisiensis,  ex  quo  apparebit  quare  plura  documenta,  quae  primo  intuitu  quibus- 
dam  supervacanea  videri  possent,  in  Charlularium  admiserimus. 

II 

Status  GBNERALis  Univcrsitas  Parisiensis  ante  omnia  locus  theologiae  proprius  habebaf  ur.  «  Haec  fuit  alias 

Universitatis. 

suppositio  Facultatis  theologiae,  ait  Joh.  Gerson,  ut  sicut  est  una  fides  et  unum  capuf  in  spiri- 
tualibus,  sic  sif  unicus  et  praecipuus  studii  theolojfici  fons  incorrupfus,  a  quo  cefera  theologiae 
sfudia  velut  rivuli  deriventur.  »  {Opp.,  ed.  Dupin,  I,  105.)  Hunc  fontem  incorruptum  Parisiis 
omnes  quaerebant;  ceterae  scientiae  servire  fheologiae  debebant.  An.  1333  adhuc  Armandus 
de  Bellovisu,  Ord.  Praed.,  de  «  Universitate  sfudii  Paris.  »  confessus  est  :  «  quod  non  inme- 
rifo  quo  ad  fheologiam  dici  pofest  sfudium  studiorum  »  (Bibl.  publ.  Canfabrig.,  Ji,  3.  10, 
fol.  38'').  Omnis  itaque  labor  in  eo  erat  ut  magisfri  digni  theologiae  tradereutur;  ad  hoc 
instituebantur  diversi  acfus  theologici,  imposifi  iis  etiam  qui  jam  Bibliam  Sententiasque 
legerant;  ad  hoc  plures  annos  exspectandum  erat  post  lecturam  Sententiarum  priusquam 
hcentiam  et  magisterium  peferent'. 

At  usus  iste,  quo  splendebat  Facultas  theologica  Parisiensis  adhuc  ineunfe  saec.  xiv,  mox 
fissura  quadam  discussus  est,  unde  inchnata  et  in  deterius  lapsa  est  paulatim  Universitas.  Actus 
scholasficos,  quos  subire  debebant  «  baccalarei  formati »  et  quicumque  ad  magisterium  in 
Universifateconabantur  pervenire,  mulfi  aegro  animo  ferebant.  Et  quia  insuper  tantum  de 
biennio  in  biennium  licenfia  theologica  conferebatur,  ne  nimium  exspecfarenf,  potentes 
pafronos  summo  pontifici,  quofies  potuere,  miserunt  ab  eo  aetatis  vacationem  et  licentiam  «  ex 
grafia  »  impetraturos.  Favor  iste  studiis  exitiosus,  cujus  exempla  jam  quaedam  bullae  Nico- 
lailVet  paparum  sequenfium  praebuerant,  non  ita  multum  nocebat  quando  rarissimus  eraf. 
Sed  cum  Johanne  XXII  quasi  in  usum  venif,  concedente  papa  ut  cancellarius  Paris.  licentiam 
tribueret^  ante  peractos  annos  quos  sfatuta  praefixerant.  Sub  eodem  papa  etiam  mos  in- 
valuit  ut  quibusdam  (refraganfibus  stafufis)  permitteretur  Sententias  vacationum  tempore, 

1.  V.  Indicem  rerum :  Vnh-ers.  Paris.,  theol.,  Baccal.  formatus. 

2.  V.  Indicem  rerum,  sub  roce  Cancellarius  Paris. 
a. 


INTRODUCTIO.  VII 


quaado  nec  magistrorum  nec  audientium  copia  Parisiis  aderat  {vid.  p.  690,  n"  16),  legere,  ita 
ut  tales  baccalarei  post  hanc  brevein  lecturam  formati  eiperfecti  existimarenlur^ 

Hoc  jam  tempore  praeterea  quRndoque  pecuniam  adjuvasse  tirones  ad  licentiam  a  can- 
cellario  Paris.  obtinendam,  coUigere  possumus  e  n°  1185,  (24),  not.  3. 

Pejus  etiam  luit  quod  pontifices  periniserunt  plerosque  licentiam  accipere  extra  Parisios 
in  civitatibus  quibus  studium  generale  concessum  exstabat  quidem,  sed  nondum  theologicas 
cathedras  possederat.  Tali  venialicentiatus  in  theologia  jura  omnia  habebat  licentiato  Parisiensi 
tributa.  Sic  data  est  (juibusdam  licentia  Tolosae,  Alontispessulani,  Aurelianis,  Andegavis, 
Bononiae,  Paduae,e/c.,  quod  probanl  mulla  documenla  in  hoc  voluminecongesta^;  quandoque 
etiam  in  generalibus  variorum  Ordinum  Capitulis  (n"  1166,  not.),  ubi  semper  aliqui 
magistri  in  theologia  aderant^.  Audacia  candidatorum  eo  processit,  ut  se  promoveri  peterent  in 
civitatibus  ubi  nullum  erat  studium  generale,  quare  Curia  Romana  exclamabat :  Cur  non  «  in 
stabuloporcorum?»  (n"  1085),  etad  id  indulgentiae  in  CuriaRomana  ventumest,  utipsibacca- 
larei  magistrum  sub  quo  hcentiarentur  possent  eligere''.  —  Clemens  Vprimus  in  istam  facihta- 
tem  ingressus  est  {vid.  n™  674,  706),  quam  Johannes  XXII  libens,  liberior  etiam  Clemens  VI 
exhibuit,  nec  posteri  papae  abjecerunt.  Tales  indulgentias  neque  Universitati  Parisiensi,  neque 
ipsi  scientiae  profuisse  satis  patet.  Malum  sero  agnovit  Johannes  XXII  senex  cum  putaret 
multas  indecentias  inde  natas,  velletque  in  poslerum  »  a  concessione  htterarum  talium  absti- 
nere  »  [vi'J.  n"""  965).  Maxiina  erat  calamitas  quod  imbecilli,  qiii  oinnes  qiiidem  Parisiis  olim 
studuerant,  sed  Actus  et  Examina  Parisiensia  rerormidabant,  inventis  patronis,  fiebant  magistri 
in  alia  civitale,  cum  Parisiis  a  gradu  repulsi  nierito  fuissent.  Parisiis  (pioque,  multis  licentiam 
ex  gratia  adeptis,  pariim  scientia  proficiebat.  Actus,  disputationes,  tentamina  curtare  conati 
sunt,  atque  candidati  non  eam  sollertiam,  peritiam,  solidilatem  habuerunt,  qua  eminebant 
ii  qui,  ut  loquebantur,  rigorose  licentiati'  fueranl. 

Insuper  his  jam  mos  invaluerat  ut  magisterium  in  theologia  veluti  in  legibus  et  decretis 
quasi  via  ad  dignitates  altissimas  vel  pinguia  beneficia  ecclesiastica  aestiraaretur;  Universitas 
ipsa  ea  pro  membris  suisefflagitabat  "^.  Magisterium  seu  rigorose,  seu  ex  gratia  adepti  in  eamdem 
cupidilatem  ingrediebantur;  neque  eos  pudebat  quandoque  apontifice  dignitatem  episcopalem 
et    quascumque   alias    dignitates   supplicare    {vid.    n"'   1098,    1099).    Avenionenses  papae 

1.  V.  Indicem  rerum  :  Facultas  theol.,  Vacationes. 

2.  V.  Indicem  rer.,  sub  voce  Cancell.  Paris.  Non  pi^aetermittendum,  multa  documenta  deesse,  papamque  saepe  vivae 
Tocis  oraculo  facultatem  dedisse.  V.  n»-»  1059,  not.  8,  n"°'  1107,  not.  3,  »>"»  1173. 

3.  Sic  in  Capitulo  generali  Ord.  Praed.  n"  830  notato  novem  magistri,  in  Capitulo  generali  Eremit.  S.  Augustiui  Basileau 
an.  1351,  Jun.  5,  eelebrato  aderant  novem  et  decem  (Conl.  Matthiae  Nuewenburg.  ap.  Bcehmer-Huber,  Font.  rer.  Germ., 
IV,  280). 

4.  Cf.  n""  1107.  In  aetate  posteriori  frequentius  hoc  evenit. 

5.  V.  n»  1185,  (24). 

6.  Y.  ex.  gr.  n»'  742,  743,  746,  747,  749,  750,  1101,  uot. 


VIII  CHARTUL.VRIUM     UNIVERS.      PARIS. 

annuerunt,  praeter  Beuedictuni  XII,  qui  ut  in  danda  licentia  ila  in  ea  re  justam  severitatem 
exhibuit'. 

Hic  rerum  status  Facultati  quoque  artium  nocuit ;  in  qua  actuum  exercitiorumque  dispen- 
sationes  saepius  permissae  sunt,  ne  serius  candidati  potentum  amici  ad  theologicam  vel  aham 
Facultatem  et  ad  beueticia  perveuirent.  Quod  eximie  intellexit  Ricardus  de  Bury,  in  suo  Phi- 
lobiblon'^,  qui  liber  an.  1344  (1345),  Januar.  24,  completus  est,  scribens  : 

«  Tyrones  scolastici  soliditatem  doctrine,  quam  veteres  habuerunt,  tam  paucis  lucubratiunculis  non  attingunt, 
quantum[cum]que  funganlur  honoribus,  censeantur  nominibus,  auctorizentur  habitibus,  locenturque  solemniter 
in  catiiedris  seniorum.  Prisciani  regulas  et  Donati  statim  de  cunis  crepti,  et  celeriter  ablactati  perlingunt;  Cate- 
gorias,  Perihermenias,  in  cujus  scriptura  summus  Aristoteles  calamum  in  corde  tinxisse  confingitur,  infantili 
balbutie  resonant  impuberes  et  imberbes.  Quarum  facultalum  itinera  dispendioso  compendio,  damnosoque  diplo- 
male  transmeantes,  in  sacrum  Moysen  manus  injiciunt  violentas,  ac  se  tenebrosis  aquis  in  nubibus  aeris  faciliter 
aspergentes,  ad  pontificatus  infulam  caput  parant,  nulla  decoratum  canicie  senectutis.  Promovent  plurimum  istam 
pestem  juvanlque  ad  istum  phantasticum  clericatum  tam  pernicibus  passibus  attingendum  papalis  provisio  seduc- 
tivis  precibus  impetrata,  necnon  et  preces(que  repelli  non  possuut)  cardinaliuni  et  potentum,  amicorum  cupiditas 
et  parentum,  qui  edificantes  Sion  in  sanguinibus  prius  suis  nepotibus  et  alumnis  ecclesiasticas  dignitates  antici- 
pant,  quam  nature  successu  vel  doctrine  temperie  maturescant''. 

Isto,  proh  dolor,  paroxysnio,  quem  plangimus,  Parisiense  paUadium  nostris  mestis  temporibus  cernimus  jam 
sublatum,  ubi  tepuit,  immo  fere  friguit  zelus  scole  tam  nobilis,  cujus  olim  radii  lucem  dabant  universis  angulis 
orbis  terre.  Quiescit  ibidem  jam  calamus  omnis  scribe,  nec  librorum  generatio  propagatur  ulterius,  nec  est  qui 
«  incipiat  novus  auctor  habcri  ».  Involvunt  sententias  sermonibus  imperitis,  et  omnis  logice  proprietate  privantur, 
nisi  quod  Anglicanas  subtilitates,  quibus  palam  detrahunt,  vigiliis  furtivis  addiscunt.  » 

Haec  omnia  optime  congruunt  cum  rerum  conditione  .saec.  xiv-xvi  vigente.  Cupido 
pinguium  beneficiorum  ecclesiasticorum  magnam  partem  clericorum  occupabat;  unde  benefi- 
ciorum  dignitatumque  toties  cumulalio  et  commutatio^  immo  abbatiarum  et  episcopatuum, 
adeo  ut  quidam  per  brevissimum  (antum  temporis  spatium  eodem  munere  fungerentur.  Cujus 
moris  multa  indicia  Chartularium  nostrum  praebet.  lude  pericula  plurima  ecclesiae  toti  impen- 
debant.  Cum  illi  qui  gradum  in  theologia  conseculi  erant^  simplices  parochias  persaepe 
respuerent,  imperiti  plerumque  curati  nominati  sunt  qui  nunquam  theologiae  studuerant  [vid. 

1.  Inter  documenta  ne  uiiuin  quidem  allertur  quo  Benedictus  XII  aiinorum  dispeusatiouem  vel  licentiam  ex  gratia  tri- 
buerit.  Numerus  1056  non  est  ad  rem.  Quam  severe  quaedam  obsequia  antecessoris  sui  improbaverit  et  ipse  modicus  in  largi- 
tionibus  fuerit  ostentat  codex  Bibl.  Nat.  Paris.  lat.  4204  (fol.  44-561')  continens  Extravagantes  Benedicti  XII,  et  not.  2  ad 
u>^  1013.  In  Arch.  Vatic,  arm.  3i,  n°  4S,  intcr  variorum  paparum  Extravagantes  inveniuntur  epistolae  Benedicti  XII  fere 
eaedem  atquc  in  Cod.  Paris. 

2.  Kd.  by  E.  C.  Thomas  (Loudon,  18S8),  c.  9,  p,  87.  Ed.  Cocheris,  p.  247. 

3.  Ad  i-em  etiam  facit  Alvaiius  Pelagius  in  suo  opere  Johanni  XXII  inscripto  De  planctu  ecclesiae,  II,  art.  33-34,  ed. 
Lugduu.  1517.  (Bibl.  Nat.  Paris.,  ms.  lat.  31<J7,  fol.  145;  Vatic.  4280,  fol.  189''.) 

4.  Hic  magna  historicis  difficultas,  cum  inveniunt  quemdam  beneOcio  instructum  et  alium  ejusdem  noininis  alio  munitum 
beneficio,  decidere  an  idem  sit  uecne.  Varia  beneficia  equidem  non  obstant  quiu  de  uno  eodemque  agatur,  qui  idem  duo  simul 
beneficia  cumulare  poterat  vel  altero  post  alterum  frui;  sic,  exempli  gratia,  Petrus  de  Croc  canonicus  Claromontensis  fuit  postea 
episcopus  Claromouteusis.  Quetif-Kchard  (I,  48'Jj,  sed  imprimis  Leclerc  in  Hist.  litt.  de  la  France,  XXV,  98,  nolunt  admit- 
tere  eumdem  esse  ac  magistrum  Petrum  de  Alvernia,  qui  fuit  canonicus  Parisiensis;  sed  Petrus  de  Croc  siuiul  duobus  canonica- 
tibus  Iruebatur.  ( Vid.  n"  596.) 


INTRODUCTIO  IX 

not.  2  ad  n""  729),  canoaicatus  et  praebendas  vacantes  saepius  artistae  et  medici  occupabant ' . 
Revera  Parisios  venerunt  niulti  pauperes  vel  qui  studendo  consumpserant  patrimonium 
et  sine  beneficiis  ecclesiasticis  nec  vivere  nec  studia  persequi  potuissent^.  Simplices  clerici  vel 
subdiaconi  vel  diacoui  libentius  multi  remanserunt;  nam  beneficia  conferri  poterant  eliam  iis 
qui  non  conquisiverant  sacerdotium  quod  quaedam  onera  imponebat.  Itaque  supplicationibus 
papam  torquebant  ut  a  promotione  ad  sacerdotium  dispensarentur'.  Subdiaconos  etiam  videmus 
factos  esse  curatos  (cujus  exemplum  p.  631,  not.  16),  et  cancellarium  Paris.  Johannem  de 
Blesis,  in  minoribus  tantum  constitutum,  iterato  supplicantem  ne  ad  sacros  ordines  promoveri 
adstringeretur  (««'</.  n"""  883). 

Ordines  religiosi,  quibus  debetur  maxima  pars  theologorum  medio  aevo,  vigorem 
antiquum  plus  minusve  amiserant,  quem  Capitula  generalia  Ordinum  et  papa  Benedictus  XII 
restituere  conabantur.  Experientia  docet,  rehcto  spiritu  religioso  in  Ordinibus,  fervorem 
quoque  studiorum  ibidern  prolabi.  Quam  dissolutionem  morum  in  Collegia  religiosorum 
Parisiis  quandoque  irrepsisse,  nos  monent  n'  1022  (Cisterc),  et  1058  (Cluniac).  Cluniacense 
Collegium  isto  tempore  per  20  annos  doctore  Parisiensi  caruit  (n°  1090).  Contra,  magisterium 
religiosis  privilegia  et  exemptiones  conferebat  et  eos  majora  sperare  sinebat.  Hinc  studium 
multorum  ante  alios  confratres  perveniendi  ad  lecturam  Sententiarum  Parisiis,  et  per  hoc  ad 
magisterium  in  theologia.  Religiosi  imprimis  dispensationem  a  papa  petebant  ut  Sententias 
quamprimum  et  quidem  brevi  tempore,  iii  vacationibus  scilicet,  possent  legere  et  saepe 
saepius  praemature  ad  magisterium  aspirabant,  non  praesentati  a  superioribus.  Hinc  invidia 
inter  consodales,  qui  aliquoties  impedimento  esse  conabantur  quin  ad  lecturam  Sententiarum 
etmagisterium  isti  pervenirent.  Cujus  rei  notabile  exemplum  affert  n"'875  (c/.  et  n"  632),  Hinc 
studium  aliorum,  potentum  amicorum  suffragiis  suffultorum,  licentiam  accipiendi  extra  Pari- 
sios,  velut  quandoque  curarunt  per  personas  extra  Ordinem  constitutas,  immo  per  muHeres 
poenitentes  (n°  1135),  ad  studium  Parisiense  mitti  (n°  876).  Certe  isti  minime  apliores  inter 
fratres  fuerunt.  Multiplicati  sunt  quidem  magistri,  sed  non  profecit  doctrina,  ita  ut  huic 
rerum  conditioni  adaptare  possimus  verba  :  «i  Multiplicasti  gentem,  et  non  magnificasli 
laetitiam  »  [Isai.,  ix,  3). 

Tertia  causa  cur  studia  Parisiensia  praecipitata  sint  inde  est  quod  Pontifices  perniiserunl 
theologiam  doceri  et  licentiam  dari  in  multis  aliis  Universitalibus.  Ad  hanc  concessionem  via 
sternebatur  per  dispensationes,  de  quibus  supra  verba  fecimus.  Theologiae  magisteriuni 
saeculo  xiii  sola  Lniversitas  Parisiensis  conferebat,  exceptis  Oxouiensi  et  Cantabrigiensi.  In 
curia  quidem  Romana  lecturae  theologicae  vigebant,  promotiones  vero  tantum  cum  exceptione 

1.  Quaatum  ad  artistas  ubique  in  Yolumiue  exempla,  quod  ad  medicos  attinet,  v.  imprimis  n"»  924,  925,  not. 

2.  V.  ex.  gr.  n™  793,  1070,  not.;  1101,  1126,  p.  642,  et  not.  21. 

3.  De  liis  ubique  iu  nostro  Cliartulario  exempla. 


X  CHAKTULARIUM     UNIVEHS.      PARiS. 

(ni^  265,  266,  sub  Alexandro  IV;  n^^  639,  640,  sub  Benediclo  XI).  Universitas  Tolosana,  etsi  ad 
imaginem  Parisiensis  formata',  non  promotiones  larj.nebatur ;  ideo  stupebat  Benedictus  XII 
anno  1335  cancellarium  Tolosanae  ecclesiae  cuidam  Ordinis  Minorum  magisterium  in  theologia 
concessisse  {vid.  n"'  993-994).  Immo  post  an.  1360,  Octob.  1,  etiam  quando  jam  dederit 
Tolosanae  Universitati  Innocentius  VI  copiam  in  theologia  promovendi,  nihilo  secius  Eremitae 
S.  Augustini  aliique  Ordines  rehgiosi,  quorum  membra  theologiam  tamen  Tolosae  docebant, 
honoris  causa  Parisiensi  Universilati  debiti  noluerunt  gradus  theologicos  in  civitate  Tolosana 
conferri,  ut  liquet  e  litteris  Urbani  V,  an.  1365,  Maii  8,  scriptis  priori  et  fratribus  Eremit. 
S.  August.  in  Capitulum  generale  Senis  convenientibus.Tum  pontifexin  eo  concessam  faculta- 
tem  restrinxit,  ut  studium  Tolosanum  solummodo  «  de  triennio  in  triennium  »  licentiam  in 
theologia  conferret^.  De  ceteris  saeculi  xiv  ineuntis  Universitatibus  loqui  supersedemus,  quae 
vel  non  vixerunt  velut  Apamiensis,  vel  non  adeo  creverunt  ut  theologiam,  permisso  quan- 
quam  impetrato,  ab  eo  tempore  docerent. 

Auctore  vero  Clemente  VI  theologicae  lecliones  et  licentiae  admissae  sunt  an.  1343  Pisis, 
an.  1347  Pragae,  an.  1349  Florentiae  posteaque  in  plurimis  ahis  Universitatibus,  auctoribus 
papis  sequentibus',  imprimis  regnante  Schismate,  cum  Romanus  seu  verus  papa  theologicam 
institutionem  variis  Universitatibus,  quae  sibi  serviebant,  concedere  coactus  esset,  Francia 
cum  suis  Universitatibus  antipapae  adhaerente.  Certe  in  principio  ea  concessio  non  bono  doc- 
trinae  consulebat.  Cum  enim  novae  Universitates  magistris  non  abundarent,  eo  facilior  adma- 
gisterium  fiebat  promotio,  et  minus  sufficientes,  immo  indigni  stimulabantur  ad  refugium  illuc 
quaerendum.  Eremitarum  S.  Augustini  superiores  intellexerunt  et  a  papa  Innocentio  VI 
an.  1355,  Jun.  22,  sententiamobtinuerunt,  qua  nullus  frater  Ordinis  sine  speciali  superiorum 
licentia  in  ceteris  Universitatibus  praeter  Paris.,  Oxon.,  Canlabrig.  posset  magistrari  (Reg. 
Aven.  Innoc.  VI,  vol.  X,  fol.  472). 

Sed,  quidquid  id  est,  Parisiensis  Universitas  antiquam  imperii  summam  gradatim  amisit; 

1.  V.  Denifle,  Bie  Universitdten,  I,  325,  sq. 

2.  «  Cum  uon  intendimus  quod  privilegia  apostolice  sedis  ludibrio  habeantur,  et  prout  nostis  civitati  Tliolosane... 
privilegium  studii  generalis  in  sacra  pagina  per  sedem  apostolicam  sit  concessum,  cui  per  vos  et  quosdam  alios  religiosos  in 
favorera  Parisiensis  studii  certis  adinventis  cautelis  prout  audivimus  derogatur  :  volumus  et  mandamus  quod  in  dicto  studio 
fiant  magistri  in  sacra  pagina  de  triennio  in  triennium,  et  quod  ad  diclum  studium  viros  ydoneos  ad  legendum  Seatentias,  qui 
possint  postmodum  esse  ydouei  ad  suscipiendum  houorem  magisterii  transmittatis,  quodque  hii  qui  in  ipso  studio  fuerint 
magistrati  houoribus  ct  privilegiis  studio  prefato  Parisiensi  coucessis  plene  gaudeaut  tam  iu  dicto  Ordine  quam  etiam  extra 
illum  »  (Reg.  Secret.  Urbani  V,  n»  217,  fol.  93'').  Id  documeiitum,  perinde  atque  plura  alia,  frustra  quaesiveris  apud  FouB- 
NIER,  Lej  Statut^  et  PrimUges  des  Universites  fraiifaises,  t.  I.  Satis  sit  monere  in  Arcliivo  Vaticano  atque  in  Arch.  nat. 
Paris.  consorvari  iustrumeuta  ad  Uuiversitates  Aureliaueusem,  Tolosanam,  iMontispessulauam  pertinentia,  quae  illum  editorem 
fugeruut.  Ea  tantummodo  edidimus  quae  quodam  vinculo  cum  Universitate  Parisieusi  counectuutur  (v.  infra  n"»  755,  993, 
994,  1084,  etc). 

3.  lunocentius  VI  et  Urbanus  V,  nati  et  educati  in  Francia  meridionali,  curam  singularem  impendebant  studiis  Franoiae 
meridioualis,  ut  Tolosae  et  Montispessulaui.  Multa  adhuo  inedila  documenta  Arch.  Vat.  praeter  jam  nota  hanc  sollicitudinem 
illustraut. 


INTRODUCTIO.  XI 

multi  insuper  in  propria  regione  Iheologiae  ceterisque  scientiis  studere  quam  iter  longinquum 
aggredi  maluerunt. 

Inclinationem  Universitatis  Parisiensis  probat  quoque  doctrinae  puritas  vitiata,  postquam 
scholae  sterilium  inter  Scotistas  Thomistasque  contentionum  sonis  rcsponsarunt.  Plerique  tum 
curae  cordique  habuerunt  novas  sententias  quaerere,  in  artibus  primum,  deinde  in  theologia 
conantes,  cum  traditas  a  magistris  doctrinas  nimium  vulgares  reputarent.  In  nova  irruebant  a 
primis  studiorum  annis,  neque  exspectabant  donec  magisterium  in  theologia  adepti  essent. 
Videmus  in  hoc  volumine  errores  theologicos  alumnorum  Universitatis  Parisiensis  generaliter  e 
cerebro  baccalareorum  vel  hcentiatorum  in  theologia  egressos',  illudque  etiam  post  an.  1350 
observamus.  Si  quis  quosdam  errores  utpote  Nicolai  de  Ultricuria,  Johannis  de  Mirecuria 
diligenter  inspexerit,  id  propositum  auctoribus  fuisse  istis  putabit  ut  paradoxa  et  nunquam 
audita  contra  sententiam  omnium  proferrent.  In  hac  ingeniorum  conditione  falsa  explicatio 
quaestionis  de  visione  bcatifica  a  Johanne  XXII  proposita,  qui  doctor  utriusque  juris  erat, 
nedum  magisterium  in  theologia  consecutus  esset  [vid.  p.  427),  non  opportuna  fuit. 

Haec  est  etiam  periodus  in  qua,  veluti  jam  ab  ineunte  saec.  xiv,  vix  unus  theologus 
sedem  occupavit  episcopalem  Paris.,  cujus  antistites  personae  non  extraneae  Universitati  erant 
theologicaque  scientia  saec.  xiii  claruerant  auctoritatemque  non  modicam  in  rebus  theologicis 
et  philosophicis  exercuerant.  Guillelmus  de  Baufeto  medicus  fuit;  Hugo  de  Bisuntio  decret. 
doctor;  Simon  Matifas  et  Guillelnius  de  Chanaco  et  Audoinus  legum,  Fulco  juris  utriusque 
professores^.  Sohim  Stephanum  de  Borrelo  unam  quasi  exceptionem  fuisse  videtur. 

In  artium  Facultate  quae  jam  saeculo  xiii  desinente  collapsa  erat,  contentiones  inter 
Realistas  ac  Nominalistas  calidius  quam  unquam  exarserunt.  Et  Universitas  contra  alteros 
insurgere  {vid.  n°'  1023,  1042)  coacta  est,  quanquam  nihil  fructus  exinde  consecutura  fuerit. 
Sola  medicinae  Facultas,  si  saeculum  xiii  respexeris,  hoc  tempore  Parisiis  adolevit  et  ma- 
jorem  auctoritatem  adepta  est.  Decrelorum  scientia  Aurelianis  semper  praevaluit. 

Ea  studiorum  prolapsio,  ruina,  quae  aetate  sequente  perseveravit,  ad  ultimum  gradum 
tempore  Schismatis  pervenit.  Universitas  Paris.  tunc  suae  dignitatis  fere  oblita  est.  Primus 
cancellarius  hujus  aetatis,  Johannes  de  Calore,  olim  errorcs  suos  revocare  coactus  est.  Suc- 
cessor  ejus,  Nicolaus  de  S.  Saturnino,  0.  Praed.,  cum  cardinalis  S.  Martini  in  Montibus  esset, 
cancellariam  Paris.  quidem  occupavit,  .sed  non  dandae  licentiae  curam  adhibuit.  Postea 
Johannes  Blankart,  quasi  vendendo  baccalareis  licentiam,  turpcm  cupiditatis  famam  adeptus 
est.  Deinde  Johannes  de  Guignecourt,  Universitate  consentiente,  licentiam  in  theologia  dare 
et  ad  magisterium  promovere  ausus  est  et  quidem  per  tres  annos,  quanquam  ipse  nihil  nisi 

1.  Ut  Nicolai  de  Ultricuria,  Johannis  Serv.  B.  Mar.,  Eliae  de  Corso,  Guidonis  de  Veeli,  Petri  de  Monteregali,  Henrici 
Anglici,  Ricliardi  de  Lincolnia,  Johaniiis  de  Mirecuria,  Joliannis  Guyon.  V.  Indicem  rer.  :  Facultas  theoi.,  Errores. 

2.  V.  Indicem  personarum.  In  eo  tempore  a  plurimis  legum  protessoribus  ubique  sedes  episcopales  tenebantur. 


Xll 


CHARTUL\KIUM      UNIVERS.      PARIS. 


baccalareus  in  theologia  erat;  solum  sub  Pelro  de  Ailliaco,  ejus  successore,  res  demum  ad 
antiquas  regulas  redintegrataest'.  Similem  ncgligentiam  adan.  1290  quidemjam  observamus, 
cum  cancellarius  Paris.  ad  dandas  licentias  in  artibus  quemdam  instituit,  qui  nunquam  in 
artibus  licentiatus  erat;  sed  Universitas  tum  contra  cancellarium  insurrexit  (n"  569,  p.  45). 
Poslea  substilutos  canceliarii  seu  subcancellarii  apud  S.  Genovefam  magistros  in  theol. ,  apud 
Nostram  Dominam  baccal.  in  theol.  electos  videmus  [vid.  n°  1185,  (9),  not.  8),  qui  taraen  tunc 
temporis  semper  gradum  magistralem  in  artibus  consecuti  erant. 

Ut  recte  de  his  omnibus  existimetur,  ne  modus  excedatur  decet.  Causae  quoque  exterae 
addebantur,  scilicet  bella  cum  Flandris  et  Anglis;  excitatio  animorum  talibus  casibus  semper 
adjuncta  minime  Universitati  profuif.  Idem  dicendum  de  terribili  mortalitate  quae  totam 
Europam  populavit.  Verba  decani  et  Capituli  Paris.  Clementi  VI  papae  lamentantium,  Univer- 
silati  Paris.  generaliter  adaptare  possumus  :  «  quod  propter  morlahtatem,  que  Deo  permitlente 
civitatem  Paris.  et  partes  convicinas  invasit,  est  in  eadem  ecclesia  diminutus  numerus  mini- 
strorum »  (Suppl.  Clem.  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  92^  ad  an.  1349,  Sept.  9). 

Non  omnes  insuper  in  Universitate  studentes  eamdem  viam  ingiessos  esse  confitendum 
est;  supererant  tam  religiosi  quam  saeculares  qui  animo  excelso  de  scientia  sola  solliciti  erant. 
Ceterum  quemadmodum  spiritum  antiquae  disciplinae  renovare  in  membris  Ordines  religiosi 
conati  sunt,  sic  Universitas  et  singulae  Facultates  Nalionesque  prohibitionibus,  statutis,  regulis 
ruinam  vitare  tentaverunt,  ut  iu  hoc  volumine  videmus.  Fatendum  quoque  consuetudines 
bonas  et  institutiones  quasdam  saeculo  xiii  inauguratas,  magis  in  hoc  tempore  formatas  esse. 
Denique  CoUegia  quaedam  saecularia  ut  Navarrae  et  Sorbonae,  imprimis  Sorbonae,  severiorem 
disciplinam  tam  de  moribus  quam  de  scientia  in  suos  alumnos  exercueruut.  Haec  disciplina 
ingeniorum  et  animorum  toti  Universitati  salutaris  fuit,  et  videbimus  in  aetate  posteriori  Soi^ 
bouam  hegemoniam  antiquam  Universilatis  Paris.  in  rebus  theologicis  arripientem  oculosque 
totius  Europae  ad  Universitatem  Paris.  atlrahentem. 


III 


DOCUMBNTA 
POTIORA. 


Medic. 


Documenta  nondum  edila  (de  notis  infra  IV  verba  faciemus)  multo  plura  in  hoc  volu 
mine  quam  in  primo  lector  inveniet;  liceat  gravissima  saltem  hic  recensere  : 

Instrumenta  deprobationibus  medicorum(n'  804,  826,  8.39,  852,  882), de  disputationibus 
eorum  (n""  1029);  de  viris  vel  feminismedicinam  illicite  praclicantibus  (n'  693  sqq.,  811-817), 
quae  quanquam  faslidiosa  similitudine  aliquoties  displicent,  tamen  mulla  destalutis  priscis  et 
usibus  Facultatis  medicinae  jamdudum  amissis  nos  docent;  alque  ea  quae  litem  respiciunt 


1.  De  serie  Cancellariorum  v.  infra,  111. 


INTRODUCTIO. 


XIII 


acerbam  inter  saluberrimara  Facultatem  medicinae  et  cancellarium  ecclesiae  Parisiensis  ortam 
(n' 918-943). 

Fere  omnia  quae  attulimus  de  visione  beatifica  (n*  970-987,  995)  nova  sunt  vel  novam 
saltem  faciem  rebus  afferunt ;  unde  patet  Universitatein  Parisiensem  vel  thoo'.  Facultatis  niagi- 
stros  in  hac  quaestione,  quae  totius  orbis  doctos  agitabat,  primas  partes  tenuisse. 

Errores  qui  Universitatem  Paris.  turbaverunt  a  Johanne  de  PoUiaco  usque  ad  Johannem 
de  Mirecuria,  ignotis  adhibitis  documentis,  plerumque  res  circumstantes  inaudifo  modo 
illustrant ' . 

Maximi  momenti  sunt  Rotuli  quos  ad  summum  pontificem  mittebant  singulae  Facultates, 
jamque  ut  ex  ipsis  Rotulis,  itaex  notis  quas  subjecimus,  facile  patebit  quae  fuerit  in  eis  rebus 
Universitatis  Parisiensis  consuetudo.  Equidem  in  praefatione  tomi  I  (pag.  xxx)  promiseramus 
eos  Rotulos  simul  cum  Actis  nationis  Germanicae  Bos  edituros;  at  nomina  magistrorum  quae 
in  Rotulis  occurrunt,  eadem  saepe  inveniuntur  in  documentis  ipsis  ad  Universitatem  pertinen- 
tibus;  itaque  eos  edere  in  Chartulario  debemus.  Ex  Rotulis  hic  primum  divulgatis  (n'H062, 
1104,  1131,  1162-1165,  1175)  inter  aha  apparet  quam  a  vero  aberraverit  dihgentissimus 
Carolus  Thurot,  qui,  cum  Vaticanis  Regestis  indigeret,  asseruit  (pag.  33,  nota  1) :  «Le  nombre 
des  maltres  r^gents  de  toutes  les  Facult^s  peut  etre  6valu6  a  200,  aux  6poques  les  plus  floris- 
santes  de  TUniversit^  » .  Immo  in  Rotulo  ab  una  Facultate  arfiuni  anno  1349  misso  (n°  1 165) 
invenimus  enumeratos  502  magistros  regcntes ;  neque  obliviscendum  non  omnia  membra 
Universifatis  illius  aetatis  in  Rotulis  nominari,  sed  fanfummodo  ea  quae  beneficium  quoddam 
vel  favorem  efflagitabant  ^.  Ifaque  valde  dolemus  Rotulos  anfiquiores  iis  quae  protulimus  nunc 
amissos  esse,  quia  Regesfa  ipsa  Supplicafionum  in  quibus  inscribebantur  non  ad  nosfram  aeta- 
tem  pervenerunt;  quot  nominibus  nunfiorum,  baccalareorum,  magisfrorum  historiam  locuple- 
tassent ! 

Copiam  documentorum  pontificalium  insignem  dedimus,  quae  spectant  ad  baccalareos  in 
theologia  atque  in  decretis  ad  hcentiam  nitenfes  (v.  supra,  II). 


Visio  beat. 


EiTOres. 


Rotuli. 


Licent 


1.  V.  Indicem  rerum  :  Univers.  Paris.,  facult.  theol.,  Errores. 

2.  V.  Denifle,  Die  Universitaten,  etc,  I,  123.  Rotuli  Universitatis  Parisiensis  servati  in  Arcliivo  Vaticano  differunt  a 
Rotulis  ceterarum  Universitatum.  quorum  potiores  primus  Denifle  in  Die  Universitdlen,  t.  I,  annotavit.  Universitatis  Paris. 
Rotuli  solummodo  magistros  numerosos  variarum  Facultatum  complectuntur;  et  raro,  sed  separatim,  inveniuntur  etiam 
Rotuli  baccalareorum  licentiandorumque  in  theologiae  Facultate.  Ceterarum  Universitatura  magni  Rotuli,  praesertim  tem- 
pore  Schismatis,  paucos  magislros  et  multos  licentiatos,  baccalareos.  scholares  continent.  Caveant  vero  editores  Rotu- 
lorum  ne  putent  his  Rotulis  plenum  personarum  Universitatum  catalogum  exhiberi,  quemadmodum  Fournier,  Les  Statuts  et 
PriviUges,  II,  136,  not.  1-3,  ubi  ex  Rotulis  Univ.  Montispessulanae  an.  1378  quot  fuerint  ibidem  magistri,  baccalarei,  scho- 
lares  concludit.  Ut  supra  diximus,  in  Rotulis  ii  tantum  nominabantur  qiii  beneficium  quoddam  vel  favorem  quemdam  efflagita- 
bant.  Errat  Fournier  cum  animo  concipero  videatur  Facultati  legum  Montispessulani  illo  tempore  duos  doclores  praeter 
quosdam  licentiatos,  baccalareos  et  scholares;  Facultati  medicinae  octo  magistros,  tres  liccntiatos,  septemdecim  baccalartos  et 
viginti  septem  scholares;  Facultati  artium  unum  tantum  magistrum  et  undecim  scholares  adfuisse!  Practerea  quidam  inter 
nominatos  in  Rotulis  aliquoties  Universitatem  pro  eis  beneficiura  petentem  jam  antea  reliquerant,  ut  patct  ex  Actis  procu- 
ratorum  Nationis  Anglicanae,  passim,  et  infra  in  notis  ad  n™  1165,  Nat.  Anglic.  Ubique  idem  vigebat  usus. 

*»  Charl.  Univ.  Paris.  II,  1.  b 


Ord.  relig. 


Templarii. 


Computus. 


Librarii, 
Stationarii. 


Jnramenta, 
Statuta. 


XIV  CHARTULARIOM     UNIVERS.     PARIS. 

Nec  minirai  ponderis  aestimanda  omnia  quae  hic  afferuntur  de  Ordinibus  religiosis ' ; 
quippe  qui  tantam  partem  in  studiis,  praesertim  in  docenda  theologia,  per  medium  aevum 
obtinuerint.  Parisiis  enim  theologicas  cathedras  fere  omnes  religiosi,  immo  rehgiosi  mendi- 
cantes  tenuerunt.  Necesse  visum  est  nulla  neghgere  quae  Ordinum  institutionem  tot  scbolari- 
bus  traditam  possent  illustrare.  Praeterea  non  raodo  Parisiis,  sed  in  ahis  Franciae  civitatibus, 
idem  notandum  :  in  Universitate  Tolosana,  et  posleaMontispessulani,  Avenione,  perindeatque 
in  Itaha  Bononiae,  Paduae,  Perusiae,  Florentiae,  in  Angha  Oxoniae  et  Cantabrigiae,  in  Ger- 
mania  Pragae,  Vindobonae,  Coloniae,  etc,  theologicae  cathedrae  ex  Ordinibus  rehgiosis  pen- 
debant.  Quicumque  earum  Universitatura  Chartularium  vel  historiam  aggreditur  mancam 
atque  inchoatam  operam  rehnquet,  nisi  societatem  consuetudinemque  variorum  Ordinura  cura 
iisdem  Universitatibus  inquirere  studuerit^. 

Chartae  quas  eruimus  de  famosahte  Templariorum  (n'  664,  666)  et  de  pertinaci  conten- 
tione  Bonifatu  VIII  pontificis  cum  rege  Phihppo  IV  (p.  93-104)  optimedocent  quae  tunc  fuerit 
Universitatis  Parisiensis  auctoritas,  gratia,  potentia. 

Non  ultiraura  locura  tenet  fragraentum  computi  hic  primum  editi  (n°  1 184).  Constat  inter 
eruditos  quanti  pretii  sit  ille  coraputus  quem  nuper  ex  mutilo  quodam  Regesto  anni  1464  vul- 
gavit  Spirgatis  [Beihefte  z.  Centralblatt  f.  Bibliothekwesen,\,  Leipzig,  1888);  quanto  studio 
accipiendus  noster,  centum  et  triginta  annis  vetustior? 

Aestimanda  sunt  pariter  instruraenta  etnotae,  quae  ad  librarios  et  stationarios  Paris.  refe- 
runtur,  quorum  non  minus  quara  89  noraina  spatio  50  annorura  in  Actis  Universitatis  occur- 
runt'.  NuIIum  aliud  institutura  raedii  aevi  tot  librariis  abundavit.  Ne  raireris,  Bibliam  Pari- 
siensem  hoc  tempore  plus  quolibet  alio  libro  Parisiis  exaratam  et  ad  exteros  transraissam  esse. 

Denique  multa  juramenta  (n°  1185),  quibus  tot  statuta  saepe  amissa  cognoscere  licet, 
nondum  in  vulgus  emissa  erant;  aha  etiara  juramenta  Facultatis  artium  adjungere  poteramus, 
quae,  v.  g.,  Cod.  Harcurianus  pro  Natione  Normannorum  praebet  (fol.  14,  15,  128-136);  sed, 
utijara  ad  Juraraenta  notaviraus,  tempore  sequenti  condila  aliis  volumiuibus  reservamus. 
Neque  penitus  cognita  erant  statuta  Facultatis  theologiae  quae  adjecimus  (n°  1189) ;  ea  quldem 
ad  aetatera  posteriorem  pertinent,  atinhoc  jam  volumine  edenda  erant,  quia  plurimas  partes 
antiquas  retinuerunt,  et  saepe  illustrant  statuta,  ordinationes,  usus  Facultahs  theologiae  in 
hoc  voluraineobvios;  praeterea  cum  statutis  aetatis  prioris  (n°  1188)  necessario  connectuntur. 


1.  V.  Jndicem  rer.  sub  diTersis  nominibus  et  infra  p.  xxi  sq. 

2.  Sunt  etiam  nunc  quidam  qui  non  distinguunt  facile  Ordines  intcr  se;  sic,  ex.  g.,  A.  Olokia  in  Monumenti  della 
Vniversitd  di  Padova  (Padova,  1888),  I,  548  sqq.,  decem  et  octo  magistros  ei  Ord.  Eremitarum  S.  Augustini,  quorum  qui- 
dam  iufra  afferuntur,  Dominicanos  nuncupat,  cum  documenta  tamen  ab  ipso  ibid.  et  in  tom.  II  rclata  Ord.  Eremitarum 
expresse  nominent. 

3.  V.  Indicem  rer.  :  Univers.  Paris.,  Librarii.  De  librariis  et  stationariis  Paris.  et  distinctione  inter  utrosque  v.  nunc 
P.  Oelalain,  ie  Libraire  parisien  du  xiii»  au  xv«  si^cle  (Paris,  1891). 

*, 


INTRODUCTIO. 


XV 


Superest  ut  seriem  cancellariorura  ecclesiae  Parisiensis,  quam  in  t.  I  (p.  xix,  not.  3), 
aggredi  incepimus,  hic  emendatam  et  completam  novis  docuraentis,  quoties  potuimus,  pera- 
gamus  usque  ad  finem  xiv'  saeculi  : 

NicoLAUS  DE  NoNANcuRiA,  I284-I288  circa  fin.  (n»  55i,  not.). 

Bertaudus  de  S.  Dionysio,  1388-1295  c.  fln.  (n»  55i,  not.). 

Petrus  de  S.  Audomaho,  1296,  Jun.  17  (n»  SgS),  usque  ante  Jul.  8,  i3o3. 

SiMON  DE  Guibervilla,  anlc  Jul.  8,  i3o3  (n»  635),  usque  an.  circ.  i3og  (n"  673,  not.  i). 

Franciscus  Caraccioli,  ab  an.  circ.  i3o9-i3i6,  Mali  3i  (n"  686,  not.). 

Thomas  de  Bailliaco,  i3i6,  ante  Sept.  27  (n°  686,  not.)-i328,  Jun.  g  (n°  879,  not.). 

Johannes  de  Blesis,  1828,  ante  Decemb.  i3  (n°  883),  usque  1329,  ante  Sept.  i5. 

Gdillelmus  Bernardi  de  Narbona,  1329,  Sept.  i5  (n"  8g6),  usque  i336,  anle  Martii  7. 

RoBERTUs  DE  Bardis,  i336,  Martii  7  (n°  gg^),  usque  i34g,  ante  Octob.  a6. 

JoHANNES  DE  AciAco,  i34g,  autc  Octob.  26  (n°  1177),  usque  i36o,  circ.  Octob. 

Grimerius  Bonifach,  i36o,  med.  Octob.  (n<>  1177,  not.  3),  usque  1870,  ante  Octob.  20. 

JoHANNES  Petri  de  Calore,  1870,  Octob.  20  (u»  ii65,  nat.  Gallic,  not.  g),  usque  an.  circ.  i38o. 

NicoLAUS  DE  S.  Saturnino,  Ord.  Praed.,  S.  Martini  in  Mont.  presb.  card.,  an.  circ.  i38o,  usque  an.  i38i,  ante 

Jul.  i5  (Reg.  Aven.  Clement.  VU,  vol.  XXII,  fol.  63) '. 
JoHANNES  Blankart,  i38i,  Jul.  i5  (Reg.  Aven.  cit.),  juramentum  praestitit  August.   i4  (Arch.  Vat.   Collect. 

Aven.,  n°  i44o,  fol.  i5o),  usque  i386,  ante  Sept.  28. 
JoHANNEs  DE  GuiGNECouRTE,   i386,  Sept.  28   (Rcg.   Aven.  Clement.  VII,  vol.  XLI,  fol.   2o32)-i38g,  Octob.  7 

(ibid.,  vol.  LIV,  de  praeb.  vacant.,  quat.  4). 
Petrus  de  Ailliaco,   1389,  Octob.  7   (Reg.  Aven.  cit.)  3-i3g5,    post  April.  i3    (Reg.  Aven.    Benedicti  XIII, 

vol.  VI,  fol.  89). 
JoHANNES  Gerson,  i3g5,  April.  i3  (Reg.  Aven.  cit.)  *. 


Cancell.  Paris. 


IV 

Eamdem  fere  rationem,  quam  in  t.   I  (p.  xxx)  exposuimus,  in  praesenti  torao  secuti    ratio  editionis. 
sumus;  at  propter  novos  fontes  copiaque  materiarum  inspecta  quaedam  mutare  decuit. 

Collegia  saecularia  primum  excludere  visura  est;  pleraque  enim  eo  tempore  fundata  sunt ; 
de  quibus  documenta  si  cura  actis  ad  Universitatem  proprie  pertinentibus  miscuissemus,  timen- 
dura  erat  ne  quaedam  confusio  oriretur.  Praeterea  quodque  Collegium  exigua  quasi  respublica 
fuit  in  ingentiuniversarumlitterarura  scientiarumque  republica;  ideo  singulis  separatira  stu- 
dendura,  et  in  tomi  II  parte  altera  de  omnibus  Collegiis  usque  ad  finem  saeculi  xiv  tractare 
praetuliraus.  Non  idera  incoramodura  in  torao  I  obstitit,  quia  Collegia  pauca  constituta  erant. 


1.  Nicolaus  tamen  minime  licentiam  dabat.  Proptcrea  in  Arcli.  Vat.  Collect.  Aven.,  n»  440,  semper  Johanaes  de  Calore  ut 
«  predecessor  immediatus  »  Johannis  Blankart  affertur.  Nihilominus  Nicolaus  per  breve  tempus  ante  J.  Blankart  cancellariam 
Parisiensem  tenuit,  ut  Clemens  VII  in  Reg.  citato  testis  est. 

2.  Ibid.  Blankart  resijjnasse  dicitur. 

3.  Guignecourte  et  Pctrus  permutaverunt  suam  dignitatem  suasque  praebendas.  Petrus  cancellariam  recepit,  Guignecourtc 
Tero  Ambian.  et  Meldens.  canonicatus,  dum  adhuc  esset  baccalareus  in  theologia,  obtinuit,  quam  permutationem  Clemena  VII 
Oetob.  7  confirmavit.  Perperam  igitur  Salemuier,  Pelrus  de  Alliaco,  p.  34,  scribit  Petrum  electum  esse  caAcellarium  Paris. 

4.  Sub  hac  temporis  nota  Benedictus  XIII  (Petrus  de  Luna)  ei  cancellariam  Paris.  reservavit,  vacaturam  per  consecratio- 
nem  Petri  Ailliaci  in  episc.  Aniciens.  (elect.  hoc  au.,  April.  2;  Reg.  Aven.  Bened.  XIII,  vol.  I,  fol.  179). 


XVI  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 

In  lioc  volumine  litium  iustrumenta  quandoque  in  unum  collegimus,  quanquam  unius 
vel  duorum  annorum  intervallo  restricte  distabant,  commodo  lectoris  inservire  rati ;  sic  acta  de 
illicite  praclicantibus,  de  dissidio  inter  Facultutem  medicinae  et  cancellarium  Parisien- 
sem,  de  visioue  beatifica,  de  lite  ortainter  Universitatem  et  cancellarium  Ecclesiae  Parisiensis. 
In  Appendicem  quaedam  remisimus,  litteris  minutis  divulganda,  seu  quia  longiora,  seu 
quia  certa  temporis  notacarent,  seu  quia  aetatem  posteriorem  redolent,  ut  statuta  Facultatis 
theologiae  n°  1189. 

Fons  novus  nec  spernendus  accessit,  id  est  SuppUces  libelli  ad  curiam  Romanam  missi, 
qui  in  Arch.  Vat.  cum  Clemente  VI  incipiunt,  ut  infra  dicemus  cuni  de  fontibus  agemus.  Sup- 
plices  libellos  adire  vulgo  negligunt,  cum  facilius  sit  Regesta  buUarum  evolvere  quae  hoc  tem- 
pore  in  primis  paginis  quodam  indice  rerura  instructa  sunt,  tah  autem  subsidio  indigeant  sup- 
plicationum  Regesta;  in  iis  pagina  quaeque  aliquando  septem  aut  octodocumentis  refertaest, 
itaque  omniaoculisperlustranda.  Veruni  optimam  praesidiorum  parlem  sibi  praeciderit  si  quis 
Suppliceslibellos  neglexerit;  nam  fontem  rerum  praecipuum  suppeditant,  ubi  nomiua  phira, 
circumstancias  saepius,  res  singulares  fusius  inveneris  quam  in  ipsis  Pontificiim  bullis,  quae, 
supplicationibus  responsum  dando,  plerumque  nihil  novi  in  priore  parte  cujusque  continent, 
in  altera  formulis  solitis  et  parvi  momenti  sententiis  replentur.  Praeterea  Chartularium,  hoc 
est  docuinentorumcompagem,parantibus,  eo  praeferendi  sunt  Supphces  libelli,  quod  breviore 
spatio  res  suggerunt.  Infeliciter  non  omnes  adhuc  habemus,  nonnulli  perierunt.  Ouoties 
potuimus,  textum  e  Supplicibus  libellis  hausimus,  mandatum  apostohcum  e  Regesto  bullarum 
in  notas  paucis  verbis  referentes. 

Saepius  quam  in  tomo  I  documenta  in  breve  cogere  debuimus.  Certe  Acta  ipsa  Universi- 
tatis,  Statufa,  regulas  nunquam  amputavimus,  sed  non  pauca  minoris  ponderis  instrumentain 
notis  cumulare  decuit'.  Siclitteras  pontificales,  quibus  beneficia  magistris  Parisiensibus  tri- 
buebantur,  quasdam  insigniores  tantum  retuhmus,  ut  saltem  exemplar  charlarum  hujus 
generis  nou  deesset,  sicut  nonnullas  chartas  exscripsimus  ad  assignandam  certam  aetatem 
quibusdam  magistris  Parisiensibus,  ahas  notis  reservantes.  At  etiam  in  notis  omnes  referre 
modum  excedisset'^.  In  lite  quoque  Facultatis  medicinae  contra  cancellarium  Parisiensem, 
plurimis  chartis  parum  novi  afferentibus  notae  refugium  fuerunt ;  eamdemque  rationem  aliis 
materiarum  globis  adhibuimus. 

Adde  huc  quod  pro  documento  toto  saepe  summarium  vel  epitomen  dedimus,  litteris 
italkk  impressum,  talis  tamen  naturae  ut  nihil  necessarii,  immo  nullum  proprium  nomen, 

1.  Hanc  viam  jam  iu  primo  volumine  inceperamus;  itaque  miramur  cam  sententiam  ap.  Fournier,  Statuts  et  Privi- 
liges,  etc,  II,  p.  x  (qui  in  nostro  tom.  I  invenit  «  tres  peu  de  choses  nouvelles  »)  :  «  Je  ne  pouvais  faire  comme  le  P.  Deuifle 
(edere  in  extenso  documenta)  i  cause  de  la  masse  enorme  des  materiaux  que  j'uvais  a  examiner  ».  Quare  laborem  suum  nostro 
purjjare  nititur?  Praetcrea  isli  an  nobis  euormis  materiarum  moles  exploranda  fuerit,  aliis  dijudicandum  relinquemus, 

2,  V.  u"™  1101,  uot..  quaulum  ad  multos  supplices  libellos. 


fNTKODUCTIO.  XVII 

omitteretur,  verbis  documenti  ipsis  usi.  Insuper  quando  instrumenta  in  extenso  edendaerant, 
formulas  solitas,  vulgares  sententias,  vanas  clausuias  omisimus,  suppletis  punctis  vel  voce 
«e^c.  i>  notata. 

Idem  de  Rotulis  dicemus.  Formulasin  illis  obvias  semel  indicavimus.  Nominibus  singulis 
supervacaneum  visumest  quidquam  addere,  si  personae  beneficia  ecclesiastica  ad  coUationem 
episcoporum,  abbatum,  monasteriorum,  capitulorum  petebant;  generaliler  enim  nescitur  in  iis 
casibus  beneficium  occuparint  necno,  vel  quale  beneficium  eoncessum  fuerit.  Sed  quoties 
canonicatus  aliaeve  dignitates  tribuuntur,  diligenter  notamus;  nam  valde  conducit  bisto- 
riae  personarum  dignoscendae  singillatim  exsequi  quae  munera  singulae  obtinuerint.  Rotulus 
theologorum  v.  g.  anni  1349  (n°  H62)  sic  nos  docet  quot  magistri  Parisios  reliquerint  ut 
ecclesias  cum  beneficiis  oblatas  acciperent,  quod  rainime  semper  evenit. 

Notas  multo  plures  huic  tomo  quani  primo  congessimus.  Quae  ut  lectoribus  ita  aucto-  Notae. 

ribus  lucro  sunt,  nam  notas  faciendo  necesse  est  textus  perscrutari,  unde  aduUeratas  a  hbrariis 
sententias  corrigere,  justam  temporis  significationem  restituere,  personas  sub  varia  forma 
recognoscere,  documentorum  nexus  amplecti  vacat.  Nuda  documenta  si  quis  edere  satis  duxerit, 
caveat  ne  liber  ille  quem  sudarit  pro  simphce  amanuensium  opera  judicetur,  praesertim  si 
mendis  numerosis  hinc  inde  scateat.  Non  adeo  lamen  uberes  esse  notas  ut  nihil  dicendum 
supersit,  facile  doctus  lector  intelliget.  Equidem  scimus  in  tomo  I  nos  potuisse  de  quibusdam 
personis,  etiamque  in  praesenti  volumine,  multo  plura  referre  et  facilem  quandoque  operum 
nomenclaturam  nominibus  medii  aevi  celeberrimis  subjicere;  at  finis  quidam  in  ista  via  sta- 
tuendus.  Opera  parum  cognita  praesertim  annotare  vohiimus.  Vitam  tot  virorum  doctrina 
inclytorum^  illustrare  ex  fonlibus  semper  principahbus,  ante  omnia  ex  Regestis  Pontificum 
vel  regum,  hoc  opus,  hic  labor  fuit.  In  aninio  habebamus  curriculum  vitae  htterariae  reslituere, 
quando  quisque  in  Universitate  fuerit  baccalareus  vel  licentialus  vel  doctor,  quam  scientiam 
professus  sit,  quotannos  in  eadem  Facultate,  in  Universitate  egerit^,  quae  beneficia  eccles.  et 
quas  dignitates  hoc  tempore  occupaverit,  studiose  inquirentes.  Similes  notas  submiuislrant 
Pontificum  Regesta,  quae  nunquam  eo  modo,  quem  ad  Chartularium  nostrum  adhibuimus, 
inspecta,  evoluta,  perlecta  fuerant.  Regestis  etiam  Vaticanis  hoc  Iribuendum  quod  nomina  in 
ahis  fontibus  nianca  aduheralave  supplere  vel  emendare  in  notis  potuimus;  satis  sit  citare 
nomina  niagistrorum  in  medicina  quae  codex  recens  Archivi  Nat.  Paris.  ab  imperilo  rei  palaeo- 
graphicae  scriptus,  Iristi  conditione  offerebat,  plerumque  ex  Vaticanis  Regestis  restituimus. 

1.  Nota  nomini  primum  citato  plerumque  additur.  Sic  in  Indice  personarum,  jam  longiore,  indicia  repetere  in  extenso 
vitavimus. 

2.  Utile  est  cernere  quod  tempus  quidam  in  Universitate  Parisiensi  consumpserint.  Eiempla  singularia  dedimus  (n»  1070, 
not.);  is  qui  fortasse  omnium  diutissime  Parisiis  actu  rexit  nuncupatur  Radulphus  Glachardi  (n"  1165).  jam  magister  artium 
an.  1349,  adhuc  an.  1387  quanquam  gravis  84  annis  decanus  Fac.  theologiae,  et  regens  in  eadem  per  36  annos  fuit  (Reg. 
Suppl.  Clem.  VII,  an,  9,  parte  1,  fol.  1);  sic  in  Uuiversitate  Parisiensi  plus  quam  octo  luatra  tloruit. 


XVIII  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PA.RIS. 

Notas  hujus  generis^  si  omittat  is  qui  Chartularium  Universilatis  aggreditur,  scientia 
semper  desiderabit,  aut  ahi  post  venturo  idem  labor  ab  integro  ordiendus.  Equidem  materiam 
non  exhaustam  a  nobis  fatemur ;  quod  nulli  daretur.  Praeterea  multis  nominibus  personarum 
parvi  momenti  notas  apponere  conscii  omisimus;  jam  longiores  nostras  forte  notas  critici 
invenient. 

Tandem  ex  Regestis  paparum  tempus  quo  Universitatis  membra  episcopi  vel  cardinales 
facti  sunt  saepius  emendavimus,  de  quo  tempore  generaliter,  imprimis  de  mensibus,  hbri  doc- 
tissimi  erroribus  scatent.  Falsa  hucusque  recepta  tempora  non  semper  retuhmus;  adeat  lector 
GxMS,  Se?'ies  episcop.,  hbrum  ex  Gallia  Christ.*  variarumque  nationum  operibus  contlatum. 

Regesta  paparum  a  nobis  evoluta  pro  notis  usque  ad  Petrura  de  Luna  (Renedictum  XIII) 
fere  200000  epistolas  (cum  Regesta  sola  Joh.  XXII  et  Clementis  VI  jam  120  000  contineant) 
praebebant  quae  inspiciendae  fuerunt;  inde  pro  Chartulario  circa  8000  notas  extraximus. 

Consilio  quorumdam  obsecuti,  saepius  quam  in  t.  I  vocibus  in  rebus  Universitatis,  prae- 
sertim  in  juramentis  et  statutis  obviis,  annotavimus  explicationes,  quae  statutis  quoque 
aliarum  Universitatum,  ad  imaginem  Parisiensis  formatarum,  non  inutiles  erunt^. 

In  Indicibus  non  pauca  cognomina  cardinalium  et  episcoporum  supplevimus. 

Major  hujus  voluminis  difticultas  in  eo  erat  non  modo  quod  enormis  aderat  documentorum 
copia,  sed  praesertim  quia  pessime  scripta  nomina  personarum  occurrebant,  quae  in  hoc 
volumine  ad  tria  millia  exscripsimus.  Saepe  enim  non  distinguas  m,  n;c,  t;  v,  b;  n,ri;im, 
nn,un,nu;m,ni,in,ru;s,  f,  litteras  capitales  S,  G;  quandoque  B,  R;  per,  pro,  etc,  atque 
signum  compendii  pro  litteris  m,  n  dudum  usitatum  jam  pro  aliis  consonis  vel  syllabis  effrenate 
librarii  usurpant.  Confitemur,  quanquam  inspectione  manuscriptorum  iterata  et  adminiculis 
undequaquc  quaesitis,  de  quibusdam  nominibus  nos  dubitavisse. 


FoNTEs.  Fonteseosdem  plerumque  quos  In  primo  volumine  {vid.  t.  1,  p.  xxxi)  adiimus,  sed  alios 

quoque  quosdam  eruere  debuimus. 
Chartui.  Vctustissima  Universitatis  Chartularia,  de  quibus  mentionem  injecimus  (t.  I,  p.  xxxii  sqq.), 

Vaticanus    codex   Reginae    406,    Cheltenhamensis    876,   Vindobonensis    450,    adhuc   per 

1.  Omnium  postremi  auctores  Galliae  Christianae  vituperare  volumus,  nam  eadem  menda  in  Actis  Sanctorum  aliisque 
operibus  occurrunt.  Galliam  Christianam  solam  incusare,  quae  semper  magno  usui  est  laborantibus,  non  decet.  In  illo  tempore 
non  in  promptu  erat,  ut  hodie,  Regesta  paparum  adire,  quibus,  imprimis  ab  aetate  Johannis  XXII,  tam  renovare  licet  quam 
emendare  multas  notas  temporum  seriesque  episcoporum  et  abbatum. 

2.  Nec  redundare  hujus  generis  explanationes  nobis  probavit  is  qui  nuper  edidit  Les  Statuts  et  PriviUges  des  Universites 
frangaises,  cum  quinquies  dictionem  «  vespecie  »  vel  «  vespesie  »  (t.  II,  p.  708-710)  pro  cognitis  «  vesperiis  »  et  semel  «  ves- 
pesians  »  pro  n  vesperians  »  lector  mirelur.  At  in  praecedente  tomo  (p.  611)  «  vesperias  »,  duce  A.  Molinier,  recte  retinueiiftt. 


INTRODUCTIO.  XIX 

primahujus  voluminis  decennia  subsidio  fuerunt.  De  rebus  sequentibus  necesse  fuit  ad  Char- 
lularia  secundaria  confugere,  Archivi  Univers.  Paris.  Regestum  94',  Musei  Britannici  ms. 
addit.  17304  (seu  lib.  Rectoris),  Codicem  Harcurianum  pro  Natione  Norman.  scriptum  in  Car- 
notensi  bibliotheca  n°  662  (nunc  in  novo  Catalogo  n°  595)  signatum,  quorum  descriptionem  in 
1. 1,  loc.  «V. ,  reperies.  Quaedam  Acta  Nationum  aegre  cepimus  ex  solo  Bulaeo  qui  prae  manu 
habebat  Regesta  procuratorum  Nationis  GalHcanae  et  Picardae,  hodie  desiderata^.  Unius 
Nationis  Anghcanae  Regesta  ab  anno  1333  (paucis  amissis)  servat  Archivum  Univ.  Parisiense, 
inde  partem  ad  annos  1333-1349  pertinentem  edidit  Denifle  in  Arehiv  f.  Litter.  u.  Kirchen- 
geschichte,  V(1889),  p.  226-347.  At  instrumenta  ab  ahis  jam  vulgata  faciem  quandoque  novam 
in  nostra  coUectione  ostendunt  propter  textum  correcliorem  et  notas  nominibus  subjectas. 

Principalem  fontem  habuimus  Regesta  paparum  in  Archivo  Vaticano  conservata.  Ab  ^^  ^'"'^*'  ^at 
Honorio  IV  usque  ad  nonum  annum  Clementis  VI'  (1350)  Archivum  Vaticanum  praebet  volu- 
mina  signata  a  num.  43  usque  ad  205  in  serie  Regestorum  membranac.  \  Cum  Johanne  XXII 
incipiunt  vero  in  Archivo  Vaticano  duae  compilationes,  altera  de  qua  locuti  sumus  Regestorum 
membranac,  altera  chartaceorum  sed  archetyporum,  e  quibus  membranacea  transcripta  sunt. 
Vide  de  hoc  Specimina  palaeographica  Regestorum  Rom.  Pontif.  (Romae,  1888),  p.  8,  48  sq., 
50.  Ea  chartacea  compilatio  quae  usque  ad  Petrum  de  Luna  (Benedictum  XIII)  porrigitur, 
vocatur  Avenionensis,  tum  quia  Avenionenses  papas  comprehendit,  tum  quia  in  urbe 
Avenione  cum  aliis  voluminibus  ad  collectionem  Avenionensem  pertinentibus  usque  ad  finem 
saeculi  praecedentis  mansit.  lu  ea  (ne  de  Clemente  V  loquamur,  qui  unum  volumen  occupat) 
Johannes  XXII  volumina  46  obtinet,  Benedictus  XII  vol.  8,  Clemens  VI  vol.  67*,  Innocentius  VI 
vol.  29,  Urbanus  V  vol.  23,  Gregorius  XI  vol.  32,  Clemens  VII  nunc  vol.  69,  Benedictus  XIII 
vol.  72. 

Cum  membranacea  Reg,  ad  tempus  paparum  Avenionensium  spectantia  omnino  descripta 
sint  ex  Avenionensi  coUectione,  Avenionenses  libros  utpote  priores  et  castigatiores  nobissuffe- 
cisse  fortasse  ahquis  credat.  At  hic  magnae  molis  opera  residet.  Nam  miserrima  conditione 
Avenionenses  ad  nos  pervenerunt,  laniati  saepe  parte  non  vili  orbati  exstant,  ita  ut  membra- 

1.  Regestum  Chartac.  illud,  post  medium  saec.  xiv  scriptum  et  vetustius  Cod.  Britan.  et  Harcuriano,  pertinebat  primum 
ad  Nationem  Picardiae,  deinde  ad  Nationem  Anglicanam  seu  Alemaniae.  Secundum  Reg.  procurat.  Nationis  Anglic.  (Reg.  3) 
ad  annum  1356,  Jul.  22,  Natio  Anglic.  possidebat  antiquius  quoddam  Chartularium  membranac.  hodie  deperditum,  cujus  fortasse 
mentionem  seivavit  ms.  Bibl.  Nat.  lat.  16576,  foi.  73  (vid.  infra  n"  698,  not.) 

2.  In  Archivo  Univ.  Paris.,  quantum  medii  aevi  refert,  habemus  tantum  Reg.  proc.  Nat.  Gallicanae  (an.  1444-1456)  et  Nat. 
Picard.  (an.  1477  1484),  nihil  Nat.  Normannorum. 

3.  Typis  mandata  sunt  tantum  Regesta  Honorii  IV  a  Prou,  Benedicti  XI  per  Grandjban  et  Clementis  V  a  monachis 
0.  S.  B.,  partim  Nicolai  IV  et  Bonifatii  Vlll. 

4.  Clementis  VI  Regesta  usque  ad  vol.  218  procedunt,  sed  vol.  214-218  sunt  Regesta  chartacea,  annos  1-4  pontificatus 
continentia,  et  proprie  ad  farraginem  Avenionensem,  de  qua  jam  agetur,  pertinentia. 

5.  Translatum  est  volumen  unum  Olementis  VII,  notatum  XLII,  in  coUectionem  Clementis  VI,  quia  solas  ejus  papae 
epistolas  continet,  et  nunc  LV»  signatur. 


XX  CHARTULAHIUM      UNIVERS.      PARIS. 

nacei  saepe  ditiorcs  sint.  Immo  ignarus  quidam  glutinator  Avenione  confuse  partes  integras 
chartaceorum  Joliannis  XXII,  BenedictiXII,  Ciementis  VI  cum  \oluminibus  Clementis  VII, 
quasdam  Benedicti  XII  particulas  cum  voluminibus  Clementis  VI  (v.  ex.  gr.  infra  n°  1096, not.  2) 
compaginavit'.  Portiones  etiam  Introituum  et  Exituum  (de  quibus  mox  dicemus)  variorum 
Pontificum  hic  sine  delectu  commisceri  principio,  vel  mcdio,  vel  fine  voluminum  stupemus. 
Sane  inter  confusas  lot  paparum  buUas  via  reperiri  non  seraper  potest;  arduum  est  detegere  an 
Johannis  XXII,  vel  Benedicti  XII,  vel  Clementis  VI  bullae  ahquae  sint  (licet  eas  facile  a 
bullis  Clementis  VII  distinguas),  cura  scriplura  fere  eadem  inveniatur,  nec  papae  noraenadsit. 
Itaque  raembranaceae  collectionis  generaliter  usi  sumus  libris,  qui  titulum  in  dorso  praebent 
(I  Comraunes  »  (in  nostro  volumine  Comm.);  at  quoties  Avenionensem  usurpavimus,  com- 
pendio  «  Avenion.  »  designalur.  Ab  Innocentio  VI  necesse  est  Avenionenses  simul  inspicere, 
quia  non  oranino  in  merabranaceos  transcripti  sunt^. 

Cum  documenta  vel  notas  e  dictis  Regestis  secretis  hausiraus,  quorura  nuUum  in  Collec- 
tione  Avenionensi  servatura  est',  apposuimus  notam  «  Secret.  » .  Moneatur  lector,  quanquam 
multo  majoris  moraenti  sint  quam  Regesta  coraraunia,  tamen  Regesta  secreta  Johannis  XXII 
corruptissirauin  textum  praebere;  exeraplaria  enim  quae  habet  Archivum  Vaticanura  prope- 
ranter  exarata  sunt,  Urbano  V  verisimiliter  jubente  (vid.  Denifle,  in  Archw  f.  Litt.,  etc,  II, 
40  sqq.),  ab  ignaris  amanuensibus  qui  scripturara  originaliura  Regestorum,  nunc  araissorum, 
rainime  callebant.  Ideo  saepe  eorum  textus  corrigendus  vel  ad  conjecturas  recurrendum  erat 
{vtd.  n"»  783,  886,  977,  etc). 

Regesta  supplicationum  in  Archivo  Vaticano  a  Cleraente  VI  usque  ad  Petrum  de  Luna 
(Benedictura  XIII)  continent  99  voluminain-fol.*),  quae,  praeter  Supplices  libros,  de  quibus 
supra  diximus,  Rotulos  etiam  praebuerunt. 

Praeterea  adire  debebamus  Introitiis  etExitus  camerae  apostolicae  qui,  protempore  hujus 
torai,  cura  ahis  volurainibus  siraihs  tenoris  faciunt  261  parva  volumina,  in  Archivo  Vaticano 
cum  Avenionensibus  ordinata.  Quod  ad  Universitatem  attinet,  generatim  notae  quaedam  de 
magistris  ibidera  inveniuntur.  Notae  de  cardinalibus  exstant  in  libris  Obligationum  el  Division. '. 

Chartasquasdamdederunt/w5/r?/»zew/«»2f5ce//«neff  quaein  thecisconservantur  quorumque 

1.  Eadem  confusio  occurrit  in  magnis  Indicibus  ad  Collectionem  Avenion.  Regest.,  quos  possidet  Archiv.  Vat.  Obiter 
lectorem  monere  volumus  eos  Indices  Avenione  factos  omnino  mancos  esse  et  solidas  partes  aunorum  ubique  frustra  quaeri ; 
Clementis  VII  tantum  40  volumina  (cum  lacunis),  Benedicti  XIII  vol.  19  (anni  unius)  explorata  sunt.  Ideo  indicibus  prudentes 
diffidant;  vae  properantibus  viris  qui  eis  fidem  nimiam  addunt! 

2.  Card.  Garampi,  de  Archivo  Vat.  optime  meritus.  ut  omnes  norunt,  collectionem  Avenionensem,  nondum  Romam 
reportatam,  ignoravit.  Si  Indices  a  Garampi  confecti  saepe  non  sufficiunt,  immo  huic  aetati  omnino  impares  inveniuntur. 

3.  Praeter  fasciculum  Notae  extraordinariae  an.  deciml  Johannis  XXII  {in  Reg.  Aven.  Bened.  XII,  vol.  VIII),  quae 
exscribuntur  in  Secret.  Joh.  XXII,  n°  11.3.  Quandoque  praeterea  eaedem  epistolae  in  Secret.  ct  in  altera  Collectione  repetuntur. 

4.  De  rebus  secundum  annos  dispositis  in  iis  voluminibus  cf.  Denifle,  Die  Universitdten,  etc,  I,  p.  xx;  Kehr  in  Aftf- 
theil.  des  Instituts  f.  Oesterr.  Geschichtsforschung,  VIII,  84,  sqq. ;  Erler  in  Histor.  Jahrb..  1887,  487  sqq. 

5.  E  quibus  Contblorius  Elenchum  cardinalium  ab  an.  1S94-1430  (Romae,  1641)  magna  ex  parte  contexit. 


INTRODUCTIO.  XX£ 

maxima  pars  originalia  instrumenta  secunduni  serieni  teniporuni  disposita  continet.  Pauca 
ohtulil  Arc/iivum  CastelliS.  Angeli. 

Saepelegetur  in  nostris  notis  o  Arch.  Vat.  Coll.  Aven.,  n"  440  ».  Id  volumen  in  extrenia 
serie  librorura  dictorum  «  Coltectoria  »,  etiam  inter  Avenionenses  locatorum,  invenitur  :  con- 
tinet  (I  processum  informationis  per  rev"""  dom.  Petrum,  presb.  cardinalem  Laudunensem 
auctoritate  aposlobcajudiceni  specialiter  deputatum  »  in  causa  Johannis  Blankart,  cancellarii 
Parisiensis,  an.  1385.  In  eo,  inter  alia,  testes  conlra  canceilarium  et  pro  ipso  afferuntur,  in 
enuntiationibus  eorum  plerumque  leges  et  usus  antiqui  Universitatis  proferuntur  qui  alias  non 
noti  vel  non  ita  clare  noti  erant.  Pro  dolor  !  Codex  qui  nunc  205  folia  in-^"  continet  et  quem 
ad  hoc  ut  praelo  subjiceremus  totum  exscripsimus,  mulilus  est. 

Alia  subsidia  ex  Archivo  Vaticano  deprompla  videbit  lector  suo  quaeque  loco  notata. 

In  Archivo  Natlouali  Parisiensi  has  expresse  series  nominaredebemus  :  J.  413,  940,  946;      Ex  Arch.  nat. 

Paris. 

—  JJ.  34-79  :  Regesta  regum;  —  K.  36-43  :  thecas;  —  L.  274-310  :  buUas;  —  M.  65-74  : 
res  Universitatis;  3IM.  247,  281,  et  praesertim  266,  volumeii  recens  quo  multae  originales 
chartae  de  FacuKate  medicinae  ruinam  fefellerunt';  inter  tot  documenta  potiora  eligere  tex- 
tumque  adulteratum  restituere  ardua  res  erat;  —  X"*  2-4  :  Olim  usqiie  ad  an.  1319;  — 
X'"  5-13  :  Jugis,  1319-1350;  —  X'"  8602  :  Lettres  patentes  ab  ar.  1337;  —  X'"  8844- 
%U%: Registres  du greffe,  \'M%-\UQ;  —  X^''  {-o  :  Accords,  1320-1350;  —  X'M-5  :  Criminel, 
1312-1330.  —  De  religiosis  Ordiuibus  series  H,  L,  LL,  S  investigavimus. 

In  Archivo  Universitatis  Paris.  thecas,  jam  a  Carolo  Jourdain  recognitas,  peiiitus  explora-       Arcii.  univ. 
vimus.  Eorum  documenta  bis  vel  ter  aliquoties  perlegimus,   ne   quid  in  lectura  praesertim 
nominum  vitio  verteretur.  Nomina  ab  aliis  omissa,  cum  nonnihil  ad  historiam  litteraruni  con- 
ferre  pularemus,  semper  omnino  exscripsimus;  exempli  causa  vid.  n°  703,  ubi  plus  quam  300 
nomina  nova  afferuntur. 

In  Archivo  Facultatis  raedicinae  Paris.  quaedam  ex  Codice  76,  a  Mentelio  celebri  medico     Aich.  fac.  med. 
coUecto,  deprompsiraus.  Ibidem  codicem  26,  qui  nihil  est  nisi  apographum  Codicis  Arch.  Nat. 
MM.  266,  obiter  inspeximus. 

Permultos  codices  quos  suppeditarunt  Bibliolheca  Nationalis  Paris.,  Bibl.   S.  Genovefae       Bibiiothecae. 
Paris.,  Bibl.  Arsenahs  Paris.,  Autissiodorensis,  Tolosana;  Romae  Vaticana,  Angehca,  Barbe- 
riniana,  Borghesiana;  Florentiae  Laurentianaet   Nationalis;  Bononiensis  (Univers.) ;   Vindo- 
bonensis  Palatina;  Amploniana  Erfurtensis;  Lipsiensis  (Univers.);  Monacensis  (Bibl.  Status); 
publica  Cantabrigiensis,  Bodleiana  Oxoniensis,  etc,  dihgenter  in  notis  citavimus. 

1.  Hoc  volumeii,   e  quo  tarde  C.  JourJain  quaetlam  liauserat,  debetur  curis  Petri  Abraiiami  Pajon  de  Moiicets,  tiat.  Blesis 

1  Jul.    1723,    doctoris  regentis   in  medicina  an.   1750.   qui  decessit  21  Oct.   1781.   De  eo  cf.  Hazon,  liloge  hUt.  de  la  Fac.  de 

medecine  (1773,  i",  p.  26).  Invenerat  in  arca  Fac.  medic.  chartas  eas  quas  neijli},'enter  Inventarium  3  Nov.  1600  confectum  sub 

decano  Nicolao  Ellain  memorat  (Arch.  Fac.  med.  Paris.  Comment.,  vol.  IX,  p.  280)  :  «  Premierement  ont  este  mis  en  ung  grand 

«*   Chart.  Univ.  Paris.  11,  1.  .c 


XXII  CHARTCLARIUM     TJNIVERS.      PARIS. 

Ordines  reiigiosi.  Denique  quibus  fontibus,  praeter  buUas  papales,  adjuti  fuerimus  ad  res  Ordinum  reli- 

giosorum  exponendas,  pauca  addonda;  nam  diversi  partim  fuerunt  ab  eis  qui  in  t.  I  (xxxi  sq.) 
enumerati  sunt.  Monendus  lector  nos  ea  tantum  excerpsisse  quae  sludium  Parisiense  et  aliquo- 
ties  res  cum  eo  connexas  respiciunt.  Addere  liceat  nemine  mea  loca  a\ia  tam  peragrasse.  Atqui 
statuta  facta  ab  Ordinibus  in  usum  studentium  in  Universitate  Parisiensi  is  tantum  optime 
intelliget  qui  cetera  Ordinum  statuta  de  studiis  generaliter  perdidicerit ;  sed  non  nostrum  erat 
Ordinum  quasi  Chartularium  coUigere. 

Ad  studia  Fralvum Praedicatorum  noscenda  praecipuus  fons  .semper  adest  Collectio  Capi- 
tulorum  generabiimsingulis  annis  Pentecoste  celebratorum,  quorummalaedilio  quaeoccurrit 
ap.  MxRTk-^K,  T/tes.  nov.anecdot. , IV, uon  ultraan.  i^iQ  \irocedil.  Codicam  Rom.-Florentinum, 
ad  Ord.  Praed.  pertinentem,  adhibuimus,  qui  usque  ad  an.  1344  producitur  et  Capitula  pro- 
vinciaha  provinciae  Romanae  simul  continet.  Ejusdem  perscriptionis  adest  Codex  Archivi  Status 
Ncapolitani  n.  XXXII,  membr.  4°  (saec.  xiii-xtv),  annos  1281-1311  respiciens,  sed  plurimis 
lacunis  hians.  Eadem  Capitula  habuimus  e  Colleclione  Bernardi  Guidonis  Codicis  Rutenensis 
usque  ad  an.  1314.  Horum  Codicum  excerpta  subsidio  sequentium  e  Continuatione  Collec- 
tionis  Bernardi  Guidouis  explevimus.  Codex  Tolosanus  489,  etsi  cum  lacunis,  ad  an.  1344, 
Cod.  Linffonensis  nunc  amissus,  cujus  apographum  possident  Fratres  Praed,,  ad  an,  1350, 
Cod.  Bibl.  Univ.  Bononiensis  1535  ad  an.  1365  porrigitur.  His  copiis  collectis,  potuimus 
inter  aHa  assignationes  baccalareorum  ad  lecturam  Sententiarum  in  Universitate  Parisiensi 
usque  ad  an.  1350  reperire.  Dolendum  est  ahis  Ordinibus  similem  studiorum  fontem  paene 
deficere, 

Minorum  Stafuta  quae  n°  580  eduntur,  primum  anno  1292  assignavimus,  Fontem  habui- 
mus  Cod.  Ottob.  Vatic.  15.  Aha  eorumdem  slatuta  n"  1053  inveniuntur'.  Multum  nobis  profuit 
Qhron.  XXIV  min.  generalium  0.  M. ,  cujus  cxemplar  c  bibhotheca  Assisii  deprehendimus, 

Eremitarum  S.  Auffus tini  SlSLlu\a  generalia  anni  1290  quantum  studium  Paris.  respiciunt 
(n°  567)  et  eorum  additiones  anni  1345  (n°  1113)  oblulerunt  Codd.  Bibl.  Semin,  Fulhnii  A, 
1,  27,  Bibl.  Remensis  G.  594/592,  Bibl.  Rom.  Angehc.  Q.  6,  7,  Bibl.  Tolosan.  ms.  734,  Vetu- 
stiorem  perscriptionem  offert  Cod.  Virodunensis  ms.  41,  e  quo  quasdam  Definitiones  factas  in 
Capituhs  generahbus  el  in  provinciahbus  provinciae  Franciae  usque  ad  an.  1343,  nondum 
cognitas,  deprompsimus.  Paucaex  chartis  Garampi  in  Arch.  Vat.  servatis  addidimus. 

Cisterciensium  generaha  Statuta  continet  Libellus  antiquarum  definitionum  ann,  1289, 
1317,  1350,  qui  toties  occurrit  inter  manuscriptos  bibliothecarum  pubhcarum;  nullum  enim 
Cisterciense  monasterium  eo  caruit.  Vide  nunc  Xenia  Bernardina,  11  :  Die  Handschriften- 

sacq  a  part  plusieurs  vielles  lettres  tant  en  papier  que  en  parchemin  qui  senble  inutiies  et  seullement  myses  a  part  audit  sacq 
pour  le  tesmoignage  et  marque  «rentiquitte.  » 

1.  V.  uunc  Ehrle,  Die  dltesten  Generalconstitutionen  des  Franciskanerordens  in  Archiv,  etc,  VI,  1  sqq. 
c. 


INTRODUCTIO.  XXIII 


verzeichnissederCistercienserstifteOesterreichs,  2vol.  (Vindobonae,  1891).  Inspeximus Codices 
Bibl.  Univ.  Lipsiensis  856,  Bibl.  Trecensis  1526,  Salisburgens.  Archiv.  S.  Petri  A.  v.  1.  Rariora 
multo  sunt  coUectanea  Capituli  generalis  singulis  annis  die  praecedente  vigiliam  S.  Crucis 
(Exaltationis)  Cistercii  celebrati'.  Codex  Archivi  Status  Lucernensis,  saepe  in  t.  1  allatus,  nihil 
huic  volumini  dedit.  Cod.  Lips.  etiam,  quamvis  Capitula  quaedam  saec.  xiv  contineat,  vix 
quidquam  de  studio  Paris,  hujus  temporis  memorabile  offert,  sicut  et  Codex  Sahsburg.  qui 
annos  1317-1320  suppeditat.  Cod.  Vindob.  2234  Capitulaan.  1258-1350  quidem  retinet,  unde 
WiNTER  eadem  edidit  in  Die  Cistercienser  des  nordostl.  Deutschlands  (Gotha,  1871),  ill, 
203  sqq. ;  plerumque  definitiones  de  studio  Parisiensi  frustra  quaeras.  MARTfiNE,  Thes.  nov. 
anecd.,  IV,  tantummodo  selecta  Statuta  Capituli  generalis  vulgavit,  magnalacuna  post  an.  1306 
interjecta.  Multumitaque  profuit  nobisCod.  Bibl.  JNat.  Paris.  lat.  10894,  in  quo  Capitulausque 
adan.  1343  procedunt. 

Cluniacensium  Definitiones  Capituli  generalis  singulis  annis  dominica  tertia  post  Pascha 
Cluniaci  celebrati^  e  Codice  Bibl.  Nat.  Paris.  n.  acq.  1.  2263  sunipsimus. 

Fratres  Or</mw  </i?  Mo/i/e  C«r??2e/2' quam  in  Universitate  partem  habuerint,  praeter  bullas 
paparum  et  opera  ab  eis  scripta,  pauca  subsidia  nos  docent.  Saltem  Catalogos  magistrorum 
habuimus,  a  Joanne  Trisse  compositos,  editos  a  Denifle  [Archiv,  etc. ,  V,  370  sqq.). 

Servorum  Beatae  Mariae  studia  e  Codice  Bibl.  Nat.  Florent.  ms.  8.  E.  1402  illustrantur. 

Libros  de  Ordinibus  typis  mandatos  cum  suo  loco  memoraverimus,  supervacuum  foret 
iterum  hic  recensere. 

Grates  sinceras  praestantissimis  viris,  quorum  patrocinio  hoc  opus  inceptum  est,  non  est 
quod  iteremus.  At  iis  qui  nos  inpraesenti  voluminespecialiter  adjuverunt,  justa  pendere  decet. 
Primum  Henrico  Omont,  Eliaeet  Samueh  Berger,  Antonio  Thomas  Parisiensibus;  C.  Douais 
Tolosano;  H.  Rashdall,  T.  E.  Holland  Oxoniensibus;  H.  R.  Luard,  quem  defunctum  1  Maii  1891 
plangimus,  et  Franc.  Jenkinson  Cantabrigieusibus ;  E.  M.  Thompson  et  G.  F.  Warner  Londi- 
niensibus;  Lud.  Krehl  Lipsiensi;  A.  Goldmann  Vindobonensi;  J.  Staender  Vratislaviensi; 
S.  RiezIeretP.  Odiloni  Rottmanncr  Monacensibus;  Th.  de  Liebenau  Lucernensi ;  C.  Malagola 
Bononiensi;  P.  Wenzel  Romano.  Gratesetiam  debemus  C.  Eubel,  0.  M.,  Romae  commoranti, 
qui  nobis  in  componendo  Indice  rerum  non  minimi  auxilii  fuit.  Neque  ingrati  erimus  erga 
Paulum  Delalain ,  qui  volumen  difficultatibus  refertissimum  summa  diligentia  et  prompto 
acumine  direxit,  plagulasque  legendo  fecit  ut  illud  correctum  proferretur. 

Parisiis,  8  Septembris  1891. 

1.  V.  tom.  I,  n"  118,  not. 

2.  V.  tom.  I,  n«  361,  not. 


CHARTULARIUM 

UNIVERSITATIS  PARISIENSIS 


PARS  SECUNDA 
AB  ANNO  MCGLXXXYI  USQUE  AD  ANNUM  MCCGL 


SEGTIO    PRIOR 

PtES  PROPRIE  AD  UNIVERSITATEM  PERTINENTES 


**  Chart.  Univ.  Paru.  FI,  1. 


53  1 .    Confirinafio  rcgis  Philippi  IV  super  modo  jurandi  praepositorum. 

1286,  mense  Februario,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorutn  rcx.  Oninibus  prepositis  qui  pro  tenipore  Parisius 
fueriijt  constituli,  salutem.  Mandanius  vobis  quatinus  si  nos  absentes  esse  contigerit 
tempore  instilutionis  vestre,  juramentum  quod  tenemini  facere  universitati  scolarium 
Parisiensium  dominica  scilicet  prima  vel  secunda  postquam  exinde  submoniti  fueritis  ab 
eisdem,  in  una  ecclesiarum  Parisiensium  coram  predictis  scolaribus  prout  in  ipsorum 
continetur  privilegio  faciatis,  non  expectato  mandato  nostro  super  hoc  speciali,  et  nostra 
absentia  non  obstante.  In  cujus  rei  testimonium  presentes  litteras  sigilli  nostri  fecimus 
impressione  muniri.  Actum  Parisius  anno  Doinini  millesimo  ducentesimo  octogesimo 
quinto,  mense  Febroarii. 

Originale  in  .\rch.  nat.  Paris.  M.  66**,  n^  8,  signatum  A.  6.  d,  olim  in  Arch,  Univors.  Suporest  taeniolum  membranac. 
a  tcrgo,  rubrica  similis  ut  supra.  —  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n"  71,  p.  77.  —  Bulacus,  III,  471.  Idem  in  tom.  IV, 
100  instrum.  ad  an.  1305,  mense  Februario,  refert.  Recte  autem  in  Actes  concernans  le  droit  qu'ont  les  maistres,  escholiers 
et  offlciers  de  1'Universite  de  Paris  de jilaidcr  devant  monsicnr  le  'prescost  de  Paris,  etc.  (Paris,  1651),  p.  1. 


o32.   Litlerae  Ilonorii  papae  IV  ad  cardinalem  Joiiannem  Cliolet   legatum,   (juibus  abhati  et  monachis  Clunia- 
censibus  conceditur  facultas  construendi  coemeterium  ju.rta  capcllam  domus  suae  Parisiis. 

1286,  Marfii  18,  Romae. 

Dilccto  filio  J.,  tituli  Sancte  Cecilie  presbytero  cardinali,  apostolice  sedis  legato. 
Ex  parte  dilectorum  filiorum  ..  abbatis  et  conventus  monaslerii  Cluniacensis,  ad  Romanam 
ecclesiam  nullo  medio  pertinentis,  Matisconensis  diocesis,  fuit  nobis  humiliter  suppli- 
catum,  ut  cum  ipsi  in  civitate  Parisiensi  obtineant  quandam  domum,  in  qua  quadraginta 
fratres  Cluniacensis  Ordinis  studentes  in  theologica  facultatc  quasi  continue  commo- 
rantur,  predictls  fratribus  ad  opus  dunlaxat  eorum,  habendi  cimiterium  juxta  capellam 
quam  habent  in  domo  predicta,  et  campanas  in  capella  ipsa  ad  convocandum  fratrcs,  licen- 
tiam  concedere  curaremus.  Nos  itaque  de  circumspectione  tua  plenam  in  Doinino  fiduciam 
obtinentes,  discretioni  tue  pcr  apostolica  scripta  inandamus  quatinus  prcdictis  fratribus, 
auctoritate  nostra,  sine  prejudicio  venerabilis  iratris  nostri  ..  episcopi  Parisiensis  et 
aliarum  ecclesiarum  civitatis  predicte,  concedas  liccntiam  postulatam.  Dat.  Rome  apud 
Sanctam  Sabinam  xv  kal.  Aprilis,  anno  primo. 

Rog.  Val.  Honorii  IV,  an.  1,  ep.  399,  fol.  103.  —  Jourdain,  n»  282. 


4  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1286 

533.   Ilonorius  IV  enuntiat  canonicos  Parisienses  insistentes  Parisiis  studio  litterarum  non  teneri  ad  contribu- 

tionem  pro  debitis  Universitatis. 

1286,  Aprilis  1,  Romae. 

Honorius  episcopus   servus  servorum  Dei  dilecds  filiis    universis    canonicis    ecclesie 

Parisiensis  salutein  et  apostolicam  benedictionem.  Peticio  vestra  nobis  exhibita  conlinebat 

quod,    licet    canonioi    Parisienses    insistentes    Parisius    studio    litterarum    compelli    non 

consueverint  ad  contribuendum  in  expensis  et  collectis,  quas  ab  universitate  magistrorum 

et  scolarium  Parisiensium  fieri  contingebat,  immo  per  bone  memorie  ..  archiepiscopum 

Remensem    et    G.,    episcopum    Autisiodorensem ',    habentes    ad    hoc    a    sede    apostolica 

potestatem,  ne  ad  contributionem  hujusmodi  tenerentur  fuerit  declaratum,  tamen  pretextu 

quarundam  litterarum,  pcr  quas  felicis  recordationis  Martinus  papa,  predecessor  noster, 

dilectis   filiis    ..   abbati  et   ..    cancellario   monasterii  Sancte   Genovefe  Parisiensis   dedisse 

dicitur  in  mandatis  ut  omnes  illos  de  dicta  Universitate,  qui  duos  solidos  parisiens.  in 

communi    bursa    cum    sociis    in    septimana    ponerent    ad    contribuendum    in    expensis    et 

collectis  predictis,  monitione  premissa,  per  censuram  ecclesiasticam,  appellatione  postpo- 

sita,  coartarent',  dicti  abbas  et  cancellarius  ad  instantiam  dicte  Universitatis  super  hujus- 

modi  contributione  vos  impetunt  et  ad  eam  vos  artare  conantur.   Quare   nobis   humiliter 

supplicastis  ut  providere  vobis  ne  per  easdein  litteras  molestemini  dignaremur,  presertim 

cum  vos  studio  Parisius  insistendo  in  hospitiis  cum  propriis  familiis  sine  aliis  sociis  habi- 

tetis,  nec  quicquam  cum  aliquibus  in  communi  bursa  ponatis,  sed  vos  ipsi  pro  vobis  et 

dictis  familiis  faciatis  expensas'.  Nos  igitur,  vestris  supplicationibus  inclinati,  auctoritate 

vobis    presentium    indulgemus    ut,    premissis    veris    existentibus,   vos   taliter    ipsi    studio 

immorantes    auctoritate    dictaruin    litterarum    ad  contribuendum   in   expensis    et  coUectis 

hujusmodi   minime  teneamini,  nec   ad  id  per  eosdem   abbatem   et  cancellarium   coinpelli 

aliquatenus  valeatis.  Nulli  ergo,  etc.  Si  quis  autem,  etc.  Dat.  Roine  apud  Sanctam  Sabinam 

kal.  Aprilis,  pontificatus  nostri  anno  primo. 

Duo  originalia  in  Arch.  nat.  Paris.,  L.  272,  n'  9  et  9''''  cum  sigillo.  Vidimus  officialis  Paris.  anni  1307  ibid.  n"  9*".  A 
tergo  scriptura  ejusdeni  temporis  invenitur  ;  «  Capitulum  Parisiense  habet  privilegium,  quod  non  potest  citari  ab  Universitatc 
nec  pena  infligi  si  non  vadat,  et  utinam  persone  ecclesiastice  Paris.  haberent  tale  vel  melius.  Item  capitulum  habet  privi- 
legium  quod  scolares  non  possunt  capere  domos  ad  taxationem  et  quod  non  teneatur  ad  contributionem,  cujus  copiam  vobis 
mitto,  alias  mittam  copiam  aliorum  »,  et  infra  ;  «  Tradatur  Emanueli  procuratori  Capituli  Paris.  »  —  Magiium  Pastorale, 
ibid.  LL.  175,  p.  573.  Gu<5rard,  Cartul.  de  Veglise  Notre-Dame,  II,  394. 

1.  Cf.  Chartul.,  tom.  I,  p.  482.  —  2.  Cf.  ibid.  n'»  512,  513.  —  3.  V.  ibid.  n»  520. 


534.   Sententia  capituli  Parisiensis  contra  nonnullos  clericos  chori  ecclesiae  Parisiensis,  qui  scholarem  quemdam 
Parisiensem  interfecisse  arguebantur. 

1286,  Aprilis  9,  Parisiis. 

Tn   nomine   Domini,   amen.    Universis   presentes   litteras   inspecturis,   capitulum  Pari- 
siense  salutem  in  Domino.  Severitatis  aut  clemencie  gloria  non  est  in  judiciis  affectanda. 


1286]  AB  ANNO  MCCLXXXVI  USQUE  AD  ANNUM  MCCCL.  5 

set,  perpenso  jiidicio  in  delictis  perpetratis  sunt  pene,  prout  res  expostulat,  statuende.  Ea 
propter,   cum    nobis,   capitulo    Parisiensi,   fuisset   ex   parte   venerande   Universitatis   Pari- 
siensis  expositum  quoddam  homicidium  in  personam  cujusdam  scolaris  Parisiensis  perpe- 
tratum  in  paraviso  vel   prope,  et  quosdam   alios   excessus  perpetratos   fuisse   die  veneris 
ante    brandones';    et    quod    quidam     clerici    de    choro     nostro,     videlicet    Thomassinus 
Coillete,  Johannes  Boiliaue  et  Colinus  Martelli,  presentes  interfuerant,  operam,  consilium 
et   au.xilium    dederant    in    predicto    facinore  perpetrando  :  fuimus    ex    parte   Universitatis 
postea  requisiti,  quod  super  premissis  exhiberemus  malure  justicic  complemcntum.  Nos 
autem  requisitioni  predicte  benigniter  inclinati,  veram    dilectionem    et  aflectionem  quam 
habemus  erga  dictam    Universitatem    servare    merito  cupientes,   magistros   Johannem    de 
Bertencuria,  Dudonem  et  Henricum   dictum  Tuebuef,  canonicos  nostros  in  capitulo,  depu- 
tavimus  ad  inquirenduin  super  premissis  plenariam  veritatem.  Predicti  vero  canonici  vice 
nostra  et  mandato  processerunt  ad  inquirendum  veritatcm,  peritis  in  utroque  jure  presen- 
libus,  diligenter.  Et  de  consilio  eorumdem  fecerunt  predictos  Thomassinum,  Johannem  et 
Colinum  jurare,  tactis  sacrosanctis  Evangeliis,  quod  super  premissis  diccrent  veritatem. 
Verum,   quia    per    confessioncs    eorumdem    non   potuit  constare   de   veritalc    facti,    testes 
fuerunt  producti  super  premissis  et  eadem  tangentibus,  et  diligenter  pcr  dictos  concano- 
nicos  examinati.  Tandem  depositionibus  testium  in  capitulo  publicatis  et  diligenter  cxami- 
natis,  mandavimus  pro  clericis  supra  dictis.   Et  ipsi  presentes  in  capitulo  a  nobis  inler- 
rogati    utrum    ratam    et    gratam    haberent    inquestam    predictam,    et    utrum    vellent    stare 
ordinacioni  nostre  super  premissis,  responderunt  quod  sic.  Et  hoc  juramento  proprio  firina- 
verunt.  Verum   quia  per  depositiones  teslium  prediclorum  non  potuimus  eosdem  invenire 
adeo  culpabiles,  quod  de  jure   condempnare   possemus   ipsos   ad   penam   homicidii   susti- 
nendam,   licet  in   quibusdam   aliis   inventi    fuerint  excessisse    :    nos,   deliberacione   super 
premissis  habita  diligenti,  adhibita  sollempnitate  que  in  talibus  fieri  consuevit,  de  consilio 
peritorum,  per   nostram   diflinitivam    sententiam  ordinamus  et  statuimus  in  luinc  modum, 
videlicet,  dictos   Thomassinum   et  Johannem   ex   nunc   bcneficio   quod  habcnt  in  ecclesia 
nostra  Parisiensi,  scilicet  denariis  matutinalibus  et  choro  nostro  Parisiensi,  imperpetuum 
privantes;    item,   quod   a   die   qua    exibunt  de  carcere  nostro,  iter  arripiant  ad  Romanam 
curiam  proptcr  suc  absolutionis  bencficium  impetrandum;  item,  quod  a  die  predicta  extra 
dyocesim  et  civitatem  Parisiensem  moram  contrahent  per  triennium,  nullatenus  reversuri 
donec    dictum   triennium    sit  elapsum.   Dictum  vero  Colinum  Martelli   ex  nunc   privamus 
imperpetuum   choro   nostro;  iteni,   quod   a   die   qua  exibit  de  carcere  noslro,    accedet  ad 
sedem  apostolicam,  sue  absolutionis  beneficium  petilurus;  item,  quod  a  die  predicta  extra 
dyocesim  et  civitatem  Parisiensem  moram  contrahet  continue  per  triennium,  et  quod  antea 
non  redibit,  nisi  veneranda  Universitas  predicta  velit  eidem  super  reversu  ad  ci\italem  el 
dyocesim    facere    gratiam    spccialem.    Et    ad    hoc    predictos    Thomassinum,   Johannem    et 
Colinum  in  scriptis  per  nostram  diflinilivam   sentenliam   condeinpnamus.  Dalum  el  actuni 


6  ciiAnTCL.vniuM    univers.    paris.  [1286 

in   capitiilo   Parisiensi,   anno   Domini    M°CC°   octogesimo   quinto,    die   inarlis   post   Ramos 
palmarum. 

Originolc  in  Aich.  Univers.  Puiis.,  llieca  IV,  A.  21.  f,  cum  sigillo  capituli  Paris.  —  Jourdain,  n»  283. 
1.  Martii  1. 

535.   Iloiioiius  IV Pliilippo  regi  Franciae  iiidiilget,   ut  sex  clericorum   ejus,   qui  se  Parisiis   litlerarum  studio 
contulcriiit,  reddilus  suorum  beneficiorum  pcrcipiant. 

1286,  Aprilis  27,  Romae. 

Ilonoriiis  ....  carissimo  in  Cliristo  filio  Phylippo  regi  Francorum  illustri,  salutem  et 
apostolicam  benedictionem.  Indulgemus  ut  ....  Dat.  Rome  apud  S.  Sabinam  v  kal.  Maii, 
pontificatus  nostri  anno  primo. 

Originnlo  in  Arch.  nat.  Paris.,  I.  G92,  n»  141.  —  Tardif,  Privileges  spirituels  de  la  couronne  dc  France,  p.  81.  —  In 
Arch.  nat.  L.  272,  n"  15,  Vidimus  officialis  Paris.  epistolae  Honorii  IV  ad  nbhatem  S.  Dionysii  sub  eadem  temporis  nota  dc 
codom  argunionto  directac.  Simile  privilegium  in  tom.  I  Chartul,,  n"  507. 


536.    Capitulum  generale  Ord.  Praed.  suh  Munionc  generali  Parisiis  celebratum  fratribus  doctrlnam  venerabilis 
magistri  Tliomae  de  Aijuino  commendat. 

1286,  Junio  ineunte,  Parisiis. 

Dislricte  injungimiis,  ut  magistri  in  theologia  ct  lectores  nomine  fratris  proprio  nomi- 
nentur,  nec  in  tabula  cliori  vcl  scruplinii  sub  nomine  magistri  vel  lectoris  aliquatenus 
annotentur. 

Item,  districtius  injungimus  et  mandamus,  ut  omnes  et  singuli  fratres,  prout  sciunt  et 
possunt,  efficacem  dent  opcram  ad  doctrinam  venerabilis  magistri  fratris  Thoine  de 
Aquino,  recolende  memorie,  promovendam  et  saltem  ut  est  opinio  defendendam.  Et  si  qui 
contrarium  fecerint,  sive  sint  magistri,  sive  baccellarei,  lectores,  priores  et  alii  fratres 
etiam  aliter  sentienfes,  ipso  facto  propriis  officiis  et  gratiis  Ordinis  sint  suspensi,  donec 
per  magistrum  Ordinis  vel  generale  Capitulum  fuerint  restituti.  Et  nichilominus  per 
prelatos  suos  vel  visitatores  secundum  culparum  exigentiam  condignam  reportent  penam. 

Committimus  magistro  Ordinis  ordinationem  studiorum  generalium  ut  ipse  de 
magistris  et  bacceilareis  ordinet  et  disponat  prout  generali  utilitati  Ordinis  viderit  expe- 
dirc ' . 

Mss.  Rom.  et  Rutenens.  Capp.  goneral.  Ord.  Prncd.  —  Mnrti-ne,   Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1817. 

1.  Hacc  ultima  ordinntio,  solum  cx  ms.  Ruten.,  in  omnibus  Cnpitulis  generalibus  repetitur;  plerumquc  legitur  ; 
«  Ordinationem  studii  Parisionsis  ct  aliorum  studiorum  gcneralium  ».  Cf.  CharlttL,  tom.  I,  n"  397.  Omittimus  in  scquentibus 
hanc  ordinationem  afiferre. 


1286]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  7 

537.   Philippus  IV  de  duahus  capellaniis  Universitatis  Paris.  a  conventu  S.  Germani  de  Pralis  instituendis. 

1286,  mense  Julio,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Notum  facimus  universis  tam  presentibus  qiuuii 
futuris,  quod  cum  pro  conflictu  diu  habito  inter  homines  ville  Sancti  Germani  de  Pratis 
juxta  Parisius  et  quosdam  scolares  Universitatis  Parisiensis,  in  quo  quidem  conflictu 
magister  Gerardus  de  Dola  et  filius  Petri  sigillarii  vulnerati  fuerunt,  et  ex  illa  vuhieratione 
postmodum  obierunt',  per  difTinitioneni  seu  ordinationem  inclite  recordationis  karissiTni 
domini  et  genitoris  nostri  Philippi  Francorum  regis,  quantum  ad  eum  spectabat,  pronun- 
ciatum  fuerit,  quod  ..  abbas  et  conventus  Sancti  Germani  de  Pratis  duas  capeHanias 
perpetuas  instituerent  pro  animarum  dictorum  duorum  clericorum  interfectorum  remedio  : 
unam  videlicet  in  ecclesia  Vallis  Schohirium  Parisius,  in  qua  unus  ex  fratribus  ejusdem 
loci  pro  remedio  anime  dicti  defuncti  Gerardi  de  Dohi,  qui  inibi  sepultus  est,  perpetuo 
celebrabit,  et  aliam  in  capella  veteri  Sancti  Martini  juxta  muros  abbatie,  in  qua  unus 
capeUanus  pro  defunctis  perpetuo  celebrabit.  Et  quod  ulramque  capelhiniam  dicti  abbas 
et  conventus  de  viginfi  libris  parisiens.  annui  et  perpelui  redditus  dotarent.  Nosque 
ratione  excambii  a  diclis  ..  abbate  et  conventu  nobiscum'  facti  de  suis  nundinis  Sancti 
Germani,  quas  nobis  et  successoribus  nostris  in  perpetuum  dimiserunt  pro  quadraginta 
libris  parisiens.  annui  et  perpetui  redditus,  quas  ad  opus  dictarum  duarum  capel- 
laniarum  pro  ipsis  tenemur  assignare,  dictas  quadraginta  libras  parisiens.  assi- 
demus  et  assignamus  in  Castellcto  Parisiensi  pcr  manum  prepositi  Parisiensis  qui  pro 
lempore  fuerit  in  perpetuum  annis  singulis  capiendis  duobus  terminis,  videlicet  in  festo 
Omnium  Sanctorum  a  priore  et  fratribus  ecclesie  Vallis  Scholarium  Parisiens.  deccm 
libras;  et  ab  alio  capellano  qui  capelle  Sancti  Martini  predicti  deserviet  decem  libras;  et 
in  Ascensione  Domini  a  dictis  priore  et  fratribus  decem  libras;  et  a  capellano  Sancti 
Martini  predicto  decem  libras.  Volumus  igltur  et  precipimus,  ut  quicumque  prepositus 
Parisiensis  pro  tempore  fuerit,  predictas  quadraginla  libras  annui  et  perpetui  redditus, 
sicut  predictum  est,  persolvat,  nullo  alio  nostro  vel  successorum  nostrorum  mandato 
super  hoc  expecfato.  Que  ut  perpetue  stabilifafis  robur  obfineant,  presentes  litferas  sigillo 
nostro  fecimus  sigillari.  Actum  Parisius  anno  Domini  millesimo  ducenfesiuio  octogesimo 
sexto,  mense  Julio. 

Origiiiale  in  Aroh.  nat.  Paris.,  K.  36,  n"  3,  cum  sigillo  rcgio  viridis  col.  filis  vir.  et  rub.  suspenso.  Pertinebat  ad  Arch. 
Univers.  (C.  6.  a).  Vidimus  ab  Oudart  de  la  Feuuille,  gardc  de  la  prevostc  dc  Paris  (le  niardi  aprcs  la  S.  Bertclemi,  128C) 
ibid.  sub  eodem  n"  conservatur.  Aliud  Vidimus  officialis  Paris.  an.  1318,  Maii  12,  ibid.  M.  67'^,  n»  1;  (juod  pertinebat  ad 
Arch.  Univcrs.  (C.  6.  b).  Vidimus  hujus  chartae  et  n'  'i82  tonii  I  Chartul.  officialis  euriae  Paris.  an.  1318,  die  verieris 
12  Maii,  in  Memoires  historiques  sur  les  hcnefices,  etc.  (Paris,  1075),  p.  8  sq.  —  Arch.  Univers.  Paris.,  Rcg.  94,  p.  81,  n»  81. 
Cod.  Harcur.,  fol.  71.  Bulucus,  lU,  480. 

1.  Cf.  Cliarlul.,  tom.  I,  p.  504,  507.   —  2.  Cum  Philippo  III.  Vid.  n"  524,  525. 


8  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1286 

538.  Honorius  IV  venditionem  cujusdam  peciae  terrae  in  loco  qui  dicitur  Cardinetum  sitae  fratri  Juvenali,  Ord. 
Eremitarum  S.  Augustini  vicario  et  procuratori,  ad  opus  ipsorum  fralrum  Parisiis  studentium,  ab  abbale 
et  conventu  monasterii  S.   Victoris  factam  confirmat. 

1286,  Novembris  15,  Bomae. 

Dilectis  filiis  ..  priori  generali  et  fratribus  Heremitaruin  Ord.  S.  Augustini.  Petitio 
vestra  ....  Dat.  Rome  apud  S.  Sabinain  xvij  kal.  Decembris,  anno  secundo. 

Rcg.  Vat.  Honorii  IV,  an.  2,  cp.  192,  fol.  181''.  Inscritur  instrumentum  Novembris  an.  1286.  Prou,  Les  Registres 
dHonorius  IV.  n"  689.  Originalia  in  Arch.  nat.  Paris.,  L.  273,  n'  26-29.  —  Ibidem  tres  aliac  cpistolae  ejusdem  generis  sub 
eadcm  tcmporis  nota,  per  quaram  unam  vcnditio  cujusdem  peciac  in  praedicto  loco  a  capitulo  Parisiensi  facta  (Reg.  ep.  191  ; 
Empoli,  Bull.  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  p.  156),  per  alteram  venditio  ab  abbate  et  conventu  S.  Victoris  facta  (Reg.  ep.  193; 
Empoli,  p.  154),  per  tertiam  contractus  inler  fratrcs  Ord.  S.  Augustini  et  abbatem  S.  Victoris  super  terram  in  praedicto 
loco  ab  Agnete  rclicta  Auberti  dicti  ad  Fabas  fratribus  venditam  (Reg.  cp.  194;  Empoli,  p.  159),  confirmatur.  Vide  tom.  I 
Chartul.,  p.  637  ct  notam,  ct  Torclli,  Secoli  Agostiniani  (Bologna,  1678),  V,  54  sqq.  Apud  Cardinelum  non  diu  morabantur. 
Cf.  infra  n"  583,  586. 


53Q.   Relatio    (magistri   Godefridi    de    Fontibus?)    de    congregatione   Parisiis    coram    magistris   et   scholaribus 
Parisiens.  habita  contra  fratres  Praedicatores  et  Minores  de  privilegio  confessiones  audiendi. 

1286,  mense  Decembri,  Parisiis. 

Noveritis  quod  prelati  regni  Francie  convenientes   Parisius,  longa   ibidem    prehabita 
deliberatione,  vocari  fecerunt  per  precones  in  singulis  scolis  et  rogari  omnes  magistros 
cujuslibet   facultatis,   bacaiarios   et  omnes    studentes    ut    dignarentur    venire,   ea  que   eis 
proponerentur,  audituri.  Convenerunt  igitur  die  sequenti  festo  Nicolai*,  magistri  omnes  et 
scolares   et   fratres    de    quolibet  Ordine   potiores   in   sala   episcopi   Parisiensis,   ubi   erant 
quatuor  archiepiscopi  et  viginti  episcopi  congregati.  Surgens  autem  archiepiscopus  Bituri- 
censis',  magnus  per  omnia  clericus,  primo  fecit  sermonem   de  caritate,  et  fuit  hoc  thema 
suum  :  Fratres,  iit  sciatis,  qiie  sit  longitudo,  latitudo,  altitudo  et  profundum  caritatis,  etc. 
Et    conclusit    priino'    quod    vera    caritas    ipsos    impelleret    providere    saluti    gregis    sibi 
commissi;  secundo  conclusit  quod  fortitudo  caritatis  ipsos  armaret  ad  errantibus  obvian- 
dum;  tertio  conclusit  quod  ex  debito  caritatis  et  ofGcii  sui,  si  necesse  esset,  aniinas  pro 
ovibus   ponere   tenerentur;  quarto   conclusit  quod  ex  caritate  quilibet  deberet  esse   suis 
contentus,  nec  ofTicium  alterius  sibi  usurpare,  quia  ecclesiasticus  ordo  confunditur,  nisi 
unicuique  jus   suum   observetur.    Sed  heu!    hodie   ista  caritas   refriguit,    et  ecclesiasticus 
ordo    penitus    est   confusus,    quia   multi    mittunt   falcem    in    messem   alienam,  ita   ut  jam 
ecclesia  monstrum  dici  possit.  Sicut  enim  in  corpore  naturali  contingit,  quod  monstrum 
dicitur,  cum  membrum  unum  alterius  officium  habet,  sic  et  in  corpore  spirituali,  scilicet 
ecclesia,  cum  utique  litterati  et  prudentes  fratres,  videlicet  Majores '  et  Minores,  officium 
nobis  specialiter  commissum  occupant,  sed  injuste,  cuin  nemo  debeat  sibi  honorem  assu- 
mere  nisi  qui  vocatur'  a  Doinino  tanquam  Aaron.  Quia  igitur  super  isto  sepe  rogavimus 
fratres*  personaliter,   per  dominum  regem  quoque  el  per  alios  magnates  rogari  fecimus, 
ut    a    nostro    officio    cessarent,    nec  fecerunt,   sed   quasi  nobis   invitis   predicaverunt   per 


1286]  AB  ANNO  MCCLXXXVI  USQUE  AD  ANNUM  MCCCL.  9 

singulas  dyoceses  et  confessiones  audiverunt,  dicentes  super  hoc  privilegiis  papalibus  se 
niunitos  :  veniinus  ad  vos  qui  presentes  sumus  et  liabeinus  litteras  de  ralihabilione 
oinnium  episcoporuni  regni  Francie  ad  conquerendum  vobis  de  tanta  fratrum  insolentia, 
quia  quod  nos  sumus,  vos  eritis,  credo  eniin  quod  non  sit  hodie  prclatus  inter  nos,  qui 
de  hac  Universitate'  non  sit  assumptus.  Rogavimus  preterea  et  rogari  fecimus  dictos 
fratres  ut  dicta  privilegia  mitterent  ad  sedem  apostolicam  a  domino  papa  lucidius  inter- 
pretanda,  quod  similiter  facere  renuerunt.  Ut  ergo  discutiatis  et  videatis  quid  juris  eis 
concessum  sit  ex  ipsis  privilegiis,  decrevimus  vobis  publice  legi.  Et  slatiin  quidam  alter 
surgens  in  publico  ambone  legit  privilegia,  et  postea  legit  constitutionein  Innocentii  III, 
que  hiis  contradicit,  ut  ibi  ostensum  fuit,  et  ad  quam  utrumque  privilegium  remittit, 
utpote  illi  constitutioni  derogans.  Hec  constitulio  habetur  iii  v  Decrelalium  et  incipit  sic  : 
Omnis  utriusque  sexus. 

His  lectis  surrexit  episcopus  Ainbianensis*  maximus  jurisla  et  de  articulo  ad  arti- 
culuin  currens  ostendebat  liquide  per  jura  per  omnia  predicte  constitulioni  in  nullo  per 
predicta  privilegia  derogatum,  nec  licere  fratribus  confessiones  audire  et  penitentias 
injungere  sine  episcoporum  et  parrochianorum  sive  plebanorum  licentia  speciali,  nullo 
fratrum  in  unico  verbo  contradicenle.  Rogavit  ergo  dominus  episcopus  Universitatem,  ut 
eis  in  hoc  casu  assistere  dignaretur,  quia  ipsi  firmiter  omnes  et  unanimiter  diflinivissent 
usque  ad  sanguinem  tali  injurie  obviare.  Ilec  facta  fuerunt  die  sabbati. 

Sequenti  die,  dominica'  scilicet,  unus  de  Ordine  Minorum  apud  fratres  Majores  fecit 
sermonem,  quod  prius,  ut  credo,  visuin  non  est,  et  paucis  verbis  finiens  serinonem  incepit 
loqui  de  inateria  supradicta,  et  replicans  singulos  articulos,  prout  poterat  inelius,  pro 
ordine  exponebat,  adjiciens,  quod  si  voluissent  dictis  privilegiis  uti,  latius  potuissent. 
Dicebat  etiam  quod  cuin  predicta  privilegia  impetrarent,  dictus  Ambianensis  episcopus 
presens  existens  totis  viribus  resistebat  :  immo  omnes  prelati  nuntios  ad  curiam  mise- 
runt,  et  miniine  processerunt,  quia  dum  pape  ipsi  fratres  inodum  utendi,  quo  usque 
fuerant  dictis  privilegiis  [usi],  exponerent,  papa  respondit  :  Placet.  Volunt  autem,  ait,  et 
exigunt  iteruin  prelati  a  nobis  iit  mittamus  privilegia  nostra  ad  curiaiii  ad  interpretanduin  : 
quod  fatuum  nimis  esset,  quia  sic  daremus  locum  et  occasionem  revocationi  nobis  date 
[potestatis].  Preterea  noster  minister  noviter  obiit'";  magistrum  quoque  Ordinis  Majorum 
presentem  non  habemus"  :  unde  non  immerito  de  tam  arduo  facto  pro  toto  Ordine  sine  illis 
nos  intromittere  non  audemus.  Rogamus  crgo  vos  ut  nos  excusatos  habeatis  et  tain  leviter 
adversum    nos    non    moveaniini,   quia    nequaquam  Universitatis   vilius    membrum  sumus. 

Sequenti  die  agebatur  festum  Conceptionis  beate  Marie'-  apud  fratres  Minores  :  el 
ecce  unus  Majoruin  faciens  sermonem,  ad  eundem  finein,  ut  dicain  breviter,  perducebat. 
Et  credo  ibi  impleta  est  scriptura  que  dicit  :  Facti  sunt  amici  Herodes  et  Pilatus  ipsa  die. 

Geterum   in   vigilia  beati    Thome    iterum    prelati    preconizari  fecerunt  per    scolas,  ut 

oinnes  dominica,  tertia  sequenti  die'^,  hora  serinonis  ad  Sanclum  Bernardum  convenirent. 

*«  Chan.  Unic.  Paris.  II,  1.  2 


10  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1286 

Quod  factuin  est.  Et  surgens  quidain  inagistcr  in  theologia  feoit  serinonein  de  hoc 
theinate  :  Prope  est  Doininus,  et  inullis  auctoritatibus  et  verbis  arguit  generaliter  illos, 
qui  doininis  suis  el  prchitis  conteinnerent  obedire.  Fine  dato  verbis,  surrexit  episcopus 
Ainbianensis,  cuin  quo  taincn  erat  ibi  archiepiscopus  Reinensis",  et  procedens  in  dicto 
theinate,  scilicet  :  Prope  est  Doininus  oinnibus  invocantibus  eum  in  veritate,  divisit 
triplicem  veritatem  juxla  illos  versus,  qui  in  glossa  Decretalium  sepe  ponuntur  : 

Kst  veriim  vito,  (loetrine,  justilieqiie, 

Primxim  semper  habc,  duo  propter  scandala  linque, 

ostendens  per  miiltas  auctoritates  theoK)gie,  canonum  ct  leguin  et  evidentibus  faclis, 
fratres  non  habere  veritatem  vite,  quasi  de  hypocrisi  ipsos  arguens  manifeste;  nec  veri- 
tatem  doctrine,  quia  cordc  fel  gererent  et  orc  dulcia  predicarent;  non  veritatem  justitie, 
quia  aliorum  sibi  oflicia  usurparent.  Et  his  finein  iinponens  legi  fecil  iterum  ibi  dicta 
privilegia  cuin  dicla  constitutione  :  Omnis  ittriusque  sexus,  et  applicans  singuia  singulis 
lucidius  ostendebat  per  privilegia  sepe  dicla  in  nullo  dicte  constitulioni  :  Omnis  utriusqu.' 
sexus,  penitus  derogari.  Hoc  facto  ait  :  «  Audivi  quod  fratres  dicelianl,  inc  presentem 
fuisse  quando  privilegia  impetrabanl.  Va  veruin  est.  linmo  ciim  ad  me  peivenit  faina 
hujusmodi,  ivi  ad  papam  reclamans  et  petens  dicta  privilegia  revocari;  sed  sequenti  die  a 
domino  papa  ad  remotas  partes  super  arduis  negoliis  inissus  fui,  ita  quod  tunc  de  hoc 
finem  habere  non  valebam.  Misimus  et  postea  nuncios  nostros  pro  eadem  causa  ad  curiain, 
quos  fralres  dicunt  [nichil]  profecisse  :  sed  falsum  dicunt,  quia  lilteras  nobis  retulerunt 
poliorum  in  curia  sigillis  sigillatas,  ([uas  domino  regi  sepe  ostendimus  et  vobis  omnibus 
ostendere  breviter  volumiis,  quibus  dominus  papa  nobis  promisit  dicta  privilegia  vel 
penitus  revocare,  vel  interpretatione  lucidius  explanarc,  quas  speranuis  sub  bulla  papali 
brevi  habituros'^ ».  Ad  ultimum  petivit  dominus  episcopus  omnes  cujuscumque  nationis  ut 
hec  privilegia  Iranscriberent  ct  ad  partes  suas  mitterent,  ut  omnibus  appareat,  quid  per 
predicta  privilegia  fralribus  sit  concessum.  Super  his  postea'"  dispulatum  fuerat  a  magistro 
Egidio  de  Ordine  Auguslini,  qui  modo  melior  de  tota  villa  in  omnibus  repulatur",  et 
determinatum  fuit  ab  eodem,  quod  episcopi  essent  in  parte  longius  saniori.  Quarum 
determinationum  copiain  propler  novilatem  habere  ad  presens  non  potui.  Sed  tainen  si 
habere  potuero,  mitterc  non  tardabo.   Et  ecce  privilcgia  fralrum. 

Bibl.  Woiroiibiittel,  cod.  Ilelmstad.  743.  8  (818)  fol.  21.  —  Hacius  Illyricus,  Cat.  tcst.  V^fit.  (Genevae,  1608),  p.  1721. 
Kx  ipso  Bulaeus,  III,  465.  Cf.  tom.  I  ChartuL,  p.  59C,  nola.  —  [n  Hidt.  litt.  de  la  France,  XX,  148  assignatur  an.  1282; 
XXI,  23.  553  sqq.  (V.  Le  Clerc) ;  XXV,  387  (Haureau)  an.  1283.  In  tom.  XXX,  428,  nota  1,  cognoverunt  annum  istum  cuni 
relatione  instrumenti  non  cohaerero,  ct  nunc  assignant  an.  1281.  Hunc  etiam  annum  non  convenire,  sed  solum  an.  1286,  in 
notis  probabimus,  sicut  jnm  Khrle  in  Archiv  f.  Liiteratlir-  u.  Kirchcnf/csch.  dcs  MiHelalt.,  I,  391,  n.,  fecit. 

1.  An.  128G  festum  Nicolai  (6  Dcc.)  incidit  in  forium  sextam,  dies  sequens  erat  sabbatum,  quod  cum  relatione  congruit. 
V.  Lo  Clerc,  I.  c.  p.  23,  perporam  assignat  4  Dccemb.  An.  1281  dios  sequens  festum  S.  Nicolai  erat  dominica,  et  dies  soqucns 
primam  disputalionem  non  dominica,  sed  feria  secunda.  —  2.  Simon  de  Boaulieu.  —  3.  Ms.  perperam  :  «  posl  »,  ed.  :  «  postca  » 
2. 


1287]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  11 

—  4.  I.  c.  frnties  Prncdicatores.  —  5.  Ms.  :  «  nolatur  ».  —  (1.  Deest  in  ms.  —  7.  Seil.  Pari.siensi.  —  8.  Guilleliniis  de  Mucon. 
Cf.  de  ipso  Ilist.  lltt.,  XXV,  380  sqq.  —  9.  8  Dccenibris.  —  10.  Frater  Arlotto  de  Prato  (v.  tom.  I  Charlld.,  p.  595  sij  )  an.  1285 
circa  Pentecostcn  (Maii  13)  electns  est  minrster  gfcneralis,  et  «  quasi  jier  annum  vixit  in  ministerio  ».  Bernardus  de  Bessa 
npud  Ehrle  in  Zsch.  f.  hathol.  Theologie,  1883,  p.  3'i9.  Salimbene,  Chvoil.  ed.  Pnrm.  p.  337.  Tempore  disputationis  Parisiis 
raense  Decembri  an.  1286  habitue  jam  mortuus  crat,  et  vacahat  officium  ;  uovus  minister  generalis,  Matthaeus  do  Aquasparta, 
an.  1287  in  capilulo  Montispessuhini,  eleetus  est.  Cf.  Bessa  1.  c.  ct  Chron.  XXIV generalis  ad  hunc  annum.  Per  lolum 
annum  1281  vivcbat  ministcr  gcneralis,  scilicct  Bonagratia  (1279-1285).  Cf.  Bcssa  1.  c.  Cum  hoc  cohaerent,  quue  Johanncs  de 
S.  Bencdicto,  quantum  ad  hanc  disputationcm,  in  suo  scrmonc  rcfcrt,  Minores  dixisse  ministrum  generalcm  eorum  apud  Mon- 
tempessulanum  in  Capitulo  pcnerali  in  Pcntccoste  eligendum  esse.  Bibl.  nat.  ms.  3120,  fol.  37;  Quctif-Eehard,  S.S.  Ord. 
Praed.,  I,  406.  Dc  hoc  sermone  ct  quod  an.  1287,  Januarii  26,  dictus  fuerit,  vide  infra  n"  543.  —  11.  Sic  et  Johannes  de 
S.  Ben"fedicto  in  cilato  sermone  asserit,  Praedicatores  di.visse  magistrum  suum  abesse  in  Flandria  vel  Hispania,  sed  spcrare 
ipsum  csse  in  Capilulo  generali  apud  Burdigalam.  At  Cajiitulum  generale  Burdigalae  an.  1287  fuit  celebratum ;  ullimum 
anno  1277  ibidem  habitum  fuerat.  Quod  utique  anno  1281  minime  convenit.  —  12.  Propter  dominicam  Advcnlus,  quae  est  pri- 
vilegiata,  non  poluit  celebrari  SDecembris.  — 13.  Vigilia  .S.  Thomae  cst  20  Decemhris,  et  tertia  dies  anno  1286  erut  dominica  IV 
,\dventus,  22  Decemhris.  An.  1281  vigilia  S.  Thomae  erat  sabbatum,  jiroindeque  dominica  secunda  dics.  —  14.  Petrus 
Barbette.  —  15.  Bonifacius  VIII  tantum  an.  1298,  April.  21,  in  Consistorio  (Guill.  de  Nangis,  ed.  Gerand,  I,  303)  et  an.  1300, 
Febr.  18,  privilegia  Praedicatornm  et  Minorum  per  Constitutionem  Sliper  calhedram  quantum  ad  (predicationes)  confes- 
siones  audiendas  (et  sej^ulturas)  in  scnsu  cjiiscoporum  i-estrinxit  (Reg.  A'at.  Bonifacii  VIII,  an.  6,  cp.  40,  fol.  280.  Cod.  Vat. 
Ottob.  15,  fol.  120.  Sbaralea,  liull.  Francisc,  IV,  498,  n»  179.  Cleraenl.  lib.  3,  tit.  7  de  sepult.,  c.  2;  Exlrav.  comni.  lib.  3, 
tit.  6  de  sejjult.,  c.  2).  Bencdictus  XI,  an.  1304,  Febr.  17,  revocatoriam  Iiiter  cunctas  Constitutionis  Bonifacii  VIII  jiromul- 
gavit.  (Reg.  Vat.  Benedicti  XI,  fol.  210'',  cp.  07.  Extrav.  comm.  lib.  1,  tit.  7  de  privil.,  c.  1)  ;  Clemcns  vero  V  decretalem 
Benedicti,  cum  pacis  fructum  non  attulerit,  scd  potius  discordiae  fomentum  non  modicum  ministraverit,  omnino  abrogavit  et 
constitiitionem  Bonifacii  VIII  innovuvit.  Clement.  1.  c.  —  16.  I,  c,  jiost.  au.  1286,  fortassc  an.  1287.  —  17.  Sic  et  supra 
memoratus  Matthacus  de  .\quasparla,  card.  Portucnsis,  annis  pluribus  clapsis  jiro  defensione  Bonifacii  VIII  adduxit  ;  «  non 
polest  rex  (Philijipus)  conqueri,  quod  extranci  instituantur  in  regno  suo.  Bene  verum  est,  quod  summus  jiontifex  dominus 
noster  jiosuit  fratrem  Egidium  de  Uoma  de  Ordine  Augustinorum ;  non  insisto  ad  ejus  commendationem,  sed  tamcu  vos 
scltis,  qualis  clericus  csl,  ipse  est  mngister  in  thcologia,  ct  fuit  nutritus  ct  cducalus  in  regno  illo  ».  Bibl.  nat.  Paris.,  ms. 
lat.  15004,  fol.  83.  Ilist.  du  differeni  cntre  le  pape  Boniface  VIII  et  Philippe  le  Bel  (Paris,  1655),  p.  70. 


540.   Pei-  plures  magistros  theologos  Parisiis  detevininatur,  quod  nec  rex  Philippus  IV  iiec  monachi  .S.  Dionysii 

cor  Philippi  III  dare,  ncque  fialres  Praedicatores  praedictum  cor,  dispensationc  dumtaxat  suinmi  ponliftcis, 

retinere  possent. 

1286,  Parisiis. 

Contin.  chron.  Girardi  de  Frachcto  in  Recucil  des  Ilistoriens  des  Gaules,  tom.  X.\I,  7.  Lcs  grandes  chroniqucs  de 
France,  ed.  P.  Paris,  V,  86  sq.  —  Cor  Philij)pi  III,  jubeute  Philipj)0  IV,  ad  sepcliendum  traditum  est  fratribus  Praedicato- 
ribus,  quamquam  monachi  S.  Dionjsii  illud  j)ostulabant.  Cf.  Buutaric,  La  Francc  SOUS  Philippe  le  Bel,  j).  421;  Langlois, 
Lc  regne  de  P/tilippe  III,  p.  165. 


541.    Capilulum  generale   Oid.   Praed.  sub  Munione  magislro  generali  Burdigalae  celehrato  ordinat  de  studiis 

Ordinis  in  convenlu  Parisiensi. 

1287,  Maio  exeunte,  Burdigalae. 

Ordinainus  el  volainiis  qiiod  inagistri  in  theologia  actu  rcgentes  Parisius  non  se  ab- 
sentent  tempore  lectionum  nec  vacationum,  nisi  ibrtc  pcr  trcs  septimanas  vel  per  mcnscm 
ad  plus  pro  causa  necessitatis,  et  hoc  de  licenlia  magistri  Ordinis  vel  provincialis  Francie, 
ita  tamen  quod  altcr  eorum  semper  remaneat  in  conventu. 

Itcm'  rogamus  magislrum  Ordinis,  ut  quam  cito  polerit  mitlat  Parisius  aliquem 
fratrein  vel  aliquos,  qui  auctoritate  sua  inquirant  de  quibusdam  sludentibus,  nec  non  et 
aliis  qui  dicunlur  nu])er  turbationem   fecisse   in   conventu  Parisiensi,   et  secundum    qiiod 


12  CHARTUL\nHJM     UiSlVERS.      PARIS.  [1287 

invenerint,  arcius  puniant  turbatores.  Et  si  eis  visuin  fuerit  pro  pace  dicti  conventus, 
possint  studentes  extraneos  ad  suas  provincias  remittere,  vel  etiam  alios  mutare  et  mittere 
de  conventu,  et  a  suis  olTiciis  absolvere. 

Absolvimus  G.  de  Odone,  provincialem  Anglie,  et  assignamus  eum  conventui  Pari- 
siensi  ad  legenduin  Sententias'. 

Mss.  Rom.  el  Rutenens.  Capp.  general.  Ortl.  Pracd.  —  Martene,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1821. 

t.  Haec  ordinatio  unaciim  sequcnte  ex  ms.  Ruten.  tnnlum.  —  2.  In  Actis  Capit.  generalis  anni  scquenlis  apud  Luccam 
celebrato  legimus  :  «  Cum  propter  abscntiam  fratris  G.  de  Odone,  qui  non  acquievit  ordinationi  precedcntis  Capituli  Burdc- 
galis  celebrati  de  se  facle,  el  scola  nostra  Parisiensis  diu  vacaverit  in  magnam  Ordinis  confusionem  el  studii  jacturam,  ejus 
correctionem  magistro  Ordinis  committimus  faciendam  ».  Repelitur  dcinde  ordinatio  de  magistris  thcologiae  supra  loco  primo 
posita.  Martcne,  1.  c,  p.  1825. 


542.   Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  Florentiae  sub  priore  generali  Clemente  da  Osimo 

celebrato  de  sequenda  doctrina  Aegidii  Romani,  et  de  superioribus  conventuum  in  quibus  est  studium  gene- 

rale. 

1287,  mense  Maio,  Florentiae. 

Quia  venerabilis  magistri  nostri  Egidii'  doctrina  mundum  universum  illustrat,  difli- 
nimus  et  mandamus  inviolabiliter  observari  ut  opiniones,  positiones  et  sententias  scriptas 
et  scribendas  predicti  magistri  nostri  omnes  nostri  Ordinis  lectores  et  studentes  recipiant 
eisdem  prebentes  assensum,  et  ejus  doctrine  omni  qua  poterunt  sollicitudine,  ut  et  ipsi 
illuminati  alios  illuininare  possint,  sint  seduli  delensores'. 

Diflinimus  ut  in  locis  sive  convcntibus  in  quibus  ordinatum  fuerit  studium  generale, 
nullus  in  priorem,  nisi  distincle  lalinum  noverit,  preponalur. 

Torelli,  SecoU  Agostiniani,  Bologna,  1678,  V,  06.  Ossinger,  Bibl.  Augustiniana,  I,  237.  Ultima  particula  ct  in  mss. 
Garampi  in  Arch.  Vat.  cx  Cod.  Archiv.  S.  Augustini  de  Urbe,  qui  nunc  desidcratur. 

1.  In  hoc  documento  Aegidius  Romanus  primo  clare  nominatur  nmgister,  nam  cx  instrumento  infra  n»  556  (Taxationes 
domorum)  relato  non  apparct,  an  annus  1280  vel  an.  1287  ante  Pascha  (April.  C)  intelligcndus  sit.  An.  1285  adhuc  (non 
tantum  an.  1281  in  Capitulo  gencrali  Paduac  cclebrato)  aderat  in  capilulo  provinciali  Romanae  provinciae  Toscanellae 
celebrato  ut  vicarius  generalis  et  «  baccalarcus  Parisicnsis  »  (Torelli,  I.  c,  p.  38).  In  instrumento  an.  1285,  Jun.  1  (Tom.  I 
Chartul.,  n°  522)  non  exprimitur  character.  Inter  an.  1285  et  1287  proindeque  Parisiis  licentiatus  est,  et  fuit  primus 
magister  Ordinis  (v.  Chartul.,  I.  c,  n»  358,  nota).  An.  1290  ei  commiltitur  provisio  studii  Paris.  (cf.  infra  n»  566)  eiquc 
provisum  est  propter  debita  sua  de  quinquaginta  libris  turonens.  bonorum  Ccntumcellarum.  Torelli,  I.  c,  p.  904.  An.  1291 
vocatur  in  Actis  Ordinis  Erem.  S.  Augustini  «  magister  et  doctor  noster  ».  Expenduntur  «  pro  provisione  annuali  fr. 
Egidii  magistri  nostri  decem  florcni  auri  »,  et  quaedam  summa  (non  memorata)  expenditur  «  pro  expensis  fr.  Egidii  Romani 
doctoris  nostri  presentis  in  recessione  de  Parisius  ».  An.  sequenti,  Jan.  6,  in  priorem  generalem  eligitur,  et  erat  sextus,  ut 
apparet  ex  tractalu  Henrici  de  Alemannia  (compos.  an.  1334)  de  Origine  et  progressu  Ord.  Eremit.  (Ms.  in  Bibl.  Verodun. 
41,  fol.  l^S*.)  An.   1294  pro  sua   provisione   annuali    recipit    decem   florenos   auri ;    an.    1295,   April.   25,    in    archicpiscopum 

Bituricensem  eligitur.  (Mss.  Garampi  1.  c.  et  Torelli.)  Insuper  vide  infra  in  multis  locis,  pracscrtim  ad   an.  1295,  Maii  24. 

2.  Hoc  statutum,  cujus  fidem  in  dubium  quis   vocare   posset,   firmatur  ex  Constitutionibus  Ordinis,   codcm  anno   Florcntiae 
approbatis,  ct  tandcm  an.  1290  cditis.  Gf.  infra  n"  567. 


1287]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  13 

543.    Gailleltnus  Matisconensis,  episcopus  Ambianensis,  scribit  Petro  archiepiscopo  Remensi  de  disputationibus 
cum  fratribus  Praedicatoribus  et  Minoribus  quantum  ad  privilegium  in  foro  poenitentiae  eis  datum. 

Anno  1287. 

Ea  que  acta  sunt  Parisius  post  recessum  nostrum  in  negocio  Dei  et  universalis  ecclesic, 
quod  Dominus  temporibus  nostris  reservavit  declarandum  super  potestate  clavium,  quam 
fratres  Minores  et  Predicatores  longo  tempore  furati  fuerant  in  grave  periculum  animarum 
polestatem  paulatim  in  ecclesia  surrependo  intendentes  acquirere,  paternitati  vestre 
dignum  duximus  exponenda.  In  primis  congregati  fuerunt  Parisius  magistri  in  theologia, 
inter  quos  fuerunt  fratres  magistri  in  capella  episcopi  Parisiensis,  a  quibus  quesitum  luit 
quod  illam  generalem  propositionem  quam  quidam  magistri  in  theologia  sigillaverant', 
videlicet  quod  omnis  contritus  et  confessus  et  absolutus  ab  eo,  qui  potest  eum  absolvere, 
non  tenetur  eadem  peccata  numero  iterato  confiteri,  nobis  exponerent  el  utrum  veritatem 
habercnt  in  omni  casu  :  qui  omnes  unanimiter  responderunt  quod  de  se  veritatem  haberet, 
fallit  lamen  in  casibus  et  specialiter  in  isto  casu  de  quo  agilur  virtute  privilegii  quod 
incipit  :  Ad  fructus  uberes* .,  et  illimet,  qui  sigillaverunt,  videlicet  prepositus  Sancti 
Audomari',  de  quo  provisum  est  ecclesie  Nerbonensi,  et  magistcr  Nicholaus  de  Torculari, 
et  frater  Gregorius  de  Valle  Scolarium,  qui  non  sigillavit,  sed  dedit  fratribus  sigillum 
suum  ut  sigillarent  quid  vellent,  dixerunt  quod  ex  illa  generali  propositione  non  poterat 
inferri  conclusio  quam  fratres  intendebant,  videlicet  quod  confessi  fratribus  virtute  privi- 
legii  sui  non  tenerentur  eadem  peccata  numero  confiteri  propriis  sacerdotibus,  et  si 
scivissent  privilegium,  nunquam  illam  propositionem  ita  crude  sigillassent.  Requisiti  quod 
de  hoc  nobis  litteram  suain  darent,  deliberato  consilio  dixerunt  quod  ad  presens  non  facc- 
rent,  nisi  prius  deliberarent  cum  aliis  qui  sigillaverant,  sed  litteras  suas  darent  ad 
dominum  papam  supplicantes  ut  illam  litteram  declararet  et  obviaret  tanto  periculo  quod 
poterat  contingere  ex  dissensione  prelatorum  cum  fratribus,  maximc  cum  aliqui  inagistri 
in  theologica  facultate  prelatis  in  hac  parte  adherent.  Ilanc  littoram  dare  promiserunt,  sed 
nondum  dederunt.  Verumptamen  omnes  doctores  qui  Iioc  anno  disputaverunt  de  Quolibet, 
quibus  facta  est  ista  questio,  videlicet  magister  Henricus  de  Gandavo,  magister  Gode- 
fridus  de  Leodio*,  magister  Gervasius^,  canonicus  Montis  Sancti  Eligii,  et  magister 
Nicholaus  de  Pressorio  pro  nobis  determinaverunt  quod  eis  confitentes  virtute  privilcgii 
tenentur  eadem  peccata  numero  suis  sacerdotibus  propriis  iterato  confiteri.  Gredimus 
quod  hanc  suam  determinationem  dabunt  nobis  sub  sigillis  suis;  fratres  Predicalorcs  et 
Minores  istam  questionem,  licet  eis  facta  fuerit,  recipere  noluerunt. 

Postmodum  die  dominica  ante  Natale*  presente  domino  archiepiscopo  et  magistris  in 
theologia  predicavimus  apud  Sanctum  Bernardum,  et  ibi  fuit  numerus  infinitus  scolarium, 
et  ibi  exposuimus  privilegia  diligenter.  Quo  audito  scolares  pecierunt  una  voce  copiam 
privilegiorum;  et  postmodum  habuerunt  multi  et  magni  et  maxime  diversarum  nacionum, 


14  CIIARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1287 

adco  quod,  per  Dei  graliain  oinnes  scolares  inodo  stantcs  pro  parte  nostra,  inodo  fratres  in 
sermonibus  et  in  lectionibus  paiuin  loqunntur  de  ista  inateria,  et  apparent  dolenlcs  et 
confusi.  Yeruinptanien  per  faluos  fratrcs  et  jiivcnes  faciunt  contrariuin  per  villas  cl  civi- 
lates  predicari  ct  ducunt  tabcllioncs  secuin.  Et  congrcgant  populum  et  majores  de  ])opulo 
et  querunt  :  «  Domini !  fratres  nostri  fecerunt  aliqua  mala  inler  vos?»  Respondent  : 
«  Non  ».  »  Feceruntne  fructus  aniinarum  ?  »  «  Certe  »,  sic  dicunt  beguine  vcl  aliqui. 
«  Placet  vobis  quod  faciamus  sicut  consuevimus?  »  Et  clamant  aliqui  de  multitiidine  : 
«  Placet,  placet  »,  saltem  beguine.  Et  de  hoc  faciunt  fieri  publicum  inslrumentum.  Sed  per 
Dei  graliain  talibus  [verbis]  calliditatis  ef  falsitali  verifas  prevalebit. 

Postmodum''  dum  essemus  in  domo  nostra  prope  Aurelianis,  visuin  fuit  nobis  expe- 
dicns  quod  negocium  ct  priviiegia  exponercnfur  magistris  ct  scolaribus  Aurelianensibus, 
qui  sunl  periciorcs  in  jure  quam  Parisienscs  et  inelius  intelligentes.  Quod  et  fccimus 
presentibus  omnibus  fain  juris  canonici  quani  civilis,  presenle  fratre  Johanne  de  Sancfo 
Bcnedicto'  magisfro  in  theologia,  lectoribus  Predicaforum  ct  Minoruin.  Et  omnibus  dili- 
gcnter  expositis  et  finito  sermone  nostro  surrexif  frafer  Johannes  et  dixit  :  «  Dominus 
episcopus  dicit  multa  bona  ct  vera,  quedam  dubia,  et  quedam  alia,  et  ad  omnia  ista  respon- 
dcmus  die  dominica  sequente.»  Et  predicavif',  et  inulta  dixif  falsa  et  dubia,  et  pauca  vera, 
ct  illa  scripfa  fuerunt  per  inultos  scolares  et  fabcllioiics  quos  ad  hoc  miseramus.  Quo 
audito,  reversi  de  Banienciaco,  ubi  pro  nosfris  negociis  func  eramus,  mandaviinus 
inagisfris  quod  ad  omnia  que  dixerat  frafer  Johannes  respondercmus  die  dominica  subse- 
quenti,  in  die  Purificationis  beate  Virginis'*.  Et  serinonem  fecimus  et  ad  omnia  que  dixerat 
respondimus  per  jura  allegafa  coram  magisfris,  qui  ea  non  ignorabanf,  producfis  in 
medium  libris  et  lectis  juribus  que  opinionem  nosfram  confirinabant.  Quibus  audifis,  licet 
fratres  qui  presentes  erant,  dictus  Johannes  ef  alii  lecfores  et  frafres,  ad  aliqua  vellenf 
respondere,  func  non  fuerunt  exauditi  immo  inulfuin  sibilafi;  et  de  duobus  que  asserebant 
esse  vera,  adeo  reprobati  fuerunt  quod  non  audebanf  in  inedium  proferre  litteras  et  instru- 
menta  quc  penes  se  habebant.  Que  pro  se  allegabant,  cerfi  suinus  qiiod  non  habent  sub  eo 
tenore  sub  quo  habere  se  dicebant.  Unuin  erat  quod  inagistri  theologie  sigiHavcrant  quod 
contritus  et  confessus,  e/c,  noii  tencatur  eadem  peccata  confiferi,  ex  quo  esset  confessus 
fratribus  etiam  virtufe  privilegii.  Abus  casus  erat  quod  antiquitus  archiepiscopus  Remensis 
et  cjus  suffraganei  quedam  statufa  fecerant  per  que  arctabant  potestatem  fratruin,  et 
dominus  Martinus  dum  legationis  oflicio  fungeretur  eadem  revocavil". 

Et  ut  de  pluribus  que  facta  fuerant  Aurelianis  aliqua  vobis  scribamus  :  Priinum  quod 
dicebanf  nos  turbafores  pacis,  responsuin  fuif  passive  non  acfive.  Nemini  facit  injuriani 
qui  utifur  jure  suo.  fl".  de  injiiriis,  1.  hijiiriarum  [47,  10.  13];  extra  de  elecfione  c.  Cum 
ecclesia   Vulterana  [1,  6,  cap.  31]. 

Secundum  quod  libenter  pacein  haberent  cuin  prelatis.  Responsum  fuit  quod  seinper 
habuerunt  eam  quamdiu  facta  coruin  salva   conscienfia   sustinere    poluimus,  sed   in  casu 


12871  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  15 

isto  videntes  animas  nohis  ooiiiinissas  exponi  periculo  et  decipi,  saltcin  poni  in  (hil)io, 
salva  conscientia  non  potuimus  plus  sustinere.  Ipsi  aulein  poterant,  qiiia  in  eo  slalu  nole- 
bamus  eos  in  quo  fuerunt  hactcnus  nohiscuin,  quousque  ipsi  sensissent  domini  pape  in 
premissis  vohintatem.  Hoc  poterant  facere  sine  periculo  animariim  suaium,  ciiin  de 
animabus  subjectorum  no.?trorum  non  tenentur  respondcre :  nos  non  sic,  ne  sanguis 
earum  de  noslris  nianihus  requiratur. 

Tercium  dixit  quod  nullam  veritatein  vite  justicie  vel  doclrine  dimitteret'-  si  sihi  deheret 
caput  amputari.  Responsuin  fuit  qiiia  que  sine  peccato  inoitali  omilli  non  possunl,  illa 
propter  scandahim  non  sunt  oinittenda;  alias  secus,  extra  de  novi  opcris  nunciatione 
c.  cnm  ex  injuncto  [5,  32,  cap.  2].  Hanc  distinctioncm  proljat  Dominus  in  evangeho 
Matthei  xv  et  xviii;  in  uno  scandalum  permittit  venire  :  «  Sinite  eos,  ceci  siint  et  duces 
cecoruin  »,  in  aho  prohihet  :  «  Qui  scandahzaverit  unuin  ex  pusiUis  istis,  »  etc. 

Quartuin  arguebat  nos  quia  in  sermonc  reprehendimus  rehgiosos  stiulentes  in  iiiathe- 
maticis.  Ad  hoc  responsum  fuit  quod  dicitur  xxxvii  d.  noniie  in  mnitate  [Dccreti  dist.  37, 
c.  3],  et  c.  si  quis  grammaticam  [c.  10];  et  quia  Jeronimus  correplus  fuil  ab  angelo  quia 
legebat  Hhros  Cicheronis. 

Quintum  quia  dixeramus  tanlum  duos  Ordines  iii  ecclesia  Dei,  apostoloruin  et  sepliia- 
ginla  discipulorum;  loco  quorum  sunl  episcopi  et  curati,  xxi  d.  in  nono  [Decreti  dist.  21, 
c.  2];  Lxviii  d.  qitorum  pices  [dist.  68,  c.  6],  opposuit  quod  Doininus  precepit  Symoni  qiiod 
vocaret  eos  qui  erant  in  alia  navi,  et  propter  hoc  papa  vocavit  eos   et  multis  privilegiis 
decoravit;  et  quod  sunt  duo  luminaria  que  totam  ccclcsiain  illuminaverunt  et  propter  veri- 
tateni  fructus  quos  faciunt  in  ecclesia  Dei  eorum  potestatem  ainpliavit.   Ad  quod  respon- 
diinus    quod    usque   ad  teinpora   isla  (juod   ipsos  qui   eranl  in   alia   navi,    (juandocumque 
rethe    nostrum     rumpebatur,    id    est    non    poteramus    suflicere    ad    regimen    subditorum 
nostroruin,  eos  libenter  vocabamus,  et  qiiantumcum(juc  Domimis  prcciperct  illos  vocari, 
ut  opitulaciones  nostre  essent,  ut  dicit  apostolus  :  nunquain  lainen  fecit  eos  apostolos  vcl 
de    numero   septuaginla,    nec    parem    cuin   apostolis    eis    dcdit    poleslatem,   nec    unquam 
Syinoni  dictum  fuit  ut  eos  vocaret  nisi  ut  eum  juvarent,  non  ul  ejus  oflicium  impcdirenl. 
Ad  hoc  allegabant  lxviii  d.  c.  corepiscopi,  etc;  quorum  vices  [1.  c.  c.  5.  G].  Si  habent  niulla 
privilegia  credimus,  sed  per  hoc  non  sunt  in  ahquo  privilegia  e[)iscoporiiin   revocata.   Et 
quod  non  mulatur,  quare  starc  prohibetur?  Immo  in  omnibus  est  jurisdiclio  cpiscopalis  et 
curatorum  reservata  sicut  apparel  in  textu  et  ad  hoc  xi  q.  1.  c.  perpenit  [1.  c.  causa  11,  qu. 
1,  c    39].  Quod  faciunt  fructus  uberes  crediiiuis,  scd  palres  nostri  cpiorum  viccs  lenemus 
uberiores,  qui  per  suam  confessionem,  prcdicacionem  vcl  sanguinem  acquisicrunt  ecclesias 
universas;  Ordo  eoriim  nullas,  quod  nos  audivcrimus.  Ipsi  deherent  predicarc  infidelibus, 
iion    super    aiienum   fundainentum   edificare.    Exemplum   apostoli    Pauli   qui    a    Jerusalem 
usque  ad  inare  Illyricum  predicavit  cvangeliiim,  non  ubi  noininatus  crat  Christus,  nc  supcr 
r.licnum  fundamcntum  edificaret.  Ad  Uoinanos  ullimo  [xv,  19-21]. 


16  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1287 

Sexlo  de  privilegio  Clementis  (lY)  dicebat  quod  verum  est  quod  Clemens  potestalem 
eorum  restrinxerat,  quod  de  casibus  reservatis  episcopis  non  se  poterant  intromittere;  sed 
non  erant  tot  casus  quos  nominabamus  in  nostris  versibus.  Istos  casus  tantum  confite- 
batur  :  qui  facit  incestum,  deflorans  aut  homicida,  sacrilegus,  patrum  percussor  vel 
sodomita,  ponlificem  querens  nec  non  qui  iniserit  ignem.  Hos  casus  habemus  per  suam 
confessionem  de  quo  fecimus  fieri  publicum  instrumentum,  et  inultum  doluerunt  alii  fratres, 
maxime  Minores,  ad  quos  respondimus,  quod  versus  nostri  sequentes  veri  sunt  qui  hiis 
versibus  continentur  :  transgressor  voti,  perjurus,  sortilegusque  et  mentita  fides,  faciens 
incendia,  prolis  oppressor,  blasphemus,  hereticus,  omnis  adulter,  pontificem,  etc.  Istos 
casus  probamus  per  jura.  Et  oblati  fuerunt  libri  et  lecti  in  presencia  magistrorum 

Septimo  dixit  quod  confitentes  eis  non  tenentur  iterum  confileri  proprio  sacerdoti 
per  privilegium  domini  Martini,  et  vocabat  privilegium  ampliacionem  potestatis.  Ponit  pro 
racione,  quia  injuriam  fieret  sacramento,  si  reiteretur,  et  quod  papa  non  erat  supra 
sacramenta,  et  quod  si  mandaret  quod  baptizaret  pueros  in  vino,  ipse  non  faceret. 
Responsum  fuit  quod  non  est  privilegium  ampliativum  sed  restrictivum,  quia  ex  quo 
confitenles  eis  papa  remittit  ad  sacerdotes,  potestatem  non  habent  nisi  de  casibus  in 
quibus  absolvere  possunt  simplices  sacerdotes.  Nain  inandat  papa  quod  sacramentum 
reiteretur,  quia  sacramentalem  confessionem  eis  non  committit.  Illa  est  que  constitula  est 
sub  pena  videlicet  Omnis  uti^iiisqne  sexus,  iila  quain  quis  sub  spe  venie  pluries  [pluribus] 
potest  confiteri  secunduin  Augustinum,  de  penitentia  d.  1  c.  quem  penitet  [de  poenit. 
dist.  1,  c.  88],  quia  illa  est  consilii  quantum  ad  confitentes  non  precepti;  illa  que  facta  est  de 
confitendo  sacerdoti  est  precepti  et  non  consilii.  Et  licet  papa  non  possit  sacramenta 
mutare,  modum  tamen  tradendi  sacramenta  bene  potest  iminutare,  eciain  sola  consuetudo, 
XI,  d.,  c.  ecclesiasticarum  ijistitucionum  [Decr.  dist.  11,  c.  5].  Item  dixit  quod  commit- 
tebamus  sacrilegium  quia  interpretabamus  privilegium  pape.  Responsum  fuit,  non  inter- 
pretemur  qui  stamus  juri  communi,  qui  petimus  declaracionem,  sed  ipsi  qui  dicunt  sibi 
jus  illi  declarent  {*ic),  ergo  sunt  sacrilegi. 

Sequenti  die  predicavit  frater  Minor,  et  mulla  deteriora  dicit". 

Unde  per  Dei  gratiain  in  conspectu  omniuin  sunt  confusi,  nec  est  puer  Aurelianis, 
quin  sciat  respondere  eorum  argumentis,  et  omnes  jurisperiti  satis  sunt  pro  nobis  infor- 
mati.  Unde,  pater  et  domine,  ista  vobis  scribimus,  nolentes  docere  Minervam,  sed  ut  in 
tam  pio  et  sancto  negocio,  et  a  quo  dependet  status  universalis  ecclesie,  sicut  incepistis 
vigiletis.  Ad  hoc  eniin,  ut  firmiter  credimus,  Dominus  vos  vocavit  et  quod  ordinatum  fuit 
Parisius  per  vos  et  alios,  faciatis  in  vestra  provincia  viriliter  observari  et  per  curatos 
vestros  religiosos  et  alios,  nec  faciem  eorum  timeant  aliqui,  imino  defendant,  quia  error 
cui  non  resistitur  approbatur.  Et  quanquam  sit  veritas  pro  nobis,  et  faisilas  pro  ipsis,  sicut 
totus  mundus  videt,  scriptum  est  tamen  :  Veritas  que  non  defensatur  opprimitur.  Iteruin 
laboretis   erga    Senonensem  archiepiscopum'*  per  vos  vel  alium,  quia  jam   ex  frigiditate 


1288]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     \NNUM     MCCCL.  17 

conversus  est  in  teporem,  ex  quo  presumitur  quod  de  facili  tale  fiat,  et  ad  Nerbonensem, 
Turonensem  et  Burdegalensem  provincias  de  negociis  intimantes.  Geterum  litteras  domini 
abbatis  Cisterciensis",  quas  super  missione  nunciorum  nostrorum  recipimus,  vobis 
mittimus.  Jam  episcopi  de  provincia  vestra  viriliter  certant  cum  eis,  et  maxime  Atreba- 
tensis",  et  ordinationem  vestram  plene  servant.  Postremo  si  paternitati  vestre  placeret, 
magnum  et  utilissimum  opus  faceretis  Deo  et  universali  ecclesie  proficuum  si  ex  certa 
scientia  ad  partes  Aurelianenses  transitum  faceretis  doctoribus  et  scolaribus  negocium 
exponentes.  Et  sic  esset  totum  negocium  consummatum,  quia  lector  Minorum  post  nos 
sermonem  suum  tenuit  predicans  absurda  et  abusiva  quamphirima,  quibus  respon- 
dissemus;  sed  ad  nostras  partes  pro  nostris  aliis  negociis  properamus.  Gonservet  vos,  etc. 
Datum,  etc. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  3120,  fol.  32**,  cuin  inscriptione  «  Littera  domini  Anibianensis  episcopi  ». 

1.  An.  1282,  mense  Novembri.  Vide  tom.  I  Chartul.,  n»  510.  —  2.  Martini  IV.  Vide  ibid.  n»  508.  —  3.  Adenulpbus. 
Vide  de  ipso  et  sequentibus  1.  c.  — •  4.  I.  e.  de  Fontibus.  —  5.  Ms.  :  «  Savarus  ».  Haureau  correxit  «  Servatius  »  In  Hist.  Htt. 
de  la  France,  XXVIII,  321.  In  sermone  Jobannis  f.  36'»  recte  «  Gervasius  ».  —  6.  An.  1286,  Decembris  22.  Vide  supra  n"  539. 

—  7.  Utique  jam  an.  1287,  mensc  Januario.  In  Ilist.  litt.,  XXV,  390,  perperam  an.  1286.  —  8.  Ord.  Praed.  Vide  tom.  I.  — 
9.  Super  textum  :  Pacem  et  veritatem  diligite.  BibL  nat.  Paris.  ms.  lat.  3120,  fol.  35.  In  fine  :  «  Iste  sermo  fuit  factus 
Aurelie  per  fr.  Johannem  de  S.  Benedicto,  magistrum  in  tbeologia,  an.  Dom.  MCCLXXXV,  dominica  post  festum  B.  Vin- 
centii.  Hubertus  de  S.  "Walerio  super  mare  Ambianensis  dioc.  reportavit  ».  Gf.  Quetif-Echard,  I,  404  sqq.  In  temporis 
notam  error  irrepsit.  Sermo  Jobannis  an.  1287,  Januarii  26,  pronuntiatus  est.  Cf.  notam  sequentem.  —  10.  An.  1287  festum 
Purificationis  (2  Februarii)  revera  fuit  dies  dominica,  quod  post  an.  1281  nunquam  evenit.  Sermo  episcopi  exstat  in  ms.  cit. 
fol.  37>>.  —  11.  Vide  tom.  I,  n»  508,    nota.  —  12.  V.  supra  p.    10.  —  13.  Sermo  in  ms.  cit.  fol.   k^'^.  —  14.    Aegidium  Cornuti. 

—  15.  Thcobaldi.  —  IG.  Guillclmus  de  Isiaco. 


544 .   Statutum  facultatis  artium  super  juramentis  examinatorum  S.  Genovefae. 

1288,  Januarii  17,  [Parisiis]. 

Noverint  universi  quod  nos  omnes  et  singuli  magistri  Parisius  regentes  in  artium 
facultate  pro  bono  communi  et  honore  dicte  facuUatis,  anno  Domini  MGGLXXX  septimo, 
die  sabbati  proxima  post  festum  sancti  Mauri  abbatis,  propter  correctionem  examinatorum, 
qui  de  cetero  ad  examinandum  in  examine  Sancte  Genovefo  electi  fuerint,  slatuimus  que 
secuntur. 

Inprimis  quod  dicti  examinatores  non  audiant  in  uno  mense  uUra  xlviij  baccalarios, 
proportione,  que  consuevit  ahas  in  nationibus  observari,  servata  quantum  ad  numerum 
eorundem. 

Secundo    statuimus   quod    singuli   examinatores   in   posterum   electi   nomina   omnium 

bachellariorum  quos  suo  tempore  expedient,  tradent  rectori  in  cedula  in  fine  sui  mensis. 

Qui   rector  illam   cedulam,   facultate   ad  hoc  vocata,  de   cetero   per  juramentum    suum    in 

ejusdem  facultatis  presentia  legere  teneatur. 

Tertio   statuimus   quod  omnes  et  singuli    magistri  in  nostra  facultate  regentes  et  de 
*«  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  3 


18  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1288 

cetero  incepturi  per  juramenta  sua  astringantur,  quod  si  audiverint  aliquem  nominari  ibi 
expedilum  per  dictos'  examinatores,  quem  sciverint  esse  indignum,  vel  aliquem  dignum 
impeditum  fuisse  per  eosdem,  illud  revelabunt  rectori  in  secreto,  qui  de  hoc  per  jura- 
mentum  suum  fideliter  et  diligenter  inquiret,  et  si  invenire  poterit  per  juramentum  fide 
dignorum  et  non  suspectorum  per  eosdem  examinatores  expeditum  fuisse  indignum,  vel 
dignum  impeditum,  ex  nunc  dictos  examinatores  ab  omni  officio  facultatis  in  perpetuum 
privamus,  nisi  sufficienter  prout  debuerint  quantum  ad  hoc  suain  innocentiain  instruere 
poterint  et  docere.  Et  quoad  hec  exequenda  rector  prout  meliori  modo  poterit,  per  jura- 
mentuin  suum  astringatur.  Quod  si  rector  negligens  fuerit  in  premissis,  ad  arbitrium 
facultatis  puniatur. 

Quarto  statuimus  quod  gratia  que  quandoque  a  facultate  consuevit  concedi  examina- 
toribus  de  habendo  in  examine  predicto  bachellarios  sub  se  tempore  suo,  ex  nunc  facultati 
interdicatur. 

Quinto  statuimus  quod  singuli  examinatores  de  cetero  omnes  quos  audient  suo 
tempore  expedient  vel  impedient  simpliciter  in  communibus  et  in  propriis,  et,  proul 
exigent  eorum  merita,  citius  vel  tardius  coinmunis  lectio  assignetur  eisdem. 

Sexto  slatuimus  quod  si  aliquis  vel  aliqui  examinatorum  receperint  vel  receperit  pecu- 
niam  sive  aliquod  aliud  emolumentum  ratione  licentie  obtinende,  pena  predicta  puniantur 
vel  puniatur. 

Septimo  volumus  quod  oinnes  articuli  in  forma  juramenti  dictorum  e.xaminatorum 
contenti',  ab  eisdein  sub  eadem  pena  inviohibiliter  observentur. 

Ultimo  statuimus  quod  si  cancellarius  S.  Genovefe  ista  ordinatione  salva  ad  exami- 
nandum  infra  festum  Pasche  proximo  venturum  nequaquam  induci  poterit,  ista  ordinalio 
sit  irrita  et  inanis,  et  quod  ipsa  facultas  seu  magistri  facultatis  quo  ad  apertionem 
examinis  supradicti  sit  et  sint  in  eodem  statu  nullatenus  inulato,  in  quo  erat  et  fuerint 
die  confectionis  presentis  ordinationis,  videlicet  die  sabbati  supradicta,  retenta  nobis  et 
successoribus  nostris  plenaria  potestate  super  omnibus  et  singulis  dispensandi,  prout 
nobis  et  successoribus  nostris  videbitur  expedire.  In  quoruin  omnium  testimonium  et 
muniinen  sigilla  IIII  nationum  duximus  apponenda. 

Cod.  Vat.  Reg.  406,  fol.  3.  Bibl.  Phillipps  in  Cheltenham,  ms.  876,  fol.  3".  Bibl.  Caes.  Yindob.  ms.  lat.  450,  fol.  2  .  — 
Bulaeus,  III,  483. 

1.  Vindob.  :  «  aliquos  ».  —  2.  Cf.  n°  545. 


o4o.  Articuli  quos  tenentur  jarare  examinatores  S.  Genovefae. 

Vos  jurabitis  quod  expedietis   expediendos  et  dignos,  et  impedietis  impediendos  et 
indignos'.  .  . 


1288]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  19 

Item  jurabitis  quod  nuUum  ponetis  in  manu  cancellarii,  sed  expedielis  vel  impedietis 
simpliciter  vel  ad  tempus. 

Item  jurabitis  quod  nec  in  propriis  nec  in  communibus  examinabitis  extra  fempus 
vestrum. 

Item  jurabitis  quod  nullum  admittelis  in  examine  pro  causa  canceliarii,  nisi  prius 
fuerit  facultali  juratus,  cum  '  ipsemet  cancellarius  non  juratus  examinare  non  possel'secun- 
dum  examinis  libertatem. 

Item  jurabitis  quod  si  tempore  vestro  conlingat  cancellarium  alium  loco  sui  in 
examine  substituere,  non  sustinebitis  examinare  ipsum  cum  cancellario*,  nec  cancellarium 
cum  eodem. 

Item  jurabitis  quod  si  sciveritis  aliquem  impeditum  per  magistros  per  cancellarium 
expeditum,  quod  vos  revelabitis  facultali. 

Item  jurabitis  quod  nullum  audietis  nisi  prius  juraverit  se  determinasse  Parisius  vel 
alibi,  ubi  est  studium  generale.  Et  hoc  more  hactenus  observato. 

Item  jurabilis  quod  tempore  vestro  nullum  habebitis  bachellarium  nec  directe  nec 
indirecte. 

Item  jurabitis  quod  nullum,  qui  intraverit  per  rigorem,  transibitis  per  gratiam,  sed 
expedietis  vel  impedietis  simpliciter  eum,  nisi  infra  tres  nienses  suis  meritis  exigentibus 
possit  et  debeat  expediri. 

Item  jurabitis  quod  durante  auditione  que  est  per  rigorem,  nullam  auditionem  secre- 
tariam  facietis. 

Item  jurabitis  quod  ratione  officii  examinis  nullam  gratiam  a  cancellario  requiretis. 

Item  jurabitis  quod  qui  intraverit  in  tantum  quod  juraverit,  si  postea  se  absentet, 
non  permittetis  quod  per  totum  illum  annum  possit  recipi  ad  aliquam  auditionem  gra- 
liosam . 

Cod.  Vat.  Reg.  406,  fol.  2.  Bibl.  Phillipps  in  Cheltenham,  ms.  876,  fol.  3.  Bibl.  Caes.  Vindob.  ms.  lat.  450,  fol.  2.  — 
Bulaeus,  III,  484,  e  libro  procuratorum  nationis  Gallicanae,  ubi,  sicut  in  Libro  procuratomm  Nationis  Anglicanae  (Arch. 
Univers,  Paris.,  Reg.  3,  fol.  58^),  sequuntur  etiam  Iii  duo  articuli  :  «  Item  quod  a  licentiandis  vel  in  aliquo  nomine  ipsorum 
ct  pro  ipsis  nichil  pctetis  vel  recipietis,  petiistis  vel  recejjistis,  pcti  seu  recij)i  fecistis  vel  facielis  per  alium  directe  vel 
indirecte,  videlicet  pro  prandio,  pena,  labore,  examine  aut  quocunquc  alio  modo  dictum  examcn  tangente,  fraude  seu  glossa 
quacunquc  remota.  Item  quod  in  uno  mcnse  non  examinabitis  nisi  sedecim  scolares  tantum,  videlicet  in  qualibet  auditione 
oclo,  scilicet  Ires  Gallicos  aut  Gallicatos,  duos  Picardos  aul  Picardizatos,  duos  Normonnos  aut  Normannizatos,  et  unum 
Anglicum  aut  etiam  Anglicatum.  »  Sed  isli  duo  articuli  ad  an.  1338,  Martii  10,  pertincnt,  ut  apparct  ex  instrumento  ejusdem 
anni,  a  Bulaeo,  IV,  112,  et  Jourdain,  n»  374,  pcrperam  ad  an.   1307  (1308)  relato. 

1.  Cf.  n"  544.  —  2.  Sic  Vindob.  Alii  :  «  ct  ».  —  3.  Vindob.  :  «  examinaret  ».  —  4.  «  Cum  cancellario  »  deest  iu  Reg. 
el  Vindob. 


20  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1288 

546.  Nicolaus  IV Johanni  abbati  et  conventui  monasterii  Claraevallis,  Cisterc.  Ord.,permittit  utmedietas  ecclesiae 
de  lioderham,  Eboracens.  dioec,  cujus  proventus  fratrum  Parisiis  studentium  usibus  sunt  deputati*,  propter 
molestatores  abbati  et  conventui  alicujus  monasterii  Ord.  Cisterc.  ejusdem  dioecesis  concedatur. 

1288,  Aprilia  24,  Romae. 

Nicolaus  ....  dil.  filiis  abbali  et  conventui  monasterii  Clarevallis,  Cisterc.  Ordinis, 
Lingon.  dioc,  salutem,  etc.  Presentata  nobis  ....  Dat.  Rome  apud  S.  Petrum,  viij  kal.  Maii, 
pontificatus  nostri  anno  primo. 

Originale  in  Arch.  d(Spart.  de  FAube  (Troyes),  3H/261.  A  parte  aversa  H[.  script.  cap.  xlvj.  —  Rcg.  Vat.  Nicolai  IV, 
an.  1,  ep.  46,  fol.  l^^  —  D'Arbois  de  Jubainville,  iltudes  sur  V^tat  interieur  des  dbbayes  cisterc,  p.  367. 

1.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  n^  232,  233,  374. 


547.    Ordinatio    Universitatis    Parisiensis    de   eundo    ad  funera    magistrorum     actu    regentium   in   quacunque 

facultate. 

1288,  Aprilis  30,  Pariaiia. 

Noverint  universi,  magistros  Universitalis  Parisiensis  in  ecclesia.  S.  Juliani  Pauperis 
de  communi  consensu  ipsorum  ordinasse  statuendo,  et  instituisse  seu  statuisse  ordinando 
quod  si  quis  magister  actu  regens,  cujuscumque  fuerit  facultatis,  obierit,  omnes  magistri 
in  singulis  facultatibus  actu  regentes  intersint  obsequiis,  videlicet  in  vesperis  et  in  missa. 
Et  nuUus  die  quo  tumulatur  magister  redeat  donec  completa  fuerit  sepultura,  nisi  rationa- 
bilem  causam  habuerit.  Et  eadem  die  nuUus  magister  vel  bachelarius  cujuscumque  fuerit 
facultatis  legere,  disputare,  seu  determinare  presumat.  In  cujus  rei  testimonium  sigilluni 
Universitatis  nostre  presentibus  litteris  duximus  apponendum.  Actum  et  datum  in  plena 
congregatione  generali,  ad  hoc  specialiter  magistris  vocatis,  anno  Domini  millesimo  ducen- 
tesimo  octogesimo  octavo,  die  veneris  ante  Ascensionem  Domini. 

Originale  in  Arcb.  Univcrs.  Paris.,  tbeca  VI,  C.  1.  b.  Deest  sigillum.  A  tergo  legitur  rubrica  ut  supra.  —  Cod.  Vat.  Reg. 
406,  fol.  74K  Bibl.  Piiillipps  in  Cbeltenham,  ms.  876,  fol.  70,  sub  rubrica  :  «  Ordinatio  super  exequiis  magistrorum  in  decrctis 
et  medicina  j.  —  Bulaeus,  III,  486. 


548.  Nicolaus  IV  Nicolao   de  Nonancuria,   cancellario  Parisiensi,  injungit   ut  fratri  Johanni  de  Murro,    Ord. 
Minorum,  licentiam  in  theologia  tribuat. 

1288,  Junii  16,  Beate. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis'.  Ne  thesaurus  litteralis  quo  dilectus 
filius  frater  Johannes  de  Murro%  Ordinis  Minorum,  superni  numinis  munere  decoratus 
agnoscitur  inutiliter  occultetur,  quin  immo  eo  utilius  in  publicum  prodeat  et  uberiores 
fructus  Domino  favente  producat,  quo  latius  illum  contigerit  revelari,  discretionem  tuam 
rogamus  et  hortamur  attente  per  apostolica  tibi  scripta  mandantes  quatenus  eidem  fratri, 


1288]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  21 

cui  de  probitatis  multiplicis  ineritis,  elegantia  niorum,  dono  scienlie  ac  aliarum  virtutum 
titulis  clara  et  fide  digna  testimonia  perhibentur,  regendi  in  theologica  facultate  sublato 
cujuslibet  diflicultatis  et  dilationis  objectu  plenam  et  liberam,  prout  ad  tuum  spectat  offi- 
cium,  licentiam  largiaris,  non  obstante  quod  cuidam  alii  ejusdem  Ordinis  fratri  nuper 
hujusmodi  licentiam  diceris  concessisse,  ut  si  prefatum  Johannem  ad  regendum  in  Romana 
curia  successu  temporis  a  nobis  contigerit  evocari,  ad  nostram  presentiam  expeditus 
accedat.  Sic  ergo  prompte  precibus  nostris  obtemperes,  sic  efficaciter  excqui  studeas  quod 
mandamus  ut  exinde  tue  devotionis  promplitudinem  non  immerito  commendemus.  Dat. 
Reate  xvj  kjjl.  Julii  [anno  primo]. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lal.  4047,  fol.  15,  Reg.  Camerac  Nicolai  IV  continens.  Cf.  Denifle,  Die  pdpstl.  Registerbande  des 
XIII.  Jhs.  (Berlin,  1886),  p.  19. 

1.  Nicolaum  de  Nonancuria,  cancellarium  ab  an.  1284  {cf.  tom.  I,  n">  516,  nota  8),  adhuc  fuisse  cancellaiium,  liquct  ex 
litteris  infra  n"  551  ad  Decemb.  31  cditis.  —  2.  An.  1296,  Maii  16,  postquam  erat  lector  curiae,  in  ministium  generalcm 
Ordinis  cligitur,  an.  1302,  Decemb.  15,  creatus  est  episcopus  Portuensis,  ct  decessit  an.  1312,  cum  eodem  an,,  Dee.  14,  jam 
Jacobus  Duese  (Jobannes  XXII)  factus  sit  episcopus  Portuensis  (Contelori).  Johanni  de  Murro  adhuc  baccalareo  in  theologia, 
aliisque  baccalareis  magistrisque  Ordinis  an.  1283  minister  generalis  Ord.  Min.,  fr.  Bonagratia,  certas  parles  Johannis  Petri 
Olivi  ciaminandas  tradidit.  Chron.  XXIV  general.  ad  h.  an.  Chron.  Nic.  Glassbergcr  in  Anal.  Francisc,  II,  100  sq. 
Arch.  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  des  Mittelalt.,  III,  416  sq. 


o4c7.  Statutum  facultatis  artiuni  de  refusione  officialium,  de  electione  procuratorum,  qui  sua  nomina  in  Regislro 
inscribant. 

1288,  Septembris  2,  Parisiis. 

Anno  Doinini  MCGLXXXVIII  in  crastino  S.  Firmini'  nos  omnes  et  singuli  magislri 
artium  apud  S.  Mathurinum  convocati  de  consensu  nostro,  nullo  contradicente,  pro 
communi  omnium  nostre  facultatis  utilitate  ordinanda  seu  statuenda  duximus  que 
sequuntur.  In  priinis  statuimus  quod  si  aliquis  procurator  vel  officialis  communis  sui 
officii  lempore  expirato  a  rectore  vocatus  fuerit  sufficienler,  quod  intelligimus  tribus 
diebus,  per  servientem  juratum  ad  refundendum  recepta  sui  officii  tempore,  refundere 
neglexerit  seu  recusaverit,  ex  tunc  ab  omni  actu  scolari  nostre  facultatis  sit  privatus, 
quousque  dicte  facultati  fecerit  satisfactionem  condignam,  et  de  hoc  majori  et  saniori 
parti  sit  credendum.  Item  statuimus  quod  dies  eleclionis  cujuslibet  procuratoris  ac 
persona  ejusdem  rectori  noiniiietur  vel  denuncietur,  antequam  predictus  procurator  ad 
proferendum  deliberationem  sue  nationis  in  facultate  admittatur.  Voluinus  insuper 
rectorem  ad  hoc  adstringi,  ut  procuratores  singularum  nationum,  aut  vices  ipsarum 
gerentes  [nomina  sua^]  necnon  diem  electionis  eorundem  suo  registro  inscribant',  ne  ex 
hoc  defectus  aliquis,  ut  alias  visum  est,  in  compoto  generali  rectoris  legatiuV 

Item  ordinamus  quod  rectori,  rectorie  tempore  peraclo,  cum  vocatus  fuerit  modo  dicto, 
omnia  recepta  sua  successori  in  presentia   faeultatis  aut   deputatorum   ab    eadem   integre 


22  CHAPTULAniUM     UNIVERS.      PARIS.  [1288 

refuiidat  sub    pena    superius   annotala.    Et  ut    hec    inviolabiliter   observentur,   presentem 
cartulam  sigillis  quatuor  nationum  duximus  roborandam. 

Cod.  Vat.  Reg.  406,  fol.  74''.  Bibl.  Phillipps  in  Chellenhain,  ms.  876,  fol.  69'',  sub  rubrica  ;  «  Ordinatio  supcr  rcfusione 
officialium  communium  ».  —  Bulacus  III,  486,  c  libro  procuratorum  nationis  Gallicanae. 

1.  In  Calendario  Universitatis  Inventio  S.  Firmini  (Festum  Ambianensium)  ad  13  Januarii  assignatur,  fcstum  vero  ad 
1  Septemb.  — •  2.  Deest  ubique,  sed  suppleri  debel.  —  3.  Revcra  hoc  postea  in  usu  fuit,  ut  apparet  ex  registris  nationis 
Anglicanae,  ul  horum  tantum,  nunc  ei  omnibus  antiquissimorum,  mentioncm  faciamus.  Cf.  Archio  f.  Litteratur-  und 
Kirchengesch.  des  Mittelalt.,  V,  232  sqq.  —  4.  Ubique  «  cligatur  ».  Bulaeus  :  «  oriatur  ». 


550.   Niculaus  IV  magislro  Nicolao  de  Nonancuria,  cancellario  Parisiensi,  iterum  injungit  ut  fratri  Johanni  de 

Murro,  Ord.  Minorum,  Ucentiam  in  theologia  tribuat. 

1288,  Decembris  1,  Romae. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  Parisiensi.  Spcrabamus  hactenus  et  indubitatam  fiduciam 
gerebamus  quod  tu  tanquam  devolionis  et  obedientie  filius  erga  nos  et  apostolicam  sedem 
affectum  servans  reverentie  specialis,  teque  beneplacitis  apostolicis  prompta  volontate 
coaptans,  preces  et  niandata  nostra  tibi  directa  pro  tempore  devote  reciperes,  et 
adimplere  sollicite  procurares.  Sed  sicut  nos  facti  evidentia  edocet  ac  experientia  realis 
informat,  tu  devotionis  zelo  et  obedientie  bono,  que  cautius  custodire  debueras,  incaute 
postpositis  vel  verius  irreverenter  abjectis,  preces  et  mandata  predicta  ludibrio  habere 
dinosceris,  eaque  non  sine  multe  temeritatis  audacia  vilipendere  comprobaris.  Cum  enim 
per  nostras  litteras  speciales  te  nuper  duxerimus  rogandum  attentius  et  hortandum,  dantes 
tibi  per  eas  nichiloininus  in  inandatis  ut  dilecto  filio  fratri  Johanni  de  Murro  Ordinis 
Minorum,  cui  de  probitalis  multiplicis  meritis,  elegantia  moruin,  dono  scientie,  ac  aliarum 
virtutum  titulis  fide  digna  testimonia  perhibentur,  plenam  et  liberam  regendi  licentiam  in 
theologica  facultate,  sublato  cujuslibet  difficultatis  et  dilationis  obstaculo,  prout  ad  tuum 
spectat  ofiicium,  largireris,  ut  si  forte  prefatum  Johannem  ad  regendum  in  curia  successu 
temporis  a  nobis  contingeret  evocari,  ad  eam  accederet  expeditus',  tu  sequens  proprie 
voluntatis  arbitrium,  et  judicium  rationis  evitans,  precibus  et  hortationibus  nostris,  libello 
temere  dato  repudii,  eisque  penitus  obaudilis,  quod  in  hac  parte  mandavimus  exequi 
contempsisti;  de  quo  tanto  nobis  majoris  admirationis  causa  suboritur  quanto  spes  uberior 
suggerebat,  ut  promptus  et  paratus  occurreres  votis  nostris.  Licet  igitur  quod  a  te,  si  hoc 
ex  apostolica  quam  libenter  in  nostris  amplectimur  actibus  mansuetudinem  penitus 
possimus  in  actum  deducere  per  nos  ipsos,  adhuc  tamen  experiri  volentes  si  te  forte  reve- 
renter  dirigens,  el  de  inobediente  factus  obediens  ac  indevoto  devotus,  nostris  intendas 
humiliter  parere  mandatis,  discretionem  tuam  iterato  rogamus  et  hortamur  attente  per 
apostolica  tibi  scripta  districte  precipiendo,  mandantes  quatenus  pro  nostra  et  ejusdem 
sedis  reverentia  predicto  fratri  Johanni,  diflicultate  ac  dilatione  qualibet  omnino  submota, 
licentiam   tribuas  supradictam,    sic   precibus   et  mandatis    nostris    efficaciter   pariturus    ut 


1288]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A  N  N  U  M     MCCCL.  23 

preteritam  inobedienliam  corrigas  per  obedientiam  subsequentem,  nosque  dcvolionem 
tuam  exinde  non  inimerito  commendenius;  alioquin  sentire  poteris  et  cognosccre  per 
effectum  quam  temerarium  et  presumptuosum  existat  apostolicis  non  obtemperare 
preceptis.  Dat.  Rome  apud  Sanctam  Mariam  Majorem  kal.  Decembris,  anno  primo. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  4047,  fol.  33,  Reg.  Camcrae  Nicolai  IV  continens.  —  Ibid.  ms.  lat.  12847  (saec.  XVII),  fol.  132. 
1.  Cf.  supra  n»  548. 

55  1.   Nicolaus  IV  magistro  Bertaudo  de  S.  Dionysio,  cancellario  Parisiensi,  injungit  ut  fratri  Johanni  de  Murro, 
Ord.  Minorum,  licentiam  in  theologia  tribuat,  quod  praedecessor  ejus  facere  negle.tit. 

1288,  Decembris  31,  Romae. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclcsie  Parisiensis.  Pridem  attcnte  consideralionis  indagine 
perlustrantes  thesaurum    scientie  litteralis  quo  dilectus  filius  frater  Johannes  dc  Murro, 
Ordinis  Minorum,  noscitur  inslgnitus,   et  volentes   illum   latius   prodire   in   publicum,    iit 
fructus,    Domino    faventc,    produceret    ampliorcs,    quondam    ..    cancellarium    Parisiensis 
ecclesie,   predecessorem    tuum',   pcr  nostras    sub   certa   forma  litteras   rogandum    attcnte 
duximus  et  hortandum,  dantcs  sibi  nichilominus  in  mandatis  ut  eidcm  fratri,  cui  dc  multi- 
plicis    probitatis    meritis,    honestate    morum,    dono    scientic,    ac    aliarum    virtutum    titulis 
fide  digna  testimonia  pcrhibentur,  regcndi  in  theologica  facultate,  sublato  cujuslibet  difR- 
cultatis  et  dilationis  obstaculo,  plenam  et  liberam,  prout  ad  suum  spectat  officium,  liccn- 
tiam   largiretur,   ut   si   forte   prefatum   fratrem   Johannem   ad   regcndum   in  Romana   curia 
successu  temporis  a  nobis  contigcrit  evocari,  ad  prescntiam  nostram  accederet  cxpeditus. 
At    idem    cancellarius    post    sue    illicite    voluntatis    arbitrium    abicns   et    vitans   judicium 
rationis,  precibus  et  hortationibus  nostris  non  sine  tcmeritatis  audacia  penitus  obauditis, 
quod  in  hac  parte  mandavimus  exequi  non  curavit.  Quia  igitur  hujusmodi  negocium  non 
mediocriter  insidet  cordi  nostro,  ct  magno  desiderio  ducimur  ut  illud  perducatur  celeriter 
ad  effectum,  discretionem  tuam  rogandam  attente  duximus  ct  hortandam,  per   apostolica 
tibi  scripta  districtc  precipiendo  mandantes  quatcnus  pro  nostra  ct  apostolice  sedis  reve- 
rentia  eidem  fratri  Johanni,  difiicultate  et  dilatione  qualibet  omnino  submota,   predictam 
licentiam,  prout  ad  tuum  officium  speclarc  dinoscitur,  largiaris,  sic  prccibus  et  mandatis 
nostris    super   hoc    efficaciter    pariturus    ut    non    solum    tui    prcdeccssoris    inobcdientiam 
prorsus    evites,    scd    etiam    tue    devotionis    sinceritas    crga    scdcm    apostolicam    clarius 
elucescat,  et  digne  commendationis  titulum  proinde  merearis.  Quod  autem  feceris  in  hac 
parte  nobis   plcne   rcscribcre   non  omittas.    Dat.    Roinc   apud   Sanctam    Mariam  Majoicm, 
ij  kal.  Januarii,  [anno  primo].  ^ 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  4047,  fol.  36,  Rcg.  Camerae  Nicolai  IV  continens.  —  Ibid.  ms.  lat.   12847,  (saec.  xvii),  fol.  133. 

1.  Ex  hoc   apparet,   magistruin  Bcrlaudum    dc   S.   Dionjsio  (de  quo   tom.  I,   p.    573,   nota   1,    ct  infra   n»  593)  non  ante 
finein  anni  1288  cancellariam  Parisiensem  obtinuisse,  et  ustpie  ad   illum   terminum  cjus  pracdecessorem,   ad    quem   epistolae 


24  CHARTULAIUUM     UNIVERS.      PARIS.  [1289 

supra  n"  548,  550,  directae  sunt,  scilicet  Nicolaum  de  Nonancuria,  cancellarium  fuisse,  Postquam  summus  pontifex  epistolam 
n"  550  editam  eidem  transmiserat,  uudiit  nlium  magistrum  (Bortaudum)  cancellariam  obtinuissc.  Hinc  corrigenda  sententia 
in  Hist.  litt.  de  la  France,  XXIX,  14,  note  1,  Bertaudum  ab  anno  1287,  immo  fortasse  a  fine  anni  1285  cancellarium  fuisse. 
In  Vita  antiqua  Raimundi  LuUi  legitur,  eum  post  mortem  Honorii  IV  curiam  Rom.  reliquisse  et  Parisios  pcrvenisse  «  tempore 
cancellarii  Bertholdi  ».  (Acta  SS.,  Junii,  tom.  V,  645,  n"  62).  Hoc  non  ante  finem  anni  1288  evenisse,  minime  an.  1287,  ul 
in  Act.  SS.  nssertio  esse  videtur,  nunc  omnino  certum  fit.  Bertaudus  usque  ad  finem  an.  1295  officio  cancellariafe  functus  est. 
Cf.  infra  n»  592. 


532.   Statutum  super  coactione  refundendi  quando  fuit  aliquis  procurator,  et   de  poena  aliquorum  renuentium 

refundere  illa  quae  pro  natione  receperunt,   in  quo   etiam  statulo  continetur  modus  determinantium  et  sub- 

determinantium. 

1289,  Januarii  22,  [Parisiis]. 

Anno  Domini  MCCLXXXVIII,  die  sabbati  in  festo  b.  Yincentii,  nos  omnes  et  singiili 
inagistri  nalionis  Gallicane  actu  regentes  Parisius  in  artibus,  in  ecclesia  S.  Nicolai  de  Car- 
dineto  et  ad  hoc  specialiter  convocati,  de  communi  assensu  nostro,  nullo  contradicente,  pro 
communi  omnium  nostre  nationis  utilitale,  ordinanda  seu  statuenda  duximus  que  sequuntur. 

Imprimis  statuinuis  quod  quandocumque  procurator  tempore  sui  oflicii  expirato  a 
procuratore  successore  vocatus  fuerit  suflicienter,  quod  intelligimus  tribus  diebus,  per 
servientem  juratum  et  per  deliberationem  nationis  nostra  ad  refundendum  recepta  sui 
oflicii  tempore,  refundere  neglexerit  aut  recusaverit',  ex  tunc  ab  omni  consortio  et  bene- 
ficio  nostre  nationis  sit  privatus,  quousque  nostre  nationi  fecerit  satisfactionem  condignam 
fit  de  hoc  majori  parti  nationis  et  saniori  sit  credendum. 

Secundo  statuimus  quod  quicunquc  magister  vel  quicunque  magistri  deputati  fuerint 
ad  recipiendas  obventiones  nostre  nationis,  nisi  refundant  nostre  nationi,  monitione  suffi- 
cienter  eis  facta,  sicut  superius  de  procuratore  est  expressum,  quod  eis  pena  predicta  de 
procuratoribus  refundere  negligentibus  infligatur. 

Tertio  statuimus  circa  statum  determinantium,  quod  eligatur  unus  magister  actu 
regens  qui  primo  in  natione  juratus  scolariuin  pretium  sciat  per  juramenta  magistrorum, 
a  quo  determinatores  signum  primo  capiant  antequam  ab  examinatoribus  ad  examinationem 
sint  recepti.  Et  ad  hoc  observandum  examinatores  in  nationis  presentia  sint  jurati. 

Item  statuimus  quod  nullus  subdeterminator  recipiatur  ad  examen  prius  quam  in 
scptimana  que  est  ante  diem  dominicam  qua  cantatur  Letare  Jertisalem.,  exceptis  Bonis 
Pueris  et  illis  de  Lupara,  quibus  consuevimus  facere  gratiam  specialem.  Et  ut  hec  inviola- 
biliter  observentur,  presentem  chartulam  sigillo  nostre  nationis  duxiinus  roborandam 
retenta  nobis  potestate  augendi,  diminuendi,  totaliter  annullandi  quando  nostre  nationi 
yidebitur  expedire. 

Bulaeus,  III,  487,  e  libro  procuratorum  nationis  Gallicanae,  sub  rubrica  ut  supra. 
1.  Gf.  supra  n»  549.      . 


1289]  AB     \NNO     MCCI.XXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  25 

Oo3.    Stalutum  natlonis  Normannorum  de  modo  custodiendi  pecuniam  nationis  et  reponendi  in  arca. 

1289,  Januarii  31,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  omnes  et  singuli  niagistri  de  nacione  Nornia- 

noruni  Parisius   in  arcium  farultale  regentes,  salutem  in  eo  qui  est  omnium  fidelium  vera 

salus.   Notum   facimus   quod    cum   viain   seu   modum   non    haberemus    in    nostra    nacione 

predicta   ad  conservandam   ])ecuniam   dicte   nationis,  ac  etiam   quandam  summam  pecunie 

recepte    in    dicta    natione,     ad    mittendum    pro    negociis    facultatis    predicte    ad    curiam 

Romanam    specialiter    deputate    cum    necesse    fuerit,    ac    etiam    cujuscumque    pecuniam 

quacumque  occasione  seu   ratione  ad  dictam  nacionem  tam  nunc  quam  in  futuris  tempo- 

ribus  venientem,  seu  etiam  pertinentem;  volentes  omnem  dissensionis  materiam  amputare 

que  super  hiis  in  futuris  temporibus,  instigante  inimico  homine  seminante  zizaniam  inter 

fratres,  oriri  posset,  de  communi  consensu  oninium  nostrum  ad  hoc  specialiter  ex  parte 

procuratoris   nostre    nationis    per  servientem   nostrum  juratum    apud    Sanctum    Julianum 

Pauperem  vocatorum,  ordinavimus  et   statuimus,    quod   dicta  pecunia  imposterum   unde- 

cumque    eveniat,    ponatur    et    custodiatur    in    archa    dicte    nacionis   communi    sub    tribus 

clavibus;  quarum  unam  custodiet  procurator  dicte   nacionis  pro  tempore,  pro  quo  procu- 

rator  officium  exercebit;  aliam  autem  custodiet  unus  magister  fidelis  dicte  nacionis  regens 

actu   in    dicta    facultate,    electus   secundum    modum    secundum    quem   alii   ofliciales   dictc 

nacionis,   seu  per  modum  juratum,  in  dicta  nacione  imposterum  eligentur;  terciam  autem 

custodiet  serviens   communis  dicte  nacionis,   per  juramentum    suum  astrictus  necnon   et 

sub  pena  amissionis  servicii  nacionis  obligatus,  quod  ad  diclam  archam  non  accedet,  nisi 

ex  unanimi  deliberatione  magistrorum  in  dicta  nacione   in  artibus  actu  regentium,  pecu- 

niam   ibidem   ponendo   seu  etiam    removendo  :  dictis   procuratori    ac    etiam    magistro,    ad 

dictam  clavium  custodiam  deputato,  penam  imponentes,  quod  si  ad  dictam  archam  acces- 

serint,  seu  alter  eorum.  nisi  de  communi  mandato  nacionis  et  cujuslibet  magistri  ibidem 

regentis   in  facultate   predicta,  a  dicte   nacionis    consortio    eosdem  sine  spe   revocationis 

seu  reconsiliationis  in  perpetuum  privamus;  ordinantes  insuper  ac  etiam  statuentes,  quod 

quilibet  electus  in  procuratorem  in  nacione  predicta  imposteruni,   sub  eadem  pena,  pecu- 

niam    ratione    officii   receptam   de   obvencionibus   dicte   nacionis,   seu  eciam  undecumque 

dicte    nacionis     obvcniat,    quocienscumque     autem     in    predicto    officio     succedente    per 

servientem  juratum,  prout  decet,  vocatus  fuerit  ad  faciendam  refusionem  dicte  pecunie  ab 

eo  recepte    seu   etiam  monitus  eandem   plene   et  integre  infra  triduum  a  die  dicte  voca- 

cionis  seu  monicionis,  predicte  nacioni  ad  hoc  specialiter  vocatus  refundere  teneatur;  que 

pecunia    per    dictos    deputalos,    videlicet    procuratorem,    magistrum,    servientem    ad    hoc 

electum  a  predicta  nacione  in  archa  predicta,  cum  quibusdam  adjunctis  ex  parte  nacionis, 

sine  fraude,  omni  dilacione  postposita,  plene  et  integre  reponetur.  Ad  hec  autem  tenenda 

el  inviolabiliter  observanda,  omnes  procuratores  quicumque  in  nacione  predicta    decetero 
**  Chart.   Univi.  Paris.  II,  1.  4 


26  ClIAnXULARIUM     XJNIVERS.      PARIS.  [1289 

eligenUir,  necnon  omnes  in  dicta  nacione  incepturi,  in  sui  institutione  seu  eciam 
inceptione,  se  per  propria  jurainenta  fideliter  obligabunt,  et  ad  procedendum  contra 
rebelles  et  contradictores,  sicut  contra  perjuros,  non  moti  ainore  vel  odio,  prece  vel 
precio,  pudore  vel  utilitate  alicujus  persone,  sed  pro  mera  veritate  et  pro  bono  communi 
tocius  nationis.  Et  ut  hec  robur  habeant  firmitatis,  omnes  nos  et  singuli  magistri  predicte 
nacionis  in  facultate  predicta  regentes  ad  hoc  specialiter  vocati,  spontanea  voluntate,  non 
coacti,  predicta  fide  uniuscujusque  prestita  corporali,  et  votis  oinniuin  nostrum  confir- 
mamus.  Insuper  sigillum  coininune  nacionis  nostre  de  consensu  omniuin  duximus  appo- 
nendum.  Datuin  anno  Doinini  millesiino  CC  octagesimo  octavo,  die  lune  ante  Purifica- 
tionem  beate  Marie  Virginis.  Collatio  per  Clementem. 

Cod.  Harcur.,  fol.  139''.  —  Jourdain,  n»  292. 


554.  Juiamentum  eligentium  rectorem  et  rectoris  intrantis  electionem. 

1289,  mense  Januario,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  visuris  vel  audituris  nos  omnes  et  singuli  inagistri  in 
artium  facultate  actu  regentes  salutem  in  filio  Virginis  gloriose.  Facta  preterita  evidenler 
nos  edocent  ex  dissencione  et  discordia  circa  rectorem  habitis  nostram  facultatein,  nec- 
non  totain  Universilatem  periculis  et  detrimentis  quainpluribus  subjacere.  Nos  igitur 
volenles  talibus  periculis  obviare,  et  fraudes  ac  fabricas,  prout  possumus,  in  posterum 
excludere,  ad  observandam  formam  eligendi  rectorem  nobis  a  doinino  Siinone  quondam 
legato  tradilain',  de  communi  consensu  et  assensu  omniuin  inagistrorum  specialiter  ad 
hoc  vocatoruin  in  capitulo  S.  Matulini  anno  Doinini  millesimo  ducentesimo  LXXX" 
oclavo,  inense  Januarii,  duximus  statuenda  que  secuntur  ct  inviolabiliter  a  nostris  succes- 
soribus  observanda. 

Inprimis  videlicet,  quod  electores  post  juramenlum  in  presentia  facultatis  factuin  in 
unum  locum  includantur,  a  quo  recedere  non  presuinant,  nisi  electio  fuerit  celebrata, 
excepto  duntaxat  necessitalis  articulo,  qui  per  majorem  partein  facullatis  tunc  presentis 
fuerit  judicandus.  Si  autem'  electores  in  unam  determinatain  personam  concordaverint, 
liceat  eis  ad  immediatum  hostium  venire,  ut  reclorem  convocent  solum,  loquela  ad  alios  et 
de  aliis  eis  penitus  interdicta. 

Itein  quod  solum  per  spatium  durationis  unius  candele  (que  unius  totius  candele 
regulariter  sine  fraude  de  una  libra  cere  supra  liccinium  ponderis  octo  sterlingorum 
novorum  de  quatuor  filis  confectum,  ut  communiter,  sine  dolo  eis  operatores  candelarum 
utuntur  facte,  portio  xxvj  eril,  que  porlio  in  longitudine  habebit  octavam  partein  ulne 
Parisiensis;  si  autem  minus  pondus  cere  accipiatur,  juxta  precedens  consimilis  proportio 
observetur;  que  candeia  in  inlroilu  ipsoruin  ad  locum  electionis  accendetur,  et  continue 
ardebit  usque   ad  consumptionem   ejusdem   candele)  potestatem  habebunt  eligendi  reclo- 

4. 


1289]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  27 

rein,  ac  infra  idem  spaciuin  eligerc  leneantur.  Si  autem  in  aliquo  istorum  defecerint,  vel 
ad  eos'  aliquis  accesserit,  per  totuin  tempus  sequentis  rectorie  ad  hoc  quod  ad  quecunque 
officia  facultatis  vel  nationis  eligantur  vel  eligatur,  inliabiles  aut  inhabilis  reddantur 
seu  reddalur. 

Item  si  aliquis  actu  regens  sivc  rector  non  missus  a  tota  facultate  vel  a  majori  parte 
ad  electores  accedat,  eadein  pena  puniatur. 

Itein  bedelli  electorum,  ne  regens  vel  non  regens  ad  dictos  electores  accedat,  per 
juramentuin  astringantur.  Et  si  aliquos  ad  predictos  electores  accedere  contingat,  hoc 
facultati  revelabunt,  eis  locutione  seu  informacione  ipsorum  predictoruin  pcnitus  elec- 
torum  interdictis.  Si  aiitem  aliqui  bedelloruin  secus  fecerint  in  aliquo  predictorum, 
refusione  sua  pro  rectoria  sequenti  priventur. 

Item  statuimus  quod  in  loco  electionis  nec  comedant  nec  bibant,  ut  attentius  elec- 
tionein  perficiant  sub  pena  antedicta. 

Item  statuimus  ordinantes  quod  prope  finem  temporis  prefatorum  electorum,  si 
concordare  nequiverint,  singuli  magistri  singuhiruin  nacionum  tunc  ibidem  existentiuin 
juxta  formas  suas  eligendi  in  nacionibus  observatas  alios  ad  eligendum  inittant  electores, 
continuatione  predictorum  electorum  penitus  interdicta;  qui  iiovi  electores  omnibus 
preinissis  articulis  et  pena  sicut  primi  astringantur. 

Si  autem  predicti  aut  major  pars  eorundem,  quod  absit,  convenire  non  potuerint 
secundum  forinam  et  modum  prenotatos,  alii  quatuor  ad  electionem  inittantur  celebrandain, 
qui  pensatis  commodo  et  honore  punitiones  accedentium  pre  oculis  habentes  sine  temporis 
dispendio  in  unam  personam  conveniant.  Si  convenire  neglexerint,  facultatem  in  inajori 
periculo  predictis  electoribus  sua  protervia  relinquentes,  ex  tunc  pena  predicta  ad  diini- 
diuin  annuin  sint  ligati. 

Item  statuimus  quod  si  occasione  pene  inflicte  aliquis  actuin  legendi  dimiserit,  inha- 
bilis  ad  reddendum  principia  et  coinmunes  tanto  tempore  reddatur.  Si  autem  aliquem  civi- 
talem  hujus  occasione  pene  dimittere  contingeret,  in  reditu  ipsius  predictum  tempus 
aliquis  eadein  pena  perficiat,  fraude  qualibet  amota. 

Volumus  insuper  omnes  magistros  actu  regentes  personaliter  interesse,  ubi  electio 
erit  celebranda,  nisi  ex  legitimo  absentaverint*  se  iinpedimento  :  et  tunc  electiones  et 
provisiones  aliorum  reinanentium  non  poterint  absencia  impedire. 

Item  statuimus,  si  cum  ultimis  electoribus  rector  ad  concordandum  vocatus  fuerit, 
duobus  in  unam  personain  determinatam  non  sub  disjunctione  concordantibus  eis  non 
velit  rector  consentire,  eadem  pena  cum  ultiinis  puniatur.  Et  in  hujus  rei  testimonium 
statutis  presentibus  signuin  rectorie  et  sigilla  quatuor  nacionuin  duxiinus  apponenda. 
Rasuram,  etc^  approbantes.  Dalum  anno  Domini  et  inense  supradiclis. 

Cod.  Vat.  Reg.  406,  fol.  1''.  Cod.  Cheltenham,  n"  870,  fol.  2,  sub  rubrica  ut  supra.  Bibl.  Caes.  Yindob.,  ms.  lat.  450, 
fol.  !'>.  —  Bibl.    Carnot.  ms.  662  (Cod.  Hareur.),  fol.    114.  Arch.  Univers.   Paris.    Reg.  94,   p.  59,  n»  49.  —  Bulaeus,  III,   451, 


28  CHARTULARITJM     UNIVEUS.     rARIS.  11289 

ubi   (sicut  apud  Jourdain,  n"  264)  perperam  ad  an.  1280  refcrtur,  sicut  jam  prius  in  Actes  concernans  Vunite  du  Recteur 
de  V  Vniversite  de  Paris,  son  eslection  par  les  intrans,  etc.  (Paris,  1652),  p.  9. 

1.  V.  tom.   I   Charlul.,  p.  455,   576.  —  2.  Cod.   Harcur.    addit  «  duo   ».  —  3.  «  Ad  oos  »  e  Vindob.  —  4.  Reg.  et  Cod. 
Uarcur.  ;  «  observaverint  ».  Vindob.  :  a  excusaverit  ». 


555.  Compositio  anno  1Q89',  indictione  secunda,  die  jovis  in  festo  B.  Maithiae  apostoli,  scil.  die  quinta  exeuntis 
mensis  Februarii,  facta  inter  magistros  procuratores  quatuor  nationum  et  magistrorum  dictarum  nationum 
et  rectorem  Universitatis  Paris.  ex  una  parte,  et  magistrum  Petrum  de  Ancelira  clericum  ex  altera  super 
quadam  platea  sita  apud  S.  Germanum  de  Pratis  contigua  capellae  S.  Martini  veteris,  quam  plateam  Petrus 
ad  se  pertinere  asserebat.  Platea  divisa  est  inter  ambas  partes,  et  insuper  Petrus  Universitati  ad  opus 
capellae  et  capellaniae  jam  inibi  existentium  viginti  libras  turon.  ad  construendam  ibi  domum  solvere  debuit. 

1289,  Februarii  24,  Parisiis. 

In   noinine  Domini   nostri  Jesu    Ghristi.  Amen.  An.   ejusdem  millesimo  ducenlesimo 

octogesimo  nono 

Originale  (dilaceratum)  in  Arch.  nat.  Pnris.,  M.  67",  n"  18.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (C.  7.  a.)  —  Actes  COncernans 
les  benefices  ausqucls  les  facultes  de  theologie,  droict  canon  et  medccine  et  les  nations  presentent  pai'  tour  (Paris,  1651), 
p.  1.  Defense  des  droicts  de  VUniversite'  de  Paris,  etc.  (Paris,  1657),  p.  119.  Bulaeus,  III,  490.  De  la proprieti  et  seigneurie 
du  Pr^-aux-Clercs  (Paris,  1675),  p.  84. 

1.  Annus  hic  non  secundum  morem  Gallicanum  sumitur  :  indictio  cnim  ct  dies  jovis,  utpotc  fcstum  8.  Mathine,  ct  dics 
quinta  exeunlis  mcnsis  Februarii,  ad  an.  1289  tantum  referri  possunt. 


556.    Taxationes  domorum  a  magistris  in  theologia  et  in  arlibus  civibusque  Parisiensihus  factae. 

1286-1289,  Aprilis  10,  Parisiis. 

Anno    Doniini    M°CC°    octuagesimo    sexto,    taxavcrunt    magistri    in    theologia    frater 
Egidius'  et  magister  Jacobus  Dalos,  et  quatuor  magistri  in  artibus  et  duo  burgenses  : 

Domum  Roberti   de  Atrabato,  in   vico  Lignorum'  ad  longum   introituin;  centum  sol. 
paris. 

Doinum  Johannis  RosinoP,  in  vico  Sancti  Victoris.... 

Donuim  Johanne  de  Limogiis*,  in  vico  Sancti  Victoris;  viii  libr.  paiis. 

Doinum  Radulphi  barbitonsoris^  in  vico  Plautri;  x  libras  cum  dimidia  de  Paris. 

Domum  Johannis  de  Placentia,  in  vico  Sancti  Hylarii';  lxv  sol.  de  Paris. 

Domum  magistri  Hervei  Rauci,  condain  canonici  Parisiensis,  in  vico  Sancte  Genovele; 
XVI  libras  de  Paris.  cuin  dimidia. 

Domum  Nicolai  juvenis',   in  vico   Lignoruin;   xi    libras   paris.,    cuin    celario    et    cum 
pratello. 

Domuin  Ricardi  Rourgondi',  in  closo  Rurnelli,  iv  libras  et  x  sol.  paris. 

Domuin  magistri  Hodonis  de  Nealpha,  in  vico  Sancte  Genovefe,  versus  portain  Sancti 
Marcelli,  ad  quatuor  filios  Emondi ;  x  libras  et  x  soL 

Domum  Rogeri  sigilatoris'  de  vico  novo,  in  vico  Sancte  Genovefe,   supra  macellum, 


1289]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  29 

exsepta   tnedielate  celarii,  et  exseptis  duabiis  caineris  habentibus  exituni  a  parte  vici;  vin 
libr.  et  x  sol. 

Doinum  magistri  Guillelmi  de  Sancto  Benedicto  ad  gaulum,  in  magno  vic-o'";  centum 
solidos  paris. 

Domum  Johannis    de  Bareflou",  ante  scohts  Sancti  Maturini,  in  magno  vico;  ix  libr. 
paris. 

Domum  magistri  Giradi,  canonici  Sancti  Benedicti,  in  magno  vico,  supra  carnificem; 
XV  sol.  paris. 

Domum  domine   Juliane",    in    vico    Poretarum",  juxla   magnum  vicum ;    xxviii    sol. 
paris. 

Domum  Johannis  de  Barefleu,  in  vico  Sancti  Cosmi'*,  ante  donuim  magistri  Giradi  de 
Gutiriaco;  ix  libras  ct  x  sol.  paris. 

Doinum  Bernadi  Belvacensis,  in  vico  Sancti  Andree,  supra  Egidium  dictum  Picardum; 
centuin  solidos  paris. 

Domum  domini  Ancelmi   de  Insulla,  in  vico  Paveta'%  juxta  domum    episcopi  Novio- 
mencis;  vi  libr.  et  x  sol. 

Domum  Petri  de  Crispynio,  in  vico  Sitare;  xlv  solidos  de  Paris. 

Doinum  magistri  Ade  Rigaut,  ante  domuin  le  Conseirge,  in  vico   Sitare;  xx   libr.  de 
Paris. 

Domum  Roberti  Le  Gouteir,  in  vico  Eremborgis  de  Bria'*;  lxv  soI.  de  Paris. 

Domum  Stephani  de  Challeyo'',  juxfa  .Sanctum  Severinum;   xl  soI.  de  Paris,  pro  isto 
anno. 

Domum   capituli   Sancti  Marcelli,  in  vico  de  la  Charetiere";  ix  libras  et  x  solidos  de 
Paris. 

Domum  doinine  Agate  la  Maresqualle'",  in  inagno  vico,  ad  longum  yntroytuin;  x  libr. 
paris. 

Doinum  scole  domine  Annette  de  Arke,  in  vico  Straininum-";  xxxii  sol.  paris. 

Doinum  magistri  Stephani  de  Novo  Castro,  in  vico  de  Charori";  xi  libras  et  x  sol. 

Doinum  inagistri  Guillelmi  de  Bona  Vallc,  in  vico  de  Houljlier'*;  ix  lii^r.  de  Paris,  pro 
toto  anno. 

Doinum  domine  Dionisie   d'Aneires,    in   vico    Gervasii   le   Lorain",   pro    sollo   aiiao; 
XI  libras  de  Paris. 

Domuin   a   la   veillc    Erisonne"',    aiite   .Sanctum   Severinum;  centuin   solidos  et  x  sol. 
paris. 

Doinum  doiuine  Gcnovefe  Lequokeleir,  ante  claustrum  Beale  Marie;  ceiilum   solidos 
paris. 


30  CH\RTULA.UIl!M     UNIVEKS.     PAUIS.  [1289 

Anno  Doinini  IVPCC"  octuagesimo  septiino  taxaveriint  inagistri  iii  iheologia,  inagister 
Ernuplus  de  Brusella",  et  frater  Reinondus  Rigaldi  et  quatuor  inagistri  in  artibus  et  duo 
burgenses  : 

Doinuin  Johannis  bedelli  defuncti'",  in  vico  Sancti  Victoris;   ix  libr.  de  Paris. 

Doinuin  Epiphanie  La  Couinie,  in  vico  Paveto;  c  et  xv  soi.  paris. 

Doinuin  Houdini  Sancli  Benedicti,  in  vico  Alisandri  Anglici*';  c  et  xii  sol.  paris. 

Domuin  Guillelini  dicti  Fourati  clerici",  in  vico  Lotricum";  lxviii  soL  paris. 

Doinuin  Bartolomei  bedelli'",  in  vico  Claustri  Burnelli;  x  libr.  et  x  sol. 

Donium  Honrici  de  Gravia,  in  vico  Sancti  Severini;  iiii  libras  in  isto  anno. 

Domuin  Archeml)aldi  sutoris",  in  vico  Cilhare;  vi  libr.  et  x  sol. 

Doinum  Roulandi  Anglici,  in  vico  Ereinborgis  de  Bria;  c  et  x  sol.  de  Paris. 

Doinum  Odeline,  filie  Alane  veteris,  in  vico  Cictare,  in  cono  vici  Feni;  c  sol.  de  Paris. 

Domum  Andree  prepositi  de  Suessia",  in  vico  Serpentis;  x  et  iiii  libr.  de  Paris. 

Doinuin  Jacobi  carnificis,  in  vico  Nucuin";  vi  libras  et  xv  solidos,  in  hapico  {sic)  a  laitue. 

Doinuin  magistri  Remigii  in  vico  Sancte  Genovefe,  per  terrain;  xiiii  libr.  de  Paris. 

Domum  Petri  de  Claustro  Sancti  Bcnedicti,  in  vico  de  Breve";  vi  libr.  de  Paris. 

Domuin  Guillelmi  dicli  Bouchel,  in  vico  de  Hirondare";  lviii  sol.  paris. 

Doinuin  Slephani  de  le  Hamaie",  in  vico  Sitare;  vii  libr.  et  x  sol.  de  Paris. 

Domuin  Marie  de  Senonis,  in  vico  Plastrarum";  pro  anno  isto  xviii  sol.  de  Paris. 

Domuin  Stephani  dicti  Haudri,  in  vico  Sancli  Ylarii;  c  et  x  sol.  de  Paris. 

Anno  Doinini  M"CC°  octiiegesimo  octavo",  taxaverunt  inagistri  in  theologia,  magister 
Johannes  de  Miirro,  inagister  Petrus  de  Sancto  Audemaro,  et  Jjambertus  dictus  Bouche; 
et  magistri  in  artibus,  scilicet  magister  Guillelmus  de  Auchoire  et  inagister  Egidius  de 
Angrene  et  inagister  Johannes  Case,  et  magister  Johannes  Balk  : 

Domum  novam  Sancti  Matulini",  in  inagno  vico,  sine  pratello;  novein  libras  cum 
dimidia  paris. 

Domum  Guillelmi  dicli  Herefort",  in  vico  Cithare;  quatuor  libr.  paris. 

Doinuin  Petri  de  Yncausto*',  in  vico  Petri  Sarraceni;  octo  libras  et  v  sol.  paris. 

Domuin  Elias  clerico  dicto  Rufo  de  Crepon,  in  inagno  vico,  ante  Sanctum  Maturinum; 
vm  libras  et  xii  sol. 

Domuin  canonicorum  de  Burgo  inedio  Blesis,  juxta  portam  de  Inferno*' ;  xv  libr.  de 
Paris. 

Doinuin  Stephani  de  Sancto  Bricone  dicto  ad  pueros,  ante  templuin  Sancti  Siforiani. 

Domum  Mathei  Lonbardi,  in  vico  Furni*',  in  cono  supra  furnuin;  x  libras  et  x  sol.  de 
Paris. 

Doinum  Guillelmi  Scoti,  in  vico  Sancte  Genovefe,  ante  vicum  Jude*\  in  cono;  vii  libr. 
de  Paris. 


1289]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  31 

Scole  domine  Jahanne  le  Frissonne",  inter  diias  portas  jiixta  Fratres  ^linores  in  alto; 
XXXIII  sol.  de  Paris. 

Doinum  Sancti  Vitoris  jiixta  doimiin  qiialuor  filioruin  Einondi,  in  vico  Sancti  Vitoris; 
xmi  libr.  de  Paris. 

Doinuin  Rogeri  sigilatoris",  in  vico  Sancte  Genovefe  in  inontc,  jiixta  carnifices;    x.... 

Domuin  Ilenrici  pastilari",  in  vico  Petri  Sarasini;  viii  libras  de  Paris.  et  x  sol. 

Doinum  Margarite  dicte  Parrie,  in  vico  Sancti  Andree,  supra  doinuin  Stepliani  dicli  de 
Bara;  lxxv  soI. 

Domuin  Toine  de  Sancto  Patu",  ad  duos  equos,  in  vico  Sitare;  vi  libr.  de  Paris. 

Doinuin  Galtheri  lathoini,  cuin  ([uatuor  pueris,  in  vico  dicto  de  la  Poiipe";  lxx  soI. 
de  Paris. 

Doinuin  magistri  Johannis  de  la  Roche,  in  vico  Herembour  de  Brie;  iiii  libr.  de  Paris. 

Doinuin  Guillelini  de  Orval,  in  clauso  Burnelli;  vi  libr.  et  x  sol.  de  Paris". 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Ihcca  IV,  A.  18.  e.  —  Jourdain,  n»  293.  Cf.  ejusdein  La  laxe  des  logements,  in 
Mcm.  de  la  sociele  de  Ihist.  de  Paris  et  de  V Isle-de-France,  IV,  140  sqq.,  sed  non  raro  crravit  in  nominibus  exscribcndis. 

1.  Ord.  S.  Aug-ustini.  Cf.  supra  n"  542.  —  2.  Gallice  via  «  hi  Bucherie  de  Pelit  Pont  ».  Cf.  Livre  de  la  taille  de  Paris 
anni  1292  apud  Geraud,  Paris  sous  Philippe  le  Bel,  p.  169  ;  «  Robert  d'Arraz,  le  buchier  ».  Qui  mortuus  est  an.  1297  (Vid. 
Archiv.  nat.  Paris.,  KK.  283,  nunc  in  Museo  AE*.  11.  302,  fol.  95''.  Quod  volumen  alteram  partem  libri  a  Geraud  editi 
continet;  vid.  Boutaric,  Not.  et  extr.  des  mss.  XX,  2,  p.  103).  —  3.  «Jehan  Roussignol,  cspicier  »,  memoratur  in  libro  talliae 
an.  1298  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  122).  —  4.  Cf.  Geraud,  p.  150  ;  «  Dame  Jehanne  de  Lymoges,  ostelicre  ».  —  5.  Invcnimus 
«  Raoul  le  barbier,  marcheant  de  chevax  »  (rue  de  Garlande  au  bout  de  la  rue  aus  Englois)  atque  iterum  «  Raoul  le  barbier  » 
in  libro  talliae  an.  129G  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  2S1'  ct  29'').  Vicus  Plautri  nominatus  est  «  rue  du  Platre  .S.  Jacquos  », 
hodie  «  rue  Domat  ».  —  6.  Vicus  S.  Hjlarii  a  primis  saeculi  XIV'  annis,  nomine  mutato,  «  rue  des  Carmes  »  factus  est. 
Cf.  Geraud,  1.  c,  p.  331.  —  7.  Habemus  in  libro  talliae  an.  1296  ;  «  Xicholas  de  Boubon,  charpentior  »  (rue  de  la  Buscherie)  et 
iterum  an.  1297  ;  «  Xicolas  de  Boubon,  charpenticr  »  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  28*'  et  63).  —  8.  In  codem  lib.  an.  1296,  memo- 
ratur  «  Richart  le  Bourguelgnon,  bedel  »,  rue  des  Xoiers  (fol.  31).  —  9.  Cf.  Geraud,  1,  c,  p.  160  ;  «  Rogier  rescrivain  (rue 
du  Bon  Puis)  »,  atque  etiam  an.  1297  ct  1298  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  91"  et  147).  —  10.  Cf.  Geraud,  p.  160  ;  «  Guilluume  de 
Saint  Benoiet  »  (en  la  Grand-Ruc,  id  est,  rue  Saint-Jacques ;  paroisse  S.  Benoiet  le  restourne).  —  II.  Cf.  ibid.  p.  102  ;  «  Jehan 
Barefleu  ».  —  12.  Fortasse  eadem  atque  «  Juliennc  la  forriere  »  stabilita  «  rue  au  Fuerre  »  an.  1297,  nominata  alias  «  Julicnne 
de    Breban  »  an.  1290   et    «    Juliane    farae    feu   Thomas   dc   Breban  »  an.    1300   (Arch.   nat.    KK.  283,  fol.  92,   22'ib  et    296).  — 

13.  Ultima  vestigia  viae  «  aus  Porees   »,   postca  «  rue  Reslaut  »  dictae,  nuper  destructa   sunt  ut    .Sorbona  amplificaretur.    — 

14.  Vicus  S.  Cosmi  crat  sequentia  viae  Citharae  (vel  de  la  Harpe)  a  via  Mathurinorum  usque  ad  plateam  S.  Michaelis  (hodie 
Fontaine  Medicis).  —  15.  Fuit  via  «  pavee  S.  Andre  »,  nunc  «  rue  Seguier  ».  —  16.  Xune  «  rue  Boutcbrie  ».  —  17.  Cf.  Geraud, 
p.  150  :  «  Estienne  de  Chailli  »  (en  la  rue  dc  Guellande),  qui  iteruni  invcnitur  in  libro  talliae  an.  1290  et  1298  ;  «  Estienne  de 
Chailli,  potier  »  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  32  et  91'').  —  18.  Xunc  «  ruc  Chartierc  ».  —  19.  Cf.  Geraud,  p.  142  ;  «  dame  Agacc 
la  mareschale  »  (rue  de  la  Juierie);  quam  vidcnius  etiam  in  libro  talliae  an.  1298  ;  «  Dame  Agace  la  Maresehalc,  et  ses  .  ii  . 
filles  ».  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  122).  —  20.  Hic  primo  in  documentis  ad  Universitatem  pcrtinentibus  «  vicus  Straminum  » 
(postea  «  du  Fouarre  »)  nominatur.  —  21.  Cf.  Geraud,  I.  c,  p.  307.  —  22.  Cf.  ibid.  p.  300.  Vicus  «  dcs  Oubloiers  »,  postea 
«  de  la  Lieorne  »  nuncupatus,  omnino  destructus  est,  cum  hospitium  «  Hotel-Dieu  »  de   novo   in  Insula  nuper  aediflcavcrunt. 

—  23.  Vici  «  Gervcse  Loharenc  »,  poslea  «  rue  Gcrvais-Laurent  »,  in  Insula  prope  meroalum  florum,  hodie  nihil  restat.  — 
24.  Cf.  Geraud,  p.  150  ;  «  Jehanne  la  Frisonne  »  et  «  Perronele  la  Frisonne  »  (rue  de  Guellande).  —  25.  Seu  «  Arnulphus 
de  Brosellis  »,  ut  infra  n"  500.  —  26.  Cf.  Geraud,  p.  166  ;  «  Gile,  la  fame  feu  Jehan  le  bedcl  »  (rue  S.  Victor).  —  27.  Vicus 
«  Alixandrc  TEnglois  »,  deindc  «  rue  du  Paon  »,  nunc  deslructus.  —  28.  Vox  «  clerici  »  supra  «  Fourati  »  additur.  Sitnc 
idem  atque  «  Guillaume  de  grant  four,  talemelicr  »  memoratus  in  libro  talliae  an,  1298  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  122),  in 
ambiguo  cst.  —  29.  Yici  «  des  Lavandicres  S.  Jacques  u  propc  plateam  «  Maubert  »  nihil  hodie  restat.  —  30.  Fortasse  idcm 
est  ac  0  Bertaut  le  bedel  »  (Clos-Burnel)  memoratus  ap.  Geraud,  p.  108,  qui  vocatur  ctiam  in  tallia  an.  1290  «  Bcrlaut  le 
bediau,  tavcrnier  »,  an.  1297  «  Berthelot  le  bedel  »,  an.  1299  «  Berlautle  bedel,  tavernier  »  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  32,  60,  222). 

—  31.  Cf.  Geraud,  p.  1.55  ;  «   Erchambaut  le  cordouanier  ».   —  32.  I.  e.  de   Suecia.  De  praeposito  Andrea   v.  tom.    I,   n"  496, 


32  CHAHTUL\UIUM     UNIVEHS.     PARIS.  [1289 

nota.  —  33.  Vicus  Nucuni,  «  rue  des  Noyers  »,  nunc  omnino  destructus,  a  magno  vico  ad  vicum  S.  Genovefae  tendebat.  — 
3'i.  Id  est  Bievra,  hodic  ctiam  «  rue  de  Bievres  ».  —  35.  Nunc  «  rue  de  rHirondelle  ».  De  quo  plura  ap.  Berty,  Topographie 
du  vieux  Paris,  V,  460.  —  36.  Cf.  Geraud,  p.  155  :  «  Estienne  de  Hameitc  »,  etiam  an.  1296  :  «  Estienne  dc  Hamcte,  sergent  » 
(Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  29^).  —  37.  Idem  ac  «  vicus  Plautri  »  anno  praeeedenti  nuncupatus.  Vid.  supra  not.  5.  —  38.  Annus 
hic  notatur  secundum  morcm  Gallicanum,  id  est  anno  1289  ante  Pascha  (10  April.),  nam  ex  documento  supra  (n">  551)  edito 
apparet  fratrem  Johannem  de  Murro  0.  Min.  in  finc  anni  1288  nondum  magistrum  in  thcologia  fuisse.  In  hoc  documento 
tamen  nominatur  magister  in  theologia.  Fortasse  etiam  anni  1286  et  1287  hujus  docuraenti  sumendi  sunt  secundum  morem 
Gallicanum,  id  est  pro  annis  1287  et  1288  ante  Pascha.  —  39.  Sic  saepe  in  mss.  atque  ctiam  gallice  diccbatur  «  Saint  Matulin  » 
vel  «  Matelin  ».  Vid.  Geraud,  p.  156.  —  40.  Cf.  ibid.  p.  155  :  «  Guillaume  Harcfort  »  ct  in  tallia  an.  1296  ;  «  Guillaume  de 
Harefort  ».  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  29i>).  —  41.  Id  est  Inclaustro.  Cf.  Chart.  t.  I,  p.  599.  Apud  Gcraud,  p.  161,  habemus 
«  Pierre  de  I'EncIoistre  »  (en  I'cncIoistre  S.    Bcnoiet) ;  iterum  in  tallia  an.  1296  et  1299  (Arch.  nat.  KK.  283.  fol.  30^  et  ^^lb). 

—  42.  Hic  fortasse  antiquissima  mentio  nominis  «  de  Inferno  »  dati  portae  alias  Giberti  vel  Gibardi  vel  Ferri  nuncupatae. 
V.  Jaillot,  Quartier  S.  Andre,  p.  80.  —  43.  Vicus  ille,  postea  »  ruc  du  Petit-Four  S.  Hilaire  »  nominatus,  qui  ad  viam 
n  de  Savoie  »  vcl  «  des  Sept  Voies  »  (nunc  rue  Valettc)  ducebat,  dcstructus  est.  De  eo  cf.  Jaillot,  Quartier  S.  Benoit,  p.  63. 

—  44.  Qui  0  ruc  Judas  »  vocabatur,  nunc  dcstructus.  —  45.  Vid.  supra  not.  24.  —  46.  Vid.  supra  not.  9.  —  47.  Cf.  Geraud, 
p.  161  :  B  Henri  le  pastcer  ».  —  48.  Cf.  ibid.  p.  157  :  «  Picrre  de  Saint  Patur  »  (rue  aus  Escrivains,  hodie  dc  la  Parche- 
mincric);  etiam  in  talliu  an.  1296  et  1297  :  «  Nicholas  de  S.  Patu,  parcheminier  »  (Arch.  nat.  KK.  283,  fol.  30  ct  64);  an.  1298 
et  1299  «  Pierre  de  Saint  Patu,  parcheminier  »  (ibid.  fol.  145*>  et  219).  —  49.  Verisimiliter  idcm  ac  «  ruc  Poupee  »  de  quo 
vid,  Berty,  Topogr.,  V,  550;  nam  in  libro  talliae  an.  1299  invenimus  in  praedicto  vico  «  Gautier  Tenglais,  macon  ».  — 
liO.  Sequitur  in  charta  :  «  Domum  capituli  Sancli  Stephani  de  Gressibus  juxta  portam  in  Magno  vico,  X  »,  sed  linea  transvcrsa 
iritorlitum. 


557.   Siatutum  Cajjiluli  generalis  Cluniacensis  de  sludentihus  Parisiis,  impriniis  injure  canonico. 

1289,  Maii  1,  Cluniaci. 

Primo  siipplicavit  prior  scolariuin  Paris.  quod  cum  difTinilum  sit  alias  per  Capitulum 
generale  quod  certi  priores  teneant  et  habeant  certum  numerum  scolarium  Parisius  in 
theologia  studentium,  quod  facere  negligunt  aliqui  in  prejudicium  Ordinis  et  contemptum 
diflinitionis  predicte,  ut  videlur  :  dicunt  diffinitores  ut  quod  super  hiis  alias  diffinitum  est, 
roboris  habeat  firmitatem. 

Item  ne  alilji  predicte  pensiones  expendantur',  et  si  concesse  sint  alique,  revocentur. 

Item  ut  alias  diffinitum  est  ne  aliquis  monachus  nostri  Ordinis  in  jure  Parisius  studeat 
sine  licentia  speciali  domini  abbatis  Cluniacensis,  de  qua  quidein  fidem  faciat  priori 
scolarium. 

Item  supplicat  prior  dictorum  scolarium  ut  provideatur  eidem  in  expensis  sufficienter, 
ut  possit  facere  facta  sua  prout  dominus  abbas  concessit,  donec  aliter  eidem  priori  fuerit 
sufficienter  provisum'. 

Item  quod  domus  eorum  teneatur  in  stalu. 

Bibl.  nat.  Paris.,  Nouv.  acquis.,  ms.  lat.  2263,  fol.  71,  sub  rubrica  :  «  Diffinitio  de  CoIIegio  Paris.  quod  nuUus  debet 
studere  Parisius  in  jurc  canonico  sine  liccntia  domini  abbatis,  ct  opportct  quod  faciat  fidcm  priori  scolarium,  facta  anno 
Domini  M  CC  LXXXIX  ». 

1.  Hoc  statutum  anno  1293  confirmabatur,  addito,  «  quod  aliquis  scolaris  idoncus  ibidcm  (Parisius)  commorans  ad 
studendum  non  possit  nec  debeat  per  aliquem  admoveri  nisi  ex  causa  rationabiii  donec  quinquennium  ibidem  compleverit  ». 
Prior  scholarium  habeat  potestatem  compcllendi  priores  non  solventes  dictas  pensiones  per  sententiam  excommunicationis, 
suspensionis  vel  etiam  pena  pecuniaria.  Ibid.  fol.  87''.  —  2.  Anno  1294  ordinatum  cst,  o  quod  prior  et  successores  ejusdem 
duas  habeant  de  cetero  pensioncs,  quas  primo  vocarc  contigerit  ».  Ibid.  fol.  70. 


1289]  AB     ANNO     MCCLXXXVr     USQUE     AD     ANNUM     MCCCI,.  33 

OOo.   Slatutum  Capiluli  generalis  Ord.    Praed.   sub  magistro  generali  Munione   Treviris  celebrati  de  mittendis 

studentibus  Parisios  ad  studendum. 

1289,  Maio  exeunfe,  Treviris. 

Cum  conventus  Parisiensis  multis  debitis  in  pecunia  sit  oppressus,  volumus  et  ordi- 
hamus,  quod  quelibet  provincia  induat  suos  studentes,  et  illi  qui  sunt  de  gratia  vel  de 
conventibus  illuc  missi  ad  studium,  induantur  a  suis  conventibus  vel  amicis,  quousque 
status  illius  conventus  fuerit  melioratus. 

Mss.  Rom.  et  Rutenens.  Capp.  general.  Ord.  Praed.  —  Marlene,   Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1830. 


Oo9.   liector,   decani  facultatum,  procuratores  nalionum  et  magistri  quatuor  facultatum   quibusdam  magistris 
dant  potestatem  inveniendi  quo  modo  praesentandum  sit  ad  capellam  S.  Germani  de  Pratis. 

1289,  Junii  7,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis,  universitas  magistrorum  et  scolarium  Pari- 
sius  salutem  in  eo  qui  est  omnium  vera  salus.  IVotum  sit  nos  rectorem,  decanos  facul- 
tatum,  procuratores  nationum,  necnon  et  magistros  quatuor  facultatum  communi, 
concordi  ac  expresso  consensu,  nullo  nostrum  in  hoc  reclamante  specialiter,  etiam  nec 
magistro  Jacobo  Pype  de  Attrabato,  viris  venerabilibus  dominis  decano,  cantori  et 
magistro  Stephano  de  Lemovicis  canonico  Parisiensi  dedisse  et  tradidisse  nomine  nostro 
et  totius  Universitatis  plenam  potestatem  inveniendi  modum  et  viam  compromittendi  in 
ipsos  sub  certa  forma  et  pena  super  controversia  aliquanto  tempore  inter  nos  agitata  de 
jure  presentandi  ad  capellam  S.  Germani  de  Pratis  et  deinceps  tractandi,  ordinandi  de 
toto  negotio,  et  ipsum  negotium  seu  controversiam  de  predicta  capellania  decidendi  fine 
debito  et  terminandi  sententialiter  et  in  toto,  necnon  declarandi  et  statuendi  circa  hujus- 
modi  negotium,  que  declaranda  et  statuenda  fuerint  secundum  formam  juris,  de  plano 
tamen  et  absque  strepitu  judiciali,  promittentes  bona  fide  et  pena  quam  ipsi  super  hoc 
dictaverint  et  apposuerint,  nos  eorum  ordinationem  in  hoc  articulo  firmiter  observaturos. 
In  cujus  rei  evidentiam  ac  testimonium  presentes  litteras  sigillo  nostre  Universitatis 
fecimus  communiri.  Actum  et  datum  Parisius  apiid  Sanctum  Maturinum  in  congregatione 
generali,  die  martis  post  dominicam  Trinitatis,  anno  Domini  millesimo  ducentesimo  octua- 
gesimo  nono. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  07,  n^  27.  Restat  taenioluni  membranac.  cum  fragmentis  sigilli.  Pcrtinebat  ad  Arch. 
Univcrsit.  (C.  G.  d.).  —  Mem.  historiques  sur  les  benefices,  etc.,  p.  133.  —  Vide  infra  n"  562. 


**  Chart.  Vniv.  Paris.  II,  1. 


34  CHAHTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1289 

560.    Capellania  quaedam  fundatur  pro  verberihus  et  injuriis  studentibus  quibusdam  illatis  a  gentibus  eardinalis 

Johannis  Choleti,  auost.  sedis  legati. 

1289,  Augusii  30,  [Parisiis]. 

In  noinine  Doinini  nostri  Jesu  Christi,  ainen.  Anno  ejusdein  millesiino  ducentesiino 
octogesiino  nono,  indictione  secunda,  die  martis  proxiina  post  Decollationein  beati  Johannis 
Bapliste,  scilicet  die  secunda  e.xeuntis  inensis  augusti,  pontificatus  sanctissiini  patris  doinini 
Nicolai  pape  IV  anno  secundo.  Cum  quidam  malefactores  inter  villam  S.  Germani  de 
Pratis  prope  Parisius  et  vallein  Gerardi  Parisiensis  diocesis,  in  campis  quosdam  clericos 
de  Universilafe  Parisiensi  enoriniter  verberassent  ac  vulnerassent,  et  turpiter  pertrac- 
tassent,  et  unus  ex  ipsis  clericis  qui  specialiler  de  Universitate  erat  pro  vulneribus,  verbe- 
rationibus  et  aliis  injuriis  ab  ipsis  malefactoribus  illatis  et  factis,  et  earuin  occasione, 
fuisset  viain  universe  carnis  staliin  in  dictis  cainpis  ingressus;  ac  Universitas  Parisiensis 
predicta  seu  inagistri  dicte  Universitatis  noinine  ipsius  Universitatis  sepius  propter  hoc 
coram  domino  rege  Francie  illustri  aut  suis  consiliariis  comparuissent  et  questionem  seu 
querimoniain  movissent,  et  eundein  regein  per  diversa  loca  seculi  fuissent  et  ob  hoc 
expensas  fecissent,  tandein  dicta  die  martis  viro  religioso  fratre  Ricardo  Ordinis  fratrum 
Minoruin,  penilentiario  reverendi  in  Christo  patris  doniini  Johannis,  tit.  S.  Cecilie  presby- 
teri  cardinalis  apostolice  sedis  legati,  ac  viris  venerabilibus  et  discretis  dominis  sive 
magistris  Egidio  de  Warsayn  rectore  dicte  Universitatis,  necnon  et  aliis  quampluribus 
magistris  scolaribus  in  theologia,  in  decrelis,  in  physica  et  in  artibus  ac  procuratoribus 
quatuor  nationum,  Gallicorum,  Picardorum,  Normannorum  et  Anglicorum  Universitatis 
Parisiensis  in  capitulo  ecclesie  S.  Bernardi  de  Chardineto  Paris.  Cisterciensis  Ordinis 
congregatis  et  existentibus,  prefatus  frater  Ricardus  pro  bono  statu  pacis  et  concordie 
Universitatis  predicte  ciini  dictis  et  premissis  niagistris  ac  aliis  de  ipsa  Universitate  ordi- 
navit,  convenit,  proinisit  ac  disposuit  in  inodum  qui  sequitur. 

In  presentia  inei  Bonamici  notarii  et  testium  subscriptoruin  ad  hoc  specialiter  voca- 
toruin  et  rogatorum,  videlicet  quod  prefatus  fraler  Ricardus  pro  malefactoribus  predictis 
promisit  quod  faciet  fieri  capellaniam  unam  dotatain  de  viginti  libris  parisiens.  inortificatis 
annis  singulis  redditus,  et  in  perpetuum  in  locis  coinpetentibus  ad  dictuin  bonorum 
virorum  in  hoc  expertorum  percipiendis  ab  Universitate  predicta  vel  ejus  mandato  certo, 
vel  a  capellano  qui  pro  tempore  fuerit,  et  cui  capellano  prefata  Universitas  capellaniam 
contulerit  inemoratam.  Faciet  etiain  construi  in  dicta  capellania  sive  capella  altare  unum 
lapideuin.  Faciet  etiam  fieri  calicem  unuin  argenteuin  et  missale  et  pannos  ad  allare,  et 
pro  capellano  pannos  sive  induinenta  sufficienlia  pro  celebrando  divina  in  dicta  capella 
sive  capellania.  Promisit  etiam  solvere  triginta  libras  parisiens.  pro  expensis  factis  a 
rectore  et  Universitate  seu  deputatis  ab  Universitate  predicta  occasione  hujusmodi  queri- 
monie  delate  coram  rege  et  alibi.  Et  de  priina  solutione  anni  primi  scilicet  presenlis  quo 
ipsiim  factum   extitit  perpetratuin  faoienda  de  viginti  libris  stabit  Universitas  dicto  vene- 


1289]  -VB     ANNO     MCCLXXXVI     U  S  Q  U  E      VD     ANNUM     MCCCL.  35 

rabilis  viri  ..  cancellarii  Parisiensis  in  terniino  ab  ipso  cancellario  prefigendo.  Et  deinde 
singulis  annis  et  in  dicto  terniino  prefigendo  a  dicto  cancellario  Universitas  aiit  capellanus 
capellanie  predicte  percipiet  viginti  libras  ut  premittitur.  Si  vero  predicti  redditus  non 
assignarentur,  ita  quod  Universitas  aut  capellanus  capelle  anledicte  non  perciperent 
redditus  predictos  loco  et  terniino  constituendis,  proniisit  dictus  frater  Richardus  persol- 
vere  vel  facere  solvi  viginti  libras  parisiens.  Universitati  aut  capellano  predictis  annis 
singulis  et  termino  statutis  per  cancellarium,  ut  dictum  est,  quousque  dicti  redditus  essent 
assignati,  ut  dictum  cst.  Promisit  etiam  idem  frater  Ricardus  facere  et  procedere  contra 
malefactores,  prout  infcrius  continetur  :  scilicet  quod  ipsi  Universitati  publica  manifesta  et 
notoria  emenda  fiat,  et  frater  Ricardus  inquirat  et  faciat  inquiri  bona  fide  dc  malefacto- 
ribus,  qui  verberationes,  injurias  manifestas  et  vulnerationes,  ut  ])redicitur,  commiserunt. 
Et  si  malefactores  predicti,  aut  qui  consilium,  auxilium,  openi  vel  operain  prestiterunt  vel 
mandatum  dederunt,  inventi  fuerint,  et  constiterit  ipsos  in  hoc  esse  culpabiles,  si  clcrici 
fuerint,  debent  puniri  secundum  canonicas  sanctiones  :  si  vero  laici,  debent  puniri 
publica  et  notoria  et  manifesta  emenda,  secundum  quod  consuetum  est  Parisius  et  fieri 
consuevit.  Que  omnia  et  singula  velut  superius  sunt  expressa,  memoratus  frater  Ricardus 
manu  sua  super  pectus  apposita  promisit  in  verbo  veritatis  observare  et  adimplere  et 
firmiter  tenere,  seu  facere  observari  et  non  contravenire  in  futurum....  Interfuerunt  testes 
presentes  premissis  die  martis  predicta  in  Cardineto  viri  venerabiles  et  discreti  domini, 
sive  magistri  Arnulphus  de  Rrosellis'  in  theologia,  Gerardus  de  Cutriaco',  Jacobus  de 
Dacia',  Johannes  de  Folchatherio,  Johannes  Rritto*  in  decretis,  Jacobus  de  Senis,  Herveus 
Rrito,  Johannes  de  Passaavant,  Johannes  Allichim  et  Gerardus  de  Nogento',  Gaufridus  de 
Rubeo  Monte,  Johannes  de  Maalinis,  Johannes  Vacta°,  Johannes  de  ^lonasterio,  Ricardus 
de  Santrilliaco,  Henricus  de  Rrusellis,  Johannes  de  Lantingol,  Thczelinus,  Guillelmus 
Aulissiodorensis,  Ingorunus  de  Kalloes,  et  quatuor  servientes  quatuor  nationum'. 

Originale  iii  Arch.  iiiit.  Paris.,  M.  67»,  n»  29.  Perlinebat  ad  Arcli.  Univ.  (C.  6.  i).  —  Memoires  historiques  Slir  les 
bcne'ftces,  p.  10.  —  Vide  infra  n"  563. 

1.  Supra,  p.  30.  —  2.  Cf.  tom.  I  ChartuL,  p.  500,  542.  —  3.  Kjns  infra  n°  572  etiani  menlio  fit.  Erat  doctor  decre- 
torum,  et  an.  1289,  Januarii  5,  fit  canonicus  Lunden.si.s.  Reg.  Vat.  Nic,  IV,  an.  1,  ep.  258.  —  4.  Cf.  infra  n"  572.  —  5.  Illius 
exstant  Quacstiones  super  Anal.  post.  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16170.  Cf.  Haureau,  Hist.  de  la  phil.  SCoL,  II,  2,  p.  158  sq. 
V.  infra  n"  581,  ubi  rcctor  nominatur.  —  6.  Utique  magister  Johannes  dictus  Vnte,  infra  n"  569.  —  7.  Sequitur  subscriptio 
Boniamici  Bononiensis  clerici,  apostolicae  sedis  notarii. 


561.    Statutum  facullatis  artium,  quod  quilihet  magister  teneatur  nomina  propriorum  scholarium  scribere  ut  de 

bonis  scholaribus  testimonium  perhibere  possit. 

1289,  Octobris  14,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  rector  Universitatis  Parisiensis  et  omnes  el 
singuli  magistri  facultatis  artium  salutem  in  filio  Virginis  gloriose.  Attendentes  quod 
propter  multitudinem    scolarium  nostre   facultatis  multorum  nomina  ignoramus,  ac  etiam 


36  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PAR[S.  [1289 

qui  sunt  boni  ac  legitimi  aut  ficticii  scolares  discernere  non  possumus,  et  aliqui  fingunt 
se  esse  scolares  nostre  facultatis,  ut  privilegiis  et  libertatibus  ejusdem*  ac  etiam  Univer- 
sitatis  gaudere  valeant  et  tueri,  qui'  tanquam  membra  putrida  a  tali  corpore  seu 
consortio  deberent  separari  (nam  et  propter  tales  multociens  facultas  diffamatur  et  a 
pluribus  vilipenditur,  et  magistri  dicte  facultatis  modis  variis  a  studio  et  contemplatione 
impediuntur,  et  boni  scolares  ex  talium  consortio  et  persuasionibus  a  studio  se  retrahunt 
in  tantum  quod  non  possunt  scientie  preciosam  acquirere  margaritam)  :  nos  volentes 
super  hoc  salubre  remedium  apponere,  statuimus  ac  etiam  ordinamus  quod  omnes  et 
singuli  magistri  dicte  facultatis  et  etiam  qui  in  dicta  facultate  sunt  incepturi  per  eorum 
juramenta,  omni  fraude  ammota,  nomina  propriorum  scolarium  scribere  teneantur,  ut 
bonorum  cognitionem  habeant  et  loco  et  tempore  in  omni  necessitatis  arliculo  de  ipsis 
legitimum  testimonium'  deferre  valeant,  ut  solum  studium  insequentes  et  erga  magistros 
tam  pro  leclionibus  ordinariis  quam  cursoriis,  ut  moris  est  et  statutum,  debite  se  habentes 
et  eisdem  condignam  recompensalionem  facientes  si  super  hoc  a  suis  propriis  magistris 
fuerint  requisiti,  et  si  magistri  fuerint  de  illis  contenti,  privilegiis  et  libertatibus  facultatis 
et  Universitatis  gaudere  valeant,  et  ad  singulos  actus  in  dicta  facultale  promoveri.  Ficticii 
autem  scolares  et  studii  persecutores  cum  bonis  non  scribantur,  sed  tanquam  inutiles  a 
gremio  et  consorcio  facultatis  ammoveantur,  ita  quod  absque  dispensatione  facultatis  ad 
aliquem  actum  in  facultate  non  valeant  promoveri,  nec  priviiegiis  et  libertatibus  Univer- 
sitatis  gaudeant,  sed  pro  non  scolaribus  a  quolibet  magistrorum  per  eorum  juramenta 
habeantur.  Volumus  autem  et  ordinamus  quod  quilibet  rector  in  sui  institutione  per  suum 
juramentum  astringatur  quod  presentem  ordinationem  per  servientem  juratum  per  scolas 
magistrorum  in  singulis  annis  faciat  propalari.  Volumus  tamen  quod  hiis  non  obstantibus 
omnia  statuta  et  privilegia  Universitatis  in  omnibus  et  per  omnia  inviolabiliter  obser- 
ventur.  Et  ut  hec  habeant  roboris  firmitatem,  sigilla  quatuor  nationum  presenti  cedule 
sunt  appensa.  Actum  anno  Domini  M^CC"  octuagesimo  nono  apud  Sanctum  Julianum 
Pauperem  die  veneris  post  festum  beati  Dyonisii. 

Cod.  Vat.  Reg.  406,  fol.  62'';  Cod.  Cheltenh.  876,  fol.  65,  ubique  sub  rubrica  :  «  Ordinatio  de  scolaribus  bonis,  et  de 
non  scolaribus  » ;  Archiv.  Univ.  Paris.  Reg.  94,  n"  60,  p.  68.  —  Bulaeus,  III,  449,  ubi  perperam  ad  an.  1279.  Jourdain  bis 
refert,  ad  an.  1279  (n«  260),  et  ad  an.  1289  (n»  296). 

1.  Deest  in  Vat.  Reg.  —  2.  Additur  ubique  «  cum  ».  —  3.  Ibid.  prius  «  matrimonium  ». 


o62.    Statutum  Universitatis  Paris.  de  praesentatione  ad  capellam  S.  Germani  de  Pratis. 

1289,  Novembris  3,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
salutem  in  eo  qui  est  omnium  vera  salus.  Cum  nos  dederimus  venerabilibus  viris  dominis 
decano,  cantori,  et  magistro  Stephano  de  Lemovicis  canonico  Parisiensi  potestatem  terini- 


1289]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  37 

nandi  controversiam  inter  nos  motam  siiper  jure  presentandi  ad  capellam  S.  Germani  in 
Pratis  juxta  Parisius,  et  etiam  inveniendi  viam  et  modum  per  quem  ipsi  procederent',  et 
nos  ad  eorum  sententiam  observandam  obligarent,  nobis  formam  que  infra  sequitur  tradi- 
derunt,  volentes  eam  nostro  consensu  et  sigilli  ipsius  Universitatis  appensione  roborari  : 
Notum  sit  nos  rectorem,  decanos  facultatum,  procuratores  nationum,  necnon  et  magistros 
quatuor  facultatum  communi,  concordi  ac  expresso  consensu,  nullo  nostrum  in  hoc  recla- 
mante  specialiter,  etiam  nec  magistro  Jacobo  dicto  Pipe  de  Attrabato,  viris  venerabilibus 
dominis  decano,  cantori,  et  magistro  Stepliano  de  Lemovicis  canonico  Parisiensi,  dedisse 
et  tradidisse  nomine  nostro  et  totius  Universitatis  plenani  potestatem  terminandi  et  deci- 
dendi  controversiam  seu  discordiam  ortam  et  pendentem  inter  nos  super  jure  presentandi 
ad  capellam  S.  Germani  de  Pratis,  volentes  et  concedentes  quod  predicli  decanus,  cantor 
et  magister  Stephanus  de  Lemovicis  super  jure  presentandi  ad  dictam  capellam  de  plano 
et  sine  strepitu  judicii  disponere,  ordinare,  pronunciare  et  terminare  valeant  prout  justum 
et  equum  fuerit,  tam  in  prcsentatione  de  qua  ad  presens  agitur,  quam  de  aliis  in  posterum 
imperpetuum,  quotiens  vacare  contigerit  capellam  memoratam,  et  quod  hujusmodi  discus- 
sione  et  tractatu  pendentibus  prefati  decanus,  cantor  et  magister  Stephanus  de  Lemovicis 
habeant  et  teneant  apud  se  quasi  possessionem  dicle  capelhinie  et  juris  de  quo  questio 
existit  inter  quosdam  de  dicta  Universitate  absque  prejudicio  cujuscunque.  Ad  quorum 
omnium  et  singulorum  observantiam  teneri  volumus  et  nos  obligamus  omnes  ct  singuli, 
qui  in  hoc  rebellis  vel  rebelles  fucrit  vel  fuerint  sub  pena  exclusionis  ab  ipsa  Univer- 
sitate,  et  amittendi  privilegia,  beneficia  et  honores  ipsius  Universitatis.  Quam  penam  ipso 
facto  incurrere  decernimus  per  presentes  unumqueinque  nostrum  conjunctim  vel  divisim, 
qui  ordinationi  predictorum  seu  eorum  sententie  diffinitive  calculo  repertus  fuerit  conlra- 
dicens,  recalcitrans,  aut  rebellis.  Nos  autem  premissam  ordinationcm  acceptantes,  ipsam 
sigilli  Universitatis  nostre  appensione  duximus  sigillandam  in  testimonium  et  notiliam 
pleniorem.  Dat.  in  crastino  Animarum,  anno  domini  M°  ducentesimo  octuagesimo  nono. 

Originalc  in  Arch.  nat.  Paris.,  M.  67,  n»  28.  Superesl  taeniolum  membranac.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (C.  6.  c).  — 
Mem.  historiques  sur  les  ben^fices,  p.  134. 

1.  Cf.  supra  n»  559. 


563 .   Philippus  IV,  Francorum  rex,  ratam  habet  fundationem  capellaniae  pro  laesionc  et  interfectione  t/uorumdam 
scholarium  perpetratis  a  gentibus  cardinalis  Johannis  Choleti. 

1289,  mense  Novembri,  apud  Maysellum. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Notum  facimus  universis  tam  presentibus  quam 
futuris,  quod  cum  ad  sedationem  discordie  mote  intcr  aliquos  de  gentibus  et  familiis  vene- 
rabilis  in  Christo  patris,  dilecti  et  fidelis  nostri  Johannis  Dei  gratia  tituli  Sancte  Cecilie 
presbyteri  cardinalis,  apostolice   sedis   legati  in   Francia,  ex  una   parte,   et   universitatem 


38  CHARTULARIUM     UNIVKRS.      PAHIS.  [1289 

scolarium  Parisiensiuin  ex  altera,  occasione  lesionis  et  niortis  quorundam  scolarium 
perpetratarum  ut  dicebafur  a  quibusdani  de  diclis  gentibus  legati  predicti,  concordatum  et 
conventuiii  fuerit  inter  partes,  quod  quedaiii  cappellania  viginli  libraruin  parisiens.  annui  el 
perpetui  redditus  fundabitur  et  instituetur,  in  qua  perpetuo  celebrabuntur  divina'  :  nos 
pro  bono  solide  pacis  et  concordie  inter  partes  perpetuo  reformande,  vohinuis  et  conce- 
dimus,  quod  ipsa  Universilas  diclas  viginti  libras  parisiens.  perpetui  redditus  in  censivis 
et  aliis  quibuscuinque  proventibus  et  redditibus,  absque  tamen  feodo  et  justitia  ad  opus 
predicte  cappellanie  ubicuinque  in  nostro  dominio  acquirat.  Quodque  cappellanus  qui  pro 
tempore  instituetur  in  ea,  ipsas  predictas  viginti  libras  parisiens.  redditus,  cum  acquisita 
fuerint,  perpetuo  in  pace  teneat  et  habeat  absque  coactione  vendendi  vel  e.xtra  manum 
suain  ponendi,  salvo  in  ahis  jure  nostro,  et  jurt;  in  omnibus  aheno.  Quod  ut  firmuin  et 
stabile  perseveret,  presentes  Htteras  sigillo  nostro  feciiiuis  coinmuniri.  Actuin  apud 
Mayselhiin  in  Belvacensi,  aiino  Domini  M°CC"  octogesimo  nono,  mense  Novembri. 

Originalc  in  Arch.    iiot.  Paris.,  K.  36,    ii"  17'"''',  cum  sigillo.   Pertinebal  ad  Arch.  Univ.  (C.  6.  k).  —  Apographmn  ihid. 
M.  07«,  n»  30.  Arch.  Univers.,  Rcg.  94,  p.  82,  n"  82.  —  Bulaeus,  111,490. 

1.  Cf.  supra,  n»  ."^GO. 


564.    Slatutum  Oidlnis  Cisterciensis  de  mittendis  studentibus  Parisios  ad  S.  Bernardum. 

1289.  Cistercii. 

Qui  docti  fuerint,  fulgebunt  siciit  splendor  sydereus  firmamenti.  Pro  rcverentia  igitur 
domini  pape  et  cardinalium  qui  fuerunt  studiorum  nostroriim  precipui  promotores,  ordi- 
natum  est  quod  sludia  Ordinis  Parisius,  apud  Oxoniam,  in  Montepessulano,  in  Tolosa  et 
in  Stella'  et  si  que  sunt  ahbi  concessione  generalis  Capituli  constructa,  per  soUicitudinem 
eoruin  qui  eis  president,  inviolabiliter  perseverent....  ^lonachus  vero  qui  in  loco  predic- 
torum  studioruin  quoHbet  prefuerit  pro  tempore,  non  prior  sed  provisor  vocetur  ....  Qui 
provisor  nonnisi  de  licentia  abbatis  cui  subest  studium  nulluin  scolarem  remittere  ex 
causa  poterit  ad  propriam  abbatiam.  Novitii  quoque  ibidem  recipi  poterunt  prout  in  domini 
pape  privilcgio  continetur^  Omnia  vero  Ordinis  studia  eisdem  libertatibus,  privilegiis  el 
consuetudinibus  gaudeant,  quibus  Parisiense  studium  gaudet  et   hactenus  est  gavisum 

Quoniam  aulein  Parisius  est  locus  celeberrimus  ad  studendum,  et  fons  omniuin 
studiorum,  illi  studio  Parisiensi  nulla  lex  imponitur,  quin  ad  illud  possint  de  quacunque 
provincia  et  patria  libere  initti  monachi  ad  studendum  absque  alioruin  prejudicio  stu- 
dioruin.  Et  ut  cetera  studia  majori  auctoritate  et  celebriori  titulo  fulciantur,  omnes  illi 
abbates,  qui  president  aliis  studiis  Ordinis,  duos  monachos  siios  in  studio  Parisiensi  ad 
e.xpensas  proprias  tenere  teneantur,  ut  inde  inajor  lectorum  copia  et  luculentior  ac  certior 
scientia  a  ceteris  studiis  hauriatur'. 

....  Precipitur  abbatibus  universis  de  Burgundia,  de  provincia  Lugdunensi  et  Bisuntin., 
de    Francia,    de    Picardia,    de    Brabanlia,    de    Flandria,    de    Normannia,    de    Almania,    de 


1290]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM      MCCCL.  39 

Slavonla,  ut  ad  sfudimn  Parisiense  suos  monachos  cum  bursis  consuetis'  inlra  Natale 
Domini  annuatim  mittere  debeant  sub  hac  forina,  quod  ubi  xxx  monachi  tautum  fuerint, 
unus  ad  studium  destinetur,  ubi  xl  fuerint  et  supra,  duo  ad  studium  venire  debeant 
annuatim,  et  prout  patribus  abbatibus  vel  visitatoribus  visum  fuerit  eligantur.... 

Libellus  antiquarum  definitionum  Ord.  Cisterc,  an.  1289,  dist.  9,  c.  4  in  Bibl.  Univers.  Lipsiens.,  ms.  85fi,  foL  57'> 
(saec.  xiv);  Bibl.  Trecensis,  mss.  1526  et  2422  (saec.  xv),  sub  rubrica  ;  «  De  provisoribus  Ordinis,  studiis  et  studenlibus.  »  — 
Paris,  Nomasticon  Cislerciense  (Paris.,  1664),  p.  547.  Felibien,  Hist.  de  la  ville  de  Paris,  III,  165.  —  Similia  leguntur  in 
Libello  definitlonum  an.  1317  compilato,  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  10894,  fol.  80  sqq.  Anno  1350  definitiones  Capituli  gene- 
ralis  post.  an.  1300  editae  in  unum  coUectae  sunt  (cod.  Lipsiensis,  fol.  88),  de  quo  infra. 

1,  In  Gonstitutione  Benedicti  XII  pro  Gisterciensibus  an.  1335  GoUegio  Stellae  Salauiantinum  substituitur,  et  praeterea 
duo  nova,  Melis  et  Bononiae,  erigi  debebant.  Vide  infra.  — 2,  Cf  Chartul.,  lom.  I,  n**  161.  --  3.  Theologiae  studium  tantum- 
modo  permittebatur,  et  in  Cap.  gen.  an.  1318  inbihitum  est  «  sub  pena  expulsionis  a  studio  inmediate  ferenda  a  provisore 
studii,  ne  ad  audiendum  aliam  seientiam  preterquam  theologiam  limites  studiorum  Ordinis  exeant  ».  Bibl.  nat.  Paris.  ms,  lat. 
10894,  fol.  122^.  Siniile  statutum  occurrit  an.  1322,  1330  (exprei^se  prohibetur  in  studiis  solleninibus  legere  vel  audire  jura 
civilia  vel  canonica).  Ibid.  fol.  131,  146.  —  4.  I.  e.  cum  x  libris  turon.  de  honis  abbatiarnm  suaruni. 


o6o.   Litterae  quihus  officialis  curiae  Parisiensis  notum  facit  Johannem  dictum  Florie,  clericum,  scholarem  Pari- 
siensem,  asseruisse  quod  divortium  esset  inter  ipsum  et  Simonam  ejus  uxorem. 

1290,  Aprilis  24,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  officialis  Parisiensis  salulem  in  Domino. 
Notuin  facimus  quod  coram  nobis  constitutus  Johannes,  dictiis  Florie,  clericus,  scolaris 
Parisiensis,  asseruit  per  juramentum  suiun  in  jure  coram  nobis  ab  eodem  clerico 
prestitum  corporale,  quod  divortium  erat  faclum  inter  ipsum  clericum  ex  iina  parte,  et 
Simoniam  ejus  uxorem  ex  altera,  per  venerabilem  virum  et  discretum  oflicialem  curie 
Rothomagensis,  ut  dicebat;  et  promisit  idem  clericus  per  predictum  sacramentum,  quod 
si  dictum  divorlium  revocaretur  aliquo  modo,  ita  quod  fierel  reconciliatio  inter  ipsos,  ex 
tunc  predictus  Johannes  ab  actu  regendi  Parisius  in  facidtale  artium  privaretur.  Quod 
audivimus  hoc  testamur.  In  cujus  rei  testimonium,  ad  petitionem  ipsius  clerici,  presen- 
tibus  litteris  sigillum  curie  Parisiensis  duxinuis  apponendum.  Datmu  anno  Domini 
MCCLXXXX,  die  lune  post  Jiibilate. 

Richerus,  Hist.  acad.   Univers.,  in  Bihl.  nat.  Paris.,  uis.  lat.  9943,  fol.  196''.  —  Jourdain,  n»  301. 


566.    Statutum    Capituli  generalis    Ord.  Eremit.  S.  Auguslini  sub   Clemente  priore  generali  de  jirovisione  hricca- 
lareorum  Paris.  Aegidio  de  Jioma  committilur  studium  Parisiense. 

1290,  mense  Maio,  Raiisbonae. 

[Diflinimus],  quod  quelibet  provincia  solvat  pro  provisione  l)acelIariorum  Ordinis 
Parisius  existentiinn  et  successorum  viginti  solidos  turonens.  qui  inter  eos  dividantur 
annuatim,  ita  tameu  quod  bacellariorum  qiuitiior  numerum  [non]  excedant. 


40  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1290 

Commlttimus  auctoritatem  fratri  Egidio  Roinano,  magistro  noslro,  ut  possit  bacel- 
larios  Parisius  ad  legendum  Sententias  vocare,  prout  sibi  pro  bono  Ordinis  videbitur 
expedire,  quod  facimus  intuitu  persone,  ut  hoc  ad  consequentiam  non  trahatur  ne  propter 
hoc  ullum  Ordini  prejudicium  generetur. 

Mss.  Garnmpi  in  Arch.  Vnt.  cx  Cod.  Archivi  S.  Augustini  de  Urbc.  Cf.  Torelli,  Secoli  Agostiniani,  V,  93. 


567.    Ordinaliones  Eremitarum  S.  Augustini  de  studiis,  studentibus  et  lectoribus  Paris.,  et  de  sequenda  doctrina 
magistri  Aegidii  de  Roma. 

1290,  mense  Maio,  Haiisbonae. 

(Cap.  36)  Quelibet  provincia  nostre  religionis  semper  unum  fratrem  sludentem  Pari- 
sius  habeat  in  studio  theologie,  cujus  electio  ad  provincialem  vel  vicarium  generalem  et 
diffinitores  capituli  provincialis  pertinebit;  qui  per  quinquennium  studeat  ibi,  et  eidem  in 
decem  libris  turonens.  in  iVativitate  Virginis  gloriose  ipsa  provincia  provideat  annuatim. 
Ad  dictum  autem  studium  frater  aliquis  non  inittatur  nisi  in  gramaticalibus  et  logicalibus 
sit  competenter  instructus,  et  sit  persona  humilis,  vite  et  fame  laudabilis,  et  qui  percussor 
non  extiterit,  nec  de  furto  seu  de  aliquo  vitio  carnali  convictus,  nec  etiam  notorie  infa- 
matus,  qui  nunquam  cum  infamia  de  Ordine  exierit'.  Qui'  autem  in  aliquo  ex  predictis 
vitiis  rationabiliter  fuerit  convictus  vel  de  eo  notorie  infamatus,  etiamsi  sine  expensis 
Ordinis  ire  volueril,  non  concedatur. 

Et  ideo  volumus  ut  qui  Parisius  ad  studium  est  mittendus,  prius  per  vicarium  vel 
provincialem  et  diflinitores  et  duos  lectores  ad  minus  examinetur  tam  de  scientia  quam  de 
vila.  Slatuimus  eliam'  et  precipimus  inviohibiliter  observari  ut  nulkis  qui  tricesimum 
quintum  annum  etalis  attigerit,  vadat  Parisius  ad  studendum  nisi  sit  tam  sufficientis 
scientie  et  subtilis  ingenii  inventus,  quod  pro  communitate  et  commoditate  Ordinis 
generale  Capitulum  vel  prior  generalis  decreverit  aliter  observandum.  Nolumus  tamen  ad 
lectores,  qui  interdum  mittuntur  Parisius  ut  ad  magisterium*  perveniant  theologice  facul- 
tatis,  presentem  constitutionem  extendi. 

Quod  si  aliquis  de  ipsis  studentibus  tam  notabiliter  ad  studium  negligens  fuerit  et 
remissus',  quod  non  sit  spes  ut  in  suo  quinquennio  efiiciatur  sufliciens  officio  lectorie,  prior 
loci  el  magister  ac  l)achalarius  qui  sollicitudinem  studentium  sepe  considerare  et  investigare 
debent,  talcm  reprchendant  et  ad  studendum  moveant  el  confortent;  quod  si  ab  eis  pluries 
monitus  se  non  correxerit,  priori  provinciali  et  diffinitoribus  capituli  provincie  sue  per 
litleras  sigillalas  sigillis  eorum  trium  significent.  Quibus  lltteris  receptis  prior  provincialis 
et  diflinltores  eum  de  ipso  studio  statim  revocenl  et  alium  magis  idoneum  substltuant  loco 
ejus.  Cum  aiitem  aliquis  de  Ipsls  studentibus  Parislus  commorantlbus,  quantuncumque 
profecerit  vel  sufficiens  fuerlt  ofiiclo  lectorle,  talls  efficlatur,  quod  de  aliquo  ex  predlctis 


1290]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  41 

vitiis  convincatur,  per  provincialein  et  diffinitores  capituli  provincie  sue,  statim  cum  eis 
notum  fuerit,  revocetur,  et  libris  privetur  necnon  ofiicio  perpetuo  lectorie,  et  nichil- 
ominus  puniatur  secundum  instituta  Ordinis  de  commisso.  Et  si  provincialis  seu  vicarius 
et  diffinitores  capituli  provincialis  hanc  formam  integre  non  servaverint,  usque  ad  quin- 
quennium  ad  omne  officium  Ordinis  ineligibiles  debeant  permanere. 

Cum  autem  provincialis  et  diflinitores  predictum  studentem  sue  provincie  citra  quin- 
quennium  revocare  debent*,  sic  ordinent  ut  idem  studens  anlequam  de  Parisius  recedat 
habeat  ab  ipsa  provincia  quadraginta  libras  turonens.  pro  libris,  ut  propter  defectum 
librorum,  cum  ad  provinciam  suam  redierit,  ejus  non  possit  studium  impediri.  Et  in  illo 
provinciali  capitulo  in  quo  revocabitur  studens  ipse  et  non  antea,  alius  de  eadem 
provincia  qui  ad  idem  studium  ire  debet  eligatur.  Quod  si  aliquis  eligeretur  ante,  talem 
electionem  penitus  annullamus.  Revocatusque,  si  Capituli  generalis  tempus  instabit  et  ad 
illud  iverit,  a  tribus  lectoribus  positis  per  generalem  et  diffinitores  ejusdem  Capituli''  in 
presentia  generalis,  vel  de  ejus  mandato,  bene  et  sufficienter  examinetur,  et  si  sufficiens 
inventus  fuerit  officio  lectorie,  de  mandato  ipsius  generalis  de  cetero  tanquam  lector 
habeatur  et  legat  in  loco",  qui  sibi  pro  tempore  a  suis  majoribus  fuerit  assignatus. 
Studens  vero,  qui  a  priore  generali  per  tantum  spatium  viarum  distaverit  quod  ad  ipsum 
sine  gravibus  laboribus  et  expensis  ire  non  possit,  de  quocunque  studio  Ordinis  recedat, 
antequam  pro  lectore  se  gerat  vel  officium  lectorie  exerceat,  a  generali  impetret,  a  quibus 
examinari  et  approbari  debeat.  Et  postquam  de  sufficientia  sue  scientie  fuerit  approbatus, 
pro  lectore  ubique  et  non  aliter  reputetur.  Quod  si  minus  sufficiens  inventus  fuerit, 
privetur  libris  a  provincia  habitis  et  officio  perpetuo  lectorie,  nisi  postea  ita  sludendo 
profecerit  quod  de  eo  videatur  aliter  ordinandum. 

Examinatione  quidem  et  approbatione  de  sufficiencia  scientie  studentis  habita,  ante- 
quam  ut  lector  legere  incipiat,  de  quocunque  studio'  reversus,  libros  valentes  communi 
extimatione  pecuniam,  quam  a  provincia  recepit,  priori  provinciali  el  procuratoribus  ipsius 
provincie,  in  qua  ejus  libri  post  mortem  suam  remanere  debent,  integraliter  assignet,  et 
pro  lectore  non  habeatur  quousque  non'"  adimpleverit.  Et  prior  premissos  libros  scribat 
in  libro  procuratoris  et  sacriste. 

Si  vero  aliquis  conventus  suis  expensis  Parisius  ad  studium  aliquem  voluerit  mittere 
de  fratribus  suis,  volumus  quod  id  sibi  liceat,  dummodo  adsit  specialis  licentia  generalis 
prioris,  ita  tamen  quod  per  hoc  non  eximatur  a  communi  honore  in  quo  debet  provincie 
respondere.  Studentibus  quidem  Parisius  generalis  provideat  de  vicario  vel  de  priore  qui 
non  sit  studens".  Conventus  vero  qui  suis  expensis  fratrem  aliquem  Parisius  miserit  ad 
studendum,  cum  idem  studens  ad  profectum  doctrine  venerit,  nisi  pro  excessu  vel  majori 
utilitate  et  honore  Ordinis,  non  removeatur  de  dicto  conventu.  Et  si,  quod  absit,  suis 
meritis  exigentibus  fuerit  de  ipso  conventu  remotus,  libri  quos  conventus  idem  emit,  in 

eodem  loco  debeant  remanere.  Si  vero  alia  justa  causa  exigente  removeatur  de  premisso 

«*  Chart.   Vniv.  Paris.  II,  1.  6 


42  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1290 

conventu,  provideatur  eidem  conventui  per  provincialein  et  diffinitores  Capituli  provincialis 
de  lectore. 

Provincialis  autem  et  diffinitores  capituli  provincialis  locis  provincie  de  lectoribus 
provideant  secundum  quod  magis  ad  laudem  Dei  et  bonum  statum  Ordinis  viderint 
expedire. 

(Cap.  40)'-  Ex  tunc  etiam  inquirat  et  attente  quidem  provideat  [prior  generalis],  quo- 
modo  studia,  in  quibus  fundainentum  Ordinis  consistit,  per  universum  Ordinem  sollicite 
contineantur,  et  maxiine  quomodo  sludia  generalia'''  in  fervore  et  assiduitate  studii 
nutriantur,  et  apti  ad  studium  per  singulas  provincias  Ordinis  promoveantur.  Et  ad  hec 
non  solum  in  generali  Capitulo  generalis  prior  vigili  et  sollicita  cura  debet  intendere,  sed 
sepe  per  suas  litteras  et  maxiine  in  provincialibus  capitulis  provinciales  priores  et 
lectores  ad  hec  debet  inducere  et  movere. 

Precipiat  insuper  omnibus  regentibus  et  studentibus  ut  opiniones  et  positiones " 
venerabilis  fratris  nostri''  Egidii  ubique  teneant,  et  secundum  ejus  scripta  legant".  Et 
ipsi  ut  zelatores  Ordinis  cum  mandato  et  sine  inandato  hec  infallibiliter  servent. 

Constitutiones  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  Ratisbonenses  nuncupatae,  in  Bibl.  Seminarii  Fullinii  (Foligno),  A.  1.  27, 
sacc.  xiT,  fol.  37;  Bibl.  Remensis,  G  594/592,  ejusd.  saec,  fol.  kh^.  —  Ed.  Venetiis,  1508,  fol.  32.  —  In  ms.  Fulin.  additur 
in  fine  Constitutionum,  fol.  58  :  «  Supradictae  Constitutiones  ratificate  ct  approbate  fuerunt  per  generalem  et  difiinitores 
Capituli  generalis  in  Urbe  Veleri  celebrati  an.  Dom.  MCCLxxxim  et  confirmate  per  generalem  ct  diffinitores  Capituli  generalis 
Florentiae  celebrati  an.  Dom.  mcclxxxvii,  ct  ultimate  correpte  per  generalem  Clementem  in  Radispone  an.  Dom.  mcclxxxx, 
et  sic  eas  noster  Ordo  fratrum  Hcremitarum  S.  Aug.  tenetur  bumiliter  observare  ».  Haec  temporis  nota  exprimitur  etiam  in 
ms.  Remensi  in  principio  (charactere  posteriori).  In  fine  Const.  editionis  alii  anni  (ultimus  1289)  falso  assignantur,  qui  cum 
annis  genuinis,  in  quibus  Capitula  generalia  supra  relata  celebrabantur,  non  congruunt.  —  In  ms.  Bibl.  Virodun.  41  legitur 
in  finc  fol.  125  :  «  Facte  et  approbate  Constitutiones  presentes  anno  Dom.  millesimo  (duodecim  litterae  erasae)  in  Capitulo 
generali  (viginli  litt.  eras.)  ».  Forma  Constitutionum  in  ms.  Virod.  verisimiliter  est  antiquior,  minime  an.  1290.  IUae  tantum, 
e  quibus  statuta  de  studiis  Paris.  edidimus,  postea  vigorcm  habuerunt,  annoquc  1345  sub  priore  gencrali  Thoma  de  Argen- 
tina  additiones  receperunt,  quae  in  ms.  ^''ulin.  et  in  ed.  Constitutiones  sequuntur. 

1.  In  ms.  Virodun.  hic  quaedam  interpolatio.  —  2.  Ms.  Remcns.  et  Ful.  :  «  Aut  qui  ».  —  3.  Rem.  ;  «  enim  ».  —  4.  Virod.  : 

«  magistratum  ».  —  5.  In  ms.  Virod.  hic  inscritur  brevis  sentcntia,  ct  om.  «  quod   non  sit statim  rcvocent  ».  —  6.  Virod. : 

«  debebunt  ».  —  7.  Hic  et  in  sequentibus  in  ms.  Virod.  quaedam  inscrta,  quae  in  aliis  desunt.  —  8.  Quae  sequuntur,  om. 
Virod.  usque  n  et  sacriste  ».  —  9.  Om.  Rem.  —  10.  Om.  Rem.  —  11.  Virod.  hic  quacdam  inserit.  —  12.  In  ms.  Virod.  cap.  39, 
quod  tamen  omnino  diversum  est.  —  13.  In  Cap.  generali  Florentiae  an.  1287  celebrato  enumerantur  :  in  Curia  Romana, 
Bononiae,  Patavii,  Neapoli,  praeter  Parisios.  Mss.  Garampi  in  Arch.  Vat.  ex  cod.  Arcbivi  S.  Augustini  de  Urbe.  Cf.  Torelli, 
Secoli  Agostin.,  V,  67.  —  14.  Rem.  :  «  questiones  ».  —  15.  Fratris  nostri]  «  magistri  »  Rem.  —  16.  Cf.  supra  n»  542. 


obo.  Philippus  IV,  Francorum  rex,  de  fossato  ab  Universitate  Paris.  ante  portam  S.  Germani  facto. 

1290,  Julii  30,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gracia  Francorum  rex.  Universis  presentes  litleras  inspecturis  salutein. 
Notum  facimus  quod  cum  magistri  Universitatis  Parisiensis  ad  requisicionem  gentium 
nostrarum  tenencium  parlamentum  nostrum  Parisiense  voluerint  et  consenserint  quod 
fossatuin  per  ipsam  Universitatein  factum  ante  portam  Sancti  Gerinani  de  Pratis  Parisius  a 
parte   Prati  dicte   Universitatis   impleatur   :   nolumus   quod    per    hoc    ipsi    Universitati    ac 


1290]  .VB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     \NNUM     MCCCL.  43 

monasterio  prediclo  nec  non  nobis  in  proprietatc  aiit  possessione  aliquod  prejudicium 
imposterum  generetur.  Aclum  Parisius  die  dominica  antc  festum  beati  Petri  ad  Vincula, 
anno  Domini  M°CC°  nonagesimo. 

Originale  in  Areh.  nat.  Paris.  K.  36*,  n**  20  bis.  Dcest  sigillum. 


569.  Appellatio  ad  sedem  apostolicam  facla  a  magistro  Johanne,  dicto  Vate,  rectore  Universitatis  Parisiensis, 
contra  magistrum  Bertaudum  de  S.  Dionysio,  cancellarium  Parisiensem,  quod  statuta  de  licentiandis  non 
observaverit. 

1290,  Augusti  6,  Parisiis. 

In  nomine  Domini,  amen.  Anno  Incarnationis  ejusdem  M°CC"  nonagesimo,  indic- 
tione  iij,  octavo  ydus  Augusti  mensis,  in  presentia  mei,  Symonis  notarii,  et  testium 
subscriptorum,  ad  hoc  specialiter  vocatorum  et  rogatorum,  magister  Johannes,  dictus 
Vate',  rector  Universitatis  Parisiensis,  appellationem  quam  interposuerat  ad  sedem 
apostolicam  nomine  magistrorum  in  artibus  regentium,  et  nomine  totius  Facultatis  artium, 
nec  non  et  nomine  rectoris,  contra  magistrum  Bertrandum  de  Sancto  Dionysio,  cancella- 
rium  Parisiensem,  apud  Sanctum  Jacobum  Parisiensem,  in  pleno  serinone,  nominibus 
quibus  supra,  innovavit  in  scriptis,  et  denuo  contra  dictum  cancellarium  appellavit  in 
scriplis;  et  quamdam  cedulam  in  qua  predicte  innovatio  et  appellatio  scripte  erant,  per 
Henricum,  communem  servientem  Normannorum,  nominibus  quibus  supra,  alte  et  publice 
legi  fecit;  cujus  cedule  tenor  noscitur  esse  talis  : 

Gum  a  felicis  recordationis  Gregorio  papa  nono  universilati  magistrorum  et  scolarium 
Parisius  sit  indultum,  quod  quilibet  cancellarius  Parisiensis  in  sui  prima  institutione  in 
capitulo  Parisiensi,  vocatis  ad  hoc  et  presentibus  duobus  magistris  pro  Universitate, 
sollempne  faciat  juramentum,  quod  bacalarios  in  septem  artibus  liberalibus  petentes 
licentiam  expediet  sub  hac  forma,  quod  ipse  bacalarios,  inventos  per  depositionem  magi- 
strorum  ydoneos,  admittet  et  repellet  indignos;  preterea,  cum  quilibet  incepturus  in 
arlibus  publice  faciat  juramentum,  quod  ipse,  ad  quemcumque  statum  deveniat,  deffendet 
statum,  statula,  privilegia  et  libertates  Universitatis,  et  specialiter  facultatis;  et  vos, 
magister  Berlrande  de  Sanclo  Dionysio,  cancellarie  Parisiensis,  et  qui  in  artiljus  incepistis, 
quasi  utriusque  immemor  jurainenti,  Johannem  de  Pariis',  et  Johannem  de  Barro,  Gallicos; 
Antonium  de  Dam,  et  Stephanum  de  Bascoel,  Picardos,  bacalarios,  in  prima  auditione 
receptos  ad  licentiandum  et  ad  regendum  in  artibus,  secundum  depositionem  magi- 
strorum,  tam  in  omnibus  quam  in  propriis  ydoneos  per  rigorem  inventos,  contra  morem 
solitum,  contra  tenorem  privilegii  et  statuti  predictorum  et  officii  vestri  debitum,  licentiare 
recusaveritis,  licet  a  nobis  fueritis  plurics  requisitus; 

Item,  cum  vos,  cancellarie  Parisiensis,  contra  tenorem  dictorum  privilegii  et  statuti, 
et  etiam  alterius  privilegii,  quod  sic  incipit  :  «  R.  servus  crucis  »',  nec  non  contra  proprium 


44  CHARTULA.RIl,'M     UNIVERS.     PARIS.  [1290 

juramenlum,  quosdam  bacalarios  per  depositionem  magistrorum  inhabiles  et  indignos 
licentiaveritis  pro  veslre  libito  voluntatis; 

Item,  cum  de  consuetudine  hactenus  Parisius  observata,  bacalarii  licentiandi  in  artibus 
per  magistros  regentes  examinari  debeant,  et  vos,  cancellarie  Parisiensis,  bacalarios 
examinatos  per  non  regentes  licentiaveritis,  in  facultatis  non  modicam  lesionem; 

Item,  cum  de  illorum  bacalariorum  snfTicientia  sit  multo  rationabilius  quain  de  insufii- 
cientia  presumendum,  qui  sub  nullius  confidentia  favoris  ad  examen  se  ofi"erunt  per 
rigorem,  et  cum  ad  questionem  una  bona  vel  inala  responsio  suflicientem  vel  insufii- 
cientem  non  arguat  respondentem,  satis  apparet  lucide  quod  tales  diligenter  in  pluribus 
propositis  diversisque  temporibus  sunt  temptandi,  et  non  impetu  subito  inhoneste  nec 
turpiter  eici  vel  repelli,  et  vos,  cancellarie  Parisiensis,  aliquos  bacalarios  dignos  licentia 
per  rigorem,  antequam  possent  in  unius  argumenti  repetitione  vel  solutione  a  vobis 
audiri,  vestre  impatientie  et  capitositatis  raptus  voragine,  conviciis,  obprobriis  et  contu- 
meliis  aff^eceritis,  ipsos  a  vestro  examine  plurimum  viliter  et  irrationabiliter  expellendo; 

Item,  cum  bacalarios  aliquos  se  ad  examen  vestro  commissum  regiinini,  in  ecclesia 
vel  in  claustro,  vel  alibi.  ubi  vobiscum  commode  loqui  poterant,  ofTerentes,  preter  hoo 
quod  vel  alias  de  personis  eorum,  nec  quantum  ad  conversationem,  nec  quantum  ad 
scientie  sufiicientiam  vel  insufiicientiam,  notitiam  haberetis,  vos  quasi  cujusdam  furoris 
raptus  impetu,  vestri  status  iminemor,  vidente  clero  et  populo,  verbis  inhonestissimis 
infestaveritis,  eos  «  asinos  fetidos  »  altis  vocibus  inclamando,  immo  eos  pre  niinia  vere- 
cundia  fugientes  tumultuosis  clamoribus,  contra  vestri  status  decentiam,  insequendo; 

Item,  cum  ad  honorem  licentiandoruin  et  ad  eoruin  licentias  honorabilius  publicaiidas 
hactenus  extiterit  Parisius  observatum,  quod  in  fervore  studii  et  in  scolarium  inajori 
inultitudine  licentiabantur  bacalarii  in  qualibet  facultale,  et  vos,  cancellarie  Parisiensis, 
contradictam  consuetudinem,  absque  necessitatis  vel  alicujus  cause  sufficientis  impulsu,  sed 
solum  pro  vestre  libito  voluntatis,  licentias  in  artibus  contuleritis  inconsueto  tempore, 
expediens  provisione  pejores  cuin  melioribus,  gradus  debitos  et  assuetos  ommittendo; 

Itein,  cum  vos  contra  slatuta  quemdam  scolarem,  in  religione  professum,  licentia- 
veritis  de  incipiendo  et  legendo  in  artibus,  non  obstante  quod  juraveritis  contrarium  et 
expresse*; 

Itein,  certuiii  est  quod  nobilibus  et  petentibus  non  sufiicientibus  ad  obtinendam  licen- 
tiam  per  rigorem,  quorum  licentia  et  inceptio  cedere  potest  in  honorem  et  commodum 
totius  facultatis,  bene  est  aliquotiens  dispensandum;  sed  cum  aliqui  de  familia  vestra, 
aliqui  alii  laici,  mulieres  et  etiain  istriones  gracias  venales  eis  a  vobis  concessas  per 
villain  sepius  detulerint  publice  ad  vendendum;  nec  querebant  nobiles  nec  scientes,  sed 
simpliciter  ignorantes,  qui  tainen  possent  suain  ignorantiam  redimere  per  mullam  pecunie 
quantitatem;  et  vos,  cancellarie  Parisiensis,  dictas  gracias,  pecunie  pretio  appreciatas,  ad 
dictorum    instantiam     mercatorum,     quibusdam     bacalariis    dederitis ,     et    tanti     sceleris 


1290]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  45 

conscius,  quod  non  esset  credendum  de  facili,  yinino  nec  verisiniile  ad  credenduni, 
nisi  vos  in  conferendo  aliquas  de  illis  graciis,  illud  illicitum  expressissetis  oraculo  vive 
vocis; 

Item,  cum  presumptione  dampnabili  et  ausu  temerario  vestri  familiares  una  cum 
vestro  vicario  unum  bacalarium  nunquam  a  vobis  nec  ab  examinatoribus  cognitum  nequc 
visum,  et  preter  consensum  vestrum,  sicut  asseruistis  coram  pluribus  (ide  dignis,  teme- 
ritate  propria  licentiaverint  in  artibus,  et  vos  adhuc  tantum  facinus  approbare  videamini 
saltem  facto,  cum  nec  illam  illicitam  licentiam  revocaveritis,  nec  aliquem  de  licentiantibus 
tam  illicite  punieritis; 

Item,  cum  quemdam  clericum,  qui  nunquam  in  artibus  licentiatus  fuerat  Parisius,  nec 
magisterium  assecutus,  in  vilipendium  facultatis  substituerilis  ad  dandinn  licentias  in 
artibus,  loco  vestri,  quod  alias  non  est  visum; 

Item,  cum  juramenti  prestiti  vinculum  vos  astringat  secundum  depositionem  magi- 
slrorum  licentiandos  bacalarios  expedire,  et  vos  tempore  inconsueto  examinatoribus  nec 
scientibus  nec  vocatis  licentiam  incipiendi  in  septem  artibus  liberalibus  et  easdeiii  legendi 
Parisius  et  ubique  cuidam  ..  juveni  contuleritis,  in  vilipendium  status  magisterii  non 
modicum,  cum  ille  juvenis  nunquam  de  artibus  audivisset  ultra  Topyca  et  Elenchos; 

Item,  cum  juraveritis,  ut  premittitur,  vos  secundum  depositionem  magistrorum 
expedire  bacalarios  aut  impedire,  et  vos  minus  provide,  in  prejudicium  facultalis,  asse- 
rueritis  et  pluries,  quod  bacalarios  per  magistros  ad  licentiam  expeditos  possetis  differre 
per  spatium  viginti  annorum  vel  plurium,  pro  vestre  libito  voluntatis  : 

Idcirco  ego,  magister  Joliannes  Vate,  rector  Universitatis  Parisiensis,  uomine  meo, 
nomine  facultatis  artium,  nomine  magistrorum  in  artibus,  noniine  rectoris,  nec  non 
nomine  omnium  michi,  dicte  facultati  et  dictis  magistris  adherentium,  et  nomine  omnium 
quoruni  interest  vel  interesse  potest,  cancellarie  Parisiensis,  alias  contra  vos  in  sciiptis 
sedem  apostolicam  appellavi,  et  protestationem  feci  de  mea  appellatione  innovanda.  Nunc 
vero  ego  dictus  Johannes,  nominibus  quibus  supra,  appellationem  meani  innovans  ex 
causis  premissis,  omnibus  et  singulis,  me,  facultatem  et  magistros,  per  vos,  cancellarie 
Parisiensis,  sentiens  indebite  pregravari,  iterato  nominibus  quibus  supra,  iu  hiis  scriplis 
a  nobis  et  contra  vos  sedem  apostolicam  provoco  et  appello.  Kt  super  hoc  peto  a  vobis, 
magistro  Symone,  dicto  de  Coquina,  tabellione  publico,  michi  fieri  publicum  instru- 
mentum,  et  loco  apostolorum  michi  tradi,  sicut  est  consuetum  fieri,  et  testibus  ad  hoc 
presentibus  vocatis  et  rogatis,  protestans  nominibus  quibus  supra,  quod  huic  mee  appella- 
tioni  volo  et  propono  insistere,  et  eam  persequi  in  curia  Romana*,  vel  alibi,  ubi  de  jure 
potero  et  debebo;  me  eliam  et  predictos  facultatem,  magistros  et  nobis  adherentes,  bona 
mea  et  bona  omnia  predictorum,  nominibus  quibus  supra,  proleciioni  dicte  sedis  suppono, 
et  vobis  et  omnibus  aliis  quorum  interest  vel  interesse  potest,  istam  appellationem 
exhibere  offero,  et  dare  copiam  sum  paratus. 


46  CII.VRTULARIUM     UNIVEUS.      PARIS.  [1290 

Hec  autein  innovatio  et  appellatio  interposita  fuit  per  ipsum  rectorem,  loco  et  tempore 
supra  dictis,  circa  horam  priinam,  presentibus  una  cum  rectore  predicto,  magistro  Ricardo 
de  Centelogio,  magistro  Rogero  de  Roseto,  Normannis,  et  magistro  Johanne  de  Notin- 
gheham,  Anglico,  clericis,  cum  multitudine  copiosa  in  predicto  sermone  congregatorum, 
testibus  ad  hoc  specialiter  vocatis  et  rogatis. 

Et  ego  Symon,  dictus  de  Coquina,  clericus,  auctoritate  sacrosancte  Romane  ecclesie 
publicus  notarius,  presens  omnibus  supra  dictis  interfui,  et  de  inandato  dicti  rectoris  et  ab 
eodem  rogatus  presens  instrumentum  publicum  feci,  et  predictam  cedulam  de  verbo  ad 
verbum  in  eodem  conscripsi,  nichil  addens  vel  minuens  quod  sensum  mutet,  vel  variet 
intellectuin.  \ 

Transsumptum  coaevum  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  6.  d.  Infra  legilur  ;  Copia.  CoUatio  facta  est.  —  Jour- 
dain,  n"  302. 

1.  V.  de  ipso  et  ejus  determinatione  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16089,  fol.  74)  in  Hist.  litt.  de  la  France,  XXVII,  68  sqq. 
—  2.  Jourdain  ;  «  Parisiis  ».  In  Reg.  nat.  Angl.  (3,  fol.  59)  legitur  «  Chastelet  de  Pariis  ».  Fortassc  (cf.  Hist.  litt.  de  la  France, 
XXV,  248)  de  celebri  Johanne  Parisiensi  Quidort  hic  agitur,  qui  revera,  antequam  Ord.  Praed.  intravit,  «  in  vico  Strami- 
num  »  magister  artium  fuit  (cf.  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  14889,  fol.  ZK^.  Qu(5tif-Echard,  I,  500).  —  3.  Cf.  tom.  I  Chartul., 
n»  20.  —  4.   Cf.  ibid.,  n»  501.  —  5.  V.  infra  n»  578. 


O/O.   Statiititm  facultatis  ariitim  quod  nullus  magister  procuret  sibi  scholares,  nec  impediantur  scholares  audire 

extra  nationem. 

1290,  Ociobris  14,  Parisiis. 

Noverint  universi  quod  anno  Domini  MCC  nonagesimo,  die  sabbati  post  festum  beati 
Dionysii  nos  magistri  omnes  et  singuli  in  artium  facultate  Parisius  regentes  apud 
S.  Maturinum  hora  prima  ad  ordinandum  et  statuendum  sub  pena  et  per  fidem  specialiter 
vocati  ordinavimus  et  statuimus,  et  per  juramentum  in  manu  rectoris  prestitum  promi- 
simus,  quod  nullus  magister  scolares  vel  scolarem  precibus,  preciis,  seu  promissis  vel 
minis,  vel  qualibet  alia  cautela  vel  ingenio  ad  audiendum  ab  ipso  per  se  vel  per  alium 
procurabit  seu  inducet. 

Item  statuimus  seu  juravimus,  quod  si  aliquis  magisler  sciverit  aliquein  vel  aliquos, 
qui  contra  ordinationem  predictam  fecerit  vel  fecerint,  statim  rectori  revelabit. 

Item  ordinavimus  et  juravimus,  iit  nulla  natio  vel  pars  nationis  vel  magister  cum 
scolaribus  suis  conspirationem  faciet,  ne  ad  alios  magistros  aliarum  nationum  vel  partium 
accedant,  et  ab  eis  audiant.  Item  nec  suis  scolaribus,  ne  ab  aliis  audiant,  inhibebunt  per 
se  vel  per  alios  vel  alium,  fraude  qualibet  amota. 

Itein  nulla  natio  vel  pars  nationis  vel  magister  singularis  conspirationem  facient  cum 
bakellariis  suis,  ne  eis  disputantibus  vel  non,  ad  disputationes  aliorum  seu  ad  alios  acce- 
dant.  Ad  hec  omnia  et  singula  volumus  bakellarios  omnes  et  singulos,  antequam  ad  legen- 
dum  cursum  aliquem  admittantur,  de  cetero  astringi.  Item  omnes  de  novo  incipientes  ad 
hoc  idem  astringantur,  sicut  magistri  ceteri  nunc  sunt  astricti. 


1290]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  47 

Itein  staluimus  quod  si  aliquis  magistroruin  vel  bakellariorum  in  aliquo  istorum 
inventus  fuerit  per  inquestam  a  rectore  et  procuratoribus  factam  deliquisse,  ab  illo  ordi- 
nario,  in  quo  scolares  contra  formain  predictam  induxit,  et  a  sequente  quein  immediate 
ipsuin  legere  contingeret,  privetur.  Et  eodem  modo  intelligimus  de  inagistris  et  bakel- 
lariis  esse  siinpliciter  quantum  ad  lectiones  cursorias  observandum. 

Itein  statuimus  ut  si  aliquis  scolaris  vel  bakellarius  alicui  inagistro  vel  bakellario 
scolares  vel  scolarem  contra  formam  predictam  procuraverit  :  si  contra  ipsum  probari 
contigerit,  ex  tunc  ad  graduni  ulteriorem  in  facultate  nostra  non  valeat  promoveri. 

Itein  statuimus  iit  si  contra  scolarem  aliquem  probari  contigcrit,  quod  per  preces 
vel  promissa  vel  minas  ab  aliquo  magistro  inductus  audierit  in  facultate  nostra,  non 
possit  ulterius  promoveri. 

Item  statuimus  ut  determinatores  et  incipientes  in  facultate  noslra,  in  nationibus 
singulis  non  admiltantur,  nisi  jurent  se  revelare  statiin',  rectori  si  sciant  aliquem  magis- 
truin  vel  bakellariuin  vel  scolarein  contra  predicta  statuta  in  aliquo  deliquisse. 

Item  statuimus  ut  quilibet  rector  in  sua  creatione  jiiret  fideliter  inquirere  de  pre- 
missis.  Et  si  aliquem  invenerit  deliquisse,  ipsum  puniet  pena  superius  annotata,  et  nichi- 
lominus  facultati  revelabit. 

Cod.  Vat.  Reg.  406,  fol.  72.  Bibl.  Phillipps  in  Cheltenhara,  ras.  870,  fol.  71'',  sub  rubrica,  raanu  posteriori  scripta  : 
«  Juramentum  incipientium  in  artibus.  Amen,  amen.  »  Cod.  Harcur.,  fol.  12'i.  Arch.  Univers.  Paris.  Reg.  94,  p.  69,  n"  62, 
sub  rubrica  eadem  atque  supra.  —  Bulaeus,  III,  497,  e  libro  Picardicae  Nalionis. 

1,  (f  Statim  ...  scolarem  »  Cod.  Harcur. ;  ora.  caeteri. 


O/  1 .   Nicolaus  IV  magisiro  Bertaudo  de  Sancto  Dionysio,  cancellario  Parisiensi,  concedit  praeter  cancellariani 

aliud  ecclesiasticum  heneficium  obtinere. 

1290,  Octobris  15,  apud  Urbem  Ifeterem. 

Magistro  Bertaldo  de  Sancto  Dyonisio,  cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Aposlolice 
sedis  benignitas  consuela  sic  merita  personarum  provida  deliberatione  disccrnit,  ut  eos 
qui  litterarum  scientia  et  morum  honestate  precellunt,  favoris  gratia  efferat  amplioris,  et 
ipsos  majoribus  stiideat  beneficiis  honorare,  quia  non  indigne  tunc  uni  quod  sufficeret 
pluribus  speciali  provisione  conceditur,  cum  circa  dona  virtutum  solus  obtinere  dinoscitur 
quod  divisum  in  pluribus  invenitur.  Hec  igitur  in  te  paterna  consideratione  pensantes,  ac 
propter  hoc  ad  pcrsonam  tuain  extendere  apostolice  muiiificentie  gratiam  intendentes, 
devotioni  tue  quod  preter  cancellariam  tuam  ecclesic  Parisiensis,  que  sicut  dicitur  non 
personatus  seu  dignitas,  sed  potius  officium  in  ipsa  ecclesia  reputatur,  unicuin  aliud 
ecclesiasticum  beneficium,  etiamsi  sit  personatus  vel  dlgnitas  et  curam  habeat  animariim, 
licite  recipere,  si  tibi  cahonice  offeratur,  ct  ciiin  predicta  cancellaria  retinere  libcre 
valeas,  constitutione  generalis  Goncilii  et  alia  qualibet  contraria  non  obstante  auctoritate 
presentium  indulgemus.  Proviso  quod  cancellaria  ipsa,  beneficium,  personalus  vel  dignitas 


48  CHAUTULA.R1UM     UNIVERS.      PARIS.  [1290 

debiti.s  non  fraudetur  obsequiis,  et  animarum  cura  in  «is  quibus  illa  iinminet  nullatenus 
negligatur,  tuque  ipsius  cancellarie  officium  per  temetipsum  exerceas  ut  teneris.  Nulli 
ergo,  eic.  Dat.  apud  l'rbem  Veterem  id.  Octobris,  anno  tertio. 

Rcg.  Vat.  Nicolai  IV,  an.  3,  ep.  523,  fol.  106. 


572.   Magister  Bertaudus  de  S.  Dionysio,  cancellarius  Parisiensis,  testatur  se  quibusdam  licentiam  in  decretis 

dedisse. 

1290,  [Parisiis]. 

Anno  Domini  MCC  nonagesimo  venerabilis  vir  magister  Bertoldus,  magister  in 
divina  pagina,  cancellarius  ecclesie  Parisiensis,  dedlt  licentiam  in  decretis  michi  ...  et 
magislro  Guillermo,  tunc  officiali  archidiaconi  Guillermi  Parisiensis',  et  magistro  Ricardo 
Britonis,  et  magistro  Adam  de  Guire,  et  rectori  ecclesie  S.  Jacobi  Parisiensis,  et  magistro 
Gace,  canonico  Laudunensi,  et  magistro  Nicolao,  canonico  Brugensi,  et  magistro  Radulpho, 
socio  prepositi  de  Insula,  presentibus  Girardo  de  Cutri',  Jacobo  Daci',  G.  archidiacono 
Alperiensi,  decano  de  Melduno,  inagistro  Ricardo  Norinano,  Johanne  Britonis*,  Johanne 
de  Legibus,  Roberto  de  Fraccino,  Laurentio  de  Monte  Forti,  magistris  in  decretis  et  tunc 
regentibus  Parisius  in  decretis.  Et  fuerunt  hec  acta  in  aula  ipsius  cancellarii,  hora  tercia. 

Bibl.  Turon.  ms.  572.  —  Delisle  in  Bibl.  de  V&ole  des  chartes,  ser.  VI,  t.  4  (18G8),  p.  597.  —  In  fine  ejusdera  ms. 
quidam  gratias  agit  suis  magistris,  decano  et  doctoribus  in  decrelis  Parisiis,  praesertim  suo  magistro  Guillelmo  Thephenelli 
(utique  :  Tophanelli.  Cf.  Reg.  Clem.  V,  an.  1,  n"  16);  collegium  decrctorum  gaudcat  talem  habcre  socium,  etc.  Cf.  Delisle, 
1,  c,  p.  598.  Schulte  in  suo  Iter  Gallicum  non  facit  mentionem  hujus  ms.  (cf.  p.  433). 

1.  Cf.  Guerard,  Cart.  de  Notre-Dame  de  Paris,  IV,  270  sq.,  I,  187.  —  2.  V.  Tom.  I  Chartul,  p.  500,  542,  et  in  hoc 
tomo,  supra  n^  560,  ubl  «  de  Cutriaco  ».  —  3.  Seu  de  Dacia.  Cf.  supra  n°  560,  —  4.  Cf.  supra  n°  560. 


o73.   Litterae   Simonis,   episcopi  Parisiensis,    de  libertate  ecclesiae  S.    Stephani  de  Gressibus,   ubi  missam  ad 

instantiam  magistrorum  nationis  Gallicanae  in  festo  beati  Guillelmi  Bituricensis*  celebraverat,  et  de  exemp- 

tione  dictae  ecclesiae  a  jurisdictione  episcopi. 

1291,  Februarii  20,  [Parisiis]. 

Siinon  ....   Noveritis    quod  ....  Datuin    anno   Doinini   millesiino   ducentesiino   nonage- 

simo,  die  martis  ante  festum  Cathedre  sancti  Petri. 

Magnum  Pastorale  in  Arch.  nal.  Paris.  LL.  175,  p.  736.  —  Guerard,  Cart.  de  Nolre  Dame,  II,  494.  liulaeus,  III,  494. 

1.  Archiepiscopi.   Ejusdem   fcstum   Januarii  10  celebrabatur.   Eum  natio  Gallicana  patronum   habuit.   Cf.  Bulaeum,  De 
patronis  IV  Nationum  Vniversitatis  (Parisiis,  1662),  p.  49  sqq. 


574.    Decretum  Universitatis  de  loco  apud  Mathurinenses  recipiendis  pergameni  fasciculis  addicto. 

1291.  mense  Junio,  [Parisiis]. 

Universis  Christi  fidelibus  presentem  paginam  inspecturis  universitas  magistrorum  et 
scolariuin  Parisius  studentium  salutem  in  filio  Virginis  gloriose.    Cum   ad  requisitionem 


1291]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A  N  N  U  M     MCCCI,.  49 

nostraih  et  propter  nostruin  cominune  coiriiTioduin  religiosi  viri  minister  et  fratres  domus 
S.  Maturini  Parisiensis  Ordinis  S.  Trinitatis  et  Captivorum  nobis  locum  in  curia  domus 
eorum  ad  opus  receptionis  et  venditionis  pergameni  concesserint  ex  mera  gratia  et 
quandiu  ipsis  placuerit  et  nobis  providerimus  de  loco  alio  competenti,  noverit  universitas 
vestra  nos  in  predicto  loco  nichil  juris,  usuagii,  dominii  inodo  nec  in  perpetuum  recla- 
mare.  In  cujus  rei  testimonium  predictis  religiosis  concessimus  presentem  patentem 
litteram  sigilli  nostri  munimine  roboratam.   Datum  an.  Dom.  MGCLXXXXI,  mense  Junio. 

Recueil  des  privileges  de  VUniversite  de  Paris,  p.  108.  Bulaeus,  III,  500. 


574    .   Statulum  antiquum  modum  pergamenum  vendendi  praescribens. 

Gum  primum  aliquis  mercator  foraneus  habens  pergamenum  venditioni  exponendum 
urbem  Parisiensem  ingressus  est,  tenetur  dictum  pergamenum  adducere  seu  adduci  facere 
ad  locum  consuetum,  videlicet  ad  Sanctum  Maturinum,  et  ipso  adducto  erga  dominum 
rectorem  Universitatis  Parisiensis  proficisci  vel  aliquem  mittere,  ut  idem  rector  aliquem 
ex  suis  mittat  dictum  pergamenum  numerare;  et  hoc  facto  ipsum  visitari  et  appretiari 
facere  per  quatuor  pergamenarios  juratos  ejusdem  Universitatis;  teneturque  idem  rector 
apponere  seu  apponi  facere  scedulas  et  aflixiones  per  compita  dicta  Universitatis  conti- 
nentes  quod  si  quis  scolasticus  aut  alius  indigeat  pergameno,  petat  dictum  locum  Matu- 
rinorum  ut  emat  pergamenum,  si  sibi  bonum  videatur.  Et  dicta  appretiatione  facla  tenetur 
dictus  mercator  ejusdem  pergameni  tenere  seu  teneri  facere  dictuin  locum,  in  quo  est 
pergamenum,  apertum  et  ibi  durantibus  viginti  qualuor  horis  expectare  scolasticos,  prac- 
ticos  et  alios  pergamenum  emere  volentes.  Dictoque  tempore  viginti  quatuor  horarum 
durante  non  possunt  nec  debent  niercatores  pergamenarii  hujusce  urbis  Parisiens.  aut 
aliquis  eorum  emere,  nec  dictus  mercator  foraneus  venditioni  exponere  dictis  pergame- 
nariis  suum  pergamenum  aut  partem  illius  sub  pena  emende  in  hoc  adjudicari  solite.  Et 
dictis  viginti  quatuor  horis  elapsis  potest  idem  mercator  vendere  et  venditioni  exponere, 
iidemque  pergamenarii  hujusce  urbis  Parisiensis  emere,  si  illis  bonum  videatur. 

Mus.  Britann.  ms.  addit,  17304,  fol.  23  (prius  Z),  in  ea  parte  quae  saeculo  xvi  addlta  est,  sub  rubrica  ut  supra.  — 
Bulaeus,  III,  500.  —  Nescimus  quo  anno  hoc  statutum  conditum  sit.  Quod  tamen  arete  cohaeret  cum  praecedenti  usumque 
antiquum  designat. 


575.   Statutum  Universitatis  de  pergamenariis. 

1291,  Octobria  30,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  et  audituris  universitas  magistrorum  et  scola- 

rium  Parisius,  salutem    in    eo    qui    est    omnium    vera    salus.   Scriptum    est   in  Canone  : 

«  Divinus  fructus   est  justitiam   sepius  recenseri.  »   Nam   summum   bonum   in  rebus  est 

justitiam  colere  et  unicuique  sua  jura  servare,  sive  sit  premio  remunerandus,  sive  pena 

»*  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  7 


50  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1291 

vel  supplicio  afliciendus.  Cuin  igitur  inter  nos  ex  una  parte  et  pergamenarios  Parisius  ex 
altera,  jamdiu  est,  orta  fuisset  dissensio  super  eo  videlicet  quod  ipsi  pergainenarii  multas 
fraudes  et  quampiurimas  malicias  in  eniendo  et  vendendo  pergamenum  committebant  in 
Universitatis  et  reipublice  prejudicium  et  gravamen,  ideo  tunc  temporis  fecimus  eos 
jurare  quod  ipsi  in  emendo  et  vendendo  nullas  fraudes  committerent,  immo  fideliter 
emerent  et  fideliter  venderent.  Quod  tamen,  prout  est  de  novo  conpertum  per  inquestam, 
quod  juramento  promiserant,  legaliter  non  servarunt.  Immo  fraudem  fraudi,  maliciam 
malicie  cumulantes  in  animarum  suarum  periculum  et  multorum  lesionem  et  jacturam 
contra  proprium  juramentum  faciendo  multipliciter  attemptarunt.  Et  quia  scriptum  est, 
quod  parum  prodesset  humilibus  humilitas,  si  contemptus  contuinacibus  non  obesset,  et 
crimina  undecunque  claruerint,  sint  punienda,  iinino  certum  sit,  quod  non  caret  scru- 
pulo  societatis  occulte,  qui  inanifesto  facinori  desinit  obviare  :  ideo  nos  volentes  eorum 
tot  versuciis  et  tantis  quantuin  possumus  obviare,  quosdam  articulos  fecimus  utilitale 
Universitatis  pensata,  quos  eis  prius  in  Romano  seu  Gallico'  expressos  jurare  fecimus  in 
aperto. 

Primus  articulus  est,  quod  dicti  pergamenarii  nullas  conspirationes  facient  in  prejudi- 
cium  magistrorum  et  scolarium  et  gravamen,  et  ipsorum  pergamenariorum  ad  invicem. 

Item  quod  ipsi  sibi  ad  invicem  fidelitatem  et  legalitatem  in  emendo  servabunt. 

Item  quod  dictis  magistris  et  scolaribus  vendent  legaliter  sine  fraude,  nec  celabunt 
pergamenum  bonum  si  habeant  penes  se. 

Item  qiiod  non  occurrant  mercatoribus  extra  nundinas  ad  emendum  pergamenum  per 
se  nec  per  alios  :  et  quod  non  emant  pergamenum  in  pellibus  pro  annis  futuris  ad  suain 
placentiam,  et  quod  nichil  emant  cum  candela  in  occulto. 

Item  quod  cuin  mercatoribus  foraneis  tempore  nundinarum  vel  quocunque  alio  tem- 
pore  nullain  conventionem  facient  ordinando  vel  taxando  cum  ipsis  de  pretio  imponendo 
pergameno. 

Item  quod  non  ement  pergamenum  nisi  apud  S.  Maturinum  vel  in  loco  publico  nundi- 
narum. 

Itein  quod  si  pergamenarii  Parisius  emant  pergamenum  presente  magistro  vel  scolari 
indigente  pergameno,  quod  dictus  magister  vel  scolaris  habeat  partem  illius  pergameni 
pro  illo  pretio,  pro  quo  einptum  fuerit.  Tenebitur  tainen  dicto  pergamenario  magister  vel 
scolaris  dare  sex  denarios  de  libra  pro  industria  sua  et  labore.  Intelligimus  autem 
presentem  esse  illuin  qui  est  ibi,  antequam  pergamenum  sit  partitum. 

Item  quod  mercatores  singuli  presentes  in  emendo  sint  participes.  Intelligimus  autem 
presentes  inodo  supradicto. 

Itein  quod  prima  die  nundinarum  Landiti'  vel  S.  Lazari  non  emant  pcrgamenum, 
antequam  mercatores  domini  regis,  domini  Parisiensis  episcopi  et  magistri  et  scoiares 
einerint,  nisi  foranei  mercatores  dicta  die  emerint  ante  tempus  predictum. 


1291]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  51 

Itein  ordinainus  quod  scolares  noii  possint  nisi  pro  seipsis  et  eoruni  sociis  einere,  et 
nuUis  aliis  revendere  nisi  ipsos  aliquo  casu  recedere  oporteret. 

Itein  tempore  nundinaruin  bedelli  Universitatis  mittantur  ad  nundinas  et  diligenter 
inquirant,  si  scolares  vel  pergamenarii  in  vendendo  ibi  fraudem  faciant  vel  emendo. 

Item  ordinamus  quod  pergamenarii  consentiant  quod  super  hiis  in  tempore  cujuslibet 
rectoris  diligens  fiat  inquisilio  per  deputatos  ab  Universitate  vel  etiam  deputandos;  et 
quod  hec  omnia  et  singula  quolibet  anno  in  serinonibus  et  in  scolis  publicentur,  ut  magistri 
et  scolares  qui  de  premissis  aliquid  sciverint,  rectori  possint  revelare.  Datum  anno 
domini  MCG  nonagesimo  priino,  die  marlis  ante  festum  Omnium  Sanctorum. 

Cod.  Vat.  Reg.  406,  fol.  71.  Cod.  Chelteiihain,  n»  876,  fol.  /O'',  sub  rubrica,  manu  posteriori  scripta  ;  «  Juramentum 
pergamenariorum  ».  Cod.  Harcur.,  fol.  Oli".  —  Bulaeus,  III,  499,  e  libro  procuratorum  Nationis  Gallicanae. 

1.  Cf.  n»  575».  —  2.  Vel  «  Landici  ».  Cf.  Ducange-Henschel,  IV,  24. 


O/O*.  Juramentum  pergamenariorum  in  Gallica  lingua. 

Vous  jurerez  que  tout  le  teinps  de  vostre  vie,  a  quelque  estat  que  vous  parveniez, 
vous  porlerez  honneur,  respect  et  ob6issance  en  choses  licites  et  honnestes  a  rUniversitc 
de  Paris  et  au  recteur  d'icelle. 

Item,  que  vous  ne  ferez  quelconques  conspirations  et  monopoles  au  prejudice  des 
maistres  et  escholiers,  ne  au  grief  des  autres  parcheminiers. 

Item,  que  vous  garderez  fidelit6  et  legalite  aux  autres  parcheininiers  en  achetant,  en 
leur  laissant  leur  part  de  parchemin,  pourveu  qu'ils  soient  presens  en  Tachetant  avant 
qu'il  soit  departy. 

Item,  que  vous  vendrez  ce  parchemin  ausdits  maistres  et  escholiers,  legalement  sans 
fraude,  et  ne  leur  celerez  point  le  bon  parchemin. 

Item,  que  vous  n'irez  point  au  devant  des  marchands  hors  les  foires  pour  acheter  le 
parchemin,  ne  par  vous  ne  par  autruy,  et  que  vous  n'acheterez  point  le  parchemin  en 
peaux  a  vostre  plaisance  pour  les  ann6es  a  venir;  et  si  n'en  acheterez  point  en  secret,  ne 
celeminent,  ne  avec  la  chandele. 

Item,  vous  ne  ferez  quelconque  contravention  ne  paction  avec  les  inarchands  forains 
au  temps  des  foires,  ne  a  quelconque  autre  teinps,  en  ordonnant  ou  taxant  avec  eux  du 
prix  qui  seroit  a  imposer  sur  le  parchemin. 

Item,  que  vous  n'acheterez  point  de  parchemin  sinon  au  lieii  de  S.  Mathurin,  ou  en 
lieu  public  des  foires. 

Item,  que  si  vous  achetez  du  parchemin  a  Paris,  en  la  presence  d*aucuns  des  maistres 
Ou  escholiers,  il  en  aura  sa  part  pour  le  prix  auquel  il  aura  est6  achet6,  en  vous  payant 


52  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  11292 

pour  vostre  peine  et  industrie  6  deniers  pour  livre,  pourveu  qu'il  soit  la  present  devant 
que  le  parchemin  soit  departy. 

Item,  que  le  premier  jour  des  foires  du  Lendit  et  de  S.  Ladre,  vous  n'acheterez  point 
de  parchemin  devant  que  les  marchands  du  Roy  et  les  maistres  et  escholiers  en  ayent 
achet6. 

Item,  que  incontinent  et  sans  delay  que  vous  scaurez  qu'il  viendra  ou  sera  venu  ou 
apport6  du  parchemin,  et  que  aucun  marchand  forain  d'iceluy  en  fera  ou  aura  fait 
apporter;  et  aussi  que  vous  scaurez  que  aucun  parcheminier  aura  recel6  ou  achet6  aucun 
parchemin  sans  le  faire  apporter  audit  lieu  de  S.  Mathurin,  ne  en  donner  connaissance 
audit  recteur,  et  qu'aucun  d'iceux  aura  fait  aucune  fraude  au  contraire  desdits  serments 
ou  aucun  d'iceux,  vous  le  revelerez  a  celuy  qui  sera  pour  lors  recteur, 

Item,  que  ne  serez  consentans,  ne  ferez  faire  aucune  chose  qui  soit  au  contraire  ou 
prdjudice  du  droit  qu'a  ledit  recteur  de  prendre,  sur  chacune  bote  de  parchemin  apportd 
a  Paris,  16  deniers  parisis,  et  d'appliquer  a  son  profit,  par  confiscation,  le  parchemin  qui 
est  recell6;  mais  vous  soumettrez,  en  tant  que  besoin  est,  a  iceux  droits  et  a  payer 
1'amende  en  cas  que  auriez  fait  ou  consenty  estre  fait  au  contraire  des  droits  et  juremens 
dessusdits  et  que  exercerez  bien  et  deuement  et  loyamment  vostre  ofRce. 

Recueil  des  privileges  de  VVniversit^  de  Paris,  p.  166.  —  Deficiente  antiqua,  forma  instrumenti  suprn  edita  hic 
locum  faabeat. 


576.   Nicolaus  IV  permittit  Johanni  abbati  S.  Germani  de  Pratis  Paris.,  ul  frater  Stephanus  de  Pontisara,  qui 
grave  scandalum  contra  Univers.  Paris.  excitavit,  ad  administrationes  Ordinis  assumi  possit. 

1292,  Januarii  12,  apud  S.  Mariam  Majorem. 

..  Abbati  monasterii  Sancti  Germani  de  Pratis  Parisiens.  ad  Romanam  ecclesiam  nullo 
medio  perlinentis  Ordinis  Sancti  Benedicti.  Petitio  tua  nobis  exhibita  continebat,  quod 
olim  inter  Gerardum  tunc  abbatein  et  monachos  monasterii  tui  ex  parte  una,  ac  universi- 
tatem  scolarium  Parisiensium  ex  altera,  dissentione  suborta,  cujus  occasione  graves  secuti 
fuerunt  excessus,  felicis  recordationis  Martinus  papa  IV  predecessor  noster,  tunc  in 
minori  officio  constitutus  et  in  partibus  illis  apostolice  sedis  legatus,  fratrem  Stephanum 
monachum,  tunc  prepositum  ejusdem  monasterii,  ad  scandalum  quod  inde  fuerat  exortum 
sedandum,  officio  prepositure  ipsius  monasterii  sue  legationis  auctoritate  privavit  et  ad 
quamlibet  adininistralionem  ipsum  inhabilem  esse  decernens,  eum  mandavit  in  aliqua 
Gluniacensis  monasterii  cella  recludi  per  quinquennium  ad  penitentiam  inibi  peragendam, 
sed  ipsum  non  suspendit  aliquatenus  a  divinis'.  Quare  tu  asserens  quod  idem  Stephanus 
juxta  mandatum  prefati  legati  dictam  penitentiam  jam  peregit,  et  quod  in  predicto  monas- 
terio  tam  post  peractam  hujusmodi  penitentiam  quam  ante  fuit  laudabiliter  conversatus, 
et  qubd  utilis  et  necessarius  existit  monasterio  inemorato,  nobis  humiliter  supplicasti,  ut 
cum   eodem  Stephano   super  hoc  agere  misericorditer  dignaremur.   Nos  igitur  carissimi 


1292]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  53 

in  Christo  filii  nostri  Phylippi  regis  Francorum  illustris  pro  dicto  fratre  Stephano  sedis 
apostolice  gratiam  super  hiis  per  suas  litteras  implorantis  supplicationibus  inclinati, 
plenam  de  discretione  tua  in  Domino  fiduclam  obtinentes  presentium  tibi  auctoritate 
concedimus  ut  si  utilitati  dicti  monasterii  videris  expedire  et  eidem  Stephano  ad  hoc 
propria  [merita]  suff"ragantur,  nec  exinde  in  supradicta  Universitate  scandalum  oriatur, 
premissis  nequaquam  obstantibus,  dicto  Stephano  auctoritate  nostra  concedas  ut  ad  omnes 
regulares  administrationes  dicti  Ordinis  possit  adsumi.  Dat.  Rome  apud  Sanctam  Mariam 
Majorem  ij  id.  Januarii,  anno  quarto. 

Reg.  Vat.  Nicolai  IV,  an.  4,  ep.  692,  fol.  138*'.  —  Felibien,  Ilist.  de  la  ville  de  Paris,  III,  294,  ubi  Vidimus  abbatis 
Johannis  an.  1291  (1292)  mensis  Martii.  In  fine  dicit,  Stephanum  de  Pontisara,  quia  peregit  peiiitentiam  et  fl  universitas 
magistrorum,  scholarium  Paris.  assensum  prestitit  quod  ipsi  magistri  permitterent  impetrari  quamcunque  gratiam  a  sede 
apost.  pro  dicto  fratre  Stephano  »,  ad  omnes  regulares  administrationes  Ord.  S.  Benedicti  assumi  posse.  P.  294  invcnilur 
praeterea  relatio  officialis  curiae  Paris.  Bouillart,  Hist.  de  Vabbaye  de  S.  Germain  des  Prcs,  n»  103,  p.  lxix. 

1.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  p.  565. 


o77.   Nicolaus   IV  exsecutoribus    scrihit,    ut    Parisiis    causam    Universitatis    contra  cancellarium   Parisiensem 

inquirant. 

1292,  Martii  15,  apud  S.  Mariam  Majorem. 

Venerabilibus  fratribus  ..  Silvanectensi'  et  ..  Autisiodorensi'  episcopis,  ac  dilectis 
filiis  ..  decano'  ecclesie  Parisiensis,  ac  magistro  Godefredo  de  Fontibus,  canonico 
Leodiensi,  regenti  Parisius  in  theologia.  Petitio  dilectorum  filiorum  universitatis  magi- 
strorum  et  scolariuni  Parisiensium  nobis  exhibita  continebat,  quod,  licet  ..  cancellarius 
Parisiensis,  ad  quem  ratione  officii  cancellarie  ecclesie  Parisiensis  quod  gerit  pertinet 
licentiandis  pro  tempore  in  theologie,  decretorum,  medicine  et  liberalium  artium  faculta- 
libus  regendi  licentiam  in  ipsis  facultatibus  elargiri  tam  juxta  tenores  privilegioruin 
apostolicorum  dudum  prefate  Universitati  a  sede  apostolica  concessorum,  quam  approbatam 
consuetudinem,  et  etiain  constitutiones  a  prefata  Universitate  ac  personis  in  facultatibus 
ipsis  regentibus  editas  hactenus  pacifice  observatas,  ad  predictam  licentiam  obtinendam 
provectos  in  dictis  facultatibus,  quos  ex  testimonio  dictorum  magistrorum  post  dili- 
gentem  exaininationem  lam  circa  receptionem  hujusmodi  testimonii  quam  personis  talium 
licentiandorum  in  presentia  ipsorum  magistrorum  adhibitam  ydoneas  reperiri  contingit, 
adinittere  preponendo  magis  sufficientes  iiiinus  sufficientibus  teneatur  :  idem  tainen  cancel- 
larius  id  servare  contempnens  nonnunquam  ydoneos  ad  hoc  sibi  presentatos  repulit  et 
indignos  pro  sue  libito  voluntatis  admisit.  In  inultis  etiam  aliis  arliculis  nobis  ex  parte 
dicte  Universitatis  exhibitis  predictus  cancellarius  per  se  ac  vicarios,  quos  interdum 
ordinat  atque  familiares  suos  contra  privilegia,  consuetudinem  et  constitutiones  predicta 
temere  venire  presumpsit  hactenus  et  presumit  in  proprie  salutis  dispendium  ac  Universi- 
tatis  et  magistroruin,  scolarium  et  personarum  predictarum  prejudicium  et  gravamen  ac 
scandalum  plurimorum.  Propter  quod  pro  parte  Universitatis  et  personarum  predictarum 


54  CHAnTULARIUM     UNIVEUS.      PARIS.  \  '.  [1292 

fuit  ad  nostram  audientiain  appellatum  ac  suppliciter  poslulatum  a  nobis  ut  causam,  quain 
eadem  Universitas  et  persone  super  premissis  intendunt  prosequi  contra  cancellarium 
memoratum,  in  curia  nostra  tractari  et  terminari  fine  debito  faceremus'.  Nos  igitur  uberes 
fructus  qui  ex  studio  Parisiensi  per  scienliaruin  doctrinam  proveniunt  sollicite  attendentes 
multoque  desiderio  affectantes,  ut  quarumlibet  dissentionum  foinitibus,  per  quas  studiuni 
ipsum  turbari  vel  tepescere  posset,  inde  submotis  per  pacis  pulcritudinein  sludium  ipsum 
eo  solleinpnius  jugiter  vigeat,  et  eidein  studio  insistentes  ex  illo  potiora  comoda  conse- 
quantur,  quo  ipsi  ex  animorum  quiete  se  poterunt  in  eo  ferventius  et  utilius  exercere; 
gerentes  quoque  de  circumspectione  vestra  fiduciam  in  Domino  pleniorein  discretioni 
vestre  per  apostolica  scripta  inandamus  quatinus  apud  Parisius  partibus  ad  vestram 
presentiam  evocatis,  ad  sedandam  hujusmodi  questionem  amicabiliter  inter  partes  ipsas 
interponatis  auctoritale  nostra  juxta  datam  vobis  a  Deo  prudentiam  eflicaciter  partes 
vestras.  Quod  si  forsan  id  nequiverit  provenire,  vos  super  predictis  articulis  in  appella- 
tionibus  predictarum  Universitatis  et  personaruin  dictarum  facultatum  ad  nos  ut  premissum 
est  interjectis  contentis,  nec  non  et  omnibus  aliis  que  vobis  reformationem  ac  pacificum 
el  prosperum  statuin  prefati  studii  respicere  videbuntur,  de  plano  sine  strepitu  et  figura 
judicii  infra  annum  post  receptionem  presentiuin  inquiratis  soUicite  veritatem,  et  causam 
hujusinodi  judicio  vel  concordia,  si  de  partium  vohintate  processerit,  terminetis,  facientes 
quod  decreveritis  per  censuram  ecclesiasticam  firmiter  observari.  Testes  autem,  etc.  Alio- 
quin  que  super  predictis  omnibus  inveneritis  nobis  sub  vestris  inclusa  sigillis  fideliter 
intiinetis.  Prefixo  eisdem  partibus  terinino  pereinptorio  competenti,  quo  per  procuratores 
ydoneos,  cuin  omnibus  actis,  juribus,  et  munimentis  suis  hujusniodi  negotium  contingen- 
tibus  apostolico  se  conspectui  representent,  qiiod  super  premissis  ordinare  seu  statuere, 
vel  mandare  voluerimus  recepture,  ac  nichilominus  facture  et  recepture  quod  ordo  dicta- 
verit  rationis.  Diem  vero  prefixionis  hujusmodi  et  quicquid  inde  feceritis  nobis  per  vestras 
litteras  harum  seriem  continentes  fideliter  intiinetis.  Quod  si  non  omnes  hiis  exequendis 
potueritis  interesse,  tres  vestrum  ea  nichiloininus  exequantur.  Dat.  Rome  apud  Sanctain 
Mariain  Majorem  id.  Martii,  anno  quinto. 

Reg.  Vat.  Nicolai  IV,  an.  5,  ep.  18,  fol.  190''. 

1.  Pelro  Cailleu.  —  2.  Petro  de  Mornay.  —  3.  Nicolao?  —  4.  V.  supra  n"  569. 


o78.   Nicolaus  IV  Universitati  Parisiensi   concedit  privilegium  docendi  regendique   ubique   terrarum  sine   ullo 
praevio  examine. 

1292,  Martii  23,  apud  S.  Mariam  Majorem. 

Nicolaus  episcopus  servus  servorum  Dei  dilectis  filiis  universitati  magistrorum  et 
scolarium  Parisiensium,  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Dum  attente  considera- 
tionis  indagine  perscrutamur  quod  per  litterarum  studia  cooperante  illo  a  quo  omne  datum 


1292]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  55 

optiinum  omneque  donum  confluit  et  perfectum,  viri  efficiuntur  scientiis  eruditi,  per  quos 
scripturarum  veritas  explicatur,  erudiuntur  rudes,  provecti  ad  altiora  concrescunt  et  fides 
catholica  invalescit,  libenter  loca  ubi  poUenl  hujusmodi  studia  et  studentes  in  eis  gratis 
munimus  immunitatibus  et  libertatibus  honoramus.  Cupientes  itaque  ut  studentes  in  agro 
scientie  apud  civitatem  Parisiensem  ad  magisterii  bravium  animentur  et  in  facultatibus, 
in  quibus  cathedra  decorari  meruerint  magistrali,  cunctos  ubique  valeant  erudire,  presen- 
tium  tenore  decernimus,  ut  quicunque  ex  Universitate  vestra  apud  civitatem  predictam  ab 
illis,  per  quos  consuevit  licentiandis  in  dictis  facultatibus  auctoritale  apostolica  regendi 
licentia  elargiri,  prout  est  ibi  hactenus  observatum,  examinatus  et  approbatus  fuerit  et  ab 
eis  licentiam  obtinuerit  in  theologie  vel  juris  canonici  aut  medicine  seu  liberalium 
artium  facultatibus,  ex  tunc  absque  examinatione  vel  approbatione  publica  vel  privata  vel 
aliquo  alio  novo  principio  regendi  atque  docendi  ubique  locorum  extra  civitatem  predictam 
liberam  habeat  facultalem',  nec  a  quoquam  valeat  prohiberi,  non  obstantibus  aliquibus 
contrariis  consuetudinibus  vel  statutis;  et  sive  velit  regere  sive  non  in  facultatibus  preli- 
batis,  pro  doclore  nichilominus  habeatur.  Nulli  ergo,  etc^  nostre  constitutionis,  etc.  Dat. 
Rouie  apud  S.  Mariam  Majorem  x  kal.  Aprilis,  pontificatus  nostri  anno  quinto. 

Duo  originalia  in  Arch.  nat.  Paris.,  J.  277,  n»  68,  cum  sigillo  filis  seric.  flav.  et  rub.  coloris  appenso.  In  parte  aTcrsa  : 
«  P.  Thealinus  ».  Infra  :  «  l(.  »;  intra  :  «  Script.  cap"  »,  juxta  :  «  xxx  ».  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (A.  10.  b.).  N»  68  bis 
eadem  bulla  cum  sigillo.  A  parte  aversa  :  «  P.  Theatinus  ».  Et  :  «  Littera  Nicolay  ut  magistri  Parisienses  possint  lcgere 
ubique  ».  Pertinebat  etiam  ad  Arch.  Univers.  (A.  10.  a.).  —  Reg.  Vat.  Nicolai  IV,  an.  5,  ep.  30,  fol.  193''.  —  Launoius,  De 
Scholis  celebrioribus,  cap.  59,  art.  8,  Bulaeus,  III,  449,  Jourdain,  n"  265,  buUam  perperam  Nicolao  IH  tribuunt  annoque 
tertio,  sicut  postea  Potthast,  ascribunt.  Recte  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  9950,  fol.  24,  ex  Reg.  nat.  Picard. ;  Cod.  Harcur., 
ful.  ^O*";  Arch.  Univers.  Paris.  Reg.  94.  p.  50,  n°  40.  Nicolaus  IV  jam  an.  1291,  Augusti  18,  Universitati  scholarium  Bononiae 
commorantium  idem  privilegium  concessit.  Reg.  Vat.,  an.  4,  ep.  415.  Sarti,  De  archigym.  Bonon.  professoribus,  II,  59. 
Quae  ex  his  in  Universitate  Oxoniensi  evenerint,  enarrat  Maxwell  Lyte,  A  history  of  the  University  of  Oxford  (London,  1886), 
p.  96  sq. 

1.  Hoc  privilegium  non  erat  novum  in  Universitate;  sed  quoniam  in  quibusdam  Universitatibus  (ut  postea  in  Anglia  et 
apud  Montempessulanum,  ut  concludere  possumus  ex  instrumento  n»  734  infra  edito)  magistri  licentiati  Parisiis  ad  actus 
magistrales  exercendos  non  admittebantur  sinc  novo  examine,  privilegium  expressum  summi  ponlificis  petebatur.  Gf.  et  Not. 
et  extraits,  XXVII,  2,  p.  115. 


O/y.   Statutum   facultatis  artium,   ne  quis  baccalareus  durante   discordia  inter   Universitatem  et  cancellarium 
Parisiensem  se  coram  cancellario  audiendum  et  examinandum  praesentare  praesumat. 

1292,  Maii  7,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  rector,  procuratores,  ceteri  magistri  in  arlium 
facultate  in  Domino  dilectionem  sinceram.  Facultatis  predicte  salubrem,  tranquillum 
statum  et  honorabilein  cupientes,  nos  predicti  rector,  procuratores  ac  magistri  universi  et 
singuli  nullo  contradicente  presentibus  digne  duximus  ordinandum,  ne  aliquis  bachel- 
larius  in  facultate  nostra  audeat  vel  presumat  inferius  intrare  examen  ista  durante  discordia 
que  vertitur  inter  nos  et  cancellarium  Parisiensem',  se  supponendo  audiendum  et  exami- 
nandum   a   cancellario   supradicto.    Et  si    quis  contra   presentem  inhibi.tionem   et   ordina- 


56  CH\UTUL\RIUM     UNIVKUS.     PARIS.  [1292 

tionem  aliquid  qualibet  remota  fraude  attemptare  presumpserit,  ipsum  privilegiis,  subsidiis, 
gratiis,  honoribus  et  penitus  quibuscunque  suffragiis  ac  nostro  consortio  ex  nunc  privatum 
et  exclusum  perpetuo  esse  volumus  ac  etiam  nuntiamus.  Hoc  proinde  adjungentes,  quod 
aliquis  magistcr  inter  nos  regens  tales  bachellarios  presentare  et  audire  in  communibus 
vel  propriis  non  presumat.  Quod  si  fecerit,  predictis  omnibus  sicut  et  bachellarios  predictos 
ipsum  exclusum  precipimus  et  esse  volumus  jam  privatum.  Insuper  magistris  artium  in 
facultate  nostra  non  regentibus  suademus,  ne  lales  bachellarios  presentare  ac  in  commu- 
nibus  vel  propriis  audire  velint,  nec  etiam  contra  presentem  ordinationem  pro  talibus 
bachellariis  aliquid  duxerint  attemptandum.  Nam  contra  tales,  si  qui  reperiantur,  quantum 
de  jure  fuerit  procedemus.  Sunt  enim  ad  quemcunque  statum  ipsos  devenire  contigerit, 
juramento  astricti,  quod  nunquam  contra  facultatem  nostram  predictam  aliquid  facient, 
quod  possit  in  facultalis  prefate  dampnum  cedere  ac  gravamen'.  Datum  et  actum  apud 
S.  Julianum  Pauperem  in  plena  congregatione  facultatis  nostre  anno  Domini  millesimo 
CGLXXXXII,  nonis  Maii.  In  quorum  omnium  robur  et  testimonium  presentem  ordinationem 
communem  sigillis  quatuor  nationum  duximus  roborandam. 

Mu8.  Britann.  ms.  addit.  1730't,  fol.  144''  (olim  119'').  —  Bulaeus,  III,  501. 

1.  V.  supra  n'»  569,  578.  De  examine  superiori  et  inferiori  cf.  tom.  I,  p.  570,  571,  nola.  —  2.  Gf.  tom,  I,  n°  501. 


OoO.   Constitutioncs  Ordinis  Minorum  de  sludiis  el  studentibus  Parisiis. 

Iferisimiliter  an.  1292,  [Maii  25,  Parisiis]. 

De  fratribus  lecturis  Sententias  et  ad  magisterium  presentandis  Parisius  minister 
provideat  generalis.  Si  tainen  idem  minister  ex  aliqua  causa  provisionem  hujusmodi  Pari- 
siensi  conventui  aliquando  duceret  committendam,  vel  si  etiam  generalis  ministerii  vacaret 
officium  nec  generalis  ininister  antea  providisset,  tunc  idem  Parisiensis  conventus  provi- 
deat  secundum  illam  formam  quam  dominus  frater  Matheus  cardinalis,  tunc  generalis 
minister,  apud  Montempessulanum  ordinavit  in  provisione  hujusmodi  observandam'.  Et 
ut  ipsi  generali  ministro  via  pateat  melius  providendi,  ministri  et  discreti  generalis  Capi- 
tuli  per  obedientiam  ei  nominare  tencantur  in  scriptis  illos  et  non  alios  quos  de  provinciis 
suis  ad  legendum  Sententias  Parisius  tam  ratione  vite  quam  scientie  ydoneos  judicabunt. 
Et  istud  preceptum  in  quolibet  generali  Capitulo  renovetur.  Quicunque  etiam  alii  habent 
nominare  vel  eligere  fratres  predictos,  per  obedientiam  teneantur  eligere  seu  nominare  ex 
omnibus  meliores  et  aptiores  suo  judicio  ad  hujusmodi  officia  exequenda.  Placet  tamen 
generali  Gapitulo  quod  illorum  qui  Parisius  sunt  lecturi  Sententias  vel  ad  magisterium 
presentandi  tertius  semper  de  provincia  Francie,  alii  vero  duo  de  aliis  provinciis  Ordinis 
magis  ydonei  assumantur,  ita  tamen  quod  propter  hoc  non  promoveatur  aliquis  insuffi- 
ciens  ad  officia  supradicta,  nec  potestati  generalis  ministri  prejudicetur  in  aliquo  quin  in 


1292]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  57 

provisione  hujusmodi  libere  facere  possit  et  preferre  ununi  alteri  sicut  Ordini  viderit 
expedire. 

Ad  otiosilaleni  autem  vitandam  lectores  incipiant  legere  a  festo  sancti  Francisci,  et 
usque  ad  terminum  sui  provincialis  Capituli  ordinarias  continuent  lectiones.  Arceantur 
autem  omnes  clerici  fratres  ad  ingressum  scolarum  cum  non  fuerint  circa  injuncta  sibi 
officia  occupati.  Et  qui  otiositati  dediti  fuerint  gravi  subjiciantur  discipline  vel  de  loco 
studii  emittantur.  Temporibus  etiam  vacationum  cogantur  fratres  clerici  aliquibus  utilibus 
lectionibus  occupari.  Jura  vero  et  philosophica  in  scolis  theologie  ab  eodem  lectore  et 
eodem  tempore  non  legantur,  sed  alibi  et  alias  ubi  fuerit  oportunum.  Seculares  autem  ad 
hujusmodi  lectiones  nuUatenus  admittantur,  nec  ratione  hujusmodi  studii  ab  humilitatis 
obsequiis  et  divinis  officiis  eximantur;  parcatur  tamen  juvenibus  a  discursu. 

Item  mittendi  Parisius  ad  studium  generale  primo  exerceantur  tribus  vel  duobus 
annis  post  novitiatum  in  aliquo  studio  provincie  sue  vel  vicine,  nisi  adeo  litterati  fuerint 
quod  post  novitialum  continuo  possint  mitti.  Non  mittantur  tamen  nisi  de  auctoritate 
ministri  cum  consilio  et  assensu  Capituli  provincialis.  Idem  dicimus  de  hiis  qui  ad  alia 
studia  generalia  quocumque  titulo  transmittuntur.  [Ordinat'  etiam  generalis  minister  cum 
Capitulo  generali  quod  in  omni  eleclione  studentium  ad  predicta  generalla  studia  mitten- 
dorum  semper  per  viam  scruptinii  procedatur].  Illi  autem  qui  mittuntur  Parisius  studeant 
quatuor  annis  ad  minus,  nisi  adeo  provecti  fuerint,  quod  merito  judicentur  ydonci  ad 
doctoris  officium  exequendum.  Circa  mittendos  autem  attendatur  quod  sint  ad  profi- 
ciendum  habiles,  fortes  corpore,  eloquentie  bone  et  conversationis  honeste,  non  conten- 
tiosi,  sed  mites  et  pacifici  inter  fratres.  Teneantur  autejn  iratres  mittere  illos  quos  judica- 
verint  magis  ydoneos  secundum  conditiones  premissas.  Quod  si  contingat  fratres  de  aliquo 
generali  studio  ad  Parisiense  vel  aliud  studium  generale  transferri,  minister  provincie  de 
qua  recesserit  ministro  fratris  illius  transferendi  conditiones  ejus  graves  et  excessus  nota- 
biles  si  quos  de  illo  noverit  scribere  teneatur.  Si  autem  fratres  aliquem  miserint  qui 
propter  defectus  notabiles  sit  indignus,  tribus  diebus  in  pane  tantum  et  aqua  jcjunent  illi 
scilicet  de  quorum  consilio  est  transmissus. 

Possit  autem  quelibet  provincia  habere  duos  studentes  Parisius  sine  aliqua  provisione, 

quibus  provideatur  in  libris  secundum  arbitrium  provincialis  Capituli  et  ministri.  Quilibet 

vero  studens  Parisius  de  gratia  xii  libras  parisiens.  procuret  pro  conventus  ipsius  neces- 

sitatibus  assignari.  [Verum  quia  pecunia  in  regno  Francie  est  mutata  et  propterea  in  valore 

non   modicum   diminuta,  ordinat  generalis   rninistcr   de   voluntate  et  beneplacito   Capituli 

generalis,    quod    quilibet    studens    deinceps    Parisius    de   gratia   transmittendus   assignari 

procuret  pro  necessitatibus  predicti  convenlus  tantum    de  nova  pecunia  quantum   valere 

noscuntur  duodecim  libre   parisiensium  antiquorum].   Teneantur  aulem   studentes  in  suo 

reditu  de  tota  sua  provisione  reddere  rationem.  Et  caveant  ne  elemosinas  sibi  missas  pro 

libris   in  alios  usus   commutent,  nec  libros  fieri    faciant  curiosos.    Idem    modus   teneatur 
*«  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  8 


58  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1292 

circa  illos  qui  ad  alia  generalia  studia  transmiltuntur.  Et  eidem  precepto  et  pene  subja- 
ceant,  qui  scienter  consuluerit  de  aliquo  vel  presentaverit  aliquein  ad  predicacionis  offi- 
cium  vel  confessionis,  de  cujus  vita  et  spe  proficiendi  in  execucione  injungendi  sibi  talis 
officii  probabiliter  dubitatur.  Quod  si  aliquis  se  vel  alium  per  personas  extra  Ordinem 
procuraverit  initti  ad  studium  quodcunque  [sive  ad  lectoriam,  baccallariam,  magisterium 
vel  quodcunque  Ordinis  officium  promoveri],  ipso  facto  omnibus  officiis  Ordinis  sit 
privatus,  quousque  per  generalem  ministrum  secuin  fuerit  dispensatum.  Inhibet  autem 
generale  Capitulum  ne  fratres  qui  per  personarum  extra  Ordinem  procuraciones  et  preces 
ad  generalia  studia  transmittuntur,  revocati  ad  suas  provincias  assignentur  alicubi  pro 
officio  lectionis  sine  dispensatione  Capituli  generalis,  nec  in  studiis  gaudeant  studentium 
libertate  ....  Omnes  vero  studentes  cum  ad  provincias  suas  redeunt,  debeant  secum 
portare  testimoniales  litteras  gardiani  et  lectoris  loci  in  quo  studuerunl  [datas  de  consilio 
discretorum  et  aliquorum  studentium]  de  sua  conversatione  et  profectu  in  studio,  quas 
suis  ministris  ostendere  tencantur. 

Item  quelibet  provincia  induat  suos  studentes  quos  inittit  ad  provincias  alienas,  illis 
exceptis,  qui  ex  debito  mittuntur  Parisius,  et  exceptis  studentibus  provincie  Francie,  qui 
ad  alias  mittuntur  provincias,  et  exceptis  etiam  provincie  Roinane  studentibus,  qui 
mittuntur  ex  debito  ad  provincias  alienas.  Prohibemus  vero  decetero  fratres  qui  nesciunt 
legere  psalterium  litteras  nt)n  adiscant  nec  alii  eos  doceant,  et  si  quis  contrafecerit,  a 
communione  officii  et  mense  separetur  usque  ad  satisfactionem  condignam.  Et  de  laycatu 
ad  clericatum  nullus  ascendat  absque  licentia  Capituli  generalis. 

Inhibenius  ne  decetero  aliquod  scriptum  novuin  extra  Ordinem  publicetur  nisi  prius 
examinatum  fuerit  diligenter  per  generalem  ininistrum  vel  provincialem  vel  per  illos 
quibus  ipsi  ducerent  committenduin.  Et  quicunque  contrafecerit,  tribus  diebus  in  pane 
tantum  et  aqua  jejunet,  et  careat  illo  scripto.  Nullus  etiani  frater  audeat  aliquam  opinionem 
corruptam  non  sanam  vel  ab  episcopo  et  magistris  Parisiensibus  communiter  reprobatam 
scienter  asserere  vel  etiain  approbare  publice  vel  occulte.  Nec  opinionem  singularem 
cujuscunque  calumpniabilem  vel  suspectam  maxiine  circa  fidem  vel  inores  audeat  defen- 
sare.  Si  autem  ministri  in  suis  provinciis  aliquos  tales  invenerint,  moneant  eos  ut  corri- 
gant  diligenter,  et  nisi  revocaverint  el  destiterint  requisiti,  omnibus  officiis  et  legitimis 
actibus  eos  privent,  et  tandem  si  in  pertinacia  sua  permanserint,  fratrum  societate 
priventur,  et  demum  incarcerentur,  si  in  suis  erroribus  finaliter  perseverent.  Et  nichilo- 
minus  generali  Capitulo  vcl  generali  ministro  per  provincialem  ministrum  cum  suis  opinio- 
nibus   nuncientur 

NuIIus  frater  libros  scribat  vel  scribi  faciat  ad  vendendum,  nec  habitos  vendat  in 
Ordine  carius  quam  sint  empti.  Et  qui  ultra  acceperit,  eidem  penitus  auferatur  et  nichilo- 
minus   puniatur.   Nullus   provincialis   minister  audeat   habere  vel   retinere   aliquos    libros 

absque  licentia  generalis  minislri,  nec  aliqui  fratres  accipiant  vel  habeant  absque  licentia 

8. 


1292]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  59 

suorum  provincialium  ministrorum.  Et  nulla  Biblia  emenda  preciuin  xx  librarum  turon. 
excedat,  nisi  ininister  e.x  causa  viderit  dispensandum.  Si  contingat  aliquem  fratrein  trans- 
ferri  de  una  provincia  ad  aliam  ad  niorandum,  libros  sibi  concessos  ad  usum  possit 
habere;  post  morfem  vero  suam  omnes  libri  quos  tempore  sue  translationis  habuit  vel  pro 
hiis  postmodum  commutati  ad  provinciam  illam  a  qua  translatus  fuit  integre  revertantur. 
Item  judicium  de  transhita  elemosina  habeatur  que  pro  libris  fuerit  assignata.  Rt  ad  hoc 
fideliter  facicndum  ministri  firmiter  in  quorum  provinciis  decesserint  teneantur.  Et  ut  hoc 
melius  observetur,  fratres  qui  transferuntur  relinquant  in  scripto  nomina  librorum  valen- 
tium  ultra  quartam  partem  marce  et  elemosine  quantitatem  ministris,  de  quorum  adniini- 
strationibus  transferuntur.  Nullus  frater  aliquos  libros  retineat  et  sibi  assignatos  habeat 
nisi  sint  taliter  in  Ordinis  potestate  quod  libere  per  ministrum  dari  valeant  et  auferri. 

Item  injungimus  ministris  omnibus  ut  nulkim  fratrem  permittant  habere  librum 
aiiquem  duplicatum,  nec  aliquem  fratrem  permittant  habere  librum  quo  uti  non  possit.  Et 
hoc  intelligimus  tam  de  scriptis  habitis  quam  de  habendis.  Nullus  frater  Bibliain  vel  Testa- 
mentum  de  elemosina  habeat,  nisi  sit  ad  studium  aptus  vel  ad  predicandum  ydoneus, 
et  hoc  de  licentia  suorum  ministrorum.  ^Ministri,  cum  fratres  suos  visitant,  libros  et  res 
alias  sibi  faciant  resignari,  et  si  quem  invenerint  libros  habere  preter  necessarios,  [illos 
auferant  et]'  dispensent  cum  difiinitoribus  in  Capitulo  non  habentibus,  valentibus  de  ipsis 
fructus  facere  animarum'. 

Constitutiones  generales  Ord.  Min.  in  Cod.  Vat.  Otlob.  15,  fol.  37,  fol.  47''-50''  (in  cap.  0  :  Dc  occiipationibus 
fratrum).  Cod.  S.  Isidori  Roni.  fol.  1.  —  Ilas  constitutiones  editas  csse  inter  annos  1292-1297  ex  sequentibus  probatur.  In 
fine  earum  (fol.  67**,  68)  enumerantur  obitus  sumniorum  pontificum.  Ultimus  ;  «  Obitus  domini  Nicholai  pape  IIII  pridie  non. 
Aprilis  celebretur  ».  Nicolaus  IV  an.  1292,  April.  4,  mortuus  est.  Inter  obitus  Martini  IV  et  Nicolai  III  scribitur  ;  «  Anniver- 
sarium  domini  Ludovici  regis  Francie  fiat  in  vigilia  beati  Bartholomei  ».  Ex  hac  nota  apparet,  Ludovicum  IX  tunc  temporis 
catalogo  Sanctorum  nondum  esse  ascriptum,  quod  an.  1297,  Augusti  11,  fiebat.  In  codicc  supra  primo  loco  nominato  exstant 
duae  aliae  constitutiones  generales,  in  principio,  et  fol.  71.  Istae  ultimae  editae  sunt  an.  1316,  ut  apparet  ex  Cod.  Palat.  571, 
fol.  1,  ubi  eisdem  constitutionibus  in  fine  (fol.  25**)  nota  adjuncta  est  ;  «  Expliciunt  constitutiones  generales  reformate  per 
reverendum  fr.  Michaelem  generalem  ministrum  in  loco  Assisii  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  decimo  sexto  ».  Exstant 
etiam  in  Cod.  Ottob.  56,  fol.  143,  et  Burghes.,  n"  242.  Postquam  in  Cod.  Ottob.  15  constitutiones  Michaelis  scriptao  erant,  in 
margine  superiori  constitutionum,  quae  fol.  34  incipiunt,  et  ex  quibus  statutum  de  studiis  supra  desumpsimus,  scribebant 
«  Vacat  »,  et  ;  «  Constitutiones  antique  ».  Constitutioncs  in  principio  codicis  post  istas  Michaelis  compilatae  sunt.  Diximus 
constitutiones  supra  relatas  redactas  esse  inter  annos  1292-1297.  Verisimiliter  pertinent  ad  an.  1292,  cum  in  ambobus  codicibus 
sequantur  ;  «  Mcmorialia  facta  in  Capitulo  generali  Parisius  celebrato  anno  Domini  MGC  nonagesimo  secundo  ».  Hoc  Capi- 
tulum  in  die  Pentecostes  (25  Maii)  celebrabatur.  His  constitutionibus  constitutioncs  Narbonenses  an.  1260  editae  (cf.  tom.  I 
Chartul.,  n**  364)  subjiciebantur.  Constitutiones  generales  posteriores  usque  ad  editionem  Guillelmi  Farinerii  (an.  1354)  parum 
diifcrunt  quantum  ad  statuta  pro  studiis  ab  illis  an.  1292,  proindeque  non  operae  pretiura  est  in  sequentibus  de  eis  loqui, 
sicut  ct  de  quibusdam  capitulis  provincialibus  in  Cod.  Oxoniensi,  ms.  Canonician,  misc.  75,  fol.  46  sqq.,  contentis  verba 
facere  supersedemus. 

1.  Cf.  statutum  Capituli  generalis  Montispcssulani  an.  1287  cclebrati  ex  Cod.  Burghes.  n°  86  in  tomo  I  Chartul.,  n"  .364, 
nota  I.  Matthaeus  de  Aquasparta  an.  1288  fit  card.  presb.  S.  Laurentii,  1291  episcopus  Portuensis,  moritur  an.  1302, 
0  IV  kal.  Novemb.  »,  i.  e.  Octob.  29  ;  «  Obiit  bone  memorie  dominus  Matheus  de  Aquasparsa,  Portuensis  cpiscopus, 
qui  multum  dilexit  basilicam  nostram,  de  cujus  bonis  habuimus  cc  floren.  auri,  expendantur  pro  anniversario  suo  libr,  v  et 
sol.  VIII  et  den.  iiii  provis.  bone  monete  ».  Necrolog.  (Martyrologium)  Bas.  Vaticanae  in  Arch.  S.  Petri  de  Urbe,  H.  56  et  57, 
—  2.  Quae  hic  et  in  sequentibus  uncis  inclusa  sunt,  in  cod.  in  margine  scribuntur,  et  posteriori  tempore  adjuncta  sunt.  — 
3.  Inclusa  desumpta  sunt  cx  constitutionibus  an.  1316.  —  4.  In  cap.  8  (Dc  visitationc  provinc.)  invenitur  praeterea  paragraphus 
de  visitatione  conventus  Paris.,  quae  ex  constitutionibus  Narbonensibus  (tom.  I,  1.  c.)  repetitur. 


60  CHARTULAHIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1292 

581.    Composilio  inter   Universitatem  Paris.    et  Johannem    de    Cumenis,   abhatem   San-Germano-Pratensem   de 

platea  prope   muros  civitatis  Paris.    versus  ahbatiam  sita,   cujus  partem   Universitas  sihi   olim  a   magistro 

Radulpho  de   Albussone'   legatam  fuisse  contendebat.   Universitas  omne  jus  in  eam  monasterio  dimittit,  et 

concedit  portam  abbatiae,  quae  est  versus  Pratum  Universitatis,  aperiri  et  claudi  posse  ut  conventui  videhitur. 

Item  concedit,  ut  fossatum  juxta  Pratum  Universitatis,  cujus  aquam  monasterio  cessit,  limitetur,  et  conventus 

in  parte  sibi  remanente  muros  simplices  facere  possit,  etc,  et  quod  si  purgare  velint  monachi  fossatum,  purga- 

tiones  seu  quae  ex  ipso  trahi  contigerit,  ex  parte  monasterii,  non  ex  parte  scholarium  jactentur.  Monasterium 

Universitati  tenetur  in  perpetuum  singulis  annis  reddere  quatuordecim  libras  paris.  annui  et  perpetui  redditus, 

et  consensum  regis  procurare. 

1292,  Junii  27-28,  Parisiis. 

Universis  presenles  litteras  inspecturis  Johannes  permissione  divina  monasterii 
S.  Germani  de  Pratis  Parisius  humilis  abbas  totusque  ejusdem  loci  conventus,  eternam  in 
Domino  salutem.  Notum  facimus  quod  cum  inter  nos  ....  Datum  et  actum  in  pleno  nostro 
capitulo  anno  Domini  millesimo  ducentesimo  nonagesimo  secundo,  die  veneris  ante  Natale 
apostolorum  Petri  et  Pauli. 

Instriinientnm  Universitatis  :  Universis  presentes  litteras  inspecturis  universilas 
magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium,  salutem  in  Domino.  Noveritis  quod  cum 
inter  nos  ....  Datum  et  actum  Parisius  in  congregatione  generali  apud  S.  Mathurinum  anno 
Domini  millesimo  ducentesimo  nonagesimo  secundo,  in  vigilia  Natalis  apostolorum  Petri  et 
Pauli,  tempore  rectorie  magistri  Gerardi  de  Nogento'. 

Vidimus  nn.  1345  in  Arch.  nat.  Paris.,  M.  G7  ",  n"  20.  Pertinebat  nd  Arch.  Univers.  (C.  6.  r.).  Charta  S.  Germnni  inserta 
cst  lilteris  Clemenlis  VI  an.  1346,  Martii  4.  Arch.  nat.  Pnris.  L.  308,  n"  24.  Ainbo  inslrumenta  refert  Philippus  IV  in  suis 
littcris.  Vide  n»  582.  —  Bulaeus,  III,  502,  cum  instrumento  S.  Germani.  Bouillart,  Hist.  de  Vabbaye  de  S.  Germain  des  Pris, 
n"  104,  cum  instrumenlo  Universitatis.  Duorum  instrumentorum  conventus  S.  Germani  et  Universitatis,  atque  litterarum 
regis  menlio  fit  in  Les  Olim  (ed.  Beugnot,  II,  613),  an.  1314,  Decemb.  22  el  29. 

1.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  p.  474,  714.  —  2.  V.  supra  n»  560,  nol.  5. 


o82.   Philippus   IV,    Francorum  rex,    compositionem    inter  Universitatem  et   abbatiam   S.    Germani   de   Pratis 

habitam  super  limitatione  fossati  abbatiae  confirmat, 

1292,  mense  Julio,  Vincennis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Notum  facimus  universis  tam  presentibus  quam 
futuris  quod  nos  quasdam  litteras  sigillo  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
sludentium  sigillatas  vidimus  formam  que  sequitur  continentes  :  Universis  presentes 
litleras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium,  salutem  in 

Domino.    Noveritis    quod    cum    inter    nos,   etc Nos   autem   compositionem   predictam 

laudamus,  approbamus  et  tenore  presenlium  confirmamus,  salvo  tamen  in  aliis  jure  nostro 
et  jure  quolibet  alieno.  Quod  ut  ratum  et  stabile  permaneat  in  futurum  presentibus  litteris 
nostrum  fecimus  apponi  sigillum.  Actum  apud  Vicennas  anno  Doinini  millesimo  ducen- 
tesimo  nonagesimo  secundo,  mense  Julii. 

Originale  in  Archiv.  nat.  Paris.  K,  361",  n»  56,  cum  sigillo.  —  Ibidem  sub  eadem  nota  conservatur  authenticum  Vidi- 
mus,  eadem  die  confectum,  quo  Philippus  ehnrtam  sigillis  monasterii  S.  Germani  munilam  approbat  et  confirmat.  —  Bouil- 
lart,  Hist.  de  Vabbaye  de  S.  Germain  des  Pres,  n"  105,  106. 


1293]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  61 

Ooo.  Philippus   IV,    Francorum     rex,    Eremitis  S.   Augustini  litterarum   studiis  Parisiis    insistentibus     locum 
fratrum  Saccorum  ob  favorem  potissime  magistri  Egidii  Romani  concedit. 

1293,  mense  Aprili,  apud  Pontisaram. 

Philippus  Dei  gralia  Francoruin  rex.  Notuin  facimus  universis  tain  presentibus  quain 
futuris,  quod  cum  sancte  recordationis  Ludovicus  rex,  avus  noster  karissiinus,  ad  divini 
cultus    auginentum    et    regularis    observancie   propagationein,    mansionis   locum   fratribus 
Saccorum   Parisius   concessisset,   et  observancia  religionis  ipsorum  per  Romanam   eccle- 
siam   minime   comprobata,   dicti   fratres  ad   illum  jam  inceperint  pervenire  statum,   quod 
infra  paucorum  curricula  temporum  pauci  vel  nulli  supererunt  ex  eisdem  ;   quia  racio  et 
jus  dictat  quod  deficiente  causa  deficiat  et  effectus,  et  quod  prefatis  deficientibus  fratribus 
vel  predictum  locuin   dimittentibus,  juxta  concessionem  ipsius  avi  nostri,   dicti  loci  pro- 
prietas  [rejdeat  ad  pios  usus   personis  aliis  conferenda  :  nolentes  locuin  illuin,   qui  dic- 
torum   contemplationi   fratrum    deditus   et  attributus   in   pios   usus  fuerat,   aliquatenus  ad 
prophanos  reverti,  sed  secundum  bonum  et  laudabile  concedentis  propositum,   in  pioriim 
observanciam    usuum    perdurare    volentes    eumdem,    considerationis    nostre     direximus 
intuitum    in  religiosos    viros    fratres  Heremitarum    Ordinis    Sancti    Augustini    per    ipsam 
Romanam  curiam  approbatos,  laudabiliter  ut  intelleximus  disciplinis  regularibus  ac  theo- 
logie  facultatis   apicibus  insistentes  :  ob  favorem   potissimum   dilecti   et  fainiliaris   nostri 
fratris   Egidii    Romani    ejusdem    Ordinis,    sacre    pagine    professoris,    et    eisdem    fratribus 
Augustinensibus    tenore    presentium    omni    modo    et    oinni   jure   quo  possumus,    sepefati 
loci  donationem  facientes,  concedimus  ut  post  decessum  vel  recessum  dictorum  fratrum 
Saccorum,  locus  et  manerium  ipsorum  predictum  cum  suis  pertinenciis  remaneant  imper- 
petuum   ipsis  Augustinensibus  fratribus.   Et  ibidem  ipsi  fratres  Augustinenses  suam  per- 
petuam  faciant  mansionem  absque  impedimento  quocunque,  ita  quod  aliquis  non  presumat 
aliqualiter   ipsos    fratres    Augustinenses  super  hoc  impedire  vel   etiam   molestare.    Et  ad 
majorem    certitudinem    predictorum,    si    quis    in    hac    nostra    concessione    vel    donatione 
superesset  defectus,  nostruin  ex  nunc  prebeinus  assensum  cuicunque  concessioni,  confir- 
mationi  vel  approbationi  quam   ipsi  fratres  Augustinenses  a  summo  pontifice  vel  a  quo- 
cunque    alio   jus    et   aiictoritatem   habente   obtinuerint  in   predictis.    Quod    ut    firinum    et 
stabile    permaneat   in    futurum,    presentibus    litteris    nostrum    fecimus    apponi    sigillum. 
Actnin    apud    regalem   abbaciam    beate   Marie   juxta    Ponlisaram,   anno   Domini   millesimo 
nonagesimo  terlio,  inense  Aprili. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  K.  37^,  n"  59.  Appendcnt  adhuc  fil.  ser.  virid.  ct  rub.  coloris,  avulso  sigillo.  —  Ex 
alio  originali  ibid.  (K.  36^,  n^  60)  asservato  constat  Philippum  anno  1294,  mcnse  Augusto,  eisdcm  fratribus  «  locum  quem 
habebant  in  Cardineto  cum  omnibus  suis  pertinentiis  »  concessissc,  et  potestatem  dedissc  omnia  vendendi.  Cf.  supra  n»  538. 


62  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1293 

584.   Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  sub  magistro  gencrali  Stephano  Bisuntino*  Insulis  celebrati  contra 
fratrem  Gentilem  de  lioma,  qui  licentiam  in  theologia  Parisiis,  inscio  magistro  generali,  acceperat. 

1293,  medio  IUaio,  Insulia. 

Fratrein  Gentilein  de  Roina,  qui  clain  et  sine  licentia  inagistri  legendi  Parisius  in 
theologia  licenliain  acceptavit,  denunciainus  privatuin  voce,  et  licentiam  sic  presuinptam 
judicamus  irritam  et  inanem  :  inhibentes  districte,  ne  quis  decetero  siinile  aliquid 
attemptare  presumat.  Vohimus  insuper,  quod  magister  Ordinis  diligenter  inquirat  de 
fratribus  per  quos  dicta  licentia  dicitur  fuisse  procurata,  et  eos  privatos  voce  denunciel, 
et  nichilominus  graviter  puniat  secundum  exigentiam  delictorum. 

Codd.  Rom.  et  Rutcnens.  Capp.  general.  Oid.  Praed.  —  Martcnc,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1854,  n»  14.  —  Gcntilis  de 
Roma,  qui  nn.  1296  episcopus  Cataniensis  eleclus  est  {<■[.  Archiv,  etc,  II,  210,  nota  13),  postca  sc  cxcusavit,  ut  Capit.  generulc 
anni  1290  his  verbis  dcclaravil :  «  Notificnmus  fratribus  univcrsis  quod  cum  fratcr  Gentilis  de  Roma  mngister  in  theologia,  se 
excusando  de  magisterio,  quod  reeepit  Parisius,  viva  vocc  asscruit  coram  nobis  quod  sigillo  magistcrii  resignavit  in  manu 
reverende  memorie  fratris  Stephnni  quondam  magistri  Ordinis,  nolens  uti  co,  nisi  sccundum  beneplacitum  Ordinis  et 
magistri,  excusationem  ejus  gratanter  duximus  acceptandam.  »  Martene,  I.  c,  p.  1853  bis,  n»  20. 

1.  Electus  est  an.  1292,  et  legitur  in  margine  Cod.  Rutenens.  :  o  ...  Fr.  Stephanus  de  Bisuntio,  magister  in  theologia 
egregius  ac  doctor  preeipuus,  et  admodum  tam  clero  quam  populo  predicator  gratiosus  ». 


OOO.    Statutum   Capituli  provincialis  provinciae  Romanae  Ord.  Eremit.  S.  Augustini    Urbe  Veteri  celebrati,   in 
favorem  Jacohi  de  Viterbio,  de  novo  Parisiis  licentiati. 

1293,  mense  Maio,  Urbe  Veteri. 

Pro  fralre  Jacobo  de  Viterbio,  magistro  noslro  novo  [expendantur]  pro  provisione  sua 
annuali  octo  iloreni  auri.  Eidein  pro  expensis  promotionis  magisterii  sui  hoc  anno  viginti 
quinque  floreni. 

Mss.  Garampi  in  Arch.  Vat.  ex  Cod.  Archivi  S.  Augustini  dc  Urbe.  Cf.  Torelli,  Secoli  Agostiniani,  V,  146.  —  An.  1281 
in  mss.  Garampi  vocatur  «  studens  Parisius  pro  provincia  sua  ».  An.  1294  eadem  recipit  ut  supra.  Eodem  anno  ivit  cum  fr. 
Jacobo  de  Roma  dc  Vitcrbio  usque  Perusium  ad  Curiam  Romanam.  Annis  1295  ct  1296  itcrum  recipit  octo  ilorenos  pro  sua 
annuali  provisione  (Mss.  Garampi),  et  an.  1295  fuit  praeterea  in  Capitulo  gcnerali  definitum  :  «  Cum  sit  nostre  intcntionis  et 
vclimus  omnino  quod  fratcr  Jncobus  de  Viterbio,  magister  in  sacra  theologia,  debeat  scribcre  et  facere  opera  in  sacra  pagina, 
diffinimus,  quod  singulis  annis  debcat  habere  ab  Ordine  pro  qualibet  provincia  Ordinis  unum  florenum  de  auro  pro  scripto- 
ribus  et  charta  et  aliis  suis  necessitatibus  ».  Torelli,  V,  168.  An.  1302,  Sept.  3,  fit  archiepiscopus  Beneventanus,  et  Decemb.  12 
ejusdem  nnni  ad  ecclesiam  Neapolitanam  Iransfertur.  Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  8,  epp.  227,  320.  .\n.  1306  compositio 
facta  est  cum  ipso  de  libris  quos  habuit  cum  adhuc  in  Ordine  existeret.  Torelli,  p.  261.  Cf.  etiam  Hist.  litt.  de  la  France, 
XXVII,  45  sqq. 


OoD.    Simon    episcopus   Parisiensis    fratribus  Eremitis  S.   Augustini  potissimum    ob  favorem    magistri   Egidii 
liomani  locum  fratrum  Saccorum  committit. 

1293,  Decembria  29,  apud  Gentiliacum. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  Simon  permissione  divina  Parisiensis  ecclesie 
minister  licet  indignus,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Suscepli  regiminis  nos  cura 
sollicitat  ut  subjectorum  iitilitatibus  illisque  precipue  per  quas  animarum  saluti  consulitur 


1295]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  63 

solicite  providere  curemus.  Sane  cuni  fratres  Saccati  de  Penitentia  Jhesu  Christi  locum 
quem  Parisius  hactenus  habuerunt  cum  suis  appendiciis  et  pertinentiis  dimiserint  ac 
totaliter  ipsum  deseruerint  vacuum  et  vacantem,  sese  ad  alterius  religionis  Ordinem  seu 
ad  loca  alia  sui  Ordinis  Iransferentes  ac  ad  prefatum  locum  fratres  Ordinis  Heremitarum 
S.  Augustini  se  transtulerint  de  nostro  beneplacito  et  assensu',  circa  eosdemque  Augus- 
tinenses  fratres  informati  pia  intentione  pios  affectus  nostros  dirigentes  ad  ipsos,  quos 
fama  publica  referente  percepimus  religiose  vivere  ac  theologie  studiis  viriliter  insudare, 
potissimum  ob  favorem  dilecti  nostri  fratris  Egidii  Romani  dicti  Ordinis  sacre  pagine 
professoris,  si  quid  juris  habemus  in  prefalo  loco  olim  fratrum  de  Penitentia  Jhesu 
Christi,  prefatis  Augustinensibus  fratribus  concedimus  et  donamus,  retenta  tamen  in 
eodem  loco  et  habitantibus  jurisdictione  et  aliis  que  ex  lege  jurisdictionis  ad  nos  et 
ecclesiam  Parisiensem  pertinere  possunt  et  debent.  Salva  etiam  in  omnibus  et  per  omnia 
constitutione  super  hiis  edita  in  Concilio  Lugdunensi.  Salvo  etiam  in  omnibus  et  per 
omnia  jure  Romane  ecclesie  quodcunque  eidem  in  dicto  loco  competit,  quod  jus  quantum 
in  nobis  est  eisdem  fratribus  Augustinens.  recommendamus.  Salvo  insuper  jure  ecclesie 
parrochialis.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  nostrum  presentibus  litteris  est  appen- 
sum.  Datum  apud  Gentiliacum  anno  Domini  millesimo  ducentesimo  nonagesimo  tertio,  die 
martis  post  Nativitatem  Domini. 

Oiiginale  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  921.  Superest  filum.  — Torelli,  Secoli  Agostiniani,  V,  148. —  Exstant  ibi  in  Arch.  duo 
alia  instrumenta  ejusdem  episcopi  et  ejusdem  temporis  notae  de  eodem  argumento.  Antea  tamen  episcopus  contrarius  erat, 
ut  apparet  ex  litteris  officialis  curiae  Paris.  «  omnibus  presbyteris,  capellanis  ac  ecclesiarum  rectoribus  necnon  doctopibus 
et  magistris  Parisius  in  quacunque  facultate  regentibus  ))  missis  (an.  1293,  die  lunae  ante  festum  b.  Nicolai  hiem.  —  ibid.) 
ct  ex  appellatione  Egidii  Romani  ad  sedem  apostol.  an.  eodem,  Octob.  16  (ibid.).  Plura  alia  documenta  de  eadem  re  confecta 
ibidem  exstant.  Bonifacius  VIII,  an.  1296,  Septemb.  13,  locum  praedictum  fratribus  Augustinensibus  concedit  et  in  perpetuum 
donat.  Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  280.  Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  2,  ep.  385,  fol.  93.  Empoli,  Bull.  Ord.  Eremit. 
S.  Augustini,  p.  42.  Haec  sunt  initia  conventus  magni  Eremitarum  S.  Augustini  Parisiis.  An.  1299,  Febr.  11,  ipsi  a  Boni- 
facio  VIII  licentiam  obtinuerunt  locum  suum  in  Cardineto  vendendi  (cf.  Jaillot,  Recherches  sur  Paris,  V  :  Quartier 
S.Andre-des-Arcs,  p.  33),  eumdemque  an.  1302,  Martii  5  (indict.  15),  cardinali  Johanni  Monacho  vendiderunt,  qui  ibi  Collegium 
fundavit.  Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  8,  ep.  13,  fol.  279. 

1.  V.  tamen  supra  n»  583.  Hist.  litt.  de  la  France,  XXX,  432. 


Oo7.   Bonifacius  VJII  Roberto  III  abbati  et  conventui  Majoris  monasterii   Turonensis  concedit  domos  ad  usum 
studentium  in  artibus  et  theologia  Parisiis  aedificare. 

1295,  Marfii  8,  Laterani. 

Dilectis  filiis  ..  abbati  et  conventui  Majoris  monasterii '  Turonensis  ad  Romanam 
ecclesiam  nullo  medio  pertinentis  Ordinis  Sancti  Benedicti.  Religionis  vestre  meretur 
honestas,  ut  cum  sitis  apostolice  sedi  nullo  mediante  subjecti,  reperiatis  vobis  sedem 
eandem  in  hiis  que  digne  deposcitis  favorabiliter  gratiosam.  E.x  parte  siquidem  vcstra 
fuit  nobis  huiniliter  supplicatum  quod  cum  vos  frequenter  monasterii  vestri  monachos  ad 
Parisiense  studium  transmittatis  ad  studendum  in  liberalibus  artibus  et  theologica  facul- 


64  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1295 

lale,  nec  domos  proprias  pro  eis  congruas  habealis  ibidem,  in  quibus  iidem  monachi  sic 
studentes  prout  religionis  vestre  congruit  honeslati  degere  commode  valeant  in  communi, 
providere  super  hoc  vobis  quod  domos  in  civitate  vel  suburbiis  Parisiensibus  habere 
possitis  ad  usum  dictorum  studentium  monachorum  de  sedis  ejusdem  benignitate  solita 
dignaremur.  Nos  itaque  vestris  supplicationibus  inclinati,  quod  domos  seu  plateas  pro 
domibus  hediflicandis  in  civitate  vel  suburbiis  jam  dictis,  ut  in  illis  predicti  studentes 
monachi  juxta  reguhiris  Ordinis  instituta  degere  valeant  in  cominuni,  in  censiva  seu 
dominio  cujusvis  monasterii  exempti  vel  non  exempti  emere,  et  quibuscunque  justis 
titulis  acquirere  libere  valeatis,  nec  ad  ilhis  alienandum  vel  extra  manus  vestras  ponen- 
dum  cogi  possitis  inviti  occasione  cujuscunque  consuetudinis  statuti  vel  privilegii  super 
hoc  in  contrarium  editi  vel  obtenti,  salvo  tamen  alias  jure  illorum  in  quorum  dominio  vel 
censiva  eedem  domus  vel  platee  fuerint  constitute,  auctoritate  vobis  presentium  indul- 
gemus.  Nulli  ergo,  etc,  nostre  concessionis,  etc.  Si  quis  autem,  etc.  Dat.  Laterani  viij  id. 
Martii,  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  1,  cp.  100,  fol.  2'i.  —  A.  Thomas,  Les  Registres  de  Boniface  VIII,  n»  100. 

1.  Marmoutier.  lloc  monasterium  postea  intravit  Gaufridus  de  Plesseio,  S.  Rom.  cccles.  notarius,  cujus  exstabat  Parisiis 
Collegium  ejusdem  nomlnis. 


588.   Statuta  Capituli  generalis  Ord.  Eremitarum  S.   Augustini  Senis  sub  priore  generali  Simone   de  Pistorio 
celehrati  de  studentibus  Parisiensibus.  Disputationes  in  Capitulo. 

1295.  Maii  24'.  Senis. 

NuUus  studens  licentietur  ad  oflicium  lectorie  nisi  steterit  per  quinquennium  in 
studio,  sive  Parisius  sive  alibi,  in  studio  generali. 

Revocanius  diflinitionem  illam,  quod  quelibet  provincia  solvat  pro  bacellariis  Pari- 
siensibus  viginti  solidos  turonens.  ^. 

[Diffinimus],  quod  a  communitate  Ordinis  provideatur  conventui  Parisiensi  in  subsi- 
dium  duorum  magistrorum  et  trium  bacellariorum,  quos  volumus  esse  Parisius,  et  non 
plures,  ad  expensas,  videlicet  bacellarii  presentati,  legentis  actu,  et  ejus  qui  dimisit 
lectiones  Sententiarum,  soluin  in  anno  sequenti  in  quatuor  lib.  turoncns.  annuatim. 

Mss.  Garampi  in  Arch.  Vat.  ex  Cod.  archivi  S.  Augustini  de  Urbe.  —  Ibidcm  legimus  de  codem  Capitulo  :  «  Et  fuit 
tunc  ibl  venerabilis  pater  fr.  Egidius  Romanus,  ollm  generalis  prior,  preterlens,  et  nunc  factus  archiepiscopus  Bituricensis 
novus,  et  feclt  generales  disputatlones  de  Quolibet,  et  fr.  Petrus  lector  de  Roma  sustinult.  Et  tunc  postea  ivit  ad  archi- 
eplscopatum  primo.  Item  in  eodem  capitulo  fuit  fr.  Angelus  de  Camereno,  sacre  theologic  novus  professor  sive  raagister,  et 
feclt  Ibl  simlllter  generales  disputatlones  de  Quolibet,  et  sub  eo  sustlnult  fr.  Gregorlus  Lucanus,  lcctor  ».  Cf.  etlam  Torelli, 
V,  1G8.  Istc  fr.  Angclus  fult  tunc  posltus  in  Curia,  i.  e.  In  studio  gencrali  Curlao.  Mss.  Garampi.  Angelus  an.  1296, 
Decemb.  17,  fit  cpiscopus  Callcnsis  (Reg.  Bonifacli  VIII,  an.  2,  ep.  626,  fol.  146),  anno  1298,  April.  22,  episcopus  Fesulanus 
(ibid.  an.  4,  cp.  154).  Renuntiavlt  postea  et  fit  adminlstrator  ecclesiae  Larinensis,  annoque  1303,  Novemb.  2,  episcopus 
Mothonensis  (Reg.  Benedicti  XI,  ep.  7  ;  Grandjean,  n°  7). 

1.  Octavo  Mali  exeuntis.  —  2.  V.  supra  n"  566. 


1295]  AB     ANNO     MCCI.XXXVI     USQUK     AD     ANNUM     MCCCL.  65 

580.   Philippus  IV,  Francorum  rex,  praecipit  nc  magistri  et  scholares  Parisienses  cogantur  solvere  mutuum. 

1295,  Maii  31,  Parisiia. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Oinnibus  senescallis,  ballivis,  prepositis  et  aliis 
jusliciariis  regni  nostri  ad  quos  presentes  littere  pervenerint,  salutein.  Exposuerunt  nobis 
dilecti  nostri  magistri  et  scolares  Universitatis  Parisiensis,  quod  nonnulli  barones  et 
nobiles  regni  nostri,  necnon  ballivi,  prepositi  et  alii  justiciarii  nostri  pretextu  cujusdam 
ordinationis  nostre  de  mutuis  a  nostris  subditis  pro  iinpugnatione  iniinicoruin  regni 
ejusdem  exigendis,  a  quibusdaiii  eorum  conscolaribus  de  dicta  Universitate  existentibus 
mutua  exigunt,  et  ad  prestationem  et  solutionem  ipsos  nituntur  compellere  minus  juste. 
Quare  vobis  et  vestrum  singulis  mandamus  quatenus  scolares  hujusmodi  ad  prestationem 
mutuorum  ipsorum  a  predictis  baronibus  seu  nobilibus,  ballivis,  prepositis  et  aliis  justi- 
ciariis  regni  nostri  compelli  minime  permittatis.  Et  si  aliqua  dictorum  bona  scolariuin 
occasione  hujusinodi  capta  iuerint  vel  detenta,  ea  sibi  absque  diflicullate  aliqua  et  more 
dispendio  restitui  faciatis.  Actuin  Parisius  die  inartis  post  doininicam  Trinitatis  anno 
Domini  M°CC"  nonagesiino  quinto. 

Originale  in  Arch.  Univcrs.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  a,  cum  fragmento  sigilli.  In  parte  aversa  legitur  ;  «  Quod  nullus 
scolaris  compellatur  solvere  mutuum  ».  —  Ibid.  Reg.  94,  n°  77,  p.  80.  God.  Harcur.,  fol.  69*'.  Bulaeus,  III,  ,512. 


OyU.  Magister  Pelrus  dEncre  reclor  Universitatis  et  quatuor  procuratores  quatuor  Nationum  concedunt 
magistro  Odoni  Jacobi  et  Petro  de  Monte  Cornuto  procuratoribus  magistrorum  domus  de  Sorbona,  contra 
dominum  Guillelmum  Petragoricensem  presbyterum  beneficiatum  in  ecclesia  S.  lienedicti,  jus  inquilinatus  in 
domo  quadam  domui  magistrorum  de  Sorbona  contigua.  Datum  anno  Domini  M"  CC»  nonagesimo  quinto,  die 
sabbati  post  octavas  apostotorum  Petri  et  Pauli,  praesentibus  viris  venerabilibus  magistris  Thoma  Ybernico', 
Stephano  Flimen,  Johanne  de  Poilli'^,  Oileberto  Descovilla,  Matheo  de  Attrabato  et  pluribus  aliis. 

1295,  Julii  9,  Parisiis. 

Originale  in  Archiv.  nat.  Paris.  S.  6219,  n°  8.  Appendet  taeniolum  cum  fragm.  sigilli.  —  Dc  eodem  argumento  ibidem 
{n°  9)  exstat  aliud  documentum  anni  1296,  die  veneris  in  festo  apostolorum  Petri  et  Pauli  (Junii  29)  ex  scntentia  magistri 
Petri  de  Alvernia^  rectoris  Universitatis  Parisiensis,  «  presentibus  viris  vencrabilibus  magistris  Johanne  Balin,  Egidlo  de 
Cambiers,  Adam  de  Borrenco  et  Guidone  de  Brueriis,  clericis  ».  —  Aliud  ctiam  instrumentum  (ibid.  w^  9  bis)  anni  1301,  die 
sabbati  proximo  ante  festum  beati  Dionysii  (Octob.  7)  sigillo  Uuiversitatis  munitum,  de  simili  re  agit. 

1.  Hic  in  instrumentis  Universitatis  prima  mentio  Ct  magistri  Thomae  Ilibcrnici,  socii  Sorbonici,  cujus  cxstant  Manipulus 
Florum,  aliaque  opcra.  Cf.  Hist.  lilt.  de  la  France,  XXX,  398  sqq.  —  2.  I.  e.  Johanne  de  PoIIiaco,  qui  una  cum  Thoma 
Ilibernico  socius  Sorbonae  nominatur.  Cf.  Franklin,  La  Sorbonne  (2  ed.),  p.  224.  Verisimiliter  tunc  temporis,  an.  1295,  in 
facultate  adhuc  artiura  erat,  nondum  magister  in  theologia,  ut  an.  1307,  de  quo  infra.  —  3.  V.  tom.  I  Charlul.,  p.  530. 
Dubitari  debet  an  ambo  sint  una  eademque  persona.  Saltem  Petrus  de  Alvernia  nostri  documenti  non  est  idem  ac  magister 
Petrus  infra  n'«  596  et  616  nominatus,  qui  jam  an.  1290,  Junii  18,  magister  in  theologia  erat,  altero  Junii  29  cjusdem  anni 
magisterium  in  artibus  tantum  adepto,  cum  rector  Universitatis  fuisset.  Verumtnmen  Petrus  de  Alvernia,  qui  magister  in 
theologia,  fortasse  confundi  potest  cum  Petro  de  Alvernia,  rectore  Universitatis  an.  1275  (tom.  I  Chart.,  1.  c),  cujus 
sophisma  Omnis  fenix  est,  simul  cum  quibusdam  sopbismatibus  magistri  Petri  de  S.  Amore  et  «  magistri  Segeri  de 
lirabantia  »  [Omnis  homo  de  necessitate  est  animal)  exstat  in  Fragm.  mss.  Arcb.  Vat.  Alter  Petrus  de  Alvernia  infra  ad 
ann. 1329-1331. 

*»  Chart.   TJniv.  Paris.  II,  1.  .9 


66  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS,  L1295 

B91.    Bonifacius   VIII  Praemonstratensihus  permittit  studiis  theologiae  Parisiis  insistere. 

1295,  Augusti  1,  Anagniae. 

[Bonifacius  episcopus  servus  servorum  Dei]  dileclo  filio  ..  abbati '  monasterii  Pre- 
monstratensis,  salutein  et  apostolicam  benedictionem.  Exultamus  in  Domino,  quod  in 
tue  mentis  archivo  hoc  precipuum  desiderium  habetur  reconditum,  ut  canonici  tui 
Ordinis  splendore  virtutum  refulgeant,  et  maxime  illius  scientie  dono  prerutilent,  que 
illuminat  animain,  et  cibo  reficit  refectionis  eterne.  Desideras  etenim,  sicut  nobis  innotuit, 
canonicos  ipsos  Parisius  theologie  facultatis  studio  deputare,  super  quo  provido  ductus 
consilio,  nostre  permissionis  graliam  implorasti.  Nos  itaque  luum  in  hac  parte  desiderium 
multipliciter  commendantes,  canonicos  monasteriorum  et  locorum  dicti  Ordinis,  quos 
noveris  dociles  et  morum  maturitate  laudabiles,  quotiens  tua  discretio  expedire  viderit, 
Iransmittendi  Parisius,  illic  immoraturos  studio  memorato,  de  consilio  trium  primorum 
abbatum  ejusdem  Ordinis,  ac  ordinandi  de  ipsorum  vita  et  aliis,  que  sunt  opportuna 
sludentibus  prout  eorum  exegerit  qualitas,  el  secundum  Deum  ipsorum  statui  videris 
expedire,  ac  contradictores  per  censuram  ecclesiasticam,  appellatione  postposita  compes- 
cendi,  auctoritate  presentium  liberam  tibi  concedimus  facultatem.  Dat.  Anagnie  kal. 
Augusti,  [pontificatus  nostri]  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  1,  ep.  375,  fol.  85.  —  Lc  Paige,  Bibl.  Praemonslrat.  Ord.,  p.  692,  n»  111.  —  Ex  instru- 
mcnto  dic  martis  post  Penthccosten  (Junii  8)  an.  1294,  quod  Philippus  rex  eodem  anno,  mense  Novemhri,  conlirmavit,  apparet, 
Praemonstratenscm  domum  «  ad  opus  scholarium  totius  Ordinis  »  eodem  loco  fuisse  ubi  prius  (cf.  Chartul.,  I,  238,  290), 
nempe  ultra  parvum  pontem  in  vico  de  Hautefeuille  prope  domum  fratrum  Minorum  et  vicum  Stupharum,  patentem  ex  illo 
latere  usque  ad  domum  thesaurarii  Belvacensis,  ex  altera  parte  contiguam  cuidam  parvae  ruellae,  quae  clausa  erat,  et  a 
partc  posteriori  domui  archiepiscopi  Remensis,  Originale  Philippi  IV  in  Arch.  nat,  Paris.  S,  4342,  Le  Paige,  1.  c,  p.  937.  Sed 
vix  apparent  tunc  temporis  Parisiis  licentiati  ex  Ord.  Praem,,  inter  quos  Guillelmus  de  Louvignies,  doctor  decret.  (cf,  Hist. 
litt.  de  la  France,  XXVII,  108  sqq.),  Ricardus  Talhafcrri,  item  decret.  doctor  (Reg.  Clem.  VI,  an.  2,  p.  1,  foL  %&^). 

1.  Guillelmo  de  Louvignies. 


o92.   Bonifacius   VIII  reservat  cancellariam  Parisiensis  ecclesiae,  postquam  magister  Bertaudus  de  S.  Dionysio 
archidiaconatum  in  ecclesia  Remensi  assecutus  fuerit. 

1295,  Novembris  16,  Romae. 

Dilectis  filiis  magistris  in  theologia  canonicis  Parisiensibus.  Inter  cetera  desideria 
cordis  nostri  et  hominis  interioris  affectus  hoc  preter  divinam  gratiam  nimirum  specialiter 
affectainus,  ut  temporibus  nostris  Parisiense  studium  nullum  diminutionis  detrimentum 
incurrat,  set  optatum  de  die  in  diem  auctore  Domino  suscipiat  incrementum,  per  hoc 
enim  veluti  granum  frumenti  procul  dubio  semen  Dei  cadens  in  terram  et  in  fidelium 
compressum  cordibus  consurgit  in  spicam,  per  hoc  veluti  botrus  in  torculari  calcatus 
liquoris  redundat  in  copiam,  per  hoc  triticum  attritum  in  area  in  dominicum  orreum 
excussa  pallea  deporlatur,  per  hoc  aromata  pilo  concussa  odorein  plenius  circumfundunt, 
per  hoc  ipse  regum  et  regnorum  Dominus  honoratur,  et  tain  reges  et  regna  quam  populi 


1295]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  67 

Chrislianoruin  plurimi  floridis  et  fructuosis  proficiunt  incrementis,  cum  non   minus  pru- 

dentum    consilio    quam    strenuitate    robustoruin    regnorum    ipsorum    inoderamina    dispo- 

nantur.  Exultat  igitur  et  in  hoc  mater  ecclesia  que  palmites,  quos  per  hujusmodi  studium 

in   agro   fidei   pUmtat,   in   celeste   phintariuin   sepe   transfert.    Erubescunt  falhices  herelici 

evangelice   quidem   falsarii  veritatis,  quod   sua   mendatia   commenta  vilescunt,    et  conva- 

lescunt  catholica   et  apostolica   docuinenta,   obmutescunt  dolosa   ipsoruin   labia  et  eorum 

confuse    frontes   decidunt  impudentes.    Hiis   etenim   paterna   meditatione   pensatis,    niiper 

dilecto    filio    inagistro   Berlaudo   de   Sancto  Dionisio,  ecclesie  Parisiensis   canceHario,    de 

canonicatu  et  prebenda  ac  archidiaconatu  de  parva  curia  in  ecclesia  Remensi  vacantibus, 

per  proinolionem  venerabilis  fratris  nostri  Rufini  Mediolanensis  archiepiscopi,  qui  cano- 

nicatum,  prebendain  et  archidiaconatum  eosdem  ante  promotionem   hujusmodi  obtinebat, 

auctoritate  apostolica  duximus   providendum,  volentes  quod  idem  magister  B.,  postquam 

canonicatum,  prebendam  et  archidiaconatum  predictos  fuerit  pacifice  assecutus,  cancella- 

riain   Parisiensis    ecclesie,    quain    obtinet  quamque   ex   tunc   eo   ipso    vacare   decrevimus, 

ipsam  ex  tunc  donationi  apostolice  reservantes,  ac  decernentes '  si  secus  de  illa  scienter 

vel  ignoranter  a  quoquam  attemptatum  fuerit,  irritum  et  inane,  omnino  dimittere  teneatur. 

Ut  igitur  faciente  Domino  per  noslre  sollicitudinis  studium  tali  persone  cancellaria  confe- 

ratur  predicta,  que  sit  ut  convenit  litterarum  scientia  predita,  in  judiciis  recta,  in  agendis 

strenua,  ad  mores  composita,  fortis  ad  patientiam,  ad  concordiam  prona  et  virtute  nilens, 

rigida   ad    censuram,    ut    per    sollicltudinem    et    bonitatem    ipsiiis    studiuin    prefatum,    eo 

faciente    qui    potest,   fructus    proferat    quos    optamus    :    discretioni    vestre    per    apostolica 

scripla  mandamus  quatinus  ad  Iioc,  ut  intentionis  nostre  in  hac  parte  proposilum  debilum 

consequatur    effectum,    convenientes    in    uiium    et   inter  vos   tractatu  habito   diligenti,    et 

pensatis  que   in   hoc   pensanda  videritis,  habentes  pre  oculis  solum  Deuin,   in  unam   vel 

duas  aut  tres  concordetis  personas,  quaruin  uni  utpote  eidein  studio  inagis  proficue,  can- 

cellariam  conferre  possimus  eandeni,  personarum  ipsarum  nomina  vcstris  inolusa  sigillis 

nobis   quantocius   transmissuri,    ac    significaturi   nobis   que   earum   ad   hoc    vobis    uliliter 

videatur.  Volumus  autein  ut  per  hoc  venerabili  fratri  nostro  ..  episcopo,  ad  quem  predicte 

cancellarie  collatio  pertinet,  nullum  imposterum  prejudicium  generetur.  Dat.  Rome  apud 

Sanotum  Petrum  xvj  kal.  Deceinbris,  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  un.  1,  ep.  IGG,  fol.  207''.  —  Sbaralea,  Bull.  Ord.  S.  Francisci,  IV,  373.  —  Ibidem  in  fine 
legitur  ;  a  In  eundem  modum  dilcctis  filiis  magistris.  scolaribus  in  sacra  pagina  Parisius  commorantibus.  —  In  e.  m.  dilectis 
filiis  fratribus  Ordinis  Mlnorum  magistris  in  theologia  Parisius  commorantibus.  —  In  e.  m.  dilectis  filiis  fratribus  Heremito- 
rum  Sancti  Augustini  et  aliorum  Ordinum  magistris  in  theologia  Parisius  coinmorantibus.  » 

1,  In  ep.  165,  fol.  207,  Novembris  1  ejusdem  anni,  Bonifacius  magistro  Bertaudo  canonicatum  et  praebcndam  ct  archi- 
diaconatum  de  parva  curia  confert  ita  «  ut  statim  postquam  predictum  archidiaconatum  pacifice  fuerit  assecutus,  cancella- 
riam  Parisiensem  dimitterc  teneatur  ».  In  ep.  167,  Decembris  30,  Bonifacius  inhibet  ci,  ne  deinceps  «  alicui  licentiando  in 
aliqua  facultatum  licentiam  darc  quoquo  modo  presumat  ».  Cf.  Faucon  et  A.  Thomas,  Les  Registres  de  Boniface  VIII, 
n**  8G2.  Fuit  proinde  canccllarius  usque  ad  finem  anni  1295.  Cum  archidiaconus  Remensis  csset,  10  kal.  Jaimarii,  an.  5  ponti- 
ficatus  Bonifacii  VIII,  i.  e.  an.  1299,  Decemb.  23,  factus   est  episcopus  Aurelianensis.    Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  5,  ep.  430. 


68  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1296 

593.   Bonifacius    VIII  Bernardo    de    Got  Albanensi  et    Simoni   Praenestino    episcopis  committit    causam   inter 
monasterium  S.  Germani  de  Pratis  et  Universitatem  pendentem. 

1296,  Februarii  13,  Romae. 

Venerabilibus  fralribus  ..  Albanensi  et  ..  Peneslrino  episcopis  apostolice  sedis  nuntiis. 
Pelitio  dilecloruni  filiorum  ..  abbatis '  et  conventus  monasterii  Sancti  Germani  de  Pratis 
Parisiensis,  ad  Roinanam  ecclesiam  nullo  medio  pertinentis,  Ordinis  Sancti  Benedicti,  nobis 
exhibita  continebat  quod  cum  quondam  ..  abbas  predicti  inonasterii  predecessor'  ipsius 
abbatis  et  idem  conventus  juxta  claustrum  prefati  monasterii  in  fundo  ipsius  quosdain 
muros  facere  seu  edificia  erigere  pro  ipsius  monasterii  comodo  incepissent,  universitas 
inagistrorum  et  scolarium  Parisiensium,  ad  abbatis  et  conventus  ac  monasterii  predic- 
toriim  injurias  aspirantes,  in  hujusmodi  operarios  abbatis  et  conventus  ipsorum  insultum 
arniata  manu  ausu  nephario  facere  presumpserunt,  cujus  insultus  pretextu  inter  personas 
et  vasallos  ac  homines  prefati  monasterii  ex  parte  una,  et  dictos  magistros  et  scolares  ex 
altera,  dissensionis  materia  suscitata,  et  demum  utraque  parte  instigante  huinani  generis 
inimico,  agente  congressum,  quia  duo  ex  scolaribus  ipsis  in  bello  propter  hoc  inito  sicut 
dicitur  ceciderunt,  ac  inter  predictas  partes  dictorum  occisoruin  dissensionum  hujusinodi 
occasione  inaxime  scandali,  materia  succrescente,  demum  mediante  clare  meinorie  Phy- 
lippo  rege  Francorum  et  quibusdam  aliis  bonis  viris  talis  inter  partes  super  hoc  amica- 
bilis  compositio  intervenit,  videlicet  quod  abbas  et  conventus  prefali  in  ecclesia  Vallis 
Scolarium  Parisiens.  in  capella  veteri  Sancti  Martini  sita  juxta  muros  et  ainbitum  predicti 
monasterii,  instituere,  ac  dotare  etiain  iisque  ad  annuuin  redditum'  quadraginta  libraruin 
parisiens.,  de  bonis  prefati  monasterii  tenerentur,  ubi  perpetui  capellani  pro  animabus 
defunctorum  in  divinis  ofliciis  ex  tunc  perpetuo  deservirent  *.  Et  licet  abbas  et  conventus 
predicti  compositionem  hujusmodi  observantes,  capellanias  ipsas  in  ecclesia  et  capella 
prefatis  juxta  ipsius  compositionis  tenorem  fe^cerint  et  dotarint,  tamen  iidem  magistri  et 
scolares  ad  eorundem  abbatis  et  conventus  injurias  intendentes,  juxta  predictam  capellam 
Sancti  Martini,  que  in  loco  diclis  abbati  et  conventui  spiritualiter  et  temporaliter  subjecto 
sita  fore  dinoscitur,  pretextu  talis  capellanie  per  eos  ut  premittitur  in  illa  facte  post 
denuntiationem  novi  operis  quandain  domum,  necnon  et  ante  portam  dicti  monasterii  in 
fundo  ipsius  quoddam  fossalum  de  novo  facere  presuinpserunt,  alias  eis  et  dicto  monas- 
terio  diversas  et  enormes  injurias  irrogando  in  predictoruin  abbatis  et  conventus  ac  ipsius 
monasterii  prejudicium  non  modicum  et  gravamen.  Quia  vero  de  facto  et  facti  circum- 
stantiis  habere  poteritis  notitiam  pleniorem,  nos  nolentes  abbati  et  conventui  prefatis  in 
suo  jure  deesse  qui  sumus  in  illo  omnibus  debitores,  fraternitati  vestre  per  apostolica 
scripta  inandamus  quatinus  partibus  convocatis,  et  super  oinnibus  injuriis  et  gravaminibus 
ab  eadem  Universitate  abbati  et  conventui  ac  monasterio  predictis  illatis,  ac  litibus  el 
questionibus  inter  partes  ipsas  post  factam  compositionem  ipsam  subortis  suminarie  ac  de 
plano  et  absque  strepitu  et  figura  judicii  veritate  diligentius  exquisita,  statualis  super  illis 


1296]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  69 

auctoritate  nostra  vel  amicabiliter  vel  judicialiter  inter  partes  easdem  prout  secundum 
Deum  videritis  expedire.  Contradictores,  etc.  Proviso  quod  omnem  favorem  quem  pote- 
ritis  sine  lesione  justitie  Universitati  eidem,  quam  intime  semper  dileximus  et  diligimus 
ac  diligere  proponimus,  impendatis.  Dat.  Rome  apud  Sanctum  Petrum  id.  Februarii, 
anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  2,  ep.  70,  fol.  16*.   —  Faucon  et  A.  Thomas,  Les  Begistres  de  Boniface  VIII,   n"  954. 

1.  Johannis  II,  qui  eodeii»   anno,    Maii    15,  factus  est  episcopus  Aniciensis.  Reg-.  Vat.   Bonifacii  YIII,  an.    2,   ep.  185.  — 
2.  Gerardus.  Gf.  tom.  I  Chartul.,  n»  480.  —  3.  Reg.  :   «  reddituum  ».  —  4.  V.  ibid.  n"  482. 


594.   Litterae  Universitatis  Paris.  ad  Simonem,  episcopum  Parisiensem,  ut  magistrum  Guidomarum,  magistrum 

in  medicina,  ad  sacros  ordines  promoveat. 

1296,  Martii  22,  [Parisiis]. 

Reverendo  in  Ghristo  patri,  domino  S.,  Dei  gracia  Parisiensi  episcopo,  universitas 
magistrorum  et  scolarium  Parisiensium,  salutem  cum  debita  reverentia  et  honore.  Gum 
capella  quedam  fundari  debeat  proxime  ad  opus  perpetuum  Universitatis  nostre  ex  certa 
summa  pecunie,  que  jam  recepta  est  in  manibus  mercatorum  usque  ad  summam  viginti 
librarum  parisiens.  annui  redditus,  quam  magister  Guidomarus,  magister  in  medicina, 
ex  nunc  recipit  et  recepit  et  recepturus  est  continue  a  mercatoribus  supra  dictis,  donec 
capella  ipsa,  ad  quam  cundem  magistrum  elegimus  nominando,  fundata  fuerit  et  perfecta  : 
paternitatem  vestram  in  Doinino  requirimus  et  rogamus,  quatinus  prefatum  magistrum 
contemplatione  nostra  velitis  ad  omnes  sacros  ordines  promovere  per  intesticia  [sic)  tem- 
porum  successiva ;  sic  ut  anime  pro  quarum  quiete  premissa  capella  jussa  est  fieri  et 
legata,  debilis  sufFragiis  non  fraudentur;  nobis,  si  placuerit,  voluntatis  vestre  benepla- 
citum  super  hiis  rescripturi.  Datum  anno  Domini  millesimo  ducentesimo  nonagesimo 
quinto,  die  jovis  post  Ramos  palmarum. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  IV,  A.  21.  g,  cum  duobus  fragmentis  sigilli  Univers.  e  cera  rubea,  duplici 
cauda  membranacea  appendentc.  . —  Jourdain,  n*'  320. 


595.  Bonifacius  VIII  magistrum  Petrum  de  S.  Audomaro  cancellarium  Parisiensem  instituit. 

1296,  Junii  17,  Anagniae. 

Dilecto  filio  magistro  [Petro]  de  Sancto  Adomaro  cancellario  Parisiensi.  Adjuti  meritis 
proprie  probitatis  non  indigne  speciali  sunt  gratia  prosequendi  ut  et  ipsi  se  gaudeant 
premia  reportare  de  meritis,  et  alii  eorum  exemplo  laudabili  ad  bene  inerendum  pro- 
pensius  animentur.  Hinc  est  quod  dudum  canonicatu  et  prebenda  ac  archidiaconatu  de 
parva  curia  in  ecclesia  Remensi,  quos  bone  memorie  Rufinus  archiepiscopus  Mediola- 
nensis  per  nos  ad  archiepiscopalem  dignitatem  promotus  hujusmodi  promotionis  sue 
tempore   obtinebat,   post  consecrationis   sue   munus  a  nobis  impensum  apud  apostolicam 


70  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1296 

sedeiii  vacantibus,  nos  eosdem  canonicatuin,  prebendain  et  archidiaconatum.dilecto  filio 
magistro  Bertaudo  de  Sancto  Dyonisio  cancellario  Parisiensi  duximus  conferendos. 
Voluimus  lamen  quod  postquam  dictus  inagister  Bertaudus  esset  pacificain  dictoruin 
canonicatus,  prebende  et  archidiaconatus  possessionem  adeptus,  cancellariam  Parisiensis 
ecclesie,  quam  ex  tunc  vacare  decrevimus  et  donationi  apostolice  reservavimus,  oinnino 
dimittere  teneretur.  Cuin  itaque  prefatus  magisler  Bertaudus  dictoruin  canonicatus, 
prebende  et  archidiaconatus  possessionem  sit  pacifice  assecutus,  nos  siquidem  dili- 
genti  indagine  de  pcrsona  ad  cancellariam  ipsam  assumenda  cuin  pluribus  et  pluries 
ad  reformationem  studii  Parisiensis,  quain  optamus,  habita,  ac  vite  meritum  et  scienlie 
donum  aliaque  quibus  juvari  dinosceris  diligentius  attendentes,  ac  volentes  te  propter 
hoc  prerogativa  prosequi  gratie  specialis,  cancellariam  ij)sain  ciim  omnibus  juribus  et 
pertinentiis  suis  tibi  canonico  Parisiensi  auctoritatc  apostolica  conforimus  et  providemus 
de  illa,  ac  dilectum  filium  nostruin  Nicolaum  tituli  Sancti  Laurentii  in  Damaso  presby- 
terum  cardinalem  investimus  pro  te  ac  tuo  nomine  presentialiter  dc  eadeni.  Decernentes 
prout  est  irritum  et  inane  si  secus  de  cancellaria  predicta  a  quoquam  altemptatuin  est  vel 
imposterum  contigerit  attemptari.  Non  obstantibus  quibuslibet  ipsius  ecclesie  Parisiensis 
statutis  et  consuetudinibus  contrariis,  jurainento,  confirmatione  sedis  apostolice,  seu  qua- 
cumque  firmilate  alia  roboratis,  aut  si  pro  aliis  in  eadein  Parisiensi  ecclesia  direximus 
scripta  nostra  seu  si  aliqui  super  provisione  sibi  facicnda  de  dignitate  seu  personatu 
ipsius  ecclesie  dicte  sedis  vel  legatorum  ejus  in  prefata  Parisiensi  ecclesia  generales  vel 
speciales  litteras  impetrarunt,  etiain  si  ad  inhibitionem,  reservationem  et  decretuin  sit 
earum  auctoritate  processum,  quibus  oinnibus  in  assecutionc  dicte  cancellarie  te  volumus 
antefcrri,  set  nulluin  per  hoc  eis  quoad  assecutionem  aliaruin  dignitatum  et  personatuum 
prejudicium  generari,  aut  si  venerabili  fratri  nostro  ..  episcopo  et  dilectis  filiis  ..  decano 
«t  capitulo  Parisiensibus  seu  quibusvis  aliis  communiter  vel  divisim  a  sede  apostolica  sit 
indultuin  quod  ad  receptionem  vel  provisionem  alicujus  ininime  teneantur,  quodque  ad  id 
«ompelli  non  possint  per  litteras  apostolicas  non  facientes  plenain  et  expressam  de  indulto 
hujusinodi  mentionein  ct  quod  de  dignitatibus  seu  personatibus  ad  eoruin  collationem  vel 
presentationein  spectantibus  nulli  valeat  auctoritate  apostolica  provideri,  sive  qualibet  alia 
prefale  sedis  indulgentia  generali  vel  speciali  cujuscunque  tenoris  existat,  per  quaiii 
presentibus  non  expressain  vel  tolaliter  non  insertain  cffectus  hujusmodi  gratie  impediri 
valeat  vel  differri,  et  de  qua  in  nostris  lilteris  mentionein  fieri  oporleat  specialem.  Nulli 
ergo,  etc^  nostre  collationis,  provisionis,  investiture  et  constitulionis,  etc.  Dat.  Anagnie 
XV  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Rcg-.  Vat.  Bonifacii  VHI,  an.  2,  cp.  239,  fol.  58.  —  .^bbas  S.  Victoris  juxta  Parisios,  niagister  Galterus  de  S.  Richario 
Ebroicensis  ct  Andreas  de  Cresciaco  Baioccnsis  ecclesiarum  canonici  ibidem  sub  eadem  tcmporis  nota  cxsecutorcs  consli- 
tuuntur.  —  Cancellaria  Parisiensis  post  recessum  Bertaudi  de  S.  Dionysio  (cf.  supra  n"  592)  vacabat  per  plures  menses. 
Petrus  de  S.  Audomaro  vcrisimiliter  ante  annum  1302,  Jul.  30,  cancellariam  dimisit,  sub  qua  temporis  nota  archidiaconus 
Briae  nominalur.  Guerard,  Cart.  de  Notre-Da>ne  de  Paris,  II,  524.  Eodem  anno  (Aiig.   10)  ejusdcm  sub  nomine  archidiaconi 


1296]  AB     ANNO     MCCI.XXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  71 

(antum,  non  cancellarii,  mentio  fit  in  Obit.  eccl.  Paris.,  apud  Guerard,  1.  c,  IV,  129.  An.  saltem  1303,  Julii  8,  jain  Siinon 
dc  Guibervilla  cancellarius  Parisiensis  eral  (infra  n°  635).  In  charla  supra  n°  556  edita  Petrus  annuineratur  iiitcr  taxatores 
domorum  an.  1289.  Cf.  etiam  Delisle,  Cabinet  des  mss.,  II,  169.  Vivebat  adhuc  an.  1308,  Martii  25,  ut  cx  instruinento  infra 
ad  hanc  temporis  notam  cdito  apparet.  Dc  quodain  ab  co  correcto  ct  perfccto  opcre  magistri  Profacii  Massiliensis  cf.  Hcnan 
in  Hist.  lilt.  de  la  France,  XXVII,  612  sq. 


596.  Bonifacius  VIII  magistro  Petro  de  Croc,  t/ui  in  studiis  «  sic  utiliter  profecit  quod  theologice  facultatis 
magisterium  laudahiliter  ohtinuisse  dinoscitur  »,  canonicatum  ecclesiae  Parisiens.  ac  praebendam,  si  ijua 
vacatj  confertj  «  non  ohstante  quod  in  ecclesia  Claromontensi  canonicatum  et  praebendam  ohtinet  ». 

1296,  Junii  18,  Anagniae. 

Dil.  fil.  inagistro  Petro  de  Croc,  canonico  Parisiensi.  Quia  veniistate  inorum  ....  Dat. 
Anagnie  xiiij  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  2,  ep.  229,  fol.  56.  —  A.  Thomas  in  Melanges  d'archeologie  et  d'hist.,  II,  119.  IUe  Petrug 
idem  cst  ac  Petrus  de  Alvernia,  cujus  infra  n"  616,  nota  8,  mentio  fit.  Beneficia,  sed  non  canonicatum,  dimittere  debuit. 
Ptolomaeus  Lucensis  in  Hist.  eccl.,  I.  23,  cap.  11,  dicit,  Pctrum  de  Alvernia  demum  fuisse  episcopum  Claromontensem. 
Quitif-Echard,  I,  489,  et  Hist.  litt.  de  la  France,  XXV,  98,  contradicunt,  quia  episcopus  Claromontensis  crat  canonicus  Claro- 
montensis.  (Originale  ad  regein  in  Arch.  nat.  Paris.,  J.  702,  n»  136;  ad  Petrum  ipsum  in  Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  7, 
an.  1302,  Januarii  21),  noster  tamen  Petrus  canonicus  Parisiensis,  ut  cx  mss.  apud  Quctif-Echard  et  in  Hist.  litt.,  1.  c.,  p.  112, 
apparet.  Ex  epistola  supra  indicata  quaestio  solvitur.  Cf.  praeterea  n^  590,  nota  3. 


Ot?/.  Litlerae  Philippi  IV,  Francorum  regis,  ad  hallivum  Viromandiae,  ut  illi  de  progenie  Porcelletorum,  ville 
Sancti  Quintini,  persolvant  universitati  magislrorum  et  scholarium  Parisiensium  mille  libras  parisiens. 
propter  interfectionem  .Simonis  de  Messemy,  magistri  artium. 

1296,  Augusti  23,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gracia  Francoruni  rex  ..  ballivo  Vironiandie  saluteni.  Meniiniinus  alias 
tibi  scripsisse  quod  tu  coinniunitalem  ville  Sancli  Quintini  ad  reddendum  et  tibi  deli- 
berandum  inille  libras  parisiens.,  in  quibus  dicta  cominunitas  universitali  magistrorum 
et  scolariuin  Parisiensium  ratione  condeinpnationis  facte  propter  inortem  magistri 
Symonis  de  Messemy,  teneri  dicebatur,  absque  dilatione  compelleres.  Scire  te  volumus, 
quod  nos  per  aliquos  de  nostro  consilio,  quibus  fidein  adhibemus,  sumus  informati, 
quod  illi  de  progenie  Porcelletorum  ville  Sancti  Quintini  non  solum  in  dictis  mille  libris, 
immo  in  inille  et  centum  libris  parisiens.,  ratione  predicte  condempnationis  dicte  Univer- 
sitati  tenentur,  et  non  communitas  supra  dicta.  Quare  tibi  mandamus  quatinus  de  hujus- 
inodi  mille  et  centum  libris  parisiens.  facias  seu  fieri  facias  assisiam  super  illos  de 
progenie  Porcelletoruin  predictoruin,  et  ipsos  portionein  secundum  assisiam  tuain  eorum 
cuilibet  secunduin  facultates  suas  iinpositam  de  dictis  mille  et  centuin  libris  ad  reddendum 
et  tibi  deliberanduin  absque  dilatione  qualibet  coinpellas,  dictam  pecunie  suinmam,  quam 
citius  recepta  fuerit  et  collecta,  dilectis  et  fidelibus  thesaurariis  nostris  Luperam  Iransinia- 
surus  in  deposito  servandam  ibidem,  donec  aliud  super  hoc  duxerimus  ordinanduin.  Et 
dictain  coinmunitatem  dicte   ville  Sancti    Quintini  super  hoc,   occasione  condeinpnationis 


72  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  L1296 

dicte,  decetero  iion  inolestes,  nec  perturbes,  nec  perinittas  ab  aliquibus  molestari.  Actum 
Parisius  die  jovis  post  octabas  festi  Assumptionis  beate  Marie  Virginis,  anno  Doinini 
M°CC°  nonagesimo  sexto. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  IV,  A.  21.  i.  Decst  sigillum.  Infra  :  «  Pcr  magistrum  J,  dc  Ribodimonte  ».  — 
Jourdain,  n"  322.  —  An.  setjuenti,  Fcbr.  18,  ballivo  Viromandiae,  successori  superioris,  scribit  pecuniam  non  csse  adhuc 
solutam,  eumque  summam  praedictam  celeriter  levare  ct  thesaurariis  suis  Parisios  mittere  debere.  Originale  in  Arch. 
Univers.  Paris.,  theca  IV,  A.  21.  h.  Infra  :  «  Per  dominum  Autissiodorenscm  et  R.  Barbo  ».  Jourdain,  n"  325.  Idem  prae- 
ceptum  Dccembris  6  repetit  (Originale  ibid.  A.  21.  1.,  Jourdain,  n»  331),  et  an.  1298,  Januarii  18  (pracposito  S.  Quintini 
scribens).  jubens  ballivum  dictas  mille  et  centum  libras  ipsis  magistris  et  scholaribus  vel  corum  certo  mandato  reddere,  compel- 
lentem  omnes  qui  sint  compellendi.  (Originale  ibid.  A.  21.  k.  Jourdain,  n"  332).  In  his  tribus  instrumentis  scholaris  dicitur 
«  de  Maissemiaco  »  vei  «  de  Maixemiaco  ». 


598.  «  Isti  sunt  libri  theologiae  quos  cancellarius  Parisiensis  custodit  per  manum  suam  accommodandos 
pauperihus  scholaribus  Parisius  in  facultale  theologie  studentibus,  quos  libros  magister  Petrus  de  Sancto 
Audomaro,  cancellarius  Parisiensis,  recepit  a  capitulo  per  manus  magistrorum  G.  Chaucon  et  Stephani  de 
Guiberyilla,  canonicorum  Parisiensium,  anno  Domini  MCC  nonagesimo' sexto,  die  jovis  in  crastino  festi  Decol- 
lationis  beati  Johannis  Baptiste  ». 

1296,  Augusti  30. 

Livre  noir  in  Arch.  nat.  Paris.,  LL.  177,  p.  3.  —  Gu<irard,  Cartul.  de  Nolre-Dame,  III,  3'i9,  ubi  totum  documentum 
cxscriptum  inveneris.  Praetcr  Quatuor  libros  Sententiarum,  «  Originale  Sententiarum  magistri  Petri  Lombardi  in  quodam 
libro  cooperto  corio  vitulino  jam  quasi  depilato  cum  clavis  rotundis  de  cupro  »,  Summam  de  vitiis  et  virtutibus  et  Uistoriam 
scholasticam,  Biblia  sacra  cjusque  libri,  cum  vel  sine  glossa,  afTcruntur.  Catulogus  in  summa  convenit  cum  illo  in  tom.  I 
Chartul.  p.  493  sq.  publicato.  Hazon,  ^loge  hislorigue  de  VVniversite  de  Paris  (discours  prononc^  le  11  Octob.  1770), 
p.  57,  asserit  :  «  On  garde  son  (de  Pierre  Lombard)  livre  en  original  en  quatre  petits  volumcs  dans  la  bibliothcque  du 
chapitre  de  Nolrc-Dame;  il  est  couvert  d'une  peau  de  veau  usee,  arr4ti5e  avcc  des  clous  de  cuivre  u  tfite  ronde,  cnfoncds  dans 
la  couvcrture  qui  est  de  bols  ».  At  Hazonem  fugit  codices  Nostrae  Dominac  jam  ab  an.  175G  regi  Ludovico  XV  a  canonicis 
concessos  esse  (Delisle,  Cab.  des  mss.  I,  426);  unde  vero  de  quatuor  voluminibus,  cum  de  uno  volumine  quatuor  libros 
continente  ex  antiquiore  documento  cogitandum  sit,  loquatur  ignoramus. 


599.   Statutum  dc  debitoribus  nationis  Normannorum. 

1296,  Octobris  3,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  nos  oinnes  et  singuli  magistri  nacionis 
Normannorum  Parisius  actu  regentes  in  artiuin  facultate,  salutem  in  Doinino.  Gum  bonum 
communius  eoque  divinius,  et  pax,  velud  aliquid  tranquillius,  bono  privalo  seu  discordie 
preferuntur  bonitate,  ne  bonum  commune  nostre  nacionis  per  maliciain  oflicialiuin  seu 
dispensatorum  vel  ministratorum  imposterum  valeat  vel  contingat  dissipari,  et  ne  pacis 
lianquillitas  in  litem  inter  magistros  nostre  nacionis  divertatur  :  nos  oinnes  et  singuli 
magistri  dicte  nacionis,  per  procuratorem  ejusdem,  apud  Sanctum  Julianum  Pauperem, 
die  mercurii  post  festum  Sancti  Remigii,  per  servientem  juratuin  sufRcienter  et  specialiter, 
ut  moris  est,  ad  ordinandum  et  dispensandum  vocati,  de  communi  consensu  omnium 
nostrum  per  procuratorem  a  quolibet  magistrorum  nostrorum  sufficienter  et  specialiter 
requisito,  nullo  reclamante,  pro  bono  communi  tocius  nostre  nacionis  in  eodem  loco 
statuimus,  consensimus  et  ordinavimus  que  sequntur. 


1296]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  73 

In  primis  statuimus,  ut  quicunque  debitores  in  nostra  nacione  regcntes,  qui  in  aliquo 
nostre  nacioni  fuerint  obligati,  sive  racione  procuracionis,  seu  mutui,  seu  racione  scolarum 
vel  cujuscunque  officii,  sou  qualibet  alia  de  causa,  ab  omnibus  actibus  scolasticis  univer- 
saliter  et  ab  omni  consorcio  nostre  nacionis  ex  nunc  se  noverint  alienos;  et  ipsos  ex  nunc 
a  nostro  consorcio  et  ab  omnibus  actibus  supra  dictis  privamus,  privatos  denunciamus,  u( 
nec  legere  nec  resumere,  nec  in  aliquo  nobiscum  communicare  valeant,  nisi  infra  octo 
dies  post  tempus  officii  sui,  si  quod  habuerint  officium,  complete  satisfecerint  nacioni; 
si  autem  officium  non  habuerint,  nisi  infra  octo  dies  post  monitionem  a  procuratore  sibi 
factam,  satisfecerint  nacioni  complete  de  omnibus  in  quibus  eidem  extiterint  obligati. 
Si  vero  sint  aliqui  debitores  predicte  nacioni  obligati,  qui  vel  incipere  noluerint,  vel 
actu  regendi  quem  hactenus  habuerint,  resumere  non  curaverint,  contra  omnes  illos, 
sicut  ibidem,  ordinavimus,  ut  procurator  quilibet  in  tempore  sue  institucionis,  per  suum 
juramentum  obligetur,  quatenus  contra  omnes  tales  debitores  [actu]  non  regentes, 
omnibus  viis  seu  modis  quibus  poterit,  coram  quibuscunque  judicibus,  procedat  bona 
fide,  quantum  poterit;  et  quantum  in  ipso  erit,  per  juramentum  suum  procurabit,  ut 
predicte  nacioni  omnes  debitores  satisfaciant  competenter.  Statuimus  insuper,  ut  nomina 
omnium  determinantium  nostre  predicte  nacionis  in  compoto  examinatorum  eorundem 
in  presencia  nacionis  ad  hoc  vocate  legantur,  et  in  papiro  ad  hoc  ordinato  inscriptis 
decetero  redigantur.  Statuimus  nichilominus,  ut  quilibet  procurator  predicte  nacionis  sue 
in  principio  sue  institucionis  seu  creationis  ad  predictas  moniciones  faciendas,  et  ad  omnia 
predicta  exequenda  suo  speciali  juramento  obligetur.  Inhibuimus  insuper  iisdem  servien- 
tibus  nostre  nationis,  tam  bedello  quam  subbedello,  sub  pena  juramenti,  ne  aliquis  ipsorum 
bedellorum  hujus  debitores  nacioni  obligatos,  et  a  nobis  jam  privatos,  ad  aliquos  actus 
nostre  nacionis  monere  seu  citare  presumat.  Predicta  vero  omnia  servare  nos  omnes  et 
singuli  magistri  nacionis  nostre  promisimus,  pro  nobis  et  nostris  successoribus  incepturis 
seu  resumpturis,  fide  preslila  corporali,  quantum  de  jure  possumus  et  debemus,  ncc  ordi- 
nacioni  predicte  seu  statuto,  occasione  alicujus  condicionis  tacite  vel  expresse,  contraire. 
In  cujus  rei  testimonium  sigillum  nostre  nacionis  presentibus  duxinuis  apponendum.  Datum 
anno  Domini  millesimo  CC°  nonagesimo  sexto,  die  mercurii  post  festum   Sancti  Remigii. 

Cod.  Harcur.,  fol.  139.  —  Jourdain,  n»  324,  ubi  perperam  G  Octobris. 


tJUU.   Bonifacius  VIII  decanum,  cantorem  et  cancellarium  ad  residendum  in  ecclesia  Parisiensi  obligat. 

1296,  Decembris  18,  Romae. 

Ad  perpeluam  rei  memoriam.  Digna  nos  provocat  ac  excitat  ratio  legitima  et  efficax 

animuni  causa  movet,  ut  inter  ceteras  orbis  ecclesias,  quibus  nos  pretulit  benigna  clementia 

Salvatoris,    Parisiensem    ecclesiam    favoribus    prosequamur    eximiis,    et    ad    statum     ejus 
«*  Chan.   Univ.  Paris.  II,  1.  10 


74  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  L1296 

votivum    et   prosperum    vigilantibus    sludiis    intendamus.    Non    enim    de    nostri    sacrario 

pectoris  oblivio  dampnosa  subripuit,  quin  potius  tenaci  memoria  retinemus,  quod  ejusdem 

ecclesie  copiosa  benignitas  nos  olim,  dum   in  minoribus  ageremus,  de  ipsius  honorabili 

gremio  existentes  fovit  et  tractavit  ut  filium,  maternis  pavit  et  refecit  uberibus,  respexit 

gratiis,  beneficiis  honoravit.  Ideoque  non  immerito  illam  infra  caritatis  viscera  gerimus  et 

specialis  favoris   aflluentia    confovenius    apostolice    sedis    partes    solertius    adhibendo,    ut 

ejusdem  status  ecclesie  honoris  multiplicis  incrementa  suscipiat,  felicibus  fulciatur  even- 

tibus,  et  successibus  prosperis  fecundetur,  ut  ipsa  quasi  per  condigne  retributionis  officium 

in  nobis  gratiosum  patris  afTectum  per  effectum  inveniat,  que  anteactis  temporibus  nostro 

dulcia    matris    ubera    gustui    propinavit.    Sane    considerantes    attentius   ut    infra    claustra 

pectoris   sollicite    revolventes,   quod    in    prefata    Parisiensi    ecclesia,    in   qua    prout   nobis 

hactenus    in    illa    prescntibus    proprius    indicavit    aspectus    et    facti    evidentia    revelavit, 

copiosus  et  laudabilis  canonicorum  et  aliarum  personarum  numerus  in  illa  degentium  ad 

Dei  laudem  et  gloriam  jugiter  conservatur*,  necessaria,  utilis  et  fructuosa  quam  plurimum 

fore  dinoscilur  decani,  cantoris  et  cancellarii  corporalis   sedulaque  presentia,  consideratis 

et  discussis  altentius  iis  que  ad  eorum  noscuntur  officia  pertinere,  pensantes  etiain  quod 

ecclesia  supradicta  favente  illo  a  quo  bonorum  omnium  dona  manant,  facilius  et  commodius 

poterit  grata  in  spiritualibus  et  temporalibus  incrementa  suscipere,  si  persone,  dignitates 

seu  personatus  in  eadem   ecclesia  obtinentes,  cum   ipse   potioribus   soleant  rutilare  virtu- 

tibus  et  altiori  clarere  cumulo  meritorum,  residentiam  inibi  faciant  personalem  :  apostolica 

auctoritate   statuimus  et  cliam   ordinainus  ut  decanus,  cantor  et  cancellarius  ipsius  Pari- 

siensis  ecclesie,  qui  pro  tempore  fuerint,  residere  continue  in  ecclesia  ipsa  personaliter 

teneantur',  quodque  de  hoc  in  sue  institutionis  initio,  nichilominus  in  capituli  Parisiensis 

presentia,  prestent  corporaliter  juramentum ;  et  quod  etiam  contra  hujusmodi  statutum  et 

ordinationem  littcras  vel  privilegia  quelibet  ab  apostolica  sede  vel  legatis  ipsius  per  se  vel 

alium  aut  alios  nullatenus  impetrabunt,  nec   utentur  privilegiis  vel  indulgentiis   quibus- 

cunque    personis,    quibuslibet    ecclesiasticis    vel    secularibus    cujuscunque    conditionis, 

preeminentie,  dignitatis  aut  status  a  prefata  sede  concessis  hactenus,  vel  in  posterum  conce- 

dendis.    Indulgemus    tamen    decano,    cantori    et   cancellario    supradictis,   ut   per    duorum 

mensium  spacium  annis   singulis  liceat  extra  prefatam  Parisiensem  ecclesiam  ad  promo- 

tionem    negotiorum    suorum    libere    commorari,    de    cotidianis    distributionibus    ejusdem 

ecclesie  nichil  tunc  lemporis  percepturi.  Tempus  vero  quo  decanum,  cantorem  et  cancel- 

larium  prelibatos  pro  capituli  sepefati  negotiis  de  ipsius  licentia  speciali  fortassis  abesse 

contigerit  ab   ecclesia  memorata,  in  eadem   residentia   computetur,  ipsique  distributiones 

percipiant  et  habeant  supradictas,  nec  liceat  prenominatis   decano,  cantori  et  cancellario 

simul  per  duos  menses  cosdem   se   ab   ecclesia   ipsa   quomodolibet  absentare,   set  aliquo 

eorum  absente  rcliqui  resideant  interim  ineadem.  Ut  autem  hujusmodi  statutum  et   ordi- 

natio  nostra  robur  obtineant  perpetue  firinitatis,  nos  auctoritate  predicta  irritum  et  inane 
10.  .    . 


1297]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCI,.  75 

decernimus  quicquid  contra  ea  vcl  eoruni  alteruin  a  quoquam  contigerit  attemptari.  Nulli 
ergo,  e/c,  nostri  statuti,  ordinationis,  concessionis,  inhibitionis  et  constitutionis,  etc.  Dat. 
Rome  apud  Sanctum  Petrum  xv  kal.  Januarii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  Vlir,  an.  2,  ep.  578,  fol.  135''.  —  Hcraeraeiis,  De  academia  Parisiensi,  p.  100;  Bulaeus,  III,  511 
(ambo  sine  temporis  nota),  sicut  et  Faucon  et  A.  Thomas,  Les  Itegistres  de  Boniface  VIII,  n°  1469,  fragraentum  afferunt. 
Jourdain,   n"  321,  perperam  ad  an.  1295. 

1.  Conversatur?  —  2.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  n»  6. 


6Ul.   P/iilippus  IV,  Francorum  rex,  omnibus  justitiariis  injungit  ne,  durante  hello,  magistri  et  scholares  Parisiis 
vel  Aureliae  studentes  ab  eisdem  molestentur. 

1297,  Februarii  25,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francoriim  rex.  Universis  justiciariis  et  ministris  nostris,  ad 
quos  presentes  littere  pervenerint,  salutem.  Etsi  cunctos  bonoruin  [sic)  arliuin  studiis 
insistentes,  illius  libenti  animo  prosequimur  exhibitione  favoris,  per  quein  a  molestiis, 
quibus  a  laude  dignis  possent  operibus  relrahi,  preservcntur,  illis  tamen  qiii  scolasticis 
disciplinis  insistunt,  oportunum  quem  suis  videntur  mcritis  proinereri  favorem,  eo  libencius 
exhibemus,  quo  magis  operam  dando  sapientie,  in  qua  noster  assidue  delectatur  afTectus, 
nostre  gratie  se  coaptant.  Ea  propter  ne  pretextu  rebellionis  Guidonis  quondam  Flandrie 
comitis'  vel  aliorum  nobis  adversantium  quorumcunque  inagistros  et  scolarcs  Parisius 
et  Aurelianis  studentes  seu  famulantes  eisdem,  undecunque  traxerint  origincm,  molestari 
contingat,  ipsos  in  Parisiensi  et  Aurelianensi  studiis  sub  nostra  volumus  protcctione 
manere,  vobis  et  vestrum  singulis  precipiendo  mandantes  quatinus  magistros  et  scolares 
predictos  ac  famulantes  eisdem,  qui  in  eisdem  studiis  voluerint  laudabiliter  conversari,  ab 
injuriis  et  violentiis  defendatis,  nuncios  eorum  pecuniam  sibi  Parisius  et  Aurelianis  et  alia 
necessaria  afferentes  cum  patentibus  litteris,  quas  ipsos  ad  partes  Flandrenses  mittere  vel 
de  partibus  ipsis  ad  eos  Parisius  et  Aurelianos  mitli  continget,  omni  tamen  suspicione 
carentibus,  eundo  et  redeundo  transire  more  solito  permittentes.  Actum  Parisius  xxv  die 
Februarii,  anno  Domini  M°CC°  nonagesimo  sexlo. 

Orig-inale  in  Aroh.  Univers.  Paris,,  theca  IV,  A.  27.  e.  Deest  sigillum.  In  parte  aversa  ;  «  Littera  do  salvo  conductu 
scolarium  Flandrensium  antiqua  ».  — ■  Recueil  des  pri^cilcges  de  V Universite',  p.  75,  ubi  perperam  «  27  die  Februarii  ». 
Bulaeus,  V,  790. 

1.  Gui  de  Dampicrre.  Cf.  Boutaric,  La  France  SOlis  PJiilippe  le  Bel,  p.  39'4  sqq.  Comcs  Flandriae  jam  ab  .anno  1294 
partes  Anglorum  tenebat. 


60^.    Charta  de  modo  coiifocandi  decanum  ct  magistros  facultatis  theologiae  ad  comitia  generalia. 

1297,  Mariii  7.  [Parisiis]. 

In   nomine  Domini,  ainen.  Anno  ejusdem   millesimo  ducentesimo  nonagesimo  sexto, 
indictione  decima,  die  jovis,  septima  mcnsis  ^larlii,  pontificatus  domini  Bonifacii  pape  YIII 


76  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1297 

anno  tercio,  in  presentia  mei  notarii,  et  testium  subscriptoruin,  discretus  vir  magister 
Jotiannes  de  Hourle,  tunc  rector  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisiensium, 
venerabili  et  discreto  viro  domino  Philippo,  archidiacono  Brie  in  ecclesia  Parisiensi, 
doctori  et  actu  regenti  Parisius  ac  decano  in  theologica  facultate,  dixit  et  nunciavit  seu 
insinuavit,  quod  expediens  erat  die  crastina,  hora  tercia,  apud  S.  Maturinum,  congrega- 
tionem  haberi  generalem,  et  quod  ibidem  idem  decanus  vocaret  magistros  dicte  theologice 
facultatis  pro  quibusdam  certis  articulis  inibi  pertractandis,  videlicet  pro  discordia  seu 
contentione  quain  dicebat  esse  inter  facultatem  eamdem  ex  parte  una,  et  facultatein 
artistarum  ex  altera,  pro  platea  S.  Germani  de  Pratis,  et  aliis  urgentibus  negociis  incum- 
bentibus  dicte  Universitati  tractari  ibidein,  que  dicto  archidiacono  idem  rector  expressit  : 
eodem  decano'  respondente,  secundum  quod  alias  super  hoc  responderat,  quod  ordinatum 
fuerat  alias,  ut  dicebat,  inter  inagistros  dicte  theologice  facultatis,  quod  ipse  decanus,  eo 
modo  quo  petebat  idem  rector,  dictos  magistros  theologicos,  ad  congregationem  hujus- 
modi  convocare  non  poterat  nec  debebat  :  unde  valde  dolebat,  ut  dicebat.  Postmodum 
vero,  diclus  rector  demum  et  ultiino  el  ilia  vice  pro  omnibus  ut  dicebat,  ex  parte  Univer- 
sitatis,  ac  vice  et  noinine  ipsius  et  pro  ipsa,  prefato  decano  nuntiavit  et  insinuavit,  ut  ipse 
decanus  peremptorie  et  personaliter  compareret,  die,  hora  et  loco  predictis,  se  excusa- 
turus  super  premissis,  et  propositurus  ibidem  que  ad  excusationem  hujusmodi  propo- 
nenda  videret;  alioquin  ipsa  Universitas,  absque  alia  requisitione  seu  insinuatione  dicto 
decano  decetero  super  hiis  ulterius  facienda,  procederet  conlra  ipsum  archidiaconum,  ut 
dicebat,  prout  de  jure  poterit  aut  debebit.  Ad  que  idem  archidiaconus  respondebat,  quod 
magistri  in  theologica  facultate  regenles  per  rectorem  Universitatis,  quin  pocius  per 
bedeUum,  ad  congregationem  aliquatenus  vocarentur,  nunquam  visum  fuit  Parisius  nec 
auditum'.  Actuin  et  datuin  Parisius,  in  doino  ipsius  archidiaconi,  sita  in  claustro  ecclesie 
Parisiensis;  presentibus  discretis  viris  Syinone  Anglico,  Anglicorum,  et  Thoma  Picardo, 
Picardorum  nationum  bedellis,  et  aliis  ibidein  astantibus  testibus  ad  premissa  vocatis 
specialiter  et  rogatis. 

Ego  Aubertus  de  Maconvilla,  clericus  Rothomagensis  diocesis,  apostolica  publicus 
auctoritate  notarius,  preinissis,  ut  supra  scribuntur,  interfui,  eaque  propria  manii  scripsi 
et  publicavi,  meoque  signo  consueto  signavi  rogatus. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  2.  b.  —  Jourdain,  n*»  327. 

1.  «  Dccano  »  sicut  et  in  sequentibus  supcr  rasuram,  cum  prius  «  archidiacono  »  vcl  «  archidiaconus  »  scriptum  esset. 
—  2.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  p.  xxv. 


1297]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  77 

603 .  Philippus  IV,  Francorum.  rex,  privilcgia  magistris  et  scholarihus  Parisiens.  a  regibus  concessa  recognoscit 
et  confirmat. 

1297,  mense  Maio,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorinn  rex.  Notuin  faciinus  universis  tam  presentibus  quain 
futuris,  quod  nos  litteras  inclite  recordationis  prekarissimi  domini  et  genitoris  nostri 
Philippi  regis  Francorum  vidimus  in  hec  verba  : 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex,  etc.  iit  supra  tom.  I,  n"  466. 

Nos  autein  premissa  omnia  rata  et  grata  habentes  ea  volumus,  et  tenore  presentiuin 
approbamus.  Quod  ut  raluin  et  stabile  perseveret  sigilhim  nostrum  fecimus  presentibus 
hiis  apponi.  Actum  Parisius  anno  Domini  millesimo  ducentesimo  nonagesimo  septimo, 
mense  Maio. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paiis.,  M.  66',  n"  9.  Sigillum  cer.  vir.  col.  filis  seric.  riib.  et  virid.  col.  appenditur.  In  plica  : 
n  De  mandato  magistri  G.  de  Crisp.  ».  n  Collatio  facta  est  per  G.  de  Dol.  ».  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.,  signat.  A.  6.  c. 
Arcb.  Univ.  Par.,  Iheca  IV,  A.  21.  c,  nunc  Vidimus  pracpositi  Parisicnsis,  Guillaume  Thibaut,  an.  1299,  Septembris  12,  quod 
Jourdain  n"  334  publici  juris  fecit. 


604.    Quidam  magislri  in  theologica  facultate  Parisiensi  dctcrminanl  Bonifacium  VIII  illegitime   ad  papatum 
ingressum  esse. 

1297,  anfe  Junii  15. 

Scimus  haec  ex  Instrumento  Proccssus  contra  Bonifacium  VIII,  an.  1311,  April.  14-24,  in  Arch.  Vat.,  Instr.  misc,  C, 
fasc.  47.  —  Bibl.  Barbcrin.,  XXXIII,  75;  ex  hoc  apographo  C.  Hofler  in  Abhandl.  d.  hist.  Cl.  der  k.  bair.  Akad.  d. 
Wissensch.,  III,  3  (1843),  p.  45  sqej.  —  Occasione  qua  duo  cardinales  Columnenses  litteras  Jun.  15  regi  Philippo  miscrunt 
«  requirebant  eum  quod  placeret  sibi  veritatem  denunciationis  facte  per  ipsos  qtxam  ipse  idem  rex  significaverat  et  miserat 
fore  determinatam  per  magistros  Paris.  prosequi  viriliter  »,  etc,  «  Ex  quo  Bonifacius  scivit  de  Franeia  dcterminationem 
magistrorum  esse  factam  contra  eum...  ipse  precipitavit  processus  contra  cos  (Columnenses)  »  (fol.  6'').  Columnenses  auda- 
ciores  fiebant  «  propter  determinationes  magistrorum  significatas  eidem  (Bonifacio)  et  denunciatas  per  nuncios  ipsius  regis  ». 
Bonifacius  «  diversos  magistros  et  doctores  theologie  hoc  determinantes  capi  fecit  et  mori  in  carcere...  sicut  fratrem  Gentium 
(Genctium?)  de  Ordine  Minorum,  fr.  Petrum  de  .\dria  (.\ndria.'  Quetif-Echard,  I,  532)  de  Ordine  Predicatorum,  et  quemdam 
alium  magistrum  in  theologia  de  Ord.  Cisterc,  quem  in  carcere  mori  fecit.  Super  predictis  miserunt  ad  regem  cardinales  de 
Columpna  dominum  Thomam  (de  Monte  Nigro,  archidiaconum  Rothomag.)  cum  instrumentls  denunciationum,  propositionum 
et  appellationum  predictarum  ».  Quaedam  saltem  determinatio  quorumdam  magistrorum  crgo  Parisiis  facta  est  non  diu 
antequam  Columnenses  suas  lilteras  in  n**  sequcnti  editas  Parisios  mlserunt,  eaque  de  eodem  argumento  habebatur,  dc  quo 
et  duo  Columnenses  agcbant,  nempe  Coelestinum  papam  V  suggerente  Bonifacio  nequaquam  de  jure  renuntiasse,  proindeque 
Bonifacium  illegitime  ad  papatum  ingressum  essc.  Apparet  hoc  ex  codem  processu  (fol.  lO*"),  ubi  dicitur,  regem  Philippum 
necessario  debuisse  ecclesiae  Dei  subvenire,  «  precipue  postquam  per  magistros  Parisiens.  de  illegilimo  suo  (Bonifacii) 
ingressu  determinatum  fuit  et  ipse  habere  voluit  et  sibi  tradi  fecit  dctcrminationem  magistrorum  sigillatam  ».  Fol.  16  epi- 
scopus  Baiocensis  declarat  ;  «  Plures  magni  doctorcs  de  hoc  disputaverant  et  eorum  deterniinaliones  ad  dictum  dominum 
rcgem  dicebantur  contra  ipsum  Bonifatium  quoad  illegitimum  ingrcssum  ad  papatum  pcrvenisse  ».  Sed  ubinam  cxistunt  hae 
determinationes  ?  Certe  non  omnes  magistri  determinaverunt,  et  illi  duo  fralres  Minorum  et  Praedicatorum,  quorum  nomina 
Golumnenses  afferunt,  non  erant  magistri,  fortasse  baccalarei.  Caeterum  exstat  Aegidll  Romani  de  Columna  opus  He  Henun- 
ciatione  papae  (in  Roccaberti  Bibl.  maxima  pontificia,  II,  1  sqq.)  scriptum  contra  quosdam  «  moderni  temporis  dc  suo 
sensu  nimium  confidentes  »,  quorum  solvit  rationes  eo  argumento  quod  summus  pontifex  renuntiare  non  possit,  probatque  a 
«;hristianis  summum  praesulcm  Bonifacium  ut  caput  legitimum  recognoscendum.  Sic  ct  codem  tempore,  licet  non  Parisiis, 
fr.  Petrus  Johannis  Ollvi,  Ord.  Mln.,  determinavit,  papam  renuntiare  posse  papatul,  «  ita  quod  ipso  vlvente  alter  sibi  substi- 
tuatur  ».  Cod.  Vat.  lat.  498G,  fol.  85  sqq.  Cf.  Ehrle  in  Archiv  fiir  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  d.  Miltelalt.,  III,  500,  525 
sqq.,  et  Insuper  Jourdain,   Un  ouvrage  inedit  de  Gilles  de  Rome  (Paris,  185S),  p.  5. 


78  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1297 

604  .  Duo  dejecti  cardinales  de  Columna  in  litteris  ad  Universitatem  Parisiens.  directis  enumerant  mala  sibi 
a  Bonifacio  VIII,  quem  de  muttis  excessibus  accusant,  inflicta ;  requirunt  ut  cito  congregetur  universale 
Concilium. 

1297,  Junii  15,  Praenesti. 

Venerabilibus  viris  cancellario,  coUegio  inagistrorum  et  scolarium  studii  Parisiensis 
miseratione  divina  Jacobus  S.  Marie  in  Via  lata  et  Petrus  S.  Eustachii  diaconi  cardinales, 
salutem  et  sinceram  in  Domino  caritatem.  Intendite,  quesumus,  voci  oracionis  nostre, 
imitatores  justicie,  magistri  necnon  discipuli  veritatis,  ut  justiciam  cause  nostre,  immo 
verius  sponse  Christi,  et  iniquitatem  Benedicti  Gaytani',  generalis  istius  ecclesie  non 
presulis  sed  tyramni,  qui  per  solum  nephas  Romanam  tenet  ecclesiam  occupatam,  tam 
vos  quam  reges,  principes  orbis  et  populi  in  considerationis  recte  statera,  veritate  veruin- 
ptamen  vestrum  concomitante  judicium  appendatis  ....  Sed  attendite  fortes  et  indefessi 
veritatis  atlete,  qua  veritate  veritatis  inquisitores,  scismatici  vel  heretici  judicantur  .... 
Advertat  igitur  erga  Deum  et  ecclesiam  sanclam  suain  vestra  fida  discretio  et  assistat 
ecclesie  sue  matri,  ut  Christi  sponse  redemple  sanguine  sponsi  sui  non  nisi  verus  et  legi- 
timus  vere  et  legitime  ac  canonice  pastor  presit,  remoto  et  abjecto  illicito  ac  illegitiino 
detentore.  Et  ne  prophanentur  ulterius  ecclesiastica  sacramenta,  omnes  actus  ejusdem 
Benedicli,  prout  ipsi  per  nos  juste  interdictum  extitit,  suspendantur.  Et  detur  efficax 
opera,  ut  cito  congregetur  universale  Concilium,  ut  per  ipsum  omni  errore  seposito 
necnon  de  nullitate,  iniquitate  et  injusticia  processus  hujusmodi  contra  nos  de  facto 
presumpti,  veritas  declaretur.  Et  interim  ei  qui  non  habct  auctoritatem  summi  pontificis, 
quamvis  locum  huc  usque  temere  de  facto  detineat,  nullus  obediat  quomodolibet  vel 
intendat,  in  hiis  maxime  ubi  periculum  vertitur  animarum.   Data  Penestre,  xv  die  Junii. 

Originale  in  Arch.  Vat.,  Inslr.  inlscell.,  an.  1297,  15  Junii.  —  Iiitcgre  a  Denifle  ed.  in  Arch,  fitr  LitteratUT-  und 
Kirchengesch.  des  Mittelalters,  V,  493  sqq.  —  In  originali  legitur  a  parte  aversa  :  «  Pro  canoellario  ct  Universitate  Paris.  ». 
Ilt  in  causn  an.  1311  supra  n°  604  citata  dicitur,  litterae  patentcs  crant  sigillis  cardinalium  pendcntibus  sigillatae,  ut  eliam- 
nuiic  videri  potest,  quamvis  sigilla  avulsa  sint.  Alia  excmplaria  ejusdem  tenoris  missa  fuerunt  regibus  et  principibus  orbis 
tcrrae  et  metropolitanis,  ut  Columnenses  in  causa  dicta  enarrant,  quarum  sex  adhuc  in  Arch.  Vat.  conscrvantur,  sicut 
etiam  ibidem  exstant  in  originali  littcrae  jam  pluries  cditac  Columnensium  ejusdem  onni,  Maii  10,  quae  et  in  Arch.  nat. 
Paris.,  3.  490,  n"  758.    V.  dc  istis  Archiv,  I.  c. 

1.  Bonifacii  VIII. 


605.   Bonifacius    VIII  priori  et  conventui   monasterii   Montis  Bubei   Ord.   S.  Guillermi,   Paris.   dioec,   concedit 
potestatem  hahendi  locum  in  civitate  Parisiensi  pro  fratribus  suis  in  theologica  facultate  studentibus. 

1297,  Julii  18,  apud  Urbem  Veterem. 

Bonifacius  episcopus  servus  servorum  Dei,  dilectis  filiis  ..  priori  et  conventui 
monasterii  Montis  Rubei  per  priorem  soliti  gubernari,  Ordinis  Sancti  Guillermi,  Pari- 
siensis  dyocesis,  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Quia  ex  apostolici  cura  tenemur 
officii  circa  religionis  augmenlum  attenti  et  vigiles  inveniri,  super  hiis  digne  votis  vestris 


1297]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     AN>'UM     MCCCL.  79 

annuimus,  ex  quibus  Ordo  vester,  quem  propter  sancte  operationis  oflicium  quod  jugiter 
exercetur  in  eo,  sincero  affectu  diligimus,  honoris  incrementa  suscipiat  et  salus  provcniat 
animarum.  Sane  petitio  vestra  nobis  exhibita  continebat,  quod  felicis  recordationis 
Gregorius  papa  X  predecessor  noster  in  Lugdunensi  Goncilio  inter  cetera  statuit,  ut 
Ordinum  professores  quibus  victum  questus  publicus  ministrabat,  quibusdam  ex  eis 
exceptis,  non  possent  domos  seu  loca,  que  hii  quos  hujusmodi  comprehendit  statutum 
habent,  alienare  sine  sedis  apostolice  licentia  speciali,  eis  sedis  dispositioni  reservatis 
ejusdem  in  terre  sancte  subsidium  vel  pauperum  seu  alios  pios  usus,  per  locorum  ordina- 
rios  vel  alios  quibus  sedes  ipsa  id  commiserit,  convertendis.  Quare  nobis  ex  parte  vestra 
fuit  humiliter  supplicatum,  ut  cum  vobis  non  modicuin  expedire  noscatur  in  civilate  Pari- 
siensi,  a  qua  monasterium  vestrum  ^NIontis  Rubei  remotum  existit,  locum  habere  pro 
fratribus  vestris  studentibus  in  theologica  facultate  :  domum  sive  locum  beate  Marie  matris 
Christi  Parisiensem,  in  quo  ..  prior  et  fratres  tres  Ordinis  Beate  Marie  de  Monte  Viridi, 
qui  juxta  statutum  hujusmodi  est  unus  de  Ordinibus  revocatis,  tantummodo  remanserunt, 
vobis  de  benignitate  sedis  apostolice  concedere  dignaremur,  maxime  cum  dicti  prior  et 
fratres  ad  monasterium  vestruin  et  Ordinem  transire  cupiant,  et  in  eodem  Ordine  vestro 
virtutum  Domino  perpetuo  famulari.  Nos  itaque  sperantes  quod  in  domo  predicta  sive  loco 
per  vestre  vigilantie  studium  continue  debeant  pietatis  opera  exerceri,  dictis  priori  et 
fratribus  transeundi  cum  domo  sive  loco  eorum  predicto,  ac  omnibus  juribus  et  pertinentiis 
suis',  ila  quod  domus  ipsa  sive  locus  dictorum  prioris  et  fratrum  per  fratres  vestri  Ordinis 
Sancti  Guillermi  perpctuo  gubernetur  et  deserviatur  ibidem,  auctoritate  presentium  plenam 
et  liberam  concedimus  potestatem ;  statuto  predicto  sive  quolibet  alio  in  contrarium  edito 
non  obstante.  Dat.  apud  Urbcm  Veterem  xv  kal.  Augusti,  pontificatvis  nostri  anno  tertio. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  L.  281,  n"  65,  cum  sigillo.  In  parte  aversa  ;  «  R.  capitulo  tccxxxvii  ». —  Reg.  Vat.  an.  3, 
ep.  337,  fol.  2"2.  Apographum  in  Arch.  nat.  Paris,  n"  G5  6ij>.  Felibien,  Jlist.  de  la  ville  de  Paris,  III,  238. 

1.  Om.  Reg. 


606.  Philippus  IV,  Francorum  rex,  omnibus  senescallis,   ballivis,  etc,  injungit  ut  bona  magislrorum  et  schola- 
rium  Parisiens.  duci  et  vehi  per  totum  regnum  absque  exactione  pedagii  permittant. 

1297,  Augusti  18,  in  obsidione  Insularum. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Omnibus  soncscallis,  ballivis,  prepositis,  peda- 
giariis,  ceterisque  justiciariis,  ministris  et  servientibus  regni  nostri  ad  quos  presenles 
littere  pervenerint,  salutem.  Mandamus  vobis  et  vestrum  singulis,  quatenus  omnia  et 
singula  bona  magistrorum  et  scolarium  Parisius,  cujuscunque  patrie  regni  vel  nationis 
existant,  per  loca  et  districtus  regni  nostri  portata  seu  portanda  vel  ducenda  seu  vehenda 
absque  impedimento  quolibet  et  exactione  pedagii  vel  tributi  portari,  duci  et  vehi  libere 
permittatis.  Et  si  que  arrestata  fuerint  vel  delenta,  deliberetis  eadem,  seu  deliberari  sine 


80  CnARTULA.IUUM     UNIVERS.      PAniS.  [1297 

dilatione  et  difTicultate  quibuslibet  faciatis,  prout  ad  vestrum  quemlibet  noveritis  pertinere, 
per  loca  et  districlus  ditioni  cujuslibet  vestrum  subjectos  proclamari  et  inhiberi  publice 
facientes,  ne  quis  contra  presens  mandatum  nostrum  predictos  scolares  et  magistros,  vel 
aliquem  corundem  in  aliquo  non  molestet.  Actum  in  obsidione  Insularum  xviij  die 
Augusti,  anno  Domini  millesimo  CC°  nonagesimo  septimo. 

Vidimus  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  b.  —  Recueil  des  privileges  de  VUnivcrsit^  de  Paris  accordez  par 
les  rois,  p.  76.  —  Litterae,  quibus  eharta  inserta  est,  incipiunt  :  «  A  touz  ceus  qui  ces  lettres  verront  Robert  Manger,  gardc 
de  la  prevoste  de  Paris,  salut.  Sachent  tuit  que  nous  en  Tan  de  grace  mil  cc  Lxxx  dis  et  sept,  le  lundi  apres  la  festo 
S.  Barthelemi  rapostre,  veismes  unes  lettres  seignies  du  selgnet  du  secret  nostre  seigneur  le  roy  de  France  cn  la  fourme 
qui  s'ensuit  :  Phillppus,  etc.  Ui  supra.  In  fine  :  «  Et  nous  ou  transcrlt  de  ces  lettres  avons  mis  le  scel  de  la  prevost^  de 
Parls,  sauf  touz  drolz  Tan  et  le  jour  desus  diz  ».  Sig.  de  Breber.  Collatio  facta  est  per  J.  de  Chartres.  —  Superest  taenloluin 
membranac.  cum  fragmento  sigilli. 


607.  Isti  sunt  libri  quos  legavil  magister  Petrus  de  Joigniaco  pauperibus  scholaribus  studentibus  in  theologia, 
tradendi  eisdem  per  manum  cancellarii  qui  eos  custodiet ;  quos  recepit  predictus  magister  Petrus  cancellarius 
a  capitulOy  anno  Domini  millesimo  CC"  nonagesimo  septimo,  mense  Septembri. 

1297,  mense  Sepiembri. 

).    Euvangelia  Luce  et  Johannis,   glosata.  —  ij.   Epistole  Pauli,   glosate.  —  iij.   Actus 

apostolorum,    Epistole    canonice    et   Apocalipsis,    glosati.   —  iiij.   Psalterium   cum    parvis 

glosis.  —  V.  Liber  Ysaie,   cum  parvis  glosis.  —  vj.   Euvangelium  Johannis,   glosatum.  — 

vij.  Augustinus  de  Doctrina  christiana,  cum  viginti  tribus  libris  originalibus  ejusdem.  — 

viij.  Augustinus  super  Genesim  ad  litteram,   et  Hugo  de  sacrainentis.  —  ix.  Augustinus 

de  oratione  dominica,  et  liber  scintillarum   Bede,  et  quidam  sermones,  et  Pastoralis  Gre- 

gorii.  —  X.  Augustinus  de  sancta  viduitate  et  Moribus  ecclesie,  et  Postille  super  Johan- 

nem.  —  xj.   Augustinus  de  Fide  ad  Petrum,   et  Seneca  de   Institutione  morum.  Ysodorus 

de  DifTerentiis,  de  Spiritu  et  anima.  Augustinus  contra  Donatistas,  cum  quibusdam  aliis 

libris  ejusdein,  et  quibusdam  libris  Boecii,   scilicet  de  Trinitate  et  unitate  et  uno,  et  de 

disciplina    scolarium.    —  xij.    Liber    qui    dicitur    Itinerarium    Clementis.    Liber   Jeronimi 

contra  Jovinianum.  Liber  Augustini  super  Genesim  ad  litterani.   Sermo  Johannis  Crisos- 

tomi.  Liber  Anselmi  de  Veritate,  cum  quindecim  aliis  libris  ejusdem.  —  xiij.  Ricardus  de 

Trinitate,    de   statu   interioris    hominis,    de    exterminatione   mali   et  promotione   boni,    de 

potestate   ligandi,   de   spiritu  blasphemie,   de  potestate  judiciaria  et  super  Apochalipsim, 

sex  libri.  —  xiiij.    Omelie    Gregorii   super    prophetas,    et    Euvangelia,    cum    Pastorali    et 

Dialogo.  —  XV.  Regule  sancli  Benedicti,  Augustini  et  fratrum  Domus  Dei  Parisiensis.  — 

xvj.  Ysodorus  super  Vetus  Testamentum.  —  xvij.   Disputatio  Petri  christiani  cum  Moyse 

christiano '  de  fide  christiana.  —  xviij.  Tractatus  Hugonis  de  fructibus  corporis  et  anime, 

cum  quibusdain  aliis  Hugonis  et  Richardi.  —  xix.  Flores  ex  dictis  Sanctorum.  — xx.  Liber 

contra  hereses  Catharorum.  —  xxj.   Quedain   regula  que   incipit  :  Hec  precepta.  —  xxij. 

Postille    super   Matheum.   —  xxiij.   Postille    super   Genesim    et   sequentes   libros   plures 

Veteris  Testamenti.  —  xxiiij.   Postille   super  quinque   libros    Salomonis.  —  xxv.   Postille 


1298]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  81 

Hugonis  siiper  Lucam.  —  xxvj.  Postille  super  parvos  prophetas.  —  xxvij.  Expositiones 
super  Lucam.  —  xxviij.  Quidam  sermones  et  quedam  postille  super  euvangelium  Johannis. 
—  xxix.  Postille  super  Job  et  librum  Sapientie.  —  xxx.  Questiones  theologice  que  inci- 
piunt  :  Qiieritur,  cum  quibusdam  principiis  theologie.  —  xxxj.  Questiones  de  Quolibet 
Geraldi',  que  incipiunt  :  Questtwn  est  de  rebus.  —  xxxij.  Scripta  super  primum  Sententia- 
rum,  que  sic  incipiunt  :  Profunda  jltiviorum^ .  —  xxxiij.  Scripta  super  tercium  Senten- 
tiarum,  que  incipiunt  :  Deus  autem  qui  dives  est''.  —  xxxiiij.  Summa  Rayinundi,  cum 
glosis.  —  XXXV.  Summa  de  viciis.  —  xxxvj.  Summa  sermonum  magistri  Johannis  de 
Abbatisvilla.  —  xxxvij.  Sermones  Petri  Abalardi,  qui'  incipiunt  :  Ascendat  puteus.  — • 
xxxviij.  Sermones  de  festis  sanctorum  et  dominicis,  qui  incipiunt  :  Vidi  tiirbam.  —  xxxix. 
Sermones  qui  incipiunt  :  Preparate.  —  xL  Tractatus  de  testamento'  el  de  tribuLacione,  et 
liber  de  doctrina  cordis,  qui  incipit  :  Disposuit  testamentum'' .  —  xlj.  Quidam  parvus  liber, 
qui  incipit  :  Scquittir  de  articulis  Jidei.  —  xlij.  Una  tabula  que  incipit  :  Abstinentia.  — 
xliij.  Quedam  Concordancie '  imperfecte.  —  xliiij.  Liber  de  anima,  cum  quibusdam  aliis 
libris  naturalibus  antique  translationis.  — xlv.  Liber  Avicobron  (5/c)'  Fontis  vite,  cum  qui- 
busdam  aliis.  —  xlvj.  Quidam  libri  Heticorum"'.  —  xlvj.  Flores  philosophorum,  excepti 
de  libro  Alacrobii  saturnaliorum.  —  xlviij.  Compotus  qui  incipit  :  Licet  modo.  —  xlix. 
Comentum  super  Boecium  de  Consolatione,  imperfectum. 

Livre  noir  in  Arch.  nal.  Paris.,  LL.  177,  p.  3-5.  — ■  Gu(5rard,  Cart.  de  Nolre-Dame,  III,  350.  Delislc,  Cabinet  des 
Mss.,  III,  4.  Cf.  Franklin,  Les  anciennes  hibliotheques  de  Paris,  I,  13,  qui  p.  12  asscrit,  hos  libros  una  cum  illis  supra 
n°  598  notatis  tantum  constituisse  tunc  temporis  bibliothecam  Nostrae  Dominae. 

1.  Lcgendum  «  judeo  ».  —  2.  De  Abbatisvilla,  non  de  Cremona,  ut  putat  Franklin.  —  3.  Sancti  Bonaventurae.  Veri- 
similitcr  liber  secundus  cum  primo  in  uno  volumine  conjunctus  erat.  —  4.  Ejusdem.  Vcrisimiliter  tertium  librum  quartus  in 
eodem  volumine  sequebatur.  —  5.  Cod.  ;  «  que  ».  —  G.  Gerardi  Leodiensis,  Ord.  Praed.  —  7.  Ejusdem.  —  8.  S.  Scripturae.  — 
9.  I.  e.  Avicebron  vel  luculentius  Ibn-Gcbirol,  de  quo  cf.  S,  Munk,  Mcl.  de  philos.  juive  et  avabe,  p.  151  sq.  Cujus  opus 
laline  versum  exstat  in  codd.  Paris.  Bibl.  nat.  ms.  lat.  14700,  fol.  101-228'',  et  Bibl.  Mazarin.  ms.  3472,  fol.  33-79.  —  10.  I.  c. 
Ethicorum,  utique  Aristotelis. 


blJo.   Bonifacius  VIII  Universitati  Parisiensi  librum  Sextum  transmittit. 

1298,  Martii  3,  Romae. 

Bonifacius  episcopus  servus  servorum  Dci  dilectis  filiis  doctoribus  et  scolaribus 
universis    Parisius    commorantibus,   salutem    et    apostolicam    benedictionem.    Sacrosancte 

Romane  ecclesie  Dat.   Rome  apud  S.   Pelrum  v  non.   Marlii,   pontificatus  nostri  anno 

quarto. 

Bibl.  nat.  Paris.  mss.  lat.  4055;  4068;  4072,  ubique  tamen  sine  temporis  nota  in  fine  libri  Sexti,  quae- supra  desurapta 
est  cx  mss.  qui  continent  epistolam  Bononiam  (v.  g.  mss.  4048-4050,  etc,  et  editiones)  atque  Oxoniam  (ms.  407.5)  directam, 
sicut  etiam  ex  chronicis  apud  Potthast,  n»  24G32,  Guill.  de  Nang-is,  ed,  Geraud,  I,  303,  et  apud  Schulte,  Die  Geschichle  der 
Quellen  U.  Lilteratur  des  can.  RechtS,  II,  35.  Salamancam  transmisit  papa  librum  Sept.  22  ejusd.  anni.  Originale  in  Arch. 
Univers.  Salamant.  De  la  Fuentc,  Hist.  eccles.  de  Espana  (1873),  IV,  572.  Hist.  de  las  Universidades ,  I,  299.  Epistola  supra 
notata  praefixa  cst  omnibus  editionibus  libri  Sexli. 

*«  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  11 


82  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1298 

609.  Philippus  IV,  Francorum  rex,  edicit   ut  summa   argenti  pro  interfectione  Simonis  de   Messemy  solvenda 
impendatur  ad  fundationem  quattuor  capellaniarum,  quarum  patronatus  ad  Universitatem  remaneat. 

1298,  mense  Octobri. 

Philippus  Dei  gratia  Francoruni  rex.  Notum  facimus  universis  tam  presentibus  quam 
futuris,  quod  cum  universitas  magistrorum  el  scolarium  Parisius  studentium  nobis 
conquesti  fuerint,  quod  magister  Symon  de  Messemy,  qui  tunc  actu  regebat  Parisius  in 
artibus,  fuerat  interfectus ',  nos  propter  ipsius  tranquillitatem  studii  ordinavimus  et  volui- 
mus  quod  milie  libre  parisiens.  solvantur  ad  opus  quatuor  capellaniarum  statuendarum, 
in  quibus  pro  remedio  anime  dicli  defuncti  et  aliorum  fidelium  ipsius  universitatis  magis- 
trorum  et  scolarium  defunctorum  quatuor  capellani  perpetuo  deserviant  in  divinis  :  volentes 
illam  pecunie  summam  converti  in  emptionem  reddituum  ad  sustentationem  quatuor  capel- 
lanorum  qui  deservient  in  futurum  in  capellaniis  ante  dictis.  Et  nos  sustinebimus,  quod 
usque  ad  summam  predictam  emantur  possessiones  et  redditus  de  dicta  pecunia  sub  nostris 
domaniis,  vel  sub  illis,  qui  tenent  a  nobis  ad  opus  dictarum  capellaniarum  fundandarum, 
omnimoda  tamen  justitia  retenta.  Volumus  insuper  quod  capellani  in  dictis  capellaniis 
instituendis  dictos  redditus  et  possessiones  sic  acquirendos  postquam  acquisiti  fuerint 
perpetuo  teneant,  habeant  et  possideant  pacifice  et  quiete  absque  coactione  vendendi  vei 
extra  manum  suam  ponendi;  et  quod  apud  ipsam  Universitatem  jus  patronatus  dictarum 
capellaniarum  perpetuo  remaneat,  erga  loci  dyoecesanum  partes  nostras  interponemus 
libenter.  Quod  ut  firmum  et  stabile  permaneat  in  futurum  presentibus  litteris  nostrum 
fecimus  apponi  sigillum.  Actum  Parisius  anno  Domini  millesimo  ducentesimo  nonagesimo 
octavo,  mense  Octobri. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  M.  67»,  n»  31.  Supercst  sigillum  cer.  vir.  col.  Clis  seric.  rub.  et  vir.  col.  appensum. 
Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (C.  6.  1).  —  Ibid.  n"  30  apographum.  —  Arch.  Univcrs.  Paris,  Reg.  94,  n"  83,  p.  82.  Bulaeus, 
IIT,  542. 

1.  Cf.  supra  n»  597. 


610.  Guillelmus  Thiboust,  praepositus  Parisiensis,  dominum  Denisot,  dictum  de  Valencianis,  cessisse  el  vendi- 
disse  in  perpetuum  universitati  magistrorum  et  scholarium  Parisiensium  annuum  redditum  quemdam  viginti 
librarum  parisiens.  pro  trecentis  libris  turonens.  testatur,  anno  gratiae  M"  CC"  XCIX",  die  veneris  festo 
S.  Dionysii. 

1299,  Octobris  9,  [Parisiis]. 

Mdmoires  historiques  sur  les  hMifices,  etc,  p.  14.  Rubrica  tantum  servatur  in  vetere  inventario   (Arch.  Univ.  Paris. 
Reg.  98.  C.  7.  b.). 


11. 


1299]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  83 

61 1.   Epistola  Raymundi  Lull  ad  Universitatem  Parisiens.,  quam  laudibus  extollit,  quamque  hortatur  ad  porri- 
gendum  preces  suas  regi,  ut  fundetur  Parisiis  studium  Arabicum,  Tartaricum  et  Graecum. 

1298-1299,  [Parisiis]. 

Deo  fidelis  est  ac  sumina  caritate  succensiis  qui  in  cognitionem  et  dilectionem  suinine 
sapientie  et  amoris,  ignorantes  dirigens,  cecos  illuminans,  niortuos  in  viam  vite  reducens, 
pro  testamento  Dei  sui  adversitalis  et  corporalis  mortis  pericula  non  forinidat.  Gloriam  et 
magnum  decorem  ejus  quis  enarrabit?  Generationes  infidelium  qui  hodierna  die  Deuni 
nesciunt  quis  enumerabit?  Quot  ab  erroris  cecitate  in  infernorum  tenebras  labuntur  quis 
excogitabit?  Proh  dolor!  tanta  damna  merito  plaiige  devota  plebs  fidelium  christiana. 
O  fons  superne  scientie,  qui  Parisius  tot  tante  auctoritatis  professores  inebriasti  doctrina 
mirifica,  extende  torrentes  tuos  ad  terras  infideliuin,  et  irriga  errantium  corda  penitus 
arida  rore  celi,  et  pelle  tenebras,  aperi  eis  radia  eterni  luininis.  Hou,  quando  ambulabunt 
omnes  gentes  in  himine  tuo,  et  omnis  homo  ambuhms  in  splendore  solis  tui  videbit 
salutare  Dei  ?  Desiderio  desideravi  hoc  ego  Raymundus  LuU  quod  sumine  desiderabile 
est  omnibus  fidelibus  christianis,  et  ab  his  perfectibile,  quorum  intellectus  summa 
sapienlia  divinitus  illustravit.  Felix  est  illa  Universitas,  que  tot  gignil  fidei  defensores,  et 
felix  illa  civitas,  cujus  milites  arinati  sapientia  et  devotione  Christi  possunl  barbaras 
nationes  subdere  summo  regi.  Quando  adorabit  te  oinnis  terra,  Deus,  psallet  et  benedicet 
noinini  tuo,  et  oinnis  tribus  et  lingua  servient  tibi  ?  Considerate  hoc,  reverendi  patres  et 
domini,  intcllectibus  et  voluntatibus,  quorum  cst  objectum  summa  veritas  et  summa 
bonitas.  Quoniam  sicut  Deus  est  intelligibilis  et  amabilis  quia  suinme  verus  et  summe 
bonus  :  sic  ubique  et  multum,  quia  immensus,  et  in  omni  tempore  assidue,  quia  eternus. 
O  quam  felices  fuere  apostoli  et  martyres,  quia  in  oinnem  terram  exivit  sonus  eorum,  et 
in  fines  orbis  terre  verba  eorum  predicantium  Jesum  Christum.  O  quam  pretiosa  mors 
eorum  in  conspectu  Domini,  qui  inultos  de  morte  revocarunt  ad  vitam.  O  utinam  essent 
modo  multi  tales  viarum  illorum  reparatores,  quoniam  valde  gloriosum  ef  necessarium 
esset  toti  populo  christiano,  quia  sicut  ego  scio,  quoniam  expertus  sum,  inulti  sunt  philo- 
sophi  Arabum,  qui  ad  perfidiam  Macometi  christicolas  pervertere  nituntur,  et  improperant 
nobis  infideles  filii  dicentes  :  Ubi  est  Deus  eoruin  ?  Et  preterea  Judei  et  Saraceni,  prout 
possunt,  conantur  Tartaros  in  suas  sectas  inducere ;  et  si  contingat,  quod  absit,  Tartaros 
esse  Judeos  vel  Saracenos,  vel  eos  condere  per  se  sectain,  timendum  est  ne  cedat  in 
totius  christianitatis  incomparabile  detrimentum,  sicut  accidit  de  secta  Macometi,  qua 
inventa  Saraceni  irruerunt  super  nos,  et  qiiasi  terlia  pars  christianitatis  cecidit.  Innume- 
rabilis  est  illa  Tartarorum  generatio,  in  brevi  quidein  tempore  multa  sibi  regna  et  princi- 
patus  manu  bellica  subjugavit. 

Videte,  reverendi  patres  et  dornini  magistri,  imminere  periculum  toti  ecclesie  Dei, 
et  nisi  sapientia  et  devotio  vestra,  qua  tota  christianitas  sustinetur,  Saracenorum  perfidie 


84  CHA.BTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1299 

opponal  clypeum  salutarem,  et  si  negUgat  impetuosum  torrentem  Tartaricum  refrenare  — 
nolo  ulterius  dicere  —  sed  pensate  quid  poterit  evenire.  Et  mirum  est  quod  plures  sint 
adversarii  Dei,  quam  defensores,  et  plures  hornines  vituperent  illum,  quam  laudent  :  et 
Deus  homo  propter  homines  factus  est,  et  ipse  honio  inortuus,  ut  eos  vivificarel;  et  inulti 
etiam  ab  unitate  ecclesie  jam  declinaverunt,  ut  Greci  et  multi  alii  schismatici.  Considerate 
quantum  inalum  pro  bono  Deo  rcdditur,  et  quantum  opprobrium  ab  eis  qui  ad  laudandum 
Deum  creati  sunt,  et  quanta  persecutio  nobis  fidelibus  iminineat,  et  de  qua  questione 
simus  Deo  in  extremo  judicio  responsuri,  cum  requiret  a  nobis  mortem  eorum  qui  nostris 
predicationibus  et  exemplis  debuerant  vita  perfrui  sempilerna. 

Hic  conscientie  stimulus  me  remordet,  et  coegit  ine  venire  ad  vos,  quoruin  summe 
discretionis  et  sapientie  interest  ordinare  circa  tantum  negotium,  tain  pium,  tam  merito- 
rium,  tam  Deo  gratum  servilium  et  utile  toti  mundo,  videlicet  quod  hic  Parisius,  ubi 
fons  divine  scienlie  oritur,  ubi  veritatis  lucerna  refulget  populis  christianis,  fundaretur 
studium  Arabicum,  Tartaricum  et  Grecum,  ut  nos  linguas  adversariorum  Dei  et  nos- 
trorum  docti,  predicando  et  docendo  illos,  possimus  in  gladio  veritatis  eorum  vincere 
falsitates,  et  reddere  populum  Deo  acceptabilem,  et  iniinicos  convertere  in  amicos.  Quod 
si  fiat  et  placeat  Deo,  quod  sit,  maximam  quidem  pro  nobis  suscipiet  christianitas  exalta- 
tionem  et  dilatationein,  Et  hujus  rei  tain  inestimabilis  eritis  fundamentum,  et  tu  Parisius 
Universitas  nequaquam  eris  ininima  in  doctoribus  tuis,  ex  te  enim  exiet  lux  universis 
gentibus,  et  perhibebis  testimonium  veritati  et  confluent  ad  te  magistri  et  discipuli,  et 
universi  aurient  de  te  scientias  universas.  Quid  habebunt  boni  Greci  et  Arabes  in  volu- 
minibus  suis  quin  sit  tibi  notum,  cum  sine  interprete  linguas  eorum  intellexeritis?  Quis 
estimabit  quanla  laus,  quantus  honor  Deo,  quanta  caritatis  compassio  erga  miseros 
errantes,  et  quantum  bonuin  in  hoc  et  ex  hoc  loco  sequetur  ?  Et  hoc  leviter  fieri  potest, 
si  illustri  regi  Francie  preces  vestras  porrexeritis,  ut  ipse,  qui  nobilissimus  est  inter 
reges  terre,  huic  nobilissimo  negotio  inter  omnia  negotia  largiri  dignetur  suain  bene 
meritam  elemosynam,  videlicet  predictum  studium  seu  studia  fundare  et  dotare,  et  exau- 
diet  vos,  ut  confido,  postquam  hujus  negotii  cognoverit  auctoritatem. 

Marlene-Durand,  Thes.  nov.  anecd.,  I,  1317.  —  Ibid.  dnae  aliae  epistolae  cjusdem  de  eo  argumento  exstanl,  quarum 
una  (p.  1315)  directa  est  ad  rcgera  Franciae  Philippum,  in  qua  Parisiensem  civitatcm  christianae  vcritatis  scicntiacque  matrem 
et  magistram  appellat ;  altera  ad  quemdam  amicum  (p.  1317).  Uas  cpistolas  Raymundus  dictavit,  cum  iterum  Parisiis  mora- 
retur  (1298-1299).  Cf.  Haureau  in  Hist.  Utt.  de  la  France,  XXIX,  31,  33. 


612.  Phdippus  IV,  Francoruin  rex,  ad  praepositum  Parisiensem,  ne  teneantur  scholares  dare  pignora  civibus 
Parisiensibus  pro  domibus,  quas  ab  iis  conducebant. 

1300,  Februarii  26,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francoruin  rex  preposito  Parisiensi  salutem.  Sua  nobis  scolares 
sludentes  Parisius  conquestione  monstrarunt,  quod  burgenses  nostri  Parisienses  habentes 


1300]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  85 

census  supra  doinos  quas  iidem  clerici  inhabitant,  ratione  census  hujusmodi  non  sohiti 
eosdem  scolares  gagiare  nituntur  in  ipsorum  scolarium  grande  prejudicium  et  gravainen. 
Volentes  igitur  ipsorum  scolarium  providere  quieti,  ut  proinde  tollatur  rixandi  occasio, 
tibi  inandamus  quatinus  ipsorum  gagia  occasione  census  non  soluti  de  doinibus  hujus- 
modi  per  eosdem  burgenses  vel  alios  capi  aliquatenus  decetero  non  permittas.  Actuin 
Parisius  die  veneris  ante  brandones,  anno  Doinini  millesimo  ducentesimo  nonagesimo 
nono. 

Arch.  Univcrs.  Paris.,  theca  IV,  A.  19.  1,  Vidimus  praepositi  Guillaume  Thiboust  anni  1300,  Augusti  27.  Superest 
taeniolum.  Ibid.  A.  19.  k,  Vidimus  praepositi  Jehan  Ploiebaueh  an.  1311,  Julii  31.  —  Arch.  Univ.  Paris.  Reg.  94,  n"  75,  p.  79. 
Cod.  Harcur.,  fol.  G9  ;  Bulacus,  III,  544. 


613.    Statutum  Capiluli  generalis   Ord.   Eremit.   S.  Augustini   sub  priore  generali  Francisco  de  Monterubiano 
Neapoli  celebrati  de  baccalareis  Ordinis  Parisiis, 

1300,  mense  Maio,  Neapoli. 

[DifTinimus],  quod  in  studio  Parisiensi  seinper  sint  bacellarii  nuinero  quatuor,  et  non 
plures,  duo  scilicet  priino  presentandi  et  promovendi  ad  magisterium,  et  unus  qui  legat 
actu  Sententias,  et  alius  qui  immediate  Icgentem  in  lectura  Sententiarum  precessit,  et 
premissi  quatuor  pro  bursa  nichil  solvant.  Alios  vero  omnes  et  singulos  bachelarios  a 
dicto  loco  et  studio  ex  nunc  revocamus  et  removemus,  et  ad  eorum  provincias  reinit- 
timus. 

Ad  magisterium  recipiendum  presentetur  primo  frater  Alexandcr  de  Ungaria,  secundo 
fr.  Jacobus  de  Orto'.  Quod  Ainadeus  de  Castello  vadat  Parisius  lecturus  Sententias'.  Et 
quilibet  qui  Sententias  est  lecturus  vadat  per  annuin  ante  tempus  inceptionis  sue  lecture. 

In  studio  in  quo  magister  licentiatus  in  sacra  pagina  fuerit,  nullus  lector  disputet  nisi 
ipse  magister  ex  casu  aliquo  aliud  observandum  ordinaverit '. 

Mss.  Garampi  in  Arch.  Vat.  ex  God.  Archivi  S.  Augustini  de  Urbe. —  Ibid.  etiam  dicitur  ;  «  Fratcr  Franciscus  gcneralis 
prior  veniens  post  idem  Gapitulum  generale  ad  Gurlam  apud  Anagniam,  ordinavit  quod  cssct  primus  lector  in  studio  nostro 
Curie  frater  Alexander  de  S.  Elpidio,  baceUarius  Parisiensls  novus,  tunc  rediens  de  Parisius  ».  Alexander  postea  lit  magister 
theologiae,  an.  1312  prior  generalis,  et  an.  132G,  Fcbr.  18,  episcopus  Mclfiensis.  Reg.  Vat.  Gomm.  Joh.  XXII,  an.  10,  p.  1, 
ep.  864,  fol,  304.   De  ejus  scriptis,  quoruin  mss.  in  Bibl.  etiam  nat.  Paris.,  cf.  Ossinger,  liibl.  August.,  p.  311  sqq. 

1.  Torclli,  Secoli  Agostiniani,  V,  211,  enumerat  duos  nlios  :  Arnaldum  de  Tolosa,  et  Henricum  de  Alemannia.  Arnaldus 
do  Tolosa  an.  1302,  mense  Augusto,  jam  magister  erat.  Gf.  infra  n**  628.  Henricus  de  Alemannia  utique  non  est  ille  Henricus 
de  Vrimaria,  cujus  infra  ad  an,  1343,  Maii  1,  mentio  fit.  —  2.  Torelli  addit  :  post  Petrum  de  Narnia.  Et  post  Amadeum  fr. 
Augustinus  de  Bergamo,  et  post  illum  fr.  Augustinus  de  Ancona.  Petrus  de  Narnia,  qui  an.  1309  adhuc  non  erat  sacrae 
theol,  magister,  de  quo  infra  n®  613,  nota,  et  an.  1321,  April.  30,  fit  archiepiscopus  Rcginus  in  Galabria.  Reg.  Vat.  Joh, 
XXII,  an.  5,  p,  1,  ep,  668,  fol.  294.  Augustinus  de  Anconn,  ejusdem  Ordinis,  nominatur  etiam,  qui  et  Triumphus  vocatur, 
cujus  exstat  Summa  de  potestate  ecclesiastica  (cf.  infra  ad  an,  1308  et  an.  1326,  Januarii  18).  —  3.  In  mss.  Garampi  legitur 
praelerea  :  «  fratri  Jacobo  de  Orto,  bacellario  Parisiensi,  quinque  floren.,  fr.  Johanni  Gentilis  de  Roma,  bacellario  Paris., 
quinque  floren.;  fr.  Jacobo  de  Viterbio,  magistro  nostro,  octo  flor.  ».  Fr,  Jacobus  de  Orto  non  Parisiis  magisterium  accepit 
et  solemniter  incepit,  sed  a  Benediclo  papa  XI  licentiatus  cst.  Cf.  infra  n"  640. 


86  CH\RTULA.RIUM     UNIVEHS.      PARIS.  [1300 

614.   Philippiis  IV,   Francorum  rex,  praeposito  Paris.   injungit  ut  rectorem  et  procuratores  Universitatis  Paris. 
ad  S.  Dionysium  venire  invitet,  ubi  regi  chartani  quamdam  de  pignoribus  monstrent. 

1300,  Julii  21,  apud  Chingiacum. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex  preposito  Parisiensi  saUitem.  Requestas  com- 
munis  civium  Parisiensium  sub  contrasigillo  nostro  clausas  tibi  mittentes  mandamns 
quatinus  super  contentis  in  ipsis  requestis  et  eorum  circonstanciis  universis,  et  que 
utilitas  oriri  posset,  si  fierent  que  in  ipsis  requestis  continentur,  inquiras  cum  diligentia 
veritatem.  Inquestam  quam  inde  feceris  cum  plena  instructione  tocius  negocii  nobis  refe- 
rens,  cum  erimus  apud  Sanctum  Dyonisium  in  die  festi  beati  Ludovici'  proximo  venturi, 
adjornans '  rectorem  et  procuratores  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisius,  ut 
dicta  die  apud  S.  Dyonisium  coram  nobis  intersint  cum  carta  quam  a  nobis  noviter  impe- 
trasse  dicuntur,  ut  pro  defectu  solutionis  censuum  debitorum  super  domibus  quas  Pari- 
sius  inhabitant  magistri  et  scolares  predicti  a  quoquam  capi  non  possint  pignora  eorundem', 
facturi  super  hoc  quod  fuerit  rationis.  Actum  apud  Chingiacum  die  jovis  ante  festum  beate 
Marie  Magdalene,  anno  Domini  M°  trecentesimo. 

Vidimus  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  11,  A.  5.  c.  —  Recueil  des  priviUges  de  V Universite  de  Pavis  accordez  par 
les  rois,  p.  77.  —  Charta  inserta  est  litteris  Guillelmi  Tbiboust  :  «  A  touz  ceus  qui  ccs  lettres  verront,  Guillaume  Tbiboust, 
garde  de  la  prevostc  de  Paris,  salut.  Nous  fesons  u  savoir  que  nous  Tan  de  gracc  MCCC  le  mcrcredi  apres  la  feste  Seint 
Jaque  et  S.  Cbristofle  (27  Julii)  veimes  unes  lettres  scellecs  du  grand  sccl  nostrc  seigneur  le  roy  contenans  la  fourme  qui 
s'ensuit  :  Philippus  »,  etc.  sicut  supra.  In  fine  legitur  :  «  Et  nous  le  transcript  de  ces  leittres  avons  scelle  du  scel  de  la  pre- 
voste  de  Paris,  sauf  le  droit  d'autrui,  Tan  et  le  jour  desus  diz  ».  Collatio  fit  per  Sansonem  el  Stepbanum  clericos,  R.  de 
Facialo.  Superest  taeniolum  membranae. 

1.  Augusti  2.5.  —  2,  I.  e.  diem  dicens,  citans.  Cf.  Ducangc-Hcnschel,  I,  77.  —  3.  Supra  n°  612. 


6  15.  Arnaldus  de  Villanova,  medicus  Montispessulani,  scribit  Jacobo  II,  regi  Aragoniae,  cujus  nuntius  Parisiis 
erat.  se  ab  officiali  Parisiensi  an.  1299,  Decemb.  25,  captum,  retentum  et  incarceratum  esse,  quia,  ut  assevuit, 
quatuor  aut  quinquc  magistri  in  theologia  denuntiavcrant  ei,  Arnaldum  in  libello  de  Adventu  Antichristi' 
quaedam  contra  fidem  et  quaedam  contra  Evangelium  scripsisse.  In  hoc  officialem  mendacem  fuisse  probat 
Arnaldus,  quia  collegium  magistrorum  quaedam  excerpta  ex  suo  opere  per  episcopum  Parisiensem  non  ut 
erronea  sed  tantum  ut  temerarie  asserta  dampnanda  curaverat.  Notificat  praeterea  regi,  collegium  magis- 
trorum  in  theologia  Parisiis  exsecutionem  suae  legationis  citando  ipsum  per  officialem  impedisse ;  cancella- 
rium  Parisiensem  quaedam  excerpta  ex  suo  libro  in  manu  sua  ad  legendum  in  praesentia  episcopi  Pari- 
siensis  posuisse,  quae  sensum  adulterarent.  Ipsum  non  ad  praesentiam  judicis  causarum,  sed  potius  scho- 
larum  trahi  debuisse,  cum  ea  quae  sunt  pure  scholastica,  pure  scholastice  pertractari  debeant.  Rogat 
regem,  ut  plene  emendandum  curet  vituperium  ei  delatum. 

1300,  ante  Octobris  12. 
Goram  vobis  finem  iinponere  legacionis. 

Bibl,  nat.  Pari.s,  ms.  lat.  17534,  fol.  103''-104''.  —  Menendez  Pelayo,  Historia  de  los  heterodoxos  espaholes  (Madrid, 
1877),  I,  739-742.  Idem  :  Arnaldo  de  Vilanova;  ensayo  historico,  Madrid,  1879.  Cf.  Haureau  in  Hist.  litt.  de  la  France, 
XXVIII,  35-38. 

1.  Exstat  in  Bibl.  Vaticana,  ms,  lat.  3824,  fol.  SO*',  et  incipit  :  Constilui  super  VOS  auditores.  Principio  libellus  iste 
in  lingua  catalana  compositus    fuit.    Cum    quibusdam    aliis    ejusdem    Arnaldi    operibus    reprobatus    est,   cum   C  Novembris 


1300]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  87 

on.  1316  Tarraconae  in  Hispania  praesentibus  iniiltis  lectoribus  divcrsorum  Ordinum  ex  ipsis  ([uatuordecim  propositioncs 
Arnaldi  condemnarcntur.  Juxta  Originale  apud  Villanueva,  Viaje  literario,  XIX,  321.  Pelayo,  p.  777  sqq.  Ensayo,  p.  223. 
Apud  Nicolaum  Eymcrici,  Directorium  inquisit.,  qu.  11  et  28  (ex  ipso  apud  Bulaeum,  IV,  121;  D'Argentre,  Coll.  jud.,  I, 
268  sq.)  factum  perperam  ad  an.  1317  refertur ;  insuper  ibidem  totum  documentum  mutilatum  et  quodnmmodo  corruptum 
invcnitur. 


616.   Appellatio   Arnaldi  de    Villanova  ad   aposlolicam  sedem   contra  cancellarium    et  collegium   theologorum 
Parisiensium. 

1300,  Octobris  12,  Parisiis. 

In  noniine  Domini  amen.  Anno  a  Nativitate  ejusdem  millesimo  trecentesimo,  indic- 
tione  xiij,  in  presencia  mei  notarii  et  testium  infrascriptorum  vir  providus  et  discretus 
magister  A.  dictus  de  Nova  Villa,  habitator  Montispessulani,  ad  sedem  apostolicam  pro- 
testatus  fuit,  provocavit  et  appellavit  et  alia  infrascripta  fecit  ac  appellacioni  ab  eo  facte, 
prout  continetur  in  alio  instrumento  publico  scripto  manu  mei  notarii  infrascripti,  adhesit 
et  eam  renovavit  de  presenti  et  copia  predictorum  fieri  voUiit  et  mandavit  per  manum 
tabellionis  quibuscunque  sub  hac  forma  verborum  : 

Licet  sim  vermis  et  non  homo  et  obprobriuni  hominum,  tamen  consciencie  et 
testimonium  insitum  habeo,  nec  possum  excutere  vel  abjicere  murmur  ejus  quo  frequenter 
objurgor,  et  ideo,  testibus  Deo  et  consciencia  mea,  notifico  vobis  reverendo  collegio 
theologorum  Parisius  quod  nuper,  videlicet  in  die  et  hora  qua  me  traxistis  ad  presen- 
ciani  reverendi  patris  episcopi  Parisiensis,  timor  et  tremor  venerunt  super  me  et  contexe- 
runt  me  tenebre  stupefactum  terroris  consideratis  et  comparatis  preteritis  ad  ea  que  tunc 
presencialiter  agebantur.  Recolens  enim  quod  licet  ego  ad  quamlibet  vocacionem  domini 
cancellarii  venissem  celeriter,  letanter  et  reverenter,  ut  ipse  vel  in  capella  Sancti  Dyonisii 
de  Passu  retulit  inde  presente,  nichilominus  vos,  doinini,  nescio  quo  zelo  aut  quibus 
verbis,  propter  actus  pure  scolasticos,  adivistis  oflicialem  Parisiensem,  qui  prodicionaliter 
inde  vocavit,  dolose  retinuit  et  in  domo  perniciosa  inihi  propter  passibilitatem  et  cahtmi- 
tates  corporis  mei  rusticaliter  et  impie  carceravit,  et  iterum  recolens  quod  cum  in  capella 
predicta  in  vestri  gratia  inregulariter  ad  privatum  coUoquium  recepistis,  concesseram 
vobis  quod  articulos  quos  niihi  fecistis  legi  scripseram  non  secundum  intellectum  quo 
sonabant  extracti  per  vos  ab  opere  meo  sed  secundum  intellectum  quo  sonabant  jacentis 
in  serie  scripture  et  quia  vos,  domini,  dicebatis  esse  temerarie  scriptos,  concessi  vobis 
me  ad  reverenciam  fore  paratum  ad  temperandinn  juxta  vestrum  judicium  et  retinuistis 
vel  tempus  ad  deliberandum  super  modo  congruo  temporandi.  Tandem  vero  die  prefixa 
ad  mihi  notificandum  formam  temperainenti  per  vos  excogilati  et  ordinati,  aparuit  mihi 
quod  in  ordinacione  per  vos  dictata  et  scripta  in  quadain  cedula  mittebatur  expresse  tem- 
perare  et  revocare,  cum  tamen  sint  actus  specie  differentes  diversis  objectis  correspon- 
dentes  ut  (t)emerariis  unus  et  erroneus  alius,  vidi  etiam  quod  dictum  episcopum  supra- 
dictum   ad   promissi   temperamenti   publicacionem   adduceratis,    cum    tamen    absque    ipso 


88  .  CHARTULARIUM      UNIVERS.     PARIS.  [1300 

paratus  essem  temerarie  dicta  inodo  rationabili  temperare,  considerabain  quod,  licet 
instanter  peterem  rationes  in  scriptis  quibus  impugnandi  quolibet  modo  videbantur  pre- 
dicti  articuli,  ut  meam  conscientiam  informarem  et  solidarem  nec  quicquam  facerem,  ea: 
fluctuante  vel  inurmurante,  noluistis  michi  concedere,  cuni  tamen  vobis  incumbat  con- 
scientias  hominum  solidare  ac  preservare  a  lapsu  vel  ruina.  Iterum,  presentibus  et  coas- 
sistentibus  mihi  domino  Ahnarico,  vicecomite  Narbonensi,  et  doinino  G. '  de  Nogareto, 
milite  domini  regis  Francie,  et  domino  Alphino  de  Narnia,  clerico  ejusdem  regis',  et 
magistro  Gerardo  de  Nova  Villa,  cantore  de  Tyarno,  et  magistro  C.  de  Poilaco,  canonico 
Vivariensi,  et  domino  Syinone  de  Marcay,  milite  doinini  regis,  audiebam  a  reverendo 
patre  domino  archiepiscopo  Narbonensi'  et  a  discreto  viro  archidiacono  Algye,  qui  de 
vobis  ad  me  vicissim  intercurrebant  et  referentes  hinc  inde  proposita  et  tractantes  con- 
cordiain  et  offerentes  pro  ine  quod  immediate  paratus  erain  iter  arripere  ad  suinmum 
pontificem  et  judicio  ejus  stare,  quod  vos,  domini,  ordinaveritis  me  per  episcopum  supra- 
dictum  retineri  et  incarcerari,  si  vestre  voluissem  condescendere  voluntati.  Percipiebam 
insuper  ab  eisdein  quod  ille  magistrorum,  qui  vexillum  gerebat  humilitatis,  videlicet 
cordam  angeli  Dei  et  signaculi  Dei  salvatoris,  sciiicet  beali  Francisci,  ad  ine  submer- 
gendum  ceteris  acrius  seviebat,  quod  postmodum  nichilominus  experimento  cogitavi  cuin 
et  ipse  signanti  *  et  quidam  alii  inoventes  capita  irridendo  dixissent  obliviose  et  callump- 
niose  :  vos  sedetis  super  speculain,  vos  estis  propheta;  obliviose  quidem,  quia  recordati 
non  sunt  quod  spiritus  ubi  vult  spirat  et  dominus  non  abjicit  parvulos  sed  sapienciam 
prestat  eis;  callumpniose  vero,  quia  in  opusculo  meo  non  continetur  quod  ego  sederem 
vel  sedeam  super  speculam  sed  quod  speculatores  ecclesie  Christi  debent  adversariis 
interrogantibus  taliter  respondere.  Cum  omnibus  igitur  supradictis  cognoverim  probabili 
conjectura  quod  parata  michi  erat  retencio  capcionis,  coram  vobis  doctoribus  et  inagistris 
coUegii  theologorum  Parisiensium  et  cunctis  presentibus,  ego  inagister  A.  diqtus  de  Villa 
Nova,  habitator  jMontispessulani,  cum  presenti  scripto  protestor  el  protestando  dico  sive 
pronuncio  quod  quicquid  nuper  corain  doinino  episcopo  dixi,  legendo  cedulam  ordina- 
cionis  vestre  quam  dominus  cancellarius  posuit  in  manibus  ineis  instans  ut  legerem, 
omni  dilacione  postposita,  non  dixi  nec  pronunciavi  legendo  vel  aliter,  nisi  concussus 
timore  perniciose  domus  in  qua  timebam  incarcerari  propter  predicta,  et  ideo,  cum  pro- 
cessus  per  vos  factus  et  dominum  episcopum  supradictum  sit  ipso  jure  irritus  et  inanis 
ac  nullus,  cum  caruerit  fundamento,  nec  ego  (j)uraveriin  eundem  servare,  pro  tanlo  ex 
nunc  opus  ineuin  de  Adventu  Anlichristicommitlo  examini  et  judicio  apostolice  sedis  et 
me  ipsuin  protectioni  ejus,  paratus  cum  adjutorio  Christi  respondere  ibidein  rationibus 
quorumcunque  volentium  dictum  opusculiim  impugnare,  et  quoscunque  volentes  invehi 
vel  procedere  palam  vel  publice  contra  ipsuin,  cujuscunque  gradus  vel  dignitatis  aut 
status  fuerint,  provoco  ex  nunc  ad  presenciam  et  audienciam  sumrtii  pontificis  in  quo 
Quenta    scientiarum    vigent    el    assigno    eis    terminum    quartam   ebdomadam   post   Pascha 


1300]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  89 

primo  venturam.   Preter   hoc   autein   liuinili   supplicacione  recquiio  vos  omnes  mao-islros 

collegii  supradicti  quod  in  similibus  negociis,  amodo  modestia  vestra  sive  maturitas  nota 

sit    oinnibus    hominibus,    taliter   ut    id    quod    recquirit    deliberalionein   unius   anni    et   ut 

strepilu    publice    disputacionis    cribretur    et    scrulinio    studiose    deterininacionis   limetur, 

nolitis   unius  inensis    celerilate    cuin    impetu    sufTocare,    precipue    ubi  vertitur    probabile 

scandaluin  proximorum,  dicentes  inmitacione  Christi  parvulos  allicere  et  fovere  non  pro- 

sequi,  cum  sit  Deo  et  hominibus  delestabile,  adversus  hominem  advenam  nec  origine  nec 

habitacione  nec  scolarum  frequentacione  nec  delicti  perpetracione  Parisiensi  non  infamem 

et  coinmunem  oinnibus  Dei  servis  atque  nunciuin  soUempnem  pro  negociis  arduis  sereni 

principis  ad  serenissimum  appetitu  vel  molu  rabido  concitari,  non  requisita^  et  oinnino 

postposita   regalis  excellencie  magestate.   Insuper  autem  requiro  vos  dominum  cancella- 

riuui  ex  parte  domini  regis  Francie,   qui  ine,  ut  nuncium  ad  se  inissum,   debet  ad  illum 

qui  ine  misit  remittere  salvuin  et  securum  cuin  omnibus  rebus  ineis,  non  spoliatum  aut 

depredatum  ab  aliquo  regni  sui,  quod  restituatis  mihi  scripturam  meain  quain  fidei  veslre 

commisi  et  concessi  liberaliter  ad  exemplar,  ut  faciatis  mihi  emendain  plenain  de  violenta 

retencione  quam  contra  voluntatem  meam  retinuistis  a  die  qua  per  sociuin  meum  inagis- 

truin  Raiinundum  de  Pictavia  petii  mihi  restitui.   Similiter  veio,   ut  nuncius,  requiro  vos 

totuin  collegium  ut  faciatis  inihi  plenam  emendain  pro  eo  quod  ine,  non  injuriosum  vobis 

nec    blasphemum    Dei    nec    inimicum    fidei,   absque    ulla   ralione   traxislis   ad   presenciain 

doinini   episcopi   et  coegistis  me  legere  cedulam   per  vos  dictatam  et  ordinatam.   Et  vos 

magistrum  Gaufridum  dc   Carnoto   requiro   ex   parte   domini   regis  et  apostolice  sedis  ut 

oinnia  supradicta  et  lecla  et  responsiones  quas  isli  doniini  facient  ad  requestas  preinissas 

in  forinam   publicam  redigalis,  ut  in  judicio   clareat  an  sit  inagis  temerarius  qui  dicitur 

temeraria  scribere  vel  qui  facit  temeritates,   et  innocens  valeat  exclainare  coram  angelis 

Dei  :  «  Confundantur  superbi  quia  iniquitatein  fecerunt  in  me  :  ego  autem  exercebor   in 

mandatis  tuis.  Convertantur  mihi  tiinentes  te%  Domine,  et  qui  noverunt  testiinonia  tua.  » 

Et  quia  nuper  in  tempore  statuto   a  jure  ad  appellandum  non  potui   habere  presenciam 

doinini    episcopi,    ideo    ad    cautelam    de    voluntale    superioris    ad    sedem    apostolicam    in 

scriptis  appellavi  ab  iniquo  et  injtisto  judicio  processum   doinini  episcopi  et  accessorum 

suorum  in  aula  sua.   Et  illi  appellacioni  adhereo  ct  eain  renovo  de  presenti  et  volo  inde 

fieri    copiain    quibuscunque    per    manuin    tabellionis   et  etiam   de   protestatione    presenti. 

Actum    Parisius   in    manerio    domini    episcopi    Parisiensis    predicti,    iiij    ydus    Octobris, 

coram   venerabilibus  viris   archydiacono   Parisiensi',   cancellario   Parisiensis    ecclesie '    et 

magistro  P.  de  Allvernia',  magistris  theologie,  audientibus  agenda  aliis  inagistris  in  theo- 

logica  facultate,  dominis   Radulpho   de  Roseto,  penitenciario   Parisiensi,   et   ofliciali   Pari- 

siensi,  canonicis  in  ecclesia  Parisiensi  predicta  pro  parte  dicti  episcopi  vocatis  et  presen- 

tibus     et    testibus     infrascriptis,     reverendo     patre     doinino     archiepiscopo    Narbonensi, 

nobilissimo   comite   Atrebatensi,  nobili  domino  Almarico,  vicecomite  Narbonensi,  venera- 
**  Chai-t.   Univ.  Paris.  II,  1.  12 


90  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1300 

bilibus  viris  inagistris  Nicholao  de  Cathan  archidyacono  in  ecclesia  Remensi,  legum 
professore,  magistro  Thierico  thesaurario  comitis  Atrebatensis  et  pluribus  aliis  ad  premissa 
vocalis  et  rogatis  eisdem  anno,  indictione,  loco  et  die.  Venerabilis  vir  canceUarius  Pari- 
siensis  requisitus,  ut  supra  dicitur,  ut  restitueret  dicto  magistro  A.  scripturam  suam  seu 
opusculuin  quod  fidei  sue  commiserat  ct  concesserat  liberaliter  ad  exemplar,  ut  dicebat, 
predictus  cancellarius  respondit  quod  ipsum  tradiderat  aliis  niagistris  in  facultate  predicta, 
et  quod  de  hoc  loqueretur  eisdem.  Actum  presentibus  qui  supra  proximo  conlinentur. 
Et  ego  Gaufridus,  dictus  Ligator,  Carnotensis,  auctoritate  sancte  Romane  ecclesie  publicus 
notarius,  premissis  inlerfui  et  ea  scripsi  et  publicavi  rogatus  meoque  signo  signavi  prout 
decet  competenter. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat,  17534,  fol.  105.  —  Menendez  Pelajo,  Ilistoria  de  los  heterodoxos  espanoles,  I,  742  sqq.  — 
Bonifacius  VIII  ctiam  librum  Arnaldi  primo  condemnavil,  ut  Arnaldus  ipse  in  instrumento  an.  1305  (Cod.  Vat.  lat.  3824, 
fol.  255)  enarrat,  cum  dicit  de  suo  opere  (De  tempore  adventus  anticbristi)  :  «  et  est  ille  tractatus,  cujus  medietatem  primam, 
in  qua  principia  probationis  contincbantur,  tbeologi  Parisienses  amputaverunt,  et  reliquam,  in  qua  tantum  cxprimebantur 
conclusiones,  presentaverunt  domino  Bonifacio  quondam  pape  VIII,  quam  medietatem  dictus  Bonifacius  satis  dig-ne  comburi 
fecit,  magis  ad  ignominiam  presentantium,  quam  contumeliam  editoris  ».  Multo  clarius  loquitur  in  protestatione  Perusii 
an.  1304,  Julii  18,  coram  domino  camerario  pontificis.  Enarrat  quid  ipsi  Parisiis  acciderit  per  tbeologos  et  officialem,  quem 
rex  Franciae  postea  omnibus  temporalibus  bonis  privavit.  Dicit  se  inde  confugisse  ad  Bonifacium  VIII,  cui  opus  suum 
praesentavit.  Sed  «  priusquam  opus  rccepisset  de  manu  mea,  et  antequam  super  contentis  in  eo  fuisset  mecum  aliqua  discussio 

babita,  fecit  me  capi    ct   incarcerari  coegit  me   in   sccreto   consistorio  abnegare  et  abjurare    predictum  opus.  In  publico 

tamen  [consistorio]  solum  pronunciavit,  quod  tanquam  presumptuosum  aut  temerarium  fuisset  a  Parisiensibus  reprobatum, 
et  quod  corum  reprobntionem  ratificabat.  Nec  tamen  dictum  opus  anatbematizavit  scd  potius  in  fine  sue  pronunciationis 
testatus  est  alta  voce,  quod  ego  in  nullo  fefelleram,  nisi  quia  prius  eidem  non  presentaveram  dictum  opus  ».  Cod.  Vat.  lat. 
3824,  fol.  215  sq.  Exemplar,  quod  Arnaldus  summo  pontifici  praesentavit,  erat  de  novo  scriptum  cum  priscis  erroribus. 
Bonifacius  illud  auctori  remisit,  quasi,  secundum  quosdam,  dicens  :  Nihil  obstat.  Cf.  Haurcau  in  Ilist.  litt.  de  la  France, 
XXVIII,  39.  Ad  hoc  referri  debet  octavum  capitum  accusationis  Guillclmi  de  Plesseiano  (Plasian)  contra  Bonifacium  VIII  . 
an.  1303,  Junii  14  :  «  Qucmdam  librum  compositum  per  magistrum  Arnaldum  de  Villanova  medicum,  continentem  sive 
sapientem  heresim,  per  episcopum  Parisiensem  et  per  magistros  theologice  facultatis  Parisiensis  reprobatum,  dampnatum 
ct  combustum,  et  per  ipsum  Bonifatium  publice  in  pleno  consistorio  cardinalium  similiter  reprobatum,  condempnatum  et 
combustum,  postmodum  rescviptum,  idem  vitium  continens,  revocavit  et  etiam  approbavit  ».  Arch.  nat.  Paris.  Reg.  JJ.  28, 
fol.  272.  Arcb.  Vat.  X,  193,  p.  28.  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  1833G,  fol.  41»'.  Hist.  dti  differend,  etc,  p.  103. 

1.  In  cod.  «  C  ».  —  2.  Et  jurisperito.  —  3.  Aegidio  Aycclino.  —  4.  Signanti  signanti  Cod.  —  5.  Rcquisicio  Cod.  — 
6.  Ms.  :  «  me  ».  Cf.  Ps.  118,  79.  —  7.  Pbilippo.  —  8.  Petro  de  S.  Audomaro.  —  9.  I.  e.  Petro  de  Alvernia,  magistro  in 
theologia,  qui  quaedam  opera  S.  Thomae  complcvit,  aliaque  philosophica  et  tbeologica  scripsit  (cf.  Quetif-Echard,  I,  489; 
Haureau,  Hist.  de  la  philosophie  scolastiquc,  II,  2,  157  sq.).  V.  supra  n»  596. 


bl7.  Johannes  Monachus  cardinalis  Universitati  Paris.  apparatum  suum  super  librum  Sextum  transmiitit. 

1301,  Februarii  16,  Romae. 

Honorabilibus  viris  magistris  et  scolaribus  Parisius  commorantibus  Johannes  misera- 

tione  divina  tit.   Sanctorum  Marcellini  et  Petri  presbyter  cardinalis,  salutem  in  eo  qui  est 

omnium  vera  salus.  Licet  modicam  scientiam  habeani  et  in  factis  et  stilo  curie  experienciam 

aliqualem,  que  in  me  impedimenta  propter  varias  occupationes  recipiunt :  de  divino  tamen 

confisus  suffragio   Apparatum  super  sexto   libro  Decretalium   dudum  incipiens  adimplevi, 

quem  vestre  sinceritati  per  grande  lumen  studii  magistrum  Godefridum  de  Fontanis'  una- 
12. 


1301]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  •  91 

cum  Apparatu  trium  decretalium  post  publicationem  dicti  sexti  libri  editorum  transmitto 
presentibus  interclusum,  in  quibus  et  toto  opere  misso  mallem  ab  aliis  instrui  quam  alios 
edocere.  Dat.  Rome  anno  Domini  a  Nativitate  ejusdem  millesimo  trecentesimo  primo,  die 
xvj  mensis  Februarii. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  65»,  n"  3.  Restat  taeniol.  membranac.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.,  et  designatur 
A.  3.  d.  —  Cf.  Jourdain,  p.  73,  n»  2,  et  Hist.  litt.  de  la  France,  XXVII,  215  sq.  —  Iste  cardinalis  vocatur  Lemoine  (monachus) 
et  an.  1302  domum  scholarium  Parisiis  condit,  de  qua  alibi.  A  Coelestino  V  an.  1294,  Sept.  18,  una  cum  Nicolao  de  Nonan- 
curia,  olim  cancellario  Parisiensi,  cardinalis  creatus  est.  Non  tamen  fuit  episcopus  Meldensis,  ut  quandoque  falso  conten- 
ditur.  Practer  Apparatum  super  librum  Sextum,  de  quo  supra,  scripsit  etiam  ,\pparaluni  ad  Extravagantes  (de  tribus  supra 
loquitur),  et  Commentarium  ad  reg.  81  de  reg.  jur.  in  VI.  Cf.  Schulte,  Die  Geschichie  der  Quellen  und  Litteratur  des  can. 
RechtS,  II,  191  sqq. 

1.  Vivebat  adhuc  an.  1303  (1304)  die  mcrcurii  post  festum  S.  Malthiae  (Februarii  26),  cum  tunc  unacum  magistris  iu 
theologia  cancellario  Paris.,  Andrea  de  Monte  S.  Eligii  (infra  n»  642),  Hcnrico  Amandi  (ibid.),  fratre  Raimundo  (Romani)  prae- 
dicatore,  Ricardo  de  Margunto  praesens  fuerit  in  congregatione  pro  Collegio  Sorbonae  cclebrata.  Bibl.  nat.  Paris.  ms. 
lat.  16574,   fol.  12''  et  13.  Obiit  (fortasse  eodem  anno  1304)  Octob.  29.  Ibid.  fol.  43'>. 


618.  Guillelmus  Thiboust,  praeposifus  Parisiensis,  testatur  Guillelmum  de  Ulmo  scutiferum  cessisse  et  vendi- 
disse  in  perpetuum  Universitati  Parisiensi,  pro  mille  libris  paris.,  manerium  et  molendinum  quae  possidebat 
in  villa  de  Vallibus  infra  metas  parochiae  de  Spinellis  supra  fluvium  Yvetam  prope  Longum  Jumellum,  item 
plurima  jugera  terrae,  nemorum,  pratorum  vinearumque,  item  jus  piscandi  in  praedicto  fluvio.  Anno  gratiae 
M"  CCC",  die  veneris  post  Brandones. 

1301,  Februarii  24,  [Parisiis]. 

Memoires  historigues  sur  les  ben^fices,  ctc,  p.  17.  Rubrica   tantum  conscrvatur  in   vetere  invcntario  (.\rchiv.   Univ. 
Paris.  Reg.  98,  C.  7.  c).  Cf.  infra  n»  625. 


619.   Litterac  Universitatis  Parisiens.,  quibus  Guillelmum  Thiboust,  praepositum  Parisiensem,  tanquam  perjurum 

denuntiat,   quod  magistrum   Guillelmum,  dictum  Parvum,  carceri  mancipaverit  et  ita  poenis  affecerit  ut  ille 

mortuus  sit. 

1301,  Maii  19,  [Parisiis]. 

Universis  presenles  litteras  inspecluris  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisien- 
sium,  salutem  in  Domino.  Cum  dudum  ab  inclite  recordationis  Philippo  magno,  illustris- 
simo  rege  Francorum,  Universitati  Parisiensi  sit  indultum  de  speciali  privilegio,  et  ab  ejus 
successoribus  omnibus  approbatum,  insuper  etiam  a  domino  Philippo,  Dei  gratia  nunc 
regnante,  confirmatum,  ut  quicumque  prepositus  Parisiensis  in  prima  dominica  vel  secunda 
sue  institutionis  coram  magistris  et  scolaribus  specialiter  ad  hoc  vocatis  juramentum 
prestare  solempniter  teneatur :  «  Quod  pro  nuUo  forefacto  manum  in  scohirem  mittet,  nec 
in  captione  sua  detinebit,  nisi  forefactum  tale  visum  fuerit,  ut  debeat  arestari;  et  tunc  pre- 
positus  scolarem  sine  omni  percussione  arestabit  et  euin  reddet  justicie  ecclesiastice.  Si 
etiam  tali  hora  scolarem  areslari  contigerit,  quod  non  possit  justicia  ecclesiastica  inveniri, 
prepositus  dictum  scolarem  sine  omni  injuria  custodiet,  ut  supra  dictum  est,  donec  justicie 
ecclesiaslice  tradatur  » :  que  omnia  et  singuhi,  prout  in  privilegio  Universitatis  sunt 
expressa,    Guillelmus  Tybout,  custos   prepositure   Parisiensis,  quoad  presens   coram   tota 


92  CHARTULARIUM     LNIVERS.      PARIS.  [1301 

Universitate,  ad  hoc  apud  Sanctum  Bernarduin  specialiter  vocata,  juravit  simpliciter  obser- 
vare;  idem  tamen  prepositus,  iinniemor  prestiti  juramenli,  contra  formam  privilegii  ab  eo 
juratam  temere  veniens,  magistrum  Guillelmum,  dictuin  Parvum,  actu  regentem  in  artium 
facultate,  cepit  et  arestavit,  et  suo  carceri  mancipavit,  contra  dictorum  nostrorum  privile- 
giorum  tenorem;  necnon  sacrosancte  matris  ecclesie  claves  vilipendens,  sufficienter  et 
canonice  ab  officiali  inonitus,  ut  dictum  magistrum  restitueret  ecclesiastice  justicie,  et  a 
predicta  nostra  Universitate  pluries  requisitus,  dicti  magistri  tamen  restitucionem  ecclesie 
denegavit;  set  mala  malis  accumulans,  eundem  magistrum  adeo  penis  et  tormentis  expo- 
suit,  quod  propter  hoc  viam  universe  carnis  est  ingressus  :  propter  que  predictus  Guil- 
lelmus  Tybout  dupplici  vinculo  excommunicationis  est  innodatus,  scilicet  a  canone  late 
sentencie  per  oflicialem  Parisiensem  publice  per  totam  civitatem  Parisiensem  denunciatus 
excommunicatus,  et  cum  hoc  secundo,  pro  notaria  et  manifesta  ofTensa,  ab  officiali  pre- 
dicto  excominunicatus  aggravatus  et  reaggravatus;  idem  etiam  prepositus,  omnis  perti- 
nacie,  rebellionis  et  inobediencie  filius,  cum  nec  predictis  injuriis  contentus  esset,  dictum 
magistrum  nostrum,  semivivum,  immo  velud  exanimem  et  mortuum,  coram  toto  populo 
in  loco  publico  enormiter  et  inhoneste  posuit  :  quod  in  contemptum  tocius  cleri  necnon 
universalis  ecclesie  vertitur  vituperium  et  gravamen.  Propter  que  omnia  super  enarrata, 
dictum  prepositum,  suis  perlinaciis  et  demerilis  exigentibus,  tanquam  perjurum,  palam  et 
publice,  tenore  presentium  promulgamus  seu  denunciamus.  In  cujus  rei  testimonium 
sigillum  Universitatis  nostre  presentibus  est  appensum.  Datum  anno  Domini  millesimo 
trecentesimo  primo,  in  congregatione  generali  apud  Sanctum  Maturinum,  die  veneris  ante 
Pentecosten. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.^  theca  IV,  X.  21.  m,    Restat  taeniolum    membranac.  cum  fragmento  sigilli.  —  Jour- 
dain,  n"  344. 


b^O.    Statutum   Capituli  generalis   Ord.   Praed.  sub  Bernardo  de  Juzico,  magistro  generali,  Coloniae  celehrato, 
de  scholis  Parisiensibus  et  de  licentiandis. 

1301,  Maio  exeunte,  Coloniae. 

Ordinamus  et  firmiter  volumus  observari  quod  altera  saltem  scolarum  Parisiensium 
toto  tempore  quo  legitur  ordinarie,  semper  habeat  presentem  alterum  magistrorum  actu 
legentiuin.  Quod  si  secus  factum  fuerit,  per  magistrum  Ordinis  qui  conlra  fecerit  graviter 
puniatur.  Prior  vero  provincialis  Francie  seu  prior  Parisiensis  licentiandi  tales  non  habeat 
potestatem,  nisi  talis  et  tam  urgens  casus  occurrerit,  quod  licentia  talis  negari  rationa- 
biliter  non  deberet. 

Item  districte  injungimus  et  ordinamus  inviolabiliter  observari  quod  in  presentatione 
baccellariorum  et  eorum  expeditione  ille  ordo  servetur,  qui  actenus  est  servatus,  ita  quod 
posterior  in  lectoria  Sententiarum  nullatenus  preponatur  nec  licentiam  recipere  vel  recepta 
uti  valeat,  nisi  magistro,  vel  eo  mortuo  vel  amoto  illius  magistri  vicario,  ex  causis  rationa- 


1301]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  93 

bilibus  aliter  videretur.   Si   quis   autem  contrariuin   per  se   vel  per  aliuni  fecerit  vel  fieri 
procuraverit,  magisterio  in  theologia  perpetuo  sit  privatus. 

Mss.  Rom.  et  Rutenens.  Capp.  general.  Ord.  Praed.  — Martene,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,   1879. 


62  1 .  Bonifacius  VIII  doctores  in  theologia  et  magistros  in  jure  canonico  et  civili  de  regno  Franciae  oriundos  ' 
hortatur,  mandans  districte  in  virtute  obedientiae,  ut  ad  kalendas  Novembres  proximo  futuras  personaliter 
se  apostoUco  conspectui  praesentent,  ut  ipse  in  excessibus  et  damnis  Philippi  regis  corrigendis  eorum  consilia 
habere  possit. 

1301,  Decembris  5,  Laterani. 

Bonifacius,  e^c,  venerab.  fratribus  universis  archiepiscopis  et  episcopis  ac  dil.  filiis 
electis  et  capitulis  ecclesiarum  cathedralium  regni  Francie  ac  doctoribus  in  theologia  et 
magistris  in  jure  canonico  et  civili  de  regno  natis  eodem  saliitem,  eic.  Ante  promotionem 
....  Dat.  Laterani  non.  Decembris,  anno  septimo. 

Reg-.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  7,  ep.  103,  fol.  136.  Bibl.  nat.  Paris.  mss.  lat.  1753'i,  fol.  16;  15004,  fol.  66''.  Arch.  nat. 
Paris.  Reg.  JJ.  28  (olim  Reg.  B),  fol.  1i9^  (prius  240 1>).  (Dupuy)  ifw«.  du  differend,  etc.  (Paris  1655),  p.  53;  Bulaeus, 
IV,  11.  Philippus  rex  Francorum  vero  districte  prohibuit,  ne  quis  de  incolis  regni  sui  sine  sua  licentia  ab  eodem  regno  exire 
praesumeret,  ac  21  Octobris  anni  1302,  moleste  gessit  nonnullos  praelatos,  magistros  in  thcologia  doctoresque  in  jure  cano- 
nico  et  civili  ab  eodem  regno  egressos  essc  (Reg.  Philippi  IV  in  Arch.  nat.  Paris.,  JJ.  36,  ep.  29;  Hist.  dlt  differend,  etc, 
p.  83;  cf.  p.  86  sq. ,  p.  131  sq.);  Bonifacius  VIII  13  Aprilis  1303  conqueritur,  multos  ad  euni  non  venisse  omnibusque  qui  non 
venerunt  injungit,  infra  triura  mensium  spatium  per  se  vel  per  procuratores  coram  ipso  comparere.  Originale  in  Arcb.  nat. 
Paris.  J.  490,  n"  754  {deest  sigillum).  Arch.  Vat.  X,  193,  p.  314.  Hist.  du  differend,  p.  88.  In  Arch.  nat.  Paris.  JJ.  35  (Reg. 
Philippi  IV),  fol.  20''  et  JJ.  36,  fol.  23,  scripta  sunt  «  nomino  praelatorum  de  rcgno  Francie,  qui  sunt  in  festo  Omnium  Sanc- 
torum  apud  Romam  anno  Dom.  MCGG  secundo  ».  In  summa  39  episcopi  et  6  abbates.  Hist.  du  differend,  p.  86. 

1.  Vide  litteras  sequentes,  in  quibus  nominatim  «  doctores  in  sacra  pagina  et  magistri  in  jurc  canonico  de  regno 
Francie  oriundi  aclu  regentes  Parisius  et  non  regentes  »  refcruntur. 


K>^2i,  lionifacius  VIII exsecutoribus  mandat,  provideant  ut  Parisiis  sufficientes  magistri  in  theologia  et  in  decretis 
remaneant. 

1301,  Decembris  5,  Laierani. 

..  Abbati  monasterii  Sancte  Genovefe'  Ordinis  S.  Augustini  et  ..  decano"^  ac  ..  cancel- 
lario*  ecclesie  Parisiensis.  Licet  universos  doctores  in  sacra  pagina  et  magistros  in  jure 
canonico  de  regno  Francie  oriundos  actu  regentes  Parisius  et  non  regentes  duximus  per 
alias  nostras  litteras  evocandos  ut  certo  tempore  personaliter  compareant  coram  nobis,  ne 
tamen  Parisiense  studium  interim  patiatur  notabile  detrimentum  in  doctoribus  et  magistris, 
discretioni  vestre  committimus  quatinus  vos  duo  vel  unus  vestrum,  presertim  tu,  cancel- 
larie,  providere  possitis  de  tot  et  talibus  doctoribus  et  inagistris  ut  Parisius  remaneant  ad 
actu  regendum  ibidem  de  quot  et  de  quibus  videritis  providendum,  ita  quod  tam  utile 
studium  et  famosum  doctores  sufficientes  habeat  in  theologia  et  canonico  jure  predictis. 


94  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1301 

Per  hec  auleni  tii,  cancellarie,  statuto  tempore  venire  personaliter  ad  nostram  presentiam 
non  omittas.  Dat.  Laterani  non.  Decembris,  anno  septimo. 

Reg.  Val.  Bonifacii  VIII,  an.  7,  ep.  106,  fol.  136".  —  Raynaldus  ad  an.  1301,  n"  29,  Bulacus,  IV,  13,  el  Baillet,  Hist. 
des  d^neslez  du  pape  Boniface  VIII  avec  Philippe  le  Bel  (Paris,  1718),  Addilions,  p.  25,  n"  8,  afferunl  fragmenluin 
niendosum  tantum. 

1.  Johanni.  —  2.  Johanni.  —  3.  Petro  de  S.  Audomaro. 


623 .   Bonifaciiis  VIII  ad  archiepiscopos,  episcopos,  etc,  de  eodem  argumento. 

1301,  Decembris  5,  Laterani. 
Bonifacius  ....  archiepiscopis  et  episcopis  et  dilectis  filiis  electis  per  regnum  Francie 
constitutis  ac  ..  Cysterciensis  ..  Cluniacens.  et ..  Preinonstratensis  necnon  ..  Sancti  Dyonisii 
in  Francia  Parisiensis  diocesis,  et  ..  jNIajoris  monasterii  Turonensis  Ordinis  Sancti  Bene- 
dicti  monasteriorum  abbatibus,  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Vos  et  universos 
doctores  in  theologia  et  magistros  in  jure  canonico  et  civili  de  regno  Francie  oriundos  ad 
nostram  presenciam  per  alias  nostras  litteras  evocamus  ut  certo  tempore  compareatis 
personaliter  coram  nobis;  illos  tainen  doctores  seu  magistros  in  jure  canonico  et  civili  ab 
hujusmodi  personali  comparitione  volumus  excusatos  haberi,  qui  coram  suis  ordinariis  se 
duxerint  excusandos  legitime,  et  super  hoc  fidein  fecerint  coram  eis.  Impedimenta  vero 
legitima  si  qua,  quod  absit,  vobis  archiepiscopis  et  episcopis,  electis  et  abbatibus  vel 
vestrum  alicui  vel  aliquibus  evenirent,  probari  legitime  volumus  coram  nobis,  illo  vel 
illis   quos  ad  hec  duxerimus  deputandos.  Dat.  Laterani   non.  Decembris,  anno  septimo. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  7,  ep.    102.    —   Arch.  nat.  Paris.  Rog.  JJ.  28,    fol.  231'' (prius  fol.  242").   Bibl.    nat.  Paris. 
ms.  lat.  18336,  fol.  30'>.  —  Hist.  du  differend,  etc,  p.  54.  Bulaeus,  IV,  12. 


624.   Philippus  IV,  Francorum  rex,  privilegia  magistris  et  scholaribus  Paris.  conccssa   confirmat,  jubens  prae- 
terea  ut  illa  legantur  de  biennio  in  biennium  in  praesentia  praepositi  omniumque  servlentium  ejusdem. 

1302,  mense  Martio,  Parisiis. 
Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Nolum  facimus  universis  tam  presentibus  quam 
futuris,  nos  litteras  inclite  recordationis  carissimi  domini  et  genitoris  nostri  Philippi  regis 
Francorum  vidisse,  formam  que  sequitur  continentes  :  «  Philippus  »,  efc.  ut  siipra.,  tom.  I, 
n°  466.  Item  volumus  quod  si  aliqua  contra  predicti  privilegii  forinam  per  Guillelmum 
dictum  Thibout,  nostrum  prepositum  Parisius,  in  captione  magistri  Guillelmi  le  Petit,  vel 
alias  quoquomodo  fuerint  attemptata,  eidem  privilegio  non  prejudicent,  iinmo  ipsum  inno- 
vamus,  confirmamus,  et  in  suo  decernimus  robore  primario  permanere.  Item  quia 
labilis  est  hominum  memoria  et  servientes  dicti  prepositi  Parisius  frequenter  mutantur, 
volumus  ut  istud  privilegium  legatur  de  biennio  in  biennium  in  presentia  prepositi  Pari-' 


1302]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  95 

siensis  et  omnium  servientivim  suorum  et  aliquorum  magistrorum  de  Universitatc  ad  hoc 
per  Universitatem  deputatorum,  et  quod  lecto  privilegio  et  exposito  in  Gallico '  dicat 
prepositus  suis  servientibus  :  «  Volo  vos  scire,  quod  ego  juravi  istud  privilegium  ser- 
vare,  et  ideo  precipio  vobis  sub  juramentis  vestris  et  sub  omni  pena  quam  possum  vobis 
infligere,  ut  diligenter  servetis  istud  privilegium  quod  juravi  ».  Et  fiet  dicta  manifestatio 
privilegii  et  intimatio  prima  vice  dominica  proxima  post  festum  Omniuin  Sanctorum 
proxime  nunc  venturum.  Et  sic  deinceps  de  biennio  in  biennium  in  futurum.  Quod  ut 
ratum  et  slabile  perseveret,  presentes  litteras  ad  futurorum  memoriam  sigilli  nostri 
fecimus  appensione  muniri.  Actum  Parisius  anno  Incarnationis  dominice  millesimo  trecen- 
lesimo  primo,  mense  Martii. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  66",  n°  10,  cum   sigillo  cer.  Yirid.  coloris,   filis  seric.   rub.  et  virid.  coloris  appenso. 
Pcrtinebat  ad  Arch.  Univers.  (A.  6.  bbbb).  —  Cod.  Harcur.  fol.  CA^.  Bulaeus,  IV,  3. 

1.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  n»  67. 


D^D,  Philippus  IV,  Francorum  rex,  de  sexaginta  libris  annui  redditus  ad  usus  trium  capellanorum  Univcrsitatis 
Parisiensis. 

1302,  mense  Martio,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rcx.  Xotum  facimus  universis  tam  presentibus  quain 
futuris,  quod  cum  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius  ad  usum  et  sustentationem 
trium  capellanorum  ejusdem  emerit  pro  millc  libris  parisiens.  a  Guillermo  de  Ulmo 
scutifero  mancrium,  molendinum,  possessiones,  terras  et  redditus  in  villa  de  Vallibus 
infra  metas  parrochie  de  Spinello  prope  Longjumellum  sub  nostro  domanio,  prout  in 
litteris  sigillatis  sigillo  prepositure  nostre  Parisiensis  super  hoc  confeclis  plenius  conti- 
netur'  :  nos  intuitu  pacis  et  tranquillitatis  predictorum  Universitatis  et  capcllanorum 
ejusdem  pro  predictis  manerio,  molendino,  possessionibus,  terris  ct  redditibus,  que 
penes  nos  retinuimus  ad  usus  eorundem  capellanorum,  quibus  dicte  tres  capcUanic  ab 
Univcrsitate  predicta  fuerint  collate,  de  collatione  sibi  facta  litteras  habentibus  sexaginta 
libras  parisiens.  amortizatas  in  sicca  pecunia  in  nostro  Castelleto  Parisiensi  in  festo  beati 
Remigii*  per  manus  dictorum  capellanorum  recipiendas  annuatim  in  perpetuiun  conce- 
dimus,  et  in  premissorum  cambium  assignamus.  Volentcs  ut  quilibet  sepe  dictorum  capel- 
lanorum  per  rectorem  Universitatis  jam  dicte  nostro  preposito  Parisiensi  jam  presentatus 
viginti  libras  parisiens.  in  dicto  termino  pro  sua  recipiat  portione,  et  quod  ad  hoc  perci- 
piendum  ad  annos  sue  vite  id  dicte  prepositurc  rotulis  rcgistretur,  ne  unus  pro  alio  ad 
hoc  recipiendum  sc  ingerat  fraudulcnter.  In  cujus  rei  tcstimonium  presentes  litteras 
sigilli  nostri  regii  fecimus  munimine  roborari.  Actum  Parisius  anno  dominice  Incarna- 
tionis  millesimo  treccntesimo  primo,  mensc  Martii. 

Originale  in   Arch.    nat.    Paris.  M.   f>7'*,    no  32,    Superest   sigillum   ccr,    virid.  coloris,    filis    seric.    virid.   ct   rub.    col. 
oppensum.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (C.  G.  o).  In  plica:  «  Pcr  cameram  ad  relationem  confessoris  ex  parte  domini  regis 


96  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1302 

I.  de  Hosp.  »  —   Ibid.  n»  30  et  K.  180,  n"  1  (apographum).  —  Arch.    Univers.    Paris.   Reg.   94,   n"   84,  p.   83.  —   Memoires 
histpriques  sur  les  benefices,  p.  20. 

1.  Cf.  supra  n"  618.  —  2.  Octob.  1. 


626.   Slatutum  Capituli  generalls  Ord.  Cluniac.  de  pensione  a  prioribus  conventualibus  persolvenda  pro  schola- 
ribus  Parisiis  studentibus. 

1302,  Maii  13,  Cluniaci. 

Quia  teinpora  adeo  cara  '  maxiine  propter  monetam'  existunt  quod  fere  duplo  hujus 
quod  solebat  expendi  communiter  expenditur  hiis  diebus,  scolaresque  domus  Paris.  ob 
deffectum  victualium  in  inagnum  Ordinis  vituperium,  dampnum  etiam,  dispendium  et 
jacturam  resilire  a  studio  compelluntur,  quod  in  religiosis  aliis  mendicantibus  et  non 
mendicantibus  studiuin  consimile  habentibus  minime  reperitur,  eo  quod  illi  ad  quos 
pertinet  et  quorum  interest  huic  periculo  obviant,  et  onera  ad  eos  retinendos  et  suppor- 
tandos  in  studio  subeunt  et  necessaria  administrant  :  diffiniunt  diffinitores  quod  pro  isto 
anno  priores  conventuales  immediate  ecclesie  Cluniacensi  subjecti  decem  solidos,  non 
conventnales  v  solidos  turonens.  ad  eorum  scohtrium  indigentias  sublevandas  in  proximo 
Capitulo  generali  venturo  apud  Cluniacum  exsolvant',  nisi  terininum  voluerint  antecipare 
predictum.  Et  qui  dicto  termino  defecerit  in  solvendo,  ad  duplum  solvendum  antequam 
de  dicto  Capitulo  recedat  teneatur.  Hoc  idem  de  absentibus  a  dicto  Capitulo  ordinant 
diffinitores  predicti,  et  quod  nulla  excusatio  presentium  vel  absentium  admittatur.  Et  hanc 
subventionem  volunt  diffinitores  ad  alios  annos  extendi  quousque  per  diffmitores  Capi- 
tuli  generalis  qui  tunc  temporis  fuerint  aliud  fuerit  ordinatum.  Et  in  hoc  casu  intelligunt 
dicti  diffinitores  priores  conventuales  etiam  illos  qui  habebunt  numerum  viij  mona- 
chorum. 

Bibl.  nat.  Paris.,  nouv.  acquis.,  ms.  lat.  2263,  fol.  Vi^,  sub  rubrica  :  «  Diffinitio  augmentans  pensionem  scolaribus 
Paris.,  et  quod  habentes  viij  monachos,  sunt  priores  conventualcs,  facta  anno  Domini  MCCC  secundo  ».  Eadem  definitio 
rcpetitur  fol.  88''.  Fol.  70  invenitur  similis  definitio  ejusdcm  anni,  sed  dcleta,  et  in  margine  scribitur  :  «  Non  repperitur 
in  rotulo  diffinitionum  ». 

1.  De  «  caristia  precipue  Parisiis  et  circa  »  Contin.  Guill.  Nang.  loquitur  ad  an.  1304.  Ed.  Geraud,  I,  346.  — 
2.  «  Moneta  »  regnante  Philippo  IV  pondere  caruit,  quod  debcbat  habcre.  Cf.  Boutaric,  La  France  sous  Fhilippe  le  Bel, 
p.  310  sqq.  —  3.  Sed  jam  anno  1295  scholaribus  quatuor  pcnsiones  assignabantur.  Ibid.  fol.  72.  Post  an.  1302  scholares 
mutuum  contraxerunt  usque  ad  300  libras  parisiens.,  ut  apparet  ex  delinitionc  Capituli  anni  1305.  Ibid.  fol.  92. 


t>^/.  Bonifacius  VJII  declarat  se  regi  Philippo  collationem  praebendarum  in  ecclesia  Parisiensi  concedere 
voluissCy  ita  tamen,  ut  non  poneret  ibi  nisi  magistros  in  theologia  vel  doctores  juris  canonici  vel  civilis  vel 
personas  alias,  quae  essent  magnae  scientiae  et  litteraturae^,  non  nepotem  illius  vel  illius,  ad  preces  illius 
vel  illius. 

1302,  Junii  24,  [Romae]. 

Votum  Bonifacii  VIII  in  consistorio  Junii  24  anni  1302  in  Cod.  Bibl.  nat.  Paris.  15004  (olim  S.  Victor,  MM.  7),  fol.  85  *. 
—  Hist.  du  diff^rend,  p.  78.  —  Ex  initio   sermonis   card.   Portuensis   Malthaei  d'Acquasparta,    qui   votum   Bonifacii  VIII 


1302]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  97 

praecessit,  ediscimus  consistorium  cssc  factum  in  festo  S.  Johannis  Baptistae,  nam  in  vigilia  cjusdcm  fcsti  («  in  lectione 
hestcpna  quc  loco  epistolc  legltur  »)  in  eplstola  missae  ponuntur  verba  ;  «  Ecce  ego  constitui  tc  hodie  »,  etc.j  quac  cardlnalis 
primo  S.  Johanni  Baptistae  accommodavit,  deinde  papae,  slcut  anno  sequentl,  eodem  fcsto,  maglstcr  Bertaudus  de  S.  Dionvsio, 
episcopus  Aureliancnsis  (v.  supra  n"  592,  nota),  verba  cvangclil  vigiliae  ;  «  Erit  magnus  coram  Domino  »,  primo  pro  Johanne 
Baptista,  dcindc  pro  Philippo  rege  adduxit.  Joh.  a  S.  Victore  inliec.  des  hist.  des  Gaules,  XXI,  641. 

1.  Cardlnalcs  nobllibus  Franciae  Jun.  26  rcsponderunt  :  «  Exurgant  cum  ipso  domlno  (papa)  magislri  In  theologia, 
qnibus  ipse  (papa)  in  Paris.  ccclesia  canonicatus  contulit  et  prebcndas.  Exurgant  magistri  ct  alii  littcratl  »,  etc.  Hist,  du 
diff&rend,  p.  64.  Sed  hoc  jam  prius  in  Francia  partim  in  usu  crat,  nam  archiepiscopus  Bituricensis  an.  1286  in  congregatlone 
episcoporum  Parisiis  hablta  dixit  ;  «  Credo,  quod  non  sit  hodie  prelatus  inter  nos,  qui  de  hac  Universitate  (Parisiensi)  non 
sit  assumptus  ».  Cf.  supra  n°  539. 


\i2iO.  Juramenta  librariorum  sive  stationariorum. 

1302,  Augusti  24,  ef  posfea,  [Parisiis]. 

Anno  Domini  M^GCCIP,  die  veneris  ante  Decollationem  beati  Johannis  Baptiste 
tempore  magistri  Petri  de  Laigniis  rectoris  Universitatis  juraverunt  stacionarii  in  generali 
congregatione  apud  Sanctum  Maturinum  articulos  qui  sequntur,  presentibus  magistro 
Ricardo  de  Martiniaco,  fratre  Arnaldo  de  Tholosa',  Ordinis  Heremitarum  sancti  Augustini, 
tunc  temporis  regentibus  in  theologia,  et  magistro  Hugone  de  Besuncio',  magistro 
Alemant'  et  magistro  De  Tellu ',  doctoribus  decretorum,  ac  etiam  quampluribus  aliis 
doctoribus  et  magistris  tunc  temporis  Parisius  regentibus  in  qualibet  facultate. 

Vos  jurabitis  quod  fideliter  et  legitime  habebitis  libros  venales  recipiendo,  custo- 
diendo,  exponendo  et  vendendo  eosdem. 

Item  jurabitis  quod  libros  venales  non  supprimetis  aut  celabitis,  sed  ipsos  semper 
loco  et  tempore  oportuno  ad  vendendum  exponetis  quando  petuntur. 

Item  jurabitis  quod  si  a  venditoribus  super  venditione  libri  vel  librorum  vocati 
fueritis  vel  requisiti,  extimabilis  et  dicetis  bona  fide  mediante  salario  quantum  credetis 
librum  vel  libros  ad  vendendum  oblatum  vel  oblatos  justo  et  legitimo  precio  posse  vendi, 
ut  pro  vobis  emere  velitis  si  facultas  se  ofTerret. 

Item  jurabitis  quod  precium  libri  venalis  et  nomen  illius  cujus  est  liber,  si  velit  ven- 
ditor,  in  aliqua  parte  libri  patente  intuenti  ponetis. 

Item  jurabitis  quod  cum  libros  vendideritis  eos  non  assignabitis  ex  toto  nec  trans- 
feretis  in  emptores  nec  precium  recipietis  pro  eisdem  donec  denunciaveritis  venditori 
vel  mandato  suo  quod  precium  veniat  recepturus,  si  velit  et  ejus  copia  commode 
possit  haberi. 

Item  jurabitis  quod  de  precio  pro  libro  vel  libris  oblato  puram  et  simplicem,  sine 
fraude  et  mendacio,  dicetis  veritatem. 

Item   jurabitis    quod   ratione    libri    vel    librorum    a    venditore    magistro    vel    scolare 

nichil  exigetis  nec  ab   emptore   actu   studente  Parisius  ultra  quatuor  denarios    de   libra 

et  de   minori   quantitate   pro    rata,    et  ab   extraneis   de   libra  vj    denarios  capiatis. 
»*  Chart.  Univ.  Paris.  IJ,  1.  13 


98  ClIARTtJLARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1302 

Item  jurabitis   quod   exemplaria   que   habetis   sint  vera   et  correcta   pro   posse. 

Item  jurabilis  quod  pro  exemplaribus  ultra  id  quod  ab  Universitale  fuerit  taxatuin 
non  exigetis  a  scolaribus  et  magisfris. 

Item  jurabitis  quod  pro  exemplaribus  ab  Universitate  non  taxatis  ultra  justum  et 
moderatum  precium  vel  salarium  non  exigetis. 

.  Item  jurabitis   quod   non  attemptabitis    aliquid    doli    vel    fraudis    circa    oflicium    ves- 
trum  unde  possit  studio  vel  studentibus  irrogari  aliquod  detrimentum. 

Preterea  ad  fraudes  extirpandas  circa  officia  stacionariorum  tempore  magistri 
Johannis  [de]  Briquebec  Universitas  ordinavit  que  sequntur. 

Primo  quod  decetero  quilibet  stacionarius  habeat  tabulam  de  pergameno  scriptam 
in  bona  littera  et  patente  positam  ad  fenestram  suain,  in  qua  scripta  sint  omnia  exem- 
plaria  quibus   utitur  et  que  ipse  habet  cum  precio  taxationis  eorum. 

Secundo  quod  si  contingat  quod  habeat  aliqua  exemplaria  non  taxata,  ea  non  com- 
municabit  quousque  dicte  Universitati  oblata  fuerint  aut  taxata. 

Tercio  quod  ipsi  stacionarii  libroruni  utilium  pro  studio  cujuscunque  facultatis  exein- 
plaria  prout  melius  et  citius  poterunt  procurabunt  ad  commodum  studentium  et  staciona- 
riorum  utilitatem. 

Si  vero  stacionarii  contra  prenominatos  articulos  vel  aliquem  eorum  contra  venerint, 
ex  tunc  a  suo  officio  sit  ille  qui  hoc  fecerit  alienus  penitus  et  privatus  usque  ad  satisfac- 
tionem  condignam  et  revocationem  Universitatis. 

Cod.  Vat.  Reg.  406,  fol.  73.  —  Cod.  Cheltenham,  870,  fol.  69  (sub  rubrica  ut  supra),  sed  tamen  sine  exordio  (incipit  : 
<£  Vos  jurabitis  »),  et  sine  adjunctis  :  «  Preterea....  Universitatis  ».  —  Bulaeus,  IV,  37,  offert  fragmentum  parvum  tantum, 
scil.  usque  ad  verba  inclus.  :  «  intuenli  ponetis  ».  Ut  supra  Mus.  Brit.  ms.  add.  17304,  fol.  112  (prius  87),  omisso  exordio, 
Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n"  108,  p.  101.  —  Omnia  supra  relata  juramcnta  repetuntur  infra  ad  an.  1342,  Octob.  6,  et 
cttm  aliis  conjunguntur. 

1.  Cf.  supra  n»  613.  —  2.  Qui  an.  1326  fit  episcopus  Parisiensis.  Cf.  ad  an.  1325,  Febr.  14.  —  3.  Forte  idem  ac  magister 
Adam  de  Alemente,  canonicus  Senonensis,  in  Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  8,  ep.  282.  In  Reg.  Nicolai  IV,  an.  2,  ep.  674, 
mentio  fit  Radulfi  de  Alamant,  canonici  Baiocensis ;  ep.  737,  canonici  Ebroicensis.  —  4.  Canonico  S.  Quintini  in  Viromandia, 
qui  in  testamento  anle  an.  1308  faclo  jussit  fundari  quamdam  perpetuam  capellaniam,  ad  quam  episcopo  Paris.  anti- 
quiores  magislri  Universitatis  Paris.  praesentare  deberent,  de  quo  infra  ad  an.  1348,  Oclob.  E  pecunia  relicta  per  rectorem  el 
magistros  cmpti  fuerunt  a  domicella  Agnete  de  Capellaquidam  redditus,  ut  in  documento  gallico,  an.  1308,  Junii  14,  explicalur 
(Cod.  Harcur.  fol.  74  sq.  Bulaeus,  IV,  304  sqq).  Nominantur  ibidem  Jacques  de  Franc  (?),  rector  Universitatis;  Nicole 
Despernoy,  mag.  in  theologia;  Robert  dc  Granches,  doctor  decretorum;  Anloino  des  Alex,  doctorTnedicinae. 


629.  Bonifacius  VIII  cancellario  Parisiensi  injungit  ut  Johanni  de  Capella,  Ord.  Cisterc,  magisterium  in  iheo- 
togia  tribuat,  atque  erga  alios  fratres  ejusdem  Ordinis  liberalem  se  demonstret. 

1302,  Decembria  18,  Laterani. 
..  Cancellario  Parisiensi'.  Claret  devotione  conspicua  inter  ceteras  sacras  religiones, 
Deo  et  apostolice  sedi  devotas,  Cisterciensis  Ordo  divinitus  institutus,  viros  beate  vite  pro- 

ducens,  cultores  catholice  fidei,  et  ipsius  assiduos  defensores.  Exultant  quidem  ipse  rex 
18. 


1302]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  99 

eternus  et  ecclesia  generalis  in  decore  sancte  religionis,  sub  qua  ipsius  pcrsone  Ordinis 
noscuntur  virtutum  domino  militare.  Proficiunt  enim  sibi  per  vitc  merituin,  et  trahunt 
alios  ad  divine  majestatis  obsequium  per  exemplum.  Quapropter  nos  predictos  Ordinem 
et  personas  sincere  caritatis  affectibus  prosequentes  circa  ipsos  paterna  solliciludine  vigi- 
lamus,  ut  Deo  propitio  salubria  semper  incrcmenta  suscipiant,  ac  honoris,  quietis  et 
comodi  gaudeant  ubertate.  Tu  quoque,  qui  eorum  merita  non  ignoras,  que  tanquam  pre- 
lucida  sunt  omnibus  manifesta,  erga  eos  teneris  et  debes  debitum  devote  humanilalis 
exolvere,  ac  illos  oportunis  pertractare  favoribus  et  condignis  honoribus  confovere,  cum 
sit  pium  et  placidum  apud  Deum,  et  id  requirat  ofTicii  tui  debitum  honestatis.  Cum  itaque 
sicut  dilectus  filius  noster  Robertus  lituli  Sancte  Pudentiane  presbyter  cardinalis,  ipsius 
Ordinis  promotor  et  defensor  assiduus,  nuper  exposuit  coram  nobis,  dilectus  filius  frater 
Johannes  de  Capella,  monachus  Ordinis  memorati,  baccalarius  in  theologica  facultate  Pari- 
sius,  sic  per  Dei  gratiam  in  facultate  ipsa  studendo  profecerit,  quod  sufficiens  creditur  et 
ydoneus  ad  conscendendum  in  ea  cathedram  magistralem,  ac  nonnulli  alii  fratres  dicti 
Ordinis  apud  ipsam  civitatem  Parisiensem  laudabiliter  insudent  studio  in  facultate  prefata, 
discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  eidem  fralri  Johanni  infra  fcstum 
Resurrectionis  dominice  proximo  futurum,  si  juxta  testimonium  magistrorum  apud  eandem 
civitatem  in  facultate  ipsa  regentium  ad  id  sibi  sufficientis  scientie,  vite  laudabilis  et 
conversationis  honeste  merita  sufTragentur,  regendi  et  docendi  in  eadem  facultate,  sublato 
difficultatis  obstaculo,  juxta  morem  in  talibus  observatum,  licentiam  liberaliter  largiaris. 
Celeris  quoque  fratribus  Ordinis  prelibati,  presentibus  et  futuris,  quos  ex  tunc  in  facul- 
tate  prefata  sufficientes  pro  tempore  per  similia  merita  contigerit  reperiri',  in  exhibenda  eis 
licentia  simili  te  non  difficilem  sive  gravem  exhibeas,  sed  liberalem  polius  et  benignum, 
ita  quod  inde  divine  majestati  complaceas,  Ordinem  ipsum  intercessorcm  tibi  conslituas 
apud  Deum,  tuaque  possit  devotio  apud  nos  et  apostolicam  sedem  merito  commcndari. 
Dat.  Laterani  xv  kal.  Januarii,  anno  viij. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  8,  ep.  316,  fol.  234. 

1.  Verisimiliter  jam  Simon  de  Guibervilla  cancellarius  erat.  Gf.  supra  n"  595,  nota.  —  2.  Pauci  tamen  ex  Ord.  Cisterc, 
■qnorum  aliqui  infra  recensentur,  Parisiis  licentiam  in  theologia  obtinuerunt. 


630.  Bonifacius  VIII praelatis  regni  Franciae  ac  doctoribus  in  theologia  et  magistris  in  jure  canonico  et  civili 
de  eodem  regno  natis  conqueritur  de  eis,  quae  in  parlamento  Parisiis  convocato^,  ne  ad  sedem  apostolicam 
vocati  venirent,  fuerant  jactata,  praecipue  iamen  de  his  quae  Petrus  Flote  aliique  praedicaverant. 


An.  1302. 


Bonifacius  ...  venerabilibus  fratribus  archiepiscopis,  episcopis  ac  dilectis  filiis  electis 
et  capitulis  ecclesiarum  cathedralium  regni  Francie,  ac  doctoribus  in  theologia  et  magis- 


100  CHARTUI.ARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1302 

tris   in  jure   canonico   et  civili   de   regno   natis    eodem    salutem    et   apostolicam   benedic- 
tionem.  Verba  delirantis  filie  ....  pro  qualitate  inobediencie  puniemus.  Dat. 

Arch.  nat.  Paris.,  Reg.  JJ.  28,  fol.  238'»  (prius  fol.  S^g^).  Bibl.  nat.  Paris.,  mss.  lat.  17534,  fol.  16'>;  18336,  fol.  36*. 
Raynaldus,  Ann.  eccl.,  ad  an.  1302,  n"  12.  Hist.  du  differend,  p.  65;  Bulaeus,  IV,  24.  —  Referimus  tantum  hanc  epistolam 
ut  dicamus,  eam  fortasse  inter  suspectas  recensendam  esse,  cum  dicendi  ac  scribendi  genus  in  eadem  cum  genere  a  Boni- 
facio  aliisque  pontificibus  in  epistolis  adhibito  non  congruat.  Non  sine  causa  ubique  sine  temporis  nota  invenitur. 

1.  In  ecclesia  B.  Mariae,  an.  1302,  April.  10.  Cf.  Reg.  JJ.  28,  fol.  235  (prius  246).  Hist.  du  differend,  p.  60.  Episl. 
praelatorum  in  Reg.,  1.  c,  fol.  232  (prius  243);  Hist.,  etc,  p.  68  :  «  hac  die  martis  decima  presentis  mensis  Aprilis  in  ecclesia 
B.  Marie  ». 


631.  Philippus  IV,  Francorum  rex,  de  juramento  praestando  a praeposilo  Parisiensi  in  praesentia  Universitatis. 

1303,  Januarii  18,  apud  Ifincennas. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Universis  presentes  litteras  inspecturis,  salutem. 
Notum  facimus  quod,  prout  in  litteris  nostris  continetur,  voluerimus,  quod  privilegium 
concessum  universitati  scolarium  Parisiens.  in  eisdem  litteris  contentum  legatur  de  biennio 
in  biennium,  etc.  nt  snpra  n"  624,  usqite  juravi.  Deinde  :  Volumus  et  Universitati  predicte 
tenore  presentium  concedimus  de  gratia  speciali,  quod  apud  S.  Julianum  Pauperein  Pari- 
sius  dicti  privilegii  manifestatio,  prestiti  a  dicto  preposito  juramenti  intimatio,  injunctio  et 
preceplum  fiat  servientibus  supradictis.  In  cujus  rei  testimonium  presentibus  litteris 
nostrum  fecimus  apponi  sigillum.  Actum  apud  Vicennas  die  veneris  post  octavas  Epi- 
phanie  Domini,  anno  Domini  MCCCIl. 

Cod.  Ilarcur.,  fol.  66''.  Arch.  Univers.  Paris.  Rcg.  94,  n"  72,  p.  77.  —  Actes  concernans  le  droit  gu'ont  les  maistres, 
escholiers  et  officiers  de  V Universitd  de  plaider  devant  monsieur  le  prevost  de  Paris,  etc  (Paris,  1651),  p.  1.  Bulaeus, 
IV,  25. 


632.  Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  sub  magistro  generali  Bernardo  de  Juzico  Bisuntii  celebra,ti  de 
praesentandis  Parisiis  ad  magisterium. 

1303,  Maio  exeunte,  Bisuntii. 

Injungimus  et  precipimus  districte  inviolabiliter  observari,  quod  in  presentatione 
baccellariorum  et  expeditione  eorum,  ille  ordo  servetur,  qui  consuevit  hactenus  obser- 
vari,  quod  posterior  in  lectura  Sententiarum  nullatenus  preponatur,  nec  licentiam  recipere 
nec  recepta  uti  valeat',  nec  in  hoc  possit  usque  ad  sequens  generale  Capitulum  per  ali- 
quem  dispensari.  Si  quis  autem  contrarium  per  se  vel  per  alium  fecerit  vel  fieri  procura- 
verit,  magisterio  in  theologia  perpetuo  sit  privatus.  Precipimus  autem  in  virtute  sancte 
obedientie,  quod  nullus  presentalum  vel  presentandum  pro  magisterio  in  theologia  secun- 
dum  cursum  ordinis  consuetum  audeat  per  se  vel  per  alium  quomodolibet  impedire. 

Mss.  Rom.  Rutenens.  Capp.  general.  Ord.  Praed.  —  Martene,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1887. 

1.  Cf.  supra  n»  620.  -  ' 


1303]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM    MCCCL.  101 

633.  Philippus  IV  in  publico  parlamento  apud  Luparam  convocationi  Concilii  generalis  contra  Bonifacium  Vtll 
assentitj  promittens  se  operam  efficacem  daturum,  illudque  convocari  instanter  petit;  ad  Concilium  generale 
et  ad  legitimum  futurum  pontificem  contra  Bonifacium  appellat. 

1303,  Junii  14,  Parisiis. 

Arch.  nat.  Paris.,  Reg.  JJ.  28,  fol.  276^*.  Instrumentum  incipit  fol.  271,  et  quidem  de  factis  diei  (jovis)  imraediate  prae- 
cedentis  :  «  In  nomine  Domini,  Amen.  Anno  ejusdem  millesimo  trecentesimo  tercio,  indictione  prima,  xiij"*  die  mensis 
Junii  »,  etc.  Postea  sequuntur  quae  acta  fuerunt  «  die  veneris  proxime  sequenti,  scilicet  xiiij*  die  ejusdem  mensis  Junii  », 
cum  punctis  accusationum  Guillelmi  de  Plasian.  —  Arch.  Vat.,  X,  193  (Processus  contra  Bonif.),  p.  35,  ubi  26-40  integrum 
instrum.  jovis  et  veneris  insertum  est.  Histoire  du  differend,  etc,  p.  107.  Cf.  Contin.  Guill.  de  Nang.,  ed.  Geraud,  I,  335  sq. 
—  Jun.  24  alia  cong-regatio  in  horto  domus  regiae  de  eodem  negotio  praesente  rege,  principibus,  praelatis  regni  Franciae  ac 
capitulo  Paris.  (cf.  infra  n"  635)  aliisque  ibidem  congregatis,  facta  est.  Joh.  a  S.  Yictore,  in  liec.  des  hist.  des  Gaules,  XXI, 
641  ,  et  Coniin.  1.  c. 

634.  Universitas  magistrorum  et  scholarium  Paris.  convocationi  et  congregationi  Concilii  generalis,  in  quo 
causa  Bonifacii  VIII  decidatur,  assentit,  quantum  de  jure  potest  et  canonicae  permittunt  sanctiones,  seque 
protectioni  Concilii  et  futuri  veri  atque  legitimi  pontificis  submittit. 

1303,  Junii21,    [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem.  Ad  notitiam  singulorum  volumus  pervenire  quod  nuper  nonnuUis  ex 
nobis  majorem  partem  facultatum  nostrarum,  tocius  Parisiensis  studii  facientibus'  pro 
certis  causis  et  negociis  accedentibus  ad  presentiam  excellentissimi  principis  domini 
Philippi  Dei  gratia  regis  Franc.  illustris,  ipso  domino  rege  ac  nonnuUis  archiepiscopis, 
episcopis,  abbatibus,  prioribus,  comitibus,  baronibus  et  aliis  magne  auctoritatis  personis, 
tam  ecclesiasticis  quam  secularibus,  apud  Luparam  Paris.  existentibus  recitatum  fuit 
nobis,  expositum  et  narratum  ibidem,  quod  die  jovis  et  die  veneris  precedentibus'  ipsis 
domino  rege,  archiepiscopis,  episcopis  et  aliis  personis  prediclis  presentibus  per  quosdam 
comites  et  alios  nobiles'  regni  Francie  contra  dominum  B[onifacium]  papam  VIII  pro- 
posita  et  significata  fuerunt  diversa,  enormia  et  horribilia  ac  detestabilia  crimina,  quorum 
quedam  heresim  sapiunt  manifeste,  quibus  euin  irretitum  esse  dicebant  et  super  hiis 
publice  ac  notorie  difFamatum,  prestito  ibidem  ab  eisdem  proponentibus  ad  sancta  Dei 
evangelia  tacta  corporaliter  juramento,  quod  hujusmodi  proposita  et  significata  credebant 
esse  vera  et  posse  probari  in  generali  Concilio  vel  alias,  ubi,  quando  et  coram  quibus  de 
jure  fuerit  faciendum.  Et  per  proponentes  eosdem  a  domino  rege  tanquam  fidei  pugile  et 
ecclesie  defensore  ac  archiepiscopis,  episcopis,  abbatibus,  prioribus  et  personis  aliis 
ecclesiasticis  supradictis  tanquam  ecclesie  fideique  columpnis  petitum  fuerat  ac  instanter 
et  pluries  requisitum,  ut  pro  declaratione  veritatis  hujusmodi,  ut  omnis  error  abscedat,  ac 
periculis  et  scandalis,  que  universali  ecclesie  imminent,  occurratur,  convocationi  et  con- 
gregationi  dicti  Concilii  generalis  ad  laudem  Dei  nominis  et  exaltacionem  et  augmentum 
catholice  fidei  ac  salubre  regimen  et  bonum  statum  universalis  ecclesie  et  tocius  populi 

christiani  opem  darent  et  operam  efficaces* Quare  pro  parte  prefati  domini  regis  pete- 

batur  a   nobis   ut   convocationi  et   congregationi    dicti   Concilii    generalis    assentire,    ac 


102  -  CHARTULA.RHJM     UNIVERS.     PARIS.  [1303 

quantuin  in  nobis  est  opem  dare  et  operam  curaremus.  Nos  autem  premissis  considera- 
tionibus  et  causis  inducli  convocationem  et  congregationem  ipsius  Concilii  reputantes 
utilem,  necessariam  et  salubrem  ac  expedientem  fidei  negotio  et  ecclesie  sancte  Dei, 
ejusdem  convocationi  et  congregalioni  Goncilii  assentimus,  ac  opem  et  operam  libenter 
dabimus  juxta  posse,  et  provocationi  et  appellationi  prefati  domini  regis  adheremus', 
quantum  de  jure  possumus  et  debemus  secundum  Deum  et  justitiam,  et  sancte  permittunt 
canonice  sanctiones,  supponentes  nos  ac  nobis  adherentes  et  adherere  volentes,  statum 
nostrum  et  Universitatem  nostram  protectioni  divine  et  predicti  Concilii  generalis  ac 
futuri  veri  et  Icgitimi  summi  ponlificis.  In  quorum  omnium  testimonium  sigillum  nostre 
Universitatis  predicte  presentibus  lilteris  duximus  apponendum.  Datum  die  veneris  ante 
festum  Nativitatis  beati  Johannis  Baptiste,  anno  Domini  M"  trecentesimo  tercio^ 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  J.  480,  n"  53.  Superest  sigilluni  cer.  rub.  col.  —  Ibid.  n"  51  Vidimus  el  transcriptum 
0  sub  sigillo  Parisiensis  curie  »  anni  1303,  «  die  jovis  in  festo  Translationia  beati  Martini  »,  i.  e.  Julii  4,  ex  quo  Hist.  du 
differend,  p.  117;  Bulacus,  IV,  47.  Cf.  praeterea  Hist.,  etc,  p.  111;  125;  128,  etc.  —  In  Arch.  nat.  Paris.  J.  479,  n»  18, 
originale  (cum  sigillo  vir.  col.)  instrumenti  adhaesionis  decani  et  Capituli  Paris.,  sub  eadem  temporis  nota.  N'«  18'"'»  et  18*" 
Vidimus  Julii  4.  Ilist.,  etc,  p.  119.  An.  1303,  Junii  2G,  conventus  fratruni  Praedicatorum  Paris.,  quorum  non  minus  quam 
132  distinctis  nominibus  enumerantur,  regi  assentit.  Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  J.  479,  n»  226  {alia  exemplaria  n''  26'''»  et 
26'"').  Hist.,  etc,  p.  120.  Inter  fratres  conventus  hi  sunt  celebriores  :  Johannes  de  Allodio,  quondam  cancellarius  Paris.  (cf. 
tom.  I  Chartul.),  Johannes  Paris.,  Guillelmus  Paris.,  Johannes  de  Monlelectorici  (Quetif-Echard,  I,  268;  Haur^au  in  Hist. 
litt.  de  la  France,  XXVI,  434  sqq),  Durandus  de  S.  Porciano,  Herveus  Nutalis,  Johannes  de  Monciaco  (cf.  Haureau  in  Hist, 
litt.  de  la  France,  XXVII,  394),  Jacobus  de  Lausana,  Ivo  de  Cadomo,  Ilerveus  de  Gifo  (Haureau,  I.  c,  XXVI,  421). 

1.  In  causa  contra  Bonifacium  VIII  an.  1311,  April.  19  (cf.  supra  n»  604)  dicitur  ;  «  In  magna  prelatorum,  comitum,  docto- 
rum  Universitatis  Parisius  in  pluribus  facultatibus  theologie,  decrctorum,  medicine  et  artium  [congregatione]  ».  Arch.  Vat. 
Miscell.  C.  caps.  III,  fasc.  47  (fol.  16).  Guillelmus  de  Nogareto  et  Guillelmus  de  Plasian  in  lite  an.  1310  saepe  de  hoc 
loquuntur.  —  2.  Junii  13  et  14.  Cf.  supra  n»  633,  nota.  —  3.  Praecipue  per  Guillelmum  de  Plasian.  —  4.  Postea  refertur,  quae 
in  congregatione  Junii  14  praelati  comitesque  statuerunt,  vcrbis  et  scntcntiis  ex  ipsis  actis  (apud  Hist.,  etc,  p.  108)  desum- 
ptis.  —  5.  Guillelmus  de  Nogareto  et  Guillelraus  de  Plasian  in  lite  contra  Bonifac  VIII  coram  Clemente  V  an.  1310,  Decemb., 
guantum  ad  hanc  adhaesionem  dicunt  :  «  Quis  sane  mentis  contra  Universitatem  Paris.,  in  qua  tot  viri  religiosi  el  seculares 
magistri  in  theologia  et  juris  canonici  et  civilis  et  aliarum  facultatum,  necnon  baccalarii  et  scolares  diversarum  nattonum  el 
regnorum,  presumet  quod  nisi  pro  fidei  defensione  et  slabilitate  adhesissent  premissis  ?  »  Arcb.  Vat.,  XI,  n°  29,  fol.  59.  Sed 
tamen  auctore  (Augustino  de  Ancona?)  Tractatus  contra  arliculos  inventos  ad  difjfamandum  Bonifacium  VIII  (Bibl.  nat 
Paris.  ms.  lat.  4046,  fol.  19)  asserente,  nuUus  doctorum  in  sacra  pagina  Bonifacium  de  haeresi  accusabat.  —  6.  Quidam  magis- 
trorum  determinaverunt  in  scholis  et  scripserunt  pro  Philippo  rege  contra  Bonifacium.  Sed  minime  concedendum  est,  quaesr 
tionem,  in  Hist.  du  diffeYend,  p.  663  sqq.,  et  apud  Bulaeum,  IV,  935  sqq.,  De  potestate papae  editam,  opus  esse  totius  facultatis 
theologicac  Cf.  praeterea  supra  n»  604. 


boO.   Martinus  de  Rippa,  canonicus  Paris.  et  actu  regens  in  theologta,  in  praesentia  canonicorum  revocal  quae 
fortasse  in  conlrarium  dixit  adhaeretque  decisioni  capituli  contra  Bonifacium  VIII. 

1303,  Julii  8,  Parisiis. 

h\  nomine  Domini  amen.  Noverint  universi  presens  instrumentum  publicum  inspec- 
turi  quod  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tercio,  indictione  prima,  mensis  Julii  die 
octava,  pontificatus  sanctissimi  patris  ac  domini  Bonifacii  divina  providencia  pape  YHI 
anno  nono,  in  mei  Yvonis  notarii  publici  infrascripti  et  testium  subscriptorum  ad  hoc 
vocatorum  et  rogatorum  presencia,   viris  venerabilibus   et  discretis  dominis  et  magistris 


1303]  AB     ANND     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  103 

J[ohanne]  decano,  P[etro]'  cantore,  Ph[ilippo]  archidiacono,  Sy[monej''  cancellario,  P[etro]  suc- 
centore',  J[ohanne]  de  Gandavo*,  R[oberto]'  et  P.  de  Lauduno,  E[ustacio]  de  Grandicuria', 
G.  de  Pertico,  P[etro]  de  Fayello'  et  Martino  de  Rippa,  canonicis  ecclesie  Par[isiensis],  in 
capitulo  ipsius  ecclesie  hora  capituli  niore  solito  congrcgatis  et  capitulum  facientibus, 
predictus  magister  Martinus  de  Rippa,  predicte  ecclesie  canonicus,  dixit,  renunciavit, 
assensit  et  adhesit,  voluit  et  protulit  in  hunc  modum :  «  Ego  magister  Martinus  de  Rippa, 
canonicus  Parisiensis,  actu  regens  Parisius  in  theologica  facultate,  in  presencia  vestri.. 
decani  et  capituli  Paris.,  tuique  tabellionis  seu  notarii  publici,  expresse  renuncio  omnibus 
protestacionibus  a  me  factis,  cujuscumque  tenoris  extiterint,  per  quas  apparere  posset  seu 
aliquibus  videri  me  non  velle  assentire  el  firmiter  adherere  provocationibus  et  appellacio- 
nibus  a  prelatis  regni  Franc[ie]  nuper  Parisius  congregatis  ac  capitulo  Par[isiensi]  inter- 
jectis  seu  interpositis  die  festi  Nativitatis  beati  Johannis  Baptiste  nuper  preteriti,  presente 
illustrissimo  domino  nostro  rege  Francorum  publicatis',  ac  omnibus  instrumentis  tam 
publicis  quam  privatis,  si  que  super  dictis  protestacionibus  confecta  extiterint,  renuncio, 
eadem  revoco,  et  pro  nullis  haberi  volo,  firmiterque  et  voluntarie  premissis  provocacio- 
nibus  et  appellacionibus  a  prefatis  prelatis  et  capitulo  emissis  seu  interpositis  assencio  et 
adhereo,  nec  est  intencionis  mee  ab  eisdem  resilire  vel  eis  contraire.  Et  super  hiis  volo 
per  te  Yvonem  de  Castello  notarium  publicum  fieri  instrumentum.  Actum  Parisius,  anno, 
indictione,  mense,  die,  hora  et  pontificatu  predictis,  presentibus  magistro  Hugone  de  Val- 
liaco  et  Jacobo  de  Medunta  testibus  ad  hoc  vocatis  specialiter  et  rogatis.  >> 

Et  ego  Yvo  de  Castello  clericus  Leonensis  dioc[esis],  publicus  apostolica  auctoritate 
notarius,  premissis  omnibus  et  singulis  una  cum  testibus  suprascriptis  presens  interfui, 
ea  omnia  manu  propria  scripsi  et  publicavi,  meoque  signo  consueto  signavi  rogatus. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  J.  488,  n"  530.  —  Hist.  du  differend,  p.  133.  Bulaeus,  IV,  52. 

1.  De  Gressibus  seu  Gresseio  (Gres,  Gretz),  an.  1298,  Sept.  26,  a  Bonifacio  VIII  ad  sedem  apost.  eitatur,  quia  «  ad 
Yerba  deformia  sue  loquacitatis  lingua  laxata  prorupit  ».  Rcg.  Bonif.  an.  4.  fol.  129.  Verisimiliter  erat  unus  illorum  qui 
tempore  Columnensium  disputabant  contra  Bonifacii  ingressum.  V.  supra  n"  604.  An.  1308,  Jul.  12,  fit  episcopus  Autissiodo- 
rensis.  Reg.  Vat.  Clementis  V,  an.  3,  ep.  501.  De  eo,  qui  el  cancellarius  Carnot.  et  in  jure  peritus,  pluries  in  Regcstis.  — 
2.  Simone  de  Guibervilla  (cf.  n^*  595,  nota),  qui  an.  1304,  Martii  4,  recepit  canonicatum  in  ecclcsia  Baiocensi.  Reg.  Val, 
Benedicti  XI,  ep.  457,  fol.  108.  Ibid.,  ep.  280,  ad  an.  1304,  Januarii  4,  dicitur,  «  S.  cancellarium  »  (Grandjean,  Le  liegistre 
de  Senoit  JLI,  n"  317,  male  «  B[crtoldum]»),  I.  decanum  atque  G.  archidiaconum  «  olim  »  a  Simone  Paris.  episcopo  ob 
taediosam  suam  senectutem  in  coadjutores  suos  assuinptos  esse,  quod  saltem  an.  1303,  vel  fortasse  jam  prius  evenirc  debuit. 
Cf.  praeterea  Grandjean,  n»  1011.  —  3.  Cf.  infra  n°  669.  — 4.  Confundi  non  debet  cum  Johanne  de  Gandavo  tom.  I  Chartul., 
n<*  442,  qui  ante  triginta  annos  regens  erat  in  decretis,  nostro  in  theologica  [facultate  docente.  Kec  confundas  eum  cum 
Johanne  de  Janduno  (Genduno),  sicut  fit  apud  Franklin,  Dictionnaire  des  noms,  etc,  p.  313,  aliosque.  Noster  fuit  magister 
theologiae  et  canonicus  Paris.,  Johannes  de  Janduno  adhuc  an.  1316  magister  artium  et  canonicus  Silvanectensis  tantum 
erat  (infra  n»  730).  Fortasse  quaedam  opera,  quac  Johanni  de  Janduno  ascribuntur,  Jobannis  de  Gandavo  sunt.  Ejusdem 
infra  pluries  mentio  fit.  Cum  aliis  canonicis  nominatur  etiam  in  Chart.  de  Notre-Dame,  II,  546.  —  5.  Cf.  infra  n»  665.  — 
6.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  n"  529.  —  7.  Qui  postea  saepius  nominatur.  —  8.  V.  supra  n"  633,  nota. 


104  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1303 

636.   Honifacius  V/ff  omnibus,  qui  in  regno  Franciae  Ucentiani  in  quadam  facultate  conferant,  hanc  potestatem 
quoad  theologiamj  jus  canonicum  et  civile  adimit,  donec  rex  ad  meliores  sensus  reversus  fuerit. 

1303,  Augusti  15,  Anagniae. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Sedes  apostolica,  sicut  totus  fere  orbis  facti  evidentia 
didicit,  regnum  Francorum  ejusque  reges,  tam  antiquis,  quam  modernis  temporibus, 
magnis  dotavit  largitionibus  gratiarum,  et  amplis  privilegiis  communivit,  que  si  Philippus 
rex  Francie  in  examen  debite  considerationis  adduceret,  dictam  sedem  et  nos,  quos  pre- 
cipue  habuit  ad  sua  beneplacita  promptos,  liberales  in  gratiis,  et  in  cunctis  oportunita- 
tibus  gratiosos,  conlumeliis  non  conaretur  afficere,  nec  injuriis  provocare,  sed  ad  nos  et 
ipsam  ex  debilo  gereret  affectum  devotionis  et  reverentie  specialis.  Verum  rex  ipse 
hujusmodi  beneficiorum  immemor  et  gratiarum  oblitus,  elatus  in  superbiam  et  in  repro- 
bum  sensum  datus,  contra  nos  et  sedem  eandem  tanquam  impinguatus  recalcitrans,  non 
solum  ab  ejusdem  sedis  et  nostra  se  devolione  subtraxit,  sed  se  nobis  constituendo 
rebellem  in  illam  omnium  pessimam  speciem  ingratitudinis  incidit,  qua  pro  bonis  mala, 
pro  graliis  contumelie,  ac  pro  beneficiis  maleficia  compensantur.  Quia  vero  dictus  rex  non 
solum  alios  de  dicto  regno,  sed  et  magistros  et  doctores,  baccalarios,  et  scolares  existentes 
in  studiis  regni  predicti  ad  hujusmodi  rebellionem  secum  trahere  satagit,  et  jam  eorum 
aliquos  traxit,  quos  autem  trahere  non  valet,  a  regno  ejicit  et  excludit  predicto  :  nos 
nolentes  quod  ob  favorem  vel  timorem  ipsius  aliqui  a  nostra  et  ejusdem  sedis  reverentia 
deviantes  et  alias  minus  ydonei  cathedram  possint  ascendere  niagistralem,  omnes  de 
regno  predicto  potestatem  habentes  dandi  licentiam  regendi  seu  docendi  ac  approbandi 
volentes  licentiam  hujusmodi  obtinere  in  theologica  facultate  ac  jure  canonico  et  civili, 
ab  hujusmodi  potestate,  donec  idem  rex  ad  nostra  et  ejusdem  sedis  mandata  cum  satisfac- 
tione  debita  revertatur,  apostolica  auctoritate  suspendimus,  districtius  inhibentes  eisdem 
ne  interim  aliquibus  dictam  licentiam  concedere  quoquo  modo  presumant,  ac  decernentes 
ex  nunc  irritum  et  inane,  si  secus  super  hoc  a  quoquam  scienter,  vel  ignoranter  contin- 
geret  attemptari.  Nulli  ergo,  etc,  nostre  suspensionis,  inhibitionis  et  constitulionis,  etc. 
Dat.  Anagnie  xviij  kal.  Sej)tembris,  anno  nono. 

Reg.  Vat.  Bonifacii  VIII,  an.  9,  ep.  259,  fol.  389.  —  Hist.  du  differend,  p.  163.  Bulaeus,  IV,  54.  —  Guillclmus  de 
Nogareto  an.  1304,  Septemb.  7,  mentionem  facit  hujus  prohibitionis  promovendi  «  in  facultatibus  theologie,  juris  canonici 
Yel  civilis  Parisius  vel  in  aliis  studiis  quibuscunque  privilegiatis  regni  Francie  ».  Jlist.  du  differend,  p.  243.  Cf.  p.  256, 
et  infra  epistolam  Benedicti  XI,  n">  645. 


637.  Benedictus  XI  Thomae  de  Bailliaco,  theologicae  facultatis  doctori,  indulget  ut  quamdiu  in  dicta  facultate 
rexerit,  praebendae  concessae  per  vicarium  deservire  possit. 

1303,  Novembris  4,  Laterani. 

Dilecto  filio   magistro  Thome  de  Bailliaco,  canonico  Parisiensi,  theologice  facultatis 
doctori.  Tue  probitatis  meritis,  super  quibus  tibi  laudabile  testimonium  perhibetur,  indu- 


1303]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  105 

cimur  ut  personam  tuam  favore  benivolo  prosequentes  petitionibus  tuis  exauditionis  gra- 
tiani  prebeamus.  Ex  parte  siquidem  tua  fuit  expositum  coram  nobis  quod  tu,  qui  es  in 
sacerdotii  ordine  constitutus,  quandam  sacerdotalem  prebendam  in  Parisiensi  ecclesia 
auctoritate  apostolica  es  adeptus '  ;  sed  quia  Parisius  doces  in  theologica  facultate  et 
predicationibus  et  disputationibus  facultatis  ipsius  sepius  occuparis,  onera  que  ipsi  pre- 
bende  incumbunt  nequis  personaliter  exercere.  Cum  autem  cordi  sit  nobis  docentes  in 
facultate  hujusmodi,  per  quam  salus  provenit  animarum,  favore  prosequi  gratioso,  auctori- 
tate  tibi  presentium  indulgemus  ut  quamdiu  rexeris  in  facultate  predicta,  possis  eidem 
prebende  per  ydoneum  vicarium  facere  deserviri,  qui  hujusmodi  gerat  onera  vice  tua,  nec 
interim  gerere  eadem  onera  personaliter  tenearis.  NuUi  ergo,  etc,  nostre  concessionis,  etc. 
Dat.  Laterani  ij  non.  Novembris,  anno  primo. 

Reg.  Val.  Benedicti  XI,  ep.  18,  fol.  C".  —  Grandjean,  Le  Registre  de  Benoit  XI,  n»  440.  —  Similem  epistolam 
an.  1304,  5  Mart.,  recepit.  Reg.,  ep.  390.  Eodem  anno,  Jun.  19,  Thomas  de  Bailliaco,  «  doctor  in  theologia  »,  can.  Rothomag. 
et  magister  Stephanus  de  Sugiaco,  orchidiaconus  Burgensis  in  ecclesia  Tornacensi,  administratores  ecclesiae  Paris.  iiunt. 
Reg.,  ep.  805.  Grandjean,  n»  1011.  An.  1316  Thomas  fit  cancellarius  Parisicnsis.  V.  infra  n»  686,  nota. 

1.  Gf.  de  praebenda  memorata  ep.  280.  Grandjean,  n»  317. 


638.  Philippus  /V,   Francorum  rex,  Roberto  VI  comiti  Boloniae  injungit   ut  scholares  Parisienses  et  servientes 

per  loca  et  districtus  ejus  libere  pertransire  sinat. 

1303,  Novembris  18,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Dilecto  et  fideli  nostro  ..  comiti  Bolonie,  salutem 
et  dilectionem.  Ex  parte  dilectorum  nostrorum  ..  magistrorum  et  scohirium  Universitatis 
Parisiensis  nobis  fuit  expositum  quod  gentes  vestre  a  scolaribus  per  districtus  vestros 
transeuntibus,  Parisius  venientibus  et  a  suis  servientibus  pro  equis  suis  quos  ducunt  ac 
pro  rebus  quas  deferunt  ad  sustentacionem  ipsorum  sine  fraude,  pedagia  levant  et  exigunt, 
ipsos  propter  hoc  arrestando,  impediendo  et  multipliciter  molestando.  Quare  mandamus 
vobis  quatinus  si  est  ita,  gentes  vestras  a  predictis  desistere  facientes  districlius  injungatis 
eisdem  ut  scolares  Parisius  per  loca  et  districtus  vestros  transeuntes  cum  familia  et  rebus 
suis  ad  sustentacionem  ipsorum  in  scolis  necessariis  sine  fraude  libere  absque  molestacione 
indebila  permittant  taliter  pertransire,  quod  super  hiis  ad  nos  non  referatur  querela. 
Actum  Parisius  die  lune  post  festum  beati  Martini  hiemalis  anno  Domini  M°CCC°  tercio. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  d.  Deest  sigillum.  —  Recueil  des  priviUges  de  VUniversit^  de 
Paris  accorde^  par  les  rois,  p.  77. 

639.  Benedictus  XI  declarat  fratrem  Alexandrum   de  Alexandria,  Ord.   Min.,  a  se  ipso  recepisse  licentiam  in 

theologia   ubique   docendi,    eumque   in   aula  Lateranensi  solemniter   incepisse  et  juramenta  Parisiis   solita 

praestitisse. 

1303,  Novembris  29,  Laterani. 

Dilecto    filio    fratri    Alexandro    Bonino    de    Alexandria,    Ordinis    fratrum   Minorum, 

Aquensis   diocesis.   Dum   fecunditatem   scientie  litteralis,  presertim  facultatis   theologice, 
**  Chart.  Vniv.  Paris.  II,  1.  14 


106  CHARTULA.niUM     UNIVERS.     PARIS.  [1303 

eloquentie  venustatem,  gravitateni  morum  aliaque  dona  virlutum  quibus  personam  tuam 
'Dominus  illustravit  attendimus,  dignum  arbitramur  et  congruum,  ut  illa  te  favorabiliter 
^gratia  honoremus,  ad  quam  ydoneus  comprobaris  ob  tuorum  exigentiam  meritorum.  Cum 
itaque  tu  ab  olim  studio  dicte  facultatis  insistens,  sic  profeceris  per  Dei  gratiam  lauda- 
biliter  in  eadem,  quod  Parisius  librum  Senlentiarum  legisti  solenniler,  ac  in  scolis  magis- 
•Irorum  facultatis  predicte  arguendo  et  respondendo  frequenter  te  ydoneum  comprobasti 
ad  conscendendum  cathedram  magistralem  :  nos  premissis  debita  consideratione  pensatis, 
te  ad  hoc  ydoneum  reputantes,  de  fratrum  nostrorum  consilio  licentiam  docendi,  legendi, 
disputandi  et  determinandi  Parisius  et  ubique  locorum  tibi  auctoritate  apostolica  in  eadem 
concessimus  facultatem,  tuque  postmodum  de  mandato  nostro  sub  dilecto  filio  nostro 
G.'  tituli  Sancti  Martini  in  Montibus  presbylero  cardinali  in  aula  nostri  palatii  Latera- 
nensis  in  facultale  predicta  solenniter  incepisti  prestitis  a  le  in  manibus  ejusdem  cardi- 
nalis  pro  nobis  et  ecclesia  Romana  recipientis  corporaliter  juramentis,  que  in  Universitate 
Parisiensi  solenniter  incipientes  in  facultate  predicta  soliti  sunt  prestare.  NuUi  ergo,  etc. 
Dat.  Laterani  iij  kaL  Decembris,  anno  priino. 

Reg.  Vat.  Benedicti  XI,  ep.  33,  fol.  10''.  —  Moriondus,  Monumenta  Aquensia  (Taurini,  1789),  I,  687.  —  Grandjean,  Le 
Regislre  de  Benoit  XI,  n»  33  — .  Cf.  de  hoc  celebri  religioso  Sbaralea,  Suppl.  ad  Script.  Ord.  Min.,  p.  10  sqq.  An.  1313  in  Capi- 
tulo  gencrali  Barcinonae  celebrato  in  ministrum  generalem  electus  est,  decessitque  jam  anno  sequenti.  V.  praeterea  infra  n®  664. 

1.  Gentili. 


d40.  Benedictus  XI declarat  fratrem  Jacobum  de  Orto,  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  a  se  ipso  recepisse  licentiam 
in  theologia  ubique  docendi,  eumque  in  aula  Lateranensi  solemniter  incepisse  et  juramenta  Parisiis  solita 
praestitisse. 

1304,  Januarii  17,  Laterani. 

Dilecto  filio  fratri  Jacobo  de  Orto,   Ordinis  fratrum  Heremitarum  S.  Augustini.  Dum 

fecunditatein  scientie  litteralis  presertim  facultatis  theologice,  etc.   ut  supra  n»  639,  usque 

concessimus    facultatem.    Deinde :  Tuque    postmodum   de    mandato   nostro   sub  venerabili 

fratre  nostro  Egidio'  archiepiscopo  Bituricensi  in  aula  nostri  palatii  Lateranensis  in  facul- 

tate   predicta  solenniter  incepisti  prestitis  a  te  in  manibus  dilecti  filii  nostri  fratris  G.'  tit. 

Sancti   Martini    in  Montibus    presb.   cardinalis   pro  nobis  et  ecclesia  Romana    recipientis 

corporaliter  juramentis  que  in  Universitate   Parisiensi   solenniter  incipientes  in  facultate 

predicta   soliti   sunt  prestare.    NuIIi   ergo,   etc,   nostre   concessionis,    etc.    Dat.    Laterani 

xvj  kal.  Februarii,  anno  primo. 

Reg.  Yat.  Benedicti  XI,  ep.  320,  fol.  78.  —  Grandjean,  Le  Registre  de  Benoit  XI,  n°  361.  —  Isle  frater  Jacobus  de 
Orto  (Orte)  nominatur  etiam  in  cp.  722,  fol.  166  (1304,  April.  2 ;  cf.  Grandjean,  1.  c,  n°  900),  et  confundi  non  debet  cum  Jacsfeo 
de  Viterbio  ejusdem  Ord.  In  actis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  primo  nominatur  ad  an.  1290,  kal.  Augusti.  An.  1291  est  bacca- 
lareus  in  studio  Ord.  Neapolitano.  Ad  an.  1294  legimus  :  «  Pro  fr.  Jacobo  de  Orto,  baccllario  Parisiensi  octo  flor.  de  auro  ». 
Ad  an.  etiam  1295  nominatur  bacellariua  Parisiensis.  An.  1300  est  Parisiis  (cf.  supra  n"  613)  ad  presentandum  pro  magisterio. 
An.  1306  est  magister  regens  in  studio  generali  Perusino  Curiae.  Mss.  Garampi  in  Arch.  Vat.  ei  Cod.  Archivi  S.  Auguslini 
do  Urbe.  An.  1308  electus  est  prior  generalis.  Torelli,:  SecoU  Agostiniani,  V,  275. 

•  1.  Aegidio  de  Roma,  ejusdem  Ordinis.  —  2.  Gentilis. 
14. 


1304]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  IflfJ 

64 1 .  Benedictus  XI  Gerlacum  de  Wetslaria,  praepositum  ecclesiae  in  V6lkermarck,  Salzehurgensis  dioecesis, 
qui,  dum  circa  aetatis  suae  annum  decimum  octavam,  Parisiis  studio  litterarum  insistebat,  quemdam  socium 
gladio  casualiter  vulneraverat,  de  irregularitate  et  quihusdam  omissionihus  dispensat. 

1304,  Februarii  5,  Laferani. 

Reg.  Vat.  Benedicti  XI,  ep.  588,  fol.  136.  —  Grandjean,  Le  Registre  de  Benoit  XI,  n»  711. 


642.  Lihrorum  pretium  ah  Universitate  Parisiensi  taxatum,  quod  debent  habere  lihrarii  pro  exemplari  commo- 

dato  scholaribus. 

1304,  Februarii  25,  [Parlsiis]. 

Anno  Domini  M"  trecentesiino  tercio,  die  martis  in  festo  beati  Mathie  apostoli,  taxata 
fuerunt  exemplaria  que  sequuntur  Andree,  dicti  de  Senonis*,  per  magistros  Universitalis, 
ad  hoc  deputatos,  videlicet  magistrum  Henricum  Amandi,  et  magistrum  Andreain  de 
Monte  S.  Eligii',  magistros  in  theologia;  magistrum  Guillelmum  de  Cornubia,  regentem 
in  medicina;  magistrum  Guillehnum  Britonem,  tunc  rectorem',  cum  procuratoribus. 

Primo  in  Mattheo*,  Ivij  pecias  .....%.......  iiij  sol. 

Item,  in  Marco,  xx  pecias xvij  den. 

Item,  in  Luca,  xlvij  pecias iij  sol.  et  vj  den. 

Item,  in  Johanne,  xl   pecias. ij  sol.  et  x  den. 

Item,  in  primo  Sententiarum  Thomae,  xxxviij   pecias xxix  den. 

Item,  in  lextu  Metaphisice,  xxiij  pecias xvj  den. 

Item,  in  textu  Phisicorum,  xvj  pecias xj  den. 

Item,  in  textu  Metheororum,  xj  pecias ix  den. 

Item,  in  textu  Celi  et  Mundi,  ix  pecias vij  den. 

Item,  in  Generatione,  vj  pecias iiij  den.etobol. 

Item,  in  Sensu  et  Sensato,  et  de  Anima,  de  Memoria  et  Reminis- 
centia,  de  Sompno  et  Vigilia,  xij  pecias x  den. 

Item,  de  Motibus  animalium,  et  aliorum  Parvorum,  xxvij  pecias   .       xviij  den. 

Item,  in  textu  Ethicorum,  xvij  pecias xij  den. 

Item,  in  textu  Polilicorum,  xvij  pecias xij  den. 

Item,  in  Rhetorica,  xij  pecias ix  den. 

Iteni,  in  textu  Probleumatum,  xix  pecias xv  den. 

Itein,  in  Magnis  Moralibus,  viij  pecias vj  den. 

Item,  in  Secretis  Secretorum,  viij  pecias vj  den. 

Item,  de  Historiis  animalium,  xxxviij  pecias xxxij  den. 

Item,  in  tractatu  de  Principiis  rerum',  xiiij  pecias x  den. 

Itein,  in  Commento  Alexandri   super  librum   Metheororum,  xiiij 
pecias Trij  den. 


108  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1304 

Item,  pro  secundo  Sententiarum',  xlvij  pecias xxxiiij  den. 

Item,  pro  tertio  Sententiarum,  1  pecias xxxiiij  den. 

Item,  super  quartum  Sententiarum,  Ixxx  et  xiij  pecias v  sol.  et  ix  den 

Item,  pro  prima  parte  Suinme  fratris  Thome,  Ixx  pecias   ....  xlvj  den. 

Item,  in    secunda    parte    secundi    libri    ejusdem    Summe,    Ixxxij 

pecias v  sol  et  vj  den. 

Itein,  in  ultima  parte  fratris  Thome,  Iv  pecias xliiij  den. 

Itom,  in  Summa  contra  Gentiles,  Ivij  pecias xliiij  den. 

Ttem,  in  Quaestionibus   de    anima,   et  virtutibus   fratris  Thomae, 

xxiij  pecias vj  den. 

Item,  pro  Veritate,  xlvj  pecias iiij  sol. 

Item,  de  Potentia  Dei,  xxix  pecias xxij  den. 

Item,  in  Questionibus  de  malo,  xxviij  pecias xx  den. 

Item,  de  Spiritualibus  creaturis,  v  pecias iiij  den. 

Item,  in  Postillis  super  Job,  xx  pecias xv  den. 

Item,  super  Ysayam,  xxiij  pecias xvj  den. 

Item,  de  Divinis  nominibus,  xx  pecias xv  den. 

Item,  in  Perfectione,  fratris  Thome,  vij  pecias iiij  den. 

Item,  in  toto  Quolibet  fratris  Thome,  xxiiij  pecias xviij  den. 


Opera  fratris  Nicolai  de  Gorham 


7 


y-  In  Postilla  super  Psalteriuin,  Ixxx  pecias  et  viij v  sol. 

Item,  in  Postilla  super  Ecclesiasticum,  Ixxix  pecias iiij  sol  et  vj  den. 

Item,  super  ^NIatheum,  xliij  pecias iii  sol. 

•  Item,  super  Lucam,  Ixv  pecias iiij  sol. 

Item,  in  Postilla  super  Epistolas  canonicas,  xx  pecias.     .     .     .     .  xiiij  den. 

Item,  in  Thematibus  de  diebus  dominicis  et  sanctis,  Ixviij  pecias.  xxxij  den. 

Item,  in  Distinctionibus,  Ixviij  pecias xxxij  den. 

Item,  in  Postilla  super  Apocalypsim,  xxvj  pecias xviij  den. 

Opera  fratris  Egidii*  super  theologiam. 

Item,  de  primo  Scntentiarum  Egidii,  Ixvj  pecias iiij  sol.  et  vj  den. 

Item,  de  Corpore  Christi,  xxj  pecias xv  den. 

Item,  Egidius  de  Resurrectione,  v  pecias iiij  den. 

Item,  de  Peccato  originali,  ij  pecias ij  turon. 

Item,  in  Postilla  super  Canticum,  Egidii,  x  pecias vj  den. 

Item,  in  Questionibus  de  esse  et  essentia,  xiij  pecias x  den. 

Item^  de  Evo,  xiiij  pecias xj  den. 


1304]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNTJM     MCCCL.  109 

Item,  de  Cognitione  angeloruin,  xvij  pecias xiij  den. 

Ilem,  in  Questionibus  de  materia  celi,  v  pecias iij  den. 

Item,  Expositio  decreti  :  «  Firmiter  credimus  »,  et  «  Cum  Martha», 

ix  pecias vj  den. 

Item,  in  tractatu  de  Laudibus  divine  sapientie,  v  pecias  ....  iiij  den. 

Item,  in  Quolibet  fratris  Egidii,  xxxvij  pecias ij  sol.  et  vj  den. 

Item,  in  Quolibet  fratris  Jacobi',  xxvj  pecias xx  den. 

Opera  fratris  Richardi^". 

In  primo  Sententiarum,  xxxix  pecias xxxij  den. 

Item,  in  secundo  Sententiarum,  Ixj  pecias iiij  sol. 

Item,  in  tertio,  Ivij  pecias iij  sol.  et  x  den. 

Item,  in  quarto,  Ixxx  et  v  pecias v  sol.  et  iiij  den. 

Item,  in  Quolibet  magistri  Petri  de  Alvernia,  xxx  pecias. 

Item,  in  Quolibet  magistri  Henrici  de  Gandavo,  clxxx  et  xj  pecias. 

Item,  in  Quolibet  magistri  Godefridi",  Ixxx  et  ij  pecias     .... 

In  textu  Biblie,  cxx  pecias,  ij  demptis 

Item,  in  Interpretatione  Biblie",  xv  pecias  de  vj  foliis 

In  Exppsitione  Biblie",  xliij  pecias xxx  den. 

In  Prologis  Biblie'*,  xx  pecias 

In  Concordanciis  Biblie,  c  et  viij  pecias  de  foliis  vj 

De  Proprietatibus  rerum,  c  pecias 

In  Legenda  sanctorum,  Ixxx  pecias  et  xv  pecias 

In  Sermonibus  Byardi  de  dominicis  et  festis,  Ixix  pecias. 

In  Distinctionibus  Byardi",  Ix  pecias 

In  Sermonibus  Gilberti'*  «  Ad  status  »,  Ixj  pecias 

In  Sermonibus  «  Compendii  »,  Ivj  pecias 

In  Sermonibus  Britonis,  Ixj  pecias 

In  Exemplis  Sacre  Scripture",  xxv  pecias xviij  den. 

In  Distinctionibus  Mauritii,  Ixxxiiij  pecias v  sol. 

In  Sermonibus  de  Malliaco  de  dominicis  et  festis,  Ixv  pecias.   .     .     iij  sol  et  vj  den. 

In  Sermonibus  «  Precinxisti  »,  xlvij  pecias ij  sol.  et  vj  den. 

De  Abstinentia",  xxxiiij  pecias ij  sol. 

In  Accidia",  xx  pecias xij  den. 

De  Habundancia  exemplorum,  xvij  pecias xij  den. 

De  Ortu  scientiarum,  xviij  pecias xij  den. 

De  Oculo  morali",  xx  pecias ...  xij  den. 


ij 

soL 

xij 

soL 

V 

soL 

x 

sol. 

xvi 

den 

XXX 

den 

xvj 

den 

ix 

sol. 

vj 

soL 

iiij 

sol. 

iij 

soL 

iij 

sol. 

iij 

soL 

iij 

sol. 

iij 

soL 

llO                                                                      CIIARTULARIUM     XJNIVERS.      PARIS.  [130^ 

In  Sermonibus  Guidonis",  c  et  ij  pecias v  sol. 

De  Vitis  patrum,  xliiij  pecias ij  sol.  et  vj  den. 

In  Tribus  dietis",  xlj  pecias ij  sol.  et  iiij  den. 

In  Pharetra",  xlj  pecias ij  sol. 

Opera  in  jure  canonico. 

In  textu  Decreti,  c  et  iiij  pecias.     . vij  sol. 

In  Apparatu  Decreti,  cxx  pecias vij  sol. 

In  textu  Decretalium,  Ixxij  pecias iiij  sol. 

In  Apparatu  Decretalium,  c  et  xxxvj  pecias viij  sol.  et  vj  den. 

Item,  in  textu  sexti  Decretalium,  xxvij  pecias xviij  den. 

Item,  in  Apparatu  sexfi  Decretalium,  Ixiiij  pecias  cum  additionibus.  iiij  sol. 

Item,  in  Lectura  Petri  de  Salinis"  super  Decretum,  cj  pecias  .     .  vj  sol. 

Item,  in  Lectura  Hostiensis,  cc  et  Ixx  pecias xxxvj  sol. 

Item,  in  Copiosa",  c  et  Ixv  pecias xij  sol. 

Item,  in  Innocentio,  cxxvij  pecias. x  sol. 

Item,  in  Speculo  rationali",  Ixiiij  pecias iiij  sol.  et  vj  den. 

Item  in  Speculo  judiciali,  cxlvij  pecias xij  sol. 

'^    Item,  in  Repertorio  Durandi,  xxxvj  pecias xxviij  den. 

Item,  in  Suffragio  monachorum",  xlvij  pecias xxviij  den. 

Item,  in  Summa  Egidii"  de  advocationibus,  xv  pecias xij  den. 

Item,  in  Summa  Monaldi",  Ixxij  pecias iiij  sol.  et  vj  den. 

Item,  in  Summa  de  Casibus  Remundi,  cum  apparatu,  Ivij  pecias.  iiij  sol. 

Item,  tabule  Decreti  et  Decretalium,  xxxiij  pecias ij  sol. 

Item,  in  Casibus  Bernardi  super  Decretales,  Ixxx  et  ij  pecias.     .     .  iiij  sol. 

Hec  est  taxatio  librorum  philosophie. 

Summa  Thome  super  Metaphysicam,  liij  pecias iij  sol. 

Item,  Summa  Thome  super  Physicam,  xl  pecias xxvj  den. 

Item,  de  Celo  et  Mundo  Thome,  xviij  pecias xij  den. 

Item,  super  librum  de  Anima,  xix  pecias viij  den. 

Item,  Thomas  de  Sensu  et  Sensato,  x  pecias viij  den. 

Item,  Summa  de  Causis,  vij  pecias v  den. 

Item,  Summa  Ethicorum,  xxxviij  pecias ij  sol.,  cum  dimidio 

Item,  Tabula  Ethicorum,  viij  pecias '.     .  v  den. 

Item,  Politicorum,  xij  pecias ix  den. 

Item,  Summa  Periarmenias,  vij  pecias v  den. 

Item,  Summa  Posteriorum,  xvij  pecias xij  den. 


4304]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  111 

Commenta  fratris  Alberti. 

In  Veteri  logica,  xlij  pecias iij  sol. 

In  libro  Priorum,  xviij'"  pecias xx  den. 

In  libro  Posteriorum,  xxj  pecias xvj  den. 

In  Commento  Elenchorum,  xvj  pecias xij  den. 

In  Gommento  Thopicorum,  xxj  pecias xvj  den. 

In  Commento  Physicorum,  lij  pecias iij  sol. 

In  Commento  de  Generatione,  xj  pecias viij  den. 

In  Commento  Celi  et  Mundi,  xliiij  pecias xxvj  den. 

In  Commento  Metheororum,  xxxvij  pecias ij  sol. 

In  Commento  de  Anima,  xxxiij  pecias xxij  den. 

De  Sensu  et  sensato,  et  Sompno  et  vigilia,  xiiij  pecias ix  den. 

De  Spiritu  et  respiratione,  xiij  pecias viij  den. 

De  Vegetabilibus  et  plantis,  xxxix  pecins ij  sol. 

De  Motibus  animalium,  v  pecias iij  den. 

De  Causis  et  proprietatibus  elementorum,  ix  pecias vj  den. 

De  Mineralibus,  xij  pecias viij  den. 

De  Natura  et  origine  anime,  viij  pecias v  den. 

De  Natura  locorum,  viij  pecias v  den. 

De  Principiis  motus  processivi,  v  pecias iij  den. 

De  Etate"  et  Intellectu'-,  et  Nutrimento,  x  pecias vj  den. 

De  Animalibus  Alberti,  cxxj  pecias x  sol. 

Opera  fratris  Egidii  siiper  philosophiam. 

In  Summa  Physicorum,  Ixxiij  pecias iiij  sol. 

In  Summa  de  Generatione,  xxiiij  pecias xvj  den. 

In  Questionibus  de  Generatione,  viij  pecias v  den. 

In  Summa  de  Anima,  xliij  pecias xxxiiij  den. 

De  Causis,  xxxj  pecias ij  sol. 

De  Bona  fortuna,  vj  pecias iiij  den. 

In  Summa  Elenchorum,  xxxiij  pecias ij  sol. 

In  Summa  Posteriorum,  Iviij  pecias iiij  sol. 

Rhetoricorum,  xl  pecias ij  sol.  et  vj  den. 

De  Regimine  principum,  xliij  pecias xxxij  den. 

De  Gradibus  formarum,  xiij  pecias viij  den. 

■De  Esse  et  essentia,  vj  pecias v  den. 


112  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1304 

De  Predestinatione,  v  pecias.     . iiij  den. 

De  Formatione  hominis,  xij  pecias ix  den. 

Cod.  Vat.  Reg.  40G,  fol.  6G».  —  Mus.  Brit.  ms.  oddit.  17304,  fol.  102  (prius  11).  Bibl.  Caes.  Vindob.  Cod.  7219,  p.  494. 
Ex  hoc  textu  corrupto  Jourdain,  n°  35G.  Apud  Chevillier,  Vorigine  de  V imprimerie  de  Paris  (Paris,  1694),  p.  318  sq.,  frag- 
mentum.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  n»  530.  Multa  opera  ibi  nominata  hic  repctuntur,  itaque  quantum  ad  illa,  lectorem  od  tom.  I 
remittimus. 

1.  Stationarii  seu  librarii.  —  2.  Cf.  Hist.  lilt.  de  la  France,  XXVI,  460.  —  3.  Ipse  ut  rector  nominotur  etiam  in  Bibl. 
nat.  Paris.,  ms.  lat.  16574,  fol.  13,  et  qiiidem  ut  praesens  in  Congregatione  pro  CoIIegio  Sorbonac  an.  1303  (1304),  dic  jovis 
post  festum  S.  Matthiae  (27  Fcbr.)  celebrata.  Postca  erot  procurator.  V.  n»  651.  —  4.  Thomac  de  Aquino,  sicut  ct  tres 
sequcntes  libri.  Cf.  tom.  I,  p.  646.  —  5.  Nature,  Johannis  de  Siccavilla.  V.  tom.  I,  p.  644.  —  G.  I.  e.  Thomae,  cujus  liber 
primus  supra  ante  libros  Aristotelis  affcrtur.  Conjicimus,  in  charta  originali  libros  Aristotelis  in  margine  scriptos,  sed  in 
primo  exemplari  Chartulariorum  loco  alieno  insertos  esse,  quod  dcinde  in  omnibus  posteriorihus  cxemplaribus  rcpetebatur, 
—  7.  De  Nicolao  de  Gorham  adcundi  sunt  Qu^itif-Echard,  Script.  Ord.  Praed.,  I,  437  ct  s.  Hist.  litt.  de  la  France,  X.X, 
p.  324-356;  792  ct  s.  • —  8.  Is  cst  Acgidius  dc  Roma,  Ord.  Ercmit.  S.  Aug.  Rubrica  dccst  in  Cod.  Reg.  . —  9.  Jocobi  de  Viterbio, 
Ord.  Eremit.  —  10.  Scilicct  Richardi  de  Middleton,  Ordinis  Fratrum  Minorum.  —  11.  De  Fontibus  seu  Fontonis.  —  12.  Utique 
Interpretationes  historicae,  allegoricae,  tropologicae  et  anagogicae  dictionum  Bibliorum,  quoc  incipiunt  :  n  Quisquis  ad 
sacrae  scripturae  notitiam  »,  et  saepe  in  mss.  occurrunt.  —  13.  Britonis  Expositiones  vocabulorum  Bibliae,  quondoque 
simpliciter  Expositiones  Bibliae  nominatae  (v.  g.  ms.  677  Bibl.  Mozarine),  ct  incipiunt :  «  Difficilcs  studeo  parles,  quas  Biblia 
gcstat».  —  14.  Ejusdem  expositio  Prologorum  ct  incipit :  «  Partibus  exposilis  textus».  —  15.  Nicolai  Biardi,  Ord.  Praed.  Cf. 
tom.  I,  et  Lecoy  dc  la  Marchc,  La  chaire  frangaise,  2  cdit.,  p.  523.  —  16.  Ord.  Minor.  Cf.  Lcooy  de  lo  Marche,  I.  c,  p.  509: 
Guibert  de  Tournay.  —  17.  Nicolai  de  Hanapis,  Ord.  Praed.  —  18.  Sic  Nicolai  de  Biard,  Dictionarium  pauperum,  seu 
Summa  de  abstinentia  designatur.  —  19.  Est  tabula  exemplorum  de  habundantia  adaptorum,  elc,  de  qua  sicut  de  opere 
gequenti  cf.  Haureou  in  Journal  des  savants,  1889,  Juin.  Soepe  in  Bibliothecis  occurrunt,  ut  in  Mozarine,  mss.  1119,  1143; 
Bibl.  nat.  mss.  lat.  1G515,  16516,  etc.  —  20.  Pctri  Lcmovicensis.  Cf.  Haur^au,  Hist.  litt.  de  la  France,  XXVI,  463  sqq.  — 
i.  Ebroicensis,  Ord.  Pracd.  Cf.  Lecoy  de  la  Marche,  I.  c,  p.  508.  —  22.  Robcrti  dc  Sorbona.  Mcntio  fit  et  sub  nomine  Iter 
Paradisi.  Cf.  Lccoy  de  la  Marche,  p.  528.  —  23.  Summa  originalium  etiam  nuncupato.  Prologus  incipit  :  «  In  conversionis 
mee  primordio  »;  v.  g.  Bibl.  nat.  Paris.  mss.  lot.  16529,  16530,  18126;  Tolos.,  n"  175.  Inter  opp.  edita  S.  Bonaventurae.  — 
24.  In  tom.  I,  p.  648,  «  Salviensis  ».  V.  notam  ibid.  Sic  et  in  Catalogo  Univcrs.  Aurclianensis  an.  1420  nominatur  Lectura  Petri 
de  Salinis  siiper  una  parte  Decreti.  Cf.  Nouv.  Revue  histor.  de  droit  frangais,  1890,  Janvicr-Fevricr.  De  Johanne  de  Salinis, 
n"  659.  —  25.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  p.  650,  nota  46.  Summa  copiosa;  sic  quandoque  in  mss.  Summa  Hostiensis  nominatur, 
ut  in  antiquo  catalogo  S.  Jacobi  della  Marco,  opud  CivcIIucci,  I  codici  della  libreria  raccolta  da  S.  Giacomo  della  Marca 
(Livorno,  1889).  —  26.  Guillclmi  Durantis  (minime  Ord.  Pracd.,  ut  Echord  ct  Jourdain  asserunt),  sicul  ct  duo  sequentia  opera. 
—  27.  Cf.  Schulte,  Die  Gesch.  der  Quellen  u.  Litteratur  des  can.  Rechts,  JI,  496  sq.  —  28.  Aegidii  Fuscorarii.  Opus  nomi- 
natum  est  De  ordine  Judiciario.  Cf.  Sarti,  De  clar.  archigymn.  Bonon.  professoribus  (Bononiae,  1889),  I,  451.  Savigny, 
Gesch.  des  rom.  Rcchts,  V,  522  sq.  —  29.  Ord.  Min.  Cf.  Schulte,  1.  c,  p.  414  sqq.  —  30.  In  aliis  mss.  «  XXIII  »,  quod 
fortasse  propter  pretium  correctius.  —  31.  Utique  «  De  longitudine  ct  brevitate  vite  ».  —  32.  «  De  intellectu  et  intelligibili  ». 


d4o.   Benedictus  XI  Simonij  cancellario  Parisiensi,  injungit  ut  duobus  fratribus  cujusdam  Ordinis  licentiam  in 
theologia  tribuat. 

1304,  Aprilis  2,  Romae. 

..  Cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Sacre  theologie  scientia,  que  inter  alias  specialiter 
ad  robur  orthodoxe  fidei  a  Domino  dinoscitur  processisse,  a  cunctis  catholicis  notitiam 
litterarum  habenlibus  presertim  insistentibus  divinis  laudibus  est  totis  desideriis  affec- 
tanda,  cum  eadem  scientia  eruditis  [sic)  per  eam  divinorum  cognitio  manifestius  innotescat, 
et  alii  eorum  doctrina  ad  observationem  legis  Domini  fortius  animentur.  Nos  igitur  cupientes 
predicte  scientie  studium  per  dignorum  doctorum  augmentum,  atque  ministerium  ampliari, 
nt  sit  fides  catholica  circumcincta  muro  inexpugnabili  talium  bellatorum,  quibus  resistere 


1304]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     A.D     ANNUM     MCCCL.  113 

valeal  ascendentibus  ex  adverso,  disci-etioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus 
duobus  ex  fratribus  ejusdem  Ordinis'  in  theologica  facultate  provectis,  et  alias  ydoneis 
qui  tibi  fuerint  juxta  modum  observatum  in  eodem  Ordine  presentati,  in  eadem  facultate 
infra  feslum  beati  Remigii  proximo  venturum  regendi  ac  docendi  liberam  licentiam 
largiaris,  prout  hec  consueverunt  hactenus  observari.  Non  obstante  quod  felicis  recorda- 
tionis  Bonifacius  papa  YIII  predecessor  noster  certis  ex  causis  omnes  de  regno  Francie 
potestatem  habentes  dandi  licentiam  regendi  seu  docendi  ac  approbandi  volentes  in  dicta 
facultate  licentiam  hujusmodi  obtinere  ab  ipsa  poteslate  apostolica  auctoritate  suspendit, 
eis  districtius  inhibens,  ne  aliquibus  dictam  licentiam  concedere  presumerent  quoquo 
modo,  ac  decernens  ex  tunc  irritum  et  inane  si  secus  super  hoc  contingeret  attemptari. 
Dat.  Rome  apud  Sanctum  Pelrum  iiij  non.  Aprilis,  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Benedicti  XI,  ep.  526,  fol.  122.  —  Grandjean,  Lc  Regisire  de  Benoit  XI,  n»  626. 

1.  Licet  in  epistola  praecedenti  (525),  quae  sub  eadcm  temporis  nota  ac  nostra  edita  e.st,  de  fratribus  Ordinis  Praedi- 
catorum  agatur,  concludere  non  possumus  hic  etiam  agi  de  duobus  fratribus  ejusdem  Ordinis.  Utut  est,  incuria  scriptoris 
sententia  imperfecta  est,  sicut  et  infra  an.  1323,  Muii  23. 


644.   Philippus    IV,    Francorum    rex,    praecipit    ne   magistri  et  scholares   Paris.   suhventionem    regi    cogantur 
solvere. 

1304,  Aprilis  16,  apud  Ifincennas. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Omnibus  justiciariis  et  collectoribus  subventionis 
nostre  presentis',  ad  quos  littere  presentes  pervenerint,  salutem.  Venerabilem  magistro- 
ruin  et  scolarium  Parisiensis  studii  universitatem  colere  eique  deferre,  quanlum  convenit, 
in  hac  parte  volentes,  mandamus  vobis  et  vestrum  singulis  qualinus  subventionem 
predictam  ab  aliquo  de  Universitate  illa  de  quo  per  ipsius  Universitatis  litteras  vel  alias 
sine  fraude  liquebit,  non  exigatis  aut  exigi  permittatis  nisi  in  feodum  teneat,  unde  teneatur 
ad  servicium,  quod  solum  in  hoc  pasu,  vel  dictam  si  maluerit  subventionem  pro  eo 
secundum  formam  ordinacionis  nostre  levelis.  Actum  apud  Vicennas  die  jovis  post  quin- 
denam  Pasche,  anno  Domini  M^CCG"  quarto. 

Originale   in    Arch.    Univers.    Puris.,   theca    JI,  A.  5.  e.    Deest   sigillum.  In  parte  aversa  legitur  :  «  Quod  scolares  non 
.cogantur  solvere  subventionem  rcgi  ».  —  liecueil  des  privildges  de  l' Univcrsit^,  p.  78. 

1.  V.  Boutaric,  La  France  sous  Philippe  le  Bel,  p.  268  sq.,  286  sqq. 


645.   Benedictus   XI  potestatem   licentiam   dandi   in  theologia,   in  jure   canonico   et   civili,    magistris   in  regno 
Franciae  restituit. 

1304,  Aprilis  18,  Viterbii 

Benedictus   episcopus   servus   servoruin   Dei  carissimo  in  Christb  filio  Philippo  regi 

Francorum   illustri,    salutem   et  apqstolicam  benedictionem.   Ut  eo    magis  erga   Deum   et 

apostolicam  sedem  regalis  devotionis  excrescat  affectus,  quo  sibi,  gratiosiqrem  sedem  repe- 
**  Chart.  Vniv.  Paris.  II,  1.  16 


114  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1304 

rerit  supradictam,  votis  tuis  libenter  annuiinns,  tuasque  petitiones  quantuin  cuin  Deo 
possumus  favorabiliter  exaudiinus.  Dudum  siquidem  Bonifacius  papa  VIII  predecessor 
noster  certis  ex  causis  oinnes  in  regno  tuo  potestatem  habentes  licentiandi  magistros  aut 
doctores  in  theologica  facultate  seu  in  jure  canonico  vel  civili  ab  hujusmodi  potestate 
suspcndit'  usque  ad  ejusdem  sedis  beneplacitum  voluntatis,  decernens  ex  tunc  irritum  et 
inane  si  secus  super  hoc  a  quoquam  scienter  vel  ignoranter  contingeret  attemptari.  Nos 
autem  celsitudinis  regalis  obtentu,  pro  cujus  parte  super  hoc  nobis  extitit  supplicatum, 
suspensionem  et  decretum  hujusmodi  auctoritate  apostolica  revocamus,  volentes  ut  omnes 
in  eodem  rcgno  potestatem  hujusinodi  obtinentes  ea  utantur  libere  sicut  prius.  Quod  si 
forsan  aliqui  hujusmodi  suspensione  durante  in  jure  ac  facultate  predictis  licentiati  fuerint 
per  eosdem,  quod  actum  per  eos  extitit  in  hac  parte,  ratuin  nichilominus  sit  et  firmuin,  ac 
si  eadem  suspensio  nullatenus  processisset.  Dat.  Viterbii  xiiij  kal.  Maii,  pontificatus  nostri 
anno  priino. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  J.  490,  p.  765,  cura  sigillo.  A  parte  avcrsa  ;  «  Petrus  de  Castcllo  ».  fl[  —  Rcg-  Vat.  Bene- 
dicli  XI,  ep.  147,  fol.  222.  —  Hist.  du  differend,  ctc,  p.  229.  Bulacus,  IV,  65.  Grandjean,  Le  Registre  de  Benoit  XI,  n»  1255. 
—  Hae  litlerae  unacum  aliis  in  vigilia  apostolorum  Pctri  et  Pauli  (28  Jun.)  Parisiis  in  ecclesia  catbedrali  coram  multitudine 
praelatorum  et  cleri  ex  parte  regis  lectae  sunt  :  «  Benedictus  auctoritatem  liccntiandi  magistros  in  decretis  et  tbeologia, 
quam  sibi  dicebat  papa  Bonifacius  rescrvasse,  more  solito  cancellario  Parisicnsi  rcstaurans  ».  Contin.  Guill.  de  Nang., 
ed.    Geraud,  I,  342. 

1.  Cf.  supra,  no  63C. 


646.   Philippus  IV,  Francorum  rex,  ad  ballivum  Ambianensem  ne  pedagium  a  scholaribus  per  disirictus  comitis 

Boloniae  transeuntibus  exigatur. 

1304,  Uaii  6,  apud  Ponfisaram. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex  ballivo  Ainbianensi,  salutem.  Cuin  nos  dilecto  et 
fideli  nostro  ..  comiti  Bolonie*  per  alias  nostras  inandemus  litteras,  ut  ipse  inandatum 
nostruin  ad  instantiam  magistrorum  et  scolarium  Universitatis  Parisiensis  eidem  directum', 
ut  gentes  suas  a  levando  et  exigendo  pedagia  a  scolaribus  per  districtus  suos  transeun- 
tibus  et  a  suis  servientibus  pro  equis  suis  quos  ducunt  et  pro  rebus  quas  deferunt  ad 
sustentationem  ipsoruin  necessariis  sine  fraude  et  ab  arrestando  propter  hoc  ipsos  iinpe- 
diendo  el  molestando  desistere  faceret,  et  districtius  injungeret  eisdein  ut  ipsos  scolares 
Parisienses  per  loca  et  districtus  suos  transeuntes  cum  familia  et  rebus  suis  ad  sustenta- 
tionem  ipsorum  in  scolis  necessariis  sine  fraude  libere  et  absque  molestatione  indebita 
permitteret  transire,  executioni  debite  demandet,  juxta  priarum  continentiam  litterarum, 
mandainus  tibi  quatinus,  iiisi  idem  comes  hoc  fecerit,  dictuin  mandalum  ob  defectum 
ejusdem  juxta  dictarum  litterarum  tenorem  debite  execulioni  demandes,  taliter  quod  super 
hoc  ob  defectum  tuum  ad  nos  non  sit  ulterius  recurrendum.  Actum  apud  Pontisaram  die 
vj  Maii  anno  Domini  M°CCG°  quarto. 

Originale  in  Arcb.  Univers.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  f.  Dcest  sigillum.  —  Recueil  des  pvimleges  de  tUnitersite,  p.  78. 

1.  Roberto  VI.  —  2.  Supra  n»  638. 
15. 


1304]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  115 

647.   Benedictas  XI  Philippo  rege  supplicanle  omnibus  praelatis  et  doctoribus,   qui  Bonifacio    VIII  Boinam  ire 
detrectaverant,  inobedientiam  remittit. 

1304,  Maii  13,  Perusii. 

Benedictus  episcopus  servus  servorum  Dei  carissiino  in  Christo  filio  Philippo  rcgi 
Francorum  illustri  salutem  et  apostolicain  benedictionem.  Dudum  Bonifacius  papa  VIII 
predecessor  noster  venerabiles  fratres  nostros  archiepiscopos  et  episcopos,  et  dilectos 
filios  electos,  et  capitula  ecclesiarum  calhedralium  regni  Francie,  ac  doctores  in  theologia 
et  magistros  in  jure  canonico  et  civili  de  regno  natos  eodem,  ob  certas  causas  in  litteris 
suis  super  hoc  directis  expressas,  ad  suam  presentiam  convocavit,  mandans  districle  in 
virtute  obedientie,  ut  coram  ipso  certo  eis  ad  hoc  statuto  termino  comparcrent',  quorum 
plures,  sicut  ex  parte  tua  nobis  fuit  expositum,  coram  predecessore  predicto  non  coinpa- 
ruerunt  termino  prelibato.  Nos  autem  celsitudinis  regalis  obtentu,  pro  cujus  parte  super 
hoc  nobis  extitit  supplicatum,  predictis  omnibus  qui  in  hiis  inobedientes  fuerunt  vel  etiam 
conlumaces,  reinittimus  hujusmodi  inobedientiam,  contumaciam  et  contemptum,  ut  exinde 
nullum  possit  ipsis  iinminere  dispendiuin,  nuUuinque  obslaculum  interponi.  Dat.  Perusii 
iij  id.  Maii,  pontificatus  nostri  anno  primo. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  J.  490,  n»  767.  Deest  sigilliim.  A  paite  aversa  :  «  Pelrus  de  Castello  ».  l{.  —  Reg.  Vat. 
Benedicti  XI,  ep.  151,  fol.  ^22^.  Grandjean,  Le  Registre,  etc,  n°  1259.  Ilist.  du  differend,  p.  229.  Bulaeus,  IV,  66. 

1.  Supra  n»  621. 


648.   Philippus  IV,   Francorum  rex,  Itoberto  VI,  comili  Boloniae,  injungit  ut  scholarcs  Parisienses  et  servientes 
per  loca  et  districtus  ipsius  libere  pertransire  sinat. 

1304,  Maii  22,  Parisius. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Dilecto  et  fideli  nostro  ..  coiniti  Bolonie,  salutem 
et  dilectionem.  Ex  parte,  etc.  nt  siipra  n°  G38.  Actum  Parisius  die  veneris  post  Penthe- 
costen,  anno  Domini  M"CGC°  quarto. 

Originale  in  Arch.  Univcrs.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  g.  Deest  sigillura. 


649.    Curia  Parlamenti  in  lite  mota  inter  Johannem  Chochon  scholarem  Parisiensem   et   majorem   villae  Ponti- 
sarae,  majorem  absolvit. 

1304,  Septembris  5. 

Cum  inter  Johannem  Chochon  et  rectorem  universitatis  scolarium  Parisiensium  ex  una 
parte,  et  majorem  ville  Pontisare  ex  alia,  esset  orla  questio  super  eo  quod  dicti  Johannes 
et  rector  dicebant  quod  in  injuriam  et  dampnum  dicti  Johannis,  existentis  scolaris  Pari- 
siensis,  et  in  prejudicium  privilegiorum  dicte  Universitatis,  idem  major  bona  dicti 
Johannis  venalia  exposuerat,  et  idein  super  hoc  intulerat  multa  dampna  :  ideoque  petebant 
revocari  et  retractari  quicquid  dictus  major  super  hoc  fecerat,  et  certas  pecunie  summas 


116  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1304 

eisdem  Johanni  et  rectori  persolvi  et  reddi  a  dicto  majore  pro  dampnis  et  injuriis  supra- 
dictis,  et  econtra  dictus  major  pluribus  racionibus  proponens  se  licite  et  juste  fecisse  quic- 
quid  ipse  fecerat  in  predictis,  peteret  se  absolvi  a  predictis  contra  ipsum  propositis  et 
petitis,  tandem  auditis  hinc  inde  partibus  antedictis  et  visis  processibus  et  inqueslis  super 
hiis  factis  inter  partes  predictas  per  curie  nostre  judicium  dictum  majorem  absolvimus  ab 
impeticione  predicta  Johannis  et  rectoris  predictorum.  Sabbati  ante  Nativitatem  beate 
Marie,  anno  trecentesimo  quarto. 

Arch.  nat.  Paris.  X.  1»,  t.  4,  fol.  65'>.  —  Les  Olim,  ed.  Bcugnol,  III,  138. 


650.    Officialis   curiae  Parisiens.  presbyteris  injungit  ut  cuni  populo   ad   aedes  Petri  le  Jumeaux,  praepositi 
Parisiens.,  veniant  contra  domum  lapides  projiciendo  ipsumque  exsecrando. 

1304,  Septembria  7,  [Parisiis]. 

OfRcialis  curie  Parisiensis,  sede  vacante',  omnibus  archipresbyteris,  presbyteris, 
curatis,  capellanis  ceterisque  ecclesiarum  rectoribus,  ad  quos  presentes  littere  pervenerinl, 
salutem  in  Domino.  Vobis  et  vestrum  cuilibet  in  virtute  sancte  obedientie  et  sub  pena 
suspensionis  et  excommunicationis  quas  in  vos  ferinius,  nisi  feceritis  quod  mandamus, 
[injungimus]  quod  die  crastina  circa  horam  prime  Dei  servitium  compleatis,  et  quod  hora 
tertie  precise  ad  ecclesiam  beati  Bartholomei  Paris.  processionaliter  accedentes  unacum 
plebibus  vestris,  cruce  et  aqua  benedicta  et  stolis,  et  exinde  ad  domum  in  qua  prepo- 
situs  moratur  aut  morari  consuevit,  unacum  omnibus  vos  sequentibus  accedatis,  contra 
domum  dicti  prepositi  lapides  projiciendo  dicentes  et  clamantes  :  «  Recede,  recede,  male- 
dicte  sathana,  recognosce  nequitiam  tuam  dans  honorem  sancte  matri  ecclesie,  quam 
quantum  in  te  est  dehonorasti,  ac  etiam  in  suis  libertatibus  vulnerasti;  alioquin  cum 
Datan  et  Abiron,  quos  terra  vivos  absorbuit,  accipias  portionem  >>.  Datum  anno  Domini 
MCGCIIII,  die  lune  ante  Nativitatem  beate  Marie  Virginis. 

Bulaeus,  IV,  73.  —  Johannes  de  S.  Victore  enarrat  in  suo  Memoriali  Historiarnm  :  n  Orta  est  Parisius  discordia  inter 
scolares  Universitatis  et  prepositum  Paris.  propter  suspensioncm  cujusdam  scolaris  a  dicto  preposito  nimis  precipitanter 
factam.  Cessatum  est  a  lectionibus  in  omnibus  facultatibus  usquequo  ipse  prepositus  de  precepto  regis  dictum  forefactum 
secundum  Universitatis  libitum  vel  judicium  emendavit.  Et  hoc  fuit  circa  festum  Omnium  Sanctorum;  die  namque  martis 
(3  Novemb.)  post  festum  Omnium  Sanctorum  facta  est  resumptio  lectionum  ».  Rec.  des  hist.  des  Gaules,  XXI,  642.  Hisce 
simllia  leguntur  in  Les  grandes  chroniques  de  France,  ed.  P.  Paris,  V,  163,  adduntque  :  «  et  fallut  que  le  dit  pr^vost  alast 
a  Avignon  pour  soy  faire  absoudre  ».  «  Avignon  »,  utique  per  incuriam  scriptoris  scriptum  est.  Scholaris  suspensus  infra 
n°  653  nominatur  Philippus  Barborius.  Cf.  praeterea  Contin.  Guill.  de  Nang.,  ed.  G^raud,  I,  341  sq. 

1.  Simon  Matifas  Jun.  22  obiit.  Magister  Goillelmus  de  Baufeto  seu  de  Aurillac;  canonicus  Paris.  an.  1304,  Sept.  18, 
electus  est  episcopus  Paris.,  et  an.  1305,  Jan.  17,  consecratns  (Joh.  de  S.  Yictore  in  Rec.  des  hist.  des  Gaules,  XXI,  642), 
obiit  1319,  Decemb.  30.  Cf.  infra  n»  778,  nota.  Dicitur  illum  fuisse  an.  1301,  cum  magistro  Henrico  de  Mondeville,  Jacobo  de 
Senis,  Johanne  de  Padua  (cf.  infra  n"  812),  Johanne  Piccardi  (Pitard  seu  Pitardi ;  cf.  infra  n"  692)  chirurgicis,  Johanne  de 
Parisius,  Guillclmo  de  Gross.  medicis,  medicum  Philippi  IV.  Uist.  litt.  de  la  France,  XXVIII,  327,  e  Lettera  critica  sopra 
wn  manoscritto  in  cera  in  Opp.  de  Antonio  Cocchi  (Milanp,  1824),  I,  412,  ubi  tamen  non  designatur  ut  medicus. 


1304]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  117 

65  1 .   Supplicatio  magistri  Guillelmi  Britonis,  procuratoris  nationis   Gallicanac,  super  habilitate  vel  inhabilitate 
intrantium  electionem  rectoris,  et  super  Ivone  Britone  electionem  intrante. 

1304,  Octobris  23,  [Parisiis]. 

Memorandum  quocl  anno  Domini  MGCCIIII  die  veneris  post  beati  Luce  evangeliste 
festum  natione  Gallicana  vocata  et  congregata  per  magistrum  Guillelmum  Britonem  apud 
S.  Julianum  Pauperem  ad  ordinandum,  dispensandum  et  audiendum  supplicationem  pro- 
positam  a  predicto  magistro  Guillelmo,  tunc  temporis  procuratore  nationis,  quod  quo- 
tienscunque  persona  vel  persone,  si  multe  sint  alicujus  provincie,  inhabiles  reddantur 
seu  reddatur,  ita  quod  predicta  provincia  non  amplius  personas  ad  eligendum  habiles 
haberet,  quod  sequens  provincia  defectum  suppleret  provincie  personas  habiles  non 
habentis,  quod  non  tamen  nomine  predicte  intrantis  provincie,  sed  solum  nomine  nationis; 
proposita  insuper  [supplicatione]  de  magistro  Yvone  Britone  qui  electionem  intravit 
prima  die  legibili  ordinarie  post  festum  beati  Dyonisii,  qualiter  intraverat,  utrum  nomine 
sue  provincie  aut  nomine  precedentis  intravit  :  respondit  et  deliberavit  nalio,  quod  ei 
non  placebat  super  prima  [supplicatione]  tunc  temporis  aliquid  ordinare.  De  secunda 
deliberavit  et  respondit  unanimiter,  quod  ut  brige,  querele,  rancoris  et  discordie  in  natione 
non  esset  materia,  sed  totaliter  sedaretur,  electus  fuerat  in  rectoris  electorem,  non  Turo- 
nensis^,  cujus  extitit  provincie  oriundus,  sed  solum  nomine  nationis,  etc. 

Bulaeus,  IV,  71,  e  libro  procuratorum  Nationis  Gallicanae. 

1.  Natio  Gallicana  continebat  quinque  proyincias  :  Paris.,  Senon.,  Remens.,  Turonens.,  Bituricensem. 


652.  Litterae  Gundisalvi,  ministri  generalis  Ord.  Minorum,   de  praesentandis  pro  licentia  quibusdam  fratribus 
(Simoni)  cancellario  Paris.,  inter  quos  Johannes  Scotus. 

1304,  Novembris  18,  Esculi. 

In  Christo  sibi  carissimis  patribus  Guillelmo  guardiano  Parisius,  vel  ejus  vicario,  et 
magistris  frater  Gonsalvus'  gaudens  in  Domino.  Ad  expeditionem  dilecti  in  Christo  patris 
Egidii  de  Legnaco,  de  quo  per  literas  vestras  certificatus  existo,  cum  de  alio,  ut  moris 
est,  eodem  calculo  presentando  providere  oporteat,  et  cum  secundum  statuta  Ordinis  et 
secundum  statuta  vestri  conventus  baccalareus  hujusmodi  presentandus  ad  presens  debeat 
esse  de  aliqua  provincia  aliarum  a  provincia  Francie,  dilectum  in  Christo  patrem 
Johannem  Scotum,  de  cujus  vita  laudabili,  scientia  excellenti,  ingenioque  subtilissimo 
aliisque  insignibus  conditionibus  suis  partim  experientia  longa,  partim  fama  quae  ubique 
divulgata  est,  informatus  sum  ad  plenum,  dilectioni  vestre  assigno  post  dictum  patrem 
Egidium  principaliter  et  ordinarie  presentandum.  Injungo  nichiloininus  vobis  ad  meritum 
salutaris  obedientie,  quatenus  presentationem  hujusmodi  cum  solennitate  solita  sine  multo 
dispendio    facere   debeatis.    Si   tamen    constiterit  vobis  quod    dominus    cancellarius    velit 


118  CHAUTULA.RIUM     TJNIVERS.     PAUIS.  [1304 

duos  simul  licenliare  de  nostris,  volo  et  placet  michi  quod  frater  Albertus  Metensis',  si  ad 
conventum  redire  poterit,  cum  prefato  fratre  Johanne  debeat  expediri.  In  quo  casu  mando 
et  ordino  quod  dictus  frater  Albertus  antiquitatis  nierito  prius  incipere  debeat,  dicto 
fratre  Johanne  sub  eo  postmodum  incepturo.  Valete  in  Domino  et  orate  pro  me.  Datum  in 
loco  Esculi  provincie  Marchie  Anconitane  xiiij  kal.  Decembris,  anno  MCCCIIII. 

Petrus  Rodulphius,  Ilistoriarum  seraphicae religionis  libri  tres,  elo.,  Venetiis  apud  Franciscum  de  Franciscis  Senenaem, 
MDLXXXVI,  fol.  325^.  Ex  ipso  Wadding,  Ann.  Minor.,  2  ed.,  VI,  51,  e  quo  Bulaeus,  IV,  70.  —  Johannes  Scotus,  qui  an.  1308 
obiit,  an.  1304  fuit  adhuc  baccalareus.  Inter  fabulas  omnino  rejicienda  sententia,  Scotum  Parisios  renisse  ut  immaculatam 
Virginis  conceptionem  tuerelur  et  quamdam  disputationem  ejusdem  in  causa  fuisse,  cur  Universitas  aut  certe  tbeol.  facultas 
decreto  cavisset,  ne  ad  ullos  gfradus  scholasticos  admitteretur  ullus,  quin  prius  juraret  se  defensurum  eandem  opinionem  (cf. 
Bulaeum,  I.  c).  In  juramento  theologorum  infra  n"  776  nihil  simile  reperies.  Juramentum  de  tenenda  opinione  praedicta  cst 
an.  1497  Martii,  3.  Cf.  d'Argentre,  CoU.  jud.,  I,  333.  Hist.  litt.  de  la  France,  XXV,  413  sqq. 

1.  Fuit  magister  theologiac,  et  minister  generalis  1.30'i-1313.  —  2.  Cf.  Ilaureau  in  Hist.  litt.  de  la  France,  XXVII, 
102  sqq. 

DOo.  Philippus  IV,  Francorum  rex,  in  thesaurario  regio  qundraginta  lihras  turon.  annui  redditus  ad  usus 
duarum  capellaniarum  a  praeposito  Parisiens.  persolvendas  pro  interfectione  schotaris  Philippi  Barborii 
assignat. 

1304,  mense  Novembri.  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francoruni  rex.  Notum  facimus  universis  tam  presentibus  quam 
futuris,  quod  cum  ratione  emende  dilectis  nostris  universitati  inagistrorum  et  scolarium 
Parisiensium  a  Petro  le  Jumiaus'  facte  pro  quibusdain  excessibus  in  personam  Philippi 
Barljorii  de  Rothomago,  quondam  scolaris  Parisiensis,  ab  ipso  Pelro,  tempore  quo  erat 
prepositus  Parisiensis,  in  prejudicium  Universilatis  predicte  commissis',  quadraginta 
libre  turonens.  annui  et  perpetui  rcdditus  pro  fundandis  duabus  capellaniis  juxta  disposi- 
tionem  et  ordinationem  Universitatis  predicte,  eidem  Universitati  dcbeant  assignari,  nos 
dictas  quadraginta  libras  turonens.  annui  redditus  dicte  Universitati  tenore  presentium 
assignamus  percipiendas  in  thesauro  nostro  Parisius,  donec  eas  alibi  duxerimus  assi- 
gnandas,  in  festo  Ascensionis  dominice  annuatim  habendas,  tenendas  et  possidendas  a 
personis,  in  quas  predicta  Universitas  ipsas  pro  dote  dictarum  capellaniarum  duxerit 
transferendas  in  posterum  pacifice  et  quiete  absque  coactione  vendendi  vel  extra  manum 
suam  ponendi  aut  prestandi  financiam  pro  eisdem,  dantes  ..  thesaurariis  nostris  Parisiens. 
modernis,  et  qui  pro  tempore  fuerint,  tenore  presentium  in  mandatis,  ut  predictas  quadra- 
ginta  libras  reddituales  personis  predictis  annis  singulis  supradicto  termino  absque  alte- 
rius  expectatione  mandati  persolvant.  Quod  ut  ratum  et  stabile  permaneat  in  futurum, 
presentibus  nostrum  fecimus  apponi  sigillum.  Actum  Parisius  anno  Domini  millesimo 
trecentesimo  quarto,  mense  Novembri. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  M.  67»,  n"  33.  Supersunt  fila  seric.  vir.  et  rub.  coloris.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers. 
(C.  6.  p.)  Arch.  Univers.  Paris.  Reg.  94,  fol.  83,  n°  85.  Arch.  nat.  Paris.  P.  2288,  fol.  246.  —  Bulaeus,  IV,  653. 

1.  Jumeaulx  sive  Jumeaui,  praeposito.  Cf.  Rec.  des  historiens  des  Gaules,  XXII,  766,  nota  3;  768,  nota  2.  Ei  successit 
Fii-minus  (Fremin)  de  Goquerel.  —  2.  Cf.  supra  n»  650. 


1306]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  119 

654.    Capitulum  generale  Ord.  Praed.  sub  Aymerico  Placentino,  magistro  generali,  Januae  celebratum  ordinat 
in  studiis  Sententiarum  lectorem  principalem  de  studio  Paris.  eligendum. 

1305,  Junio  infrante,  Januae. 

Ad  legendum  Sententias  nullus  [frater]  cxponatur  nisi  prius  in  aliquo  parliculari 
studio  Sententias  audierit  duobus  annis,  et  duobus  ad  minus  in  aliquo  studio  gcnerali  in 
qucstionum  rcsponsionibus  et  objectionibus  supradiotorum  [lectoris  principalis,  cursoris  et 
magistri  studentium]  testimonio  verbo  vel  scripto  pcrhibito  ad  hoc  ydoneus  sit  inventus. 
Postquam  vero  Scntentias  legerit,  rcponatur  adhuc  per  unum  annum  in  studio  gcncrali  si 
in  provincia  sua  fuerit,  et  sic  ad  legendum  ordinaric  exponatur,  si  supradicto  modo  fuerit 
approbatus. 

Item  ordinamus  quod  nullus  rediens  de  aliquo  studio  gcnerali,  Parisiensi  dumtaxat 
excepto,  illo  anno  ponatur  lector  principalis,  nisi  prius  rcponatur  [per  annum]  in  studio 
generali,  si  in  sua  provincia  fuerit,  ut  ex  hoc  de  studentium  profectu  melior  notitia  possit 
haberi,  et  per  eos  magis  sludium  sue  provincie  vigorari.  In  studiis  vero  Scntentiarum 
nullus  principalis  lector  ponatur,  nisi  de  studio  Parisiensi  redierit,  vel  leclionem  princi- 
palem  vel  Sentcntias  in  provincia  sua  laudabiliter  legcrit.  Et  quia  prcmissa  non  possunt 
sine  studio  naturalium'  observari,  volumus  et  ordinamus  quod  omnes  provincie  ad  provi- 
dendum  de  naturarum  studiis  teneantur'. 

Mss.  Rom.  et  partim  Rutenens.  Capp.  gcneral.  Ortl.  Praed.  —  Martene,  Thes.  nov.  aneccl.,  IV,  1899. 

1.  De  ipsis  et  de  studio  loglcae  novac  in  antecedentibus,  —  2.  Dc  hoc  v.  infra  ad  an.  1325,  Maio  cxcunte. 


655.   Statutum  nationis  Gallicanae,  quid  magistri  recipere  possint,  si  delerminantibus  careant. 

1306,  IUarfii  22,  [Parisiis]. 

Anno  Doinini  millesimo  CCC°  quinto,  die  martis  post  Judica  me.,  statuit  natio  Gallicana 
et  voluit  inviolabiliter  observari  apud  S.  Maturinum  hora  prima  in  procuratione  inagistri 
Geraldi  de  Lemovicis,  quod  si  contingeret  aliquem  magistrorum  non  habcrc  sufTicientiam 
determinantium  pro  scolis  solvendis,  prout  moris  cst  in  prcdicta  natione,  pro  quolibet 
determinante  sibi  defficicnte  de  bursis  determinanlium  vel  de  aliis  obventionibus  tres- 
decim  solidos  habeat  cuin  quatuor  dcnariis  de  rigore.  Et  hoc  ordinatuin  fuit  nullo  recla- 
mante,  et  si  plus  haberet,  hoc  gratiosuin  esset. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  9950,  fol.  33,  inter  Statuta  nationis  Gallicanae.  —  Bulaeus,  IV,  100,  e  libro  procuratorum 
Nationis  Gallicanae. 


120  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1306 

656.  «  Frater  Johannes  Parisiensis  de  Ordine  fratrum  Predicatorum,  subtilis  homo  et  expertus  in  multis 
scientiis  actuque  regens  in  iheologia,  ponens  de  corpore  Christi  in  sacramento  altaris  positionem  novam  et 
Parisius  non  consuetam  audiri  vel  poni,  ab  episcopo  Parisiensi  Guillelmo  de  Orillac  et  magistris  et  bachal- 
lariis  theologie  pluries  auditus,  tandem  ah  archiepiscopo  Bituricensi  Egidio  et  episcopo  Ambianensi  Guillelmo, 
et  magistris  theologice  facultatis  et  multis  aliis  viris  discretis  examinata  ejus  positione,  prohibitus  est  amplius 
legere  et  disputare  Parisius.  Sed  ipse  ad  curiam  appellavit  et  ivit,  et  postea  ibidem  obiit.  » 

1305,  Januarii  17-1306,  Septembris  22. 

Johannes  de  S.  Victorc  in  Memoriali  Histor.,  Bec.  des  hist.  des  Gaules,  XXI,  645,  ad  on.  1305.  Sic  et  in  Bibl.  nat.  Paris. 
ms.  lat.  1657G,  fol.  50,  continens  librum  censurarum  thcol.  facult.  Textus  extensior  in  Contin.  Nangis  (ed.  Gdraud,  I,  347)  et 
Contin.  Girardi  de  Fracheto,  [Rec.  des  hist.  des  Gaulcs,  XXI,  25),  ubi  inter  judices  et  Bertaudus  de  S.  Dionysio,  prccellens 
doctor,  episcopus  Aurelianensis,  nominatur.  Examinatio  senlentiae  Johannis  facta  est  post  Jan.  17,  an.  1305,  cum  Guil- 
lelmus  hoc  temporc  in  episc,  Paris.  consecratus  sit,  ct  antc  Sept.  22,  aii.  1306,  cum  Johannes  mortuus  sit  «  in  romana  curia 
Burdeg-alis  ubi  definilivam  sententiam  expcctobat  anno  Dom.  MCCCVI,  in  festo  S.  Mouritii  ».  Cf.  Arch.  f.  Litteratur-  und 
Kirchengcsch.,  II,  212.  —  Tractatus  Johannis  cxstot  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  14889,  fol.  70.  In  fine,  fol.  72  ;  o  In  presentia 
coUegii  maglstrorum  in  theologia  dictum  est,  utrumquc  modum  poncndi  corpus  Christi  esse  in  altari,  tenet  [Johonnes]  pro 
opinlone  probabili  et  approbat  utrumque  per  [scripturam]  et  per  dicta  Sanctorum.  Dicit  tamen  quod  nullus  est  determinatus 
per  ecclcslam,  et  Ideo  nuUus  cadit  sub  fide,  ct  sl  aliter  dixissct,  mlnus  bene  dixissct,  ct  qui  aliter  dicunt,  minus  bene  dicunt. 
Et  qui  detcrminate  assereret  alterum  per  sc  cadcrc  sub  fide,  incurreret  sententiam  canonis  vel  anathematis  ».  Cf.  etiam  Qut^tif- 
Echard,  I,  501  sq.  Hist.  litt.  de  la  France,  XXV,  262,  ubi  et  cditio  dcslgnatur.  In  cod.  memorato,  fol.  38'',  exstat  «  comraen- 
datio  fratris  Johannis  de  Parisius,  quondo  hobuit  vcsperias  suas  ».  Licentiotus  csl  Porisiis  an.  1304.  Cf.  Archiv,  1.  c.,  ubi 
praeterea  p.  204,  nota  20,  reperies,  hunc  Johannem  habuissc  cognomcn  «  Qui  dort  »,  non  tamcn  «  Pungensasinum  »,  quod 
alteri,  saec.  xiii  vivcnti  (v.  tom.  I  Chartul.,  p.  210)  tontum  convenit.  Licet  dc  rc  juridlca  ctiain  scripserit,  minime  tamen 
In  jurc  canonico  liccntlatus  erat,  ut  quandoque  asseritur. 


657.   Philippus  JV,  Francorum  rex,  Firmino  de  Coquerel,  praeposito  Parisiensi,  prolectionem  et  custodiam  scho- 

larium  Parisiens.  committit. 

1306,  Decembr/s  7,  Parisiis. 

Philippiis  Dei  gratia  Francie  et  Navarre  rex  preposito  nostro  Parisiensi  salutem.  Cum 
Universitas,  niagistri  et  scolares  Paris.  in  nostra  speciali  garda  et  protectione  existant, 
cum  veniunt  ad  studium,  ibidem  morantur,  vel  ad  partes  suas  magistri  vel  scolares  ipsi 
redeunt,  et  frequenter  prout  accepimus  injurie,  molestie,  oppressiones  et  violencie  nedum 
in  prepositura  tua  sed  et  in  locis  aliis  inferuntur  eisdem  in  prejudicium  garde  nostre,  quas 
prosequi  nequeunt  extra  Parisius,  quin  a  suo  studio  in  sui  Universitatisque  prefate 
grave  prejudicium  distrahantur,  graviterque  vexentur  laboribus  et  expensis  :  idcirco  tibi 
mandamus  atque  committimus  protectionem  ipsorum  ac  custodiam,  cohercionem  insuper 
eorum  qui  in  protectionis  et  garde  nostre  prejudicium  Universitati  seu  magistris  aut  scola- 
ribus  supradictis  inferent  violentiam  indebitam,  injuriam  vel  jacturam,  sive  infra  preposi- 
ture  tue  fines  sive  in  locis  aliis  quibuscumque  regni  nostri  committantur  predicta.  Presen- 
tibus  usque  ad  biennium  solummodo  duraturis.  Datum  Parisius,  septima  die  Decembris, 
anno  Domini  MCCG  sexto. 

Arch.  Vat.  Coll.  Berardi  de  Neapoli,  Reg.  29,  .\.  n°  37.  Gharta  inserto  cst  litteris  praepositi  Paris.,  Ilcnrici  dc  Topcrel, 
an.  1317,  Junii  6.  '    " 


1307]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  121 

658.    Quidam  magistri  Iheologicae  facultatis  Paris.  ad  Philippum,  regem  Francorum,  supplicem  epistolam  pro 
magistro  Badulpho  de  Vemars  medico,  scholari  in  theologia,  dirigunt. 

1304-1306,  [Parisiis]. 
Serenissimo  principi  ac  domino  domino  Philippo  Dei  gratia  Francoruni  regi  servi 
humiles  et  devoti,  Symo  de  Guibervilla,  cancellarius  Parisiensis',  Thomas  de  Baliaco, 
canonicus  Parisiensis',  Johannes  de  Gandavo,  canonicus  Parisiensis',  P[etrus]  de  Sancto 
Dyonisio',  Guillelmus  Petri,  de  Ordine  Predicatoruni',  Giradus  [sic)  de  Sancto  Victore', 
Jacobus,  monacus  de  Caroliloco  Ordinis  Cisterciensis',  Guillelmus  de  Cruberet  (?)',  deca- 
nus  Tornacensis',  magistri  actu  regentes  in  theologia  [sic)  facultate  orationum  suffragia 
tam  debita  quam  devota.  Quoniam  licitum  est  pro  illis  promovendis  deposcere  qui  noscun- 
tur  bone  condicionis  modico  non  carere,  ideo  pro  viro  venerabili  et  discreto  magistro 
Radulpho  de  Vemars'",  Parisiensis  diocesis,  medico  tam  sciente  quam  experto,  scolari  in 
theologia  quatuordecim  annis  et  citra,  et  per  predicationem  docente  communiter  Parisius 
et  alibi  verbum  Dei  et  pro  viribus  in  suis  sermonibus  Dominum  eloquio  et  vita,  moribus  et 

literis,  multipliciter  commendando,  vestram   regiam  majestatem expetimus,   requirimus 

et  rogamus  quatinus  eidem  magistro,  cui  aliunde  non  provisum  est,  ipso  beneficium  Sancti 
Lupi  juxla  Taverniacum  duntaxat  assecuto,  cujus  beneficii  fructus  amisit  cadente  super 
hiis  tempestate,  de  meliori  providere  dignemini  secundum  etatis  sue  slatum  et  merita 
probitatis.  Valeat  in  Domino  vestra  majestas  altissiuia,  qui  statu  prospero  multiplicet  et 
augeat  dies  veslros. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  15571  {saec.  xiv),  fol.  108'''''.  Pagina  adeo  evanida  ut,  medicamentis  chimicis  etiam  adhibitis, 
incertam  passim  lectionom  eruere  tantum  licuerit. 

1.  Cf.  supra  n"  G35,  nota  2.  —  2.  Cf.  supra  n"  037.  —  3.  Cf.  supru  n"  635,  nota  4.  —  'i,  Cf.  Ilist.  litt.  de  la  France, 
XXVII,  428  snq.  —  5.  An.  1304  licenliatus  est  Parisiis.  Cf.  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  des  Mittelalters,  II,  212. 
An.  1306  factus  est  lector  curiae.  Ibid.  An.  1312,  Decemb.  23,  assumptus  cst  in  presb.  card.  S.  Caeciliac  (Contelori) ;  an.  1317, 
Septembris  12  vel  16  (Contelori  in  mss.)  factus  est  episcopus  Sabinensis.  De  ejus  vita  cf.  Quetif-Echard,  I,  590  sqq.  Douais, 
Les  freres  Pricheurs  en  Gascogne,  p.  421.  De  ejus  tractatu  De  principis  et  %irelatorum  ecclesie  potestate,  cf.  Schultc,  Die 
Geschichte  der  Quellen  u.  Litteratur  des  can.  Rechts,  II,  234.  —  6.  Cf.  infra  n»  064.  —  7.  Seu  Jacobus  de  Thermis,  qui  postea 
fuit  abbas  Caroliloci,  deinde  abbas  Pontiniacensis.  Exstant  ejusdem  duo  QuoUbeta  (in  Bibl.  nat.  Paris.  nis.  lat.  14505),  De 
exemptionibus,  etc.  (Bibl.  Caes.  Vindob.  ms.  4257,  fol.  127,  147;  De  Visch,  Bibl.  Ord.  Cisterc,  p.  100),  liesjionsio  facta 
Johanni  XXIl  post  Conc.  Vienn.  de  quibusdam  concernentibus  Ord.  Cisterc,  Ms.  Vindob.,  fol.  148. —  8.  Nomen  erui  non 
polest.  —  9.  Ms.  ;  «  Thouacensis  ».  An.  1309  mentio  fit  cujusdam  \V[illeImi]  decani  Tornaccnsis.  Gall.  christ.,  III,  249.  — 
10.  Quidam  magister  Johannes  de  Vemars  nominatur  apud  Launoium,  Ilist.  Gymn.  Nav-  (Paris,  1077),  p.  65. 


659.    Clemens  V  Rogerio  de  Arminiaco,   decano  Paris.,    concedit  ut  Parisiis  in  suo  hospitio  cum  duobus  aliis 

leges  audire,  et  postea  ibidem  atios  docere  possit. 

1307,  Junii  2,  Lugudiaci. 

Dilecto  filio  Rogerio  de  Arminiaco,  decano  et  canonico  Parisiensi.  Cupientes  ut  in 
sortem  Domini  evocali  moribus  et  scientia  informentur,  libenter  ad  hoc  eis  cum  expedil 
favorem   apostolicum  exhibemus.  Cum  itaque,  sicut  asseris,    cupias   equuin   discernere  ab 

iniquo,  ut  pcr  hoc  iii  hiis  que  egeris  te  non  contingat  a  via  rectitudinis  dcviare :  nos  tuis 

**  Chart.   Vniv.  Paris.  II,  1.  16 


122  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1307 

supplicationibus  inclinati  volentes  super  hoc  annuere  favorabiliter  votis  tuis  et  nichilo- 
minus  etiain  aliis  in  hac  parte  obtentu  tui  existere  gratiosi,  ut  tu,  qui  ex  dispensatione 
nostra  in  Parisiensi  decanatum  et  in  Agennensi  archidiaconaluin  ecclesiis,  ac  de  Ruinbuo 
et  de  Blasiecco  prioratus  Auxitane  et  Agennensis  diocesum,  qui  personatus  vel  dignitates 
existunt,  oblinere  dinosceris,  et  in  Andegavensi  ecclesia  personatum  vel  dignitatem  expec- 
tas,  in  eadem  Parisiensi  ecclesia  prout  teneris  residentiam  faciens  personalem ,  possis 
ibidem  in  hospicio  tuo  et  dilectus  filius  Guillelmus  de  Gardalhaco,  archidiaconus 
Sociensis  in  ecclesia  Auxitana  Ordinis  Sancti  Augustini,  et  unicus  alius  de  clericis  tuis 
domesticis,  dummodo  presbyter  vel  regularis  non  existat,  tecum  valeant  ab  uno  vel  plu- 
ribus  doctore  seu  doctoribus,  quem  vel  quos  successive  duxeris  eligendos,  audire,  et  quod 
hujusmodi  electus  vel  electi  tibi  et  eidem  archidiacono  ac  hujusmodi  clerico  tuo  legere  ac 
docere  valeant,  ac  tu  etiam  cum  tibi  videbilur  predictis  archidiacono  et  alii  tuo  clerico 
legere  valeas  ipsique  a  te  audire  possint  licite  ac  libere  leges,  qualibet  constitutione  vel 
privilegio  apostolice  sedis'  seu  quibuslibet  statutis  et  consuetudinibus  ejusdem  ecclesie 
Parisiensis  super  hoc  quovis  modo  in  contrarium  editis,  etiamsi  statuta  et  consuetudines 
hujusmodi  sint  juramento,  confirmatione  sedis  ejusdem  vel  quacumque  alia  firmitate  val- 
lata  nequaquam  obstantibus,  auctoritate  tibi  presentium  indulgemus.  Presentibus  post 
triennium  minime  valituris.  Nulli,  etc.  Dat.  Legusiaci  Pictavensis  diocesis  iiij  non.  Junii, 
anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Clemcntis  V,  an.  2,  ep.  226,  fol.  40»'. 

1.  Honorius  III  an.  1219  prohibuit  ne  Parisiis  jus  civile  audirelur  rel  doceretur.  Cf.  tom.  I  ChartuL,  p.  92.  Sicut  Rogerius 
de  Arminiaco  cum  suis  sociis  dispensabatur,  sic  et  alii,  ut  infra  ad  an.  1326,  Jun.  18,  videbimus.  Tempore  Rogerii  Parisiis 
vivebat  Odo  de  Senonis,  legum  professor  et  licentiatus  in  decretis,  cujus  exstat  Summa  de  judiciis  possessoriis,  edita  an.  1301 
(Bibl.  nat.  Paris.  mss.  lat.  14328,  fol.  25;  14612,  fol.  75).  Cf.  Hist.  litt.  de  la  France,  XXV,  85  sqq.  Infra  an.  1325,  Februarii  14, 
quidam  Odo  de  Senonis,  canonicus  Paris.,  et  postea  an.  1327,  nominatur,  qui  sine  dubio  ad  Universitatem  Paris.  pertinebat. 
Johannes  de  Salinis,  legum  professor,  an.  1324  Parisiis  morabatur.  Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  8,  p.  1,  ep.  633;  p.  2,  ep.  1490.  Ad 
an.  1316  insuper  duo  legum  professores  inter  magistros  et  scholares  Paris.  enumerantur.  Cf.  n°  703,  p.  164.  Praeterea  Parisiis 
multi  legum  doctores  morabantur,  qui  ad  dignitates  ecclesiasticas  assumebantur,  ut  infra  patcbit.  Rogerius  de  Arminiaco  in 
dccanatu  Paris.  erat  successor  Petri  de  Bellapertica,  legum  doctoris,  qui  an.  1304,  Maii  21,  factus  est  canonious  Paris.  (Reg. 
Vat.  Benedicti  XI,  ep.  684),  1306,  Aug.  27,  ut  episcopus  Autissiodorensis  a  Clemente  Y  (Reg.  Clcm,  V,  on.  1,  p.  2,  n"  53,  ep.  4) 
confirmatur.  Quantum  ad  ejus  scripta  v.  Savigny,  Gesch.  d.  Rom.  RechtS,  VI,  26  sqq.  Hist.  litt.  de  la  France,  XXV,  351  sqq. 


660.  Philippus    JV,   Francorum   rex,   praecipit  ne  capiantur  inter   manus   magistrorum   et    scholarium   Paris. 
monetae  prohibitae,  et  si  capiantar,  i'alor  earum  solvatur. 

1307,  Augusti  13,  apud  S.  Germanum. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex  ..  magistris  monetarum  nostrarum  superintenden- 

tibus   negotio   ipsarum   et  monetarum   prohibitarum   et  aliis  justiciariis   nostris,   salutem. 

Universitate  magistrorum  et  scolarium  Parisiensium  accepimus  conquerente,  quod  vos  et 

servientes  vestri  pecuniam   scolarium   dicte  Universitatis  venientium  ad  studium  et  rece- 

dentium  auffertis'  et  ipsam  pecuniam  quandoque  ex  integro  retinetis,  nec  valorem  resti- 
16. 


1307]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     A.D     A.NNUM     MCCCL.  123 

tuitis',  quandoque  vero  partem  restituitis  et  aliain  retinetis,  et  quandoque  eani  inciditis 
seu  perforatis,  licet  non  utantur  eadeni,  contra  tenorem  privilegiorum  suoruin,  in  ipsorum 
magnuin  prejudiciuin,  dampnum  non  modicum  ac  gravamen.  Quare  vobis  et  vestrum 
singulis  inandamus  quatinus  pecuniam  ipsorum  scolarium  licet  prohibitam,  nisi  usi  fuerint 
aiit  utantur  eadem,  nullatenus  capiatis  vel  arrestetis,  capi  vel  arrestari  faciatis.  Et  si  quam 
forsitan  ceperitis,  eam  sibi,  perforatam  tamen,  seu  valorem  ejusdem  reddi  et  deliberari 
faciatis,  prout  ad  vestruin  quemlibet  noveritis  perlinere.  Datum  apud  S.  Germanum  in 
Laya  xiij  die  Augusti,  anno  Domini  M°CCC°  septiino. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  h.  Deest  sigillum,  In  parte  aversa  legitur  ;  <t  Quod  non  capiantur 
monete  scolarium,  vel  si  capiantur,  quod  valor  solvetur  ».  —  Vidimus  praepositi  Paris.  anni  1308,  Martii  2,  ibidem 
theca  III,  A.  9.  a.  Recueil  des privileges  de  rUniversiU,  p.  78. 

1.  «  Moneta  »  exterorum  jam  an.  1298  erat  prohibita  eamque  non  poterant  secum  portarc,  qui  transgrediebantur 
limites  regni  Franciae.  V.  Boutaric,  La  France  sous  Philippe  le  Bel,  p.  312,  322.  —  2.  Valor  monctarum  cxterarum  semper 
restitui  et  reddi  debuit.  Cf.  Boutaric,  I.  c. 


661.   Philippus  IV,  Francorum  rex,  Firmino  de  Coquerel,  praeposito  Parisiensi,  ne  librarii  Universitatis  tallias 
sohant. 

1307,  Augusti  13,  apud  S.  Oermanum. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex  ..  Preposito  Parisiensi  salutem.  Mandamus  tibi 
quatinus  illos  quos  noveris  esse  librarios  universitatis  magistroruin  et  scolarium  Pari- 
siensium,  contra  privilegia  eidein  Universitati,  tam  pro  se  quam  dictis  librariis  concessa, 
non  taillies  nec  tailliari  permittas,  nec  aliquid  ab  eis  ratione  taillie  vel  collecte  aliquid' 
exigi  facias  contra  tenorem  privilegiorum  ipsoruin  indebite  quoquo  modo.  Datum  apud 
S.  Germanum  in  Laya  xiij  die  Augusti,  anno  Domini  M^CCC"  septimo. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  i.  Deest  sigillum.  In  parte  aversa  :  «  De  librariis  non  talliandis  ».  — 
Vidimus  praepositi  Paris.  (Fremin  de  Coquercl)  an.  1308,  de  quo  supra.  Ipse  jam  an.  1306  pracpositus  crat.  Cf.  Rec.  des  hist. 
des  Gaules,  XXII,  767,  nota  1.  —  Recueil  des  privileges  de  V Universite',  p.  79.  —  Praepositus  Parisiensis  Jehan  Ploiebaud 
confirmat  se  9  Maii  anni  1313  vidisse  has  lilteras.  Ibid.  A.  5.  k. 

1.  Orig.  sic  «  aliquid  »  iterat. 


66^.    Clemens    V  magistro  Johanni  de  Polliaco  indulget   ut   regendo  in  theologica  facultate  Parisiis  fructus  sui 
canonicatus  Cameracensis  percipere  possit. 

1307,  Septembris  7,  Pictavis. 

Dilecto  filio  magistro  Johanni  de  Poylliaco,  canonico  ecclesie  Sancti  Gaugerici  Caine- 
racensis.  Litterarum  scientia  et  alia  tibi  sufTragantia  inerita  probitatis  exposcunt  ut  aposto- 
licam  sedein  tibi  reperias  favorabiliter  gratiosain.  Cuin  itaque  sicut  ex  lenore  tue  petitionis 
accepimus  tu  in  theologica  facultate,  in  qua  magister  existis,  Parisius  regere  dinoscaris, 
nos  volentes  tibi  gratiam  facere  specialem,  tuis  supplicationibus  inclinati,  auctoritatc  tibi 
presentium  indulgemus  ut  regendo  in  facultate  predicta  fructus,  redditus  et  proventus 
canonicatus  et  prebende  quos  in  ecclesia  Sancli  Gaugerici  Cameracehsis  omniumque  bene- 


124  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1307 

ficiorum  tuorum  ecclesiasticorum,  que  in  quibuscunque  ecclesiis  obtines,  possis  usque  ad 
triennium  percipere  ....  Dat.  Pictavis  vij  id.  Septembris,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Glcmentis  V,  an.  2,  ep.  437,  fol.  89.  —  Ibid.  sub  eadem  temporis  nota  abbas  monasterii  S.  Vincentii 
Lauduncns.,  magistri  Radulphus  de  Roscto  Parisicns.  ct  Jacobus  de  Marli  Cameraccns.  canonici  ejtsecutores  constituuntur. 
Possidebat  etiam  praebendam  in  ecclesia  S.  Quinlini  Noviomcnsis  dioec.  —  Quolihela  5  hujus  magislri  exstant  inler  alia  in  Bibl. 
nat.  Paris.  ms.  lat.  15372;  ejus  quaestiones  disputatae  ibid.  ms.  lat.  15371  (codex  originalis  ut  videtur).  De  daranatis  propo- 
sitionibus  cf.  infra  n'»  764,  798.  V.  praeterea  supra  n"  590. 


663 .   Sententia  Philippi  IV,    regis  Francorum,  de   honis  custodiendis  cujusdam  scholaris  Parisiensis,  qui  erat 
canonicus  Paris.,  exorta  super  hoc  contentione  inter  capitulum  Parisiense  et  Universitatem  Paris. 

1308,  Martii  15,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gracia  Francorum  rex  preposito  Parisiensi  salutem.  Cuin  ex  conque- 
stione  Universitatis  Parisiensis,  in  nostra  garda  speciali  existentis,  nobis  significatum 
fuisset  quod,  cum  ipsa  Universitas  esset  in  possessione,  vel  quasi,  juris  capiendi  et  sigil- 
landi  bona  mobilia  scolarium  Universitatis  predicte  intestatorum  decedencium  Parisius, 
cujuscunque  status  aut  condicionis  existant,  servanda  et  custodienda  heredibus  seu 
personis  aliis  ad  quas  ipsa  bona  debeant  pertinere;  et  in  hac  possessione,  vel  quasi,  esset 
et  fuisset  eadem  Universitas  ab  antiquo;  quidamque  scolaris'  Universitatis  ejusdem  nuper 
decessisset  intestatus  in  clauslro  beate  Marie  Parisiensis,  in  domo  in  qua  inorabatur 
ibidem,  dictaque  Universitas  per  deputatos  ab  eadein,  ut  alias  consueverat,  cepisset  et 
sigillasset  bona  dicti  scolaris,  qui  sic  decesserat,  custodienda  suis  heredibus  aut  succes- 
soribus  et  servanda,  capitulum  ecclesie  beate  Marie  Parisiensis,  seu  ejus  ministri,  capitulo 
ipso  mandante  seu  ratum  habente,  dicta  bona  ceperant  et  sigilla  deputatorum  ab  Univer- 
sitate  predicta  fregerant  et  amoverant,  et  bona  ipsa  eciam  ad  manum  nostram  posita  ratione 
debati  pro  custodia  juris  Universitatis  et  alterius  cujuscunque,  alibi  Iransportaverant, 
Universitatcm  predictam  in  sua  predictorum  possessione  turbando;  et  cum  ex  parte  capi- 
tuli  supradicti  in  nostra  garda  speciali  similiter  existentis  dicte  possessionis  questio  relata 
fuisset  Universitati  predicte,  maxime  ex  eo  quod  predictus,  de  cujus  bonis  custodiendis 
agebatur  in  premissis,  eorum  esset  canonicus,  et  Parisius  in  claustro  predicto  suum 
haberet  domicilium  principale,  ipsumque  capitulum  justiciam  et  talem  custodiam  bonorum 
similium  in  suo  claustro  haberet  suorum  canonicorum  decedentium,  essetque  ipsum 
capitulum  in  possessione,  vel  quasi,  juris  hujusmodi,  prout  ex  parte  capituli  ipsius  propo- 
situm  extiterat  in  curia  nostra  Parisiensi  : 

Nos  omnem  materiam  scandali  volentes  (oUere  inter  partes,  et  jus  utriusque  partis, 
quantum  ad  nos  pertinet,  illesum  servari,  tibi  mandavimus  quatinus,  si  jam  positum  non 
esset  debatum,  ipsum  ad  manum  nostram  poneres  ad  custodiam  juris  partis  ejus  ad  quam 
deberet  pertinere;  per  manum  nostram  locum  de  dictis  bonis  faceres  resaisiri,  si  inde  alibi 
essent  translata,  et  ea  in  manu  nostra  teneres,  custodires   et  conservares,  quousque  de 


1308]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     AMNUM     MCCCL.  125 

premissis  plenius  esset  discussum,  partibus  ipsis  significans  curiam  nostram  paratam  eis, 
prout  ad  nos  pertineret,  exhibere  justicie  complementum,  et  eis  inhiberes  ne  ad  aliquod 
scandalum  quoquo  modo  procederent.  Et  cum  curie  nostre  retuleris,  quod  tu  pluries  ex 
parte  nostra  canonicis  ipsius  Parisiensis  ecclesie  ad  hoc  specialiter  congregatis  prece- 
peras,  quod  ipsi  locuin  predictum  resaisirent  de  bonis  predictis,  et  debatum  predictum  ad 
manum  nostram  posueras,  prout  tibi  preceptum  fuerat;  et  quia  ipsi  precepto  predicto  non 
obtemperaverant,  bona  eorum  temporalia  ad  manum  nostram  posueras  :  iterato  tibi  preci- 
pimus  et  mandamus,  quatinus  ipsos  decanum  et  capitulum  ad  premissa  per  captionem  et 
explectationem  bonorum  suorum  temporalium  et  aliis  oportunis  remediis  quibuscunque 
districtius  compellere  non  obmittas.  Datum  Parisius  quinta  decima  die  Marcii,  anno  M" 
trecentesimo  septimo. 

Litterae  insertae  sunt  in  Vidimus  Fremin  de  Coquerel,  «  garde  de  la  prevoste  de   Paris  »,  anni  ejusdem,  Martii  28,  in 
Arcli.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  4.  b.  Restat  taeniolum  membranac.  —  Jourdain,  n"  373. 

1.  Robertus  de  Lauduno.  Cf.  infra  n"  665. 


0D4.  Magistri  in  theologia  Parisienses  requisiti  a  Philippo  IV,  rege  Francorum,  de  facto  Templariorum  respon- 
sum  dant. 

1308,  Martii  25,  [Parisiis]. 

Serenissimo  ac  christianissimo  principi  Ph[ilippo],  Dei  gratia  regi  Francorum  illu- 
strissimo,  sui  capellani  humiles  et  devoti,  magistri  in  theologia  Par[isius],  licet  indigni, 
lam  actu  regentes  quam  non  regentes,  cum  omni  subjectione  se  promptos  et  voluntarios 
regie  majestati  semper  gratum  et  devotum  servicium  exhibere.  Illustrissimi  regni  Fran- 
corum  reges  christianissimi  non  tam  magnitudine  poteslatis  quam  morum  venustate  ac 
pietate  christiane  religionis  ab  ipso  regni  exordio  claruisse  noscuntur.  Hinc  est,  excellen- 
tissime  domine,  quod  vos,  sanctorum  predecessorum  vestrorum  mores  laudabiles  imitantes, 
zelo  fidei  succensi,  tamen  con  debita  regula  racionis  volentes  quidem  fidem  deffendere, 
sine  tamen  usurpatione  juris  alterius  potestatis,  cum  possetis  precipere  nobis  vestris 
clientulis,  ex  magna  tamen  dignatione  vestra  sentenciam  nostram  per  vestras  litteras  amica- 
biliter  requirere  maluistis,  qualiter  videlicet  absque  alieni  juris  injuria  possetis  procedere 
contra  quosdam  ipsius  fidei  subversores,  super  hoc  quosdam  certos  articulos  proponentes, 
super  quibus  et  magnitudo  negocii,  et  quorundam  majorum  nostrorum  absencia  compulit 
nos  tardius  debito  respondere;  propter  quod  de  tante  tarditatis  offensa  parcat  nobis 
pietatis  regie  benivolencia  consueta.  De  predictis  autem  articulis  diligenti  et  matura  deli- 
beratione  prehabita  et  frequenter,  taliter  duximus  respondendum,  ut  ad  vitandam  prolixi- 
tatem  et  nimiam  occupationem  regie  majestatis  ponamus  precise  conclusiones  quas 
persuasi  motivis  rationabilibus  credimus  esse  veras.  Ad  predictos  igitur  articulos  in  modum 
qui  sequitur  respondemus  : 


126  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1308 

Ad  p[rimu]in  quo  q[uerit]ur  ulrum  princeps  secularis  possit  hereticos  capere,  exami- 
nare  vel  punire,  dicimus  quod  nobis  videlur  quod  auctoritas  judicis  secularis  non  se 
extendit  ad  faciendum  processum  aliquem  in  facto  heresis  contra  aliquem  non  derelictum 
ab  ecclesia,  nisi  ecclesia  requirente  vel  requisita,  nisi  quando  evidens  et  notorium  peri- 
culum  immineret,  in  quo  casu  sub  spe  certa  ratihabitionis  licet  potestati  seculari  eos 
capere,  cum  proposito  reddendi  ecclesie  quamcito  obtulerit  se  facultas.  Nec  videtur  nobis 
quod  ex  aliqua  auctoritate  novi  vel  veteris  Testamenti  expresse  possit  haberi  quod  prin- 
ceps  secularis  aliter  se  debeat  intromittere  de  crimine  supradicto.  Quod  autem  juxta  hoc 
q[uerit]ur  utrum  si  quod  jus  principes  habere  viderentur  per  vetus  Testamentum  in  causa 
dicti  criminis.  per  novum  Testamentum  in  aliquo  sit  restrictum,  d[ici]m[u]s  quod  si  vocetur 
restrictio  rcvocatio  cujuscunque  statuti  vel  juris,  habentis  virtutem  solum  ex  institutione 
legis  veterls,  omne  tale  est  in  legis  nove  tempore  sic  restrictum,  quod  videlicet  totum 
quod  habct  virtutem  ex  sola  institucione  legis  veteris,  est  in  novi  Testamenli  tempore 
revocatum. 

Ad  secundum  principale  quod  q[uerit]ur,  utrum  Templarii,  quia  milites  sunt,  sint  pro 
non  religiosis  et  non  exemptis  habendi,  dicimus  quod  nobis  videlur,  quod  milicia  ad  deffen- 
sionein  fidei.ordinata  statum  religionis  non  impedit,  et  quod  tales  milites  votum  religionis 
institute  ab  ecclesia  profitentes  pro  rellglosis  haberi  debeant  et  exemptis.  Si  qui  autem  non 
fecerunt  talem  professionem,  sed  solum  obligaverunt  se  ad  illain  heresim  observandam,  non 
sunt  religiosi  nec  pro  religiosis  habendl.  Si  lamen  sit  dublum  utrum  sic  professi  fuerint, 
ad  eccleslam  que  ipsorum  religionem  instituit  istam  causam  pertinet  terminare.  Racione 
tamen  criminis  totum,  quod  crimen  tangit,  pertinet  ad  ecclesiam  in  quacunque  persona, 
donec,  ut  predictum  est,  fuerit  ab  ecclesia  derelicta. 

Ad  tertium,  quando  queritur  utrum  propter  suspicionem  que  habetur  ex  confessa- 
tionibus  jam  factls  Ordo  debeat  reprobari,  dlcimus  qiiod,  cum  ex  jam  factls  confessatio- 
nibus  habeatur  vehemens  suspicio  contra  omnes  de  Ordine  quod  sint  heretlci  vel  fautores, 
puta  non  accusando  vel  non  notlficando  ecclesie,  cum  veheinens  presumptio  habeatur 
quod  predictam  heresim  vigere  in  Ordine  nullatenus  ignorarent,  presertim  cum  magistri 
tocius  Ordlnls  et  alll  majores  et  qui  plures  in  Ordine  receperunt  et  alii  quampluriini 
crimen  hujusmodl  sint  confessi,  debet  hoc  sufRcere  ad  Veprobandum  Ordinem  in  odium 
personarum  vel  ad  inquirendum  contra  totuin  Ordinem  slc  publice  de  tanto  crimine 
diffamatum. 

Ad  quartum,  quando  queritur  de  non  confessis  vel  non  convictis  quid  de  eis,  si  qui 
tales  fuerint,  sit  agendum,  dicimus  quod  cum  vehemens  sit  presumptio  contra  omnes  de 
Ordine,  ut  dictum  est,  etsi  tales  non  sint  ut  heretici  condempnandi,  cum  nec  confessi 
fuerint  nec  convlcti,  tamen  quia  inultum  tiinendum  est  de  eis  propter  suspiclonein 
predictam,  videtur  nobis  sic  eis  esse  salubriter  providendum,  quod  de  infectionis  aliorum. 
periculo  caveatur. 


1308]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQXIE     AD     ANNUM     MCCCL.  127 

Ad  quintum,  cum  queritur  de  triginta  vel  quadraginta  remanentibus,  e/c,  patet  ex 
hiis  que  in  tercio  et  quarto  articulis  sunt  expressa. 

Ad  sextum  et  septimum,  cum  queritur  quid  de  Templariorum  possessionibus  sit 
agendum,  dicimus  quod  cum  bona  Templi  non  fuerint  data  Templariis  principaliler  et  ut 
dominis,  sed  pocius  ut  ministris  ad  deffensionem  fidei  et  subsidium  Terre  Sancte,  et  hoc 
fuerit  finalis  intentio  dancium  illa  bona,  et  ea  que  sunt  ad  finem,  rationem  et  necessitatem 
sortiantur  ex  fine,  cum  predictus  finis  adhuc  remaneat  ipsis  deficientibus,  debent  dicta 
bona  ad  dictum  finem  ordinari  fideliter  et  servari.  De  gardia  autem  nobis  vidctur  ordi- 
nandum  secundum  quod  magis  expedit  dicto  fini. 

Hec  igitur,  serenissime  domine,  secundum  quod  melius  potuimus  concorditer  conclu- 
simus  et  conscripsimus,  multum  ex  corde  volentes  obsequi  mandatis  regiis  ac  eciam  veri- 
tati;  que  utinam,  sicut  desideramus,  majestati  regie  sint  accepta,  quia  multum  libenter  dili- 
gens  studium  parati  sumus  impendere  ad  ea  que  tante  celsitudini  forent  grata.  Et  utinam 
tanta  fidei  injuria,  cujus  estis  pugil  precipuus  et  deffensor,  que  tam  scandalosa  et  horribilis 
est  toti  populo  christiano,  juxta  vestrum  sanctum  desiderium  celeriter  vindicetur.  Regiam 
majestatem  vestram,  quam  firmiter  credimus  non  solum  regimini  temporali  reipublice, 
veruui  eciam  spirituali  profectui  ecclesie  fructuosam,  per  longa  tempora  velit  altissimus 
conservare,  nosque  vestros  devotos  et  humiles  capellanos  dignetur  vestra  precellens 
benignitas  commendatos  habere.  In  testimonium  autem  omnium  predictorum  sigilla 
nostra  duximus  presentibus  apponenda.  Datum  in  festo  Annunciationis  beate  Virginis, 
anno  Domini  M^GCG"  septimo. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris,  J.  413,  n"  1,  cujus  mentio  fit  apud  Dupuy,  Traitez  concernant  Vhist.  de  France, 
p.  10,  et  Baluze,  Vit.  pap.  Aven.,  I,  591,  sed  nunquam  editum  est.  Exstat  in  Bibl.  Vat.  ms.  lat.  939,  fol.  47-49,  TractatUS 
brems  fralris  Augustini  (de  Ancona,  Ord.  Eremit.  S.  Aug.)  super  faclo  Templariorum  (in  Bibl.  nat.  Paris.  nis.  lal.  4046, 
fol,  28^,  sine  nominc  auetoris),  qui  agit  dc  eodem  argumento,  scil.  an  reges  et  principes  saecularcs  possint  haereticos  judicare 
et  de  hacresi  inquirere  ac  dc  crimine  haeresis  convictos  proprio  judicio  condemnare  sine  ecclesiae  requisitione.  Auctor  ibid. 
fol.  47  dicit  ;  «  Ista  dubitatio  orta  est  nuper  propter  Templarios  qui  capti  per  regem  Francorum  in  universo  regno  ejus 
convicti  sunt,  ut  dicitur,  de  crimine  heresis  et  de  multis  aliis  sceleribus.  Verum  quia  predicti  Templarii  religiosi  dicchantur, 
post  eorum  captionem  et  eorum  confessionem  dubitat  predictus  rcx  Francorum,  an  predictos  Templarios  et  universalitcr 
hereticos  ipse  possit  proprio  judicio  capere  ....  Et  quia  omnes  articuU  de  guibus  dubitat  ipse  rex  super  hac  materia  ex  isto 
primo  pendent,  ideo  volumus  ostendere  quod  ...  [nec]  rex  nec  aliquis  secularis  princeps  habet  auctoritatem  capiendi  vel 
judicandi  (hereticos)  sine  ecclesie  requisitione  ».  Haec  sententia  eadem  est.  quantum  ad  hoc,  ac  responsio  doctorum  Pari- 
siensium  aliorum  supra  relata. 

Ghartae  originali  appendent  quattuordecim  taeniola  memhranacca  cum  sigillorum  fragmentis,  in  quibus  leguntur  atra- 
mento  plerumque  evanido  nomina  inferius  notata.  Etiani  vcrisimile  est  duo  prima  taeniola  cum  nominibus  et  sigillis  avulsa 
esse.  Nomina  novem  jam  legere  tentaverat  Douet  d'Arcq,  Supplement  de  1'Inventaire  des  sceaux,  etc,  sub  numeris  hic  allatis ; 
felicius  vero  aliis  documentis  comparatis  quattuordecim  nomina  eruisse  confidimus  ;  Magistri  [A.]  de  Alexandria  Minoris  * ;  — 
Magistri  Girardi  de  S.  Victore^  [suppl^  n"  926);  —  Magistri  Laurentii  de  Valle  ScoIariumS  (n"  927);  —  Magistri  Jacobi  de 
Karoliloco^  (n"  928);  —  Magistri  Henriei,  de  Ordine  S.  Augustini^  (n"  929);  —  Magistri  Girardi  de  Carmelo^;  —  Fratris 
Romei,  de  Ordine  Predicatorum''  (n»  930);  —  Fratris  Hervei,  de  Ordine  PredicatorumS  (n»  931);  —  Magistri  Alexandri,  de 
Ordine  S.  Augustinis  (n»  932);  —  Magistri  Guillelmi  Alexandril»  (n°  933);  —  Magistri  Radulphi  de  Hotot";  —  Fratris 
Galteri  Cluniacensis '2  (n"  934);  —  Magistri  P[etri]  de  S.  Audomaroi3;  —  Magistri  Johannis  de  Monte  S.  Eligii. 

1.  Qui  supra  n°  639,  —  2.  Nominatur  in  Bibl.  Arsen.  ms.  794,  fol.  54^,  inter  fratres  S.  Victoris  ;  «  Girardus  ...  doctor 
theologie,  ohiit  Avenione  ».  Cf.  praeterea  supra  n"  658  et  infra  694,  etc.  —  3,  Certe  Laurentii  de  PoIIengio,  in  cujus  praesentia 
an.  1288  catalogus  lihrorum  S.  Catharinae  Yallis  Scholarium  compositus  est.  Quetif-Echard,  I,  298.  Delisle,  Cabinet  des  mss., 


128  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1308 

II,  242.  Exstant  quidam  sermones.  Cf.  Haureau,  Hist.  litt.  de  la  France,  XXVI,  468.  — 4.  Cf.  supra  n"  658,  nota  7.  —  5.  Incertum 
est  an  sic  legi  debeat.  De  fratre  Ilenrico  de  Alemannia,  Ord.  Eremit.  S.  August.,  v.  supra  n"  613,  nota  1.  —  6.  I.  e.  Gerardi  de 
Bononia,  primi  magistri  Paris.  ei  Ordine  Carmelitarum.  Cf.  Joh.  Trisse  in  Arch.  f.  Litteratur-  u.  Kirchen^esch.  des 
Mittelalt.,  V,  370.  Cum  an.  1297  factus  sit  magister  gcneralis  Ord.  (cf.  Archiv,  p.  379,  381),  an.  1308  ernt  «  non  regeng  ».  De 
ejus  scriptis  in  Bibl.  Carmel.,  I,  548.  Haureau,  Hist.  de  la  phil.  scolast.,  11,  2,  p.  266  sqq.  —  7.  Licentiotus  est  an.  1306 
c.  24  Junii ;  dum  csset  prior  provincialis  Aragoniae  obiit  an.  1313.  In  Arch.  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  II,  213,  per 
errorem  onni  1307  et  1307  impressi  sunt.  —  8.  Licentiatus  est  circa  Pascha  an.  1307.  Gf.  Archiv,  I.  c.  Postquam  provincialis 
Franciae  erat,  1318  magister  Ordinis  electus  est.  De  cjus  opp.  Quetif-Echard,  I,  534  sqq.  • —  9.  De  S.  Elpidio.  Cf.  supra  n"  613, 
nota.  —  10.  V.  infra  n°  672,  et  Guerard,  Cart.  de  NotreSame,  II,  546.  —  11.  Guillelmus  de  Hotot,  sacrae  theol.  doctor, 
infra  an.  1337,  Jul,  29,  nominatur.  —  12.  Si  hic  magister  idem  est  ac  magister  Galdericus  Cluniacensis  in  tom.  I  Chartul,, 
p.  469,  ad  an.  1267  et  jam  prius  nominatus,  an.  1308  senex  erat,  et  ad  «  non  regentes  »  pertinebat.  Cacterum  ibidem  ctiam 
Johannes  de  Allodio  affertur,  qui  tamen  non  prius  quam  an.  1306  obiit.  —  13.  De  quo  supra  n**  595. 


665.  Clemens  V  mandat  exsecutorihus  ut  decanum  et  capitulum  ecclesiae  Paris.,  rectorem  et  Univers.  Paris. 
super  discordia  orta  inter  eos  propter  bona  defuncti  magistri  Hoberli  de  Lauduno  ad  sedem  apostolicam 
ciient. 

1308,  Martii  29,  Pictavis. 

Dilectis  filiis  priori  Sancte  Genovefe  Parisiens.  et  decano  Sancti  Marcelli  juxta  Pari- 
sius  ac  inagistro  Annanno  de  Parina,  capellano  nostro,  canonico  Silvanectensis  ecclesia- 
rum.  Regis  pacifici....  Nuper  siquidem  ad  nostri  apostolatus  auditum  non  sine  grandi 
mentis  amaricatione  pervenit  quod  inter  dilectos  filios  ..  decanum*  et  capitulum  ecclesie 
[Parisiensis]  ex  parte  una,  et  rectorem'  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisiens. 
ipsamque  Universitatem  ex  altera,  grandis  dissensionis  occasio  exorta  fore  dinoscitur 
et  odibilis  discordie  materia  suscitata  ex  eo,  quod  prefati  capitulum  asserentes  bona  cano- 
nicorum  ipsius  ecclesie  ab  intestato  Parisius  debitum  nature  solventium  pertinere  ad 
dispositionem  eorum,  bona  Roberti  de  Lauduno  canonici  Parisiens.  tunc  ab  intestato 
Parisius  de  hac  luce  subtracli,  inventario  prius  facto  de  illis,  ad  inanus  suas  ponere  et 
arrestare  curarunl,  et  demum  dilectis  filiis  magistro  Adam,  tunc  rectore  Universitatis 
magistrorum  et  scolarium  predictorum,  ipsaque  Universitale  asserentibus  prefatum  cano- 
nicum  extitisse  scolarem  ac  conservationem  bonorum  scolarium  decedentium  ab  intestato 
Parisius  eis  per  privilegia  dicte  sedis  fore  concessam  :  idem  rector  ad  domum  prefati 
canonici  sitani  infra  claustrum  ecclesie  meinorate  multorum  potentia  fultus  accessit  et 
auctoritate  propria  bona  sepedicti  defuncti  ibidem  inventa  ad  suas  manus  arreslans,  hostia 
dicte  domus  in  derogalionem  libertatis  privilegiorum  et  immunitatis  ipsius  ecclesie  pro- 
prio  sigillo  signavit.  Nos  igitur  cupientes  ut  inter  ipsos  decanum  et  capitulum,  rectorein 
et  Universitatem  predictos,  vepribus  discordie  et  dissentionis  hujusmodi  radicitus  ampu- 
tatis  firma  pax  vigeat,  caritas  sincera  permaneat  ....  negotium  ipsum  ad  nostrum  et  dicte 
sedis  examen  tenore  presentium  duximus  revocandum.  Quocirca  discretioni  vestre  per 
apostolica  scripta  mandainus  quatinus  vos  vel  duo  aut  unus  vestrum  decanum  et  capi- 
tulum  ac  rectorem  et  Universitatem  prefatos  ex  parte  nostra  peremptorie  citare  curetis,  ut 
infra  unius  mensis  spatium  post  citationem  eandem  per  procuratores  ydoneos  in  hujus- 
modi  negotio  suflicientes  instruclos  cum  privilegiis  et  aliis  juribus  et  muniinentis  omnibus 


1308]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE    AD     ANNUM     MCCCL.  129 

negolium  ipsiim'  contingenlibus  aposlolico  se  conspectui  representent,  ordinationein  per 
nos  in  hujusmodi  negotio  pro  bono  pacis  et  concordie  faciendam  devote  ac  humiliter 
recepturi,  et  nichilominus  decano  et  capitulo,  rectori  et  Universitati  predictis  ex  parte 
nostra  districtius  inhibere  curetis  ne  in  hujusmodi  negotio  post  inhibitionem  hujusmodi 
per  vos  faciendam  eisdem  aliquam  attemptent  facere  novitatem,  predicentes  eisdem  aperte 
quod  nostre  intentionis  existit  ut  idem  negotium  totaliter  in  manibus  nostris  remaneat, 
donec  super  ipso  aliud  per  dicte  sedis  providentiam  fuerit  ordinatum.  Diem  autem  cita- 
tionis  et  inhibitionis  hujusmodi  ac  formam  et  quicquid  inde  feceritis  nobis  per  vestras 
litteras  haruni  serieni  continentes  intimare  fideliter  studeatis.  Dat.  Pictavis  iiij  kal.  Aprilis, 
anno  tertio. 

Reg.  Vat.  Clemenlis  V,  an.   3,  cp.   2%,  fol.  56.  —  Reg.  Clementis  papae  V  cura  monachorum  Ord.  S.  Benedicti, 
n»  2616. 

1.  Rogerium  de  Arminiaco,  —  2.  Adam  de  Villanis. 


666.    Confessio  Jacobi  de  Molay,  Ord.  militiae  Templi  magislri,  in  praescntia  rectoris  Universitatisj   cancellarii 
Paris.,  et  quorumdam  magistrorum  in  theologia  aliorumque. 

1308,  Maii  25,  [Parisiis]. 

Iste  sunt  rubrice  facte  super  confessione  et  testimonio  magni  magistri  Ordinis  Templi, 
facte  in  presentia  fratris  Guillelmi  de  Parisius,  Ordinis  Predicatorum,  inquisitoris  heretice 
pravitatis  in  regno  Francie,  et  plurium  aliorum  fidedignorum,  videlicet  magistri  Yvonis 
de  Cordellis,  rectoris  Universitatis  Parisiensis,  et  magistri  Stephani*,  cancellarii  Pari- 
siensis  et  vj  magistrorum  in  theologia,  abbatis  S.  Gennani',  oflicialis  Parisiensis,  prioris 
Predicatorum,  in  qua  continetur  : 

Frater  Jacobus  de  Molay'  totius  Ordinis  militie  Templi  magister  pro  se  et  fratribus 
Gerardo  de  Gauche',  Guidone  Dalphini',  Gaufrido  de  Charnayo"  et  Galtero  de  Lienti- 
curia'',  militibus  dicti  Ordinis  presenlibus  ibidem,  confessus  fuit,  proposuit  et  asscruit 
quod  a  longevis  citra  temporibus  illi,  qui  in  dicto  Ordine  fuerunt  recepti,  dominum 
Jhesum  Christum  abnegarunt  et  supra  crucem  que  ostendebatur  in  receptionc  cujuslibet 
cum  effigie  Jhesu  Christi  in  ipsius  contemptum  spuerunt.  Et  in  receptione  predicta  non- 
nuUa  alia  enormia  hactenus  commiserunt,  pro  quorum  committendorum  oportunitale  abu- 
sus  recipiendi  secreto  fratres  Ordinis  supradicti  sub  boni  spccie  fuit  per  actorem  scele- 
runi,  ut  dicitur,  introductus.  Que  quidem  facinora  mediante  christianissimi  principis  domini 
Phylippi  rege  (^/c)- Francie  ministerio  actor  lucis  deduxit  in  lucem. 

Scribens  idem  magister  universis  et  singulis  fratribus  dicti  Ordinis  in  regno  Francic 
constitutis  qualiter  abnegationem  Jhesu  Christi  et  spuitionem  supcr  crucem  receptos  in 
novos  fratres  facere  cogebant  et  quamplures  ex  eis  alias  enormilates  addebant,  que  lon- 

gevo  tempore  celata  continuataque  sunt,  ut  quilibet  eorum  ex  sua  receptione  scire  potest. 

**  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  17 


130  CHARTULAIUUM     UNIVERS.     PARIS.  [1308 

Quare  fratres  predictos  exhortatur  in  Domino,  in  virtute  sancte  obedientie  injungendo  ut 
non  obstantibus  promissionibus  vel  juramentis  de  tenendis  secretis  hujusmodi,  puram 
veritatem  premissorum  et  aliorum  predictorum  fidem  calholicam  tangentium,  si  que  sint  in 
eis,  lucident  et  mente  sincera  confiteantur  inquisitori  predicto  seu  ejus  commissariis  seu 
ordinariis,  quicquid  de  ipsis  vel  aliis  sciverint  in  premissis.  Et  hec  per  domos  dicti  Ordinis 
in  regno  Francie  mitti  concessit  scripta  in  quadam  cedula  per  eum  approbata  et  sigillo 
suo  sigillata.  Ipse  quoque  confessus  est  quod  in  receptione  sua  ter  abnegavit  Jhesum,  bis 
spuit  versus  crucem  et  seinel  juxta  in  terra.  Postea  vero  idem  magister  petiit  absolutio- 
nem,  veniam,  gratiam  et  misericordiam  sancte  malris  ecclesie  per  astantes  ibidem  sibi  et 
fratribus  penitentibus  et  confessis  impetrari,  offerens  se  et  dictos  fratres  de  premissis 
penitentes  et  humiliter  confitentes  penitentiam  recipere  et  complere  et  ecclesie  stare 
mandatis. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Benedicti  XII,  vol.  I,  fol.  437,  scriptura  non  coaeva,  sed  primorum  annorum  Johannis  XXII. 
Sequuntur  ibidem  aliae  45  confessiones  Templariorum,  quae  «  postea  »  in  praesentia  trium  cardinalium  (Berengarii,  Stephani, 
Landulphi),  domini  papae  commissariorum  in  castro  de  Cayneno,  dioec.  Turon.  (Chinon),  an.  1308,  Augusti  17-20,  factae  sunt. 
In  fine  rubricarum  fol.  451  legitur  :  «  Videtur  nohis  deputatis  rubricas  predictas  concordare  originali  ».  Per  hoc  instru- 
mentum  relatio  npud  Johannem  de  S.  Victore  {Rec.  des  hist.  des  Gaules,  XXI,  649,  651)  in  summa  confirmatur;  enarrat  enim 
primo,  confessionem  magistri  Templi  factam  esse  in  congregatione  generali  omnium  magistrorum  et  scolarium  cujusque 
facultatis  (cf.  Contin.  Guilleltni  de  Nangis,  ed.  G(5raud,  I,  362;  Baluze,  Vitae  pap.  Aven.,  I,  10),  Octob.  15,  anni  1307, 
Parisiis  apud  Templum,  cui  praecessit  congregatio  (Octob.  14)  in  capitulo  Beatae  Mariae.  In  documento  supra  relato  vix  de 
illa  congregatione  agitur.  Sed  Johannes  de  S.  Victore  loquitur  postea  de  alia  congregatione,  praecipue  magistrorum  in 
theologia,  sabbato  post  Ascensionem  Domini  anni  1308  (Maii  25)  facta  (Rec.  p.  651;  Baluze,  p.  12);  Universitas  confessioncm 
regi  mandavit,  «  et  copiam  litterarum  magistri  Templi,  quibus  omnibus  fratribus  suis  intimabat  quod  haec  et  haec  fuerat 
confessus  et  quod  idem  confiterentur  omnes  velut  antiquo  decepti  errore  ».  De  hac  congregatione  supra  agitur. 

1.  Error  in  hunc  locum  irrepsit.  Non  quidam  Stephanus,  sed  Simon  de  Guibervilla  tunc  temporis  cancellarius  Pari- 
siensis  erat,  qui  adhuc  Decembris  10  cjusdem  anni  hoc  ofEcio  fungebatur.  V.  infra  n»  673.  Ex  nostra  sententia  in  originali 
scriptum  erat  :  «  magistri  S.  cancellarii  Parisiensis  » ;  in  apographo  pro  «  S.  »  substituebatur  «  Stephani  ».  —  2.  Petri  de 
Courpalais,  doctoris  in  decretis,  an.  1306,  Jul.  5,  promoti  per  Clementem  V.  Reg.  an.  1,  p.  2  (n»  53),  epp.  6,  7.  V.  infra  n»  762, 
not.  2.  —  3.  In  margine  legitur  :  «  Hic  incipit  littera  facla  coram  inquisitore  heretice  pravitatis  ».  —  4.  V.  Michelet,  Procis 
des  Templiers,  II,  290.  Ejusdem  etiam  mentio  fit  in  Reg.Vat.  fol.  453.  —  5.  Michelet,  1.  c,  I,  377,  415;  II,  219,  237,  239,  254,  280. 
In  Reg.  praelerea  fol.  453.  —  6.  V.  Michelet,  1.  c,  II,  290,  295.  In  Reg.  nominatur  etiam  fol.  437'',  fol.  ^53^  «  preceptor  domorum 
Ordinis  Templi  in  tota  Normannia  ».  —7.  Michelet,  1.  c,  I,  501,  518,  628;  II,  298.  SchottmUller,  Der  Vntergang  des  Templer- 
ordens,  II,  58.  In  Reg.  praeterea  fol.  453. 


bo/.    Capitulum  generale   Ord.  Praed.  sub  Aymerico  Placentino  Paduae  celebratum  Berengarium  de  Landorra 
mittit  Parisios  ad  legendum. 

1308,  Junii  1,  Paduae. 

Absolvimus  priorem  provincialem  Tholosane '  provincie  ex  eo  quod  cum  sit  licen- 
tiatus  de  novo  ad  magistrum  {sic)  theologie,  debet  in  Parisiensi  studio  remanere  pro  oflicio 
magisterii  exercendo. 

Quia  frater  Hemongus'  de  provincia  Dacie  deputatus  studio  Parisiensi  de  provincia 
sua  sine  socio  recessit,  ipsum  in  penitentiam  a  studio  revocamus. 

Godd.  Romanus  et  Rutenens.  —  Martene,  Thes.  nov.  anecdot.,  IV,  1913,  n"  13,  19. 

1.  Berengarium  de  Landorra.  Cf.  de  illo  Douais,  Les  frdres  Prgcheurs  en  Gascogne,  p.  373;  Qu(!tif-Echard,  I,  514. 
Licentiatus  est  26  Martii  an.  1308.  Cf.  Archiv  f.  Littefatur-  u.  Kirchengesch.,  11,  213.  Postquam  (an.  1312-1317)  fuerat  magister 

17. 


1308]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  131 

generalis,  an.  1317,  Julii  13  (3  id.  Jul.),  fit  episcopus  Compostellanus  (Reg.  Vat.  secret.  Joh.  XXII,  an.  1,  2  (n»  109),  ep.  330), 
quanquam  linguam  non  noverat.  —  2.  Rutenens,;»  Eymingfus  ».  Quidam  mss.  ut  et  Martene  :  «  Emignus  ». 


668.  Agnes  Capellae,  vidua  defuncti  Guillelmi  «  de  la  Forest  »  pro  trecentis  libris  turon.  vendit  et  transfert 
magistris  et  scholaribus  Univ.  Paris.  terras,  prata,  censusque  quos  habebat  ex  hereditate  in  agro  Crissiaco^ 
super  Beraudam  prope  Monsteriolum  dictum  Faut-  Yonne,  dioec.  Senonensis. 

1308,  Junii  14,  Parisiis. 

Cod.  Ilarcur.,  fol.  74-77.  —  Memoires  hist.  sur  lcs  h^nefices,  etc,  p.  53.  Bulaeus,  IV,  p.  115,  iterumque  ex  alio  fonte, 
p.  304. 

1.  Apud  Bulaeum,  IV,  115,  pro  «  a  Perrone  et  finagie  de  Trissy  »  legendum  cum  Cod.  Harc.  «  ou  terrouer  et  finaige  de 
Crissy  ».  —  Venditioni  isti  aderant,  nomine  Univcrsitatis,  Jacobus  Lefranc  rector,  Nicolaus  d'Esparnoy  mag.  theol.,  Robertns 
des  Granches  mag.  in  decretis,  Antonius  des  Alex  doct.  medicinae.  Cf.  supra  n"  628,  not.  4. 


669.   Clemens    V  capitulum   ecclesiae  Parisiensis  ac  rectorem   Univers.  super  discordia   orta   inter  eos  propter 

bona  defuncti  magistri  Roberti  de  Lauduno,  quac   in  suis  manibus  custodienda  voluit,  ad  sedem  apostolicam 

citat. 

1308,  Augusti  7,  Pictavis. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Regimini  iiniversalis  ecclesie....  Dudum  siquidem,  sicut 
accepimus,  inter  dilectos  filios  ..  decanum  et  capitulum  ecclesie  ex  parte  una  ac  ..  recto- 
rem  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisiensium  ipsamque  Universitatem  ex 
altera  gravis  dissensionis  et  discordie  materia  suscitata,  ex  eo  quod  magister  Adam  de 
Villanis,  tunc  rector  Universitatis  ejusdem'  (dum  quondam  Robertus  de  Lauduno  cano- 
nicus  Parisiensis  ab  intestato  Parisius  diem  clausisset  extremum,  asscrens  ipsum  ibidem 
fuisse  scolarem  dicteque  Universitati  indullum  esse  inter  cetera  ab  apostolica  sede,  quod 
episcopus  Parisiensis  et  unus  de  magistris,  quem  ad  hoc  predicta  Universitas  ordina- 
verit,  recipientes  omnia  bona  defuncti  et  in  loco  tuto  et  ydoneo  deponentes  statuant 
certum  diem,  quo  illius  obilus  in  patria  sua  valeat  nuntiari,  et  illi,  ad  quos  bonorum  ejus 
est  successio  devoluta,  possint  Parisius  accedere  vel  ydoneum  nuntium  destinare,  et  si 
venerint  vel  miserint,  restituantur  eis  bona  cum  cautela,  que  fuerit  adhibenda.  Si  vero 
non  comparuerit  aiiquis,  ex  tunc  episcopus  et  magister  bona  ipsa  pro  anima  defuncti, 
prout  expedire  viderint,  erogabunt,  nisi  forsan  ex  aliqua  justa  causa  veniro  nequiverint 
successores,  et  tunc  erogatio  in  tempus  congruum  differatur)  ad  domum  prefati  canonici 
sitam  infra  claustrum  ecclesie  memorate  pluribus  sicut  asseritur  sociatus  accessit  et  bona 
mobilia  sepedicti  defuncti  ibidem  existentia  ad  manus  suas  nisus  extitit  arrestare,  dictis 
decano  et  capitulo  negantibus  id  sepedicte  Universitati  et  ejus  rectori  competere  ac  dicen- 
tibus  memoratum  indultum  ad  Parisienses  canonicos  et  personas  alias  ejusdem  Parisiensis 
ecclesie,  quamvis  forsan  Parisius  essent  scolares,  nequaquam  extendi,  et  hoc  esse  per 
supradictum  rectorem  in  derogalionem  juris,  libertatis,  privilegiorum  et  immunitatis 
ipsius  ecclesie  ac  dictorum   decani  et  capituli  attentatum.  Quibus  ad  audientiam  nostram 


132  CHARTtJLARHiM     UNIVERS.     PARIS.  [1308 

perlatis,  nos  cupientes,  ut  inter  decanuin  et  capitulum,  rectorem  et  Universitatem  pre- 
dictos,     vepribus     discordie    et    dissensionis    hujusmodi    radicitus    amputatis,    pax    firma 

vigeret  negotium   ipsuin  ad  nostram  et  dicte   sedis   audientiam   per  nostras   sub   certa 

forma  litteras  duximus  revocandum,  certis  judicibus  per  easdem  litteras  injungentes,  ut 
decanum  et  capitulum  ac  rectorem  et  Universitatem  prefatos,  etc.  ut  supra  n°  665.  Deinum 
autem  decano  et  capitulo,  rectore  et  Universitale  predictis  earundem  litterarum  auctoritate 
citatis,  ac  dilectis  filiis  Petro  succentore'  et  Radulfo  penitentiario  dicte  ecclesie  decani  et 
capituli,  ac  magistris  Thoma  de  Gebennis  et  dicto  Adam  de  Villanis  rectoris  et  Universi- 
tatis  predictoruin  procuratoribus  procuratorio  nomine  eorundem  infra  dictum  terininum 
comparentibus  corain  nobis  et  eis  tandem  in  noslra  et  fratrum  nostrorum  presentia  perso- 
naliter  constitutis  ac  exposito  dicto  negotio  per  eosdem,  nos,  intellectis  que  iidem  pro- 
curatores  proponere  voluerunt,  cupientes  tam  decani  et  capituli  quain  rectoris  et  Univer- 
sitatis  predictorum  precavere  dispendiis  eorumque  quieti  ad  presens  consulere  salubriter 
in  hac  parte,  volumus  quod  bona,  que  fuerunt  predicti  quondam  magistri  Roberti,  sint  in 
nostris  manibus  custodienda  nostro  et  ecclesie  Romane  noinine  per  dilectum  filium  .. 
abbatem  monasterii  Sancti  Victoris  juxta  Parisius  usquc  ad  nostre  et  dicte  sedis  benepla- 
citum  voluntatis,  ita  tamen  quod  per  hoc  utiique  parti  super  jure,  quod  super  hiis  vel  in 
hiis  se  pretendit  habere,  nulluni  quoad  proprietatem  et  possessionem  vel  quasi  vel  aliquo 
alio  prejudicium  generctur,  ct  idem  et  eodein  modo  in  casibus  similibus,  si  ante  decisio- 
nein  questionis  vel  discordie  hujusinodi  einerserint,  decernimus  observandum.  Quoscun- 
que  insuper  processus  habitos  per  Universitateni  predictam  seu  quoslibet  alios  ejus 
nomiiie  contra  dictos  decanum  et  capituluin  sive  singulares  personas  dicte  ecclesie  aut 
per  decanum  et  capitulum  inemoratos  vel  alios  pro  eis  contra  Universitatem  predictam 
sive  singulares  personas  ipsius  factos,  si  aliquos  forte  fecissent  occasione  dicle  questionis, 
controversie  seu  discordie  vel  alicujus  articuli  dependentis  ab  ea,  ex  nunc  suspendiinus 
ipsosque  taliter  suspensos  semel  denuntiari  jubemus  per  Universitatem  ac  decanum  et 
capitulum  supradictos  Parisius  in  sermonibus  et  locis  oninibus,  in  quibus  processus  ipsi 
publicati  fuerunt.  Predictis  preterea  procuratoribus  decani  et  capituli  et  in  personis  eorum 
ipsis  decano  et  capitulo,  procuratoribus  vero  dicte  Universitatis  et  per  eos  dicte  Universi- 
tati  ac  singularibus  personis  ipsius  sub  pena  gravissima,  quain  si  contempserint,  indubi- 
tanter  expectent,  districtius  inhibemus,  ut  una  pars  contra  aliain  quocunque  colore  exqui- 
sito  pendente  questione  occasione  hujusmodi  aliquid  attentet,  innovet  vel  immutet  sive  ad 
aliquam  novitatem  procedat.  Ad  hec  autem  inandamus  utrique  parti,  ut  per  procuratores 
legitimos  in  hujusmodi  uegotio  sufRcienter  instructos  cuin  privilegiis  et  aliis  juribus  et 
munimentis  negotiuin  predictum  contingentibus  prima  die  juridica  post  festum  Purifica- 
tionis  beate  Marie  Virginis  proximo  venturum,  quain  eis  peremptorie  assignamus,  ubi- 
cunque  fuerimus,  compareant  coram  nobis  nostrum  super  hiis  beneplacitum  auditure  ac 
ordinationem   et    declarationein    nostrain    super   predictis    per    nos    faciendam    devote    ac 


1308]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  133 

humiliter  receplure,  nisi  interim  dicte  partes  facienle  illo,  qui  pacem  et  concordiam  super 
omnia  diligit,  ad  plenam  pacem  et  concordiam  revertantur.  Nulli,  etc^  nostrc  voluntatis, 
conslitutionis,  suspensionis,  jussionis,  inhibitionis,  mandati  et  assignationis,  ctc.  Dat. 
Pictavis  vij  id.  Augusti,  anno  tertio. 

Reg.  Val.  Clementis  V,  an.  3,  ep.  573,  fol.  lll'>.   —  Rcg.   Cleni.  papae  V,  n»  2929.  —   Ibid.  sub  eadcm  temporis   nota 
abbas  S.  Victoris  Paris.,  dccanus  S.  Mai'celli  juxta  Parisios  et  capicerius  S.  Oportunae  Paris.  exsecutores  constituuntur. 

1.  Gf.  supra  n°  G65.  —  2.  V.  supra  n°  635. 


670.    Statuta  Capiluli  generalis  Ord.  Ercmit.  S.  Augustini  suh  priorc  generali  Jacoho  de  Orto  Januae  celchrati 

de  studentihus  et  magistris  Parisiens. 

1308,  Augusfi  28,  Januae. 

Diflinimus  quod  nullus  studens  Parisius  decetero  aliquid  de  annuali  provisione  reci- 
piat  nisi  pro  eo  tempore,  quo  Parisius  steterit,  provisioneni  tamen  librorum  possit  recipere 
secundum  quod  per  provinciale  capitulum  sue  provincie  fuerit  ordinatum.  Prior  autem 
provincialis  qui  alicui  studenti  aliquid  de  annuali  provisione  contulerit  ultra  tempus  ilhid 
quo  Parisius  steterit,  ipso  facto  sit  a  provinciahitus  oflicio  absolutus  et  tantumdem  de 
bonis  sibi  concessis  ab  Ordine  quantum  dicto  studenti  contulerit  comunitali  provincic  infra 
mensem  restituere  compenatur.... 

Iteni  diffinimus  et  difTiniendo  stricte  precipimus  quod  in  conventu  vel  studio  ubi 
fuerit  magister  aliquis  in  theologia,  nullus  alius  lector,  etiamsi  fuerit  bachehirius,  in  cathe- 
dra  publice  audeat  sine  ipsius  magistri  speciali  licentia  disputare.  Ubi  aulem  bachelarius 
aliquis  sine  magistro  fuerit,  lector  aliquis  inferior  disputare  similiter  non  audeat  in 
cathedra  sine  dicti  bachelarii  licencia  speciali. 

Item,  quoniam  ibi  salus  ubi  multa  consilia,  consilia  vero  sunt  a  sapientibus  perqui- 
renda,  sapientia  autem  in  magistris  sacre  pagine  maxime  vigere  dinoscitur,  diffiniuuis  et 
ordinamus  atque  statuimus  quod  in  electione  prioris  nostri  generalis,  in  qua  pre  celeris 
factis  Ordinis  consultius  est  agendum,  omnes  Parysienses  magistri  in  sacra  pagina  cjusdem 
nostri  Ordinis  qui  in  generali  Capitulo  presentes  fuerint,  decetero  vocem  obtiiieant,  ac 
etiam  ad  diflinitiones  generalis  Capituli  una  cum  aliis  diffinitoribus  admittantur.  Et  hoc 
idem  de  ipsis  magistris  videlicel  quod  ad  diffiniliones  admiltanlur  in  provincialibiis  capi- 
tulis  quibus  intererunt  volumus  et  ordinamus  diligenter  observari.  Ilanc  autem  diffini- 
lionem  et  ordinationem  volunnis  scrilji  in  corpore  conslitutionum  nostri  Ordinis,  ut  pro 
constitutione  perpetua  habeatur  et  teneatur. 

Item  diffinimus  et  ordinamus  quod  quicunque  studens  deinceps  ibit  Parysius  ad  stu- 
dendum  vel  hactenus  ivit  ex  eo  teinpore  citra,  quo  religiosus  ac  venerabilis  vir  frater 
Franciscus'  olim  generalis  fecit  similem  ordinalionem,  sive  pro  provincia  sive  de  gratia, 
solvat  duodecim  florenos  aureos  pro  bursa  annuatim  in  eo  termino  qui  per  priorein, 
magistros  et  bachelarios  ibidem  exislenles  fuerit  ordinatus. 


134  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1308 

Item  diffinimus  quod  quelibet  provincia  Ordinis  debeat  suig  magistris  et  bachelariis 
Parysiensibus  equaiiter  providere,  ne  ex  inequali  provisione  dictorum  bachelariorum  con- 
tentio  vel  discordia  oriatur. 

Bibl.  Virod.,  ms.  41,  fol.  leSMeg. 
1.  Dc  Monterubiano,  1300-1307. 


671.  Praepositus  Paris.,  Petrus  le  Feron,  juramentum  de  observandis  Universitatis  Paris.  libertatibus  in  prae- 

sentia  Universitatis  praestat. 

1308,  Octobris  10,  Parisiis. 

In  nomine  Doniini,  amen.  Anno  ejusdem  millesimo  trecentesimo  octavo,  indictione 
septima,  decimo  die  mensis  Octobris,  pontificatus  sanctissimi  patris  et  domini  nostri 
domini  Clementis  divina  providentia  pape  quinti  anno  tertio,  congregatis,  ut  moris  est, 
venerabilibus  et  discretis  viris  theologorum,  decretorum,  medicine  et  artium  facullatum 
magistris  Parisiensibus,  nec  non  magistris,  bachalariis  et  scolaribus  predictarum  facul- 
tatum,  ac  omnibus  de  Universitate  Parisiensi,  qui  voluerunt  et  potuerunt  interesse  in 
Universitate  predicta,  ad  quam  decimam  diem  erat  vocatus,  conventus  et  citatus,  ut  dicitur, 
ex  partc  venerabilis  et  discreti  viri  magistri  Vincentii  de  Freyaco,  tunc  rectoris  Universi- 
tatis  Parisiensis  predicte,  ac  nomine  ipsius  Universitatis  predicte,  auctoritate  et  virtute 
privilegiorum  universitati  magistrorum  et  scolarium  Parisiensium  a  sede  apostolica  et 
inclitis  regibus  Francie  concessorum,  providus  vir  Petrus  le  Feron,  prepositus  Parisiensis, 
ut  secundum  privilegia  dicte  Universitatis,  ad  que  prepositus  Parisiensis  de  novo  creatus 
et  in  sue  prepositure  creatione  in  prepositum  Parisiensem  certa  die  dicte  Universitati 
ad  prestandum  juramentum  de  privilegiis  dicte  Universitati  concessis  fideliter  observandis 
est  astrictus,  prout  in  ipsis  privilegiis  plenius  dicitur  contineri'  :  idcirco  in  presentia  mei 
publici  notarii  et  Universitatis  predicte  inter  cetera  vir  venerabilis  et  discretus  ..  rector 
predictus  proposuit  et  dixit  presente  ipso  preposito,  quod  prepositus  Parisiensis  quicunque 
pro  tempore  fuerit,  in  prima  sui  creatione  in  prepositum  Parisiensem  debet  et  tenetur  de 
observandis  statutis  et  libertalibus  Universitatis  Parisiensis  certa  die  in  ipsis  privilegiis 
contenta  et  loco  a  dicta  Universitate  eidem  preposito  assignando  prestare  juramentum.  Et 
quia  dictus  ..  prepositus  super  hoc  sufiicienter  monitus,  ut  premissa  faceret,  non  fecit,  nec 
ad  dictam  diem  sibi  prefixam  comparuit,  sed  se  maliciose  absentaverat,  et  hoc  facere  distu- 
lerat,  ut  asserebat  dominus  rector  Universitatis  nomine  supradicte,  quare  asserebat 
ipsum  ..  prepositum  tanquam  inobedientem,  et  privilegiorum  dicte  Universitatis  contem- 
ptorem  fore  graviter  puniendum.  Hiis  et  aliis  pluribus  propositis  et  dictis,  post  nonnullas 
sufficientes  et  legitimas  excusaciones  dicti  ..  prepositi,  et  super  hoc  a  dicta  Universitate 
admissas,  finaliter  idem  ..  prepositus  more  predecessorum  suorum  prepositorum  Parisien- 
sium  ad  sanctos  et  sanctas  Dei  paestitit  publice  juramentum,  quod  non  se  absentaverat  in 
fraudem  aliquam  vel  malitiam  seu  detrimentum,  prejudicium  vel  lesionem  privilegiorum 


1308]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  135 

qiiorumcunque  Universitatis  predicte,  sed  ex  necessaria  et  justa  causa  et  sufRcicnti,  ut 
dicebat,  nolens  et  consenciens  quod  per  absentacionem  hujusmodi  aliqua  lesio,  preju- 
dicium,  derogatio,  infractio  quomodolibet  generentur  eisdem;  ymo  voluit  quod  Universi- 
tatis  predicte  privilegia  maneant  penitus  integra  et  illesa,  et  in  sui  roboris  firmitate.  Actum 
in  congregatione  predicta  apud  Sanctum  Bernardum  Parisiensem,  presenlibus  discretis 
viris  magistris  Alano  Gonterii',  canonico  ecclesie  S.  Quintini  in  Viromandia,  Yvone  dicto 
des  Cordelies  regente  Parisius  in  artibus',  et  Petro  ad  Parisius',  Benedicto  de  Sancto 
Gervasio  auditoribus  causarum  in  Casteleto  Parisiensi,  Guillelmo  Comitis,  Guillelmo  dicto 
Chapiansec,  Johanne  Pagani  clericis  dicti  prepositi,  et  innumerosa  multitudine,  tam  magis- 
trorum  quam  bachalariorum,  clericorum,  scolarium  Universitatis  predicte  testibus  ad 
premissa. 

Et  ego  Quenus  Phily  de  Sancto  Nicasio,  clericus  Corisopitensis  diocesis,  apostolica 
publicus  auctoritate  notarius  premissis  omnibus  et  singulis  actis  et  dictis  in  congregatione 
predicta  presens  interfui  et  exinde  presens  instrumentum  scribi  feci,  publicavi  et  solito 
signo  meo  signavi,  rogatus  hic  me  subscribens. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  66*,  n^  11.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.,  designabaturque  A.  6.  F.  Apographum  saec. 
XVII  confeclum  in  Cod.  Bibl.  nat.  Paris.  12849,  f»  9.  —  Actes  concer?ians  le  clroit  gu'ont  les  maistres,  escholiers  et  offlciers 
de  rUniversite'  de  Paris  de  plaider  devant  monsieur  le  prevost  de  Paris,  etc.  (Paris,  1651),  p.  2.  Bulaeus,  IV,  114. 

1.  V.  supra  n»  624.  —  2.  Cf.  infra  n"  742.  —  3.  V.  supra  n»  666.  —  4.  Infra,  n"  679,  nominatur  quidam  Petrus  de 
Parisius. 


\j7 2k.    Clemens  V  magistro   Guillelmo  Alexandri,  magistro  in  theologia,  de  canonicatu  et  praehenda  in  ecclesia 
Parisiensi  providet. 

1308,  Novembris  7,  apud  Laureummontem. 

Dilecto  filio  magistro  Guillelmo  Alexandri,  magistro  in  theologia,  canonico  Parisiensi. 
Petitio  tua  ....  Quia  igitur  in  desideriis  nostris  gerimus  ut  in  ipsa  Parisiensi  ecclesia 
propter  specialis  dilectionis  affectum  quem  ad  eam  habuimus  et  habemus  personas  litte- 
rarum  scientia  preditas,  presertim  magistros  in  theologia,  qui  velud  stelle  in  ipsa  ecclesia 
splendeant  et  ad  justitiam  valeant  plurimos  erudire,  auctoritate  apostolica  in  canonicos 
collocemus  :  nos  attendentes  quod  tibi  qui  in  theologie  facultate  existis  de  ipsis  canoni- 
catu  et  prebenda  tunc  vacantibus  per  mortem  dicti  magistri  Radulfi'  ex  mera  liberalitate 
nostra  et  motu  proprio  ut  premittitur  juxta  hujusmodi  nostra  desideria  duximus  provi- 
dendum  et  quod  propter  litterarum  scienliam,  honestatem  inorum,  et  alia  virtutum  dona 
super  quibus  fidedignorum  testimonio  commendaris  ipsi  Parisiensi  ecclesie  in  hoc  provi- 
dere  credimus  potius  quam  persone,  considerante  insuper  supplicationem  plurium  magis- 
trorum  Parisiensium  dicte  theologice  facultatis  personam  tuam  per  suas  patentes  litteras 
commendantium  et  pro  te  apud  nos  instantium  in  hac  parte,  quodque  occasione  provi- 
sionis  hujusmodi  per  nos  olim  tibi  facte  labores  et  expensas  plures  ut  predicitur  subiisti, 


136  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1308 

et  quod  secundum  exigentiam  status  magisterii  tui  hujusinodi  tibi  non  suppetunt  facultates 
ut  in  hiis  vestrum  desiderium  sortiatur  effectum  :  volumus  et  presentium  tibi  auctoritate 
concedimus  ut  ....  prefatos  canonicatum  et  prebendam  ipsius  ecclesie  Parisiensis,  etiamsi 
non  apud  dictam  sedem  vacaverint,  quos  nicholominus  ad  cautelam  et  ex  certa  scientia  de 
novo  tibi  conferimus  et  providemus  de  illis,  libere  habeas  et  ipsorum  pacifica  possessione 
gaudeas  et  utaris  ....  Nulli,  etc^  nostre  voluntatis,  concessionis,  collationis,  provisionis  et 
constitutionis  infringere,  etc.  Dat.  apud  Laureummontem  Burdegalens.  diocesis  vij  id. 
Novembris,  anno  tertio. 

Reg.  Vat.  Clementis  V,  an.  3,  ep.  887,  fol,  180.  Reg.  Clementis  papae  V,  n"  3269,  —  Ibid.  abbas  S.  Germani  et  priores 
S.  Victoris  et  Marcelli  Paris.  exsecutores  statuuntur.  —  Erat  postea  succentor  ccclesiae  Paris.  et  insuper  an.  1318,  Martii  17, 
praeposituram  ecclesiac  Pictavensis  obtinet.  Reg.  Vat.  Johannis  XXII,  an.  2,  ep.  1881. 

1.  Dcfuncti  Radulfi  de  Roseto,  ejusdem  ecclesiae  canonici.  Cf.  supra  n''  662,  nota. 


673 .   Simon  dc   Guibervilla   decanus   ecclesiae  Parisiens.   eligitur,    vult   tamen   officio  cancellariae   Paris.  sub 
certis  tantum  conditionibus  renuntiare. 

1308,  Decembris  10,  [Pariaiis]. 

Reverendo  in  Christo  patri  ac  domino,  domino  G[uillehno]  Dei  gratia  Parisiensi  episcopo 
capitulum  ejusdem  ecclesie,  salulem  cum  reverentia  et  honore.  Noverit  vestra  paternitas 
reverenda,  quod  vacante  decanatu  ecclesie  Parisiensis  per  resignationem  venerabilis  viri 
et  discreti  Rogeri  de  Armingniaco  quondam  decani  dicte  ecclesie  in  manibus  domini  nostri 
summi  pontificis  domini  Clementis  pape  quinti  libere  facta  et  ejus  electione  nobis  a  dicto 
summo  pontifice  auctoritate  sedis  apostolice  remissa  :  nos  venerabilem  et  discretum  virum 
magistruin  Symonem  de  Guibervilla,  virum  providum,  sacre  pagine  doctorem,  in  spiritua- 
libus  et  temporalibus  circonspectum  hac  die  martis  presenti  in  mane  hora  capituli  ad 
providendum  dicte  ecclesie  de  decano  assignata  congregatis  in  capitulo  ad  sonum  cainpane 
canonicis  ipsius  ecclesie  qui  voluerunt  dcbuerunt  et  potuerunt  commode  interesse,  per 
viam  coinpromissi  concorditer  in  decanum  ejusdem  ecclesie  elegisse.  Qui  electioni  hujus- 
inodi  consensit  cum  protestatione  tamen  :  si  sibi  dictus  decanatus  deberetur  dejure  et  non 
aliter,  ita  quod  si  contingeret  dictam  suam  electionem  quoquo  modo  impediri,  ita  quod 
dictum  decanatum  pacifice  habere  nequeat,  non  intendit  officio  cancellarii  Parisiensis 
ecclesie  renunciasse  nec  renunciat,  immo  jus,  quod  habet  et  habebat  in  dicto  officio,  penes 
se  retinuit  et  retinere  intenditV  Cujus  siquidem  installatio  et  loci  assignatio  ad  vos  dinos- 
cuntur  pertinere.  Quam  siquidem  electionem  vobis  tenore  presentium  insinuamus,  pater- 
nitatem  vestram  rogantes  quatinus  ad  predictam  ecclesiam  Parisiensem  accedere  digne- 
mini  pro  dictis  installatione  et  assignatione  et  aliis  que  in  hoc  debent  et  consueverunt  fieri, 
faciendis,  aut  si  placet,  detis  per  vestras  patentes  litteras  potestatem  plenariam  alicui  seu 
aliquibus  canonicis  ecclesie  Parisiensis  ad  premissa  et  hec  tangentia  facienda,  et  ea  que  ih 


1309]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  137 

his  neccessaria  fueiint  aut  etiam  oportuna.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  nostri  capi- 
tuli  presentibus  litteris  fecimus  apponi.  Datum  et  actum  in  pleno  nostro  capitulo  anno 
Domini  millesimo  trecentesimo  octavo,  die  martis  post  hyemale  festum  beati  Nicolai. 

Magnum  Chartul.  eccl.  Paris.  in  Arch.  nat.  Paris.  LL.  183,  foL  225.  —  Bulaens,  IV,  119. 

1.  Quo  tempore  officio  cancellariae  renuntiaverit,  non  omnino  compertum  habemus.  Verisimiliter  an.  1309.  Successorem 
habuit  Franciscum  Caraccioli  de  Neapoli.  Cf.  infra  n"  686.  Simon  obiit  an.  1320,  JuL  15.  Cf.  Guerard,  Cart.  de  Notre-Dame, 
IV,  111. 


674.    Clemens  V  Petro  episcopo  Praenestino  facultatem  concedit  Guillelmum  de  Lens,  Ord.  Praed.,  in  scientia 
theologica  licentiandi. 

1309,  Januarii  6,  To/osae. 

Venerabili  fratri  Petro  episcopo  Penestrino.  In  suppreme  dignitatis  specula  disponente 
Domino  licet  immeriti  constituti,  ad  ea  libenter  studia  nostra  convertimus  nostraque  desi- 
deria  retorquemus  per  que  sacre  theologie  scienlia,  quam  inter  alias  specialiter  ad  robur 
orthodoxe  fidei  stabiiivit  et  per  quam  divinorum  cognicio  manifestius  innotescit,  per 
dignorum  doctorum  augmentum  atque  ministerium  ampliatur,  ut  dilatato  sui  territorii  loco 
funiculos  suos  faciat  longiores  sicque  fides  ipsa  circumcincta  muro  inexpugnabiii  talium 
bellatorum  quibus  resistere  valeat  ascendentibus  ex  adverso.  Cum  itaque  dilectus  filius 
frater  Guillelmus  de  Lyens,  Ordinis  fratrum  Predicatorum  conventus  Tholosani,  sicut  ex 
testimoniis  fidedignorum  accepimus,  diu  institerit  studio  scientie  memorate  et  perstiterit 
per  Dei  gratiam  adeo  laudabiliter  in  eadem  quod  in  studiis  generalibus  et  pluribus  locis 
insignibus  libros  dicte  scientie  solenniter  in  hujusmodi  studiis  consuetos  legerit  ac  alios 
instruxerit  ad  doctrinam  se  ydoneum  comprobando  ad  conscendendum  cathedram  magi- 
stralem  et  alias  vita  et  moribus  aliisque  virtutum  donis  a  Domino  illustretur  :  nos  hiis 
debita  consideratione  pensatis  dignum  fore  putavimus  et  consentaneum  rationi,  ut  idem 
frater  Guillelmus  illa  favorabiliter  gratia  honoretur  ad  quam  ydoneus  comprobatur  ob 
suorum  exigentiam  meritorum.  De  tua  itaque  circumspectione  plenam  in  Dornino  fiduciam 
obtinentes  fraternitati  tue  liccntiandi  eundem  fratrem  Guillelmum  au(;toritate  nostra  in 
prefata  scientia  theologie  et  concedendi  ei  licentiam  legendi  in  illa  cum  plenitudine  magi- 
sterii  sibique  demum  sic  licentiato  incipiendi  legere  in  prefata  scientia  ubicunque  voluerit 
ordinarie,  ut  est  moris,  plenam  et  liberam  auctoritate  apostolica  concedimus  potestatem. 
Dat.  Tholose  viij  id.  Januarii,  anno  quarto. 

Reg.  Vat.  Cleraentis  V,  an.  4,  ep.  17,  fol.  4''.  —  In  catalogo  magistrorum  scribitur  Dominicus  de  Leus.  Archiv  f.  Litte- 
ratur-  u.  Kirchengcsch.,  II,  214,  n°  62,  In  actis  Capit.  provinciae  Tolosanae  Burdegalis  an.  1311  celebrati  dicitur  :  «  Ad 
honorem  et  promotionem  studii  Tholosani,  taliter  ordinamus  quod  cum  frater  Guillermus  de  Leus,  magister  in  theologia,  apud 
Tholosam  pervenerit,  ibidem  incipiat  et  disputet  de  Quolibet  et  aliis,  prout  sibi  visum  fuerit,  ut  magister  ».  Bibl.  Tolos. 
ms.  490,  fol.  410'>.  Douais,  Les  freres  Pricheurs  en  Gascogne,  p.  114. 


**  Chart.  Vniv.  Paris.  II,  1.  18 


138  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1309' 

D/O.    Universitas  Parisiens.  perhibet  abbatem  et  conventum  S.   Victoris  Paris.  esse  bonos  et  legitimos  scholares 
Paris.  in  theologica  facultate  studentes. 

1309,  Februarii  4,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Ut  ait  Seneca,  non  solum  amicitie  reddes 
testimonium,  sed  etiam  veritati.  Et  huic  etiam  consonat  verbum  philosophi,  primo  Ethi- 
coriim  dicentis,  quod  sanctum  est  prehonorare  veritatem'.  Inde  noverint  universi  quod  nos 
non  solum  amicitia  moti  sed  etiam  veritate  coacti  verum  testimonium  perhibemus,  quod 
abbas  et  conventus  S.  Victoris  juxta  Parisius  Ordinis  S.  Augustini  sunt  boni  et  etiam  legi- 
timi  scolares  Parisienses  in  theologica  facultate  studentes,  propter  quod  ipsos  et  eorum 
bona  sub  protectione  privilegiorum  nostrorum  poniinus  et  eliam  fore  positos  plenius  repu- 
tamus.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  Universitatis  nostre  presentibus  litteris  duximus 
apponendum.  Datum  Parisius  in  nostra  congregatione  generali  apud  S.  Mathiirinum  die 
marlis  post  festum  Purificationis  B.  Marie  Virginis,  anno  MCCC  octavo. 

Jean  de  Thoulouse,  Annal.  S.  Victoris  iii  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  14371,  fol.  443''.  —  Bulaeus,  V,  207. 
l."0(riov  TtpoTifiav  xrjv  aXr,Oei(xv,  p.  1096,  a,  16  (c.  4),  ed.  Bekker,  opp.  Aristotelis. 


676.   Statutum  Capituli  generalis   Ord.  Praed.  sub  Aymerico  Placentino  Caesaraugustae  celehrati  de  doctrina 
tenenda  Thomae  de  Aquino,  et  de  libris. 

1309,  medio  Maio,  Caesaraugustae. 

Volumus,  et  districte  injungimus  lectoribus  et  sublectoribus  universis,  quod  legant  et 
determinent  secundum  doctrinam  et  opera  venerabilis  doctoris  fratris  Thoine  de  Aquino, 
et  in  eadem  scolares  suos  informent,  et  studentes  in  ea  studere  cum  diligentia  teneantur. 
Qui  autem  contrarium  fecisse  notabiliter  inventi  fuerint,  nec  admoniti  voluerint  revocare, 
per  priores  provinciales  seu  magistrum  Ordinis  sic  graviter  et  celeriter  puniantur,  quod 
sint  ceteris  in  exemplum.... 

Goncedimus  studentibus  qui  sunt  extra  suas  provincias  ....  quod  pro  suis  necessita- 
tibus,  si  aliunde  sibi  providere  non  possint,  libros  suos,  Biblia  dumtaxat  et  fratris  Thome 
operibus  exceptis,  possint  vendere  de  prioris  sui,  magistrorum,  baccellariorum  seu 
lectorum,  vel  majoris  partis  eorum  consilio  et  assensu. 

Mss.  Rom.  et  Rutenens.  Capp.  general.  Ord.  Prned.  —  Martene,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1918. 


b77.   Statutum  nationis  Normannorum  de  modo  vocandi  magistros  regentes  ad  ordinandum  de  pecunia  nationis. 

1309,  Junii  12,  [Parisiia.] 
Universis   presentes  litteras  inspecturis   omnes   et  singuli   magistri   nacionis  Norma- 
norum  salutem  in  filio  Virginis   gloriose.    Quociens   pro    utilitate    communi   aliqua    sta- 

18. 


1309]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  139 

tuuntur,  per  que  pacis,  honoris  et  utilitatis  publice  procuratur  augmentuni,  eadem  ab 
omnibus  debent  irrefragabiliter  observari.  Cum  de  modo  pecuniam  observandi  in  prefata 
nacione  conservetur*  statutum,  prout  in  quadam  littera,  super  hoc  confecta  et  sigillo 
nacionis  confirmata,  expressius  continetur,  verum  quia  de  modo  vocandi  magistros  ac 
eciam  ordinandi  de  eadem  minus  complete  extitit  ordinatum ;  nos  autem  omnem  dissen- 
sionis  materiam  seu  brige  detrudere  cupientes,  super  hiis  de  quibus  in  futuris  tempo- 
ribus,  instigante  diabolo,  inter  nos  et  nostros  successores  posset  discordia  generari,  ex 
unanimi  consensu  omnium  nostrum  de  dicta  nacione,  in  arcium  facultate  regentium,  ad 
hoc  specialiter  ex  parte  procuratoris,  per  servientem  juratum,  apud  dictum  Julianum  Pau- 
perem,  prout  moris  est,  vocatorum,  pensata  utilitate  nacionis  predicte,  et  super  hoc  habito 
tractatu  diligenti,  ordinavimus,  et  nullo  reclamante  statuimus,  quod  imposterum  nichil  de 
predicta  pecunia  possit  dari,  distribui,  diminui,  defalcari,  nec  ad  aliquos  usus  converti,  nec 
a  procuratore  proponi,  seu  quoquo  modo  ordinari  de  eadem,  nisi  quilibet  magister,  tunc 
actu  regens,  per  servientem  juratum,  ad  hoc  et  super  hoc  vocatus  fuerit  specialiter  et 
expresse.  Ad  hec  autem  tenenda  et  inviolabiliter  observanda,  oinnes  procuratores  qui  in 
dicta  nacione  decetero  eligentur,  nec  non  et  omnes  in  dicta  nacione  incepturi,  seu  eciam 
inceptione  [facta],  se  per  propria  juramenta  fideliter  obligabunt;  et  insuper,  ad  proce- 
dendum  contra  impedientes  et  contradicentes  ordinacionem  supradictam,  tamquam  contra 
perjuros,  non  moti  amore  vel  odio,  prece  vel  precio,  pudore  vel  utilitate  alicujus  persone, 
sed  pro  mera  veritate,  ac  eciam  pro  bono  communi  tocius  nacionis  antedicte.  Et  ut  istud 
roboris  obtineat  firmitatem,  nos  omncs  et  singuli  magistri  predicte  nacionis,  in  facultate 
predictare  gentes,  ad  hoc  specialiter  vocati,  prestita  fide  corporali,  non  coacti,  votis  et  jura 
mentis  nostrum  omnium  confirmamus,  apponentes,  ex  assensu  omnium,  sigillum  commune 
nacionis  sepe  dicte.  Datum  anno  Domini  millesimo  CCC  nono,  die  jovis  post  festum  beati 
Barnabe  apostoli,  renovatum  anno  Domini  millesimo  CCC°...,  die  mercurii  ante  festum 
beatorum  Simonis  et  Jude. 

Cod.  Haicur.,  fol.  140''.  —  Jourdain,  n"  384. 
1.  Ms.  ;  «  conficiatur  ». 


678.    Clemens  V  Guillelmo  abbati  S.  Vicloris  bona  defuncti  lioberti  de  Lauduno,  canonici  et  scholaris  Parisiensis, 
custodienda  committit. 

1309,  Julii  30,  Avenione. 

Clemens  ....  dilecto  filio  ..  abbati  Sancti  Victoris  juxta  Parisius,  salutem  et  apostolicam 
benedictionem.  Dudum  siquidem,  etc.  SumtJiiis  pontifex  vej^bis  similibus  ut  supra  nis  665, 
6G9,  enari^at  quaefecerit  Adam  de  Villanis,  rector  Universitatis,  et  quid  ipse papa  circa  hoc 
negotium  egerit.  Deinde : 

Demum    siquidem    dilectis    filiis    Reginaldo    de   Bisuncio    et    quondam   Vincentio   de 


140  CHARTULARIUM     XJMVERS.     PARIS.  [1309 

Freyaco,  rectoris  et  Universitatis',  ac  Chinchio  de  Cancellariis  de  Urbe  et  Manuele  de 
Ollandis  de  Placentia,  decani  et  capituli,  predictorum  procuratoribus,  procUratorio 
nomine  eorundem,  dicto  termino  comparentibus  coram  nobis;  inter  cetera  per  Regi- 
naldum  et  quondam  Vincentium  predictos  pro  dicta  Universitate  fuit  allegatum,  quod  non 
solum  ratione  memorali  indulli  ad  dictam  Universitatem  pertinet  bonorum  dicti  quondam 
Roberti  arrestalio  seu  custodia,  verum  etiam  ratione  consuetudinis,  cum  in  casu  consi- 
mili  tali  jure  usa  fuerit  Universitas  memorata  in  canonicos  Parisienses  scolares,  et  in 
claustro  prefato  commorantes,  a  tanto  tempore  quod  ad  legitimam  prescriplionem  dicitur 
pervenisse,  prout  dixerunt,  se  a  suis  superioribus  seu  antiquioribus  audivisse.  Nos  igitur 
diligencius  attendentes  quod  procuratores  partium  predictarum  in  facto  non  concordabanl, 
immo  pocius  discordabant,  et  specialiter  super  facto  consuetudinis  allegate  per  procura- 
torem  Universilatis  predicte,  de  qua  nobis  aliqualiter  non  constabat,  nec  poterat  constare  in 
brevi;  et  ideo  ad  declarationem  dicti  privilegii,  quantum  ad  questionem  attinet  antedictam, 
ad  presens  procedere  nequibamus,  deliberavimus,  quantum  ad  bona  predicta  Roberti, 
finem  prefate  imponere  questioni.  Quapropter  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  man- 
damus,  quatinus  omnia  bona  prefati  Roberti  in  loco  tuto  et  ydoneo  conservare  procures, 
et  si  factum  non  est,  certum  diem,  quo  ipsius  Roberti  obitus  in  sua  palria  valeat  nunciari, 
et  illi  ad  quos  bonorum  ejus  est  successio  devoluta,  possint  Parisius  accedere  vel  ydo- 
neum  nuncium  deslinare,  illis  staluas  et  assignes.  Et  si  venerint  vel  miserint,  restituantur 
eis  bona  cum  caulela  que  fuerit  adhibenda.  Si  vero  non  comparuerint  aliqui,  nisi  forsain 
ex  aliqua  justa  causa  venire  nequiverint  successores  illius,  quo  casu  bonorum  distractio 
in  lempus  congruum  differatur,  bona  ipsa  venditioni  exponas,  et  ea  previa  discrecione 
distrahas,  prout  videris  expedire.  Et  pecuniam  quam  inde  receperis,  diligenter  conserves; 
quidquid  inde  feceris  nobis  per  tuas  litleras  e  vestigio  significare  procurans,  ut  in 
quem  usum  pro  dicli  defuncti  anima  meliorem  eadem  pecunia  convertatur,  deliberare 
possimus,  et  tibi  super  hoc  mandare  quod  anime  dicti  defuncti  utilius  videbinius  expedire, 
Dat.  Avinione,  tertio  kal.  Augusti,  pontificalus  nostri  anno  quarto. 

Litterae  insertae  sunt  chartae  Arnoldi,  abbatis  Fontis  Frigidi  Cisterciens.    Ordinis  ejusdem   anni,  diei    dominicae  ante 
feslum  b.  Michaelis  (Septemb.  28)  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  4.  c.  Deest  sigillum.  —  Jourdain,  n°  385. 

1.  ({  Procuratoribus  »  e  sequentibus  subaudiri  debet. 


679.    Officialis  Parisiens.  declarat  quadraginta  magistros  et  baccalareos  artium  et  medicinae  Artem   hrei'em  a 
Raimundo  Lullo  audivisse,  eamque  expertem  errorum  contra  fidem  invenisse. 

1310,  Februarii  10,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  ofiicialis  curie  Parisiensis,  in  Domino  salutem. 
Noverint  universi  quod  in  presentia  magistri  Johannis  de  Salinis*  et  Michaelis  de  Jun- 
querio,   nostrorum   clericorum  juratoruin,   quibus   in   hiis   et    majoribus    fidem    indubiam 


1310]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  141 

adhibeinus,  et  quibus  quoad  hec  commisiinus  tenore  presentium  vices  nostras,  propter 
hoc  personaliter  constituti  magister  Martinus%  in  medicina  inagister,  Johannes  Scotus,  in 
artibus  magister,  Raymundus  de  Biterum',  in  medicina  baccalareus,  frater  Clemens',  prior 
Servorum  Sancte  Marie  Parisiensis,  frater  Accursius",  ejusdem  loci,  magister  Petrus  Bur- 
gundus,  in  artibus  magister,  magister  Egidius  de  Vallisponte*,  magister  in  artibus, 
Matheus  Guydonis,  in  artibus  baccalareus,  Gaufridus  de  Meldis,  Johannes  Scotus,  Petrus 
de  Parisius'',  Hebrandus'  de  Frigia,  Gilebertus'  de  Normania,  Laurenlius  de  Ilispania, 
Guillermus  de  Scotia,  Henricus  de  Burgundia,  Johannes  de  Normanis,  baccalareus  in 
artibus,  et  magister  Egidius,  et  plures  alii  usque  ad  nuinerum  quadraginta  in  dictis  scien- 
tiis"  experti,  asseruerunt  per  eorum  juramenta,  non  vi,  dolo,  metu  vel  fraude  ad  hoc 
inducti,  sed  sua  spontanea  voluntate  ad  requisitionern  magistri  Raymundi  Lull,  catalani" 
de  Majoricis,  quod  ipsi  a  dicto  magistro  Raymundo  LuU  audiverunt  per  aliqua  tempora 
artem  seu  scientiam,  quam  dicitur  fecisse  seu  adinvenisse  idem  magister  Raymundus,  que 
quidein  ars  seu  scientia  sic  incipil"  :  «  Deus  cuin  tua  gratia,  sapientia  et  amore  incipit  ars 
brevis  que  est  imago  artis  generalis,  que  sic  intitulatur :  Deus  cum  tua  summa  perfectione 
incipit  ars  generalis  ultiina.  Ratio  quare  fecimus  istam  artem  brevem  est,  ut  ars  magna 
facilius  sciatur,  nam  scita  ista  arte  predicta  et  etiain  alie  artes  de  facili  poterunt  addisci.  » 
Et  sic  terminatur  :  «  Ad  honorem  et  laudem  Dei  et  publice  utililatis  finivit  Raymundus  hunc 
librum  Pisis  in  monasterio  S.  Dominici  [Donnini?],  in  mense  Januario,  anno  MCCCVII  Incar- 
nationis  Domini  nostri  Jhesu  Christi.  »  Asseruerunt  etiain"  dicti  magistri  et  omnes  alii,  ut 
predicilur,  per  eorum  juramenta  coram  prefatis  juralis  nostris,  quod  dicta  ars  seu  scientia 
erat  bona,  utilis,  et  necessaria,  prout  ipsi  poterant  perpendere  seu  etiam  judicare;  et  quod 
in  ea  nihil  erat  contra  fidein  catholicam,  seu  etiam  dicte  fidei  repugnantia;  multa  autem 
ad  sustentationem  dicte  fidei  et  pro  ipsa  facientia  in  dicta  scientia  seu  arte,  ut  dicebant, 
poterant  inveniri'*.  Premissa  autem  facta,  et  acta  ac  etiam  testificata  ab  ipsis  magistris  et 
baccalareis,  ut  prefatum  est,  coram  prefatis  clericis  juratis  nostris  fuerunt  in  doino,  quain 
ad  presens  inhabitat  idem  magister  Raymundus  Lull  ,  in  vico  Buccerie  Parisiensis  uUra 
Parvum  pontem  versus  Sequanam,  prout  ipsi  jurati  nostri  nobis  retulerunt  oraculo  vive 
vocis.  Ad  quorum  relationem  sigillum  predicte  Parisiensis  curie  duximus  litleris  presen- 
tibus  apponendum  in  testimonium  preiriissorum.  Datuin  anno  Domini  MCCCIX,  die  martis 
post  octavam  festi  Purificationis  beate  Marie  Virginis  gloriose. 

M.    DE    JUNQUERIO. 

Vicente  Mul,  Hist.  del  reyno  de  Mallorca  (Mallorcu,  1G50),  11,  58  (repetittii'  iii  ed.  Palmae,  an.  1841,  III,  71).  Sententia 
deflnitiva  in  favorem  pietatis  et  doctrinae  b.  Raymundi  Lullii  (Parisiis,  1676),  p.  115,  cum  textu  corrupto,  e  quo  d'Argentre, 
Coll.jud.,  I,  246.  Textura  puriorem  offert  RossclIO,  Obras  rimadas  de  Ramon  Lull  (Palma,  1859),  p.  77,  nota.  Kragnientum 
apud  Cuslurer,  Disertaciones  histdricas  del  culto  inmcmorial  de  b.  Raymundo  Lulio  (Mallorca,  1700),  p.  206,  nota.  Prima 
mentio  documenti  fit  in  privilcgio  Petri  IV  regis  Aragoniae,  an.  1369,  Octob.  10,  de  quo  infra  post  notam  14;  deinde  in  chartis 
regis  .Alphonsi  V  an.  1425,  Jan.  15  (apud  Custurer,  p.  342,  nota)  et  an.  1449,  Jan.  26  [Scntentia  diffinitiva  in  favorem 
Lullianae  doctrinae,  juris  ordine  el  aposiolica  authoritate  lata,  Anno  MDCIIII,  Palmae  Balearium,  fol.  XV;  ct  apud 
Custurer,  et  alibi  saepius),  quae  et  insertae  sunt  litteris  Caroli  V  an.  1526,  Maii  11,  apud  Mut,  1.  c.  Mut  (e  Waddingo,  Ann* 


142  CIIARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1310 

Aiin.,  2  ed.,  VI,  119)  scribit  in  Universitatis  Majoricaruin  Archivo  exemplar  authenticum  chartae  supra  editae  conservari, 
Parisiis  vero  autographum  seu  originale.  In  Sententia  definiUva  {Parisiis,  167G),  charta  minime  ex  originali  edita  est,  sed  e 
libro  nuncupato  Apologia  LuUianae  doctrinae  adversus  Nicolai  Eymerici  calumnias  ad  S.  D.  N.  Sixtum  papam  V  et 
Philippum  JI,  adhuc  in  Archivo  Universitatis  Major.  conservato.  D'Argentre  etiam  coactus  erat  chartam  e  Sententia  defini' 
tiva  publici  juris  facere,  Bulaeum  vero  charta  penitus  fugit.  Certe  Parisiis  nec  autographum  nec  exemplar  invenitur.  E  notitia 
in  Archivo  Univcrsitatis  Majoricarum  conservata  compertum  habcmus  chartam  authenticam  ibidera  olim  exstitisse,  sed  veri- 
similiter  circa  an.  1612  Romam  missam  csse.  Sed  ubinam  nunc  asservetur,  vel  an  etiamnum  existat,  nescimus. 

1.  Mut :  0  Salinas  ».  —  2.  Mut :  «  Maslinus  ».  Cf.  infra  n"  813.  —  3.  Utique  B&iers.  Mut :  «  Bitecun  ».  —  4.  Clemens  Bru- 
nacci,  Florentinus,  qui  an.  1303  Parisios  missus  esse  dicitur.  Cf.  Soulier,  Vita  di  S.Filippo  Benisi  (Roma,  1885),  p.  248,  n.  1. 
Suspicionem  injicit,  in  documento  afTerri  duos  fratres  Ord.  Servorum  b.  Mariae,  cum  hic  Ordo,  quanquam  studia  litterarum  non 
omnino  neglexit,  tamen  ante  an.  1328  Parisiis  CoUegium  pro  studentibus  non  habuerlt,  et  tunc  pro  quatuor  studentibus  tantum 
providere  definierit.  Cf.  infra.  In  hoc  documenlo  practerea  nonnisi  de  magistris  et  baccalareis  in  artibus  et  in  medicina  agitur. 
Sed  rcligiosi  Pafisiis  non  admittebantur  ad  magisterium  in  artibus  (cf.  tom.  I  Chartul.,  p.  587),  ut  taceamus  de  magisterio  in 
medicina.  —  5.  Sententia,  elc,  d'Argentre  :  «  Amasius  ».  —  6.  Sententia,  d'Arg.  ponunt  «  de  Vallisponte  »  post  «  magister  in 
arlibus  ».  —  7.  Petrus  ad  Parisius  supra,  n"  671,  nota  4,  nominatus  fortasse  idem  cst.  —  8.  Sententia,  d'.\rg. :  <  Bertrandus  ». 
—  9.  Scntentia,  d'Arg.  :  o  Lambertus  »  ;  Mut :  n  Lulebertus  ».  Correctio  e  Rossello.  —  10.  I.  e  in  artibus  et  medicina.  Perperam 
Alphonsus  V  asserit  :  «  in  naturalibus  et  theologalibus  »,  nisi  asserere  volueris,  Johannem  Scolum  hujus  documenti  esse 
celebrem  magistrum  Ord.  Min,,  qui  lamen  jam  an.  1308  obiit,  vcl  magistrum  Egidium  esse  Aegidium  Romanum,  qui  tamen 
ab  an.  1295  archiepiscopus  Bituricensis  erat.  —  11.  «  Catalani  ...  Lull  »  om.  Mut.  —  12.  Sententia  (sicut  et  d'Argentr^,  Hist. 
litt.  de  laFrance,  XXIX,  43,  e  d'Argentr^)  omittit  omnia  usque  Deus  cum  tua  summa  perfectione,  ita  ut  duo  opera,  Ars 
generalis  ultima,  et  Ars  brevis  simul  confundantur.  Alphonsus  V  textum  similem  prae  oculis  habuit,  cum  dicat  in  charla 
an.  1449,  quadraginta  magistros  et  bachalarios  in  naturalibus  ct  theologalibus  ordinatos  esse  ad  audiendum  «  artem  gene- 
ralem  cum  illius  contractione  ad  speciales  scientias  »,  Petrus  IV  an.  1369  et  Alphonsus  V  an.  1425  de  Arte  generali  tantum 
loquuntur.  Mut  et  Rossello  ex  professo  supprimunt  omnia  post  «  Ars  brevis  que  est  »  usque  (t  Asseruerunt  ».  —  13.  Deest 
«  etiam  »  apud  Rossello.  —  14.  Mirum  sane,  ofBcialem  Paris.  sententiam  magistrorum,  baccalareorum  et  expertorum  in 
artibus  et  medicina  explorasse,  utrum  aliqua  doctrina  pro  catholica,  an  suspccta  censenda  esset,  cum  Parisiis  tale  judicium, 
quantum  etiam  ad  quaestiones  philosophicas,  tunc  temporis  semper  solis  magistris  in  thcologia  reservaretur.  Haec  ratio 
dubitationem  augere  posset  num  charta  praedicta  sincera  habenda  sit,  vel  potius  confecta  lempore  Nicolai  Eymerici  quando 
motus  contra  Raimundi  LuUi  doctrinam  initium  sumpsit,  et  Servi  Mariae  Parisiis  jam  in  numero  majori  erant.  In  quo  casu 
documentum  non  a  LuUistis  in  Aragonia  confectum  esset,  sed  a  Lullistis  Parisiis  habitantibus. 

Pro  sinceritatc  chartae  afferri  debet  privilegium  Petri  IV  an.  1369,  Octob.  10,  quod  utique  authenticum  esl,  cum, 
etiamnum,  conservetur  in  Archivo  de  la  Corona  do  Aragon,  Registro  n"  1428,  fol.  14''  (an.  1369).  In  illo  legitur  :  «  Ars  seu 
scientia  generalis  ....  fuit  in  generali  Parisiensi  studio  per  canccllarium  Parisiensem  et  per  juratos  ipsius  studii  in  presentia 
quadraginta  magistroruni  seu  doctorum  qui  suflicientes  erant  ad  examinationem  liberalis  artis  cujuslibet  approbata  ».  (Sic  el 
in  Bibl.  capituli  pagi  Innichen  Tirolens.,  ms.  52,  fol.  55).  Privilegium  ergo,  quod  est  «  Datum  Valentle  sub  nostro  sigillo 
pendenti  x  die  Octobris  anno  a  Nativitate  Domini  MCCCLX  nono,  regnique  nostri  xxx  quarlo  »,  denuntiationem  Nicolai 
Eymerici  ad  sedem  apostolicam  et  processum  contra  Raimundi  LuUi  doctrinara  institutum  tribus  saltem  annis  praecessit, 
proindeque  nulla  ratio  assignari  potest,  cur  charta  a  Lullistis  confecta  esse  dicatur,  nisi  quis  asserere  yoluerit,  jam  an.  1369 
dissidiorum  Qammas  cxarsisse,  quorum  sequenlia  fuerit  Nicolai  Eymerici  ad  papam  expostulatio.  Ut  ut  est,  charta  supra 
edita  minime  inter  spuria  documenta  rejicienda  est ;  continet  tamen  plura  quae  suspicionem  ingerere  possunt.  liaec  omnia 
quantum  ad  dooumenta  n''  684  et  691  cdita  observari  debent. 


680.    Clemens  V  magistro  Johanni  de  Gandavo  concedit  ut  legendo  Parisiis  usque  ad  triennium  in  sua  parochiali 

1310,  Martii  11.  Avenione. 


ecclesia  residere  non  ohligetur. 


Dilecto  filio  inagistro  Johanni  de  Gandavo  canonico  Parisiensi,  magistro  in  theologia'. 
Tue  magnitudo  scientie  ac  multiplicia  dona  virtutum,  quibus  diceris  insignitus,  sic  te 
gratum  nostris  affectibus  representant  quod  personam  tuam  libenter  prosequimur  dono 
gratie  specialis.  Tuis  itaque  supplicationibus  inclinati  tibi  auctoritate  presentium  indul- 
gemus  ut  a  festo  beati  Johannis  Bapliste  venturo  proxime  inchoandum  (cum  a  venerabili 


1310]  AB  ANNO  MCCLXXXVI  USQCE  AD  ANNUM  MCCCL.  143' 

fratre  riostro  ..  episcopo  Tornacensi'  licentiam  eiclein  studio  imuiorandi  usque  ad  festum 
predictum  te  habere  proponas)  legendo  Parisius  vel  ibidem  insistendo  studio  litterarum 
usque  ad  triennium  in  parrochiali  ecclesia  de  Kieldreclat  Tornacensis  diocesis,  cujus  rcctor 
existis,  personalem  residentiam  facere  minime  tenearis,  neque  ad  id  per  cundem  epi- 
scopum  invitus  valeas  coarctari,  non  obstante,  etc.  Dat.  Avinione  v  id.  Martii,  anno  quinto. 

Reg.  Vat.  Clementis  V,  an.  5,  ep.  134,  fol.  36''.  —  Rey.  Clementis  V,  stud.  monach.  S.  Benedicti,  n"  5247. 

1.  Cf.  supra  n»  635,  n»  2.  In  Bibl.  Arsen.  ms.  1228,  fol  524'',  mentio  fit  mngistri  Aegidii  de  Aldenardo,  qui  hoc  ipso  anno 
sub  magistro  Johanne  de  Gandaro  studuit.  —  2.  Guidone. 


68  1 .  «  Circa  festum  Pentecostes  accidit  Parisius  quod  quacdam  pseudo-mulier  de  Ilanonia  nomine  Margareta 
dicta  Porrette*  quemdam  librum  ediderat,  in  quo  omnium  theologorum  judicio  qui  ipsum  diligenter  examina- 
verunt  multi  continebantur  errores  et  liaereses,  et  inter  caeteras  quod  anima  annihilata  in  amore  conditoris 
sine  reprehensione  conscientiae  vel  remorsu  potest  et  debet  [dare^  naturae  quidquid  appetit  et  desiderat.  » 

1310,  circa  Junii  7,  Parisiis. 

Contin.  Guillelmi  de  Nang.,  ed.  Geraud,  I,  379.  Cf.  Conlin.  Girardi  cle  FracheW  u\  Rec.  des  Hist.  des  Gaules,  XXI, 
34.  Haurdau  in  Hist.  litt.  de  la  Fvance,  XXVII,  70  sqq.  —  Mulier  illa  postea  in  platea  Graviae  concremata  est. 

1.  Cont,  Girardi  :  «  Poreite  ». 


682,   Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  sub  Aymerico  Placentino  Placentiae  celebrati  ne  ahsint  magistri 
Paris.,  ncc  omittatur  linguarum  orientalium  studium.  Assignationes  haccalareorum. 

1310,  Junio  intrante,  Placentiae. 

Cum  ex  absentationibus  magistrorum  in  theologia  et  baccalariorum  a  Parisiensi  studio 
in  ipso  studio  defectus  multi  contingant,  ex  quibus  apud  extraneos  notam  incurrimus,  et 
Ordo  noster  devenit  in  contemptum,  volumus  et  ordinamus  quod  nullus  magistrorum  actu 
legentium  seu  quicumque  baccalarii  ab  ipso  Parisiensi  sludio  aliquatenus  se  absentent, 
nec  in  ullo  regiminis  officio  occupentur,  nec  in  generalibus  studiis,  nisi  pro  notabili  et 
evidenti  defectu  ad  legendum  ponantur. 

Absolvimus  priorem  provincialem  Theutonie*,  quia  mittimus  eum  Parisius  ad  reci- 
piendum  magisterium  in  sacra  theologia  ....  Poninius  vicarium  in  provincia  Theotonie 
fratrem  Thedericum  magistrum  in  theologia',  donec  provincialis  ejusdcm  provincie  electus 
fuerit  ....  Rogamus  magistrum  Ordinis  quod  ipse  de  tribus  studiis  Ilebraico,  Greco  et 
Arabico  provideat  in  aliqua  provincia,  et  cum  fuerint  ordinata  ad  quodlibet  illorum  quelibet 
provincia  studentem  aptum  et  intelligentem  mittere  possit  cum  contributione  decenti. 

Mss.  Rom.  ct  Rutenens.  Capp.  general.  Ord.  Praed.  —  Martene,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1924. 

1.  Johannem  de  Lucemberch,  qui  in  Cap.  gcnerali  an.  1308  nominatur  baccalareus  Parisiensis.  Apud  Bernardum 
Guidonis  vocatur  Johannes  Pioardi  de  Lucemberc  et  licentiatus  est  1310,  Novemb.  3.  [Archin  f.  Litteratur-  u.  Kirchcngesch. 
des  Mitlelalt.,  II,  213).  In  Catalogo  priorum  provincialium  provinciae  Theutoniae  (Cod.  Bibl.  Caes.  Vindob.  ms.  lat.  1507; 
fol.  240,  et  Jundt,  Hist.  du  panth^isme  populaire,  p.  288)  et  in  Catalogo  scriptorum  Ord.  Pracd.  (Archiv,  ete.,  1.  c,  p.  228), 


144  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1310 

■vocatur  Johannes  de  Liechtenberg,  i.  e.  dc  Lucido  Monte ;  fuit  1308-1310  provincialis  Theutoniae ;  an.  1313,  April.  4,  electna  est 
a  Clemente  V  episcopus  Ratisbonens.  (Rcg.  an.  8,  ep.  301),  sed  sedem  episcopalem  non  occupavit.  Cf.  de  hoc  Archiv,  1.  c. 
De  cjus  Lectura  in  Sentent.  v.  infra  n"  690,  nuta.  —  2.  Licentiatum  saec.   xiii.  Cf.  infra  n»  690,  nota  2. 


683.  «  Jean^,  evesque  de  Porte  et  de  Sainct  Ruffine,  le  30  juin  1310,  a  la  requisition  de  F.  Gilles  de  Rome, 
archevesque  de  Bourges,  escrit  d'Avignon  a  VUniversiti  de  Paris  questant  bachelier  il  avoit  ouy  dire  aux 
maistres  de  Paris,  lorsquils  tratoient  qu'il  falloit  avoir  demeure  un  certain  temps  dans  Paris  pour  lire  les 
Sentences,  que  ledict  archevesque  de  Bourges  respondit  que  c'estoit  une  chose  indigne  que  les  religieux 
Augustins  qui  avoyent  enseigne  en  d'autres  convents,  apres  avoir  demeure  quatre  ou  cinq  ans  dans  Paris, 
revenant  a  Paris,  feussent  obliges  d'y  demeurer  autant  que  les  seculiers,  mais  quil  falloit  compter  le  temps 
quils  avoyent  demeure  aux  autres  convents,  a  quoy  tous  les  maistres  eonsentirent.  » 

1310,  Junii  30. 

Livre  II  des  Contracts  du  grand  convent  de  Paris  de  Fordre  des  Frires  Jlermites  de  S.  Augustin,  (•>  23.  Arch.  nat. 
Paris.  S.  3640,  f»  3''.  —  Similia  leguntur  ibid.  ad  an.  1308  (1309),  Martii  17  :  «  F.  Gilles  de  Rome,  archevesque  de  Bourges,  de 
rordre  Sainct  Augustin,  tesmoigne  qu'estant  regent  dans  ce  convent  de  Paris,  fust  conclud  dans  rassembl^e  tenue  par  l'Uni- 
versite  dans  Sainct  Malhurin  que  les  bacheliers  de  nostre  Ordre  ne  demeureroyent  pas  si  longtemps  dans  Paris  que  les 
aulres,  parce  que  apres  avoir  est^  receus  dans  la  faculte  ils  alloyent  enseigner  en  d'autres  convents  ». 

1.  Johanncs  de  Murro,  Ord.  Min.,  de  quo  supra  n»  548. 


684.   Philippus  IV,  Francorum  rex,  Raimundum  Lullum  ianquam  virum  honum  et  catholicum  omnibus  commendat. 

1310,  Augusti  2,  apud  Vernonem. 

Philippus  Dei  gratia  Francie  rex.  Universis  presentes  litteras  inspecturis,  salutem. 
Notum  facimus,  quod  nos,  audito  magistro  Raymundo  Lull  exhibito  presenti,  ipsum  esse 
virum  bonum,  justum  et  catholicum  reputamus,  et  ad  confirmationem  ac  exaltationem  fidei 
catholice  fideliter  insistentem.  Quapropter  nobis  placet,  quod  ipse  ab  omnibus  orthodoxe 
fidei  cultoribus,  et  precipue  subditis  nostris  tractetur  benigniter,  ipsique  favor  benevolus 
impendatur,  quem  gratum  habebimus  et  acceptum.  In  cujus  rei  testimonium  presenlibus 
litteris  nostrum  fecimus  apponi  sigillum.  Dat.  apud  Vernonem,  secunda  die  Augusti, 
anno  Domini  MGCCX. 

Sententia  definitiva  in  favorem  pielatis  et  doctrinae  b.  Raymundi  Lullii  mart.  (Parisiis,  1676),  p.  117.  Custurer, 
Disertaciones  historicas,  etc,  p.  207.  D'Argentr^,  Coll.jud.,  I,  247.  —  Alphonsus  V  rex  Aragoniae  eam  quoque  in  suis  litteris 
supra  n°  679  citatis  refert.  Pro  ea  afferre  potes,  Philippum  revera  aliquos  dies  mensis  Augusti  Vernone  moratum  esse,  ut 
constat  er  instrumento  registri  ejusdem  Philippi  (Arch.  nat.  Paris.  JJ.  45,  fol.  101^-102)  :  «  Carta  supcr  dono  facto  abbati  et 
conventui  de  Becco  Helluini  Ordinis  S.  Bcnedicti  de  palronatu  parrochie  ecclesie  de  Bremondivilla  in  Caleto  ...  Actum  apud 
Vernonem,  anno  Domlni  M^CCC*»  decimo,  mense  Augusto.  »  Suspicionem  injicit  tenor  litterarum,  cum  tunc  temporis  non  in 
usu  fuisset,  quod  reges  Franciae  catholicos  tali  modo  commendarent.  Quae  ratio  praeterea  assignari  potest  pro  Raimundo  LuII, 
cujus  fidem  catholicam  tunc  nemo  in  dubium  vocavit,  ut  ex  Vita  ejusdem  authentica  apparet?  Qui  potius  omnes  alios  imo 
et  sacrae  theologiae  professores  et  baccalareos  Parisienses,  ut  supplicatio  Raimundi  ad  eosdem  an.  1310  probat  (v.  Jlist.  litt. 
de  la  Fvance,  XXIX,  166  sqq.),  ad  dimicandum  pro  fide  catholica  et  articulis  fidei  inducere  volebat.  Sed  quoniam  charta 
n»  679  edita  non  inter  spurias  rejicienda  est,  idem  etiam  de  hac  censemus. 


1310]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM    MCCCL.  145 

685.   Statutum  Universitatis  Paris.,  quod  quicunque  citatus  coram  rectore  et  procuratorihus  post  sccundani  cita- 
tionem  non  comparuerit  contumax  reputetur. 

1310,  Novembris  13,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistroruin  et  scolariuin  Parisius 
studentiuni,  salutem  in  eo  qui  est  omniuin  vera  salus.  Quoniam  anima  sedendo  et  quies- 
cendo  fit  sapiens  et  prudens,  opportunuin  est  atque  expedit  dantes  operam  scientie  ac 
sapientie  ab  occupationibus  exterioribus  omnibus,  simulque  appetitus  sensualis  passionibus, 
qiiemadmodum  nature  congruit  humane,  se  dimittere  ac  penitus  relegare.  Sic  quidem 
preparationibus  debitis  aptati  scientie  sapientieque  sublimes  delcctabilesquc  margaritas 
venari  poterunt  ac  etiam  adipisci.  Sane  igitur  considerantes  ac  decernentes  in  causis  coram 
nobis  et  rectore  nostre  Universitatis  ventilandis  ex  numero  quaternario  citationum  dilato- 
riarum  a  nonnullis  usitatarum  temporibus,  nec  non  ex  advocantibus  hinc  inde  seu  pro 
utraque  parte  coram  nobis  et  rectore  predicto  existentibus,  nos  nostrosque  scolares  a  studio 
scientie  ac  sapientie  multipharie  distrahi  ac  impediri,  cupientes  omnes  radices  mortiferas 
obstantes  ac  tardantes  nos  nostrosque  scohires  consequi  fortunium  sublime  penitus  ener- 
vare  :  ordinamus  et  statuimus  perpetuo  in  nostra  Universitate  observandum,  quod  qui- 
cunque  corain  nobis  aut  rectore  prefato  citalus  in  secunda  citatione  ad  tardius  personaliter 
si  possit,  aut  alias  per  procuratorem,  qui  de  causa  legittima  ejus  absentie  doceat,  teneatur 
comparere,  alioquin  ipsum  volumus  reputari  contumacem,  et  in  ilLi  causa  amplius  non 
audiri.  Et  si  in  prima  die,  seu  ad  primam  citationem  citatus  personaliter  aut  per  procura- 
torem  non  comparuerit,  volumus  et  statuimus  quod  in  secunda  citatione  ipse,  aut  ejus 
procurator  nomine  ejus,  antequam  admittatur  per  suum  juramentum  se  purget  quod  priina 
die  maliciose  seu  ut  lis  differrelur  se  non  absentavit  ;  quod  si  facere  renuerit,  ipsum 
tanquam  contuniacem  in  iUa  causa  volumus  et  decernimus  decetero  non  admitti.  Verum 
in  causis  inagnis  que  statum,  honorem  aut  privalionem  hominis  tangunt,  volumus  solemp- 
nitatem  consuetam  de  quater  citando  antequain  aliquis  reputetur  contumax,  firiniter  obser- 
vari. 

Amplius  ordinamus  et  statuimus,  quod  in  curia  nostra  et  rectoris  tam  actor  quam 
reus,  dum  tamen  habeant  peritiam  loquendi  aliqualem,  tam  agendo  quam  defendendo 
proprio  ore  loquantur  advocatione  aliis  penitus  interdicta.  Consiliarii,  dummodo  eos  mali- 
tiose  seu  ad  fraudem  non  capiant  vel  adducant,  minime  sunt  interdicti.  Si  quis  autem  hanc 
ordinationem  nostram  presumpserit  infringere  aut  ei  ausu  temerario  contraire,  a  nostro 
consortio  ac  noslris  privilegiis  et  auxiliis  se  noverit  alienum.  In  cujus  rei  testimonium 
sigillum  Universitatis  predicle  presentibus  duxiinus  apponendum.  Datuin  in  congregatione 
generali  apud  S.  Maturinum  anno  Domini  MGCC  deciino,  die  veneris  post  festum  beati 
Martini  hyeinalis. 

Arch.  Univcrs.  Paris.  Reg.  94,  p.  114,  n»  116.  —  Bulaeus,  IV,  128. 
*»  Chart.  Utiiv.  Paris.  II,  1.  19 


146  ^  CHARTTJLA.R1UM     UNIVERS.     PARIS.  [1310 

686.   Magister  Franciscus  Caraccioli  Bobertum^  Siciliae  regem,  rogat,   ut  fr.  Petrum  de  Narnia,  Ord.  Eremit. 
S.  Augustini,  obtenta  in  theologia  licentia,  lecturum  Parisios  redire  permittat. 

1309-1310,  [Parisiis]. 

Domino  suo,  domino  R[oberto]  Dei  gratia  Jheriisalem  et  Sicilie  illustrissimo  regi 
Franciscus  Garacolus',  cum  prompte  obedientie  debito,  et  devote  recomendationis  instantia, 
minimum  id  quod  est.  Si  regina  Saba,  celebri  fama  Salomonis  audita,  et  immense  sapientie 
veritate  majore  satis  divulgati  de  illa  rumoris  loquacitate  conperta,  beatos  viros  et  servos 
asseruit  ejusdem  conspectui  pro  suscipiende  fructuose  doctrine  coinodo  assistentes  :  debent 
singuli  mundi  rectores  et  principes,  debet  et  universa  fidelium  multitudo  tanto  fortius 
vestros'  regnicolas,  et  alios  vestre  ditioni  subjectos,  hos  precipue  quos  specialis  vestri 
prerogativa  favoris  amplioris  privilegii  gratia  sibi  domesticos  et  fainiliares  elegit,  felices 
in  hac  regalis  vestri  dominii  novitate  censere,  quanto  nupsit  in  vobis  illi  longe  dispariter 
clare  intelligentie  castitas,  et  prudentie  que  principi  propria  virtus  est  singularis  obser- 
vantia  pudicitie  conjugalis,  ut  vias  que  a  destris  sunt,  absque  sinistrationis  obliquatione 
tenentes,  ei  debiti  cultus  placeatis  obsequio,  ei  toto  cordis  inhereatis  affectu,  qui  pro 
mirabili  providentie  sue  nutu,  nunc  regna  stabiliens,  nunc  divellens,  regnare  dat  regibus, 
et  principibus  imperare.  In  quorum  numero  me  licet  meritis  minimum,  pro  vestre  tamen 
benivolentie  munere  quandoque  non  minorem  agnoscens,  majeslatis  vestre  celsiludini 
humiliter  supplico,  ut  eidem  michi  ad  vos  in  devotionis  integritate  qui  fui,  ac  si  voto 
virtus  annueret,  promto  notificare  obsequiis,  quod  secretum  gerit  et  abditum  interioris 
electionis  occultum,  accedente  nuper  licet,  ut  spero  firmiter,  consuete  clementie  et  affabili- 
tatis  ad  bonos  radicatum  in  vobis  robur  ininime  vellicante  novi  slatus  fastigio,  illum  vos 
exhibere  dignemini,  cujus  non  ininus  absens  quam  presens  pii  presentiam  numinis  in 
continuata  magnifice  beneficiorum  subventione  percepi.  Supplicationi  huic  non  minus 
ex  corde,  quam  ejus  que  veritati  congaudet  benigne  caritatis  inpulsu  quia  teneor,  reve- 
renter  annectens,  ut  religiosi  viri  fratris  Petri  de  Narnia',  cappellani  vestri  dilecti,  ac  mei 
spiritualis  in  Christo  educatoris  et  patris  (hominis  utique,  quem  prout  melius  experimento 
novistis,  exemplaris  morum  modestia,  celibis  vite  sanctitas,  et  eminentis  scientie  notabilis 
habitus,  eloquentie  venustate  decorus,  sua  concordi  et  grata  societate  commendant,  et 
dignum  inagisterii  congrua  senioribus  cathedra  socia  exultatione  proclamant)  pensatis 
laudabilibus  actibus  honestisque  laboribus,  quibus  pro  mercede  gloriosus  est  fructus, 
excellentie*  vestre  pie  largiri^  conplaceat,  ut  optenta  in  theologia  licencia,  lecturus  Pari- 
sius  redeat,  et  aliis  docendo  communicet,  que  discenti  sibi  pro  viribus  studio  sunt  commu- 
nicata  doctorum.  Sic  enim  virtuti  honoris  corona  non  deerit,  et  sapientie  pretiosa 
possessio  jocunda  sibi  quamplurium  participatione  reddetur.  Siquidem  teste  Boetio,  fit 
amabilior  cum  in  commune  deducitur  ipsa  speculatio  veritatis,  que  alias  taciturnitate 
conpressa,  jam  jamque  silentio  peritura,  latius  efflorescens,  ab  oblivionis  interitu  commu- 

19 


1311]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  147 

nione  scientium  defensatur.  Det  rex  regum  et  dominus  regi  novo  in  solio  sessuro  judicii, 
malum  omne  dissipare  viriliter,  et  roborato  sui  throno  regiminis,  misericordia  et  veritate 
comitibus  custodiri.  Amen.  Amen.  Amen. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  15669,  fol.  24''.  —  In  indicc  libri  saec.  xiv  a  J[acobo]  de  Padua  (mag-.  theol.,  cf.  iiifra  ad  an. 
1349,  Maii  19)  confecto  (fol.  146)  legitur  :  «  Item  quedam  epistole  Francisci  de  Caraciis  canc[ellarii]  Parisicnsis  ».  Franciscus 
Caraccioli  de  Neapoli  verisimiliter  jam  ab  anno  1309  cancellarius  erat.  Cf.  supra  n»  673,  nota  1.  Cum  Robertum  vocet  «  regem 
novum  »,  epistola  non  post  an.  1310  scripta  esse  videtur.  Obiit  cancellarius  an.  1316,  Maii  31.  Cf.  Hist.  litt.,  XXX,  411. 
Successor  ejusdem  in  oflicio  cancellariae,  mag-ister  Thomas  de  Balliaco,  jam  an.  1316,  Sept.  27,  ut  cancellarius  nominatur. 
Arch.  Univcrs.  Paris.,  theca  XVII,  n"  15.  Jourdain,  n"  427.  Erat  et  decanus  facultatis  theologiae.  Cf.  infra  n"  T76. 

1.  «  Magistro  Francisco  Carozoli  de  Neapoli  »  Clemens  V  olim  obtentu  «  nobilis  viri  Robcrti  ducis  Calabrie  »  canoni- 
catum  in  ecclesia  Paris.  et  praebendam,  si  qua  vacaverit,  contulit.  Cum  coaotus  fuisset  dimidiam  sacerdotalem  praebendam 
acceptare,  papa  ei,  «  qui  in  facultate  theologica  laudabiliter  profecissc  »  dignosccbatur,  pracbcndam  intcgram  et  non  sacer- 
dotalem,  nc  in  ulteriore  prosecutione  studii  occasionc  onerum  praebendae  dimidiae  saccrdotalis  impediretur,  intuitu  suppli- 
cantis  Petri  cpiscopi  Praenestini  providcbat.  Reg.  Vat.  Clementis  V,  an.  3,  ep,  582,  fol.  114'>  (an.  1308,  Augusti  18).  Erat  etiam 
canonicus  Rotomag.  Cf.  Jlist.  litt.,\.  c,  p.  410  sqq.  —  2.  Ms.  :  «  nostros  ».  —  3.  Cf.  supra  n"  613,  nota  2.  —  4.  Inter  lineas 
«  al,  dominationi  ».  —  5.  Yerbum  in  ms,  difficile  legitur.  Fortasse  ct  «  laborare  ». 


Oo7.  Sententia  curiae  Parlamenli  in  causa  Salomonis  Jlrilonis,  scholaris  Parisiensis,  ex  una  parte,  et  .Tohannis 
de  Loyse,  domini  de  Cruz  cum  quibusdam  aliis,  Ilenrici  de  Parnes  fidejussoris  Johannis  Piquardi  qui  dice- 
batur  dictum  Salomonem  vileniasse,  ex  altera  parte.  Cum  Johannes  aufugisset,  Jlenricus,  per  biennium 
detentus  in  prisione,  misericordia  regis  dimittitur  in  pace  et  in  officio  suo  sergenteriae  reponitur. 

1311,  Martii  29,  Parisiis. 

Beugnot,  Les  Olim,  III,  p.  544.  —  «  Lune  post  Annunciacionem  dominicam.  Voyssi  reportavit.  Magistcr  P.  Champion, 
legum  doctor,  magister  J.  de  Duno,  advocatus,  et  Guillelmus  de  Medunta,  juratus  domini  regis,  feccrunt  inquestam  cum 
ballivo,  et  magister  Salomon  administravit  omnes  tcstes,  » 


688.   Philippus  JV,   Francorum  rex,   Simonem  de  Parrigniaco  militem  excubiarum   Parisiis  monet,   ut  juret  se 

servaturum  privilegia  Universitatis. 

1311,  Aprilis  23,  apud  Credulium. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex  dilecto  Simoni  de  Parrigniaco  militi  nostro  gueti* 
Parisius,  salutem.  Mandamus  vobis  quatinus  privilegia  magistrorum  et  scolarium  Univer- 
sitatis  Parisiensis,  de  quibus  per  expositionem  originalis  ipsorum  fecerint  vobis  fidem, 
juretis  vos  firmiter  servaturos,  nec  facturos  aliquid  contra  ipsa  que  et  dum  ad  vestri 
memoriam  reducentur.  Si  vero  de  hujusmodi  privilegiis  copiam  vobis  exhibere  voluerinl, 
et  inde  cum  originali  collationem  fecerint  coram  vobis,  eadem  juxta  ipsorum  formam  vobis 
exhibitam  servetis  illibatam,  eisdem  in  aliquo  nuUatenus  detrahentes,  et  absque  contradic- 
tione  juretis  simpliciter  vos  ea  juxta  tenorem  ipsorum  quem  receperitis,  sicut  premittitur, 
invioLibiliter  servaturos.  Dat.  apud  Credulium  die  vicesima  tertia  Aprilis,  anno  Domini 
MCCC  undecimo. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  80,  n»  78.  Cod.  Harcur.,  fol  e^i».  —  Bulaeus,  IV,  143. 

1.  Guetus,  gueta,  i.  e.  excubiae,  custodiae.  Cf.  Ducange-Henschel,  III,  587 ;  v.  Les  metiers  et  corporations  de  Paris, 
XIII"  siecle  (Paris,  1879),  p.  cxli. 


148  CHARTULARIXJM     tJNIVERS.     PARIS.  [1311 

689.  Sententia  curiae  Parlamenti  in  causa  Girardi  de  Silvanecto  clerici,   et  rectoris   Universitatis  Pafisiensis  et 
aliquorum  magistrorum  contra  Egidium  de  Carpent,  qui  dictum  Girardum  aliena  manu  mutilaverat. 

1311,  Aprilis  27,  Parisiis. 
Beugnot,  Les  Olim,  III,  p.  637  (Martis  post  S.  Georgium.  Roya  reportavit). 


690.   Capilulum  generale  Ord.  Praed.  sub  Aymerico  Placentino  celebratum  fratres  ad  legendum  Parisiis  designat. 

1311,  Maio  exeunfe,  Neapoli. 

Absolvimus  priorem  provincialem  Saxonie*  et  niittimus  eum  Parisius  ad  legendum.... 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  fratrem  Thedericum  de  provincia 
Saxonie*.  Item,  providemus  eidem  studio  pro  Biblia  legenda  de  fratre  Jacobo  de  Lausania'.. 
Item  providemus  quantum  nostra  interest  de  fratre  Johanne  de  Prato*.  quod  sequenti  anno 
legat  Sententias  Parisius. 

Mss.  Rom.  et  Rutenens.  Capp.  gcncral.  Ord.  Praed.  —  Martenc,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1932. 

1.  Magistrum  Eckehardum  de  Hochheim  (cf.  Archiv  f.  Litteratur  -u.  Kirchcngesch.  des  Mittelalt.,  V,  349  sqq.)  qui 
an.  1302  licentiatus  est  Parisiis  (cf.  Archiv,  etc,  II,  211),  an.  1303  clectus  cst  provincialis  provinciac  Saxoniae  et  an.  1304 
confirmatus  (cf.  Archiv  et  Martene,  Thes.  nov.  aneed.,  IV,  1893);  an.  1311  absolutus  cst  ab  officio  provincialatus  apud 
Neapolim,  «  et  missus  Parisius  ad  legendum  )),  ut  videmus  in  Gatal.  provincialium  Saxoniae  apud  Martene-Durand,  Vet. 
SS.  Coll.,  VI,  343.  De  magistro  Eckehardo,  qui  non  Argentinao,  scd  Hochheim  in  Thuringia  natus  erat,  v.  Deniflc  in  Archiv, 
I.  c,  et  I[,  417  sqq.,  673  sqq.  —  2.  Nc  confundas  eum  cum  magistro  Thcodorico  Theutonico  (cf.  supra  n"  682),  qui  saec.  XIII 
exeunte  Parisiis  est  licentiatus  {Archiv,  II,  210,  n"  40),  cujus  opera  praescrtim  de  philosophia  naturali  (ibid.  p.  240,  n"  105) 
afTeruntur.  Scripta,  quae  a  Quetif-Echard,  SS.  Ord.  Praed.,  I,  522  (et  in  Hist.  litt.  de  la  France,  XXVII,  419  sq),  Theodorico 
de  Saxonia  ascribuntur,  partim  (Lectura  SUper  Sententias)  sunt  Johannis  de  Licchtenbcrg  (supra  n"  682,  nota  1),  partim 
magistri  Theodorici  Theutonici.  Gf.  Archiv,  II,  228,  n"  18 ;  240,  n°  105.  Theodoricus  dc  Saxonia,  de  quo  snpra  in  textu,  bacca- 
lareus  tantum  erat.  —  3.  Gf.  infra  n»  704.  —  4.  V.  infra  n»  696. 


691.   Franciscus   Caraccioli,  cancellarius  Parisiens.,  testatur  in  quibusdam  lihris  Raimundi  Lulli   nihil  contra 
bonos  mores  et  sacram  doctrinam  theologicam  reperisse. 

1311,  Septembris  9,  Parisiis. 

Universis  presentes  literas  inspecturis  Franciscus  de  Neapoli,  cancellarius  Parisiensis, 
salutem.  Vite  hujus  meritorium  transitum  et  exitum  attendentes,  qui  instruente  Ambrosio 
operi  cuicunque  titulum  et  nomen  imponit  universis,  de  illustris  regis  Francie  speciali 
mandato,  et  quantum  occupationum  frequentia  patitur,  diligenter  inspectis  quibusdam 
operibus,  que  magister  Raymundus  LuUius  edidisse  se  dicit,  testamur,  nihil  nos  invenisse 
in  illis,  quod  bonis  moribus  obviet,  et  sacre  doctrine  theologice  sit  adversum.  Quin  potius 
in  dictorum  serie  et  tenore  pro  humani  fragilitate  judicii  scribentis  zelum  fervidum  et 
intentionis  rectitudinem  pro  fidei  christiane  promotione  notantes,  ipsum  qui  in  taberna- 
culo  Domini  non  argentum  et  aurum,  sed  cum  ofTerentibus  caprarum  pilos  et  pelles, 
morem  secutus  Hieronymi,  quod  potuit  ofTerre  curavit,  cupiens  instar  paupercule  in 
sacrum  gazophylacium  aliquid  mittere  de  sue  substantie  nuditate,  discretioni  vestre,  quani 


1312]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     TJSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  149 

bene  valere  in  Domino  cupinius,  recoinmendainus  ex  corde,  presentes  sibi  litteras  conce- 
dentes  in  testimonium  veritatis.  Dat.  Parisius  anno  Domini  MCCCXI,  die  jovis  post 
Nalivitatem  beate  Marie  Virginis. 

Sententia  definitiva  in  favorem  pietatis  et  doctrinae  b.  Raymundi  Lullii  (1676),  p.  117.  Ciisturer,  Disertaciones 
historicas,  ctc,  p.  207.  D'Argentre,  Coll.  Jud.,  I,  247.  Bulaeus,  IV,  955.  Ejusdcm  practerca  mcntio  fit  in  chartis  Petri  IV  an. 
1369  et  Alphonsi  V,  de  quibus  n**  679.  —  Hacc  epistola  cum  documentis  n^^  679  et  684  editis  intime  conncctitur.  Quidam 
may^istri  Universitatis,  postea  Phillppus  rex,  denique  cancellarius  Paris.  de  fide  orthodoxa  Raimundi  LuIIi  testimonium  red- 
dunt.  Scd  quare  eo  tcmpore,  quo  nemo  orthodoxam  Raimundi  fidcm  in  dubium  vocavit? 


692.  Philippus  IV,  Francorum  rex,  praescribit,  ne  in  yilla  Parisiensi,  «  tjuae  pro/jrie  locus  est  fen'entissimi 
fontis  scientiae,  quae  etiam  scientes  parit  ct  in  utero  recipiens  ignorantes,  tandem  suae  fontis  germinosis 
sapientiae  rigatos  rivulis  diversarum  facultatum  reddit  scientiis  insignitos  »,  et  in  vicecomitatu  Parisiensi 
quisquam  chirurgiae  artem  exercere  praesumat,  nisi  per  magistros  chirurgicos  juratos  morantes  Parisiis, 
vocatos per  magistrum  Johannem  Piccardi^  chirurgicum  suumjuratum  Castclleti Parisiensis,  examinatus  fuerit 
diligenter  et  ab  ipso  vel  ejus  successoribus  in  ipsa  arte  approbalus  et  juxta  approbationem  aliorum  chirur- 
gicorum  vel  majoris  partis  ipsorum,  vocibus  numeratis,  licentiam  operandi  in  arte  praedicta  meruerit  obti- 
nere.  Examinati  et  approbati  juramentum  coram  praeposito^  praestabunt  quod  vulneratum  non  visitabunt  seu 
parabunt  in  locis  sacris  vel  privilegiatis  nisi  prima  vice,  statimque  vulnerationem  praeposito  revelabunt. 

1311,  mense  Novembri,  Parisiis. 

Arch.  nat.  Paris.  JJ.  46  (Reg.  Philippi  IV),  fol.  20;  N.  2  (Livre  rouge  viel  du  Chastellet),  fol.  35 1».  —  Ordotin.  des  Roys, 
XI,  425,  et  I,  490.  Textus  integer  ibid.  II,  496,  editur  ad  an.  1352,  mcns.  April.,  cum  nominibus  Petri  Fromondi  et  Robcrti  de 
Lingonis  chirurgorum,  quae  in  Recueil  gen^ral  des  anciennes  lois  franfaises,  III,  16,  perperam  in  documcnto  anni  1311 
afferuntur.  — -  Vix  dubium  quin  hoc  documentum  cum  sequentibus  quodam  modo  cohaereat. 

1.  Sic  in  Reg,  JJ.,  ubi  rubrica  :  (c  Littera  rcgis  quod  nullus  cyrurgicus  artcm  cyrurgice  Parisius  exercerc  non  prosumat 
nisi  prius  per  mag.  J.  Piccardi  examinatus  fuerit  diligentcr  ».  In  tcxtu  potius  «  Pitardi  »,  ut  communiter  lcgitur.  In  Livre 
rouge  legitur  «  Picardi  ».  De  hoe  celebri  chirurgico,  qui  non  mortuus  est,  ut  vulgo  putant,  an.  1315,  cum  adhuc  an.  1326 
■vixerit,  vid.  Ach.  Chereau,  Henri  de  Mondeville  (Paris,  1862),  p.  9  sqq.  Fuit  magister  Henrici  de  Mondeville,  professoris 
chirurgiae  Parisiis  saec.  xiv  ineunte.  Cf.  supra  n»  650,  not.,  et  Chereau,  p.  80,  82,  88.  —  2.  In  Livre  des  Metiers  Stcphani 
Boileau  jam  leguntur  Statuta  praepositi  Parisiensis  pro  chirurgicis  (vid.  p.  208  sq.  cd.  R.  de  Lcspinasse  ct  F.  Bonnardot). 
Cf.  praetcrea  Berriat-Saint-Prix,  Recherches  sur  la  li-yislation  ct  Vhistoirc  des  barbiers- chirurgieiis ,  Paris,  1837  (in  Mem. 
des  Antiq.  XIII),  p.  36. 


d93.   Mandatum  prioris   S.    Genovefae  quo   Claricia    de  Rotomago    illicite  medicinam  practicans,   excommuni- 
catur. 

1312,  Februarii  18,  Parisiis. 

Prior  Sancte  Genovefe  Parisius  vices  gerens  reverendi  in  Christo  patris  domini  Silva- 
nectensis  episcopi  conservatoris  privilegiorum  universitati  magislroriim  et  scolarium  Pari- 
sius  a  sede  apostolica  indultorum,  quotienscumque  venerabilem  virum  magistrum  Nico- 
laum  de  Sancto  Justo',  prepositum  ecclesie  S.  Gaugcrici  Cameracensis,  vices  generaliter 
gerentem  dicti  reverendi  patris  contingit  abessc  a  villa  Parisius',  presbitero  S.  Nicolai  de 
Campis  Parisius  et  omnibus  aliis  ad  quos  presens  mandalum  pervenerit,  salutem  in 
Domino  et  mandatis  apostolicis  firmiter  obedire.  Etsi''  de  mandato  dicti  magistri  Nicolai 
citavistis  peremptorie  Parisius  corain  nobis  ad  diem  jovis'  post  brandones  Clariciam  dictam 


150  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1312 

de  Rotliomago,  uxorem  Petri  dicti  Faverel,  allegaturam,  ostensuram,  et  si  necesse  essel 
probaturani  causam  rationabilem  si  quam  haberet,  quare  cuidam  monitioni  ex  parte  dicti 
magistri  Nicolai  contra  eam  emisse  ad  instantiam  discreti  viri  et  magistri  decani  magi- 
strorum  in  medicina  Parisius  regentium'  parere  minime  teneretur,  nobisque  ex  officio 
nostro  ad  obiciendum  et  predicto  decano  super  suis  dampnis,  interesse  et  expensis  quod 
justum  esset  responsurum ;  quia  tamen  ad  dictam  diem  jovis  nec  venit  nec  pro  se  misit 
nec  ad  diem  veneris  sequentem,  dicto  decaiio  coram  nobis  contra  ipsam  prout  debuit  perso- 
naliter  comparente  ejusque  contumaciam  accusante  ac  ipsam  a  nobis  contumacem  reputari 
petente,  propter  quod  ejus  contumacia  exigente  ipsam  reputavimus  contumacem  ac  etiam 
reputamus.  Hinc  est  quod  vobis  omnibus  et  singulis  in  virtute  obedientie  sub  pena 
suspensionis  et  excommunicationis  quam  vel  quas  in  vos  feremus,  nisi  feceritis  quod 
mandamus,  districte  precipiendo  mandamus  quatinus  ipsam  Clariciam,  quam  sua  exigente 
contumacia  in  hiis  scriptis  excommunicamus,  excommunicatam  a  nobis  palani  et  publice 
nuntietis.  Et  in  signum  mandati  executi  presentes  litteras  reddite  sigillatas.  Datum  anno 
Domini  millesimo  trecentesimo  undecimo,  die  veneris  predicta  expectata  a  die  jovis 
precedente. 

Arch.  nnt.  Paris.,  MM.  266  [saec.  xviii),  p.  7.  —  Ibidcm  plura  instrumenta  continentur,  quae  referuntur  ad  dictam 
Clariciam  et  FaYcrel  ejus  maritum ;  sed  ei  inscriptionibus  tantum,  minime  ex  tenore  instrumentorum,  ediscimus,  in  eisdera 
agi  de  mcdicinam  illicite  Parisiis  practicantibus.  Decanus  facultatis  medicinae,  qui  in  instrumentis  magister  Johannes  de 
Miciclis  seu  Missiclis  (Missecle?)  vocatur,  se  opposuit  et  querelam,  ut  ridetur,  ad  ofBcialem  Paris.  detulit,  qui  Clariciam  ad 
suam  audientiam  citavit,  ut  an.  1322,  Aug.  19,  decanus  qunntum  ad  Jacobam  Felicie  fecit  (v.  n"  811  sqq.).  Duo  conjuges 
contra  ofTicialem,  decanum  facultatis  et  procuratorem  facultatis  ad  Senonenscm  curiam,  sedem  metropolitanam,  appellarunt. 
Nihilominus  officialis  Paris.  Clariciam,  quae  non  comparuit,  sed  procuratores  misit,  maritumque  excommunicavit  servienti- 
busque  praecepit  ut  Clariciam  caperent  et  in  carcerem  detrudercnl.  OfEcialis  Senonensis  officiali  Paris.,  decano  et  procuratori 
restitit,  prohibens  ne  litc  pendente  contra  dictos  conjuges  aliquid  attcntarent,  ut  ex  ejus  litteris  ad  Guillelmum  episcopum 
Parisicnscm  dircctis  apparet.  Decanus  et  ofBcialis  Paris.  conservatorem  privilegiorum  Universitatis,  seu  potius  vices- 
gerentem  ejusdem,  in  sunm  cnusam  traxerunt,  qui  duos  conjuges  coram  se  assignavit,  quos,  cum  non  comparuerint,  excom- 
municavit  et  ut  exeommunicatos  pcr  parochos  Parisienses  publice  nuntiari  fecit.  Documenta  super  his  o'mnibus  exstant  1.  c, 
p.  3-13,  a  Januarii  17  an.  1312  (die  lunae  ante  festum  b.  Vincentii  an.  1311)  usque  ad  Jun.  15  ejusdem  anni  (die  jovis  posl 
festum  b.  Barnabne  anni  1312).  Desideratur  instrumentum,  quo  decanus  facultatis  medicinae  duos  conjuges  propter  illicitam 
medicinae  praclicam  in  judicium  adduxit.  Istud  prae  omnibus  nobis  hic  utile  fuisset.  Sic  instrumenta  conservatoris  tantum 
publici  juris  facimus  et  sub  unum  ponimus,  omissis  aliis  quae  Universitatem  vix  oblique  respiciunt. 

1.  Magistrum  theologiae,  postea  et  decnnum  S.  Quintini.  Cf.  n"  790.  —  2.  Ex  quo  ediscimus,  vicesgerentem  conserva- 
toris  privilegiorum  Universitatis  Parisiis  habitasse,  ipsumque  res  conservatoris  egisse.  —  3.  Ms.  ;  «  Si  ».  —  4.  Februar.  17. 
—  5.  Johannis  de  Missiclis. 


6Q3^.   MandaUim  mag.  Nicolai  de  Sancto  Justo  quo  excommunicatur  Petrus  Faverel  empeiricus. 

1312,  Junii  13,  Parisiis. 

Magister  Nicolaus  de  Sancto  Justo,  prepositus  ecclesie  Sancti  Gaugerici  Cameracensis, 
vices  gerens  reverendi  in  Christo  patris  ac  domini  domini  Silvanectensis  episcopi  conser- 
vatoris  privilegiorum  universitati  magistrorum  et  scolarium  Parisius  a  sede  apostolica 
indultorum,    presbitero   Sancti    Nicolai   de   Campis   Parisius  et  omnibus   aliis,  salutem  in 


1312]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  151 

Doinino  et  mandatis  apostolicis  firmiter  obedire.  Quia  Petrus  dictus  Faverel,  maritus 
Claricie  de  Rolhomago,  ad  diem  lune',  post  festum  beati  Barnabe  apostoli  sibi  assignatam 
peremptorie  Parisius  coram  nobis  auctoritate  conservationis  predicte  contra  venerabileni 
et  discretum  virum  ..  decanum  magistrorum  actu  regentium  in  facultate  medicine  Parisius, 
in  causa,  que  inter  ipsos  vertitur,  coram  nobis,  nec  ad  diem  martis  inde  sequentem,  non 
venit  nec  pro  se  misit,  dicto  ..  decano  contra  ipsum  comparente  et  prout  debuit  expectante 
et  ipsum  a  nobis  contumacem  reputari  instanter  petente  :  unde  nos  ipsum  Petrum  attenta 
ejus  contumacia  et  justicia  exigente  contumaceui  reputavimus  et  etiam  reputamus.  Hinc 
est  quod  vobis  auctoritate  conservationis  predicte  districte  precipiendo  mandamus  qua- 
tinus  predictum  Petrum  sic  a  nobis,  ut  dictum  est,  contumaceni  reputatum,  quem  ob  hoc 
in  hiis  scriptis  excommunicamus,  excommunicatum  a  nobis  auctoritate  predicta  ad  instan- 
tiani  dicti  ..  decani  palam  et  publice  nuntietis,  citantes  nichilominus  peremptorie  Parisius 
coram  nobis  vel  coram  tunc  dictas  vices  gcrente  ad  diem  mcrcurii'  ante  Nalivitatem  beati 
Johannis  Baptiste,  nisi  fuerit  feria,  etc...  predictum  Petrum  visurum'  a  nobis  taxationes 
expensarum  dicti  ..  decani  ratione  hujusmodi  contumacie  factas  ac  processurum  in  dicta 
causa  secundum  ejus  statum,  qui  quidem  status  est  ad  interloquendum  et  ad  procedendum 
ulterius  ut  jus  erit;  cum  intimationc  quod  sive  venerit  sive  non,  nos  ad  dictarum  expen- 
sarum  taxationem  et  predicti  inferlocutorii  probationem  procedemus  ut  jus  erit,  ipsius 
absentia  non  obstante.  Post  excommunicationem  reddite  litteras  sigillatas  et  nobis  de 
dicta  citatione  fideliter  rescribatis.  Datum  anno  Domini  M^GGC"  duodecimo,  die  martis 
predicta  expectata  a  dicta  die  lune  precedenti. 

Arch.  nat.  Paris.,  MM.  26G,  p.  12.  Apographuin  notat  c.\  originali  «  P.  Berlrand  »  additque  «  Scelle  sur  triple  queue  de 
parchemin;  lessceaux  sont  perdus  n.  Apographum  istius  nianuscripti  e.Kstat  in  Bibl.  Facultat.  Medicinae  Paris.,  ms.  2G,  cujus 
non  operae  pretium  est  in  sequentibus  mentionem  facere. 

1.  Junii  12.  —  2.  Junii  21.  —  3.  Ms.  :  «  visuras  ». 


693    .   Sententia  excommunicationis  latae  contra  Clariciam  de  Rotomago. 

1312,  Junii  14,  Parisiis. 

Magister  Nicolaus  de  Sancto  Justo,  prepositus  ecclesie  Sancti  Gaugerici  Camera- 
censis,  vices  gerens  reverendi  in  Christo  patris  ac  domini  domini  Silvaneclensis  episcopi 
conservatoris  privilegiorum  universilati  magistroruin  ct  scolarium  Parisius  a  sede 
apostolica  indultorum,  omnibus  presbiteris,  capellanis  ccterisque  ecciesiaruin  rectoribus 
ad  quos  presens  mandatum  pervenerit,  salutem  in  Domino  et  mandatis  apostolicis  firmiter 

obedire.   Cum   pia  consideratione Igilur  cum  Glaricia  de  Rothomago,  uxor  Petri  dicti 

Faverel,  excommunicationis  et  aggravationis  sententias  in  ipsam,  auctoritate  conservationis 
predicte  imo  verius  apostolica  ad  instantiam  venerabilis  et  discreti  viri  ..  decani  magistro- 
rum  in  facultate  medicine  actu  regentium  Parisius,  latas  diu  est  animo  ejus  in  sua  malitia 


152  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1312 

per  longum  teinpus  aniino  sustinuerit  indurato  et  adhuc  sustinere  Dei  tiinore  postposito  in 
anime  sue  periculum  et  scandalum  non  formidat',  claves  et  inandata  sancte  matris  ecclesie 
vilipendens  et  ut  Deum  pre  oculis  non  habens,  sed  sue  salutis  immeinor  ad  emendationem 
venire  conlempnens  et  succrescente  ipsius  malitia  crescere  debeat  et  pena  ....  :  hinc  est  quod 
vobis  omnibus  et  singulis  in  virtute  sancte  obedientie  et  sub  pena  suspensionis  et  excom- 
municationis,  quain  vel  quas  in  vos  feremus  nisi  feceritis  quod  inandamus,  districle  preci- 
piendo  mandamus  quatinus  ad  hoc  mandatuin  nostruin  exequendum  alter  vestruin  alterum 
non  expectet,  prefatam  Clariciam,  quain  ob  hoc  in  hiis  scriptis  reaggravamus,  excommuni- 
catam,  aggravatam  et  reaggravatam  a  nobis  auctoritate  conservationis  predicte  singulis 
diebus  dominicis  et  festivis,  candelis  accensis,  campanis  pulsatis,  libro,  cruce,  et  aqua  bene- 
dicta  ac  omni  alia  solemnitate  qua  poteritis,  ter  in  inissa  et  bis  in  vesperis  ac  aliter  totiens 
quoliens  vos  divina  contigerit  celebrare  in  ecclesiis  vestris,  populo  ibidem  ad  divinum  ofR- 
ciuin  audiendum  congregato,  palam  et  publice  nuncietis,  ejusque  familiam  et  oinnes  cum 
ipsa  scienter  participantes  nisi  in  casibus  a  jure  premissis  ecclesiastico  interdicto  suppo- 
nentes,  inhibentes  nichilominus  ex  parte  nostra  oinnibus  et  singulis  parochianis  vestris  gene- 
raliter  et  specialiter  nominatim  et  hostiatiin  Guillelmo  Carnificis,  Richardo  et  Johanni  Cuscu- 
rariis,  Radulpho  Furnerio,  Richardo  Lepelc,  Radulpho  de  Letre,  Rogero  de  Roca,  Johanni 
dicto  Hardi,  Dionisio  Divitis,  Georgio  Oleario,  Ymberto  Lotharingo,  Emeline  Regraterie, 
Johanni  de  Monte,  Andree  Tonelario,  Petro  le  Vailhmt,  Aufredo  Britoni,  Petro  Dainis,  Johanni 
de  Guisse,  Guillehno  dicto  Harnys  et  eoruin  uxoribus  et  fainiliis,  ne  quis  eorum  sub  pena 
excommunicationis  cuin  ipsa  eundo,  redeundo,  stando,  sedendo,  bibendo,  coinedendo, 
potu,  cibo,  furno,  molendino,  ignein,  aquam  eidein  administrando,  consilium,  auxilium 
eidem  impendendo,  panem,  vinuin,  carnes,  pisces,  vestes  seculares  et  omnia  alia  eidein 
vendendo  aut  ab  ipsa  emendo  aut  alio  quoquomodo  parlicipare  presumat  nisi  in  casibus 
et  jure  permissis.  Quod  si  secus  fecerint,  nos  contra  ipsos  et  eorum  quemlibet  proce- 
demus  ut  jus  erit,  citantes  etiain  ipsam  peremptorie  Parisius  coram  nobis  vel  coram  tunc 
dictas  vices  gerente  ad  diein  veneris'  ante  Nativitatem  beati  Johannis  Baptiste,  nisi  fuerit 
feria,  etc^  visuram'  a  nobis  taxationes  et  adjudicalas  expensas  ex  parte  dicti  ..  decani  contra 
ipsam  corain  nobis  factas',  cum  intimatione  quod  sive  venerit  sive  non,  nos  ad  dictarum 
expensarum  taxationem  procedemus  prout  de  jure  fuerit  procedendum,  ipsius  absentia 
non  obstante.  Et  in  signum  presentis  mandati  nostri  a  vobis  executi  sigilla  vestra  presenti 
apponalis  et  de  dictis  citatione  et  inhibitione  fideliter  rescribatis.  Datum  anno  Doinini 
millesiino  trecentesimo  duodecimo,  die  mercurii  post  festum  beati  Barnabe  apostoli. 

Arch.  nat.  Paris.,  MM.  266,  p.  10-11,  ex  originali  quod  signatum  erat  «  P.  Bertrand  ». 

1.  Similia  de  eadem  Claricia  leguntur  ibid.  p.  35.,  ad  an.  1324,  Decemb.  4.  —  2.  Junii  23.  —  3.  Ms.  ;  «  visuras  ».  — 
4.  Ms.  :  «  taxatis  et  adjudieatis  expensis  ...  factis  ». 


1312]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  153 

693^.   Mandatum  magistri  Nicolai  de  Sancto  Justo  prohibitorium  contra  Clariciam  empeiricam,   quo  cavetur  ne 

lites  facultatis  ad  aliud  forum  traducantur. 

1312,  Junii  15,  Parisiis. 

Magister  Nicolaus  de  Sancto  Justo,  prepositus  ecclesie  Sancti  Gaugerici  Camera- 
censis,  vices  gerens  reverendi  in  Ghristo  patris  ac  domini  domini  Silvanectensis  episcopi 
conservatoris  privilegiorum  universitati  magistrorum  et  scolarium  Parisius  a  sede  aposto- 
lica  indultorum,  omnibus  presbiteris,  capellanis  ceterisque  ecclesiarum  rectoribus  ad  quos 
presens  mandatum  pervenerit,  saiutem  in  Domino  et  mandatis  apostolicis  firmiter  obedire. 
Vobis  omnibus  el  singulis  in  virtute  sancte  obedientie  et  sub  pena  suspensionis  et  excom- 
municationis  districte  precipiendo  mandamus  quatinus  ex  parte  nostra  diligentius  quam 
poteritis  inhibeatis  Claricie  de  Rolhomago  et  Petro  dicto  Faverel  ejus  marito,  nec  non  et 
ipsos  canonice  moneatis  ne  ipsi  venerabilem  virum  ..  decanum  magistrorum  in  facultate 
medicine  actu  regentium  Parisius,  sub  pena  excommunicationis  et  sexaginta  librarum  pari- 
siens.  nobis  et  dicto  ..  decano,  si  secus  fecerint,  mediatim  solvenda,  extra  muros  Parisius  in 
causam  trahant  seu  ad  judicium  evocent  nec  aliquid  aliud  contra  ipsum  attemptent,  inno- 
vent,  immutent,  seu  trahi,  evocari,  vel  attemptari,  innovari,  aut  immutari  faciant  vel  pro- 
curent,  quod  sit  in  nostre  jurisdictionis  seu  Universitalis  predicte  prejudicium  vel  con- 
temptum  et  dicti  ..  decani  dampnum  aliquod  vel  gravamen,  et  attemptata  si  qua  essent 
contra  ipsum  decanum  revocent  et  revocari  et  ad  statum  debitum  reduci  faciant  et  procu- 
rent  sumptibus  et  expensis,  cum  intimatione  quod  nisi  predictis  monitioni  et  inhibitioni 
nostris  paruerint  cum  efFectu,  nos  penas  predictas  contra  ipsos  adhibebimus  pro  comissis 
ex  tunc  et  ex  nunc  ipso  facto  :  ac  ad  dictam  penam  pecuniarum  levandam  et  exigendam  et 
dictam  sententiam  excommunicationis  in  ipsos  fuhninandam  et  alias  procedemus  contra 
ipsos  prout  de  jure  fuerit  procedendum.  Et  quid  inde  feceritis  et  responsionem  eorumdem 
nobis  fideliter  rescribatis.  Datum  anno  Domini  M"  CCC"  duodecimo,  die  jovis  post  festum 
beati  Barnabe  apostoli. 

Arch.  nat.  Paris.,  MM.  266,  p.  13,  ex  originali  quod  signatum  erat  «  P.  Bertrand  » ;  additurque  in  apographo  :  «  Scelle 
sur  simple  queue  de  parchemin ;  le  scel  est  perdu  ». 


by4.    Statutum  abbatis  Johannis  de  Palatiolo  et  religiosorum  S.   Victoris  Paris.  de  studentibus. 

1312,  mense  Februario. 

Anno  Domini  millesimo  CCC  undecimo,  mense  Februario,  statutum  est  et  ordinatum 

de  communi  assensu  in  pleno  Gapitulo  ut  scolares  nostri  studentes  habeant  et  percipiant 

ex  nunc  perpetuo,  per  manus  celerarii  nostri,  sex  libras  paris.  pro  necessariis  suis  anno 

quolibet  duobus  terminis,  videlicet  medietatem  in  festo  Pasche  de  redditibus  quos  habe- 

mus   apud  Bardilliacum   ex  dono  venerabilis  viri  domini  Stephani  de  Gompendio,  militis, 

et  domine  Johanne  ejus  uxoris,  quamdiu  frater  Girardus,  magister  in  theologia',  concano- 
*«  Chart.  Unio.  Paris.  II,  1.  20 


154  CHABTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1312 

nicus  noster,  vitam  duxerit  in  humanis,  una  cum  clecem  libris  parisiens.  quas  consue- 
verunt  dicti  scolares  percipere  anno  quolibet,  videlicet  a  camerario  nostro  quadraginta 
solidos  el  a  celerario  nostro  quadraginta  et  a  subcamerario  sex  libras  parisiens.  Post  vero 
fratris  Girardi  predicti  obitum  de  predictis  redditibus  pro  illis  sex  libris  recipiant  tantum 
quatuor  libras  parisiens.  una  cum  decem  predictis  libris,  diclamque  totalem  pecunie 
summam  antiquior  scolarium  recipiet  et  distribuet  equaliter  inter  se,  et  tenebitur  anno 
quolibet  computum  legitiinum  reddere  corain  priore  conventuali. 

Insuper  deccrnimus  quod  dicti  scolares  (quos  ex  nunc  esse  quatuor  perpetuo  volu- 
mus)  tenebuntur  qualibet  septimana  tres  missas  pro  anima  doinini  Arnulphi  de  Lexoviis, 
pro  remedio  anime  dicte  domine  Johanne,  et  post  obitum  dicti  domini  Stephani  alias  tres 
missas  pro  defunclis  ob  anime  sue  remedium  et  parentum  suorum  in  perpetuum  cele- 
brare.  Ordinatum  est  etiam  de  consensu  communi  quod  de  pensione  quam  predictus  frater 
Girardus  accipit  a  celerario  nostro  super  redditus  predictos  de  Bardilliaco,  post  illius  fra- 
tris  Girardi  decessum  decem  libre  convertantur  perpetuo  in  augmentum  cenarum  et 
emendationem  cenarum  secundum  ordinationem  abbalis,  prioris  et  supprioris  et  eliam 
seniorum. 

Jcan  dc  Thouloiuc,  Antiquitates  abbatiae  S.  Victoris  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  14677,  fol.  244.  —  In  Gall.  christ., 
VII,  681,  res  supra  relatae  breviter  praestringuntur,  additurquc  abbatem  scholarcs  canonicos  Univcrsitati  sociassc,  annuen- 
tibus  rcctore  et  magistrorum  univcrsitate  an.  1312.  Sed  hoc  jam  an.  1309  cvenisse  e  n"  675  supra  cdito  concedendum.  In 
eodem  ms.  14677,  fol.  243  sq.,  leguntur  statuta  Theobaldi  abbatis  (1264  usque  circiter  1271)  pro  studentibus,  e  quibus  scquentia 
tantum  notatu  digna  sunt  :  «  Nolumus  ut  co  tcmpore  quo  fucrint  magistri  et  baccalaurei  apud  nos  legentes,  primam  portam 
absquc  liccntia  cxcant,  nisi  cum  ad  serraoncs  vel  collationes  vel  lectioncs  vcl  dispulationcs  vel  ad  tencndam  socictatem  alicui 
honeste  pcrsone  ire  volucrint ....  Omni  autcm  tempore  ad  minus  scmcl  in  scptimana  dic  veneris,  vel  alia  dic,  qua  commodius 
ficri  poterit,  ad  conferendum  vcl  ad  disputandum  supcr  ccrta  questionc  volumus  convcnire,  sicut  in  aliis  rcligionibus  scolares 
habcntibus  est  fieri  consuctum,  quam  tamcn  questionem  unus  illorum,  cui  magistcr  studentium  injunxerit,  exponct  et  susti- 
ncbit.  Volumus  ctiam  de  pecunia  sibi  a  nobis  et  convcntu  nostro  ct  prioribus  nostris  conccssa  accipiant  quolibet  anno  per 
manus  prioris  nostri  et  cclcrarii  nostri,  in  nundinis  de  Landy  {V.  supra  n"  575),  pergamenum  quantum  haberi  poterit  pro 
dcccm  solidis  parisiens.  et  tantumdcm  in  nundinis  S.  Lazari.  Item  viginti  solid.  parisiens.  pro  bedcUis,  vidclicct  pro  bcdello 
magistri  xij  solid.  parisicns.  ct  pro  communi  octo  solid.  parisiens.  Item  pro  candcla  xiiij  solid.  parisicns.  vel  plus,  si  necesse 
fuerit.  Item  pro  aliis  minutis  rebus  scx  solid.  parisiens.  ct  omnia  solus  recipict  ct  dispensabit  unus  illorum  quem  ad  hoc 
deputavcrimus  qui  magistcr  studentium  vocabitur,  sicut  iu  uliis  religionibus  est  fieri  consuctum;  si  autem  ultra  de  dicta 
pecunia  aliquid  remanserit  de  mandato  ct  ordinatione  nostra  faciet  de  illa  dictus  dispensator  quod  utilitati  eorum  magis 
vidcrit  cxpedlre.  » 

1.  V.  supra,  n»  664,  nota  2. 


695,   Sfatiiliim  Concilii  Viennensis,   ut    in  studiis  Romanae  curiae,   Parisiensi,    Oxoniensi,   Bononiensi  et  Sala- 
mantino  magistri  regentes  scholas  linguarum  hebraicae,  graecae,  arabicae  et  chaldaeae  esse  debeant. 

1312,  [Maii  6?]  Viennae. 

Clemens  episcopus  servus  servorum  Dei.  Ad  perpetuain  rei  memoriam.  Inter  sollici- 
tudines  ....  Ideoque  iilius  cujus  vicem  in  terris  licet  immeriti  gerimus,  imitantes  exem- 
plum,  qui  ituros  per  universum  mundum  ad  evangelizandum  apostolos  in  oinni  linguarum 
genere  fore  voluit  eruditos,  viris  catholicis  notitiam  linguarum  habentibus,  quibus  utuntur 

20. 


1312]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  155 

infideles  precipue,  abundare  sanctain  affectamus  ecclesiam,  qui  infidcles  ipsos  sciant  et 
valcant  sacris  institutis  instruere,  christicolarumque  coUegio  per  doctrinam  christiane 
fidei  ac  susceptionem  baptisinatis  aggregare.  Ut  igitur  peritia  linguarum  hujusmodi  possit 
habiliter  per  instructionis  efRcaciain  obtineri,  hoc  sacro  approbante  Concilio  scolas  in 
subscriptarum  linguaruin  generibus,  ubicunque  Romanam  curiam  residere  contigerit, 
necnon  in  Parisiensi,  Oxoniensi,  Bononicnsi  et  Sahunantino  studiis,  providimus  erigendas, 
statuentes  ut  in  quolibet  locorum  ipsorum  teneantur  viri  catliolici  sufTicientem  habentes 
hebraice,  grece',  arabice  et  chaldaice  linguarum  notitiam,  duo  videlicct  uniuscujusque 
lingue  periti,  qui  scolas  regant  inibi,  et  libros  de  linguis  ipsis  in  latinum  fideliter  transie- 
rentes,  alios  linguas  ipsas  soUicite  doceant,  earumque  peritiam  studiosa  in  illos  instruc- 
tione  transfundant;  ut  instructi  et  edocti  suflicienter  in  linguis  hujusmodi  fructum  speratuin 
possint  Deo  auctore  producere,  fidein  propagaturi  salubriter  in  ipsos  populos  infideles'. 
Quibus  equidem  in  Romana  curia  legentibus  per  sedem  apostolicam,  in  studiis  vero  Pari- 
siensi  per  regem  Francie,  in  Oxoniensi  per  Anglie,  Scotie,  Hibernic  ac  Vallie ;  in  Bono- 
niensi  per  Ralie,  in  Salamantino  per  Hispanie  prelatos,  monasteria,  capituhi,  conventus, 
collegia,  exempta  et  non  exempta,  et  ecclesiarum  rectorcs  in  stipendiis  coinpetentibus  et 
sumptibus  vohiinus  provideri,  contributionis  onere  singulis  juxta  facultatum  cxigentiain 
imponendo,  priviiegiis  et  exemptionibus  quibuscunque  conlrariis  nequaquam  obslantibus, 
quibus  tainen  nolumus  quoad  alia  prejudicium  generari*. 

Clemcnt.  de  magistr.  V,  I,  1.  —  Bulacus,  IV,  141.  —  Raimuiulus  LuU  mcnso  Octobri,  an.  1311,  Vicnnam,  Parisiis 
relictis,  profectus  cst,  ut  a  Concilio  gcncrali  decretum  simile  obtineret.  Cf.  Acta  Sanct.,  Jun.  V,  G"3.  Hist.  litt.  de  la  France, 
XXIX,  45  sqq.  V.  supra  n"  Gll. 

1.  Multi  codd.  omittunt  «  grcce  »,  sicut  ct  edilio  Friedbcrg  ;  alii  tamen,  ut  et  Bulaeus  et  Wilkins,  Concilia,  II,  499, 
addunt,  et  quidem  rccte,  nam  et  Johannes  XXII  textuni  similem  prac  manibus  habuit,  ut  apparct  e  sua  cpistola  infra  ad  n\\. 
1326,  Jul.  25,  relata.  —  2.  Hoc  statutum  in  Universitate  Parisiensi,  saltem  quantum  ad  linguas  chaldacam  et  hebraeam, 
viguisse  liquet  e  documcntis  infra  ad  an.  1319,  Febr.  24,  et  an.  1320,  Febr.  2,  cditis.  Cf.  praetcrea  an.  1326,  Jul.  25.  — 
3.  Bzovius,  Wadding,  Bulaeus,  d'Argentre,  Jourdain,  Ilist.  litt.  de  la  France,  XXVIII,  46,  asserunt  Glementem  V,  tempore 
Concilii  Viennensis,  «  ad  omnes  episcopos  et  academiarum  rectores  «  littcras  dedisse  cum  manduto,  ut  librum  valde  utileni 
SUper  medicine  practica  magistri  Arnaldi  morte  praevcnti  inquirerent  et  papac  transmitterent.  Scd  epistola  Glementis  V 
(Yienne,  id.  Martii,  an.  septimo,  i.  e.  an.  1312,  -Martii  15)  scripta  cst  lantum  :  «  Ven.  frat.  univcrsis  patriarchis,  archiepiscopis 
et  episcopis  ad  quos  prcsentcs  littere  pervcnerint  ».  Rcg.  Vat.  Glem.  V,  an.  7,  cp.  17,  fol.  229^.  Obitcr  notamus,  Arnaldum 
de  Villanova  medicum  an.  1309,  Aug.  30,  a  Glemente  V  facultatem  rccepisse  eligcndi  confcssarium  et  habcndi  altarc  portatile. 
Reg.  an.  4,  epp.  677  et  677^. 


696.   Siatutuin  Capiiuli  generalis  Ord.  Praed.  sub  Bereiigario  de  Landorra  Carcassonae  celebrati  de  fratribus 
a  studio  Paris.  redeuntibus. 

1312,  medio  Maio,  Carcassonae. 

Cum  fratres  de  studiis  generalibus  et  maxime  Parisicnsi  ad  suas  provincias  redeuntes 
ad  lectionis  magis  quam  prehitionis  officium  aptiorcs  esse  noscantur,  prohibeinus  districte, 
ne  provinciales  vel  eorum  vicarii  tales  in  oflicio  regiminis  audeant  occupare,  donec  annls 
aliquibus  exercuerint  ofiicium  lectionum. 


156  CHARTXJLARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1312 

Absolvimus  priorem  provincialem...  provincie  Provincie',  quia  de  eo  providemus 
quantum  nostra  interest,  quod  sequenti  anno  legat  Sententias  Parisius. 

Assignamus'  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Johannem  de  Prato* 
de  provincia  Francie. 

Mss.  Rom.  et  Rutenens.  Gapp.  general.  Ord.  Praed.  —  Martene,   Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1936. 

1.  Guillelmum  de  Lauduno,  cum  Petro  de  Palude  licentiatum  Parisiis  Jun.  13,  an.  1314.  Cf.  Archiv,  etc.,  II,  215,  et 
Qu(5tif-Echard,  J,  637  sqq.  An.  1320  a  papa  mittitur  in  Angliam  et  recipil  80  flor.  Intr.  et  eiit.  n»  41,  fol.  59.  An.  1321, 
Februarii  27,  jam  pridem  lector  in  Romana  curia,  promovetur  ad  archiepiscopatum  Viennensem  (Reg.  Avcnion.  Joh.  XXII, 
vol.  XIII,  fol.  344) ;  an.  1327,  Decemb.  19  (14  kal.  Jan.)  ad  sedem  Tolosanam  transfertur  (ibid.,  vol.  XXVIII,  fol.  360).  — 
2.  Deest  in  God.  Rom.  —  3.  Erat  Normannus.  An.  1318  licentiatus  est  (cf.  infra  n»  776);  an.  1328,  April.  11,  fit  episcopus 
Ebroicensis.  Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.   12,  p.  2,  epp.  1437,  1506.  V.  Quetif-Echard,  I,  593. 


Oyb  .  Philippus  IV,  Francorum  rex,  in  suis  ordinationibus  pro  studio  Aurelianensi,  laudibus  extollit  Parisiense 
studium.  Declarat  qua  ex  causa  ibidem  leges  non  tradantur.  Propter  sludium  Parisiense  Aurelianis  non 
creentur  theologiae  magistri. 

1312,  mense  Julio,  apud  abbaiiam  regalem. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Notum  facimus  ....  Labia  sacerdotum  a  Domino 
jubentur  custodire  scientiam,  popuhis  etiam  qui  non  habet  scientiam,  captivus  ducitur,  ut 
scripture  testantur.  Hinc  progenitores  nostri  studium  theologie  principale  Parisius,  libe- 
raliuin  etiam  artium,  que  sunt  preparationes  ad  illam,  privilegiis  pluribus  munierunt  et 
per  sedein  apostolicam  muniri  curarunt.  Hoc  enim  studium  fidei  catholice  lumen  stabiliens 
id  ut  arca  federis  testamenti  conservat,  ortus  vere  conclusus  sua  germina,  fons  signatus, 
scientie  Dei  fluenta  per  universum  orbem  demittens.  Ea  propter  hoc  studium  fovere  peram- 
pliusque  stabilire  proponimus  Domino  prestante.  Ut  autem  liberius  ibidem  studium  proficerel 
theologie,  progenitores  nostri  non  permiserunt  legum  secularium  seu  juris  civilis  studium 
ibidem  institui,  quin  ymino  interdici  etiam  sub  excommunicationis  pena  per  sedem  aposto- 
licam  procurarunt'  ....  Placuit  ergo  nostris  antecessoribus  placetque  nobis  legum  etiam 
secularium  scriptique  juris  salva  Parisiensis  studii  provisione  predicta  in  locis  egregiis 
regni  nostri  studia  frequentari  ....  Theologie  magistri  nullatenus  creentur  ibidem  (Aure- 
lianis),  ne  detrahatur  privilegiis  Romane  sedis  studio  concessis  Parisiensi  ....  Actum  apud 
abbatiam  regalem  beate  Marie  prope  Pontisaram,  anno  Domini  MCGG  duodecimo,  mensis 
Julii. 

God.  Vat.  Reg.  405,  fol.  30.  —  Ordonn.  des  roys  de  France,  I,  501  sq.  Recueil  gMiral  des  anciennes  lois  franfaises, 
ni,  21  sq. 

1.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  n»  32.  Cf.  ad  boc  A.  Tardif, /fist.  des  sources  du  droit  frangais  (Paris,  1890),  p.  324  sqq. 


1313]  '  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  157 

697.    Universitas  Parisiens.  prohibet  ne  magistri  non  regentes  actii  et  bedelli  non  jiirati  in  congregationes  Uni- 
versitatis  intrent. 

1312,  Septembris  13,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litleras  inspecturis  universitas  magistroruin  et  scolarium  Parisius 
studentium,  eternam  in  Domino  salutem.  Cum  imperante  florenteque  nequilia  et  totum 
mundum  nequiter  intendente  semper  nova  emineant  scandala,  et  semper  nove  malicie, 
fraudes  et  proditiones  insurgant,  magna  quidem  est  adhibenda  cautela,  ut  futuris  periculis 
obviemus  prout  possumus.  Hinc  est  quod  temporibus  retroactis  nos  in  fidelitate  perso- 
narum  plurium  confidentes,  et  de  bona  fide,  ut  debet  fieri,  presumentes,  donec  contrarium 
appareret,  in  congregationibus  nostris  plures  servientes  non  juratos  et  alias  personas 
extraneas  sub  umbra  principalium  servientium  juratorum  nostrorum  astare  permisimus, 
qui  poterunt  et  possent  secreta  nostra  aliis  revelare,  et  presertim  cum  tales  persone  que 
nec  juramento  sunt  astricte,  et  que  huc  et  illuc  discurrunt  et  volunt  pluribus  complacere, 
de  levi  possunt  secreta  nostra  pandere,  quod  esse  potest  totius  Universitatis  dispendium 
et  periculum  singularum  personarum  magnum.  Unde  nos  volentes  super  hiis  adhibere 
cautelam,  die  mercurii  post  Nativitatem  beate  Marie  in  ecclesia  scu  claustro  Sancti  Matu- 
rini  congregati  et  vocati  per  magistrum  Hemerigum'  de  Dacia,  tunc  rectorem  Universitatis 
nostre,  ad  ordinandum  et  dispensandum,  predicto  magistro  Hemerigo  hujusmodi  articulum 
proponente,  tandem  deliberatione  habita  diligenti  in  qualibet  facultate  ordinavimus  et  ex 
nunc  ordinamus  et  firmiter  stabilimus,  ut  deinceps  nullus  serviens  non  juratus  in  congre- 
gatione  nostra  sive  nostris  congregationibus  in  claustro,  sive  loco,  vel  ecclesia,  ubi 
congregationem  faciemus,  aliquo  modo  maneat,  nec  assistat. 

Et  amplius  ordinavimus  et  ordinamus  et  perpetuo  stabilimus,  quod  bedelli  nostri 
jurati,  scilicet  quatuor  bedelli  de  facultate  artium  et  tres  bedelli  principales  aliarum  trium 
facultatum,  scilicet  unus  theologie,  alius  decretorum  et  alius  medicine,  quos  septem  solum 
reputamus  principales,  omnibus  aliis  exceptis  totaliter  et  exclusis,  omnes  vel  eorum  aliqui 
deputati  januam  ct  hostia  per  que  intrare  aliquis  ad  locum  ubi  congregationem  fieri  conti- 
gerit,  custodierint  et  observent  diligenter  et  attente,  et  nullum  intrare  vel  accedere 
permittent,  nisi  magistros  actu  regentes,  vel  illos  qui  per  rectorem  fuerint  evocati.  Quod 
districte  et  sub  pena  juramenti  ipsorum  precipimus  (circa*  que  si  fuerint  negligentes,  eos 
secundum  quantitatem  delicti  statuimus  puniendos)  et  injungimus  inviolabiliter  observari. 
In  cujus  rei  testimonium  sigillum  nostrum  presentibus  litteris  duximus  apponendum. 
Datum  die  mercurii  predicta  in  congregatione  nostra  generali  apud  Sanctum  Maturinum, 
anno  Domini  MCGC  duodecimo. 

Mus.  Britann.  addit.  ms.  17304,  fol.  114  (prius  fol.  89).  Cod.  Harcur.,  fol.  86.  Archiv.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  94, 
no  93.  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  9950,  fol.  38,  a  loco  ;  «  Tandem  deliberatione  habita  »,  nota  praemissa  :  «  Item  sequitur 
({uedam  clausula  statuti  Universitatis  in  libro  nationis  Gallicane  folio  septuagesimo  primo  ».  —  Bulaeus,  IV,  164. 

1.  In  mss.  quandoque  «  Ileremigum  ».  —  2.  Inclusa  melius  post  «  evocati  »  ponenda. 


158  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1313 

698.   Statutum   Universitatis  Parisiens.  de  nullis  litteris  rnagno  sigillo   Universitatis  muniendis,  nisi  prius  ab 
Universitate  visae  fuerint,  et  de  clave  arcae,  in  qua  sigillum  reponitur. 

1313,  Martii  12,  [Parisiis]. 

Honestati  nostre  ac  tranquillitati  totius  studii  diligentius  attendentes,  nos  omnes  et 
singuli  magistri  quatuor  facultatum  Parisiensis  Universitatis  ad  congregationem  generaleni 
vocati  per  magistrum  Marcilium  de  Padua',  tunc  nostre  Universitatis  rectorem,  et  ibidem 
more  solito  congregati  statuimus  et  decrevimus  inviolabiliter  observari,  ut  nulla  littera 
cujuscunque  modi  magno  sigillo  Universitatis  decetero  sigillelur,  nisi  prius  per  Univer- 
sitatcm  visa  et  perquisita  fuerit  examine  diligenti.  Iluic  adicientes,  ut  deinceps  clavis 
arche  et  cophini,  in  quo  sigiUum  supradictum  reponitur,  portata  per  servientem  aliquem 
sine  aliquo  magistro  ad  sigillandum  nullatcnus  admittatur,  sed  cujuslibet  facultatis 
teneatur  unus  magister  cum  clavi  in  loco  sigillationis  personaliter  interesse.  Datum  in 
congregalione  generali  apud  Sanctum  Maturinum  in  festo  beati  Gregorii,  anno  Doinini 
MCCC  duodecimo. 

Mus.  Britnnn.  addit.  ms.  17304,  fol.  ll.i''  (prius  90»').  Cod.  Ilarcur.,  fol.  SC».  Areh.  Univers.  Paris.,  Rcg.  94,  p.  95,  n»  99. 
Iii  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  16576,  fol.  73,  hujus  statuti  meutio  fit  e  libro  o  De  la  nation  d'AUemaigne  »,  fol.  72.  —  Bulaeus, 
IV,  163. 

1.  De  quo  pluries  infra.  An  idcm  ille  sit  nc  «  Marsilius  nalus  Bonmathei  de  Maynardino  de  Padua  »,  qui  an.  1316, 
Octob.  14,  canonicatum  in  ecclesia  Paduana  a  Johannc  XXII  obtinuit  (Rcg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  1,  p.  2,  n»  1714;  Thomas  in 
Melanges  d'archM.  et  d'hist.,  II,  448),  dubitari  potest;  nam  inter  cxsecutores  buUae  papae  (episcopus  Clugicnsis,  abbas 
monast.  Cartatie,  Paduanae  dioecesis,  magist.  Guillelraus  de  Brixia,  archidiaconus  Bonon.),  ne  unus  quidem  est,  qui  Parisiis, 
ubi  tamen  tunc  temporis  magister  Marsilius,  de  quo  supra,  morabatur,  habitabat,  quod  asscrtioni  fidem  facit,  Marsilium 
canonicum  Paduanum  non  futssc  Parisiis,  proindeque  diversum  a  Marsilio  celebri  de  Padua. 


699.   Statutum  Universitatis,  quo  modus  electionis  rectoris  in  ordinatione  Simonis  legati  descriptus  renovatur  el 
observari  praecipitur. 

1313,  Martii  12,  [Parisiis]. 

Querentes  que  ad  pacem  sunt,  nos  omnes  et  singuli  magistri  quatuor  facultatum  Pari- 
siensis  Universitatis  ad  congregationem  generalein  vocati  per  inagistrum  Mersilium  de 
Padua,  tunc  nostre  Universitatis  rectorem,  et  ibidem  more  solito  congregati,  proponenle 
nobis  predicto  rectore,  quod  nonnullis  vicibus  in  electione  recloris  scandalum  et  discordia 
suscitatur  pro  ingressu  rectoris  antiqui  vocati  ad  novi  rectoris  electionem  aliquociens 
celebrandani  juxta  formam  statuti  et  ordinationis  tradite  Universitati  super  hoc  a  felicis 
memorie  patre  reverendo  doinino  Symone  dudum  sedis  apostolice  legato  in  partibus  Galli- 
canis',  propter  hoc  quod  eandem  ordinationem  seu  statulum  videtur  in  aliqua  sui  parte 
quoddam  stalutum  seu  ordinatio  facultatis  artium  limitare,  aut  eidem  superficie  tenus 
aliqualiter  obviare,  in  quo  cavetur  quod  nullus  magister  seu  rector  sive  alius  ad  electores 
accedere  presumat,  nisi  majoris  partis  facultatis  artium  interveniente  consensu^  :  hinc  est, 


1313]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  159 

quod  ne  videainur  statutorum  sedis  apostolice  transgressores,  consuetudines  antiquas 
tenerc  volentes,  irnminentibus  etiam  periculis  precavendo,  et  ut  supradicte  discordie  peri- 
culose  non  modicum  radix  totaliter  extirpetur,  decernimus  et  ordinamus  ut  deinceps  in 
omni  rectoris  electione  forma  eligendi  contenta  in  statuto  seu  ordinatione  memorali 
domini  Symonis  absque  immutatione  aliqua  inviolabiliter  observetur.  Et  si  quod  statutum 
ordinatioque  Universitatis  et  facultatis  predicte  in  contrarium  appareret,  quod  absit, 
nuUius  firmitatis  quantum  ad  hoc  censemus  eadem  penitus  reputari.  Datum  incongregatione 
generali  apud  Sanctum  Maturinum  in  festo  beati  Gregorii,  anno  Domini  !MCCG  duodecimo. 

Mus.Britann.  addit.  ms.  1730'4,  fol.  115  (prius  90).  Cod.  Harcur.,  fol.  81.  Arch.  Univers.  Paris.,  Rcg.  9'i,  p.  89,  n»  90.  — 
Bulaeus,  IV,  163. 

1.  V.  tom.  I  Chartul.,  p.  455  sq.,  576  sq.  —  2.  Cf.  supra  n"  554. 


700.   Litlerae  Philippi  IV  regis  ad  Johannem  Ploiehaud\  praepositum  Parisiensem,   cui  protectionem  et  custo- 

diam  scholarium  Parisiensium  committit. 

1313,  Mariii  25.  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex  ..  preposito  Parisiensi  sakitem.  Cum  Universitas, 
magistri  et  scolares  Parisienses,  in  nostra  speciali  garda  et  protectione  existant  cum 
veniunt  ad  studium,  ibidem  morantur,  etc.  iit  siipra  n"  657.  Actum  Parisius  die  xxv  Marcii, 
anno  Domini  M^CCC"  duodecimo. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  IV,  A.  21.  n.  Deest  sigillum.  —  Bibl.  Phillipps  in  Cheltenham,  ms.  876,  fol.  72. 
Jourdain,  n"  408. 

1.  Seu  Plebaut.  fn  mss.  et  «  Ployebanche  »  (Plebanc). 


701.   Philippus  IV,  Francorum  rex,  magistris  et  scholaribus  Parisiens.  de  consensu  Roberti  VI,  comitis  Boloiiiae, 

libertatem  passagii  apud  Wissant  concedit. 

1313,  mense  IUart/o,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Notum  facimus  universis  presentibus  et  futiiris, 
quod  cum  magistri  et  scolares  Universitatis  Parisiensis  graviter  conquererentur,  quod 
dilectus  et  fidelis  noster  R.  comes  Bolonie  seu  gentes  sue  extorquebant  a  inagistris  et 
scolaribus  ad  studium  Parisiense  venientibus,  vel  inde  recedentibus,  passagium  apud 
Ussant'  pro  libris,  equis  et  rebus  suis  aliis,  quos  et  quas  pro  sui  et  studii  sui  necessitate 
secum  habebant  et  deferebant  contra  Deuin  et  justitiam  in  grande  prejudicium  et  injuriain 
dictorum  transeuntium  nec  non  Universitatis  predicte,  ct  ideo  nobis  supplicarent  pluries 
clamoribus  repetitis,  ut  nos,  sul)  protectione  quorum  et  guarda  prefati  magistri  et  scohires 
veniendo  ad  studium  predictum,  ibidem  morando  et  inde  recedendo  semper  existunt,  de 
oportuno  remedio  provideremus  eisdem ;  memorato  coinite  in  conlrariuin  asserente  se 
dictum  passagium  juste  jureque  suo  reciperc  a  quibuslibet  personis  laicis,  clericis,  secula- 


160  CHAnTULA.RIT]M     UNIVERS.     PA.RIS.  [1313 

ribus  et  ecclesiasticis  cujuscunque  status,  conditionis  aut  dignitatis  existant,  et  nolentes 
solvere  compellit  ad  solvendum  pro  rebus  quas  secum  habent  vel  deferunt  secundum 
consuetudinem  passagii  supradicti,  seque  esse  in  possessione  juris  ejusdem,  et  tam  se  quam 
ejus  antecessores  fuisse  continue  et  notorie  et  a  tanto  tempore,  de  cujus  contrario  memoria 
non  existit,  et  id  esse  jus  suum  hereditarium  manifestum,  quare  requirebat  se  conservari 
in  jure  suo  predicto  et  nullam  novitatem  in  ejus  prejudicium  per  nos  fieri  super  eis  :  nos 
attendentes  labores,  vigilias  et  sudores,  penurias,  tribulationes  et  erumpnas  quas  prefati 
studiosi  subeunt  pro  scientie  margarita  querenda,  qualiter  etiam  amicos  parentes  dimittunt, 
et  patrias  fortunas  suas  atque  substantias  contempnunt  de  longinquis  partibus  venientes, 
sitientes  ad  aquas  veniunt  vivi  fontis  fluenta  sumentes,  ubique  rivos  derivant,  ex  quibus 
mundus  sui  diversis  partibus  irrigatur,  lumen  fidei,  patrum  traditiones  et  doctrine  sancte 
matris  ecclesie  recipiunt,  suscepti  luminis  radios  enitentes,  ex  quibus  orbis  terrarum  clare 
lucescit,  movemur  et  merito  pro  libertate  dicti  passagii,  licet  prefati  comitis  jus  ledatur, 
studiosis  ejusmodi  concedendum  prerogativa  quadam  singulari,  licet  eam  aliis  personis 
alterius  conditionis,  laicis  vel  clericis,  secularibus  vel  ecclesiasticis,  minime  concedamus. 
Et  ideo  de  consensu  et  voluntate  prefati  comitis,  qui  propter  honorem  Dei  et  nostrum 
voluntati  et  ordinationi  nostre  jus  suum,  licet  clarum,  certum  et  liquidum,  solum  quoad 
dictos  studiosos  Universitatis  Parisiensis,  et  non  quoad  alios  quoscunque,  supposuit  :  nos 
prefatis  personis  ad  studium  Parisiense  venientibus,  vel  inde  redeuntibus,  dicti  passagii, 
quatinus  per  dictum  comitem  vel  ejus  nomine  levabatur,  libertatem  et  immunitatem  conce- 
dimus  perpetuo  per  presentes,  prohibentes  deinceps  quicquam  ab  eis  exigi  vel  levari  pro 
personis,  libris,  equis  seu  rebus  eorum  quibuslibet  quas  secum  deferent  vel  habebunt  pro 
sui  necessitate  vel  studii  supradicti,  salvo  prefato  comiti  successoribusque  suis  in  personis 
aliis,  cujuscunque  status  aut  conditionis  existant,  ac  rebus  eorum  jure  suo  dicti  passagii, 
prout  hactenus  extitit  consuetum.  In  cujus  rei  testimonium  et  munimen,  nostrum  presen- 
tibus  litteris  fecimus  apponi  sigillum.  Actum  Parisius  anno  Domini  M^CCC  duodecimo, 
mense  Martio. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  1.  primo.  Supersunt  fila  rubei  et  viridi  coloris.  In  plica  ;  «  Guido.  » 
In  parte  aversa  legitur  :  «  Privilegium  de  passagio  de  Wisante  concessum  Universitati  ».  —  Arch.  nat.  Paris.,  Reg.  Philippi 
JJ.  48,  fol.  1241".  Apographum  ibid.  M.  67»,  n"  30.  Arch.  Univers.,  Reg.  94,  n»  73,  p.  77.  Cod.  Harcur.,  fol.  67.  Bulaeus,  IV, 
p.  164. 

1.  In  Reg.  recte  «  Wissant  »,  ad  mare.  Privilegium  est  in  favorem  venientium  ad  studium  Parisiense  ex  Anglia,  vel 
inde  redeuntium,  datum.  V.  praeterea  n°  702. 


702.   PhiUppus  IV,  Francorum  rex,  quibusvis  clericis  tam  de  Anglia  quam  de  aliis  regionibus  Parisios  studendi 
causa  venientibus  concedit  monetas  etiam  prohibitas  secum  afferre. 

1313,  ApriHs  23,  Pontisarae. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Universis  justitiariis  ac  portuum  et  passagiorum 
custodibus  regni  nostri  ad  capiendum  et  perforandum  monetas  in  regno  nostro  prohibitas, 


1313]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     A.D     ANNUM     MCCCL.  161 

salutem.  Scire  vos  volumus  nos  quibusvis  clericis  tam  de  Anglia  quam  aliis  partibus  et 
regionibus  ad  studium  Parisiense  causa  studendi  ibidem  venientibus  undecunque  spcciali 
gralia  concessisse,  quod  ipsi  ordinatione  contraria  non  obstante  monetas  quascunque 
prohibitas  aut  non  prohibitas*  pro  suis  expensis  in  dicto  studio  necessariis  faciendis  usque 
Parisius  afferre  valeant  absque  impedimento  quocunque,  dum  tamen  monetas  hujusmodi 
prohibitas  non  allocent,  mandantes  vobis  et  vestrum  cuilibct  quatinus  dictos  clericos  aut 
eorum  aliquem  contra  concessionem  nostram  hujusmodi  non  impediatis  quomodolibet  aut 
impediri  ullatenus  permittatis,  non  inferentes  eisdem  vel  eorum  alteri  aut  inferri  permit- 
tentes  injuriam  vel  gravamen,  sed  conducatis  eosdem  vel  conduci  faciatis  si  potuerint  suis 
sumptibus  et  expensis  favorabiliter  et  benigne.  Datum  Pontisare  die  xxiij  Aprilis,  anno 
Domini  M^CCG"  tercio  decimo. 

Originale    dilaceratiim  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  II,  A.   5.  1.  quarto.   Deest  sigillum.   In  parte  aversa  i   «   Littera 
specialis  de  monelis  ».  —  Recueil  des  privilegcs  de  VUniversite',  p.  79.  Ordonn.  des  lioys,  XI,  427. 

1.  Cf.  supra  n"  660. 


/03.   Appellatio  ad  sedem  apostolicam,  a  mullis  magistris  et  scholaribus   Unit^ersitatis  Parisiensis  interposita, 
ne  pro  dictae  Universttatis  debitis  pecuniam  contribuere  cogantur. 

1313,  6-11  Maii,  Parisiis. 

In  Dei  nomine,  amen.  Noverint  universi  presens  instrumentum  publicum  inspecturi, 
quod  anno  Domini  millesimo  trecentesiino  tercio  decimo,  indictione  undecima,  septima 
die  mensis  Maii,  pontificatus  domini  Clementis,  divina  providentia  pape  quinti,  anno 
octavo,  magna  multitudine  congregata,  hora  prime,  in  capitulo  ecclesie  fratrum  Predica- 
torum  Parisius,  propter  infra  scripta  que  sequntur,  in  mei  notarii,  et  testium  subscrip- 
torum,  ad  hec  vocatorum  et  rogatorum,  presentia : 

Magister  Odeinarus   de   Croso,  noinine  et  pro  parte  dominorum  ibidem  existentium, 

et  de   mandato  ipsorum,  verbaliter  exposuit,  vel   consimilia,    que   sequntur  :  Domini,  qui 

ibidem  estis  congregati,  non  tanquam  Universitas  nec  coUegium,  sed  tanquam  singulares 

persone,  significamus  vobis,  quod  aliqui  de  dominis  nostris,  [h]eri,  in  dicto  capitulo,  appel- 

laverunt  super  quadam  monitione  emanata  a  religioso  viro  abbate'  Sancte  Genovefe  Pari- 

sius  in  Monte,  Ordinis   Sancti  Augustini,    et  a  cancellario   dicti   inonasterii,  executoribus 

deputalis,  ut  dicitur,   super  quoddam   privilegium,  a  sanctissimo    patre  domino  Martino, 

summo  pontifice,  quondam  et  olim  concessum  magistris  et  scolaribus  Universitatis  Pari- 

siensis  predicte,  ad  contribuendum  et  taxandum  scolares  dicte  Universitatis  in  necessita- 

tibus   eminentibus   Universitatis    memorate'.    Et    super    hoc   monili   fuimus,   virtute  illius 

privilegii,   ut   scitis,    quod   infra   diem    septimam    solvamus   quilibet  bursam   suam   unius 

ebdomade,  et  nos  non  habeamus  nisi  crastinam  diem  pro  septima  die;   et  ipsa  monitione 

sic  ardua,   in   ordinatione   dictorum  rectoris  et  magistrorum,   nos  evitantes  moram,  quod 

■non  sit  periculosa,   significamus  vobis  ex  parte  plurium  dominorum  nostrorum  Universi- 
**  Chavt.  Univ.  Paris.  II,  1.  21 


162  CHARTULARrUM     UN  I VE  R  S.     PA  R  I  S.  [1313 

tatis  predicte,  quod  appellavimus  et  provocavimus  ad  sedem  apostolicam;  et  super  hoc 
petivimus  apostolos  nobis  dari  et  concedi  tales  quales  de  jure  debentur  nobis,  cum 
notario  publico  hic  astante  infra  scripto.  Cui  appeilationi  et  provocationi  adheserunt 
reverendi  domini  scolares,  dominus  Johannes  de  Lucembourc,  dominus  Johannes  de 
Grandisono,  dominus  Amedeus  de  Gebena,  dominus  Johannes  de  Falcomonte,  dominus 
Hugo  Dalphini,  doniinus  Reginaldus  de  Meseto,  Ademarus  de  Croso,  Johannes  de  Molis 
el  frater  suus,  dominus  Guillelmus  de  Lobesco,  Amanevus  de  Ramoforti,  et  dominus 
Raymundus  de  Carlucio.  Et  hiis  actis,  accessimus  illico  cum  adherentibus  ad  monasterium 
Sancte  Genovefe,  et  locuti  fuimus  cum  hiis  adherentibus  domino  ..  abbati,  executori  pre- 
dicto;  quam  appellationem  sibi  insinuavimus  et  exposuimus.  Et  dum  eam  legere  para- 
bamus,  fuit  responsum  ab  ipso,  quod  eani  pro  lecta  habebat,  et  quod  sibi  daretur  copia  ad 
deliberandum  in  crastinum. 

Unde,  domini  carissimi,  qui  ibidem  estis  congregati  tanquam  singulares  persone,  si 
vobis  placet  provocationi  et  appellationi  nostre  adherere,  quam  adhesionem  [petimus] 
penitus  intuitu  pietatis  propter  pauperes  qui  in  Universitate  predicta  sunt,  quia  non  cre- 
dimus  eorum  bursam  ad  presens  infra  tam  breve  tempus  paratam  ad  solvendum  :  quare, 
si  vobis  placet,  legam  tenorem  appellationis  nostre.  Qui  responderunt  alta  voce,  quod 
volebant  eandem  appellationem  legi  et  publicari,  presentibus  testibus  istis,  videlicet  : 
magistro  Jacobo  de  Quoeria,  Johanne  de  Luca,  Girardo  de  Brenay,  clericis;  Roberto  Tyais, 
et  Aymerico  Olhuli,  in  abbatia  predicta  : 

In  nomine  Dei,  amen.  Noverint  universi,  presens  instrumentum  publicum  inspecturi, 
quod  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tertio  decimo,  indictione  undecima,  sexta  die 
mensis  Maii,  pontificatus  domini  Clementis,  divina  providentia  pape  quinti,  anno  octavo, 
domini  magistri  Philippus  Nicolai,  Johannes  de  Longo  prato,  Paganus  de  la  Beschiere, 
Hugo  de  Foresta,  Guillelmus  de  Curseriis,  Guillelmus  Carpenlarii,  Gaufridus  de  Falays, 
propter  infra  scripta  personaliter  constituti,  in  mei  publici  notarii,  etc,  et  sic  terminatur: 

Acta  sunt  hec  Parisius,  in  abbalia  predicta,  presenlibus  magistro  Nicolao  de  Vienna, 

rectore    Universitatis    Parisius    predicte,    Petro    bedelli    {sic)    nationis    Gallicane,    Perroto 

Symonis,  Aymerico  Olhuti,  et  pluribus  aliis  testibus  ad  premissa  vocatis  et  rogatis.  Qua 

lecta   appellatione,   petiit  ipse   dominus   Odemarus,  si  qui  erant  de  dicta   congregatione, 

qui   vellent   adherere   provocationi    et    appellationi    predictis,    facerent    se    scribi    notario 

publico   infra  scripto,  coram  quo  appellatum  et  provocatum   extiterat,  ut  dictum  est.   Qui 

infra  scripti  nominatim  adheserunt  provocationibus  et  appellationibus  supra  dictis,  vide- 

licet  die    septima    mensis    Maii,   imprimis   dominus  Amedeus   de   Gebena  et  ejus  socius, 

dominus  Balduynus  Alani,  dominus  Johannes  de  Limoso  et  ejus  socii,   dominus  Johannes 

de    Grandisono   et   ejus    frater,  dominus  Johannes    de    Farcomonte    ejus  socii,    dominus 

Johannes    Desmoulins,    Johannes   de  Molis   et  frater  suus,    Johannes    de    Seroponte   cum 

Petro   socio,    dominus   Hugo    Dalphini,    dominus   Renaudus   de   Messeto,    dominus    Ode- 
21. 


1313]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  163 

marus  de  Croso,  doniinus  Guillelmus  Raymundi  de  Lobesco,  Amenevus  de  Ramoforti, 
dominus  Raymundus  de  Carlucio,  magister  Jacobus  de  Quoeria,  inagister  Julianus 
Arment,  magister  Jacobus  de  Falays,  Guillelmus  Carpentarii  canonicus  regularis,  frater 
Johanninus  monachus,  dominus  Rolandus  de  Moissiaco,  dominus  Bernardus  de  Albia, 
dominus  Gaufridus  rector  ecclesie  de  Treno,  Arnaldus  de  Tiradosio,  Robertus  de  Nova 
villa,  frater  Johannes  dictus  Bienvenu,  dominus  Guillelmus  de  Rupe  presbyter,  dominus 
Albericus  vicecomes  de  Placentia,  Albertus  vicecomes  de  Placentia,  dominus  Johannes  de 
Yseulstene,  Johannes  rector  ecclesie  de  Ulmo,  Johannes  rector  ecclesie  de  Macerio,  Theo- 
doricus  scolaticus  {sic)  Sonsotensis,  dominus  Alexander  de  Prato,  Ferdericus  de  Almania, 
Johannes  de  PerruIo(?),  Guillelmus  de  Moyaco,  magister  Egidius  de  Stratis,  Girardus  de 
Noyletoz,  Petrus  de  Confluencia,  Conraldus  de  Bohema,  Theodoricus  Hanste  Royde, 
Conrardus  de  Missem,  Guillelmus  de  Barge,  Baldoynus  socius  ejus,  magister  Nicholaus 
de  Broequerke  [Broghard  in  Suecia?],  magister  Johannes  dictus  Lonip,  magister  Johannes 
de  Sancto  Paulo,  Garnerus  de  ^lonte,  Henricus  de  Bervenit,  dominus  Guillelmus  de 
Sancto  Habundo  monachus,  Johannes  de  Lucembourc,  Johannes  de  Alde  huppe  et  domi- 
nus  Seno,  magister  Henricus  et  dominus  Oliverus  canonici  Aboenses  de  Suessia  [Suecia], 
Almani,  dominus  Johannes  presbyter  ejusdem  regni,  dominus  Johannes  de  Lincopie, 
Nicolaus  de  Argentina  canonicus  Rimegemcis  {sic),  Helmanus  canonicus  Vulpinensis  de 
Carbinania,  Raudericus  de  Hyspania,  Nicolaus  de  Gandendia,  Nicolaus  Laurencii  de  regno 
Suessie  [Sueciae],  Enardus  de  Suessia,  Philippus  de  Almania,  dominus  Petrus  parrochialis 
ecclesie  rector  de  Ailliaco  super  Noyam  presbyter,  Nicolaus  de  Suessia. 

Item,  die  octava  mensis  Maii,  Guillelmus  de  Mari,  Adam  de  Spruun,  Hugo  de  Wuly, 
Galterus  de  Blise,  Laurentius  Fastelf,  Alanus  de  Mordinc,  Johannes  Wrkesale  (.szc),  dominus 
Johannes  Sasson,  Radulphus  Ruote,  Thierricus  de  Maugosio,  Philippus  de  LusteshuIIes, 
Adam  de  Winthonia,  Gaufridus  de  Almania,  Harchenicus  de  Almania,  Jacobus  dc  Alma- 
nia,  Conraldus  de  Alinania,  Thomas  de  Canis  vico  de  Insula,  Reginaldus  de  Ribaudi- 
monte,  dominus  Bertrandus  de  Cabanesio,  Hermanus  de  Ebturnaco  cum  duobus  sociis 
suis  et  Demaiaudus  Nicolaus  et  Vincentius  et  Hauto  ct  magister  Mathias,  omnes  de  Polonia, 
dominus  Johannes  Cordovan  de  Sancto  Quinlino,  dominus  Walterus  de  Argcnlina,  domi- 
nus  Conraudus  cum  pedagogo  suo  de  Argentina,  dominus  Johannes  dux  de  Almania, 
magister  Thierricus  et  socius  ejus  et  Henricus  socius  suus,  Wilmanus  Bude  de  Almania, 
Petrus  et  Hemericus  Marthes  fratres,  Petrus  Prgmaur  {sic),  Girardus  de  Sancto  Martho, 
Conrardus  Piscerna  canonicus  Salponensis,  Ebrohardus  de  Ilouf  Almanus,  Nicolaus  de 
Argentina,  Philippus  de  Tria,  Johannes  dominus  de  Aloto,  Thomas  de  Sancto  Hylario, 
Symon  Palmerii,  dominus  Albertus  Almanus,  Dominus  Aclibus  Vnsus  {sic),  dominus 
Conraldus,  dominus  Albertus  Veros  de  Sancto  Presto,  Gillebertus  de  Cantobrio(?),  Ber- 
nardus  de  Pymo,  Johanncs  Stelli  precentor  Caiotove,  Guillelmus  de  Montibus  presbyter, 
Caynardus  de  Veteri  Umea  monachus,  Raymondus  de  Roissiaco  monachus,  Guillelmus  de 


164  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1313 

Monte  Ardito,  Bertrandus  de  Roissiaco,  Petrus  Raymundi  cancellarii,  Gerardus  de  Ger- 
simaco,  frater  Hugo  monachus  ....,  Petrus  de  Biron,  Johannes  Olearius,  Hubertus  de 
Burgo,  Guillelmus  de  Exone,  magister  Guillehnus  Roelle,  Thomas  Flori,  Guillelmus 
Farfer,  Jacobus  de  Wiltona,  David  de  Aidaz,  Johannes  de  Audeberde,  Matheus  Offergil, 
Symon  de  Sublima,  magister  Yvo  de  Fulcosa. 

Item,  die  nona  mensis  Maii,  Robertus  de  Abliniaco,  canonicus  Ebrocensis,  Johannes 
de  Guillavilla  rector  ecclesie  beati  Laurentii  Rothomagensis,  Petrus  de  Geniziaco, 
magister  Balduynus  Alani,  Conrardus  de  Augusta,  Gazo  de  Montelethorice  canonicus 
Laudunensis,  Karolus  prepositus  Saleiten  [Saltensis],  Rolandus  de  Aast',  Johannes  Cho- 
tomensis  de  Suessia,  Laurentius  Alani  de  Suessia,  Johannes  de  Perona,  Robertus  de  Nova 
Villeta,  Nicolaus  rector  ecclesie  de  BrinuIIa,  dominus  Robertus  de  Mara,  magister  Gal- 
terus  Peurel,  Petrus  de  Clivilla,  frater  Nicolaus  de  Ateneyo,  dominus  Johannes  Linco- 
pensis,  dominus  Oliverius  de  Sudercopia,  dominus  Laurentius  de  Upsalia,  dominus  Arnul- 
phus  de  Yristun,  dominus  Mathias  de  Buglosu  [Bughlosa],  dominus  Johannes  de  Aucopia, 
Johannes  de  Elochor,  Gristanus  de  Suessia,  dominus  Petrus  de  Corbuihaco  cum  duobus 
fratribus  suis  religiosis,  Petrus  de  Tertro  et  ejus  socius,  dominus  Hermannus  prepositus 
Ymbrie,  dominus  Thuko  prepositus  et  canonicus  Sleswicensis*,  Jacobus  Geraldi  de  ecclesia 
Halki  [Halico?],  Nicolas  dictus  Gwoir,  dominus  Jacobus  de  Audenarde  canonicus  majoris 
ecclesie  Leodiensis,  dominus  Egidius  curatus  de  Betincourt  Leodiensis  diocesis,  Galterus 
de  Brifuel,  canonicus  Lutosensis  Cameracensis  diocesis,  P.  de  Campodiverso,  monachus 
Ordinis  Cluniacensis,  Reginaldus  Mignoti  de  Eltano,  Nicolaus  de  Vitriaco  in  P[er]tesio, 
Johannes  Medici  presbyter  Brito,  Henricus  Wilarius  de  Vauvaria,  Egidius  dictus  de 
Capellis,  Johannes  Belini  de  Senonis,  dominus  Johannes  Marnii  curatus  Sancte  Genovefe 
parve,  Matheus  de  Capella  domini  Galterii,  Johannes  de  Montibus  cantor  Parisiensis, 
Arnaldus  Balati,  frater  Jacobus  Sancti  Juliani  Pauperis  monachus  ejusdem  loci,  frater 
Symon  de  Demoys  inonachus  monasterii  Aromarensis,  frater  Johannes  de  Mena  monachus 
Virzeliacensis,  frater  Jacobus  Ycio  canonicus  S.  Stephani  Divionensis,  Henricus  canonicus 
TuIIensis  et  Johannes  frater  suus,  Nicolaus  magister  eorum,  Ballto  de  Normesia,  Lauren- 
tius  de  Suessia,  Laurentius  Sturberin  de  Suessia,  Bernardus  de  Druye  monachus  Anti- 
siodorensis,  Adam  dictus  Folez  Picardus,  Petrus  de  Chenayn  cuin  duobus  fratribus  suis, 
Reginaldus  Bureti,  Balduynus  de  Wirdon,  Jacobus  de  W^erdon,  Almani,  Chideneus  de 
Pezinge,  Siheraudus  de  Ferchew.,  Almericus  de  Aniblon,  magister  Petrus  Maillardi, 
magister  Gaufridus  de  Gornellione,  magister  Roberlus  de  Monte  Audoari,  magister  Odo 
de  Chauconnio,  Syinon  de  Milriaco,  Johannes  de  Monte,  Johannes  de  Seroponte,  Perrinus 
de  Monte  Martini,  Ymbertus  frater  ejus,  Hugo  de  Palina,  Johannes  de  Colomberiis, 
Reffredus  de  fossa  Gumminum{?)  et  Garbrandus  socius  suus,  Johannes  Nicolai  de  Suessia, 
Nathicius  [et]  Johannes  canonici  Wesalienses,  dominus  Michael  Statun  capellanus  Mori- 
nensis    diocesis,   dominus  Johannes    de   Antuerpia   Cameracensis   diocesis,    Johannes    de 


1313]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCI,.  165 

Monte  Nantolio  Laudunensis  diocesis,  Conraldus   de  Augusta  ejusdem  diocesis,  Ulricus 
de  Struburga  Ratiponensis  diocesis,  Johannes  de  Cherrent{?)  Lingonensis  diocesis,  Ber- 
theoldus  de  Augusta  Almanus,  Johannes   de  Pratis  legum   professor,  Albertus   de  Roya' 
legum   professor,  magister  Johannes   de  Noiers,  magister   Girardus   de   Campis,   Lodoni- 
chus   de   Cabarto  canonicus,   Thomas  de   Rigua   [Riga?],  Philippus  de   Suessia  presbyter, 
Gonrardus    de    Alberstat    de    Almania,    Ottho    de    Remalia,    Chidericus  de   Odempure  (?), 
dominus  Balduynus  advocatus   de  Ast,  Alanus  de  Ripperia,  Rigaudus  Aymlei,  Johannes 
de    Carbato,    Theodoricus    de    Bruneswich,  Johannes  de   Lorche  canonicus  Sancti  Petri 
Marlurin.(?),  Alanus  de  Vallibus,Thomas  de  Esse,  Rogerius  de  Collepitre,  Johannes  de  Lera- 
mont,   magisler  Martinus  Hyspanus,  Johannes  Wouyarmerii,  magister  Guilielmus  Briton, 
Johannes  Groutelli,   Bartholdus  de  Awonstrie  de  Almania,  magister  Girardus  de  Camardo 
canonicus  Abbatisville,   Guillelmus  Harnesii  canonicus  ecclesie  beate  Marie  de  Corbolio, 
magister  Johannes  de  Insulis  canonicus  de  Plauseyo,   magister   Egidius  de  GifTo  curatus 
Sancti    [sic)  de   Gonnessia,    Daniel    Fabri    clericus   Brito,    magister  Nicolaus    de   Alveolo, 
Johannes   Louuet,    notarius  publicus,    magister  Radulphus  Fultrarii,   magister  Balduynus 
d'Aast,  Guischardus  monachus  Cluniacensis,  dominus  Guillelmus  rector  de  Haricuria,  Hugo 
de  Jamblis,   Jacobus    de    Jamblis,    Symon    de   Porta,    Memardus   de   Almania,    Rodoardus 
de  Almania,  Reyendo  presbyter  de  Almania. 

Item,  decima  die  mensis  Maii,  Her\eus  de  Villa  nova,  Johannes  Perier,  Johannes  de 
Lygneyo,  Guillelmus  Fulgonis,  P.  Regerii  [Rogerii?],  Johannes  de  Culmine  Almanus, 
Erdeboldus  de  Trageto  [Trajecto]  inferiori  Alemannus,  magister  Petrus  Copu,  Johannes 
Divitis  de  Suburgo,  Durandus  Calveti,  Galerannus  de  Medunta,  Ferdericus  de  Noctem- 
berch  cum  C.  socio  suo  et  C.  scolare  suo,  Lupoldus  et  Rudolphus  de  Robenburch,  Ulricus 
Henricus,  Hainricus  de  Feringen  cum  socio  suo,  Ludewicus  de  Koberch,  Heinricus  de 
Bilawe,  Johannes  de  Cernin,  Dyerricus  Destemecke  et  socius  suus,  Johannes  Fredericus 
de  Lierhem  et  Arnoldus  scolaris  suus,  C.  de  Augusta,  Johannes  de  Rechberch  et  Fride- 
ricus  socius  suus,  Dirricus  Almanus  de  Cardano,  Albertus  de  Wnckel  [Unkel]  et  socius 
suus,  Rabbato  de  Branchberg,  Gotfridus  de  Ponte,  Diepoldus  de  Augusta,  Henricus  de 
Lincze  et  socius  suus,  Andreas  Hactivannus  de  OfTembuegh,  Fridericus  et  Walterus  Bui- 
terne  et  socius  eorum,  Johannes  monachus  de  Luzelburch,  Hercherus  Dudi. 

Item,  decima  die  Maii,  Guillelmus  de  Silliaco,  Johannes  de  Silliaco,  Johannes  de 
Courseyo,  Johannes  de  Piscibus,  Johannes  Kenovars,  Radulphus  Milon,  Petrus  de  Ulmo", 
Stephanus  de  Qimigeyo. 

Ttem,  undecima  die  mensis  ejusdem,  Thomas  Paganni,  Fuscianus  Hirier,  Johannes  de 
Pulude,  monachus  Trenorthiensis,  Guillelmus  de  Monte  Aureo,  Johannes  Alemanus, 
Albertus  de  Lyolit  et  magister  eorum,  Albertus  famulus  eorundem,  Henricus  de  Trageto 
inferiori,  Conrardus  de  Geno,  frater  Hermannus  de  Sancto  Paulo  Trutcnsis,  Jacobus  de 
Andernaco,  Arnaldus  Girardi,  Nicholaus  de  Braibrock  Anglicus,  Philippus  de   Solegrave 


166  ■  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PAHIS.       "  11313 

Anglicus,  Hyro  de  Almania,  Arnoldus  de  Sutphania,  Theodoricus  de  Novimagio,  magister 
Johannes  de  Brolio,  Colardus  dictus  Aucote,  Freminus  de  Peruillur,  Guillelmus  de  Presto, 
Henricus  de  Almania,  magister  Raymondus  Moreti  canonicus  Sancti  Honorati,  Bartholo- 
meus  de  Calamadrave  canonicus  Belvacensis,  Martinus  Nepotis  canonicus  Lux[oviensis?]. 

Acta  fuerunt  hec  Parisius,  lam  in  domo  fratrum  Predicatorum,  quam  in  monasterio 
S.  Genovefe  Parisius  in  Monte,  quam  in  aliis  pluribus  locis,  presentibus  Aymerico...., 
Perroto  Symonis,  jurato  curie  Parisiensis,  et  pluribus  aliis  testibus  ad  premissa  vocatis  et 
rogatis. 

Et  ego  Anthonius  Sicti  de  Vercellis,  apostolica  et  imperiali  auctoritate  notarius  publi- 
cus,  predicte  adhesioni  premissorum  omnium  prenominatorum  cum  prenominatis  testibus 
presens  interfui,  ea  omnia  fideliter  scribi  feci,  me  subscripsi,  et  in  hanc  publicam  formam 
redegi,  signoque  meo  solito  signavi  rogatus,  in  testimonium  premissorum. 

Apographum  in  Arch.  Univeis.  Paris.,  theca  IV,  A.  18.  h.,  pcr  ipsum  Antonium  Syti  de  Vereellis  factuni,  ut  in  fine 
chartae,  et  in  principio  («  Datiim  per  copiam  »)  testatur.  Nominu  scbolarium  magistrorumquevetustate  membranae  summa 
cum  difEcultate  plerumque  legunlur;  apud  Jourdain,  n»  411,  sex  tantum  eduntur  nomina,  quando  352  cbarta  nostra  suppedi- 
tabat,  quae  ad  historiam  littcrariani  illustrandam  non  parvi  momenti  esse  existimnveris. 

1.  Johanne  IV.  —  2.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  n'»  513,  519.  —  3.  An.  1324,  Julii  25,  ei  confertur  decanatus  ruralis  de  Alingio 
Gebenncns.  dioec.  Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  8,  p.  2,  ep.  1573.  Postea  fit  canonicus  Laudunensis,  et  nominatur  adbuc  sub  Bene- 
dicto  XII.  —  4.  Ms. :  n  Slesexitcn.  ».  —  5.  Fortasse  idem,  cujus  in  documentis  Les  Olim  mentio  fit  :  Roya  reportavil.  —  6.  An. 
1324,  Martii  1,  ei  confertur  canonicatus  S.  Georgii  de  S.  Pauliano  Aniciens.  dioec.  Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  8,  p.  2,  ep.  1600. 


7L)4.   Statutam  Capitttli  generalis  Ord.  Praed.  sub  Berengario  de  Landorra  Metis  celehrati  de  tenenda  doctrina 
Thomae  de  Aqtiino,  et  de  examinatione  scriptorum  fratrum. 

1313,  Junio  intrante,  Meiis. 

Cum  doctrina  venerabilis  doctoris  fratris  Thome  de  Aquino  sanior  et  communior 
reputetur,  et  eam  Ordo  noster  prosequi  teneatur,  inhibemus  districte  quod  nullus  frater 
legendo,  determinando,  respondendo,  audeat  assertive  tenere  contrarium  ejus  quod  com- 
muniter  creditur  de  opinione  doctoris  predicti,  nec  recitare  aut  confirmare  aliquam  singu- 
larem  opinionem  contra  communem  doctorum  sententiam,  in  hiis  que  ad  fidem  vel  mores 
pertinere  noscuntur,  nisi  reprobando  et  statim  objectionibus  respondendo.  Quicunque 
autem  per  provincialem  vel  ejus  vicarium,  qui  super  hiis  inquirere  teneantur,  ex  certa 
scientia  in  aliquo  premissorum  inventus  fuerit  deliquisse,  per  eosdem,  cum  eis  legitime 
constiterit,  a  lectoratus  ofRcio  vel  studio  absolvatur  in  penam,  si  tamen  alias  de  hujusmodi 
sit  nolatus.  Quod  si  ex  talibus  opinionibus  pertractatis  scandalum  aliquod  sit  subortum, 
volumus  quod  acrius  puniatur,  et  ad  revocandum  nichilominus  compellatur.  Lectores 
quoque  de  textu  Biblie  plus  solito  legant,  et  in  lectura  de  Sententiis  ad  minus  tres  vel 
quatuor  articulos  de  doctrina  fratris  Thome  pertractent,  prolixitate  onerosa  vitata.  Nullus 
etiam  ad  studium  Parisiense  mittatur,  nisi  in  doctrina  fratris  Thome  saltem  tribus  annis 
studuerit  diligenter. 


1313]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  167 

Inhibeinus  etiam  districte,  ne  scripta,  tractatus,  compilationes,  reportationcs  qucstio- 
num  quaruincunque  a  fratribus  nostris  edita  vel  edenda  extra  Ordinein  publicentur, 
quousque  per  venerabilein  patrem  niagistrum  Ordinis  examinata  fuerint  et  correcta.  Coni- 
municata  vero  extra  Ordinem  per  eundein  examinari  et  corrigi  volumus  diligenter'. 

Assignamus'  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Guillehnuin  de  Lau- 
duno'.  Item,  providemus  quantum  nostra  interest  de  fratre  Jacobo  de  Lausana*  quod  legat 
Sententias  Parisius  anno  sequenti. 

Mss.  Rom.  et  Rutenens.  Capp.  geueral.  Ord.  Praed.  —  Martene,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1942. 

1.  Haec  ultima  ordinatio  est  satis  antiqua,  et  Capitulum  provinclale  provineiae  Provinoiae  Brageriaci  an.  1286  cele- 
bratum  idem  statuit.  Cf.  Douais,  Essai  sur  Vorgariisation  des  e'ludes  dans  Vordre  des  freres  Pricheurs,  p.  88.  —  2.  Cod. 
Rom.  omisit.  —  3.  Cf.  supra  n»  695.  —  4.  Fuit  licentiatus  an.  1317.  Cf.  Archiv,  clc,  II,  216,  ct  infra  n»  748.  Ejusdem  jam 
snpra  n»  634,  nola,  ad  an.  1303  mentio  flcbat.  An.  1318  fit  provincialis  Franciae,  ct  moritur  an.  1321.  Cf.  Quetif-Echard,  1,547 
gq.  De  ejus  Scrmonibus  et  scriptis  v.  ibid.  ct  Fabric,  Bibl.  med.  et  inf.  latin.,  IV  (Patavii,  1754),  13.  —  «  Jacobi  de  Losannn 
Quesliones  super  Sententias  »  in  Bibl.  Caes.  Vindob.  ms.  lat.  1542,  quae  incipiunt  :  a  Circa  principium  primi  libri  queritur 
primo,  utrum  sacra  theologia  sit  scientia.  Arguitur  primo  quod  non  ».  Exstant  solum  supcr  1  et  2  libros  Sentent. ;  super 
3  et  4  tiluli  quaestionum  «  Jacobi  de  Lauzana  »  supersunt.  Istac  Quaestiones  vocabuntur  :  «  Lectura  thomasina  super 
Sententias  ».  Cf.  Catal.  script.  in  Archiv.,  ctc,  II,  p.  229,  n"  22,  ct  Qu^^tif,  1.  c. 


705.    Clemens  V  renovat  privilegium  Innocendi  IV,   ne  scholares  Parisiens.   de  rehus  suis   eundo  vel  redeundo 
aliquid  solvant. 

1313,  Julii  4,  Avenione. 

Clemens  episcopus  servus  servorum  Dei  venerabilibus  fratribus  archiepiscopis  et  epi- 
scopis  ad  quos  presentes  littere  pervenerint,  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Cuin 
olim  felicis  recordationis  Innocentius  predecessor  noster  papa  quartus  dilectis  filiis 
magistris  et  scolaribus  Universitatis  Paris.  gratiam  in  forma  que  sequitur  concessisset: 
«  Innocentius  servus  servorum  Dei  venerabilibus  fratribus  archiepiscopis  et  episcopis  ad 
quos  presentes  littere  pervenerint,  salutem  et  apostolicam  Ijenedictionem.  Ex  parte  dilec- 
torum  filiorum  universitatis  magistrorum  et  scolarium  »,  etc.  iit  sitpra.,  tom.  I,  n°  164. 
Nolentes  predictos  filios  nostros  suis  piis  desideriis  defraudari;  sed  gratiam  ipsam  cum 
affectione  paterna  prosequentes  et  cliam  ampliare  volentes  cisdein  sub  forma  predicta 
tenore  presenciuin  indulgemus  ac  etiain  in  hiis  scriptis  volumus  renovari.  Quodcirca  [sic) 
fraternitati  vestre  per  apostolica  scripta  mandainus  quatinus  singuli  in  dyocesibus  vestris 
in  exactores  contentorum  in  gratia  suprascripta  excominunicationis  scntentiam  auctoritate 
nostra,  cuin  de  hujusmodi  exactionibus  vobis  constiterit,  promulgantes  tamdiu  ipsos 
excommunicatos  faciatis  publice  nunciari,  donec  de  predictis  exactionibus  quocumque 
nomine  censeantur  satisfactionem  plenariam  duxerint  exhibendain.  Dat.  Avinione  iiij  non. 
Julii,  pontificatus  noslri  anno  octavo. 

Arch.  nat,  Paris,,  L.  296,  n»  45,  cum  sigillo  plumb.  Pcrtinebat  ad  Arch.  Univers.  {A.  15.  a.).  Excmplar  non  videtur  csse 
anthenticum,  cum  scriptura  minime  cancellariae  apostolicae  sit,  ct  ahbreviationum  signa  quandoque  adhiblta  sigillum  fil. 
seric,  non  fil.  cannab.,  ut  hic,  appcnsum  exigant,  Exemplar  insuper  lacunis  et  mendis  insolitis  non  caret. 


168  CHARTULARIUM     UNIVEHS.      PARIS.  [1313 

70d.    Clemens  V  Berengario  de  Landorra,  magistro  generali  Ord.  Praed.,  injungit  ut  fratri  Raimundo  de  Corsa- 
vino  in  studiis  Tolosae  vel  Monlispessulani  licentiam  regendi  in  theologia  largiatur. 

1313,  Julii  7,  in  prioratu  de  Orasello. 

Dilecto  filio  ..  inagistro  Ordinis  Predicalorum.  Sacra  theologie  scientia,  que  inter  alias 
specialiter  ad  robur  orthodoxe  fidei  a  Doinino  dinoscitur  processisse,  a  cunctis  catholicis 
noticiam  litterarum  habentibus,  presertim  insistentibus  divinis  laudibus,  est  totis  desideriis 
affectanda  ....  Cum  itaque  sicut  ex  parte  carissimi  in  Christo  filii  nostri  Sancii  regis  Majo- 
ricarum  illustris  nuper  accepimus,  dilectus  filius  frater  Raymundus  de  Corsavino  Ordinis 
tui  ab  olim  hujusmodi  scientie  insislens  sludio  sic  profecerit  per  Dei  gratiam  laudabib'ter 
in  eadem,  quod  in  loco  Montispesulani  Magalonensis  dyocesis  in  eodem  Ordine  meruit  a 
longis  retro  temporibus  in  dicta  scientia  alios  edocere :  nos  cupientes  predicte  scientie 
studium  per  dignorum  doctorum  augmentum  atque  ministerium  ainpliari,  ut  sit  fides 
catholica  circumcincta  muro  inexpugnabili  talium  bellatorum  quibus  resistere  valeat 
ascendentibus  ex  adverso  dictique  regis  in  hac  parte  supplicationibus  annuentes  discre- 
tioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  in  Tholosano  aut  prefati  loci  Montis- 
pesulani  studiis  eidein  fratri  Raymundo  regendi  et  docendi  in  scientia  memorata,  si  ad  id 
ydoneus  fuerit,  liberam  per  te  vel  aliuin  licentiam  largiaris  prout  in  hiis  consuevit  hac- 
tenus  observari.  Dat.  in  prioratu  de  Grausello  prope  Malausanam  Vasionensis  dyocesis, 
non.  Julii,  anno  octavo. 

Reg.  Vat.  Clementis  V,  an.  8,  ep.  409,  fol.  US^.  —  Cod.  Rutenens.  Constitut.  Ord.  Praed.  continens,  fol.  117.  Reg. 
Clementis  papae  V,  n»  9389.  —  Cf.  de  hoc  magistro  Archiv  f.  Lilteratur  -u.  Kirchengesch.,  II,  215,  n»  67.  An.  1294  Parisiis 
studiis  operam  dabat.  V.  Douais,  Les  frires  Pricheurs  en  Gascogne,  kTl.  An.  1318,  April.  10,  fit  episcopus  Majoricensis 
(Reg.  Vat.  Secret.  Joh.  XXII,  an.  1,  2,  ep.  518,  fol.  125''),  et  an.  1321  moritur  {ibid.  Comm.  un.  5,  p.  1,  ep.  615). 


707.   Philippus  IV,  Francorum  rex,  mandat  ut  monetae  prohibilae  scholaribus  Paris.,  perforatae  tamen,  resti- 
tuantur. 

1313,  Octobris  22,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Universis  deputatis  a  nobis  super  prohibitarum 
captionibus  inonetarum,  salutem.  Mandamus  vobis  et  vestrum  cuilibet  quatinus  monetas 
omnes  prohibitas  a  nobis,  quas  a  scolaribus  Parisius  et  illuc  studii  causa  venientibus  et 
inibi  conmorantibus'  cepistis  et  in  antea  capere  vos  continget,  sine  diminutione  et  diffi- 
cultate  quacunque,  perforatas  tamen,  restituatis  eisdem*,  nichil  inde  pro  expensis,  gagiis 
aut  alias  quoinodolibet  retinentes.  Datuin  Parisius  xxij  die  Octobris,  anno  Domini  M°CCC° 
terciodecimo. 

Duo  originalia  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  11,  A.  5.  I.  secundo  ct  tertio,  cum  fragmentis  sigilli.  In  parte  aversa 
legitur  :  «  Littera  Je  monetis  nullius  valoris  ».  —  Rec.  des  privileges  de  VUniversiti,  p.  80. 

1.  In  altero  originali :  «  morantibus  ».  —  2.  Cf.  supra  n»  660. 


1314]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  169 

708.  Litterae  Clementis  V,  quibus  Universitati  Parisiensi  quaedam  Constitutiones  in  Concilio  Viennensi  alibique 
publicatae  transmittebantur. 

Anno  1313. 

Clemens  episcopus  servus  servorum  Dei  dilectis  filiis  magistris  doctoribus  et  scola- 
fibus  Parisius  [commorantibus],  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Cum  nuper  in 
generali  Concilio  Viennensi  et  ante  et  post  quasdam  Constitutiones  super  certis  articulis 
duximus  promulgandas,  vobis  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  eis,  quas  sub 
bulla  nostra  vobis  transmittimus,  utamini  amodo  tam  in  judiciis  quam  in  scolis. 

Bibl.  Carnotensis,  ms.  318,  in  principio  Gonstitutiones  Glementinas  manu  paene  coaeva  conscriptas  continens.  Bibl. 
Marburgensis,  ms.  C.  3.  —  Gum  hac  cpistola  Constitutiones  quaedam  ad  Universitates  Parisienscm  et  Aurelianenscm  (in  ras. 
Hassocasselano,  ms.  jur.  n**  15)  missae  sunt,  et  fortassc,  ut  infra  vidcbimus,  inscio  Clcmente  V,  qui  postea  publicationem 
suspendit,  quia  alias  Gonstitutiones  reformare,  alias  addere  voluit,  proindeque  habentibus  illas  priores  camerae  apostolicae 
restituere  vel  illas  destruere  jussit,  asscrente  Joh.  Andrea  in  Glossa  ad  epistolam  Johannis  XXII  Clementinis  pracfixa.  Sic 
et  Nicolaus  Minorita  (quem  de  hac  quaestione  nemo  adhuc  consuluit)  dicit  statuta  per  Glemcntem  V  publicata  esse  suspensa, 
n  sicut  de  ipsa  suspensione  patuit  per  littcras  per  ipsum  dominum  Glementem  studio  Parisiensi  transmissas  et  [per]  mundum 
publice  divulgatas  ».  Cod.  Vat.  lat.  4008,  fol.  197.  Bohmcr-Huber,  Fontes,  IV,  598.  Hanc  cpistolam  invenire  non  potuimus ;  in 
qua  exprimebatur  id  de  quo  loquitur  Johannes  Andreae.  Clemens  V  ideo  Universitati  Parisiensi  injunxit  reddere  exemplar,  vel 
illud  destruere,  quia  illud  ad  eam  missum  erat.  Gcrtc  similem  etiam  epistolam  ad  Universitatem  Aurclianensem  destinavit. 
Post  novam  redactionem  et  compilationem  sub  debitis  titulis  factam  Gonstitutiones  a  Glemente  V  in  publico  Gonsistorio  in 
Castro  de  Montiliis  (Monteux)  prope  Garpentoratem  an.  1314,  Martii  21,  publicatae  sunt.  (Bernardus  Guidonis  in  Tractatu  de 
tempore  celebraiionis  conciliorum,  Bibl.  nat.  Paris.,  nouv.  aquis.,  1.  1171,  fol.  182'',  et  Cod.  Vat.  2043,  fol.  195''.  Mec.  des 
hist.  des  Gaules,  XXI,  723).  Morte  praevento  Clemente  V  (April.  20)  «  liher  ille  non  fuit  missus  ad  studia  generalia  ...  sed 
remansit  liber  et  adhuc  (an.  131G-1317)  rcmanct  involutus  »,  clc.  Bernordus  Guid.  ibid.,  qui  non  loquitur  de  transmissione  et 
suspensione  posl  Concilium  Viennense  per  Glcmentem  facta,  de  qua  supra.  Aliter  Ehrle  cl.  v.  exponit  hanc  quaestionem  in 
Archiv  f.  Litteratur  -u.  Kirchengcsch.,  IV,  448  sqq.,  qui,  ut  credimus,  inconsulte  rejicit  relationem  Johannis  .\ndrcae. 
Minime  insuper  concedendum,  litteras  supra  editus  fuisse  unacum  editionc  perfecta  anni  1314,  Martii  21,  ad  studia  generalia 
missas,  ut  Schulte,  Die  Geschichte  der  Quellen,  etc,  II,  45  sq.,  et  Friedberg,  Corp.  jur.  canon.,  II,  i.x  sq.  asserunt,  omnes 
enim  chronistac  aequales  in  hoc  conveniunt,  Glementinas  post  novam  compilationem  tempore  Clementis  V  non  esse  transmissas 
ad  studia  generalia.  Quomodo  crgo  Parisiis  ct  Aurelianis  textum  litterarum  potucrunt  habere  ?  Istae  potius  ad  transmissionem 
ante  suspensionem  referuntur,  de  qua  supra.  Gontinuator  Guill.  Nangii  etiam  (ed.  Geraud,  J,  399  sq. ;  cf.  Lcs  grandcs  chron. 
de  Francc,  ed.  P.  Paris,  V,  201J  ad  an.  1313  dicit  card.  lcgatum  Nicolaum  sub  pocna  cxcomraunlcationis  inhibuisse,  ne  quis 
Constitutiones  novas,  quas  quidam  post  tempus  Concilii  generalis  emanasse  de  curia  et  quarum  copiam  se  habcre  dicebant, 
Uti  praesumeret  in  judiciis  aut  in  scholis,  quae  verba  proprie  ex  epistola  supra  cdita  desumpta  sunt.  Fortasse  Continuator 
et  Nicolaus  Minorita  de  una  eademque  prohibitione  loquuntur,  quamvis  eam  prior  legato,  postcrior  Clementi  V  ascribat. 
Legatus,  Continuatore  referente,  adjunxit,  Constitutioncs  illas  de  conscicntia  summi  pontificis  minime  proccssisse.  Quae 
quidem  pic  enodare  possumus,  Constitutlones  praemature  ad  studia  generalia  esse  transmissas,  vcl  papam  statim  poenituisse 
quod  publicationem  Constitutionum  ordinasset,  quae  Johannes  Vitoduranus,  Chron.,  ed.  Wyss,  p.  52,  66,  tangere  videtur. 
Kpistola  supra  edita  postea  transcripta  est  in  quibusdam  excmplaribus  Clcmentinarum  editionis  Johannis  XXII,  quas,  ut  n**  754 
videbimus,  cum  nova  epistola  an.  1317,  Novemb.  1,  ad  Universitatem  Paris.  aliasque  Universitates  transmisit.  Gaeterum  quis 
aspectus  formave  primae  compilationis  fuerit,  dicere  non  possumus.  Gcrte  diffcrebat  in  multis  a  Clementinis  proprie  dictis, 
ut  ex  i^jso  Johanne  Andreae  patet,  qui  insupcr  solum  de  istis  posterioribus  asseril,  eas  fuisse  «  sub  debitis  titulis  »  compilatas. 


709.    Clemens  V  slatuit  ut  is,  ad  quem  spectat  magisterium  vel  docioratum  iribuere,  prius  a  doctorando  reci- 
piat  juramentum,  quod  in  solemnitate  sua  non  expendat  ullra  summam  trium  millium  iuronens.  argenteorum. 

1305-1314,  Martii  21. 

Cum   sit  nimis    absurdum    ut    quis    cum    vanitate   et  imperitia  ad  honorem   ascendat 

peritie  litterarum  :  non  sine  turbatione  miramur,  illum  apud  scolasticos  invaluisse  abusum, 
*•  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  22 


170  CHARTtlLARIUM     TJNIVERS.      PARIS.  [1314 

quocl  plerique  eorum  qui  in  quavis  scientia  ad  doctoratus  vel  magisterii  assumuntur 
honorem,  cum  sua  solenniter  principia  faciunt,  aut  sui  recipiunt  insignia  doctoratus,  circa 
cibos,  vestes,  et  alia  sic  in  expensis  excedunt,  quod  et  ipsi  transeunte  expensarum  hujus- 
modi  vanitale  vacui  plerumque  remaneant  et  gravati,  et  celeri  qui  vel  nolunt  vel  nequeunt 
similes  expensas  subire,  hac  occasione  frequenter  a  receptione  honoris  hujusmodi  retra- 
huntur.  Volentes  igitur  de  opportuno  super  hiis  remedio  providere,  illis  ad  quos  ubi- 
libet  pertinet  honorem  tribuere  memoratum,  districte  precipimus  ut  quoscunque  ab  eis 
decetero  dictum  recipientes  honorem  juramento  prius  adstringant,  ne  ultra  tria  millia 
turonens.  argenteorum  in  solennitate  circa  hujusmodi  doctoratum  aut  magisterium  quo- 
modolibet  adhibenda  expendant,  ipsosque  nichilominus  nisi  forsan  notabilis  conditionis 
extiterint,  ut  infra  summam  predictam  hujusmodi  moderentur  expense,  efficaciter  exhor- 
tantes,  ac  si  hoc  iliorum  congruere  statui  viderint,  juramentum  exigentes  ab  eis,  quod 
certos  infra  summam  prefatam  taxandos  ab  ipsis,  expensarum  terminos  non  excedant. 
Si  quis  autem,  pontificali  etiam  dignitate  profulgens,  non  recepto  prius  juramento  prefato 
honorem  cuiquam  tribuerit  supradictum,  a  collatione  magisterii  seu  doctoratus  cujuslibet 
per  sex  menses  sequentes  eo  ipso  noverit  se  suspensum. 

Clement.  de  magistr.  V,  1,  2.  —  Bulaeus,  IV,  142.  —  Glossa  ad  Clement.  dicit,  statutum  praedictnm  e  Concilio  Vien 
nensi  emanasse.  Nec  tamen  in  textu  dicitur  «  sacro  approbante  Concilio  ». 


710.    Clemens   V  Francisco  de  Neapoli,   cancellario  Parisiensi,   injungit  ut  fratri  Arnaldo  Roiardi,  Ord.  Min., 
insignia  magisterii  et  licentiam  regendi  in  theologia  tribuat. 

1314,  Martii  29,  apud  Castrum  Novum. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Litterarum  scientia  et  precipue  theo- 
logice  facultatis  qua  dilectus  filius  frater  Arnardus  Roiardi,  Ordinis  Minorum,  preditus 
fore  dinoscitur  necnon  et  alia  sua  laudabilia  inerita  probitatis  quibus  personam  suam 
Dominus  multipliciter  insignivit,  exposcunt  ut  cum  idem  frater  Arnaldus  in  eadem  facul- 
tate  adeo  Dei  gratia  adjuvante  profecerit  quod  ad  cathedram  magistralem  ascendere 
mereatur,  sub  modio  ejus  lucerna  non  lateat  sed  in  conspectu  Dei  et  hominum  radios  in 
fide  Domini  claritatis  effundat,  ac  sub  ejus  magistrali  doclrina  viri  prodeant  meritorum 
laudabilium  et  morum  nobilitate  conspicui,  qui  sibi  per  incrementa  virtutum  et  aliis  pro- 
ficiant  per  exempla.  Ad  cujus  eruditionem  doctrine  est  juxta  morefn  plurimum  oportuna 
licentia  magistralis,  cujus  concessio  ad  te  dinoscitur  pertinere.  Nos  itaque  qui  studium 
divini  juris  per  dignorum  doctoruin  augmentum  cupimus  ampliari  et  in  eo  erudiri  ortho- 
doxe  fidei  zelatores,  discretioni  tue  de  qua  plenam  in  Domino  fiduciam  obtinemus  per 
apostolica  scripta  districtc  precipiendo  mandamus  quatinus  eidem  fratri  Arnaldo  infra 
instans  festum  beati  Johannis  Baptiste  insignia  magisterii  concedendo,  regendi  et  docendi 

22. 


1314]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     \NNUM     MCCCL.  171 

in  scientia  dicte  theologice  facultatis  licentiam  largiaris.   Non  obstantibus,  etc.  Dat.  apud 
Castrumnovum  Avinionensis  diocesis,  iiij  kal.  Aprilis,  anno  nono. 

Reg.  Vat.  Clementis  V,  an.  9,  cp.  194,  fol.  60''.  —  Reg.  Clementis  papae  V,  n»  10285.  —  Iste  Arnaldus  an.  1311-1312 
lector  erat  in  conTentu  Minorum  Tolosac.  Hist.  de  Languedoc,  nouv.  ^d.,  VII,  447.  An.  1321,  April.  30,  fit  archiepiscopus 
SeJernitanus  (Reg.  comm.  Joh.  XXII,  an.  5,  p.  1,  ep.  657);  1330,  Jun.  27,  cpiscopus  Sarlatcnsis  (ibid.  an.  14,  p.  3,  ep.  796). 
Cf.  de  ipso  Sbaralca,  Supplem.  ad  SS.  Ord.  Min.,  p.  99.  Wadding,  Ann.  Min.,  VI,  576;  VII,  418. 


711.    Thomas  de  Senonis  stationarius  articulos  solitos  stationariorum  jurat. 

1314,  Maii  10,  [Parisiis]. 

Anno  Domini  MCGCXIIII,  die  veneris  post  translationem  S.  Nicolai  mense  Maii, 
tempore  rectorie  magistri  Stephani  de  Parisius,  rectoris  Universitatis,  juravit  Thomas 
stationerius  (^zc)  dictus  de  Zenonis'  apud  S.  Maturinum  in  presentia  deputatorum,  videlicet 
magistri  Thome  Anglici  doctoris  in  iheologia,  magistri  Hugonis  de  Masticone'  doctoris  in 
decretis,  et  niagistris  aliis  quamplurimis  ibi  existentibus,  articulos'  quos  tenentur  jurare 
stationarii. 

Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304,  fol.  166 >>  (prius  141>').  —  Bulaeus,  IV,  170. 

1.  Iste  Thomas  dc  Scnonis  infra  ad  an.  1316  plurics  refcrtur.  —  2.  Matiscone,  M4con.  —  3.  Imprimis  illos,  qui  supra 
n"  628,  et  fortassc  ctiam  illos  qui  infra  ad  an.  1316,  Dccemb.  4,  eduntur. 


7x2i.   Statutum  Vniversitatis  de  punitione  hedellorum. 

1314,  Maii  14,  [ParisiisJ. 

Anno  Domini  MGCCXIIII,  die  martis  ante  festum  Ascensionis  Domini,  in  rectoria 
magistri  Stephani  de  Parisius  fuit  deliberatum  a  facultate  artium  apud  S.  Julianum 
Pauperem,  quod  bodelli  [stc)  punirentur  quilibet  de  una  bursa  propter  defectum  ipsorum, 
videlicet  quando  deputati  iverunt  ad  Regales,  quod  nullus  eorum  potuit  haberi;  et  sic 
fuerunt  negotia  Universitatis  neglecta,  dimissa  et  perdita. 

Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304,  fol.  166''  (prius  141''}.  —  Bulacus,  IV,  171,  qui  p.  128  hoc  statutum  pcrperam  ad 
an.  1309  rcfert. 


7  lo  .  Sententia  curiae  Parlamenii,  qua  lis  mota  inter  Guillelmum  de  Jehannes  clericum,  scholarem  Parisiensem  ex 
una  parte,  et  ahbatissam  heatae  Mariae  Suessionensis  et  Petrum  de  Jehannes  ejus  majorem  ex  altera, 
super  plurihus  injuriis  dicto  scholari  illatis,  ad  examen  praepositi  Parisiensis  remittitur. 

1314,  Uaii  14,  [Parisiis]. 

Arch.  nat.  X.  1»,  t.  IV,  fol.  272.  —  Beugnot,  Les  Olim,  III,  p.  923. 


172  CHARTULARIUM     TJNIVERS.     PARIS.  [1314 

/14.   Jacobus  de  Lausanna  et  Matthaeus  de   Ursinis,  Ord.    Praed.,  in  Capitulo  generali  suh  magistro  generali 
Berengario  assignantur  ad  legendas  Sententias. 

1314,  Mttio  exeunte,  Londinii. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Jacobum  de  Lausanna. 
Item,  providemus  quantum  nostra  interest  de  fratre  Matheo  de  Ursinis  Romano',  quod 
legat  Sententias  Parisius  alio  anno  sequenti. 

Mss.  Rom.  et  Rutenens.  Capp.  general.  Ord.  Praed.  — Martenc,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1949.  • 

1.  An.  1306  in  Capit.  provinciali  Rom.  prov.  Senis  celebrato  dicitur  :  fl  Assignamus  studentcs  Parisius  fr.  Matbcum  de 
Ursis  Rom.,  Pctrum  de  Vitcrbio,  qui  est  Colonie,  ct  Jobannem  de  Pupis  ».  Ms.  Rom.  cit.  supra.  Post  an.  1316  Mattbaeus  licen- 
tiatus  cst,  codem  vero  anno  Parisiis  legit.  Acta  Capit.  provinc.  Aretinae  an.  1315  in  Cod.  Roman.  An.  1322  fit  provincialis  prov. 
Romanac,  an.  1326,  Aug.  23,  Jobannes  XXII  eum  constituit  lectorem  sacrac  paginae  Romae  pro  clero  Romano.  Reg.  Secrct. 
an.  10  (n»  113),  fol.  312.  Eodcm  an.,  Octob.  20,  fit  episcopus  Agrigcntinus  (Reg.  Vat.  Comm.  Job.  XXII,  an.  11,  p.  1,  ep.  214); 
an.  sequentis  Jun.  15  arcbiepiscopus  Sipontinus  (ibid.  p.  3,  ep.  2002),  Decemb.  18,  prcsb.  card.  SS.  Johannis  et  Pauli; 
an.  1338,  Decemb.  18,  episcopus  Sabinensis  (Reg.  Benedicti  XII,  an.  4,  p.  2,  ep.  418.  Cf.  insupcr  Masetti,  Monum.  et  antiqui- 
tates  vet.  discipl.  prov.  Romanae  Ord.  Praed.,  I,  311  sqq.). 


7l0.  «  Huict  docteurs  en  saincte  theologie  de  la  faculte  de  Paris  confirment  et  ratifient  ce  que  avoit  estc  accorde 
aux  Augustins  du  temps  que  F.  Gilles  de  liome,  arclievesque  de  Bourges,  estoit  encore  de  la  faculte  de  Paris, 
scavoir  est  que  les  hacheliers  de  VOrdre  Saint  Augustin  ne  seroyent  obliges  de  lire  quun  cours  du  Maistre 
des  Sentences  sans  estre  tenus  de  lire  un  cours  de  philosophie.  » 

1314,  Septembris  16,  [Parisiis]. 

Livre  II  des  contracts  du  grand  convent  de  Paris  dc  TOrdrc  dcs  Freres  Hcrmitcs  de  S.  Augustin,  n»  33  (Arch.  nat.  Paris^ 
S.  3640,  fo  5). 


716.  Frater  Aegidius,  Bituricensis  archiepiscopus,  Ordini  fratrum  Ileremitarum  S.  Augustini  et  specialiter 
conventui  Parisiensi  <  de  cujus  uberibus  a  pueritia  >  nutritus  fuit,  «  in  quo,  disponente  Deo,  adeo  »  profecit 
«  quod  inter  fratres  ejus  Ordinis  magisterium  in  sacra  theologia  primus  Parisius  obtinere  »  meruit,  memorato 
conventui  dat,  donat,  concedit,  cedit  et  quitat  in  perpetuum  domum  seu  manerium  suum  Sancti  Martini  de 
Campiano  constitutum  in  dyoc.  Soanensi*,  traditque  ejus  possessionem  fratri  Johanni  de  Verduno,  nomine 
dicti  conventus  recipienti.  Actum  Bituricis  in  domo  archiepiscopali,  die  sabbati  post  Pascha  resurrectionis 
Domini  sive  Die  xxix^  Martii,  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  quintodecimo,  indictione  tercia  decima, 
apostolica  sede  vacante,  presentibus  fratre  Francisco  de  Metis  priore  conventus  Bitur.  Ord.  S.  Augustini, 
fratre  Radulpho  de  Ambianis  dicti  Ord.  et  fratre  Hugutione  de  Florencia  priore  beate  Marie  de  Busenceyo 
testibus. 

1315,  Martii  29,  Bituricis. 

Originale  in  Arcb.  nat.  Paris.  S.  3634,  n"  3.  Dccst  sigillum  curie  Bituricensis.  —  Ibid.  n"  4,  alia  membrana  originali 
Aegidius  concedit  eidcm  conventui  «  omnes  libros  philosophicos  thcologicos  et  juridicos  ac  omnes  alios  cujuscunque  facultatis 
...  quos  babebat  in  domo  archiepiscopali  Bituricensi  seu  in  domo  fratrum  Bituric.  prcdioti  Ordinis  ...  anno  1316,  mense 
Decembr.,  dic  jovis  ante  festum  Nativ.  Domini  »,  id  est  19  Dec.  Aegidium  autem  mortuum  esse  22  Dec.  istius  anni  constat. 

1.  I.  c.  Savonensi. 


1315]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     rSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  173 

71/ .   Statuta   Capituli  generalis   Ord.  Praed.  sub  magistro  Berengario  Bononiae  celebrati  de  sequenda   sana 
doctrina  et  Tliomae  de  Aquino,  de  libris  et  bibliotheca,  de  studentibus. 

1315,  ante  med.  Maium,  Bononiae. 

Magister  sludentiiim  observabit  et  referet  magistro  Ordinis  in  studiis  generalibus, 
et  provinciali  et  definitoribus  in  aliis  studiis,  quid,  quantum,  et  quomodo  lectores  legent, 
et  in  anno  quotiens  disputabunt;  insuper  si  docuerint  contra  communem  doctrinam 
Thome,  aut  contra  communes  opiniones  ecclesie,  tangentes  arliculos  fidei,  bonos  mores, 
vel  ecclesie  sacramenta,  aut  si  contra  ista  vel  aliquid  istorum  adduxerint  rationes,  quas 
dimiserint  insolutas.  Super  quibus  eos  primo  cum  debita  reverentia  amonebit;  quod  si 
se  non  correxerint  debite  revocando,  provinciali  vel  ejus  vicario  referat  verbo  vel  scripto, 
si  magister  Ordinis  non  fuerit  in  propinquo.  Qui  si  invenerit  ita  esse,  cos  absolvat  ab 
oflicio  lectionum.  Adverlat  etiam  magister  studentium,  si  aliquid  contra  doctrinam  Thome', 
aut  erroneum,  vel  suspectum,  seu  errori  propinquum  invenerit  in  scriptis  vel  respon- 
sionibus  quibuscunque.  Quod  si  aliquid  tale  suo  judicio  poterit  invenire,  statim  signi- 
ficare  magistro  Ordinis  non  obmittat.  Ad  quod  faciendum  lectores  et  cursores  studiorum 
generalium,  necnon  et  alii  fratres  ad  hoc  apti   maneant  obligati.... 

Item,  cum  studentes  ad  profectum  scientie  pervenire  non  valeant  sine  libris,  ct  de 
studentibus  qui  mittuntur  per  provincias  Parisius  ad  studendum  magna  spes  habeatur 
quod  congruo  tempore  cum  edificatione  aliorum  possint  Ordinem  honorare,  volumus  et 
ordinamus,  quod  provinciales  modum  aliquem  debeant  invenire,  pcr  quem,  antcquam 
Parisius  vadant,  possit  eisdem  de  libris  necessariis  provideri,  ne  propter  deffectum 
librorum  impediatur  fructus  qui  de  profectu  eorum  creditur  evenire,  quem  modum 
secum  portent  ad  sequens  Capitulum  generale....  Interdicimus  autcm  provincialibus  et 
diffinitoribus,  quod  fratres  ad  studia  extra  provinciam  mittere  non  presumant,  nisi  prius 
in  aliquo  studio  sue  provincie  vel  extra  in  theologia  studuerint  tribus  annis.... 

Item,  cum  longum  tempus  et  exercitium  magistrorum  ad  profectum  scientie  requi- 
ratur,  volumus  et  ordinamus  quod  studentes,  qui  per  provincias  ad  studium  Parisius 
transmittuntur,  inibi  ad  minus  duobus  annis  in  studio  relinquantur.... 

Item,  cum  ad  communem  profcctum  fratrum  sit  utile  quod  libri  multi  et  boni  habean- 
tur  in  communi  armario,  volumus  et  ordinamus  districtius  injungentes,  quod  libri  que- 
stionum  fratris  Thome,  scripta  super  Bibliam  secundinn  ipsum  aut  alie  questiones,  seu 
libri  utiles,  qui  ad  conventus  decetero  quocunque  titulo  pertinebunt,  non  possinl  vendi 
nec  alienari  nisi  predicti  libri  fuerint  in  armario  duplicati.  In  conventibus  vero  ubi  sunt 
studia  generalia  vel  magistri  in  theologia  sint,  hoc  magister  Ordinis  precipit  diligentius 
observari.... 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Matheum  de  Ursinis, 
el  providemus,  quantum  nostra  interest,  de  fratre  Michaele  de  Furno,  quod  legat  Senten- 


174  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1315 

tias  Parisius  in  anno   sequenti*.   Fratrem  vero  Johannem  de  Parma   magistrum  in  sacra 
pagina  pro  lectore  Bononiensi  studio  assignamus. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed.  —  Martene,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  1955  sqq.,  cum  textu  corrupto.  —  Ad  rem 
pertinet,  quod  in  actis  Gapituli  provincialis  provinciae  Romanae  Ord.  Praed.  Aretii  an.  1315  celebrato  in  Cod.  Rom.  Capp. 
general.  fol.  196*"  refertur;  a  Quia  frater  Ubertus  Guidi,  bacellarius  Florentinus,  hoc  anno  in  conventu  Florentino  dum  dispu- 
taretur  de  Quolibet  in  conspectu  multitudinis  fratrum,  secularium,  clericorum  et  aliorum  religiosorum  temerarie,  non  solum 
in  ipsa  disputatione,  sct  etiam  in  cathedra  dum  legeret,  multa  assertlve  dlxlt  contra  sanam  et  sacram  doctrinam  venerabilis 
doctoris  fratris  Thome  de  Aquino,  quodque  in  irreverentiam  prefati  sacri  doctoris  et  contra  reverentiam  sui  lectoris  superbe 
et  arroganter  multa  dixit,  quod  etiam  inauditum  est  determinando  in  cathedra  contra  determinationem  ipsius  lectoris,  prout 
omnia  clare  probata  sunt  tam  per  suamet  verba  quam  etiam  per  testimonia  veridicorum  et  scientificorum  studentium  qui 
prescntes  in  omnibus  extiterunt  :  ne  talis  et  tanta  culpa,  sicut  non  debet,  pertranseat  impunita  et  sibi  sit  ac  ceteris  fratribus 
in  posterum  in  documontum  pariter  et  exemplum,  non  plus  sapere  quam  opporteat  Bapere  set  sapere  ad  sobrietatem,  habita 
super  predictis  diligenli  consultatione  cum  discretis  et  scientificis  fratribus,  imponimus  ac  districte  mandamus  eidem  fratri 
Uberto  ut  illa  que  sic  temerarie  et  contra  veram  doctrinam  prefati  doctoris  dixit  coram  multis  sic  congregata  multitudine 
fratrum  et  aliorum  licteratorum  virorum,  secularium,  clericorum  et  aliorum  religiosorum  studeat  illa  pure  et  sincere  ac  humi- 
liter  retractare  prout  et  quando  reverendus  pater  prior  provincialis  sibi  duxerit  imponendum,  et  ipsum  per  biennium  omni 
lectione  omnique  disputatione  cujuscunque  facultatis  ac  magisterio  studentium  et  omni  actu  scolastico  privamus.  Et  ipsum  de 
conventu  Florcntino  removemus  et  Pistoriensi  conventui  assignamus  ct  decem  dies  in  pane  et  aqua  jejunandos  sibi  damus.  » 

1.  Anno  sequenti  in  Capitulo  provinciae  Tolosanae  Orthesii  (Orthez)  celebrato  injungitur  lectoribus,  ut  cum  dictis, 
scriptis,  et  Quolibet[is]  doctorum  venerabilium  fratrum  Thomae  et  Alberti  [Magni]  et  domini  Petri  de  Tarantasia  suas  legant 
et  continuent  lcctiones.  Bibl.  Tolosan.  ms.  490,  fol.  424.  Douais,  Les  frires  Pricheurs  en  Gascogne,  p.  157.  —  2.  Sed  non 
ante  an.  1318  assignatur.  V.  infra,  n"  761. 


71o.   Ludovicus  X,  Francorum  rex,  omnium  et  singulorum  de    Universilatis  Paris.   gremio  existentium  patroci- 
nium  suscipit. 

1315,  Junii  3,  Parisiis. 

Ludovicus  Dei  gratia  Francorum  et  Navarre  rex.  Universis  presentes  litteras  inspec- 
turis  salutem  in  Domino.  Grande  fuit  et  non  sine  causa  misterium  clare  memorie  progeni- 
toribus  nostris  inclitis  regni  Francie  regibus  de  commodo  subjectorum  cogitando  quod 
generale  studium  suis  continuandum  successive  temporibus  in  civitate  Parisiensi  vigeret, 
ut  quia  inter  cetera  virlutum  insignia  litteralis  scientia  corda  nobilitat,  regni  gubernacula 
regit  et  dirigit,  non  fieret  ei  a  remotis  de  querendo  necessitas,  quod  congrue  poterat  a 
proximo  possidere.  Hinc  igitur  provisionem  reputantes  profecto  perutilem  si  eorum  in  hoc 
vestigiis  inherentes  ipsius  dilatationem  et  incrementum  studii  sincere  diligimus  firmum- 
que  stabilimentum  illius  ferventer  amamus.  Quocirca  volumus  et  usque  ad  beneplacitum 
nostrum  concedimus  gratiose  quod  omnes  et  singuli  de  natione  vel  regione  oriundi 
quacunque  de  universitatis  magistrorum  et  scolarium  ipsius  studii  corpore  existentes  et 
esse  volentes  ad  eam  et  studium  ipsum  accedere,  redire,  morari  inibi  et  se,  nunlios  suos 
et  res  ac  bona  sua  ubilibet  transferre  pacifice,  libere  et  absque  aliqua  inquietudine  pro 
libito  valeant,  dummodo  ad  honorem  nostrum  fideliter  cum  fidelibus  nostins  et  subditis 
conversentur,  nilque  verbo  vel  litteris  ferant  aut  referant  nostre  contrarium  magestati. 
Quod  si  forte,  quod  absit,  patrare  presumpserint,  condigne  subjaceant  ultioni.  Prohi- 
bemus  ergo  districtius  omnibus  et  singulis  justitiariis,  ministris  et  subditis  nostris  aucto- 


1315]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     XJSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  175 

ritate  presentium  ne  contra  concessionein  nostram  hujusmodi  quicquam  audeant  in  pre- 
dicte  Universitatis  vel  singularum  personarum  illius  prejudiciuin  attemptare.  Quinimino 
premissa  omnia  ut  prescribuntur  eis  tenaciter  observantes  ab  earum  injuriis,  molestiis, 
violentiis  et  offensis  indebitis  quibuscunque  prorsus  abstineant  et  alios  quantum  in  eis 
fuerit  abstinere  justitia  mediante  compellant.  In  cujus  rei  testimonium  presentes  litteras 
fieri  fecimus  et  sigilli  nostri  appensione  muniri.  Actum  Parisius  die  iij  Junii,  anno  Domini 
millesimo  CGC  quintodecimo. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  III,  A.  10.  c.  Deest  taeniolum  cum  sigillo. 


710.  Ludovicus  X,  Francorum  rex,  ad  justitiarios,  ne  pretextu  rebellionis  Roherli  Flandriae  comitis  magistri  et 
scholares  Paris.  molestentur. 

1315,  Junii  3,  Parisiis. 

Ludovicus  Dei  gratia  Francie  et  Navarre  rex.  Universis  justiciariis  et  ministris 
nostris,  ad  quos  presentes  littere  pervenerint,  salutem.  Etsi  cunctos  bonorum  (sic)  artium 
studiis  insistentes,  etc.  ut  supra  n"  601,  suppresso  nomine  «  Aurelianis  »;  prceterea.,  comes 
Flandriae  vocatur  nunc  Roberttis.  Actum  Parisius  die  iij  Junii,  anno  Domini  millesimo  CCG" 
quintodecimo. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  II,  A.  5.  m,  Superest  taeniolum  membranaceum.  In  plica  ;  P.  Fa.  de  mandato 
regis.  —  P.  de  Sa.  de  cal.  —  Recueil  des  priviliges  de  l'  Universite,  p.  80. 


720.  Ludovicus  X,  Francorum  rex,  omnes  e  gremio  Universitatis  Parisiens.  iterum  iterumque  in  suam  tutelam 
suscipit. 

1315,  Julii  2,  Parisiis. 

Ludovicus  Dei  gratia  Francorum  et  Navarre  rex  universis  presentes  litteras  inspec- 
turis,  sahitem  in  Domino.  Per  venerabilem  magistrorum  et  scolarium  laudabilis  studii 
Parisiensis  universitatem,  que  ab  olim  suos  in  tantuin  fructiferos  doctrine  ramos  per 
varia  mundi  climata  diffundere  consuevit,  quod  hinc  orthodoxe  fidei  status  firmus  conser- 
vatur,  vitaque  hominum  lucidius  informatur,  et  mundus  etiam  ad  obediendum  Deo  et 
ministris  suis  illuminatur;  attendentes  precipue  nostrum  Francie  regnum  multis  scien- 
tiarum  et  veritatum  titulis  inter  cetera  decorari;  notum  facimus  quod  nos  progenitorum 
nostrorum  regum  Francie  vestigiis  inhcrendo  Universitatcin  ipsam  et  singulos  ejusdem 
benignis  prosequi  desiderantes  affectibus,  necnon  favore  placido  omnia  que  ejusdem 
firmitatem  ac  prosperitatem  respicient,  nutrire  et  augere  sincerius  intendentes,  conce- 
dimus  et  volumus  quod  omnes  et  singuli  de  quacunque  regione  vel  natione  oriundi  de 
hujusmodi  corpore  Universitatis  existentes  et  esse  volentes,  ad  eam  accedere,  morari, 
redire,  et  se,  nuncios  suos  resque  suas  ubilibet  transferre  pacifice  et  libere  absque  ulla 
inquietatione  possint,  sicut  melius  eisdem  videbitur  expedire,  dum   tamen  aliquo  zizanie 


176  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1315 

modo  regiam  offendere  magestatem  quomodolibet  non  presumant,  sed  potius  studeant  se 
nostram  et  regni  ac  fidelium  nostrorum  amicitiam  confovere.  Quod  si  reperirentur,  quod 
absit,  contrarium  atteinptare,  intelligimus  ipsos  fore  non  immerito  modo  debito  punien- 
dos.  Ideoque  districte  prohibemus  nostris  omnibus  justiciariis,  ministris  et  subditis  per 
presentes,  ne  contra  premissa  quidquam  audeant  in  predicte  Universitatis  vel  aliquarum 
personarum  ejusdem  prejudicium  attemptare,  injurias,  violentias  molestiasve  quascunque 
inferre,  vel  in  eorum  aliquatenus  perniciem  machinari.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum 
nostrum  presentibus  litteris  duximus  apponendum.  Actum  Parisius  secunda  die  mensis 
Julii,  anno  Domini  millesimo  CCG"  quintodecimo. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  III,  A.  10.  d.   Restat  taenioluin  niembranac.   cum  fragmento  sigilli.  —  Cod. 
Harcur.,  fol.  69.  —  Arch.  Univers.,  Reg.  94,  p.  79,  n»  76.  Bulaeus,  IV,  171. 


72  1 .   Statutum  Universitatis  quo  decernitur,  appellantes  a  rectore  et  procuratoribus  ad   Vniversitatem  quinque 
solidos,  a  deputatis  ad  Universilatem  decem  solidos  rectori  consignare  debere. 

1315,  Sepfembris  20,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistroruin  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Quia  non- 
nuUi  in  causis  motis  coram  rectore  et  procuratoribus  Universitatis  Parisiensis  predicte 
seu  coram  deputatis,  plus  fraudibus  quam  causarum  favoribus  innitentes,  frivolas  ad  ipsam 
Univcrsitatem  interponerc  consueverunt  appcllationes,  ut  vel  saltein  ipsis  mediantibus  jus 
in  causis  ipsis  omnino  pereat,  aut  saltem  in  prorogationum  hujusmodi  frivolarum  ipse 
cause  prout  frequentius  accidit,  evanescant,  cum  tamen  summarie  procedere  deberent 
super  hiis  et  de  plano  :  debitum  cupientes  in  hiis  adhibere  remedium,  statuimus  et  ordi- 
namus,  ut  quicunque  decetero  ab  ipsis  rectore  et  procuratoribus  ad  Universitatem  ipsam 
ex  quacunque  causa  corain  ipsis  mota  appellaverit,  primitus  et  ante  omnia  cautionem 
quinque  solidorum  parisiens.  dicto  rectori  qui  pro  tempore  fuerit,  prestet,  ut  si  cadal 
a  causa  ipsa  procedendo  in  eadem,  dicto  rectori  satisfacere  teneatur  de  eisdem,  alioquin 
in  ipsa  causa  procedat  ipse  rector,  prout  sibi  visum  fuerit  expedire,  appellatione  hujus- 
inodi  tanquam  frivola  non  obstante.  Statuimus  insuper  et  ordinamus,  quod  quicunque  ex 
nunc  in  futurum  a  deputatis  ab  Universitate  predicta  in  aliqua  causa  datis  seu  dandis  ad 
ipsam  Universitatem  appellaverit,  prestita  eo  inodo  quo  supra  ab  ipso  appellante  cautione, 
scilicet  decem  solidorum  parisiens.  ante  omnia  in  manibus  ipsius  rectoris,  in  ejus  appel- 
latione  admittatur,  seu  deferatur  eidem  appellationi.  Et  si  contingat  dictum  appellantem 
in  lite  succumbere,  coram  deputatis  super  eadem  sibi  dandis  ipsi  rectori  de  decem  solidis 
satisfaciat  antedictis.  Si  quis  autem  hujusmodi  cautionem  modo  quo  dictum  est  prestare 
renucrit,  procedant  ipsi  rector  et  deputati  in  ipsa  prout  de  jure,  dicta  appellatione  tan- 
quam  frivola  non  obstante,  ad  interloquendum  vel  diffiniendum,  prout  status  ipsius  cause 


1316]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     U  S  Q  L' E     AD     ANNUM     MCCCL.  177 

exigit  et  requirit  more  solito  suinmarie  et  de  plano.  Quod  omnibus,  quoruni  intcrest  aut 
intererit,  tenore  presentium  significamus.  Datuni  et  actum  in  congregalione  noslra  gene- 
rali  apud  Sanctum  Maturinum  anno  Domini  MCGC  quintodecimo,  die  sabbati  ante  festum 
beati  Mathei  apostoli. 

Mus.  Britann.  addit.  ms.  17304,  fol.  115  (prius  90»').  —  Cod.  Horcur.,  fol.  87.  Arch.  Univers.  Paris.,  Rcg.  94,  p.  95, 
n»  100.  Actes  tirez  des  Archives  et  Registres  de  V  Universite  de  Paris  pourjustifier  sa  jurisdiction  exercee  par  ses  deputez 
(Paris,  1651),  p.  1.  Bulaeus,  IV,  171. 

/22.   Statutum  Universitatis  Parisiensis  contra  abusores  privilegiorum  in  curia  conservatoris. 

1316,  Maii  16,  Parisiis. 

Universis   presentes  litteras  inspecturis   universitas    magistrorum   et  scolarium   Pari- 

siensium,    salutem    in   eo   a   quo    oninis    sapienlia    derivatur.    Mundana    superexcrescens 

nequitia    nostris   temporibus    injuste   malos    bonis    associat,    mundos    immundis   assimilat 

ac  cum   infamibus  increpat  homines  bone  vite.   Quod  et  sepius  accidit  in  inagnc  multitu- 

dinis  collegio.  Nec  inirum  si  modernis  teniporibus  oinni  contingat  coUegio,  cum  in  primo 

nostre    ortodoxe    fidei    collegio,    numero    quidem    inodico,  virtute    autem    inaximo,  Judas 

proditor  consortibus  licet,  non  duce  [sic),  ignorantibus,  latitabat  sub  pure  specie  bonitatis. 

Ex  adverso  etiain  divina  benignilas,  qua  totum  regitur  universum,  non  permittens  collegia 

bonis  ac  studiosis  operibus  deputata  carere  sapientia  oinniquaque,  prcdictis  collcgiis  quasi 

pro  venenorum   remcdiis  preparans  tyriacain  admittit  tanquain  consonuin  rationi,  ut  cuin 

taliuin  venena  patuerint,  ac  etiam  taliuin  opera  fuerint  in  apcrto,  si  prcdicta  collegia  circa 

hos  et  horuin   negocia   quantum   ad   eoruin   correctionem   operain    dederint    efficacem,    et 

sicut  indignos  a  se  expulerint  conamine  virtuoso  et  ut  ineinbra  putrida  a  se  absciderint, 

corain   Deo  et  mundo   a   malorum   operibus   habeantur   iinperpetuum    excusati.    Hinc    cst 

quod,  cum   nostra  Universitas  collegiuin  maximuin  ac  magne  multitudinis  existat,  si  sub 

agnina  pcUe  qui  non  siint  membra  vcra  hipi  habitent,  non  est  iniruin.  Igitur  ad  benigni- 

tatem   doininicam    attendentes   nobis    dimissam,  sicut  et  aliis   collegiis,   iinmo  inagis,  nec 

non  ad  ea  que  honorem,   pacem   et  augmenluin   nostre   Universitatis   concedunt,   maxiine 

autem  in  hiis  que  circa  privilegia,  tain  apostolica  quain  regalia,  ac  predicte  Universitatis 

statuta,  que  ejus  sunt  basis  et  etiam  fundamenlum,  convertenles,  precipue  circa  papalia, 

quorum    conservator    nobis    est    Parisius'    in   tutela,    sub   quoruin  apparenti  forina   multa 

immo  infinita   enormia   perpetrantur,   ex  quibus   noslra   Univcrsitas  infamatur  a  pluribus 

apparenti  infamia  et  non  vera,  cuin  talia  perpetrantes  non  sint  nostre  Universitatis  inein- 

brum  sanum,  nec  nobis  deferens  aliinentum,  immo  ut  meinbra  putrida  ac  totius  corporis 

et  aliorum   membrorum  inimica   existant :  nos  oinnes  et  singuli   magistri  quatuor  faculta- 

tum  Universitalis  Parisius   statuimus,   decernimus   ac   etiam   ordinainus'   in   nostra    plena 

congregatione  generali  apud   S.  Maturinum  Parisius  per   inagistrum  Nicholaum  de  Janua 

nostre   tunc   Universitatis   rectorem,    quod   abusores   et  impetrantes  ac   in    abusu    eisdem 
**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  23 


178  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PAIUS.  [1316 

auxilium  prestantes  et  faventes  in  conservatoris  curia  aliquam  citatoriain  litteram  vel 
aliam  qualemcunque  in  causa  aliqua  non  secundum  privilegiorum  tenorem  prosequentes, 
immo  aliain  actionem  habentes,  qiiain  que  in  privilegio  continetur,  a  nostre  Universitatis 
collegio  privatione  publica  excludantur,  ac  in  expensis  parti  adverse  condeinpnentur,  nec 
non  conservator  vel  locuin  tenens  pro  illo  teinpore  causain  remittet  ad  judicem  ordina- 
rium,  ad  quem  de  predicta  cognoscere  pertinebit.  In  cujus  rei  teslimonium  sigillum 
nostre  Universitatis '  duximus  apponendum.  Datum  apud  S.  ^laturinuin  Parisiensem  in 
nostra  plena  congregatione  generali  anno  Doinini  miUesimo  CCCXVI,  die  xvj  Maii'. 

Tria  Originalla   in   Arch.  Univers.   Paris.,    theca  III,  A.  7.  b;    A.    7.   c. ;  theca  VII,   D.  12.  b,  cum  fragmentis   sigilli.  — 
Recueil  des  priviler/es  de  V  Universil^,  p.  265. 

1.  Vicesgerens  conscrvatoris  privilegiorum,  episcopi  Silvanectens.  —  2.  In  duobus  originalibus  :  «   decrevimus,  ordi- 
navimus  ».  —  3.  In  uno  Ihec.  III  add.  :  «  Paris.  ».  —  4.   In   altcro   thec.  III  dies  mensis  ante  annum  ponitur. 


723.   Statutum  Cai>itali  generalis  Ord.   Praed.   sub  Berengario,  magislro  generali,  celebrati  de  fjraesentandis 
baccalareis  Parisiis  et  praesentia  magistrorum  theologiae  ibidem. 

1316,  Maio  exeunfe,  apud  Montempessulanum. 

Volumus  inviolabiliter  observari,  quod  in  presentalione  baccellariorum  Parisiensium 
et  eoriiin  expeditione  ordinaria  decetero  nulla  alternatio  observetur,  sed  illo  ordine  quo 
legerunt  Sententias,  ordinarie  presententur,  ita  quod  posterior  in  lectura  Sententiarum 
priori  in  presentatione  et  expeditione  hujusmodi  nullatenus  preferatur.  Precipit  aulein 
magister  Ordinis  in  virtute  sancte  obedientie  et  Spiritus  Sancli,  de  diffinitorum  consilio 
et  asscnsu,  fratribus  universis  quod  ordinationem  hujusmodi  vel  executionem  per  se  vel 
per  aliuin  infringere  non  procurenl.  Et  ut  parcatur  laboribus  et  expensis,  volumus  et 
ordinamus  quod  absque  alio  inandato  magistri  Ordinis  speciali  primo  bacellario  presen- 
tato  juxta  prefatam  ordinationem  et  in  omnibus  expedito,  prout  quantum  ad  istum  arti- 
culuin  alias  extitit  consuetum,  bacellarium  antiquiorein  in  Sententiarum  lectura  prior 
Parisiensis  cuin  magistris  actu  legentibus,  qui  presentes  fuerint,  studeat  absque  oinni 
fraude  quantocius  doinino  Parisiensi  cancellario  presentare.  Quicunque  autein  hujusmodi 
ordinationis  per  se  vel  per  aliuin  inventus  fuerit  temerarius  violator,  si  magister  fuerit, 
executione  magisterii  sit  privatus,  si  bacellarius,  ad  niagisteriuin  non  ascendat,  et  frater 
alius  voce  et  conventu  Parisiensi  perpetuo  sit  privatus,  nisi  cuin  ipsis  per  magistrum 
Ordinis  vel  generale  Capituluin  dispensetur. 

Itein  cuin  presentia  magistrorum  in  theologia  in  conventu  Parisiensi  sit  multuni 
Ordini  honorabilis  ac  etiain  fructuosa,  volumus  quod  semper  alternatim  unus  de  inagistris 
actu  legenlibus,  cuin  cessat  legere,  in  prefato  conventu  remaneat,  donec  alter  actus  legens 
habeat  successorein,  qui  supplere  teneatur,  si  in  scola  aliqua  sit  defectus. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed. 
23. 


1316]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  179 

/24.   Statiitum  Vniversitatis  Parisiensis,  itt  omnes  librarii  et  stationarii  ab  Unii^ersitate  sint  privati,  qui  statuta 
Universitatis  jurare  neglexerint. 

1316,  Junii  12,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  niagistrorum  et  scolarium  Parisius 
salulem  in  eo  qui  malorum  nequitias  non  deserit  impunitas.  Quoniam  pravorum  nequitia 
non  punita  augmentum  suscipit,  filios  generat,  ac  ramos  diffundit  quibus  cito  unum  totum 
adnullat  universum,  maxime  autem  subditorum  ac  intraneorum  nequitia,  cum  inimicus 
intraneus  extrinseco  in  malicia  multipliciter  preferatur,  quoniam  intraneo  non  solum 
inimici  janue,  verum  etiam  loca  quantumcunque  minima  et  secrela  sunt  ei  quelibet  in 
aperlo;  cum  igitiir  librarii  ac  stationarii,  nostre  Universitatis  subditi  ac  ab  eadem  deflen- 
siones  et  protecliones  recipientes  non  modicas  necnon  ab  eadem  emolumenta  plurima 
quibus  suflicienter  prorogant  vitam  suam,  in  nonnullis  injuriosis  casibus  ac  toti  Uni- 
versitati  nocivis  sepissime  liactenus  sint  reperti,  in  quibus  Universilas  nostra  timens 
de  malitie  augniento  ac  filiorum  multitudine  nec  non  novorum  diffusione,  cpii])us  suum 
possel  pratum  infici  ac  in  prato  damnificari  possenl  non  modicum  existentes,  lan- 
quam  pia  niater,  tum  propter  ipsorum  salutem  tum  ctiam  proptcr  filiorum  suorum  pro- 
fectum  ac  honorem  non  modicum,  volens  condignum  in  talibus  remcdium  adhibere, 
deputatos  diu  est  ut  moris  exlilit  dignos  ac  veridicos  tribuit  ad  talia  corrigcnda,  qui  ob 
honorem  Universitatis  ac  librariorum  profeclum  secundum  ipsorum  possibilitatcm  statuta 
non  modica  super  predictos  adinvenerunt  pulcra,  honorifica  ac  etiam  frucluosa.  Quibus 
adinvenlis  necnon  prediclis  omnibus  vocatis,  eis  slatulis  singulariler  lectis  in  Sancto 
Maturino   coram  deputatis  eorum  quibusdam  aquieverunt,  ab   aliis    autem    appellaverunl. 

In  processu  vero  temporis  necessilate  incumbente  ex  tallia  videlicet  domini  regis  Fran- 
corum  a  qua  immunes  habentur'  ex  sola  Universitatis  protectione,  omnes,  excepto  Thoma 
de  Senonis,  testibus  magistro  Ilenrico  de  BruxcIIa',  tunc  nostre  Universitalis  rcctorc,  ac 
Radulpho  Benedicti,  predicte  Universitalis  notario',  juravcrunt  se  ordinationibus  Univer- 
sitatis  velle  subjici  absolute,  ut  ex  ejus  protectione  immunes  a  predicta  tallia  redderenlur. 
Qui  dictus  magister  Henricus  eorum  negocium  in  ordinalionibus  non  complevit.  Post- 
modum  vero  pluribus  sequentibus  rectoribus  magister  Nicholaus  de  Janua,  nostre  Uni- 
versitalis  tandem  rector,  volens  ex  Universitatis  consilio  quod  antecessor  dimiserat  incom- 
pletum  effectui  demandare,  vocalis  in  Sancto  Malurino  librariis  ac  stationariis  ac  pro 
eodem  negocio  deputalis,  eis  leclis  statutis  Universitalis,  protulit  hec  verba  :  «  Vultis  dc 
islis  slalutis  michi  et  aliis  deputatis  iterum  faccre  juramenlum  aut  de  prediclis  jurare  ac 
si  nichil  in  preterito  jurassetis  ?  »  Qui  pro  majori  parlc  juramenlum  preslare  in  talibus 
negaverunt  dicenles,  se  malle  amiltere  officium  librarie  quam  per  juramenlum  ad  stalula 
talia  obligari.  Quibus  predictus  rector  talia  protulit :  «  Privabimini  nisi  Universitatis  volun- 
talem  adimpleverilis  ut  debetis.  » 

Quibus  omnibus  relatis  in  congregalione  generali  per  diclum  rectorem,  nos  omnes  et 


180  CHARTULAIUUM     UNIVERS.      PARIS.  [1316 

singuli  magistri  quatuor  facultatum  Universitatis  predicte  ad  hoc  specialiter  vocati  per 
predictum  magistrum  Nicholaum  de  Janua,  nostre  tunc  Universitatis  rectorem,  statuimus, 
ordinavimus  atque  decrevimus  ut  predicti  librarii  et  stationarii,  qui  statuta  Universitatis 
jurare  neglexerunt,  sint  a  nostra  Universitate  privati,  sub  ejus  protectione  in  aliquo  dece- 
tero  nullatenus  existentes  ac  ab  eadem  nulla  bona  decetero  recepturi.  Et  cum  hoc 
contra  predictos  procedet  Universitas  ut  tenetur;  inhibentes  nichilominus  omnibus  tam 
magistris  quam  scolaribus  nostris  ut  penes  tales  libros  aliquos  non  dimittant  nec  ab 
eisdem  decetero  emant,  et  ut  certius  cognoscantur,  volumus  ut  hic  omnes  nomine  proprio 
nominentur.  Sunt  autem  hii  :  Jacobus  de  Treciis,  Gaufridus  de  vico  novo,  Guillelmus  de 
Curia,  Stephanus  Ilybernicus,  Radulphus  de  Veneriis,  Thomas  de  MaIvodio\  Robertus  de 
Migornia',  Colinus  Trenchemer,  Johannes  de  Anglia,  Johannes  de  Sancto  Leodegario, 
Thomas  Normannus,  Johannes  dc  vico  novo,  Johannes  de  Garlandia,  Matheus  de  Atra- 
bato,  Thomas  de  Senonis,  Radulphus  Abbatis,  Pelrus  BonefTaht",  Nicholaus  Peneler,  Ste- 
phanus  Savage,  Gaufridus  Burgondus,  Jacobus  de  Troencio,  Michael  de  Vivariis.  Ul 
autem  hec  oinnia  inviolabiliter  observentur,  presentibus  litteris  sigillum  nostre  Univer- 
sitatis  duximus  apponendum.  Datum  apud  Sanctum  Maturinum  Parisius  in  congregatione 
nostra  generali,  anno  Domini  M"  CCC°  XVP,  die  duodecimo  Junii. 

Originale    in   Arch.  nat.  Paris.,  M.  68,  n°   2.   Appendet  taeniolum  cum   fragmento    sigilli.    Pertinebat   ad    Arch.    Univ, 
(D    18.  ccc). 

1.  Cf.  supra  n»  661,  —  2.    Supra    n»  560,  p.  35.  —  3.  V.  infra   n»  734.  —  4.  Seu  Malbodio.  —  5.  Wigornia  ?  —  6.  Infra 
n»  733  :  «  Bonenfant  ». 


72o.   Michael  de  Ceseiia,  minister  generalis  Ord.  Min.,  statuit  ne  adolescentes  fratres  ad  studia  transmissi  ullo 
modo  equitent. 

1316,  Septembris  20. 

Gravi  qua  premor  ....  Nec  reputo  necessitatem  cogentem  vel  sufficientem  quod  aliquis 
frater  vadat  ad  studium  aliquod  equitando  vel  inde  equitando  ad  suam  provinciam  rever- 
talur.  Et  ideo  inlerdico  quod  nuUus  decetero  frater  vadat  ad  aliquod  studium  equitando. 
Qui  autem  contrarium  fecerit,  videlicet  in  eundo,  ipso  facto  dicto  studio  sit  privatus,  nec 
recipialur  a  guardiano  vel  vicario  loci  et  studii  ad  quod  ibat.  Qui  vero  in  redeundo  ad 
suam  provinciam  venerit  equitando,  privatus  sit  lectorie  officio  ipso  facto.  Nolo  enim 
quod  aliquis  ad  studia  transmittatur  nec  de  debito  nec  de  gratia,  qui  debilem  sic  se  dicit 
quod  sine  equitature  adminiculo  ad  studium  ire  non  potest  ....  Dat.  apud  Confortinum, 
pro  nunc  Bononie,  xij  kal.  Octobris  MCCCXVI. 

Cod.  Vat.  Ottob.  15,  fol.  S*,  sub  rubrica  ;  «  Hec  est  liltera  fratris  Michaelis  misse  per  Ordinem  quando  factus  fuit 
generalis  minister  ».  — Male  in  Chronologia  hist.  legalis  seraph.  Ordinis  (Neapoli,  1650),  I,  43;  Wadding,  Ann.  Min.  (2  ed.), 
VI,  245,  ubi  epistola  praeterea  ad  Augusti  21  refertur.  —  Fratres  Praedicatores  simili  statuto  astringebantur. 


1316]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  181 

/26.  Johannes  XXII  magistris  et  scholaribus  Paris.   injungit  ut   Universitati  Tolosanae  apographum  omniuin 
privilegiorum  sibi  a  sede  apostolica  concessorum  transmitlant. 

1316,  Novembris  13,  Avenione. 

Dilectis  filiis  universis  docloribus  et  inagistris  atque  scolaribus  in  studio  Parisiensi 
morantibus  salutein,  etc.  Prudentia  circumspecta  considerans  fe.  re.  Innocentius  papa  IV 
predecessor  noster  fructus  felices  et  uberes  quos  velud  dona  celestia  producunt  studia 
litterarum,  et  diligenter  attendens  quantum  doctrina  fideliuiii  scientiarum  fecunditalc 
pollentium  christiane  fidei  robur  adiciat,  veritatem  evangclicam  fulciat,  et  confundat  ac 
depriinat  oberrantes,  et  quod  ex  hujusmodi  studiis  publicum  bonuin  affluenter  provenit  et 
privatum,  generale  studium  in  civitate  Tholose  tunc  teinporis  inchoatum  et  ad  ipsius 
conservationem  studii  ac  utilitatem  docentium  et  studentium  in  eodem  nonnulla  provide 
ordinata  ratificans',  magistris  et  scolaribus  tunc  Tholose  studentibus  ac  succedentibus  eis, 
ut  ea  qua  Parisienses  scolares  gaudent  in  perpetuum  liberlale  gauderent,  duxit  per  suas 
certi  tenoris  litteras  concedendum'.  Nuper  autem  dilecti  filii  doctorcs  et  magistri  ac  uni- 
versitas  scolarium  ejusdem  studii  Tholosani  nobis  significare  curarunt  quod  licet  ipsi  pro 
habenda  copia  litterarum  aposlolicarum  super  concessa  vobis  libertate  hujusmodi  confec- 
tarum  copia,  quam  nunquam  habueranl,  vos  instanter  et  pluries  requiri  fecerunt  et  logari, 
vos  tainen  copiam  ipsam  facere  (de  quo  miramur  et  inerito,  cum  ex  hoc  in  nullo  vestre 
liberlati  decrescat  nec  aliquid  vobis  prejudicium  aferat[ur])  denegatis.  Cum  igitur  honesta- 
tem  vestram  deceat  habere  ad  eos  lanquam  ad  illos,  qui  amore  virtutiim  in  eodein 
vobiscum  cerlainine  militant,  specialis  caritatis  afTectum,  universitatem  vestram  rogamus 
et  hortamur  attente  per  apostolica  vobis  scripta  mandantes  quatinus,  attendentes  quod 
eisdem  doctoribiis,  magistris  et  scolaribus  exhibilio  dicle  copie  honorabilis  erit  atque 
proficua  et  vobis  in  nullo  dampnosa,  copiam  oinnium  et  singulorum  privilegiorum  vobis 
super  libertatibus  et  immunitatibus  vestris  a  sede  apostolica  concessorum  ob  reverentiam 
dicte  sedis  et  nostram,  cum  ab  ipsis  requisiti  fueritis,  integre  atque  fideliter  exhibeatis 
eisdem  nullam  deinceps  in  exhibitione  predicta  difficultatis  inateriam  ingerentes,  sed  sic 
nobis  in  hoc,  quod  profecto  gratum  habebimus,  placituri  quod  non  oporteat  nos  in  hiis 
oporlune  provisionis  reinedium  adhibere,  sed  velud  benedictionis  et  gratitudinis  filii 
digne  possitis  a  nobis  de  devotione  ct  obedientia  commendari.  Dat.  Avinione  id.  Novem- 
bris,  anno  priino. 

Reg.  Vat.  Aven.  Johannis  XXU,  tom.  VI,  fol.  154. 
1.  V.  tom.  I  ChartuL,  n»  149.  —  2.  Ibid.  n»  147. 


182  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1316 

7 2i7 .   Johannes  XXII  omnia  privilegia  Universilali  Paris.  a  sede  apostolica  concessa  confirmat. 

1316,  Novembris  13,  Avenione. 

Johannes   episcopus  dilectis  filiis  universitali  magistroiuin  et  scolariuni  Parisien- 

siuin,  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Quanto'  vestre  venuste  fecunditatis  anti- 
quitas,  cunctoruin  studiorum  mater  existens,  sacrosancte  ecclesie  plures  et  salubriores 
cathoiice  fidei  doctrinas  ac  totius  laudabilis  et  honorabilis  nolitie  claritates  noscitur 
tribuisse,  tanto  nos  desiderainus  intentius  vestros  studiosos  actus  nuUius  injusle  oppres- 
sionis  occasione  turbari,  sed  continua  tranquillilatis  jocunditate  gaudere.  Eapropter  dilecti 
in  Domino  filii  vestris  justis  postulationibus  grato  concurrenles  assensu  omnes  libertates 
et  immunitates  a  predecessoribus  nostris  Roinanis  pontificibus  sive  per  privilegia  vel 
alias  indulgentias  vobis  et  Universitati  vestre  concessas,  necnon  libertates  et  exemptiones 
secularium  exactionum'  a  regibus  et  principibus  ac  aliis  Christi  fidelibus  rationabiliter 
vobis  et  Universitati  vestre  indultas,  sicut  eas  juste  ac  pacifice  obtinetis,  vobis  et  per  vos 
eidein  Universitati  vestre  aucloritate  aposlolica  confirmainus  et  presentis  scripti  patrocinio 
coininuniinus.  Nulli  ergo,  etc,  nostre  confirmationis  inlringere,  etc.  Dat.  Avinione  id. 
Novembris,  pontificatus  nostri  anno  priino. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.,  L.  297,  n»  3,  cum  sigillo.  In  paile  nveisa  ;  R.  xxxvii,  Pertinebat  ad  Arcb.  Univers. 
(A.  20.  i.).  Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  IV,  epp.  1680,  2117,  fol.  90  et  217''.  —Cod.  Harcur.,  fol.  kS^.  Arch.  Univers. 
Paria.,  Reg.  94,  11°  44,  p.  54.  Bulaeus,  IV,  175,  ubi  perperam  :  o  1  die  Novembris  ». 

1.  Loco  «  Quauto  ....  gaudere  »  in  Rcg.  fol.  90  primitus  erat  scriptum  :  b  Cum  a  nobis  petilur  quod  justuin  est  et 
bonestum,  tam  vigor  equitatis  quam  ordo  exigit  rationis,  ut  id  per  sollicitudincm  officii  nostri  ad  debitum  perducatur 
effectum  ».  Postea  hoc  in  similibus  occasionibus  consuetum  initium  delebatur  et  in  margine  supra  relatum  scribebatur,  et  sic 
corrccta  bulla  rcpetitur  fol.  217'>  et  in  Reg.  Vat.  Comm.  ex  Reg.  Avenion.  descripto,  an.  1,  p.  2.  n»  1080,  et  p.  3,  n»  2117.  — 
2.  In  Reg.  Vat.,  p.  3,  n"  2117  :  <i  sanctionum  ». 


728.    Vniversitas  Parisiens.  deplorat  se  detrimentum  pati  ac  remedia  assignat,  qiiibiis  mala  amoverentur. 

An.  1292-1316,  [Parisiis]. 

Articuli  sive  deffectus  Universitatis.  Detriinentum  patitur  Universitas  in  hoc,  quod 
privilegia  sibi  a  sede  apostolica  indulta  male  observantur  eo  quod  quorundain*  privile- 
giorum  conservatorem  uon  habeinus;  nam  cum  Universitas  habeat  privilegium'  quod 
licentiatus  Parisius  in  qualibet  facultate  possit  incipere  et  legere  Parisius  et  ubique, 
super  hoc  tamen  in  aliquibus  partibus  est  deffectus,  ut  in  Anglia  et  apud  Montem  Pes- 
sulanum  et  in  quibusdam  aliis  studiis  generalibus,  ubi  magister  vel  licentiatus  Parisius 
non  admittitur  ad  actus  magistrales  exercendos  quantumcunque  fuerit  magne  fame'. 

Item,  quia  paucis  aut  nuUis  magistris  et  scolaribus  quamvis  bene  merilis  hiis  diebus 
providetur*. 


1316]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  183 

Item,  quia  stiulentes,  cujuscunque  regni  seu  provincie  1'uerint,  bonis  suis  libere  gau- 
dere  non  possunt. 

Iteni,  quia  scolares  molestantur  pro  domorum  suarum  censibus  persolvendis  :  petit 
Universitas  ut  littera  super  hoc,  jam  diu  est,  concessa  ditetur  et  in  munimen  perpetuum 
tradatur. 

Item,  petit  litteras  domini  regis,  virtute  quarum  capellani  Universitatis  qui  pro  tem- 
pore  fuerint,  libere  percipiant  fructus  sive  redditus  suos  terminis  assignatis. 

Item,  petit  Universitas  ut  justiciarii  tam  seculares  quam  ecclesiastici  compellantur 
Universitatis  privilegia  observare  et  absque  dilatione  et  impedimento  studencium  exibere 
justicie  complementum  quocienscunque  fuerint  requisiti. 

Item,  supplicat  Universitas  domino  regi  ut  decano  Sancti  Marcelli  juxta  Parisius 
dignetur  providere  sicut  viro  venerabili  qui  Universitati  servivit  multo  tempore  lauda- 
bibiliter  et  honeste,  nec  non  et  aliis  sibi  a  dicta  Universitale  specialiter  nominatis. 

Nota  quod  occupantes  bona  scolarium  non  possunt  modo  compelli  ad  restituendum, 
sicut  patet  in  quodam  scolari,  cui  a  quodam  burgensi  de  Insula  debentur  centum  et  xxiij 
libr.  parisiens.;  item  in  magistro  Guillermo  de  Lovannio,  bachellario  in  theologia,  cujus 
bona  accepit  Reginaldus  Canet,  collector  domini  regis  apiid  Sanctum  Quintinum  in 
claustro  Foviensi  ad  valorem  centum  et  xx  libr.  parisiens.  Item  nota  pro  scolaribus  de 
Flandria.  Item  nota  de  quodam  magistro  in  medicina,  qui  fuit  verberatus  apud  Sanctum 
Antonium.  Item  de  quodam  alio,  qui  contra  privilegia  fuit  detentus  in  carcere  episcopi 
Trecensis. 

Charta  saec.  xiv  in  Arch.  nat.  Paris.,  J.  94G,  n"  1.  —  Quamvis  haec  charta  manu  antiquiori  scripta  csse  videatur  quum 
charta  sequens,  hic  tamen  eam  propter  intimum  connexum  cum  n'»  729,  738  et  739  inserimus.  Utique  post  an.  1292,  Martii  23, 
sicut  et  character  probat,  scripta  est,  cum  in  illa  privilegii  Xicolni  IV  (sicut  et  in  charta  sequcntij  mentio  fiat.  Posl  initium 
pontificatus  Johannis  XXII  tamen  vix  scripta  esse  vidctur. 

1.  Nota,  non  dici  absolute  «  privilegiorum  conscrvatorem  non  habemus  o,  sed  tantum  «  quorumdam  t)  privilegiorum. 
—  2.  Nicolai  IV.  Cf.  supra  n"  578.  —  3.  Quod  ex  hoc  evenerat,  quia  liccntiati  in  dictis  studiis  Parisios  veiiientes  ibidcni  etiam 
oxcludebantur.  n  Ex  mutua  vicissitudine  obligamur  ad  antidota  »,  Oxoniae  statuebatur.  Munimenta  acadein.,  II.  'i'i(;. 
Caeterum  Oxonienses  simile  privilegium  papale,  ut  Parisiensi^s,  obtinere  voluerunt.  V.  infra  an.  1317,  Dec.  26.  —  4.  Cf.  infra 
n"  729  et  739. 


7^0    .    Universitas  Paiis.  de  eodein  argumento. 

Circa  an.  1316,  [Parisiis]. 

Articuli  seu  defectus  Universitatis.  Detrimentum  patitur  Universitas,  quia  paucis  aul 
nullis  magistris  et  scolaribus  quamvis  benemeritis  hiis  diebus  providetur. 

Item,  quia  studentes  cujuscunque  regni  seu  provincie  fuerint  bonis  suis  libere  gaudere 
non  possunt;  item,  quia  privilegia  nobis  a  sede  apostolica  indulta  male  observantur,  qiiia 
eorundem  privilegiorum  conservatorem  non  habeinus;  nam,  cum  nos  habeamus  privilegia 
quod    licenciatus    Parisiensis   in   qualibet    facultate    possit    incipere   et  legere   Parisius   et 


184  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1316 

ubique,  super  hoc  tanien  in  aliquibus  partibus  est  defectus  ut  in  Anglia  et  apud  Montem 
Pessulanum  et  in  quibusdam  aliis  studiis  generalibus,  ubi  magister  vel  licenciatus  Pari- 
sius  non  adrnittitur  ad  actus  magistrales  exercendos,  quantumcunque  fuerit  magne 
fame;  item,  licet  Universitas  tota  detrimentum  paciatur,  facultas  tamen  arcium  lapsa  est 
inter  oinnes,  que  tamen  fundamentum  est  omnium  aliarum,  unde  ex  ejus  lapsu  paucissimi 
aut  nulli  divine  pagine  studio  se  coaptant,  quod  cedit  in  detrimenlum  totius  religionis 
christiane  :  ideo  ad  relevationem  arcium  facultatis  ordinamus  que  sequntur  : 

Primo,  ut  artistis  benemeritis  beneficia  conferantur  et  ad  hoc  summus  pontifex  prelatos 
cujuslibet  regni  dignetur  compellere  et  super  hoc  priviiegium  nobis  dare  privilegiique 
conservatorem. 

Item,  ut  prelati  compellantur  ut  quilibet  eorundem  uni  magistro  vel  duobus  sue  dyo- 
cesis  in  artibus  regentibus  expensas  competentes  ministraret,  quousque  dicto  vel  dictis 
magistris  benemeritis  provisuin  fuerit  de  beneficio  competenti. 

Item,  ut  velit  unam  domum  fundare  et  eidem  certos  redditus  assignare  super  divites 
abbacias  et  piioratus,  in  qua  quidem  domo  magistri  pauperes  in  artibus  actu  regentes  usque 
ad  aliquem  numerum  valeant  sustentari.  Item,  aliam  domum  pro  pauperibus  bachellariis 
benemeritis  ejusdem  facultatis,  Item,  ut  personis  de  Universitate  personaliter  sibi  inissis 
aut  per  litteras  noininandis  dignetur  providere. 

Item,  regie  majestali  supplicat  Universitas  Parisiensis  ut  prelatos  sui  regni  dignetur 
inducere  et  rogare  ut  provideant  artistis  benemeritis.  Item,  ut,  de  beneficiis  ad  suam  col- 
lacionem  spectantibus,  artislis  benemeritis  usque  ad  aliquem  certum  numerum  quolibet 
anno  dignetur  providere. 

Item,  ut  dominus  rex  velit  fundare  unam  domum  et  eidem  certos  redditus  assignare, 
in  qua  pauperes  magistri  actu  Parisius  in  artibus  regentes  et  bachellarii  valeant  sustentari. 

Per  ista  poterit  facultas  arcium  et  tota  Universitas  relevari;  et,  nisi  in  brevi  reine- 
dium  apponatur,  facultas  arciuin  in  nichilum  redigetur.  Cum  temporibus  retroactis  fuerint 
quingcnti  magistri  in  artibus  actu  regentes  :  nunc  autem  sunt  quinquaginta  vel  eciam 
pauciores. 

Charta  saec.  xiv  in  Arch.  nat.  Paris.  J.  946,  n"  1.  —  Charta  scripta  non  est  ante  tempus  Johannis  XXII,  et  sine  dubio 
petitio  cohaeret  cum  epistolis  ejusdem  papae  n"  729  et  739,  ad  quem  utique,  ut  ex  primo  capite  instrumenti  et  ex  cpistolis 
pontificis  patet,  Universitas  supplicationem  transmisit. 


729.    Johannes  XXII  omnibus  praelatis  ecclesiarum  injungit  ut    magistris  et  scholaribus  Paris.  provideant  de 
beneficiis  ecclesiasticis. 

1316,  Novembris,  13.  Avenione. 

Universis  patriarchis,  archiepiscopis,  episcopis  ac  aliis  ecclesiarum  prelatis,  ad  quos 
presenles  littere  pervenerint,  salutem,  eic.  Conditoris  omnium  immensa  benignitas  cle- 
menter    attendens,    humanum   genus   ex  primi    prevaricatione   parentis,  qui    ante    lapsum 


1316]  AB     ANNO     MCGLXXXVI     U  S  Q  U  E     AD     ANNUM     MCCCL.  185 

scientiaruin   oniniuni   notitiani   obtinebat   et  penetrabat    archana    intellectus    perspicacitate 

celestium,   sic   cecitatis  et  ignorantie   tenebras   pertulisse  ut  scienliarum  dona  forent  sibi 

duris  conclusa  signaculis  prepediente  mole  terrene  caliginis ;  et  nolens  quod  creatura  tam 

nobilis,  quam  velut  similitudini  sue  conformem  minuerat  paulo  minus  ab  angelis  ignorantic 

ruditate    vilesceret  :  voluit    hominem    scientiarum    doctrinis    et    artium    erudiri.    Per    has 

quidem    diversa    genera    linguarum    et   dissona   latinitatis    gratia    in    sermonis    prolatione 

conveniunt,   et  preter  artium  liberalium  dogmata,  per  que  gradatim  ad  scientiarum   noti- 

tiam  pervenitur,  datur  juris  utriusque  cognitio  per  quam  dirimuntur  jurgia  et  redduntur 

quibuslibet,  que  sunt  sua.  Per  has  etiam  ad  sacrarum  ascenditur  altitudinem  scripturarum, 

et  vivificans  sensus  ex  ipsis  elicitur  multa  ibidem  obscuritate  conclusus.  Tanta  itaque  dona 

celestia   predecessorum    vestrorum    recolenda    prudentia    caritative    considerans,    ex  viris 

scientiarum  fecunditate  pollentibus  privatum   publicumque  bonum  provenire  conspiciens; 

attendens  etiam  felicem  esse  rempublicam,  que  a  sapientibus  regitur  :  scientiarum  alumpnos 

beneficiis  ecclesiasticis  prosequebatur  et  gratiis,  ut  quanto  laudabiliter  in  ipsaruin  scien- 

tiarum  notione   proficerent,  tanto  se  uberius  ecclesiasticis  muneribus  preveniri  sentirenl. 

In   tanta  namque   prelatorum   prudentia  et   exuberantia    caritatis    necnon  et  in   sapientum 

multitudine  filiorum  Romana  nimirum  letabatur  ecclesia,  mater  omnium  et  maoristra,  cum 

illorum   docta   facundia   fidelem   populum    doctrina   salutis   instrueret,   ac   exorbitantes    ad 

evangelice  veritatis  rectitudinem   revocaret.  Nuper  autem  insinuatione  querula  dilectorum 

filiorum   universitatis   magistrorum   et  scolarium  in  studio  Parisiensi  degentium  dolenter 

accepimus  quod   licet  hactenus  ad   civitatem   ipsam  velut  ad  scientiarum  ortum  irriguum 

innumera  conflueret  multitudo   studentium,   modernis  tamen  temporibus,   ex  eo  videlicet 

quod  vestra   refriguit  caritas   erga    ipsos,    prout    dictorum    universitatis    magistrorum    et 

scolarium  conquestio  continet,   nimium    est    illa    scolarium  multitudo    contracta    et    Pari- 

siense  studium  incredibiliter   diminutum',    quod  in  orbe  terrarum  jam  fuerat  pro  nume- 

rositate  studentium  gloriosum.  Nos  ex  diminutionc  dicti  studii  condolentes  et  attendentes 

sanitatem  orbis  esse  multitudinem  sapientum;  cupientes  etiam  inter  fideles  populos  scien- 

tiarum  dona   non   minui   sed  augeri  :  universitatem   vestrani  rogamus,  monemus,   et  hor- 

tamur    in    Domino,    nichilominus    vobis    per    apostolica    scripta    mandantes    quatinus    ad 

tantum   bonum   privatuni   et  publicum  juxta   mores  predecessorum   vcstrorum  debite  cari- 

tatis  dirigentes  intuitum,  ac  per  magistros  et  scolares  eosdem  presertim  ydoneos  et  quos 

ipsorum  probitas   gratiis   reddit   emeritos,   ob   reverentiam    apostolice   sedis   et  nostra   in 

caritatis  visceribus   recommendatos  habentes   providere   ipsis  juxta   eorum   qualitatem   el 

merita    de    beneficiis    ecclesiasticis    ad    collationes    vestras    spectantibus,    cum    se    vobis 

facultas  obtulerit,  studeatis,  ut  qui  amore  virtutum  suos  presserunt  spiritus  et  substantias 

expenderunt,  provisionibus  vestris  adjuti  letentur  se  premia  referre  de  meritis,  et  exem- 

plares  sint  aliis  ad  imitanda  vestigia  probitatis.  Preces  et  exhortationes  ac  mandata  nostra, 

que   ex  corde  porrigimus,  sic   reverenter   et   efficaciter  admissuri,    quod   tanquam    devo- 
*«  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  24 


186  CHAnttLARIUM     UNIVEftS.     PARIS.  [1316 

tionis  et  reverentie  filii  digne  possitis  de  devotione  ac  obedientia  commendari,  atque 
nostram  et  apostolice  sedis  gratiam  ad  vestra  et  ecclesiarum  honores  et  comoda  prose- 
quenda  promptius  et  uberius  promereri*.  Dat.  Avinione  id.  Novembris,  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  IV,  fol.  203. 

1.  Cf.  supra  n'»  728  et  "28».  —  2.  Haec  evenissc,  vcl  e  Chartulario  liquct.  Dolcndum  tantum,  per  hoc  cupiditatem  magi- 
strorum  Parisiens.  crevisse  et  paroehias  pauperes  dcrelictas  remansisse,  ita  ut  Petrus  de  Palude  c.  an.  1318  scriberet  :  «  Quia 
multe  parochie  sunt  pauperes,  viri  ydonei  eas  recusant,  et  ut  in  pluribus  de  viginli  curatis  in  illis  vix  invenitur  unus 
qui  theologiam  audierit.  Quomodo  ergo  erit  bonus  judex  aut  cyrurgicus,  qui  nunquam  audivit  nec  studuit  unam  lectionem 
de  medicina  anime;  per  solam  enim  thcologiam  potest  homo  scire  mederi  animabus  n.  Bibl.  Caes.  Vindob.,  ms.  laf.  2168. 
fol.  111. 


730.   Johannes  XXII  magistro  Johanni  de  Janduno  canonicatum  ecclesiae  Silvanectensis  confert. 

1316,  Novembris  13,  Arenhne. 

Dilecto  filio  magistro  Johanni  de  Genduno,  canonico  Silvanectensi,  sahitem,  etc. 
Tue  probitatis  laudabilia  merila  ....  Dat.  Avinione  id.  Novembris,  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Johannis  XXII,  an.  1,  p.  2,  cp.  1814.  —  A.  Thomas  in  M^langeS  d'archeol.  et  d'hist.,  II,  452.  —  An.  1315 
(1316)  nominatur  magister  urtistarum  in  domo  Navarrae.  Cf.  Launoius,  Ilist.  Navarrae  gymn.  (1677),  p.  38.  Fortassc  ad  hoc 
Collegium  alludit  Continuator  Nangii  scribens  ad  an.  1318  :  «  Circa  ista  tcmpora  de  Flore  lilii  Parisius  studii  exierunt  duo 
filii  nequam  genimina  viperarum,  scilicet  mag.  Johannes  dc  Janduno,  natione  Gallicus,  et  magister  Marsilius  de  Padua, 
nalione  Italicus  ».  Ed.  Geraud,  II,  14  sq.  Collegium  in  suis  arniis  inter  alia  multa  lilia  habebat.  Sed  fortasse  ad  ipsam 
Universitatem  Paris.  referri  debct,  ut  Geraud  in  nota  indicat.  Certe  non  exstabat  CoUegium  nomine  Flos  lilii,  ut  Villeneuve- 
Trans,  Hist.  de  Saint  Louis,  I,  326,  asserit.  Opus  suum  De  laudibus  Parisius  (cujus  ms.  in  Bibl.  Caes.  Vindob.  ctiani, 
n»  4753,  fol.  196-209,  exstat)  Silvauecti  an.  1323,  Novemb.  4,  absolvit.  Cf.  Lc  Roux  de  Lincy  et  Tisserand,  Faris  et  ses  histo- 
riens,  p.  40.  Quantum  ad  alia  v.  supra  n"  635,  nota  4,  ct  infra  n°  864. 


73  1 .   Decretum  Universitatis  Parisiensis  de  pecunia  pro  impensis  ipsius  a  quacumque  facultate  solvenda. 

1316,  Novembris  17,  Parisiis. 

Universis    presentem    paginam    inspecturis    universitas    magistrorum    et    scolarium 

Parisius  studentium,  sahitem  in  eo  qui  est  honor  et  gloria,  in  secula  seculorum.  Sicut  celi 

enarrant  gioriam  Dei,  et  opera  inanuum  ejus  annunciat  firmamentum ;   sicut  intelligentie 

diligunt  et  desiderant  sui   gloriam   conditoris,  nec  non  universaliter  veri  boni   cupiditas 

naturaliter   omnibus   est  inserta;    omnia   enim   illud   appetunt  et  illius   causa   agunt   que- 

cumque  agunt  secundum  naturam,  quoniam  ex  ore  illius  Altissimi  prodierunt,  qui  «  dixit, 

et  facta  sunt;   mandavit,  et  creata   sunl'  »   universa  :  sic   venerabilis  matris  nostre,    que 

nos  creavit  in   Domino,    tota   intencione   tenemur  appetere,   totoque   conatu  querere  ejus 

inmarcessibilem  gloriam  et  honorem,  maxime   cum  ex  ejus  viribus  preciosissima  sumpta 

sint  alimenta,  desiderabilia  super  auruin  et  lapidem  preciosum  multum,  et  dulciora  super 

mel   et  favum,    quibus   universalis   ecclesia  clara  claret  virtulibus,   et  sciencie  fulgoribus 

decorata;  cujus  etiam  rami  toto  orbe  terrarum  diffusi  sic  mundum  illuminant  et  decorant, 
24. 


1316]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  187 

ul  qiiasi  stelle  splendeanl  in  niedio  firnianienti,  omnibus  evangelizantes  populis  verbuni 
bonuni,  ut  non  sint  «  loquele  neque  sermones,  quorum  non  audiantur  verba  eorum. 
In  oninem  lerram  exivit  sonus  eorum,  ct  in  fines  orbis  terre  verba  eorum',  »  verba  doc- 
trine,  verba  salutis,  verba  preconizantia  laudes  Christi,  quibus  aperitur  populis  janua 
paradisi,  et  tandem  ad  beatitudinem  perveniunt  sempiternam.  Ad  hec  igitur  et  hujusmodi 
diligencius  attendentes,  videntes  nichilominus  que  sequntur,  si  doloribus  aflicimur  non 
eslmirum,  considerantes  quod  Universitas  mater  nostra,  que  temporibus  retroactis  in 
tanlum  venerabilis  apud  homines  habebatur,  ut  «  sicut  lilium  inter  spinas,  sic  amica  nostra 
inter  filias^  »  quam  laudabant  omnes  gentcs  et  commendabant  populi,  terribilis  apud 
omnes  sicut  caslrorum  acies  ordinata  :  perversa  nunc  liominum  racione,  totum  vcrti  in 
oppositam  qualilatem.  Nam  cui,  Deo  teste,  honor  debetur  et  gloria,  nunc,  quod  animi 
amaritudine  referimus,  «  obprobrium  est  hominum  et  abjectio  plebis.  Omnes  videntes  eam, 
deriserunt  eam;  loquti  sunl  labiis,  et  moverunl  caput'  ».  Obprimitur,  conteritur,  et  subpo- 
nitur  que  est  libera  quasi  serva,  ut  etiam  jam  sint  spreti  filii  ejus,  et  non  sit  qui  conso- 
letur  eos,  nisi  Dominus  Deus  noster.  Quibus  sic  stantibus,  satis  rationabiliter  est  caven- 
dum,  ne  dolenda,  quod  absit,  conclusio  subsequatur,  ut  scilicet  venerabibs  mater  nostra, 
quam  infirmam  aspicimus  et  jacentem  in  lectulo,  resurgere  non  valeat,  nisi  divina 
prudencia  relevetur. 

Igitur  super  hoc  multipliciter  anxiantes,  nostreque  Universitatis  statuni  reparare 
quam  plurimum  cupientes,  consideravimus  nil  melius,  nil  commodius  nos  acturos,  quam 
rigide,  cum  maturitate  tamen,  nostra  prosequi  negocia  toto  posse,  el  que  sunt  contra 
nostre  Universitatis  honorem,  aul  vertuntur  in  ejusdem  notabile  prejudicium  et  gravamen, 
non  sub  silentio  aut  sub  dissimulacione  transire,  sed  pocius  remedium  apponere  salutare, 
et  non  sinere  perfodi  domum  nostram,  nec  nostra  negocia  deperire.  Et  quia  consideravimus 
quod  hoc  facere  non  valemus,  nisi  multis  incidentibus  sumptibus  et  expensis,  que  fieri 
nequeunt  nisi  pecunia  mediante,  qua  negocia  optime  promoventur,  cuique  omnia  obe- 
diunt,  qua  gloriam  et  honorem  etiam  possidentes  adquirunt  indiscretiquc  discretissimi 
reputantur;  nostrum  autem  venerabile  collegium  nunc  videmus  in  tanta  jacere  penuria  ac 
etiam  egestate,  quod  vix  habeat  unum  denarium,  quo  sua  jura  defendat,  et  suas  libertates 
et  negocia  prosequatur  :  tantam  igitur  Universitatis  nostre  intuentes  penuriam,  fontemque 
nostrum  arescere,  ejusque  rivulos,  quos  in  cuncta  orbis  climata  derivat,  exsiccari,  ut  ab 
hujusmodi  penuria  relevetur  diligenter  curavimus  providere,  scientes  quoniam  ager  ille 
fructus  uberes  afferre  dinoscitur,  cui  cura  coloni  cautius  undique  providelur.  Super  hoc 
igitur  specialiter  congregati  apud  Sanctum  Maturinum,  per  magistrum  Petrum  Apostoli'  de 
Parisius,  tunc  noslre  Universitatis  rectorem,  et  nobis  hunc  articulum  specialiter  inter 
cetera  proponentem,  deliberavimus,  ordinavimus  et  statuimus  que  sequntur,  ex  unani- 
mique  consensu,  nemine  discordante,  decrevimus,  ut  Universitatis  nostre  contribuant 
singule  facultates;  modumque  contribuendi  indilate  elegimus  sub  hac  forma : 


188  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1316 

Primo  scilicet,  quod  pro  nostre  Universitatis  magno  sigillo  unusquisque  duos  grossos 
turonens.,  seu  valorem,  Universitati  refundere  teneatur. 

Secundo,  de  obvencionibus  ordinavimus  in  hunc  modum  :  Primo  facultas  artium  Uni- 
versitati  refundet,  ut  facere  consuevit.  Facultas  autem  medicine  sic  refundet :  scilicet  pro 
quolibet  qui  cursum  inceperit  in  sua  facultate,  unam  bursam;  et  pro  quolibet  etiam  qui 
licentiatus  fuerit,  unam  bursam;  et  hoc  per  biennium  duraturo;  sueque  facultatis  decanus 
totam  facultatis  pecimiam  reservabit,  donec  emineat  necessitas  refundendi.  Decretistarum 
autem  facultas  etiam  in  hunc  modum  :  scilicet,  quod  quilibet  qui  cursum  inceperit  in  sua 
facultate,  Universitati  quinque  solidos  refundere  teneatur;  licentiatus  autem  octo;  inci- 
piens  vero  decem ;  et  quod  hec  contributio  sit  annalis;  reservabiturque  facullatis  pecunia 
per  decanum,  donec  necessitas  se  offerat  refundendi.  Facultas  aulem  theologie  contribuet 
in  hunc  modum  :  scilicet,  quod  quilibet  qui  primum  cursum  inceperit,  unum  solidum 
refundet,  et  unum  alium  solidum  pro  secundo;  pro  cursuque  Sententiarum  quilibet  tres 
solidos  Universitati  refundet,  decem  vero  ascendens  ad  cathedram  magistralem;  et  hunc 
modum  contribuendi  posuerunt  etiam  per  biennium  duralurum ;  eritque  in  decani  custodia 
pecunia  facultatis,  donec  tempus  se  offerat  refundendi. 

De  quibus  quidem  refusionibus  omnibus  tenebitur  quilibet  rector  super  administracione 
sua,  pro  rala  temporis  ipsum  contingente,  quando  et  quibus   oportebit  reddere  racionem. 

Hec  igitur  sunl  que  ordinavimus,  Domino  providente,  ut  nostra  non  depereant 
negocia,  sed  ut  melius  et  securius  prosequantur,  deliberacione  quam  plurima  et  provida 
super  hoc  precedente.  Que  omnia  vokimus  ac  etiam  approbamus  inagni  nostri  sigilli 
caractere  confirmantes.  Datum  et  actum  Parisius  apud  S.  Maturinum,  in  nostra  congre- 
gacione  generali,  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  sexlo  decimo,  die  mercurii  post 
festum  beati  Martini  hyemale. 

Originale  in  Areh.  Univers.  Paris.,  theca  IV,  A.  18.  i.  Deest  taeniolum  cum  sigillo.  —  Jourdain,  n»  429. 

1.  Psalm.  XXXII,  9.  —  2.  Psalm.  xviii,  4.  —  3.  Cantic.  ii,  2.  —  4.  Psahn.  xxi,  8.  —  5.  Cf.  infra  n»  733,  nota  3. 


ItjJL.    Gaufridi  de  S.  Leodegario,  librarii  jurati  Universitatis,  aliorumque  librariorum  juramentum  de  officio  suo 
fideliter  exsequendo. 

1316,  Novembris  26,  [Parisiis]. 

Universis    presentes    litteras  inspecturis    officialis   curie   Paris.,    salutem    in   Domino. 

Notum    facimus    quod    coram    nobis   propler    hoc    personaliter    constitulus    Gaufridus    de 

Sancto  Leodegario,  clericus  librarius  juratus  Universitatis  Paris.  volens  et  attendens  sub 

protectione   matris   sue   universitatis   magistrorum   et  scolarium   Paris.  vivere   et  officium 

librarie   bene  et  fideliter  more  solito  in  dicta  villa  gerere,  nolens  nec  intendens  aliquem 

magistrum    vel   scolarem  per   factum    et   culpam  ipsius    dampnum  aliquod  incurrere   nec 

etiam  detrimentum,   nec  quod  scolares  et  magistri  Universilatis  predicte  per  amissionem 

*'vel  celationem   librorum   suorum    ab  ipso   sibi  traditorum   per  fraudem   vel   dolum  ipsius 


1316]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  189 

defraudarentur,  vel  etiaiii  iii  aliquo  lederentur,  ut  dicebat,  proniisit  corain  nobis  per 
ipsius  juramentuin,  se  dictuin  ofTicium  librarie  in  dicta  villa  Parisius  bene  et  fideliter  gerere 
et  facere  juxta  posse.  Pro  quibus  oinnibus  et  eoruni  singulis  adimplendis  et  etiam  obser- 
vandis  dictus  Gaufridus  dumtaxat  obligat  bona  sua  hereduinque  suorum  mobilia  et  immo- 
bilia,  presentia  et  futura,  et  specialiter  domuin  suam,  quam  habel  Parisius  sitain  apud 
portam  Micolai  dicti  Huidelon',  et  terram  quam  habet  in  territorio  de  Sancto  Leodegario 
Lexoviens.  dyocesis  usque  ad  cenlum  libras  parisiens.  quantum  ad  hoc  jurisdictioni  curie 
Paris.  supponendo.  Sub  tali  conditione  habita  inter  malrem  suain  Universitatem  Paris. 
et  ipsum,  quod  si  omnes  alii  librarii  ville  Parisius,  qui  ad  presens  existunt  et  qiii  imposte- 
rum  fuerint  in  villa  predicta,  noluerint  se  obligare  Universitati  predicte  juxta  formam 
suprascriptam,  aut  si  per  dictam  Universitatem  ad  hoc  non  compellantur  vel  ad  hoc 
compelli  vel  induci  non  potuerint  per  Universitatem  predictam,  quod  obligationes,  suppo- 
sitiones  et  jurainenta  predicta  ab  ipso  Gaufrido  facta  et  prestita,  ut  superius  est  expressum, 
nullius  sint  efficacie  vel  valoris,  imino  roboris  careant  firmitate,  cum  durum  esset  dictum 
Gaufridum  esse  deterioris  conditionis  aliis  librariis  presentibus  vel  futuris  in  oflicio 
predicto.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  curie  Paris.  presentibus  litteris  duxiinus 
apponendum.  Datum  anno  Domini  millesimo  CCC  sextodecimo,  dic  vencris  post  festum 
beati  Clementis. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  68,  n"  'i.  Reslat  lacniolum  membranao.  oiim  fragmento  sigilli.  Pcrlinebat  ad  Aroh. 
Univers.  (D.  18.  e).  —  Exstant  ibidem  plura  instrumcnta  originalia  vcrbis  omnino  similibus  ut  supra  oonoepta,  declarationes 
aliorum  librariorum  continentia,  N<*  3,  magistri  Thomae  de  Malobodio,  librarii  (ejusdcm  tcmporis  notae) ;  n"  5,  Thomae 
Normanni,  stationarii  ct  librarii  (ejusdem  anni,  die  dominioa  post  fcstum  bcati  Andrcae  apostoli) ;  n»  7,  Jobannis  de  Meilao 
(«  Meillar  ».  Corisopitens,  dioec.)  clerioi,  stationarii  ct  librarii  (an.  1323,  die  martis  in  vigilia  festi  bcati  Matthaei  aposl.) ; 
n"  8,  Poncii  Gilbosi  de  Noblans,  clerioi  ct  librarii  (ejusd.  an.,  die  jovis  post  festum  b.  Matthaci) ;  n"  9,  Petri  de  Perona,  clcrici. 
et  Pctronillac  uxoris  ejus,  stationariorum  et  librariorum  (an.  ejusdem,  die  veneris  ante  fcstum  beati  Michaelis) ;  n"  10,  Matthaci 
de  Atrebato,  clerioi,  librarii  (an.  cjusdem,  die  mercurii  ante  festum  b.  Michaelis) ;  n"  11,  Johannis  dc  Pointona  (Ponton) 
Anglici,  clcrici,  librarii  jurati  (an.  1335,  die  veneris  posl  Lactare  Jcrusalem);  n"  13,  Johannis  Prcsbytcri  (seu  Prestre-Jehen), 
librarii  (ejusdem  temporis  notae) ;  n"  12,  Nicholai  Tircl,  clerici,  librarii  (ejusd.  an.,  dic  mercurii  post  L.  J.) ;  n"  16,  Richardi 
dicli  dc  Montbaston,  clerici,  librarii  (ct  illuminatoris ;  an.  1338,  dic  merourii  post  festum  b.  Rartholoniaei) ;  n°  17,  Gaufridi  dc 
Buillane  Leod.  dioec,  librarii  (cjusd.  an.,  dic  dom.  post  fcst.  b.  Matthaci);  n"  18,  Henrioi  de  Cornubia,  clcrioi,  librarii  (an. 
ejusd.,  die  mercurii  antc  festuni  b.  Remigii ;  cf.  Actes  concernans  le  2^ouvoir  et  la  direction  de  VUniversite  sur  les  ecri- 
vains,  p.  6);  n°  19,  Jobannis  de  Scmer,  Anglloi,  stationarii  et  librarii  (an.  ejusd.,  dic  vcneris  post  fcst.  b.  Remigii) ;  n"  20, 
Riohardi  de  Monbaston  [sic),  Lexoviens.  dioec,  clerici,  librarii  (ejusd.  temp.  notae) ;  n**  21,  Henrici  dicti  de  Neuham,  Anglici, 
librarii  et  stationarii  (an.  1342,  die  martis  post  fest.  Exalt.  orucis) ;  [n"  22,  Yvonis  dicti  Britonis,  clcrici,  librarii  (an.  ejusd,, 
sabb.  ante  fest.  Michaelis) ;  n"  23,  Symonis  dicti  rEscoIier,  librarii  (an,  cjusd.,  jovis  post  fcst,  Mattbaei) ;  n"  24,  Matthaei 
Vavassoris*,  cler.  Baioc,  librarii  (an,  cjusd.,  dominica  post  fest.  Matthaei) ;  n"  25,  Gilberti  de  IloHendia,  Anglioi,  clorici, 
librarii  (an.  ejusdem,  jovis  post  fcst.  Exaltationis  crucis) ;  n"  28,  Guillclmi  dc  Caprosia,  librarii  (an.  ejusd.,  sabbati  ante 
festum  Remigii  in  capite  Octobris);  n»  29,  Jacobi  Blancheti,  clerici  Lausannens.  dioec,  librarii  (an.  1343,  die  martis  post 
festum  Invent.  crucis) ;  n"  30,  Guillelmi  dioti  de  Pointona,  librarii  (an.  cjusd.,  die  sabbati  post  fest.  Exaltat.  crucis).  Aliqui 
horum  infra  ad  an.  1342,  Octob.  6.  nominantur.  Si  librarius  stationarius  etiam  fuit,  in  instrumento  dicitur  «  oiBoia  stalionarie 
et  librarie  »,  In  instrumentis  annorum  1335,  1338,  1342  ct  sqq.  omittitur  formula  a  sententia  :  «  sub  tali  oonditione  ».  etc. 
V.  praeterea  infra  ad  an.  1350,  April.  23.  Ornnia  originalia  ad  Arch.  Univers.  olim  pcrtinebant. 

1.  Origin,  ;  «  Vuideron  »,  Etiam  dictum  fuit  o  Iluidron  »  et  «  Ilydron  »;  vid.  Jaillot,  1.  II,  Quart.  S.  Martin  des 
Champs,  p.  4.  Portula  ca  in  ripa  dextra  sita  erat,  in  via  quae  vocatur  «  Bcaubourg  ».  —  2.  Codex  (Fen  Avicennac)  ms.  130  Bibl. 
Univ.  Par.  fuit  mag.  medioinae  Gervasii  Christiani,  qui  eum  cmerat  an.  1352  «  ab  uxore  et  executoribiis  Mathei  Vavassoris 
deffuncti,  quondam  librarii  in  vico  novo  Beate  Marie  commorantis  »  pro  sexdecim  bonis  soutis  auri. 


190  CHARTULAHIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1316 

/33 ,   Statula  Universiiatis  Paris.  de  librariis  el  stationariis,  quorum  nomina  recensentur. 

1316,  Decembris  4,  Parisiis. 

Universis  presentes  lilteras  inspecturis,  universitas  inagistroruni  et  scolarium  Parisius 
studentiuni,  salutein  in  Doinino  seinpiternain.  Cuin  per  librarioruin  et  stationarioruiii 
quainpluriuin  versutias  et  abusuin  a  inultis  retroactis  temporibus  circa  eoruin  officia 
Parisius  exercenda,  negligentia  tolerante  diutina,  freno  nondum  correctionis  adinvento, 
quo  inediante  ad  ipsius  Universitalis  nostre  inatris  honorein  et  commodum  regulari  possent 
aptius  et  deberent,  infinilis  infinita  magistris  et  scolariljus  illata  sint  gravainina,  ipsaque 
inater  innumeris  hactenus  extiterit  exposita  dispendiis  ex  iliorum  multiplici  distractione, 
qui  cominoda  sibi,  non  se  coininodis  studentiuin  applicabant  :  cupientes  igitur  tam  presen- 
tium  quain  futurorum  in  exercendis  officiis  prelibatis  oportunum  pro  viribus  adhibendo 
remedium,  versutiis  obviare,  presenti  statuto  sancimus. 

In  primis,  ut  nullus  ad  prefata  officia  Parisius  exercenda  deinceps  adinittatur,  nisi  vir 
bone  faine,  sufficientis  litterature  quoad  libroruin  noticiain  in  valore,  et  ex  proboruin  et 
fide  dignorum  tesliinonio  super  infrascriptis  articulis  et  statulis  et  aliis  alias  ordinatis' 
tenendis  et  observandis  ad  cautionein  prestandain  sufficiens,  et  nisi  sit  per  Universitatein 
ad  hoc  primitus  admissus  et  juratus. 

Itein  nuUus  stationarius  habeat  clericum  ad  liberandum  exeinplaria,  nisi  priusquam 
officium  exerceat  sit  corain  Universitate  vel  saltem  corani  rectore  el  quatuor  procurato- 
ribus  juratus  fideliter  exercere  officium  secundum  ordinem  Universitatis;  et  rector  qui 
pro  teinpore  fuerit,  teneatur  noinen  juranlis  et  tempus  prestiti  juramenti  reponere  in 
registro. 

Item  nullus  stationarius  exeinphir  aliquod  alienabit,  sine  eo  quod  prius  notificet 
Universitali  in  congregatione  generali,  ut  Universitas  ordinet  viam  per  quam  ipse  statio- 
narius  a  profectu  suo  non  impediatur,  et  Universitas  exemplaris  usu  non  defraudetur. 

Item  nullus  stationarius  denegabit  exeinplaria  alicui  etiain  volenti  per  illud  aliud 
exemplar  facere,  dum  tainen  pro  eo  pignus  sufficiens  exponat  et  satisfaciat  secundum  ordi- 
nationem  Universitatis. 

Itein  nuUus  stationarius  alicui  carius  locet  exeinplaria  quain  taxata  fuerint  per  Univer- 
sitatein,  nec  conditionibus  gravioribus  quam  per  Universitatem  fuerit  ordinatuin,  nisi 
petiam  ultra  ebdomadam  tenuerit. 

Ilem  si  pignora  obligata  stationario  non  luantur  infra  annuni,  liceat  stationario  post 
annuin  pignora  vendere,  per  visum  tamen  Universilatis. 

Itein  nullus  stationarius  exeinplar  locet  antequain  corrigatur  et  taxetur  per  Univer- 
sitatein. 

Item  ordinavit  Universitas  quod  quilibet  reclor  faciel  proclamari  per  scolas,  ut,  si  quis 


1316]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  191 

invenial  exemplaria  corrupla,  illa  ofTerat  publice  corain  rectore  et  procuratoribus,  ut 
exeinplaria  corrigantur,  et  stationarii  qui  talia  locant,  judicio  Universitatis  puniantur  et 
scolaribus  einendare  coarantur. 

Ttein  quatuor  erunt  deputati  per  Universitateni  annuatim  ad  laxandum  libros,  et  nulli 
liceat  taxare  libros,  nisi  illis  quatuor  vel  duobus  illoruin  ad  minus  presentibus  et  taxan- 
tibus;  et  si  duo  absentes  eorum  sint  vel  unus  absens,  tantuin  percipiet  quantum  alius 
presens  et  taxans,  nisi  requisitus  ad  taxandum  venire  recusaverit. 

Item,  si  contingat  diclos  taxatore&  vel  eorum  aliquos  duci  ad  aliquam  taxationein 
faciendam  per  aliquem  aliuin  de  librariis,  tantum  percipiet  ille  ductor  quantum  unus  taxa- 
toruin;  et  si  plures  fuerint  ductores,  quantiun  ad  perceptionem  salarii  omnes  loco  unius 
habeantur. 

Item  nullus  librarius  alii  librario  vendat  librum,  nisi  prius  fuerit  per  qiiatuor  dies 
publice  expositus  venditioni  apud  fratres',  nisi  de  voluntate  vel  in  presentia  venditoris, 
nec  alicui  alii  absente  venditore,  nisi  in  presentia  duorum  testium  fide  dignoruin. 

Itein  quilibet  librarius  requisitus  per  venditorem  vel  per  aliquem  de  deputatis  teneatur 
dicere  nomen  emptoris  et  pretium  libri,  et  eniptorem  oslendere  si  fuerit  requisitus,  et  hoc 
post  vendilionem. 

Item  nullus  admittatur  ad  oflicium  librarii,  nisi  habito  testimonio  deputatorum  sue 
fidelitatis,  et  data  cautione  centuin  librarum  parisiens.  de  respondendo  fideliter  de  sibi 
commissis. 

Item  ipsi  quatuor  tleputati  inquirent,  ut  si  quis  non  juratus  utatur  ollicio  librarii 
vel  stationarii,  et  habeant  potestatem  capiendi  pignora  non  juratorum  utentium  predictis 
ofRciis  et  ea  presentare  coram  Universitate  in  proxima  congregatione  generali.  Et  si  dicti 
deputati  in  hiis  exequendis  serviente  indigeant,  quilibet  serviens  Universitatis  juratus 
tenebitur  per  jurainentum  suum  abstare  eis,  et  officium  suum  gratis  et  sine  difficultate 
impendere,  si  fuerit  per  eorum  aliquem  requisitus. 

Itein  nullus  non  juratus  habeat  aliquem  librum  vcnalem  ultra  valorem  decem  solidorum, 
nec  sub  tecto  sedeat. 

Item  quilibet  librarius  et  stationarius  jurabit,  quod  dictas  ordinationes,  quatenus  ad  se 
pertinet,  observabit,  et  si  sciverit  aliqueui  de  dictis  officiis  dicte  Universitatis  ordinationi 
contravenire,  vel  aliquem  ad  inopiam  vergere,  illud  revelabit  vel  revelari  faciet  Univer- 
sitati. 

Quibus  quidem  statutis  a  nobis  sic  ordinatis,  et  demum  anno  Domini  MCGC  sexto 
decimo,  die  sabbati  ante  festum  beati  Nicolai  hyemale  Parisius  apud  Sanctum  Maturinum 
in  nostra  congregatione  generali  tunc  inibi  facta,  corain  nobis  super  hiis  per  discretum 
virum  magistrum  Petruin  Apostoli^  de  Parisius,  tunc  nostre  Universitatis  rectorem,  vocatis 
et  personaliter  comparentibus  stationariis  et  librariis  infrascriptis,  videlicet  Thoma  de 
Malbodio,  Johanne  Britone  alias   de    Sancto   Paulo,   Thoina  Normanno,  Gaufrido  Britone, 


192  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1316 

nolario  publico,  Jacobo  de  Troanco,  Gaufrido  de  Sancto  Leodegario,  in  vico  novo  quoad 
presens  commorante,  Guillelmo  le  Grant  in  vico  Nucum,  Anglico,  [Stephano]  diclo  Sau- 
vage  de  vico  Eremburgis  de  Bria,  Gaufrido  Lotharingo  de  vico  eodem,  Johanne  de  Gar- 
landia'  in  vico  Pergamenorum,  Guillelmo  de  Curia  de  vico  Clausi  Brunelli,  Petro  dicto 
Bonenfant  de  vico  Bivrie',  Thoma  de  Senonis  et  Nicolao  dicto  Petit-clerc  in  vico  S.  Jacobi, 
sponte  et  ex  certa  scientia  sulTicienti  deliberatione  prehabita  super  articuiis  supra  scriptis, 
nianibus  omnium  ef  singulorum  eorundem  ad  crucifixum  elevatis,  omnia  et  singula  in 
supra  scriptis  articulis  seu  statutis  nosfris  contenta  et  alias  facta,  juraverunl  inviolabiliter 
observare  ex  tunc  in  futurum,  et  non  contra  facere  vel  venire  aliqua  cautela  vel  ingenio, 
per  se  vel  per  alium  vel  alios  in  futurum,  sese  et  omnia  bona  sua  mobilia  et  immobiiia. 
presentia  et  futura,  quocunque  locorum  reperiantur,  prout  in  litteris  curie  Parisiensis 
plenius  contineri  dicitur*,  penitus  obligantes,  et  quas  litteras  penes  nos  reservamus  ad 
cautehnn.  De  quorum  quidem  numero  juratorum  quatuor  deputatos,  de  quibus  superius 
fit  mentio,  pro  anno  proximo  sequenti  eligimus  Thomam  Normannum  et  Johannem  Bri- 
tonem  de  vico  novo,  Gaufridum  Lotharingum,  et  Nicolaum  dictum  Petit-clerc  supradictos 
pro  taxandis  libris  et  ceteris  supradictis,  prout  eis  competit  faciendum,  ordinamus  reser- 
vata  nobis  potestate  anno  revoluto  de  quatuor  aliis  ad  hec  deputandis,  prout  nobis  libue- 
rit,  pro  anno  exinde  sequenti,  et  sic  deinceps.  Quibus  sic  actis,  nos  omnes  et  singulos 
supradictos  nostros  juratos  benigne  admisimus  ad  ofTicia  supradicta,  volentes  ipsos  et 
eorum  quemlibet  tanquam  fideles  nostros  nostris  gaudere  privilegiis  et  immunitatibus  ac 
lib.ertatibus  in  futurum  ipsos  sub  protectione  Universitatis  nostre  reponendo  per  pre- 
sentes,  quod  omnibus  quorum  interest  tenore  presentium  significamus.  In  cujus  rei  testi- 
monium  presentes  litteras  per  Radulphum  Benedicti,  auctoritate  apostolica  et  imperiali 
nostrique  coUegii  memorati  notarium,  fieri  mandavimus  nostreque  Universitatis  sigillo  una 
cum  signo  et  subscriptione  ejusdem  communiri.  Datum  Parisius  in  capitulo  beati  Mafu- 
rini,  anno  et  die  supradictis. 

Et  ego  Radulphus  Benedicti  clericus  Rothomagensis  diocesis,  publicus  apostolica  et 
imperiali  auctoritate  venerabilisque  matris  Universitatis  Parisiensis  notarius,  qui  premissis 
in  supradicta  congregatione  dicta  die  factis  et  ordinatis  presens  interfui,  ipsis  omnibus  in 
hanc  publicam  formam  redactis  et  publicatis  signum  meum  consuetum  una  cum  sigillo 
Universitatis  memorate  presentibus  appenso  rogatus  apposui  in  testimonium  premis- 
sorum. 

Vidimus  curiae  Parisiensis  anni  1338  (dic  martis  post  festam  beati  Matthaei  apostoli)  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  68,  n»  14 ; 
append.  taenolium;  pertinebat  ad  Arch.  Univ.  (D.  18.  ss).  —  Ibid.  aliud  vidimus  ofEcialis  Paris.  (anni  1340,  die  dominica 
ante  Assumptionem)  conservatur  M.  68,  n"  15.  —  Minime  necessarium,  hnec  slatuta  anno  1316  etiam  condita  esse;  fortasse 
antiquiora  sunt,  ut  ex  documento  n°  724  edito  conjicere  possumus.  Repetuntur  infra  ad  an.  1323,  Septemb.  26,  simili  data 
occasione,  et  partim  an.  1342,  Octob.  6. 

1.  Supra  n°  628.  —  2.  Scilicet  Praedicatores.  —  3.  Erat  postea  doctor  theologiae  et  an.  1330,  Sept.  17,  fit  canonicus 
Paris.  Reg.  Vat.  Johannis  XXII,  an.  15,  p.  2,  ep.  13.  Cf.  ep.  828  (an.  1331).  —  4.  Supra  n°  724,  et  Boutaric,  Actes  du  Parle- 
ment  de  Paris,   II,  n»  5700,  ad  an.  1319  (1320),  Mart.  2.—  5.  Bievre.  —  6.  Cf.  supra  n»  732. 


1316]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     tFSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  193 

734.   Litterae  Universitatis  Parisiensis  de  habendo  notario  publico. 

1316,  Decembris  4,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litleras  inspecturis  universitas  magistroruin  et  scolariuni  Parisius 
studentiuni,  salutem  in  filio  Virginis  gloriose.  Injuriatur  memorie  frequenter  oblivio,  et 
longinquitate  sepe  fit  temporis,  quod  res  clara  presentibus  redditur  obscura  futuris,  et  sic 
interdum  recisa  repululant,  suscitantur  sopita,  et  sepulta  resurgunt.  Unde  adversus 
oblivionis  dispendium  de  scripture  suffragio  prudentium  cautela  non  immerito  providere 
curavit.  Ut  igitur  Universitatis  nostre  negotia  futuris  teniporibus  peragenda  roboris 
saniori  firmitate  vallentur,  potissime  quia  labilis  est  hominum  memoria,  ut  predicitur, 
nostrique  magistri  fluunt  et  refluunt  continueque  mutantur,  rectorque  sepissime  mutatur, 
ex  quibus  frequentius  evenire  contingit  quamplurima  nostra  negotia  tam  deliberata  quam 
alia  sub  oblivionis  velamine  in  grave  nostri  prejudicium  et  gravamen  pertransire,  de 
notario  nobis  tam  utili  quam  honesto,  qui  in  nostris  congregationibus  et  aliis  locis  nobis 
necessariis  intersit,  scribenda  conscribat  et  si  opus  fuerit  in  publicam  formam  modo 
debito  reducat,  ex  unanimi  consensu,  provido  et  deliberato  consilio  duximus  provi- 
dendum,  per  cujus  manus  omnes  littere  seu  scripture  a  nostra  Universitate  emanantes, 
sive  in  supplicationibus  magistrorum  et  scolarium  seu  aliis,  et  sub  cujus  signo  priusquam 
ad  sigillum  admitti  valeant  aut  debeant,  de  nostra  voluntate  et  ordinatione  decetero 
transibunt,  salvo  sibi  salario  competenti  in  omnibus,  preterquam  in  iis  que  proprie  sunt 
Universitatis  nostre  negotia  communia,  pro  quibus  faciendis  suflicienter  ordinare  inten- 
dimus,  ac  eidem  super  hiis  debito  modo  providere. 

Forma  vero  juramenti  ejusdem  notarii  quod  nobis  prestabit  in  novitate  sue  constitu- 
tionis  in  officio,  talis  est,  quod  ipse  notarius  coram  Universitate  jurabit,  oflicium  sibi 
commissum  fideliter  exercere,  secreta  Universitatis  nostre  nemini  pandere  seu  revelare. 
Item  suflicienter  vocatus  ex  parte  rectoris  tenebitur  tam  in  nostris  congregationibus  quam 
alibi  pro  nostris  negotiis  fideliter  exercendis  interesse,  scribenda  conscribere,  et  exe- 
quenda  super  sibi  commissis  exequi   diligenter. 

Ad  quod  quidem  ofilcium  notarii  pro  anno  saltem  proximo  intrante  in  Januario  usque 

iterum  redeat  ipse  mensis,  dilectum   et  fidelem   nostrum    Radulphum  Benedicti  notarium 

publicum  duximus  eligendum',   ipsumque  coram  nobis  ad  hoc  presentem,  et  onus  hujus- 

modi  in  se  suscipientem  juramento  nobis  ab  eodem  primitus  in  forma  supradicta  corpora- 

liter   prestito   Parisius   in  capitulo   Sancti   Maturini   in   nostra  congregalione  generali   die 

sabbati  ante  festum  beati  Nicholai  hyemale  anno  Domini  millesimo  CGCXVI,  locum  eidem 

suisque  sequacibus  juxta  rectorem   seu  pulpitum   ipsius  capituli  assignantes,  investivimus 

et  investimus    per    sedile   presentialiter   de    eodem  :  volentes    ut    idem    suique    sequaces 

velut  magister  actu  regens,  privilegiis,  libertatibus  et  immunitatibus  nostris  seu  Univer- 

sitatis  prelibate  libere  ac  pacifice  gaudeant  in  futurum.   Quod   omnibus  quorum   interesl 
**  Chan.  Vniv.  Paris.  II,  1.  25 


194  CHARTULAHIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1316 

tenore  presentium  volumus  fieri  manifestum.  In  quorum  testimonium  presentes  litteras 
per  eundem  notarium  nostrum  confectas  nostre  Universitatis  sigilli  munimine  duximus 
roborandas.  Datum  anno  et  die  sabbati  predictis  Parisius  in  nostra  congregatione  generali 
et  capitulo  Sancti  Maturini  suprascriptis,  nobis  ibidem  super  hiis  el  aliis  per  magistrum 
Pelrum  Apostoli  de  Parisius,  tunc  rectorem,  ea  die  vocatis  specialiter  et  congregatis. 

Originale  In  Arch.  tlnivers.   Paris.,   theca  VII,  D.    15.   a.    Dcesl    sigillum.    A    tergo    rubrica    similis   ut  supra.   —  Cod. 
Harcur.,  fol.   105.  Arch.  Univers.  Reg.  94,  p.  115,  n"  118.  Bulaeus,  IV,  175,  e  libro  procuratorum  Nationis  Gallicanae. 

1.  Sed  jam  supra  n"  724  ut  Universitatis  notarius  nominatur. 


735,  Litterae  Universitatis  Parisiensis,  quibus  notum  facit  magistrum  Laurentium  de  Ofyseimi,  postquam 
quadringentas  libras  Universitatis  usibus  applicandas  emendae  nomine  persolverit,  in  societatem  privilegiaque 
academicorum  restitui  posse. 

Ante  an.  1317. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  et  audituris  universitas  magistrorum  et  scola- 
rium  Parisius  studentium,  salutem  eternam  in  Domino  Jhesu  Christo.  Notum  facimus 
quod  cum  pridem  magister  Laurentius  dictus  de  Glyseimi,  dyabolice  suggestionis 
impulsu,  non  sine  magne  temeritatis  audatia,  in  nos,  statuta  et  ordinationes  nostras 
graviter  el  nephande  deliquerit,  et  pro  istorum  delictorum  et  excessuum  enormitate  et 
demeritis,  a  nostro  consortio  nostrorumque  subditorum  solatio,  ac  omnibus  privilegiis 
nostris  et  beneficiis  privatus  extiterit  per  auctoritatis  qua  fungebamur  potentiain,  et  desti- 
tutus,  justitia  exigente,  prout  in  ipsius  privatione  a  nostre  societatis  consortio  plenius  et 
specialius  continetur;  et  cum  predictus  Laurentius,  saniori  fretus  consilio,  reatum  suum 
humiliter  recognoscens,  super  premissis  delictis  et  excessibus  arbitrio  et  voluntati  nostre 
seu  deputandorum  a  nobis,  sub  pena  mille  librarum  turonens.  nostris  usibus  applican- 
daruin,  si  dictam  penam  committi  contigerit,  se  supposuerit  et  omnino  subjecerit;  ac 
deputati  a  nobis  siiper  hoc,  consideratis  diligenter  et  pensatis  soUerter  multitudine  et 
enormitate  dictorum  delictorum,  contemptuum  et  excessuum,  habita  super  hoc  provida 
deliberatione,  de  consilio  peritorum  et  sagacium  virorum ;  nomine  emende  predictorum 
delictorum  et  excessuum,  pro  expensis,  dampnis  et  deperditis  occasione  premissorum 
a  nobis  habitis,  considerantes  penam  pecuniaream  plus  timeri  quain  aliam,  et  ut  punitio 
unius  metus  sit  aliorum,  dictum  magistrum  Laurentium,  peremptorie  et  sufficienter  proul 
moris  est  citatum  ad  audiendum  sententiain  arbitralem  seu  ordinationem  a  nobis  deputa- 
toruin  ad  locum  honestum,  videlicet  Sanctum  Matulinum  Parisius,  per  contumaciam 
absentem,  Dei  presentia  ejus  absentiam  supplente,  nobis  omnibus  propter  hoc  convocatis 
et  congregatis  ibidem,  in  quadringentis  libris  parisiens.,  nobis  ad  opus  nostrum  appli- 
candis,  per  seiitentiam  arbilralem  seu  ordinationem,  nomine  nostro,  legitime  coram  nobis 
omnibus  condempnaverint,  et  de  ejus   reconsiliatione  ac  reunione  ad  societatem  nostram 

25. 


1317]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  195 

sic  ordinaverint,  videlicet  quod  prefatus  magister  Laurentius,  postquam  satisfeccril  do 
dicta  emenda  nobis  per  predictos  deputatos  adjudicata,  solatiis  et  privilegiis  nostris, 
quibus  per  nos,  mediante  justicia,  denudatus  seu  privatus  exstitit  et  adhuc  existit,  gau- 
dere  poterit  niodo  quo  alii  scolares  nostri  utuntur  eisdem;  et  si  ad  statum  magisterii,  a 
nobis  sibi  coUatum,  redire  voluerit,  quo  privatus  perpetuo  fore  deberet,  hoc  ex  mera 
misericordia ,  sine  prejudicio  cujuslibet,  patiemur.  Condempnationem  autem  et  ordina- 
tionem  predictas  in  nostra  presentia  propositas  et  dictas  gratas  et  ratas  habentes  el 
solita  benignitate  acceptantes,  licel  idem  Laurentius  graviori  pena  puniri  et  multo  majori 
pecunie  quantitate  multari  meruisset,  ex  certa  scientia  confirmamus  et  nostra  auctoritate 
communimus,  injungentes  predicto  Laurentio  et  districte  precipientes  sub  pena  pre- 
dicta,  quod  quam  cito  super  reddendis  et  solvendis  nobis  dictis  quadringentis  libris  per 
rectorem  nostrum  qui  erit  pro  tempore,  fuerit  requisitus,  seu  per  nuntium  nostris  litteris 
a  nobis  sibi  destinatum,  dictas  quadringentas  libras  nobis  reddat  plenarie  et  persolvat. 
In  quorum  omnium  testimonium  presentibus  sigiUum  nostrum  duximus  apponendum. 

Arch.  Univeis.   Paris.,   theca   V,    B.    1.   a.    Deest    sigillum,    superest   taeniolum    membran.    —   Jourdain,   n°   343.   —  E 
charactere  scripturae  conjicere  possumus,  chartam  infra  tempus  supra  notatum  scriptam  esse. 


7«3b.   Statutum   Universitatis  Parisiensls  de  modo  hahendi  lilteras  a  conservatore  et  quod  petitio  ciijuslibet  primo 
debet  legi  per  rectorem  in  congregatione  generali. 

1317,  Januarii  27,  Parisiis. 

Omnibus  hec  visuris  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium , 
salutem  in  eo  a  quo  omnis  sapientia  derivatur.  Cum  per  abusorum  versutias  sub  inellis 
specie  persepe  fellita  pocula  diflundantur,  ex  quibus  infamia  succrescente  morlali  tela 
letalia  corda  pertranseant  innocentum,  dum  tendentes  arcum  ut  sagittent  in  obscuro 
rectos  corde,  rectitudinis  corda  desit,  et  lesus  advertere  nequeat  toxicum  apparatum 
machinantis,  et  exinde  justorum  fama,  quibus  hii  se  similes  effigiant  {sic)  dampnose  licet 
immerito  perit  in  populo,  justum  ab  injusto  vix  aut  raro  preinissis  perpetrantibus  secer- 
nere  valente.  Nec  mirum  sub  tanle  dicte  Universitatis  collegio,  in  quo  tanta  fluit  et  refluit 
personarum  varietas,  cum  in  conspectu  judicis  cuncta  cernentis  ad  nutum  Judas  ille  pro- 
ditor  in  duodenario  justorum  consortio,  numero  quidem  pauco  virtiite  licet  niaximo, 
persistere  non  expavit.  Cujus  quidem  prefate  djabolice  fraudis  infamia  fama  publica 
referente,  nos  et  nostri  nominis  famam  Parisius  et  alibi  vociferando  denigrare  non  cessat 
in  hunc  modum  :  «  Ecce  Parisiensis  Universitatis  privilegiorum  abusio,  quibus  contra 
Deum  et  justitiam  vexantur  innocentes.  Ecce  quot  capita  mundi  conspicimus  excecata, 
quibus  in  oculis  alioruin  granum  milii  latere  nequit,  et  in  suis  propriis  tanti  terroris 
velamina  non  advertunt'  ».  Hec  et  similia  non  sine  cordis  amaritudine  persepe  recensentes, 
licet  ipsa    mater  nostra   tam   celebris  Universitas  quamque  fainosa  tam  in  se   quam  etiam 


196  CHARTULAniUM     UNIVERS.     PARIS.  [1317 

in  membris  suis  sanis,  veris  et  univocis,  ut  dicamus,  in  ore  suo  super  hiis  iiullam  pati 

meruerit  redargutionem,  quin  potius  beata  et  immaculata  legem  Domini  deambulando  eo 

teste    persistat,   matris    ipsius   fame    titulum    divino    prestante   favore   sanum    pro  viribus 

servare  cupientes  et  illesum  et  totius  mali  radices  evellere  penitus  in  premissis,  in  nostra 

quadam  congregatione  generali  super  hiis  inter  cetera  jam  dudum  Parisius  apud  S.  Matu- 

rinum  more  solito  convocata  statuendo  perpetuo  duximus  observandum,  ut  abusores  ac 

impetrantes  et  in  abusu    eisdem    auxilium   prestantes   et  faventes    in   curia   conservatoris 

privilegiorum   nostrorum   aliquam   lilteram  citatoriam,  vel   aliam   qualemcunque   in  causa 

aliqua  non  secundum  privilegiorum  nostrorum  tenorem  prosequentes,  immo  aliam  actio- 

nem  potius  habcntes,  quam  que  in  ipsis  privilegiis  nostris   continetur,   a  nostre  Univer- 

sitatis  collegio,  privatione  publica  excluderentur,  et  in  expensis  parti  adverse  condempna- 

rentur,  et  merito,  quodque  conservator  ipse  seu  vices   ejus  pro  tempore  gerens  causam 

hujusmodi  remitteret  ad  judicem  suum  ordinarium,  ad  quem  dicte  cause  cognitio  de  jure 

pertinere  poterit  et  debebit,   prout  hec  et  alia  in  quibusdam   nostris   litteris    super   hoc 

confectis  sub  sigillo  nostro  et  solempniter  per  edicta  generalia  publicatis  plenius  conti- 

nentur",    sperantes   ipso  statuto   mediante,  et  ut  decuil,    observato   penitus  evilasse  Cha- 

ribdim,   cum  tamen  per  rei  evidentiam   contrarium  sit  manifestum.  Quapropter  ut  in  hiis 

et  ea  tangentibus  omnis  tollatur   erroris  materia  et   nunquam   piestante  Domino  reditura 

penitus  evanescat,  nostrorumque   privilegiorum  predictorum  tenor  et  usus  in  dicta  curia 

absque  cujusvis  malignitatis  scrupiilo  seu  calumpnia  permaneat  in  futurum,  iterato  super 

hec  et  ad  hec   specialiter  ut  moris  est  ad  congregationem   generalem  in  capitulo  supra- 

dicto  convocati  statutum  approbantes  antedictum  aliud  eidem  adicientes  perpetuis  tempo- 

ribus  etiam  observandum.   Quod  nulhis  videlicet  magister  aut  scolaris  de  nostra  Univer- 

sitatis  gremio  existens  litteras  citatorias  auctoritate  conservationis  predicte  qualescunque, 

occasione  videlicet  pedagii,  extractionis  exlra  muros  Parisienses,  super  advocati  vel  pro- 

curatoris  patrocinio  in  dicta  curia  vel  secundum  anteacta,  aut  alias  quomodolibet,  ex  nunc 

in  antea    sub   perpelue   privationis    pena  a   nostra   Universitate  memorata,  libertatibus  et 

immunitatibus  ejusdem,   impetrare   quoquomodo   presumant,  nisi   primitus  et  ante  omnia 

ipsius  scolaris  aut  magistri  petitione  coram  nobis  lecta  et  exposita  per  rectorem  qui  pro 

tempore  fuerit,  et  informatione   per  nos  seu  deputatos  a  nobis  super  ea  sufficienti   pre- 

habita,  ipsa  petitio  a  rectore  et  deputatis  a  nobis  signetur  admissa.  Quibus  sic  deliberatis 

a  nobis,  statutis  et  ordinatis,  ea  per  Radulphum  Benedicti  publicum  apostolica  et  impe- 

riali    auctoritate   et  nobis  juratum   notarium   scribi   mandavimus,    nostroque    sigillo    cum 

signo  et  subscriptione  ejusdem  ad  perpetuam  rei  memoriam  communiri.   Datum  et  actum 

Parisius    in    nostra    congregatione   predicta,  anno  Domini   millesimo   trecentesimo  sexto- 

decinio,  indictione  xv,  die  jovis  post  Conversionem  beati   Pauli   apostoli  vicesima  quinta 

mensis  Januarii',  pontificatus  domini  Johannis  divina  providentia  pape  vicesimi  secundi 

anno  primo. 


1317]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  197 

Et  ego  Radulphus  Benedicti  clericus  Bathoniensis  diocesis,  publicus  apostolica  et 
imperiali  auctoritate  ac  venerabilis  matris  Universitatis  Parisiensis  predicte  notarius,  qui 
premissis  omnibus  et  singulis  dicto  die  jovis  in  congregatione  generali  predicla  diclis, 
factis  et  ordinationibus  presens  interfui,  eis  scriptis  et  in  hanc  publicam  formam  rcdactis 
me  subscripsi,  signumque  meum  consuetum  una  cum  sigillo  dicte  Universitatis  hiis 
appenso  in  premissorum  testimonium  apposui  sub  anno  et  die  suprascriptis  advocatus 
et  rogatus. 

Originale  in  Arch.Univ,  Paris,,  theca  III,  A.  7.  a,  Superest  taeniolum  membranac.  In  plica  :  Radulphus.  A  tergo  siniilis 
rubrica  ut  supra.  —  Cod,  Harcur.,  fol.  87''.  Mus.  Britann,  addit.  ms.  17304,  fol.  12,5''  (prius  100''}.  Arch.  Univers.  Rcg.  94, 
p.  95,  n»  101,  Bulaeus,  IV,  178, 

1,  C(,  Matth>,  VII,  3  sqq.  —  2.  Gf.  supra  n*^  722, —  3.  I.  c,  festuin  Conversionis  S,  Pauli  est  die  25  Januai'ii, 


737.   Litterae  quibus    Uni^ersitas  Parisieiisis  Philippum   V,   Francorum    regem,    recognoscit  eique  proniittit  se 

daturam  auxilium  et  favoreni. 

131 7,  Februarii  3,  Parisiis. 

Omnibus  hec  visuris  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium,  salii- 
tem  in  filio  Virginis  gloriose.  Dum  debitorum  nostrorum  cyrographa  perlegimus,  et  intenta 
mentis  acie  preterita  recolentes,  nostris  revolvendo  precordiis,  agnovimus  quibus  et 
quantis  illustrissimis  Francorum  regibus  obligamur  obsequiis,  sub  quoriun  brachiis  defen- 
sionis,  graciarum  favoribus  innumeris,  tam  per  privilegia  perpetua  quam  eciam  tempo- 
ralia,  nobis  ab  eisdem  concessa,  et,  prestante  Domino,  futuris  concedenda  temporibus, 
hactenus  subfulti  perstitimus  et  tutela,  ut  ipsis  tanquani  semina  in  suo  solo  spargentibus, 
et  ulmos  directionis  prestantibus  et  favoris,  non  solum  sibi  fame  titulus  accresceret, 
verum  eciam  ut  hiis  mediantibus  ad  universalis  ecclesie  Dei  fulcimenta,  regimen  et 
honorem,  grana  pullularent  in  spicas,  et  dattilloriun  seinina  cumulato  fructu  convalesce- 
rent  in  palmas.  Ximirum  si  preinissorum  obtentu  meritorum,  domino  nostro  carissiino, 
domino  Philippo,  Dei  gracia  regi  moderno  Francorum  illustrissimo,  tanquam  generali 
lucerne  principum  et  regum  spectaculo,  ad  ipsius  laudis  et  honoris  auspicia,  non  quan- 
tum  decet,  sed  quantum  corde  valemus  et  animo  consurgimus  indefesse  :  quein  radix  illa 
sancta  precessit  et  preclara,  beali  Ludovici  digne  recolenda  memoria,  cum  prefatis  regum 
Francorum  patribus,  felici  commercio,  ponens  in  numcrum,  sic  se  Deo  gratum  dum  vixit 
exhibens  et  mundo,  ut  exinde  post  hujus  vite  cursum  universali  lestante  ecclesia  locari 
meruerit  cum  beatis  spiritibus  in  excelsis.  Cui  quidem  tam  sancto  quamque'  famoso  stipiti 
successit  clare  memorie  Philippus,  pater  Philippi,  nostri  moderni  Philippi,  Dei  gracia 
regis  Francie,  genitoris  :  quem  tam  digne  genitum  et  a  tam  recenti  stipite  beato  per  duo 
laudabilia  media  procreatum,  quemadmodum  et  mundus  agnovit  universus,  regem  nos- 
trum  recognoscimus  ac  dominum  temporalem,  ejusque  filium  primogenitum'  heredem 
suum  fore   legitimum   profitemur.    Geterum,   pro   dicti  doinini  nostri  ac  ejusdem   heredis 


198  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1317 

legitiini  juris  defensione,  quibus  in  cominisso  el  cominittendo  regimine  Dei  prestante 
providentia  pax  et  gloria  perhennis  nobis  universis  et  singulis  in  eisdem  preoptata  per 
incrementa  felicia  succedant,  nunc  et  semper  offerimus  nos  et  etiam  promittimus,  quantum 
secundum  Deum  et  justiciam  poterimus,  in  futurum  impendere  consilium,  auxilium  et 
favorein.  In  cujus  rei  testimonium  presentes  litteras  sigilli  nostri  fecimus  appensione 
muniri.  Datum  Parisius  apud  Sanctum  Maturinum  in  nostra  congregacione  generali  anno 
Domini  millesimo  trecentesimo  sextodecimo,  die  jovis  in  crastino  Purificationis  beate 
Marie  Virginis. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  I,  A.  I.  h.  Superest  taeniolum  inerobranac.  cum  fragmento  sigilli.  —  Jourdain, 
n°  432.  —  Dc  hoc  facto  loquuntur  Contin.  Nangii,  cd.  Geraud,  I,  '(34,  ct  Les  grandes  chroniques  de  France,  ed.  P.  Pari», 
V,  231. 

1.  I.  c.  :  «  tnmquc  i),  ut  supra  n"  736,  p.  195.  —  2.  l»  nominabatur  Ludovicus ;  qui  quidem  paucos  post  dies  (die  veneris 
post  Cinercs,  Fcbrunrii  18.  Contin.  Nangii,  ed.  Geraud,  I.  435)  in  tciicra  actatc  morluiis  est. 


738.   Johannes  XXII  omnibus  ecclesiarum  praelatis  injungil  ut,  ijuantum  fieri  possit,  magistris  et  scltolaribus 
Parisiens.  beneficia  ecclesiastica  concedant  et  conferant. 

1317,  Martii  1,  Avehione. 

Venerabilibus  fratribus  ..  patriarchis,  archiepiscopis  el  episcopis  ac  dilectis  filiis 
electis,  abbatibus,  prioribus,  decanis,  archidiaconis,  prepositis  et  aliis  ecclesiarum  pre- 
latis  necnon  capitulis,  conventibus  sive  collegiis  exemptis  et  non  exemptis,  ad  quos 
presenles  littere  pervenerint,  salutem,  etc.  Nostis,  fratres  et  filii,  quod  illi  sunt  ad  eccle- 
siastica  beneficia  juxta  sacrorum  scita'  canonum  assumendi,  qui  morum  honestate  preful- 
geant,  ignorantie  nube  respersos  illustrare  velint  et  valeant  lucide  splendore  scientie, 
incumbentia  conferentibus  onera  exemplis  laudabilium  operum  relevent,  ac  gregem  domi- 
nicum  ab  hostili  feritate  solertia  paslorali  preservent.  Nostis  etiam,  cum  nullum  fere  orbis 
angulum  lateat,  quot  et  quantos  viros  luminosa  scientia  predilos  ac  honesta  conversatione 
decoros  Parisiense  studium  ad  illuminationem  gentium  divinitus  institutum  huc  usque 
produxerit  et  producere  jugiter  non  desistit,  qui  sui  fluenta  diffundentes  eloquii  univer- 
salem  ecclesiam  longe  lateque  diffusam  multipliciter  irrigarunt  et  irrigant,  doctrina  vite 
vivificantes  animas  ipsasque  facientes  virtutibus  resplendere.  Digne  igitur  tales  sunt 
largifluis  ampliandi  favoribus'  et  digne  spiritualibus  gratiis  attollendi,  ut  et  premium  labori 
respondeat  et  studentium  numerus  spe  retributionis  habende  concrescat.  Ideoque  uni- 
versitatem  vestram  monemys,  rogamus  et  hortamur  attente  per  apostolica  nichilominus 
yobis  scripta  mandantes  quatinus  inordinato  carnalitatis  affectu  et  acceptione  personaruin 
exclusis  ad  solius  judicium  rationis  vestros  convertentes  affectus  magistros  et  scolares 
studii  antedicti  juxta  eorum  merita  suis  loco  et  tempore  velitis  oculo  benigno  respicere 


1317]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     XJSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  199 

eosque  in  collationibus  beneficiorum   ad  vos  spectantium  sic   favorabiliter   commondatos 
habere  quod,  etc.  ...  Dat.  Avinione  kal.  Martii,  anno  primo^ 

Reg.  Vat.  Avcnion.  Johannis  XXII,  Tol.  IV,  fol.  36G.  —  Cod.  Harcur.,  fol.  39.  Arch.  Univcrs.  Paris.,  Reg.  9'i,  n»  38,  p.  '«8. 
Buiaeiis,  IV,  174. 

1.  In  aliis  mss.  :  «  scripta  j).  —  2.  Reg.  :  n  faucibus  ».  —  3.  De  simili  mandato  cf.  supra  n»  729. 


7oy.  Johannes  XXII  omnibus  ecctesiarum  praelalis  de  eodem  argumento. 

Circa  an.  1316-1317. 

Venerabiiibus  fratribus  patriarchis,  archiepiscopis  et  episcopis  ac  dilectis  filiis  abba- 
tibus,  prioribus,  decanis,  archidiaconis,  prepositis  et  aliis  ecclesiarum  prelatis  sive  recto- 
ribus  eorumque  conventibus  et  collegiis  exemptis  et  non  exemptis,  ad  quos  presentes  littere 
pervenerint,  salutein.  Super  speculam  Domini  constituti  ....  Sane  dilecti  filii  magistri  et 
scolares  studii  Parisiensis,  quorum  Universitatem  tanquam  peculiarem  sapientie  sponsam 
nobis  assistere  querimus  eamque  quantum  secundum  Deum  poterimus  promovere  decrevi- 
mus,  nobis  graviter  conquerendo  monstrarunt  quod  ipsa  Universitas,  que  multos  olim 
habuit  filios,  nunc  infirmata  est,  et  tanquam  Racliel  plorat  fere  filiis  destituta,  gemit 
deserta  vinea  Doinini  Sabaoth  pulcros  habens  palmites,  quos  ecclesiarum  prelati  respicere 
dedignantur,  debita  namque  virtutibus  premia  non  impendunt,  honorem  sapientie  non  tri- 
buunt,  sed  potius  Syon  in  sanguinibus  edificare  contendunt,  et  quod  detestabilius  judi- 
cainus,  nonnulli  ecclesie  principes  diligunt  munera,  et  abjectis  hujusmodi  deserte  filiis 
obsequiorum  licitorum  vel  illicitorum  retributiones  sequuntur.  Unde  ipsa  Universitas  mise- 
rabiliter  ac  lamentabiliter  deflicere  cogitur,  nisi  per  vos  ceterosque  ecclesiaruin  prelatos 
relevetur,  erigatur  et  in  suis  filiis  ubilibet  constitutis  multiplicibus  graciis  et  condignis 
beneficiis  foveatur.  Nos  itaque  quorum  solicita  debet  esse  intentio  ut  pocius  provideatis 
ecclesiis  quam  personis,  nec  in  distribuendis  ecclesiasticis  beneficiis  personarum  acceptio 
locum  habeat,  sed  in  omni  gente  ille  qui  magis  tiinebit  Dominum  et  meliora  prosequetur 
studia  suis  superioribus  peracceptus  existat,  ut  dilatentur  multiplicis  probitatis  studia,  ut 
rutilet  ecclesia  quasi  splendor  firinamenti,  et  qui  ad  justiciam  plurimos  erudient,  velut  stelle 
in  perpetuas  eternitates  mansure,  paratique  sint  superni  ecclesiarum  rectores  omni  poscenti 
de  ea  que  in  ipsis  est  fide  et  spe  reddere  rationem',  universitati  vestre  per  apostolica 
scripta  mandamus,  vosque  exhortamur  attente  quatinus  ipsam  Universitatem  litteratasque 
ipsius  personas  in  beneficiorum  collationibus  recomendatas  habentes,  eadem  beneficia 
distribuere  curetis  secundum  judicium  rationis,  non  secunduin  carnalitatis  vel  cujuslibet 
allerius  inordinate  voluntatis  aflectuin,  attendentes  vos  pro  fideli  et  discreta  divini  patri- 
monii   dispensatione  apostolici  favoris  augmentuin,  plebium  vobis  commissaruin  salutem. 


SCk)  '  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1317 

exaltationem   ecclesiarum  vobis  creditarum,  divine  benedictionis  gratiam,  populorum  glo- 
riam  et  eterne  retributionis  premium  a  Domino  recepturos. 

Reg.  Vat.  Secrct.  Johannis  XXII,  an.  1-4  (n»  110),  ep.   155,  fol.  47''.  —  Hae  liltcrae  utique  ad   idcm   ferc   tempus   sicut 
epistola  praecedcns  ycl  supra  n"  729  edita  pertincnt.  Raynaldus,  Ann.  ad  an.  1318,  n"  26. 

1.  1  Pet.,  III,  15.  , 


74U.  Causa  mota,  coram  (Henrico  de  Taperel)  praeposito  Parisiensi,  inter  magistrum  Johannem  de  Haspre, 
clericum  et  scholarem  Parisiensem  ex  parte  una,  et  Nicholaum  Descroues  armigerum  ex  parte  altera,  qui 
dictum  Johannem  puhlice  ribaldum  vocaverat  et  ense  viilneraverat,  curia  Parlamcnti  emendam  viginti  libr. 
Johanni  solvendarum  a  Nicholao,  quam  praepositus  inflixerat,  ut  nimis  modicam,  ad  quadraginta  lihras 
taxat,  emendamque  sexaginta  libr.  pro  Parlamento  approhat. 

1317,  Martii  7,  Parisiis. 
Beugnot,  Les  OUm,  III,  p.  1090.     ' 


74:1..  Johannes  XXII  studium  Parisiense  laudibus   extollit:  professores   tamen  Uheralium  artium  et  theologiac 
increpat,  excessusque  reformare  conatur. 

1317,  Maii  8,  Rvenione. 

Dilectis  filiis  universis  magistris  et  scolaribus  Parisiensibus  salutem,  etc.  Fons  vite, 
in  cujus  lumine  lumen  veritatis  ostenditur  et  caliginose  ignorantie  tenebre  profligantur, 
Parisiense  studium  velut  fontem  irriguum  irrigantem  animas  sitientes  profluviis  doctri- 
narum  in  orthodoxo  regno  Francie  constitutum  sic  ab  olim  dedit  coruscare  scientiis  et 
pollere  doctrinis,  ut  ejus  refecta  orrea  et  promptuaria  plena  exurientibus  cibum,  qui  reficit 
animam,    et  querentibus    notitiam   scripturarum   propositionis   mensam   semper   exhibeant 

preparatam Sane  mirantes  audivimus  et  turbati  quodammodo  explicamus  quod   non- 

nuUi  ex  vobis,  sicut  habet  fidedigna  relatio,  habentes  niagisterii  dignitatem,  nec  atten- 
dentes  quod  incassuin  bonum  agitur,  si  priusquajn  veniatur  ad  terminum  deseratur, 
legere  libros  incipiunt,  sed  negligentia  vel  aniini  levitate  vel  alia  inconstantia  ipsos 
debito  modo  non  finiunt  sed  deserunt  imperfectos;  nonnuUi  alii  plus  sapere  quam  oportet 
sapere  contra  doctrinam  apostoli'  molientes  inherendo  philosophorum  erroribus  veram 
sophie  intelligentiam  derelinquunt,  et  cum  deberent  ad  consolationem  cordium  ipsorum 
juxta  preceptum  apostoli  esse  «  instructi  in  caritate  et  in  omnes  divitias  plenitudinis  intel- 
lectus,  in  agnitione  misterii  Dei  patris  et  domini  nostri  Jhesu  Christi,  in  quo  sunt 
omnes  thesauri  sapientie  et  scientie  absconditi'  »,  decipiuntur  per  philosophiam  et  inanem 
fallaciam  secundum  traditiones  hominum ,  fideique  catholice  documenta  ininus  debite 
venerantur;  quidam  vero  minus  ydonei  et  indigni,  quidam  etiam  sine  debito  examine  ad 
slatum  magisterii  assumuntur;  alii  quoque  solemnium  disputationum  et  determinationum 
frequentiam  consuetam  ab  olim  in  Parisiensi  studio  pretermittunt;  quidam  actu  regentes, 
qui  tenerentur  insistere  exercitio  lectionum,  litigiorum  anfractibus  et  advocationum  stre- 
pitibus  et  forensibus  occupationibus  se  involvunt;  quidam  etiam  theologi,  postpositis  vel 


13171  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  201 

neglectis  caiionicis  necessariis  utilibus  et  edificalivis  doctrinis,  curiosis  inutilibus  et 
supervacuis  philosophie  questionibus  et  subtilitatibus  se  innniscent,  ex  quibus  ipsius 
studii  disciplina  dissolvitur,  luminis  ejus  splendor  offenditur  et  postsequens  studentium 
utilitas  multipliciler  impeditur.  Quia  igitur  excessus  et  defectus  hujusmodi  in  evidens 
ejusdem  ecclesie  et  fidelium  universale  dispendium  redundantes  decet  et  expedit  per 
oportunum  et  celebre  adhibendum  ex  sedis  apostolice  provisione  remedium  salubriter 
corrigi  et  utiliter  emendari,  ad  que  procul  dubio  avidam  et  sollicitam  gerimus  voluntatem, 
universitatem  .vestram  rogamus,  monemus  et  hortamur  attente,  vobis  in  virtute  obedientie 
precipiendo  mandantes  quatenus  excessus  et  defectus  predictos  per  vos  ipsos  emendatione 
debita  taliter  corrigatis,  qnod  eis  omnino  cessantibus  splendor  ejusdem  studii  nulla  nube 
propeliende  caliginis  minuatur,  quinimmo  lanquani  lucerna  ardens  et  lucens  in  domo 
Domini  super  candelabrum  posita  quiljuslibet  errorum  et  defecluum  tenebris  prolligatis 
per  universalem  ecclesiam  serenitatis  jubar  exhibeat  et  ad  edificationem  studentium  cunc- 
lorum  fidelium  luminosos  radios  inoccidue  claritatis  emittat,  habituri  pro  firmo  quod  nisi 
vestra  discretio  emendatione  celeri  premissa  correxerit  et  prctacte  deformitatis  excessus 
in  melius  reformabit,  illa  per  alios  in  hac  parte  apostolica  auctoritate  suffullos  non  absque 
debita  censura  justitie  in  eos  qui  super  premissis  culpabiles  fuerint  exercenda  infallibi- 
liter  emendari  et  corrigi  faciemus.  Dat.  Avinione  viij  id.  Maii,  pontificatus  nostri  anno 
primo. 

Reg.  Vat.  Avemon.  Johannis  XXII,  vol.  V,  fol.  192'';  Comm.  (n»  65),  fol.  319".  In  Sccret.  an.  1-4  (n»  110),  fol.  48,  sine 
temporis  nota,  tanlum  o  viij  id.  Maii  ».  —  Ibid.  in  epistola  sub  eadcm  tcmporis  nota  ad  cpiscopum  Paris.  directa  episcopus 
admonetur  ut,  «  cancellario  Paris.  et  uno  vel  pluribus  ex  magistris  vel  rectoribus  studii,  de  quibus  videbitur  expcdire,  secum 
adhibitis  u  exccssus  mogistrorum  corrigat.  Si  repererit  quaedam,  quae  corrigi  nequeunt,  apostolicam  sedem  per  litteras  inti- 
mare  debct.  «  Fons  vite  ».  —  Apud  Raynaldum,  Ann.,  1317,  n»  15,  fragmentum. 

1.  Rotn.,  XII,  3.  —  2.  Coloas.,  ii,  2,  3. 


742.    /''acultas  theologiae  recommendat  papae  magislrum  Alanum  Gonterii,  theologiae  doctorem,  ad  episcopatum 
promotum, 

1317,  Maii  2,  Parisiis. 

Sanctissimo  in  Ghristo  patri  ac  domino,  domino  J[ohanni]  divina  providentia  sacro- 
sancte  Romane  ac  universalis  ecclesie  summo  pontifici,  Tliomas',  etc,  cuin  oinni  debita 
obedientia  devotissima  pedum  oscula  beatorum.  Sincera,  pater  sanctissime,  vestri  con- 
ceptus  perspicacitas  signis  firmata  patentibus,  que  devotum  et  humilem  virum  magistruin 
A.  Gonteri'-  doctorem  theologie,  nostri  collegii  imo  totius  Universitatis  Parisiens.  mem- 
bruin  preclarum,  virum  utique  virtutum  virore  venustum,  eminentis  scientie  dono,  cete- 
risque  supreini  bonorum  largitoris  decoratuin  muneribus,  disposuit  ad  alta  provehere',  nos 
vestros  humiles  et  devotos  dieruin  vestrorum  longitudinem  in  prosperitate  continua 
vestramque   perpetuam   beatitudinem    ingenti   desiderio    peroptare   et  affectare    coinpellit, 

sursuinque  dirigit  corda  nostra  ut  againus  gratias  Domino  Deo  nostro,  qui  ad  gloriam  et 

**  Chart.   Vniv.  Paris-  II,  1.  26 


202  CHARTULARIUM     UKIVERS.      PARIS.  [1317 

honorem  sui  sanctissimi  nominis  personam  vestram  electissimain  regimini  ecclesie  siie 
preficere  voluit  et  preesse,  per  quem  nedum  private  vite  sinceritate  perfecta  verorumque 
judiciorum  librata  rectiludine,  verum  multiplicata  virtuosorum  promotione  cunctis  Christi 
fidelibus  prebentur  exempla  salutis.  Speramus  equidem  in  omnipotenti  Deo  quod  prefati 
servi  vestri  fidelis  digna  constitutio  super  multa  virtutes  ejus  faciet  latius  enitere,  vite- 
que  sue  ac  sapientie  salutifera  claritas  populi  sibi  commissi  gressus  in  viam  salutis 
diriget  et  ad  offensionis  lapidem  pedes  eorum  offendere  non  permittet;  vestre  preserlim 
sanclitatis  sublimitas  in  ipso  tanquam  in  opere  manuum  suarum  non  modo  jubente  Deo 
letabitur  sed,  ut  speramus,  domino  nostro  Philippo'  illustri  regi  Francie  et  Navarre,  cui 
dicti  doctoris  devotionem  fidelem  familiaris  experientia  notam  fecit,  et  quod  beatius  est 
ipsi  Deo  altissimo  veslre  liberalitatis  laudabilissima  beneficentia  complacebit.  Imploramus 
itaque  vestre  gratiosissime  largilatis  affluentiain  ut,  sicut  ipsum  sincerissimo  vocare 
decrevistis  affectu,  sic  immense  vestre  liberalitatis,  veslre  consuete  benignitatis  instinctu 
ejus  negotia  jubeatis  sicut  placet  eo  favorabilius  et  celerius  expediri  quo  magis  ipsorum 
felix  expeditio  ipsi  gloriosissimo  Deo  et  prefato  doinino  regi  creditur  fore  grata.  Nos 
insuper,  preclarissime  christiani  populi  pastor  et  rector,  celsitudinem  vestram  in  humili- 
tatis  spiritu  deprecamur  quatinus  facultatem  noslram  et  noslras  personas  in  visceribus 
paterne  ac  dominative  pietatis  dignemini  recommendalas  habere.  Sanctissimam  vestram 
personam  regimini  ecclesie  sue  custodiat  Dei  filius  dominus  Jhesus  Ghristus  per  tem- 
pora  longiora.  Dat.  Parisius  apud  Sanctum  Dionisium  de  Passibus  die  secunda  inensis  Maii. 

Arch.  Vat.  Coll.  Berardi  de  Neapoli,  Reg.  29,  A.,  ep.  31.  —  Vcrisimiliter  omnes  scqucntcs  cpistolac  c  CoU.  Berardi  de 
Neapoli  Arch.  Vat.  desumptae,  quae  tamen  non  ad  CoUectionem  pertinent,  sed  tantum  postea  inscriptae  sunt,  ad  an.  1317 
sicut  haec  et  epp.  37  et  39  referri  debent.  Pro  quibusdam  hoc  certo  definiri  potest.  De  CoUectione  ipsa  v.  Kaltenbrunner  in 
Mitth.  d.  Instituts  f.  oesterr.  Geschichtsforsch.,  VII,  21  sqq.,  555  sqq. 

1.  Thomas  de  Balliaco,  cancellarius  Paris.  jam  ab  anno  1316.  Cf.  supra  n»  686,  nota.  In  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  14573, 
exstat  lectura  super  1  Sentent.  compilata  ex  diversis  doctoribus  et  ex  quaestionibus  de  Quolibet  quorumdam  doctorum, 
imprimis  magistri  Th.  de  Balliaco.  —  2.  Cf.  supra  n^  671.  Ejusdem  etiam  mentio  fit  in  exsecutione  testamenti  reginae  Navarrae 
pro  Collegio  Navarrae  an.  1316,  April.  3  (Launoius,  Reg.  Navarrae  gymnas.  hist.,  Parisiis,  1677,  p.  37).  Certe  idem,  cui  an. 
1316,  Sept.  17,  Johannes  XXII  canonicatum  in  ecclesiis  Corisopitensi  ct  Dolensi  confcrebat.  Reg.  Comm.  an.  1,  p.  1,  epp.  958, 
959.  Cf.  not.  3.  —  3.  An.  1317,  Itfartii  15,  Johannes  XXII  enim  Alanum  Gonterii  in  episcopum  Maclovienscm  elegit  (Reg.  Vat. 
Secret.  Joh.  XXII,  an.  1,  n»  109,  ep.  112).  An.  1333,  translatus  est  ad  sedem  Corisopitensem.  In  Catalogo  episcoporum 
Corisopitensiura  apud  Ducbesne,  Les  anciens  catalogues  episcopaux  de  la  province  de  Tours  (Paris,  1890),  p.  80,  sic 
affertur  •.  «  Alanus  Gontery,  bonus  clericus  et  audax  maglster  in  theologia,  natus  de  Cornubia  ».  An.  1333,  Augusti  13,  a 
Johanne  XXII  jussus  est  de  doctrina  Yvonis  de  Gormon,  abbatis  Landevenecensium,  inquisitionem  facere.  V.  Gall.  ChrisU, 
XrV,  897.  —  4.  Philippns  V,  1317-1322. 


743.   Facultas  theologiae  rogat  jDeodatum,  abbatem  Latigniacensein,  pro  Bernardo  de  Gamachiis  scholari  pro- 
movend». 

1317,  Maii  16,  Parisiis. 

Reverendo  in  Christo  patri  domino  Deodalo  Dei  gratia  monasterii  Sancti  Petri  Lati- 
gniacensis  abbati',  sacre  pagine  theologie  venerabili  doctori,  Thomas  de  Balli,  e/c,  doc- 
tores  in  facultate  predicta  Parisius  actu  regentes,  salutem  in  filio  Virginis  gloriose.  Nott 


1317]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  203 

ad  laborem,  venerande  pater,  sed  potius  ad  nierita  condigna  premiorum  vestra  paternitas 
ascribat  soliti  vestri  laboris  intentam   devotionem  circa  pia  negotia  scolarium   nostrorum 
assidue  promovenda,  quam  totiens  excitare  nostris  precum  non  veremur  instantiis,  potis- 
sime  cum  in  operibus  pietatis  et  misericordie  semper  divina  gerantur  obsequia,  et  bono- 
rum    omnium  retributor   ipse   Deus    semper  ad  recompensandum  paratus  assistat,    a  quo 
procul   dubio  tanto  ampliora  sunt  expectanda  premia  in  excelsis  quo  plura  merita   prece- 
dunt  et  efficaciora.  Gum  igitur  dilectus  noster  magister  Bernardus  de  Gamaciis",  Ambia- 
nensis  diocesis,  scolaris  venerabilis  doctoris  magistri  G.  de  Sancto  Victore',  Ordinis  Sancti 
Augustini,  qui  post  assiduos  in  philosophia  vigilias  et  labores,  cui  per  tempora  diuturna 
adhesit,   sacre    pagine   theologie    diutius    indulgens    efficacius   profecit    ad    divina   et    ipsi 
ecclesie  Dei  obsequia  feliciter  se  preparans  et  coaptans,  causa  impetrandi  beneficium  sibi 
competens   in   tam    huidabili    statu    et  proposito,    qui    nuUum    penitus    ecclesiasticum    est 
hactenus  assecutus,  ad  curiam  Romanam  accedere  proponat  ad  presens  ut  asserit,  vestre 
reverende   paternitati   recommendamus    eundem    eo   affectius,    quo    morum   efficacia  litte- 
rarumque   peritia  ipsum   novimus    insignitum ,   supplicantes   ea   aftectione    qua    possumus 
ampliori,   quatinus  erga  sanctissimum   patrem   et  dominum   nostrum   dominum   papam  ad 
condignam   ipsius  dilecti   nostri   promotionem   gratiosum  interponere  placeat  auxilium  et 
consilium   amore   nostri,   ut   quod  labor   et   evidentia   studiorum   sibi   contulit  efficacie  et 
virtutis  ad  divini  cultus  augmenta  favore  vestro  mediante  tandem  converti  valeat  effica- 
citer  et  disponi.  Vestra   reverenda   paternitas  valeat   in   Domino  nunc  et  semper  ad  cleri 
promotionem  et  divine  laudis  exaltationem.  In  cujus  rei  testimonium  presentibus  litteris 
nostra    sigilla  duximus    apponenda.    Dat.  Parisius   in    congregatione  nostre  facultatis   die 
lune  post  Ascensionem  Domini. 

Arch.  Vat.  CoU.  Berardi  de  Neapoli,  Reg.  29,  A.,  ep.  32. 

1.  An.  1317,  Jul.  31,  fit  episcopus  Castrensis.  Cf.  infra  n°  760,  nota  5.  —  2.  Bernardus  de  Gammachiis  ut  scholaris  in 
theologia  domus  cardinalis  Lemoinc  nominatur  in  litteris  olTicialis  Paris.  an,  1316,  Sept.  27,  apud  Jourdain,  n"  427.  In  Reg. 
Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1257,  vocatur  magister  Bernardus  Macro  de  Gamachiis,  sacrae  paginae  doctor,  rector  paroch. 
ecclesiae  de  domo  cardinalis  Monachi  Paris.,  ct  fit  canonicus  Morinensis  (an.  1328,  Octob.  13).  —  3.  Gerardi  de  S.  Victorc. 


744.   Statutum  Capituli  generalis  Ord.   Praed.   sub  Berengario  magistro  generali  celebrati  de  baccalareis  Pari- 
siis  praesentandis  et  de  assignatione  pro  lectura  Hententiarum. 

1317,  post  med.  Maium,  Pampelunae. 

Ordinamus  quod  in  bacellareis  Parisius  ordinarie  presentandis  alternatio  de  extraneo 
et  intraneo  inviolabiliter  observetur  secundum  consuetudinem  communiter  in  Ordine 
approbatam  et  hactenus  observatam,  et  super  hoc  nulla  alia  licentia  expectetur  ....  Studio 
Neapolitano  assignamus  fratrem  Johannem  Neapolitanum,  magistrum  in  theologia,  pro 
lectore,    et  committimus    sibi   quod   hoc   anno   eidem    studio   provideat  de   cursore.    Item 


204  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1317 

ordinamus  el  volumus  quod  bacellariuS  qui  primus  incipiet  in  theologia  Parisius,  incipiat 
sub  fratre  Petro  de  Palude',  magistro  in  theologia,  et  illi  dictus  fr.  Petrus  in  cathedra 
cedere  teneatur.  Assignamus  ad  legendum  .Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Ray- 
mundum  Bequini'  de  provincia  Tolosana. 

Ms.  Rom.  Capp,  general.  Ord.  Praed. 

1.  Licenliatus  est  an.  1314,  Jun.  13.  Archiv.  elc,  II,  215.  Non  modo  an.  1325  erat  adhuc  Parisiis  (v.  infra  ad  hunc 
annum),  sed  et  an.  1327  (Guerard,  Cart.  de  Notre-Dame,  III,  226  sqq.)  et  annis  sequentibus.  An.  1329,  Martii  27,  factus  est 
patriarcha  lerosolimitanus,  posl  Raymundum  Bequini  (Reg.  Vat.  Comm.  Johann.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1827).  An.  1336, 
Julii  17  (16  kal.  Aug.),  fit  administrator  ecclesiac  Coseranensis  (Reg.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  2,  p.  2,  ep.  14).  —  2.  Cf.  Catal. 
magistrorum  in  Archiv,  II,  216,  n°  71.  An.  1324,  Martii  19,  fit  patriarcha  lerosoliraitanus  (Reg.  Vat.  Comm.  Johann,  XXII, 
an.  8,  p.  2,  ep.  1169).  Cf.  praeterea  Douais,  Les  freres  Pricheurs  en  Gascogne.  p.  471. 


745 .  Litlere  Castelleti  pro  juvando  scholare. 

1317,  Junii  6,  [Parisiis]. 

A  tous  justiciers  a  qui  ces  presentes  letres  vendront  ou  a  leu  lieu  tenants,  Henri 
de  Taperel,  garde  de  la  prevost6  de  Paris,  salut.  Sachent  tuit  que  nous  avons  veu  les 
letres  nostre  sire  le  Roy  contenans  cette  fourme  :  Philippus,  etc.  ut  supra  ^"657. 

Et  parce  que  maistre  Jehans  Helegrins,  recteur  de  riJniversitd  de  Paris,  nous 
temoigne  par  son  signet  que  maistre  Pierre  de  Vinacis  est  vrai  escolier  a  Paris  en  la 
facult6  de  theologie  et  se  soit  doIu6  par  devant  nous  que  mesire  Dreues  et  Lorens  de 
Vinacourt  de  la  dyocese  d'Amiens  li  ont  fait  plusieurs  injures  et  vilennies  non  deues 
et  detiennent  plusieurs  de  ses  biens  injurieuseinent  dont  il  deust  estre  souslenus  en 
Testude  de  Paris  ou  grief  et  prejudice  de  nostre  garde  et  de  rUniversit6  de  susdite,  si 
comme  il  nous  a  monstr6  en  complaignant,  nous  vous  mandons  et  commandons  a  vous 
et  a  cascun  de  vous  que  vous  en  vos  destrois  et  juridicions,  en  quelque  lieu  que  vous 
les  trover6s,  somm6s  et  faites  commandement  de  par  le  Roi  que  au  dit  escolier  ou  au  por- 
teur  de  ces  letres  facent  grace,  satisfation  et  restitution  a  plein  hastivement  et  sans  delay 
desdiz  biens  et  de  ses  coustemens,  et  se  de  ce  sont  desobeissant,  donn6s  leur  journ6e 
a  Paris  par  devant  vous  comp6tent,  tfele  comme  le  pourteur  de  ces  letres  vous  requerra 
pour  venir  amender  les  injures  desus  dites  a  Tescolier,  a  I'Universit6  et  au  roi,  avec  inti- 
mation  que  viengnent  ou  non,  nous  procederons  contre  eus,  si  comme  raison  sera  selonc 
la  teneur  de  letres,  si  en  faites  tant  chascun  endroit  soi  que  ledit  escolier  n'ait  cause  de 
li  complaindre  de  vous  et  que  il  ni  ait  par  vous  deffaut,  et  ce  que  fait  en  aur6s  nous 
rescrisiez  sous  vos  seaus.  Donn6  sous  le  seel  de  ladite  prevoste  le  lundi  apres  les  octaves 
de  la  Trinit6,  Tan  de  giace  MCCG  et  XVII. 

Arch.  Vat.  Coll.  Berardi  de  Neapoli,  Reg.  29,  A.,  ep.  37,  sub  rubrica  ut  supra. 


1317]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNIM     MCCCL.  205 

746.   Facultas  theologiae  gratias  agit  Michaeli  cardinali  tit.  S.   Stephani  de  gralia  facla  magi.stro  Juhnniii  de 
Blangiaco  et  petit  ampliari. 

1317,  Junii  1-5-12,  Parisiis. 

Reverendo  in  Christo  patri  ac  doniino,  domino  Michaeli  Dei  gratia  tit.  Sancli  Stephani 
presbitero  cardinali',  sui  huiniles  et  devoti  Toinas  de  Balli,  etc^  doctores  Parisienses,  sui 
recominendationem  huinilem  cuin  omni  reverentia  et  honore.  Celebris  ineniorie  est  bene- 
ficii  et  favoris  collatio  gratiosa,  que  et  danlis  gloriam  predicat  et  recipientis  animum 
justitie  vinculo  ad  devote  recognitionis  obsequium  perseveranter  inclinat.  Sane,  pater  et 
domine  reverende,  per  discreti  et  venerabilis  viri  nobiscum  doctoris  in  theoiogia,  compa- 
triote  vestri,  magistri  J.  de  Blangi'  rehitionem  novimus,  benivolentias,  favores  et  gratias 
insuper  et  eflicax  patrocinium,  que  oinnia  ad  promotionem  ejusdem  per  vos  in  Romana 
curia  clementissime  sunt  iinpensa.  Idcirco  ex  horum  consideratione  vobis,  pater,  omnes 
grates  quas  possumus  in  Domino  referimus  et  optamus  offerentes  pro  viribus  nos  paratos 
ad  oinnia  quecunque  vestra  paternitas  nobis  omnibus  aut  nostrum  cuilibet  precipere 
dignaretur.  Et  quia,  prout  relatione  fidedignorum  audivimus,  multi  in  gratiis  apostolicis 
in  Rothomagensi  ecclesia  factis  precedunt  dictuin  doctorem,  in  tantum  ut  modica  spes  de 
ejusdem  obtentu  nisi  per  valde  longain  expectationem  habeatur,  dictusque  doctor  in 
presenti  non  habeat  unde  possit  tenere  statum  suum  :  hinc  est  quod  nos  attendentes 
quantum  dedecus  sit  ecciesie  Dei  doctorem  in  theologia  in  necessariis  sustinere  defectum, 
vobis,  quem  pre  ceteris  ejusdem  piuin  patrem  et  sicut  alterum  Moysem  zelatorem  didi- 
cimus,  humilibus  in  domino  precibus  supplicamus  devote  quatinus  ad  promotionem  cele- 
riorem  dicti  magistri  in  modo  et  forma  quam  eidem  expedire  secundum  statum  presenfem 
vestra  provida  circumspectio  noverit  vigilare  aut  dictam  apostolicam  gratiam  sibi  fa(;t  ain 
ad  prebendas  dignilates  et  personatus  in  curia  vacantes  per  summum  pontificem  ampliari 
facere  dignemini  et  velitis,  scientes,  pater  et  doinine  reverende,  quod  qualiscunque 
proinotio  eidem  doctori  per  vos  facta  erit  ad  totius  ecclcsie  sancte  Dei  honorein  et  in 
vestre  reverende  persone  laudis  et  gratie  multiplex  incrementuin,  que  per  optatos  suc- 
cessus  feliciter  vobis  largiatur  omnipotens  per  temporuin  spatia  longiora.  Dalum  Parisius 
prima  septimana  Junii,  etc. 

Areh.  Vat.  Coll.  Berardi  de  Neapolt,  Reg.  29.  A.,  cp.  38. 

1.  Primo  decanus  S.  Quintini,  creatus  est  presb.  cardinalis  an.  1312,  Dcccmbris  23.  Minime  scde  vacantc  an.  1314-1316 
obiit,  ut  quandoque  asserilur,  nam  an.  1317,  Sept.  14,  inter  cardinales  adhuc,  qui  divisioncm  recepcrunt,  nominatur  (Gontelori 
e  lib.  Divis,).  An.  1318,  Octob.  25,  dicitur  de  eo  «  quondam  cardinalis  »  (ibid.),  ct  est  ille  qui  vocatur  Michael  de  Mortuo  mari 
{Mortemer  in  Normannia),  et  die  penultima  Augusli  1318  obiit  {Gontelori  e  Hb,  Solut.),  —  2.  Johannes  de  Blangiaco,  de  quo 
infra  ad  an.  1336,  Oct.  12.  An.  1316,  Novemb.  13,  fit  canonicus  in  eccles.  Rothomag.  et  recipit  pracbcndam  sub  cxspcctatione 
(Rcg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  1,  ep.  903),  an.  1321,  Januar.  10,  canonicus  Belvacensis  (ibid.  an.  5,  p.  2,  ep.  1203),  ct  postea 
can.  Paris.  An.  1339,  Febr.  15,  fit  cpiscopus  Autissiodorensis  (Reg.  Benedicti  XII,  an.  5,  ep.  113).  Magisterium  in  theologia  Pari- 
siis  circa  an.  1313-1314  recepit,  cum  infra  ad  an.  1336,  Octob.  12,  Benedictus  XII  dicat,  Jobannem  de  Blangy  per  viginti  duos 
annos  et  amplius  Parisiis  regentem  in  theologia  esse.  Cum  in  Hist.  episcop,  Autissiodor,  (Labbe,  Nov,  Bibl.  mss.,  Parisiis, 
1657,  I,  511)  scribalur,  Johannem  de  Blangy  et  Jacobum  de  Fnrno  Ord.  Gisterc.,  qui  poslea  Benedictus  XII,  fnisse  coi\tcinpo- 


200  CHAUTULARIUM     UNIVERS.     PAIUS.  [1317 

rancos  in  studio  Parisiensi  et  in  theologiae  lccturam  concurrentes,  n  ct  elium  licentie  et  doctoratus  insimul  honorem  atquc 
culmen  pariter  assecutos  »  essc,  nunc  scimus,  quo  tempore  circiter  etiam  Bcnedictus  XII  magisterium  in  theologia  Parisiis 
receperit.  Erat  tunc  jam  abbas  monasterii  Fontis  Frigidi,  cui  praeficiebatur  an.  1311  ab  Arnuldo  Novelli,  tit.  S.  Priscae  card., 
abbate  praecedente  monasterii  [Reg.  Clem.  V  op.  monach.  S.  Bened.,  n»  7476,  ad.  an.  1311,  Febr.  16).  Monasterium  rexit, 
usque  dum  factus  est  episcopus  Appamiarum  (1317,  Martii  19.  Rcg.  Vat.  Comro.  Joh.  XXII,  an.  1,  p.  3,  cp.  2916).  Cf.  etiam 
Baluze,   Vitae  pap.  Aven.,  I,  229,  798. 


747.   Facultas  theologiae  Parisiens.  rogat  Arbertum  episcopum   Claromont.  pro  quodam  baccalareo  in  theologia 
beneficiando. 

1317,  Junii  16,  Parisiis. 

Reverendo  in  Christo  patri  ac  domino,  domino  A.'  Dei  gratia  Arvernorum  episcopo, 
sui  humiles  et  devoti  magistri  Thoinas  de  Balli,  etc,  aclu  regentes  in  theologia  Parisius, 
sahitem  in  fiiio  Virginis  gloriose.  Dignum  esse  extimamus  et  consenlaneum  rationi  viros 
quos  vita  Liudabilis,  inorum  honestas,  et  peritia  litterarum  diuturno  tempore  decorarunt, 
qui  continua  exercitatione  merita  meritis  cumuhire  non  desinunt,  ad  gradus  debiti 
honoris  provehi  ac  beneficiis  congruis  promoveri,  et  precipue  piorum  prelatorum  incumbit 
ofTiciis  tales  sibi  subditos  fama  et  nomine  insignitos  promovere  ac  eis  de  patrimonio 
Jhesu  Ghristi  providere.  Hinc  est  quod  magistrum  I.  talem,  rectorem  talis  ecclesie,  talis 
diocesis,  baccelarium  in  theologia  honestis  moribus  ingenio  ac  scientia  refulgentein 
integre  fame  et  vite  laudabilis  prout  per  sue  conversationis  experientiam  inter  baccelarios 
noslre  theologice  facultatis  evidenter  existere  et  longe  retroacto  tempore  extitisse  agno- 
vimus,  vestre  paternitati  reverende  recommendamus  una  cum  ipso  ac  pro  ipso  voto  una- 
nimi  supplicantes  quatinus  eidem  magistro  habenti  predictam  curam  in  longinquis  el 
extraneis  partibus  de  aliquo  beneficio  cum  cura  vel  sine  cura  sufficientiori  dignemini  in 
vestra  diocesi  providere,  attendentes  sacrosanctam  matrem  ecclesiam  nullas  habere  majoris 
pretii  margaritas  quam  personas  idoneas  in  quibus  mores  et  scientia  maritantur  ....  Datum 
Parisius  apud  Sanctum  Dionisium  de  Passu  in  nostra  congregatione  theologice  facultatis 
die  jovis  post  festum  beati  Barnabe  apostoli,  anno  Domini  M°CGC°  decimoseptiino. 

Arch.  Vat.  Coll.  Berardi  de  Neapoli,  Reg.  29,  A.  cp.  39. 

1.  Arbertus  fit  episcopus  Claromont.  an.  1307,  Augusti  11  (Reg.  Vat.  Glem.  V,  an.  2,  cp.  671).  Moritur  an.  1328. 


748.   Johannes  XXII  Thomae  de   Balliaco,  cancellario  Parisiens.,  injungii  ut  Jacobo  de  Lausana   Ord.   Praed. 
licentiam  in  theologia  tribuat. 

1317,  Julii  3.  Arenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem.  Sicut  habet  fidedigna  relatio, 
dilectus  filius  frater  Jacobus  de  Lausana',  Ordinis  Predicatorum,  in  studio  theologice 
facultatis  sic  diebus  insudavit  et  noctibus,  sic  per  continuationem  studii  et  exercitium 
lectionum  profecit  laudabiliter  in  eodem,  quod  dignum  se  reddidit  ad  obtinendum  docendi 
licentiam  in  hujusmodi  facultate.  Quia  igitur  eundem  sicut  percepimus  morum  honestale 


1317]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  207 

conspicuum  et  tantuni  thesaurum  scientie  divina  sibi  suffragante  gralia  assecutuni,  obtentu 
carissimi  in  Christo  filii  nostri  Philippi  regis  Francie  et  Navarre  illustris,  qui  pro  ipso 
tanquam  pro  digno  cum  instantia  nos  rogavit,  benevolentia  prosequinuir  gratiosa,  discie- 
lioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  eidem  Jacobo  juxta  morem  qui  servari 
in  talibus  consuevit  hujusmodi  licentiam  auctoritate  nostra  remoto  cujuslibet  tardilalis 
obstaculo  largiaris.  Per  hujusmodi  enim  licentiam  eidem  Jacobo  de  speciali  mandato 
nostro  dandam  nolumus  fratribus  dicti  Ordinis  jam  presentatis  per  dictum  Ordinem  vel  in 
posterum  presentandis  ad  hujusmodi  licentiam  obtinendam  propter  hoc  aliquod  generari 
prejudicium,  vel  promotionem  eorum  quomodolibet  retardari.  Dat.  Avinione  v  non.  Julii, 
anno  primo. 

Reg.  Vat.  Aven.  Johannis  XXII,  vol.  V,  fol.  628». 
1.  De  ipso  V.  supra  n"  704. 


749.   Facultas  theologiae  supplical  Johanni  XXII  pro  magistro  Guillelmo  Bernardi  beneficiando. 

Circa  an.  1317. 

Sanctissimo  in  Christo  patri  domino  suo,  domino  Johanni  Dei  gratia  sacrosancte  ac 
universalis  ecclesie  summo  pontifici,  sui  humiles  et  devoli  filii  magistri  Thomas,  etc, 
regentes  in  theologia  Parisius,  pia  pedum  oscula  beatorum.  Tute  locus  deprecationis 
assumitur  quotiens  honeste  conditionis  materia  pertractatur,  maxime  cum  apud  ilios  sup- 
plicationis  intentio  devota  porrigitur,  qui  probitatis  merita  diligenter  inspiciunt  et  debita 
virtutum  premia  non  postponunt.  Itaque,  pater  sanctissime,  pro  venerabili  et  discreto 
viro  magistro  G.  Bernardi',  de  lingua  et  natione  vestra,  unico  secularium  doctore  in  theo- 
logia,  honorabili  nostre  facultatis  membro,  actu  in  theologia  regente  Parisius,  viro  utique 
cminentis  scientie  litteratura,  morum  honestate  multisque  virtutum  meritis  insignito, 
quem  sanctitati  vestre  voto  unanimi  duximus  commendandum,  affectu  totali  humiliter  sup-, 
plicantes  quod  cum  non  habeat  juxfa  slatus  sui  decentiam  unde  in  studio  valeat  susten- 
tari,  petitionem,  quam  pro  ipso  reverendus  pater  dominus  Parisiensis  episcopus  sanctitati 
vestre  dirigit,  propter  Deum  et  nostrorum  precaminum  interventum  ipsam  audire  et 
exaudire  velitis  de  gratia  speciali.  Conservet  ille  cujus  vices  geritis  universali  ecclesie 
8ue  sancte  personam  vestram  in   dierum   longitudinem  cum  prosperitate  longeva. 

Arch.  Vat.  Coll.  Berardi  de  Neapoli,  Reg.  29,  A.,  ep.  34.  —  Pro  isto  Guillelmo  Bernardi  Universitas  in  ep.  35  etiam 
petitiones  dirigit  ad  Guillelmam  Petri  de  Godino,  S.  Caeciliae  presb.  card.  (supra  n"  658),  dicitque  episcopum  Parlsiens. 
supplicationem  pro  eodem  ad  papam  misisse ;  ep.  36  ad  Berengarium  de  Fredol,  episcopum  Tusculanum  (an.  1305,  Decemb.  15, 
presb.  card.  SS.  Nerei  et  Achillei,  an.  1309,  post.  Aug.  10,  episc.  Tuscul.)  de  eadem  re  agit. 

l.Guillelmo  Bernardi,  qui  an.  1329  fiebatcancellarius.  An.  1316,  Novemb.  13,  Johannes  XXII  ei  canonicatum  et  praebendam 
vacaturam  in  ecclesia  Narbonensi  confert  (Reg.  Comm.  an.  l,p.  2,  ep.  1707).  An.  1329,  Septemb.  15,  quando  factus  est  caneel- 
lariu»,  canonicatum  praedictum  adhuc  tenuit.  An.  1317,  Aug.  31,  papa  ei,  cujus  eminentis  scientiae  foecunditatem  laudat, 
canonicatum  in  ecclesia  Paris.  et  praebendam  vacaturam  elargitur  (Ibid.  an.  1,  parte4,  ep.  3944).  Ibidem  appellatur  Guillelmus 
Bernardi  de  Rinterio.  Vocatur  etiam  rt  de  Narbona  »,  obi  canonicatum  et  praebendam  magistralem  obtinuit.  V.  infra  n<*  896. 


208  CHARTULARIUM     UNIVEHS.      PA.RIS.  [1317 

/oO,   Facultas  theologiae  rogat  episcopum  Parisiens.  ut  provideat  Guillelmo  Rollandi  de  pinguiori  beneficio. 

Circa  an.  1317. 

Reverendo  in  Christo  patri  ac  domino,  doniino  G.'  Dei  gratia  Parisiensi  episcopo 
decanus  ac  onines  et  singuli  niagistri  regentes  in  theologia  Parisius,  sui  recommenda- 
tionem  et  devotam  obedientiam  cum  honore.  Cum  pro  hiis  qui  scientiis  et  pie  vite  meritis 
decorantur  amicabiliter  supplicamus,  credimus  tanto  liberalius  exaudiri  quanto  petitio 
nostra  justa  fuerit  et  honesta,  nam  justa  petentibus  aures  suas  vestra  consuevit  miseri- 
cordia  leniter  inclinare.  Igitur  cum  discretus  vir  dominus  Guillelmus  Rollandi".  presbiter 
vester  curatus  parochialis  ecclesie  Sancti  Nicolai  de  Cardineto  Parisius,  scolaris  noster 
in  theologica  facultate,  quem  honesta  conversatio  morumque  probitas  in  studio  Parisiensi 
diutius  commendavit  et  commendat,  occasione  cujus  parrochie  clericis  matutinarum 
ecclesie  Parisiensis  in  viginti  quinque  libras  libellarum  parisiens.  annue  pensionis  qua- 
tuor  terminis  Parisius  consuetis  solvendis  obligatur,  de  residuo  predicti  beneficii  secun- 
dum  ipsius  statum  non  valeat  honeste  sustentari  :  vestram  paternitatem  in  Domino 
venerandam  requirimus  pio  affectu  per  presentes,  quatinus  eidem  domino  Guillelmo 
de  pinguiori  beneficio,  cum  facultas  ad  hoc  se  obtulerit,  vel  aliquam  aliam  gratiam  sibi 
facere  specialem  dignemini  intuitu  caritatis  providere  ut  idem  presbiter  tam  opus  laudabile 
quod  incepit  valeat  complere  cum  effectu  ...  Conservet  vestram  reverendam  paternitatem 
Altissimus  in  sanitate  per  tempora  longiora.  Datuiii,  etc. 

Arch.  Vat.  Coll.  Berardi  de  Neapoli,  Reg.  29,  A.,  ep.  33. 

-1.  Guillelmo  de  Baufeto  (1305-1319),  jam  supra  n°  650,  nota  1,  memorato.  Cf.  infru  n»  778,  nota.  —  2.  An.  131G, 
7  Septemb.,  cuidam  Guillelmo  Rotlandi  de  canonicatu  eccles.  S.  Severini  Burdegalens.  providetur.  Reg.  Vat.  Comm. 
Johannis  XXIJ,  an.  1,  p.  2,  cp.  1395.  Sed  vix  idem  est. 


/0 1 .    Universitas  Parisiensis  supplicat  Johanni  XXII pro  monasterio  Sancti  Victoris  Parisiensis. 

Circa  an.  1317. 

Sanctissimo  ac  beatissimo  patri  et  domino  suo  reverentissimo  domino  Johanni  divina 
providentia  sacrosancte  ac  universalis  ecclesie  summo  poritifici  ..  sui  devoti  filii  ..  univer- 
sitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium  pia  pedum  oscula  beatorum.  Magnis 
et  crebris  decorata  virtutibus  Sancti  Vicloris  ecclesia  et,  multis  a  primo  sue  fundationis 
exordio  roborata  portentis  suis  quidem  singularium  memorande  virorum  memorie  insi- 
gniis  confirmata  Hugonis,  Ricardi,  Petri  et  Adam  de  Sancto  Victore',  qui  mundi  blan- 
ditiis  libello  dato  repudii  divinis  obsequiis  adeo  insistendo  quod  relictis  omnibus  abne- 
garunt  totaliter  semetipsos,  et  jura  spiritus  observando  de  inferiorum  compede  tracto 
pede  liberius  ad  superna  consurgant,  —  eX  ipsorum  namque  alveo  celitus  distillante  sancte 
doctrine   vena    scaturiens   ad   refocillandam    sitim  justitie    \n   renatis    lampade    claritatis 


1317]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  209 

exuberat,  ex  quo  quidein  Parisiense  studiuin  tanquam  rosarium  celi  inilitantis  ecclesie 
irrigatur.  Ne  igitur,  clementissime  pater  patruni,  tam  pii  proposili  proscculio  alicujus  obice 
impedimenli  turbetur,  justum  est  eorum  provisa  quietc  prepedientia'  obstacula  removeri. 
Quare  cum  venerabilis  pater  Stephanus  Parisiensis  episcopus'  precibus  et  instantia  vene- 
rabiliuni  virorum  decani  et  capituli  ejusdem  Parisiens.  ecclesie  in  libra  pendentium  equi- 
tatis,  qui  pro  tempore  tunc  vigcbant,  ipsius  Sancli  Yictoris  ecclesie  de  annualibus  fruc- 
tibus  prelibate  Parisiens.  ecclesic,  qualilercunque  prediclam  prebendam  de  persona  in 
personam  transilire  conlingeret,  sine  rul)iginis  macula  cultu  inisericordie  providerunt, 
que  (Deus  noster)  provisio  via  fuit  et  semita  inviolabili  firmitate  disposita  et  originale  pri- 
mordium  ecclesie  nominate.  Non  enim  neglecta  jacuit  sepefata  provisio  et  infirma,  secl  per 
plures  predecessores  vestri  felicis  memorie  confirmata  canonice  extitit  et  vallata,  prout 
series  rei  et  veritalis  clipei,  publica  scilicet  documenta,  premonstrant,  in  quorum  omnium 
pacifica  et  possessione  trancjuilla  ab  annis  novies  viginti  et  duodecim*  vel  circa  aljbas  et 
conventus  dicti  monasterii  extiterunt.  Quibus  sic  sublractis  tanquam  vite  neccssariis  ad 
exinanitionem  prefatum  monasterium  declinare,  proh  dolor,  cogitur  et  ruinam,  nisi  sanc- 
tilatis  plenitudine  eidem  e  vestigio  succurratur.  Hanc  igitur  seininator'  ille  zizanie 
sanctoruin  operum  dulcedinem,  tantarum  elemosinarum  arclunn,  liostis  anlicjuus  caliidus 
conatur  everlere  et  funesti  fellis  sue  lingue  turbare;  sunt  enim  nonnulli  canonici  quorum 
pars  non  sanior  in  offensam  religionis  non  modicam  eosdem  religiosos  jjro  sue  volun- 
tatis  libito  sine  cause  cognitione  quacunque  dictos  Doniino  famuhuites  eorundem  annua- 
lium  possessione  denudarunt  ij)sosque  a  Nativitate  Ijeali  Johannis  Baj)tiste  detinendo 
indebite  spoliarunt*.  Ut  itaque  eo  brcvius  sanctissime  j)atcrnitati  vcstrc  scribamus,  vene- 
rabilis  doctor  magisler  G.  de  Sancto  Yictore'  j)reIato,  quem  devota  sanctitas,  j)uritas  vite 
et  fructuosa  opera  j^ariter  in  ipso  conmendant^,  inter  nos  rcgendo  Parisius  in  sacrc  doc- 
trine  ginmasio  a  duodecim  annis  citra,  ac  frater  Nicliohuis  ij)sius  monaslcrii  j)rior  conven- 
tualis,  de  cujus  vita  moribus  ct  litteratura  huLdabile  testimonium  j)erliibeinus,  suj)er  hiis 
beatitudini  vestre  specialitcr  destinati,  ut  cum  in  conspeclu  vestre  sanctitalis  prcscntcs 
fuerint,  valeant  exaudiri,  suj)j)licamus  sanctitati  vestrc  humiliter  ac  devote  ut  decetero' 
finem  dignetur  imponere  salutarem.  Dat.  apud  Sanctum  Maluriiuim  in  congregatione 
nostra  generali,  anno  Domini,  etc. 

Aroh.  Vat.  Coll.  Berardi  de  NeapoU,  Reg-.  29,  A,  ep.  30.  —  Similes  supplicationes  alibi  etiam  occurrunt.  Sic  in  Arch. 
Univers,  Puris.j  theca  IV,  A.  27.  a,  cxstat  charta  membranac,  in  qua  «  sua  humills  ct  dcvota  filia  univcrsitas  magistrorum 
et  scolarium  Purisius  studentium  »  domino  J.  divina  providentia  sacrosancte  Rom.  ac  univcrsalis  ccclcsie  summo  pontifici 
supplicat  pro  magistro  Jobanne  de  Portu,  actu  rcg-ente  Parisius  iu  facultate  mcdicinc  (v,  infra  ad  an.  1331,  Jan.  11).  Ibidem 
annexa  est  pro  codem  supplicatio  Universitatis  ad  doniinum  P.  Dci  gratia  tit.  S.  Stepbani  in  Cclio  Montc  presb.  card.  directa 
(verisimiliter  Pctruni  Gouin,  1327-1335).  De  allis  supplicatlonibus  tenoris  ejusdem  v.  iiifra  in  notis  ad  Rotulos  magistruruni 
seu  scholarium  et  Universitatis, 

1.  Hugo,  Rlchardus  et  Adam  de  S,  Victorenotissimi  sunt.  Pctrus  de  S,  Victore,  de  quo  dubium  exstare  possel,  est  magister 
Petrus  Comestor  seu  Manducator,  qui  in  provecta  aetate  ad  Victorinos  se  contulit.  Cf.  Ilist.  Utt.  de  /a  France,  XIV,  14;  tom.  I 
**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  ?7 


210  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1317 

Chartul.,  p.  8,  n»  8,  notn.  —  2.  Ms.  :  «  prcpcditori  ».  —  3.  Stephanus  I  dc  Silvanectis  (1124-circa  1142).  —  4.  I.  e.  ab  annis  192, 
seu  ab  an.  circiciter  1125.  —  5.  Ms.  add.  :  n  ac  ».  — 6.  Ms.  :  «  spoliatos  ».  —  7.  I.  c.  Gerardus  de  S.  Victore,  qui  supra  n'»  658, 
664,  nota  2,  743  nominatur.  —  8.  Ms.  :  «  concordant  ».  —  9.  Ms.  ;  «  decrctum  ». 


752.   Joliannes  XXII  Tliomae  de  Balliaco,  cancellario  Parisiensi,   injiingit  ut  Johanni  de  Lixiaco,  Cluniacensi, 
licenliain  in  theologia  tribuat. 

1316,  Sepf.  5-1317,  Sepf.  5,  Ayenione. 

Johannes,  etc.  Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem,  etc.  Decens  et 
congruum  esse  conspicimus  ut  illos  apostolici  favoris  foveamus  auxilio  et  precibus  adju- 
vemus,  qui  sacre  theologie  studio  laudabiliter  insistentes  sic  in  eo  profecisse  dicuntur, 
quod  calhcdram  mcrentur  ascendere  magistralem.  Cum  itaque  dilectus  filius  Johannes  de 
Lixiaco,  subprior  prioratus  de  Caritate  Cluniacensis  Ordinis,  Autisiodorensis  dyocesis, 
sicut  pro  parte  dilectorum  filiorum  abbatis '  et  conventus  monasterii  Cluniacensis  Matis- 
conensis  dyocesis  fuit  expositum  coram  nobis,  adeo  in  theologica  facultate  gratia  sibi 
sufTragante  divina  profecerit,  quod  sollempniter  Sententiarum  librum  Parisius  legere 
meruit  septem  annis  proximo  jam  elapsis,  et  ydoneus  reputari  ad  obtinendum  licentiam 
in  eftdein  :  discretionem  tuam  rogamus  et  hortamur  attentius  per  apostolica  tibi  scripta 
mandantes,  quatinus  dicto  Johanni,  si  eum  ad  hoc  sufficientem  et  ydoneum  esse  repe- 
reris,  ordine  qui  servari  consuevit  in  talibus  observato  hujusmodi  licentiam  largiaris.  Dat. 
Avinione',  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Aven.  Johannis  XXII,  vol.  III,  fol.  456.  —  Epistola  in  tomo  I  Chartul.  sine  tcmporis  nota  et  summi  pontificis 
nomine  n"  465  edita  ad  an.  1321,  Jul.  1,  pertinet.  Cf.  ibid.  Cancellarius  Johanni  liccntinm  non  tribuebat,  et  sunimus  pontifex 
iterum  scribcre  debebat.  An.  1326,  Julii  25,  Johanni  de  Lixiaeo,  sacrae  theologiae  doctori  et  priori  prioratus  S.  Ironis 
per  monachos  priorntus  de  Cnritate  gubernari  consuetl,  prioratus  S.  Stephani,  Nivernensis,  confertur.  Reg.  Vat.  Avenion. 
Joh.  XXII,  vol.  XXIV,  fol.  411 1». 

1.  Henrici  de  Fnlteriis.  Successit  Raimundo  de  Mostu^jouls  (v.  infra  n°  760,  nota  6)  on.  1319  in  episcopatu  S.  Flori.  — 
2.  Dies  et  mcnsis  ncc  hic,  nec  in  Yat.  Comm.  an.  1,  parte  2,  ep.  1606,  fol.  210,  notnntur. 


7o3.   Johannes    XXII  magistro    Johanni   de   Borbonio,   doctori    decretorum,    canonicatum   et  praebendam    sub 
exspectatione  in  ecclesia  /Angonensi  confert. 

1317,  Septembris  16,  Aren/one. 

Dilecto  filio  magistro  Johanni  de  Borbonio,  doctori  decretorum,  canonico  Lingo- 
nensi.  Digne  agere  ....  Dat.  Avinione  xvj  kaL  Octobris,  anno  secundo. 

Rcg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXIf,  an.  2,  p.  1,  ep.  2.  —  An.  1326,  April.  20,  quidam  magister  Johannes  de  Borbonio  cano- 
nicatum  in  ecclesia  Eduensi,  jam  obtentis  canonicatibus  in  Autissiodorensi,  S.  Martini  de  Campellis  in  Bria,  S.  "Wolfrnnini  de 
Abbntisvilla  ccclesiis.  Reg.  Joh.  XXII,  an.  10,  p.  1,  ep.  1449.  De  eodeni  et  an.  11,  ep.  781.  An  idem  sit?  —  Sub  Johanne  de 
Borbonio,  qui  supra  «  doctor  decretorum  »  tantum  nominatur,  et  cjui  scripsit  De  materia  irregularitalis  (Bibl.  S.  Nicolai 
in  Greifswald,  18.  C.  1),  studuit  Parisiis  Johannes  de  Zinna,  Ord.  Cisterc,  cujus  eiLs\,al  Speculum  abbreviatum,  libcrjuris 
canonici  pro  incipientlbus.  Cf.  Muther,  Zur  Gesch.  des  romisch- canonisciien  Processes  in  Deutschland,  p.  10,  81.  Schulte, 
Bie  Gesch.  cler  Quellen  und  Litteratur  des  can.  Rechts,  II,  254. 

27.  .  . 


1317]  AB     A^NO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  211 

7o4.  Johannes  XXII  doctoribus  et  scholaribus  Paris.  Clementinas  transmittit. 

1317,  Novembris  1.  AYenione. 

Dilectis  filiis  doctoribus  et  scolaribus  universis  Parisius  comniorantibus.  Quoniain 
nulla  juris  sanctio  quantumcunque  perpenso  digesta  consilio  ad  huniane  nature  varie- 
tatemet  machinationes  ejus  inopinabiles'  suflicit,  nec  ad  decisionem  hicidani  sue  nodose 
ambiguitatis  attingit,  eo  presertim  quod  vix  ahquid  adeo  certum  cLirumque  statuitur,  quin 
ex  causis  emergentibus,  quibus  jura  jam  posita  mederi  non  possunt,  in  dubium  rcvo- 
cetur;  quia  etiam  ab  adolescentia  viri  proclivis  ad  niakun  sensualitas  humana  declinat, 
per  quod  morum  subversio  in  clero  et  populo  frequcnter  oprepit  :  necessaria  cst  supe- 
rioris  auctoritas  ut  lam  per  determinationis  oportune  suffragium  tollat  ambigua,  liles 
auferat,  altercationes  dirimat,  et  obscura  succidat,  quam  per  cultoris  providi  sarculum 
extirpet  vicia,  virtutes  inserat,  corrigat  excessus,  moresque  reformet.  Ilec  sane  felicis 
recordalionis  Clemens  papa  V  predecessor  noster  providenter*  attendens,  et  perinde' 
cupiens  deformatorum  reformationi  prospicere,  solvere  difficilia,  ac  sanctiones  questio- 
nibus  et  negociis  inniinentibus  consonas  promulgare,  dudum  sacro  Yiennensi  approbante 
Concilio*,  Constitutiones  plurimas  edidit,  in  quibus  multa  utilia  statuit  atque  salubria,  et 
nonnulla  dubia  in  judiciis  et  extra  frequentata  decidit.  Et  licet  eas  collectas  in  iinum  et 
sub  congruis  titulis  collocatas  niittere  decrevisset,  et  dare  in  coinune  subjcctis,  assidua 
lamen  occupatio  circa  magna,  ac  sortis  humane  conditio  que  ipsuin  de  medio  subtulit, 
in  causa  fuerunt,  quare  suum  in  hac  parte  propositum  non  iinplevit.  Nos  etiain  qui,  sicut 
eidem  licet  immeriti  in  apostolatus  officio  Domino  permittente  successimus,  sic  et  in 
affectus  plenitudine  in  hiis  que  compendium  universi  concernunt,  succcssisse  debemus, 
tot  grandibus  agendis  et  arduis  fuimus  a  nostre  promotionis  exordio  circuinscpti,  quod 
tam  ex  hoc  quain  ex  causis  rationaljilibus  aliis,  quas  silencio  providiinus  conmittendas, 
predictas  vobis  communicare  Constitutiones  fuimus  hactenus  impediti.  ^'unc  igitur  opor- 
tunitate  captata  illas  vobis  sub  bulla  nostra  transmittiinus,  universitati  vestre  |)er  aposto- 
lica  scripta  mandantes,  quatinus  eas  promplo  affecfu  suscipiatis  et  studio  alacri  eis  sic 
vobis  manifestatis  et  cognitis  usuri  decctero  in  judiciis  et  in  scolis.  Dat.  Avinione  kal. 
Novembris  [anno  secundo]. 

Rcg-.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  1-2  (n°  109),  ep.  749,  fol.  199,  sub  rubrica  •  «  Scribilur  doctoribus  et  Universitati 
Parisiensi  super  missione  Septinii  libri  »;  an.  1-4  (n"  110),  ep.  281,  fol.  GO  (2  pars).  Bibl.  Carnot.  nis.  318  unacum  bulla 
Clementis  V  (cf.  supra  n»  708) ;  Bibl.  Berol.  ms.  190,  in-4°;  Bibl.  Lipsiens.  ms.  980,  ctc.  Bulaens,  IV,  177,  rofort  epistolani 
Bononiam  directam.  In  aliquibus  mss.  scribitur  :  «  yiij  kal.  Xovcmb.  »,  i.  e.  Octob.  25,  et  verisimilitor  sub  hac  teniporis  nota 
Bononiam  Constitutiones  missae  sunt.  Sed  fortassc  antc  an.  1318  non  omnia  studia  g-encralia  Gonstitutioncs  roccporunt,  cum 
Petrus  de  Palude  in  suo  Judicio  contra  mag-istrum  Johanncm  do  Polliaco  doctorom  in  thcologia  supor  quibusdam  articulis 
dicat,  docrctalem  Super  hathedram  robur  non  habuisse,  «  quousquo  cum  aliis  hoc  anno  per  dom.  papam  qui  nunc  est 
(Johanncs)  ad  studia  generalia  missa  fuit  ».  Bibl.  Gacs.  Vindob.  ms.  lat.  2IC8,  fol.  9.  «  IIoc  anno  »  rcfcrtur  ad  an.  1318, 
quando  contra  Johannem  de  PoUiaco  procedcbant  (v.  infra  n"  764),  nisi  assererc  volueris,  eum  jam  an.  1317  do  quibusdam 
articulis  accusatum  esse. 

1.  In  edd.  quandoque  :  «  inojDinales  ».  —   2.  In   aliis  mss.  ct  edd.  :  «  prudenter  ».  —  3.  Mss.   et  odd.  :  «  jirovido  ».  In 


212  CII\RTULAniUM     UNIVERS.      PARIS.  [1317 

Reg.   n"  109  ;  «  proinde  ».  — 4.  Sic  in  duobus  libris  Regestorum.   Sed    in    aliis  mss.   et    cdd.    :    «  dudum   ncdum  in   Concilio 
Vienncnsi,   quin  ctiam  antc  et  post  ipsum  Concilium  Conslitutiones  »,  etc. 


7oO.   Doctores  Universiiatis  Tolosanae  edisserunt,  se  recepisse  a  doniino  papa  Clementinas. 

1317,  Decembris  22,  [Tolosae]. 

Noverint  universi  presenles  pariter  et  futuri  quod  Johannes  Margoti  serviens  arnio- 
runi,  ul  dixit,  doniini  nostri  pape  constitutus  in  capitulo  fratrum  Minorum  Tholose  in 
presencia  niei  notarii  et  testium  infrascriptorum  presentavit  cx  parte  dicti  domini  nostri 
pape  quasdam  Constitutiones  sub  bulla  papali  interclusas  quinque  quinternos  continentes, 
quorum  quinternorum  primus  incipit  :  Clemens  V  in  Concilio  Vianensi.,  et  finit  idem  quin- 
ternus  :  expresso.,  videlicet  discretis  viris  dominis  Johanni  de  Veruhola  legum  doctori 
rectorique  tunc  studii  Tholosani,  Cicardo  (Sicardo)  de  Vauro',  Benedicto  de  Puteo,  Gui- 
doni  Pictavini,  Johanni  de  Viridi  Sicco  doctoribus  decretorum,  Armando  de  Narcesio 
legum  doctori  et  pluribus  aliis  discretis  viris'  ibidem  assistentibus  pro  se  ipsis  et  nomine 
tocius  predicte  Universitatis  studii  Tholosani  prefati  dictas  Constitutiones  et  mandata 
apostolica  lete  recipientibus,  offerentes  se  predicti  rector  et  doclores  pro  se  ipsis  et 
nomine  dicte  Universitatis  dictas  Constitutiones  et  omnia  et  singula  in  eis  contenta  dili- 
genter  et  studiose  complere  et  servare  et  mandatis  apostolicis  firmiter  obedire,  et  ibidem 
dictus  Johannes  Margoti  requisivit  me  notarium  infrascriptum  ut  de  predictis  presenta- 
tione  per  ipsum  facta,  rcccptione,  et  responsione  doctorum  predictorum  eidem  servienti 
facerem  et  redderem  publiciun  instrumentum.  Actum  fuit  hoc  decimo  die  exitus^  mensis 
Decembris  domino  Philipo  Francie  rege  el  Navarre  regnante,  civitate  Tholosana  horecta 
in  metropolitanam*,  nondum  proviso  de  archiepiscopo  quod  sciretur',  anno  ab  Incarna- 
tione  Domini  M"CCG°X"VII°.  Hujus  rei  sunt  testes  Johannes  Radulphi,  Ademarus  de 
Textoria  bedellus  studii  memorati  et  Jacobus  Bay  banquerius  et  Raimundus  Revelli 
publicus  Tholose  notarius,  qui  cartam  islam  scripsit.  Constat  de  interlineari  facto  conti- 
nente  viris^. 

Originale  in  Arch.  Vat.  Instrum.  misccll.  1317.  —  Licet  hocce  inslruraentum  non  ad  Univcrsitatem  Paris.  referatur, 
nihilominus  tamen  hic  locum  habeat,  cum  usus  Gonstilutiones  apostolicas  ad  studia  gencralia  mittendi  casquo  cx  partc  studen- 
tium  recipiendi  ubique  idem  fucrit  eumque  nullum  aliud  documcntum  tam  clarc  nos  edoceat.  Deest  apud  Fournier,  Les  statuts 
et  privileges  cles  Universitds  frangaises,  I,  ncc  invcnies  ibid.  doclorcs  nominatos. 

1.  Ejusdem  ut  magistri  jam  ad  an.  129i  mentio  fit  in  charta  Phillppi  VI,  an.  1330,  mcns.  Aprilis  (Arch.  nat.  Paris., 
JJ.  66,  fol.  246'',  n"  576).  —  2.  «  Viris  »  inler  lineam.  —  3.  I.  c.  cxeuntis.  —  4.  Episcopatus  Tolosanus  in  quinque  episcopatus 
divisus  ct  ecclcsia  Tolosana  in  archiepiscopalem  erecta  est  an.  1317,  Junii  27  (5  kal,  Julii).  Reg.  Vat.,  an.  1,  p.  4,  cp.  3348. 
Postea  de  eadcm  re  plures  aliae  epistolae,  in  Registris  conservatae,  emanarunt.  Baluze,  Vitae  pap-  Avenion.,  I,  739,  confuse. 
—  5.  Johannes  cpiscopus  Magulonens.  an.  1317,  Novemb.  13,  a  Johanne  XXII  archicpiscopus  Tolosanus  eligitar,  translato 
Galhardo  {qui  sperans  se  fore  papam,  maleficium  adversus  Joh.  XXII  perpetravit  —  Arch.  Vat.  Avenion.,  n**  493,  fol.  25, 
28  sqq.)  ad  cpiscopatum  Regensem  (Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  2,  ep.  1,  p.  345).  Ilinc  apparet,  notitiam  novae  electionis  tarde 
ad  Tolosanorum  aures  pervenisse.  • —  6.  V.  notam  2, 


1317]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNXJM     MCCCL.  213 


/ob.   Eduardus  II,  rex  Angliae,  pro  magistris  Oxoniensibus  simile  quo  Parisienses  gaudent,  a  domino  paua 
efflagitat  privilegium,  ut  scilicet  ubique  sine  novo  examine  incipere  et  docere  valeant. 

1317,  Decembris  26,  apud  Westmonasterium. 

Saiictissimo    in    Ghristo    patri    Johanni    divina    providentia    sacrosancte    Roinane    ao 

universalis  ecclesie  summo  pontifici,  Eduardus  eadem  gratia  rex  Anglie,  dominus  Ilibernie 

et  dux  Aquitanie,  devota  pedum  oscula  beatorum.   Intcr  eximia  graliarum  donaria  quibus 

regnum  nostrum  Anglie  manus  Altissimi  mirifice  stabilivit  summo  merelur  attolli  preconio 

et  favoris   cujuslibet  insigniri    presidio   sublimis   illa   sapientialis   studii   dignitas,  que    in 

Oxoniensi  Universitate  continuatis  viget  successibus  et  floruit  ab  antiquo.   Ipsa  namque 

ut    mater    fecunda    prolem    innumeram    procreare   non   desinit,   cujus    scientialis    claritas 

ceteros  irradiat  et  illustrat.   Ipsa  etiam  velut  vitis  fructifera  palmites  suos  circumquaque 

diffundit,  qui  sitibundis  ecclesie  filiis  salutaris  doctrine  pocula  copiose  ministrant,  et  de 

virtutum   celario   totam   letificant    domum   Dei.    Sane    intelleximus    hanc    dudum   a   felicis 

memorie  domino  Bonifacio  papa  VIII ^,  predecessore  vestro,  Universitatibus  regni  Francie 

gratiam  fuisse  concessam,  ut  omnes  qui  gradum   magistralis  honoris  in  quacunque  facul- 

tate  assecuti   fuerint,  in   iisdem   possint   ubique   terrarum   lectiones   resumere   et  easdem 

continuare  pro  sue  libito  voluntatis  absque  nove  examinationis  vcl  approbationis  preludiis 

seu  debito  iterandi  principii  aut  petende  gratie  cujuscunque.  Verum  quia  dubiuin  non  est 

secundum  veterum   testimonia  scripturarum,   Gallicanum    studium   ab   Anglicanis    nostris 

originale    traxisse    principium'^,    constatque    talem    apostolice    dispensationis    gratiam    in 

Anglicani   studii    redundare   dispendium,  si  Universitas  nostra  Oxoniensis  cum   predictis 

Universitatibus  regni  Francie  in  libertatibus  et  scolasticis  actibus  non  concurrat,  sanctitati 

vestre  affectuosa  instantia  supplicamus  quatenus  ad  pacem  mutuam  inter  viros  scolasticos 

nutriendam   Universitatem    predictam    Oxoniensem    consimili    velitis    privilegio   decorare. 

Nos  siquidem   gauderemus  si  in  nostri  et  Universitatis   noslre  predicte  favorem,   quod  a 

providentia  vestra   deposcimus,   exaudiretis  gratiose,  quia  valde  nobis  molestum  foret,  si 

tanta  Universitas  aliqua  nostris  adversa  temporibus  pateretur,  aut  ad  insolitam  servitutem 

redigeretur.  Gonservet   vos  Altissimus   per    tempora   prospera   et  longeva.   Teste   meipso 

apud  Westmonasterium  xxvj  die  Decembris,  anno  regni  nostri  undecimo. 

Rotulus  Romanus  an.  11  regis  Eduardi  II  in  Recoi-d  Offico,  membr.  13  (n"  23).  —  Ex  ipso  Brian  Twyne,  Antiquit.  Acad. 
Oxon.  Apoiogia  (Oxoniae,  1G08),  p.  377  (fragmentum).  Wood,  Hist.  Univers.  Oxon.,  I,  155.  AylifF,  The  antient  and  present 
state  ofthe  University  of  Oxford  (1714),  H,  app.  p.  XVIII  (fragm.).  Exstat  praeterea  alibi.  —  Jam  an.  1296  Oliverus  Sutton, 
episcopus  Lincolniensis,  a  Bonifacio  VIII  efflagitabat,  ut  magistri  Oxonienscs  in  quacunque  alia  Universitate  sine  ulteriori 
examine  incipere  et  regere  possint.  Cf.  Wood,  1.  c,  p.  141. 

1.  In  errore  rex  versabatur,  cum  minime  a  Bonlfacio  VIII,  scd  a  Xicolao  IV,  privilegium  dictum,  et  quidem  pro  Univer- 
sitate  Paris.  tantum,  emanarit.  Cf.  supra  n"  578.  —  2.  Cf.  de  hoc  infra  n"  818  epistolam  Oxoniensium  ad  papam. 
Propterea  Oxonienses  credebant,  studium  Oxoniense  esse  antiquius  studio  Parisicnsi.  Econtra  Riccardus  de  Bury  aliquibus 
annis  elapsis  dicit  :  t<  Minerva  mirabilis....  jam  Athenas  deseruit,  jam  a  Roma  recessit,  jam  Parisius  preterivit,  jam  ad  Bri- 


214  CHAHTULARIVM     UNIVERS.     PAUIS.  [1318 

tanniam....  accessit   foliciter,   ut   se    greeis   ct  barbaris  debitricem  oslendat  u.  The  Philobiblion  of  Richard  dt  Bury,  cd. 
Ernest  C.  Thomas  (London,  1&88),  p.  90,  cap.  9. 


7o7.   Johannes  XXII  fratrihus  Ord.  Carineli  Paris.  domum  recij/ere  projje  scholas  Parisienses  permitlit. 

1318,  Aprilis  26,  Avenione. 

Dilectis  filiis  priori  et  fratribus  domus  Ordinis  beate  Marie  de  Monte  Carnieli  Pari- 
siensis  salutem.  Inter  ceteros  Ordines  in  agro  plantatos  ecclesie  Ordinem  vestrum  gerentes 
in  visceribus  caritatis  ad  ea  vigilanter  intendimus  et  benignam  operam  impertimur,  per 
quam  dictus  Ordo  prosperis  successibus  affluat  et  votivis  proficiat  incrementis.  Sane  petitio 
vestra  nobis  exhibita  continebat,  quod  locus  quem  habetis  in  civitate  Parisiensi  est  adeo  ab 
eo  loco  ubi  communiter  in  dicta  civitale  viget  studium  generale  remotus,  quod  propter 
hujusmodi  distantiam,  subtracta  vobis  aliorum  participatione  studentiuni,  contingit  etiam 
propter  lioc  a  profectu  discendi  fralres  vestri  Ordinis  morantes  inibi  retardari,  et  quod 
carissimus  in  Christo  filius  noster  Philippus  rex  Francie  et  Navarre  illustris  gerens  ad 
dictum  Ordinem  specialis  devotionis  affeclum  de  certo  loco  predicto  studio  magis  vicino 
Yobis  regia  liberalitate  providit.  Sed  quia  locum  ipsiim  de  novo  recipere  seu  hactenus 
receptum  mutare  vel  eum  vendicionis,  permutationis,  donacionis  aut  cujusvis  alienacionis 
titulo  transferre  in  alium  non  potestis  constitutione  felicis  recordationis  Bonifacii  pape  VIU 
predecessoris  nostri  specialiter  prohibente  absque  sedis  apostolice  licencia  speciali,  nobis 
humiliter  supplicastis  ut  providere  vobis  super  hoc  de  oportuno  remedio  dignaremur.  Nos 
itaque  vestris  in  hac  parte  supplicacionibus  inclinati  vobis  recipiendi  locum  predictum  pia 
vobis  ejusdem  regis  liberalitate  collatum  et  ad  illum  vos  libere  transferendi  ibique  eccle- 
siam  seu  oratorium,  doinos  et  oflicinas  necessarias  juxta  morcm  dicti  Ordinis  construendi, 
et  morandi  in  illis,  predicta  et  qualibet  alia  constitulione  contraria  non  obstante,  plenam 
et  specialem  auctoritate  apostolica  licentiam  impertimur.  Quod  si  forte  locus  ipse  ad  quem 
proponitis  vos  transferre  et  quem  etiain  processu  temporis  pro  ipsius  ampliatione  et 
commodo  justo  titulo  duxeritis  acquirendum  alicui  seculari  ecclesie  vel  regulari,  aut 
monasterio  cujuscunque  Ordinis,  fuerit  censualis  vel  alio  quovis  modo  subjectus,  locum 
hujusmodi  ab  omni  dominio  et  servitute,  quibus  degentes  in  eo  eidem  ecclesie  vel  mona- 
slcrio  tenerentur,  debita  et  justa  recompensatione  pro  censu  hujusmodi  ad  arbitrium 
venerabilis  fratris  nostri  ..  episcopi  Parisiensis,  quem  super  hoc  auctoritate  presentiuin 
voluinus  arliitrari,  a  Aobis  predicte  ecclesie  vel  monasterio  assignata,  aucloritate  aposto- 

lica  eximimus  de  gratia  speciali NuIIi  ergo,  etc,  nostre  collationis,  voluntatis  et  exemp- 

tionis,  etc.  Dat.  Avinione  vj  kal.  Maii,  anno  secundo. 

Rejf.  Vnt.  Avenion.  Johannis  XXII,  voL  VIII,  fol.  4G8''.  —  Felibien,  Ilist.  de  la  ville  de  Paris,  III,  219.  —  Jam  anno 
1309,  mense  .\prili,  rex  Philippus  IV  Carmelitas,  qui  Parisiis  locum  in  parochia  S.  Pauli,  ubi  postea  crant  fratres  Coelestini, 
inhabitabant  (v.  tom.  I,  Charlul.  n"  360),  domum  quamdam,  vocatam  ad  Leonem,  in  vico  S.  Genovefae  ad  plateam  Mauberti 
[place  Maubert)  donavit  pro  construendo  ibidem  novo  monasterio,  cum  prius  habuissent  «  super  ripam  Sequanae  pauperrimam 
mansionem,  a  scholis  et  studiis  adco    remoti,  quod  eas  omnino  vel  salteui  absque  labore  nimio    frequentare   non  possunl  », 


1318]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     TJSQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  215 

quamvis  «  fratros  priscis  temporibiis  in  quibuscumque  faoultatibus  et  maxime  in  thcologia  consucverunt  habero  ct  habcnt 
magistros  virosquc  famosos  et  littcratissimos  ».  (Vidimus  praepositi  Paris.  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  927,  n"  2.  Felibien,  1.  c, 
p.  217).  Glemens  V  priori  gcnerali  an.  1311,  Martii  13,  locum  Parisiis  «  studio  propinquum  »  rccipcre  conccssit  (Rcg.  A'at. 
Clementis  V,  an.  6,  ep.  355).  Aliam  domum  in  vico  S.  Genovefae  receperant  mensc  Novcmbri,  an.  1317,  a  Philippo  V  (Fclibicn, 
p.  218).  An.  1318,  Decemb.  19,  papa  eisdem  concedil  coemeterium  (Reg.  Vat.  Johannis  XXII,  an.  3,  cp.  213).  Felibien,  p.  219. 
Exstat  instrumentum  compositum  de  benedictionc  novi  monasterii  an.  1319,  Aprilis  3  (Felibien,  p.  220  sq.  Gf.  Arch.  nat.  Paris. 
L.  927,  no  4.)  E  catalogo  magistrorum  Ord.  Garmelitarum  Parisiis  ediscimus,  Garmelitas  novam  habilationem  industria 
fratris  Simonis  de  Gorbeia,  magistri  secundi  in  theologia  Parisiis,  tunc  tcmporis  provincialis  Franciac,  rcccpissc.  Archiv  f. 
Litleratur-  u.  Kirchengesch.  des  Mittelalters ,  V,  370.  .\n.  1320,  mense  Junii,  Philippus  V  cos,  qui  «  attcntam  soUicitudinom 
in  studiorum  liberalium  et  precipue  sacre  pagine  acquirenda  scientia  vigilanter  impendunt  »  sub  sua  protcctione  suscipit. 
Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  927,  cuni  sigillo.  Ibid.  JJ.  59,   fol.  2'i6,  n"  447. 


758.  Praesentibus  magistro  Guillelmo  de  Ilybernia,  in  artium  jacultate  regente,  dominis  Michaele  capeltano 
leprosariae  de  Lisiaco,  Meldensis  dioec,  Guillelmo  Louveti  subsigillifero  curiae  Paris.  presbyteris,  Richardo 
de  Orengia,  Constantiensis  dioec.  clerico,  et  .Simone  bedello  nationis  Anglicorum,  quaedam  priyilegia  summo- 
rum  pontificum  pro  Universitate  Paris.  transcribuntur. 

1318,  Martii  21,  Aprilis  30,  [Parisiis]. 

Charta  in  .\rch.  Univers.  Paris.,  theca  IV,  .\.  18.  a.  —  Privilegia  transcripta  invcniuntur  edita  in  tomo  I  Charlularii, 
n'«  215,  122,  377,  204,  352,  512.  Transcribebantur  ut  GuiUelmus  de  Hibornia  ea  ad  curiam  Romanam  portarct  ot  a  papa  rcno- 
varentur,  quod   patct  infra  e  n°  771,  ubi  quaedam  notae  de  Guillelmo  de  Ilibornia. 


7o9.  Arrestum  curiae  regiae,  quo  durante  Unifersitatem  inter  et  abbatem  S.  Germani  de  Pratis  controversia  de 
Prato  clericorum,  de  fossato  dicti  Prati,  de  platea  sita  inter  capcUam  S.  Martini  de  Ordeis  et  muros  jardini 
de  Nigella,  et  de  platea  quae  quondam  fuit  magistri  Radulphi  de  Albussone  el  de  quibusdam  domibus  rex 
contentiosam  juslitiae  in  his  locis  saisinam  ad  manum  suam  tanquam  superiorem  ponit  praecipitque  teneri. 
Serfiens  praeterea  non  permillat  Pratum  «  foedari  nec  animalia  seu  pecudes  in  eo  depasci,  ila  quod  lam 
scolares  quam  ceteri  villac  Paris.  Iiabitalorcs,  sicul  consuetum  est,  honeste  i'aleanl  in  ipso  spatiari  ». 

1318,  Maii  22,  [Parisiis]. 

Beugnol,  Les  Olim,  II,  670.  Felibicn,  Hist.  de  la  ville  de  Paris,  IV,  522.  —  Philippus  V  praeterea  sub  eadcm  teniporis 
nota  de  eodem  argumento  ad  Ambianens.,  Carnotens.,  Pictaviens.  decanos  atque  ad  Egidium  Ancelini  militem,  ut  ad  exsecu- 
tores,  suas  litteras  direxit  (ibid.).  Philippus  VI  an.  1334,  Aug.  16,  arrcstum  sancivit  (.\rch.  Univors.  Paris.,  thoca  IX,  sched.  17). 


/bO.    Vota  quorumdam  magistrorum  Iheologiae  contra  tres  articulos  partis  fratrum  Ord.  Minorum. 

1318,  ante  Junii  11. 

Quei-itur  iitrum  isti  articuli  infra  scripti  et  quilibet  eorum  sint  heretici  judicandi. 

Primus  est  dicere  et  asserere  pertinaciter,  quod  non  est  obediendum  alicui  prelato 
precipienti  quibusdam  professoribus  regule  Ordinis  beati  Francisci  quod  deponant  qiiosdam 
habitus  curtos  et  strictos  difforincs  ab  habitii  communitatis  aliorum  dicte  regulc  proies- 
sorum,  quos  assumpserunt  per  se  ipsos,  et  quod  nuUus  inortalium  eos  potest  cogere  ad 
ipsos  habitus  dimittendos  ex  eo  quod  illud,  quod  est  contra  observantiam  prefate  regule 
beati  Francisci  et  ejus  intelligentiam,  est  per  consequens  conti"i  Evangelium  et  fidem,  et  e 
converso,  alias  ipsa  non  esset  penitus  pro  regula  evangelica  [habenda].  Sed  tales  habitus 
impugnare  et  eos  [fratres]  ad  deponenduin  cogere  est  contra  veritatem  dicte  regule  et  per 


216  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1318 

consequeiis  contra  Evangelium  et  fidem,  el  est  verbo  et  faclo  Christi  Evangelium  et  ejus 
veritatem  impugnare;  et  quod  ex  hoc  scqueretur  destructio  vite  Christi  et  est  Christum  de 
synagoga  ejicere,  et  quod  illi  qui  procedunt  contra  fratres  portantes  dictos  habitus  curtos 
et  strictos  sunt  in  errore  contra  veritatem  evangelice  regule,  et  per  consequens  contra 
veritatein  Evangelii  et  fidei. 

Secundiis  aggravans  et  consentiens  ad  primuni  est,  quod  dominus  papa  non  habuit  nec 
habet  quamdam  potestafem  nec  auctoritatem  faciendi  Constitutionem  quam  de  consilio 
cardinalium  fecit,  quc  incipit  :  Qiiornndam^^  in  qua  prelatorum  dicti  Ordinis  judicio 
committit  dcterminare  ct  arbitrari  cujus  longitudinis  et  latitudinis,  forme  sive  figure,  et 
similium  accidenfium  debeant  esse  habitus  professorum  dicte  regule,  et  cujus  quanteque 
vilitafis  vestimentis  indui  ipsos  fralres  oportet,  ac  insuper  determinare  arbitrari  et  preci- 
pere  quo  casu,  qualiter,  ubi  et  quando  et  quotiens  granum,  panem  et  vinum  pro  vite  fra- 
frum  necessariis  fratres  ipsi  querere  debeant,  conservare  sive  reponere ;  et  districte  preci- 
piendo  mandavit  quod  in  predicfis  et  his  similibus  eorundem  prelatorum  arbitrium,  defer- 
minafionem  sive  judicium  sequi  illisque  parere  per  omnia  teneantur;  et  in  virtute 
obedientie  ef  sub  excommunicationis  pena  mandavit  quod  dicti  fratres  qui  dictos  habitus 
curtos  et  stricfos  assumpserant  ad  inandatuin  generalis  ministri  dicti  Ordinis  deponerent  et 
aliis  secundum  ipsius  generalis  ministri  arbitriuin  sive  judicium  induerentur,  ipsique 
generali  in  omnibus  istis  et  aliis  per  oinnia  secunduni  beati  Francisci  regulain  et  decla- 
rationes  editas  super  ea  et  ad  predictam  ordinationem  humiliter  obedirent. 

Tertius.  Ifein  quod  nec  pape  nec  prelatis  dicfi  Ordinis  obediendum  est  in  his  que  in 
prefata  Constitutione  continentur  ex  eo  quod  predicta  in  dicta  Constitutione  contenta  sunt 
confra  consilium  Christi  et  dictain  regulam,  contra  que  papa  non  potest. 

Ad  que  dicendum  est  quod  predicti  articuli  et  quilibet  eorum  sunt  heretici  inanifeste, 
ciun  rcpugnent  veritati  evangelice  et  auctoritati  et  potestati  pape  et  ecclesie  et  maxiine 
impingunf  in  illum  articuluin,  sanctam  Ecclesiam,  satictorum  communionem.,  cum  devient 
a  fide  quani  communifer  docet  et  tenet  universalis  ecclesia,  et  falsam  et  novam  opinionem 
inducunt  in  ipsa  fide. 

Ego  frafer  Vitalis'  tituli  Sancti  Martini  in  Montibus  presbyter  cardinalis  et  sacre 
theologie  docfor  judico  et  assero  oinnes  supradictos  articulos  et  quemlibet  eoruin  esse 
hereticos  et  dainnatas  hereses  continere.  In  cujus  rei  testimonium  inanu  propria  subscripsi 
et  sigillum  meum  feci  appendi. 

Et  ego  frater  Berengarius  de  Landorra'  electus  Compostellanus  licet  indignus  dico 
et  credo  supradictos  arficulos  et  queinlibel  eorum  esse  hereticos  et  damnatas  hereses  con- 
tinere,  et  subscribens  sigilluin  meuni  apposui. 

Ego  frater  Guillelmus  de  Lauduno*  Ordinis  fratrum  Predicatoruin  sacre  theologie 
magister  et  lector  sacri  Palatii  licet  indignus  assero  dictos  articulos  ef  quemlibet  eorum 
esse  hereticos  judico  et  affirmo.  In  cujus  rei,  etc. 


1318]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  217 

Ego  fraler  Deodatus'  Castrensis  episcopus,  sacre  theologie  professor,  idem  dico 
quod  frater  Guillelinus  de  Lauduno  iinmediate  prescriptus.  In  cujus  rei,  etc. 

Ego  frater  Raymundus"  episcopus  Sancti  Flori  et  decretorum  doctor  credo  et  dico 
suprascriptos  articulos  et  eorum  quemlibet  esse  hereticos,  et  pertinaces  assertores  eorum 
fore  sicut  hereticos  condemnandos.  In  cujus  rei,  etc. 

Ego  fraler  Guido  Terreni''  Ordinis  fratrum  beate  Marie  de  Carmelo,  sacre  theo- 
logie  doctor,  considerans  declarationem  et  preceptum  domini  pape  quod  fratres  Minores 
debeant  suis  superioribus  immo  sibi  et  suis  statutis  super  hoc  obedire,  cum  non  declara- 
verit  nec  preceperit  nisi  licitum,  et  oppositum,  scilicet  non  obedire,  [sit]  illicitum,  dicere 
autem  illicitum,  scilicet  non  obedire,  esse  licitum,  est  hereticum,  quod  dicunt  predicti 
articuli  et  eorum  quilibet  :  ideo  judico  predictos  articulos  et  eorum  quemlibet  esse  here- 
ticos.  In  cujus  rei,  etc. 

Ego  frater  Henricus'  episcopus  Lucanus  in  sacra  pagina  bacallarius  credo  et  affirmo 
predicta  et  prediclos  articulos  et  quemlibet  eorum  prout  superius  expressi  sunt  esse 
hereticos,  ecclesiam  Romanam  limitantes  et  destruentcs  et  falsa  et  nova  contra  eam  et 
ejus  plenitudinem  de  novo  inducentes.  In  cujus  rei,  etc. 

Ego  frater  Michael  de  Cesena*  Ordinis  Minorum  sacre  theologie  professor  judico 
et  assero  predictos  articulos  et  quemlibet  eoruin  esse  hereticos.  In  cujus  rei,  etc. 

Ego  frater  Arnaldus  Royardi"  sacre  theologie  magister  predictos  articulos  et  quem- 
libet  eorum  judico  et  assero  hereticos  esse,  tanquam  falsos  et  novos  in  fide  catholica  et 
veritati  evangelice  adversantes.  In  cujus  rei,  etc. 

Ego  frater  Durandus"  episcopus  Aniciensis  et  doctor  sacre  theologie  judico  omnes 
suprascriptos  articulos  et  quemlibet  eorum  esse  hereticos.  In  cujus  rei,  etc. 

Et  ego  fraler  Laurentius''  sacre  theologie  professor  [judico]  predictos  articulos,  cum 
impingant  in  auctoritatem  sancte  Romane  ecclesie  que  immediate  a  Christo  fundata  est  et 
in  potestatem  summi  pontificis,  et  quemlibet  eorum  esse  hereticos.  In  cujus  rei,  etc. 

Ego  frater  Jacobus  abbas  Pontiniaci "  sacre  theologie  professor  dico  et  assero 
predictos  arliculos  prout  proponuntur  esse  falsos,  improbabiles  et  superstitiosos  et  contra- 
dicentes  vite  Christi  et  evangelice  veritati  ac  auctoritati,  unitati  ac  plenitudini  potestatis 
summi  pontificis,  a  quo  statuta  quecunque  regularia  suam  trahunt  roboris  firmitatem,  et 
per  consequens  dictos  articulos  judico  esse  hereticos.  In  cujus  rei,  etc. 

Ego  Raymundus"  Massiliensis  episcopus  credo  et  dico  suprascriptos  articulos  et 
quemlibet  eorum  esse  hereticos,  et  pertinaces  assertores  eorum  fore  sicut  hereticos  con- 
demnandos.  In  cujus  rei,  etc. 

Baluze-Munsi,  MiscelL,  II,  270,  e  ms.  archivi  archiepiscopi  Narbonn.  Multi  mss.  ejusdem  archivi,inter  quos  et  ille,  igne 
perierunt. 

1.  Jofaonnis  XXII,  an.  1317,  April.  13,  inter  Extrav,  Johann.  de  verh.  signif.  c.  1.  Wadding,  Ann.  Min.,  VI,  273.  Haec 
Constitutio  in  ms.  32  (saec.  xiv  ineunt.)  Bibl.  Univers.  Paris.,  fol.   76''  a  Johanne  XXII  in  Conscilio  Avenionensi  cum  aliis 
*«  Chavt.  Univ.  Paris.  II,  1.  28 


218  CHARTXJLARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1318 

edila  dicitur.  —  2.  Vitalis  de  Furno,  qui  primo  erat  minister  provincialis  Aquitaniac,  Ord.  Minor.,  an.  1312,  Deeemb.  23,  eard. 
S.  Martini  in  Montibus,   an.    1320,  episcopus  Albanus.   Baluze,    Vitae  pap.  Avenion.,  I,   675  sqq.  —  3.  Cf.  supra  n»  667.  — 

4.  Cf.  supra  n"  696.  —  5.  Abbas  monasteril  Latigniacens.  0.  S.  Ben.,  Paris.  dioec.,  primus  episeopus  Castrensis  (13  et  31  Julii 
1317;  Reg.  Vat.  Comm.  an.  1,  p.  4,  ep.  3246;  Avenion.,  vol.  V,   fol.  594).  — 6.  Raimundus  de  Mostuejouls,  Ord.  S.  B.,  abbas 

5.  Tiberii,  Agathensis  dioec,  primus  episcopus  S.  Flori  (1317,  Jul.  13  et  31.  Reg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  1.  p.  4,  epp.  3601  et 
3246);  an.  1319,  April.  16,  transferlur  ad  eccl.  S.  Papuli  (Reg.  Comm.  Joh.  an.  3,  ep.  589);  an.  1327,  Decemb.  18,  presb.  card. 
tit.  S.  Eusebii  (Balu7.e,  1.  c,  p.  759).  —  7.  Cum  in  festo  Pentecostes  (Junii  11)  an.  1318  (cf.  infra  n"  791)  eleclus  sit  in  priorem 
generalem  Ordinis,  et  supra  hoc  nondum  exprimatur,  documentum  ante  Jun.  11  corapositum  est.  An.  1321,  April.  15,  fit 
episcopus  Majoricensis,  an.  1322,  Jul.  27,  transfertur  ad  ecclesiam  Elnensem.  Minime  doctor  decretorum,  ut  Peries,  La  faculte 
de  droit  dans  tUniversite  de  Paris,  p.  57,  putat,  erat,  sed  tantum  magister  theologiae.  —  8.  Henricus  de  Carrelo,  Ord. 
Minor.,  fit  episcopus  Lucanus  an.  1300,  Aug.  1  (Reg.  Bonif.  an.  6,  ep.  211).  —  9.  Notissimus,  qui  in  Capitulo  generali  Neapoli 
an.  1316  celebrato  electus  est  minister  generalis  Ordinis,  de  quo  pluries  in  Chartul.  —  10.  Ord.  Minor.  Cf.  supra  n°  710.  — 
11.  Ord.  Praed.,  cognomine  de  S.  Porciano.  Licentiatus  esl  Parisiis  anuo  1312  (cf.  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch , 
des  Miltelalt.,  II,  214).  An.  1317,  Augusti  26,  fit  primus  episcopus  Limosiensis  (Rcg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  1,  p.  4,  ep.  3864); 
an.  1318,  Martii  14,  episcopus  Aniciensis  (ibid.  an.  2,  p.  1,  cp.  564);  an.  1326,  Martii  13,  episcopus  Meldensis  (ibid.  an.  10,  p.  1, 
ep.  935).  —  12.  Verisimiliter  Laurentius  Anglicus,  Ord.  S.  Benedicti,  qui  infra  n»  790  nominatur.  —  13.  Cf.  supra  n"  658, 
nota  7.  —  14.  Raimundus  Robaudi,  Jan.  1,  1313,  fit  episcopus  Massiliensis,  Reg.  Vat.  Clement.  V,  an.  8,  ep.  43,  fol.  10'».  An. 
1319,  Septemb.  12,  transfertur  ad  eceles.  Ebrodunensem.  Reg.  Comra.  Joh.  XXII,  an.  4,  ep.  51,  fol.  93. 


7d1.  Assignationes  baccalaveonim  Oid.  Praed.  pro  studio  Paris.  per  Capitulum  generale  sub  Ilervaeo  Britone. 

1318,  ante  med.  Junium,  Lugduni. 
Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Michaelem  de  Furno, 
de   provincia    FrancieV    Item   quantuin    nostra   interest    providemus    de    fratre    Benedicto 
Cumano'  provincie  Lombardie  superioris,   quod  legat  Sententias  Parisius  anno  futuro,  et 
ipsum  pro  hoc  ex  nunc  eidem  conventui  assignainus. 

Ms.  Lingon.  (apogr.)  ad  Ord.  Praed.  pertinens. 

1.  Cf.  Quetif-Ecbard,  I,  596.  Erat  ad  legendum  pro  an.  1316  assignatus,  ut  apparet  ex  actls  Capit.  general.  an.  1315 
supra  n»  717.  —  2.  Vocatur  «  de  Asslgnano  ».  Cf.  Quelif-Echard,  I,  595.  An.  1324  erat  jam  magister.  V.  infra  n»  830,  not. 
An.  1328,  Decemb.  16,  fit  episcopus  Cumanus.  Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  1,  ep.  588,  fol.  229  :  Dilecto  filio  Benedicto 
de  Asnago.  Antea  eidem  pluries  Johannes  XXII  varia  negotia  committebat,  ut  apparet  ex  Reg. 


7b2.   Johannes  XXII  Gerardo  Suessionensi  et  Fulcaudo'  Noviomensi  episcopis  cominittit  ut  inquirant  de  injuriis 
per  satelliies  monasterii  S.  Germani  scholaribus  Paris.  illatis. 

1318,  Junii  15,  Avenione. 

Venerabilibus  fratribus  ..  Suessionensi  et  ..  Noviomensi  episcopis  sahitem.  Ad  fructus 
uberes  quos  Parisiense  sludium,  vekit  ager  plenus,  cui  bencdixit  Dominus,  in  ecclesia 
universali  producit,  apostoHce  considerationis  convertentes  intuitum,  ad  ipsius  tranquilli- 
tatem  et  quietem  afficiinur,  et  ne  in  ejus  hiribus  obversantes  ac  de  illius  libantes  grata 
dulcedine  quibusvis  injuriarum  molestiis  distrahanlur  optamus.  Oblata  siquidem  nobis  pro 
parte  universitatis  magistrorum  et  scolarium  studii  antedicti  petitio  continebat,  quod  licet 
ipsi  pratum  quoddam  et  plateam  cum  quodam  fossato  aqueo  sita  juxta  monasterium  Sancti 
Germani  de  Pratis  Ordinis  sancti  Benedicti  prope  Parisius  possideant  et  jam  tempore  longo 
possederint  ex  causa   legitima   sicut  sua,    illisque   utantur,    et  fuerunt   usi    pro    libito    ad 

28. 


1318]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  219 

recrealionem  habentlam,..  al)bas  tamen  ct  monachi  ejusdem  monasterii,  qui  ruerc  pro 
tempore,  habiiitati  predictorum  magistrorum  atque  scolarium  invidentes,  ac  cupiditatis 
oculos  injicientes  in  loca  predicta,  per  se  suosque  subjeclos  et  complices  magislros  cl  sco- 
lares  eosdem  in  usu  et  possessione  predictis  pluries  perturbarunt  indebite,  eisquc  juxta 
solitum  ad  loca  confluentibus  memorata,  graves  injurias  non  sine  stragibus  corporum 
inlulerunt  prout  in  parlibus  illis  evidentia  facti  notoriat  et  factorum  propter  hoc  Univer- 
sitali  jam  dicte  per  injuriantes  ipsos  satisfactionum  seu  emendarum  pluralitas  manifestat. 
Nec  adhuc  hujusmodi  perturbationibus  atque  molesliis  est  finis  impositus,  quinimo  dilectus 
filius  ..  abbas'  qui  nunc  preesl  dicto  monasterio  excessibus  preteritis  non  contentus,  nuper 
excessus  alios  cumuLavit.  Cum  etenim  nonnulli  magistri  et  scoLares,  possessionem  et  usum 
continuando  predictos,  dieijus  proximis  piscarenlur  in  fossato  predicto,  sicut  et  alias  pro 
voluntate  pluries  fecerant,  quidam  monasterii  prefati  satelliles  mullis  hominibus  armatis 
adhibitis,  de  mandato  seu  conniventia  abbalis  ejusdem,  qui  indignationem  ex  ipsa  iorte 
piscalione  conceperat,  se  conferentes  ad  loca  predicta,  post  piscantium  eorundem  ab  inde 
discessum  in  scolares  alios  repcrtos  ibidem  furibundis  ausiijus  irruerunt,  quorum  ali- 
quibus  nedum  clericis  sed  et  sacerdotibus  pLagis  inipositis  nonnullos  alios  spoliarunt, 
hujusmodi  spolia  secum  quo  iibuit  asportantes  que  adhuc  detinere  presumunt.  Ex  quibus 
in  Universitate  predicta  grave  generatum  est  scandalum  turbalionis  totius  studii  produc- 
tivum.  Quia  igitur  premissa  si  vera  sunt  tanlo  nimirum  displicibiliora  nostris  accedunt 
affectibus,  quo  magis  ejusdem  studii  tranquillitatem  que  in  communis  utilitatis  incrementa 
diffunditur  cupimus  observari :  discretioni  vesfre  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus 
vos  vel  alter  vestrum,  vocatis  qui  fuerinl  evocandi,  de  prcmissis  omnibus  et  singulis  inqui- 
ratis  cum  exacta  diligentia  siunmarie  et  de  plano  sine  strepitu  et  figura  judicii  veritatem, 
in  eos  quos  inde  culpabiles  esse  repereritis,  ad  penam  debitam  prout  ad  vos  poteril  per- 
tinere  sic  acriter  mediante  justitia  processuri,  quod  et  illi  se  coinmisisse  talia  doleant,  et 
alii  exemplis  territi  a  similibus  arceantur.  Et  nichilominus  si  constiterit  vobis  legitime  de 
usu  et  possessione  predictis,  predictam  Universitatem,  magistros  et  scolares  studii  ante- 
dicti,  prout  justum  fuerit  conservetis,  protegatis  et  defendatis  in  illis,  non  permittentes  eos 
super  illis  per  quempiam  indebile  molestari;  molestatores,  injiu^atores  ct  contradictores 
quoslibet  per  censuram  ecclesiasticam  appellatione  postposita  compescendo.  iVon  obstante 
si  aliquibus  a  sede  apostolica  sit  indullum,  quod  interdici,  suspendi  vel  excommunicari 
non  possint  per  litteras  apostolicas  non  facienles  plenam  et  expressam  ac  de  verbo  ad 
verbum  de  indulto  hujusmodi  mentionem.  Dat.  Avinione  xvij  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  IX,  fol.  I'i2''.  —  Bibl.  Caesar.  Vindob.,  cod.  lat.  450,  fol.  13''.  iMus.  Brilunn. 
ms.  add.  17304,  fol.  96''.  Cod.  Ilarcur.,  fol.  39''.  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n»  39,  p.  49.  Bulaeus,  IV,  ITt^". 

1.  Ipse,  decanus  Bituricensis,  an.  1317,  .\pril.  IG,  factus  est  episcnpus  Xoviomcnsis.  Rcg.  Vat.  Johannis  X.\II,  an.  1, 
p.  4,  ep.  3392.  —  2.  Petrus  de  Courpalais  seu  Courpalay  (v.  supra  n"  GGC).  Mininio  notum  est,  ipsum  an.  1326  a  Johanne  XXII 
monasterio  Fiscannensi  in  abbatcm  praefcctum  esse.  Petrus  tamen  papam  supplicavit  «  ut  ipsum  remanerc  abbatem  monas- 
terii  S.  Germani  de  Pratris  »  pcrmitteret.  Summus  pontifex  abbatiam  dcinde  Pctro  Rogerii,  qui  mouasterio   S.  Germani  desti- 


220  CHARTULAIUUM     UNIVERS.     PARIS.  [1318 

natus  erat,  contulit.  Nolae  extraordinariae  an.    decimi  Joh.  XXII  in  Reg.  Aven.  Benedicti  XII,  vol.  VIII,  fol.  442.  Secrct. 
Joh.  XXII  (n»  113),  fol.  300''.  Reg.  Comm.  an.  10,  p.  2,  ep.  2089.  Cf.  infra  n°  822,  nota  1. 


/t)3.  Johannes  XXII  Thomae  cancellario  Paris.  injungit  ut  Johanni  de  Cherinis  Ord.  Cisterc.  licentiam  in  theo- 
logia  trihuat. 

1318,  Junii  16,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem,  etc.  Credimus,  fili,  quod  in  hiis 
te  promptum  reddis  et  vigilem  que  pietatem  sapiunt  et  continent  honestatem,  quodque 
personas  religiosas  morum  honestate  conspicuas  et  thesaurum  litterarum  scientie  per 
studendi  et  legendi  exercilium  assecutas  libenter  favoribus  prosequeris  oportunis.  Cum 
itaque  dilectus  filius  Johannes  de  Cherinis',  monachus  monasterii  Caroliloci  Cisterciensis 
Ordinis,  Silvanectensis  diocesis,  sicut  fidedigna  relalione  didicimus,  adeo  in  theologica 
facultate  profecerit  quod  Parisius  suos  Biblie  cursus  omnes  ac  solenniter  Sententiarum 
librum  ibidem  legere  meruit  sex  annis  proximo  jam  elapsis,  et  cum  propter  hoc,  tum  quia 
honestate  morum  ac  salutaris  doctrine  et  sermonis  pulcritudine  multipliciter  decoratus, 
ydoneus  deheat  reputari  ad  obtinendum  licentiam  in  eadem ,  nos  ipsum  premissarum 
suarum  virtulum  intuitu  in  hac  parte  favore  apostolico  prosequi  cupientes  discretionem 
tuam  attente  rogandam  ducimus  et  hortandam  quatenus  eundem  Johannem,  ejus  ad  hec 
sibi  suffragantibus  mcritis,  super  conferenda  sibi  hujusinodi  licentia  in  predicta  theolo- 
gica  facultate  (servatis  solennitatibus  que  debent  el  consueverunt  in  talibus  observari, 
noii  obstante  quod  tempus  ordinarie  expeditionis  baccalariorum  anno  isto  Parisius  usque 
ad  secundum  annum  expirasse  dicatur)'  pro  nostra  et  apostolice  sedis  reverentia  sine 
cujusquam  injuria  habeas  commendatum.  Dat.  Avinione  xvj  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.  Yat.  Avenion.  Johannis  XXII,  yol.  I.\,  fol.  79. 

1.  Infra  od  Novemb.  13,  vocatur  «  Johannes  de  Dunis  ».  Fortasse,  quia  oriundus  erat  Duni,  verisimiliter  Dun-le-Roi, 
ubi  fluvius  Cher?  —  2.  Sicut  in  facultatibus  decretorum  et  raedieinae  (v.  infra  n"  923,  nota  3),  sic  et  in  facultate  theologiae 
communiter  annis  imparibus  licentiae  dabantur. 


764.  Johannes  XXII  Jolianni  abbati  S.  Genovefae  et  Petro  abbati  S.  Germani  injungit  ut  Johannem  de  PoUiaco, 
magistrum  theologiae  Parisiis,  ad  curiam  Romanam  citent. 

1318,  Junii  27,  Avenione. 

Dilectis  filiis  ..  Sancte  Genovefe  Parisiensis  et  ..  Sancti  Germani  de  Pratis  juxta  Pari- 
sius  monasteriorum  abbatibus,  etc.  Dum  infra  cordis  claustra  attenta  meditatione  revol^ 
vimus,  quod  Predicatorum  et  Minorum  Ordines  velut  duo  fontes  irrigui  de  paradiso 
militantis  ecclesie  prodeuntes  sacrarum  doclrinarum  profluviis  agros  rigant  fidelium 
animarum;  dum  prudenter  advertimus,  quod  ipsi  velut  duo  magna  iuminaria  consistentia 
in  ejusdem  ecclesie  firmamento,  mentes  illuminant,  et  de  fidelium  cordibus  profligant 
nebulose  ignorantie  cecitatem  :  sicut  apostolicis  votis  acceptum  redditur  pia  ipsorum  et 


1318]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  221 

tranquilla  profectio,  qua  de  virtutibus  provehantur  cotidie  in  virtutes,  sic  turbainur  nierito 
si  per  cujusquam  injuriam  eorum  reddatur  intranquilla  tranquillilas  et  quies  qua  quietis 
actori  in  cordium  unanimitate  deserviunt  exhibeatur  forsitan  inquieta.  Sane  non  absque 
mentis  turbatione  nuper  accepimus  quod  magister  Johannes  de  PouIIyaco,  Parisius  doctor 
in  theologica  facultate,  ad  inconvenientia  verba  inconsulte  prolapsus,  verba  sua  incautis 
involvit  obsequiis  et  abjecto  operculo  vasis  cordis  in  quedani  verba  venenosa  et  aver- 
tentia  populum  a  devotione  Ordinum  predictorum  reprehensibiliter  dicitur  prorupisse. 
Asseruit  enim,  sicut  accepimus,  in  provinciali  Remensi  Concilio'  solemniter  congregato, 
quod  dictorum  Ordinum  fratres  in  audientia  confessionum  venenaverant  totum  mundum, 
mundique  partem  magnam  secum  traxerant  ad  infernum,  in  fomentum  assertionis  hujus- 
modi  allegans  quod  scribitur',  si  cecus  ceco  ducatum  prebeat  anibo  in  foveam  dilabuntur, 
premissis  adiciens  existere  magnum  dampnum,  quod  tantum  dicti  Ordines  perdurabant. 
Cujus  quidem  assertio  propter  multitudinem  astantium  el  ob  loquentis  conditionem,  qui 
forte  non  modice  opinionis  fore  creditur  propter  niagisterii  dignitatem,  in  gravem  dicto- 
rum  Ordinum  infamiam  redundavit.  Volentes  igitur  super  hiis  et  pluribus  aliis',  in 
quibus  ipsum  enormiter  excessisse  accepimus  a  pluribus  fidedignis,  ipsum  audire  ac 
exhibita  nobis  ejus  personali  presentia  ab  eodem  super  premissis  inquirere  veritatem, 
discretioni  vestre  in  virtute  sancte  obedientie  per  apostolica  scripta  districte  precipiendo 
mandamus  quatinus  vos  vel  alter  vestrum  per  vos  vel  alium  seu  alios  statim  post  recep- 
tionem  presentium,  dictum  Johannem  auctoritate  apostolica  peremplorie  citare  curetis,  ut 
infra  triginta  dierum  spatium  post  eitationem  hujusmodi  non  obstantibus  vacationibus,  si 
in  Romana  curia  contingat  ipsas  indici,  personaliter  nostro  conspectui  se  presentet  audi- 
turus,  facturus  et  recepturus  super  hiis  quod  fuerit  rationis.  Dicm  vero  citationis  et 
formam,  et  quicquid  super  hiis  feceritis,  per  vestras  litteras  harum  seriem  continentes 
nobis  fideliter  et  celeriter  intimare  curetis.  Dat.  Avinione  v  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Rcg.  Vat.  Aven.  Jobannis  XXII,  vol.  IX,  fol.  457.  —  Anno  pracfato,  Octob.  30,  papa  eidcm  scribit,  se  cum  «  nupei'  ad 
presentiam  suani  certis  ex  causis  duxissc  pcrsonaliter  evocandum  ».  Ut  onera  sumptuum  supportare  valeat  ci  permiltit,  ut  ab 
8  kal.  Julii  praeterili  (Junii  24),  qua  die  iter  ad  sedem  apost.  arripuit,  fructus  praebendarum  in  Cameraccns.  et  S.  Quintini  in 
Viromandia  ecclesiis  recipcrc  possit,  quamdiu  in  Rom.  curia  moram  traxerit.  (Reg.  Vat,  Joh,  XXII,  an.  3,  ep.  4.">7).  Notatu 
dignuni  epislolam  supra  editam  triduo  post  Johannis  de  PoUiaco  profectum  datam  esse. 

1.  Ut  canonicus  Cameracensis  (v.  supra  n**  GG2)  et  S.  Quintini  Jobanues  de  Polliaco  ad  'provinciam  Rcmens.  pertinebat. 
Inter  divcrsa  Concilia  Rcmens.  unum  «  celcbratum  Silvanecti  salis  cito  post  reditum  dc  Concilio  Vienncnsi  »,  ut  dicit  Johannes 
de  PoUioco  ipse  in  Responsione  ad  10  articulum  (de  quo  infra),  in  Bibl.  Caes.  Viudob.  ms.  lat.  2168,  fol.  IG.  Apud  Labbc- 
Mansi,  Coll.  Concil.,  XXV,  559  sqq.,  G29  sqq.,  concilia  Silvanecti  celcbrata  ad  onn.  1315  ct  1318  rcfcruntur.  lu  Responsionibus 
raog.  Johannis  de  PoUy  ad  citatorium  ct  ad  13  arliculos  sibi  objectos  (super  quibus  Petrus  de  Palude  judicium  suum  scribit) 
•negat  se  hoc  dixisse,  «  sed  cum  ad  preccptum  domini  arcbicpiscopi  Remcnsis  illam  Gonstitutionem  Super  hathedram  (cf. 
supra  no  539,  nota  15)  non  assumens  nec  statum  prcdicantis  nec  docentis  exposuissem  in  gallico,  propter  hoc  qiiod  multi 
monachi  ibidem  erant,  qui  forte  non  intelligebant  latinum,  non  quod  ibi  essct  populus  congrcgatus,  dixi  in  finc  verba  que 
secuntur  :  Attendite,  karissimi,  quod  ista  Constitutio  Super  kathedram  nullam  facit  mentionem  dc  illo  statuto  Omnis 
utriusque,  nec  ei  in  uliquo  advcrsatur,  et  ideo  illud  statutum  manet  in  suo  vigore.  ^'ichilominus  quidam  (nescio  si  dixi 
«  fratres  »,  non  nego  tamen  me  dixisse)  predicant  illud  statutum  esse  revocatum,  ct  quod  subditi  non  tenentur  confiteri  semel 
in  anno  proprio  sacerdoli  ;  alii  dicunt  quod  non  lenentur  confiteri  peccata  de  quibus  confcssi  sunt  fratribus.  Et  multa  alia 
falsa  et  erronea  predicant  et  seminant  venenum    in  ecclesia  Dei....    Item  [dicunt]  quod    sacramenta   ininistrata   per   sacerdotes 


222  CHARTULAIUUM     UNIVERS.      PARIS.  [1318 

peccatores  non  sunt  vera  sacramenta,  et  quod  raelius  esset  parrochianis  ire  ad  tabernam  vel  ad  lupanar  quam  audire  missam 

sui  sacerdotis  peccatoris.  Item  quod  sunt  penitentiarii  domini  pape Item  quod  sunt  successores  apostolorum  et  septuaginta 

duorum  discipulorum  ».  Bibl.  Caes.  Vindob.  21G8  (saec.  xiv),  fol.  ISi"  sq.  Ibid.  (fol.  13)  negat  praeterea,  populum  fuisse  aversum 

a  devotione  Ordinum.  Hoc  «  non  fuit  ex  dicto  vel  facto   meo,   quia  ubi  loquutus   fui  non  erat  populus sed  ex  facto  fratrum 

Minorum  de  Silvanecto,  quia  cum  eis  essent  relata  verba  mea  nescio  qualiter  et  quod  dixissem  quod  confessati  eis  teneliantur 
eadem  iterum  confiteri  proprio  sacerdoti,  cucurrerunt  per  totam  civitatcm  convocantes  ad  sermonem  populum  in  crastino,  in 
quo  frater,  qui  predicavit,  dixit  quod  sibi  placuit,  et  inter  cetera  dementitus  fuit  me  multociens  irreverenter.  Et  habuerunt 
istud  prelati  congregati  in  dicto  Goncilio  pro  valde  malo  et  similiter  alii  boni  viri.  Et  vocatus  fuit  in  crastino  dictus  frater 
coram  Goncilio,  qtii  etiam  superbe  et  presumptuose  respondit  valde  ».  . —  2.  Matth.,  xv,  14.  —  3.  13  articuli,  de  quibus 
exstat  judicium  Pctri  de  Palude  in  Bibl.  Gaes,  Vindob.  2168,  fol.  1.  V.  supra  n**  754,  nota. 


765.   Johannes  XXII  magistris  et  scholaribus  Paris.   indulget  ut  cancellarius  Paris.    usque  ad  decennium  eos 
propter  injectionem  manuum  absolvere  possit. 

1318.  Julii  1,  Avenione. 

Dilectis  filiis  magistris  et  scolaribus  Parisiensibus  salutein.  Noii  decet  nos,  etc.  ut 
tom.  I,  n"  215,  iisque  in  clericos  infra  et  extra  civitatein  Parisiensein  videlicet  infra  miliare 
commissa  excominunicationis  sententiam  incurrentibus  possit  juxta  formam  ecclesie  abso- 
lutionis  beneficiuin  iinpertiri,  duminodo  passis  injuriam  satisfecerint  coinpetenter,  et  adeo 
non  fuerit  gravis  et  enormis  excessus  propter  quem  ad  sedem  apostolicani  merito  sinl 
mittendi.  Nulli,  etc,  nostre  concessionis,  etc.   Dat.  Avinione  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.   Vat.  Avcnion.  Johannis  XXII,  vol.  IX,  fol.  43.  —  Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304,  fol.  121  (prius  96).  Bulaeus,  IV, 

176"«. 


766.   Johannes  XXII  universitati  magisirorum  et  scholarium  Paris.,  ut  quisque  in  e.Tpensis  Universitatis  contri- 
buat. 

1318,  Julii  1,  Avenione. 

Dilectis  filiis  universitati  magistrorum  et  scolarium  Parisiens.  salutem,  etc.  Ad  statuin 
Universitatis  vestre,  etc.  nt  tom.  I,  n°  512.  Dat.  Avinione  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Jobannis  XXII,  vol.  IX,  fol.  43.  —  Bibl.  Caes.  Vindob.  ms.  lat.  450,  fol.  13.  Mus.  Britann.  ms.  addit. 
17304,  fol.  119  (prius  94).  Cod.  Harcur.,  fol.  33^  Arcb.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  42.  Bulaeus,  IV,  176i>'». 


767.   Johannes  XXII  Petro,  episcopo  Silvanectensi,  injungit  ut  magistros  el  scholares  Paris.   indebite  molestari 
non  sinat. 

1318,  Julii  1,  Avenione. 

Yenerabili  fratri  ..  episcopo  Silvanectensi  salutem,  etc.  Affectum  eorum,  etc.  iit  tom.  I, 
n°  204.  Cum  igitur  dilecti  filii  magislri  et  scolares  Parisienses  a  nonnullis  turbationis 
eorum  avidis  molestias  multiplices,  sicut  eorum  oblata  nobis  continebat  petitio,  patiantur, 
nos  ipsorum  providere  quieti  et  malignantium  malitiis  obviare  volentes  eorum  precibus 
inclinati  fraternitati  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  eisdem  magistris  et 
scolaribus   pro    nostra   et  apostolice   sedis   reverentia   oportuni  presidio  favoris  assistens 


1318]  AB     AKNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     AMNUM     MCCCL.  223 

ipsos  contra  indulta  privilegloriim  eis  a  sede  apostolica  concessorum  non  sinas  ab  aliqui- 
bus  indebite  moleslari,  molestatores  hujusmodi  per  censurain  ecclesiasticam  appellatione 
postposita  compescendo.  .\on  obstantibus,  etc.  Presentibus  post  decennium  iuinime  vali- 
luris.  Dat.  Avinione  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Rcg.  Vat.  Avenion.    Johannis    XXII,  vol.    IX,    fol.   57.   —   Mus.   Britann.    ms.    addit.   1730'i,   fol.  120  (prius  9,5).  Bulaous 
IV.  180. 


7bo.  Johannes  XXII  ad  Guillelmum  episcopuin  Paiis.,  ut  privilegia   Universitatis  Paris.  ab   officiali  et  hallivo 
iiwiolabililer  observari  curet. 

1318,  Julii  1,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Parisiensi  salutem.  Cum,  sicut  ex  parte  dilectorum  filio- 
riun  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisicns.  fuit  nuper  expositum  coram  nobis, 
..  officialis  et  ..  ballivus  tui  privilegia  ipsis  Universitati,  magistris  et  scolaribus  ab  aposto- 
lica  sede  concessa  servare  non  curant  et  faciunt  contra  ipsa  multotiens  et  quandoque  ipsa 
violenter  infringunt  :  nos  cupientes  ut  ipsi  a  qualibet  inquietudine  liberi  liberius  vacare 
possint  studio  litterarum,  ipsosque  desideranles  servare  in  statu  prospero  et  tranquillo, 
fraternitatem  tuam  rogamus  et  hortamur  attente  quatinus  eadeni  privilegia  facias  dicte 
Universitati  per  eosdem  officialem  et  ballivum  pro  nostra  et  apostolice  sedis  reverentia 
inviolabiliter  observari,  ita  quod  erga  te  dicle  Universitatis  devotio  plenius  augeatur, 
nosque  obedientie  tue  proinptitudiucm  commendare  merito  valeamus.  Dat.  Avinione 
kal.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  IX,  fol.  12'ii'.  —  Bibl.  Caesar.  Vindob.  cod.  lat.  450,  fol.  13.  Mus.  Britann.  ms. 
addit.  17304,  fol.  l^Qb  (prius  95i>).  Bulacus,  IV,  180. 


7by.  Johannes  XXII  Johanni  abbati  S.   (ienovefae   injungit  ne  quem  permittat  se  ingerere  secretis  ct  congrega- 
tionibus  Universitatis  Paris. 

1318,  Julii  1,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  abbati  monasterii  Sancle  Genovefe  Parisiensis  salutem.  Cum  dilcctos 
filios  universitatem  magistrorum  el  scolarium  Parisiens.  portemus  sincerius  in  visceribus, 
caritatis  et  ad  ea  paternis  studiis  intendamus  per  que  status  eorum  in  tranquillitate 
servetur  :  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  omnes  et  singulos 
secretis  seu  congregationibus  dicte  Universitatis  sc  volentes  ingerere,  nisi  Universitatis 
ipsius  jurati  seu  ab  ipsa  vocati  forsau  exliterint,  vel  id  ex  dicte  Universitatis  permissione 
processerit,  quod  ab  ingessione  hujusmodi  prorsus  abstiueant  per  te  vel  alium  seii  alios 
per  censuram  ecclesiasticam  prout  expedire  videris  appellatione  remota  compellas.  Pre- 
sentibus  post  quinquennium  minime  valituris.  Dat.  Avinione  kal.  Julii,  anno  secuudo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  IX,  fol.  ^^i".  —  Mus.  Britann.  ms.  add.  17304.  fol.  120*  (prius  'dh'^).  Cod. 
Horcur.,  fol.  33'».  Bulaeus,  IV,  175.  —  Anno   eodem,  die   mercurii  ante  festum  beatorum  Simonis  et  Judao  (Octob.  26),  abbas 


224  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1318 

S.  Genovefae  idem  illud  omnibus  et  singulis  abbatibus,  prioribus,  rectoribus,  presbyleris  ceterisque  personis  ecclesiasticis 
necnon  tabellionibus  injunxit,  eos  monens  ut  hoc  mandatum  in  monasteriis,  prioratibus  et  aliis  ecclesiis  eorum  et  in  sermo- 
nibus  et  scholis  una  vice  pro  omnibus  publicont.  fl  Auctoritate  apostolica  ».  Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  YI,  C. 
1.  c.  Restat  taeniolum  membranac. 


770.  Johannes  XXII  ad  Petrum,  episcopum  Silvanectensem,  ne  magistros  etscholaies  Paris.  molestari permittat. 

1318,  Julii  5,  Avenione. 

Veiierabili  fralri  ..  episcopo  Silvanectensi  salutem.  Ne  profectum  illorum,  etc.  ut 
tom.  l,  n°  377,  iisque  compescendo.  Presenlibus  post  triennium  minime  valituris.  Dat.  Avi- 
nione  iij  non.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  IX,  fol.  124''.  —  Bulaeus,  IV,  180. 


7/1.   Magister  Guillelmus  de  Hibernia  quaedam  privilegia  renovata  a  curia  liomana  rediens  secum  adducit. 

An.  1318,  post  Julii  5. 

Memorandum  quod  anno  Doinini  MCCCXVIIl'  tempore  rectorie  magistri  David  de 
Wallia'  magister  Guillelmus  de  Ybernia",  ejus  predecessor  et  procurator  tunc  electus  ad 
eundum  ad  curiam  Romanam  una  cum  aliis  adduxit  secum  oclo  privilegia  temporalia, 
quorum  tempus  antea  expiraverat  ad  finem  quod  possint  perpetuari. 

Primum  privilegium  intitulabatur  quod  cancellarius  Parisiensis  possit  absolvere  pro 
injectione  manuum  in  clericum  violenta*. 

Secundum  privilegium  quod  Universitas  posset  compellere  magistros  et  scolares  ad 
contributionein  faciendam'. 

Tercium  erat  pro  debitis  et  expensis  Universitati  persolvendis". 

Quartum  contra  injuriantes  vel  magistris  et  scolaribus  jacturas  inferentes'. 

Quintum  ne  scolares  injuste  molestentur. 

Sextum  de  conservatione  generali  quod  nullus  magister  sive  scolaris  ab  aliquibus 
injuste  molestetur. 

Septimum  conservacio  generalis  de  omnibus  privilegiis  Universitati  Parisiensi 
indultis. 

Octavum   contra  indebite   molestantes. 

Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304,  fol.  167  (prius  142). 

1.  In  ms.  perperam  «  1317  »,  cum  privilegia  «  adducta  »  sint  an.  1318  mensis  Julii,  et  Guillelmus  de  Hibernia  April.  30 
anni  ejusdem  Parisiis  adhiic  steterit,  ut  privilegia  renovanda  ad  Romanam  curiam  portaret.  Cf.  supra  ^»^758.  —  2.InReg.  Vat. 
Johannis  XXII,  an.  2,  p.  2,  ep.  1870,  vocatur  David  de  Rudalbach  in  Vallia,  eique  1318,  Julii  20,  canonicatus  ecclesiae  Bango- 
rensis  (Bangor  in  Anglia)  confertur.  Exsecutores  episcopus  Assavensis,  abbas  S.  Genovefae  Paris.  et  cancellarius  Paris.  — 
3.  Vocatur  in  Reg.  Vat.  Joh.  cit.,  ep.  1877,  Guillelmus  de  Bodenham,  et  sub  eadem  temporis  nota  fit  canonicus  ecclesiae 
S.  Patritii  Dublinens.  (Exsecutores  decanus  Fernens.,  cancellarius  Paris.,  et  Nicolaus  de  Cecoano  canon.  Belvac.)  V.  supra  n"  758. 
—  4.  Supra  n»  765.  —  5.  Supra  n»  766.  —  6.  Certe  hic  designatur  epistola  ad  abbatcm  et  cancellarium  S.  Genovefae  directa. 


1318]  Ali     AN^O     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  225 

cujus  mentio  fit  in  epistola  supia  memorata;  quae  tamen  ad  nos  iion  pervenit,  sed  sine  dubio  ejusdem  formae  ac  epist.  n°  513 
in  tom.  I  Chartul.  erat.  —  7.  E  quinque  sequentibus  cpistolis  tres  tantum  eonservantur  (supra  n''  767,  768,  770).  Una  illarum 
quae  desiderantur,  cjusdeni  tenoris  crat  ac  n"  112  (v.  n»  85)  tom.  I.    ■ 


772.  Johannes  XXII  Thomae  cancellario  Parisiensi  injtingit  ut  Petro  Aurioli,  Ord.  Minorum,  licenliam  in  Iheo- 

logia  tribuat. 

1318,  Julii  14,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiens.  Siciit  partiin  experientia,  partiin  fidedigna 
relalione  didicimus,  et  teipsuin  etiam  non  latere  putamus,  dilectu.s  filius  Petrus  Aurioli 
Ordinis  Minorum  sic  in  studio  theologice  facultatis  diebus  insudavit  ac  noctibus,  sic  per 
continuationem  studii  et  exercitium  lectionum  profecit  laudabiliter  in  eadem,  quod  dignum 
se  reddit,  ut  credimus,  ad  obtinendum  docendi  licentiam  in  hujusmodi  facultate.  Quia  igitur 
ipsum  honestate  conspicuum  et  tantum  thesaurum  scientie  divina  sibi  suffragante  gratia 
assecutum  benivolentia  prosequiinur  gratiosa,  discretioni  tuc  per  apostolica  scripla 
mandamus  quatenus  eidem  Petro,  juxta  morem  qui  servari  in  talibiis  consuevit,  licentiam 
hujusmodi  auctoritate  nostra  remoto  cujuslibet  tarditatis  obstaculo  largiaris.  Per  hujus- 
modi  vero  licentiam  eidem  Petro  dandam  de  nostro  speciali  mandato  nolumus  fratribus 
predicti  vel  altcrius  Ordinis  jam  presentatis  per  eundein  vel  alium  Ordinein  vcl  impo- 
sterum  presentandis  ad  hujusmodi  licentiam  obtinendam  aliquod  gencrari  prejudicium,  vel 
promotionem  eoruin  quomodolibet  retardari.  Dat.  Avinione  ij  id.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXH,  vol.  IX,  fol.  464.  —  Bulaeus,  IV,  177,  e  Wadding,  Annal.  Minor.,  2  ed.,  VI,  322. 
— ■  Petrus  Aurioli  «  magnao  sufTicientiae  »  in  Capitulo  gcnerali  Xeapoli  sub  Michaele  de  Ccsena,  minislro  generali,  an.  1316 
celebrato  «  electus  cst  ad  lecturam  Sententiarum  Parisius,  quamvis  aliqui  adulatores  dicentes  generali,  quod  sibi  in  electione 
se  opposuerat,  niterentur  ipsum  pio  viribus  imjjedire  ».  Chron.  XXIV  general.,  in  ms.  Assisinat.,  fol.  142.  An.  1319  «  factus 
est  et  confirmatus  minister  Aquitanie  ».  Ibid.  fol.  142''.  An.  1321,  Febr.  27,  fit  archiepiscopus  .Vquensis.  Reg.  Vat.  Comm. 
Joh.  XXII,  an.  5,  p.  1,  ep.  647,  ubi  «  s.  theologie  magistcr  >>  vocatur,  ut  et  e  n"  776  apparet.  Non  fuit  cardinalis,  ut  quan- 
doque  asseritur;  quo  casu  confunditur  cum  ejus  antccessore  in  episcopatu  .\quensi,  qui  Pctrus  (Despres)  ctiam  nominabatur. 
Caveas,  ne  quantum  ad  Petrum  Aurioli,  Ord.  Min.,  Oudin,  Com^inent.  de  script.  eccl.,  III,  847  sqq.,  sequaris,  qui  inter  alia, 
nescimus  qua  temeritate,  asseruit  epistolaui  sujira  publicatam  non  inveniri  in  Reg.  Vat.  Johann.  XXII,  eamque  postea 
contictam  esse. 


773.  Johannes  XXIJ  magistro   Guillelmo   Colebron,  rectori  parochialis   ecclesiae   Omnium   Sanctorum   de  Ilope 

Cantuariensis  dioecesis  consideratione   Universitatis  et  scholarium  Parisiens.  concedit  ut  per  triennium  theo- 

logiae  studio  Parisiis,  non  residendo  in  parochia,   insistere  possit,  duni  tamen  ecclesiae  per  idoneum  substi- 

tutum  provideatur. 

1318.  Julii  20,  Avenione. 

Dilecto  filio  magistro  Guillelmo  Colebron  rectori  parrochialis  ecclesie  Omnium 
Sanctorum  de  Hope  Cantuariensis  diocesis  salutem,  etc.  Obtentu  dilectorum  filioruin.... 
Dat.  Avinione  xiij  kal.  Augusti,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  IX,  fol.  l^^i-. 


**  Chart.   Vnic.  Paris.  II,  1.  29 


226  CHABTUL\niUM     UNIVERS.      PARIS.  [1318 

/  /4.   Slatulum  Universitatis  quod  nullus  intersit  congregationibus  nisi  juratus,  et  quod  sermones  generales  fiant 

in  domo  Navarrae  vel  uhi  Universitati  placehit. 

1318,  Novembris  3,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  rnagistroruin  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem  in  Domino.  Ad  extoUenda  nostre  matris  prefate  preconia  et  ut  ipsa 
tanto  solidius  iinposterum  sub  honestatis  et  ulilitatis  adaucto  titulo  perseveret,  quo  caucius 
eidem  extiterit  provisum,  super  propositis  coram  nobis  in  congregatione  nostra  generali 
apud  Sanctum  Maturinum  Parisius,  ut  moris  est,  nuper  facta  per  venerabilem  virum  et 
discretum  magistrum  Oliverium  Salahadini'  nostre  Universitatis  prefate  tunc  rectorem  et 
exinde  sana  deliberatione  previa  perpetuis  observanda  temporibus  sic  duximus  sta- 
tuendum. 

In  primis  siquidem  juxta  litterarum  apostolicarum  tenorem  nobis  super  hoc  conces- 
sarum^  statuimus,  ut  nullus  magister  ex  nunc  in  antea  nostre  congregationes  Universitatis 
intret,  vel  ad  eas  accedere  quomodolibet  presumat,  nisi  primitus  juramentum  prestiterit 
de  servandis  privilegiis,  statutis,  juribus,  libertatibus  et  consuetudinibus  laudabilibus 
hactenus  approbatis  in  eadem  et  imposterum  approbandis,  et  Universitatis  nostre  secretis 
recelandis.  Item,  quod  ..  cancellarius  Parisiensis,  qui  pro  tempore  fuerit,  nullum  ad  licen- 
tiam  in  aliqua  facultate  admittere  presumat,  nisi  prius  solempne  juramentum  prestiterit  et 
publice  preinissa  tenere  una  cum  ceteris  articulis  quos  jurare  solent  ab  eo  licentiati  et  ea 
inviolabiliter  observare. 

Item,  cum  inter  cetera  per  modum  expedientis  propositum  fuisset  tunc  et  ibidem  et  in 
deliberatione  positum  per  rectorem  nostrum  memoratum  de  sermonibus  generalibus 
faciendis  imposterum  diebus  dominicis  et  festivis  et  de  loco  ad  hoc  apto  statuendo,  in 
quibus  seculares  quemadmodum  et  religiosi  libere  sermones  faciendo  proficere  possint  ad 
divini  cultus  augmentum,  volumus  et  ordinamus  ex  nunc  quod  sermones  generales  fiant 
diebus  dominicis  et  festivis  in  domo  Navarre,  vel  alibi  in  loco  generali  spacioso  et  compe- 
tenti,  prout  et  ubi  per  temporis  processum  melius  duxerimus  ordinandum,  in  quo  scolares 
et  alii  fideles  libere  et  in  nullo  per  presens  statutum  coacti  conveniant  audituri  verbum 
Dei.  Et  quod  dominus  ..  cancellarius  Parisiensis  vel  aliquis  vice  et  noinine  ipsius  de 
predicatore  seu  persona  predicantis  pro  singulis  diebus  ipsis  ordinabit  ac  disponet,  prout 
secundum  conscientiam  suam  sibi  visum  fuerit  expedire.  Quod  tamen  hujusmodi  translatio 
subito  fieret,  sola  theologie  facultas  in  hoc  discrepabat.  In  quorum  omniuin  testimonium 
sigillum  nostrum  presentibus  duximus  apponendum.  Datum  et  actum  anno  Domini  mille- 
simo  CCG°XVIII,  die  veneris  post  festum  Omnium  Sanctoruin  Parisius  in  nostra  congre- 
gatione  supradicta. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  VI,  C.  1.  d.  Superest  taeniolum  meinbran.  In  parte  aversa  rubrica  similis  ut 
supra.  —  Mus.  Britann.  addit.  ms.  17304,  fol.  92''.  God.  Harcur.,  fol.  84.  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  93,  n»  96. 
Bulaeus,  IV,  181. 

1.  An.  1328,  cum  verisimiliter  jam  esset  magister  Iheologiae,  erat  canonicus  Leonensis  (Reg.  Comm.   Joh.  XXII.  an.  13, 
29. 


1318]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  227 

p.  2,  epp.  1282  sqq.)  An.  1334  iiiter  theologos  contru  Johannem  XXII  recensetur;  an.  1335,  Maii  30,  fit  canon.  Puris.  et  decanus 
sub  exspectatlone  (Reg.  Bencdicti  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  58),  cum  Martii  30  ejusd.  anni  factus  sit  canon.  Bajoccns.  (ibid.  ep.  177). 
An.  1340,  Julii  14,  fitepiscopus  Nannelensis  (Reg.  Vat.  Benedicti  XII,  an.  6,  ep.  283).  In  computo  Univers.  Paris.  (in  finc  hujus 
Yoluminis)  nominatur,  fortasse  alter,  «  Oliverius  Sulhadi  et  frater  suus  »,  cujus  ut  magistri  theologiae,  secundum  Bulaeum, 
IV,  284,  ad  an.  1345  mentio  fit.  Scd  v.  infra  ad  an.  1335,  Januar.  8.  —  2.  Supra  n»  709. 


7/0.   Philippus  V,  Francorum  rejr,  ad  Ilenricum  de  Taperel,  praepositum  Paris.,  de  praeslando  juramento. 

1318,  Novembris  5,  Parisiis. 

A  tous  ceiis  qiii  ces  lettres  verront,  Henri  de  Taperel'  garde  de  la  prevoste  de  Paris 
salut.  Sachent  tuit  que  nous  avons  veu  unes  lettres  scellees  du  scel  messire  le  Roy  conte- 
nans  ceste  fourine  : 

Philippus  Dei  gratia  Francie  et  Navarre  rex  ..  magistro  gueti  nostri  Paris.  salutem  et 
dilectionem.  Jlandamus,  voluinus  atque  precipimus  districte  quatenus  juramentum  per 
predecessores  vestros  prestari  solitum  universitati  magistrorum  et  scoUirium  Paris.  cuni 
ex  parte  ipsorum  requisiti  fueritis,  sine  difficultate  qualibet  et  alterius  expcctatione 
niandati  faciatis  eisdem  id  nullatenus  omissuri.  Datum  Parisius  die  quinta  Novembris,  anno 
Domini  MCCCXVIII». 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.  M.  66",  n"  12.  .\ppendet  taeniolum  membran.  cum  frag.  sigilli  cer.  viridis  coloris. 
Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (A.  b.  g.)  Sequitur  postscriptum  praepositi,  Novemb.  ejusdem  anni. 

1.  Duobus  annis  elapsis  Parisiis  j^ropter  sua  facinoru  suspcnsus  est.  Coilttn.  Guill.  Nangii,  ed.  Geraud,  fl,  24  sqq. 


77\i.   Juramentum  quatuor  magistrorum  iii  t/ieologia   Ordinum  Predicatorum,  Minorum,  Cisterciensis  et  Ereinil. 
S.  Augustini  de  prii'ilegiis,  statutis  ct  libertatibus  Universitatis  observandis  et  secretis  celandis. 

1318,  Novembris  13,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecluris  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studentiuin  salutem.  Quoniam  nulla  pejor  pestis  opinione  coinmuni  censetur,  quam  fami- 
liaris  inimicus,  dignumque  sit  ut  pares  sint  in  onere  qui  parificari  nituntur  in  honore, 
plerique  magistri  ad  actum  magisterii  nobiscuni  admitti  consueverint,  et  nostris  congrega- 
tionibus  nostrorumque  secretorum  tractatibus  absque  debito  nobis  prestito  juramento  in 
quacunque  facultate  solito  interesse,  quibus  mediantibus  plura  nobis  dispendia  retroactis 
temporibus  provenisse  non  ambigimus,  et  plura  provenire  possent  in  futiirum,  si  lima  non 
preveniat  debite  correctionis  :  cupientes  igitur  hujusmodi  sollicitius  obviare  periculis 
juxta  mandati  apostolici  tenorem  nuper  super  hiis  nobis  directi',  onines  et  singulos  hujus- 
modi  regentes  modo  debilo  nobis  nondum  juratos  a  nostris  congregationibus  et  secre- 
torum  tractatibus  duximus  et  merito  fore  privandos,  de  quorum  numero  venerabiles  viri 
ac  religiosi  fratres  Johannes  de  Prato',  Predicatorum,  Petrus  Arioli',  Minorum,  Johannes 
de  Dunis',  Cisterciensis,  et  Johannes  Paignote',  Heremitarum  Ordinum  existentes  fedus 
unitatis  ac  debite  conformitatis  nobiscum  sponte  et  ex  certa  scientia  inire  volentes,  tandem 


228  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1318 

aiino  Doinini  inillesimo  trecentesimo  xviij",  die  Iiine  post  fesluin  beati  Martini  hyemalis 
corain  nobis  in  nostra  congregatione  generali  Parisius  apud  S.  Maturinum  tunc  facla, 
supplicarunt,  qualinus  ipsos  magistros  antedictos  in  facultate  theologica  actu  regentes  ad 
debita  nobis  el  Universitati  nostre  ac  solita  juramenta  prestanda,  et  que  preslari  compe- 
tunt  in  eadem,  benignius  adinittere  curaremus,  offerentes  se  paratos  ad  hec  facienda  incon- 
tinenti  cum  effectu.  Quibus  in  deliberatione  positis,  de  consensu  prestando  in  premissis 
eorum  precibus  annuere  volentes,  ipsos  ad  juramentum  hujusmodi  prestandum  decre- 
vimus  admittendos,  et  ipso  juramento  modo  debilo  preslito  fore  reconciliandos. 

Gomparentibus  igitur  prefatis  doctoribus  coram  domino  cancellario  Parisiensi,  ejusdem 
facultatis  theologice  tunc  decano,  et  coram  ipsa  facultate,  prout  nioris  est  in  hiis  apud 
ceteras  facultates,  discreti  viri  magistri  Oliverii  Salahadini  tunc  rectoris  Universitatis 
nostre   interveniente  presentia,   manibus    eorundem    doctorum    pectoribus    suis   appositis 

juramentum  prestiterunt  in  verbo  sacerdotis  hec  infra  scripta  :  «  Ad  quenicunque  statum 
ipsos  et  eorum  quemlibet  devenire  contigerit,  se  perpetuo  irrevocabiliter  ct  inviohibiliter 
observaturos  videlicet  privilegia,  statuta,  jura,  libertates  et  consuetudines  laudabiles 
hactenus  approbatas  et  futuris  temporibus  approbandas,  et  nostre  Universitatis  secreta 
penitus    et    per    oinnia    recelare"   ».   Quibus    sic    actis    nos   in   premissorum    testimonium 

. presentes  litteras  nostre  Universitatis  sigillo  duximus  sigillandas.  Datum  anno,  die  et  loco 
siipradictis,  ad  perpetuam  rei  memoriam  premissoriim. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Iheca  VI,  B.  i.  c.  Superest  laeniolum  membranac.  cum  fragmentis  sigilli.  A  tergo 
rubrica  similis  ut  supra.  —  Mus.  Brit.  addit.  ms.  17304,  fol.  118  (prius  93).  Cod.  Harcur.  fol.  85,  Arch.  Univers.,  Reg.  94 
p.  93,  n°  97.  Bulaeus,  IV,  181,  ubi  sioul  in  mss.  perperam  :  «  Petrus  Amoli  ». 

1.  Cf.  epistolam  Johannis  XXII  supra  n°  769  editam.  —  2.  V.  supra  n"  696.  Ex  hoc  apparet,  Johanncm  de  Prato  sicut 
tres  alii  an.  1318  licentiatum  essc.  —  3.  Scilicet  Aurioli.  V.  supra  n"  772.  —  4.  Supra  n"  763  vocatur  Johannes  de  Cherinis.  — 
5.  Infra  n°  875  appellatur  Pangiota.  V,  ibid.  not.  4.  —  6.  Inde  compertum  habemus  juramentum  a  mngistris  theologiae  prae- 
stitum,  quod  convenit  cum  juramentis  magistrorum  decretorum  et  mcdicinae  infra  in  fine  voluminis. 


777.  Johanncs  XXII  Guillelmo  episcopo  Parisiensi  injungit  ut  magistro  Johanni  Salvati  de  Villanova,  qui  Parisiis 
linguas  chaldaeam  et  hebraeam  aliis  tradere  intendit,  competenter  provideat. 

1319,  Februarii  24,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..   episcopo  Parisiensi  salutem.   Cum   sicut  ex    relatione   accepimus 

fidedigna  dilectus  filius  Johannes  Salvafi  de  Nova  Villa  Regis',  clericus  Belvacensis  diocesis, 

qui  olim  de  judaice  cecitatis  errore  ad  fidem  catholicam  se  convertit,  in  linguis  tam  ebrea 

quam  chaldea   sufTicienter  instructus  existat  et  desideret  libros   earundem   linguarum    in 

latinum  transferre  ac  alios  Christi  fideles  in  eisdem  linguis  Parisius  erudire,  ut  instructi 

per  eum  in  linguis  ipsis  possint  Altissimo  reddere  gratum  fructum  :  fraternitati  tue,  de  qua 

plenam   in    Doinino   fiduciam    obtinemus,    tenore   presentium    committimus   et    mandamus 

quatinus  eidem  Johanni  iii  studio  Parisiensi  linguas  ipsas  seu  alteram  earum  docenti  in 

stipendiis  conipetentibus  et  sumptibus  juxta  persone  sue  ac  sui  status  decentiam  a  prelatis 


1319]  AB     ANr^O     MCCLXXXVI      USQUE     \D     ANNUM     MCCCL.  229 

ecclesiariini  et  monasteriorum  ([uorumoiimque  vcl  earuin  capitulis  sivc  convenlibus 
aliisque  ecclesiarum  rectoribus  in  regno  Francie  consistentibus  tam  exemptorum  quam 
non  exemptorum  juxta  tenorem  constitutionis  fe.  re.  Clementis  pape  V  predecessoris 
nostri  super  hoc  edite'  facias  per  te  vel  alium  seu  alios  congrue  providcri.  Non  olistan- 
tibus  si  aliquibus  comniuniter  vel  divisim  a  sede  apostolica  sit  indultum  quod  ad  cxhilji- 
tionem  aliquorum  stipendiorum  et  sumptuum  ac  subventionum  minime  tencantur,  quodque 
ad  id  compelli,  interdici,  suspendi  vel  excommunicari  non  possint,  etc.  Dat.  Avinione  vj  kal. 
Martii,  anno  tertio. 

Reg.  Val.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  X,  fol.  394''.  —  V.  infra  n"  786,  ad  an.  1320,  Februarii  2. 
1.  Villencuve-le-Roi.  —  2.  Cf.  snpra  n°  695. 


7/8.  Johannes  XXII  ad  Guillelmum  episcopum  Parisiensem^  ut  circa  reformationem  studii  Paris.  sedulo  curet 
intendere  et  necromanticos  divinatoresque  e.iterininet. 

1318,  vel  1319,  Aprilis  3,  Avenione. 

Venerabili  fratri  G.  episcopo  Parisiensi.  Fraternitatis  tue  munus,  videlicef  niille 
florenos  auri  per  dilectum  filium  magislrum  Guillelmum  de  Chenaco,  archidiaconum  Pari- 
siensem',  tuo  nobis  nomine  presentatos  benigne  recepimus  tuamque  inde  liberalitatem 
gratiarum  prosequimur  actione,  parati  libenter  tibi  in  tuis  et  ecclesie  tibi  conimisse  nego- 
tiis  prout  secundum  Deum  poterimus  comphicere.  Verum  quoniam  ad  prosperitatein  et 
quietem  Parisiensis  studii  multum  aflicimur,  fraternitatem  tuam  solicitamus  attente  qualinus 
circa  reformationem  illius  sedulo  cures  intendere  prout  alias  tibi  meniinimus  injunxisse,  ad 
id  precipue  impensurus  tue  vigilantie  studium  ut  ncdum  ab  ipsius  Parisiensis  studii  quin 
etiam  a  totius  tue  diocesis  finibus  nigromanticos,  divinatores,  veneficos  et  alios  hujusmodi 
reprobandis  artibus  intendenles,  quantum  possibile  fuerit,  exterminare  procures,  pugna- 
turus  constanter  contra  criminosos  hujusmodi  ac  talium  rubiginem  criminum  viriliter 
erasurus.  Dat.  iij  non.  Aprilis. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  1-4,  n°  110,  ep.  42,  fol.  13''.  —  Eplstola  directa  est  ad  Guillelmum  episcopum 
Paris.,  qui  an.  1319,  Decemb.  30,  obiit.  (V.  supra  n."  650,  nota}.  Eo  mortuo  Capitulum  Parisiense  per  viam  scrutinii  novum 
episcopum  elegit;  tredecime  sex  et  viginti  suffrngiis  Stephanus  (de  Borreto)  canonicus  Parisiensis  recepit,  dccem  «  in  quondam 
Symonem  decanum  ejusdem  ecclesie  »  Parisiensis  canonici  direxerant.  duo  suffragia  aliae  singulares  personae  obtinebant, 
et  Stephanus  suum  non  tulit.  Johannes  XXII,  an.  quarto  pontif.,  xiij  kal.  Sept.,  i.  e.  an.  1320,  Augusti  20,  elcctionem 
Stephani  confirmavit,  cum  et  Simon  «  pure  ac  simpliciter  omni  juri  cesserit  »  (Keg.  Vat.  Johann.  XXII,  an.  4,  ep.  1354, 
fol.  532).  Die  quinta  mens.  Septembris  an.  1320  «  dom.  Stephanus  episcopus  Paris.  promisit  pro  communi  servitio  [camerae 
domini  papae  et  collcgii  cardinal.]  MMMCCCCC  (3500)  flor.  auri,  et  quinquc  consueta  servitia  persolvere  »,  etc.  (Obl.  cam. 
apost.  in  Arch.  Vat.  n"  297,  fol.  13'').  Guerard,  Cart.  de  Notre-Dame,  IV,  214,  proinde  pcrperam  asserit,  Guillelmum 
an.  1320,  Decerab.  20,  mortuum,  annoque  sequenti  Stephanum  episcopum  creatum  esse. 

1.  Erat  «  legum  professor  »,  ut  apparet  ex  ep.  670  Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  2,  p.  1  (an.  1318,  Martii  30),  qua  archidia- 
conatum  Paris.  accepit.  Anno  1332,  Aug.  13,  cum  archidiaconus  et  legum  doctor  esset,  factus  est  episcopus  Paris.  (Reg.  Vat, 
Joh.  XXII,  an.  16,  p.  2,  ep.  1316).  An.  1342,  Nov.  27,  fit  patriarcha  Alexandrinus.  Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI  (n"  147), 
ep.  76,  fol.  45*. 


230  CHAHTULAUIUM     UNIVEHS.      PARIS.  [1319 

/79.    Ordinationes  Capituli  generalis    Ord.  Praed.  sub  magistro  generali  Ilervaeo  Britone  celebrati  de  bacca- 
lareis  Paris.  Assignationes  eoriim. 

1319,  Maio  exeunfe,  Cafurci. 

Ut  Parisiense  studium  per  fratres  nostri  Ordinis  edicacius  honoretur,  volumus  et  ordi- 
namus  quod  magistri  et  bacellarei  in  predicto  studio  commorantes  annis  singulis  per 
preceptum  magistri  Ordinis  cogantur  districte  ut  ipsi,  solum  Deum  habentes  pre  oculis, 
exponant  et  scribant  per  litteras  speciales  Capitulo  generali,  quem  judicant  esse  de  pro- 
vincia  Francie  pro  legendis  Sententiis  aptiorein.... 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Benedictum  de  Cumis 
de  provincia  Lombardie  superioris.  Item,  quantum  nostra  interest  providemus  de  fratre 
Ugone  de  Vaucemain  de  provincia  Francie',  quod  legat  Sententias  Parisius  anno  futuro.... 
Vuh  magister  Ordinis  de  diflinitorum  consilio  et  assensu  quod  ordinatio,  que  cavet  quod 
ille  qui  legit  Sententias  anno  precedenti,  in  sequenti  sit  magister  studentium,  in  studiis 
generalibus  el  solempnibus  inviolabiliter  observetur. 

Ms.  Rom.  Capp.  gciieral.  Ord.  Praed. 
1.  V.  infra  n»  788. 


780.   Johannes  Morelli  e  consortio  magtstrorum    Universitatis  Paris.   tanqunm  vir  sceleratus  excluditur,   quia 
contra  Universitatis  jura  attentavit,  Pratum  Clericorum  et  domum  Ord.  Carmeli  nequiter  invadendo. 

1319.  Maii  31.  [Parisiia]. 

Universis  presentes  lilteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Pium  esse  dinosciinus  ut  persistentibus  in 
sua  nequitia  taliter  obvietur  quod  repressis  eoruin  insultibus  de  sua  nequeant  malitia 
gloriari,  ne  per  impunitatis  eorum  excessus  ceteris  via  pateat  delinquendi.  Sane  vir  ille 
male  fidei,  quemadmodum  experta  fides  edocet,  Johannes  Morelli,  professione  miles  ut 
dicitur,  nostre  Universitalis  juratus  ut  asserit,  immemor  sui  proprii  juramenti  nuper  ad 
Pratum  nostrum  prope  abbatiam  Sancti  Germani  de  Pratis  situin  juxta  Parisius  cuin  qui- 
busdam  suis  complicibus  accedens  et  se  asserens  ex  parte  doinini  regis  ad  hoc  fore  spe- 
cialiter  destinatum,  nos  a  nostris  proprietate  et  possessione  pacifica  in  eodem,  quas  a 
tempore  a  quo  inemoria  de  contrario  non  existit,  in  quorundam  emulorum  nostroruin 
favorem  contra  juris  et  consuetudinis  ordinem  spoliare  moliendo,  plura  in  nos  et  nostros 
tam  ibi  quam  alibi  nimis  elato  supercilio  nequiter  attemptavit,  nobis  in  ipso  loco  nostro 
inhibitiones  insolitas  et  indebitas  non  absque  comininacionibus  terribilibus  faciendo  et  in 
nostros  scolares  et  famulos  injectione  manuum  violenta  ipsos  indebite  spoliando,  existi- 
inans  se  regem,  quia  a  rege  se  missum  asserebat,  non  advertens  quod  ab  alto  cecidit 
Lucifer  qui  Altissimo  voluit  coequari,  quodque  plana  fugere  et  sequi  sublimia  res  est  saluti 
sepius  inimica,  atque  persepe  quis  in  altum  tollitur,  ut  ruens  ab  alto  fortius  conquasseturi 


1319]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  231 

Super  quibus  injuriis  et  violeiiciis  nobis  in  hac  parte  ab  codeiu  illatis  sentienlcs  suinme 
fore  pregravatos,  eo  cjuod  si  excessus  hujusinodi  sub  silencio,  quod  absit,  pertransire 
velleinus,  teinpore  procedente  cadere  posset  in  consequentiam  de  facto,  licet  non  de  jurc, 
quod  jura  nostra  et  libertates  in  dicto  Prato  nostro  penitus  expirarent.  Sed  nec  hiis 
contentus  hostis  ille  inemoratus,  quin  ymmo  eo  instigante,  qui  suis  viam  presto  parare 
non  cessat  ad  invia,  diein  eandein  continuare  moliens  in  furore  non  soluin  contra  nos  et 
Universitatem  nostram  in  hac  parte  nequiter  attemptavit,  verum  etiam  ad  loca  quorundam 
religiosorum,  fratrum  videlicet  Ordinis  beate  Marie  de  Carmelo  Parisius,  accedens,  quoriim 
quidam  doctores,  quidain  baccalarii,  ceteri  vero  scolares  in  sacra  theologie  pagina 
patenter  existunt,  et  per  consequens  nostre  prefate  Universitatis  membra  notoria  in  loco 
suo  de  novo  constructo  et  divinis  obsequiis  dedicato,  non  ut  vir  sane  mentis  aut  Christi 
caratere  [sic)  insignitus,  sed  verius  ut  Lucifer  incarnatus,  Pilati  vices  resumens  et  innovans, 
crucis  signa  tam  lignea  manu  presulis  ea  sub  debito  sacro  inisterio  benedicentis  coin- 
plantata  horribiliter  manu  propria  partim  evulsit,  residuum  evelli,  confringi  ac  dissipari 
precepit,  ceteraque  crucis  signacula  in  signum  benedictionis  et  consecrationis  dicti  loci 
in  parietibus  depicta  continuato  furore  tanquain  volens  Christi  passionem  yronice  reno- 
vando  blasphemare  velud  hostis  fidei,  in  nostri  Redemptoris  contumeliani  et  sancte  inatris 
ecclesie  fideique  christiane  puritatis  enervationem  blasphema  voce  proclamans  :  «  Destruan- 
tur  signa  crucifixi  »,  floribus  liliorum  remanentibus  intactis,  cruces  ipsas  abradi  fecit  cum 
securibus  et  martellis,  altaria  nichilominus  et  cetera  ejusdem  ecclesie  paramenta  demo- 
liens,  non  sine  excommunicationis  vinculo  sacrilegii  crimine  notorie  incurrendo,  astan- 
tibus  undique  Christi  fidelibus  innuineris,  et  hujusmodi  lamentabiles  errores  dolentes 
intuentibus,  non  sine  lacriinarum  efi^usione  copiosa,  faina  publica  insinuationeque  clainosa 
referentibus  non  a  malivolis  ortum  habente  premissa  testantur. 

Nos  igitur,  qui  tain  presuinptiosos  excessus  detestabiles  et  enorines  animadversione 
condigna  punire  non  valeinus,  sancte  Romane  ecclesie  id  reservantes  ut  tencmur,  debilum 
nostre  sollicitudinis  ac  potencie  quantum  in  nobis  est  ct  ad  nos  spectat  exercere  propo- 
nimus  in  eundeni,  ne  prefatus  christiane  fidei  detractor  et  hostis  nostreque  Paris.  Uni- 
versitatis  inimicus  de  sua  possit  inalicia  gloriari.  Kundem  juratuin  nostrum  nuper  corain 
nobis  ad  congregationem  generalein  sub  debito  nobis  prestiti  juramenli  pcrsonaliter 
fecimus  super  hiis  evocari  ad  diein  sabbati*  ante  festum  Penthecostes.  Et  quoniam  hujus- 
modi  reatus  hinc  et  inde  ab  eodein  perpetratus  tam  notorius  et  inanifestus  est  et  extitit 
quod  nulla  tergiversatione  poterit  celari,  quin  divina  ultio  nos,  quod  absit,  aut  dissiinu- 
lantes  in  prefato  negotio  acrius  prosequendo  dainpnaret  ut  veremur,  et  quod  amplius  est 
christiana  religio  posset  et  inerito  premissis  absque  liina  debite  correctionis  impunitis 
manentibus  hesitare  :  eo  tunc  dicta  die  sabbati  corain  nobis  personaliter  coinparente 
injunximus  eidem  jurato  ut  se  nostre  voluntati  et  ordinationi  de  alto  et  basso  subpo- 
neret    quantum    nos    tangit    et    tangere    poterit  in   preinissis,    alioquin    ad    publicationem 


232  CHAnTULA.RIUM     UKIVERS.      PARIS.  [1319 

privationis  et  perjurii  contra  ipsum  procederemus  indilate.  Idemque  dilationem  ad 
proximam  congregationem  inde  sequenteni,  videlicet  ad  diem  jovis^  post  Penthecosten 
ad  consulendum  dominos  suos  ac  superiores  instanter  petiit  et  de  gratia  obtinuit,  hac 
conditione  interveniente  expressata  [stc)  tunc  et  ibidem,  quod  nisi  dicta  die  jovis  se  suppo- 
siturum  coniparere  curaverit,  ut  est  dictum,  nos  ex  nunc  prout  tunc  et  ex  tunc  ipsum  repu- 
taremus  privatum  et  perjurum,  et  hec  contra  ipsuni  tam  in  sermonibus  quam  scolis  et 
locis  publicis  indilate  fore  publicanda,  ejus  absentia  non  obstante,  prout  in  instrumento 
super  hoc  confecto  plenius  continetur.  Et  quia  idem  reus  dicta  die  jovis  sibi  assignata  et 
ab  eodem  sponte  acceptata  non  venit  nec  pro  se  misit,  nobis  presentibus  in  dicto  capitulo 
ad  quos  privatio  juratorum  nostrorum  pertinet,  et  ipsum  sufiicienter  expectantibus  ac 
eundem  proclamari  mandantibus,  ipsum  contumacem  reputavimus  ac  reputamus,  eundem 
militem,  virum  utique  sceleratum  Deo  ac  mundo  contemptibilem,  excommunicatum  atque 
sacrilegum  ob  premissa  sancteque  matris  ecclesie  ac  cleri  lotius  ofFensorem,  quem  tantus 
reatus  inficit  et  inquinat,  tanquam  notorie  perjurum  et  infamem  a  nostra  Universitate 
predicta  perpetuo  et  irrevocabiliter  privando  excludimus  et  excludendo  privamus,  ac 
tanquam  materiam  putridam  a  nostro  precindentes  sacro  coUegio  privatum  et  exclusum 
fore  decernimus  per  presentes.  Nec  mirum,  quia  nota  infamie  respersi  et  illi  quos  scelus 
aut  vite  turpitudo  coinquinat  ab  honestorum  cetibus  segregantur  et  dignitatum  porte 
chuiduntur  eisdem.  Nostris  autem  juratis  quibuscunque  in  virtute  nobis  prestiti  sacra- 
menti  firmiter  injungentes  sub  perjurii  et  perpetue  privationis  penis,  ne  prefato  filio 
perditionis  et  erroris  consilium,  auxilium  prestent  in  aliquo  vel  favorem,  quod  nobis  et 
Universitati  nostre  memorate  seu  cuiquam  de  membris  aut  scolaribus  ejusdeni  in  personis 
aut  rebus  eorundem  in  aliquo  valeat  derogare,  quin  pocius  nostre  libertatis  et  honoris 
nostrorumque  magislrorum  et  scolarium  cause  defensioni  pro  viribus  insistant.  Que  omnia 
tam  in  sermonibus  generalibus  quam  scolis  et  locis  publicis  legi  et  publicari  volumus  ex 
nunc  et  mandamus.  Quod  omnibus  quorum  interest  et  intererit  tenore  presentium  inno- 
tescat.  Datum  et  actum  in  nostra  congregatione  generali  predicta  anno  Domini  millesimo 
CCC  decimo  nono,  die  jovis  post  Penthecosten  supradicta.  Presentibus  in  testimonium 
premissorum  sigillo  nostro  sigillatis. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  1.  dd.  Restat  taeniol.  memhranac.  cum  fragmento  sigilli.  A  tergo  : 
((  Privatio  Johannis  Morelli  militis.  »  —  Bulaeus.  Me7n.  historigues  sur  le  Pre-aux-Clercs,  p.  111.  Ibid.,  p.  114,  eaedem 
litterae,  in  Gallicum  sermonem  jubente  ipsa  Universitate  versae. 

1.  Maii  2G.  —  2.  Maii  31. 


781 .   Privilegium  Johannis  papae  XXII  pro  augnientatione  pensionis  scholarium  Collegii  Cluniacensis  Parisiens. 

1319,  Julii  17,  Avenione. 

Johannes  episcopus  servus  servorum  Dei,  dilectis  filiis  Fiaymundo  abbati  et'  ..  majori 
ac^  ..  claustrali  prioribus  monasterii  Cluniacensis  Matisconensis  diocesis,  salutem  et  apo- 


1319]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  233 

stolicaiii  l)enedictioncin.  Yiri  sul)  religionis  habitu  virtutuin  Doniino  faniulantes,  maxinie 
qui  scientie  dono  et  studiis  A'irtutuni  insistunt,  favoris  apostolici  gratiani  promerentur  ct 
eo  benignius  decet  ipsorum  petitionibus  annui,  quo  major  ex  eorum  studiis  potest  utilitas 
provenire.  Sane  pro  ])arte  dilectoruni  filiorum  scolarium  Ordinis  vestri  Parisius  studen- 
tium  in  theologica  facultate  fuit  nuper  expositum  coram  nobis  quod  licel  quedam  domus 
in  civitate  Parisiensi  ad  opus  scolarium  ipsius  Ordinis  ibidein  in  ipsa  tlieologica  facultate 
studentium  per  ipsum  Ordinem  fundata  fuerit  al)  anticjuo',  il^ique  certus  studentium  ipsius 
Ordinis  numerus  ponendorum  per  certas  personas  ejusdem  Ordinis  ordinatus  ac  pro 
necessariis  expensis  cujusliljet  ipsorum  studentium  pensio  quindecim  librarum  pari- 
siens.  eorum  cuililjct  annis  singulis  per  easdein  personas  dicti  Ordinis  persolvenda  fueril 
deputata,  malitia  tainen  temporis  faciente  (que  a  phiriljus  elapsis  jam  annis  maxiinam  in 
partibus  illis  sterilitatem  induxit)  deputata  ipsis  hujusmodi  pensio  non  sufFecit  hactenus 
nec  suflicit  ad  ipsorum  victum  annuum  quantumlibct  moderatuni,  nec  etiam  de  ipsis 
eisdein  quindecim  libris  satisfactio  fit  ad  plenum,  quamvis  idcin  Ordo  pluriinum  habundare 
noscatur.  Propter  que  prefati  studentes  necessario  coguntur  incepliim  per  eos  dimittere 
sludium  in  eoruin  et  totius  ipsius  Ordinis,  qui  viris  litteratis  phirimum  indigere  dinoscitur, 
grave  dispendiuin  et  jacturam.  Quare  pro  parlc  ipsorum  fuit  nobis  humihter  supphcatum 
ut  ad  hiijusmodi  eorum  indigentiam  relevandam  et  cjuod  chhgentius  intendere  valeant 
studiis  bonitatis  providere  eis  super  hiis  de  benignitate  sedis  apostohce  dignareinur.  Nos 
itaque  ipsorum  et  tuis,  fih  abbas,  qui  etiain  nobis  super  hoc  humihter  supphcasti,  supph- 
cationibus  inchnati,  discretioni  vestre  per  apostohca  scripta  coinmittiinus  et  inandamus 
quatinus  vos  vel  chio  aut  unus  vestruni  circa  ipsorum  studentium  penuriam  relevandam 
solhcite  intendentes  ac  ipsis  pensiones  easdein  facientes  ex  integro  exhiberi,  considerata 
presentis  temporis  quahtate  sic  eas  auctoritate  apostohca,  prout  et  in  quantuin  discretioni 
vestre  videbitur,  adaugere  curetis  quod  studentibus  ipsis  studendi  et  proficiendi  non 
subtrahatur  materia,  nec  ipsos  oporteat  super  hiis  ad  nos  iterato  haliere  recursum. 
Contradictores  per  censuram  ecclesiasticam  appehatione  postposita  compescendo,  non 
obstante,  etc.  Dat.  Aviuione  xvj  kah  Augusti,  pontificatus  nostri  anno  tertio. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  299,  n"  22.  Supercst  slgillum.  Ibid.  cpistola  inserta  est  inslrumcnlo  April  25,  an.  1320, 
n»  22''''. —  Keg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  voL  XI,  foL  108.  —  Bullarium  S.  Ordinis  Cluniac,  p.  171.  —  Procurator 
domus  Paris.,  Hugo  de  Villanis,  epistolam  supra  editam  Capitulo  gcnerali  Cluniacl  an.  1320,  ApriL  25,  celebrato  pracsen- 
tavit,  et  Gapltulum  pensionem  annuam  pro  simpllclbus  scholaribus  viginti  libras  paris.  fixit;  pro  baccalareis,  «  quos  esse 
intelligimus  et  etiam  declaramus,  postquam  scilicct  Sententias  legendas  assumpserlnt  cum  effectu,  vel  post  dimissam  Senten- 
tiarum  lecturam  in  studlo  residendo  apud  domum  manserint  supradlctam  »,  triginta;  pro  maglstrls  theologiae,  «  ex  quo   ad 

magislerli  slalum  assumpti  sunt  vel  assumptl  fuerint  In  futurum  »,  quadraginta.  Priores  et  dccani  monebantur,  ut  pensionem 

antedictam  cerlis  anni  terminis  solverent.  Sic  in  Instrumcnto  n"  22''''. 

1.  Johannl.  —  2.  Johanni,  Haec  nomina  in  Instrumenlo  n"  22'''*  supra  memorato  afferuntur.  —  3.  V.  tom.  I  Chartul., 
Indicem,  p.  688. 


*«  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  30' 


234  CHARTULAUIUM     U^IVERS.     PARIS.  [1319 

782.  Johannes  XXII  statutum  editum  a  Capitulo  genei-ali  Ord.  Vallis  Scholarium  de  mittendis  duodecim  fratribus 

Parisios  ad  studendum  eisque  providendis  confirmat. 

1319,  Augusti  1,  Avenione. 

Dilectis  filiis  ..  priori  generali  et  difiinitoribus  Capituli  generalis  Ordinis  Vallissco- 
larium  salutem,  etc.  Cum  a  nobis  petilur  quod  justum  est  et  honestum,  tam  vigor  equitatis 
quam  ordo  exigit  rationis,  ut  id  per  solicitudinem  officii  nostri  ad  debitum  perducatur 
effectum.  Sane  petitio  vestra  nobis  exhibifa  continebat,  quod  vos  olim  attendentes  quod  a 
vestris  predecessoribus  provide  fuerit  ordinatum  ut  singuli  priores  domorum  vestri 
Ordinis  certas  personas  mitterent  ad  domum  ejusdem  Ordinis  Parisius  existentein,  ubi 
viguit  hactenus  et  viget  ad  presens  studium  theologice  facultatis,  ipsorum  priorum 
expensis  et  sumptibus  in  sacra  pagina  instituendas,  ut  eedem  persone  ipsius  pagine 
fulgoribus  illustrate,  alios  Christi  fideles  valerent  instruere,  ut  per  semitas  niandatorum 
Domini  recte  incederent,  idemque  Ordo  Vallisscolariuni  personarum  ipsarum  posset  re  ac 
nomine  merito  nuncupari.  Verum  quia  hujusniodi  ordinatio  hucusque  fuerat  pretermissa, 
vos  ad  instantiam  et  requisitionem  universorum  priorum  ejusdem  Ordinis  noviter  sta- 
tuistis  ac  etiam  ordinastis,  quod  duodecim  fratres  dicti  Ordinis  dociles  et  habentes  ani- 
mum  ad  studendum  a  diffinitoribus  Capituli  generalis  Ordinis  prelibati,  qui  pro  tempore 
fuerint,  eligantur  et  mittantur  Parisius  ad  studium  pagine  memorate  in  domo  vestra 
Parisieusi,  ad  hoc  specialiter  depulala,  ad  sumptus  communes  totius  Ordinis  memorati, 
quodque  diffinitores  Ordinis  sepefati  singulis  domibus  dicti  Ordinis  predictos  sumptus 
pro  rata  suorum  proventuum  possint  imponere  ac  exigere  a  prioribus  et  fratribus  ipsarum 
domorum,  eos  ad  id  si  necesse  fuerit  monitione  premissa  per  censuram  ecclesiasticam 
appellatione  postposita  compescendo.  Nos  itaque  vestris  supplicationibus  inclinati  statu- 
tum  et  ordinationem  hujusmodi,  si  est  ita,  rata  et  grata  habentes  ipsa  ex  certa  scientia 
auctoritate  apostolica  confirmamus  et  presentis  scripti  patrocinio  communimus.  Nulli 
ergo,  etc,  nostre  confirmationis  infringere,  etc.  Dat.  Avinione  kal.  Augusti,  anno  tertio. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XI,  fol.  233.  —  An.  1288  in  Bibliotheca  S.  Catharinae  Vallis  Scholarium  Parisiis 
circa  300  libri  exstabant.  V.  Delisle,  Caiinet  des  mss.,  II,  242.  Franklin,  Les  anciennes  bibliotheques  de  Paris,  I,  198.  Sed 
tunc  temporis  magistris  in  theologia  Ordo  ille  paene  carebat.  In  Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  4,  ep.  3109,  nominatur 
Jacobus  de  Regali  loco  monachus  monasterii  Regalis  loci  per  priorem  soliti  gubernari  Ord.  Vallis  Scholarium  Suess.  dioec. 
s.  theologiae  magister  (1329,  Jun.  30).  In  mss.  lat.  Bibl.  nat.  Paris.  16408,  fol.  13;  16409,  fol.  ^Sb,  aEfertur  Simon  de  Valle 
Scolarium,  et  infra  ad  an.  1334,  Januar.  2,  Petrus  de  Verberia, 


7oO.  Johannes  XXII  Universitati  Paris.  consilia  mandatj  ut  ad  meliorem  statum  reducatur. 

1316,  Sepfemb.  5-1319,  Septemb.  5,  Avenione. 
Dilectis    filiis    universitati    magistrorum    et    scolarium    studii    Parisiensis.    Benigno 
affectu   vestras   nuper  suscepimus   litteras,   in  quibus    ad    commendationein   noslri   multa 
eleganter  congesta  [sunt],  perlegimus,  que  utique,   ne  in   illud  incidissetis'  prohibitionis 

edictuin,  quo  sapientis  ore  laudes  viventium  inhibentur',  vos  silenlio  consultius  commisisse 
30. 


1319]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  235 

velleinus;  et  quidem  licet,  ut  indubie  Lenet  nostra  credulitas,  talem  vos  in  ipsarum  textura 
litterarum  asserueritis,  qualem  esse  ad  salubrem  gregis  dominici  gubernationem  optatis : 
nos  tamen  dum  insufficientiam  et  defTectus  noslros,  cjuos  nostcr  ipse  nobis  spiritus 
attestatur,  consideranter  advertimus,  indignos  audire  talia  nos  esse  fatemur.  Petimus 
autem  digni  vestris  orationibus  effici,  ut  si  nichil  inest  nobis  ex  hiis  que  inesse  conjicitis^ 
ideo  insit*,  quia  committere  voluistis.  Sane,  filii,  dum  fructus  uberes*  quos  Parisiense 
studium  quasi  flumen  Dei  repletum  aquis  scientiarum,  ubertate  fecundum  et  velut  ager 
plenus  cui  benedixit  Dominus,  in  ecclesia  universali  produxit  attendimus,  dum  in 
animo  revolvimus  meditatione  frequenti  quod  ejus  doctrina  crescens  ut  pluvia  velut 
ymbrem  super  herbam  et  stillam  super  gramina  sui  eloquii  fluenta  diffudit,  rudes  eru- 
diens  et  acuens  aciem  ac  plenius  lumen  illuminans  doctiorum  :  nimirum  ad  prosperitatem 
ipsius  ex  eo  etiam  specialiori  aff^ectu  dirigimur  quod  olim,  dum  nos  niinor  status  halieret, 
in  ejus  laribus  obversati  de  ipsius  dulcedine  grata  libavimus  per  aiiquantos  annos  secus 
decursus  sedentes  ipsius.  Iliuc  igitur  magnopere  afl^ctantes  ut,  quo  magis  studii  ejusdem 
conservata  tranquillitas  in  communis  utilitatis"  incrementa  diffunditur,  eo  amplius  et  pax 
in  eo  servetur  intrinseca  et  illud  extrinsecus  apud  omnes  fame  claritate  prefulgeat 
nullisqne  dignis  laceretur  obloquiis  vel  indecentie  maculis  involvatur  :  universitatem 
vestram  monemus  et  hortamur  in  Domino  per  apostolica  nichilominus  vobis  scripta  man- 
dantes  qualinus  prudenter  attento,  quod  civili  etiaui  censura  otium  est  in  discendis  artibus 
commendatum'^,  a^  turbationuui  ac  inquietudinum  laboribus  laudabiliter'  abstinentes, 
brigis  relegatis  et  odiis,  vos  ad  invicem  colalis'"  amore  ac  mutuis  favoribus  foveatis.  Et 
ne,  unde  veritatis  derivari  consuevit  irriguum  reinotissimas  etiam  irrigans  nationes, 
inde"  scaturire,  quod  absit,  videantur  errores,  salubrem  apostoli  doctrinam  secuti  sugge- 
rimus,  ut  non  plus  sapere  quam  oportet  sed  sapere  ad  sobrietatem  unusquisque  conetur  : 
nullus  in  verborum  vanitatibus  aut  nimie  curiositatis  et  prestinctionis"  egressu  se 
occupet,  ut  doctior  videatur,  sed  juxta  sapientis  eloquium'^  sue  prudentie  modum  ponat, 
sicque  comedat  ex  melle  invento,  quod  sufficit  ne  illud  evomat  saturatus.  Ceterum  quia 
virtutum  premia  non  aliis  quam  merentibus  debentur'*,  convenit  ut  is'^  gradu'"  ceteros 
antecellat,  quem  labor  prolixior  et  potiora  stipendia  fecerint  anteire,  illudque  pro'''  ipsius 
honore  studii  eflicaciter  servetur",  ut  indifferenter  magisterii  non  usurpetur  officium,  non 
repente  prosiliatur  ad  munus"  hujusmodi,  non  ad  illud  judicum-"  gracie  procurato " 
subsidio,  si  ex  approbatione'*  existat^'  judicum  ydoneus,  assumalur,  ut  per  hec  augeatur 
ipsius  forma  studii  ac  studentium  procuretur  ulililas  et  profectus,  nosque,  qui  studium 
ipsum,  magistros  et  scolares  illius,  si  premissa  fuerint  inibi  sicut  convenit  observata, 
diligere  et  fovere  disponimus,  eos  quantum  cum  Deo  licebit  gratiis  prosequi  favorabilibus 
inducamur.  Datum,  etc. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  1-4  (n"  110),  fol.  76'',  ep.  270.  Epistola  vix  pertinet  ad  an.  quartum. 

1.  Reg.  :  «  insidissetis  ».  —  2.  Eccli..  xi,  30  :  «  Ante  mortem  ne  laudes  hominem  quemquam  v.  —  3.  Reg. :  «  concitis  ». 


236  CHA.RTULARIUM     UNIVEUS.      PAHIS.  [1319 

—  4.  Rcg.  :  «  jussit  ».  —  5.  Reg.  :  «  vol  omnes  ».  —  6.  Reg.  :  «  iitilitas  ».  —  7.  Reg.  :  «  commodatum  ».  —  8.  Deest  in  Reg. 

—  9.  Rcg.  :  «  laudabilem  ».  —  10.  Reg.  :  «  celatis  ».  —  11.  Reg.  :  «  unde  ». —  12.  Rcg.  :  «  Perstinctionis  ».  —  13.  Reg.  addit 
«  (£uibus  ».  —  14.  Reg.  :  «  talium  ».  —  15.  Reg.  :  «  hiis  ».  —  16.  Rcg.  :  «  gradus  ».  —  17.  Rcg.  :  «  illud  quod  ».  —  18.  Reg. : 
«  suadens  ».  —  19.  Rcg.  :  «  minus  ».  —  20.  Reg.  :  o  in  diem  ».  —  21.  Reg.  :  a  procurari  o,  —  22.  Reg.  ;  «  accurationis  ».  — 
23.  Reg.  :  «  exactor  ». 


7o4.    Stalutum  nalionis  Normannorum  de  tartis  soWendis  ab  incipientibus. 

1319,  Septembris  15,  Parisiis. 

Universis   presentes  litteras   inspectiiris   oiiines   et  singiili   magistri   nacionis  Norina- 

noriini,  Parisius  in  arcium  facultate  regentes,  salutem  in  Doinino.  Cum  in  noslra  nacione 

meinorata   aliquamdiu  verteretur  in  consuetudinem ,   licet  nonduin  legitimo   approbatam, 

quod  cum  aliquis  de  novo  incepit  nostre  nacionis  in  ipsa  facultate,  post  ejus  principium 

quoddam    prandium,    quod    tartas    vocare    consuevimus,    ex    ([uodam    iisu    voluntario,    ac 

preter  omnem  necessitatem  et  utilitatem  personarum,  in  condicto  facere  tenebatur,  magi- 

stros  actu  regentes  ad  hoc  invitando;  et  cautum  sit  in  jure,  quod  ea  que  latent,  aut  per 

vim  aut  alias  illicite  introducta  sunt,  nulla  debent  stabilitate  subsistere,  et  quemadmodum 

consuetudines   que  ecclesiis  gravamen  inducere   dinoscuntur   apostolica  decet  considera- 

cione  pre[ter]mittere :  sic  et  nos,  pari  racione,  considerantes  hujus  consuetudines  vel  usus, 

que  pocius  abusus  et  corruptela  dici  merentur,  quam  pluribus  fuisse   nocivos,  potissime 

personis   simplicibus,   quibus    de  jure   compaciendum   est  apud  majores;    ac  niediantibus 

hujusmodi   oppressionibus   et  gravaminibus   indebitis    lites   et  controversias   non   absque 

rancore  cordium,  que   dissensiones  parere  solent,  in  nacione  cum  periculis  fore  persepe 

suscitatas';  de  remedio  competenti  providere  volentes  in  premissis,  quantum  in  nobis  est 

et  ad  nostram  spectat  nacionem,  ex  unanimi  concordia,  presentium  tenore  duximus  statuen- 

dum,   et  perpetuis  temporibus  maturo  dictantes    consilio  observandum,  quod  quilibet  in 

dicta   facultate   nostre   nacionis  de    novo   incepturus,   sive  in   eadem    regendo^   persistere 

intendat,   sive  non,  priusquam  ad  juramentum,  per  procuratorem  qui  pro  tempore  fuerit 

ammittatur,    pro    premissis    tartis    seu    prandio,   vel    exactione   quacumque  ad  hujusmodi 

sumptus,  sexdecim  solidos  parisiens.   dumtaxat  eidem  procuratori  persolvat;  quibus  sex- 

decim  solidis  persolutis,   nuUus  regens   aut  alius,   sub   pena  perjurii   et  perpetue  priva- 

cionis  a  nostra  facultate  predicta,  quam  ex  nunc  ipsos  incurrere  ipso  facto  decernimus,  si 

contra  fecerint,  adhuc  de  novo  incepturo'  quicquid  ainplius  exhigere  presumat.  Prefati  vero 

sexdecim  solidi  parisiens.,  quatenus  per  procuratorem  nostrum  ex  causa  predicta  recipi 

contigerit,  volumus    et   ordinamus    ac    presenti    statuto    decernimus   nostro,   quod,  juxta 

consuetudinem  aliarum  refusionum  nostrarum  aut  mencionem  more  solito   faciendum  per 

procuratorem  nostrum  qui  pro  tempore  fuerit,  refundantur,  et  in  arca  nostre  nacionis  sub 

firma   custodia  reponantur.   Presens  autem   statutum  nostrum  inter  cetera  statuta  et  con- 

suetudines  nostras,  ac  olim  in  nostra  facultate  juratas   et   observatas,  sub  juramento  tam 


1320]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  237 

nunc  regentium  quani  futuris  temporibus  in  dicta  facultate  et  nacione  nostra  de  novo 
incepturoruni,  volunius  et  tenore  presentium  decrevimus  inviolabiliter  observari.  In  cujus 
rei  testimonium  presentes  litteras  nostre  nacionis  prefate  sigillo  duximus  sigillandas. 
Datum  anno  Domini  millesimo  CCC°  decimo  nono,  die  sabbati,  in  crastino  Exaltationis 
sancte  Crucis,  Parisius  apud  Sanctum  Matulinum,  presentibus  magistris  de  Hube[r]viIIa, 
nostre  nacionis  tunc  procuratore;  Johanne  Kavoli*;  Johanne  Hamelin;  Radulpho  de 
Hacoq;  Guillelmo  de  AYisseyo;  Petro  Paree'  et  Rogero  Ponceti,  predictam  nacionem 
nostram  regentibus,  et  hujusmodi  statutum,  per  nostra  juramenta  in  sancta  Dei  Evuan- 
gelia  corporaliter  prestita  a  nobis  et  nomine  quolibet,  facientibus  et  expresse  ratifican- 
tibus,  et  in  dicta  facultate  tunc  actu  regentibus,  per  bedellum  nostre  nacionis  prcdicte, 
de  mandato  prefati  procuratoris,  ad  hoc  specialiter  evocatis. 

God.  Harcur.,  fol.  142.  —  Jourdain,  n"*  453. 

1.   Ms.  :  «  substitatas  ».   —   2.  Manus  prima  ms.  ;  «  regentes  »,    man.   sec.  :  «  regendo  i).  —  3.  Ms.  :  «  inceptore  ».  — 
4.  Karoli?   —  5.  V.  infra  n»  928,  nota. 


785.  Bohertus  de  Plailliaco  archidiaconus  Sih'anectensis,  vices  gerens  Silvanectens.  episcopi,  conservatoris  pri- 
vilegiorum  universitati  magistrorum  et  scolarium  Paris.  a  sede  apostolica  induliorum,  notum  facit  quod 
Renerus  dictus  Desies  de  Ilastaple  dilectum  suum  magistrum  Johannem  dictum  Vignon,  clericum,  curie  dicte 
conservationis  notarium,  presentem  exhihitorem  suum  facit  et  procuratorem  generalem  ordinat.  Datum  anno 
Domini  M  CCC"  decimo  nono,  die  martis  post  festum  heate  Katerine  vlrginis. 

1319,  Novembris  27. 
Originale    in  .\rch.  nat.  Paris.  M.  60»,  n"  13.  Superest  membr.  taeniolum,  avulso  sigillo. 


7oD.   Jacohus,  sigillator  Lingonensis,  in  gratiam  magistri  Johannis  de  Villanova,  qui  Parisiis  scholares  in  linguis 

chaldaea  et  hehraea  erudit,  pecuniam  recipit. 

1320,  Februarii  2,  [Lingonibus]. 

Ego  Jacobus,  sigillator  Lingonensis,  deputatus  a  venerabili  et  discreto  viro  doniino  .. 
de  Sacilliaco,  canonico  Arriciensi,  reverendi  in  Christo  patris  ac  domini,  domini  Guillielini, 
Dei  gratia  Lingonensis  episcopi,  vicario  generali  ad  recipiendum  a  personis  ecclesiasticis 
civitatis  et  dyocesis  Lingonensis  summam  pecunie  taxatam  pro  expensis  magistri  Johannis 
de  Villa  Nova  Regis',  Belvacensis  dyocesis,  qui  olim  a  judaice  cecitatis  errore  ad  fidem 
catholicam  se  convertit,  ab  ipso  hoc  anno  faciendis  Parisius  pro  scolaribus  erudiendis  per 
ipsum  in  linguis  chaldea  et  hebrea,  recepi  a  decano  et  capitulo  capelle  divitis  Dyvionensis 
duodecim  denarios  bonorum  parisiens.  pro  dictis  expensis.  Datum  sub  sigillo  curie  Lingo- 
nensis  die  sabbati  in  festo  Purificationis  beate  Marie  Virginis,  anno  Domini  M^CCC  decimo 
nono. 

Arch.  departem.  de  la  C6te-d'0r,  Arch.  de  la  collegiale  Notre-Dame,  dite  la  Chapelle-aux-Riches,  carton  1.  —  Jour- 
dain,  Un  college  oriental  d,  Paris  in  Revue  des  societes  savanles,  2=  serie,  tom.  VI  (1861),  p.  66. 

1.  Seu  Jobannis  Salvati  de  NovaTilla  Regis.  Cf.  supra  n»  777. 


238  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1320 

/O/.  Philippus  V,  lex  Francorum,  J.  de  Arrahleyo  juniori  et  J.  Roherti  mililihus  injungit  ul  contra  nonnullos 
homines  episcopi  Noviomensis,  qui  Gaufridum  de  Sancto  Donnino,  scholarem  Paris.  lethaliter  vulneraverunt, 
ad  instantiam  rectoris  Universitatis  inquirant.  Datum  apud  Vicennas  die  xx  Aprilis,  anno  Domini  M  CCC 
vicesimo. 

1320,  Aprilis  20,  apud  Vincennas. 

Arch.  nat.  Paris.  X'»  —  2  (Criminel,  n"  3),  fol.  117.  —  Cf.  Boularic,  Actes  du  Parlcmcnt  de  Paris,  n"  6053, 


788.   Assignationes  haccalarcorum  Ord.  Praed.  Capituli  generalis  suh  Hcrvaeo  Britone  pro  studio  Paris. 

1320,  medio  Maio,  Rotomagi. 

Precipit  iiiagister  Ordinis  de  difrinitoruiii  consilio  et  assensu  magistris  et  baccellariis 
studioruin  Parisiensis,  Oxoniensis  et  Cantabrigiensis,  quod  aptiores  tam  in  scientia  quam 
in  vila  dc  dictis  provinciis  ad  legendum  Sententias  debeant  nominare. 

Assignamus'  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Hugonem  de  Vauce- 
main'. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed. 

1.  Paragraphum  desumpsimus  e  Cod.  Tolos.  489.  —  1.  kn.  1323  factus  cst  magisler  in  theologia  (V.  infra  n»  819). 
An.  1333  magister  generalis. 


789.   Natio  Gallicana  prohihet,  ne  aliquis  magister  duo  simul  officia  haheat. 

1320,  Uaii  23,  [Parisiis]. 
Anno  Domini  MCCGXX,  die  veneris  post  Pentecosten,  fuit  statutum  et  ordinatum  in 
natione  Gallicana  tempore  procurationis  magistri  Stephani  de   Lingonis\   quod   in  dicta 
nationc  aliquis  magister  non  haberet  simul  duo  oflicia. 

Bulaeus,  IV,  187,  c  libro  procuratorum  Nationis  Gallicanae. 

1.  Postea  fuit  rector  Universitatis  (cf.  n»  845).  An.  1335,  Febr.  22,  cum  adhuc  Parisiis  csset,  erat  insuper  licentiatus  in 
legibus,  et  fit  canonicus  Silvanectens.  Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  202.  De  eo  adbuc  infra  ad  an.  1338. 
Verisimiliter  non  est  idem  ac  Stephanus  de  Lingonis,  scholaris  grammaticas  in  domo  Navarrae  an.  1316.  .ipud  Launoium, 
Beg.  Namrrae  gymn.  Paris.  hist.  (Paris,  1677),  p.  38. 


7yO.    Vota  quorumdam  magistrorum  in  theologia  de  Postilla  supra  Apocalipsim  fratris  Petri  Johannis  Olivi. 

1318,  Jun.  11-1320.  Septemb.  3. 

Sanctissimo  patri  ac  domino,  domino  Johanni,  divina  providentia  sacrosancte  Romane 
ac  universalis  ecclesie  summo  pontifici,  frater  Guido,  prior  generalis  fratrum  Ordinis  beate 
Marie  de  Garmelo*,  frater  Bertrandus  de  Turre,  minister  provincie  Aquitanie,  Ordinis  fra- 
trum  Minorum',  frater  Guillelmus  de  Lauduno,  lector  sacri  palatii,  Ordinis  Predicatorum', 
Nicolaus  de  Sancto  Justo,  decanus  Sancti  Quintini',  frater  Laurentius  Anglicus,  Ordinis 


1320]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     AN?<UM     MCCCL.  239 

Sancti  Benedicli,  frater  Siinon  Anglicus,  Ordinis  supradicti  sancte  Marie  de  Carinelo', 
frater  Arnaldus  Roiardi,  Ordinis  fratruin  Xinorum",  frater  Petrus  de  Palude,  Ordinis  fra- 
truin  Predicatorum'',  in  sacra  pagina  magistri,  pedum  oscula  beatorum.  Sanctitati  veslrc, 
pater  beatissime,  facimus  manifestum,  cjuod  reverendus  pater  et  dominus,  dominus  fraler 
Nicolaus  episcopus  Ostiensis',  cui  per  eandem  sanctitatem  vestram  commissa  fuit  exami- 
natio  postille  cujusdam,  quam  quondam  frater  Petrus  Jobannis  de  provincia  Provincie 
super  librum  Apocalypsis  conscripsit',  nobis  tradidit  quosdam  articulos  extractos  per  eum 
de  dicta  postilla  in  duobus  parvis  quaternis  una  cum  postilla  superius  memorata,  nobisque 
ex  auctoritate  sibi  commissa  injunxit,  ut  cum  diligentia  examinaremus  predicta,  et  de  ipsis 
in  scriptis  sub  nostris  sigillis  nostram  sententiam  concorditer  diceremus,  utrum  videlicet 
dicti  articuli,  quorum  tenores  inferius  describuntur,  in  ipsa  postilla  continerentur,  et  utrum 
ipsos  articulos  hereticos  aut  erroneos  seu  temerarios  censeremus.  Volentes  igitur  ipsius 
mandato,  immo  potius  vestro  humiliter  obedire,  de  ipsis  articulis  per  ipsum  dominum 
Ostiensem  de  dicta  postilla  extractis  cum  dicta  postilla  collationem  fecimus  diligentem,  et 
sicut  in  ipso  extracto  continebatur,  ita  in  ipsa  postilla  invenimus  contineri.  Supcr  quibus 
arliculis  sententiam  concorditer  dedimus  post  singulos  articulos  infrascriptam,  quam  nos- 
tris  sigillis  fecimus  sigillari;  quorum  articulorum  et  sententie  tenor  inferius  annotatur. 
Seqininttir  sexaginta  excerpta  e  praedicta  Postilla  cum  reprobationibus  theologorum.  In  fine 
legitur :  In  cujus  rei  testimonium  nos  omnes  magistri  superius  nominati  sigilla  nostra 
presentibus  duximus  apponenda. 

Baluze-Mansi,  MisceU.,  II,  228  sqq.  e  ras.  arohivi  archiepiscopi  Narbonn.  V.  supra  notam  ad  n"™  760.  D'Argcntre, 
Coll.  Jud.,  I,  233.  Conjecture  de  Nicolas  de  Cusa  touchant  les  derniers  temps  (Amsterdam,  1700),  p.  153  sqq.  —  Bcrnardus 
Guidonis,  Practica  inquisitionis,  ed.  Douais,  p.  265,  ccnsurnm  theologorum  ad  an.  1319  rcfert.  Cf.  dc  facto  Ehrle  in  Archio 
f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  des  Mittelalt,  III,  451  sq. 

1.  Supra  n»  760.  .\pud  Joh.  Trissc  [Catal.  magistr.  Carmel.  Parisiis)  ut  tertius  magister  Ordinis  Parisiis  annotalur. 
An.  1318,  in  festo  Penthecostes  (Jun.  11)  fit  prior  gencralis  (Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  371,  382).  Cum  Petro 
de  Palude  ipse,  cum  jam  esset  prior  gcneralis,  de  mandato  domini  papae  inter  an.  1318  et  1321  extraxit  etiam  articulos  «  de 
quodam  libello  de  papiro  scripto  in  vulgari  catalonico  de  statibus  ecclesie  secundum  expositioncm  Apocalypsis,  et  quid  de 
ipsis  tenendum,  prout  dictis  magistris  concorditer  visum  fuit,  sub  unoquoque  articulorum  subscripserunt  »,  Ms.  .\rch,  Vat. 
Miscell.  Arm.  VI,  n°  51.  Iste  tractatus  exstat  in  ms.  post  ilhim,  qui  continet  excerpta  ex  PostiUa  Pelri  Joh.  Olivi,  sicut  in  Bibl, 
nat.  Paris.  ms.  lat,  3381».  —  2.  An.  1312  fit  minister  Aquitaniae,  cum  essct  magisters.  theologiae  (CAron.  XXIVgeneral.  ms. 
Assisinal.,  fol,  139'').  An.  1320,  Sept.  3,  archiepiscopus  Salernit.  (Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  4,  ep.  1390),  eodemquc  an., 
Decemb.  20,  presb.  card.  tit,  S.  Vitalis  (Joh.  Comm.  an.  5,  p.  1,  ep.  657);  perperam  dicunt  alii  o  S.  Martini  in  Mont.  »; 
an,  1323,  episc.  Tusculanus  (Contelori),  et  obiit  an.  1332.  Cf.  de  scriptis  suis  Sbaralea,  Suppl.  ad  SS.,  p.  138  sqq,  — 
3.  Cf,  supra  n'"  695  et  760.  —  4,  Cf,  supra  n°  693.  An.  1327,  Jun.  11,  indulgetur  ut  fructus  percipcre  possit  in  studio  residendo. 
Reg.  Joh.  XXII,  an.  11,  p.  3,  ep.  2019.  —  5,  Ejus  non  mentio  fit  apud  Joh.  Trisse,  quia  verisimiliter  erat  doctor  Anglicus. 
—  6.  Cf.  supra  n»  710.  —  7.  Cf.  supra  n»  744.  —  8.  Xicolaus  de  Albertis,  Ord.  Praed.  —  9.  Exstat  Florentiae,  Laurcnt. 
{Conventi  soppressi)  ms.  397.  Cf.  Ehrle,  I,  c,  p.  493.  Johannes  XXII  an,  1326,  Febr.  8,  in  publico  consistorio,  assistenlibus 
cardinalibus,  praelatis,  magistris  in  theologia  et  doctoribus  utriusque  juris,  istam  postillam  reprobavit  et  damnavit.  Bcrnard 
Guldonis,  Flor.  chron.  in  Rec.  des  hist.  des  Gaules,  XXI,  734. 


240  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1320 

791.  Johannes  XXII  ad   magistrum    Thomam   de   Wilton,    cancellarium  Londiniensem,   qui  Parisiis   in   studio 

morabatur,  dum  Londinii  legere  dehebat. 

1320,  Augusti  20,  Avenione. 

Dilecto  filio  uiagistro  Thoine  de  Willon,  sacre  pagine  doctori,  cancellario  et  canonico 

ecclesie  Londoniensis'.   Apostolice  sedis Pro  parte  siqiiideni  tua  huniili   nobis  extitit 

insinuatione  monstratuni  quod  juxta  speciale  statutum  ecclesie  Londoniensis  cancellarius 
ejusdem  ecclesie  qui  est  pro  tempore  tenetur  in  ipsa  residentiam  facere  personalem  ac  per 
se  vel  substitutum  ab  eo  ydoneum  in  sacra  pagina  legere  in  eadem,  dictusque  cancellarius 
ad  observandum  statutum  hujusmodi  astringi  tenetur  vinculo  proprii  juramenti.  Et  licet  tu, 
qui  cancellariam  hujusmodi  fuisti,  ut  asseritur,  dum  Parisius  in  studio  morareris  canonice 
assecutus,  per  procuratorem  tuum  de  observando  dicto  statuto  prestitisse  credas  hujusmodi 
juramentum,  lamen  post  assecutionem  hujusmodi  a  kalendis  videlicet  Januarii  proxime 
preteriti  citra  attentus  conlinuationi  lectionis  ejusdem  pagine  regendo  in  studio  antedicto 
[Parisiensi]  statutum  prefatum  circa  observationeni  et  lecturam  hujusmodi  non  servasti. 
Quare  nobis  fecisti  humiliter  supplicari,  ut  super  transgressione  juramenti  predicti  et  abo- 
litione  infamie  ac  inhabilitatis  note,  si  quatn  propterea  incurrisses,  tecum  agere  de  ipsius 
sedis  clementia  tibique  providere  de  illius  liberali  gratia  dignaremur.  Nos  igitur....  tecum 
super  hujusmodi  transgressione  juramenti  predicti  de  specialis  dono  gratie  dispensamus.... 
Dat.  Avinione  xiij  kal.  Septembris,  anno  quarto. 

Reg.  Vat.  Comin.  Johannis  XXII,  an.  4,  ep.  1561,  fol.  600. 

1.  Canonicatum  an.  1317,  Jun.  1,  obtinuit.  Ibid.  an.  1,  p.  k,  ep.  3265.  An  1322,  Oct.  9,  ei  indulgetur,  ut  fructus  proven- 
tuum  cancellaiiae  London.  et  canonicatuum  in  eccles.  London.  et  Wellen.  ecclesiis  residendo  in  studio  generali  percipere 
possit.  Reg.  Vat.  Job.  XXII,  an.  7,  p.  1,  ep.  161. 


7\d2i.   Johannes   XXII  Nicolao  de  Freauvilla   in  Parisiensi  vel  Aurelianensi  studio  studenti  jura   canonica  vel 
civilia  concedit  fructus  beneficiorum  suorum. 

1320,  Augusti  25,  Avenione, 

Dilecto  filio  Nicolao  de  Freauvilla  canonico  Rothomagensi.  Tua  et  tuorum  grata  et  sin- 
cera  devotio,  quam  ad  nos  et  Romanam  geritis  ecclesiam,  promeretur  ut  nos  tibi  reperias 
favorabiliter  gratiosos.  Hinc  est  quod  nos  dilecti  filii  nostri  Nicolai  lituli  Sancti  Eusebii 
presbiteri  cardinalis  nobis  pro  te  nepote  suo  in  hac  parte  humiliter  supplicantis,  suppli- 
cationibus  inclinati  tibi  auctoritate  apostolica  indulgemus,  ut  usque  ad  triennium  jn  Pari- 
siensi  \el  Aurelianensi  studio  studendo  seu  etiam  audiendo  vel  legendo  jura  canonica  vel 
civilia  fructus,  redditus  et  proventus  prebendarum  quas  in  Rothomagensi,  Ambianensi, 
Aurelianensi,  et  Sancti  Aniani  Aurelianensis  ecclesiis  quarum  existis  canonicus  obtines.... 
possis  percipere  cotidianis  distributionibus  dumtaxat  exceptis....  et  ad  residendum  interim 
in  eisdem  ecclesiis   minime  tenearis Dat.  Avinione  viij  kal.  Septembris,  anno  quarto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  4,  ep.  1401,  fol.  545''. 


1321]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  241 

793.   Statutum  nationis  Gallicanae  de  taxatione  scholarum  et  de  determinantibus. 

1320,  Octobris  20,  [Parisiis]. 

Anno  Domini  MCCCXX,  clie  lune  post  festum  beati  Luce  evangeliste  tempore  procura- 
tionis  magistri  Stephani  de  Lingonis,  procuratoris  nalionis,  statutum  fuit  per  nationem  de 
scolis  solvendis  quolibet  anno  per  procuratorem  nationis  in  presentia  nationis  ipsius  spe- 
cialiter  ad  hoc  convocate,  et  quod  scole  taxentur  et  registrentur,  et  quot  determinantes 
quilibet  magister  debeat  habere  secundum  taxam,  et  tenebitur  quilibet  magister  per  jura- 
nientum  suum  satisfacere  procuratori,  qui  pro  tempore  fuerit,  pro  quolibet  determinante 
xiij  solidos  cum  iiij  denariis,  antequam  dictus  determinans  sedeat,  et  ad  hoc  erunt  astricti 
per  juramentum  magistrorum  determinantes. 

Bulaeus,  IV,  187,  e  libro  procuratorum  Nationis  Gallicanae. 


794.  Matt/iaeus  ahhas  Claraevallis  totusque  conventus  ad  relevanda  dehita  domus  Collegium  S.  Jiernardi 
Parisiens.  communitali  et  Capilulo  generali  Cisterciensis  Ordinis  suh  certis  modis  vendunt,  retinentes  sibi 
centum  et  tjualuor  libras  parisiens.  annui  redditus  ex  donatione  Alplionsi  quondam  Pictaviensium  et  Tholosa- 
norum  comitis '  pro  sustentatione  viginti  monachorum,  rjuorum  ad  minus  tredecim  sint  in  sacerdotio  constHuti, 
ad  quos  ibidem  tenendos  monasterium  Claraevallis  est  obligatum, 

1320,  mense  Octobri.  Claravalle. 

Univei'sis  presentes  litteras....  Dat.  in  dicto  monasterio  Clarevallis  anno  Domini 
MCCCXX,  mense  Octobris. 

Felibion,  Hist.  de  la  ville  de  Pai'is,  III,  163  sq.  —  Instrumentum  insertum  est  epistolae  Philippi  V  regis  Francorum, 
qua  mcnse  Februarii,  an.  1321,  venditionem,  translationem,  ccssionem  et  ordinationem  confirmat.  Capitulum  generale  an.  1321 
hanc  venditionem  approbavit  {Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  10894,  fol.  129  sq.). 

1.  V.  Chanul.,  tom.  I,  n»  220,  221. 


795.    Ordinationes   Capituli  generalis    Ord.   Praed,   sub  Ilervaeo  Britone   celehrati  de  magistris    et    lectoribus 
principalihus.  Assignationes  haccalareorum. 

1321,  Junio  ineunte,  Florentiae. 

Quia  primis  prcdicaloribus  dictum  est'  :  «  Xolite  vocari  Rabbi,  unus  enim  est  magister 

vester,  omnes  autem  vos  fratres  estis  )>,  inhibemus  districte  ne  frater  aliquis  nostri  Ordinis 

magister  in  theologia  existens  quandocumque  ab  alio  fratrc  ex  nomine  proprio  designetur, 

obmisso  nomine  «  fratris  «,  prenominetur  «  magister  »,  diccndo  :  magister  Pe.  aut  magister 

Jo.,  et  sic  de  aliis,  que  nominatio  vana  est  et  secularium  vocanliiun  nomina  sua  in  terris  suis, 

sed   semper  prenominetur  frater,   dicendo  :  frater  Pe.,   aut  frater  Jo.,   sicut  cunsueverunt 

fratres  alii  nominari.  Omnes  etiam  magistri  in  theologia  et  bacellarei  vel  lectores,  quando- 

cunque  in  tabula  ad  aliqua  officia  adnotantur,  nunquam  in  ea  scribantur  sub  istis  noini- 

nibus  dignitatis,  sed  illo  solo  quo  fratres  simplices  scribi  solent 

**  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  31 


242  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1321 

Item  ut  studentes  possint  studio  liberius  intendere  nuUus  studens  extraneus  exponatur 
ad  confessionum  audientiam  secnlarium  nisi  de  sua  natione  aut  nisi  in  casu  particulari  de 
consilio  discretorum  ubi  evidens  utilitas  appareret.  Item  volumus  et  districte  inhibemus 
ne  in  uno  conventu  ponatur  nisi  unus  lector  principalis.  Item  volumus  quod  lectores  tam 
principalcs  quam  alii  ad  tardius  incipiant  lectiones  in  craslino  Animarum,  et  continuent 
usque  ad  festum  apostolorum  Petri  et  Pauli.  Quicunque  autem  in  sic  continuando  inventi 
fuerint  notabiiiter  defecisse,  a  suis  absolvantur  et  in  aliis  officiis  ac  regularibus  obser- 
vantiis  sicut  fralres  simplices  occupentur.  Lectores  etiam  principales  in  lectione  de  textu 
Biblie  sensum  litteralem  primo  exponere  teneantur.  Item  nullus  de  novo  ponatur  ad  legen- 
dum  theologiam  tanquam  lector  principalis  vel  baccellarius  nisi  habeat  testimonium  prioris, 
lectoris,  sublectoris  et  magistri  studentium  vel  saltem  majorem  partem  ipsorum  iliius  sludii 
generalis  in  quo  fuerit,  qui  in  suis  conscientiis  fidele  testimonium  perhibeant  de  bonitate 
vite  et  sufficientia  scientie  eorundem,  super  quo  ipsorum  conscientias  volumus  onerari. 
Item  nullus  rediens  de  studio  generali  habens  notabilem  idoneitatem  ad  officium  lectorie 
confirmetur  in  priorem  nisi  prius  tribus  vel  quatuor  annis  ad  minus  legerit'  nec  leclor  actu 
legens  in  priorem  confirmetur,  nisi  confirmans  alium  lectorem  habeat  sufficientem  de  quo 
possit  eideni  conventui  providere,  quam  provisionem  infra  quindenam  facere  teneatur.... 
Ordinationem  factam  de  triginta  florenis  mittendis  magistris  et  baccellariis  Parisiensibus 
revocamus;  injungimus  tamen  provincialibus,  quod  ipsis  provideant  secundum  suam  facul- 
tatem  et  indigentiam  eorumdem.... 

Absolvimus  priorem  provincialem  provincie  Tolosane',  quia  mittimus  eum  Parisius 
ad  legendum  Sententias  isto  anno....  Quantum  nostra  interest  providemus  de  fratre  Petro 
de  Palma*  de  provincia  Francie  quod  legat  Sententias  Parisius  anno  futuro. 

Ms.  Rom.  Cnpp.  general.  Ord.  Praed. 

1.  Matth.,  XVIII,  8.  —  2.  In  Capitulo  generali  Parisiis  an.  132G  cclebrato  adjungitur  :  «  Volumus  ut  fratres  redeuntes 
de  studiis  generalibus,  qui  contra  ordinationem  predictam  fuerint  in  priores  confirinati,  infra  mensem  per  priores  provinciales 
vel  eorum  vicarios  a  prioratus  ofiicio  absolvantur  et  si  sint  apti  ad  lectoratus  oOicium  reponantur.  »  —  3.  Hugonem  de  Mar- 
ciaco.  An.  1324  licentiatus  esl.  V.  infra  n»  829.  Cf  de  ipso  Douais,  Les  frh-es  Pricheurs  en  Gascogne,  p.  429.  —  4.  V.  de 
ipso  plura  infra  n"  805. 


796.    Ordinatio   Capituli  generalis    Ord.    Eremit.   S.  Augustini  sub   Alexandro  de  S.   Elpidio,  priore  generali 
celehrati  de  baccalareis  et  promovendis  Parisiis. 

1321,  Junii  7,  Tervisii. 

Diffinimus  et  ordinamus  quod  quelibet  provincia  nostri  Ordinis  habeat  unum  studiuin 

generale  pro  dicla  provincia,  in  quo  sint   seinper  duo  lectores  qui  legere  non   debeant 

neque  possint  preter  lectionem  textus    Sententiarum  nisi  logicam,  ita  quod   infra  annum 

totam  logicam  legere  teneantur.   Quod  si  secus  fecerint,   sua  provisione  illius   anni    sint 

privati. 
31. 


1321]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  243 

Item  cuin  propter  presentiam  bachelariorum  studium  Parysiense  quam  plurimum 
augmentetur  et  Ordo  pariter  honoretur,  diflinimus  et  ordinamus  quod  decetero  sint 
Parisius  quinque'  baehelarii  ad  expensas  dicti  loci,  videlicet  presentatus,  duo  presen- 
tandi,  actu  legens  et  ille  qui  noviter  Sententias  jam  finierit. 

Item  quia  omnes  in  vinculo  pacis  sicut  veri  et  legitimi  filii  eandem  regulam  profi- 
temur,  cordi  nobis  esse  debet  lites  comminuere  et  ea  que  possent  esse  discordie  causa 
attencius  evitare.  Ideo  dillinimus  et  presenti  diffinicione  firmamus  quatinus  honores  el 
onera  in  nostro  Ordine  equaliter  dividantur,  ita  videlicet  quod  quandocumque  Citra- 
montani  habuerint  unum  promotum  ad  legendum  Parisius  Sententias  vel  Bibliam,  Ultra- 
montani  unum  de  suis  habeant  successive. 

Cod.  Virod.,  fol.  190.  Capilulum,  ut  saepius,  in  festo  Pentecostes  celebrabatur. 
1.  Anno  1300  quatuor  tantum  praescripti  erant.  Cf.  supra  n"  613. 


797.   Johannes  XXII  cancellario  Parisiensi,  Thomae  de  Balliaco,  iteriim  injungit  ut  Johanni  de  Lixiaco,  Clunia- 
censi,  licentiam  in  theologica  facultate  tribuat. 

1321,  Julii  1,  Avenione. 

Dilecto   filio  ..  cancellario   ecclesie   Parisiensis.   Virtutum  intenta  cultui   sacra   relimo 

o 

Cluniacensis  Ordinis,  etc.   iit  in  tomo  I,  n"  465.  Dat.  Avenione  kal.  Julii,  anno  quinto. 

Reg.  Vat.  Johannis  XXII,  an.  5,  p.  2,  ep.  1212,  fol.  162.  —  Cf.  supra  n"  752. 


798.   Johannes  XXII  tres  propositiones  magistri  Johannis  de  Polliaco  tanquam  falsas  et  erroneas  damnat. 

1321,  Julii  24,  Avenione. 

Venerabilibus  fratribus  patriarchis,  archiepiscopis  et  episcopis  ac  dilectis  filiis  electis 
ad  quos  presentes  pervenerint.  Vas  electionis  doctor  eximius  et  egregius  predicator, 
cujus  predicatio  mundum  docuit  universum,  presumptuosam  illorum  audaciam  refrenare 
sollicitus  qui  prudentie  proprie  innitentes  in  errores  varios  prolabuntur,  non  plus  sapere 
quam  oportet  sed  ad  sobrietatem  sapere,  salubri  doctrina  suggessit,  ut  juxta  sapientis 
eloquiuin  quisque  sue  prudentie  modum  ponat.  Sane  dudum  cuin  dilectum  filium  magis- 
trum  Johannem  de  PoIIiaco,  sacre  theologie  doctorem,  certis  ex  causis  de  fratrum  nostro- 
rum  consilio  ad  nostram  presentiam  vocassemus',  fidedigna  relalio  ad  nostrum  perduxit 
auditum  quod  ipse  in  quibusdam  articulis  tangentibus  penitentie  sacramenlum  non  sobrie, 
sed  perperain  sapiebat,  infrascriptos  articulos  periculosos  continentes  errores  docens 
publice  in  suis  predicationibus  et  in  scolis  :  Primo.,  siquidem  astruens  quod  confessi 
fratribus  habentibus  licentiam  generalem  audiendi  confessiones  tenentur  eadem  peccata 
que  confessi  fuerant  iterum  confiterl  proprio  sacerdoti.  SectiHdo.,  quod  stante  statulo 
Omnis  utriusqiie  sexiis.,  edito  in  Concilio  generali  Romano,  pontifex  non  potest  facere  quod 


244  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1321 

parrochiani  non  teneantur  confiteri  omnia  peccata  sua  semel  in  anno  proprio  sacerdoti 
quem  dicit  esse  parrochialeni  curatum,  immo  nec  Deus  posset  hoc  facere,  quia,  ut  dicebat, 
implicat  contradictionem.  Terito^  quod  papa  non  potest  dare  generalem  potestatem 
audiendi  confessiones,  immo  nec  Deus  quin  confessus  habenti  generalem  iicentiam 
teneatur  eadem  iterum  confiteri  suo  proprio  sacerdoti,  quem  dicit  esse,  ut  premittitur, 
parrochialem  curatum'.  Nos  igitur  scire  volentes  si  suggesta  nobis  veritatem  haberent, 
articulorum  premissorum  copiam  eidem  magistro  Johanni  fecimus  assignari,  et  ad  defen- 
sionem  sui  audientiam  plenam  sibi  prebuimus,  tam  in  nostra  et  dictorum  fratrum  nostro- 
rum  presentia  in  consistorio,  quam  alias  coram  aliquibus  ex  ipsis  fratribus  per  nos  ad 
hujusmodi  deputatis^  Yerum  licet  prefatus  magister  dictos  articulos  et  contenta  in  ipsis 
defendere  niteretur,  asserebat  tamen  se  paratum  credere  et  tenere  in  premissis  et  aliis  ea 
que  credenda  et  tenenda  esse  sedes  apostolica  difiiniret.  Nos  igitur  attendentes  quod 
dictorum  articulorum  assertio,  predicatio  et  doctrina  redundare  poterant  in  nuiltarum 
perniciem  animarum,  ipsos  per  plures  magistros  in  theologia  examinari  fecimus  dili- 
genter.  Nos  ipsi  etiam  cum  dictis  fratribus  nostris  coUocutionem  solertem  habuimus 
super  ipsis,  per  quas  quideni  collocutionem  et  examinationem  super  hoc  prehabitas  com- 
perimus  premissos  articulos  doctrinam  non  sanam  sed  periculosam  multum  ac  veritati 
contrariam  continere,  quos  etiam  articulos  omnes  et  singulos  idem  magister  Johannes 
veris  sibi  rationibus  opinioni  sue  dudum  habite  contrariis  demonstratis  in  consistorio 
revocavit,  asserens  se  credere  eos  non  veros,  sed  ipsorum  contrarium  verum  esse,  cum 
dicerel,  se  nescire  rationibus  sibi  factis  in  contrarium  respondere.  Ideoque  ne  per  asser- 
tionem,  predicationem  et  doctrinam  hujusmodi  in  errorem,  quod  absit,  anime  simplicium 
prolabantur,  omnes  predictos  articulos  et  quemlibet  eorumdem  tanquam  falsos  et  erro- 
neos  et  a  doctrina  sana*  devios  auctoritate  apostolica  dampnamus  et  reprobamus  de 
fralrum  consilio  predictorum,  doctrinam  ipsis  contrariam  veram  esse  et  catholicam  asse- 
rentes,  cum  illi  qui  predictis  fratribus  confitentur  non  magis  teneantur  eadem  peccata 
iterum  confiteri  quam  si  alias  illa  confessi  fuissent  eorum  proprio  sacerdoti,  juxta 
dictum  Concilium  generale.  Optantes  autem  veritatis  vias  notas  esse  fidelibus  et  cunctis 
erroribus  precluderc  aditum  ne  subintrent,  fe.  re.  Alexandri  IV  et  Clementis  IV  Roma- 
norum  pontificum  predecessorum  nostrorum  vestigia  imitando ,  universis  et  singulis 
districtius  inhibemus  ne  quisquam  dictos  articulos  per  nos,  ut  premittitur,  dampnalos  et 
etiam  reprobatos,  vel  contenta  in  eis  vel  aliquo  ipsorum  utpotc  a  catholicis  mentibus 
respuenda  tenere  audeat  seu  defendere  quomodolibet  seu  docere.  Quocirca  universitati 
vestre  per  apostolica  scripta  districte  precipiendo  mandamus  quatinus  universi  et  singuli 
vestrum  in  civitatibus  et  diocesibus  vestris  convocato  clero  communiter  premissa  omnia 
et  singula  per  vos  seu  alios  solemniter  publicetis.  Nos  enim  eidem  magistro  Johanni 
mandavimus  quod  ipse  in  scolis  et  in  sermone  Parisius  predictos  articulos  et  contenta 
in  eis  tanquam  veritati  contraria  proprie  vocis  oraculo  et  asseveratione  constanti  publice 


1321]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  245 

debeat  revocare,  quod  se  facturum  dictus  Johannes  eflicaciter  repromisil'.  Dat.  Avinione 
viiij  kal.  Augusti,  anno  quinto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  5,  p.  2,  ep.  1104,  fol.  130.  Aven.  vol.  XIV,  fol.  247.  —  Transsumptum  archicpiscopi 
Othonis  Magdeburgensis  an.  1331,  Julii  24,  in  Nordhausen,  cum  sigillo.  Episcopi  Henrici  Naumburgensis  an.  1324,  Marlii  30, 
in  Weimar,  Arch.  Status.  Cf.  Pdpstl.  Urkunden  u.  Regesten  aus  den  Jahren  1S95-1352,  ed.  G.  Schmidt  (Halle.  1886), 
p.  128.  Bibl.  Caes.  Vindob.  mss.  lat.  5099,  fol.  29;  5483,  fol.  209;  11857,  fol.  307.  Bibl.  Aurelian.,  ms.  199,  fol.  5.  Bibl. 
Amplon.,  Q.  n"*  151,  fol.  1.  Litteris  Innocentii  VI  ij  id.  Doccmb.  an.  secundo  (1354,  Decemb.  12)  ad  requisitionem  prioris  gene- 
ralis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  inserta  in  Reg.  Vat.  Innocentii  VI,  Comm.  (n*'  226),  fol.  240.  Extrav.  comm.  Dc  haoreticis,  V,  3, 
ubi  sicut  apud  Bulaeum,  IV,  187,  et  alibi  perpcram  «  viij  kal.  ».  Firmamenta  trium  Ordinum  S.  Francisci  (Parisiis, 
1512),  2  part.,tr.  1,  fol.  28. 

1.  Cf.  supra  n^  764.  —  2.  Johanni  de  PoUiaco  tres  errores  in  Citatorio  (1.  c,  nota),  et  13  alii  objecti  sunt  in  Consistorio, 
qui  reperiuntur  in  Bibl.  Gaes.  Vindob.  2168  (saec.  xiv),  fol.  1-12,  cum  judicio  Petri  de  Palude.  Coram  cardinalibus  Consistorii 
«  Johannes  de  Poill  »  responsum  dedit  ad  omnia  sibi  objeeta  dicens  falsum  sibi  imponl,  «  nec  mirandum  si  in  mea  absentia, 
ubi  resistentem  non  invencrunt  michi  falsa  imposuerunt,  quia  recte  in  die  determinationis  mee  die  mercurii  ante  festum 
Pentecostes  magister  fratrum  Minorum  Parisius  contrarium  ejus  quod  ego  dixeram  in  mane,  accopit  in  nonis  In  sua  disputa- 
tione,  ubi  surrexorunt  multi  bachalarii  ct  scolarcs  dioentes  ei  :  Magister,  male  ititcntionem  magistri  Johannis  de  Poili  acci- 
pitis,  quia  ipse  dixit  totum  contrarium.  Et  fuit  ibi  tantus  clamor  quod  vix  potuit  disputare  »,  etc.  Ibid.  fol.  14.  Tres  tamen 
supra  editos  articulos  concedit;  primus  continetur  in  11  articulo ;  secundus  et  tortius  in  4  articulo.  Fol.  17-35  sequitur  «  con- 
clusio  fr.  Petri  de  Paludc  contra  rosponsionem  datam  per  mag.  Johannem  de  Poly  »,  ot  incipit  :  «  Omnes  arlieuli  et  singuli 
contra  mag.  Johannem  de  Polly  ex  officio  domini  nostri  propositi,  etiam  illi  qui  pcr  cum  vcrbalitcr  sunt  ncgati,  i.x  ct  xi 
exceptis,  per  ejus  oonfessioncm  in  suis  responsionibus  roalitcr  sunt  probati,  sicut  patct  pcr  singulos  nrticulos  discurrondo  ». 
Sic  et  fol.  101  :  «  Responsiones  frat.  Petri  de  Palude  ad  ea  que  sibi  imposuit  mag.  Johannes  de  PoIIhiaco  dum  ad  objccta  sibi 
ab  aliis  idem  magister  Johannes  in  consistorio  responderct  »,  etc.  —  3.  Inter  quos  erat  mag.  Pctrus  de  Palude  Ord.  Praed. 
—  4.  In  Reg.  Comm.  :  «  sua  ».  —  5.  V.  n°  799.  Post  hoc  altum  silentium  dc  Johanne  de  Polliaeo.  Lcgimus  tantum  qiiemdam 
rt  Johannem  de  Poilhy  »  an,  1322,  Jun.  13,  factum  essc  oanonicum  cccles.  S.  Simphoriani  Remons.  (Rog.  Vat.  Comm. 
Joh.  XXII,  an.  6,  ep.  1503). 


799.    Cedula  revocaiionis  inagistri  Johannis  de  Polliaco  quam  legit  de  verbo  ad  verbum  Parisiis  in  scolis  suis, 
ubi  alias  legere  consueverat. 

1321,  posf  Julii  24,  Parisiis. 

Carissimi,  vos  vel  aliqui  vestrum  si  recolitis  satis  quod  jam  duduni  in  istis  scolis 
inter  cetera  tria  dixi.  Primo  determinando  seu  docendo  dixi  quod  confessi  fratribus 
habentibus  licentiam  generalem  audiendi  confessiones  tenentur  iterum  eadcm  pcccata 
confiteri  proprio  sacerdoti.  Et  hoc  idcm  predicavi  Cameraci'.  Item  secitndo  in  istis  eisdem 
scolis  dixi  replicando  seu  arguendo  contra  adversarium  quod  stantc  statuto  Omnis  titriiis- 
qiie  sexiis  omnino  in  vigore  suo,  sic  quod  non  sit  super  eo  in  aliquo  dispcnsatiuii  uec  sit 
in  aliquo  revocatum ,  papa  non  potest  facere  quod  confcssi  fratribus  Prcdicatoribus  vel 
Minoribus  non  teneantur  iterum  eadem  peccata  confitcri  proprio  saccrdoti,  immo  implicat 
contradictionem.  Item  tertio  in  eisdem  dixi  quod  papa  non  potcst  facerc  quod  confessi 
fratribus  habentibus  licentiam  generalem'  audiendi  confessiones  non  teneantur  itcrum 
eadem  peccata  confiteri  proprio  sacerdoti,  intellecto  quod  significat'  licencie  generali  quia 
facerent  quod  licentia  generalis  esset  licentia  specialis,  quod  non  potest  fieri,  sicut  nec 
potest  fieri  quod  homo  sit  asinus.  Que  tria  dicta  in  consistorio  in  presencia  sanctissimi 
in  Christo  patris  et  domini  nostri  domini  sumini  pontificis  et  in  presentia  reverendorum 
in  Christo  patrum  dominorum  cardinalium  revocavi,  quia  falsa  sunt,  et  eadem  coram  vobis 


246  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1321 

revoco  et  horum  contraria  teneo,  quia  vera  una  cum  sancta  Romana  ecclesia  salvo  cum 
judicio  semper  protestatus  sum  me  loqui  et  protestor,  cujus  judicium  in  omnibus  sequi 
volo.   Et  vos  omnes  invoco  in  testimonium  horum  dictorum. 

Bibl.  publ.  Aurelianensis,  ms.  199,  fol.  6.  Sub  rubiica  ut  supra.  —  Cf.  n"  798. 

1.  Loquitur  de  scrmonibus  Cameraci  an.  1318  habitis  in  Rcspons.  ad  2  articulum  (Bibl.  Caes.  Vindob.  2168,  fol.  14).  Ex- 
ponit  ibid.,  duos  fratres  Minores  ipsi  restitisse  fere  in  quolibet  verbo,  «  et ....  unus  dixit  michi  ;  Magister,  vos  dixistis  hoc.  Cui 
dixi ;  Tu  non  dicis  verum,  immo  totum  contrarium  dixi,  et  invoco  omnes  istos  in  testes.  Et  erat  ibi  magna  pars  cleri  Gamera- 
censis  ».  — 2.  Johannes  hoc  ipsum  exponit  in  responsione  ad  4  articulum  ;  «  Licentia  generalis  est  quando  alicui  non  habenti 
licentiam  audiendi  confessionem  datur  ei  licentia  audiendi,  non  quidem  ea  intentionc  quod  confessus  illi  eximatur  ab  iterum 
confitendo  eadem  peccata  suo  proprio  sacerdoti,  nec  quod  curatus  eximatur  ab  iterum  audiendo  illum.  Et  ideo  oportet  quod 
confessus  habenti  licentiam  generalem  teneatur  itcrum  confiteri  eadem  suo  proprio  sacerdoti,  Si  autem  dicatur  quod  Deus 
vel  papa  possit  hoc  facere,  quod  non  teneatur,  facerent  quod  licentia  gencralis  esset  licentia  specialis,  quod  non  potest  fieri, 
sicut  nec  quod  homo  sit  asinus.  Sed  dominus  papa  habenti  generalem  potestatem  potest  dare  specialem.  Et  tunc  confessus  illi 
non  tenebitur  eadem  peccata  confiteri.  Hoc  autem  modo  locutus  sum  irritatus  per  illum  contra  quem  replicabam,  qui  dicebat 
quod  papa  non  posset  facere  quod  confessus  habenti  licenliam  generalem  teneatur  iterum  confiteri  suo  proprio  sacerdoti.  » 
Bibl.  Cacs.  Yindob.  21C8,  fol.  15.  —  3.  Deest  in  ms.  quaedam  sentcntia.  E  nota  2  scnsus  obvius  fit. 


800.   Nicolaiis  de  Anesiaco,   Ord.  Praed.,   rectori  et  procuratoribus  nationum  puhlice  satisfacit  propter  verba 

quaedatn  injuriosa  in  eos  prolata. 

1321,  Septembris  9,  Parisiis. 

In  Dei  nomine  amen.  Pateat  universis  per  hoc  presens  publicum  instruinentum,  quod 
anno  Doinini  millesimo  CGC  vicesimo  primo,  indictione  quarta,  die  mercurii  in  crastino 
Nativitatis  beate  Marie  Virginis,  nona  mensis  Septembris,  circa  horam  tertiam  ipsius  diei 
pontificatus  domini  Johannis  pape  XXII,  anno  sexto  intrante,  Parisius  in  ecclesia  beati 
Juliani  Pauperis  coram  venerabili  viro  et  discreto  magistro  Herveo  de  Roka,  tunc  rectore 
universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium,  ipso  domino  rectore  cum 
facultate  artium  tunc  inibi  congregata,  in  mei  nolaiii  publici  et  testium  subscriptorum 
presentia  vir  religiosus  frater  Nicholaus  de  Anissiaco'  Ordinis  fratrum  Predicatorum 
quandam  cedulam  in  inanu  sua  tenens  palam  et  explicite  dictis  domino  rectore  et  facultate 
id  ascultantibus  legit  in  hec  verba : 

«  Corain  vobis  viris  venerabilibus  ..  rectore  et  procuratoribus  nationum  protestatur 
frater  Nicholaus  executor  defuncte  Agnetis  de  Grueriis,  quod  nunquam  fuit  intentionis 
ejus  aliquid  dicere  aut  facere,  vel  etiam  attemptare  contra  libertates  venerabilis  collegii 
ac  etiam  reverende  Universitatis  Parisiensis.  Si  enim  nunquam  fuisset  scolaris  Pari- 
siensis,  reverentiam  tamen  dicte  Universitati  oinnimodain  exhiberet.  Et  si  per  errorem, 
quod  non  credit,  ab  ore  ejus  aliquid  emanasset,  quod  videretur  dicte  Universitatis 
libertatibus  in  aliquo  derogare,  paratus  est,  ut  justum  videbitur,  revocare.  Si  autem 
scolaris  aliquis  tanquam  singularis  persona  contra  dicte  Universitatis  statuta  hereditatem 
alienam  presumpserit  contra  justitiam  detinere,  et  coram  judice  ordinario  Super  causis 
hereditariis  ad  judicium  evocetur,  non  debet  hoc  tain  justum  collegium  lanquam  illatam 
sibi  injuriam  reputare,  sed  detentori  injusto  in  judicio  et  extra  judicium  obviare,  sicut  est 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  247 

in  faclo  magistri  Nicholai  de  Pongiaco,  qiii  hercditatem  alienam,  scilicet  domum  quam 
inhabitat,  longo  tempore  detinuit,  postquam  fuit  a  dominis  dicte  domus  instanter  et  phiries 
requisitus  quod  eis  cederet,  cum  vellent  in  ea  personaliter  habitare.  Et  quia  executores 
predicti  indigent  dicta  domo  ad  usus  executionis  necessarios  applicanda,  supplicavcrunt 
preposito  quod  eam  faciat  expediri.  Et  ea  que  coram  eo  fuerunt  proposita  do  statulis 
regalibus  non  servatis,  ad  finem  ilhnn  fuerunt  dicta,  quod  esset  de  detentionis  domus 
injustitia  informatus.  » 

Quibus  a  dicto  religioso  sic  lectis,  dictis  et  actis  petiit  prcfatus  dominus  rector  sibi 
super  hiis  per  me  notarium  presens  fieri  publicum  instrumentum,  et  tenorem  dicte  cedule, 
prout  est,  inseri  in  eodem.  Acta  sunt  hec  anno,  die,  mense,  indictione,  loco  et  pontificatu 
suprascriptis,  presentibus  Colino  Gallicorum,  Thoma  Picardorum  bedellis  nationum, 
Johanne  de  Pavillione',  subbedello  Gallicorum  et  aliis  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Et  ego  Radulphus  Benedicti  clericus  Balhoniensis  diocesis  publicus  apostolica  et 
imperiali  auctoritate  nolarius,  premissa  quibus  interfui,  scripsi  et  in  hanc  publicam 
formam  redegi,  meoque  signo  consucto  signavi  rogatus. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  G7'',  n»  4G.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (B.  ".  g-.)  — Actes  autheiitiq^ies  potir  justifier 
le  pouvoir  et  la  jurisdiction  de  messieurs  les  Recteur  de  l' Universite',  doyens  des  facuUez  de  theolo'jic,  dvoict  canon 
et  medicine,  etc,  p.  1.  Bulaeus,  IV,  188,  fragmentuin. 

1.  Impressi  perperam  ;  Amssiaco.  Frater  supra  nominatus  «  Tabulas  »  decreti.  dccretalium  et  Sexti  ct  Clementinarum 
scripsil.  Gf.  Schulte,  Die  Gesch.  der  Quellen  des  can.  Rcchts,  11,  231.  In  (ine  uitimi  scripti  dicitur  :  «  Explicit  tabula  super 
Septimum.  Frater  N.  de  Anesia(;o,  Ord.  fratrum  Prcd.,  anno  Domini  MGCCXIX  ».  —  2.  Ipse  erat  postea  bedellus. 


oCJl.   Johannes  XXII  Thomae  cancellario   Paris.    injungit  ut  Michaeli  de   Curtali^    archidiacono  Darocensi,  in 
theologica  facultate  magisterium  impertiat. 

1322,  Januarii  28,  Avenione. 

Cancellario  Parisiensi.  Ad  noslri  apostolatus  auditum  assercio  fidedigna  perduxit 
quod  dilectus  filius  Michael  de  Curtali'  archidiaconus  Darocensis  in  ecclesia  Ccsar- 
augustana'  in  sacra  theologie  facultate  bacallarius  adeo  divina  sibi  gratia  sufTragante  pro- 
fecit  in  ipsa  quod  ad  recipiendum  in  ea[dem  facultate]  honorem  magisterii  ydoneus  repu- 
tatur.  Nos  igitur  domum  Domini  viris  insignitis  virtutibus  et  sic  polentibus  in  op(!re  et 
sermone  quod  resistere  valeant  ascendentibus  ex  adverso  ad  divini  nominis  laudem  et 
gloriam'  ipsiusque  domus  decorem  cupientes  Domino  dirigente  fulciri,  discretioni  tue 
per  apostolica  scripla  mandamus  qualiiius,  si  dictinn  ^lichaelem  ad  hujusmodi  honorem 
magisterii  ydoneum  et  sufficientem  fore  repereris,  attentis  que  sunt  in  talibus  attendcnda*, 
non  obstante  quod  aliqui  bacallarii  in  eadem  facultate^  in  ordine  predictum  recipiendi 
magisterium  ipsum  precedant,  ad  statum  ejusdem  magisterii  eundem,  nisi  sit  aliud  quod 
obsistat",  sludeas  promovere.  Nos  enim  bacallariis  ipsis  nullum  per  hoc  volumus  preju- 


248  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1322 

dicium    generari    quin    ipsi    ad    predicti    honorein    inagisterii    nbn    obstahte    promotione' 
hujusmodi  suo  ordine  valeant  promoveri.  Datuin  Avinione  v  kal.  Februarii,  anno  sexto. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  6  (111),  op.  45,  fol.  9.  —  Cum  hac  cpistola  incipiunt  formulae  constantes  quae 
deinceps  saepius  adhibentur,  quando  a  summo  pontifice  g-ratia  magisterii  conceditur. 

1.  In  Reg.  Comm.  Johann.  XXII,  an.  12,  p.  2,  ep.  1421,  Tocatur  (jam  sacrae  theol.  professor)  Michael  de  Carrali  (an.  1328, 
Febr.  12) ;  sed  ibid.  p.  4,  ep.  302f>,  mentio  fit  cujusdam  Johannis  deCurtali,  canonici  Salamantini.  —  2.  Reg.  :  «  Ceraugustan.  ». 
—  3.  Reg.  :  «  ad  laudem  divinam  ».  —  4.  «  Attentis...  attcndenda  »  deest  in  epistolis  sequentibus  similis  tenoris.  —  5.  In 
Reg.  :  G  in  eadem  (predicta)  facultate  »  post  «  magisterium  ipsum  »  ponitur.  —  6.  «  Nisi  sit  aliud  quod  obsislat  »  in  epistolis 
sequentibus  similis  tenoris  deest.  —  7.  In  epistolis  scquentibus  similis  tenoris  dicitur  ;  «  post  proraotionem  hujusniodi  ordine 
dehito  », 


802.   Litterae  Caroli  IV,   regis  Francorum,  de   lite  inter  procuratorem  Ilospitalis   S.  Johannis  Ilierosolimit.  et 

rectorem  Universitatis  Paris. 

1322,  Januarii  28,  [Parisiis]. 

Cum  procurator  Hospitalis  Sancti  Johannis  Jerosolim.  a  quodam  judicato  per  prepo- 
situm  Paris.  contra  ipsum  et  pro  rectore  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Paris. 
lato  ad  curiam  nostram  appellaverit,  et  virtute  litterarum  carissinii  domini  et  germani 
nostri  Philippi,  quondam  dictorum  regnorum  regis,  eidem  rectori  significatum  fuerit  ut 
ipse  ad  diem  prepositure  Paris.  parlamenli  presentis  interesset,  si  sua  crederet  interesse, 
prout  de  dicta  significacione  curie  nostre  constitit  per  dicti  prepositi  rescriptionem,  et 
quia  dictus  rector  non  presentavit  se  ad  dictam  diem,  procurator  dicti  Hospitalis  peciit 
sibi  dari  delectum  contra  rectorem  predictum,  quem  defectum  curia  nostra  concessit 
eidein  xxviij*  die  Januarii. 

Arch.  nat.  Paris.  X'^  8844  (Parlement  de  Paris,  GrefTe  1),  fol.  113''.  —  Cf.  Boutaric,  Actes  du  Parlement,  n»  6631. 


803 .  Carolus  IV,  Francorum  rex,  in  causa  mota  a  praeceptore  Hospitalis  S.  Johannis  Hierosolimit.  contra 
rectorem  Universitatis,  qui  dicit,  sihi  competere  omnimodam  jurisdictionem  quantum  ad  hahitationes  scliola- 
rium  in  civitate  et  suburbiis  Paris.,  in  favorem  rectoris  definit. 

1322,  Martii  6,  [Parisiis]. 

Cum  ..  preceptor  Hospitalis  Sancti  Johannis  Jh[e]r[osoli]in.,  racione  terre  que  fuit 
domus  Tenipli,  ac  ..  procur[ator]  dicti  Hospitalis  coram  ..  preposito  Parisiensi  propo- 
nerent  quod  gentes  ipsius  Hospitalis  tenebant  et  possidebant  ut  suain  unam  domuin 
sitam  Paris[ius]  in  vico  qui  dicitur  Marchd  Pahi,  quam  domuin  defunctus  magister  Jacobus 
de  Siene,  notarius  publicus,  ad  certum  locagium  seu  certam  pen[sionem]  a  dicto  Hospitali 
dum  ipse  vivcret  tenebat  et  tenuit  noinine  dicti  Hospitalis  usque  ad  ejus  obitum,  ipsoque 
sublato  de  medio  ..  procurator  dicti  Hospitalis  clavem  dicte  domus  conservando  sibi  quam 
primo  in  ipsa  domo  habebat  saisinam  recepit,  ac  iri  ipsa  domo  unum  ex  duobus  hostiis 
pro  sua  voluntate'  claudi  fecerat  :  dictus  prepositus  sine  cause  cognitione,  gentibus  dicti 
Hospitalis  non  vocatis,  plures  suos  servientes  ad  dictam  domum  miserat,  qui  gentes  que 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     IJSQLE     AD     ANNUM     MCCCL.  249 

dictain  domuin  noinine  dicti  Hospitalis  custodiebant  de  doino  ipsa  violentcr  expulerunt, 
et  quosdam  qui  dicebant  se  scolares  Universitatis  Parisiensis  in  eani  induxerunt,  bostium- 
que  predictuni  clausum  destruxerunt  in  eoruin  grande  prejudicium  et  graYamcn,  dictuin 
Hospitale  sua  predicta  saisina  indebite  spoliando  et  eciani  in  ea  perturbando.  Quare  dicti 
..  preceptor  et  ..  procurator  requirebant  per  dictum  ..  prepositum  sc  ad  saisinam  et  posses- 
sionem  dicte  domus  restitui  et  predicta  ad  statum  debilum  reduci. 

Ad  que  quideni  quod  iioii  deberent  fieri,  ..  rector  Universitatis  scolarium  Paris.  se 
opponens,  proposuit  quod  ipse  et  alii  predecessores  sui  Universitatis  predicte  rectores 
sunt,  erant  et  fuerant  a  tempore  a  quo  memoria  non  existit  in  possessione  cognoscendi 
de  et  super  causis  habitacionum  scolarium  et  inquilinatuum  domorum  in  civilate  et 
suburbiis  Paris.  inter  quascuinque  personas,  et  sibi  competere  et  haliere  omnimodam 
jurisdictionem  in  premissis,  tam  privilegiorum  a  summis  pontificibus  et  regibus  Francie 
sibi  concessorum  pretextu,  quam  de  usu  et  consuetudine  notoriis  et  manifestis,  et  quod 
super  dicte  domus  habitatione  corani  eo  inter  magistrum  Michaelem  de  Sereno  Fonte  et 
quosdam  alios  lis  mota  fuerat  et  per  ipsum  pro  dicto  Michaele  sententia  lata  super  hoc 
fuerat,  a  qua  minime  fuerat  appellatum.  Quare  hiis  et  aliis  racionibus  ipse  dicebat  partem 
adversam  super  predictis  per  dictuin  prepositum,  qui  diclorum  Universilatis,  rectoris  et 
scolarium  erat  protector  ac  suorum  privilegiorum  defensor,  audiri  iion  debere,  nec  pre- 
dicta  fieri  quoquomodo.  Quibus  partibus  et  earuni  rationibus  super  hoc  auditis,  idem 
prepositus  per  judicium  suum  pronunciavit  cognitionem  habitationum  scolarium  Paris. 
ad  dictum  rectorem  pertinere,  reservato  quod  si  dicti  Hospitalarii  iii  predicta  domo 
morari  volebant,  aut  ipsam  ad  vitam  vel  alias  justo  titulo  in  aliuin  transferre,  illud 
possent  jure  suo,  alioquin  scolares  in  domibus  a  se  conductis,  solvendo  domorum 
ipsarum  dominis  pensionem  per  eos  ad  quos  pertinet  juste  taxandam,  morari  poterant 
et  debebant.  A  quo  judicato  tanquam  falso  et  pravo  ..  procurator  dicti  Hospitalis  ad 
nostram  curiam  appellavit.  Auditis  {sic)  igitur  in  curia  nostra  iii  causa  dicte  appellationis 
dicto  procuratore,  dictoque  rectore  legittime  vocato  ct  absente,  ac  processu  cause  dicte 
appellationis  per  curiam  nostram  recepto  et  examinato  diligenter,  per  curie  nostre  judi- 
cium  dictum  fuit  predictum  ..  prepositum  bcne  judicasse  et  dictuni  procuratorem  male 
appeUasse,  et  quod  hoc  emendabit  dictus  appell[aiis].  VI  die  Marcii. 

G.  Diiocon[is]  r^eportavit]. 

Arch.  nat.  Paris.  X'''.  5  (Parlemenl  de  Paris,  l™  Regislre  dcs  Juges),  fol.  180.  —  Cf.  Boutaric,  Actes  du  Parlement, 
n»  6696. 

1.  Ms.  :  «  valitate  ». 


»*  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  -^2 


250  CHARTULARIUM     XJNIVERS.     PARIS.  [1322 

804.   Johannes  de  Jotro,  baccalareus  facultatis  medicinae,  tempus  auditionis  suae  probat. 

1322,  Aprilis  25,  Parisiis. 

Johannes  de  Jotro'  in  festo  S.  Marci  probavit  [tempus  auditionis]  ordinarie  sub  inagistro 
Remigio  de  Mariniaco',  cursorie  anno  MCCCXXII  sub  magistro  Johanne  BostoP  et  Stephano 
de  Nogento*;  item  sub  magistro  Egidio  de  Raveriis';  item  a  Johanne  de  Monasterio^ 

Arch.  fac.  medic.  Paris.,  ms.  74,  p.  496;  Arch.  nat.  Paris.  MM.  26fi,  p.  213. 

1.  V.  infra  n'"  924,  925  (Arch.  nat.  :  «  Josero  »).  Erat  tunc  magister.  —  2.  «  Medicinalis  scientie  professor  »,  an.  1329, 
Junii  30,  factus  est  canonicus  Lexoviensis.  Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  4,  cp.  3107.  —  3.  Infra  ad  an.  1323  et 
an.  1325,  Aug.  26,  ubi  etiani  Bostol  nuncupatur.  — 4.  V.  infra  ad  an.  1331,  Januar.  11.  —  5.  V.  ibid.  —  6.  «  Arremanens. 
clericus  Trecensis  dioc.  mag.  in  medicina  ».  Reg.  cit.,  p.  1,  ep.  1310,  ad  an.  1328. 


805.  Assignatio  baccalarei  ex  Ord.  Praed.  pro  studio  Paris.  per  Capitulum  generale  sub  Hervaeo  Britone. 

1322,  Majo  exeunfe,  Viennae. 
Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Petrum  de  Palma'. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed. 

1.  An.  1325,  ante  Marlii  7,  recepit  magisterium.  Cf.  infra  n"  835,  nota  1.  An.  1343  in  magistrum  generalem  electus  est, 
cum  esset  provincialis  Franciae.  De  eo  infra  pluries.  Cf.  Qu^tif-Echard,  I,  614. 


806.  Lite  mota  coram  praeposito  Parisiensi  (Aegidio  Haquin),  tanquam  gardiatore  Universitati  et  scholaribus 
Paris.  deputato,  inter  magistrum  Petrum  Rastel  et  Johannem  Claubaut  qui  quamdam  litteram  obligatoriam 
retinuisse  dicebatur,  summa  pecuniae  denegata  nuntioque  in  carcerem  positOj  judicium  quo  Johannes  abso- 
lutus  erat  a  curia  Parlamenti  confirmatur. 

1322,  Junii  26,  Parisiis. 

Arch.  nat.  X",  t.  V,  fol.  225  v».  —  Cf.  Boutaric,  Actes  du  Parlement  de  Paris,  n"  6869. 


807.   Johannes  XXll  Thomae   cancellario  Paris.   injungit   ut  Petro  de   Mornayo,    abbati   S.    Launomari,    Ord. 
S.  Bened.,  magisterium  et  licentiam  in  theologia  tribuat. 

1322,  Julii  2,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario    ecclesic   Parisiensis    salutem.    Viri   sacre   lectionis  studio 

dediti  ac  in  lege  Domini  eruditi  sub  religionis  habitu  Domino  militantes  favoris  apostolici 

gratiam  promerentur  et  eo  benignius  decet  honestis'  ipsorum  desideriis  annui,  quo  ex 

eorum  profectibus   major  potest  utilitas  provenire.   Cum  itaque,  sicut  accepimus,  dilectus 

filius  Petrus  de  Mornayo',  abbas  monasterii  Sancti  Launomari  Blesensis,  Ordinis  Sancti 

Benedicti,    Carnotensis   diocesis,   sacre   theologie   baccalarius,   in   predicta  'scientia    adeo 

laudabiliter  profecisse  noscatur,   quod  dignum  se  reddidit  ad  obtinendam  docendi  licen- 
32. 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  251 

tiam  in  eadem,  idemque  abbas  in  Parisiensi  studio  more  baccalariornm  in  dicta  scientia 
cursum  suum  perfecerit  in  lectura  :  nos  tum  ob  hoc  tum  obtentu  dilecti  filii  nostri  Petri 
tituli  Sancte  Susanne  presbiteri  cardinalis  pro  dicto  abbate  consanguineo  suo  nobis  in 
hac  parte  humiliter  supplicantis,  dignum  et  congruum  extimantes  ut  idem  abbas,  si  sit' 
ydoneus,  hujusmodi  consequetur  honorem,  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  man- 
damus  quatinus  si  eum  ad  hoc  sufficientem  et  ydoneum  esse  repereris,  sibi  magistralem 
honorem  et  docendi  licenciam  conferas  in  scientia  memorata.  Non  obstantibus  quibus- 
cumque  Parisiensis  studii  statutis  et  consuetudinibus  vel  observationibus  solemnitatum* 
contrariis,  per  que  nullum  dilationis  obstaculum  ministretur.  Volumus  tamen  quod  per 
hoc  circa  consuetudines  solemnitates  et  ordinem  dicti  studii,  que  et  qui  consueverunt  in 
talibus  observari,  nullum  imposterum  quominus  serventur  in  aliis  prejudicium  generetur. 
Dat.  Avinione  vj  non.  Julii,  anno  sexto. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XVI,  fol.  164.  —  Initium  harum  litterarum  infra  simili  data  occasionc  saepe 
repetitur. 

1.  Rcg-.  :  ((  honcstas  ».  —  2.  An.  1318,  Dcccmb.  10,  erat  adhuc  prior  Cluniacensis  de  Prato,  Autissiodorcns.  dioec, 
quamvis  jam  tunc  Parisiis  moraretur.  Sic  in  charta  orig.  Arch.  nat.  Paris.,  Section  historique,  n"  provis.  82.  —  3.  Reg.  ; 
((  assit  ».  — 4.   ((  Vel  observationibus  solemnitatum  »  quandoque   in  similibus   epistolis  deest. 


oUo.   Johannes  XXII  ad   Thomam  cancetlarium  Paris.,  ut  Pagano,  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  cui  alius  ejusdetn 
Ordinis  praeferehatur,  magisterium  et  licentiam  in  theologia  impertiat. 

1322,  Augusti  18,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem.  Decens  esse  conspicimus,  ut 
personas  que  sacre  lectionis  studio  dedite  et  in  lege  Domini  erudite  per  longi  studii 
«xercitium,  sub  religionis  habitu  Domino  militantes,  se  ad  consequendum  scientie  bra- 
vium  dignas  reddunt,  favoris  apostolici  gratia  prosequamur.  Sane  dilectus  filius  Paganus 
Ordinis  Heremitarum  Sancti  Augustini  in  sacra  pagina  baccalarius  nobis  exposuit,  quod 
occasione  quorumdam,  super  quibus  dudum  coram  nobis  noscitur  fuisse  delatus  et  super 
illis  remissionem  et  restitutionem  in  integrum  de  nostra  gratia  extitit  assecutus,  ab 
honore  magisterii  sacre  theologie,  ad  quem  suorum  dispositione  majorum  nominatus 
fuerat  tibique  juxta  morem  Ordinis  presentatus,  retardationem  et  dilationem  accepit, 
viceque  ipsius  quidam  alter  dicti  Ordinis  in  eadem  scientia  post  eum  baccalarius,  qui, 
posterior  tempore,  eundem  Paganum  priorem  ex  statutis  dicti  Ordinis  debebat  subsequi 
in  honore  dicti  magisterii  consequendo,  per  te  fuit  ad  presentationem  dicti  Ordinis 
honorem  dicti  magisterii  consecutus.  Quocirca  discretioni  tue  per  apostolica  scripta 
districte  precipiendo  mandamus  quatinus  (si  est  ita,  quod  dictus  Paganus  ad  honorem 
dicti  magisterii  juxta  morem  sui  Ordinis,  ut  prefertur,  tibi  presentatus  fuisset,  et  secundum 
morem  Parisiensis  studii  in  consecutione  honoris  ejusdem  debuisset  alias  quibuscunque 
aliis  dicti  Ordinis  anteferri,  non  obstantibus  quod  dictus  Ordo  unum  magistrum  in  theo- 


252  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1322 

logia  citra  bierinium  habuit  seu  quacunque  consuetudine  vel  quocunque  statulo  Ordinis 
vel  studii  predictorum  contrariis,  seu  delatione  vel  revocatione  et  privatione  de  ipso  sive 
ordinatione  et  presentatione  alterius  baccalarii  per  Ordinem  suuni,  sive  modo  quocunque 
alio  factis,  per  que  presentibus  non  expressa  vel  totaliter  non  inserta  effectus  presentium 
impediri  valeat  quomodolibet  vel  differri)  eundem  Paganum,  qui  ab  honore  dicti  magi- 
sterii,  ut  premittilur,  extitit  retardatus,  quique  secundum  consuetudinem  studii  in  dicto 
studio  more  baccalariorum  legendo  cursuin  suum  in  dicta  scientia  laudabiliter  dicitur  per- 
fecisse,  sine  more  dispendio  ad  honorem  promoveas  magistralem,  sibi  predictum  magi- 
stratum  et  docendi  licentiam  conferens  in  scientia  memorala.  Non  obstantibus  quibus- 
cunque  aliis  Parisiensis  studii  statutis  et  consuetudinibus  vel  observationibus  solennitatum 
contrariis,  per  que  nullum  presentibus  obstaculum  ministretur.  Dat.  Avinione  xv  kal. 
Septeinbris,  anno  sexto. 

Reg.  Val.  ATenion.  Johannis  XXII,  vol.  XV,  fol.  511. 


809.   Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Cisterc.  de  scholaribus  monasterioruni  ad  Universitatem  Paris.  mittendis, 
et  de  construenda  ecclesia  et  fahrica  S.  Bernardi. 

1322,  Septembris  12,  Cistercii. 

Quia  Parisiensium  scolarium  honorabilis  Universitas,  cujus  est  portio  non  modica 
studium  S.  Bernardi,  tanquain  quoddam  virlutis  et  sapientie  fontale'  principium  sui 
luminis  radios  ubique  diffundens,  mundum  illuminat  universum  :  idcirco  ut  copiosiores 
radios  luininis  scientie  possit  effundere,  universis  nbstri  Ordinis  abbatibus  precipit  Capi- 
tulum  generale,  quod  mittendo  scolares  ad  dictum  studium  ydoneos,  antiquam  defini- 
lionem  super  hoc  editam  implere  nullatenus  intermittant'.  Visitatores  autem  quos  negli- 
gentes  invenerint,  ad  hoc  faciendum  auctoritate  Capituli  pena  compellant,  et  rebelles 
in  hoc  teneantur  in  sequenti  Capitulo  generali  proclamare. 

Item,  ut  inter  studentes,  rejecta  singularitate,  concors  unitas  observetur,  ordinat 
Capitulum  generale,  quod  oinnes  scolares  decetero,  nisi  infirmitate  depressi  in  lecto 
decuinbant,  magistris  solummodo  dumtaxat  exceptis,  tam  in  refectorio  quam  infirmitorio 
ad  communes  expensas  burse  simul  comedant;  et  ut  omnia  necessaria  possint  eisdem  per 
cellarium  commode  ministrari,  quilibet  scolaris  pro  bursa  quatuordecim  libras  parisiens. 
annis  singulis  ministranlibus  assignarc  teneatur. 

Item,  ut  in  tam  solempni  loco  solempnis  ecclesia  divino  cultui  deputanda  fieri  per 
fidelium  personarum  liberale  subsidium  procuretur,  concedit  generale  Capitulum  illis 
omnibus,  qui  de  bonis  sibi  a  Deo  collatis  ad  dictum  edificium  construendum  aliquid 
obtulerint,  plenam  participationem  omnium  bonorum  spiritualium,  que  ibidem  et  in  toto 
Ordine  fient  decetero  in  vita  eorum  pariter  et  in  morte :  volens  quod  super  hoc  littere 
inductive  ad  diversas   dirigantur  provincias,  et  a  summo  pontifice  indulgentie  super  hoc 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  253 

iinpetrentur";  et  quod  nichilominus  super  hoc  excitetur  illustrissimi  principis  (loniini  rcgis 
Francie  dcvotio,  prout  visitatori  dicti  studii  expedirc  videbitur,  quod  supcr  hoc  ipsius 
subsidium  ea  devotione  qua  convenit  requiratur. 

Item,  cum  structura  fabrice  S.  Bernardi  per  Dei  gratiam  in  proximo  inchoanda  sit  ct 
sine  personarum  Ordinis  subsidio  commode  perfici  non  valeat,  generale  Capitulum 
precipit  omnibus  abbatibus  et  abbatissis  Ordinis  universi,  quod  usque  ad  decennium  de 
singulis  centum  libris  annuorum  reddituum  et  proventuiun,  duodecim  denarios  pro  dicta 
ecclesia  construenda  solvere  non  omittant.  Et  hanc  pecuniam  quilibet  pater  abbas  vel 
visitator  suus  recipiat  sue  visitationis  tempore,  mittens  vel  deferens  ipsam  ad  sequens 
generale  Capitulum,  reponendam  in  Sancto  Bernardo  sub  clavibus  quatuor  primorum,  pro 
structura  fabrice  et  non  aliter  expendendam;  ita  quod  non  solvens  ad  duplum  solvendum 
per  generale  Capitulum  compellatur.  IIoc  adjuncto,  quod  ad  dictam  fabricam  con- 
struendam  exponantur  omnes  elemosine  legate  vel  exhibile,  vel  singulis  annis  exhibende 
Capitulo  generali. 

Item,  cum  omnia  que  ad  directionem  et  promotionem  dicti  studii  faciunt,  non  possint 
rite  in  conspectu  diffinitorum  omnium  ordinari,  cum  sint  in  aliis  plurimum  occupati, 
omnes  ordinationes  factas  et  faciendas  pro  dicto  studio  per  dominum  Cistercii,  et  quatuor 
primos',  dominum  Pruliaci,  et  magistrum  regentem  actu,  ex  nunc  prout  ex  tunc  generale 
Capitulum  approbat  et  confirmat'  .... 

Domino  Cistercii  et  quatuor  primis  adjunctis  eidem,  abbati  Pruliaci  et  maglstro  actu 
regenti  Parisius  in  Sancto  Bernardo,  quicunque  fuerit  pro  tempore,  committit  generale 
Capitulum  reformationem  studii  Parisiensis  in  plenaria  Ordinis  potestate,  ut  per  se  vel  per 
alium  vel  alios  ad  hoc  idoneos  dictum  studium  reforment,  necnon  leges  et  statuta  ibidem 
faciant  adeo  salubria,  proficua,  et  honesta,  quod  per  hec  studium  vigeat  in  honore,  et 
studentes  proficiant  in  scientia,  discipline  regularis  observantia  non  abjecta". 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  10894,  fol.  130.  —  Martene,  Thes.  nov.  anecd.,l\,  150'J.  —  In  actis  Gapituli  abbates  monaste- 
riorum  Morimundi  (Walterus  III),  de  Firmitate  (Johannes  de  Mareilly),  de  Pruliaco  (Jacobus  de  Divione),  de  Bonofonte  (dioec. 
Convenarum;  Guillelmus  de  Aura),  de  Bolbona  (Guillelmus  Curti,  omnium  celeberrimus,  de  quo  infra  ad  an.  1334,  Aug.  10)  ct 
de  Bonavalle  (dioec.  Rutenens.,  Jobannes  II),  ut  doctores  in  sacra  Iheologia  afleruntur. 

1.  Ms.  :  «  speciale  ».  —  2.  Cf.  supra  n»  564.  —  3.  An.  1338,  Martii  13,  Benedielus  XII,  qui  erat  ex  Ord.  Cisterc,  pro 
S.  Bernardo,  ubi  «  post  varios  studiosos  labores  cathedram  in  facultate  theologica  ascendit  magistralem  »,  indulgentias 
conccssit,  et  fideles  ad  opus  fabricae  et  reparationis  ecclesiae  contribuere  invitat  (Reg.  Benedicti  XII,  an.  4,  p.  2,  epi).  37,  38). 
De  eodem  argumento  (an.  1339)  ibid.  Secret.,  an.  5,  epp.  36,  68-71.  Introit.  et  exit.  Bened.  XII  (n"  178),  fol.  151»'.  Cf.  et  Reg. 
Glementis  VI,  an.  4  (n°  168),  epp.  378,  379,  de  eadem  re.  —  4.  I.  e.  quatuor  abbales  primarum  origine  et  dignitate  abbatiarum, 
quae  quatuor  primac  iiliae  Cistcrcii  nuncupabantur,  i.  e.  abbatiae  Firmitatis,  Pontigniaci,  Claraevallis  et  Morimundi.  — 
5.  Seqncntia  desunt  in  ms.  Paris.  —  6.  In  actis  tamen  Capiluli  generalis  an.  1334  scribitur,  an.  1333  reformationem  studii 
S.  Bernardi  Paris.  a  Capitulo  generali  commissam  cssc  domino  Clarevallis,  de  Borbona  (Bolbona),  s.  theologiae  doctori,  et  de 
Fonte  Frigido  abbatibus.  Qui  ibidem  statuta  salubria  condiderunt,  quae  Capitnlum  generale  an.  1334  confirmavit,  praecipiens 
provisori  et  subprovisori  studii,  ut  pracmissa  diligenler  observent  ct  ab  aliis  faciant  observari.  Ms.  lat.  10894,  fol.  163. 


254  CHARTULARIUM     UMVERS.      PARIS.  [1322 

810.   Statuium  Universitatis,  quod  coram  deputatis  Universitatis  nulli  cum  multitudine  compareant  in  capitulo, 
sed  consilium  si  habere  voluerint,  capiant  extra  capitulum. 

1322.  Novembris  12,  fParisiisJ. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Ad  nos  pluries  ex  parte  aliquorum  magi- 
strorum  nostrorum  gravi  fuit  insinuatione  relatum,  quod  cum  super  causis,  coram  nobis 
exortis,  per  nos  soleant  dari  deputati,  qui  de  meritis  causarum  earundem  se  informant 
et  allegaciones  parcium  earundem  audiunt,  ut  veritate  inquisita  et  comperta  super  ipsis 
quod  fuerit  rationis  discernatur;  et  dictis  deputatis  nostris  in  capitulo  Sancti  Maturini 
Parisiensis  congregatis  pro  causis  memoratis  audiendis,  illi  quorum  cause  coram  ipsis 
debent  ventilari,  tot  et  tantos  magistros,  scolares  ac  alteros  viros,  et  in  tanta  multitudine, 
pro  ipsorum  consiliis  secum  sunt  adducere  consueti,  quod  propter  multitudinem  eorun- 
dem  et  imporlunitatem  petencium,  hinc  et  inde  cause  hujusmodi  quamplurimum  diffe- 
runtur,  et  quamplures  nondum  diffinite  usque  nunc  remanserunt;  nos  vero  super  hiis  de 
remedio  oportuno  providere  volentes,  ac  finem  litibus  imponere  cupientes,  ne  propter 
importunitatem  et  mullitudinem  supradictam,  lites  hujusmodi  differantur  prolixius,  pre- 
senti  statuto  duximus  ordinandum,  ut  omnes  magistri  et  scolares  dicte  Universitati  nostre 
jurati,  et  omnes  alii  quicumque,  qui  corarn  dictis  deputatis  causas  habuerint  ventilandas, 
decetero  coram  dictis  deputatis  soli  compareant;  nec  secum  ultra  duos  vel  tres  adducere 
presumant;  nec  habeant  secum  consiliarios  vel  advocatos,  nisi  extra  dictum  capitulum 
Sancti  Maturini  voluerint  remanere;  nec  aliquis  ad  eorum  consilium  ausus  sit  intrare 
dictum  capitulum,  nisi  per  dictos  deputatos  communiter  fuerit  convocatus;  et  si  consilium 
habere  voluerint,  extra  dictum  capitulum  exeant,  ut  consilium  quod  habuerint,  per  seipsos 
proponant  coram  deputatis  supradictis.  Contrarium  vero  facientes,  tam  adducentes  quam 
adducti,  si  magistri  fuerint,  per  octo  dies  continuos  a  lectionibus  suis  ordinariis  ex  nunc 
noverint  se  suspensos;  si  vero  scolares  extiterint,  per  duas  rectorias'  ab  omni  privilegio 
scolarium  ex  nunc  decernimus  fore  privatos.  Datuin  in  nostra  congregatione  generali,  die 
veneris  post  festum  beati  Martini  hyemale,  anno  Domini  M°CGC"  vicesimo  secundo. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  1.  g.  Restat  tacniolum  membran.  cum  fragmentis  sigilli.  —  Reg.  94, 
p.  115,  n»  117.  Cod.  Harcur.,  fol.  104^  Jourdain,  n»  4G4. 

1.  Cum  rector  quater  quolibet  anno  eligeretur,  duo  rectoriae  pro  sex  mcnsibus  circiter  computari  debent. 


1322]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  255 

Lis  Facultatis  Medicinae  Paris.  contra  practicantes  illicite  medicinam. 

(Continet  numeros  811-816.) 

oll.   Accusatio   procuratoris    decani    facultatis  medicinae    Paris.    contra  Jacobam    Fclicie,   illicite   medicinam 
practicanlem. 

1322,  Augusti  11,  Parisiis. 

Die  mercurii  post  festiim  beati  Laurenlii  anni  MCCCXXII,  apud  Sanctum  Eligium 
Paris.  coram  nobis  magistro  Johanne  de  Villa  Parisiaca,  auditore  curie  Parisiensis,  etc^ 
hora  prime,  comparentibus  in  judicio  coram  nobis  magistro  Johanne  de  Sancto  Nicolao 
clerico  procuratore  discretorum  virorum  decani  et  magistrorum  facultatis  medicine  Pari- 
sius  studentium  et  regentium  nomine  procuratorio  ipsorum,  etc,  et  Johanne  Laurentii 
cavente  pro  domina  Jacoba  Felicie  rea  ad  penam  quinque  solidorum  parisiens.  de  rato  et 
per  fidem,  etc,  proposuit  dictus  procurator  contra  dictam,  quod  a  ..  venerabili  et  discreto 
viro  officiali  curie  Parisiensis  predicto  a  longinquis  temporibus'  propter  utilitalem  et 
rem  publicam  statutum  fuit  et  est,  ut  nullus  qui  non  sit  magisterio  medicine  decoratus 
Parisius  nec  de  magistris  in  facullate  predicta  Parisius  regentibus  et  a  domino  cancellario 
approbatus,  audeat  Parisius  et  ejus  suburbiis  practicale  medicine  officium  exercere  sub 
pena  excommunicationis'  et  sexaginta  librarum  parisiens.  dicto  officiali  Parisiensi  et 
facultati  predicte  mediatim  solvendaruin  a  qualibet  persona  contra  aliquid  premissorum 
quomodolibet  faciente,  dum  tamen  prius  monitus  aut  monita  fuerit,  ne  in  dicto  oflicio  se 
ingerat  aut  contra  dictum  statutum  faciat  directe  vel  indirecte,  per  se  vel  per  alium  pre- 
sumat  vel  audeat  manifeste  venire  aliqualiter  vel  oculte  potissime,  ct  quod  hujusmodi 
statuti  transgressores  monitione  predicta  prius  facta,  qui  post  hujusinodi  monitionem 
sibi  factain  [non]  desistant  a  suis  predictis  excessibus,  penas  predictas  virtute  statuti 
predicti  incurrant.  Et  transgressores  dicti  statuti  debent  pro  excommunicatis  haberi 
publice  nuntiatis  et  tanquam  excommunicatos  ab  omnibus  Christi  fidelibus  reputari. 

Item,  et  quod  dicta  rea  pluries  Parisius  non  approbata  a  dictis  magistris  et  cancellario 
nec  predicto  magisterio  decorata  cirurgiam  exercet  de  die  in  diem  ante  et  post  moni- 
tionem  predictam  sibi  factam,  officium  practicans  medicine  indebite  et  illicite,  iion  arte  sed 
sorte,  immo  sorde,  usurpando  officium  supradictum,  contra  tenorem  dicti  statuti  temere 
veniendo  et  attemptando  in  prejudicium  dictorum  magistrorum  dicte  facultatis  dampnum- 
que  rei  et  utilitatis  publice  et  gravamen.  Propler  quod  nulli  est  dubium  ipsam  ream 
dictas  penas  incurisse,  super  quibus  lex  et  fama  notorie  laborant  et  manifeste,  suntque 
adeo  notaria  et  manifesta  quod  nulla  possunt  tergiversatione  celari,  eaque  confessa  est 
dicla  rea  legitime  pluries  esse  vera  coram  honestis. 

Quare  petil  et  supplicat  dictus  procurator  quo  supra  procuratorio  nomine  et  jure, 
modo  et  forma  quibus   melius  potest  et  debet,  virtute  dicti  statuti  et  monitionis  predicte 


256  CHARTULARIUM      UNIVERS.      PARIS.  [1322 

sibi  facte,  fore  exconiinunicatam  sententialiter  ])roiiuiitiari  et  pecuniariain  penam  pre- 
dictani  incurisse  et  ad  eandein  penam  pecuniariani  solvendain  per  eandein  sententiain 
condemnari  et  compelli  causis  et  rationibus  supradictis,  ofricium  vestrum  implorando 
prout  de  jure  fuerit  iinploranduni. 

Hec  dixit  et  proposuit  dictus  procurator  quo  supra  nomine  contra  dictani  reani  .... 
Quibus  sic  propositis,  nos  assignavimus  dicfis  partibus  peremptorie  Parisius  apud 
Sanctum  Eligium  coram  nobis  diein  lune  instantem',  hora  prinie,  ad  respondendum 
ex  parte  dicte  ree  petitioni  predicte  seu  suplicationi,  nisi  aliquod  efficax  [impedimentum] 
proponatur,  ct  ad  procedendum  ulterius,  ut  jus  erit.  Datum  et  actuin  ut  supra. 

P.  DE  Crespi. 

Arch.  iiat.  Paris.  MM.  26G,  p.  22,  23.  Ibidem  in  margine  legitur  ;  n  Illud  instrumentum  non  ad  litteram  inscribitur  ». 
—  In  hoc  yolumine,  saec.  xviii,  mendis  pluribus  scatente,  plura  aliu  documenta  scripta  sunt,  quae  referuntur  ad  causas  contra 
illicite  practicantes  :  sic  ad  ann.  1322-1324  contra  Johannem  cisorem  pannorum  et  Johannam  Conversam,  cjus  uxorem, 
imprimis  contra  Johannam  Conversam,  quae  ad  poenam  60  libr.  condemnatn  est  (p.  28-35,  37,  38).  .\ctor  contra  eam  erat  an. 
1324-1325  mag.  Guillelmus  de  Venato,  procurntor  decani  facultatis  medicinae,  mag^ster  facultatis  aetu  regens(qui  in  Reg.  Vat. 
Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1264,  nd  an.  1328  canonicus  S.  Ursini  Bituriccns.,  an.  1331  et  canonicus  S.  Petri  Arien. 
Morinens.  dioec.  [an.  16,  p.  3,  cp.  382]  apparel).  Ad  an.  1324-2.5  mentio  fit  Amelinae.  Sed  istae  causae  nihil  novi  suppeditant  et 
minime  ejusdcm  momenti  sunt  atque  supra  relata.  Ad  an.  praeterea  1322  nomina  illicite  practicantium  recensentur  (p.  26),  et 
quidem  ista  :  Jehanne  Clarisse  ;  M=  Robert  Leguere ;  Jehan  de  Silli ;  M"  Jean  de  Plaisanche;  Franchois  de  Pavie  ;  M«  Guillaume 
de  Savoie;  Fee  Morgant,  espicier;  Jcan  de  Plaisanche,  cspicier;  Berthelevit  (Berthelemi.')  de  Saine,  l'espicier;  Philippe  de 
Berigni,espicier(infra  n"  928,  not.) ;  Regnier  (Renier  Jehan  ?  V.  iei  nteiiVrs  et  corjwr.  de  la  ville  de  Paris,  XIV-XVIII'  sidcle, 
p.  500),  Tespicier;  Nicole  de  Gaillon  ;  Jehan  et  Benoistde  Gaillon;  Jehan  Poitevin,  rerbier ;  Assot,  Terbier;  LeBidaut,  rerbier; 
Pierre  Amadour,  cspicier;  Laurey  le  Guerrier;  M.  Bertrand  Le  Bidaut;  M.  Simon  Godecat;  M.  Massis  de  Besu,  sirurgien; 
M.  Lavis,  nouvel  venu  Lombart;  Avesot  (Agnes),  la  Cambriere  Clarisse;  Laurence,  femme  de  Jehan  de  Gaillon ;  M.  Remon  Le 
Bidaut.  Alios  illicite  practicantes  v.  infra  n»  900,  nota,  ad  an.  1330.  —  Johannes  XXII  se  pro  magistris  facultatis  medicinae, 
contra  illicite  practicantes,  bis  an.  1325,  Jun.  21  (infra  n»  844),  ct  an.  1330,  Janunr.  1  (v.  infrn  n»  900),  pronuntiavit,  et  postea 
Clemens  VI. 

1.  Ut  cx  dictis  Jacobae  Felicie  infra  n»  814  relatis  apparet,  hoc  statutum  officialis  circa  an.  1220  emanavit.  —  2.  Similis 
statuti  mentio  fit  in  tom.  I  Chartul.,  n"  434.  Infra  n"  814  magis  explicatur.  —  3.  Augusti  16. 


O  l^.  Jacoha  Felicie  de  Almania  illicite  Parisius  practicans  a  decano  magistrorum  regentium  facultatis  medicinae 
coram  officiali  curie  Parisiensis  assignatur. 

1322,  Augusti  19,  Parisiis. 

Officialis  curie  Parisiensis  omnibus  presbiteris  salutem  in  Doinino.  Vobis  mandamus 

quatenus  citetis  peremptorie  Parisius  apud  Sanctum  Eligium  corain  discreto  viro  magistro 

Johanne  de  Yilla  Parisiaca,  auditore  curie  Parisiensis,  commissario   a  nobis  dato    quoad 

hec,  ad  diem  sabbathi'  instantem,  hora  prime  precise,  dominam  Jacobam  Felicie  secundum 

rescriptum'  et  dominum  Johannem  de  Padua',  militem,  cirurgicum,  discretis  viris  decano 

et  magistris   facultatis    medicine    Parisius    regentibus   super   practicatione   indebita   quod 

justum  fuerit  responsuram.  Datum  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  [vicesimo]  secundo, 

die  jovis  post  festum  Assumptionis  beate  Marie  Virginis. 

P.  Crespi, 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  13. 

1.  Augusti  21.  —  2.  Ms.  :  «  rcgratiata  ».  —  3.  Nominatur  jam   ad  an.  1301   in  tabulis  seu  codd.  ceratis  ut  chirurgicus 
Philippi  ly.  Cf.  supra  n°  650,  nota  1,  et  Rec.  des  hist.  des  Gaules,  XXII,  510,  e. 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  257 

813.    Testes  producti  contra  Jacobam  Felicie  illicite  practicantem  testimonium  optimum  reddunt  dictae  reae. 

1322,  Octobris  6-23,  [Parisiis]. 

Inquisitio  testium  contra  Jacobani  Felicie. 

Testes  producti  coram  nobis  Johanne  de  Villa  Parisiaca,  aiiditore  causarum  in  curia 
Parisiensi,  commissario  deputato,  etc.  super  inquisitione  facienda  ad  instantiam  magi- 
strorum  in  medicina  Parisius  contra  Jacobam  Felicie  et  alios  practicantes  in  arte  medicine 
et  chirurgie  Parisius  et  in  suburbiis  sine  scientia  et  auctoritate  dictorum  magistrorum  ad 
finem  quod  puniantur,  practicatioque  inhibeatur  eisdem,  et  examinati  per  Johannem  de 
Bethunia,  clericum,  de  voluntate  diclarum  partium  ad  hoc  depulatum  anno  Domini 
M°GCG"XXII°,  diebus  infrascriptis,  super  articulis  el  interrogatoriis  partium  predictarum, 
quorum  tenores  immediate  sequntur  in  hunc  modum. 

Intendunt   probare   decanus  et  magistri  facultatis   medicine   Parisius  regentes  contra 

dominam    Jacobam    Felicie    ream,   (1)   quod  dicta  Jacoba   Parisius   et   in  suburbiis   plures 

infirmos  gravi  infirmitate  laborantes  visitavit,  urinas  eorum  tam  conjunctim  quam  divisim 

videndo  pluries,  pulsus,  corpus  et  membra  tangendo,  palpando  et  tenendo.   Item,  (2)  quod 

post   hujusmodi  visionem   urinarum    et  tactum   dicebat  et  dixit  ipsis   infirmis  :  «  Ego  vos 

sanabo,  Deo  dante,.si  michi  credideritis  «,  pactum  de  cura  cum  eis  faciendo  et  recipiendo 

inde  pecuniam.  Item,  (3)  quod  conventione  facta  inter  dictam  ream  et  infirmos  aut  eorum 

amicos  de   curando  eos  ab  eorum  infirmitate  intrinseca  atque  plaga  seu  apothemate  extra 

apparentibus  in  corporibus  dictorum   infirmorum,   dicta    rea   dictos    infirmos  visitabat    et 

visitat'   pluries   assidue   et  continue   eorum   urinas   ad   modum   phisicorum  et  medicorum 

videndo   et   palpando  pulsum   ac   corpus  et  membra  eorum  tangendo  et  tenendo.  Item,  (4) 

et  quod  post  hec  tacta  et  acta  dictis  infirmis  dedit  et  dat  cirupos^  ad  potandum,  confor- 

tativum,  laxativum,  digestivum,  [tam]  liquidum  quam  non  liquidum,  et  aromaticum,  et  alios 

potus,  quos  capiunt  et  potant  ac  potaverunt  pluries  per  os  eorum  in  presentia  dicte  ree, 

ipsa  hec  precipiente  et  dante.   Item,  (5)  quod  super  premissis  pluries   exercuit  et  exercet 

continue  Parisius  et  in  suburbiis  ejus  practicale  oflicium  medicine,  practicavit  et  practicat 

de  die   in   diem,  licet  non  fuerit  approbata  in  alicjuo  studio   solemni   Parisius  et  alibi,   et 

sine    licentia   cancellarii    ecclesie  Parisiensis    dictorumque   decani  et  magistrorum.    Item, 

(6)  quod  hoc  facit  contra  jura   ex  quo  non  fuit  nec  est  approbata,  et  quod  fuit  monita  de 

mandato  venerabilis  viri   oiBcialis   Parisiensis   sub   pena   excommunicationis   et   sexaginta 

librarum   parisiens.    ne   decetero   Parisius   et  in   suburbiis   practicaret,    ut   premittitur,   et 

faceret   sub   penis   antedictis,    cum   nec  licentiata    nec    approbata    a    predicto    cancellario, 

decano  seu  magistris,  et  etiam  sibi  fuerit  specialiter  inhibitio  [facta]  ne  aliter  decetero,  etc. 

Item,  (7)  quod  spreta  hujusmodi  monitione  et  inhibitione  sibi  factis,  dicta  rea  non  appro- 

bata  seu  licentiata  a  dictis  personis  Parisius,  ut  premittitur,  et  in  suburbiis  ejus  practicavit 
•*  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  33 


258  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1322 

et  practicat,  infirmos  incessanter  visitando  et  potus   predictos  eis  dando  et  urinas  eorum 
videndo,  et  declarando,  ut  credebat,  eorum  infirniitatein,  ut  est  dictum. 

Sequitiir  ittterrogatorium. 

Interrogantur  testes  producti  ex  parte  decani,  etc^  contra  dictam  Jacobam  Felicie,  in 
quo  vico  Parisius  visilavit  infirmos,  in  quo  loco  suburbiorum.  Item  utrum  fuerint  pre- 
sentes  in  visitatione  predicta.  Item  [super  primo  articulo]  si  viderint  quod  dicta  Jacoba 
palpavit  pulsus  infirmorum  causa  experiendi  infirniitates  corum  et  non  aliter.  Item  super 
secuiido  articulo  si  viderint  dictam  Jacobam  urinas  inspicere,  et  si  eo  animo  hoc  faciebat 
ut  infirmilates  cognosceret.  Item  si  fuerint  presentes  quando  dicebat  verba  contenta  in 
dicto  articulo  videlicet  :  «  Ego  vos  sanabo  »,  etc.  Itein  si  viderint  eam  pacisci  de  salario 
habendo  ut  ipsa  curaret  dictas  infirmitates.  Item  super  tertio  articulo  utrum  astiterint 
cum  ipsa  in  visitatione  dictorum  infirmorum  et  in  inspectione  urinarum  ac  tactu  pulso- 
rum  eorundein.  Itein  super  quarto  articulo  si  in  datione  ciruporum  erant  presentes,  et 
cujus  qualitatis  erant  dicti  cirupi,  et  utrum  digestivi  seu  laxativi,  etc,  utrum  premissa 
faceret  tanquam  practicatrix  artis  chirurgie  aut  medicine.  Item  super  quinto  articulo,  si 
sint  secum  qualibet  die  quando  practicat  in  civitate  Parisiensi  et  suburbiis,  et  quomodo 
sciunt  ipsam  non  fore  approbatam  in  aliquo  studio  generali  Parisius  vel  alibi,  et  si  eain 
videriuL  apud  Montempessulanum.  Item  super  sexto  utrum  viderint  eain  monere,  et  si 
officialis  Parisiensis  possit  tales  practicantes  monere  et  cum  hoc  pena  pecuniaria  mulctare. 
Item  super  ultimo  utrum  viderint  eam  post  monitionem  sic  factain  practicare  circa  practi- 
calia  medicine,  et  in  quo  vico  Parisius  et  suburbiorum,  et  qui  fuerunt  visitati  per 
ipsam  et  si  in  declaratione  infirmitatum,  et  si  hoc  fecerit  causa  lucri,  causa  amicitie  sive 
gratis,  et  si  premissa  fecit  utrum  se  ipsam  nominaret  chirurgicam  aut  medicam. 

Johannes  de  Sancto  Audomaro,  tabernarius'  et  civis  Paris.,  testis  productus  juratus, 
ut  dicit,  et  examinatus  anno  predicto  et  die  mercurii  post  festum  sancti  Michaelis*,  requi- 
situs  si  novit  partes  in  causa  presenti  litigantes,  dicit  quod  inagistros  non  novit,  dominam 
Jacobam  novit  de  visu.  Item  requisitus  quid  sciat  de  contentis  in  primo  articulo, 
respondet  quod  de  infirmitate  sua  videlicet  quam  ipse  passus  est  tempore  nuper  elapso, 
videlicet  circa  festum  Nativitatis  beati  Johannis',  ipsa  Jacoba  visitavit  et  pluries  et  urinas 
ipsius  vidit  et  diligentiam  quamplurimam  circa  ipsum  et  ejus  infirmitatem  adhibuit,  adeo 
quod  ipse  credit  quod,  nisi  Deus  et  dicta  Jacoba  eidem  loquenti  in  dicta  infirmitate  suc- 
currissent,  non  a  dicta  infirmitate  sanatus  fuisset.  Super  secundo  articulo  respondel 
quod  ipsa  Jacoba  dixit  ipsi  quod  cum  ipsa  loquente  contrahere  volebat  et  quod  cum  eo 
contraxit  de  ipso  sanando  de  infirmitate,  quam  patiebatur,  presentibus  ad  hoc  uxore  ipsius 
et  Johanne  Fabro  commorante  in  parviso  Beate  Marie  Parisiensis,  et  dicit,  quod  nisi  ipsum 
sanaret  de  dicta  infirmitate,  quod  de  pecunia  ipsius  nichil  habere  volebat.  Interrogatus  ad 
quantum  ascendit  contractus   de  dicta  infirmitate  ipsius,  respondit  quod  habere   debuit 

33. 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  259 

quadraginta  solidos  parisiens.  Et  tantum  solvit  ipse  loquens  ut  dicit.  Interrogatus  de 
infirmitatibus  de  quibus  est  solita  curare  que  sunt,  respondet  quod  de  hoc  ignorat,  quia 
plures  sunt.  Requisitus  quid  sciat  de  contentis  in  ceteris  articulis,  respondit  quod  ipsa 
Jacoba  ipsum  visilavit  pluries,  et  melius,  ut  dicit,  quam  fecissent  medici  et  ad  modum 
medicorum  in  ejus  infirmitate.  Et  de  infirmitate  aliorum  nichil  scit  nisi  de  audilu.  Super 
qiiarto  articulo  respondet,  quod  bene  scit  quod  ipsa  Jacoba  ipsi  ministravit  potus,  vide- 
licet  quanidam  [sic)  liquorem  claram  de  qua,  antequam  ipse  potaret,  ipsa  Jacoba  seu  altera 
pro  ea  potavit,  quodque'  erat  clara  et  bona,  prout  videtur  ipsi.  Sed  de  aliis  nichil  scit, 
et  [nescit]  quod  dicta  Jacoba  se  coUocat,  quia  super  omnibus  residuis'  respondet  quod  nichil 
scit  nisi  quatenus  circa  eum  ipsa  Jacoba  fuit  operata  et  prout  predixit,  etc.  Item  interro- 
gatus  si  premissa  dixit  amore  vel  odio  aut  aliter,  dicit  per  juramentum  suum,  quod  nonnisi 
pro  pura  veritate  dicenda.  Item  interrogatus  quam  partem  mallet  obtinere  in  dicta  causa, 
dicit  illam  que  jus  habet. 

Johannes  Faber,  coinmorans  prope  Turrim  Parisius,  testis  productus,  e^c,  die  veneris 
ante  feslum  sancti  Dionisii',  requisitus  si  noverit  partes,  t'/c.,  dicit  quod  aliquos  de 
inagistris  de  visu  novit,  aliquos  non,  dictam  vcro  Jacobam  novit,  quia  ipsi  qui  loquitur 
bonum  fecit,  ut  dicit.  Requisitus  quid  sciat  de  contentis  in  articulis  respondet,  quod  patie- 
batur  ipse  quamdam  infirmitatem  in  capite  et  in  auribus  suis  tempore  inagni  caloris, 
videlicet  ante  festuin  Nativitatis  beati  Johannis,  et  quod  ipsa  Jacoba  ipsum  visitavit  et 
circa  ipsum  tantam  curam  adhibuit  quod  per  potationes  quas  tradidit  ipse  sanatus  fuit  ab 
ejus  infirmitate  et  Dei  auxilio  mediante.  Interrogatus  quas  potiones  eidem  tradidit  [res- 
pondit  quod  Jacoba  ei  potiones  ministravit],  quarum  una  erat  viridis,  et  secunda  et  tertia 
clariores,  sed  quomodo  componantur  nescit.  Inlerrogatus  si  dicta  Jacoba  sit  consueta 
visitare  infirmos,  dicit  quod  sic,  prout  audivit  dici  a  pluribus.  Interrogatus  si  conduxit 
cum  ea  de  sanando  eundem,  dicit  quod  non.  Postquam  fuit  sanatus,  ipsam  satisfecit  prout 
voluit.  Requisitus  si  eam  viderat  alibi,  respondet  quod  non,  e^c,  etc. 

Doininus  Odo  de  Cormessiaco,  frater  domus  Dei  Parisiensis,  testis  et  requisitus  quid 
sciat  de  contentis  in  articulis,  etc,  respondit  hoc  de  jure  per  suum  juramentum,  videlicet 
quod  cum  ipse  ad  festum  Nativitatis  beati  Johannis  extitisset  gravi  infirmitate  et  tanta 
quod  de  membris  suis  se  juvare  non  poterat  detentus,  et  ipsum  magister  Johannes  de 
Turre  visitasset  et  plures  alii  magistri  in  medicina,  videlicet  magistri  Martinus'  et  Her- 
manus  et  plures  alii,  et  ipse  se  deferri  fecit  in  domum  dicte  Jacobe  et  ibidem  aliquan- 
tulum  fuit,  et  tum  postmodum  ipsa  Jacoba  ipsum  visitavit  et  apud  balneola  et  in  domo 
Dei  predicta,  et  eidem  dedit  et  magister  Johannes  cum  ipsa  Jacoba  commorans  potationem 
ad  cameram,  et  eidem  fecerunt  pluria  balnea  et  struphas,  ipsumque  pluries  unxerunt 
et  tanta  cura  [circa]  ipsum  laboraverunt  dicta  Jacoba  et  dictus  Johannes  quod  idem 
omnino  sanatus  fuit,  et  herbas  sibi  dederunt,  videlicet  feuilles'"  camemille,  melilot  et 
alias  herbas   quamplurimas,   de   quibus  non  recolit.  Item  quod    de   consilio  dicte  Jacobe 


260  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1322 

dictus  Johannes  fecit  quemdam  ignem  de  carbonibus  de  longitudine  et  latitudine  ipsius, 
super  quo  igne  posuit  herbas  plures,  et  post  super  eis  herbis  fecit  ipsum  cubare  et 
ibidem  jacere,  quousque  ipse  sudorem  dedit  maximum;  et  postmodum  ipsum  involve- 
runt  in  quodam  lintheamine  et  posuerunt  eum  in  suo  lecto,  et  circa  ipsum  tantam  adhi- 
buerunt  diligentiam  quod  Dei  auxilio  et  dicta  cura  mediantibus  sanatus  extilit.  Interro- 
gatus  si  ipsa  tractavit  cum  eo  de  visitando  et  sanando  ipsum,  dicit  quod  non,  et  ei 
salisfecit  prout  voluerit  quando  sanatus  fuit,  et  credit  melius  quam  aliter  ....  Interrogatus 
si  alibi  Parisius  et  in  suburbiis  visitaverunt  [Jacoba  et  Johannes]  infirmos,  dicit  quod 
nescit  nisi  de  auditu,  eo  tamen  excepto,  nec  aliud  scit  deponere  de  omnibus  contentis 
in  articulis,  nisi  quod  audivit  dici  a  pluribus  quod  ipsa  est  sapientior  in  arte  cirurgica  et 
medicine  quam  magister  medicus  et  cirurgicus  qui  sit  Parisius,  etc,  etc. 

Clementia  de  Belvaco,  poteria  de  stanno,  coinmorans  ante  palatium  regis,  testis,  ^/c, 
die  dominica  ante  festum  beati  Luce  evangeliste"  requisita  quid  sciat  de  articulis,  l'/c., 
respondet  per  juramentum  se  nichil  scire  [nisi]  quod,  cum  ipsa  pateretur  infirmi- 
tatem  caloris  et  esset  in  manibus  phisicorum,  maritus  ipsius  audivit  dici  a  Johanne  de 
Sancto  Audomaro  quod  dicta  Jacoba  ipsum  et  alios  de  infirmitatibus  suis  quam  passi 
fuerant  sanaverat  auxilio  Dei  mediante.  Et  tunc  maritus  ejus  misit  dictam  Jacobam  que- 
situm.  Que  cum  venisset,  ipsa  Jacoba  respexit  urinam  et  teligit  pulsum  ipsius  nichil  ei 
dicendo.  Et  cum  hoc  fecisset,  ipsa  Jacoba  fecit  fieri  quemdam  potum  de  pluribus  herbis, 

videlicet  de "  et  aliis  de  quibus  non  recolit,  ad  finem  quod  ipsa  biberet  de  eodem,  et 

cum  dictus  potus  factus  fuit  et  ipsum  vidisset  ipsa  loquens,  de  eo  propter  horribilitatem 
potus  bibere  noluit,  maritusque  suus  et  phisici  sui  inhibuerunt  eidem,  ut  dicit,  ne  de 
ipso  potu  potaret.  Interrogata  si  sciat  si  alios  infirmos  visitaverat  Parisius  et  in  suburbiis 
et  si  fuit  presens  in  visitationibus  eorum,  e/c,  respondet  se  nichil  scire  preter  hoc  quod 
predixit,  nisi  quod  audivit  dici  quod  ipsa  Johannem  de  Sancto  Audomaro  et  alios  infirmos 
Parisius  quos  non  novit,  de  eorum  infirmitatibus  sanavit,  etc.  Item  quam  partem  mallet 
obtinere  in  hac  causa,  dixit  illam  que  jus  habet. 

Johanna  uxor  Dionisii  dicti  Bilbaut,  commorans  in  vico  de  Ferronnerie"  Parisius, 
testis,  etc,  interrogata,  etc,  respondit  per  juramentum  quod  cum  circa  festum  sancti 
Cristofori'*  preteriti  ipsa  esset  infirmitate  febris  detenta  eamque  in  dicta  infirmitate  visita- 
runt  quamplurimi  phisici,  videlicet  quidam  frater  de  Cordelis,  inagister  Hermanus, 
Mainfredus''  et  plurimi  alii,  de  dicta  infirniitate  ita  fuit  oppressa  quod  quadam  die  mer- 
curii  circa  festum  predictum  loqui  non  potuit,  phisicique  predicti  eam  judicabant  ad 
mortem.  Et  ita  fuisset  de  ea  nisi  dicta  Jacoba  supervenisset  ad  requestam  ipsius  ad 
eam.  Que  cum  venisset,  ipsa  urinam  vidit  ipsius  et  pulsum  ejusdem  palpavit,  et  postmo- 
dum  quamdam  aquam  ipsi  claram  dedit  ad  potandum,  et  dedit  sibi  alias  cirupum  ad  finem 
quod  iret  ad  cameram.  Et  adeo  laboravit  circa  ipsam  quod  a  dicta  infirmitate  gratia  Dei 
mediante  sanata  exlitit.   Et  est  interrogata  si  vidit  ipsam  Jacobam  alios  infirmos  visitare. 


\^ 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  261 

Respondet  quod  nichil  vidit  quod  alios  infirmos  visitaret  preterquam  ipsam,  sed  dicit 
quod  audivit  dici  quod  alios  infirmos  curavit,  videlicet  Joliannem  de  Sancto  Audomaro  et 
plures  alios  quos  non  novit  in  civitate  Parisius  et  in  villa  ac  in  suburbiis.  Interrogata  si 
eam  visitavit  causa  habendi  pecuniam  vel  gratis,  respondet  ipsa  quod  dicte  Jacobe  nun- 
quam  aliquid  tradidit  pro  sanando  eandem,  sed  bene  ei  obtulit  dare  pecuniam  quani  ipsa 
Jacoba  recipere  recusavit.  Super  omnibus  residuis  tam  in  articulis,  etc^  respondit  se  nichil 
aliud  scire.  Interrogata  quam  partem  mallet,   dicit  quod  non  curat  nisi  illa  que  jus  habet. 

Johanna  de  Monciaco,  merceria  commorans  in  vico  de  Quiquempoit'",  vidua,  testis 
producta,  etc^  requisita  quid  sciat  de  contenlis,  e/c,  respondet  quod  nuper  passa  fuit 
quamdam  infirmitatem  circa  renes,  pro  qua  fiiit  per  undecim  dies  apud  Sanctum  Sulpicium 
prope  Sanctum  Germanum  de  Pratis,  prope  Parisius,  circa  quam  infirmitatem  magistri 
Guilbertus,  Hermanus,  Mainfredus,  et  Thomas"  phisici  curam  adhibuerunt  quam  potue- 
runt,  circa  quam  nichil  facere  potuerunt,  ut  dicebat.  Et  cum  hoc  vidisset,  ipsa  turbafa  ob 
hoc  audivit  loqui  de  dicta  Jacoba  et  de  curis"  ejus,  et  statitii  fecit  eam  venire  ad  eam.  Que 
cum  venisset,  eam  vidit  et  palpavit  pulsum  suum  et  vidit  ejus  urinam.  Et  statim  cum  hoc 
fecisset  ipsa  dixit  ipsi  loquenti,  quod  per  Dei  graliam  ipsa  poneret  ipsaui  loquentem  in 
bono  statu.  Que  respondit  quod  ita  volebat.  Et  tunc  Jacoba  visitavit  eam  per  plures  dies, 
et  pluries  dedit  ei  bibere  quamdam  aquam  clarissimam,  virlute  cujus  et  Dei  auxilio 
mediante  sanata  fuit,  ut  dicit.  Interrogata  si  sciat  de  quo  composita  erat  dicta  aqua,  dicit 
quod  nescit.  Interrogata  si  ad  modum  phisicorum  eam  visitavit,  dicit  quod  nescit,  nisi 
ut  predixit.  Item  si  convenit  cum  ea  de  sanando  eamdem  et  si  pecuniani  pro  eo  ab  ea 
accepit,  respondit  quod  non,  et  quod  nichil  habere  voluit.  Item  si  fuerit  consueta  visi- 
lare  infirmos,  dicit  quod  sic,  ut  audivit  dici.  Item  si  unquam  ipsa  loquens  vidit  quod  dicta 
Jacoba  alios  infirmos  visitaret  et  si  fuerit  presens  in  hoc,  dicit  quod  non,  sed  quod  bene 
audivit  dici  a  pluribus,  quorum  nomina  ignorat  et  de  quibus  non  recolit,  quod  ipsa 
Jacoba  plures  infirmos  sanavit,  videlicet  cancellarium  regis  de  quadam  gulta,  ejus 
nepotem  qui  erat  impotens  in  eundo,  et  plures  alios  quos  non  novit.  Itcm  interrogata 
si  Jacoba  eam  visitavit  tanquam  medica  aut  aliter,  dicit  quod  de  hoc  nichil  scit  nisi  ut 
predixit,  nec  scit  aliud  deponi  de  contentis,  e/c,  etc. 

Mathildis,  uxor  Johannis  de  Sancto  Audomaro,  civis  et  tabernarii  Parisius,  testis  pro- 
ducta,  e^c,  interrogata  die  veneris  post  festum  beati  Luce",  requisita  si  novit  Jacobam 
de  qua,  e^c,  respondet  quod  sic,  quia  ipsa  est  bona  mulier.  Item  quid  sciat  de  omnibus 
contentis  in  articulis,  e^c,  respondet  quod  hoc  scit,  videlicet  quod  cum  maritus  suus  gravi 
infirmitate  detentus  esset"  a  media  quadragesima  ultimo  preterila  usque  ad  festum  Nati- 
vitatis  beati  Johannis  Baptiste"  et  eum  plures  medici  dicto  tempore  durante  visitassent, 
qui  plurima  remedia  circa  dictam  infirmitatem  adhibuerant,  dicta  Jacoba  ad  requisitionem 
dicti  Johannis  et  mandatum  ad  domum  ipsius  accessit  et  eum  vidit  ipsumque  et  pulsum 
suum  tetigit  et  palpavit.  Et  cum  hoc  fecisset,  ipsi  Johanni  et  ipsi  loquenti  dixit,  quod  Dei 


262  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1322 

auxilio  mediante  de  dicta  infirinitate  [eum]  sanaret  si  vellent.  Qui  conjuges  consenserunt 
in  hoc  expresse  et  ei  promiserunt  satisfacere  convenienter.  Et  tunc  dicta  Jacoba  respondit 
quod  non  pecuniam  volebat,  nisi  ipsum  sanaret.  Et  tunc  his  actis  statim  per  duodecim 
dies  dictum  visitavit  et  tantam  diligentiam  circa  ipsum  adhibuit,  ut  sanatus  extitit,  etc. 
Interrogata  quo  teinpore  et  quo  modo  fuit,  respondet  quod  incepit  curare  in  festo  Nati- 
vitatis  beati  Johannis,  et  postmodum  curam  adhibuit  usque  ad  dies  sequentes.  Et  de 
modo  curandi,  dicit  quod  ipsa  Jacoba  Johanni  dedit  bibere  quamdam  aquam  clarissimam 
et  sibi  fecit  plures  imph^stros  quos  ponebat  super  pectus  ipsius,  et  non  vidit  ipsain 
Jacobain  curare  ipsum  Johannem.  Interrogata  si  hoc  fecit  sub  spe  habendi  pecuniain, 
dixit  quod  sic,  quia  de  hoc  eidem  satisfecerunt,  adeo  quod  tenuit  se  pro  pagata.  Inter- 
rogata  si  sit  consueta  praticare  Parisius  et  si  eam  viderit  alibi  et  si  ad  hoc  fuerit  presens, 
dicit  quod  nichil  scil  nisi  de  auditu,  efc,  etc. 

Yvo  dictus  Tueleu"  serviens  curie  Parisiensis,  testis  productus,  efc,  die  sabathi  post 
festuin  beati  Luce  evangeliste",  requisitus  quid  sciat,  etc,  respondet  quod  nuper  idein 
Yvo  infirmus  extitit,  et  euin  visitaverunt  j)Iures  magistri  in  medicina  ipso  existente  febre 
continua  et  duplici  continua.  Qui  magistri  curain  adhibuerunt  ut  sanaretur.  Et  cuin  hoc 
videret  quod  sanari  non  posset,  ipse  mandavit  [quod]  predicta  Jacoba  [veniret].  Que  cum 
venisset  ad  doinum  ipsius,  ipsuin  et  ejus  pulsum  tetigit  et  palpavit.  Quo  facto  promisit 
sanare  eumdein.  Postmodum  curam  adhibuit  circa  eum  ij)sum  sanando,  et  dedit  bibere 
quamdam  aquam  clarissimam,  virtute  cujus  ad  camerain  ivit,  et  desubtus  se  purgavit, 
febremque  qua  oppressus  fuerat  et  erat  amisit,  et  mediante  cura  sic  facta  sanatus  extitit, 
quod  facere  non  potuerunt  medici  qui  eum  visitabant.  Interrogatus  si  sciat  in  quo  vico 
Parisius  dicta  visitavit  infirmos  et  in  quo  loco  suburbiorum,  et  si  unquam  fuit  presens  in 
visitatione  quam  faciebat,  et  si  viderit  quod  urinas  inspexit  causa  cognoscendi  infirmitates, 
et  si  promisit  aliquos  infirmos  sanare  pro  salario  habendo,  et  si  sit  consueta  praticare 
Parisius  et  in  suburbiis,  respondet  quod  nichil  scit  nisi  de  se  ipso  prout  supra 
dixit,  etc,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  17-21.  Notatur  ibid.  in  margine,  instrumentum  pro  majori  tantum  parte  ad  litteram 
exscribi. 

1.  Ms.  ;  «  yisitabit  ».  —  2.  Ms. :  «  ciruvos  ».  —  3.  In  margine  dicitur  :  «  In  eitatione  illi  facta  dicitur  mogister  fober 
fabrice  ecclesie  Beate  Marie  ».  —  4.  6  Octobris.  —  5.  Junii  24.  —  6.  Ms.  :  «  quia  qua  ».  —  7.  I.  e.  in  ipsis  articulis.  — 
8.  Octobris  8.  —  9.  Quidam  Martinus,  magister  medicinae,  nominatur  supra  n»  679.  —  10.  Ms.  :  «  huilles  ».  —  11.  Octobris  17. 

—  12.  In  ms.  spatium   relictum.  —  13.  V.   Jaillot,  Recheixhes,  etc,  I  :  Quartier  S.  Opportune,  p.  17  sqq.,  in  ripa  dextra. 

—  14.  Julii  25.  Erat  dominica.  — 15.  Prior  sine  dubio  Hermanus  Lombardus  est,  qui  ,infra  n°  919  occurrit;  alter  est  Main- 
fredus  de  Mediolono,  qui  infra  ad  ann.  1326  et  1331  sqq.  pluries  nominatur.  —  16.  Seu  Quinquempoix,  in  ripa  dextra.  Cf. 
Jaillot,  Recherches,  etc,  I  :  Quartier  S.  Jacques-de-la-Boucherie,  p.  69.  —  17.  Thomas  de  Sancto  Georgio,  medicus, 
nominatur  infra  n»  940,  nota,  et  n°  941.  —  18.  Ms.  :  «  auribus  ».  —  19.  Octobris  22.  — 20.  Cf.  supra  p.  258.  —  21.  A  Martii  17 
circiter  usque  ad  Jun.  24.  —  22.  Adhuc  infra  n"  932  ut  serviens  ofEcialis  Paris.  affertur.  —  23.  Oclobris  23. 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  263 

814.   Arguinenta  Jacobae  Felicie  illicite  practicantis  contra  decanum  et  magistros  facultatis  medicinae  Paris. 

1322,  Novembris  2,  [Parisiis]. 

Hee  sunt  rationes  quas  dicit  et  proponit  in  judicio  corain  vobis  venerabili  viro 
magistro  Johanne  de  Villa  Parisiaca  cierico,  etc,  in  causa  inota  ex  parte  venerabilium 
virorum  decani  et  magistrorum  in  arte  medicine  contra  nobilem  mulierem  dominam  Jaco- 
bam  Felicie,  dicta  Jacoba  contra  dictos  decanum  et  magistros  eoruinque'  procurationem, 
petitionem,  monitionem  et  inhibitionem,  quibus  utuntur  contra  ipsam  seu  uti  nituntur  per 
modum  cujuslibet  deffensionis. 

Primo  dicit  :  non  tenetur  coram  vobis  seu  dictis  magistris  procedere  ad  aliquem  acluin, 
nisi  prius  sibi  facta  fuerit  fides  de  jurisdictione  vestra,  commissione  vobis  facta,  ac  decre- 
veritis  copiam  de  eadem  debere  fieri  eidem  petenti. 

Item  dicit  quod  cum  magistro  Johanne  de  Sancto  Nicolao  clerico,  gerente  se  pro  procu- 
ratore  dictorum  decani  et  magistrorum,  non  tenetur  procedere  nisi  prius  fides  sibi  facta 
[fuerit]  de  mandato  a  dominis  suis  sibi  concesso. 

Item  non  recedendo  a  predictis,  sed  potius  adherendo  eisdem,  super  quibus  petit 
ante  omnia  interloqui,  dicit  dicta  Jacoba  quod  si  unquam  statutum,  decretum,  monitio, 
inhibitio  et  excommunicatio,  quibus  dicti  decanus  et  magistri  uti  nituntur  contra  ipsam 
Jacobam,  fuerunt  facte,  hoc  fuit  semel  dumtaxat  propter  et  contra  ydiotas  et  fatuos 
ignaros,  insipientes  artem  medicinalem  et  ejus  precepta  totaliter  ignorantes  usurpantes 
officium  practicale,  de  quorum  numero'  dicta  Jacoba  est  exempta,  et  in  arte  inedicine 
experta  et  in  preceptis  dicte  artis  instructa.  Propter  que  statutum,  decretum,  monitio, 
inhibitio  et  excommunicatio  predicte  non  ligant  nec  ligare  possunt  eandem,  quia  cessante 
causa  cessat  effectus,  et  predicta  vicia  cessant  in  ipsa.  Quare,  etc. 

Item  dicta  statutum  et  decretum,  etc,  fuerunt  facta  propler  et  contra  predictos  ydiotas 
et  fatuos  usurpantes  et  qui  tunc  erant  Parisius  officium  practicale  exercentes,  qui  modo 
mortui  sunt  aut  adeo  decrepiti  et  antiqui,  quod  non  possunt  dictum  officium  exercere,  ut 
apparet  per  tenorem  dictorum  slatuti  et  decreti,  etc,  que  fucrunt  facta,  centuin  duo  anni 
sunt  elapsi',  quo  tempore  nec  postmodum,  per  sexaginta  annos\  Jacoba  non  erat  nec  fuit 
in  rerum  natura,  imo  juvenis,  utpote  triginta  annorum  vel  citra  est,  ut  apparet  per  ejus 
aspectum.  Quare,  etc 

Item  in  dictis  statuto  et  decreto,  etc,  continentur  ista  verba  :  «  statuimus  et  decre- 
vimus  »  et  ista  important  et  designant  tempus  majus  et  longius  seu  antiquius  quam  dicti 
centuin  duo  anni,  de  quo  tempore  antiquiori  nulla  fides  facta  est,  nam  dicta  verba  presup- 
ponunt  quod  alias  quam'  tempore  confectionis  litterarum%  fuerunt  dicta  statutum  et 
decretum  facta.  Modo  ita  est  de  jure  [quod,  quando]  faciunt  mentionem  de  aliis  litteris 
aut  facto  aliquo,  cujus  facti  fides  debet  fieri  super  hoc,  ut  apparet  :  «  Si  quis  in  aliquo 
documento'  »,  etc.  Quare,  etc. 


264  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1322 

Iteiii  jura  dicunt,  quod  oinnes  tangit,  ab  oninibus  approbari  debet,  etc.  Sed  in  statuto 
et  decreto  predictis  non  apparet,  quod  A'Ocati  fuerunt  magistri  doctores,  baccalarii, 
scolares  cujuslibet  facultatis  Parisius  commorantes,  nec  episcopi,  archiepiscopi,  duces, 
barones,  cives  et  populus  Parisiensis,  quoruin  intererat  et  interest,  nec  sunt  aliqui  noini- 
nati  in  dicto  statuto.  Unde  cuin  in  absentia  predictoruin  non  vocatorum  fuerint  facta 
statutuin  et  decretum  predicta,  non  vaiuerunt  nec  valent,  et  per  consequens  dicte  Jacobe 
seu  alteri  non  nocent.  Quare,  etc. 

Item  melius  est  et  honestius  et  par  quod  mulier  sagax  et  experta  in  arte  visitet  mu- 
lierein  infirmam,  videatque  et  inquirat  secreta  nature  et  abscondita  ejus,  quain  homo',  cui 
non  licet  predicta  videre,  inquirere,  nec  palpare  manus,  inammas,  ventrem  et  pedes,  etc, 
inulierum;  iino  debet  homo  mulierum  secreta  et  earum  societates  secretas  evilare  et 
fugere  quantum  potest.  Et  inulier'  antea  permitteret  se  inori,  quain  secreta  infirmitatis 
sue  homini  revelare  propter  honestatem  sexus  inuliebris  et  propter  verecundiam,  quain 
revelando  pateietur.  Et  istis  de  causis  inulte  inulieres  et  etiain  homines  perierunt  in  infir- 
mitatibus  suis,  nolentes  medicos  habere  ne  videant  secreta.  Et  super  hiis  est  et  fuit  vox 
et  fama  publica,  nec  ista  negabunt  decanus  et  inagistri  predicti.  Quare,  etc. 

Item  supposito  sine  prejudicio,  quod  malum  esset  quod  mulier  visitaret,  curaret  et 
inquireret,  ut  dictuin  est,  etc,  minus  tamen  inalum  est  quod  mulier  sapiens,  discreta  et 
experta  in  predictis  predicta  exercuerit  et  exerceat,  quia  infirmi  utriusque  sexus,  qui  non 
sunt  ausi  secreta  predicla  hoinini  revelare,  non  voluerint  quod  morerentur.  Modo  ita  est, 
quod  jura  dicunt  quod  ininora  mala  permittenda  sunt  ut  evitentur  inajora.  Idcirco  ciim 
dicta  Jacoba  sit  experta  in  arte  inedicine,  inelius  itaque'"  est  et  sibi  permitti  debet  quod 
visitet,  ut  exerceat  practicale  ofiicium,  quain  [quod]  infirmi  morerentur,  maxime  quod 
quosque"  in  curatione  curat  et  sanat. 

Item  repertum  est  et  ita  probatuin",  quod  nonnulli  infirmi  utriusque  sexus  pluribus 
gravibus  infirmitatibus  detenti  et  laborantes  per  opem  plurimorum  magistrorum  in  arte 
medicine  expertorum  ab  infirmitatibus  suis  convalescere  ininime  potuerunt,  licet  curam 
et  diligentiam  quain  potuerunt  apposuissent  in  eosdein,  quos  infirmos  dicta  Jacoba  post- 
modum  rogala  sanavit  parvo  tempore  arte  qua  decet  cum  efl^ectu.  Quare,  etc 

Item  statutum,  decretuin,  inonitio,  inhibitio,  excommunicatio  et  pena  sexaginta  libra- 
rum  parisiens.  in  litteris,  quibus  decanus  et  magistri  predicti  contra  dictam  Jacobam 
utuntur,  non  valent  contra  ipsam  Jacobam,  nam  de  jure  monitio  seu  inhibitio  per  judicem 
ecclesiasticum  facta  alicui  sub  pena  pecuniaria  non  valet.  Sed  sic  est  in  causa  presente  ut 
apparet  per  tenorem  dictarum  litteraruni.  Quare,  etc 

Item  de  jure  est,  quod  officiales  curiarum  ecclesiasticarum  non  possunt  cognoscere 
Super  excessibus  et  delictis  nec  punire  delinquentes,  nisi  ab  ejus  autoritate,  cujus  sunt 
ofiiciales,  eis  sit  personaliter  commissuin.  Sed  non  apparet  per  dictas  litteras  quod  ofli- 
cialis   statutum  et  decretum,  monitionein,  inhibitionem  et  excommunicationem  recte  tulit 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  265 

et  ordinavit  propter  Iransgrcssores,  delinqiientes  et  usui'panles,  dc  quibus  fil  nicntio  in 
dicto  statuto  seu  decreto  officialis,  nec  [quod]  esset  sibi  coniniissuni  ab  episcopo  suo 
specialiter,  quod  posset  predicta  facere  ac  ita  delinquentes  punire.  Quare,  etc. 

Item  de  jure  ita  est  quod  statutum,  decretum,  monitio,  inhibitio,  e/c,  contra  utili- 
tatem  publicam  facte  non  valent  nec  ligare  debent  aliquem.  Sed  et  decretum,  statutum, 
monitio,  inhibitio  et  excommunicatio,  quibus  utuntur  dicti  decanus  et  magistri  contra 
diclam  Jacobam,  ipse  sunt  facte  contra  utilitatem  publicam,  quia  omnes  infirmos  quos 
habuit  et  habet  [sanavit].  Quare  et  concludit,  quod  cst  discreta  in  arte  medicinali,  quia 
exitus  acta  probat.  Quare,  etc. 

Item  presumendum  est  de  jure  de  quibusvis  utriusque  sexus  quod  sit  bonus  et  bene 
agens  qui  in  arte  intromittit  se,  donec  probetur  contrarium.  Et  fortiori  ratione  veniens 
presvnnptio  pro  eo"  est  quod  sit  bonus  et  bene  agens  in  arte  de  qua  se  intromittit,  qui 
cum  effectu  bene  et  sapienter  operatur.  Sed  dicta  Jacoba  bcne  et  sapienter  agit  artem 
medicinalem.  praticando  et  exercendo,  cum  omnes  indifferenler  suos  patientes  curet  et 
sanet'*  :  ergo  presumendum  de  jure  quod  bene  sciat  artem  medicinalem,  ymo  verum  est 
dicere  quod  sciat  artem  et  experientiam.  Tali  modo  ita  est  quod  statulum,  decretum, 
monitio,  etc  .,  facte  fuerunt  propter  ignorantes  et  insipientes,  qui  male  utebantur  arte  medi- 
cinali,  et  non  propter  sapientes.  Quare,  etc. 

Hiis  et  aliis  rationibus,  quas  suppleat  discretio  judicanlis,  dicit  dicta  Jacoba,  quod 
non  valuerunt  nec  valent  decretum,  statutum,  monilio,  inhibitio  et  excommunicatio  pre- 
dicte.  Et  per  consequens  non  valet  petitio  ex  parte  decani  et  magistrorum  facta  contra 
ipsam,  nec  sibi  inhibere  practicale  ofRcium  potestis,  imo  debetis  ipsam  absolvere  ab 
impetitione  partis  adverse.  Et  hec  petit  per  definitivam  vestram  sententiam  jironuntiari, 
partemque  adversam  in  expensis  suis  legitimis  condcmnari,  causis  et  rationibus  antea 
dictis,  vestrum  oflicium  implorans  in  quibus  fuerit  implorandum.  Et  hec  dicit  et  petit 
salvo  sibi  juris  beneficio  addendi,  diminuendi,  e/c,  proteslans  de  suis  expensis  et  offe- 
rens  se  probaturam  ea  solum  que  probare  tenetur  de  predictis  propositis,  et  super  aliis 
residuis  finaliter  proponendis.  Dat.  anno  Domini  inillesimo  trecentesimo  vicesimo  secundo, 
die  martis  post  festum  Omnium  Sanctorum. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  2G6,  p.  23-2G. 

1.  Ms.  :  «  ea  propter  »,  —  2.  Ms.  :  «  imo  ».  —  3.  I.  e.  circa  an.  1220.  Scd  nullum  vesligium  illius  slatuti  ab  ofBciali 
Paris.  confecti  npparet,  nisi  illius  quod  jam  supra  n»  811,  not.  2,  annotavimus.  —  4.  Jacoba  ergo  post  an.  1280  natn  erat.  — 
5.  Ms.  :  «  quo  ».  —  6.  Ms.  :  «  litis  ».  —  7.  Ms.  :  «  detrimento  ».  Verba  allata  sunt  e  Cod.  1.  2,  de  edcndo,  tit.  1  :  «  Si  quis  in 
aliquo  docuniento  ».  —  8.  I.  e.  vir.  —  9.  Ms.  :  «  mulier  nec  antea  ».  —  10.  Ms.  :  o  tanicn  ».  —  11.  Ms. :  n  quod  quibusquam  ». 
—  12.  Ms.  :  «  probabitur  ».  —  13.  Ms.  :  «  prius  ».  —  14.  Ms.  :  «  ...  snpienter  agit  et  exercet,  arlem  medicinalem  praclicat  et 
exerceat  et  omnes  ....  curat  et  sanat  ». 


**  Chart.  Univ    Paris.  II,  1.  34 


266  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  L1322 

olo.  liesponsio  facidtatis  medicinae  ad  argumenta  Jacobae  Felicie,  et  instantia  ejusdem  pro  obtinendo  judicio 
adversus  eam. 

1322,  Novembris  2,  [Parisiis]. 

Contra  dominam  Jacobam  Felicie  et  ejus  rationes  peremptorie  proposilas  coiitra 
decanum  et  magistros  facultatis  niedicine  Parisius  regentes,  respondent  dicti  decanus  et 
magistri  quod  hiis  non  obstantibus  vos  debetis  concludere  proponendis  et  propositis  hinc 
et  inde  in  causa  mota  coram  vobis  inter  dictas  partes  et  procedere  ulterius  ad  vestram 
diffinitivam  sententiam  proferendam,  vos  magister  Johannes  de  Villa  Parisiaca  auditor 
curie  Parisiensis,  commissarius  datus  a  venerabili  viro  offioiali  curie  Parisiensis  contra 
practicantes  in  arte  medicine  illicite  Parisius  et  in  suburbiis  ejusdem,  dictamque  Jacobam 
in  expensis  dictorum  decani  et  magistrorum  legilimis  condempnare  ratione  retardati  pro- 
cessus. 

Nec  obstat  prima  ratio  in  qua  petit  sibi  fidem  fieri  de  jurisdictione  vestra  et  commis- 
sione  vobis  facta,  cum  ista  sit  dilatoria  nec  impediat  quominus  ulterius  procedatur,  licet 
sibi  facta  fuerit  fides  alias  coram  vobis  et  data  copia,  eamque  sint  parati  exibere  coram 
vobis  et  fidem  facere  de  mandato  procuratorii  diclorum  decani  et  inagistrorum.  Non 
obstat  alia  ratio  quam  proponit  «  quod  si  unquam  statutum,  decretum,  inonitio  et  inhi- 
bitio  et  excommunicatio  quibus  dicti  decanus  et  magistri  ....  facta  et  facte  fuerint  )>,  etc, 
tum  quia  verum  est  [quod]  dictum  statutum  seu  decretum  et  subsequentia  inde  facta 
fuerint  de  jure  et  decreta  contra  ignorantes  artem  inedicine  et  practicantes  illicite  Pari- 
sius  et  in  suburbiis  ejusdem  et  a  sexaginta  annis  et  amplius  approbata  per  venerabiles 
viros  officiales  curie  Parisiensis  et  illustrissimos  Francie  reges,  qui  pro  dicto  tempore 
fuerint  et  regnaverint,  cujus  jura  officialis  Parisiensis  et  secundum  jura  exequturus 
fuit  et  est  contra  practicantes  predictos  non  approbatos,  sicut  contra  istam  ream,  que 
totaliter  est  ignara  artis  medicine  et  non  litterata,  nec  approbata  per  eos,  ad  quos 
spectat,  nec  sciat  causas  seu  rationes  reddere  dicte  artis,  tum  quia  prohibitum  est  in 
jure  ne  mulier  possit  esse  advocatrix  et  testis  in  causa  criminali,  et  quod  niulto  fortius 
potest  sibi  de  jure  inhiberi,  ne  praclicet  dando  infirmis  intra  corpora  eorum  potus,  cibos 
et  clisteria',  cum  nullam  causam  infirmitatis  infirmorum  per  litteram  vel  artem  medicine 
cognoscat,  cuin  multo  fortius  sit  periculosum  occidere  hominem  per  tales  potus  et 
clisteria,  quam  causas  civiles  perdere  per  ignorantiam  et  inscientiam  advocatorum.  Et 
[cum]  realis  occisio  sit  peccatum  mortale,  cujus  cognitio  spectat  ad  ecclesiam  ratione 
peccati,  et  ideo  decretum,  monitio,  excommunicatio  dicti  officialis  legant  et  possunt  legare 
eandem  ream,  cum  de  jure,  antequam  ipsa  potuisset  practicasse  in  dicta  arte  sicut  fecit 
et  prohibitum  est  contra  eam,  se  debuisset  obtulisse  peritis  in  dicta  arte  et  ad  hoc  depu- 
tatis  ad  audiendum  et  videndum  ipsius  experientiam  approbatam.  Quare,  etc. 

Non  obstat  alia  ratio  quod  quidam  exercentes  qui  modo  mortui  sunt  aut  adeo  decre- 
piti,  etc.  cum  responsione  non    indigeat   attenta   replicatione    proxime   supra  posita;  nec 

34. 


1322]  .VB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  267 

lex  postea  allegata  «  si  quis  in  aliqiio  docmnento  «,  e/c,  cum  predicta  documenta  sint 
noloria  et  per  dictum  ofTicialeni  approbata.  Non  obstat  etiam  quod  dicit  «  quod  onines 
tangit,  ab  omnibus  debet  approbari  »,  etc^  cum  non  sit  causa  capitalis'  nec  talis,  que  tales 
personas  requirat,  sed  solum  sufRcit  dictum  decretum  dicti  officialis,  qui  de  jure  potuit 
decernere  talem  personam,  sicut  dictam  ream,  practicare  in  arte  medicine  non  posse,  cum 
dictus  ofTicialis  sit  niinister  juris  et  executor.  i\on  obstat  alia  ratio  ubi  dicit  «  quod  melius 
est  et  lionestius  quod  mulier  sagax  »,  etc^  cum  responsione  non  sit  digna  per  replica- 
tiones  precedentes.  Non  obstat  alia  ratio  ubi  dicit  «  quod  si  malum  esset  quod  mulier 
visitaret  »,  etc^  cum  sit  frivola.  Et  ideo  debet  rejici'  ad  majus  periculum  evitandum, 
cum  totaliter  dicta  rea  ignoret  artem  medicine,  nec  eam  audiverit  s(;ilicet  legi  in  scolis 
prout  decet.  Xon  obstat  alia  ratio  quod  dicta  rea  sanavit  multos  infirmos  quod  dicti 
magistri  sanare  [nonj  potuerunt,  etc^  cum  talis  ratio  sit  [frivola,  quia]  certius  evenit*  quod 
approbatus  in  dicta  arte  possit  sanare  infirmos  [quam]  talis  nndier,  que  de  jure  repellitur 
in  aliis^ 

Ai-ch.  nat.  Paiis.  MM.  2G6,  p.  14. 

1.  Ms.  :  ((  clistoria  ».  —  2.  Ms.  :   ((  capituli  ».  —  3.  Ms.  :  ((  regisci  w.  —  4.  Ms,  :  ((  quesit  «.  —  5.  In  ms.  dicitur  :  ((  finis 
hujus  instrumenti  est  lacerata  et  non  potuit  totaliter  inscrihi  », 


olb.   Piaescriptio  contumaciae  contra  Jacoham  Felicie  aliosque  die  martis  post  festum  Sanctorum  anni  13ii'. 

1322,  Novembris  2,  Parisiis. 

Venerabili  viro  et  discreto  officiali  Parisiensi  curati  Sanctorum  Benedicti,  et  Genovefe 
in  Monte,  Mederici,  Genovefe  parve,  salutem  et  obedientiam  in  mandatis.  Noverit  vestra 
discretio  nos,  videlicet  ego  Sancti  Benedicti  doniinam  Jacobam  commorantem  ad  Balan- 
tias;  ego  Sancte  Genovefe  in  jNIonte  niagistrum  Stephanum  Burgondum ;  ego  Sancte 
Genovefe  parve  magistrum  Jacobum  Lepele';  et  ego  Sancti  Mederici  Johannam  conver- 
sam,  Margaritam  de  Ypra  cirurgicam  et  Belotam  judeam,  monuisse  et  eisdem  inhibuisse 
sub  excommunicatione  et  sexaginta  librarum  parisiens.  ne  ipsi  seu  eoriim  alter  Parisius 
et  suburbiis  audqat  practicare  seu  officium  practicale  medicine  exercere,  prout  in  mandato 
vestro  plenius  continetur,  quod  vobis  tenore  presentiuin  sub  sigillis  nostris  significamus. 
Datum,  etc 

P.    DE    ChESPI. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  23.  In  principio  scrihitur  :  ((  Hoe  instrumentum  est  de  forma  et  in  eofit  mentio  de  duobus 
paribus  litterarum  annexarum  quarum  prima  in  prima  cauda  sigillata  cst  sigillo  parochialis  ecclesiae  sancti  Benedicti  Pari- 
sius,  et  altera  annexa  sigillo  curie  ofBcialis  Parisiensis  que  sigilla  agnovit  jjrocurator  dicte  ree  quorum  tenor  sc(piitur  in 
hec  verba  ».  Rubrica  in  ms.  legitur  ut  supra. 

1.  Supra,  p.  152,  quidam  Richardus  Lepel(5  nominatur. 


268  CHARTULARIUM     UNIVEUS.     PA.UIS.  [1322 

81 7.    Ordinationes  facultatis  medicinae  Paris.  de  apothecariis. 

Circa  an.  1322,  Parisi/s. 

La  faculte  de  medecine  pour  le  pourfit  commun'  : 

Premierement  que  lout  li  apothicaire  et  espicier  de  Paris  soient  appel6  cascun  an 
par  devant  nous  une  fois  et  jurechent  qu'ils  feront  loialement  a  leur  povoir  le  inestier  de 
Tapothfeque  et  de  respicerie'  et  ke  il  aront  V Anthidotaire  Nicolas'  corrigiet  et  samblant 
autel  Tun  comme  Tautre. 

Iteni,  que  il  aront  leurs  pois  vrais  et  justes  tous  samblans  selon  le  pois  des  foires  et 
des  chiles*  renommees  et  avront  leur  pois  de  cuivre  de  livre  jusques  au  cruspule  [sic) 
et  aprouves  aussi  comme  li  orfevre  ont  le  leur  et  aura  kascuns  le  sien'. 

Item,  qu'ils  ne  mettront  en  leur  rech6tes  nuUe  medechine  corrompue  de  quoi  la  vertus 
soit  exalee  outreement  et  k'il  n'osteront  pas  les  chieres  medechines  pour  mettre  les  vils 
et  en  che  est  entendu  que  ils  ne  doivent  pas  meltre  plus  petit  pois  de  chieres  medechines 
que  des  vils  et  n'amenuiseront  pas  les  rech6tes  des  opiates  ne  des  medecines  Nicolas,  qui 
sonl  faittes  a  miel,  et  s'il  ne  poent  trouver  aucunes  des  simples  medecines  pour  mettre  en 
aucune  confection,  il  ne  mettront  pas  Qiiid  prn  quo  se  n'est  selonc  le  livre'  qui  leur  est 
bailliez. 

Item,  ke  li  doiens  de  medecine  et  uns  apothecaires  qui  soit  eslcuz  par  la  faculte  de 
medechine,  toutes  les  fois  que  il  cuideront  ke  bien  soit,  appel6s  avec  aus,  tes  k'il  verront 
que  bon  soit,  viseteront  les  apotheques  et  saveront  leur  etat  et  si  il  treuvent  aucunes 
medecines  simples  corrompues  ou  mauvaises  ou  aucunes  confexions  fausses  ou  corrom- 
pues  ou  mauvaises  ou  de  mauvaises  choses  confictes,  qu'ils  aient  pooir  de  prendre  les 
et  degaster  si  ke  elles  ne  soient  vendues  pour  les  peris  qui  en  porroient  istre. 

Item,  quant  li  dit  apothecaire  dispenseront  aucunes  receptes  de  Nicolas  de  mede- 
cines  laxatives  de  opiates,  ils  ne  les  confiront  pas  jusqu'a  tant  qu'ils  les  avront  monstr6 
audit  doien  et  audit  apolhecaire,  et  quant  ils  les  aront  confictes,  il  escriront  dessus  le 
mois  ke  eles  furent  failtes,  si  que  quant  elles  seront  tresal6es  ren  les  jettera. 

Item,  ils  ne  venderont  ne  ne  bailleront  nules  medecines  laxatives  ne  venimeuses  ne 
perileuses  ne  qui  puissent  faire  abortir,  simples  ne  compos6es,  a  nules  personnes  sans 
conseil  de  tel  phisicien  qui  soit  aprouv6  en  T^tude  de  Paris  ou  en  autre  estude 
sollennel. 

Item,  que  nus  ne  tiengne  mestier  de  Tapothfeke  se  il  ne  scet  lire  ses  rechetes  ou  se  il 
n'a  entour  li  personne  qui  le  sache  faire. 

Item,  que  de  chi  en  avant  nus  ne  puist  lever  le  mestier  de  Tapothfeke  duskes  a  laiit 
qu'il  soit  sceu  dudit  doien  et  dudit  apothecaire  qu'il  soit  souffisans  de  faire  siros  et 
confectures  et  che  qu'il  appartient  au  mestier  et  ke  il  ait  demoure  a  Paris  en  maisou 
d'apothecaire  jure  par  ij  ans  ou  plus. 


1322]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  269 

Item,  se  il  ont  faitaucunes  medechincs  pour  aucunes  personncs  et  par  rordenanche 
de  phisicien,  une  autre  fois  ils  ne  bailleront  une  ites  medecines  se  n'est  par  commende- 
ment  et  ordenanche  de  phisicien. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  24-27,  cum  hac  meiilione  in  fine  ;  «  et  au  dos  est  ecrit  :  Ordinationcs  dc  apothecariis 
que  debent  ostendi  magistris  de  Parlamento.  »  Gum  inter  documenta  anni  1322  haec  regula  inserta  sit,  apparet  eam  in  commen- 
tariis  facultatis  medicinae  ejusdem  aetatis  nunc  deperditis  locum  oocupasse.  Cf.  praeterca  not.  2.  Multa  in  his  ordinationibus 
conveniunt,  saepe  ad  verbum,  cum  ordinalionibus  regis  Johannis  de  apothecariis  an.  1353,  mensis  Augusti,  in  Ordonn.  des 
Roys  de  France,  11,  532.  Cf.  et  Bulaeum,  IV,  992.  Sermonis  Gullici  forma,  (juanquani  ab  umunucnsi  sacc.  xviii  pessumdata, 
ab  ineunte  saec,  xiv  non  abhorrel, 

1.  In  CarttUaire  de  VUniversite  de  Montpellier,  I,  344  (n"  12),  oranium  antiquissimum  statutum  de  apothecariis 
invenimus  ad  an,  1340,  et  quidem  «  de  visitandis  apothecariis  »  quolibet  anno  per  duos  magistros  facultatis  medicinae.  — 
2.  Primum  statutum  pro  corporatione  Paris.  des  epicicrs  est  Johannis  Ploibaud  seu  Plebanc,  praepositi  Paris..  an.  1311, 
Jun.  30  [Les  metiers  et  corporations  de  Paris,  XIV^-XVIIJ'  siecle  par  Lespinasse,  Paris,  188G,  p.  500),  qui  affert 
22  espiciers-apothicaires ;  alterum  est  praepositi  Aegidii  Ilaquin,  an.  1322,  Februarii  28  (ibid.  p.  503),  Non  levis  momenti 
vero  est  mandatum  Philippi  VI,  an.  1336,  Maii  22,  quia  ipsum  respicere  videtur  statutum  facultatis  supra  editum.  Cf. 
infra.  —  3,  Scilicet  liber  Antidotavius  Nlcolai  Salernitani,  seu  de  medicamlnibus.  Cf.  toni.  I  Chartul.,  n°  453,  nota  4.  — 
4.  I.  e,  cites,  — 5.  Cf.  imprimis  super  hoc  mandatum  Aegidii  Haquln  an,  1322,  1,  c.  —  6,  Nlcolaus  Salornitanus  scripsit 
etiani  tractatum  brevem,  Quid  pro  quo  nominatum  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16193,  fol,  118),  post  prologum  brevem 
(«  Ego  Nicholaus  rogatus  a  quibusdam  de  virtutibus  herbarum  dicturus  sum,  »  etc.)  sic  inciplons  :  «  Quoniam  ea  que  sunt 
utilia  in  curationibns  egritudinum  ubique  inveniri  quandoque  nequeunt,  placult  hic  dioere  que  antlbalomcnlce  poni 
possunt,  id  est,  quid  pro  quo.  Pro  arlstologia  rotunda  ;  ruta  domestica  »,  etc.  Cf,  et  ms.  lat.  16191,  fol.  ikZ^.  Bibl.  Amplon. 
Quarto,  ms.  185,  fol.  4,  slne  auotoris  nomlne.  Exlstebat  jam  prius  Ilber  ejusdem  tituli,  Galono  ascrlptiis.  Bibl.  Amplou. 
ms.  275,  fol.  117;  Quarto,  ms,  185,  fol.  6. 


818.    Universitas  Oxoniensis  a  Johanne  XX/I pro  suis  suppositis  similes  gratias  rer/uirit,   quas  menibra  Univer- 
sitatis  Paris.  acceperunt. 

Circa  an.  1322. 

Sanctissimo  in  Christo  palri  Johanni  ....  summo  pontifici  universitas  inagistrorum  et 
scolarium  studii  Oxoniensis  ....  Intelleximus  siquidem  quod  nuper  ad  studium  Parisiense 
misericordes  oculos  convertistis  et  ejusdem  studii  doctores  tam  philosophos  quam  theo- 
logos  ad  ecclesiastica  beneficia  promovistis,  et  alios  quidem  immensis  honoribus  subli- 
mastis,  alios  vero  dedistis  pastores  et  doctores  in  opere  ministerii  et  in  edificationem 
corporis  Christi  et  consummationem  Sanctorum  '.  Xos  autein,  patcr  sanclissime  divina 
institutione  formati  audemus  dicere,  quod  nostrum  studium  Oxoniense  illo  Parisiensi 
studio,  quamvis  excellenter  nobili,  est  quidem  antiquius  tempore,  prius  origine  et  prout 
credimus  non  posterius  dignitate.  Constat  namque  Albinum  '  philosophum  et  doctorein 
catholicum  natione  Anglum  famosissimi  principis  Caroli  Magni  magistrum  et  per  eundem 
Carolum  de  Anglia  accersitum  fuisse  Parisius  studii  fundatorem,  quod  non  Ano-Hce  imo 
Galiice  atque  Romane  historie  contestantur, 

Mus.  Britan,  ms.  Cotton,  Faustina,  A.  V.  —  Brian  Twyne,  Antiquitatis  Academiae  Oxoniensis  Apologia  (Oxonlae 
1608),  p.  179,  ubi  dlclt  epistolam  ab  Uuiversitate  Oxon.  ad  papam  Johannem  XXII  esse  mlssam,  additque  ;  «  Haec  aperte  In 
suis  litteris  ad  sedem  apostolicam  Universitas  Oxon.  anno  Dom.  1322  ».  —  E  Twyne  Bulaeus,  IV    174    nd  an    1317 

1.  EpTies. ,iy,  12, —  2,  I.  e.  Alcuinum.  V,  ad  haec  supra  n"  756. 


270  CHARTULARIUM     UNIYERS.     PARIS.  [1323 

oiy.  Johannes  XXII  Thomae  cancellario  Paris.   injungit  iit  Iltiyoni  de  Vaussemain,  Ord.  Praed.,  magisterium 
et  licentiam  in  theologia  impertiat. 

1323,  Januarii  11,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiens.  saluleni.  Viri  sacre  lectionis,  etc.  iit 
supra  n"  807.  Cum  itaque,  sicut  carissimus  in  Christo  filius  noster  Carolus  rex  et  caris- 
sima  in  Christo  filia  nosfra  Clemencia  relicta  clare  memorie  Ludovici  reafis  vidua  regina 
Francie  et  Navarre  illustris  nobis  significare  curarunt,  dilectus  filius  Hugo  de  Vaucemain' 
Ordinis  fratrum  Predicatorum  sic  laudabiliter  in  sacre  theologie  studio  cursum  perrexerit 
quod  Biblie  et  Sententiarum  lectura  cum  multo  labore  coinpleta  jamdiu  meruisse  dicitur' 
magisterii  bravium  reportare  :  nos  eorundem  regis  et  regine  supplicationibus  inclinati 
discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  qualinus  eidem  Hugoni  infra  duos 
menses  post  receptionem  presentium,  si  per  sufficientem  examinationem  ipsum  ad  hoc 
ydoneum  esse  repereris,  magistralem  honorem  et  docendi  licentiam  conferas  in  scientia 
memorata.  Non  obstantibus,  etc.  iit  siipra  n"  807.  Dal.  Avinione  iij  id.  Januarii,  anno 
septimo. 

Reg-.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXTI,  vol.  XVII,  fol.  161  b. 
1.  Cf.  supra  n"  788.  —  2.  Reg.  addit  «  et  ». 


820.   Statutum  nationis  Gallicanae  de  assistentia  ad  missam  communem. 

1323,  ApriUs  6,  Par/siis. 

Anno  Domini  M^CCCXXIIP,  die  mercurii'  post  Qitasimodo  omnibus  magistris  nationis 
Gallicane  regentibus  in  artium  facultate  sufficienter  vocatis  per  servientem  dicte  nationis 
apud  Sanctum  Julianum  Pauperem  ad  ordinandum,  dispensandum  et  statuendum  si  sit 
opus,  ut  moris  est,  statutum  fuit  ibidem  per  omnes  magistros  dicte  nationis  concorditer 
nullo  reclamante,  quod  quicunque  non  venirent  decetero  ad  niissam  dicte  nationis  ante- 
quam  finiatur  Epistola  diebus  quibus  soliti  sunt  missam  celebrare  communem,  vel  etiam 
recesserint  antequam  sacrosanctum  corpus  Domini  fuerit  consecratum,  distributionibus 
careant  consuetis,  et  tantumdem  teneantur  refundere  nationi,  dum  tamen  prius  extiterint 
sufficienter  vocati;  aliis  statutis,  si  qua  sint  super  hec,  remanentibus  in  vigore. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  9950,  fol.  33,  inter  Statuta  nationis  Gallicanae.  —  Bulaeus,  IV,  202. 
1.  Par.  ms.  9950:  «  Marcuri  ». 


1323]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQLE     AD     A  N  N  U  M     MCCCL.  271 

82 1 .    Ordinationes   Capituli  generalis   Ord.  Praed.   sub  mag.  generali  Ilervaeo  Britonc  de  libris.   Conlra  arteni 
alchimiae  exercentes.  Assignatio  baccalarei. 

1323,  medio  Maio,  Barchinonae. 

Quia  libri  sunt  profectui  studentiuui  singulariter  opportuni,  volumus  et  ordinanius 
quod  libri  in  cathenis  et  in  armario  communi  usui  deputati  per  priores  vel  eorum  vicarios 
sive  per  conventuni  impignorari,  vendi,  commodari  vel  quomodolibet  alienari  non  possint. 
Si  qui  vero  contrarium  fecerint,  cogantur  per  priores  provinciales  de  bonis  sibi  apropriatis 
valorem  libri  seu  librorum  pro  communi  armario  deputare. 

Item  cum  ars  que  alchimia  vocatur  sit  in  pluribus  Capitulis  generalibus  districte  sub 
gravibus  penis  prohibita,  et  adhuc  in  diversis  partibus  Ordinis  ex  hoc  pericula  scandalosa 
surrexerint,  precipit  magister  Ordinis  in  virtute  Spiritus  Sancti  de  diffinitorum  consilio  et 
assensu  fratribus  universis,  et  sub  pena  excommunicationis  late  sententie  quod  nullus  in 
dicta  arte  studeat  vel  discat,  operetur  vel  faciat  operari,  et  scripta  de  ea  si  qua  habeat 
nulla  teneat,  sed  infra  viij  dierum  spatium  a  notitia  presentium  ea  destruat  et  comburat. 
In  secus  autem  facientes  sententiam  excommunicationis  in  Capitulo  publice  magister 
Ordinis  tulit  in  scriptis,  et  eos  nichilominus  de  quibus  constiterit  ex  lunc  adjudical 
custodie  carcerali.  Si  qui  tamen  talia  aliquos  sciverint  operari  et  prelatis  suis  non  mani- 
festaverint,  pene  gravioris  culpe  debite  subjacebunt. 

Assignamus  ad  legenduin  Sententias  Parisius  fratrem  Johannem  Fortem  de  provincia 
Aragonie. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed. 


o22.   Johannes  XXII  Thomae   cancellario   injungit   ut  Pelro  liogerii,   priori   S.  Pantaleonis   Ord.  S.   Benedicti, 
magisterium  et  licentiam  in  theologia  tribuat. 

1323,  Maii  23,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  canceliario  Parisiensi  salutem.  Viri  sacre  lectionis,  etc.  ut  supra  n»  807. 
Cum  itaque,  sicut  accepimus,  dilectus  filius  Petrus  Rotgerii,  prior  prioratus  Sancti  Panta- 
leonis  ejusdem  Ordinis',  Lemovicensis  diocesis,  sacre  theologie  baccalarius,  in  predicta 
scientia  adeo  laudabiliter  profecisse  noscatur,  quod  dignum  se  rcddidit  ad  obtinendum 
docendi  licenciam  in  eadem,  idemque  Petrus  in  Parisiensi  studio  sexdecim  annis  vel 
circiter  residendo  continue,  ac  more  baccalariorum  legendo  in  dicta  scientia  lecturam- 
duorum  cursuum  Biblie  sicut  est  consuetum  in  dicto  studio,  nccnon  libri  Sententiarum, 
laudabiliter  non  sine  fame  preconio,  consummasse  dicatur,  et  in  mullis  responsionibus, 
oppositionibus,  et  sermonibus  sit  probatus  :  nos  vblentes  eundem  Petrum  tum  propter 
premissa  sufficiencia  merita  tum  obtentu  carissimi  in  Christo  filii  nostri  Caroli  regis 
Francie  et  Navarre  illustris,  qui  pro  ipso  nobis  in  hac  parte  humiliter  supplicavit,  prosequi 
favoribus  oportunis,  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus,  si  secundum 


272  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1323 

disposidonem  magistrorum  aclu  regentium  in  theologia  el  aliorum  Parisius  existenoium 
tam  in  scientia  et  eloquentia,  quam  vita  et  moribus  dictuni  Petrum  Rogerii  ad  honorem 
magisterii  in  facultate  theologica  consequendum  ydoneum  esse  repereris,  sibi  magistralem 
honorem  et  cathedram  ac  docendi  licentiam  infra  duorum  mensium  spatium  a  receptione 
presentium  coniputandum  concedas  in  scientia  niemorata.  Non  obstantibus  quod  a  tempore 
lecture  sue  libri  Sententiarum  sex  annorum  spatium  minime  sit  elapsum,  per  quorum 
spatium  de  consuctudine  seu  statuto  ejusdem  studii  debent,  ut  dicitur,  bacahirii  expectare, 
priusquam  ad  magisterium  in  dicta  scientia  presententur,  et  quibuscunque  aliis  ejusdem 
studii  statutis,  etc.  iit  supra  i\°  807.  Dat.  Avinione  x  kal.  Junii,  anno  septimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XVII,  fol.  553. 

1.  Supra  inter  «  Rogerii  ...  ejusdem  Ordinis  »  deest  incurin  scriptoris  quaedam  scntcntia,  ubi  exprimebalur  cujusnam 
Ordinis  esset,  fortc  «  monachus  monasterii  Casedei  Ord.  S.  13en.,  Glaromontens.  dioc.  ».  Id  notatur  in  epistola 
Johannis  XXII,  an.  1322,  18  Julii,  in  qua  ei,  dum  prior  S.  Pantaleonis  essct,  conceditur,  ut  alios  prioratus  et  dignitates  ad 
collalionem  monastcrii  Casaedei  assequi  possit  (Reg.  Vat.  Comm.  an.  6,  ep.  1233,  fol.  420'').  An.  1324,  Aprilis  24,  Petrus 
Rogerii,  mag-ister  in  theologia,  fit  prior  prioratus  S.  Baudilii,  Neinausensis  dioec,  dum  prior  prioratus  dc  Savigniaco  Lugdun. 
dioec.  csset  (Reg.  Vat.  Avenion.  Joh.  XXII,  tom.  XX,  an.  8,  fol.  139).  Ut  prior  S.  Baudilii  scripsit  super  Decretalem  Quia 
guorumdam  (Baluze,  Vitae  pa}^.  Aven.,  I,  83G;  v.  infra  n°  833);  ut  prior  S.  Pantaleonis  an.  1321,  Aprilis  14,  quaeslionem 
supcr  2"*"  Sentent.,  et  circa  idem  tempus  replicationes  ad  positiones  Francisci  Mayronis  (Cod.  Burghes.,  39),  In  tractatu  J)e 
viris  egregiis  Ord.  S.  Benedicti  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  17522,  fol.  73'')  dicitur,  Petrum  postea  fuisse  abbalem  S.  Germani 
de  Pratis,  quod  tamen  minime  verum  cst.  Johanncs  XXII  eum  monasterio  S.  Germani  ut  abbatem  praefecisset,  si  Pctrus  de 
Courpalais,  abbas  S.  Germani,  provisionem  abbatiae  Fiscannensis  acceptassct  (v.  supra  n°  762,  nota  2).  Sic  tamen  Petrus 
Rogerii,  dnm  cssct  prior  S.  Baudilii,  an.  1326,  Junii  23,  factus  cst  abbas  monasterii  Fiscannensis,  i.  e.  Fecamp  (Rcg.  Vat. 
Comm.  Joh.  an.  10,  p.  2,  ep.  2089),  et  scripsit  contra  Michaelem  de  Cesena  et  adhaerentcs.  An.  1328,  Dcccmbris  2,  factus  est 
episcopus  Atrebatcnsis  (Rcg.  Vat.  Joh.  an.  13,  p.  1,  ep.  471,  fol.  185'') ;  an.  1329,  Novembris  24,  archiepiscopus  Scnonensis 
(an.  14,  p.  1,  ep.  185) ;  nn.  1330,  Decembris  14,  archiepiscopus  Rotomagensis  (an.  15,  p.  1,  ep.  5) ;  an.  1338,  Decemb.  18,  presb. 
card.  SS.  Nerei  et  Achillei  (Baluze,  l.  c,  p.  209.  Cf.  Reg.  Benedicti  XII,  an.  5,  ep.  675) ;  an.  1342,  Maii  7,  clectus  summus  pontifex 
(sub  nominc  Clcmentis  VI),  Maii  19  coronatus  est.  Falso  igitur  scribitur  in  Vita  II  et  III  Clementis  VI,  Petrum  Rogerii  non 
per  precum  instantiam  aut  pcr  bullac  papalis  tempus  anticipantis  gratiam  magistratum  esse.  Baluze,  I.  c,  p.  266,  280.  Cf.  et 
Rec.  des  hist.  des  Gaules,  XXII,  432,  licct  ibi,  ut  ubiquc,  minus  accurate  et  imperfecle  de  Petro  Rogerii  agatur.  —  2.  Reg.  : 
«  lecturarum  », 


823.  Johannes  XXII  ad  Tliomam  cancellarium  Parisiensem,   ut  Francisco  de  Mayronis   de  Digna,    Ord.   Min., 

magislerium  ei  licentiam  in  theologia  conferat. 

1323,  Maii  24,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem,  etc.  Viri  sacre  lectionis,  etc.  ut 
siipra  n°  807.  Cum  itaque,  sicut  accepimus,  dilectus  filius  Franciscus  de  Mayronis  de  Digna 
Ordinis  fratrum  Minorum,  sacre  theologie  bacallarius,  in  predicta  scientia  adeo  laudabiliter 
profecisse  noscatur  quod  dignum  se  reddit  ad  obtinendum  docendi  licentiam  in  eadem, 
idemque  Franciscus  in  Parisiensi  studio  more  bacallariorum  legendo  in  dicta  scientia 
solitum  cursum  perfecerit  in  lectura  :  nos  tum  ob  hoc,  tum  obtentu  carissimi  in  Christo 
filii  nostri  Roberti  regis  Sicilie  illustris  nobis  super  hoc  pro  eodem  humiliter  supplicantis 
eundem  Franciscum  in  hac  parte  favorabiliter  prosequi  cupientes,  discretioni  tue,  etc.  ut 
supra  n°  807,  usque  ministretur.  Dat.  Avinione  viiij  kal.  Junii,  anno  septimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  7,  p.  1,  fol.  277''.  —  Wadding,  Annal.  Minor.,  2  ed.,  VII,  10.   Bulaeus,  IV,   197. 


1323]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCI..  273 

—  GenDbrardus,  Wadding  aliique  (Bul.,  IV,  172;  Jouidain,  p.  9S,  nola  1)  dicunt,  Franeiscum  Mayronem  an.  1315  actum  Sorbo- 
nicum  in  Academiam  Parisiens.  invexisse,  id  est  certamen  scholasticum,  quod  aestatis  tempore  habebatur  per  sine-ulos  dics 
veneris,  in  quo  candidatus  respondebat  a  quinta  malutiua  ad  septimam  vespertinam,  donec  cunctis  opponentibus  satisfacluin 
essct.  Ast  nuUum  instrumentum  nos  de  certamine  a  Francisco  Mayrone  introducto  docet  ct  quantum  ad  hoc  ad  fabulas 
referri  debere  putamus,  ut  jam  Richerius  in  sua  Hist.  Univ.  Paris.  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  9943,  lib.  3,  fol.  2221')  obser- 
vavit.  Cf.  etiam  Thurot,  Be  Vorganisation  de  V enseignement  dans  VUniversite'  de  Paris,  p.  150,  n.  5.  Caeterum,  circa 
idem  pacne  lempus  actus  quosdam  Sorbonicos  jamj  in  usu  fuisse  ,infra  videbimus.  Quod  ad  opera  Francisci,  celebris  theo- 
logi,  attinet,  adeas  Sbaralea,  Supplem.  ad  script.  Ord.  S.  Francisci,  p.  267,  qui  tamen  non  penitus. 


824.  Canonizatio  fvatris  Thomae  de  Aquino,  Ord.  Praed.,  qui  «  ad  theologiae  magisterium  Parisiis,  loco  utique 
celeherrimo,  assumptus,  inagno  inibi  sui  suique  Ordinis  ac  Parisiensis  studii  favore  per  multorum  annorum 
curricula  cathedram  regebat  magistralem.  » 

1323,  Julii  18,  Avenione. 

Joliannes  ,,,.  Redemptionem  misit  Doininus  ....  Dat.  Avenione  xv  kal.  Augusli,  ponti- 
ficatiis  nostri  anno  septimo. 

Vidimxts  oflicialis  curiae  Paris.  an.  ejusdem,  die  jovis  festo  Conceptionis  b.  Mariae  Virg.  (Decemb.  8)  in  Arch.  nat. 
Paris.  L,  301,  n»  40,  Bulaeus  IV,  197.  —  In  Appendice  Rcg.  Vat,  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XLVI,  fol.  600'',  in  margine  ad 
15-22  JuHi  1323  legitur  :  «  Fuit  canonizatio  sancti  Thome  de  Aquino  et  comedit  rex  (Sicilie)  et  xvij  domini  cardlnales  »,  Fol. 
647  ad  XXV  Julii  (1323)  scribitur,  quid  expensum  fuerit  pro  «  corticiis  et  faculis  »  in  ecclesia  B,  Mariae,  Avcnion.,  ubi  erat  cano- 
nizatio.  Ibid,  dicitur  praeterea  :  «  Die  xviij  Julii  pro  pitantia  facta  per  dominum  nostrum  fratribus  Predicatoribus  Avinione 
qua  die  fuit  facta  canonizatio  sancti  Thome  confessoris  de  Aquino,  solvimus  et  tradidimus  domino  Petro  Marini  Clavarii 
Avinion.,  quam  dictam  pecuniam  tradidit  locumtenenti  prioris,  xx  florenos  auri  ».  In  ms.  Tolosan,  610,  fol.  80,  describitur 
solemnitas  canonizationis.  Apud  Douais,  Essai  sur  Vorganisation  des  eludes  dans  VOrdre  des  frcres  Precheurs,  p.  268  sqq. 


0<a0.    Siatuta  Universitatis  Paris.  de  librariis  et  stalionariis,  quorum  nomina  recensentur. 

1323,  Septembris  26,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  ,..,  Cum  per  librariorum  et  stationarioruin 
quaniplurium  vcrsutias  et  abusiones,  etc.  iit  siipra  n°  733,  quibnsdam  tnutatis\  nsque  per 
presentes  reponendo,  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  nostrum  presentibus  litteris 
duximus  apponendum.  Datum  ut  supra, 

Originale  in  Arch.  nat,  Paris.  M.  68,  n"  6,  Superest  taeuiolnm  membranac.  Pertinebat  ad  .\rch.  Univers.  (D.  18.  rr).  — 
Actes  concernans  le  pouvoir  et  la  direction  de  VUniversite  dc  Paris  sur  les  escricains  des  liEves  ct  les  imprimeurs  qui 
leurs  ont  succc'd(!  (Paris,  1652),  p.  3.  Bulaeus,  IV,  202.  Fragmentum  apud  Chevillier,  Vorigine  de  Vimprimerie  de  Paris, 
p.  307. 

1.  Temporis  nota  est  «  anno  Dom,  MCCC  viccsimo  tcrtio,  die  lune  ante  fcstum  bcatl  Mlcliaelis  archangeli  ».  Rector 
Univers.  vocatur  magister  Johannes  de  Achyers  (Acheros),qui  19  Julii  an.  1318  nominatur  Johauues  Audent  de  Achiors,  clericus 
Noviomcnsis,  eique  ad  triennium  regimen  scholarum  do  Salviaco  Noviom,  dioec,  confcrtur.  Rog.  Vul.  Johannis  XXII,  an,  2, 
p.  2,  ep.  1879.  Librariis  et  stationarils  supra  n"  733  nominalls  (cxce])tis  Jacobo  de  Troanco,  Guillelmo  de  Garlandia,  Guil- 
lelmo  de  Guria)  hic  adjunguntur  sequentes  :  Johannes  dlctus  dc  Guyuondale,  .\nglicus  serviens  Universitatis,  Johannes  de 
Meillac  (quandoque  scribltur  MelUar),  Pctrus  de  Perona,  ejus  u.vor  (Pctronllla;  cf,  supra  n"  732,  nota),  Nlcolaus  de  Scotla, 
Radulphus  de  Varedis,  Guillelmus  dictus  Gumbaculo,  Pontius  Gilbosus  de  Xoblans,  Johannes  Pouchet,  Egidius  de  Vivariis, 
Johannes  Brito  juvenis,  Johannes  de  Remis,  Richardus  dictus  Challamannio  [sic),  Nicolaus  de  Ybernia,  Gaufridus  dictus  le 
Normant,  Murgareta  uxor  quondam  Jacobi  de  Troancio  (seu  Troanco),  Mutlhaeus  de  Attrebato  (supra  n°  724),  et  Thomas  de 
Wymondlkold,  Anglicus,  • —  in  summa  28  (cum  uxore  Petri  de  Perona  29)  Ilbrarii  jurati  Universitatis  afTeruntur,  e  qulbus  ad 
taxandos  Ilbros  electi  sunt  :  Johannes  de  Guyuendale,  Johannes  de  Sancto  Paulo,  Johannes  Brito  ct  Petrus  dictus  de  Perona, 
An.  1342  eliam  28  librarii  jurati  enumerantur  (v,  infra) ;  saec.  xv  vero  viginli  quatuor  tantum  erunt, 

**  Chart.   Vniv.  Paris.  II,  1,  35 


274  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1323 

826 .  Alanus  de  Pratis,  scholaris  medicinae  facultatis,  tempus  suae  auditionis  probat. 

An.  1323,  Parisiis. 

Dominus  Alanus  de  Pratis'  [tempus  auditionis]  ordinarie  probavit  sub  Alano  Gonteri' 
an.  MCGGXXIIl  per  cedulam,  [tempus  auditionis]  cursorie  sub  Johanne  BostoP  per  testes*. 

Arch.  facult.  medicinae  Paris.,  ms.  74,  p.  495.  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  213. 

1.  Infra  ad.  an.  1332,  Martii  30.  —  2.  In  Reg-.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  1,  p.  4,  cp.  3265,  quidam  Alanus  Gonterii 
ut  canonicus  Nannetensis  affertur  (ad  an.  1317,  Jun.  1),  sicut  et  an.  10,  ep.  85  (ad  an.  1325,  Octob.  9).  Theologus  et  episcopus 
ejusdem  nominis  supra  n»  742.  —  3.  V.  supra  ad.  an.  1322,  April  25,  nota  3.  —  4.  Ita  et  in  aliis  facultatibus  fiebat.  Cf.  infra  e.  g. 
statuta  facultatis  theologicae. 


827,  Liher  quidam   cujusdam  monachi  de  Morigniaco  juxta  Stampas',  Ordinis  S.   Benedicti,   tanquam  super- 

stitiosus  Parisiis  condemnatur. 

An.  1323. 

Contin.  Guill.  de  Nang.,  ed.  G^raud,  II,  50.  —  Iste  liber  continebat  multas  depictas  imagines  B.  Mariae  et  multa  ignota 
nomina,  quae  nomina  daemonum  credebantur.  Cf.  ibid. 

1.  Etampes. 


828.  In  Universitate  Paris.  determinatur,  Christum  secundum  hominem  habuisse  verum  jus  et  dominium 
rerum,  ticet  dominio  rerum  immobilium  non  sit  usus;  apostolos  ante  Christi  passionem  habuisse  aliqua  bona 
mobilia  in  communi  quantum  ad  proprietatem,  sicut  et  postea,  quorum  fuerunt  veri  domini  quantum  ad  proprie- 
tatem  et  usum, 

An.  1322-1323. 

Cod.  Vat.  lat.  3740,  fol.  248,  sub  inscriptione  :  «  Hoc  dedit  dominus  cardinalis  Viennensis  (Simon  d'Archiac)  de  studio 
Parisiensi  »,  et  incipit  :  «  Queritur  utrum  Ghristus  et  apostoli  habuerint  aliqua  bona  temporalia  in  communi  quantum  ad 
proprietatem  et  verum  dominium  ».  Ed.  a  Raynaldo,  Ann.  eccL,  an.  1323,  n^  38-57.  Praeterea  plures  doctores  theologiae 
aliique  isto  tempore  de  paupertate  Christi  determinaverunt,  quorum  plures  tractatus  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat,  4046.  Ut 
infra  e  dictis  in  n"  886  et  891  apparet,  Universitas  Paris.  in  hac  parte  decisionibus  Johannis  XXII  adhaesit. 


829.  Johannes  XXII  Thomae  cancellario  Paris.  injungit  ut  Hugoni  de   Marciaco,  Ord.  Praed.,  magisterium   in 
theologia  impertiat. 

1324,  Januarii  19,  Avenione. 

Dilecto  filio  cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Habet  fidedignorum  assertio  quod  dilectus 
filius  Hugo  de  Marsaco'  de  Ordine  fratrum  Predicatorum  in  sacra  theologie*  facultate 
baccallarius  adeo  in  facultate  ipsa,  etc.  nt  supra  n"  801,  mutato  nomine.  Datum  Avinione, 
xiiij  kal.  Febroarii,  anno  viij". 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  8  (n"  112),  ep.  371,  fol.  80. 

1.  Seu  Marciaco,  ut  et  in  Catalogo  magistrorum  Ord.  Praed.  V.  supra  n">  795,  not.  3.  —  2.  Reg.  :  «  theulogie  ». 


35. 


1324]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  275 

830.    Statutum  CapituU  generalis  Ovd.  Praed.  sub  Barnaha  Vercellensi  magistro  generali  celebrato  de  studiis. 

Assignatio  baccalarei. 

1324,  Junio  inirante,  Burdigalae. 

Stiulentes  redeuntes  de  studio  generali  non  fiant  priores  vel  suppriores  usque  ad  tres 
annos.  Et  ut  predicta  nielius  valeant  observari,  volumus  et  ordinamus  quod  studentes  in 
facultate  quacunque  teneantur  continue  sequi  scolas,  disputationes,  collationes  in  vj»  feria, 
repetitiones  etiam  lectionum  ante  prandium  quoque,  quando  actu  non  legitur,  in  studio 
seu  collalione  scientifica  se  occupent  quantum  possunt.  Si  autem  circa  hoc  inventi  fuerint 
negligentes,  a  studiis  absolvantur.  Ceteri  autem  iVatrcs  non  studentes  per  penas  graves 
sequi  scolas  continue  et  studio  vacare  a  suis  prioribus  compellantur.  Itom  volumus  et 
ordinamus  (juod  fratres  juvenes  non  mittantur  ad  studia  artium  nec  ad  sacros  ordines 
promoveantur,  nisi  sint  in  divino  oflicio  et  graniaticalibus  sufficienter  instructi. 

Assignamus  Parisius  ad  legendum  Sententias  isto  anno  fratrem  Guillelmum  dc  Costa 
de  provincia  Francie. 

Ms.  Rom.  Capp.  g-eneral.  Ord.  Praed.  Assignatio  baccalarii  e  ms.  Tolos.  489.  Ibid.,  fol.  155,  scribitiir  :  «  In  hoc  etiam 
Capitulo   fuerunt  ix  magistri  in  theulogia,  scil.   fr.   Malheus    de    Urssinis,   provincialis   Romanus,    fr.    Hugo  de  Vausamanti 

(Vaussemain),  provincialis  Francic,  fr provincialis  Anglle,  fr.  Jo[hanncs]  de  Neapoli,  elcctor,  fr.  J[ohanncs]   de  Parma', 

elector,    fr.    Benedictus    de   Gumis,    fr.    Johannes    de    Pratis,    Gallicus   et   incjuisitor   Carcassonensis,    fr.    Hugo  de  Marciaco, 
Albiensis,  et  fr ». 

1.  In  ms.  :  «  P.  de  Parma  ».  Ast  non  existcbat  magister  nomine  Pctrus  dc  Parma,  sed  solum  Johannes.  Nec  «  Parma  » 
pro  «  Paluia  »  scribebatur,  cum  Petrus  de  Palma  an.  1325,  Januarii  13,  adhuc  baccalareus  in  theologia  fuisset.  V.  infra  n°  835. 


oiS  1 .    Ordinatio  Capituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  sub  Alexandro  de  S.  Elpidio  celebrati  de  studen- 

tibus  Parisios  mitlendis  et  de  libris. 

1324,  Junii  3,  Montispessulani. 

Cum  propter  multitudinem  sludentium  quos  provincie  ad  studium  Parysiense  mittunt 
sepe  confusio  oriatur,  tum  quia  provisio  indecenter  dividitur,  tum  quia  sepe  indigni  ad 
dictum  studium  promoventur,  diffinimus  quod  nulla  provincia  possit  mittere  Parisius  ultra 
duos  studentes  sine  speciali  licencia  generali,  propter  quain  causam  etiam  e.x  nunc  revo- 
camus  diffinitionem  factam  de  dicto  studio  in  provincia  Tholosana  que  se  extendit  ad 
plures. 

Item  cuin  pro  Ordinis  promotione  et  slatu  et  honore  li])ris  aptis  ad  studium  nostra 
religio  thesaurum  non  habeat  cariorem,  diffinimus  el  ordinamus  quod  omnes  libri  perti- 
nentes  ad  communem  librariam  cujuslibet  conventus  sine  distractione  qualibet  conser- 
ventur,  inhibentes  sub  virtute  sancte  obedientie  prioribus,  procuratoribus  ac  etiam  ceteris 
officialibus  cujuslibet  conventus,  ne  aliquem  dictorum  librorum  quomodolibet  alienare  vel 
suppignorarc  presumant.  Et  quicumque  contrarium  fecerit,  illum  vel  illos  trina  monitione 
premissa  in  hiis   scriptis  vinculo  excommunicationis  innodamus.   Et  nichilominus   contra 


276  CHARTULAIUUM     UNIVERS.      PARIS.  [1324 

premissa  temere  facientes  per  provincialem  arceantiir  ad  restitutionem  valorum  lil^rorum 
taliter  distractorum. 

Cod.  Verod.  fol.  176  :  «  DifBnitiones  facte  per  vener.  palrein  fratrem  Alexandrum  priorem  generalem  et  sacre  pagine 
professorem  aliosque  ...  capitul.  in  Montepessul.  celebrato  anno  domini  M^^CGG^XXIIII",  de  mense  Junii  in  festo  Penth., 
pontific.  Joh,  XXII  anno  octavo.  n 

o32.    Ordinatio  Capituli  provincialis  provinciae  Franciae  Ord.  Ereinit.   S.  Augustini  de  stadentibus  Paris. 

1324,  Jumi  3,  Montispessulani. 

Cum  studentes  inutiliter  studium  Parysiense  occupent  qui  non  fuerint  sufficienter 
edocti  et  in  lcgendo  et  disputando  convenienter  exercitati,  diffinimus  et  ordinamus  quod 
nullus  studens  in  provincia  prelibata  ad  dictum  studium  transinittatur  nisi  prius  logycam 
vel  philosophiam  in  ipsa  provincia  legerit  ad  minus  uno  anno,  et  moribus  et  vita  secundum 
observanciam  regularem  Ordinis  fuerit  approbatus. 

Cod.  Verod.  41,  fol.  205''.  Legilur  ibid.  :  «  Difliuitiones  facte  in  provinciali  capitulo  provincie  Francie  in  Montepessu- 
lano  anno  M^CCC^XXIIII»  in  feste  Penthecostes,  per  venerab.  Hermanum  lectorem,  vicarium  generalis,  ac  religiosos  viros  fratres 
Johannem  de  Virduno,  priorem  provincial.,  Franciscum  de  Metis,  priorem  Cuthalanensem,  Symonem  Uarenc,  priorem 
Remcnsem,  Philippum  Amadour,  priorem  Baiocensem  et  Jacobum  de  Valcncinis,  priorem  Tornacensera,  difBnitores  capituli 
supradicti  ». 

OOO.   Johannes  XXII  Universitati  Paris.  quasdam  Constitutiones  quae  Ord.  Minorum  respiciunt  transmittit,  ut  in 
scholis  legantur. 

1324,  Novembris  21,  Avenione. 

Dilectis  filiis  doctoribus  et  scolaribus  universis  Parisius  commorantibus.  Contra 
latratus  nonnuUorum,  errores  et  insanias',  qui  os  suum  ponentes  in  celum  lingua  eorum 
transeunte  falsidica  super  terram  detrahere  nostris  Constitutionibus,  quarum  una  incipit  : 
Ad  conditorem  canoniim*.,  et  alia  est  Cum  inter  nonnullos^,  veritateinque  catholicam  quam 
continent  obfuscare  ausu  sacrilego  presumpserunt,  ut  fertur,  Constitutionem  quamdam  que 
incipit  :  Quia  quorutJtdam''.,  cum  fratribus  nostris  sancte  Romane  ecclesie  cardinalibus 
multisque  aliis  viris  tam  prelatis  quam  aliis  sacris  et  utriusque  juris  litteris  eruditis  dili- 
genti  deliberatione  prehabita  et  de  eorundem  fratrum  consilio  duximus  promulgandain, 
quam  vobis  una  cum  aliis  Constitutionibus  predictis  necnon  et  quadam  alia  per  nos  duduin 
edita  materiam  tangente  predictam,  que  incipit  :  Quia  tionnunquam^ ,  de  quibus,  quamvis 
diu  ante  editionem  ultime  Constitutionis  hujusmodi  promulgate  fuerint  ac  etiam  publicate, 
an  tamen  ad  vos  pervenerint  [hjesitamus,  sub  bulla  nostra  per  latorem  presentium  desti- 
namus,  universitati  vestre  in  virtute  sancte  obedientie  districtius  injungentes  quatinus 
prefatas  Constitutiones  legatis  sicut  ceteras  Decretales  in  scolis,  Dat.  Avinione  xj  iial. 
Decembris,  anno  nono, 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  9  (n»  113),  ep,  825,  fol.  120,  —  Mittebantur  etiam  doetoribus  et  scholaribus  Tolosae, 
Bononiae,  in  Urbe,  Neapoli,  Perusii,  Oxoniae  commorantibus,  et  insuper  legato  Lombardiae,  ut  legitur  in  Regesto  ad  calcem 
litterarum, 

1.  Reg,  :  «  insanos  ».  —  2.  Quatuor  hic  enumeratae  Constitutiones,  in  quibus    de    fratribus  Minoribus,  de  paupertate 


1324]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     U  S  Q  U  E     AD     ANNUM     MCCCL.  277 

Christi  et  Apostolorani  agitur,  exstant  inter  Extrac.  Johannis  XXII,  ct  quidem  inter  XX,  de  verbor.  signif.,  l'i,  '2-5;  et  apud 
Wadding  et  Bulaeum.  Praeterea  simul  inveniuntur  apud  Nicolaum  Minoritam  (Baluze-Mansi,  MiscelL,  III,  207,  221,  224, 
233);  in  Cod.  Ottob.  15,  fol.  22  sqq.,  inter  scripta  ad  Ord.  Min.  pertinentia;  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  4040,  fol.  12  sqq.;  in 
Arch.  Vat.  Arm.  31,  n»  42,  fol.  52-04,  sed  secunda  ibid.  deest.  Exstant  omnes  in  Reg.  Vat.  Quaedam  originalia  v.  in  nota  3-5. 
Prima  est  6  id.  Decemb.  an.  7  (1322,  Decemb.  8J.  —  3.  Reg.  :  «  Inter  nonnullos  ».  Originale  in  Arch.  Vat.  Miscell.  C.  Fasc.  9, 
n"  1,  cum  sigillo;  2.  id.  Novemb.  an.  octavo  (1323,  Novemb.  12).  — 4.  Ultima  omnium,  4  id.  Novemb.  an.  9  (1324,  Novemb.  10) 
in  qua  quaestio  tota  de  paupertate  historice  quodammodo  tractatur.  Dicitur  praeterea  ibidem,  duas  priores  Constitutiones 
deliberatione  cum  cardinalibus,  episcopis  «  et  cum  pluribus  sacre  theologie  magistris,  ac  utriusque  juris  professoribus  preha- 
bita  B  digestas  esse  (originale  in  Arch.  Vat.  Miscell.  C.  Fasc.  9,  n»  3,  cum  sigillo),  idemque  repetit  infra  an.  1327,  April.  3, 
contra  Ludovicum  Bavarum.  —  5.  Duo  originalia  ibid.  n''  5  et  G  cum  sigillo;  7  kal.  April.,  an.  G  (1322,  Martii  20).  Ilacc  cpistola 
intcr  alia  ansam  praebuit  duabus  declarationibus  fralrum  Minorum  editis  an.  eodem,  Junii  4  ct  7,  in  Capilulo  gonerali  Perusii 
celebrato.  Praesentes  intcr  ulios  erant  Michacl  (dc  Ccsena),  min.  gcneralis,  Guillelmus  (de  Nottingham)  Angliae,  Henricus  (de 
Thalhcim)  supcrioris  Alamanniae,  Arnaldus  Aymerici  Aquitaniae,  provinciales  ministri  et  in  theologia  magistri,  nccnon  Hugo 
de  Novo  Castro  (cf.  Sbaralea,  Suppl.,  p.  361)  et  Guillelmus  Alnvich  (Alnwick),  theologiae  doctorcs,  Nicolaus,  minister  Fran- 
ciae,  et  Guillelmus  BIoc,  baccalarci  in  theologia  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  404G,  fol.  108  et  108'»;  Cod.  Vat.  Ottob.  15,  fol.  8  et 
13,  et  apud  Nicolaum  Minoritam,  e  quo  Baluze-Mansi,  MiscelL,  III,  208  sqq.).  Epistola  Jun.  4,  apud  Wadding,  Ann.  Min. 
(2  ed.),  VI,  396,  et  Rainald,  Ann.  eccL,  an.  1322,  n"  54,  edita,  in  Cod.  Ottob.  perperam  ad  an.  1323,  indict.  G  (prid.  non.  Jun.) 
refertur;  epistola  Junii  7  apud  Wadding  (p.  397,  ex  Alvaro  Pclagio  abbreviata)  perperam  ad  id.  Julii  ascripta  est.  Wadding 
(et  cum  illo  multi)  etiam  asserit,  Guillelmum,  ministrum  Angliae,  fuisse  Guillelmura  Ockam.  Sed  Ockam  in  Calalogo  mini- 
strorum  Angliae  non  nominatur  (cf.  Monum.  Francisc,  cd.  Brewer,  I,  537  sq.,  559  sq.).  Guillelmus,  ministcr  Angliac,  tunc 
temporis  erat  Guillelmus  de  Nottingham  II,  doctor  Oxoniensis  (cf.  etiam  Sbaralea,  Slipplem.,  p.  325),  sicut  Guillelmus  de 
Alnwick,  qui  an.  1330  factus  est  episcopus  Juvcnacicnsis  (Wadding,  I.  c,  VII,  112,  perperam  «  Guillclmus  ,\Iverricus  »,  VI,  396, 
et  Bulaeus,  IV,  193,  «  Guillclmus  .\Imuchiac  »  et  «  Almachiae  ».  Malc  etiam  Ughelli,  Italia  sac,  VII,  729,  et  Baluze,  1.  c). 


o34.  Johannes  XXII  ad  magistram  Johannem  dc  Arpadella  de  eodem  argumento. 

1324,  Decembris  8,  Avenione. 

Magistro  Johanni  de  Arpadclla',  decano  Xanctonensi  et  capellano  nostro.  Cum 
quasdam  Constitutiones  nostras*,  quarum  una  tenoris  inclusi  prescntibus  a  nobis  extitit 
noviter  promulgata,  dilectis  filiis  doctoribus  ct  scolaribus  Parisius  commorantibus  ab  eis 
legendas  sicut  ceteras  decretales  in  scolis,  quibus  super  hoc  per  alias  litteras  nostras  scri- 
bimus  tibi,  per  dilectum  filium  Petrum  de  Cunio  latorem  presentium  destinemus  :  discre- 
tioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  ipsis  prefatas  Constitutiones  et  liltcras 
presentare,  ac  ut  Constitutiones  ipse  publicentur  et  lcgantur  in  scolis  adhiberc  studeas 
operam  efficacem.  Rescripturus  nobis  quicquid  aclum  fuerit  in  hac  parte.  Datum  Avinione 
vj  idus  Decembris,  anno  nono. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  9,  n»  113,  fol.  4,  ep.  34. 

1.  Anno  1322,  mensc  Maio,  una  cum  fratre  Dominico  Grima  (Grenler)  magistro  in  thcologia  et  in  (^uria  Rom.  lectore  ad 
regem  Franciae  pro  certis  negotiis  mittebatur  (Rcg.  Vat.  Secrct.  Joh.  XXII,  an.  G,  ep.  72,  pluresque  aliae  ibid).  Johannes  erat 
legum  doctor  et  canonicus  Paris.,  annoque  1323,  Maii  23,  recipit  decanatum  Xantonensem  (Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  7,  p.  1,  ep. 
864),  an.  1328,  Aug.  1,  pracposituram  de  Susscyo,  Educn.  diocc.  (ibid.  an.  12,  p.  2,  cp.  1547).  Factus  est  practcrea  an.  1331, 
Mart.  12  (ibid.  an.  15,  p.  2,  ep.  699)  archidlaconus  Briae  in  eccles.  Paris.,  et  an.  1340,  Nov.  6,  episcopus  Forojuliensis  (Reg. 
Vat.  Avenion.  Benedicti  XII,  an.  6,  vol.  VII,  fol.  126),  post  duos  annos  rector  comitatus  Venaissini.  Dominicus  dc  Grima 
an.  1323,  mense  Maio,  una  cum  Guillelmo  archiepiscopo  Vicnncnsi  ad  rcgcm  Franciae  nuntius  erat.  (Sccrct.  an.  7,  epp.  854  sqq.). 
Factus  est  magistcr  Avenione  raandante  papa  circa  an.  1320-1321,  et  lector  Curiac  an.  1321  (post  Guillelraura  de  Lauduno) ; 
sic  in  Intr.  et  exit.  Arch.  Vat.  Aven.  ab  anno  1322  saepius  norainatur.  An.  132G,  Martii  3,  fit  episcopus  Appamiarum  (Reg. 
Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  10,  p.  1,  ep.  859).  —  2.  Gf.  supra  n"  833. 


278  .  CHARTULARIUM     U3SIVERS.      PARIS.  [1325 

835.    Quidam  fratres  Ord.  Praed.  processus  papales  contra  quosdam  Mediolanenses  Parisiis  publicant. 

1325,  Januarii  13,  Parisiis. 

In  Dei  nomine  amen.  Noverint  universi  presens  instrumentum  publicum  inspecturi, 
quod  anno  a  Nativitate  Christi  millesimo  trecentesimo  vicesimo  quinto,  indictione  octava, 
mensis  Januarii  die  xiij,  pontificatus  sanctissimi  in  Christo  patris  et  domini  nostri  domini 
Johannis  divina  providentia  pape  XXII  anno  nono,  venerabilis  et  religiosus  vir  frater 
Petrus  de  Palina  Ordinis  fratrum  Predicatorum,  bachelarius  in  theologia',  deputatus  tam  a 
reverendo  patre  domino  ..  Dei  gratia  episcopo  Parisiensi'  quam  etiam  de  mandato  speciali 
..  provincialis  Francie'  Ordinis  supradicti  super  publicatione  processuum  habitorum  et 
factorum  per  eundem  sanctissimum  patrem  contra  Galeaceum,  ^larchum,  Luchinum  et  alios 
filios  quondam  dampnate  memorie  Mathei  de  Vicecomitibus  de  Mediolano  hereticos  mani- 
festos  et  dc  hibe  pravitatis  heretice  sentenlialiter  condempnatos.  In  quibus  quidem  proces- 
sibus  continentur  certe  remissiones  et  indulgentie  per  ipsum  dominum  papain  concesse 
Christi  et  ecclesie  fidelibus  ac  fidei  catholice  negotium  prosequentibus  contra  dictos  here- 
ticos  et  eoruin  fautores  et  auxiliatores,  valitores*,  sequaces  et  eisdein  adherentes.  Idem 
frater  Petrus  de  Palina  constitutus  specialiter  propter  hoc  in  ecclesia  beati  Mederici  Pari- 
siensis  hora  quasi  priina  ad  quam  convenerat  populi  fidelis  multitudo  ....'.  Actum  in  eadem 
ecclesia  beali  Mederici,  presentibus  venerabilibus  et  discretis  viris  magistris  Johanne 
Marine,  Guillermo  de  Morsent,  Arroddo  canonico  ejusdem  ecclesie,  Guillermo  de  Briti- 
gniaco,  Egidio  clerico  capelle,  Magistro  Roberto  de  Quesneyo,  familiaribus  dicti  domini 
episcopi  Parisiensis,  magistro  Johanne  de  Brueriis,  notario  publico,  necnon  dominis 
Laurentio  canonico  ejusdem  ecclesie  Sancti  Mederici,  Daniele  de  Parisius,  Syinone  Andrea, 
capellanis  perpetuis  in  eadein  ecclesia,  Stephano  Malpas,  Bertaudo  de  Hala  et  Gentiano 
Tristani,  civibus  Parisiensibus,  testibus  ad  hec  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Deinde  et  immediate  eadem  die  venerabilis  doctor  sacre  theologie,  videlicet  magister 
Petrus  de  Palude  predicti  Ordinis  fratrum  Predicatorum,  in  hospitali  novo  Sancti  Jacobi 
prope  portam  beati  Dyonisii  Parisiens.  hora  qua  celebrabatur  ibidem  major  missa  predi- 
cans  verbum  divinuin  fideli  populo  in  copiosa  multiludine  inibi  congregato  dictos 
processus,  remissiones  et  indulgentias  et  cetera  in  eisdein  contenta  processibus  de  mandato 
dicti  provincialis  dictique  doinini  episcopi  Parisiensis  astanti  populo  solenniter  articulatim 
et  sludiose  in  lingua  inaterna*  exposuit  ac  etiain  publicavit,  exhortando  populum  affectuose 
super  tanlis  remissionibus  et  indulgentiis  acquirendis,  cui  publicationi  et  expositioni 
omnes  astantes  attente  et  reverenter  suuin  prebuerunt  auditum.  Actum  ibidem  presentibus 
dicti  domini  episcopi  familiaribus  et  inagistro  Johanne  de  Brueriis  supradictis  et  Nicolao 
le  Loqueti,  Philippo  de  Corneliis,  civibus  Parisiensibus,  Petro  de  Bruxellis,  magistro 
Roberto  de  Sanctis,  Johanne,  de  Centummicibus,  Symone  de  Sancto  Benedicto,  Philippo 
Moustarderii  et  pluribus  aliis  ad  hec  vocatis  testibus  et  rogatis. 


1325]  AB     ANNO     MCCLXXXVr     USQUE     AD     ANNUM    MCCCL.  279 

Item,  eadem  die  hora  vesperariun  religiosiis  vir  frater  Richardus  de  Golonisfontibus 
Ordinis  fratrum  Predicatorum  in  ecclesia  beali  Gervasii  Parisiensis  propter  hoc  specialiter 
deputatus  fideli  populo  ibidem  in  copiosa  multitudine  congregato  verbum  Dei'  ....  Super 
qua  publicatione  petiit  idem  frater  R.  publicum  instruincntum.  Actum  in  eadem  ecclesia 
Sancti  Gervasii,  presentibus  venerabilibus  et  discretis  viris  dominis  Johanne  curato, 
Johanne  et  Radulpho  capellanis  ejusdem  ecclesie,  Auberto  Beroti  receptore  domini  regis 
in  Vicecomitatu  Parisiensi,  magistris  Roberto  de  Quesneyo  et  Johanne  de  Brueriis,  et 
pluribus  aliis  testibus  ad  premissa  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Originale  in  Arch.  Vat.  Instrum.  miscell.  1325.  Subscripsit  Johannes  Rufi  de  Gruce,  Lausannens.  dioeces.,  nolarius. 

1.  Cum  infra  n**  838,  nota  19,  ad  Martii  7  ejusdem  anni  jam  vocetur  magister,  intra  Januar.  13  et  Martii  7  an.  1325 
magisterium  in  theologia  recepit.  —  2.  Stephano.  —  3.  Hugone  de  Vaussemain.  —  4,  I.  e.  coadjutores.  —  5.  Simili  modo  ut 
postea  dicitur  de  Petro  de  Pulude.  — 6.  Petrus  de  Paluia  eliam  hoc  facit  ((  in  lingua  materna  seu  vulgari  ».  —  7.  Simili  modo 
ut  referlur  de  Petro  de  Palude.  Exposuit  ((  in  gallico  », 


836.  Johannes  XXII  ad  rectorem  et  Universitatein  Paris.  de  Constitutionibus  eis  missis,  quas  non  tanlum  decre- 
tistae,  sed  et  theologi  in  scholis  legere  debent. 

1325,  Januarii  18,  Avenione. 

Dilectis  filiis  rectori  et  Universitati  studii  Parisiensis.  Cum  certas  Constitutiones 
nostras,  quarum  una  incipit :  Ad  conditorem  canomim,  et  alia  Cum  inter  notinullos,  altera  vero 
Quia  quorttmdam.,  et  reliqua  Quia  nontiuttquam  ,  legendas  sicut  celeras  decretales  in  scolis 
dudum  vobis  sub  buUa  nostra  duxerimus  transmittendas ',  placet  nobis  et  volumus  quod 
non  solum  decretorum,  sed  theologie  facultatis  magistri  etiam  ibidem  legentes  de  mane 
Constitutiones  easdem,  quarum  contenta  facultates  eorum  tangere  non  modicum  dinos- 
cuntur,  possint  legere  de  mane  vel  in  nonis  seu  alia  hora  que  sibi  videbitur  oportuna, 
quibuscumque  studii  vestri  Parisiensis  seu  aliis  statutis  et  consuetudinibus  contrariis  jura- 
mento  confirmatione  sedis  apostolice  vel  alia  quacumque  firmitate  vallatis  nequaquam 
obstantibus,  aut  aliis  privilegiis  indulgentiis  et  litteris  apostolicis  de  quibus  quorumque 
tenoribus  de  verbo  ad  verbum  in  presentibus  specialis  et  expressa  mentio  sit  habenda. 
Datuin  Avinione  xv  kal.  Febroarii,  anno  nono. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  9  (n°  113),  cp.  839,  fol.  124*".  —  Istae  litterae  primae  sunt  inter  epistolas  summorum 
pontificum  quae  «  rectori  et  Universitati  studii  Parisiensis  »  inscribuntur. 

1.  V.  de  ipsis  supra  n°  833. 


837.  Johannes  XXII  ad  magistrum  Johannem  de  Arpadella  de  eodem  argumento. 

1325,  Januarii  19,  Avenione 

Magistro  Johanni  de  Arpadella,  decano  ecclesie  Xanctonensis  capellano  nostro.  Diligen- 
tiam  tuam   ....'.  Placebit  etiam  nobis  quod  illam  scripturam   de  qua   fiebat  in  tuis  litteris 


280  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARfS.  [1325 

mentio,   si  eain  habere  poteris,  nobis  mittas,   rescribasque  nobis  sepius,  que  tibi  super 
predictis  et  aliis  occurrerint  rescribenda.  Datum  Avinione  xiiij  kal.  Febroarii,  anno  nono. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  9  (no  113),  ep.  55,  fol.  6''. 

1.   Summus  pontifex  ei  injuiigit  ut  litteras  n°  830  editas  Universitati  Paris.,  si  expedire  viderit,  proesentct. 


838.   Stephanus,  episcopus  Paris.,  advocato  doctorum  Paris.  concilio,  sententiam,   quam  an.  illl  praedecessor 
ejus  contra  quosdam  articulos  tulerat,  revocat  in  quantum  doctrinam  S.   Thomae  de  Aquino  tangere  videntur. 

1325,  Februarii  14,  apud  Centiliacum. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  Stephanus  permissione  divina  Parisiensis 
episcopus,  sakitem  in  omnium  Salvatore.  Magistra  rerum  experientia  certis  indiciis 
evidenter  deinonstrat,  multa  quibusdam  teniporibus  ordinata  consulte,  novis  emergentibus 
causis,  succedentibus  temporibus,  in  contrarium  debere  consultius  immutari.  Duduin 
siquidem  quidam  predecessores  nostri  felicis  memorie  Parisienses  episcopi  quosdam  arti- 
culos,  ne  forsitan  eos  male  intelligentes  caderent  in  errorem',  tanquam  erroneos  per 
excommunicationis  sententiam  dampnaverunt  et  interdixerunt  expresse,  quorum  tamen 
nonnulli  doctrinam  eximii  doctoris  beali  Thome  de  Aquino,  de  Ordine  fratrum  Predica- 
torum,  tangere  ab  aliquibus  asseruntur*.  Quam  arliculorum  condempnationem  et  senten- 
tiarum  promulgationem  venerabiles  viri  decanus  et  capitulum  ecclesie  Domine  Nostre  sicut 
veritatis  zelatores  intimius  considerantes,  necnon  doctrine  ac  fame  beati  Thome  predicti 
injustam  denigrationem,  veritatis  occultationem,  et  sancte  Romane  ecclesie  aliqualem 
dehonorationem,  per  venerabilem  virum  magistrum  Annibaldum  de  Ceccano',  Atreba- 
lensem  archidiaconum,  sacre  theologie  doctorem',  et  dominum  Petrum  de  Fayello',  Pari- 
siensem  canonicum,  eorum  propter  hoc  nuncios  ad  nos  specialiter  destinatos,  nos  requi- 
sierunt  nobisque  supplicaverunt,  quatinus  vocatis  omnibus  sacre  theologie  doctoribus,  et 
cum  eisdem  communicato  consilio  et  deliberalione  habita  diligenti,  et  cum  aliis  etiam  qui 
de  talibus  et  in  talibus  scire  possent,  veritatis  viam  aperiremus,  per  quam  in  predictis 
arliculis,  in  quantum  doctrinam  beati  Thome  predicti  tangere  possunt,  et  sancte  Roinane 
ecclesie  ac  predicti  sancti  honorem  ac  reverenliam  servaremus.  Nos  igitur  attendentes 
cum  eis,  quod  sacrosancta  Roinana  ecclesia,  fideliuin  omnium  inater  et  magistra,  in  firmis- 
siina  Petri,  Christi  vicarii,  confessione  fundata,  ad  quam  velut  ad  universalem  regulam 
catholice  veritatis  pertinet  approbatio  et  reprobatio  doctrinarum,  declaratio  dubiorum, 
determinatio  tenendorum,  et  confutatio  erroruin,  prefatum  doctorem  eximium  et  venera- 
bilem,  cujus  doctrina  fulget  ecclesia  ut  sole  luna,  nuper  sanctorum  confessorum  cathalogo 
adscribendum  decrevit,  diligenti  discussione  et  examinatione  prehabita  super  vifa  ipsius 
et  doctrina,  ipsumque  quoad  vitam  puram  ac  doctrinam  salubrem  orbi  terre  cominenda- 
bilem  predicavit  :  cupientes  gloriosum  Deum  in  sanclis  suis  apud  fidelium  devotionem  in 


1325]        ■  AB     ANNO     MCCLXXXVr     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  281 

terris  gloriosius  exaltari,  ac  sacratissime  matris  nostre  predicte  dcsitlerantes  vestigia 
sancta  pro  viribus  imifari,  dictumque  confessorem  feliciter  in  celis  regnantem,  apud  terri- 
genas  devotius  et  celebrius  honorari,  presertim  cum  fuerit  et  sit  universalis  ecclesie  lumen 
prefulgidum,  gemma  radians  clericorum,  flos*  doctorum,  Universitatis  nostre  Parisiensis 
speculum  clarissimum  et  insigne',  claritate  vite,  fame  et  doctrine  velut  stella  splendida  et 
matutina  refulgens,  per  venerabiles  et  dilectos  consiliarios  nostros  fideles,  magistrum 
Hugonem  de  Bisuncio,  cantorem  Parisiensem,  magistrum  Stephanum  de  Novavilla 
[Novilla]*,  et  dominum  Oddonem  de  Senonis',  canonicos  Parisienses,  inquisitione  facta 
super  dictis  articulis  apud  doctores  theologice  facultatis  in  eorum  congregatione  generali 
regentium  et  non  regentium,  secularium  et  regularium,  ad  hoc  specialiter  convocata ; 
comperto  per  Dei  gratiam,  dictum  confessorem  beatum  nil  unquam  sensisse,  docuisse  seu 
scripsisse,  quod  sane  fidei  vel  bonis  moribus  adversetur  :  de  consilio  venerabilium 
virorum  decani  et  capituli  Parisiensis  et  venerabilis  patris  domini  G[uillehni]'°,  Dei  gratia 
archiepiscopi  Viennensis,  sacre  theologie  professoris,  et  aliorum  viginti  trium  magistrorum 
in  theologia,  una  cum  reverendo  patre  predicto,  in  litteris  sub"  eorum  sigillis  per 
prefatos"  commissarios  nobis  misso,  necnon  et  triginta  novem'''  baccalareorum  in  theo- 
logia  super  hoc  per  litteram  eorum  propriis  subscriptionibus  et  sigillis  munitam  nobis 
super  hoc  consulentium  et  rogantium  humiliter  et  devote,  et  aliorum  discretorum  solempni 
ac  maturo  consilio  super  hoc  habito,  supradictam  articulorum  condempnationem  et  excom- 
municalionis  senlentiam,  quantum  tangunt  vel  tangere  asseruntur  doctrinam  beati  Thome 
predicti",  ex  certa  scientia  tenore  presentium  totaliter  annullamus,  articulos'"'  ipsos 
propter  hoc  non  approbando  seu  etiam  reprobando'",  sed  eosdem  discussioni  scolastice 
libere  relinquendo.  In  cujus  rei  confirmationem  et'''  testimonium  sigillum  nostrum  presen- 
tibus  est  appensum.  Datum  apud  Gentiliacum  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  vice- 
simo  quarto",  die  jovis  ante  sacros  cineres". 

Bibl.  publ.  Cantabrig.,  ms.  Ji.  3.  10  (olim  179),  fol.  39  (saec.  xiv),  cui  eoncordat  Hcnricus  de  Hervordia.  Liber  de  rebus 
memorab.  sitc  Ckronicon,  ed.  Potthast,  p,  243,  cum  textu  purissimo,  qui  depravatus  et  interpolatus  est  in  Bibl.  Tolos.  ms. 
610,  fol.  77  (sub  inscriptione  ;  «  Incipit  epistola  Univcrsitatis  Paris.  super  confirmatione  doctrine  S.  Thome  »),  cui  con- 
gruit  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16576,  fol.  56.  Sed  Martene,  Thcs.  IIOV.  anecd.,  I,  1372  (ex  ms.  Divionensi),  textum  similem 
sequitur  ut  Henricus  de  Herv. ;  Bulaeus,  [V,  204,  vero  et  dArgentrc^,  Coll.  jucl.,  I,  222,  afTerunt  textum  sicut  in  Cod.  Tolos. 
invenitur.  Fragmentum  epistolae  cum  textu  purgato  praebet  Potrus  de  Alliaco  in  suo  Tractatu  contra  Johannem  de  Monte- 
SOno  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16402,  fol.  114''  sqq.  Diversae  editiones  recensentur  a  d'Argentre,  I.  c,  p.  223'.  —  Non 
operae  pretium  est  assertionem  Petri  de  .Alva,  Nodus  indissolubilis,  etc,  p.  178,  has  lilteras  Parisiensibus  magistris  ante 
an.  1387  incognitas  fuisse,  refellere,  cum  ms,  Cantabrig.  ante  medium  saec  xiv  sit  scriptus,  et  Henricus  de  Hervordia  circa 
annum  1355  suum  Chron.  composuerit. 

1.  Tolos.  :  «  Canonem  ».  —  2.  Cf.  de  hoc  tom.  I  Chartul.,  n°  473  cum  nota.  —  3.  Ms.  Paris.  et  d'Argentre  perperam  : 
«  decanum  ».  Om.  Tolos.  —  4.  An.  1303,  erat  canonicus  Belvac.  (Reg.  Bonifacii  VIII,  an.  9,  ep.  82).  An.  1317,  canonicatus  in 
eccl,  Paris.  et  Rcmensi  obtinuit  (Rcg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  1,  p.  3,  ep.  2183;  p.  4,  ep.  4146).  An.  1325,  Decemb.  31,  assequitur 
canonicatum  ecclesiae  Eduens.  et  archidiaconatum  Belnens.  in  dicta  eccl.,  non  obstantibus  in  Attrebatens.  archidiaconatu, 
ibid.  et  in  Parisiens.,  Remens.,  Compostellan.,  Bracharens.,  et  Visens,  canonicatibus  et  praebcndis  (Reg.  Vat.  Comm. 
Joh.  XXII,  an.  10,  p.  l,ep.  661).  In  Necrol.  Basil.  Vatic,  Arch,  S.  Petri  de  Urbe,  50  et  57,  H,  legitur  ad  5  id.  Jul.  :  «  Obiit  bone 
mem.  dominus  .\nibaldus  de  Ceccano,  episcopus  Tusculanus,  card.  sancte  Rom,  ecclesie,  apostolice  sedis  legatus,  magister  in 
theologia,  jamduduin  concanonicus  noster,  de  bonis  cujus  habuit  basilica  multos  librorum  et  paramentorum  cofinos  »,  etc. 
**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1,  36 


282  ■  CHARTULAniUM     UNIVERS.     PARIS.  [1325 

Canonicus  basilioac  apost.  Rom.  ficbat  an.  1.323,  Sept.  16  (Rcg.,  1.  c,  an.  8,  p.  1,  cp.  556);  an.  1326,  Maii  3  (iij  non.  Maii), 
archiepiscopus  NeapoUtanus  (Rcg.  Vat.  Coinm.  Joh.  XXII,  an.  10,  p.  1,  cp.  13"4,  fol.  468'');  an.  1327,  Decemb.  18,  prcsb. 
card.  S.  Laurentii  in  Lucina  (Contelori,  ct  Baluze,  Vitae  pap.  Aven.,  I,  140),  etan.  1333-1334,  episcopus  Tusculanus  (ex  Reg.) 

—  5.  Qui  infra  etinm  n'»  859  ct  scjq.  sub  nominibus  o  dc  Faillo  »,  «  dc  Foillo  »  affcrtur.  Cf.  de  ipso  Guerard,  Cart.  de  Notre- 
Dame,  IV,  258  (Fayello).  Alter  Petrus  de  Fayello  erat  canonicus  Nannetens.  (Reg.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  4,  cp.  3069  ad  an,  1329). 

—  6.  Omnes  praeter  Henr.  de  Herv.  :  «  fons  ».  —  7.  Paris.,  Tolos.  et  d'Argentre  hic  sicut  ubique  difTusius.  —  8.  Ilugo  de 
Bisuntio  (cf.  supra  n°  628)  et  Stephanus  de  Novilla  erant  decretorum  doctorcs.  Hugo,  mortuo  Stephano  cpiscopo  (on.  1325, 
NoT.  24),  an.  1326,  Jan.  14,  clectus  est  episcopus  Paris.,  obiitquc  an.  1332,  Jul.  29.  Stephanus  de  Novilla  an.  1325,  Jul.29,  fit 
canonicus  Aurelianensis  (Reg.  Yat.  Joh.  XXII,  an.9,  p.  2,  ep.  1915),  quamvis  canonicus  Paris.  et  postea  succenlor  fuisset.  Cf. 
etiam  an.  13,  p.  3,  ep.  2490;  an.  14,  ep.  347.  Ejusdem  sacpius  mentio  fit  in  Chartul.  —  9.  An  istc,  qui  supra  n°  659,  notu  1,  nomi- 
natur.'  Cf.  infra  n»  859.  —  10.  Guillelmi  de  Lauduno.Ord.  Pracd.,  de  quo  supra  n»  696.  —  11.  Tolos.  :  «  cum  ».  —  12.  Tolos.  : 
«  sacros  ».  —  13.  Paris.,  Tolos.  :  «  xxiv  ».  —  14.  Paris.,  Tolos.  et  d'Argentre  addunt  ;  «  et  doctoris  cximii  n.  —  15.  «  Arti- 
culos  ...  rclinquondo  »  om.  Paris.,  Tolos.  et  d'Argentre.  —  10.  Martcne  :  «  roborando  ».  —  17.  Tolos.,  d'Argcntr^  :  o  confirma- 
tionis  ».  Pet.  de  Alliaco,  d^Argentrd  :  «  annuUationis  ».  —  18.  Tolos.  :  o  Mcccxxv  »  ct  «  Vertiliacum  ».  Cantabrig.  :  «  mcccxxiii  ». 
Ibid.  subscriptio  :  «  Datum  Avinione  xxiii  die  inensis  Decemb.  anno  dominice  Nativitatis  millesimo  CCC  XXXIII  »,  quae  refertur 
et  pertinet  ad  tractatum  Armandi  dc  Bello-Visu  de  Visionc  bcatifica,  in  quo  epistola  supra  edita  ultimum  capitulum  occupat, 
sub  hac  inscriptione  :  o  Capitulum  ultimum  sequitur,  in  quo  continetur  tenor  littcre  cpiscopi  ct  Universilatis  Paris.,  appro- 
bacio  quantuin  ad  dicta  S.  Thome  ».  —  19.  Henr.  de  Ilerv.  oddit  :  «  Et  hcc  littera  in  fcsto  beati  Thonie  predicti  [.\Iartii  7], 
sermone  facto,  toti  Univcrsitoti  Paris.  pcr  mogistrum  Pclrum  dc  Palnio  [Ord.  Pracd.]  omnibus   aggaudcntibus  publicatur  ». 


839.    Qaidam  haccalarei  facultalis  medicinae  tempus  suae  auditionis  prohant. 

An.  1325,  Aprilis  2,  Parisiis. 

Anno  MCCCXXIV  Jacobus  de  Peneuchi  tempus  auditionis  ordinarie  probavit  per 
cedulam  sigillatam  sul)  iiiagislris  Dainousiers'  etBelino';  item  teinpus  auditionis  cursorie 
sub  magistro  Belino.  Idem  probavit  dic  martis  post  Ramos  Palmarum'. 

Eodem  die  et  anno  Jacobus  de  Pinsa  probavit  ordinarie  per  cedulain  sub  magistro 
Belino. 

Arch.  fac.  mcd.  Paris.,  ms.  74,  p.  495.  Arch.  nat.  Paris.,  MM.  266,  p.  213.  —  Ibid.  etiam  dicitur  :  «  Annu  Domini  1324 
(i.  e.  1325)   Franciscus    de   CostcUeto  (Castello)  decanus  pcr  facultatcm  est  decloratus  ». 

1.  Sic  in  mss.  Sed  fortassc  legi  debet  ut  infra  n"  852  et  postea  o  mag.  Pctro  dc  Damosiaco  ».  —  2.  «  Bclinus  dc  Chamlico, 
rector  paroch.  eccles.  de  Anthonio,  Eduens.  dioc.  »  ad  an.  1328  in  Rcg.  Vat.  Comiu.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1275.  Cf.  et 
infra  n"  852.  — •  3.  o  Idcin  ...  Palmarum  »  om.  ms.  fac.  mcd. 


840.    Ordinationes  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  suh  Barnaha  Vercellensi  de  ordine  studiorum.  Assignationes 

baccalareorum. 

1325,  Maio  exeunte,  Venetiis. 

Volumus  et  ordinamus  quod  nullus  mittatur  ad  studium  geiierale  nisi  ad  lectoriain 
ydoneus  reputetur  et  nisi  prius  fuerit  duobus  annis  in  particulari  theologie  studio  eru- 
ditus.  Nec  ad  studium  theologie  aliquis  assignetur  nisi  saltem  duobus  annis  naturalia 
audierit.  Nec  assignetur  studio  naturaruin  nisi  prius  audierit  loycalia  tribus  annis.  Nec 
ponatur  aliquis  ad  legendum  naturalia  nisi  saltim  theologiain  audiveiit  duobus  annis,  nec 
ad  legendum  loycam,  nisi  duobus  annis  in  naturalibus  studuerit  cum  profectu'.  Et  districte 
injungimus  prioribus  provincialibus  et  conventualibus  universis  quod  curam  habeant  de 
juvenibus  instruendis  in  religione  et  in  cantu.  Et  quod  nullus  notabiliter  juvenis  mittatur  ad 
studia  artium  ante  annum  tertium  ab  ingressu. 

36. 


1325]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     \D     ANNUM     MCCCL.  283 

Assio-namus  ad  leirencluin  Sentenlias  Parisius  isto  anno  fratreni  Petruin  do  Pireto^ 
de  provincia  Tolosana.  Item  pro  anno  sequenli  quantum  nostra  interest  fratreni  Guil- 
lelmuni  de  Castro  Reginaldi  in  provincia  Francie. 

Ms.  Rom.  Capp.  genernl.  Ord.  Praed.  Ullima  ordinalio  seu  assignatio  solum  e  ms.  Tolosano  489. 

1.  De  ordinationibus  similibus,  sed  diffusioribus,  v.  ad  an.  1315  apud  Martcne,  Thes.  nov.  anecd.,  IV,  19.53  sqq.  Repe- 
tuntur  an.  1328  iu  Capitulo  g-enerali  Tolosae,  an.  1333  in  Capitulo  gonerali  Divione  celebrato.  —  2.  Jani  anno  setjucnti  licen- 
tiutus  est.  V.  infra  n"  850.  In  Catalogo  magistroruni  Ord.  Praed.  pcrperam  dicitur  «  an.  1325  ».  V.  Arcliiv  f.  LitteratW-  II. 
Kirchengesch.  d.  Mittelalt.,  II,  219,  n"  81. 


841.   Johannes  XXII  contra  abusus  officiariorum  in  curia  conservatoris  privilegioriim  Universitaiis  Paris. 

1325,  Junii  21,  Avenione. 

Johannes  episcopus  servus  servorum  Dei.  Ad  perpetuam  rei  inemoriam.  Parisiense 
studium  quasi  flumen  Dei  repletum  aquis  scientiarum  iibcrtate  fecundum,  et  velud  ad 
illuminationem  genlium  institutum  divinitus,  ejusque  fructus  ubercs,  quos  veluti  ager 
plenus  cui  benedixit  Dominus  in  ecclesia  universali  produxit,  meditatione  frequenti  revol- 
ventes  in  animo  ut  nullis  indignis  laceretur  obloquiis,  nullisque  detraclioniim  cuniculis 
impugnetur,  sed  ut  fame  claritate  prefulgeat,  paterne  sinceritalis  desiderio  affectamus. 
Exhibila  siquidem  nobis  ex  parte  dilectorum  filiorum  universitatis  magistroruin  et  scola- 
rium  studii  memorati  pelitionis  series  continebat  quod  in  curia  conservatoris  privile- 
giorum  Universitatis  ejusdem  a  sede  apostolica  deputati,  nonnunquam  etiam  ex  conniventia 
judicum,  advocatorum  et  tabellionum  seu  notariorum  ejusdem  curie,  in  ejusdem  Universi- 
tatis  displicentiam  graves  excessus  ct  abusus  enormes  sepius  committunlur,  ex  quibus 
profecto  dicte  Universitatis  quamplurinuim  fame  detrahitur  et  honori  non  modicuin  dero- 
gatiir.  Quare  pro  parte  Universilatis  ejusdem  no])is  exlitit  huiniliter  supplicatum  ut  pro- 
videre  super  hiis  paterna  diligentia  dignaremur.  Xos  ilaque  ipsorum  in  hac  parte  suppli- 
cationibus  favorabililer  annuentes  ac  volentes  super  eis  congriuim  rcmediiun  adhiberi, 
presentium  auctoritate  statuimus  ac  etiam  ordinamus  et  inviohibiliter  pcrpetuis  futuris 
temporibus  precipimus  observari,  quod  prefati  judices,  advocati,  tabellioncs  vel  notarii, 
ac  sigilliferi  et  quicumque  ofliciales  alii  curie  memorate  presentes  et  posteri  in  dicte 
Universitatis  presentia  vel  aliquorum  ex  eis,  qiios  eadem  Universitas  ad  hoc  specialiter 
duxerit  deputandos,  corporale  prestent  taclis  sacrosanctis  evangeliis  juramentuin,  quod 
quilibet  suum  ofTiciuin  ad  quod  depulatus  fuerit  solicite  ac  fideliter  exercebit,  nec  privi- 
legiis  prefate  Universitati  concessis  scienter  per  se  vel  alium  seu  alios  abutetur.  Edicto 
quoque  perpetuo  prohibemus  ne  conservator  privilegiorum  hujusmodi  et  depulati  per 
eum  emolumentum  sigilli  seu  emendarum  dicte  curie  alicui  decetero  vendant  aut  etiain 
accensare  presumant,  vel  pro  exoctione  sigilli  ac  emendarum  hujusmodi  rccipiant  ultra  id 
quod  in  curia  ordinarii  in  eisdein  vel  similibus  casibus  extitit  consuetum;  quodque  advo- 
cati,  notarii,  publici  seu  privati,  aliique  ofliciales  predicti  curie  memorate  non  amplius  pro 


284  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  L1325 

eoruni  salariis  exigant  quam  solitum  extitit  in  ordinarii  curia  supradicti.  Quod  si  secus 
forte  presumpserint,  nisi  infra  mensem  illud  plus  restituerint  integre  quod  extorquere 
taliter  presumpserunt,  ipso  facto  sententiam  excommunicationis  incurrant,  a  qua  quidem 
absolvi  non  valeant  nisi  tunc  demum  cum  ab  eis  extortum  taliter  fuerit  integre  restitutum. 
Sane  quia  pretermittenda  non  est  in  domesticis  disciplina,  sed  ab  eis  potius  inchoanda, 
volumus  quod  quicumque  magister  vel  scolaris  Universitatis  ejusdem  dictorum  privile- 
giorum  ab  ipsa  Universitate  forte  reperiatur  abusor,  liceat  ipsi  Universitati  ab  eorum 
consortio  privare  illum  totaliter  vel  ad  tempus,  aut  alias  penam  condignam  infligere  prout 
ipsorum  abusorum  qualitas  excessus  exegerit  dicteque  Universitati  videbitur  expedire. 
Memoratis  et  quibuscumque  aliis  dicte  Universitatis  privilegiis  in  suo  robore  nichilo- 
minus  duraturis.  NuUi  ergo,  etc^  nostre  constitutionis,  ordinationis,  prohibitionis  et 
voluntalis  infringere,  etc.  Dat.  Avinione  xj  kal.  Julii,  pontificatus  nostri  anno  nono. 

Originale  in  Arch.  nat,  Paris.  L.  301,  n"  42,  cum  sigillo.  In  parte  aversa  :  R.  mmccccxxviii.  Perlinebat  ad  Arch. 
Univers.  (13.  3.  1).  —  Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXIV,  fol.  233,  sub  numero  ut  in  originali.  —  Transsumptum 
an.  1329  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  3.  h.  Bibl.  Caesar.  Vindob.  cod.  lat.  450,  fol.  l^*".  Mus.  Britann.  ms.  addit. 
17304,  fol.  112''  {prius  g?*").  Arch.  Univers.  Paris.  Reg.  94,  n"  35,  p.  43.  Bibl.  Phillipps  in  Cbeltenham,  nis.  2863,  p.  4,  fol.  49 
(Bibl.  Arsenalis  Paris.  ms.  1121,  fol.  186).  Bulaeus,  IV,  206. 


842.   Johannes   XXII  Egidium,    ahbatem  S.  Dionysii,  exsecutorem  statuli  in  praecedentibus  litteris   expressum 
constituit. 

1325,  Junii21,  Avenione. 

Johannes  episcopus  ....  dilecto  filio  ..  abbati  monasterii  Sancli  Dyonisii  in  Francia 
prope  Parisius  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Injuncte  nobis,  quanquam  imme- 
rilis,  apostolice  dignitatis  exposcit  officium  ut  invigilemus  solicite  remediis  subditorum, 
quia  dum  eorum  removemus  gravamina,  dum  scandala  tollimus,  in  illorum  possumus 
quiete  quiescere  ac  optate  tranquillitatis  gaudium  obtinere.  Sane  pro  tranquillo  et  bono 
statu  dilectorum  filiorum  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisiens.  contra  quos- 
dam  abusus  qui  per  officiales  curie  conservatoris  privilegiorum  Universitalis  ejusdem  a 
sede  apostolica  deputati  committi  et  fieri  dicebantur,  ad  perpetuain  rei  memoriam  per  alias 
nostras  litteras  statuendum  duximus  et  etiam  ordinandum  quod  officiales  ipsi  in  dicte 
Universitatis,  etc.  Refert  tenorem  litterarum  praecedentium.,  usque  expedire.  Deinde  :  Quo- 
circa  discretioni  tue  de  qua  plenam  in  Doinino  fiduciam  gerimus  per  apostolica  scripta 
committimus  et  mandamus  quatinus,  si  dicti  officiales  contra  hujusmodi  ordinationis, 
statuti,  precepti,  ac  voluntatis  nostre  tenorem  venire  temere  forte  presumpserint,  quotiens- 
cumque  ab  eadem  Universitate  vel  eorum  procuratoribus  sive  nunciis  super  hiis  fueris 
requisitus  exhibeas  eis  auctoritate  nostra  summarie  de  plano  sine  strepitu  et  figura  judicii 
justitie  complementum,  contradictores  per  censuram  ecclesiasticam  appellatione  postposita 


1325]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  285 

coinpescendo.    Memoratis    et    qiiibuscuinque    aliis    dicte    Universitatis    privilegiis    in    suo 
robore  nichilominus  duraturis.   Dat.  Avinione  xj  kal.  Julii,  ponlificatus  nostri  anno  nono. 

Originalc  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  301,  n"  42'''',  cum  sigillo.  In  parte  aversa  :  R.  mmccccxxxi.  Pertinebat  ad  Arch. 
Univers.  (B.  3.  a.)  —  Reg.  Vat.  .\venion.  Johannis  .\XII.  vol.  X.XIV,  fol.  233,  sub  numero  ut  in  originali.  —  Transsumptum 
an.  1329  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  3.  h.  Bibl.  Caesar.  Vindob.  cod.  lat.  450,  fol.  15.  Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304, 
fol.  ll^b  (prius  98'»).  Cod.  Harcur.,  fol.  35.  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n"  36,  p.  44.  Bibl.  Pbillipps  in  Chcltenham,  ms. 
2863,  p.  4,  fol.  50  (Bibl.  Arsenalis  Paris.  ms.  1121,  fol.  l^^i»).  Bulaeus,  IV,  207. 


843 .   Joliannes  XXIl  ad  Stephanum  episcopum  Paris.  de  eodem  argumento. 

1325,  Junii  21,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Parisiensi  salutem.  Cum  pro  tranquillo  et  bono  statu 
dilectorum  filiorum  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisiens.  contra  quOsdam 
abusus,  qui  per  ..  officialem  curie  conservatoris  privilegiorum  Universitatis  ejusdem  a 
sede  apostolica  deputati  committi  et  fieri  dicebantur,  quedain  per  nostras  certi  tenoris 
litteras  ad  perpetiiam  rei  memoriam  ordinanda  duxeramus  ac  etiam  statuenda,  fraterni- 
tatem  tuam,  de  qua  fidutiam  gerimus  in  Domino  pleniorem,  requirimus  et  per  apostolica 
scripta  mandamus  quatinus  tenores  privilegiorum  hujusinodi ,  de  quibus  agitur  ot  circa 
que  per  ..  officialem  conservatoris  ejusdem  committi  tales  dicuntur  abusus,  tibi  facias 
exhiberi,  illosque  nobis  per  tuas  patentes  litteras  transmittere  non  ommittas,  et  nichilo- 
minus  tam  de  prefatis  abusibus  quain  de  quibuscumque  aliis  que  circa  officium  conser- 
vationis  hujusmodi  forsitan  committuntur  abusus  instructus  ad  plenum  rescribas  nobis 
super  hiis  clarius  veritatem,  ut  ex  hujusmodi  tua  rehitione  plenius  inforinati  juxta  quali- 
tates  inorbi  super  predictis  salutifere  provisionis  antidotum  adhibere  possimus.  Dal.  Avi- 
nione  xj  kal.  Julii,  anno  nono. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  .XXII,  vol.  XXIV,  fol.  233'>. 


844.   Johannes  XXII  ad  Stephanum  episcopum  Paris.,  ut  prohibeat  ne  artis  medicinae  ignari  et  velulae  nndieres 
Parisiis  et  in  suburhiis  medicinae  artem  exerceaiit. 

1325,  Junii21,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Parisiensi  salutem.  Exhibita  nobis  pro  parte  dilectorum 
filiorum  universitatis  magistrorum  et  scoLirium  Parisiens.  petitio  continebat,  quod  sunt 
nonnulli  artis  medicine  ignari  et  nonnunquam  mulieres  vetule,  et,  quod  detestandum  est 
potius,  plerumque  sortilege,  aliique  volentes  prius  docere  quain  discant  ac  falcem  in 
messem  niittere  alienam,  qui  in  civitate  Parisiensi  ejusque  suburbiis  praticare  presu- 
munt',  sicque  ex  imperitia  contigit  eorum  quod  multos  faciunt  dierum  suoruin  exitum 
miserabiliter  prevenire.  Quare  prefati  Universitas  nobis  humiliter  supplicarunt  ut  super 
hoc  salubris  adhibere  provisionis  reinedium  curaremus.  Nos  itaque  attendentes  fore  nimis 


286  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1325 

incongruuni  quod  ignari,  inulieres  sortilege,  aliique  predicti  ipsam  quam  ignorant  pra- 
ticam  non  arte  sed  casu  exercere  presuinant  ipsamque  artem  suis  iniquis  immo  pestiferis 
abhominationibus  labefaceant,  ac  volentes  super  hiis  congruum  remedium  adhibere,  frater- 
nitati  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  super  premissis  inquiras  diligentius 
veritatem,  et  requisito  et  habito  super  hiis  que  repereris  per  inquisitionem  hujusmodi  con- 
silio  peritorum  in  eadem  arle,  quos  ad  hoc  duxeris  eligendos,  tam  presumptoribus  vetulis 
et  sortilegis  memoratis  quam  etiain  quibuscumque  personis  aliis  ignorantibus  et  inha- 
bilibus  ad  hujusmodi  praticain  exercendam,  de  quibus  tibi  videbitur  expedire,  auctoritate 
nostra  districte  precipias  ut  infra  civitatem  et  suburbia  prelibata  decetero,  donec  in  hiis 
fuerint  competenter  instructi,  nuHatenus  praticare  presumant.  Contradictores  per  cen- 
suram  ecclesiasticam  appellatione  postposita  compescendo,  privilegiis  quibuscumque  Uni- 
vcrsitatis  ejusdem  in  suo  robore  nichihjininus  duraturis.  Dat.  Avinione  xj  kal.  Julii,  anno 
nono. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXIV,  fol.  233''. 
1.  V.  supra  n'«  811  et  sqq.,  et  811,  notam. 


o4o.   Instrunientum    de   conferendis   heneflciis    ad    Universitatem   pertinentibus   et    de  signandis   litteris    quas 
scholares  impetrant. 

1325,  Augusti  26,  Parisiis. 

In  nomine  Dei  amen.  Per  hoc  presens  publicum  instrumentum  pateat  universis,  quod 
anno  ejusdem  millesimo  trecentesimo  vicesimo  quinto,  indictione  octava,  xxvj  die  mensis 
Augusti,  pontificatus  sanctissimi  in  Christo  patris  ac  doinini  domini  Johannis  divina 
providentia  pape  vicesimi  sccundi,  in  mei  magistri  Stephani  de  Lingonis',  rectoris  uni- 
versitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisiensium,  notariique  publici  ac  testium  subscrip- 
torum  presentia  in  capitulo  Beati  Maturini  Parisiensis  in  generali  congregatione  dicte 
Universitatis,  quibusdam  factis  et  negotiis  per  nos  rectorem  predictum  ibidem  propositis 
et  in  delil)eratione  positis,  et  inter  cetera,  videlicet  utrum  collatio  capellanie  que  nuper 
fuerat  defuncti  magistri  Hervei  de  Rocha'  fundate  super  thesauro  regio,  pertinebat  ad 
totam  Universitatein,  vel  ad  decanos  et  rectorem  Universitatis.  Item  et  utruin  illi  qui 
essent  deputati  ab  Universitate  ad  litteras  concedendas  scolaribus  et  audiendas  causas 
ipsorum  signarent  litteras  signis  suis'.  et  transirent  sub  signis  eorum.  Et  utrum  deputati 
ad  hoc  qiii  comparerent,  possent  scolares  expedire  aliorum  absentia  non  obstante.  Habita- 
que  deliberatione  in  qualibet  facultate  in  dicta  Universitate  fuit  ibidein  ex  parte  cujuslibet 
facultatis  super  premissis  deliberalio  dicta  seu  relata  in  hunc  moduin. 

Primo,  nos  rector  predictus  deliberationem  facultatis  artium  retulimus  et  referimus 
in  hunc  modum,  videlicet  quod  Universitas  daret  deputatos  ad  conferendam  dictam  capel- 
laniam    secundum    dcliberationem    duarum   nationum.   Alie  autem   due  nationes  delibera- 


1325]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQfE     AD     ANNUM     MCCCL.  287 

verimt  quod  audirentur  decani  ad  inforniandum  Universilatcni,  si  habeant  jus  conferendi 
dictam  capellaniam  vel  non,  si  vellent,  alioquin  quod  darentur  deputati  ad  confcrendum 
dictam  capellaniam.  Item  quod  tota  predicta  facultas  deliberaverat,  quod  deputati  ad 
litteras  concedendas  signarent  litteras,  et  transirent  sub  signis  eorum;  ct  quod  illi  depu- 
tati  qui  comparerent,  transirent  litteras  aliorum  absentia  non  obstaute.  Item  (piod  quoad 
collationem  dicte  capellanie,  facultas  predicta  deputabat  rectorem  et  ([ualuor  procuralores. 

Deliberationem  vero  facultatis  medicine  retulit  dccanus  ejusdem  in  liunc  modum, 
videlicet  quod  idem  decanus  et  facultas  predicta  deputabant  loco  sui  quoad  collationem 
dicte  capellanie  magistrum  Petrum  de  Florentia',  regentem  in  medicina,  et  quod  deputati 
ad  litteras  concedendas  signarent,  et  transiient  sub  signis  eorum ;  et  quod  presentes 
expedirent  scolares  alioruin  abscntia  non  obstante. 

Deliberationem  vero  facultatis  decretorum  retulit  magister  Johannes  de  Yillarose' 
sub  hac  forma,  videlicet  quod  facultas  predicta  deputabat  eundem  magistrum  Johannem 
ad  conferendam  dictam  capellaniam,  si  debeatur  decano,  ut  ex  parle  decani;  si  Univer- 
sitati,  ut  deputatus  ex  facultate  predicta.  Itcin  quod  dcputati  ad  litteras  concedendas 
signarent  illas  signis  suis;  et  quod  presentes  expcdirent  scolares  aliorum  absentia  non 
obstante. 

Deliberationem  vero  facultatis  theologie  relulit  inagister  Guillelmus  de  Narbona*'  actu 
regens  in  facultate  predicla  in  hunc  modum,  videlicet  quod  collatio  dicte  capellanie  per- 
tinebat  ad  Universitatcm  et  quod  dicta  facuitas  deputabat  ipsum  magistrum  Guillelmuin 
ad  conferenduin  dictam  capellaniain.  Et  quod  deputati  signarenl  litteras;  et  quod  illi 
deputati,  qui  comparerent,  expedirent  scolares  alioruin  absentia  non  obstante. 

Acta  fuerunt  hec  in  capitulo  Beati  Maturini  predicto  paruin  post  horam  tertiam,  die, 
indictione,  mense  et  pontificatu  predictis,  presentibus  viris  venerabilibus  et  discretis  viris 
magistris  Petro  de  Vasas  doctore  in  theologia,  Johanne  Boston  et  Johanne  Yiolete"  in 
medicina,  Johanne  Tricot,  Odone  dc  Laniis  et  Alano  de  prope  Pontev^  in  artibus,  et 
pluribus  aliis  testibus  ad  hoc  vocatis  et  rogatis.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  dicte 
Universitatis  una  cuin  signo  et  subscriptione  publici  notarii  infrascripti  presentibus  est 
appensum.  Datum  anno,  indictione,  die,  mense  et  pontificatu  predictis. 

Et  ego  Ilerveus  de  Insula  clericus  Leonensis  dyocesis,  publicus  auctoritate  imperiali 
notarius,  relationibus  deliberationuin  predictarum  et  aliis  premissis  una  cum  dictis  testibus 
presens  interfui,  eaque  manu  propria  scripsi,  et  in  hanc  publicain  formam  redegi, 
hicque  ine  subscripsi  signumque  meum  una  cum  sigillo  dicte  Universitatis  hic  solilum 
apposui  requisitus.  Inter  lineas  in  illo  vocabulo  scilicet,  siiis,  approbo,  quia  feci  et  michi 
constat. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris,  M.  67",  n"  22,  Restat  taeniol.  membran.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (C.  G.  q.).  —  Cod. 
Harcur.,  fol.  102i>.  Arch.   Uuivcrs.  Rcg.  n»  94,  p.  113,  n°  115.  —  Bulaeus,  IV,  208. 

1.  Cf.  supra  n»  789.  —  2.  Supra  n»  800.  —  3.  Inter  liiieas.  —  4.  An.  1328,  Octob.  20,  fit  canonicus.  Nivernens  (Reg.  Vat. 


288  CHARTULARIXJM     UNIVERS.      PARIS.  [1325 

Joh.  XXII,  an.  13,  p.  1,  ep.  442).  —  5.  V.  infra  n»  881,  —  G.  I.  e.  Guillelmus  Bernardi,  qui  an.  1329  factus  est  cancellarius 
Paris.  V.  infra.  —  7.  V.  supra  ad  an,  1322,  April.  2.5,  ot  n»  826.  Ipse  fortasse  an.  1325  crat  decanus  facultatis  medicinae. 
—  8,  In  Keg.  Yat.  Joh.  XXII,  an.  11,  p,  3,  ep.  2726,  vocatur  mag-.  in  artibus  et  medicinae,  et  £it  an,  1327,  Aug.  29,  canon. 
Briocensis.  —  9.  «  Mag.  Alanus  dictus  de  prope  Pontou,  magistcr  in  artibus  »  an.  1328.  Deccmb.  9,  fit  canonicus  Trecorensis, 
quamvis  «  qnandam  perpetuam  capellaniam  Universitatis  magistrorum  et  scolarium  Paris.  »  noscatur  obtinere  (Reg.  Comm. 
Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  cp.  1287).  Ibid.  an.  15,  p.  1,  ep.  949  (an.  1330,  Nov.  2),  vocalur  «  Alanus  de  prope  Pontou,  alias 
Guillelmi  de  Plestin,  can.  Trecor,,  mag,  in  artibus  »,  An,  1348,  Jun.  23,  electus  est  in  rectorem  Univcrs. 


846,   Statuttim  nationis  Normannorum  iit  fesium  S.  liomani  inscribatur  in  kalendario  nationis  et  observetur. 

1325,  Octobris  30,  [Parisiis]. 

Nos  omnes  et  singuli  magistri  supradicte  nationis  Xormanorum  actu  regentes  Pari- 
sius  in  artibus  vocati  ex  parte  procuratoris  nostre  nationis  per  servientem  juratum,  ut 
moris  est.  anno  Domini  MCCCXXV,  die  mercurii  ante  festum  Omnium  Sanctorum  apud 
S.  Julianum  Pauperem  hora  prime  ad  ordinandum,  dispensandum  et  statuendum,  nec 
non  ad  audiendum  supplicationes  et  compotum  antiqui  receptoris,  considerantes,  et  sup- 
plicationem  dicti  rectoris  esse  honestam ,  et  ob  reverentiam  dicti  Sancti  favorabiliter 
admittendam,  statuimus  ac  etiam  consensimus  ex  unanimi  consensu  nullo  reclamante, 
quod  festum  beati  Roniani'  antedicti  in  kalendario  libri  nostre  nationis  inscriberetur  ac 
etiam  observaretur;  et  illa  die  in  nostra  natione  Normanorum  Parisius  ab  omni  actu 
legendi  publice,  tam  cursorio  quam  ordinario,  perpetuis  teniporibus  abstinere.  In  cujus 
rei  testimonium  sigillum  nostre  nationis  presentibus  litteris  est  appensum. 

Bifense  des  droits  de  VUniversit^  de  Paris,  etc.  (Paris,  1657),  addit,  p.  34.  Bulaeus,  IV,  209.  Cf.  De  Patronis  IV 
Nationum,  p.  67.  Ubique  statutum  mutilatum  est. 

1.  Festum  b.  Romani  abbatis  Parisiis  Octob.  23  celebrabatur. 


847.   Johannes   XXII  Johanni   de   Vischenegge,  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  permittit  Parisiis  Sententias  quam- 
primum  legere. 

1325,  Decembr/s  1,  Avenione. 

Dilecto  filio  Johanni  de  Vischenegge',  Ordinis  fratrum  Heremitarum  sancti  Augustini, 
Coloniensis  diocesis,  salutem,  etc.  Tue  devotionis  sinceritas  quam  ad  nos  et  Romanam 
geris  ecclesiam  promeretur  ut  que  a  nobis  suppliciter  postulas,  ad  exauditionis  gratiam, 
quantum  cum  Domino  possumus,  favorabiliter  admittamus.  Tuis  itaque  supplicationibus 
inclinati  ut  ad  legendum  Parisius  librum  Sententiarum  post  diffinitos  seu  deputatos  per 
Ordinein  tuum  primus  existas,  non  obstantibus  quibuscumque  ordinationibus  vel  diffi- 
nitionibus  ejusdem  Ordinis  apostolica  vel  quavis  alia  firmitate  vallatis,  per  quas  hujus- 
niodi  noslra  concessio  posset  quomodolibet  impediri,  presertim  cum  ..  magister  gene- 
ralis^   dicti   Ordinis  hujusmodi  lecturam  tibi   dudum   de  conscientia  nostra,   ut  asseris,  et 


1326]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  289 

etiam  voluntate  duxerit  concedendam,  auctoritate  tibi  presentium  indulgcmus.  Nulii,  e/c, 
nostre  concessionis  infringere,  etc.  Dat.  Avinione  kal.  Decembris,  anno  decimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  .XXII,  an.  10,  p.  1,  ep.  353,  fol.  134 •>. 

1.  Cf.  infra  n"  856.  —  2.  Alexander  de  S.  Elpidio,  qui  an.  1326,  Febr.  18,  factus  est  episcopus  Melfiensis  (v.  supra  n"  613, 
nola),  sed  post  paucos  menses  obiit. 


848.  Johannis    XXII  mandat,   ut  Augustino   (de    Ancona),    Ord.   Eremit.    S.    Augustini,    de   pccunia    camerae 
centum  floreni,  et  postea  annuatim  unciae  decem  auri  persolvantur  pro  scribendis  lihris. 

1326,  Januarii  18,  Avenione. 

Dil.  filiis  ..  Campanie  Maritimeque  rectori  et  thesaurario.  Salutaria  litterarum  inspi- 
rante  Domino  studia  dilecti  filii  Aujrustini  de  Ordine  fratrum  Heremitarum  sancti  Augu- 
stini  sacre  theologie  magistri  piis  subsidiis  prosequentes,  volumus  et  discretioni  vestre 
per  apostolica  scripta  districle  precipiendo  mandamus  quatinus  eidem  Augustino  vel  pro- 
curatori  suo  ejus  nomine  pro  scribendis  libris  de  pecunia  camere  nostre  vobis  decrete 
provincie  centum  florenos  auri  manualiter  quantocius  exolvatis,  deinde  vero  singulis 
annis  uncias  auri  decem  de  premissa  pecunia  sibi  vcl  dicto  procuratori  suo  pro  causa 
hujusmodi  solvere  ac  exhibere  curetis,  donec  aliter  sibi  duxerimus  actore  Domino  provi- 
dendum.  Datum  Avinione  xv  kalendas  Februarii,  anno  X°. 

Inter  Reg.  Vat.  Aven.  Benedicti  XII,  vol.  VIII,  fol.  426.  —  Ibid.  exstat  cp.  de  eadem  re  ad  nobilem  virum  Bartholomeum 
de  Capua,  qui  pro  fr.  Augustino  supplicabat,  ibique  mentio  fit  dicti  Augustini  «  frequentiorum  studiorum  divine  scripturc 
misteriis  explicandis  intentorum  salubriter  ».  Iste  Augustinus  certo  esl  celeber  Augustinus  de  Ancona,  qui  cognominatur 
Triumphus,  de  quo  jam  supra  n"  613,  nota  2.  Suam  Summam  de  eccles.  potestate  Johanni  XXII  dedicavit,  et  amicitia 
conjunclus  erat  Carolo  II  regi  Siciliae  et  Roberto  duci  Calabriae.  Obiit  an.  1328,  April.  2  (aetatis  85),  ut  ex  epitaphio  apparet. 
Cf.  Torelli,  Secoli  Agost.,  V,  447.  Friedberg,  Die  mittelalterlichen  Lehren  iiber  das  Verhdltniss  von  Slaat  und  Kirche 
(Leipzig,  1874),  II,  1  sqq. 


84y.    Cnpitulum  generale  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  statuit,  sub  priore  generali  Guillelmo  de  Cremona,  de  ordine 

studiorum  Parisiis  alibique. 

1326,  Februarii  28,  Florentiae. 

Ad  hoc,  ut  qui  ordinantur  ad  legendum  Sententias  seu  Bibliam  possint  se  commodius 
preparare,  volentes  eorum  paupertati  de  nobis  possibili  remedio  subvenire,  difiinimus  et 
ordinamus  quod  quilibet  de  futuro  legens  Sententias  possit  stare  Parisius  sine  contribu- 
tione  sive  burse  solutione  per  unum  annum  antequam  faciat  principium  in  Sententiis,  et 
biblicus  pcr  sex  menses  possit  stare  Parisius  antequam  faciat  principium  suum. 

Presenti   diffinitione   precipimus   quod   nullus   frater    nostri    Ordinis    promoveatur  ad 

officium  lectorie  nisi  sit  sufficienter  instructus  in  logica,  philosophia  et  theologia,  ita  quod 

in  qualibet  predictarum  facultatum  possit  alios  instruendo  Ordini  famulari.  Si  vero  aliquos 

insufiicientes  promoverint,   ex  nunc   promotores  hujusmodi  ad  hoc,  ut  ad  zelum  Ordinis 

ferventius  sint  pervigilcs,  privamus  auctoritate  quoscumque  alios  promovendi  ad  officium 
*»  Chart.   Unio.  Paris.  II,  1.  37 


290  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1326 

lectorie,  quousque  fuerit  cum  eis  per  generalein  aliter  dispensatuin.  Nec  tamen  inten- 
diinus  quod  presens  difRnilio  se  extendat  ad  illos  studentes  qui  nunc  sunt  sludentes 
Parisius;  de  hiis  enim  faciat  magister  reverendus  actu  regens  Parisius  sicut  sibi  secundum 
moduin  consuetum  dato  consilio  videbitur  expedire. 

Cod.  Verodun.  41,  fol.  177,  178.  Ibid.  «  Diffin.  facte  per  vener.  palrem  fratrcm  Guillermum  de  Cremona  ....  Capituli 
gencralis  Florcntie  celobrati  anno  domini  MCCC^XXVI"  de  mense  Febfuario  in  Iranslatione  beali  patris  nostri  Augustini, 
pontificatus  Johannis  XXlf,  anno  decimo  )). 


850.   Johannes  XXII  Tliomae  cancellario  Paris.  injungit  ut  Petro  de  Pireto,    Ord.  Praed.,  magisterium   in  theo- 

logia  impertiat. 

1326.  Mariii  12.  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Fidedignorum  relatione  percepimus 
quod  dilectus  filius  Petrus  de  Pireto'  de  Ordine  fratrum  Predicatorum  in  sacra  theologie 
facultate  baccahirius  adeo  in  facultate  ipsa,  etc.  itt  stipra  n°  801,  miitato  nomine.  Datum 
Avinione  iiij  id.  Martii,  anno  X". 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  10  (n°  113),  fol.  197,  ep.  1104. 

1.  Cf.  supra  n"  840.  An.  sequenti,  Decemb.  19,  factus  est  episcopus  Mirapicensis  (Petrus  dc  Lapeiraweda).  Reg.  Vat. 
Comm.  Joh.  XXII,  an.  12,  p.  1,  ep,  460. 


851.   Johannes   XXII  commendat   Michaeli  de    Cesena,    ministro   generali   Ord.  Min.,    Nicolauni   de   Regio   ad 
Sententias  legendas  Parisiis. 

1326,  Aprilis  19,  Avenione. 

Michaeli'  fratrum  Ordinis  Minorum  generali  ministro.  Laudabilia  testimonia,  que 
dilecto  filio  Nicolao  de  Regio  tui  Ordinis  super  sufficienti  scientia  ac  aliis  ipsius  virtutum 
meritis  perhibentur,  merito  nos  inducunt  ut  ad  ea  que  sui  profectus  et  honoris  incrementa 
respiciunt  favorabiliter  intendamus.  Hinc  est  quod  nos  ipsum  Nicolaum,  quem  ad  lecturam 
Sententiarum  in  studio  Parisiensi  fore  ydoneum  relatu  fidedignorum  audivimus  tue  pru- 
dentie  super  hoc  specialiter  commendamus.  Dat.  Avinione  xiij  kal.  Maii,  anno  decimo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  10  (n»  113),  fol.  360,  ep.  2116. 

1.  An.  sequenti,  Jun.  8,  ad  curiam  citatur  (Wadding,  Ann.  Min.,  2  ed.,  VII,  69,  n»  7),  ejusque  gesta  an.  1328  ibidem 
examinantur  (p.  82,  n°  13).  Eodem  anno  1328,  25  Maii,  Avenione  cum  Guillelmo  Ockam  et  Bonagralia  Bergomensi  fugam 
arripit  (v.  Nicol.  Minoritam,  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  5154,  fol.  267) ;  quo  facto  Johannes  XXII  eum  censuris  innodatum 
Junii  6  dignitatc  generalatus  privavit.  Cf.  Wadding,  f»  84,  n"  17,  18,  ct  AUegationes  Henrici  de  Thalhem,  elc,  apud  Baluze- 
Mansi,  Miscell.,  III,  315  sqq.,  et  iufra  v)'  886,  nota  2,  et  891,  nota  5. 


852.    Quidam  baccalarei  facultatis  medicinae  probant  tempus  suae  auditionis. 

1325-1326,  mense  Aprilis,  Parisiis. 

Arnaldus   de  Vorslas   probavit  [tempus  auditionis]   ordinarie  sub  mag.  Petro  de  FIo- 
rentia  MGCCXXVI,  [auditionis]  cursorie  sub  mag.  Petro  Damosiaco  MCCCXXV. 


37. 


1326]  AB     ANNO     MCCLXXXVE     XJ  S  Q  U  E     AD     ANNUM     MCCCL.  291 

Mag.  Hugo  de  Miini  probavit  ordinarie  siib  niag.  Yvano  de  Janua'  MCCGXXVI, 
cursorie  sub  Johanne  de  Basoles'. 

Die  lune*  innnediate  post  Pascha,  probavit  ordinarie  Jacobus  de  Lastegle%  anno 
MCCCXXVl,  sub  J.  de  Bazoliis,  cursorie  sub  mag.  Johanne  Pipe'  per  cedulam  sigilhitam 
sigillo  decani. 

Die  martis  imniediate  post  Pascha,  Martinus  de  Gaternesse  probavit  ordinarie  sub 
mag.   Johanne   de  Dia',   cursorie   sub  mag.   Johanne   de  Ponte    novo,   an.  MGCCXXYI. 

Anno  j\I  CCC  XXYI  probavit  dominus  Egidius  de  Grimberge'  ordinarie  sub  mag. 
Marino  de  MedioLano'.  Item  sub  Johanne  de  Dia,  21  diebus  exceplis,  per  cedulam  cursorie 
sub  Henrico  de  Gumino.  Itcm  sub  magistro  Belino'"  a  festo  sancte  Crucis  usque  ad  finem 
Apriiis,  octo  diebus  exceptis. 

Dominus  Petrus  de  Xoa  probavit  ordinarie  sub  mag.  Petro  Pigouche",  cursorie  sub 
Johanne  Bouriot. 

Dominus  Johannes   Marlini   probavit   ordinarie   sub   mag.    Rcginaldo". 

Dominus  Petrus  de  Guera"  probavit  ordinarie  sub  mag.  Yvano  de  Janua;  Ludovicus 
de  Lovanio  ordinarie  sub  mag.  Johanne  Pipe". 

Arch.  facult.  uiedic.  Paris.,  ms.  74,  p.  495-496.  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  213,  214.  Textus  in  his  mss.  mendosissimus. 

1.  Fortasse  designatur  an.  1325  ante  Pascha  secundum  morem  Gallic,  i.  c.  1326.  —  2.  In  Reg.  Vat,  Comm. 
Johannis  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1288,  vocatur  Juanus  de  Janua,  et  erat  on.  1328  canonicus  Januensis.  —  3.  Infra  nominatur 
«  de  Bazoliis  »;  ms.  fac.  med.  :  «  Busoliis  ».  Supra  tamen  in  ms.  fac.  med.  loco  «  Yvano  ...  Basoles  »  legitur  :  n  FranciscO 
de  Castelleto  decano  an.  MCCCXXVIII,  et  a  mag.  Johanne  de  Dia  ».  —  4.  Martii  24.  —  5.  Ms.  fac.  med.  ;  «  Casteyle  ».  — 
6.  V.  infra  n*^  924,  ad  an.  1331,  Januar.  11.  —  7.  De  hoc  et  sequente  v.  etiam  iufra  1.  c.  —  8.  V.  ibid.  —  9.  Ms.  Arch.  nat.  : 
«  Manfredo  de  .Mediol.  ».  V.  ibid.,  ct  supra  n»  813.  —  10.  Cf.  supra  n»  839.  —  11.  V.  infra  ad  an.  1331,  Jan.  11.  -^  12.  Regi- 
naldo  de  Cornemare,  infra  1.  c.  —  13.  Arch.  nat.  Paris.  :  «  Criera  ».  —  14.  In  ms.  fac.  med.  in  principio  etiam  legitur, 
quemdam  Anglicum  post  Pascha  probasse  ordinarie,  et  Cardonem  dc  Aurengia  cursoric  sub  mag.  Johanne  Birget. 


OOO.   Statutum  Capitull  provincialis  provinciae  Franciae  Ord.  Eremit.   S.  Augustinij  quod  magistri  et  studentes 

Parisiis  habitantesj  praedicare  et  confessiones  audire  possint. 

1326,  Maii  6,  Parisiis. 

Item  diflinimus  et  ordinamus  quod  quicumque  magister  vel  bachelarius  de  novo 
Yenerit  Parisius  vel  quamdiu  ibidem  moram  fecerit,  possit  tenore  prcsenlis  diflinitionis 
Parisius   et   in   tola   provincia   nostra   predicare  et  confessiones   audire. 

Item  difllnimus  quod  studenles  nostre  pnovincie  qui  nunc  sunt  Parisius  vel  pro  tem- 
pore  erunl  possint  et  debeant  predicare  et  confessiones  secularium  audire  de  prioris 
Parysiensis   vel   locum   ejus   tenentis,   et  non   aliter,   licentia   speciali. 

Cod.Verod.  41,  fol.  210:  «  DifTin.  in  provinc.  Capit.  fratr.  Ilercm.  S.  Aug.  Parisiis  celebrati  anno  1326,  in  festo  transla- 
tionis  Capitis  beati  Ludovici  per  mog.  Lanfroncum  sacre  pagine  professorem,  vlcarium  generalis,  et  frat,  Johannem  Larth., 
priorem  provinc.  ct  bachelarium,  frat.  Rogerum  de  Lavelo  priorem  Paris.,  Johannem  de  Virduno  priorem  Remensem  et 
reliquos  difiinitores  ».  —  Festum  translationis  capitis  beatl  Ludovlci  Parisiis  die  martis  post  Ascensionem  celebrabatur. 


292  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1326 

004.   Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed.  pro  studio  Paris.  per  Capitulum  generale  sub  Barnaba  Vercel- 
lensi. 

1328,  medio  Maio,  Parisiis. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Guillelinum  de  Castro 
Reginaldi,  de  provincia  Francie.  Item  pro  anno  sequenti  quantum  nostra  interest  fratrem 
Bernardum  Lombardi,  priorem  provincialem  provincie  Provincie.  Assignamus  lectorem 
conventus  Bononiensis  fratrem  Benedictum  de  Cumis,  magistrum  in  theologia. 

Bibl.  civit.  Tolos.  ms.  489.  Assignationes  desunt  in  ms.  Rom. 


855.  Johannes  XXII Henrico  de  Hispania  concedit  ut  Parisiis  jura  civilia  audire  possit. 

1326,  Junii  18,  Avenione. 

Dilecto  filio  Henrico  de  Ispania,  archidiacono  de  Josayo  in  ecclesia  Parisiensi',  salutem. 
Desiderantium  imbui  litterarum  scientia  eo  magis  votis  est  favorabilius  annuendum,  quo 
major  ex  eorum  meritis  potest  ecclesiis  utilitas  provenire.  Cum  itaque,  sicut  accepimus, 
tu,  qui  amore  scientiarum  allectus  juris  civilis  studio,  ut  equum  ab  iniquo,  licitum  ab 
illicito  discernere  valeas,  cupias  immorari :  nos  volentes  personam  tuam  tuis  et  tuorum 
exigenlibus  meritis  speciali  prosequi  gratia  et  favore,  ut  usque  ad  quinquennium  Parisius 
cum  duobus  aliis,  quos  ad  hoc  duxeris  eligendos,  aut  in  aliis  locis  in  quibus  studium 
vigeat  generale,  jura  hujusmodi  audire  libere  ac  licite  valeas  et  alius  tibi  ea  Parisius 
legere  possit,  felicis  recordationis  Honorii  pape  III  predecessoris  nostri  et  constitulio- 
nibus  vel  statutis  de  non  audiendo  vel  legendo  jura  civilia  Parisius,  et  aliis  quibuscunque 
studiorum  et  locorum  hujusmodi  specialibus  seu  generalibus  in  contrarium  edilis  nequa- 
quam  obstantibus  juramento  confirmatione  apostolica  vel  quavis  alia  firmitate  vallatis,  seu 
quod  archidiaconatum  de  Josayo  in  ecclesia  Parisiensi  nosceris  obtinere  aut  quibuslibet 
aliis  dignitatibus,  si  quas  te  dicto  durante  quinquennio  obtinere  contigerit,  auctoritate 
tibi  presentium  indulgemus.  Proviso  quod  archidiaconatus  predictus  ac  hujusmodi  digni- 
tates  cum  illas  fueris  assecutus  debitis  interim  obsequiis  non  fraudentur.  Nulli  ergo,  etc, 
nostre  concessionis  infringere,  etc.  Dat.   Avinione  xiiij   kal.  Julii,  anno  decimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXIV,  fol.  S^S»". 

1.  Ab  an.  1324,  Febr.  13,  cum  antea  fuisset  Alfonsus  de  Hispania,  qui  juxta  beneplacitum  Caroli  regis  Franciae  ad 
laicalem  statum  ae  transferebat.  Secret.  Joh.  XXII,  an.  8  (n"  112),  fol.  80. 


1326]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  293 

856.   Johannes  XXII  Guillelmo  de  Cremona,  priori  generali  Ord.  Eremit.  S.  Augustinij  injungit  ut  Johannem  de 
Vischenegge  pro  lectura  Sententiarum  Parisiis  Ilermanno  Schiltz  ejusd.  Ord.  praeferat. 

1326,  Junii  24,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  priori  generali  Ordinis  fratriim  Ilereinitaruui  sancti  Aiigustini  salutein. 
Significavit  nobis  dilectus  filius  Johannes  de  Vischenegge  Ordinis  fratrum  Ileremitarum 
sancti  Augustini  Coloniensis  diocesis,  quod  dudum  sibi,  ut  ad  legendum  in  civitate  Pari- 
siensi  librum  Sententiarum  post  tunc  diffinitos  seu  deputatos  per  ipsum  ejus  Ordinem 
primus  existeret,  per  certas  nostri  tenoris  litteras  duximus  indulgendum'.  Subsequenter 
vero  dilectus  filius  Hermannus  de  Schiltz*  dicti  Ordinis,  qui  a  dilectis  filiis  Capitulo  gene- 
rali  ejusdem  Ordinis  tunc  apud  Montem  Pessulanum  celebrato  non  diffinitus  ad  legendum 
in  civitate  predicta  eundem  librum  Sententiarum,  sed  Bibliain,  extitit  deputatus,  tacita 
veritate  a  nobis  obtinuit  ut  ipse  Johanni  prefato  in  lectura  dicti  libri  Sententiarum  per 
dictum  generale  Capitulum  in  civitate  Florenlina  celebratum  de  proximo  preferretur. 
Verum  quia  dictus  Johannes,  qui,  ut  asserit,  dilecto  filio  ..  cancellario  Parisiensi  et  aliis 
ibidem  sacre  theologie  magistris  se  vigore  indulti  nostri  hujusmodi  prout  moris  est  in 
talibus  presentavit,  nobis  humiliter  supplicavit,  ut  providere  super  hiis  ei  de  oportuno 
remedio  dignaremur.  Nos  itaque  suis  in  hac  parte  supplicationibus  inclinati  discretioni 
tue  per  apostolica  scripta  coinmittimus  et  mandamus  quatinus  si  premissis  veritas  sufTra- 
gatur,  dictum  Johannem  prefato  Hermanno  et  quibuscunque  aliis  predicti  Ordinis  post 
factam  sibi  indulti  nostri  hujusmodi  gratiam  diffinitis  in  dicta  lectura  Senlentiarum  aucto- 
ritate  nostra  preponere  non  postponas,  contradictores  per  censuram  ecclesiasticam  appel- 
latione  postposita  compescendo,  non  obstante  si  eis  aut  ipsorum  aliquibus  communiter 
vel  divisim  a  sede  apostolica  sit  indultum  quod  interdici,  suspendi  vel  excommunicari 
non  possint  per  litteras  apostolicas  non  facientes  plenam  et  expressam  ac  de  verbo  ad 
verbum  de  indulto  hujusmodi  mentionem.  Dat.  Avinione  viij  kal.  Julii,  anno  decimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXIV,  fol.  156. 

1.  V.  supra  n"  847.  —  2.  V.  de  ipso  ejusque  opp.  apud  Ossinger,  Bibl.  August.,  p.  812. 


oO/.  Johannes  XXII  Ilugoni  episcopo  Paris.  injungit  ut   inquirat  de  magistris  qui  Parisiis  regunt  in  hehraica, 

graeca,  arabica  et  chaldaea  linguis. 

1326,  Julii  25,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Parisiensi  salutem.  Cupientes  ut  fidei  christiane  religio 
dilatato  tentorii  sui  loco  funiculos  suos  facial  longiores  et  proinde  salus  proveniat  ani- 
mabus,  plenain  volumus  habere  notitiam  qualiter  statutum  felicis  recordationis  Cleinentis 
pape  V  predecessoris  nostri  de  scolis  in  ebrayce,  grece,  arabice  et  chaldee  linguarum 
generibus  in  Parisiensi  et  certis  aliis  studiis  erigendis  et  a  certis  viris  catholicis  suffi- 
cientem  habenlibus  linguarum  ipsarum  notitiam  scolis  regendis  eisdem,  ac  de  provisione 


294  CHARTULAUIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1326 

annua  ipsis  regentibus  in  stipendiis  conipetentibus  et  suinptibus  facienda,  in  Concilio 
Viennensi  editum',  quod  dilatationem  fidei  et  profectum  animarum  earundem  respicere 
noscitur,  observatur  in  Parisiensi  studio  prelibato.  Quocirca  fraternitati  tue  per  apostolica 
scripla  committimus  et  mandamus  quatinus  de  illis  et  eorum  numero,  qui  dictas  scolas  in 
prefato  Parisiensi  studio  juxta  hujusmodi  statutum  in  linguis  regunt  eisdem,  et  si  scolares 
auditores  habent,  et  qualiter  in  stipendiis  et  sumptibus  antedictis  et  per  quos  et  in  quanta 
vel  quantis  pecuniariis  summis  dictis  regentibus  providetur  et  a  quibus,  et  quantum 
exigatur  ratione  provisionis  hujusniodi,  plenarie  te  infonnes,  et  cum  exinde  informatus 
extiteris  quicquid  inveneris  de  premissis  et  singulis  nobis  per  tuas  litteras  harum  seriem 
continentes  cures  particuhiriter  el  distincte  quantocius  reserare.  Dat.  Avinione  viij  kal. 
Augusti,  anno  decimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXIV,  fol.  69G.  —  Raynaldus,  Ann.  eccl.  ad  an.  1326,  n»  29.  Jourdain,  n»  481. 
V.  praeterea  supra  n'*  777  et  786. 

1.  Cf.  supra  n»  695. 


858.   Johantie.s   XXII  mag.  Johanni  de  Anneus,  dociori  sacrae  thcologiae,  concedit  ut  Parisiis  theologiam  legere 
valeat  non  residendo  in  sua  parochiali  ecclesia. 

1326,  Novembris  1,  Arenione. 

Dilecto  filio  magistro  Johanni  de  Anneus',  rectori  parrochialis  ecclesie  Sancti  Amandi 
in  Pabula  Tornacensis  diocesis,  sacre  theologie  doctori,  salutem.  Litterarum  scientia  .... 
Tuis  itaque  supplicationibus  inclinati  ut  a  tempore  quo  in  Romana  curia  te  asseris  rese- 
disse,  videlicet  a  xv  kal.  Maii  proximo  preteritis  usque  ad  festum  Omnium  Sanctorum 
iinmediate  sequens,  et  usque  ad  triennium  post  Parisius  sacram  theologiam  legendo 
fructus,  redditus  et  proventus  parrochialis  ecclesie  Sancti  Amandi  in  Pabula  Tornacensis 
diocesis,  cujus  rector  existis,  libere  percipere  valeas,  et  ad  residendum  interim  in  eadem 
minime  tenearis  ....  auctoritate  tibi  presentium  indulgemus  ....  Nulli  ergo,  etc,  nostre 
concessionis  infringere,  eic.  Dat.  Avinione  kal.  Novembris,  anno  undecimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  11,  p.  1,  ep.  144,  fol.  67''. 
1.  Anneux. 


OOy.   I.itterae  quibus  Petrus  Archerii,  Petri  Silvanectensis  episcopi  vices  gerens,  inhibet  ne  canonici  Parisienses 
sese  de  honis  scholarium  qui  intestati  obeunt  intromittant,  privilegiaque  Universitatis  Parisiensis  elevent. 

1327,  Januarii  6,  [Parisiis]. 
Petrus  Archerii',  scolasticus  Ariensis,  vices  gerens  reverendi  in  Christo  patris  ac 
domini  domini  Silvanectensis  episcopi,  conservatoris  privilegiorum,  universitali  magi- 
stroruin  et  scolarium  Parisiensiuin  a,  sede  apostolica  indultorum,  oninibus  abbatibus, 
presbiteris,  firmatarum  ecclesiarum  rectoribus  exemptis  et  non  exemptiSj  ad  quos  seu  ad 
quem  prqsentes  litei^e  pervenerintj   salutem  in  Domino,  et  mandatis  apostolieis  firmiter 


1327]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  295 

obedire.  Gravem  nuper'  ex  parte  Universitatis,  pie  matris,  querimoniam  rccepimus,  intcr 
cetera  continentem,  quod  magister  Amisius^  de  Aurelianis,  decanus  ecclesiarum  {sic) 
Beate  Marie  Paris.,  magistri  Thoinas  de  Baillyaco,  Guillelmus  de  Chanaco*,  Stephanus  de 
Novilla',  Bertrandus  Bonifacii",  Odo  de  Senonis'',  Johannes  de  Arpadelhi',  Petrus  de 
Faillo",  Guillelmus  Bertrandi'",  Petrus  de  Chambilyaco,  Guillelmus  Piquet,  Petrus  de 
Condelo",  et  Philipus  Conversi",  capitulum,  ut  asserunt,  facientes,  bona  mobilia  cleri- 
corum  scolarium,  ab  intestato  decedentium,  de  quibus  Universitas  per  unum  de  magistris 
regentibus  ad  hoc  ab  eadem  electum  una  cum  episcopo  Parisiensi  ex  privilegio  aposto- 
lico,  olim  ipsi  Universitati  indulto  ",  ordinare  et  disponere  consuevit,  videlicet  inventa- 
rium  de  eisdem  bonis  faciendo  et  custodiendo  eadem,  ut  heredibus  et  propinquis  per 
dictum  privilegium  restituantur  integraliter  et  ad  plenum  prout  in  dicto  privilegio  plenius 
continetur,  nituntur  levata  percipere  et  suis  propriis  usibus  dampnabiliter  applicare.  Et 
de  novo  cum  hoc  etiam  personas  Universitatis  ejusdem  et  ipsani  Universitatcm  in  eorum 
personis,  occasione  predictorum  bonorum  mobilium,  coram  judicibus  secularibus  trahere 
presumpserunt,  in  non  modicum  gravamen  ipsius  Universitatis  privilegiorumque  suorum 
vituperium  et  contemptum,  contra  sua  juramenta,  jurati  ipsi  Universitatis,  temere  veniendo, 
ac  sententias  canonis,  si  ita  sit,  incurrendo.  Premissaque  sunt  adeo  notoria  et  manifesta, 
quod  nulla  possint  tergiversatione  celari,  prout  asserunt  tam  rector  quam  procurator 
Universitatis  ejusdem,  et  ea  se  offerunt,  si  necessario  fuerit,  legitime  probaturi.  Hinc  est 
quod  vobis  omnibus  et  singulis,  auctoritate  conservationis  predicte,  sub  pena  suspen- 
sionis  et  excommunicationis,  quam  in  vos  et  vestrum  quemlibet  feremus,  nisi  feceritis 
quod  mandamus  vobis,  districte  precipiendo  mandamus  quatinus  ad  predictos  magistros 
Amisium  de  Aurelianis,  Thomam  de  Baillyaco,  Guillelmum  de  Chanaco,  Stephanum  de 
Novilla,  Bertrandum  Bonifacii,  Odonem  de  Senonis,  Johannem  de  Arpadella,  Petrum  de 
Foyllo,  Guillelmum  Bertrandi,  Petrum  de  Chambilyaco,  Guillelmum  Piquet,  Petrum  de 
Condeto,  et  Philippum  Conversi,  capitulum  Parisiense  predictum,  ut  asserunt,  facientes, 
personaliter  accedentes,  eosdem  auctoritate  predicta  canonice  moneatis,  ut  ipsi  in  conti- 
nenti  ab  hujusmodi  inquietatione  et  molestatione  desistant  penitus  et  in  toto,  sub  pena 
suspensionis  et  excomnuinicationis,  et  centum  marcharum  auri  nobis  et  Universitati  pre- 
dicte,  si  contra  fecerint,  mediate  solvendi;  et  cum  hoc  universis  et  singulis  juratis  dicte 
Universitatis,  sub  perpelue  privationis  pena  injungendo,  nisi  causam  allegare  voluerint 
eflicacem  quare  ad  predicta  omnia  minime  teneantur.  Ad  quam  allegandam  et  probandam 
citelis  predictos  magistros,  Amisium  de  Aurelianis,  Thomam  de  Baillyaco,  Guillelmum 
de  Chanaco,  Stephanum  de  Novilla,  Bertrandum  Bonifacii,  Odonem  de  Senonis,  Johannem 
de  Arpadella,  Petrum  de  Foillo,  Guillelmum  Bertrandi,  Petrum  de  Chambilyaco,  Guil- 
lelmum  Piquet,  Petrum  de  Condeto,  et  Philippum  Conversi,  capitulum  Parisiense  pre- 
dictum,  ut  asserunt,  facientes,  ad  diem  jovis'*  post  fcslum  sanctorum  Hilarii  et  Remigii, 
nisi  dies  fuerit  feriatus,  inhibentes  eisdem,  sub  penis  predictis,  ne  interim  pendente  die 


296  .  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1327 

aliquid  attemptent,  innovent,  vel  immutent,  videlicet  dictam  Universitatem  seu  personas 
ejusdem  coram  judice  seculari  inquietando  seu  molestando  occasione  premissorum,  quod 
sit  in  prejudiciuin  dicte  Universitatis  et  privilegiorum  ejusdem.  Quod  si  secus  egerint, 
nos  contra  ipsos  et  eorum  quemlibet  ad  penas  predictas  excommunicationis  et  centum 
marcharum  auri,  acrius  et  rigidius  quam  poterimus,  ut  superius  premittitur,  [procedemus], 
ut  fuerit  rationis.  Et  quid  inde  feceritis  nobis  fideliter  rescribatis.  Datum  sub  sigillo 
curie  dicte  conservatoris,  anno  Domini  M''GCC°XX''  sexto,  die  martis  in  festo  Epiphanie 
ejusdem. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  4.  d.,  cum  taen.  membran.,  et  fragpmento  sigilli.  —  Jn  parte  arersa  diplo- 
matis,  nonnuUa  mag-istrorum  nomina  leguntur,  his  verbis  :  n  Magister  Thomas  de  Suecia",  loco  rectoris ;  mag.  Laurentius 
deDacia'*  et  Danyel  de  Doulas ;  mag.  Jacobus  de  Campo  Bernardi ;  Mauricius  Suecus,  bedellus  Nationis  Anglicanae;  Guil- 
lotus,  subbedellus  Nationis  Normannorum,  per  dominum  Bartholomeum  Feron",  capellanum  S.  Genovefe  in  monte  Parisius, 
in  die  beatorum  Hyllarii  et  Reraigii,  13  die  mensis  Januarii.  »  Ea  sunt,  ut  videtur,  nomina  testium  qui  mandatum  Petri 
Archerii  ad  canonicos  Parisienses  delatum  fuisse  testificati  sunt.  —  Jourdain,  n»  484,  cum  tcxtu  mendosissimo,  ubi  etiam 
perperam  scribitur  :  «  Archii  »,  «  Pignet  »,  «  suspendii  »,  etc. 

1.  Petrus  Areherii  fit  an.  1328,  Aug.  7,  canonicus  Atrebatensis  (Reg.  Vnt.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  12,  p.  3,  ep.  2754).  — 
2.  Ul  e  n"  861  liquot,  dissensio  orta  est  occasione  mortis  Nicolai  Herouardi,  canonicij  S.  Benedicti  Paris.  —  3.  «  Maistre  Ami 
d'0rliens,  doyen  de  Paris  »,  vocatur  in  charta  Philippi  VI,  an.  1331  (1332),  mense  Martii  (Arch.  nat.  Paris.,  JJ.  66,  fol.  266, 
n»  633).  Fundavit  Aurelianis  hospitale  «  de  povres  auveglcs  ».  Ibid.,  et  JJ.  64,  n"  121  (an.  1325).  Erat  primo  archidiaconus 
Aurelian.  Cf.  Indicem  apud  rournier,  Les  statuts,  etc,  p.  916.  —  4.  V.  supra  n"  778.  —  5.  Supra  n»  838,  nota  8.]—  G.  Erat 
juris  utriusque  professor,  et  recepit  insuper  an.  1331,  Febr.  7,  canonicatum  et  archidiaconatum  Senonens.  (Reg.  Vat,  Gomm. 
Joh.  XXII,  an.  15,  p.  2,  epp.  511,  530.  —  7.  Supra  n"  659,  nota,  et  838,  nota  9.  —  8.  V.  supra  n«  834,  nota  1.  —  9.  In  charta 
hoc  loco  «  Paillo  u.  V.  supra  n°  838,  nota  5.  — 10.  Estne  idem,  qui  an.  1331,  Maii  25,  factus  est  episcopus  Noviomensis  (Reg. 
Yat.  Secret.  Johann.  XXII,  n»  116,  op.  965),  annoque  1338,  Januar.  23,  episcopus  Baiocens.  (Reg.  Bened.  XII,  an.  4,  ep.  43)? 
Sed  vocatur  ibid.  decanus  Turonensis.  —  11.  In  Regestis  Joh.  XXII  hic  et  alibi  saepe  nominantur.  An.  1324  (1325),  Januar.,  ei, 
qui  supra,  gratia  fit  a  rege  Carolo  IV  (Arch.  nat.  Paris.,  JJ.  62,  fol.  121).  Erat  tunc  et  an.  1325  archid.  Laudunens.  (JJ.  64, 
n»  352).  Infra  adhuc  occurrit.  —  12.  An.  1334,  Decemb.,  crat  jam  mortuus.  (Arch.  nat.  JJ.  66,  fol.  643,  n»  1458).  An.  1319  gratia 
ci  fiebat  a  Philippo  V  ad  fundationem  hospitalis  pauperum  in  villa  Petrasau  seu  Petrosae  (Arch.  nat.  JJ.  59,  n»  339).  An.  1316 
(1317)  erat  archidiaconus  Augi  in  eccl.  Rotomag.  (JJ.  53,  fol.  30^)  —  13.  Cf.  tom.  I  Chartul.,  n°  79,  p.  138;  cf.  et  supra  n»  669. 
—  14.  Januarii  15.  — 15.  Thomas  Haquini  de  Suecia  in  Reg.  proctirat.  nat.  Anglic.  in  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch,, 
V,  247  sq.  —  16,  Ibid.,  p.  260,  264,  etc,  —  17.  Ipse  loco  Johannis,  S.  Genovefae  in  Monte  curati,  litteras  Petri  Archerii  contra 
capitulum  Paris.  an.  eodem,  Januarii  13,  exsecutioni  demandavit,  ut  apparet  ex  instrumento  in  Arch.  Univers.,  1.  c,  B.  4.  e. 
(et  apud  Jourdain,  n°  485),  ubi  tamen  vocatur  Bertrandus  dictus  Feron. 


860.   Instrumentum  quo   canonici  Parisienses  constituunt  procuratores  ad  prosequendam  litem  inter  ipsos   et 
Universitatem  Parisiensem. 

1327,  Januarii  14,  Pariaiis. 

Datum  per  copiam.  In  nomine  Domini,  amen.  Per  presens  instrumentum  publicum 
pateat  universis,  quod  anno  Doniini  millesimo  CCC"  vicesimo  sexto,  indictione  decima, 
mensis  Januarii  die  quarta  decima,  pontificatus  sanctissimi  palris  ac  domini  nostri  domini 
Johannis,  divina  providentia  pape  vicesimi  secundi  anno  undecimo,  in  nostrum  notarioruin 
et  testium  subscriptorum  presentia,  reverendi  viri  domini  et  magistri,  Amisius  de  Aure- 
lianis,  decanus,  Girardus  de  Campomuli',  cantor,  Thomas  de  Bailliaco,  cancellarius, 
Stephanus  de  Novilla,   succentor,  Guido  de  Lauduno,    Guillelmus   Piqueti,    Henricus    de 


1327]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  297 

.Tornodoro,  Pelriis  Casalis,  Philippiis  Conversi,  Petrus  de  Condeto',  Petrus  de  Chainbliaco, 

Odo  de  Senonis,   Guillehnus  Bertrandi,  Johannes  de  ArpadeUa,  Petrus  de  Faiello,  Petrus 

de  Villanis',  et  Gailhirdus  de  Cardalhaco*,  canonici  ecclesie  Parisiensis,  in  capitulo  dicte 

ecclesie  ad  capituhmdum,  ad  sonum  campane,  propter  hoc  congregati,  et  capiluhun   inihi 

facientes    et    representantes,    de    communi   assensu,    suo    et    dicte    ecclesie    sue    nomine, 

fecerunt,    constituerunl   et   ordinaverunt,    tam    sicut    decanus    et    capiluhim,    quam    sicut 

singuhu-es   persone,  et   quilihet   eoriundeni,    si    opus   sit,    viros   venerahiles    et   discretos 

dominos  et  magistros  Egidium   de  Senonis^,  leguni  professorem,  Hugonem  de  Yoilliaco, 

Stephanum  le  Barrois,  auditorem  causarum   in  curia  Parisiensi,  Yvonem    de    Alha  Yilla, 

Radulphum    Meuganti,    Gaufredum    Legal,    jurisperitos,    Pctrum    Galensem,    camerarium 

laycuni  dicte  Pariaiensis  ecclesie,  Baldoynum  de  Sancto  Marcello,  Jacobum  de  Erbleyo,  et 

Franciscum   de  Meldis,  exhihitores  presentiuni,  procuratores  suos  et  nuncios  speciales  et 

ecclesie  sue  predicte,   et  quemlihet  eorum  in  solidum,  ita  quod  non  sit  melior  condicio 

occupantis,  sed  quod  unus  corum  inceperit,  alter  prosequi  valeat  et  finire  cum  effectu  ;  ad 

comparendum  pro  ipsis  et  eorum   ecclesia,  ac  quolibet  ipsorinn,  si  sit  opus,  coram  viro 

venerahili  et  discreto,  magistro  Petro  Archerii,  scolastico  Ariensi,  gerente  se  pro  vices 

gerente    reverendi    in    Christo    patris    domini    Silvanectcnsis    episcopi,    conservatoris,    ut 

dicitur,   privilegiorum  universitati    magistrorum   et  scolarium    Parisiensium    a  sede    apo- 

stolica  indultoruni,  seu  alio  quocumque  pro  vices  gerente  dicli  domini  ..  episcopi  in  hac 

parte  se  gerente,  in  negotio  seu  causa,  quam   seu  quod  Universitas  Parisiensis  predicta 

seu  reclor  aut  procurator  ejusdem  movet  seu  movent  aut  movere  intendit  seu  intendunt 

conlra  ipsos  et  eorum   ecclesiam    et  quemlihct  eorumdem,  occasione  bonorum  mohilium 

quorumcumque  clericorum,  justitialium  suorum,  scolarium  Parisiensium,  deccdentium  ah 

inlestato,  el  alia  quacumque  ratione  seu  causa,  et  ad  agendum  pro  ipsis  et  eorum  ecclesia 

et    quolibet    eorumdem,    ipsosque    et    eorum    ecclesiam    et    qucmlibet    eorumdem    defen- 

dendum,  conveniendum,  reconveniendum,  excipiendum,  replicandum,  duplicandum,  trip- 

plicandum,    forum    declinandum,    exceptiones    quascumque   declinatorias   ct  dihilorias    et 

defensiones  quascumque  proponendum,  exemptiones,  privilegia,  libertates  et  franchisias 

allegandum,     requestas    et    denuntiationes    quascumque    faciendum,    requirendum    moni- 

cionem  et  citacionem  contra  eos  emissas,  et  earum  effectum  revocare  et  annullarc...".  Acta 

sunt  hec  Parisius  in   capitulo  dicle  ecclesie  Parisiensis,  anno,   indictione,  mense,  die  et 

pontificatu    predictis,   presentibus   viris    venerabilibus    et    discretis   magislro  Ilenrico   de 

Horreto,  Petro   Hamerici  et  Yvone   de  Poulcovent,   clericis,  teslibus   ad  premissa  vocatis 

specialiter   et  rogalis.    —  Et .  ego  Yvo   de    Curia,  Leonensis   diocesis    clericus,    publicus 

apostolica   et   imperiali  auctorilate   notarius'...    I'^t  ego   Petrus   de  Lemovicis,  Tutellensis 

clericus,  publicus  aposlolica  auctorilale  notarius... 

Nos  vero  decanus,   et  capilulum  Parisiense,    predictum   sigillum  capiluli    nostri,  una 

cum  signis  et  subscriptionihus  notariorum   predictorum,  ad  majorem  evidenliain  premis- 
*«  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  38 


298  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1327 

soruin,  huic   presenti  instrumento   publico  duxiinus  apponenduin,   sub   anno   et  die  pre- 
dictis.  Collatio  fit  per  Thomam  Sellarium. 

Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  4.  f.  Restat  taeniolum  membranac.  cum  fragmento  sigilli.  In  parte  aversa  ;  «  Copia 
procuratorii  capitull  Paris.  ».  —  Jourdain,  n°  486. 

1.  Seu  «  Campimulo  ».  In  Secretis  Jobannis  XXII :  «  Capinulo  »,  «  Campinulo  ».  Erat  «  legum  doctor  »,  ut  apparet  ex 
ep.  1005,  an.  10,  p.  1,  Reg.  Job.  XXII,  in  qua  an.  132G,  Mart.  11,  canonicatum  et  cantoriam  Hugonis  de  Bisuntio,  promoti  ad 
episcopatum,  recipit.  Cf.  praeterea  an.  13,  p.  2,  ep.  1921.  Infra  saepius  nominatur.  An.  1322  fiebat  canonicus  Caturcens.  Ibid. 
an.  7,  p.  1,  ep.  133.  — 2.  V.  de  ipso  aliisque  supra.  De  Pctro  de  Condeto  cf.  praeterea  Delisle,  CaJb.  des  mss.,  11,  220.  Petrus 
an.  1329,  Octob.  28,  obiit.  —  3.  «  Utriusque  juris  professor  »,  fit  an.  1329,  Maii  23,  cantor  eccl.  Carnot.  (Reg.  Joh.  XXII,  an.  13, 
p.  3,  ep.  2047.  Cf.  ep.  2238).  —  4.  Erat  archidiaconus  Dunens.  in  eccl.  Carnot.,  et  fit  an.  1326,  Maii  16,  can.  Paris.  (Reg.  Aven. 
Job.  XXII,  vol.  XXIV,  fol.  192);  an.  1332,  Aug.  15,  can.  Carnot.  {Reg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  16,  p.  3,  cp.  284).  —  5.  In 
Registris  Parlamenti  saepius  occurrit,  v.  g.  ad  an.  1331,  Nov.  23  (Arch,  nat.  Paris.  Xi^-G,  fol.  200').  —  C.  Prosequitur  tenor 
procuratorii,  ut  in  similibus  occasionibus  consuevit  dari.  —  7.  Sequuntur  subscripliones  notariorum  solitae. 


861.  Articuli  ab    Universitate  Parisiensi  propositi,   ul  componatur  lis   inter  ipsam   Vniversitatem  et  canonicos 

Parisienses  orta. 

1327,  Februarii  28,  [Parisiis]. 

Oinnibus  hec  visuris  universifas  magistrorum  et  scoiarium,  Parisius  studentium,  ad 
perpetuam  rei  memoriam.  Notum  facimus  per  presentes,  quod  cum  dudum,  anno  Domini 
M°  CCC°  vicesimo  sexto,  gravis  inter  nos  ex  parte  una,  et  decanum  et  capitulum  Pari- 
siensis  ecclesie  ex  altera,  dissensionis  materia  fuisset  exorta,  super  eo  quod  quedam 
persona,  nostre  Universitatis  predicte  membrum  sive  scolaris,  de  prefato  capitulo  Pari- 
siensi,  videlicet  canonicus  Sancti  Benedicti  le  Bestorne'  Parisius  existens,  decessil 
intestatus;  propter  quod  nos,  Universitas  predicta,  asseruimus  ipsius  scolaris  seu  canonici 
bona  per  nos  levari  debere  et  ad  nostram  dispositionem  pertinere,  juxta  formam  ordina- 
tionis  domini  pape  quondam  super  hoc  edita  in  casu  consimili,  prout  ex  litteris  papalibus 
super  hoc  confectis  plenius  poterat  apparere,  prefato  capitulo  contrarium  asserente  et 
dicente  hujusmodi  sic  defuncti  bona,  pro  eo  quod  de  suo  exstitit  collegio,  per  ipsum 
capitulum  levari  debere,  et  ad  ipsum  de  consuetudine  perlinere.  Altercatoque  diutius  inter 
nos  et  ipsum  capituhim  super  hiis,  tandem  pro  bono  pacis  in  hoc  convenimus,  perpetuis 
temporibus  observandum. 

Inprimis,   quod  omnia  hinc  et  inde  attemptata  et  acta  quovis  modo,  tam  per  priva- 

ciones   quam  sentencias  et   denunciationes   quascumque  latas  et  habitas,   sub  honestatis 

forina,  sedato  scandalo  seu  infamia  partium,  hinc  et  inde  cessent  penitus  et  anullentur. 

Volumus  etiam  quod  restitucio  loci  quoad  resaisinam  et  jurisdictionem  domini  regis  vel 

capituli  supradicli  fiat  verbalis  tantum ;   quibus   nos,    Universitas   predicla,   non  intende- 

bainus  aut  intendimus  prejudicium  vel  irreverenciam  facere,  nec  jurisdictionem  aliquam 

usurpare,  sed  quod  jurisdictio  capituli  predicti  sit  semper  salva ;  et  quod  nullam  jurisdic- 

tionem   temporalem   vel   spiritualem   in   casu    predicto    vel   consimili,    quibusvis   futuris 

perpeluo  teinporibus,  nobis  Universitati  memorate  vendicamus  aut  vendicabimus  in  terri- 
38. 


1327]  AB     ANNO     MCCLXXXVr     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  299 

torio  capituli  Parisiensis  predicti,  nisi  dumtaxat  bonorum  receptionem  et  tutam  custodiam 
ac  dispensationem,  juxta  formam  ordinationis  domini  pape  super  hujusmodi  decedentibus 
ab  intestato  confecte'. 

Volumus  insuper  et  concedimus  per  presenles,  quantum  ad  bona  defuncti  de  quo 
agitur  ad  presens,  qui  decessit  intestatus  in  Sancto  Benedicto  prefato,  qui  erat  aclu 
scolaris,  et  de  choro  Beate  Virginis,  quod  illa  bona,  a  quocumque  fuerint  capta  seu  levata 
vel  ammota,  omnino  perfecte  et  integre  ad  locum  pristinum  restituantur ;  et  eis  sic 
restitutis  placet  nobis,  quod  unus  deputatus  a  niajore  persona  capituli  tunc  presente,  et 
alter  deputatus  ex  parte  Universitalis  nostre  predicte,  hii  duo  soli  simul  de  bonis 
predictis  a  se  receptis  faciant  et  exequantur  in  omnibus  et  per  omnia,  juxta'  formam 
inferius  annotatam. 

Volumus  etiam  ac  consentimus,  nostro  et  Universitatis  nostre  noniine,  perpetuo 
observandum,  quod  in  casibus  emergentibus  in  futurum  sic  observetur  et  inviolabiliter 
perpetuo  teneatur.  Quod  si  canonicus  aut  beneficiatus  in  ecclesia  Parisiensi,  vel  do  choro 
ejusdem  ecclesie,  existens  scolaris  actu,  intestatus  Parisius  decesserit,  vel  rerum  suarum 
ordinationem  alii  expresse  non  commiserit  vel  aliis,  major  persona  ipsius  capituli  tunc 
presens,  vel  aliquis  deputatus  ab  ea,  qui  solus  et  in  solidum  jurisdictionem  et  exercitium 
illius  ad  capitulum  pertinentem  seu  pertinens  habebit  a  capitulo,  in  quantuin  tangit  illum 
actum,  si  in  jurisdictione  capituli  bona  defuncti  contigerit  reperiri,  eo  ipso,  quod  depu- 
latus  fuerit  seu  electus,  ut  est  dictum,  sive  sit  electus,  sive  deputatus,  et  unus  de 
magistris  quem  ad  hoc  Universitas  ordinaverit  seu  deputaverit,  hii  duo  soli  simul  reci- 
pientes  omnia  bona  defuncti,  custodient  et  dispensabunt  et  sigillabunl,  scilicet  persona 
capiluli,  causa  jurisdictionis  et  custodie,  ac  ille  magister,  causa  custodie  tantum,  salva 
jurisdictione  dicti  capituli,  si  in  eorum  jurisdictione,  ut  superius  est  expressum,  bona  illa 
contigerit  reperiri,  et  salvis  in  aliis  per  omnia,  utriusque  parlis*  privilegiis  et  usu  solito 
eorumdem  ;  et  eadem  bona  in  loco  tuto  et  ydoneo  deponentes,  statuant  certum  diem,  quo 
illius  obitus  in  patria  sua  valeat  nuntiari,  et  illi  ad  quos  bonorum  ejus'  est  successio 
devoluta,  possint  Parisius  accedere,  vel  ydoneum  nuntium  destinare.  Et  si  venerint  vel 
miserint,  restituentur  eis  bona,  cum  cautela  que  fuerit  adhibenda ;  si  vero  non  comparuerit 
aliquis,  ex  tunc  duo  supradicti  bona  ipsa  pro  anima  defuncti,  prout  expedire  viderint, 
erogabunt,  nisi  forsan  ex  aliqua  justa  causa  venire  nequiverint  successores,  et  tunc 
erogatio  in  tempus  congruum  differalur  :  ita  tamen,  quod  unus  sine  alio  dictorum  depu- 
tatorum,  quantum  ad  receptionem,  custodiam,  et  dispensationem,  nichil  possit  in  dictis 
bonis,  nisi  alter  ab  altero  requisitus  differet  maliciose  vel  dispendiose;  in  quo  casu,  alteri 
eorum  totum  jus  accrescet,  et  valebit  in  solidum  quod  per  eum  factum  fuerit  illa  vice, 
salva  semper  jurisdictione  dicti  capituli,  ut  superius  est  expressum. 

Que  omnia,  quantum  in  nobis  est,  et  ad  nos  spectare  poterit  et  debebit,  rata  perpetuo 
eonservare  promittimus. 


300  CIIARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1327 

In  quorum  oniniuin  tcsliinonium  presentes  litteras,  ad  perpetuam  rei  inenioriam, 
noslre  Universitatis  sigillo,  una  ciiin  sigillo  reverendi  patris  domini  episcopi  Pari- 
siensis,  fecimus  communiri  sub  anno  Domini  M°  CCC  XXVI"  die  sabbati,  ultiina  mensis 
Februarii. 

Charta  7ninuta  cum  multis  correctionibus,  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  3.  f.  Sub  finem  charlac  duplex  notula 
legitur,  quarum  una  his  verbis  concepta  cst  ;  «  Eodem  raodo  de  verbo  ad  verbum  scribent  dominus  episcopus,  docanus  et 
capitulum  Parisicnsis  ecclesie,  cum  illa  clausula  :  Que  omnia,  etc,  et  in  fine,  sic  :  «  In  quorum  testimonium  ct  singu- 
lorum,  od  perpetuam  rci  mcmoriam,  nos  cpiscopus,  decanus  el  capitulum,  nostra  sigilla  presentibus  duximus  npponenda. 
Sub  nnno,  elc...  »  Notula  altera  quam  ab  aliquo  e  procuratoribus  canonicorum  scriptam  essc  nos  conjicimns,  talis  est  : 
«  Trnnscribi  faciatis  notulam  istam  et  michi  eam  cum  alia  remittatis,  scientes  quod  nichil  aliud  pro  nobis  nec  commensalem 
nec  aliud  potui  obtinere;  et  si  a^liquijd  istorum  ponderis  dencgetur,  concessa  onmia  revocabunt,  ct  pax  et  concordia  totaliter 
exulabunt.  Sed  promisit  michi  rector,  quod  si  ista  fuerint  sigillata  in  festo  beati  Thome  de  Aquiiio,  in  sermone  domini  epi- 
scopi  Parisiensis  legi  faciet  litteram  revocationis  pro  nobis,  et  scntentiam  privationis  in  conspectu  omnium  lacerabit,  et  vobis. 
rcstituet  laceratam^.  Et  videtur  michi,  quod  ad  restitutionem  famc  omnium  difTamatorum  satis  suiHciet  modus  illc.  Undc  rogo 
vos,  quatinus  persuadeatis  dominis  mcis  canonicis  et  capitulo,  quod  velint  istis  esse  contenti;  et  cras  post  prandium  super 
hiis  ad  vos  ibo.  »  —  Decanus  et  cnpitulum  Paris.  hos  articulos  acceptarunt,  ut  liquet  ex  instrumonto  ejusdem  temporis  notae 
in  Arch.  Univers.,  thcca  V,  B.  4.  g,  asscrvato.  A  tergo  legitur  :  c  Tcmpore  rectorie  magistri  Petri  de  Dacia,  canonici  Ripensis, 
facta  fuit  ista  concordia  in  perpetuum  valitura  iuter  capitulum  et   Universitatcm  ».  De  Petro  v.  n**  863.  —   Jourdain,  i\°  487. 

1.  In  instrumento  B.  4.  g,  infra  ad  finem  notato  nominatur  Nicolaus  Herouardi.  —  2.  Postea  sequitur  ;  o  et  de  quibus 
bonis  dominus  Puris.  episcopus  qui  pro  tempore  fuerit  et  unus  de  magistris  Universitatis  nostre  predicte  super  hujusmodi 
cusu  predicto  deputandus  ab  eadem  exequantur  ».  Sed  fuit  cancellata  sententia  et  supra  scriptum  :  vacat.  —  3.  «  Juxta  .... 
annotatam  »  postca  suprascriplum,  cancellata  alia  sentenlin,  quae  sequebatur.  —  4.  Multa  hic  et  in  sequentibus  in  charta 
correcta  sunt,  —  5.  o  Bonorum  ejus  ....  differatur  »,  in  margine  infcriori  pcr  correctionem.  —  6.  Y.  infra  n°  863. 


862 .  Lis  mola  est  coram  ballivo  regis  Matisconensi  inter  Ilugonem  dc  Nuyz,  castellanum  Ygiaci  et  procuratorem 
regis,  ex  parte  una,  et  Guillelmum  de  Montepessulano,  clericum,  ex  altera,  dictusque  castellanus  citatus  est 
Parisiis  coram  conservatore  privilegiorum  Universitatis  per  quemdam  vocatum  Petrum  Baron  fraudulenter  et 
dolose,  per  Ilombertum  presbyterum  se  gerentem  pro  scolari  Parisiensi. 

1327,  Hartii  2,  Parisiia. 

Arch.  nat.  Paris.  X'»-5  [Juges  1),  fol.  491 1>.  —  Cf.  Boutaric,  Actes  (hi  Parlement,  n"  7931. 


863.   Magister  Petrus  de  Dacia,  rector  Vniversitatis  Paris.,  canonicos  Paris.  in  consortium  Universitatis  resti- 

tuit. 

1327,  Martii  22,  [ParisiisJ. 

Anno   Domini  MGCCXXVI,   die  martis'   proxima  ante  festum   beati  Thome    apostoli 

electus  fuit  magister  Petrus  de  Dacia',   canonicus  Ripensis,  tempore  hyemali  in  rectorem, 

in  cujus  rectoria  licet  plura  acta  sunt,  tamen  ob  memoriam  futurorum  renovandum  istud 

precipue  est  inscriptum  registro  Universitatis,  scilicet  quod  propter  brigam  que  oriebatur 

inter  Universitatem  et  capitulum  Parisiense  pro  eo,  quod  quidain  canonicus  Sancti  Bener 

dicti  Parisiensis  decesserit  intestatus,  actu   scolaris  et  de   choro  ecclesie  Parisiensis,  qui 

borta  multa  mobilia  possidebat,  quorum   conservationem   et  distributionem   inter  heredes 

ejusdem  Universitatis  ad  se  pertinere  virtute  privilegii  pape  Gregorii  noni'  debere  asse- 

ruit,  quia  scolaris,  capitulo  talia  sibi  accipere,  quia  de  choro  eorundem  et  jurisdictione, 

totaliler  asserente,  ipsos  canonicos  presentes  per  dictum  rectorera  Universitas  adeo  inser 


1327]  AB     A.NNO     MCCLXXXVI     USQUE     \D     ANNUM     MCCCL.  301" 

cuta*  est,  ut  illos  priino  fecit  excoinnuinicari  propter  conluinaciain  comparendi  coram 
vicesgerente  coiiservatoris  Universitatis ;  postmodum  juratos  privavit,  non  juratos  per- 
petuo  resecavit,  et  omnes  predictos  excommunicatos,  privatos,  perjuros,  infames  et 
resecatos  pro  se  et  sibi  adherentibus  in  capitulis  Predicatorum,  Minorum,  Augustinen- 
siuin  fratribus  per  campanam  ad  hoc  specialiter  vocatis,  deinde  in  ecclesia  Beate  Virginis, 
in  consislorio  domini  episcopi  Parisiensis,  et  in  quadrivio  Grucis  Hamonis  ^  presen- 
tibus  fratribus  Garmelitis  idem  rector  palam  et  publice  denunciavit.  Et  sic  cuin  Univer- 
sitate  premissis  urgentibus  concordiam  super  talibus  casibus  perpetuain  inierunt,  que 
jacet  in  archa  Universitatis,  sigillis  capituli  Parisiensis  et  episcopi  sigillata.  Qtio  complelo 
per  dictum  rectorem  supradicti  canonici  Parisienses  fuerunt  in  dominica  Letare^  in 
sermone  publico  quoad  oinnia  inlegraliter  restituti,  privalionibus  et  resecationibus  fractia, 
ibidem  in  presentia  scolarium  et  disrupta "  sententia  excommunicationis  sub  salvo  sigillo 
ipsis  tabellionibus  presentibus  assignata.  Que  ut  posteris  nostris  via  privilegia  defendendi 
paleat  in  talibus  evidenter,  ad  perpetuam  rei  meinoriam  hic  notavimus  sub  aniio  predicto 
et   doininica  memorata. 

Bibl.  Caes.  Vindob.  ms.  450,  fol.  14.  Mus.  Brit.inn.  ms.  addit.  17304,  fol.   1G5  (prius  140).  —  Bulaeus,  IV,  210. 

1.  Dccemb.  16,  an.  1320.  —  2.  Aut  Pelrus  dictus  Winter  de  Dacia  (infra  n"  955),  aut  Petrus  Strangonis  de  Dacia,  ibid., 
et  in  Reg.  procurat.  nat.  Anglicanae  in  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  des  Mittelall.,  p.  234,  23G.  «  Petrus  Stran- 
gonis  »  etiaui  in  Computo  Univers.  Paris.  in  fine  voluminis.  Quidam  mag.  Petrus  de  Dacia  auctor  est  comment.  in  AigO~ 
rismum  (Algorythmum)  Johannis  de  Sacro  Bosco  seu  Ilolywood  (v.  Hist.  Utt.,  XIX,  1  sqq.),  in  Bibl.  Monac.  ms.  lat.  14401, 
fol.  16'J;  Canonis  siiper  Kalendarium,  ibid,  ms.  lat.  19414,  fol.  181;  Bibl.  Amplon.,  Fol.  n"  267,  fol.  197;  Calendarii,  ms. 
Monac,  fol.  182,  aliorumque  librorum  astronom.  Cf.  praeterea  Petersen,  Bidrag  til  den  danske  lit.  hiit.  (1858),  I,  80.  — 
3.  Tom.  I  Chartul.,  n°  79.  • —  4.  Vindob.  :  «  insecutus  ».  —  5.  Vindob.  male  ;  «  Lamonis  ».  Crux  Ilamonis,  Haymonis,  etc. 
(Croix  Hemon),  in  parochia  S.   Genovefae  de  Monte  contigua  ad  Carmelitas.  ■ —  G.   Martii  22.  —  7.  Yindob.  :  «  disruptis  ». 


ob4.   Johannes  XXII  in  suis  lilterls  de  Ludovico  Jiavaro  mentionem  facit  erroruin  Marsilii  de  Padua  et  Johannis 

de  Janduno,  magistrorum  Paris. 

1327,  Aprilis  3,  Avenione. 

Johannes  episcopus  servus  servorum  Dei.  Ad  futuram  rei  ineinoriain.  Quia  juxta 
doctrinam  apostoli  peccantes  publice  sunt  publice  arguendi  publiceque  utilitatis  intersit 
ut  peccata  nocentum  deducantur  in  publicam  notionein  :  idcirco  nonnullos  exccssus  graves 
et  offensas  execrabiles,  quos  Ludovicus  de  Bavaria,  in  discordia  dudum,  ut  fertur,  in 
regem  Romanorum  electus,  divino  tiiiiorc  ac  humano  pudore  calcatis  cominittere  non 
expavit,  sicut  et  fama  notoriat  {stc)  publica  et  multarum  personarum  sublimium  relalione 
non  absque  turbatione  percepimus  animi,  multiludini  fideliuin,  cum  ad  ipsum  non  sil  tulus 
accessus,  per  quein  ad  euin  redargutio  nostra  perveniat,  referimus  cum  dolore,  pcr  quos 
vehementer  presumitur,  immo  convincitur  potius  clavium  ecclesie  sancte  contemptor 
existere  et  labe  respersus  heretice  pravitatis.  Licet  eniin  nos  duduin  de  fratrum  nostrorum 
consilio  deliberatlone  prius  tam  cum  ipsis  quam  cum  numerosa  prelatorum  et  doctorum 
theologie  ac  utriusque  juris  inultiludine  diligenti  prehabita  duxerimus   declarandum  quod 


302  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1327 

assertio,  qua  pertinaciter  asseritur  quod  Christo  el  apostolis  in  hiis  que  ipsos  habuisse 
scriptura  sacra  recolit,  jus  illis  utendi  seu  ea  consumendi  non  competierit,  nec  illa  vendendi 
seu  donandi  jus  habuerint,  que  tamen  ipsos  de  premissis  fecisse  scriptura  sacra  testatur 
seu  potuisse  facere  supponit  aperte,  cum  talis  assertio  evidenter  includat  usum  et  gesta 
premissorum  non  justa,  quod  de  Cliristo  sentire  nefas  noscitur',  scripture  sacre  contra- 
rium  ac  doctrine  catholice  obvium,  erronea  et  heretica  est  censenda  :  ipse  tamen  velut 
datus  in  censum  {sic)  reprobum  contra  predictam  declarationem  presumptione  temeraria, 
immo  potius  insania  execranda  ausus  est  facta  mentione  expressa  de  Constitutione  predicta' 
contrarium  asserere  publice  ac  in  ejus  presentia  per  alios,  ut  plures  secum  in  erroris 
devium  traheret,  facere  publicari  ....'. 

Adhuc  cumulans  mala  malis,  sicut  dudum  ad  nostri  apostolatus  auditum  multorum 
fidedignorum  tam  litleralis  perduxit  insinuatio  quam  verbalis,  duos  viros  nequam  perditio- 
nis  filios  et  maledictionis  alumpnos,  quorum  unus  Marcilium  de  Padua  et  alter  Johannem  de 
Ganduno  {sic)  se  faciunt  nominari*,  qui  in  Parisiensi  studio  annis  pluribus  a  veritate  suum 
avertentes  auditum  ad  fabulas  sua  duxerant  studia,  sicut  rei  probat  exitus,  convertenda, 
quique  dum  in  eodem  studio,  cum  in  eo  catholici  principis  actoritas  {sic)  vigeat  ac  studium 
ipsum  orthodoxorum  theologorum  et  canonistarum  copia  sit  niunitum,  vesanie  sue  virus 
effundere  non  auderent",  ad  Ludovicum  predictum,  quem  suis  deineritis  exigentibus  velut 
herelicorum  fautorem  et  persecutorem  sancte  Romane  ecclesie  et  plurium  atrocum  aliorum 
excessuuin  patratorem  de  fratrum  ipsorum  consilio  privavimus  jure,  si  quod  ei  ex  electione 
predicta  fuerat  acquisitum,  gressus  suos  properaverunt  dirigere  sibique  librum  quendam', 
quem  composuerant  erroribus  profecto  non  vacuum,  sed  plenum  hcresibus  variis,  sicut 
habet  multorum  fidedignorum  catholicorum  assertio  qui  librum  ipsum  examinaverunt  in 
mullis  articulis,  presentarunt,  offerentes  se  paratos  contenta  in  eodem  libro  defendere  ac 
docere,  quod  et  facere  publice  dicto  Ludovico  presente  ausu  temerario  pluries  presump- 
serunt,  sicut  habet  fama  publica  et  premissorum  insinuatio  hoc  fore  notorium  in  illis 
partibus  manifestal.  Et  licet  nonnulli  viri  catholici  sacris  litteris  eruditi  eidem  Ludovico 
exposuerunt  doctrinam  illam  hereticam  ipsosque  velut  hereticos  puniendos,  periculosumque 
sibi  fore  dixerunt  tales  ad  suam  familiaritatem  admittere  aut  in  terris  sue  ditioni  subditis 
sustinere  :  ipse  tamen  velut  credens  illorum  hereses,  ipsos  in  familiares  suos  retinuit,  et 
adhuc  cum  eo  erat  hiis  diebus  Marcilius  in  Tridento  predictus,  ipsosque  errores  manifes- 
tissimos  et  dampnatos  publicare  permisit,  ex  quibus  se  fautorem  et  defensorem  hereti- 
corum,  iuimo  credentem  eorum  hereses  arguit  vehementer  — '.  Dat.  Avinione  iij  non. 
Aprilis,  pontificatus  nostri  anno  undecimo. 

Originale  in  Arch.  Vat.  Instrum.  miscell.  1327.  Deest  sigillum.  —  Exstat  bulla  Johannis  XXII,  an.  ejusdem,  Octob.  23, 
de  eodem  argumento,  dc  qua  in  notis. 

1.  Clarius  in  epistola  an.  ejusdem,  Octob.  23,  apud  Raynaldum,  Ann.  eccl.  ad  an.  1327,  n»  20.  —  2.  Scilicet  in  Constitu- 
ttonibus  Cwm  inter  nonnullos  et  Quia  quorumdam  (de  quibus  supra  n»   833),  ut  lucidiusapparet  ex  epistola  Octob.  23; 


1327]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  303 

—  3.  Quae  in  litteris  sequuntur  paene  ad  verbum  inveniuntur  in  epistola  apud  Raynaldum  cit.  n"  21  usque  «  constitutio  catho- 
licum  decIaraTit  ».  —  4.  Similiter,  sed  non  ita  diffuse,  in  praedicta  epistola.  —  5.  De  Marsilio  v.  supra  n"  698.  «  Magister 
Johannes  de  Genduno,  canonicus  Silvanectensis  »,  saltem  anno  1324,  Junii  19,  adhuc  Pnrislis  erat,  ut  apparet  ox  instrumento 
Arch.  nat.  Paris.  (S.  6219,  n"  13),  quamvis  opus  suum  De  laildibus  Parisius  Silvanecti  an.  1323,  Novemb.  4,  scripserit.  Cf. 
supra  n°  730.  Ambos  circa  1326  ad  Ludovicum  Bavarum  Nurembergam  «  de  studio  Parisius  »,  ubi  «  in  scientia  satis  famosi  » 
erant^  vcnisse,  scribit  Contin.  Nangii,  ed.  Geraud.  II,  74.  —  6.  Qui  intitulatur  Defensor  pacis  (apud  Goldast,  Monarch.  Rom. 
imperii,  II,  154),  cum  duobus  suis  auctoribus  per  aliam  epistolam  Johannis  XXII,  sed  sub  eadem  temporis  nota,  scil.  an.  1327, 
Octob.  23,  damnatus.  Apud  Raynaldum,  I.  c,  n'"  27-35.  Cf.  practerea  Riezler,  Die  litterarischen  Wiclersacher  der  Pdpste 
zur  Zeit  Ludioigs  des  Baiers  (Leipzig,  1874),  p.  193  sqq.  Labanca,  Marsilio  da  Padova,  riformatore  politico  c  religioso 
(Padova,  1882).  Universitatem  Paris.  an.  1330  quatuor  sententias  ex  hoc  libro  excerpsisse  et  damnasse  invenimus  apud 
Bulaeum,  IV,  216.  Textus  authenticus  et  integer  conservatus  non  est.  Sane  existcbat  censura  facultatis  theologiae,  olim  in 
Libro  censurarum  s.  facultatis  collect.  a  Natali  Beda,  fol.  5'',  exscripta,  ut  habetur  ex  indice  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat. 
15438,  fol.  29,  quae  tamen  ad  an.  «  1376  [prius  132G],  Septemb.  1,  Gregorii  XI,  an.  5  »  pertinet,  et  apud  D'Argentre,  Coll, 
jud,f  I,  397,  edita  est.  —  7.  Quae  in  litteris  sequuntur,  respiciunt  Ludovicum  Bavarum,  qui  jussus  est  «  infra  kal.  Octobris 
proximas  »  ad  curiam  personaliter  venire.   Multa  conveniunt  cum  relatis  apud  Raynald.,  I.  c,  n°  23. 


OOO.  Assignationes  baccalareorwn  Ord.  Praed.  pro  studio  Paris.  per  Capitulum  generale  sub  Barnaba  Vercellensi. 

1327,  in  fine  Maii,  apud  Perpinianum. 

AssignaiTiiis  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrein  Bernarduni  Lombardi ' 
de  provincia  Provincie.  Item  pro  anno  sequenti  quantum  nostra  interest  fratrem  Garinuin 
de  Giaco'  de  provincia  Francie. 

Assignamus  lectorem  in  Tolosa  fratrem  Hugonem  de  Marciaco%  magistrum  in  theo- 
logia. 

Bibl.  Univers.  Bonon.  ms.  1535.  Bibl,  civit.  Tolos.,  ms.  489.  Assignaliones  desunt  in  ms.  Rom. 

1.  V.  Quetif-Echard,  Script.  Ord.  Praed.,  I,  5G0.  —  2.  An.  13'iG  in  magistrum  generalem  eligitur.  De  eo  infra  pluries. 
V.  praeterea  Qu^tif-Echard,  I.  c,  I,  619.  —  3.  V.  supra  n»  829,  et  Douais,  Les  freres  Prdcheurs  en  Gascogne,  p.  429. 


866.    Litterae  officialis  curiae  Parisiensis  adversus  eos  qui  delinent  aul  occuliant  chartas  in  quibus  inscribuntur 

privilegia  Universitatis. 

1327,  Augusti  7,  Parisiis. 

OfRcialis  curie  Parisiensis  omnibus  presbiteris,  capellanis,  vicariis,  ceterisque  eccle- 
siarum  rectoribus,  necnon  tabellionibus,  notariis  publicis  ac  servientibus  Universitatis 
Parisiensis  ad  quos  seu  ad  quem  presentes  liltere  pervenerint,  salutem  in  Domino.  Vene- 
rande  discretionis  vir  rector  Universitatis  predicfe,  nomine  ipsius  Universitatis  et  pro 
ipsa,  gravi  nobis  conquestione  monstravit  quod  nonnulli  tam  clerici  quam  laici,  sue  salutis 
immemores  et  Deum  pre  oculis  non  habentes,  aliqua  de  privilegiis  dudum  eidem  Univer- 
sitati  ab  apostolica  sede  concessis  acceperunt,  habuerunt  seu  detin[uer]unt  et  adhuc  deti- 
nent  seu  detineri  faciunt  minus  juste,  in  animarum  suarum  periculum,  ipsius  Universilatis 
ac  magistrorum  et  scolarium  ejusdem  grave  dispendium  et  scandaluin  plurimorum,  super 
quibus  diclus  rector,  nomine  ipsius  Universitatis  et  pro  ipsa  nostre  provisionis  remedium 
imploravit.  Quocirca  nos  volentes  eidem  Universitati  et  rectori  prout  tenemur  de  remedio 


304  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1327 

quo  justitia  suadenfe  possumus  providere,  vobis  et  vestrum  cuilibet  mandamus  qualinus 
in  ecclesiis,  scolis  et  sermonibus  et  omnibus  aliis  locis,  de  quibus  per  eumdcm  rectorem 
fueritis  requisiti,  publice  sub  excommunicationis  pena  moneatis  omnes  et  singulos,  qui 
aliqua  de  dictis  privilegiis  ad  ipsam  Universitatem  pertinentibus  habent,  detinent  vel 
occullant  seu  detineri  faciunt  per  quemcumque,  infra  octo  dierum  spatium  post  moni- 
cionein  hujusmodi  rectori  ipsius  Universitatis  reddant  et  restituant  integraliter  cum 
effectu.  Verum  quia  iram  Dei  super  se  provocat  quisquis  metu  cujuslibet  potestatis 
veritatem  occultat,  moneatis  insuper  sub  eadem  pena  omnes  et  singulos  scientes  per  quos 
aliqua  de  dictis  privilegiis  habeantur  seu  occultentur  aut  detineantur  minusjuste,  quatinus 
prefate  Universitatis  rectori  ipsa  privilegia  eorunique  detentores  seu  occultatores  revelare 
seu  etiam  manifestare  procurent;  scituros  quod  adversus  omnes  et  singulos  de  premissis 
culpabiles  seu  qui  hujusmodi  monitioni  continuanter  obedire  neglexerint  excommunica- 
tionis  sententiam  profereinus.  Datum  anno  Domini  millesimo  CCC  vicesimo  septimo,  die 
veneris  ante  festuin   beati  Laurentii  inartiris. 

OHginale  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  66»,  n°  14.  Appendent  taeniola  octo.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  notabaturque  A.  16.  i. 
—  Bulaeus,  IV,  210.  

OD/.    Slalutum  Capituli  generalis  Cisterciens.  de  juramento  praestando  a  baccalareis  Parisiis  praesentandis. 

1327,  Septembris  12,  Cistercii. 

Ordinat  et  diflinit  [Capit.  generale]  quod  bacallarii  in  sacra  theologia  in  futurum  per 
gencrale  Capitulum  ad  prosecutionem  sui  magisterii  domino  cancellario  Parisiensi  presen- 
tandi,  antequam  presententur,  jurare  tenebuntur  in  capitulo  S.  Bernardi  coram  provisore 
et   aliis  sub  pena    late    sententie  quod,  cuin  ad  magisterium   pervenerint,   conlra  statuta, 

privilegia,  libertates  aliquid  in  futurum  per  se  vel  per  alium  non  attemptabunt Et  est 

intentio  Capituli  quod  hec  diflinitio  se  extendat  ad  omnia  studia  Ordinis 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  10894,  fol.  137''.  —  Winter,  Die  Cistercienser  des  nordostl.  Deutschlands,  III,  281  (Golha, 
1871),  e  nis.  lat.  2234  Bibl,  Caes.  Vindob.  —  An.  1330  decrctum  fuit,  ne  quis  cursor  alium  antecedere  auderet,  sed  ex  ordine 
quo  legissent  cursus  nd  lccturam  Sententiarum  ordinarentur.  Ibid.  fol.  146. 


obo.   Joliannes  XXII  Thomae  cancellario  Paris.  injungit  ut  Johanni  Aufredi,  Ord.  Praed.,  magisterium  in  theo- 

logia  tvibuat. 

1327,  Decembr/s  13,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  canceUario  ecclesie  Parisiensis  salutem.  Cuin  dilectus  filius  Johannes 
Aufredi  fratrum  Ordinis  Predicatoruin  Aurelianens.  lector  theologie,  de  quo  testiinbnia 
laudabilia  tam  scilicet  de  ipsius  theologie  scienlia  qUam  de  moribus  el  vita  percepimus  ad 
recipiendum,  etc.  tit  siipi^a  n°  801,  iisqiie  reppereris,  ad  ejusdem  magisterii  statum,  non 
obslante  quod  ipse  Sententias  Parisius  de  consuetudine  hactenus  approbata  non  legerit, 
seii   quod  aliqui  baccallarii   in  facultate  predicta  in  ordine  recipiendi  magisterium  hujus-; 


1327]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  305 

modi  precedunt  eundein,  studeas  auctoritate  presentiuin  de  nostra  licentia  proniovere.  Nos 
enim  ....  Dat.  Avinione  id.  Deceinbris,  anno  duodecimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  voL  XXVIII,  fol.  249.  Sccret.  an.  12  (n»  114),  fol.  181. 


869.   Nomina  personarum  quas  magister   Guillelmiis  Anglicus,  privilegiorum   causa   Vniversitati  Paris.   indul- 
torum,  suhmonuerat  et  immerito  excommunicaverat  vel  pecunia  mulctaverat. 

Circa  an.  1327. 

Ci  sont  les  nons  des  personnes  lesquelles  mestre  Guillaunie  TAnglais  a  fet  semondre 
des  privileges  aus  escoliers  de  FUniversite  de  Paris,  et  les  nons  des  villes  ou  il 
demeurent. 

Primo  de  Ferrotes,  de  Flagi,  de  Gumery,  de  Bichcriau  et  de  Lespinay.  Primo  Guillot 
Bicheriau  escommenie  et  agregie,  pour  ledit  mcstre  Guillaume,  le  pricur  de  S.  Julian  le 
Povre  de  Paris  juge.  Item  Thibaudin  de  Launay  escommenie  et  agregie,  le  chantre  de 
S.  Honoure  de  Paris  juge,  et  ne  fu  puis  sa  fame  amessee  que  ellc  gesoit  d'enfant  quant 
lediz  mestre  Guillaume  les  fist  escommenier.  Itein  il  le  fist  escommenier,  le  prieur  de 
S.  Jaques  de  Troyes  juge.  Item  Guillaume  le  conte  de  Ferrotes  escommenie,  le  chantre 
de  S.  Honour6  de  Paris  juge.  Item  escommenie  le  prieur  de  S.  Jaques  de  Trojes  juge,  a 
la  requeste  dudit  mestre  Guillaume.  Item  Perrin  Grenier  de  Ferrotes  escommenie,  le 
prieur  de  S.  Jaques  de  Troyes  juge.  Item  Jehannin  Martinot  escommenie,  le  prieur  de 
S.  Julian  le  Povre  de  Paris  juge.  Itcm  il  a  eu  de  Henri  de  Chardouce  iiij  sol.  pource  qui 
le  faisoit  semondre  et  sanz  caiise.  Item  Guillot  de  la  Chaucide  escommenie,  le  prieur  de 
S.  Julian  le  Povre  de  Paris  juge  et  a  la  requeste  dudit  mestre  Guillaume.  Itein  Jehannot 
Saliman  de  Flagi  escommenie,  le  prieur  de  S.  Julian  le  Povre  de  Paris  juge.  Item  Droet  de 
Milli  demorant  a  Flagi  semons  et  travaillie  par  plusicurs  foys  et  en  ot  mestre  Guillaume 
une  grant  somme  d'argent.  Itein  il  fist  semondre  Jehannin  Crestian  et  en  prinst  vj  sol. 
pour  son  soufrir  et  sanz  cause.  Itein  Lembert  de  Lespinay  semons  et  travaillie  plusieurs 
foiz  et  en  ot  mestre  Guillaume  xxx  sol.  et  saiiz  cause.  Item  mestre  Guillaume  dist  a 
Jehannin  Petit  clerc  au  tabellion  de  jNIoret  que  s'il  vouloit  aler  a  Flagi  avec  lui,  il  li  bail- 
leroit  unes  lettres  de  Romine  desquelles  il  absodroit  et  escommenieroit  toutes  mani6res 
de  genz  toutes  foiz  qti'il  voudroit.  Item  des  choses  dessus  dites  est  commune  renommee 
au  pais,  et  a  fet  li  diz  mestre  Guillaume  semondre  les  bones  genz  des  diz  privileges  de 
l'Universit6  de  Paris  et  d'autres  lettres  de  Romme,  et  escommenier  si  comme  dessus  est 
diz  sanz  se  qu'il  eussent  onques  veu  ne  congneu  ou  pais  ne  que  il  eussent  de  riens  a  faire 
a  lui,  et  seroiit  les  choses  dessus  dites  trovees  voires,  se  enqueste  en  est  faite.    , 

Originale  in   Arch.   nat.  Paris.  M,  66",  n°  15.   Pertinebat    ad    Arch.  Univ.    notabaturquc  A.  16.  g.  —  Partim   cdidit 
Bulaeus,  IV,  211. 

«*  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  3? 


306  CIIARTULARIUM     UNIVEHS.      PARIS.  •  [1328 

870.    Universitas  Paris.  velat  ne  quis  aliquam  litterain  citatoriam  in  curia  conservatoris  privilegiorum  Universi-r 
tatis,  insciis  rectore  et  deputatis  ab  Universitate,  impetrare  praesumat. 

1328,  Februarii  9,  Parisiis. 

Universis  presenles  litteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  seolarium  Parisius 
studentium  salutem  in  filio  Yirginis  gloriose.  In  mundanis  coUegiis  tanta  discipline 
perfectio  et  regiminis  ordinata  jocunda  quietatio  nunquam  vel  raro  legitur  extitisse,  quin 
aliquando  propriis  domesticorum  suorum  pertiuacibus  nequitiis  fuerit  conturbata.  Quamvis 
i<>-itur  Universitas  Parisiensis,  ad  quam  de  cunctis  mundi  regionibus  illi  confluunt  quibus 
Deus  et  natura  perfectiones  humanas  desiderare  concessit,  cuncla  collegia  mundi  rectitu- 
dinc  discipline  laudabilis  quam  regiminis  quiete  delectal)ili  precellat  nec  non  irrigat  et 
fecundal  :  quia  tamen  in  ipsius  capacitale  largissima  congregantur  quamplurimi,  quorum 
conceptus  et  affectus  malignos  ipsa  Universitas  non  potest  cognoscere,  nec  tenetur, 
idcirco  non  est  reprehensibilis,  si  in  ea,  sicut  in  coUegiis  celeris  minoribus,  inveniantur 
aliqui  delinqueutes.  Verum  sicut  fidelis  et  diligentis  agricole  sedulitas  ab  agris  fertilibus 
herbas  et  spinas  perversas,  electorum  frucluum  destructivas,  preter  ejus  intentionem 
nascentes  radicitus  evellere  tenetur,  sic  et  nos,  qui  cothidie  jubente  Deo  predicamus  justi- 
tiam,  malorum  punitiones,  et  si  incorrigibiles  et  insanabiles  inveniantur,  totales  extermi- 
nationes  credimus  persuadere,  ne  suis  conlagionibus  et  pcrversis  simplices  depravent  el 
inficianl  innocentes,  quod  tunc  recle  agere  credimus,  cuin  viam  malorum  precludimus, 
abusores  corrigimus,  obnoxia  subtraliimus  et  saliibria  procuramus.  Sane  cum  in  curia 
conservatoris  privilegiorum  nostrorum  tam  super  participatione  quam  salario,  nec  non 
ante  actis,  quamplures  abusus  perpetrentur,  supcr  quibus  dicta  Universitas  et  persone 
ejusdem  multipliciter  denigrantur  :  nos  volentes  super  hiis  congruum  remedium  adhibere, 
statuimus  et  ordinamus  quod  nullus,  sive  sit  magister  sive  scolaris,  decetero  aliquam 
litteram  citatoriam  tam  super  participatione  quain  salario,  aut  secundum  retroacta,  in  dicta 
curia  conservatoris  audeat  impetrare,  nisi  prius  coram  rectore  et  deputatis  ab  Universitate 
predicta  comparuerit,  et  causain  suam  ostenderit,  et  sicut  de  aliis  litteris  occasione 
pedagii  et  pro  tractione  extra  muros  debitum  prestiterit  juramentum.  Si  quis  autem  in 
contrarium  altemptare  presumpserit,  dicta  Universitas  contra  eum  procedet  ad  privationem 
perpetuam  vel  ad  tempus,  aut  secundum  quod  ei  videbitur  expedire.  Insuper  cum  in  privi- 
legio  apostolico  caveatur,  ut  ofliciales  in  curia  dicli  conservatoris  in  presentia  dicte 
Universitatis  ad  juramentum  adstringantur,  quod  officium  suum  fideliter  exercebunt, 
decernit  ipsa  Universitas  quod  procuratores  missi  a  diversis  mundi  partibus  ad  deffen- 
sionem  citatorum,  nisi  in  dicta  curia  soliti  sint  officium  hujusmodi  communiter  exercere, 
non  debent  astringi  ad  hujusmodi  juramentum,  cum  tales  npn  sint  communes  dicte  curie 
ofliciales  nec  procuratores;  et  ne  ob  hoc  repulentur  iinmerito  eorum  domini  contumaces. 
Acla  fuerunt  hec  in  nostra  congregatione  generali  apud  Sanctum  Maturinum  Parisius  facta 

39. 


1328]  AIl     .VNNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     .VNNUM     MCCCL.  307 

pcr  venerabilem  ct  discretum  vinim  magistrum  Johannem  Buridam',  rectorem  Universi- 
tatis  supradicte,  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  vicesimo  seplimo,  die  marlis  in 
octabis  Purificationis  beate  Virginis.  In  cujus  rei  testimonium  sigilhim  nostrum  prcsen- 
tibus  litleris  duximus  apponendum,  anno,  die  et  loco  supradictis. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Poris.,  thcca  III,  A.  7.  tl.  Restat  taeniol.  membranac.  cum  fragmento  sigilli.  —  Mus. 
Britann.  addit.  ms.  17304,  fol.  Wi'^  (prius  99 1>).  Vindob.  ms.  450,  fol.  15>>.  Cod.  Ilarcur.,  fol.  88.  Arch.  Univ.  Paris.,  Reg.  9'i, 
p.  97,  n»  102.  —  Bulacus,  IV,  211. 

1.  An.  1329,  Aug.  30,  «  Johannes  IJurldan,  clerlcus  Atrebatensls  »,  celeber  philosophus,  adhuc  nullum  beneficium  cccles. 
possidcbat  {Reg.  Vat.  Gomm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  4,  cp.  31fi9).  An.  1330,  Nov.  2,  Parisiis  residens,  jam  tcnuit  paroch.  eccles. 
de  Illies,  Atrebat.  dloec.  (ibid.  an.  14,  p.  1,  cp.  950).  Ann.  1342,  Jnnii  19,  «  nalurales,  methaphislcales  ct  morales  libros  Pari- 
sius  legens  »,  faclus  est  canon.  Atrcbat.  (Reg.  Comm,  Clemcnt.  VI,  n"  149,  fol.  37G).  V.  infra  Rotulum  an.  1349,  Maii  22. 


O/l.  Stafulum  iiationis  Galticanae  de  visiiandis  scholis  quinque  provinciavum,  et  de  summa  quam  debent  deter- 

minantes  solvere  pro  schoUs  dictae  nationis. 

1328,  Februarii  20,  Parisiis. 

Anno  Domini  MCCCXXVII  die  sabbati  ante  brandones  congregata  natione  Galhcana 
apud  Sanclum  Juhanum  Pauperem  hora  prime,  vocalis  magistris  nostrc  nationis  Gallicane 
per  servientem  principalem,  ut  moris  est,  cogitantes  de  bono  communi  nostre  nationis 
predicte  et  pro  bono  communi  duximus  ordinandinn,  statuendum  et  inviolabihter  obser- 
vandum  per  nos  et  successores  nostros  ea  que  sequuntur. 

Primo,  quod  quolibet  anno  eligentur  quinque  magistri  de  quinque  provinciis '  consuetis 
nostre  nationis,  qui  visitent  scolas  nostre  nationis  una  cum  serviente,  ad  sciendum  qui 
habent  scolas  vel  habebunt,  qui  erit  regens  et  qui  non,  ad  finem  quod  scole  vere  regen- 
tium  solvantur  et  non  alie,  ne  pecunia  nationis  dissipetur.  Adicientes  huic  slatuto  seu 
ordinationi  nostre  quod  dicti  quinque  magistri  pcr  juramentum  suum  sub  omni  pena 
debent  scolas  vere  regentium  inregistrarc  el  nationi  referre.  Fuit  etiam  ordinatum  quod 
crederetur  servienti  nostre  nationis  de  nominibus  et  scolis  verc  regentium.  Qui  etiam 
servientes  sint  astricti  per  juramentuni  suum  predictis  quinque  magistris  de  nominibus  et 
scolis  vere  regentium  dicere  verilatem,  el  credatur  eisdem  servienlibus,  nisi  aliquis 
magister  probare  voluerit  contrarium.  Et  idem  magister  per  juramentum  sinnn  ct  sub 
pena  privationis  tenebitur  infra  biduum  post  el  immediate  de  contrario  informaro  nalionem 
vel  deputatos  a  natione,  si  commode  possel  fieri. 

Secundo  ordinavimus  quod  eligeretur  unus  •  magister  actu  regens,  qui  recipiat  a 
quolibet  magistro  habente  determinantem  vel  determinantes  xiij  solidos  et  iiij  denarios  pro 
quolibet  determinante,  et  tenebilur  quilibet  magister  per  suum  juramcntum  receptori 
elccto  a  natione  de  summa  predicta  pro  quolibet  detcrminante  infra  sanctuin  Pascha  satis- 
facere  :  qui  quidem  receptor  astrictus  est  et  crit  pcr  suiun  juramentum  salisfacere  hospi- 
tibus  scolarum  nostre  nationis  de  pecunia  ab  ipso  recepla  secundum  taxationem  scolijrum 
infra  prinuim   diem  legibilem  post  Qiiasimodu.  El  ul  ista  finniter  observentur  a  nobis  et 


308  CHARTULA.H1UM     UNIVERS.      PARIS.  [1328 

successoribus    nostris,  presenti  cediile,    statuto,   seu    ordinalioni  nostre  sigillum  nostre 
nationis  duximus  apponendum  anno,  die,  loco  et  hora  predictis. 

Bulaeus,  IV,  213,  c  libro  procuratorum  Nationis  Gallicanae. 
1.  Nomina  quinque  provinciarium  v.  supra  n°  651,  nota  1. 


872.  Statutum  nationis  Gallicanae  de  modo  solvendi  scholas  vel  aulas  legentium  extra  vicum  Straminum,  et  quod 

non  debent  habere  ultra  duos  determinantes. 

1328,  Februarii27,  Parisiis. 

Universis  presenles  lilteras  inspecturis  nos  omnes  et  singuli  magistri  nationis  Galli- 
cane  Parisius  in  artium  facultate  regentes,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Noveritis  quod 
anno  Domini  M"CCC"XXVII,  die  sabbati  ante  dominicam  qua  cantatur  Remiitiscet^e,  teinpore 
procurationis  magistri  Nicolay  de  Villanis,  natione  nostra  per  bedellum  communem,  ut 
moris  est,  apud  Sanctum  Julianum  Pauperem  ad  statuendum  specialiter  convocata,  cum' 
eodem  anno  predicto  pro  quibusdam  aulis  exfra  vicum  Straminum  existenlibus,  in  quibus 
plures  magistri  legerant  seu  legcre  consueverant,  fuisset  magna  pars  pecunie  nostre 
nationis  excessive  consumpta,  unde  natio  gravari'  plus  solito  videbatur  :  nos  igitur  de 
bono  communi  totius  nalionis  curantes  et  pecuniam  ordinatam  ad  bonum  commune 
conservarc,  nec  non  etiam  multis  que  in  hoc  committi  possent,  fraudibus  obviare  volentes, 
omnes  et  singuli  nuUo  cxcepto  tanquam  expediens  statuendum  esse  duximus  et  decre- 
vimus  et  per  modum  expedienlis  statuimus  in  hunc  modum',  ut  decetero  nullus  magister 
legens  in  aula  seu  cainera  alicujus  domus  extra  vicum  Straminum  existentis  pro  solutione 
dicte  aule  vel  camere  haberet  a  natione  ultra  valorem  duorum  determinantium,  nisi 
nationi  sufficienter  constaret,  quod  in  tali  loco  propter  multitudinem  scolarium  legeret  et 
quod  dc  habendo  scolas  in  dicto  vico  Straminum  sibi  congruas  diligentiam  bonam  ac 
competentem  fecisset. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  9950,  fol.  33*.  —  Bulaeus,  IV,  212,  e  libro  procuratorum  Nationis  Gallieanae. 

1.  «  Et  »  Par.  9950.  —  2.  Om.  Par.  9950.  —  3.  «  Omnes  et  singuli,  uno  tamen  reclamantc,  per  mod.  exp.  stat.  et 
tanquam  expcdiens  statucndum  esse  decrevimus  in  hunc  modum  »  Bul.  Videtur,  non  prius  quam  chartam  aigillare  voluissent, 
unum  reclamavisse.  Res  de  novo  an.  1329,  Decemb.  4,  agebatur.  Cf.  infra  n"  897.  . 


873.  Johannes  XXII  Odonetum  et  Thomassinum,  natos  Thomae  de  Remis,  dicti  Saliginis,  scholares  Parisienses 

super  defectu  natalium  dispensatK 

1328,  Martii  1,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  12,  p.  2,  epp.  1134,  1135. 

1.  Similes    dispensationes  saepius  in   Regestis    pontif.  occurrunt,    et  non   operae   pretium  erit  in   sequcntibus  earum 
mentioncm  facere. 


1328]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  309 

874.    Ordinationes  factae  per  fratrem  Guillelmum  de  Cremona,  priorem  general.  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  pro 
ordinatione  conventus  Parisiensis  quantum  ad  lectiones,  disputationcs,  bibliothecam. 

1328,  Aprilis  14,  Parisiis. 

Mandamus  ....  priori  Parisiensi  seu  locum  ejus  tenenti,  et  sub  pena  absolutionis  a  sui 
prioratus  officio,  quatinus  moneat  et  cogat  fratres  suos,  clericos  et  laicos,  magnos  et 
parvos,  cujuscumque  conditionis  et  status  existant,  divinum  officium  devote,  tractim  et 
soUicite  de  die  et  nocte  dicere,  et  tempore  ipsius  divini  officii  antcdicti  in  ecclesia  perso- 
naliter  interesse;  exceptis  graviter  infirmantibus  et  lectoribus  actu  legentibus 

Item,  volumus  et  mandamus  pro  honore  ac  promotione  Ordinis  inviolabiliter  obser- 
vari  quatinus  lex  et  ordinatio  juste  facta  et  utiliter  posita,  que  dicit  quod  nullus  studeris 
Parisius  ante  tcmporis  triennii  complementum  expediri  dcljeat  neque  possit,  in  suo  robore 
perseveret.  iVolumus  insuper  quod  studentes  licentiati  per  magistros  ultra  viginti  dies  in 
conventu  Parysiensi  remaneant;  quod  si  remanserint,  ex  nunc  eos  ipso  facto  privamus 
officio  lectorie 

Item,  licet  omnia  bona  conventus  Parisiensis  debeant  per  priorem  et  fratres  sollicite 
custodiri  et  conservari,  precipue  tamen  in  servandis  et  custodiendis  libris  armarii  ejusdem 
Parisiensis  conventus  dcbct  per  ipsos  priorem  et  fratres  summa  diligencia  adhibcri.  Et 
ideo  vos  omnes  et  singulos  fratres  prefati  Paris.  conventus,  cujuscumque  conditionis  et 
status  existant,  subditos  nostros,  tam  studentes  quam  conventuales,  tam  presentes  quam 
absenles  et  futuros  rogamus,  ortamur  ct  monemus  pro  secundo  et  tertio  peremptorio,  ac 
etiam  vobis  omnibus  et  singulis  in  virtute  Sancti  Spiritus  stricto  precipimus  et  mandamus 
per  obedienciam  salutarcm,  quod  nulUis  vestrum  per  se  vel  per  alium,  publice  vel  private 
aliquo  modo  vel  causa  sive  ingenio  aliqucm  librum  de  armario  prefati  conventus  Paris. 
seu  aliquem  sixternum,  quinternum  sel  quaternum  sive  folium  aut  cartam  de  aliquo 
dictorum  librorum  dicti  armarii  assumere,  accipere,  distrahcre,  scienter  destruere  vel 
occultare  scu  cciam  alienare  audeat  ullo  modo.  Si  quis  autem  vel  si  qui  vestrum  tante 
temeritatis  et  sue  salutis  immemor  extiterit  vel  extiterint  quod  presens  nostrum  mandatUm 
contempserit  seu  contempserint  observare,  —  excommunicationis  viuculo  innodamus. 
Volumus  insuper  quod  de  libris  dicte  librarie  consuctus  ct  laudabilis  modus  firmiter 
teneatur,  videlicet  quod  nullus  nisi  ardua  causa  suadcat,  et  tunc  eo  conscio  ad  quem 
spectat  librorum  custodia,'et  interveniente  signi  alicujus  cautela  vel  pignoris,  exinde  trahi 
vel  removeri  aliqualiter  permittatur.  Preterea  quia  quandoque  etiam  necessario  servire 
oportet  dominis  et  amicis  extra  locum  residentibus  de  predictis  libris  seu  aliquo  predic- 
torum,  precipimus  sub  predicta  sententia  et  nuuidato,  quam  qui  scienter  contrafccerit  ipso 
facto  incurrat,  quod  nullus  liber  de  dicto  armario  prestari  possit  alicui  exlra  lociim  nisi 
pignus  pro  eodem  equivalens  habeatar.....  , 


310  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  r  [1328 

Ilem,  cum  promotio  et  manutentio  studiorum  et  maxiine  Parysiensis  studii  nicliil  aliud 
sit  quam  Ordinem  confovere  ac  etiam  exaltare,  eapropter  vos  priorem,  venerabiles  magi- 
stros,  bachelarios  et  ceteros  conventuales  sinceris  afFectibus  rogainus  et  monemus  ut 
possumus,  quatinus  circa  studium  et  studentes  sitis  sic  vigiles  et  attenti  quod  propter 
quemcumque  inquietudinis  modum,  vel  lectionum  deffectum  seu  etiam  administrationis 
temporalium,  secundum  nostri  Ordiuis  instituta,  juxta  loci  possibilitatem  studiuin  non 
tepescat.  Et  ut  per  amplius  dictum  studium  fervencius  invalescat,  volumus,  precipimus  et 
mandamus  ut  in  loco  nostro  Parisiensi  semel  saltem  omni  ebdoinada  infallibiliter  dispu- 
tetur,  tibi  magistro  studentium,  cui  inittere  sludentes  ad  scolas  exteriores  incuinbit, 
precipientes  per  obedientiam  salutarem  et  sub  pena  inobedientie  generalis  quatinus  sic 
studentes  extra  ad  actus  scolasticos  transmittere  studeas,  ut  et  ipsi  proficiant,  et  Univer- 
sitas  tola  de  nostra  sollicitudine  sit  contenta,  inde  honorein  Ordine  reportante,  sicut  anti- 
quitus  reportare  singulariter  consuevit. 

Item,  bachelario,  qui  nunc  est  vel  pro  tempore  fuerit  magister  studentium,  preci- 
pimus  per  obedienciam  salutarem,  ut  si  quem  vel  si  quos  de  studentibus  invenerit  seu 
perceperit  non  dicere  horas  canonicas  sicut  de  aliquibus,  proh  dolor!  est  auditum,  quod 
illum  vel  illos  nobis  debeat  quantocius  inlimare.... 

Item,  reverendos  magistros  ac  bachelarios  rogamus,  orlamur  et  cordis  affectione  quam 
possumus  ampliori  monemus  quatinus  priori  conventus  Parisiensis  assislere  debeant, 
prebentes  eidem  omne  quod  possunt  auxilium,  consilium  et  favorem.... 

Late  et  lecte  sunt  suprascripte  sentencie,  precepla,  ordinaciones  et  monitiones  in 
conventu  et  loco  nostri  Ordinis  de  Parysius  et  publiquate  corain  toto  conventu  seu  inajori 
parte  ejusdem  anno  Domini  M^CGCXXVIII",  die  xiiij°  mensis  Aprilis,  in  quorum  omnium 
testimonium  sigillum  nostri  officii  presentibus  est  appensuin. 

Cod.  Verod.  41,  fol.  191-195. 


875.  Johannes  XXII  inquisitionem  ordinat  causae  Jacobi  de  Viterhio,  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  qui,  ne  ad 
lecturam  Sententiarum  Parisiis  perveniret  et  ad  magisterium  promoveretur,  a  suis  fratribus  captus  et  diffa- 
matus  erat. 

1328,  Maii  13,  Avenione. 

Dilectis  filiis  Thome  de  Fabriano*  sacre  theologie  professori  ac  Matheo  de  Tuscanella, 
ejusdem  theologie  lectori,  Ordinis  fratrum  Heremitarum  sancti  Augustini,  salutem.  Refe- 
rente  dilecto  filio  noslro  Anibaldo  tituli  Sancti  Laurentii  in  Lucina'  presbytero  cardinali 
didicimus  quod  dudum  dilectus  filius  Jacobus  de  Viterbio',  Ordinis  fratrum  Heremitarum 
sancti  Augustini,  bacallarius  biblicus  Parisiensis,  capellanus,  comensalis  et  familiaris  cardi- 
nalis  ejusdem,  per  quosdam  fratres  ejusdem  Ordinis  Romane  provincie  absque  omni  causa 


1328]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  311 

legittiina,  quinymo  typo  inalitie,  solam,  sicut  fertur,  ut  taliter  impeditus  non  possct  ad 
lecturam  Sententiarum  Parisius  et  ad  statuin  magisterii  promoveri,  sicut  eidem  cardinali 
multorum  fidedignorum  fratrum  ejusdeni  Ordinis  veridica  relatio  patefecit,  fuit  per  senten- 
tiain  ad  carcerem  judicatus  et  provisione,  quarn  recipere  a  provincia  debuerat  supradicta, 
ab  eisdem  extitil  injuste  privatus.  Propter  quod  codem  Jacobo  ad  ..  generalem  priorein 
dicti  Ordinis  super  dictis  gravaminibus  et  injuriis  non  absque  laboribus  et  expcnsis 
gravibus  recurrente,  idem  prior  generalis  sententiam  predictam  suspendit  eam  sibi  exami- 
nandam  reservans,  dictumque  Jacobum  tanquain  bonum  et  suflicientem  absque  omni  nota 
culpabili  una  cum  dilecto  filio  Johanne  Pangiota^  dicti  Ordinis  sacre  pagine  professore  ad 
ipsius  cardinalis,  tunc  archiepiscopi  Neapolitani,  obsequium  deputavit,  dictoque  cardinali 
totam  suain  auctoritatem  super  persona  ejusdem  Jacobi  per  litteras  patentes  concessit, 
dictuin  Jacobum  ab  omnibus  oflicialibus  dicti  Ordinis  per  easdem  litteras  eximendo. 
Quodque,  cum  dictus  Jacobus  ad  dictum  cardinalem,  tunc  archiepiscopum,  se  conferret, 
dictis  fratribus,  qui  prius  inique  processerant  contra  eiim,  procurantibus  per  quosdam 
alios  fratres  ejusdem  Ordinis  illorum  in  hac  parte  complices  et  fautores  (non  obstantibus 
licentia,  exeinptione  et  suspensione  hujusmodi  in  scriptis  redactis,  quaruin  omnium 
patentes  litteras  ejusdem  prioris  generalis  seeum  idem  Jacobus  deferebat  et  illis  ostendit) 
captus,  litteris  predictis  et  rebus  omnibus  sibi  per  dictum  Ordinem  sic  concessis  spoliatus, 
et  carceri  in  compedibus  ferreis  extitit  mancipatus,  et  per  oclo  dies  detentus  taliter  in 
carcere  supradicto,  et  per  quosdam  ex  eis  nichilominus  apud  graves  personas  falso  inulti- 
pliciter  diffamatus,  ob  cujus  timorem  carceris  Angelus  de  Perusio  hiycus  seu  conversus 
Ordinis  memorati,  tunc  socius  dicli  Jacobi  et  familiaris  cardinalis  ejusdem,  posuit  se  in 
fuga,  et  solus  venire  necesse  habuit  ad  presentiara  cardinalis,  tunc  archiepiscopi  supra- 
dicti,  ncc  propter  absentiain  dicti  prioris  generalis  in  remotis  agentis  dicti  excessus  tunc 
corrigi  potuerunt.  Quare  prefatus  cardinalis  nobis  humiliter  supplicavit  ut,  nc  propler 
impunitatem  eorum  aliis  perpetrandi  similia  audacia  ininistretur,  providere  super  hoc  de 
oportuno  remedio  dignaremur.  Quocirca  discretioni  vestre  per  apostolica  scripta  commit- 
timus  et  mandamus  quatinus  ad  locuin  seu  loca  in  quibus  hec  perpetrata  fuerunt  si  comodc 
poteritis,  accedentes  (alioquin  in  eadem  provincia  vocatis  ad  presentiain  vestram  qui 
fuerint  evocandi)  de  premissis  excessibus  auctoritatc  nostra  diligentius  inquiratis,  et  si 
inveneritis  ita  esse,  eidem  Jacobo  de  omnibus  dampnis  super  dictis  rebus  sibi  concessis 
per  dictum  Ordinem,  ut  prefertur,  ei  occasione  premissoruin  illalis  et  expensis  per  euin 
propter  hoc  factis  satisfieri  faciatis,  ipsura  auctoritate  predicta  nichilominus  declarantes 
nullam  faine  jacturam  vel  lesionem  occasione  premissoruin  aliquatenus  incurrisse,  dictos- 
que  fratres  dictorura  excessuum  patratores,  et  eos  qui  super  hiis  dederunt  auxilium,  consi- 
liuin  et  favorem,  penis  debitis  prout  justura  fuerit  appellatione  postposita  percellentes 
juxta  ejusdein  Ordinis  statuta,  et  si  eundein  Jacobuin  talein  culpam  repereritis  comisisse, 
propter  quain  predicta  debuerit  inerito   substinere,  eum   similitcr  puniatis  juxta  ejusdem 


312  CHARTUL.VRItlM     UNIVERS.     P.VRIS.  [1328 

Ordinis  disciplinam,  contradictores,  etc.   Testes  autem,  etc.  Quod  si  non  ambo,  etc.  Dat. 
Avinione  iij  id.  Maii,  anno  duodecimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  12,  p.  2,  ep.  1680,  fol.  264'». 

1.  Notus  est  Johannes  de  Fabriano,  magister  theol.  cjusdem  Ordinis.  Ossinger,  Bibl.  August.,  p.  324.  —  2.  Gaetani 
Annibale  de  Ceccano.  Fuerat  prius  Parisiis  theologiae  rcgens.  Cf.  supra  n<>838,  not.  4.  —  3.  Non  debet  confundi  cum  Jacobo  de 
Viterbio  ejusdem  Ordinis,  de  quo  supra  n»  585.  —  4.  Licentiato  an.  1318.  Cf.  supra  n"  776.  An.  1330,  Novcmb.  5,  fit 
episcopiis  Anagninus  (Reg.  Joh.  XXII,  an.  15,  p.  1,  ep.  4),  et  7  Martii  1335  vicarius  Urbis  (Reg.  Vat.  Benedicti  XU,  an.  1, 
p.  1,  cp.  11).  Cf.  ct  Lanteri,  Eremi  sacrae  Augustinianae  parS  I  (Romae,  1874),  p.  24.  In  Arch.  Vat.  Jntroit  et  exit.,  n»  33, 
fol.  \lh^  :  «  Panhote  » ;  in  Reg.  Supplic.  Clementis  YI,  an.  5,  p.  1,  fol.  118  :  «  Pagnotta  ». 


876.    Ordinatio  CapituU  generalis  Ord.  Praed.  sub   Barnaba  Vercellensi    de   mittendis   studentibus  Parisios. 

Assignationes  baccalareorum. 

1328,  Maio  exeunte,  Tolosae. 

Precipit  magister  Ordinis  in  virtute  sancte  obedientie  de  diffinitorum  consilio  et 
assensu  quod  nullus  frater  procuret  se  vel  alium  mitti  ad  studium  Parisiense  per  aliquam 
personam  extra  obedientiam  nostri  Ordinis  constitutam'  ... 

Assignamus  ad  leorendum  Sententias  Parisius  anno  islo  fratrem  Guerinum  de  Giaco* 
de  provincia  Francie.  Item  pro  anno  sequenti  quantum  nostra  interest  assignamus  ad 
legendum  Sententias  Parisius  fratrem  Lupum  de  provincia  Yspanie '. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed. 

1.  Haec  ordinatio  in  scquenti  Capitulo  an.  1329  renovata  est.  —  2.  Ms.  Rom.  :  «  Giacho  ».  V.  supran»  865.  —  3.  V.  infra 
n»  894. 


877.   Capitulum  generale  Ord.  Servorum  Sanctae  Mariae  Senis  sub  priore  generali  Petro  de  Tuderto  celebratum 

statuit  Parisiis  collegium  pro  studentibus  Ordinis  erigere. 

1328,  mense  Maio,  Senis. 

Cum  per  sacram  doctrinam  viri  religiosi  luceant  et  proficiant  toti  mundo,  prefati 
prior  generalis.  et  definitores  voluerunt  quod  in  civitate  Parisiensi,  ubi  scientie  studium 
maxime  viget,  domum  convenientem  Ordo  acquirat,  ubi  ad  minus  possint  fratres  quatuor 
residere,  qui  missi  triennio  ibidem  studere  habeant,  nec,  nisi  essent  defectuosi  in  vita, 
inde  ante  triennium  revocentur;  sed  de  triennio  in  triennium  renoventur'.  Et  hoc  per 
generale  Capitulum  per  preceptum  eorum,  qui  ad  Capilulum  pertinent,  onerantes  ut  ad 
predictum  studium  eligant  in  scientia  et  moribus  magis  aptos.  Quorum  cuilibet  provi- 
deatur  de  Biblia  et  Senlenliis  et  aliis  in  victu  et  vestitu  necessariis  a  toto  Ordine.  Unus 
vero  de  illis  quatuor,  qui  ad  hoc  magis  idoneus  apparebit,  preficiatur  aliis,  sine  cujus 
licentia  filii  domum  non  exibunt,  et  qui  advertere  habebit  de  profectu  aliorum,  et  corri- 
gere,  q,ue  in  eis  viderit  corrigenda,  ceteriqiie  illi  obediant  sicut  suo  prelato. 

Bibl.  nat.  Florentiae,  ms.  8.  E.  1402,  fol.  47l>.  —  In  Ord.  Servorum  Mariae  jam  antca  exstabant  quaedam  statuta  de 
studiiS,  Sic  an.  1316  apud  Montempulcianum,  Maii  1,  statuitur,  «  quod  nullus  fra^er  Ordinis  ...  deinceps  sub  aliquo  doctore 
studere  presumat  in  jure  canonico  vel  civili  sine  licentia  Capituli  generalis  »,  etc,  Ibid.  fol.  44.  Annis  1304  (ibid.  fol.  42)  el 
1310  (foi.  ,4'3'')  providetur  leetoribus  in   conventibus  legentibus  in  quacunque  facultate  eisque  quaedam  prlvilegia  dantur. 


1328]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  313 

An.  1299  de  libris  non  vendendi.s  agilur  (fol.  41).  Cf.  et  statutum  an.  1320  npud  Giani,  Annal.  Ord.  Servorum  B.  Mariae 
Virg.,  2  ed.  cur.  Garbio  (Lucae,  1719),  I,  243.  Seoundum  ipsum,  I,  181,  jam  an.  1298  prior  gencralis  nnimo  ronccperat,  ut 
Parisiis  sludium  aperirelur,  praetenditque  annis  1306,  1318,  1319  de  CoUegio  tractatum  esse  (ibid.  p.  21G,  241);  scd  nullum 
pro  hoc  instrumentum  affert.  Certe  ante  an.  1328  Collcgium  Parisiis  non  cxstabat,  ct  in  qua  partc  civitatis  postea  crectum 
fuerit,  penitus  ncscimus.  Cf.  etiam  Soulier,  Vita  di  S.  Filippo  Benisi  (Roma,  188.5),  p.  219,  nota  1;  247.  Servi  Mariae  Paris. 
confundi  non  debent  cum  religiosis  Billeltes  dictis  (Jaillot,  Hecherchcs  Slir  Paris,  III  :  Quartier  Sainte-Avoie,  p.  13  sqq.), 
ut  jam  Ilclyot  in  Hist.  des  Ordrcs  monast.,  religieux,  etc.  (Paris,  1715),  III,  30G,  39G  sqq.,  probavit.  Kec  confuiidas  cos  cum 
religiosis  Serfs  de  Sainte-Marie  et  Blancs-Manteaux  (Jaillot,  p.  18  sqq.  Helyot,  I.  c,  p.  345).  Nihilominus  tamcn  jam 
an.  1310  quidam  ex  Ordine  studentes  Parisiis  morabantnr,  ut  e  documento  supra  n°  679  relato  liquet.  Postea  in  majori  numero 
ibidem  erant,  cum  v.  g.  tempore  Urbani  V,  an.  1363,  tres  baccalarei  ejusdem  Ordinis  siniul  Parisiis  stnrent  (Rcg.  Vat.  Comm. 
Urbani  V,  an.  1,  cp.  343),  Scd  ante  prius  dimidium  snec.  xvu  Parisiis  evanuerunt.  Qunpropler  apud  Du  Breul  aliosque 
scriptores  Paris.  ejusdcm  actatis  nullu  corumdem  mentio  Ct  (cf.  et  Ilelyot,  I.  c,  p.  398).  Ast  jam  multo  «ntea  saltem  ad 
Universitatem  non  pertinebant,  nam  Goulet,  Compendium  recenter  editum  de  multipliciParisiensis  Universitatis  magni- 
ficentia,  etc.  (Parisiis,  1517),  fol.  xil^,  Ordinibus  religiosis,  qui  ad  proccssiones  Universitatis  aderant,  lcs  Billettes  quidem 
et  Albos  Manlellos  annumcrat,  minime  vero  Servos  beatae  Mariae.  Eorumdem  nec  etiam  fol.  xiiii'"  meminit  inter  CoUegia 
religiosorum.  Verisimiliter  Parisiis  nunquam  jirojiriam  domum  ecclcsinm(£uc  possedcrunt,  imo  jnm  sacc  xiv  ut  inquilini 
tantum  aliorum  morabantur,  ibique  brevi  tempore  pedem  posuerunt.  V.  etiam  infra  ad  an.  1346,  Martii  23. 

1.  Ms.  :  «  recenter  noventur  ». 


O/O.  Johannes  XXII  Gilbertum  Ilamelini,  medicum  Philippi    VI,  qui  in  conflictu  scholarium  Normannorum  ei 

Picardorum  Normannis  assistehat,  super  enormitate,  cum  in  dicto  conflicta   rjuidam  interfecli,  alii  vulnerati 

essent,  dispensat. 

1328,  Junii  24,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Parisiensi'  salutem.  Pro  parte  dilecti  filii  Gilleberti  Ilaine- 

lini^,  rectoris  parrochialis   ecclesie   cle   Estanihurs,    Rothomagensis    diocesis,   magistri   in 

niedicina,  nobis  extitit  intimatum  cjuod  olim  orta  contcntionc  Parisius  ob  quasdam  illatas 

injurias  inter  scolares  Normannie  et  Picardie  nationum  dictiscjue  scolaribus  utrinque  se 

disponentibus  ad  conflictum,  idem  Giliebertus  partis  scolarium  iVormannorum,  cjui  primo 

invasi  conflictum  contra  adversarios  iniei'unt^,  dedit  auxilium,  consilium  et  favorem,  non 

credens  nec  ad  lioc  agens  quod  alicujus  mors  scu  mutilatio  sequeretur,  quamvis  in  eodem 

conflictu  aliqui  clerici  interfecti,  quidam  mutilati,  et  cjuidain  fuerint  vulnerali,  dicto  Gille- 

berto   manum   ad   id   non   apponenle  nec   dictum    conflictum   intrante,    cjuodque   post   hec 

super  hoc   ad   plenum   conscientiam   non   informans   canonicatum   et   preljeiidain    ecclesie 

Sancti   Quintini  in  Viromandia   et   prediclam   parrocliialem   ecclesiam  ac   cjuandam  perjjc- 

luam  capellaniam   in  ecclesia  Sancli  Dyonisii  in  Francia,  Noviomensis,  Rothomagensis  et 

Parisiensis    dioces.,   alias   tainen   canonice,  recepit,  fructus  aliquos  percipiens   ex  eisdem 

ac   etiam   litterarum   nostrarum    auctoritatc   in   Rothomagensi   ac   in   Furnensi,    ^Morinensi 

dioces.    sub   cxpectationiljus    prebcndarum    in   canonicum    cst   receptus.   Quare   pro   parte 

sua  fuit  nobis  humiliter   supplicatum  ut   statui  suo   et  anime   sue    saluti   super  hiis  salu- 

briter    providentes    ipsum    in  forma    ecclesie   si    expedirct   absolvi  secumcjue    super   pro- 

missis   dispensari   eumque   habilitari  ....  ipsumque   ad   omnia  si   et  in   quantum   opus   cst 

restitui   auctoritate  apostolica   inandaremns.  Nos  igitur  suorum  meritorum  intuilu  ....  ncc 

non   consideratione   carissimi   in   Chrislo   filii   nostri    Philippi   regis   Francic   illustris   pro 

eodem    Gilleberto,    meclico   ct  familiari    suo,    nobis    super   hoc   huinililer    supplicantis  .... 
*«  Chart.  Unic.  Paris.  II,  1.  40 


314  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1328 

fraternitati  tue  ....  per  apostolica  scripta  committimus  et  mandamus  quatinus  ....  cum 
eodem  secum  super  premissis  auctoritate  nostra  dispenses,  sibi  fructus  dimittendo  pre- 
fatos,  injuncta  sibi  super  hiis  penitentia  salulari,  quam  pro  premissorum  consideratione 
videris  imponendam.  Dat.  Avinione  viij  kal.  Julii,  anno  duodecimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  12,  p.  3,  cpp.  2188,  2378  (bis  cadem  cpistola). 

1.  Hugoni.  —  2.  An.  1320,  Jiin.  25,  n  magistro  Guillebcrto  Hamelin  »  confertur  canonicatus  eccl.  Rolomag.  (Rcg. 
Joh.  XXII,  an.  10,  p.  2,  cp.  1875);  an.  1331,  Maii  12,  Ct  canon.  Paris.  (ibid.  an.  15,  p.  1,  cp.  309).  —  3.  De  simili  conilictu 
Normannorum  v.  iiifra  ii^  1072, 


879.  Johannes  XXII  cancellaiio  Parisiensi  injungit  ut  Andreae  de  Perusio,  Ord.   Eremit.   S.  Auguslini,  magi- 

sterium  in  theologia  impertiat. 

1328.  Julii  7,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario'  ecclesie  Parisiensis  salutem,  etc.  Viri  sacre  lectionis,  etc. 
ut  siipra  11°  807.  Cum  itaque,  sicul  accepimus,  dilectus  filius  Andreas  de  Perusio^  Ordinis 
fratrum  Heremilarum  sancli  Augustini,  sacre  iheologie  baccaUarius,  in  predicta  scientia 
adeo  laudabiliter  profecisse  noscatur  quod  dignuin  se  reddidit  ad  oblinendum  magiste- 
rium  in  eadem,  dictusque  Andreas  in  Parisiensi  studio  inore  bacallariorum  laudabiliter 
legerit  librum  Senlentiarum  et  eliam  Bibliain  in  theologica  facullate  :  discretioni  tue  per 
apostol'ca  scripta  inandamus  quatinus,  si  diclus  Andreas  ad  hoc  ydoneus  juxta  inorem 
dicti  studii  fuerit  repertus,  sibi  maglslralem  honorem,  et  docendi  licentiam  sine  cujus- 
quam  prejudicio  conferas  in  scientia  memorata,  quacumque  consueludine  seu  ordina- 
tione  studii  et  universitalis  scolarium  Parisiensis  in  contrarium  edita  non  obstante.  Dat. 
Avinione  noii.  Julii,  anno  duodecimo. 

Reg.  Aven.  Johannis  XXII,  vol.  XXIX,  fol.  545.  Reg.  Vat.  un.  12.  p.  3,  fol.  17,  ep.  2048. 

1.  Thomas  de  Balliaco,  canccUarius  Paris.,  boc  anno,  Jun.  9,  obiit.  Eidem  Johannes  dc  Blcsis  anno  eodem  in  oflicio 
cancellariae  suceessit,  sed  nescimus  quo  mense.  Cerle  jani  ante  Deccmb.  13  hoc  muncre  functus  est,  ut  e  n°  883  liquct.  — 
2.  An.  1333,  Octob.  30,  factus  cst  cpiscopus  Coronensis.  V.  iufru  n"  995  ad  an.  1335,  Octob.  4. 


880.  Johannes  XXII  canccllario  Paris.  '  mandat  ut  Petro  Sycardi,  monacho  monasterii  Vallisumhrosae^  Cisterc. 
Ord.  Agennensis  dioecesis,  theologiae  baccalareo,  juxta  morem  praesentato  et  examinato,  ah  ipso  taiiien  non 
admisso,  infra  duos  menses  ad  statuin  magisterii  promovcat. 

1328,  ante  mensem  Septembris,  Avenione. 

..  Cancellario  Parisiensi.  Ex  gravi  conqucstione  dilecli  filii  ..  abbatis  Cisterciensis  .... 
Dat.  Avinionc  v[...  anno]  duodecimo. 

Rcg.  Vat.  Secret.  Johann.  XXII,  an.   12,   n"  114,  ep.  1773.  fol.   186.  Folium   ex  una   parte    dilaceratum  est   ita   ut   non 
o:nnia  lcgi  possint.  Lilterac  e.xstant  inter  cpistolas  an.  1328  ante  mensem  Septembris  seriptas. 

1.  Cf.  supra  n»  879,  nota  1.  —  2.  Haec  abbatia  Ord.  Cisterc.  deest  apud  Migne  (et  Mas  Latric,  Tresor  de  chronologie) , 
et  apud  Janauschek,  Orig.  Cistcrc,  tom.  I.  EjusJem  tamen  mentio  fit  in  Lib.  tax.  Arch.  Vat.,  arm.  33,  n°  5,  fol.  42;   n"  6, 
fol.  42,  omisso  nomine  dioecesis. 
40. 


1328]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  315 

881.   Statutum  Universitatis  Paris.,  quod  nulli  scholari  litterae  scholaritatis  concedanturj  nisi  magister  cujus 
frequentaverit  scholas  illum  verum  esse  scholarem  juraverit. 

1328,  Septembris  3,  Parisiis. 

In  noinine  Domini,  anien.  Per  hoc  presens  pu])licuin  instrunientuni  cunctis  pateat 
e\identer,  quod  anno  cjusdein  MCCC  vicesimo  octavo,  die  tercia  mensis  Septembris, 
indictione  undecima,  pontificatus  sanctissimi  in  Christo  patris  ac  domini  nostri  domini 
Johannis  divina  providentia  pape  xxij  anno  duodecimo,  in  mei  notarii  publici  et  testium 
infra  scriptorum  presentia  constitutus  magister  Robertus  de  Pilmor',  rector  Universitatis 
tunc  temporis  magistrorum  et  scolarium  Parisius,  circa  horam  tercie  in  congregatione 
generali  apud  S.  Maturinum  Parisiensem,  tenens  in  manu  sua  quandam  cedulam,  legit 
ibidem  quedam  slatuta  in  eadem  cedula  contenla  coram  omnibus  ibidem  existentibus, 
cujus  quidem  cedule  tenor  dicta  statuta  continentis  sequitur  in  hec  verba. 

Ut  maliciis  et  fraudibus  eorum  qui  sub  pretextu  scolaritatis  privilegiis  et  libertatibus 
Universitatis  fallaciter  aljutuntur,  via  prout  est  possibile  precludatur,  statuimus  quod  dcce- 
tero  nulli  scolari  per  rectorem  vel  deputatos  qui  pro  tcmpore  fuerint,  littera  aliqua  sub 
quavis  forma  signetur  vel  concedatur  seu  aliqualenus  admitlatur,  nisi  magister  cujus 
scolas  frequentabit  scolaris  sacrosanctis  scripturis  prius  corporaliter  tactis  in  presentia 
rectoris  et  deputatorum  qui  pro  tempore  fuerint  juret  quod  credit  illum  esse  verum  sco- 
lareni,  non  fictum,  volentes  quod  licet  in  principio  cause  vel  negotii  fuerit  hujiismodi 
prestitum  juramentum,  non  tamen  sufficiat  quoad  alias  litteras  postmodum  optinendas  : 
immo  pro  quacunque  littera  in  eodem  vel  alio  negotio  obtinenda  forma  predicta  jurabitur 
per  magistrum.  Injungentes  nichilominus  reclori  et  deputatis  qui  pro  tempore  fuerint,  et 
eorum  singulis  sub  debito  juramento,  ne  litteras  quibusvis  scolaribus  aliter  quam  pre- 
dicitur  signent  seu  concedant,  vel  etiam  quovis  modo  scienter  transire  permittant. 
Verum  ne  graviores  personas  ex  hoc  nimiiim  fatigari  contingat,  volumus  quod  magistris 
in  theologica,  canonica  vel  physica  facultate  sufficiat  semel  in  anno,  maxime  circa  prin- 
cipium  studii,  in  congregatione  generali  prestare  hujusmodi  juramentum,  videlicet  quod 
non  perhil)ebunt  pro  aliquo  testimoniuin  quem  non  credent  verum  esse  scolarem;  et  ex 
tunc  sufliciet  scolari  cedula  signata  sigillo  magistri  sic  jurati  continens  eum  suum  esse 
scolarem.  Scolaris  vero  qui  litteras  obtinere  voluerit,  coram  rectore  et  deputatis  persona- 
liter  comparebit,  et  verbis  latinis  seriatim  et  sine  interposilione  verborum  gallicorum 
negotium  suum  per  se  non  per  alium  cxplicabit  totaliter.  Injungentes  pari  modo  rectori 
et  deputatis  qui  pro  tempore  fuerint,  et  eorum  singulis,  ne  quibuscunque  scolaribus 
quovis  modo  litteras  concedant  vel  signent  et  transire  permittant,  nisi  scolaris  predicta 
servaverit  cum  efi^ectu.  Adicientes  nichilominus  quod  idem  scolaris  personaliter  tactis 
sacrosanctis  scripturis  prestet  corporaliter  juramentum,  quod  ipse  verus  scolaris  existit. 

Qua   quidem   cedula   sic   ibidem   publice   lecta  et  in  deliberatione   posita,    deliberavit 


316  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1328 

decanus  in  medicina,  qui  erat  pro  tempore,  pro  se  et  facultate  sua  in  hunc  moduni  ; 
«  Placet  nobis,  quod  ista  statuta  sive  remedia  et  ab  inde  et  exinde  confirmentur  ».  Et 
eodem  modo  deliberaverunt  decretiste  et  theologi.  Super  ([uibus  omnibus  prefatus  rector 
peliit  a  me  publico  notario  sibi  fieri  publicum  instruinentum.  Acta  fuerunt  hec  Parisius 
anno,  indiclione,  mense,  die,  loco,  pontificatu  et  hora  predictis,  presentibus  ad  hec  vene- 
rabilibus  et  discretis  viris  magistris  Petro  de  Abbalisvilla^  et  Nicolao  cordifero'  in  theo- 
logia,  Johanne  de  Ville-Rose*  et  Johanne  de  Pruvino  in  decretis,  Johanne  Pipe'  et  Jacobo 
de  Cantarana  in  niedicina,  Johanne  de  Divione"  ac  Ilcnrico  de  Sandoya'  in  artibus,  testibus 
ad  premissa  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Et  ego  Garinus  de  Pruvino  clericus  Senonensis  diocesis  publicus  auctoritate  aposto- 
lica  notarius  una  cum  testibus  supradictis,  dum  hec  omnia  et  singula  fierent  et  ordina- 
rentur,  presens  fui,  et  super  hoc  publicum  instrunientum  scribi  feci  et  in  forinam  publicam 
redegl,  meque  hic  subscripsi  et  signo  ineo  consueto  signavi  ad  hec  specialiter  requisitus 
et  rogatus. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Ibeca  III,  A.  7.  c.  —  Actes  concernans  les  sermens  que  monsieur  le  Recteur  re(oit 
des  eschoUers,  officiers  et  suppots  de  rVniversite,  elc.  (Paris,  1651),  p.  3.  Bulaeus,  IV,  218. 

1.  An.  1328,  Octob.  13,  fit  canonicus  Aberdonens.  (Reg.  Vat.  Comm.  Jobann.  XXII,  an.  13,  p.  1,  ep.  400);  an.  1329, 
Novemb.  24,  can.  Glasguens.  (ibid.  an.  14,  p.  1,  ep.  212).  Cf.  praeterea  Reff.  procurat.  nat.  Anglic.  in  Archiv  f.  Litteratur' 
U.  Kirchengesch.,  V,  234  sqq.  In  Computo  eliam  Univers.  in  fine  bujus  voluminis  ipse  ct  «  frater  suus  Wilbelmus  »  nomi- 
nantur.  —  2.  An.  1328,  Octob.  13,  Ct  can.  Cameracens.  (Reg.  cit.,  an.  13,  p.  1,  ep.  706).  Nescimus  tamen  an  ipse,  vel 
Johannes  de  Blangiaco  tunc  temporis  (defuncto  Tboma  de  Balliaco)  dccanus  facultatis  theologicae  fuerit.  V.  infra  n»  1005  ad 
an.  1336,  nota  1.  —  3.  An  idem  ac  «  cordigero  »,  i.  e.  Ord.  Min.  ?  Tum  esset  Nicolaus  de  Lyra,  de  quo  infra  n"  981  ad 
an.  1334.  —  4.  Cf.  supra  n"  845.  Verisimiliter  decanus  facultatis  crat.  An.  1328,  Octob.  13,  mag.  «  Jobannes  de  Vill&rose  »  fit 
can.  Leonensis  (Reg.  cit.,  an.  13,  p.  1,  ep.  1065).  —  5.  Ipse  tunc  decanus  adhuc  crat  facultatis  medicinae.  Cf.  de  eo  ct  magistro 
sequenti  infra  ad  an.  1331,  Januar.  11.  —  6.  Plures  Johannes  de  Divione  nominantur  in  Regestis  pontif.,  et  in  Reg.  Caroli  IV 
et  Philippi  VI,  ita  ut  difficile  dictu  sit  quisnam  supra  signiCcctur.  In  Computo  etiam  Universitatis  Paris.  in  fine  hujus  volu- 
minis  plurium  mentio  fit.  Qui  supra,  infra  n"  923  et  poslea  quandoque  appellatur  Jobannes  de  Digon.  —  7.  In  Reg.  Vat. 
Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1281,  vocatur  «  mag.  Henricus  Clementie  de  Sodoya,  clericus  Trecens.  », 


882 .   Magcster  Michael  de  Bergamo,  sckolaris  facultatis  medicinae,  ad  statum  baccalareatus  non  admittaturf 
nisi  audierit,  sicut  in  statutis  praescribitur. 

1328,  Octobris  31,  [Parisiis]. 

Anno  Domini  MCCCXXVIII,  in  vigilia  Omnium  Sanctorum  voluit  facultas  quod  mag. 
Michael  de  Pergamo  Lombardus  (filius  quondam  domini  Lanfranci  de  Polo),  qui  Bolonie 
studuerat  et  legerat  duobus  annis,  ut  dicebat,  legeret  unuin  cursum  in  medicina  Parisius. 
Sed  propter  hoc  ad  statum  baccalareatus  minime  admitteretur,  sed  oportet  quod  audiat, 
si  baccalarius  vellet  esse,  secundum  quod  in  statutis  facullatis  continetur.  Examinatus 
tamen  fuit  pro  dicto  cursu  legendo,  sed  tamen  si  tantuin  audiret  deinceps,  sicut  scolaris 
tenetur  audire. 

Arch.  facult.  medic.  Paris,  ms.  74,  p.  495.  Arch.  nat.  Paris.,  MM.  266,  p.  214. 


1329]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  317 

OOO.   Johannes  XXII  Johanni   de  Blesis^  cancellario  Paris.,   concedit  ut  per  hiennium  ad  sacros  ordines  pro- 

moveri  non  teneatur. 

1328,  Decembris  13,  Avenione. 

Dilecto  filio  Johanni  de  Blesis,  cancellario  ecclesie  Parisiensis,  salutein.  Apostolice 
sedis  circunispecta  benignitas  ad  illos  libenter  sue  liberalitatis  dextorain  extendit  qui  non 
solum  nieritis  bonitatis  proprie  sed  personarum  sublimium  intercessionibus  adjuvantur. 
Hinc  est  quod  nos  carissimi  in  Christo  filii  nostri  Philippi  regis  Francie  illustris  pro  te 
nobis  in  hac  parte  humiliter  supplicantis,  tuisque  supplicationibus  inclinati,  tecum  (qui 
es  clericali  dumtaxat  caractere  insignitus,  ut  ratione  cancellarie  quam  in  Parisiensi  ecclesia 
obtines  vel  quorumcumque  aliorum  beneficiorum  tuorum  ecclesiasticorum  per  te  habitorum 
et  interim  habendorum,  etiamsi  dignitates,  personatus  vcl  officia  existant  et  sacros  ordines 
requirant,  usque  ad  biennium  ad  eosdem  sacros  ordines  promoveri  minime  tenearis, 
neque  ad  id  a  quoquam  compelli  possis  invitus,  quacumquc  constitutione  contraria  non 
obstante)  auctoritate  apostolica  de  speciali  gratia  dispensainus'.  Nulli  ergo,  etc,  nostre  dis- 
pensationis  infringere,  etc.  Dat,  Avinione  id.  Decembris,  anno  tertio  decimo. 

Reg.  Vat.  Aveiiion.  Johannis  XXII,  vol.  XXXII,  fol.  54.  —  An.  1328,  inter  Jun.  9  ct  Deccmb.  13,  factus  est  canceUarius 
Paris.  Cf.  supra  n»  879,  nota  1.  Sed  jani  anno  sequenti,  ante  Sept.  15,  resignavit,  ut  e  n»  896  liquet.  —  In  Reg.  Vat. 
Johannis  X.XII  verisiniiliter  de  pluribus  personis  Johanne  do  Blesis  nnncupatis  (unus  erat  frater  comitis  Blescns.)  agitur,  ita 
ut  difiicile  dictu  sit,  quisnam  noster  sit.  Sic  cuidam  Johanni  de  Blcsis  an.  1317,  April.  25,  canonicatus  eccl.  Paris  confertur 
(Reg.  .ALTcnion.  vol.  V,  fol.  311'').  An.  1320,  Maii  16,  Johanni  de  Blcsis,  indulgetur  gratia  exspectativa  dignitatis  vel  perso- 
natus  in  ccclesia  Parisiensi  (ibid.  vol.  XII,  fol.  728).  Ex  hac  e^iistola  apparet,  eum  tunc  jam  archidiaconum  Paris.  fuisse,  el 
S.  Gengulli  TuIIens.  praeposituram,  in  Tornacens.  eccl.  cancellariam,  ct  in  eisdcm  Tullens.  et  Tornacens.  eoclesiis  canonicatus 
et  pracbendas  obtinuisse.  Fuit  an.  1320  in  21  anno  aetatis  suae,  et  in  minoribus  tantum  ordinibus  constitutus.  An.  1324, 
Decemb.  4,  ei  scribitur  ut  canonico  Carnotensi,  littcrarum  studio  in  studio  generali  insistonti,  et  ut  archidiacono  TuUens.  (Reg. 
Vat.  Joh.  XXII,  an.  9,  epp.  478,  479).  Sic  postea  saepe,  et  ndhuc  sub  Benedicto  XII,  in  Reg.  Johannis  de  Blesis  mci\tio  fit. 
Alius  ctiam  in  Reg.  Comm.  Clementis  VI,  v.  g.  n°  150,  ep.  63. 

1.  8  Martii  an.  1329  novum  de  hoc  privilegium  recipit.  Ibid.  vol.  XXXIII,  fol.  38. 


Oo4.    Statutuin  Universitatis  Paris.  de  litleris  scholaritatis  et  de  scholariliiis  t/ui  niinus  assidue  scholas  frequen- 
tant. 

1329,  Januarii  23,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  inagistrorum  et  scolarliun  Parisius 
studencium,  salutein  in  Domino  sempiternam.  Noveritis  nos  statuta,  ordinacioncs  sive  con- 
stituciones  fecisse,  constituisse,  ac  in  modum  qui  sequitur  ordinasse. 

Universis  presentes  litteras  iuspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studencium,  salutem  in  Filio  Virginis  gloriose.  In  mundanis  collegiis,  etc.  ut  siipra  n°  870, 
iisqtie  statuimus  et  ordinamus.  Deinde  :  quod  quilibet  magister  nostre  Universitatis,  cujus- 
cunque  sit  facultatis,  teneatur  jurarc  in  suo  principio,  scilicet  quando  incipiet  esse  regens, 
quod,  tempore  quo  erit  regens,  nulli  scolari  prebebit  testimonium  de  scolaritate,  nec  dictum 
scolarem  rectori  presenlabit  pro  habendo  quamcunque  lilteram  a  conservatore  seu  a  rectore. 


318  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1329 

nisi  ipsuni  credat  verum  esse  scolarem  et  nisi  scolaris  prius  predicto  magistro,  cujuscunque 
facultatis  existat,  juraverit  quod  est  et  intendit  esse  verus  scolaris.  Et  tenebitur  dictus  scolaris 
in  fine  cujuslibet  mensis  accipere  cedulam  de  scolaritate  sua  a  magistro  sub  quo  erit,  et  a  quo 
audiet,  et  illam  presentare  rectori  et  deputatis  tociens  quociens  voluerit  habere  litteras  arec- 
tore  vel  conservatore,  vel  alias  non  gauderet  privilegiis,  et  nuUo  alio  inodo  concederet  dictus 
rector  litteram  eidein  scolari.  Et  si  contingat  aliquem  scolarem,  cusjuscunque  facultatis 
sit,  procurare  litteram  citatoriam  vel  reprimendam,  ipse  jurabit  coram  deputatis  et  rectore 
quod  credit  se  habere  bonain  causam  secundum  tenorem  privilegiorum  Universilatis,  et 
verbis  latinis  coram  rectore  narrabit  per  se  ipsum  merita  cause  sue.  Et  si,  postquam  dictus 
scolaris  habuerit  litteram  citatoriam  sub  quocunque  magistro  cujuscunque  facultatis',  ad 
noticiam  dicti  magistri  perveniat,  quod  ille  scolaris  pro  quo  perhibuit  testimonium,  non 
amplius  frequentet  scolas  suas,  dictus  magister  cujuscunque  facultatis  significabit  reclori, 
et  rector  tenebitur  procurare  suspensionem  cause  dicti  scolaris  in  curia  conservatoris.  Et 
quia,  ut  prius  dictuin  est,  non  solum  per  scolarem,  sed  eciam  per  ofliciales  et  procuratores 
sive  promotores  dicte  curie  quamplures  abusus  perpetrantur  citando  seu  citare  faciendo 
ex  oflicio  quamplurimos,  nulla  prius  super  hoc  informatione  facta,  aliquando  sub  nomine 
scolarium,  aliquando  sub  suis  propriis  nominibus,  ordinamus  quod  tociens  quociens  volue- 
rint  facere  citaciones  ex  oflicio,  veniant  coram  rectore  et  deputatis,  et  jurent  jurejurando 
quoad'  merita  caiise  sue  se  habere  bonam  causam.  Et  quod  si  contingat  predictos  ofli- 
ciales,  procuratores  sive  promotores  succumbere  in  causa,  ipsi  solvent  expensam.  In  cujus 
rei  testimonium  sigillum  Universitatis  predicte  presentibus  litteris  duximus  apponendum. 
Datuin  et  actum  apud  S.  Maturinuin  in  congregacione  nostra  generali,  anno  Doinini 
M  CCC  XXVIII,  die  lune  post  festuin  beati  Yincencii. 

Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304,  fol.  125''  (prius  101'').  —  Bulaeus,  IV,  217. 
1.  Ubique  additur  «  et  ».  —  2.  Ms.  Brit.  omittit  «  quoad  ». 


OOO.  Johannes,  abbas  S.  Genovefae  Paris.,  loco  Guidonis,  abbatis  S.  Dionysii,  omnibus  ecclesiasiicis  Paris. 
injungit  ut  citent  Petrum,  episcopum  Silvanectensem,  qui  ut  conservator  privilegiorum  Universitatis  contra 
rectorem  et  Universitatem  graviter  excessit. 

1329,  Januarii  26,  Parisiis. 

Abbas  monasterii  S.  Genovefe  Parisiensis  subdelegatus  seu  commissarius  a  religioso 
et  honeslo  viro  ..  abbale  monasterii  beali  Dyonisii  in  Francia  ad  Romanam  ecclesiam  nullo 
medio  pertinentis,  judice  seu  executore  privilegiorum  venerabilibus  viris  et  discretis  magi- 
stris  et  scolaribus  universis  Parisius  studenlibus  concessorum  a  sede  apostolica  deputato, 
omnibus  abbatibus,  prioribus,  presbyteris,  capellanis,  vicariis,  ceterisque  ecclesiarum  rec- 
toribus  ac  tabellionibus  publicis,  ad  quos  seu  ad.  quem  presens  mandatum  pervenerit,  salu- 


1329]  AB      VNNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  313 

teni  in  Doniino  et  mandatis  apostolicis  firiniter  obedire.  Litteras  dicti  douiini  ..  abbatis 
Sancti  Dyonisii  in  Francia  ipsius  sigillo  ut  prima  facie  apparebat  sigillatas,  nec  non  et 
litteras  apostolicas  in  eisdem  conlentas  nos  noveritis  recepisse,  formam  que  sequitur  con- 
tinentes. 

Guido  miseratione  divina  abbas  humilis  monasterii  beati  Dyonisii  in  Francia  ad  Roma- 
nam  ecclesiam  nulio  medio  pertinentis  judex  seu  executor  ad  infrascripta  a  sede  apostolica 
deputatus  venerabili  in  Christo  patri  domino  J.  Dei  gratia  monasterii  S.  Genovefe  in  Monte 
Paris.  abbati  salutem  et  mandatis  apostolicis  firmiler  obedire.  JXoveritis  nos  litteras  sanc- 
tissimi  in  Chrislo  patris  ac  domini  domini  J.  divina  providentia  pape  vicesimi  secundi  in 
filo  serico  crocei  rubeique  coloris  buUatas,  sanas  et  integras,  ac  omni  suspicione  carentes 
ex  parte  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisiensium  nobis  obhitas  cum  reverentia 
qua  decuit  recepisse,  formam  que  sequitur  continentes  : 

Johannes  episcopus,  etc.  Seqinnitiir  litterae  Johaniiis  XXII  supra  n"  841  editae.  Deinde : 
Item  alias  litteras  in  filo  canapis  bullatas  sub  hac  forma  :  Johannes  episcopus,  etc.  Sequuntur 
litterae  supra  n°  842  editae. 

Quarum  siquidem  litterarum  apostolicarum  virtute  eliam  et  auctoritate  nobis  in  hac 
parte  commissa,  quoniam  ad  presens  circa  contenta  in  eisdem  lilteris  elTectui  debito  deman- 
danda  vacare  non  possumus,  phiribus  nostris  et  ecclesie  nostre  arduis  et  inevitabilibus 
negotiis  prepediti  :  vobis  de  cujus  fidelitate  et  industria  circumspecta  nec  immerito  confi- 
dimus,  ad  plenum  tenore  presentium  commiltimus  vices  nostras,  donec  eas  ad  nos  duxe- 
rimus  revocandas.  In  cujus  rei  testimonium  presentes  litteras  sigilli  nostri  fecimus  appen- 
sione  muniri.  Datum  Parisius  in  domo  nostra  scolarium'  mensis  Januarii  die  xxij,  anno 
Domini  millesimo  CCC  vicesimo  octavo. 

Quibus  quidem  litteris  per  nos  receptis  cx  parte  venerabilium  et  discrelorum  virorum 
rectoris  et  Universitatis  predictorum  nobis  fuit  conquerendo  monstralum,  quod  reverendus 
in  Christo  pater  ac  dominus  ..  Silvanectensis  episcopus  ',  conservator  privilegioriim  Uni- 
versitatis  predicte,  contra  tenorem  dicti  privilegii  nullo  juramento  prestito  super  officio 
judicature  in  predicta  curia  per  ipsum  in  persona  propria  exercendo,  quotiescumque  illud 
duceret  exercendum,  ymmo  licet  per  rectorem  et  Universilatem  predictos  in  congregalione 
generali  sepius  ac  solemniter  reqnisitus  dicti  jiiramenti  prestatione  penitus  denegata,  ut 
conservator  dictorum  privilegiorum  plures  personas  auctoritate  viccs  suas  gercntis  in 
prefata  curia,  tam  ad  instantiam  rectoris  ac  Universitatis  predictorum,  quam  j)lurium  perso- 
narum  (in  processu,  si  et  quando  necesse  fuerit  declarandum)  excommunicatas  (dictis  rectore 
ac  Universitate  et  personis  aliis  super  Iioc  non  vocatis,  licet  inlitterissuis  sigillo  suo  proprio 
sigillalis  super  absolulionibus  diclaruin  sententiarum  excommunicationis  diclis  personis  ab 
eodem  concessis  falso  assereret,  rectorem  ac  Universitatem  et  personas  alias  super  hoc 
evocatas  fuisse)  absolvit,  quamvis  juxta  tenorem  privilegii  antedicti  nullus  exercere  juris- 
dictionem  in  curia  supradicla  presumere  debeat,  nisi  super  ofRcio  judicature  fideliter  exer- 


320  CHARTULARIUM     tJNIVERS.     PARIS.  [1329 

cendo  prius  prestiterit  juramentmn,  sic  in  prejudicium  ac  vituperium  nec  non  dampnum 
non  modicum  et  gravamen  rectoris  et  Univcrsitatis  ac  aliarum  personarum  antedictarum  et 
contra  tenorem  dicti  privilegii  temere  veniendo.  Propter  que  non  dubitatur,  si  ita  sit, 
dictum  dominum  episcopum  multipliciter  excessisse.  Hinc  est  quodvobis  omnibus  et  sin- 
gulis  in  virtute  sancte  obedientie  et  sub  pena  suspensionis  et  excommunicationis,  quam 
vel  quas  in  vos  feremus,  nisi  feceritis,  quod  mandamus,  districte  precipimus  et  mandamus 
quatinus  ad  hoc  mandatum  nostrum  exequendum  (altero  vestrum  alterum  non  expectante) 
citetis  peremptorie  Parisius  coram  nobis  ad  diem  jovis'  post  festum  Purificationis  beate 
Marie  Virginis  dictum  dominum  ..  episcopum  Silvanectensem  in  ecclesia  S.  Maturini  Pari- 
siensis,  rectori  et  Universitati  predictis  nobisque  ex  offlcio  nostro  super  premissis,  quod 
justum  fuerit,  responsurum.  Et  quid  inde  fecerilis,  nobis  per  vestras  litteras  fideliter  rescri- 
batis.  Datum  Parisius  sub  nostro  sigillo  proprio  anno  Domini  inillesimo  CGG°  vicesimo 
octavo,  diejovis  post  festum  beati  Vincentii. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  3.  h.  Restat  taeniolum  membran.  —  Recueil  des  privileges  de  VUni- 
versitc  de  Paris,  p.  221. 

1.   Agitur  hic  de  domo   scholarium  monaslerii  S,  Dionysii  Parisiis  exstante.  Cf.   tom.  I,  433.  —  2.   Petrus   Barriere.  — 
3.  Februarii  9. 


oob.  Johannes  XXII  Eliae  de  Nabinali,  Ord.  Min.,  haccalareo  Paris..  injungit  ut  Geraldo  de  Campimulo  assistat 
in  capiendo  Francisco  de  Esculo,  Ord.  Min. 

1329,  Februarii  6,  Avenione. 

Helye  de  Nabinali'  de  Ordine  fratrum  Minoruin.  Gum  venerabilis  frater  noster  Ber- 
trandus  episcopus  Tusculanus,  administrator  Ordinis  fratrum  Minorum  generalis  auctoritate 
apostolica  deputatus',  percepto  nuper  quod  Franciscus  de  Esculo'  de  Ordine  predicto, 
fautor  Michaelis  de  Gesena,  olim  prelibati  Ordinis  generalis  ministri,  ad  civitatem  Pari- 
sienseni  et  partes  alias  Francie  pro  disseminandis  pessimis  erroribus,  et  quantum  posset 
cordibus  fidelium  religiosorum  et  aliorum,  ac  presertim  carissimorum  in  Christo  filioruin 
nostrorum  ..  regis  et ..  regine  Francie  illustrium  aliorumque  principum  et  magnatum  a  devo- 
tione  ecclesie  subvertendis*  se  jactaverat  accessurum,  dilectis  filiis  ..  ministro,  ..  custodi 
et  ..  gardiano  fratrum  dicti  Ordinis  Parisiens.  ac  ..  confessori  dicte  regine,  ut  premissis  si 
dictus  forsan '  Franciscus  ea  in  partibus  predictis  attemptare  presumit  quomodolibet 
obviantes,  eundem  F.  capiant  seu  capi  procurent  ad  sedem  apostolicam  sub  fida  custodia 
transmittendum,  diversas  clausas  litteras  (quas  dilecto  filio  Geraldo  de  Gampimulo  cantori 
ecclesie  Parisiensis"  mittimus)  providerit  destinandas  :  discretionem  tuam  de  qua  fiduciam 
in  Domino  gerimus  specialem  rogamus  et  hortamur  attente,  quatinus  eidem  cantori  super 
premissis  assistens,  ut  illi  quibus  dicte  littere  diriguntur  ipsorumque  singuli  circa  execu- 
tionem  contentorum  in  eisdem  litteris  adhibeant  diligentiam  operosam,  sic  tue  solicitudinis 
studium  interponas  quod  preter  perennis  mercedis  premium   nostram  et  ejusdem  [sedis] 


1329]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  321 

gratiain  uberius  merearis,  nobis  que  super  predictis   acta   quoinodoiibet  fuerint   fideliler 
rescripturus.  Dat.  Avinione  viij  id.  Februarii,  anno  tertiodeciino. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  13  (n»  115),  ep.  700,  fol.  119. 

1.  Secundum  Chron.  XXIV  general.  ms.  Assisinat.,  fol.  146,  et  Glasberger,  Chron.  ad  an.  1328,  iste  frater  an.  1328 
iii  Gapitulo  generali  Bononiae  celebrato  ab  officio  ministerii  Aquitaniae  absolutus  est  ct  Parisios  ad  Sententias  legendas  missus, 
In  Reg.  citalo,  epistola  n»  702,  vocatur  «  Parisius  studens  ».  Plura  dc  ipso  infra  ad  an.  1331,  Maii  1.  —  2.  An.  1328.  in  festo 
Pentecostes  (Maii  22),  Michael  de  Cesena  in  Capitulo  generali  Bononiae  celebrato  in  officio  generalatus  per  Capitulum  appro- 
batus  est,  sed  postea  propter  sua  crimina  per  papam  eod,  an.,  Junii  6,  absolutus  (v,  supra  n°  851),  et  frater  Bertrandus  de  Turre 
cnrdinalis,  vicarius  Ordinis  institutus  esl.  Cf.  Nicol.  Minoritam  in  Bibl.  Paris.  ms,  lat.  5154,  fol,  149''  sq.  (Baluze-Mansi, 
Mi^icell. ,111,  314),  et  Chron.  XXIV general.,  ms.  Assisinat.,  fol.  146.  —  3.  Geraldus  minister  general.  Ord.  Min.,  eum  in 
epistola  in  Capitulo  generali  Parisiis  an.  1329  edita  «  sacre  theologie  doctorem  indootum  »  nominat.  Bibl.  nat,  Paris.  ms. 
lat.  5154,  fol.  271.  —  4.  Reg, :  «  subvertendos  ».  —  5.  Reg.  :  «  si  dictas  forsan  sententias  Franciscus  »,  —  6.  Cf,  supra  n"  860, 
Epistola  ad  eumdem  de  eadem  re,  ibid,  n°  702,  Corrupte  legitur  in  Reg.  Secret.  :  «  de  Capinulo  ».  In  aliis  Regestis  :  «  de 
Campimulo  ». 


Oo7.   Johannes  XXII  Guillelmo,  priori  generali  Ord.   Eremit.  S.   Augustini,    committit  causam  pendentem  inter 
Jacobum  de   Viterbio  aliosque  fratres  Ordinis. 

1329,  Martii  20,  Avenione. 

Dilecto   filio   Guillelmo   priori   generali   Ordinis  fratruin  Heremitaruin  Ordinis  sancti 

Augustini,   salutem.    Significarunt   nobis   dilecti   filii  Johannes    Parentii',   sacre   theologie 

magister,  Jacobus  de  Saxis,  prior  provincialis  Romane  provincie,  Jacobus  de  Lofredis  de 

Urbe  et  Daniel   de   Monterubiano,  Ordinis  fralruin   Heremitarum   sancti  Augiistini,   quod 

licet  ipse  Johannes   olim  in  provinciali  Capitulo   dicte    provincie  vicarius   tuus  generalis 

existens   ex   commissione   tunc   per   dictum   Capitulum   sibi    facta   Jacobum   de   Viterbio', 

professorem    dicti    Ordinis,    suis    culpis   et    demeritis   exigentibus,   in   alio  Capitulo    dicte 

provincie  tunc  proxime  subsecuto  etiam  de  diffinitorum  dicti  Capituli  consilio  et  assensu 

ad  certum   tempus  ad  carcerem   condempnasset,   tamen  dilecto  filio  nostro  Anibaldo  tit. 

Sancti  Laurentii  in  Lucina  presbytero  cardinali  referente  nobis  quod  prefiitus  Jacobus  de 

Viterbio,  bachalarius  biblicus  Parisiensis,  capellanus  commensalis  et  fainiliaris  suus,  per 

quosdam  fratres,  etc.  iit  siipra  n°  875,  mutatis  mutandis,  usqtie  Ordinis  disciplinam,  contra- 

dictores,  etc.   Cumque  prefati  Thomas  et  Matheus'  prefatos  Johannem,  priorem,  Jacobum 

de  LofTredis  et  Danielem   et  quamplures  alios  fratres  dicti  Ordinis  vigore  commissionis 

hujusmodi    coram    se    super    premissis    fecissent    ad  judicium    evocari,    Johannes,    prior, 

Jacobus  de  Loffredis  et  Daniel  et  alii  fratres  predicti  a  quibusdam  gravaminibus  eis  ab 

eisdem  Tlioma   et  Matheo   iUatis   ad  sedein  apostolicam  appellarunt.  Quare  prefati  signifi- 

cantes   nobis   humiliter   supplicarunt  ut,   cuin   prefati   Thomas  et  Matheus  post  et   contra 

appellationem  hujusmodi  nonnullos  processus  conlra  eos  et  alios  quamplures  fratres  dicti 

Ordinis,  ut  premittitur,  fecisse  dicantur,  providere  super  hiis  de  oportuno  remedio  digna- 

reinur.  Nos  igitur  prefatos  commissarios  ex  certis  causis  ad  id  nos  moventibus  auctoritale 

presentium  revocantes  ac  gerentes  de  tue  circumspectionis  industria  fiduciam  in  hiis  et 

aliis  in  Domino  specialem,  ipsorum  significantium  supplicationibus  inclinati  discretioni  tue 
**  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1,  41 


322  CHABTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1329 

per  apostolica  scripta  comiiiittiiniis  et  inandamus  quatinus  vocatis  qui  fuerint  evocandi  et 
auditis  hinc  inde  propositis,  quod  justum  fuerit  super  premissis  juxta  instituta  eadem 
appellatione  remota  decernas,  faciens  quod  decreveris  per  censuram  ecclesiasticam 
firniiter  observari.  Testes  autem,  etc.  Dat.  Avinione  xiij  kal.  Aprilis,  anno  tertiodecimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1423,  fol.  156. 

1.  Eodem  un.,  Jul.  21,  Johannes  XXII  rectori  et  thesaurario  Campaniae  et  Marilimae  injungit,  ut  Johanni  Parentii  «  in 
subsidium  expensarum  scriptorum  quos  pro  scribendis  libris  necessario  habere  oportet  »  manualiter  100  flor.  auri,  annis 
futuris  uncias  auri  decem  solvant  (ibid.  p.  3,  ep.  2389).  Eodem  an.,  Maii  7,  conqueritur  sibi  nonnuUos  magnates  et  nobiles  eccles. 
Romanae  aemulos  et  rebelles  propter  servitia  eidem  ecclesiae  ac  Roberto  regi  Siciliae  impensa  insidias  ordinare,  et  ut  appre- 
henderetur  conari.  Papa  ei  permittit  locum  tutum  cligere  (ibid.  p.  2,  ep.  1901).  Sic  et  fr.  Gregorius,  mag.  in  theol.,  Ord,  Eremit. 
S.  Augustini,  pro  expensis,  quas  habcbat  in  faciendo  quodam  opere  super  Moralibus  Job  pro  Johanne  XXII,  pro  quolibet 
mense  10  flor.  auri  recepit  [Intr.  et  exit.  n»  41,  fol.  IS/*,  ad  an,  1321).  Cf  praeterea  supra  n"  848.  Gregorius  an.  1322,  Junii  7, 
factus  est  episc,  Sorrensis,  an.  1323,  Junii  6,  episc.  Fellrens.  (Reg.  cit.,  an.  6,  ep.  895;  an.  7,  p.  2,  ep.  1058).  —  2.  V.  supra 
n**  875.  —  3.  Ad  quos  epistola,  n°  875  edita,  directa  est. 


888.   Johannes  XXII  viginti  octo  articulos  Eckehardi,  magistri  theologiae  Parisiensis,  Ord.  Praed.,   condemnat 

et  reprobat. 

1329,  Martii  27,  Avenione. 

Originale  in  Arch.  Vat.  Cast.  S.  Angeli,  arm.  XI,  caps.  10,  n"  15.  —  Ed.  a  Denifle,  in  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kir- 
chengesch.,  II,  638.  An.  eodem,  April,  15,  pontifex  similem  epistolam  ad  archiepiscopum  Coloniensem  destinavit.  V.  Zsch.  f. 
deutsches  Alterthuvi,  XXIX,  263,  266.  — De  magistro  Eckehardo  v.  supra  n"  690,  nota  1.  Articuli  condemnati  non  e  scriptis 
et  sermonibus  Eckehardi  in  lingua  germanica  compositis  desumpti  sunt,  ut  C.  Schmidt,  Preger,  aliique  putaverunt,  sed  e 
scriptis  latinis,  ut  Denifle  in  Archiv,  1.  c.,  p.  680  sqq.,  praecipue  e  Codicc  Cusano,  11.2.CC,  plurima  scripta  in  lingua  latina 
continente,  probavit.  Super  his  articulis  scripsit  Jacobus  de  Furno,  Ord.  Cislcrc,  card.  tit.  S.  Priscae  (posteaBenedictus  XII), 
ut  patet  e  Catalogo  librorum  Gregorii  XI  apud  Ehrle,  Ilist.  Bibliolhecae  liom.  Pontif.,  I,  499,  n''  655,  656,  et  librorum 
autipapae  Benedicti  XIII  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  5156",  fol.  109),  ubi  duo  volumina  rcferuntur,  quae  continent  «  Dicta  et  res- 
ponsiones  fratris  Jacobi  tit.  S.  Priscae  presb.  card.  ad  articulos  datos  per  dom.  Johannem  XXII  ex  dictis  fr.  Ekardi,  mag. 
Guillelmi  de  Ocham,  fr.  Petri  Johannis  [Olivi],  abbatis  Joachim  super  Apocalypsim,  et  mag.  Michaelis  de  Sezena  [Cesena]  ». 
Cf.  Baluze,  Vit.  pap.  Aven.,  I,  797  sq.  Primum  vol.  jam.  in  Bibl.  Urbani  V  notatur  (v.  Ehrle,  p.  316,  n»  382.  P.  358,  n"  923, 
uotatur  volumen  continens  articulos  Eckardi  datos  ad  examinandum  et  responsiones). 


889.    Qiiidam  scholares  Paris.  facultatis  niedicinae  probant  tempus  auditionis  suae. 

1328,  Sept.  3-1329,  ante  Aprilis  23,  [Parisiis]. 

Magister  Jacobus  Agni '  Carnotensis  probavit  [tenipus  auditionis]  ordinarie  sub 
niagistro  Francisco  de  Castelleto  decano  MCCCXXVIIl,  idem  a  magistro  Johanne  de  Dia. 

Nicolaus  Benedicti  de  Largo  Campo  probavit  ordinarie  sub  magistro  Francisco  de 
Castello  decano  [anno]  MCCCXXVIII,  et  cursorie  sub  magistro  Petro  de  Damosiaco,  et 
ordinarie  rursum  a  magistro  Petro  Ysero*. 

Arch.  facult.  medic.  Paris.,  ms.  74,'  p.  496.  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  213.  —  Videtur  hoc  factum  esse  ante  Pascha 
an.  1329,  i.  c.  secundum  morem  Gallicanum  an.  1328,  cum  an.  1328,  Scpt.  3,  adhuc  Johannes  Pipe  ut  decanus  inveniatur. 
Nihil  inlerest,  in  Catalogo  decanorum  Franciscum  de  Castello  non  ad  an.  1329  inscribi,  sed  Petrum  Calcati  (1328)  et  Petrum 
de  Alvernia  (1329),  cum  iste  catalogus  (in  ms.  cit.)  minime  authenticus  habendus  sit. 

1.  V.  infra  Rotulum  an.   1349,  Maii  21.  —  i.   Adjungitur   in   ms.,    an.    1326  ordinarie   sub    mag.    Gaufrido  de   Consala 
(Arch.   nat.  <i  Gonsalac  »),  cursorie  sub  Johanne  de  Ponte  novo  probasse. 
41. 


1329]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  323 

890.   Statuta  notabilia  nationis  Picardorum  quantiim  ad  officiavios  omnes  et  negotia  ejusdem  nationis 

1329,  Maii  1,  Parisiis. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Nos  omnes  et  singuli  magistri  nationis  Picardorum 
Parisius  in  artium  facultate  regentes  notum  facimus  universis  quod  anno  MCCCXXIX, 
die  prima  Maii,  festo  apostolorum  Philippi  et  Jacobi,  apud  S.  Maturinum  ad  ordinanda  que 
sequuntur  specialiter  vocati  ac  etiam  congregati,  pensantes  ob  plurium  statutorum  nostre 
nationis  ignorantiam  multos  nostruin  sepissime  errare,  ordinavimus  hujusmodi  multitu- 
dinem  slatutorum  in  quadam  brevi  sumina  recolligi,  quedam  eorum  corrigendo,  quibus- 
dam  addendo  et  ab  aliis  subtrahendo. 

Et  iit  magistri  liberius  studio,  lectionibus  et  disputationibus  et  sine  omni  inquieta- 
tione  vacare  vaieant,  quatinus  scolares  melius  proficiant,  statuimus,  quod  si  per  aliquos, 
cujuscunque  status  aut  conditionis  existant,  magistris  regentibus  de  nostra  natione  con- 
tingat  injuriam  fieri  corporalem,  quod  absit,  tenebuntur  omnes  magistri  et  scolares, 
emendam  condignam  fieri  tam  nationi  quam  magistro,  quatinus  secundum  Deum  et  justi- 
tiam  poterunt,  procurare.  Et  ad  hec  firmius  observanda,  volumus  omnes  determinaturos, 
licentiandos  et  in  artibus  incepturos  sub  juramenti  debito  obligari,  addentes  quod  si  pre- 
dicti  injuriantes  de  nostra  natione  fuerint,  ex  nunc  pro  tunc,  eos  a  nostre  nationis  con- 
sortio  se  noverint  alienos. 

Item,  ad  omnem  discordie  vel  fraudis  materiam  amputandum,  statuimus,  quod  nullus 
officiariorum  nostre  nalionis  cum  illo,  quod  gerit  ofRcio,  aliud  quodcunque  sibi  audeat 
applicare.  Et  intelligimus  per  ofiiciarios  [primo]  procuratorem  generalem  durantem  per 
mensem  solum,  exceptis  vacationibus  estivalibus  in  quibus  non  innovatur  procurator; 
secundo,  receptorem  durantem  per  anni  circulum,  eligendum  in  singulis  annis  in  die 
beati  Remigii  in  vindemiis';  tertio,  examinatores  licentiandorum  in  S.  Genovefa,  durantes 
quemlibet  per  mensem;  quarto,  quatuor  examinatores  determinantium  durantes  quandiu 
facultas  ordinaverit  de  sedendo  ;  quinto,  procuratores  festorum  beate  Catharine  et  beati 
Nicolai'  durantes  donec  negotium  hujusmodi  fuerit  adimpletum. 

llem,  statuimus  quod  eo  die,  quo  eligetur  rector,  et  non  ante,  elector  dicti  rectoris  in 
nostra  natione  eligetur. 

Item,  statuimus  quod  ad  eligendum  dictos  ofliciarios,  dictum  rectoris  electorem, 
nuncium  ad  curiam  vel  alibi  deputatum  ad  quodcunque  aliud  nationis  negotium,  aut  ad 
conferendum  bedelli  vel  subbedelli  ofiicium  nullus  nisi  continue  regens  fuerit  per  mensem 
(aut  etiam  dato  quod  eo  die  electionis  vel  ante,  minus  autem  quam  per  mensem  de  novo 
redierit  de  partibus  suis,  nisi  ante  recessum  a  studio  per  mensem  etiam  continue  reo-ens 
extiterit)  admiltatur;  aut  etiam  nisi  ipsomet  die,  quo  electionem  seu  collationem  predictas 
fieri  contigerit,  de  novo  inceperit  vel  ante  minus  quam  per  mensem.  In  quo  casu  ad  hoc 
admitti  poterit  et  debebit. 


324  CHA.RTULAniUM     UNIVERS.      PVIUS.  [1329 

Volumus  quoque  receptorem  ih  recompensationem  sui  laboris  xl  solidos  parisiens. 
percipere,  quos  in  suo  compoto  defalcabit. 

Item,  statuimus  quod  omnes  magistri,  ad  quecunque  officia  sint  electi,  jurent  quod 
stabunt  in  officio  suo  usque  ad  tempus  prefixum,  nisi  causa  legitima  interveniente,  de 
qua  tenebuntur  sufficienter  certificare  nationem,  et  quod  omnino  sine  fraude  et  dolo  pro 
omnibus  et  in  omnibus  ad  sua  officia  perlinentibus  ad  honorem  et  utilitatem  nationis  fide- 
liter  laborabunt. 

Volumus  etiam  receptorem  jurare,  quod  de  pecunia  nationi  debita  nihil  cedet;  sed 
nec  fidejussores  aul  vadia  recipiet;  quodque  post  compotum  suum  intra  octo  dies  tam  pro 
scolis  quam  pro  aliis  debitis  nationis  satisfaciet  creditoribus  secundum  summam  pecunie 
in  qua  nationi  remanserit  obligatus.  Volumus  insuper  quod  in  exitu  sui  officii  totam 
pecuniam,  aul  alia  quecunque,  in  quibus  nationi  tenebitur,  reddat  successori  in  presentia 
nationis. 

Item,  inhibemus,  ne  examinatores  determinantium  pauciores  quam  quatuor  vel  tres, 
ratum  habente  quarto,  suum  examinationis  officium  valeant  exercere. 

Item,  statuinuis  quod  quilibet  procurator  in  sua  institutione  unam  clavium  arche 
nationis  retinens,  alias  duas  duobus  magistris  aliarum  dioceseum  distribuat,  addentes 
quod  cum  oportuerit  quacunque  de  causa  archam  aperire,  dicti  magistri  personaliter 
intererunt,  nisi  legitime  impediti.  Quo  casu  aliis  magistris  poterunt  committere  vices 
suas,  qui  nec  sigillabunt  aliquam  litteram  nisi  prius  lectam  in  natione,  nec  aliquid  aliud 
fieri  permittent,  quod  prius  non  fuerit  per  nationem  ordinatum. 

Item,  ne  natio  nostra  in  scolis  et  aliis  penuriam  patiatur,  statuimus  quod  pro  nullo 
scole  solvantur  per  nationem,  nisi  continue  et  legitime  regens  fuerit  a  principio  magni 
ordinarii'  usque  ad  carnisprivium  ad  minus,  vel  alter  loco  sui,  et  habeat  scolares  conti- 
nuos  et  ad  proficiendum  habiles,  super  quibus  credendum  erit  bedellorum  juramentis, 
etiam  nisi  scolas  ante  principium  dicti  magni  ordinarii  retinuerit,  et  fidejussores  compe- 
tentes  dederit  procuratori  nationis. 

Volumus  insuper  quod  procurator  in  papyro  nationis  dictos  magistros,  qui  scolas 
dicto  modo  relinuerint,  cum  eorum  fidejussoribus  teneatur  registrare. 

Dicimus  quoque  scolas  a  natione  solvendas  illas  solum,  que  in  vico  Straminum,  vel 
prope  fuerint  situate  et  ad  nuUos  alios  usus  preterquam  ad  actum  legendi  vel  disputandi 
deputate. 

Item,  statuimus  quod  nec  natio  nec  supposita'  ejusdem  possint  aliquid  de  pecunia 
nationis  aut  de  aliis  communibus  subtrahere,  alienare,  aut  quoquo  modo  alias  ordinare, 
nisi  predicta  natione  sufficienter  vocata  ad  hoc  faciendum  specialiter  et  expresse,  addentes 
quod  nec  de  hujusinodi  pecunia  vel  aliis  communibus  in  tempore  vacationum  estivalium  (nisi 
magna  et  evidens  urgeat  necessitas,  que  post  vacationes  per  nationem  ad  hoc  vocatam 
vel  ejus  majorein  partem  approbetur)  aliquis  vel  aliqui  audeat  vel  audeant  aliquid  ordinare. 


1329]  A.n     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  325 

Item,  statuitnus  quod  omnes  magislri  et  scolares  debitores  quacunque  de  causa 
nostre  nationi,  quantum  secundum  justitiam  poterunt,  eidem  nationi  satisfacere  procu- 
rabunt.  Et  ut  hoc  firmius  observetur,  volumus  omnes  delerminaturos  et  licentiandos,  ac 
etiam  in  artibus  incepturos  ad  hoc  sub  sui  juramenti  debito  obligari.  Si  vero  predicti 
debitores  fuerint  jurati  nostri,  eos  a  nostro  consortio  resecanuis  donec  predicte  nostre 
nationi  fuerit  plenarie  satisfactum. 

Item,  ad  concordiam  inter  bedellos  nostros,  ut  melius  ad  honorem  et  utilitatem 
nationis  sua  ofRcia  exerceant,  statuimus  quod  parvus  bedellus  noster  nuUam  poterit  reci- 
pere  cappam  vel  epitogium  longum"  absque  consensu  magni  bedelli  a  magistro  vel  sco- 
lare,  nisi  contingat  eadem  die  duos  vel  plures  dantes  dictas  cappas  suas  vel  epitogia 
bedellis  determinare,  licentiari  vel  incipere  :  quo  casu  minor  bedellus  ab  uno  illorum 
quemcunque  habitum,  quem  ille  sibi  dare  voluerit,  libere  recipiet.  Et  ad  hoc  firmiter 
observandum,  volumus  minorem  bedellum  ad  ea  in  sua  institutione  per  suum  astringi 
juramentum.  Tunc  etiam  jurabit  uterque,  quod  quantum  poterit,  alterius  erga  magistros 
suos  et  scolares,  beneficia,  pacem  et  amicitiam  procurabit. 

Item,  quotienscunque  unus  bedellorum  nostrorum  verba  contra  alterum  pronuncia- 
verit  contumeliosa,  que  sapere  possint  injuriam  notabilem,  illum  qui  culpabilis  repe- 
rietur,  in  decem  solidis  parisiens.  indilate  nationi  persolvendis  ex  nunc  pro  tunc 
condemnamus.  Si  vero  fuerit  injectio  manuum  violenta,  punitionem  volumus  nostro  vel 
nostrum  majoris   partis   arbitrio  reservari. 

Ceterum  statuimus  quod  quotiens  aliquis  bedellorum  nostrorum  in  suo  servitio 
negligens,  aut  in  aliquo  deficiens  inventus  fuerit,  totiens  xij  denarios  nationi  solvere 
teneatur.  Et  si  defectus  fuerit  excellenter  notabilis,  illum  ordinationi  nationis  vel  majoris 
partis  volumus   subjacere. 

Hec  autem  omnia  cum  aliis  nostris  statutis,  libertatibus,  consuetudinibus  laudabi- 
libus  et  privilegiis  nos  omnes  et  singulos  nostre  nationis  magistros  vel  juratos  servare 
volumus  sub  debito  juramenti,  nec  dictis  ordinationibus  aliquem,  cujuscunque  condi- 
tionis   exislat,    occasione   quacunque   tacite   vel   expresse   decetero   contraire. 

Statuimus  insuper  ad  hec  omnia  firmius  observanda  procuratorem  quemlibet  per 
juramentum  astringi,  quatinus  predicta  in  exitu  sui  oiricii  publice  legat  in  presenlia 
nationis.  Addentes  quod  ibidem  procurator  novus  in  sua  institutione  juret,  quod  conlra 
inobedientes  predictis  vel  quoquo  modo  aliqua  predictoruni  infiingentes  omnibus  viis  scu 
modis  quibus  poterit  coram  natione  vel  qui])uscunque  aliis  judicibus  idoneis  bona  fide 
procedet,  emendam  condignam  per  dictos  delinquentes  fieri  procurando.  Volumus  etiain 
quod  singuli  qui  super  predictis  vel  eorum  aliquo  ipsos  vel  alios  quoscunque  tangenlibus 
vel  tangente  veritati  testinionium  perhibere  fuerint  a  procuratore  requisiti,  fidcm  eidem 
coram  natione  facere  teneantur.  Super  his  lamen  retinemus  nobis  poteslatem  addendi, 
diminuendi,    corrigendi   quandocunque    omnibus    magistris   ad  hoc    specialiter  vocatis    in 


326  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1329 

nostra  natione  regentibus  videbitur  expedire.  In  cujus  rei  testimonium  presentibus  litteris 
sigillum  nostre  nationis  prefate  duximus  apponendum.  Datum  anno,  die  et  loco  supra- 
dictis. 

Bulaeus,  IV,  222,  e  libro  procuratorura  Nationis  Picardorum. 

1.  Septembris  1.  —  2.  Erant  festa  totius  Universitatis.  —  3.  Magnum  ordinarium  incipiebat  pro  artistis  post  vaca- 
tiones,  Octobris  11.  Hac  die  resumebantur  lectiones  ordinariae.  Parvuni  ordinarium  incipiebat  priraa  die  legibili  post 
festum  Exaltationis  Crucis  (14  Septemb.).  Carnisprivium,  i.  e.  feria  IV  Cinerum  —  4.  Primo  hic  in  instrumentis  Universitatis 
Parisiensis  nomen  supposituni  ad  designandum  juratum  nationis  ct  Universitatis  adhibctur.  —  5.  Genus  vestis  quod  togae 
superinduebatur  (cf.  Ducange-Henschel,  III,  64),  nunc  ornamentum  quod  professores  Universitatis  in  soUemnitatibus  super 
humerum  ferunt  et  gallice  «  epitoge  »  Tocatur.  V.  Littr^,  s.  v. 


891.  Johannes   XXII  ad    Ceraldum   de    Campimulo  de   comburendis   certis  lilleris  per  episcopum   et  theologos 
Paris.,  et  de  publicatione  processuum  contra  Johannem  de  Janduno  et  Marsilium  de  Padua  aliosque. 

1329,  Maii  30,  Avenione. 

Geraldo  de  Campimulo'  cantori  Parisiensi.  Tam  venerabilis  fratris  nostri  Hugonis 
episcopi  et  dilectorum  filiorum  ..  capituli  Parisiensis  quam  luis  benigne  receptis  litteris 
earumque  tenoribus  diligentius  intellectis  prefatis  episcopo  et  capitulo  juxta  formam, 
quam  cedula  continet,  presentibus  interclusa  scribimus  ac  tuam  quam  adhibuisti  super 
predictis  diligentiam  plurimum  in  Domino  commendamus,  tuam  prudenciam  exhortantes 
quatinus,  ut  processus,  qui  per  eosdem  episcopum  et  capitulum  contra  culpabiles  et 
suspectos  de  illarum  appellatione  litterarum  sicut  ipsorum  ac  tue  continebant  littere  sunt 
incepti,  usque  ad  finem  et  efTectum  procedant  debitos,  studiosam  adhibere  solicitudinem 
non  postponas.  Rursus  deliberationem  de  comburendo  Parisius  publice  litteras  illas  per 
eosdem  episcopum  et  capilulum  ac  doctores  sacre  scripture  habltam  approbantes  volumus 
quod  originales  littere  (transsumptis  retentis,  sub  manu  publica  et  sigillis  ejusdem  Pari- 
siens.  et  alicujus  alterius  episcopi  communitis),  cum  nos  similes  litteras  et  sub  eisdem 
sigillis  penes  nos  habeamus,  ante  Parisiensem  ecclesiam  in  plalea  publice  (publicatis 
tamen  prius  tribus  processibus  quos  tibi  mittimus)  comburantur',  ad  que  procedi  modo 
qui  sequitur  volumus.  Primo  quidem  processus  contra  illos  pessimos  hereticos  Johannem 
de  Jenduno  et  Marcilium  de  Padua  dudum  factus',  iion  obstante  si  forsan  alias  publicatus 
extiterit,  ut  de  ipso  recensior  memoria  habeatur;  secundo  processus  adversus  Ludovicum 
de  Bavaria,  et  subsequenter  alius  contra  Petrum  de  Corvaria'  noviter  habiti  solemniter 
immediate  unus  post  alium  publicentur.  Qua  publicatione  premissa  predictarum  litte- 
raruin  immediate  combustio  subsequatur.  Super  quibus  omnibus  necnon  ut  littere  clause 
directe  prefato  episcopo  et  Universitati  Parisiensis  studii  nobis  destinentur  e  vestigio 
adhibere  diligentiam  sedulam  non  omittas.  Preterea  cum  dileclis  filiis  diffinitoribus 
Capituli  generalis  Ordinis  fratrum  Minorum  et  fratribus  in  eodem  Capilulo  Parisius 
congregatis'   clausas    nostras   per   te    sibi   presentandas   litteras    dirigamus,   volumus    ut 


1329]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  327 

habita  deliberatione  cuin  fratribus,  de  quibus  tibi  videbitur,  super  modo  presentationis 
hujusmodi  presentes  easdem',  rescrlpturus  nobis  singulariter  et  certitudinaliter  que  circa 
premissa  omnia  ordinata  fuerint  quomodolibet  sive  gesta.  Processum  aulem  contra  per- 
fidum  Michaelem  olim  dicti  Ordinis  ^NIinorum  ministrum  tibi  breviter  intendimus  dante 
Domino  destinare.  Dat.  Avinione  iij  kal.  Junii,  anno  xiij". 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an,  13  (n"  115),  foJ.  153,  ep.  744. 

1.  Reg.  :  «  Capinulo  ».  —  2.  n  Liltere  aperte  »  quaedam  antipapae  Nicolai,  Ludovici  Bavari  et  Michaelis  de  Cesena  erant 
«  Parisius  directe,  et  clam  de  noctc  in  valvis  ecclesie  B.  Marie  Parisius,  et  in  valvis  ecclesiarum  fratrum  Minorum  et  Predi- 
catorum  afBxe,  in  quibus  multe  blasphemie  de  domino  papa  Johanne  false  inserebantur  ».  Contin.  Guill.  de  Nangis,  ed. 
G^raud,  11,  109.  Sed  p.  96  dicitur,  litteras  etiam  quasdam  clausas  ab  eisdem  episcopo  Paris.  et  Universitati  missas  esse,  n  et 
quoniam  eis  suspecte  erant,  habita  deliberatione  super  his,  easdem  clausas  domno  summo  pontifici  remiserunt,  expectantes 
quid  super  his  esset  ordinandum  ».  Ut  e  superioribus  Hquet,  eaedem  epislolae  ad  papam  etiam  directae  erant.  Dominica 
secunda  Junii  (Junii  11)  episcopus  Paris.  «  pontificalibus  indutus  in  parvisio  eccles.  B.  Marie  Parisius  ....  videntibus  cunctis 
qui  aderant  easdem  in  ignem  ibi  accensum  projiciens  concremavit  »,  Ibid.  p.  109.  Eadem  occasione  processus  memoratos 
promulgavit.  —  3.  V.  supra  n"  864.  —  4.  Antipapam,  qui  Nicolaum  V  se  nominabat.  V.  infra  ad  an.  1330,  n"  907.  — 
5.  Supra  n*^  886,  nota  2,  monuimus,  Capitulum  generale  Bononiae  anno  praeterito  celebratum  et  Michaelem  de  Cesena  a  gene- 
ralatu  postea  per  papam  destitutum  esse.  Cardinalis  Bertrandus  de  Turre,  qui  vicarius  Ordinis  a  summo  pontifice  institutus 
fucrat,  statuit  ut  fratres  in  festo  Pentecostes  tunc  proxime  futuro  (an.  1329,  Jun.  11)  Parisios  ad  Capitulura  generale  cele- 
brandum  pro  eligendo  alio  generali  ministro  dicti  Ordinis  venirent,  Ibi  destitutio  Michaelis  de  Cesena  approbata  et  Gcraldus 
Odonis,  magister  s.  theologiae  (de  quo  v.  Sbaralea,  l^upplem.^  p.  306  et  infra  n°  975),  in  ministrum  generalem  electus  est, 
nam,  ne  Michael  de  Cesena  iterum  eligeretur,  Bertrandus  de  Turre  eos  ministros  et  custodes,  qui  pro  Michaele  et  contra  Johan- 
nem  XXII  faciebant,  destituit,  etloco  eorum  alios  qui  papae  per  omnia  consentiebant  instituit.  Papa  ipse  has  destilutiones  el 
institutiones  an.  1329,  Maii  15,  approbavit.  Apud  Nicol.  Minor.  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  5154,  fol.  147,  149  sq. ;  Buluze- 
Mansi,  Miscelh,  III,  314  sqq.  —  6.  In  Contin.  Guill.  de  Nangis,  I.  c,  narratur,  Henricum  de  Scmons,  doctorem  theologiae  et 
provincialem  Ord,  Min.  in  Francia  post  concremationem  epistolarum  surrexisse  et  ex  parte  Capituli  generalis  Parisiis  eadem 
dic  celebrati,  processus  papae  approbasse.  Hoc  posterius  et  Nicol.  Min.,  1.  c,  fol.  151,  confirmat. 


892.    Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  Auguslini  suh  priore  generali  Guillclmo  de  Cremona  celebrati, 
de  magistris  et  lectorihus  de  Parisiis  redeuntihus ;  de  haccalareis  expediendis, 

1329,  Junii  6,  Parisiis. 

Diflinimus  et  ordinamus  quod  magistri  in  sacra  pagina  de  Parisius  recedentes  et  per 
Capitulum  generale  vel  patrem  nostrum  generalem  in  aliquo  studio  collocati  expensas  reci- 
piant  in  hunc  modum,  qiiod  omne  illud  quod  expendunt  inter  provinciam  de  qua  sunt 
oriundi  et  conventum  ad  quem  vadunt  equaliter  dividatur,  tam  quoad  expensas  quas  faciunt 
pro  suis  personis  quam  pro  vehitura  librorum  suoruin,  ita  quod  inedietatem  solvat  provincia 
et  medietatem  conventus  ad  quem  vadit  quicumque  magister  fuerit  deputatus, 

Item  diffiniinus  el  presenti  diffinicione  mandamus  quod  lcctor  recedens  de  Parysius 
vel  de  partibus  citramontanis  vadens  ad  aliquein  locum  idtra  montos,  ubi  sit  positus  pro 
lectore,  non  plus  recipiat  a  conventu  ad  quem  vadit  pro  lcctore,  c[uain  reciperet  si  recederet 
a  conventu  sue  provincie  de  quo  esl  oriundus.  Expensas  tamen  revocationis  sue  de  Pari- 
sius  habeat  secundum  antiquam  consuetudinem  et  Ordinis  instituta  de  sua  provincia. 

Item  ad  paceni  et  unitatem  conservandam  inler  omnes  bachelarios  nostri  Ordinis,   et 


328  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1329 

ut  quilibet  habeat  causam  juvandi  eos,  qui  onines  bachelarii  juvantur,  duin  acceleratur 
expeditio  presentati,  volentes  cum  hoc  tollere  occasionem  multorum  periculorum  que  pos- 
sent  evenire,  sicut  eveniunt  in  aliquo  Ordine,  difTmimus  et  statuiinus  quod  nulla  promotio 
ad  magisterium  procuretur  per  aliquem  fratrein  nostri  Ordinis  directe  vel  indirecte,  que 
sit  in  prejudicium  bachelarii  presentati  vel  impedimenlum  ipsius,  quandocumque  contingat 
ipsuin  posse  impediri '  promoveri  ad  magisterium  rigorose  sive  per  introitum  cancellarii, 
sive  per  quemcuinque  modum,  inaxime  quando  procuratur  expedilio  pro  bachelariis  presen- 
tatis  aliorum  Ordinum.  Quicumque  autein  contra  fecerit  dando  impedimentum  dicto  bache- 
lario,  quem  intelligimus  esse  presentatuin  ex  quo  precedens  ipsum  recepit  sigillum,  ilhnn 
vel  illos  trina  et  canonica  monitione  premissa  presenti  difTinitione  excommunicationis  vin- 
culo  innodamus  et  voce  magisterii  perpetuo  privamus. 

Item  diffinimus  quod  si  contingat  aliquem  obtinere  bullain  pro  inagisterio  a  doinino 
papa,  procuret  quantum  potest  quod  in  littera  contineatur  expresse  :  «  sine  prejudicio  pre- 
sentati  ».  Et  cuin  hoc  diffinimus  et  volumus  quod  non  possit  nec  debeat  uti  executione 
ipsius  bulle,  nisi  de  consilio  magistrorum  vel  magistri,  si  solus  sit.  Cui  magistro  vel 
magistris  precipimus  districte  quatinus  videant  et  judicent  secundum  illorum  conscientiam, 
an  presentati  bachelarii  expeditio  per  ipsain  bulle  executionem  vel  usuin  valeat  impediri. 
Quod  si  videant  ipsum  presentatuin  posse  impediri,  prohibeant  usque  ad  tempus  usum 
talis  bulle,  donec  presentatus  fuerit  expeditus.  Et  si,  quod  absit,  magistri  vel  aliquis  eoruin 
ex  ainore  vel  odio  vel  quacumque  alia  de  causa  iii  hoc  casu  suum  judicium  obliquarent, 
illum  vel  illos  trina  et  canonica  monicione  previa  excommunicationis  vinculo  innodamus. 

Cod.  Yirod.,  fol.  IS^i^-lSS.  «  DifTinit.  facte  per  venerab.  palrcm  fratrem  Guillelmum  priorem  generalem  et  alios  reve- 
rendos  magistros  in  sacra  pagina  ac  Jiffinitores  Gapituli  generalis  Ord.  fratrum  Ilerem.  S.  Aug.  in  translatione  capitis  beati 
Ludovici  (cf.  n"  853,  nota),  anno  Domini  MoCCC^XXIX",  Parysius  celebrali,  pontificatus  sanctissimi  patris  Jobannis  XXII, 
anno  xiij"  ».  —  Torelli,  Secoli  Agost.,  V,  453,  hoc  Capitulum  perperam  ad  Novemb.  8  refert. 

1.  Ms.  add.  «  .aut  ». 


893.    Confirmatio  aliquarum  deffinitionum  factarum  de  diversis  Capitulis  generalibus  Ord.  Eremit.  S.  Augustini 

de  studiis  Ordinis. 

Circa  an.  1329. 

...  Itein,  aliam  [diffinicionem  confirmainus]  que  dicil  quod  quilibet  magister  in  theologia 
ad  locuin  ubi  est  possit  habere  vel  ducere  duos  studentes,  quoruin  unus  sit  studens  de 
debito  et  alter  de  gratia,  ita  quod  unus  sit  socius  suus,  et  bachelarius  possit  ducere  unuin 
qui  sit  studens  de  debito,  et  ille  sit  socius  suus,  de  Parysius  duntaxat  excepto... 

Item,  volentes  utilitati  Ordinis  diligenter  attendere  quantum  possumus  quoad  studia, 
diflinimus  et  ordinamus  quod  in  qualibet  provincia  nostri  Ordinis  ordinentur  duo  loca,  si 
ad  lioo  sint  ibi  duo  apta,  in  quorum  uno  sit  studium  naturalis  philosophie,  et  in  alio  stu- 
diuiu  logice,  ita  quod  lector  qui  legit  philosophiam  teneatur  infra  triennium  naturalem 
phUosophiam   perficere.   Lector  vero  qui  leget  logicam   teneatur   siiniliter  infra  triennium 


1329]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  329 

perficere  totam  logicam.  Studentes  vero  qui  per  provinciam  ibi  ordinati  fuerint,  studeant 
ibidem  per  triennium  et  post  triennium  possint  mitti  ad  studia  gcneralia.  Si  vero  sit  aliqua 
provincia  in  qua  non  sint  duo  loca  que  ad  hujus  sludia  sint  apta,  saltem  ordinetur  ibidem 
unus  locus  ubi  sint  duo  lectores,  quorum  unus  per  triennium  leget  philosophiam,  alter 
logicam  eo  modo  quo  superius  dictum  est.  Volumus  nichilomimus  [ut]  in  hiis  studiis 
particularibus  assidue  legant  per  lotum  annum,  sicut  faciunt  lectores  studiorum  genera- 
lium.  Et  si  per  totum  annum  non  contigerit  lectores  continuare,  ipso  facto  sint  a  provi- 
sione  annuali  sua  privati.  Et  si  casu  aliquo  emergenti  lectores  ambo  deficerent  vel  alter 
ipsorum,  volumus  quod  loco  deficientis  ponatur  alter  lector  per  priorem  provincialem  qui 
incipiat  legere  ubi  alter  dimisit;  et  sic  usque  ad  complementum  triennii  continuet  lectiones. 
Et  si  quis  de  hujus[modi]  lectoribus  in  particularibus  studiis,  poslquain  ibi  legerit  per 
triennium,  promoveatur  ad  legendum  in  aliquo  studio  generali  et  postquam  ibidem  iegerit 
per  triennium,  vohimus  quod  ex  nunc,  postquam  triennium  impleverit  in  studio  generali, 
habeat  perpetuo  vocem  in  electione  priorum  provincialium,  sicut  habent  diffinitores  Capituli 
generalis.  Si  autem  diffinitores  Capitulorum  provincialium  hoc  presens  mandatum  nostrum 
neglexerint  sive  contempserint  adimplere,  ipsos  voce  privamus  quousque  per  priorem 
generalem  cum  eis  fuerit  dispensatum.  Volumus  insuper  et  mandamus  quod  si  quis  in 
talibus  studiis  fuerit  lector,  non  possit  tunc  ibidem  prefici  in  priorem. 

Item,  presenti  diffinitione  precipimus  quod  nullus  frater  noslri  Ordinis  promoveatur 
ad  officium  lectorie  nisi  sit  suflicienter  instructus  in  logyca,  philosophia  et  theologia,  ita 
quod  in  qualibet  predictarum  facidlatum  possit  alios  inslruendo  Ordini  famulari. 

God.  Verod,  41,  fol.  184.  —  Hae  definitiones  sine  tcmporis  nota  sequuntur  decisioneni  Gapituli  generalis  supra  positi. 


o94.    Ordinatio    Capituli  generalis    Ord.   Praed.    sub   Barnaba   Vercellensi  de   doctrina   S.    Thomae   sequenda. 
Assignationes  baccalareorum. 

1329,  medio  Junio,  Sistarici. 

Cum  doctrina  sancti  Thome  toti  mundo  sit  ulilis  et  Ordini  honorabilis,  volumus  et  ordi- 
namus  quod  omnes  studentes  theologie  in  dicta  doctrina  studeant  diligenler;  lectores 
autem  et  cursores  ipsam  doctrinam  in  suis  lectionibus  et  disputationibus  pertractent  sin- 
gulariter  et  declarent,  et  conclusiones  ejusdem  doctoris  finaliter  teneant.  Et  si  contra 
ipsius  doctrinam  rationes  adducant,  illas  solvere  teneantur,  et  quantum  poterunt  illas  stu- 
deant  efficaciter  annullare.  Quicunque  autem  inventus  fuerit  contrarium  attemptasse,  |)er 
priores  provinciales  vel   eorundem   vicarios  priventur  oflicio  lectorie. 

Item,  volumus  et  ordinamus  quod  si  aliquis  per  litteras   magistri  Ordinis  cuicumque 

studio   generali    fuerit   assignatus,   nisi  infra   annum    a  receptione  litterarum  usus   fuerit 

gratia  sibi  facta  iter  ad  studium  suum  arripiendo,  ipso  facto  sit  privatus  gratia  supradicta... 

Rogamus  autem  magistrum  Ordinis,   quod  postquam  studentes  terminum  suum  in   studio 
*«  Charl.  Univ.  Paris.  II,  1.  42 


330  CHARTULARIUM     DNIVERS.      PARIS.  [1329 

generali    expleverint,   non   faciat    sibi   gratiain   de    alio  generali   studio,  Parisiensi  studio 
dumlaxat  excepto. 

Assignainus  ad  legendmn  Sententias  Parisius  isto  anno  de  voluntate  domini  nostri 
summi  pontificis  fratrem  Arnaldum  de  S.  Michaele  de  provincia  Tolosana',  et  post  ipsum 
immediate  secundum  cursum  exterioribus  debilum  de  voluntate  ejusdem  domini  assignamus 
fratrem  Lupum  Alphonsi'  de  provincia  Yspanie  ad  legendum  Sententias  ibidem,  quia  assi- 
gnationein  ipse  doininus  noster  mandavit  firmiter  observari.  Item  in  anno  immediate 
sequenti  quantum  nostra  interest  assignainus  ad  legendum  Sententias  Parisius  fratrein 
Durandum  de  Aureliaco'. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed. 

1.  V.  de  ipso  infra  n"  977,  ct  IJouais,  Le$  fveres  Pricheurs  en  Gascogne,  p.  366.  —  2.  V.  supra  n"  876.  Tarde,  post 
15  annos,  ad  magisteriuni  in  theologia,  et  quidem  ex  grotia,  pervenit,  ut  apparet  ex  documento  infra  ad  an.  1344,  n°  1082, 
oitato  (ubi  nuncupatur  Lupus  de  Sancto  Juliano,  Mindoniensis  dioecesis,  provinc.  Compostellanae),  quia,  quamvis  assignatus 
ad  legendas  Sentcntias  Parisiis  (v.  et  infra  n°  905),  nunquam  tamen  Sententias  ibidem  lcgit  et  cursum  suum  perfecit.  — 
3.  Ms.  :  «  Auriaco  ».  Ei  ascribuntur  Argumenta  contra  Durandum  de  S.  Porciano,  de  quo  supra  n"  760,  super  quatuor 
libros  Sententiarum,  et  quoddam  Correctorium  Corruxitorii.  Ambo  libri  exstant  in  Uibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  14550,  fol.  1-183, 
et  187-266,  et  in  Bibl.  Univers.  Paris.  ms.  198  (chartae  saec.  xv),  fol.  9-150,  et  158-292.  Ubique  nomen  «  Durandelli  »  manu 
recentiori  additum  est.  Cf.  et  Quetif-Kchard,  I,  587  sq.  D'Argentre,  Coll,  jud.,  1,  330  sqq.,  quasdam  sententias  Durundi  de 
S.  Porciano,  quae  in  scholis  vulgo  improbantur,  affert. 


895.  Johannes  XXII  Hugoni  episcopo  et  Universitati  Paris.  annuntiat,  se  litleras  eoruni  in  facto  Michaelis  de 
Cesena  recepisse. 

1329,  Julii  13,  Avenione. 

Ilugoni  episcopo  Parisiensi  et  universilati  inagistrorum  et  scohirium  sludii  Parisiensis. 
Litteras  quasdam  clausas  vobis  directas  januis  Parisiensis  affixas  ecclesie*  hiis  diebus, 
quas  nobis  ..  nuncius  vester  una  cum  litteris  vestris  aliis,  clausis  similiter,  presentavit, 
benigne  recepimus,  devotionem  et  fidelitatem  quas  ad  nos  et  sanctam  Romanam  ecclesiam 
vos  in  premissis  ostendistis  gerere  plurimum  in  Doinino  commendantes,  scientes  quod 
prefate  littere',  vobis  directe,  erant  cujusdam  fratris  Minoris  fatui,  qui  se  vocat  Gerarduin 
Rostagni'  de  Janua,  prophani  illius  Michaelis  de  Cesena  heretici  et  scismatici  sequacis  et 
fautoris,  quique  [dicto  Michaeli]  in  fuga  quam  fecit  de  loco  curie  nostre*,  affuit  (sicut  ipse 
fatetur  in  eisdem  litteris)  auxiliis  et  consiliis  oportunis'.  Dat.  Avinione  iij  id.  Julii,  anno 
tertiodeciino. 

Rcg.  Vat.  Secret.  Joh.  XXII,  an.  13  (n»  115),  ep    731,  fol.  151. 

1.  V.  Contin.  Guill.  Nangii,  ed.  Gcraud,  II,  109,  et  supra  n"  891.  —  2.  Scilicet,  qune  januis  ecclesiae  affixae  erant.  — 
3.  Reg.  ■.  «  Bestagni  ».  De  aliis  complicibus  Michaelis  v.  Raynaldum,  Ann.  eccL,  ad  an.  1329,  n"  22.  — 4.  An.  1328.  V.  supra 
n"  851,  nota.  —  5.  Ep.  732  directa  est  ad  Gerardum  de  Campimulo  de  eodem  argumento.  Additur,  adhibeat  studium,  ut  frater 
Rostagni  capiutur. 


4S. 


1329]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  331 

oyo.   Juhannes  XXll  magistro  Guillelmo  Bernardi  seu  de  Narbona  cancellariam  Paris.  confert. 

1329,  Septembris  15,  Avenione. 

Dilecto  filio  magistro  Guillclino  Bernardi,  cancellario  ccclesie  Parisiensis,  sacre  pagine 
professori,  saluteni,  etc.  Apostolice  sedis  consueta  benignitas  diligenter  atlendens  condi- 
liones  ct  merita  singuloruni  ad  illos  libenter  dexteram  suc  libcralitatis  extendit  qui 
morum  honestate  littcrarum  scientia  prediti  et  aliis  Airtutuin  adjuti  meritis  se  fore  dignos 
gratia  representant.  Cum  itaque  oflicium  cancellaric  ccclcsic  Parisiensis,  quod  dilectus 
filius  Johannes  de  Blesis,  olim  cancellarins  ejusdcm  ccclesie,  in  ipsa  ccclcsia  tunc  temporis 
obtinebat,  per  liberam  resignationem  procuratoris  ipsius  Johannis  ad  hoc  speciale  manda- 
tum  habentis  apud  sedcm  apostolicam  in  manibus  dilcctorum  filiorum  nostrorum  Pctri ' 
tit.  Sancti  Martini  in  Montibus  ct  Petri  tit.  Sancti  Stcphani  in  Celio  Monte,  prcsbyterorum 
cardinalium,  sponte  factam  ^  et  ab  eisdem  cardinalibus  de  mandato  nostro  eis  facto  oraculo 
vivc  vocis  admissam,  apud  eandem  scdem  vacare  noscatur  ad  presens,  de  quo  nullus 
preter  nos  hac  vice  disponerc  potest,  pro  eo  quod  nos  diu  ante  vacationem  hujusmodi 
omnia  ofiicia  cetcraquc  beneficia  ecclesiastica  tunc  apud  dictam  sedcm  vacantia  et  impo- 
sterum  vacatura  coUationi  et  dispositioni  nostre  ct  sedis  cjusdcm  duximus  specialiter 
reservanda,  decernendo  extunc  irritum  et  inane  si  secus  super  hiis  a  quoquam  quavis  auc- 
toritate  scienter  vel  ignoranter  contingeret  attemptari  :  nos  volcntes  personam  tuam  de 
littcrarum  scientia  vitc  ac  morum  honcslate  aliisque  multiplicium  virtutum  meritis  apud 
nos  fidcdigno  testimonio  commendatam  favore  prosequi  gratioso  teque  in  dicta  ecclesia 
Parisiensi,  in  qua  existis  canonicus,  amplius  honorare,  oflicium  cancellaric  prcdictum  sic 
vacans  cimi  omnibus  juribus  et  pcrlinentiis  suis  motu  proprio,  non  ad  tuam  vel  alterius 
pro  te  nobis  oblate  petitionis  instantiam,  sed  de  mera  nostra  liberalitale  apostolica  tibi 
auctoritate  conferimus  et  de  illo  eliam  providemus,  deccrnentes  |)rout  cst  irritum  ct  inane 
si  secus  supcr  hiis  a  quoquam  quavis  auctoritatc  scienter  vel  ignoranter  attcmptatum 
forsan  est  hactenus  vel  imposterum  contingat  attemptari,  non  obstantc...  Cclcrum  cum 
in  ecclesia  Narbonensi  canonicatum  ct  prcbendam  obtines  magislraleni'',  cui  ecclesia  de 
Bisanograncolheriarum  Narbonensis  diocesis,  cujus  cura  pcr  perpetuum  vicarium  exer- 
cetur,  est  annexa,  volumus  quod  quamprimum  ejusdcm  ofiicii  cancellarie  possessionem 
pacificam  fueris  asseculus  dictos  canonicatum  et  prebendam  magistralem  quos  exlunc 
vacare  decernimus  omnino  dimittere  tenearis.  Tecum  tainen  quod  prefatam  ecclesiam  dicte 
prebende  magistrali  annexam,  ut  predicitur,  quousque  dc  beneficio  ecclesiastico  dicte 
ecclesie  de  Bisanograncolheriarum  equivalenti  per  nos  tibi  provisum  fuerit,  unacum  parro- 
chiali    ecclesia    de  Trulharibus,    cujus    existis    rector,   dicte   diocesis,    ac    predicto    officio 

cancellarie  quod  residenciam   exigit  pcrsonalem  licite  valeas  retincrc ,   niotu  simili  de 

speciali  gratia  dispensamus Proviso  quod  interim  dc  Bisanograncolheriarum  ct   parro- 

chialis  ecclesie  et  cancellarie  oflicium  supradicta  debitis  non  fraudenlur  obsequiis,  ct   ani- 


332  CHARTULA.IUUM     UNIVERS.     PARIS.  [1329 

inarum  cura  in  dictis  ccclesiis  nullatenus  negligatur.  Nostre  tainen  intentionis  existit  quod 
ex  collatione  hujusmodi  nullum  jus  tibi  in  eodem  officio  cancellarie  quomodolibet  acqui- 
ratur,  nisi  dictus  Johannes  tempore  resignationis  hujusmodi  jus  haberet  specialiler  in 
eodem.  Nulli  ergo,  e/c,  nostre  collalionis,  provisionis,  constitutionis,  dispensationis  et 
voluntatis  infringere,  etc.  Dat.  Avinione  xvij  kal.  Octobris,  anno  quartodecimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  14,  p.  2,  ep.  108.  —  Fuit  cancellarius  usquc  ad  an.  1336.  V.  infra  ad  h.  a.,  Martii  7. 
Gf.  praeterea  supra  n'^  749  et  845. 

1.  Saepe  omittitur  in  Catalogis  Cardinalium.  —  2.  Fortasse  quia  noluit  ad  sacros  ordines  promoveri.  Cf.  supra  n»  883. 
—  3.  Guillelmus  Bernnrdi  primo  etiam  poenitentiarius  ecclcsiae  Parisiensis  fuit.  Poenitenliariam  summus  pontifex  Septemb.  17, 
magistro  de  Vico,  canonico  Parisiensi,  conferebat  (Reg.  Avenion.  vol.  XXXV,  fol.  222);  pracbcndam  magistralem  Narbonn. 
magister  Raimundus  Mauri,  canonicus  Narbonensis,  sacrae  paginae  professor,  10  Octobris  assecutus  est.  Reg.  Comm.  an.  14, 
p.  1,  ep.  577.  Ad  haec  vidc  supra  n"  749. 

897.   Statutum  nationis  Gallicanae  de  modo  solvendi  scholas  extra  vicum  Straminum  confirmatur. 

1329,  Decembris  5,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  nos  oinnes  et  singuli,  etc.  iit  supra  n°  872, 
usqiie  in Jinem  \  Deinde  :  Et  quia  unus  nostruni,  ut  dictum  est,  reclamaverat,  dictuin  statu- 
tum  non  fuit  sigillatum.  Nichilominus  die  martis  in  vigilia  beali  Nicolai  hyenialis,  natione 
nostra  apud  Sanctum  Bernardum  per  servientem  juratum  specialiter  vocata  ad  ordinandum, 
dispensandum  et  statuendum,  dictum  statutum  de  consensu  oinnium  nullo  penitus  discor- 
dante,  actum,  approbatum,  concordatum  extitit  et  confessum.  In  cujus  rei  testimonium 
sigillum  nostrum  presenli  statuto  duximus  apponendum.  Datuin  die  martis  predicta, 
anno  Doinini  MCGGXXIX- 

Bulacus,  IV,  224. 

1.  Textus  tamen  hic  ordinari  debet,  ut  1.  c,  nota  3,  ex  Bulaco  notatur. 


898.   Joliannes  XXII  cantori  Paris.  libellum  suum  contra  Michaelem  de  Cesena  transmittit,   ut  cum  doctoribus 

Paris.  communicet. 

1329,  Decembria  11,  Avenione. 

Gerardo  de  Gampimulo,  cantori  Parisiensi.  Quendam  libellum  '  continentem  respon- 
siones  nostras  factas  ad  confutandos  eriores  et  hereses  viri  perfidi  Michaelis  de  Gesena, 
oliin  fiatrum  Minorum  Ordinis  generalis  ministri,  heretici  et  scismatici  manifesti,  volentes 
Parisius  doctoribus  et  scolaribus  aliisque  personis  ecclesiasticis  earuin  partium  et  in 
locis  etiam  de  quibus  expedierit  solemniter  publicari  communicarique  petentibus,  prout  in 
aliis  litteris  nostris  perinde  venerabili  fratri  nostro  ..  episcopo  Parisiensi  directis  %  quas  tibi 
una  cum  codem  libello  inittiinus,  continetur  :  discretioni  tue  presentium  tenore  mandamus 
quatinus  libeUum  et  litteras  hujusmodi  memorato  episcopo  presentare  procurans,  ut  dicta 
fiat  solemnis  publicatio  dictusque  libelhis  personis  scolasticis  et  ecclesiasticis  tain  in  studio 


1329]  \B     ANNO     MCCLXXXVl     IJSQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  333 

Parisiensi  quam  alibi  in  eis  partibus  morantibus  petentibus  et  eum  habere  volenlibus 
communicetur,  sedulam  adhibere  diligenoiam  non  omittas,  nobis  rescripturus  fideliter 
quicquid  actum  extiferit  quomodolibet  in  hac  parte.  Dat.  iij  id.  Decembris,  anno  quarto- 
decimo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.   14  (n°  115),  fol.  317,  ep.  1621. 

1.  Exstat  apud  Nicoluuni  Minoritam  in  Cod.  Vat.  4008,  fol.  94;  Bitl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  5154,  fol.  158  (Baluze-Mansi, 
Miscell.,  III,  323-341).  Deinde  Vat.  4010,  fol.  119;  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  4046,  fol.  6;  Bibl.  Laurent.,  Plut.  31,  .sin.. 
cod.  3,  el  incipit  :  «  Quia  vir  reprobus  ».  o  Dat.  Avinione.  16  kal.  Decemb.  (Nov.  16)  pontificatus  nostri  an.  xiv.  »  [an.  Dom. 
1329].  Ed.  a  Raynaldo,  Ann.  eccles.,  ad  an.  1329,  n"'  22-68,  et  a  Mansi,  1.  c.  Guillelmus  Ockam  libellum  impugnavit  in  suo 
opere  Nonaginta  dierum,  apud  Goldast,  Monarch.  Rom.  imperii,  II,  993-1236  (ubi  et  integra  Constitutio,  sed  perperam 
an.  9  ascripta),  et  Michael  de  Gesena  contra  eam  an.  1330  instrumentum  magnae  extensionis  composuit,  annoque  1331, 
Martii  26,  Monnchii  publicavit  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  5154,  fol.  179-253.  Cod.  Vat.  4009,  fol.  85",  127;  Bibl,  Laurent.  cit. 
Mutilatum  apud  Baluze-Mansi.,  III,  341-355).  Contra  eam  et  B[alduinus],  archiepiscop.  Treverens.  in  Cod.  Vat.  4009, 
fol.  186.  —  2.  Reg.  ep.  1620. 


00  0.   Litterac    Universitatis  Parisiensis,    quibus   notum  facit  Hugonem    de  Bisuncio,    episcnpum   Parisiensem, 

consortio  magistrorum  tanquam  perjurum,  inobedientem  et  rebellem,  privatum  fuisse,  rjuod  privilegia  Univer- 

sitatis  tion  servavisset. 

An.  1329,  [ParisiisJ. 

Universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium  omnibus  hec  visuris  et 
maxime  juratis  nostris  ..  patriarchis,  primatibus,  archiepiscopis,  episcopis  ..  abbatibus, 
archidiaconis,  decanis,  cantoribus,  presbiteris,  capellanis,  curatis,  ceterisque  ecclesiarum 
recloribus  et  prelatis,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Quia  tanto  magis  sunt  punienda 
delicta  quanto  magis  judicium  subvertunt  sollempnium  personarum,  justumque  sit  ut  qui 
materne  correctionis  mandata  contempnit  et  per  reprobam  rebellionem  rationalibus  jussio- 
nibus  inobediens  existit,  qnantoque  sublimioris  gradus  existit,  hic '  tanto  severioribus 
puniatur  flagellis,  ut  cuncti  sumant  in  unius  severitate  correctionis  exemplum,  adeo  quod 
ceteri  talia  committere  pertimescant  (nam  si,  quod  absit,  superiorum  sollicitudinis  vigor 
sublrahatur,  inferiorum  vite  superbia,  carnis  et  oculorum  concupiscentia  subito  dirum- 
perent  disciplinain)  :  igitur  cuin  niagister  Hugo  de  Bissuncio,  Parisieusis  ad  presens 
episcopus,  qui,  cum  dudum  in  nostra  Universitate  magisterium  in  facultate  decretorum 
assumpsit,  sollempni  juramento  in  talibus  presfari  consueto,  nostras  illesas  consuetudines, 
immunitates,  libertafes  et  privilegia,  nobis  a  sancfissimis  Romanis  ponfificibus  ef  illus- 
trissimis  Francie  regibus  indulta  ef  ooncessa,  servare  proiiiisit,  ad  qucmcumque  slatiun 
eum  contingeret  pervenire  ;  et  licet  magistris  ef  scolaribus  nosfri  Parisiensis  sfudii  esset 
a  sanctissimo  patre  Gregorio  papa  nono  speciali  privilegio  indultum  et  pena  excominuni- 
cationis  late  sentencie  vaHatum,  uf  nulhis  nostrorum  magistrorum  et  scolarium,  pro  quo- 
cuinque  delicto  ad  emendam  pecuniariam  solvendam  alicui  judici,  inaxime  tamen  et 
expresse  ..  episcopo,  ..  ofiiciali  seu  ..  cancellario  Parisiensi,  in  aliquo  coinpellatur" ;  iidein 
tainen,  magister  Hugo  et  ejus  ofTicialis.  Johannein  Le   Fourbeur,   clericum   scolarem  Pari- 


334  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [132iJ 

sius  in  artibus  sub  venerabili  viro  magislro  Milone  de  Jorrello,  Meldensis  diocesis,  capi 
et  vili  carcere  delrudi  jusserunt;  quo  incarcerato,  eidein,  licet  falso,  ut  asserit,  imposue- 
runt  ipsum  violentiain  et  raplum  in  personam  Synionete,  filie  Guerini  de  Sancto  Desiderio. 
de  Barro  super  Albam,  joculalricis,  commisisse  in  dyocesi  Meldensi;  post  cujus  criminis 
impositionem,  eumdem  tainen  verum  et  legitimum  scolarem  suo  prefato  magistro  de 
carcere  recrediderunt,  picle.vlu  privilegiorum  noslrorum;  tandem  iterum  eumdem  hac 
de  causa  carceri  manciparunt  fetulento,  eumdemque  vi,  metu  potente  cadere  in  constantem 
virum,  et  violencia,  juris  ordine  preterniisso,  induxerunl,  ut  eis  emendam  indebitam 
gagiaret.  Qua  gagiata,  eumdem  in  quatercenlum  libris  parisiens.  pro  emenda  condemna- 
runt,  ad  quam  solvendam  eumdem  ante  exituin  carceris  compulerunt;  et  sic  compulsus  in 
pecunia  et  pignoribus  argenteis,  integre  de  eadem  eisdein  satisfecit  :  super  qua  exaclione 
emende  dictus  scolaris  suo  magistro  et  aliis  suis  privatis  magistris  detulit  questionem. 
Qua  questione  audita,  dictus  Parisiensis  ..  episcopus',  quadam  die  circiter  hyemale  festum 
beati  Martini,  sibimet  crimine  conscius,  ad  nostram  generalem  congregalionem  accessit, 
ibideinque  proposuit  corain  nobis,  quos  Deus  conjunxit  homo  non  separet;  et  post  non- 
nullas  super  hujusmodi  negotio  sui  excusaciones  frivolas,  manu  ad  pectus  exposita,  in 
verbo  sacerdotis  sollempniter  juravit,  se  omnino  totum  faclum  hujusmodi  ignorasse* : 
voluitque  ibidem,  quod  ..  officialis  suus  super  hujusmodi  negocio  ad  nos,  loco  sui,  voca- 
retur,  et  quod  per  nos,  cuin  cause  cognitione,  judicato  dicta  pecunia  esset  restituenda, 
ad  ipsius  restitutionem  se  juramento  siniili  obligavit. 

Quibus  sic  actis,  dictus  scolaris  in  sequenti  abhinc  congregatione  nostra  generali, 
super  hujusmodi  negotio  nobis  querelam  monstravit,  supplicans  quod  facta  fide  de  sua 
scolaritate,  vite  ac  moruin  honestate,  quatenus  per  nos  ad  recuperandam  dictam  emendam 
juvaretur.  Nos  igitur,  ipsius  juste  supplicationi  merito  annuentes,  deputavimus  ex  nobis 
certos  magistros  ad  inquirendum  de  premissis.  Qui,  facta  inquisitione  diligenter,  nohis 
retulerunt  dictuin  Johannem  verum  et  legitimum  scolarem  esse,  vite  ac  inoruin  honeslate 
decorosum.  Propter  quod  requisivimus  dictum  ..  officialem,  ut  dictam  pecunie  summam 
eidem  scolari  redderet  et  restilueret,  nisi  causam  allegare  vellet.  Ad  quain  allegandam 
assignavimus  eidem  certam  diem  coram  cerlis  a  nobis  depulatis  apud  Sanctum  Maturinum 
Parisius.  Ad  quain  diem  comparuerunt  coram  dictis  deputatis  dicte  partes,  scilicet  .. 
officialis  et  scolaris  ante  dicti,  proposuitque  ibidem  dictus  ..  officialis  contra  dictuin  sco- 
larem,  ad  finem  restitutionis  dicte  pecunie  non  fiende,  dictum  scolarem  prefatum  delictum 
extra  diocesem  Parisiensem  perpetrasse,  propler  quod  asserebat  eum  non  fore  de  dicla 
pecunia  restituendum.  Dictus  autem  scolaris  dictuin  delictum  negans,  asserens  se  sco- 
larem  legitimum  esse,  et  supposito  sive  prejudicato  (quod  non  coiifitebatur),  quod  tale 
dedictuin  perpetrasset,  attamen  ad  solvendam  emendam  pecuniariam,  nostris  obstantibus 
privilegiis,  non  poterat  compelli,  licet  tamen  aliler  poluisset  corrigi,  juslitia  suadente  : 
proponens  insuper  se  aliler  punilum  et  correclum  de  diclo  deliclo  per  officialem  predictum 


1329]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     U  S  Q  L  E     AD     A  N  N  U  M     MCCCL.  335 

et  sponte  de  suo  oarcere  liberatum,  licet  illud  non  commisisset ;  et  qnod  super  hoc 
habebat  litteras  dicti  officialis,  suo  sigillo  sigillatas. 

Hiis  et  quampluriuiis  aliis  hinc  inde  a  dictis  partibus  contra  sc  invicem,  coram 
prefatis  deputatis,  propositis;  pluribus  ad  probandum  et  aliis  ad  procedendum  assignatis 
dilationibus;  lite  contestata;  jurato  de  calumpnia  et  concluso;  in  causa.  probante  diclo 
scolari  per  ipsum  proposita.  dicto  ofliciali  non  probante,  et  nobis  per  dictos  deputatos 
relatione  facta ;  et  iterum  coi'am  nobis  in  nostra  congregatione  generali  alias  plenius  par- 
tibus  auditis,  factisque  super  hiis  phiribus  congregationibus  generalibus  ad  ordinandum 
de  premissis,  habito  consiiio  plurimorum  sapientum  :  tandcm  die  duodecima  mensis 
Februarii,  circa  horam  tercie,  dictus  scolaris  in  quadam  nostra  generali  congregatione 
apud  Sanctum  Maturinum  Parisius  comparens,  ibidem  vocatis  legitime  magistris  super 
supplicationibus  et  injuriis,  inter  cetera,  ut  moris  est,  unam  supplicationem  rectori  legen- 
dam  et  in  nostra  deliberatione  proponendam  humiliter  porrexit,  formam  que  sequitur 
continentem  : 

«  Reverende  matri  sue  Universitati  supplicat  Johannes  Le  Fourbeur,  de  Roseto  in 
Bria,  Meldensis  diocesis,  scolaris  magistri  Johannis  de  Rovilla^  quod  cum  dicta  inater 
reverenda  sit  legitimc  informata  de  scolaritate  dicti  scolaris,  vite  ac  morum  honestate, 
contra  tenorem  privilegiorum  ejusdem  matris,  reverendus  pater  ..  episcopus  Parisiensis, 
ejus  ofRcialis  et  receptor,  tam  conjunctim  quam  divisim,  ab  eodem  scolari  extorserunt 
vi  et  metu,  pro  emenda,  ratione  cujusdam  raptus  sibi  impositi,  prout  alias  coram  dicta 
matre  est  allegatum  et  propositum  ex  parte  dicli  scolaris,  iiij<=  libras  paris.,  monete  cur- 
rentis  tunc,  quatenus  placeat  dicte  matri  compellere  dictum  episcopum,  ejus  odicialem  et 
receptorem  predictos,  ad  reddendum  et  restituendum  dicto  scolari  dictas  iiij^^  libras.  Item, 
et  quatenus,  si  dictam  pecunie  summam  restituere  recusaverint  aut  alter  eorum,  quatenus 
ex  nunc  prout  ex  tunc,  et  ex  tunc  prout  ex  nunc,  pronuncientur  perjuri,  privati,  inobe- 
dientes  et  rebelles.  Item,  et  quatenus  sue  defTensiones  contra  ipsos  dominos  ..  episco- 
pum,  ofllcialem  et  receptorem,  hic  in  scriptis  audiantur  si  placet,  sicut  officialis  suo  et 
episcopi  nomine  fuit  auditus  in  scriptis,  eorum  absentia  non  obstante,  nam  etiam  ct 
dictus  scolaris  absens  fuit,  quando  dictus  officialis  fuit  auditus.  » 

Super  qua  per  dictum  rectorem  lecta  et  in  deliberatione  posita,  fuit  habita  in  generali 
congregatione  nostra  plena  concordia,  quod  attentis  nostris  et  suo  episcopi  juramentis  de 
modo  servandi  et  deffendendi  nostra  privilegia,  statuta,  libertates,  immunitates,  et  consi- 
deratis  dictis  privilegiis,  nec  non  et  hinc  inde  ex  parte  dictarum  partium  propositis,  quod 
dicta  pecunie  summa  restituatur,  et  quod  super  ipsius  reslitutionem  dictus  episcopus  per 
suum  juramentum  compellatur  :  virtute  cujus  deliberationis  et  processuum,  sepe  dictum 
episcopum  fecinius  requiri  et  moneri  primo,  secundo,  tercio,  quarto,  et  cum  debitis  inter- 
vallis,  sub  penis  contentis  in  deliberatione  predicta,  quatenus  dicto  scolari  dictam  pecunie 
summam  redderet  et  restitueret,  seu  reddi  et  restitui  procuraret;  qui  materna  monitoria 


336  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PA.RIS.  [1329 

respuens,  calle  iniqiiitatis  et  avaritie,  que  sola  senio  juvenescit,  incedens,  frenum  infinito 
appetitui  concupiscentie  inordinataruni  divitiarum  penitus  deponens,  dictam  summam 
pecunie,  nostra  privilegia  infringendo,  contra  justician),  reddere  recusavit,  et  adhuc  sue 
fame  prodigus,  salutis  immemor,  votorum  perjurium  incurrendo,  nequiter  et  injuste 
reddere  recusat,  ad  emendam  venire  conlempnens,  materna  verba  villipendens,  quem 
dolenter  referimus  tam  opinatum  ramum  floridum,  velud  lucifer,  de  domo  Domini  Sabaoth 
in  Ironcum  putridum  per  tantam  culpam  de  noslro  gremio  cecidisse.  Hic  enim  est  qui 
nobiscum  misit  manum  in  parobside,  nunc  autem  nos  traditurus  est";  qui  dudum  nobiscum 
educatus  alumpnus,  nostris  libertatibus  dotatus  est,  nunc  easdem  dampnabiliter  nititur 
enervare.  Revera  merito  nec  est  pejor  pestis  in  domo  quam  lamiliarum  inimicus.  Iste 
enim  est  homo  qui  «  cum  in  honore  esset,  non  intellexil;  comparatus  est  jumentis  insi- 
pientibus  et  similis  factus  est  illis'  ». 

Nos  attendentes  justum  et  racioni  consonum,  ul  qui  virgis  materne  correctionis  non 
flectitur,  quod  acriter  flagello  punitionis  et  vindicte  feriatur,  igitur  percutiamus  ipsum 
gladio  confusionis  et  infamie,  ne  sagitta  nostre  antique  sollicitudinis  pkis  lateat,  sed 
procedat  ut  feriat  sue  rapacitatis  truncum,  sic  quod  ledat,  cum  dignum  sit  iit  male  meriti 
perpetua  egestate  debeat  hiborare.  Eapropter  dictum  Hugonem  de  Bissuncio  de  nostro 
coUegio  privatum  pronunciamus  tanquam  perjurum,  inobedientem  et  rebellem,  et  in  hiis 
scriptis,  suis  demeritis  exigentibus,  promulgamus  et  denunciamus  promulgatum ;  inhi- 
bentes  sub  penis  consimilibus  omnibus  juratis  nostris,  ne  quis  eorum  eidem  privato  et 
perjuro  consilium,  auxilium  vel  favorem  prestet  quoquomodo,  scituri  quod  si  secus  eorum 
quisquam  in  contrarium  fecerit,  nos  contra  dictos  fautores,  justitia  et  nostris  consuetudi- 
nibus  exigentibus,  ad  consimiles  penas  et  puniciones  procedemus.  Et  hoc  omnibus  quorum 
interest  et  intererit  in  futurum,  tenore  presentium,  nostro  sigillo  sigillatarum,  intimamus. 
Dalum  anno  Domini  M^CCC^XXIX",  die.... 

Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  1.  h.  • —  Hoc  instruinentuin,  nonnuUis  lituris  correctum,  proprie  minuta  esl;  quo 
explicatur  cur  locus  ad  diem  mensemque  indicandos  vacet.  Nihilominus  notatu  dignum  est  membranam  secatam  esse  cum 
plica  ut  sigillum  appenderetur,  —  Jourdain,  n"  502. 

1.  0  Ut  »  Orig-.  —  2.  V.  tom.  I  Chartul.,  p.  138.  —  3.  Post  episcopus  primum  legebantur  in  codice  non  requisitus, 
non  vocalus,  qua;  verba  interlita  sunt.  —  4.  Hic  etiam,  post  ignorasse,  interlita  sunt  verba  ob  hoc  tamen  illuc  venerat  ut 
prima  facie  apparebat.  —  5.  Ejusdem  scholaris  magister  qui  nunc  Johannes  de  Rovilla  dicitur,  supra  Milo  de  Jorello 
nominatur.  —  6.  Matth.,  xxvi,  23.  —  7.  Psalm.,  xlviii,  13,  21. 


y(J(J.  Johannes  XXII  ad  Hugonem,  Paris.  episcopum,  contra  medicinam  illicite  practicantes  Parisiis. 

1330,  Januarii  1,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Parisiensi  salutem.  Habet  quainplurium  fidedignorum 
relatio  facta  nobis  quod  sunt  nonnulli  Parisius  qui,  artis  medicine  modicam  habentes  noti- 
tiam  ac  teinere  usurpare  volentes  officium  cujus  non  sunt  peritiam  consecuti,  in  arte  hujus- 


1330]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  337 

inodi  praticare  egrisque  mederi  presiimunt  in  suarum  animaruin  perniciem  ac  grave 
dispendium  et  irrecuparabile  dampnum  egrotantiuin  predictorum.  Nos  igitur  hujusmodi 
obviare  periculis  ac  talium  imperitiam  et  temerarios  ausus  reprimere  congruo  remedio 
intendentes,  fraternitati  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  decetero  non 
permittas  in  civitate  Parisiensi  ejusque  suburbiis  generaliter  aliquem  praticare,  nisi  qui  in 
dicta  arte  magister  vel  saltim  licentiatus  existat  vel  alias  per  te  cum  consilio  dilecti  filii  .. 
decani  studentium  Parisius  in  scientia  medicine  et  duorum  magistrorum  actu  lesentiuin 
Parisius  in  medicina  ad  eandem  praticam  fuerit  approbatus,  contradictores  per  censuram 
ecclesiasticam  appellatione  postposita  compescendo.  Dat.  Avinione  kal.  Januarii,  anno 
quartodecimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXXIV,  fol.  233'».  —  Cf.  similem  epistolam  supra  n"  844.  —  In  Arch.  nat. 
Paris.  MM.  266,  p.  160,  ad  an.  circiter  1331  notantur  quidam  Parisiis  illicite  practicantes,  inter  quos  «  rabini  »,  deinde  Ber- 
nardus  de  Cabanes,  «  qui  dcdit  medicinam  laxativam  domino  Francisco,  hostulario  S.  Victoris,  qucm  fere  interfecit.  Item 
quidam  fere  interfecit  magistrum  Guillelraum  le  Mareschal.  Magister  J[ohannes]  de  Coussy  scit  nomen  ejus,  qui  pluries  vidit 
ipsum,  qui  est  purus  laicus.  Item  filia  Clarisse,  que  moratur  ultra  pontes,  que  est  totaliter  laica.  Item  Pctrus  Amator  super 
magnum  pontem,  ct  vendit  species,  et  practicat  illicite,  et  multa  mala  fccit,  ut  hoc  scit  magister  Petrus  Reulerus  examinator 
in  Castelleto.  Item  duo  qui  visitant  priorem  S.  Eligii;  nomina  eorum  scit  magister  Jacobus  de  Cantarana  ». 


901 .  Johannes  XXII  Guidoni,  abbati  S.  Dionysii,  injtingit  ut  Matthaeum  de  Omerville,  baccatareum  in  theologia 
cancellario  Paris.  praesentet. 

1330,  Januarii  3,  Avenione. 

..  Abbati  Sancti  Dionisii  in  Francia  Parisiensis  diocesis.  Admiranter  pridem  audivimus 
quod  licet  dilectus  filius  Matheus  de  Omerville'  tui  monasterii  inonachus  bacallarius  in 
theologia,  adeo  in  ea  profecerit,  quod  meruit  licentiam  recipere  doctoratus,  tu  tamen  pro 
eo  quod  nos  sibi  quandam  gratiam  duximus  faciendam,  contra  eum  indebite  odii  rancore 
concepto,  eum  etiam  super  hoc  pluries  requisitus  recusasti  dilecto  filio  ..  cancellario  Pari- 
siensi  licentiandum  in  dicta  scientia  presentare,  el  quod  dampnabilius  est  ut  euin  in  prose- 
cutione  studii  impedires  ipsum  ad  claustrum  dicti  monasterii  revocasli,  non  advertens 
quantum  ejusdem  monasterii  honori  et  utilitati  expediat  habere  viros  inoribus  et  scientia 
eruditos.  Cum  igitur  premissa  si  vera  sint  admodum  exemplo  perniciosa  existant,  discre- 
tioni  tue  mandamus  quatinus  si  est  ita  eundein  bacallarium  licentiandum,  ut  premittitur, 
studeas  prefato  cancellario  cessante  cujuslibet  dilationis  obstaculo  presentare,  ipsumque 
quominus  studium  prosequi  valeat  inchoatum  nuUatenus  impedire  prcsuinas,  nec  eniin,  si 
secus  fieret,  possemus  equanimiter  tolerare  quin  provideremus  super  hoc  de  remedio 
oportuno.  Dat.  Avinione  iij  non.  Januarii,  anno  quartodecimo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XII,  an.  14  (n"  115),  fol.  317'>,  ep.  1627. 

1.  An.  1329,  April.  1,  ei  providetur  de  beneficio  ad  coUationcm  abbatis  et  conventus  monast.  S.  Dionysii,  supplicante 
pro  se  Johanna  regina  Franciae.  Reg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1860. 

**  Chart.   Vniv.  Paris.  II,  1.  43 


338  CHARTULAniUM     UNIVEHS.     PARIS.  [1330 

yO-a.  Johannes  XXII  de  eodem  argumento  ad  Guidonem  abbatem  S.  Dionysii. 

1330,  Apri/is  10,  Avenione. 

Guidoni  abbati  monasterii  Sancfi  Dionisii  in  Francia  Parisiensis  diocesis.  Hiis  que 
nobis  super  promotione  Mathei  de  Omerville  tui  monasterii  monachi  nuper  scripsisti  nobis 
plenius  intellectis,  quia  ea  que  in  hac  parte  tibi,  fili,  alias  scripsimus  insinuatio  plurium 
excellentium  et  sublimium  personarum  auribus  nostris  ingesserat  et  contraria  postmodum 
relatione  aliorum  percepimus  fidedigna,  nec  denique  prefati  monachi  illam  noticiain  vel 
conscientiam  habeamus  quam  tu  verisimiliter  habere  teneris,  qui  ejusdem  prelatus  existis  : 
de  promotione  vel  correctione  ipsius  tue  conscientie  inheremus,  te  nichilominus  reddentes 
attentum,  ut  in'  aliquo  Deum  aliqualiter  non  offendas.  Dat.  Avinione  iiij  id.  Aprilis,  anno 
quartodecimo. 

Reg.  Vnt.  Secret.  Johannis  XII,  an.  14  (n»  115),  fol.  322,  ep.  1602.  —  Ad  haec  v.  infra  ad  an.  1333,  Jan.  17  et  Jul.  7. 
1.  Reg-.  addit. ;  «  eo  ». 


yOo.   Johannes  XXII  Ilugonem,  Parisiensem  episcopum,  a  juramento  quod  praestiterat  dum   in  facultate  decre- 
lorum  studens  erat  dc  immunilatibus  Universitatis  observandis,  absohit. 

1330,  Maii  1,  Avenione. 

Venerabili  fratri  Hugoni  episcopo  Parisiensi  salutem,  etc.  Ex  insinuatione  tua  nuper 
accepimus,  quod  tu,  qui  dudum  in  Parisiensi  studio  scolaris  existens  in  jure  canonico  scientie 
bravium  assecutus,  quod  statuta  et  privilegia  ac  immunitates  ejusdem  studii  observares  et 
contra  ea  non  faceres  vel  venires,  prestitisti  solitum  juramentum  :  et  quod  postquam  Pari- 
siensis  ecclesie  regiinini  faciente  Domino  prefuisti,  frequenter  contigit  et  contingit  per 
scolares  Universitatis  ejusdem  studii  graves  excessus  et  culpas  committi,  quos  transire 
non  potes  salva  conscientia  absque  animaversione  debita  incorrectos,  quodque  quando  per 
te  vel  officialem  tuum  juste  procedi  vel  animaverti  contingit  in  scolares  taliter  delinquentes, 
statim  per  rectorem  dicte  Universitatis,  seu  per  facultates  studentium  a  te  malefactores 
hujusmodi  repetuntur,  et  nisi  ad  requisitionem  eorum  tales  ab  examine  tuo  totaliter 
relaxentur,  dicti  rector  et  studentes  imponunt  tibi  perjurium,  asserendo  te  venisse  et 
fecisse  seu  venire  et  facere  contra  prestituin  juramentum,  sicque  contingit  te  esse 
perplexum,  dum  justitiam  salva  conscientia,  prout  ad  officii  tui  debitum  spectat,  nequis 
omittere,  nec  eam  potes  sine  oblocutione  et  infamatione  dictorum  rectoris  et  studenliuin 
contra  delinquentes  hujusmodi  exercere.  Quare  nobis  humiliter  supplicasti  ut  quamvis 
juramentum  hiijusmodi  sano  modo  intellectum  debitum  tue  jurisdictionis  ofiicium  non 
possit  nec  debeat  impedire,  tamen  ad  cautelam  providere  tibi  super  hoc  de  opportuno 
remedio  dignaremur.  Nos  igitur  tuis  supplicationibus  inclinati  te  a  juramento  prediclo 
quantum  ad  ea  que  ad  episcopale  noscuntur  officiuni  pertinere,  apostolica  auctoritate  absol- 

43. 


1330]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  339 

vimus  ad  cautelam,  volcntes  quod  ejusdem  jurainenti  pretextu  in  ejusdein  episcopalis 
olficii  executione  non  possis  nec  debeas  impediri.  Aulli  ergo,  etc^  nostre  absolutionis  el 
voluntatis,  etc.  Dat.  Avenione  kal.  Maii,  pontificatus  nostri  anno  xiiij. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  14,  p.  3,  ep.  538.  —  Magnum.  Charlid.  eccl.  Paris.  iii  Arob.  nat.  Paiis.  LL.  183, 
fol.  342''.  Bulaeus,  IV,  226.  —  V.  supra  n»  899. 


904,  «  F.  Andre  de  Perusio^  maistre  en  thcologie  de  VOrdre  Sainct  Augustin  le  26  may  1330  obtient  de  la 
faculte  de  tkeologie  de  Paris  seize  regens  estans  assembles  a  Saint  Matliurin,  F.  Gerard  de  Sienne^  eslant 
regent  de  ceans,  que  les  bacheliers  Augustins  peuvent  lire  les  Sentences  sans  estre  obliges  de  lire  un  cours  de 
philosophie.  » 

1330,  Maii  26,  [Parisiis]. 

Livre  II  des  Contrats  du  grand  Couveiit  de  Paris  de  VOrdre  des  Freres  Hermites  de  S.  Augustin,  f.  34.  Arch.  nat. 
Paris.  S.  3640,  f»  o^.  Ibid.  mentio  alterius  chartae  •.  «  Guillaume  de  Narbonne,  (;hancelier  dc  rUnivcrsite  de  Paris,  dcclare  le 
26  may  1330  que  les  bacheliers  de  rOrdrc  Saint  Augustin  sont  exempts  de  lire  un  cours  de  philosophie  a  la  requisition  faicte 
par  Andre  de  Perusio,  maistre  en  theologie  de  TOrdre  de  Saint  Augustin.  i> 

1.  V.  supra  n"  879.  —  2.  V.  de  ipso  Ossinger,  Bibl.  Aug.,  p.  827. 


905.   Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed.  pro  Parisiis  per  Capitulum  generale  sub  Barnaba  Vercellensi. 

1330,  Maio  exeunte,  Trajecti, 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrcm  Durandum  de  Aure- 
liaco*  de  provincia  Francie,  et  post  ipsum  immediate  sanctissimi  voluntate  domini  nostri 
summi  pontificis  assignamus  fratrem  Lupum  Alfonsi  de  provincia  Ilispanie'. 

Bibl.  civit.  Tolosae,  ms.  489.  Assignationes  dcsunt  in  ms.  Rom, 
1.  V.  supra  n"  894.  —  2.  V.  ibid. 


9L)b.   Edictum  Johannis  abbatis  et  cancellarii  S.  Genovefae,  quod  canonici  et  clerici  ecclesiae  Paris.  ad  contri- 
butionem  Universitatis  non  tenentur. 

1330,  Augusti  31,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  Johannes  permissione  divina  abbas  et  .. 
cancellarius  monasterii  Sancte  Genovefe  Parisiensis,  salutem  in  Domino.  Gum  nuper  a 
nobis  auctoritate  sedis  apostolice  nobis  in  hac  parte  commissa  emanaverit  mandatum  ut 
magistri  et  scolares  Parisienses  in  coUecta  quam  nunc  facil  pro  cerlis  causis  Universitas 
Parisiensis  contribuant  :  noverint  universi  quod  intentionis  nostre  non  fuit  nec  est  quod 
canonici  beneficiati  et  clerici  ecclesie  Parisiensis  virtute  mandati  hujusmodi  ad  contribu- 
tionem  teneantur,  nec  summa  aliqua  propter  hoc  ligentur  seu  astringantur,  nec  pro  legatis 
habeantur,  cum  super  hiis  et  quod  non  teneantur  ad  contributionem  nobis  constat  ipsos 
privilegio  apostolico   esse  munitos'.   In  cujus  rei  testimonium   sigilla   nostra   presentibus 


340  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1330 

litteris  duxiinus  apponenduin.    Dat.   Parisius  anno  Dornini   millesinio   Irecentesimo  trice- 
simo,  die  ultima  niensis  Augusti. 

Magnum  Pastorale  in  Avch.  nat.  Paris.  LL.  175,  p.  573. 
1.  V.  tom.  L  Chartul,  n°  427. 


907.   Johannes  XXII  episcopo,  Capitulo  et  Universitati  Paris.  annuntiat,  Petrum  de  Corbara  suas  haereses  et 

errores  abjurasse. 

1330,  Septembris  19,  Arenione. 

Hugoni  episcopo  Parisiensi.  Ad  gaudium  fraternitati  tue  dilectisque  filiis  ..  ecclesie 
Parisiensis  capitulo  et  Universitati  Parisiensis  studii  per  nostras  patentes  litteras  nun- 
ciamus  quid  Petrus  de  Corbario,  Ordinis  fratrum  Minorum',  ad  nostram  nuper  sponte 
presentiam  veniens,  velut  illuminatus  ab  illo,  qui  omnem  hominem  venientem  in  hunc 
mundum  illuminat^,  super  sua  conversione  ac  recognitione  et  abjuratione  heresum,  errorum 
et  scismatum  suorum  egerit  quidque  nos  misericorditer  fecimus  erga  eum,  fraternitateni 
tuam  in  Domino  attentius  exhortantes  quatinus  litteras  ipsas  cum  gaudio  spirituali  susci- 
piens  reverenter,  predictis  capitulo  et  Universitati  aliisque  partium  earum  fidelibus  contenta 
in  ipsis  litteris  communicare  ac  ad  Dei'  publicare  gloriam  studeas  sicut  circumspectioni  tue 
videbitur  expedire,  [et]  sic  soiertem  diligentiam  sic  sedulam  operam  adhibeas  in  hac  parte 
quod  apud  Deum  et  sedem  apostolicam  tue  devotionis  crescat  meritum  ac  tuum  augeatur 
laudis  et  glorie  premium  non  indigne,  rescripturus  nobis  fideliter  quicquid  agi  per  te 
contigerit  in  premissis.  Datum  xiij  kal.  Octobris,  anno  quintodecimo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  15  (n»  110),  op.  90,  fol.  S^*".  —  Praetcr  has  patcntcs  litteras,  clausas  etiam  misit. 
Amhas  Geraldiis  de  Gampimulo  episcopo  praesentare  debult,  ut  apparet  ex  ep.  91  ad  Geraldum  directa. 

1.  Antipapa  sub  nomine  Nicolai  V.  An.  1330,  Jul.  25,  Pisis  revocavlt  suos  errores  et  absolutus  est  ab  excommunicationis 
sententia  et  censuris  (Baluze,  Vitae.  pap.  Aven.,  I,  145  sq.  Cf.  Raynald,  Ann.  eccles.  ad  h.  a.,  n»  26).  Augusti  24  Avenicnem 
advenit  («  die  veneris,  viij  kal.  Sept.  r,  quod  csset  25  Augusti,  sed  dies  veneris  erat  24  Augustl ;  Reg.  Secret.  Joh.  XXII, 
an.  14,  n"  115,  epp.  1312,  1315,  fol.  261  sq.);  Augusti  25  abrenunciavit  In  praescntla  papae  (Contin.  chron.  Guill.  Nang.  apud 
D'Achery,  Spicil.,  XI,  747;  Baluze,  I.  c,  I,  712  ;  Raynald,  1.  c,  n»  12).  Sept.  6  iterum  in  privato  consistorlo  coram  papa,  car- 
dinalibus  et  testibus  suos  crrorcs,  quos  Ludovico  Bavaro  adhaerens  eommislt,  revocavlt  (Instr.  coaev.  in  Arch.  Vat.,  arm.  34, 
n"  2,  fol.  ^^*.  Raynald,  1.  c,  n»  11-24).  De  hoc  vide  Glasschroedcr,  Die  Unterwerfung  des  Gegenpapstes  Petrus  V.  Cor- 
bara  in  Festgabe  der  Austria  (Innshruck,  1889),  p.  31  sqq.  Pctrus  an.  1333,  Octob.  16,  in  carcerc  hospitii  papalis  Avenione 
obiit  [Introit.  et  exit.,  n»  136,  fol.  76'>).  —  2.  Joh.,  i,  9.  —  3.  Reg.  post  «  Dei  »,  non  ante  «  ad  »  ponit  «  ac  ». 


008.  Indultum  pro  universitate  magistrorum  et  scolarium  studii  Parisiensis,  ut  universi  magistri  praesentes  et 
futuri,  in  praedicto  eorum  studio  aciu  studentes  fructus  omnium  beneficiorum  suorum  in  absentia  usque  ad 
quinquennium  percipere  valeant.  dummodo  dignitates  in  cathedraliius  majores  post  episcopales,  et  in  colle- 
giatis  ecclesiis  praesentes  ac  hujusmodi  alia  heneficia  parochiales  non  existnnt. 

1330,  Noyembris  2,  Avenione. 
Johannes   ....   dilectis  filiis  universitati  magistrorum   el  scolarium   studii   Parisiensis, 
salutem,  etc.  Dum  sollicite  considerationis  indagine  in  mente  revolvimus  fructus  uberes  et 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  341 

palmites  preciosos,  quos  Parisiense  studiuin  pre  aliis  orbis  generalibus  studiis  in  prero- 

gativa  scientiarum  quarumlibet  singularc  ubique  difTundit Dat.  Avinione  iiij  non.  Novem- 

bris,  pontificatus  nostri  anno  quintodecimo. 

Originule  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  303,  n°  55,  cum  sigillo.  Pertinebal  ad  Arch.  Univers.  (A.  11.  g.).  A  tergo  :  n[,  ibique  et 
procurator  designatur :  «  Aubertus  Clcrici  de  Guignicurte  ».  Mag.  Aubertus  de  Guignicurte  (v.  Reg.  Clement.  VI,  n»  1,54, 
fol.  17,  ad  an.  1342).  Quidam  mag.  Aubertus  de  Guignicurte  an.  1343  erat  decanus  eccles.  Suession.,  condiditque  hospitale 
pauperum  scbolarium,  ut  e  litteris  Philippi  VI  ejusdcra  anni,  mensis  Maii,  apparet,  in  Arch.  nat.  Paris.  JJ.  74,  fol.  293.  — 
Epistola  Johannis  et  in  Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXXVIII,  fol.  572^.  —  Bulaeus,  IV,  233.  —  Episcopus  Silva- 
nectensis,  abbas  monasterii  S.  Genovefae  Paris.  ct  scholasticus  ecclesiae  Abrincensis  in  aliis  ibidem  positis  litteris  conser- 
vatores  constiluuntur.  Originale,  1.  c,  n"  54  (A.  11.  h).  Bulaeus,  IV,  234.  An.  1325,  5  Jun.,  Johannes  XXII  rcvocavit  omnia 
indulta  pcrcipiendorum  fructuum  cx  ecclesiis  patriarchalibus,  collegiatis,  capellis  et  ecclesiis  Romae,  quae  cardinalibus  sunt 
commendatae,  et  basilica  S.  Laurentii,  in  absentia  favore  commorantium  in  studiis  generalibus,  generali  tantum  studio 
Romanae  urbis  excepto.  Reg.  Comm.  an.  9,  p.  2,  ep.  2167. 


yUy.   Johannes  XXII  Maynino  de  Maneriis,  magistro  uxorato    in   medicina,    concedit   ut  Parisiis  in  medicinae 
facultate  legere  valeat. 

1331,  Aprilis  3,  Avenione. 

Dilecto  filio  Maynino  de  Maneriis  clerico  conjugato  ^Mediolanens.  magistro  in  medi- 
cina,  salutem,  etc.  Thesaurus  cujuscumque  scientie  quanto  magis  in  alios  doctrina  sludiosa 
diffunditur  tanto  in  docente  copiosius  augmentatur.  Cum  itaque,  sicut  accepimus,  tu,  qui 
per  lectionum  exercitium  in  facultate  medicine  honorem  magisterii  recipere  meruisti 
quique  cum  unica  et  virgine  muliere  matriinonium  contraxisti,  desideres  in  Parisiensi 
studio  actu  regendo  legere  ordinarie  in  facultate  predicta,  ut  donum  ejusdem  medicinalis 
scientie  tibi  a  Domino  creditum  per  ipsius  lecture  exercitium  uberius  tibi  accumulare 
valeas  ipsamque  docendo  scientiam  aliis  studiosius  erogare  :  nos  tuis  in  hac  parte  suppli- 
cationibus  inclinati  ut  quibuscumque  statutis  et  consuetudinibus  Universitatis  studii  preli- 
bati  et  illo  presertim  quo  caveri  dicitur,  quod  nullus  uxoratus  actu  regendo  legere  possit 
Parisius  in  scientia  supradicta,  regendo  actu  in  eodem  studio  legere  valeas  scientiam 
memoratam  tibi  tenore  presentium  de  speciali  gratia  indulgemus.  Nulli  ergo,  e/c,  nostre 
concessionis  infringere,  etc.  Dat.  Avinione  iij  non.  Aprilis,  anno  quintodecimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XII,  vol.  XXXVIII,  fol.  (IGO.  —  V.  ad  haec  supra  n»  565. 


yiL).   Johannes  XXII  processus  Universitatis  Paris.  conlra  Ilugonem  episcopum  et  episcopi  contra  Universitatem 
factos  revocal  et  irritat. 

1331,  Aprilis  5,  Avenione. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Ad  hoc  precipue  antiquus  hostis  innititur,  ad  hoc 
frequenter  suas  tendit  insidias  seque  in  lucis  angelum  transfigurat  ut  spartis  seminibus 
odiorum  quietem  fidelium  inquietet.  Propter  quod  Ghristi  fidelibus  et  maxime  curam  gercn- 
tibus  officii  pastoralis  et  dantibus  operam  per  lectionum  exercitium  divinarum  sapientie 
scripturarum  est  summo  opere  vigilandum,  ne  ejus  decipiantur  insidiis  et  ocultis  versutiis 


342  CHARTULARCUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

offendantur.  Sane  porrecte  nobis  venerabilis  fratris  nostri  Hugonis  episcopi  et  dilectorum 
filioruni  universitatis  inagistrorum  et  scolarium  Parisiens.  petitionis  series  continebat  quod 
oliin   super   eo,  quod  Johannes  dictus  Le  Forbeur  de  Roseto  in  Bria,  clericus  Meldensis 
diocesis,  ratione  raptus  cujusdam  mulieris  sibi  impositi  captus  et  in  carcere  dicti  episcopi 
mancipatus  ac   de   mandato  sui   officialis  agentibus  dicti  episcopi  et  ejus  nomine  quadrin- 
gente  libre  parisiens.    monete  tunc  currentis  habite  fuerant  ab  eodem,  dicla  Universitate 
asserente  dictum   clericum   esse  scolarem  Parisiensem  et  de  Universitate  prefata  et  quod 
per  privilegia  dicte  Universitati  concessa  nullus  judex  ecclesiasticus  ordinarius  vel  alius 
aliquam  emendam  pecuniariam  ab  aliquo  scolari  dicte  Universitatis  pro  quocumque  deliclo 
poterat  exigere   vel  habere,    dicto   episcopo    in   contrarium   allegante,  inter  episcopum  et 
Universitatem  predictos  orta  materia  questionis,  demuin  dicta  Universitas,  asserens  dictum 
episcoj)um  juratum   suuin,  requisivit  eundem   sub   debito  prestili  juramenti  quod   dictam 
pecuniam  restitueret  Universitati  et  Johanni  predictis,  quod  dictus  episcopus  facere  recu- 
savit,   phires   rationes  allegando,    quare    id    facere    minime   tenebatur.    Propter   que   dicta 
Universitas  in  pluribus  locis  Parisius  pronunciavit'  et  publicavit  per  suas  lilteras  et  pro-  . 
cessus  eundein  episcopuin  esse  perjurium  {sic),  euinque  injuste  privavit  beneficio  societalis 
Universitatis  predicte  ut  idem  episcopus  asserebat,  a  quibus  processibus  idem  episcopus 
ad    sedem    apostolicam    appeHavit.    Nosque    tandem    ad    instanliam    procuratoris    ejusdem 
episcopi  dilecto  filio  nostro  Bertrando  Sancte  Marie  in  Aquiro  diacono   cardinali,  causam 
hujusmodi    duximus    committendam,    coram    quo    aliquandiu    per    procuratores    dictarum 
partium   processum   extitit  in  eadein,  ac   demum   de  beneplacito  nostro   per  procuratores 
dictarum  partiuin  habentes  super  hoc  sufliciens  et  speciale  mandatum  dilectis  filiis  nostris 
Anibaldo  tituli  Sancti  Laurentii  in  Lucina,   ac  Petro  tituli  Sancti  Stephani  in  Celiomonte 
presbyteris  cardinalibus  quo  ad  hoc  interponentibus  partes  suas  tractatum  extitit  et  etiam 
ordinatum  pro  bono   pacis  et  concordie  parlium  earundem,  quod   pecunia   cujus   ocasione 
inter  Uiiiversitatem  et  episcopum  predictos  erat  exorta  discordia  memorata,  deberet  certo 
modo  pauperibus  scolaribus   Parisius  erogari,  eisdem  procuratoribus   nichiloininus  nobis 
humiliter  supplicantibus  ut  oinnes  processus  hinc  inde  habitos  per  partes  easdein  el  quic- 
quid  ex  eis  vel  ob  eos  secutuin  esset  revocare  et  cassare  auctoritate  apostolica  curaremus. 
Nos   igitur    pro    bono    pacis    et    concordie    quam    inter    episcopum    et    Universitatem 
prefatos  vigere  jugiter  affeclamus,  cum  ex  eorum  concordia  prefatis  episcopo  et  Universi- 
tati  et  studentibus  inagna  tranquillitas  et  per  consequens  profectus  scientie  et  doctrine  et 
aliarum    incrementa  virtutum   provenire    noscantur,    ordinationem    hujusinodi    per    dictos 
procuratores  in  presentia  dictorum  Anibaldi  et  Petri  cardinalium  provide  super  premissis 
habitam    ratain    et   gratam    habentes    eamque    auctoritate    apostolica    confirmantes    omnes 
predictos  processus  per  dictain  Universitatem  vel  rectorem  seu  quoscumque  alios  ofiiciales 
ipsius   contra   prefatum   episcopum   seu  officiales   et  quemcumque   seu  quoscumque  fami- 
liares  ipsius  episcopi  et  maxime  ac  specialiter  super  eo  quod  prefatum  episcopum  pronun- 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQLE     AD     ANNUM     MCCCL.  343 

ciavernnt  et  publicarunt  ac  nunciari  et  publicari  feccrunt  esse  perjurium  [sic)  ipsuuique 
beneficio  ipsius  Universilatis  privarunt,  et  alios  quoscumque  processus  per  Universitatem 
eandem  premissorum  ocasione  vel  causa  factos  et  habitos  contra  eos,  et  e  converso  omnes 
processus  per  dictum  episcopum  et  officiales  ipsius  contra  Universitatem  predictam  et 
singulares  personas  ipsius  premissorum  occasione  vel  causa  habitos  et  quecumque  ex  eis 
vel  ob  eos  hinc  inde  secuta  sunt,  auctoritate  apostolica  revocamus,  cassamus  et  irritamus 
omnino  ac  penitus  annullamus,  eosque  fore  decernimus  irritos  et  inanes,  salvis  tamen 
moderationibus  infrascriptis,  videlicet  quod  per  hec  privilegiis  seu  libertatibus  Universi- 
tatis  ejusdem  nec  non  privilegiis,  jurisdictionibus,  libertatibus  aut  honoribus  ipsius  episcopi 
seu  successorum  suorum  episcoporum  Parisiens.  nullum  imposterum  debeat  prejudicium 
generari,  et  quod  deinceps  neutra  partium  predictarum  premissorum  occasione  vel  causa 
aut  ratione  processuum  super  hiis  habitorum  vel  expensarum  hinc  inde  factarum  vel  alterius 
cujuslibet  interesse  vel  alia  causa  vel  ratione  quacumque  ex  premissis  exorta  in  judicio 
vel  extra  possit  alteram  partem  seu  procuratores  ipsius  aut  aliquos  vcl  aliquem  eorundem 
inquielare  vel  impelere  quoquomodo.  Volumus  etiam  quod  prefata  pecunia  per  dictum 
episcopum  hoc  modo  pauperibus  scolaribus  erogetur  :  videlicet  medietas  ejusdem  pecunie 
pauperibus  scolaribus  domus  scolarium  de  Serbona,  et  residua  medietas  bonis  pueris 
pauperibus  scolaribus  domus  scolarium  de  Porta  Sancti  Victoris  Parisiens.''  debeat  assi- 
gnari  in  usus  eoruni  necessarios  convertenda.  NuIIi  ergo,  etc,  nostre  ratificationis,  coufir- 
mationis,  revocationis,  cassationis,  irritationis,  annullationis,  constitutionis  et  voluntatis 
infringere,  etc.  Dat.  Avinione  non.  Aprilis,  anno  quintodecimo. 

Reg-.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXXVI,  fol.  524.  Ibid.  sub  eadem  temporis  nota  archiepiscopus  Remensis  et 
Sancti  Germani  de  Pratis  Parisiensis  ac  Sancti  Victoris  Parisiensis  monasteriorum  abbates  exsecutores  statuuntur.  — Magnutn 
Chart.  eccl.  Paris.  in  Arch.  nat.  Paris.  LL.  183,  fol.  143,  144.  Bulaeus,  IV,  226  sqq.  —  Cf.  supra  n»  899. 

1.  Reg.  :  «  pernuutiavit  ».  —  2.  Exstat  de  summa  recepta  instrumentum  an.  ejusdcm,  Jul.  17,  apud  Bulaeum,  IV,  229. 


911.  Johannes   XXII  Guillelnio   Bernardi,  cancellario   Paris.,   injungit   ut  Eliam   de  Nabinali,    Ord.    Min.,  ad 

magisterium  theologiae  promoveat. 

1331,  Maii  1,  Avenione. 

Cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Perduxit  ad  nos  assertio  fidedigna  quod  dilectus 
filius  Ilelias  de  Nabinali',  Ordinis  fratrum  Minorum,  in  sacra  theologie  facultate  bacalla- 
rius,  adeo  laudabiliter  in  facullate  ipsa,  etc.  iit  siipra  \\°  801,  miitato  nomine  ...  ad  ejusdem 
magisterii  statum  non  obstantibus  quibusvis  predicti  Ordinis  constitutionibus  contrariis 
seu  quod  aliqui  bacallarii  in  facultate  predicta...  Dat.  Avinione,  kal.  Maii,  anno  xv. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  1.5  (n»  116),  fol.  12,  ep.  50. 

1.  V.  supra  n"  886.  An.  1332,  16  Novembris,  creatus  est  archiepiscopus  Nicosiensis  (Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  X.XII,  an. 
17,  p.  1,  ep.  108),  an.  1342,  Julii  12,  fit  patriarcha  Hierosolymitanus  (Reg.  Vat.  Comm.  Clem.  VI,  an.  1,  p.  1,  ep.  21),  et  taudera 
Septembris  20  tit.  S.  Vitalis  presbyter  cardinalis  (Contelori ;  Baluze,  Vitae  pap.  Aven.,  I,  242). 


344  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

912.   Prohibitio  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  sub  Barnaba  Vercellensi,  ne  magistri  expensas  faciant  in  suis 

vrincipiis.  Assignationes  baccalareorum. 

1331,  poat  medium  Maium,  Victoriae. 

Cum  ex  eo  quod  magistri  et  bacellarii  Parisienses  expensas  faciunt  in  suis  princi- 
piis  notabililer  excessivas  graventur  ipsiinet  facientes,  et  paupertas  nostra  non  sine  gravi 
scandalo  dilfornietur,  precipit  magister  Ordinis  in  virtute  sancte  obedientie  de  diffinito- 
rum  consilio  et  assensu,  quod  supradicti  magistri  et  bacellarii  nuUas  pictantias  faciant  in 
die  aule  siie\  nec  in  diebus  quibus  incipiunt  lectiones,  et  volumus  quod  priores  provin- 
ciales  in  suis  provinciis  consiiniles  excessus  lectorum  quorumcumque  in  suis  principiis 
studeant  refrenare^.. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Peregrinum'  de  pro- 
vincia  Tholosana.  Iten)  pro  anno  sequenti  quantum  nostra  interest  assignainus  ad  legen- 
dum  Sententias  Parisius  fratrem  Alanum  de  Stagno  de  provincia  Francie. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed. 

1.  Cf.  tom  I.  ChartuL,  p.  596,  nota.  —  Alila,  in  qua  eertae  disputationes  et  scholastica  exercitia  theologica  tcne- 
bantur,  quandoque  nuncupatur  propria  («  questio  disputata  in  aulu  proprin  »  et  quidem  magislri  Stephani  de  Culvomonte  ; 
Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16409,  fol.  22;  ct  ibid.  fol.  177'>,  at  ms.  16408,  fol.  117  :  a  responsio  in  aula  magistri  GuiUelmi  de 
Fonte  frigido  »).  Ad  hoc  v.  supra  n»  872.  Quandoque  aula  episcopi  (ms.  16409,  fol.  176,  ms.  16408,  fol.  116  :  «  rcsponsio 
in  auln  cpiscopi  ».  Cf.  et  Chartul.  tom.  I,  p.  XXXV);  quandoque,  ct  quidem  jam  in  primo  medio  saee.  xiv,  aula  Sorbonae,  ut 
patet  ex  epistola  Nicolai  de  Ultrioiria  ad  fr.  Bernardum  Ord.  Min.  ante  an.  1342  :  «  Et  ad  evitandum  tales  absurditates  sus- 
tinui  in  aula  Sorbone  in  disputationibus  »,  etc.  (ms.  16409,  fol.  k^i^;  ms.  16408,  fol.  23^}.  In  mss.  16409,  fol.  l^^»»,  et  16408, 
fol.  116,  agitur  et  de  responsione  in  aula  Sorbone  priori.  Gf.  insuper  infra  n»  1096.  A  loco  disputationis  actus  scholasticus 
postea  nomen  accepit  (v.  infra  Statuta  theol.  primo  posita,  n"  6,  et  in  postcrioribus).  Dies  aulae  suae  dcsignabat  diem, 
qua  licentiatus  in  aula  episcopi  insignia  magisterii  rceepit,  ibique  collationcm  disputationemque  tenere  et  sustincre  debuit. 
Simili  sensu  supra  n"  639,  640,  de  aula  Laterancnsi  agitur.  —  2.  Similia  statuta  v.  infru  n"  1071.  —  3.  De  Mercatore. 
V.  infra  n"  1000,  et  Douais,  Les  freres  Pricheurs  en  Gascogne,  p.  447  (Baionensis). 


913.   Statutum    nationis   Picardorum  de  pecunia   a  scholaribus    Ambianensis  dioecesis    solvenda    pro   missa 

quotannis  in  festo  h.  Firmini  Parisiis  celebranda. 

1331,  Junii  17,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  omnes  et  singuli  magistri  nationis  Picardo- 
rum  in  facultate  artiuin  Parisius  actu  regentes,  salutem  in  Domino  seinpiternam.  Deum 
credimus  habere  propitium,  si  sanctos  ejus,  qui  in  celestibus  habifant,  devote  honorare 
procuramus.  Sane  quia  die  lune  ante  festum  iNativitatis  beati  Johannis  Baptiste  anno 
currente  MCCCXXXI  sulficienter  vocatis  ad  supplicandum,  statuendum,  ordinandum  prout 
in  talibus  est  consuetum,  de  mandato  procuratoris  dicte  nostre  nationis  in  dicta  facultate 
artium  regentibus  et  comparentibus  ipsa  die  apud  Sanctum  Maturinum  Parisius,  omnibus 
illis  qui  voluerunt,  aut  commode  potuerunt  interesse,  per  venerabiles  et  discretos  viros 
magistros  Roberlum  de  Gorbeya,  Egydium  de  Gorbeya',  ac  Johannem  [de]  Essartis^  dio- 
cesis  Ambianensis  in  dicta  facultate  magistros  regentes  nobis  fuit  intimatum,  quod  cum 
ab  antiquo  et  a  lanto    tempore,   quod   hominum   memoria  in  contrarium  non  existit,  exti- 


1331]  AB     A.NNO     MCCLXXXVl     USQUE     A.D     ANNUM     MCCCL.  345 

terit   observatum   et  consuetum,    quod   in   die  fesli  gloriosissimi   beati   Firmini  martyris' 
quolibet  anno  in  honorem  Dei  et  sancti  siipradicti  magistri  et  scolares  dicte  diocesis  Pari- 
sius  faciunt  unam  missam  et  fecerunt  celebrari;  pro  qua  quidem  missa  celebranda  et  solem- 
nitate  debita  dicta  die  facienda  omnes  et  singuli  scolares   dicte  diocesis,    determinaturi, 
licentiaturi  vel  incepturi  in  facultate  predicta  solvere  tenebantur  et  tenenlur  unam  bursam 
receptori    dicte    diocesis,    qualem    solvebant    et    solvunt   receptori   totius    nostre    nationis 
supradicte ;    et   quia   aliqui  scolares    eranl  qui  fuerant  rebelles  in  solveudo  bursam  pre- 
dictam,    secundum   quod   hactenus    extitit  fieri   consuetum,   nec   habebant    privilegia    seu 
statuta  alia   per  que  possent  ipsos   scolares   ad  hec   compellere,   nisi  duntaxat  consuetu- 
dinem  supradictam,  et  idcirco  nobis  humiliter  supplicaverunt  eisdem  super  his  de  remedio 
opportuno   provideri  :  nos   igitur   pium   et  devotum    ipsorum    propositum    attendentes    ac 
considerantes,  quod  pecunia  exinde  recipienda  in  pios  et  saluliferos  usus,  et  in  augmen- 
tum   cultus   divini   convertitur,   ipsorum   magistrorum   justis    et  devotis    supplicationibus 
inclinati,   cupientes  consuetudinem  predictam   laudabilem  et  prescriptam,  et  ob  reveren- 
tiam  Dei  omnipotentis   sanctique  supradicti  rationabiliter  introductain,  jurique  consonam, 
illesam  perpetuis  temporibus  inviolabiliter  observari,  statuimus  in  hunc  modum  :  videlicet 
quod   quilibet  scolaris   dicte  diocesis  Ambianensis  decetero   determinalurus  vel    licentia- 
turus,  vel  incepturus  in  facultate  artium  predicta,  procuratori  nostre  nationis  qui  erit  pro 
tempore   una   cum   aliis  juramentis   in  talibus   prestari   consuetis  jurare   tenebitur,   cujus 
diocesis   ipse   scolaris   sic   determinaturus,   licentiaturus  vel  incepturus   existat  oriundus. 
Item,  jurare  tenebitur  quod  antequam  determinet,  licentiam  recipiat,  vel  incipiat  in  artibus, 
ipse  solvere  tenebitur  receptori  dicti  episcopatus  Ambianensis  in  dicta  nostra  facultate,  si 
dictus  scolaris  de  dicta  diocesi  e.xtiterit,  unam  bursam.  Item,  et  jurare,  quod  si  contingat 
ipsum  scolarem  futuris  temporibus  receptorem  fore  dicti  sui  episcopatus  Ambianensis,  ipse 
per  juramentum  tenebitur  reddere  bonum  et  fidele  compotum   magistris  dicti  sui  episco- 
patus  Ambianensis  tunc  regentibus  infra  octo  dies  postquam  tempus  dicte  sue  receptionis 
fuerit  expiratum,  et  satisfacere  de  pecunia  que  restabit  ad  solvendum  ex  bursis  supradictis*. 
Statuimus  insuper  quod  anno  quolibet  in  festo  beati  Dionysii%  vel  die  sequenti  fiet 
unus    receptor    dicte    diocesis    per    magistros    diocesis    cjusdem    ad    hec    sufficienter    per 
bedellum    evocatos,    qui    receptor    durabit    usque    ad    aliud    festum    beati    Dionysii    inde 
proxime  sequens  anno  revoluto ;  qui  receptor  per  viij  dies  postquam  tempus  ipsius  expi- 
raverit,   de  receptis   per   euin,   ut  preferlur,   bonum  el  fidele  reddet  computum  magistris 
dicte   diocesis  et   satisfaciet   de    receptis.    Item,    statuimus    quod   ad   supplicationem   dicti 
receptoris  dicte   diocesis,  vel   magistrorum  ejusdem   procurator  nationis   nostre,   qui  pro 
tenipore   fuerit,  rebelles  et  solvere   non  volentes  dictas  bursas  compellet,   et   compellere 
tenebitur  ad  solvendum  easdem  viis  et  modis  omnibus,  quibus  melius  poterit  et  debebit. 
Et   si   dicti   scolares   ipsas   bursas   solvere   noluerint,    et   rebelles   extiterint,   contra   ipsos 

procedere  tenebitur  tanquam  perjuros  et  infames. 

**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  44 


346  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

Nostre  tamen  intentionis  existit  qiiod  per  statuta  supra  dicta  nolumus  nec  intendinms 
statutis  et  ordinationibus  noslre  nalionis,  aut  eorum  alteri  in  aliquo  prejudicium  generari: 
et  si  in  aliquo  statutis  et  ordinationibus  nostre  nationis  contradicerent,  volumus  statiita 
supradicta  ut  nunc  nullam  roboris  firmitatem  quantum  ad  hec  obtinere.  In  quorum  omnium 
testimonium  sigillum  nostre  nationis  presentibus  litteris  duximus  apponendum.  Datum 
anno  et  die  lune  supradiclis,  presentibus  ad  hec  magistris  Quintino  de  Curchiaco', 
Symone  de  Weclin',  Johanne  de  Belinghan',  Johanne  Gustode,  Johanne  Blondel', 
Johanne  de  Monstrata,  Johanne  de  Martigny'"  et  Johanne  de  Limoniis  et  pluribus  aliis 
magistris  in  dicta  facultate  regentibus. 

Buloeus,  IV,  231,  e  libro  procuratorum  Nationis  Picardcram. 

1.  Robertus  nominatur  infra  in  Rotulo  an.  1346,  Aug.  1,  ut  baccalareus  in  theologia,  Egidius  Tero  in  Rotulo  artistarum 
an.  1349,  inter  Picardos.  An.  1342,  Junii  19,  canon.  eccles.  S.  Nicholai  in  claustro  Ambian.  fiebat  (Reg.  Vat.  Clem.  VI, 
n»  156,  fol.  162).  Ejusdem  et  in  Arch.  nat.  Paris.  X<«-9  {Jugds),  fol.  112,  ad.  an  1340,  mentio  fit.  —  2.  Vel  «  de  Sartis  ». 
Bulaeus  :  «  ex  Sartis  ».  In  Regeslis  Joh.  XXII  et  Philippi  VI  plures  «  de  Essartis  »  nominantur.  Infra  n"  920  mentio  fit  ma- 
gistri  Johannis  de  Sartis.  —  3.  Celebrabatur  Septemb.  25.  Inventio  Januar.  13.  —  4.  V.  infra  Juramenta  artistarum  episco- 
patus  Ambianens.  —  5.  Octob.  9.  —  6.  «  Quintinus  de  Cursiaco.  mag.  in  artibus  »,  an.  1342  capellanus  altaris  S.  Jacobi 
majoris  in  eccl.  monast.  sororum  Minorum  S.  Glarae  de  Lorchiniis  (Lourcinnes)  juxta  S.  Marcellum  Paris.  (Reg.  Clement.  VI, 
n»  154,  fol.  347).  —  7.  Infra  n»  920  vocatur  «  de  'Wauchy  »,  sicut  infra  ad  an.  1340,  Jan.  12,  «  'Weuchy  »,  el  Februarii  8, 
n  Weucli  ».  An.  1337,  Jul.  30,  «  Syraon  Lemaunier  dc  Weucli  »,  mag.  in  artibus,  fiebat  canon.  eccles.  S,  Petri  Casletens. 
Morin.  dioec.  (Reg.  Vat.  Bened.  XII,  an.  3,  p.  2,  ep.  442).  Erat  et  tunc  Parisiis  actu  regens,  sicut  postea.  An.  1342  inter 
scholares  theologiae  domus  Navarrae  afTertur  (Launoius,  Navarri  gymn.  hist.,  p.  91,  ubi  «  Vauclin  »).  —  8.  «  Johannes  de 
Bellinghen,  clericus  Cameracensis,  mag.  in  artibus  »,  in  Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  15,  p.  1,  ep.  921,  ad  an.  1331.  — 
9.  «  Mag.  Joh.  Blundel  »  in  Computo  etiam  Univers.  Paris.  in  fine  roluminis  mentio  fil.  Infra  n"  1104  «  Johannes  Blondelli  » 
nuncupatur.  An.  1342  erat  baccalareus  in  theologia,  an.  1345  doctor.  V.  ibid.  —  10.  Seu  «  de  Martingi  »,  ut  in  Computo 
memorato. 


914.   Johannes  XXII  Guillelmo  Bernardi,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Guillelmo  de  Brena,  Ord.  Min.,  licentiam 

in  theologia  impertiat. 

1331,  Julii  15,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem.  Religiosis  personis  que  vir- 
tutum  studiis  per  lectionum  exercitia  laudabiliter  sic  insudant  quod  scientie  bravium 
assequi  promerentur  libenter  apostolici  favoris  presidium  impertimur.  Gum  itaque,  sicut 
fidedigna  relatione  percepimus,  dilectus  filius  Guillelmus  de  Brena*,  Ordinis  fratrum 
Minorum,  bacalarius  in  sacra  pagina,  adeo  in  theologica  facullate  divina  sibi  gratia  sufTra- 
gante  profecerit  quod  debet  ydoneus  reputari  ad  obtinendum  doctoratus  licentiam  in 
eadem  :  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  dicto  Guillelmo,  si  ipse 
ad  hoc  ex  testimonio  magistrorum  facultatis  predicta  ydoneus  repertus  extiterit,  non 
obstantibus  statutis  et  consuetudinibus  quibuscumque  contrariis  juramento  confirmatione 
apostolica  vel  quacumque  alia  firmitate  vallatis,  hujusmodi  licentiam  laigiaris.  Dat.  Avi- 
nione  id.  Julii,  anno  xv. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XXXVIII,  fol.  670. 

1.  V.  infra  n»  981. 
44 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  347 

Qlo.    Capitulum  generale  Ord.  Cisterc.  ordinat  de  prandiis  incipientium,  et  de  ordine  quo  cursores  et  baccalarei 

legere  et  promoveri  debeant. 

1331,  Septembris  12,  Cisterci/. 

Ad  tollendas  expensas  superfluas  ordinat  Capituluni  generale  quod  legentes  Bibliani 
et  cursores  die  qua  incipient  comedant  in  conventu,  nec  aliquid  nisi  vinuin  soluniniodo  si 
velint  audeant  conventui  ininistrare. 

Item,  ut  amoveatur  ambitio  plurimorum,  inhibet  generale  Capitulum,  ne  aliquis  cursor 
alium  antecedere  aut  preoccupare  audeat  vel  presumat,  sed  ex  ordine  quo  legunt  cursus 
ad  lecturam  Sententiarum  supposita  sufficientia  ordinentur.  Et  istud  ad  licentiandum' 
baccalarium  observetur.  Nec  aliquis  cursor  vel  baccalarius  presumat  sibi  gradum  vel 
sermones  per  preces  vel  alias  procurare,  sed  sicut  decet  monachum  expectent  humiliter 
quod  superiores  de  ipsis  ordinent  secundum  quod  sibi  melius  videbitur.  Qui  autem  con- 
trarium  fecerit,  in  studio  gradum  non  habeat  altiorem,  et  cum  hoc  de  studio  expellatur. 

Bibl.  nal.  Paris.  ms.  lat.  10894,  fol.  146.  —  In  Bibl.  Caes.  Vindob.,  ms.  lat.  2234,  e  quo  Winter,  Die  Cistercienser 
des  nordostl.  Deutschlands,  III,  286,  desunt  hae  ordinationes. 

1.  I.  e.  quantum  ad  ordinem  licentiam  recipiendi. 


916.   Johannes  XXII  Arnaldum  de  Laminis,  Ord.  Min.,  a  defectu  natalium  dispensat,  ut  ad  magisterium  Pari- 

siis  possit  promoveri. 

1331,  Octobris  21,  Avenione. 

Dilecto  filio  Arnaldo  de  Laminis,  Ordinis  fratrum  Minorum,  salutem,  etc,  Pie  matris 
ecclesie  copiosa  benignitas  devotionis  filios  benivolo  favore  prosequitur  suamque  gratiam 
implorantibus  se  libenter  exhibet  liberalein.  Porrecta  siquidem  nobis  ex  parte  tua  petitio 
continebat  quod  tu  adeo  in  facultate  theologica  favente  tibi  divina  clementia  profecisti 
quod  per  decem  annos  vel  circa  in  Leodiensi,  Tornacensi,  et  aliis  insignibus  conventibus 
dicti  Ordinis  lector  fuisti  et  a  majori  parte  tui  provincialis  Capituli  electus  ad  legendum 
Bibliam  Parisius  extitisti,  quodque  a  nonnullis  magistris  dicti  et  aliorum  multorum  Ordi- 
num  ad  magisterium  in  dicta  facultate  sufficiens  et  ydoneus  reputaris  et  alias  homo  vite 
laudabilis  et  honeste  ac  plurimum  exemplaris.  Verum  quia  defectum  natalium  pateris,  de 
soluto  genitus  et  soluta,  et  ob  hoc  ad  premissa  nequis  assumi,  pro  parte  tua  fuit  nobis 
humiliter  supplicatum  ut  providere  tibi  super  hoc  de  oportuno  remedio  dignaremur.  Nos 
igitur  attendentes  quod  tu,  sicut  ex  fidedignorum  testimonio  didicimus,  defectum  hujusmodi 
supples  meritis  probitalis  ....  nec  non  consideratione  venerabilis  fratris  nostri  Bertrandi 

episcopi    Tusculani'  tecum    ut  eodem  defectu   et  quibuslibet  indulgentiis   apostolicis, 

privilegiis,  constitutionibus,  consuetudinibus  et  statutis  ejusdem  Ordinis  ac  Parisiensis 
studii  contrariis  nequaquam  obstantibus  possis  ad  magisterium  in  dicto  studio  et  legendum 
in  eo  Sententias   et   Bibliam   nec   non  ad   omnes   honores  et  officia  dicti  tui  Ordinis  licite 


348  CHARTULARIUM     XJNIVERS.      PARIS.  [1331 

eligi  et  assumi,  auctoritate  apostolica  de  uberioris  dono  gratie  dispensamus.  Nulli  ergo,  etc, 
nostre  dispensationis  infringere.  etc.  Datum  Avinione  xij  kal.  Novembris,  anno  sexto- 
decimo. 

Reg.  Vat.  ATenion.  Johannis  XXII,  vol.  XLI,  fol.  158*. 
1.  Ord.  Min.  V.  supra  n"  790,  not.  2,  et  pluries. 


917.   Johannes  XXII  ad    Guillelniam  Bernardi,   cancellarium  Paris.,   ut  Arnaldo  de  S.  Michaele,  Ord.  Praed., 

magisterium  in  theologia  impertiat. 

1331,  Decembris  29,  Ayenione. 

Guillehno  ecclesie  Parisiensis  cancellario'.  Habet  fidedignorum  assertio  quod  dilectus 
filius  Arnaldus  de  Sancto  Michaele^,  Ordinis  fratrum  Predicatorum,  in  sacra  theologie 
facultate  baccalarius,  penitentiarius  noster,  adeo  in  facultate  ipsa  laudabiliter  gratia  sibi 
assistente  divina  profecit  quod  ad  recipiendum  magisterii  honorem  in  eadem  facultate,  etc. 
ut  supra  n°  801,  mutato  nomine.,  usque  valeant  promoveri,  tibi  ne  aliquem  per  viam  gratie 
tue  prefato  Arnaldo  in  receptione  dicti  magisterii  preferre  presumas  districtius  nichilo- 
minus  inhibentes.  Datum  iiij  kal.  Januarii,  anno  xvj. 

Reg.  Vat.  Secrct.  Johannis  XXII,  an.  16  (n»  116),  fol.  124*,  ep.  988. 

1.  Reg.  perperam  ;  «  episcopo  ».  —  2.  V.  supra  n**  894,  et  infra  n°  975,  not.  11. 


917  .  Aliqui  magistri  in  theologia  Paris.  inter  quos  magister  Petrus  de  Palude,  patriarcha  Uierosolymiianus, 
et  alii  magistri  praecipue  mendicantium  in  aula  episcopali  Paris.  congregati  fratri  Johanni  Aubery,  Ord. 
Praed.,  confessori  Roberti  Attrebatensis,  insinuant,  ipsum  retelare  posse  quidquid  de  falsis  litteris  dicti 
Roberti  scit,  quamvis  asserat  se  omnia  sub  sigillo  confessionis  scire,  cum  sola  peccata  sub  sigillo  confes- 
sionis  cadant,  addenies  hic  non  agi  de  peccato,  sed  potius  de  manifestanda  illusirandaque  veritate*. 

An.  1331,  [Parisiis]. 

Coniin.  Guill.  de  Nang.,  ed.  G^raud,  II,  127  sq.  —  Robertus  Attrebatcnsis  assercbat,  comitatum  Attrcbatensem  sibi 
debcri  virtutc  littcrarum  an.  1302  pracdictarum  ab  eo  de  novo  inventarum,  quae  tamen  a  quadam  domlcella  nomine  Johanna 
de  Divionc,  plurimum  diffumata,  an.  1330  fabricatac  erant.  Dc  facto  v.  I.  c.  ct  p.  111,  124.  Les  Grandes  chroniques  de 
France,  ed.  P.  Paris,  V,  333.  Lancelot,  Mem.  pour  servir  d  Vhist.  de  Robeit  d'Artois  in  Mem.  de  VAcad.  des  Inscr.  et 
Belles-Lettres  (Paris,  1736),  VIII,  674  sqq. ;  X,  595  sq.,  606,  608,  sqq.,  613  sq.  Epistolae  fictae  editae  etiam  sunt  in  M^m.  de 
VAcademie  d'Arras,  2«  s^rie,  tom.  YI  (Arras,  1874),  p.  352  sqq. 

1.  Haec  erat  senlentia  Pctri  de  Paludc,  cui  alii  magistri  praesentes  conscnscrunt  unanimiter,  addente  Contin.  Nang., 
«  volentcs  hominibus  placcrc  quam  sccundum  nominis  sui  professionem  perhibcre  teslimonium  veritali,  cum  istud  sit  contra 
communcm  doctrinam,  quam  Predicatores  reputant  verissimam  et  quam  ipsi  quolidie  defendere  nituntur  »,  etc.  Johannes 
Aubery  omnia  revelavit  quac  sciebat.  Sed  facta  confessione  iterum  ad  carcerem  ductus  est,  ct  quid  postea  de  eo  factum 
fuerit  a  vulgo  penitus  ignorabatur. 


1330]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  349 

Lis  Facultatis  Medicinae  contka  Cancellarium  Parisiensem. 

(Continet  numeros  918-943.) 

918.   Aliqui  magistri  facultatis  medicinae  deponunt  pro  septem  indignis  baccalareis,  quod  sint  sufficientes  ad 
licentiam  obtinendam.  Alphonsus  de  Portugalia  incipit. 

1330,  Martio,  [Parisiis]. 

Anno  domini  MCCCXXIX,  mense  Martii,  fiiit  depositum  ab  examinatoribus  facultatis 
medicine'  pro  istis  septem  quod  essent  suflicientes  ad  licentiam''...  mag.  Petrus  de  Altavilla, 
[Guido  de  Novaria,  alias  de  Rodes]%  [mag.  Andreas  de  Cuniculis]'. 

Dominus  Alfunsus  de  Hyspania%  baccalarius,  incepit  legere  Feyt  quartam  1  Gan. 
Avicenne.  MCCCXXIX,  2  die  Martii. 

Arch.  facult.  medic.  Paris.  ms.  74,  p.  497.  —  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  214.  V.  de  hoc  codice  supra  ad  n»"  693  et 
693".  —  Hae  aliaeque  dopositiones  pro  licentia  a  cancellario  Paris.,  Guillelmo  Bernardi,  obtinenda  displicuerunt  facultati 
medicinae,  et  ansam  praehuerunt  longae  discussioni,  ut  in  documentis  sequentihus  exponitur. 

1.  E  sequentibus  apparet,  aliquos  tantummodo  magistros,  praecipue  Petrum  de  Capite  Stagno,  postea  Alphonsum  de 
Portugalia  et  Guidonem  de  Navaria,  suflicientes  declaratos  esse.  —  2.  Cf.  infra  p.  358.  Nominantur  duo  tantum  ;  sine  dubio  et 
Andreas  de  Cuniculis  inter  eos  recenseri  dehet  (cf.  n»  919).  —  3.  V.  infra  epistolam  Johannis  XXII,  an.  1331,  Jun.  22.  — 
4.  V.  infra  n^^^l^.  —  5.  V.  de  ipso  praeprimis  infra  n''  921,  922.  Vocatur  ibid.  n  de  Portugalia  »,  sicut  et  in  plerisque  docu- 
mentis  posterioribus.  N»  923,  sicut  supra,  Alfonsus  de  Hispania  appellatur.  «  Alfonsus  Dionisii  de  Ulixbona,  in  artibus  et 
medicina  magister  »,  an.  1342,  Jul.  17,  fiehat  canonicus  Ulissiponensis  (Reg.  Vat.  Comm.  Clement.  VI,  an.  1,  n"  153,  fol.  53). 
Postea  in  theologia  studuit  et  episcopus  Egitaniensis  faotus  est.  V.  infra  n»  1098.  Verisimiliter  erat  filius  nothus  cujusdam 
e  familia  regia. 


y  ly.   Expostulatio  magistri  Johannis  Pipe  facultatis  medicinae  adversus  magistrum  Johannem  Halequin  super 
litteris  ad  licentiam  magistri  Andree  de  Cuniculis  concessis. 

1330,  Ocfobris  12,  [Parisiis]. 

In  nomine  Domini,  amen.  Per  hoc  publicum  instrumentum  cunctis  pateat  evidenter 
quod  anno  ejusdem  millesimo  trecentesimo  tricesimo,  indictione  quarta  decima',  anno  in 
Christo  patris  ac  domini  domini  Johannis  divina  providentia  pape  vicesimi  secundi  quinto 
decimo,  duodeciina  die  mensis  Octobris,  dum  vir  venerabilis  et  discietus  magister 
Johannes  Pipe  magister  in  medicina  teneret  congregationem  sue  facultalis  in  capitulo 
Beati  Maturini,  loco  decani  sui,  in  mei  publici  notarii  et  testium  infrascriptorum  pre- 
sentia  requisivit  dictus  magister  Pipe  viruin  venerabilem  et  discretum  magistruin  Johan- 
nem  Halequin,  utrum  recoleret  se  fecisse  vel  dixisse  aliquid  quod  esset  vel  posset  esse 
in  prejudicium  et  gravamen  dicte  facultatis,  nec  non  contra  statuta,  libertates,  consuetu- 
dines  approbatas  ipsius  canonice,  quia  opponebatur  dicto  magistro  Johanni  Ilalequin,  ut 
asserebat  dictus  magister  Johannes  Pipe  una  cum  nonnullis  magistris  ejusdem  facultatis, 
quod  prefatus  magister  Johannes  Halequin  sigillaverat  quamdam  cedulam  ad  requestam 
Andree  de  Cuniculis  et  pro  ipso  Andrea,  in  qua  cavebatur  quod  dictus  magister  Halequin 
perhibebat  testimonium  domino  cancellario  Parisiensi  quod  dictus  Andreas  erat  dignus  et 
sufiiciens  liabendi  et  recipiendi  licentiam,  practicandi  in  villa  Parisiensi  et  in  suburbiis, 


350  CHA.RTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1330 

et  istud  erat  in  prejudicium  et  gravainen  dicte  facultatis  ac  contra  statuta,  libertates, 
consuetudines  in  ipsa  facultate  approbatas;  quare  requirebat  eundem  magistrum  Johannem 
Halequin,  si  sciret  hoc  se  fecisse,  reVocaret  ex  nuric  prout  ex  tunc,  quia  hoc  poterat  scire 
esse  contra  juramentum,  et  injungebat  sibi  sub  omni  pena;  et  de  requesta  et  injunctione 
petebat  a  me  publico  notario  dictus  vices  gerens  decani  sibi  fieri  publicum  instrumentum. 
Quibus  requisitioni  et  injunctioni  respondit  predictus  magister  Johannes  Halequin  : 
«  Reverendi  magistri,  sciatis  pro  certo  quod  contra  facultatem  vestram  medicine  nihil 
vellem  facere  nec  procurare  fieri;  verum  est  tamen  quod  ille  Andreas  presentavit  michi 
quamdam  cedulam  ut  sibi  eam  sigillarem;  sed  nescio  quid  continebatur  in  ea,  et  tantum- 
modo  vidi  principium  dicte  cedule  et  postea  signavi.  Si  tamen  vobis  videtur  quod  in 
hoc  deliqui,  quia  totam  cedulam  non  legi  (sed  in  aliis  dictis  vel  factis  non  recolo  me 
eontra  dictam  facultatem  in  aliquo  errasse;  quod  sic  in  adolescentia  feci),  ex  nunc  prout 
ex  tunc  revoco  et  suppono  me  correctioni  facultatis  predicte.  «  Et  ab  ista  responsione 
et  revocatione  necnon  suppositione  petiit  iterum  dictus  magister  Johannes  Pipe  nomine 
decani  et  loco  facultatis  supradicte  sibi  fieri  publicum  instrumentum.  Acta  fuerunt  hec 
loco,  die,  pontificatu  supradictis,  presentibus  viris  venerabilibus  et  discretis  magistro 
Hermano  Lombardo%  magistro  Petro  de  Florentia',  magistro  Johanne  de  Dya',  magistro 
Reginaldo  de  Cornemare,  magistro  Remigio  de  Mariniaco",  magistro  Stephano  de  Galvo- 
monte,  magistro  Petro  de  Alvernia,  magistro  Yvone  Britone",  magistro  Johanne  de 
Couciaco'  et  pluribus  aliis  testibus  ad  premissa  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Et  ego  Garinus  de  Pruvino,  clericus  Senonensis  diocesis,  publicus  auctoritate  apo- 
stolica  notarius,   etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  115.  —  Omnia,  quae  ex  hoc  ms.  desumpta  aunt,  ibid.  ex  instrumentis  originaJibus  ex- 
scripta  sunt,  ut  in  fine  cujuslibet  notatur.  Verisimiliter  omnia  ista  instrumenta  una  conjuncta  erant  {ut  v.  g.  instrumenta 
B.  4  in  Arch.  Univers.  quae  litem  inter  Capitulum  et  UniTcrsitatcm  continent,  ab  antiquo  conjuncta  sunt),  ita  ut,  uno  instru- 
mento  submoto,  omnia  disparuerint. 

1.  Indictio  Bedana  hic  sumitur,  quae  Septemb.  24  incipit.  —  2.  V.  supra  n°  813,  p.  260.  —  3.  V.  supra  n"  845,  et  infra 
n»  996.  —  4.  De  mag-istris  sequentibus  t.  infra  n»  924,  ubi  plures  alii  simul  afTeruntur.  —  5.  V.  supra  n»  804.  —  6.  Qui  infra 
no^^^Ivo  Guirer  Brito  nuncupatur.  —  7.  V.  ibid. 


a2Xj.   Provocatio  Philippi  de  Curia  decatii  facultatis  medicinae,  et  aliorum  medicorum  a  cancellario. 

1330,  Octobris  16-18,  Parisiis. 

In  Dei  nomine,  amen.  Universis  per  hoc  presens  publicum  instrumentum  pateat  evi- 
denter  quod  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo,  indictione  quarta  decima', 
mensis  Octobris  die  sexta  decima,  pontificatus  sanctissimi  patris  ac  domini  nostri  domini 
Johannis  divina  providentia  pape  vicesimi  secundi  anno  quinto  decimo,  ad  presentiam 
venerabilis  viri  et  discreti  magistri  Guillelmi  de  Narbonna,  magistri  in  theologia,  ecclesie 
Parisiensis  cancellarii,  ac  in  ejus  meique  notarii  publici  et  testium  subscriptorum  ad  hec 


1330]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  351 

vocatorum  et  rogatorum  presentia  personaliter  constitutus  vir  venerabilis  et  discretus 
magister  Philippus  de  Curia,  actu  regens  et  decanus  in  facultate  medicine  Parisiensi,  asse- 
ruit  et  exposuit  ibidem  sermonem  suum  ipsi  domino  cancellario  dirigendo  :  «  Domine 
cancellarie,  reverende  magister,  alias  ego  meo  et  ipsius  facultatis  medicine  ac  omnium 
magistrorum  ejusdem  michi  adherentium  et  adherere  volentium  nomine,  a  vobis  et  ab 
audiencia  vestra  ex  certis  causis  et  gravaminibus  a  vobis  et  per  vos  nobis  magistris  et 
facultati  medicine  nostre  illatis  et  factis  appellavi  seu  provocavi,  petens  super  ipsa  appel- 
latione  vobis  lecta  et,  dudum  est,  insinuata,  apostolos  a  vobis  michi  dari,  quos  niichi  dare 
promisistis  et  non  dedistis,  sed  dare  distulistis  et  differtis;  ideo  ob  hoc  iterum  appella- 
tioni  mee  fortius  adherendo  vos  instanter,  instantius,  instanlissime  requiro  quibus  supra 
nominibus,  quantum  possum  et  debeo,  qualenus  michi  apostolos  super  ipsa  appellatione 
mea  michi  dare  et  concedere  vos  velitis.  Quos  si  michi  dare  denegaveritis  aut  plus  debito 
distulerilis,  iterum  ob  hoc  senciens  me  gravatum  a  vobis  et  audiencia  vestra  provoco.  » 
Cui  petenti  idem  cancellarius  respondit  :  «  Alias  dixi  vobis  quod  apostolos  vobis  dabo 
ultima  die  a  tempore  interposite  appellationis  et  infra  tempus  a  jure  statutum,  alias  non 
respondebo.  »  Acta  sunt  hec  in  ecclesia  Parisiensi  sub  anno,  indictione,  mense,  die  et 
pontificatu  predictis,  presentibus  ibidem  discretis  viris  dominis  et  magistris  Johanne  de 
Halinis,  Johanne  de  Portu,  actu  regentibus  in  medicina,  Anselmo  dicto  Pipe  clerico,  Philippo 
de  Layaco,  bedello  dicte  facultatis,  et  pluribus  aliis  testibus  ad  predicta  vocatis  et  rogatis. 

Item,  eisdem  anno,  indictione,  mense  et  pontificatu  predictis,  die  decima  septima 
illius  mensis,  hora  vesperarum,  prefatus  magister  Philippus  decanus  dicte  facultatis  ad 
presentiam  dicti  domini  domini  cancellarii  iterato  accedens  et  in  ejus  meique  notarii  et 
testium  subscriptorum  presencia  constitutus,  secundo  et  iterato  instanter,  instantius,  instan- 
tissime  requisivit  prefatum  dominum  cancellarium  ut  ipse  eidem  suo  et  quibus  supra 
nominibus  super  sua  dicta  appellatione  apostolos  vellet  dare,  cui  idem  dominus  cancel- 
larius  respondit :  «  Hoc  alias  vobis  dixi,  quod  dabo  vobis  apostolos  ultima  die  a  jure  pre- 
fixa,  nichil  aliud  vobis  respondebo.  »  Acta  sunt  hec  ultimo  [dicta]  in  ecclesia  Parisiensi 
anno,  die,  mense  prescriptis,  presentibus  ibidem  discretis  viris  dominis  Petro  Froissardi 
de  Kala,  Guillelmo  de  Bordis  de  Chaton,  Parisiensis  diocesis  ecclesiarum  curatis,  et 
TVIichaele  de  Combisvilla  curie  Parisiensis  et  imperiali  auctoritate  notario  jurato,  ac  plu- 
ribus  aliis  testibus  ad  predicta  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Item,  eisdem  anno,  indictione,  mense  et  pontificatu  predictis,  die  decinia  octava  dicti 
mensis  Octobris,  in  ecclesia  Parisiensi  hora  qua  vespere  erant  in  ecclesia  Parisiensi 
cantate,  complectorio  incepto,  in  ipsius  domini  cancellarii  meique  notarii  publici  et  sub- 
scriptorum  testium  ad  hec  vocatorum  presencia,  prefatus  magister  Philippus,  dicens  et 
asserens  ibidem  hanc  presentem  diem  et  horam  complectorii  esse  ultimam  diem  et  horam 
temporis  a  jure  statuti,  iterato  instanter,  instantius,  instantissime  requisivit  dominum 
cancellarium,  ut  ipse,  prout  promiserat  alias,  apostolos  super  sua  appellatione  concederet 


^52  ■  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

atque  daret.  Cui  post  multorum  verborum  prolationem  ipsi  respondit  :  «  Quis  estis  vos, 
qui  pelitis  apostolos  a  me  vobis  dari?  »  «  Ego  sum  magister  Philippus  de  Guria,  magister 
in  medicina  et  decanus  facultatis  Parisiensis  notorie  electus  et  vocatus,  qui  alias  nomine 
facultatis  mee  et  omnium  magistrorum  ejusdem  facultatis  michi  adherentium  et  adherere 
volentium  nomine  et  pro  ipsis  pro  certis  gravaminibus  a  vobis  nobis  et  facultati  predicte 
illalis  in  appellatione  mea  vobis  insinuata  et  publicata  alias  insertis  provocavi  seu  appellavi, 
et  michi  dare  apostolos  super  [sic)  illa  ultima  die  temporis  juris  promisistis.  »  Cui  dictus 
cancellarius  respondit  :  «  Ostendetis  si  habeatis  mandatum  quod  sitis  decanus,  quia  nego 
quod  sitis  decanus.  »  Cui  dixit  idem  decanus  :  «  Notorium  est  Parisius,  domine,  quod  ego 
sum,  et  a  vobis  provocavi  vere.  »  «  Non  credo  quod  sitis  decanus,  tamen  offero  me 
paraluni,  quod  si  esset  aliquis  qui  petere  posset  apostolos  nomine  facultatis,  ego  darem 
libenter.  Sed  hoc  michi  non  constat.  »  Alias  respondere  non  curavit.  Acta  sunt  hec 
in  ecclesia  Parisiensi  ultimo  dicta  sub  anno,  indictione,  die,  hora,  complectoriis  et  ponti- 
ficatu  predictis,  presentibus  ibidem  discretis  viris  magistris  Symone  de  Wauchy', 
Johanne  de  Sartis'  actu  regente'  Parisius  in  artium  facultate,  Roberto  de  Boncourt, 
Johannc  de  Daiant,  domino  Petro  Scutif°,  Petro  de  Calceya  et  Arnaldo  clerico  senescali 
Bellicardii  ac  pluribus  aliis  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogalis. 

Et  ego  Andreas  dictus  Barnage  de  Longolio,  clericus  Belvacensis  diocesis,  apostolica 
et  imperiali  publicus  auctoritate  notarius,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  48. 

1.  Indictio  Bedana,  quae  Septemb.  24  incipit,  hic  sicut  in  documento  praecedenti  et  infra  sumitur.  —  2.  V.  supra  n°913  : 
«  Symon  de  Weclin  ».  —  3.  Ibid.  Mag.  Johannes  de  Sartis,  Ambianens.  dioec,  mag.  in  artibus,  an.  1345  regimen  scholarum 
Tornac.  obtinuit  (Reg.  Clement.  VI,  n"  170,  fol.  66).  —  4.  Verisimiliter  scribi  debet  «  regentibus  ».  —  5.  V.  infra  n"  988. 
Ms.  :  «  Sontif  ». 


y^  1 .   Magisier  Petrus  de  Capite  Stagno  in  examen  deducitur  a  facultate  medicinae.  In  instrumento  plura  affe- 

runtur,  quae  consuetudinem  facultatis  illustrant. 

1331,  Januarii  7-8,  Parisiis. 

In  nomine  Domini,  amen.  Instrumenti  publici  presentis  serie  cunctis  appareat  evi- 
denter  quod  anno  ejusdem  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo  secundum  morem 
Francie,  die  septima  mensis  Januarii,  indiclione  quatuordecima,  pontificatus  sanctissimi  in 
Christo  patris  et  domini  nostri  domini  Johannis  divina  providentia  pape  vicesimi  secundi 
anno  quinto  decimo,  congregatis  in  civitate  Parisiensi  viris  venerandis  et  discretis  magistris 
Reginaldo  de  Cornemare,  locum  tenente  decani'  facultatis  medicine  Parisiensis,  Johanne 
Pipe,  Petro  de  Alvernia,  Johanne  de  Dya,  Stephano  de  Calvomonte,  Stcphano  de  Nogento, 
Radulpho  Pinchon,  Johanne  de  Coussy,  Sellone  de  Puteo^  ac  pluribus  aliis  magistris 
dicte  facultalis  medicine  in  eadem  Parisius  actu  regentibus  ac  congregationem  dicte 
facultatis  medicine  tenentibus  ipsamque  facultatem  facientibus  et  representantibus,  ut 
dicebant,  in  mei  Guillelmi  notarii  publici  testiumque  infra   scriptorum  ad  hec  vocatorum 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  353 

et   rogatorum    presencia,    ad    ipsoruin    accedens    presentiam    magister    Petrus    de    Capite 

Stangno%  magister  in  medicina,  a  quo  per  discretum  virum  magistrum  Johannem  Pipe  in 

dicta  facultate   magistrum    regentem   suo   et   dicte   facultatis   nomine  petitum  extitit,  qua- 

tenus    responderet   veritatem,    utrum    ipse    magisler    Petrus    presentaverat   venerando    et 

discreto  viro  domino  cancellario  Parisiensi  magistrum  Alfonsum  de  Portugalia^j   bacala- 

rium  in  medicina,  pro  licentia  in  dicta  facullate  medicine  oblinenda  a  domino  cancellario 

memorato.  Qui  magister  Petrus  eisdem  respondit,  quod  hoc  erat  verum  quod  ipse  dictum 

magistrum  Alfonsum  presentaverat  pro  licentia  in  ipsorum  facultate  habenda  domino  can- 

cellario  memorato.  Acla  sunt  hec  in  domo  habitationis  dicti  magistri  Reginaldi  de  Gorne- 

mare  anno,  indictione,  die,  mense  et  pontificatu  quibus  supra  circa  horam  tertie,  presen- 

tibus  ad  hec  Philippo  de  Layo,  dicte  facultatis  bidello  seu  serviente,  Guillehno  Burnel  et 

Johanne  de  Hersin,  clericis,  pluribusque  aliis  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Deinde  vero  anno,  indictione,  mense,  loco  et  pontificatus  quibus    supra,   die  octava 

dicti  mensis  Januarii  circa  horam  prime,  congregatis  dicto  locum  tenente  decani  facultatis 

medicine  ac  dictis  magistris  et  pluribus  aliis  tam  regentibus   quam  non  regentibus  magi- 

stris  in   facultate   medicine  supradicta  ac   congregationem  ipsoruin    facultatis    tenentibus 

ipsamque  facultatem  facientibus  ac   representantibus,   ut  dicebant,   ideni   magister  Petrus 

de    Capite    Stanno    in    ipsoruni    magistrorum     facultatis    ipsam    representantium    meique 

notarii  publici  ac  testium  subscriptorum  ad  hec  vocatorum  et  rogatorum  presencia,  iterato 

rediens  et  ab  eodem  magistro  Petro   tam  per  diclum   locum  tenentem   decani  quam  per 

dictum  magistrum  Pipe   suo  et  dicte  eorum   facultatis  nominibus  plura  petita  fuerunt,  et 

certe  facte  responsiones  per  eundem  magistrum  Petrum  ad  eadem.  Et  primo  petitum  fuit 

ab  eodem  utrum  ipse  juraverat  servare  consuetudines  et  statuta  facultatis  medicine  supra- 

dicte.    Qui  magister  Petrus  respondit  quod  sic  illa,  que  non  sunt  contra  liberlates  et  pri- 

vilegia    cancellarii   Parisiensis    ecclesie.    Item    requisitus    utruni    sit   consuetudo    in   dicta 

facultate  medicine  quod  bacalarius  in  dicta  facultate  licentiandus  debet  ire  per  singulos 

magistros  regentes  Parisius  in  facultate  predicta,  antequam  presenletur  cancellario  Pari- 

siensi,  et  petere  ab  eisdem  quod  ipsi  audiant  de  una  questione  solempni :  respondit  quod 

consuetudo  erat  talis  in  eorum  facultate  supradicta.   Item  inquisitus  utrum  consuetudo  sit 

talis  in  dicta  facultate  quod  quilibet  bacalarius  in  dicta  facultate  licentiandus  debet  audi- 

visse  per  quinquaginla  sex  mcnses  in  dicta  facultate,  si  sit  magister  in  artibus,  et  si  non 

sit   magister  in  artibus,  per  sexaginta  menses,  antequam    licenlietur    ad   magisterium  in 

eadem  facultate  :  respondit  quod  in  dicta  facultate  eorum  lalis  est  et  erat  consuetudo,  nisi 

alias  per  diclam  facultatem  cum  dicto  bacalario  esset  dispensatum.  Item  requisitus  utrum 

bacalarius  licentiandus  teneatur  jurare  in  presencia  facultatis  de  consuetudine  ipsius  ante- 

quam   presentetur    cancellario    Parisiensi,   quod  ipse  bacalarius   eliget    unum    magistruni 

in  medicina  sine  fraude  et  deceptione,  sub  quo  licentiabitur  in  dicta  facultate  medicine  : 

respondit  quod  talis  erat  consuetudo  et  quod  ipsemet  hoc  juravit  antequam  presentaretur 
**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  45 


354  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

cancellario  pro  licentia  in  dicta  faciiltate  obtinenda.  Item  requisitus  utruin  ipse  presen- 
taverit  dicto  cancellario  Parisiensi  pro  dicta  licentia  obtinenda  in  dicta  facultate  medicine 
magistrum  Alfonsum  de  Portugalia  prediclum  :  respondit  quod  sic,  dicens  quod  hec  potuit 
facere  juxta  quoddam  statutum  in  dicta  facultate  medicine  super  hoc  factum.  Quibus 
pelitis  et  responsis,  protestatus  fuit  dictus  magister  Petrus  quod  si  alia  per  dictain  facul- 
tatem  essent  attemptata  vel  aliquid  faclum  in  ejus  prejudicium  post  et  contra  appella- 
tionein  seu  provocationem  ad  reverendam  matrem  Universilatem  Parisiensem  vel  ad 
dominum  papam  per  eum  interjectam,  quod  pro  nullis  haberentur.  Postque  incontinenti 
lectuin  fuit  in  dicti  magistri  Petri  presencia  quoddam  statutum  contentum  in  quodain 
parvo  libro  facultatis  supradicte,  quod  est  tale  :  «  Itein  quod  qui[cum]que  bacalarius  recepit 
licentiam  contra  statuta  facultatis  et  consuetudines,  vel  magister  qui  hoc  procuravit,  ipso 
facto  est  privatus  in  sempiternum  societate  magistrorum  et  omni  actu  scolastico  predicte 
facultatis  «,  quoruin  occasione  premissorum  dicta  facultas  habcat  dictum  magistrum 
Petrum  pro  perjuro  privato.  Ad  que  respondit  dictus  magister  Petrus  quod  bene  sciebat 
dictuin  statutum,  sed  credebat  ipsum  statutum  esse  contra  libertates  et  privilegia  domini 
cancellarii  Parisiensis,  nec  ipse  magister  Petrus  procuraverat  licentiam  dari  dicto  magislro 
Alfonso,  ut  dicebat.  Super  quibus  omnibus  et  singulis  dictus  locuin  tenens  dicti  decani 
suo  et  facultalis  supradicte  nomine  petiit  sibi  per  nos  notarios  publicos  infrascriptos 
presens  fieri  publicum  instrumentum,  aslantes  in  testimonium  premissorum  invocando. 
Acta  fuerunt  hec  anno,  indictione,  mense,  diebus,  horis  et  pontificatu  quibus  supra,  pre- 
sentibus  ad  hec  discretis  viris  Johanne  de  Atrio°,  Guillelmo  Burnel  et  Stephano  de  Can- 
turane  ac  Philippo  de  Lay,  dicte  iacultatis  bidello.  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 
Rasuram  «  recipiet  »  hic  approbo. 

Et  ego  Guillelmus  Marpaudi  clericus  Abrincensis  diocesis  publicus  aposlolica  et 
imperiali  auctoritate  notarius,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  51-54. 

1.  Facultas  medioinae  «  a  fnsto  Nativitalis  Domini  cili-a  et  ante  »,  ut  infra  n»  932  Johannes  XXII  (Jun.  22)  scribit,  a 
lectionibus  rcssavit.  Ex  quo  quaedam  dissolutio  subsecuta  est,  Heginaldus  de  Cornemara  non  se  decanum,  sed  «  locum 
tenentem  decani  »  appellavit.  —  2.  V.  de  istis  magistris  infra  n"  924.  —  3.  In  Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  15,  p.  1, 
ep.  953  (ad  an.  1330,  Novemb.  2),  vocatur  Petrus  Hominisdei  de  Capite  Stagno,  capellanus  euratus  altaris  b,  Mariae  de 
Betlehcm  siti  in  eecles.  Narbon,,  in  artibus  et  mcdicina  magister.  —  4.  V.  Supra  n"  918.  —  5.  Cler.  Rotomag.,  fuit  etiam  iiiag, 
in  medicina  {Reg.  Bened.  XII,  an  1,  p.  1,  ep.  398,  ad  an.  1335). 


o2i2i.   Alphonsus  de  Portugalia  iii  examen  deducitur  a  facultate  medicinae. 

1331,  Januarii  8,  Parisiis. 

In  nomine  Patris  et  Filii  et  Spiritus  Sancti,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens 
publicuin  instrumentum  inspecturi  quod  anno  ejusdem  Doinini  millesimo  tricentesimo 
tricesimo  secundum  morein  Francie,  die  octava  mensis  Januarii,  circa  horam  priine,  indic- 

45. 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  355 

tione  quarta  decima,  pontificatus  sanctissinii  in  Christo  patris  ac  domini  nostri  domini 
Johannis  divina  providentia  pape  XXII  anno  quinto  decinio,  in  nostrum  notariorum  publi- 
corun)  testiumque  infrascriptorum  ad  hec  vocatorum  et  rogatoruin  presencia,  ac  vene- 
rabiliuni  el  discretorum  virorum  magistrorum  Reginaldi  de  Cornemare,  locum  lenentis 
decani  facultatis  medicine,  Johannis  Pipe,  Petri  de  Alvernia,  Johannis  de  Dya,  Stephani 
de  Calvomonte,  Stephani  de  Nogento,  Radulphi  Pinchon,  Johannis  de  Coussy  et  Sellonis 
de  Puteo  ac  plurium  aliorum  magistrorum  in  dicta  facultate  tam  regentium  quam  non 
regentium  ad  hec  infrascripta  et  alia  congregatorum,  et  congregationem  dicte  lacul- 
latis  medicine  tenentium,  ipsamque  facultatem  facientium  seu  representantium,  ut  dicebant, 
propter  hec  personaliter  constitutus  discretus  vir  magistcr  Alfonsus  de  Portugalia,  bacha- 
iarius  in  niedicina,  a  quo  inter  alia  per  niagistrum  Johannem  Pipe  predictum  suo  et  facul- 
latis  nomine  petitum  extitit,  utrum  ipse  magister  Alfonsus  juraverat  servare  libertates, 
consuetudines  et  statuta  facultatis  medicine  supradicte.  Ad  que  respondit  dictus  magister 
Alfonsus  quod  ipse  juraverat  articulos  quos  consueverunt  jurare  alii  bachalarii  ad  lecturam 
cursuum  admissi  in  facultate  niedicine  supradicta.  Deinde  protestatus  fuit  dictus  magister 
Alfonsus  quod  si  ex  hibrico  lingue  vel  ex  inadvertancia  aut  non  deliberate  responderit  ad 
petitiones  eorumdem,  quod  pro  non  responso  habeatur,  dicto  magistro  Reginaldo  suo  el 
facultatis  medicine  nomine  in  contrarium  protestante.  Item  requisitus  dictus  magister 
Alfonsus  utrum  erat  presentatus  cancellario  Parisiensi  pro  licentia  obtinenda  in  facultate 
medicine  :  respondit  quod  ipse  erat  presentatus  cancellario  Parisiensi  pro  licenlia  in 
facultate  medicine  obtinenda  ab  eodem  ad  requestam  domini  regis  Portugalie',  qui  dictus 
rex  pro  dicto  magistro  Alphonso  licentiam  petierat  sibi  dari  in  dicta  facultate  niedicine  a 
cancellario  Parisiensi  memorato.  Dicens  etiam  dictus  magister  Alphonsus  quod  die  imme- 
diate  preterila  in  dicta  congregatione  facultatis  ipse  dicte  facultati  medicine  supplicaveral 
quod  dicta  facultas  faceret  sibi  gratiam  super  licentia  habenda  in  facultale  medicinc 
memorata,  et  quod  uuus  magister  dicte  facultatis  dictam  supplicalionem,  que  graciosa  erat, 
intervcnit.  Et  cum  hoc  dicebat  quod  obtulerat  coram  ipsa  facultate  ea  facere  que  facere 
tenel)antur  bachalarii  in  facultate  medicine  licentiandi  erga  facultatem  predictam,  et  adhuc 
olferebal  ea  se  facturum  coram  facultate  predicta.  Quibus  oblatis  diclus  magister  Alfonsus 
dixit  dicte  facultati  quod,  quia  dictus  dominus  rex  Portugalie  pro  ipso  rogaverat  dictam 
facultatem  dare  licentiam  in  dicta  facullate  medicine,  ad  preces  dicti  domini  regis  Portu- 
galie  ipse  libenter  acciperet  et  reciperet  licenliam  in  dicta  facidtate  memoratam.  Dicens 
eliaiii  magister  Alfonsus  quod  ad  dictum  cancellarium  Parisiensem  fuerat  presentatus  per 
magistrum  Petrum  de  Capite  Stanno',  magislrum  in  medicina,  pro  licentia  obtinenda  in 
eadem  facultate  ad  preces  doniini  regis  Portugalie  memorati. 

Quibus  auditis  responsionibus  et  confessionibus  per  dictum  magistrum  Alfonsum  sic 
factis,  dictus  magister  Petrus  de  Alvernia  tunc  dixit  suo  et  dicte  facultatis  sue  nomine,  ut 
dicebat,   quod   quia  constabat  dicte   facultati  medicine  auditis    responsionibus    et  confes- 


356  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

sionibus  dicti  magistri  Alfonsi  ac  visis  ac  diligenter  attentis  et  consideratis  statutis  et 
consuetudinibus  dicte  facultalis,  quod  ipse  magister  Alfonsus  contra  juramenta  per  eum 
prestita  veniendo  attemptaverat  contra  dictas  consuetudines  et  statuta,  et  ob  hoc  perjurus 
erat,  privatus  et  infamis,  et  ideo  dicebat  ipsa  facultas  quod  [quia]  ipse  erat  talis  persona 
que  non  poterat  habere  licentiam  in  facultate  medicine  supradicta,  nec  pro  ipso  aut  contra 
ipsum  magistri  dicte  facultatis  deponere  tenebantur.  Postque  incontinenti  dictus  magister 
Reginaldus  locum  tenens  decani  medicine  memorati  inhibuit  et  injunxit  nomine  dicte 
facultatis  et  sub  debito  juramentoruin  suorum  tam  dicto  magistro  Alfonso  quam  dicto 
magistro  Petro  tunc  presentibus,  dicto  videlicet  magistro  Alfonso  ne  acciperet  vel  reci- 
peret  licentiam  in  dicta  facultate  a  dicto  cancellario,  et  dicto  -magistro  Petro  ne  ipse  in 
dicta  licentia  concedenda  presens  esset  contra  consuetudines  et  statuta  facultatis  medicine 
supradicte;  et  etiam  ne  aliquos  aclus  scolasticos  vel  magistrales  in  dicta  facultate  medicine 
exercerent,  quousque  consilio  habito  cum  peritis  dicta  facultas  medicine  aliud  super  hoc 
ordinasset. 

A  quibus  omnibus  et  singulis  dictus  magister  Alfonsus  ad  reverendam  matrem  Uni- 
versitatem  Parisiensem  verbotenus  appellavit  seu  provocavit,  et  dicte  facultati  inhibuit 
ex  parte  illorum  ad  quos  appellabat,  ne  aliquid  attemptarent  contra  ipsum.  Cui  quidem 
provocationi  seu  appellationi  dictus  magister  Petrus  incontinenti  adhesit  et  de  novo  ad 
dictam  Universitatem  pro  preinissis  gravaminibus  sibi  illatis,  ut  dicebat,  provocavit  et 
appellavit,  petentes  hinc  inde  super  hoc  per  nos  notarios  infrascriptos  fieri  publica  instru- 
menta,  astantes  in  testimonium  premissorum  invocando.  Acta  fuerunt  hec  Parisius  anno, 
indictione,  mense  et  pontificatu  quibus  ut  supra,  presentibus  ad  hec  discretis  viris  Johanne 
de  Atrio,  Guillelmo  Burnel  et  Stephano  de  Cantarane  clericis  ac  Philippo  de  Lay,  dicle 
facultatis  bidello,  pluribusque  aliis  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Et  ego  Guillelmus  Marpaudi,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  54-56. 
1.  Alphonsi  IV.  —  2.  V.  supia  n»  921. 


923.   Magister  Reginaldus  de  Cornemare,  substitutus  decani  facultatis  medicinae,  contra  cancellarium  ad  apo- 
stolicam  sedem  appellat.  Recensentur  ptura  statuta  facultatis. 

1331,  Januarii  9.  Parisiis. 

In  nomine  Domini,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens  publicum  instrumentum 
inspecturi  quod  anno  ejusdem  Domini  millesimo  trecenlesimo  tricesimo  secundum  morem 
Francie,  die  nona  mensis  Januarii,  circa  horam  vesperaruin,  indictione  quarta  decima,  pon- 
tificatus  sanctissimi  in  Christo  patris  et  domini  domini  nostri  Johannis  divina  providentia 
pape  XXII  anno  quinto  decimo,  in  presencia  venerabilis  et  discreti  viri  magistri  Guillelmi 
de  Narbona  doctoris  in  theologia,  cancellarii  ecclesie  Parisiensis,  meique  notarii  publici 


1331]  An     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  357 

ac  testiuni  infrascriptorum  ad  hec  vocatorum  et  rogatorum,  propter  hoc  personaliter  con- 
stitutus  discretus  vir  magister  Reginaldus  de  Cornemare,  magister  in  medicina,  locum 
tenens  decani  lacultatis  medicine  et  sibi  adherentium  et  adherere  volentium  in  hac  parte, 
provocavit  et  appellavit  ad  sanctam  sedem  apostolicam  et  apostolos  petiit  cum  instantia 
sibi  dari  a  dicto  cancellario  prout  et  secundum  quod  in  quadam  pergameni  cedula  per  eum 
michi  notario  publico  infrascriplo  tradita  et  quarn  per  me  legi  precepit  tunc  et  ibidem 
plenius  continetur.  Cujus  cedule  dictam  appellationem  seu  provocationem  continentis 
tenor  noscitur  esse  talis. 

«  Cum  appellationis  seu  provocationis  remedium  in  subsidium  et  relevamen  oppres- 
sorum  seu  opprimi  verisimiliter  timentium  a  sacris  canonibus  sit  indultum,  et  ad  Romanam 
ecclesiam  matrem  omnium  et  magistram  possit  provocari  et  appeUari,  ut  injuste  gravati  et 
oppressi  seu  opprimi  verisimiliter  dubitantes  ejus  uberibus  nutriantur  et  a  gravaminibus 
iUatis  seu  etiam  inferendis  defendantur  ac  etiam  tueantur;  hinc  est  quod  cum  ad  nos 
decanum  et  magistros  facultatis  medicine  Parisiensis  nuper  pervenerit  quod  vir  venerabilis 
et  discretus  magister  Guilielmus  de  Narbonna,  cancellarius  ecclesie  Parisiensis,  sciencie 
medicine  ignarus,  in  nostra  facultate  medicine  licentiare  magistrum  Alfonsum  de  Yspania 
in  nostra  facultate  medicine  bacalarium,  inabilem  nunc  ad  licentiain  recipiendum,  nititur  et 
intendit  (1)  in  maximum  prejudicium  nostre  facultatis  ac  privilegiorum  nobis  tanquam  vero 
membro  Universitatis  Parisicnsis  a  sede  apostolica  indultorum,  in  quibus  quidem  privile- 
giis  inter  cetera  continetur  quod  dictus  cancellarius  in  licentiandis  phisicis  bona  fide  per- 
miltere'  tenetur,  prout  fecit  dictus  cancellarius,  examinare  magistros  de  predicta  facultate 
medicine  super  scienlia,  vita  et  moribus  licentiandorum  in  ipsa  facultate  (que  privilegia 
etiam  per  ipsum  cancellarium  jurata  non  potest  nec  debet  aliquatenus  ignorare),  et  per 
hujusmodi  examen  sine  emolumento  aliquo  dignos  admiltere  et  indignos  repellere,  et 
etiam  potest  licentiare  dumtaxat  incipere  volentes  in  singulis  facultatibus,  dignos  tamen, 
de  quibus  quidem  sibi  constare  non  potest  nisi  per  testimonium  magistrorum  dicte  facul- 
tatis,  cum  secundum  rationem  ad  ipsos  magistros,  quorum  collegio  licentiandus  est 
aggregandus,  non  ad  extraneos  debeat  recursus  haberi  super  hoc'; 

«  Item,  (2)  et  contra  consuetudinem  in  facultate  nostra  predicta  notorie  approbatam  ac 
legitime  prescriptam,  laudabilem  et  observatam  a  tempore  de  cujus  contrario  hominum  me- 
moria  in  contrarium  non  existit,  que  talis  est,  videlicct  quod  licentiandi  in  dicta  facultate 
medicine  debent  audivisse  per  triginta  sex  menses  ad  minus,  et  deinde  se  exponere  examini 
dicte  facultatis  pro  legendo  quatuor  cursus  suos,  ad  quos  legendos  anlea  tcnentur  et  post- 
modum  intrare  examen  dicte  facultatis  pro  licentia  obtinenda,  reqiiirendo  quemlibet  inagi- 
strum  in  dicta  facultate  regentem  ut  eundcm  de  quadam  solempni  questione  audiat  et 
cuilibet  dictorum  magistrorum  respondeat  de  una  queslione  ad  finein,  quod  deponere 
possent  super  sciencia  bacalarii  licentiandi,  et  subsequenter  debent  noinina  et  cognoinina 
licentiandorum  in  presencia  ipsius  facultatis  ad  hcc  specialiter  vocate  poni  in  uno  rotulo 


358  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

et  presentari  dicto  cancellario,  et  postinocliini  ipse  cancellarius  debet  vocare  singulos 
inagistros  dicte  facultatis  per  bidellum  ipsius  facultalis  juratuin,  et  cujuslibet  depositioneni 
audire  super  scientia,  vita  et  moribus  licentiandorum  predictorum,  et  sic  per  ipsorum 
depositionein  dignos  ad  licentiam  admittet  el  repellet  indignos; 

((  Item,  (3)  et  coiitra  aliam  consuetudinem  notorie  et  legitime  approbatam  laudabilem  el 
prescriptam,  videlicet  quod  de  biennio  in  biennium  duntaxat  ipse  cancellarius  debet  licen- 
fiare  in  loco  solempni  bacalarios  in  theologia,  decrelis  et  medicina; 

«  Itein,  (4)  et  contra  plura  alia  privilegia  tam  nobis  quam  Universitati  matri  nostre  con- 
cessa,  et  contra  alias  justas  legitimas  et  notorias  consuetudines  et  statuta  nostre  faoultatis, 
pluresque  magistros  dicte  nostre  facullatis  vocari  fecerit  et  eisdein  per  juramenta  sua 
injunxit  quod  deponerent  super  scientia,  vita  et  moribus  dicti  magislri  Alfonsi,  licet  non 
esset  nec  sit  annus  quo  debent  dari  licentie  in  medicina,  sed  in  anno  futuro,  nec  ipse 
predictus  Alfonsus  dictas  consuetudines  et  statuta,  prout  est  fieri  consuetum,  servavil  nec 
etiam  adimplevit,  licet  ipsas  tenere,  servare  et  adirtiplere  per  ipsius  juramenlum  corporaliter 
prestitum,  diu  est,  proiniserit,  sed  contra  ipsas  consuetudines  et  statuta  sciens  notorie  venil 
el  attemptavil  teinere  perjurium  incurrendo  [se  procurando  seu  procurari  faciendo  ad 
dictam  licentiam  obtinendam  dicto  cancellario  presentari'],  quapropter  per  dictam  nostram 
facultatem  perjurus  et  infainis  inerito  reputatus,  pro  tali  deponere  non  debebant  salva 
conscientia  neque  possunt ; 

«  Que  omnia  et  singula  premissa  licet  notoria  per  venerabilem  magistrum  Johannem 
Pij)e  et  plures  alios  dicte  facultatis  nostre  inagistros  ad  Iioc  deputatos  per  nostram  facul- 
tatem,  dicto  doinino  cancellario  Parisiensi  etiam  ad  caulelain  intimari  fecimus,  eidein 
humiliter  supplicando  quatenus  contra  consuetudines  predictas  tam  laudabiles  et  rationa- 
biles  et  statuta  non  vellet  attemptare  aliquid,  sed  ipsas  defendere,  servari  et  tueri  digna- 
relur  prout  ad  hoc  tenebatur;  qui  diclus  cancellarius  eidein  respondit  quod  anno  preterito 
ob  reverenciam  (iino  potius  infamiam  et  destructionem)  dicte  facultatis  septem  indignos 
bacalarios  in  facultate  medicine  licentiaverat*,  el  dictum  magistrum  Alphonsum  licentiaret 
el  consuetudines  nostras  predictas  frangeret  el  annullaret; 

'(  Nos  vero  attendentes  gravamina  predicta  per  ipsum  cancellarium  nobis  et  facultati 
nostre  predicte  illata  el  etiam  comminata,  presertim  cuin  dictain  licentiam  indignis  confi- 
tcaliir  se  dedisse  de  facto,  in  magnum  reipublice  nocumentum,  et  in  aniine  sue  periculum 
ac  scandalum  nostre  facultatis  seu  prejudicium,  nec  potest  informari  neque  debet  de 
scicntia  dicti  Alphonsi  nisi  per  magistros  noslre  facultatis  qui  deponere  pro  eodein  non 
possunt  nec  tenentur,  tuin  ex  eo  quia  perjurus  est,  ut  prefertur,  tum  etiain  quia  ipsum  non 
examinaverunt,  tum  etiam  quia  statuta  et  consuetudines  ipsas  non  servavit  nec  alia  coin- 
plevit,  que  notorie  tenentur  facere  et  servare  bacalarii  in  inedicina  licentiandi,  tum  etiam 
quia  per  nostram  facultatem  non  fuerit  dicto  cancellario  presentatus,  tuin  eliam  quia  anno 
isto,  scilicet  anno  Doinini  millosimo  CCC  tricesimo  [secundiim  inorein,  usum  et  consuetu- 


1331]  \B     ANNO     MCCLXXXVF     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  359 

dinein  totius  ecclesie  Gallicane"]  non  sunt  in  nostra  facultate  licentie  concedende,  cuin 
solum  de  biennio  in  biennium  consuelum  sit  licentiare,  et  anno  preterito  licentias  contulil 
in  nostra  facultate,  et  anno  futuro  dignis  debeant  dari  licentie,  et  non  anno  presenti  jiixta 
consuetudines  antedictas  :  idcirco  ego  Reginaldus  de  Cornemare,  substitutus  a  decauo 
facultatis  medicine,  habens  ad  hoc  mandatum  sufficiens,  senciens  me  et  facultatem  nostrain 
medicine  et  singulos  magistros  ejusdem  per  vos  magistrum  Guillelmum  de  Narbona  can- 
cellarium  Parisiensem  propter  premissa  et  singula  premissorum  multipliciter  pergravatos, 
timens  etiam  ex  verisimilibus  conjecturis  a  vobis  imposterum  amplius  aggravari,  ol) 
premissa  gravamina  et  eorum  quodlibet,  ne  ulterius  de  facto,  cum  de  jure  non  possitis. 
contra  nos  aut  singulos  magistros  dicte  nostre  facultatis  procedatis,  aut  dicto  magistro 
Alfonso  licentiam  concedatis,  et  ne  dictus  Alphonsus  licentiam  a  vobis  in  nostra  facultate 
de  facto  recipiat,  cum  de  jure  non  possit  nec  debeat  propter  predicta,  ad  sanctam  sedem 
apostolicam  a  vobis  et  contra  vos,  domine  cancellarie  Parisiensis,  etiam  contra  magistrum 
Alfonsum  et  contra  omnes  quos  negocium  presens  tangit,  nomine  meo  et  facultatis  nostre 
predicte  et  singulorum  magistrorum  nostre  facultatis  ac  omnium  et  singulorum  nobis 
adherentium  et  adherere  volentium  in  hac  parte,  in  his  scriptis  provoco  et  appello  et 
apostolos  a  vobis  instanler,  instantius  et  instantissime  nomine  procuratoris  predicto  michi 
dari  et  concedi  peto.  Quos  si  michi  dare  denegaveritis  aut  plus  debito  distuleritis,  iterum 
ob  hoc  ut  primo  quo  supra  nomine  ad  eandem  sedem  aposlolicam  provoco  et  appello. 
protestans  de  hac  presenti  appellatione  seu  provocatione  innovanda,  intimanda,  mutanda, 
corrigenda,  et  de  addendo  eidem  et  diminuendo,  si,  prout,  quando,  et  quibus  michi  visum 
fiierit  expedire.  Supponens  me  nomine  quo  supra  et  facultatem  nostram  predictam  et  omnes 
et  singulos  magistros  dicte  facultatis  et  status  nostrum  protectioni  dicte  sedis,  et  a  te, 
publico  tabellione,  me  presente,  loco  apostolorum  testimonialium,  peto  michi  nomine  quo 
supra  super  omnibus  et  singulis  premissis  fieri  publicum  instrumentum,  hic  astantes  in 
testes  invocans  de  premissis.  » 

Qua  appellatione  seu  provocatione  sic  interposita,  magister  Guillelmus  cancellarius 
respondit  quod  dictam  cedulam,  dictam  provocationem  seu  appellationem  continenteni. 
pro  lecta  habebat,  et  quod  tricesima  die  a  jure  statuta  eidem  apostolos  concederet  tales 
quales  de  jure  dare  teneretur.  Acta  fuerunt  hec  in  domo  habitationis  dicti  cancellarii  iu 
claustro  Parisiensi,  anno  et  die  supradictis,  presentibus  ad  hec  discretis  viris  magistro 
Stephano  Le  Barrois,  Egidio  de  Suessione  et  Johanne  de  Byon,  jurisperitis,  ac  Johanno 
de  Digon'''  magistro  in  artibus,  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Deinde  vero  in  exitu  dicte  domus  dicti  domini  cancellarii  quasi  incontinenti  post  in 
mei  notarii  publici  testiumque  infrascriptorum  presencia  personaliter  constituti  discreti 
viri  magistri  Johannes  de  Dya,  Stephanus  dc  Calvomonte,  Sello  de  Puteo,  Johannes  de 
Halinis,  Gratianus  de  Brixia,  Radulphus  Pinchon,  Johannes  de  Coussy  et  Johannes  de  Portu, 
luagistri  in  medicina,  dicte  provocationi  seu  appellationi  per  dictum  locum  tenenlem  decani 


360  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

medicine  suo  et  facultatis  sue  nomine  ad  sedeni  apostolicam  interjecte  adheserunt  sub 
protestationibus,  modis,  conditionibus  et  formis  contentis  in  eadem,  super  quibus  tam 
dictus  magister  Reginaldus  quam  alii  adherentes  petierunt  sibi  fieri  per  me  notarium 
publicum  infrascriptum  presens  publicum  instrumentum,  astantes  in  testimonium  premis- 
sorum  invocando.  Acta  fuerunt  hec  Parisius  anno,  indictione,  die,  mense  et  pontificatu 
quibus  supra,  presentibus  ad  hec  discretis  viris  dictis  magistris  Johanne  de  Byone  et 
Johanne  de  Digon  magistro  in  artibus,  Colino  de  Cadomo  et  Issardo  de  Aussaco  clericis, 
testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Et  ego  Guillelmus  Marpaudi,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  56-60.  —  A  lergo  originalis  nota  legcbatur  :  «  Die  martis  post  Purificationem  [Februarii  5] 
petiit  magister  R.  de  Cornemarc  apostolos.  [Cancellarius]  respondit  quod  ipsc  faceret  loro  et  tempore  competentibus  [ct]  faceret 
ea  que  facere  de  jure  teneretur.  Presentibus  magistro  Gcrmano  Celati,  Radulpho  Laugier,  et  G.  Burnel,  clerico.  »  Instrumentum 
de  boc  scquitur  infra. 

1.  Magistri  facultatis  medicinae  eodem  errore  ducuntur,  quo  an.  1284  Johannes  de  Malignes,  procurator  facultatis 
artistarum  contra  cancellarium  Paris.  (v.  tom.  I.  Chartul.,  p.  616,  not.  21).  Gregorius  iX  in  sua  Conslitutione  (v.  Charlul. 
n"  79,  p.  137)  juxta  originalia  non  dicit  permittet,  sed  promiltet.  —  2.  Conclusio  infra  p.  359,  linea  quarta,  sequitur.  — 
3.  Quoe  hic  etpostea  inclusa  sunt,  ex  appellatione  magistri  Johannis  Pipe  iisdem  verbis  concepta  (infra  n°  927)  desumpsimus. 
—  'i.  V.  supra  n<>918.  —  5.  Annus  1.330  secundum  morem  Galliconum  erat  ab  an.  1330,  April.  8,  usque  ad  an.  1331,  Martii  31, 
secundum  morem  communem.  Sicut  in  facultate  theologiae  (cf.  supra  n»  763),  sic  in  facultate  medicinae  praesentalio  et  collatio 
liccntiae  communiter  (non  semper)  annis  imparibus  (sccundum  morem  Gallicanum)  fiebant.  Ut  e  n°  930  liquet,  jam  tunc  annus, 
quo  licentiae  dabontur,  annus  jubilaeus  vocabatur.  —  6.  Seu  Johanne  de  Divione.  Cf.  supra  n"  881,  nota  6. 


«^24.   Facultas  medicinae  in  lite  contra  cancellarium  constituit  suos  procuratores. 

1331,  Januarii  11,  Parisiis. 

In  nomine  Domini,  amen.  [Noverint]  universi  hoc  presens  publicum  instrumentum 
inspecturi  quod  anno  ejusdem  Domini  millesimo  tricentesimo  tricesimo,  die  undecima 
mensis  Januarii;  circa  horam  tertie,  indictione  quarta  decima,  pontificatus  sanctissimi  in 
Christo  patris  domini  nostri  domini  Johannis  divina  providencia  pape  XXII  anno  quinto 
decimo,  congregatis  in  doino  habitationis  discreti  viri  magistri  Reginaldi  de  Cornemare' 
magistri  in  mcdicina,  locum  tenentis  decani  facultatis  medicine  in  civitate  Parisiensi,  dicto 
inagistro  Reginaldo  locum  tenente,  ac  discretis  viris  magislris  Martino  Le  Courtois,  Main- 
fredo  de  Mediolano  %  Johanne  de  Sancto  Aueso,  Maurino  de  Mediolano,  Yvone  de  Guirer 
Britone,  Johanne  de  Ponte  Novo',  Philippo  de  Curia*,  Petro  de  Fontanis,  Johanne  Pipe% 
Egidio  de  Gremberge  %  Petro  Pigouche',  Guillermo  de  Lausana%  Johanne  de  Jotro  %  Ste- 
phano  de  Nogento '",  Radulpho  Pinchon",  Johanne  de  Dya  "',  Stephano  de  Calvomonte '% 
Sellone  de  Puteo'*,  Johanne  de  Coussy'%  Gratiano  de  Brixia '",  Johanne  de  Halines'\ 
Johanne  de  Portu",  Guillermo  de  Barra,  Dyonisio  Saffray",  Petro  Poillet,  Johanne  de 
Aureliaco,  Johanne  de  Lyinayo,  Egidio  de  Raveriis  ",  Jacobo  de  Cantarana^',  Roberto  Car- 
donne,  magistris  in  medicina  tam  regentibus  quam  non  regentibus  in  dicta  facultate  medi- 
cine  Parisius  et  congregationem  dicte  facultatis  facienlibus,  facultatemque  ipsam  represen- 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  361 

tantibus,  ut  dicebant,  qui  locuin  tenens  decani  ipsius  facultatis  ac  niagistri  supra  nominati, 
suo  et  dicte  facultatis  nomine  in  niei  notarii  publici  testiunique  infrascriptoruni  ad  hec 
vocatoruni  et  rogatoruni  presentia  fecerunt,  constituerunt  et  ordinaverunt  procuratores 
suos  et  dicte  facultatis  niedicine  noniine  generales  sindicos  yconomos  actorum  negotiorum 
gestoresac  nuncios  speciales,  videlicet  magistros  Johannem  Pipe,  Johannem  de  Dia,  Petrum 
de  Alvernia^^,  Stephanum  de  Calvomonte,  Stephanum  de  Psogento,  et  Radulphum  Pinchon, 
magistros  in  medicina  supra  nominatos,  et  eorum  quemlibet  in  solidum,  ita  quod  non  sit 
melior  condicio  occupantis,  sed  quod  unus  eorum  incepit,  alter  prosequi  valeat  et  ducat 
ad  effectum,  ad  prosequendum  vice  et  nomine  predictorum  magistrorum  et  totius  facultatis 
medicine  predicte  nomine  quamdam  appellationem  seu  provocationem  per  dictum  magi- 
strum  Reginaldum  locum  tenentem  decani  ipsius  facultatis,  dicte  facultatis  nomine  contra 
doniinum  cancellarium  Parisiensem  ad  sedem  apostolicam  interjectam,  videlicet  die  nona 
mensis  Januarii'',  quam  appellationem  seu  provocationem  dicti  magistri  facultatem  ipsam 
facientes  et  representantes,  ut  prefertur,  dicte  facultatis  noniine  ratificaverunt  et  approba- 
verunt  et  cui  etiam  provocationi  seu  appellationi  adheserunt  et  adherent,  nec  non  et  in 
omnibus  et  singulis  causis  suis  motis  et  movendis  tain  pro  se  quam  contra  se  contra  quas- 
cumque  personas  ecclesiasticas  et  seculares  coram  omnibus  et  singulis  judicibus  personis 
ad  agendum  pro  ipsis  et  dicta  facultate  medicine  ipsosque  deffendendum,  etc^'*.  Acta 
fuerunt  hec  Parisius  anno,  indictione,  die,  mense,  loco  et  pontificatu  quibus  supra,  pre- 
sentibus  ad  hec  discretis  viris  Philippo  de  Layo  et  Guillerino  Burnel  clericis  pluribusque 
aliis  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 
Et  ego  Guillelmus  Marpaudi,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  42-4'». 

1.  In  Reg-.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  1.5,  p.  1,  ep.  920  (Febr.  3,  1331),  vocatur  clericus  Rotomag.  et  magister  in  artlbus. 
An.  1335  canon.  Ebroic.  (Reg.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  453).  «  Mag.  Reginaldus  mug.  in  medicina  de  Cornemale  »  nomi- 
nalur  etiam  in  Computo  Universit.  Paris.  in  fine  voluminis.  Cf.  et  supra  n"  852.  —  2.  Mag.  Manfredus  de  Medioluno,  mag. 
medicinae,  an.  1331,  Febr.  3,  Ct  can.  Mediol.  (Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  15,  p.  1,  ep.  623),  an.  1342  can.  Pisan.  (Reg. 
Clement.  V,  n">  156,  fol.  392 •>  :  «  Manfredus  de  Topis  [Copis;  cf.  n»  1156]  de  Mediol.  »).  Et  in  artibus  mag.  —  3.  Cf.  supra 
n»  852.  Johannes  de  Pontenovo,  cler.  Sancti  Flori,  in  Reg.  Vat.  Joh.  X.XII,  nn.  13,  p.  2,  ep.  1277,  ad  an.  1328.  Cum  ipso  Pnrisiis 
tunc  magistri  medicinae  intcr  alios  ct  Daniel  de  Taregoron,  cler.  Corisopitens.  (ep.  1280) ;  Gaufridus  de  Insula,  can.  SVannetens. 
(ep.  1282);  et  mag.  Gaufridus  Tuduali,  can.  Trecor.  (ibid.  p.  4,  ep.  3298,  ad  an.  1329),  in  Regestis  nominantur.  — 4.  An.  1328, 
Oct.  13,  iit  canonicus  eccles.  S.  Gervasii  Trajectens.  super.,  Leod.  dioec.  Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1285. 
—  5.  V.  supra  n"  852.  Johanni  Pipe,  mag.  in  medicina,  cum  esset  Parisiis,  confertur  an  1328,  Oct.  13,  canonicatus  Atrebatensis. 
Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1259.  Cf.  Reg.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  2,  op.  362  (an.  1335).  Et  in  Computo  Univers. 
Paris.  in  fine  voluminis.  —  6.  Supra  n»  852  :  «  de  Grimberge  »  in  Flandria.  —  7.  Mag.  Petrus  Pigouche,  cler.  Constantiens. 
dioec,  medicinalis  scientiae  professor.  Sic  in  Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an  13,  p.  4,  ep.  3242.  An.  1342  can.  Dolens.  (Reg. 
Clement.  VI,  n»  148,  ep.  350).  Et  in  artibus  mag.  —  8.  An.  1342  fit  can.  Senonens.  (Reg.  Clcment.  VI.  n°  156,  fol.  185'').  — 
9.  Supra  ad  an.  1322,  April.  25  (n°  804),  erat  adhuc  baccalareus.  Ibid.  sicut  et  hic  ms.  :  «  Josero  ».  —  10.  Utique  idem  qui 
in  Reg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  4,  ep.  3108,  nuncupatur  magister  Stephanus  Spetiarii  de  Nogonto  Ertaudi,  cler.  Suession. 
dioec.  An.  1335  est  canon.  ecclesiae  de  Monte  S.  Mariae  ejusd.  dioec.  (Reg.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  2,  op.  489).  Ejusdem  et  in 
Computo  Univers.  Paris.  in  fine  voluminis  mentio  fit.  —  11.  Erat  in  artibus  et  in  medicina  magister  ot  28  Maii,  an.  1331,  cano- 
nicntum  Macloviens.  obtinuit  (Reg.  Comm,,  an.  15,  p.  3,  ep.  1951).  In  Reg.  Supplic.  Clcmentis  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  18,  affcrtur 
praeteroa  ut  baccal.  in  decretis,  annoque  1341,  Nov.  13,  a  papu  licentiam  obtinuit  legendi  in  decrotis.  Cf.  infra  n"  1056.  — 
12.  «  Magister  Johannes  Fayni  de  Dya,  canon.  Ebroicens.  ».  Reg.  an.  13,  p.  3,  ep.  2468  (ad  an.  1329).  An.  1325  jam  benoficium 
«*  Chart.  Univ.  Paris.  If,  1.  46 


362  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

B.  Marioe  de  Nigella  Noviom.  dioec.  possidebat.  Ibid.  an.  9,  p.  2,  ep.  1773.  Cf.  et  siipra  n"  852.  Cf.  et  Reg.  Clement.  VI, 
n°  149,  fol.  3S3^.  —  13.  Slephanus  de  Calvomonte  an.  1328  fit  canonicus  Cathalaunens.  Reg.  an.  13,  p.  2,  ep.  1283.  In  Bibl. 
nat.  Paris.,  ms.  lat.  16'i09,  fol.  22,  refertur  quidam  mag.  Stephanus  de  Calvomontc,  qui  fuit  post  raed.  saec.  xiv  in  facultate 
tbcologica.  —  14.  Mag.  Sello  de  Puteo,  cler.  Baioc.  diocc,  medicinalis  scientiae  professor.  Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII, 
an.  13,  p.  4,  ep.  3218,  ad  an.  1329.  —  15.  Seu  Coucy.  Ejusdem  et  in  Reg.  procurat  nat.  Anglic.  in  Archiv  f.  Litteratur 
u.  Kirchengesch..  V,  279  («  de  Kuciacho  »)  et  in  Rotulo  an.  1349  (infra)  mentio  fit.  Ipse  postea  fundavit  duas  bursas  in 
Collegio  Laudunensi  in  gratiam  duorum  scholarium  habilium  ad  audiendam  medicinam.  —  16.  a  Gracinus  de  Brixia  »  in 
Computo  Univers.  Paris.  in  fine  voluminis.  In  Reg.  Vat.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  255,  mentio  fit  «  Gratiani  de  Alkeriis, 
canonici  Pergamensis  »  magistri  in  medicina,  qui  an.  1335  Parisiis  erat.  —  17.  «  Magister  Johannes  de  Halines  »  erat  cler. 
Morinensis,  an.  1335  can.  S.  Walburgis  Furnens.  Morinens.  dioec.  (Reg.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  686).  Ejusdem  mentio 
fit  etiam  in  Computo  Univers.  Paris.  in  fine  voluminis.  Ad  an.  1331,  Jun.  27,  ocurrit  in  X'"-6,  fol.  173,  Arch.  nat.  Paris.,  in 
causa  contra  Galterum  de  Casel.  —  18.  «  Johannes  de  Portuepiscopi,  cler.  Paris.,  mag.  in  medicina  »,  erat  Parisiis  an.  1331. 
Reg,  Vat.  Gomm.  Joh.  XXII,  an.  15,  p.  1,  ep.  981.  In  supplicatione  Universitatis  supra  n**  751,  nota  allata  vocatur  «  vir  vir- 
tutum  et  scientie  clarus,  cui  multiplicis  probitatis  merita  suffragantur  ».  Possidebat  quamdam  parochialem  ecclesiam  in 
dioec.  Suession.  —  19.  «  Dyonisius  Safredi,  can.  eccl.  S.  Sepulchri  de  Cadomo  Baiocens.  dioc.,  in  artibus  et  med.  mag.  » 
(Reg.  Cleraent.  VI,  n"  156,  fol.  332,  ad  an.  1342).  —  20.  Egidiug  dc  Raveriis,  clcr.  Lingonensis,  raag.  in  art.  et  med.,  rector 
paroch.  eccl.  de  Curiaepiscopi  (Reg.  Bened.  XII,  an.  4,  p.  2,  ep.  236,  ad  an.  1338).  «  Magistri  Egidii  de  Raweriis  »  et  in 
Computo  Univers.  in  fine  voluminis  mentio  fit.  V.  jam  supra  n**  804.  —  21.  Jacobus  de  Cantarana,  rector  paroch.  eccl.  de 
Vaudapera,  Lingonens.  dioec.  (Reg.  Vat.  Comm.,  an.  13,  p.  2,  ep.  1271,  ad  an.  1328),  an.  1342  can.  Lingonens.  (Reg. 
Clement.  VI,  n°  156,  fol.  329).  V.  supra  n«  881.  —  22.  In  Reg.  cit.  an.  13,  p.  2,  ep.  1286,  vocatur  mag.  Petrus  Calcati  de 
Alvernia,  mag.  in  mcdicina,  et  fit  an.  1328,  Oct.  13,  canonicus  Claromontens.  «  Petrus  Calcati  »,  mag.  in  medicina,  an.  1335  fit 
canon.  S.  Germani  Autissiod.  Paris.  (Reg.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  334),  an.  1346  can.  et  decanus  S,  Marcelli  prope 
Paris.  (Reg.  Clement.  VI,  n»  169,  fol,  105).  —  23.  V.  supra  n»  923.  —  24.  Sequitur  tenor  procuratorii  soliti. 


32d.   Magistri  et   baecalarei  facultatis  medicinae   appellationi   lieginaldi   de  Cornemara   contra  cancellarium 
adhaerent. 

1331,  Januarii  11. 

In  nomine  Doinini,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens  publicum  instrumentum 
inspecturi,  quod  anno  ejusdem  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo,  die  undecima 
mensis  Januarii,  indictione  quarta  decima,  pontificalus  sanctissimi  in  Christo  patris  et 
domini  nostri  domini  Johannis  divina  providencia  pape  XXII  anno  quinto  decimo,  in  mei 
notarii  publici  lestiumque  infrascriptorum  ad  hoc  vocatorum  et  rogatorum  presencia, 
propter  hoc  personaliter  constituti  viri  venerabiles  et  discreti  magistri  Yvo  de  Guirer 
Brito,  Johannes  de  Ponte  Novo,  Philippus  de  Curia,  Petrus  de  Fonfanis,  Johannes  Pipe, 
Egidius  de  Gremberge,  Guillelmus  de  Lausanna,  Johannes  de  Jotro,  Stephanus  de  Nogento, 
Guillelmus  de  Barra,  Dionisius  Saffray,  Petrus  Poillet,  Johannes  de  Aureliaco,  Martinus  Le 
Courlais,  Gratianus  de  Brixia,  Mainfredus  de  Mediohino,  Johannes  de  Limayo,  Egidius  de 
Raveriis,  Johannes  de  Sancto  Aueso,  Jacobus  de  Cantarana,  Maininus'  de  Mediolano, 
Robertus  Cardone,  in  facultate  medicine  Parisiensi  tam  actu  regentes  quam  non  regentes, 
nec  non  magistri  Petrus  Lemonnier,  Petrus  de  Puteo,  Johannes  Scotus,  Johannes  de  Longo, 
Hugo  de  Vigny%  Renerus  de  Tessenna\  Johannes  de  Camus,  Andreas  Clerici',  Villermus 
de  Gandavo,  Johannes  de  Trecis,  Guillelmus  de  Escoucheyo^  Nicolaus  de  Valle,  Johannes 
Magistri,  Radulphus  de  Hotot,  Adain  de  Francovilla',  Leodegarius  Homodei',  Johannes  de 
Villanova,  Petrus  de  Encra',  Johannes  Pauperis,  Arnulphus  Bouret,  Wiardus  de  Profunda 
Valle,  in  dicta  facultate  medicine  baccalarii  jurati  tanquam  illi,  qui  sunt  et  erant  de  collegio 

46. 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  363 

et  coinmunitate  dicte  facullatis,  cuidani  appellationi  seu  provocationi  alias,  videlicet  die 
nona  inensis  Januarii,  per  venerabilem  et  discretum  virum  inagistruin  Reginaldum  de  Cor- 
nemare  substitutum  decani  dicte  facultatis  medicine  suo  et  dicle  facultatis  nomine  contra 
venerabilem  et  discretum  virum  dominum  cancellarium  Parisiensem  ac  magistrum  Alphon- 
sum  de  Yspania  sive  de  Portugalia  ex  certis  de  causis  ad  sedein  apostolicam  interjecte' 
adheserunt  et  adherent,  etc.  Acta  fuerunt  hec  Parisius  anuo,  indictione,  die,  inense  et  pon- 
tificatu  quibus  supra,  presentibus  ad  hec  discretis  viris  Philippo  de  Layo  dicte  facultatis 
medicine  bidello  et  Guillelmo  Burnel  clerico  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 
Et  ego  Guillelmus  Marpaudi,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  115. 

1.  Ms.  :  «  Mauritius  )>.  Gf.  supra  n»  909.  —  2.  Hugo  Fabri  de  Vimiaco,  can.  S.  Araati  Duacens.  Atrebat.  dioec,  mag.  in 
mcd.  ad  an.  1335  in  Reg.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  361.  —  3.  Gler.  Bisunt.,  mag.  in  med.  ad  an.  1335  {Reg.  cit.,  ep.  687).  — 
4.  Erat  clericus  Baiocensis,  et  an.  1335  mag.  in  mcd.  Reg.  Bencd.  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  607.  — 5.  Ecouche  (Orne).  An.  1342 
rector  eccl.  de  Bovillomio,  Sagiens.  dioec.  in  art.  et  med.  mag.  (Reg.  Glement.  VI,  n**  154,  fol.  349^,  ubi  :  «  alias  de  Posci- 
gneyo  »).  —  6.  Adam  Bercherii  de  Francovilla,  mag.  in  medicina,  canon.  eccles.  S.  Martini  de  Gampellis  in  Bria,  Paris. 
dioec,  an.  1335.  Rcg.  Benedicti  XII,  an.  1,  p,  2,  ep.  264.  —  7.  «  Lcodegarius  Hominisdei,  can.  eccl.  S.  Martini  de  Gauda 
Turon.  dioc,  in  artib.  et  med.  mag.  »  ad  an.  1335  in  Reg.  Bencd.  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  165.  —  8.  Seu  Petrus  dc  Ancra,  qui 
in  Computo  Univers.  Paris.  refertur  (De  donio  cardinalis  Gholeti).  An.  1335  quidam  Petrus  de  Encra  erat  baccalareus  theol. 
et  magister  in  artibus.  Rcg.  Benedicli  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  266.  V.  et  supra  n"  590.  —  9.  Supra  n"  923. 


926.   Decretum  rectoris  Petri  de  Nos^avilla  pro  appellatione  Petri  de  Capite  Stagno,  docloris  medici,  et  Alphonsi 
de  Porlugalia,   baccalarei,  atque  contra  facultatem  medicinae. 

1331,  JanuariilZ. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  Pelrus  de  Novavilla,  rector  universitalis  magi- 
strorum  et  scolarium  Parisius  studentium,  sahitem  in  Doinino  sempiternam.  Lux,  via  veri- 
tatis,  et  vita  testiinonium  luminis  et  verilatis  misit  in  inundum,  per  quod  evidenter  osten- 
ditur  quod  suppreini  amalores  luminis  non  solum  nativo  rationis  instinctu  sed  et  divini 
operis  exemplo  ad  perhibendum  testimonium  veritati  redduntur  efficaciter  obligati.  Quo- 
circa  tam  presentibus  quam  futuris  sub  testimonii  forma  dignum  duximus  notificanduin 
quod,  ciim  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo,  die  sabbathi  post  Fwpiphaniam 
ejusdein  in  nonis  Beate  Marie  essent  deputati  per  nos  vocati,  congregati  apud  Sanctum 
Maturinuin  Parisius,  videlicet  magister  Germanus  Celati'  in  thcologia,  inagister  Guillelmus 
de  Folcosa^  in  decretis,  magister  Paulus  de  Narbona^  loco  procuratoris  Gallicorum,  magistri 
Johannes  Maleti  *  Normanoruin  et  Thoinas  Anglicorum  [procuratores]  virtute  cujusdam 
deliberationis  facte  die  jovis^  precedenti  super  causa  mota  inter  magistros  facultatis  inedi- 
cine  et  magistros  Pelrum  de  Capite  Stangno  regentem  in  inedicina  et  Alfonsum  de  Hispania 
bacalariuin  in  dicta  facultate;  qui  quidem  deputati  habebant  discutere  utrum  quedam  appel- 
latio  interjecta  ad  Universitatem  predictam  a  magistris  Petro  et  Alfonso  predictis "  contra 
dictam  facultatem  medicine,  ut  asserebant,  esset  alicujus  valoris  aut  non  :  notum  facitnus 
quod  nos  de  consensu  oinnium  deputatorum  predictorum  et  procuratorum  ibidein  existen- 


364  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PA.RIS.  [1331 

tiuni  consideratis  oninibus,  que  nos  tam  de  jure   quam   consuetudine  movere  poteranl  et 

debebant,  maxime  inspecto  quodam  instrumento  per  Guillelmum  Marpaudi  notarium  publi- 

cum  facto  facientem  de  dicta  appellatione  plenam  fidem,  dictos  magistros  Petrum  et  .'^lfon- 

sum  diximus  et  dicimus  appellasse  et  eorum  appellationem  deffendendam  esse,  et  quidquid 

contra  dictos    appellantes    factum  fuerit   reputamus   irrilum   et    inane,   inhibentes   tam  ex 

officio  nostro  quam  ex  parte  dictorum  deputatorum  et  procuratorum  omnibus  quorum  inter- 

est  et  interesse  potest,  ne  ipsi  sub  omni  pena  quam  eisdem  infligere  possumus  et  debemus, 

contra  dictos  appellantes  dicta  appellatione  pendente  aliquid  attemptent,  innoventaut  iinmu- 

tent.  In  cujus  rei   testimonium   sigillum  rectorium   dicte   Universitatis   literis  presentibus 

duximiis  apponendum.  Datuin  die  sabathi  et  anno  supradictis. 

De  Chezy. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  50  sq. 

1.  Germanus  Celati  an.  1331,  Dec.  28,  factus  est  rector  paroch.  eccles.  de  Vilario,  Narbon.  dioec.  (Reg.  Joh.  XXII, 
an.  16,  p.  3,  ep.  787);  an.  1334,  Jul.  12,  canonicalum  eccl.  Narbon.  «  et  prebendam  ipsius  eccl.,  vocatam  magistralem,  que 
canonico  ipsius  eccl.  legenti  ibid.  in  thcologia  consuevit  ab  antiquo  conferri  i),  mortuo  Raimundo  Mauri  (cf.  supra  n»  896, 
not.  3),  obtinuit.  Ibid.  an.  18,  p.  1,  ep.  809.  An.  1335,  Sept.  21,  dum  esset  Parisiis,  fit  can,  Xanctonens.  dimissis  canonicatu 
et  praebenda  Narb.  (Bened.  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  766),  an.  1347  can.  Agalhens.  (Reg.  Clemcnt.  VI,  n»  181,  fol.  204'').  Infra  n"  928 
dicitur,  eum  Parisiis  in  domo  scholarium  de  Narboim  habitasse.  —  2.  Seu  Fulcosa.  In  Arch.  nat.  Paris.  JJ.  59,  fol.  271^  (ad 
an.  1320,  Septcmb.),  mentio  fit  ejusdem  mag.  Guillelmi  («  Henrici  »  in  lemmate)  dc  Fulcosa,  sororis  Philippi  V  reginae  Cle- 
mentiae  clerici,  qui  erat  «  in  quadam  ruella  sine  capite  Paris.  sita  in  vico  Eremburgis  de  Bria  ».  Revera  magister  supra 
memoratus  in  eodem  vico  habitabat,  ut  apparet  e  documento  in  ms.  MM.  266,  p.  77.  —  3.  Paulus  Conili  de  Narbona,  postea 
theologus.  V.  infra  ad  an.  1346,  n»  1121.  —  4.  Seu  Malet,  infra  in  Rotulo  an.  1346,  Aug.  1  (n»  1131),  inter  baccalareos,  in 
Rotulo  1349,  Maii  19,  inler  magistros  theologiae  allati.  —  5.  Januar.  10.  —  6.  Cf.  supra  n'»  921,  922. 


927.  Magister  Johannes  Pipe,  locum  tenens  decani  facultatis  medicinae,  contra  cancellarium  ad  sedem  apo- 
stolicam  appellat. 

1331,  Januarii  14. 

In  nomine  Domini,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens  publicum  instrumentum 
inspecturi  quod  anno  ejusdem  Domini  MCCCXXX  secundum  morem  Francie,  die  quarta 
decima  mensis  Januarii,  circa  horam  prime,  indictione  quarta  decima,  pontificatus  sanctis- 
siini  in  Christo  patris  et  domini  nostri  domini  Johannis  divina  providencia  pape  XXII  anno 
quinto  decimo,  in  mei  notarii  publici  testiumque  infrascriptorum  ad  hec  vocatorum  et 
rogatorinn  presencia,  nec  non  venerabilis  et  discreti  viri  magistri  Guillelmi  de  Narbonna, 
cancellarii  ecclesie  Parisiensis,  consiitutus  personaliter  venerabilis  et  discretus  vir  magister 
Johannes  Pipe  magister  in  inedicina  ac  procurator  totius  facultatis  medicine,  habens  ad 
hec  sufficiens  mandatum,  tain  suo  quam  facultatis  predicle  medicine  nomine  provocavit  et 
apellavit  ad  sanctam  sedein  apostolicam  in  scriptis,  et  ab  eodcin  magistro  Guillelmo  petiit 
cum  instancia  apostolos  sibi  dari  noininibus  quibus  supra  prout  et  secundum  quod  in 
quadam  papiri  cedula,  quam  tuni  in  manu  sua  lenebat,  inichi  notario  publico  infrascripto 
legendum  tradidit,  plenius  continetur,  cujus  quidein  cedule  dictain  appellationem  seu  pro- 
vocationcm  continentis  tenor  noscitur  esse  talis  : 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXV[     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  365 

«  Cuin  appellationis  seu  provocationis  remedium,  »  etc.  ut  supra  n°  923,  mutato  ttomtne. 
Qua  appellatione  seu  provocatione  sic  interposita,  idem  niagister  Guillelmus  respondit  quod 
dictam  cedulam  dictam  appellationem  seu  provocationem  continentem  pro  lecta  liabebat 
et  super  apostolis  super  dicta  appellatione,  seu  provocatione  conferendis  ultima  die  a  jure 
statuta  eidem  responderet,  presentibus  ad  hec  discretis  viris  magistro  Guillelmo  Celati 
doctore  in  theologia,  ac  Arnoldo  de  Aussaco  et  Richardo  Charlemaine  clericis,  testibus  ad 
hec  vocatis  et  rogatis. 

Post  hec  vero,  anno,  indictione,  die,  mense  et  pontificalu  quibus  supra,  satis  cito  post 
dictus  magister  Johannes  procurator  nomine  quo  supra  ad  presenciam  magistri  Alphonsi 
de  Portugalia,  bacalarii  in  medicina,  personaliter  accedens  dictam  provocationem  seu  appel- 
lationem  eideni  intimavit  et  insinuavit.... '  Acta  fuerunt  hec  Parisius  in  domo  habitationis 
dicti  cancellarii  Parisiensis  in  claustro  Beate  Marie  Parisiensis,  presentibus  ad  hec  discretis 
viris  magistris  Germano  Celati  doctore  in  theologia  predicto,  Paulo  de  Narbonna,  Arnaldo 
de  Aussaco  et  Johanne  de  Atrio  pluribusque  aliis,  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Et  ego  Guillelmus  Marpaudi,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  60-64. 

1.  Alphonsus  etiam  appellationem  «  pro  lecta  habebat  ». 


928.  Johannes  Pipe  loco  decani  facultatis  medicinae  contra  rectorem  et  delegatos    Vniversitatis  Paris.  ad  apo- 
stolicam  sedem  appellat. 

1331,  Januarii  21. 

In  nomine  Patris  et  Filii  et  Spiritus  Sancti,  amen.  Cunctis  presentis  publiciinstrumenti 
serie  appareat  manifeste  quod  anno  ejusdem  millesimo  trecentesimo  tricesimo,  die  vicesima 
prima  mensis  Januarii,  circa  horam  tertie,  indictione  quarta  decima,  pontificatus  sanctissimi 
in  Christo  patris  et  domini  nostri  domini  Johannis  divina  providentia  pape  XXII  anno 
quinto  decimo,  coram  venerabili  et  discreto  viro  magistro  Petro  de  Novavilla,  ad  presens 
venerabilis  Universitatis  rectore,  meique  notario  publico  et  testibus  infrascriptis  constitutus 
personaliter  discretus  vir  magisler  Johannes  Pipe,  magister  in  medicina,  procurator  facul- 
tatis  medicine  tam  suo  quam  dicte  facultatis  nomine  provocavit  et  appellavit  ad  sanctam 
sedem  apostolicam  ab  audiencia  dicti  rectoris  ac  magistrorum  Gerinani  Celati  in  theologia, 
Guillelmi  de  Foulqueusa  in  decretis,  Pauli  de  Narbona  Gallicorum,  Johannis  Maleti  Nor- 
manorum  ac  Thome  Anglici  Anglicorum  nationum  in  artibus  in  dicta  Universitate  Parisiensi 
actu  regentium,  gerentium  se  pro  commissariis  seu  deputatis  ab  Universilate  predicta  contra 
ipsos  ac  contra  magistros  Petrum  de  Capite  Stanno  et  Alphonsum  de  Portugalia,  et  apo- 
stolos  a  dicto  rectore  petiit  quo  supra  nomine  sibi  dare  prout  et  secundum  quod  in  quadam 
papiri  cedula  per  eum  michi  tunc  Iradita  et  quam  per  me  notarium  legi  petiit  tunc  ibidem. 


366  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

plenius  continetur,  cujus  cedule  dictam  appellationem  seu  provocalionem  continentis  tenor 
noscitur  esse  talis  : 

«  Cum  appellationis,  etc.  iit  supra  n°  923,  usque  defendantur :  hinc  est  quod  cum  magister 
Petrus  de  Capite  Stanno  inagister  in  medicina  magistrum  Alphonsum  de  Portugalia  adhuc 
non  ydoneum  nec  etiam  dignum  nec  tempore  competenti  venerabili  viro  domino  Guillelmo 
cancellario  ecclesie  Parisiensis  pro  licentia  in  facultate  medicine  obtinenda  presentasset...' 
[Petrus  de  Capite  Stagno  et  Alphonsus  de  Portugalia]  sub  colore  boni  suam  cupientes  ini- 
quitatein  seu  maliciam   defensare   ad   inatrem  doininorum   meorum  venerabilium   virorum 
decani    et  magistrorum   facultatis  medicine,    videlicet   Parisiensem   Universitatem,   contra 
predictos  dominos  meos  decanum  et  magistros  facultatis  medicine  predicte  frivole  provoca- 
runl  et  etiam   appellarunt.   Que  quideni   Universitas   predicta   tales   commissarios,  scilicet 
magistrum  Petrum  de  Novavilla  rectorem  Universitatis,  magistrum  Germanum  Celati  magi- 
strum  in  theologia,  magistrum  Guillelmum  de  Folcossa  magistrum  in  decrelis,  inagistrum 
Paulum  de  Narbona,  loco  procuratoris  Gallicoruin,  magistrum  Johannem  Maleti  procuratorem 
Normannorum,  et  magistrum  Thomain  Anglicum  deputavit'  ad  audiendum  et   referendum 
omnia  que  ex  parte  dictarum  partium  proponerentur  coram  eis.  Qui  commissarii  predicti, 
parte  dominorum  ineorum    non   vocata  sufficienter,    ad   instantiam   dictorum  appellantium 
pronunciaverunt  et  declaraverunt  fuisse  appellatum   bene  et  legitime  ex   parte  dictorum 
appellantium  (nulla  cognitione  sufficienti  premissa)  et  eidein  appellationi  erat  defferendum, 
revocaveruntque  ex  abrupto  omnia  attemplata  si  que   erant  per  doininos   meos  predictos 
coiitra  appellantes  predictos  non  cognita   de  appellatione  premissa  nec  de  meritis  ipsius, 
inhibueruntque  perperam  dominis  meis  predictis  ne  pendente  hujusmodi  appellatione  seu 
provocatione  contra  ipsos  aliquomodo  procederent  contra  ipsos;  quod  si  facerent,  ex  tunc 
revocabant  in  irritum  antequam  de  meritis  ipsius  appellationis  seu  provocationis  inciperent 
cognoscere.  Que  premissa  per  dictos  commissarios  attemptata  non  est   dubium   esse  juri 
obvia  et  etiam  rationi  et  cedere  in  magnum  prejudicium  dominorum  ineorum  predictorum, 
tum  ex  eo  quia  omnia   premissa   dicti  commissarii  temere  facere  presumpserunt,  dominis 
meis  predictis  non   vocatis  et  absentibus  non   per  contumaciam,  tuin   quia   dicti   commis- 
sarii  erant  solummodo  deputati  ad  audiendum  et  referendum  proponenda  coram   ipsis  ex 
parte  dictarum  partium,  tum  etiam  quia  si  habuissent  potestatem  cognoscendi  et  etiam  dif- 
finiendi,   attamen  non  potuerunt  de  jure  aliquam   inhibitionem   facere   dominis  meis  pre- 
dictis,  donec  saltem  cognoscere  incepissent  de  veritate  cause  vel  causarum  ipsius  appella- 
tionis  seu  provocationis,  nec  attemptata  aliquo  modo  revocare,  donec  eis  prius  constitisset, 
parte  dominorum  meorum  prius  legitime  vocata,  fuisse  ad  dictam  Universitatem  ex  causa 
legitima  atque  vera  canonice  appellatum  seu  etiam  provocatum.  Ex  quibus  et  in  quibus  pre- 
missis  ego  Johannes  Pipe,  magister  in  medicina,  procurator  dominorum  rneorum  predicto- 
ruin  locum  tenens  decani  et  magistrorum  facullatis  medicine,  habens  plenam  potestatem  et 
mandatum  sufficiens  appellandi  et  provocandi  nomine  ipsorum  et  pro  ipsis,  senciens  me  et 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  367 

eosdein  dominos  meos  per  dictos  commissarios  ad  instanciam  dictorum  appellantium  mul- 
tipliciter  pergravatos,  timens  etiam  ex  hiis  et  aliis  verisimilibus  et  probabilibus  conjecturis 
me  et  predictos  dominos  meos  posse  per  ipsos  commissarios  predictos  aliquem  seu  aliquos 
ipsorum  de  facto  ulterius  pergravari,  contra  predictos  commissarios  dictumque  magistrum 
Petrum  de  Capite  Stanno  et  contra  magistrum  Alfonsum  et  contra  omnes  alios  quos  nego- 
tium  presens  tangit  et  tangere  poterit...  in  hiis  scriptis  ad  sedem  apostolicam  provoco  et 
appello,  supponens  me  nomine  quo  supra  et  dominos  meos  predictos  et  dictam  facultatem 
nostram  medicine  et  nobis  adherentes  et  adherere  volentes  in  futurum  et  statum  meuni  et 
etiam  dominorum  meorum  prediclorum  et  facultatis  nostre  predicte  et  nobis  adherentium 
et  adherere  volentium  in  futurum  protectioni  sancte  sedis  «... 

Qua  appellatione  seu  provocatione  sic  interjecta  idem  rector  respondit  quod  dictam 
appellationem  seu  provocationem  pro  lecta  habebat  et  infra  teuipus  a  jure  statutum  eidem 
apostolos  concederet  super  ipsa  tales  quales  de  jure  dare  deberet,  presentibus  ad  hec  dis- 
cretis  viris  Johanne  de  Deserto,  Symone  de  Deserto  et  Johanne  de  Hersin  clericis,  testibus 
ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Deinde  vero  quasi  incontinenti  dictus  magister  Johannes  Pipe  procurator  accedens  ad 
domum  discreti  et  venerabilis  viri  magistri  Guillelmi  de  Foulqueuse,  predicti  magislri  in 
decretis,  et  petiit  a  familia  dicte  domus  utrum  dictus  magister  Guillelmus  tunc  esset  in 
dicta  domo  sua.  Cui  per  dictam  familiam  responsum  extitit  quod  ipse  tunc  non  erat  in 
domo  sua.  Et  tum  ipse  magister  Johannes  procurator  quo  supra  nomine  dixit  quod  ipse 
ibidem  venerat  ad  intimandum  et  insinuandum  sibi  appellationem  seu  provocationem  pre- 
dictam,  et  eandem  quantum  poterat  insinuabat  et  intimabat  et  apostolos  petebat  prout  erat 
sibi  possibile  ab  eodem,  protestans  quod  ipsius  absencia  sibi  quo  supra  nomine  prejudi- 
cium  vel  dampnum  non  afferet,  presentibus  ad  hec  discretis  viris  domino  David  de  Mar' 
et  domino  Johanne  de  Conventre  Scotis,  scolaribus  Parisiensibus,  ac  Johanne  de  Hersin 
clericis,  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Deinde  vero  idem  magisler  Johannes  procurator  ad  domum  scolarium  Narbonne  Pari- 
sius  personaliter  accedens  in  vico  Porte  Inferni,  in  qua  morantur  et  morari  consueverunt 
dicti  magistri  Germani  Celati  doctor  in  theologia  et  Paulus  de  Narbona  nationis  Gallicorum 
in  facultate  artium  regentes,  et  petiit  a  familia  domus  utrum  dicti  magistri  Germanus  et 
Paulus  tunc  essent  in  dicta  domo.  Cui  etiam  responsum  fuit  quod  non  erant.  Et  tum  dictus 
magister  Johannes  dixit  dicte  familie  quod  ipse  venerat  ibi  ad  insinuandum  et  intimandum 
eisdem  appellationem  seu  provocationem  predictam...,  presentibus  ad  hec  discretis  viris 
magistro  Johanne  de  Bion  jurisperito  et  Johanne  de  Hersin  clericis,  testibus  ad  hec  vocatis 
et  rogatis. 

Et  ab  inde  veniens  quasi  circa  horam  meridianam  ejusdem  diei  dictus  procurator  ad 
domum  discreti  viri  magistri  Thome  Anglici  in  magno  vico  Sancti  Jacobi  ad  Caput  nigrum 
et  eodem  magistro  Thoma  Anglici  personaliter  invento  dictam  provocationem  seu  appella- 


368  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

tionem  inlimavit  et  insinuavit,  petens  quo  supra  nomine  apostolos  ab  eodem  sibi  dari.  Qui 
magister  Thomas  sibi  respondit  quod  super  apostolis  conferendis  deliberaret  infra  tempus 
a  jure  statutum,  presentibus  discretis  viris  magistris  Barlholomeo  de  Brixia*,  magistro  in 
artibus,  et  dictis  magistro  Johanne  de  Byon  ac  Johanne  de  Hersin  clericis,  testibus  ad  hec 
vocatis  et  rogatis. 

Ultimale  vero  ad  domum  habitationis  magistri  Johannis  Maleti  nationis  Norinannorum 
in  artibus  regentis  in  vico  Nucum  personaliter  accedens  dictus  procurator,  et  procuratorio 
nomine  supradicto  dictam  appellationem  seu  provocationem  intimavit  et  insinuavit  dicto 
iDagistro  Johanni  tunc  presenti  et  apostolos  petiit  sibi  dari  ab  eodem.  Qui  respondit  quod 
bene  audiebat  quod  dicebat  et  consilium  haberet  super  hoc  cum  aliis  sociis  suis  supra 
nominatis,  presentibus  ad  hec  discretis  viris  dictis  magistro  Johanne  de  Bion  et  Johanne 
de  Hersin  clericis,  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis. 

Super  quibus  omnibus  et  singulis  dictus  procurator  quo  supra  nomine  petiit  sibi  per 
me  notarium  publicum  infrascriptum  presens  fieri  publicum  instrumentum,  astantes  invo- 
cans  in  testimonium  premissorum.  Acta  fuerunt  hec  anno,  indictione,  die,  inense,  horis  et 
locis  et  presentibus  testibus  supradictis. 

Et  ego  Guillelmus  Marpaudi,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  26G,  p.  66-69.  —  Eodem  anno,  diebus  Februapii  7,  8  et  10,  idem  Johannes  Pipe  iterum  apostolos, 
sed  frustra,  petiit.  Praesentes  his  diebus  erant  Radulphus  de  Clincampo,  jurisperitus,  Guillelmus  dc  Layo  et  Guillelmus 
Burncl  clerici,  Gcrardus  de  Marla  et  Yvanus  Bohic  (de  quo  infra  n°  1046),  jurisperiti,  Johanncs  de  Aurelianis  et  Garinus  de 
Pruvino,  notarii  publici,  Petrus  de  Vallcpartis,  magister  in  artibus,  inagistri  artium  Johannes  Viviani,  Johannes  de  Vimartio 
(qui  an.  1338  fuit  rector  Universitatis ;  cf.  Reg.  procurat  nationis  Anglic.  in  Archiv,  etc,  V,  238,  242;  an.  1342  canon. 
S.  Oportunae  Paris.  Reg.  Clement.  VI,  n"  156,  fol.  385'')  et  Petrus  Paree  (v.  supra  n°  784),  magistri  Robertus  de  Villeta  et 
Jacobus  de  Gandavo,  Johannes  dc  Fayaco,  Bartholomaeus  de  Hersin,  Philippus  de  Berigny,  apothecarius  (v.  supra  n^*  811, 
nota),  Johonnes  de  Lovanio  (fortasse  qui  an.  1328  erat  canon.  eccl.  B.  Mariac  Antwcrpiens.  Camerac.  diocc.  Reg.  Vat.  Joh.  XXII, 
an.  12,  p.  3,  ep.  2216.  Altor  Johannes  de  Lovanio  in  Reg.  proc.  Anglic.  in  Archiv,  etc,  p.  328).  Instrumentum  ibid.,  p.  76-78. 
Die  martis  post  Invocavit  (Februar.  19)  Johannes  Pipe  apostolos  petiit  a  Paulo  de  Narbona,  et  sic  etiam  ab  aliis  deputatis 
Universitatis.  Ibid.  p.  70.  —  Magister  Stephanus  de  Calvomonte,  procurator  facultatis  medicinae,  Februarii  12,  et  jam  mense 
Januarii  apostolos  a  canccllario  petiit.  Ibid.  p.  78,  Instrumenta  similis  tenoris  ibid.  plura,  quae  afferre  minime  opportunum  est, 

1.  Repetuntur  hic  jam  pluries  dicta,  —  2.  V.  supra  n°  926.  —  3.  Fuit  an.  1344  procurator  nationis  Anglicanae,  et  vocatur 
in  Reg.  procur.  nat.  Anglic. :  «  mag.  David  de  Mair  ».  V.  Archiv  f.  Litteratur-u.  Kirchengesch.,  Y,  286,  — 4,  Fuit  postea 
et  in  medicina  magister.  V.  infra  n''  988  et  1029. 


929.   Instrumentum  quo   interpellatur  cancellarius  a  Reginaldo   de   Cornemare  ut  provocationi  ad  apostolos  a 
facultate  inedicinae  factae  respondere  teneatur. 

1331,  Februarii  5,  7,  Parisiis. 

In  nomine  Domini,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens  publicum  instrumentum 
inspecturi  quod  anno  ejusdem  Domini  millesiino  trecentesimo  tricesimo,  mense  Februario 
die  quinta,  circa  horam  tertie,  indictione  quarta  decima,  pontificatus  sanctissimi  in  Christo 
patris  et  domini  nostri  domini  Johannis  divina  providentia  pape  XXII  anno  quinto  decimo, 
in  mei  notarii  publici  tesliumque  infrascriptorum  ad  hec  vocatorum  et  rogatorum  presencia, 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  369 

constitutus  discretus  vir  magister  Reginaldus  de  Cornemare,  magister  in  medicina,  locum 
tenens  decani  facultatis  medicine  Parisiensis,  qui  tam  suo  quam  dicte  facultatis  medicine  et 
sibi  adherenlium  nomine  petiit  apostolos  cum  instancia  sibi  dari  a  venerabili  et  discreto 
viro  magistro  Guillelmo  de  Narbona  cancellario  ecclesie  Parisiensis  coram  ipso  exislente 
super  quadam  appellatione  seu  provocatione  per  dictum  locum  tenentem  decani  dicte 
facultatis  medicine  ad  sedem  apostolicam  contra  dictum  dominum  cancellarium  Parisiensem 
et  contra  magistrum  Alphonsum  de  Portugalia  die  nona  mensis  Januarii  interjecta',  que 
continetur  in  quodam  publico  instrumento  signo  et  subscriptione  niei  Guillelmi  notarii 
publici  infrascripti  signato  de  dicta  die  nona  super  hoc  confecto^.... 

Iterato  etiam  hora  decantationis  vesperarum  in  ecclesia  Parisiensi,  anno,  indictione, 
die%  mense  et  pontificatu  ultimo  dictis,  dictus  magister  Reginaldus  ad  dictum  cancellarium 
rediens  super  dicta  appellatione  seu  provocatione  coram  me  notario  publico  et  testibus 
infrascriptis  petiit,  ut  prius,  apostolos  ab  eodem  cancellario  sibi  dari.  Ipse  vero  dominus 
cancellarius  eidem  magistro  Reginaldo  dixit  quod  decantatis  vesperis  iret  ad  domum  suam 
et  super  dictis  apostolis  eidem  responderet.  Qui  magister  Reginaldus  ad  domum*  dicti 
cancellarii  in  claustro  Parisiensi  existentem  accedens  una  mecum  notario  publico  et  testibus 
infrascriptis  et  ibidem  expectans  eumdem  dominum  cancellarium  usque  ad  horam  crepu- 
sculi  diei  ejusdem  vel  eo  circa  finaliter  petitis  apostolis  per  dictum  magistrum  Reginaldum 
a  domino  cancellario  memorato  super  appellatione  seu  provocatione  ante  dicta,  idem 
dominus  cancellarius  loco  apostolorum  responsionem  suam  tradidit  in  scriptis  in  hec 
verba  : 

«  Cum  appellationis  remedium  non  sit  ad  defensionem  iniquitatis,  sed  adpresidium 
innocentie  institutum,  et  appellationibus  frivolis  nec  justicia  defferat  nec  sit  a  judice 
deferendum,  idcirco  nos  Guillelmus  de  Narbona,  doctor  sacre  pagine,  cancellarius  ecclesie 
Parisiensis  ac  sanctissimi  patris  in  Christo  domini  Johannis  divina  providentia  pape  XXII 
humilis  capellanus,  attendentes  appellationem,  si  talem  dici  debeat,  quam  emisisse  dicuntur 
de  facto  magister  Reginaldus  de  Cornemara,  qui  se  dicit  substitutum  decani  facultatis 
medicine,  et  quidam  alii  sub  nomine  totius  facultatis,  cum  non  constet  nobis  quod  omnes 
seu  meliores  de  dicta  facultate,  ut  dicitur,  consentiant,  ex  pluribus  causis  non  fore  admit- 
tendam.  Primo,  quia  cum  essent  astricti  juramento  venire  ad  perhibendum  fidele  testimo- 
nium  super  bachalariis  licentiandis  quotienscumque  et  quandocumque  per  me  vel  cancel- 
larium,  qui  pro  tempore  fuerit,  fuissent  requisiti,  ut  est  notorium  in  Universitate 
Parisiensi,  ipsi  tamen  per  nos  suflicienter  vocati  ad  perhibendum  fidele  testimonium 
super  magistro  Alphonso  de  Yspania,  tunc  bachalario  presentato  ad  licentiam  medicine, 
venire  contumaciter  contempserunt,  perjurium  non  est  dubium  incurrendo.  Item  et  quia 
ex  causis  inanifeste  frivolis  temere  et  de  facto  dicta  appellatio  est  emissa;  et  ex  pluribus 
aliis  causis  non  deferimus  nec  duximus  salva  debita  reverentia  sedis  apostolice  deferendum, 

hic  eis  loco  apostolorum  assignantes  si  loco  et  tempore  sibi  aliter  assignatis  sufRcienter 

*»  Chart.   Vniv.  Paris.  II,  1.  47 


370  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

veniunt  et  illi   qui   sufiicienter    debent  comparuerint  ad  petenduin,  alias  pro   non  pelitis 
habentes.  » 

Super  quibus  omnibus  et  singulis  dictus  inagister  Reginaldus  tam  suo  quam  Tacultatis 
medecine  ac  sibi  adherentium  nomine  petiit  sibi  per  me  notarium  pubiicum  infrascriptum 
presens  fieri  publicum  instrumentum,  astantes  in  testimonium  premissorum  invocando. 
Acta  fuerunt  hec  ultimo  dicta  in  dicta  domo  cancellarii  in  claustro  Parisiensi,  anno,  indic- 
lione,  die,  hora  et  pontificatu  prcdictis,  presentibus  ad  hec  ultimo  facta  discretis  viris 
magistris  Bertrando  de  Lambalia,  Radulpho  Mainguenti  notariis  publicis,  Guillelmo 
Johannis  et  Guillelmo  Burnel  clericis  plurisbusque  aliis,  testibus  ad  hec  vocatis  et  rogatis... 
Et  ego  Guillelmus  Marpaudi,  etc. 

Arch.  nat.  Poris.  MM.  260,  p.  86-89. 

1.  V.  supra  noQ^S.  —  2.  Sequitur,  cancellarium  apostolos  dare  promisisse.  Reginaldus  Febr.  7  iterum  apostolos  petiit, 
et  a  cancellario  idem  responsum  accepit  n  presentibus  cantore  Norbonensi,  Johanne  de  Arpadella  canonico  Paris.  »  ac  Guillelmo 
Burnel.  Eadem  die  hoc  iterum  evenit  «  presentibus  Radulpho  dc  Clincampo,  jurisperito,  Paulo  de  Narbona,  mag-.  in  artibus, 
et  Guillclmo  Burnel  ».  —  3.  Febr.  7. 


930,   Sententia  [Petri  Andveae),  officialis  cancellarii  Parisiensis,  pro   cancellario  contra  facullatem  medicinae. 
Plura  de  privilegio  cancellarii  et  de  officio  magistrorum  in  dandis  licentiis  referuntur. 

1331,  Februarii  16. 

Faina  publica  insinuationeque  clamosa  ortuin  a  fide  dignis  et  non  a  malevolis  haben- 
tibus  non  sine  gravi  scandalo  et  periculo  referentibus,  que  nostras  aures  adeo  sepe  et 
sepius  per  longa  tempora  non  iminerito  propulsarunt,  quod  surdis  auribus  seu  conniven- 
tibus  oculis  nequimus  nec  volumus  nec  debemus  ulterius  pertransire  :  nos  ofiicialis  curie 
reverendi  et  magne  discretionis  [et]  auctoritatis  viri  domini  Guillelmi  de  Narbona  cancel- 
larii  ecclesie  Parisiensis  commissarius  specialis  ejusdem  super  criminibus,  maleficiis,  exces- 
sibus  et  delictis  circa  actum  scolasticum  seu  dependentia  ex  eodein  vel  modo  quolibet 
tangentia  a  personis  in  civitate  et  suburbiis  Parisius  studentibus  seu  facultate  qualibet 
regentibus  vel  statum  seu  gradum  in  eadem  habentibus,  illicite  commissis  et  perpetratis, 
legitinie  deputatus,  quarumque  correctio,  jurisdictio,  punitio  tam  de  jure  quain  de  usu,  stilo 
et  privilegiis  sedis  apostolice  in  hac  parte  dicto  cancellario  el  ejus  predecessoribus  in 
dignitate  cancellarie  predicte  concessis  tam  ex  consuetudine  virlute  dictoruin  privilegiorum 
fulcita  notorie  et  legitime  approbala  et  a  tanto  tempore,  cujus  contrarii  memoria  hominum 
non  extitit,  noscitur  pertinere  corrigendum  et  canonice  puniendum,  non  odii  fomile  sed 
zelo  justilie  faciendum  moti,  dicimus  et  proponimus  ex  oflicio  nostro  una  cum  procuratore 
dicli  domini  nostri  et  curie  ejusdem  nomine  procuratorio  ipsius  et  pro  ipso  negotium 
hujus  seu  potius  maleficium  prosequentes  prout  decet  et  interest  procedentes  contra 
magistrum    Reginaldum    de    Cornemare,    gerentem    se    pro    substituto    decani    facultalis 

47. 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  371 

mcdicine,  et  contra  magistros  Johanneni  Pipe,  Stephaniim  de  Calvomonte  et  Stephanum 
de  Nogento,  magistros  in  medicina  et  eorum  quemlibet  in  solidum  tam  conjunctim  quam 
divisim  petitionem  seu  arlicuios  infrascriptos,  protestatione  nichilominus  prehabita  ex 
parle  procurationis  domini  predicti  cancellarii  ejus  curie  et  pro  ipsis,  quod  stilo,  usui  et 
consuetudini  curie  predicte,  quibus  cavetur  quod  summarie  et  de  phmo  sine  strepitu  el 
figura  judicii  et  absque  ulla  solemnilate  scriplurarum  proceditur  et  procedi  debet  in  curia, 
ipsa  non  intendit  in  aliquo  derogare  et  quod  protestationem  vult  in  subsequentibus  pro 
repetita  haberi  et  quam  de  nostro  offlcio  admisimus  lanquam  legitime  de  usu,  slilo  et 
consuetudine  predictis  tanquam  notorie  primitus  informate,  licet  velimus  ex  gratia  et  per 
modum  memorie,  quod  infrascripta  crimina,  excessus  et  delicta  nobis  denunciata  ipsis 
tradantur  absque  ullo  prejudicio  in  scriptis. 

Primo  quod  ipse  dominus  cancellarius  ex  privilegio,  quo  ipse  et  sui  predecessores 
Parisiensis  ecclesie  cancellarii  usi  sunt,  et  habet  idem  cancellarius  super  licentiis  confe- 
rendis,  quod  secundum  suam  conscientiam  bona  fide  examinabit  magistros'  et  licentiandos 
in  facultale  qualibet  studii  Universitatis  Parisiensis  et  specialiter  in  facultate  artium  el 
medicine,  et  admittens  dignos,  repellet  indignos,  quodque  in  licentiis  conferendis  habent 
potestatem  dispensandi  tam  in  tempore  quam  in  aliis  dependenciis  ex  hoc  consideratis 
singulis  circumstanciis,  prout  sibi  videbitur  et  videtur  expedire. 

Omnes  etiam  magistri  et  singuli  dicte  Universitatis  dum  licentiantur  in  sua  promotione 
jurant  et  hactenus  jurare  consueverunt  quod  in  nullo  se  obligaverint  vel  obligabunt,  quod 
sit  contra  dicti  domini  cancellarii  potestatem  vel  quod  in  juris  cancellarie  sue  prejudicium 
cedere  dignoscatur;  quodque  nichil  attemptabunt  quo  mediante  libera  potestas  et  examinatio 
ejusdem  quomodolibet  imminuatur  vel  etiam  restringatur;  quodque  a  bachalariis  licen- 
tiandis  nullatenus  exigent  probationem  vel  informationem  aliquam  de  tempore  auditionis 
eorumdem.  Jurant  insuper  et  jurare  consueverunt  quod  quotienscumque  et  quando- 
cumque  vocati  per  dominum  cancellarium,  qui  pro  tempore  fuerit,  venient  ad  perhibendujn 
fidele  testimonium  de  baccalariis  licentiandis,  quandocumque  eosdem  voluerit  admittere  ad 
examen,  sive  sit  in  anno  quem  dicti  medici  vocant  atiniim  fubileum-,  sive  quocumque  alio 
anno  et  tempore  indistincte,  prout  per  predecessores  dicti  domini  cancellarii  et  ipsummet 
hactenus  extitit  observatum  et  etiam  consuetum.  Et  nichilominus  per  eorum  prestita  jura- 
menta  habent  observare  pacem  et  tranquillitatem  studii  et  Universitatis  Parisiensis,  et 
quod  contrarium  nullatenus  procurabunt,  et  omnia  in  privilegiis,  ordinationibus  et  statutis 
super  ordinatione  studii  Parisiensis  a  retro  Romanis  pontificibus  et  sede  apostolica  dudum 
concessa,  contenta  et  narrata,  se  legitime  et  ad  unguem  observare  juxta  eorumdem  con- 
tinentiam  et  tenorem.  Quodque  suis  juramentis  se  astringunt  dum,  ut  premittitur,  promo- 
ventur,  quod  cum  expediti  fuerint  ab  examine  post  lectionem  communem,  si  contingat  eos 
vel  eorum  aliquem  ad  magislerium  illius  facultatis  provehi  vel  incipere,  post  lectiones  vel 
disputationes   per   duos  annos  continuos,    vel   ad  minus  a   festo    beati  Remigii"  usque  ad 


372  CHAHTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

Pentecostes,  continuabunt  vel  continuabit,  nisi  super  hoc  fuerit  per  dictuin  dominurn  can- 
cellarium  dispensatum. 

Et  premissis  non  obstantibus,  licet  obstare  debuissent,  dicti  magistri  Reginaldus, 
Johannes  Pipe,  Stephanus  de  Calvomonte  et  Stephanus  de  Nogento  dicte  facultatis  medi- 
cine,  qui  premissa,  ut  premittitur,  juramenta  in  eorum  promotionibus  corporaliter  presti- 
terunt  et  fecerunt,  Deum  pre  oculis  non  habentes  sed  potius  suarum  salutis  animarum 
immemores  et  eorum  ab  eis  juramentorum  prestitorum  contemptores,  ordinationes,  privi- 
legia  et  statuta  sedis  apostolice  predicta  temere  infringentes  et  in  hac  parte  molientes,  per 
dictum  dominum  cancellarium  sufficienter  vocali  ad  perhibendum  fidele  testimonium 
super  magistro  Alphonso  de  Yspania,  tunc  baccalario  licentiando,  venire  confumaciter 
contempserunt.  Item  nec  legerunt  per  duos  annos  continuos,  cum  inceperunt  in  artium 
facultate,  nec  super  hoc  a  cancellario  illius  temporis  licentiam  habuerunt,  sic  perjurium 
non  est  dubium  incurrendo.  Nec  non  magistrum  Alphonsum  de  Yspania  predictum  rite  et 
debite  licentiatum  per  dictuin  dominum  cancellarium,  habita  primitus  depositione,  ut 
moris  est,  plurium  magistrorum  dicte  facultatis,  sufficientem,  bonum,  idoneum  et  scienti- 
ficum  in  facultate  medicine  repertum,  nec  non  et  magistrum  Petrum  de  Capite  Stagno 
magistrum  dicte  facultatis  medicine,  pro  eo  quod  dictus  magister  Petrus  ad  mandatum 
dicti  doinini  cancellarii,  ut  tenetur  sicut  alii  predicti  obedire  virtute  suorum  juramen- 
torum  prestitorum,  deposuit  super  licentia  dicti  magistri  Alphonsi  licite  et  debite  prout 
tenebatur  et  debebat  de  facto,  indebite  et  injuste  contra  jus  et  justitiam  quatenus  in  ipsis 
fuit,  privaverunt  et  privatos  denunciaverunt  et  pro  privatis  reputant,  habent  et  tenent  ab 
eoruin  consortio,  licel  neminem  privare  possint  a  sua  facultate  nec  ad  hec  habeanl  ullam 
potestatem,  cum  nullus  studens  in  aliqua  facultate  Parisius  possit  privari  etiam  quantum- 
cumque  suis  demeritis  exigentibus,  nisi  judicium  Universitatis  intervenerit  et  solemnis 
deliberatio  ac  tractatus  Universitatis  predicte,  vel  facultas  artium  que  sola  polest  talia*,  et 
sufficiens  quaterna  vocatio  precesserint,  sic  turbando  et  usurpando  jura,  potestatem,  cogni- 
tionem  et  jurisdictionem  dicte  Universitatis,  nec  non  jura,  jurisdictionem,  potestatem, 
libertates  et  franchisias  cancellarie  Parisiensis  et  domini  cancellarii  ejusdem,  quantum  in 
eis  fuit  et  est,  impediendo,  minuendo  seu  restringendo,  inolestando  et  inquietando  et 
dicta  privilegia  sedis  apostolice  super  hoc  indulta  ausu  tenierario  infringendo. 

Propter  quod  non  est  dubium  dictum  sic  se  gerentem  pro  substituto  decani  predicte 
facultatis  et  alios  predictos  sibi  in  hoc  adherentes  et  adherere  volentes,  in  quantuui  eos 
aut  eorum  quemlibet  tangit  et  tangere  potest,  sententiam  excommunicationis  a  canone  late 
in  perturbatores  jurisdictionis  ac  privilegiorum  sedis  apostolice  promulgatorum  et  penam 
deinceps  perjurii  dampnabiliter  incurrisse,  et  ob  hec  per  dictum  dominum  cancellarium 
et  nos  ejus  in  hac  parte  vices  gerentein  puniri  et  corrigi  debitis  pena  et  cohibitione  posse 
et  debere  ex  causis  et  rationibus  antedictis  et  cognitione*  criminum  predictorum,  sintque 
predicti  denunciati  de  dictis  criminibus  culpabiles  et  nocentes  et  apud  bonos  et  graves 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCI,.  373 

publice  diffamati.  Ilein  quod  de  et  supra  premissis  laboraverunt  merito  et  laborant  contra 
ipsos  publioa  vox  et  fama.  Item  quod  premissa  sunt  adeo  notoria  et  manifesta  et  potissime 
in  civitale  et  suburbiis  Parisiensibus  quod  inficiationis  locus  non  existit,  quodquc  nulla 
tergiversatione  celari  possunt.  Item  quod  ea,  vel  quod  debet  suflicere  ex  eisdein,  confessi 
sunt  dicti  rei  coram  bonis  legitime  fore  vera.  Idcirco  ne  tanta  maleficia  remaneant  impu- 
nita  potissime  contra  tales  et  in  personas  talium,  qui  talia  et  scismata  et  quasi  monopolia 
secreta  inter  se  fecerunt,  ex  quibus  non  modica  orta  sunt  scandala  in  sludio  et  Univer- 
sitate  predictis,  et  verisimiliter,  nisi  Deus  apponat  suuni  remedium,  oriri  possent  dissen- 
tiones,  molestationes  et  perturbationes  quampluriine,  dicimus  et  proponimus  ex  noslro 
jam  dicto  oflicio  una  cum  dicto  procuratore  quo  supra  nomine  contra  dictos  reos  et 
eorum  quemlibet  ad  finem,  quod  si  culpabiles  reperiantur  de  premissis,  per  nos  canonice 
puniantur  et  contra  ipsos  statuatur  et  decernatur  secundum  qualitatem  et  enorinitatem 
malificiorum  et  criminum  predictorum  quod  justicia  suadebit  juraque  volunt  et  requirunt 
canonice  sanctiones.  Quod  petit  fieri  et  cum  instantia  requirit  predictus  procurator  quo 
supra  nomine  ex  causis  et  rationibus  antediclis  offerentes  nos  et  protestantes  una  cum 
dicto  procuratore  nomine,  ex  causis  et  rationibus  quibus  agitur  de  probando  ea  solum- 
modo  que  nobis  et  sibi  sufficiunt  de  premissis  et  de  expensis  nostris  et  suis  nobis  et  sibi 
loco  et  tempore  refundendo,  juris  beneficio  nobis  et  eidem  procuratori  in  omnibus  semper 
salvo.  Datum  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo,  die  sabbathi  post  sacros 
Cineres*. 

Areh.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  97-100. 

1.  Rectius  hic  ordinatio  Gregorii  IX  explicatur,  quam  supra  n"  923,  not.  1,  a  magistris.  —  2.  Sic  et  in  facultatibus 
theologiae  et  decretorum,  annus  (de  biennio  in  biennium)  quo  licentiae  conferebantur,  annus  jubilaeus  appellatus  est. 
V.  supra  n»  923,  nola  3.  —  3.  Octob.  1.  —  4.  Propter  rectorem  Universitatis,  qui  erat  e  facultate  artium  ejusdemque  rector. 
—  5.  Seu  occasione.  —  6.  Sed  jam  Febr.  8  Petrus  Andreae  Reginaldum  «  se  gerentem  pro  substituto  decani  facultatis  »  pro 
Febr.  11  ad  se  citavit  ad  respondendum.  Ms.  cit.  p.  90. 


Q30^.  Officialis  cancellarii  Paris.,  Petrus  Andreae,  magistros  facultatis  medicinae  per  suas  litteras  excommu- 
nicavit  et  ut  excommunicatos  publicari  fecit.  Officialis  vero  curiae  Paris.,  Guido  de  Calvomonte,  contra  hanc 
excommunicationis  sententiam  protestatus  est\  et  cancellarium  Paris.  ejusque  officialem  ad  curiam  Paris. 
evocavit"^. 

1331,  Februarii  26,  [Parisiis]. 
Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  104  ;  90-91. 

1.  Guido  Fabri,  procurator  magistrorum  medicinae,  litteras  excommunicationis  Martii  7  sibi  dari  jussit.  Ms.  cit.  p.  102. 
Reginaldus  de  Gornemare  aliique  magistri  Martii  14  contra  sententiam  excommunicationis  protestati  sunt.  Ibid.  p.  112-114. 
—  2.  Pro  Martii  8;  deinde  pro  Martii  18  (p.  91),  pro  Martii  21  et  23  (p.  94  sq.),  Martii  26  et  27  (p.  95).  Causa  saepe  dilata  est. 


374  CHARTULARITJM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

yo  1 .   Facultas  medicinae  Paris.  ah  officiali  cancellarii  Paris.  conira  cancellariam  ad  magistrum  Guidonem  de 
Calvomonte  officialem  Paris.  appellat.  De  vicissiludine  cancellarii  et  officialis  Paris. 

1331,  Marf/i  12,  [Parisiis]. 

Dicunt  et  in  jure  coram  vobis,  domine  ofRcialis  Parisiensis,  proponunt  Reginaldus  de 
Cornemara,  Johannes  Pipe,  Stephanus  de  Nogento,  Stephanus  de  Calvomonte,  Hamo  de 
Filgeriis',  Radulphus  Pinchon,  magistri  in  inedicina  Parisiensi  clerici  actores  appellantes 
ad  vos,  domine  judex  predicte,  ab  auditorio  seu  audientia  venerabilium  virorum  domini 
GuillebTii  de  Narbona  cancellarii  ecclesie  Beate  Marie  Parisiensis  et  magistri  Petri  Andree^ 
dicentis  se  officialis  seu  commissarii  dicti  domini  cancellarii  et  contra  ipsum  cancellarium 
et  magistrum  Petrum  dicentem  se  ejus  officialem,  ut  premittilur,  appellatos  reos,  quod 
dictus  dominus  cancellarius  per  se  vel  procuratorem  suum  in  causam  traxit  et  ad  judi- 
cium  evocavit  seu  trahi,  citari  et  ad  judicium  evocari  fecit  et  procuravit  dictos  appellantes 
actores  coram  dicto  magistro  Petro  tanquam  officiali  et  commissario  suo,  et  jurisdictionem 
ordinariam  talem  qualem  dictus  dominus  cancellarius  habebat  seu  habere  se  dicebat  et 
proponebat  in  dictos  actores  exercere  nitente,  dictusque  dominus  cancellarius  per  se  vel 
procuratorem  suum  in  scriptis  quosdam  articulos  contra  appellantes  antedictos  et  plura 
crimina  seu  excessus  contra  ipsos  actores  continentes  tradidit  seu  tradi  et  apponi  ipsius 
nomine  et  pro  ipso  fecit  et  procuravit,  formam  que  sequitur  continentes  :  «  Fama  publica 
insinuationeque  clamosa,  eic.  ut  supra  n"  930.  Datum  anno  Domini  millesimo  trecentesimo 
tricesimo  die  sabbathi  post  sacros  cineres.  » 

Item  et  contra  dictos  magistros  Radulphum  Pinchon  et  Hamonem  de  Filgeriis  sub 
eadem  seu  consimili  forma  articulos  tradidit  seu  tradi  et  proponi  ipsius  nomine  et  proprio 
fecit  et  procuravit  sub  data  anni  et  diei  predictorum  et  ad  finem  supradictum.  Item 
dicunt  et  proponunt  dicli  actores  quod  ipsi  actores  per  se  vel  eoruin  procuratorem  ydo- 
neum  et  licenciatorie  destinatum  plures  recusationum  seu  suspicionum  causas  juris  et 
facti  notorias  contra  dictos  cancellarium  et  dictum  magistrum  Petrum,  dicentem  se  ejus 
officialem,  ut  dictum  est,  in  scriptis  et  coram  ipsis  et  coram  quolibet  eorumdem,  legitime 
assignarunt  et  etiam  proposuerunt  [in  forma]  que  sequitur. 

Inprimis  protestor  ego  Guido  Fabri  clericus,  procurator  venerabilium  virorum  magi- 
strorum  Reginaldi  de  Cornemara,  Johannis  Pipe,  Stephani  de  Calvomonte,  Stephani  de 
Nogento,  Radulphi  Pinchon  et  Hamonis  de  Filgeriis  in  medicina  nomine  procuratorio 
ipsorum  et  pro  ipsis  et  pro  quolibet  eorumdem  quod  predicti  doinini  mei  non  consentiunt, 
nec  etiam  ego  predictus  Guido  procurator  eorum  in  vos  magistruin  Petrum  Andree,  qui 
vos  geritis  pro  officiali  et  commissario  magistri  Guillelmi  de  Narbonna  cancellarii  ecclesie 
Beate  Marie  Parisiensis,  tanquam  in  suuin  judicem,  et  quod  non  inlendunt  predicti  domini 
mei  nec  ego  intendo  nomine  procuratorio  ipsorum  prorogare  jurisdiclionem  vestram  si 
quam  habetis,  nisi  quatenus  de  jure  fuerit  faciendum.  Et  etiain  quod  si  aliqua  verba  dixero 


1331]  \B     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD    ANNLM     MCCCL.  375 

in  subsequentibus  coram  vobis  que  litis  contestationem  sapere  videantur,  quod  non  est 
intentionis  mee  lilem  contestari  nisi  hoc  appareat  manifeste,  quas  appellationes  et  earum 
quamlibet  volo  ego  predictus  procurator  nomine  procuratorio  ipsorum  dominorum  magi- 
strorum  meorum  pro  repetitis  haberi  in  qualibet  parte  dicendorum.  Quibus  protestatio- 
nibus  sic  premissis  non  recedendo  ab  appellationibus  contra  predictuin  canceHarium  alias 
nomine  facultatis  medicine  Parisiensis  interpositis  ....  dico  et  propono  nomine  predicto  .... 
cum  vos,  magister  Petre  Andree,  qui  pro  ofRciali  et  commissario  dicti  magistri  de 
Narbona  cancellarii  ecclesie  Beate  Marie  Parisiensis  vos  geritis,  vere  et  non  immerito 
habeant  et  predictum  cancellarium  sibi  suspectos,  predicti  domini  mei  et  etiam  ego. 
nomine  predicto  audienciam  vestram  et  dicti  cancellarii  et  audilorium  vestrum  ....  recusant 
et  declinant,  et  etiam  predictus  Guido  procurator  ipsorum  nomine  procuratorio  ipsorum 
et  pro  ipsis  jurisdictionem  vestram  et  audientiam  vestram  et  etiam  dicti  canceliarii,  si 
quam  habetis,  recuso  et  declino.  Primo  ex  eo  et  pro  eo,  quia  notorium  est  atque  certum 
quod  nomine  facultatis  medicine  Parisiensis  extitit  contra  dictum  cancellarium  super 
contentis  in  dictis  articulis  propositis  per  vos  contra  predictos  dominos  meos  et  eorum 
quemlibet  legitime  appellatum,  et  quod  dicta  appellatio  adhuc  pendet,  et  quod  domini  mei 
predicti  et  quilibet  eorum  dicte  appellationis  nomine  dicte  facultatis  interjecte,  cujus 
predicti  domini  niei  sunt  et  tunc  erant  membra  honorabilia,  adheserunt  legitime  et  adhe- 
rent.  Propter  quod  quilibet  ipsorum  pro  vero  appellante  contra  dictum  cancellarium  repu- 
tatur  et  verus  appellans  in  effectu  habetur.  Propter  quam  appellationem  et  adhesiones 
predictas  dictus  cancellarius  multum  fuit  turbatus,  iratus  et  couimotus,  et  adhuc  est 
contra  predictos  dominos  meos  sine  causa.  Et  ideo  niultum  dubitant  predicti  magistri  et 
quilibet  eorum  et  merito  dubitare  debent,  et  etiam  ego  nomine  predicto,  quod  dictus 
cancellarius  provocatus  ex  premissis  ipsis  obesse  velit  et  specialiter  in  causa,  cum  per 
vos    et    per    procuratorem    suum    nititur    et    inlendit    agere    et    movere    contra    predictos 

dominos  meos Item  ex  eo  et  pro  eo  vos  et  dictum  cancellarium  habent  predicti  domini 

mei  tam  conjunctim  quam  divisim  suspectos  et  merito,  et  etiam  ego  nomine  eoruin  omnia 
el  singula  contenta  in  articulis  vestris  predictis  [que]  tangunt  et  continent  jiis,  honorem  et 
libertatem  dicti  cancellarii  prout  vos  asseritis  in  ipsis  articulis,  cujus  cancellarii  dicitis  vos 
esse  oflicialem  et  commissarium,  propter  quod  juste  dubitant  et  ego  etiam  nomine  eorum 
dubito  de  recti  judicii  si  quod  habetis  provisione,  maxime  cum  nullus  debeat  pro  se  vel 
per  alium  in  causa  sua  judicare.  Quare  predicti  domini  mei  et  eoruin  quiiibet  vos  pre- 
dictum  magistrum  Petrum  Andree,  gerentem  vos  pro  officiali  et  commissario  dicti  cancel- 
larii,  et  ipsum  cancellarium  tam  conjunctim  quam  divisim  vos  et  predictuin  cancellarium^ 
et  jurisdictionem  vestram  seu  audientiam  vestram,  si  quam  habetis  super  premissis  seu 
aliis,  recuso  et  penitus  declino  propter  causas  predictas  etiam  notorias  atque  veras,  quas 
ex  habundanti  et  ad  cautelam  offero  me  nomine  quo  supra  probaturum,  prout  fuerit 
rationis,  coram  venerabili  viro  et  discreto  domino   ..  officiali  Parisiensi,  judice  ordinario. 


376  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

quem  in  arbilruni  noniine  procuratorio  predictoruni  doininoruin  meoruin  et  pro  ipsis  et 
ad  cautelam  eligo  ex  nunc  super  premissis. 

Quibus  rationibus  seu  recusationibus  sic  assignatis  et  propositis,  ne  idem  doininus 
cancellarius  seu  dictus  magister  Petrus  gerens  se  pro  ofTiciali  seu  commissario  ejusdem 
contra  ipsos  appellantes  ulterius  de  facto,  cum  de  jure  non  possit,  posset  procedere,  ad 
vos  et  audienciam  vestram  procuratoris  eorumdem  appellantiuin  nomine  et  pro  ipsis  infra 
tempus  debitum  legitime  provocavit  et  appellavit  et  apostolos  cuin  instancia  petiit  nomine 
quo  supra  sibi  dari,  prout  in  instrumento  super  dicta  provocatione  confecto  ac  signo  Guil- 
lelmi   Marpaudi  notarii  publici   signato   plenius   continetur. 

Item  quod  appellatione  seu  provocatione  sic  interposita  idein  magister  Petrus  gerens 
se  pro  ofliciali  seu  commissario  dicti  domini  cancellarii  post  et  contra  appellationem  seu 
provocationem  antedictam  dictos  appellantes  de  facto,  cum  de  jure  non  possit,  contu- 
maces  reputavit. 

Item  dicunt  dicti  appellantes  quod  quidquid  jurisdictionis  dictus  dominus  cancellarius 
habet  seu  habere  potest  Parisius  seu  dictus  inagister  Petrus,  dicens  se  ejus  officialis,  habet 
seu  habere  potest,  et  ipse  et  sui  predecessores  cancellarii  ecclesie  Parisiensis  habuerunt 
et  habere  consueverunt,  habent  et  tenent,  habere  et  tenere  consueverunt,  tanquam  sub- 
dictus  seu  subdicti  et  juramento  fidelitatis  astrictus  seu  astricti  reverendo  patri  in  Christo 
ac  domino  Parisiensi  [episcopo],  ab  ipsoque  cancellario  et  ejus  ofliciali  seu  commissario 
ad  vos,  domine  oflicialis  predicte,  ex  parte  quorumcumque  ibidem  ad  judicium  etiam 
in  actu  scolastico  evocatorum  tanquam  ipsius  domini  cancellarii  et  ejus  officialis  supe- 
riorem  potest  et  licet  appellari  tain  de  jure  quain  de  usu  et  antiqua  ac  approbata  consue- 
tudine  ville,  civilatis  et  diocesis  Parisiensis,  in  jus  versa  et  etiam  legitime  prescripta. 

Item  quod  vos  et  predecessores  vestri  officiales  Parisienses  estis  et  fuistis  et  fuerunt 
in  possessione  vel  quasi  appellationes  interpositas  qualitercumque,  et  ex  quacumque 
causa  a  dictis  domino  cancellario  et  ofliciali  suo  ac  predecessoribus  eorumdem  a  quibus- 
cumque  personis  ad  vos  et  predecessores  vestros  ofliciales  Parisienses  et  curiain  vestram 
Parisiensem  recipiendi,  inhibendi  et  cognoscendi  et  fine  debito  demandandi.  Et  premissa 
oinnia  et  singula  sunt  vera,  notoria,  manifesta,  et  ea  recognoverunt  dicti  appellati  et 
eorum  quilibet  coram  bonis  pluries  legitime  fore  vera  fama  publica  ex  communi  asser- 
tione  populi  hoc  testantur.  Quare  petunt  dicti  appellantes  per  vos,  domine  judex  predicte, 
pronunciari  et  declarari  dictos  cancellarium  et  magistrum  Petrum  gerentem  se  pro  ejus 
ofliciali  seu  commissario  legitime  recusatos  fuisse  per  appellantes  predictos,  et  pronun- 
ciari  et  declarari  finaliter  ipsos  actores  rite,  juste,  legitime  et  canonice  ad  vos  ex  pre- 
inissis  appellasse,  dictosque  appellatos  reos  ipsis  actoribus  appellantibus  in  expensis  suis 
legitiine  faclis  et  faciendis  in  lite  presenti  condempnaturos  ex  causis  et  rationibus  ante- 
dictis,  et  sibi  justiciam  fieri  super  omnibus  et  singulis  premissis  et  canonice  provideri 
ineliori   inodo   quo   fieri  poterit  et  debebit,   oflicium   vestrum  in  premissis  implorando  in 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  37? 

hiis  quibus  fuerit  iniplorandum,  protestantes  de  probando  ea  solum  que  sibi  sufTicient  de 
premissis  et  de  expensis  suis  prediclis  factis  et  faciendis  eis  a  dictis  appeliatis  refun- 
dendis,  loco  et  tempore  competentibus.  Et  hec  dicunt  et  petunt  dicti  appellantes  contra 
dictos  appellatos  reos  omni  jure,  modo  et  forma  quibus  melius  possent,  juris  beneficio 
in  omnibus  sibi  salvo.  Datum  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo,  die  martis 
post  dominicam  qua  cantatur  Letare  Jerusalem. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  101-102.  —  De  hac  appellatione  ab  ofTiciali  cancellarii  Paris.  ad  oflicialem  Paris.  duo  alia 
instrumenta  ejusdem  anni,  Maii  14,  exstant  ibid.  p.  153-155. 

1.  Seu  Haymo  vel  Ayrao.  In.  Reg.  Vat.  Gomm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1403,  appellatur  mag,  .\mon  Seant  de  Filgeriis, 
et  Ct  an.  1328,  Oclob.  13,  canon.  Redonensis.  —  2.  Forte  idem,  qui  an.  1334  canonicatum  eccles.  Noviomens.  reccpit.  Reg. 
Joh.  XXII,  an.  18,  p.  1,  ep.  238.  Ibid.  ep.  199  vocatur  cancellarius  eccles.  Caturcens.  et  baccalareus  in  legibus,  qui  per  trien- 
nium  leges  audiendi  et  legendi  habet  facultatem.  -^ —  3.  Deest  aliquid.  In  ms.  post  «  et  ipsum  cancellarium  »  ponilur  ;  «  pre- 
dictis  dominis  meis  d. 

o32i.  Provocatio  Guillelmi  de  Dertona,  procuratoris  cancellarii,  contra  officialem  Paris.  ad  sanctam  sedem  pro 

cancellario. 

1331,  Junii  2,  3  et  22,  [Parisiis]. 

In  nomine  Domini,  ainen.  Per  hoc  publicum  instrumentum  cunctis  pateat  evidenler 
quod  anno  ejusdein  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo  primo,  indictione  quarta 
decima,  die  secunda  mensis  Junii,  pontificatus  sanctissimi  patris  et  domini  nostri  domini 
Johannis  divina  providentia  pape  XXII  anno  quinto  decimo,  in  presencia  mei  notarii 
publici  et  testium  subscriptorum  coram  venerabili  et  discreto  domino  officiali  Parisiensi  in 
camera  ipsius  in  curia  Parisiensi  personaliter  constitutus  discretus  vir  magister  Guillelmus 
de  Dertona',  clericus,  procurator  venerabilis  et  discreti  viri  domini  Guillelmi  Bernardi  de 
Narbona,  cancellarii  Parisiensis,  ab  audientia  dicti  officialis  et  contra  ipsum  ac  contra 
magistros  Reginaldum  de  Cornemare,  gerentem  se  pro  substituto  decani  facultatis  medi- 
cine,  et  Johannem  Pipe,  Stephanum  de  Calvomonte,  Stephanum  de  Nogento,  Ilamonem  de 
Filigeriis  et  Radulphum  dictum  Pinchon,  magistros  in  medicina,  appellavit  seu  provocavit 
nomine  procuratorio  dicli  domini  cancellarii  et  pro  ipso  in  scriptis  ad  sedem  aposlolicam 
sub  hac  forma  : 

«  Quoniam  appellationis  remedium  in  favorem  oppressorum  et  opprimi  limentium  a 
sanctis  patribus  fuerit  introductum,  idcirco  ego  Guillelmus  de  Dertona  clericus  procurator 
reverendi  domini  domini  Guillelmi  Bernardi  de  Narbona,  cancellarii  Parisiensis,  sentiens 
dominum  meum  predictum  ac  me  quo  supra  nomine  a  vobis  domino  ..  officiali  Parisiensi 
gravari,  ac  timens  etiam  in  futurum  amplius  per  vos  gravari  el  opprimi  ex  verisimilibus 
conjecturis,  ex  eo  videlicet  et  pro  eo  quod  cum  quedam  causa  ex  officio  una  mecum 
procuratore  dicti  domini  cancellarii  et  curie  ejusdem  noniine  procuratorio  ipsius  et  pro 
ipso  coram  venerabili  et  discreto  viro  magistro  Petro  Andree,  licentiato  in  legibus,  officiali 
dicli   domini   cancellarii   et  commissario  in  hac   parte   a  diclo   domino   cancellario   a   sede 

apostolica  super  hoc  delegato,  ad  puniendum  pena  debita  juramenti  transgressores  certa- 

**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  48 


378  CHARTULAniUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

rum  ordinationum  papaliuni,  prout  in  ejus  commissione  plenius  continetur,  super  predictis 

excessibus    et    delictis    circa    actuin    scolasticuin    seu    dependentia    ex    eadeni  a   personis 

Parisius  studentibus  seu  in  facultale  qualibet  ibidem  regentibus  illicite  commissis  specia- 

liter  deputato,  quarumque  correctio,  jurisdictio,  punitio  tam  de  jure  quain  de  consuetudine 

8tilo  et  privilegiis  sedis  apostolice  in  hac  parte  dicto  domino  cancellario  et  ejus  predeces- 

soribus  in  dignitate  cancellarie  predicte  notorie  et  legitime  approbalis  et  a  tanto   tempore, 

CHJus  contrarii  memoria  hominum  non  exislit,  noscilur  pertinere,  ac  dicto  officiali  commis- 

sario  dicti  domini  cancelhirii  auctoritate  quo  supra  procedente  venlilaretur  conlra  magistros 

Reginaldum  de  Cornemare,  gerentem  se  pro  substituto  decani  facultatis  medicine,  Johannem 

Pipe,    Stephanum  de   Calvomonte,   Stephanum    de    Nogento,   Hamonem    de    Fougeriis    et 

Radulphum   dictuin  Pincon,  magistros  in   medicina,  coram   dicto   officiali  et  commissario 

dicti   doinini   cancellarii,    datique   fuissent    certi  articuli   noininibus    quibus    supra    contra 

dictos  magistros,  et  dicti  phisici  ad  vos  dominum  officialem  Parisiensem  ab  audientia  dicti 

domini    officialis  doinini   cancellarii   ac,   ut   predictum   est,    commissarii  specialis    predicti 

doinini   cancellarii  in  hac  parte  frivole  et  indebite   (cum  non  ad  vos,  in  quantum  procede 

batur  auctoritate  privilegiorum  predicte  sedis  apostolice,  sed  ad  ipsain  sedem  aposlolicam 

si  causain  haberent  legitimam,  esset  appellandum)  ac  sine  causa  rationabili  appellaverint 

vosque,   domine   officialis  (licet  per  diclum  officialem  et  coinniissarium  doinini  cancellarii 

antedicti,    sicut  nec    debuit,  delatum    non   fuisset  appellationi   predicte,   tanquam    ad   non 

superiorem,    in   quantum   procedebatur  virtute   dictorum   privilegiorum  apostolicoruin,   ut 

predictum   est,   in  hac  parle   appellatum)  nichilominus   nisi   fuislis  me  quo  supra  nomine 

cogere  ad  procedendum   corain  vobis  indebile  el  injuste;   ac  etiam   pro  eo   quod   licet  de 

dictis    privilegiis    et    potestate     dicti    cancellarii    predicli    a    sede    apostolica    cancellarie 

Parisiensi   in  hac  parte  concessis   vobis  fuisset  plenarie  facla   fides,  ex  quibus    manifeste 

liquet  ipsum  dominum  meuin  cancellariuin  et  ejus  predictum  commissarium,  in  quantuin, 

ut  predictum  est,  procedebatur  auctoritate   apostolica,   vobis  in   aliqua   non  subesse  :  vos 

nichilominus,  dicte  domine  officialis  Parisiensis,  in  confemptum  sancte  sedis  apostolice  ejus 

jurisdictionem  vobis  indebite  salva  vestra  reverenlia  usurpando  et  perturbando  per  vestram 

interlocutoriam,  si  sic   dici   debeal,  decrevistis  diclos  phisicos   potuisse  ac  eis  licuisse  ad 

vos  appellasse  ac  etiam  coram  vobis  fore  procedendum  inter  dictas  partes,  non  obstantibus 

prediclis   litleris   apostolicis  super  predicta   potestate  vobis  ad   plenum    exhibitis...    Item 

quia...  vos,  doinine  officialis  Parisiensis,  priusquam  esset  de  causa  cognitum  immo  prius- 

quain  esset  cognituiii  utruin  ad  vos  fuisset  per  appellationem  hujusmodi  jurisdictio   devo- 

luta,    quamdam  excommunicationis    sententiam    per    dictuni    officialem    et    commissarium 

doniini  cancellaiii  aucloritate  quo  siipra  rite  lafam   presumpsistis  de  facto   relaxare,   licel 

non  possetis  aliqiia  ratione  ipsuin  dominum  meum  et  ejus  commissarium  predictum  in  sua 

jurisdictione   imo   verius   aposfolica,   in   quantum   procedebatur  auctoritate    privilegiorum 

ipsius,  indebite  perturbare. 
48. 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     A.D     A.NNUM     MCCCL.  379 

«  Unde  ex  prediclis  el  aliis  causis  loco  et  tempore  preponendis  a  nobis  contra  dictos 
phisicos,  pro  dicto  domino  ineo  et  me  qiio  supra  nomine  et  nobis  adherentibus  seu  adhe- 
rere  volentibus  ad  sanctam  sedem  apostoiicam  in  hiis  scriptis  provoco  et  appello  petens  a 
vobis  apostolos  michi  dari,  quos  iterum  peto  et  iterum  cum  instancia  qua  decet  postulo 
michi  dari.  Quos  si  denegaveritis,  iterum  provoco  et  appello,  dictum  dominum  meum,  me 
et  dictos  adherentes  et  bona  nostra  et  statum  ipsius  sedis  apostolice  protectioni  suppo- 
nentes...  »  Actum  ut  supra,  presentibus  discretis  viris  magistris  Johanne  de  Aurelianis, 
tabellione  publico  et  Bernardo  de  Alvernia^,  Henrico  dicto  Boulais,  clericis,  et  Yvone  dicto 
Tueleu'  serviente  dicti  officialis,  testibus  ad  hec  vocatis  specialiter  et  rogatis*... 

Et  ego  Gaufridus  de  Alneto,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  155-157. 

1.  Mag.  Guillelmus  de  Dertona  (ms.  :  «  Dereona  »)  die  martis  port  brandones,  i.  e,  Fcbruar.  19,  a  cancellario  Paris.  ut 
procnrator  institutus  est  (ibid.  p.  44,  ubi  perperam  Januar.  30).  —  2.  Ipse  etiam  procurator  constitutus  erat  a  cancellario 
Paris.  —  3.  V.  supra  p.  262.  —  4.  Refertur  deinde,  procuratorem  Jun.  3  appellationem  suam  Guidoni  Fabri,  procuratori  magi- 
strorum  facultatis  medicinae,  insinuasse.  Jun.  22  iterum  petiit  ab  ofBciali  Paris.  apostulos  sibi  dari.  OiScialis  promisit  apo- 
stolos  dare  infra  tempus  a  jure  statutum. 

«700.  Johannes  XXII Hugonem,  episcopum  Parisiensem,  judicem  in  lite  facultatis  medicinae  contia  cancellaiium 
Parisiensem  constituit. 

1331,  Junii  22,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Parisiensi  salutem.  Petitio  dilectorum  filiorum  ..  decani, 
magistrorum  regentium  et  non  regentium  et  scolarium  facultatis  medicine  Parisiens.  nobis 
exhibita'  continebat,  quod  licet  a  tempore  et  per  teinpus  cujus  contrarii  memoria  hominum 
non  existit,  licentiati  in  artibus  facultatem  eandem'  trigintaquatuor,  non  licentiati  vero 
triginta  sex  mensibus  in  Parisiensi  studio  teneantur  audire,  priusquam  ad  legendum  in 
dicta  facultate  quomodolibet  admittantur,  [et]  ex  tunc  tam  legendo  cursus  suos  sive  libros 
(quorum  librorum  duo  debent  esse  commentati,  et  duo  non  cominenlati,  et  unus  eorum 
saltem  de  pratica)  quam  audiendo  coinplere  teneantur,  et  debeant  in  diclo  studio,  si  in 
eisdem  artibus  licentiati  existant,  quinquaginta  sex,  et  si  non  licentiati,  sexaginta  inenses 
in  facultale  prefata,  priusquam  ad  exainen  et  magislratus  licentiain  admitlantur  [audiendo 
et  legendo  insistere]';  sitque  consuetum  etiain  et  statutum  quod  cum  cursum  eundein 
perfecerint  in  sludio  prelibato,  examinari  debent  el  possunt  per  inagistros  regentes  facul- 
tatis  ejusdein  et  postea  presentari  debent  per  ..  decaniim  ipsius  raciiltatis  et  totam  facul- 
tatem  eandem  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  qui  est  pro  toinpore,  cui  idem  decanus 
nomina  baccalariorum  el  inagistroium,  sub  quibus  iidem  studentes  liceutiari  proponunt, 
tradere  tenetur  et  debet,  et  tunc  idein  cancellarius  ab  eisdein  magistris  et  quolibet  eorun- 
dem  inquisito  secrete  de  ipsorum  licentiandorum  scientia  moribus  atque  vita  sufficientes 
per  ipsorum  magistrorum  testimonium  repertos  licentiare  et  insufficientes  repellere  debet; 
sitque  etiam  ab  antiquo  consuetum  et  etiam  approbatum  quod  predicta  examen  prescntatio 
el  depositio  baccalariorum  licentiandorum  in  facultate  predicta  non  nisi  de  biennio  inbien- 


380  CHARTULARIUM      UNIVERS.      PARIS.  [1331 

nium  celebrantur,  quamvis  sint  alie  consuetudines  observantie  et  privilegia  secundum 
quas  et  que  examinatio  eadem  et  licentia  fieri  debent  de  studentibus  in  facultate  predicta  : 
tamen  dilectus  filius  Guillermus  de  Narbona  cancellarius  ejusdem  ecclesie  pro  suo  libito 
voluntatis  contra  et  preter  consuetudines,  observantias  et  privilegia  memorata  Guidonem 
de  Novaria,  alias  de  Rodes,  de  quo  non  constabat  facultati  prefate  quod  in  eadem  facultate 
audivisset  vel  legisset  ut  tenebatur  vel  per  magistros  facultatis  ejusdem  examinatus  fuisset, 
quanquam  etiain  per  totam  facullatem  eandem  non  esset  dicto  cancellario  presentatus,  ad 
praticam  facultatis  ejusdem  admisit  ipsumque  in  eadem  pratica  licentiavit,  licet  ex  con- 
suetudine  et  observantia  predictis  ac  ex  privilegio  sedis  apostoli(;e  speciali  dicte  facultati 
concesso  nullus  debeat  Parisius  praticare  nisi  magistratus  vel  sallem  licentiatus  existat,  aut 
per  episcopum  Parisiensem  qui  est  pro  tempore  cum  consilio  decani  facultatis  ejusdem  et 
duorum  magistrorum  actu  Parisius  regentium  ad  pratice  officium  fuerit  approbatus*.  Pre- 
inissis  etiam  adjecerunt  quod  idem  cancellarius  Alfonsum  de  Portugalia  baccalarium 
nuper  licentiaverat  in  facultate  predicta,  qui  nec  debite  legerat  seu  audiveral  nec  etiam 
examinatus  seu  etiam  presentatus  extiterat  per  magistros  seu  facultatem  eandem  cancellario 
memorato,  sed  ob  perjurii  reatuin  ab  eorum  consortio  repulsus  fuerat  et  rejectus,  et  hoc 
etiam  per  facultatem  eandem  denuntiatum  fuerat  cancellario  memorato,  quinimo  facultas 
eadem,  ne  dictus  cancellarius  licentiaret  eundein,  ad  sedein  apostolicam  appellaverat, 
quodque  dictus  cancellarius  magistros  facultatis  ejusdem  tam  coram  ..  officiali  Parisiensi 
quam  alibi  citari  et  fatigari  procurat  et  facit  aliaque  gravamina  eis  infert  licentiando  stu- 
dentes  eosdein  pro  suo  libito  voluntatis  in  ejusdem  facultatis  non  modicum  detrimentum. 
Propter  que  etiain  pro  parte  facultatis  ejusdem  iteralo  fuit  ad  sedem  appellatum  eandem, 
quibus  appellationibus  vilipensis  idein  cancellarius  in  magistros  facultatis  ejusdem  de  facto 
et  indebite  excommunicationis  sententiam  promulgavit,  eosque  in  sermonibus  publicis  et 
alibi  excommunicatos  publice  nuntiavit  et  denuntiari  mandavit  et  fecit  in  ipsorum  infa- 
miam  non  modicain  et  gravamen.  Propter  que  magistri  facultatis  ejusdem  a  lectura  ipsius 
facultatis  a  festo  Nativitatis  Domini  citra  et  ante  cessare  penitus  sunt  coacti  in  enerva- 
tionem  et  dispendium  facultatis  predicte.  Quare  pro  parte  dictorum  magistrorum  fuit  a 
nobis  cum  instantia  postulatum  ut  causain  seu  causas  hujusmodi  discretis  aliquibus  in 
partibus  audiendas  et  decidendas  cum  potestate  absolvendi  eosdem  magistros  et  scolares 
facultatis  ejusdem  a  quibuslibet  excommunicationis  sententiis  in  eos  per  dictum  cancella- 
rium  promulgatis  committere  dignaremur. 

Ex  parte  vero  ejusdem  Guillermi  cancellarii  fuit  ex  adverso  responsum  quod  Regi- 
naldus  de  Cornumare'  Normandus,  Johannes  Pipa,  Rodulphus  Picon,  Phylippus  de  Curia, 
Petrus  de  Alvernia,  Stephanus  de  Calvomonte,  Stephanus  de  Nongento,  Aymo  de  Ful- 
geriis,  Johannes  de  Dia,  clerici,  medicinalis  scientie  professores  cum  nonnullis  aliis 
professoribus  facultatis  ejusdem  Parisius  commorantes  contra  privilegia  apostolica  cancel- 
lario  ecclesie  Parisiens.  qui  est  pro  tempore  concessa  et  consuetudines  diutius  observalas, 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  381 

necnon  contra  juramentuin  per  eos  super  observatione  privilegioruni  ac  consuetudinuin 
predictorum  prestitum  temere  in  animarum  suarum  pernitiem  venientes  dictum  cancella- 
riuin  in  multis  articulis  jurisdictionum  predictarum  suarum,  que  per  dicta  privilegia  et 
consuetudines  diutius  observatas  ad  dictum  cancellarium  pertinere  noscuntur,  quamvis 
idem  cancellarius  et  predecessores  sui  cancellarii  ejusdem  ecclesie  qui  fuerunt  pro 
tempore  in  possessione  vel  quasi  exercendi  premissa  fuerint  graviter  offenderunt,  sil^i 
super  premissis  contumaciter  non  parentes  nec  licentialos  per  ipsum  ad  praticam  et 
theoricam  ejusdem  scientie  admittentes,  et  in  multis  aliis  in  quibus  sibi  parere  per  hujus- 
modi  privilegia  consueludines  tenebantur  sibi  non  absque  incursione  et  nota  perjurii 
dampnabiliter  resistentes  in  magnum  totius  studii  Parisiensis  scandalum  ac  officii  et  juris- 
dictionis  ejusdem  cancellarii  diminutionem,  prejudicium  et  notabile  detrimentum.  Quare 
dictus  cancellarius  ad  nos  super  hiis  devote  recurrens  nobis  humiliter  supplicavit  ut 
super  premissis  contra  dictos  magistros  scolares  et  quoslibet  alios  in  similibus  delin- 
quentes  procedi  per  discretos  aliquos,  et  si  eis  de  predictis  constaret,  eosdem  puniri  juxta 
sanctiones  canonicas  mandaremus  vel  per  eosdem  discretos  assisti  cancellario,  ad  quem 
secundum  privilegia  hujusmodi  pertinere  dicitur  punitio  excedentium  predictorum,  quod 
ipse  dictos  excedentes  secundum  privilegia  et  consuetudines  ejusdem  ecclesie  Parisiens- 
diutius  observatas  posset  corrigere,  punire  et  animadvertere  in  eosdem,  ante  tamen  omnia 
revocatis  quecumque  per  dictos  magistros  contra  dictum  cancellarium  et  licentiatos  seu 
magistratos  per  eum  vel  predecessores  suos  cancellarios  Parisiens.  in  facultate  predicta  in 
ejusdem  cancellarii  et  eorundem  magistratorum  seu  licentiatorum  per  eos  prejudicium 
extiterint  altemptata. 

De  tue  igitur  circumspectionis  industria  et  diligentie  studio  plenam  in  Domino  fidu- 
ciam  obtinentes,  fraternitati  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  vocatis  qui 
fuerint  evocandi  de  premissis  omnibus  et  singulis  et  ea  tangentibus  et  dependentibus  et 
emergentibus  ab  eisdem  simpliciter  et  de  plano  sine  strepitu  et  figura  judicii  appellatione 
remota  cognoscas,  faciens  quod  decreveris  per  censuram  ecclesiasticam  firmiter  observari. 
Testes  auteni,  etc.  Ceterum  quia  dicti  magistri  et  scolares  asserunt  per  dictum  cancella- 
rium  post  hujusmodi  appellaliones  eorum  et  in  eorum  contemptum  injuste  fuisse  in 
personas  eorum  excommunicationis  sententiam  promulgatam,  dictusque  cancellarius  non- 
nulla  per  eosdcm  magistros  et  scolares  in  suum  et  cancellarie  sue  prejudicium  fore 
asserit  altemptata,  presentium  tibi  auctoritate  committimus  quod  dictos  magistros  et  scola- 
res,  prout  et  quantum  de  jure  fuerit,  ab  cxcommunicatione  juxta  formain  ecclesie  absolvas, 
vel  si  post  appellationem  legitimain  diclam  excommunicationis  sententiam  inveneris  esse 
latam,  eam  pronunties  non  tenere,  revocando  etiain  queciimque  ab  alterulra  partium 
inveneris  contra  alterain  teinere  attemptata.  Datum  Avinione  x  kal.  Julii,  anno  quintodecimo. 

Reg.  Vat.  Avenion,  Johannis  XXII,  vol.  XXXVII,  fol.  52.   —  Ibid.  alia  ad  eundem  episcopum   et  sub  eadem  temporis 


382  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

nota  epistola  ejusdem  tenoris  invenitur.  In  ms.  MM.  266,  p.  40-41,  Arch.  nat.  Paris.  (Jourdain,  n"  509),  exscripta  est  buUa 
Johannis  XXII  Junii  19  (xiij  kal.  Jul.),  quae  incipit  «  Sua  nobis  »,  ad  episcopum  Paris.  directa,  et  ubi  de  appellationibus 
mag.  Petri  dc  Capite  Stagno  et  Alphonsi  «  de  Ispania  »  agitur,  Certe,  episcopus  Paris.  infra  n°  935  non  mentionem  ejus  facit, 
nec  etiam  in  Reg.  Vat.  exstat.  Fortasse  inter  spurias  rejicienda  est. 

1.  Pro  facultate  medicinac  an.  1331,  April.  15,  magisler  Guillelmus  de  Barra  facultatis  medicinae,  procurator  ejusdem 
facultatis,  petiit  audientlam  a  papa  tenens  «  in  suis  manibus  quoddam  publicum  instrumentum  appellationis  ex  parte  predicte 
facultatis  contra  cancellarium  Paris.  ad  predictum  dominum  papam  ».  Sed  portarius  domini  papae  eum  accedere  non  permisit 
(ibid.  p.  151).  Similiter  evenit,  cuni  April.  24  mag.  Radulphus  Pinchon  ut  procurator  facultatis  ingressum  ad  papam  habere 
Toluit  (ibid.  p.  152).  Posteriores  utique  feliciorcs  evaserunt,  ut  e  supradictis  apparet.  —  2.  I.  c.  scientiam  medicinae.  — 
3.  Inclusa  ex  appellatione  infra  n"  936  publicata  desumpta  sunt.  —  4.  V.  supra  n»  811.  —  5.  De  omnibus  his  magistris 
V.  supra  n"  924. 


<7o4.   Philippus  VI,  Francorum  rex,  consuetudines  quasdam  in  facultate  medicinae  Paris,  de  licentiandis  scho- 
laribus  confirmat. 

1331,  mense  Augusto,  Parisiis. 

Philippe  par  la  grace  de  Dieu  rois  de  France.  Savoir  faisons  a  touz  presens  et  a  venir 
que  comme  noz  amez  le  doyen  et  les  maistres  de  la  facult6  de  medecine  a  Paris  nous 
eussent  humblement  suppli6  que  nous  de  nostre  grace  leur  vosission  confermer  et  appro- 
ver  une  coustume,  que  il  dient  estre  gardee  de  si  lonc  temps  que  il  n'est  memoire  du 
contraire  en  leur  dite  faculte,  pour  le  proffit  commun  de  la  sant6  humaine  : 

Cest  assavoir  que  les  escoliers  qui  vuellent  estre  licenci6  en  medicine  doivent  oir  en 
ladite  science  par  cinquante-six  moys',  ou  par  six  ans,  a  ordinaire  el  a  cours*,  non 
compt6es  les  vacations  d'entre  Saint  Pere  et  la  Sainte  Crois^. 

Item,  il  convient  que  il  aient  aussi  leu  quatre  cours;  et  se  il  ont  enssi  fait,  il  peuent 
estre  ou  septifeme  an  presentez  par  les  maistres  regens  de  ladite  facultd  au  chancelier  de 
1'Eglise  de  Paris  pour  estre  maistres. 

Item,  que  il  doivent  estre  examinez  de  une  question  sollempnelment  de  chascun 
maistre  regent;  et  puis  doit  ledit  chancellier  appeller  lesdiz  maistres  regens,  et  examiner 
chascun  par  soy,  si  que  par  leur  exainen  et  deposition  lesdiz  escoliers  qui  sont  a  licentier, 
so[ie]nt  Iicenti6  et  les  autres  reffuse. 

llem,  que  les  congiez  doivent  estre  donnez  en  ladite  faculte  de  deux  ans  en  deux  ans', 
lant  pour  oster  et  refraindre  la  multitude  des  non  souffisans  a  estre  maistres,  qui  trop 
grant  porroit  estre,  comme  pour  ce  que  il  ne  pourroient  pas  lire  en  un  an  parfaitement 
les  quatre  cours  devant  diz. 

Et  pour  ce  que  nous  fussions  miex  enfourmez  sus  icelle  coustuine,  iious  eussions 
mande  par  nos  [letres]  a  Tofficial  de  Paris,  auquel  nous  envoiasmes  la  supplication  a  nous 
baill6e  de  par  lesdiz  maistres,  que  il  sus  icelle  coustume  s'enfourmast  bien  et  diligemment, 
et  nous  renvoiast  rinformation  que  faite  auroit  sur  ce.  Par  laquelle  information  faite  par 
ledit  official,  si  comme  plus  plainement  est  contenu  en  icelle,  et  a  nous  renvoi6e,  nous  a 
apparu   souffisamment   ladite    coustume    avoir   est6  ainsi    gardee   de  lonc  temps    et    estre 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  383 

bonne,  juste,  raisonnable  et  profitable  pour  la  sant6  des  corps  humains.  Pourquoy  nous 
qui  desirons  et  devons  desirer,  si  coniine  il  appartient,  le  proffit  commun  de  la  sant6 
humaine,  lequel  hidite  coustume  touche;  et  pour  ce,  enclinant  benignement  a  la  supplica- 
lion  des  doyen  et  maistres  en  medecine  devant  diz,  icelle  coustuine  loons,  greons,  rate- 
fions,  approvons,  et  de  nostre  autorite  royal,  de  grace  especial,  et  de  cerlaine  science,  en 
lant  comme  en  nous  est,  la  confermons  par  la  teneur  de  ces  presentes  letres.  Et  pour  ce 
que  ce  soit  ferme  chose  et  estable  a  louz  jours  inais,  nous  avons  fait  inettre  nostre  seel  en 
ces  presentes  letres,  sauf  en  toutes  choses  nostre  droit  et  rautrui.  Fait  a  Paris,  Tan  de 
grace  mil  CCC  trenle  et  un,  ou  moys  d'Aoust. 

Par  le  Roy,  a  la  relation  du  doyen  de  Saint  Martin  de  Tours. 

G.   BUYN. 

Arch,  nat.  Paris.  JJ,  66,  fol.  373'',  n°  914.  —  Ordonn.  des  Rois,  II,  p.  70,  Parlim,  sed  lingua  recentiore,  ed.  Jour- 
dain  n»  512. 

1.  V.  de  hoc  et  scqucntibus  supra  n^  921.  —  2.  I.  c.  lcclioncs  ordinarias  et  cursorias,  seu  tempus  auditionis  ordinariae 
et  cursoriae,  ut  supra  n"  826  et  alibi  dicitur,  —  3,  Inter  Jun.  29,  festum  S.  Petri,  et  festum  Exaltat,  S,  Crucis,  Septemb.  14.  — 
4.  V.  supra  n°  924. 

934    .   Requesta  praeposito  mercantium  Paris.  praesentata    a  facultate  medicinae  Paris.   ut  litteras  a  Curia 
Romana  obtineat  contra  cancellarium.  in  causa  licentiandorum. 

1331,  post  mensem  Augusfi,  [Parisiis]. 

A  leurs  chiisrs  seigneurs  et  ainis  le  provost  des  marchands',  esquevins  et  tout  le 
cominun  de  Paris,  suplient  huinbleinent  le  doien  et  tous  les  maitres  de  la  facultd  de  mede- 
cine  de  Paris  que  comme  autrefois  vous  eust  pleu  escrire  au  saint  pere  que  il  voulust  con- 
fermer  une  coustume  de  la  maniere  de  licentier  en  la  dicte  facull6  de  medecine  laquelle 
est  juste,  raisonnable,  et  prescripte  pour  le  coinmun  proufit,  et  bien  i  apert,  quar  autrement 
le  roy  ne  Feust  pas  conferm6e',  ne  mis  son  decret,  que  il  vous  plaise  derechief  escrire 
au  saint  pere  que  ladicte  coutume  il  veulle  confermer  en  la  mani^re  que  le  roy  Ta  con- 
ferm(ie. 

Item,  comine  lo  chancellier  do  rEglise  de  Paris  la  dicte  coustume  vuille  destruire  et 
adnichiler  ot  nous  pour  lo  cominun  proufit  do  tout  le  royaumo  la  deffendons  et  entendons 
deffendre  selon  notre  pouer,  que  il  vous  plaise  suplier  a  r^vesque  de  Paris,  a  qui  le  saint 
pfere  a  la  cause  commise',  qiie  il  vuille  connoistre  sommaireinent  et  de  plain  de  la  dicte 
cause  en  gardant  et  soustenant  le  droit  des  phisiciens  et  la  dicte  coustume,  quar  elle  esl 
moult  raisonnable  et  juste  et  touche  vous  et  le  commun  forinont. 

Item,  s'il  vous  semble  que  ce  soit  bon  et  expedient  que  vous  [plaise]  suplier  au  roy  que 
il  vous  vuille  conformer  la  dicto  coustume  on  la  manidre  qu'il  Ta  conferm6e  as  phisiciens, 
comino  ainsi  soit  que  ollo  vous  touche  plus  en  partio  que  nous,  quar  la  dicto  coustuine  ne 
tent  a  autre  fin  for  seuleinent  que  les  soufisans  en  la  dicte  facultd  aient  autoril6  de  gou- 


384  CHARTULARIUM     UNIVEUS.      PARIS.  [1331 

verner   les  cors   humains   et  vous   savez   que   nus   n'i   peut  etre  Irop  parfais  pour  le  tres 
grand  peril  qui  est  en  ouvrer  es  corps  huinains  devant  dis'... 

Areh.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  216.  —  Epistola  certe  post  praecedentem  scripta  est. 

1.  Praepositns  mercantium  cum  quatuor  scabinis  ei  subjectis  curae  habebat  commodis  variorum  corporum  artium  et  sic 
totius  civitatis  Parisiensis  inservire:  itaque  maximas  partes,  imo  coram  rege  ipso,  agebat.  (Vid.  Lecaron  in  Mem.  de  la  Soc. 
deVhist.  de  Paris,  III,  1876,  p.  83  sqq.,  Perrens,  Stienne  Marcel,  p.  34  sq.).  An.  1343,  Maii  11,  ab  omnibus  facultatibus 
stalutum  cst  «  ut  cum  dcpututis  adiretur  prepositus  mcrcatorum  super  remedio  opportuno  tante  karistic  victualium, 
quatenus  se  cum  eis  uniret  ut  fieret  articulus  ad  dominum  regera  »  {Reg.  procurat.  nat.  Anglic.  in  Archiv  f.  Litteratur-U. 
Kirchengesch.,  V,  278).  Sic  ei  igitur  scabinisque  supplicabat  facultas  medicinae,  quia  saluti  publicae  invigilare  debebant  ct 
impedire  quin  insuiBcientibus  licentia  practicandi  in  civitate  conferretur.  —  2.  V.  n»  934.  —  3.  Supra  n»  933.  —  4.  Caetera 
desunt. 


C70  0.   Mandatum  episcopi  Parisiensis  cancellario  et  facultati  pro  die  coram  se  dicenda. 

1331,  Octobris  11,  [Parisiis]. 

Hugo  permissione  divina  Parisiensis  episcopus,  judex  unicus  a  domino  papa  datus 
omnibus  presbiteris,  curatis,  capellanis  et  ceteris  ecclesiarum  rectoribus  et  personis 
ecclesiasticis  ac  tabellionibus  publicis  ad  quos  presens  mandatum  fuerit  presentatum, 
salutem  in  Domino  et  mandatis  apostolicis  firmiter  obedire.  Litteras  sanctissimi  in  Christo 
patris  et  domini  nostri  doinini  Johannis  divina  providentia  pape  XXII  noveritis  nos  reve- 
renter  recepisse,  que  sic  incipiunt  :  «  Johannes  episcopus  servus  servorum  Dei  venerabili 
fratri  ..  episcopo  Parisiensi  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Petitio  dilectorum 
filiorum  ..  decani  magistrorum  regentium  ct  non  regentium  et  scolarium  facultalis  medi- 
cine  Parisiensis,  etc.  »,  et  sic  terminantur  in  data  :  «  Dat.  Avinione  x  kal.  Julii,  pontificatus 
nostri  anno  quinfo  decimo'  »,  auctoritate  et  virtute  quarum  in  virtute  sancte  obedientie  et 
sub  penis  suspensionis  et  excommunicationis,  quas  in  vos  omnes  et  singulos  feremus  si 
in  hiis  que  vobis  mandamus  exequendum  negligenles  fueritis  aut  remissi,  vobis  et  vestrum 
cuilibet  districte  precipimus  et  mandamus  quatenus  altero  vestrum  ad  hoc  mandatum  exe- 
quendum  alterum  non  expectante  citetis  peremptorie  coram  nobis  in  doino  habitationis 
nostre  in  claustro  Parisiensi  ad  diem  sabbati^  post  instans  festum  beati  Luce  evangeliste 
hora  prime  ipsius  diei  pricise  venerabilem  et  discretum  viruin  magistrum  Guillelmum  de 
Narbona,  cancellarium  ecclesie  nostre  Parisiensis,  procuratori  facultatis  mcdicine  Pari- 
sionsis  nomine  ipsius  facultatis  et  pro  ipsa  in  causa  provocationum  seu  appellationum 
alias  ex  parte  dicte  facultatis  contra  dictum  cancellarium  ad  sedem  apostolicam  interjec- 
tarum  quod  justum  fuerit  responsurum  et  secundum  seriem  dictarum  lilteraruin  apostoli- 
carum  processurum,  cum  intimatione  in  talibus  fieri  consueta...  Datum  Parisius  sub  nostro 
sigillo  anno  Domini  millesimo  tricentesiino  tricesimo  primo,  die  veneris  post  fesluin 
sancti  Dionisii. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  118. 
1.  V.  supra  n»  933.  —  2.  Ootob.  19. 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  385 

936.  Lihellus  accusationis  faeultatis  medicinae  contra  cancellarium  episco/^o  Paris.  porrectus. 

1331,  Octobris  19,  [Pwisiis]. 

In  jure  coraiii  vobis  reverendo  in  Ghristo  patre  et  domino  doniino  ..  Parisicnsi 
episcopo,  judice  unico  a  domino  papa  dato,  dicit  et  proponit  procurator'  facultatis  medicine 
Parisiensis  nomine  ipsius  facultatis  et  pro  ipsa  contra  venerabilem  virum  magistrum  Guil- 
lehnum  de  Narbona,  cancellarium  ecclesie  Parisiensis,  appeHatum  reum,  quod  hcet  a  tem- 
pore,  cujus  contrarii  memoria  honiinum  non  existit,  etc.  iit  snpra  n°  933^.  Dicto  cancel- 
lario,  dum  predicti  magistri  nomine  memorate  facuUatis  medicine  sibi  premissa  intimarent, 
eisdem  respondente,  quod  consuetudines  predictas  reputabat  corruptelas  et  quod  ipsas 
frangeret  et  annullaret,  et  quod  digni  et  indigni  consueverunt  per  dictam  facultatem  medi- 
cine  eideni  presentari  pro  licentia  obtinenda,  et  quod  predictum  Alfonsum  reputabat 
ydoneum  et  quod  pro  ipso  sibi  scripserat  rex  Portugalie,  et  quod  anno  ultimo  preterito 
ipse  cancellarius  septem  baccalarios  ob  reverentiam  ejusdem  facultatis  licentiaverat  in 
medicina  indignos,  qui  fuerunt  eidem  per  dictam  facultatem  presentati,  licet  ipsos  potuis- 
set  de  rigore  renuisse. 

Propter  premissa  (et  ne  in  prejudicium  ipsius  facultatis  suorumque  privilegiorum,  con- 

suetudinum  et  observantiarum  antiquarum  predictarum,  que  sunt  etiam  in  favorem   totius 

reipublice   et  fuerunt  institute  seu  introducte   et  etiam   observate,   dictum   Alphonsum   de 

facto  licentiaret  in  predicta  facultate)  predicti  decanus  et  magistri  nomine   suo  et   predicte 

facultatis  contra  prefatum  magistrum  Guillelmum  cancellariuni  ac  contra  predictum  Alfon- 

sum  a  predictis  gravaminibus  sibi  per  dictum  cancellarium  comminatis  et  illatis  et  eorum 

quolibet  (et  ne  in   posterum   amplius   per   dictum   cancellarium    gravarentur  de   facto,   et 

maxime  ne  ad  dictam  licentiam  dicti  Alphonsi  de  facto  procederet  cum  de  jure  non  posset 

in  hac  parte)  canonice  et  in  scriptis  ad  sanctam  sedem  apostolicam,  cujus  vos  estis  judex 

delegatus,    provocarunt   et  etiam    appellarunt   per   procuratorem    ydoneum    nomine    dicte 

facultatis  et  pro  ipsa,  ac  apostolos  petierunt  sibi  dari  a  dicto  cancellario  infra  tempus  juris 

et  prout  sibi  licuit  tam   de  jure  quam  de   consuetudine   approbata.    Qua   provocatione   seu 

appellatione  eidem  legitime  intimata  non   obstante   et  ea   sprela   vel    neglecta   per    dictum 

cancellarium,  predictus  cancellarius  contra  privilegia,  consuetudines  et  observantias  supra- 

dictas  usumque  et  possessionem  vel  quamvis  dicte  facultatis  in  premissis  de  facto  solum- 

modo,  cum  de  jure  non  posset,    licentiavit  dictum    Alphonsum   in   dicte  facultatis  et    dic- 

torum  appellantium  magnum  scandalum,  prejudicium,  et  gravamen,  ab  ipsoque  reo  Guido 

et  Alfonsus  predicti  licentiam  de  facto  et  indebite  receperunt,  propter  que  ex  parte  predic- 

torum  decani  et  magistrorum  nomine  ipsorum  et  facultatis   predicte  iterato,  nedum   semel 

sed   pluries,    ad    dictam   sanctam    sedem    suis    primis   provocationibus    et   appellationibus 

adherendo  conlra  dictos  cancellarium,  Guidonem   et  Alfonsum   extitit  in  scriptis  canonice 

provocatum  et  etiam  appellatum,  et  apostoli  debite  petiti.  Et  sunt  premissa  vera,  noloria, 
»«  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  49 


386  CHARTULARItJM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

et  manifesta  el  pro  notoriis  Parisius  repulantur,  eaque  sciunt  predicti  appellati,  et  confessi 
fuerunt  coram  bonis  esse  vera,  premissaque  tenet  et  tenuit  ab  antiquo  Parisius  communis 
assertio  cleri  et  populi. 

Quare  petit  procurator  predictus  modis  omnibus  melioribus  quibus  potest  et  debet 
noinine  facultatis  predicte  per  vos,  pater  reverende,  auctoritate  vobis  commissa  pronunciare, 
bene  rite  et  juste  fuisse  et  esse  ex  parte  facultatis  predicte  medicine  provocatum  et  appel- 
latuin,  et  male  per  dictum  cancellarium  fuisse  processum,  predictainque  facultatem  medi- 
cine  fuisse  et  esse  de  faclo  per  dictum  cancellarium  gravatain,  predictumque  cancellarium 
per  vos  compelli  ad  observandum  privilegia,  consuetudines  et  observantias  antedictas,  et 
quod  factum  est  contra  ipsos  revocari,  omniaque  attemptata  post  et  conlra  predictas  pro- 
vocationes  et  appellationes  in  prejudicium  predicte  facultatis  et  ipsorum  irrilari,  cassari, 
et  annullari,  in  quantum  de  facto  processerunt,  et  predictum  reum  in  expensis  ob  hec 
factis  et  faciendis,  quas  ex  nunc  in  judlcio  deducit  predictus  procurator,  sibi  condempnari, 
petltque  noinine  quo  supra  per  vos  super  omnibus  premissis  sibi  justiciam  fierl  et 
canonice  providerl...  Datum  anno  Doinini  milleslmo  trecentesltno  trlcesiino  primo,  die 
post  festuin  sanctl  Luce  evangeliste. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  121-134.  Ibid.  ;  o  Collatio  facta  est  de  libello  ad  libellum  per  ine  J.  DE  Villescoiblain 
et  pcr  me  S.  Dionysii  ».  —  Ex  instrumcnto  ejusdcin  temporis  notae  ibid.  p.  124-126  cxscripto  ediscinius.  canceUarium  et 
partem  advcrsam  Octob.  19  coram  episcopo  comparuissc.  ihique  libellum  accusationis  facullatis  mcdicinac  exhibitum  esse. 
Episcopus  diem  sabbati  in  quindenain  (Novemb.  2)  parlibus  assignnvit,  astanlibus  magistris  Vitali  de  PruUiaco,  cantore  eccles. 
Paris.  (et  legum  prorcssore;  v.  Guerard,  Cart.  de  Notre-Dame,  I,  231,  238;  lll,  425,  et  infra  n»  1177),  Johanne  de  Arpadclla, 
archidiacono  Briae  in  eadem  ecclcsia  (v.  supra  n»  834),  Guillelmo  dc  Morsont  (dc  Morsento),  Stephano  dicto  Chevre,  canonicis 
cccl.  Laudunens.,  Hugone  de  Mor[n]eyo,  commissario  in  causis  testamcntariis  civitatis  et  dioec.  Paris,  aliisque.  Postea  alii 
dies  assignabantur.  Et  Decemb.  3  coram  episcopo  ocritcr  inter  duas  partes  contendebatur  (ibid.  p.  128  sqq.,  133  sqq.),  sed 
in  his  instrumentis  nihil  quod  ad  facultatem  scu  ad  Universitatcm  pertineat  affertur. 

I.  Guido  Fabri,  clericus.  —  2.  Quae  scilicet  summus  pontifex  e  quacrela  raedicorum  affert.  Quaedam  tantummodo  hic 
magis  extensa  sunt,  nihil  tamen  novi  continent. 


tjS/ .   Libellus  accusationis  cancellarii  conlra  facultatem  medicinae  episcopo  Paris.  traditus.  Juramenta  eorum, 
i/ui  in  facultnte  medicinae  licentiam  recipiunt,  referuntur. 

1331,  Novembris  12,  [Parisiis]. 

Goram  vobis  reverendo  in  Christo  patre  ac  domino  domino  Parlsiensi  episcopo,  judice 
In  hac  parte  unlco  a  domino  papa  dato,  lain  reconveniendo  quain  per  vlain  reconventlonis 
et  alias  vla  supplicatlonis  meliori  modo,  jure  et  forma  quibus  potest  proponit  in  jure  Guil- 
lerinus  Bernardl,  allas  dlctus  de  Narbona,  cancellarius  Parisiensls,  suo  et  predlcte  sue 
cancellarie  nominibus  contra  procuratoreni  facultatls  medlcine  Parlsiensis  nec  non  contra 
dictain  faciiltatem,  insuper  contra  maglstros  Reginaldum  de  Gornemare  Norinannuin, 
.lohannem  Pipe,  Radulphum  Plnchon,  Phllippum  de  Gurla,  Pelrum  de  Alvernia,  Stephanum 
de  Galidomonte',  Stephanuin  de  Nogento,  Aymonem  de  Fulgerlls,  Johannem  de  Dya,  Men- 
fredum  de   Medlolano,   Gratlanuirt  de  Brixia,  Jacobum  de  Gantarana  et  Petrum  de  Fontanis 

49. 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  387 

phisicos  Parisienses  et  queinlibet  eoruiii,  iiiagistros  in  dicta  facultate  regentes,  et  eoruiii 
queinlibet  conimuniter  et  divisiin  in  quantuin  negotium  infra  scriptuin  tangit  et  tangere 
potest  dictain  facultatem  ipsosque  magistros  in  generali  communiter  et  etiam  singulariter 
et  divisim,  et  contra  quamlibet  legitimam  personam  pro  ipsis  et  eorum  quolibct  interve- 
nientem,  reos,  quod  communi  usu^  et  jure  suo  et  cancellarie  sue  predicte  ad  dicluin  can- 
cellarium  ratione  sue  cancellarie  predicte  ejusque  predecessorum  cancellariorum  ecclesie 
Parisiensis  inter  ceteras  ipsius  cancellarie  prerogativas  pertinuit,  pertinet  et  pertineat 
dare  el  concedere  in  quacumque  facultate  Universitatis  Parisiensis  et  specialiter  in  facultate 
medicine  licentias  licentiandis  et  hacleniis  licentiatis  in  facultate  predicta,  possitque  idem 
cancellarius  ac  potuerunt  ejus  predecessores  cancellarii  Parisienses,  quilibet  pro  tempore 
suo,  dare  licentiam  seu  licentias,  examinatis'  priinitus  magistris  dicte  facultatis  non  omnibus 
necessarie,  sed  prout  eidem  cancellario  in  conscientia  sua  et  secundum  eam  visuin  fueril 
vel  videbitur  expedire,  et  habita  super  hoc  informatione  juxta  motum  conscientie  sue  possil 
idem  cancellarius  ilios  licentiandos,  ([uos  reputaverit  idoneos  et  bene  meritos,  ad  licentiam 
admittere  et  ipsos  in  dicta  facultate  licentiare,  indignosque   repellere  a  licentia  obtinenda. 

Item  et  quod  omnes  magistri  Universitatis  Parisiensis  et  specialitcr  in  facultate  pre- 
dicte  medicine,  cum  et  quoties  in  dicta  facultate  suas  licentias  consequuntur,  juranl  et 
jurare  consueverunt  et  tenentur  in  ipsa  licentia  obtinenda  seu  actu  licentiandi  articulos 
infra  scriptos  : 

Et  primo  quod  in  nullo  se  obligaverunt  vel  obligabunt  quod  sit  contra  cancellarium 
Parisiensem  pro  tempore,  potestatem,  jurisque  liljertatum  et  franchisiaruin  dicti  cancellarii 
ejusque  cancellarie  predicte  diininutionem  aut  derogationem,  vel  quod  alias  in  juris  can- 
cellarie  sue  prejudicium  cedere  dignoscatur,  quodque  nichil  attemptabunt  unde  libera 
potestas  et  examinatio  ejusdem  cancellarii  quomodolibet  minuatur  vel  etiam  restringatur, 
quodque  a  bachalariis  licentiandis  nullatenus  exigent  probationem  vcl  informationem  ali- 
quam  de  tempore  auditionis  eorumdem. 

Jurant  insuper  et  jurare  ad  sancta  Dei  evangelia  consueverunt  in  suis  predictis  licentiis 
obtinendis  quod  jura  cancellarii  et  cancellarie  Parisiensis  privilegia,  consuetudines  el  liber- 
tates  ipsius  illesa  et  illesas  observabunt  ad  quemcumque  statum  devenerint,  nec  illis  se 
opponent  per  se  vel  per  aliuin  directe  vel  indirecte,  occulte   vel  manifeste  quoquo  modo. 

Jurant  insuper  et  jurare  consueverunt  quod  venient  ad  perhibenduin  fidele  testimonium 
eidem  cancellario  de  bachalariis  licentiandis  in  eadem  facultate  quotiescuinque  et  quando- 
cumque  per  cancellarium  Parisiensem,  qui  esl  vel  qui  erit  pro  tempore,  fuerint  requisiti, 
absque  annorum  distinctione  vel  temporis  definitione  quibuscumque. 

Item,  jurant  et  jurare  cousueverunt  servare  pacem  et  tranquillitatem  in  studio  Pari- 
siensi  et  studii  ejusdem. 

Itein,  jurant  et  jurare  consueverunt,  quando  ad  licentias  promoventur,  quod  si  contingat 
eos  in  dicta  facultate  incipere,  legent  duobus  annis  continue,  vel  ad   minus   a  festo  beati 


388  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1331 

Remigii*  usque  ad  festum  Pentecostes  per  duos  aiinos,  et  quod  quadraginta  diebus  nichil- 
oniinus  disputabunt  seu  disputaliones  continuabunt,  nisi  per  ipsum  cancellarium,  qui  est, 
fuerit  vel  erit  pro  tempore,  super  eis  cum  eis  fuerit  dispensatum. 

Item,  quod  idem  cancellarius,  qui  est,  fuerit  et  erit  pro  tempore,  quilibet  pro  tempore 
habet  et  habuit  et  ad  ipsum  pertinel  et  pertinuit  correctione  condigna  corrigere  et  punire 
specialiter  pena  debita  juramenti  onines  illos  *  dicte  facultatis  qui  contra  privilegia,  con- 
suetudines,  iminunitates  et  liberlates  dicti  cancellarii  ejusque  cancellarie  predicte  et  tran- 
quillitatem  et  pacem  studii  Parisiensis  aliquid  attemptant,  innovant  vel  immutant,  potis- 
sime  juratos  suos  seu  sibi  astrictos  juramento,  forina  superius  recitata  tam  de  usu,  con- 
suetudine  et  communi  observantia  prelibatis,  quam  virtute  privilegiorum  predictorum. 

Nichilominus  ipsa  facultas  inedicine  et  potissime  magistri  superius  nominati  in  dicta 
facultate  per  ipsum  cancellarium  et  cancellarios  pro  tempore  ad  licentiam  obtinendam 
promoti  et  in  eadem  publica  facultate  licentiali,  qui  in  suis  obtentis  licentiis  inter  cetera 
juraverunt  ad  sancta  Dei  evangelia  predictas  immunitates,  privilegia,  usus,  consuetudines, 
observantias,  jura  et  libertates  observare  nec  eis  in  aliquo  se  opponere,  prout  superius  est 
expressum,  anno  nondum  elapso  satore  zizanie  instigante,  suarum  salutis  animaruin  imme- 
mores  dictorumque  juramentoruni  suoruin  transgressores,  contra  dictas  libertates,  usus, 
consuetudines  et  communes  observantias  ac  privilegia  dicti  cancellarii  ejusque  cancellarie 
predicte  non  ignari  premissorum,  venerabilem  et  discretum  viruin  magistrum  Alfonsum  de 
Hispania  per  prefatum  cancellarium,  precedente  debita  examinatione  ipsius  facta  per  plures 
et  sufiicienles  magistros  dicte  facullatis,  et  prout  dicebant  ydoneum  reperlum  ad  in  dicte 
scientie  inedicine  facultate  licentiam  obtinendum  et  per  prefatuin  cancellarium  prout  suo 
incumbebat  officio  licentiatum^  cuin  solempnitate  debita  et  competenter,  ac  postmodum 
prout  decebat  ad  magistratum  promotum  in  facultate  predicta,  in  suis  congregationibus 
recipere  et  adinittere  recusarunt,  dictam  licentiam  sibi  ab  eodein  cancellario  concessam 
ipsumque  cancellarium  impediendo  ac  contra  ejus  statum,  jura  et  potestatem  et  honorem 
dicte  cancellarie  veniendo,  quin  iino  ipsum  a  congregationibus  suis  tractatibusque  violenter 
et  injuriose  removerunt,  ipsum  adeo  nullatenus  admittendo  [ex]  odio  et  in  despectuin  dicti 
cancellarii,  alias  non  facturi.  El  hiis  minime  contenti  venerabilem  virum  magislruin  Petrum 
de  Capite  Stanni  clericuin,  in  dicta  medecine  facultate  magistruin,  pro  eo  solum  quod  per 
dictum  cancellarium  requisitus,  prout  eidem  obedire  per  jurainentum  ab  eo  super  hoc 
prestilum  tenebatur,  deposuit  super  sufficientiani  vel  insufficientiam  dicti  magistri  Alphonsi, 
prout  tenebatur  (alias  non  facturus)  a  sua  facultate  eorumque  congregationibus  per  vio- 
lentiam  expvilerunt,  eumdem  in  eis  admittere  recusantes  indebite  et  injuste  contra  etiam 
Universitatis  Parisiensis  sententiam  super  hoc  contra  eos  promulgatam,  sic  pacem  et  tran- 
quillitatem  dicti  studii  perturbantes  ac  sententiam  excommunicationis  a  canone  latain  incur- 
rendo  potestaternque  ipsius  cancellarii  vilipendendo.  Et  hiis  minime  contenti  ipsos  ma- 
gistrum   Pelrum  et  Alphonsurn  indebite  et  injuste   ac  contra  jus  et  justitiam   et  in  ipsius 


1331]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCI..  389 

etiain  cancellarii  ejusque  potestatis  vituperium,  injuriain  et  conteinptum  de  facto,  cum  de 
jure  non  possent,  privaverunt  privatosque  ab  eorum  consortio  injuriose  pluries  dejecerunt. 

Item,  quod  dicti  rei  supra  nominati,  postquam  ad  magistratum  dicte  facultatis  perve- 
nerunt,  iri  dicta  Universitate  non  legerunt  nec  disputaverunt,  prout  tenebantur,  per  spatium 
teinpbris  supradicti,  quin  imo  hoc  facere  contumaciter  recusarunt,  nulla  super  hoc  a  dicto 
cancellario  petila  licentia  vel  obtenta.  Itein,  hiis  minime  contenti  conspirationem  contra 
dictum  cancellarium  juraque,  consiietudines,  franchisias  ac  libertates  dicte  cancellarie, 
quas  observare,  ul  premittitur,  juraverunt,  inierunt,  se  juramento  licet  illicite  astringendo 
de  impugnando  jura,  liberlates  et  imnuinitates  cancellarie  sepe  dicte,  et  non  solum  quoad 
seinetipsos,  sed  etiam  [quoad]  baccalarios  ac  scolares  facultatis  predicte,  inducendo  nunc 
precibus,  nunc  minis  et  terroribus,  ut  essent  complices  et  participes  conventicularum, 
conspirationum  et  allegationum  predictarum  contra  cancellarium  antedictum,  alioquin 
eisdein  baccalariis  et  scolaribus  intimantes  quod  ipsos  ad  aliquam  in  dicta  facultate  prero- 
gativam  nullatenus  promoverent  seu  facerent  promovere,  el  quod  dictos  baccalarios  et 
scolares,  si  contrarium  facerent,  privarent  consortio  eorumdem,  subtrahendo  nichilominus 
baccalariis,  prefatos  errores  ipsorum  reorum  metu  perjurii  sequi  recusantibus,  scolares 
suos  et  etiam  commititias,  et  eisdein  scolaribus,  sl  contrarium  fecerint,  ininas  multimodas 
inferendo,  inhibendo  nichiloininus  bedellis  facultatis  sue  ne  ipsorum  baccalariorum 
lectiones  publicent  more  solito  vel  proclamenl.  Et  insuper  in  fraudem  dicti  cancellarii 
ejusque  jurium  et  libertatuin  predictarum  cedulas  ipsis  baccalariis,  qui  eis  adherebant, 
quod  prolixiori  tempore  legerent  quam  legissent  concedendo,  et  aliis  eis  obtemperare 
recusantibus  propter  inetum  perjurii,  ut  prefertur,  cedulas  lecture  debiti  teinporis  tradere 
denegando,  in  fraudem  dicti  cancellarii  et  examinandorum  baccalariorum  in  facultate  pre- 
dicta.  Item  ex  odii  fomite  cominoti  nisi  fuerint  dicti  rei  in  non  modicam  diminutionem 
potestatis  dicti  cancellarii  alium  pro  posse  impefrare  distributorein  seu  commissarium  ad 
in  dicta  facultate  licentiandis  licentias  concedendas,  nec  non  et  statuta  facere  que  directe 
sunt  contra  potestates,  libertates  et  franchisias  cancellarii  et  cancellarie  antedicte,  sic 
potestatem  dicli  cancellarii  non  modice  deprimere  intendendo. 

Item,  quod  predicti  rei  et  specialiter  magislri  supra  nominali  requisiti  pluries  hoc 
anno  presente  ex  parte  dicti  cancellarii  loco  et  tempore  congruis  et  etiam  competentibus 
sigillatim  nominatim  et  in  communi,  ut  ipsi  comparerent  coram  dicto  cancellario  prout 
tenebantur  in  virtute  suorum  juramentorum  ad  perhibendum  testimonium  super  prefato 
magistro  Alphonso  de  Hispania  tunc  baccalario  licentiando  in  predicta  facultate,  venire 
contumaciter  recusarunt'. 

Sic  in  premissis  omnibus  et  singulis  in  ipsum  cancellarium  ejusque  jura  multipliciter 
delinquendo  reatuinque  perjurii  multipliciter  incurrendo  premissaque  perpetrando,  faciendo 
et  procurando  in  ipsius  cancellarii  ejusque  jurium,  potestatum  et  libertatum  contumeliain, 
injuriain,    vituperium    et   despectum,    quas    injurias    idem    cancellarius  actor  ad    animum 


390  CHAUTULAIUUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

rcvocans  seu  ob  eas  iratus  remanens  noluisset  sibi  dicfas,  factas  et  procuratas  fuisse  pro 
niille  et  septuaginta  libellis  parisiens.,  imo  tantum  maluisset  de  suo  proprio  amisisse,  pre- 
missaque  confessi  fueranl  dicti  rei  coram  probis  legitime  esse  vera  vel  saltem  aliqua  de 
premissis  :  quare  petit  et  supplicat  idem  actor  omnibus  jure,  modo  et  forina,  quibus  melius 
potest,  dictos  reos  et  specialiter  magistros  prenominatos,  facta  ex  parte  ipsius  actoris  vobis 
fide,  que  sufficiat  de  premissis,  pronunciari  per  vos  perjurium,  infamiam  facli  et  juris  nuil- 
tipliciter  incurrisse  ipsosque  per  vos  auctoritate  predicta  denunciari  palam  et  publice  per- 
juros  et  infames,  sue  fidei  transgressores  ac  sententiam  excommunicationis  a  canone 
incurrisse,  ipsamque  facullatein  sibi  similiter  condeinpnari  et  censura  qua  convenit  com- 
pelli  auctoritate  predicta  ad  dandum  et  solvendum  sibi  niiiie  libellas  parisiens.,  et  prenomi- 
natos  singulariter  et  divisim  magistros  predictos  et  quemlibet  eorumdem,  videlice^ 
magistrum  Reginaldum  de  Cornemare  in  centum  libras  parisiens.,  Johannem  Pipe  in  quin- 
quaginta,  Radulphum  Pinchon  in  quinquaginta,  Philippuni  de  Curia  in  quinquaginta,  Petrum 
de  Alvernia  in  quinquaginta,  Stephanum  de  Calidomonte  iii  quinquaginta,  Stephanum  de 
.\ogento  in  quinquaginta,  Aimonem  de  Fulgeriis  in  quinquaginta,  Johannem  de  Dya  in 
quinquaginta,  Mainfredum  de  Mediolano  in  quinquaginta,  Gratianum  de  Brixia  in  quinqua- 
ginta,  Jacobum  de  Cantarana  in  quinquaginta  et  Petruin  de  Fontanis  in  quinquaginta 
libellas  parisiens.  pro  satisfaclione  dictaruin  injuriarum,  quas  tantuin  eslimat  idem  actor, 
taxatione  vestra  super  hoc,  si  opus  fuerit,  legitima  precedente,  nec  non  et  ad  expensas 
hujus  litis  quas  ex  nunc  in  prejudicium  deducit  idem  actor,  ipsosque  reos  malefactores 
pro  tantis  excessibus  et  delictis  per  vos  auctoritale  predicla  corrigi  et  puniri  juxta  quali- 
tatem  et  quantitatem  delictorum  hujusmodi,  prout  canonicum  fuerit  atque  justuin,  et  sibi 
super  premissis  et  singulis  justitiam  fieri  causis  et  rationibus  antedictis,  vestrum  super 
premissis  et  singulis  officium  implorandum  in  quantum  fuerit  de  jure  implorandum,  addendi, 
diminuendi  ac  juris  beneficio  in  oinnibus  sibi  salvo  protestans  de  probando  ea  solum  que 
sibi  sufficient  de  eisdein,  vobis  nichilominus  supplicantes  qualinus  super  premissis  et  ea 
tangentibus  inter  partes  easdem  procedatis  suminarie  et  de  plano  juxta  mandati  apostolici 
vobis  directi  seriem  et  tenorem,  quam  quidein  viain  summarie  ex  tunc  elegit  idem  actor, 
protestans  quod  propter  aliqua  que  proponet  aut  tradet  non  intendit  dicte  vie  summarie 
renunciare  aut  recedere  ab  eadem. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p,  70-74.  Hunc  libellum  esse  Novembris  12,  apparet  ex  instrumenlo  ejusdem  tcmporis  notae 
ibid.  p.  119-120  exscripto.  Eadem  die  eum  in  praesentia  episcopi  et  partis  adversue  exhibuit.  Ad  responsiones  alterutras  tune 
episcopus  diem  martis  in  quindenam  (Novemb.  26)  assignavit. 

1.  Sic  quandoque  in  instrumentis  scribitur  loco  o  Calvomonte  ».  —  2.  Ms.  :  «  cum  injuste  ».  —  3.  Ms.  :  <c  examinatis  » 
bic  idem  ac  «  interrogatis  »,  cum  magistri  testimonium  dare  deberent.  De  sequentibus  v.  supra  n**  930.  —  4.  Octobris  1.  — 
5.  In  ms.  additur  :  «  inter  cetera  ».  —  6.  An.  scilicet  1331,  mense  Januarii.  Cf.  infra  n"  6^3,  p.  398.  —  7.  Jam  supra  n°  923,  et 
postea  in  libello  accusationis  episcopo  Paris.  porrecto,  magistri  dixerunt,  se  ad  hoc  non  teneri,  cum  non  fuisset  annus,  in 
quo  licentiae  dari  debuissent,  et  Alphonsus  consuetudini  facultatis  non  satisfecisset. 


1332]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  391 

938.   Facultas  medicinae  ordinnt  ut  magistri  et  haccalnrei  in  expensis  facultatis  contribuant. 

y  1332,  Januarii  7,  [Parisiis]. 

Sciant  omnes  niagistri  tani  regentes  quani  non  regentes  quod  die  martis  post  festuu) 
Epiphanie  Domini  in  domo  magistri  Reginaldi  de  Cornemare,  quantum  ad  presens  sub- 
stituti  loco  decani  in  facultate  medicine,  fuerunt  presentes  magistri  Johannes  Pipe,  Petrus 
de  Alvernia,  Stephanus  de  iVogento,  Stephanus  de  Calvomonte,  Radulphus  Pinchon 
specialiter  deputati  a  facultate  medicine  in  quadam  congregatione,  in  qua  fuerunt  vocati 
tam  regentes  quam  non  regentes,  ut  moris  est,  per  cedulam  ad  ordinandum  et  ad  inve- 
niendum  omnes  modos  et  omnes  vias  secundum  quos  facultas  predicta  posset  resistere 
debito  modo  contra  gravamina  quampiurima  iUata  ipsi  facultati  a  cancellario  Parisiensi. 
Et  quia  istud  non  potest  fieri  sine  pecunia,  ideo  omnibus  diligenter  consideratis  visum 
fuit  predictis  magistris  pro  magna  expedientia,  quod  quilibet  magister  lam  regens  quam 
non  regens  soiveret  dimidiam  bursam  fideliter  et  secundum  suam  conscientiam  infra  tres 
dies  per  juramentum  et  sub  omni  pena,  ut  istud  alias  fuerat  deliberatum.  Et  quia  ista 
pecunia  parum  vel  nichil  esset  pro  tempore  futuro  durante  controversia,  secundo  ordina- 
verunt  predicti  magistri  quod  quolibet  mense  quilibet  magister  regens  et  non  regens 
solveret  duos  solidos,  donec  controversia  cancellarii  sit  finita.  Et  si  esset  aliquis  niagister 
qui  vellet  conqueri  de  paupertate,  solvat  duodecim  denarios.  Et  ad  islam  pecuniam  colli- 
gendam  sunt  deputati  magister  Stephanus  de  Nogento,  magister  Joliannes  de  Couciaco, 
magister  Robertus  de  Freullavilla.  Et  ad  finem  quod  nulla  fraus  possit  fieri  de  pecunia 
predicta,  volunt  magistri  predicti  quod  ponalur  in  quadam  pisside  sigillata  signeto  decani 
et  sigillo  cujusdam  magistri  non  regentis,  ad  finem  quod  non  aperiatur  nisi  in  presencia 
regentium  et  non  regentium,  et  quilibet  ponat  suam  pecuniam  quam  tradet  in  quadam 
cedula,  quam  habebunt  predicti  deputati.  Et  volunt  magistri  quod  omnes  bachalarii  ad 
ordinationes  predictas  sint  obligati  et  sub  pena  predicta.  In  cujus  rei  testimonium  sigiic- 
tum  facultatis  medicine  de  consensu  deputatorum  a  dicta  facultale  super  ordinatis  superius 
expressis  ducimus  apponendum. 

Si '  quis  autem  magister  vel  bachalarius  ordinationi  predicte  noluerit  obedire  pecu- 
niam  predictam  solvendo,  caveat  a  perjurio  et  per  consequens  a  privatione  perjurium 
subsequente,  quia  quilibet  juravit,  pro  posse  suo  fideliter  observare  honorem,  ordina- 
tiones,  statuta,  consuetudines  facultatis,  secundum  quod  cavetur  in  primo  arliculo  jiirato 
a  quolibet,  antequam  cursus  suos  in  predicta  facultate  incipiat;  sed  oinnes  illi  jurati  qui 
pro  posse  suo  non  resistent  cancellario  in  licentia  data  Guydoni  et  Alfoncio  non  obser- 
vabunt  predicta,  quia  quilibet  predictam  licentiam  habere  debet^  esse  contra  honorem,  ordi- 
nationes,  statuta  et  consuetudines;  prdinate  autem'  resistere  canccllario  jurali  in  predicla 
facidtate  non   possunt  sine  pecunia  :  ergo  quilibet  juratus  tenetur  solvere  pecuniam,  nisi 


392  CH\RTULARIUM     TJNIVERS.     PARIS.  [1332 

velit  incurrere  perjuriuni.  Et  quia  non  potest  inveniri  a  deputatis  melior  inodus  inveniendi 
pecuniam  quam  predictus,  sequitur  necessario  quod  quilibet  obediat  ordinationi  predicte. 
Vero  statutum  est  in  predicta  facultate  et  est  valde  antiquum  et  jnratum  a  quolibet 
quod  omnes  tenentur  juvare  magistros  scilicet  regentes  ad  punienduni  rebelles  in  licitis 
et  honestis;  magister  Petrus  de  Capite  Stagno  in  procurando  licentiam  magistri  Alfuncii  et 
predictus  Alfuncius  in  ipsam  recipiendo  fuerunt  rebelles  et  istud  procuraverunt  contra 
inhibitionem,  ordinationem,  etc;  sed  magistri  regentes  non  possunt  juvari  a  non  regen- 
tibus  nec  a  bachalariis  nisi  mediante  pecunia  :  quare  onines  in  hac  necessario  tenentur 
[concurrere]*. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  138-139.  In  finc  documcntum  mutilum  est.  In  principio  legitur  ;  o  lc  mardi  aprcs  TEpi- 
phanie  1331  »,  i.  e.  1332.  Sed  fortassc  ad  an.  1331,  Januarii  'J,  pertinet.  Certe  jam  an.  1331,  Jul.  11,  magister  Guillclmus  de 
Palude,  magister  in  medicina,  a  decano  et  magistris  facultatis  admonebatur  ut  quinquaginta  solidos  solveret,  sicut  jam  alii 
solvcrant  (ibid.  p.  159-160).  In  instrumento  mentio  fit  litterarum  magno  sigillo  facultalis  sigillatarum,  quoe  in  narratione  in- 
clpiunt  ;  «  In  quantis  tribulationibus  »,  quibus  omnes  tenebantur  servarc.  ad  quemcunque  statum  devcnerint,  et  defendere 
ordinationes,  statuta  ct  consuctudincs  facultatis  et  rebelles  punire. 

1.  Quae  sequuntur  postea  addita  sunt.  —  2.  Ms.  ;  o  predicta  licentia  habel  esse  »,  eic.  —  3  Ms.  :  «  ordinationes  ».  — 
'i.  Ms.  in  sequentibus  lacunis  scatet ;  sine  dubio  originale  in  finc  dilaccratum  erat. 


y«jo.    Mandatum  Hugonis,  episcopi  Parisiensis,  quo  litis  cognitorem  et  judicem  statuit  officialem  Parisiensem. 

1332,  Januarii  9,  Parisiis. 
Hugo  permissione  divina  Parisiensis  episcopus  judex  unicus  a  sede  apostolica  in  hac 
parte  deputatus  dilecto  officiali  nostro  Parisiensi  salutem  in  Domino.  Magnis  ct  arduis 
nostris  et  ecclesie  nostre  negotiis  occupati,  ita  quod  circa  cognitionem  litis  seu  contro- 
versie,  qiie  vertitur  inter  venerabiles  dominos  decanum  magistrorum  regentium  et  non 
regentium  et  scolarium  studentium  Parisius  in  facultate  medicine  ac  universos  magistros 
in  dicta  facultate  studentes  ex  una  parte,  et  Petrum  de  Capite  Stangno  magistrum  et 
Alphonsum  de  Yspania  bachalarium  in  predicta  facultate  medicine,  nec  non  magistros 
Petrum  de  Novavilla,  olim  rectorem  Universitatis  Parisiensis,  Gerinanum  Celati  in  theo- 
logia,  Guillelmum  de  Falcossa,  in  decretis,  magistros  Paulum  de  Narbona,  Johannem 
Maleti  et  Thomam  Anglici  de  Universitate  predicta  clericos,  olim  ab  eadem  Universitate 
commissarios  deputatos,  super  quadam  appellationis  causa  ex  parte  dictorum  decani  et 
magistrorum  ab  audientia  dictorum  deputatorum  contra  predictos  Petrum  et  Alfonsum  ad 
dictam  sedem  interposita  commode  vacare  nequimus  :  vobis  de  cujus  peritia  et  fidelitate  con- 
fidimus  auctoritate  apostolica  nobis  in  hac  parte  commissa  super  premissis  omnibus  com- 
mittimus  vices  nostras,  donec  eas  ad  nos  duxerimus  revocandas.  Datum  Parisius  anno 
Domini  millesimo  tricentesimo  tricesimo  primo,  die  jovis  post  festum  Epiphanie  ejusdem. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  139-140.  —  Officialis  Paris.,  qui  erat  magister  Guido  de  Calvomonte  (cf.  et  supra  n"  931), 
virtute  harum  litterarum  Januarii  13  omnes  supra  nominatos  magistros  ad  Januar.  16  sub  poena  500  libr.  parisiens.  ad  suam 
curiam  citavit,  prohibens  ne  pendente  causa  aliquid  contra  decanum  ct  magistros  facultatis  attenlaretur  (ibid.  p.  137,  138). 


1332]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  393; 

Facultas  medicinae  Januar.  16  eidem  oiHciali  litteras  accusationis  contra  Petrum  de  Gapite  Stagno  et  Alphonsum  de  Portugalia 
tradidit  petiitque  ut  ab  ipso  decerneretur,  deputatos  Universitatis  supra  enumcratos  in  causa  male  processisse,  eorumque  sen- 
tentiam  injustam  fuisse  (ibid.  p.  46-48).  Petrus  vero  de  Capile  Stagno  Januarii  21  audientiam  ofBcialis  recusavit;  diccbal 
enim,  se  esse  nimis  favorabilem  facultati  medicinae  «  ob  preces  et  contemplationem  magistri  Stephani  de  Calvomonte, 
nepotis  sjve  consanguinei  sui  »,  proindeque  suspectum  (ibid.  p.  64-65).  Ad  diem  sabbati  ante  festum  Purificationis  (Febr.  1) 
coram  episcopo  Paris.  citatur  (p.  141) ;  ibidem  rationes  ejus  non  sufBcientes  inventae  sunt  (p.  142  sqq.).  Februarii  15,  Februa'- 
piJ  19  iterum  citatur  ad  domum  habitationis  episcopi  in  claustro  B.  Mariae,  et  episcopus  revocat  subdelegationem,  quam  die 
jovis  post  Purificationem  (Febr.  6;  v.  p.  144  sq.)  magistro  Stephano  de  Novilla,  succentori  ecclesiae  Paris.,  commisit  (ibid. 
p.  117-118). 


940.   Baccalarei  praesentandi  facultatis  medicinae  ad  juramenta  consueta  admittuntur. 

1332,  Jttnuarii  20. 

In  nomine  Domini,  amen.  Per  hoc  publicum  instrumentum  cunctis  pateat  evidenter 
quod  anno  ejusdem  Domini  millesimo  trecentesimo  trigesimo  primo',  indictione  quinta 
decima,  pontificatus  sanctissimi  in  Christo  patris  ac  domini  domini  Johannis  divina  pro- 
videntia  pape  vicesimi  secundi,  mensis  Januarii  die  \icesima,  dum  discretus  vir  magister 
Reginaldus  de  Cornemara  decanus  facultatis  medicine  fecisset  vocari  bachalarios  presen- 
tandos  per  dictum  decanum  et  alios  magistros  dicte  facultatis  domino  cancellario  Pari- 
siensi  pro  licentia  in  dicla  facultate  a  dicto  cancellario  recipienda  secundum  depositiones 
dictorum  magistrorum  per  sua  juramenta  super  scientia,  moribus  et  vita  dictorum  bacha- 
lariorum,  ut  moris  est,  ad  prestanda  juramenta,  que  debent  facere  bachalarii  antequam 
presententur,  in  presenlia  dictorum  magistrorum  ad  hoc  specialiter  per  cedulam,  ut  asse- 
rebat  Philippus  de  Layaco,  bidellus  dicte  facultatis,  ex  mandato  prefati  decani  vocatorum 
et  in  domo  dicti  decani  congregatorum,  et  fecisset  dicta  juramenta,  prout  in  quodam  libro 
dicte  facultatis  continentur,  legi  coram   dictis  magistris  et  bachalariis,  retulit^  hec  verba  : 

«  Domini  bachalarii,  ego  nomine  facultatis  nostre  feci  vos  vocari,  quia  per  Dei  gra- 
tiam  ego  et  magistri  intendimus  vos  presentare  domino  cancellario  Parisiensi  pro  vestris 
licentiis  a  domino  cancellario  per  depositiones  magistrorum,  ut  consuetum  est,  reci- 
piendis  secundum  statuta  et  consuetudines  hactenus  inter  nos  approbatas.  Et  quia  ante- 
quam  sitis  presentati  debetis  jurare  illa  que'  audivistis,  idcirco  placuit  magistris  nostris 
quod  vos  juretis.  Placet  etiain  eis  quod  vos  juretis  quod  domino  cancellario  nullum 
novum  juramentum  alias  non  consuetum  in  vestras  licentias  recipiendo  facietis.  Jurabitis 
etiam  quod  privilegia,  statuta,  consuetudines,  ordinationes  dicte  facultatis  servabitis  et 
defendetis  sicut  et  alias  juravistis,  cum  voluistis  legere  cursus  vestros,  nec  contra  dicta 
statuta  et  consuetudines  dicte  facultatis  vestras  licentias  recipietis.  Et  sciatis  quod  si 
contingeret  vos  vel  aliquem  vestrum,  quod  absit,  facere  vel  venire  contra  dicta  juramenta, 
magistri  ex  nunc  prout  ex  tunc,  et  ex  tunc  prout  ex  nunc,  reputari  eos  perjuros  et  privatos 
secundum  tenorem  cujusdam  statuti  nostri.  » 

Et  tunc   legit  dictus  decanus  illud  statutum,  cujus  statuti  tenor  talis  est :  «  Item  qui- 

cumque    bachalarius    recipiet   licentiam    contra    statuta   facultatis  et  consuetudines,    velut 
»«  Chan.  Unic.  Paris.  II,  1.  50 


394  CHARTULAUIUM     UNIVEKS.      PARIS.  [1332 

magister  qui  hoc  procuraret,  ipso  facto  est  privatus  in  setnpiternum  societate  magistrorum 
et  omni  actu  scolastico  predicte  facultatis.  » 

Quibus  sic  dictis  et  propositis  quesivit  dictus  decanus  a  dictis  bachalariis  utrum 
vellent  illa  jurare.  Qui  responderunt  quod  sic.  El  juraverunt  quilibet  pro  se  in  mei 
notarii  publici  presentia  omnia  supradicta  firmiter  et  inviolabiliter  observare.  Et  de 
omnibus  hiis  petiit  a  me  notario  publico  prefatus  decanus  sibi  tam  suo  quam  dicte  facul- 
tatis  nominibus  publicum  fieri  instrumentum. 

Acta  fuerunt  hec  anno,  indictione,  mense,  loco,  die  supra  dictis.  Noinina  vero  bacha- 
lariorum  sunt  hi  qui  in  predicla  congregatione  fuerunt  et  predicta  juramenta  prestiterunt: 
Johannes  de  Villa  nova*,  Johannes  Pauperis,  Adam  de  Francovilla,  Franciscus  Lumbardus, 
Leodegarius  Homo  Dei,  Renerus  de  Tessenna,  Guillelmus  de  Gandavo,  Johannes  de 
Longo,  Johannes  Camus,  Hugo  de  Vigniaco,  Petrus  de  Puteo,  Petrus  de  Encra,  Johannes 
Magistri,  Nicolaus  de  Valle,  Radulphus  de  Hotot,  Guillelmus  de  Escoucheio,  Andreas 
Clerici,  Johannes  de  Almania  et  Johannes  de  Janua'. 

Et  ego  Garinus  de  Pruvino,  clericus  Senonensis  diocesis,  publicus  auctoritate  aposto- 
lica  notarius,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  140-141.  —  Februarii  28,  cancellarius  contra  facultatem  proteslatus  est,  et  facultas  contra 
cancellarium,  et  quidem  quantum  ad  licentias  conferendas.  CanccUarius  legens  scedulam  quamdam  dixit  inter  alia  ;  ipsi 
liceat  0  recipere  presentutiones  singulorum  magistrorum  et  conferre  licentiam  baccalariis  postnlantihus,  cxaminatis  tamen  a 
magistris  dicte  facultatis,  prout  ad  me  spectat  ratione  cancellarie  mee  Puris.  et  secundum  jura,  privilegia  seu  libertates 
ipsius  ...  non  secundum  formam  prcscntationis  dicte  facultatis  ».  Inter  magistros  facultatis  medicinae  et  nominantur  ;  Thomas 
de  Sancto  Georgio  et  Guillelmus  de  Friburgo.  Conlra  cancellarium  mag.  Alanus  de  PratisO  asseruit,  «  quod  si  tempore,  quo 
ipse  deposuit  coram  dicto  cancellario  pro  licentia  ultimorum  baccalariorum  dicte  facultatis  medicine,  ipse  scivisset  rcspon- 
sionem  dicti  eancellarii  conlentam  in  dicta  cedula  talem  extitisse,  nullo  modo  deposuisset  nisi  sub  protestationibus  ».  Ibid. 
p.  146-147. 

1.  Erat  annus  impar  secundum  morem  Gallicanum.  V.  supra  n"  923,  nota  3.  —  2.  Ms. ;  «  et  retulissent  ».  —  3.  I.  e. 
juramenta.  —  4.  Plures  sequentium  supra  n»  925  recensentur.  —  5.  In  Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  2,  fol.  28,  ul 
«  cirurgicus  »  designatur  (an.  1343).  —  6.  V.  de  ipso  infra  n°  941. 


94 1 .    Quidam  haccalarei  facultatis  medicinae  petunt  ut  licentia  sibi  detur. 

1332,  Martii  30,  [Parisiis]. 

In  nomine  Domini,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens  publicum  instrumentum 
inspecturi,  quod  anno  ejusdem  millesimo  trecentesimo  tricesimo  primo  secundum  usum 
curiarum  Parisiensium,  indictione  quinta  decima,  mensis  Martii  die  penultima,  circiter 
horam  primam  ipsius  diei,  pontificatus  sanctissimi  in  Christo  patris  et  domini  nostri  domini 
Johannis  divina  providentia  pape  XXII  anno  sexto  decimo,  in  domo  habitationis  venera- 
bilis  et  discreti  viri  magistri  Reginaldi  de  Cornemara  decani  medicine  in  civitate  Pari- 
siensi,  in  mei  notarii  publici  et  testium  infrascriptorum  presentia,  insimul  congregati 
venerabiles  viri  magistri  dictus  Reginaldus,  Johannes  dictus  Pipe,  Philippus  de  Curia, 
Hamo   de   Filigeriis,    Sello  de   Putheo,   Thomas   de    Santo   Georgio,    Gratianus  de   Brixia, 

50. 


1332]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  395 

Johannes  de  Couciaco,  Johannes  de  Hallinis,  Petnis  de  Fontanis,  Johannes  de  Lingonis, 
Egidius  de  Raveriis,  Johannes  de  Dya,  et  Alanus  de  Pratis',  onines  niagistri  in  medicina 
facultatem  medicine  Parisius  facientes  et  representantes,  ut  dicebant,  coram  quibus  com- 
paruerunt  discreti  viri  Johannes  de  Novavilla  Brito,  Johannes  Camus,  Johannes  de  Janua, 
Andreas  Normannus,  Willermus  de  Gandavo,  Leodegarius  Homo  Dei,  Johannes  de 
Longo  et  Adam  de  FrancoviUa,  omnes  bachalarii,  ut  dicebant,  ibidem  in  medicina  suppli- 
cantes,  predictis  magistris  facultatem  facientibus  ut  supra,  ut  ipsi  suis  et  dicte  facultatis 
noniinibus  vellent  licentiis  dictorum  bachalariorum  hodie  sibi  per  cancellarium  Parisiensem 
dandis  in  medicina,  sicut  ipsi  bachalarii  ibidem  tunc  narrabant,  consentire  et  bursas  ipso- 
rum  baccalariorum  recipere  quas  solvere  se  paratos  asserebant.  Quibus  baccalariis  respon- 
dit  dictus  decanus  medicine  suo  et  predictorum  niagistrorum  iacultatem  facientium  suis 
et  dicte  facultatis  nominibus,  quod  bene  sibi  caverent  iideni  bachalarii  de  non  eundo 
contra  juramenta  sua  ab  ipsis  dicte  facultati  alias  prestita,  et  quod  quilibet  eorum  studeret 
servare  bene  et  juste  suum  juramentum,  et  super  observatione  sui  juramenti  monuit  dictus 
decanus  dictos  bachalarios  ut  potuit,  dicens  eis  quod  eidem  facultati  videbatur  dictos 
bachalarios  errare,  si  recipient  dictam  licentiam  modo  quo  eam  se  velle  recipere  asserebant. 

In  illo  etiam  eventu  seu  momento  similiter  comparuit  ex  alia  parte  Simon  de  Lanta- 
giis^  similiter  bachalarius  in  medicina,  ut  ibidem  dicebatur,  supplicavit  eisdem  facultati  et 
magistris  ut  licentie  sibi  similiter  illa  die  dande,  ut  dicebat,  suum  consensum  prebere  vel- 
lent  et  bursas  suas  recipere.  Cui  Simoni  respondit  dictus  decanus  medicine,  nominibus 
quibus  supra,  quod  ipse  Simon  non  legcrat  cursus  suos  modo  debito,  nec  fuerat  presenta- 
tus  per  facultatem  ut  moris  est  ad  dictam  licentiam  obtinendam,  nec  etiam  fecerat  ea  que 
facere  debebat  bachalarius  licentiandus  in  dicta  facultate ;  quare  non  debebat  dicta  facultas 
supplicationem  ipsius  Simonis  exaudire.  Et  nichilominus  si  vellet  informare  debite  dictam 
facultatem  se  fecisse  ea  que  facere  debet  in  talibus  bachalarius  qui  petit  ct  vult  licentiari, 
dicte  sue  supplicationi  dicta  facultas  annueret  et  faceret  quod  deberet.  Super  quibus  respon- 
sionibus  sic  dictis  bachalariis  et  Simoni  per  dictum  decanum  prout  supra  datis,  petiit  ipse 
decanus  per  me  fieri  sibi  nominibus  predictis  publicum  instrumentum.  Acta  sunt  hec 
anno,  indictione,  mense,  die,  hora,  loco  et  pontificatu  predictis,  presentibus  discretis  viris 
Berengario  de  Portugalia  notario  publico,  Guillelmo  Brunclli  el  Philippo  de  Layaco  et 
pluribus  aliis,  testibus  ad  premissa  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Et  ego  Johannes  Magni  dictus  de  Villescoublain  de  Parisius,  clericus  auctoritate  apo- 
stolica  et  imperiali  tabellio  publicus  et  curie  Parisiensis  notarius  juratus,  etc. 

Arch.  nat.  Paiis.  MM.  266,  p.  148-149. 

1.  V.  supra  n'*  826  et  940,  not.  Erat  in  arlibus  et  inedieina  magister,  et  clcricus  Corisopitcns.  dioec.  (Kcg.  Joh.  XXII, 
an.  16,  p.  3,  ep.  737,  ad  an.  1331).  An.  1335  tit  rector  parochialis  ecclcsiae  de  Plocabenneuc  Leonens.  dioec.  (Reg.  Vat.  Comm. 
Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  848).  Per  sex  annos  jam  Parisiis  in  theologia  studuit.  Sed  adhuc  an.  1353  mag.  in  medicina 
remansit  (et  can.  Leonens.,  Reg.  Innocentii  VI,  n»  219,  foL  123).  —  2.  V.  n°  942.  An.  1335,  Febr.  21,  mag.  medicinae,  erat 
perpetuus  beneficiatus  eccl.  Paris.  (Rcg.  Bcncdict.  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  653).  V.  infra  n<>1184. 


396  CHARTULARIXJM     UNIVERS.     PARIS.  [1332 

942.   Instrumentum  quo  cancellarius  rogat  facultatem  medicinae  ut  gratam  habere  velit  licentiam  a  se  Simoni 

de  Lantagiis  concessam. 

1332.  Aprilis  10,  [ParisiisJ. 

In  nomine  Domini,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens  publicum  instrumentum 
inspecturi,  quod  anno  ejusdem  millesimo  trecentesimo  tricesimo  primo  secundum  usum 
curiarum  Parisiensium,  indictione  quinta  decima,  mensis  Aprilis  die  decima,  pontificatus 
sanctissimi  in  Christo  patris  et  domini  nostri  domini  Johannis  divina  providentia 
pape  XXII  anno  sexto  decimo,  in  domo  habitationis  venerabilis  et  discreti  viri  magistri 
Guillelmi  de  Narbona  cancellarii  ecclesie  Parisiensis  in  claustro  Parisiensi,  in  mei  notarii 
publici  et  testium  infrascriptorum  presencia,  personaliter  constitutis  venerabilibus  et 
discretis  viris  dicto  domino  cancellario  ex  una  parte,  et  magistris  Reginaldo  de  Cornemara 
decano  ad  presens  facultatis  medicine,  Cellone  [Sellone]  de  Putheo,  Johanne  de  Couciaco, 
Johanne  de  Lingonis,  Petro  de  Fontanis,  Remigio  de  Marigniaco',  Stephano  de  Calvomonte, 
Petro  dicto  Pigouche,  Hamone  de  Filigeriis,  Johanne  dicto  Bouriot  et  Alano  de  Pratis, 
magistris  in  dicta  facultate  medicine,  more  solito  convocatis  ibidem  ut  dicebant  [et]  congre- 
gatis  facultatem  predictam  facientibus  et  representantibus  suis  et  dicte  facultatis  nominibus 
ex  alia  parte,  ut  dicebant,  aliquantulum  proloquto  a  dicto  cancellario  cum  dictis  magistris 
seu  narratione  facta  de  pace  inter  ipsas  partes  per  reverendum  patrem  dominum  Parisien- 
sem  episcopum  facienda  Domino  concedente  seu  que  fieri  sperabatur  ut  dicebat,  idem 
cancellarius  rogavit  inibi  dictos  magistros,  quatenus  placeret  eis  quod  licentia  nuper  per 
ipsum  cancellarium  dala  in  dicta  sciencia  magistro  Simoni  de  Lantagiis^,  qui  non  fuerat 
per  dictam  facultatem  eidem  cancellario  ut  dicebatur  ibidem  pro  dicta  licentia  habenda 
presentatus',  transiret  cum  aliis  bachalariis  per  dictam  facultatem  eidem  cancellario  pre- 
sentatis,  maxime,  ut  dicebat  idem  cancellarius,  cum  ipse  magister  Simon  semper  fuisset  et 
esset  adherens  dicto  cancellario  et  liti  sue  contra  dictam  facultatem,  et  cum  de  sibi  adhe- 
rentibus  sicut  de  ipso  pax  fieri  debebat  ut  dicebat.  Eodemque  cancellario  adhuc  loquente 
predictus  magister  Hamo  verba  sua  dirigens  ad  dictum  cancellarium  sibi  dicit,  quod  alias 
super  hoc  ipse  cancellarius  per  inagistrum  Franciscum  de  Castello*  rogari  fecerat  dictam 
facultatem  seu  sibi  supplicari.  Cui  dictus  rancellarius  respondit,  quod  hoc  erat  verum. 
Quibus  dictis  dicti  magistri  facultatem  predictam  facientes  prout  supra  rogationi  seu 
requeste  dicti  cancellarii  hujusmodi  dispensarunt  seu  dispensando  annuerunt  quod  roga- 
bat,  dum  tamen,  ul  dicebant,  per  hoc  eisdem  facultati  seu  magistris  nullum  prejudicium 
generaretur.  Et  dictus  cancellarius  eisdem  tunc  respondit  quod  per  ipsam  licentiam  per 
eum  magistro  Simoni  ut  supra  datam  nolebat  idem  cancellarius  sibi  seu  sue  cancellarie 
Parisiensi  aliquod  jus  acquisitum  esse  de  novo  seu  acquiri,  nec  ob  hoc  volebat  dictis 
magistris  seu  facultati  aliquod  prejudicium  seu  vituperium  generari,  nec  aliquid  aliud 
contra  ipsos  seu  eorum  alterum  ob  hoc  posse  aliqualiter  imputari  in  futurum.  Et  promisit 
ipse  cancellarius  bona  fide  super  hiis  dare  dictis  facultati  et  magistris  bonam  litteram  suo 


1332]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  397 

seu  sue  cancellarie  predicte  sigillo  sigillatani  niodo  quo  poterit  fieri  ineliori'.  Super  quibus 
petierunt  dicti  magistri  sibi  per  me  fieri  publicum  instrumentum.  Acta  sunt  hec  anno, 
indictione,  mense,  die,  loco  et  pontificatu  predictis,  presentibus  venerabilibus  et  discretis 
viris  magistris  Petro  Andree,  ,.  ofiiciali  archidiaconi  Brie  in  ecclesia  Parisiensi,  Radulpho 
de  Clinchamp,  Guillelmo  de  Dertona  jurisperitis  advocatis,  Guillelmo  Brunelli,  clericis,  et 
Philippo  de  Layaco  apothecario,  testibus  ad  premissa  vocatis  specialiter  et  rogatis. 
Et  ego  Johannes  Magni  dictus  de  Yiilescoublain  de  Parisius,  etc. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  150-151. 

1.  V.  de  ipso  supra  n'^  804,  nota  2.  —  2.  Supra  n''  941.  Infra  ad  an.  1340,  Februarii  8,  «  de  Nantagiis  »  nuncupatur,  sed 
utique  per  errorem,  cum  Lantages  (Aube)  designetur.  —  3.  V.  supra  n"  941.  —  4.  De  quo  supra  pluries,  et  adhuc  infra. 
Verisimililer  amicus  cancellarii  erat,  propter  quod  in  hac  lite  non  inter  magistros  medicinae  nominatur.  —  5.  Instrumentum 
eanccllarii  de  hoc  datum  die  vencris  ante  Ranios  Palmarum,  i.  e.  April.  10,  exstat  ibid.  p.  149,  conlinetque  nihil  nisi  quod 
supra  expressum  est. 

y4t3 .   Instrumentum  compositae  litis  inter  facultatem  medicinae  et  cancellarium. 

1332,  Aprilis  10,  [Parisiis]. 

Tn  nomine  Domini,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens  instrumentum  inspecturi, 
quod  cum  super  pluribus  discordiis  seu  controversiis  inter  venerabilem  virum  et  discre- 
tum  magistrum  Guillelmum  de  Narbona,  cancellarium  ecclesie  Parisiensis,  et  magistrum 
Petrum  de  Capite  Stagno,  ex  una  parte;  et  procuratorem  facultatis  medicine  Parisiensis, 
nomine  dicte  facultatis  et  pro  ipsa,  nec  non  et  niagistros  Reginaldum  de  Cornemara,  deca- 
num  ad  presens  dicte  facultatis,  Mainfredum  de  Mediolano,  Johannem  dictum  Pipe,  Johan- 
nem  de  Dya,  Petrum  de  Alvernia,  Philippum  de  Curia,  Stephanum  de  Nogento,  Stepha- 
num  de  Calvomonte,  Jacobum  de  Cantarana,  Gratianum  de  Bricia,  Radulphum  Pinchon,  et 
Petrum  de  Fontanis,  phisicos  Parisienses,  suis  propriis  nominibus,  ex  alia  parte,  ortis 
occasione  quarumdam  licentiarum  per  dictum  cancellarium  anno  Domini  millesimo  trecen- 
tesimo  tricesimo  Guidoni  de  Navarra  in  practica,  et  Alfonso  de  Portugalia  ad  magistratum 
dicte  facultatis  mediciiie  datarum  de  facto,  contra  statuta,  privilegia,  libcrtates  et  jura  dicte 
facultatis,  ut  dicebat  procurator  ejusdem  facultatis,  quas  licentias  dictus  ..  cancelhirius 
econtra  se  dedisse  rite  et  juste  asserebat;  et  super  quibusdam  aliis  ex  parte  dicti  cancel- 
larii  propositis  contra  dictam  facultatem  et  magistros  predictos,  super  quibus  fuerat  a  dicta 
facultate  seu  a  magistris  tam  regentibus  qiuun  non  regentibus  Parisius  in  dicta  facultate, 
nomine  ipsius  facultatis,  contra  dictos  ..  cancellarium  et  magistruni  Petruiu  ad  sedem 
apostolicam  in  scriptis  appellatum;  et  super  quibus  fuerat,  erat  et  est  reverendus  in  Christo 
pater  et  dominus  dominus  Dei  gratia  Parisiensis  episcopus  a  dicta  sede  apostolica  judex 
unicus  delegatus....  coram  quo  domino  episcopo,  judice  unico,  ut  prefertur,  traditi  fuissent 
inter  dictas  partes  libelli  in  scriptis  sub  certis  formis  hinc  et  inde,  et  ex  inde  aliquanlulum 
litigatum  seu  processum,...  demum  anno  ejusdem  Domini  millesimo  trecentesinio  tricesimo 
primo,  indictione    quinta    decima,   mensis  Aprilis    die   decima,   circiter   horam    tertiarum 


398  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1332 

ejusdein  diei,  ponlificatus  doinini  nostri  pape  predicti  anno  deciino  sexto,  corain  reverendo 
in  Ghristo  patre  et  domino  domino  Hugone,  Dei  gratia  Parisiensi  episcopo,  judice  unico  a 
domino  papa  super  premissis  dato,  ut  prefertur,  in  doino  habitationis  ejusdem  domini 
episcopi,  in  claustro  Parisiensi,  in  mei  notarii  publici  et  testium  infra  scriptorum  presen- 
tia,  personaliter  comparentibus  et  astantibus  dictis  cancellario  et  inagistro  Petro  de  Capite 
Stagno  pi*o  se  ipsis,  ex  una  parte,  et  Guidone  Fabri,  clerico,  procuratore,  et  procuratoriis 
nominibus  facultatis  et  ceterorum  magistrbrum  predictorum,  et  pro  ipsis,  ex  alia  parte  : 
dictus  doininus  episcopus  Parisiensis,  pro  bono  pacis  et  concordie  partium  predictarum 
cupiens  et  volens  pro  posse  ipsas  partes  ad  concordiain  deducere,  et  eis  parcere  laboribus, 
odiis  et  expensis;  habitis  etiain  s-uper  premissis  cum  jurisperitis  et  aliis  fide  dignis  per- 
sonis  consilio....;  super  oinnibus  et  singulis  tam  predictis  quam  aliis  discordiis  partium 
predictaruin  et  utrique  parti  adherentium  quibuscumque,  dictuin  suum  seu  suam  senten- 
tiam  et  ordinationem,  in  quadam  cedula,...  tanquam  judex  a  sede  apostolica  delegatus,  et 
tanquam  ordinarius  dicti  loci,  tamque  auctoritate  apostolica  quam  ordinaria,  quam  etiam 
ex  potestate  sibi  a  dictis  partibus  data.  ut  dicebat,  pronunciavit  in  scriptis  in  modum  et  in 
formain  qui  sequitur  per  hec  verba  : 

«  Nos,  H.,  permissione  divina  episcopus  Parisiensis,  unicus  judex  a  sede  apostolica 
deputatus  super  discordiis  seu  controversiis  inotis  inter  virum  venerabilem  et  discretum 
magistrum  Guillelmum  de  Narbona,  cancellariuin  Parisiensem,  et  inagistrum  Petrum  de 
Capite  Stagno  et  adherentes  eisdem  conjunctim  vel  divisiin.  ex  una  parte;  et  procuratorem 
facultatis  medicine  Parisiensis,  et  magistros  Raynaldum  de  Cornemara,  decanum  ad  pre- 
sens  dicte  facultatis,  Mainfredum  de  Mediolano,  Johannem  Pipe,  Johannem  de  Dya,  Petrum 
de  Alvernia,  Philippum  de  Curia,  Stephanum  de  Nogento,  Stephanum  de  Calvomonte, 
Jacobum  de  Cantarana,  Gratianum  de  Brixia,  Radulphum  Pinchon,  et  Petrum  de  Fontanis 
et  eis  adherentes,  conjunctim  vel  divisiin,  ex  altera  parte  :  tam  ex  potestate  apostolica 
nobis  in  hac  parte  commissa,  quain  ordinaria,  quam  etiam  a  dictis  partibus  nobis  data,  pro 
bono  pacis  dicimus,  ordinamus  et  volumus,  quod  partes  predicte  renuntient  instantiis 
litiuin  seu  controversiarum  inter  se  motarum,  et  ex  nunc  pro  renunciatis  habemus, 
omnesque  processus,  super  omnibus  litibus,  inter  dictas  partes  motis,  factos  et  habitos 
cassamus  et  penitus  annullamus;  item,  et  quod  omnia  crimina,  hinc  et  inde  inter  dictas 
partes  proposita,  dicte  partes  sibi  ad  invicem  omnino  remittant,  et  ex  nunc  pro  remissis 
habemus,  et  quod  neutra  partium  nec  alius  quicumque,  occasione  premissorum,  per  quem- 
cuinque  in  futurum  iinpeti  valeat  seu  etiam  molestari.  Itein,  ex  certis,  justis  et  rationali- 
bua  causis,  que  nos  movent  et  movere  debenl,  licentiam  datam  Guidoni  de  Navarra  ad 
practicam  solum  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo,  niense  Julii,  et  licentiam 
post  datam  Alfonso  de  Portugalia  ad  theoricain  et  practicam  anno  Domini  millesimo  tre- 
centesimo  tricesimo',  mense  Januarii.  permittimus  et  pro  permissis  habemus.  Volumus 
lamen  et  ordinamus,   quod  predictas  licentias  vel   ordinationein  presentem,  seu   alia  que- 


1332]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANiNUM     MCCCL.  399 

cumque  in  premissis,  vel  eorum  occasione,  per  nos  vel  dictum  cancellariuni,  seu  etiam 
dictam  facultatem,  vel  quemcumque  alium,  facta  vel  dicla  seu  eliam  ordinata,  dictis  par- 
tibus  seu  eorum  libertatibus  seu  consuetudinibus,  juramentis,  privilegiis  aut  juribus  qui- 
buscumque,  aut  cujuslibet  earumdem  partium,  nuUum  generetur  prejudicium  quoquo- 
modo;  et  volumus,  et  etiam  ordinamus,  quod  per  hujusmodi  licentias,  sic,  ut  predictum 
est,  permissas,  aut  per  alia  in  premissis  facta  vel  ordinata  quoquomodo,  aliquod  jus  de 
novo  dicto  canceliario,  seu  ejus  successoribus,  vel  facultati  predicte,  in  petitorio  vel  pos- 
sessorio,  nullatenus  acquiratur.  » 

Quam  pronunciationem,  omniaque  et  singula  contenta  et  narrata  in  eadem,  et  in 
cedula  predicta,  que  erat  [in]  pergameno  scripta,  cancellarius,  Petrus  de  Capite  Stanno  et 
procurator  supradicti,  nominibus  quibus  supra,  voluerunt,  concordaverunt,  laudaverunt, 
approbarunt,  ratifficaverunt  et  omologaverunt,  ac  etiam  contra  non  venire  in  futurum  pro- 
miserunt,  ex  cerla  scientia,  provide,  voluntarie  et  expresse.  Super  quibus  premissis  sic 
factis  et  dictis  petiit  dictus  procurator,  nomine  procuratorio  predicto,  sibi  per  me  fieri 
publicum  instrumentum,  astantes  ibidem  invocans  in  testes  premissorum.  Acta  sunt  hec, 
prout  superius  sunt  scripta,  anno,  indictione,  mense,  die,  hora,  loco  et  pontificatu  pre- 
diclis,  presentibus  venerabilibus  et  discretis  viris,  magistris  Johanne  de  Graiaco,  Pari- 
siensis,  Stephano  dicto  Chevri,  Laudunensis  ecclesiarum  canonicis;  Radulpho  de  Clin- 
champ,  Guillelmo  de  Dertona,  jurisperitis;  Philippo  de  Laiaco,  Guillelmo  Brunelli,  clericis, 
et  quam  pluribus  aliis  Parisius  commorantibus,  testibus  ad  premissa  vocatis  specialiter  et 
rogatis. 

Arch.  nat.  Paris.  MM.  226,  p.  157-158.  —  Jourdain,  n»  514. 
1.  I.  e.  an,  1331. 

944.  Johannes  XXH  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  Georgium  de  Borgolio,  Ord.  Eremit.  S.  August.,  baccalareum, 

lecturum  Senteniias,  commendat. 

1332,  Maii  23,  Avenione. 

Cancellario  et  Universitati  magistrorum  in  facultate  sacre  theologie  studii  Parisiensis. 
Cum  dilectus  filius  Georgius  de  Borgolio',  Ordinis  fratrum  Heremitarum  sancti  Augustini. 
in  sacra  pagina  bacallarius,  ad  studium  Parisiense  ibi  librum  Sententiarum  lecturus  acce- 
dat,  universitatem  vestram  rogamus  et  hortamur  attente  quatinus  ipsum  pro  nostra  et 
apostolice  sedis  reverentia  recommendatum  propensius  habealis.  Datum  x  kal.  Junii, 
anno  sextodecimo. 

Reg.  Vat.  Secret.,  an.  16  (n**  116),  fol.  221,  ep.  1132.  —  Cancellarius  Paris.  «  noviter  scripturas  quasdam  in  ecclesia 
Paris.  fortuito  reperisse  »  dicebatur,  (j[uas  unacum  Petro  archiepiscopo  Rotomagensi  examinare  debuerat  et,  si  hoc  expediens 
visum  fuerit,  «  secrete  per  fideleni  nunlium  »  mittere  (ibid.  ep.  1082,  fol.  214,  ad.an.  1331,  Decemb.  7).  An  1332,  April.  14, 
Joh.  XXII  eidem  cancellario,  episcopo  Paris.,  et  Pastori  de  Vivariis,  Ord.  Minor.,  epislolis  distinctis,  scribit,  Petrum  Rotomag. 
archiepiscopum  seripla  quaedam  eisdem  assignare  debere,  quibus  juxta  directionem  Petri  uti  deberent  (ibid,  ep.  1104,  fol. 
218).  Sed  nusquam  explicatur,  dc  quibusnam  scriptis  agatur. 

1.  Bourgueil.  Fortasse  consanguineus  Stephani  de  Bourgueil,  archiepiscopi  Turonensis,  fundatoris  Collegii  Turonens. 


400;  CHARTULARIUM     UNIVEBS.      PARIS.  [1332 

erat.  Frater  Georgius  annis  1332  et  1333  pro  summo  pontifice  «  Tabulas  »  in  omeliis  S.  Augustini  super  Johannem,  deinde 
super  Genesim  ad  litteram ;  super  Boetium,  Libros  Dyonisii,  et  Librum  vocabulorum  Biblie  composuit.  V.  Arch.  Vat. 
Avenion.  Jntroit.  et  exit.,  n»  32,  fol.  S?*;  n»  119,  fol.  58;  n°  136,  fol.  60;  Reg.  Aven.  Clement.  VI,  vol.  XVIII,  fol.  420*,  485^ 
Cf.  et  Ehrle,  Hist.  Bibl.  Rom.  Pontif.,  I,  p.  151  sqq.  Vocatur  ibrd.  quandoque  perperam  «  Gregorius  ».  De  magistro  Gregorio 
ejusd.  Ordinis  supra  n^  887,  nota  1. 


945.   Johannes  XXII  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Petro  de  Sancto  Dionysio,  Ord.  Eremit.  S.  August., 

permittat  Sententias  sequentibus  vacationibus  legere. 
.    ;  1332.  Septembris  13,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis,  salutem.  Viri  sacre  lectionis',  etc.  ut 
supra  n°  807.  Guin  itaque,  sicut  accepimus,  dilectus  filius  Petrus  de  Sancto  Dionisio^, 
Ordinis  fratrum  Heremitaruin  sancti  Augustini,  in  sacra  pagina  adeo  laudabiliter  profecisse 
noscatur  quod  dignuin  se  reddit  ut  ad  obtinendum  honorem  in  scientia  supradicta  et  gra- 
datim  perveniendum  ad  illuin  via  sibi  necessaria  ministretur  :  nos  premissorum  intuitu 
necnon  et  obtentu  carissime  in  Christo  filie  nostre  Johanne  regine  Francie  illustris... 
discretioni  tue  per  apostolica  scripta  committimus  et  mandamus  quatenus  eidem  Petro,  si 
eum  ad  hoc  suflicientem  et  ydoneum  esse  repereris,  lecturam  Sententiarum  in  studio  Pari- 
siensi  pro  primis  futuris  vacationibus'  auctoritate  nostra  concedas  ipsumque  admitti  facias 
ad  eandem,  ita  videlicet  quod  per  illam  lecturam  vacationum  earundem  dictus  Petrus  repu- 
tetur  et  sit  verus  bachelarius*  theologice  facultatis,  non  obstantibus  quibuscumque  statutis 
et  consuetudinibus  ac  observantiis  dicti  Ordinis  aut  Universitatis  studii  antedicti...  Dat. 
Avinione  xviiij^  kal.  Octobris,  anno  decimo  septimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  17,  p.  1,  ep.  1340. 

1.  Reg.  :  «  religionis  »,  ut  et  in  epistolis  similibus  a  Clemente  VI  editis  persaepe  legitur.  —  2.  Ejusdem  («  magistri 
P.  de  Sancto  Dyo[nisio]  »)  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  14799,  fol  152,  quidam  sermo  exstat.  —  3.  I.  e.  in  aestate  proxime 
futura.  Hoc  erat  contra  statuta  theologicae  facultatis,  cum  baccalareus  lecturus  Sententias  eas  consuetis  temporibus  incipere 
debuisset  ct  continuare  usque  ad  vacationes.  —  4.  V.  infra  n°  948,  nota  3.  —  5.  Sic  in  Reg.  Debuit  potius  scribi  «  id. 
Septemb.  »,  nisi  fortasse  «  xviij  kal.  Octob.  »,  i.  e.  14  Septemb.,  in  originali  exstabat. 


946.  Johannes  XXII  ad  Johannem,  archiepiscopum  Neapolitanum,  ut  Andreae  de  Perusio,  Ord.  Min.,  in  studio 
Neapolitano  magisterium  conferat. 

1332,  Sepiembris  15.  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  archiepiscopo  Neapolitano,  salutem,  etc.  Relatione  percepimus  fide 
digna  quod  dilectus  filius  Andreas  de  Perusio',  Ordinis  fratrum  Minorum,  adeo  in  sacre 
theologie  facultate  studendo  et  legendo  laudabiliter  divina  sibi  gratia  sufl^ragante  profecit 
quod  ad  recipiendum  in  eadem  facultate  magisterii  honorem  ydoneus  reputatur.  Nos  * 
igitur  ...  fraternitati  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  eumdein  Andream,  si 
per  diligentem  examinationem  magistrorum  et  aliorum  virorum  expertorum  in  facultate 
predicla,  super  quo  tuam  conscientiam  onerare  intendimus,  ad  hujusmodi  magisterii  hono- 
rem   ydoneus  valeat  reperiri,  ad   ejusdem    magisterii  slatum   in   studio  Neapolitano,    non 


1332]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  .40*1 

obstante  quod  forsan  in  eodem  studio  magistri  promoveri  non  consueverunt  in  facuitafe 
jam  dicta,  studeas  servatis  et  adhibitis  solempnitatibus,  que  circa  promotionem  magistro- 
rum  in  dicta  facultate  servari  etadhiberi  sunt  solite,  promovere^  Dat.  Avinione,  xvij  kal. 
Octobris,  anno  decimo  septimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  17,  p.  2,  cp.  1254. 

1.  In  Universitate  Paris.  studuit,  ibique  fortasse  olim  Sententias  legit.  Ipsius  est  tractatus  cle  Potestate  papae  in  Bibl. 
nat.  Paris.  ms.  lat.  17522,  fol.  45,  inscriptus  Johanni  XXII  (incipit  :  «  Sanctissimo  ....  Aggrediens  igitur  quod  supra  polliceor  »), 
qui  continet  tres  libros,  quorum  tertius  de  cessione  papali.  Quetif-Echard,  I,  567,  auctorem  perperara  Ordini  Predicat.  ascri- 
bunt,  et  quidem  hac  levi  moti  causa,  quia  adversus  Ludovicum  Bavarum  calamum  strinxit.  An.  1343,  Sept.  3,  Andreas  de 
Perusio  «  Ord.  frat.  Min.  professor,  in  sacerdotio  constitutus,  sacre  pagine  doctor  »,  fit  episcopus  Gravinensis.  Reg.  Gomm. 
Clementis  VI,  an.  2,  p.  1  (n"  157),  fol.  49,  ep.  187.  —  2.  Reg.  :  «  non  ».  —  3.  Sed  Johannes  archiepiscopus  (ab  an.  1327, 
Decemb.  23;  Reg.  Joh.  an.  12,  p.  1,  ep.  969)  non  erat,  ut  videtur,  magister  in  theologia.  In  Reg.  dicitur  tantum  ;  «  archi- 
diaconus  de  Battiseyo  in  eccles.  Constantiensi,  capellanus  noster  ». 


947.  Johannes  XXII  Petro,  archiepiscopo  Rotomagensi,  mandat  ut  Arnaldo  de  Claromonte,  Ord.  Min.,  anctoritate 
apostolica  futuris  vacationibus  Sententias  Parisiis  legendi  licentiam  concedat,  quamvis  quoddam  statutum 
obsistat. 

1332,  Novembris  3,  Avenione. 

Petro  archiepiscopo  Rothomagensi.  Cum,  sicut  accepimus,  dilectus  filius  Arnaldus  de 

Claromonte  Ordinis  fratrum  Minorum  facultatis  theologice   in   conventu  fratrum  ejusdem 

Ordinis  Aurelian.   lector,   qui   diu   in   eadem  facultate   studuit,    eamque  in    Burdegalensi, 

Tholosano  et  Aurelianensi  dictorum  fratrum  conventibus  legit  et  docuit,   pro  majori  sui 

excercicio  studii  et  ut  ad  ipsius  facultatis  noticiam  attingere  divina  sibi  assistente  gratia 

valeat  pleniorem,   libros  Sentenciarum  in  proximis  futuris  vacationibus  studii  Parisiensis 

ibidem  legere  desideret,  sicut  nonnulli  aliorum  Ordinum  fratres  in  preteritis  vacationibus 

studii  memorati  legisse  dicuntur,  fuit  nobis  humiliter  supplicatum,    quod   quia   obsistente 

quodam  statuto  edito  per  magistros  facultatis  predicte  Parisius  commorantes  et  juramento 

vallato,  quo  prohibetur  expresse  ut  aliquis  dictas  Sentencias  in  ejusdem  studii  vacationibus 

legere  decetero  non  presumat',  suum  nequit  in  hac  parte  desiderium  absque  sedis  aposto- 

lice    speciali  licencia  adimplere,    providere   sibi   super   hoc   (presertim  cum    nullus  frater 

ejusdem  Ordinis  ad  legendum  in  predictis  vacationibus  Sentencias  fuerit  ordinatus)  paterne 

soiicitudinis  studio  dignaremur.    Nos  igitur  de  te,  qui   dudum  in  eodcm  studio   magislerii 

honorem  in  facultate  recepisti  predicta,  plenam   in  Domino  super  his  fiduciam  obtinentes, 

fraternitati    tue    per   apostolica    scripta    commitlimus   et   mandamus   quatinus,   si   eundem 

Arnaldum  ad  lecturam  dictarum  Sentenciarum   idoneum  repereris  et  aliud  racionabile  non 

obsistat,  eidem  legendi  dictas  Sentencias  in  eisdem  studii  predicti   vacationibus,    predicto 

et  aliis  statutis  factis  per  magistros  facultatis  jam  dicte  seu  consuetudinibus  contrariis  stu- 

dii   et  Ordinis    predictorum    juramento    vel   alia   quacunque   firmilate  vallatis   nequaquam 
**  Chart.   Unio.  Paris.  II,  1.  51 


402  CHARTULARIUM     VNIVERS.      PARIS.  [1332 

obstantibus,  licenciam  auctoritate  nostra  concedas,  ipsuin  ad  hoc  faciendo  per  illos  quonim 
interest  recipi  et  adinitti.  Dat.  iij  non.  Novembris,  anno  decimo  septimo. 

Reg.  Yat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  17  (n»  117),  fol.  75",  ep.  406.  —  Ibid.  ep.  425,  fol.  81,  cancellario  Paris.  an.  1333, 
Martii  27,  injungit  ut  Arnaldum,  quando  Pastor  dc  Scrrescuderio,  Ord.  Min.  (qui  libros  Sententiarum  in  Paris.  studio  «  actu 
legens  lectiones  suas  finire  seu  dimittere  speretur  in  brevi  »),  lecluram  dimiserit,  ad  legendas  Sententias  recipiat.  Anno  se- 
quenti  jam  magister  ex  gratia  factus  est.  V.  n»  959.  De  Pastore  cf.  n"  950. 

1.  V.  supra  n»  945. 


948.   Johannes  XXII  vicario  generali  Ord.  Praed.  injungit  ut  Guillelmum  de  Palma  ad  legendas  Sententias  pro 
aestate  futura  assignet. 

1332,  Novembris  29,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  vicario  generali '  Ordinis  fratrum  Predicatorum  salutem.  Cum,  sicut 
accepimus,  dilectus  filius  Guillehnus  de  Palma'  Ordinis  fratrum  Predicatorum  de  provincia 
Francie  sit  multum  sufficiens  in  scientia,  facundia,  inoribus  atque  vita....,  discretioni  tue 
per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus  dictum  Guilielmum  ad  legendum  Sententias 
Parisius  in  estate  proxima  futura,  si  ipsum  vita,  moribus  et  scientia  ac  alias  ydoneum  ad 
hoc  esse  repereris,  auctoritale  nostra  assignes,  sic  quod  idem  Guillelmus  per  lecturam 
hujusmodi,  ac  si  Sententias  ordinarie  legisset  in  ieme,  perfectiis  bacallariiis^  reputetur. 
Contradictores,  etc.  Non  obstantibus  quibuscunque  statutis  et  consuetudinibus  vel  pactis 
per  Universitatem  Parisiensem  vel  facultatis  iheologie  factis*  ac  juramento  firmatis  contra- 
riis,  seu  si  aliquibus  communiter,  etc.  Dat.  Avinione  iij  kal.  Decembris,  anno  decimo 
septimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XLII,  fol.  SS^*. 

1.  Mortuo  mngistro  gencrali,  Barnaba  Vercellensi,  an.  1332,  Jan.  8,  magisterium  vacabat  usque  ad  an.  1333,  Maii  23, 
quo  Ilugo  de  Vaussemain  in  magistrum  generalcm  electus  est.  —  2.  Ne  confundas  eum  cum  magistro  Petro  de  Palma,  de 
quo  supra  pluries.  Guillelmus  de  Palma  non  reccnsetur  inter  magistros  theologiae.  Eodem  tempore  in  Ordine  Praed.  vivebat 
etiam  Johannes  de  Palma,  cujus  exstant  quidam  sermones  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  14799,  fol.  147,  177.  —  3.  Primura  in 
actis  Universitatis  Paris.  hic  occurrit  locutio  perfectus  baccalareus,  seu  verus  baccalareus,  ut  supra  n"  945,  quo  desi- 
gnabatur  baccalareus,  qui  lecturam  Sententiarum  ordinarie  et  secundum  regulam  complevit,  sive  jam  fuerit  praesentatus 
examinatus,  sive  de  jure  praesentandus  et  examinandus  sub  cancellario,  sive  exaniinatus  et  post  examen  rite  licenciatus.  Gf. 
Acta  collegii  theologici  Bonon.  ab  an.  1362-1824  in  Bibl.  Seminarii  Bonon.  (ms.  saec.  xv),  fol.  4.  Ibi,  sicut  et  Parisiis,  com- 
muniter  appellatur  baccalareus  formatus,  quamvis  ei  perfecius  baccalarius  in  statutis  facultatis  theologiae  infra  occurral. 
—  4.  V.  de  hoc  supra  n»  945. 


949.  Joliannes  XXII  ad  Guillelmum,   cancellarium  Paris.,  ut  Matthaeo  de   Omervilla,  monasterii  S.  Dionysii, 
magisterium  in  theologia  impertiat. 

1333,  Januarii  /7,  Avenione. 

Cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Fide  dignorum  habet  assertio,  quod  dilectus  filius 
Matheus  de  Omervilla  monachus  inonasterii  Sancti  Dionisii  in  Francia  Ordinis  sancti  Bene- 
dicti  Parisiensis  diocesis,  in  sacra  theologie  facultate  bacallarius,  adeo  in  facultate  ipsa  lau- 

51. 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  403 

dal)iliter  divina  sibi  gratia  sufTragante  profecit,  etc.  ut  supra  n°  801,  mutato  nomine.  Dat. 
Avinione  xvj  kal.  Februarii,  anno  decimo  septimo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  17  (n»  117),  ep.  434,  fol.  85.  —  V.  supra  y\'>  901  et  902,  et  infra  n»  957. 


950.   Johannes  XXII  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  mandat  ut  Pastori  de  Serrescuderio,  Ord.  Min.,  magisterium 

in  theologia  largiatur. 

1333,  Januarii  17,  Avenione. 

CancelJario  Parisiensi.  Fide  dignorum  habet  assertio,  quod  dilectus  filius  Pastor  de 
Serescuderio'  Ordinis  fratrum  Minorum,  in  sacra  theologia  baccalarius,  etc.  ut  supra  in 
litteris  praecedentibus^  mutato  nomine.  Dat.  Avinione  xvj  kal.  Februarii,  anno  decimo 
septimo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  17  {n"  117),  fol,  85.  Ibid.  haec  epistola  litteris  praecedentibus  per  modum  in  eun- 
dem  ■modum  annectitur,  Dat.  ut  supra. 

1.  V.  supra  n"  947,  nota.  Anno  1329  in  capitulo  Parisiis  celebrato  aderat  ut  minister  Provinciae.  An.  1333,  Junii  19,  erat 
jam  doctor.  Y.  n"  955.  An.  1334,  Aug-usti  1,  per  papam  ab  obedientia  ministri  generalis  Geraldi  Othonis  eximitur  (Reg.  Secret. 
Joh.  XXII,  n"  117,  fol.  183,  ep.  912).  An.  1337,  Octobris  1,  eligitur  episcopus  Assisinatensis  (Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII, 
an.  3,  p.  1,  fol.  20''),  an.  1339,  Januarii  27,  transfertur  ad  archiepiscopatum  Ebrodunensem  (Reg.  Vut.  Comm.  Benedicti  XII, 
an.  5,  ep.  23,  fol.  67),  an.  1350,  Decemb.  17,  fit  tit.  SS.  Marcellini  et  Petri  presbyter  card.  (cf.  Reg.  Vat.  Comm.  Clem.  VI, 
an.  10,  p.  1,  fol.  35). 


y 5 1 .  Johannes  XXII  ad  Guillelmum,   caneellarium  Paris.,   ut  Nicolaum  de  Alexandria,    Ord.    Eremit.   sancti 

Augustini,  ad  magisterium  promoyeat. 

1333,  Martii  19,  Avenione. 

Dilecto  filio  Guillelmo  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem,  etc.  Licet  cunctis,  qui 
vehementi  applicatione  animi  per  exercitium  lectionis  reperire  satagunt  scientie  margari- 
tam,  sine  qua  vita  prudenter  non  regitur  mundanorum,  specialis  favoris  presidium  debea- 
tur,  dignumque  sit  ut  inter  ceteros  honoris  titulo  efferantur,  amplius  lamen  rationi  con- 
sonat  et  congruit  honestati  ut  personas  presertim  sacre  religionis  observantie  deditas,  que 
adeo  sacre  pagine,  per  quam  fructus  interne  delectationis  plenius  acquiratur  et  ad  divine 
cognitionem  excellentie  familiarius  pervenitur,  studio  insudarunt  et  profecerunt  laudabili- 
ter  in  eodem,  quod  ydonei  baccalarii  jam  effecti  merentur  cathedram  ascendere  preminen- 
tie  magistralis,  prerogativa  favoris  apostolici  attollamus.  Cum  itaque....  dilectus  filius 
Nicolaus  de  Alexandria,  Ordinis  fratrum  Heremitarum  sancti  Auguslini,  baccalarius  in 
studio  Parisiensi  effectus  in  pagina  prelibata,  de  sufiicientia  litterali,  honesta  vita,  et  fama 
laudabili  multipliciter  commendetur  dignusque  perhibeatur  honore  cathedre  memorate:... 
discretionem  tuam  attente  rogamus  et  hortamur  in  Domino,  tibi  nichilominus  injungentes, 
quatinus....  predictum  Nicolaum,  si  eum  ydoncum  repereris  judicio  illorum  qui  in  talibus 
solili  sunt  requiri,  quorumque  judicium  hujusmodi  tu  seu  cancellarius  ecclesie  Parisien- 
sis,  qui  fuerit  pro  tempore,  sequi  consuevisti,  ad  magisterium  in  dicta  pagina,  quando  per 


404  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1333 

te  vel  aliquos  alios  in  pagina  ipsa  baccalarios  ad  idem  magisleriuin  qualitercumque  promo- 
veri  primo  contigerit,  promoveas,  ul  est  moris,  ita  quod  devotionem  vestram  exinde  dignis 
commendare   laudibus  valeamus.  Dat.  Avinione  xiiij   kal.  Aprilis,  anno  decimo  septimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  toI.  XLIII,  foL  659. 


Q52.  Johannes  XXII  Bertrando,  episcopo  Ostiensl,   Ucentiam   tribuit  Dionysium  de  Mutina,  Ord.  Eremit.  sancti 
Augustini,  ad  magisterium  in  theologia  promovendi. 

1333,  Martii  19,  Avenione. 

Venerabili  fratri  Bertrando'  episcopo  Ostiensi,  apostolice  sedis  legato,  salutem,  etc. 
Dignum  fore,  etc^.  Ex  tuarum  sane  nobis  transmissarum  litterarum  tenore  didicimus  quod 
per  dilectum  filium  priorem  generalem  Ordinis  Heremitarum  sancti  Augustini'  tibi  scriptum 
fuerat,  ac  dilecti  filii  fratres  dicti  Ordinis  de  Roinandiola  (que  in  eodem  Ordine  provincia 
nuncupatur)  et  presertim  conventus  fratrum  ipsius  Ordinis  civilatis  Bononiensis  tibi  signi- 
ficare  curaverant,  quod  ipsi  tunc  aliquem  de  Ordine  prefato  non  habebant  in  dicta  theolo- 
gia  magislrum  in  provincia  prelibata*,  quodque,  licet  in  eadem  civitate  et  multis  annis  antea 
magister  actu  legens  in  theologia  ipsa  fore  consueverit,  quod  tu  tempore  tuo  ante  videras 
observari,  tamen  idem  prior  propter  carentiam  magistrorum  in  aliis  officiis  existentium  et 
propter  obitum  plurimorum  ex  eis,  eo  anno  nequiverat  magistrum  in  civilate  ponere 
memorata,  sed  dilectum  filium  Dyonisium  de  Mutina',  dicti  Ordinis  professorem,  sacre 
bacallarium  pagine,  qui  tam  in  Parisiensi  quam  in  aliis  studiis  generalibus  qualuordecim 
annis  legerat  et  Sententias  in  dicto  studio  Parisiensi  compleverat,  in  civitate  deputaverat 
antedicta.  Unde  cum  prefati  prior  et  fratres  ipsum  Dyonisium  tam  propter  ejus  sufTicien- 
tiam  quam  ipsius  provincie  honorem  ad  magisterium  in  dicta  pagina  desiderarent  assumi 
et  tam  ex  hiis  quain  ex  alia  causa  tunc  expressa  te  suppliciter  propulsassent  ut  nobis  sup- 
plex  pro  ipso  Dyonisio  scriberes  ad  hujusmodi  magisterium  assumendo,  tuque  nobis  super 
hoc  tue  supplicationis  instantiam  adjecisses  :  nos  hujusmodi  supplicationibus  intuitu  et 
etiam  ob  favorem  Ordinis  supradicti  fraternitati  tue....  promovendi  auctoritate  nostra  pre- 
fatum  Dyonisium  ad  magisterii  honorem  in  sacra  pagina  supradicta,  si  eum  ad  hoc 
ydoneum  esse  repereris,  licentiam  tenore  presentium  impertimur.  Dat.  Avinione  xiiij  kal. 
Aprilis,  anno  decimo  septimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  17,  p.  2,  ep.  1209. 

1.  De  Pogeto.  An.  1316,  Decemb.  17.  card.  presb.  S.  Marcelli,  an.  1,327,  Decemb.  27,  episc.  Osliensis.  V.  de  ipso  Baluze, 
Vit.  pa}:).  Aven.,  I,  725,  et  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch. ,  II,  217.  Erat  frater  germ.  Galhardi  de  Pogeto,  Ord. 
Praed.,  mag.  in  Iheol.  —  2.  Similia  cxponuntur  ut  in  epistola  praecedenti.  —  3.  Guillelmum  de  Cremona.  —  4.  Prosperus, 
qui  an.  1321  Bononiae  ut  mag.  in  theoL  et  regens  erat,  et  a  summo  pontifice  50  flor.  recepit  (Introit.  et  exit.,  n»  41,  foL  155), 
ergo  jam  defunctus  erat.  —  5.  An.  1343,  Maii  1,  electus  est  in  priorem  generalem,  ejus  antecessore  Guillelmo  de  Cremona 
an.  1342,  Julii  17,  in  episcopatum  Novariensem  assumpto.  (Rcg.  Vat.  Comm.  Clement.  VI,  n»  152,  foL  133). 


1333]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     TJSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  405 

953.  Johannes  XXII  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Petro  de   Orulo,  Ord.  Carmel.,   magisterium  in 

theologica  facultate  trihuat. 

1333,  Aprilis  16,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem.  Fide  dignorum  habet  assertio, 
quod  dilectus  filius  Petrus  de  Orulo',  Ordinis  Beate  Marie  de  Montecarmeli,  in  sacra  theo- 
logie  facultate  bachalarius,  adeo  in  facultate  ipsa  laudabiliter  divina  sibi  gratia  sufTragante 
profecit,  quod,  etc.  tit  supra  n°  801,  miitato  nomine.  Dat.  Avinione  xvj  kal.  Maii,  anno 
decimo  septimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Jobannis  XXII,  vol.  XLII,  fol.  554^. 

1.  Ipse  idem  est  ac  decimus  quartus  magister  Parisiis  Petrus  Olle  (utique  :  Orle)  in  Catalogo  magistrorum  Paris.  Ord. 
Carmelitarum  Johannis  Trisse  in  Archiv  f.  Litteratur-u.  Kirchengesch.  des  Mittelalters,  V,  373.  Nominatur  etiam  infra 
n"  981,  ad  an.  1334,  Jan.  2,  ubi  «  Horle  ». 


954.   Assignationes  haccalareorum  Ord.  Praed.  pro  studio  Paris.  per   Capitulum  generale  sub  Hugone  de  Vaus- 

semain. 

1333,  post  medium  Maium,  Divione. 

Absolvimus  priorem  provincialem  Romane  provincie'  et  assignamus  eum  Parisius  ad 
legendum  Sententias  isto  anno. 

[Item]  assignamus  [pro  anno  sequenti]  quantum  nostra  interest  ad  legendum  Senten- 
tias  Parisius  fratrem  Johannem  de  Lovanio  de  provincia  Francie. 

Ms.  Lingonens.  (apographum)  Capp.  general.  Ord.  Praed.  Deest  in  Codd.  Rom.  et  Tolosan.  altera  particula. 

1.  Johannem  Porcari  Romanum,  ab  anno  1330  magistrum  proTincialem.  Cf.  Masetti,  Monunienta  et  antiquitates  vet. 
discipl.  Ord.  Praed.  (Romae,  18C4),  11,  321. 


955.   Deliheratio    Universitatis  Parisiensis   qua   confirmatur  statutum  nationis   Anglicanae  de  electionibus  ad 

officia  et  magistratus  ejusdem  nationis. 

1332,  Februarii  28-1333,  Junii  19,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis,  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem  in  eo  qui  est  omnium  vera  salus.  Sagax  humane  nature  discretio, 
memorie  hominum  labilitate  pensata,  ne  diurtunitate  temporum,  ea  que  intcr  contrahentes 
aguntur,  oblivionis  defectui  subjacerent,  in  scriptis  redigere  consuevit,  ut  in  posterum 
haberentur  memorie  longiori.  Cum  igitur  in  natione  Anglicana  esset  exorta  discordia 
inter  provinciam  Anglicanam  et  undecim  regna*  ipsius  nationis,  que  vocabatur  provincia 
non  Anglicana,  super  hoc  quod  dicta  provincia  yVnglicana  et  alia  non  Anglicana,  alternatis 
vicibus,  intrabant  ad  eligendum,  quotienscumque  imminebat  electio  sive  rectoris,  sive 
procuratoris,  vel  bedelli,  seu  examinatoris,  seu  alterius  officii  cujuscumque,  ita  quod  dicta 
provincia  Anglicana  tot  voces  et  tantam  prerogativam   habebat  in  hujusmodi  electionibus 


406  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1333 

faciendis,  quantas  alia  provincia  non  Anglicana,  undecim  regna  continens,  habebat  in 
premissis  :  eapropter,  oninibus  et  singulis  magistris  nationis  Anglicane  predicte,  regen- 
libus  in  artium  facultate  Parisius,  convocatis  et  congregatis  apud  Sanctum  Maturinum  per 
servientem  principalem  dicte  nationis,  ex  parte  discreti  viri  magistri  Petri  de  Dacia% 
nunc  procuratoris  dicte  nationis,  ad  statuendum  et  ordinandum  de  prioritate,  prerogativa, 
seu  ordine,  aut  dignitate  diversorum  regnorum  in  dicta  natione  existentium,  quoad  intran- 
dum  ad  eligendum,  quotiescumque  emineret  aliqua  electio  facienda,  tandem  propter  bonum 
pacis  et  propter  rixam  et  discordiam  imperpetuum  extirpandam,  super  hujusmodi  electio- 
nibus  faciendis  dicta  natio  quoddam  statutum  fecit  et  condidit,  tenorem  qui  sequitur 
continens  atque  formam  : 

«  Universis  presentes  litteras  inspecturis  magistri  Petrus  dictus  Winter  de  Dacia,  Lau- 
rentius  Pauli%  canonicus  Upsalensis,  de  Suecia,  Robertus  de  Pihnor\  Willelmus  de 
Zuidewinde%  Bertoldus  de  Constantia',  Petrus  de  Veteri  Campo',  Gosvinus  de  Zutphania*, 
Petrus  Strangonis%  Henricus  Ludovici,  et  Ulricus  de  Constantia,  de  natione  Anglicana, 
salutem  in  Domino  sempiternam.  Convocatis  omnibus  et  singulis  magistris  nationis 
Anglicane  supra  dicte  actu  regentibus  Parisius  in  artium  facultate  apud  Sanctuin  Matu- 
rinum,  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo  primo,  die  veneris  post  festum 
beati  Mathie  apostoli,  per  Conradum,  servientem  principalem  nationis  prenominate,  depu- 
tatuin  ad  hoc  per  magistrum  Petrum  dictum  Winter  de  Dacia  predictum,  tunc  temporis 
procuratorem  ejusdem  nationis  Anglicane,  ad  ordinandum  et  ad  moderandum  commoda  et 
facta  seu  agenda  nationis  predicte,  et  ad  statuendum,  tandem  positum  fuit  in  deliberationem 
a  prefato  magistro  Petro  dicto  Winter,  de  prioritate,  prerogativa  seu  ordine  aut  dignitate 
duodecim  regnorum  in  dicta  natione  existentium,  quoad  intrandum  ad  eligendum  rec- 
torem,  quolibet  tempore  electionis  faciende,  secundum  privilegii  cardinalis"'  tenorem 
hactenus  observatum,  quoad  examinis  Sancte  Genovefe  onus  subeundum,  quoad  procu- 
ratoris  oflicium  exercendum,  quod  mensurno  curriculo  variatur,  de  clavium  custodia  ad 
sigilUim,  nec  non  de  omnibus  aliis  officiis  quibuscumque  nationis  memorate.  Altercatio- 
nibus  tumultuosis  magistrorum  dictarum  provinciarum  seu  regnorum,  ratione  preemi- 
nentie  oinnium  officiorum  dicte  nationis  excellentius  obtinende,  hinc  inde  habitis  et  auditis, 
propter  bonum  pacis  et  propter  rixam  et  discordiam,  litium  fomitem,  imperpetuum  extir- 
pandam,  stirpe  pacis  et  concordie  diuturne  radicata  :  nos,  magistri  prenominati  statui- 
mus,  ordinamus  ac  proprio  juramento  confirmamus  et  confirmatum  pronuntiamus,  nos  et 
successores  nostros  quod  sequitur  inviolabiliter  servaluros  :  videlicet,  quod  quicumque 
magistrorum  plures  voces  et  majorem  partein  eligentium  habuerit,  cujuscumque  sit  pro- 
vincie  indifTerenter  nationis  supra  dicte,  ad  quecumque  officia  supradicta  seu  alia  forsitam 
oriunda,  ejusdem  officii  honus  subeat  et  assumat,  non  obstantibus  preeminentiis  alle- 
gandis,  aut  statutis  seu  ordinationibus  vel  consuetudinibus  a  retroactis  temporibus  obser- 
vatis.  Quibus  omnibus,  per  presens  statutum  perpetuo  duraturum  volumus,  ipsis  nichilo- 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  407 

Tiiinus  deinceps  minime  valituris,  precipue  cum  ejusdem  excellentie  esse  debeant  et 
honoris  quibus  eadem  laborum  assiduitas  et  status  paritas  consimilis  suffragantur;  et  alio- 
runi  honores  aliis  contemptus  occasio  fieri  non  opporlet.  Ne  igitur  alicui  magistroruni  dicte 
nationis,  proprie  prudentie  innitenti,  statutum  tam  pacificum  ac  magistrorum  rancoris 
et  invidie  purgativum  liceat  infringere,  aut  ausu  temerario  contraire,  statuimus  et  pro- 
nunciamus  unanimiter,  omnes  et  singulos  magistros  qui  imposterum  de  alternatione, 
preeminentia,  prerogativa,  seu  otdine  aliquorum  officiorum,  seu  agendorum  in  dicta 
natione  nostra  Anglicana,  contra  formam  prelibatam  movere  presumpserint  questionem^ 
tanquam  emulos  pacis,  discordie  seminatores,  separationis  procuratores  ac  perjuros,  pena 
pretoria  fore  a  dicte  nationis  nostre  consortio  viliter  expellendos;  et  ad  majorem  securi- 
tatem  omnium  premissorum  et  memoriam  firmius  prehabendam,  presens  statutum  muni- 
mine  appensionis  sigilli  nationis  nostre  Anglicane,  in  testimonium  validius  premissorum^ 
duximus  roborari.  » 

Preterea,  deputatis  super  hoc  datis,  in  plena  congregatione  generali  vocatis  dictis 
partibus,  videlicet  provincia  Anglicana  et  alia  non  Anglicana,  et  auditis  rationibus  et 
deffensionibus  hinc  et  inde,  relationeque  facta  super  toto  processu  in  congregatione  gene- 
rali  per  venerabilem  et  discretum  virum,  magistrum  Pastorem",  Ordinis  fratrum  Minorum, 
doctorem  in  theologia,  super  hoc  deputatum,  die  sabbati  ante  festum  Nativitatis  beati 
Johannis  Baptiste,  anno  Domini  millesimo  CCC°  tricesimo  tercio,  notum  fecimus,  quod  ex 
unanimi  consensu  quatuor  facultatum  deliberatum  fuit,  quod  diclum  statutum  erat  bonum 
et  justum  et  inviolabiliter  observandum.  Quapropter  ipsum  approbamus  et  confirmamus, 
non  obstantibus  quibuscumque  in  contrarium  habitis  et  obtentis,  precipue  cum  ejusdem 
excellentie  esse  debeant  et  honoris,  quibus  eadem  laboris  assiduitas  et  status  paritas 
suffragantur.  In  cujus  rei  testimonium,  sigillum  nostrum  litteris  presentibus  duximus 
apponendum.  Datum  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  Iricesimo  tercio,  die  sabbati 
ante  festum  Johannis  Baptiste. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris,  theca  XIV,  sched.  G.  1.  —  Jourdain,  n**  526. 

1.  In  rotulo  nat.  Anglicanae  an.  1.362  enumerantur  :  Imperlum  fere  omnis  Alemaniae,  Regna  Ungariae,  Bohemiae, 
Poloniae,  Sueciae,  Daciae,  Norvegiae,  Scociae,  Angliae,  Yberniae  (Reg.  Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  159).  Accedunt 
Hollandia  et  quaedam  pars  Flandriae  (potius  pars  dioec.  Leodiens.).  Intra  nationem  Anglicanam  «  provincia  Anglicana  » 
Anglos  comprehendebat,  o  non  Anglicana  »  vero  advenientes  ex  aliis  regnis.  —  2.  Qui  nuncupatur  Winter.  V.  infra,  et  supra 
n°  863.  Legi  potest  etiam  «  'Wint  ».  —  3.  In  Reg.  procurat.  nat.  Anglic.  diversi  Laurentii  de  Suecia  recensentur.  —  4.  Cf. 
supra  n»  881.  —  5.  Mng.  <  Guillelmus  de  Zindewinde  »,  cler.  Leodiensis.  Reg.  Vat.  Comra.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  4, 
cp.  3286,  ad.  an.  1329.  Cf.  Reg.  nat.  Anglic.  in  Archio  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  235,  347.  —  6.  Qui  in  Seg. 
procurat.  nat.  Anglic.  p.  234  sq.  occurrit.  —  7.  An.  1331,  Febr.  3,  est  canonicus  Xancten.  Colonicns.  dioec.  Reg.  Vat. 
Conim.,  an.  15,  p.  1,  ep.  568.  Cf.  Archiv,  V,  p.  232,  234  sqq.  —  8.  In  Reg.  Joh.  XXII,  an.  15,  p.  1,  ep.  922,  ad  an.  1331. 
V.  Reg.  nat.  Anglic.  in  Archiv,  etc,  V,  234  sq.  —  9.  Petrus  Slrangonis  de  Dacia.  Cf.  supra  n"  863.  —  10.  Simonis  legali 
scilicet.  V.  tom.  I  Chartul.,  p.  455,  576.  —  11.  De  Serrescuderio.  V.  supra  n»  950. 


408  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1333 

956.  Reginaldus  de  Cornemara,  decanus  facultatis  medicinae,  computum  facit. 

1333,  Junii  26,  [ParisiisJ. 

Anno  Domini  MCCGXXXIII,  computavit  magister  Reginaldus  de  Corneinara,  decanus 
facultatis  medicine,  quod  omnibus  deductis  debet  predicte  facultati  xij  libras  xviij  sol.,  et 
fuit  computatum  die  sabbati  ante  festum  SS.  apostolorum  Petri  et  Pauli,  presentibus  magi- 
stris  Johanne  de  Coussiaco,  Simone  de  Lantagiis'  et  ceteris. 

Arch.  fac.  medic.  Paris.  ms.  74,  p.  497.  Arch.  nat.  Paris.  MM.  2G6,  p.  214. 
1.  Omnes  supra  pluries  referuntur. 


957.  Johannes  XXII  Matthaeo  de  Omervilla,  Ord.  S.  Benedicti  monasterii  S.  Dionysii,  licentiam  praestandi 
juramentum  praestari  solitum  per  illos  qui  ad  magisterium  theologiae  promoventur,  abbatis  licentia  non 
obtenta,  confert. 

1333,  Julii  7,  Avenione. 

Dilecto  filio  Mateo  de  Omervilla,  monacho  monasterii  Sancti  Dyonisii  in  Francia 
Ordinis  sancti  Benedicti,  Parisiensis  diocesis,  in  sacre  theologie  facullate  bacallario, 
salutem,  etc.  Dudum  fide  digna  relatione  ....'.  Sane  cum  sicut  nuper  pro  parte  tua  fuit 
propositum  coram  nobis,  illi  qui  promoventur  ad  statum  predictum,  certum  prestare  jura- 
mentum  prestari  solitum  in  promotione  hujusmodi  teneantur,  tuque  illud  prestare, 
monasterii  Sancti  Dyonisii  in  Francia,  Ordinis  sancti  Benedicti,  Parisiens.  diocesis,  cujus 
existis  monachus,  seu  ejusdem  Ordinis  statutis  et  consuetudinibus  contrariis  obstantibus, 
licite  nequeas  absque  dilecti  filii  ..  abbatis'  ejusdem  monasterii  licentia  speciali  :  nos 
nolentes  quod  propter  hoc  tua  promotio  ad  statum  predictum,  si  alias  juxta  litterarum 
predictarum  seriem  fieri  valeat,  retardetur,  tuis  supplicationibus  inclinati  tibi  ut,  predictis 
statutis  et  consuetudinibus  nequaquam  obstantibus,  juramentum  predictum  etiam  absque 
speciali  dicti  abbatis  licentia  prestare  ac  alia  omnia  et  singula  que  circa  receptionem 
predicti  magisterii  per  promotos  ad  illud  fieri  consueverunt  et  debent,  alias  tamen  licita 
et  honesta,  licite  facere  valeas  plenam  ac  liberam  auctoritate  apostolica  licentiam  tenore 
presentiuin  elargiinur.  Nulli  ergo,  etc,  nostre  concessionis  infringere,  etc.  Dat.  Avinione 
non.  Julii,  anno  deciino  septimo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XLIII,  fol.  617.  Secret.  an.  17  (n»  117),  fol.  99.  Comm.  an.  17,  p.  2,  ep.   1217. 
1.  Summus  pontifex  refert  mandatum  cancellario  Paris.  supra  n"  949  datum.  —  2.  Guidonis. 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  409 

958.  Johannes  XXII  fratrem  Petruin  Pologii,  Ord.  Beatae  Mariae  de  Monte  Carmeli,  sacrae  Iheologiae  iirofes- 
sorem,  vicarium  in  conventu  fratrum  Avenionensi  constituit,  eique  certa  quae  ad  priorem  generalem  pertinent 
exercendi  plenam  concedit  facultatem ;  superiores  studcntibus  per  ipsum  vocatis  sicut  aliis  pro  studendo  missis 
ad  studia  generalia  provideant. 

1333,  Augusti  1,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  17,  p.  1,  ep.  1537.  —  In  Catalogo  magistrorum  theologiae  Ord.  Carmclitaruni 
Parisiis  Johannis  Trissa,  iste  frater  nuncupatur  Petrus  Poligii,  provinciae  Narbonensis,  conTentus  Perpiniani,  et  undecimus 
magistroruni  Parisiis  designatur.  Cf.  Archiv  f.  Litteratur-u.  Kirchengesch.  des  Mittelalters,  V,  373.  An.  1334  obiit,  ut 
apparet  ex  epist.  Joh.  XXII  ejusdem  anni,  qua  Johannem  de  Montesquivo  ejusdem  Ord.  successorem  constituit,  cui  insuper 
potestatem  concedit,  «  fratribus  per  ipsum  de  conventu  predicto  pro  studendo  Parisius  transmittcndis,  necnon  procuratori 
gencrali  ac  lectori  baccalareo  conventus  et  aliis  contributiones  taxatas  per  generale  dicti  Ord.  Capitulum  ministrandi  »  (Reg. 
Comm.  Joh.  XXII,  an.  18,  p.  1,  ep.  894).  Cum  Johannes  de  Montesquieu  postea  procurasset  ut  ad  magisterium  in  theol.  pro- 
moveretur,  Benedictus  XII  prohibuit  e  certis  causis  ne  «  esset  dicti  Ordinis  vicarius  nec  hujusmodi  magisterio  uteretur, 
quamquam  ipse  Johannes  de  Montesquivo  se  in  dicta  pagina  magistrum  adhuc  temere  faciat  nuncupai'i  »  (Reg.  Comm. 
Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  747). 


UoU.   Johannes  XXII  ad  Guillelmum,  cancellarium  Paris.,  ut  Arnaldum  de  Claromonte,  Ord.  Min.,  ad  magiste- 
rium  in  theologia  promoveat. 

1333,  Septembris  11,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellai'io  ecclesie  Parisiensis.  Habet  fide  digna  relatio  quod  dilectus 
filius  Arnaldus  de  Glaromonte  Ordinis  fratrum  Minoruin  in  sacre  theologie  facultate  bac- 
callarius,  de  quo  Tutellensi  ecclesie  tunc  vacanti  de  fratrum  nostrorum  consilio  duximus 
providendum',  adeo  in  facultate   ipsa  laudabiliter   divina   sibi   gratia   sufFragante   profecit 

quod,  etc.  tit  sitpra  n"  801,  miitato  nomine Dat.  Avinione   iij   id.  Septembris,  pontifi- 

catus  nostri  anno  decimo  octavo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  18  (n°  117),  ep.  835,  fol.  164.  —  V.  supra  n»  947. 
1.  An.  1333,  Septemb.  10.  Reg.  Vat.  Comm.  Joh,  XXII,  an.  18,  p.  1,  ep.  45. 


UbU.  «  Le  chancelier  et  onze  regents  de  la  faculte,  frere  Gerard  de  Pergamo'  estant  regent  de  ce  convent,  le 
20  septembre  1333  estans  assembles  a  Saint  Denis  [de  Passu]  declarent  que  les  religieux  Augustins  ne  sont 
tenus  de  garder  le  temps  prefix  conclud  par  serment  de  la  faculte  pour  estre  admis  a  la  lecture  des  Sen- 
tences,  et  que  les  dicts  religieux  ne  sont  obliges  de  jurer  combien  de  temps  ils  ont  demeurc  dans  les  estudes 
de  Paris  lorsquils  seront  receus  pour  lire  les  Sentences^.  » 

1333,  Septembris  20,  [Parisiis]. 

Livre  II  des  Contracts  du  grand  Couvent  de  Paris  cle  VOrdre  des  fr^res  Hermites  de  S.  Augustin,  i"  36.  Arch. 
nat,  Paris.  S.  3640,  {»  5'>.  —  Cf.  Hemoraeus,  De  acad.  Paris.,  p.  130  sq. 

1.  V.  de  ipso  Ossinger,  Bibl.  August.,  p.  208.  An.  1342,  Jul,  18,  factus  est  episcopus  Savonensis.  Reg.  Vat.  Comm. 
Clementis  VI,  an.  1,  p.  6,  ep.  23,  fol.  132.  Nominatur  ibidem  «  Gorurdus  dc  Vasconibus  de  Pergamo  ».  Cf.  etiam  Lanteri, 
Eremi  sacrae  Augustinianae  pars  I  (Romae,  1874),  p.  154.  —  2.  Idem  privilegium,  quo  jam  fratres  Praedicatores  et 
Minores  fruebantur,  postea  baccalarei  Ord.  Carmelit.  assecuti  sunt,  ut  apparet  e  documentis  inlra  n"  1063,  1069  editis,  ubi 
tota  res  magis  explicatur. 


**  Chart.   Vniv.  Paris.  II,  1.  52 


410  CHARTULARItJM     UNIVERS.     PARIS.  [1333 

961.   Johannes  XXII  Gaillelmum  de  Meleduno,   Ord.  Min.,  ad  legendas  Sententias  Parisiis  pro  aestate  ventura 
assignat. 

1333,  Septembris  30,  Avenione. 

Dilecto  filio  Guillelmo  de  Meleduno'  Ordinis  fratrum  Minorum,  salutem.  Personam 
luain,  de  religionis  zelo,  etc.  ut  infra  n"  963.  Hinc  est  quod  nos  tuis  in  hac  parte 
supplicationibus  inclinati  te,  qui  ad  presens  in  convenlu  fratrum  Ordinis  Minoium  Ande- 
gavensi,  ut  asseritur,  lector  existis,  ad  legendum  Sententias  in  conventu  fratrum  Pari- 
siens.  dicti  Ordinis  in  estate  proxime  ventura  quacumque  ordinatione  ac  quibusvis  statutis 
et  consuetudinibus  contrariis  studii  ac  Universitatis  ejusdem  studii  Parisiensis^  et  Ordinis 
prefati  nequaquain  obstantibus  auctoritate  apostolica  tenore  presentium  assignainus. 
NuIIi  ergo,  etc,  nostre  assignationis  infringere,  etc.  Dat.  Avinione  ij  kal.  Octobris,  anno 
decimo  octavo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  Tol.  XLIV,  fol.  'iC^'.  —  Ibid.  archiepiscopus  Senonensis,  decanus  Turonensis  ac 
archidiaconus  Bituricensis  exsccutores  statuuntur. 

1.  Ne  confundas  cum  cum  Guillclmo  de  Melcduno,  canonico  Paris.,  ejusdem  actatis,  an.  1344,  Decemb.  3,  facto  archi- 
episcopo  Senonens.  (Reg.  Clement.  VI,  n»  167,  fol.  42i>).  —  2.  V.  supra  n<"  945. 


962.   Johannes  XXII  Guillelmo,  cancellario,  injungit  ut  Antonio  de  Valentia,  Ord.   Min.,  magisterium  in   theo- 
logia  tribuat. 

1333,  Octobris  1,  Arenione. 

Dilecto  filio  Guillelmo  cancellario  ecclesie  Parisiensis,  salutem.  Decens  et  congruum 
esse  conspicimus  ut  illos  apostolici  favoris  foveamus  auxilio  et  precibus  adjuvemur,  qui 
sacre  theologie  studio  laudabiliter  insistentes,  et  sub  religionis  habitu  Domino  famulantes 
sic  in  eodem  studio  profecisse  dicuntur  quod  cathedram  merentur  ascendere  magistralem. 
Cuin  itaque,  sicut  fidedignorum  relatio  ad  nostram  notitiam  perduxit,  dilectus  filius 
Anthonius  de  Aribaldis  de  Valencia'  Ordinis  fratrum  Minorum,  qui,  sicut  asseritur,  de 
nostra  speciali  gratia  Parisius  Sentenlias  legit  et  in  studio  Parisiensi  pro  bacallario 
habetur  et  communiter  reputatur,  sic  in  sacre  theologie  scientia  profecisse  noscatur  quod 
ad  obtinendum  magisterii  et  cathedre  memorate  dignus  et  ydoneus  reputatur  honorem:.... 
discretionem  tuam  attente  rogamus  et  hortamur  in  Domino,  tibi  nichilominus  injungentes, 
quatenus  ....  predictum  Anthonium,  si  eum  ydoneum  repereris  judicio  magistrorum  in 
theologia  Parisius  regenlium,  illorum  videlicet  qui  in  talibus  soliti  sunt  requiri,  infra 
unum  mensem  post  receptionem  presentium  ad  magisterium  sine  dilatione  alia  promoveas 
ut  est  moris,  etc.  Dat.  Avinione  kal.  Octobris,  anno  decimo  octavo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Johannis  XXII,  vol.  XLIV,  fol.  62. 

1.  Vide  de  ipso  Sbaralea,  Suppl.  ad  Script.  Ord.  Min.,  p.  94  sq.  Wadding,  Ann.  Min.,  ad  an.  1343,  n»  17. 
62. 


1334]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     \D     ANNUM     MCCCL.  411 

yOO.   Johannes  XXII  ad  Gaillelmum,  cancellarium  Paris.,  ut  Johannem  de  Massa,    Ord.  Eremii.  S.  August.,  ad 

magisterium  in  theologla  promoveat. 

1333,  Ociobris  4,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis,  salutem.  Personain  dilecti  filii  Johannis 
de  Massa',  Ordinis  fratrum  Heremitarum  sancti  Augustini,  bacallarii  in  theologia,  de  reli- 
gionis  zelo,  litterarum  scientia,  vite  ac  morum  honestate  et  aliis  niultiplicium  virtutum 
meritis  apud  nos  fidedignorum  testimonio  commendatam  libenter  prosequimur  condignis 
gratiis  et  favoribus  oportunis.  Hinc  est  quod  nos  ipsius  Joliannis  in  hac  parte  supplica- 
tionibus  inclinati  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatenus  dictum 
Johannem,  qui,  ut  asseritur,  bacallarius  fuit  in  theologia  in  studio  Parisiensi  per  quin- 
quennium  jam  elapsum,  ad  magisterium  ipsius  theologie,  dumniodo  ad  id  magistrorum 
dicti  studii  judicio  sit  sufficiens  el  ydoneus,  auctoritate  nostra  promoveas  et  assumas,  non 
obstantibus  quibuscumquc  statutis  et  consuetudinibus  Ordinis  et  studii  predictorutn 
contrariis  juramento,  confirmatione  apostolica  vel  quavis  alia  firmitate  vallatis,  etc.  Dat. 
Avinione  iiij  non.  Octobris,  anno  decinio  octavo. 

Reg.  Vat.  Avcnion.  Johannis  XXII,  vol.  XLIV,  fol.  62. 

1.  Nescimus,  an  Michael  de  Massa  apud  Ossinger,  Bibl.  August.,  p.  567,  sacrae  theologiae  baccalareus,  qui  eodem 
tempore  viiit,  sit  idem  necne. 


964.    Johannes  XXII  magistro  Gundisalvo  Petri,  in  sacra  theologia  baccatarco  Purisiis  actu  legenti,  considera- 
tione  Alfonsi  regis  Castellae  canonicatum  sub  exspectatione  praebendae  in  ecclesia  Palentina  confert. 

1333,  Octobris  25,  Avenione, 

Keg.  Vat.  Aven.  Johannis  XXII,  vol.  XLIV,  fol.  196.  —  An.  1336,  Nov.  8,  ei,  «  baccallario  in  theologica  facultate,  docenti 
et  studenti  Parisius  in  eadem,  ut  Parisius  studendo  et  residendo  fructus  archidiaconatus  cccles.  Salamantine  percipere 
possit  1)  conceditur  (Rcg.  Avenion.  Benedicti  XII,  vol.  III,  fol.  336).  An.  1331  inter  scholares  Sorbonae  affertur  (Bulaeus, 
IV,  229). 


965.   Johannes  XXII Philippo  VI,   regi  Francorum,  notum  facit,  se  propter  indecentias  subsecutas  in  posterum 

nolle  quemquam  ex  gralia  ad  magisterium  promovere. 

1333,  Novembris  15,  Avenione. 

Regi  Francie.  Quia  ex  litteris  nostris,  que  a  nobis  per  importunitatem  sepius  super 
promovendis  in  sacre  theologie  facultate  ad  honorem  magisterii  hactenus  sunt  obtente, 
sequi  seu  committi  multas  audivi[mus]  indecentias  et  nonnuUis  meritis  et  suflicientibus 
injurias  per  fraudes  quc  committebantur  circa  hoc  irrogalas  :  disposuimus  decetero  a  con- 
cessione  litterarum  talium  abslinere'.  Quare  si  pro  dilecto  filio  Johanne  de  hi  Bordunere 
Ordinis  Predicatorum  litteras  tales  non  concedimus,  habeat  nos  excellentia  regia,  que- 
sumus,  excusatos.   Datum   Avinione   xvij  kal.  Decembris,  anno  xviij. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  18  (n<>  117),  ep.  175,  fol.  196. 

1.  Nihilominus  anno  proximo  similes  litteras  fr.  Fortanerio,  Ord.  Min.,  concessit.  V.  n^  968. 


CHARTTJLARITJM     UNIVERS.      PARIS. 


[1334 


966.   Assignationes  haccalareorum  Ord.  Praed.  pro  studio  Paris.  sub  Hugone  de  Vaussemain. 

1334,  Maii  28,  Lemovicis. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Johannem  de  Lovanio 
de  provincia  Francie.  Item  assignamus  pro  anno  sequenti  quantum  nostra  interest  ad 
legendum   Sententias  Parisius  fratrem  Johannem  de  Melemberch',  de  provincia  Saxonie 

Bibl.  civit.  Tolos.  ms.  489.  Assignationes  desunt.  in  ms.  Rom. 

1.  In  Catalogo  provincialium  Saxoniae  recensetur  ut  sextus  prior  provincialis,  electus  an.  1336.  Nominatur  tantura 
baccalareus  in  theologia  (Martene-Durand,  Coll.  vet.  SS.,  VI,  344) ;  sed  licentiatus  est.  Cf.  Archiv  f.  Litteratur-  U.  Kirchen- 
gesch.  des  Mittelalters ,  II,  220,  n"  95,  et  imprimis  infra  n°  991,  ubi  plura  de  Johanne. 


967.  Symon  de  Vandouaire  et  Stephanus  Trium  Molendinorum,  portarii  Parlamenti,  notum  faciunt  rectori  et 
universitati  scholarium  Paris.  in  capitulo  S.  Maturini  congregatis,  ahbatem  Cluniacensem  cum  ahhatia  et 
personis  et  bonis  omnibus  Ordinis  illius,  in  regno  Franciae  sitis,  privilegio  speciali  regis  Philippi,  in  salva 
gardia  esse ;  praesertim  de  domo  sila  «  au  dela  de  la  Boucherie  S.  Germain  »  et  de  domo  nova  nihil  ab 
abbate  exigendum.  Die  dominica  post  festum  S.  Martini  in  aestate. 

1334,  Julii  10,  Parisiis. 

Arch.  nat.  Paris.  X'"-8845,  fol.  335*.  —  Bulaeus,  IV,  243.  —  Ibidem,  id  communicant  Universitati,  nomine  Parlamenti 
Petrus  Hermier,  Thomas  de  Choques,  Symon  de  Vandouaire,  Stephanus  Trium  Molendinorum,  22  Julii  1334.  —  At,  crescente 
lite,  Philippus  mandat  Stephono  de  Villiers  et  Alexandro  de  Crevecoeur,  magistris  requestarum  in  Palatio,  ut  ambas  partes 
audiat  (Paris,  1335,  1  August.);  atque  iterum  mag.  Jolain  Gucnant,  clerico,  Alexandro  de  Crevecoeur,  consiliariis  et  praeposito 
Paris.  ut  quam  citius  de  aedificio  quodam  subgrundiali  ab  abbate  Cluniacensi  nove  constructo  in  platea  extra  portam  Paris. 
qua  iter  est  ab  ecclesia  fratrum  Minorum  ad  «  Eoucherie  S.  Germain  des  Prez  »  et  ad  vicum  S.  Germani,  informent  (Con- 
fluent.,  1336,  18  August.).  Cf.  Bul.,  IV,  237,  248,  e  documentis  Arch.  Univers.  B.  5,  I.  Sed  jam  initio  saec.  xviii  omnia  instru- 
menta  partis  B.  5,  deerant,  ut  nos   admonet  nota  in  Jnvent.  (n"  98,  p.  163)  ;  «  manque  la  cotte  entiere.  Desunt  ». 


968.   Johannes   XXII  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  mandat  ut  Fortanerio  Vassalli,  Ord.  Min.,  magislerium  in 
theologia  tribuat. 

1334,  Septembris  1,  Avenione. 

Dileclo  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Habet  assertio  fidedigna  quod  dilectus 
filius  Fortanerius  Vassalli',  Ordinis  fratrum  Minorum,  in  sacra  theologie  facultate  bacalla- 
rius,  adeo  in  facultate  ipsa  laudabiliter  divina  sibi  gratia  suffragante  profecit  quod  ad 
recipiendum  magisterii  honorem  in  eadem  facultate  ydoneus  reputatus,  per  eundem 
Ordinem  extitit  ad  magisterium  promovendus  hujusmodi  presentatus.  Nos  igitur,  etc. 
ut  supra  n"  801,...  mandamus  quatinus  dictum  Fortanerium,  si  eum  ad  hujusmodi  [honorem] 
magisterii  ydoneum  fore  repereris,  presentatusque  ad  illum  pro  parte  Ordinis  predicli 
fuerit,  ut  prefertur,  ad  ejusdem  magisterii  slatum  (non  obstante  quod  aliqui  bacallarii  in 
facultate  predicta  in  ordine  recipiendi  magisterium  hujusmodi  precedant  eundem,  seu 
quod  hoc  anno^  bacallarii  ejusdem  Ordinis  vel  alii  ex  ordinatione  seu  statuto  studii  Pari- 
siensis  aut   memorati  Ordinis   non   debeant  promoveri   ad   predictum    magisterium)  infra 


1334]  Xn     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  413 

ununi  mensem  a  die  receptionis  presentiuni  computandum,  nisi  aliud  legilimum  impedi- 
nientum  circa  hec  occurrerit,  studeas  promovere.  Nos  enim  Ijacallariis  ipsis,  quin  ipsi  ad 
ejusdem  magisterii  honorem  post  promotionem  hujusmodi  ordine  et  temporibus  dcbilis 
valeant  promoveri,  aut  eisdem  statuto  et  ordinationi  nullum  per  hoc  volumus  prejudicium 
generari.  Dat.  Avinione  kal.  Septembris,  anno  xviij. 

Rcg.  Vat.  Sceret.  Johannis  XXII,  an.  18  (n<>  117),  cp.  916,  fol.  184 1>. 

1.  An.  1343  fit  minister  generalis  Ord.  in  Cap.  gcncrali  Massiliac  celebrato  (v.  de  hoc  infra  n°  1077);  an.  1347,  Octob.  24, 
archiepiscopus  Ravennat.  (Reg.  Comm.  Clem.  VI,  an.  6,  n"  181,  fol.  26),  an.  13.51,  Maii  20,  patriarcha  Gradensis  (ibid. 
an.  10,  n°  207.  fol.  30^),  1361,  Sept.  17,  cardinalis,  sed  mortuus  est  (Novemb.  12),  antequam  curiam  intraret,  proindeque  sine 
titulo  (Contelori).  Cf.  et  Wadding,  Ann.  Minor.,  2  ed.,  VII,  291,  294,  308;  VIII,  150.  —  2.  Quia  annis  imparibus  tantuinmodo 
licentiae  dabantur.  V.  supra  n"  763,  nota  2. 


909.   Andreas  Sapiti  supplicat  Johanni  XXH,  ut  cancellarium  Parisiens.  inducat  Remigio  Sapiti,  Ord.   Cislerc.j 

baccalareo,  magisterium  in  Iheologia  dare. 

An.  1333-1334. 

Supplicat  sanctitati  vestre  devotus  filius  vesler  Andreas  Sapiti '  quatiniis  sibi  in  per- 
sonam  dilecti  filii  sui  religiosi  viri  dompni  Remigii,  monachi  Cisterciens.  Ordinis,  in 
sacra  pagina  bacalarii,  specialem  gratiam  facientes  mandare  dignemini  ven.  viro  domino  .. 
cancellario  Parisiensi,  ut  si  dictum  dompnum  Remigium  sufficientem  repererit  ad  inagi- 
stratus  gradum,  ipsum  ad  illum  infra  mensem  post  presentationem  litterarum  vestrarum 
super  hoc  sibi  factarum  debeat  promovere,  quacuinque  studii  Parisiensis  consuetudine, 
constitutione  seu  privilegio  non  obstante. 

Bibl.  Barberini  Romae,  ms.  XXXI.  11  (saec.  xiv),  fol.  56''.  —  Ibid.  fol.  56  alius  supplex  libcllus  exscriptus  cst  (sed 
postea  delinitus),  in  quo  dicitur,  Remigium  esse  «  actu  legentem  Sententias  Parisius  ».  Pontifex  canccllario  Parisiens.  injun- 
git,  «  ut  si  dictum  dompnum  Remigium  sufficientem  repererit  ad  magistratus  gradum  sacre  pagine,  ipsum  ad  illum  debeat 
promovere  immediate  quod^perfecerit  cursum  suum  de  lectura  Sententiarum,  quem  circa  proximum  festum  apostolorum  Petri 
et  Pauli  complcverit,  quacumque  studii  Parisiensis  vcl  altcrius  studii  consuetudinc,  vacationc,  constitutione  seu  privilegio 
non  obstante.  Item  supplicat  quod  transeat  sine  alia  lectione  w.  Alia  petitio  similis  tenoris,  etlam  delinita,  ibid,  invenitur. 
Exstant  intcr  supplicationes,  quae  sunt  Martii  an.  17  et  Fcbruarii  an.  18.  De  Remigio,  qui  postea  magistcr  in  theologia 
factus  est,  v.  infra  n»  995,  nota. 

1.  «  Magistri  Andree  Sapiti  »,  Anglici,  mentio  etiam  fit  in  Reg.  Vat.  Comm.  Johannis  XXII,  an.  16,  p.  2,  ep.  173,  ad 
an.  1332.  Ejusdem  praeterca  filii  erant  Siuion,  canon.  Lichefeldens.  (ibid.)  et  Otto  (an.  13,  p.  1,  ep.  152). 


414  CHAUTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1331 

DOCUMENTA    QUAE    LITEM    DE    VlSIONE    BeATIFICA    ILLUSTRANT. 

(Contincnt  numeros  970-987.) 

970.  Johannes  XXIJ  in  suis  sermonibus  Avenione  habitis  opinioncm  pronunliat,  animas  decedentium  in  gratia 
non  videre  Deum  facialiter  nec  perfecte  heatas  esse  nisi  post  resumptionem  corporum  et  judicium  generale; 
daemones  vero  et  damnntos  non  ire  ad  supplicium  aeternum  nisi  post  judicium  generale. 

1331,  Novembris  1-1332,  Januarii  5. 

Hi  sennones  unsam  praebucrunt  magnae  turbationi  in  ecclcsia,  et  inipriniis  in  Universitate  Paris.,  ut  etiam  c  docu- 
montis  infra  relalis  opparet.  In  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  3290  exstat  volumen  sermonum  Johannis  XXII,  qui  sunt  «  reportati 
per  fr.  Raimundum  procuratorem  Ord.  frat.  Minorum  »  (quos  Suarez,  saec.  xvi-xv)i,  examinayit  in  cod.  XXXIX,  73,  Bibl. 
Barbcrin.),  Sed  inter  hos  sermones,  qui  praesertim  festa  B.  Mariae  Virg.  respiciunt,  nunc  (cum  codex  mutilus  sit)  ii  non 
inveniuntiir,  qui  ad  nostram  rem  pertinent.  Contra,  in  Bibl.  puhl.  Cnntabrig-.  ms.  Ji.  3.  10  (olim  179)  exstant  duo  praecipui 
scrmones  de  argumento  praedicto.  Diffuse  de  sermonibus  hujus  generis  loquunlur  adversarii  cx  Ord.  Minorum  Johannis  XXII, 
apud  Nicolaum  Minoritara'  in  Cod.  Vat.  4008  et  Bihl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  5154,  ut  ct  Bulduinus,  archicpiscopus  Trcvercnsis, 
in  God.  Vat.  4009,  fol.  180  sqq.,  on.  1333.  Johannes  ab  on.  1331  opinionem  suam  de  animobus  exulis  a  corporibus  publice 
exponere  coepil,  quunquam  jam  anteu  quasdam  propositiones  non  ab  omnibus  approbatas  de  aliis  articulis,  ul  de  filio  incar- 
nato,  de  regno  Christi,  pronuntiaverat  (Buluze,  Vit.  pap.  Aven.,  I,  789,  non  bene  distinxit).  Sic  an.  1329,  dom.  3  Adventus 
(themn  :  «  Gaudete  in  Domino  semper  «),  et  postea  (thema  :  »  Psallite  Domino  »,  in  ms.  hit.  3290,  fol.  70''),  deinde  in  olio  ser- 
mone  («  Tulerunt  justi  spolia  impiorum  »),  referente  Nicoloo  Min.  in  Bibl.  nut.  Paris.  5154,  fol.  254''  sq.;  324,  ut  hunc  solum 
codicem  hic  offeramus.  Summo  pontifici  objiciebatur,  se  non  magistrnm  in  theologia  esse.  V.  infra  n»  978,  et  not.  4. 

Primum  sermonem  de  visione  beatifica  Johunnes  XXII  hobuit  on.  1331,  in  festo  Omnium  Sanctorum  (Novcmb.  1),  supcr 
Mementote  operum  patrum  vestrorum,  que  fecerunt  in  generationibus  suis  (cf.  Nic.  Min.,  1.  c,  fol.  255;  299'';  cf.  el 
Baluze-Mansi.  MiscelL,  III,  349  sq.),  et  invcnitur  integer  in  ms.  Cantubrig.  cit.,  fol.  1-3'',  et  in  Cod.  Paulino  Monustericnsi, 
n»  231  (secund.  Stacndcr),  fol.  125,  sub  rubrica  :  «  Sermo  in  die  Omnium  Sunctorum  factus  per  dominum  Johannem  pupum 
XXII  an.  Domini  millesimo  CCCXXXI».  — Secundum  sermonem  eodem  unno  in  tcrtia  dominica  Adventus  (Decemb.  15)  super 
Gaudete  semper  in  Domino,  ibique  inler  alia  dixit :  «  Dicinms  quod  animu  sepurutu  a  corpore  non  babet  istom  visioncm 
divinitatis,  que  est  tota  merces  secundum  Augustinum  [in  Ps.  xc  sermo  2,  n"  13],  nec  habcbit  ante  resurrectionem.  Quando 
autcm  rcsurget  cum  corpore,  tunc  habebit,  quia  merces  ista  dabitur  supposilo  quando  totus  homo  beulificabitur  in  illu 
visione  ».  Sermo  istc  cxstut  in  ras.  Cantubrig.,  fol.  ^''-lO  (suh  rubrica  :  «  Sermo  sccundus  ejusdem  domini  Johannis  pope  in 
tertia  dominicu  de  Advcntu  de  eadem  muteria  »).  Apud  Nic.  Min.,  I.  c,  fol.  300''  sqq.,  excerptum,  1.  c.  et  fol.  255,  ubi  dicitur  : 
«  qucm  scrmonom  (Johunnes)  in  scriptis  rcdigi  fecit  et  omnibus  volentibus  ipsum  sermonem  legere  yel  exemplar  fieri  copiam 
demandavit  ».  In  fine  sermonis  summus  pontifex  prolestatus  est :  «  Dico  cum  Augustino,  quod  si  decipior,  hic  qui  melius 
sapit  corrigat  me.  Michi  uliud  non  vidctur  nisi  ostenderetw  determinatio  ecclesie  contraria  vcl  uuctoritates  sacre  scriplure 
que  hoc  clarius  dlcerent  quam  dicunt  supradicta  »,  pro  sua  scilicet  opinione  allatu.  Huec  verbo  clure  demonstrunt,  summum 
ponlificem  jam  u  principio  suam  opinionem  ut  doctorem  tantum  privutum  protulissc.  —  Tertium  sermonem  pronuntiuvit 
Johannes  an.  1332  in  vigilia  Epiphaniae  (Januur.  5),  assumpto  thomate  :  Tolle  puerum  et  matrem  ejus,  ubi,  quasi  ut  co- 
roUarium  ad  suam  opinionem,  exponit  praecipue,  nec  daemones,  nec  mulos  ire  ad  poenam  aeternam,  id  est  infernum,  ante 
ultimum  diem  judicii  generalis.  Ibique  dicit :  «  Verum  est  quod  aliqui  dicunt  quod  hec  opinio  est  nova  et  quod  opinio  debet 
dimitti.  Ideo  voluraus  ostendere  quod  ista  opinio  non  est  nova  »,  etc.  Kxcerptum  upud  Nic  Min.,  1.  c,  fol.  255,  255''  sq.  Cf. 
fol.  302.  Fol.  323''  dicitur,  sermonem  esse  factum  «  coram  cardinalibus  ct  prelatis  nliis  ac  doctoribus  et  magistris  universisque 
ad  ipsum  scrraonem  convenientibus  ». 

Hi  sunt  praecipui  sermones  Johannis  XXII  de  animabus  sepuratis  tractantes.  Postea  obiter  de  hoc  locutus  est.  Sic 
un.  1332,  in  festo  Purificationis  (Febr.  2),  in  sermone  qui  incipit :  Slatim  veniet  ad  tcmplum  sanctum  suum,  quo  exponit, 
Christum  usquo  ad  diem  judicii  rcgnore,  et  tunc  cessuturum  regnare  ul  horao  est,  quia  tunc  cessabit  quod  ex  parte  est ; 
liumanilas  Christi  vero  est  cxtrema  pors  personae  Christi.  Tunc  videbunt  clecti  trinum  Deum  et  unum  facie  ad  fociem.  Nic. 
Min.,  fol.  302,  323''.  In  prucfuto  serraonc  dixit  eliom  :  «  Bene  scio  quod  ub  aliquibus  murmuratur  de  hoc,  quod  istam  opi- 
nionem  (de  visione  beatifica)  tenemus;  et  ego  dico,  quod  non  possum  oliter  facere  ».  Ap.  Nic  Min.,  fol.  304,  mentio  fit 
cujnsdom  olii  scrmonis,  hobiti  on.  1334  in  festo  Ascensionis  Domini  (Maii  5)  super  thema :  Asccndit  iter  pandens  ante  eos, 
in  quo  papa  suam  opinionem  de  visione  beotifico  iterum  repetit. 

Anno  1333  prueterea  libellum  de  hoc  argumento  conscripsit,  qui  incipiebot :  Queritur  utrum  anime  sanctorum  ab 
omnibus  peccatis  purgate  videant  divinam  essentiam,  de  quo  infru  pluries. 

Statim  pronuntiotis  o  domino  papa  sermonibus  scandalum  magnum  ortura  est,  teste  Contin.  Guill.  de  Nangis,  ed. 
G(Sraud,  11,  127,  sed  paulutim  quievit,  ita  ut  vix  de  hoc  mentio  haberetur,  dum  an.  1333  lis  acrius  quam  unquam  exarsit  (cf. 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     LSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  415 

et  Giov.  Villani,  Istor.  Fiorentine  lib.  x,  c.  228),  cum  opinio  pnpae  a  quibusdam  publice  Avenlone  alibiqiie  defenderetur,  a 
plerisque  reprobaretur  (cf.  Contin.,  p.  135  sqq.).  Inter  auctores,  qul  Johanni  papae  adhaeserunt,  duo  recensendi  sunt,  quorum 
scripta  in  Bibl.  Val,  {mss.  lat.  4004,  et  4006,  cujus  fragfmentum  tantum  superest).  De  aliis  v.  infra  n**  977  ;  Quetif-Echard, 
Script.  Praed.,  I,  600.  Inter  scriptores  adversarios  Thomas  Walleis,  theologica  facultas  Paris.  (de  qua  infra  n°  981),  Jacobus 
tit.  S.  Priscae  card.,  Armandus  de  Bellovisu  et  Durandus  episcopus  Meldensis,  quorum  opera  infra  referuntur,  notandi  sunt, 
multique  alii,  quorum  aliqui  infpa  etiam  afferuntur.  Monemus  tantum,  in  Bibl.  Vat.,  ms.  lal.  4005,  opus  Ulrici,  Johanni  XXII 
an.  1333  inscriptum,  et  in  quatuor  libros  distinctum  contineri,  in  quo  auctor  opinionem  Johannis  impugnat.  Ipse  prius 
fi  in  sexdecim  annis  viginti  quinque  libros  in  tribus  voluminibus  contra  ipsam  Pauwaricam  (Ludovici  Bavari)  impietatem  » 
conscripsit  (ibid.  fol.  2^). 

In  sequentibus  ea  solummodo  afferuntur,  quae  ad  motionem  Universitatis  Paris.  contra  Johannis  XXII  opinionem  decla- 
randam  necessaria  sunt.  De  aliis  v.  Dcnifle  in  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  VI. 

1.  Hujus  collectoris  operis  nobis  noti  sunt  tres  codd.,  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  5154;  Vat.  ms.  lat.  4008;  Laurenz.  S. 
Cruc.  Plut.  20,  cod.  12.  Ex  alio  codice  Mansi  in  Baluze,  MiscelL,  III,  206,  multa  edidit.  De  collectione  ipsa  v.  Ficker  in  Sit- 
ztmgsber.  der  Kais.  Akad.  in  Wien,  XI,  673  sqq.,  Iluber  in  Fontes  rer.  german.,  ed.  Boehmer,  IV,  LXIV;  ibid.  p.  588 
sqq.  excerpta. 


971.   Johannes  XXII  Philippo    VI.    regi   Francorum,    de   capiione     Thomae    Walleis,    Ord.   Praed.,   qui  contia 
Johannis  XXII  opinionem  praedicavit  et  quosdam  errores  sparsit. 

1333,  Februarii  28,  Avenione. 

Regi  Francie.  Quia  sicul  habet  multoruin  relatio  fidedigna  lingua  tercia  vera  suppri- 
mens  ac  falsa  suggerens  ursa  est  nec  niti  desinit  contra  nos  et  ea  que  in  nonnuUis  nostris 
sermonibus  de  visione  divine  essencie  diximus',  an  eam  sanctorum  anime  ante  resurrec- 
tionem  corporum  habeant,  regium  animum  perturbare  :  ut  cedat  falsitas  veritati,  venerabili 
fratri  nostro  P[etro]  Rothomagensi  archiepiscopo,  qui  in  inultis  ex  sermonibus  ipsis  inter- 
fuit  cuique  auctoritates  tani  canonicas  quam  sanctorum  per  nos  in  dictis  inductas  sermo- 
nibus  in  scriptis  tradimus',  duximus  committendum  ut  de  hiis  necnon  et  de  captione 
cujusdam  Predicatoris  capti^  Avinione  per  inquisitores  heretice  pravitatis  (de  quo  falso 
suggestum  est  excellencie  regie  quod,  quia  predicaverat  qiiod  ante  resurrectionem  cor- 
porum  sanctorum  anime  vident  divinam  essenciam,  captus  fuit,  cum  non  ex  hoc  captus 
fuerit  sicut  nec  alii  capti  predicantes  talia  extiterunt,  sed  propter  alia  que  in  sua  predi- 
catione  ex  quibus,  ut  dicitur,  suspectus  de  pravitate  heretica  merito  habebatur*)  curet 
regalem  providenciam  informare,  cui  quesumus  velit  benivolencia  regia  super  predictis 
benignam  prebere  audientiam  el  fidem  super  hiis  que  circa  predicta  exponenda  duxeiit 
adhibere.  Gratia  Domini  nostri  Jhesu  Chrisli  cor  regium  in  agendis  dirigat  et  protegat 
ab   adversis,   amen.    Dat.  Avenione  ij  Ival.  Marlii,  anno  decimo  septimo. 

Reg.  Vat.  Sccret.  Joliannis  XXII  an.  17,  n»  117,  fol.  108,  ep.  531.  De  hoc  et  in  op.  535,  fol.   108 1>. 

1.  Yide  supra  n^  970.  —  2.  Aut  in  libello  ibid.  nominato,  aut  in  sermone  secundo.  —  3.  Thomac  ^'alleis  seu  Anglici, 
magistri  in  theologia,  Ord.  Praed.,  de  quo  infra  adhuc  pluries.  An.  1333,  post  Januarii  9,  captus  cst  ab  inquisitore  haereticae 
pravitatis  Ord.  Minorum  Guillehno  de  Monterotundo  (intra  n°  973,  not.  3),  ut  apparet  ex  instrumento  nn.  1333,  Januarii  9,  in 
cod.  Cantabrig.,  fol.  53^  (cf.  et  Ilenricum  de  Ilervordia,  Chron.,  od.  Potthast,  p.  254).  Febr.  14,  jam  in  carcere  inquisitoris, 
secundum  Arch.  Vat.  Intr.  et  exit.,  n"  132,  fol.  64,  «  pro  expensis  administratis  ct  administrandis  cuidam  fratri  Pre- 
dicatori  nomine  Thoma,  magistro  in  theologia,  detento  in  carcere  et  pro  custodia  ipsius  fratris  »  eidem  inquisitori  traduntur 
25  floreni  auri,  sicut  et  Mart.  3,  Ajiril.  3,  Maii  28  et  Julii  22  (ibid.  fol.  64-66).  Eodem  anno,  circa  Octob.  22,  Johannes  XXII 
Thomam  e  carcere  incpiisitoris  libcravit,  ct  ad  carcerem  hospitii  papalis  adducendum  curavit  (cf.  infra  n"  980),  fortasso  loco 


416  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1333 

Pctrl  de  Coibario  (non  cuin  ipso),  qui  Octob.  16  obiit  (v.  supra  n»  907,  not.  1).  Decemb.  22  jam  per  C2  dies  (ab  Octob.  22) 
ibid.  dctinebatur,  ct  custos  carceris  pro  Thoma  in  dies  ij  sol.  recepit  (Introit.  el  exit.,  n»  136,  fol.  76'').  Sic  et  an.  1334, 
.  Junii  14  (1.  c,  fol.  78'').  Tunc  jam  per  17  menses  tam  in  carcere  inquisitoris,  quani  in  carcere  summi  pontificis,  morabatur. 
Apud  Nicolaum  Min.  dicitur  «  per  annum  et  satis  ultra  »  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  5154,  fol.  3061').  Secundum  Michaelis  de 
Cesena  dietum  in  instrumento  an.  1338,  Aug.  23,  Benedictus  XII  «  omnes  illos  qui  predicaverunt  contra  errores  et  herescs 
predicti  Johannis,  perscquitur  toto  posse,  sicut  patet  in  mag.  Thoma  de  Anglia,  Ord.  Pred.,  quem  tenet  adhuc  arrestatum 
et  auppressum  Avenione  pro  eo  quod  restitit  erroribus  et  hercsibus  ipsius  Johannis  »  (ibid.  fol.  329  el  Bibl.  Vat.  ms.  4008, 
fol.  192),  ita  ut  etiam  sub  Benedicto  XII  in  carcere  remanscrit.  —  Quibusdam  referentibus  Thomas  Wallcis  praedicavit  jam 
an.  1331  in  festo  Johannis  Evung.  (Decemb.  27)  contra  opinionem  Johannis  XXII.  Sed  secundum  inquisitorem  hoc  in  domo 
Praedicatorum  coram  clero  dominica  in  die  octava  Johannis  Evangelislae  an.  1333,  id  est  an.  1333,  Januarii  3,  evenit  (Cod. 
Cantabrig.,  fol.  53'';  sic  et  in  Bibl.  Monac.  ms.  lat.  19510,  fol.  299.  Ad  an.  1333  similiter  in  cod.  Paulino  Monasteriensi  231, 
fol.  140.)  Sermonem  pronuntiavit  themate  praemisso  :  Implebit  illum  spiritu  sapientie  et  intellectus  (qui  sermo  in  ms.  lat. 
Monacensi  4386,  fol.  68'',  perpcram  pro  Penlecoste  assignatur).  Finito  sermone  imprecabalur  publice,  ut  dicit  Henr.  de 
Herv.,  1.  c,  p.  252,  maledictionem  Patris  et  Filii  et  Spiritus  Sancti  eis,  qui  orrori  papae  consentirent  propter  temporales 
promotiones,  quas  ab  eo  sperabant.  Et  post  predicationem  fecit  protcstationem  sub  hiis  verbis  et  sub  instrumento  publico  ; 
«  Ego  fruter  Thomas  ■Walleys  predicuvi  premissa  publico  corara  multis,  et  in  excusationem  raci  dico  sic  :  Dicere  animas 
clectoruni  antc  resurrectionem  non  videre  Deum  facialiter,  aut  est  error  manifestus,  scandalosus  et  periculosus,  utpote  de 
cujus  predicatione  jam  tota  ecclesia  Dei  scandalizatur,  aul  non.  Si  sic,  vidotur,  quod  debeara  excusari,  quia  urgcnte  me 
conscientia  talia  predicavi.  Si  non,  paratus  sum  omnem  penam  subire  michi  a  quocuraque  judice  iraponendam  »  (cf.  et 
Quetif-Echard,  Script.  Praed.,  I,  599).  Sirailc  in  fine  dicti  sermonis  in  cod.  Paulino  Monaster.  231,  in  Bibl.  publ.  Cantabrig. 
ms.  Ji.  3. 10  (olim  179),  fol.  48-53;  Bibl.  nat.  Paris.  6731,  fol.  86;  in  mss.  Bibl.  Monacens.  nominatis.  Scripsit  postea  in  carcere, 
libris  destitutus,  ut  ipse  asserit,  epistolam  seu  tractatum  De  instantibus  et  momentis  ijiih\.  Cantabrig.,  1.  c,  fol.  40-48,  qui 
incipit  :  «  Non  est  vestrum  nosse  tempora  vel  momenta....  Secundum  Augustinum  in  Epistola  ad  Esicium  »),  cujus  in  lit- 
teris  Johannis  XXII  infra  n''  979,  980,  mentio  fit,  et  Responsiones  ad  quosdam  articulos  sibi  objectos  (in  ms.  Cantabrig., 
fol.  54  sqq.,  86),  cum  contra  ipsum   ageretur.  De  aliis  opp.  cf.  Quetif-Echard. 

Contra  sermonem  Thomae  Walleis  non  solum  Job.  XXII  seu  potius  inquisitor,  sed  et  alii  quidam  insurrexerunt,  ut 
Quetif-Echard  (Script.  Ord.  Praed.,  I,  600  sq.,  ubi  tamen  sermo  parum  recte  aestiraatus  est)  e  ms.  lat.  3291  Bibl.  nat.  Paris. 
(olim  Colbert.  758)  afTerunt.  De  urticulis  e  sermone,  ul  fertur,  cxcerptis  v.  infra  n»  975,  nota.  In  libello  Se  instantibus  et 
momentis.  Thomas  opiniones  quasdam  in  sermone  suo  pronuntiatas  magis  explanavit. 

Thomas  Wallcis,  qui  supra,  anno  1349,  Februar.  21,  adhuc  vivebat,  et  quidem,  ut  ipse  scribit,  «  senio  confractus, 
aliisquc  graviter  percussus  ac  araicorum  subsidio  destitutus  »,  qui  in  suis  necessitatibus  unum  solum  amicum  invenit,  de  quo 
confidit,  Lambertum  de  Paulesholt  (Poulshot),  pro  quo  Clementi  VI  supplieat  (Reg.  Supplic,  an.  7,  p.  3,  fol.  169.  Cf.  ctp.  2, 
fol.  14,  ad  an.  1348).  Perperam  igitur  V.  Le  Clerc  in  Hist.  litt.,  XXIV,  371,  asserit,  Thomam  an.  1340  obiisse. 

4.  Ut  et  constat  ex  instrumento  an.  1333,  Januarii  9,  ubi  inquisitor  sex  erroros  e  sermone  excerptos  affert,  in  quibus 
opinio  papae  non  tangitur.  Thomas  etiam  de  hac  causa  captionis  suae  vix  loquitur,  quanquam  conquestus  est  se  calumniis 
exponi  nec  se  defendere  posse.  Fratres  Minores  contra  ipsum  insurgere,  quia  contra  eorum  errores  de  paupertate  Christi 
scripsit  et  invexit,  «  quod  inquisitor  eorum  iraproperavit  raichi  primo  die  quo  coram  ipso  comparui  ».  Bononiae  etiam  prae- 
dicasse  contra  eorum  haeresim,  et  cum  Aretii  circiter  quinquaginta  fratrcs  Minores  haeretici  congregati  essent  contra  papara, 
ibi  accessisse  et  eorum  consilium  dissipasse.  Nunc  ipsos  sibi  plus  quam  24  articulos  calumniose  objicere  (orania  e  cod.  Can- 
tabrig.,  fol.  40,  53''  et  54).  Similia  refert  Henricus  de  Herv.  in  suo  Chron.,  p.  254. 


972.   Johannes  XXIIJohannae,  reginae  Francie,  scribit,  males'olos  suain  opinioneni  de  visione  heatifica  denigrare. 

1333,  Februarii  28,  Avenhne. 

Regine  Francie.  Reminiscatur  Deus,  benedictionis  et  gratie  filia,  fidelis  servicii  et  pie 
compassionis,  que  sponse  Christi  nobisque  ejus  in  terris  vicario  in  tempore  malo  studuit 
lua  inagnificencia  exhibere,  contra  videlicet'  linguam  terciam,  que  vera  supprimens  et 
lalsa  suggerens  presumpsit  temere  tam  contra  illam  quam  contra  nos  regium  irritare 
animum,  se  prudenter  opposuit  afFectumque  ad  nos  et  ipsain  curavit  servare  illesum,  pro 
quo  tue  magnificentie  non  indigne  gratiarum  exolvimus  uberes  actiones,  prompti  ea 
exequi  que  tuum  respicient  comodi  seu  honoris  augmentum.  Sane,  filia  carissima,  linguam 


1333]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  417 

terciam  illos  intelligimus  qui  mendaciter  nobis  ascribere  presumpsciunt,  [nos]  multa  de 
animabus  dampnatis  et  sanctis  dixisse,  que  non  diximus,  quicquid  dixerimus  aliter  quam 
dixerimus  nos  dixisse.  Que  quia  brevi  sermone  non  possent  exprimi,  illa  venerabili  fratri 
nostro  P^.  Rothomagensi  archiepiscopo,  qui  quasi  in  omnibus  sermonibus  nostris  predictis 
interfuit,  cuique  auctoritates  canonis  et  sanctorum,  quas  ad  probandum  que  diximus  in 
scriptis  tradidimus,  tue  magnificentie  latius  exprimenda,  cui  eadem  tua  dignetur  magnifi- 
centia  benignam  prebere  audientiam  hiis  et  credere,  que  ex  parte  nostra  circa  illa  duxerit 
exponenda.  Gratia  Domini  nostri  Jhesu  Ghristi  te,  benedictionis  filia,  in  agendis  dirigat  et 
protegat  ab  adversis.  Dat.  Avinione  ij  kal.  Marcii,  anno  decimo  septimo. 

Rcg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  17,  n"  117,  fol.  109,  ep.  539. 
1.  Rcg.  scribit :  «  nos  et  eam  ».  —  2.  Petro  Rogerii. 


y/o.  Johannes  XXII  ad  Philippum    VI,   regem  Franciae,  de  magistro    Thoma    Walleis,   et  de  praedicatoribus 
Ordinum  in  civitate  Avenionensi. 

1333,  Martii  12,  Avenione. 

Regi  Francie.  Innotuimus  nuper  per  nostras  litteras  excellencie  regie,  quomodo 
venerabilis  frater  noster  J.'  Belvacensis  episcopus  binas  nobis  litteras  regias  assignarat. 
....  Sane  quia,  sicut  intelleximus,  viri  mendaces  non  cessant  mendaciis  variis  animum 
regium  contra  nos  irritare,  rogamus  circumspectionem  regiam  ut  nolit  talibus  fidem  dare, 
quicquid  enim  de  fratre  illo  capto^  Avinione  exposuerunt,  quantum  ad  hoc,  quod  nos 
ipsum  ceperimus  aut  captum  teneamus,  quodque  captus  est  quia  predicaverat  sanctorum 
animas  videre  divinam  essenciam,  et  quod  in  diro  carcere  detinetur  :  totum  est  veritati 
[contrarium],  quia  non  per  nos  sed  per  inquisitores^  heretice  pravitatis  captus  extitit  et 
captus  detinetur,  nec  ob  hoc  quod  premissa  predicaverat,  cum  nonnulli  alii  predicaverint 
et  plures  de  hoc  disputaverint,  qui  nequaquam  fuerunt  capti,  sed  quia  in  sermone  suo 
dogmatizare  hereses  dicebatur,  ideo  ab  inquisitoribus  fuit  captus  et  adhuc  detinetur,  non 
in  diro  carcere,  sed  in  una  honesta  camera,  de  qua  in  suo  Ordine  esset  bene  contentus. 
Item  quia,  ut  intelleximus,  falso  denuo  suggesserunt  quod  predicatoribus  est  Avinione 
per  nos  predicationis  officium  interdictum  :  hoc  noverit  benivolencia  regia  esse  falsum. 
Verum  est  quod  sicut  Parisius  predicatur  clero  de  mane  in  domo  Predicatorum  in  diebus 
dominicis,  et  festivis  in  domo  Minorum,  sic  et  Avinione  servatur.  Et  quia  ille  qui  commit- 
tebat  sermones  in  domo  Predicatorum,  dimissis  multis  doctoribus  in  theologica  facultate, 
eligebat  tales,  qui  dicebantur  hereses  predicare,  ordinavimus  quod  tam  pro  diebus  domi- 
nicis   quam   festivis    per  ..  nostrum   camerarium   tam   in   domo   Minorum,    quani   in    domo 

Predicatorum  debeant  predicatores  prelibati*  vel  alii  ydonei  assignari,  predicandi  populo 

**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  53 


418  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.     PA.R1S.  [1333 

tam  in  eorum  domibus  quam  in  parrochialibus  ecclesiis  dictis  Ordinibus  facultate  solita 
reservata.  Dalum  Avinione  iiij  id.  Marcii  anno  xvij". 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  17,  n»  117,  fol.  109^  ep.  541.  Ibid.  fol.  110,  ep.  543,  exstat  cpistola  ad  Petrum 
Rotoinag.  archiepiscopum  de  eodem  argumento  iisdem  verbis  concepta,  et  sub  eadem  temporis  nota. 

1.  Johannes  de  Marigni,  qui  an.  1347,  Maii  14,  ad  archiepiscop.  Rotomag.  translatus  est.  —  2.  Thoma  Walleis.  V.  supra 
no  971.  —  3.  Revera  unus  tantum  inquisitor  erat,  scil.  fr.  Guillelmus  de  Monte  Rotundo  (de  quo  jam  supra  n"  971),  Ord.  frat. 
Min.,  «  inquisitor  herctice  pravitatis  in  Arelaten.,  Aquen.,  Ebredunen.  et  Viennen.  provinciis,  necnon  in  civitate  Avinionen. 
ac  in  comitatibus  Provincie,  Forcalquerii  et  Venaysini  auctoritatc  apostolica  deputatus  »  (Cod.  Cantabrig.,  Ji.  3.  10,  fol.  53''). 
Utique  tamen  a  socio  vel  sociis  adjuvabatur.  Si  Johannes  XXII  supra  asserit,  Thomam  non  «  in  diro  carcere  »  detentum  esse, 
verum  dixit.  Sed  inquisitor  Thomae  infensus  erat,  ut  jam  n°  971,  not.  4,  monuimus,  et  Thomas  ipsi  papae  confessus  est  : 
«  Quod  si  fuissem  in  curia  regis  Tartarorum  vel  Soldani,  credo  firmiter  quod  majorem  justitiara  invenissem  quam  inveni  in 
curia  inquisitoris  »  (Cod.  Cantabrig.,  fol.  S^*»),  de  quo  infra  n"  980.  —  4.  Reg.  :  o  preletati  ». 


974.   Johannes  XXII  Galtero  de  Divione,  Ord.   Min.,  injungit  ut  Johannae,  reginae  Franciae,  libellum  suum  de 

visione  beatifica  explicet. 

1333,  Maii  14,  Avenione. 

Gualtero  de  Divione',  Ordinis  fratrum  Minorum,  carissime  in  Christo  filie  Johanne 
regine  Francie  confessori.  Gredebamus  quod  venerabilis  frater  noster  P.  archiepiscopus 
Rothomagensis  de  multis  auctoritatibus  Scripture  sacre  et  sanclorum  patrum,  quas  ei' 
assignavimus,  copiam  carissime  in  Ghristo  filie  nostre  Johanne  regine  Francie  illustri, 
si  placeret  recipere,  facere  debuisset'.  Quod  factum,  sicut  ad  nos  pervenit,  non  extitit, 
licet  regine  predicte  gratum  existeret,  si  impletum  fuisset.  Sane  quia  ipsa  latinum  non 
intelligit,  tibi,  de  cujus  fidelitate  et  sapientia  plenius  confidimus,  auctoritates  predictas 
assignare  mandamus,  quas  cura  studere  cum  diligentia.  Et  si  qua  tibi  occurrant  dubia 
super  illis,  cuin  devotis  et  fidelibus  tui  Ordinis  fratribus  conferre  cura,  et  nobis,  si 
qua  remaneant  tibi  dubia,  intimare  illasque  regine  prefate,  cum  opportunum  videris, 
quasi  loco  solatii  recilare  paulatim,  quousque  si  sibi  placuerint  omnia  sint  completa.  Dat. 
Avinione  ij  id.  Maii,  anno  decimo  septimo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  17,  n»  117,  fol.  114,  ep.  576.  —  Martcne,  Thes.  nov.  anecd.,  I,  1384. 

1.  Non  erat  magister  in  theologia,  ut  et  e  Reg.  Benedlcti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  581,  ubi  quemdam  favorem  obtinuit 
(an.  1335,  Martii  27),  apparet.  —  2.  Reg.  :  «  eis  ».  —  3.  Certe  hic  agitur  de  libello  a  Johanne  XXII  conscripto. 


97B.  Judicium   magistrorum  in  theologia  in  curia   existentium  de  18  articulis  e  libello  Durandi,   episcopi  Mel- 
densis,  et  sermone  seu  potius  tractatu  Thomae  Walleis  excerptis. 

1333,  Septembris  6,  7  et  15,  Avenione. 

In  nomine  Domini,  amen.   Anno  Nativitatis  ejusdem  millesimo  trecentesimo  tricesimo 

tertio,  indictione  prima,  pontificatus  sanctissimi  patris  et  domini  nostri  domini  Johannis 

divina  providentia  sacrosancte  Romane  ecclesie  pape  XXII  anno  decimo  octavo,  die  sexla 
63. 


1333]  AB     \NNO     MCCLXXXVI     TJSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  419 

mensis    Septembris,    coram    reverendis    patribus    domino    Petro    episcopo   Penestrino,   ac 
domino  Anibaldo  episcopo  Tusculano,  ac   venerabili  patre  domino  Gasberto  archiepiscopo 
Arelatensi,  domini   pape  camerario,  Avinione  in  hospicio  dicti  domini  Tusculani  episcopi 
in  mei  notarii  et  testium   subscriptorum  presentia,   venerabilibus  patribus  et  dominis  in 
sacra    theologia    magistris    infrascriptis,    videlicet    dominis    Petro     Rothomagensi    archi- 
episcopo,  fratre  Helia'  archiepiscopo  Nicossiensi,  Ordinis  fratrum  Minorum,  fratrc  Johanne 
episcopo  Terralbensi,  Ordinis  Beate  Marie  de  Carmelo%  fratre  Johanne  Clonensi  episcopo% 
Ordinis  Cisterciensis,  Antonio  Bec*,  decano  Lincolniensi,  fratre  Geraldo  Othonis,  generali 
ministro    Ordinis    fratrum    Minorum^,    Joiianne    Lutrell',    canonico    Sarisberiensi,    fratre 
Galtero  de  Chatun',   Ordinis  fratrum  Minorum,  fratre  Andrea  de  Perusio,  Ordinis  Here- 
mitarum   sancti  Augustini',   Bertaudo   Sorelli',  canonico  Parisiensi,    fratre  Bernardo  Oli- 
verii'",    Ordinis    Heremitarum     sancti    Augustini,    fratre    Arnaldo   de    Sancto    Michaele", 
Ordinis  Predicatorum,  domini  pape  penitentiario,  et  fratre  Guillelmo  Bernardi  de  Podio'^, 
Ordinis    fratrum     Minorum ,     personalifer     constitutis,     predictus     dominus     Tusculanus 
episcopus   ex  parte  et  de  mandato  prefati  domini  nostri  vive  vocis  oraculo,  ut  dixit,  sibi 
facto   precepit  eisdem  magistris  simul,   ut  premittitur,   congregatis  in  virtute  sancte  obe- 
dientie  et  sub  pena  excommunicationis,  ut  certis  articulis  infrascriptis  secundum  scientiam 
ipsis  magistris  a  Deo  datam  omni  fictione  et  afPectione  postpositis  prout  sentiebant  vera- 
citer  responderent.  Qui  quidem  domini  magistri  dixerunt  quod  mandato  predicto  volebant 
prout   possent  et   scirent  Deo   dante   plenarie   obedire,  protestantes  et  expresse   dicentes 
quod  se  et  eorum  dicta  atque  dicenda  in  et  super  articulis  infrascriptis  et  circa  ipsos  arti- 
culos   supponebant   correctioni  et  declarationi   sancte   Romane  ecclesie  ac   domini   nostri 
pape  predicti. 

Ad  primiim  articulum  qui  talis  est :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  in  limbo  sanctorum  patrum  non  fuerit  pena  nisi  pena  dampni,  que  est 
carentia  visionis  divine  »,  dicti  domini  magistri  concorditer  respondentes  dixerunt  et  judi- 
caverunt  ipsum  articulum  esse  erroneum. 

Ad  secundum  articulum  qui  talis  est  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  Christus  non  potuit  liberare  animas  sanctorum  de  lacu  inferni  et  de 
vinculis,  nisi  dando  eis  claram  visionem  divine  essentie  »,  responderunt  dicti  magistri  et 
dixerunt  ipsum  articulum  esse  erroneum  ut  jacet  Dominus  autem  archiepiscopus  Rotho- 
magensis  et  decanus  Lincolniensis  predicti  dicunt  ipsum  articulum  erroneum,  si  intelli- 
gatur  de  potentia  Dei  absoluta;  item  si  in  comparatione  ad  dicentem  vel  argumentum, 
nichil  valet;  et  insuper  dixerunt  eum  erroneum  in  comparatione  ad  articulum  prece- 
dentem.  De  potentia  autem  ordinata  dicunt  quod  non  est  erroneus.  Alii  autem  magistri 
non  obstante  dicta  distinctione  nichil  voluerunt  addere,  pro  eo  quia  dicunt  articulum  istum 
negare  omnem  potentiam. 

Ad   tertium   articulum    qui   lalis   est  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 


420  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1333 

sit  dicere  quod  non  esl  nisi  duplex  paradisus,  scilicet  corporalis  celum  empireum,  et 
spiritualis,  scilicet  beata  visio  »,  dixerunt  omnes  predicti  magistri  et  reputarunt  ipsum 
articulum  erroneum. 

Ad  quartitm  articulum  qui  talis  est  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  anima  separata  a  corpore  non  habeat  oculos  corporales  ut  videat  corpo- 
ralia  et  in  eis  delectetur,  et  per  hujusmodi  dictum  probare  quod  anima  non  delectatur  in 
visione  humanifatis  Christi  »,  dicti  domini  magistri  concorditer  respondentes  reputarunt 
ipsum  erroneum.  Dictus  autem  dominus  archiepiscopus  Rothomagensis  et  frater  Ber- 
nardus  Oliverii  dixerunt,  quod  si  excludat  delectationem  intellectualem  est  erroneus,  si 
sensitivam,  non,  set  est  dictum  ridiculosum.  Et  cum  peteretur  ibidem  ab  aliis  magistris 
per  dictum  dominum  episcopum  Tusculanum,  utrum  articulus  iste  simpliciter  neget 
omnem  delectationem  in  corporabilibus  intellectualem  et  sensilivam  ab  anima  separata  et 
in  humanitate  Christi,  omnes  dixerunt  exceptis  predictis  dominis  archiepiscopo  et  fratre 
Bernardo,  quod  dictus  articulus  simpliciter  negabat  delectationes  supradictas,  non  obstan- 
tibus  allegationibus  in  contrarium  factis,  et  ideo  dictum  articulum  ut  prius  erroneum 
reputarunt. 

Ad  qiiintum  articulum  qui  talis  est :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  non  esset  melius  anime  apostoli  resolute  a  carne  esse  resoluta  a  carne,  et 
esse  cum  Christo  in  paradiso,  quam  esse  in  carne,  posito  quod  non  videret  divinam 
essentiam  clare  »,  omnes  dicti  magistri  responderunt  esse  erroneuin.  Dominus  autem 
archiepiscopus  Rothomagensis  dixit  idem,  si  esset  ibi  exclusio  visionis  et  fruitionis  divi- 
nitatis  tantum,  omnibus  aliis  manentibus;  et  dicere  quod  esset  multum  deterius  esse  cum 
Christo  isto  modo  quam  permanere  in  carne,  et  quod  esset  dampnum  magis  quam  lucrum, 
dicunt  omnes  articulum  istuin  magis  erroneum. 

Ad  sextiim  articulum  qui  talis  est  :  «  Utruin  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum  sit 
dicere  quod  apostoli  videntes  humanitatem  Christi  oculo  corporali,  haberent  tantum  noti- 
ciam  fidei  in  intellectu  de  ipsa  humanitate  Christi  »,  dixerunt  omnes  magistri  et  concor- 
diter  reputarunt  erroneum. 

Ad  septimum  articulum  qui  talis  est  :  «  Utruin  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  habitatio  celestis,  corporaliter  accepta  solum,  nichil  proficiat  anime 
separate  »,  oinnes  predicti  magistri  dixerunt  esse  erroneum  simpliciter.  Dominus  autem 
Rothomagensis  archiepiscopus  dixit  quod  de  virtute  sermonis  est  erroneus,  set  de  modo 
loquendi,  si  «  nichil  »  accipiatur  pro  «  parum  »,  ut  etiam  quandoque  in  sacra  scriptura 
accipitur,  dixit  tunc  istum  articulum  non  erroneum. 

Ad  octapum  articulum  qui  talis  est  :  «  Utruin  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  aniina  separata  non  delectatur  in  puris  corporalibus,  eo  quod  est  spiritus  », 
responderunt  et  dixerunt  omnes  magistri  erroneum,  et  dominus  archiepiscopus  Rothoma- 
gensis  ipsuin  etiam  reputat  erroneum  de  delectatione  intellectuali. 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  421 

Ad  noniim  articulum  qui  talis  est  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  Deus  remunerat  animam  statim  post  mortem  quantum  capax  esl,  vel 
punit  eam  quantum  capax  est  »,  omnes  dicti  domini  magistri  respondentes  concorditer 
dixerunt,  dictum  articulum  prout  jacet  de  virtute  sermonis  esse  erroneum.  Dominus 
autem  archiepiscopus  Rhotomagensis,  magistri  Bertaudus,  Bernardus  et  Arnaldus  dixe- 
runt  ipsum  articulum  esse  erroneum  intelligendo  de  anima  non  purgata ;  item  de 
purgata  intelligendo  de  remuneratione  accidentali;  item  etiam  intelligendo  de  capacitate 
naturali;  item  de  capacitate  propinqua  que  est  secundum  demerita  in  ordine  ad  ipsa 
simpliciter  et  absolute  sumpta.  Set  loquendo  de  anima  purgata  et  premio  essentiali  et 
capacitate  propinqua  in  ordine  ad  dictam  dispositionem  non  reputant  articulum  istum 
erroneum,  set  opinabilem.  Deinde  propter  dictam  distinctionem  alii  magistri  interrogati,  si 
volebant  aliquid  addere  responsioni  per  eos  facte,  dixerunt  quod  non. 

Ad  decimum  articulum  qui  est  talis  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  angeli  non  desiderant  prospicere  humanitatem  Christi  »,  omnes  dicti 
magistri  concorditer  respondentes  dixerunt  ipsum  articulum  esse  erroneum  et  falsum. 

Ad  undecimum  articulum  qui  talis  est  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum 
sit  dicere  quod  angelus  vel  anima  non  desideret  aliquid  inferius  se  »,  responderunt  omnes 
dicti  magistri  unanimiter  et  ipsum  articulum  dixerunt  esse  erroneum  et  falsum. 

De  quibus  omnibus  supradictis  prefatus  dominus  camerarius  mandavit  michi  infra- 
scripto  notario  facere  unum  vel  plura  publica  instrumenta. 

Acta  fuerunt  hec  anno,  indictione,  pontificatu,  die  et  loco  predictis,  presentibus 
testibus  discretis  viris  dominis  Jacobo  de  Sancta  Victoria,  preposito  ecclesie  Sancti  Pelri 
de  Mansano,  Astensis  diocesis,  et  Ruffino  de  Ficeclo,  rectore  ecclesie  Sancti  Nicolai  supra 
Fossata  Atrebatencia,  ad  premissa  vocatis,  et  me  Guiliehno  de  Petrilia  notario  publico 
infrascripto. 

Postque  anno,  indictione  et  pontificatu  quibus  supra,  die  septima  ejusdem  mensis 
Septembris  Avinione  in  hospicio  prefati  domini  episcopi  Penestrini,  coram  dominis  epi- 
scopis  et  camerario  supradictis,  presentibus  eisdem  omnibus  dominis  magistris  ad  hec  spe- 
cialiter  congregatis,  ac  etiam  presente  fratre  Emundo  Manescalli'\  Anglico,  Ordinis  fratrum 
Minorum,  supradicto  precepto  sicut  factum  fuerat  aliis  magistris  eidem  fratri  Emundo  per 
prefatum  dominum  Tusculanum  episcopum  verbothenus  facto,  fuit  processum  et  respon- 
sum  ad  subsequentes  articulos  in  hunc  modum  : 

Ad  diiodecimum  articulum  qui  talis  est :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erro- 
neum  sit  dicere  quod  anime  sancte  nolunt  modo  habere,  set  in  die  judicii  gloriam  cor- 
poris  »,  dictorum  dominorum  magistrorum  fuerunt  diverse  opiniones  discordes,  quibus- 
dam  dicentibus  articulum  istum  erroneum,  aliis  falsum  et  temerarium,  aliis  dicentibus 
ipsum  articulum  verum,  aliis  distinguentibus  de  appetitu  naturali,  et  de  appetitu  relato  ad 
ordinationem  divinam,  et  verum  in  ultimo  sensu. 


422  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1333 

Ad  tertiumdecimum  arliculum  qui  talis  est  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel 
erroneum  sit  dicere  quod  resurrectionem  seu  unionem  corporum  et  animarum  precedet 
motus  in  tempore,  quo  colliguntur  pulveres  et  organizabitur  corpus,  et  elevabitur  in 
aera,  que  diio  simul  fient,  set  in  ultimo  instanti  utriusque  motus,  scilicet  alterationis  et 
localis,  anima  unietur  corpori  et  fiet  judicium;  erit  tamen  ibi  prius  et  posterius  secundum 
ordinem  nature,  non  autem  temporis  alicujus  »,  absente  dicto  domino  camerario,  omnes 
dicti  magistri  respondentes  dixerunt  ipsum  esse  erroneum.  Dominus  autem  archiepiscopus 
Rothoniagensis  dixit  ipsum  articulum  falsum  quantum  ad  primam  partem,  et  voluit  deli- 
berare  utrum  sit  erroneus;  quantum  autem  ad  secundam  partem  dixit  ipsum  articulum 
erroneum,  videlicet  quod  fiat  resurrectio  et  judicium  ambo  in  eodem  instanti. 

Ad  quartumdecimum  articulum  qui  talis  est  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel 
erroneum  sit  dicere  quod  talis  est  inter  resurrectionem  et  judicium  ordo  nature,  quod 
primo  est  resurectio,  postea  judicium,  tercio  per  judicium  glorificatio  corporum  »,  omnes 
dicti  magistri  responderunt  et  dixerunt  ipsum  articulum  erroneum,  pro  eo  quia  apostolus 
dicit  «  quod  resurget  corpus  in  gloria'*,  etc.  »,  et  intelligunt  hoc  fieri  ante  judicium. 

AA  quintumdecimum  articulum  qui  talis  est  :  «  Utrum  catholicum  an  erroneum  vel 
hereticum  sit  dicere  quod  resurectio  sit  non  in  terra,  set  in  aere,  ubi  fiet  judicium  », 
omnes  dicti  magistri  responderunt  et  dixerunt  ipsum  articulum  erroneum  de  resurectione 
generali.  Dominus  autem  Rothomagensis  archiepiscopus  et  frater  Bernardus  Oliverii 
voluerunt  deliberare,  an  esset  erroneus;  set  dixerunt  esse  falsum. 

Sextumdecimum  articulum  scienter  omiserunt'^  Ad  decimumseptimum  articulum  qui 
est  talis  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum  sit  dicere  quod  congregatio  et 
segregatio,  maledictio  et  benedictio,  interrogatio  et  responsio  future  in  extremo  judicio 
fiant  in  eodem  instanti  »,  omnes  dicti  domini  magislri  responderunt  et  concorditer  dixe- 
runt  ipsum  articulum  esse  erroneum. 

Ad  decimumoctavum  articulum  qui  talis  est  :  «  Utrum  catholicum  an  hereticum  vel 
erroneum  sit  dicere  quod  post  generalem  resurectionem  non  sint  permixti  [hjedi  cum 
ovibus,  mali  cum  bonis  »,  omnes  supradicti  domini  magistri  respondentes  dixerunt  ipsum 
articulum  esse  erroneum.  Dominus  autem  Rothomagensis  archiepiscopus  et  frater  Ber- 
nardus  Oliverii  voluerunt  deiiberare,  utrum  sit  erroneus;  dixerunt  tamen  ipsum  articulum 
esse  falsum. 

Primum  articulum  dicti  domini  magistri  reputarunt  erroneum,  pro  eo  quia  negat 
captivitatem,  detentionem  localem  et  privationem  libertatis,  cum  quibus  concordat  in  hoc 
dictus  frater  Emundus  Manescalli. 

De  quibus  responsionibus  dicta  die  septima  mensis  Septembris  per  dictos  dominos 
magislros,  ut  premittitur,  factis  prefatus  dominus  Penestrinus  episcopus  requisivit  me 
notarium  infrascriptum  ut  inde  facerem  unum  vel  plura  publica  instrumenta.  Acta  fuerunt 
hec  anno,  indictione,   pontificatu,  loco   et  die  supra  proxime  positis,  presentibus  discretis 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  423 

viris  domino  Petro  Regaudo,  rectore  ecclesie  de  Vardo,  Agenensis  diocesis,  et  Guillelmo 
de  Sancto  Germano,  clerico  diocesis  Caturcensis,  testibus  ad  premissa  vocatis,  et  me 
Guillelmo  de  Petrilia,  notario  publico  supra  et  infrascripto. 

Subsequenter  anno,  indictione  et  ponlificatu  predictis,  die  quintadecima  ipsius  mensis 
Septembris,  Avinione  in  palatio  apostolico  in  prefati  domini  camerarii  meique  notarii  et 
testium  subscriptorum  presencia,  prefatis  venerabilibus  viris  dominis  Petro  Rothoma- 
gensi,  fratre  Helia  Nicossiensi  archiepiscopis,  fratre  Johanne  Terralbensi,  fratre  Johanne 
Clonensi  episcopis,  Antonio  Bec,  decano  Lincolniensi,  fratre  Geraldo  Othonis,  generali 
ministro  Ordinis  fratrum  Minorum,  Johanne  Lutrell,  canonico  Sarisberiensi,  fratre  Galtero 
de  Chatun,  fralre  Andrea  de  Perusio,  Bertaudo  Sorelli,  fratre  Bernardo  Oliverii,  fratre 
Arnaldo  de  Sancto  Michaele,  domini  pape  penitenciario,  et  fratre  Guillelmo  Bernardi  de 
Podio,  personaliter,  constitutis,  facta  interrogatione  per  prefatum  dominum  camerarium 
ipsis  dominis  magistris  qui,  ut  premittitur,  supradictis  articulis  responderant,  utrum,  ubi 
dixerunt  in  supradictis  responsionibus  suis  certos  articulos  erroneos  esse,  ipsos  articulos 
vel  eorum  aliquem  tenere  et  asserere  pertinaciter  sit  hereticum  :  qui  quidem  domini 
magistri  supradicta  protestatione  premissa  prout  eis  tunc  occurrebat,  non  refferendo  ad 
aliquem  dicentem,  non  discedentes  a  suis  primis  responsionibus,  ut  premittitur,  per  eos 
factis,  dixerunt  ut  prius  dixerant  dictos  articulos  esse  erroneos,  et  eos  asserere  et  tenere 
pertinaciter  dixerunt  esse  hereticum,  salvis  dislinctionibus  et  modificationibus  supradictis, 
exceptis  dictis  dominis  decano  Lincolniensi,  qui  voluit  plenius  deliberare,  et  domino 
archiepiscopo  Rothomagensi,  qui  in  decimoseptimo  articulo  dumtaxat  deliberare  voluit,  et 
fratre  Bernardo  Oliverii,  qui  etiam  deliberare  voluit  in  quinto,  sexto,  et  decimoseptimo 
articulis  supradictis.  Insuper  dictus  frater  Bernardus  Oliverii  dixit  quod  in  septimo  articulo 
cum  domino  Rothomagensi  archiepiscopo  concordabat.  De  quibus  dictus  dominus  came- 
rarius  requisivit  me  notarium  supra  et  infrascriptum,  ut  inde  conficerem  unum  vel  plura 
publica  instrumenta.  Acta  fuerunt  hec  Avinione  anno,  indictione,  pontificatu,  loco,  die  et 
mense  proxime  positis,  presentibus  testibus  discretis  viris  dominis  Gerardo  de  Lalo, 
capellano  domini  pape,  et  Johanne  de  Amelia,  archidiacono  Forojuliensi,  ad  preinissa 
vocatis. 

Et  ego  Guillelmus  de  Petrilia  Caturcensis  diocesis,  camere  doinini  pape  clericus, 
auctoritate  apostolica  publicus  notarius,  dictis  preceptis,  protestationibus,  responsionibus, 
distinctionibus  et  omnibus  aliis  supradictis  una  cum  dictis  testibus  diebus  et  locis 
distincte  superius  scriptis  et  designatis  presens  fui,  et  huic  publico  instruinento,  manu 
Arnaldi  Jandonis,  clerici  dicte  Caturcensis  diocesis,  auctoritate  apostolica  publici  notarii 
vice  mea  scripto,  me  subscripsi  et  ipsum  instrumentum  signo  ineo  solito  signavi  requisitus. 

Originale  in  Arch.  Vat.  InstPum.  miscell.  C.  Fasc.  10,  n"  3.  —  Apographum  ojusdem  aetaiis  ibid.  arm.  34,  n°  2 
fol.  110,  sub  rubrica  :  «  Responsioncs  certorum  articulorum  facte  per  certos  magistros  ».  In  indice  tamen  voluminis  descri- 
bitur  sic  ;  «  Instrumentum  responsionum  super  certis  articulis  per  certos  magistros  sacre  theologie,  quod  fuit  grossatum  et 
portatum  Parisius  domino  archiepiscopo  Rothomagcnsi  ». 


424  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1333 

Ut  hoc  intelligatur  documentum,  monere  debemus  raagistrum  Durandum,  cpiscopum  Meldensem,  Ord.  Praed.  (de  quo 
supra  n°  760,  nota  11),  libcllum  quemdom  contra  opinionera  Johannis  XXII  de  visione  beatifica  edidisse  (exstat  in  Bibl.  Vat., 
ms.  lat.  4006,  fol.  307-312,  ci  quo  quaedam  ap.  Rayn.,  Ann.  eccl.,  an.  1333,  n»  49,  »qq.).  «  Quae  scriptura  »,  referente 
Jacobo  tit.  S.  Priscae  card.  (postmodum  Benedicto  XII),  «  per  dom.  papam  tradita  fuit  ad  videndum  aliquibus  magistris  in 
theologia  »  (sic  in  suis  Quacstionibus  de  visione  beat.,  Bibl.  Vat.  ms.  cit.,  fol.  225^).  Acerrirac  a  theologis  discussa  est,  et 
primo  de  illa  undecim  dubia  scu  articulos  extraxerunt.  «  Qui  articuli  per  modum  questionum  diversis  doctoribus  in  curia 
tunc  existentibus  traditi  fuerunt  pcr  dictura  dom.  papam  ad  examinandum  »  (Jacobus  card.  ibid.  Cf.  Rayn.  n°  59),  Jacobus 
cardinalis  scripsit  comnientarium  extensura  super  istis  undecira  articulis  (ms.  lat.  4006,  fol.  ^^S^^-SOG),  qui  supra  in  docu- 
mento  primo  loco  ponuntur  cum  responsionibus  aliorura  magistrorum  in  curia  existentium.  De  libello  cpiscopi  Meldensis 
agitur  etiam  in  opusculo  cujusdam  fautoris  Johannis  XXII  (Bibl.  Vat.  ms.  lat.  4007,  fol.  18,  22),  ubi  16  errores  notantur 
quorura  plures  cum  undecim  supra  expositis  conveniunt. 

Istis  undecim  articulis  septem  alii  e  sermone  et  tractatu  praedicatoris,  sc.  Thomae  Walleis,  extracti  postea  adjunge- 
bantur  (ut  patet  infra  n»  976),  qui  supra  ab  articulo  12  usque  ad  art.  18  sequuntur.  Oranes  18  articuli  simul  a  summo  ponti- 
fice  insuper  Armando  de  Bellovisu,  raagistro  s.  palatii,  Ord.  Praed.  (de  quo  infra  n"  983),  tradcbantur,  de  quibus  exstant 
Responsiones  mag.  Armandi,  magistri  sacri  palatii  de  Ord.  Pred.  ad  19  articulos  ex  parte  heatitudinis  apostolice 
missos  fratri  Armando,  rectori  sacri  palatii,  Avenione  an.  1333,  Decemb.  23,  corapilatae  (Bibl.  publ.  Cantabrig.  ms. 
Ji.  3.  10,  fol.  10-38).  Ibid.  post  art.  18  et  judiciura  Armandi  (in  5  capitulis)  sequitur  adhuc  articulus  19:  «  Utrum  catholicura 
an  hereticura  vel  erroneum  sit  dicere  quod  Christus,  quando  dcscendit  ad  inferos,  nullam  aniraara  liberavit  a  pena  sensus  », 
quam  quaestionem  Armandus  in  7  capitulis  enodavit. 

Oranes  articuli  undecira  in  libello  episcopi  Meldensis  revcra  inveniuntur.  Septem  articulorum  vero,  qui  desurapti 
dicuntur  e  sermone  Thomae  Walleis  supra  n"  971,  nota  3,  designato,  duo  primi  (12,  13)  clare  ibid.  deprehenduntur,  sextus 
(17)  ad  secundum  (13)  reducitur,  alii  tantummodo  concludi  possunt  e  dictis  Thomac,  exstant  tamen  in  ejus  epistola  seu  trac- 
tatu  De  instanlibus  el  momentis  (v.  supra  n"  971).  Non  igitur  e  sermonc  solo,  ul  Johanncs  XXII  n»  976  indicat,  sed  et  e 
tractatu  desumpti  sunt.  Quod  et  Thomas  ipse  an.  1334  testatur,  scribens  olim  ipsi  plus  quam  xxiiij  articulos  calumniose  et 
false  objectos  csse.  Per  xiij  menses  continuos,  antequam  ncgotium  commissum  fuit  cardinalibus,  «  studuerunt  adversarii  ... 
quomodo  possent  dolose  et  calumpniose  extrahere  articulos  contra  me  de  sermone  vel  processu  vel  tractatu  quodam,  de  quo 
nesciebant  utrum  esset  per  me  compilatus  vel  non,  nec  ejus  originale  habuerunt  vel  unquara  inspexerunt,....  nec  ego  fui 
requisitus  si  tractatura  illura,  cujus  copiam  ipsi  habuerunt,  el  juxta  quam  articulos  formaverant,  compilassem,  imrao  nec 
ego  scio  utrum  copia  ...  sit  vera  copia  vel  corrupta.  Similiter  tractatus  per  me  compilatus  fuit  incompletus,  prout  ostendunt 
raulta  spatia  vacua  in  ipso  originali  relicta,  quorum  quaedara  etiam  in  copia  michi  exhibita  apparebant,  set  non  omnia  .... 
Causa  quare  tractatus  erat  incompletus,  erat  defectus  librorum  et  minor  opportunitas  scribendi  propter  eos  qui  passim  et 
subito  ingrediebantur  caraeram  in  qua  cram.  Ego  vero  timui  continue  in  scribendo  deprehendi  :  unde  et  festinavi  quod  cito 
esset  extra  raanus  nieas  quod  scripseram.  Nec  habui  tempus  etiam  ad  bene  corrigendum  quod  scripseram,  quia  non  sum 
certus  quod  per  tres  horas  penes  me  remanserit  illud  quod  scripsi.  Unde  illud  quod  scripsi  non  erat  nisi  quasi  prothocollum 
quoddara  traclatus  quera  intendebam  per  me  »,  etc.  Adversarii  famosura  libellum  de  articulis  viginti  e  tractatu  cxtractis  com- 
posuerunt  (Cod.  Cantabrig.,  Ji.  3.  10,  fol.  54,  54*).  Cardinales,  quibus  an.  1334  negotium  commissum  erat,  Jacobus,  tit. 
S.  Priscae  (postea  Benedictus  XII),  et  Raimundus,  tit.  S.  Eusebii  (supra  n°  760,  not.  C),  fuerunt.  Ipsi  de  articulis,  inter  quos 
et  qui  supra  afferuntur,  e  tractatu  excerptis  agebant.  Martii  15  Tbomas  coram  ipsis  comparuit  ad  respondendura  (Cod. 
Cantabrig.,  fol.  86).  Cum  Universitas  Paris.  hujusmodi  negolii  vix  particeps  essct,  caetera  omittere  debemus,  data  occasione 
ad  quacstionem  redituri.  Monere  tamen  volumus,  Thomam  saepe  conqueri,  «  male  articulatum  esse  »,  i.  e.  articulos  malc 
e  suo  tractatu  excerptos  esse. 

1.  De  Nabinali,  de  quo  supra  n"  911.  —  2.  Johanne  Rubco,  ab  an.  1332,  April.  6,  cpiscopo  Terralbensi  (Reg.  Vat. 
Avenion.  Joh.  XXII,  vol.  XL,  fol.  250).  An.  1334,  Jul.  12,  fit  administrator  monasterii  S.  Victoriani  Ord.  S.  Ben.  lierden. 
dioec.  (Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  18,  p.  1,  ep.  869).  —  3.  Post  obitum  Mauritii,  Johannes,  abbas  monasterii  de  Comba, 
Lichefeld.  dioec,  theologiae  magister,  an.  1333,  Aug.  10,  fit  episcopus  Clonen.  in  Hibernia  (Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII, 
an.  17,  p.  2,  ep.  33).  —  4.  Tunc  temporis  et  postea  adhuc  (v.  Reg.  Bencd.  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  912)  apud  s.  sedem  causae 
inter  ipsum  ct  capitulum  Lincoln.  vertebantur.  An.  1337,  Martii  14,  fit  episcopus  Norvicensis  (Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII, 
an.  3,  p.  2,  ep.  75).  —  5.  V.  supra  n"  891,  nota  5.  An.  1342,  Novemb.  27,  fit  patriarcha  Antiochenus  (Rcg.  Clement.  VI,  an.  1. 
n"  152,  fol.  193,  ep.  127),  et  sub  eadem  temporis  nota  ei  providetur  de  ccclcs.  Cataniens.  (ibid.,  n"  147,  cp.  112).  — 6.  Johannes 
Lultrell,  qui  an.  1317-1322  erat  cancellarius  Univers.  Oxoniens.  (cf.  Maxwcll  Lyte,  A  history  of  the  Vniversity  of  Oxford, 
p.  111,  130.  Mun.  Oxon.,  I,  102j,  an.  1326,  Sept.  28,  erat  rector  paroch.  cccles.  de  Bysschopesbourne  (Bishops-Bourne), 
Cantuar.  dioec.  (Rcg.  Joh.  XXII,  an.  11,  p.  1,  ep.  73),  postea  canon.  Saresber.  (ibid.  an.  15,  p.  1,  ep.  161,  ad  an.  1331, 
Septemb.,  ubi  dicitur  eum  fuisse  genitum  de  soluto  et  soluta).  V.  praetcrea  Introit.  et  exil.,  n"  92,  fol.  le',  ad  an.  1328-1329. 
Exstat  ejusdem  epistola  de  visione  beatifica  in  Bibl.  publ.  Cantabrig..  ms.  Ji.  3.  10,  fol.  ^l^.  —  7.  Clemens  VI,  putans  sedem 
Assaphensera  in  Wallia,  cujus  gens  «  indomita  et  ferox  existit  »,  esse  vacantem  et  David  episcopum  mortuum,  eum,  licet 
«  lingue  illius  patrie  omnino    ignarum   »,  episcopum    Assaphensem  creavit.    Obiit  tamen   ante  April.    20,   an.  1344  (cf.  Reg. 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  425 

Supplic.  Glement  VI,  an.  2,  p.  2,  fol.  299).  —  8.  V.  supra  n»  879  et  infra  n»  995.  —  9.  An.  1331,  Augusti  1,  jam  «  s.  theologiae 
doctor  »,  erat  canonicus  Rotomag.  (Reg.  Vat.  Coram.  Joh.  XXII,  an.  15,  p.  1,  ep.  776).  An.  1333,  Febr.  6,  canonicatum  Paris. 
et  praebendam  sub  exspectatione  recipit  (ibid.  an.  17,  p.  1,  ep.  339).  —  10.  An.  1337,  Octob.  1,  fit  episcopus  Oscensis  (Reg. 
Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  3,  p.  1,  ep.  22,  fol.  21);  an.  1345,  Januarii  12,  transfertur  ad  sedem  Barchinonens.  (Reg.  Vat. 
Comm.  Clementis  VI,  an.  3,  p.  1,  fol.  62);  an.  1346,  Jun.  26,  ad  sedem  Dertusensem  (ibid.  an,  5,  p.  3,  fol.  44'').  Erat  doctor 
Parisiensis,  natione  Hispanus.  V.  de  ipso  Elssius,  Encomist.  August.,  p.  126;  Ossinger,  Sibl.  August.,  p.  642,  quos  Lanteri, 
Postrema  saecula  sex  religionis  August.  I  (Tolentini,  1858),  p.  81,  exscripsit.  Bernardi  episcopi  Oscensis  exstat  et  Collatio, 
facta  in  domo  P[etri]  Hispani  cardinalis,  in  Bibl.  Pembroch.  Cantabrig.  ms.  89.  —  11.  V.  supra  n''  894,  917.  In  Catalogo  magi- 
strorum  ms.  Corcassonens.  apud  Qu^tif-Echard,  p.  584,  legitur  ;  «  Licentiatus  an.  MCCCXXXIII,  et  vocatus  ad  lectionem  Curie 
circa  festum  Omnium  Sanctorum  an.  Dom.  MCCCXXXIV  ».  Fortasse  haec  nota  ad  celebres  congregationes  in  Curia  de 
Tisione  beatifica  refercnda  est,  non  autem  ad  ofEcium  magisterii  s.  palatii.  —  12.  V.  infra  ad  an.  1336,  Novemb.  28,  nota.  — 
13.  In  Mon.  Francisc,  ed.  Brewer,  p.  556,  ut  43  magister  Cantabrig.  (Edmundus  Marchal)  designatur.  Cf.  et  infra  n">  995. 
—  14.  I  Corinth.,  xv,  43.  —  15.  Armandus  de  Bellovisu  tamen  in  suis  Responsionibus  (Bibl.  Cantabrig.  Ji.  3.  10)  articulum 
refert :  «  Sequitur  in  littera  XVI"",  utrum  catholicum  an  hereticum  vel  erroneum  sit  dicere  quod  tam  resurrectio  quam  judi- 
cium  fiet  duplici  potestale,  scil.  divinitatis  et  humanitatis,  quatenus  humanitas  est  instrumentum  divinitatis  ».  Armandus  (et, 
ut  videtur,  etiam  magistri  supra  nominati)  dictum  articulum  reputavit  verum  et  catholicum. 


976.   Johannes  XXII  Johannae,  reginae  Franciae,  de  18  arficulis  erroneis  scribit, 

1333,  Septembris  15,  Avenione. 

Regine  Francie.  Quod  te   filia  carissima' Rursus  in  quot  errores  predicator  ille, 

qui  captus  fuit  Avinione  ab  inquisitoribus  pravitatis  heretice,  in  suo  sermone'  inciderit,  et 
in  quot  ..  episcopus  Meldensis  in  libello  quem  scripsit',  et  per  quot  magistros  in  theo- 
logia  articuli  extracti  de  sermone  et  libello  predictis  erronei  fuerint  indicati',  ven.  frater 
noster  P.  Rothomagensis  archiepiscopus,  si  audire  libuerit,  magnificentie  regie  explicabit, 
cui  in  hiis  que  ex  parte  nostra  circa  premissa  retulerit,  placeat  fidem  indubiam  adhibere. 
Datum  [Avenione]   xvij   kal.   Octobris,    anno  decimo   octavo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  18,  n»  117,  fol.  l^?"»,  ep.  929.  Ibid.  ep.  931  de  hoc  od  regem  Philippum  sub  eadem 
temporis  noto. 

1.  In  principio  et  in  fine  epistolae  ogitur  de  aliis  negotiis.  —  2.  V.  tamen  supra  n"  975,  not.  —  3.  In  epistola  ad  regem 
legitur  :  «  quam  hiis  diebus  preteritis  ordinasse  dicitur  ».  —  4.  V.  supra  n°  975. 


977.    Geraldus    Othonis,    minister    general.     Ord.    Min.,     fautor   opinionis     Johannis    XXII,    et    Arnaldus    de 

S.  Michaele,  Ord.  Praed.,  in  Angliam  mittuntur. 

1333,  Septembris  16,  Avenione. 

Die  xvj  mensis  Septembris.  Cum  fratres  Gerardus  Olh[onis]  generalis  minister  Ordinis 
fratrum  Minorum,  ac  Arnaldus  de  Sancto  Michaele',  domini  pape  penitenciarius,  magistri 
in  theologia,  pro  negociis  pacis  regum  Anglie  et  Scocie,  et  de  mandato  domini  nostri  pape 
verbothenus  domino  camerario,  ut  asseruit,  facto  mitterentur,  cum  essent  eisdem  magistris 
pro  expensis  eorum  et  familie  cum  decem  equitaturis  deputata  stipendia,  septem  flore- 
norum  auri  pro  singulis  diebus,  quibus  tam  eundo  quam  morando  in  partibus  supradiclis 
et  redeundo    ad   Romanam    curiam    soluti  sunt  eidem    fratri   Arnaldo    penitenciario   pro 

»*  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  -54 


426  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1333 

expensis  suis  et  college  sui  cum  familia  pro   duobus  mensibus  iiij^^xx  flor.   auri  in   ij^^x 
parisiens.  auri. 

Arcli.  Vat.  Avenion.  Introit.  et  exit.,  n"  136,  fol.  72.  De  Geraldo  Othonis  ibid.  fol.  Ik^  ad  Jul.  16  tamen  dicitur  :  «  qui 
ad  partes  Francie  accesserat  ».  Non.  Septembris,  an.  18  (Sept.  5,  1333),  Johannes  XXII  eosdem  monet  ut  radant  et  tractent 
pacem  cnm  regibus  Angliae  et  Scotiae  (Secret.,  n"  117,  fol.  208  sq.,  epp.  1059-1060.  Wadding,  Ann.  Min.,  2  ed.,  VII,  131  sq.). 
De  eodem  argumento  exstant  plures  epistolae  in  Reg.  Secret.  an.  18.  Geraldus  igitur  ante  Arnaldum  iter  versus  Parisios 
arripuit  ihique  se  postea  Arnaldo  conjunxit.  Parisiis  tamen  dicehatur,  eos  minime  ut  reformarent  pacem  inter  regem  Angliae 
et  regem  Scotiae  missos  esse,  sed  ut  magistros  Paris.  subTerterent  et  ad  opinionem  papae  adducerent.  Sic  refertur  in  Contin. 
Guill.  deNang.,  ed.  G&aud,  II,  136,  et  t.  infra  n»  984.  Ministrum  generalem  praeterea  quaestionem  et  opinionemsummi  pon- 
tificis  «  in  praesentia  scholarium  quasi  infinitorum  »  determinasse,  ex  quo  «  magnum  murmur  inter  scholares  auditum  est  ». 
Frater  Arnaldus,  referente  Contin.,  summum  pontificem  in  quodam  sermone  super  errore  praedicto  excusavit  negavitque, 
Johannem  hanc  opinionem  docuisse.  Philippus  rex  vero  Geraldum  ministrum  generalem  in  praesentiam  decem  magistrorum 
in  theologia,  quorum  quatuor  de  Ordine  Minorum  erant,  constituit,  quos  interrogavit,  quid  eis  de  doctrina,  quam  Geraldus 
nuper  Parisiis  seminaverat,  videretur.  Qui  omnes  eam  falsam  et  haereticam  pronuntiarunt.  Hoc  evenisse  Decemh.  18.  Altera 
die  Philippus  congregationem  theologorum  Parisiis  exsistentium  in  nemore  Vicennarum  tenuit,  de  qua  infra  n»  981. 

In  hac  relatione  auctor  certe  non  ad  veritatem  loquitur  dicens,  duos  magistros,  Geraldum  et  Arnaldum,  finxisse  tantum 
se  in  Angliam  missos  esse,  cum  hoc  tot  documentis  in  Reg.  Vat.  contentis  contradicat,  et  Johannes  XXII  ipse  infra  n"  984 
neget.  Quae  tamen  auctor  de  sermone  Geraldi  Parisiis  habito  ejusdemque  reprobatione  per  Philippum  regem  enarrat,  universe 
a  Giov.  Villani,  Istorie  Fiorentine,  1.  x,  c.  228,  confirmantur.  Cf.  praeterea  Les  Grandes   Chron.  de  France,  V,  352,  496. 

1.  V.  de  ipso  infra  n'=  983,  984. 


978.  Jokannes  XXU  ad  Philippum  VI,  regem  Francorum,  cujus  zelum  non  satis  temperatum  redarguit;  donec 
per  sedem  apostolicam  certum  in  quaestione  visionis  beatificae  ordinatum  fuerit,  unicuique  licet  quod  juxta 
Evangelium  verum  putat  praedicare. 

1333,  Novembris  18,  Avenione, 

Regi  Francie.  Regalem  notitiam  volumus  non  latere  quod  dudum  ad  nostrum  audi- 
tum  relatio  fidedigna  perduxit  quod  nonnullos  magistros  in  theologia  audiverat'  asse- 
rentes,  quod,  fili  carissime,  tua  magnificentia  illos  induxerat,  ut  quod  anime  sancte  ante 
suorum  resumptionem  corporum  videbant  clare  divinam  essentiam  predicarent,  immo  plus 
eorum  aliqui  seu  aliquis  asserebant  seu  asserebat,  quod  illum  seu  illos,  quia  hoc  facere 
renuebant,  capitulaveras  satis  dure.  Ab  aliis  vero  audivimus,  quibus  fidem  prorsus  indu- 
biam  adhibemus,  quod  preceptum  tale  seu  inductio  ab  ore  regio  non  processit,  sed  ut 
princeps  zelator  veritatis,  quam  diligis  et  in  tuo  regno  predicari  desideras  et  servari, 
aliquibus,  qui  forsan  dicebant  seu  fingebant  se  propter  metum  aliquem  non  audere  talia 
predicare,  dixisti,  quod  metu  cujusque  persone  non  desinerent^  veritatem  in  premissis  vel 
aliis  predicare.  Hoc  profecto  dicere  decebat  et  decet  regiam  majestatem.  Cum  autem  hanc 
questionem  beatus  Augustinus  interdum  in  scriptis  suis  reputaverit  valde  dubiam,  et  circa 
eam  variasse  dicatur,  et  nedum  ipse,  sed  et  multi  doctores  alii  circa  istam  materiam 
variant:propter  hoc,  ut  veritas  possit  melius  aperiri,  nos  interdum  in  nostris  sermonibus 
mentionem  habuimus,  non  proferendo  verbum  de  nostro  capite,  sed  dicta  Scripture  sacre 
et  sanctorum  precipue  illorum  quorum  scripture  ab  ecclesia  sunt  recepte,  multique  tam 
cardinales  quam  alii  coram  nobis  et  alibi  in  suis  sermonibus  pro  et  contra  de  ista  materia 
sunt  locuti,  et  nedum  in  sermonibus,  immo  publice  prelatis  ac  magistris  in  iheologia  pre- 
sentibus  est  in   curia  plucies  questio  hujusmodi,   ut  sic  plenius  posset  inveniri  veritas, 


1333]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  427 

disputata'.  Et  quia,  fili  dilectissime,  forsan  tibi  dicitur  quod  nos  non  sumus  in  theologia  ma- 
gister*;  audi  quid  unus  sapiens  dicat :  «  Non  quis,  inquit,  sed  quid  dicat  intendite  ».  Utinam, 
fili,  sicut  et  alias  meminimus  nos  scripsisse,  vellet  audire,  que  in  nostris  sermonibus 
diximus,  regia  celsitudo,  et  ut  superius  prediximus,  unum  verbum  de  capite  nostro  nos 
non  protulisse  reperies,  sed  que  vel  Christus  vel  apostoli  vel  sancti  patres  et  doctores 
ecclesie  protulerunt. 

Hec  venerabili  fratri  nostro  Petro  Rothomagensi  archiepiscopo  tradidimus,  ut  ea,  si 
tibi  liberet  intendere,  duceret  exponenda,  cui  et  nunc  scribimus^  ut  hec  impleat,  si  tue 
placuerit  majestati.  Profecto,  amantissime  fili,  si  [que]  circa  istam  materiam  aliqui  scripse- 
rint  et  dixerint  sciret  tua  magnificentia,  merito  miraretur.  Interdum  quidam  hoc  scripse- 
runt  et  dixerunt  quod  hec  questio  erat  tua,  quod  tua  prudentia  per  totum  regnum' 
partem  illam  predicari  tanquam  veram  faceres,  et  aliam  ut  hereticam  reprobari ;  multisque 
comminati  sunt  religiosis  et  secularibus,  sub  umbra  tui  cuhninis,  si  partem  illam  quod 
anime  separate  divinam  essentiam  non  videant  visione',  quam  vocat  Apostolus  facialem, 
quia  de  illa  procedit  questio,  illos  capi  facerent  per  inquisitores  heretice  pravitatis.  Hec, 
fili  carissime,  licet  veritate,  ut  supponimus,  careant,  quanquam  bene  credamus,  quod  ad 
hec  facienda  et  dicenda  tuam  excellentiam'  duxerint  stimulandam,  ad  honorem  regium 
nequaquam  pertinere  noscuntur.  Et  quia,  amantissime  fili,  scimus  quod  in  hiis  vel  aliis  ut 
elucidetur  veritas'  intendes  :  rogamus  benivolentiam  regiam  ut  per  fidelem  seu  fideles 
nuncios  magislris  in  theologia  et  bacallariis  Parisius  legentibus  et  degentibus  facias 
nunciari,  quod  talibus  minis  illatis  ipsis  non  obstantibus  quilibet  docere  et  disputare  et 
predicare  valeat,  quod  sibi  juxta  doctrinam  evangelicam  et  apostolicam  disputandum 
videbitur  et  etiam  predicandum,  donec  aliud  ordinatum  per  sedem  fuerit  apostolicam  vel 
etiam  declaratum.  Sic  enim  ad  veritatem  questionis  predicte  polerit  promptius  perveniri. 
Dat.  Avenione  xiiij  kal.  Decembris,  anno  xviij. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  18,  n»  117,  ep.  972,  fol.  195.  —  Raynaldus,  Ann.  eccl.,  ad  an.  1333,  n»  46. 
D'Argentre,  Coll.  jud.,  1,  319. 

1.  Ille,  qui  retulit.  —  2.  Reg.  :  «  sinerent  ».  —  3.  Sic  et  Johannes  Luttrell  in  sua  epistola  (v.  supra  n"  975,  not.  6) 
mentionem  facit  quaestionis  ab  ipso  in  curia  disputatae.  Cf.  praeterea  infra  n">  983,  not.  —  4.  Hoc  verum  est;  cum  enim 
ipse  (Jacobus  d'Ueza)  an.  1299  (1300),  Febr.  4,  in  episcopum  Forojul.  cligeretur,  erat  «  archipresbyter  de  Sarlato,  utriusgue 
juris  professor  »,  licet  «  vir  magne  litterature  et  eminentie  »  (Instrum.  electionis  in  Arch.  Vat. ,  Instr.  miscell.  1299,  Febr.  3, 
4,  5).  —  5.  V.  n"""  979.  —  6.  Reg.  add.  «  predicare  ».  —  7.  Reg.  :  «  visionem  ».  —  8.  Reg. :  «  tua  excellentia  ».  —  9.  Reg. 
addit  «  non  u. 


979.   Johannes  XXII  ad  Petrum,  archiepiscopum  Rotomag.,  de  libello   Thomae    Walleis,   et   de  libello  proprio 
super  quaestione  de  visione  beatifica,  quem  pro  rege  et  regina  Franciae  vulgarizare  debet. 

1333,  NoYembris  18,  Avenione, 

Petro    archiepiscopo    Rothomagensi.    Fraternitatem   tuam    volumus    non   latere   quod 
frater   Thomas   Anglicus  Ordinis  Predicatorum   (qui   propter  aliqua  erronea  que  in   suo 


428  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1333 

sermone  dogmatizaverat  captus  fuit  Avinione  ab  inquisitoribus  heretice  pravitatis)  existens 
detentus  a  dictis  inquisitoribus  quemdam  libellum*  composuit  ad  sustinendum  aliqua  que 
dixerat  in  predicto  sermone,  in  quo  continentur  errores  certi,  ut  nonnulli  magistri  in 
theologia  asserunt,  quos  tibi  una  cum  libello  predicto  transmittimus  per  presentium  por- 
titorem.  Item  quod  filio  nostro  in  Christo  carissimo  Philippo  regi  Francie  illustri  scri- 
bimus",  quod  tibi  auctoritates  sacre  Scripture  et  sanctorum,  quas  in  nostris  sermonibus 
induximus  in  questione  illa,  utrum  aniine  separate  a  corporibus  purgate  videant  divinam 
essentiam  illa  visione  quam  vocat  Apostolus  facialem,  ut  ejusdem  questionis,  quam 
Augustinus  interdum  in  scripturis  suis  reputavit  difficilem,  et  in  qua  tam  ipse  quam  alii 
doctores  variasse  dicuntur,  veritas  posset  reperiri  potius  ad  illum  finem,  ut  sibi  illas  si 
placeret  audire  exponeres,  duximus  assignandas.  Ideoque  tuam  prudentiam  exhortamur 
in  Domino  et  rogamus,  ut  ad  exponendum  auctoritates  predictas  sibi  exhibeas  te  paratum, 
Et  si  dictas  auctoritates,  ut  in  recessu  tuo  nobis  te  facturum  dixisti,  vulgarizaveras,  eidem 
regi  ac  filie  nostre  in  Christo  carissime  Johanne  regine  Francie  illustri  ipsas  vulgarizatas 
studeas  assignare',  ac  in  premissis  et  aliis  Dei  ecclesiam  tangentibus  juxta  morem  te 
habeas  diligenter  ....  Dat.  Avenione  xiiij  kal.  Decembris,  anno  xviij. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  18,  n°  117,  ep.  979,  fol.  196». 

1.  De  instantibus.  V.  supra  n"   971,    nota  3.  —  2.  V.  n'™  978.   —  3.   In  Reg.   hic  iterum    repetitur  :  «  tibi  duximus 
transmittendas  )>. 


980,  Johannes  XXII  ad  Philippum  VI,  regem  Franciae,  de  haeresihus  Thomae  Walleis. 

1333,  Novembria  18,  Avenione. 

Regi  Francie.  Fili  carissime,  per  plures  dies,  antequam  ad  nos  regie  littere  super 
facto  fratris  Thome  Ordinis  Predicatorum,  qui  Avinione  detinebatur  ab  inquisitoribus 
pravitatis  heretice,  pervenissent,  audito  quod  conquerebatur  de  dictis  inquisitoribus', 
ipsum  de  ipsorum  liberavimus  manibus  ad  nostrum  pahicium  facientes  adduci".  Sane,  fili 
carissime,  circa  faclum  illius  excellentie  tue  suppressa  fuit  veritas,  et  falsitas  in  multis 
subjecta.  Non  enim  propter  hoc,  quod  de  animabus  sanctorum  dixerat  quod  ante 
resumptionem  corporum  videbant  facie  ad  faciem  divinam  essentiam,  fuerat  detentus  a 
supradictis  inquisitoribus',  sed  quia  in  eodem  sermone  plura  predicare  presumpserat,  que 
per  plures  magistros  in  theologia  sunt  judicata  sic  erronea,  quod  ea  pertinaciter  asserens 
hereticus  est  censendus,  prout  venerabilis  frater  noster  Petrus  Rothomagensis  archi- 
episcopus  debuit  excellentiam  regiam  informare.  Nec  hiis  contentus,  dum  detineretur 
a  dictis  inquisitoribus,  quemdam  libellum  composuit  in  quo  ultra  xvjcim  dicuntur  hereses 
contineri,  de  quibus  archiepiscopus  predictus,  cui  et  libellum  et  errores  in  eo  contentos 
mittimus,  circumspectionem  regiam  poterit  si  libuerit  latius  informare.  Ideoque  non 
miretur  regia  benivolentia  si  sic  cito  ejus  expediri  negotium  nequeat,  cum  in  eo  de  perti- 


1334]  A.B     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  429 

nentibus  ad  fidem  catholicam  questio  ventiletur.  Et  quia  nonnuUi  de  curia,  qui  cum  suis 
superioribus  quiete  nesciverunt  vivere,  nec  a  via  illa  adhuc  sciunt  recedere,  sed  in  ea 
potius  perseverare  non  cessant  juxta  ilhid :  sordibus  imbuti  nequeunt  dimittere  sordes, 
de  quibus  sapiens  loquitur  dicens  :  «  Adholescens  juxta  viam  suam  cum  senuerit  non 
recedet  ab  ea*  »,  non  cessant  falsa  et  mendosa  super  hiis  et  multis  aliis  tue  magnificentie 
scribere  :  regalem  rogamus  excellentiam  ut  ipsorum  facta  potius  velit  considerare  quam 
verba.  Si  enim  hoc  feceris,  tenemus  indubie,  quod  eorum  verbis  perfidis  nequaquam 
fidem  dabit.  Cum  fratre  autem  predicto  precipue  tue  interventionis  obtentu  benigne  inten- 
dimus  et  misericorditer,  si  eguerit,  agere,  ofFensa  vitata  divina.  Dat.  xiiij  kal.  Decembris, 
anno  xviij. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  18,  n»  117,  ep.  173,  fol.  195". 

1.  V.  supra  n"  973,  not.  3.  —  2.  V.  supra  n»  971,  nota  3.  —  3.  V.  supra  ^»971,  not.  4.  —  4.  Prov.,  xxil,  6. 


C70 1 .   Litterae  viginti  novem    magistrorum  Parisiensiam  in  theologia  ad  Phili/ipum    VI,   regeni  Francorum,    de 

statu  animarum  corpore  exutarum. 

1334,  Januarii  2,  Parisiis. 

Serenissimo  principi  ac  domino  Philippo  Dei  gratia  regi  Francorum  illustri  sui  devoti 
capellani,  ejusdem  miseratione  Petrus,  patriarcha  Jhierosolymitanus',  Petrus,  archi- 
episcopus  Rothomagensis',  Guillelmus  Bernardi,  cancellarius  Parisiensis,  Johannes  de 
Blangiaco,  archidiaconus  Vulcassini  in  ecclesia  Rothomagensi^,  Nicholaus  de  Lyra,  Ord. 
fratrum  Minorum*,  Johannes  de  Mentheno",  Ord.  S.  Benedicti,  Matheus  de  Archis", 
Petrus  de  Palma',  prior  provincialis  fratrum  Ordinis  Predicatorum  in  Francia,  Johannes 
de  Garicampo,  Ordinis  Cisterciens.*,  Petrus  de  Casa,  prior  generalis  fratrum  beate  Marie 
de  Carmelo",  Symon  de  Meneriis'",  Guillelmus  de  Castro  Reginaldi,  Ordinis  Predica- 
torum'',  Germanus  Gelati",  Garinus  de  Gyaco'%  Ordinis  Predicatorum,  Guillelmus  de 
Brena'*,  Ordinis  Minorum,  Guillelmus  Caltot'^,  Ordinis  Predicatorum,  Olivarius  Salaa- 
dini"',  Gerardus  de  Pergamo",  Ordinis  Heremitarum  S.  Augustini,  Petrus  de  Verberia'*, 
Ordinis  Vallis-Scolarium,  Nicholaus  de  Alexandria,  Ordinis  Heremitaruin  S.  Augustini", 
Petrus  Horle^",  Ordinis  Garmelitarum,  Nicholaus  Boneti-',  Ordinis  fratrum  Minorum,  et 
Durandus  de  Aureliaco''-,  Ordinis  fratrum  Predicatorum,  sacre  theologie  magistri,  cum  sui 
humillima  recommendalione  per  temporalis  regni  regimen  sic  transire  ut  perveniat  ad 
perpetui  regni  culmen. 

Placuit  vestre  regie  majestati  nos  dominica  quarta  Adventus  Domini^'  in  vestro  manerio 
in  nemore  de  Vicenis  ad  sui  presenliam  convocare  nosque  requirere,  quod  vellemus  cor- 
porale  juramentum  prestare,  quod  super  petendis  a  nobis  de  statu  animarum  sanctarum 
a  corporibus  exutarum  veritatem  quam  sentiebamus,  fideliter  et  absque  pailiationis  cujus- 
cumque  velamine  diceremus,  assistentibus  vestre  regie  celsitudini   excellentibus  princi- 


430  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1334 

pibus  dominis  Philippo  Dei  gratia  rege  Navarre,  Johanne  primogenilo  vestro,  Normanie, 
Ludovico,  Berbonesii  ducibus,  Carolo  germano  vestro  Alanconii,  Guidone  Blesens.  comi- 
tibus,  ac  reverendis  patribus  doininis  Guillehno  Auxitano  archiepiscopo,  Guillelmo  Pari- 
siensi,  Andrea  Attrebatensi,  Guillehno  Convenarum,  Petro  Ruthenensi,  Rogerio  Lemovi- 
censi,  Bernardo  Aniciensi,  Johanne  Nivernensi  episcopis,  Guillelnio  electo  Ebroycensi, 
Petro  Ckigniacensi,  Guidone  Sancti  Dyonisii,  Petro  Sancti  Germani  de  Pratis,  Hugone 
Corbiensi  abbatibus,  et  aliorum  tam  clericorum  quam  baronum  et  militum,  consiliariorum 
vestrorum,  religiosorumque  et  secularium  multitudine  copiosa.  Prefato  autem  juramento 
per  nos  prestito  due  iiobis  fuerunt  proposite  questiones : 

Prima,  utrum  aniine  sancte  in  celo  existentes  videant  divinam  essentiam  facie  ad 
faciem  ante  resumptionem  corporum  et  ante  judicium  generale. 

Secunda,  utrum  visio  quam  de  essentia  divina  nunc  habent,  evacuabitur  in  die  extremi 
judicii  alia  succedente. 

Et  quia,  princeps  serenissime,  vos  ut  dominum  nostrum  carissimum  fundatorem  et 
gardiatorem  Parisiensis  studii  et  nostre  ibidem  theologice  facultatis  regemque  precel- 
lentem  revereri  tenemur  et  vestris  jussionibus  obedire,  attendentes  specialiter  id  quod 
ab  ore  vestro  ibidem  audivimus,  scilicet  quod  nichil  in  hac  materia  querebatis,  quod 
tangere  posset  sanctissimum  patrem  ac  dominum  nostruin  dominuin  Johannem  digna  Dei 
providentia  sacrosancte  Romane  ac  universalis  ecclesie  summum  pontificem,  cujus  sumus 
devoti  servi  et  filii,  quinymo  sicut  filius  ejus  devotissimus  honorem  suum  in  hiis  et  aliis 
zelabatis,  advertentesque  quod  multorum  fidedignorum  relatione  audivimus,  quod  quid- 
quid  in  hac  materia  sanctitas  sua  dixit,  non  asserendo  seu  opinando  protulerit,  sed 
solummodo  recitando;  considerantesque  quod  juxta  principis  apostolorum  doctrinam  de 
ea  que  in  nobis  est,  fide  et  spe  parati  esse  debemus  omni  poscenti  nos  reddere  ratio- 
nem",  sigillatim  quod  sentiebamus  super  petitis  respondimus. 

Sed  omnes  in  hanc  sententiam  convenimus,  quod  a  tempore  mortis  Domini  Nostri 
Jhesu  Christi,  per  quam  precium  redemptionis  humani  generis  extitit  persolutum,  oinnes 
anime  sanctorum  patrum  quas  ibidem  salvator  noster  ad  inferos  descendens  eduxit  de 
limbo,  ceterorumque  fidelium  anime,  que  de  corporibus  exierunt,  nichil  habentes  purga- 
bile,  vel  que  jam  in  purgatorio  sunt  purgate,  ad  visionem  nudain  et  claram,  beatificam, 
intuitivam  et  immediatam  divine  essentie  et  benedictissime  Trinitatis,  Patris  ac  Filii  et 
Spiritus  Sancti,  quam  apostolus  prima  ad  Corinthios  tertiodecimo  nominat  visionem  facie 
ad  faciem,  sunt  assumpte,  ipsaque  deitate  beata  perfecte  fruuntur,  et  jam  quod  credide- 
runt  videntes,  quod  speraverunt  tenentes,  non  in  spe  sed  in  re  sunt  beate;  quodque 
dicta  visio  quam  nunc  habent,  resumptis  corporibus  minime  evacuabitur  alia  succedente. 
sed  ipsamet  in  eis,  cum  sit  earum  vita  eterna,  perpetuo  remanebit. 

Et  quia,  princeps  inclite,  postmodum  in  die  sancti  Johannis  evangeliste  nos  fecislis 
Parisius   congregari  et  ibidem  fuimus  vestro   noinine   requisiti,   ut  illud  quod   dicta  die 


1334]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  431 

dominica  iiij  Adventus  in  vestra  presentia  dixerainus,  redigereinus  in  scriplis,  nostris 
ibidem  sigillis  appensis,  licet  supplicavissemus  quod  de  hiis  que  jam  dixeramus,  digna- 
retur  vestra  celsitudo  regia  contentari,  vel  quod  sicut  quilibet  sigillatim  responderat,  ila 
in  scriptis  redigeret  sigillalim,  tanien  nolentes  vestris  jussionibus  contraire,  presentes 
lilteras  sub  appensione  sigilloruin  nostrorum  in  preinissorum  lestimonium  regali  excel- 
lencie  duximus  concedendas. 

Et  nos  Guillelmus  le  Petit",  Henricus  de  Semons,  minister  provincialis  Ordinis  fra- 
trum  Minorum  in  Francia^%  Egidius  de  Perlico",  Johannes  de  S.  Dionysio  Ordinis  S.  Bene- 
dicti,  Guillelmus  Herces",  penitentiarius  Parisiensis,  et  Robertus  de  Bardis",  in  eadem 
facultate  theologica  doctores,  qui  in  dicta  convocatione  facta  in  nemore  Vicenarum  pre- 
sentes  non  fuimus  ex  causis  legitimis  impediti,  postinodum  in  aliis  congregationibus 
vestro  noinine  requisiti,  premissis  questionibus  consimiliter  cuin  prefatis  patribus  et 
magistris  per  omnia  respondemus,  et  idem  quod  ipsi  dixerunt  in  predicta  materia,  cre- 
dimus  et  sentimus.  In  cujus  rei  testimonium  sigilla  nostra  una  cuin  sigillis  eoruin  pre- 
sentibus  litteris  duximus  apponenda.  Datum  Parisius  apud  Sanctum  Maturinum  in  nostra 
congregatione  generali  magistrorum  in  theologia  regentium  et  non  regentium,  secunda 
die  Januarii,  anno  Domini  MoCCCXXX»!!!. 

Originale  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  11744.  Olim  cxstabant  29  sigilla,  subscriptis  in  plica  29  nominibus  theologorum 
supra  in  principio  et  in  fine  instrumcnti  relalorum.  Supcrsunt  23  fila.  Ibid.  16576,  fol.  52.  Launoius,  Reg.  Navarrae  gymn. 
Paris.  hist.  (Parisiis,  1677),  p.  61;  De  scholis  celebrioribus,  cap.  59,  art  11.  Bulaeus,  IV,  236,  ad  an.  1332  seu  1333,  ut  apud 
D'Argcntr^,  Coll.  jud.,  I,  316.  Cf.  Baluze,  Vitae  pap.  Aven.,  I,  789.  Textus  in  his  apographis  erroribus  scatet.  —  De  re 
V.  Contin.  Nangii,  ed.  G^raud,  II,  137  sqq. 

1.  Petrus  de  Palude.  —  2.  Petrus  Rogcrii,  —  3.  V,  supra  n^  746.  —  4.  Celeber  interpretator  s.  scripturae,  qui  sec. 
ms.  Carnot.  359,  fol.  409,  an.  1330  (1331),  Martii  20,  Parisiis  magnam  commentariorum  partem  compleverat.  An.  1332, 
Maii  27,  Elias  de  Nabinali,  Ord.  Min.  (v.  supra  n'"  886  et  911),  a  Johanne  XXII  100  florenos  auri  accepit,  quia  ei  postillam 
Nicolai  de  Lira,  in  tribus  magnis  voluminibus  editam,  obtulerat  (Arch.  Vat.  Introit.  et  exit.,  n°  32,  fol.  57^).  De  Nicolao 
V.  et  supra  n"  881,  et  F^libien,  Hist.  de  la  ville  de  Paris,  V,  636  sq.  —  5.  Menthon  ?  Menton  .'  —  6.  «  Matheus  de  Erchiis  », 
seu  (1  Herchiis  »,  cler.  Constant.  dioec,  an.  1329,  Maii  6,  factus  est  canonicus  Suession.  (Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13., 
p.  4,  ep.  3052).  An.  1328  erat  jam  doctor  (ibid.  an.  12,  p.  3,  cp.  2192).  —  7.  V.  supra  n"  805.  —  8.  An.  1335  iste  magister  Ord. 
Gisterc.  a  Benedicto  XII  lector  apud  Montempessulanum  designatus  est,  sicut  magister  in  theoiogia  Guillelmus  (de  RivopuUo), 
monasterii  de  Populeto  (v.  infra  n»  995),  ejusd.  Ordinis  apud  Tolosam,  ut  ex  actis  Capituli  generalis  an.  1335  in  Bibl.  nat. 
Paris.  ms.  lat.  10894,  fol.  168,  liquet.  Quod  si  non  bene  recipiantur,  magister  de  Bolbona  (i.  e.  abbas  Guillelmus  hujus  mona- 
sterii;  cf.  n"  992,  not.)  abbates  de  Vallemagna  et  de  Grandisilva  per  censuram  compellere  debet.  —  9,  An.  1341,  Decemb.  17, 
fit  episcopus  Vasionens.  (Reg.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  7,  ep.  451 ;  cf.  praeterea  Archiv  f.  Lilteratur-  u.  Kirchengesch.,  V, 
372),  et,  Elia  assumpto  ad  cardinalatum,  an.  1342,  Octob.  7,  transfertur  ad  patriarchatum  Hierosolymit.  (Reg.  Clementis  VI. 
an.  1,  n»  152,  fol.  159,  epp.  68,  69).  —  10.  Cf.  Archiv.  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  263,  271,  nota  3,  et  infra  n'«  1051 
et  1062.  In  Reg.  Vat.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  201,  «  de  Manessiis  »  nuncupatur,  et  fit  (an.  1335)  canon.  Morinens. 
An.  1336,  Sept.  12,  «  de  Maneslies  »  fit  canon.  Paris.  (ibid.  an.  2,  p.  1,  ep.  470).  Ibi  dicitur,  eum  in  Paris.  studio  «  a  multis 
retro  temporibus  »  rexisse  laudabiliter.  An.  1342,  Jun.  17,  fit  insuper  canon.  Ambian.  (Reg.  Clement.  VI,  n»  152,  fol.  308, 
ep.  101).  —  11.  Supra  n»  854.  —  12.  V.  supra  n°  926.  —  13.  V.  supra  n»  865.  —  14.  Supra  n»  914.  —  15.  Fortasse  cum 
Arnaldo  de  S.  Michaele  an.  1333  factus  est  magister  (cf.  Archiv  f.  Lilteratur-  u.  Kirchengesch.,  II,  220,  n"  90).  An.  1342 
litteris  falsificatis  prioris  provinc.  scienter  est  usus.  Propter  quod  Capitulum  generale  eum  omnibus  gratiis  Ordinis  privavit 
et  conventui  Constantiensi  in  Francia  assignavit  (Ms.  Rom.  Capp.  general.).  —  16.  Supra  n»  774  et  infra  n»  988.  —  17.  Supra 
n»  962.  —  18.  Ne  confundas  eum,  ut  saepe  fit,  cum  Petro  Aureoli,  Ord.  Min.,  de  quo  supra  n»  772,  qui  quandoque  in  mss.  (v. 
g.  in  Bibl.  Monac.  ms.  lat.  24835,  fol.  60)  «  de  Verberia  »  cognominatur.  Tertius  magister  Petrus  de  Verberia  (Verberie)  cle- 
ricus  conjugatus   una  cum  sua  uxore  nominatur  ad  an.  1334  (1335),  Febr.,  in  Arch.  nat.  Paris.  JJ.  69,  n"  10,  et  Clement.  VI 


432  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1334 

Vat.  Reg.,  aii.  1,  n"  147,  ep.  489;  n»  151,  ep.  1378.  —  19.  V.  supra  n">  951.  —  20.  Omnes  hactenus  falso  scripserunt  «  Herse  ». 
V.  de  eo  supra  n»  953.  —  21.  Qui  an.  1338,  Octob.  31,  a  Benedicto  XII  cum  uliis  ejusdem  Ordinis  ad  Tartaros  missus  est 
(Reg.  Vat.  Secret.  Benedicti  XII,  an.  4,  ep.  364.  Wadding,  Ann.  Min.,  VII,  214),  et  an.  1342,  Nov.  27,  factus  est  episcopus 
Milevitanus  (Reg.  Vat.  Comm.  Clement.  VI,  an.  1,  n"  147,  fol.  31'',  ep.  53).  In  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  6678  ejusdem  Metaphys. 
et  Phys.  —  22.  Supra  n»  894.  —  23.  Decemb.  19.  —  24.  I  Pel.,  iii,  15.  —  25.  Guillelmus  le  Petit  an.  1332,  Sept.  28,  cum  jam 
doctor  theologiae  esset,  fit  canonicus  cccles.  Atrebat.  (Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  17,  p.  1,  ep.  20).  —  26.  V.  supra 
n°  891,  not.  5.  —  27.  Magister  Egidius  de  Pertico,  o  sacre  thcologie  doctor  »,  an.  1328,  Decemb.  9,  fit  canonicus  Carnotensis 
(Reg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1504).  V.  Reg.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  166.  An.  1316  erat  studens  theologiae 
in  Collegio  Navarriens.,  apud  Launoium,  Navarrae  gymnas.  hist.,  p.  37.  —  28.  Ejusdem  mcntio  fit  apud  Guerard,  Cart.  de 
Notre-Dame,  IV,  274.  An.  1325,  Aug.  10,  non  vocatur  magister,  et  erat,  cum  Parisiis  esset,  rector  eccl.  S.  Salvatoris  Lendelin. 
Constant.  dioec.  (Reg.  Joh.  XXII,  an.  9,  p.  2,  ep.  2114).  Ibid.  an.  12,  p.  3,  ep.  2192  (1328,  Junii  6),  vocatur  magister  Guillelmus 
dictus  Herches,  clericus  Constantiensis,  s.  theol.  doctor,  et  fit  canonicus  Cenomanensis.  An.  1329,  Martii  21,  fit  can.  Paris,, 
(ibid.  an.  13,  p.  2,  cp.  1841).  et  Nov.  26  can.  Suession.  (ibid.  an.  14,  p.  1,  ep.  273).  —  29.  Qui  an.  1336  cancellarius  Paris. 
fiebot.  V.  infra  n°  998. 


982 .   Litterae  magistrorum  Parisiensium  ad  Johannem  XXII  de  statu  animarum  corpore  exutarum. 

1334,  Januarii  2,  Pariaiis. 

Sanclissimo  in  Christo  patri  ac  doniino  domino  Johanni  digna  Dei  providentia  sacro- 
sancte  Romane  ac  universalis  ecclesie  summo  pontifici  vestri  devotissimi  servi  et  filii 
ejusdem  miseratione  Petrus  de  Palude,  patriarcha  Jherosolimitanus,  Petrus  (Rogerii) 
archiepiscopus  Rothomagensis'  ....  cum  humillima  sui  recommandatione  pedum  oscula 
beatorum.  Ad  vestre  deducimus  notitiam  sanctitatis  quod  serenissimus  princeps  et  dominus 
noster  dominus  Philippus  Dei  gratia  rex  Francorum  illustris  dominica  quarta  Adventus' 
in  suo  regali  manerio  sito  in  nemore  Vicenarum,  nos  fecit  ad  sui  presentiam  vocari, 
assistentibus  sibi  excellentibus  principibus  dominis  Philippo  Dei  gratia  rege  Navarre, 
....  ac  reverendis  patribus  dominis  Wilhelmo  Auxitano  archiepiscopo^  ....  et  aliorum  tam 
clericorum  quam  laycorum,  et  baronum  et  militum,  consiliariorum  suorum  religiosorumque 
et  secularium  multitudine  copiosa,  nosque  ore  proprio  requisivit  quod  vellemus  corporale 
juramentum  prestare,  quod  super  petendis  a  nobis  de  statu  animarum  sanctarum  a  corpo- 
ribus  exutarum  illud  quod  sentiebamus  fideliter  et  absque  palliationis  cujuscunque  vela- 
mine  diceremus,  causas  aliquas  exponendo,  que  ad  hoc  petendum  suum  animum  indu- 
cebant;  specialiter  quia  audiverat  aliquos  in  scolis  et  sermonibus'  aliqua  circa  illam 
materiam  protulisse,  propter  que  multorum,  tam  clericorum,  quam  laycorum,  fuerant 
corda  non  mediocriter  concitata,  et  ex  quibus,  ut  dicebat,  simplices  trahi  poterant  in 
errorem.  Nos  autem,  pater  sanctissime,  altendentes  quod  prefatum  serenissimum  prin- 
cipem  et  dominum  nostrum  carissimum,  fundatorem  et  gardiatorem  studii  Parisiensis  et 
nostre  ibidem  theologice  facultatis^  regemque  preexcellentein  revereri  tenemur,  quodque 
ipsum  ibidem  dicentem  audivimus  quod  in  hac  materia  nichil  querebat  quod  in  aliquo 
vestrani  posset  tangere  sanctitatem,  quin  immo  sicut  filius  vester  devotissimus  vestrum  in 
omnibus  ferventer  zelabat  honorem  et  personam  vestram  sanctissimam  ibidem  magnis 
laudum  preconiis  extoUebat  ;  considerantesque  quod  juxta  principis  apostolorum  doctri- 
nam  de  ea  que  in  nobis  est,  fide  et  spe  parati  debemus  esse  omni  poscenti  nos  reddere 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  433 

rationein,  petiluin  a  nobis  prestitimus  juramentum.  Quo  prestito  fuerunt  nobis  proposite 
due  questiones  : 

Prinia,  utruin  anime  sanctorum  in  coelo  existentes  videant  divinain  essentiam  facie 
ad  faciem  ante  resumptionem  corporum,  et  ante  judicium  generale. 

Secunda,  utrum  visio,  quam  de  divina  essentia  nunc  habent,  evacuabitur  in  die 
extreini  judicii,  alia  succedente.  Ad  quas  sicut  eramus  astricti  juramento,  respondimus 
quod  sentiebamus,  singuli  et  sigillatim.  Omnes  tamen  in  hanc  sententiam  convenimus, 
quod  a  tempore  mortis,  etc.  ut  supra  n°  981,  usqiie  remanebit.  Deinde: 

Et  pro  firmo,  pater  sanctissime.  omnes  doctores  qui  nos  in  Parisiensi  studio  preces- 
serunt,  quoruin  scripta  legimus,  hanc  sententiam  tenuerunt,  docuerunt,  et  in  scriptis  suis 
tenendam  reliquerunt.  Quare  vestre  beatitudini  onini  qua  possumus  humilitate  et  reve- 
rentia  totis  precordiis  supplicamus,  quatinus  predicte  xjuestioni  (in  qua  pro  una  parte 
vestra  sanctitas  pulcherrime  et  subtilissime  allegavit  et  quamplures  auctoritates  adduxit, 
immo  tot  quod  non  recordamur  nos  legisse  doctorem  aliquem,  qui  ad  unum  propositum 
adduxerit  tot  et  lanta,  semper  tamen  recitando,  et  non  determinando,  nec  asserendo  seu 
opinando,  sicut  audivimus)  dignetur  sanctitas  vestra  finem  dare,  partem  illam  in  qua 
nutrita  fuit  hactenus  devotio  totius  populi  christiani,  vestro  regimini  crediti,  veram  essd 
determinatione  apostolica  confirmando.  Sanctissimam  personam  vestram  ecclesie  sue 
sancte  regimini  conservare  dignetur  Altissimus  sanam  et  incolumem  per  tempora  lon- 
giora,  que  nos  habere  dignetur  in  sui  gratia  de  benignitate  solita  commendatos. 

Et  nos,  etc.  ut  supra  in  fine  vS  981,  qui  in  dicta  convocatione  facta  in  nemore  Vicen- 
narum  presentes  non  fuimus,  causis  legitiinis  impediti,  postmodum  in  aliis  quibusdam 
congregationibus  ad  prefati  domini  regis  instantiam  ejus  nomine  requisiti  idem  cum  pre- 
fatis  patribus  et  magistris  respondimus,  et  idipsum  de  questionibus  prefatis  sentimus, 
et  illud  idem  quod  ipsi  vestre  beatitudini  cum  humilitate  et  reverentia  devotissime  sup- 
plicamus.  Datuin  sub  sigillis  nostris  Parisius  in  congregatione  magistrorum  in  theo- 
logia  generali  regentium  et  non  regentium,  secunda  die  mensis  Januarii,  anno  Domini 
M»CCC°XXX»II1. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  12971,  fol.  75.  Correctius  apad  Henricum  de  Hervordia,  Liberde  rebus  memorab.  sive  chron., 
ed.  Potthast,  p.  254  sq.  —  Hartene,  Thes.  nov.  anecd.,  I,  1383,  ex  quo  D'Argentre,  Coll.  jud.,  I,  318,  ubi  textus  mutilus.  et 
sine  temporis  nota.  —  In  cit.  ms.  Paris.  epistola  inserta  est  «  Tractatui  per  Universilatem  Paris.  tempore  Johannis  XXII 
composito  de  vita  animarum  separatarum  ac  perfecte  purgatarum,  quam  habent  exutis  corporibus  usque  ad  eorumdem  cor- 
porum  resumptionem  »,  qui  sequitur  a  fol.  74-104,  et  incipit  ;  «  Quantum  ad  illud  de  quo  agitur  videlicet  de  vita  animaram 
separatarum  ac  perfecte  purgatarum  b.  Parisiis  praeterea  a  magistris  in  scholis  contra  opinionem  Johannis  determina- 
batnr,  nam  quidam  fautor  Johannis  dicit  in  suo  libro  :  «  unde  nullus  magister  qui  determinaverit  vel  qui  predicaverit,  nec 
etiam  ille  dominus  (Petrus  de  Palude),  nec  ille  qui  determinavit  Parisius,  nec  ille  qui  determinavit  in  Anglia,  nec  magister 
Durandus  ponunt  visionem  perfectam  ante  judicii  diem  »  (Bibl.  Vat.  ms.  lat.  4007,  fol.  42).  Quam  sententiam  et  Johannes 
Luttrell  in  sua  Epistola  n"  975,  not.  6,  978,  not.  3,  allata  propugnavit.  Cf.  et  Contin.  Guill.  de  Nang.,  ed.  Geraud,  II,  138, 
atque  supra  n^  970,  in  fine  notae. 

1.  Referantur  nunc  in  ms.  Paris.  et  apnd  Henricnm  nomina  ut  supra  n°  981,  omittuntnr  tantum  Germanns  Celati  et 
Garinus  de  Gyaco,  utique  incuria  scriptoris.  —  2.  Decemb.  19.  —  3.  In  ms.  Paris.  referuntur  hic  nomina  ut  supra  n»  981,  apud 
Henricum  omittuntur.  —  4.  Et  sermonibus]  sive  rationibus,  ms.  Paris.  et  Henr.  de  Herv.  —  5.  f  Et  ...  facultatis  »  om.  Henr. 
•«  Chart.  Vniv.  Paris.  II,  1.  65 


434  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1333 

983.   De  consistoriis  per  Johannem  XXII  ad  ventilandam  quaestionem  de  visione  beatifica  habitis,  et  protestatio 

Johannis  summi  pontificis. 

1333,  Decembris  28-1334,  Januarii  3,  Avenione. 

In  nomine  Domini,  amen.  Anno  a  Nativitate  ejusdein  millesimo  trecentesimo  tricesimo 
quarto,  indictione  secunda,  die  tertia  mensis  Januarii,  pontificatus  sanctissimi  patris  et 
domini  nostri  domini  Johannis  divina  providencia  pape  XXII  anno  decimo  octavo.  Nove- 
rint  universi  et  singuli  quod  apud  Avinionem,  in  consistorio  publico  sacro  collegio  reve- 
rendorum  patrum  dominorum  sancte  Romane  ecclesie  cardinalium  insimul  congregato,  in 
nostrum  notariorum  et  testium  subscriptorum  ad  hoc  vocatorum  presencia,  cum  circa 
visionem  divine  essentie,  quam  vocat  facialem  apostolus  et  perfectam,  quamque  dividit 
contra  specularem,  enigmaticam  et  ex  parte,  utrum  anime  separate  a  corporibus  ante 
resumptionem  corporum  ipsam  habeant  vel  solum  post  resurrectionem,  diversi  diversa 
sentientes  et  in  diversis  mundi  partibus  contraria  predicare  et  dogmatizare  presumant, 
cum  in  dicta  materia  sancti  doctores  ecclesie  inter  se,  ymmo  et  sibi  ipsis  interdum  contra- 
dicere  videantur  :  propter  quod  idem  sanctissimus  pater  dominus  noster  predictus  atten- 
dens  quod  ad  sedem  apostolicam  decisio  questionis  hujusmodi  noscitur  specialiter  per- 
tinere,  volens  super  premissis  declarare,  que  dictarum  opinionum  Scripture  sacre 
testimoniis,  ad  quam  est  recurrendum  in  talibus,  melius  fulciatur,  et  attendens  quod  id 
quod  a  pluribus  querilur  facilius  invenitur,  ad  diem  vicesimam  octavam  mensis  Decembris 
proxime  preteriti  fecit  tam  venerabiles  fratres  suos  dominos  sancte  Romane  ecclesie 
cardinales  quam  prelatos  alios,  scilicet  patriarchas,  archiepiscopos,  episcopos  et  abbales, 
nec  non  et  sacre  theologie  doctores,  auditores  quoque  sacri  palacii,  ad  consistorium 
evocari.  Qua  die  presentibus  dictis  dominis  cardinalibus,  duobus  dumtaxat  exceptis,  qui 
non  potuerunt  interesse,  ac  tam  prelatorum  quam  doctorum  predictorum  et  auditorum  ac 
aliorum  multitudine  copiosa,  idem  dominus  noster  papa  proposuit  quod  ipsos  propler 
questionem  predictam  fecerat  evocari,  exortatusque  est  tam  prelatos  quam  doctores  pre- 
dictos,  inter  quos,  ut  declaravit  in  crastinum,  videlicet  xxix  die  dicti  mensis,  intendebat 
venerabiles  fratres  suos  dominos  cardinales  sancte  Romane  ecclesie  ut  principales  suos 
conciliarios  comprehendi,  quod  super  questione  predicta  deliberarent  attente,  sibique 
quid  eis  videbitur  juxta  Scripture  sacre  testimonia  declararent',  et  hoc  sub  excommunica- 
tionis  pena  quam  eorum  quemlibet  incurrere  voluit,  qui  premissa  fideliter  non  impleret, 
cujus  absolutionem  sententie  sibi  suisque  successoribus  specialiter  nisi  in  mortis  periculo 
reservavit.  Et  quia  pro  utraque  parte,  scilicet  affirmativa  et  negativa,  auctoritates  plures 
tam  sacre  scripture  quam  sanctorum  doctorum  ecclesie  quam  aliorum  colligi  fecerat 
ad  hoc  ut  promptius  et  plenius  deliberare  super  predictis  possent,  auctoritates  illas  dicta 
die  xxviij  dicti  mensis  Decembris  preteriti  proxime  et  sequentibus  legi  in  consistoriis 
publice  fecerat%  jubens  copiam  cuicumque  premissorum  concedi. 

Sane  quia  idem  dominus  noster  summus  pontifex  in  suis  sermonibus  pro  parte  nega- 

55. 


1333]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  435 

tiva  auctoritales  Scripture^  sacre  et  sanctoruin  plures  in  diversis  sermonibus  induxerit, 
licet  in  illis  frequenter  dixerit  et  protestatus  fuerit,  quod  illa  non  dicebat  nec  intendebat 
dicere  animo  partem  aliquam  eligendi,  nec  circa  illa  statuendi  seu  diffiniendi  aliquid,  set 
solum  ut  auditoribus  daretur  studendi  circa  predicta  occasio,  ut  sic  ad  veritatem  ejus 
posset  facilius  perveniri,  nichilominus  ibideni  proposuit  el  fuit  ut  sequitur  protestatus  : 

«  Cum  nullus  debeat  in  dubium  revocare  quin  tuilio  et  observancia  Scripture  sacre  et 
catholice  fidei  ad  universalem  Christi  vicarium  principaliter  pertineat  et  incumbat  :  nos 
qui  ex  quo  licet  immeriti  fuimus  assumpti  ad  officium  antedictum,  circa  intellectum 
Scripture  sacre  sanctorumque  doctorum  originalia,  precipue  beati  Augustini,  vacavimus 
operamque  adhibuimus  diligentem,  eorumque  dicta  in  sermonibus  ac  collationibus  quos 
frequenter  fecimus  libenter  recitavimus  et  proposuimus,  prout  materia  de  qua  erat  sermo 
vel  collatio  requirebat,  ac  ad  probandum  illa  que  in  eisdem  sermonibus  et  collationibus 
per  nos  erant  proposita  Scripture  sacre  testimonia  et  originalium  sanctorum  doctorum 
illorum,  precipue  quorum  scripture  per  sacrosanctam  ecclesiam  sunt  admisse,  duximus 
adducenda,  que  utique  testimonia  nonnullis  etiam  sacre  theologie  professoribus  extranea 
visa  sunt  atque  nova,  illa  ut  credimus  ratione  quia  in  illis  non  studuerant,  vel  quia  ea  in 
memoria  non  habebant.  Propterea,  ne'  quis  sinistre  interpretari  possit.  nos  sensisse  in 
talibus  aliquid  aut  sentire  quod  sacre  Scripture  obviet  aut  fidei  ortodoxe,  dicimus  et  pro- 
testamur  expresse,  quod  quicquid  in  questione  seu  materia  visionis  animarum  predicta 
seu  quacumque  alia  in  sermonibus  et  collationibus  nostris  diximus,  allegavimus  seu  pro- 
posuimus,  diximus,  proposuimus  et  allegavimus  non  intendentes  aliquid  determinare  vel 
decidere  seu  credere,  quod  esset  quovis  modo  Scripture  sacre  obvium  vel  contrarium  fidei 
ortodoxe,  set  illud  solum  tenere  et  credere,  quod  et  Scripture  sacre  potest  et  poterat  et 
catholice  fidei  convenire.  Et  si  forsan  in  predictis  sermonibus  vel  collationibus  aliqua 
que  vel  Scripture  sacre  vel  ortodoxe  fidei  quovis  modo  essent  vel  viderentur  obvia,  ipsa 
preter  intentionem  a  nobis  fuisse  prolata  dicimus  et  asserimus,  eaque  revocamus  expresse, 
non  intendentes  illis  adherere  nec  ea  in  presenti  deffendere  nec  etiam  in  futurum.  Adici- 
mus  insuper  quod  si  per  quamcumque  personam  dicetur,  in  aliquo  certo  vel  certis  arti- 
culo  vel  articulis  nos  conlra  predicta  dixisse,  quod  parati  sumus  ipsum,  etiamsi  puer 
esset  vel  mulier,  audire  benigne,  et  si  ostenderet  nos  illa  dixisse,  offerimus  nos  paratos 
illa  specialiter  et  expresse  niodo  debito  revocare.  Volumus  quoque  vos  scire,  et  hoc  in 
veritate  dicimus,  quod  si  in  questione  predicta  de  visione  animarum  separatarum  a  corpo- 
ribus  affirmativa  per  Scripturam  sacram  vel  auctoritates  sanctorum,  que  sacre  Scripture 
non  obvient,  valeat  confirmari,  nobis  erit  acceptius  quam  si  negativa  pars  probetur.  Nec 
credimus  quod  aliquis  hodie  tantum  daret  quantum  nos  vellemus  dedisse,  quod  pars 
affirmativa,  ut  preinittitur,  per  Scripturam  sacram  vel  sanctorum  dicta  illa  sacre  Scripture 
non  obviantia  probaretur,  etsi  non  esset  propter  aliud,  propter  me  ipsum  parentesque 
meos,  amicos  et  dominos,  quorum  anime  secundum  partem  affirmativam  perventure  sunt 


436  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1333 

ad  illam  facialem  visionem  beatificam  cicius,  quam  secundum  partein  aliam ,  scilicet 
negativam.  » 

Et  demum  conclusit  idem  dominus  noster  et  sub  pena  excommunicationis,  sicut  et 
alias  injunxerat,  injunxit  (quam  incurrerent  non  parentes,  absolutione  sibi  suisque  succes- 
soribus  specialiter  reservata),  exortando  omnes  reverendos  patres  dominos  cardinales  et 
prelatos,  et  etiam  magistros  presentes  ibidem,  quod  vellent  deliberare  diligenter  et  sibi 
dicere  quam  illarum  partium,  scilicet  quod  visionem  predictam  facialem  anime  purgate 
ante  reassumptionem  corporum  habeant,  vel  contrariam,  secundum  doctrinam  Scripture 
sacre  reputant  veriorem,  exprimentes  auctorltates  Scripture  sacre  per  quas  intendant  sua 
dicta  fulciri,  et  sibi  consulere  quod  eis  omni  semota  affectione  videretur  salubriter  consu- 
lendum,  sicut  et  prius  sub  pena  excommunicationis  quam  tulerat  in  secus  facientes 
duxerat  injungendum.  De  quibus  omnibus  et  singulis,  ut  premittitur,  actis  et  gestis  pre- 
fatus  dominus  noster  papa  mandavit  nobis  infrascriptis  notariis  ut  inde  faceremus  unum 
vel  plura  publica  instrumenta. 

Acta  fuerunt  hec  anno,  indictione,  die,  mense,  pontificatu  et  loco  quibus  supra, 
presentibus  venerabilibus  viris  dominis  Gasberto,  archiepiscopo  Arelatensi,  camerario, 
Leonardo  de  Garcino,  Manuele  de  Janua,  Rainaldo  de  Ursinis,  notariis  domini  nostri 
pape,  Dino,  patriarcha  Gradensi,  Armando,  archiepiscopo  Aquensi,  Ildebrandino,  episcopo 
Paduano,  Bertrando,  Caturcensi  episcopo,  nobilibus  viris  dominis  Arnaldo  de  Uzia,  vice- 
comite  Carmannii ,  Petro  de  Via,  domino  Villemuri,  Francone  de  Bort,  Bertrando  de 
Capdenaco,  militibus,  magistris  hostiariis,  Petro  Raymundi  de  Montebruno,  Jacobo  de 
Mutina,  sacri  palacii  auditoribus,  Guillelmo  de  Posterla,  Jacobo  de  Insula,  cappellanis 
apostolicis  commensalibus,  fratribus  Armando^,  magistro  curie,  et  Arnaldo  de  Sancto 
Michaele%  de  Ordine  Predicatoruin,  in  sacra  theologia  magistris,  aliorumque  fidelium 
multitudine  copiosa  ad  premissa  vocatis. 

Et'  ego  G.  de  Bos,  etc.  Iste  scripsit  et  triplicavit  hujusmodi  instrumentum.  Et  ego  G.  de 
Petrilia  Caturcens.  dioc.  camere  doinini  pape  clericus  auctorilate  apostolica  notarius  publi- 
cus  dictis  propositionibus,  exortationibus,  sententiarum  prolationibus,  protestationibus  ac 
revocationibus  et  omnibus  aliis  factis  et  dictis,  ut  premittitur,  unacum  dictis  testibus  et 
supra  et  infra  scriptis  notariis  presens  fui  et  huic  publico  instrumento  me  subscripsi  et 
signo  meo  solito  consignavi  requisitus.  Et  Johannes  de  Amelio,  etc. 

Membrana  coaeva  erroribus  scatens  in  Arch.  Vat.  Instrum.  miscell.  1334.  Ibid.  arm.  34,  n°  2.  ms.  coaev.,  fol.  105,  cum 
textu  optimo,  sub  rubrica  ;  ((  Instrumentum  protestationis  domini  facte  in  consistorio  super  questione  visionis  facialis  ».  — 
Frater  Bonagratia,  Ord.  Min.,  <jui  etiam  in  sua  appellatione  Monachii  an.  .1334  facta  protestationem  Jobannis  XXII  aflert, 
maligne  probare  voluit,  per  eam  summum  pontificem  non  excusari  ab  haeresi,  sed  potius  argui  et  accusari  (Bibl.  Vat. 
ms.  lat.  4009,  fol.  164;  apud.  Nicol.  Minoritam,  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  5154,  fol.  303*). 

1.  Hoc  postea  iterum  fecit.  V.  infra  n""  985.  Apud  Thorn,  Chron.  abbatum  Cantuar.,  in  Scriptores  X  hist.  Angli- 
canae  (Londinii,  1652),  p.  2067,  narratur,  Thomam  Poncy,  doctorem  theologiae,  noviter  electum  abbatem  S.  Augustini  Can- 
tuariens.,  qui  Avenionem  an.  1334,  April.  22,  venit,  Jun.  12  benedictionem  accepit,  jussum  esse  in  isto  negotio  cum  caeteris 


1334]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  437 

conferre.  «  Negabatur  sibi  de  curia  recessus,  antequam  suam  conscientiam  in  illo  proposito  liberaret,  et  ex  abundanti  de 
libraria  domini  pape  fuerunt  sibi  codicelli  exhibiti  sufEcienter  et  ministrati  »  ad  studendum  quaestioni.  Propositionem 
Thomae  Walleis  fore  tenendam  opinatus  est,  et  eam  tam  legendo  quam  scribendo  approbavit.  In  die  S.  Laurentii  (Aug.  10) 
iter  arripuit  versus  Angliam.  —  2.  Henricns  de  Diessenboven  [Boebmer,  Fontes  rer.  germ  ,  IV,  18)  ad  hoc  notat  ■.  «  et  plures 
auctoritates  pro  et  contra  collegerat,  que  fecit  tunc  legi  in  consistorio  quinque  diebus  (utique  interruptis)  anno  Domini 
iMCCCXXXIIIl  (potius  1333)  a  festo  Innocentum  (Decemb.  28)  usque  ad  Epyphaniam  ».  —  3.  «  Scripture  ....  frequentcr  »  in 
membrana  abrasum  est.  — 4.Quaeab  hoc  loco  usque  «  Adicimus  »  sequuntur,  Benedictus  XII  ctiam  in  Conslitutione  an.  1335, 
Martii  17  (Reg.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  12;  Raynaldus,  Ann.  eccl.,  ad  an.  1334,  n''  28,  35),  paene  ad  verbum  rcfert. 
—  5.  De  Bellovisu,  de  provincia  Provinciae,  qui  licentiatus  est  «  per  dom.  Johannem  papam  XXII  in  curia  an.  MCCCXXVI  » 
(v.  Catal.  magistr.  in  Archiv  f.  Litteratur-u.  Kirchengesch.,  II,  55,  n»  83).  An.  1328  erat  magister  s,  palatii  (cf.  Quetif- 
Echard,  I,  584).  Sed  sine  dubio  jam  an.  1326  obtento  magisterio,  Dominico  Grenier  promoto  ad  episcopatum  Appamiarum 
(v.  supra  n»  834,  nota  1),  lector  curiae  factus  est.  De  ejus  opp.  cf.  Quetif-Echard,  1.  c.  V.  praeterea  supra  n"  838,  nota  18  ; 
975,  nota.  Hic  mentionem  specialem  tantum  operis  Collationum  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  2584  (mutilo)  faciamus,  cum  ibi 
promiscue  paroemiae  galloprovinciales  inveniantur,  quae  in  ed.  Paris.  1519  ex  idiomate  provinciali  in  Gallicum  transcriptae 
sunt  (cf.  et  Qu(itif-Echard,  p.  585),  et  Epistolae  mag.  Armandi predicatoris ,  mag.  s.  palacii,  de  Visione  beatif.,  diversae  a 
Responsionibus,  de  quibus  supra  n>'  838  et  975  in  notis.  Epistola  incipit  :  «  Illa  que  sursum  est  Jerusalem  libera  est  »  (Bibl. 
publ.  Cantabrig.,  Ji,  3.  10,  fol.  95**).  In  illa  Armandus  primo  affert  partem  adversam  negativam,  opinionem  scil.  Johan- 
nis  XXII,*  secundo  partem  affirmativam  (cum  suis  fundamentis),  nempe  animas  purgatas  statim  facialiter  videre  divinam 
naturam,  cui  auctor  adhaerct;  tertio  respondet  ad  objecta  in  oppositum.  Opinionem  negativam,  «  quod  nulla  anima  cujus- 
cunque  sancti  ante  sui  corporis  resumptionem  videat  Deum  facie  ad  faciem  »,  vocat  «  modum  novum  et  extraneum  »  (1,  c, 
fol.  96).  —  6.  V.  supra  n"  917,  et  n"  977.  —  7.  Sequentia  in  membrana  Arch.  Vat.  desunt. 


yo4.   Johannes  XXII Philippum  VI,  regem  Franciae,  monet  de  sensu  quarumdam  litterarum,  de  missione  Geraldi 
Othonis  et  Arnaldi,  et  de  quaestione  circa  visionem  heatificam. 

1334,  Marfii  10,  Avenione. 

Regi  Francie.  Litteras  regias  super  responsione  certorum  prelatorum  ac  magistrorum 
Parisiensium  in  theologica  facultate  facta  Parisius  de  visione  animarum  separatarum  a 
corpore,  nec  non  et  patentes'  eorumdem  prelatorum  et  doctorum  litteras  directas  celsi- 
tudini  regie'  continentes  responsiones  predictas  benigne  recepimus  et  contenta  in  eis 
pleno  collegimus  intellectu.  Ex  quibus  quidem  litteris  regiis  evidenter  sincerum  zeiurri 
percepimus,  quem  ad  exaltalionem  fidei  et  honorem  sancte  Dei  gerit  ecclesie  atque 
nostrum,  super  que  eidem  exhibemus  gratiarum  uberes  actiones.  Sane  quia  regalem  excel- 
lentiam  ex  serie  littere  regie  super  eo  percepimus  admirari,  quod  nos  fidedignos  nomi- 
nabamus  in  nostris  litteris'  illos  qui  de  regia  magnificentia  retulerunt  nobis  falsum : 
ut  cesset  admiratio  regia  taliter  ad  nostrum  auditum  relatio  fidedigna  perduxit,  quod  non- 
nuUos  magistros  in  theologia  audivit  asserentes,  quod  tua,  fili  carissime,  magnificentia 
illos  induxerat,  ut  quod*  anime  separate  a  corpore  a  peccatis  purgate  ante  suorum  resur- 
rectionem  corporum  videbant  clare  divinam  essentiam  predicarent,  immo  plus  eorum 
aliquis  seu  aliqui  asserebat  seu  asserebant,  quod  illum  seu  iilos  qui  hoc  facere  renuebat 
seu  renuebant,  capitulaverat  satis  dure.  Profecto,  fili  carissime,  si  dictum  nostrum  pre- 
dictum  consideres  diligenter,  reperies  quod  in  eodem  de  duabus  personis  lit  nientio. 
videlicet  de  illo  qui  verba  predicta  nobis  retulit,  qui  ea  ab  aliquo  doctore  vel  aliquibus 
doctoribus  asserebat  se  eadem  audivisse;  item  fit  mentio  de  doclore  vel  doctoribus  pre- 
missa  referentibus  sibi,  unde  personam  illam  que  verba  predicta  a  doctore  vel  doctoribus 


438  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1334 

audiverat,  fidedignain  in  nostris  litteris  nominainus.  Non  auteni  doctorein  vel  doctorea 
illum  vel  illos,  qui  hec  sibi  dixerant  noininamus  fidedignos.  Et  hoc  patet  quia  in  eadem 
littera  statim  subjunximus,  quod  ab  aliis  quibus  prorsus  fidem  indubiam  adhibebamus 
audivimus,  quod  preceptum  tale  seu  inductio  ab  ore  regio  non  processit.  Unde  non  debet 
regia  circumspectio  admirari  si  illuin,  qui  a  doctore  vel  doctoribus  illis  audivit  illud 
mendacium  nobisque  se  audivisse  verba  illa  retulit,  nominamus  fidedigninn,  frequenter 
enim  contingit  quod  magnis  principibus  ecclesiasticis  et  secularibus  multa  referantur 
mendacia  que  ipsi  se  aliis  referunt  audivisse.  Nec  propter  hoc  eoruin  fides  leditur,  sed 
remanet  illibata. 

Adhuc  in  eisdem  litteris  regiis  vidimus  contineri,  quod  a  pluribus  dicebatur  quod 
nos  miserainus  dilectum  filiuin  Geraldum  Othonis  generalem  ministrum  fratrum  Minorum 
Parisius  ad  docendum  et  predicandum  quod  anime  separate  a  corpore,  a  peccatis  purgate, 
divinam  essentiam  usque  post  resurrectionem  corporum  non  videbunl'*.  Ad  quod  dicimus 
et  asserimus  corain  Deo  quod  nunquam  hoc  cor  nostrum  intravit  nec  exivit  ab  ore,  iinino 
supponebamus  firmiter  quod  indilate  exposita  legatione  sua  excellentie  regie,  ejusque 
audito  beneplacito,  an  vellet  pro  eodem  negocio  aliquos  vel  aliquem  nuncios  destinare, 
statim  cum  collega  suo"  deberet  prosequi  versus  Angliam  et  Scotiam  ceptum  iter.  Sed 
ipsis  Parisius  stantibus  ..  procurator  carissimi  in  Christo  filii  nostri  ..  regis'  Scotie  illu- 
stris,  ad  eos  veniens,  eis  insinuare  curavit  quod  rex  Scotie  non  erat  in  regno  Scotie,  nec 
pro  eodem  aliquis  cum  quo  possent  super  negocio  pacis  vel  alio  tractatum  habere.  Ideoque 
eoruin  viam  ad  presens  infructuosam  et  inutilem  reputabat.  Hoc  autem  tam  ipsi  nuncii 
nostri  quam  procurator  regis  predicti  nobis  per  suas  litteras  nunciarunt.  Nos  autem  fidem 
adhibentes'  procuratori  predicto  prefatos  nuncios  per  nostras  litteras  duximus  revocare, 
hoc  adjecto  quod  generalis  minister  si  pro  sui  Ordinis  negociis  habebat  in  Anglia  vel 
alibi  proficisci,  hoc  posset  facere,  ad  nos  nuncio  alio  redeunte.  Et  quia  procuratorem 
predictum  regis  Scotie  Parisius  credimus  adhuc  esse,  excellentiam  regiam  precamur 
attente  ut  cum  dicto  procuratore  se  informare  debeat  de  premissis,  ut  si  hec  que  pre- 
inisimus  invenerit  esse  vera,  velit  celsitudo  regia  relatoribus  talibus  minorein  in  aliis 
fidem  dare. 

Rursus  continebatur  in  eisdem  litteris  regiis,  quod  a  multis  sapientibus  dicitur  tales 
questiones  ut  subtilitates  non  esse  multum  utile  publicare.  Ad  quod,  fili  carissime, 
respondemus,  quod,  etsi  talia  predicare  rudi  et  minus  intelligenti  populo  possent 
forsitan  non  fore  utile,  propter  hoc  [quia]  non  possunt  capere  nec  intelligere  :  judicare' 
tamen,  quod  capacibus  de  talibus  predicetur  (proviso  quod  nichil  contra  fidein  catholicam 
asseratur)  reprehensibile  non  videlur.  Constat  enim  quod  de  visione  animarum  predicta, 
et  Ghristus  et  apostoli,  ut  patet  in  Evangeliis  et  apostolorum  epistolis,  sepius,  imo  de 
multis  altioribus  et  subtilioribus  aliis,  ut  patet  specialiter  in  Evangelio  Johannis  et  in 
Apocalipsi  in  locis  variis,  sunt  locuti.    Sancti   quoque  in  suis  scriptis  et  sermonibus  tain 


1334]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  439 

de  visione  predicta,  nunc  pro  parte  afTirmativa,  nunc  pro  negativa,  sepius  sunt  locuti. 
Nos  autem  hoc  vulgo  non  exposuimus,  sed  prelatis  et  doctoribus,  virisque  aliis  litteratis 
qui  nostris  consueverunt  sermonibus  interesse.  Et  cum  docfores  in  hac  materia,  scilicet 
de  visione  animarum  separatarum  a  corporibus,  reperiremus  discordes  ad  inviceni,  et 
plures  etiam  sibi  ipsis  frequenter  :  de  materia  illa  locuti  fuimus  dicta  Scripture  sacre  et 
sanctorum  patrum  atque  doctorum  de  dicta  materia  loquencia  adducentes  ad  illum  finem, 
ut  cogitandi  circa  illa  occasionem  auditoribus  preberemus,  ut  sic  posset  ad  veritatem 
(juestionis  hujusmodi  perveniri.  Hoc  autem  expediens  sancte  Dei  ecclesie  admoduin  repu- 
tamus,  ut  ecclesie  filii,  quid  circa  visionem  hujusmodi  secundum  doclrinam  apostolicam  et 
evangelicam  absque  errore  aliquo  tenere  debeant,  non  ignorent.  Ad  quod  tam  fratres 
nostri  sancte  Romane  ecclesie  cardinales  quam  prelati  doctoresque  theologie  et  bacallarii 
ac  decretorum  doctores  moram  trahentes  in  curia  operosum  adhibere  credimus  studium, 
ut  suum  juxta  preceptum  eis  factum  nobis  possint  salubre  consilium  impertiri.  Datum 
Avinione  vj  id.  Martii,  anno  xviij. 

Reg.    Vat.    Secret.    Johannis    XXII,    an.  18,    n»  117,    ep.  959,   fol.  191.  —   Bulaeus,   IV,    238,  e   Wadding,    Ann.    Min., 
VII,  145. 

1.  Reg.  ;  «  patenter  ».  —  2.  V.  supra  n'"  981,  982.  —  3.  N»  978.  —  4.  Reg.  :  ,<  que  ».  —  5.  V.  supra  n»  977.  —  6.  Reg. : 
«  suus  1).  —  7.  Eduardi  Baillol.  —  8.  Reg.  addit  «  dicto  ».  —  9.  Reg. ;  « judicari. 


C700.   Johaiines  XXII  Petrum,  archiepiscopum  Rotomagensem,   monet  ut  cardinales,  praelati  et  doctores  studio 
incumbant  et  de  quaestione  visionis  beatificae  quid  senserint  expromant. 

1334,  Uartii  12,  Ayenione. 

Petro  Rothomagensi  archiepiscopo.  Quia  nos  te  absentem  a  regia  curia  credebamus, 
pauca  fraternitati  tue  scribimus;  plura  scripsissemus  si  te  presentem  esse  in  ipsa  curia 
crederemus.  Hoc  autem  volumus  tuam  prudentiam  non  latere  quod  tam  fratribus  nostris, 
quam  prelatis  et  doctoribus  in  theologia  et  canonibus  sub  pena  excommunicationis 
injunximus  ut  studerent  sedule  in  questione  visionis  divine  essentie  animarum  sanctarum 
separatarum  a  corporibus,  nobisque  dicerent  quid  in  illa  sentirenl'.  Et  ut  diligentius  circa 
illam  intenderent,  voluimus  quod  jussa  non  implentes  predicta  incurrerent  dictam  senten- 
tiam,  absolutione  nobis  ac  nostris  successoribus  reservata.  Copiam  multarum  auctori- 
latum  tam  canonis  quam  originalium  eis  fecimus  fieri,  ut  possent  facilius  quid  nobis 
respondere  debeant  previdere,  multos  enim  circa  vigilanti  credimus  studio  insudare  .... 
Scribe  nobis  sepius  que  nobis  tua  viderit  circumspectio  nuncianda.  Gratia  Dei  sit  tecum. 
Dat.  Avenione  iiij  id.  Martii,  anno  decimo  octavo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  18,  n»  117,  fol.  192,  ep.  963.—  Ibid.,  ep.  902,  exstant  litterae  ad  reginam  Fran- 
ciae,  de  eodera  argumento,  iisdem  paene  verbis  conceptae,  et  sub  eadem  temporis  nota.  Gf.  Raynald,  an.  1334,  n»  27.  Apud 
D'Argentre,  I,  319,  perperam  «  an.  17  ». 

1.   V.  supra  n»  983. 


440  CHARTULARIUM      UNIVEUS.      PARIS.  [1334 

986.  Johannes  XXJI  ad  Philippum  VI.  regem  Franciae,  de  fratre  Thoma  Walleis  in  carcere  detento. 

1334,  Martii  20,  Avenione. 

Regi  Francie.  Si  nuncios  primos  nostros  magis  festine  pro  negocio  Brabancie  et 
Flandrie  non  misimus,  celsitudo  regia  non  miretur.  Clausa  siquidein  inore  nunciorum 
ipsorum,  qui  die  octava  presentis  mensis  Marcii  recesserunt  de  curia,  extitit,  quia  super 
eodem  negocio  fratrum  nostrorum  nos  oportuit  consiliuin  requirere,  quo  fuerunt  dila- 
tiones  plures  necessarie  antequam  eorum  consilium  haberetur.  Ceterum  circa  negocium 
Thome  Anglici,  Ordinis  Predicatorum,  pro  quo  celsitudo  regia  nunc  et  alias  nobis 
scripsit,  eandein  nolunius  ignorare,  quod  pro  eo,  quia  in  sermone  quodam  multas  predi- 
cavit  publice  hereses  juxta  multorum  testimonium  theologie  doctorum,  ab  inquisitoribus 
pravitatis  heretice  captus  extitit  et  detentus.  Tandein  autem  quia  de  ipsis  inquisitoribus 
conquerebatur,  ut  intelleximus,  ipsuin  ad  nos  duximus  revocandum',  cujus  causam,  ut 
faciliorem  haberet  exitum,  duobus  ex  fratribus  nostris,  scilicet  Jacobo  tituli  Sancte 
Prisce^,  et  Raymundo'  tituli  Sancti  Eusebii  presbyteris  cardinalibus,  quorum  unus  in 
theologia,  alter  vero  in  canonibus,  solennes  doctores  existunt,  et  probati  in  talibus,  cuin 
ipsi  fuerint  in  Tholosanis  partibus,  in  quibus  negocium  pravitatis  heretice  sepius  venti- 
latur,  duximus  committendum'.  Ipsum  autein  non  duximus  in  consistorio  ventilandum, 
quia  non  est  de  inore  quod  in  consistorio  tractarentur  talia,  quia  infinita  impedirentur 
negocia  alia,  nec  haberent  finein  per  tempora  longiora,  sed  cuin*  occurrunt,  alicui  vel 
aliquibus  ex  fratribus  vel  alii  seu  aliis  examinanda  committantur  ad*  reformanda  vel 
etiam  terminanda.  Quare  si  a  detentione  eum  non  liberavimus,  cum  gravitas  criminis 
pro  quo  detinetur  hoc  absque  lesione  justitie  et  consuetudinis  in  hoc  servate  hactenus 
non  sineret,  nec  in  consistorio  causam  ipsam  audivimus,  cum  multa  impedirentur 
negocia,  nec  finein  celerem  posset  assequi  negocium  supradictum',  nos  habere  velit 
regalis  providencia  excusatos.  Sic'  autem  detinetur  humaniter,  quod  firmiter  credimus, 
quod  nec  conqueretur  nec  habebit  materiam  conquerendi.  Dat.  Avinione  xiij  kal.  Aprilis, 
anno  xviij. 

Reg.  Vat.  Secret.  Johannis  XXII,  an.  18,  n»!!?,  ep.  1007,  fol.  200, 

1.  V.  supra  n'*  971,  980.  —  2.  Qui  fuit  postea  Benedictus  XII.  —  3.  Raimundode  Mostu^jouls,  Ord.  S.  Benedicti.  —  4.  V.  de 
hoc  supra  n»  975,  nota,  ubi  hoc  similiter  e  Cod.  Cantabrig.  afTertur.  —  5.  Reg.  addit  «  que  ».  —  6.  Reg. :  «  ac  ».  —  7.  Reg. 
repetit  «  quare  ».  —  8.  Reg. ;  o  si  ». 


yo/.   Professio  Johannis  XXII,  qua  opinionem  suam  de  animabus  separatis  a  corporibus  revocat. 

1334,  Decembris  3,  Avemone. 

Ad   perpetuam  rei  memoriam.   Ne   super  hiis,    que  de  animabus  purgatis  separatis  a 
corporibus   (an  citra    resumptionem    corporum    divinam    essentiam   illa  visione,   videlicet 


1334]  AB     A.NNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  441 

quain  vocat  facialem  Apostolus',  videant)  tam  per  nos  quam  pcr  nonnuUos  alios  in  pre- 
sentia  nostra  recitando'  sacram  Scripturam  ac  originalia  et  dicta  sanctorum  vel  alias 
ratiocinando  sepius  dicta  sunt,  aliter  quam  per  nos  dicta  et  intellecta  fuerint  et  intelli- 
gantur  ac  dicantur  auribus  valeant  fidelium  inculcari,  ecce  quod  nostram  intentionem, 
quam  cum  sancta  ecclesia  catholica  circa  hec  habemus  et  habuimus,  serie  presentium,  ut 
sequitur,  declaramus.  Fatemur  siquidem  et  credimus  quod  anime  purgate  separate  a  cor- 
poribus  sunt  in  celo,  celorum  regno  et  paradiso  et  cum  Christo  in  consortio  angelorum 
congregate,  et  vident  Deum  de  communi  lege'  ac  divinam  essenliam  facie  ad  faciem  clare 
in  quantum  status  et  conditio  compatitur  anime  separate.  Si  vero  alia  vel  aliter  circa 
materiam  hujusmodi  per  nos  dicta'  fuerint  quoquomodo,  illa  in  habitu  fidei  catholice' 
diximus"  ac  recitando  et  conferendo  dixisse  asserimus  et  volumus  esse  dicta.  Insuper  si 
qua  alia  sermocinando,  conferendo,  dogmatizando,  docendo  seu  alio  quovis  modo  diximus 
circa  ea'  que  fidem  concernunt  catholicam,  sacram  Scripturam  aut  bonos  mores,  ea  in 
quantum  sunt  consona  fidei  catholice,  determinationi  ecclesie,  sacre  Scripture  ac  bonis 
moribus  approbamus,  alias  autem  illa'  haberi  volumus  pro  non  dictis'  et  ea  minime  appro- 
bamus,  sed  in  quantum  essent  a  premissis  fide  catholica,  determinatione  ecclesie,  sacra 
Scriptura  vel  bonis  moribus  aut  aliquo  ipsorum  dissonantia,  reprobamus,  et  nichilominus 
omnia  dicta  et  scripta  nostra  de  quacunque  materia  ubicunque  et  in  quocunque  loco  ac  in 
quocunque  statu  quem  habemus  vel  habuerimus  hactenus  subinittimus  determinationi 
ecclesie  ac  successorum  nostrorum.  NuUi  ergo,  etc,  nostre  declarationis,  confessionis, 
credulitalis,  voluntatum,  approbationum,  reprobationis  et  submissionis  infringere,  etc. 
Datum  Avinione  iij'"  non.  Decembris,  anno  decimo  nono. 

Reg.  Aven.  Joh.  XXII,  vol.  XL,  fol.  23;  Comm.  an.  19  (in  fine  n»  106),  ep.  45  (1529).—  Hanc  epistolam  refert  etiam 
Benedictus  XJI  in  Reg.  Comm.  an.  1,  p.  1,  cp.  12  (an.  1335,  Martii  17),  sed,  ut  c  notis  apparet,  quandoquc  interpolatam  aliisque 
verbis,  sicut  et  in  Arch.  Vat.,  nrm.  31,  n»  42,  fol.  74;  Bibl.  Vat.  mss.  lat.  4005,  fol.  138*';  4008,  fol.  172:  Bibl.  nat.  Paris. 
ms.  lat.  5154,  fol.  299;  ibid.  12971,  fol.  74;  17522,  fol.  98;  cod.  Paulinus  Monasteriens.  231,  fol.  124.  Raynaldus,  Ann.  eccl., 
an.  1334,  n»  37,  e  Reg.  Benedicti  XII ;  Giov.  Villani,  Istor.  Fiorent.,  lib.  XI,  c.  19  (italice) ;  Glasberger,  in  Anal.  Francisc,  II, 
161;  Wadding,  Ann.  Min.,  VII,  147,  n"  14.  Benedictus  XII  in  epistola  memorata  rei  eventum  sic  describit  :  a.  Idem  prede- 
cessor  decumbens  in  lecto  infirmitatis  de  qua  decessit  intentionem,  quam  supcr  premissis  habuerat  et  habebat,  volens  clarius 
et  seriosius  aperire,  anno  a  Nativitate  predicto,  die  videlicet  tertia  mensis  Dccembris  proximo  preteriti,  nobis  tunc  nominato 
Jacobo  tltuli  Sancte  Prisce  presbytero  cardinali,  et  venerabilibus  fratribus  Petro  Penestrino,  Bertrando  Ostiensi,  Gaucelino 
Albanensi,  Johanne  Porluensi,  et  Anibaldo  Tusculano  episcopis,  ac  dilectis  Cliis  nostris  Matheo  tituli  Sanctorum  Johannis 
et  Pauli,  Raymundo  tituli  Sancti  Eusebii,  Petro  tituli  Sancti  Martini  in  Montibus,  Petro  tituli  Sancti  Stephani  in  Celiomonte, 
Petro  tituli  Sancte  Praxedis,  Imberto  Basilice  duodecim  Apostolorum,  Talayrando  tituli  Sancti  Petri  ad  Vincula,  et  Petro 
tituli  Sancti  Clemcntis  presbyteris,  ac  Jacobo  Sancti  Georgii  in  Velum  aureum,  Luca  Sancte  Marie  in  Via  lata,  Raymundo 
Sancte  Marie  Nove,  Galhardo  Sancte  Lucie  in  Silice,  Bertrando  Sancle  Marie  in  Aquiro,  Arnaldo  Sancti  Eustachii  et  Johanne 
Sancti  Angeli  diaconis  cardinalibus  et  nonnullis  prelatis  et  tabellionibus  publicis  presentibus  ct  propter  ea  specialiter 
evocatis,  quandam  litteram  grossatam  sub  ejus  nomine  legi  fecit  ac  se  credidisse  et  credere  declaravit  et  confessionem,  revo- 
cationem  et  summissionem  fecit,  de  quibus  in  ipsa  littera  agebatur,  sub  hiis  verbis  ».  Sequitur  deinde  epistula  Johannis.  In 
fine  dicit  Benedictus  litteras  grossatas  superveniente  obitu  (Decemb.  4)  bullatas  non  exstitisse,  proindeque  de  praefatorum 
cardinalium  consilio  litteras  suas  bulla  sua  munitas  fieri  mandasse. 

Haec  revocatioquibusdam   aequalibus   perperam  suspecta  videbatur  (cf.  Contin.  Guill.  de  Nang..  II,  143.    Henr.  de 

Hervordia,  Chron.,  ed.  Potthast,  p.  256,  et  adversarios  ex  Ord.  Min.  apud  Nicol.  Minoritam),  namque  collationes  frequentes, 

quas  summus  pontifex   cum   theologis    et  praelatis   de   hac    quaestione  jam  per   annum   tencbat,   et  de   quibus  supra  sermo 

fuit,   ipsum  gradatim  et  necessario   ad   supra  exscriptnm  revocationem  adducero  debebant.  Suam  opinionem  dilucidius  ofi^e- 

««  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  56 


442  CHARTULARITJM     TJNIVERS.      PARIS.  [1335 

rebat.  Certe  tamen  non  erat  definitio  solemnis,  quae  solum  subsecuta  est  an.  1336,  Januar.  29,  a  Benedioto  XII,  de  qua  infra 
ad  n>»i  995. 

1.  Benedictus  ;  «  apostolatus  ».  —  2.  Ben.  addit  «  ct  allegando  ».  —  3.  «  De  communi  lege  »  om.  Ben.  —  4.  Ben.  addit 
«  predicata  seu  scripta  ».  —  5.  «  In  habitu  fidei  catholice  »  om.  Ben.  —  6.  Ben.  sic  prosequitur  :  «  predicavimus  seu  scripsi- 
mus,  recitando  dicta  sacre  Scripture  et  sanctorum,  et  conferendo,  et  non  determinando  nec  etiam  tenendo;  et  sic  et  non  aliter 
illa  Tolumus  esse  dicta,  predicata  seu  scripta.  Insuper  »,  etc.  —  7.  Ben.  om.  «  circa  ea  »,  et  add.  o  prcdicavimus  vel  scripsi- 
mus  circapremissa  vel  alia  ».  —  8.  Ben.  add.  «  habemus  et  ».  —  9.  Ben.  prosequitur :  «  predicatis  et  scriptis,  et  ea  revocamus 
expresse  ac  ea  que  de  predicta  visione,  et  omnia  alia  dicta,  predicata  et  scripta  nostra  de  quacunque  materia  »,  etc.  — 10.  Reg.: 
«  iiij  ».  Apud  Benedictum  doest  nota  temporis  in  fine,  cum  in  principio  declaret  hoc  factum  esse  tertia  mensis  Decembris, 
i.  e.  iij  non.  Decemb.  (ut  habent  ulia  exemplaria  in  fine).  V.  supra  notam. 


988.   Adumbratio  compositionis  inter  Universitatem  Paris.  et  abhatem  atque  conventum  S.  Germani  de  Pratis. 

1335,  Januarii  8,  [Parisiis]. 

Cest  la  fourme  de  la  composition  accordde  et  recit6e  devant  vous,  nosseigneurs  de 
Parlement,  entre  TUniversit^  de  Paris  d'une  part,  et  Tabbey  et  le  convent  de  S.  Germain 
des  Prez  d'aultre. 

Premierement  que  il  plaisoit  audit  abbey  et  au  procureur  dudit  convent  en  son  nom 
et  pour  ly  ;  et  les  procureurs  de  rUniversit6  dessusdite  d'autre,  c'est  a  scavoir  M.  Olivier 
Saladin,  maistre  en  la  facultey  de  theologie,  M.  Jean  de  Longeiiil,  maistre  en  la  facultd  de 
decret,  M.  Berthelemy  de  Brice',  maistre  en  la  facultey  de  medecine,  et  les  quatre  pro- 
cureurs  des  quatre  nations,  c'est  a  scavoir  M.  Remy  de  Vinevaire  de  la  nation  de  France, 
M.  Pierre  Scutif^  de  la  nation  de  Picardie,  M.  Jean  du  Tesier  de  la  nation  de  Normandie 
et  M.  Chrestien^  de  Elst  de  la  nation  d'AngIeterre, 

Et  premierement  que  la  composition  autrefois  faite  du  temps  de  bonne  memoire  le 
Bel  roy  Philippes'  soit  gard6e,  conferm6e,  approuv6e  en  tout  et  par  tout  a  tousjours  mais, 
except6  tant  seulement  que  la  porte  devers  le  prey  sera  close  perpetuellement,  si  que 
jamais  ne  pourra  avoir  ouverture  devers  le  prey; 

Item,  lesdits  religieux  bailleront  et  delivreront  ausdits  procureurs  de  ladite  Universit6 
cc  livres  fort  et  en  present.  Et  pour  les  choses  dessusdites  cesseront  toutes  contentions 
et  tous  debats  meuz  du  temps  passey  entre  lesdits  religieux  et  ladite  Universil6,  pour  la 
raison  d'une  place,  de  quoy  mention  est  faite  en  la  composition  faite  du  temps  de  bonne 
memoire  du  Beau  roy  Philippes  dessusdits,  et  toutes  injures,  querelles,  actions  person- 
nelles  meues  du  temps  passey  entre  lesdites  parties ; 

Item,  pour  mieux  confermer  cette  paix  et  pour  avoir  mieulx  Tamour  et  la  favour  de 
rUniversit6,  lesdits  religieux  perpetuellement  donnferent,  delaissferent  et  transportferent 
tout  ce  que  a  eux  appartient  et  appartenir  pourroit  au  temps  advenir  a  ladite  Universit6, 
fes  patronages  des  egiises,  c'est  a  scavoir  de  S.  Andrien  des  Arcs  et  de  S.  Cosme  et 
S.  Damien  a  Paris,  retenues  par  devers  lesdits  religieux  aucunes  rentes  que  eulx  y 
prennent  ou  pourroient  prendre  au  temps  advenir  pour  la  raison  de  la  seigneurie  tempo- 

56. 


1335]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCOCL.  443 

relle,  et  promistrent  lesdits  religieux  a  supplier  a  nostre  saint  pfere  le  Pape  que  ledit  tranSf 
port  et  cession  desdits  patronages  desdites  eglises  vousist  approuver,  conferiner  et  toutes 
les  autres  choses  dessusdites,  tant  coinine  a  la  spiritualit6  appartient  ou  peut  appartenir; 
Item,  lesdits  religieux  et  lesdits  procureurs  voudrent  que  la  main  du  roy,  qui  avoit 
est6  mise  en  ladite  place  a  la  requeste  des  dessusdits  religieux,  en  fust  levee  et  ostee  au 
proufit  des  parties  tant  comme  a  cescune  appartient  ou  appartenir  pourroit  au  teinps 
advenir  par  raison. 

Bulaeus,  IV,  284.  In  parte  aTersa  instrumenti,  teste  Bulaeo,  leg^ebatur  :  o  Forme  de  consentement  dcsdits  religieux  u  ce 
que  Taccord  de  Tan  1345  soit  ratifie  par  le  Parlement  et  par  le  pape.  »  Jam  a  saec.  praeterito  amissum  est  instrumenlum 
quod  signabatur  B.  5.  h.  vel  i.  (Arch.  Univers.  Paris.  Reg.  98,  p.  IGG),  non  C.  7.  a,  ut  falso  notat  Bulaeus,  qui  etiam  hanc 
compositionis  adumbrationem  in  instrumento  contentam  perperam  ad  an.  1345  refert  (recte  in  M^m.  histor.  SUr  les  ben^fices, 
p.  108;  cf.  et  Bouillart,  Hist.  de  Vabbaye  de  Saint-Germain,  p.  lxxxvi,  n"  110).  Si  adumbratio  (et  nihil  aliud  est)  composi- 
tionis  in  instrumento  supra  relato  ad  an.  1345  pertineret,  necessario  duos  Oliverios  Salahadin,  magistros  in  theologia,  dis- 
cernere  deberemus,  cum  unus  jam  an.  1340  promotus  esset  in  episc.  Nannetens.  (cf.  supra  n**  774,  not.  1),  qui  solus  in  Reg. 
Vat.  ejusdem  temporis  cum  suo  fratre  Hervaeo  (Reg.  Clement.  VI,  n"  1,56,  fol.  84'',  ad  an.  1342)  nominatur,  quamvis  aliorum 
etiam  «  Salahadini  »  mentio  fiat.  Supra  praeterea  de  200  libris  tantum  agitur,  an.  1345  autem  de  300.  Christianus  d'EIst 
insuper  an.  1345  non  erat  procurator  nationis  Anglicanae.  Nos  quantum  ad  notam  temporis  rubricam  in  Reg.  98, 
p.  166,  Arch.  Univers.  Paris.,  secuti  sumus.  An.  1335  de  hoc  negotio  tractatum  esse  probatur  e  documento,  quo  Petrus 
Belagent,  praepositus  Paris.  an.  meraorato,  Martii  17,  testatur,  se  instrumentum  Johannis  abbatis  S,  Germani  (supra  n*'  581) 
vidisse  (cf.  Bulaeum,  III,  506).  Parlamentum  utique  solum  an.  1345  compositionem  approbavit,  quo  anno  compositio  definitiva 
subsecuta  est.  V.  infra  n"  1109. 

1.  Aut  Bartbolomaeus  de  Brixia,  de  quo  supra  n"  928  et  infra  n»  1029,  aut  Bartholomaeus  de  Brugis,  in  artibus  et 
medicina  magister,  cujus  ad  an.  1351  apud  Jourdain,  n°  632,  mentio  fit,  et  qui  an.  1356,  Maii  20,  jam  vita  functus  erat  (Moli- 
nier,  Les  Obituaires  frang.,  p.  294  sqq.).  —  2.  .\d  an.  1342  quidam  Petrus  Scutiferi,  baccalareus  in  decretis,  qui  tamen  cler. 
Albiensis  erat,  in  Reg.  Clement.  VI,  n»  150,  ep.  94.  —  3.  Bulaeus  perperam  n  Estienne  ».  De  Christiano  d'Elst  v.  infra 
n"  1104.  —  4.  V.  supra  n"  581. 


980.  Statuium  nationis  Gallicanae  de  resumptione  lectionum,  quam  poenam  magister  incurrat  nisi  legat.  Sta- 
tuitur  etiam  ut  singulis  comitiis  rectoriis  quidam  magister  designetur,  cui  cum  procuratoribus  novum  recto- 
rem  eligendi  munus  committatur. 

1335,  Maii  20,  [ParisiisJ. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  nos  omnes  et  singuli  magistri  nationis  Galli- 
cane  actu  regentes  Parisius  in  artium  facultate,  salutem  in  Doinino  sempiternam.  Notum 
facimus  per  presentes,  quod  nos  considerantes  undique  nationem  nostram  multipliciter 
esse  lapsam,  lapsum  ejus  ex  omni  parte  cupientes  pro  nostris  viribus  reparare,  utilitati 
private  publicam  preferentes,  pro  communi  utilitate  totius  nationis  nostre  die  martis*  ante 
Rainos  Palmarum  per  Nicolaum  de  Cheziaco^  bedellum  nostruin  de  mandato  viri  venera- 
bilis  et  discreti  magistri  Petri  de  S.  Floro%  tunc  temporis  nostre  nationis  procuratoris, 
hora  priine  districte  per  juramenta  apud  S.  Maturinum  ad  statuendum,  distatuendum,  vel 
statutum  seu  statuta  in  nostra  natione  super  regentia  magistrorum  nostrorum  edita  des 
truendum,  moderandum,  confirmandum,  declarandum ,  interpretandum,  corrigendum, 
addenduin,    diminuendum,  ordinandum,  dispensandum.   supplicationes  etiam  audiendum. 


444  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1335 

districte,  ut  preinittitur,  ibidem  esseitius  vocati,  positoque  per  eundem  in  deliberalione 
nostra,  an  placeret  nobis  statuere  super  regentia  magistrorum  nostre  nationis,  vel  statuta 
seu  statutum  si  que  essent  super  eandem  facta  vel  edita  destruere,  addere,  diminuere, 
Confirmare  vel  moderare,  declarare,  ordinare,  vel  etiam  corrigere  seu  ordinare  :  quo  sic 
posito  vel  positis  in  deliberatione  nostra,  unanimi  consensu  omnium  nullo  penitus  dis- 
crepante  seu  reclamante,  primo  per  viam  S.  Spiritus  omnes  in  unum  consentientes  vel 
concordantes  concessimus,  voluimus  ac  etiam  deliberavimus  in  hunc  modum,  videlicet 
quod  viros  venerabiles  et  discretos  magistros,  Johannem  Gorre'  de  provincia  Parisiensi, 
Lamberlum  de  Summavera'  de  provincia  Senonensi,  Richardum  de  Billiaco^  de  provincia 
Remensi,  Alanum  de  Viilacollis'  de  provincia  Turon.  et  Gerardum  Lasboegas',  alias  de 
Alvernia  de  provincia  Bituricensi,  istos  omnes  deputavimus,  et  eis  omnibus  insimul  com- 
misimus  (sic  quod  uno  istorum  contradicente  vel  reclamante  alii  omnes  nichil  facere 
possint,  et  etiam  ordinare),  damus  ac  dedimus  eisdein  magistris  superius  nominatis,  ut 
premittitur,  usque  ad  octo  dies  solummodo  computando  a  die  dicte  vocationis,  plenam, 
liberam  et  absolutam  potestatem,  auctoritatem,  et  mandatum  speciale  de  novo  slatuendi 
super  regentia  magistrorum  dicte  nostre  nationis,  vel  slatum  seu  statuta,  aut  clausulas 
in  eisdem  contentas  mentionem  generalem  vel  specialem  de  regentia  predicta  facientes 
destruendi  penitus  et  totaliter  adnichilandi,  approbandi,  confirmandi,  moderandi,  decla- 
randi,  corrigendi,  addendi,  diminuendi,  ordinandi,  dispensandi,  et  cetera  omnia  faciendi, 
que  tota  nostra  natio  faceret,  seu  in  talibus  el  similibus  facere  posset,  ratuin  et  gratum 
perpetuo  in  statutum  seu  in  modum  statuti  irrevocabiliter  habentes,  quodcunque  per 
dictos  magistros  superius  nominalos  actum  et  gestum  fuerit  seu  etiam  ordinatum. 

Quibus  sic  factis  ac  deliberatis,  [cum]  prefati  magistri  ad  hec  specialiter  deputati  per 
predictum  procuratorem  nostrum  pluries  et  per  debita  intervalla  in  locis  certis  ad  hujus- 
modi  negotia  vel  deliberata  fini  et  executioni  demandanda  vel  terminanda  vocati  fuissent, 
et  postmodum  insimul  congregati  longa  et  provida  inter  eos  deliberatione  habita  statuin 
nostre  nationis  diutius  ruminando  et  quemlibet  articulum  versando  velut  in  stalera  queque 
singula  ponderanles,  de  communi  consensu  et  voluntale  omnium  quinque  magistrorum 
ad  hoc  specialiter  deputatorum,  et  nominibus  quibus  supra  nullo  penitus  discrepante 
ordinaverunt  et  statuerunt  ea  que  sequuntur  : 

Videlicet  quod  quicunque  magister  nostre  nationis  ad  actus  communes  in  eadein 
libere  admittatur  prima  die  qua  resumel  et  leget,  etiam[sij  de  extra  villam  venerit,  dum- 
modo  idem  magister  juret  quod  lectiones  suas  continuabit  usque  ad  mensem  post,  nisi 
forte  legilimo  impedimento  fuerit  impeditus.  Legitimum  impedimentum  dicimus,  videlicet 
si  quis  infirmus  fuerit  corpore  vel  detentus  carcere,  vel  ipsum  extra  villain  exire  conti- 
gerit,  vel  in  aliquo  principiorum'  libri  Sententiarum,  que  ut  plurimum  in  parvo  ordinario'" 
solent  celebrari,  causa  proficiendi  ut  supra  presentialiter  affuerit,  et  hoc  quater  in  anno 
ad  plus,  vel  etiam  si  bis  in  mense  ad  plus  determinationibus  aut  principiis  solennibus  in 


1335]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  445 

aliis  facultatibus  fieri  consuetis  causa  proficiendi  ut  supra  presentialiter  [affuerit],  de 
quibus  fidem  faciet,  si  super  hoc  fuerit  requisitus  per  juranientum  unius  et  alterius  ([ui 
ipsum  viderit  ibidem.  Liceat  etiam  cuicunque  magislro  nostre  nationis  suppiicationes  inte- 
rimere,  vel  eas  concedere,  dummodo  juret  quod  legit  in  eadem  die  qua  concedit  vel  inle- 
riinit,  si  fuerit  requisitns  secundum  formain  statuti  facultatis. 

Ad  oflicia  vero  nostre  nationis  nec  procurator,  nec  ullus  admittatur,  nisi  prius  per 
mensem  continue  regens  fuerit,  dum  tanien  aliquo  impedimentorum  predictoruiu  non 
fuerit  impeditus.  De  regentia  vero  antequam  admittatur,  fidem"....  xerint,  et  penam  obsli- 
nato  aniino  prelibatam  elegerint  sustinere  quinque  alii  per  dictas  quinque  provincias 
assumentur,  quibus  incumbet  necessitas  controversiam  super  dicta  assertione  infra 
biduum  sicut  prius  sub  pena  consimili  terminandi,  ac  interim  durante  tempore  litis  corain 
quinque  deputatis  predictis  super  sua  non  citatione  magister  electus  ad  oflicium  in  eodem 
pacifice  remanebit  et  ad  ipsum  sine  contradictionis  obstaculo  exequetur.  Ac  predictus 
falsus  assertor  plectetur  et  punietur  privatione  et  carentia  ornnium  beneficiorum  et 
honorum  nalionis  predicte  per  annuale  spacium,  et  in  toto  anno  privationis  in  cujus- 
cunque  oflicialis  electione  vocem  aliquam  non  habebit,  nec  actum  regendi  per  dictum 
spacium  exercebit.  Et  ne  electionem  predicti  magistri  callida  malignantium  machinatione 
contingat  aliquatenus  impediri,  superaddinus  prelibatis,  quod  si  de  deputando  aliquem 
magistrum  ad  predictam  litein  dirimendam  in  aliqua  dictarum  provinciarum  contentio 
oriatur,  quod  missus  et  electus  firiniter  habeatur  a  majori  parte  provincie  discordantis 
tanquam  a  tota  provincia  et  a  singulis  ejusdem  provincie  missis  et  electus  firmiter 
habeatur,  et  dictam  liteni  dirimere  valeal  una  cum  deputatis  a  quatuor  aliis  provinciis, 
que  consenserant  in  mittendo.  Et  si  tanta  in  aliqua  dictarum  provinciarum  pullulaverit 
controversia,  quod  nec  ipsa  tola,  nec  in  majori  sui  parte  in  deputando  aliquem  inagistruiii 
consentire  potuerit,  a  quatuor  aliis  provinciis  deputati  negotium  ad  quod  assumpti  fuerint, 
specialiter  terminabunt.  Et  si  nedum  una  provincia,  veruin  et,  quod  absit,  due  vel  tres  in 
sua  totalitate  magistrorum  seu  in  majori  parte  eorundem  in  actu  deputandi  aliquem  nequi- 
verint  concordare,  alie  provincie  concordes  per  suos  deputatos  dirimere  poterunt  dictam 
litem. 

Item,  statuimus  quod  ex  hac  hora  in  antea  per  quinque  provincias  supradictas  assu- 
inatur  et  eligatur  unus  magister  inter  nos  actu  regens  alicujus  quinque  provinciarum  pre- 
diclarum,  ita  quod  priina  vice  qua  creabitur  novus  rector  Universitatis,  assumatur  magister 
predictus  de  provincia  Parisiensi ;  secunda  vice  de  Senonensi;  tertia  vice  de  Remensi; 
quarta  de  Turonensi,  et  quinta  vice  de  Bituricensi,  et  sic  deinceps  per  ordinein  supra- 
dictum  in  perpetuum.  Qui  quidem  magister  assuinplus  tanquam  procurator  nationis  nostre 
et  nomine  ipsius  nationis  in  electione  dicti  rectoris  vocem  habeat,  qui  pro  tempore  fuerit 
eligendus,  et  dictuni  rectorem  eligendi  una  cum  procuratoribus  aliarum  nationum  plenam 
et  liberam   potestatein,  ita  taineu  quod  si  de    provincia,  ad  quam  spectabit  dictuin    inagi- 


446  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1335 

struni  assuinere,  imminente  futuri  rectoris  facienda  electione  procurator  publicus  et  com- 
munis  nostre  nationis  originem  traxerit  in  dicta  provincia  et  de  eadein  existat,  nullus  alius 
magister  illa  vice  ad  electionem  recloris  celebrandam  creabitur  nec  sumetur. 

In  electione  vero  aliorum  officialium  ad  quecunque  alia  officia  deputatorum  nostre 
nationis,  servabitur  mos  antiquus  :  qui  quidem  mos  fuisse  talis  dinoscitur,  quod  quofiens- 
cunque  aliquis  officialis  eligi  debuerat  in  natione  predicta,  quelibet  provincia  de  predictis 
unum  magistrum  deputabat,  et  quein  dicti  deputati  vel  ipsorum  major  pars  eligebant, 
stabat  in  officio  per  illius  lemporis  spatium,  ad  quod  quidem  officium  fuerat  postulatus. 
Et  quod  procurator,  cujus  teinpus  non  transierat,  et  cujus  officium  non  expiraverat,  adve- 
niente  tempore  vacationum  solemnium,  videlicel  a  festo  beatorum  Petri  et  Pauli  usque  ad 
finem  dictarum  vacationum,  in  suo  officio  remanebat,  ac  iu  predicto  fine  creabatur  alius 
procurator. 

Annectentes  predictis  statutis  et  addentes  ut  ipsa  irrefragabiliter  observentur  :  quod 
nos  omnes  qui  nunc  regimus,  ipsa  promittimus  per  fidem  et  juramentum  a  nobis  corpo- 
raliter  prestandum  nosmetipsos  inviolabiliter  servaturos,  et  quod  omnes  baccalarii  nostre 
nationis  in  facultate  nostra  incepturi  in  manibus  procuratoris  dicte  nationis  illa  jurent 
similiter.  Ac  si  qui  magistri  dicte  nationis  actum  regendi  dimissum  ab  ipsis  resumere 
voluerint,  antequam  proclametur  eorum  resumptio,  in  manibus  predicti  procuratoris  jura- 
bunl,  quod  in  aliquam  fraudem  dictorum  statutorum  resumere  non  intendunt,  et  quod 
dicta  statuta  firmiter  observabunt. 

Predicta  autem  omnia  ordinamus,  statuimus,  facimus,  ordinata,  statuta  et  facta  confir- 
inamus,  et  in  scriptura  publica  redigimus,  et  litteris  apertis  mandamus  et  promittimus 
nos  oinnes  el  nostrum  quemlibet,  quandiu  visum  nobis  et  nationi  predicte  fuerit  expedire, 
nos  ipsos  eadem  perenniter  servaturos.  NuUam  tamen  necessitatem  nobis  vel  eidem 
nationi  nostre  imponentes  nec  imponere  volentes,  quod  nobis  [non]  liceat  predictis 
statutis  addere,  subtrahere,  diminuere,  et  eadem  si  nobis  placuerit,  tolaliter  annul- 
lare.  Quas  additiones,  subtractiones,  diminutiones  et  annullationes  nunquam  posse  fieri 
decrevimus,  quandiu  una  provincia  de  quinque  predictis,  vel  major  pars  ejusdem  condi- 
tionis,  rebellionem  obiciet  seu  opponet.  In  quorum  omnium  testimonium  presentes 
litteras  sigilli  dicte  nationis  appensione  roboramus  et  ejusdem  sigilli  caractere  commu- 
nimus.    Datum   anno  Domini  MCCCXXXV,  die  sabbati  ante  Ascensionem  Domini. 

Bulaeus,  IV,  244-247,  e  libro  procurat.  nationis  Gallicanae. 

1.  April.  4.  —  2.  In  Reg.  procurat.  nat.  Anglicanae  in  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  des  Mittelalt.,  V, 
257,  vocatur  n  Nicolaus  de  Chesin  ».  —  3.  V.  infra  n"  1055.  —  4.  An.  1331  erat  scholaris  in  domo  Sorbonae  (v.  Bul.,  IV, 
228).  An.  1345,  ante  Martii  31,  Univers.  Paris.  pro  ipso,  rectore  Univers.,  et  alias  jam  rectore  et  diacono,  Clementi  VI  de 
aliquo  beneficio  supplicabat  (v.  infra  n"  1101).  De  ipso  pluries  infra.  In  Reg.  procur.  nat.  Anglic,  p.  335,  o  Gourre  ».  Verisi- 
militcr  an.  1360  obiit.  Cf.  Delisle,  Cab.  des  mss.,  II,  159.  —  5.  An.  1336  (v.  n»  1007)  et  an.  1341  erat  rector  Univcrsitatis.  V.  Reg. 
cit.,  p,  268.  De  ipso  saepius  in  volumine.  Ipse,  «  cler.  Trecens.  »,  jam  ad  an.  1335  in  Reg.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  691. 
An.  1342,  Jun.  17,  fit  canon.  Tullens.  (Reg.  Clement.  VI,  n°  153,  fol.  383),  an.  1349,  Febr.  11,   rector  paroch.  eccl.  de  Dampno 


1335]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  hkl 

Martino  S.  Petri  TuUens.  dioec,  et  tenuit  in  eccles.  domus  scholar.  de  Navarra  quandam  perpet.  capellaniam  (Reg.  n"  185, 
fol.  153).  V.  n»  1062.  —  6.  V.  infra  n»  1032.  —  7.  Ipse  saepius  rector  erat,  ut  an.  1340  (Reg.  cit.,  p.  260),  1344  (v.  infra).  — 
8.  Infra  in  Rot.  an.  1349,  Maii  22  (proT.  Bituric),  «  Lasboygas  »  nuncupatur.  —  9.  De  his  principiis  infra  in  statutls  theolo- 
gicae  facultatis.  —  10.  V.  supra  n"  890,  not.  3.  —  11.  In  ms.  integrum  folium  deerat. 


990.    Statutum   Capituli  generalis  Ord.   Eremit.  S.  Augustini  sub   Guillelmo  de   Cremona  celebrati  de  lectoribus 
Sententiarum,  de  famuUs  magistrorum,  et  de  libraria  Parisiensi. 

1335,  Junii  4,  Orassae. 

Diffinimus  et  ordinamus  quod  quilibel  leclor  secundarius,  in  quocumque  studio  gene- 
rali  nostri  Ordinis  ibidem  ad  legendum  Sententias  deputatus,  quolibet  anno  teneatur 
legere  et  complere  duos  libros  Sentenliarum,  ita  quod  infra  bienniuin  omnes  quatuor  libri 
Sentenliaruni  in  quolibet  studio  integraliter  legantur  et  compleantur.  Contrarium  vero 
faciens  seu  obmittens  aut  non  servans  prefatam  diffinitionem,  voce  et  provisione  septima- 
nali  sit  privatus.... 

Item,  magistris  illis  [theologie]  qui  sunt  Parisius,  pro\'incie  iile  provideant  de  quibus 
sunt  oriundi,  nisi  tunc  eis  pinguius  et  habundancius  duxerint  providendum  provincie 
eorum  memorate.  Volentes  et  ordinantes  quod  magistri  in  conventu  in  quo  stant  de  uno 
converso  vel  famulo  et  duobus  tantum  studentibus  sint  contenti.  Unum  etiam  scriptorem 
possit  habere  quilibet  qui  vitam  communein  tantummodo  recipiat  a  conventu.  Magistri 
tamen  Parysius  stantes  secundum  ordinationem  dicti  conventus  uno  socio  studente,  con- 
verso  vel  famido  contententur,  absque  scriptore. 

Item,  diffinimus  et  ordinamus  quod  frater  Guillelmus  de  Sancto  Jacobo  de  Parisius 
curam  habeat  de  libris  coinparandis  pro  libraria  Parysiensi  et  multiplicandis,  secundum 
tamen  consilium  magistrorum  qui  pro  tempore  fuerint  Parisius  et  bachelarii  presentati. 
Gui  fratri  Guillelmo  pro  dicto  negocio  deputamus  omnia  et  singida  bona  fratrum  Pary- 
siensium  vel  in  provincia  Francie  seu  alibi  decedentium,  que  alias  pertinent  ad  convenlum 
Parysiensem. 

Cod.  Virod.  fol.  190''  :  «  DifBn.  Capit.  gen.  per  frat.  G.  priorem,  etc.  Grasse,  anno  1335,  in  festo  Pcntheiostes  ». 


yyi.   Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed.  sub  Ilugone  de  Vaussemain. 

1335,  Junio  intrante,  Londinii. 
Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Johannem  de  Melem- 
berc'  de  provincia  Saxonie.  Item  assignamus  quantum  nostra  interest  pro  anno  sequenti 
ad  legendum  Sententias  Parisius  fratrem  He[r]bertuin  Senonensem  de  provincia  Francie-. 

Bibl.  Univers.  Bonon.  ms.  1535;  civit.  Tolos.  ms.  489.  Deest  in  ms.  Rom. 

1.  Ms.  Bonon. :  «  Melebergh  ».  Cf.  de  ipso  QuiStif-Echard,  I,  590.  An.  1330-1340  erat  prior  provincialis  provinciae  .Sa.vo- 
niae  (Martene-Durand,  Anipl.  Coll.,  VI,  344).  In  Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  246,  vocatur  tantum  «  fr.  Johannes 
de  Saxonia,  Ord.  Praed.,  sacre  pagine  professor  »  (an.  1342),  et  pro  suo  germano  Alberto  de  «  Meleberghen  »  supplices  preces 


448  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1335 

ad  papam  dirigit,  sicut  et  an.  1349  (ibid.,  an.  8,  p.  1,  fol.  108),  ubi  etiam  poenitentiarius  papae  nuncupatur.  Fortasse  istc 
Johannes  distingui  non  debet  ab  altero  Johanne  Saxone,  Ord.  Praed.,  similiter  mag.  in  tfaeologia,  in  Catal.  mag.  (Arch.  f. 
Litterattir- u.  Kirchengesch.,  II,  223,  n»  125).  —  2.  In  Bonon.  et  in  Tolos.  additur  :  «  Assignamus  lectorem  in  conventu 
Tolosano  fr.  Peregrinum  de  Mercatore,  magistrum  in  theologia  de  provincia  Tolosana  ».  Sed,  ut  nobis  videtur,  perperam, 
cum  haec  assignatio  non  ante  an.  1336   facta  sit.  Cf.  infra  n"  1000. 


d92.   Benedictus  XII  Constitutionem  pro  bono  regimine  Ord.  Cisierciensium  promulgat,  in  qua  copiose  de  studiis 
Ordinis,  imprimis  de  Parisiensi,  edisserit,  et  quaedam  statuta  Paris.  studii  pro  theologis  affert. 

1335,  Julii  12,  apud  Pontem  Sorgiae. 

Benedictus  ....  Ad  perpetuam  rei  memoriain.  Fulgens  sicut  stella  ....  Prebere  quippe 
materiam  intendentes  quod  in  eodem  Ordine  per  sacre  theologie  studium  professores 
ipsius  crudiantur  et  illustrentur  in  illa  ....,  statuimus,  ordinamus  et  disponimus  pro 
moderno  et  postero  tempore  valitura  perpetuo  et  inviolabililer  observanda,  videlicet  quod 
generalia  studia  dicti  Ordinis  in  sacra  pagina  Parisius,  Exonie  (/.  Oxonie),  Tholose  et 
apud  Montempessulanum  Magalonensis  diocesis  deinceps  existant.  Studium  autem  quod 
Stelle  Pampilonensis  diocesis  fore  consuevit  in  Salamanticam  transferimus  propter  propin- 
quitatem  studii  Tholosani,  ordinantes  quod  Bononie  fiat  studiuin  quando  comode  fieri 
poterit  doinus  pro  studentibus  vel  ematur,  fiatque  Salamantice  illud  idein.  Metis  quoque 
sit  particulare  studium  in  scientiis  primitivis  .... 

Ad  studium  Parisiense,  quod  est  ceteris  precipuum  et  fons  omnium  studiorum, 
indistincte  mittantur,  videlicet  quod  abbates  monachos  illos,  quos  habebunt  ad  dicla 
studia  mittere,  ad  ea  de  consilio  patris  abbatis  vel  visitatoris  et  conventus  proprii  aut 
sanioris  partis  ejusdem  conventus  transmittere  teneantur,  sic  tamen,  quod  mittantur 
magis  dociles  et  ydonei,  nec  non  ad  proficiendum  dispositi,  et  quod  lali  tempore  trans- 
mittantur,  quod  priina  die  mensis  Octobris  vel  circa  in  studio  Parisiensi  existant,  in  aliis 
vero  studiis  in  beati  Luce  vel  Omniuin  Sanctorum  festis  infallibiliter  sint  presentes. 

Numerus  autem  mittendorum  videtur  suflicere,  prout  sequitur,  consideratis  oneribus 
jain  dicti  Ordinis,  et  temporum  qualitate,  scilicet  quod  de  quolibet  nionasterio  cujusque 
provincie  seu  generationis,  in  quo  sunt,  vel  erunt,  aut  esse  poterunt  quadraginta  monachi 
vel  supra,  Parisius  debeant  mitti  duo;  de  quolibet  vero  monasterio,  in  quo  sunt  vel  esse 
poterunt  triginta  monachi  et  supra,  usque  ad  quadraginta  monachos  exclusive,  ad  idem 
studium  Parisiense  debeat  mitti  unus;  et  de  quolibet  monasterio,  in  quo  erunt  vel  esse 
poterunt  decem  et  octo  monachi,  et  supra  usque  ad  triginta  monachos  exclusive,  ad  alia 
generalia  studia  vel  Parisius,  si  mittentes  maluerint,  debeat  similiter  unus  monachus 
destinari.... 

Provisionem  equidem  studentium  taliter  limitamus,  et  sufficientem  esse  conspicimus, 
videlicet  quod  magister  regens  Parisius  de  communi  contributione  dicti  Ordinis,  vel  de 
redditibus  communibus  ocluaginta  libras  turonens.  parvorum,  et  a  monasterio  proprio 
vigintiquinque  libras  ejusdem  monete,  pro  bursa  et  aliis  necessitatibus  suis;  baccalarius 


1335]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  449 

vero  regens  Parisius,  de  dicta  communi  vigintiquinque,  et  a  proprio  monasterio  alias 
vigintiquinque,  pro  bursa  et  aliis  necessitatibus  ejus  ;  ac  lector  Biblie  in  eodem  studio  de 
prefata  communi  decem,  et  a  proprio  monasterio  viginti  libras  ipsius  monete  percipiant 
omnino  annuatim  ;  quilibet  vero  scolarium  studens  in  ipso  studio  viginti  libras  dicte 
monete  a  proprio  monasterio  pro  bursa  et  aliis  necessitatibus  suis  percipiat  similiter 
annuatim'.  Sed  in  aliis  studiis  patres  abbales,  ipsorum  studiorum  rectores,  magistro  in 
theologica  facultate  in  illis  regenti  de  quadraginta  libris  predicte  monete  pro  bursa  et 
aliis  necessitatibus  suis  providere  annis  singulis  teneantur.  Quando  autem  baccalarius  in 
eisdem  studiis  reget,  ubi  commode  non  reperiretur  magister,  teneantur  dicti  patres 
abbates  dicto  baccalario  de  triginta  libris  dicte  monete  pro  bursa  et  omnibus  necessita- 
tibus  suis  annis  singulis  providere 

Ubi  auteni  erit  aliquis  de  Ordine  ipso  in  Parisiensi  studio  assignatus,  qui  sit  vite 
laudabilis,  aliasque  idoneus  et  discretus,  et  ad  baccalariatum,  vel  magisterium  theologie 
dispositus  et  propinquus,  abbas  Cislerciensis,  qui  est  pro  tempore,  cum  consilio  magi- 
strorum,  baccalariorum  et  provisoris  domus  studentium  Parisius,  mandet  abbati  proprio , 
quod  talem  non  revocet,  sed  eum  permittat  in  hujusmodi  scientia  perfici,  et  ad  statum 
baccalariatus,  ac  honorem  magisterii  provehi,  lecturamque  continuare,  prout  ipsius 
Ordinis  generale  Capitulum  ordinabit.  Possit  tamen  ipsum  generale  Capitulum,  deficien- 
tibus  niagistris  seu  baccalariis  in  theologia,  talem  etiam  ante  baccalariatum  vel  magiste- 
rium  in  quolibet  predictorum  generalium  studiorum  principalem  deputare  lectorem,  si 
eidem  generali  Capitulo  visum  fuerit  expedire. 

In  favorem  itaque  studii  ejusdem  theologie,  ut  ab  alumpnis  ejusdem  Ordinis  studen- 
tibus  illi  ferventius  intendatur,  statuimus,  ordinamus  et  prohibemus  expresse,  quod  in 
nuUo  dictorum  studiorum  legantur  vel  audiantur  jura  canonica,  nec  etiam  extra  illa  per 
aliquem  studentium  eorumdem^;  quod  si  quis  contrarium  attemptare  presumpserit,  sit  eo 
ipso  ad  claustrum  suum  ab  hujusmodi  studio  revocatus,  nec  cellararius  dictorum  studio- 
rum  ex  tunc  in  aliquo  illi  provideat,  sed  incontinenti  ad  proprium  monasterium  remit- 
tatur,  de  transgressione  ac  inobedientia  hujusmodi  secundum  arbitrium  abbatis  proprii 
puniendus.  Et  ut  in  dictis  studiis  pro  studentibus  in  eis  necessaria  non  desint  obsequia, 
volumus  et  ordinamus,  ut  prefati  abbates,  ipsorum  studiorum  rectores,  in  eis  provideant 
de  cellarariis  et  aliis  officialibus  idoneis,  prout  necessitas  vel  utilitas  cujuslibet  studiorum 
requiret  ipsorum;  quodque  ipsi  cellararii  et  officiales  juramentum  prestabunt  de  fideliter 
dispensando,  ac  de  receptis  et  expensis  rationem  reddendo,  quemadmodum  superius  est 
expressum. 

Et  quia  decet  et  expedit,  ut  inter  studia  cetera  studium  Parisiense  refloreat,  et  juge 

sine   intermissionis   dispendio   habeatur,    statuimus   et   ordinamus   quod  in   eodem   studio 

Parisiensi   deputentur  magistri,  baccalarii,  et  lectores   Biblie,  ac  provisores,  cellararii,  et 

alii  officiales  predicti  Ordinis  per  Capitulum   generale.   Quod   si  ipsi  vel  aliquis   eorum 
*»  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  57 


450  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1335 

deficiant,  seu  ex  aliqua  causa  magistri,  baccalarii,  et  lectores  lecturam  assumere  vel  con- 
tinuare,  aut  cellararii  et  officiales  prefati  sua  oflicia  exercere  nequirent,  subrogentur  alii 
loco  eorum  per  visitalorem  illius  anni  usque  ad  sequens  dumtaxat  Capitulum  generale.... 

Et  cum  sit  dedecens  et  deforme,  ut  quis,  presertim  religiosus,  cum  vanitate  et  impe- 
ritia  cathedram  ascendat  preeminentie  magistralis,  statuimus  quod  decetero  nullus  de 
Ordine  predicto  assumatur  ad  recipiendum  magisterii  seu  doctoratus  honorem,  nisi  prius 
per  eum  prestito  juramento  in  presentia  provisoris  et  studentium  ipsius  Ordinis  tunc 
presentium  in  studio,  in  quo  hujusmodi  honorem  recipere  voluerit,  seu  majoris  partis 
numero  eorumdem,  quod  in  assumptione  honoris  ipsius,  vel  ante  seu  post  occasione  illius, 
circa  cibos,  vestes,  vel  alia,  non  expendat  per  se  vel  per  alium,  undecumque  habuerit 
vel  fuerit  sibi  datum,  nec,  quantum  in  eo  fuerit,  ultra  valorem  mille  turonens.  argenti 
expendi  permittat  ab  aliis  ejus  consanguineis  vel  amicis.  Baccalarii  etiam  juramentum 
prestare  similiter  teneantur  in  presentia  predictorum,  quod  occasione  baccalariatus  sui, 
vel  ante  seu  post,  nullum  festum  seu  convivium  faciant  per  se  vel  aliura,  seu  fieri  permit- 
tant,  quantum  in  eis  fuerit,  a  quibuscumque  aliis  eorum  consanguineis  vel  amicis. 

Ad  hec  denique  statuimus  et  ordinamus  quod  quicumque  dicti  Ordinis,  qui  tamen  in 
eodem  studio  Parisiensi  vel  in  aliquo  alio  predictorum  generalium  ipsius  Ordinis  studio- 
rum  per  sex  annos  in  theologia  studuerint,  et  ad  hoc  idonei,  quis  cognoscet,  exliterint,  in 
dicto  studio  Parisiensi  possint  cursus  Biblie  facere,  et  qui  per  octo  annos  studuerint  ut 
prefertur,  Sententias  legere  in  Parisiensi  studio  memorato,  non  obstantibus  quibus- 
cumque  statutis  et  consuetudinibus  ac  observantiis  Ordinis,  monasteriorum,  locorum 
conventualium,  et  studiorum  sepe  dictorum  contrariis,  juramentis,  confirmationibus 
apostolicis,  aut  quibusvis  firmitatibus  aliis  roboratis,  et  illo  presertim  statuto,  quo  in 
eodem  studio  Parisiensi  cavere  dicitur,  quod  nullus  possit  legere  cursum  Biblie,  nisi 
ibidem  studuerit  septem  annis,  quodque  non  permittatur  Sententias  legere,  nisi  etiam 
inibi  studuerit  decem  annis,  prout  sic  vel  aliter  in  statutis  ipsius  studii  Parisiensis  dicitur 
contineri;  nec  non  quibuslibet  privilegiis,  indulgentiis,  et  literis  apostolicis,  Ordini, 
monasteriis,  locis  conventualibus,  et  studiis  prefatis,  sive  universitatibus  magistrorum  et 
scolarium  eorumdem  in  contrarium  concessis  —  Dat.  apud  Pontem  Sorgie  Avinionensis 
diocesis  iiij  id.  Julii,  pontificatus  nostri  anno  j. 

Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  725;  Secret.  an.  1,  ep.  590,  fol.  lOG.  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  4204, 
fol.  57,  64  sq.  — Paris.,  Nomasticon  Cisterciense,  p.  607  sqq.  Bull.  Rom.  (Romae,  1741),  tom.  III,  parte  2,  p.  203,  211  sqq. 
Cf.  Felibien,  III,  165  sq.  —  12  Augusti  Benedictus  XII  ad  Capitulum  generale  scribit  se  Constitutionem  edidisse,  persuasum 
«  quod  Ordo  propter  abusum  et  ineffrenatam  audaciam  nonnuUorum  professorum  ipsius  multum  concussus  extitit  bactenus 
spiritualibus  incommodis  ».  Enumerat  consiliarios  suos  (et  in  Secret.,  ep,  591),  qui  sunt  abbates  sequentes,  excepto  ultimo.  In 
actis  Capil.  generalis  an.  1335,  Septcmb.  12,  Cistercii  celebrati  legimus  :  abbates  Cistercii  (Guillelmus),  Firmitatis  (Johannes), 
Claraevallis  (Johannes),  Morimundi  (Rainaldus)  et  Altaecumbae  (Stephanus),  «  pro  expensis  et  servitiis  factis  in  Romana  curia 
rationc  et  nomine  totius  Ordinis  xiij  milia  florenorum  mutuo  receperunt,  et  se  obligaverunt  et  sua  monasteria  modo  quo  fieri 
potuit  fortiori  creditorihus  »  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  10894,  fol,  168^).  Inter  consiliarios  de  studiis  reformandis  certe  et  Guil- 
lelmus  Curli,  abbas  Bolbonae  erat,  qui  in  actis  Capp.  general,  saepe  tantummodo  «  magister  Bolbonae  »  nuncupatur  (cf.  supra 
n"  809,  not.),  an.  1337,  April.  30  factus  est  episcopus  Nemausens.  (Reg.  Comm.  Bened.  XII,  an.  3,  p.  1,  fol.  l^i»,  ep.4),  Decemb.  3 
57. 


1335]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  451 

ejusd.  anni  episcopus  Albiensis  (ibid.,  fol.  23,  ep.  24),  anno  sequenti,  Decemb.  18,  presb.  oard.  IV  Coronal.,  et  an.  1350  episcopus 
Tusculanus  (Contelori).  V.  de  ipso  adhuc  pluries  infra.  Cf.  imprimis  n"  112i,  ubi  de  erroribus  Nicolai  de  Ultricuria  agitur. 
Anno  1336,  Augusti  11,  papa  Capitulo  generali  Ordinis  injungit,  studeant,  utarticulus  praeserlim  de  studentibus,  qui 
minua  plene  in  quibusdam  partibus  observatur,  effectualiter  compleatur  (Secret.  an.  2,  ep.  291,  fol.  79'>).  An.  1339,  Augusti  21, 
eidem  Gapitulo  scribit,  se  non  aequo  animo  audivisse  «  Constitutiones  suas  dudum  super  mittendis  ad  studia  scolaribus 
editas  minus  bene  per  nonnullos  abbates  ipsius  Ordinis  observari  » ;  eos  proinde  ad  id  oompelli  debere  (Secret.  an.  5, 
ep.  272,  fol.  77^).  Capitulum  generale  Cisterc.  jam  an.  1335  versabatur  in  his  Constitutionibus,  et  postea  an.  133G,  ut  ex  actis 
illorum  annorum  apparet. 

1.  De  similibus  provisionibus  Cluniacensium  an.  1319  factis  v.  supra,  n»  781,  nota.  —  2.  Simile  statutum  pluries  ab 
Ordine  editum  est  (cf.  supra  n"  564,  nota  3),  et  an.  1331  inhibebatur,  «  ne  aliquis  in  studiis  solemnibus  vel  ctiam  in  domibus 
Ordinis  quibuscumque  intus  vel  extra  jura  civilia  vel  canonica  presumat  legere  vel  audire  »  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  10894, 
fol.  146),  an.  1333,  ne  «  monachi  studentes  in  studiis  Ordinis  extra  ipsa  studia  jura  canonica  audire  presumant,  cum  ex 
hoc  sacre  theologie  studium  realiter  enervelur  »,  et,  «  ne  studentes  extra  studia  supradicta  jura  canonica  presumant  audire 
decetero,  vel  legere.  Quod  si  audire  presumpserint,  co  ipso  excommunicationis  sentenliam  sc  noverint  irretitos  »,  ibique 
additur  :  «  infra  tamen  septa  dictorum  studiorum  audire  vel  legere  dicta  jura  poterunt  hora  et  tempore,  et  non  aliter,  quibus 
theologica  lectio  non  poterit  impediri  u  (ms.  lat.  10894,  fol.  \hk^),  ut  et  in  Libello  statutorum  an.  1317  statuebatur  ;  «  extra 
sepla  studii  et  ubicunque  alias  nuUus  de  Ordine  audire  vel  legere  jura  presumat  ».  Libellus  definit.  in  ms.  S.  Petri  Salisburg., 
a.  V.  1.  Prohibitio  jura  canonica  audiendi  et  legendi  in  Capit.  gener.  anni  1334  repetebatur,  et  aliqui  scholares  in  Tholosano 
studio  oommoranles  inobedientes  puniebantur  (ibid.,  fol.  160).  At  in  Capitulo  generali  an.  1343  quantum  ad  ordinationem 
Benedicti  XII  statuebatur  ;  «  Cum  in  statutis  papalibus  omnibus  professis  Ordinis  sit  totaliter  interdictum,  ne  in  studiis 
Ordinis  jura   canonica    audire  vcl    legere  presumpserint,   et  quidam   Ordinis  monachi    credant  audire  jura  prediota  in  aliis 

studiis   sibi   fore  licitum,   et   ad  alia  studia  secularia  se  transferunt eapropter  generale   Capitulum  volens  eorum  oallide 

malitie  imposlerum  obviare,  ducit  strictius  inhibendum,  ne  decetero  quisquam  abbas  sive  monachus  audire  vel  legere  eadem 
in  quibuscungue  studiiSj  villis,  civitatibus  sive  castris  presumat.  Quod  si  quis  fecerit,  eo  ipso  excommunicationis  sententia 
se  noverit  alligatum.  Abbas  aulem  qui  licentiam  talem  conferre  presumat,  eadem  existat  innodatus  ipso  facto  »  (ibid., 
fol.  208).  

993 .   Benediclus  XJI^   Johannem  de    Castronovo,   cancellarium   ecclesiae    Tolosanae,    redarguit,    quia    Geraldo 
Pasquerii,  Ord.  Min.,  magisterium  in  Iheologia  tribuerat,  cum  hoc  in  studio  Tolosano  non  consueverit  fieri. 

1335,  Augusti  12,  apud  Pontem  Sorgiae. 

Dilecto  filio  ..  cancellario'  ecclesie  Tholosaue.  Sicut  facultas  sacre  pagine  alias 
quascunque  precellit,  sic  debet  honorari  pre  ceteris,  el  diligentius  precaveri  ne  in  ea, 
qua  universalis  illuininalur  ecclesia  et  fides  dirigitur  et  defensatur  catholica,  indigni 
sedem  et  inagisterium  recipiant  ignorantes.  Pro  hujusinodi  neinpe  adhibenda  cauteLi 
consueverunt  promovendi  ad  tante  magisteriuin  facultalis  per  plures  professores  ipsius 
examinari  diligenter  el  stricte,  ut  illi  et  non  alii  cathedram  in  eadein  facultate  magistralem 
ascenderent,  qui  reperti  sufTicientes  existerent,  scirentque  stabilire  domum  Domini  et 
resistere  ascendentibus  ex  adverso.  Intelleximus  siquidem  quod  licet  in  studio  Tholosano 
non  consueverit  hactenus  honor  magislralis  iu  facultate  supradicta  impendi,  nec  ibidein 
habeatur  copia  magistrorum  in  facultate  ipsa  :  tu  tamen  dilectum  filium  Geraldum  Pes- 
querii,  Ordinis  fratrum  Minorum,  pridem  in  eodem  studio  ad  honorem  hujusmodi  nesci- 
mus  quo  ductus  consilio  promovisti  de  facto.  Hec  igitur  grata  ex  causis  premissis  merito 
non  habentes,  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  et  inhibemus  expresse,  ne 
ullerius  quoad  dictum  Geraldum  vel  aliqua  promolionem  ipsius  predictam  tangentia,  nec 
ad  licentiandum  seu  promovendum  aliquein  alium  deinceps  in  eodem  studio  ad  magisterii 
honorem    in    facultate    predicta    presumas    procedere    absque    nostra    et   apostolice    sedis 


452  CHARTULARIXJM     UNIVERS.      PARIS.  [1335 

licentia   speciali.    Daf.   apud   Pontem   Sorgie  Avinionensis    diocesis   ij    id.    Augusti,    anno 
primo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Benedicti  XII,  an.  1,  ep.  492,  fol.  84»'. 

1.  Bulacus,  IV,  242,  ut  primam  buUam  Benedicti  refcrt  illam  :  qua  summus  pontifex  an.  1335,  Januarii  9,  universi- 
tatem  magistrorum  et  scholarium  Paris.  de  sui  elcctione  et  coronatione  ccrtiores  facit.  Sed  in  Rcg.  Vat.  non  affertur  inter 
epistolas  coronationis.  —  2.  Johanni  de  Castronovo,  ut  e  documento  sequenti  apparet.  Confundi  non  debet  cum  Johannc  de 
CastronoTO  in  Rotulo  ad  antipapam  Clementem  VII  an.  1378  directo,  apiid  Fournier,  Les  statuts  et  priviUges  des  Univer- 
sites  franpaises,  I,  632,  quem  dooumenta  nostra  fugerunt. 


994.  Benedictus  XII  ad  eumdem  cancellarium  de  eodem  argumento. 

1335,  Septembris  11,  apud  Pontem  Sorgiae. 

Dilecto  filio  Johanni  de  Castronovo  cancellario  ecclesie  Tholosane.  Pridem  ad  nostram 
nolitiam  fidedigna  relatione  perducto  quod  licet  in  studio  Tholosano,  ubi  non  consuevit 
esse  in  sacre  theologie  facultate  copia  magistrorum ,  solitum  non  extiterit  hactenus 
aliquem  vel  aliquos  in  eadem  facultale  ad  honorem  magisterii  promoveri,  tu  tamen 
dilectum  filium  Geraldum  de  Pesquerio,  Ordinis  fratrum  Minorum,  in  eodem  studio  ad 
statum  magisterii  promoveras  supradicti  :  nos  ex  certis  causis  gratam  promotionem  hujus- 
modi  non  habentes,  tibi  per  litteras  nostras  mandavimus  et  expresse  duximus  inhibendum 
ne  ulterius  quoad  predictum  Geraldum  vel  aliqua  promotionem  ipsius  predictam  tan- 
gentia  nec  ad  licentiandum  seu  promovendum  aliquem  alium  deinceps  in  eodem  studio 
ad  magisterii  honorem  in  facultate  jam  dicta  procedere  presumeres  absque  nostra  et 
apostolice  sedis  licentia  speciali'.  Cum  itaque  tu  hujusmodi  litteris  nostris  receptis  inter 
cetera  duxeris  respondendum  quod  licentiam  magisterii  predicti  memorato  Geraldo 
tribueras  auctoritate  privilegiorum  studio  predicto  per  Romanos  pontifices  predecessores 
nostros  hactenus  concessorum,  de  quibus  paratus  eras  nos  et  sedem  apostolicam  informare 
fidemque  de  illis  obtuleris  quando  nobis  placuerit  te  facturum,  sicut  in  quodam  instru- 
mento  super  presentatione  dictarum  litterarum  nostrarum  et  eadem  responsione  confecto 
et  coram  nobis  exhibito  continetur  :  nos  volentes  quod  'premissa  que  obtulisti,  ut  premil- 
titur,  studeas  adimplere,  discretioni  tue  sub  excommunicationis  pena  (quam  te  nisi  mandato 
nostro  hujusmodi  cum  effectu  parueris  alio  tamen  impedimento  cessanle  legitimo  incur- 
rere  volumus  ipso  facto)  per  apostolica  scripla  districte  precipiendo  mandamus  quatenus 
infra  viginti  dierum  spatium  a  die,  qua  hujusmodi  nosfre  presentabuntur  tibi  littere  com- 
putandorum,  apostolico  conspectui  personalifer  te  presentes,  nos  informaturus  de  dictis 
privilegiis  et  fidem  de  illis  ut  obtulisti  facturus,  et  ostensurus  si  usum  ibidem  hactenus 
fuerit  privilegiis  antedictis,  nostrisque  mandatis  et  beneplacitis  humiliter  pariturus.  Volu- 
mus  autem  quod  de  die  presentationis  hujusmodi  nos  per  instrumentum  publicum,  quod 
inde  fieri  volumus,  et  tuas  litteras  (inserlo  in  eis  tenore  presentium)  certiores  efficere  non 


1335]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  453 

postponas.  Datum   apud  Pontem   Sorgie,   Avinionensis   diocesis,    iij    id.  Seplembris,  anno 
primo. 

Reg.  Val.  Sccret.  Benedicli  XII,  un  1,  ep.  509,  fol.  91. 

1,  Ut  haec  intelliganturj  seienduin  est,  in  Gapitulo  generuli  Ord.  Minorum  Barcinonensi  an.  1313  «  sti]>er  privilegio 
concesso  Universitatl  Tholose,  quod  videlicet  ibi  decetero  vigeret  generale  studium  theologie  »,  tale  statutum  csse  couditutii; 
«  Concedit  generale  Capitulum,  quod,  si  ubsque  scandalo  vitari  non  poterit,  in  conventu  Tholosano  ponantur  de  provisionc 
aut  de  conscientia  generalis  ministri  bachallarii  presentandi  et  promovendi  ibidem  ad  inagisterium.  Qui  gencralis  atteiidat 
ne  per  multiplicationem  vel  insufEcientiam  promovendorum  hujusmodi  facultas  theologica  contempnatur  ».  Chrotl.  XXIV 
general..  ms.  Assisinat.,  fol.  141''.  An.  1345  adhuc  ibid.  non  promovcbutur  in  theologicu  fucultate  (v.  infra  n"  1114),  nisi 
auctoritate  apostolicu  (v.  infra  ad  an.  1344,  Januar.  24,  Febr.  4,  an.  1345,  Juii.  VI).  Universe  superiores  Ordinum  reli- 
giosorum  tunc  temporis  etiam,  quando  in  pluribus  studiis  gencralibus  promotio  iti  theologla  apostolica  auctoritate  permissa 
erat,  conatui  subditorum,  in  aliis  praeterquam  in  Parisiensi,  Oxonlensi  et  Cuntubrigiensi  Universitatibus  luuream  accipicndi, 
non  favebant.  V.  Inlroductionem. 


o9o.   Nominanlur  inagistri  in  sacra  iheotogia,  qui  cum  Benedicto  XII  eraminabant  quaestionem  de  visione  hca- 

tifica. 

1335,  Octobris  4,  Avenione. 

Die  iiij  mensis  Octobris  facto  conipiito  cum  domino  Arnaldo  Ysarni  cambrerio  domini 
nostri  pape  de  vadiis  infrascriplis  solutis  per  ipsum  de  mandato  domini  nostri  pape  in 
Ponte  Sorgie  a  die  iiij  mensis  Julii  usque  ad  diem  iiij  mensis  Septembris  proxime  pre- 
teriti  xvj  magistris  in  theologia  infrascriptis,  qui  fuerant  in  dicto  loco  super  questione 
de  visione  Dei,  videlicet  magistris  Johanni  de  quolibet  [sic)  inquisitori  Pictavie',  Geraldo 
Othonis  ministro  Minorum',  Pastori',  Galtero'%  Galtero%  ministro  Francie",  Edmundo', 
Thome',  Ricardo%  Gaufrido'",  Pagano",  Rogero'-,  episcopo  Terralbensi'%  episcopo  Coro- 
nensi",  Roberto  de  Florcntia'^  et  Bernardo  Oliverii'",  quorum  xiij  qiiilibet  fuerant  per 
Ivij  dies,  et  quilibet  de  duobus  per  xxxv  dies  et  unus  per  vij  dies,  et  reperto  qiiod  sol- 
verat  eisdem  iiijc  ix  florenos  auri  coinputatis  singulis  diebus  pro  quolibet  predictorum 
medium  florenum,  solvi  eidem  domino  vKrnaldo  dictos  iiij''  ix  florenos  auri  in  iijc  Ixxxvij 
flor.  auri  xxij  sol.  cum  gross. 

Arch.  Vat.  Avenion.  Introit.  et  exit.  Benedicti  XIJ,  n»  146,  fol.  112*.  —  Supra  nominati  magistri  cum  summo  pontifice 
ad  Pontem  Sorgiae  morabantur  ad  ventilandam  quBEStionem  de  visione  beatificu.  An.  1335,  Jul.  8,  scripsit  Benedictus  XII 
Philippo  VI  regi  Francorum,  se  Pctrum  de  Palude,  patriarcham  Hierosol.,  «  in  theologia  professorem  cxpertum  »,  retinere, 
et  cum  illo  et  «  cum  iionnullis  sacre  theologie  professoribus  a  civitute  Avenioneiisi,  ubi  propter  concursus  impediebamur 
multorum  »  decesslsse  et  ad  castrum  Pontis  Sorgiae  ad  ventilandum  quaestionem  accessisse  (Reg.  Secret.,  an.  1,  ep.  407. 
Rayn.,  I.  c,  n"  1).  Cui  consentit  Henricus  de  Diessenhoven  apud  Boehmer,  Fontes  rer.  germ.,  IV,  23,  dicens,  Benedictum 
Julii  6  ad  Pontem  Sorglae  ivisse,  ibique  coram  magistris  theologiae  secum  deductis  et  cardinalibus  suum  librum  de  visione 
beatifica  legi  fecisse,  et  quaestionem  examinasse. 

Quidam  ex  his  theologis  postea  etiam  ibidein  invcniunlur.  Sic  an.  1336,  Jul.  22,  pro  vadiis  trium  magistrorum  in 
theologia,  qui  examinant  scriptu  papae  Benedicti,  sciiicet  fr.  Pasloris,  Ord.  Min.,  fr.  Bernurdi  Oliverii,  Ord.  Ereinit.  S.  Aug., 
fr.  Guillelmi  de  RivopuIIo",  monaehi  monasterii  do  Populeto,  Ord.  Cisterc,  a  Jun.  25  usque  ad  Jul.  23  floreni  42  solvuntur 
(Introit.  et  exit.,  n»  150,  fol.  127).  Aliue  solutiones  pro  his  magistris  referuntur  ibid.  ud  Augusti  13  ct  Septemb.  13;  pro 
Guillelmo  de  RivopuIIo  ad  Octob.  1,  pro  Bernardo  ad  22  (I.  c  et  fol.  128).  Pro  Pastore  solo  Octob.  22  et  Decemb.  23  pro 
101  diehus  52  floreni  (1.  c),  et  an.  1337,  April.  25,  Augusti  7,  Octob.  8,  expenduntur  pro  178  diebus  plus  quain  floreni  88 
(ibid.  n"  162,  fol.  90).  Siinili  ratione  pro  vadiis  fratris  Remigiil',  sacrae  paginae  professoris,  a  die  1  Septemb.  usque  ad 
Decemb.  10  solvuntur  floreni  51  (I.  c,  fol.  90''}.  Inler  «  scripta  »  Benedicti  XII  hic  imprimis  super  Matthueum,  Quuestiones 
de  11  urticulis  (cf.    supra  n"  975,   nota)   et  Liber  de   visione   beatifica   intelligi  debent,  qui  liber  exstat  in  Bibl.  Vat.  ms.  lat. 


454  CH\RTUL\RIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1335 

4006,  .fol.  16-218,  iii  sex  liactalus  distinctus  (e  quo  cxcerpta  ap.  Rayn.,  Ann.  eccl.,  ad  an.  1335,  n'  9-26,  et  ad  an.  1336, 
n'  4-18),  ct  incipit  ;  «  B.  Petrus  cui  dominus  post  confessionem  trinam  sui  amoris  suas  oves  pascendas  commisit  ».  —  Notatu 
dignum,  intcr  hos  magistros  theologiae  praeter  Petrum  de  Paludc  unum  tantum  cx  Ordine  Praedicatorum  inveniri. 
Monere  praeterea  volumus,  Benedictum  XII  juniores  magistros  cximie  dilexisae. 

An.  133G,  Januarii  29,  Benedictus  quaestionem  tantum  agitatam  de  statu  aniniarum  a  corpore  exutarum  definiebat 
cum  conslitutione  :  «  Benedictus  Deus  »,  cujus  duo  originalia  in  Arch.  Vat.  :  cast.  S.  Angeli,  orm.  XI,  caps.  10,  n»  14 ;  Instr. 
miscell.  C.  F^asc.  9,  n°  14.  Inter  Extrav.  Benedicti  XII  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lot.  4204,  fol.  47*;  cod.  Paulinus  Monastc- 
riensis  231,  fol.  123,  alibique.  Rayn.  ad  an.  1330,  n»  3,  parlem  tantum  affert.  Bull.  Rom.  nd  h.  an. 

1.  Nemo  nlius  quam  Johannes  Anfredi  (seu  Aufredi,  ut  etiam  scribitur;  v.  supra  n°  868),  Ord.  Praed.,  mng.  in  theolo- 
gia.  Ad  an.  1343,  p'ebruarii  28,  in  Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  2,  fol.  62,  refertur,  mortuo  Johanne  «Amfredi»,  inqili- 
sitore  quondam  Pictaviae  et  provinciae  Turonens.,  non  esse  provisum  de  inquisitore,  qui  in  illis  partibus  debeat  inquisi- 
tionis  officium  exercere.  Johannes  hic  secundum  nomen  patris  sui  (Aufredi  seu  Anfredi)  dcsignatur.  —  2.  De  quo  saepius  in 
hoc  voluminc.  V.  supra  n"  975,  nota  5.  —  3.  De  Serrcscuderio,  Ord.  Min.,  supra  n"  950.  — 4.  De  Chatun,  Ord.  Min.,  supra 
„o  975.  —  5.  Fortusse  Galtero  Burley,  theol.  professori.  Plerumque  Bsseritur,  illum  an.  1337  mortuum  esse.  Sed  an.  1342, 
Aug.  2,  ((  mag.  Walterus  de  Burleye,  sacre  pagine  professor  »,  fit  eccles.  Eboracens.  canonicus  (Reg.  Clem.  VI,  an.  1,  n"  152, 
fol.  SSl*,  ep.  184),  an.  sequenti  supplicat  sibi  dari  canonicatum  in  eccl.  Saresber.  (Reg.  Suppl.  an.  2,  p.  3,  fol.  49'',  et  Reg. 
n»  161,  fol.  283).  Quo  definitum  etiam  exstat,  Walterum  non  religiosum,  sed  cler.  saccularem  fuisse.  —  6.  Henrico  de  Semons, 
Ord.  Min.  V.  supra  n»  891,  nota,  et  infra  n»  1006,  not.  —  7.  Maneacalli,  Ord.  Min.,  supra  ^"975.  —  8.  Verisimiliter  non  Thomoe 
Poncy  (supra  n"  983),  sed  Tbomaede  Fabriano,  Ord.  Eremit.  S.  Aug.  (v.  supran»  875),  minimeThomae  «  Bredewordine  »,  qui  an. 
1336,  Januar.  25,  jam  conon.  Lincoln.,  adhuc  baccalarius  in  theol.  (et  mag.  in  artibus)  erat  (Reg.  Bened.  XII,  an.  2,  p.  1,  ep.  17). 
Cf.  praetereo,  n°  1125,  not.  7. — 9.  Fortasse  Richardo  de  Mesnilio,  tunc  jam  doctore  in  theologia,  de  quo  infra  n"  1032.  Ad  an.  1333, 
Jul.  17,  rcfertur  etiam  Ricardus  Ghassam,  Ord.  Min.,  qui  a  Johanne  XXII  ad  partes  Angliac  pro  negotiis  et  libris  missus  cst 
(Jntrott.  et  exit.,  n»  136,  fol.  74'').  — 10.  Grandfeldio,  Anglo  de  Northampton,  Eremit.  S.  Aug.  Elssius,  Encomiast.  August., 
p.  225  sq.  Ossinger,  Bibl.  August.,  p.  410.  F^uit  creatus  episcopus  Fernensis  a  Clementc  VI,  an.  1347,  Martii  5  (Reg.  Vat.  comm., 
an.  5,  n°  177,  fol.  ^^*).  Cf.  practerea  Lanteri,  Eremi  sacrae  Augustinianae  pars  altera  (Romae,  1875),  p.  14.  —  11.  Ord. 
Eremit.  S.  August.  V.  supra  n»  808.  —  12.  Glactono,  Anglo,  Ord.  Eremit.  S.  August.  ?  Cf.  Elssius,  Encomiast.  August.,  p.  612. 
Oasinger,  Bibl.  August.,  p.  400.  Lanteri,  Postrema  saecula  sex  religionis  Augtistinianae,  I  (Tolentini,  1858),  p.  174.  — 
13.  Johanni,  Ord.  Cnrmcl.  V.  supra  n»  975.  —  14.  Ms.  (c  Caravensi  ».  Flpiscopus  Coronensia  erat  «  Andreas  Elemosine  de 
Pcrusio  »,  Ord.  Ercmit.  S.  Augustini,  raagislcr  in  s.  thcologia  (v.  et  supra  n'»  879  et  975),  qui  an.  1333,  Octob.  30,  Alvaro 
Pelagio,  Ord.  Min.,  theologiae  magistro,  translato  ad  sedem  Silvenscm,  promotus  est  ad  cpiscopatum  Coronensem  (Reg.  Vat. 
Avenion.  Johunnis  XXII,  vol.  XLIV,  fol.  136'').  Gams,  Ser.  episc,  p.  431,  e  Lequien,  Oriens  Christ.,  perpcram  ad  h.  a. 
Israel,  Ord.  Praed.,  assignot.  Ut  infra  ad  an.  1345,  Maii,  5,  n">  1103,  apparet,  Andreas  Avenione  residebat.  —  15.  V.  supra, 
„0  981.  —16.  V.  suprn  n»975.—  17.  Cf.  supra,  n»  981,  nota  7.  An.  1336,  Octob.  1,  iterum  Tolosam,  ubi  ab  an.  1335  lector  erat, 
reversus  est  (Introit.  et  exit.,  n»  150,  fol.  128),  et  recepit  o  pro  expensis  per  ipsum  faciendis  tam  in  itinere  quam  studio 
Tholosano  »  50  florenos  auri.  An.  1339  adbuc  recepit  20  floren.  [Intr.  et  exit.,  n»  178,  fol.  177).  —  18.  Remigii  Sapiti,  Ord. 
Gisterc,  de  quo  supra  n°  969.  An  1338,  Jul.  13,  Bcnedictus  XII  eum  o  s.  theol.  mag.  u  monasterio  S.  Salvatoris  de  Septimo, 
Florentin.  dioec,  in  abbatem  praefecit  (Reg.  an.  4,  p.  1,  ep.  56). 


996.    Statutum  facultalis  medicinae  de  promovendis  ad  magisterium  el  de  bacealareis  magistrorum. 

An.  1335,  poat  Aprilis  25. 

In  principio  Doinini,  ainen.  Recepta  decanatus  mag.  Francisci  de  Gastelleto',  phisici. 

Einit  dictus  Franciscus  de  Gastello  ex  predicta  pecunia  recepta  a  predicto  pro  aniina 
inag.  Syinonis  de  Gambesio^,  ex  pecunia  recepta  pro  anima  mag.  Petri  de  Florentia^ 
unum  calicein  et  euin  in  congregatione  facultatis  medicine  tradidit  predicte  facultati  sic 
quod  vendi  vel  alienari  non  possit. 

Die  mercurii*  post  Pascha  ordinavit  facultas  per  cedulam  vocata,  ut  moris  est,  quod 
nuUus  deinceps  ad  magisterium    valeret   promoveri    nisi    per    duas    estates   practicaverit 


1336]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     LSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  455 

extra  Parisius,  vel   continuaverit   per  duos  annos  practicam  Parisius  in  coinitatu  alterius 
inagistri,  Johanne  de  Villanova  decano. 

Die  lune"  ante  festuni  beati  Johannis  Baptiste  fuit  positum  in  deliberatione  per 
modum  expedientis  et  concessum,  scilicet  quod  deinceps  nullus  magister  posset  habere 
sub  se  nisi  duos  baccalarios". 

Areh.  fac.  mcdic.  Paris.  ms.  74,  fol.  497.  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  214,  —  Hoc  documentuin  in  cit.  mss.  ad  an. 
1339  refertur.  Sed  Johanncs  de  Villanova  an.  1335  decanus  erat.  V.  notam  1. 

1.  Seu  de  Castello,  V.  supra  pluries.  Ipse  an.  1335,  ante  April.  25,  adhuc  decanus  facultatis  erat,  ut  e  Reg.  Bene- 
dicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  382,  liquet,  quando  canon.  Noviomens.  fiebat ;  «  qui  decanus  facultatis  medicine  et  actu  legens 
Parisius  fore  diceris  ».  Fortasse  circa  Pascha  novus  decanus,  Johannes  de  Villanova,  electus  est,  ut  e  supra  positis  concludere 
licet.  Si  tamen  novus  decanus  in  autumno  electus  fuerat,  documentum  ad  an.  1336  pertinet.  Franciscus  postea  fuit  physicus 
Bonae  ducissae  Normanniae,  et  ante  Jul.  16,  an.  1345,  jam  vita  functus  erat  (Rcg.  Supplic.  Clem.  VI,  an.  4,  p.  2,  fol.  91).  — 
2.  In  Reg.  Vat.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  2,  ep.  1264  (an.  1328),  vocatur  «  Simon  de  Gambesio  »,  et  fit  canonicus  Mel- 
densis.  —  3.  Cf.  supra  n'»  845,  919.  —  4.  April.  19,  an.  1335.  —  5.  Junii  19,  an.  1335.  —  6.  Ms.  Arch.  nat.  addit  :  «  quibus 
presit  vel  magisterium  conferat  ». 


997.   Statutum  nationis  Normannorum  de  modo  eligendi  officiarios  per  inventionem  nigrae  fabae,  tjuod  ratione 
antiquitatis  inscriptum  est,  ut  priscorum  facta  memoriae  commendentur. 

1336,  Februarii  12,  Pariaiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  omnes  et  singuli  magistri  nacionis  Norman- 
norum  Parisius  in  artium  facultate  regentes,  salutem  et  haurire  aquas  de  fontibiis  scientie 
salvatoris.  Noverint  universi,  quod  nos  omnes  et  singuli  magistri  regentes  predicti, 
pacem  et  transquillitatem  inter  nos  et  successores  nostros  pro  posse  imposterum  obser- 
vare  volentes,  cupientesque  ut  impetus  refrenentur,  extinguantur  scandala,  retundatur 
efrenitas,  reprimatur  injuria  et  quiescat  discordia,  vocati  apud  Sanctum  Julianum  Pau- 
perem  Parisiensem  per  bedellum  juratum,  die  lune  post  feslum  beate  Agathe  virginis, 
videlicet  xij  die  mensis  Februarii,  anno  Domini  millesimo  CCC°  XXXV,  hora  [)rime,  ad 
ordinandum  et  statuendum,  ul  moris  est,  positoque  in  deliberatione  a  procuratore,  per 
modum  expedientis,  super  statuendo  perpetuo  de  modo  eligendi  ofliciales  quosque  in  dicla 
nostra  nacione  cujuscumque  officii,  quandocumque  et  quocienscumque  ad  hujusmodi  offi- 
cium  extiterint  eligendi,  unanimiter,  perpetue  et  irrevocabiliter  statuimus  ac  concorditer 
ordinavimus,  nullo  penitus  reclamante,  tenere  et  inviolabiliter  decetero  observare  modum 
et  formam  eligendi  quemcumque  seu  quosque  officiales  in  nacione  predicta  eligendos, 
juxta  formam  que  sequitur  in  hec  verba  : 

Defficiente  aliquo  officiali  in  predicta  nacione,  ab  exeunte  procuratore  in  dicta 
nacione,  nisi  tempus  suum  expiraverit,  et  si  expiraverit,  a  rectore  Universitatis,  per  ser- 
vientem  juratum,  viva  voce,  tempore  et  hora  et  loco  competentibus  et  determinatis,  in 
scolis  suis,  si  dies  fuerit  legibilis  ordinarie,  et  si  non,  in  domibus  propriis,  et  legentes 
cursorie  in  scolis,  omnes  et  singuli  magistri  dicte  nationis,  actu  regentes  in  artium 
facultate,  vocentur  ad   eligendum   et  faciendum  officialem  seu  officiales  quosque  in  dicla 


456  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1336 

nacione  deficientes.  Quibus  quidem  congregatis,  tempore,  hora  et  loco  determinatis,  tunc 
exiens  procurator,  nisi  tempus  suum  expiraverit,  et  si  expiratum  fuerit,  rector  Universi- 
tatis  Parisiensis,  vel  aliquis  alius  ab  eo  pro  se  deputatus,  debet  proponere  coram  omnibus 
in  dicta  nacione  regentibus,  ibi  propter  hoc  specialiter  congregatis,  utrum  expediat  et 
eis  placeat  facere  officialem  seu  officiales  quosque  defficientes  in  dicta  nacione,  ita  tamen 
quod  si  citati  et  vocati  fuerint  ad  primain,  debent  expectari  quousque  ad  primam  pulsatum 
fuerit  apud  Nostram  Dominam  sufficienter  et  ad  plenum  cum  magna  campana,  antequam 
de  eligendo  quemcumque  officialem  proponatur.  Et  debet  proponi  ac  soUempniter  cele- 
brari  et  perfici',  antequam  ad  aliam  horam  sequentem  sufficienter  sit  pulsatum,  nisi  a 
predictis  magistris,  propter  hoc  congregatis,  tempus  prolongari  dispensetur;  et  si  hora 
preteriit  citius  quam  fiat  electio,  et  non  dispensato  ab  eisdem  de  prolongacione  temporis, 
oportet  novam  fieri  vocacionem  inodo  antedicto;  et  sic  intelligendum  est  eis  aliis  horis. 
Attendentes  autem  quod  tempus  exeuntis  procuratoris  seu  cujuscumque  exeuntis  officialis, 
non  potest  durare  nisi  per  unum  mensem  sextis  diebus  et  horis,  a  die  et  hora  sue  elec- 
tionis  modo  predicto  notatis  et  computatis. 

Habita  autem  unanimi  deliberatione  atque  concordia  omnium  in  dicta  nacione  regen- 
tiuin,  sive  majoris  et  sanioris  parlis,  debet  proponens  pro  tempore  petere  a  bedello  jurato 
si  fabas  habeat.  Quibus  habitis,  predictus  proponens  debet  accipere  de  manu  bedelli  jurati 
unum  capucium  de  simplici  panno,  non  fourratum,  neque  cum  alio  commixlum  sive 
conjunctum;  et  debet  videre  notabiliter  ne  aliqua  fraus  vel  dolus,  versucia  vel  indecentia 
per  dictum  capucium  in  dicta  electione  possit  interesse.  Quo  facto,  proponens  predictus 
debet  capucium,  si  conveniens  sit,  tradere  in  manu  bedelli  jurati;  qui  quidem  bedellus, 
priusque'  ad  hec  et  alia  juratus,  omni  fraude  seu  dolo  remotis,  debet  in  dicto  capucio 
ponere  tot  fabas  quot  sunt  magistri  in  dicta  nacione  actualiter  regentes  congregali,  inter 
quas  quidem  fabas  debet  esse  una  nigra,  et  omnes  alie  debent  esse  albe.  Et  dictus 
bedellus  per  juramenta  debet  eas  omnes  fabas,  secundum  posse  suum,  accipere  et  in  pre- 
dicto  capucio  ponere  ejusdem  magnitudinis  et  quantitatis.  Quo  facto,  predictus  bedellus 
debet  tendere  et  porrigere  dicto  proponenti  capucium,  fabis  in  eo  secundum  modum  et 
formam  predictos  exeuntibus ;  et  predictus  proponens  debet  capucium  per  cornetam 
capere,  et  illud  fortiter  catere,  omnem  fraudem  pro  posse  suo  removendo.  Et  propter  hoc 
predictus  proponens  precipiat  et  dicat  bedello  jurato,  quod  Iradat  cuique  magistrorum 
propter  hoc  ibi  congregatorum,  prout  predicto  proponenti  placuerit.  Et  predictus  bedellus 
ei  cui  precepit  debet  tradere  ad  trahendum;  et  ille  cui  tradiderit  manu  nuda  sine  ciroteca, 
debet  unam  solam  manum  in  capucio  ponere,  et  unam  solum  fabarum,  secundum  velle 
suum,  extra  capucium  trahere,  non  in  dicto  capucio  respiciendo,  nec  aliquid  intus 
ponendo,  vel  aliquid  faciendo,  per  juramentum  suum,  per  quod  fraus  vel  dolus  possit  in 
modo  eligendi  interesse.  Quo  ab  eo  facto,  quilibet  aliorum  successive  et  consequenter 
post  eum,  secundum  modum  et  formam  predictos,  debet  unam  solum  fabarum  extra  capu- 


1336]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  457 

ciuin   Irahere,   quousque    nigra    faba    ab    aliquo    predictorum    magistrorum,  propter  elec- 

tionem   quainque  ibi  vocatorum  et  congregatorum,   sit  inventa.  Ipsaque  nigra  ab  aliquo, 

modo  predicto,  inventa,  inventor  ipsius  nigre,  in   presencia  tocius  nationis,  debet  nomi- 

nare  quinque  aliorum  magistrorum,  secundum  sui  libitum,  honestos,  sufficientes  et  bonos. 

Et  illi  quinque,  ab  ipso  inventore  personaliter  noininati,  per  dictum  proponentem  debenl 

mitli  ad  eligendum  et  faciendum  officialem   seu  officiales  in  predicta  nacione  deficientes, 

et  illa  hora  eligendos;   et  debet  predictus  proponens  eos  quinque,  a  predicto  inventore 

nominatos,    solleinpniter  et  publice    facere  jurare    corain   tola   nacione,    quod    bonum   et 

honestuin,    seu  bonos  et  honestos,  si  plures  sint  eligendi,  ac  eciam  sufficientes  ad  hono- 

rein  et  profectum  totius  nacionis,  omni  dolo   et  fraude  remotis,  eligent  propter  officium 

seu  officia   dicte  nacionis   exercenda,  hoc  tainen   addito,   quod   si  inventor  fabe  nigre  sit 

ortus   iinmediate  de  provincia  seu  archiepiscopatu  Rothomagensi,   debet  mittere  et  nomi- 

nare  tres  ortos  de  dicta  provincia  seu  de  dicto  archiepiscopatu,  et  duos  de  sex  diocesibus 

seu  episcopatibus  vel  provinciis   sub  dicto   episcopatu   contentis.    Et  si   inventor   predicte 

nigre  fabe  sit  ortus  de  aliquo  sex  episcopatuum  predictorum,  modo  consimili  debet  nomi- 

nare  et  mittere  ad  voluntatem  suam  tres  ortos  de  dictis  episcopatibus  et  duos  de  archie- 

piscopatu.  Et  si  contigerit  quod  non  essent  ibi  tres  ortl   de   archiepiscopatu,   vel  e  contra 

non  essent  ibi   tres   orti   de  sex   episcopatibus,  numerus  predictus   eligentium,  secundum 

voluntatem  inventoris  nigre  fabe,  debet  pcrfici  de  illis  qui  sunt  in  plurali  numero.  Et  si  in 

dicta  nacione  [non  sint?]  ad  minus  quinque  vel  sex  regentes,  ac  eciam  secundum  formain 

predictam  vocati  et  congregati  ad  eligendum  et  faciendum  officialem  seu  officiales  quosque 

deficientes,  eligere  non  presumant. 

Hiis   autem  quinque   sic  ab   inventore   nigre    fabe    nominatis,    ac  etiam  ad  eligendum 

pro  tempore  per  proponentem   inissis,   ac  etiam,  secundum  modum  et  formam  predictos, 

corain   tota   nacione  juratis,  debent  tunc  illi  quinque  se  ad  partein  trahere,  et  ad  aliquem 

alium  locuin  satis  propinquum  accedere,  et  officialem  seu  officiales   in  dicta  nacione  defi- 

cienles  eligere,  ac  facere  secundum  formam  subsequentem   que   talis  est.  Quod  si  omnes 

illi  quinque  sic  missi  et  jurati  ad  eligendum    in    unum  ipsorum  quinque,  seu  in  quemdam 

alium    predictorum    magistrorum    actu    in    facultate    arcium    et    dicta    nacione    regentium 

concordati  fuerint  et  uniti,   debet  ille   sic  electus    et    concordatus    officium    pro    tempore 

venturo  obtinere.  Si  autem  sit  discordia  inter   eos  quinque,    et  in  unum   concordare  non 

potuerint,  et  sint  tres  ex  una  parte  et   duo  ex  alia,    petito    sufficienter    consensu    aliorum 

duorum  non  concordancium  per  aliquem  trium  concordantiuin,  ille  qui  a  tribus  est  nomi- 

natus  et  concordatus  debet  offlcium  pro  teinpore  futuro  obtinere;  et  eodein  modo,  si  sint 

quatuor  ad  unuin  et  unus  per  se,  vox  unius,  suo   petito   consensu,  non  potest  electionem 

aliorum  impedire.  Si  aulem  inter  eos  fuerit  discordia  talis,  quod  duo  concordent  in  unum, 

et  duo  in  quemdam  alium,  et  alter  in  tercium  alium,   vel  quilibet  per  se   in  alium   unum, 

hora  predicta  transeunte,  et  tempore  et  hora  a  predictis  magistris  non  dispensato,  neque 
**  Chart.  Vniv.  Paris.  II,  1.  58 


458  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1336 

prolongato  tempore,  debet  proponens  facere  alias  fabas  in  capucio  poni,  secundum  moduui  et 

forniam  predictos,  et  de  novo  debet  facere  ad  fabas  trahi,  et  nominari  ab  invenlore  nigre 

fabe,  et  mittere  nominatos  ab  eodem  ad  eligendum  secundum  modum  predictum,  quousque 

concordia  aliqua,  secunduin  modos  et  fornias  predictos,  in  aliquem  magistrorum  habeatur. 

Habita  autem   concordia  et  consensu  omnium  quinque  seu  trium,  ut  ante  dictum  est, 

consensu    tamen   contradicenlis    seu   contradicencium,   si   que  sint,   sufficienter  ab  aliquo 

concordancium  petito,  debent  eligentes  venire  ad  locum  ubi  fuit  propositum  de  eligendo, 

et  unus   eorumdem   eligencium  concordancium,   et   eos,   et  electum,   in  presencia   tocius 

nacionis,  debet  nominare,   et  electionem  suam  in  publico  et  aperto  publicare  et  promul- 

gare.    Quo  facto,   nisi  sit  ibi  controversia   et   discordia  ulla,   seu  ab  aliis  appellatio,  pre- 

dictus  proponens  debet  concordatum  ac  eciam  a  predictis  electum,  seu  concordatos  vel 

electos  sollempniter  facere  jurare  coram    tota    nacione,   et   instituere  ipsum  vel  ipsos  in 

officium  vel  officia,   claves  et  alia  instrumenta   predicte  electionis  nacionis,  coram  electo 

vel  electis,  secundum  sua  officia  ministrare.  Et  debet  juramentum  ejus  vel  aliorum  esse, 

quod  bene  et  fideliter  exercebit  seu  exercebunt  officium  seu  offitna,  ad  que  sint  ab  electo- 

ribus  predictis   elecli,  ad  honorem   et  cominodum  ac  profectum   tocius   nacionis  predicte 

pro  posse  suo,  omni  dolo  (et)  fraude  remotis.   Si  tamen  ab  aliquo  predictorum  magistro- 

ruin   predicte  nacionis,  actu  in  artibus  regentium,  contra  predictum  electum   seu   electos 

fuerit   appellatio   legitima ,    et   cui   appellacioni    per   deliberacionem    tocius    nacionis    vel 

majoris   et  sanioris   partis  sit  difTerendum    ratione    persone    vel    personarum,   elecle   vel 

electarum,   seu   ratione   eligentium,    vel    ratione    modi   eligendi   predicti    non  a   predictis 

electoribus  vel  ab  aliquibus  eoruin  observati,  predictus  proponens  electum  sive  eleclos  ad 

jurandum  vel  ad  instituenduni   ad   officium   seu  ad   officia  exercenda,  donec  super  hec  in 

nacione,   et  ubi  de  jure  et  consuetudine  est  discuciendum,   sit  summarie   et  ad  plenum 

discussum,    dimittere  teinere   non  presumat.   Ille  autem   sive  illi,  sic  electus  sive  electi, 

juratus  sive  jurati,  inodo  et  forma  predictis  omnino  observatis,  debet  seu  debent  officium 

seu  officia    secundum  modum  et  formain   predictos,   usquequo   primuin   tempus  prefixum 

sit  expiratum,  exercere,  nisi  causa  legitima  sue  deposicionis  ab  aliis  eveniente,  sive  aliqua 

necessilate  vel  racione  urgente,  vel  de  voluntate  sua,  ei  vel  eis  officium  seu  officia  opor- 

teat  resignare. 

Preterea  perpetuo  statuimus  ac  ordinavimus,  ut  nullus  ad  electionem  officialis  seu 
officialium  in  dicta  nacione  defficientium,  secundum  modum  et  formam  predictos,  per 
inventionem  fabe  nigre,  aut  aliter,  decetero  admittatur  quoquo  inodo,  nisi  prius  ante 
tempus  seu  tempora  hujusmodi  electionis  sive  electionum  officialium  predicte  nacionis, 
per  spacium  unius  mensis  integri,  lectiones  suas  in  inanu  procuratoris  vel  rectoris 
resumpserit  et  ordinarie  legerit  secundum  formain  statuti  super  regentia  facti,  vel  nisi  de 
novo  de  extra  villain  supervenerit,  sive  in  artibus  inceperit,  aut  nisi  aliqua  necessitate 
fuerit  impeditus,  de  quo  vel  de  quibus,  si  super  hec  fuerit  requisitus,  toti  nacioni  ad  hoc 

58. 


1336]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  459 

congregale  tenebitur  facere  fidem  per  proprium  juramentum  anlequam  ad  hujusmodi 
eleclionem  aut  ad  officium  vel  officia  predicla  recipiatur.  Votumus  tamen  quod  facta  fide, 
modo  et  forma  prefatis,  ad  predicta  admillatur. 

Insuper  unanimiter  statuimus,  nullo  reclamante,  quod  nullus  exiens  procurator,  aut 
aliquis  alter  loco  sui,  ad  diminucionem,  correpcionem,  augmentacionem  seu  destruclio- 
nem  vel  distractionem  prediclorum,  per  nos  concorditer  statutorum,  dictos  magistros  ad 
hec  vocando  regentes,  sive  super  hec  aliquid  in  deliberacione  ponendo,  aut  alias  pro- 
cedat,  nisi  dumtaxat  ab  inceptione  magni  ordinarii,  videlicet  a  festo  beati  Dionysii,  vel 
circa',  usque  ad  Pasqua  inclusive  proxima  subsequenti.  Et  ut  predicta  hec  statuta  majorem 
habeant  roboris  firmitatem,  nos  omnes  et  singuli  predicti  in  eadem  statuta  inviolabiliter 
imposterum  observanda  fide  et  voto  uniuscujusque  nostrum  vallavimus  et  confirmavimus, 
et  in  registro  nostre  nacionis  cum  aliis  ordinacionibus  et  statutis  scribi  et  poni  voluimus. 
In  cujus  rei  testimonium  sigillum  commune  nostre  nacionis  presentibus  dignum  duximus 
apponendum.  Datum  anno  et  die  predictis. 

Cod.  Harcur.,  fol.  144  et  s.  —  Jourdain,  n°  545. 

1.  M.s.  ;   fl  profici  ».  —  2.  Ms.  ;  o  priusquam  ».  —  3,  V.  supra  n"  890,  not.  3. 


99/3.   Fragmentum   Computi  receptorum  bursarum  ab    Universitate  Paris.    suppositis,    qaoram    nomina    affe- 
runtur,  impositarum. 

1329,  Septemb.  15-1336,  ante  Martii  7. 

Hoc  fragmentum,   omnium  quac  hucusque  nota  erant  antiquissimum,   commodilatis  gratia  ad  finem  voluminis  n"  1184 
remisimus. 


998.   Benedictus  XII  magislro  Roberto  de  Bardis  cancellariam  Parisiensem  confert, 

1336,  Martii  7,  Avenione. 

Dilecto  filio  magistro  Roberto  de  Bardis'  de  Florentia,  canonico  et  cancellario  ecclesie 
Parisiensis,  sacre  theologie  doctori,  salutem,  etc.  Dum  litterarum  scientiam,  morum  elegan- 
tiam  et  alia  dona  virtutum  quibus  personam  tuam,  prout  testimonio  fidedignorum  accepi- 
mus,  Dominus  insignivit,  diligenter  attendimus,  apostolico  te  favore  dignum  conspicimus  et 
prerogativa  favoris  et  gratie  specialiter  attollendum.  Gum  itaque  cancellaria  ecclesie  Pari- 
siensis  per  obitum  quondam  magistri  Guillelmi  Bernardi,  ejusdem  ecclesie  cancellarii, 
sacre  theologie  doctoris,  qui  pridem  apud  apostolicam  sedem  diem  clausit  extremum,  apud 
eandem  sedem  vacare  noscatur  ad  presens,  de  qua  nullus  preter  nos  hac  vice  disponere 
potest,  pro  eo  quod  nos  dudum  ante  vacationem  hujusmodi,  omnes  dignitates....  reser- 
vantes,  decrevimus  ex  tunc  irritum  et  inane  si  secus  super  hiis  a  quoquam  quavis  aucto- 
ritate  scienter  vel  ignoranter  contingeret  attemptari  :  nos  volentes  personam  tuam  premis- 


460  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1336 

sorum  intuitu  prerogativa  prosequi  gratie  specialis  cancellariam  eandem  sic  vacantem  cum 
omnibus  juribus  et  pertinentiis  suis  apostolica  tibi  auctoritate  conferimus  et  providemus 
de  illa.  Decernentes  prout  est  irritum  et  inane,  etc.  ut  siipra  n"  595,  usque  in  fittem. 
Deinde  :  seu  quod  in  eadem  Parisiensi  et  Virdunensi'  ecclesiis  canonicatus  et  prebendas 
nosceris  obtinere,  aut  si  presens  non  fueris  ad  prestandum  de  observandis  statutis  et  con- 
suetudinibus  ejusdem  ecclesie  Parisiensis  ratione  cancellarie  predicte  solitum  juramentum, 
dummodo  in  absentia  tua  per  procuratorem  ydoneum  et  cum  ad  ecclesiam  ipsam  accesseris 
corporaliter  illud  prestes.  Nulli  ergo,  etc,  nostre  collationis,  provisionis  et  constitutionis 
infringere,  etc.  Dat.  Avinione  non.  Martii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Aycnion.  Benedicti  XII,  vol.  II,  fol.  60.  —  Reg.  Vat.  Comra.,  an.  2,  p.  1,  ep.  80.  —  Ibid.  sub  eadem  temporis 
nota  abbates  S.  Genovefae  et  S.  Germani  de  Pratis  atque  Simon  Sapia,  canonicus  Florentinus,  capellanus  papae,  cxsecutores 
conslituuntur.  —  Thomas  in  M^langes  cCarcMologie  et  d'hist.,  IV,  15. 

1.  Concivi  suo  Francisco  Petrarcae  (de  quo  infra  n"  1038)  amicissimus  erat.  Roberti  vitnm  an.  1405  mendose  descripsit 
Filippo  Villani,  Le  vite  cl'uomini  illustri  Fiorentini  (Firenze,  1826),  p.  17.  Auctor  enarrat  ibid.,  Robertum  per  quadraginta 
annos  cancellarium  Paris.  fuisse,  cum  tamen  hoc  munere  solum  ab  an.  133G  usque  1349  functus  sit.  Affirmat  deinde,  Ro- 
bertum  triginta  octo  conclusiones  Alberti  Magni  et  Thomae  de  Aquino  condemnasse,  quod  minime  verum  est,  ut  jam  Mazzu- 
chelli,  Gli  scrittovi  d'Italia,  II,  1,  p.  341,  nota  3,  post  Dc  Rubcis,  optime  probat.  Exstant  in  Bibl.  Vat.  ms.  lat.  479  et  Bibl. 
nat.  Paris.  mss.  lat.  2030,  sqq.,  Augustini  sermones  coUecti  jper  Roherlum  de  Bardis,  cancell.  Paris.  in  quingue  partes 
divisi.  De  quibusdam  erroribus  ab  eo  magistrisque  Paris.  condemnatis,  v.  infra.  Eodem  fere  tempore,  quo  Robertus  de  Bardis 
Parisiis  morabatur,  Fredericus  de  Bardis  Bononiae  scientiis  juridicis  operam  dabat,  annoque  1317  rector  Universitatis  Citra- 
montanorum  Bononiae  erat.  V.  Denifle  in  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  d.  Mittelalters,  III,  254,  nota  13.  Malagola, 
Statuti  dclla  Universitd  dello  studio  Bolognese,  p.  5,  nota  5.  —  2.  An.  1323,  Sept.  12  (Thomas,  1.  c,  p.  14,  ubi  dicitur, 
eum  ct  decanatum  et  canonicatum  sub  exspectalione  in  ecclesia  Glasguensi  habuisse);  an.  1335,  Septemb.  6,  canon.  Paris. 
(Reg.  Bened.  XII,  an.   1,  p.  2,  ep.  112). 


999.   Statutum  nationis  Picardorum  contra  magistros,  qui  die  veneris  et  sabbato  a  sacris  celebrandis  absunt. 

1336.  Aprilis  29,  Parisiis. 

Noverint  universi  cum  ob  honorem  et  reverentiam  beate  et  gloriose  Virginis  Marie 
singulis  septimanis  vespere  die  veneris  et  missa  die  sabbati  a  tempore,  a  quo  non  extat 
memoria,  a  magistris  nationis  Picardorum  hactenus  consueverint  solemniter  et  laudabiliter 
celebrari,  et  ob  hoc  magistri  qui  tunc  pro  tempore  fuerint  in  dicta  natione,  a  pluribus  et 
precipue  a  bonis  recommendari  meruerint,  nunc'  vice  versa  propter  pii  et  salubris 
servitii  apertam  negligentiam  et  omissionem  evidentem  magistri,  qui  nunc  sunt  pro  tem- 
pore  regentes,  non  solum  dicte  recommendationis  cessant  gaudere  preconio,  verum  etiam 
reprehensionis  et  increpationis  argumentis  a  pluribus  et  a  magnis  redargui  et  deprimi  jam 
ceperint.  Volentes  igitur  defectum  nostrum  in  premissis  corrigere  et  a  nostris  successori- 
bus  precavere,  nos  omnes  magistri  et  singuli  sufficienter,  ut  moris  est,  a  procuratore 
nationis  vocati  et  congregati  apud  S.  Julianum  hora  prime,  anno  Domini  MCCG  XXXVI, 
die  lune  ante  festum  apostolorum  sanctorum  Philippi  et  Jacobi,  nullo  contradicente,  sta- 
tuimus  et  ordinavimus,  quod  quicumque  magister  nationis  Picardorum  actu  regens  dece- 
tero  defecerit  in  vesperis   die  veneris,  pro  pena  solvat  unum   denarium   parisiens.,  si   in 


1336]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCI..  461 

missa,  ad  solutionem  duoruin  denarioruni  teneaUir.  Ordinantes  ipsos  remanere,  quousque 
totum  oflicium  fuerit  adimpletum.  Et  ab  hujus  solutione  nolumus  eum  excusari,  nisi  per 
aliquam  trium  causarum  que  sequuntur  :  per  evidentem  infirinitatem,  aut  per  manifestam 
lectionis  in  scolis  occupationem,  aut  si  fuerit  extra  villam,  fraude  qualibet  amola.  Intel- 
ligimus  autem  eum  deficere  a  vesperis,  qui  antequam  incipiatur  Gloria  Patri  primi^  psahni 
non  interfuerit;  et  a  missa,  si  ante  Evangelium  presens  non  fuerit.  Si  vero  magister  aliquis 
in  aliquo  dictorum  defectuum  compertus  fuerit,  et  statim  penam  pretaxatam  iion  exsolve- 
rit,  volumus  quod  ex  mandato  procuratoris  a  serviente  jurato  nationis  semel  moneatur;  et 
nisi  infra  triduum  post  monitionem  sibi  factam  satisfecerit,  quod  ex  tunc  sine  ulteriori 
monitione  cesset  a  lectionibus  suis  quousque  ab  eodem  de  pena  supradicta  fuerit  satisfac- 
tum.  Si  vero  in  predictis  parere  contempserit  vel  neglexerit,  volumus  quod  hujusmodi  ces- 
satio  a  lectionibus  rectori  per  nationem  in  prima  congregatione  facultatis  denuncietur,  ut 
in  facultate  ad  nullum  actum  regentie,  donec  satisfecerit,  admittatur,  el  quod  per  totum 
annum  in  quo  sic  contumax  inventus  fuerit,  nec  eligere  possit,  nec  eligi  ad  aliquod  officiuin 
nationis.  De  his  autem  defectibus  cavendis  et  penis  eorum  colligendis  ordinamus,  quod  tam 
procurator  quam  bedellus  juratus  nemini  parcentes  per  sacramentum  suuin  astricti  in 
principio  cujuslibet  procurationis,  in  fine  ejusdem  procurationis  nationi  fidelem  reddant 
rationem  et  in  scriptis;  quod  si  non  fecerint,  volumus  procuratorem  in  duobus  solidis,  et 
bedellum  in  xij  denariis  obligari.  Si  autem  dictus  procurator  aut  aliquis  bedellorum  in 
predictis  missis  seu  vesperis  defiierint,  volumus  dictam  penain  in  eorundem  quemlibet 
duplicari. 

Bulacus,  De  patronis  IV  nationum,  p.  129,  e  libro  procuratorum  nal.  Picardorum.  —  An.  13'i3.  Marlii  8,  iiatio 
statuit,  ut  determinantes  diebus  veneris  Qaadragesimae  vespcris,  ct  sabbati  in  missa  anno,  quo  determinaverint,  in  cappa 
manicata  sicut  in  caeteris  factis  suam  determinationem  tangentibus  intersint.  Bulaeus,  IV,  280. 

1.  Bul.  ;  «  bec  nunc  ».  V.  infra  u"  1008.  —  2.  Bul.  :  «  quinti  ».  V.  infra  n»  1004. 


1000.    Statulum  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  sub  Hugone  de  Vaussemain,  ut  mittendi  Parisios  litteras  testi- 
moniales  habeant.  Assignationes  baccalareorum  pro  studio  Paris. 

1336,  post  med.  l/laium,  Brugis. 

Denunciamus  fratribus  universis  quod  inagister  Ordinis  nullum  fratrein  de  provincia 
vel  per  contributionem  deinceps  mittet  Parisius  vel  ad  aliud  studium  generale,  nisi  prius 
habita  littera  testimoniali  prioris  provincialis  illius  provincie,  de  qua  frater  mittendus 
fuerit,  vel  sui  vicarii  generalis  de  inoribus  et  scientia  ipsius.  Precipit  autein  magister 
Ordinis  in  virtute  sancte  obedientie  de  diffinitorum  consilio  et  assensu  prioribus  provin- 
cialibus  et  eorum  vicariis  generalibus  quod  de  moribus  et  scientia  fratrum  de  suis  provin- 
ciis  ad  generalia  studia  mittendorum  testiinonium  fidele  perhibeant  magistro  Ordinis, 
quando  ab  ipso  fuerint   requisiti.    Et  ut  error,  si  quis   circa  jam  missos  commissus  fuerit, 


462  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1336 

corrigi  valeat  per  magistruin,  sub  eodein  precepto  mandat  inagister  Ordinis  prioribus  pro- 
vincialibus  vel  eorum  vicariis  generalibus  quod  quam  cito  commode  poterunt  mittanl 
magistro  Ordinis  fidele  testimonium  de  jam  missis. 

Assignamus  ad  legendum  Sentenlias  Parisius  anno  isto  fratrem  Herbertum  Senonensem 
de  provincia  Francie.  Itein  assignamus  quantum  nostra  interest  pro  anno  sequenti  ad 
legendum  Sententias  Parisius  fratrem  Parisium  *  Parisii  de  provincia  Provincie. 

Item^  assignamus  lectorem  in  conventu  Tolosano  fratrem  Peregrinum  de  Mercatore, 
magistrum  in  theologia  de  provincia  Tholosana^,  et  volumus  quod  frater  Guarinus  de  Giaco, 
magister  in  theologia,  legat  Parisius  in  scolis,  in  quibus  frater  Peregrinus  predictus  actu 
legit,  quousque  per  magistrum  Ordinis  dicto  fratri  Guarino  fuerit  de  successore  provisum. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed. 

1.  V.  infra  n"  1009.  —  2.  Quac  sequuntur,  e  nis.  1535  Bibl.  Univers.  Bonon.  et  ms.  Tolosano  489  desumpta  sunt.  — 
3.  V.  supra  n»  912. 

100 1.   Statatum  Philippi  VI,  regis  Franciae,  de  apothecariis. 

1336,  Maii  22,  Pariaiis. 

Philippe  par  la  grace  de  Dieu  roy  de  France  au  prevost  de  Paris,  ou  son  lieutenanl, 
salut. 

Le  doien  et  les  maistres  de  la  facult6  de  medecine  de  Paris  nous  ont  donn6  a  entendre 
que  jadis  pour  le  bien  commun  certaines  ordonnances  furent  faites  et  scell6es  du  scel  de 
nostre  Chastellet  de  Paris,  entre  lesdiz  maistres  de  medecine  d'une  part,  et  les  appoticaires 
d'autre,  sur  ce  qui  touche  rappoticairerie  ou  espicerie,  et  que  especialement  et  par  expr6s 
est  contenu  6s  dites  ordonnances,  que  lesdiz  appoticaires  tous  et  chascuns,  qui  du  mestier 
veulent  user,  doivent  jurer  devant  cil  qui  de  par  nous  y  sera,  ou  seront  establiz,  a  ycelles 
tenir  et  garder  loyaument. 

Par  quoy  nous  te  mandons  que  coinme  lesdiz  maistres  des  medecines  sachent  mieulx 
le  vray  entendement  desdites  ordonnances,  que  autres  ne  scauroient,  qui  ne  scevent  pas 
la  science  de  medecine^tu  contraingnez  lesdiz  appoticaires  et  leurs  varlez  et  les  herbiers 
a  les  jurer  tenir  et  garder,  devant  ladite  facult6,  ou  devant  le  doien,  et  deux  ou  trois  des 
maislres  d'icelle.  Et  que  tu  les  contraingnez  a  monstrer  ausdifz  maistres  les  medecines 
laxatives  et  les  opiates,  qui  se  gardent  par  long  teinps,  pour  les  veoir  avant  qu'elles  soient 
confites,  et  scavoir  qu'elles  soient  bonnes  et  fresches  et  non  corrumpues  et  tresalees, 
seloii  ce  qu'il  t'apperra,  par  lesdites  ordonnances,  qu'ilz  seront  tenuz  de  les  monslrer  a 
leurs  maistres  ou  Tun  des  jurez. 

Et  ce  fay  si  diligemment  qu'en  defTault  n'en  conviengne  retourner  a  nous. 

Donn6  a  Paris  le  xxij'  jour  de  May,  Tan  de  grace  mil-ccc.-trenle-et-six. 

Arch.  nat.  Paris.  Livre  vert  2«.  Y  4,  foL  31,  insertum  litteris  Caroli  regis  an.  1438.  —  Ordonn.  des  Roys,  II,  p.  116.  — 
V.  supra  n"  817. 


1336]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  463 

1002.  Benedictus  XII  Constitutionem  pro   bono   regimine    Ordinis   S.    Benedicti  promulgat,   in   qua   mulla  de 
studiis  Ordinis,  praesertim  Parisiis,  statuit,  et  quaedam  statuta  studii  Paris.  affert. 

1336,  Junii  20,  Avenione. 

Benedictus  episcopus  servus  servorum  Dei,  ad  perpetuam  rei  memoriam.  Summi 
magistri....  Quia  expedire  dinoscitur  ut  postquam  monachi  in  scienliis  primitivis'  eruditi 
fuerint,  ad  sacre  theologie  vel  canonum  transeant  facultates,  statuimus  et  ordinamus  ut 
ecclesie,  monasteria,  prioratus  et  alia  loca  hujusmodi  singula....  de  quolibet  vicenario 
numero  monachorum  unum  aptum  pro  fructu  majoris  scientie  acquirendo  ad  generalia  seu 
solemnia  studia  mittere  teneantur,  et  cuilibet  ipsorum  mittendorum  de  infrascripta  pensione 
annua  providere....  Magistro  in  thcologia  in  studio  generali  legenti  sexaginta;  baccalario, 
nec  non  scolari  theologo  quadraginta;  doctori  decretorum  jura  canonica  in  hujusmodi  studio 
legenti  quinquaginta;  baccalario  vcro  seu  scolari  canoniste  Iriginta  quinque  libras  turonens. 
parvorum,  vel  earum  valorem  in  alia  moneta,  tam  pro  victualibus,  vestimentis  et  calcea- 
mentis,  quam  pro  libris  et  quibuscumque  aliis  necessitatibus  eorunulem;  illis  videlicet, 
qui  ad  studium  Parisiense  in  festo  Exaltationis  S.  Crucis  vel  circiter,  eis  vero,  qui  ad  alia 
studia  deputati  fuerint,  in  festo  beati  Luce  vel  circa,  singulis  annis  per  illum  vel  illos, 
qui  ad  ipsas  pensiones  colligendas  deputati  fuerint,  infallibiliter  transmittendas  :  et  per 
illos,  qui  tenebuntur  ad  solvendum  easdem,  in  festo  Assumptionis  B.  Marie  anni  cujus- 
libet  ipsius  collectoribus  integraliter  persolvendas.  De  quibus  siquidem  pensionibus  dictis 
scolaribus,  ut  premittitur,  ministrandis  quilibet  scolaris  habeat  pro  cotidianis  expensis 
viginti  libras  dumtaxat,  et  pro  vestimentis  et  calceamentis  sex  libras  lantum,  de  residuo 
vero  emantur  libri  ac  provideatur  de  ipsis  hiis  que  ratione  infirmitatum  vel  alias  necessaria 
sibi  erunt....  Ordinamus  etiam,  quod  dicti  monaclii  Parisiensi  studio  insistentes,  ipsi 
priori  studentium  ultra  suam  pensionem  de  vigintiquinque  libris  turonensium  parvorum 
annuatim;  alii  vero  cujuslibet  studiorum  aliorum,  si  tamen  in  eo  sexaginta  monachi  vel 
supra  studentes  fuerint,  de  viginti  libris;  si  vero  pauciores  numero  sexagesimo  extiterint, 
quilibet  eorum  de  quinque  solidis  ipsius  monete,  seu  alterius,  de  equivalenfi  summa  dum- 
taxat,  per  contributionem  communem  de  dictis  pensionibus  ipsorum  inibi  studentium  annis 
singulis  faciendam,  providere  procurent  :  dictosque  monachos  studentes  ad  contributionem 
ipsam  faciendam  et  solvendam  eamdem  jam  dicto  priori,  prefatus  prior  per  censuram 
ecclesiaslicam  et  alia  ipsius  Ordinis  seu  religionis  remedia  possit  eadem  auctoritate  apo- 
stolica  remoto  appellationis  diffugio  coarctare.  Volumus  autem,  quod  idem  prior  sumptus 
nunciorum  subeat,  quos  pro  premissis  duxerit  transmittendos.  Preterea  volumus  et  ordi- 
namus,  quod  priores  et  alii  beneficiati  et  non  beneficiati  prelibatis  studiis  insistendo,  qui 
tamen  expensas  in  ipsis  studiis  aliunde  habuerint  quam  sit  ut  supra  tangitur  ordinatum, 
sub  correctione  ac  obedientia  dicti  prioris  studentium  humiliter  maneant  :  et  ad  contribu- 
tionem  hujusmodi  juxta  quantitates  premissas  eidem  priori  solvendas,  prout  alii  studentes 


464  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1336 

prefati,   firmiter  astringantur,  et  ad  eas  solvendas,  sicut   de  aliis  studentibus  jani  dictum 
seriatim  et  modificatim  existit,  per  ipsum  priorem  valeant  coarctari. 

Porro  staluimus  et  ordinanms,  quod  nuUus'  de  Ordine  seu  religione  hujusmodi  ad 
recipiendum  magistratus  seu  doctoratus  honorem  decetero  assumatur,  nisi  preslito  per 
eum  primitus  juramento  in  presentia  dicti  prioris  studentium,  ac  duodecim  proborum  et 
discretorum  ex  studentibus  antedictis,  quod  in  assumptione  ipsius  honoris  vel  ante  seu 
post  ejus  occasione,  circa  cibos,  vestes,  vel  alia  non  expendet  per  se  vel  alium,  undecum- 
que  habuerit,  vel  fuerit  sibi  datum,  nec  quantum  in  eo  fuerit  expendi  permittet  ultra  valo- 
rem  duorum  millium  turonensium  argenli  ab  aliis  etiam  suis  consanguineis  vel  amicis. 
Illi  etiam,  qui  ad  baccalariam  extiterint  assumendi,  prestare  teneantur  similiter  juramen- 
tum  in  presentia  prioris  studentium,  et  duodecim  proborum  et  discretorum  prefatorum, 
quod  hujusmodi  sui  baccalariatus  pretextu  ipsa  die,  qua  incipient,  vel  ante  seu  post,  nul- 
lum  festum  seu  convivium  facient  per  se  vel  alium  seu  alios,  aut  fieri  permittent  a  quibus- 
cumque  aliis  eorum  consanguineis  vel  amicis. 

Rursus  statuimus  et  ordinamus,  quod  quicumque  ipsius  Ordinis  seu  religionis,  qui  in 
dicto  Parisiensi  vel  in  aliquo  alio  generali  studiis  per  se.x  annos  in  sola  sacra  theologia 
studuerint,  in  aliis  scientiis  primitivis  prius  sufficienter  instructi,  et  alias  ad  hoc  sufflcien- 
tes  et  ydonei  fuerint,  possint  in  ipso  Parisiensi  studio  cursus  consuetos  Biblie  facere.  Qui 
vero  per  octo  annos  in  sola  theologia  studuerint,  ut  prefertur,  librum  Sententiarum  legere 
valeant  in  Parisiensi  studio  prelibato,  et  quod  in  eodem  Parisiensi  et  quocumque  alio 
studio,  in  quo  ad  magisterium  in  theologia  ipsa  licentia  dari  consueverit,  cum  digni  reperti 
ad  hoc  extiterint,  ad  magisterium  et  doctoratum  in  dicta  theologia;  et  nichilominus  ad  bac- 
calariatum,  licentiam,  magisterium,  seu  doctoratum  et  lecturam  juris  canonici  sive  decre- 
torum  in  eodem  Parisiensi,  et  quolibet  alio  studio,  in  cappa  sue  religioni  congruenti,  dum- 
inodo  sufficientes  et  ydonei  fuerint;  ac  illi  qui  ad  baccalariatum  et  ad  legendum  decretales 
ibi  assumi  voluerint,  et  in  ipso  Parisiensi  vel  quovis  alio  generali  studio  audiverint  jura 
canonica  per  sex  annos,  de  quibus  per  tres  annos  ad  ininus  audiverint  decretum,  nec  non 
illi  qui  ad  magisterium  in  decretis  vel  ad  lecturam  decretorum  assumi  voluerint  in  pre- 
fato  Parisiensi  studio,  et  ibi  vel  in  alio  generali  studio  jura  canonica  ut  baccalarei  legerinl 
per  quinque  annos,  et  de  hoc  primo  fidein  fecerint  per  eorum  proprium  et  duorum  aliorum 
juramentum,  absque  dilatione  et  difficultate  malitiosa  et  impedimento  quibuscumque  libere 
admittantur,  sicut  ceteri  clerici  seculares  ibidem  consueverunt  admitti  : 

Non  obstantibus  quibuscumque  statutis  et  consuetudinibus  monasteriorum  et  aliorum 
locorum  ejusdem  Ordinis  seu  religionis,  Parisiensis  et  aliorum  studiorum  quorumcumque 
contrariis,  juramentis,  confirmationibus  apostolicis,  et  quibusvis  firmitatibus  aliis  roboratis, 
et  illis  presertim  statutis,  quibus  in  eodem  Parisiensi  studio  caveri  dicitur,  quod  nullus 
possit  legere  cursum  Biblie,  nisi  studuerit  inibi  septem  annis;  nec  permittatur  Sententias 
legere,  nisi  etiam  inibi  studuerit  decem  annis;  quodque  nullus  mpnacus  vel  religiosus  alius 


1336]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     TJSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  465 

legat  ibidem  jura  canonica,  vel  ad  baccalariatus  statum  aut  magisterii  honorem  in  jure 
canonico  permittatur  assumi,  seu  quod  nuUus  sine  rubea  cappa'  decretum  legat  seu  legere 
permittatur  ibidem;  aut  quod  nuUus  ibi  legere  vaieat  jura  canonica,  vel  ad  baccalariatum 
assumi  seu  ut  baccalareus  legere  decrelales,  aut  ad  magisterium  ascendere  in  decretis 
sive  doctor  fieri  decretorum  aut  ad  lecturam  in  decretis  assumi  seu  ipsam  continuare 
[intell.  valeat]  :  nisi  ibidem  vel  in  alio  studio  generali  audiverit  jura  canonica  per  quinque, 
et  alibi*  jura  civilia  per  tres  annos;  aut  alibi'^  j^^ira  civilia  per  quinque,  et  ibi*  vel  in  alio 
generali  studio  jura  canonica  per  tres  annos,  prout  sic  vel  aliter  in  statutis  ipsius  studii 
Parisiensis  dicitur  contineri  vel  de  consuetudine  observari,  et  aliis  consuetudinibus  vel  sta- 
tutis  ejusdem  Parisiensis  studii  quibuscumque  sub  quacumque  forma  vel  expressione  ver- 
borum  in  contrarium  editis  vel  edendis....  Dat.  Avinione  xij  kal.  Julii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  2,  p.  2,  ep.  1,  fol.  3''.  —  Haec  Constitutio,  quam  papa,  consilio  sex  abbatum  Ordi- 
nis,  qui  decretorum  doctores  erant  et  in  principio  Constitutionis  nominantur,  edidit,  saepe  in  mss.  occurrit,  v.  g.  in  Bibl. 
nat.  Paris.  mss.  lat.  4204,  fol.  20^  26;  12649  (an.  1337),  fol.  1;  13808,  fol.  1;  13809,  fol.  1.  Bibl.  Arsenalis  Paris.  n»  776,  fol.  3. 
Bibl.  Trecensis,  mss.  1526  et  2422.  Vindob.  Caes.  mss.  2226,  5098,  5135  (cum  commento  Petri  Boerii).  Bibl.  stat.  Monac.  ms. 
lat.  14874,  fol.  1.  Arch.  S.  Petri  Salisburg,  ms.  a.  X.  14  (saec.  xiv,  in  fine  volum.) ;  a.  I.  13  (saec.  xiv-xv).  In  Arch.  Univers. 
Paris.,  theca  VII,  D.  8.  a  (Jourdain,  n"  546)  exstat  Vidimus  an.  1339,  Februarii  24,  quantum  ad  aliquas  ordinationes  de 
studiis.  —  Bull.  Rom.  (Romae,  1741),  III,  p.  2,  pag.  214,  222,  223.  —  In  Reg.  Vat.  Benedicti  XII,  an.  2,  p.  1,  sub  numero  650, 
exstant  26  epistolae  summi  pontificis  (an.  1336,  Decemb.  13)  ad  diversos  abbates  Ord.  S.  Benedicti  directae  super  exsecutione 
suarum  ordinationum  de  statu  salubri  Ordinis  (  «  Paterne  considerationis  »  ).  In  Registris  praeterea  plures  epistolae  ad 
diversos  abbates  directae  inveniuntur,  quibus  exsecutio  certorum  articulorum,  imprimis  quoad  studia,  imponitur.  —  An. 
1340,  Decembris  5,  summus  pontifex  Constitutionem  ab  ipso  editam,  praesertim  ordinationes  etiam  de  studiis  de  novo  moderat 
(Reg.  Vat.  an.  6,  ep.  56,  fol.  38'';  ms.  Salisburg.,  a.  I.  13.  Bull.  Rom.,  I.  c,  p.  288;  Baluze-Mansi,  Miscell.,  IV,  24).  Jam 
an.  1339  Capitulum  generale  Ord.  Cluniac.  statuit  nuntios  mittere  ad  sedem  apostolicam  pro  declaratione  quorumdam 
dubiorum  contentorum  in  Constitutionibus  Benedicti  (Bibl.  nat.  Paris.,  nouv.  acquis.  lat.,  2263,  fol.  12'");  nihilomi- 
nus  tamen  in  eodem  capitulo  statuta  papalia  de  studiis  exsecutioni  mandaverunt  (ibid.  fol.  13).  Virtute  Constitutionis 
Benedicti  XII  abbates  monasteriorum  monachos  aptos  ad  studia  generalia  mittere  debebant.  Quod  utique  a  multis  fiebat,  sed 
plerumque  pensio  debita  pro  istis  non  solvebatur,  itaque  studentes  auxilium  summi  pontificis  implorabant.  Cf.  v.  g.  Reg. 
Comm.  Clementis  VI,  an.  5,  n»  176,  fol.  l^l^  sqq. ;  epp.  105,  282,  305,  309,  336,  431,  elc. 

1.  De  his  scientiis  primitivis,  scil.  grammatica,  logica  et  philosophia,  in  parte  praecedenti  «  de  studiis  »  loquitur.  De- 
bebant  in  omnibus  monasteriis  doceri.  — 2.  Quae  abhinc  sequuntur  usque  ad  finem  documenti  statuta  Benedictus  XII  an.  1339 
pro  canonicis  regularibus  repetit  (v.  infra  n°  1019),  Clemens  VI  vero  an.  1348  ad  Ordinem  Grandimontensem  extendit 
(v.  infra  n"  1148»);  et  quod  ad  canonum  facultatem  attinet,  an.  1349  ad  Ordinem  Praemonstratensium  applicavit  (v.  n°  1160), 
Innocentius  VI  vero  an.  1356  ad  Hospitalarios  S.  Johannis  Hierosol.,  de  quo  in  tom.  III  Chartul.  —  3.  Ex  tenore  praeceden- 
tium  liquet  usum  legendi  decretum  cum  rubea  cappa  jam  ab  antiquo  tempore  per  statuta  viguisse,  minime  a  Benedicto  XII 
ordinatum  esse,  ut  putat  Perisse,  La  faculte  de  droit,  p.  47.  —  4.  Id  est  in  alio  ac  Parisiens.  studio,  ubi  jus  civile  audire 
vel  docere  prohibebatur  (v.  Chartul.,  t.  I,  p.  92).  Quae  de  hac  re  exposuit  Perisse,  I.  c,  p.  102,  vana  sunt.  Parisiis  leges 
audire  vel  legere  ex  dispensatione  tantum  quandoque  permittebatur.  V,  supra  n**  659,  not.  —  5.  I.  e.  in  alio  ac  Parisiensi 
studio.  —  6.  I.  e.  in  studio  Paris. 


10U«3.   Benedictus  XII  Bernardo  de  Tiirre  permittit  Parisiis  decretales  legere,quanquam  leges per  iriennium  non 
audivit. 

1336,  Augusti  23,  apud  Pontem  Sorgiae. 

Dilecto  filio   Bernardo    de   Turre    canonico    Belvacensi  salutem,   etc.   Per  exercitium 

lectionis....   Exhibita   siquidem  nobis   tua   petitio  continebat,  quod  tu   in  studio  Parisiensi 

residens  proponis  in   eodem   studio    propitiante   Domino  legere  decretales.  Verum    quia 
«•  Chart.  Univ.  Paris.  11,  1.  69 


466  ■  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.      PARIS.  11336 

obstante  'quodain  statuto  per  doctores  dicti  studii  edito  et  juramento  firinato,  quo  caveri 
dicitur  ut  nuUus  possit  in  studio  prefato  decretales  legere  nisi  per  triennium  audi- 
verit  leges  prius',  tu,  qui  leges  ipsas  minime  audivisli,  nequis  hujusinodi  tuum  laudabile 
propositum  sine  apostolici  favoris  gratioso  presidio  adimplere,  quare  nobis  humiliter  sup- 
plicasti  ut  id  libere  implere  valeres  tibi  benigne  concedere  de  apostolica  clementia  digna- 
reinur.  Nos  igitur....  ut  decretales  easdem  in  predicto  studio  legere  libere  possis,  statuto 
hujusmodi  nequaquam  obslante,  discretioni  tue  auctoritate  presentium  de  speciali  gratia 
indulgemus.  Nulli  ergo,  e^c,  nostre  concessionis  infringere,  etc.  Dat.  apud  Pontem  Sorgie 
Avinionensis  diocesis  x  kal.  Septembris,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Benedicti  XII,  an.  2,  vol.  III,  fol.  386. 

1.  V.  de  hoc  supra  n"  1002,  not.  4.  Similia  referuntur  infra  n"  1056. 


1004,   Statutum  nationis  Gallicanae  de  sacris  celebrandis,  et  de  jure  magistrorum  in  percipiendis  refusionibus. 

1338,  Auguati  31,  Parisiis. 

Anno  Domini  M  CGC  XXXVI,  die  sabbati  ante  festum  beatorum  Egidii  et  Lupi  nos 
omnes  et  singuli  magistri  nationis  Gallicane  actu  regentes  Parisius  presentialiter  existentes 
in  ecclesia  S.  Juliani  Pauperis  vocati  per  Nicolaum  de  Gheziaco  bedellum  principalem 
predicte  nationis  de  mandato  magistri  Bernardi  de  Haermois,  alias  de  Villa  Campi,  tunc 
temporis  procuratoris  dicte  nationis  ad  statuendum,  inter  cetera  posito  in  deliberatione, 
an  placeret  statuere  super  ordinatione  vesperarum  et  missarum  et  frequentatione  earundem 
in  diebus  veneris  et  sabbati  ut  alias  in  dicta  natione  fuerat  consuetum,  de  communi  con- 
sensu  nostro,  nullo  penitus  reclamante,  ad  honorem  Dei  et  Beate  Marie  Virginis,  et  pro 
communi  utilitate  nostre  nationis  predicte  staluenda  et  ordinanda  duximus  que  sequuntur : 

Primo  quod  fiant  vespere  in  qualibet  die  veneris  hora  none,  et  in  sequenti  die  sabbati 
missa  hora  prime,  ita  quod  singuli  magistri  actu  regentes  ibidein  interesse  teneantur,  in 
vesperis  videlicet  sub  pena  amissionis  unius  denarii,  nisi  venerint  infra  Gloria  primi 
psalmi,  et  in  missa  sub  pena  amissionis  duorum  denariorum,  nisi  venerint  durante  Epi- 
stola,  et  nisi  maneant  usque  ad  finem  oflicii  in  qualibet  hora  distributionibus  careant  con- 
suetis.  Et  si  contingat  quod  aliqua  illarum  horarum  predictarum  fiat  congregatio  generalis 
Universitatis,  facultatis  vel  nationis,  staluimus  quod  continuetur  dictuin  officium  usque  ad 
alium  diem,  secundum  quod  videbitur  procuratori  dicte  nationis.  Quam  quidem  penam 
incurrens  quilibet  refundet  procuratori  pro  tempore  bis  ad  congregationem  nationis  spe- 
cialiter  vocatus,  et  ibidem  per  dictum  procuratorem  requisitus,  qui  sive  venerit,  sive  non, 
procedatur  contra  eum  ad  penam  predictam.  Qui  siquidem  contumaciter  seu  negligenter 
predictam  penam  omni  excusatione  postposita  (exceptis  detentione  corporis  gravi  infirmi- 
tate  vel  carcere,  vel  exitu    extra    villam    causa   negociorum    propriorum   vel   communium 

59. 


1336]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  467 

Universitatis,  facuitatis  vel  nationis  expediendorum  et  lectura  actuali  aliqua  predictarum 
horarum  in  vico  Straminum)  refundere  recusaverit,  ut  premittitur,  ipsum  vel  ipsos  ab 
omnibus  actibus  communibus  nationis  tenore  presenlis  statuti  ex  nunc  suspendimus  et 
volumus  fore  suspensum  usque  ad  mensem  conipletum.  Et  in  isto  statuto  etiam  bedelli 
dicte  nationis  se  volunt  ligari. 

Item,  confirmamus  statutum  ab  antiquo  tempore  factum  in  predicta  natione  de  vespe- 
ris  et  missis  in  festis  solennibus  contra  quemcunque  incidentem  sub  pena  in  eodeni  con- 
tenta. 

Item,  statuimus  quod  quilibet  magister  actu  regens  in  vesperis  unum  denarium,  pro 
missa  duos  denarios  singulis  septimanis  recipiant.  In  vesperis  autem  solennibus  quatuor 
denarios,  et  in  missis  sex  denarios  quolibet  modo  et  forma  et  sub  pena  superius  annotatis 
recipiat,  et  tanUim  refundat  procuratori  pro  tempore  requisitus  pro  defectibus  in  eisdem. 
Et  si  aliquis  receperit  distributiones  in  vesperis  vel  in  missa,  et  nou  legat  per  mensem 
post  continue,  volumus  quod  talis  sub  pena  predicta  rcfundere  teneatur,  nisi  fuerit  excu- 
satus  aliquo  impedimentorum  predictorum. 

Item,  statuimus  quod  procurator  in  nova  creatione  sua  juret  specialitcr  inter  alia  jura- 
menta  sua  istud  statutum  facere  observari,  nulli  parcendo  quocunque  modo  in  fulmina- 
tione  pene  in  eo  contente  contra  quemcunque  incidentem.  Adjungentes  quod  si  aliquis 
procurator  tempore  sue  procurationis  negligens  fuerit  aut  remissus  in  hujusmodi  fulmi- 
natione  pene*  contra  hujusmodi  refundere  recusantes,  ipso  facto  eadem  pena  puniatur.  Et  ut 
statutum  diutius  habeat  roboris  firmitatem,  statuimus  et  volumus,  quod  quicunque  de  novo 
inceperit  in  artibus,  teneatur  solvere  viginti  solidos  parisiens.  nationi  loco  bejaunii',  quod 
in  provincia  solvi  hactenus  extitit  consuetum.  Et  novi  procuratores  etiam  decem  solidos 
parisiens.  solvere  eidem  nationi  teneantur. 

Datum  anno,  die  et  loco  predictis,  his  presentibus  magistris  :  in  provincia  Parisiensi 
magistro  Johanne  Gorre';  in  provincia  Senonensi  magistro  Johanne  de  Divione,  magistro 
Lamberto  de  Summavera;  in  provincia  Remensi  magistro  Richardo  de  Rilliaco;  in  pro- 
vincia  Turonensi  magistro  Daniele  de  Doul  et  magislro  Alano  de  VillacoIIis;  in  provincia 
Rituricensi  magistro  Johanne  de  Alvernia  el  magistro  Johanne  de  Mercoyrol*,  et  pluribus 
aliis.  In  cujus  rei  leslimonium  presenti  statuto  nostrum  fecinuis  apponi  sigillum.  Datum 
et  actum  ut  supra. 

Defense  cles  droits  de  VUniversite  de  Paris,  add.,  p.  37.  Bulacus,  IV,  248.  De  patronis  IV  nationum,  p.  125,  ubi  sine 
nominibus.  —  Xn.  1340,  Januar.  26,  cadem  natio  statuit,  ut  magistri  ad  missas  et  vcsperas  scdeant  in  choro;  surficiat  quod 
dcterminantes  in  Quadragcsiraa  faciant  praedictum  officium.  In  vacationibus  non  fiant  missae  vcl  vesperac.  Bul.  IV,  261. 

1.  Bulacus  :  «  fulminata  pena  ».  —  2  V.  infra  ad  an.  1340,  Febr.  8.  —  3.  De  hoc  ct  aliis  magistris  saepius  in  hoc  volu- 
mine.  — 4.  Bulaeus  scribit  fl  Mercurio  »,  minime  tamen  eum  confundcns  cum  Johanne  de  Mirecuria,  cujus  errores  per  magi- 
stros  Paris.  damnati  infra  n"  1147  rccenscnlur.  Jobannis  de  Mcrcoyrol  plurics  in  hoc  volumine,  et  adhuc  n»  1165,  provincia 
Bituric,  mentio  ftt. 


468  CHARTULARIUM     tJNIVERS.     PARIS.  [1336 

lUUo.  Benedictus  XII  Johanni  de  Blangiaco,   decano  theologicae  facultatis,  concedit  perceptionem  fructuum 
beneficii  in  ecclesia  Belvacensi. 

1336,  Ociobris  12,  Avenione. 

Dilecto  filio  magistro  Johanni  de  Blangiaco  canonico  Belvacensi,  sacre  theologie  doc- 
tori,  salutem,  etc.  Amore  scientie  divine  pariter  et  humane  ipsius  cultoribus,  et  precipue 
illam  publicantibus  et  imprimentibus  per  vive  vocis  oraculum  in  cathedra  preminentie 
magistralis,  ad  horum  prosecutionem  sedulam  et  promotionem  votivam  eo  rigante  a  cujus 
fonte  omnes  sapientie  ac  scientie  hujusmodi  rivuli  et  decursus  emanant  digne  apostolici 
favoris  sufTragia  exhibentur.  Ex  oblate  siquidem  nobis  tenore  tue  petitionis  accepimus 
quod  tu,  qui  decanus'  in  theologica  facultate  Parisius  fore  nosceris,  regens  fuisti  per  vi- 
ginti  duos  annos  et  amplius  in  eadem,  quodque  dilecti  filii  ..  decanus  et  capitulum  ecclesie 
Belvacensis  ex  eo  quod  primam  residentiam  in  ipsa  ecclesia  non  fecisti,  aliquos  grossos 
fructus  prebende  tue  quam  in  dicta  ecclesia  obtines  arrestarunt,  levarunt  et  delinent  pro 
libito  eorundem.  Quare  nobis  humiliter  supplicasti  ut,  ne  propterea  lecture  tue,  quam  in 
studio  Parisiensi  exercere  habes  in  facultate  prefata,  et  tibi  quo  ad  illam  prepeditionis 
materia  imposterum  preparetur,  providere  in  hac  parte  tibi  de  oportuni  favoris  presidio 
dignaremur.  Nos  igitur  cupientes  ut  non  desint  sed  concrescant  in  vinea  Domini  per  sacre 
videlicet  pagine  studium  laborantes  hujusmodi,  tuis  supplicationibus  inclinati  tibi,  obti- 
nenti  canonicatum  et  prebendam  in  ecclesia  Parisiensi,  auctoritate  presentium  indulgemus 
ut,  quamdiu  in  eodem  Parisiensi  studio  actu  legeris  in  ipsa  theologica  facultate,  fructus, 
redditus  et  proventus  ejusdem  ecclesie  Belvacensis  cum  ea  integritate  percipere  libere 
valeas,  cotidianis  distributionibus  dumtaxat  exceptis,  cum  qua  illos  perciperes  si  in  eadem 
ecclesia  personaliter  resideres,  et  ad  residendum  interim  in  ea  minime  tenearis  nec'  ad  id  a 
quoquam  invitus  valeas  coartari....  NuUi  ergo,  etc,  nostre  concessionis  infringere,  etc. 
Datum  Avinione  iiij  id.  Octobris,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  2,  p.  1,  ep.  484.  —  Quod  ad  magistrum  Johannem  de  Blangiaco  attinet  ejusdemque 
necessitudinem  cum  Benedicto  XII,  v.  supra  n"  746. 

1.  Dc  ipso  Johanne  an.  1329,  Jun.  30,  Johann.  XXII  quantum  ad  hoc  scribit:  «  qui  decanus  in  sacra  theologia  Parisius 
studentium  existis,  quique  in  theologica  facultate  actus  magisterii  Parisius  nosceris  exercere  »  (Reg.  an.  13,  p.  4,  ep.  3110). 
Erat  archidiaconus  Vulcassini  Normanniae  in  eccl.  Rotomag.  An.  1335,  Junii  1  (Reg.  Benedicti  an.  1,  p.  1,  ep.  555),  dicitur  : 
«  qui  Parisius  in  facultate  theologie  per  mullos  annos  decanus,  et  ibidem  in  eadem  facultate  per  viginti  annos  vel  circa  fuisse 
et  adhuc  esse  diceris  actu  legens  ».  Ex  quo  apparet  in  facultate  Paris.  theologica  decanum,  qui  debebat  esse  senicr  in  magi- 
sterio  (cf.  tom.  I  Chartul.,  n°  399),  quandoque  per  plures  annos  hoc  officio  functum  esse,  cum  tamen  in  facultate  medicinae 
Paris.  sicut  et  in  facultate  theologica  Bonon.,  cujus  statuta  usum  Paris.  respiciunt  (v.  Acta  collegii  theol.  ab  an.  1362-1824, 
ms.  in  Bibl.  Seminarii  Bonon.,  fol.  4^),  decanus  novus  annuatim  (Bononiae  quater  in  anno),  semper  tamen  senior,  eligeretur. 
Nescimus  a  quo  anno  Johannes  decanus  fuerit.  V.  supra  n"»  879,  881,  nota  2.  —  2.  Reg.  :  «  ne  ». 


1336]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  469 


IOOd.   Benedictas  XII  ConstUutionem  pro  bono  regimine  Ordinis  fratrum  Minorum  promulgat,   in  r/ua  fuse  de 
studiis  Ordinis,  praesertim  Parisiis,  et  de  libris  novis  examinandis  agitar. 

1336,  Novembris  28,  Avenione. 

Benedictus...  Ad  perpetuam  rei  niemoriain.  Redemptor  noster....  Ad  promovendum 
insuper  sacre  theologie  doctrinam  in  Ordine  memorato,  statuimus  quod  fratruin  qui  ordi- 
nabuntur  ad  legendum  Sententias  Parisius  unus  assumatur  uno  anno  de  provincia  Francie 
per  ipsius  provincie  provinciale  Capitulum  eligendus,  duo  autem  duobus  annis  sequenti- 
bus  de  aliis  partibus  Ordinis,  unus  videlicet  de  Cismontanis,  alius  de  Ultramontanis  par- 
tibus  per  generale  Capitulum  eligendi"....  NuIIus  quoque  frater  dicti  Ordinis  ad  legendum 
in  prenominatis  studiis  Sententias  assumatur,  nisi  prius  legerit  quater  [sic)  libros  Senten- 
tiarum  cum  scriptis  approbatorum  doctorum  in  aliis  studiis,  que  in  eodein  Ordine  dicuntur 
generalia,  vel  in  conventibus  infrascriptis,  videlicet  Rothomagens.,  Remens.,  Metens., 
Brugens.,  Londoniens.,  Eboracens.,  Norchwicens.,  Novicastri,  Stanfordiens.,  Coven- 
treiens.,  Oxoniens.,  Burdegalens.,  Narbonens.,  Massiliens.,  Astens.,  Varadiens.,  Pragens., 
Pisan.,  Erfordiens.,  Ariminens.,  Tudertin.  Nullus  autem  baccalarius  in  aliquo  trium  pre- 
nominatorum  principalium  studiorum-,  seu  illorum,  in  quibus,  ut  premissum  est,  continget 
imposterum  per  sedem  apostolicam  ordinari,  quod  fiant  in  eis  in  theologia  magistri,  inci- 
piat  ut  magister,  antequam  textum  Biblie  cum  glossis  ordinariis  studuerit.  In  quolibet 
autem  eorum  trium  vel  proxime  dictorum  studiorum  ille  prior  ad  magisterium  presente- 
tur,  qui  prior  in  eisdein  studiis  fuerit  in  lectura  Sententiarum,  eo  semper  salvo,  quod  ante- 
quain  presentetur,  super  ipsius  vita  et  sufficientia  collatio  habeatur  per  ministrum  pro- 
vincialem  vel  gardianum  cum  aliis  fratribus,  qui  solent  ad  illius  loci,  in  quo  assumendus 
erit  ad  magisterium,  consilia  evocari,  et  si  inventus  fuerit  insufficiens  vel  indignus,  nequa- 
quam  presentetur;  sed  generali  ininislro  casus  instructus  cum  dictis  eorum,  qui  fuerint 
in  consilio,  nuntietur.  Qui  cuin  duodecim  discretis  fratribus  matura  deliberatione  prehabita 
de  consilio  eorumdem  mandet  dicto  ministro  vel  gardiano,  quod  baccalarium,  qui  post 
prediclum  immediate  debeat  ad  magisterium  inibi  promoveri,  si  sit  idoneus  (alioquin 
illum,  de  quo  ipse  generalis  predicta  deliberatione  premissa,  de  consilio  predictorum 
duodecim  prefatis  ministro  provinciali  vel  gardiano  mandaverit),  in  tali  casu  debeant  ad 
magisterium  presentare.  Cum  autein  hujusinodi  fratres  assumpti  fuerint  ad  magisterium, 
et  in  Universitate  sua  perfecerint  cursum  suum,  fiant  lectores  alibi  in  locis  solennibus,  ut 
in  lectura  valeant  utiliter  occupari....  Predicti  vero  magistri,  lectores,  et  baccalarii  legentes 
theologiam  dictis  philosophorum  non  multum  insistant,  sed  que  theologice  possunt  trac- 
tari,  pertractent  theologice,  et  dictis  communibus  antiquorum  et  approbatorum  doctorum, 
prout  secundum  Deum  et  veritatem  poterunt,  se  conforment.    Magistri  quoque  et   lectores 


470  CHARTLLARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1336 

alii  legentes  textum  Biblie,  debeant  insistere  circa  dubia,  que  fiunt  juxta  ipsum,  et  circa 
dicta  sanctorum  catholicorum  Patrum,  ac  glossarum  ordinariaruin  Biblie  memorate. 

Circa  fratres  siquidem  tam  ad  Parisiense,  quam  ad  alia  generalia  studia  Ordinis  trans- 
mittendos,  provide  duximus  statuendum,  quod  illi,  qui  ad  hujusmodi  studia  extra  suas 
provincias  de  debito  transmittuntur,  per  sua  provincialia  Capitula  eligantur.  Electores 
autem  meliores  et  magis  ad  hoc  idoneos  eliijere  in  virtute  sancte  obedientie  teneantur. 
Illi  vero,  qui  de  gratia  ad  hujusmodi  studia  sunt  mittendi,  non  mittantur  sine  generalis 
minislri  licentia  speciali,  et  sine  sui  ministri  et  provincialis  Capituli  approbatione  prece- 
deiite  :  missi  vero  sive  de  gratia  sive  de  debito,  si  fuerint  minus  idonei  ad  scientiam 
capessendam  vel  male  conversentur  ibidem,  seu  pacis  et  conventuum  seu  studentium 
fuerint  turbatores,  per  ministrum  vel  gardianum  in  ejus  absentia  de  consilio  Consilii 
convenlus  loci  in  quo  studuerint  ad  eorum  provincias  remittantur 

Ad  predictum  autem  Parisiense  studium  de  singulis  provinciis  non  possint  simul  mitti 
vel  in  eo  recipi,  nisi  duo  studentes  de  gralia,  nec  isti  seu  alii  de  debito  missi  possint  pro 
lectoribus  revocari,  nisi  studuerint  per  duos  annos  ibidem.  Cum  autem  studentes  in  gene- 
ralibus  studiis  constituti  ad  suas  redibunt  provincias,  testimoniales  literas  gardiani  et 
lectoris  loci,  in  quo   studuerint,  de   sua   conversatione   et  profectu   aut  defectu  in   studio 

secum  portent,  quas  suis  ministris  ostendere  teneantur Ne  autem  nova  cujusvis  doclrine 

opera  per  fratres  ipsius  Ordinis  incaute,  vel  periculose  communicari  aut  publicari  contin- 
gat,  districte  precipimus  quod  novum  opus  theologicum,  juridicum,  vel  philosophicum, 
scilicet  librum  seu  libellum,  summam,  compendium,  poslillam,  expositiones,  glossas,  trac- 
tatum,  vel  collectionem,  seu  compilationem  questionum,  vel  sermonum,  a  quocumque 
fuerit  edilus,  vel  edita,  seu  editum,  nullus  frater  sine  subscripto  examine,  ac  ministri  et 
Capituli  generalis  prius  obtenta  licentia  speciali,  intra  vel  extra  Ordinem  publicare,  com- 
municare,  vel  copiare  presumat.  Si  quis  autem  hoc  attemptare  presumpserit,  omnibus  sco- 
lasticis  et  legitimis  actibus  ac  usu  librorum  se  noverit  ipso  facto  fore  privatum.  Predicti 
autem  operis  examen  fiat  per  quatuor'  fratres  ejusdem  Ordinis  in  theologica  facultate 
magistros  ad  hoc  per  generale  Capitulum  specialiter  deputatos,  qui  ad  diligenter  inspi- 
ciendum  et  examinandum  nova  hujusmodi  opera  examini  eorum  commissa,  et  ad  fideliter 
referendum  per  obedientiam  astringantur,  quive  completo  examine  per  se  vel  per  literas 
generali  ministro  et  generali  Capitulo  referre,  que  approbatione  vel  improbatione  digna 
repererint,  teneanlur  :  quorum  relatio  et  approbatio  vel  improbatio  in  libris  Ordinis 
regestrentur. 

Ordinamus  etiam,  quod  pro  principiis  magistrorum  dicti  Ordinis  in  theologia  vel  bac- 
calariorum  Sententias  inchoantium  seu  occasione  eorum  principiorum,  non  expendant  in 
cibis  vel  potibus  nisi  semel  dumtaxat,  quantum  sufliciat  pro  una  moderata  refectione 
conventus  loci,  in  quo  fient  hujusmodi  principia.  Ceteri  vero  baccalarii,  lectores,  aut  cur- 
sus  in  Biblia  facientes,  seu  quivis  alii  studentes,   tam  Parisius   quam  in  aliis   generalibus 


1336]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  471 

vel  parlicularibus  sludiis,  pro  nullo  principio  vel  actu  scolastico  suo  vel  alieno  quicquam 
expendant....  Dat.  Avenione  iiij  kal.  Decembris,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Benedicli  XII,  an.  2,  p.  1,  ep.  19,  fol.  11,  13  sqq.  —  Bibl.  Capitul.  Toletana,  ms.  25-10,  fol.  1;  Bibl. 
Ambros.  Z.  195  sup.  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  4204,  fol.  67  ;  70  sqq. —  Chronolofjia  liislorico-legalis  seraph.  Ord.  S.  Francisci 
(Neapoli,  lfi50),  I,  46.  DeGubernatis,  Orbis  seraphicus,  III,  32.  Bull.  Rom.  (Romae,  1741),  III,  2,  p.  242,  246.—  Inter  privi- 
Icgia  summorum  pontificum  libri  Firmamenta  trium  Ordinum  (Parisiis,  1512),  non  ponunlur  hae  Constitutiones,  «  quia 
quoad  omnia  penitus  sunt  reyocate  »,  quod  partim  jam  an.  1343  evenil.  Cf.Wadding,  VII,  293.  In  Cap.  tamen  generali  an.  1337 
Caturci  celebrato  Constitutiones  summi  pontificis  publicatae  fuerunt.  Chron.  XXIV  general.,  ms.  Assisinat.,  fol.  159*. — 
Ante  Capitulum,  Maii  12,  papa  ordinaliones  suas  defiiiitoribus  istius  Capituli  generalis  transmisit  (Reg.  Secret.  an.  3,  n°  132, 
fol.  32).  —  In  Constitutionis  principio  viros  solemnes  cnumerat,  quorum  consillo  usus  fuerat.  Praetcr  quosdam  cardinales, 
episcopos  et  abbates,  nominantur  minister  generalis  Ord.  Gerardus,  provinciarum  ministri,  inter  quos  eminent  Pastor  (de 
Serrescuderio),  provinciae  Provinciae,  el  Henricus  (de  Semons),  provinciae  Franciae  (supra  n<*  891,  nota  8),  et  magistri  theo- 
logiae  Ord.  :  Nicolaus  de  Hayo,  Gualterus  Chyaton  (Chatun.  Supra  n"  975),  Guillermus  Bernardi  de  Podio  (cf.supra  n"  975), 
Antonius  de  Valentia  (supra  n"  962),  et  Fortanerius  Vassalli  (supra  n»  968).  In  Introit.  et  c.vit.,  n°  146,  fol.  128  ;  150,  fol.  162 1» 
(an.  1335),  leguntur  expensae  curiae  faclae  pro  ministris  provincialibus  et  nonnullis  magistris  in  theologia,  qui  vocati 
fuerunt  ad  reformandam  regulam  dicti  Ordinis. 

1.  Loquitur  deinde  de  studiis  Oxoniensi  et  Cantabrigiensi,  in  quibus  (studio  Parisiensi  incluso)  fratres  tantummodo 
promoveri  potuerunt.  —  2.  Parisiens.,  Oxoniens.  et  Cantabrigiens.  —  3.  An.  1339,  Jan.  25,  supplicationibus  ministri  generalis 
ct  fratrum  annuens,  numerum  ad  tres  magistros  reduxit  (Reg.  Vat.  Bencdicti  XII,  an,  5,  ep.  808,   fol.  352). 


1007.   Sententia  magistri   Lamberti  de   Summavera,    rectoris    Vniversitatis  Parisiensis,   de  lite  quadam  inter 
Petrum  ac  Johannem  de  Chesy,  clericos,  et  magistrum  Henricum  d'Ast,  doctorem  in  decretis,  exorta. 

1336,  Decembris  2,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  Lainbertus  de  Sunimavera,  rector  Universitatis 
magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Ciun  lis 
seu  controversia  esset  mota  inter  Georgium  d'Ast,  procuratorem  venerabilis  et  discreti  viri 
magistri  Henrici  d'Ast',  doctoris  in  decretis,  actorcm  ex  una  parte,  et  Petruin  ac  Johanneni 
de  Chesy,  Suessionensis  dyocesis  clericos,  scolares  Paris.,  fratres,  reos  ex  altera;  fecisset- 
que  dictus  actor  arrestari  quamplurima  bona  dictoruin  fratrum  in  domo  Johanne  dicte  La 
Pucelle,  que  quideni  bona  fuerant  apportata  de  quadam  domo  dicti  magistri  Henrici  d'Ast, 
sita  in  vico  sine  capite,  in  cono  vici  Bucherie  Parvi  Pontis,  qiiam  dicti  pueri  conduxerant 
a  dicto  Georgio,  ut  dicebat,  dicens  etasserens  dictus  Georgius  cjuod  dicti  fratres  tenebantur 
sibi  una  cum  quodain  alio  socio,  nomine  Johanne  de  Mostomo,  in  pretio  locagii  seu  pen- 
sionis  dicte  domus;  responderentque  [dicti]  fratres  ad  sui  cleffensionem,  cjuod  dicto  Gcorgio 
nullatenus  in  aliquo  tenerentur,  sed  magisler  Petrus  de  Arenciaco  dictain  domum  locaverat 
seu  conduxerat  a  Georgio  supra  dicto  tanquam  principalis  dicte  domus,  apud  quem  dicti 
fratres  debitum  suum  fecerant,  ut  debebant,  maxime  cum  secundum  usus  et  consuetudines 
inter  magistros  et  scolares  Parisius  hactenus  approbatas  illi  qui  conducunt  doinos  aliqui- 
bus  scolaribus,  capiant  de  dictarum  doinorum  locagiis  seu  pensionibus  fidejussorem  seu 
ydoneam  caulionem;  quod  si  non  fecerint,  hoc  debet  scolaribus  cum  principalibus  hujus- 
modi  domorum  inhabitantibus  imputari  :  nos  vero,  auditis  propositionibus  et  defensionibus 


472  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PAUIS.  [1336 

hinc   et  inde,  nos   de  consensu   procuratorum   sententialiter  judicavimus  dicta   bona  fore 

dictis  fratribus  restituenda  et  dearrestanda,  sine  dictorum  fratrum  sumptibus  et  expensis. 

In  cujus  rei  testimonium  sigilium  rectoris  dicte  Universitatis   literis   presentibus   duximus 

apponendum.   Datum  die  lune  post  festum  sancti  Andree  apostoli,  anno   Doinini   MoGGG" 

tricesimo  sexto.  ^,,         ^ 

N\  DE  Ghezy. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  thcca  V,  B.  1.  k.  Deest  sigillum.  —  Jourdain,  n"  551. 

1.  In  Reg.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  562,  de  eo  dicitur  :  «  qui  Aurelianis  leges,  etParisius  cxtraordinarie  et  ordinarie 
decretalcs  et  postea  decretum  per  plures  annos  legisse  »  asserit.  Erat  in  utroquc  jure  doctor,  et  an.  1328,  Octob.  13,  cum 
Parisiis  esset,  canon.  Autissiod.  factus  est  (Reg.  Vat.  Johann.  XXII,  an.  13,  p.  1,  cp.  557),  an.  1335  canon.  Ambian.  (Reg. 
Bcned.  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  562),  an.  1339,  Nov.  24,  patriarcha  Constantinop.  (ibid.  an.  5,  ep.  728),  mortuo  Rolando  de  Ast, 
qui  Octob.  6  ejusdem  an.  ad  patriarchatum  promotus  erat  (ibid.  ep.  702).  —  2.  Jourdain  pcrpcram  «  J  ». 


lOOo.   Statutum  de  vesperis  et  missa  nationis  Normannorum,   et  de  salario  receptoris  nationis,  examinatorum 
determinantium  et  scriptoris  nationis. 

1337,  Januar.  11,  Parisiis. 

Noverint  universi  quod  ob  honorem  et  reverenciam  Beate  Marie  Virginis,  singulis 
septimanis  quibus  legitur  vel  non  legitur  a  festo  beati  Dionisii  usque  ad  festum  beatorum 
Petri  et  Pauli  apostolorum,  vespere  die  veneris  et  missa  die  sabbati,  a  tempore  a  quo  non 
existat  memoria,  a  magistris  nationis  Normanorum  hactenus  consueverunt  sollempniter  el 
laudabiliter  celebrari,  et  ob  hoc  magistri,  qui  tunc  pro  tempore  fuerunt  in  dicta  natione,  a 
pluribus  et  precipue  a  bonis  recominandari  meruerunt  :  nunc '  vice  versa  propter  tam 
pii  et  salubris  servicii  apertam  negligenciam  et  omissionem  evidentem  magistri  qui  nunc 
sunt  pro  tempore  regentes,  non  solum  recommandacionis  cessant  gaudere  preconio,  verum 
eciam  reprehensionis  et  increpacionis  argumentis  a  pluribus  eciam  a  magnis  redargui  et 
deprimi  jam  ceperunt.  Volentes  igitur  defectum  nostrum  in  premissis  corrigere  et  a  nostris 
successoribus  [precavere],  nos  omnes  magistri  et  singuli  suflicienter,  ut  moris  est,  a 
procuratore  nationis  vocati  et  congregati  per  servientem  juratum,  apud  Sanctum  Maturinum, 
hora  prime,  anno  Domini  millesimo  GGG^XXX"  sexto,  die  sabbati  post  festum  sancti  Guil- 
lelmi,   nullo  contradicente,  statuimus  et  ordinamus  que  sequntur  : 

Ut  quicunque  magister  nacionis  Normanorum  actu  regens,  [qui]  decetero  defecerit  in 
vesperis  die  veneris,  pro  pena  solvat  unum  denarium  parisiens.,  et  in  missa  ad  solucionem 
duorum  teneatur ;  et  si  presencialiter  interfuerit,  totidem  recipere  dignoscatur.  Et  ab  hujus- 
modi  pena  nolumus  aliquem  excusari,  nisi  per  aliquam  quatuor  causarum  que  sequntur  : 
videlicet  per  evidentem  infirmitatem,  aut  per  manifestam  lectionis  in  scolis  occupacionem, 
aut  si  distaverit  a  villa  per  leucam,  aut  si  factis  Universitatis  aut  nacionis  communibus  vel 
propriis  extiterit  occupatus.  Et  volumus  quod  talis  isto  ultiino  modo  impeditus  totidem 
percipiat  ac  si  esset  presens.  Intelligimus  autem  illum  deficere  a  vesperis,  qui  ante  inicium 


1337]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     \D     ANNUM     MCCCL.  473 

capituli  non  interfuerit,  et  continue  remanserit  quousque  oracio  compleatur;  a  missa  vero 
qui  ante  principium  Euvangelii  presens  non  fuerit  usquequo  Agnus  Dei  finiatur.  Volumus 
insuper  quod  in  quinque  festis  Beate  Marie  Virginis,  in  festis  beati  Nicolay  et  beati  Romani 
et  beate  Katerine  quilibet  dupplicem  distribucionem  percipiat,  si  presens  fuerit;  si  non, 
eadem  pena  puniatur. 

Etiam  volumus  quod  procurator  dicte  nacionis,  si  presens  fuerit,  dupplicem  percipiat 
distribucionem ;  et  si  defficiat,  totidem  amittat.  De  bedeliis  autem  statuimus,  si  sint  pre- 
sentes,  recipiant  ut  magistri;  si  vero  non,  ad  solucionem  dupplicem  teneantur. 

De  pulsacione  autem  vesperarum  et  misse,  sic  ordinamus  quod  vespere  tribus  vicibus 
pulsentur  ex  parte  bedelli  nostri,  postquam  pro  nonis  apud  Nostram  Dominam  fuerit  pro- 
pulsatum,  et  quod  ad  missam  pulsetur  postquam  apud  Nostram  Dominam  prima  inceperit 
propulsari. 

Si  vero  magister  aliquis  in  aliquo  [dictorum]  defectuum  compertus  fuerit  et  statim 
penam  pretaxatam  non  exsolverit,  volumus  quod  ex  mandato  procuratoris  a  serviente  jurato 
nacionis  semel  moneatur,  et  nisi  infra  triduum  post  monicionem  sibi  factam  satisfecerit, 
quod  ex  tunc  sine  ulteriori  monicione  cesset  a  lectionibus  suis,  quousque  ab  eodem  de 
pena  supradicta  fuerit  satisfactum.  Si  vero  in  predictis  parere  contempserit  vel  neglexerit, 
volumus  quod  per  totum  annum  illum,  in  quo  sic  contumax  inventus  fuerit,  nec  eligere 
possit  nec  eligi  ad  aliquod  officium  nacionis. 

Item,  staluimus  de  officialibus  dicte  nacionis,  videlicet  de  receptore  ut  quadraginta 
solid.  paris.  annuatim  percipiat  pro  labore;  de  examinatoribus  autem  determinancium  et 
scriptore  quilibet  obtineat  viginti  solid.  paris. 

Item,  statuimus  quod  statutum  fabe^  perpetue  teneatur  modo  et  forma  contentis  in 
libro  nostre  nacionis. 

Ut  hec  ordinaciones  et  statuta  robur  haberent  et  firmitatem,  ea  fide  et  votis  singulorum 
nostrum  confirmamus  et  ab  illis  qui  decetero  fuerint  incepturi.  Insuper  sigillum  nostre 
nacionis  presentibus  litteris  dignum  duximus  apponendum.  Datum  ut  supra. 

Cod.  Carnot.  662  (Cod.  Harcur.),  fol.  143.  —  Bulaeus  parte  aliqua,  IV,  249;  ut  De  patronis  IV  nat.,  p.  128;  Defense 
des  droits  de  l'Univ.,  add.,  p.  36. 

1.  Ubique  :   «  ob  hoc  nunc  ».  V.  et  supra  n»  999.  —  2.  V.  supra  n»  997. 


1009.   Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed.  pro  studio  Paris.  sub  Hugone  de  Vausseniain. 

1337,  post  Junium  intrantem,  Valentiae. 
Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Parisium'  de  provincia 
Provincie.  Item  assignamus  quantum  nostra  interest  pro  anno  sequenti  ad  legendum  Sen- 
tentias  Parisius  fratrem  P.  Gotas*  de  provincia  Francie. 

Bibl.  Univers.  Bonon.,  ms.  1535;  Bibl.  civit.  Tolos.  ms.  489.  Deest  in  ms.  Rom. 

1.  An.  1343  licentiam  recepit.  V.  de  ipso  infra  n"  1066.  — 2.  Ms.  Tolos. ;  «  Goltas  ».  Non  erat  magister  theologiae. 
•*   Chart.  Univ.  Paris  II,  1.  60 


474  CHAUTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1338 

1010.   Benedictus  XII  magistro  Guillelmo  de  Hotot*,   sacrae  theologiae  doctori,   in  studio  Parisiensi  in  sacra 
pagina  actu  regenti,  de  canonicatu  in  ecclesia  Parisiensi  providet. 

1337,  Julii  29,  Avenione. 
Reg.  Vat.  Avenion.  Benedicti  XII,  vol.  IV,  fol.  221. 

1.  An.  1335,  April.  11,  ipse  (mag.  in  artibus)  jam  sex  annos  baccalareus  in  theologia  erat,  et  quamdam  perpetuam 
capellaniam  Universitalis  studii  Paris.  possidebat  (Reg.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  466).  Anno  1340,  Octobris  27, 
jam  vita  functus  erat,  ut  apparet  ex  Heg.  procuratofum  nat.  Anglicanae,  in  Archiv  f.  Litteraiw-u.  Kirchengesch.  des 
Mittelaiters,  V,  258.  Ibi  nominutur  Ilottok. 


101  1 .   Philippus  VI,  rex  Franciae,  ad  praepositum  Paris.,  se  ei  protectionem  magistrorum  et  scholarium  Paris. 
ante  quadriennium  commisisse,  eique  nunc  pro  altero  quadriennio  eosdem  protegendos  committere  declarat. 

1338,  Martii  13,  apud  Vicennas. 

Bulaens,  IV,  256.  Ord.  des  Roys,  II,  119.  —  Tcnor  litterarum  est  similis  ac  in  n"  657.  In  fine  dicitur  :  «  spe- 
rantes  universitatem  magistrorum  et  scolarium  antedictos  hujusmodi  privilegio  scu  gratia  nullatenus  abusuros  ».  Praepo- 
situs  Paris.,  Petrus  Belagent,  an.  1339,  Junii  1,  litteras  regias  suis  litteris  inseruit,  quibus  subjectis  officialibus  injungit,  ut 
injurias  per  quosdam  llemonino  de  Marcey,  Tulens.  diocc,  scholari  in  artibus  sub  magistro  Jobanne  de  Divione,  referente 
magistro  Ricardo  de  Billy',  rectore  Universitatis,   illatas  vindicent  eique  salisfactionem  fieri  procurent.  Bulaeus,  IV,  256  sq. 

1.  V.  supra  n»  989  et  infra  n»  1032. 


1012.   Articuli,  quos  examinatores  et  licentiandi  in  artihus  apud  S.  Genovefam  jurare  dehebunt, 

1338,  MartiiW,   Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  omnes  et  singuli  magistri  in  artium  facultale 
actu  regentes  Parisius,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Quoniam,  ut  alibi  scribitur,  novis 
morbis  nova  convenit  antidota  preparari,  nam  experientia  morborum  multos  cogit  multas 
invenire  medicinas;  cum  igitur  clamor  frequens  et  assiduus  ad  nos  pervenerit,  quod  quam- 
plurimi  excessus  et  abusus  variis  modis  committi  solent  circa  nostrum  examen  S.  Geno- 
vefe,  per  quos  tam  examinis  predicti,  quam  nostre  facultatis  apud  plures  fama  non  modi- 
cum  denigratur  :  hinc  est  quod  nos  dictorum  examinis  ac  etiam  facultatis,  quibus  ex 
debito  famam  illesam  conservare  tenemur  nec  non  indempnitatibus  ibidem  licentiandorum 
succurrere  cupientes,  ad  reprimendum  hujusmodi  tam  pestiferos  consuetos  abusus  circa 
predictum  nostrum  examen  statuenda  duximus  infrascripta  : 

Primo  quidem  quod  examinatores  ad  examinandum  ibidem  anno  quolibet  depu- 
lati,  antequam  in  dicto  oflicio  aliqualiter  se  immisceant,  jurent  in  presentia  faculta- 
tis,  quod  a  licentiandis,  vel  ab  aliquo  nomine  ipsorum  et  pro  ipsis  nichil  petent  vel  reci- 
pient,  petierunt  vel  receperunt,  peti  seu  recipi  fecerunt  vel  facient  per  alium  directe  vel 
indirecte,  videlicet  pro  prandio,  pena,  labore,  examine  aut  quocumque  alio  modo  dictum 
examen  tangente,  fraude  seu  glosa  quacunque  remota. 

60.' 


1338]  \B     A.NNO     MCCLXXXVI     USQUE     .V  D     ANNUM     MCCCL.  475 

Item,  quod  in  uno  mense  non  examinabunt  nisi  sexdecim  scolares  tantiim,  videlicet  in 
qualibet  auditione  octo,  scilicet  tres  Gallicos  aut  Gallicatos,  duos  Picardos  aut  Picardizatos, 
duos  Normannos  aut  Normannizatos,  unum  Anglicum  aut  etiam  Anglicatum'. 

Item,  jurabunt  licentiandi  ibidem  similiter  in  presentia  facultatis,  antequam  examen 
subeant,  quod  nichil  dederunt,  promiserunt,  dari  seu  promilti  fecerunt,  nec  dabunt  in  futu- 
rum  quidquam  cancellario,  subcancellario,  examinatoribus,  dicti-  cancellarii  clerico  vel 
alteri  suo  familiari  pro  auditione,  licentia,  examine,  prandio,  pena,  labore,  lectione  assi- 
gnanda  vel  etiam  recipienda  seu  quacunque  alia  causa  eorum  licentiam  tangente,  nisi  dum- 
taxat  duos'  solidos  pro  straminibus  vel  herba,  quos  dare  eis  dumtaxat  permittimus  sola  vice. 

Item  jurabunt  magistri  in  sui  inceptione  quod  de  pecunia  quam  recipient  ab  ipsis  licen- 
tiandis  vel  licentiatis,  seu  etiam  de  sua  propria  pecunia  nichil  dabunt  nec  dari  facient  can- 
cellario,  subcancellario,  examinatoribus,  clericis  vel  familiaribus,  clerico  vel  familiari,  vel 
cuicunque  alteri  pro  ipsis,  seu  altero  ipsorum  pro  quacunque  causa  licentiam  sui  baccalarii 
vel  baccalariorum  suorum  contingente.  Et  nos  illud  statuentes  ex  nunc  habere  volumus 
pro  jurato. 

Item,  licentiandi  jurabunt,  quod  magistrum  sue  nationis  regentem,  vel  alterius  nationis 
si  sint  positi  sub  altera,  eligent  secundum  libitum  sue  voluntatis,  nec  propter  metum, 
preces,  exhortationem,  seu  quamvis  aliam  inductionem  cancellarii,  subcancellarii,  examina- 
lorum,  vel  cujuscunque  alterius,  illum  magistrum,  quem  eligere  proposuerunt,  non  muta- 
bunt. 

Item,  jurabunt  predicti  licentiandi,  quod  si  ab  eis  vel  ab  aliquo  ipsorum  vel  altero  pro 
ipsis,  ipsis  scientibus,  peteretur  pecunia  ab  aliquo,  vel  per  aliquem  superius  prohibitum, 
videlicet  cancellarium,  subcancellarium,  examinatores,  eorum  familiares,  seu  alterius  fami- 
liarem,  seu  alterum  pro  ipsis,  aut  altero  ipsorum,  hoc  rectori  et  procuratori  nationis  sue 
dicent  infra  quindecim  dies  postquam  fuerit  petita'.  Qui  quidem  rector  et  procurator  per 
sua  juramenta  facultati  quam  cilius  poterunt  revelabunt.  Si  quis  aulem  contra  premissa, 
seu  aliquod  premissorum  ausu  temerario  venire  presumpserit,  a  nostro  consortio  ex  nunc 
prout  tunc,  et  ex  tunc  prout  nunc,  noverit  se  privatum.  Datum  apud  S.  Maturinum  Parisius 
in  nostre  congregatione  facultatis  nobis  ad  statuendum  vocatis  anno  Domini  M  CCC  trice- 
simo  septimo,  sexta  decima  die  mensis  Martii^  In  quorum  testimonium  sigilla  nostrarum 
quatuor  nationum  presentibus  duximus  apponenda. 

Cod.  Hareur.,  fol.  127.  Mus.  Bril.  ms.  addit.  17  304,  fol.  134»'  (prius  109'').  Arch.  Univ.  Paris.,  Reg.  94,  p.  72,  n»  67.  — 
Bulaeus,  IV,  112,  e  libro  procuratorum  nationis  Gallicanae,  ubi  perperam,  sicut  apud  Jourdain,  n"  374,  ad  an.  1307  refertar 
{cum  lamen  sequatur  :  «  Acta  fuit  hec  copia  anno  superius  expresso,  indictione  6,  22  die  mensis  Martii,  pontiGcatus  sanc- 
tissimi  in  Christo  patris  ac  domini  Benedicti  divina  providentia  pape  XII  anno  4  »,  i.  e.  an.  1338,  Martii  22),  et  Bul.,  251, 
Jourdain,  n»  554,  uhi  recte  ad  an.  1337  (1338). 

1.  V.  supra  n**  545,  nota.  Harcur.  :  c<  Picardatos  »,  <c  Normannatos  ».  —  2.  Quae  sequuntur  usque  «  clericis  »  capitis 
sequentis  ap.  Bul.,  p.  112,  desunt.  —  3.  Bul.  ;  o  quatuor  u.  —  4.  Cf.  n"  545,  nota.  —  5.  Harcur.  ;  «  Decembris  »,  i.  e.  an.  1337, 
Decemh.  16. 


476  CHARTULARItM     UNIVERS.     PARIS.  [1338 

101«3.   Litterae    magistrorum    et  scholarium   Parisiensium   ad  decanum   et    capitulum   Remensis   ecclesiae,    in 
gratiam  cujusdam  officiarii  Universitatis. 

1338,  Martii  19,  [Parisiis]. 

Venerabilibus  et  discretis  viris  decano  el  capitulo  ecclesie  Remensis,  universitas  ma- 
gistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium,  salutem  cum  omni  reverentia  et  honore. 
Tute  locus  supplicalionis  assumitur  apud  quos  de  nuUius  repulsionis  obstaculo  formi- 
datur,  maxime  cum  justa  petitio  porrigitur,  et  pro  persona  vobis  ydonea  presentatur.  Igitur, 
dilectum  nostrum  Henricum,  dictum  Le  Vavasseur',  servientem  nostrum,  qui  per  triginta 
annos  et  amplius  nobis  servivit  fideliter,  laudabiliter  et  honeste,  discretioni  vestre  dignum 
duximus  commendandi,  affectu  quo  possumus  ampliori  supplicantes  quod,  cum  per  sanc- 
tissimum  patrem  nostrum  dominum  Johannem  bone  memorie,  predecessorem  domini  pape 
qui  nunc  est,  fuisset  provisum  de  officio  alicujus  matricularie  in  ecclesia  vestra  Remensi, 
et  placuerit  domino  nostro  summo  pontifici  omnes  gratias  per  dictum  predecessorem  suum 
factas  pro  sue  voluntatis  libito  revocare',  nichilominus  tamen  dicta  gratia  per  dominum 
nostrum  summum  pontificem  dicto  Henrico  ad  supplicationem  nostram  fuerit  renovata  et 
concessa  :  quatinus  vobis  placeat  dictum  Henricum  amore  nostri  in  acceptatione'  dicte 
gratie  benigniter  recipere  ac  etiam  acceptare,  certum  super  hoc  facientes,  si  placet,  quod 
vobis  teneamur  ad  merita  gratiarum;  et  ille  vobis  retribuat  qui  bene  meritis  remuneratur 
in  excelsis.  Sanos  et  incolumes  vos  conservet  Deus  per  tempora  longa  in  statu  prospero  et 
felici.  Datum  die  jovis  ante  Letare  Jerusalem,  anno  Domini  M°CCC°   tricesimo  septimo. 

Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  1.  k.  Instrumentum  scriptum  cst  a  parte  aversa  chartac  n'  1007.  —  Jourdain,  n"  554, 

1.  Nominatur  jam  ad  an.  1320  in  Reg.  Philippi  V,  in  Arch.  nat.  Paris.  JJ.  59,  fol.  271  *,  et  quidem  ut  serviens.  —  2.  Sic 
an.  1335,  Jan.  8,  revocavit  omnes  redditus,  proventus  et  beneficia  vacantia  vel  vacatura;  Decemb.  18.  beneficia  concessa  a 
Johanne  XXII  et  praedecessoribus,  atque  sub  eadem  temporis  nota  gratias  etiam  sub  ezspectatione  (v.  Extvavag.  Benedicti  XII 
in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  4204,  fol.  44  sqq.).  Severus  ita  erat,  ut  an.  1339  nuntii  Universitatis  «  vacuis  manibus  u  redirent, 
<(  in  presentia  enim  summi  pontificis  nullam  penitus  gratiam  propter  ejus  duriciam  poterant  obtinere  ».  Iteg.  procurat. 
nationis  Anglic.  in  Aichiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  251.  V.  Introductionem.  —  3.  Vox  ea,  ipsius  pergameni 
scissura,  fere  omnino  deleta  est. 

1014.   Magister  Stephanus  Lingonens.  contra  quosdam,  qui  bona  aliquorum  scholarium  Paris.  detinuerunt. 

1338,  Maii  30,  [Parisiis]. 

Stephanus  de  Lingonis',  canonicus  et  officialis  Silvanectensis,  vices  gerens  reverendi 
in  Christo  patris  et  domini  ..  domini  Silvanectensis  episcopi,  conservatoris  privilegiorum 
universitati  magistrorum  et  scolarium  Parisiensium  a  sede  apostolica  indultorum,  omnibus 
presbyteris,  capellanis,  vicariis  celerisque  ecclesiarum  rectoribus  ad  quos  presens  manda- 
tuni  nostruin  pervenerit,  salutem  in  Domino  et  mandatis  apostolicis  firmiter  obedire.  Ex 
parte  Nicholay  de  Gromesvillio  et  Guillelmi  de  Tonavilla  clericorum  scolarium  Parisien- 
sium "  nobis  est  graviter  conquerendo  monstratum,  quod  dominus  Johannes  Real  presby- 
ter,  Matheus  Burgondi,  Guillelmus  Simonis,  ac  Lipdid  alias  Ala/ia  uxor  condam  defuncti 
Vincentii  Mercerii,  et  Johannes  Francisci  Valentin.  diocesis,  Viennensis  diocesis,  rei,  que- 


1338]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     TJSQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  477 

dam  bona  ipsorum  scolarium  ad  eorum  usum  et  sustentalionem  in  scolis  Parisiensibus 
deputata  alias  in  processu  judicis,  si  necesse  fuerit,  plenius  declaranda  in  nostre  jurisdic- 
tionis  prejudicium  elusionem  et  contemptum  prefatorumque  scolarium  dampnum  non 
modicum  et  gravamen,  ac  contra  dictorum  privilegiorum  tenorem  temere  veniendo  minus 
juste  et  sine  causa  rationabili  ceperunt,  detinuerunl  et  arrestaverunt  et  adhuc  dicta  bona 
detenta,  capta  el  arrestata  detinere  non  formidant,  propter  quod  ipsorum  scolarium  studium 
multipliciter  impeditur.  Unde  cum  premissa  sint  adeo  notoria  el  manifesta  quod  nulla  pos- 
sunt  tergiversatione  celari,  prout  asserunt  dicti  scolares,  et  ofFerunt  se,  si  necesse  fuerit, 
legitime  probaturi,  hinc  est  quod  vobis  omnibus  et  singulis  virtute  sancte  obedientie  et 
sub  pena  suspensionis  et  excommunicationis  districte  precipiendo  mandamus  quatinus,  ad 
hoc  mandatum  nostrum  exsequendo  alter  vestrum  alterum  non  expectet,  prefatos  reos  ex 
parte  nostra  canonice  moneatis  ut  in  continenti  seu  infra  octo  [dies]  post  monitionem  vestram 
sibi  factam,  s«ib  pena  excommunicationis  et  centum  marcharum  argenti,  nobis  etdictissco- 
laribus  si  contra  fecerint  medietatem,  solvendarum,  dicta  bona  dictis  scolaribus  aut  eorum 
certo  mandato  reddant  et  restituant  indilate,  et  quod  eisdein  scolaribus  de  suis  dampnis  et 
expensis  ac  interesse  satisfaciant  competenter,  alioquin  intimetis  eisdem  quod  si  mandatis 
nostris,  ut  premittitur,  non  paruerint  cum  effectu,  nos  contra  eos  el  eorum  quemlibet  con- 
trafacientes  et  premissis  inhobedientes  virtule  dictorum  privilegiorum  et  alias  quanto 
rigidius  et  accrius  poterimus  procedemus,  prout  de  jure  fuerit  procedendum.  Ad  cita- 
tionem  tamen  vel  excommunicationem  dictorum  reorum  auctoritate  presentium  nobis 
inconsultis  nuUatenus  procedatis'.  Et  quicquid  inde  feceritis  nobis  fideliter  rescribatis. 
Datum  sub  sigillo  dicte  conservatorie  anno  Domini  millesimo  tricentesimo  tricesimo  octavo, 
die  sabbati  in  vigilia  Penthecostes. 

Originale  in  Arch.  Vat.,  Instr.  iniscell.  1338,  cum  taeniolis  merabranac. —  In  parle  aversa  legitiir  manu  aequali 
scriptum  :  «  Exhibita  die  lune  xj  Januarii  ».  —  Documentum  inserlum  est  litteris  notarii  Michaelis  Ginoti  de  Valentia,  ubi 
narratur,  an.  1338,  Octob.  29,  Deodatum  Benedicti,  curatum  de  Stella,  Valentin.  dioec,  ad  eum  venisse  dicentem.  se  debere  lit- 
teras  supra  editas  exsecutioni  mandare,  cum  nominati  in  ipsis  parochiani  sui  essent,  excepto  Matlhaeo  Burgondi  de  Valentia. 

Contra  vero  duo  scholares  supra  nominati  apud  curiam  Romanam  a  personis  ibid.  allatis  Valentinae  dioec.  propter 
abusum  privilegiorum  Universitati  concessorum  accusati  et  a  Gasberto,  Arelat.  archiepiscopo  et  papae  camerario,  citati  sunt. 
Cum  comparere  contempsissent,  contumaces  reputati  sunt  et  ulterius  contra  eos  agebatur  (Orig.  in  .\rch.  Vat.,  Instrum. 
miscell.  1339,  April.  24).  Sed  et  Stephanus  de  Lingonis  citatus  est,  et  fl  ex  deliberatione  Universitatis  non  comparuit  perso- 
naliter  et  sic  contumax  fuit  reputatus  »  (Reg.  procurat.  nat.  Anglic,  p.  243). 

1.  V.  supra  n"  789.  An.  1342,  Jun.  17,  erat  adhuc  Parisiis  in  decretis  actu  regens.  Erat  et  licentiatus  in  legibus,  et  fit 
canon.  Meldens.  (Reg.  comm.  Clement.  VI,  n»  152,  fol.  405).  Cf.  el  infra  n»  11G3.  —  2.  De  natione  Normannorum.  —  3.  E  lit- 
teris  infra  n^  1021  publicatis  apparet,  istos  homines  postea  per  Stephanum  Lingonensem  ad  civitatem  Paris.  esse  citatos. 


1015.    Ordinationes  Capituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  August.  sub  Guillelmo  de  Cremona  celebrati  de  lectoribus 

in  studiis  provincialibus  et  generalibus. 

1338,  Maii  31,  Senis. 

Cum  ex  eo  quod  fratres  juvenes  penitus  indocti  et  ignari  ad  studia  generalia  destinan- 
tur,  studia  ipsa   dehonestentur  et  lectores  ab  exercitio   debito   impediantur,    diflinimus   et 


478  CHARTUI.AKIUM     UNIVEKS.      PARIS.  [1338 

ordinainus  quod  nullus  deinceps  mitd  possit  sive  a  provincia  sive  a  patre  nostro  generali 
ad  aliquod  studium  generale,  nisi  prius  steterit  in  studio  provinciali  tribus  annis  continuis, 
et  in  eo  saltem  in  logica  profecerit  competenter.  Et  ut  presens  ordinatio  congruentius 
valeal  observari,  volumus  quod  quelibet  provincia  nostri  Ordinis  saltem  unum  provinciale 
studiuin  teneat,  in  quo  unus  lector  sufficiens  per  provinciale  Capitulum  deputetur,  qui 
bene  continuet  lectiones  et  stet  per  triennium  in  eodem  studio,  infra  quod  triennium  idem 
lector  tractatus  cum  tota  logica,  nova  cum  veteri,  legendo  perficere  teneatur.  Studentes 
etiam  qui  ad  dictum  studium  per  provincialem  fuerint  ordinati,  in  eodem  studio  per  trien- 
niuni  perseverent.  Infra  quod  etiam  triennium.  si  forte  dictum  lectorem  ex  causa  conti- 
gerit  amoveri  sive  alias  impediri,  mox  substituatur  alius  qui  incipiat  legere  ubi  alius  dimi- 
sit.  Ut  aulem  hujusmodi  lector  habeat  materiam  fidelius  laborandi,  eandem  provisionem 
accipiat  quam  accipiunt  lectores  in  studio  generali,  cujus  medietatem  solvat  provincia,  el 
aliam  medietatem  conventus,  ne  dictus  conventus  nimium  pregravetur.  Si  vero  dictus  lector 
lectiones,  iit  dictum  est,  non  continuaverit,  taxala  provisione  sit  privatus,  et  ad  restitu- 
tionem  perceptorum  teneatur,  et  eo  amoto  loco  sui  alius  lector  substituatur. 

Itein,  ne  loca  studiorum  generalium  a  studentibus  negligentibus  inutiliter  occupentur, 
presenti  difflnitionc  adicimus  quod  nullus  studens  possit  slare  in  studio  generali  uno  vel 
diversis  ultra  quinquennium,  sed  completo  quinquennio  studens  ad  suam  provinciam 
revertatur,  et  si  inveniatur  ydoneus  et  sue  provincie  videatur,  ipsum  Parysius  determi- 
nandum.  Nec  diffiniatur  ad  eundum  Parysius  in  expensis  provincie,  nec  etiam  vadat  de 
gratia  patris  nostri  generalis,  nisi  prius  in  aliquo  studio  sibi  per  suam  provinciam  depu- 
tato  legerit  unum  libruTn  in  logica  et  unum  in  philosophia.  Et  si  contra  presuinptum 
fuerit,  diffinitores  illi  voce  careant  per  triennium,  et  talis  diffinitio  nuUius  sit  roboris  vel 
inomenli.  Per  predictum  autein  cursum  non  sit  consequencia  necessaria.  Non  enim  indu- 
cere  intendimus  quod  ex  hoc  slatim  jus  sibi  vindicet  ut  Parysius  destinetur,  sed  in  pote- 
state  sue  provincie  sit  de  ipso  prout  sibi  videbitur  providere.  Si  vero  completo  quinquen- 
nio  prefatus  studens  aliquis  reperiatur  tam  modicum  profecisse  ut  ad  recipiendam  licen- 
tiam  lectorie  aut  ad  eundum  Parysius  sit  minus  ydoneus,  rediens  ad  suam  provinciam  ser- 
viat  Deo  in  spiritu  humilitatis. 

Item,  approbamus  et  confirmamus  diffinitionem  factam  in  Capitulo  Florentie  que  sic 
dicit  :   <(  ...  nullus  promoveatur  ad  officium  lectorie  »,  etc^ 

Item,  quia  ex  multitudine  lectorum  conventus  aliqui  pregravantur,  diffinimus  et  ordi- 
namus  quod  in  nulio  conventu,  ubi  non  est  studium  generale  aut  aliud  studium  solempne, 
stare  debeant  plures  leclores  aclu  legentes  quam  unus;  alii  lectores  vacantes  in  omnibus  tam 
in  questis  bladi  et  vini  quam  in  aliis  intus  et  extra  sicut  fratres  ceteri  de  conventu  vadant. 
Ita  etiam  nec  voce  nec  scripto  se  lectores  faciant  appellari,  illis  duntaxat  exceptis  qui  actus 
suos  scolasticos  laudabiliter  exercuerint  ad  minus  per  duo  triennia  in  studio  generali,  vel 
uno  triennio  in  studio  provinciali  et  alio  [in]  generali.  Quos  etiam  lectores,  honore  quidem 


1338]  AB     ANNO     MCCI.XXXV(     USQLE     AD     \NNLM      MCCCL.  479 

dignos,  ita  consuelis  graciis  gaudere  volumus  ut  in  IVequentando  divinutn  oflicitim,  diur- 
num  pariter  et  nocturnum,  sint  ceteris  fratribus  in  exemplum.  Quam  etiam  difTinitionem 
quoad  omnes  sui  clausulas  volumus  extendi  ad  lectores  tam  preteritos  quam  futuros... 

Item,  difTinimus  quod  amplius  provincia  Francie  non  gravetur  in  expensis  magistro- 
rum  recedentium  de  Parisius,  nisi  sit  de  ipsa  provincia  oriundus... 

Item,  difTinimus  quod  provincia  Francie  possit  mittere  ad  studium  Metense  quatuor  stu- 
dentes  qui  sint  sacerdotes,  quorum  unus  sit  de  jure,  alii  tres  de  gratia. 

Cod.  Virod.  41,  fol.  187  >>  .  «  Diffinilioncs  per  G.  priorem  generalem  Capituli  gen.  anno  1338  in  festo  Penlh.  Senys  celebrati 
pontif.  Benedicti  XII  anno  quarto  ». 

1.  V.  supra  n»  849. 


1016.   Statiitum  Capituli  generalis  Ord.  Cislerc.  de  bursis  scholarium  S.  Bernardi  Paris. 

1338,  Sepfembris  12,  Cistercii. 

Anno  Domini  millesimo  CCC^XXXVIII"  statuta  sunt  hec  apud  Cistercium  in  Capitulo 
generali.  In  primis  cum  circa  reformationem  Parisiensis  studii  eo  fcrventius  valeamus 
intendere,  quo  scimus,  novimus  et  experimento  didiscimus  utilitatis  commoda  et  honoris 
continua  incrementa  nostro  Ordini  provenire  :  eapropter  generale  Capitulum  ad  reforma- 
tionem  ejusdem  infrascripta  duxit  non  improvide  statuendum. 

In  primis  districtius  inhibet  Capituluin  ne  aliquis  scolaris  in  castro  juxta  fracturam 
nove  ecclesie  audeat  pernoctare,  nisi  per  priorem  magistrum  actu  regentem  et  bacallarios 
cum  aliquo  fuerit  dispensatum,  ne  aliquis  mulieres  pro  evitandis  scandalis  inducere  in 
dictis  locis  aliqualiter  audeat  vel  presumat.  Qui  aliter  fecerit,  eo  ipso  a  dicto  studio  emit- 
tatur. 

Ordinat  etiam  Capitulum  quod  scolaris  quilibet  x  libras  paris.  studeat  inbursare,  termino 
constituto;  qui  ininus  posuerit,  nichil  eidem  de  communi  ministretur  subslantia,  quoad- 
usque  studuerit  ex  integro  solvere  residuum  de  summa  fratribus  adnotata.  Xec  alicui  tarde 
venienti  de  summa  predicta  aliquid  defalquetur,  cum  expresse  obtinet  (sic)  papalibus  insti- 
tutis.  Nec  presumat  aliquis  abbas  monachum  proprium  scolarem  procurare  constituere  dece- 
tero  quovismodo,  cum  ob  hujusmodi  procurationes  possent  ad  loca  inhonesta  in  Ordinis  scan- 
dalum  declinare;  nec  aliciii  scolari  ante  finem  bin^se  de  studio  recedenti  bursarius  aliquid 
refundere  teneatur,  nisi  de  sui  recessus  causa  legitima  et  necessaria  fecerit  plenam  fidem. 
Scolaris  vero  in  festo  Remigii  solum  mediam  ponens  bursam,  si  post  Pascha  manere  volue- 
rit,  ultra  reliquam  bursam  mediam  xl  solidos  parisiens.  etiam  solvere  teneatur,  alioquin 
de  studio  expellatur.  Scolaribus  autem  qui  se  hora  prandii  sive  cene  presumpserint  absen- 
tare  nichil  de  bonis  communibus  ministretur,  nisi  in  ipso  studio  presens  fuerint  dictis  horis. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms,  lat.  10  894,  fol.  180^.  —  Hae  ordinationes  desunt  apud  Winter,  Die  Cistercienser  des  nordostl. 
Deutschlands,  III,  294  sqq. 


480  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1338 

lUl/.   In  facultate  medicinae  ffugo  Sapientis  decanus  eligitur. 

1338,  Novembris  7,  Parisiis. 
Anno  Domini  M  GCG  XXXVIII,  die  sabbathi  post  festuni  Omnium  Sanctorum,  fuit 
vocata  facultas  medicine  ad  Sanctam  Genovefam  parvam,  ut  moris  est,  ad  faciendum  deca- 
num.  Qui  fuit  electus  via  Spiritus  Sancti,  nullo  magistro  reclamante  sed  quolibet  consen- 
tiente,  scilicet  Hugo  Sapientis'  magister  regens  in  dicta  facultate,  qui  fuit  antea  substitutus 
pro  domino  decano. 

Arch.  fac.  medic.  Paris.  ms.  74,  p.  497.  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  215. 

1.  An.  1342,  Junii  18,  ipse  «  in  artibus  et  medicina  magister  »   fit  canonicus   Lexoviensis  (Reg.  Comm,   Clementis  VI, 
an.  1,  n»  149,  fol.  74'').  Adhuc  infra  n°  1164  in  Rotulo  mag.  medicinae  an.  1349  refertur. 


lOlo.   Benedictus  XII  ad  Philippum  archiepiscopum  Senonensem,  ut  Paris.  magistros  inducat  religiosos  et  doc- 
tores  decretorum  Ord.  S.  Benedicti  ad  lecturam  decretalium  et  decretorum  admittere. 

1339,  Aprilis  30,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  archiepiscopo  Senonensi  salutem.  Duduin  pro  salubri  statu  reli- 
gionis  seu  Ordinis  monachorum  nigroruin  et  etiam  personarum  dicte  religionis  studentium 
et  insistentium  studio  sacre  pagine,  ac  etiam  decretorum,  nonnulla  statuta  consulta  super 
eis  deliberatione  prehabita  condenda  duximus,  et  etiam  promulganda.  Cum  autem  nil  pro- 
desset  statuta  edidisse  prefata  nisi  faciainus  eadem  debite  observari,  fraternitati  tue  (de 
cujus  circunspectione  plenam  in  Domino  fiduciam  obtinemus)  per  apostolica  scripta  com- 
mittimus  et  mandamus  quatinus  dilectos  filios  doctores  facultatis  decretorum  in  studio 
Parisiensi  actu  regentes  ad  recipiendum  quoscunque  religiosos  dicti  Ordinis  juxta  ipsorum 
statutorum  tenorem  ad  lecturam  decretalium,  nec  non  quoscunque  doctores  decretorum 
dicti  Ordinis  ad  lecturam  decretorum  per  censuram  ecclesiasticam  et  alia  juris  remedia 
auctoritate  nostra  appellatione  remota  compellas.  Dat.  Avinione  ij  kal.   Maii,  anno   quinto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an  5,  ep.  404,  fol.  215. 


1019.   Benedictus  XII  Constitutionem  pro   bono  regimine   Ordinis  canonicorum   regularium  promulgat,  in  qua 

multa  de  studiis  Ordinis,  praesertim  Parisiis,  statuit. 

1339,  Maii  1S,  Ayenione. 

Benedictus  ...   Ad  perpetuam  rei   memoriam.  Ad   decorem   ecclesie Electi  mittendi 

ad  Parisiense  studium  illuc  in  Exaltationis  S.  Crucis,  alii  vero  ad  alia  studia  destinandi  illuc 

in  S.  Luce  festis  vel  circa  adesse   procurent Quoniam    insistentes  litterarum    studiis 

diversa  subire  oportet  onera  expensarum,  predictis  canonicis  qui  mittentur  ad  studia  gene- 
ralia,  magistris  et  bacallariis  legentibus  ac  scolaribus  studentibus  in  subsequentibus  quan- 
titatibus  pro  expensis  hujusmodi  fore  decernimus  pensiones  annis  singulis  ministrandis, 
videlicet   in  theologia    magistro,   etc,   in  summa   sicut  supra   n°    1002  pro  Benedictinis. 


1339]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     A.  D     ANNUM     MCCCL.  481 

Rursus  statuinnis  et  etiain  ordinamus  quod  nullus  religionis  ejusdem  ad  recipiendum  ma- 
gistratus  seu  doctoratus  honorem  decetero  assumatur,  nisi,  etc.  sictit  stipra  pro  Benedic- 
tinis  paene  ad  verbiim^ .  Dat.  Avinione,  id.  Maii  pontificatus  nostri  anno  quinto. 

Originale  ip  Arch,  nat.  Paris.,  L.  306,  n°  5  (22  folia)  cum  sigillo.  —  Rcg-  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  5,  ep.  13, 
fol.  32.  —  Bibl.  Arsenalis  Paris,  ms.  526,  fol.  63.  Vindob.  Caes.  ms.  2221»;  nat.  Paris.,  mss.  lat.  4204,  foL  4;  4205,  fol.  1. 
Bibl.  Bodleian.  (Tanner),  ms.  196,  foL  72.  —  Bull.  Roman.  (Romae,  1741),  tom.  III,  parte  2,  p.  264,  270  sqq.  Apud  Bulaeum, 
IV,  253,  ct  Jourdain,  n»  547,  baec  constitutio  perperam  anno  secundo  pontificatus  ascribitur.  —  Eodeni  an.,  Maii  21,  papa 
scribit  Raymundo  Forneriide  Bellovicino,  et  Guillelmo  Bastardi  de  Celsis,  Nemausens.  et  Pictavens.  dioeces.  prioratuum  priori- 
bus,  et  Roberto  de  Mandagoto,  praeposito  ecclesiae  Uticensis,  Ord.  S.  Augustini  (canon.  regul.  et  prof.  Aurelian.;  cf.  Fournier, 
Les  statuts,  etc,  p.  89,  117),  decretorum  doctoribus  de  exsecutione  suarum  ordinationum,  (Reg.  Vat.    cit,,  ep,  466,  fol.  233.) 

Haec  est  ultima  Constitutioniim  Benedicti  XII  pro  reformationc  religiosorum,  quamvis  in  Chron.  monast.  de  Melsa,  ed, 
Bond,  II,  325,  dicatur,  Benedictum  XII  postrenio  Constitutiones  pro  fratribus  Praedicatoribus  cdidisse.  Similia  et  apud 
Jobannem  Vitoduranum,  Chron.,  ed.  Wyss,  p.  113.  Certe  summus  pontifex  consilium  ccperat  Constitutiones  Ord.  Praed,,  sicut 
illas  aliorum  Ordinum,  imrautandi,  ut  e%  Introit.  et  exit.  Benedicti  XII  apparet;  nam  an.  1339,  Februarii  26,  pro  22  fratribus 
Ord,  Praed.,  «  vocatis  ad  curiam  per  dom,  nostrum  papam,  tam  magistris  in  tbeologia,  quam  prioribus  conventualibus,  super 
reformalione  Ordinis  »  soluti  sunt  in  relevationem  coruni  expensarum  200  flor.  auri  (Introit.  et  exit.  Arcb.  Vat.,  n°  178,  fol. 
173^) ;  idem  receperunt,  Deccmb.  20,  Hugo  magister  generalis  et  alii  17  fratres  «  vocati  ad  prosequendum  rcformationem 
Constitutionum  »  (ibid.  fol.  158),  Imo  jam  an.  1338,  April.  17,  eam  ob  causam  celebrationem  Capituli  generalis  Metis  indi- 
cali  suspendit  «  de  consilio  et  assensu  magistri  et  multorura  fratrura  ejusd.  Ord,  in  curia  Rom.  existentium  »  (Reg,  Bened. 
XII,  an.  4,  p.  1,  fol,  2,  epp.  10,  11).  Sed,  narrante  Laurentio  Pignon,  cum  magister  generalis  Hugo  de  Vaussemain,  cui  el 
Petrus  de  Palude  auxilium  ferebat,  obsisteret,  summus  pontifex  non  perfecit  quae  attentaverat  exsequi.  Cf,  Quetif-Echard 
Script.  Praed.,  I,  580,  604. 

1.  Ante  «  Non  obstantibus  »,  post  «  admitti  »  (assumi),  p.  464,  bic  additur  :  «  et  per  canccllarium  eccles.  Paris,  in  Paris.,  et 
in  alio  quolibet  studio  generali  per  illum  ad  qucm  pertinuerit,  ad  bujusmodi  magisterium  seu  docloratus  honorem  promo- 
veantur  libere  et  etiam  admittantur  ». 


1020.   Assignaiiones  baccalareorum  Ord.  Praed.  sub  Hugone  de  Vaussemain  pro  studio  Paris. 

1339,  medio  Maio,  apud  Clarummonfem. 

Assignamus  lectorem  Sententiarum'  Parisius  isto  anno  fralrem  Petrum  de  Strozziis' 
de  provincia  Romana.  Item  assignamus  quanlum  nostra  intcrest  pro  sequenti  anno  ad 
legendum  Sententias  Parisius  fratrem  Petrum  de  Karitate'  de  provincia  Francie. 

Assignamus  lectorem  in  Tholosa  fr.  Girardum'  de  Domaro  de  provincia  Tholosana. 
Item  assignamus  lectorem  in  conventu  Salamantino  fr.  Johannem  de  Turre  de  provincia 
Yspanie.  Item  assignamus  lectorem  in  conventu  Ulisbonensi  fr.  Ferrandum  Lupi  de  pro- 
vincia  Yspanie.  Item  assignamus  lectorem  in  conventu  Neapolitano  fr.  Johannem  de  Avcrsa 
juniorem  de  provincia  regni  Sicilie. 

Mss.  Rom.,  Bonon,  et  Tolos.  Capp,  general. 

1.  In  mss,  Bonon,  1535  et  Tolos.  489:  (.  ad  legcndum  Sententias  ».  —  2.  Prius  erat  prior  provincinlis  provinciae  Rom, 
(v.  Masetti,  Mo7l.  et  antiquit.  Prov.  Romanae,  I,  322  sqq,).  Jam  an.  1340  priores  et  vexilliferi  populi  Florent,  ad  summum 
pontificem  supplicem  libellum  mittere  volebont  ut  cancellario  Parisiens,  mandarel  fratrem  Petrum  ad  doctoratum  promoveudum, 
Tunc  Parisiis  Sententias  legebat.  Revera  pro  hoc  negotio  Octob.  25  ejusdem  an.  ad  Imbertum  XII  apost.  presb.  cardinal,  scrip- 
serunt,  Maii  8  an.  1341  ad  Jobannem  Moris,  «  ombaxiatorem  domiuorum  priorum  »,  etc.  [Statuti  della  Vniversitd  e  sludio 
Fiorentino,  pubbl.  da  A.  Gherardi,  p.  280  sq.).  An.  1342  erat  jam  magister  (v.  infra  n  1059).  Postea  erat  professor  theol.  in 
Universitate  Florentina  (Statuti,  elc,  p.  292),  —  3.  V.  infru  n»  1036.  —  4.  Mss.  Rom.  et  Bonon, :  «  Corradum  ».  V,  de  ipso 
infra  n°  1036. 

*«  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1,  61 


482  CHARTULARIUM     UMVERS.      PARIS.  [1339 

1021.  Benedictus  XII  contra  abusores  privilegiorum  Universitatis  Paris.   et  vicesgerentes  conservatoris  privile- 
giorum,  imprimis  contra  Stephanum  de  Lingonis.  Destinentur  ad  apost.  sedem  privilegia  Universitatis. 

1339,  Julii  1,  Avenione. 

Benedictus  episcopus  servus  servorum  Dei  dileclis  filiis  ..  rectori  Universitatis,  ac 
eidem  universitati  magistrorum  et  scolarium  studii  Parisiensis,  salutem  et  apostolicam 
benedictionem.  Graves  frequenter  multorum  querelas  recepimus  continentes,  quod  per 
abusum  privilegiorum  que  ab  apostolica  sede  afferuntur  fore  concessa  magistris  et  scola- 
ribus  ac  Universitati  Parisiensis  studii,  vexationes  innumere  committuntur,  ac  quamplures 
in  diversis  et  remotis  partibus  consistentes  per  litteras  quorumdam  asserentium  se  vices- 
gerentes  ..  conservatoris  privilegiorum  ipsorum  ad  civitatem  Parisiensem,  contra  juris 
formam,  tracti  et  vexati  fuerunt  indebite  et  injuste  ad  instanliam  et  procurationem  nonnul- 
lorum  magistrorum  et  scolarium  studii  memorati,  et  quod  vicesgerentes  predicli  penas 
pecuniarias  magnas  et  formidabiles  sibi  et  dictis  studentibus  applicandas  in  suis  litteris 
rationis  moderamine  pretermisso  apponere,  predictis  abutendo  privilegiis,  ausu  temerario 
presumpserunt,  non  facientes  copiam  dictorum  privilegiorum  vexatis  prefatis,  nec  aliquem 
terminum  in  dictis  litteris  prefigentes  ad  allegandam  causam  rationabilem  si  quam  vocati  et 
vexati  hujusmodi  haberent,  quare  ad  contenla  in  dictis  litteris  minime  tenerentur.  Contra 
quos  siquidem  privilegiorum  hujusmodi  abusores  ex  pluribus  contra  juris  debitum  com- 
missis  per  eos,  est  exorta  rationabilis,  quamvis  sinistra,  presumptio,  et  maxime  pro  eo 
quod  pridem  magister  Stephanus  de  Lingonis,  canonicus  Silvanectensis,  asserens  se  olim 
vicesgerentem  venerabilis  fratris  nostri  ..  episcopi  Silvanectensis',  conservatoris,  ut  dicitur, 
dictorum  privilegiorum,  de  abusu  predicto  multipliciter  diffamatus,  ad  instantiam  dilecti 
filii  ..  procuratoris  fiscalis  Romane  ecclesie  et  quorumdam  hominum  civilatis  et  diocesis 
Valentine,  tractorum  in  causam  pretextu  privilegiorum  hujusmodi  ad  dictam  civitatem 
Parisiensem^  distantem  a  fine  dicte  diocesis  Valentine  per  octo  dietas  et  ultra,  litteratorie 
sub  nomine  predicti  magistri  Stephani  de  Lingonis  per  litteras  venerabilis  fratris  Gasberti 
archiepiscopi  Arehitensis  camerarii  nostri  ad  Romanam  curiam  extitit  personaliter  evocatus, 
qui  coram  eodem  camerario  constitutus,  certis  interrogationibus  sibi  factis  respondens 
confessus  extitit,  se  privilegia  aliqua  concessa  dicte  Universitati  seu  scolaribus  dicti  studii 
non  habere,  nec  se  habere  posse,  nec  ea  legisse  aul  legi  audivisse  seu  ea  vidisse  in  origi- 
nali  seu  publica  forma,  et  multa  alia  confessus  est,  que  dictorum  privilegiorum  abusum 
sapiunt,  queve  in  dicta  confessione  coram  dicto  camerario  facta  latius  continentur. 

Volentes  igitur  de  hujusmodi  privilegiis  originalibus  ac  etiam  litteris  apostolicis  super 

conservatione  dictorum  privilegiorum  concessis  certis  conservatoribus   seu  judicibus   qui- 

buscumque  super  hiis  directis,  plenius   informari,  ac  malitiis  et  abusionibus  obviare   pre- 

dictis,  discretioni  vestre  tenore  presentium  districte  precipiendo  mandamus,  quatinus  dicta 

privilegia  originalia  necnon  litteras  apostolicas  super  conservatione    ipsorum   quibuscum- 
61. 


1339]  AB     A.NNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  483 

que  conservatoribus  seu  judicibus  delegatis  directas,  ratione  quoruni  dicli  vexati  trahun- 
tur  Parisius  et  taliter  molestantur,  vobis  et  eideni  studio  seu  in  eo  studentibus  deputatis, 
sub  quacumque  verborum  forma  vel  expressione  per  sedem  predictam  concessa  habetis, 
infra  proximum  futurum  festum  beati  Michaelis  Archangeli  (quod  vobis  pro  peremptorio 
terpiino  assignamus)  ad  nos  et  sedem  predictam  per  aliquem  certum  et  fidelem  nuncium 
destinetis,  ut  per  exhibitionem  et  inspectionem  dictorum  privilegiorum  et  litterarum  de 
contentis  in  eis  informari  plenius  valeamus.  Alioquin,  si  predicta  privilegia  originalia  et 
litteras  super  conservatione  ipsorum  quibuscumque  directas  nobis  et  sedi  predicte  non 
miseritis  et  realiter  assignaveritis  in  termino  memorato,  ex  tunc  omnem  eorum  vigorem 
omnemque  potestatem  per  illa  quibuscumque  conservatoribus  et  judicibus  ejusdem  studii 
attributum  vel  attributam  apostolica  auctoritate  suspendinuis,  decernentes  ex  tunc  irritum 
et  inane  quicquid  contra  suspensionem  hujusmodi  contigerit  attemptari'.  De  presentium 
autem  litterarum  presentatione  vobis  facienda  et  responsione  vestra  fieri  volumus  publi- 
cum  instrumentum,  nobis  una  cum  presentibus  destinandum,  super  quibus  dilecto  filio  .. 
cursori  nostro  latori  ipsarum  dabimus  plenam  fidem.  Datum  Avinione  kal.  Julii,  pontifica- 
tus  nostri  anno  quinto. 

Originale  in  Arch.  Vat.  Instrum.  miscell.   1339.  Deest  sigillum.  A  parte  uversa  ;  I^,  5.  Reg.  Vat.   Comm.   Benedicti  XII. 
an.  5,  ep.  5,  fol.  ig'.  —  V.  Reg.  pyocurat.  nat.  Anglic.  in  Archiv.  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  251. 

1.  Roberti  de  Plailly.  —  2.  V.  supra  n"  1014.  —   3.   Sed  miserunt,  ut  appnret  c  n»  1033.  V.  et  n"  1055. 


1022.   Capitulum  generale  Ord.  Cisterc.  graviter  insurgit  contra   dissolutionem   moruin  in  Collegio  Sancti  Ber- 

nardi  Paris. 

1339,  Septembris  12,  Cisterci/. 

Cum  per  sinceritatis  et  vite  merituni  et  sacre  lectionis  et  predicationis  scolarium 
Ordinis  exercitium  continuum  venerari  ab  universis  et  multifarie  decorari  consuevit  hac- 
tenus  Ordo  noster,  potissiine  Parisius,  ubi  sacre  theulogie  scientia  peramplius  et  perfectius 
ceteris  studiis  incomparabiliter  exercetur  et  ubi  de  omni  natione  catholica  que  sub  celo  esl 
zelatores  copiosius  ineffabili  divina  providentia  congregantur,  sed  heu,  pro  dolor !  non  sic 
hiis  diebus  scolares  aliqui  de  Ordine  satagunt  se  sacris  lectionibus  et  honestis  moribus 
exercere,  ut  inde  redolere  et  fulgere  debeat  ineritis  dictus  Ordo,  sed  incaute  dissolutiones 
et  insanie  rabie  proruperunt  aliqui  eorum  discurrendo  per  villani  de  die  et  de  nocte  cum 
armis  in  habitu  seculari,  tain  turpiter  in  pluribus  se  habentes  ibidein  quod  capti  per  secu- 
larem  judicem  vi  armorum  et  in  Castelleto  Parisius  carceri  inancipali,  ac  etiam  reducti 
apud  Sanctum  Bernardum  per  regis  servientes  in  grave  ipsius  Ordinis  scandalum,  con- 
fusionem,  injuriam  et  ruborem  [fuerunt]. 

Eapropter  generale  Capitulum  cupiens  talibus  scandalis  obviare  provisori  ipsius  studii 
Sancti  Bernardi   in  virtute   sancte  obedientie   precipit  et  committit  quatinus,  si  et  quando 


484  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1339 

scolarem  aliquem  cognoverit  seu  audiverit  decetero  de  talibus,  ut  premittitur,  vel  consi- 
milibus  per  que  posset  ipsius  fama  Ordinis  verisimiliter  denigrari  aut  scandalum  aliquod 
suboriri,  culpabilem  vel  diffamatum  notabiliter  vel  suspectum,  cum  magistri  regentis  et 
bacallariorum  consilio  ipsum  ad  proprium  monasterium  celeriter  non  differat  destinare, 
causam  remissionis  ipsius  abbati  sine  palliatione  quacumque  per  litteras  exprimendo.  Nec 
tamen  presumat  quisquam  abbas  taliter  remissum  ad  aliquod  officium  decetero  sine  gene- 
ralis  Capituli  licentia  promovere,  quinymo  ipsum  per  incarcerationem  vel  alias  secundum 
ipsius  demerita  taliter  puniat  quod  ceteri  merito  terreantur. 

Item,  insolencias,  dissolutiones  et  novitates  indebitas  in  aliquibus  solennitatibus  in 
Sancto  Bernardo  a  singulis  nationibus  in  serviciis,  in  comestionibus,  ludis,  ineptisque  con- 
venticulis  hiis  temporibus  fieri  consuetis,  propter  que  maxima  insurgunt  et  verisimiliter 
possunt  insurgere  discriminum  pericula,  enervatio  Ordinis  disciplina,  bonumque  nomen 
et  profectus  studentium  minuitur,  aborrens  et  detestans  Capitulum  generale  istas  novitates 
ac  dissolutiones  decetero  fieri  prohibet  in  dicto  studio  in  futurum;  quicumque  vero  pre- 
missa  presumpserint  decetero  attemptare,  a  dicto  studio  totaliter  expellentur,  nec  eisdem 
de  communis  burse  substantia  aiiquid  ulterius  ministretur. 

Itein,  eandein  penam  sustineant  quicunque  in  quibusdam  festivitatibus,  in  cameris  vel 
alibi,  in  dicto  studio  ludere  seu  alias  inordinate  se  habere  seu  coreas  per  curias  vel  jardi- 
nos  cum  instrumentis  musicalibus  ducere,  aut  cum  larvis  vel  armis,  quandoque  habitu 
superposito  seculari,  vel  per  dormitorium  de  nocte  discurrere  et  alios  inquietare  presump- 
serint  in  futurum,  nullusque  secularis  predicta  instrumenta,  que  religionis  puritati  contra- 
dicunt,  sub  penis  predictis  audeat  decetero  conservare  sub  pena  superius  nominala.  Inhi- 
bet  districtissime  idem  Capitulum  ne  alicui  ad  Franciara  in  Sancto  Bernardo  venienti  pro- 
videatur  per  aliquem  de  camera  seu  confugio,  nisi  per  provisorem  dicti  loci  et  consilium 
persone  sufficientiain  meritumque  requirat  palam  ab  omnibus  in  consilio,  auxilio  et  collo- 
quio  totaliter  evitetur  sub  penis  antedictis^  NuIIus  etiam  ibidem  teneat  famulum  servientem 
vel  scriptorem  nisi  pro  illo  inbursaverit,  exceptis  bacallariis  aut  publice  legentibus,  alio- 
quin  bonis  comunitatis  careat  quicumque  huic  salubri  statuto  noluerit  obedire.  Cellerario 
vero  dicti  studii  idein  Capitulum  precipit  in  virtute  sancte  obedientie  quatinus  omni  tem- 
pore,  tain  yeinali  quam  estivo,  immediale  cantato  completorio  portas  dicti  loci  claudi  faciat, 
ne  quisquam  presumat  postea  seculari  occasione  quemcunque  ibidem  retinere.  Contrarium 
facientes  pane,  vino  et  pitancia  priventur  totaliler  una  die'.... 

Generale  Capitulum  precipit  et  injungit  ut  singuli  sacerdotes  in  dicto  studio  residentes 
semel  ad  ininus  in  quindena  confiteri  et  celebrare,  etiam  non  sacerdotes  similiter  com- 
municare  teneantur. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  10894,  fol.  188.  —  Haec  statuta  desunt  in  Bibl.  Caes.  Vindob.  ms.  lat.  2234,  e  quo  Winter,  Bie 
Cistercienser  des  tiordostl.  Deutschlands,  III,  296  sq.  Siniile  quiddam  refertur  ibid.  ad  an.  1341,  p.  300. 

1.  In  Capitulo  generali  anni  sequentis  omnibus  abbatibus  inbibetur,  ne  Parisios  eos  scholares  mittant,  qui  non  student 


1339]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  485 

et  se  evagationibus  adaptant.  Compellantur  praeterea  ab  abbate  Cistercii  ct  qualuor  primis  (v.  supra  n»  809,  nota  4),  ut  tales 
otiosos  revocent  (ibid.,  fol.  196).  Similifl  inseruntur  in  Capitulo  generali  an.  1341  (ibid.,  fol.  200).  —  2.  Mutila  est  ca  sententia. 


lU^O.    Statutum  facultatis  artiam  quod  doctrina  Okannica  non  dogmatizetur,  et  r/uod  nullus  in  disputationibus 

arguat  sine  licentia  tenentis  disputationem. 

1339,  Septembris  25,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspectiiris  onines  et  singuli  magistri  qiiatuor  nationuin, 
videlicet  Gallicoruni,  Picardorum,  Normanorum  et  Anglicorum,  salutem  in  Domino  sem- 
piternam.  A  tramite  rationis  deviare  videtur  nec  Deuin  habere  pre  oculis  qui  qiie  ab  anti- 
quis  sunt  statuta  super  re  licita  necnon  rationi  consona,  transgredi  non  veretur,  maxime 
cum  ad  hec  juramenti  vinculo  fuerit  obligatus.  Cum  igitur  a  predecessoribus  nostris  non 
irrationabiliter  motis  circa  libros  apud  nos  legendos  publice  vel  occulte  certa  preces- 
serit  ordinatio  per  nos  jurata  observari,  et  quod  aliquos  libros  per  ipsos  non  admissos  vel 
alias  consuetos  legere  non  debemus,  et  istis  temporibus  nonnulli  doctrinam  Guillermi 
dicti  Okain '  (quamvis  per  ipsos  ordinantes  admissa  non  fuerit  vel  alias  consueta,  neque 
per  nos  seu  alios  ad  quos  pertineat  examinata,  propler  quod  non  videtur  suspicione  carere), 
dogmalizare  presumpserint  publice  et  occulte  super  hoc  in  locis  privatis  conventicula 
faciendo  :  hinc  est  quod  nos  nostre  salutis  memores,  considerantes  juramentum  quod  feci- 
mus  de  dicta  ordinatione  observanda,  statuimus  quod  nullus  decetero  predictam  doctri- 
nam  dogmatizare  presumat  audiendo  vel  legendo  publice  vel  occulte,  necnon  conventicula 
super  dicta  doctrina  disputanda  faciendo  vel  ipsuin  in  lectura  vel  disputationibus  allegando. 
Si  quis  tamen  contra  premissa  vel  aliquod  premissorum  attemptare  presumpserit,  ipsuin 
per  annum  privamus,  et  quod  per  dictum  annum  obtinere  honorem  scu  graduin  inter  nos 
non  valeat  nec  obtenti  actus  aliqualiter  exercere.  Si  qui  autem  contra  predicla  inventi  per- 
tinaces  fuerint,  in  predictis  penis  volumus  perpetue  subjacere'. 

Insuper  cuin  nobis  liqueat  manifeste  quod  in  disputationibus  quc  fuint  in  vico  Strami- 
num  talis  abusus  inolevit  quod  bachellarii  et  alii  in  disputationibus  dictis  existentes  propria 
auctoritate  arguere  presumunt  minus  reverenter  se  habentes  ad  magistros,  qui  disputant, 
tumultum  faciendo  adeo  et  in  tantum  quod  haberi  non  potest  conclusionis  disputande  veri- 
tas,  nec  dicte  disputaciones  in  aliquo  sunt  scolaribus  audientibus  fructuose  :  statuiinus  quod 
nullus  magister,  bachellarius  aut  scolaris,  sine  permissu  et  licentia  magistri  disputationes 
tenentis  arguat,  quain  licenfiam  sibi  non  liceat  petere  verbaliter,  sed  tantummodo  sig- 
native  reverenter.  Si  quis  autem  bachellarius  aut  scolaris  contra  preinissa  aliquid  attemp- 
taverit,  penis  in  precedenti  statuto  positis  modo  et  forma  quibus  supra  oinnino  volumus 
subjacere.  Si  quis  autem  magister  in  disputationibus  arguere  presumat,  nisi  requisitus  a 
magistro  disputationes  tenente  taceat,  ipsum  privatione  trium  leclionum  decrevimus 
puniendum.  Acta  fuerunt  hec  apud  Sanctum  Julianum  in  nostra  congregatione  facultatis 
nobis  specialiter   ad  statuendum    vocatis  anno   Domini   millesimo    trecentesimo   tricesimo 


486  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1339 

nono,  sabbato    post  festum    beati  Mathei  apostoli.    In  quorum   testimonium  sigilla   nostra 
cuin  signeto  rectoris  duximus  apponenda. 

Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304,  fol.  136  (prius  111).  Cod.  Harcur.,  fol.  121 ''.  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n»  58,  p.  66. 
Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16576,  fol.  50''.  —  Bulaeus,  IV,  257.  —  Hujus  et  sequentis  staluti  facultatis  artium  «  factorum  in 
faeultate  et  approbatorum  quatuor  nationum  sigillis  et  signeto  rectoris  »,  mentio  etiam  fit  in  Reg.  procurat.  nat.  Anglic.  in 
Archiv:  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  251. 

1.  Ord.  Minorum.  An.  1302,  Julii  30,  Bonifacius  VIII  cuidam  magistro  Guillelmo  de  Ocham,  clerico  et  familiari  Antonii 
cpiscopi  Dunelmensis,  concedit,  ut  praeter  ecclesiam  de  Langetonia  archidiaconatum  Stowie  in  ecclesia  Lincolniensi  licite 
reciperc  valeat  (Reg.  Bonif.  VIIl,  an.  8,  ep.  239).  Caveas  ne  istum  Ockam  confundas  (ut  fit  a  Thomas  in  Melanges  d'Archeo- 
logie  et  d'histoire,  II,  446  sq.)  cum  celebri  raagistro,  seu  principe  nominalium,  supra  rclato,  qui  a  juventa  Ordinem  Minorum 
professus  est.  —  2.  Sed  haec  prohibitio  vana  erat,  cum  et  postea  magna  pars  niagistrorum  in  artium  facultate,  inter  quos 
celeberrimus,  Johannes  Buridan  (v.  supra  n°  870,  not.  1,  infra  n»  1125),  vestigia  Guillelmi  Ockam  persequerentur.  Cf.  Prantl, 
Gesch.  der  Logik  im  Abendlande,  IV,  1  sqq.  Haur<;au,  Hist.  de  la  philos.  scolast.,  II,  2,  p.  431,  449,  451  sqq. 


1024.    Statulum  facultatis  artium  de  magistrorum  habitu. 

1339.  Septembris  27,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  omnes  et  singuli  magistri  quatuor  nacionum, 
videlicet  Gallicorum,  Picardorum,  Normanorum  et  Anglicorum,  salutem  in  Domino  sem- 
piternam.  Justum  esse  censetur  hos  qui  aliis  president  velud  deputati  ad  eorum  eruditionis 
officium,  maxime  eoruin  officium  exercendo  seu  quid  commune  pertractando,  aliquali 
decentia  habitus  insigniri.  Cuin  igitur  ex  rei  evidentia  nobis  appareat,  quod  nonnulli  ma- 
gistri  congregationes  et  disputationes  in  suis  mantellis,  collobiis,  seu  tabardis  ingredi  non 
abhorreant,  nec  non  in  disputationibus  bachelarii  aut  scolares  in  alio  habitu,  quam  in 
capa  manicata,  ad  sedes  presumant  accedere,  ex  quibus  posset  grave  contra  nos  oriri 
scandalum  in  futurum  :  hinc  est  quod  nos  super  hiis  providere  cupientes  statuimus  quod 
decetero  magistri  ad  disputationes  seu  congregationes  accedant  in  habitu  decenti,  videli- 
cet  capa,  epitogio  longo  vel  brevi  forrato.  Et  si  in  alio  habitu  accesserint,  voces  eorum 
in  dictis  congregationibus  pro  nullis  habeantur. 

Et  requisiti  in  congregationibus  generalibus  vel  facultatis  per  rectorem,  in  congrega- 
tione  nationis  per  procuratorem,  qui  rector  et  procurator  per  quemcumque  magistrum,  in 
dicta  congregatione  existentem  requisiti  per  suum  juramentum  eos  requirere  teneantur,  in 
disputationibus  per  magistruni  disputationes  tenentem  exire  non  exeant,  tribus  lectioni- 
bus  ordinariis  noverint  se  privatos.  De  bachelariis  autem  et  scolaribus  sic  duximus  ordi- 
nandum  :  quod  si  moniti  per  magistrum  disputantem  disputationes  non  exeant,  per  annum 
sit  eis  omnis  actus  scolasticus  interdictus.  Acta  fuerunt  hec  apud  S.  Maturinum  in  nostra 
congregatione  facultatis  nobis  specialiter  et  expresse  ad  statuendum  vocatis,  anno  Domini 
millesimo  GGC  tricesimo  nono,  die  lune  post  festum  beati  Mathei  apostoli.  In  quorum 
testimonium  sigilla  nostra  cum  signeto  rectoris  duximus  apponenda. 

Cod.  Harcur.,  fol.  125.  Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304,  fol.  137  (prius  112).  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n»  63,  p.  70. 
—  Bulaeus,  IV,  258. 


1339]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  487 

1025.  Universitas  Paris.  contributionem  pro  relevandis  expensis  nuntiorum  ad  curiam  lioman.  miilendorum 
praescribit,  theologis  primo  contradicentibus.  Quilibet  (mendicantibus  exceptis),  imo  et  librarii,  pergame- 
nariij  illuminatores  sive  scriptores,  quartam  partem  bursae  unius  septimanae,  rectori  et  procuratoribus  ad 
S.  Mathurinum  sedentibus  solvere  debebant. 

1339,  Apri/is-Septembris,  Parisiis. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Archiv  f-  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  240  sq.,  251.  —  Cf.  Bulaeum,  IV.  201.  — 
Canonici  eccl.  Paris.  jurati  Univers.  Paris.  contribulioncin  solvere  renuebant.  V.  n""i  1020. 


1026.   Benedictus  XII prohibet  ne  rector  et  Universitas  Paris.  aliquid  contra  canonicos  Paris.,  quod  ad  contri- 
butionem  solvendam  attinet,  causa  pendente  in  curia,  atlentent. 

1339,  Octobris  6,  Avenione. 

Benedictus...  Ad  futurain  rei  memoriain.  Ex  conquestione  dilectorum  filiorum  .. 
decani'  et  capituli  ac  singularium  canonicorum  et  ininistrorum  ecclesie  Parisiensis  ad 
audientiain  apostolatus  nostri  pervenit,  quod  licet  ipsi  sint  et  predecessores  eorum  fuerint 
tam  de  antiqua  et  approbala  et  hactenus  pacifice  observata  consuetudine  a  longis  retro 
teinporibus  quorum  in  contrarium  memoria  non  existit,  quain  per  specialia  privilegia  sedis 
apostolice'  a  quibuscumque  impositionibus,  talliis  et  coliectis  que  per  ..  lectorem  et  uni- 
versitatem  magistrorum  et  scolarium  studii  Parisiensis  studentibus  in  dicto  studio  pro 
tempore  imponuntur,  etiam  si  aliqui  ex  diclis  canonicis  et  ministris  insisterent  studio 
meinorato,  immunes,  liberi  et  exempli  ac  per  liabentes  super  hoc  specialem  per  litteras 
sedis  apostolice  potestatem  id  fuerit  declaratum,  tainen  prefati  rector  et  Universitas  contra 
consuetudinem  et  privilegia  et  declarationem  hujusmodi  temere  venientes  compellere  sata- 
gunt  predictos  canonicos  et  ministros  ad  contribuendum  cum  eis  in  liiijusmodi  talliis  et 
collectis  et  solvendum  ipsas  eisdem,  et  Universitate  generali  dictoruin  magistrorum  et  sco- 
larium  ad  hoc  per  eos  specialiter  congregata,  dixerunt  et  comminati  fuerunt  quod  nisi  et 
donec  in  hiis  contribuerent,  ut  prefertur,  privarent  eos  ab  Universitate  et  privilegiis  Uni- 
versitatis  ejusdem,  eosque  perjuros  publice  nuntiarent  et  alias  procederent  et  procedi  face- 
rent  contra  ipsos.  Propter  que  prefati  decanus,  capitulum  et  canonici  pro  se  et  omnibus 
personis  et  ministris  ecclesie  memorate,  quos  hujusmodi  tangit  negocium  et  tangere  pos- 
set,  verisimiliter  formidantes  quod  prefati  rector  et  Universitas  secundum  verba  et  minas 
hujusmodi  de  facto  procederent  contra  eos,  ad  sedein  apostolicam  appellarunt  et  ad  nos 
super  hoc  specialem  nuntium  destinarunt.  Nos  igitur  intendentes  causam  seu  negocium 
hujusmodi  inler  dictas  partes  judicio  vel  concoidia  terminare,  negocium  et  causam  hujus- 
modi  ad  examen  nostrum  et  sedis  ejusdem  specialiter  revocamus,  eisdem  rectori  et  Uni- 
versitati  tenore  presentium  districtius  inhibentes  ne  contra  appellationem  et  revocationem 
hujusmodi  ac  etiam  hujusinodi  negocio  seu  causa  coram  sede  predicta  pendente  in  prejii- 
diciuin  dictorum  appellantium  et  jurium  ipsorum  quicquam  innovent  vel  attemptent,  quic- 
quid  per  eos  post  appellalionem  hujusmodi  forte  presumptum  extitit,  vel  hujusmodi  negocio 


488  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1339 

seu  causa  pendente  coram  sede  predicta  per  dictos  rectoreni  et  Universitatem  innovatum 
fueril  vel  etiam  attemptatum  contra  appellanles  prefatos,  auctoritate  aposlolica  irritum 
revocantes.  Nulli  ergo,  etc^  nostrarum  revocationum  et  inhibitionis  infringere,  etc.  Datum 
Avinione  ij  non.  Octobris,  pontificatus  nostri  anno  quinto. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  306,  n"  7,  cum  sigillo.  A  tergo;  i^.  Dccm.  Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  5, 
ep.  703,  fol.  216.  Postea  sequitur  admonitio  ad  Sancti  Victoris  extra  muros  Parisienses  et  Sancti  Maglorii  Parisiensis  mona- 
steriorum  abbates  et  ofBcialem  Parisiensem  dirccta,  ut  inhibitionem  et  revocationem  hujusmodi  in  prefato  studio  Parisiensi  el 
locis  aliis  de  quibus  ipsis  videbitur  solemniter  publicare  curent,  ita  quod  ad  dictorum  rectoris  ct  Universitatis  notitiam  hujus- 
modi  inhibitio  et  revocatio  valeant  pervenire,  facientes  de  publicatione  hujusmodi  publicum  fieri  instrumentum  illud  pontifici 
quam  citius  transmissuros. 

Litterae  papae,  ut  e  Reg.  procurat.  nat.  Anglic.  in  Archiv.  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  253,  apparet, 
Parisios  principio  anni  1340  pervenerunt.  Sed  jam  ad  an.  1339,  Octob.  22,  ibid.  p.  252  legitur  ;  «  Rector  et  Universitas  tota 
citata  fuit  ad  curiam  Romanam  oausa  cujusdam  lilis  vergentis  inter  Universitatem  et  juratos  suos  in  capitulo  Paris.  preben- 
datos  ».  Haec  citatio  ad  nos  non  pervenit.  Quae  postea  evenerint,  v.  infra  ad  n™  1046-1049. 

1.  Oliverii  Salahadini,  de  quo  supra  n»  774,  nota.  —  2.  V.  tom.  I  Chartul,  n»  427. 


1027.    Gashertus,  Arelat.  archiepiscopus,  Coelestinum  Sequerii,  abusorem  privilegiorum  Univers.  Paris.,  excom- 
municat  et  excommunicatum  nuntiare  jubet. 

1339,  Ociobris  12,  Avenione. 

Gasbertus  permissione  divina  Arelatensis  archiepiscopus  domini  pape  cainerarius, 
venerabilibus  viris  ..  Magalonensi  et  ..  Parisiensi  officialibus  vel  eorum  vicesgerentibus  ac 
omnibus  et  singulis  capeUanis,  curatis  per  Magalonensem  et  Parisiensem  civitates  et 
dioceses  constitutis  ad  quos  presentes  littere  pervenerint,  salutem  in  Domino.  Discretioni 
vestre  et  vestrum  cuilibet  tenore  presentium  committimus  et  sub  excommunicationis 
pena,  quam  in  vos  et  vestrum  quemlibet  canonica  monitione  premissa  ferimus  in  hiis 
scriptis,  nisi  mandatis  nostris  hujusmodi  parueritis  cum  effectu,  districte  precipimus  qua- 
tinus  receptis  presentibus  per  vos  vel  alium  seu  alios  magistrum  Celestinum  Sequerii', 
clericum  conjugatum  de  Montepessulano  predicte  Magalonensis  diocesis,  quem  nos  ejus 
contumacia  exigente  in  hiis  scriptis  excommunicamus,  pro  eo  quod  primo  ad  partes  el 
deinde  in  audientia  publica  ipsius  domini  pape  per  litteras  nostras  citatus  et  peremptorie 
ut  certis  terminis  in  ipsis  litteris  prefixis  jam  elapsis  coram  nobis  in  Romana  curia  appare- 
ret,  discretis  viris  ..  consulibus  et  Bernardo  de  Pertot,  Guillelmo  Dyonisii,  Johanni  Gar- 
nerii,  et  Johanni  de  Manhania,  habitatoribus  Montispessulani  predicti,  super  abusu  privi- 
legiorum,  que  asseruntur  concessa  a  sede  apostolica  universitati  magistrorum  et  scolarium 
studii  Parisiensis,  de  quo,  diu  est,  delatus  extitit  coram  nobis  de  justitia  responsurus,  fac- 
turus  et  recepturus  quod  juris  suadet  equitas,  comparere  contempsit,  discreto  viro  magistro 
Petro  de  Balneis  procuratore  et  nomine  procuratorio  predictorum  consulum  et  aliorum 
habitatorinn  Montispessulani  superius  nominatorum  in  dictis  singulis  terminis  comparente 
dictique  magistri  Celestini  non  comparentis  contumaciam  accusante,  tamdiu  in  ecclesiis 
civitatum  et  diocesum    predictarum,   dum   missarum    celebrabuntur   solennia   et    fidelium 


1339]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  489 

populus  ibidem  convenerit  ad  divina,  singulis  diebus  dominicis  et  festivis  pulsatis  campa- 
nis  et  candelis  accensis  demum  extinctis,  excommunicatum  a  nobis  denuncietis  seu  denun- 
ciari  publice  faciatis,  quousque  absolutionis  beneficium  meruerit  obtinere  et  a  nobis  aliud 
receperitis  in  mandatis.  Certificantes  nos  de  hiis  que  in  premissis  feceritis  per  vestras 
patentes  litteras  harum  seriem  vel  designationem  continentes  vel  per  publicum  instrumen- 
tum,  quas  seu  quod  nobis  una  cum  presentibus  destinetis.  Dat.  Avinione  sub  sigillo  came- 
rariatus  nostri  die  xij  mensis  Octobris  anno  Domini  M°CCG"  XXXIX,  indictione  vij,  pon- 
tificatus  sanctissimi  patris  et  domini  nostri  domini  Benedicti  divina  providentia  pape  XII 
anno  quinto. 

Originale  in  Arch.  Vat,  Inslrum.  miscell.  1339. 

1.  Goeleslinus  Seguier  Parisiis  in  jure  canonico  studebat.  Gum  renueret  an.  1339  contribuepe  ad  restaurandum  portum 
Aigues-Mortes,  consules  Montispessulani  ejus  bona  detinuerunt.  An.  1339,  April.  11,  mag.  Nicolaus  de  Gluniaco,  generalis 
bedellus  Univers.  Paris.,  in  sermone  generali  apud  fratres  Praedicatores  Paris.  cclebrato  «  ac  consueto  ibid.  ab  antiquissimis 
temporibus  pro  Universitate  Paris.  et  clero  universo  qualibet  die  dominica  [tunc  erat  Quasimodo]  celebrari  »,  perlegit  et 
publicavit  sententiam,  qua  universitas  magistrorum  et  scbolarium  Paris.  studii  Goelestinum  praefatum,  habitatorem  villae 
Montispessulani,  ut  abusorem  privilegiorum,  perjurum  et  infamem  declarat.  Sub  praeteitu  enim  privilegiorum  Universitali 
Paris.  concessorum  Coelestinus  consules  Montispess.  ac  quamplures  alios  coram  vicesgerente  Silvanectens.  episcopi,  conserva- 
toris  privilegiorum,  citari  fecit,  litteras  citatorias  contra  illos  impetrando.  In  quo  Universitatem  dictumque  viccsgerentem 
fraudulenter  circumveniebat,  nam  tempore  quo  Montispessulani  contra  ipsum  actum  est,  non  erat  scbolaris  Paris.  Deinde 
«  propositum  etiam  fuit  contra  ipsum  quod  ipse  Celestinus  erat  infamis  et  perjurus  et  privatus  ab  Universitate  studii  Montis- 
pessulani,  prout  apparebat  per  litteras  per  dictam  Universitatem  Montispessulani  super  boc  confectas  nobis  [Universitati 
Paris.]  transmissas,  et  ob  hoc  tanquam  scolaris  non  debebat  reputari  »  (Arch.  municipal.  de  Montpellier,  Grand  chartrier, 
arm.  H,  cassette  IV,  ubi  plura  de  Goelestino,  n»  9).  Gf.  praeterea  L.  Guiraud,  Le  colUge  Saint-Benoit  [ix  Montpellier],  Mont- 
pellier,  1890,  p.  xviii,  note.  V.  etiam  Cartulaire  de   VUniversite  de  Montpellier ,  p.  295,  373. 


\.\j2iO.   Iiiventarium  rerum  exislentium  in  archa  nationis  Gallicanae. 

1339,  Octobris  28,  Parisiis. 

Anno  Nativitatis  Domini  M  CCG  XXXIX,  indictione  vij,  pontificatus  sanctissimi  patris 
domini  Benedicti  pape  XII  an.  v,  die  jovis  xxviij  mensis  Octobris,  in  die  festi  apostolorum 
Simonis  et  Jude,  in  prima  procuratione  magislri  Simonis  de  Pegommeriis  de  Verona,  de 
provincia  Bituricensi,  Lombardo,  fuerunt  vocati  omnes  magislri  de  natione  Gallicana  actu 
regentes  in  facultate  artium,  et  specialiter  quinque  provinciarum  nationis  predicte  per 
Nicolaum  de  Cheziaco,  bedellum  principalem  et  servientem  predicte  nationis,  de  mandato 
et  precepto  predicti  mag.  Simonis  procuratoris  pro  tunc  :  scilicet  magister  Johannes  Gorre, 
provincie  Parisiensis,  Johannes  de  Divione,  provincie  Senonensis,  Richardus  de  Billiaco, 
provincie  Remensis,  Alanus  de  Villacolis,  provincie  Turonensis,  Geraldus  de  Alvernia', 
provincie  Bituricensis,  apud  S.  Bernardum,  et  inventa  ficerunt  in  archa  jocalium  nationis 
predicte  Paris.  ea  que  sequuntur  : 

Primo,  duo  platelli  argentei  cum  domo  sua  seu  repositorio  de  corio. 

Item  encensorium  argenteum  cum  cochleari  argenteo  et  repositorio. 

**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  .62 


490  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1339 

]tem  duo  candelabra  argentea  cum  repositorio. 

Item  turibulum  argenteum  cuin  repositorio. 

Item  calix  cuin  platena,  argentei,  cum  repositorio,  et  est  deauratus. 

Item  due  burete  argentee  pro  aqua  et  vino  cum  repositorio. 

Item  tres  baculi  Crucis  argentei  cum  suo  repositorio. 

Item  nodus  Crucis  argenteus  deauratus  cum  repositorio. 

Item  brachium  argenteum  S.  Guilielnn^  cum  reliquiis  et  cum  anulo  argenteo  in  digito 
et  lapide,  sed  in  brachio  inter  cetera  deficit  unus  lapis,  sed  bene  habet  repositorium. 

Item  Crux  major  cum  crucifixo  argentea  deaurata.  Et  deficit  unus  lapis  sub  titulo 
crucifixi  a  dextra  parte  supra  caput  ejus.  Sed  tamen  bene  habet  repositorium  et  habet 
multos  lapides. 

Itein  alia  Crux  parva  cum  crucifixo  argentea  et  cum  pede  suo  argenteo  et  cum  repo- 
sitorio. 

Item  osculatorium  pacis  cum  smaltis  et  cuin  suo  repositorio. 

Item  alia  [Crux]  cum  titulo  et  crucifixo  argentea  et  cum  pede  suo  et  repositorio. 

Item  pes  magne  Crucis  deauratus  cuin  imaginibus  B.  Marie  et  B.   Johannis  deauratis. 

Itein  sol  et  luna  cum  inagna  Cruce  prope  crucifixum. 

Item  angelus  unus  de  argento  deauratus  cum  pede  suo  de  argento  deaurato  cum  qua- 
dam  tabula  argentea  deaurata,  in  qua  sunt  reliquie  de  vera  Cnice  cum  sex  grossis  perlis 
sive  gemmis,  et  cum  duabus  catenis  et  clavibus  ad  claudendum  alas  predicti  angeli,  et 
habet  repositorium  de  corio. 

Item  sigillum  nationis  cum  alio  parvo  sigillo  seu  contra-sigillo,  argentea  ambo. 

Item  parvus  aureus  liliatus  undique  pro  funeribus  magistrorum. 

Item  paramenta  pro  sacerdote  integra  et  bona. 

Item  paramenta  pro  diacono  integra,  preterquam  deficit  manipulus. 

Item  paramenta  subdiaconi  integre  bona. 

Item  pro  funeribus  scolarium. 

Itein  sex  cappe  ad  tenendum  chorum  cum  argenteriis  integris  post  collum  et  ante 
pectus. 

Item  duo  paramenta  altaris  pulchra  :  unum  pro  superiori  parte  altaris,  aliud  pro  infe- 
riori  parte  cum  suo  frontali,  cum  historiis  passionis  Chrisli,  valde  pulchro. 

Item  pissida  de  ebore  pro  hostiis. 

Item  due  cortine  nove  de  sindone  pro  lateribus  altaris. 

Item  magna  mappa  de  serico  pro  altari  toto  cooperiendo. 

Item  unum  corporale  cum  pharetra  seu  domo  sua  de  corio. 

Item  manutergium  de  serico  radiatum  pro  platina  calicis  ostendenda  in  eadem  pharetra 
repositum. 

Item  sex  almucie  ad  tenendum  in  capite. 

62. 


1339]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  491 

Item  tria  suppellicia  integra,  et  tria  fracta  suppellicia. 

Item  quatuor  libri  de  cantu  pro  capella,  et  duo  quaterni  cooperti  vitulo. 

Item  unum  marcapetum  debile,  et  unum  bancale  parvum. 

Inventa  t7i  qiiodam  cophino  in  magna  archa  die  predicta  : 

Primo  statutum  super  modo  electionis  examinatorum  S.  Genovefe. 

Item  privilegium  apostolicum,  ne  studentes  Parisius  trahantur  extra  civitatem. 

Item  privilegium  perpetuum  papale  super  taxatione  domorum. 

Item  statutum  nationis  de  vera  regentia  majjistrorum. 

Item  privilegium  apostolicum  inutile  super  excommunicatione  de  injectione  manuum 
violenta,  directum  mag.  Laurentio, 

Item  statutum  de  missis  et  vesperis  nationis.  Transivit  tempore  procurationis  mag. 
Bernardi  de  Villa  Gampi'. 

Item  statutum  de  legentibus  in  aulis  extra  vicum  Straminum. 

Item  privilegium  apostolicum  super  taxatione  domorum  et  scolarium.  Et  est  perpetuuni, 

Item  privilegium  apostolicum,  ut  homines  S.  Germani  et  S.  Marcelli  compellantur 
jurare,  sicut  cives  Parisienses. 

Item  privilegium  apostolicum  perpetuum  super  ordinatione  studii  Parisiensis  et  siiper 
juramento  cancellarii  de  novo  creati  in  studio  Parisiensi,  et  super  ordinatione  totius  studii. 

Item  privilegium  perpetuum  Urbani  super  contributione  facienda. 

Item  privilegium  perpetuum  apostolicum  ut  nulli  officiarii  Universitatis  possint  excom- 
municari  pro  factis  Universitatis. 

Item  copia  privilegii,  ne  officiales  Universitatis  possint  excommunicari. 

Item  secundum  privilegium  perpetuum,  ut  homines  de  S.  Germano  ac  de  S.  Marcello 
compellantur  jurare  sicut  cives  Parisienses. 

Item  statutum  Simonis  legati  super  casu  separationis  nationum, 

Item*  quoddam  instrumentum  obligatorium  nationis  erga  mag.  Johannem  de  Caumizis 
pro  casu  separationis  contra  tres  nationes  de  prosequendo  factum  et  de  reddendo  expensas. 

Item  instrumentum  quomodo  tres  bedelli  Irium  nationum  requisiverunt  procuratorem 
nationis,  ut  uniret  se  cum  aliis  nationibus. 

Item  compromissio  in  dominum  Simonem  tituli  S.  Cecilie  presbyterum  cardinalem^. 

Item  compromissum  super  quodam  debito  cujusdam  incipientis  non  licentiati. 

Item  plures  rotuli   simul  ligati  de  processu  contra  tres  nationes.  Et  obtinuimus. 

Ifem  quidam  rotuli  de  ordinationibus  et  statutis  Navarre. 

Item  privilegium  apostolicum  temporale  de  injectione  manuum  violenla  scolarium  inter 
se.  Et  est  inutile  nisi  renovetur. 

Item  quidam  articuli  ordinati  de  modo  concedendi  per  Universitatem  in  curia  conser- 
valoris  citationes,  monitiones,  exhortationes,  protectiones,  et  alia  similia. 


492  CHA.RTULAR1UM     UNIVERS.     PARIS.  [1339 

Item  quedam  relaxatio  cardinalis  legati  quoad  nationes. 

Ilem  quidam  rotulus  de  casu  separationis  nationum. 

Item  quoddam  statutum  de  ofTiciariis  nationis,  quomodo  tenentur  et  sub  qua  pena. 

Item  quidam  saccus  quorundam  processuum  cujusdam  litis. 

Item  due  littere  privatorie  non  sigillate. 

Item  quatuor  instrumenta  super  casu  separationis  nationis  nostre  ab  aliis. 

Bulaeus,  IV,   259,  e  libro  procuratorum  nationis  Gallicanae. 

1.  Seu  Lasboegas.  Cf.  supra  n°  989.  De  omnibus  istis  magistris  ibid.  et  saepius  in  Chartul.  —  2.  Bituricensis,  patroni 
nationis.  —  3.  Supra  n"  1004.  —  4  Ei  instrumentis  abhinc  sequentibug  pleraque  non  ad  no»  pervenerunt.  —  5.  In  tom.  I, 
ut  quaedam  alia. 


1029.   Statutum  facultatis  medicinae  de  disputationibus. 

1339,  Novembris  22,  Pwisiis. 

Noverint  universi  quod  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  tricesimo  nono,  die  lune 
in  vigilia  beati  Cleinentis,  Hugone  Sapientis  decano  facultatis  medicine,  vocata  facultate 
predicta  per  bidellum  juratum,  ut  moris  est,  ad  statuendum  et  ordinandum  propter  pacem 
et  tranquillitatem  inter  magistros  ac  etiam  bachalarios  et  ad  evitandum  clamores  magistri 
contra  magistrum  ac  etiam  contra  bachalarios  et  bachalariorum  ad  invicem  et  ad  commu- 
nem  utiiitatem  scolarium  studentium  in  dicta  facultate,  et  ut  veritas'  quesiti  in  disputatio- 
nibus  melius  inquiratur,  ordinavit  et  statuit  quod  quilibet  bachalarius  arguat  unum  argu- 
mentum  incipiendo  ab  uno  fine,  et  sic  consequenter  more  solito  usque  ad  alium  finem  ita 
quod  nullus  sit  ausus  plus  arguere^  vel  alio  quoquomodo  nisi  prius  habita  licentia  et 
obtenta  a  magistro  disputante,  sed  quilibet  taceat  ut  respondens  audiatur.  Et  ut  melius 
veritas  argumentorum  secundum  ejus  intentionem  habeatur  voluit  eliam  quod  ad  hoc  omnes 
bachalarii  per  suum  juramentum  tam  presentes  quam  futuri  astringantur.  Si  quis  autem 
bachalarius  inventus  fuerit  rebellis  contra  predictum  statutum,  voluit  et  statuil  quod  in 
anno  jiibileo  sequenti  primo  ad  licentiam  non  admittatur,  sed  polius  totaliter  per  totam 
facultatem  pro  inhabili  ad  concurrendum  in  disputationibus  cum  aliis  et  ad  dictam  licen- 
tiam  pro  anno,  ut  superius  est  expressum,  reputetur. 

Statuit  etiam  et  ordinavit  quod  magistri  exeuntes  in  predictis  disputationibus,  factis 
suis  primis  argumentis,  ut  moris  est,  incipiendo  ab  antiquiori  nullus  sit  ausus  arguere  per 
suum  juramentum  et  sub  pena  amissionis  quinque  lectionum  primarum  ordinariarum  in 
replicationibus,  nisi  petita  et  habita  licentia  primitus  a  magistro  disputante.  Ordinaverunt 
etiam  quod  uno  arguente,  tam  bachalario  quam  magistro,  alter  ipsum  non  impediat  sub 
penis  impositis.  Presentibus  ad  hec  reverendis  doctoribus  et  inagistris  Jacobo  de  Canta- 
rana,  Johanne  de  Gouciaco,  Guillehno  de  Losana',  Theobaldo  de  Lanis\  Johanne  de  Atrio% 
Bartholomeo  de  Brixia",  una  cum  dicto  decano.  Et  concesso  postea  petito  a  dicto  decano 
ab  aliis  magislris  regentibus  in  viila  Parisiensi  in  predicta  facultate,  voluit  insuper  ut  ad 


1340]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  493 

perpetuam  rei  inemoriam  inviolabiliter  observetur,  quod  islud  statutum  in  litteris  redigatur 
magno  sigillo  facultatis  sigillatis  ac  etiam  in  libro  facultatis  copia  redigatur  in  scriptis,  et 
decetero  prostatuto  habeatur.  Acta  fuerunt  hec  anno  et  die  supradictis  mensis  Novembris', 

Arch.  nat.  Pari».  MM.  266,  p.  160-161. 

1.  M«.:  «  nniversitas  ».  —  2.  Ms.  addit  «  nec  jus  eiplicationibus  ».  —  3.  De  istis  magistris  t.  supra  n"  924.  — 
4.  «  Theobaldus  Rotarii  de  Lanis  »,  clericus  Lingonensis,  mag.  in  medicina  (Reg.  Vat.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  626,  adan. 
1335),  infra  etiam  n"  1062,  et  in  Rotulo  an.  1349,  n"  1164,  a£Fertur.  —  5.  V.  supra  n»  921.  —  6.  «  Bartholomeus  de  Alkeriis  de 
Brixia  »,  in  artibus  et  raedicina  magister,  an.  1335  canonicus  Brixiensis  (Reg.  Vat.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  185),  an.  1342 
canon.  Paduanus  (Reg.  Clement.  VI,  n°  149,  fol.  Sl^*).  V.  supra  n^  928,  988.  —  7.  Tunc  temporis  praeter  alios  Parisiis  actu 
regente»  in  medicina  notatur  Johannes  de  Coucicastro  (Reg.  :  Conticastro),  in  art.  et  medic.  mag.,  an.  1338,  can.  Laudun. 
(Reg.  Ben.,  an.  4,  p.  2,  ep.  172).  Sed  idem  videtur  esse  ac  Johannes  de  Couciaco  supra,  et  n"  924,  1164  allatus. 


1030.   Benedictus  XII privilegium  Honorii  IV pro  cancellario  Paris,  transcribit. 

1339,  Novembris  28,  Avenione. 

Benedictus Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Provisionis  nostre  debet  provenire  sub- 

sidio,  ut  jus  suum  cuilibet  conservetur.  Hinc  est  quod  nos  tenorem  quarumdam  litterarum 
felicis  recordationis  Honorii  pape  IIII  predecessoris  nostri  in  registro  ipsius  predeces- 
soris  repertum  de  registro  ipso  de  verbo  ad  verbum  transcribi  et  ad  dilecti  filii  ..  cancel- 
larii  ecclesie  Parisiensis  supplicationis  instantiam  presentibus  annotari  fecimus,  qui  talis 
est  :  «  Honorius  episcopus  »,  etc.  Sequuntur  litterae  supra  tomo  I,  n°  528,  editae.  Ceterum 
ut  earumdem  litterarum  tenor  predictus  sic  insertus '  omnimodam  rei  seu  facti  certitu- 
dinem  faciat,  auctoritate  apostolica  decernimus,  ut  illud  idem  robur  eamque  vim  eun- 
demque  vigorem  dictus  tenor  per  omnia  habeat,  que  haberent  originales  littere  supradicte, 
et  eadem  prorsus  eidem  tenori  fides  adhibeatur  quandocunque  et  ubicunque  sive  in  judicio 
sive  alibi  ubi  fuerit  exhibitus  vel  ostensus  et  eidem  stetur  firmiter  in  omnibus,  sicut 
eisdem  originalibus  litteris  staretur,  si  forent  exhibite  vel  ostense.  Per  hoc  autem  nulluin 
jus  de  novo  eidem  cancellario  acquiri  volumus,  sed  antiquum  si  quod  habet  tantummodo 
conservari.  Nulli  ergo,  etc,  nostre  annotationis,  constilutionis  et  voluntatis  infringere,  etc. 
Dat.  Avinione  iiij  kal.  Decembris,  pontificatus  nostri  anno  quinto. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  306,  n^  8.  Deest  sigillum.  A  parte  aversa  nomen  procuratoris  :  Matheus  de  Prato.  — 
l(.  DccxLi.  —  Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  5,  ep.  741,  fol.  325''. 

1.  Reg. :  R  incertus  ». 


103  1 .   Statutum  facultatis  artium  quod  nullus  posset  incipere  nisi  die  qua  actu  legitur  ordinarie, 

1340,  Januarii  12,  Parisiia. 
Universis  presentes  litteras  inspecturis  omnes  et  singuli  magistri  quatuor    nationum, 
videlicet  Gallicorum,  Picardorum,  Normanorum  et  Anglicorum,   actu  regentes  Parisius  in 
artium  facullate,  salutem  in  Domino  sempilernam.  Noverint  universi  presentes  pariter   et 


494  CHARTULARIUM     UNIVKBS.     PA.RIS.  [1340 

futuri,  quod  nobis  ex  mandato  venerabilis  et  discreti  viri  magistri  Symonis  de  Weuchy ' 
nalionis  Picardie,  tunc  temporis  rectoris  Universitatis  Parisius,  congregatis,  ut  moris  est, 
positoque  in  deliberatione  nostra  per  eundem  rectorem,  an  placeat  statuere  quod  nullus 
bachelarius  seu  licentiatus  in  arlibus  Parisius  posset  incipere  per  quamcunque  viam  in 
artium  facultate,  nisi  in  die  qua  in  eadem  facultate  actu  et  ordinarie  legeretur  :  super 
quibus  sic  positis  in  noslra  deliberatione  per  eundem  rectorem,  ut  premittitur,  nos  omnes 
€t  singuli  magistri  antedicti  seu  nationes  prefatam  facultatein  constituentes  habita  primitus 
matura  deliberatione,  diligenti  perscrutatione  et  consilio  peritorum  et  expertorum  in  factis 
predicte  nostre  facultatis,  unanimi  consensu,  nullo  penitus  discrepante,  deliberavimus  et 
per  inodum  expedientis  pro  communi  utilitate  ac  honore  dicte  facultatis  ordinaviinus,  ac 
etiam  solempniter  statuimus  quod  nullus  bachelarius  vel  licentiatus  in  artibus  Parisius 
ullo  unquam  tempore  futuro  posset  in  dicta  facultate  per  quemcumque  modum  incipere, 
nisi  die  tali  in  qua  in  eadem  facultate  actu  et  ordinarie  legetur,  nisi  tamen  per  eandein 
facultatem  ad  hoc  specialiter,  sufficienter  et  expresse  vocatam  cum  eo  vel  cum  eis  fuerit 
dispensatum.  Quod  quidem  presens  statutum  habuimus  et  habemus  ratum,  gratum,  et  pro 
correcta  reputavimus  siinpliciter  ejus  formam,  promittendo  ipsum  quantum  de  jure  possu- 
mus  perpetuo  inviolabiliter  observare.  Acla  fuerunt  hec  apud  S.  Maturinum  in  congrega- 
tione  nostre  facultatis  nobis  sufflcienter  et  specialiter  ad  statuendum  vocatis  anno  Do- 
mini  MCCC  tricesimo  nono,  die  mercurii  duodecima  mensis  Januarii.  In  quorum  testimo- 
nium  sigiila  nostra  una  cum  signeto  rectoris  hiis  presentibus  litteris  duximus  appo- 
nenda. 

Arch.    Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n»  53,  p.  <i2.  Mus.  Britann.  ms.    addit.  17304,  fol.  13C''  (prius  llll'l.   Cod.  Hareur.,  fol. 
117.  —  Bulaeus,  IV,   258. 

1.  V.  supra  n»  913,  et  infra  n«  1032,  ubi  «  Weucli  ». 


1032.  Decretum  Universitatis  Parisiensis  super  correctione  detractorum  bejaunorum^. 

1340,  Februarii  8,  Parisiis. 

In  nomine  Domini,  amen.  Noverint  universi  hoc  presens  publicum  instrumentum 
inspecturi,  eisque  pateat  evidenter,  quod  anno  ejusdem  Doinini  millesimo  trecentesimo 
tricesimo  nono,  secundum  stillum  curie  Gallicane,  indictione  octava,  mensis  Februarii 
die  octava,  videlicet  die  martis  post  Purificacionem  Beate  Marie  Virginis,  pontificatus 
sanctissimi  in  Christo  patris  ac  domini  nostri  domini  Bencdicti,  divina  providentia 
pape  XII,  anno  sexto,  in  mei  Johannis  Boygne,  notarii  publici,  et  venerabilis  et  discreti 
viri  Goberti  Magni  de  Bellomonte,  Remensis  diocesis,  publici  notarii,  ac  testium  infra 
scriptorum  ad  hoc  specialiter  vocatorum  et  rogatorum,  presencia,  viris  venerabilibus 
et  discretis  magistris  Universitatis  Parisiensis,  tam  regentibus  quam  non  regentibus,  et  in 
quacumque  facultate  studentibus,  hora  priine  dicte  diei  vel  ciroa,   ex  parte   venerabilis  et 


1340]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQXJE     AD     ANNUM     MCCCL.  495 

discreti  viri  magistri  Simonis  de  Weucli',  tunc  temporis  rectoris  Universitatis  supradicte, 
apud  Jacobitas  Parisienses  per  bedellos  seu  servientes  juratos  ejusdem  Universitatis 
vocatis,  et  ibidem  personaliter  congregatis,  prout  in  talibus  est  alias  fieri  consuetum  :  cum 
idem  rector  alias  tradidisset  in  quadam  congregacione  generali  magistris  trium  faculta- 
tum,  videlicet  medicorum,  decretorum  et  theologorum,  tres  cedulas  papireas,  in  quibus 
cedulis  continebantur  articuli  et  modus  per  quem  detrahentes,  malefactores  et  detractores 
Scolarium  bejaunorum  corrigerentur,  ut  dicti  magistri  predictarum  facultatum  dictas 
cedulas  corrigerent,  pro  honore  Universitatis  habendo;  quibus  cedulis  ab  eisdem  magistris 
correctis,  ut  dicebat  idem  rector,  non  tamen  concordantibus  in  unam  sententiam  similiter 
quoad  omnes  articulos  contentos  in  cedulis  supradictis;  et  in  sequenti  congregacione 
generali,  videlicet  die  lune,  septima  die  mensis  Februarii,  post  Purificacionem  Beate  Marie 
Virginis,  in  plena  congregacione  generali  apud  Sanctum  Maturinum,  hora  none  vel  circa, 
predictus  rector  in  presencia  mei  Johannis  notarii  publici  supradicti  iterato  predictis 
magistris  facultalum  predictarum  dictas  tres  cedulas  tradidisset,  ibidemque  proposuisset, 
ac  instanter  requisivisset  dictos  magistros,  ut  predictas  cedulas  quoad  puncta  discordancia 
doncordarent;  qui  quidem  magistri  predictarum  trium  facultatum  simul  congregati,  in 
unam  cedulam  totas  concordarunt,  et  dictam  cedulam  sic  per  dictas  tres  facultates  concor- 
dalam  in  manu  mea  propria,  tanquam  in  manu  publica,  unanimiter  tradiderunt. 

Quibus  sic  factis,  predictus  rector,  in  tertia  congregacione  generali  magistrorum  tam 
regentium  quam  non  regentium,  de  qua  congregacione  fit  mentio  in  data  presentis  instru- 
menti,  videlicet  in  congregacione  octave  diei  mensis  Februarii,  post  Purificacionem  Beate 
Marie  Virginis,  ut  superius  est  jam  dictum,  sepedictus  rector  in  mei  Johannis  predicti, 
ac  supradicti  Goberti,  notariorum  publicorum,  et  testium  infra  scriptorum  presencia 
predictos  magistros  trium  facultatum  predictarum  requisivit  per  eorum  juramenta,  tam 
conjunctim  quam  divisim,  ut  nomine  suarum  facultatum,  per  modum  judicii,  statuti  vel 
ordinacionis,  illa  que  de  verbo  ad  verbum  continebantur  in  predicta  cedula,  michi  Johanni, 
publico  notario,  prius  tradita,  ut  dictum  est,  et  dicta  die  martis,  in  eorum  presencia  ac 
magistrorum  facultatis  arcium,  et  dicti  notai-ii  publici  ac  testium  subscriptorum,  per  me  in 
predicta  congregacione  lecta,  pro  honore  Universitatis,  palam  et  publice  ac  etiam  verbo- 
tenus,  pronunciarent  et  etiam  promulgarent;  dixitque  dictus  rector  in  illo  instanti  magi- 
stris  facultatis  arcium,  ac  eos  requisivit,  quod  contenta  in  predicta  cedula,  prout  audierant, 
pro  honore  Universitatis  concordarent,  ac  etiam  approbarent.  Quo  facto,  dictis  quatuor 
facultatibus  ad  partem  substractis,  et  habita  perscruptacione  diligenti,  iterum  congregatis' 
ipse  quatuor  facultates  seu  magistri  earumdem  dixerunt,  ac  etiam  concorditer  pronuncia- 
verunt  quod  volebant  et  concordabant,  quod  omnia  in  predicta  cedula  contenta  per 
modum  ordinacionis  decetero  tenerentur,  hoc  tantum  excepto,  quod  vir  venerabilis  et 
discrelus  magister  Nicholaus  de  Hamello',  doctor  in  decretis,  qui  non  fuerat  in  correctione 
predicte  cedule,  ut  dicebat,   nomine  sue  facultatis   decretorum,    sic  dixit,   quod  non   erat 


496  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1340 

bonum,  quod  magistri  regentes  tenerentur,  injurias,  minas  vel  violencias  bejaunis  illatas, 
prout  in  cedula  continebatur,  alicui  revelare,  quia  non  videbatur  facultati  sue  decretorum 
justum  nec  consonum  rationi. 

Tenor  vero  supra  dicte  cedule  talis  est  :  Hec  est  ordinacio  per  deputatos  Universitatis 
facta  super  correctione  detractorum  bejaunorum  :  Primo,  quod  nullus,  cujuscumque  facul- 
tatis  fuerit,  capiat  a  bejaunis  ratione  bejaunie  sue  aliquam  pecuniam,  vel  rem  quamcumque 
aliam,  nisi  a  sociis  cum  quibus  moratur,  et  mere  spontanea  voluntate,  sub  pena  priva- 
tionis  cujuslibet  honoris  jam  habiti  vel  habendi  ab  Universitate,  quam  privacionem  ex 
nunc  prout  ex  tunc  fert  dicta  Universitas  in  facientes  predicta. 

Secundo,  quod  si  aliquis  clericus  non  juratus  predicta  fecerit,  et  ad  notitiam  Univer- 
sitatis  deventum  fuerit,  statim  dicta  Universitas  mittet  deputatos  ad  officialem,  ut  eos 
corrigat  secundum  forefactum  delinquentium,  et  requiret  eum,  ut  det  ei  unam  literam  in 
qua  cavealur,  quod  predicti  malefactores  ipso  facto  sint  excommunicati,  nec  absolvi 
possinl,  nisi  prius  emendam  Universitati  fecerint  condignam,  monicione  premissa  per 
rectorem  aut  alium  deputatum  ab  officiali  in  sermone  Quadragesimam  precedente. 

Tertio,  si  aliquis  non  clericus  nec  juratus  predicta  fecerit,  statim,  quod  Universitas 
sciverit,  mittet  ad  prepositum  Castelleti,  ut  tales  malefactores  pugniat  secundum  delictum, 
protestando  de  non  procedendo  ad  penam  sanguinis,  sed  civiliter  solum,  absque  eo  quod 
dicta  Universitas  pro  prediclis  decetero  ad  ipsum  non  recurrat.  Et  si  soufletus*  aliquo- 
rum  juratorum  insuitum  fecerit  aut  consensum  prebuerit,  statim  magister  ejus  per  jura- 
mentum  suum  ipsum  expellere  a  servicio  teneatur,  sine  spe  in  posterum  reddeundi. 

Quarto,  precipit  dicta  Universitas  predictis  bejaunis,  sub  pena  privationis  cujuslibet 
honoris  ab  Universitate  predicta,  quod  si  aliquis  inferat  eis  aliquod  malum  verbo  vel  facto 
occasione  eorum  bejaunie,  hoc  statiin  revelabunt  secrete  procuratoribus  et  decanis  faculta- 
tum,  qui  in  congregatione  generali  nomina  invadentium  per  eorum  juramenta  revelare 
tenebuntur. 

Quinto,  precipit  dicta  Universitas  omnibus  hospitium  scolarium  tenentibus,  quod 
statim  quod  sciverint  quod  alicui  bejauno  facte  fuerint  alique  violencie  corporales  vel  mine 
racione  bejaunie  sue,  statim  revelabunt  modo  superius  nominato. 

Sexto,  precipit  dicta  Universitas  omnibus  suis  juratis,  quod  si  sciant  aliquem  vel 
aliquos  inferre  alicui  bejauno  vel  intulisse  violentiam  corporalem  vel  diffamatoriam, 
minas  vel  dampnum  quodcumque  ratione  bejaunie  eorum,  per  sua  juramenta  revelabunt, 
sicut  superius  dictum  est,  citius  quam  poterunt. 

Super  quibus  omnibus  et  singulis  in  dicta  ultima  congregacione  generali  factis  petiit 
a  nobis  notariis  publicis  infrascriptis  et  supradictis  predictus  rector  sibi  fieri  publicum 
instrumentum.  Acta  fuerunt  hec  Parisius  in  plena  congregacione  generali  in  capitulo 
predictorum  Jacobitarum,  anno,  indictione,  mense,  die  martis,  supradicta  hora,  et  anno 
pontificatus     predictis,    presentibus    ad    hec    viris    venerabilibus    et    discretis    magistris 


1340]  \B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  497 

Richardo  de  Mesnilliaco^,  Dionisio  de  Duclaro",  magistris  in  thcologia;  Nicholao  de 
Hamello,  Eustachio  de  Floriaco',  doctoribus  in  decretis;  Johanne  de  Busseyo',  Simone  de 
Lantagiis',  magistris  in  medicina;  Richardo  de  Billiaco'",  Johanne  de  Veneta",  Petro 
Manasserii,  magistris  in  artibus;  Johanne  Turbandi,  Guillelmo  de  Bellagardia,  et  quam- 
pluribus  aliis  testibus  ad  premissa  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Et  ego  Johannes  dictus  Boygne,  alias  Militis  de  Vigenna,  juxta  Blesis,  Carnotensis 
diocesis  clericus,  sacri  Romani  imperii  auctoritate  publicus  notarius  ....  approbando  rasu- 
ram  hujus  vocabuli  decanis  in  tricesima  quarta  linea,  et  interlineare  tricesime  quinte  linee, 
videlicet  pei'  eoriim  juramejita^  quia  feci,  una  cum  signo  et  subscriptione  ipsius  notarii 
publici,  sub  anno,  indictione,  mense,  die,  hora,  loco  et  pontificatu  predictis,  apposui, 
vocatus  specialiter  et  rogatus  in  testimonium  premissorum. 

Et  ego  Gobertus  Magni  de  Bellonionte,  clericus,  publicus  auctoritate  sacri  Romani 
imperii  notarius,  etc. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  thcca  VII,  D.  12.  c.  —  Jourdain,  n"  567. 

1.  Bejauni  dicebantur  scholares  qui  ad  Universitatcm  nuper  accesserant.  V.  infra  n'*  1057.  —  2.  V.  supra  n'^  913,  1031. 
—  3.  An.  1342,  Jul.  29,  erat  et  in  legibus  licentiatus,  et  fit  can.  eccles.  S.  Martini  Turon.  (Rcg.  Vat.  Glement.  Vl,  n''  152, 
fol.  259,  ep.  4).  V.  et  infra  Rotulum  an.  1349,  n°  11G3.  —  4.  Vox  soufletus  idem  ac  familiayis  sonat.  —  5.  «  Mag.  Ricardus 
de  Mesnilio  in  sacra  pagina  Parisius  actu  regens  »  an.  1337,  Jul.  3,  fit  canon.  Rotomag.  (Reg.  Bened.  XII,  an.  3,  ji.  2,  ep. 
397).  V.  supra  n"  995.  —  6.  An.  1335,  Julii  2,  «  Dionysius  de  Duclaro,  alias  dictus  Mahudcl,  baccal.  in  theol.  «,  fit  canon. 
Silvanect.  (Reg.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  904)  ;  an.  1338,  Oct.  18,  crat  jam  doctor  (ibid.,  an.  4,  p.  2,  ep.  349).  An.  1342, 
Jun.  17,  cun.  Constantiensis  (Reg.  Vat.  Clement.  VI,  an.  1,  n»  152,  fol.  Zak^,  ep.  190);  an.  1349,  Martii  7,  erat  jam  canon. 
Paris.  et  recipiebat  paroch.  eccles.  S.  Pauli  Paris.  (Supplic.  Clem.,  an.  7,  p.  3,  fol.  282'>).  V.  infra  n"  1162.  —  7.  V.  infra 
n°  1163.  —  8.  In  Reg.  Benedicti  XII  et  Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  272,  vocatur  «  magister  in  artibus  et  in 
medicina,  et  nunc  facultatis  medicine  Paris.  »,  et  supplicat  sibi  dari  canon.  et  pracb.  Ebroicens.  (1342,  Junii  17).  V.  et  Reg. 
Comm.  Clement.  VI,  n»  153,  ep.  390,  fol.  ^IS*.  In  Heg.  Bencd.  XII,  an.  5,  ep.  630  (an.  1339)  «  Joh.  de  Boysseyo  ».  V.  et 
Rotulum  an.  1349,  n»  1164.  —  9.  Charta  :  «  Nantagiis  ».  Sed  lcgi  debet  «  Lantagiis  ».  Cf.  supra  n»  942.  —  10.  V.  supra  n"  989 
et  1028.  An.  1339  erat  rector  Univers.  V.  Reg.procur.  nat.  Anglic.,p.  245,  et  supra  n"  1011,  nota.  An  1337,  Aug.  28,  fiebat 
canon.  eccl.  B.  Mar.  Magdal.  Virdun.  (Reg.  Bened.  XII,  an.  3,  p.  2,  ep.  342).  V.  et  n»  989.  —  11.  An.  1342  rector  erat.  V.  infra 
!&  1055,  nota,  el  1057  (cf.  et  Reg.,  p.  273)  et  Rotulum  (Picardorum)  an.  1349,  n»  1165.  In  Reg.  Comm.  Clementis  VI,  n»  149, 
Tocatur  «  Johannes  de  Veneta,  alias  de  Gellis,  mag.  in  artibus  »,  et  fit  canon.  TuUensis  (an.   1342,  Jun.   19). 


1033.   Benedictus  XIF  ad  Roheriam,  episcopum  Silvanectensem,  ut  Universitati  Paris.  suspensionem  privilegio- 

rum  eidem  concessorum  annuntiet. 

1340,  Februarii  20,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Silvanectensi  salutem.  Dudum  ad  audientiain  apostolatus 

nostri   multorum  querulosa  insinuatione  deducto  quod  tu  et  episcopi  Silvanectenses,  qui 

fuerunt  pro   tempore    conservatores    privilegiorum   concessorum    per    sedem    apostolicam 

dilectis  filiis  magislris  et  scolaribus  Parisiensibus  per  ejusdem  sedis  litteras  deputati,  ac 

subdelegati  a  nobis,  dictorum  privilegiorum  formam  multipliciter  excedentes  eorum  pre- 

textu   eosdem   querelantes   et  nonnullos   alios  fatigabatis   indcbite   laboribus    et  expensis 

ipsosque  contra  juslitiam  aggravabatis  :  nos  volentes  de  dictorum  privilegiorum  tenoribus 

informari,  eisdein  magistris  et  scolaribus  dedimus  nostris  litteris  in  mandatis  ut  privilegia 

apostolica  eis  concessa  nobis  destinare  curarent*.   Qui  hujusmodi  nostris  humiliter  obe- 
*»  Chart.   Univ.  Paris.  U,  1.  63 


498  CHABTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1340 

diendo  mandatis  dicta  privilegia  nobis  per  cerlos  eorum  nuntios  destinarunt.  Cumque  nos 
dictorum  privilegiorum  tenoribus  diligenter  attenlis  si  super  eis  providere  vellemus,  ut 
et  illa  alii  non  infringerent  et  tam  dicti  magistri  et  scolares  quam  conservatores  eorum 
imposterum  ipsorum  terminos  non  transirent,  ac  provisionis  hujusmodi  per  nos  super  hiis 
faciende  litteras  oportunas  bulla  nostra  munitas  proponeremus  dictis  magistris  et  scola- 
ribus  per  dictos  nuntios  destinare  :  iidem  nuntii  eisdem  litteris  nostris  minime  expectatis 
de  Romana  curia  illicentiati  sine  nostra  conscientia  temere  recesserunt.  Quia  igitur  nil 
obedientia  prodesset  humilibus  si  contemptus  inobedientibus  non  obesset,  predicta  privi- 
legia  apostolica  predictis  magistris  et  scolaribus  concessa  et  omnem  eorum  effectum 
usque  ad  nostrum  beneplacitum  tenore  presentium  duximus  suspendenda.  Quocirca  frater- 
nitati  tue  per  apostolica  scripta  dislricte  precipiendo  mandamus  quatinus  suspensionem 
hujusmodi  in  studio  Parisiensi  et  locis  aliis  ubi  expedire  videris  auctoritale  nostra  publi- 
care  procures,  significaturus  nobis  per  litteras  tuas  quicquid  super  hiis  duxeris  faciendum, 
Dat.  Avinione  x  kal.  Martii,  anno  sexto. 

Reg.  Vat.  ATenion.  Benedicti  XII,  toI.  VII,  fol.  21.  Instrum.  niiscell.  1340,  epistola  inserta  documento  r.'  sequentis. 
1.  V.  supra  n»  1021,  et  infra  n»  1055. 


1034.  Robertus,  episcopus  Silvanectensis,  Benedicto  XII  scribit,  se  litteras  de  suspensione  privilegiorum  Pari- 

siis  publicasse. 

1340,  Maii  5,  6,  Parisiis. 

Sanctissimo  in  Christo  patri  ac  domino  suo  carissimo  domino  B.  digna  Dei  provi- 
dentia  sacrosancte  Romane  ac  universalis  ecclesie  summo  pontifici,  suus  humilis  et  devotus 
Robertus  Dei  paciencia  Silvanetensis  [sic)  ecclesie  minister  licet  indignus  cum  sui  humili 
recomendacione  devotissima  pedum  oscula  beatorum.  Sanctilatis  veslre  litteras  per  Lau- 
rencium  de  Pressiaco  ipsius  sanctitatis  cursorem  die  jovis  vicesimaseptima  mensis  Aprilis 
apud  domum  de  Montibus  Silvanetensis  diocesis  michi  presentatas  cum  qua  potui  reve- 
rencia  me  noveritis  recepisse  formam  que  sequitur  continentes  :  «  Benedictus  episco- 
pus  »,  etc.  Sequtmtur  litterae  supra  n°  1033  editae. 

Quibus    cum    reverentia    receptis    Parisius    absque    mora    veniens    discretum    virum 

rectorem   dicte   Universitatis  cum   instancia  requisivi,    ut  studium    Parisiense    congregari 

faceret  ad  finem  quod  mandatum   apostolicum  in  ipsius  studii  presencia  publicarem.    Ac 

deinde   in  congregacione  generali   dicte   Universitatis   sive   sludii  Parisiensis  in  capitulo 

Sancti  Maturini  Parisiensis   die  veneris,   quinta  mensis  Maii,  per  dictum   rectorem  cele- 

brata  in   presencia  plurium   magistrorum   in  theologie,  decretorum,   medicine    et    artium 

facultatibus  regentium   notariorumque  publicorum  et  testium  infrascriptorum  ibidem  assi- 

stentium  dictas  beatitudinis  vestre  litteras  de  verbo  ad  verbum    legi    feci,    et    solemniter 

publicavi.   Qui   magistri  dictam   Universitatem  representantes  easdem  litteras  cum  huini- 

litate  et  obedientia  debitis  audierunt. 
63. 


1340]  A.B     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  499 

Denium  vero  die  sabbati,  sexta  dicti  mensis  Maii,  in  festo  beati  Joliannis  ante 
portam  latinam  apud  fratres  Minores  Parisius  in  sermone  generali  dicti  studii  Pari- 
siensis  magistris  et  scolaribus  ipsius  studii  pro  audiendo  sermone  more  solito  ibidem 
consfresratis  easdem  clemencie  vestre   litteras  de  verbo  ad  verbum  alta  voce  et  intelliei- 

o       o  o 

biliter  in  cathedra  consueta  perlegi  feci  et  tanquam  obediencie  filius  proul  diligencius 
potui  publicavi,  mandatum  apostolicum  secundum  sui  formam  exequendo.  Que  premissa 
vestre  sanctitatis  beatitudini  significo  per  presentes. 

Verum  quia  in  eisdem  vestre  sanctitatis  litteris  conlinebatur,  dominacioni  vestre  bea- 
titudinis  deductum  extilisse  quod  ego  et  predecessores  mei  et  subdelegati  a  nobis  eorum- 
deni  privilegiorum  formam  multipliciler  excedentes  eorum  quamplures  fatigabamus 
indebite  laboribus  et  expensis,  ipsosque  contra  justitiam  gravabamus  :  sanclitati  vestre 
reverendissime  significo,  quod  a  tempore,  quo  in  ministrum  dicte  vestre  ecclesie  Silvane- 
tensis  fui  electus,  nunquam  per  me  nec  per  alium  subdelegalum  meum  dictis  privilegiis 
usus  sum  nec  abusus,  citationes,  exhortationes,  aut  alias  litteras  compulsivas  aut  moni- 
torias  aliqualiter  concedendo,  quia  ab  illo  tunc  et  antea  clausa  extitit  per  illam  Univer- 
sitatem  et  adhuc  est  curia  conservationis  privilegiorum  predictorum.  Et  super  hiis  necnon 
quia  citius  dictum  sanctitatis  vestre  mandatum  publicare  non  potui,  ex  eo  quia  idem 
rector  ex  certis  et  juslis  causis  impeditus,  ut  dicebal,  dictum  studium  congregare  antea  non 
valuit,  si  placet,  nie  excusatum  habere  placeat  veslre  beatitudinis  clemencia  reverenda, 
quam  conservet  Omnipotens  ad  ecclesie  sue  sancte  regimen  et  honorem  per  tempora  lon- 
giora.  In  quorum  testimonium  presentes  litteras  per  notarios  publicos  infrascriptos,  qui 
premissis  interfuerunt,  sigillum  meum  apponi  feci  una  cum  signis  et  subscriptionibus 
notariorum  eorumdem.  Datum  et  actum  anno  Domini  millesimo  tricentesimo  quadrage- 
simo,  diebus  et  locis  ac  mensibus  suprascriptis,  indictione  octava,  pontificatus  sanctitatis 
vestre  anno  sexto.  Presentibus  venerabilibus  et  discretis  viris  dominis  et  masistris 
Johanne  Caronis',  officiali  Silvanetensi,  Johanne  Pavonis,  beneficiato  in  ecclesia  Silvane- 
tensi,  Johanne  de  Attrabato,  capellano  in  ecclesia  Sancti  Reguli  Silvanetensis,  Petro  et 
Johanne  de  Barleriaco  ac  Guidone  de  Plailliaco  clericis,  pluribusque  aliis  testibus  ad  pre- 
missa  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Et  ego  Guillelmus  Marpaudi,  clericus  Abrincensis  diocesis,  publicus  apostolica  el 
imperiali  auctoritate  notarius,  etc. 

Et  ego  Bertraudus  Salomonis  de  Lambalia,  Briocensis  diocesis  clericus,  publicus 
apostolica  et  imperiali  auctoritate  notarius,  etc. 

Et  ego  Thomas  Sellarii,  clericus  Baiocensis  diocesis,  publicus  apostolica  el  imperiali 
auctoritate  notarius,  etc. 

Originale  iii  Arch.  Vut.  Instrum.  miseell.  1340.  Deest  sigilluin. 

1.  Seu  (I  Caroni»,  mag.  in  artibus,  an.  1343  can.  Silvanectens.  (Reg.  Clem.  VI,  n"  149,  fol.  328''). 


500  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1340 

1035.   Liccntiati  in  facultate  medicinae  Paris. 

1340,  Maii  20,  [Parisiis]. 

Anno  Domini  MGCCXL  Francisco  de  Castello'  decano  existente,  die  sabbalhi  20  Maii, 
licentiati  fuerunt  presentes  baccalarii  quorum  nomina  ita  sequuntur  ordine  cujuscum- 
que  suo : 

1.  Mag.   Marcus   Leo   de   Mantua,   Lombardus, 

2.  Mag.   Godefridus   Le  Maire,   Brito, 

3.  Mag.   Nicolaus   de   Tulo, 

4.  Mag.  Micliael   de   Brauliis, 

5.  Mag.   Thomas   de   Atrio', 

6.  Mag.   Johannes   Grinnon, 

7.  Mag.    Gerardus   de   Sancto  Desiderio% 

8.  Mag.   Leodegarius  Belot, 

9.  Mag.   Johannes   de   Mediolano  *, 

10.  Mag.  Rogerus   Mannesin, 

11.  Mag.  Nicolaus  Benedicti% 

12.  Mag.  Petrus  de   Sertega, 

13.  Mag.  Johannes   de   Sancto  Medardo, 

14.  Mag.  Guillehnus   de   Humbervilla, 

15.  Mag.  Michael   de   Castro. 

Arch.  fac.  medic.  Paris.  ms.  74,  p.  497.  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  215. 

1.  V.  n»  996.  —  2.  «  Thomas  Lekaton,  alias  de  Atrio  »,  med.  mag.,  can.  S.  Amati  Duacen.  (Reg.  Clem.  VI,  n"  156,  foL  394, 
ad.  an.  1342). —  3.  V.  infra  n"  1164.  —  4.  «  Johannes  de  Naso  Mediol.  dioc.  »,  mag.  et  actu  rcgens  an.  1342,  cantor  Patracens. 
(Supplic.  Clcm.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  l^^"").  —  5.  Jam  supra  n»  889  quidam  hujus  nominis  in  faeultate  medicinae  ailertur. 


1036.   Assignationes  haccalareorum  Ord.  Praed.  sub  Ilugone  de  Vaussemain  pro  studio  Paris. 

1340,  Junio  intrante,  Mediolano. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  fratrem  Petrum  de  Caritate'  de  pro- 
vincia  Francie  de  conventu  Parisiensi.  Item  assignamus  quantum  nostra  interest  pro 
anno  scqucnti  ad  legendum  Sententias  Parisius  fratrem  Girardum^  de  Domario'  de  pro- 
vincia  Tholosana,  lectorem  Tholosanum. 

Item  assignannis  lectorem  in  conventu  Tholosano  fratrem  Bertrandum  de  Sancto 
Michaele  de  provincia  Tholosana*.  Item  assignamus  lectorem  in  conventu  Veneto  fratrem 
Francischum  de  Beluno^  de  provincia  Lombardie  inferioris. 

Ms.  Rom.  Capp.  general.  Ord.  Praed.  ms.  Tolos.  489.  Bibl.  Univers.  Bonon.  ms.  1535. 

1.  An.  1346   jam   magister  erat.  V.   infra  n»   1118.  —   2.  Mss.  Rom.   et  Bonon.  :  «  Corradum   de  Donario  n.   —   3.  De 


1340]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  501 

Domart  (et  n  de  Guardia  > ).  In  Capitulo  generali  an.  1342  Carcassonoe  celcbrato  eleotus  est  in  mag^istrum  generalem  Or- 
dinis,  eodcmque  anno  de  mandato  Clcm,  VI  licentiatus,  et  Septemb.  20  crcatus  cst  cardinalis  S.  Sabinae.  V.  dc  ipso  Douais, 
Les  freres  pricheurs  en  Gascogne,  p.  405.  —  4.  V.  Douais,  1.  c,  p.  400,  et  infra  n"  1116.  —  5.  Ms.  Rom. :  u  Terrisinum  »,  Ipse 
Parisiis  an.  1343  sq.  Sentcnlias  legit  (v.  infra  n»  10C9),  et  an,  1345,  2  Decemb.,  licentiutus  cst  (cf.  Archiv  f.  Litteratur-  u. 
Kirchengesch.,  II,  221,  n»  107).  V.  practerca  infra  n»  1127. 


1037.    Statutum  nationis  Picardorum,  quod  nulla  deinceps  statuta  fiant  nisi  a  principio  magni  ordinarii  usque 

ad  Pascha. 

1340,  Junii  28,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  omnes  et  singuli  magistri  nationis  Picardorum 
actu  regentes  Parisius  in  artium  facultate,  salutem  in  Domino  sempiternam.  In  pertrac- 
tandis  arduis  quilibet  sic  vigilare  tenetur  et  talem  circa  hoc  diligentiam  exhibere,  ut  per 
hoc  nuUum  consequatur  incommodum  et  omne  scandalum  evitetur;  propter  quod  fieri 
debet  cum  moderamine  rationis.  Et  quia  statuta  nostre  nationis  non  tantum  facta,  sed 
etiam  fienda  quilibct  nostre  nationis  gradum  in  facultate  artium  obtinens  jurat  inviolabi- 
liter  observare,  attendentes  quod  per  effrenatam  multitudinem  statutorum  que  fieri  pos- 
sent,  licet  per  negligentiam  aliqui  tamen  possent  notam  perjurii  incurrere  in  sui  non 
modicum  scandalum  et  suarum  grave  periculum  animarum,  ut  quantum  potest  talibus 
periculis  obvietur,  circa  statuta  facienda  decetero,  quod  non  immerito  reputamus 
arduum,  sic  duximus  ordinandum,  ut'  decetero  nuUa  statuta  fiant  preterquam  causa  emer- 
gente  sufficienti  et  necessaria  que  id  requirat,  nisi  in  fervore  studii  temporis,  quod  a 
principio  magni  ordinarii'  usque  ad  festum  Pasche  numerari  volumus  et  censemus. 
Queque  facta  alio  tempore,  nisi  cum  causa,  ut  premittitur,  careant  omni  i'obore  firmitatis, 
etiam  facta  cum  causa,  nisi  predicto  temporis  fervore  per  nationem  confirmata  fuerint  seu 
etiam  approbata.  Acla  fuerunt  hec  apud  S.  Julianum  Pauperem  Parisius  per  modum 
statuti,  nobis  specialiter  ad  statuendum  convocatis,  anno  Domini  MCCCXL,  in  vigilia 
SS.  Petri  et  Pauli  apostolorum.  In  quorum  testimonium  sigillum  nostre  predicte  nationis 
duximus  apponendum. 

Bulaeus,  IV,  262,  e  libro  procuratorum  nationis  Picardorum. 

1.  Octob,  10,  in  craslino  S.  Diouysii,  Supra  n'»  890,  nota  3,  et  997,  p.  459. 


1038.   Franciscus  Petrarca  Johanni  de  Columna  cardinali  nuntiat  se  una  eademf/ue  die  liomam  et  Parisios 
accersilunij  ad  poeticam  lauream  recipiendam  :  et  ab  eo  de  allerulro  loco  eligendo  senlentiam  exquirit. 

1340,  Septembris  1,  ad  Fontem  Sorgiae. 

Ancipiti  in  bivio  sum;  nec  quo  potissimuni  vertar  scio.  Mira  quidem,  sed  brevis 
historia  est.  Hodierno  die,  hora  ferme  tertia,  littere  senatus  michi  reddite  sunt,  in  quibus 
obnixe  admodum  et  miiltis  persuasionibus,  ad  percipiendam  lauream  poeticam  Romam 
vocor.  Eodem  hoc  ipso  die,  circa  horam  decimam,  super  eadem  re  ab  illustri  viro 
Roberto',  studii  Parisiensis  cancellario,  concive  meo,  michique  et  rebus  meis  amicissiino, 


502  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1340 

nuntius  cum  litteris  ad  me  venit.  Ille  me  exquisitissimis  rationibus  ut  eam  Parisius^  hor- 
tatur.  Quis  unquam,  oro  te,  eventurum  tale  aliquid  hos  inter  scopulos  divinasset?  Et  sane, 
quia  res  pene  incredibilis  videtur,  utramque  epistolam  illesis  signis  ad  te  misi,  Hec  ad 
orientem,  hec  ad  occidentem  vocat.  Videbis  quam  validis  hinc'  illinc  argumentis  premor. 

Scio  quidem  in  rebus  humanis  fere  omnibus  nichil  solidi  inesse.  Magna,  ni  fallor,  in 
parte  curarum  actuumque  nostrorum  umbris  eludimur.  Tamen,  ut  est  aniinus  juvenum 
glorie  appetentior  quam  virtutis,  cur  non  ego,  quoniam  apud  te  familiariter  gloriandi 
prestas  audaciam,  tam  hoc  michi  gloriosum  rear,  quam  sibi  olim  potentissimus  Africe 
regum  Sifax,  quod  uno  eodemque  tenipore  duarum  toto  orbe  maximarum  urbium,  Rome 
atque  Carthaginis,  in  amicitiam  vocaretur?  Nimirum  id  regno  ejus  atque  opibus  tribue- 
batur;  hoc  michi.  Itaque  illum  inter  aurum  ac  gemmas  superbo  solio  subnixum,  et 
armatis  stipatum  satellitibus  sui  supplices  repperere;  me  solivagum  mane  in  silvis,  sero 
autem  in  pratis,  Sorgie  ripis  obambulantein  invenerunt  mei':inichi  honor  offertur,  ab  illo 
auxilium  poscebatur. 

Sed  quoniam  letitia  inimica  consilio  est,  fateor,  ut  letus  eventu,  sic  dubius  aiiimi 
sum.  Urget  enim  hinc  novitatis  gratia,  hinc  reverentia  vetustatis;  hinc  amicus,  hinc  patria. 
Unum  ab  altera  lance  preponderat,  quod  rex  Siculus  in  Italia  est,  quem  e  cunctis  morfa- 
libus,  equiore  animo,  ingenii  judicem  pati  possum.  Curarum  mearum  fluctus  vides.  Tu, 
quem  ad  earum  gubernacula  manum'  porrigere  non  puduit,  fluctuantem  animum  consilio 
tuo  reges.  Vale,  decus  nostrum'^.  Ad  fontem'  Sorgie,  kal.  Septembris,  ad  vesperam. 

Epist.  famil.  IV,  4,  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  8568,  fol.  39'',  omnium  codd.  antiquissimo ;  Bibl.  Univers.  Paris.  ms.  229, 
fol.  Sl*  (saec.  xv),  ut  supra.  —  Fr.  Petrarcae  Epistolae  de  rebus  famil.,  ed.  J.  Fracassetti  (Florentiae,  1859),  l,  210.  — 
Petrarca  an.  1333  brevi  tempore  Parisiis  commorabatur,  delectatus  enim  crat  «  inquirere  quid  verum  quidve  fabulosum 
de  illa  urbe  narraretur  ».  Ep.  ad  post.  apud  Fracassetti,  l,  p.  6.  Idem,  Leltere  di  Francesco  Petrarca  (Firenze,  1863), 
I,  492,  nota.  Dicitur,  eum  ibi  invenisse  fr.  Dionysium  de  Borgo  San  Sepolcro,  Ord.  Eremit.  S.  Augustini ;  sed  is  inter  magistros 
an.  1334,  Januar.  2  (supra  n»  981),  non  refertur,  quanquam  Parisiis  an.  1317-1318  ut  baccalareus  Sententias  legit,  ut  patet 
ex  postscripto  in  ms.  Fol.  131  Bibl.  Amplon.  (Lectura  ejusdem  super  Sentent.  lib.  I)  :  «  edita  a  fr.  Dionys.  de  S.  Sepulchro 
....  quam  finivit  Parisius  an.  Dom.  MCCCXVII,  xij  die  mcnsis  Januarii  »,  et  fortasse  c.  an.  1323-1324  magister  evasit.  Postea 
et  in  Italia  morabatur '.  Ad  eum,  qui  conscientiam  Petrarcae  direxit,  et  an.  1340,  Martii  17,  in  episcopum  Monopolitanum 
promotus  est  (Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  6,  ep.  216.  Gams,  Ser.  episc,  899,  perperam  «  Ord.  Serv.  M.  »),  annoque 
1342,  ante  Maii  31  (Fracassetti  perperam  Augusli  14)  obiit  (Reg.  Clcmentis  VI,  n»  147,  ep.  17),  plures  epistolae  Petrarcae 
directae  sunt.  Parisiis  Petrarca  certe  Robertum  de  Bardis  magistrum  in  theologia,  concivem  amicissimum  suum  (de  quo  supra 
in  epistola),  invenit.  Cum  his  viris  postea  conjunctus  remansit.  Consilium  tamen  cardinalis  Johannis  de  Columna  secutus 
invitationem  Roberti  declinavit  et  Romanae  urbis  auctoritatem  Parisiensi  praeferendam  statuit,  ut  ipse  in  epistola  sequenti 
et  in  Ep.  ad  post.  exponit.  Cf.  et  Koerting,  Petrarcas  Lehen  und  Werke  (Leipzig,  1878),  p.  162.  Romae  an.  1341,  April.  8, 
laureatus  est. 

1.  V.  supra  n°  998.  —  2.  Fracassetti  male  semper  scribit  «  Parisium  »  vel  «  Parisios  ».  —  3.  Fracassetti  add.  «  atque  ». 

—  4.  Bibl.  nal. :  «  merui  ».  — •  5.  Fracassetti  :  «  manus  ».  —  6.  Fracassetti  om. «  decus  nostrum  ».  —  7.  Ne  scribas  «  Pontem  », 
ut  in  epistolis  Benedicti  XII.  Petrarca  designat  Vallem  clausam  (Vaucluse),  «  quindecim  passuum  millibus  ab  Avinione 
distantem,  ubi  fontium  rex  omnium  Sorga  oritur.  Captus  loci  dulcedine,  libellos  meos  et  meipsum  illuc  transtuli.  Longa  erit 
historia  sipergam  exequi  quid  ibi  multos  ac  multos  egerim  per  annos  ».  Ep.  adpost.  apud  Fracassetti.  Cf.  Ep.  ad  famil.  XI,  4. 

—  8.  An.  1329,  Septemb.  27,  ipse  seipsum  designat  ut  sacrae  poginae  magistrum.  Erat  tunc  Tuderti.  Cl.  Archiv  f.  Lilteratur- 
u.  Kirchengesch. ,  II,  666  sq.  Ejusdem  et  Comment.  super  Valerii  Maximi  dictorum  factorumque  memorab.  libros  IX, 
in  Bibl.  nat.  Paris.,  mss.  lal .  5858-5862;  Bibl.  Laurenz.,  Plut.  53,  cod.  36.  Bibl.  d'Avranches,  n"  158,  alibique  (cf.  Elssius, 
Encomiast.  August.,  Bruxellis,  1654,  p.  169). 


1340]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  503 

1039.    Francisctis  Petrarca  Johanni   de    Cotumna   cardinali,  de  Boma  Parisiis  praeferenda  consilium  amplec- 
titur. 

1340,  Septembris  10,  ad  Fontem  Sorgiae. 

Consilium  tuuin  non  tantum  suscipio',  sed  amplector  :  magnificum  est  enim,  tuaque 
sapientia  et  humanitate  dignissimum.  Nec  me  terret,  quod  patrie  sis  amicus;  es  enim  ami- 
cior  veritati.  Ibo  quo  jubes.  Si  quis  electionem  forte  mirabitur,  rationes  primum,  deinde 
etiam  noinen  tuum  mirantibus  obiciam.  Sepe  auctoritas  pro  ratione  suscipitur.  Id  modo 
negotii  restat,  quibus  me  verbis  excusem.  Roberto  meo,  ut  non  ipse  tantum,  cui  nobiscum 
facile  conveniet,  sed  illa  quoque  ingens  Universitas,  si  forte  res  in  lucem  venerit,  factum 
sibi  satis  existimet.  Sed  de  hiis  coram  latius.  Audio  enim  ipsum  adventare  eo  proposito,  ut 
me  Parisius  trahat. 

Quod  si  ita  est,  res  inter  presentes  transigetur. 

Ad  id  sane  quod  in  fine  litterarum  tuarum  ex  me  queris,  donec  diu  rem  cum  animo 
meo  tractem%  nisi  fabulam  texere  voluero,  respondere  aliquid  non  possum. 

Peregrina  historia  meis  moribus  est,  et,  quod  me  huic  interrogationi  alienissimum 
facit,  prorsus  diverse  me  interim  exercuerunt  cure,  verumque  est  illud  Sallustianum' :  «Ubi 
intenderis  ingenium  valet  ».  Preterea  antiqua  res  est,  et  a  memoria  mea  mullorum  anno- 
rum  spatio  remota.  Itaque,  ut  ait  Plautus* :  «  Longa  dies  animum  incertat  meum  ».  Sed  de 
hoc  etiam  presens  loquar.  Vale.  Ad  fontem  Sorgie,  quarto  id.  Septembris. 

Epist.  famil.  IV,  5,  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  8568,  fol.  40.  Bibl.  Univers.  Paris.  ms.  229,  fol.  51*.  —  Fr.  Petrarcoe 
Epistolae  de  rebus  famil.,  ed.  J.  Fracossetti,  I,  212.  Cf.  nolom  ad  cpistolnm  praecedenltm. 

1,  Ms.  Bibl.  nat.  :  «  suspicio  ».  —  2.  Ms.  Bibl.  nat.  :  «  tractantem  ».  —  3.   Catil.,  51.  —  4.  Epid.,  IV,  i,  18, 


1.040.   «  Ifec  sunt  statuta  que  dehent  legi  per  bedellum    communem  [facultatis  decretorum]  anno  quolibet,  in 

principiis  lectionum  tam  decretalium  quam  decretorum,  renovata  et  declarata  per  doctores  actu  regentes   in 

facultate  decretorum,  an.  Dom,  millesimo  treceniesimo  XL",  die  jovis  post  festum  beati  Dionysii  ac  sociorum 

ejusdem.  > 

1340,  Octobr.  12,  [Parisiis]. 

NuIIus  audiens  Decretales  dumtaxat  in  mane  vel  alia  hora,  reputabitur  scolaris  in  jure 
canonico  vel  facultale  decretorum,  nisi  ipse  audierit  decretum  a  doctore  actu  regente  in 
facultate  predicta,  ad  minus  bis  vel  ter  in  septimana.  Item,  nuUus  bacchalarius  de  mane 
vel  alius  poterit  repetere' scolarem  captum  ab  officiali,  preposito,  seu  quovis  alio  judice 
ecclesiastico  vel  seculari,  sub  pena  perjurii,  cum  talis  repetitio  ad  doctorem  actu  regentem 
dignoscatur  pertinere.  Item,  hora  qua  legitur  decretum,  decretales  nec  possunt  nec  debent 
legi.  Item,  nullus  invitabit,  seu  advocabit  aliquem  scolarem,  postquam  scolas  doctoris  seu 
bachalarii  intraverit,  sub  pena  resecationis  et  perjurii.  Itein,  si  contingat  aliquem  scolarem 
capi,  qui  non  habet  certuin  doctorem  a  quo  decretum  audiat,  ut  dictum  est,  non  repetetur 
ut  scolaris;  et  si  aliquis  privilegiis  et  auxiliis,  ut  scolaris  in  facultate  decretorum,  indiguerit, 


504  CHARTLLARIUM     UNIVERS.     PARIS.  tl340 

eideni  nullalenus  subvenietur.  Itenique  portabunt  vestes,  presertini  superiores,  honestas 
et  decentes;  religiosi  vero  pro  vestibus  superioribus  habebunt  flocum  aut  cucullam,  vel 
alium  habitum,  secundum  slatum  sue  religionis.  Itemque  ipsi,  cujuscumque  status  sint  vel 
condicionis,  non  deferent  sotulares  rostratos  seu  fenestratos,  caligas  rubeas  seu  soleatas, 
jiec  capucia  nodata,  scu  alios  habitus  vel  colores  pannorum  a  jure  prohibitos.  Itemque  non 
impedient  doctores  vel  alios  legentes,  seu  actus  scolasticos  exercenles  bedellos  vel  alios 
ofliciarios  dicte  facultatis,  sibilacionibus,  percussionibus  et  perturbacionibus  quibus- 
cumque. 

Item,  in  disputacionibus,  repeticionibus,  lecturis  solempnium  decretalium^.  propositis, 
harengis'  et  festis  doctorum,  deferre  tenebuntur  graduatis  anliquioribus  et  majoribus  in 
sedibus  recipiendis,  ita  quod  decelero  primam  et  secundam  banchas  pro  hujusmodi  gra- 
duatis  et  aliis  supra  expressis  dimittent  scolares  in  talibus  actibus  vacuas,  prout  etiam  est 
in  theologica  facullate  fieri  consuetum*.  Itemque  non  audient  jura  canonica  extra  vicum 
Clausi  Brunelli,  nisi  juxta  disposicionem  facultatis.  Item,  volumus  quod  [si]  cum  audicione 
canonum  audicio  alterius  scientie  concurrat,  ut  utraque  audicio  computetur;  quin  ymmo, 
illuni  qui  sic  canones  et  aliam  scientiam  simul  audiverit,  juvari  volumus  et  tempus  sibi 
computari  in  altera  earum  facultatum  quam  prius  elegerit  dumtaxat.  Item,  considerantes  et 
attendentes  maximam  esse  ulilitatem  ex  delatione  librorum  ad  scolas  propter  plura,  statui- 
mus  et  ordinamus,  quod  nullus  decetero  acquirat  tempus  in  jure  canonico  nec  admiltatur 
ad  lecturam  decretalium  vel  ad  gradum  bachalariatus,  nisi  continue  defTerat  aut  deff"erri 
faciat  in  scolis  libros,  si  habeat,  maxime  in  lectione  matutinali  el  aliis  horis;  in  quibus  ipse 
audiet,  nisi  justam  causam  prelenderit  in  collegio  de  non  delatione,  que  legitima  reputetur 
per  collegium. 

Item,  nos  atlendentes,  quod  ubi  non  est  fundamentum,  superedificari  non  potest,  nec 
est  per  arrupta  postpositis  gradibus,  sed  gradatim  et  mature  ad  honores  et  scientias 
altiores  ascendendum,  et  grammatica,  logica,  phisica  et  cetere  inferiores  sciencie  sunt  via 
et  fundamentum  ad  alias  superiores  sciencias,  statuimus  et  ordinamus,  nullum  .ad  bacha- 
lariatum  in  jure  canonico  seu  facultate  decretorum  Parisius  admitti  debere,  quantum- 
cunique  per  tempus  juxta  alia  statuta  ordinatum  decretum  et  decretales  audiverit,  nisi  in 
primitivis  scienciis  prius  sufficienter  fundatus  fuerit;  super  quibus  fidem  in  collegio,  tam 
de  locis  studiorum  et  scienciis,  quam  de  tempore  quo  in  illis  studuerit,  tenebitur  facere  per 
proprium  juramentum,  vel  alias  sufficienter. 

Bibl.  Arsenal.  Pnris.  ms.  1123,  fol.  2.  —  Jourdain,  n»  573.  —  Haec  staluta,  ultimo  («  Item,  nos  attendentcs  »)  excepto, 
leguntur  etiam  in  Bibl.  Phillipps  in  Cheltenh.,  ms.  2863,  part.  3,  fol.  1  (Bibl.  Arscnal.  Paris.  ms.  1121,  fol.  24),  sub  rubrica 
supra  edita  usque  ad  o  quam  decrctorum  » ;  exstant  tamen  ibidem  extensiora  cum  quibusdam  additionibus,  utpote  post 
an.  1340  factis. 

1.  De  hoc  T.  tom.  I  ChartuL,  p.  223.  —  2.  Uocloribus  tantum  rescrvatarum,  ut  Omnis  utriusque  sexus,  Majores, 
Cum  Marthae,  Flrmiter,  Damnamus.  —  3.  De  omnibus  istis  v.  Peries,  La  facuUe  de  droit,  p.  116  sqq.  —  4.  Similc  statutum 
iegitur  in  Ordinationibus  quae  infra  in  tine  voluminis  pro  facultate  decretorum  sequuntur. 


1340]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  505 

1041  •  Benedictus  XII  ad  Guillelmum,  episcopum  Paris.,  ut  Nicolaum  de  Ultricuria,  Johannem,  Ord.  Servorum 
B.  Mariae,  Eliam  de  Corsone,  Guidonem  de  Veeli,  Petrum  dc  Monte-Regali,  Henricum  Anglicum,  Ord. 
Cisterciens.,  Parisiis  siudentes,  propter  eorum  errores  ad  Rom.  curiam  citet. 

1340,  Novembris  21,  Avenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Parisiensi  salutem,  etc.  Cum  magistros  Nicolaum  de  Ultri- 
curia'  licentiatum,  et  Johannem,  Ordinis  Servorum  Beate  Marie,  Heliam  de  Corso',  Guido- 
nem  de  Veeli%  et  Petrum  de  Monteregali*,  bacalarios,  ac  Henricum  Anglicum  Cisterciensis 
Ordinis",  scolarem,  in  theologia  studentes  Parisius,  contra  quos  apostolatui  nostro  aliqua 
catholicam  fidem  tangentia  sunt  relata,  velimus  in  Romana  curia  habere  presentes,  ut  super 
hiis  ab  eis  possimus  noscere  veritatem,  fraternitati  tue  per  apostolica  scripta  mandamus 
quatenus  eosdem  magistros  Nicolaum,  Johannem,  Heliam,  Guidonem,  Petrum  et  Henricum 
per  te  vel  alium  seu  alios  peremptorie  ex  parte  nostra  citare  procures,ut  infraunius  mensis 
spatium  post  cilationem  hujusmodi  personaliter  compareant  coram  nobis,  apostolicis  super 
hiis  mandatis  et  beneplacitis  parituri.  Diem  vero  hujusmodi  citationis  et  formam  et  quid- 
quid  super  hiis  duxeris  faciendum  nobis  per  tuas  litteras  harum  seriem  continentes  fide- 
liter  intimare  procures.  Datum  Avinione  xj  kal.  Decembris,  anno  sexto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  6,  fol.  38\  ep.  54.  —  Ibid.  fol.  15,  ep.  28,  et  in  Reg.  Aven.  Bened.,  vol.  VII,  fol.  kO^, 
eadem  omnino  epistola  occurrit,  seil  ibi  nominantur  tantum  Nicolaus,  Jobannes  et  Henricus.  V.  not.  1. 

1.  Autrecourt  (Meuse),  propter  quod  in  mss.  et  impressis  quandoque  et  «  de  Autricuria  »  nuncupatur.  An.  1338,  Martii 
4,  proTidetur  ei,  «  magistro  in  artibus,  baccallario  in  theologia  et  in  legibus  »,  de  canonicatu  ecclesiae  Metensis  sub  exspec- 
tatione  praebendae  (Reg.  Vat.  Benedicti  XII,  an.  4,  p.  2,  ep,  43,  fol.  39**).  Sicut  e  documento  infra  n°  1124  edito,  ubi  ejusdem 
errores,  apparet,  Nicolaus  revera  in  curia  comparuit,  cum  ibi  negotium  contra  eum  Guillelmo  Curti,  tit,  Quatuor  coronat,  card. 
(supra  n°  992,  not.),  commissum  esset.  An.  1346  probibebatur  ne  Nicolaus  ad  magisterium  in  theologia  promoveretur,  et 
praeterea  magisterio  in  artibus  privatus  est,  dum  contra  alios  supra  nominatos  minime,  ut  scimus,  procedebatur.  Nicolaus 
an.  1350,  Aug.  6,  «  in  sacra  thcologia  licentiatus  »,  fit  decanus  ecclesiae  Melens,  (Reg.  Cleinent.  VI,  n"  204,  fol.  73).  — 
2.  fl  Dc  Courson  »  seu  «  Corsone  ».  An.  1342,  Julii  13,  adbuc  baccalareus  in  theol.  et  mag.  in  artibus  (can.  Gamerac.),  ut 
llquet  e  Reg.  Gomm.  Clem.  VI,  n»  147,  fol.  62*1 ;  an.  1344,  Febr.  29,  licentiatus  in  theologia  et  canonicus  Paris.  (Reg.  Clement.  VI, 
n<*  161,  fol,  358),  sed  plene  can,  et  praeb.  Paris.  solum  an.  1348,  Febr.  13,  ubi  doctor  tbeol.  nuncupatur,  obtinuit  (Reg.  Clem. 
Ayenion.,  vol.  XLII,  fol.  299).  Verisimiliter  jam  an.  1345,  Sept.  14,  mag.  in  theol,  erat  (v.  Reg.  Clem.  VI,  n"  184.  fol.  205). 
An.  1349,  Aug.  19,  poenitentiarius  Paris.  (Supplic,  an.  8,  p,  2,  fol.  128).  Cf.  et  A.  Molinicr,  Les  ObituaiTes  frangais,  p,  294, 
ad  an,  1356.  Fuit  alumnus  domus  Sorbonse.  Postea  et  can.  Senonens.,  annoque  1363,  Julii  22,  decanus  eccl.  S.  Gormani  Autis- 
siod.  Paris.  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  II,  fol.  45),  sed  jam  anno  sequenti  (ibid.,  vol.  VIII,  fol.  203),  et  quidem  Martii  15  (Gue- 
rard,  Cavtul.  de  Notre-Dame,  IV,  30),  vita  functus  est.  —  3.  Quidam  «  Simon  de  Velli  »  (Vesli),  theologus  quoque,  nominatur 
apnd  Delisle,  Cab.  des  tnss.,  II,  174,  et  ipse  Guido  de  Vellyaco,  ibid.,  p.  191.  —  4,  Erat  mag,  in  artibus,  et  an,  1342, 
Junii  20,  quando  canonicus  Lingonens.  erat,  bacralareus  in  theologia  (Reg.  Clem.  VI,  n°  156,  fol.  366*»).  —  5.  De  aliis  duobus 
baccalareis  Cisterciens.,  Ricardo  de  Lincolnia.  qui  etiam  apud  Benedictum  XII  accusatus  erat,  et  Johanne  de  Mirecuria, 
V,  infra  ad  an.  1343,  n»  1076;  1345,  n"  1111;  et  1347,  n"  1147. 


104^.   Statutum  facultatis  artium  de  reprobatione  quorumdam  errorum  Ockanicoruni. 

1340,  Decembris  29,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  omnes  et  singuli  magistri   actu  regentes  Pari- 

sius  in  artium  facultate,   salutem   in   Domino.    Erroribus  obviare,   quantum  potest,  unus- 

••  Chart.  Vniv.  Paris.  11,  1.  64 


506  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1340 

quisque  tenetur,  et  viam  omnimode  ad  eos  precludere,  maxime  cum  ex  hiis  possit  agnitio 
verilalis  occultari.  Verum  quia  ad  nostram  noviter  pervenerit  notitiam,  quod  nonnulli  in 
nostra  artium  facultate  quorundam  astutiis  perniciosis  adherentes,  fundati  non  supra  fir- 
niam  petram,  cupientes  plus  sapere  quam  oporteat,  quedam  minus  sana  nituntur  seminare, 
ex  quibus  errores  intolerabiles  nedum  circa  philosophiam,  sed  et  circa  divinam  Scripturam, 
possent  contingere  in  futurum  :  hinc  est,  quod  huic  morbo  tam  pestifero  remediare  cu- 
pientes  eorum  fundamenta  prophana  et  errores,  prout  potuimus,  coUegimus,  statuentes  circa 
illa  per  hunc  modum  : 

Videlicet  quod  nulli  magistri,  baccalarii,  vel  scolares  in  artium  facultate  legentes  Pari- 
sius  audeant  aliquam  propositionem  famosam  illius  actoris  cujus  librum  legunt,  dicere 
simpliciter  esse  falsam,  vel  esse  falsam  de  virtute  sermonis,  si  crediderint  quod  actor 
ponendo  illam  habuerit  verum  intellectum ;  sed  vel  concedant  eam,  vel  sensum  verum  divi- 
dant  a  sensu  falso,  quia  pari  ratione  propositiones  Biblie  absoluto  sermone  essent  negande, 
quod  est  periculosum.  Et  quia  sermo  non  habet  virtutem,  nisi  ex  impositione  et  usu  com- 
muni  actorum  vel  aliorum,  ideo  talis  est  virtus  sermonis,  qualiter  eo  actores  communiter 
utuntur  et  qualem  exigit  materia,  cum  sermones  sint  recipiendi  penes  materiam  subjectam. 

Item,  quod  nuUus  dicat  simpliciter  vel  de  virtute  sermonis  oinnem  propositionem  esse 
falsam,  que  esset  falsa  secundum  suppositionem  personalem  terminorum,  eo  quod  iste  error 
ducit  ad  priorem  errorem,  actores  enim  sepe  utuntur  aliis  suppositionibus. 

Item,  quod  nullus  dicat  quod  nulla  proposilio  sit  distinguenda,  quoniam  hoc  ducit  ad 
predictos  errores,  quia  si  discipulus  unum  propositionis  sensum  recipit,  et  doctor  alium 
intellexerit,  discipulus  falso  informabitur,  donec  propositio  distinguetur.  Similiter  si  oppo- 
nens  unum  sensum  recipiat,  et  respondens  alterum  sensum  intelligat,  disputatio  erit  ad 
nomen  tantum,  si  non  fiat  distinctio. 

Item,  quod  nullus  dicat  propositionem  nullam  esse  concedendam,  si  non  sit  vera  in 
ejus  sensu  proprio,  quia  hoc  dicere  ducit  ad  predictos  errores,  quia  Biblia  et  actores  non 
semper  sermonibus  utuntur  secundum  proprios  sensus  eorum.  Magis  igitur  oportet  in 
affirmando  vel  negando  sermones  ad  materiam  subjectam  attendere,  quam  ad  proprietatem 
sermonis,  disputatio  namque  ad  proprietatem  sermonis  attendens  nullam  recipiens  propo- 
sitionem,  preterquam  in  sensu  proprio,  non  est  nisi  sophistica  disputatio.  Disputationes 
dyalectice  et  doctrinales,  que  ad  inquisitionem  veritatis  intendunt,  modicam  habent  de 
nominibus  sollicitudinem. 

Item,  quod  nullus  dicat  scientiam  nullam  esse  de  rebus  que  non  sunt  signa,  id  est,  que 
non  sunt  termini  vel  orationes,  quoniam  in  scientiis  utimur  terminis  pro  rebus,  quas  por- 
tare  non  possumus  ad  disputationes.  Ideo  scientiam  habemus  de  rebus,  licet  mediantibus 
terminis  vel  orationibus. 

Item,  quod  nullus  asserat  absque  distinctione  vel  expositione,  quod  Socrates  et  Plato, 
vel  Deus  et  creatura  nichil  sunt',  quoniam  illa  verba  prima  facie  raale  sonant,  et  quia  talis 

64. 


1340]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  507 

propositio  sensum  unum  habet  falsum,  videlicet  si  negatio  in  hao  dictione  «  nichil  »  im- 
plicita  intelligeretur  cadere  non  solum  super  ens  singulariter,  sed  et  supra  entia  plu- 
raliter. 

Si  quis  autem  contra  premissa,  vel  aliquod  premissorum  attemptare  presumpserit,  a 
nostro  consortio  ex  nunc  prout  ex  tunc  resecamus  et  privamus,  resecatum  et  privatum 
haberi  volumus,  salvis  in  omnibus  que  de  doctrina  Guillelmi  dicti  Ockam  alias  statuimus", 
que  in  omnibus  et  per  omnia  vokimus  roboris  habere  firmitatem.  Datum  Parisius  sub  sigillis 
quatuor  nationum,  videlicet  Gallicorum,  Picardorum,  Normannorum  et  Anglicorum,  unacum 
signeto  rectoris  Universitatis  Parisiensis,  anno  Domini  MCGCXL,  die  veneris  post  Nativi- 
tatem  Domini. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n»  59,  p.  67,  sub  rubrica  ut  supra.  —  Bulaeus,  IV,  265.  —  In  Reg.  procur.  nat.  Anglic. 
[Archw  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  261)  legimus  ad  an.  1341,  Januar.  13-Febr.  10  :  «  Tempore  procurationis 
mag.  Henrici  de  Unna  Daci  sigillatum  fuit  statutum  facultatis  contra  novas  opiniones  quorundam,  qui  vocantur  Occhaniste, 
in  domo  dicti  procuratoris,  et  publicatum  fuit  idem  statutum  coram  Universitate  apud  Predicatores  in  sermone  ».  —  In  Bibl. 
max.  Patr.,  XXVI,  482,  exstat  documentum  mutilum,  continet  enim  tantum  paragraphos  ;  «  Quod  nuUus  magister,  bacca- 
lareus  vel  scolasticus....  entia  pluraliter  »,  sub  rubrica  :  «  Isti  articuli  qui  secuntur  fuerunt  condemnati  Parisius  in  facultate 
artium  MCCC  XLIIII  in  festo  Nativitatis  Domini  »,  et  sic  etiam,  cum  textu  corrupto,  inveniuntur  in  calce  quarti  libri  Senten- 
tiarum,  edd.  vet. 

1.  Quod  et  magister  Nicolaus  de  Ultricuria  (infra  n»  1124)  asseruit.  Nicolaus  an.  1340  Parisiis  legebat.  Cf.  n"  1041.  — 
2.  V.  supra  n»  1023. 


lU4o.    Philippus   VI,    Francorum    rex,    praeposito   Paris.   (Guillelmo     Gourmont)    protectionem    et    custodiam 
magistrorum  et  scholarium  Paris.  committit. 

1340,  Decembris  31,  apud  Ificennas. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex  preposito  nostro  Parisiensi  vel  ejus  locum  tenenti, 
salutem.  Cum  universitas  magistri  et  scolares,  etc.  ut  supra  n°  657'.  In  cujus  rei  testimo- 
nium  sigillum  nostrum  presentibus  est  appensum.  Datum  apud  Vicennas  ultima  die 
Decembris,  anno  Domini  APCCC"  quadragesimo. 

Arcb.  nat.  Paris.  Xi»-8602  {Lettres  patentes,  prius  cote  A),  fol.  6;  Xi«-10  [Jugis),  fol.  228,  n»  13.  —  Arch.  Univcrs. 
Paris.,  Reg.  94,  p.  80,  n»  79;  Cod.  Harcur.,  fol.  70;  Bulaeus,  IV,  263.  V.  infra  n»  1105. 

1.  Ubique  idem  tenor,  hic  tantum  quaedam  adjuncta  sunt,  et  omittitur  privilegium  ad  biennium  datum  esse. 


1U44.  Philippus  VI,  Francorum  rex,  scholares  et  magistros  Paris.  ab  omni  pedagio,  etc,  liberos  edicii; 
mandat  eos  extra  civitatem  Paris.  non  trahendos ;  eorum  bona  neque  occasione  guerrarum  neque  alia  esse 
capienda. 

1341,  mense  Januarii,  apud  Vicennas. 

Philippus  Dei  gratia  Francorum  rex.  Notum  facimus  universis  tam  presentibus  quam 
futuris,  quod  cum  opus  sit  singulis  regibus  orthodoxis,  eisque  cedat  ad  gloriam,  in  regnis 
suis  habere  viros  industrios,  decoros  scientia,  virtutibus  presignitos,  fortes  consiliis,  ut 
singula  consulta  providentia  dirigentes  sub  pacis  principe  gloriose  regnent  et  imperent 


508  CHARTUL.VHIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1340 

in  sue  culmine  majestatis,  et  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium 
velut  fertiiitatis  ager  fructus  uberes  proferens,  in  quo  granati  scientiam  colligunt,  pro- 
ducat  viros  virtutum  varietate  fecundos,  quorum  gloriosa  fecunditas  in  alios  effluenter 
effunditur,  parvos  magnificans,  rudes  erudiens  et  debiles  efficiens  virtuosos,  horum  siqui- 
dem  desiderio  mire  bonitatis  incorporalem  in  Parisiensi  studio  acquirunt  litterarum  et 
dogmatum  margaritam,  el  quanto  majoribus  fuerint  libertatibus,  privilegiis  et  franchisiis 
communiti,  tanto  ad  ipsam  margaritam  incorporalem  acquirendam  ferventius  et  propensius 
pro  viribus  laborabunt  :  horuni  itaque  habita  consideratione  prefatis  magistris  et  scolaribus 
ipsius  Universitatis  presentibus  pariter  et  futuris  et  ad  ipsum  studium  accedentibus,  aut  se 
ad  veniendum  sine  fraude  et  actualiter  preparantibus,  ac  in  ipso  commorantibus,  aut  ad 
propria  redeuntibus,  concedimus  de  gratia  speciali  et  certa  scientia  et  de  nostre  plenitu- 
dine  potestatis,  ne  quisquam  laicus  cujuscunque  conditionis  vel  eminentie  existat,  sive 
privata  persona,  prepositus  vel  ballivus,  prefatos  magislros  et  scolares  aut  ad  ipsum 
studium  accedentes  vel  se  ad  veniendum  sine  fraude  actualiter  preparantes,  aut  ad  propria 
redeuntes,  de  quorum  scolaritate  constabit  per  proprium  juramenlum,  in  persona,  familia, 
sive  rebus  occasione  pedagii,  tallie,  iinpositionis,  costume,  vel  aliorum  hujusmodi  perso- 
nalium  onerum,  aut  alterius  exactionis  cujuscunque  personalis  inquietent,  molestent,  aut 
alias  quovisinodo  extorquere  presumant. 

Item,  quod  magistri  et  scolares  Parisius  studentes  per  quoscunque  judices  regni  nostri 
seculares  extra  inuros  Parisienses  inviti  in  causa  personali  ad  eoruin  judicium  vel  examen 
non  trahantur  nec  citentur,  nec  hoc  procurent  facere  layci  subditi  ipsius  regni  nostri. 

Item,  quod  bona  eorum  el  munitiones,  de  quibus  habent  et  habebunt  vivere  et 
sustentari  in  ipso  studio  memorato,  statu  eorum  considerato,  occasione  guerrarum,  nec 
alia  occasione  quacunque  per  quoscunque  cujuscunque  condilionis,  status  vel  eminentie 
existant,  pro  nobis  aut  nostris  subditis  non  capiantur.  aut  alias  quomodolibet  arrestentur. 
Ad  premissa  vero  diligenter  exequenda  et  fine  debito  terminanda,  ne  magistri  el  scolares 
Universitatis  prefate  vagandi  a  studio  assumant  materiam,  sed  potius  in  ipso  continue 
perseverent,  nec  interruptionein  studii  occasione  premissorum  possint  sibi  aliqualiter 
vindicare,  ..  dilectum  nostrum  prepositum  Parisiensem  presentem  pariter  et  futurum, 
executorem  gardiatorem  oinnium  et  singuloruiii  supradictorum  per  nos  eisdem  magistris 
et  scolaribus  dicle  Universitatis  concessorum,  tenore  presentium  deputamus.  Dantes  dicto 
preposito,  presenti  pariter  et  futuro,  ac  etiain  committentes  tenore  presentium  in  man* 
datis,  ut  prefatos  inagistros  et  scolares  nostris  presentibus  gratiis,  privilegiis,  franchisiis 
et  libertatibus  supradictis  uti  faciat  et  gaudere,  rebelles  aut  ipsos  magistros  et  scolares 
dicte  Universitatis  in  prefatis  nostris  gratiis,  privilegiis,  franchisiis  et  libertatibus  iinpe- 
dientes,  ut  a  rebellione  et  impedimentis  hujusmodi  omnino  desistant,  viriliter  compel- 
lendo.  Non  obstantibus  quibuscunque  privilegiis,  indultis,  vel  concessis,  vel  in  posterum 
ooncedendis    quibuscunque    personis    vel    patrie,    non    facientibus    de    verbo    ad    verbum 


1340]  Al!     ANNO     MCCLXXXYt     U  S  Q IJ  E     \T>     \NXUM     MCCCL.  509 

expressain  de  hujusmodi  privilegiis  menlionein,  salvo  in  aliis  jure  nostro  et  in  omnibus 
quolibet  alieno.  Quod  ut  firmum  et  stabile  permaneat  in  futurum,  nostrum  presentibus 
fecimus  apponi  sigillum.  Datum  apud  Vicennas  aiino  Domini  millesimo  trecentesimo  qua- 
dragesimo,  mense  Januarii. 

Apographum  in  Arch.  Univers.  Paris.,  ttiera  If,  A.  .5.  o.  Ihid.  nof.a  ;  «  Sine  financia  script.  xvij  die  Fehruar.  an.  Doni. 
Mcccxi..  R.  DE  Bai.eiian  ».  Ihid,  Reg.  (14,  n"  74.  p.  78.  Cod.  Harcur.,  fol.  67''.  Bihl.  Phillipps  in  Cheltenhani,  ins.  28C3,  p.  4, 
fol.  5'2*  (Bihl.  Arsenalis,  1121,  fol.  191''),  et  quidem  in  litteris  Vidimus  dictis  praepositi  Paris.  Giiillelmi  Gyrraont  (Gourmont) 
nn.  ejusdem,  «  inardi  aprcs  le  dimenche  che  Ton  chanta  Oculi  mei  »  (Martii  11).  In  fine  adjungit  :  «  Par  la  vertu  desquelles 
lettres  et  du  pouvoir  a  nous  donne  par  icelles  nous  defendons  a  tous  les  justiciers  et  suhjects  du  roy  notre  Sire  que  lesdits 
escoliers  de  la  dicte  Universite  ne  molestent  ne  contraignent  en  aucune  maniere  contre  la  teneur  de  la  grace  et  privilege  a 
eulx  octroies  dessus  escript.  Mais  icellui  tiengnent  et  gardent  de  point  en  point  selon  sa  tcneur  en  la  forme  et  raanii^re  que  le 
roy  notre  Sire  le  mande.  En  tesmoing  »,  etc.  —  Bulaeus,  IV,  26't. 


1045.   Litterae  testimoniales   Universitatis  Paris.,    t/uibus  perhihelur  Utricum  de   Ueherlingen  magisterium  in 
artibus  recepisse  et  laudabiliter  Parisiis  conversatum  esse, 

Circa  an.  1340  ye/  1341.  Parisiis. 

Universis  presentes  literas  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Pari- 
sius  studentium  [salutem  in  Domino]  sernpiternam.  Quia  omnes  tam  naturali  equitate 
quam  divine  legis  precepto  tenentur  [quod  veritati  testimonium]  perhibeant,  multo  magis 
viri  scolastici  cujuscunque  scientie  professores  ad  hoc  sunt  specialiter  [astricti  ut  testi- 
monium]  veritati  perhibeant,  nec  favore  nec  tiinore  quocunque  devient  a  rectitudin[is  tra- 
inite.  Gum  ergo]  non  solum  fama  referente,  sed  etiam  ipsius  rei  evidentia  declarante 
veracitate,  nobis  [constet  venerabilem]  virum  magistruin  Ulricum  de  Ueberlingen  Alaman- 
num  vita,  moribus  et  scientia  fore  in[signitum  :  debemus]  igitur  in  hac  parte,  ut  nobis 
incumbit,  veritati  testimonium  perhibere,  tenore  presentium  [annuntiando  et  declarando] 
universis  quod  predictus  magister  Ulricus  statum  magistralem  in  facultate  ista  nos[tra' 
artium  Paris.]  secundum  nostre  Universitatis  consuetudines  legitiine  est  adeptus,  et  inter 
nos  tam  tempore  [scolaritatis  sue,  quam]  teinpore  sui  regiminis'  secundum  statutorum 
nostrorum  exegentiam  est  hactenus  per  multa  tempora  conversa[tus  conversatione  et  vita] 
honesta.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  nostre  Universitatis  Parisiens.  litleris  [presen- 
libus  duximus  apponen]duin.  Datum  in  vigilia  et  cetera. 

Charta  in  aliquo  folio  monasterii  Engelbergensis  (in  Helvetia),  quod  olim  cuidam  libro  conglutinando  serviebat 
et  hac  occasione  marginem  sinistrum  perdidit,  exscripta.  Ibid.  et  alia  charta,  sed  etiam  evanidior,  qua  «  Johannes 
Kotman,  doctor  puerorum  in  Constantia  »,  dominis  abbatibus,  praepositis,  scholasticis,  doctoribus,  ctc.y  de  magistro  Ulrico 
scribit.  Johannis  Kottmann  ut  magistri  pueroruin  Constantiae  mentio  fit  ad  an.  1329  (Kopp,  Gesch.  der  eidgenoss.  liiinde, 
V,  2,  p.  216),  et  ad  an.  1338  (Geschichtsfreund,  XIX,  154).  Ulricus  de  Ueberlingen  a  inccpit  sub  raagistro  Ulrico  do  Augusta  u 
an.  1338,  Decemb.  17-1339,  Januarii  13  (v.  Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Archiv  f.  Lilteratur-  u.  Kirchengesch.,  \,  242) 
.\n.  1339,  Jun.  1,  Parisiis  ut  actu  regens  adhuc  aderat  (v.  ibid,,  p,  248).  Sed  postea  ejusdem  in  Reg.  non  menlio  fit.  Verisimi- 
liter  Ulricus  an.  circiter  1340  a  civitate  Paris.  ad  suos  recessit,  secum  portans  litteras  testimonialcs  Universitatis.  Cui  con- 
cordat  etiam  character  scripturac.  Ad  an.  1354,  Jun.  11,  «  Ulricus  diotus  Frikkinger  de  Ueberlingen,  pauper  presb.  Constant. 
dioc,  mag.  in  artibus  et  scolaris  in  juro  can.  »  affertur,  petitque  sibi  dari  canonicatum  et  praeb.  in  eccl.  Curiens.  (Reg. 
Supplic.  Innocent.  VI,  an.  2,  fol.  144''). 

1.  Ms.  quoddam  vocabulum  ut  ;   «  istent  ».  —  2,  I.  c.  tempore,  quo  erat  actu  regens. 


510  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1340 

DOCUMENTA    LITEM    INTER    UnIVERSITATEM    PaRIS.    ET    CaPITULUM    ECCLES.    PaRIS.    ILLUSTRANTIA  ' . 

(Gontinent  numeros  1046-1049.) 

104d.    Composilio  magistros  inter  et  canonicos  Paris.  de  procuratoribus  eligendis  et  de  statuendo  termino  ad 
diriniendam  litem  inter  eos  exortam  super  quadam  contrihutione  pro  impensis  Universitalis  solvenda. 

1340,  ante  Martii  1,  [Parisiis], 

Inter  decanum  et  capitulum  ecclesie  Parisiensis  ex  una  parte,  et  universitatem  magi- 
stroruin  et  scolarium  studii  Parisiensis  ex  alia,  in  Romana  curia  litigantes,  super  eo  quod 
dicta  Universitas  petit  quasdain  contributiones  a  quibusdam  personis  singularibus  canoni- 
corum  Parisiensium,  infra  scripta  concordia  nobis  presentibus  et  mediantibus  intervenit  : 
protestato  ante  omnia  per  dictos  decanum  et  capitulum,  quod  per  aliqua  sequentia,  vel 
que  dixerunt  coram  doinino  nostro  rege,  non  intendunt  nec  volunt,  in  toto  vel  in  parte, 
recedere  ab  appellatione  sua,  quam  conlra  dictam  Universitatem  et  personas  aliquas  ad 
dictam  Romanam  curiam  emiserunt,  nec  cause  sue  vel  appellationi  predicte  in  dicta  curia 
Roinana  pendenti  aliquod  prejudicium  generari. 

Primo  videlicet  fuit  concordatum  inter  dictas  partes,  quod  per  procuratores  dictarum 
partium,  ad  hoc  sufTicienter  fundatos,  coram  auditore  deputato  in  dicta  causa  fiat  conti- 
nuatio  negocii  et  cause  que  pendent  inter  dictas  partes  in  dicta  curia,  usque  ad  primam 
diem  juridicam  post  festum  proximum  Penthecostes,  sic  quod,  nisi  interim  concordia  fiat 
inter  dictas  partes,  dicta  die  prima  juridica  procuratores  diclarum  partium,  absque  cita- 
tione  alia,  coram  dicto  auditore  teneantur  et  debeant  comparere,  in  dicto  principali  et 
appellationis  negotio  ulterius  processuri. 

Secundo,  dicti  decanus  et  capitulum  remiserunt,  quantum  fuit  in  eis  et  poterant,  ob 
honorem  et  reverentiam  et  requestam  domini  nostri  regis,  dicte  Universitati  et  singula- 
ribus  personis  ipsius,  omnes  contumacias  quas  oblinuerant  in  dicta  causa,  in  Romana 
curia  supra  dicta,  contra  dictam  Universitatem  et  personas  ipsius,  et  omnes  sequelas  et 
elfectus  contumaciarum  ipsarum,  quibus  non  poterunt  decetero  se  juvare :  salvis  et  retentis 
in  omnibus  ordinatione  et  voluntate  domini  nostri  pape,  et  salvo  in  aliis  omnibus  statu 
cause  et  negotii  principalis  decani  et  capituli  predictorum  :  acto  expresse,  quod  tempora 
fatalia,  ab  homine  vel  a  jure  prefixa  ad  prosequendum  seu  finiendum  causam  appellationis, 
non  currant  decano  et  capitulo  memoratis.  Promiserunt  insuper  dicti  decanus  et  capi- 
tulum,  quod  non  scribant  nec  impediant  aliter,  per  se  vel  alios,  quominus  dominus 
noster  papa  in   prefatis    contumaciis    remissionem   consentiat  supra   dictam. 

Tertio,  quoad  negocium  principale,  decanus  et  capitulum  eligent  unam  personam  et 
dicta  Universitas  aliam;  et  rex  si  velit,  ponet  tertiam  personam,  que  quidem  persone 
tractabunt  de  pace  et  concordia  amicabiliter  inter  partes  predictas,  et  de  consensu  partium 
earundem,  et  non  aliter.  Et  si  infra  dictum  tempus  non  fieret  concordia  inter  dictas  partes, 
ulraque  pars  revertetur  ad  causam  suam  tractandam,  juxla  dictam  continuationem,  in  pre- 


1340]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  511 

fata  Roinana  ciiria,  coram   dicto  auditore;   et  renianebunt  utrique  parti  salva  in  omnibus 
aliis  jura  sua. 

Item,  quod  dicta  Universitas  et  facultas  artiuin  processus  factos  seu  inchoatos  conlra 
magistros  Symonem  de  Maneslies^  in  theologia  et  Evenum  Bohic^  in  decretis,  tollant 
penitus  et  anullent. 

Minuta  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  4.  a.  —  Jourdain,  n"  569. 

1.  Quantum  ad  priora  documenta  v.  supra  n'*  1025,  1026.  —  2.  V.  supra  n"  981,  et  infra  n»  1051.  —  3.  Jourdain  male 
legit  «  Enricum  Bohie  ».  Supra  n*^  928,  nota,  «  Yvanus  Bohic  »  nuncupatur  (v,  n**  1184J,  in  Regestis  Vat.  semper  scribitur 
<t  Euenus  »,  «  Euone  »  infra  n"  1105  in  Regestis  Parlamenti,  «  Evenus  »  in  Cart.  de  Notre-Dame.  An.  1330,  Nov.  12,  «  mag. 
Evenus  Rohic  [sic),  cler.  Leonens.  dioc.  »  erat  consiliarius  decani  et  capituli  Paris.  pro  ipso  supplicantium,  exspectavitque 
beneficium  ad  eorum  collationem  (Reg.  Joh.  XXII,  an.  15,  p.  1,  ep,  873).  Tunc  jam  tenuit  pauperem  parochialem  ecclesiam  de 
Lanna  Leonens.  dioec.  An.  1335,  Martii  27,  canonicus  Paris.,  dimidiam  praebcndam  in  eccl.  Paris.  obtinuit  (Reg.  Bened.  XII, 
an.  1,  p.  2,  ep,  80),  et  quidem  in  capelia  S.  Aniani,  de  qua  inter  ipsum  et  Robertum  de  Vernone,  qui  alteram  dimidiam  prae- 
bendara  habuit,  protocapellanum  regis  Franciae,  lis  exorta  est  (Guerard,  Cart.  de  Notre-Samc,  I,  232;  III,  423,  426).  Evenus 
Bohic  tunc  semper  juris  utriusque  professor  appellatur,  et  usque  ad  mortem  dimidiam  praebendam  retinuit,  ut  e  Reg.  Glem. 
et  Innoc.  VI  apparet.  An.  1335,  Maii  29,  canonicatum  etiam  in  eccl.  Leonensi  et  praebendam  vacaturam  Evenus,  «  qui  nuper 
Parisius  in  decretis  rexisse  diceris  primis  »,  i.  e.  de  mane,  obtinuit  (Reg.  Bened.  XII,  1.  c,  ep.  186),  an.  1345  magistris  Parla- 
menti  annumeratur  (v.  infra  n"  1105).  Post  an.  1351,  Sept.  30,  et  ante  an.  1352,  Nov.  28,  vita  functus  est  (Reg.  Clem.  VI, 
n»  213,  fol.  320;  cf.  Aven.  Innocentii  VI,  vol.  V,  fol.  391).  Inter  canonicos  Paris.  cum  aliis  «  Euenus  Bohyc  »  refertur  ad  an.  1345, 
Septemb.  14  (Reg.  Clem.  VI,  n°  184,  fol.  205).  —  Notissimus  est  Henricus  Bohic,  cujus  Distinctiones  in  libros  V Decreta/ium, 
an.  1348-1349  completae,  in  omnium  manibus  versabantur,  et  quae  «  venerab.  et  discretis  viris  doctoribus,  licent.,  baccal.,  et 
aliis  scolaribus  auditorium  suum  lecture  decretalium  de  mane  Parisius  intrantibus  »  inscriptae  sunt.  Eodem  omnino  tempore 
atque  Evenus  vixit,  sicut  ipse  erat  Leonensis  dioec.  in  Britannia,  juris  utriusque  professor,  Parisiis  in  decretis  de  niane  docens, 
et  sicut  Evenus  post  an.  1350  obiit  (cf.  de  Henrico,  Schulte,  Die  Gesch.  d.  Qucllen  u.  Littcrat.  des  can.  Mechts,  II,  266, 
g  68).  Ad.  an.  1340  ut  testis  in  testamento  apud  Morice,  Memoires  p.  servir  de  preitves  d  Vhist.  de  liretagne,  I,  p.  1411, 
nominatur,  olimque  Aurelianis  jus  ci\ile  sub  magistro  Johanne  de  Feritate,  qui  ibidera  docuit  (v.  Fournier,  Les  Statuts  et 
privileges  des  Unic.  frangaises,  1,  146),  studuerat  (Distinct.  III  de  jurepatr.,  c  18,  consult.).  Sitne  Henricus  et  Evenus 
Bohic  una  eademque  persona  difficile  dictu  est.  Gerte  saltera  in  manuscriptis  Distinctionum  occurrit  «  Henricus  »  ut  in  prin- 
cipio,  et  postea  quandoque  «  ego  vero  Henricus  dico  ».  Ac  si  verum  est  quod  annotat  Schulte,  1.  c,  Henricum  Bohic  prae- 
fectum  capellae  S.  Yvonis  fuisse,  duae  necessario  fuerunt  personae,  cum  capella  S.  Yvonis  Paris.  tantum  an.  1357  consecrata 
sit  et  prima  capellania  an.  1355  fundata  (v.  Dubreul,  Thedlre  des  Antiquitez,  etc,  Paris,  1639,  p.  442  sq.),  Eveno  jam  mortuo. 


1047.    Compositio  facta  a  gentibus  Phitippi  VI,  regis  Francorum,  de  mandato  ejus,  super  discordia  inter   Uni- 

versitatem  et  Capitulum  Parisiense  orta. 

1340,  Maii  1,  Parisiis. 

U  a  est6  traiti6  par  les  gienz  du  roy,  de  son  comandement,  sur  le  d6bat  et  descort 
qui  est  a  pr6sent  entre  honorables  personnes  et  sages,  les  ..  recteur  et  rUniversit6  de 
Paris  d'une  part,  doyen  et  chapitre  de  reglise  de  Paris,  d'autre,  que,  a  la  requeste  et 
prifere  du  roy,  les  devant  diz  ..  doyen  et  chapitre,  en  tant  comnie  en  euls  est,  remettront 
du  tout  et  ddlaisseront  toutes  les  contumaces  qu'il  ont  eu  en  la  cour  de  Rome  contre  les 
diz  recteur  et  Universil6,  et  tout  ce  qui  desdites  contumaces  s'en  est  ou  peut  estre  ensui, 
sanz  ce  que  jamais  s'en  puissent  aider  contre  les  diz  recteur  et  Universil6;  et  se  aucunes 
sentences  ou  censures  les  diz  recteur  et  Universit6  ont  encourues  pour  cause  desdites 
contumaces,  elles  soient  ost6es  de  touz  poinz;  et  se  despens  y  a,  il  seront  du  tout  remis. 
A  ce  se  sont  accordez  devant  le  roy,  pour  la  r6v6rence  de  li;  et  a  sa  requeste,  les  diz 
doyen  et  chapitre,  retenue  la  volent6  et  Tordenance  du  saint  p6re,  et  Testat  de  la  pros6- 


512  CH.VRTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1340 

qucion  de  leur  cause  principal  et  de  leur  appel;  et  aussi  les  defFenses  des  diz  recteur  et 
Universit6,  en  autel  estat,  comme  il  estoit  avant  les  contumaces  et  la  cilation. 

Item,  par  ainsi  une  journ6e  est  prise  par  lesdites  parties  de  pr6sent  a  ces  Pasques' 
prochain  venant;  apres  lequel  dit  terme  de  Pasques,  se  les  dites  parties  ne  sont  a  acort, 
tout  ben^fice  de  droit  remaindra  sauf  a  Tune  partie  et  a  Tautre;  lesdites  contumaces  anul- 
l6es,  comme  dessus  est  dit,  et  la  citation,  comme  dessus  est  dit,  et  ce  pendant  ne  cour- 
ront  en  rien  les  fatalx  a  Tune  partie  et  a  Fautre.  Item,  les  diz  ..  doyen  et  chapitre  ont 
promis  au  roy,  quant  au  fait  desdites  contumaces,  qu'il  ne  feront  nul  pourchaz  par  devers 
le  saint  pfere,  ne  par  devers  les  cardinals,  par  quelque  voie  que  ce  soit,  ne  par  devers 
nul  autre,  ne  par  euls  ne  par  autre,  a  ce  que  le  saint  p6re  en  ordene  autrement  que 
dessus  est  dit;  aincois  tenront  a  touzjours  mes,  en  bone  foy,  de  tant  comme  en  euls  est, 
ce  qui  dessus  est  fait  et  orden6,  sauf  leur  droit  au  principal,  comme  dessus  est  dit,  et 
en  la  cause  d'apel.  Item  que,  pendant  le  temps  du  traiti6,  les  dites  parties  n'attempteront 
rien  Fune  contre  rautre,  en  quelque  manifere  que  ce  soit,  en  ce  qui  touche  la  cause  prin- 
cipal.  Item  deus  personnes  seront  esleues,  dedanz  quinze  jours,  pour  traitier  de  bonne 
paiz  et  de  bon  accort  entre  euls;  c'est  assavoir  que  chascune  partie  en  eslira  une;  et  se 
ne  pevent  accorder  les  parties,  le  roy  mettra  le  tierz;  les  quiex  traiteront  a  Paris  entre 
lesdites  parties  de  bon  accort,  et  s'enfourmeront  du  droit  de  I'une  partie  et  de  Tautre,  et 
verront  les  privil6ges  et  les  autres  choses  desquiex  les  parties  se  vouldront  aider  pour 
fonder  leur  entencion;  et  s'il  les  peuent  accorder,  Dieu  bien;  et  s'il  ne  les  peuent 
accorder,  il  raporteront  au  roy  ce  qu'il  trouveront;  et  le  roy  en  aura  avis.  Et  comman- 
ceront  lesdiz  traiteurs  a  traitier  dedanz  le  mois  aprfes  ce  qu'il  seront  nommez.  Item,  aprfes 
les  choses  dessus  dites,  ainsi  traiti6es,  dit  fut,  de  par  le  roy,  que,  se  parmi  le  raport  qui 
fait  li  sera  desdiz  esleus,  il  treuve,  par  Tavis  de  son  Gonseil,  que  TUniversit^  ait  meilleur 
droit  que  chapitre,  et  chapitre  ne  Ten  veuille  croire  de  bon  accort,  il  veult  et  vouldra  que 
le  procureur  de  rUniversit6  sousteigne  la  cause  de  TUniversit^  a  ses  propres  despenz;  et 
s'il  treuve  que  le  chapitre  ait  meilleur  droit,  et  TUniversit^  ne  Ten  veuille  croire,  il  la 
d6laissera  d'ileuc  en  avant  quant  a  ceste  cause,  et  ne  la  soustendra  en  riens  contre  cha- 
pitre;  et  chapitre  pourchacera  son  droit,  si  comme  bon  li  semblera.  Item  dit  fu,  de  par  le 
roy,  qu'il  escripra,  du  consentement  des  parties,  au  saint  pere  que  il  veulle  commettre  la 
chose  par  deca  pour  allegier  les  despens  de  TUniversite;  item,  que  il  veuille  approuver 
le  dit  accort  et  traiti6,  duquel  le  roy  s'est  mesle,  pour  bien  de  paiz,  et  non  mie  pour  entre- 
prandre  la  cognoissance  de  ce  qui  appartient  au  saint  pere,  ne  pour  empescher  s'orde- 
nance,  et  acord6  en  la  manifere  que  dessus  est  dit.  Cet  accort  a  est6  renouvele  desdites 
parties,  par  leurs  messages,  ou  palais  le  ..  roy,  en  la  chambre  du  Parlement,  devant 
reverenz  pferes  Farcevesque  de  Senz,  T^vesque  de  Tournay  et  Tdvesque  de  Noion,  deputez 
a  ce  de  par  le  ..  roy,  et  prdsent  Tevesque  de  Senliz  et  pluseurs  autres,  Tan  de  grace  mil 
trois  cenz  et  quarante,  le  premier  jour  de  may.  - 


1341]  \B     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  513 

Et  nous  diz  ..  doien  et  chapitre,  en  tant  comme  en  nous  est,  retenue  la  volent6  et 
l'ordenance  du  saint  pere,  et  Testat  et  la  pros6qucion  de  nostre  cause  et  de  nostre  appel, 
si  comme  dessus  est  dit,  remettons  du  tout  lesdites  contumaces,  et  de  ycelles  noiis 
d6laissons,  et  lesdiz  despenz  remettons  du  tout,  en  la  manifere  dessus  escripte  et  accord6e 
par  nos  diz  messages,  que  nous  remettrions  et  d6laisserions.  Et  en  tesmoing  de  toutes 
les  choses  dessus  dites,  et  en  ycelles  approvant  et  ratiffiant  en  tout  et  partout  ledit  accort 
et  le  fait  de  nos  diz  messages,  nous  recteur  et  Universit6,  doyen  et  chapitre  devant  diz, 
avons  fait  mettre  nos  seauls  en  ceste  cedule  ou  mois  et  en  Tan  dessus  diz. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theea  V,  B.  4.  I.  Restant  fragm.  duoruni  sigillorum,  alterius  rubei,  alterius  viridis. 
Ibidem  (B.  4.  b  ;  B.  4.  i ;  B.  4.  k)  apographa  ejusdem  temporis.  —  Jourdain,  n»  570.  —  Philippus  VI  hanc  compositionem 
approbavit  (Maubuisson-les-Pontoise)  Maii  6  ejusdem  anni  (apograpbum  ibid.  B.  4.  h). 

1.  De  hoc  et  in  Reg.  procur.  nat.  Anglic,  p.  253  sq. 


104o.   Philippus  VI,  Francorum  rex,  nominat  quemdam  tertium  qui  procedat  in  discordia  inter  Universitatem 
et  Capitulum  Paris.  pendente.  terminumque  informationis  prorogat. 

1341,  Martii  19,  S.  Clodoaldi. 

Philippe,  par  la  grace  de  Dieu,  roy  de  France,  a  nostre  ame  et  f6al  clerc  et  conseillier, 

mestre  Jehan  de  Saint  Guiammont,  chancelier  de  Navarre,  salut  et  dilection.  Comme  pour 

le  d6bat  et  descort  meus  entre  nos  bienamez  les  mestres   et  escoliers  de  rUniversite  de 

Paris  d'une  part,  et  les  doyen  et  chapitre  de  Notre-Dame  de  Paris,  d'autre  part,  nous,  du 

consentement  desdites    parties,   eussions    voulu   et  ordren6,    que    deus   arbitres'  seroient 

esleus  et  deput6s  pour  cognoistre  et  d6terminer  desdis  ddbat  et  descort  :  et  en  cas  que 

yceuls  deus  arbitres  ne  pourroient  adcorder  lesdites  parties,  nous  leur  pourverrions  d'un 

tiers,  qui   desdis  descort  et  d6bat  auroit  povoir  de  d6terminer  et  mestre  a  fin  deue,   si 

comme  Ten  dit  toutes  ces  choses  estre  plus  a  plain  contenues  en  certaines  lettres  de  nous 

faites   sur   ce;    et  yceuls    deus    arbitres,   dessus    nommez,    n'aient    peu   adcorder   lesdites 

parties,  si  comme  par  ladite  Universit6  nous  a  est6  donn6  a  entendre  :  nous,  confians  du 

sens  et  de  la  loyaut6  de  vouz,  vous  mandons  et  commettons  que,  du  consentement  des- 

dites  parties,  vous  proc6d6s  et  alez,  avant  ycelles  appell6es  par  devant  vouz,  a  congnoistre 

et  d6terminer  desdis  debat  et  descort,  comme  tiers,  selon  la   forme  et  teneur  de  nos  dites 

autres  lettres;  et  que  vous  verr6s  qui  sera  a  faire  de  r6son.  Mandons  a  touz  nos  justiciers 

et  subgez,  que  a  vous,  es  choses   dessus  dictes,  faissent,  obeissent  et  entendent  diligem- 

ment;    et  parce   que  nous  avons  entendu  que  le  temps   dudit  arbitrage  est  trop  brief,  et 

que  la  chose  ne  pourroit  estre  si  brievement  d6termin6e,  nous,  le  dit  temps  qui  ne  duroit 

que  jusques  a  Pasques  prochiennes,  avons  prolongui6  et  prolonguons,  de  nostre  propre 

auctorit6  et  du  consentement  desdites  parties,  et  certaine  science  ...  jusques  a  la  fesle  de 
»*  Charl.  Univ.  Paris.  II,  1.  65 


514  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1341 

la  Nativit6  S.  Jehan  Baptiste,  prochiennement  venant.  Donne  a  Saint  Clost,  le  xixe  jonr  de 
Mars,  Tan  de  grace  mil  ccc  et  quarante. 

Apographum  in  Arch.  UniTers.  Paris.,  theca  V,  B.  4.  h.  —  Jourdain,  n"  578. 

1.  Ex  alio  documento  anni  1341,  Nov.  30  (ibid.  B.  4.  n.  Cf.  Jourdain,  n"  583),  ediscimus  qui  fuerint  arbitri  duo  hic  memo- 
rati,  scil.  mag.  Nicolaus  de  Hamello  doctor  decretorum  (t.  supra  n"  1032)  etdominus  Vitalis  de  Prinhaco,  cantor  Paris.  et  le- 
gum  professor  (v.  infra  n"  1177),  prior  ab  UniTersitate,  alter  a  Capitulo  designatus. 


1040.   Canonici  et  magistri  Parisienses  notum  faciunt,  definitum  ad  dirimendam  litem  inter  ipsos  terminum 

prorogatum  ab  ipsis  fuisse. 

1341,  Martii  29,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  ..  rector  et  universitas  magistrorum  et  scola- 
rium  studii  Parisiensis,  ac  ..  decanus'  et  capitulum  ecclesie  Parisiensis,  salutem  in  filio 
Virginis  gloriose.  Cum  tractatum  fuerit  alias  per  gentes  excellentissimi  principis  ac 
domini  nostri  domini  regis  Francie  et  de  mandato  ejusdem,  et  concordatum  super  debato 
seu  discordia  inter  nos  mota,  et  terminus  ad  tractandum  fuerit  prefixus  usque  ad  instans 
festum  Pasche,  prout  in  litteris,  nostris  sigillis  sigillatis,  quibus  presentes  sunt  annexe, 
plenius  continelur,  et  infra  dictum  terminum,  cum  fuerit  nimis  brevis,  non  possit  in  his 
plenus  tractatus  haberi;  hinc  est  quod  nos,  intervenientibus  dictis  gentibus  regiis,  et 
beneplacito  ipsius  domini  regis,  nobis  per  suas  gentes  super  hoc  exposito,  prefatum  ter- 
minum  volumus  esse  prorogatum  et  prorogamus  per  presentes  usque  ad  instans  festum 
Nativitatis  beati  Johannis  Baptiste,  omnibus  in  statu  remanentibus  et  sub  eisdem  modo, 
forma  et  condicione  contentis  et  expressis  in  dictis  primis  nostris  litteris,  et  juxta  ipsarum 
litterarum  continentiam  et  tenorem,  et  absque  prejudicio  aliquorum  aliorum  in  dictis 
litteris  contentorum.  Datum  sub  sigillis  nostris  anno  Domini  M^CCCXL",  die  jovis  ante 
Ramos  palmarum. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  V,  B.  4.  m,  cum  vestigio  taeniol.  jlbidem  (B.  4.  h)  apographum  ejusdem  tem- 
poris.  —  Jourdain,  n»  579.  —  Plures  litterac  conservantur  ejusdem  paene  tenoris,  quibus  dies  ad  hanc  litem  dijudicandam 
edictus  per  aliquos  annos  prorogatur.  Primo  festum  Resurrectionis  dominicae  an.  1341,  deinde  Nalivitas  S.  Johannis  Baptistae, 
postea  idem  festum  an.  1342  (Arch.  UniT.  B.  4.  n,  ed.  ap.  Jourdain,  n°  583),  NatiTitas  Domini  an.  1342  (ibid.  B.  4.  o),  Mati- 
Titas  S.  Joh.  Baptistae  1343  (ibid.  B.  4.  p),  Nativ.  Domini  an.  1343  (ibid.  B.  4.  q),  NatiT.  S.  Joh.  Baptistae  1344  (ibid.  B.  4.  r), 
denique  festum  S.  Remigii  1344  (ibid.  B.  4.  s). 

Compositio  ipsa  an.  1344,  Novemb.  3,  subsecula  est,  de  qua  v.  infra. 

1.  Decanatus  Paris.  tunc  temporis  Tacabat,  decano  OliTerio  Salahadini  an.  1340,  Jul.  14,  episcopo  Nannetensi  facto. 
Successor  in  decanatu  fuit  celeber  mag.  Petrus  de  Croso  (de  quo  infra  n"  1096),  sed  solum  an.  1342,  Maii  21,  ut  apparet  e 
Motu  proprioiTi  Supplic.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  1  (cf.  Reg.  Comm.,  an.  1,  n"  152,  fol.  ^^Oi»,  ep.  62,  ubi  scribitur,  deca- 
natum  a  per  promotionem  [OliTerii]  et  consecrationis  munus  diu  TacaTisse  et  adhuc  Tacare  »j.  Temere  igitur  apud  Bulaeum, 
IV,  262,  et  Guerard,   Cart.  de  Notre-Dame,  IV,  216,  annus  1340  affertur. 


65. 


1341]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE    AD     ANNUM     MCCCL.  515 

1050.  Priores  et  vexilliferi  justitiae  et  populi  Florentiae  ad  Capitulum  generale  Ord.  Eremit.  S.  August.  preces 
dirigunt,  ut  fratrem  Eemigium  ad  legendas  Sententias  Parisiis  destinent. 

1341,  Aprilis  3,  Florentiae. 

Reverendissimis  et  religiosis  viris  priori  generali',  magistris  in  sacra  pagina  et  diffi- 
nitoribus  Capituli  generaiis  Ordinis  sancli  Augustini  in  partibus  Tolosahis  de  proximo 
celebrandi,  amiois  karissimis,  priores,  etc.  Tam  ex  debito  nostri  officii....  Cum  igitur  religio- 
sum  et  honestum  virum,  fratrem  Remixium^,  dilectum  concivem  nostrum,  ad  presens  pro- 
vincialem  priorem  vestri  Ordinis  in  provincia  Tuscie,  quem  intelleximus  Bibliam  provide 
legisse  Parisius,  et  in  fama  laudabili,  virtuosis  moribus  et  scientia  renitentem,  ex  meritis 
suis  reverentie  vestre  fidei  sinceritate  ex  intimis  duximus  commendandum;  eamdem  reve- 
rentiam  totis  affectibus  deprecantes,  quatenus  [eum]  ad  lecturam  Sententiarum  Parisius 
velit  vestra  benignitas  contemplatione  nostrorum  precaminum  et  assumpte  nostre  confi- 
dentie  promovere,  cum  ejusdem  fratris  vestri  probitate  pensata,  divina  suadente  clementia, 
teneamus  indubie,  quod  ex  lectura  hujusmodi  civitati  nostre'  de  Florentia  et  toti  Ordini 

vestro  sit  fructus  honesti  operis  proventurus Data  Florentie,  die  iij  Aprilis,  none  indic- 

tionis. 

Statutidella  Universitd  e  studio  Fiorentino,  'pahhl.  da  A.  Gherardi,  p.  281. 

1.  Guillelmo  de  Cremona.  —  2.  Nescimus  an  ad  magisterium  theologiae  postea  promotus  fuerit.  Est  omnino  idem  ac 
Remigius,  Ord.  Eremit.  S.  August. ,  qui  an.  1349,  Junii  22,  factus  est  episc.  Comaclens.  (Comacchio;  Reg.  Clemcnt.  VI,  n»  195, 
fol.  16''),  ubi  non  dicitur,  eum  fuisse  magistrum  in  theologia.  Cf.  infra  n"  1067,  not.  4,  ubi  «  Remengius  de  Florentia  »  nun- 
cupatur.  —  3.  Gherardi  :  «  vestre  ». 


lOol.    Compositio  litis,   quae   inter   rectorem    Universit.   et   mag.    Simonem   de    Manesliis,  decanum  facultatis 
theologiae,  orta  fuerat  de  modo  convocandi  decanum  ad  comitia  Universitatis. 

1341,  Aprilis  20,  Parisiis. 

In  nomine  Domini,  amen.  Per  hoc  presens  publicum  instrumentum  cunctis  pateat  evi- 
denter,  quod  anno  ejusdem  millesimo  trecentesimo  quadragesimo  primo,  indictione  nona, 
mensis  Aprilis  die  vicesima,  circiter  horam  prime,  pontificatus  sanctissimi  in  Christo  patris 
ac  domini  nostri  domini  Benedicti  divina  providentia  pape  duodecimi  anno  septimo,  in  mei 
Hervei  notarii  publici  et  testium  subscriptorum  presentia  in  capitulo  domus  Sancti  Matu- 
rini  Parisius  presentibus  et  constitutis  magistris  Johanne  Moradas',  rectore,  magistro 
Hugone  de  Tornodoro,  nationis  Gallicane,  magistro  Petro  de  Lupisaltu',  nationis  Picardie, 
magistro  Johanne  Mauricii,  nationis  Normannie,  magistro  Johanne  Scoto%  nationis  Angli- 
cane,  procuratoribus,  ac  de  qualibet  dictarum  nationum  pluribus  magistris  facultatis  artium 
in  ipsa  facultate  Parisius  actu  regentibus  facultatem  predictam  facientibus  et  representan- 
tibus  vocatis  more  solito  per  ipsum  rectorem  et  congregatis  super  facto  dudum  per  ipsam 
facultatem  arlium,  ut  dicitur,  proposito  contra  venerabilem  doctorera  raagistrum  Syraonem 


516  CH\RTULARIUM     UNIVEHS.      PARIS.  [1341 

de  Manesliis\  deoanum  et  magistrum  regentem  in  facultate  theologie  in  Universitate  Pari- 
siensi,  scilicet  quod  ipse  magister  Symon  ad  denunciationem  et  requisitionem "  rectoris 
pro  tempore  recusaverit  seu  indebite  distulerit  vocare  magistros  facultafis  theologie  ad 
congregationem  generalem;  el  quedam  alia  fecerat,  ut  dicebatur,  contra  jura  et  liberlates 
rectorie  et  per  consequens  facultatis  artium  predicte,  contra  etiam  juramentum  ab  ipso 
magistro  Symohe  dicte  facultati  artium  olim  prestitum  temere  veniendo  :  super  quibus  lis 
inter  ipsam  facultatem  artium,  rectorem  et  quosdam  magistros  dicte  facultatis  artium  vigore 
quarundam  appellationum  ex  parte  dicti  magistri  Symonis  contra  ipsos  rectorem,  faculta- 
tem  artium  et  magistros  ad  sedem  apostolicam  interjectarum,  et  per  ipsam  sedem  admis- 
sarum  et  rescripti  apostolici  super  ipsis  appellationibus  impetrati  vertebatur,  seu  verti  et 
moveri  sperabatur,  ad  rectorem  et  facultatem  predictos  sic  congregatos  personaliter  accessit 
magister  Symon  prefatus  una  cum  venerabilibus  doctoribus  magistris  Bertaudo  Sorelli", 
Guillelmo  deLumbris',  Johanne  de  Warnierua',  et  Johanne  de  Oratorio°,  magistris  actu 
regentibus  in  facultate  theologie  in  Universitate  Parisiensi,  dicto  magistro  Symoni  assi- 
stentibus,  et  ipsum  comitantibus,  et  protestatione  per  ipsum  magistrum  Symonem  in  primis 
facta,  quod  si  per  ipsam  facultatem  artium  supplicatio  sua  inferius  descripta,  quam  facturus 
venerat,  non  admitteretur  per  viam  justitie  seu  gratie,  non  intendebat  appellationibus  suis 
et  causis  ipsarum  appellationum  superius  descriptarum  per  ea  que  erat  diclurus  in  aliquo 
renunciare  nec  recedere  ab  eisdem. 

Sub  qua  quidem  protestatione  prefatus  magister  Symon  dixit,  quod  sibi  quamplurimum 
displicuerat  et  displicebat  habere  litem  cum  dicta  facultate  artium,  nec  cum  aliqua  persona 
ejusdem;  quia  a  magnis  temporibus  et  per  magna  tempora  fuerat  et  erat  juratus  dicte 
facullatis  artium  et  ipsam  facultatem  dilexerat  et  diligebat;  nec  unquam  fuit  voluntas  sua 
aliquid  contra  ipsam  facultatem  artium,  seu  jura  ejusdem  aut  rectorie  indebite  attemptare, 
nec  contra  aliquod  suppositum  facultatis  ejusdem,  et  si  constaret  aliqualiter  quod  contra- 
rium  fecerit,  quod  non  credebat,  libentissime  emendaret  ad  ordinalionem  facultatis  pre- 
dicte,  vel  suppositi,  contra  quod  taliter  actum  esset.  Et  supplicavit  dictis  rectori,  facultati 
et  magistris  ipsius  facultatis  artium  presentibus,  et  ipsam  facultatem,  ut  premittitur,  facien- 
tibus,  quatenus  placeret  eisdem,  si  injuste  esset  privatus,  facere  sibi  justitiam;  et  in  casu 
dubii  facere  sibi  gratiam,  et  ipsum  dicte  facultati  artium  reunire,  offerens  se  idem  magister 
Symon  eo  eventu  appellationibus,  processibus,  bullis  et  litteris  quibuscumque  per  eum, 
seu  ex  parte  ipsius  contra  ipsam  facultatem  et  quascumque  personas  ejusdem  impetratis 
renunciare  omnino, 

Qua  supplicalione  sic  facta,  prefatus  rector  protestato  per  eum  nomine  suo  et  dicte 
facultalis  artium  in  contrarium  protestationibus  predictis  dixit  dicto  magistro  Symoni,  quod 
dicta  facultas  artium  super  dicta  supplicatione  deliberaret,  et  habita  deliberatione  respon- 
deret  eidem.  Verum,  ut  idem  rector  asseruit,  si  dictus  magister  Symon  loqueretur  cum 
facuUate  sua  theologie  et  magistris  ejusdem  ad  finem  quod  ordinaretur  una  bona  via,  per 


1341]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     A.D     ANNUM     MCCCL.  517 

quani  rector,  si  non  inveniret  dccanuin  facultatis  thcologie  pro  tempore  ad  domum  habita- 
tionis  sue  ad  significandum  sibi  congregationem  generalem  el  articulos  super  quibus  fieri 
deberet,  ad  evitandum  fatigationein  rectoris,  hoc  ipsi  decano  per  cedulam  vel  familiam,  quam 
in  domo  reperiret,  prout  posset  melius  fieri,  significaret,  ut  lis  predicta  securius  sopiretur, 
et  inter  ipsas  duas  facultates  non  veniret  super  hoc  controversia  in  futurum.  Et  statim 
magister  Symon  respondit,  quod  ipse  vocaverat  dictam  facultatem  theologie  super  hoc,  et 
quod  magistri  ejusdem  venerant  et  erant  congregati  in  dicta  doino  Sancti  Maturini,  et  quod 
libenter  loqueretur  super  hoc  cum  eisdem. 

Et  incontinenti  dictus  magister  Symon  cum  prefatis  magistris  in  theologia  sibi  assi- 
stentibus  accesserunt  ad  dictam  facultatem  theologie  et  magistros  ejusdem  existentes  in 
claustro  dicte  domus,  in  loco  ubi  Normanni  facere  consueverunt  deliberaciones  suas,  quando 
fit  congregatio  generalis.  Et  dicta  facultas  artium  remansit  in  dicto  capitulo,  et  ipsa  in  dicto 
capitulo  per  nationes  more  solito  divisa  ad  deliberandum  super  premissis,  et  postea  invicem 
redeunte  et  unita,  ac  poslmodum  dicta  facultate  artium  et  predicta  facultate  theologie  habitis 
deliberationibus  prius  singulariter  in  eisdem,  videlicet  in  qualibet  ipsarum  per  se  super 
premissis,  et  denuo  insimul  congregatis,  dicta  facultas  theologie  per  venerabilem  doctorem 
magistrum  Bertaudum  Sorelli  predictam  suain  deliberationem  pronunciari  fecit  et  dici  et 
responderi  nomine  dicte  facultatis  theologie  et  singulorum  magistrorum  ejusdem  super  via 
superius  pretacta,  quod  dicta  facultas  theologie  ac  decanus  ac  magistri  ejusdem  pro  se  et 
facultate  sua  predicta  voluerant  et  ordinaverant,  ac  pro  bono  pacis  volebant,  consentie- 
bant  et  ordinabant,  ac  futuris  tcmporibus  pro  se  et  suis  successoribus  observari  volebant, 
statuerunt  et  statuebant,  deliberatione  super  his  habita  diligenti,  quod  si  rector  qui  est  et 
qui  erit  pro  tempore,  accesserit  bona  fide,  et  absque  fraude  et  dolo  ad  doinum  habitationis 
decani  facultatis  theologie  Parisiensis  pro  tempore,  hora  qua  ipse  decanus  in  dicta  domo 
sua  personaliter  non  fuerit,  et  per  hoc  ipsum  decanum  dictus  rector  non  poteritin  ea  inve- 
nire,  quod  sufficiet  rectori  dimittere  unam  cedulam  sigillatam  in  dicta  doino  penes  illos  de 
familia  dicti  decani,  qui  in  ipsa  domo  reperti  fuerint,  in  qua  ceduia  hora  qua  congregatio 
generalis  et  arliculi  super  quibus  fieri  debebit'",  continebuntur.  Et  similiter  et  eodem  modo 
voluerunt  et  statuerunt  de  magistro  in  artilius,  qui  loco  dicti  rectoris  secundum  morem 
solitum  ad  hoc  fuerit  deputatus. 

Preterea  dicta  facultas  artiuin  deliberationem  suam  super  premissis  reddidit  et  respon- 
deri  fecit  per  inagistrum  Johannem  rectorem  predictum  in  hunc  modum,  quod  licet  dicla 
facultas  non  credat  nec  fateatur  se  injuste  contra  dictum  magistrum  Symonem  in  prete- 
rilum  aliquatenus  processisse,  nec  hoc  ipsa  facultas,  quantum  est  in  se,  revocet  in  dubiuin, 
quia  tainen  dubii  sunt  eventus  judiciorum,  propter  dubium  eventum  judiciorum  et"  litis 
pendentis  super  premissis  inter  partes  predictas  dictam  supplicationem  dicti  magistri 
Symonis  pro  bono  pacis  et  amore  ipsius  magistri  Symonis  et  facultatis  theologie  predicte, 
quantum  ad  paiiein  in  qua  supplicabat  de  gratia,  admiltebat  et  placebat  ipsum  magistrum 


518  CHARTTJLARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1341 

Symonem  cum  ipsis  ad  facultatem  artium  predictam  gratiose  reunire,  et  reunierunt  et  admi- 
serunt.  Et  volebat  et  consentiebat  dicta  facultas  artiuin,  quod  processus  hinc  inde  habiti 
super  predictis,  seu  ratione  predictorum,  tam  privatio,  quam  appellationes  et  processus 
ipsius  magistri  Symonis  coram  dominis  ..  abbatibus  Sancte  Genovefe  et  Sancti  Victoris  Paris., 
seu  aliis  quibuscumque,  cremarentur  et  annullentur  et  pro  nuUis  perpetuo,  in  quantum 
predictas  partes  tangit,  habeantur '^  Et  statim  prefatus  magister  Syinon  consensit,  et  omnibus 
suis  appellationibus,  bullis  et  litteris  aliis  et  processibus  super  hoc  pro  parte  sua  factis 
renunciavit  expresse.  Super  quibus  dictus  rector  pro  se  et  facultate  artium  predicta  ac 
dicti  magister  Symon  et  Bertaudus  pro  se  et  dicta  facultate  theologie  petierunt  a  me  notario 
infrascripto  sibi  fieri  publica  instrumenta,  unuin  et  plura,  astantes  invocando  in  testimo- 
nium  premissorum. 

Acta  fuerunt  in  dicta  domo  Sancti  Maturini  premissa  anno,  indictione,  mense,  die  et 
pontificatu  predictis,  presentibus  venerabilibus  et  discrelis  viris  magistris  Guillelmo  de 
Luinbris  canonico  Parisiensi,  Alano  de  Villacollis'^  et  Petro  de  Lupisaltu,  magistris  in 
artibus,  Bernardo  bedello  facultatis  theologie,  Nicolao  de  Cheziaco,  Jacobo  de  Pavillione, 
bedellis  facultatis  artium,  et  pluribu§  aliis  lestibus  ad  hoc  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Et  ego  Herveus  de  Insula,  clericus  Leonensis  diocesis,  publicus  apostolica  et  imperiali 
auctoritate  notarius,  premissis  unacum  dictis  testibus  presens  interfui  et  ea  scribi  feci  aliis 
legitime  impeditis,  ipsaque  publicavi  et  publicando  hic  inanu  propria  subscripsi,  et  appro- 
bando  rasuras  et  interliniare  in  fine  quinte  linee  et  principio  sexte  in  vocabulis  «  ad 
denunciationem  et  requisitionem  »  et  tractum  in  vocabulo  «  et  «  in  Iricesima  prima  linea 
inter  vocabulum  «  judiciorum  »  et  vocabulum  «  litis  »,  signum  ineum  hic  solitum  apposui 
requisitus. 

Originale  in  Arch.  Uniyers.  Paris.,  theca  VII,  D.  2.  b.  —  Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304,  fol.  132  (prius  107).  — 
Bulaeus,  IV,  267.  —  In  Reg.  procurat.  nat.  Angl.,  p.  263,  etiam  haec  reconciliatio  Simonis  annotatur. 

1.  An.  1342,  Jun.  19,  ipse,  mag.  in  artibus,  qui  bis  rector  Universitatis  fuerat,  fit  canonicus  S.  Piati  Sicliniens.  Tornac, 
dioec.  (Reg'.  Comm.  Clement.  VI,  n°  156,  fol.  304).  —  2.  An.  1336,  in  dicta  eccles.,  Petrus  de  Lupisaltu  canon.  erat  (Reg. 
Bened.  XII,  an.  2,  p.  1,  ep.  236).  Tunc  temporis  pcr  triennium  in  jure  canon.  scholaris  fuit.  V.  adhuc  in  Rotulo  an.  1349, 
n"  1165,  Picard.  —  3.  Johanne  dc  Kynnard.  V.  Reg.  proc.  nat.  Anglic.  in  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  d.  Mittel- 
alt.,y,  263.  V.  de  ipso  ibid.  p.  242,  258  sq.,  262,  264-269.  —  4.  V.  supra  n»  981.  —  5.  «  Requisitionem  »  est  superscriptum  ; 
ct  0  ad  denunciationem  »  partim  super  rasuram.  —  6.  Supru  n"  975.  —  7.  An.  1328,  Oct.  20  (Reg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13, 
p.  1,  ep.  641),  erat  baccalareus  in  theologia,  et  canonicus  ecclesiae  S.  Walburgis  Furnens.  Morinens.  dioec,  et  sic  adhuc 
an.  1335  apparet  in  Reg.  Vat.  Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  480.  An.  1340  vero,  April.  1,  jam  doctor,  Ct  canonicus  Paris.  (Reg. 
Avenion.  Bened.  XII,  yoI.  VII,  fol.  84 1>),  an.  1342,  Jun.  17,  canon.  Carnot.  (Reg.  Clem.  VI,  an.  1,  n"  152,  fol.  288»',  ep.  63).  V.  infra 
n»  1062.  Guerard,  Cart.  de  Notre-Dame,  IV,  8.  —  8.  Seu  «  Warmerrua»,  «  Warnierrua  »  (Suppl.  Clem.  VI,  an.  7,p.  3,  fol.  179''). 
Bulaeus  :  «  Warvergrua  ».  Erat  Ambian.  dioec,  an.  1331  in  Sorbona  (Bulaeus,  IV,  229),  et  an  1342,  Junii  17,  canon.  Camej-ac. 
(Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  137).  An.  1347,  Januar.  26,  capitulum  S.  Audomari  et  universitas  villae  de  S.  Au- 
domaro,  Morinens.  dioec,  Clementi  VI  supplicant,  ut  officium  scholasteriae  in  dicta  cccl.  per  capitulum  ad  praesentationem 
praepositi  «  quandoque  baccalareo,  quandoque  cursori  et  quandoque  magistro  in  theol.  singulis  annis  communicari  seu  con- 
ferri  »  consuetum,  mag.  Johanni  de  "Warmerrua,  doctori  in  theolog.;  «  qui  dictum  officium  per  triennium  preteritum  laudabi- 
liter  exercuit,  sacram  Scripturam  legendo  scilicet  et  populo  verbum  Dei  exponcndo,  et  fructus  plurimos  et  uberes  jam  attulit 
dicto  loco  »,  quantum  viierit  communicat,  atque  etiam  canonicatum  et  praeb.,  si  vacaverit,  in  eadem  ecclesia,  et  indulgentiam 
40  dierum  audientibus  verbum  Dei  (Reg.  Supplic,  an.  5,  p.  1,  fol.  28.  Cf.  ct  Reg.,  n"  177,  fol.  509).  Hoc  nltimum  et  an.  1349, 


1341]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  519 

Januar.  26  (Reg.  Clement.  VI,  n"  187,  fol.  327),  quo  anno  canon.  Belvaccns.  (ibid.,  n»  188,  fol.  381).  An.  1349,  Maii  6,  ambo, 
Johannes  de  Oratorio  et  Johannes  de  Warmerrua  Clementi  VI  supplicabant  (Supplic,  an.  7,  p.  3,  fol.  273'»}.  —  9.  An.  1342 
Octob.  5,  canonic,  praebendam  et  praeposituram  B.  Mariae  de  Trajeclo  recipit  (Rcg.  Clement.  VI,  n"  152,  fol.  166  et  206); 
an.  1349,  Maii  2,  canon.  Camerac.  (ibid.,  n»  185,  fol.  234).  Cf.  infra  Rotulum  an.  1349,  n°  1162.  Debet  distingui  a  Johanne  de 
Oratorio,  licentiato  in  legibus  (ihid.,  n"  156,  fol.  135'',  ad  an.  1342).  —  10.  Orig.  :  «  Dehebunt  ».  —  11.  «  Et  »  super  rasuram 
et  per  tractum  cum  «  litis  »  conjunctum.  —  12.  V.  et  supra  n">  1046  in  fine.  —  13.  Supra  n"  989. 


1052.  Assignationes  haccalareorum  Ord.  Praed.  sub  Hugone  de  Vaussemain  pro  studio  Paris. 

1341,  Maio  exeunfe,  Avenione. 
Assignamus  ad  legenduin  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Geraldum  de  Domaro' 
de  provincia  Tholosana.  Item  assignamus  quantum  nostra  interest  pro  anno  sequenti  ad 
legendum  Parisius  Sententias  fratrem  Simonem  Lingonensem^  de  provincia  Francie. 

Mss.  Rom.  et  Tolos.  489  Capp.  general.  Ord.  Praed.  Hae  assignationes  desunt  in  ms.  Bonon. 

1.  V.  supra  n"  1036.  —  2.  An.  1352  in  Capitulo  generali  Castris  celebrato  in  mag.  general.  Ord.  electus  est.  V.  de  co 
Quitif-Echard,  I,  6,36.  An.  1349  jam  magister  in  theologia  erat  (v.  Baluze,  Vitae  pap.  Avenion.,  I,  943).  Notum  est,  ipsum 
an.  1358,  mense  Februario,  interpretem  fuisse  votorum  Universitatis,  cleri,  praepositi  mercantium  (Etienne  Marcel)  eique 
adhaerentium  coram  Carolo,  duce  Normanniae  (v.  Les  grandes  chron.  de  France,  ed.  P.  Paris,  VI,  85,  ad  quod  cf.  Jourdain, 
VUniversite  de  Paris  au  temps  d' Etienne  Marcel,  1878,  p.  12  sq.).  An.  1366,  Martii  16,  adhuc  mag.  generalis,  factus  est 
episcopus  Nannetensis  (Reg.  Avenion.  Urbani  V,  vol.  XIV,  fol.  85''),  an.  1382,  Octob.  20  (13  kal.  Novemh.,  an.  4),  translatus 
est  ad  sedem  Venetens.  (Reg.  Avenion.  Clement.  VII,  vol.  XXVil,  fol.  345),  sed  jam  an.  1383,  Aug.,  renuntiavit  et  non  multo 
post  obiit. 

lOo3.    Ordinationes  Capituli  provincialis  provinciae  S.  Francisci  Ord.  Min.  de  studentibus  Parisiis  mittendis. 

1341,  Maii  30,  Spoleii. 

Ordinat  minister  cum  provincialis  Capituli  consilio  et  assensu  quod  de  studentibus 
euntibus  Parisius  servetur  modus  infrascriptus  :  custodia  Assisiensis,  Narniensis,  Monta- 
norum,  Perusina,  Eugubina,  Vallis  [Spoletana],  Tudertina,  Regni,  Castelli. 

Item,  si  electum  [ad  studium  Parisinum]  contingat  mori  vel  legitime  impediri  ante 
recessum  de  provincia,  cujus  recessus  tempus  sit  ante  pascha  resurrectionis  post  electio- 
nem  ipsam,  pro  illa  custodia  alius  eligatur,  ita  tamen,  quod  custodia  sequens  nichil  perdat. 
Alias  si  post  dictum  tenipus  mori  vel  impediri  contingat  dictum  electum,  succedat  custodia 
debita  secundum  modum  prescriptum. 

E  Constitutionibus  provincialibus  provinciae  S.  Francisci  in  ms.  371  mus.  Calvet  Avenion.,  fol.  18.  —  Ibid.  et  sequen- 
tes  ordinationes  (c  an.  1340),  fol.  9  leguntur,  quae  referuntur  ad  studium  Paris.  «  Studentes  mictendi  Parisius  et  ad  alia 
studia  generalia  de  custodiis,  alternatim  ordinarie  transmictantur.  Item  fratres  de  studiis  redeuntes  teneantur  portare  secum 
testimoniales  licteras  de  promotionihus,  tam  predicationum,  quam  confessionum,  quas  in  studiorum  suorum  provinciis 
hahuerunt...  Item  lectores,  qui  de  Parisius  revocantur,  legant  duohus  annis  ad  minus,  antequam  ad  prelationis  vel  diffini- 
tionis  officium  assumantur  ».  In  Constitutionibus  Geraldi  Othonis,  ministri  generalis  (1329-1342),  ibid.  fol.  31''  legitur  :  «  Ad 
studium  Parisius  nullus  frater  hujus  provincie  possit  micti.  nisi  prius  ordinarie  legerit  physicam  vel  loycam  et  theologiam; 
nec  electio  hujusmodi  valeat  nisi  electus  ad  ipsum  studium  ire  debeat  infra  ix  menses  ».  Tunc  temporis  adhuc  non  erat 
oblivione  obruta  ordinatio  Capituli  generalis  Mediolani  an.  1285  celebrati  :  «  Placet  Capitulo  generali,  quod  provincia  Francie 
habeat  bacallarium  pro  legendis  Sententiis  Parisius  anno  tertio,  et  duobus  annis  successivc  de  reliquis  provinciis  Ordinis,  et 
similiter  de  promovendis  ad  magisterium  haheant  tertium,  et  duo  sint  de  reliquis  provinciis  Ordinis,  et  hoc  successive  in 
magistris  et  bacallariis   procedatur,  ita  tamen  quod   propter  hanc   ordinationem   nullus   promoveatur  insufficiens    ad   officia 


520  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1341 

supradicta,  nec  prejudicetur  potestati  generalis  ministri,  quin  in  promovendis  ad  bacallariam  et  ad  magisterium  possit  et 
preferre  unum  alteri,  sicut  Ordini  viderit  expedire  i'.  (Cod.  Burghes.  86,  fol.  176).  Sicut  in  Ord.  Praed.,  sic  et  in  Ord.  Min. 
ordinationes  extensae  de  studio  Paris.  ad  aetalem  priorem  pertinent,  et  postea  usus  rigebat.  Aliter  in  aliis  Ordinibus  qui 
Parisios  postea  studendi  causa  suos  alumnos  mittebant. 


1054.   Statutum  nationis  Gallicanae  de  juramentis  licentiandorum. 

1341,  Junii  30,  Parisiis. 

Universis  presentes  liUeras  inspecturis  oinnes  et  singuli  magistri  nationis  Gallicane 
actu  regentes  Parisius  in  artium  facultate,  salutem  in  Domino.  Noveritis  quod  anno  Domini 
MCCCXLI,  hora  prime  B.  Marie,  apud  S.  Julianum  Pauperem  Parisius  die  sabbati  post 
festum  apostolorum  Petri  et  Pauli  de  mandato  venerabilis  et  discreti  viri  magistri  Stephani 
Guillani  de  Juilliaco',  tunc  nostre  nationis  procuratoris,  per  Nicolaum  de  Cheziaco,  ser- 
vientem  nostrum,  ad  statuenduin  inter  cetera  essemus  specialiter  evocati,  lucernas  positas 
sub  modio  latere  nequeuntes  in  aperto  ponere  cupientes,  fraudibus  hominum  et  maliciis 
quamplurimis  obviare  pro  viribus  volentes,  habilis  consideratione  ac  deliberatione  dili- 
gentibus  de  consilio  peritorum  nullo  penitus  discrepante,  ea  que  sequuntur,  duximus 
statuenda  : 

Primo  quod  baccalarii  in  artibus  licentiandi  sive  in  S.  Genovefa,  sive  in  Sancta 
Domina  antequam  ad  lectiones  admittantur,  procuratori  nostre  nationis,  qui  pro  tempore 
fuerit,  jurare  teneantur  ea  que  sequunlur  :  videlicet  quod  ipsi  observabunt  et  defendent 
statuta,  privilegia,  libertates  et  consuetudines  laudabiles  Universitatis  Parisiensis,  specia- 
liter  ea  que  sunt  facultatis  artium  et  nationis  nostre  ad  quemcunque  statum  devenerint. 
Item,  quod  obedient  rectori  Universitatis  et  procuratori  nationis  nostre  in  licitis  et  honestis. 
Item,  quod  honorem  nationis  predicte  et  ejus  utilitatem  custodient  et  procurabunt.  Item, 
quod  ipsi  dicent  fideliter  quantitatem  burse  sue. 

Que  quidem  omnia  et  singula  statuiinus,  et  statuendo,  ut  premissum  est,  deliberavimus, 
et  in  posterum  per  modum  statuti  volumus  observari.  Adicientes  tamen  quod  per  hujus- 
modi  statutum  Beate  Marie  ac  S.  Genovefe  examini,  libertatibus  et  priviiegiis  in  nullo 
intendimus  derogare. 

Statuimus  etiam  quod  procurator  qui  pro  tempore  fuerit,  nomina  omnium  baccalariorum 
sic  juratorum  teneatur  fideliter  inregistrare,  et  quod  per  hujusmodi  juramenta  pro  ejus 
pena  aut  labore  ab  eisdem  nullam  pecuniam  quoquo  inodo  petere,  extorquere,  aut  recipere 
presumat.  Receptor  vero  bursarum  licentiandorum  bursas  eorum  nullo  modo  recipiat,  et 
istud  jurare  teneatur  in  principio  sue  creationis,  nisi  prius  eidem  signeto  procuratoris 
ostenso  per  ipsos  in  signum  prestiti  juramenti.  In  quorum  omnium  et  singulorum  testi- 
monium  presentibus  litteris  sigillum  nationis  nostre  Gallicane  duximus  apponendum. 

Bulaeus,  IV,  273,  e  libro  procuratorum  nationis  Gallicorum. 

1.  «  Jully  »  (Aube).  Bulaeus  ;  «  Stephani  de  Vil-Julhiaco  ),.  In  Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  n»  156,  fol.  128  (ad  an. 
1342),  nomen  sicut  supra  scribitur.  Recipiebat  tunc  canonicatum  eccl.  S.  Aniani  Aurelian.  In  Reg.  Suppl.  Clement.  VI,  an.  2, 


1341]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  521 

p.  3,  fol.  110,  ad  an.  1342  afferuntur  Hugo  de  Julliaco,   decanus   Remens.,  per  Clem.  VI  olim  in  theol.    doctoratus  ;   Johannes 
dictus  Guillain  de  JuIIyaco,  cler.  Senon.  dioec. 


1055.   Benedictus  XII  praecipit,   ut  privilegia  magistris  et  scholaribus  Paris.    olim  concessa  diUgenter  obser- 
ventur,  nec  eis  quisquam,  imprimis  conservator  privilegiorum,  abuti  praesumat. 

1341,  Julii  31.  Avenione. 

Ad  perpetuam  rei  memoriam.  Apostolice  sedis  auctoritas  cunctis  prelata  fidelibus  con- 

suevit  nedum  personis  sed  etiam  negociis  providere  prout  illorum  qualitatibus  et  circum- 

stantiis  prudenter  attentis  rationabiliter  noscitur  expedire.  Frequenter  siquidem  ex  multo- 

rum  querelis  ad  apostolatus  nostri  pervenit  auditum  quod  nonnulli  episcopi  Silvanectenses, 

qui  fuerunt  pro  tempore  conservatores  quorundam  privilegiorum  concessorum  per  sedem 

apostolicani  dilectis  filiis  universis  magistris  et  scolaribus  Parisiensibus  per  ejusdem  sedis 

litteras  deputati,  et  subdelegati  ab  eis,  dictorum  privilegiorum  formam  multipliciter  exce- 

dendo    eosdem    querelantes   dictorum  privilegiorum  prelextu   pluries    fatigarunt  indebite 

laboribus  et  expensis,  eos  contra  justitiam   agravando'.  Nos  igitur  volentes  eadem  privi- 

legia  sic  integre  prefatis  magistris  et  scolaribus  conservari  ut  et  illa  alii  non  infringant,  et 

quod  tam  magistri  et  scolares  predicti  quam   venerabilis   frater  noster  ..  episcopus'  qui 

nunc  est,  necnon  successores  sui   episcopi   Silvanectenses  qui  erunt  pro  tempore,  ac  ab 

eodem  episcopo  ac  predecessoribus  suis  predictis  jam  super   lioc   subdelegati   et  ab   ipso 

episcopo  ac  ejus  successoribus  predictis  qui  erunt  pro  tempore  subdelegandi,  imposterum 

eorumdem  privilegiorum  terminos  quovismodo  excedere  non  presumant,  auctoritate   apo- 

stolica  tenore  presentium  statuendum  duximus  et  etiam  ordinandum  ut  iidem  episcopus  qui 

nunc  est  ac  successores  et  subdelegati  ac  subdelegandi  imposterum  dictorum  privilegiorum 

necnon  litterarum  conservatoriarum  per  eandem  sedem  super  hoc  concessarum,   quorum 

privilegiorum  et  litterarum  tenores  de  verbo  ad  verbum  presentibus  inseri  fecimus,   teno- 

rem  et  formam  aliquatenus  non  excedant  ac  eisdem  privilegiis  et  litteris  nullatenus  abu- 

tantur.  Quod  si  forsan  contrarium  fecerint,  ad  restitutionem  omnium  dampnorum,  interesse 

et  expensarum  que  propter  hoc  vexatos  hujusmodi  continget  incurrere,   episcopum,    suc- 

cessores,   subdelegatos  et  subdelegandos  prefatos  qui   in  hiis   culpabiles  fuerint  omnino 

astringi  volumus  et  teneri.  Volumus  etiam,  et  districle  precipiendo  mandamus  ut  decetero, 

cum  per  episcopum  ac  successores  necnon  subdelegatos  vel  subdelegandos  prefatos  seu 

eorum  aliquem  auctoritate  seu  vigore  dictorum   privilegiorum   et  litterarum  contra  quos- 

cunque  procedi  contigerit,  tenor  seu  tenores  illius  vel  illorum  privilegiorum  et  litterarum, 

cujus  vel  quorum  auctoritate  continget  procedere,  ut  prefertur,  in  prima  littera  citationis 

seu  monitionis  cujuslibet  cause  totaliter  inserantur,  ut  de  potestate  ipsorum  conservatorum 

notitiam  habeant  hii   qui    propterea  ad  ipsorum   conservatorum    seu    subdelegatorum   vel 

subdelegandorum  fuerint  presentiam  evocati.  Nos  enim  quicquid  conlra  premissa  vel  eorum 
»*  Cliurt.   Unic.  Paris.  II,  1.  66 


522  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1341 

aliquid  attemplari  contigerit,  omnino  decernimus  irritum  et  inane.  Tenores  autem  dictorum 
privilegiorum  et  litterarum  conservatoriarum  tales  sunt  :  «  Innocentius  episcopus  »,  etc. 
Seqiiuntur  epistolae  in  tomo  I,  n'*  142,  208,  211,  212.  NuUi  ergo,  etc,  nostre  constitutionis, 
ordinationis,  voluntatis  et  mandati  infringere,  etc.  Dat.  Avinione  ij  kal.  Augusti,  anno 
septimo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Benedicti  XII,  an.  7,  ep.  395,  fol.  264^.  —  Ibidem  injungitur  sub  eadem  temporis  nota  episcopo  Silva- 
nectensi  ut  litteras  cum  prefato  tenore  sic  inserto  et  omnia  alia  in  eis  contenta  in  ecclesiis  ac  scolis  Parisiensibus  et  aliis  locis, 
de  quibus  ipsi  visum  fuerit,  solenniter  publicare  procuret.  —  Hae  epistolae  in  Cod.  Harcur. ,  fol.  36;  Arch.  Univers.  Paris., 
Reg.  94,  n»  37,  p.  45,  et  apud  Bulaeum,  IV,  270,  insertae  sunt  litteris  Roberti  Silvanectensis  episcopi  an.  1342,  Martii  18, 
Roberto  tunc  in  domo  episcopi  Aniciensis,  sita  apud  S.  Germanum  de  Pratis,  commorante,  praesentibus  Renero  de  Silva- 
necto,  magistro  in  artibus,  et  duobus  presbyteris  capellanis.  Martii  21  notarius  Simon  dictus  Quinimo  apographum  fecit 
praesentibus  magistris  Nicolao  de  Hamello^,  Johanne,  Michaele  de  Brachia*,  Petro  de  Lupisaltu^,  Petro  de  Sancto  Floro^, 
et  in  claustro  S.  Mathurini  collationem  cum  originali  fecit  praesentibus  dictis  magistris  «  ad  requestam  magistri  Johannis  de 
Veneta"^,  Universitatis  Paris.  tunc  rectoris  r. 

1.  V.  supra  n»  1021.  —  2.  Robertus.  —  3.  Decret.  doctore.  V.  supra  n»  1032.  —  4.  Michael  de  Brachia  fuit  (ut  et 
sequentes)  in  artibus,  et  praeterea  in  medicina  magister,  el  an.  1342,  Jun.  18,  fit  canon.  Turon.  (Reg.  Comm.  Clem.  VI, 
n»  149,  fol.  324).  In  theologia  studuit.  V.  Rotulum  an.  1346,  n»  1131.  —  5.  V.  supra  n»  1051.  —  6.  Qui  supra  n»  989.  Sine 
dubio  ille,  qui  an.  1349  in  Rotulo  mcdicinae,  infra  n»  1164,  vocatur  «  Petrus  Guas  de  S.  Floro  ».  In  Reg.  Clement.  VI,  n»  154, 
fol.  336''  :  Pctrus  Gas,  cler.  Sancti  Flori,  mag.  in  artibus  et  baccalareus  in  medicina  (ad  an.  1342).  Caeterum  in  Reg.  plurcs 
Petri,  clerici  de  S.  Floro,  nominantur,  qui  erant  magistri  in  artibus.  —  7.  V.  n»  1165. 


1056.   Benedictus  XII  Roberto,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Radulphum  Pinchon  ad  actus  scholasticos  in 
facultate  decretorum  admittat  et  admittere  procuret,  quamvis  non  per  tres  annos  leges  audiverit. 

1341,  Novembris  13,  Avenione, 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis,  salutem.  Personam  dilecti  filii  Radul- 
phi  dicti  Pinchon'  Abrincensis  diocesis  in  artibus  et  medicina  magistri  de  litterarum  scien- 
tia,  vite  ac  morum  honestate  et  aliis  virtutum  meritis  apud  nos  fidedigno  testimonio  com- 
mendatam  libenter  prosequimur  condignis  gratiis  et  favoribus  oportunis.  Sane  nuper  dilecti 
filii  ..  decanus  et  collegium  magistrorum  in  decretis  Parisius  regentium  nobis  per  eorum 
litteras  significare  curarunt  quod  in  eorum  facultate  quoddam  statutum  existit  juramento 
vallatum  et  a  multis  retroactis  temporibus  observatum  quod  nullus  ad  lecturam  decreti  aut 
alios  actus  sequentes  in  Parisiensi  studio  admittatur,  nisi  per  triennium  leges  audiverit  in 
aliquo  studio  generali%  quodque  prefatus  Radulphus  jam  per  sex  annos  continue  decretales 
et  decrelum  audivit  in  dicto  studio  laudabiliter  laborando,  adeo  quod  per  facultatem  prefa- 
tam  ad  legendum  et  alios  actus  sequentes  exercendum  dignus,  sufRciens  et  ydoneus  reputa- 
tur,  nisi  statutum,  ut  predicitur,  vallatum  obsisteret  memoratum.  Verum  quia  dicti  decanus 
et  coUegium  prefatum  Radulphum  ad  lecturam  et  actus  sequentes  hujusmodi  non  possunt 
admittere  sicut  optant,  staluto  obsistente  prefato  :  nos  volentes  eidem  Radulpho  premisso- 
rum  obtentu  de  oportuno  super  hoc  remedio  providere,  ipsorum  decani  et  collegii  ac  Ra- 
dulphi  supplicationibus  inclinati,  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatenus 

66. 


1342]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  523 

eundem  Radulphum  ad  lecturam  et  actus  sequentes  predictos,  vidclicet  ad  bacallariatum  et 
magisterium  in  facultate  predicta,  prout  in  aliis  qui  leges  per  triennium  audiverunt  est  in 
eadem  facultate  fieri  consuetum,  per  eosdem  decanum  et  collegium  ac  alios  ad  quos  forsitan 
pertineret  perinde  recipi  facias  et  admitti,  ac  si  dictus  Radulphus  juxta  prefatum  statutum 
leges  per  triennium  audivisset,  eodem  statuto  juramento,  ut  prefertur,  firmato  nequaquam 
obstante,  quod  alias  volumus  in  suo  robore  perdurare.  Contradictores,  etc.  Datum  Avinione 
id.  Novembris,  anno  septimo. 

Reg.  Vat.  Coinm.  Benedieti  XIl,  an.  7,  ep.  484,  fol.  3061'. 

1.  V.  supra  n°  924.  An.  1342,  Ootob.  16,  tunc  canon.  Bituric,  adhuc   ut  artium  et  medicinae  magister  solum  affertur 
(Reg.  Clement.  VI,  n»  147,  ep.  616).  V.  tamen  infra  n»  1105,  nota.  —  2.  V.  supra  n»  1002,  n.  4.  et  n»  1003. 


l(Jo7.   Statutum  Universitatis  novum  de  bejaunis. 

1342,  Januarii  12-Martii  21,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem  in  filio  Virginis  gloriose.  Debitum  juramenti  nos  astringit  circa  statum 
nostri  Parisiensis  studii  curam  adhibere  diligentem,  per  quam  ad  ipsum  confluentes  velut 
imbui'  valeant  sacro  nectare  scientie,  que  quiescendo  acquiritur,  et  pacifici  maneant  et 
quieti.  Et  quia  plurimorum  frequentius  querelas  accipimus,  quod  nonnulli  per  eorum  po- 
tentiam  bona  simplicium  scolarium  occasione  bejaunie  sue  rapiunt,  nisi  eis  satisfiat  de 
bejaunia,  quam  etiam,  mala  malis  accumulantes,  taxare  nituntur  pro  libito  voluntatis,  et  sic 
in  hoc  magnam  partem  sue  pecunie  coacti  per  raptores  hujusmodi  exponunt,  de  qua  pos- 
sent  diutius  in  studio  sustentari  :  hinc  est  quod  nos  attendentes  predicta  (nec  non  insullus, 
verbera  et  alia  pericula  que  solent  exinde  evenire,  quodque  etiam  per  talia  plures  a  nostro 
distrahuntur  studio,  quod  in  nostri  et  prelibati  studii  redundat  non  modicam  lesionem), 
huic  morbo  tam  pestifero  medelam  adhibere  cupientes,  quam  possumus,  vocati  sub  debito 
juramenti  ad  congregationem  generalem  per  venerabilem  et  discretum  virum  magistrum 
Johannem  de  Veneta,  nostre  Universitatis  prefate  tunc  rectorem,  tam  regentium  quam  non 
regentium  specialiter  ad  statuendum  apud  Sanctum  Maturinum  Parisius  anno  Domini 
M"  CCG°  quadragesimo  primo,  die  sabbati  post  Epiphaniam  ejusdem,  statuendo  sic  duxi- 
mus  ordinandum  : 

Primo,  quod  nullus  cujuscunque  facultatis  existat,  a  bejaunis"  seu  de  novo  venientibus 
ad  studium  Parisiense,  occasione  bejaunie  sue  pecuniam  seu  quodvis  aliud  exigat  vel  reci- 
piat  exceptis  sociis,  cuin  quibus  inhabitant,  qui  pro  bejaunia  domus  poterunt  recipere, 
dum  tamen  predicti  bejauni  hoc  offerant  spontanea  voluntate.  Et  si  qui  contrarium  fece- 
rint,  si  nostri  jurati  [fuerint],  ex  nunc  prout  ex  tunc  privamus;  et  si  non  jurati  fuerint, 
ipsos  resecamus  a  nostro  consorcio  in  hiis '  scriptis. 

Item,  quod  bejauni  sub  pena  privationis  cujuslibet  honoris  in  Universitate  postmodum 


524  CHABTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1342 

optinendi,  procuratoribus  et  decanis  facultatum  secrete  denuncient,  si  qui  eis  occasione 
predicta  inalum  inferant  seu  quamvis  lesionem  verbo  aut  facto,  qui  quidem  procuratores 
et  decani  per  eorum  juramenta  nomina  sic  injuriantium  dicant  et  revelent  quam  citius 
commode  poterunt  in  congregatione  generali. 

Item,  precipimus  dictorum  bejaunorum  principalibus,  necnon  aliis  juratis  nostris,  et 
per  eorum  juramenta  injungimus,  si  sciverint  aliquos,  qui  occasione  predictis  bejaunis 
intulerint  violentiam  verbo  vel  facto,  videlicet  eorum  bona  capiendo,  ipsorum  personas 
invadendo,  verberando  aut  alias  minas  inferendo,  verba  diffamatoria  proferendo,  aut  dam- 
pnum  aliquod  procurando,  quatenus  hoc  revelent  predictis  procuratoribus  et  decanis, 
modo  et  forma  contentis  in  articulo  precedente.  Eisdemque  nostris  juratis  ut  supra  injun- 
gimus,  ut  si  quis  eorum  souffletus  aut  familiaris  attemptaverit  in  premissis  aut  aliquo  pre- 
missorum,  statim  eum  de  suo  expellant  servicio  sine  ulteriori  spe  in  posterum  redeundi. 
Adicientes  cum  predictis,  quod  cum  procuratores  et  decani  Universitati  denunciaverint 
per  bejaunos  eorum  principales  aut  juratos  aliquos  sibi  revelata,  si  qui  clerici  non  jurati 
aut  layci  inventi  fuerint  culpabiles,  ad  ofRcialem  mittat  Universitas  deputatos,  qui  eundem 
requirant,  quod  tales  clericos  corrigat,  prout  exiget  qualitas  delictorum.  Et  pro  laycis  adi- 
bunt  Parisiensem  prepositum  consimiliter  requirendo,  ut  tales  laycos  secundum  sua  deme- 
rita  corrigat,  protestatione  tamen  prius  facta,  quod  ad  penam  sanguinis  non  intendunt. 

Et  ne  qui  pretextu  ignorantie  presentis  nostri  statuti  excusare  se  valeant,  volumus  et 
ordinamus  quod  anno  quolibet  ad  ininus  bis,  videiicet  in  festo  Omnium  Sanctorum,  et  die 
dominica  ante  carnisprivium,  legatur  publice  in  sermone  cuin  ordinatione  ista  que  incipit : 
«  Provisum  est  ».  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  nostrum  presentibus  litteris  duximus 
apponendum.  Dalum  anno  Domini  M"  CGC°  quadragesimo  primo,  die  jovis  ante  Ramos  pal- 
marum. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  theca  Vll,  D.  12.  d.  Restat  taen.  inembranac.  —  Mus.  Britann.  ms.  addit.  17304, 
fol.  130  (prius  105).  Areh.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  n»  109,  p.  102.  —  Bulaeus,  IV,  266. 

1.  Ms.  ;  i(  ul  inibi  ».  —  2.  V.  supra  n°  1032.  —  3.  Orig.  :  «  hoc  ». 


1058.   Statutum  Capituli  generalis  Cluniacens.  de  scholaribus  antiquis  et  novis  domus  scholarium  Paris. 

1342,  Aprilis  21,  Cluniaci. 

Refferunt  visitatores  quod  novi  scolares  missi  Parisius  ad  domum  scolarium  Cluniacens. 
de  antiquis  scolaribus  multipliciter  conqueruntur.  Primo  quod  priores  qui  ab  antiquo  con- 
sueverunt  tenere  scolares  in  dicta  doino,  licet  non  mittant  scolares,  nichilominus  compel- 
luntur  ipsi  priores  ad  solvendum  et  mittendum  pensionem  integram  ipsis  scolaribus,  et 
illud  quod  est  de  residuo  nolunt  communicare  predictis  novis  scolaribus  et  maxime  arre- 
ragia'  dictarum  pensionum.  lllud  idem  faciunt  de  salario  cujusdam  domus  sue  extra  clau- 
suram  loci  conducte.  Item  prefatis  novis  scolaribus  contemptis,  ipsi  antiqui  eligunt  procu- 


1342]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM    MCCCL.  525 

ratores  et  ponunt  de  antiquis  et  non  de  novis  et  minus  ydoneos,  et  nohint  admittere  ipsos 
ad  compota  reddenda  de  expensis  pensionum  et  provisionum  1'actis;  et  licet  provisiones 
victualium  fuerint  facte  de  communi  pecunia  et  adluic  habeant  de  quo  possint  vivere  usque 
ad  festum  beati  Johannis  Baptiste,  nichiloniinus  ipsi  antiqui  privaverunt  ipsos  victu  suo, 
scilicet  pane,  vino  et  pictancia  in  ipsorum  grande  prejudicium  et  jacturaiii.  Itein  non  per- 
mittunt  quod  famuli  dicte  domus  qui  vivunt  de  communi  serviant  ipsis  scolaribus  nec  pre- 
parent  cibaria  sua  in  coquina  communi.  Multa  alia  gravamina  pretendunt  predicti  novi 
scolares  contra  antiquos  que  facta  sunt  et  in  facto  consistunt. 

Vocatis  uno  de  scolaribus  antiquis  et  alio  de  novis  coram  diflinitoribus  predictis,  au- 
ditis  utriusque  partis  rationibus  et  deffensionibus  eorumdem  ac  visa  relacione  visitatorum, 
diffiniunt  diffinitores  quod  novi  scolares  missi  virtute  Constitutionum  domini  pape"  et  de- 
cetero  mittendi  nichil  percipient  nec  habebunt  in  emolumento  pensionum  antiquaruin  de 
scolaribus  per  priores  ad  studium  non  transmissis,  nec  in  emolumento  domus  ipsorum 
conducte.  De  et  super  procuratoribus  decetero  assumendis,  et  de  receptis  et  missionibus 
per  ipsos  faciendis,  ordinant  diffinitores  quod  predicti  procuratores  de  communi  consensu 
et  voluntate  tam  antiquorum  quam  novorum  scolarium  conjunctim  eligantur  et  compota 
communiter  audiantur;  et  si  per  octo  dies  post  compota  predicta  de  eligendo  et  perficiendo 
procuratores  in  dicta  domo  ipsi  scolares  concordare  non  poterunt,  cainerarius  Francie  duos 
procuratores  de  predictis  scolaribus  ibidem  instituat,  prout  sue  discretioni  videbitur  expe- 
dire.  Et  quia,  ut  audivimus  a  fidedignis,  quod  prefati  scolares  aliqui  non  comedunt  com- 
muniter  in  communi,  sed  in  cameris,  nec  jacent  in  dormitorio  contra  regularia  instituta, 
districte  precipiunt  diffinitores  dictis  scolaribus  quod  decetero  non  comedant  in  cameris 
nec  jaceant  nisi  in  casu  necessitatis,  et  tunc  a  priore  et  suppriore  dicti  loci  habita  licentia 
et  obtenta.  Verum  quia  plures  sunt  negligentes  de  mittendo  scolares  ad  domum  predictam, 
eorum  negligentie  suppleat  dominus  Cluniacensis,  dum  predicta  negligentia  fuerit  sibi  nota. 

Super  aliis  vero  contentis  in  relatione  visitatorum...  quia  non  potuimus  informari,  quo- 
circa  precipiunt  diffinitores  priori  Sancti  Eutropii  et  procuratori  Cluniacensi  quatenus  ad 
predictam  domum  scolarium  personaliter  accedant,  et  expositis  ipsis  in  relatione  visitato- 
rum  contentis  et  auditis  querimoniis  dictorum  scolarium  novorum  et  defiensionibus  anti- 
quorum  ipsis  facient  justicie  complementum,  rebelles  vero  et  inobedientes  compellant  pcr 
censuram  ecclesiasticam  et  alia  insuper  remedia  oportuna.  Statuimus  insuper  et  ordinamus 
quod  visitatores  provincie  Francie  semel  in  anno  ad  dictorum  domum  studeant  declinare, 
per  prefatos  scolares  eisdem  unum  prandium  ministrando,  prout  alias  extitit  diffinitum, 
qui  visitatores  diligenter  de  vita  et  moribus  et  conversacione  dictorum  scolarium  secrete 
et  sigillatim  per  juramentum  inquirant,  et  si  proficiunt  in  scienlia  acquirenda,  et  utrum 
statuta  dicte  domus  ibidem  observantur,  et  si  sint  omnes  priori  et  suppriori  obedientes 
prout  decet. 

Bibl.  nat.  Paris.  ins.  lat.,  nouv.  acq.,  2263,  fol.  39,  et    iterum    91,  —  An.    1343  relatum    est  Capitulo   g-enerali,   aliquos 


526  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1342 

scholares  neque  proficere,  neque  studere  ut  deberent,  «  et  quod  deterius  est,  inhoneste  vivunt  et  per  villam  arma  defferunt,  et 
habitus  indecentcs  et  prohibitos  ».  Inter  hos  scholares  crant  Robertus  de  Ardosio,  Romani  monasterii  srholaris,  Rostannus  de 
Castellione,  scholaris  Montis  Desiderii,  Humbertus  dictus  Li  Papes,  scholaris  Gonseaci  (Coincy),  Peraudus  de  Chnnborauco, 
scholaris  de  Paredo,  Maurinus,  scholaris  de  Volta,  qui  quadam  die  armati  de  domo  exierunt  ct  in  viUa  hospitium  cujusdam 
clerici  invaserunt  ut  eum  verberarent.  «  Sed  dictus  clericus  fortior  co8  cum  bonis  ictibus  remisit  ad  hospitium  (domum 
Cluniac.)  supradictum  ».  Definitores  visitationem  domus  ordinaverunt,  ut  hi  malefactores  punirentur  et  ad  suas  mansiones 
transmitterentur.  Ibid.  fol.  92. 

1.  Reliqua,  debita.  Cf.  Ducange-Henschel,  I,  385,  413.  —  2.  Benedicti  XII.  Supran»  1002. 


1059.  Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed.  sub  Gerardo  de  Domaro  pro  studio  Paris. 

1342,  post  med.  Maium,  Carcassonae. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  anno  isto  fratrem  Symonem  Lingonen- 
sem  de  provincia  Francie.  Item,  quantum  nostra  interest  assignamus  ad  legendum  Senten- 
tias  Parisius  sequenti  anno  fratrem  Franciscum  de  Belluno  de  provincia  Lombardie  infe- 
rioris. 

Item,  assignamus  lectorem  in  conventu  Avinionensi  fratrem  Garinum  de  Giaco  de 
provincia  Francie,  magistrum  in  theologia'.  Iteni,  assignamus  ad  legendum  Sententias  in 
conventu  Avinionensi  fratrem  Guillelmum  Grossi'  de  provincia  Provincie.  Item,  assigna- 
mus  lectorem  in  conventu  Bononiensi  magistrum  Nicolaum  de  Lee'  de  provincia  Anglie. 
Itein,  assignamus  lectorem  in  conventu  Tholosano  fratrem  Petrum  de  Salgis',  et  ipsum 
propter  hoc  absolvimus  ab  officio  prioratus  Tholosani.  Item,  assignaimis  lectorein  Senten- 
liarum  in  conventu  Tholosano  fratrem  Bernardum  de  Pauletinis^.  Ilem,  assignarnus  lecto- 
rem  in  conventu  Florentino  magistrum  Petrum  de  Strozzis"  de  provincia  Romana.  Item, 
assignamus  lectorem  in  conventu  Machbrugensi'  fratrem  Corradum  de  Alverstat  juniorem*. 
Item,  assignamus  lectorem  Sententiarum  in  conventu  Montispesulani  fratrem  Bernardum 
de  Ysblicis. 

Mss.  Rom.  et  Tolos.  489  Capp.  general.  Ord.  Praed.  Hae  assignationes  desunt  in  ms.  Bonon. 

1.  De  omnibus  istis  jam  supra.  —  2.  Postca  erat  magister  ex  gratia,  in  Montepessulano  (v.  Archiv  f.  Litteralur'  u.  Kir- 
Chengesch., 11,  222,  n»  116).  —  3.  Radulphus  de  la  Lee,  Johnnnes  de  Lee,  referuntur  ad  an.  1311,  1312,  a  Rashdall  in  Oxford 
Historical  Socicty.  Collectanea,  II  (Oxford,  1890),  p.  236,  254.  —  4.  An.  1345  Parisiis  Sententias  legit  (v.  infra  n»  1091).  Postea 
magister  Parisiens.  (cf.  Archio,  etc,  II,  223,  n"  119).  Ad  an.  1354  ut  inquisitor  in  provincia  Tolosana  affertur  (Reg.  Innoc.  VI, 
n»    227,  ep.  1022).  Quetif-Echard,  I,  674,  male  scribunt  «  de  Lagis  ».  —  5.  Seu  potius  «  Parcntinis  »,  de    quo    Qu^tif-Eebard, 

I,  611.  Tolosae  postea  licentiatus  est  de  mandato  papae.  V.  Archiv,  etc,  p.  224,  n°  140.  —  6.  V.  supra  n"  1020.  —  7.  Magde- 
burg.  —  8.  Cf.  de  ipso  Quetif-Echard,  I,  610.  Ipse  postea  «  in  Montepessulano  per  papam  »  licentiam  obtinuit  (ef.  Archiv,  etc, 

II,  223,  n»  117),  fortasse  oraculo  vivae  vocis.  An.  1350  jam  magistcr  erat. 


1342]  AB     A.NNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  527 

1060.   Supplex  libellus   Capituli  generalis   Carmelit.   ad  Clementem  VI,  ut  Petrus  Raimundi,  prior  generalis, 

Parisiis  licentietur  in  theologia. 

1342,  Junii  1,  Avenione. 

Significant  sanctitati  vestre  devoti  vestri  oratores  et  filii  diffinitores  Gapituli  gene- 
ralis'  ac  totum  Capitulum  generale  Ordinis  Beate  Marie  de  Monte  Carmeli,  quatenus 
dignemini  mandare  cancellario  Parisiensi  quod  fratrem  Petrum  Raymondi  de  Insula, 
Ordinis  ejusdem  priorem  generalem,  sacre  theologie  bacallarium,  licentiet,  si  ipsum 
invenerit  secundum  magistrorum  testimonium  moribus  et  scientia  sufficientem  in  prefata 
theologica  facultate.  —  Fiat.  R.  —  Item  quod  transeat  sine  alia  lectione.  — Fiat.  R.  —  Dat. 
Avinione  kal.  Junii,  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  23''  (in  ultima  parte).  —  Sub  eadem  temporis  nota  cxstat  in  Reg. 
Avenion.  Clement.  VI,  vol.  XII,  fol.  29'',  mandatum  pontificis  ad  cancellarium  Paris.  directum  («  Digne  agere  credimus  »). 

1.  Lugduni,  Maii  19,  celebrati,  in  quo  Petrus  Raimundi  in  priorem  generalem  electus  est.  V.  Joh.  Trisse  in  Archiv  f. 
Litteratur-  u.  Kirche^igesch.  des  Mittelalt.,  V,  38S.  Cf.  p.  374,  380.  Pro  certo  asseritur  Petrum  Raimundi  an.  1357,  Novemb.  22, 
obiisse  (v.  Joh.  Trisse,  \.  c,  et  Yilliers,  Bibl.  Carmel.,  II,  596).  Profecto  ab  an.  1358,  Sept.  8,  Jobannes  Balistarii  prior  gcne- 
ralis  Ordinis  fuit,  jam  baccalareus  in  theologia  Parisiis  praesentatus,  qui  postea  e  mandato  Innocentii  VI  ejusdem  anni, 
Octob.  31,  ad  cancellarium  Paris.  directo,  magisterium  recepit  (Reg.  Aven.  Innoc,  vol.  XIX,  fol.  683'').  In  Rcg.  Supplic.  Inno- 
centii  VI,  an.  9,  p.  2,  fol.  192,  ad  an,  1361,  Septemb.  8,  alius  «  fr.  Petrus  Raymundi,  Ord.  Carmel.,  in  s.  theologia  profcssor  », 
afTertur.  Sed  in  Reg.  Clem.  VI,  n°  211  (ad  an.  1351,  Maii  23),  «  Petrus  Raymondi  Egidii  »  nuncupatur  et  Tolosae  licentiatus 
est  (fol.  97). 


lObl.  Magistri  nationis  Anglicanae  in  artium  facultate  actu  regentes  ad  Sanctum  Julianum  Pauperem  per 
magistrum  Guillelmum  de  Grinlaw^,  Scotum,  procuratorem  nationis  praedictae  mcati  et  congregati  statuunt, 
quod  quicunque  esset  [procurator  nationis],  unam  trium  clavium  archae  nationis  haberet  et  custodiret;  secundam 
vero  receptor  pecuniae  nationis,  unacum  clave  parvae  cistae;  tertiam  quidam  magister  actu  regens  a  natione 
electus,  a  praedictis  duobus  diversus.  Insuper  ordinarunt  ut  receptor  computum  legitimum  redderet  de  receptis 
in  procuratorio,  antequam  novus  procurator  eligeretur,  vel  antequam  praecedens  posset  continuari'-.  Prae- 
sentes  erant  magistri  Galterus  de  Wardelaw^,  Suno  Karoli  de  Suessia^,  [Walterus]  de  Sancto  Claro^,  aliique. 

1342,  Junii  14,  [Parisiis]. 

Originale  in  Arch.  Univers.,  theca  XIV,  sched.  G.  2.  Appendet  sigillum  nationis  bcne  conservatum.  In  fine  dooumcnti 
legitur  subscriptio  Simonis  dicti  Quinimo,  notarii  publici.  Postea  :  o  Et  nos  omnes  et  singuli  magistri  predicte  nationis  Aiigli- 
cane  actu  regentes  Parisius  in  artibus  sigillum  nostre  Anglicane  nationis  unacum  signo  prefati  tabellionis  duximus  apponen- 
dum  in  testimonium  premissorum  ».  Charta  adeo  evanida  est,  ut  per  totum  documentum  disparuerint  verba  ct  scntentiae. 
Dolendum  haec  statuta  deesse  in  Reg.  procurat.  nat.  Anglic.  in  Archiv  f.  Litleratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  274.  V.  lamen  ad 
an.  1340,  ibid.  p.  259.  De  simili  statuto  quautum  ad  tres  claves  v.  ordinationem  nat.  Picardorum  supra  n"  890,  p.  324. 

1.  Sive  «  de  Viridi  monte  ».  Determinavit  an.  1333  {Rcg.procurat.  nat.  Anglic,  p.  233).  Erat  et  postca  rector,  et  sacpe 
in  Reg.  occurrit,  p.  273-275,  277,  279,  292-296,  298-302,  307,  309.  An.  1342  canon.  Aberdonens.  (Reg.  Clcment.  VI,  n»  156, 
fol.  335'').  An.  1348  vocatur  et  «  in  jure  canon.  provectus  »  (Supplic.  Clement.  VI,  an.  7,  p.  1,  fol.  94).  An.  1353  archidiaconus 
eccl.  Sancti  Andreae,  decanus  Glasguens.  (Reg.  Innocentii  VI,  n»  219,  fol.  124 ^»),  can.  Moraviens.  (fol.  217''),  et  collcctor came- 
rae  in  regno  Scotiae.  —  2.  Sequitur  aliud  statutum,  cujus  scnsus  integer  erui  non  potest.  —  3.  An.  1342,  Jun.  19,  canon. 
Glasguens.  erat  (Reg.  Comm.  Clem.  VI,  n"  149,  fol.  108''),  et  sic  in  Reg.  nat.  Anglic,  p.  289,  occurrit,  ubi  saepius  de  eo 
(an.  1340  detcrminavit,  p.  254  sq.,  p.  266,  267,  271-285,  291-299,  300  sqq.).  An.  1349,  Sept.  23,  indicatur  «  magistcr  in  artibus, 
paratus  ad  legendum  cursus  in  thcol.  »,  et  petit  insupcr  assecutionem  archidiaconatus  Dunkcldens.  (Rcg.  Suppl.  Clem.  VI, 
an.  8,  p.  1,  fol.  16).  V.  infra  Rotulum  an.  1349,  n"  1165.  Sed  saltem  an.  1357  adhuc  actu  regens  in  artibus  crat  (Rcg.  procurat. 
nat.  Angl.,  III,  fol.  33'').  An.  1359  jara  crat  magister  in  theologia  (Suppl.  Innoc.  VI,  an.  7,  fol.  53),  an.  1367,  April.  14,  pro- 
motus  in  episcopum  Glasguensem  (Reg.  Vat.  Aven.  Urbani   V,    vol.    XV,    fol.    94),    an.    1383,    Decemb.  23,  creatus    est  a  CIc- 


528  CHARTULARIUM      UNIVERS.     PARIS.  [1342 

mente  YII  cardinalis  (Contelori).  —  4.  In  Reg.  Yat.  Comm.  Clem.  YI,  n"  149,  fol.  Sfi^*,  cc  Symon  Karoli  de  Suecia,  mag.  in 
artibus  »,  et  fit  canon.  Lincopens.  (an.  1342,  Jun,  19).  De  eo  in  Reg.  procur.  nat.  Anglic,  p.  238-250,  254-257,  260-267,  269 
sqq.  —  5.  V.  Reg.  proc,  p.  254,  265,  269-271,  274,  276,  287. 


1062.   Decem  nuntii  Universitatis  Paris.  ad  summum  pontificem  destinati  pro  se  beneficia  eccles.  petunt. 

1342,  Junii  17,  Avenione. 

Supplicant  sanctitati  vestre  devoti  filii  vestri  nuncii  filie  vestre  devote  Universitatis 
Parisiensis  ad  vestram  sanctitatem  destinati,  quatinus  eisdem  graciam  specialem  faciendo 
de  beneficiis  ecclesiasticis  contentis  in  eorum  supplicationibus  infrascriptis  vel  de  aliis, 
prout  vestre  placuerit  sanctitati,  si  vacant  vel  quamprimum  vacaverint,  dignemini  miseri- 
corditer  providere  cum  acceptatione,  inhibicione,  reservacione,  decreto  et  clausula  ante- 
ferri  et  cum  omnibus  non  obstantibiis  et  clausulis  opportunis  et  executoriis. 

Videlicet  Symoni  de  Maneslies,  doctori  in  theologia,  de  dyoc.  Ambianens.  oriundo 
[de  canonicatu  et  prebenda  eccl.  Ambian.']. 

Guillelmo  de  Lumbris,  doctori  in  theologia  [de  can.  et  preb.  eccles.  Carnot.^]. 

Radulpho  de  Sanceyo,  Constant.  dioc,  mag.  in  arlibus,  licentiato  in  legibus  et  doctori 
in  decretis  [de  can.  et  preb.  in  eccl.  S.  Martini  Turon.']. 

Thome  Bouchart,  Baioc.  dioc,  licentiato  in  artibus  et  legibus,  et  doctori  in  decretis 
[de  can.  et  preb.  in  eccles.  Baioc*]. 

Theobaldo  Rotarii  de  Laniis,  Lingonens.  dioc,  magislro  in  artibus  et  medicina  [de 
can.  et  preb.  in  eccL  Lingon.'*]. 

Thome  dicto  le  Ghysnois,  Morinens.  dioc,  mag.  in  artibus  et  in  medicina  [de  can.  el 
preb.  eccL  Camerac]. 

Lamberto  de  Sominavera,  presb.,  mag.  in  artibus,  Trecensis  dioc,  quondam  bis  rectori 
Univers.  Paris.  [de  can.  et  preb.  eccl.  Tullens.']. 

Petro  Carpentarii  de  Erches,  mag.  in  artibus,  Ambianens.  dioc  [de  can.  et  preb. 
eccl.  Noviomens.']. 

Ricardo  Barbe,  mag.  in  artibus,  Rothomag.  dioc*. 

Ulrico  Leupoldi  Augustensi,  mag.  in  artibus,  quondam  rectori  Univers.  Paris.,  alias 
etiam  nuncio  ut  ad  presens  ad  vestram  prefatam  sanctitatem  destinato;  scolarique  in  theo- 
logia  [de  can.  et  preb.  eccL  Wratislav.  non  obstante  quod  nuper  ad  canonicatum  et 
prebendam  ecclesie  S.  Petri  in  Vissegrado  Pragens.  dioc  spectante  ad  presentationem 
regis  Boemie  fuerit  presentatus']. 

Item  quod  predicte  gratie  transeant  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Et  placeat  sanctitati 
vestre  eisdem  providere  de  data  traditionis  petitionum  Universilatis,  que  fuit  xvij  die 
Junii.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  xv  kaL  Julii,  anno  primo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clemcntis  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  IS^i".  —  Tota  universitas  magist.  et  schol.  Paris.,  i.  e.  omnes  facul- 
tates,  tunc  temporis    rotulos,   nunc    deperditos,  per    nunlios    supra    nominatos    ad  curiam  Rom.  destinavit,    ut  saepe  in  Reg. 


1342]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  529 

Suppl.  nolatur,  v.  g.  nn.  1,  p.  2,  fol.  89.  Rotuli  cursorum  biblicorum  infra  ad  an.  1346,  n»  1131,  mentio  fit.  Nuntli  bacca- 
lareorum  eraut  Robertus  Liberti,  mag.  in  art.  et  baccal.  in  theol.  (Supplic,  an.  1,  p.  1,  fol.  104),  dc  quo  infra  n»  1110,  et,  ut 
videtur,  Petrus  de  Gbapluco,  mag.  iu  art.,  baccal.  in  tbeol.  {ibid.,  fol.  235).  Domus  Sorbonae  etiam  Rotulum  misit,  nuntius 
fuit  Johannes  Malet,  de  quo  infra  n"  1131  (Suppl.,  an.  1,  p.  1,  fol.  146).  Intraverunt  Avenionem  «  in  octabls  coronationis  », 
Maii  26  (ibid.,  fol.  235).  In  Reg.  Supplic.  cit.,  fol.  27,  mentio  6t  etiam  Rotuli  artistarum,  et  quidem  «  centum  et  septem 
magistrorum  in  artibus  nationis  Normann.  ».  In  Reg.  Clementis  VI,  an.  1  (n'"  147-156),  multae  buUae  pro  magistris  artium 
exstant.  Nuntius  pro  Normannis,  Richardus  Barbe  (de  quo  supra),  in  alia  petitione  an.  1343,  Seplemb.  20,  confitetur  sc 
«  quasi  per  annum  in  curia  pro  reformatione  (rotuli)  stetisse,  nec  ad  sanctitatem  suam  nondum  post  assignationem  accessTim 
habuisse  ».  In  antiquo  enim  rotulo  plures  magistri  concurrebant  in  assecutione  ejusdem  beneficii,  et  ideo  iterum  pro  magi- 
stris  Johanne  Manessies,  Guillelmo  Manerii,  Heberto  Roussel,  Johanne  Mauritii  (supra  n"  1051),  Petro  Reginaldi,  Nicolao  Ques- 
neyo  et  Matthaeo  Lesbise  (infra  n"  1070,  not.),   petitionem  ad  papam  direxit  (Rcg.  Suppl.  Clem.  VI,  an.  2,   p.  1,    fol.  ^SO*"). 

1.  V.  supra  n»  981.  Ipse  et  sequens  erant  nuntii  pro  facultate  theologica.  —  2.  V.  supra  n"  1051  et  infra  n"  1080.  —  3.  Erat 
cum  sequenti  magistro  nuntius  pro  facultatc  decretorum.  —  4.  Reg.  Vat.  Comm.  Clement.  VI,  an.  1,  n">  152,  fol.  317.  Thomas 
Bouchardi,  qui  erat  rcctor  paroch.  eccl.  de  Traceyo  Balocens.  dioec,  postea  ad  eumdem  papam  supplicem  libellum  dlrexit, 
dicens,  se  alias  cum  allls  nuntiis  Univers.  ad  curlam  destinatum  esse  ibique  per  longum  tempus  stetlsse  cum  magnis  sump- 
tibus ;  canonicatum  recepisse  quidem,  praebendam  tamen  adbuc  exspectare  (Arch.  Univers.  Paris.,  theca  IV,  A.  27.  f).  — 
5.  Ipse  et  sequens  erant  nuntii  facultatis  mcdicinae.  Cf.  supra  n»  1029,  et  infra  Rotulum  med.  an.  1349,  n"  1164.  — 6.  De  quo 
jam  supra  n"  989.  Ipse  erat  nuntius  nationis  Gallicanae.  —  7.  Reg.  Vat.  Comm.  Clement.  VI,  an.  1,  n"  156,  fol.  32  (canon. 
Noviomcus.).  Erat  nuntius  nationis  Picard.  V.  infra  Rotulum  artist.  n"  1165,  an.  1349.  —  8.  Reg.  Vat.  Comm.  Clem.  VI,  an.  1, 
n"  154,  fol.  164 '^.  Richardus  Barbe,  nuntius  Normannorum,  postea  in  facultate  theologica  studebat,  positionumque  ejus 
saepius  mentio  fit  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  16409,  fol.  54,  IS^*",  l^^l";  ms.  lat.  16408,  fol.  25,  117  («  responsio  de  Quolibel 
magistro  Ricardo  Barbe  »).  V.  et  D'Argentre,  Coll.  Jud.,  I,  334  sq.  An.  1363,  Febr.,  fuit  adhuc  baccal.  in  theol.,  et  can. 
Belvac.  (Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  3,  fol.  77).  —  9.  Nuntio  nationis  Anglicanae.  De  ipso  v.  A7'chiv  f.  LiUeratur-  ii. 
Kirchengesch.  des  Mittelalt.,  V,  236,  n.  4.  Saepe  in  Reff.  procur.  nat.  Anglic.  occurrit,  v.  g.  Archiv,  etc.,  p.  236-243,  263- 
265,  279-288. 


l(Jbo.  Clemens  VI  cancellnrio  ecclesiae  ac  universis  magistris  theologicae  facultatis  studii  Paris.  injungit  ut, 
si  prior  et  fratrcs  Ord.  B.  Mariae  de  Carmelo  lectorem  Dibliae  biblice  Parisiis  habeant  sicut  habent  religiosi 
alii  mendicantes',  presentatos  ad  lecturam  Sententiarum'^  de  Ordine  Carmelitarum  praedicto  per  dictum 
priorem  generalem  illis  modo  et  fornia  ac  ordine  ad  hujusmodi  Sententiarum  lecturam  sine  requisitione  cujus- 
cunque  morae  vel  temporis  Parisiis  vel  cursus  seu  lecturae  Bibliae  admittant,  quibus  praesentatos  aliorum 
Ordinum  mendicantium  praedictorum  ad  similem  actum  et  gradum  consueverunt  recipere.  Dat.  apud  Yillam- 
novam  Avinionensis  diocesis  x  kal.  Septcmbris,  anno  primo.  «  Ad  Ordincm  ». 

1342,  Augusti  23,  apud  Villamnovam. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  927,  n"  51.  Deest  sigillum.  —  Reg.  Vat.  Avenion.  Clementis  VI,  vol.  XII,  fol.  156''. 
Felibien,  Hist.  de  la  ville  de  Paris,  III,  221.  —  In  Reg.  Vat.  Clem.  VI,  n"  155,  fol.  225'',  epp.  240,  241,  mentio  praeterea  fit 
«  tantae  multitudinis  fratrum  »  in  conventu  Paris.  tunc  temporis  commorautium. 

1.  V.  supra  n"  960.  —  2.  Infra  n"  1069  exstant  suppliees  preccs,  ut  fratres  Ord.  Carmeli  «  praesentati  »  ad  leeturam 
Bibliac  eodem  etlam  loco  cum  aliis  mendlcantibus  babeantur.  De  privilegio  quantum  ad  magisterium  obtinendum  v.  infra 
n°  1171  ad  an.  1349.  Ad  an.  1311  apud  Oxonicnses  inter  consuetudlnes  studii  Paris.  affertur,  «  quod  fratres  (Praed.)  expositi 
per  Ordlnem  ad  legendum  Bibliam  vcl  Sentenlias  absque  hoc  quod  cuicumgue  presententicr  graduin  bachellarlatus  in 
omnibus  obtinent  absque  contradictione  »  (Rashdall  in  Oxford  HislOrical  Society.  Collectanea,  II,  221).  Utique  non  in  sensu 
stricto  cancellario  «  praesentari  »  debebant,  ut  quando  magisterium  obtincre  desiderabant,  sed  tamen  neccsse  erat  eos  cancel- 
lario  indlcari. 


*«  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  67 


530  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1342 

10d4.   Statutum  Uiiiversitatis  Paris.  de  stationariis  et  librariis. 

1342,  Octobris  6,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolariuni  Parisius 
studentium  salutem  in  Domino.  Gravi  querimonia  aures  nostras  sepius  propulsante  super 
eo  quod  per  dolum  et  fraudem  stationariorum  et  librariorum,  quamvis  contra  eorum  jura- 
menta,  contingebat,  magistros  et  scolares  quamplurimum  defraudari,  prefatos  librarios 
et  stationarios  prout  ad  nos  pertinet,  coram  deputatis  a  nobis  fecimus  convocari,  ut  juxla 
verbum  Salvatoris  sic  dicentis  :  «  Descendam  et  videbo  utrum  clamorem,  qui  venit  ad  me, 
opere  compleverint'  »,  viderent  si  predicta  veritate  niterentur.  Coram  quibus  deputatis 
comparentes,  et  eis  diligenter  expositis  articulis  eorum  officia  tangentibus,  super  quibus 
alias  prestiterant  juramenta,  reperti  fuerunt  quidam  eorum  errasse  et  peccasse  tam  ex 
statutorum  ignorantia,  ut  dicebant,  quam  interpretatione  quorumdam  statutorum  per  eos 
facta  contra  mentem  et  conscientiam  statuentis.  Et  quia  anno  quolibet  vel  quotiens  nobis 
placuerit,  tenentur,  ut  ipsis  sit  recens  memoria,  renovare  juramenta,  quatuorque  princi- 
pales  per  nos  eligi  debent,  vel  alias  electi  confirmari  ad  laxandum  libros,  ita  quod  nulli 
alii  liceat  libros  taxare  Parisius  nisi  tales  quatuor  dunlaxat,  secunduin  quod  hec  in  statutis 
alias  per  nos  super  hoc  factis  latius  continentur^  :  hinc  est  quod  nos  super  predictis 
salubre  remedium  adhibere  cupientes,  predictos  librarios  et  stationarios  ad  nostram  con- 
gregationem  generalem  celebratam  more  solilo  apud  Sanctum  Maturinum  anno  Domini 
MCCCXLII,  sexta  die  Octobris,  fecimus  convocari,  et  cuilibet  ipsorum,  prout  suo  incumbit 
officio,  tactis  sacrosanctis  Evangeliis  fecimus  jurare  juramenta  que  secuntur : 

Primo',  quod  fideliter  et  legitime  habebunt  libros  venales  recipiendo,  custodiendo, 
exponendo  et  vendendo  eosdem. 

Item,  quod  libros  venales  non  suppriment  nec  celabunt,  sed  ipsos  semper  loco  et 
lempore  exponent  quando  petentur. 

Item,  quod  si  a  venditoribus  vel  venditore  super  venditione  libri  vel  librorum  vocati 
fuerint  vel  requisiti,  extimabunt  et  dicent  bona  fide  mediante  salario  quantum  credent 
librum  vel  libros  ad  vendendum  oblatum  vel  oblatos  justo  et  legitimo  precio  posse  vendi, 
ut  pro  eis  emere  vellent,  si  facultas  se  ofTerret. 

Ilem,  quod  precium  libri  venalis  et  nomen  illius  cujus  est  liber  in  aliqua  parte  libri 
patente  intuenti  ponent,  si  velit  venditor. 

Item,  quod  cum  libros  vendiderint,  eos  non  assignabunt  ex  toto,  nec  transferent  in 
emptores,  nec  precium  recipient  pro  eisdem,  donec  denunciaverint  venditori  vel  mandato 
suo,  quod  precium  veniat  recepturus  si  velit  et  ejus  copia  commode  possit  haberi. 

Ilem,  quod  de  precio  pro  libro  vel  libris  oblato  puram  et  simplicem  sine  fraude  et 
mendacio  dicent  veritatem. 

Item'  quod  nullus  librarius  librum  venalem   expositum  ab  alio  librario  magistro  vcl 
67. 


1342]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  531 

scolari  Parisius  eniat,  nisi  priinitus  fuerit  portatus  publice  per  qiiatuor  dies  in  sermonibus 
apud  fratres  et  venditioni  expositus  et  ostensus  petentibus  omni  fraude  amota;  ita  tamen 
quod  si  scolaris  vel  magister  coinpulsus  necessitate  propter  recessum  vel  alias  non  pos- 
sent  tanturn  expectare,  de  consensu  rectoris  Universitatis,  qui  erit  pro  tempore,  magister 
vel  scolaris  poterunt  libros  vendere,  facta  fide  de  consensu  rectoris  per  signetum,  [et] 
librarii  poterunt  emere  libros  sine  hoc  quod  in  sermonibus  apportentur. 

Item,  quod  nullus  intromittet  se  de  taxatione  librorum  quoqiio  modo  nisi  vocatus  per 
aliquem  de  principalibus  juratis. 

Item,  quod  ratione  libri  vel  librorum,  a  venditore  magistro  vel  scolari  nicliil  exigent, 
nec  ab  emptore  actu  studente  Parisius  ultra  qualiior  denarios  de  libra,  et  ab  extraneis  sex 
denarios. 

Itein,  quod  nuUum  pactum  facient  per  se  vel  per  aliuin,  directe  vel  indirecte,  de  vino 
recipiendo  ultra  id  quod  ab  Universitate  est  taxatum,  nec  occasione  majoris  vel  minoris 
pretii  pro  eorum  vino  librorum  venditio  differatur  quoquo  modo. 

Item  de  stationariis^ ^  quod  exemplaria  que  habent,  sunt  vera  et  correcta  pro  posse. 
Item,  quod  pro  exemplaribus  ultra  id  quod  ab  Universitate  taxatum  est,  non  exigent 
a  magistris  vel  scolaribus. 

Item,  quod  pro  exemplaribus  ab  Universitate  non  taxatis  ultra  justum  et  moderatum 
salarium  non  exigent. 

Item,  quod  non  attemptabunt  aliquid  doli  vel  fraudis  circa  ofiicium  suum  iinde  possit 
studentibus  aliquod  detrimentum  evenire. 

Item,  quod  quilibet  habeat  tabulam  de  pergameno  scriptam  in  bona  littera  et  patente 
positam  ad  fenestram,  in  qua  scripta  sint  omnia  exemplaria  quibus  utitur  et  que  ipse  habet 
cum  precio  taxationis  eorum. 

Item,  si  habeant  aliqua  exemplaria  non  taxata,  ea  non  communicabunt,  donec  dicte 
Universitati  oblata  fuerint  seu  taxata. 

Item,  quod  ipsi  librorum  utilium  pro  studio  cujuscunque  facultatis  exemplaria  prout 
melius  et  citius  poterunt,  procurabunt  ad  commodum  studentium  et  stationariorum  iitili- 
tatem. 

Item,  quod  si  contingat  quod  habeant  aliqua  exeinplaria  nova,  ea  non  communicabunt 
nec  pro  seipsis  nec  pro  aliis,  donec  fuerint  approbata  per  Universitatem,  correcta  et 
taxata. 

Item,  quod  non  vendent  seu  alienabunt  exemplaria  sua   sine   consensu  Universitatis. 
Si  vero  stationarii  contra  prenoininatos  articulos  vel  aliquem  eorum  aliquid  attemptare 
presumpserint  seu  contravenerint,  a  suo   ofiicio  sit  ille  qui  hoc  fecerit  alienus  penitus  et 
privatus  usque  ad  satisfactionem  condignam  et  revocationem  Universitatis. 

Nomina  vero  librariorum  et  stalionariorum  qui  juraverunt  sunt  hec  :  Thomas  de  Seno- 
nis,   Nicholaus   de   Branchis,   Johannes   Vachet,   Johannes    Parvi  Anglicus,  Guillelmus  de 


532  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1342 

Aurelianis,  Robertus  Scoti,  Johannes  dictus  Prestre-Jehen,  Johannes  Poniton  (Pointona, 
Ponton),  Nicholaus  Tirel,  Gaufridus  le  Cauchois,  Henricus  de  Cornubia,  Henricus  de 
Nevanne,  Johannes  Magni,  Conerardus*  Alemanus,  Gilbertus  de  Hollendia,  Johannes  de 
Fonte,  Thomas  Anglicus,  Ricardus  de  Monlbaston,  Herbertus  dictus  de  Martray,  Yvo 
Greal,  Guillebnus  dictus  le  Rourgoignon,  Matheus  le  Vauvasseur,  Guillelmus  de  Caprosia, 
Yvo  dictus  le  Rreton,  Symon  dictus  rEscolier,  Johannes  dictus  le  Normant,  Michiei  de 
Vacqueria  et  Guillelmus  Herberti.  Et  pro  isto  anno  presenti  eligimus  in  quatuor  princi- 
pales  librarios  taxatores  librorum  Johannem  de  Fonte,  Yvonnem  dictum  Greal,  Johannem 
Vachet  et  Alanum  Rritonem,  principalem  servientem  facultatis  decrelorum,  ita  quod  istis 
quatuor  dumtaxat  liceat  libros  taxare,  vel  saltem  duobus  ipsorum  presentibus  et  taxan- 
tibus.  Et  si  duo  eorum  absentes  sint  vel  unus,  tantum  absens  percipiet,  quantum  alius 
presens  et  taxans,  nisi  requisitus  ad  taxandum  venire  recusaverit.  Et  si  contingat  taxa- 
tores  et  eorum  aliquos  duci  ad  aliquam  taxationem  faciendam  per  aliquem  alium  de 
librariis,  tantum  percipiet  ille  ductor,  quantum  unus  taxatorum.  Et  si  plures  fuerint  duc- 
torum,  quantum  ad  participationem  salarii,  omnes  loco  unius  habeantur.  Et  etiam  isti 
quatuor  deputati  inquirant  si  aliquis  non  juratus  utatur  oflicio  librarii  vel  stationarii,  et 
habeant  potestatem  capiendi  pignora  non  juratorum  utentium  officiis  predictis,  et  ea  pre- 
sentare  in  prima  congregatione  generali  coram  Universitate.  Et  si  depulati  predicti  in 
hiis  exequendis  serviente  indigeant,  quilibet  serviens  Universitatis  tenebitur  per  suum 
juramentum  adstare'  eis  et  oflicium  suum  gratis  et  sine  diflicultate  impendere,  si  fuerit 
per  eorum  aliquem  requisitus,  et  non  liceat  librariis  aliis  non  principalibus  taxare  libros 
quoquo  modo.  Nobis  potestatem  reservantes  de  aliis  quatuor  pro  anno  futuro  eligendis,  si 
nobis  placuerit  et  visum  fuerit  expedire.  Quibus  sic  actis  nos  omnes  et  singulos  juratos 
nostros  benigne  admisimus  ad  oflicia  supradicta  exercenda,  volentes  ipsos  et  eorum 
quemlibet  tanquam  fideles  nostros  nostris  gaudere  privilegiis,  libertatibus  et  immunita- 
tibus,  si  et  prout  decet,  in  futurum,  ipsos  sub  protectione  nostra  per  presentes  reponendo. 
In  cujus  rei  testimonium  hiis  presentibus  litteris  sigillum  Universitatis  est  appensum. 
Datum  anno  Domini  MCCCXLII,  die  sexta  Octobris. 

Duo  originalia  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  G8,  n°  26  (D.  18,  oo),  ct  27  (D.  18,  Tv).  —  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  118, 
n°  121.  Cod.  Harcur.,  fol.  107.  Actes  concernans  le pouvoir  et  la  direction  de  1'Universite  de  Paris  sur  les  ecrivains,  etc, 
p.  7.  Bulaeus,  IV,  278.  Cf.  et  Chevillier,  Origine  de  limprimerie  de  Paris,  p.  356;  Kinhho6F,  Die  Handschriftenhdndler  des 
Mittelaliers  (Leipzig,  1853,  2  ed.)  p.  91,  ubiquecuni  multis  mcndis. 


,  xviir,  21.  —  2.  Supra  n"  733.  —  3.  Hi  articuli  ad  librarios  pertinent.  V.  supra  n"  628 
,  n°  628,  —  6.  Cod.  Harc.  :  «  Corrardus  u.  —  7.  Orig.  :  «  abstare  »,  ut  et  in  Reg.  94. 


1.  Genes.,  xviir,  21.  —  2.  Supra  n"  733.  —  3.  Hi  articuli  ad  librarios  pertinent.  V.  supra  n"  628.  —  4.  V.  supra  n"  733, 
p.  lUl.  —  5.  V. 


1343]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUK     A.  D     \NNUM     MCCCL.  533 

IvJoO.    Statutitm  nationls  Norniannorum  de  modo  cu.ttodiendi  pecuniam   nationis  et  //uo  iempore  possil  de  ea 

distribui  et  ordinari. 

1343,  Januarii  30,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis,  nos  omnes  et  singuli  magistri  nacionis  Xoriiia- 
norum  Parisius  actu  regentes  in  arciuin  facultate,  salutem  in  Domino.  Cum  bouum  com- 
mune  et  pax  velucl  aliquid  tranquillius  bono  privato  seu  discordie  preierentur  bonitate;  ne 
bonum  commune  nostre  nacionis,  per  maliciam  ofTicialium  seu  dispensatorum  vel  mini- 
stratorum,  imposterum  valeat  vel  contingat  dissipari,  et  ne  dicta  nacio,  ob  defectum  pecunie, 
aliquod  in  futurum  paciatur  detrimentum,  sicut  aliis  temporibus  retroactis  evidenter  novi- 
mus  eminere,  potissime  cum  per  aliquos  a  festo  Ascencionis  usque  ad  fcstum  beati  Dio- 
nisii  predicta  pecunia  nacionis  fuerit  dispensata  minus  juste,  aut  indebite  potabalur,  dum 
major  pars  verorum  regentium  contingebat  ad  partes  pro  victualibus  procurandis  remeasse: 
nos  omnes  et  singuli  inagistri  dicte  nacionis,  ex  parte  magistri  Grimerii'  Bonifacii,  dicte 
nacionis  procuratoris,  apud  Sanctum  Maturinum,  xxx"die  Janiiarii,  videlicet  die  jovis  ante 
festum  Purificationis  Beate  Marie,  per  servientem  juratum  sufficienter  et  specialiter,  ut 
moris  est,  ad  statuendum,  ordinandum  et  dispensandum  vocati,  de  cominuni  assensu  om- 
nium  nostrum,  per  predictuin  procuratorem  a  quolibet  magistrorum  nostroruin  suflicienter 
et  specialiter  requisito%  nullo  reclamantc,  pro  bono  communi  tocius  nostre  nacionis  in 
eodein  loco  inviolabiliter  observanda  statuimus  ac  ordinavimus  que  sequuntur  : 

Primo,  quod  a  festo  predicto  Ascencionis  usque  ad  festum  beati  Dionisii  nichil  de 
predicta  pecuuia  possit  dari,  distribui,  accommodari,  diminui,  defalcari,  nec  ad  aliquos  usus 
converti,  nec  a  procuratore  proponi,  seu  quoquo  modo  de  eadem  ordinari,  nisi  via  ad  cu- 
riam  per  Universitatem  ordinetur,  aut  ad  regein  predicta  Universitas  se  transferat,  pecuiiia 
communi  Universitatis  seu  facultatis  totaliter  denegata;  cujus  pecunie  tradicio  expediens, 
per  Universitatem  vel  facultatem,  tunc  temporis  indicctur. 

Item,  statuimus,  si  aliquis  vel  aliqui  casus  predicto  teinpore  evaserint,  propter  quem 
vel  quos  sint  aliqui  dicte  nacionis  ad  certa  negocia  Universitatis  vel  facultatis,  seu  na- 
cionem  predictam  tangencia,  cum  aliis  dicte  Universitatis  vel  facullatis  proporcioualiter 
deputati,  propter  que  negocia  expedienda  per  majorem  partem  diei  vel  saltem  pcr  terciam 
fuerint  occupati :  liceat  eis,  si  sint  duo,  usque  ad  octo  solidos,  si  sint  tres,  usque  ad  xii, 
proporcionaliter  augmentando  aut  eciam  minuendo,  si  pauciorcs  iu  dictis  negociis  interesse 
contingat,  pro  refectionibus  corporis  suis  sumptibus  applicare. 

Item,  statuimus,  quod  si  nacio  communiter  contra  nacionem  vel  aliquam  personam 
insurgat  vel  quoquo  modo  agere  debcat :  si  deputali  ab  eadem  sicut  prius  occupentur, 
sumptus  prius  taxacionis  percipere  valcant  pro  expensis;  si  dicta  negocia  consiliis  indi- 
geant  exlraneis  vel  scripturis,  seu  quibuscumque  aliis  operationibus  licitis  et  honestis,  pro 
predictis  per  nacionem  condigna  satisfactio  impendatur. 

Itein,  quod  a  festo  sancti  Dionisii   usquc  ad   festum  Ascensionis  de  pecunia   nacionis 


534  CHARTULARIUM     TJNIVERS.     PARIS.  [1343 

nil  valeal  ordinari,  dari,  minui,  accommodari,  distribui,  defalcari,  nec  ad  aliquos  usus 
converti,  nisi  omnibus  magistris  regentibus  ad  congregationem  sufficienter  evocatis,  et 
majori  parte  eorumdem  personaliter  comparente. 

Item,  ut  quilibet  procurator  predicte  nacionis  in  principio  sue  institucionis  ad  pre- 
dicta  omnia  observanda  suo  speciali  juramento  obligetur;  nec  non  dictus  procurator  de 
novo  incipientes  et  de  novo  resumentes  ad  predicta  observanda  faciat  obligari :  ad  que 
quilibet  nostrum  spontanee  obligatur  per  proprium  juramentum. 

Item,  quod  nullus  existens  procurator  aut  aliquis  loco  sui,  sub  pena  juramenti,  pro- 
cedat  ad  diminucionem  seu  correctionem  vel  distractionem  predictorum  per  nos  concordi- 
ter  statutorum,  dictos  magistros  ad  hoc  vocando,  sive  super  hoc  aliquid  in  deliberacione 
ponendo,  a  festo  Ascensionis  usque  ad  festum  sancti  Dionisii  antedictum  '.  Et  ut  hec  pre- 
dicta  statuta  roboris  habeant  firmitatem,  ipsa  statuta  in  registro  nostre  nacionis  cum  aliis 
ordinacionibus  et  statutis  scribi  et  poni  voluimus.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  com- 
mune  nostre  nacionis  presentibus  dignum  duximus  apponendum.  Datum  anno  Domini  mil- 
lesimo  CCC^XLII,  xxx*  die  Januarii  predicta. 

Cod.  Harciir.,  fol.  141.  —  Jourd.iin,  n»  590. 

1.  Seu  «  Grunerii  »  de  Rotomago.  Ipse  in  Reg.  procur.  nat.  Anglic.  jam  an.  1338  (magister  Grimerius),  p.  238,  et 
p.  257,  258,  ad  an.  1340,  ut  procurator  nat.  Norman.  affertur.  In  Reg.  Suppl.  Clement.  VI,  an.  5,  p.  2  :  «  Grunerius  Bo- 
nifatii  pro  suis  fratribus  Bonifatio  et  Petro  Bonifatii  supplicat  ».  Plura  de  ipso  v.  infra  n"  1104.  —  2.  Cod.  :  o  requisitis  ». 
—  3.  Cod.  :  «  antedictis  ». 


1066.   Humbertus  II,  delphinus  Viennensis,  ad  Clementem  VI,  ut  cancellarius  Paris.  fratri  Parisio  Ord.  Praed. 
magisterium  in  theologia  tribuat. 

1343,  Februarii  11,  Avenione. 

Supplicat  sanctitati  vestre  devotus  filius  vester  Ymbertus'  dalphinus  Viennensis  quod, 
cum  frater  Parisius"  bacalarius  in  theologia,  Ordinis  fratrum  Predicatorum,  natus  in  terra 
Dalphinatus,  sex  anni  sunt  fecerit  cursum  suum  Parisius  legendo  Sententias  laudabiliter 
valde,  quatinus  eadem  sanctitas  de  gratia  speciali  in  favorem  Ordinis  sui  et  ipsius  dalphini, 
cujus  est  confessor'  et  singularis  factura,  dignetur  mandare  ..  cancellario  Parisiensi  vel 
vices  ejus  gerenti  ut  predictum  bacalarium,  jam  juxta  cursum  Parisiensis  studii  per  Ordi- 
nem  presentatum,  debeal  licentiare  infra  mensem  a  notitia  mandati  sanctitatis  vestre  ad  ma- 
gisterium,  presertim  quia  hoc  idem  devote  supplicat  tota  provincia  Provincie  ejusdem 
Ordinis,  in  qua  nuper  per  totam  ipsam  provinciam  fuit  in  priorem  provincialem  electus 
concorditer,  ne  ipsa  provincia,  que  quatuor  annis  caruit  provinciali,  propter  longam  rectoris 
carenciam  ia  religione  periculosa  et  dampnosa  dispendia  patiatur.  —  Fiat,  si  sit  sufficiens. 
R.  —  Et  quod  transeat  sine  aiia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  iij  id.  Februarii, 
anno  primo. 

Reg.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  1,  p.  2,  fol.  15''.  — In  Reg.  Vat.  Arenion.  Cleraent.,  vol.  XII,  fol.  170'',  cxstat  sub  eadem 


1343]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     A.D     ANNUM     MCCCL.  535 

temporis  nota  epistola  («  Viri  sacre  religionis  »),  qua  summus  pontifex  cancellario  Paris.  injungit  ut  ipse  vel  ejus  vices  gerens 
Parisio  infra  unius  mensis  spatiura,  si  eum  suflicientcm  repererit,  magistralem  honorera  et  docendi  licentiara  tribuat. 

1.  An.  1349,  Julii  16,  Lugduni  abdicavit,  Julii  17  ibid.  habitum  Ord.  Praed.  sumpsit.  tc  Breve  tamen  tompus  stans  in 
Ordine,  egressus  factus  est  »,  etc.  (Chron.  Matthiae  NueioenburQ.,  ed.  Biihraer-Huber  in  Font.  rer.  germ.,  IV,  273,  not.  1). 
An.  scilicet  1351,  Januarii  3,  fit  patriarcha  Alexandrinus  (Reg.  Coram.  Clem.  VI,  an.  9,  n»  20'i,  fol.  62)  ;  «  Ilumbertus,  natus 
quondam  Jobannis  Dalphini  Viennens....  in  sacerdotio  constitutus  »,  ubi  etiam  non  exprimitur  eum  sodalem  esse  Ord.  Praed.; 
an.  sequenti,  April.  30,  ei  providetur  de  sede  Remensi  (ibid.,  an.  10,  n"  20C,  fol.  Si').  Minime  taraen  episcopus  Paris.  fuit.  V. 
praeterea  Quetif-Echard,  I,  641.  —  2.  V.  supra  n"  1009.  An.  1350,  quo  cura  Rogerio  de  Palhariis,  Ord.  Min.,  pro  negotiis  ad 
partes  Aragoniae  et  Cathaloniae  mittebatur,  adhuc  prior  provincialis  Provinciae  erat  (Reg.  Secret.  Clem.  VI,  an.  9,  n"  l'i'i, 
fol.  lO^i").  —  3.  Quetif-Echard,  I,  641  sq.,  volunt,  Johannem  Revolli,  priorem  Gratianopolit.,  tunc  temporis  confessarium 
delphini  fuisse. 


lUb/.    Ordinationes  Capituli  generalis  sub  Dionysio  de  Mutina',    Ord.  Ereniit.  S.  Aug.,  de  studiis,  et  assigna- 
tiones  baccalareorum  pro  studio  Paris. 

1343,  Maii  1,  Mediolani. 

Confirmamus  diffinitionem  in  Tholosano  Capitulo"  factam  de  non  licenciandis  lectoribus 
sub  conditione....,  volentes  quod  debens  licenciare  aliquem  ad  officium  lectorie  debenti  exa- 
minari  lectionem  assignet  et  quem  librum. 

Item,  ut  melius  studentes  proficere  valeant,  tenore  presentium  diffinimus  et  voluinus 
quod  quilibet  lector  principalis  cujuscunque  studii  noslri  Ordinis  ad  petitionem  et  requisi- 
lionem  studentium,  seu  majoris  partis  ipsorum,  legere  teneatur  et  debeat  unum  librum  in 
artibus,  qui  prefatis  studentibus  utilior  fore  agnoscitur,  magistris  reverendis  et  baclaelariis 
formatis  in  sacra  pagina  dumtaxat  exceptis... 

Item,  confirmamus  diffinitionem  factain  Aryminii'  que  dicit  quod  duo  magistri  in  sacra 
pagina  debeant  Parisius  assidue  cominorari,  unus  videlicet  actu  regens,  et  alius  senior  resi- 
dens.  Nec  contra  hoc  vokimus  patrem  nostrum  generalem  posse  dispensare. 

Item,  declaramus  et  decernimus  quod  nullus  bachalarius  existens  Parisius,  quantum- 
cunque  et  quocumque  tempore  sigillum  magisterii  acceperit,  provisionem  magistro  debitam 
habere  debeat  a  conventu,  nisi  postquam  cathedram  optinuerit  ad  efl"ectum... 

Item,  committimus  vicario  et  diffinitoribus  Capituli  provincialis  provincie  Francie  qua- 
tenus  quatuor  vel  quinque  de  melioribus  fratribus  predicte  provincie  in  Capitulo  existen- 
tibus  convocatis  possint  quatuor  studia  infra  eandem  provinciam  ordinaro  et  in  quolibet 
duos  lectores  ponere,  quorum  unus  legat  in  textu,  et  alius  in  Sentenciis,  prout  moris  est  in 
studio  generali,  ut  multitudini  lectorum  utilium  et  studentium  aptorum  dicte  provincie  pos- 
sit  facilius  provideri. 

Item,  cum  expediat  bachelarios  Sententias  lecturos  Parisius  cum  bona  maturitate  et 
summo  studio  ad  actum  tain  difficilem  esse  provisos,  idcirco  nobis  videtur  expediens  quod 
in  Ordine  nostro  ultra  triennium  aliqui  nominentur  ad  se  disponendum.  Quapropter  in  pre- 
senti  Capitulo  infrascriptos  ad  lecturam  Sententiarum  Parisius  nominamus  post  istud  trien- 
nium  :  pro  primo  triennio  post  Capitulum  generale  proximum  quantuin  in  nobis  est  ordina- 
mus  et  nominamus  fratres  Matheum  de  Medyolano*,  Ilenricum  de  Virmaria%  Huguelinuin 


536  cn.vnTULARiuM    umvers.    paris.  "     [1343 

de  Urbe  veteri";  jjro  alio  triennio  sequenle  eodem  modo  nominamiis  fratres  Nicholaum  de 
Verduno,  Nicholaum  de  Ynterane',  Stephanum  de  Hungaria';  pro  alio  triennio  sequente 
eodem  modo  nominamus  Gonstancium  de  Neapoli,  Bertrandum'  de  Montepessulano'". 

Cod.  Yirod.  41,  fol.  198i'-200i'.  «  DifHnitiones  facte  per  ven.  patrem  fr.  Dyonisium  de  Mutina...  in  Capitulo  Medyolani 
an.  Dom.  M  CCC  XLIII,  prima  die  mensis  Maii,  pont.  Clem.  VI  an.  primo  ». 

1.  In  hoo  Capitulo  Dionysius  prior  genoralis  renuntiatus  est.  Y.  supra  n"  952.  —  2.  An.  1341.  -  3.  An.  1318  Capitulo 
generali  ibid.  celebrato.  —  4.  Apud  Elssium,  Encomiast.  August.,  p.  477,  vocatur  Matthaeus  de  Pagis,  Mediol.,  s.  theol, 
mag.,  cujus  exstabant  scrmones ;  an.  1354,  April.  1,  obiit,  —  5.  Communiter  de  uno  tantum  Henrico  dc  Frimaria  (Friemar,  non 
Wcinmr)  in  Thuringia  ex  Ord.  Eremit.  S.  Aug.  proT.  Alemanniae  scriptores  loquuntur,  dum  tamcn  plures  distingui  debent, 
Unus  postan.  1273  prior  provinc,  Alemanniae,  et  adhuc  an.  1279  in  officio  erat  (v.  Prohle,  Andreas  Prohle,  [Gotha,  1867], 
p.  24),  Ilic  vix  idem  esse  potest  atque  Henricus  de  Alemannia,  de  quo  supra  11°  613,  nota  1.  Sed  Henricus  de  Alemannia 
videtur  esse  celebcrrimus  omnium  Ilenricorum  de  Vrimaria,  de  quo  quacdam  notac  editae  sunt  a  Beyer  in  Mitth.  des  Vereins 
f.  die  Geschichte  u.  Alterthumskunde  von  Erfurt  (V,  [Erfurt,  1871],  p.  125  sqq.),  An.  1317  jam  Erfordiae  in  Thuringia  erat, 
ubi  theologiam,  pro  cxtoris  etiam,  legebat.  Ut  professor  theologiae  Erfordiae  suura  traclatura  super  Decretales  Cum  Marthe 
Malthiae  archiepiscopo  Magunt.  (1321-1328)  dedicavit  (Cod,  Vat.  4847,  fol.  146).  De  scriptis  ejus,  quorum  aliqua  fortasse 
aliorum  sunt,  v.  Ossinger,  liibl.  August.,  p.  952.  In  Ilennebergisches  Urkundenbuch,  I,  94,  ad  an.  1323,  Octob.  7,  mag, 
Ilenricus  de  Vrimar,  s.  theol,  professor,  ut  confessor  comitis  Bertholdi  de  Honneberg  adertur.  Dicitur  cura  an.  1354,  April.  20, 
obiissc.  Nuncupatur  i<  junior  »,  ul  distinguatur  ab  avunculo  Ucnrico  de  Vriraaria,  ctiara  s.  theologiae  professore,  de  quo 
Beyer,  1.  c,  p.  128  sq,  Sed  quisnam  est  Henricus  de  Vrimaria,  qui  supra  nominatur?  Gerte  nec  nepos,  nec  avunculus.  — 
6.  Cognomine  «  Malabranca  ».  Ejusdein  exstat  Comraentar.  seu  Quaestiones  super  4  lib.  Sentent.  in  Bibl.  Angclica  Romae, 
ms.  A.  1.  8  (sacc.  xiv).  Cf.  et  in  Bibl.  Tolosan.  ras,  249,  In  primum  Sentent.  Bibl.  Mazurin.  Paris.,  ms.  332,  In  cod,  Bibl. 
.\ngel.,  in  iinc  quarti  libri  (fol.  200*^),  legitur  ;  «  Lectura  fuit  notata  [seu  rcportata]  an.  Dom.  1352,  sed  recolleccio  [recollectaj 
fuit  an.  Dom.  1365  ».  E  quo  scquitur,  Hugolinum  seu  Ugolinum  an.  1352  Parisiis  ut  baccalareum  super  Sententias  legisse. 
Profecto  an.  eodem  fr,  Remegius  [sic)  de  Florentia,  episc.  Comaclens.  (v.  supra  n»  1050)  Clemenli  VI  supplicat,  ut  caneellario 
Paris.  injungat,  fr.  Ilugolinum,  «  qui  ordinarie  Parisius  legit  Sententias  et  est  per  suum  Ordinembaccalarius  ad  magiste- 
rium  presenlatus  »,  licentiare  ct  expodire  ad  magisterium  in  theol.  (Supplic.  Cloment,  YI,  an.  II,  fol,  61,  ad  Julii  3).  In 
Bibl.  nat.  Paris,,  ms.  lat,  16i09,  Hugolini  nomen  saepe  occurrit.  Fol.  1  sunt  positiones  «  contra  unum  rev.  doctorem  hujus 
studii,  vid.  mag.  Ilughelinum  jo,  e«c.  V.  praeterea  fol.  35*,  143^  Ms.  lat.  1G408,  fol.  17'',  25,  %1^,  218li  sq,  De  ejus  scriptis 
var.  v.  Elssius,  I.  c,  p.  300  sq.  Ossinger,  Bibl.  August..  p.  535.  Ipse  unus  e  novem  fundatoribus  studii  theologiei  Bononien- 
sis  erat,  qui  vicissim  post  an.  1360  (v.  Denifle,  Die  XJniversitaten  des  Mittelalters,  I,  207)  Bononiae  fuerunt.  Cum  Ugolino 
nominatnr  primo  loco  Petrus  Thomae,  Ord.  Carmcl.  (an.  1349  mag,  Paris.,  an.  1354,  Nov.  16.  episcopus  Pactensis 
[Lipari],  an.  1359,  Maii  10,  transfertur  ad  sed,  Coronens.  —  Reg.  Innocent.  VI,  n»  234,  fol.  28,  —  an.  1363  archiepiscopus 
Cretens.,  v.  Urbani  V  Reg.,  n"  252,  fol,  li~'^, —  an.  1364  patriarcha  Constantinopol.)  Secundo  loco  Ugolinus,  doctor  acutissimi 
ingenii,  affertur.  Deinde  Franciscus  Adriani  Bonon.,  Ord.  Min. ;  Thomas  de  Padua,  textualis  eximius,  Ord.  Carrael. ;  Thoraas 
de  Fr<3gnano  Mutinens.,  Ord.  Min.  (1369  minist.  general.,  1378  presb,  cnrd.  Nerei  et  Achill.) ;  Petrus  raonachus  Cluniac,  dom. 
cardinalis  Cluniac  (Andruinij  auditor  et  comraensalis;  Johannes  de  Podio,  doctor  speculativus  et  haereticorum  malleus,  Ord. 
Praed. ;  Bonaventura  (Bodoario)  de  Padua,  divinarum  scriplurarum  ct  saecularium  litterarum  coramentator  praefulgidus,  Ord. 
Ereinit.  S.  Aug.  (an.  1377,  prior  general.  Ord.,  postea  cardinalis  Urbani  \'I);  Ludovicus  (de  Sancto  Martino)  de  Venetiis,  Ord. 
Min.,  iirbanae  eloquentiae  pater,  nec  habens  quidquid  rusticitatis  admixtura  (sed  an,  1363  adhuc  in  stud.  Min.  Pisis  erat, 
ooderaquc  nn.  magisterium  a  Pctro  Thoma  recipit.  Rcg.  Urbani  V,  n»  252,  fol.  47'').  —  Haec  omnia  e  ras.  Acta  collegii  theolo- 
gici  ab,  an,  1362-1824  in  Bibl,  Seminarii  Bonon.,  fol,  2'',  Oranes  isti  raagistri  olim  tempore  Hugolini  Parisiis  studiis  operam 
dabant. 

Ilugolinus  an.  1371,  Februarii  10,  fit  patriarcha  Constantinop.  (Reg.  Avenion.  Gregorii  XI,  vol.  III,  fol.  30''),  cum 
csset  prior  generalis  Ordinis  (ab  an,  1368),  subque  cadem  temporis  nota  ecclesiam  Ariminens.  in  commendam  recipit  (ibid,, 
fol.  32'').  —  7.  V,  infra  ad  an.  1345,  n"  1103.  Tunc  temporis  jam  ad  magisterium  obtinendum  a  papa  proponebatur,  quamvis 
Sontontias  adhuc  non  legisset,  —  8.  Stephanus  dc  insuln,  qui  an.  1345  papae  pro  magisterio  obtinendo  commendabatur  ; 
postoa  erat  episcopus.  V,  infra  n"  1114.  —  9.  Potest  legi  n  Bernardum  ».  Infra  ad  an.  1345,  Januar,  22  (n"  1097"),  quando  pro 
magisterio  postulabatur,  Bertrandus  Yincentii  de  Montepessulano  nuncupatur,  —  10,  Postea,  adhuc  sub  Clemente  VI,  ut  in 
Ord.  Praedicatorum  «  unus  e  fratribus  dicli  Ordinis  lector  ad  legendum  librum  Sententiarum  anno  quolibet  deputabatur  » 
(Reg,  Avenion.  Innocenlii  VI,  vol.  VI,  fol.  408), 


1343]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  537 

1068.  Clemens  VI  (Auberto)  abbati  S.  Victoris  Paris.,  decano  S.  Marcelli,  et  (Roberto)  cancellario  Paris.  injun- 
git  ut  magistris  et  scholaribus  Paris.  in  facultate  theologica  studentibus  juxta  Constitutionem  Honorii  ///< 
per  quintjuennium  fructus  et  redditus  omnium  beneficiorum  eccles.,  quae  in  quibusvis  ecclesiis  obtinent,  integre 
ministrari  faciani.  Datum  Avenione  v  non.  Maii,  anno  primo.  «  Recensentes  gratuito  ». 

1343,  Maii  3,  Avenione. 
Reg.  Vat.  Comm.  Clcmentis  VI,  an.  1,  n"  214,  fol.  518i>.  _  Bulacus,  IV,  277. 

1.  In  Reg.  :  «  Honorii  IIII  ».  V.  tom.  I  ChartuL,  n"  32,  p.  91. 


1069.   Prior  generalis  et  fratres  Ord.  Carmel.  Clementi  VI  supplicant  ut  praesentati  Paris.  ad  lecturam  Bibliae 
cum  aliis  mendicantibus  eodem  toco  habeantur. 

1343,  Hlaii  7,  Avenione. 

Supplicant  sanclitali  veslre  devoti  oratores  et  servi  vestri  prior  generalis'  et  fratres 
Ordinis  Beate  Marie  de  Monte  Carmeli,  quod  cuin  ab  ipsis  fratribus  predictis  lecturis  Bi- 
bliain  biblice  Parisius  per  cancellarium  Parisiensem  et  magistros  facultatis  theologie  requi- 
ratur  sub  juramento  mora  temporis  in  studio  Parisiensi  vj  annorum,  vel  in  aliis  studiis  gene- 
ralibus  xij  annorum,  cum  ab  aliis  religiosis  mendicantibus  predicta  mora  minime  requira- 
tur,  dignemini  eis  auctoritate  apostolica  de  gratia  speciali  eos  aliis  religiosis  mendicantibus 
parificare,  ut  videlicet  quicunque  fratres  dicti  Ordinis  fuerint  ad  hujusmodi  lecturam  per 
priorem  generalem  presentati,  sine  requisitione  cujuscunque  more  vel  temporis  ad  eandem 
libere  admittantur',  quacunque  constitutione  in  contrarium  per  dictos  cancellarium  et  ina- 
gistros  facta  etiam  juramento  vallata  non  obstante.  —  Fiat.  R.  —  Item  quod  transeat  sine 
alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  non.  Maii,  anno  primo. 

Rcg.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  1,  p.  2,  fol.  163.  —  In  Rcg.  Vat.  Clcraent.  VI,  an.  1,  n»  151,  fol.  332,  cp.  1637,  exstat 
cpistola  («  Meritis  vestre  religionis  »)  sub  eadem  tcmporis  nota,  qua  summus  pontifex  hoc  privilegium  Carmclitis  concedit. 
Supra  n»  1063  exstat  privilegium  pro  praescntatis  ad  lecturam  Sententiarum. 

1.  Petrus  Raymundi  de  Insula.  Supra  n»  1061.  —  2.  An.  1351  Gapitulum  gencralc  Ord.  Carmcl.  Tolosae  celcbratum 
statuit,  (i  quod  nullus  posset  legere  Bibliam  seu  Sentcntias  Parisius  nisi  primo  fuisset  in  studio  Parisiensi  per  triennium  ». 
Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  384. 


1070.    Cuillelmus  Maletincti,  per  duodeviginti  annos  studens  Parisiis  in  artibus,  ad  Clementem  VI  pro  beneficio 
obtinendo. 

1343,  Junii  1,  Avenione. 

Supplicat    sanctitati    vestre   Guillelmus    Maletincti,   scolaris  scole  vestri  sacri  palatii, 

alias  ter  rector  Universitatis  Paris.,  in  qua  stetit  audiendo  et  legendo   philosophiam  natu- 

ralem  et  moralem  per  decem  et  octo  annos  vel  ultra,  ac  postmodum  studuit  in  theologia 
**  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  68 


538  CHARTULARITJM     UNIVERS.      PA.RIS.  [1343 

per  septennium,  tam  Parisius  quam  in  curia,  in  qua  stelit  fere  per  triennium  [de  canonicatu 
et  preb.  eccl.  Laudunens.].  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  kal.  Junii,  anno  secundo. 

Reg.  Vnt.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  2,  p.  3,  fol.  20''.  —  Sic  et  ibid.  fol.  55^  Matthaeus  Lesbise,  presb.  Ebroic.  dioec, 
capellanus  in  ('apella  domus  collegiatae  scbolarium  B.  Marlini  de  Monte  Paris.  (Reg.  Clem.  VI,  n"  154,  fol.  406'',  ad  an.  13'(2), 
mag.  in  arlibus  et  scholaris  in  theol.,  dicit  se  «  in  prefatis  scientiis  in  studio  Paris.  a  decem  et  octo  annis  fere  multos 
labores  et  sumptus  non  modicos  suslinuisse  »  (an.  1343,  Jun.  26).  Et  Philippus  Wilde,  Scotus,  Brechinens.,  mag.  in  artibus, 
pcr  septem  annos  vacavit  studio  s.  theologiae  cursus  suos  in  proximo  lecturus,  quos  jam  legisset,  si  habuisset  facultates 
(Supplic,  an.  1,  p.  1,  fol.  107).  Contra  ibid.,  an.  1 ,  p.  1,  fol.  118'',  occurrit  quidam  mag.  in  artibus,  doctor  in  decretis,  nomine 
Amaneno  de  Pulcrorivo,  «  qui  Parisius  legit  Sententias  jam  sunt  xx  anni  et  amplius  »  (i.  c.  an.  circiter  1322,  cum  supplicatio 
sit  an.  1342,  Aug.  8),  et  nihilominus  «  bacalarius  in  theologia  »  remansit.  Ad.  an.  1338  afTertur  mag.  Stephanus  Mauricii,  alias 
Lnrmeurier,  o  qui  tam  in  artium  quam  theologie  facultatibus  per  triginta  unum  annos  in  Paris.  studio  laboravit  et  in  dicta 
facultnte  thoologii!  in  eodem  Paris.  studio  actu  regens  »,  fit  can.  Roloraag.  (Reg.  Avenion.  Bened.  XII,  voL  V,  fol.  145).  Lon- 
gius  etiam  vitae  suae  curriculum  mag.  Johannes  Buridan  Parisiis  transegit.  V.  supra  n"  870,  not.,  et  infra  n°  1165,  Picard., 
not. 


1071.   Capitulum  generale  Ord.  Praed.  sub  Petro  de  Palma  prohibet,  ne  magistri  et  baecalarei  Paris.  in  suis 
principiis  expensas  faciant.  Assignationes  baccalareorum. 

1343,  Junio  intrante,  Pwisiis. 

Gum  ex  eo,  quod  magistri  et  bachellarii  Parisienses  quandoque  expensas  faciunt  in 
suis  provinciis  notabiliter  excessivas,  graventur  ipsimet  facientes  et  paupertas  nostra  non 
sine  gravi  scandalo  deformetur,  precipial  magister  Ordinis  in  virtute  sancte  obedientie  de 
difTinitorum  consilio  et  assensu,  quod  supradicti  magistri  et  bachellarii  nuUas  pictancias 
faciant,  nisi  forte  unam  pictanciam,  fratribus  exclusis,  secularibus  in  die  aule  sue,  nec  in 
diebus  in  quibus  suas  incipiunt  lectiones.  Et  volumus  quod  priores  provinciales  in  suis 
provinciis  consimiles  excessus  lectorum  quorumcunque  studeant  impedire.  Inhibentes  in- 
super  ne  studentes  quocunque  titulo  cujusque  actus  scolastici  permictantur  expensas  facere 
qualescunque'. 

Assignamus  lectorem  in  conventu  Bononiensi  magistrum  Nicolaum  de  Lee^  de  pro- 
vincia  Anglie. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fratrem  Franciscum  de  Bel- 
luno'  de  provincia  Lombardie  inferioris.  Item  quantum  nostra  interest  assignamus  ad  legen- 
dum  Sententias  in  anno  sequenti  fratrem  Guillelmum  Munerii'  de  provincia  Francie. 

Mss.  Rom.  et  Tolos.  489  Capp.  general.  Ord.  Praed.  Assignationes  desunt  in  ms.  Bonon. 

1.  Similes  ordinationes  saepe  in  actis  Capit.  gcneral.  occurrunt  (cf.  supra  n"  912),  et  ultimo  in  Capitulo  an.  1341  paene 
iisdem  verbis.  Ibi  tamen  ne  una  quidem  pictantia  permittebatur.  —  2.  V.  supra  n»  1059.  —  3.  V.  supra  n°  1036.  —  4.  V.  infra 
n"  1091. 


l072.    Clemens  VI  liichardum  de    Colemont  dispensat  ab  irregularitate  propter  exitum  conflictus   quem  olim 

nalio  Normannorum  cum  alia  natione  habuit. 

1343,  Junii  9,  Avenione. 

Significat  sanctitati  vestre  devotus  vester  Ricardus  de  Golemont*,  doctor  in  theologia, 
Rothomagensis  diocesis,  quod  tempore  quo  erat  scolaris  Parisius  in  artibus,  ipse  fuit  in 

68. 


1343]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  539 

quadam  congregatione  scolariuin  nationis  suo^  in  qua  fuit  istud  propositum,  utrum  place- 
ret  illis,  qui  erant  ibi,  quod  forciores  de  natione  se  armarent  et  invaderent  alios  de  alia  na- 
tione,  et  cuicunque  placeret  illud,  levaret  manum  et  diceret :  «  ita  »,  ipse  vcro  sicut  igno- 
rans  jura  manum  levavit  et  dixit  :  «  ita  »,  et  postea  fuit  conflictus,  in  quo  fuit  unus  occisus 
et  alter  mutilatus.  Verumptamen  ipse  conflictum  non  intravit,  nec  eis  qui  fuerunt  arma  pro- 
curavit,  nec  eis  aliquod  consilium  seu  auxilium  prebuit,ymo  requisitus  a  promotoribus  belli 
in  exitu  congregationis  quod  cum  eis  remaneret,  ad  finem  ut  se  armaret  vel  eis  aliquod  con- 
silium,  juvamen  seu  auxilium  preberet,  noluit  hoc  facere.  Sed  verum  est  quod  ante  congre- 
gationem  et  post  pluries  pluribus  dixit,  quod  magnum  dedecus  esset  nisi  injuria,  quam  aliqui 
de  natione  dicebant  toti  nationi  fuisse  factam,  esset  vindicata.  Et  postea  cum  scrupulosa 
conscientia  beneficium  cum  cura  valoris  quinquaginta  librarum  turonens.  secundum  taxatio- 
nem  decime  annualis,  jam  sunt  fere  septem  anni,  acceptavit  et  exinde  fructus  fere  per  sex 
annos  recepit,  ad  sacros  ordiiies  se  promoveri  fecit,  missam  unam  celebravit  et  confessiones 
audivit,  propter  que  metuit  irregularitatem  incurrisse.  Quapropler  ut  ipse  possit  secure  in 
Domino  et  sine  scrupulo  conscientie  coram  Deo  servire  et  sacramenta  ministrare,  supplicat 
sanctissime  paternitati  vestre  quatinus...  velitis  cum  eo  dispensare,  etc.  —  Fiat  sic  quod 
suspendatur  ab  executione  ordinum  per  cardinalem  penitentiarium,  sicut  viderit  expedire, 
et  postmodum  dispenset,  et  quod  retineat  beneficium  jam  obtentum  et  possit  aliud  sine  cura 
obtinere,  etiamsi  sit  canonicatus  et  prebenda  in  ecclesia  cathedrali.  R.  —  Dat.  Avinione 
V  id.  Junii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  2,  p.  3,  fol.  41. 

1.  An.  1347,  Septemb.  13,  fit  canonicus  Rotomagens.  (Reg.  Supplic.  Clemcnt.  VI,  an.  G,  p.  1,  fol.  200'').  De  co  v.  et  infia 
Rotulum  an.  1349,  n"  1162.  —  2.  Normannorum.  De  simili  conflictu  -v.  supra  n°  878. 


1073.  Daniel,  episcopus  Verdensis,  Clementi  VI  supplicat  ut  cancellarium  Paris.  inducat  Henricum  de  Dolen- 

dorp  ad  magisterium  in  theologia  promovere. 

1343,  Julii  24,  apud  Villamnovam. 

Supplicat  sanctitati  vestre  frater  Daniel'  episcopus  Verdensis  quatenus,  cum  frater 
Henricus  de  Dollindorp',  Ord.  fratrum  Beate  Marie  de  Monte  Carmeli,  sacre  theologie  in 
studio  Parisiensi  baccalarius,  adeo  in  dicta  sacra  pagina  gratia  divina  favente  profecerit 
quod  digne  meretur  in  eadem  honorem  recipere  magistratus,  et  si  juxta  statuta  et  ordina- 
tiones  dicti  studii  oporteat  ipsum  suum  gradum  et  ordinein  expectare,  honor  hujusmodi  non 
modicum  differetur,  dignemini  cancellario  Parisiensi  per  vestras  litteras  precipere  et  man- 
dare,  ut  ipsum  ad  hujusmodi  magistratus  honorem  promoveat  de  gratia  speciali...  —  Fiat 
per  dictum  canceUarium,  si  depositione  magistrorum  fuerit  repertus  sulliciens.  R.  —  Et 
quod  transeat  sine  alia  leclione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  apud  Villamnovam  Avinion.  dioc.  ix  Ival. 
Augusti,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  2,  p.  3,  fol.  123.  —  In  Reg.  Vat.  Avenion.  Clement.  VI,  an.  2,  vol.  XIX,  fol.  132, 


540  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1343 

exstat  epistola.  («  Sicut  debetur  bencmeritis  »)  sub  eadcm  tcmporis  nota,  qua  papa  canccUario  Paris.  injungit  ut  Henricum 
ad  magisterium  promovcat,  «  si  per  suam  et  depositionem  magistrorum  dicti  studii  in  eadcm  sacra  pagina  sufBciens  ad  magi- 
stratum  rcperlus  fuerit  ». 

1.  Ipse  erat  Ord.  Carmcl.  [cf.Bibl.  Carm..  cd.  Villiers,  I,  373  sq.) ;  dc  coclesia  Metensi  (quamyis  Adcmaro  Mctis  resi- 
dente)  an.  1342,  NoTcmb.  27,  ad  ccclcsiam  Vcrdenscm  transfcrtur  (Rcg.  Clem.  VI,  n"  147,  ep.  51).  —  2.  Erat  provinciae  Ale- 
manniae  inferioris.  Cf.  Villiers,  1.  c,  I,  622.  Ista  provincia  tunc  temporis  pacne  plus  quam  ceterae  provinciae  magistris  abun- 
davit.  Apud  Joh.  Trissc  (Archiv  f.  Litteralur-  u.  Kirchengesch.,  V,  373  sqq.)  nominantur  cnim  praeterea  Matthias  dc  Colonia, 
Henricus  dc  AquIIa,  Johanncs  Vogolon,  Arnestus  de  Saxonia,  Johannes  Godoncr  scu  Guldener.  Celebcrrimus  intcr  istos  Matthias 
dc  Colonia  an.  1345  (pracdecessore  Antonio,  Julii  15,  translato  ad  scdem  Galtellinens.  in  Sardinia,  — .  Reg.  Clcmcnt.  VI, 
n"  170,  fol.  27)  factus  est  cpiscopus  Trapezuntin.  (ambos,  Villiers,  II,  406,  et  Hartzhcim,  Bibl.  Colon.,  p.  240,  350,  fugit 
ubi  cpiscopus  fucril),  cum  jam  mag.  in  theol.  esset,  et  Bruxellis  vel  in  partibus  istis  residerel  (cf.  Reg.  Clemcnt.  VI,  n"  108, 
fol.  376  •>,  ad  an.  134G).  An.  1348,  Octob.  4,  inter  alia  et  supplicabat  pro  «  Johanne  dicto  Guldeneir,  mag.  in  theol.  »,  Ord. 
Carmel.,  aliisque,  inter  quos  civcs  Bruxellcnses  (Supplic.  Clement.  VI,  an.  7,  p.  1,  fol.  276*). 


1074.    Ordinatio  Capituli  generalis  Ord.  Cisterc.  de  bursis  scholarium  domus  S.  Bernardi  Paris.,  de  abbatibus, 

qui  sunt  magistri  in  theologia. 

1343,  Septembris  12,  Cistercii. 

Ne  propter  temporis  caristiam  scolares  studentes  Parisius  recedere  in  confusionem  Or- 
dinis  compellantur,  Capitulum  generale  de  bursis  eorum  et  forma  victualium  ducit  tam  ratio- 
nabiliter  quam  salubriter  per  modum  qui  sequitur  ordinandum.  Videlicet  quod  quilibet 
scolaris  triginta  libras  paris.  monete  currentis  solutionis  tempore  teneatur  ponere,  et  qui- 
libet  abbas  sub  pena  in  statutis  contenta  papalibus'  astringatur  indefectibiliter  suis  studen- 
tibus  destinare  solutionis  termino  constituto*... 

Nullus  cameram  nisi  existat  bacallarius  tenere  audeat  vel  habere... 

Item,  cum  absentia  abbatum  Ordinis  a  monasteriis,  eisdem,  prout  magistra  rerum 
deinonstrat  experientia,  multipliciter  sit  dampnosa  :  abbatibus  magistris  in  theulogia  stric- 
tim  inhibetur,  ne  post  annum,  postquam  adepti  fuerint  kathedram  magistralem,  presumant 
in  studio  remanere,  nec  cuiquam  super  hoc  absque  speciali  mandato  Capituli  aliqualiter 
liceat  dispensare.  Nec  est  intentionis  Capituli  generalis  quod  magister  de  Mortuomari' 
nunc  Parisius  actu  regens  dimiltat  kathedram,  quousque  per  cancellarium  Parisiens.  alter 
ad  magistralem  kathedram  fuerit  sublimatus. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  10894,  fol.  206  sq.  —  Haec  statuta  desunt  apud  Winter,  Bie  Cistercienser  des  nordostl. 
Deutschlands,  III,  301  sq. 

1.  Benedicti  XII.  ■ —  2.  Sequitur  inhibitio,  ne  cellerarius  domus  superflua  scholaribus  in  refectorio  ministret.  Qui 
carnes  comedcrc  voluerit,  de  bursa  emat  propria  ct  comedat  de  ordinata  licentia.  Cellerarius  ultra  bursas  scholarium  non 
contrahet  mutuum.  —  3.  Abbas  Jobannes  Mortuimaris,  cujus  et  in  n»  1076  mentio  fit.  Deest  in  Gall.  Christ.,  XI,  311. 


1075.  Johannes,  abbas  monasterii  de  ValoUis,  Ord.  Cisterc,  Clementi  VI  supplicat,  ut  Parisiis  ad  magisterium 
theologiae  promoveatur. 

1343,  Octobris  6,  apud  Villamnovam. 

Supplicat  sanctitati  vestre  frater  Johannes'  abbas  et  professus  monasterii  Beate  Marie 
de  Valoliis*  Ordinis  Gisterciensis,  Ambianensis   diocesis,   bacalarius  theologice  facultatis 


1343]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  541 

(cum  prefatum  monasterium  suum  sit  multum  a  civitate  Parisiensi  remotum,  quia  situatum 
est  prope  Monsterolium  supra  mare,  propter  quam  causam  necnon  et  multas  alias  non 
posset  per  tanta  tempora  personaliter  Parisius  interesse  studio  absque  prefati  sui  mona- 
sterii  maximo  detrimento  quousque  haberet  magisterium  theologie  de  rigore,  cum  adhuc 
sint  sex  bacalarii  de  Ordine  suo  antiquiores  eo  in  bacalariatu,  qui  secundum  statuta 
debent  ante  eum  ad  magisterium  presentari,  quia  dum  debebat  legere  Sententias,  con- 
ventus  suus  eum  in  abbatem  elegit,  propter  quam  electionem  ipse  fuit  a  lectura  Senten- 
tiarum  per  tres  annos  integros  retardatus  propter  regimen  sui  monasterii  ordinandum), 
quatenus  per  vestram  immensam  clementiam  et  specialem  gratiam  ad  magisterium  exal- 
tetur  non  obstantibus  contrariis  consuetudinibus  seu  statutis,  et  credit  quod  de  bonitate 
Dei  satis  competens  testimonium  haberet  de  vita  et  litteratura  tam  ab  Ordine  suo,  quam 
a  magistris  theologie  qui  Parisius  commorantur.  —  Fiat,  si  per  depositionem^  magistrorum 
per  cancellarium  reperiatur  sufficiens,  favore  status  abbatialis.  R.  —  Datum  apud  Villam- 
novam  Avinionensis  diocesis  ij  non.  Octobris,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  2,  p.  1,  fol.  250.  —  Sub  eadem  temporis  nota  in  Reg.  Comm.  Clement.  VI,n°169, 
fol.  236,  exstat  mandatum  pontificis  ad  cancellarium  Paris.  directum  {«  Theologice  facultatis  »). 

1.  De  Bosco.  V.  Gall.  christ.,  X,  1335,  sed  non  plene.  Ut  e  documento  supra  relato  apparet,  Johannes  jam  ab  an.  1340 
vel  1341  abbas  erat.  —  2.  Seu  «  Valloriae  »,  Valoires,  in  Picardia.  Cf.  Janauschek,  Orig.  Cisterc,  I,  52,  n"  130.  —  3.  Ms.  : 
«  dispositionem  ».  Restit.  e  Reg.  Comm. 


lO/D.   Clemens   VI  Richardo  de  Lincolnia,    Ord.   Cisterc,  permittit  Parisiis   Sententias  legere,  quamvis  ei  hoc 
olim  a  Benedicto  XII  propter  suas  opiniones  phantasticas  prohibitum  esset. 

1343,  Novembris  12,  Avenione. 

Dilecto  filio  Ricardo  de  Lincolnia  monacho  monasterii  de  Parcolude*  Cisterciensis 
Ordinis,  Lincolniensis  diocesis,  salutem,  etc.  Religionis  tue  ....  Sane  dilectorum  filiorum 
Johannis  Cistercii",  Johannis  Mortuimaris  Parisius  in  theologia  actu  regentis',  cetero- 
rumque  abbatum  monasteriorum  et  generalis  Gapituli  Gisterciensis  Ordinis  nec  non 
bacallariorum  in  theologia  domus  Sancti  Bernardi  Parisiensis  petitio  nobis  exhibita  conti- 
nebat,  quod  licet  olim  felicis  recordationis  Benedictus  papa  XII  predecessor  noster  tibi, 
qui  apud  eum  de  nonnuUis  opinionibus  fantasticis  quas  in  certis  disputationibus  in  Pari- 
siensi  studio  te  tenuisse  delatus  fueras,  tibi  ad  suam  presenciam  propterea  evocato  inter- 
dixisset,  et  inter  cetera  per  eum  injuncta  ordinasset,  quod  tu  ad  lectionem  Sententiarum 
et  alios  gradus  et  honores  bacallariatus  et  magisterii  in  eadem  theologia  promoveri  et 
assumi  non  posses  in  ipso  studio  sine  licentia  sedis  apostolice  spetiali  :  tamen  tu  post- 
modum  opiniones  hujusmodi  totaliter  deserendo  ac  etiam  dimittendo,  semper  bone  et 
sane  doctrine  inheseras  et  continue  inherebas,  propter  quod  te  dignum  reddebas  gratia 
et  misericordia  dicte  sedis.  Quare  prefati  abbates  et  cetus  dictorum  bacallariorum  nobis 
humiliter   supplicarunt,    ut  tecum  agentes    misericorditer   in   hac   parte,   te   de   consueta 


542  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1343 

dicte  sedis  clementia  gratiose  prosequi  dignareinur.  Nos  igitur  sperantes,  quod  tu  eo 
solertius  circa  doctrinam  bonam  et  sanam  tenendam  et  dogmatizandam  studebis  imposte- 
rum  te  habere,  quo  uberius  senseris  te  dicte  sedis  gratia  preveniri,  hujusmodi  suppli- 
cationibus  inclinati,  tibi  quod  dicta  ordinatione  prefati  nostri  predecessoris  nequaquam 
obstante  Sententias  in  dicto  sludio  legere  et  alios  gradus  in  theologia  consequi  in  studiis, 
in  quibus  persone  ydonee  ad  bacallariatus  statum  assumuntur,  valeas  consuetos,  cum  spe 
per  te  consequende  a  nobis  uberioris  gratie,  si  in  lectione  dictarum  Sententiarum  de  te 
bona  et  grata  perceperimus,  de  gratia  concedimus  speciali.  NuUi  ergo,  e/c,  noslre  conces- 
sionis  infringere,  etc.  Dat.  Avinione  ij  id.  Novembris,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Clementis  VI,  vol.  XIX,  fol.  IhZ'». 

1.  Louth  Park.  De  Ricardo  v.  adhuc   infra    ad   an.   1345,    n»   1111.   —   2.  Johannis  de  Chaudemayo,  theol.  magistri.  — 
3.  V.  supra  n»  1074. 


1077.    Clemens  VI  Fortanerio,  ministro  generali  Ord.  Min.,  concedit  ut  ad  Paris.  studium  fratres  mittere  possit. 

1343,  Novembris  29,  Avenione. 

Dilecto  filio  Fortanerio  generali  ministro  fratrum  Ordinis  Minorum.  Volentes  tuis 
claris  meritis  exigentibus  illam  tibi  facere  gratiam,  per  quam  aliis  utiliter  valeas  provi- 
dere,  ut  de  fratribus  tui  Ordinis  Minorum,  quos  ad  hoc  aptos  et  ydoneos  cognoveris, 
mittendis  ad  Parisiense  et  alia  studia  et  tenendis  tempore  tui  ministeriatus,  valeas  ordi- 
nare  sicut  de  concessione  nostra  poteras  tempore  quo  dudum  vicariatus  officium'  prelibati 
Ordinis  per  nos  tibi  commissum  gessisti,  plenam  tibi  concedimus  tenore  presentium 
facultatem.  Dat.  Avinione  iij  kal.  Decembris,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Secret.  Clementis  VI,  an.  2,  n°  137,  fol.  149'',  cp.  526.  —  Supplex  libellus  ministri  generalis  exstat  in  Reg. 
Suppl.  Clemen.  VI,  an.  2,  p.  1,  fol.  80*.  Eumdem  favorem  Clemens  VI  ei  an.  1347,  Novemb.  19,  contulit,  cum  jam  in  archi- 
episcopum  Ravennat.  electus  essel  (Reg.  Vat.  Comm.  Clem.  VI,  an.  7,  n»  184,  ep.  538,   fol.  212''). 

1.  Cum  minister  generalis  Gerardus  Othonis  an.  1342,  Nov.  27,  factus  esset  patriarcha  Antiochenus  (v.  supra  n"  975), 
Clemens  VI  fr.  Fortanerium  instituit  vicarium  Ordinis,  qui  an.  sequenti  Massiliae  in  ministrum  general.  clectus  est  (v.  de 
ipso  supra  n»  968).  V.  Chron.  XXIV  general.,  ad  h.  a. 


107o.   Bertrandus  cardinalis   Clementi  VI  supplicat,  ut  Petrus  de  Gaeta,  Ord.  Minorum,  in  Universitate  Nea- 
politana  ad  magisterium  in  tlieologia  promoveatur. 

1343,  Decembris  11,  Avenione, 

Supplicat  sanctitati  vestre  Bertrandus'  cardinalis  Ebredunensis  quatenus,  cum  frater 
Petrus  de  Gayeta,  Ordinis  Minorum,  dudum  provinciarum  Apulie  et  Terre  laboris 
minister,  fuerit  diu  exercitatus  in  officio  lectoris  et  in  baccalarium  studii  Oxoniensis  per 
generale  Gapitulum  ultimo  Assisii^  celebratum  electus,  licet  domino  regi  Roberto  non 
phicuerit  propter  guerram  regum  quod  illuc  accederet  ad  legendum,  et  in  generali  Gapitulo 


1343]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  543 

nuperrime  celebrato'  ad  lecturam  Sententiarum  Parisius  multas  voces  etiam  habuerit, 
digncmini  sibi  honorem  magisterii  in  sacra  pagina  in  Universitate  Neapolitana*,  in  qua 
diu  legit,  per  fratrem  Fortanerium,  sacre  theologie  professorem,  dicti  Ordinis  generalem 
ministrum,  de  speciali  gratia  facere  impertiri,  cum  dicto  fratri  Petro  secundum  accepta 
tam  dicti  generalis  quam  niultorum  aliorum  de  ipso  testimonia  fidedigna  vite  et  sufli- 
cientie  merita  suffragentur.  —  Fiat.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  — 
Datum  Avinione  iij  id.  Decembris,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  2,  p.  1,  fol.  88'',  —  Sub  eadcm  temporis  nota  in  Reg.  Comm.  Clement.  VI,   n"  159, 
fol.  288,  exstat  mandatum  ponlificis  ad  Fortancrium  super  hoc  directum  («  Sicut  dcbctur  »). 

1.  Tit.  S.  Marci  presb.  card.  (dc  Deutio),  ab   an.    1338,    Decemb.    18,    de  quo   infra   n»  1115,  not.  3.  —  2.    An.  1340.  — 
3.  Massiliae,  an.  1343.  —  4.  V.  ad  haec  supra  n"  946. 


10/9.    Clemens  VJ  Roberto,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Stephanum  Doublel  ad  magisterium  in  theologia 
promoveat. 

1343,  Decembris  19,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem,  etc.  Sua  nobis  dilectus  filius 
Stephanus  Doublel',  rector  parrochialis  ecclesie  Sancti  Petri  de  Clesseyo,  Baiocensis 
diocesis,  bacallarius  in  theologia,  petitione  monstravit,  quod  licet  dudum  ....  propter 
defectum  natalium  cum  ipso  dispensatum  sit,  ita  quod  defectu  non  obstante  predicto  in 
doctorem  theologie  facultatis  posset  libere  promoveri  et  in  facultate  ipsa  legere  ac  docere 
omnesque  ac  singulos  actus  ceteros  ipsius  facultalis  doctoribus  licilos  perinde  agere,  ac 
si  foret  de  legitimo  matrimonio  procreatus  ....  :  tu  tamen  ipsum  ad  statum  et  honorem 
doctoratus  hujusmodi,  quamvis  de  dispensatione  hujusmodi  tibi,  ut  asserit,  fidem  fecerit, 
promovere  recusas.  Quare  nobis  humiliter  supplicavit  ut  sibi  providere  super  hiis  de 
oportuno  remedio  dignaremur.  Nos  igitur  ....  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  man- 
damus  quatinus  eundem  Stephanum  ad  statum  et  honorem  hujusmodi  defectu  non  obstante 
predicto,  dummodo  aliud  sibi  non  obsistat  canonicum,  secunduni  ritum  Parisiensis  studii 
promovere  procures,  ipsumque,  postquam  sic  promotus  fuerit,  ad  legendum  et  docendum 
in  eadem  facultate  ac  alios  actus  licitos  ipsius  facultatis  doctoribus  exercendum  libere 
recipias  ac  recipi  facias  et  admitti  ....  Dat.  Avinione  xiiij  kal.  Januarii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Clementis  VI,  vol.  XIX,  fol.  154.  Secret.,  an.  2,  n"  137,  ep.  558. 

1.  In  Reg.  Clementis  VI,  n"  150,  fol.  193,  notatur  etiam  ad  an.  1342  quidam  Robertus  Doublel,  clericus  Baiocens.,  mag. 
in  arlibus,  qui  adhuc  infra  in  Rotulo  artist.,  n"  1105,  Normann.,  afiertur.  Altcr  (Jobariucs)  Doublel  seu  Doublelli,  mag.  in 
art.,  capellanus  capellao  domus  pauperum  scholarium  S,  Honoruti,  ad  an.  1371  notalur  (Rcg.  Aven.  Grcgor.  XI,  vol.  V, 
fol.  223  l). 


544  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PA.RIS.  [1344 

l(jo(J.   Clemens  VI  judicibus  injungit  ut  Universitatem  Paris.  inducant  ne  amplius  Guillelmo  de  Lumbris,  sacrae 
theologiae  doctorij  nuntio  Universitatis,  molestias  inferat. 

1344,  Januarii  13,  Avenione. 

Dilectis  filiis  ..  abbati  inonasterii  Sancti  Victoris  Parisiensis'  et  ..  decano  Camera- 
censis  ac  ..  cantori  Parisiensis''  ecclesiarum,  salutem,  etc.  Gravem  dilecti  filii  magistri 
Guillelmi  de  Lumbris',  sacre  theologie  doctoris,  querelam  recepimus  continentem,  quod 
licet  ipse  dudum  ex  parte  dilectorum  filiorum  magistrorum  universitatis  studii  Parisiensis 
ad  nostram  presenciam  destinatus*  pro  ipsis  et  eorum  negotiis  diligenter  laboraverit  et 
diutius  propterea  in  Romana  curia  manserit  non  sine  inagnis  laboribus  et  expensis,  tamen 
iidem  magistri  laborum  ejusdem  Guillelmi  immemores  el  ingrati  processus  faciunt  et  fieri 
procurant  contra  eum  etiam  ad  privationem  honoris  ipsius  in  dicto  studio,  tum  ex  eo  quod 
ipse  ab  illis  de  Universitate  predicta,  pro  quibus  a  nobis  gratias  impetravit,  aliqualem 
pecuniam  pro  dictis  supportandis  expensis  recepit  et  recipit,  prout  de  mandato  nostro 
super  hoc  extitit  ordinatum,  tum  pro  eo  quod  venerabilis  frater  noster  Petrus  episcopus 
Penestrinus,  sancte  Romane  ecclesie  vicecancellarius,  et  vicesgerens  ipsius  ad  Guillelmi 
ejusdem  instanciam  litteras  aliquorum  de  dictis  magistris  iii  artibus  retinuerunt  et  reti- 
nent,  donec  in  eisdein  expensis  contribuerint  pro  rata  eorum  quemlibet  conlingente.  Quare 
prefatus  Guillelmus  nobis  humiliter  supplicavit,  ut  providere  sibi  super  hiis  de  oportuno 
remedio  dignaremur.  Nos  igitur  attendentes  quod,  unde  dictus  Guillelmus  meruit  pre- 
mium,  non  debet  gravamen  vel  incominodum  reportare,  hujusmodi  supplicationibus 
inclinati  discretioni  vestre  per  apostolica  scripta  committimus  et  mandamus  quatinus  vos 
vel  duo  aut  unus  vestrum  per  vos  vel  alium  seu  alios  prefatos  magistros  ex  parte  nostra 
inducere  studeatis,  quod  ipsi  propter  premissa  directe  vel  indirecte  non  inferant  eideni 
Guillelmo  molestias  vel  jacturas,  et  nichilominus  attemptata  occasione  hujusmodi  contra 
eum  in  irritum  revocantes,  ipsos  magistros  ad  desistendum  a  quibuslibet  processibus 
contra  eum  propter  premissa  vel  eorum  occasione  quomodolibet  faciendis  per  censuram 
ecclesiasticam  appellatione  postposita  compellatis^  Non  obstantibus,  etc.  Dat.  Avinione 
id.  Januarii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  2,  n»  157,  fol.  15'',  ep.  68. 

1.  Auberto.  —  2.  Vitali  de  Prinhaco.  —  3.  V.  supra  n»  1051.  —  4.  Supra  n"  1062.  —  5.  E  n"  1106  apparet,  Guillelmum 
postea  quietum  in  facultate  theol.  legisse.  Non  tantum  in  Rotulo  magistrorum  theologiae  an.  1349  (infra  n"  1162)  affertur,  sed 
etiam  in  Rotulo  an.  1362,  Novemb.  23,  el  quidem  ut  decanus  facultatis.  Praebenda  tamen  ejusdem  in  eccles.  Paris.  an.  1362 
erat  «  litigiosa  a  xviij  annis  »  (Suppl.  tlrbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  77*). 


1344]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  545 

lOol.    Clemens  VI Bernardo'  episcopo  Oscensi mandat  ut  Johanni  dicto  Petituesque,  Ordinis  fratrum  Eremitarum 

Sancti  Augustlni,  in  diversis  generalibus  studiis  lectori  sui   Ordinis  in  sacra   theologia,  qui  Parisiis  lcgit 

Bibliam  ac  etiam  omnibus  ejusdem  Ordinis  officiis,  excepto  dumtaxat  generalis  prioris   officio,  functus  fuit. 

magisterium  in  dicla  sacra  pagina  (praesertim  cum   provincia  Franciae   nullum  dicti  Ordinis   in  theologia 

baccalareum  vel  magistrum  habere  dicatur)  in  studio  Montispessulani,  Magalonensis  dioec,  diligcnti   exa- 

minatione  praemissa  et  aliis  circa  ista  debitis  et  consuetis  solemnilalibus  obseryatis  studeat  impertiri,  sibi- 

que  concedat  quod  ipse  gaudcat  omnibus  gratiis,  privilegiis   et  juribus   magistris   Parisiensibus   facultatis 

ejusdem  in  eodem   Ordine    tituLo    quocumque    concessis.   Dat.   Avinione  xv   kal.    Februarii,  anno    sccundo. 

«  Dignum  censcmus  ». 

1344,  Januarii  18,  Avenione. 

■  Reg.  Comm.  Cleraentis  VI,  an.  2,  n"  159,  fol.  295^  ep.  1293. 
1.  Bernardo  Oliverii,  Ord.  Eremit.  S,  Augustini,  magistro  in  theologia.  V.  supra  n»  975. 


10o2.   Maria,  regina  Castellae,  Ctementi  Vf  supplicat,  ut  Lupus  Ord.  Praed.  Montispessulani  ad  magisterium 

in  theologia  promoveatur . 

1344,  Januarii  21,  Avenione. 

Supplicat  sanctitati  vestre  devota  filia  vestra  Maria  regina  Castelle  quatenus,  cuin 
religiosus  vir  frater  Luppus  Ispanus  de  Sancto  Juliano,  Condomiensis  diocesis,  Ordinis 
Predicatoruin,  devotus  suus,  in  diversis  studiis  generalibus  sui  Ordinis  in  sacra  pagina 
lector  extiterit,  de  cujus  vita,  scientia  et  sufficientia  vestra  beatitudo  in  Parisiensi  studio 
plenam  notitiam  habuit,  et  in  eadem  scientia  divina  sibi  gratia  suffragante  profecerit  quod 
dignus  ad  magisterium  et  ydoneus  reputetur,  et  alias  per  Ordinem  suum  predictuin  in 
studio  prelibato  assignatus'  fuit  ad  legenduin  Sententias,  dignemini  eidem  ut  in  Monte- 
pessulano  sub  venerabili  patre  domino  Bernardo,  Oscensi  episcopo%  in  ipsa  sacra  pagina 
magistratus  honorem  recipere  valeat,  de  speciali  gratia  liberain  licenciain  elargiri,  ita, 
pater  sanctissime,  quod  dictus  frater  Luppus  gaudeat  oinnibus  gratiis,  privilegiis  et  juribus 
inagistris  Parisiensibus  in  Ordine  suo  predicto  titulo  quocunque  concessis.  —  Fiat.  R.  — 
Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  11.  —  Datum  Avinione  xij  kaL  Februarii,  anno 
secundo. 

Reg.  Vat.  SuppHr.  Clement.  VI.  an.  2,  p.  1,  fol.  141*'.  — Exstat  super  hoc  sub  eadem  temporis  nota  mandatum  apostol. 
ad  Bernardum  episcopum  Oscens.  in  Reg.  Gomm.  Glement.  VI,  n"  159,  fol.  315^'  («  Dignuin  ceiisemus  »). 

1.  Utique  tantnm  «  assignatus  »,  seu,  ut  in  mandato  dicitur,  «  deputatus  »,  sed  nunquam  legit  ibi  Sentcntias.  V.  supra 
n"  894,  not.  1.  Cf.  ct  Archiv  f.  Lilteratur-  u.  Kirchengesch.,  II,  221,  n»  104.  Infra,  n»  1091,  jam  mngister  nuncupatur.  — 
2.  V.  supra  n°  1081. 


**  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  69 


546  CIIARTXJLARIUM     UNIVERS.     PA.RIS.  [1344 

1083.  Clemens  VI  archiepiscopo  Tholosano^  injungit  ut  Guillelmum  Farinerii^  Ord.  fralrum  Minorum,  Aqui- 
taniae  provinciae  provincialem  ministrum,  sub  Jordano  Curti^.  Ord.  ejusd.,  theologicae  facultatis  profes- 
sore,  ad  statum  et  honorem  magisterii  ejusdem  facultatis  servata  solemnitate  debita  promovere  procuret. 
Dat.  Avenionc,  viiij  kal.  Februarii,  anno  sccundo.  «  Fidedignorum  ». 

1344,  Januarii  24,  Arenione. 

Reg.  Vat.  Secret.  Clementis  YI,  an.  2,  n"  137,  ep.  653,  fol.  180.  —  Wadding,  Ann.  Min.,  2  ed.,  VII,  534.  Ex  ipso 
Bulaeus,  IV,  281. 

1.  Guillelmo  de  Lauduno,  de  quo  supra  n"  G96,  nota  1.  —  2.  An.  1348,  inCapitulo  generali  Vcronac  celebrato  factus  est 
minister  generalis  Ordinis.  An.  1354,  in  Capitulo  generali  Assisii  celebrato  celebres  Constitutiones  Ordinis  (Ambros.  Z.  195, 
sup.;  Lugduni,  Bibl.  civit.,  n°  663,  alibiquc;  Chvonologia  hist.  legalis,  p.  71)  edidit,  quae  per  longa  temporum  intervalla 
jn  usu  crant.  An.  1356,  Decemb.  23,  Guillelmus  creatus  est  presb.  card.  SS.  Marcellini  et  Petri.  —  3.  An.  eodem,  Febr.  28,  fit 
cpiscopus  Trivenlinus  (Trivento.  —  Reg.  Comm.  Clementis  VI,  an.  2,  n»  157,  fol.  57'',  ep.  199);  an.  1348,  Maii  30,  ad  sedem 
archiepisc.  Messanensem  transfertur  (ibid.,  an.  7,  n<>  188,  fol.  19). 


1084.   Supplicatio  pro  Guillelmo  Durandi,  Ord.  Carmel.,  ut  magisterium  in  theologia  Montispessulani  obtineat. 

Sed  Tolosae  nominatur. 

1344,  Februarii  4,  Avenione. 

Supplicat  sanctitati  vestre  devotus  vester  filius  B.'  tit.  Sancti  Ciriaci  in  Termis,  presb. 
cardinalis,  pro  fratre  Guillelmo  Durandi,  Ordinis  Beate  Marie  de  Monte  Carmeli,  capel- 
lano  suo,  oliin  biblico  Parisiensi,  nunc  lectore  principali  Tholose,  [qui]  in  diversis  studiis 
generalibua  sui  Ordinis  lector  extitit  principalis,  [quatinu.s]  dignemini  eidem  fratri  Guil- 
lelmo  dicti  supplicantis  intuitu  de  vestre  sanctitatis  beneplacito  et  gratia  speciali  conce- 
dere  gratiose  ut  in  Montepessulano  magisterii  theologice  facultatis  gradum  valeat  adipisci, 
ita,  pater  beatissime,  quod  dictus  frater  Guillelmus  gaudeat  omnibus  gratiis,  privilegiis 
et  juribus  magistris  Parisiensibus  in  Ordine  suo  supradicto  quocumque  titulo  concessis.  — 
Fiat.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  ij  non. 
Februarii,  anno  secundo. 

Reg.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  2,  p.  2,  fol.  167.  In  Reg.  Vat.  Comm.  Ciement.  VI,  an.  2,  n°  162,  fol.  149  ^  exslat  sub 
eadem  temporis  nota  epistola  («  Viri  sacre  scientie  »),  qua  summus  ponlifex  priori  gencrali  fralrum  Ordinis  Beate  Marie  de 
Monlecarmcli  Petro  Raymundo  de  Insulu  injungit  ut  Guillelmo  examiuatioue  pracmissa  Tolosae  honorem  magisterii  uucto- 
ritate  apostolica  conferut. 

1.  Bernardus  d'Alby,  card.  ab  an.  1338,  Decemb.  18,  an.  1349  episcopus  Portuensis  (cardin.  Ruthenens.),  sed  an. 
sequenti,  Novemb.  23,  obiit  (auctore  Contclori). 


1085.   Supplicatio  pro  Richardo  de  Janua,  Ord.   Eremit.   S.   August.,   ut  Paviae  promoveatur.    Sed  Bononiae 
nominatur. 

1344,  Februarii  6,  Avenione. 

Supplicat  sanctitati  vestre  frater  Dyonisius'  prior  generalis  Ordinis  fralrum  Heremi- 
tarum  sancti  Augustini  licet  indignus,  cum  dictus  Ordo  ex  promissione  facta  civibus  civi- 
tatis  Papie  in  acceptione  possessorii  loci,  in  quo  jacet  corpus  beati  Augustini,  sit  obligalus 

69. 


1344]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  547' 

ibi  semper  tenere  unum  magistruni  in  iheologia  actu  regentem,  ad  cujus  promissionis 
confirmationem  cives  civitatis  predicte  ordinarunt  provisionem  pro  predicto  magistro,  ct 
cum  dictam  promissionem  servare  non  possit  diclus  Ordo  tam  propter  assumptionem  magi- 
slrorum  theologice  facultatis  ad  alium  statum,  quam  propter  mortes  diversorum,  quatenus,  ut 
dictam  promissionem  servare  valeat  dictus  Ordo,  fratrem  Ricardum^  de  Janua  dicti  Ordinis 
et  provincie  dicti  loci,  moribus,  vita  et  scientia  perornatum,  biblicum  Parisiensem  ac 
determinatum  ad  legendum  Sententias  Parisius,  ubi  aliquis  de  ordinatis  vel  diflinitis  per 
dictum  Ordinem  deficeret  quocunque  casu,  qui  in  multis  locis  etgeneralibus  sludiis  dictam 
facultatem  bene  et  laudabilitcr  legit  et  docuit  et  nunc  actu  legit  Sententias  in  Romana  curia 
in  loco  Ordinis  preiibati,  digr^emini  hiis  pensatis  et  [intuitu]  civium  civitatis  Januensis  hoc 
aff"ectuose  optantium,  qui  nullum  habent  magistrum,  de  vestra  gratia  speciali  licentiari  in 
ioco  beati  Augustini  de  Papia  ad  magisterium  sacre  theologie  sub  domino  episcopo  Nova- 
riensi%  vel  in  alio  loco  juxta  vestre  sanctitatis  beneplacitum,  cum  assecutione  immuni- 
tatum,  gratiarum  et  emolumentorum  que  assequi  consueverunt  Parisius  magistrati,  non 
obstantibus  quacunque  consuetudine  vel  ordinatione  que  possent  efTectum  vestre  gratie 
impedire.  —  Licet  propter  moduni  petendi  deberemus  signare,  quod  in  stabulo  porcorum'' ^ 
ex  quo  petit  fieri  extra  studia  generalia%  tamen  fiat  in  studio  Bononiensi.  R.  —  Et  quod 
transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Datum  .A.vinione  viij  id.  Februarii,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Suppl.  Clementis  VI,  an.  2,  p.  2,  fol.  191.  —  In  Reg.  Vat.  Comm.  Clement.  VI,  an.  2,  n»  159,  fol.  310'',  cxstat 
sub  eadem  temporis  nota  epistola  fa  Dignum  censemus  »),  qua  summus  pontifex  Guillelmo  episcopo  Novariensi  injungit  ut 
«  Rizcardo,  si  ad  hoc  scientia,  vita  et  moribus  sit  idoneus,  in  studio  Bononiensi  in  eadem  sacra  pagina  honorem  magisterii 
diligenti  examinatione  premissa  et  consuetis  solcmnitatibus  observatis  studeat  impertiri  )). 

1.  De  Mutina,  de  quo  jam  supra  n^''  952,  1067.  Ejus  discipulus  dicitur  Bartholomaeus  de  Carusis,  ejusdem  Ordinis, 
nuclor  Millenarii  S.  Augustini  et  S.  Ambrosii  (cf.  Lanteri,  Postrema  saecula  sex  rel.  August.,  Tolenlini,  I,  79),  Cle- 
mcnti  VI  inscripti.  — 2.  Riciardum,  Rycardum,  Riccardum.  Qui  postea  fuit  prior  provincialis  provinciac  Lombardine,  ojusdem- 
quc  in  Registro  Gregorii  Ariminensis,  prioris  generalis  Ordinis,  ad  an.  1356,  13,58,  saepe  mentio  fit  (Cod.  ad  Ord.  Kremit.  S. 
Augustini  pertinens).  —  3.  Guillelmo  de  Cremona,  de  quo  supra  saepius.  —  4.  Supple  «  Cat  promotio  ».  —  5.  Paviae  tunc 
non  vigcbat  studium  generale,  quod  an.  1361,  April.  13,  a  Carolo  IV,  Romanorum  imperatore,  erectum  est.  Memorie  e  docu- 
menti per  la  storia  delV  Universitd  di  Pavia,  II,  n"  2.  Cf.  Denifle,  Sie  Universitdten  des  Mittelalters,  I,  579. 


lOoD.    Clemens    VI  (Roberto)  cancellario  ecclesiae  Paris.  injungit  ut  Petrum  de  Luperciaco\    Ordinis  Reatae 

Mariae  de  Monte  Carmelo,   in  sacrae  theologiae  facultate  baccalareum,  ad  magisterii  honorem  in   eadem 

facultate,  si  sit  idoneus,  promoveat.  Dat.  apud  Yillamnovam  Avinion.  dioc.   iij  kol.  Marcii,   anno  .sccundo. 

«  Habet  fldedignorum  ». 

1344,  Februarii  28,  apud  Villamnovam. 

Reg.  Vat.  Sccret.  Clementis  VI,  an.  2,  n">  137,  ep.  840,  fol.  22G.  Epistola  similis  epistolae  supra  n°  917  editae. 

1.  Apud  Johannem  Trisse  est  25  magister  thcologiae  Parisiensis.  Cf.  Archiv  f.  Litteratur  -u.   Kirchengcsch.,  V,  375. 


548  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1344 

i-yjO  / .  Clemens  VI  ad  (Robertum)  cancellarium  ecclesiac  Paris.  de  eodem  argumento  quantum  ad  liogerium  de 
Palhariis^,  Ord.  fratrum  Minorum,  in  sacrae  ilieotogiae  facultate  baccalareuni.  Dat.  apud  Villamnovam 
Avinion.  dioc.  iij  kal.  Marcii,  anno  secundo.  «  Habet  fidcdignorum  ». 

1344,  Februarii  28,  apud  Ifillamnovam. 

Reg.  Vat.  Secrct.  Clcmentis  VI,  an.  2,  n°  137,  ep.  841,  fol.  226.  —  Wadding,  Ann.  Min.,  2  cd.,  VII,  536.  Ex  ipso  Bulaeus, 
IV,  280.  Epistola  omnino  sicut  praccedens. 

1.  An.  1350,  Nov.  16,  ipse  («  de  Palheriis  »)  cum  l'r.  Parisius,  Ord.  Pracd.  (supra  n»  1066)  pro  quibiisdam  ncgotiis  ad 
Aragoniae  ct  Cathaloniae  partes  a  papa  mittebatur  (Reg.  Secret.,  an.  9,  n»  144,  fol.  10y'>).  Anno  scqucnti,  Nov.  17,  arrhi- 
cpiscopus  Panorniit.  (Reg,  Clcra.  VI,  n»  207,  fol.  53;  Wadding,  1.  c,  VIII,  75).  Ipso  dcfuncto,  an,  1361,  Martii  11,  Arnaldus 
Caprurii,  Ord,  Min,,  thcol,  mag,,  successit  (Reg,  Avcn.  Innoccnt.  VI,  vol.  XXVII,  fol.  161.) 


lOoO.    Cluniacenses  scholares  Paris.  ad  Clementem  VI,  ut  sibi  permittatur  coemeterium  habere. 

1344,  Martii  21,  Avenione. 
Significant  sanctitati  vestre  huniiles  et  devoti  oratores  vestri  inonachi  et  scolares  Clu- 
niacenses  Parisius  studentes  in  theologica  et  arciuin  facultate,  quod  in  domo  vestra  dicto- 
rum  scolarium  sunt  et  ab  antiquo  fuerunt  degentes  vigintiquinque  scolares  ad  minus', 
non  habentes  ciiniterium,  ubi  eoruindem  seu  aliorum  decedencium  corpora  valeant  sepe- 
liri,  quinymo  apud  Sanctum  Martinum  de  Campis  per  medium  ville  transitum  faciendo 
solita  sint  deportari.  Unde  expensas  mullas  patiuntur  et  hibores,  nec  non  et  derisiones 
laycorum,  et  sic  honeste  et  devote  funus  tractari  non  potest.  Unde  supplicant  quatenus 
eisdem  concedere  dignemini  et  velitis  cimiterium  et  campanile  cum  campanis  ac  liberain 
sepulturain,  non  obstantibus  privilegiis  Ordini  fratrum  Predicatorum''  seu  quibuscumque 
aliis  concessis,  et  quod  dictum  cimiterium  per  quemcumque  episcopum  in  gratia  sedis 
apostolice  existentem,  quem  dicti  scolares  elegerint,  valeat  consecrari  et  eorum  capella 
dedicari,  cum  inhibicione  decreto  et  aliis  clausulis  oportunis.  —  Fiat  de  cimiterio  pro  per- 
sonis  scolariuin  degencium  in  dicta  domo.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  — 
Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  xij  kal.  Aprilis,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  2,  p.  2,  fol.  268, 

1.  An.    1286    loqucbantur  dc    quadraginta    scholaribus    in   Iheologia,   V.    supra   n"  532.  —  2.  Domus  Cluniae.  fratribus 
Praed.  erat  contigua. 


lUo9.    Clemens  VI  Petro  magistro  et  Capitulo  generali  Ord.  Praed.  Podii  celebrando  injungit  ut  Gaufridus  de 
Serans  ad  legendas  Sentenlias  Parisiis  designetur. 

1344,  Aprilis  5,  Avenione. 

Dilectis  filiis   magistro  et  Capitulo  generali  fratrum   Ordinis   Predicatorum  salutem. 

Apostolice  sedis  ....  Nuper  siquidein  ad  apostolatus  nostri  pervenit  auditum  quod  dilectus 

filius  Gaufridus    de   Serans',  Ordinis  vestri  professor,  per  lectionum  exercitium  in  sacra 

pagina  divina  favente  gratia  sic  profecit,  quod  in  Parisiensi  studio  per  duos  annos  Bibliam 

bene  et  suilicienter  noscitur  perlegisse,   et  quod  alias  in  dicta  sacra  pagina  sic  ydoneus 


1344]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  549 

fore  dicitur  qiiod  ad  legendum  Sententias  Parisius  in  loco  vestro  prinuis  pro  provincia 
Francie  potest  sufficiens  reputari.  Nos  igitur  eundem  Gaufridum  hiijusmodi  sullicientie  ac 
ineritorum  suoruin,  super  quibus  apud  nos  testimoniis  fidedignis  commendalur,  intuitu,  et 
consideratione  carissimi  in  Christo  filii  nostri  Philippi  regis  Francie  illiistris  pro  ipso 
Gaufrido  dilecto  suo  nobis  in  hac  partc  huiniliter  supplicantis  iavoribus  prosequi  gratiosis 
eumque  ad  gradum  lionoris  in  eodem  studio  juxta  suain  sufficientiam  proinoveri  volentes, 
universitatem  vestram  rogainiis  et  hortamur  attente  per  apostolica  vobis  scripta  mandantes 
quatinus  ob  reverentiam  apostolice  sedis  et  nostrain  eundem  Gaufridum  in  instanti  Capi- 
tulo  assignetis  in  gradu  debito  juxta  suorum  exigentiam  merilorum,  ila  quod  equitati  et 
virtutibus  in  hac  parte  per  nostram  providentiam  satisfiat,  nosque  devocionein  vestram 
de  obedientie  promptitudine  possimus  rationabiliter  cominendare^.  Dal.  Avinione  non. 
Aprilis,  anno  secundo. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Clementis  VI,  vol.  XIX,  fol.  334. 

1.  Reg.  :  «  Cerans  ».  Est  .Sevans  (Oisc).  —  2.  V.  infra  n»  1092. 


lOyO.  Definitio  limitans  teinpus  scliolaribus  coltegii  Cluniacens.  Parisiensis,   ubi  jam   a    ^'iginti   annis  nuUus 
doctor  et  vix  baccalarei  creabantur. 

1344,  Aprilis  25,  Cluniaci. 

Quoniam  in'  studio  Parisiensi  fuisse  et  Parisius  non  bene  studuisse  minime  est  lau- 
dandum,  et  in  doino  scolarium  Cluniacens.  Parisius  a  viginti  annis  citra  nullus  doctor 
sacre  scientie^  sive  pauci  bacalarii  fuerunt  ibidcin  creati,  quod  cedit  in  vituperium  dic- 
torum  scolarium  et  Ordinis  obprobrium  et  jacturam,  qiii  indiget  permaxime  viris  litteratis: 
idcirco  ut  amodo  de  dictis  scolaribus  aliquis  sequalur  fructus,  statuendo  diffiniunt  diffini- 
tores  quod  si  decetero  aliquis  scolaris  fuerit  in  dicta  doiiio  qui  Parisius  in  eadem  doino 
pensionem  scolaris  acceperit  per  septennium  studens  in  logica  et  philosophia,  et  dicto 
septennio  elapso  non  sit  ydoneus  pro  lectura  logice  juxta  relationem  prioris  el  subprioris 
dictorum  scolarium,  sit  privatus  sua  pensione  ipso  jure.  Et'  si*  post  dictuin  septennium 
studuerit  in  theologica  facultate  per  aliud  septeuiiium,  sive  pensionem  scolaris  acceperit 
per  idein  septennium,  et  dicto  septennio  elapso  non  inccperit  cuin  eflectu  suos  cursus  iii 
eadem  theologica  facultate,  sit  eciam  pensione  scolarium  privatus  ipso  jure.  Illi  autem 
scolares  qui  nunc  habent  pensionem  scolariiiin  in  dicta  doiiio,  qui  tenuerunt  pensionem 
scolarium  per  duodecim  annos,  si  infra  annum  presentem  non  inceperint  cum  ellectu  lec- 
turain  in  illa  scientia  pro  qua  dictain  pensionem  per  duodecim  annos  jain  lapsos  recepe- 
runt,  anno  presenti  elapso  sint  privati  ipso  facto  sua  pensione,  et  predicti  sicut  privati 
revertant  ad  suaiii  mansionem,  et  ad  hoc  compellantur  per  censuram  ecclesiasticam  per 
suppriorem  scolariuni  predictoruiii.  Et  ubi  continget  in  futuruin  aliquos  vel  aliquem,  ut 
premittitur,  fore  privatos  vel  privalum,  prior  scolarium   privati,  ut  premiltitur,  cum  con- 


550  CHARTULARtUM     UNIVERS.      PARIS.  L1344 

silio  suorum  sociorum  alium  ydoneum  et  docilem  fundatum  in  grammaticalibus  subroget 
privato  scolari  et  eum  subrogatum  prior  major  Cluniacensis  per  censuram  ecclesiasticam 
et  aliis  remediis  recipi  faciat  Parisius  in  dictorum  scolarium  domo. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.,  nouv.  acq.,  2263,  fol.  69.  —  Anno  sequenti  statuebatur  ut  scholares,  «  qui  nunc  pensione 
privati  sunt  et  qui  privabuntur,  ab  aliis  scolaribus  repellantur,  aliiquc  idonei  loco  privatorum  recipiantur  sine  difEcultate 
quacumque  ».  Ibid.  fol.  69^. 

1.  Ms.  :  «  pro  ».  —  2.  Mirum  sane,  cum  in  solo  monasterio  Cluniacensi  annis  istis  circiter  200  monachi  et  uUra  simul 
habitarent,  ut  e  relationc  visitatorum,  1.  c,  fol.  44^,  apparet.  Ad  an.  1329,  Jun.  30,  refertur  Petrus  de  "Warteis,  prior  prio- 
ratus  de  Loco  Doi,  Cluniac.  Ord.,  Bisuntin.  dioec,  s.  theologiae  magisler  (Reg.  Comm.  Joh.  XXII,  an.  13,  p.  4,  ep.  3233).  Ad 
an.  1345,  Januar.  25,  nominatur  Johannes  de  Pinu,  monachus  prioratus  S.  Martini  de  Gampis,  Ord.  Clun.,  licentiatus  in  art., 
sacrae  theol.  cursor  (Reg.  Aven.  Clement.  YI,  vol.  XXII,  fol.  Se').  —  3.  «  Et  ...  ipso  jure  »,  in  margine.  —  4.  Ms.  :  «  ubi  ». 


1091.    Ordinatio  Capituli   generalis   Ord.   Praed.  sub  Petro   do  Palma  de  doctrina  S.  Thomae.  Assignationes 
bacealareorum. 

1344,  Maio  exeunte,  Podii. 

Gum  maximus  doctor  et  precipuus  S.  Thomas  supra  saniorem,  planiorem  et  tutiorein 
sacre  Scripture  et  sanctorum  doctorum  necnon  et  magis  approbatorum  philosophorum 
intellectum  et  sensum  doctrine  sue  fundamenta  tanquam  sapientissimus  architectus  colo- 
caverit,  ad  quod  infallibiliter  sequitur  doctrinam  illam  casum  pati  non  posse,  quamdiu 
Scriptura  sacra,  dicta  sanctorum  ac  philosophorum  commune  et  rectum  naturalis  luminis 
judicium  sequentium  ab  inconcussibili  non  excident  firmitate;  et  intellexerimus  nonnullos 
in  nostro  Ordine  legentes  ad  hanc  vaniloquii  et  curiositatis  stultitiam  devolutos  ut  spreta 
tam  salubri  solidaque  doctrina  peregrinis  doctrinis  et  variis  abducantur,  adeo  ut  ipsam 
veritatis  doctrinam  audeant  ausu  temerario  frivolis  lacerationibus  improbare  :  mandamus 
prioribus  provincialibus  ut  si  quos  hujusmodi  deceptos  invenerint,  omni  lectione  simpli- 
citer  eos  privent'.... 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fr.  Guillelmum  Munerii^  de 
provincia  Francie.  Item  quantum  nostra  interest  assignamus  ad  legendum  Sententias  Pari- 
sius  anno  sequenti  fr.  Petrum  de  Salgis'  de  provincia  Tholosana. 

Item  assignamus  lectorem  in  Gompostela  fr.  Lupum,  magistrum  in  theologia*,  et 
mandamus  priori  provinciali  Yspanie  et  diffinitoribus  Gapituli  provincialis,  quod  ibi 
ponant  studium  generale. 

Bibl.  Univers.  Bonon.  ms.  1535,  et  ms.  Tolos.  Deest  totum  in  ms.  Rom. 

1.  Jam  an.  1342  in  Capitulo  generali  Carcassonae  celebrato  dicebatur,  dootrinam  ven.  doctoris  S.  Thomae  per  totum 
orbem  resplendere,  «  et  tanquara  sanam  et  solidam  inter  doctrinas  omnium  post  principales  ecclesie  catholice  doctores  cum 
testimonio  magistrorum  Parisiensium  fuisse  sollempniter  comendatam  »,  propter  quod  lectores  et  studentes  in  doctrina 
S.  Thomae  instanter  studere,  instruereet  informare  debebant.  Simili  modo  in  Capitulo  generali  Mediolani  an.  1340  celebrato, 
V.  de  ratione  harum  ordinationum  infra  ad  an.  1346,  n"  1127.  —  2.  An.  1350  jam  magister  erat,  an.  1351  actu  regens.  V.  infra 
n»  1183.  —  3.  V.  supra  n°  1059.  —  4.  V.  supra  n»  1082. 


1344]  AB     ANNO      MCCLXXXYl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  551 

1092.   Petrus  de  Palma,  mag.   general.    Ord.  Praed.,    Gaufridum  de   Serans  ad  Sententias  Parisiis  legendas 
assignat. 

1344.  Maii  29,  Podii. 

In  Dei  filio  sibi  carissimo  fratri  Gaiifrido  de  Serens'  [sic)  in  conventu  Paris.  Ordinis 
Predicatorum,  frater  Petrus  fratrum  ejusdem  Ordinis  magister  licet  indignus  salutem  ct 
sinceram  in  Domino  caritatem.  Cum  Capitulum  Podii  celebratum  assignaverit  fratrem 
Guillelmum  Munerii  ad  legendum  Sententias  Parisius  anno  immediate  sequenti,  michique 
commiserit  ordinacionem  studii  Parisiensis  aliorumque  generalium  studiorum,  vos,  de 
cujus  sufRcientia  in  scientia  et  moribus  fiduciam  plenam  gero,  dicto  fratri  Guillelmo  ad 
legendum  Sententias  Parisius  loco  ejus  de  diffinitorum  consilio  substituo,  si  eum  contin- 
geret  simpliciter  impediri;  quo  non  impedito,  quantum  mea  interest,  ad  legendum  Sen- 
tencias  Parisius  primo  anno  provincie  Francie  postea  debito  vos  deputo  et  assigno.  Valete 
et  orate  pro  me.  Dat.  Podii  vicesimanona  die  mensis  Maii,  anno  Domini  millesimo  trecen- 
tesimo  quadragesimo  quarto. 

Epistola  inserta  est  litteris  Clementis  VI  an.  1344,  Aug.  13,  in  Reg.  Avenion.,  vol.  XXIV,  fol.  51 '',  quibus  substitutionem 
et  assignationem  Gaufridi  per  mag.  generalem  factas  confirmat.  Sed  tantum  an.  134G  assignabatur  pro  Scntentiis  legendis. 
V.  infra  n"  1127. 

1.  V.  supra  n»  1089. 


1093.    Clemens    VI  Roberto   cancellario  Paris.  injungit  ut  Bertaudo  de  S.  Dionysio,   can.  S.  Genovefae,  magi- 
sterium  in  iheologia  tribuat. 

1344,  Junii  19,  Avenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem.  Viri  sacre  lectionis  ....  Cum 
ilaque,  sicut  accepimus,  dilectus  filius  Bertaudus  de  Sancto  Dyonisio',  rector  parrochialis 
ecclesie  in  monasterio  Sancte  Genovefe  in  Monte  Parisiensi  Ordinis  sancti  Augustini,  .... 
magister  in  artibus  et  sacre  theologie  baccallarius,  cappellanus  noster,  in  predicta  scientia 
theologie  adeo  laudabiliter  profecisse  noscatur  quod  dignum  se  reddit  ad  obtinendum 
docendi  licentiam  in  eadem,  idemque  Bertrandus  in  Parisiensi  studio  more  baccallariorum 
legendo  in  dicta  scientia  onines  cursus  suos,  sicut  est  consuetum,  necnon  libros  Sen- 
tentiarum  laudabiliter,  cum  jam  sit  in  secundo  anno  inclusive  post  eandem  lecturam,  non 
sine  laudabili  testimonio  consumasse  dicatur  :  nos  ....  discretioni  tue  per  apostolica  scripta 
mandamus  quatinus,  si  secundum  dispositionem  (stc)  magistrorum  Parisius  actu  regentium 
in  theologia  dictum  Bertrandum  ad  honorem  magisterii  in  facultate  theologica  consequen- 
dum  ydoneum  esse  repereris,  sibi  magistralem  honorem  et  cathedram  ac  docendi  licentiam 
infra  duorum  mensium  spacium  ad  receptionem  presentium  computandum  conferas  et 
assignes  in  scientia  memorata.  Non  obstantibus  quod  a  tempore  lecture  sue  libri  Senten- 
tiarum  sex  annorum  spacium  minime  sit  elapsum,  pcr  quorum  spacium  de  consuetudine 
seu  statuto  ejusdem   studii  debent,  ut  dicitur,   bacallarii  expectare  priusquam  ad  magiste- 


552  CHARTUL.VRIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1344 

rium  in  dicta  scientia  presententur,  et  quibuscumque  aliis  ejusdem  studii  statutis  et  con- 
suetudinibus  ....  Dat.  Avinione  xiij  kal.  Julii,  anno  tertio. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clcmcntis  VI,  an    3,  n»  16fi,  fol.  129,  cp.  60. 
1.  V.  infra  n»  1117. 


1094.  Clemens  VI  cancellario  ecclesiae  Paris.  injungit  ut  Petro  de  Paternis^,  Ordinis  fratrum  Eremitarum 
sancti  Augustini,  provinciae  Provinciae,  de  comitatu  Venaissini  oriundo,  sacrae  theologiae  baccalareo,  qui  legit 
Parisiis  Sentenlias  jam  sunt  tres  anni  et  ultra  (cum  comitatus  et  Ordo  predicti  nullum  magistrum  haheant  de 
lingua  Ocana  in  theologica  facultate,  qui  in  aliquo  studio  legere  possit),  si  secundum  depositionem  consuetam 
magistrorum  Paris.  supradictae  facultatis  eiim  ad  hoc  sufficientem  et  idoneum  esse  repererit,  magistralem 
honorem  et  docendi  licentiam  conferat  et  assignet  in  scientia  memorata.  Datum  apud  Villamnovam  Avlnio- 
nensis  diocesis  vij  kal.  Septembris,  anno  lercio.  «  Viri  sacrc  lcctionis  ». 

1344,  Augusti  26,  apud  Villamnovam. 
Rcg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  3,  n"  166,  fol.  146,  ep.  112. 

1.  In  Rcg.  Seerct.,  an.  9.  n°  144,  fol.  112  (an.  1350),  Petrus  Marcelli  de  Palernis  nuncupatur,  et  fit  rapellanus  papae. 
Scpl.  14  cjusd.  an.  papa  ci  permittit  ut  Icclura  in  cathcdra  theologiae,  quam  tcnebat  tempore  reccptionis  in  capellanum 
Avcnionc  apud  fratrcs  suos,  utatur  et  gaudeat  (ibid.  fol.  126). 


1095.   Litterae  quibus  magistri  et  canonici  Parisienses  notum  faciunt,  litem  quae  jamdudum  inter  ipsos  verte- 
hatur  feliciter  tandem  compositam  esse. 

1344,  Novemb.  3,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  ..  rector  et  universitas  magistrorum  et  scola- 
rium  studii  Parisiensis  ..  decanusque  et  capitulum  ecclesie  Parisiensis,  salutem  in  eo  qui 
est  omnium  vera  salus.  Considerantes  quam  sit  dampnosum  personis,  in  generali  studio 
vigilantibus  sciencias  acquirendo,  quam  sit  etiam  periculosum  viris  ecclesiasticis,  ad 
divina  servicia  deputatis,  circa  causarum,  dissencionum  et  litium  anfractus  et  pericula 
naufragari,  per  quarum  prosequciones  studentes  ab  eorum  lectionibus  et  studio  distra- 
huntur,  et  viri  ecclesiastici  impediuntur  in  divinis  obsequiis  faciendis;  et  sperantes  procul 
dubio,  quod  dum  Parisiense  studium  et  capitulum  ecclesie  Parisiensis,  largiente  pacis 
actore,  quietis  beatitudine  ad  invicem  gratulentur,  provenient  Parisius  multa  salubria 
commoda  corporum  et  etiam  animarum  :  sane  dudum  subortis  litibus  et  materia  questionis 
inter  nos,  rectorem  et  Universitatem  Parisiensem  ex  parte  una,  et  nos,  decanum  et  capi- 
tulum  Parisiense  ex  parte  altera\  super  eo  quod  nos,  rector  et  Universitas,  petebamus  et 
proponebamus,  quod  in  talliis  et  contribucionibus,  que  per  nos  rectorem  et  Universitatem 
pro  dicti  nostri  studii  oneribus  et  negociis  supportandis,  super  magistris  et  scolaribus  in 
ipso  studio  studentibus,  tam  pretextu  concessionis  sedis  apostolice  nobis  date,  quam  alias 
debite,  imponuntur,  canonici  ecclesie  Parisiensis,  qui  sunt  magistri  et  scolares  in  dicto 
nostro  studio  studentes,  sicut  ceteri  alii  magistri  et  scolares  ipsius  studii  solvere  et  con- 
tribuere    tenentur  :  nosque    decanus   et  capitulum    pretendebamus    et    proponebamus    ex 


1344]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  553: 

adverso,  quod  canonici  ipsius  ecclesie  Parisiensis,  eciani  si  sinl  niagislri  docentes,  sco- 

lares  seu  sludentes  in  dicto  studio,  ab  omnibus  hujusniodi  talliis  et  contributionibus  per 

privilegia  sedis  aposlolice  el  per  prescripciones  lcgitinias  sunt  liberi  el  ininiunes  :  veruni, 

intercedenle    ad     hoc    excellentissimo    principe    et    doniino    nostro     ..    rege    Francie,    ad 

tractatus  pacis  devenimus  in  premissis,  et  pluribus  super  hoc  inter  nos  traclatibus  habitis, 

et  consiliariis  dicli  domini  noslri  regis,  de  ordinacione  et  voluntate  ejusdem  domini  regis, 

intervenienlibus   in    Iraclatibus  eisdem,   tandem    super   preinissis   ad   omnem    discordiam, 

super  hoc  inter  nos  in  perpeluum  evitandum,  composuimus,  et  pacem  bona  fide  fecimus 

per  hunc  modum  : 

Videlicel,   quod  canonici   prefate  Parisiensis  ecclesie,  tam  presentes  quam  fuluri,  ab 

hujusmodi  talliis  et  conlribucionibus  imposilis  et  imposlerum  imponendis  sint,  remaneant 

et  erunt  perpeluo  liberi  et  immunes;  et  quod  a  canonicis  prefale  ecclesie  Parisiensis,  pro 

hujusmodi   talliis  el  contribucionibus,   per  nos  reclorem  et  Universitatcm   jjrcdiclam,  seu 

per  aliquem  alium,  nomine  reclorie,  Universitatis  aut  studii  predictorum,  aliquid  exigi  non 

poterit   nec   debebit,    mediantibus    quadraginta    liliris    parisiens.   monete   nunc   currentis, 

semel  dumtaxal  nobis   rectori  et  Universitati,   in  auro,  videlicet  in  florenis  aureis  floren- 

tinis,    quolibet  pro   decem   solidis   parisiens.   vel  equipollenter  in  alia  monela  aurea,  sol- 

vendis  a  nobis  decano  et  capitulo,   prout  infra  describeUir  :  acto  nichilominus  et  concor- 

dato    quod    nos,    reclor,    Universitas,    decanus    et  capitulum,   supplicabimus    per    nostras 

litteras  ..  sanctissimo    in    Christo    patri   ac   domino   nostro   summo  ponlifici,   quod    ipsani 

concordiam  auctoritate  apostolica  confirmare  dignelur,  et  prefato  domino  nostro  regi,  quod 

hujusmodi  concordiam  gratam  habeat.  Et  ex  nunc,  nos,  decanus  et  capitulum,  diclas  qua- 

draginla  libras  in  deposito,  penes  venerabilem  et  religiosum  patrem  dominum  ..  abbatem 

Sancti  Yicloris  juxta  Parisius,  in  moneta  predicla  ponere  debemus;  et  impetralis  confir- 

macione  aposlolica  et  beneplacito  dicti  donnni  regis  super  concordia  predicta,  nos  rector 

et  Universitas  dictas  quadraginla  libras  capiemus,  recipiemus,  habebimus  el  convertemus 

ad  emendum  redditus  perpetuos  annuales  :  qui  redditus  perpelui,  cum  empti  fuerint,  per 

nos  rectorem  el  Universitalem,  et  secundum   ordinacionem  a  nobis  faciendam,  conserva- 

buntur,  prout  colligenlur,   percipientur  anno  quolibet,  in  manu  secura,  quousque  impo- 

nentur  et  fient  tallie  et  contribuciones   hujusmodi  in  studio  supradicto;  et  tunc  pecunia 

que  percepla  erit  ex  dictis  reddilibus  ponetur  et  convertelur  cum  pecuniis  que  ex  hujus- 

modi  talliis  et  contribucionibus  levabuntur,  ut  est  moris.  Et  de  dictis  redditibus  sic  emplis, 

nos  decanus  et  capilulum,   non  habebimus  nos  intromitlere  decelero  quovismodo.  Et  in 

casu  in  quo  confirmacio  apostoiica  super  dicta  concordia  infra  instans  festum  Nalivitatis 

beati  Johannis   Baptiste   obtineri  non  possit,    nos,   decanus  et  capiluhim   predicti,   dictas 

quadraginla  libras  rehabebimus  et  a  dicto  deposilo  retrahemus;  et  interim,  videlicel  usque 

ad  dictum  feslum  Nativitatis  beati  Johannis  Baptiste,  omnia  remanebunt  in  statu  inter  nos 

secundum  formam  et  tenorem  prorogacionum  faclarum  alias  in  negocio  supradicto;  privi- 
«•  Chart.  Uni<;.  Paris.  II,  1.  70 


554  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1344 

legiis,  juribus  et  libertatibus  nostris  hinc  et  inde  in  aliis  et  quoad  alia  salvis  remanen- 
tibus  penitus  et  illesis.  In  quoruin  testimonium  et  munimen  sigilla  Universitatis  et 
capituli  predictorum  presentibus  litteris  duximus  apponenda.  Datum  die  tertia  deciina 
mensis  Novembris,  anno  Domini  millesimo  trecentesimo  quadragesimo  quarto. 

Originale  in  Arch.  Univers.  Paris.,  thec.  V,  B.  4.  t.,  munitum  duplici  sigillo  cereo,  altero  Universitatis  rubeo,  altero 
capituli  viridi,  e  duplici  cauda  membr.  pendente. —  Jourdain,  n"  597.  —  An.  1345  «  rector  et  universitas  magistrorum  et  sco- 
larium  studii,  dccanusque  et  capitulum  eccl.  Paris.  »  Clementi  VI  supplicabant  concordiam  hanc  auctoritate  apostolica 
confirmare,  quod  summus  pontifex  eod.  an.,  Octob.  8,  fccit,  ut  apparet  e  Reg.  Supplic.  Clement  VI,  an.  4,  p.  1,  fol.  60 
(ubi  et  documentum  integrum  concordiae  supra  editum  exstat) ;  in  Reg.  tamen  Comm.  Clement.,  an.  4,  n»  168,  fol.  337. 
confirmatio  pontificis  ad  an.  1346,  Maii  19,  refertur. 

1.  V.  supra  n"  1025,  1026,  1046-1049. 


1096.   Statutum  de  disputationibus  in  collegio  Sorbonae  habendis. 

1344,  Novembris  14,  Pariaiia. 

Anno  Domini  1344',  et  die  14  Novembris,  magister  Petrus  de  Crozo*.  sacre  scientie 
magister ,  et  tunc  eleclus  confirmatus  Sylvanectensis  episcopus ,  ac  provisor  collegii 
Sorbone  Parisius,  considerans  fiiictum  plurimum  in  futurum,  si  dicte  domus  socii  in 
disputationum  sicut  et  in  collationum  honestis  exercitiis  occupentur,  convocatis  sociis  uni- 
versis  in  aula  Sorbone,  nullo  reclamante,  quatuor  socios,  unum  de  natione  qualibet,  qualiter 
dicte  disputationes  possent  fieri  predictis  sociis  utilius  et  domui  honorabiiius,  ut  fieri  moris 
est,  deputavit  :  qui  deputati,  multorum  saniori  habito  consilio,  taliter  ordinaverunt : 

Primo,  quod  pro  regendis  disputationibus  in  festo  apostolorum  Petri  et  Pauli,  simili 
modo  per  omnia,  quo  de  priore  domus  solet  fieri,  suo  tempore  eligatur  unus  sociorum, 
qui  magister  studentium  nominetur,  qui  habeat  hec  facere  que  sequuntur. 

Primo,  quod  in  estate,  tempore  quo  prior  tenebit  suas  disputationes,  quo  tempore 
cessare  ab  istis  disputationibus  vohierint,  sibi  prevideat  de  questionibus  pro  toto  anno, 
titulos  in  uno  rotulo  ordinando  in  capella,  sic  quod  questiones  magnas,  theologicas  et 
utiles  juxta  textum  libri  Sententiarum,  de  una  distinctione  unam,  et  alia  aliain,  sic  totum 
librum  sine'  interpolatione  dictinctionum  decurrendo,  eligat  diligenter,  sic  quod  unius 
anni  questiones  non  sint  eedem  cum  questionibus  subsequentis  vel  etiam  precedentis. 

Secundo,  quod  si  magister  sludentium  cernat  disputantes  non  ad  idem  mentem  ferre, 
ipsos  ad  intellectus  reducat  unitatem;  et  si  ad  vanitatem  cerlare  videantur  magis  quam  ad 
veritatem,  silentium  imponat;  cui  si  post  trinam  monitionem,  [quam]  his  verbis*  exprimat : 
M  Impono  vobis  silentium  »,  quis  non  obediat,  duas  quartas  vini  domus  in  fine  dispu- 
tationis  illius  duntaxat  illis  qui  in  illa  disputatione  usque  ad  finem  fuerint,  exsolvat;  et 
masfister  studentium  executionem  faciat. 

Tertio,  si  contingat  illum  qui  debet  respondere,  ex  quacumque  causa  deficere,  dictus 
magister  studentium  teneatur  ejus  supplere  defectum  per  se,  sicut  prior  facere  consuevit 
de  collationibus,  vel  per  alium  ad  hoc  idoneum  loco  sui. 

70. 


1344]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM      MCCCL.  555 

Quarto,  si  eleclus  in  magistrum  studentium  noluerit  factam  de  eo  electionem  accep- 
tare,  non  causam  assignando  sufficientem,  super  quo  det  prior  quatuor  deputatos,  unam 
bursam  solvere  teneatur. 

Quinto,  predictus  magister  studentium  tenebitur  assignare  questionem  opponenti  et 
respondenti,  per  quindecim  dies  ante  quamlibet  disputationem  ad  ininus;  quod  nisi  fecerit,  el 
propter  hoc  in  disputalione  defectus  fuerit,  magister  studenlium  ad  duas  tenebitur  quartas 
vini  domus.  Omnem  executionem  fiendam  contra  magistrum  predictum  faciat  prior  domus. 

Preterea  statuerunt,  quod  omni  die  sabbathi  post  decantationem  Salve  regina^  vel 
alterius  juxta  tempus  suum  antiphone,  ut  est  inoris  in  domo,  de  sero,  excepto  tempore 
supradicto,  in  capella"  aut  in  alio  domus  honesto  loco,  honeste  et  utiliter  disputetur,  sic 
quod  opponens  in  universo  arguendo  et  replicando,  ut  alii  locum  habere  valeant,  nisi 
octo  non  possit  facere  rationes,  et  quilibet  aliorum  tres  duntaxat,  nisi  aliquis  argumenta 
faciat  bifurcata,  divisive  aut  copulative,  aut  ad  impossibilia  deductive,  multa  cumulando 
in  unum;  [et]  respondens  non  possit  nisi  Ires  conclusiones*  ponere,  quarum  quamlibet  una 
auctoritate  et  una  ratione,  si  valuerit,  aut  una  auctoritate  tantum,  aut  una  ratione  lantum, 
valeat  confirmare,  absque  coroUariis. 

Item,  voluerunt  quod  immediate  post  principalem  opponentem  arguat  magister  stu- 
dentium,  denique  prior  domus,  deinde  magistri  in  theologia,  si  eis  placeat  arguere;  deinde 
bachalarii,  deinde  cursores,  secundum  quod  prius  fuerunt  suos  gradus  adepti;  ita  quod 
qui  priino  finiverit  Sententias,  primo  arguat,  et  qui  legit  duos  cursus,  ante  illum  qui  legit 
unum  cursum,  et  qui  primo  finiverit  cursum  suum  vel  cursus,  ante  illum  qui  ultimo. 
Deinde  arguant  alii  socii,  sed  qui  fuerint  antiquiores  in  domo.  Et  si  contingat  extraneos 
ad  istas  disputationes  venire,  si  sint  honeste  persone,  quod  magistri  studentium  arbitrio 
relinquatur,  et  non  sint  tot  unde  socii  domus  possint  a  proprio  exercitio  impediri,  in 
gradu  suo  domus  sibi  compari,  si  arguere  voluerint,  preferantur;  aut  si  quis  gradus  non 
haberet,  dum  tamen  esset  nobilis  aut  reiigiosa  persona,  aut  alia  fulgens  prerogativa,  in 
arguendo  magister  studentium  ordinet  ut  sibi  videbitur  faciendum. 

In  hoc  autem  statuto  non  intendimus  prejudicare  aliis  domus  statutis  et  consuetudi- 
nibus  in  quibus  est  cautum  explicite  vel  interpretative,  quod  inter  domus  socios  est  equa- 
litas  per  omnia  observanda,  cum  in  domo  omnes  sint  ut  socii  et  studentes,  non  ut  majores 
et  minores  magislri  et  scolares,  et  similia. 

Preterea  statuerunt,  quod  iste  disputationes  sic  procedant  :  quod  prima  die  sabbathi 
post  Nativitatein  Beate  Marie  Virginis  respondeat  primo,  qui  novissiuie  domum  intravit, 
illi  qui  immediate  eum  precessit  in  respondendo;  et  sic  seinper  procedendo  usque  ad 
antiquiores  in  domo  :  et  ille  qui  fuerit  prima  die  sabbathi  primus,  in  sequenti  die  sabbathi 
sit  opponens.  Et  ad  hoc  voluinus  obligari  omnes  socios  ab  ingressu  domus  per  sex  annos, 
nisi  theologie  fuerint  magistrati;  et  hoc  in  ingressu  domus  domino  provisori  jurare  expli- 
cite  teneantur.    Si  autem  aliquis   socioruin   impeditus,   non  nisi  ponderis   causa,  in  oppo- 


556  CHARTULAlUrM     UNfVERS.      PARIS.  [1344 

nendo  vel  respohdendo  se  absentavit,  procuret  aliuin  loco  sui;  et  nichilominus  tenebitur  ad 
aliam  diem  sabbathi  post  illam  immediate  in  qua  debebat  opponere  vel  respondere,  ita  ut 
nulhis  possit  se  absentare  ab  his  actibus,  quin  in  anno,  si  fuerit  possibile,  in  propria 
persona  semel  respondeat  vel  opponat.  Et  quotiens  defecerit  quis,  quando  tempore  suo 
non  hos  actus  exerceat  modo  exposito,  toliens  ad  duas  quartas  vini  domus  exsolvendas 
modo  quo  dictum  est  superius  teneatur. 

Item  voluerunt,  quod  si  in  die  sabbathi  vel  die  dominica  sit  festum  magnum,  aut 
aliud  conlingat  notabile,  propter  quod  in  illa  die  non  valeat  disputari,  anticipetur  illa 
dispulatio  vel  posterioretur  per  unam  diem,  vel  per  duas  dies,  secundum  quod  magistro 
studentium  videbitur  et  majori  parli  sociorum,  aut  si  necesse  et  ratione  magna  dignum 
fuerit,  ad  aliam  diem  sabbathi  deferatur. 

Item  voluerunt,  quod  nuUus  ad  istos  aclus  teneatur,  nisi  primam  fecerit  collationem 
in  domo,  vel  tempore  illo  quo  sibi  fuerit  collatio  assignata ,  aut  tempore  quo  aliquis 
occupabitur  in  lectura. 

Item  voluerunt,  quod  si  socii  domus  qui  huic  statuto  non  sunt  adstricti,  cujusmodi 
sunt  qui  pluribus  annis  fuerint  in  domo  quam  per  sex,  vel  si  respondere  vel  opponere 
gratis  voluerint,  secundum  sue  antiquitatis  tempora  admittantur;  vel  alias,  si  majori  parti 
sociorum  videbitur  faciendum;  et  intelligitur  semper  de  majori  parte  sociorum  qui  illi 
aderunt  disputationi,  in  qua  hoc  a  magistro  sludentium  proponitur. 

Item  voluerunt,  quod  quilibet  primam  responsioneui  et  oppositionem  ab  ingressu 
domus  faciat  per  se  ipsum,  nec  illam  facere  possit  per  aliquem  institutum;  et  magister 
studentium  a  principio  disputationis  usque  ad  finem,  nisi  causa  superveniet  necessaria, 
disputationibus  teneatur  adesse,  sub  pena  qualibet  vice  duarum  quartarum  vini  solven- 
darum,  modo  superius  antedicto;  vel  alium  ad  hoc  magistrum  idoneum  habeat  loco  sui. 

Item  voluerunt,  quod  magister  studentium  pro  qualibet  disputatione  in  sui  laboris 
relevamen  habeat  octo  solidos  parisiens.'  supra  donium. 

Actum  tempore  prioratus  M.  Gaufridi  Britonis,  ipso  super  hoc,  pro  et  de  consensu 
omnium  sociorum,  tunc  in  domo  presentium  infra  sextum  annum,  instanter  requirente, 
paratis  eisdem  sociis  ad  predicta  omnia  obligari,  si  tamen  decetero  domum  noviter 
intrantes  ad  similia  obligentur.  Que  omnia  socios  decetero  recipiendos  in  domo  jurare, 
ante  suum  introitum,  cum  aliis  juramentis,  prediclus  provisor  ordinavit,  et  magistrum 
Johannem  de  Colonia',  quando  ceteros  recepit,  in  presentia  sociorum  omnium  jurare  fecit. 

Bibl.  nat.  Paris.  inss.  lat.  5493,  fol.  239;  12848,  fol.  87  (non  omnino  ad  verbum).  V.  etiani  Sorbonae  origines,  auct. 
Hemeraeo,  ms.  5493,  fol.  170,  verso,  et  seq.  —  Jourdain  n"  598.  —  Cum  in  statutis  facultatis  theol.  infra  editis  dispula- 
lionum  in  Sorbona  mentio  fiat,  nobis  visum  est,  quoddam  statutum  de  istis  jam  in  hoc  volumine  exscribere. 

\.  Ms.  12848  ;  «  1343  ».  —  2.  V.  et  Bul.,  IV,  219,  981.  An.  1335,  Sept.  11,  quando  can.  Lexoviens.  factus  est,  erat  adhuc 
mag.  in  artibus  et  baccal.  in  theol.  (Keg.  Benedicti  XII,  an.  ~1,  p.  1,  ep.  827).  An.  1337,  April.  22,  vocatur  licentiatus  in  s. 
theologia;  archiepiscopus  Senonens.  mandatum  recipit  ei  conferendi  canonicatum  in  eccl.  Paris.  (ibid.,  an.  3,  p.  1,  ep.  164. 
In  coU.  Aven.  per  errorem  inter  Reg.  Clement.  VI,  vol.  XXVI,  fol.  ^^b).   An.  1338,   Novemb.   11,  jam   s.  theol.   doctor,  recipit 


1345]  AB  ANNO  MCCLXXXVE  USQUE  AD  ANNUM  MCCCL.  '557 

praebendaui  eccl.  Paris.  (ibid.,  an.  4,  p.  2,  ep.  398).  Decunus  Paris.  factus  (v.  supra  n»  1049,  not.  1),  an.  1344,  Aug.  31,  a 
Clemcnte  VI  ad  sedem  Silvanect.  assumitur  (Reg.  Clem.,  an.  3,  n"  163,  fol.  47'').  An.  1349,  Decemb.  1,  transfertur  ad  sedein 
Autissiodor.  (ibid.,  an.  8,  n"  195,  fol.  36*);  an.  1350,  Decemb.  17,  card.  presb.  S.  Martini  in  Mont.,  obiitque  un.  1361, 
Sept.  23  (Contelori).  —  3.  Ms.  5493  :  «  suum  ».  —  4.  Ibid.  «  cum  tertia  o  loco  «  his  verbis  ».  —  5.  In  Bibl.  nat.  Paris.,  ms. 
lat.  16408,  fol.  206'',  mentio  fil  «  theolog.  scolasticorum  exerciliorum  Parisius  in  Sorbona  iu  di.sputationibus  capelle  et 
aliis   modis   ».    Sic  et  postea    agitur  de  disputationibus  tam  in  capella    quam   in    aula.    V.    praeterea    supra    n»    912,    nota. 

—  6.    Ms.  5493  :  «  questiones  ».  —  7.  Ms.  5493   om.  «  habeat   parisiens.    »,    exstat  vero  ibid.    fol.   172;  ms.  12848  :  «  tres 

solid.  ».  —  8.  Ms.  12848:  «  Polonia  ».  Johannes  de  Sybergh  seu  Ziberghe,  dictus  Malleus,  de  Colonia,  qui  an.  1339  in  artibus 
determinavit,  et  nn.  1349  prior  Sorbonae  erat  (infra  n"  1165.  Cf.  Archiv  f.  Litteratur  -u.  Kirchengesch.,  V,  244,  310,  312  sq). 


1097.  Clemens  VI  ad  canccllarium  ecclesiae  Paris.,  alias  ejus  vicesgerentent,  ut  Gregorio  de  Ariniino^,  Ordinis 
fratrum  Eremitarum  sancti  Augustini,  in  sacra  pagina  baccalareo  Parisiensi,  qui,  jam  sunt  xxii  anni  elapsi^ 
in  studio  laboravit,  sex  videlicet  annos  continuos  Parisiis,  ac  postmodum  inde  ad  natale  solum  rediens  Bono- 
niae,  Paduae  et  Perusii  cathedram  tenuit  principalem,  et  jam  sunt  anni  quatuor,  quod  ad  legendas  Senten- 
tias  rediit  Parisios,  quarum  lecturam  ibidem  commendabiliter  consummavit,  consideratione  Gocii  tituli  Sanctae 
Priscae  presbyteri  cardinalis  pro  eodem  Gregorio  supplicantis,  si  ipsum  per  magistrorum  studii  Paris.  in 
dicta  scientia  testimonium  ad  hoc  sufficientem  esse  repererit,  infra  unius  mensis  spatium  magistralem  cathe- 
dram  et  honorem  ac  docendi  licentiam  concedat  in  scientia  memorata,  ipsumque  ad  omnes  gratias  ab  olim 
illis  concessas  ibidem,  qui  consueverunt  hactenus  in  rigorosis  expeditionibus  magistrari,  prout  moris  est, 
admittat.  Dalum  Avinione  ij  id.  Januarii,  anno  lcrcio.  «  Viri  sacre  religionis  ». 

1345,  Jaminrii  12,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Glementis  VI,  vol.  XXll,  fol.  383.  Libellus  supplex  card.  Gocii  in  Reg.  Supplic,  an.  3,  p.  2,  fol.  140. 

1.  An.  1357,  Maii  28,  fit  prior  generalis  Ordinis,  obiitquc  in  fine  anni  sequentis.  Ejus  exstat  adhuc  Registrum,  episto- 
larum  ann.  1357  et  1358  in  Codice  coaevo  ad  Ord.  Ercmit.  S.  Augustini  pertinens  (p.  355-439;  1-161),  eorumdem  duorum 
annorum  acta  visitationum  ejusdem  (p.  325-354).  Commentarius  in  Sententias  in  Bibl.  Mazarin.,  ms.  342,  incipit :  «  Lectura 
primi  Sententiarum  edita  a  fratre  Gregorio  de  Arimino  ....  qui  legit  Parisius  anno  Dom.  MCCCXLIIII».  In  Bibl.  Arscnal., 
ms.  512,  Bibl.  Univ.  Paris.  ms.  196,  eadem  nota  sub  Cnem.  Edit.  Comment.  Paris.,  1642.  V.  de  ipso  Elssius,  Encomiast.  August., 
p.  247.  Lanteri,  Postrema  saecula  sex  relig.  August.,  I,  287.  Notum  est  Gregorium  partes  Nominalium  tenuisse;  imo  eorum 
antesignanus  una  cum  Marsilio  de  Inghen  et  Johanne  Buridano  ab  Aventino  designatur  i  Ann.  ducum  Boiariae,  lib.  6,  c.  3, 
cd.  Riezler,  II,  200),  V.  infra  n"  1124,  1125. 


lUc77  .  Ciemens  VIBernardo^,  episcopo  Barchinonensi,  injungit  ut  Bertrando  Vincentii  de  Jifontepessulano'^, 
Ordinis  fratrum  Eremitarum  sancti  Auguslini  lectori  Parisiensi,  per  dictum  Ordinem  ad  legendas  Senteiitias 
Parisiis  ordinato  et  nunc  lectori  in  conventu  fratrum  dicti  Ordinis  Avenionens.,  pcr  cujus  dogmata  in  sacra 
theologia,  quam  aci/uisivit  studendo,  Parisiis  et  in  aliis  diversis  generalibus  studiis  lector  existens,  legendo 
diutius,  necnon  et  exempla  vitae  laudabilis  fructus  uberes  pulliilant  animarum,  consideratione  Ilumberti,  basi- 
licae  duodecim  apostolorum  presbyteri  cardinalis  supplicantis,  in  Montepessulano  Magalonensis  dioecesis,  si 
eum  ad  hoc  sufficientem  et  idoneum  esse  repererit,  honoreni  magisterii  ejusdem  theologiae  facultatis  conferat 
et  assignet,  qui  poslea  gaudeat  privilegiis  magistrorum  Ordinis  antedicti  Parisiis  factis.  Dat.  Avinione 
xj  kal.  Fcbruarii,  anno  lerlio.  «  Viri  sacre  lcctionis  ». 

1345,  Januarii  22,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  3,  n»  165,  fol.  158  ^  ep.  496. 

1.  Oliverii,  magistro  in  theologia,  de  quo  supra  n"  975.   —  2.   V.  supra  n"  1067. 


558  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1345 

1098.  Significat  Clementi  VI  magister  Alfonsus  Dionysii  de  Ulixbona,  Parisiis  Sententias  actulegens,  quod  olim 
super  defectu  natalium  quem  patitur,  de  soluto  genitus  et  soluta,  fuit  auctoritate  apostolica  dispensatus,  et 
postea  parochialem  ecclesiam  Sancti  Jacobi  de  «  Muta  ■»,  Bracharensis  dioec,  et  canonicatum  et  praebendam 
in  ecclesia  Egitan.  assecutus  eique  de  canonicatu  et  praebenda  Ulissiponensi  provisum  est,  ac  ipse,  qui  erat 
dispositus  ad  legendos  in  proximo  cursus  de  theologia  Parisiis,  ut  in  facultate  praefata  magistratum  reci- 
pere  valeret,  dispensatus  est,  supplicat  ut  ad  episcopalem  et  archiepiscopalem  et  quascunque  eis  superiores  et 
inferiores  dignitates  promoveri  ac  eligi  valeat.  —  Fiat  qiiod  possit  ad  episcopatum  promoveri.  R.  —  Et 
quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Datum  Avinione  x  kal.  Februarii,  anno  tertio. 

1345.  Januarii  23,  Avenione. 

Rcg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  3,  p.  2,  fol.  147.  —  Epistola  super  hoc  exstat  in  Reg.  Clement.  VI,  an.  4,  n"  168, 
fol.  370'",  ad  an.  1345,  Septemb.  6,  ubi  etiam  dicitur,  eum  ab  ipso  primaevo  suae  juventae  flore  sic  in  acquirendo  scientiam 
insudasse,  «  quod  Parisius  in  artium  et  medicine  meruit  magisterium  obtinere  et  in  theologie  facultatibus  bacallarius 
cxistit  »,  cum  an.  1342  solum  «  in  artibus  et  medicina  Parisius  mag.  et  studens  in  theol.  »  nuncupetur,  qui  Gastellae  et  Portu- 
galiae  regum  medicus  fuit  (Supplic,  an.  1,  p.  1,  fol.  77).  An.  1346,  Januarii  9,  fit  episcopus  Egitaniensis  (Idanha),  e  Reg. 
Clem.  VI,  an.  4,  n»  169,  fol.  54,  ep.  41,  ubi  el  magister  in  theologia  et  canonicus  Egitaniens.  nuncupatur.  An.  1347,  Octob.  15, 
transfertur  ad  sedem  Elborens.  (ibid.,  an  6,  n"  181,  fol.  41),  post  cujus  obitum  an.  1352,  Oclob.  3,  Johannes  Alfonsi  episcopus 
faclus  est  (ibid.,  an.  11,  n»  213,  fol.  33).  Gams,  Ser.  episc,  ubique  mendose.  Alfonsus  Dionysii  episcopus  omnino  est  idem  ac 
qui  olim  in  facultate  medicinae  studuit  (v.  supra  n»  918),  nam  sicul  Alfonsus  doctor  theologiae  et  episcopus  Egita- 
niens.,  sic  Alfonsus  mag.  in  artibus  et  raedicina  prius  assccutus  est  cccles.  S.  Jacobi  de  «  Muza  »,  deinde  canon.  eccl. 
Egitaniens.,  et  tandem  canon.  Ulissiponens.  (in  Reg.  Clem.,  n"  153,  fol.  53,  supra  cit.). 


1099.    Clemens  VI  Fernandum  Roderici^,  Ordinis  fratrum  Minorum,  qui  in  sacra  pagina  in  studio  Salamantino 

nunc  legit,   et  olim  Parisiis  locum  secundorum   sludentium  obtinebat,  et  in  diversis  locis   Ordinis  in  eadem 

scientia    legit    utiliter  et   devote,    consideratione  Alphonsi  Portugalie   et  Algarbii   regis  illustris,   a  defectu 

natalium,   quem   patitur,    de  presbytero   genitum   et   soluta,  dispensat.  Dat.    Avinione    viij    kal.  Februarii, 

anno  tercio.  «  Religionis  zelus  ». 

1345,  Januarii  25,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Avenion.  Clementis  VI,  vol.  XXIV,  fol.  220''.  —  Similes  preces  supplices  an.  eodem  alter  Hispanus  et  sodalis 
Ord.  Min.,  Johannes  Didaci,  a  pueritia  Tolosae  et  Parisiis  longo  tempore  studens  et  jam  diu  theologiae  tam  in  praedictis 
quam  in  aliis  studiis  generalibus  Ordinis  lector  principalis,  ad  Clementem  VI  direxit,  petiitque  ut  ad  magisterium  et  episco- 
palem  dignitatem  promoveri  valeret,  quod  papa  Septemb.  30  concessit  (Reg.  Vat.  Comm.,  an.  4,  n"  172,  fol.  225). 

1.  Primus,  ut  hactenus  scimus,  qui  in  studio  Salamantino  theologiam  publice  tradidit. 


1100.   «  Cum  [Ubertinus  de  Carrara,  princeps  Padue]  aliquando  valetudine  adversa  laboraret,  cujus  curande 

gratia  Gentilis  de  Fulgineo  ',  ejus  temporis  medicus  illustris,  accitus  est,   Ubertinus  splendore  nominis  elegan- 

tiaque  viri   adductus  duodecim  adolescentes  Patavinos,   qui  ad  disciplinas  apti   viderentur,   deligi  mandavit, 

eosque  prebitis  in  omne  tempus  large  commeatibus  Parisius  ^  misit,  quae  urbs  litterarum  studiis  famosissima 

tunc  erat,  uti,  cum  liberalibus  disciplinis  imbuti  essent^,   medicine  operam  darent.  Ac  ne  utique  votum  ejus 

effectu  prospero  caruit,    omnes  namque  qui  ad  id  munus  lecti  sunt,   debita   tempora  studiorum  emensi  probi 

clarique  evaserunt.  » 

1338-1345,  Mart.  25. 

Petri  Pauli  Vergerii  Vitae  Carrariensium  principum  in  Bibl.  S.  Antonii  Patav.,   ms.  566,  fol.  71.  —  Muratori,  Rer. 
tal.  Script.,  XVI,  p.  168. 

1.  Cf.  de  ipso  Girolami,  Sopra  Gentile  da  Fuligno,  medico  illustre  del  sec.  XIV  (Napoli,  1844).  —  2.  In  ms.  «  Pari- 
sios  ».  —  3.  In  rotulo  arlistarum  an.  1349  (infra  n»  1165,  Bituricensis)  plures  magistri  artium  Paduani  recensentur. 


1345]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  559 

llOl.    Vniversitas  Paris.  pro  Johanne  Gorre  supplices  preces  ad  Clementem  VI  dirigit. 

1345,  Martii  31,  Avenione. 

Supplicat  sanctitali  vestre  devota  filia  vestra  universitas  niagistrorum  et  scolarium 
Parisius  studentium  quatinus  eidem  specialem  gratiam  facientes  in  persona  Johannis 
Gorre'  de  Parisius,  magistri  in  artibus,  ad  presens  rectoris  Universitatis  predicte,  et  qui 
etiam  alias  rector  extitit  in  eadem,  ad  sacrum  ordinem  diaconatus  jam  promoli,  viri 
utique  vite  laudabilis,  conversationis  honeste,  scientia  et  moribus  multipiiciter  insigniti,  de 
benignitate  sanctitatis  vestre  et  pietatis  intuilu  sibi  dignemini  misericorditer  providere  de 
aliquo  beneficio  ecclesiastico  cum  cura  ad  tax.  centum  libr.  turon.,  vel  sine  cura  octo- 
ginta,  spectante  ad  collationem,  provisionem,  presentationem  seu  quamvis  aliam  disposi- 
tionem  episcopi,  decani  et  capituli  Paris.  communiter  vel  divisim  ....  —  Fiat  usque  ad 
summam  octuaginta  libr.  cum  cura,  sexaginta  sine  cura.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia 
lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  ij  kal.  Aprilis,  anno  tertio. 

Reg.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  k,  p.  1,  fol.  57^.  —  Siniiles  suppliccs  libelli  Universitalis  Paris.  pro  diversls  suppo- 
sitis  saepius  in  Reg.  Suppl.,  quos  omittere  consultius  videbatur.  Sic  et  inveniuntur  supplices  Ilbelli  singularum  facultatuin 
et  nationum.  V.  g.  Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  5,  p.  2,  fol.  8*',  «  omnes  et  singuli  ....  magistri  quatuor  nationum,  vid. 
Gallicorum,  Picardorum,  ?iormannorum  et  Anglicorum  actu  regentes  Parisius  in  artium  facultate  ))  supplicant  pro  Reginaldo 
le  Cousturier  (an.  1346,  Maii  25).  Ibid.,  fol.  3,  omnes  magistri  nationis  Picardorum  actu  regentes  pro  mag.  Symone  de  Her- 
sino,  sacerd.  Noviom.  dioec,  alias  rectore  Univers.  (1346,  Maii  26),  iidemque  pro  magistro  Livino  Vulpis  (v.  infra  Rotulum 
an.  1349)  supplicant  (fol.  8^).  In  Rcg.  Suppl.,  an.  7,  p.  2,  fol.  18  (ad  vj  id.  Novemb.),  «  dccanus  et  collegium  doctorum  regen- 
tium  Parisius  in  facultate  decretorum  »  pro  quodam  monacho  supplicant.  An.  1345,  Januar.  17,  universitas  magistrorum  et 
scbolar.  pro  mag.  Johanne  Martini,  Baiocens.  dioec,  doctore  in  utroque  jure  supplicat  (Suppl.,  an.  3,  p.  2,  fol.  147). 

1.  V.  de  ipso  supra  n°  989,  not.  4. 


1  lU^.   Stalutum  nationis  Gallicanae,  ne  magistri  vocentur  a  procuralore  ad  ordinandum  nisi  die  qua  in  scholis 
actu  legitur. 

1345,  Aprilis  5,  [Parisiis]. 

In  nomine  Domini,  amen.  Noverint  univcrsi  presentes  et  futuri  quod  anno  Domini 
ejusdem  MCCCXLV,  v  die  mensis  Aprilis,  indictione  xiij,  pontificalus  sanctissinii  in 
Christo  patris  ac  domini  domini  Clemenlis  divina  providentia  pape  VI  anno  lertio,  Parisius 
apud  S.  Julianum  Pauperem  m  plena  congregatione  nationis  Gallicane,  magistroriun  vide- 
licet  dicte  nationis  ibidem  vocatorum  et  congregatonun  ex  precepto  viri  venerabilis  et 
discreti  inagistri  Geraldi  Lasboegas'  dicte  nalionis  procuratoris,  in  mei  notarii  publici 
infrascripti  tesliumque  subscriptorum  presentia  posuit  in  deliberatione  dictorum  niagi- 
strorum  prefatus  procurator,  an  placeret  dictis  magistris  statuere,  cum  tunc  vocati  essent  ad 
statuendum,  quod  nullus  decetero  procurator,  quicumque  esset  ille,  posset  vocare  ad 
ordinandum  de  pecunia  dicte  nationis,  nisi  die  qua  legcretur  actu  ordinarie.  Quo  quidem 
sic  posito  in  deliberatione,  una  cuin  hoc  scilicet,  quod  quilibet  procurator  decetero 
futurus  dicte  nationis  tenetur  hoc  jurare  in  principio  creationis  sue  una  cuin  aliis  jura- 


560  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1345 

nientis  ibideni  consuetis,  faclaqiie  inductione  per  eundem  procuratoreni  in  omnibus  et 
singulis  magistris  ibidem  presentibus,  placuit  et  voluerunt  dictum  positum  in  delibera- 
tione  inviolabiliter  decetero  observari  modo  et  forma  predictis;  et  quod  hoc  volebant  et 
ordinabant  tanquam  statutum  dicte  nationis  observari.  Quo  concluso  per  dictum  procura- 
torem,  ut  moris  est,  una  cum  aliis  in  deliberalione  posilis  voluit  et  petiit  dictus  procurator 
nomine  dicte  nationis  sibi  per  me  notarium  publicum  hic  presentem  fieri  publicum  instru- 
inentam,  astantes  ibidem  in  horum  testimonium  invocando.  Acta  fuerunt  hec  anno, 
mense,  die,  indictione,  pontificatu  et  loco  predictis,  presentibus  discrelis  viris  magistris 
Lamberto  de  Summavera',  Johanne  de  Faitudo,  Alano  de  Mirech,  Petro  de  Carsefredour', 
Petro  Rogerii*  et  inuitis  aliis  in  horum  testimonium  evocatis  specialiter  et  rogatis. 

Bulaeus,  IV,  283,  e  libro  procurat.  nationis  Gallicanae. 

1.  Seu  de  Alvernia.  V.  supra  n"  989.  —  2.  V.  ibid.  — ^3.  Bul.  :  o  Casscfredour  ».  Infra  in  Rotulo  an.  1349,  n»  1165  (prov. 
Turon.),  nominatur  quidum  Yvo  de  KersefTredor ;  in  Reg.  Glcment.  VI,  n"  154,  fol.  303''  :  Guillclmus  de  KaerscfTredour,  can. 
de  Ambazia  Turon.  dioec,  mag.  in  artibus.  —  4.  An.  1343  ipse,  «  nepos  servitoris  papae  magistri  Jobannis  Rogerii,  juris 
utriusque  profcssoris  »,  Parisiis  actu  regens  in  artibus  erat  (Rcg.  Suppl.,  an.  2,  p.  1,  fol.  ^Sl*").  In  Reg.  Clement.  VI,  n"  169, 
fol.  2.56,  ad  an.  1346,  Martii  11,  ut  clericus  Claromoiit.  refertur,  cum  esset  Parisiis.  Postea  sacpc  cjusdem  in  Reg.  mentio  fit. 


1  103.    Clemens  VI  Andreae  '  episcopo  Coronensi  injungit  iit  Nicolao  de  Interamne,  Ordinis  fratriim  Eremitarum 

sancti  Augustini,  in  sacra  pagina  lectori,  qui  in  Montepessulano ,  Magalonensis  dioec,  ac  Neapoli  et  Perusii 

cathedram  per  aliquos  annos  doctrinalem  tenuit  principalem,  nuperque  in  generali  Capitulo  ejusdem  Ordinis 

pro proximis  successivis  temporihus  ad  legendas  Sententias  Parisiis  extiiit  ordinatus^,  in  civitate  Avenionensi, 

in  qua  ipse  Andreas  et   dictus  Nicolaus   sunt  principaliter  constituti,  et  in  qua  generale  studium  regitur  et 

Romana  curia  residet,  si  ad  lioc  sufficientem  esse  repererit,  magistralem  honorem  et  docendi  licentiam  conferat 

in  scientia  memorata,  et  jura  habeat  quihus  gaudent  et  fruuntur  Parisiis  in  eadem  scientia  magistrati,  ac 

si  Parisiis  magistratus  esset.  Dat.  apud  Villamnovam  Avinionensis  dioc.  iij  non.  Maii,  anno  lercio.  «  Viri 

sacre  religionis  ». 

1345,  Ma/i  5,  apud  Villamnovam. 

Reg.  Vat.  Com.  Clementis  VI,  an.  3,  n»  166,  fol.  258,  cp.  495. 

1.  Andreae  de  Perusio,  Ord.  Eremit.  S.  August.  et  magistro  in  theologia.  V.  supra  n"  995.  —  2.  V.  supra  n°  1067. 


1 104.    Octo  nuntii  Vniversitatis  Paris.  ad  curiam  Rom.  destinati  heneficia  eccles.  petunt. 

1345,  Maii  19,  apud  Villamnovam. 

Supplicant  sanctitati  vestre  devoti  filii  vestri  infrascripti  nuncii  ex  parte  devote  filie 
vestre  Universitatis  Parisiensis  ad  sanctitatem  vestram  specialiler  destinati,  quatinus 
eisdem  specialem  gratiain  facientes  de  beneficiis  ecclesiasticis  ....  dignemini  providere. 

Et  primo  Johanni  Blondelli',  doctori  in  theologia,  nulluin  beneficium  ecclesiasticum 
obtinenti  et  in  tantum  bonis  temporalibus  destituto,  quod  solo  Dei  ainore  pietatis  intuitu 
el  ad  sui  status  necessitatem  ..  episcopus  Laudunensis  ex  una  parte  et  capitulum  ipsius 
ecclesie  Laudunensis  ex  altera,  ac  executores  defuncti  magistri  Gerardi  de  Monte  Acuto 


1345]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQtJE    AD     ANNUM     MCCCL.  561 

aliquando  de  suis  pecuniis  ipsius  magistri  necessitatibus  subvenerunt.  [De  quodam  bene- 
ficio  eccles.  et  de  facultate  alia  retinendi.] 

Gilberto  Flemyng'  decano  ecclesie  Aberdonensis,  doctori  decretorum,  de  ecclesia 
curata  de  Liscon  Sancti  Andree  diocesis  vacante  ad  presens  in  Romana  curia  per  mortem 
magistri  Augusii  de  Ergadia  ecclesie  predicte  rectoris.  [Fiat,  et  possit  alia  retinere.] 

Johanni  de  Lemovicis'  actu  regenti  Parisius  in  facultate  medicine,  de  officio  seu  regi- 
mine  scolarum  Rothomagensium.  [Recipit  canon.  et  preb.  eccl.  Tornac.] 

Johanni  MercoyroP  clerico  Glaromontensis  diocesis,  magistro  in  artibus,  nuncio  pro 
nacione  Gallicana,  qui  propriis  laboribus  et  patrimonio  suo  tenui  nulloque  alio  subsidio 
sustentatus  in  Parisiensi  studio  longo  tempore  laboravit,  actus  disputacionum  et  litterarum 
labores  in  facultate  predicta  juxta  posse  fideliter  exercendo.  Et  fuisset,  diu  est,  promotus  ad 
gradus  honoris  in  alia  facultate  vel  aliis,  si  subsidium  unde  expensas  potuisset  sustinere 
habuisset,  et  proponit  promoveri  Deo  dante  dum  habebit,  de  beneficio  ecclesiastico.  [Fiat.] 
Jacobo  Londe°  de  Ypris,  magistro  in  artibus,  Morinensis  diocesis,  alias  rectori  Uni- 
versilatis  Parisiensis,  nunc  ad  pedes  vestre  sanctit.  nuncio  destinato,  qui  regendo 
continue  in  naturalibus,  methaphisicalibus  et  moralibus  octo  annis  vel  pluribus  in  studio 
Parisiensi  laboravit,  per  aliqua  tempora  in  theologie  studuit  facultate,  nec  habet  unde 
ad  gradum  honoris  in  dicta  facultate  valeat  promoveri,  cum  bona  que  habuit  de  patri- 
monio  per  Flandrenses  penitus  fuerunt  devastata ,  quatinus  sibi  specialem  gratiam 
facientes,  de  officio  seu  regimine  scolarum  Yprensium  Morinensis  diocesis.  [Recipit 
canon.    Morin.    sub  exspect.  prebende.] 

Grimerio  Bonifacii'  de  Rothomago,  magistro  in  artibus,  nuncio  pro  nacione  Norman- 
norum,  qui  per  longa  tempora  rexit  Parisius  in  artium  facultate,  libros  logicales  et  natu- 
rales,   cursorie  et  ordinarie,  ter  librum  phisicorum  et  bis  librum  methaphisice  legendo, 
postmodinn   per  non    niodica    tempora    studuit  in   theologica   facultate,    quondam    rectori 
Universitatis   predicte   aliasque   nuncio   ad   sanctitatem  felicis  recordationis  domini   Bene- 
dicti  pape  predecessoris  vestri  ex  parte  ejusdem  Universitatis  destinato",  quod  cum  ipse 
in  rotulo  supplicationum   dicte   Universitalis   vobis  per   ipsius   nuncios   presentatarum   in 
principio    vestre    creationis    sanctissime    infrascriptus    pro     gratia     obtinenda    extitisset, 
nuUam  tamen    graliam    in    dicto    rotulo    reportavit    occasione    gratie    de    canonicatu    sub 
expectatione   prebende    ecclesie    Autisiodorensis   a    sanctitate    vestra    concesse    antedicto, 
antequam    supplicationes    dicti   rotuli    signarentur ;    ejusdem   tamen    gratia    quasi    inutilis 
reputatur  cum  sint  plures   decem  ad   dictas  prebendas   expectantes   priores   sepedicto,   de 
beneficio   ecclesiastico  si    cum    cura    ad    taxum    c  librarum,    si    sine   fuerit  ad    taxum    Ix 
librarum    turonensium  parvorum.  [Recipit  ad  summam  80  cum  cura,  50  sine  cura.] 

Christiano  de  Elst*,  magistro  in   artibus,   ad   pedes   sanctitatis  vestre   ad  presens   ac 
alias"  ad  felicis  recordationis  dominum  Benedictum  papam   predecessorem  vestrum  anno 

primo   sui   pontificatus   ex  parte    dicte   Universitatis    Parisiensis    destinato  qui   etiam   per 

«*  Chart.   Unin.  Paris.  11,  1.  71 


562  CHARTIJLARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1345 

aliquos  annos  in  theologie  studuit  facultate.  nondum  tamen  de  vestri  sacii  pectoris  fonte 
aliquam  gratiam  adhuc  reportavit,  de  canonicatu  et  prebenda  ecclesie  Leodiens. ,  non 
obstante  quod  canonicatum  et  prebendam  ecclesie  Sancti  Servacii  Trajectensis  Leodiensis 
diocesis  dinoscatur  obtinere.  [Fiat.] 

Significal  sanctitati  vestre  devotus  vester  Jacobus  de  Pavillione",  canonicus  preben- 
datus  ecclesie  Sancti  Martini  de  Campellis  in  Bria  Paris.  dioc,  et  nacionis  Gallicane  in 
studio  Parisiensi  bedellus  ....  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  apud 
Vilhimnovam  Avinionensis  diocesis  xiiij  kah  Junii,   anno  quarto. 

Reg.  Suppl.  Gleinenlis  VI,  an.  k,  p.  2,  fol.  9.  —  In  tine  legitur  :  o  Gassate  sunt  supplicationes  suprascripte  de  mandato 
domini  nostri,  nam  ipsis  scolaribus  in  fine  libri  tertii  fecit  gratias  umpliores.  Pcr  me  P.  Lenbovat.  >)  Sed  liber  tertius  anni 
quarti  deest  in  Arch.  Vat. 

Hoc  anno  UniTcrsitas  Paris.,  seu  quatuor  facultates,  per  nuntios  suos  supra  nominatos  rotulos  ad  sanctam  sedem 
destinavil,  qui  tamen  non  sunt  conservati.  «  Rotuli  magistrorum  facultatis  theologie  Paris.  u  mentio  etiam  fit  Reg.  Supplic, 
an.  4,  p.  1,  fol.  58.  Jam  an.  1345,  April,  4,  facultas  artium  Glementi  VI  rotuluin  iiiisit,  et  papa  multis  magistris  «  ad  bene- 
ficia  ecclesiastica  in  forma  pauperum  per  sanctitatem  expectantibus  »  gratias  fecit  (Reg.  Supplic.  an  5,  p.  2,  fol.  9).  Nuntii 
supra  nominati  processu  temporis  pro  aliis  etiam  negoliis  in  Rom.  Guria  laborare  debebant,  v.  g.  ul  obtinerent  a  summo 
pontifice  confirmationem  compositionis  inter  Universitatem  et  conventum  S.  Germani.  V.  infra  n^  1109,  el  n**  1126,  nota  6, 

1.  Supra  n"  913  ad  an.  1331  vocatur  Johaniies  Blondel,  et  erat  inagister  artiuin  nat.  Picard.  An.  1342^  Jun.  20,  erat  jam 

baccalareus  in  theol.  facultate,  et  fit.  canon.  Laudun.  praebendam  sub  exspectatione  recipiens  (Reg.  Goinm.  Clem.  VI,  n"  149, 

fol.  265'>),   quam    an.  1345,  Maii    12,   assecutus  est  (ibid.  n°  16",  fol.  404).  De  eo  ct  in   Supplic.  an.  4,  p.   1,  fol.  58  (an.    1345, 

Octob.  8).  —  2.  Cf.  Reg.  Glement.  VI,  n°  170,  fol.  54>>.  An.  1344,  Januar.  9,  fit  can.  Glasguens.  (Reg.  Comm.  Glem.  VI,  n»  158, 

fol.  181).  An.  1347,  Novemb.   10,  affertur  Gilbertus   Flamyng  ut  capellanus  papae  ac  causarum  palat.  apost,  auditor,  fitque 

canon,  et  cantor  Morin.   (Reg.   cit.,  n°  181,  fol,  101  ^).  —  3.  In  nrtibus  et  medic.  magister,  in  Iheol.  provectus,  perpet.  capel- 

lanus  capellae  S.   Lupi  de  Guarda,  Senon.  dioec.  (Reg.  Glement.  VI,  n»  154,  fol.  \'\'',  ad  an.  1342);  missus  ad  curiam  «  per 

doTiium  de  Sorbona  Poris.  »  (Reg.  SuppL,  an.  1,  p.  1,  fol.  62'').  Ad  an.  1343  in  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  ut  decanus   facul- 

tatis  affertur.  —  4.  Reg.  Supplic,  an.  5,  p,  2,  fol.  7,  dicitur,  cum  Parisiis  «  longo  tempore  et  in  pluribus  scientiis  diligenler 

laborasse,  Universitatis  Paris.  locam  tenentem  rectoris  et  ex  parte  ejusdem  ad  pedes  sanct.  nuntium  destinatum  »  (an.  1346, 

Maii  25).  Ejusdem  jam  sub  Bencdicto  XII  (Reg.,  an.  3,   p.  2,  ep.  431,  ad  an.  1337)  ut  magistri  in  artibus  rcgenlis  mcntio  fit. 

An.    1342,    Parisiis    in    artibus    regens,   canonicus    Glaromont.    sub   cxspectatione    praebendac    (Rcg.    Clement.    VI,     n»    149, 

fol.  394).    Adhuc   infra  in  Rotulo  artist.    an.    1349,  Bituricens.  —  5.  Quandoque  scribitur  «    Loude    )).    Erat  nuntius    nationis 

Picardorura.    An.    1342  canon.  eccl.  S.  Petri    Insulens.  Tornacens.  dioec  (Reg.  Clement.  VI,  n»   149,  fol.    381'').    Sed    in   Reg. 

Suppl.,  an.  5,  p.  2,  fol.  6''  (ad  an.  1346,  Maii  25),  recipit  canon.  S.  Germani  Monten.  Gamerac  dioec  Adhuc  infra  in  Rotulo 

artist.,  n"  1165,  Picard.  An.  1354,   scholastriam  S.  Petri  Insulens.  recipit  (Supplic  Innoc.  V,  an.   2,  fol.    76).  —  6.    V.    supru 

n»  1065.  An.   1356,  mense  Octobris,  jam  magister   in   Iheologia,   («  Grimer  »)  est  deputatus  civit.  Rotomag.  in  congregatione 

trium   statuum    (£:tats  generaux)   in  domo   Minorum   Paris.   (v.   Douet   d'Arcq   in    Bibl.  de   VEcole  des  chartes,    l'»  serie, 

t.  II,  p.  383,  quem  tamen  fugit  «  Griiner  »  esse  Grimcrium  Bonifacii.  V.   praeterca  Les  Grandes  chroniques  de  France,  id. 

P.  Paris,  VI,   35,  40  sq.,  et  infra  n»  1131).  An.  1358  canon.  Paris.  (Supplic.  Innoc   VI,  an.  5,  p.  2,  fol.  8'').  An.  1360  factus  est 

cancellarius  Paris.  (v.  infra  n»  1177),  obiitque  an.  1370,  ut  patet  e  Reg.  Aven.  Gregorii  XI,  vol.  III,  fol.  264.  Cf.  et  infra  n»  1165 

(natio   Gallicana,    Johannes   Pctri   de   Calore).   —  7.  Similia   etiam   in   Reg.    Supplic.    Clement.   VI,  an.  7,   p.   2,  fol.  2*'   (ad 

an.  1348,  Novemb.  8),  dicit,  ubique  asserens,  se  esse  canon.  Autissiod.,  quanidam  capellam  Universitatis  fundalam  in  thesauro 

regis   possidere    (et   quidein    ab  an.    1340,    Octob.    28,    post   mortem  Guillelmi    Hottot,   de  quo    supra   n»   1010,   v.   Archiv   f. 

Litteratur-  it.  Kirchengesch.,  V,  258).  In  secundo  loco  supplicat,  ut  ecel.  S.  Gildardi  Rotoinag.  obtinent.  An.  1340  occasione 

Collegii  Navarrae  affertur  in  Arch.   nat.  Paris.   Xl«-9  (Juges),  fol.   106''.  —  8.    V.  supra  n»  988.    An.    1335  canon.  S.   Servacii 

Trajectens.  Leod.  dioec.  (Reg.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  252).  Ad  an.  1348,  Jul.  16  (can.  eccl.  S.  Johannis  Traject.),  refertur  : 

«  mag.  in  artibus  a  duodecim  annis  citra  et  etiam  per  aliquos  annos  Parisius  et  in   Rom.   curia   studuit  in  theol.  facultate  » 

(Reg.  Clement.  VI,  n°  186,  fol.  12).  Determinavit  an.  1333,  quo  anno  et  licentiatus  est  (v.  Reg.  procur.  nat.  Angl.,  p.   233, 

236.  Deinde  p.   238,  242,  288-293,  296,  301  sq.,  308,  310,  311,  313,  317,  319-321,  326  sq.).    In   Rom.  curia  studuit  in  theologica 

facultatc,   cum  ibi    ut  nuntius  Universitatis   staret,  ct  quidcm    an.  1347,  Junii  2,  jara  «   pcr  annum    et  dimidium   et  ultra    » 

(Reg.  Glem.  VI,  n»  180,   fol.  165).  V.  infra   n»  1126.   An.  1358,  ante  Octob.  20,  obiit  (Suppl.  Innoc.  VI,  an.  6,  fol.  304").  —  9.  De 

hoc  et  in  Reg.  Suppl.,  an.  4.  p.   1,   fol.  55 1»  (an.  1345,  Octob.  11).  —  10.  Ejusdem  saepe  mentio  fit  in  Chartul.,  et  in  Reg..  v.  g. 

etn°169,  fol.  168. 

71. 


1345]  \B     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  563 

1105.   Philippus  VI,  Francorum  rex,  privilegia  Universitati  ante  concessa  confirmat,  iterumque  statuit  ut  prae- 
positus  Paris.  magistros  et  scholares  tueatur  ab  omnibus  molestiis,  jacturis,  ctc. 

1345,  Maii  21,  Parisiis. 

Philippus  Dei  gracia  Francoruin  rex  universis  presentes  litteras  inspecturis,  salutem. 
Notum  facimus  quod  cuiu  ad  supplicationem  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Paris. 
nos  eisdem  nostras  concesserimus  litteras  tenorem  qui  sequitur  continentes  :  «  Philip- 
pus,  etc^  preposito  nostro  Paris.  aut  ejus  locum  tenenti  salutem.  Cum  Universitas  »,  etc. 
ut  supra  n°  1043,  —  postmodumque  Universitas,  magistri  et  scolares  predicti,  asserentes 
quod  sub  illo  verbo  « jacture  »  in  dictis  litteris  conlento  illicite  detenta  contineantur, 
dictus  tamen  prepositus  sepius  hesitaverat  an  ipse  de  bonis  ad  dictos  magistros  et  sco- 
lares  pertinentibus  et  de  hiis  que  debentur  eisdem  deberet  seu  posset  cognoscere  virtute 
litterarum  predictarum;  asserentes  insuper  quod  nonnuili  baillivi  et  alii  de  ducatu  Nor- 
mannie  et  de  quibusdam  aliis  partibus  regni  nostri  pretextu  quorumdam  privilegiorum 
eisdem,  ut  dicebant,  a  nobis  seu  predecessoribus  nostris  concessorum  diclo  preposito  in 
premissis  obedire  recusabant,  nobis  supplicassent  ut  super  hiis  declaracionem  facere 
dignaremur  :  nos  igitur  visis  litteri^  suprascriptis  ac  supplicacione  universitatis  magi- 
strorum  et  scolarium  predictorum  hiisque  consideratis  que  circa  hoc  considerari  debebant, 
habita  super  hoc  deliberatione  diligenti  cum  dilectis  et  fidelibus  gentibus  Parlamenti 
nostri  cancellario  et  pluribus  aliis  consiliariis  nostris,  declaravimus  ac  eciam  tenore  pre- 
sencium  declaramus  quod  super  injuriis,  molestiis,  oppressionibus  et  violenciis  eisdem 
magistris  aut  scolaribus  in  personis  aut  familiaribus  propriis  eorumdem  seu  dictorum 
magistrorum  aut  scolarium  propriis  bonis  ad  ipsos  magistros  seu  scolares  sine  fraude 
absque  aliqua  fictione  et  absque  cessionis,  transporti  vel  alio  simulato  contractu  pertinen- 
tibus  illatis  vel  inferendis  dictam  nostram  gardiam  infringendo  contra  dictarum  tenorem 
litterarum,  necnon  super  dampnis  et  interesse  exinde  secutis  a  quibuscumque  personis 
el  ubicumque  infra  regnum  nostrum,  dictus  prepositus  summarie  et  de  plano  cognoscet 
et  faciet  breve  justicie  complementum  faciendo  nobis  et  parti  debite  emendari,  et  ab 
omnibus  regni  nostri  justiciariis  ubicumque  constitutis  obedietur  dicto  preposito  in  hac 
parte,  non  obstantibus  quibuscumque  privilegiis  Normannis  seu  aliis  regnicolis  concessis 
seu  eciam  concedendis. 

Per  consilium  existens  in  camera  ubi  vos  eratis  virtute  cerli  mandati  regis  super  hoc 
facti. 

Arch.  nut.  Paris.  X"»-10  (Juges),  foi.  228,  n»  13;  X'»-8602  [Lettres  patentes),  fol.  8''.  —  Sub  fineni  documenti  legitur  : 
<»  Deolaratio  suprascripta  facta  fuit  in  camera  Parlamenti,  xxj**  die  Maii,  anno  M*^  CCG°  XLY°,  presentibus  infrascriptis  : 

Clerici[s] '.  Episcopo  Bayocensi*,  episcopo  Laudunensi'2,  mag-istro  Andrea  Auban,  mag.  Evone  Bouich^,  ^^g.  Egidio 
Coopertoris,  priore  de  Crespeyo,  mag.  Aymaro  dc  Altavilla,  mag.  Guidone  de  Sancto  Sepulcro,  mag.  Jo.  de  Erqueriaco, 
mag.  Kadulpho  Pincon*,  mag.  Guillelmo  de  Oblato,  mag.  Guidone  RoIIandi,  mag.  Fulcone  Bardoul,  mag.  Jo.  Bescoti,  mag. 
Petro   de    Caritate",   mag.   Reginaldo   de  Prato  Gilberti,   mag.   Aymerico    de   Carnoto,    mag.   Jobanne  Bloyni,   mag.  Petro  de 


664  CHARTTJLARIUM     LNIVERS.     PARIS.  A  [1345 

Augaranto,  mag.  Jo.  de  Hubanto^  juniore,  mag.  Odone  Grasseti,  mag.  Chatardo  de  Mesiaco,  mag.  Petro  de  Centumputeis, 
mag.  Jo.  de  Fara,  archidiacono  Boloniengi,  mag.  Johanne  Marreti,  mag.  Jacobo  de  Fuas,  mag.  Guillelmo  de  CaWomonte, 
mag.  Oudardo  de  Bardilleriis,  mag.  Jacobo  de  Lorriaco,  mag.  Guillelmo  de  Seriaco,  mag.  Nicolao  de  Bosco,  mag.  Roberto 
de  Vanoise,  mag.  Henrico  de  Chableyo,  mag.  Geffredo  le  Mendre; 

Layci^s]:  Domino  Guillelmo  Flote,  cancellario  Francic,  domino  Guillelmo  Bertrandi,  domino  Johanne  de  Castellerio, 
militibus,  domino  Symone  de  Buciaco,  Petro  de  Seiravalla;  domino  Jobanne  de  Cadrellis,  domino  Berthaudo  de  Pratis,  mili- 
tibus;  domino  Guillelmo  de  Noyen,  domino  Johannc  le  Jay,  Michaele  de  Paris.,  Henrico  Guiays,  Guillelmo  Bescoti,  Thoma 
Vanin,  Johanne  de  Hangesto,  Roberto  Piedefet,  Guillelmo  Probi,  Adam  de  Senonis,  Ludovico  "Wautruche,  Johanne  Rehoule, 
Johanne  Hardi,  Ligerio  de  Bardilliaco,  Nicolao  Florencii,  Milone  barbitonsoris,  Johanne  Potage  ».  Cf.  et  Jourdain,  n°  601, 
nota.  Bulacus,  IV,  282,  sine  nomlnibus,  ut  et  in  Cod.  Harcur.,  fol.  70;  Reg.  94,  p.  81,  n"  80, 

1.  Guillelmo  Bertrandi  seu  Bertranni.  V.  supra  n^  859.  Est  idem  ac  qui  ibld.  in  textu  ut  canon.  Paris.  affertur,  An. 
1331,  Martii  1,  scilicet  factus  est  episcopus  Noviomens.  (Reg.  Vat.  Comm.  Johann.  XXII,  an.  15,  p.  1,  ep.  19).  Ut  summus 
pontifex  in  epistola  dicit,  ipse  post  translationem  Fulcandi  episc.  Noviom.  ad  archiepisc.  sedem  Bituricens.  (an.  1330, 
Decemb.  14),  Guillelmo  de  S.  Maura  seu  Mora,  decano  eccles.  Turon,  (v.  infra  ad  an.  1349,  Maii  22  (Turon.),  de  episcopatu 
Noviom.  providit  (qui  supra  n°  859,  not.  10,  e  Socret.  Jobannis  XXII  ut  episcopus  Noviomens,  affertur),  qul  tamen  renult 
conscnlire  (cf.  Contin.  Nangii,  ed.  G^raud,  11,  122).  Deinde  praefecit,  an.  1331,  Martii  1,  Guillelmum  Bertrannl  sedi  Noviom. 
An.  1338,  Januar.  23,  translatus  est  ad  episc.  Baioc.  (v.  n"  859,  nota  10),  an.  1347,  Maii  14,  ad  sedem  Belvacens.  (Rcg. 
Clement.  VI,  n"  173,  fol.  ^S"").  —  2.  Hugone  (quem  perperam  saepc  asserunt  esse  0.  S.  B.).  Erat  legum  doctor,  et  antea  decanus 
eccl.  Belvacens.  in  diaconatus  ordine  constilutus,  an.  1341  (non  1339),  Januar.  10,  episc.  Laudunensis  (Reg.  Bened.  XII,  an.  7, 
fol.  111'');  an.  1351,  Octob.  24,  transfertur  ad  sed.  Remens.  (Reg.  Clem.  VI,  n»  206,  fol.  l^*").  Hugoni  successit  in  sede  Lau- 
dunensi  sub  eadem  temporis  nota  famosus  Robertus  Le  Coq,  prlus  praepositus  Suossionens.  (1.  c,  n"  207,  fol.  50),  qui 
an.  1302  (non  1358),  April.  6,  ad  sed.  Calagurit.  translatus  est  :'Rog.  Avenion.  Innocent.  VI,  vol.  XXVIII,  fol.  97).  —  3.  V,  supra 
n»  1046.  —  4.  An.  idem  qui  supra  n"  1056  affertur? —  5.  In  Reg.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  1,  «  Petrus  Alorici  de  Garitate,  in 
utroque  jure  licentiatus  »,  ad  an.  1335  nuncupatur,  et  fit  canon.  S.  Martmi  de  Leriaco.  An.  1353,  Januar.  9,  adhuc  in  utroque 
jure  llcentlatus,  cum  esset  «  requestarum  hospitii  Johannis  regis  Francorum  magister  »,  fit  canoii.  Paris.,  cum  jam  fulsset 
thesaurarlus  eccl.  Meldens.  (Reg.  Innocent.  VI,  n^  219,  fol,  128) ;  Januar.  18  tamen  can.  Meld.  (fol.  149).  Post,  mortem  Vitalis 
de  Prinhaco,  cantoris  eccles.  Paris.  (1359,  v.  infra  n°  1177,  n"  1),  factus  est  cantor  Paris.  (Reg.  Aven.  Innocentli  VI,  vol.  XXIV, 
fol.  539,  ad  an.  1360).  —  6.  Verisimilitcr  ipse  an.  1339,  Jun.  22,  collegium  pro  sex  pauperibus  scholaribus  Parisiis  condidit. 
V.  Chartul.,  II,  part.  2. 


llOo.  Johannes  Ilerouardi  de  Orliaco  nomine  magistri  Petri  Peronelli,  canonici  praebendati  eccles.  Carnot., 
qui  Parisiis  a  Junii  24  anni  13ii  circa  triginta  duas  septimanas  et  ultra  resedit  et  studuit  in  theologia  et 
adhuc  sub  mag.  Guillelnio  de  Lumbris  ',  actu  regente  in  theologica  facultate,  scholaris  est,  capitulum  Carno- 
tense  cum  instantia  requisivit,  ut  mag.  Petro  vigore  privilegii  apostolici,  cujus  exseculor  cancellarius  Paris. 
est^,  fructus  praebendae  ipsius  de  anno  i3ii  iraderentur.   Capitulum  promisit  infra  octo  dies  respondere. 

1345,  Maii  30. 

Tempore  C.  Jourdain  haec  charta  erat  «  inter  schedas  quasdam  ad  Universitatem  Paris.  spectantos  ».  Bibl.  nat.  Paris. 
Suppl.  lat.  9151  (v.  n»  602,  nota).  Sed  cf.  notam  ad  n"™  330  in  tom.  I  Chartul. 

1.  V.  supra  n"  1051,  1062,  1080.  —  2.  V.  n°  1008. 


1107.   Elias  S.   Vitalis  card.  Clementi  VI  supplicat,   ut  Baymundus   de  Parisiis   ad  magisterium   in   theologia 
promoveatur. 

1345,  Junii  12,  apud  Ifillamnovam. 

Supplicat  sanctitati  vestre  devota  creatura  vestra  frater  H.'  Sancti  Vitalis  presbyter 
cardinalis,  quatinus  sibi  in  personam  diiecti  sui  fratris  Rayniundi  de  Parisius  Ordinis 
Predicatorum,  lectoris  Petragoricensis,  specialem  gratiam  facienles  concedere  dignemini, 
et  per  apostolica  scripta  comniittere  et  inandare,  ut  dictus  frater  Raymundus,  qui  diuturnis 


1345]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  565 

temporibus  in  dicto  existens  Ordine  in  niultis  et  diversis  locis  et  civitatibus  Sententiarum 
libros,  Bibliam  et  quamplurima  alia  legit  volumina  et  tam  ob  lecturam  hujusmodi  quam 
predicaciones  innumeras  infinitos  subivit  labores,  et  qui  tam  propter  sui  [quam]  parentum 
suorum  inopiani  ad  gradum  et  magisterium  theologice  scientie  ut  desiderat  pervenire 
non  valeat  :  in  Romana  curia,  Tholose,  vel  alibi,  ubi  vestre  placuerit  sanctitati,  sub 
magistro  Parisius',  in  domo  Predicatorum  Avinionensium  legente,  vel  sub  aliquo  alio 
licentiari  in  sacra  pagina,  si  alias  sit  ydoneus,  debeat  et  in  magistrum  assumi  et  ad  ejus 
sacre  pagine  insigniam  {sic)  ut  moris  est  magistrari,  et  quod  gaudeat  infra  suum  Ordinem 
et  extra  quibuscunque  gratiis,  privilegiis,  auxiliis,  libertatibus  et  immunitatibus  indultis 
tam  a  sede  apostolica  quam  a  suo  Ordine  inagistris  religionis  predicte  Parisius  factis,  ac 
si  fuisset  in  Parisiensi  studio  magistratus,  non  obstantibus  quibuscunque  constitutionibus, 
consuetudinibus  ac  statutis,  privilegiis  dictoriim  Parisiensis  studii  et  Ordinis  in  contra- 
rium  editis,  etc.  Et  quod  super  hiis  scribatur  et  mandet  sanctitas  veslra,  ut  premittilur,  illi, 
per  quem  ipsum  eidem  sanctitati  placuerit  magistrari.  —  Fiat  Tholose  per  quem  malluerit 
de  Ordine  suo.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Datum  apud  Vil- 
lamnovam  Avinionensis  diocesis  ij  id.  Junii,  anno  quarto. 

Reg.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  4,  p.  2,  fol.  17''.  —  In  Reg-.  Vat.  Comm.  Clement.  VI,  an.  4,  n»  168,  fol.  248'',  ep.  4, 
exstat  sub  eadera  temporis  nota  cpistola  («  Viri  sacre  religionis  »),  qua  papa  Johanni  de  Molendino^,  Ord.  Praed.  inquisitori 
Tolosae  commoranti,  sacrae  theologiae  magistro,  injungit,  ut  Raymundo  de  Parisius,  si  eum  ad  hoc  sufficientem  esse  repere- 
rit,  in  civitate  Tolosana,  «  in  qua  generale  studium  regitur  »,  auctoritate  apostolica  magisterii  honorem  et  docendi  licentiam 
tribuat,  qua  obtenta  priTilegiis  impetratis  gaudeat. 

1.  Helias  de  Nabinali,  Ord.  Min.  —  2.  De  eo  y.  supra  n"  1000.  —  3.  Seu  Molendinis.  Ipse  testatur  in  Supplicationibus 
an.  2  Clementis  VI  (1344,  April.),  se  esse  «  sacre  theologie  magistrum  ex  ejusdem  vestre  sanctitatis  gratia  speciali  »  (Reg. 
Suppl.,  an.  2,  p.  2,  fol.  280,  S21^),  et  quidem  Avenione,  1342,  Maii  19-1343,  Julii  22,  verisimiliter  vivae  vocis  oraculo.  Cf. 
et  Quetif-Echard,  I,  628.  Fuit  postea  (1345)  raagister  s.  palatii,  et  an.  1349  electus  est  in  inogistrum  geueraleni  Ordinis ;  an. 
sequenli,  Decerab.  17,  presb.  card.  S.  Sabinae  (Contelori).  Cf.  et  Douais,  Les  frires  Precheurs  en  Gascogne,  p.  4.39. 


1108.  Clemens  VI  definitoribus  Capituli  generalis  Ordinis  Eremitarum  sancti  Augustini  Parisiis  in  proximo 
celebrandi'  injungit  ut  Nicolaum  Lebrohan  ejusd.  Ordinis,  principalem  lectorem  in  com^entu  Hotomagensi, 
qui  Andegavis  et  Rotomagi  lectoriae  officium  sive  actus  laudabiliter  diutius  exercuit,  et  ad  legendas  Sen- 
tentias  in  Parisiensi  studio  valde  idoneus  reputatur,  et  pro  quo  Petrus'^  tit.  S.  Clementis  card.  supplicabat, 
inter  illos  quos  in  instanti  generali  Capitulo  ad  legendas  ipsas  Sententias  Parisiis  deputare  debent,  primo 
loco  post  illos  duos  proximo  lecturos,  qui  ad  lecturam  dictarum  Sententiarum  ordinati  fuisse  dicuntur  in 
generali  Capitulo  precedenti^,  cum  provincia  Franciae  pro  ipsius  honore  Ordinis  notabiliter  egeat,  deputare 
curent.  Dat.  apud  Villarnnovam  AvinioncusLs  (liocesis  xvij  kal.   .lulii,  auno  quarlo.   «  Cum  dilcclus  filius  ». 

1345,  Junii  15,  apud  Villamnovam. 
Reg.  Vat.  Secret.  Clementis  VI,  an.  4,  n°  139,  ep,  07. 

1.  V.  infra  n"  1113.  —  2.  Bertrandi.  —  3.  V.  supra  n»  1007. 


566  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1345 

1109.   Compositio  definitiva  inter  Universitatem  Parisiensem  et  conventum  S.  Germani  de  Pratis. 

1345,  Junii  19,  [Pariaiia]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  Johannes'  permissione  divina  monasterii 
Sancti  Germani  de  Pratis  juxta  Parisius  abbas  humilis  totusque  ejusdem  loci  conventus 
salutem  in  Domino  sempiternam.  Notum  facinuis  quod  cum  causa  verteretur  inter  nos  ex 
una  parte  et  universitatem  magistrorum  et  scolarium  Parisius  sludentium  ex  altera  super  eo 
quod  dicta  Universilas  petebat  a  nobis  religiosis  eidem  Universitati  satisfieri  de  arreragiis 
quatuordecim  librarum  parisiens.  eidem  Universitati  annuatim  a  nobis  debitarum  una  cum 
penis  ob  defectum  solutionis  commissis  a  tempore  quinquaginta  duorum  annorum,  necnon 
dictas  quatuordecim  libras  annuatim  eidem  Universitati,  ut  prefertur,  debitas  a  nobis  solvi 
imposterum  singulis  annis  cum  penis  adjectis  juxta  tenorem  cujusdam  compositionis  olini 
facte  et  inite  inter  nos  religiosos  et  Universitatem  sub  sigillis  nostris  et  Universitatis, 
postmodumque  confirmate  per  inclite  recordalionis  dominum  Philippum  tunc  Francorum 
regem  in  cera  viridi  et  filis  sericis,  prout  in  litteris  super  hoc  confeclis  hec  plenius  conti- 
nentur^;  nobis  vero  ex  adverso  asserentibus  et  dicentibus  ad  hec  minime  nos  teneri,  ex 
eo  et  pro  eo  quod  dicta  compositio,  si  unquam  facta  fuerit,  facta  fuisse  dicitur  jam  quin- 
quaginta  duobus  annis  elapsis,  nec  in  observantiam  ab  alterutra  partium  unquam  fuerat 
introducta,  quodque  per  Universitatem  predictam  potius  steterat  quam  per  nos  religiosos 
predictos  quominus  conservata  fuisset',  et  considerato  elapsu  tanti  temporis  et  impedi- 
mentis  per  dictam  Universitatem  in  contrarium  appositis,  a  dicta  petitione  predicta  Uni- 
versitas  desistere  debebat,  Universilate  predicta  contrarium  asserente. 

Tandem  pluribus  altercationibus  hinc  inde  habitis  pro  bono  pacis  inter  nos  religiosos 
predictos  et  Universitatem  predictam  concordatum  extitit  in  hunc  modum  quod  "^dicta 
compositio  cujus  tenor  sequitur  in  hec  verba  :  «  Universis  presentes  litteras  inspecturis 
Johannes  permissione  divina  monasterii  Sancti  Germani  de  Pratis  Parisiensis  humilis 
abbas'  »,  etc,  servabitur  hinc  inde,  et  fient  limitationes  in  ipsa  compositione  contente 
realiter  et  de  facto  absque  impedimento  ab  alterutra  partium  prestando.  El  si  contingeret 
imposterum  per  alterutram  partium  contra  dictam  compositionem  aliquid  attemptari,  quod 
per  hoc  nullum  jus  in  petitorio  vel  possessorio  facienti  queratur,  nec  parti  alteri  preju- 
diciuni  generetur,  nisi  quatenus  in  presenti  concordia  esset  aliquid  immutalum. 

Nos  vero  religiosi  pro  solutione  predictorum  ex  parte  Universitatis  petitorum  tre- 
centas  libras"  monete  nunc  currentis  statim  et  de  presenti  posuimus  in  manu  sequestra'' 
a  dicta  Universitate  recipiendas  libere  et  habendas  omni  mora  et  impedimento  sublatis, 
habitis  licentia  et  assensu  domini  nostri  pape  de  donatione  et  translatione  juris  patronatus 
ecclesiarum  inferius  nominandarum  per  nos  religiosos  eidem  Universitati  facla,  et  per 
hoc  occasione  predicti  temporis  erga  Universitatem  predictam  penitus  remanebimus 
immunes,    nec   a   nobis    aliquid    aliud    occasione    predictorum    petere    valebit  Universitas 


1345]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  567 

predicta  in  futiiriim.  Insuper  quatuordeciin  libras  annui  redditus  in  quatuor  terminis 
Parisius  consuetis,  etc^  et  sub  penis  adjectis  annis  singulis  tenebimur  solvere  nos  et 
successores  nostri  Universitati  predicte,  et  incipienuis  solvere  in  proximo  termino  sexa- 
ginta  et  decem  solidos  parisiens.,  et  sic  semper  in  aliis  terminis  imperpetuum  solvere 
tenebimur. 

Preterea  pro  bono  pacis  concordatum  extitit  et  conventum  quod  porta  nostri  mona- 
sterii  sita  versus  pratum,  quod  pratiim  Universilatis  nun(;upatur,  quam  juxta  composi- 
tionem  predictam  apertam  tenere  poteramus  nos  et  successores  nostri,  et  que  de  presenti 
clausa  est  et  murata,  nunquam  aperietur  nec  apertam  tenere  poterimus  nec  debebimus, 
nec  aliam  similem  aperturam  habebimus  vel  habere  poterimus  existentem  versus  pratum 
predictum  in  futurum. 

Insuper  nos  religiosi  predicti  pacis  vinculo  eidem  Universitati  desiderantes  conjungi, 
et  ut  magis  vigeat  inter  nos  affectio  caritatis  et  Universitatem  predictam,  jus  patronatus 
sive  presentandi  ad  duas  parrochiales  ecclesias  sitas  Parisius,  videlicet  Sancti  Andree  de 
Arcubus  et  Sanctorum  Cosme  et  Damiani  ab  olim  ad  noslium  monasterium  spectans,  in 
Universitatem  prefatam  consensu  unanimi  pure  et  libere  transtulimus  absque  aliquo 
contractu  illicite  pactionis,  suppositis  tamen  licentia  et  assensu  domini  nostri  pape,  pro 
quibus  obtinendis  nos  religiosi  predicti  prefato  domino  nostro  supplicabimus,  et  pro 
eadem  supplicalione  eidem  porrigenda  certum  nuncium"  cum  expensis  nostris  propriis 
ad  sedem  apostolicam  quamcitius  destinabimus,  ut  cum  nunciis  dicte  Universitatis*  ad 
dictam  sedem  jam  destinatis  per  Universitalem  prefatain,  qui  etiam  super  hoc  supplica- 
bunl,  possimus  dictuin  assensum  el  licentiam  oblinere.  Salvo  tamen  et  retento  nobis 
religiosis  et  successoribus  nostris  imperpetuum  omni  alio  jure  teinporali  et  spirituali  quod 
habemus  in  ecclesiis  memoratis,  maxime  triginta  solidos  parisiens.  debitos  nobis  et 
successoribus  nostris  a  curato  Sancti  Andree  predicti  et  triginta  solidos  parisiens.  nobis 
debitos  singulis  annis  a  curato  .Sanctorum  Cosme  et  Damiani  predictorum. 

Itein  voluit  et  concessit  ipsa  Universitas  qnod  nos  et  successores  nostri  possiinus  de 
prefata  platea  a  dicfa  Universitate  in  nos  et  successores  nostros,  ut  preferlur,  translata 
libere  ordinare  edificando  in  eadem,  vel  aliter  de  ea  disponere  valeainus,  prout  nostre 
placuerit  voluntati  et  nobis  videbitur  expedire,  duiii  tainen  via  in  compositione  expressa 
eidein  Universitati  ut  libera  reinaneat,  siciit  in  eadem  coinpositione  cavetur.  Quod  si  pre- 
dicti  assensus  et  licentia  a  domino  noslro  papa  obtineri  non  possint,  presens  tractatus 
nullus  sit  quantum  ad  omnes  et  singulas  sui  partes.  In  cujus  rei  testimonium  sigilla 
nostra  presentibus  litteris  duximus  apponenda.  Datum  et  actum  in  nostro  pleno  Capitulo 
anno  Domini  millesimo  trecentesimo  quadragesimo  quinto,  die  xix  mensis  Junii,  videlicet 
die  dominica  ante  festum  Nativitatis  beati  Johannis  predicti. 

Instrumentum  insertum  littcris  Clementis  VI,  an.  1346,  Martii  4  (iiij  non.  Martii,  an.  quai-to.  «  Ea  que  concordiam  »), 
quibus  baec  compositio  confirmatur,  quarumque  duo  originalia  exstant  in  Arch,  nat.  Paris.  L.  308,  n'  21,   21  bis.  Deest  sig;il- 


568  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1345 

lum.  Procurator  unius  :  Guillelmus  de  FuniciLoco;  alterius  :  Johanncs  de  O.,  Sagiens.  dioc.  —  Reg.  Vat.  Comm.  Clement.  VI, 
an.  4,  n"  168,  fol.  415,  ep.  607.  Arch.  Univers.  Pari».,  Reg.  94,  p.  122,  n"  124.  Cod.  Harcur.,  foL  46.  Bulaeus,  IV,  285.  —  Ad 
haec  cf.  adumbrationem  compositionis  an.  1335  supra  n"  988. 

1.  Johannes  de  Precy.  —  2.  V.  supra  n**  582.  —  3.  Exstat  apud  Bulaeum,  III,  504,  instrumentum,  rationes  continens 
propter  quas  compositio  an.  1292  nulla  esse  videtur  (sine  temporis  nota).  Scriptae  sunt  ex  parte  Universitatis.  —  4.  Refertur 
instrumentum  an.  1292,  Junii  27.  V.  supra  n»  581.  —  5.  Supra  n»  988  adhuc  de  200  libris  agitur.  —  6.  V.  infra  n"  1110.  — 
7.  V.  supra  notam.  —  8.  V.  supra  n»  1104. 


1  1  10.   In  praesentia  Guillelmi  de  Viridi  Monte^,  Scoti,  recloris  Universitatis  Paris.,  Roberti  Liberti^,  Johannis 

de  Assenede^,  magistronim  in  theologia,  Johannis  Guydouche^,  Johannis  Bonae  Fidei^,  necnon  procuratorum 

quatuor  nationum,  ut  deputatorum  pro  Universitate,  et  praesentibus  etiam  bedellis  nationum  Picardiae,  Nor- 

manniae,  Angliae,  Johannes  de  Precy,  ahbas  S.  Germani  de  Pratis  cum  quibusdam  aliis  religiosis  monasterii 

in  camera  abbatis  S.   Victoris''  quasdam  res  pretiosas  apud  S.  Victorem  oppigneravit  ad  cautionem  300  libra- 

rum  monetae  currentis  Universitati  debitas''  et  ab  ea,  habita  licentia  papae,  libere  omni  mora  sublata  reci- 

piendas. 

1345,  Junii22,  [Parisiis]. 

Bulaeus,  IV,  289,  ex  instrumento  Univers.  B.  5.  n.  Sed  jam  initio  saec.  xvni  series  instrumentoruni  B.  5  defuit,  ut  in 
margine  Invent.  notatur. 

1.  Sc.  Guillelmus  de  Grinlaw.  V.  supra  n"  1061.  —  2.  Bulaeus  perperam  :  «  Libelli  ».  Robertus  Liberti,  Rotomag. 
dioec,  an.  1342,  Julii  13,  erat  ut  magister  in  artibus  et  baccalareus  thcologiac  nuntius  pro  baccalareis  in  theolugia  (Reg. 
Supplic.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  104)  et  fit  canon.  Lexoviensis  (Reg.  Comm.  Clement.  VI,  an.  1,  n»  153,  fol.  l^^"»),  an. 
1347,  Ju!.,  canon.  Morin.  (ibid.,  n"  178,  fol.  67).  Erat  etiam  capicerius  S.  Melonis  de  Pontisara,  et  an.  1347,  Septemb.  29,  jam 
defunctus  (Supplic,  an.  6,  p.  2,  fol.  120'').  —  3.  In  Reg.  Comm.  Clemcnt.  VI,  an.  1,  n»  152,  fol.  302,  ad  an.  1342,  Julii  22, 
«  Johannes  de  Assnede,  alias  dictus  Backarc,  sacre  theol.  doctor  »  nuncupatur  (et  an.  sequcnti  in  quodam  instrum.  Sorbonae 
Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  15438,  fol.  93),  et  fit  canon.  Leodiensis.  Scd  jam  an.  1347  obiit.  V.  Delisle,  Cdb.  des  mss.,  II,  156. 
—  4.  Erat  in  facultate  decretorum.  V.  Rotulum  an.  1349,  n°  1163.  —  5.  Verisimiliter  in  facultate  medicinae.  In  Rotulo  an. 
1349,  Maii  21,  mentio  fit  mag.  Petri  Bonae  Fidei,  ct  forte  supra  sic  scribi  debet.  In  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  mag.  Pelrus 
de  Bonafide  ad  an.  1346  ut  dccanus  facultatis  med.  afTertur.  —  6.  Abbas  S.  Victoris  tunc  jam  mag.  Guillelmus  de  S.  Laudo 
(S'  Loj,  doctor  s.  paginae,  fuit,  si  antecessor  Aubertus  seu  Albertus,  an.  1345,  April.  12,  mortuus  est,  ut  in  Gall.  Christ.,  VII, 
682,  asseritur.  Sed  in  documento  supra  relato  dicitur,  abbatem  S.  Germani  res  pretiosas  o  in  manu  abbatis  S.  Victoris, 
Alberici  videl.,  tanquam  sequestra  »,  posuisse.  Ex  quo  patet,  aut  jam  ante  April.  12  hoc  factum  esse,  aut  Aubertum  Junii  22 
adhuc  vixisse  (nisi  error  in  scribendo  nominc  irrepserit,  vel  Bulaci  additio  sit),  et  an.  sequenti,  April.  12,  obiisse,  atque 
Guillelmum  postea  electum  esse,  qui  an.  1349,  Junii  8,  «  circiter  horam  nonam  suum  suo  reddidit  spiritum  creatori  »  (Reg. 
Supplic  Clement.  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  68'>).  —  7.  V.  supra  n»  1109. 


1111.    Clemens  VI  Johanni  abbati  Cistercii  injungit  ut  in  domo  S.  Bernardi  Paris.  post  Johannem  de  Mirecurid 
Petrus  de  Serasaco,  et  post  illum  Richardus  de  IJncolnia  Sententias  legat. 

134S,  Junii  23,  apud  Villamnovam. 

Dilecto  filio  ..  abbati'  monasterii  Cisterciensis  Gabilonensis  diocesis  salutem,  etc. 
Relatibus  percepimus  fidedignis  quod  cum  dudum  dilectus  filius  Richardus  de  Lincolnia, 
monachus  monasterii  de  Parcolude,  tui  Cisterciensis  Ordinis,  Lincolniensis  diocesis,  esset 
ad  legendum  Sententias  in  domo  Sancti  Bernardi  Parisiensis  ejusdem  Ordinis  per  generale 
ipsius  Ordinis  Capitulum  deputatus,  felicis  recordationis  Benedictus  papa  XII  prede- 
cessor  noster  ex  certis  causis  ad  hoc  ipsum  moventibus  eidem  Richardo  licentiam  inter- 
dixit    predictam,    et    prohibuit    nichiiominus    seu    ordinavit    quod    prefatus    Richardus   ad 


1345]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  569 

bacallariatus  seu  magisterii  honorem  et  statum  in  studio  Parisiensi  non  posset  absque 
speciali  sedis  apostolice  licentia  promoveri;  et  nichilominus  quod  ad  legendum  in  domo 
predicta  dictas  Sententias  fuerunt  dilecti  filii  Johannes  de  Miricuria''  tui  Cisterciensis,  et 
Petrus  de  Serasaco  de  Obasma'  monasteriorum  ejusdem  Ordinis  Cabilonensis  et  Lemovi- 
censis  diocesis  monachi,  primo  videlicet  dictus  Johannes,  et  subsequenter  idem  Petrus 
per  dictum  Capituhim  ordinati.  Cum  autem  nos  postmodum  volentes  certis  causis  ratio- 
nabilibus  diclum  Richardum  favore  prosequi  gratioso,  premissis  non  obstantibus  eidem 
quod  posset  dictas  Sentenlias  in  eadem  domo  legere  inter  cetera  de  gratia  concesserimus 
speciali',  prefatus  Richardus,  ex  eo  quod  prius  quam  dictus  Petrus  fuit  ordinatus  ad 
lecturam  hujusmodi,  eum  sicut  intelleximus  in  lectura  precedere  seu  prevenire  nitatur: 
nos  attendentes  quod  nostre  intentionis  nequaquam  extitit  nec  existit  dictum  Petrum, 
quominus  post  memoratum  Jphannem  immediate  secundum  ordinationem  dicli  Capituli  ad 
eandem  admiltalur  lecturam,  ratione  vel  occasione  gratiose  nostre  concessionis  predicte 
facte  dicto  Richardo,  ut  premittitur,  quomodolibet  impediri,  discretioni  tue  per  apostolica 
scripta  mandamus  quatinus  eundem  Petrum  ad  legendum  in  dicta  domo  Sententias  posl 
prenominatum  Johannem  immediate  recipi  libere  facias  et  admitti,  concessione  nostra 
predicla  et  aliis  factis  in  contrarium  non  obstantibus  quibuscunque.  Per  hoc  autem  supra- 
dicto  Richardo  quominus  post  dictum  Petrum  ad  lecturam  in  eadem  domo  admittatur 
predictam  non  intendimus  derogare.  Dat.  apud  Villamnovam  Avinionensis  diocesis  viiij 
kal.  Julii,  anno  quarto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  4,  n»  172,  fol.  156'",  ep.  359. 

1.  V.  supra  n°  1070.  —  2.  Ejusdem  errores  v.  infra  ad  an.  1347,  n"  1147.  —  3.    I.    e.    Obasina,    Aubasine    (Correze).  — 
4.  V,  supra  n**  1076, 


1  1  12.   Prior  generalis  Ord.  Carmel.  el  definitores  ad  Clementem  V/.  ut  Vitalis  de  Artigola  Parisiis  ad  magisle- 
riiim  theol.  promovealur. 

1345,  Junii  30,  apud  Villamnovam. 

Supplicant  sanctitati  vestrc   devoti   filii   vestri  frater  Petrus  Raymundus,  prior  gene- 

ralis   fratrum   Ord.   Beate   Marie   de    Monlc  Carmeli,    ct   diffinitores   Capituli   generalis  de 

proximo  Mediohmi  celebrati  quod  cum  anno  isto  omnipotens  Deus  tres  magistros  in  theo- 

logia  nostri  Ordinis  de  regno  Francie  sustraxerit  de  medio,  ob  quorum  mortem  Ordo  non 

potest  providere  studiis  generalibus  de  regno  Francie',  sicut  deceret,  quatinus  cancellario 

Parisiensi  per  vestras  littcras  apostolicas  mondare  dignemini,  ut  fratrem  Yitalem  de  Arti- 

gola-,    bacallarium    sufficientem    in   sacra   theologia   prioremque   Parisiensem,  infra  unum 

mensem  a  presentalione  lillerarum  veslraruin  licentiare  habeat  in  predicte  sacre  theologie 

facultate   cum    depositione   facultatis   magisfrorum   ejusdem.  —  Fiat  si  sit  sufficiens.  R.  — 
**  Chart.  Unic.  Paris.  II,  1  72 


570  CHARTULARIUM     XJi^IVERS.      PARIS.  [1345 

Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  apiid  Villamnovain  Avinion.  dioc.  ij  kaK 
Julii,  anno  quarto. 

Reg.  Suppl.  Clementis  VI,  an.  4,  p.  2,  fol.  60''. —  In  Reg.  Val.  Comm.  Clemcnt.  VI,  an.  4,  n"  168,  fol.  261^  ep.  68,  exslat 
sub  eadem  temporis  nota  epistola  («  Sicut  debetur  benemeritis  »),  qua  summus  pontifex  cancellario  Paris.  injungit,  xit  Vita- 
lem,  «  si  per  se  ac  dcpositionem  magistrorum  in  sacra  pagina  studli  Paris.  sufficiens  repertus  extiterit  ad  hujusmodi  magi- 
sterium  obtinendum  »  infra  mensem  a  receptione  litlerarum,  servatis  solitis  solcmnitatibus,  auctoritate  apostolica  ad  magi- 
sterium  promoveat. 

1.  Supra  de  oriundis  in  regno  Franciae  agitur.  Minime  omnes  obierant.  Vivebant  adhuc  Petrus  de  Orulo  (supra 
n»  953),  Petrus  de  Luperciaco  (supra  n°  1086),  Petrus  Maymeti,  aliique,  de  quibus  Joh.  Trisse  in  Archiv  f.  Litteratur-  u. 
Kirchengesch.,  V,  375.  —  2.  V.  Joh.  Trisse  in  Archiv.,  etc,  p.  375  sq. 


1113.  Thomas  de  Argentina',  prior  generalis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  e  commissione  Capituli  generalis 
Parisiis  an.  13i3  infra  ociavam  apostolorum  Petri  et  Pauli  celebrati  quasdam  additiones  ad  Constitutiones 
generales  publici  juris  facit,  in  quibus  fuse  etiam  de  studiis,  praesertim  Parisiis,  agitur. 

1345,  Junii  29-Julii  6. 

Bibl.  Angelica  Romae,  ms.  Q.  6,  7,  fol.  47,  51 ";  Bibl.  Seminarii  Fullinii,  A.  1,  27.  —  Bibl.  Tolos.  ms.  734,  fol.  117.  Con- 
stitutiones  ed.  Veneliis,  1508,  fol.  i2^.  Sequuntur  ubique  post  Constitutiones,  de  quibus  supra  n"  567.  —  Additiones  ad  diversa 
capita  factae  sunt,  et  sic  etiam  ad  cap.  36,  in  quo  dc  studiis.  Agitur  in  additionibus  de  praeparalione,  antequam  Parisios 
studcntes  mittantur,  de  provisione  eorum,  de  studiis  in  provinciis  et  de  gcneralibus,  de  sententiariis,  de  praesenlatione  bac- 
calareorum,  dc  suffragiis  magislrorum  in  Capitulis  generalibus  et  provincialibus.  Quae  in  additionibus  de  studio  Parisiensi 
afTerunlur,  pro  maxima  partc  jam  supra  in  ordinationibus  Capitulorum  generalium  dicta  sunt.  Monemus  tantum,  alternando 
dividi  debuisse  lecturam  Sententiarum  et  Bibliac  inter  citramontanos  et  ultramontanos  et  similiter  inter  caeteraa  nationes 
juxta  dcfinitionem  Capituli  gcneralis  Montispessulani  (an.  1324.  Ilaec  ordinatio  deest  supra  n"  831).  Ex  ordinatione  Capituli 
gcneral.  Paris.  tamen  additur,  provinciam  Franciac  septimum  haberc  baccalareum  pcr  Ordinem  dpfinitum.  Lecturus  Senten- 
tias  potuit  Parisiis  sine  contributione  starc  per  unum  annum  antc  inceptionem,  biblicus  per  scx  menses. 

1.  In  hoc  Capitulo  generali  Parisiis  celebrato,  Dionysio  de  Mutina  jam  defuncto,  in  priorem  generalem  electus  est, 
Ordinique  per  duodecim  annos  praefuit.  Erat  magister  tbeologiae  Paris.  (de  cujus  scriptis  v.  Ossinger,  Bibl.  August.,  p.  71), 
et,  ut  putamus,  non  ante  an.  1341,  cum  hoc  anno  suam  lecturam  super  secundum  Sentent.,  in  scriptls  saltem,  finierit,  ut 
legitur  in  Bibl.  Mazarin.,  ms.  927. 


1 1  14.  Ludovicus,  rex  Ilungariae,  et  Elisabetha  regina  supplicant  Clementi   VI,   ut  Stephanus  de  Insula,  Ord. 
Eremit  S.  August.,  ad  magisterium  in  theol.  promoveatur. 

1345,  Septembris  26,  apud  Villamnovam. 

Significant  sanctitati  vestre  devoti  filii  vestre  beatitudinis  Ludovicus  Dei  gratia  rex, 
et  Elizabeth  eadem  gratia  regina  Ungarie  quod  peritia  doctorum  in  sacra  scientia  theo- 
iogie  in  ipsorum  et  regni  eorumdem  consilio  s.epe  se  sentiunt  indigere,  maxime  in  hiis 
que  fidei  veritatem  magis  de  propinquo  respiciunt,  quia  scismaticorum  et  infidelium, 
quibus  vallantur  ex  giro  et  etiam  inliabitantur,  assidue  falsis  commeutis  et  rationibus 
perversis  multotiens  habcnt  obviare;  quare  cum  tola  comunilas  cleri  cujus[vis]  conditionis 
et  status  regni  predicti  careat  et  caruerit  ab  antiquo  honore  magistrali  theologice  facultatis, 
supplicant  prefati  rex  et  regina  quatenus  specialem  eis  gratiam  facientes  in  personam 
religiosi  viri  fratris  Stephani  de  Insula',  lectoris  provincie  Ungarie,  Ordinis  fratrum  Here- 

72. 


1345]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  571 

mitarum  sancti  Augustini,  eorum  fidelis  et  devoti,  quem  nunc  intcr  alios  religiosos  ipso- 
rum  regnicolas  labor  studii  [et]  exercitium  continuum  jam  per  viginti  annos,  tam  studendo 
Parisius  quam  legendo  per  diversa  studia  generalia  in  regno  Ungarie  et  Tholose  in  ipsa 
sacra  scientia  profecisse  famat  uberius  et  nobis  eum  moruin  ejusdem  et  conversationis 
honestas  acceptum  et  commendabilem  prestiterunt,  qui  etiam  olim  in  generali  Capitulo 
sui  Ordinis  Mediolani  celebrato  per  generalem  et  diflinitores  ipsius  Capituli  pro  suoces- 
sivis  temporibus  ad  legendum  Sententias  Parisius  fuit  ordinatus^,  Tholose  etiam  primus 
licentiandus  ipse  fraler  per  suum  Ordinem  extiterat  diffinitus,  si  Universitas  ipsa  in  dicta 
facultate  processum  habuisset,  predicti  fratris  examen  in  curia  sanctitatis  vestre'  sub 
magislro  Johanne*  Ordinis  predicti,  penitentiario  vestre  sanctitatis,  vel  sub  aliquo  alio 
magistro  ejusdem  Ordinis  sicut  vestre  beatitudini  placuerit  committere,  et  eundem  ad 
laudem  Dei  ipsorumque  et  totius  regni  Ungarie  honorem  ac  in  christiane  religionis'*  pro- 
fectum  magistralis  honoris  litulo  insignire  de  plenitudine  benignitalis  sedis  apostolice 
dignemini,  omnes  eidem  immunitates,  privilegia,  beneficia  et  gratias  hirgiendo,  quibus 
gauderet  si  fuisset  in  Parisiensi  studio  magistratus,  non  obstantibus  quibuscunque  Uni- 
versitatis  memorati  studii  et  Ordinis  privilegiis  apostolicis  seu  aliis  consuetudinibus  et 
statutis  in  contrarium  editis  confirmatione  sedis  apostolice  juramento  vel  quacunque 
firmitate  alia  roboratis.  —  Examinetur  per  cardinalem  Tusculanum  et  Sanctorum  quatuor 
Coronalorum",  et  si  inventus  fuerit  sufficiens  fiat.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lec- 
tione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  apud  Villamnovam  Avinionens.  dioc.  vj  kal.  Oclobris,  anno 
quarto. 

Reg'.  Supplic.  Clemcntis  VI,  an.  4,  p.  1,  fol.  ^il.  —  Littcrae  Glemcntis  VI  supor  hoc  sunt  Decemb.  9  (v  id.  Decemb.) 
ejusdem  anni  («  Viri  sacre  lectionis  »)  ad  Anibaldum,  episcopum  Tuscul.,  quibus  ei  injungit,  ut  praemisso  cxamine,  ab  ipso 
et  Guillclmo  tit.  Quatuor  Coronat.  instituto,  Stephano  magistralem  iionorcni  coriferat  (Reg.  Yat.  Gomm.  Clement.  VI,  an.  4, 
n°  172,  fol.  142*^,  ep.  312).  Sed  jam  ante  Decemb.  9  erat  mag,  in  theol.,  cum  Decemb.  4,  quando  ad  Stephanum  archicpisc. 
Colocens.  cum  pallio  missus  fuerat,   «  in  sacra  theol.  magister  n  nuncupetur  (Rcg.  n''  170,   fol.  460). 

1.  In  Hungaria.  Sed  quaenam  insula  indicetur,  cum  plures  sint,  difficile  dictu  est.  An.  1350,  Januar.  11,  Stephanus  de 
Insula  factus  est  episcopus  Nitriens.  (Reg.  Glem.,  an.  8,  n"  192,  fol.  84),  an.  13G7,  Febr.  11,  translatus  cst  ad  scdem  Coloccns. 
(Reg.  Avcn.  Urbani  V,  an.  .5,  vol.  XV,  fol.  59).  —  2.  V.  supra  n"  10G7.  —  3.  In  litteris  Decemb.  9  dicitur,  Stephanum  in  Rom. 
curia  tunc  degerc.  —  4.  Vcrisimjlitcr  Johaniie  Goci  (de  quo  infra  n°  1151),  quamvis  in  epistola,  qua  cpiscojjus  Venciensis 
renuntiatus  est  (an.  1347,  Augusti  G),  non  cxprimatur  eum  fuisse  pocnitcntiarium  jjapae.  Ut  electus  Venciensis  Avcnione 
degebat  (v,  1.  c),  quia  sine  dubio  jam  antea  ibidem  morabatur.  Fortassc  idcm  est  ac  Johannes,  qucm  scrijjtores  Augusti- 
niani  o:  dc  Lemovicis  »  designanl  (v,  Torelli,  Sec.  Ayost.,  V,  571,  n"  4).  —  5.  Ms.  ;  «  christiana  rcligione  ».  Corr.  e  Reg.  Vat., 
n°  172.  —  G.  Hi  duo  cardinales  ct  infra  n**  II 15  examinatores  constituuntur. 


11  15.    Commune    Avenion.   ad  Clementem    VI,   ut  Fortis  de   Forti,    Ord.   Min.,   ad  magisterium   in   theol.   pro- 
moveatur, 

1345,  Septembris  30,  apud  Villamnovam. 

Supplicat  sanclilati  vestre  huinile  et  devotuin  consilium  et  cominune  civitalis  Aviniou. 
quatenus   in   personam   venerabilis   et   religiosi  viri   fratris  Forlis  de  Forli,  Ord.  fratruin 


572  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1345 

Minorum  lector  nunc  dicti  Ordinis  ville  Moritispessulani  principalis,  specialem  gratiam 
facientes  presertim  ob  notam  et  laudabilem  ejus  sufficientiam  et  virtutes,  et  qui  postquam 
dudum  a  studio  Parisiensi  rediit,  in  studiis  generalibus  prefati  Ordinis  annis  xij  continue 
legit  theologiam  pariter  et  profecit  taliter,  quod  dignus  omni  honore  censetur,  prout 
eciam  beatitudini  vestre  certitudo  facta  est  per  testimonia  fidedigna  tam  generalis  ministri', 
quam  eciam  per  litteras  a  consulibus  et  Universitate  clericorum  Montispessulani  vobis  et 
dominis  cardinalibus  Tutellens.-  et  Hebredunens.'  directas  :  ideo  dignelur  vestra  sanctitas 
preinissorum  meritorum  intuitu  officium  penitentiarie  vestre  ...  necnon  de  plenitudine 
gratie  et  clementie  vestre  magisterium  sacre  pagine  sibi  concedere,  et  insignia  explenda 
predicti  magisterii  alicui  juxla  solitum  committere,  cum  omnibus  pertinenciis  et  neces- 
sariis  ad  premissa.  —  Fiat  de  magisterio,  si  per  cardinalem  Tusculanum*  et  Album'* 
repertus  fuerit  sufficiens.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  apud 
Villamnovam  Avinion.  dioc.  ij  kal.  Octobris,  anno  quarto. 

Reg.  Suppl.  Clemenlis  VI,  an.  4,  p.  1,  fol.  33''. 

1.  Fortanerii.  —  2.  Hugoni  Rogerii,  card.  presb.  S.  Laurentii  in  Damaso.  —  3.  Bertrando  de  Deutio,  card.  presb.  S. 
Marci  (cf.  et  n"  1078),  qui  pro  Universitate  Montispessulani  plura  statuta  annis  1339  et  sequent.  cdidit.  Cf.  Cartul.  de  1'Vni- 
versite  de  Montpellier,  p.  296  sqq.,  371,  380  sqq.,  398,  407,  409,  411-'il4,  429,  440  (ultimus  annus  1355,  ubi  jam,  ab  an.  1348, 
Novemb.  4,  episcopus  Sabinensis).  —  4.  Hanibaldum  de  Geccano,  de  quo  supra  n*'  838,  not.  4.  —  5.  Guillelmum  Curti,  Ord. 
Cisterc,  tit.  Quat.  Coronat.,  supra  n"  992,  not.,  et  infra  in  additionibus. 


!_  1. 1.6.  Clemens  VI  ad  Johannem  de  Molinis*,  Ordinis  fratrum  Praedicatorum,  inquisitorem  haereticae  pravitatis 
in  regno  Franci  ae  aucloritate  apostolica  deputatum,  Tolosae  communiter  residentem,  sacrae  theologiae 
magistrunij  ut  Bertrando  de  Sancto  Michaele'^,  Ordinis  fralrum  Praedicatorum,  in  civitate  Tolosana,  in  qua 
generale  studium  regitur,  si  eum  ad  hoc  sufficientem  esse  repererit,  magistralem  honorem  et  docendi  licentiam 
conferat  in  scientia  memorata^.  Datum  Avinione  viij  id.  Octobris,  anno  quarto.  «  Viri  sacre  religionis  >>. 

1345,  Ocfobris  8,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  4,  n"  168,  fol.  306,  ep.  233. 

1.  Seu  Molendino,  de  quo  supra  n''  1107,  nota.  —  2.  V.  supra  n°  1036.  —  3.  In  supplice  libello  brevissimo  vicarii  generalis 
Ordinis  continetur,  summum  pontificem  fr.  Bertrando,  conventus  Tolosani,  concedere  dignari,  ut  ad  gradum  assumi  valeat 
magisterii  in  theologia.  —  Avenione  sub  eadem  temporis  nota  (Reg.  Suppl.,  an.  4,  p.  1,  fol.  44'').  Videtur  eum  non  Parisiis 
Sententias  legisse. 

11.1/.  Bertaudus  de  S.  Dionysio,  monast.  S.  Genovefae,  Clementi  VI  supplicat,  ut  neglectis  ahbatis  conatibus 
adversis  ad  principiationem  et  lecturam  Parisiis  admittatur, 

1345,  Decembris  2,  Avenione. 

Significat  sanctitati  vestre  devolus  servulus  et  orator  vester  Bertaudus  de  Sancto 
Dionisio,  canonicus  regularis  Ordinis  sancti  Augustini  et  curatus  ecclesie  parrochialis 
contigue  inonast.  Sancte  Genovefe  Parisiensis,  ac  sanctitatis  vestre  capellanus,  quod,  cum 
ipse  legendi  et  regendi  Parisius  in  facultate  theologie  per  depositionem  magistrorum 
ipsius  facultatis  rite  et  juste  licentiam  obtinuerit',   eaque  sic  obtenta,  statim,  non  tamen 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  573 

culpa  ipsius,  inter  eum  et  abbatem^  suum  orta  fuerit  discordia,  cujus  occasione  diclus 
abbas  et  ad  ejus  instigationem  conventus  ejusdem  loci  ipsum  volenles  ab  honore  magi- 
slerii,  principiationis  et  lecture  in  dicta  facultate  totaliter  impedire,  vel  saltim  pro  viribus 
retardare,  plura  verba  diffamatoria  et  injuriosa  verbo  et  scripto  coram  Universitale  Pari- 
siensi  et  specialiter  coram  cancellario  et  magistris  dicte  facultatis  et  alibi  faiso  proposue- 
runt  eidem  Bertaudo  crimina  quamplurima  nequiter  imponendo;  verum,  sanctissime 
pater,  licet  verba  hujusmodi  solum  ex  odii  et  rancoris  fomite  falso  proposita  fuerint,  ut 
prefertur,  ne  tamen  dicli  cancellarius  et  magistri  horum  occasione  dictum  Bertaudum  ad 
principiationem  et  lecturam  hujusmodi  et  facta  alia  que  magisterii  decent  statum  admittere 
forsitan  recusarent,  aut  honorem  ipsius  in  hac  parte  presumerent  in  aliquo  retardare, 
supplicat  eidem  sanctitati  quatenus  prefatis  cancelhtrio  et  magistris  vestris  dare  dignemini 
litteris  in  mandatis  ut  eundem  Bertaudum  ad  principiationem,  lecturam  et  facta  alia  hujus- 
modi  in  facultate  predicta  libere  pacifice  et  sine  contradictione  quacunque  recipiant  et 
admittant,  locumque'  eidem  assignent  perinde,  ac  si  predicta  verba  injuriosa  proposita 
et  crimina  imposita  non  fuissent,  ipsumque  declarare  propter  premissa  nullam  infamie 
maculam  quomodolibet  incurrisse,  vel  si  quam,  quod  absit,  incurrerit,  illam  tollere  et  ad 
famam  pristinam  et  celeberrimam  restituere,  maxime  cum  in  reformatione  pacis  et  con- 
cordie  per  dominum  cardinalem  Boloniensem^  facte  dictus  abbas  ad  hoc  per  instrumentum 
publicum  suum  assensum  prebuerit.  Et  vestre  supplicat  sanctitati  ipsius  instrumenti 
tenorem  de  verbo  ad  verbum  in  veslris  litteris  inseri  nichilominus  faciendo,  cum  omnibus 
non  obstantibus  et  clausulis  oportunis.  —  Fiat.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  — 
Fiat.  R.  —  Datum  Avinione  iiij  non.  Decembris,  anno  quarto. 

Reg.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  4,  p.  1,  fol.  113''.  —  In  Reg.  Vat.  Comm.,  an.  i,  n"  172,  exstant  sub  eadem  temporis  nota 
duae  epistolae  (ep.  570,  et  in  eundem  modum);  per  primam  («  Religionis  zelus  »)  summus  pontifex  Bertaudo  de  Sanclo 
Dionysio  factam  petitionem  conccdit;  in  seciinda  autem  cancellario  Paris.  ac  magistris  in  theologica  facultate  Univcrsitatis 
studii  Paris.  injungit,  ut  Bertaudum  «  ad  principiationem  ac  lecturam  et  facta  alia  hujusmodi  in  facultate  predicta  i)  sine 
contradictione  recipiant. 

1.  V.  supra  n»  1093.  —  2.  Robertum  de  la  Garenne  (ab  an.  1344,  April.  30;  Reg.  Clem.  VI,  n»  157,  fol.  62).  —  3.  Reg. 
addit  «  cessionem  ».  —  4.  Guidonem,  tit.  S.  Caeciliae  presb.  card. 


1  1  lo.  Clemens  VI  cancetlario  ecctesiae  Parisiensis  injungit  ut  Petro  de  Caritate,  Ordinis  fratrum  Praedicato- 
rum,  in  theologia  baccalareo  formato',  </«/',  sicut  asseritur,  a  quinque  annis  elapsis  Sententias  tegit  Parisiis, 
consideratione  Joliannae  Reginae  Franciae  et  Navarrae  illustris,  si  eum  ad  hoc  idoneum  esse  rcpererit,  magi- 
stratem  honorem  et  docendi  ticentiam  conferat  in  scientia  memorata,  quamvis  idem  Petrus  nondum  sit  secun- 
dum  cursum  et  modum  sui  Ordinis  ad  gradum  dicti  magisterii  per  eundem  Ordincm  praesentatus.  Dalum 
Aviniono  iij  id.  Janiiarii,  anno  quarto.  «  Viri  sacre  lectionis  ». 

1346,  Januarii  11,  Avenione. 
Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  4,  n»   168,  fol.  349'',  ep.  386. 

1.  V.  supra  n»  948,  not.  3. 


574  CHAnTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1346 

1119.    Ititterae  Philippi  VI,  regis  Francorum,  ad  praeposiium  Paris.  aliosque  justitiarios,  quibus  magistros  et 
scholares  Paris.  eximit  a  contribuendo  tempore  belli. 

1346,  Februarii  13,  Parisiis. 

Ph.  par  la  grace  de  Dieu,  rois  de  France,  aus  baillis  de  Vermendois  et  d'Ainiens,  au 
prdvost  de  Paris,  et  a  touz  autres  justiciers,  coininissaires  et  d^putez  par  quelcunques 
commissions,  esp6ciaulz  et  generaulz,  ou  a  leurs  lieustenans,  salut.  A  la  supplication  des 
maistres  et  escoliers  de  TUniversite  de  Paris,  nous  vous  mandons  et  commandons  et 
expressement  deffendons,  et  a  chascun  de  vous,  sur  quanques  vous  vous  poez  meffaire 
envers  nous,  que  des  biens  desdis  maistres  et  escoliers,  ne  d'aucun  de  eulz,  vous  ne 
prenez  aucuns,  quelz  qu'il  soient,  pour  les  garnisons  de  noz  guerres,  ne  pour  nostre 
hostel,  pour  Tostel  de  nostre  trfes  chere  compaigne,  la  royne;  pour  noz  enfans,  ne  pour 
autres,  quelz  qu'il  soient;  soient  de  nostre  lignage,  nos  lieustenans,  capitaines,  connes- 
tables,  mareschaulz  ou  autres,  voillans  ou  soi  disans  avoir  prises  en  nostre  roiaume,  par 
quelcunques  auctorit6  que  ce  soit  :  mais  touz  les  biens  desdis  maistres  et  escoliers  leur 
lessiez  paisiblement,  sans  les  empescher  pour  les  causes  dessus  dictes.  Et  sachiez,  que 
se  aucuns  en  y  a  qui  facent  le  contraire,  nous  les  punirons  si  griefment.  que  les  autres  y 
devront  bien  prendre  exemple. 

Donne  a   Nostre   Dame  des  Champs  lez  Paris,   le  xiij"  jour  de  Fevrier,  Tan  de  grace 

mil  CCC  quarante  et  cinq. 

Par  le  Roy,  Verriere. 

Originale  in  Arch.  Univ.  Paris.,  theca  IV,  A.   21,  o.  — Jourdain,  n»  60,5. 


1120.  Clemens  VI  universiiati  magistrorum  et  scholarium  Paris.  indulgei,  ut  universi  magistri  et  scholares 
Paris.  actu  in  qualibei  faculiaie  liciia^  siudentes  insistendo  siudio  frucius  omnium  beneficiorum  suorum  etiam 
curatorum,  quamvis  non  resideant  in  eisdem,  usque  ad  sepiennium  percipere  valeant.  Dat.  Avinione  iiij  non. 
Martii,  anno  quarto.  <■  Dum  solicite  ». 

1346,  Martii  4,  Avenione. 

Originule  in  Arch.  nat.  Paris.  L.  308,  n"  22,  cum  sigillo.  Procurator  :  Petrus  Cavarocha.  —  I^.  Pertinebat  ad  Arch. 
Universit.  {A.  11.  f.).  —  Reg.  Vat.  Avenion.  Clementis  VI,  vol.  XXVIII,  fol.  192'>.  —  Ibid.  in  Arch.  nat.  n"  23  (A.  11.  e)  et  in 
Reg.  episcopus  Silvanectensis  {Petrus  de  Groso)  sub  eadem  temporis  nota  exsecutor  constituitur.  —  Cod.  Harcur.,  fol.  44**. 
Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.94,  n'  122,  123,  p.  121.  Bulaeus,  IV,  295  sq.,  ubi  (ut  apud  Jourdain)  perperam  «  anno  quinto  ». 

Dabreul,  Le  thedtre  des  antiquitez  de  Paris  (1639),  p,  453,  affert  epistolam  mutilam  Clementis  ad  episcopos 
Belvacensem,  Meldensem  ac  Silvanectensem  directam,  in  favorem  bonorum  et  reddituum  magistrorum  et  scholarium  Paris. 
editam  Avenione,  v  id.  Octob.,  anno  quarto,  quam  Dubreul,  Bulaeus,  IV,  113,  Jourdain,  n°  378,  Clementi  V,  Richerius 
vero,  Hist.  acad.  Paris.  (Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  9943,  fol.  370),  Clementi  VI  ascribunt.  Revera  tamen  epistola  nec  Cle- 
mentis  V,  neque  Clementis  VI  est,  sed  antipapae  Clementis  VII  (an.  1382,  Octob.  11),  ut  e  Reg.  Avenion.  Clementis  VII, 
vol.  XXVII,  fol.  148,  liquet. 

1.  Son  solum  in  theologica  facultate,  ut  Jourdain,  n»  610,  praebet. 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  575 

1121.    Clemens    VI  Roherto,  cancellario  Parisieits.,  injungit  ut  Paulum  Conili  de  Narbona  ad  magisterium  in 

theologia  promoveat. 

1346,  Martii  16,  Ayenione. 

Dilecto  filio  ..  cancellario  ecclesie  Parisiensis.  Habet  fidedignorum  assertio  quod 
dilectus  filius  Paulus  Conilli',  alias  dictus  de  Narbona,  bacallarius  in  sacre  theologie 
facultate,  in  quarto  anno  lecture  Sententiaruni  existens,  adeo  in  facidtate  ipsa  laudabiliter 
divina  sibi  gratia  suffragante  profecit,  quod  ad  recipiendum  magisterii  honorem  in  ea 
ydoneus  reputatur.  Nos  igitur  ....  discretioni  tue  per  apostolica  scripta  mandamus  qua- 
tinus  dictum  Paulum,  si  eum  ad  hujusmodi  magisterii  honorem  ydoneum  fore  reppereris, 
quamvis  in  dicta  facullale  licencie  nequaquam  nisi  de  biennio  in  biennium  in  eodem 
studio  concedanlur,  et  bacallarii  quibus  idem  Paulus  in  lectura  successit  fore  dicantur 
rigorose  admissi  et  ibidem  expediti  ordinarie  ad  ipsius  uiagisterii  statum,  non  obstante 
quod  aliqui  bacallarii  in  facultate  predicta  in  ordine  recipiendi  magisterium  hujusniodi 
precedant  eundem  ....  studeas  infra  unius  mensis  spatiuni  a  die  presentationis  litteraruin 
noslrarum  promovere  ....  Dat.  Avinione  xvij  kal.  y^prilis,  aiino  quarto. 

Reg.  Vat.   Secret.  Clemcntis  VI,  an.  4,  n"  139,  ep.  989. 

1.  V.  supra  n"  996,  ubi  soluni  Paulus  dc  Xarbona.  An.  1335,  Fcbr.  22,  erat  adhuc  mag.  in  artibus,  ct  tenebat  Parisiis 
({uandam  pcrpetuam  capcllaniam  ad  collationcm  magistrorum  ct  scholarium  Paris.  (Rcg-.  Bcnedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  cp.  387). 
Sic  et  an.  1342,  Jun.  21,  quando  factus  est  canon.  Biterrens.,  «  olim  bis  rector  Univcrsitatis,  quiquc  cursus  suos  in  theologia 
legit,  janique  locum  obtinct  pro  lectura  Sententiarum  in  anno  sequenti  »  {Reg.  Comm.  Clement.  VI,  an.  1,  n**  152,  fol.  401^); 
an.  1347,  Septemb.  21,  cum  jam  esset  sacrae  paginae  professor,  canonicatum  Turon.  recipit  (Reg.  Supplic.  Clement.  VI, 
an.  6,  p.  2,  foI.gCl;  an.  1348,  Jun.    1,  can.  Narbon.   (Rcg.  n»  188,  fol.  241''). 


1122.    Clemens  VI  Constitutionem  pro  reformatione  Ord.  .Serforum  Sanclae  Mariae  edit,  in  qua  etiam  de  stu- 

dentibus  Parisios  mittendis  agitur. 

1346,  Martii  23,  Avenione. 

Ad  perpetuam  rei  inemoriam.  Regimini  universalis  ecclesic  Ex  nunc  de  triennio  in 

triennium  tantum  generale  Capitulum  celebretur,  ad  quod  teneantur  venire  ..  prior  gene- 
ralis  qui  est  et  pro  tempore  fuerit,  et  omnes  priores  provinciales,  necnon  et  studioriun 
generalium  leclores  in  sacra  theologia  legentes,  et  etiam  priores  conventuales  et  discreti. 
....  Preterea  statuimus  quod  in  qualibet  provincia  eorundem  fratrum  provinciale  Capi- 
tulum  anno  quolibet  celebretur,  ad  quod  veniant  prioi'  provincialis  et  priores  conventuales 
seu  locales,  lectoresque  in  quacunque  facidtate  legentes  et  duo  fratres  discreti  de  sin- 
gulis  conventibus  ....  In  eisdem  etiam  Capilulis  provincialibus  eligantur  studentes  Pari- 
sius'  quotiens  fuerit  oporlunuin  ....  Dat.  Avinione  x  kal.  Aprilis,  anno  quarto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clcmentis  VI,  n"  172,  fol.  230,  ei).  637.  —  Annal.  S.  Ord.  frat.  Serv.  B.  Mariae  firff.,  cd.  Giani- 
Garbio,  I,  287  sq.  —  V.  supra  n°  877. 

1.  Summus  pontifcx  studii  Paris.  nominatim  tantum  mentionem  faeit.  Scriptorcs  Ord.  Servorum  B.  Mariac  (v.  g.  Giaui, 
Ann.,  ed.  Garbio,  I,  218)  laudibus  efferunt  eorum  studium  Bononicnse  tunc  temporis  florens.  Sed  dubitamus,  au  jurc.  Xam 
inter   fundatores  studii  Iheologici  Bononiensis  ne   unus  quidem  ex  Ordinc  Scrvoruni  B.  Mariac   invcuitur    (v.  supra    n*^   l067, 


576  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1346 

not.),  et  celeber  Urbanus  de  Bononia  {Averroista),  quem  ad  an.  1334  ponunt  (sic  ct  Renan,  Ave)'roes  et  1'Averroisme,  3  ed., 
p,  343),  certe  est  saec.  xiv  exeuntis,  qui  ad  an.  1403  ut  magisler  s.  Iheologiae  in  instrumcnto  publico  affertur  et  per  Anto- 
nium  de  Bononia,  mag.  theol.,  priorem  general.,  privilegiis  accumulatur  {cf.  Giani-Garbio,  p.  368,  qui  perperam  duos  distin- 
guunt ;  V.  271). 

1  123.  Cleinens  VI  ad  Fortaneriiim,  ministrum  generalem  Ordinis  fratrum  Minorum,  sacrae  theologiae  professo- 
rem,  ut  Jacobum  Manhani,  ministrum  fratrum  Ordinis  Minorum  Provinciae,  in  sacrae  theologiae  facultate 
baccalareum,  si  eum  ad  magisterii  honorem  idoneum  fore  repererit,  in  instanti  generali  Ordinis  praedicti  Capi- 
tulo  Venetiis^,  Castellanae  dioec,  in  proximo  celebrando  ad  ejusdem  magisterii  statum  adhibita  solemnitate 
debita  promoveat.  Datuin  Avinione  viij  kal.  Maii,  anno  quarlo.  «  Cum  sicul  intcllexiinus  ». 

1346,  Aprilis  24,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  4,  n»  168,  fol.  360,  ep.  422. 

1.  Hoc  anno  ibidem  celebratum  est.  ~ 


1  l24.   Discussio  et  reprobatio  errorum  magistri  Nicolai  de  Ultricuria,  licentiati  in  theologia,  in  liomana  curia. 
Magisterio  in  artibus  privatur  et  inhabilis  ad  magisterium  theologiae  declaratur. 

1346.  ante  Uaii  19.  Avenione. 

[P?-ima  cediday . 

V[e  inichi.  E]go  .\icolaus  de  Ultricuria,  Virdunensis  diocesis,  infra  s[cripta  vel  dicta], 
licet  nullum  eorum  asseruerim  aninio  pertinaci,  [si  aliquid  dixi  m]inus  bene  seu  scripsi, 
paratus  sum  et  semper  f[ui,  sicut  et  publi]ce  ubi  oportuit  protestatus  suin  et  potissiine 
hii[s  ad  quos  pertinet],  ea  revocare  ad  mandatum  beatissimi  patris  ac  domini  [nostri 
Cleinent]is  sumini  pontificis. 

Dixi  et  scrip[si  quod]  hec  propositio  :  homo  est  animal,  non  est  necessaria  secundum 
fidem,  non  attendens  pro  tunc  connexionem  necessariam  predictorum  terminorum  (4).  — 
Falsam  et  revocandam'^ . 

Item,  dixi,  proh  dolor,  in  priino  principio'  quando  legi  Sententias  et  in  epistola 
secunda  et  sexta,  quas  scripsi  contra  Bernardum',  quod  ex  eo  quod  una  res  est,  non 
potest  evidenter  evidentia  deducta  ex  primo  principio  inferri,  quod  alia  res  sit  (5).  — 
Falsam  et  revocandam. 

Item,  dixi  in  locis  predictis  quod  ex  eo,  quod  una  res  est,  non  potest  evidenter  inferri 
quod  alia  res  non  sit  (6).  —  Falsam  et  revocandam. 

Item,  dixi  in  locis  predictis  quod  ex  eo,  quod  una  res  non  est,  non  potest  evidenter 
evidentia  deducta  ex  primo  principio  inferri,  quod  alia  res  non  sit  (8).  —  Falsam  et 
revocandam. 

Item,  dixi  locis  predictis  quod  ex  6o,  quod  una  res  non  est,  non  potest  evidenter 
inferri,  quod  alia  res  sit  (7).  —  Falsam  et  rei^ocandam,  quanqtiam  aliqui  dicant  eam  veram 
esse. 

llem,  dixi  in  epistola  secunda  ad  Bernardum  quod  certitudo  evidentie  non  habet  gra- 
dus  (9).  —  Falsam. 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  577 

Item,   dixi  eadein  epistola  quod  excepta  certitudine  fidei  non  erat  alia  certitudo  nisi  cer- 

titudo   prinii   principii    vel  que  in   primuin  principium    potest    resolvi  (11).  —  Falsam   et 

revocandatn . 

Item,  dixi  epistola  secunda  ad  Bernardum  quod  de  substantia  inateriali  alia  ab  anima 

nostra  non   habemus    certitudinem    evidentie  (10).   —  Falsam   seciindum    finalem    concor- 
diam. 

Item,  dixi  quarta  epistola  ad  Bernardum  quod  hec  consequenti[a  :  a  est  et  prius  n]on 
fuit,  igitur  alia  res  ab  a  est,  non  est  evidens  eviden[tia  deducta  ex  primo]  principio  (12). 

—  Falsam  et  hereticam  applicatam  ad  fidem. 

Item,  dixi  epistola  quinta  ad  Bernardum  quod  hec  con[sequentia  non  est  evidens 
evi]dentia  deducta  ex  primo  principio  :  Ignis  est  approx[imalus  stupe  et  nuUum  e]st  inipe- 
dimentum  :  ergo  stupa  comburetur  (13).  —  Falsam  et  erroneam,  qiiia  dicit  omni  impedimento 
amoto  subtracta  injluentia  Dei. 

Item,  dixi  epistola  predicta  quod  nescimus  evidenter,  quod  ali[a  a  Deo  possint]  esse 
causa  alicujus  effectus'.  — Falsam  et  revocandam. 

Item,  dixi  epistola  predicta  quod  nesciinus  evidenter,  quod  aliqua  causa  causet  efR- 
cienter  que  non  sit  Deus  (14).  —  Falsam  et  revocandam. 

Item,  dixi  epistola  predicta  quod  nescimus  evidenter,  quod  aliqua  causa  efficiens 
naturalis  sit  vel  esse  possit*.  —  Falsam  et  revocandam. 

Item,  dixi  epistola  predicla  quod  nescimus  evidenter,  utrum  aliquis  effectus  sit  vel 
esse  possit  naturaliter  productus  (15).  — Falsam  et  revocandam. 

Item,  dixi  epistola  predicta  quod  quibuscunque  acceptis,  que  possunt  esse  causa  ali- 
cujus  effectus,  nescimus  evidenter  quod  ad  positionem  eorum  sequatur  effectus  positio  (16). 

—  Falsam  et  revocandam. 

Item,  dixi  quod  nescimus  evidenter,  quod  in  aliqua  productione  concurrat  subjec- 
tum  (17).  —  Falsam.,  erroneam  et  hereticam. 

Item,  dixi  in  epistola  predicta  quod  nulla  potest  esse  simpliciter  dcmonstratio,  qua 
existentia  tantum  demonstretur  existentia  effectus  (18).  — Falsatn,  erroneatn  et  hereticam. 

Item,  dixi  epistola  predicta  quod  non  est  nobis  evidenter  notum,  quod  possit  esse 
aliqua  demonstratio  a  priori  differenti  realiter  (19).  —  Falsam,  erroneatn  et  hereticam. 

Item,  dixi  epistola  predicta  quod  non  potest  evidenter  ostendi  nobilitas  unius  rei 
super  aliam  (20).  —  Falsam. 

Item,  dixi  in  epistola  predicta  quod  quacunque  re  demonstrata  nullus  scit  evidenter, 
qui[n  excedat  nojbilitate  omnes  alias  (21).  —  Falsam,  hereticam  et  blasfemam. 

Item  [dixi  quod  quacun]que  re  demonstrata  nullus  scit  evidenler,  quin  ipsa  sit  D[eus, 
si  per  Deum  int]elligamus  ens  nobilissimum  (22).  —  Falsam.,  het^eticam  et  blasfemam. 

I[tem   dixi  in  epistola  predicta]  quod   aliquis  nescit  evidenter,  quod  una  res  sit  finis 

a[lterius]  (23).  —  Falsam.,  hereticam  et  blasfemam. 

**  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  '3 


578  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1346 

Ile[m  dixi  quod  nulljus  scit  evidenter  qualibet  re  ostensa,  quin  sibi  debea[t  impendere 
maximum  ho]norem  (24).  —  Falsam^  hereticam  ei  blasfemam. 

Item,  dix[i  in  epistola  predicta]  quod  aliquis  nescit  evidenter,  quin  ista  possit  rationa- 
biliter  conce[di  :  si  aliq]ua  res  est  producta,  Deus  est  productus  (25).  — Falsam.,  hereticam 
et  blasfemam. 

Et  hec  omnia  dixi,  proh  dolor,  epistola  predicta  precise  causa  collationis,  ut  ibidem 
expresse  continetur,  et  hec  omnia  sum  paratus  revocare  ad  mandatum  beatissimi  patris 
ac  domini,  domini  nostri  Clementis  sacrosancte  Romane  ac  universalis  ecclesie  summi 
pontificis. 

Item,  dixi  in  vico  Straminum  quod  non  potest  evidenter  ostendi,  quin  quelibet  res  sit 
eterna  (26).  —  Falsa?n,  hereticam  et  blasfemam. 

Item,  dixi  epistola  sexta  adBernardum,  quod  pane  demonstrato  non  potest  evidenter 
ostendi,  quod  ibi  sit  aliqua  res,  que  non  sit  accidens  (27).  —  Falsam. 

Item,  epistola  septima  dixi  quod  potest  dici  sine  contradictione,  ad  quam  quis  possit 
duci,  quod  omnis  res  de  mundo  est  producta  (28).  —  Falsam,  hereticam  et  blasfemam. 

Item,  eadem  epistola  dixi  quod  hec  consequentia  non  est  evidens  :  a  est  productum, 
igitur  aliquis  producens  a  est  vel  fuit  (29).  —  Falsam,  hereticam  et  erroneam. 

Item,  epistola  nona  ad  Bernardum  dixi  quod  iste  consequentie  non  sunt  evidentes  : 
actus  inteiiigendi  est  :  ergo  intellectus  est.  Actus  volendi  est :  igitur  voluntas  est  (30).  — - 
Falsam. 

Item,  dixi  semel  in  vico  Straminum  quod  non  potest  evidenter  oslendi,  quin  omnia, 
que  apparent,  sint  vera  (31).  —  Falsam. 

Item,  dixi  in  quadam  disputatione  quod  contradictoria  ad  invicem  idem  significant  (33). 
—  Falsam. 

Item,  dixi  in  quadam  disputatione  quod  Deus  et  creatura  [non  sunt  alijquid  (32)'.  — 
Falsam  ct  scatidalosam  prout  verba  sonant. 

Hec  omnia  dixi  disputative  et  causa  collationis  nich[il  asserendo  perti]naciter,  que 
paratus  sum  revocare  ad  mandatum  beatissimi  [domini  nostri]  Clementis  sacrosancte 
Romane  ac  universalis  ecclesie  summi  pontificis,  [sicut  et  omnia]  alia,  si  que  fuerint  per 
me  male  dicta  vel  scripta. 

O  beatissime  pater  ac  domine  domine  Clemens,  isti  s[unt  articuli  quos  dixi]  disputa- 
tive  et  causa  collationis,  nichil  predictorum  perti[naciter  asserendo]'.  Vehementius  desi- 
dero  prostratus  cadere  ante  pedes  ve[stre  clementie  et  san]clitatis  et  cum  predictoruni 
detestatione  cordiali  exemplo  filii  [prodigi  dicere] :  «  Pater,  peccavi  in  celum  et  coram  te, 
jam  non  sum  dignus  vocari  filius  tuus'  ».  Ve  michi,  quia  pollutus  labiis  ego  sum,  ut 
potius  judicari  debeam  mortuus  quam  vivens,  nam  peccatum  cum  in  me  consummatum 
fuit  generavit  mortem'".  Sed  quia,  sanctissime  pater,  innata  vobis  realis  clementia  non 
sinit    vos  velle  mortem   peccatoris,   sed  potius  facit  zelare  ferventius  ut  convertatur   et 

73. 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD    ANNUM     MCCCL.  579 

vival",  attendit  ipsa  nanique  solertius  quod  principaliter  a  Deo  missa  est  proptcr  pecca- 
tores  qui  male  habent"  ut  ipsius  salubrius  {sic)  inedicainentis  curentur  :  eapropter  eidein 
humillime  supplico  cum  gemitibus  lacrimosis,  ut  ad  me  oculos  sue  sanctissime  pietatis 
convertat,  ut  per  eam  sua  nitidissima  puritate  sordes  meas  abluat,  ut  mundus  exislam,  et 
ut  ine  ad  plenitudinem  sue  gratie  et  misericordie  recipere  dignetur,  quatinus  ab  infinitis 
miseriis,  in  quibus  positus  langueo  usque  ad  interitum,  valeam  efficacius  liberari. 

Beatissime  pater,  licet  ego  Nicholaus  de  Ultricuria  superius  posita  non  scripserim 
manu  inea,  eo  quod  littera  quam  ego  scribo  inepta  est  et  cum  difficullate  potest  legi,  de 
voluntate  inea  scripta  sunt,  et  in  hujusmodi  rei  testimonium  hanc  subscriptionem  feci 
manu  mea  ac  etiam  in  eadem  apposui  sigillum  quo  utor. 

Alta  cedula. 

Reverendissimi  patres,  quia  dominationes  vestre  paterne  michi  Nicoflao  de  Ultricuri]a 
preceperunt  ut  in  scriptis  vobis  traderem  motiva  propter  qu[asdam  scilicet]  conckvsiones 
quas  scripsi  in  novem  epistolis  per  me,  quando  le[geram  in  scolijs  contra  magistrum 
Bernardum  de  Aretia,  Ordinis  f[ratrum  Minorum,  atquje  desiderans  vestris  preceptis 
obedire  in  omnibus,  illud  pr[eceptum  in  quantum  pojssum  adimpleo  in  inodum  qui 
sequitur.  Reverendis[simis  patribus  notum  sitj  quod,  quando  magister  Bernardus  predictus 
et  ego  debui[ssemus  disputare,  concjordavimus  ad  invicem  disputando  conferre  de  primo 
cons[ensu  omnium  principio],  posito  a  philosopho  1111°  Metaphisice,  quod  est  :  «  Impos- 
sibile  est  aliquid  ei[dein  rei  inesse]  et  non  inesse'^»,  loquendo  de  gradu  evidentie  qui 
est  in  lumine  natur[ali  stjrictissimus.  Istis  suppositis  dixi  in  predictis  epistolis,  eo  [sic) 
quod  tales  conclusiones  nec  implicite  continebant  contradictionem  nec  explicite,  ut  tunc 
dicebam  causa  collationis.  Et  in  hoc  consistit  totum  motivuin  quod  tunc  habui;  predicta 
enim  non  dico  animo  defendendi  aliquid  quod  dixerim,  quinimmo  paratus  sum  omni  defen- 
sione  et  etiam  disputatione  postpositis  revocare,  quicquid  beatissimus  pater  et  dominus 
nosler  dominus  papa  realissime  Clemens  simplici  motu  decernet  me  esse  revocandum, 
et  etiam  quicquid  dominationes  vestre  paterne  decernent  per  me  esse  revocandum.  Dixi 
igitur  predicta  precise,  ut  in  hoc  vestris  obedirem  mandatis. 

Et  deinde  dicto  negotio  ad  memoriam  dicti  domini  nostri  pape  reducto  idem  dominus 
noster  commisit  nobis  dicto  Guillelmo"  tit.  Sanctorum  quatuor  Coronatorum  presbitero 
cardinali  oraculo  vive  vocis,  ut  nos  soli  (^vocatis  ad  nostram  presentiam  aliquibus  magistris 
in  sacra  pagina,  de  quibus  expediens  videretur)  de  negotio  supradicto  et  persona  predicti 
magistri  Nicolai  de  Ultricuria  quo  ad  penas  et  alia  (visis  et  discussis  primitus  et  diligenter 
attentis  ipsis  arliculis  ac  responsionibus  et  declarationibus  ipsius  magistri  Nicolai  ad 
eos  subsecutis,  necnon  et  processibus  super  eisdem  alias  habitis  ac  contentis  in  duabus 
cedulis  per  eum  traditis,  ut  prefertur)  juxta  predictorum  magistrorum  consilium  ordina- 
remus,  et  ordinationem  eandem  sue  referremus  post[ea  presentie]. 


580  CHAUTULARIUM     UNIVEnS.     PAIUS.  [1346 

Et  post  commissionem  hujusmodi  nobis  factam,  vocalis  et  [citatis  ad]  nostram  pre- 
sentiam  et  coram  nobis  personaliler  constitutis  multis  [prelatis  et  doctoribus  ac]  sacre 
theologie  professoribus  et  magistris,  pluribus  vicibus  su[per  hoc  congregatis,  visis 
ali]cotiens  et  discussis  articulis  contra  ipsum  magistrum  [Nicolaum  per  eum],  ut  pre- 
dicitur,  traditis  ac  etiam  assignatis,  necnon  et  [visis  responsionibus  et  declara]tionibus 
ipsius  magistri  Nicolai  subsecutis  ad  ipsos,  ut  predi[citur,  in  curia  tam]  coram  ipso 
domino  nostro  Glemente  papa  YI,  cum  eum,  ut  prefer[tur,  sub  oculis  su]is  haberet,  quam 
coram  nobis,  datis,  factis,  ventilatis  et  habitis,  super  q[uo  negotio]  fuerat  coram  eodem 
domino  nostro  et  coram  nobis,  antequam  de  mandato  ipsius  domini  nostri  ad  partes  Lom- 
bardie  cum  plene  legationis  officio  ivissemus",  inter  multos  magistros  in  theologia  ad  hoc 
insimul  congregatos  pluries  multipliciter  altercatum,  ac  propositionibus  contentis  in  dicta 
cedula  que  incipit  :  Ve  tnichi^  ipsisque  omnibus  et  singulis  cum  diligentia  intellectis  : 
iidem  prelati  et  magistri  concorditer  nemine  discrepante  una  nobiscum  ordinaverunt 
discutere  articulos,  quos,  ut  dicitur,  idem  magister  Nicolaus  dogmatizavit  et  tenuit,  et 
deinde  propositiones  contentas  in  dicta  cedula  :  Ve  michi^  singulariter  et  distincte.  Et  pri- 
mitus  articulos  per  dictum  magistrum  Nicolaum,  ut  videtur,  confessatos  in  suis  responsio- 
nibus  seu  declarationibus,  qui  sunt  tales. 

Primo  dicit  quod  multa  venerunt  ad  animam  suam,  ex  quibus  perpendit  seu  judicavit 
bonum  esse  simpliciter  scribere  istum  tractatum,  et  quod  ulterior  dilatio  displicebat  Deo. 
Ita  quod  secundum  hec  videtur  dicere  quod  senserit  divinam  inspirationem,  per  quam 
cognoverit  beneplacitum  divine  voluntatis  (ap.  Bitl.  ante  i  art.)  —  Presumptnosum  in 
se,  suspectum.,  qiioad  dicentem  periculosum  et  repocandum. 

Item,  quod  de  rebus  per  apparentia  naturalia  quasi  nulla  certitudo  potest  hab[eri; 
illa  tamen]  modica  potest  in  brevi  haberi  tempore,  si  homines  convertant  in[telleclum 
suu]m  ad  res,  et  non  ad  intellectum  Aristotilis  et  commentato[ris]"  (1).  —  Falsum., 
erroneum  et  revocandum. 

Item  [quod  non  potest  ev]identer  evidentia  predicta  ex  una  re  inferri  vel  conc[ludi 
alia  res,  vel  ex  non]  esse  unius  non  esse  alterius  (2).  —  Falsum.,  erroneum  et  revocatidum 
universaliter  sumptum. 

Ite[m  quod  propositiones]  :  Deus  est,  Deus  non  est,  penitus  idem  significant,  licet 
[alio  modo]  (3).  —  Falsum. 

Deinde  [per]  prelatos  ac  magistros  discussi  fuerunt  alii  articuli  dati  et  assignati 
contra  ipsum  magistrum  Nicolaum,  quorum  aliquos  simpliciter,  et  aliquos  sub  forma  qua 
ponuntur  se  dixisse  negavit,  qui  secuntur  per  ordinem  sub  hiis  verbis. 

Item,  quod  vidit  in  dictis  Aristotilis  et  commentatoris  mille  conclusiones  determinatas, 
contra  quas  non  invenit  rationes  demonstratas;  sed  bene  occurrerunt  sibi  alique  per  quas 
videtur  sibi,  quod  ita  possunt  teneri  rationes  opposite,  sicut  proposite  ab  eis,  quas  tamen 
dicit  esse  determinatas,  et  oppositas  non,  sed  solum  probabiles  (34).  —  Falsum. 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  581 

Item,  quod  cum  nolicia,  que  potest  haberi  de  rebus  secundum  apparentia  naturalia, 
possit  haberi  in  modico  tempore,  multum  admiratur  quod  aliqui  student  in  Aristotile  et 
commentatore  usque  ad  etatem  decrepitam,  ct  propter  eorum  sermones  logicos  deserant 
res  morales  et  curam  boni  communis,  et  in  tantum  quod,  cum  insurrexerit  amicus  veri- 
tatis,  scilicet  ipsemet,  et  fecit  sonare  tubam  suam  ut  dormientes  a  sompno  excitaret,  con- 
tristati  sunt  valde,  et  quasi  armati  ad  capitale  bellum  contra  eum  irruerunt  (35).  —  Pre- 
sumpttiosum. 

Item,  quod  res  absolute  permanentes,  de  quibus  dicitur  communiter  quod  generantur 
et  corrumpuntur,  sunt  eterne  sive  sint  substantie  sive  accidentia  (36).  —  Falsum^  erroneum 
et  herettcum. 

Item,  quod  in  rebus  naturalibus  non  est  nisi  motus  localis,  scilicet  [congregationjis  et 
disgregationis,  ita  quod  quando  ad  talem  motum  sequitu[r  congregatio]  corporum  atho- 
malium  naturalium,  colliguntur  ad  invicem  [et  sortiuntur  njaturam  unius  suppositi,  dicitur 
generatio;  quando  seg[regantur,  dicitur  corrupjcio;  et  quando  per  motum  localem  atho- 
malia  sun[t  cum  aliquo  suppositjo,  que  fiunt  talia,  quod  nec  adventus  illorum  facere 
vi[detur  ad  motum  suppjositi  vel  ad  id  quod  dicitur  operatio  naturalis  ejus,  t[unc  dicitur 
alteratio]  (37).  —  Falsum,  erronemn  et  heretictim. 

Item,  quod  lumen  nichil  aliud  est,  quam  quedam  corpora  [que  nata]  sunt  sequi  motum 
solis,  seu  etiam  alterius  corporis  luminosi,  ita  quod  fit  per  motum  localem  talium  cor- 
porum  advenientium  ad  presentiam  corporis  luminosi.  Et  si  dicatur  quod  non  potest  fieri 
per  motum  localem,  quia  in  instanti  fit,  respondet,  quod  ymo  fit  in  tempore  sicut  sonus, 
licet  non  percipiamus  quod  fit  subito  (38).  —  Erroneum. 

Item,  quod  universum  est  perfectissimum  secundum  se  et  secundum  omnes  partes 
suas,  et  quod  nulla  imperfectio  potest  esse  in  toto  nec  in  partibus,  et  propter  hoc  oportet 
tam  totum  quam  partes  esse  eterna,  nec  transire  de  non  esse  in  esse,  nec  e  converso, 
quia  ad  istud  sequitur  necessario  in  universo  vel  in  partibus  ejus  imperfectio  (39).  — 
Falsum  et  erroneum. 

Item,  quod  quicquid  est  in  universo  est  melius  ipsum,  quam  non  ipsum  (40).  — • 
Falsum. 

Item,  quod  due  albedines  vel  quecunque  duo  individua  ejusdem  speciei,  cum  veniunt 
ad  sensum  et  intellectum,  ut  eadem  res  omnino  sunt  eadern,  omnino  nec  debet  in  eis 
negari  aliquis  gradus  idemptitatis,  quantumcunque  sint  in  diversis  sitibus  vel  suppo- 
sitis  (41).  —  Falsum  et  hereticum. 

Item  [quod  premiatio]  bonorum  et  punitio  malorum  per  hoc  fit,  quia  quando  corpo[ra 
athomalia]  segregantur,  remanet  quidam  spiritus,  qui  dicitur  in[tellectus,  et  alius]  qui 
dicitur  sensus,  et  isti  spiritus  sicut  in  bono  s[e  habebanl  in  optima]  dispositione,  sic  se 
habebunt  infinities  secundum  quod  [illa  individua  in]finities  congregabuntur,  et  sic  in 
hoc  bonus  premia[bitur,  malus  autem]  punietur,  quia  infinities  quando  iterabitur  congre- 


582  CH.VRTULAUIUM     TJNIVERS.     PARIS.  [1346 

g[atio  suoruin  alhojmalium  habebit  semper  suam  malam  dispositionem.  Vel  [potest],  dicit, 
aliter  poni,  quia  illi  duo  spiritus  bonorum,  quando  dicilur  corrumpi  supposituni  eorum, 
fiunt  presenles  alteri  supposito  constituto  ex  athomis  perfectioribus.  Et  tunc,  cum  tale 
suppositum  sit  majoris  flexionis  et  perfectionis,  idcirco  intelligtbilia  magis  quam  prius 
veniunt  ad  eos  (42).  —  Erroneum  et  hereticum, 

Hic"  tamen  fecit  unam  excusationem  vulpinam,  sicut  et  supra,  et  rogat  quod  ista 
nullum  male  moveant,  nam  et  appareant  longe  magis  probabilia  dictis  articulis,  que  tainen 
multo  lempore  visa  [sunt]  probabilia,  licet  modo  forsan  per  doctrinam  suain  diininuetur 
eorum  probabilitas.  Sic  veniet  forsan  aliquis  alius,  qui  tollet  probabilitatem  a  dictis  suis. 
Et  ideo  dicit  quod  adhereamus  legi  Christi,  et  credamus  quod  non  aliter  fiet  premiatio  et 
punitio  nisi  per  illuin  moduin,  qui  est  expressus  in  lege  sacra. 

Item,  quod  esse  corruptibile  includit  repugnantiam  et  contradictionem  (43).  —  Erro- 
neum  et  hereticum. 

Item,  quod  isti  conclusioni,  quod  res  permanentes  sunt  eterne,  magis  est  assen- 
tiendum  quam  opposite,  et  si  aliqui  dicant  eum  ex  hoc  negare  pro  se,  non  dicit  quod  hoc 
non  possunt  dicere  nisi  mentiendo  (44).  —  Erroneum  et  hereticum. 

Item  quod  supposita  redeunt  eodem  numero  per  red[itum  corporum]  supracelestium 
ad  eundein  situm  (46).  — Erroneum  et  hereticum. 

Item,  quod  actus  aiiime  nostre  sunt  elerni.  Sed  [quod  aliquando  intel]ligainus, 
aliquando  non,  hoc  pro  tanto  e[st,  quia  per  motum]  spiritualein  redditur  res  aliqua  intel- 
ligibi[Iis,  cuin  conjungun]tur  aliqua  circa  sensus,  sicut  etiain,  ut  dicit,  in  reb[us  per- 
man]entibus  materialibus  nichil  est  novum  de  novo  in  esse  positum;  tamen  aliqua  res  est 
aliquando  presens  alicui  per  motum  localem,  cui  primo  non  erat  presens  (45).  Et  sic,  ut 
dicit,  est  in  anima  nostra  per  motum  spiritualem.  Et  per  islam  positionem,  ut  dicit,  cessat 
totus  tercius  liber  Aristotilis  de  Anima.  —  Erroneum  et  hereticum. 

Item,  quod  intellectio  eadem  que  nunc  est  presens  michi,  erit  postea  presens  alteri 
supposito  (47).  —  Erroneum  et  hereticum. 

Item,  quod  potentie  nichil  recipiunt  ab  objectis,  sed  presente  objecto  et  aliis  concur- 
rentibus  ad  operacionem  potenlie  aliqua  realitas  efficitur  presens  anime,  que  prius  non 
erat  presens,  et  tainen  erat  in  se  nec  fit  presens,  ut  dicit,  per  resolutionem  corporum 
athomalium,  sed  soluin  per  quendam  motum  spiritualem  juxta  gratiam  (48).^ —  Falsum  in  se 
et  in  ordine  ad  precedentes  heresim  sapientem. 

Item,  quod  sicut  vilia  vadunt  ad  centrum  et  ad  terram  proptef  unigeneitatem  quia 
sunt  terrea,  ignis  autem  ad  ignem  et  alia  nobilia  corpora  sibi  similia :  ita  videtur  quod  ad 
animas  nobiles  veniant  hobilia  exemplaria,  ad  viles  vilia,  et  qui,  sunt  de  terra  de  terra 
locuntur.  Unde  talis  adventus  exeinplaris  nobilium  vel  viliiim  videtur  attestari  perfectioni 
vel  imperfectioni  animarum,  quia  talia  exemplaria,  ut  dicit,  non  veniunt  nisi  propter  unige- 
Heitalein  (49). — Falsum  et  erroneum. 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  583 

Item,  quod  si  poneret  generationem,  non  poneret  subjectum,  sed  solum  ordi- 
nem  ipsiu[s  cause  post]  non  esse,  puta  hoc  ens  est,  et  prius  non  fuit.  Vel  si  al[iquem  mo- 
dum]  intelligerem,  hoc  esset  respectus  fundatus  in  ente,  [nec  sub  alio  intellec]tu  concederet 
communem  opinionem   philosoforum  :  ex  nichilo   [nichil  fit]   (50).  —  Falsum  ei  hereticum. 

Item  [dixit  in  quadam  disputa]tione,  quod  quia  desiderium  naturale  non  est  frustra 
ide[o  quicquid  desidera]mus,  aliquando  adipiscemur.  Unde  quicunque  appetit  ire  [ad 
Nostram  Dominam]  aliquando  ibit  (51).  —  Hereticum. 

Item  an[no  secundo],  quo  fecit  istum  tractatum,  fecit,  ut  dicitur,  proclamari  quod 
legeret  librum  Pollitice  Aristotilis  sub  hac  forma  :  «  Quicunque  voluerit  audire  librum 
Pollitice  Aristotilis  una  cum  quibusdam  questionibus,  in  quibus  disceptatur  de  justo  et 
injusto  per  quas  ..  poterat  novas  leges  condere,  conditas,  si  que  sint  corrigende,  corri- 
gere,  veniat  ad  talem  locum,  et  inveniet  magistrum  Nicolaum  de  Ultricuria  qui  docebit 
omnia  ista  in  lectura  hac  predicta  ».  In  quadam  questione  dicitur  [de]terminasse,  quod  in 
aliquo  casu  furlum  erat  licitum,  et  exemplificat  in  casu  qui  sequitur.  Ponatur  quod  sit 
aliquis  juvenis  bene  natus,  qui  inveniat  aliquem  qui  in  brevi  velit  ipsum  instruere  in  onini 
scientia  speculativa  que  potest  haberi  de  rebus  creatis,  et  non  velit  facere  nisi  ille  juvenis 
det  sibi  centum  libras,  quas  ille  juvenis  habere  non  potest  nisi  per  furtum.  Dixit,  quod  illo 
casu  furtum  erat  licitum  illi  juveni,  quod  probat  sic.  Quod  est  amabile  Deo,  est  faciendum; 
sed  quod  iste  juvenis  acquirat  suam  perfectionem  in  predictis  est  amabile  Deo,  et  non  potest 
per  alium  modum  [fieri],  ut  dictum  est,  quam  per  furtum  :  ergo  fiirtum  est  faciendum  (52). 
Multa  etiam  alia  dicitur  scripsisse  et  dixisse  in  conclusionibus  super  librum  illum 
erronea.  Et  dictas  questiones,  et  multa  alia  opera  sua  dicuntur  habere  quidam  monachus 
M  [....]  Ordinis  sancti  Benedicti,  qui  vocatur  Wicierus,  et  ille  suus  Od...  —  Fatuum 
quoad  preconisationem,  falsum  quoad  probationem,  et  hereticum  quoad  determinationem. 

Omnes  predicti  articuli  extracti  fuerunt  de  libello  q[ui  incipit  :  Exi]git.,  etc. 

Secuntur  articuli  missi  de  Parisius. 

Quod  in  lumine  naturali  intellectus  viatoris  non  [potest  habere  noti]ciam  evidentie  de 
existentia  rerum  evidencia  reducta  [seu  reducibili]  ad  evidentiam  seu  certitudinem  primi 
principii".  —  Falsum  et  erroneum. 

Item,  quod  hoc  est  prinium  principium  et  non  aliud  :  si  aliquid  est,  aliquid  est  (53). 
—  Falsum. 

Item,  quod  Deus  et  creatura  non  sunt  aliquid"  (54). —  Falsum  et  scandalosum  prout 
jacet. 

Item,  quod  significabile  complexe  per  istud  complexum  :  Deus  et  creatura  distin- 
guntur,  nichil  est  (55).  —  Falsum  et  scandalosum. 

Item,  quod  est  transitus  de  contradictorio  in  contradictorium  sine  mutatione  reali 
cujuscunque  intrinsice  (56).  —  Falsum. 


584  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1346 

Item,  quod  queciinque  distinguntur,  summe  distinguntur  et  equaliter  distinguntur 
(57). — Falsiim. 

Quod  Deus  potest  precipere  rationali  creature  quod  habeat  ipsum  odio,  et  ipsa  obe- 
diens  plus  meretur,  quam  si  ipsum  diligeret  ex  precepto,  quoniam  hoc  faceret  cum  majori 
conatu,  et  magis  contra  propriam  inclinationem  (58).  —  Falsum,  er7~oneum  et  scandalosum 
quantum  ad  antccedens  et  consequens,  quantum  ad  cottsequentiam  posset  tolerari. 

Item,  si  quis  velit  conformari  voluntatem  suam  voluntati  divine  sequitur  necessario 
altera  pars  istius  distinctive  :  vel  quod  Deus  ipsum  instrueret  de  omnibus  necessariis  et 
concernentibus  salutem  suam  ita  quod  errare  non  posset,  vel  non  erraret,  et  si  erraret,  in 
quocunque  actu  suo,  ille  error  non  esset  sibi,  nec  peccaret,  ymo  mereretur  in  omni  actu 
consequente  talem  errorem,  immo  plu[s  vel  tantujm  quantum  eliciendo  actum  oppositum 
sequendo  judi[cium  rationis]  (59).  —  Falsum  et  erroneum  sicut  jacet. 

Item  ....  in  artibus  tenuisse  dicitur  quod  omne  quod  apparet  e....-°.  —  Falsum. 

Item  [in  ecclesia  S.  Sepujlcri  Parisius  predicasse  dicitur  quod  quilibet  plus  tene[tur 
diligere  proxim]um  meliorem  se  quam  seipsum  (60).  —  Falsum. 

Subs[equenter  ver]o''  dicti  prelati  et  magistri  una  nobiscum  ad  discutionem  proposi- 
tionum  [con]tentarum  in  predicta  cedula  que  incipit :  Ve  michi.,  processerunt  singulariter 
et  distincte,  que  propositiones  superius  exprimuntur. 

Quibus  quidem  articulis  et  propositionibus  discussis  singulariter  et  distincte  per 
dictos  prelatos  et  magistros  ad  hoc  una  nobiscum  successive  multis  vicibus  congregatos, 
ac  deinum  inter  eos  una  nobiscum  habita  finali  concordia  super  illis,  nos  Guillelmus 
cardinalis  predictus  visis  et  diligenter  inspectis  omnibus  et  singulis  articulis  et  proposi- 
tionibus,  responsionibus,  declarationibus,  cedulis  et  processibus  supradictis,  ac  predic- 
torum  prelatorum  et  magistrorum  in  sacra  pagina  qui  per  nos  vocati  pluries  predicta 
omnia  et  singula  non  absque  laborum  onere  tractaverunt  consiliis  super  hoc  nobis  datis, 
eisque  et  eorum  quolibet  cum  diligentia  recensitis,  quia  de  hujusmodi  articulorum  et 
propositionum  falsitatibus,  erroribus  et  periculo  nobis  constitit  et  constat  ad  plenum, 
decisionem  ipsius  negotii  in  longius  protelare  nolentes,  de  ipsorum  prelatorum  et  magi- 
strorum  omnium  unanimi  consilio  et  assensu  concordi,  dicto  magistro  Nicolao,  quem  ad 
audiendum  hanc  nostram  sententiam  et  ordinationem  citari  peremptorie  mandavimus  ad 
hanc  diem,  in  nostra  presentia  constituto,  de  ipsius  correctione  et  prompta  obedientia 
plene  confisi,  Christi  nomine  invocato,  pro  tribu[nali  sedent]es  et  habentes  pre  oculis 
solum  Deum,  per  ea  que  v[idimus  et  cogno]vimus  et  nunc  cognoscimus  et  videmus  aucto- 
ritate  apostolica  [nobis  in  hac  parte]  commissa  in  hiis  scriptis  per  hanc  nostram  senten- 
tiam  [diflinimus,  pronunci]amus,  decernimus  et  etiam  ordinamus,  Ii[beIIos,  quos  compo- 
suis]se  dicitur  supradictus  magister  Nicolaus  de  Ultricu[ria,  et  qui  ascribu]ntur  eidem, 
videlicet  epistole  ad  Bernardum,  et  illum  qui  in[cipit  :  Ex]igit  ordo  executionis,  etc, 
tanquam  multa  falsa.    periculosa,   presu[mptuos]a,    suspecta  et  erronea   et  heretica  conti- 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  585 

nentes,  fore  in  Prato  Glericorum  seii  Sancti  Germani  Parisius  comburendos,  et  post- 
modum  per  dictum  magistrum  Nicolaum  hujusmodi  quatuor  articulos  per  eum,  ut  predi- 
citur,  confessatos,  nec  non  omnes  et  singulas  propositiones  prcdictas  contentas  in  cedula : 
['^e  midii,  tanquam  erroneos,  erroneas,  falsos  et  falsas,  dubios,  dubias,  presumptuosos  et 
presumptuosas,  suspectos  et  suspectas  hic  et  Parisius  in  dicto  Prato,  vocato  et  congregato 
inibi  ad  hoc  clero,  infra  tempus  per  nos  statuendum  eidem  in  scriptis,  revocandos  esse 
ac  revocandas  publice  solenniler  et  expresse,  omnes  et  alios  articulos  superius  positos 
falsos,  suspectos  et  erroneos  asserendo,  ita  quod  in  revocatione  hujusmodi  facienda 
dictus  magister  Nicolaus  dicere  debeat  alte  et  intelligibiliter  quod  propter  ipsos  articulos 
et  propositiones  et  multos  alios  articulos,  dicti  libelli  combusti  fuerunt.  Et  jurare  habeat 
hic  post  dictam  suam  revocationem  et  consimiliter  Parisius  ad  sancta  Dei  euvangelia  quod 
nunquam  tenebit  nec  docebit  contenta  in  dictis  libellis  seu  aliquod  eorumdem,  neque 
ipsos  articulos  nec  propositiones  hujusmodi  vel  eorum  aliquem  vel  aliquam  clam  vel 
palam,  mandantes  et  inhibentes  exp[resse  ne  ul]lus  decetero  doctrinam  hujusmodi  seu 
libellos  vel  articulos  aut  propo[sitiones  defendat  ajntedictos. 

Et  ne  ipsius  magistri  Nicolai  effusa  locac[itas  et]  temeritas  remaneat  penitus  impunita, 
ipseque  juxta  sc[ripturam  non  plus  sapiat]  quam  oporteat,  sed  ad  sobrietatem  sapere" 
ulterius  non  att[emptet  omittere  :  magistru]m  Nicolaum  honore  magistrali"  certis  ex 
causis  per  han[c  sententiam  apostolica  auctorit]ate  privamus,  eumque  ad  ascendendum 
ad  magistral[em  honorem]  in  theologica  facultate  specialiter  tenore  presentium  inhabilem 
re[ddimus]  et  indignum,  omnibus  et  singulis  tam  presentibus  quam  futuris  ubilibet  consti- 
tutis,  ad  quos  ad  magisterium  in  dicta  theologica  facultate  deputatio,  electio,  presentatio, 
promotio  seu  quevis  alia  dispositio  in  quibuscunque  studiis  et  Universitatibus  pertinent  de 
consuetudine  vel  de  jure,  auctoritate  predicta  districtius  inhibentes,  ne  prefatum  magi- 
strum  Nicolaum  ad  hujusmodi  magisterii  honorem  et  gradum  quoquomodo  deputare,  pro- 
movere,  assumere  et  presentare  presumant  absque  sedis  apostolice  licentia  speciali. 

Geterum    antedictum    magistrum    Nicolaum    in    nostra    presentia    constitutum    priino, 

secundo,  tertio  peremptorie  et  precise  monemus,   sibique  auctoritate  predicta  precipimus 

et  mandamus,  ut  statim  dictos  quatuor  articulos  et  propositiones  hujusmodi,  quos  et  quas 

confessus  extitit,  prout  superius  exprimitur,   se  dixisse,  revocet  expresse  tamquam  erro- 

neos,  falsos,  suspectos,  dubios  et  periculosos,  ac  erroneas,  falsas,  periculosas,  dubias  et 

suspectas,  et  quod  ipse  juret  ad  sancta  Dei  euvangelia  quod  nunquam  tenebit  contenta  in 

dictis  libellis   seu   eorum    aliquod,    neque    ipsos    articulos    nec    conclusiones    seu    eorum 

aliquem  vel  aliquam  asseret  nec  docebit.   Et  quod  ipse  infra^*  ....  Parisius  se  personaliter 

conferendo,  has  nostras  litteras  se[u  instrumentum]  presentium,  hanc  nostram  sententiam 

et  ordinationem  sic  auctoritate  apostolica  pe[r  nos  pronuntiatam  conti]nens,   venerabilibus 

viris  ..  cancellario  Parisiensi  ac  universit[ati  magistrorum  et  sco]larium  Parisius  regentium 

et  studentium  trade[t  efTicaciter  et]  realiter  assignabit,  ac  omnia  alia  et  singula  su[perius 
•«  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  74 


586  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1346 

scripta  juxta  intijmationis  predicte  continentiam  absque  cujuscunque  ex[cusationis  obsta- 
cu]lo  faciet,  implebit,  observabit,  tenebit  et  legitimo  impe[dimento  cessa]nte  compleri 
etiam  procurabit.  Que  si  diclus  magister  Nicolaus  non  [fecerit]  et  predicta  omnia  et  singula, 
prout  exprimuntur  in  dicta  nostra  ordinatione  superius,  non  adimpleverit,  vel  integraliter 
non  observaverit,  aut  si,  quod  absit,  in  premissis  seu  eorum  aliquo  se  negligentem  vel  ino- 
bedientem  exhibuerit  aul  remissum,  seu  si  contra  premissa  vel  eorum  aliquod  venire  pre- 
sumpserit  aliqua  ratione  vel  causa  :  nos  ipsum  in  hoc  casu  ultra  penas  alias  secundum 
jura  infligendas  eidem  predicta  canonica  monitione  premissa  ex  nunc  auctoritate  predicta 
excommunicationis  vinculo  innodamus,  penas  predictas  infligendi  eidem,  et  alias  contra 
ipsum  ut  justum  fuerit  procedendi,  reservantes  nobis  expresse  plenariam  potestatem. 
Monemus  insuper  modo  et  forma  premissis  auctoritate  predicta  generaliter  omnes  et 
singulos,  cujuscunque  status,  gradus,  ordinis,  preminentie,  dignitatis  vel  conditionis 
existant,  ne  ipsi  vel  eorum  aliquis  seu  aliqui  contenta  in  dictis  libellis  seu  eorum  aliquod, 
neque  articulos  et  propositiones  predictos  seu  eorum  aliquem  decetero  tenere  presumant 
seu  defendere  clain  vel  palam.  In  singulares  autem  personas  in  premissis  seu  eorum 
aliquo  negligentes  seu  contrarium  facientes  singulariter  in  singulis  excommunicationis, 
in  uni[versas  v]ero  quascunque,  que  seu  quarum  major  pars  contrafecerint  auc[toritate 
nobis  ut  pre]dicitur  in  hac  parte  commissa  in  hiis  scriptis  interdi[cti  sententias  pronun- 
tiam]us,  absolutione  omnium  et  singulorum  qui  prefatas  in[current  sententias,  si  ali]quam 
incurrerint  quoquomodo  per  manifestam  resist[entiam  et  inobedientiam],  nobis  vel  supe- 
riori  nostro  tantummodo  reservata. 

Conce[dimus  nichilominus  dicto  ma]gistro  Nicoiao  has  nostras  litteras  seu  publicum 
instrumentum  nostro  sigilla[tas  sigi]llo,  quas  volumus  per  eum  in  virtute  prestiti  jura- 
inenti  antedictis  cancellario  et  universitati  magistrorum  et  scolarium  actu  regentium  et 
studentium  Parisius  infra  dictum  sibi  superius  per  nos  assignatum  terminum  eflicaciter  et 
realiter  exhiberi.  In  quorum  omnium  teslimonium  presentes  nostras  litleras  seu  publicum 
instrumentum  scribi  et  publicari  mandavimus  per  Bertrandum  nostrum  notarium  infra- 
scriptum  et  sigilli  nostri  appensione  muniri.  Lecta,  lata  et  in  scriptis  pronunciata  fuit 
hujusmodi  nostra  sententia  et  ordinatio  Avinione  in  hospitio  habitationis  nostre  sub  anno 
a  Nativitate  Domini  millesimo  trecentesimo  quadragesimo  sexto,  indictione  xiiij,  die^^  ...., 
mensis  ....,  pontificatus  dicti  domini  Clementis  pape  VI  anno  iiij",  presentibus^^ 

Charta  originalis  prima,  sed  non  perfecta,  in  Arch.  Vat.,  Instrum.  miscell.,  an.  1346,  nanc  folia  9  continens,  quibas 
olim  unum  saltem  etiam  in  prinoipio  conjunctum  erat.  Omnia  folia  in  parte  superiori  dilacerata  sunt,  ita  ut  in  omnibus 
paginis  per  septem  vel  octo  lineas  verba  desint.  Sed  omnia  restituere  potuimus.  —  In  aliis  mss.  omnia  quae  ad  discussionem 
in  Rom.  curia  et  ad  Guillelmum  card.  referuntur,  omissa  sunt,  relictis  tantum  erroribus  Nicolai  de  Ultricuria,  qui  ibid. 
insuper  abbreviati  atque  mutili  et  in  illa  forma  inveniuntur,  qua  eas  an.  1347  Parisiis  revocavit.  Sic  v.  g.  in  Bibl. 
Amplon.,  Fol.  ms.  179,  fol.  114;  Bibl.  Autissiod.  ms.  243,  fol.  82.  Quandoque  differens  ab  bis  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16533. 
(quo  etiam  D'Argentri,  CoU.jud.,  I,  355,  usus  est).  Hos  mss.  sequuntur  edd.  (in  tine  libr.  Sentent.,  Bibl.  max.  pat.,  XXVI, 
483,  Bulaeus,  IV,  308,  D'Argentre,  qui  tamen,  exceptis  quibusdam  ab  ipso  allatis  correctionibus,  textum  mendosissimum  et 
magis  quam  apud  ceteros  mutilatum  praebet).  Kumeri  supra  uncis  inclusi  ad  numeros  erroribus  praefiios  apud  Bulaeum 
74. 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  587 

referuntur.  Gum  in  his  mss.  el  edd.  de  erroribus  Parisiis  revocatis  agatur,  forma  reprobationis  ct  iam  in  iinc  cujuslibet  erroris 
diversa  est  ab  illa  supra  edita,  et  v.  g.  sic  scribitur;  «  Revoco  tanquam  presumptuosum,  suspectum  et  pcriculosum  w.  Apud 
D'Argentri  desunt  bae  appondices. 

In  mss.  inscriptio  «  An.  Dom.  MCCCXLVIII,  post  festum  Omnium  Sanclorum,  hii  sequentes  articuli  fuerunt  inRomana 
curia  condempnati  et  per  magistrum  Nycolaum  de  Ultricuria  publice  in  Universitate  Paris.  revocati  ».  Haec  inscriptio  tam 
quantum  ad  condemnationem  in  curia,  quam  quantum  ad  revocationem  Parisiis  errore  imbuitur.  Revocatio  enim  errorum 
Parisiis  an.  1347,  Novemb.  25,  evenit,  ut  e  Reg.  procurat.  nat.  Anglic.  (in  ArcMv  f.  Litteratur- u.  Kirchengesch.,\,  32'i) 

ad  an.  1347  apparet  ;  n  In  die  S.  Edmundi  (Nov.  20) fuit  facta  congrcgatio  Universitatis,  scil.  regeneium  ct  non  regcncium, 

apud  Sanctum  Maturinum  ad  audiendum  literas  papales  et  processus  super  quibusdam  articulis,  quos  mag.  Nicholaus  de 
Utricuria  {sic),  bachalarius  in  thcologia,  die  S.  Katarine  proximo  sequente  (Nov.  25)  in  sermone  apud  Predicatorcs  publice 
revocavit,  aliquos  tanquam  falsos,  et  aliquos  tanquam  falsos,  erroneos  et  hereticos.  Et  ibid.  in  sermone  ipsos  articulos 
una  cum  uno  tractatu  suo  secundum  mandatum  apostolicum  idem  magister  Nicholaus  comburcbat  ». 

Discussio  vero  errorum,  qui  partim  ex  erroribus  Guillelmi  Ockam  provenerant,  Nicolao  jam  an.  1340  accusato  (v. 
n»  1041),  in  Rom.  curia  ante  Jul.  19  an.  1342,  i.  e.  antequam  Guillelmus  legatus  in  Italiam  profectus  csset  (de  quo  infra  in 
nota  15),  incipiebat,  ct  condemnatio  an.  1346,  ut  c  documento  liquet,  subsecuta  est.  V.  infra  notam  25. 

1.  Jam  monuimus  chartam  nunc  mancam  esse.  Prima  linea  praesentis  primi  folii,  ante  «  V[e  michi]  »,  sic  expressa 
est  ;  «  md....  contincns  sequitur  in  hec  verba  ».  E  fragmcntis  folii  deperditi  eolligerc  dcbemus,  ibi  et  nomina  eorum,  qui 
in  discussione  praesentes  erant,  v.  g.  cardinulium,  doscripta  esse.  —  2.  Reprobatio  semper  in  margine,  et  quidem  alia  manu, 
scripta  cst.  —  3.  De  quatuor  principiis  Sententiarum  v.  statuta  facult.  theol.  n"  1188,  not.  6.  —  4.  Nicolaus  de  Ultricuria 
scripsit  novem  epistolas  contra  magistrum  Bcrnardum  de  Aretia,  utipse  postea  p.  579exponit.  Duo  exslant  in  Bibl.  nat.  Paris., 
mss.  lat.  1G408,  fol.  21  et  22";  16409,  fol.  39  et  421».  Praeter  has  ibid.  in  ms.  lat.  16409,  fol.  44 1»,  epistola  Egidii  ad  Nicholaum, 
et  fol.  49  epistola  Nicolai  ad  Egidium  (similiter  in  nltero  ms.).  Cf.  de  his  epistolis  DArgentre,  Coll.  jucL,  I,  358  sqq.  In  ms. 
6559,  fol.  191,  est  «  Questio  de  qua  respondit  magister  N.  de  Ultricuria  »  :  Utrum  visio  creature  rationalis  beatificabilis  pcr 
Verbum  possit  intendi  naturaliter.  —  5.  Deest  in  aliis  mss.  praeter  Arch.  Non  cst  dubium  hanc  et  plures  e  sequcntibus  pro- 
positionibus  cohaerere  cum  sententia  Thomae  Bradwardine,  pracsertim  cum  illa  infra  n°  1147,  not.,  allata.  —  6.  Deest  inedd., 
sed  exstat  etiam  in  ms.  Autissiod.  —  7.  V.  ad  hoc  supra  n»  1042  statutum  facult.  artium.  Quae  deinde  sequuntur,  desunt  in 
mss.  praeter  Arch.  Vat.  et  in  edd.  usque  «  Item  quod  de  rebus  pcr  apparentia  »,  i.  e.  usque  ad  errorem  primum  ap.  Bulaeum, 
—  8.  Deest  adhuc  quoddam  verbum,  cujus  duae  litterae  finales  os.  —  9.  Llic,  xv,  21.  —  10.  Isai.,  vi,  5;  Jac.  i,  15.  — 
11.  Ezech.,  XXXIX,  11.  —  12.  Cf.  Luc,  v,  31.  —  13.  'ASuvktov  -[•ip  ovxivoiJv  TaOTOv  07to),a[i6aveiv  eivai  xai  [Jiri  eivat.  Metaphys.  V  4, 
1005'',  23,  ed.  Bekker.  —  14.  Cisterc,  de  quo  n»  992,  ct  infra  Addenda.  —  15.  Clemens  VI  cum  an.  1342,  Julii  19,  in  Lombar- 
diam  misit  (in  Reg.  Comm.,  n»  152,  fol.  27  sqq.,  exstant  super  hoc  53  epistolae.  Cf.  et  Rayn.,  Ann.  eccl.,  an.  1342,  n'»  16-19).  — 
16.  I.  e.  Averrois.  —  17.  «  Hic...  lege  sacra  »  dcest  in  mss.  praetcr  Arch.  Vat.  —  18.  Dcest  in  edd.,  sed  exstat  etiam  in  ms. 
Autiss.  — 19.  V.  supra  errorem  (32).  — 20.  Deestin  mss.  praeter  Arch.  Vat.  Sed  v.  supra  errorem  (31).  —  21.  Quae  usque  in  finem 
sequuntur,  in  mss.  et  edd.  desunt.  Ibi  tantum  brevissima  admonitio,  ut  Nicolaus  suos  errores  revocet,  se  praescntans  coram 
cancellario  et  magistris  Paris.,  et  prohibitio  ne  ipse  vel  quisquam  errores  istos  teneat.  —  22.  Uom.,  XII,  3.  —  23.  In  artibus.  — 
24.  Spatium  in  charta  relictum.  —  25.  Spatium  hic  et  postea  in  charta  relictum.  Cum  anno  1346  sententia  prolata  sit,  ct 
quidem  anno  quarto  pontificatus  Clementis  VI,  qui  Maii  19,  an.  1342,  coronatus  est  et  a  die  coronationis  suae  aunos  com- 
putavit,  hoc  documentum  minime  post  Maii  19  scriptum  cst,  cum  tunc  ad  an.  1345  pertinerct,  quod  et  indictioni  rcpugnarot. 
Nemo  est  qui  non  intimum  connexum  inter  Iioc  documentum  ct  scquens  (n°  1125),  quod  ad  Maii  20  pcrtinct,  vidcat.  Verl- 
similiter  Clemens  VI  occasione  condemnationis  errorum  Nicolai  de  Ultricuria  suas  litteras  ad  Universitatom  Pari.s  diroxil, 
cx  quo  concludere  possemus  condemnationem  mense  Maii  pronuntiatam  esse.  —  26.  Sicut  notam  temporis,  ita  ct  numina 
astantium  seu  praesentium  scriptor  postea  addere  voluit;  sed  impcrfectam  chartam  reliquit. 


ll^O.   Liiterae  Clementis  VI  ad  magistros  et  scholares  Paris.,  quos  de  studio   et    doctrina  nonnullorum   recen- 
tiorum  philosophorum  ei  theologorum  Paris.  objurgat. 

1346,  IUaii  20,  Avenhne. 

Dilectis  filiis  iiniversitati  magistroriun  et  scolariiun  in  stiidio  Parisiensi  commoran- 
tium.  Singularis  dilcctionis  affectus  quo  studiuna  Parisiense,  ubi  pro  scientiis  diulinis 
temporibus  instilimus  acquirendis  %  prosequimur,  stimulare  non  desinit  mentem  nostram 
ut  circa  illa,  que  ipsius  studii  honorem  et  honestatem  promovent,  nostre  considerationis 
intuilum  dirigamus.  Et  quanto  amplioris  dilectionis  favore  illud  inlra  paternos   amplexus 


588  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1346 

astringimus  et-  famain  ipsius  celebrem  diffundi  per  orbem  diffusius  affeclamus,  tanto 
procul  dubio  dolemus  amarius  et  gravius  in  intimis  anxiamur,  cum  de  ipso  sinistra  fame 
hujusmodi  claritatem  obnubilantia  referuntur.  Hec  quidem,  filii,  pro  tanto  premittimus 
quia,  sicut  habet  fidedignorum  relacio  displicibilis  et  infesta,  in  eodem  studio,  quod  ab 
antiquo  tanquam  flumen  aque  vive  splendidum  ut  cristallus  verarum  ubertaet  scientiarum, 
venustate  morum  aliarumque  varietate  virtutum  inundans  et  civitatem  Dei,  universalem 
videlicet  ecclesiam,  letificans  salutaris  rore  doclrine  fecundare  uberius  consuevit,  rudes 
erudiens,  acutos  amplius  acuens  et  doctos  efficiens  vere  claritate  scientie  doctores,  nunc, 
proh  dolor,  a  scientiaruin  veritate,  in  qua  ipsuin  dator  supernus  gratiarum  et  munerum 
creaverat,  in  aliquibus  quasi  degenerans  se  dare  cepit  detractorum  labiis  cum  fetore 
infamie  lacerandum. 

Nam  nonnulli  magistri  et  scolares  artium  et  philosophie  scientiis  insudantes  ibidem, 
dimissis  et  conteinptis  philosophi'  et  aliorum  magistrorum  et  expositorum  antiquoruin 
textibus,  quos  sequi  deberent  in  quantum  fidei  catholice  non  obviant,  ac  veris  expositio- 
nibus  et  scripturis,  quibus  fulcitur  ipsa  scientia,  ad  alias  varias  et  extraneas  doctrinas 
sophisticas,  que  in  quibusdam  aliis  doceri  dicuntur  studiis*,  et  oppiniones  apparentes  non 
exislentes  et  inutiles,  et  ex  quibus  fructus  non  capitur,  se  convertunt,  studium  predictum, 
a  quo  velut  precellente  ac  dominante  aliis  fonteque  vivo  fluenta  scientiarum  et  doctrine 
haurire  solebant  cetera  studia ,  peregrinis  inherendo  oppinionibus  persepe  inutilibus  et 
erroneis  quantum  in  eis  est  quasi  faciendo  servile. 

Plerique  quoque  theologi,  quod  deflendum  est  amarius,  de  textu  Biblie,  originalibus 
et  dictis  sanctorum  ac  doctorum  expositionibus  (ex  quibus  vera  illa  acquiritur  theologia, 
cui  non  attribuendum  est  quicquid  ab  hominibus  sciri  potest,  ubi  plane  nulla'  vanitatis 
et  curiositatis  noxia  reperitur,  sed  hoc  quo  fides  saluberrima,  que  ad  veram  ducit  beatitu- 
dinem,  initatur  («c),  gignitur,  roboratur  et  defenditur)  non  curantes,  philosophicis  questio- 
nibus  et  aliis  curiosis  disputationibus  et  suspectis  oppinionibus  doctrinisque  peregrinis  et 
variis  se  involvunt,  non  verentes  in  illis  expendere  dies  suos,  que  nec  domi  nec  militie 
nec  alicubi  prosunt",  et  ommissis  necessariis  supervacua  docere  et  dicere  satagunt  in 
tanta  temporis  egestate,  sic  quod,  unde  deberent  prodire  fructus  uberes  sicut  antiquitus 
reficientes  fideles  delectabiliter  ad  salutem,  pestifera  pululant  quandoque  semina,  et  in 
perniciosam  segetem,  de  quo  profecto  dolendum  est,  coalescunt '. 

Rursus,  cum  veris  scientiis  hujusmodi  legendo,  audiendo  et  studendo  esset  a  magi- 
stris  et  scolaribus  predicti  studii  curis  solicitis  continue  insistendum,  et  frequentes  convo- 
eationes  seu  congregationes  tam  speciales,  occasione  nationum  et  facultatum,  quam  etiam 
generales  fiunt,  quod  tam  die  illa  qua  congregationes  et  convocationes  fieri  contingit 
hujusmodi,  quam  sequenti,  perduntur  et  impediuntur  lectiones,  disputationes,  et  alii 
actus  scolastici,  ac  illi,  qui  deberent  proficere,  infructuose  ut  plurimum  transeunt 
tempus  suum ;  ceterum  ex  eo  quod  in  eisdem  convocalionibus  et  congregationibus   aliqui 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  58^ 

sedendo  vel  incedendo  non  observatis  ab  olini  consuetis  gradibus  et  honoribus  dcbitis 
aliis  se  satagunt  preponere,  quandoque  suscitatis  exinde  odiosis  dissensionibus  periculosa 
scandala '  subsecuntur. 

Nos    igitur   premissa  et  alia,    que   vos  velut  in   scola   experientie  constituti    scire    ac 

perscrutari  potestis  plenius,  honestati  et  utilitati  publice  ejusdeinque  studii  honori  et  famo 

obviancia  resecari,  eaque  sectari  et  amplecti  que    accomoda  et  fructuosa  ac  fame  celebri 

congruerint  in  eodem  studio  cupientes,  universitatem  vestram  requirimus  et  hortamur  in 

Domino,    paterno    sanoque    vobis   nichilominus    consilio    suadentes,    quatinus    hujusmodi 

peregrinis,    variis   et    inutilibus,  immo  nocivis   et  periculosis  doctrinis',  oppinionibus   et 

sophisticationibus    ommissis    totaliter    et    abjeclis    ad    veritatem    scientiarum     inherendo 

lestibus  veris  scripluris  et  oppinionibus  catholicam  fulcientibus  veritatem,  intentis  studiis 

et  curis  sedulis  intendatis,  desistentes  a  tam  frequentibus  convocationibus  seu  congrega- 

tionibus  supradictis,  nisi  dumtaxat   in  festivitalum  vigiliis,  sicut  ab  antiquo  consuevit  fieri 

et  pro  negocio  utilitatem   aut  necessitatem  evidentem  vel  totam  Universitatem  tangente, 

quod  necessario,  requisito  et  obtento  theologie   ac  aliarum   predictarum    facultatum    deca- 

norum  assensu,  convocationem   exposcat,  et  nichilominus  in  hujusmodi  congregationibus 

et  convocationibus,  sicut  prudentes  et  maturas   decet  personas,    preveniendo   vos  invicem 

honoribus  mutuis,  gradu  suo  solito   sedendo   vel    incedendo  quilibet  contentus   existat,  a 

contensionibus,  arrogantiis,  contumeliis  et  aliis  levitatibus,   que  statum  scolasticum  dede- 

cent,  abstinentes,  sicque  prudenter,  laudabiliter  et  mature  super  predictis    et  ea   tangen- 

tibus  decetero  vos  gerentes,  quod  nos  et  sedes  predicta,  sencientes   delectabiiiter  et  gau- 

denter  odorem  fame  vestre  percipientesque,  supradictam  ecclesiam  ex  vestris  veris  scientiis 

et  doctrinis  fructus  uberes,  maturos  et  sapidos  percepturam,  vos  respiciamus  non  indigne 

libencius  oculis  gratiosis.  Alias  auteni,  nisi   nostris  monitis    hujusmodi  utique  salubribus 

vobisque  multum  expedientibus   non   obtemperaveritis   cum    effectu,  cum    ea   dissimulare 

vel  toUerare  in  tantum  detrimentum  et  detractionem  dicti  studii  et  etiam,    sicut  pretactum 

est,  subtractionem  fructus  universalis  ecclesie  salva  conscientia  non  possemus,  cogeremur 

proculdubio  de  alio,  sicut  videremus  expediens,  remedio  providere. 

Porro  petitiones  vestras  pro  parte  vestra  nobis  oblatas  quantum  cum  Deo  fieri  potuit 
admisimus  ad  exauditionis  effectum,  sperantes  quod  per  gratias  vobis  exhibitas  studia 
vestra  dirigetis  proniptius  super  premissis  et  aliis  ad  opera  virtuosa.  Dat.  Avinione  xiij 
kal.  Junii,  anno  v". 

Reg-.  Vat.  Secret.  Clementis  VI,  an.  5,  n"  140,  fol.  2'',  ep.  7.  —  Quaenam  sit  ratio  harum  litterarum,  videas  in  uotis  4 
et  7,  et,  n«  1124,  notam  25. 

1.  V.  supra  n"  822.  Magistri  ipsi,  beneficia  supplicantes,  non  nogligebant  quandoque  hoc  Glementi  VI  in  memoriam 
reducere.  Sic  Arnaldus  Balati,  presb.  Sancti  Flori  dioec,  dicit  :  «  qui  dudum  in  studio  Paris.  studendo  in  artibus  per  tres 
annos  vel  circa  cum  sanctitate  persone  vestre,  si  recolit,  in  eodem  hospitio  studiorum  societatem  contraxit  »  (Ueg.  Suppl. 
Clement.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  4G'',  ad  an.  1342,  Jul.  7).  Robertus  de  Louenses,  monaohus  et  thesaurarius  monast.  S.  Dionysii, 
Clementem  admonet  temporis,    «  quo  sacram  paginam  legehat  Parisius  »  et  scolaris  ejusdem  erat  (ibid.,  p.  2,  fol.  29'',  48'', 


590  CHARTULA.nHJM     UNIVERS.     PARIS.  [1346 

ad  an.  1343).  Ad  an.  1346,  «  supplicat...  Tesler  discipulus  et  capellanus,  qui  Parisius  sub  vobis  in  vestris  scoHs  duos  libros, 
scil.  Ecclesiast.  ct  Euvangelia  Johannis,  cum  glosis  legit  et  finivit  (v.  n"  1188,  11),  Simon  de  Herent,  decanus  S.  Ode  Rode 
Leod.  dioc.  »  (Suppl.,  an.  5,  p.  2,  fol.  81).  —  2.  Reg. :  «  ut  ».  -  3.  I.  e.  Aristotelis.  —  4.  Non  est  dubium,  Clementem  VI  hic 
designare  doctrinam  anti-thomisticam  Nominalium,  quorum  princeps  erat  Anglicus  Guillelmus  Ockam  (v.  n"  1023),  qui 
verisimiliter  aliquibus  annis  in  Anglia  etiam  (fortasse  Oxoniae)  docebat  ibique  doclrinam  suam  sparsit,  quamvis  nuUa  memoria 
de  hoc  ad  nos  pervencrit,  ncc  Ockam  inter  doctores  Oxonienses  vcl  Cantabrigienses  Ord.  Min.  nominetur  {in  Mon.  Francisc, 
ed.  Brewer,  I,  552  sqq.  Cf.  tamen  Wood,  Hist.  Univers.  Oxon.,  I,  IGO,  169,  ubi  quaedam  incorrecta).  Richardus  de  Bury  in 
suo  Philobibl.  (quem  librum  au.  1344  [1345],  Jan.  24,  finivit;  cf.  cd.  by  E.  C.  Thomas,  London,  1888,  p.  150),  c.  9,  scribit  de 
magistris  Parisiens.  hujus  temporis  ;  «  Anglicanaa  subtilitales  [Scoti  et  Guillelmi  Ockam],  quibus  palam  detrahunt,  vigi- 
liis  furtivis  addiscunt  ».  Guillelmo  Ockam  multos  in  Universitate  Paris.  (juramentis  neglectis)  adhaesissc,  jam  supra  1.  c. 
monuimus.  Aventinus  postea  asseruit  manum  Guillelmi  udeo  vicisse,  ut  Universilas  Paris.  in  illius  verba  juraret  [Ann. 
ducum  Soiariae,  ed.  Riezler,  II,  201).  Inter  asseclas  Guillelmi  in  Univcrsitate  Paris.  tcmpore  Clcmentis  VI 
celeberrimus  est  Johannes  Buridan,  qui  apud  suos  aequales  in  Universitate  Paris.  maxima  auctoritate  valuit,  cultusque  ei  ab 
Universitate  tributus  occasione  praesentandi  ad  capellaniam  S.  Andreae  deArcubus  manifestabatur  (v.  infra  n">  1156).  Notata 
dignum,  inter  libros  Bibliothecae  summorum  pontificum  Avcnion.  praeter  quosdam  Guillclmi  Ockam  vix  unum  opus  Nomina- 
lium  celebriorum  exstitisse,  ut  e  calalogis  in  Hist.  Biblioth.  Rom.  Pontific.,  cd.  Ehrle,  I,  apparct.  —  Sicut  facultas  arlista- 
rum  servilem  se  ostendit,  sic  ct  aliqui  thcologi  doctrinam  cxtcrnorum  sequcbantur,  de  quo  in  not.  7.  —  5.  Plane  nulla]. 
Reg. :  «  plurimum  ».—6.  V.  Petr.  Blcsens.  in  tom.  I  ChartuL,  p.  28.-7.  Clemens  VI  hic  loquiturdethcologis,  qualis  eratNicoIaus 
de  Ultricuria,  qui  etiam  quantum  ad  multa  e  schola  Guillelmi  Ockam  procedebat,  quantum  ad  alia  Thomam  Bradvfardine' 
doctorem  Anglicum,  sequebatur  (cujus  opus  De  causa  Dei  jam  an.  1344  Londonii  exscriptum  est,  ut  patet  e  ms.  Bibl, 
Mazarin.  389;  Bibl.  Anton.  Putav.,  ms.  170),  atquc  multo  etiam  magis  Johannes  de  Mirccuria  (v.  infra  n"  1147).  Ejusdem 
omnino  aetatis  etiam  Gregorius  Arimincnsis  cst,  de  quo  supra  n»  1097,  et  Johannes  Guyon,  Ord.  Min.,  de  quo  infra  n"  1158. 
—  8.  Reg.  :  «  scanda  ».  Sentcntia  in  antecedentibus  imperfecta  cst.  —  9.  Similia  leguntur  supra  n°  1091  in  ordinationibus 
Capituli  general.  Ord.  Praed. 


ll^^t).  Quinque  nuntii  Vniversitatis  Paris.,  qui  per  annum  in  curia  steterunt  pro  Universitate  laborando,  Cle- 
menti  VI  supplicant,  ut  sibi  300  librae,  quas  Universitas  a  S.  Germano  recipere  debebat,  pro  suis  expensis 
solvantur. 

1346,  Uaii  25,  Avenione. 

Significant  sanclitati  vestre  humiles  et  devoti  oratores  vestri  Johannes  Mercoyrol, 
Jacobus  Londe,  Grimerius  Bonifacii  de  Rothomago  et  Christianus  de  Elst,  clerici, 
magistri  in  artibus,  et  Jacobus  de  Pavillione,  bedellus  generalis  Universitatis  Parisiensis, 
nuncii  ex  parte  ejusdem  Universitatis  ad  pedes  sanctitatis  vestre  destinati*,  quod  ipsi 
negotiorum  dicte  Universilatis  expeditionem  in  vestra  sancta  curia  diutius  expectando 
steterunt  per  longa  tempora,  videlicet  a  festo  Penthecostes'  citra  vel  circiter  usque  nunc, 
propriis  sumptibus  et  expensis,  sic  quod  bona  ipsorum  consumendo,  similiter  distracti  a 
suo  studio,  gravatique  multipliciter,  mullis  existunt  debilis  obligati.  Propter  quod  vestra 
sancta  paternitas  attendens  ad  predicta  in  vigilia'  beati  Dionisii  ultimo  transacta,  dum 
vestram  sanctam  presenciam  predicti  nuncii  habuerunt,  voluit  predictis  nunciis  compa- 
ciendo  ordinare  ut  ipsi  expensas  suas  predictas  a  beneficiatis  in  rotulo  Universitatis  ante- 
dicte  [solutas  recipiant].  Nunc  vero  dicti  nuncii  considerantes  per  hujusmodi  solvendi 
modum  ipsos  a  suis  debitis  posse  minime  relevari,  tum  propter  nimiam  hujusmodi  solu- 
tionis  faciende  dilationem  ex  recessu  multorum  magistrorum  de  Parisius,  [cum]  ad 
diversas  mundi  partcs  confluant  et  refluant,  nec  posset  predicta  pecunia  repeti;  tum  etiam 
propter  magistrorum  plurimorum  indigenciam  et  etiam  paupertatem,  propler  quam  ad  solu- 
tionem  hujusmodi  faciendam  similiter  et  ipsorum  bullas  redimendas  (immo  multi  ipsorum 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  591 

procurare  different,  et  forte  aliqui  ipsorum  nunquain  procurabunt)  1'cre  existunt  iinpo- 
tentes  :  quapropter  predicli  nuncii  attendentes  quod  ratione  cujusdain  compositionis  inter 
Universitatem  predictam  et  abbatem  et  conventiim  Sancti  Germani  de  Pratis  juxta  Parisius 
super  multis  discordiis  ab  antiquo  nuper  per  sanetitatem  vestram  confirmate*  dicta  Uni- 
versitas  a  predictis  abbale  et  conventu  trecentas  libras  parisiens.  in  sequestro  positas^, 
quousque  constaret  de  vestre  sanctitatis  assensu,  recipere  debet  et  habere,  et  ad  tantam 
summam  vel  majorem  expense  predictorum  nunciorum  ascendunt  propter  morain  ipsorum 
in  curia  diuturniorem  facte  et  fiende,  donec  Parisius  reverlantur,  et  de  predicta  pccunia 
communi  sine  gravamine  magistrorum  et  dilatione  temporis  juste  et  debite  predictis 
nunciis  pro  expensis  siiis  predictis  posset  solvi  :  idcirco  supplicant  sanctitati  vestre  nuncii 
sepedicti  humiliter  et  devote,  quatinus  predictas  ccc  libras  parisiens.  pro  expensis  suis 
predictis  in  procurando  negocia  Universitatis  antedicte  in  curia  Romana  juxta  posse  a 
festo  Penthecostes  citra  vel  circiter  factis  et  etiam  fiendis  donec  venerint  Parisius,  digne- 
mini  cum  executoribus  et  omnibus  clausulis  oportunis  assignare,  mandantes  omnibus  et 
singulis  magistris  Universitatis  antedicte,  cujuscunqne  status  et  facultatis  existant,  quos 
presens  tangit  negotium  vel  tangere  poterit  in  futurum,  ut  predictas  ccc  libras  parisiens., 
predictis  nunciis  expediant,  contradictores  per  censuram  ecclesiasticam  compescendo.  — 
Ut  in  forma  fiant  littere  exhortatorie  quod  predicto  modo,  aut  alias,  eis  satisfiat",  cum 
diligentes  in  prosecutione  fuerint,  etc.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R. 
— •  Dat.  Avinione  viij  kal.  Junii,  anno  quinto. 

Reg.  Suppl.  Clementis  VI,  an.  5,  p.  2,  fol.  14.  —  Ex  omnibus  nuntiis  Christianus  de  Elst  tliutissime  in  Romana  curia 
remansit.  Adhuc  an.  1347,  Junii  2  (i.  e.  jam  per  duos  annos  et  amplius),  ibidem  morabatur,  quando  Clemens  VI  cancellario 
Paris.  aliisque  duobus  cxsecutoribus  injungebat,  ut  Christiano  studio  tbeologiae  in  curia  insistenti  fructus  suorum  benefi- 
ciorum  ministrari  faciant.  Cf.  supra  n"  1104,  not.  8.  Natio  Anglicana  cum  eo  saepius  per  litteras  agebat.  V.  licr/.  proc.  nat. 
Angl.  in  Archiv  f.  LiUeratur-  u.  Kirchengesch. ,  V,  317,  319  sqq.,  320  sq. 

1.  V.  dc  ipsis  supra  n"  1104.  —  2.  1345,  Maii  15.  —  3.  Octobris  8.  —  4.  V.  supra  n°  1109.  —  5.  Supra  n<=  1110.  — 
6.  Universitas  decrevit  nuntiis  alio  modo  satisfacere.  Natio  Anglicana  hoc  an.,  Augusti  22,  ordinavit,  ut  nuntio  suo,  Christiano 
de  Elst.  certi  magistri  pracscriptam  summam  pecuniae  solverent,  et  pecunia  baccalarcorum  licentiatorum  hoc  anno  in  S. 
Genovefa  praesentaretur.  V.  Reg.  procurat.nat.  Anglic,  p.  311  sqq.  V.  praeterea  ibid.,  p.  301.  Cetcrum  abbas  et  conventus 
S.  Germani  an.  eodem,  Septemb.  26,  procuratores  constituerunt  «  ad  audiendum  ordinationem  et  taxationem  rev.  magistrorum 
deputatorum  ex  parte  ven.  Universitatis  Paris.  pro  nunciis,  qui  laboraverunt  in  curiaRom.  pro  compositione  inter  predictam 
Universitatera  et  nos  erga  dom.  nostrum  summum  pontificem  »,  et  promiserunt  solverc  nuntiis  taxationem  praedictam.  Ad 
hoc  pi'ocuratores  facultatem  habebant  vendendi  jocalia  argentea  quae  penes  S.  Mathurinum  erant  (Bulaeus,  IV,  290). 


1127.    Statutum    Capituli  generalis    Ord.    Praed.  sub    Garino    de    Gyaco    de    sequenda    doclrina   communi   et 
S.  Thomae.  Assignationes  baccalareorum  pro  studio  Paris. 

1346,  Junio  intrante,  Brivae. 

Cum'  Ordo  noster  in  soliditate  [veritatis]  fundatus,  de  scientiis  vanis  et  curiosis  non 
curans  veritati  scientie  et  doctrine  semper  studuerit  virtute  constantie  inherere,  districte 
imponimus  fratribus  universis   quod  nullus  legendo,  determinando,  respondendo   audeat 


592  ,        CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1346 

assertive  tenere  contrarium  ejus,  quod  in  doctrina  conimuni  continetur  et  contra  oppi- 
nionem  doctoris  nostri  venerabilis  sancti  Thome  communiter  creditur  extitisse,  nec  deter- 
minare  presumat  nec  recitare  nec  confirinare  aliquam  singularem  oppinionem  contra 
cominunem  doctorum  sententiam  in  hiis  que  ad  fiidem  vel  mores  pertinere  noscuntur, 
nisi  reprobando  et  statim  objectionibus  respondendo.... 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fr.  Gaufridum^  de  Serans  de 
conventu  Parisiensi  provincie  Francie.  Et  quantum  nostra  interest  assignamus  ad  legen- 
dum  Sententias  ibidem  aniio  sequenti  fr.  Bonifacium  de  Pignena'  de  provincia  Romana. 

Assignamus  lectorem  in  conventu  Bononiensi  fr.  Francischum  de  Belluno,  sacre 
theologie  magistrum;  ad  legendum  Sententias  in  eodem  conventu  assignamus  fr.  Fran- 
cischum  de  Tervisio*. 

Bibl.  Univers.  Bonon.  ms.  1535. 

1.  V.  supra  n°  1091.  Ordinatio  in  terminis  ut  supra  et  in  Capitulo  anni  sequentis  repetebatur.  Non  est  dubium,  haeo 
statuta  fuisse  provocata  per  motum  anti-tbomisticum  in  Universitatibus.  Paris.  et  Angliae,  quem  et  quidam  ex  Ord.  Praed. 
sequebantur,  ut  Robertus  Uolcot,  provinciae  Angliae  (de  quo  Qu^tif-Echard,  I,  629  sqq.  D'Argentr^,  Coll.  jud.,  I,  340),  et  per 
errores  quorumdam  tbeologorum,  ut  Nicolai  de  Ultricuria  (supra  n'"  1124,  1125)  et  Jobannis  de  Mirecuria  (infra  n"  1147). 
—  2.  In  ms.  «  Odifridum  ».  V.  supra  n'"*  1089,  1092.  —  3.  Jnfra  n**  1140  ;  o  Picena  »,  —  4.  Ex  boc  sequeretur,  Franciscum  de 
Beluno  esse  distinguendum  a  Francisco  de  Tervisio  (v.  supra  n**  1036),  quod  minime  verisimile  est. 


ll2o.  Clemens  VI  Galhardo  de  Aculis,  Ordinis  fratrum  Eremitarum  Sancti  Augustini,  licentiato  in  theologica 
facultate,  permittit  ut,  cum  secundum  relationem  capitulariorum  civitatis  ac  coetus  unanimis  doctorum  et 
magistrorum  studii  Tolosani,  quibus  propter  gratiam  docendi  clerum  et  populum  acceptus  est,  postquam 
Parisiis  diu  studuerit,  per  duodecim  annos  in  theologia  legerit  in  studio  Tolosano,  et  jam  per  Guillelmum 
tit.  Sanctorum  quatuor  Coronatorum  presbyterum  cardinalem  licentiatus  fuerit  de  mandato  aposl.  vivae  vocis 
oraculo  sibi  facto,  in  praedicto  studio  Tolosano  magistrari  libere  valeat  in  praefata  theologica  facultate, 
quodque  infra  Ordinem  et  extra  quibuscunque  gratiis,  privilegiis,  libertatibus  et  immunitatibus,  indultis 
magistris  Ordinis  predicti  Parisiis  factis,  gaudeat,  ac  si  fuisset  in  Parisiensi  studio  magistratus.  Dat.  apud 
Villamnovam  Avinionensis  diocesis  iiij  non.  Julii,  anno  quinto.  «  Viri  sacre  lectionis  «. 

1346,  Julii  4,  apud  Villamnovam. 

Reg.  Vat.  Comm.  Glementis  VI,  an.  4,  n"  176,  fol.  60,  ep.  12.  . —  Fournier,  Les  Slatuts  et  priviUges    des    Universit^S 
frangaises,  l,  n°  605. 


l.\2io.  Decanus  facultatis  decretorum  Paris.  nationesque  Picardiae  et  Normanniae  contra  episcopum  Silvanec- 
tensem,  conservatorem  privileg.,  et  rectorem  Univers.  in  curia  Parlamenti  quantum  ad  exercendam  jurisdic- 
tionem  in  delinquentes. 

1346,  Julii  21,  [Parisiis]. 

Gum  proponerent  in  curia  nostra  ,.  decanus  facultatis  decretorum,  duabus  nationibus 
Picardie  et  Normannie  facultatis  artium  Universitatis  Parisiensis  sibi  adjunctis,  ac  procu- 
rator  noster  in  quantum  eorum  quemlibet  tangere  poterat  et  debebat,  contra  dilectum  et 
fidelem  nostrum  ..  episcopum  Silvanectensem'  pro  conservatore  privilegiorum  dicte  Uni- 
versitatis  se  gerentem,  ac  contra  magistrum  Galterum  Scotum^  tunc  temporis  pro  rectore 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  593 

dicte  Universitatis  Parisiensis  se  gerenteni,  quod  Universitas  Parisiensis  in  capite  et  in 
inenibris,  in  personis  et  suppositis,  una  cum  juribus  et  franchisiis,  privilegiis  et  liberta- 
tibus  suis  erat  et  est  a  fundatione  Universitatis  predicte  in  nostra  salva  gardia  speciali  et 
adeo  notoria,  quod  nulli  dicte  salve  gardie  poterant  ignoranciam  pretendere  qualeni- 
cunque,  maxime  predicti  conservator  et  rector,  et  quod  licet  dicta  Universitas  magistrum 
Thomam  dictum  le  Sellier,  scolarem  Universitatis  Parisiensis,  in  certo  loco  tanquam 
justiciabilem  et  prisionarium  suum  teneret  ratione  et  occasione  aliquorum  gravium  exces- 
suum  per  dictum  conservatorem  eidem  impositorum  et  per  ipsum  coram  ea  tanquam 
ipsius  Thome  judicem  ad  certum  finem  propositorum,  non  obstante  etiam  quod  dicti 
magistri  Thome,  dicto  conservatori  hoc  petenti,  pcr  dictam  Universitatem  fuisset  remissio 
juste  et  legitime  denegata,  dicti  conservator  et  rector  dictum  magistrum  Thomam  de  dicto 
loco,  in  quo  erat  dicte  Universitatis  prisionarius,  ut  est  dictum,  per  magnam  violentiam 
hominum  armatorum  traxcrant  et  rapuerant,  et  multas  injurias  eidem  intulerant,  el  ultra 
muros  civitatis  Parisiensis  ipsum  duxerant,  videlicet  apud  Sanctum  Martinuni  de  Campis, 
contra  dicte  Universitatis  voluntatem,  et  ipsam  possessione  et  saisina  dicti  sui  prisionarii 
ac  privilegiorum,  libertatum  et  aliorum  jurium  suorum  indebite  et  graviter  spoliando,  el 
noslram  dictam  salvam  gardiam  multipliciter  infringendo. 

Quare  petebant  dictos  conservatorem  et  rectorem  per  curiam  nostram  et  per  tempo- 
ralitatis  sue  capcionem  compelli  et  constringi  ad  reintegrationem  dicte  nostre  salve  gardie 
et  restitutionem  prisionarii  antedicti,  ineliori  modo  quo  istud  facere  poterant  et  debebant, 
rationes  juris  et  facti  ad  hoc  multiplices  allegantes. 

Parte  dicti  conservatoris  ex  adverso  proponente  et  dicente  quod  dicti  decaniis  et 
nationes  ad  faciendum  petitionem  quam  faciebant  admitti  non  debebant,  cum  Universitas 
non  essent,  nec  pro  Universitate  reputari  debebant,  nec  procurator  noster  similiter,  cum 
dictus  magister  Thomas  justiciabilis  suus  esset%  et  non  nationum  et  decani  predictorum, 
et  quod  in  sigillo  suo  et  litteris  curie  sue  falsitatem  cominiserat,  cujus  falsitatis  cognitio 
et  punicio  ad  ipsum  et  non  ad  alium  pertinebat,  ut  dicebat,  de  consuetudine  prescripta 
legitime  per  tantum  tempus,  cujus  conlrarii  memoria  non  extabat;  et  quod  ob  hanc  causam 
per  dictam  Universitatem  seu  majorem  ct  saniorem  partem  ipsius  et  per  bonain  ipsius 
deliberationem  dicti  magistri  Thome  sibi  facla  fuerat  remissio  jusle  et  debite,  et  ipsiiin 
habuerat  sine  violencia  quacumque.  Quare  non  debebal  compelli  ad  faciendum  restitu- 
tioneui  ejusdem,  nec  reintegrandum  gardiam  antedictam,  sed  potius  debebat  ab  eorum 
petitione  absolvi  et  eos  sibi  in  suis  expensis  condcmpnari,  ac  manuin  regiain  in  dictuin 
Thomam  appositain  seu  ipsius  arrestationein  ad  ipsius  utilitalem  ainoveri,  ut  dicebat, 
plures  rationes  juris  et  facti  allegans  ad  hunc  finein. 

Auditis  igitur  dictis  partibus,  per  nostrain  curiam  dictum  fuit  quod  dicte  partes 
rationes   suas   per   modum   memorie   curie  nostrc  traderent.    Quibus  traditis  et  diligenter 

inspectis,  per  arrestum  curie  nostre  dictum  fiiit  quod  dicte  partes  sunt  in  factis  conlrariis 

««  Charl.  Univ.  Paris.  II,  1.  76 


594  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1346 

et  quod  dicte  partes  facient  facta  sua  super  quibus  inquiretur  veritas  et  fiet  jus.  Reserva- 
vitque  curia  nostra  dilecto  et  fideli  nostro  Parisiensi  episcopo  ac  procuratori  nostro,  et 
eorum  cuilibet  petitionem  suain,  ratione  dicti  magistri  Thome  contra  iiluin  qui  in  dicta 
causa  obtinebit,  meliori  modo  et  jure  quibus  facere  poterunt  et  debebunt.  Die  xxj  Julii 
MCCGXLVI". 

Arch.  nat.  Puris.  Xi^-lO  (Jugea),  fol.  484i>. 

1.  Petruin  de  Croso.  —  2.  Galterura  de  'Wardelaw,  de  quo  supra  n»  lOGO.  Iii  rectorem  an,  1345,  Septemb.,  electus  est, 
ct  fuit  in  hoc  ofBcio  usque  ad  Decemb.  16  (cf.  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  300,  302),  cx  quo  apparet  litem 
jam  an.  1345  natam  esse.  —  3.  Ex  hoc  lis  nova  inter  conservatorem  privileg.  (episcopum  Silvanectens.)  et  cpiscopum  Paris. 
exorta  est  dc  exercenda  jurisdictione  in  delinquentes.  V.  infran"  11^7. 


1130.  Clemens  VI  Arnaldo  Guillelmi  Caulerii,  Ordinis  Bealae  Mariae  de  Monte  Carmeli,  ad  praesens  in  domo 
fratrum  Ordinis  Beate  Mariae  de  Monte  Carmeli  Tolosan.  lectori  principali,  benemerito  in  theologica  facul- 
tate,  concedit  ut  in  studio  Tolosano  in  eadem  facultate  possit  obtinere  licentiam  et  honorem  magisierii  si  ad 
hoc  premissa  diligenti  examinatione  reperiatur  sufficiens.  Datum  Avlnione  iij  kal.  Augusti,  anno  quinto. 
«  Personan»  iuani  ». 

1346,  Julii  30.  Arenione. 

Reg.  Vat.  Gomm.  Clementis  VI,  an.  5,  n"  174,  fol.  283'',  ep.  821.  —  Fournier,  t,es   statuts   et   privil.    (ies    Universitds 
franfaises,  I,  n"  606. 


1 1 0  1 .  Rotulus  viginti  septem  baccalareorum  in  theologia  Universitatis  Parisiensis  ad  Clementem  VI  destinatus, 
in  quo  beneficia  ecclesiastica  petunt. 

1346,  Augusfi  1,  Avenione. 

«  Rotuliis  Universitatis  Paris.  » 

Apostolice  sanctitati  vestre,  que  posita  divinitus  in  montibus  Sion  sanctam  matrem 
ecclesiam  interius  ab  excelso  prospicit,  et  personas  ecclesiasticas  prompto  paterne  cle- 
mentie  intuitu  circumcernit,  a  qua  quanto  majores  devoti  filii  noverunt  largissimas  obti- 
nuisse  gratias,  de  ulterioribus  obtinendis  tanto  fortiori  argumento  concludunt  et  dona 
augeri  conspicientes,  rationes  donorum  excrescere  sine  dubietate  confidunt,  supplicant 
humiliter  vestri  devoti  oratores  bacallarii  in  theologia,  qui  Sententias  Parisius  comple- 
verunt  et  ad  ulteriorem  perfectionem  in  dicta  theologia  se  disponunt,  quorum  nonnulli  in 
novitate  creationis  vestre  in  quodam  rotulo  vestre  beatitudini  presentato  conscripti',  tunc 
cursores  biblici  Parisius  existentes,  cum  pro  omni  statu  Universitatis  de  fontali  vestre 
clementie  exuberancia  provisum  fuerit  gratiose,  nullam  penitus  gratiam  receperunt,  qua- 
tinus  ex  solita  vestre  benignitatis  affluencia  eisdem  bacallariis  inferius  nominatis  gratiam 
specialem  facientes  de  beneficiis  ecclesiasticis,  vel  aliis,  prout  sanctitati  vestre  placuerit, 
intuitu  pietatis  dignemini  misericorditer  providere  cum  acceptatione,  reservatione,  inhi- 
bitione,  decreto  et  clausula  anteferri.,  et  cum  omnibus  non  obstantibus  et  clausulis  opor- 
tunis,  ac  executoribus  deputatis. 

75, 


1346]  AB     ANNO     MCCLXXXVr     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  595 

Primo  Pelro  de  Wascoinolendino^  presbytero,  magistro  in  artibus,  et  bacallario  actu 
licentiato  in  theologia,  rectori  parrochialis  ecclesie  de  Capella  in  Therastia  Laudunens. 
dioc,  que  per  inimicos  regni  Francie,  quinque  anni  sunt  elapsi,  combusta  fuit  ct  adeo 
devastata  ac  etiam  ecclesia  totaliter  destructa,  quod  ex  tunc  parum  ex  ea  habuit,  nec  spe- 
ratur  a  longo  tempore  in  futurum  sibi  multum  valere. 

Item,  Johanni  de  Rathe%  magistro  in  artibus  et  bacallario  actu  licentiato  in  theologia 
[de  canonicatu  in  ecclesia  Glasguensi]. 

Item,  Nicolao  de  Spernaco'  presbytero,  magistro  in  artibus  et  in  medicina,  ac  bacal- 
lario  actu  licentiato  in  theologia. 

Item,  Guillelmo  de  Exclusa''  alias  de  Planis,  presbytero  Constantiens.  dioc,  magistro 
in  artibus,  Universitatis  Paris.  dudum  rectori,  bacallario  actu  licentiato  in  theologia. 

Item,  Petro  de  Chapluco",  magistro  in  artibus  et  bacallario  in  theologia  presentato. 

Item,  Richardo  de  Nogareto,  Nemaus.  dioc,  bacallario  in  theologia. 

Item,  Roberto  de  Conchiaco'  alias  de  Maresto,  presbytero,  magistro  in  artibus  et 
bacallario  in  theologia,  Ambianens.  dioc 

Item,  Radulpho  Caroni  de  Bellaquercu*,  presbytero  Ambianens.  dioc,  magistro  in 
artibus  et  bacallario  in  theologia  ....  Jam  quandam  capellaniam  scu  commendam  in  capella 
domus  scolarium  bo.  me.  domini  Johannis  cardinalis  Choleti  Parisius  fundatam  obtinet, 
que  nemini  nisi  scolari,  et  bursas  in  ipsa  domo  habenti  confertur. 

Item,  Johanni  Malet',  presbytero  Rothomag.  dioc,  magistro  in  artibus  ac  bacallario 
in  theologia. 

Item,  Nicolao  Eymardi'",  bacallario  in  theologia. 

Item,  Johanni  Hugonis  de  Chambarello",  Lemovic  dioc,  jnagistro  in  artibus,  et 
bacallario  in  theologia. 

Item,  Ivoni  de  Buxeria'-,  magistro  in  artibus,  et  bacallario  in  theologia,  quem  dudum 
sanctitas  vestra  bene  novit,  quique  nuper  per  Anglicos  in  Britania  captus  fuit,  et  suis 
mobilibus  spoliatus,  et  pro  ipsius  redemptione  tam  ipse  quam  amici  sui  fuerunt  et  sunt 
pluribus  debitis  onerati. 

Item,  Henrico  de  Lewis",  Leodiens.  dioc,  bacallario  in  theologia. 

Item,  Michaeli  Belesmeuf",  Rothomag.  dioc,  magistro  in  artibus  et  bacallario  in 
theologia. 

Item,  Oudardo  de  Gannis,  alias  de  Assonvillari'%  magistro  in  arlibus  et  bacallario  in 
theologia.  Jam  quandam  capellaniam  scu  commendam,  ctc.  iit  siipra. 

Item,  Radulpho  Glachar,  magistro  in  artibus  et  bacallario  in  theologia,  Ambianens.  dioc. 

Item,  Roberto  de  Gorbeya'%  magistro  in  artibus  et  bacallario  in  theologia,  canonico 
prebendato  in  ecclesia  beati  Mathci  Foilliacensis,  Ambianens.  dioc 

Item,  Natali  Avenel*',  presbytero  Cenomanens.  dioc,  magistro  in  artibus  et  mcdi- 
cina,  ac  bacallario  in  theologia. 


596  CHARTUL\RIUM     UNIVERS.     PARFS.  ■'  [1346 

Item,  Johanni  Ferrati'*,  presbytero  Baiocens.  dioc,  magistro  in  artibus  et  bacallario 
in  theologia. 

Item,  Eustachio  Bruneti,  presbytero  Rothomagens.,  magislro  in  artibus  et  bacallario 
in  theologia". 

Item,  Guillelmo  de  Verneto-",  presbytero,  magistro  in  arlibus  et  bacallario  in  theo- 
logia. 

Item,  Thome  Sutoris^',  presbytero  Constanciens.  dioc,  magistro  in  artibus  et  bacal- 
lario  in  theologia. 

Item,  Michaeli  de  Brachia",  Andegavens.  dioc,  magistro  in  artibus  et  in  medicina, 
bacallario  in  theologia. 

Item,  Johanni  de  Fayt,  monacho  monasterii  Sancti  Amandi  in  Pabula  Ordinis  sancti 
Benedicti  Tornac  dioc,  bacallario  in  iheologia. 

Item,  Nicolao  Tibour-%  clerico  Cenomanens.  dioc,  magistro  in  artibus  et  bacallario 
in  theologia,  nulhim  ecclesiasticum  beneficium  assecuto,  qui  primo  anno  pontificatus 
vestri  in  rotulo  Universitatis  facultatis  artium  gratiam  a  sanctitate  vestra  obtinuit  spe- 
cialem. 

Item,  Petro  Cailletet  de  Besna,  Lingon.  dioc,  bacallario  in  theologia. 

Item,  Roberto  Dulcis",  presbytero  Sagiens.  dioc.  magistro  in  artibus  et  bacallario  in 
theologia. 

Et  supplicant  eidem  sanctitati  vestre,  quatinus  predicte  gratie  transeant  sine  alia 
lectione.  —  Fiat.  R.  —  Et  ponatur  in  omnibus  :  «  etiam  si  in  ecclesia  cathedrali,  et  etiam 
si  archipresbyteratus,  personatus  vel  decanatus  existat  ».  —  R.  —  Datum  Avinione  kal. 
Augiisti,  anno  quinto. 

Reg.  Suppl.  Clementis  VI,  nn.  5,  p.  2,  fol.  154.  —  Ubique  (semel  excepto)  de  beneficiis  ad  collationem  certi  episcopi, 
capituli  vel  abbalis  agitur. 

1.  V.  supra  n"  1062.  —  2.  Wasquemoulin.  Erat  jam  an.  1342  baccalareus  in  tbeologin,  cnnonicus  Morinens.  (Reg.  Clc- 
ment.  VI,  n»  149,  fol.  3U^),  an.  1340  can.  S.  Laurentii  Belvac;  an.  1349  doctor  theol.  V.  Rotul.  an.  1349,  Maii  19,  n°  1IG2.  — 
3.  Ejusdem  saepe  in  Rcg.proc.  nation.  Angl.  mentio  fit,  sub  nominibus  «  Rat  »,  n  Ratbe  y,  (i  Rate  o.  n  Rathey  »  (p.  235, 
239-241,  243,  245,  254-256).  Erat  de  S.  Andrea,  ct  an.  1337  canon.  eccl.  Donatiani  Brugens.  Tornncens.  dioec.  (Reg.  Bcne- 
dicti  Xir,  an.  3,  p.  2,  ep.  340).  An.  1342  cursor  in  tbeol.,  jam  arcbidiacon.  in  eccl.  de  Kilrhodislan  Abcrdonens.  dioec.  habuit 
(Reg-.  Clement.  VI,  n»  153,  fol.  39").  An.  1348  jam  doctor  (Supplic,  an.  ',  p.  1,  fol.  SSi»).  —  4.  An.  13'i9,  Maii  19,  jam  magistro. 
V.  Rot.  ibid.  In  Reg.  Bcnedicti  .\II,  an.  3,  p.  2,  Nicolaus  Iloudouin  de  Sparnaco  nuncupatur  (ep.  341,  ad  an,  1337),  et  fit,  jam 
mag.  in  artibus  et  medicina,  canon.  eccl.  S.  Trinitatis  Catalaunens.  dioec.  —  5.  Supra  dicitur,  eum  an.  1342  in  Rotulo 
«  baccalarcorum  de  Biblia  »  cxslitisse.  An.  1335,  mag.  in  artibus,  est  rector  paroch.  eccl.  S.  Bencdicti  Lexoviens.  dioec  (Reg. 
Benedicti  XII,  an.  1,  p.  1,  cp.  454).  An.  1347  erat  jam  doctor  in  theoJ.  (v.  n»  1143,  nota),  et  sic  refertur  in  Rotulo  n°  1162.  — 
6.  An  1342,  jam  mag.  in  artibus  et  baccal.  in  theol.,  capellano  capcllae  de  Chameluis  Paris.  dioec.  (Reg.  Clcment.  VI,  n«  154 
fol.  207*'),  erat  Mimat.  dioec,  «  socius  per  vestram  gratiam  introductus  in  domo  vcstrn  de  Sorbonn  Paris.,  qui  cum  nuntiis 
Univers.  Pnris.  nd  grntins  sanctitntis  vestre  vcniens  »,  etc.  (Supplic,  nn.  1,  p.  1,  fol.  135.  Supra  n»  1062,  not.).  —  7.  Infra 
n«  1175  (Rot.  baccal.)  adhuc  ad  an.  1349  ut  baccalareus  affertur.  —  8.  In  Rotulo  an.  1349,  Maii  19,  magistcr.  An.  1342  erat  in 
Rotulo  «  baccalareorum  de  Biblia  ».  —  9.  V.  supra  n»  926.  An.  1336  erat  mag.  in  artibus  et  studens  theol.,  can.  S.  Germani 
Autissiod.  Paris.  (Reg.  Bened.  XII,  an.  2,  p.  1,  ep.  214).  Ad  an.  1342,  Aug.  9  (canon.  Ebroic  et  nuntius  pro  scholaribus 
domus  Sorbonae.  prcsb.),  dicitur,  qui  «  ambos  cursus  in  theologia  perlegit  et  in  domo  Sorbone  Paris.  prior  fuit  et  ad  legen- 
dum  libruni  Sentent.  sc  disponit  »  (Reg.  Clement.  VI,  n"  149,  fol.  351.  Supplic,  an.  1,  p.  1,  fol.  146).  An.  1349  magistcr.  Cf. 
ct  Delisle,  Cab.  dcs  mss.,  II,  189  sq.  —  10.  Idem  est  qui   in  Reg.  Benedicti   XII,    an.    2,    p.    1,  ep.    422,   nuncupatur    «  mag. 


1346]  \n   anno    mcci.xxxvi    usque    a.d   annum    mcccl.  597 

Nicolaus  Eymardi,  canon.  secul.  eccl.  S.  Lauiiani  de  Vastino  Bitur.  dioc.,  in  artibus  ct  philosophia  magistey  «  (ad  nii.  133G). 
—  11.  In  Rot.  cit.  raagistcr  in  theol.  An.  13'i2  jnm  duos  cursus  in  Iheolog.  Paris.  legit  (Supplic.  Clein.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  '»7), 
can.  Scnon.  (Reg.  Clcm.  VI,  n»  1.^3,  foL  211).  V.  ct  Delisle,  1.  c,  p.  191.  —  12.  Cler.  Trecorens.,  jnm  nd  an.  133,">  ut  niag.  in 
artibns  affertur  (Reg.  Bencd.  XII,  an.  1,  p.  2,  ep.  fi'i3).  De  «  Yvone  de  Busseria  »  dicitur  in  Reg.  Comin.  Clein.  VI,  n"  \:t3, 
fol.  149'',  ad  an.  1342,  Jul.  14  ;  «  olim  rcctor  Universitalis...  ac  scolaris  in  thcologia,  jain  duos  cursus  dc  liiblia  perlcgit  in 
theolog.  facultate  et  continnare  intendit,  ac  cx  nunc  ad  legendum  Sententias  anno  proximo  currente  oinnino  dispositus  cxistit  », 
ct  Ct  canon.  Leonens.-An.  1349  erat  actn  regcns  Parisiis  in  s.  paginao  facultate,  et  Philippus  rex  potit  (Aug.  7),  ut  can.,  praeb. 
et  cantoriam  eccl.  Dolcns.  recipiat  (Rcg.  Supplic.  Clein.  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  111  ^).  V.  infra  Rotulum  an.  1349,  Maii  19. 
An.  eod.,  Septemb.  24,  canon.  Remcns.  (Reg.  Clem.  VI,  n"  192,  fol.  207'').  —  13.  Seu  a  Ilenricus  Pistor  de  Lewis  »  (v.  Dclisle, 
J.  c,  p.  154,  189)  in  Brabantia,  itcmque  mag.  in  artibus  ct  liccntiatus  in  medicina,  an.  1344,  Septemb.  27,  fit  rector  paroch. 
ecclcs.  de  Nederpert,  Leod.  dioec  (Reg.  Comm.  Clem.  VI,  n°  160,  fol.  2811').  An.  1349  canon.  Lcod.  (v.  Rotulum  cjusd.  anni, 
Maii  19),  ubi  jam  doctor  in  theologia  crat.  Erat  socius  domus  Sorbonac.  —  14.  In  Rotulo  an.  1349,  n"  11C2,  mag.  in  theol.  — 
15.  Angivillcrs.  1349  mag.  in  thcol.  Seqncns,  «;  Radulphus  Glachardi  »,  «  Glascardi  »,  an.  1378  adhuc  actu  rcgens  in  theol. 
(Suppl.  Clcment.  VII,  an.  1,  p.  5,  fol.  129),  et  an.  1385  Purisiis  fuit  (Arch.  Vat.  Gollect.  Aven.,  n»  4'iO,  fol.  71,  etc).  —  16.  Cf. 
supra  n»  913.  An.  1349  eliam  baccalareus  (v.  infra  n»  1175  et  Reg.  Clcm.  VI,  n»  194,  fol.  246).  Ut  magister  in  thcol.  ct  nun- 
tius  Univcrs.  ad  an.  1351  (Aug.  16)  affertur  in  Supplic.  Clemcnt.  VI,  an.  10,  fol.  116'';  ut  rcgens  in  theologia  adhuc  in  Rotulo 
theologorum  an.  1365  nominatur  (v.  tom.  III  Chartul.).  Ipse,  ut  doputatus  civitatis  Ambianensis,  an.  1350  (cum  magistro 
Grimcrio  Bonifacii,  n»  1104,not.  6)  asscdit  congrcgationi  trium  statuum  [aux  EtatS  gencraux)  sic  dictorum,  sectatorquc  fuit 
praepositi  mercantium  Etienne  Marcel  contra  ducem  Normanniae,  postea  Carolum  V  (cf.  Douet  d'Arcq  in  Bibl.  de  VEcole  des 
Chartes,  i"'  serie,  t.  II,  p.  383,  387;  Jourdain,  L'Unioersite  de  Paris  au  temps  d'Etienne  Marcel,  1878,  p.  14).  In  Rotulo 
thcolog.  an.  1365  asserit  :  «  plurics  mandata  scdis  apostolicc,  regcm  Francic,  tunc  ducem  Normannic,  et  villam  Paris.  tan- 
gentia,  non  sine  timorc,  licet  cum  labore,  diligenter  cxposuit  ».  V.  tom.  III  Chartul.  —  17.  Cf.  Rotul.  an.  13'i9,  ubi  magister. 
--  18.  An.  1342  in  Rotulo  n  pro  baccalareis  biblicis  ».  Infra  n»  1175  adhuc  baccalarcus.  —  19.  An.  1342  in  Rotulo  «  pro 
baccalareis  de  Biblia  »,  et  an.  1349  adhuc  baccalarcus.  Cf.  n»  1175.  —  20.  In  Reg.  Suppl.  Clcm.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  236,  ad 
an.  1342,  Octob.  4,  ipse,  presb.,  mag.  in  artibus,  «  qui  Icgit  unum  cursum  in  thcol.  »,  fit  can.  Nivern.,  cum  cxspcctationc  prae- 
bendae,  quamvis  jam  perpetuam  capcllaniam  b.  Matthaei  apost.  in  dicta  eccl.  obtinebat.  In  cpistola  ejusdem  temporis  notae 
Clemens  VI  dicit  Guillclmum,  in  presbyteratus  ordinc  constitutum,  Parisiis  unum  cursum  jam  legissc,  et  decanuin  et  capi- 
tulum  Nivernense  asseruissc,  ipsuin  <c  cx  concessione  nostra  (papae),  dum  cramus  in  minoribus  constituti,  in  domo  Serbone 
Parisius  studuisse  in  facultate  pi'edicta  et  adhuc  studerc,  ac  lcgisse,  docuisse  ac  predicasse  ibidem  verbo  pariter  ct  cxcmplo, 
tenentesquc  quod  per  hoc  longc  utilius  provisum  crit  ecclesie  quum  pcrsone  »  (Reg.  Vat.  Comm.  Clemcnt.  VI,  n»  156,  ep.  812, 
repet.  ep.  1006).  Supra  bcneficium  ad  collationcm  abbatis  ct  monasterii  S.  Dionysii  in  Francia  petit  (cf.  et  Rcg.  Clcmcnt.  VI, 
n»  177,  fol.  162).  An.  1347.  Novemb.  6,  cum  eqiics  a  Niverno  Parisios  profectus  sit,  ad  Cercanccaux  mortuus  est,  et  oinnia  quae 
secum  portavit,  in  tabulis  relata  sunt,  ut  ex  instrumento  cjusdem  anni,  Novemb.  7,  quod  Lccoy  dc  La  Marche  in  Mdm.  de  la 
Societe  nat.  des  Antiquaires,  tom.  L  {I,e  baijape  d'un  ctudiant  en  1347),  publici  juris  fecit,  cdisciinus.  —  21.  Jain  an.  1342 
baccalareo  in  theol.,  ct  can.  Baioccns.  (Rcg.  Supplic  Clemont.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  191''),  ct  adhuc  an.  1349;  v.  infra  n°  1175. 
—  22.  V.  supra  n°  1055,  nota.  An.  1352,  Jul.  6,  Michacl  «  de  Braychia  »  jam  est  professor  in  s.  pagina  ct  can.  Carnotcns. 
(Supplic.  Clem.  VI,  an.  11,  fol.  51'').  —  23.  An.  1,348,  Septemb.  28,  adhuc  baccalarcus,  «  jam  sunt  tres  anni,  legit  Sententias 
Parisius,  ct  anno  quarto  appropinquat  (v.  n»  1189,  not.  34),  et  ibid.  inag.  in  artibus,  qui  quasi  per  totam  cstatem  fuit  in  curia 
prout  Dcus  scit  in  miseria  ct  languorc  pro  bacallariis  in  thcologia  prcdicti  studii  Paris.  ».  Petit  sibi  dari  can.  ct  pracb.  cccl. 
Cenoman.  (Rcg.  Suppl.,  an.  7,  p.  1,  fol.  240'').  An.  1350,  Sept.,  jam  erat  mag.  in  theol.  (Supplic,  an.  9,  fol.  128);  an.  1351 
can.  Andegavcns.  (Supplic  Clcin.  VI,  an.  10,  fol.  129).  —  24.  An.  1342  «  scolaris  in  theologia  in  domo  dc  Sorbona,  qui  lcgit 
cursus  suos  in  tbeologia  Parisius  »,  et  supplicat  canonicatum  cccl.  S.  Michaclis  Belvac.  sibi  dari  (Reg.  Supplic,  an.  1,  p.  1, 
fol.  155'').  An.  1349  adhuc  baccal.,  et  vult  lcgcre  thcologiam  in  cccl.  Carnot.  (ibid.,  an.  7,  p.  3,  fol.  225).  Vcrisimiliter  diver- 
sus  ab  ipso  est  Robertus  Dulcis,  mog.  in  artibus,  rector  paroch.  eccl.  S.  Nicolai  de  Bellomonte,  Ebroic.  dioec,  in  Reg. 
Bcncd.  XII,  an.  3,  p.  2,  ep.  339. 


1132.   Forlanerius,   minister  gencralis  Ord.  Min.,  Clenienti   VI  suppticat,   ut  Radulphus  de  Cornaco  ad  magi- 

sterium  in  theologia  promoi'ealur. 

1346,  Augusti  9,  Avenione. 

Supplical  sanctitati  vestrc  liumilis  crcatura  vcstra  IV.  Forlancrius  goneralis  jNIinoruin 
quatenus  fr.  Radulphinn  de  Gornaco'  Ord.  ^Minorum,  bacalarium  formatiim  in  sacra  thco- 
logia  ct  jam  per  dictum  Ordincm  pro  magisterio  presentatum,  favorc  benivolo  prosc- 
quentes,  mandare  dignemini  cancellario  Paris.  quod  sine  dilatione  ipsum  ad  magisterium 


598  CHAUTIILAIUUM     UNXVERS.      PAIUS.  [1346 

pronioveat,   si  ad  hoc  meruerit  ydoneus  reperiri.  —  Fiat.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia 
lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  v  id.  Augusti,  anno  quinto. 

Reg.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  5,   p.  2,  fol.  130.  —  Sub  eadem  temporis  nota  exstat  in    Reg.    Avcnion.    Clementis   VI 
Tol.  XXXIII,  fol.  163'',  epistola,  qua  summus  pontifcx  cancellario  Paris.  mandatum  injungit.  n  Personam  dilecti  ». 

1.  Curnac   (Lot).  In    Reg.    Supplic.    perperam  «  Tornaco  i).     Radulphus    postea  provinciae    Aquitaniae    minister    fuit. 
V.  Wadding,  Ann.  Min.,  VIII,  84. 


1 133.    Ordinatio  Capituli  generalis  Ord.  Cisterc,  ut  abbates  pro  suis  scholaribus  in  collegio  S.  Bernardi  Paris. 
pensionem  mittere  non  omittant. 

1346,  Sepfembr/s  12,  C/stercii. 

Cum  equitatis  debito  suadente,  ut  qui  simul  volunt  convivere,  simul  etiam  statuto 
lermino  habeant  inbursare,  quapropter  Capitulum  generale  ordinat  et  diffinit,  ut  quilibet 
abbas  pro  bursa  sui  scolaris  viginti  libras  turonens.  mittere  non  differat  Parisius  infra 
terminum  in  statutis  papalibus'  constitutum  sub  penis  in  eis  comprehensis,  alioquin 
scolari,  pro  quo  dicte  viginti  libre,  ut  premittitur,  misse  non  fuerint,  nichil  de  communi 
substancia  ministretur.  De  quibus  eciam  viginti  libris  scolaris  quilibet  inbursabit  in  prin- 
cipio  studii,  quantum  ad  magistrum,  provisorem  et  baccalarios,  qui  legerint  Sentencias, 
concordatur.  Qui  si  in  hoc  studio  sine  inbursacione  post  festum  Omnium  Sanctorum 
remanserint,  sentenciam  excommunicacionis  se  noverint  incurrisse  :  et  nichilominus  per 
magistrum,  provisorem  et  baccalarios  predictos  sub  pena  predicte  excommunicacionis  late 
sententie  post  dictum  festum  de  dicto  sludio  expellantur.  Magistros  autem  sacre  theologie 
non  vult  Gapitulum  presentibus  ordinationibus  alligari. 

Bibl.  Caes.  Vindobon.,  ms.  lat.  2234.  Winter,  Die  Gistercienser  des  nordostl.  Deulscldands,  III,  p.  306-307. 
1.  Winter  :  «  principalibus  ».  V.  supra  n**  992. 


1134.   Johanna,  regina  Franciae,  Clementi  VI supplicat,  ut  Johannes  de  Vineta,  Ord.  Carmelit.,  ad  magisterium 
in  theologia  promoveatur. 

1346,  Octobris  12,  Avenione. 

Supplicat  sanctitati  vestre  devota  filia  vestra  regina  Francie*  quatenus  cancellario 
Parisiensi  per  litteras  vestras  apostolicas  dare  dignemini  in  mandatis,  ut  fratrem  Johannem 
de  Vineta^,  priorem  provincialem  provincie  Francie  Ordinis  Beate  Marie  de  Monte  Car- 
meli,  in  sacra  iheologia  bacallarium  antiquum,  infra  unius  mensis  spatium  a  die  presenta- 
tionis  lilterarum  vestrarum  computandum  licentiare  habeat  in  ejusdem  sacre  theologie 
facultate,  quibuscunque  consuetudinibus,  privilegiis  studii  Parisiensis  in  contrarium  editis 
non  obstantibus  etiam  juramento  vallatis  et  cum  omnibus  aliis  non  obstantibiis  et  clausulis 


1346]  AB     .VNNO     MCCLXXXVl     USQUK     AD     A.NNUM     MCCCL.  599 

oportunis.  —  Fiat  si  sit  sufliciens.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  — 
Datum  Avinione  iiij  id.  Octobris,  anno  quinto. 

Rcg.  Vat.  Supplic.  Clemcnlis  VI,  an.  5,  p.  3,  fol.  56''.  _  In  Rcg.  Avcnion.  Clemcnt.  VI,  vol.  XXXIJI,  fol.  •21(i'',  cxstat 
siipcr  hoc  mandatum  ud  canccllarium  Paris.  sub  eadem  temporis  nota  dircclum  («  Sicut  dcbetur  »),  Johanncm  promovcat, 
si  <i  secundum  deposilionem  magistrorum  juxta  morcm  Paris.  studii  suiEcicns  et  idoncus  repcrtus  extiterit  ». 

1.  Johanna.  —  2.  Ipse  cst  ultimus  conlinuator  (1340-1368)  Chron.  Guillclmi  de  Nangiaco  (v.  Geraud  in  Chronique 
lat.  de  Guillaume  de  Nangis,  I,  Introduct.,  p.  xix  sqq.  Jam  antca  inler  alios  Villiers,  Bibl.  Carmel.,  II,  131  sqq.).  An. 
1346  Johannes  de  Vineta  (Venette),  ipso  narrante,  Parisiis  inclusus  morabatur,  Anglis  usque  ad  villam  S.  Gcrmani  in  Laya 
et  ultra  progrcdientibus  (cf.  Geraud,  II,  198  sq.  V.  dc  hoc  Chroniques  de  J,  Froissart,  ed.  Simeon  Luce,  III,  149).  Apud 
Trisse  29"»  magister  Paris.  {Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchcngesch.,  V,  375).  Dc  divcrsis  ejusdem  scriptis  v.  Villiers,  i.  c,  ct 
G^raud,  p.  XXII. 


lloo.   Comitissae  de  Hanonia    Clementi    VI  supplicant,  ut  Johannes  de  Sancto  Martino,    Ord.    Carmelit.y   ad 
legendas  Dibliam  et  Sententias  Parisiis  assignctur. 

1346,  Octobris  25,  Avenione. 

Supplicant  sanctitati  vestre  devote  filie  vestre  comitissa  Hanonie  junior',  et  domicella 
Elizabet,  soror  comitis  Hanonie'  nuper  defuncti,  quatenus  fratrem  Johannem  de  Sancto 
Martino,  lectorem  in  theologia  Ordinis  Garmelitarum  antiquum,  confessorem  earum,  ad 
legendum  Bibliam  et  Sententias  Parisius  assignare  ac  promovere  velitis,  vel  committere 
in  hiis  auctoritatem  sanctitatis  vestre  domino  patriarche  Jerosolimitano^  vel  domino 
episcopo  Grassensi*,  confessori  sanctitatis  vestre,  vel  ambobus  si  sufficiens  inveniatur.  — 
Possit  fieri  per  patriarcham  si  sit  sufficiens.  R.  —  Datuni  Avinione  viij  kal.  Novembris, 
anno  quinto. 

Rcg.  Vat.  Suppl.  Clcmentis  VI,  an.  5,  p.  3,  fol.  71.  —  In  Reg.  Clemcnt.  VI,  n»  176,  fol.  237,  exstat  super  hoc  manda- 
tum  ad  Pctrum  patriarcham  Hierosolymit.  sub  eadem  temporis  nola  directum  («  Ilonestis  supplicum  »).  —  Aliquibus  elapsis 
annis,  scilicet  an.  1351,  Octob.  1,  Johanni  de  S.  Martino  Ord.  Carmel.  Clemens  VI  permiltit,  ut  in  curiu  per  Pastoreni  (Ord. 
Min.),  SS.  Marcellini  ct  Pctri  card.,  «  vocatis  magistris  de  quibus  videbitur  »  ad  magistcrium  promoveotur.  Significavit 
cnim  Johannes  Glementi  VI  quod,  quamvis  ci  per  papam  prius  fucrit  concessum  ut  «  hoc  anno  Parisius  in  domo  prcdicti 
Ordinis  legcrct  Scntcntias  et  tempore  dcbito  magistrarctur  in  facultatc  theologic,  nichiloniinus  propter  rasuram  contentam 
in  litteris  apostolicis  supor  hoc  confcctis  niagistri  dicte  facultatis  ipsum  ad  dictam  lectionem  non  admiserunt  »  (Supplic. 
Clemcnt.  VI,  an.  10,  fol.  ISO^j.  Erat  antca  «  alterius  religionis  profcssus  ». 

1.  Utique  Margarita,  1345-1356,  coinitissa  Hanoniae.  —  2.  Guillelmi  II  (1337-1345).  —  3.  Pctro  de  Casa,  Ord.  Cnrmcl., 
de  quo  supra  n°  981.  —  4.  Petro  de  Bessio  (seu  BcreloJ,  ab  an.  1343,  Dcccmh.  10,  cpiscopo  Grasscnsi  (Reg.  Gleiiicnt.  VI, 
n»  157,  fol.  52'»),  ubi  minime  doctor  thcol.  vocalur  (ut  eum  nuncupat  Villicrs,  Bibl.  Carmcl.,  II,  p.  555),]sed  tantum  «Ord.  H. 
Marie  dc  Monte  Carmcli  profcssor,  in  saccrdotlo  constilutus,  penitentiarius  nostcr  ».  An.  1348,  Aug.  14,  ad  scdcm  Vasloncns. 
transfertur  (ibid.,  n»  187,  fol.  33).  Eum  quamdam  curaiu  ctiam  bibliothecae  pontificis  cgisse,  dcuionstrat  Ehrle,  Hist.  Bibl. 
liom.  Pontif.,  I,  732.  Cf.  ibid.,  p.  163  sq. 


600  CHARTULAUIUM     TJNIVERS.      PARIS.  [1346 

1  136.  Clemens  VI  Pelro^  episcopo  Mirapiscensi  injimgit,  ut  Bernardo  Baliste^,  Ord.  Praed.,  qui  in  loco  fratrum 
dicti  Ordinis  villae  Montispessulani  lector  et  ad  honorem  magisterii  inter  omnes  fratres  Ordinis  provinciae 
Provinciae  aptior  esse  dicitur,  si  eum  ex  depositione  magistrorum  in  sacra  pagina  apud  apostolicam  scdem 
praesentium  sufficientem  repererit,  licentiam  in  theologia  et  magistralem  honorcm  tribuere  procuret.  Dat. 
Avcnionc  xj  kal.  Dccembris,  anno  quinto.  «  Sicut  dcbclur  ». 

t346,  Novembris  21,  Avenione. 
Reg.  Vat.  Comm.  Clemenlis  VI,  an.  5,  n"  17G,  fol.  107. 

1.  De  Pirclo,  Oid.  Pracd.,  magistro  in  thcologia.  V.  supra  n°  850.  —  2.  V.  Catal.  magistrorum  in  Arch.  f.  Litteratuv- 
u.  Kirchcngesch.,  JI,  222,  n"  109  (Bernardus  Valiste),  ubi  Biterrcnsis  nuncupatur,  «  postca  oardinalis  ».  Sed  nunquam 
alibi  quantum  scimus,  cjusdcm,  ut  cardinalis,  mcntio  ilt. 


1.13/.    Compositio  inter  episcopum  Paris.  et  conscrvatorem  privitegiorum  apostolicorum  Universitalis  facta  per 

Stephanum  cardinalem. 

1347,  Januarii  27,  Silvanecti. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis,  Stephanus  iniseratione  divina  tit.  Sanctorum 
Johannis  et  Pauli  presbyter  cardinalis,  apostolice  sedis  nuncius,  sahitem  in  pacis  auctore. 
Inter  cetera  que  mentis  nostre  desideriis  insistunt,  illud  precipue  gerimus  in  animo,  ut 
circa  pacem  fugatis  discordiis  propagandam  ad  honorem  illius,  qui  pro  pace  generis 
humani  morlem  subiit  et  pacem  hominibus  dereliquit,  nullis  vitatis  laboribus  opem  et 
operam  propensius  impendamus,  presertim  inter  prelatos  ecclesiarum,  quorum  concordia 
gaudet  Altissimus  et  in  niembris  suis  nuiltipliciter  gloriatur. 

Dudum  siquidem  inter  venerabiles  in  Christo  patres  dominos  Fulconem'  Parisien- 
sem,  et  Petrum^  Silvanectensem  episcopos,  grandis  questionis  materia  exorta,  super  eo 
quod  idem  Silvanectensis  asserebat  sibi  tanquam  conservatori  privilegiorum  universitatis 
magistrorum  et  scolarium  studentium  Parisius,  a  sede  apostolica  concessorum,  quos- 
cunque  in  conservationis  officio  aut  contra  illud  seu  contra  conservatoris  jurisdictionem 
quomodolibet  delinquentes,  libere  per  se  vel  suos  capere  et  Parisius  vel  alibi  ubi  vellet 
incarcerare  et  a  carceribus  expedire,  processus  contra  eos  facere,  questionibus  subicere 
et  inscallare',  ac  eos  etiam  secundum  eorum  demerita  corrigere  ubilibet  et  punire;  pre- 
fatus  vero  Parisiensis  episcopus  premissa  omnia  et  singula  jure  ordinario  ad  se  et  non 
ad  ipsum  Silvanectensem  ..  episcopum  spectare  dicebat.  Et  super  hiis  inter  partes  ipsas 
diversis  questionuin  altercationibus  suscitatis  ac  litigiorum  anfractibus  agitatis,  demum 
nobis  tunc  Parisius  pro  injunctis  nobis  a  sede  apostolica  negotiis  existentibus,  quelibet 
partium  predictarum  supplicavit  ut  ipsas  per  amicabilem  compositionem  et  ordinationem 
nostram  ad  pacem  et  concordiam  reducere  curaremus,  et  super  hiis  et  ea  tangentibus 
deliberatione  prehabita  ac  voluntate  spontanea  se  submiserunt  ordinationi  nostre,  prout 
patere  potest  per  quoddam  publicum  instrumentum  per  Jacobum  Agni,  notarium  subscrip- 
tum,  inde  receptum.  Habitis  autem  per  nos  cum  partibus  supradictis  diversis  tractatibus 
super  pacc  inter   eos   et   concordia  facicndis,   tandem   coram   nobis   die  infrascripta  apud 


1347]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  601 

Silvanectum  partes  ipse  personaliter  constitute  submiserunt  se  de  novo  super  debatis 
predictis  ordinationi  et  amicabili  compositioni  nostre  de  alto  et  basso,  promiseruntque 
bona  fide  super  eis  stare  nostre  ordinationi,  nec  ab  ea  quoquomodo  recedere  aut  contra 
eam  quomodolibet  reclamare.  De  qua  etiam  nova  submissione  Symon  de  Vares  et  idem 
Jacobus  subscripti  notarii  retinuerunt  publicum  instrumentum. 

Nos  igitur  qui  eorundem  episcoporum  quietem  in  caritatis  visceribus  zelabamur,  ut 
in  pacis  dulcedine  conslituti  commissum  sibi  a  Deo  pontificale  officium  sinceris  mentibus 
liberius  exequantur,  super  debatis,  controversiis  et  discordiis  hujusmodi  et  ea  tangen- 
tibus  ordinandum,  pronunciandum  et  amicabiliter  pacificandum  de  peritorum  consilio 
duximus  in  hunc  modum. 

Primo  quod  cum  ab'quis  in  conservationis  officio  aut  contra  illud  seu  contra  jurisdic- 
tionem  conservatoris  quovis  modo  deliquerit,  delinquentem  hujusmodi  in  civitate  vel 
diocesi  Paris.  repertum  liceat  domino  Silvanectensi  episcopo  conservatori  privilegiorum 
Universitatis  Paris.  seu  ejus  vicesgerenti  capere  per  se  vel  suos,  sic  tamen  quod  captus 
hujusmodi,  si  incarcerandus  videatur  domino  Silvanectensi  vel  vicesgerenti  suo,  inconti- 
nenti  ad  carceres  domini  Parisiensis  episcopi  adducatur,  qui  sine  difficultate  quacumque 
sub  fida  custodia  recipiatur  ibidem.  Quod  si  gentes  dicti  Parisiensis  ..  episcopi  debite 
requisite  facere  denegarent,  liceat  dicto  conservatori  vel  ejus  vicesgerenti  ea  vice  dun- 
taxat,  alibi,  tamen  in  villa  Parisiensi,  carcerem  procurare. 

Item,  licebit  conservatori  vel  ejus  vicesgerenti  tales,  ut  premittitur,  delinquentes  cor- 
rigere,  punire  Parisius  juxta  sua  demerita  et  eos  questionibus  subicere  et  torquere  prout 
eorum  discretioni  secundum  Deum  et  justitiam  videbitur  faciendum,  nec  super  hoc  fiet  eis 
impedimentum  per  Parisiensem  ..  episcopum  vel  gentes  ipsius  quomodolibet  in  futurum, 
sic  tamen  quod  si  ad  scalani'  fuerint  condempnati,  executionem  hujusmodi  die  et  loco  in 
talibus  consuetis  facient  gentes  ..  episcopi  memorati*  sine  contradictione  quacunque  ad 
requestam  conservatoris  vel  vicesgerentis  sui.  Et  si  gentes  ..  episcopi  hoc  facere  recusa- 
rent,  liceat  conservatori  eos  inscallare,  ubi  sibi  videbitur  faciendum  ea  vice  duntaxat. 

Item,  licebit  conservatori  seu  ejus  vicesgerenti  carcerem  in  curia  Paris.  episcopi 
eligere  qualem  voluerit,  sine  dispendio  tamen  Parisiensis  episcopi,  juxta  qualitatem  per- 
sonarum  et  excessuum  commissorum,  ipsumque  carcerem  relaxare,  vel  ab  eo  penitus 
liberare  sine  impedimento  quocunque,  satisfacto  jaulerio',  prout  et  non  aliter  in  aliis 
incarceratis  auctoritate  ordinaria  est  fieri  consuetum.  Licebit  etiam  conservatori  vel  ejus 
vicesgerenti  captivos  hujusmodi  in  curia  ..  episcopi  visitare,  ipsosque  coram  se  in  sua 
curia  causa  examinandi  negotium  vel  alias  evocare  et  adducere,  et  ad  carceres  reducere 
sicut  prius.  Et  tenebitur  predictus  jaulerius  incarceratos  predictos  diligcnter  et  fideliter 
custodire,  sicut  alios  incarceratos  dicti  Parisiensis  episcopi,  pari  pena  puniendus,  si 
dolum  vel  negligentiam  committeret  in  predictis. 

Item,  si  contingeret  captos  per  conservatorem,  ut  premittitur,  et  detentos  per  gentes 

««  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1.  76 


602  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1347 

Paris.  episcopi  vel  officialis  ejusdem  de  majoribus  criminibus  accusari,  vel  ab  aliis  deferri 
vel  denunciari,  non  propter  hoc  impediretur  conservator  predictus,  sed  uterque,  quantum 
se  possent  crimina  compati,  jurisdictione  propria  uteretur. 

Ttem,  si  contingeret  alibi  delinquentes  in  officio  conservationis  capi  vel  adduci  ad 
civitatem  vel  diocesim  Paris.,  non  poterunt  incarcerari  Parisius  nisi  in  carcere  dicti  Pari- 
siensis  ..  episcopi,  nec  impediet  Paris.  episcopus,  quominus  alibi  per  conservatorem  trans- 
ferri  possint  et  puniri  pro  libito  voluntatis. 

Quam  quidem  pronunciationem,  ordinationem,  seu  amicabilem  compositionem  pre- 
fati  ..  episcopi  et  eorum  quilibet  emologaverunt%  laudaverunt  et  approbaverunt,  ac  ratam, 
gratam  et  acceptam  in  omnibus  et  per  omnia  habuerunt.  In  quorum  omnium  testimonium, 
nos  Stephanus  cardinalis  prefatus  presentes  litteras  sigillo  nostro  munitas  concessimus 
cuilibet  partium  predictarum,  quas  etiain  litteras  ad  requisitionem  partium  earundem  per 
infra  scriptos  notarios  mandavimus  publicari.  Acta  fuerunt  hec  apud  Silvanectum  in  hospi- 
tio  ejusdem  domini  Silvanectensis  ..  episcopi  anno  a  Nativitate  Domini  millesimo  tercen- 
tesimo  quadragesimo  septimo''  indictione  xv,  die  vicesima  septima  mensis  Januarii,  ponti- 
ficatus  sanctissimi  patris  ac  domini  nostri  domini  Glementis  divina  providentia  pape  VI 
anno  quinto,  presentibus  venerabilibus  viris  dominis  Petro  de  Braco  Bituricens.,  Raynaldo 
Malbernardi  Laudunens.  ecclesiarum  canonicis,  ac  dominis  Arnaldo  cantore  Silvanectensi 
et  Aymerico  Nicholai  canonico  ecclesie  S.  Germani  Autisiodorensis  Parisiens.  testibus 
ad  premissa  vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Et  ego  Symon  de  Vares  clericus  Lemovicensis  diocesis  publicus  apostolica  et  impe- 
riali  auctoritate  notarius,  etc. 

Et  ego  Jacobus  Agni  de  Evigneyo  Remensis  dioces.  apostolica  et  imperiali  auctoritate 
notarius  publicus,  etc. 

Originale  in  Arch.  Univcrs.  Paris.,  tbeca  V,  B.  3.  i.  —  Rec.  des  privileges  de  1'Universitd,  p.  241. 

1.  An.  1342,  Novemb.  27,  ei  providebatur  de  sede  Paris.  (Reg.  Clem.  VI,  n°  152,  fol.  163).  Erat  canon.  et  decanus  Bei- 
vac.  (a  Maii  21,  ibid.,  fol.  231),  et  juris  utriusque  doctor.  An.  1349,  Sept.  11,  ei  Audoinus,  archidiaconus  de  Brabantia  in 
eccl.  Leodiens.  et  legum  doctor,  notarius  papae,  in  subdiaconatu  constitutus,  successit  (ibid.,  n"  192,  fol.  17),  qui  an.  1350, 
Decemb.  20,  ad  sedem  Autissiodorens.  translatus  est  (ibid.,  n"  199,  fol.  10),  an.  1353,  Januar.  30,  ad  eccl.  Magalon.  (Reg. 
Innoc.  YI,  n"  219,  fol.  50),  Febr.  15,  presb.  card.  SS.  Johannis  et  Pauli,  an.  1361,  post  Jul.  13,  episc.  Ostiensis. —  2.  Petrum 
de  Cros,  de  quo  supra  n"  1096.  —  3.  I.  e.  scalam,  quae  criminis  pocna  est,  ascendere.  V.  Ducange-Henschel,  III,  848.  — 
4.  V.  V.  g.  supra  n"  1129.  — 5.  Seu  carceris  custodi.  —  6.  I.  c.  coniirmarunt.  V.  Ducange-Henschel,  1.  c,  p.  40.  —  7.  Ut  ex 
indictione  et  anno  pontificatus  ediscimus,  annus  non  secundum  morem  Franciae  (i.  e.  1348)  sumitur.  Jourdain,  a"  616,  not.  3, 
non  bene  computavit,  

j[  ][38.   Supplicatio  decani  et  facultatis  medicinae  ad  papam  contra  itlicite  practicantes. 

An.  1347,  Januarii  27. 

Supplicant  vestre  sanctitati  decanus  et  magistri  actu  regentes  et  non  regentes 
Parisius  in  facultate  medicine  quod  cum  Parisius  sint  nonnulli  tam  viri  quam  mulieres, 
qui  artis   et  scientie  medicine   nullam   aut  modicam    habeant   notitiam,   temere  usurpare 

76. 


1347]  AB     ANNO     MCCLXXXVl      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  603 

volentes  officiiim,  cujus  principia  non  sunt  consecuti,  in  arte  et  scientia  hujusinodi  practi- 
cantes  egrisque  mederi  presumunt  in  suarum  animarum  perniciem  atque  dispendium  ac 
nostre  reipublice  damnum,  egrotorum  perditionem  :  quatenus  eidem  sanctitati  vestre  pla- 
ceat  auctoritate  apostolica  mandare  episcopo  Silvanectensi,  conservatori  privilegiorum 
aut  vicariis  hujns",  [quod]  decetero  non  permiltat  in  civitate  Parisiensi  ejusque  suburbiis 
aliquem  practicare  nisi  qui  in  dicta  arte  et  scientia  magister  vel  saltem  licentiatus  aut  in 
alio  studio  generali  existat  medicorum,  [transgressores]  per  censuram  ecclesiasticam 
compescendo.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione. 

Arcli.  facult.  mcdicin.  Paris.,  ms.  74,  p.  498.  Arch,  nat.  Paris.  MM.  266,  p.  215.  —  Postea  legitur  :  «  Mag.  Johannes  de 
CalTomonte  fuit  vocatus  coram  facultate  ut  redderet  facultati  supplicationem  predictam  que  erat  signata  a  summo  pontifice, 
qua  illicite  practicantes  sub  pcna  decem  libellarum  [puniuntur],  et  hoc  die  sabbathi  ante  Purificationem  beate  Marie  Virginis 
1346  ».  Hanc  notam  sequentes,  documentum  hic  ponimus.  Deest  in  Reg.  Supplic.  Clementis  VI.  Fortasse  supplex  libellus  ad 
an.  1325  vel  1331  pertinet.  Cf.  supra  n"  844,  900. 

1.  Mss.  addunt  :  «  a  presumptione  ipsa  prohibitis  ». 


1  loy.   Johannes  de  Dambach.  Ord.  Praed.,  Clementi    VI  supplicat,  ut  in  theologica  facuUate  licentiam  recipiat. 

1347,  Februarii  10,  Avenione. 

Supplicat  sanctitati  vestre  filius  vester  humilis  et  orator  perpetuus  frater  Johannes  de 
Tambach  Ordinis  Predicatorum  de  provincia  Theothonie,  pro  quo  rex  Romanorum'  hic  in 
curia  in  theologica  facultate  licentiando  tanquam  pro  singulari  et  fidelissimo  tam  Romane 
ecclesie  quam  sue  persone  et  status  relatori,  sibique  in  allectione  populi  ad  suum  favoren^ 
plurimum   profuturo   instantissime  supplicavit,   cui   etiam  tam  magister  sui  Ordinis^  viva 
voce,   quam  provincialis  dicte  sue   provincie'   per  litteras  tanquam  in  Ordine  suo  vita  et 
scientia  approbato  de  aptitudine  ad  dictam  promocionem  excellens  testimonium  perhibuit, 
asserente  eodem  provinciali,  quod  pro  ipso  Parisius  ad  legendum  Sententias  assignando 
sua  provincia,  nulhim    magistrum   habens,  a  generalibus  Capitulis  dudum  et  pluries  peti- 
visset*,  qui  etiam  per  dominum  cardinalem  Album"  unacum  pluribus  magistris  aliis  dili- 
genter  et  acute   ter   examinatus   intellexit  de   se  apud   vestram   sanctitatem    bonam    rela- 
cionem  esse  factam,  quatinus  dignemini  committere,  quod  ipse  auctoritate  vestra  in  dicta 
facultate  licentietur,  vel  hic  in  curia  per  quemcumque,  vel  saltem  per  magistrum  Parisius^ 
provincialem  hujusmodi  provincie  in  Montepessulano,  licet  primum  istorum  et  sibi  minus 
dispendiosum  et  intencioni  dicti  regis  tanquam  honorabilius  et  utilius  magis  foret  acco- 
modum.  —  Fiat  in   Montepessulano.    R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R. 
—  Dat.   Avinione   iiij   id.   Februarii,   anno   quinto. 

Reg.  Supplic.  Clenientis  VI,  an.  5,  p.  1,  fol.  49.  —  Denifle,  in  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  III,  644.  — 
Clemens  M  mag'.  Parisio  Parisii,  Ord.  Praed.,  priori  provinciali  provinciae  Provinciae  sub  eadem  temporis  nota  injung-it  ut 
Johanncm  «  in  studio  Montispessulani,  quibuscunquc  privilcgiis,  statutis  et  consuetudinibus  dicti  studii  nequaquam  obstan- 
tibus  »  consuetis  solemnitalibus  ad  magistcrium  promoveat,  ct  licentiam  conferat  (Reg.  Avenion.  Clem.  VI,  vol.  XXXIII, 
fol.  290).  Cf.  Archiv,  etc,  I.  c.  —  An.  1347  (i.  e.  eodem  anno),  Januar.  26,  Clemens  VI  ad  petitionem  Caroli  IV  ordinavil,   ut 


604  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1347 

Pragae  in  Bohemia  «  generale  studium  yigeat  in  qualibet  licita  facultate  »  (v.  Denifle,  Die  Vniversitaten  des  Mittelalters, 
I,  586),  ibique  et  Ord.  Praed.  studium  generale  posuit  (cf.  n°  1140),  ibique  (^arolus  IV  Johannem  de  Tambach  seu  Dambach 
(in  Alsatia)  ut  lectorera  optavit  habere.  An.  1350  Johannes  Avenione  morabatur,  suumque  opus  De  sensibilibus  deliciis 
paradisi  Clementi  VI  praesentavit  (Cod.  Vat.  lat.  965  est  idem,  qui  exstabat  in  Bibliotheca  Urbani  V,  n°  732,  apud  Ebrle, 
Hist.  Sihl.  Hom.  Pontif.,  I,  343).  Ipse  et  Johannes  Tauler  boc  opus  praeterea  «  contulerunt  conventui  Paris.  »  Ord.  Praed,, 
quod  exstat  in  Bibl.  Mazarin.,  ms.  1132.  (Cf.  Caial.  des  m<s.  de  la  Bibl.  Masarine  par  A.  Molinier,  I,  n"  918).  An.  1372  obiit, 
V.  et  Qu«if-Echard,  1,  G69. 

1.  Carolus  IV.  —  2.  Garinus  de  Gyaco.  —  3.  Johannes  de  Duobus  Montibus  (cf.  Jundt,  JKst.  dupanthiisme  populaire, 
p.  289).  —  4.  Non  tamen  legit  ibidem  Sententias,  quanquam  verisimiliter  ibid.  studuerat.  —  5.  Guillelmus,  Ord.  Cist.,  tit. 
Quatuor  Goronat.  —  6.  V.  supra  n»  1066. 


1140.   Assignationes  baccalareorum  Ord.  Prned.  sub  Garino  de  Gyaco  pro  studio  Paris. 

1347,  post  medium  Maium,  Bononiae. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  anno  isto  fr.  Bonifacium  de  Picena'  de 
Romana  provincia.  Et  quantum  nostra  interest  assignamus  ad  legendum  in  anno  sequenti 
fr.  Bartholomeum  de  Ansiacho',  de  provincia  Francie. 

Denunciamus  fratribus  universis  quod  ad  petitionem  serenissimi  principis  Karoli  regis 
Romanorum  illustris  assignamus  el  ponimus  studium  generale  in  conventu  Bragensi  de 
provincia  Boeinie.  Dicto  autem  conventui  lectorein  assignamus  fratrem  Johannem  de  Tam- 
bacho,  magistrum  in  theologia^  in  provincia  Theothonie. 

Bibl.  Univers.  Bonon.  ms.  1535. 

1.  Supra  n"  1127  :  o  Pignena  ».  Non  refertur  in  Catalogo  niugistrorum  Puris.  —  2.  V.  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kir- 
chengesch.,  II,  223,  n»  118.  —  3.  V.  n»  1139.  Inter  Febr.  10  et  med.  Maium  an.  1347  ergo  magister  factus  est. 


1  l4l.    Slatutum  nationis  Normannorum  super  injuriis  alicui  e  natione  illalis  et  de  solatione  scholarum  nationis. 

1347,  Septembris  27,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  nos  omnes  et  singuli  magistri  nacionis  Nor- 
manorum,  Parisius  actu  regentes  in  arcium  facultate,  salutem  in  filio  Virginis  gloriose. 
Noverint  universi,  presentes  pariter  et  futuri,  quod  nos  omnes  et  singuli  magistri  predicti 
regentes,  pacem  et  tranquillitatem  inter  nos  et  successores  nostros  pro  posse  volentes 
observare,  cupientesque  ut  extinguantur  scandala,  retundatur  effrenitas,  reprimantur  injurie 
et  penitus  adnichilentur  discordie;  vocati  apud  Sanctum  Julianum  Pauperem  Parisiensem, 
xxvij*  die  mensis  Septembris,  anno  Domini  millesimo  CCG°XLVII°,  hora  prime,  ex  parte 
procuratoris  nacionis  predicte,  ad  statuendum,  ordinandum  et  dispensandum,  per  ser- 
vientem  juratuin,  ut  moris  est;  de  communi  assensu  omniuin  nostrum,  per  predictum 
procuratorem  suflicienter  et  specialiter  requisiti,  nullo  penitus  reclamante,  statuimus  ac 
ordinamus  que  sequuntur : 

Primo,  quod  si  per  aliquos,  cujuscumque  status  aut  condicionis  existant,  magistris 
regentibus   nostre  nacionis,  seu  eorum  alteri,  injuriam  conlingat  fieri  corporalem,  quod 


1347]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE    AD     ANNUM     MCCCL.  605' 

absit,  tenebuntur  oinnes  magistri  et  scolares,  emendam  condignain  fieri,  tain  nacioni  quam 
magistro,  quatenus  secundum  Deum  et  justitiam  poterunt,  procurare.  Et  ad  hec  firmius 
observanda,  volumus  omnes  determinaturos,  licenciandos,  et  in  artibus  incepturos  nostre 
nacionis,  sub  debito  juramenti  obligari,  addentes  quod  si  predicti  injuriantes  de  nostra 
nacione  fuerint,  ex  nunc  prout  ex  tunc  a  nostre  nacionis  consortio  se  noverint  alienos. 

Item,  ne  nacio  nostra  paciatur  penuriam  in  scolis  et  aliis,  statuimus,  quod  decetero 
pro  nullo  nacio  nostra  teneatur  solvere  scolas,  nisi  continue  et  legitime  fuerit  regens 
a  principio  magni  ordinarii  usque  ad  medietatein  Quadragesime  ad  minus,  secundum 
formam  statuti  facultatis  arcium,  vel  alter  loco  sui;  et  habeat  scolares  aut  scolarem,  quos 
vel  quem  non  credat  scolares  esse  aut  scolarem  ad  fraudem;  eciain,  nisi  scolas  retinuerit 
ante  principium  magni  ordinarii,  in  presencia  nationis,  de  cujus  presencia  tenebitur  facere 
fidem  per  proprium  juramentum,  una  cum  juramentis  bedellorum  nostre  nacionis,  si  super 
hoc  fuerint  requisiti.  Permittimus  autem,  quod  de  novo  incipientes  post  festum  beati  Dio- 
nisii  habeant  scolas  per  nacionem  et  a  nacione  solvendas,  dum  tainen  fuerint  continue  et 
legitime  regentes  per  tres  menses  ad  ininus  intra  dictum  principium  magni  ordinarii  et 
medium  Quadragesime  proximo  sequens,  et  faciant  fidein  ut  supra.  Dicimus  quoque  scolas 
a  nacionc  solvendas  illas  solum,  que  in  vico  Straminum  vel  prope  fuerint  situate,  et  ad 
nullos  alios  usus  preterquam  ad  actum  legendi  vel  disputandi  deputate. 

Item,  statuimus,  quod  nullus  decetero  habeat  vocem  in  nacione  nostra,  nec  ad 
aliquos  actus  communes  nostre  nacionis  adiniltatur  die  aliqua,  nisi  eadem  die  legerit,  si 
dies  sit  legibilis;  et  si  non  legibilis,  tunc  nisi  ultima  die  legibili  legerit  ut  verus  regens, 
nullatenus  admittalur.  Item,  non  recipialur  nisi  ante  illam  diem  fuerit  continue  inclusive 
verus  regens  per  mensem,  secundum  formam  slatuti  facultatis,  vel  juret,  coram  nacione, 
quod  ab  illa  die  inclusive  erit  continue  verus  regens  usque  ad  inensem  post,  secundum 
formam  staluti  facultatis  predicte;  nec  quantum  ad  legendum  qualibet  die  legibili,  dicimus 
aliquod  impedimentum  legitiinuin,  nisi  pretendatur  procuratori,  et  quod  per  majorem 
partem  veroruin  regentiuin  adjudicabitur  esse  legitimum  deliberando;  de  quo  impedi- 
mento  legendi  faciet  fidem  per  proprium  juramentum,  si  super  Iioc  fuerit  requisitus. 
Verumptamen,  in  casu  quo  fieret  rotulus  ad  curiain  pro  provisionibus  magistroruin, 
quantum  ad  predictum  rotulum  tangentia  non  intendimus  prius  dicta,  nec  aliquid  in  hoc 
volumus  innovare,  sed  statuta  et  consuetudines  laudabiles  Universitatis  et  facultatis  pre- 
dicte  in  omnibus  volumus  observare. 

Item,  statuimus,  quod  nullus  magister  nacionis  nostre  decetero  habeat  sub  se  deter- 
minaturos,  nec  licenciandos  nostre  nacionis  in  Beata  Genovefa,  nisi  taliter  fuerit  regens, 
quod  nacio  teneatur  solvere  scolas  pro  ipso  racione  sue  continue  regencie,  juxta  statulum 
de  scolis  precedens. 

Insuper,  unanimiter  statuimus,  quod  nuUus  existens  procurator,  aut  alter  loco  sui  ad 
diininucionem,  corrupcionem,  augmentacionem  seu  destructionem  vel  distraclionem  pre- 


606  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1347 

dictorum  per  nos  concorditer  statutorum,  procedat,  nisi  die  legibili  ordinarie,  et  omnibus 
magislris  vere  regentibus  nostre  nacionis  ad  hoc  specialiter,  et  de  hoc  expressa  mencione 
facla,  vocatis.  Et  ut  hec  constituciones,  ordinaciones  et  statuta  robur  habeant  et  firmitatem, 
nos  omnes  et  singuli  predicti  actu  regentes  eadem  statuta,  imposterum  observanda,  fide 
et  voto  uniuscujusque  nostrum  vallamus  et  confirmamus.  Acta  Parisius  anno,  mense,  die, 
hora  et  loco  supradictis,  presentibus  venerabilibus  viris  et  discretis  magistris,  Gaufrido 
Vastinelli',  tunc  predicte  nacionis  procuralore,  Roberto  Gaudefridi^  Guillermo  Pou- 
gnant^  Matheo  de  Raimbonmara*,  Johanne  Brassoris%  actu  regentibus,  cuin  pluribus 
aliis.  In  cujus  rei  testimonium  sigillum  commune  nostre  nacionis  presentibus  duximus 
apponendum. 

Cod.  Harcur.,  fol.  137,  verso  et  s.  —  Jourdain,  n"  612. 

1.  Et  in  Rotulo  nn.  1349,  n»  11C5  (Nornian.).  V.  et  infra  n"  1156.  Adhuc  nn.  1353  actu  regens  in  orlib.  (Supplic.  Inno- 
cent.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  195i>).  Ibi  dinconus  Rotomag.  dioec.  dicitur.  —  2.  In  Rotulo  an.  1349  (n»  1165)  Robertus  Godefredi. 
—  3.  Sic  et  ibid.  —  4.  V.  ibid.  —  5.  Ibid.  :  «  Brassatoris  ». 


Il42.  Clemens  VI  Gregorio  de  Arimino,  Ordinis  fratrum  Eremitarum  sancti  Augustini,  sacrae  theologiae 
magistro,  injungit  ut  Gerardum  de  Scolaribus  de  Padua,  Ordinis  fratrum  Eremitarum  sancti  Augustini,  qui 
in  diversis  studiis  generalibus  dicti  Ordinis  in  theologia  lector  exstitit,  si  post  diligentem  examinationem  per 
eum  sufficiens  ad  magistratum  repertus  exstiterit,  in  civitate  Paduana,  in  qua  vlget  studium  generale,  pro- 
movere  studeat,  consuetudinihus  studii  non  obstantibus.  Dalum  Avinione  nonis  Octobris,  anno  sexlo.  «  Sicut 
debetur  ». 

1347,  Octobris  7,  Avenione. 
Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  YI,  an.  6,  n"  184,  fol.  103^,  ep.  167. 


1143.  Controversia  mota  inter  facultatem  theologiae  ex  una  parte,  et  artistarum  ex  altera,  super  praeposi- 
tione^  rectoris  Universitatis  Paris.,  regentes  facultatis  artium  Guillelmum  de  Exclusa,  jam  in  sacra  pagina 
magistratum,  cum  quibusdam  aliis  (i)  doctoribus  in  theologia  vocarunt,  eisdein  proponentes  se  certa  statuta 
tunc  expressa  in  facultate  theologiae  fecisse  in  praejudicium  facultatis  artium,  perjurium  per  hoc  incurrendo. 
Cum  Guillelmus  requisitus,  ut  peremptorie  responderet,  responsum  incontinenti  non  dedisset,  facultas  artium 
ipsum  aliosque  vocatos  a  suo  consortlo.  libertatibus  et  privllegils  ut  perjuros  et  infames,  rcbelles  et  inobe- 
dientes  privaverunt  et  perpetuo  separaverunt.  A  quibus  theologiae  facultas  ad  sanctam  sedem  appellavlt'^.  ad 
quam  rector,  quatuor  procuratores  et  tota  facultas  artium  cltatl  sunt,  ut  infra  triginta  dles  comparerent. 

1347,  Junii,  uaque  ante  Octobris  19. 

Sic  enarrat  mag.  Guillelmus  de  Exclusa  (de  quo  supra  n"  1131)  in  suo  supplice  libello  ad  Innocentium  VI  (Reg.  Sup- 
plie.  Innoccnt.  VI,  an.  2,  fol.  100,  ad  an.  1354,  Moii  2;  cf.  Reg.  Comm.  Innocentii  VI,  an.  2,  n°  226,  fol.  204)  ;  Olim  «  in  facul- 
tate  artium  Paris.  licentiam  et  magisterium  successive  as.sumens  certa  pro  tunc  statuta  facultatis  ejusdem...  ad  quemcumque 
statum  deveniret  in  posterum...  servare  juravit  ».  Quae  supra  refcruntur  gencratim  contirmantur  per  Reg.  procurat.  nat, 
Anglic.  {Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  322  sq.),  e  quo  et  apparet,  controversiam  mense  Junii  vel  Julii  cxortam 
esse.  Citatio  evcnit  in  fine  procurationis  mag.  Michaelis  de  Dacia  (Sept.  22-Octohr.  19).  V.  Archiv,  etc,  p.  323.  Quilibet  ma- 
gister  et  scholaris  dimidiam  hursam  unius  septimanae  contribuerc  dehebant  ut  nuntiis  facultatis  artium  subveniretur.  Nuntli, 
inter  quos  mag.  Conradus  de  Suecia,  caiion.  Aboens.,  Decemh.  12,  ad  curiam  provecti  sunt  {Archh',  elc.  p.  325). 

1.  Subintelligendum :  «  vocabuli  j,  atque  item  an.  1353.  Arlistae  volueruut  scribi  ;  «  Rector  et  universitas  magistrorum 


1347]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  607 

ct  scholarium  »  (v.  tom.  I  Chavtul.,   p.  xxv   sr[.),    Ihcologi   (an.   1353  dccrctistae   ctiam)   autem   vocabulum  «  rector  u  deponi 
sicut  prius.  —  2.  Hactcnus  c  supplice  libello  Guillelmi;  quac  scquuntur,  e  liei/.  proc.  refcruutur. 


1 144.  Clemens  '  VI  ad  cancellarium  ecclesiae  Parisiensis,  ut  Guillelmo  Gauterii,  priori  prioratus  de  Colum- 
beriis,  Ordinis  sancti  Benedicti,  Meldensis  dioecesis,  si  eum  deposilione  magislroruni  in  sacra  pagina  in  Pari- 
siensi  studio  commorantium  sufficientem  invenerit,  ad  honorem  magistralem,  servatis  aiias  debitis  et  consuetis 
sollemnitatibus,  infra  mensem  legendi  ei  regendi  ubique  in  facultate  predicta  licentiam  tribuat  eumque  ad 
honorem  ipsum  promoi-ere  procuret.  Datuin  ,\vinionc  xiiij  kal.  Novenibiis,  anno  sexto.  «  Sicut  debelur  ». 

/547,  Octobris  19,  Avenione. 
Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  G,  n"  180,  fol.  211,  ep.  536. 


114o.  Clemens  VI  ad  Petruni  episcopum  Silvanectensem,  Vitalem  cantorem  et  officialem  ecclesiae  Parisiensis, 
ut  inquirant  de  injuriis  quas  scholares  facultatis  arlium  intuUsse  dicebantur  Pastori,  Ord.  Min.,  archiepiscopo 
Ebrodunensi. 

1347,  Novembns  13,  Arenione. 

Venerabili  fratri  ..  episcopo  Siivanecten&i  et  dilectis  filiis  ..  cantori  ecclesie  Parisiensis 
ac  ..  officiali  Parisiensi  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Sua  nobis  venerabilis  frater 
nosler  Pastor,  archiepiscopus  Ebredunensis',  gravi  admodum  conquestione  monstravit, 
quod  nuper  nonnulli  iniquitatis  alumpni  sue  sahitis  immemores,  Deumque  pre  oculis  non 
habentes,  artiste  generali  vocabulo  nuncupati,  in  civitate  Parisiensi  infra  ecclesiam  beati 
Germani  de  Pratis  in  et  contra  prenominatum  archiepiscopum,  tunc  in  illis  partibus 
nostrum  et  apostolice  sedis  nuncium,  in  dicta  ecclesia  pro  audiendo  divina  officia  honeste 
morantem,  contemptibiliter  insurgentes,  nec  verentes  presentiam  carissime  in  Christo 
filie  nostre  Johanne,  regine  Francie  ilhistris,  et  venerabilium  fratrum  nostrorum  ..  Pari- 
siensis  et  nonnuUorum  aliorum  episcoporum,  ac  dilectorum  filiorum  ..  S.  Sergii  Andega- 
vensis^,  et  aliorum  diversorum  monasteriorum  abbatuin  phiriumque  aliarum  notabihum 
personarum  ibidem  existentium,  primo  in  eundem  archiepiscopum  verbis  contumehosis, 
vilibus  et  injuriosis,  indebite  et  absque  causa  rationabili  irruerunt,  et  tanquam  ad  latro- 
nem,  more  Christum  interficere  volentium,  cLimaverunt  :  «  Moriatur,  moriatur  cordele- 
rius!  »  Et  mala  malis  accumulantes,  et  ad  facti  noxam  procedere  presumentes,  in  personam 
ipsius  archiepiscopi  realiter  ausu  sacrilego  manus  imponere  violentas  temere  attempta- 
runt;  et  facinus  preconceptum  executioni  nepharie  demandassent,  nisi  predictorum  prela- 
torum  et  phirimorum  virorum  venerabilium  modesta  virilitas  et  viriHs  modestia  eisdem 
sceleratis  divino  medio  juvamine  restitisset.  Prefati  quoque  sacrilegi,  in  sensum  dati 
reprobum,  quod  non  est  rehnquendum  silentio,  in  suis  ululatibus,  prout  asseritur,  insere- 
bant  :  «  Ut  quid  istum  cordulerium  honore  pape  ad  vitam  tenemus?  quid  ad  nos  de  isto 
papa?  non  curemus  de  eo;  non  det  nobis  sua  beneficia,  pereat  cum  eo!  »  Et  simiUa  dete- 


'608  CHARTULARITJM     UNIVERS.     PARIS.  [1347 

standa,  tam  ibi  quam  alibi,  ac  diversis  temporibus,  protulerunt.  Gum  igitur  tales  et  tantos 
excessus  in  divine  majestatis  offensam  ac  nostram,  et  apostolice  sedis  ac  totius  ecclesie 
sancte  Dei  ac  pontificalis  dignitatis  dedecus,  injuriam  et  contemptum,  si  premissa  veritate 
nitantur,  temeritate  dampnabili  attemptatos,  impunitos  pertransire  conniventibus  oculis 
nuUatenus  intendamus,  sed  potius  de  tali  super  premissis  et  tam  opportuno  remedio  pro- 
videre,  per  quod  et  presumptores  predicti  penis  debitis  percellantur,  et  eorum  correctio 
et  punitio  ceteris,  similia  volentibus  attemptare,  transeat  in  exemplum;  ac  de  circonspec- 
lione  veslra  gerentes  in  Domino  fiduciam  specialem,  discretioni  vestre  per  apostolica 
scripta  mandamus,  quatinus  vos  vel  duo  aut  unus  vestrum  per  vos  vel  alium  seu  alios, 
vocatis  qui  fuerint  evocandi,  contra  predictorum  excessuum  patratores,  tam  generaliter 
quam  specialiter,  auctoritate  nostra  super  eisdem  excessibus  veritatem  cum  exacta  dili- 
gentia  inquiratis,  ac  illos  quos  per  inquisitionem'  hujusmodi  fuisse  repererilis  predic- 
torum  excessuum  precipuos  patratores,  ex  parte  nostra  peremptorie  citare  curetis,  ut  certa 
die,  per  vos  prefigenda  eisdem,  nostro  se  conspectui  personaliter  representent,  super 
premissis  facturi,  audituri  et  recepturi  quod  fuerit  rationis  ac  nostris  mandatis  et  bene- 
placitis  humiliter  parituri;  diem  hujusmodi  citationis  et  formam,  cum  expressione  nomi- 
num  eorumdem  citatorum,  ac  inquisitionem  predictam  per  vos  super  premissis  habendani, 
et  quecumque  alia  que  circa  ista  duxeritis  facienda,  fideliter  in  scriptis  redacta,  cum 
tenore  presentium  sub  sigillis  vestris  nobis  quantocius  transmissuri,  contradictores  per 
censuram  ecclesiasticam,  appellatione  postposita,  compescendo.  Testes  autem,  etc.  Datum 
Avenione  id.  Novembris,  anno  sexto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  nn.  6,  n°  180,  ep.  1054.  —  Arch.  Univers.  Poris.,  ms.  393  [JJniversitas  Paris.  ejusque 
origo  vera),  fol.  757,  e  quo  Jourdain  n°  613. 

1.  V.  supra  n">  950.  —  2.  Pctri  Bertrandi.  ab  an.  1343,  April.  4,  antea  prioris  prioratus  de  Caritatc  Cluniac.  (Reg. 
Clem.  VI,  n"  152,  fol.  181).  An.  1352,  Octob.  3,  faclus  est  archic|.iscopus  Viciinens.  (ibid.,  n»  213,  fol.  32).  An.  1362,  ante 
April.  27,  resignavit,  accusatus  et  jnm  punitus  de  quibusdam  criminibus.  (Reg.  Aren.  Innocent.  VI,vol.  XXVIII,  fol.  ^^O*"). 
—  3.  Reg.  «  iniquitatem  ». 


1146.   Statutum  nationis  Picardorum  de  ordinanda  pecunia  nationis,   de  pulsatione  horarum,   de  vesperis  et 
missis. 

1347,  Decembris  22,  [Pariaiis]. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universi  et  singuli  magistri  nationis  Picar- 
dorum  actu  regentes  Parisius  in  artium  facultate,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Quo- 
niam  plerumque  nonnullos  fallit  oblivio,  propter  quod  ipsos  errare  contingit  in  his,  que 
sibi  committuntur  fideliter  exercenda,  nature  humane  immensa  sagacitas  huic  defectui 
occurrere  cupiens  artem  scribendi  et  in  scriptis  redigendi  pro  remedio  voluit  invenire. 
Ideo  circa  receptionis  officium  nostre  nationis  hoc  adinvento  volentes  uti  remedio  duximus 
statuendum,  ut  receptor  presens  ex  nunc  et  alii  futuri  in  sua  institutione  jurent  in  pre- 


1347]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  609 

sentia  nationis  se  fideliter  in  scriptis  redigere  sninmam,  speciem  et  valorem  pecunie,  quas 
a  quolibet  nostre  nalionis  recipere  ipsos  continget.  Et  idem  in  missis  faciendis  statuimus 
observandum,  quodque  residuum  fuerit,  nationi  restituent  et  refundent  juxla  modum  in 
alio  statuto  nationis  annotatum  in  pecunia  recepta  vel  consimili  sub  eadem  specie  et 
valore. 

Item,  ne  pecunia  nationis  inordinate  consumatur,  volumus,  statuimus,  ac  etiam  ordi- 
namus,  ne  nostre  nationis  procurator  vel  alius  vocare  valeat  ad  ordinanduin  de  pecunia 
nationis,  nisi  die,  qua  actu  legetur  ordinarie,  et  hora  prime  B.  Marie  Paris.,  sic  tamen, 
quod  post  pulsationem  prime  magistri  expectentur  per  dcbita  et  oompetencia  intervalla. 
Et  si  secus  actum  fuerit,  ex  niinc  prout  ex  tunc,  ef  ex  tunc  prout  ex  nunc,  illud  decre- 
vimus  irritum  et  inane,  nec  alicujus  esse  firmitatis,  adeo  quod  etiam  super  hoc  aut  aliquo 
contento  in  presenti  statuto  tangente  receptorem  vel  pecuniam  nationis  nullo  modo 
dispensare  valeamus.  Sed  super  hoc  a  nobis  et  nostris  successoribus  abdicata  sit  potestas, 
quod  inviolabiliter  observare  nos  presentes  per  nostra  promittimus  jurarnenta,  et  nostros 
successores  volumus,  et  etiam  proniovendos  ad  gradum  magisterii  antequam  incipiant,  ad 
hoc  specialiter  obligari. 

Insuper  quia  non  uniformiter  pulsatur  pro  nonis  in  ecclesia  Parisiensi,  cum  quandoque 
pulsetur  ante  magnam  missam  in  Quadragesima,  quandoque  ante  prandium,  licet  post 
prandium  vespere  decantentur,  nostro  statuto  de  modo  pulsandi  vesperas  die  veneris,  et 
missam  diebus  sabbati  addimus  statuendo  que  sequuntur : 

Primo,  quod  nullatenus  pulsetur  pro  vesperis,  nisi  pulsato  primo  ictu  vesperarum  in 
ecclesia  Paris.  totaliter  et  complete  diebus  quibus  pulsatur  pro  nonis  ante  prandium  in 
dicta  ecclesia,  et  tunc  pulsentur  vespere  per  tres  ictus  ut  moris  est,  debita  pausa  media 
inter  ictus. 

Item,  pro  missa  non  pulsetur  diebus  quibus  erit  sermo,  nisi  sermone  completo,  etiamsi 
pulsatum  pro  primis  existat,  et  tunc  pulsentur  tres  ictus  paulatim  et  seriose  sicut  supra, 
sic  quod  magistri  de  sermone  vel  de  domibus  suis  reversi,  vel  sit  verisimile,  quod  jam 
venisse,  attenta  loci  ubi  fiet  sermo  vel  domorum  distantia,  potuissent.  fCt  quia  non  est 
verisimile,  quod  quis  pro  modico  juramenli  transgressor  existat,  voliimus  quod  si  quis 
post  horam  in  statuto  super  hoc  confecto  contentam  ad  ecclesiam  accedat,  et  dubium 
fuerit,  an  ejus  culpa  sit  aut  causa,  quod  ejus  credatur  juramento  et  sue  conscientie  relin- 
quatur.  Et  ne  bedelli  nostri  super  hoc  se  excusare  valeant,  statuimus  ne  quis  magister 
aut  determinans,  qui  in  vesperis  aut  missis  esse  tenentur,  pro  vesperis  aiit  missis  pulsare 
presumat,  nisi  per  bedellum  super  hoc  requisitus  fuerit  aut  rogatus.  Et  si  quis  contra 
fecerit,  penam  duorum  denariorum  incnrrat  ad  usum  pecunie  pixidis  convertendam. 
Datum  apud  S.  Julianum  nobis  ad  statuendum  congregatis,  ut  moris  est,  anno  Domini 
MCCCXLVII,    die    sabbati    ante    festum    iNativitatis    Domini,    presentibus    discretis    viris 

magistris  Roberto  de  Septem  Vallibus^  tunc  procuratore  nationis,  Gerardo  Bouquedepois, 

**  Chart.   Univ.  Paris.  11,  1.  -77 


610  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  '  [1347 

tunc  receptore,  Johanne  Buridan%   Petro  de  Lupisaltu',   Johanne  de  Wervino',  et  quain 
pluribus  aliis. 

Bulaeus,  IV,  300,  c  libro  procurat.  nationis  Picardorum.  —  Rector  tunc  erat  mag.  Johannes  de  Wesalia,  nat.  Anglic. 
V.  Reg.  procurat.  nat.  Anglic,  p.  327.  Ad  supra  posila  v.  n»  999. 

1.  Infra  in  Rotulo  an.  1349,  Maii  22  :  n  de  Tcmplo  seii  dc  Scptcm  Vallibus  ».  —  2.  V.  ibid.  et  n"  870.  —  3.  V.  ibid.  — 
4.  V.  infra  n»  1156,  un.  1347,  Octob.  2,  ubi  procurator  nationis.  N»  1165  (Picard.)  «  Regnaboti  »  cognominatur.  Ad  an.  1342  et 
on.  1345  inter  arlistas,  ad  an.  1347  inter  theologos,  an.  1349  ut  bacoalareus  domus  Navarrac  afTertur  (Launoius,  Navarrae 
gymnas.  Hist.,  p.  91  sq.).  Distinguendus  cst  Johannes  a  Gerardo  de  Vervino,  mag.  in  theol.  ct  pocnitentiario  Paris.,  dc  quo 
in  tom.  IJI  Charlul. 


Xx4:/.  Articuli  Johannis  de  Mirecuria,  baccalarei  in  theologia  Ord.  Cisterc,  aliorumque  Parisiis  per  i3  magi- 
stros  in  theologia  reprobati  tanquam  erronei  et  a  venerabili  magistro  Hugolino,  Ord.  Eremit.,  s.  theol.  doctore 
eximio,  in  hanc  brevem  formam  collecti. 

An.  1347,  ef  postea. 

1.  Quod  satis  erat  possibile,  quod  per  voluntatem  creatam  Ghristus  aliquid  voluerit  et 
nunquam  sic  debuit  evenire  (1). 

2.  Quod  Christus  potuit  dixisse  et  asseruisse  falsum  assercione  creata'  tam  mentali 
quam  vocali  (2). 

3.  Quod  possibile  est,  Christum  secundum  voluntatem  creatam  errasse  et  forsitan' 
secundum  hominem  mendacium  protulisse  (12). 

4.  Quod  Christus  potuerit  voluntate  creata  velle  difformiter  contra  legem  eternam 
saltem  culpa  veniali. 

5.  Quod  potest  dici  quod  anima  Christi  Verbo  unita  saltem  per  accidens  potest  odire 
Deum'  vel  respuere  vel  detestari  (13). 

6.  Quod  filius  Dei  non  prius  aliquid  cognoscit  vel  non  perfectius  quam  ejus  anima 
personaliter  sibi  unita. 

7.  Quod  quidquid  perfectionis  accepit  vel  habet  filius  Dei  a  patre  per  naturam,  anima 
Christi  accepit  vel  habet  per  gratiam. 

8.  Quod  potest  esse  alicujus  persone  create  meritum  equale  vel  majoris  valoris  vel 
efficacie  cum  merito  Christi. 

9.  Quod  qualitercunque  sit\  Deus  vult  efficaciter"  sic  esse  (3),  et  quod  voluntas  divina 
cujuslibet  rei  ad  extra,  qualitercunque  ipsa  sit  vel  fiat  ab  aliquo,  est  efficiens  prima  causa. 

10.  Quod  Deus  facit  quod  aliquis  peccat  et  quod  sit  peccator,  et  quod  vult  voluntate 
beneplaciti  quod  iste  sit  peccator  (4)". 

11.  Quod  nullus  peccat  volendo  aliqualiter'  aliter  quam  Deus  velit  eum  velle  (5). 

12.  Quod  nuUus  peccans  aliqualiter  aliter  vult  vel  facit  quam  Deus  voluntate  bene- 
placiti  vult  eum  velle  ut  faciat  eum  facere,  ita  quod  quemlibet  peccantem  Deus  voluntate 
beneplaciti  vult  peccare  et  facit  peccare  (7)'. 

13.  Quod  Deus  aliquid  reprobat,  quod  vult'  voluntate  beneplaciti  (6). 

77. 


1347]  \B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AP     ANNUM     MCCCL.  611 

14.  Quod  Deus  facit  inaluin"'  esse  et  peccalum  esse  (8),  et  quod  peccalor  peccatum 
vult  et  facit  esse. 

15.  Quod   peccatuni    magis"  est   bonum    quam    malum  (9). 

16.  Quod  aliquis  facit  aliquid  et  omuino  taliter  qualiler  Deus  vult  ipsum  facere  volun- 
tate  beneplaciti,  et  tamen  talis  sic  faciens  peccat  (10)'^ 

17.  Quod  quicunque  peccat,  conformat  voluntatem  suam  voluntati  beneplaciti  Dei,  sic 
quod  ille   vult,    sicut  Deus   vult  ipsum  velle  (11). 

18.  Quod  si  aliquis  habens  usum  liberi  arbitrii,  incidens  in  tantam  temptacionem 
cui  non  possit  resistere,  moveatur  ad  illecebram  cum  aliena  uxore,  non  comittit  adul- 
lerium,   et  sic   de   aliis   peccatis  (14)". 

19.  Quod  aliqua  est  possibilis  passio,  cui  voluntas  etiam  habita  quantalibet  vel 
quacunque  gratia  non  posset  resistere  sine  miraculo,  quin  eliciat  actum  secundum  illam, 
et   quod   talis   actus   nunquam   esset  peccatum  (15)'*. 

20.  Quod  non  est  pejor  moraliter  aut  demeritorie  qui  viciosum  et  iniquum  habet 
actum  et  habituin,  quam  qui  solum  habet  habitum  ejusdem  racionis  sine  inalo  actu 
(17etl6)'\ 

21.  Quod  non  est  melior  virtuose  vel  meritorie,  qui  habet  habitum  meritorium  seu 
gratiam  cum  actu  merendi,  quam  qui  solum  habet  consimilem  habitum  seu  equalem  sine 
actu  (18)'°. 

22.  Quod  malus  quacunque  malicia  actuali  et  habituali  equalibus  adinvicem  non  est 
pejor  ex  actuali  et  habituali  simul,  quam  ex  habituali  tantum  (19),  ita  quod  actus  non 
reddit  pejorem. 

23.  Quod  bonus  quacunque  bonitate  actuali  et  habituali  equalibus  adinvicem  non  est 
inelior  seu  magis  bonus  ex  ulraque  simul,  quam  ex  habituali  solum  (20),  ita  quod  actus 
hominis  non  reddit  meliorem. 

24.  Quod  nulla  circumstancia  creata'"  diminuit  peccatum,  quin  sit  tantum  tamque 
grave,  quantum  foret  grave  sine  illis  ceteris  paribus  (21). 

25.  Quod  pia  intencio  et  naturalis  pietas  augent  peccatum  et  non  diminuunt  ceteris 
paribus  (22). 

26.  Quod  peccatum  propter"  consuetudinem  longam  coinmissuin  est  minus"  quam 
fuerat  ante  consuetudinem  (23). 

27.  Quod  odiuin  proximi  non  est  demeritorium  nisi  quia  prohibitum  a  Deo  (24)  tem- 
poraliter. 

28.  Quod  probabiliter  potest  sustineri,  cognitionein  vel  volicionem  non  esse  distinctam 
ab  anima,  ymo  quod  est  ipsa  aniina.  Et  sic  sustinens  non  cogeretur  negare  propositionem 
per  se  notam  nec  negare  aliquid,  auctoritatem  admittendo^"  (25). 

29.  Quod  probabile  est,  in  luinine  naturali  non  esse  accidentia,  sed  omnem  rem  esse 
substantiam,  et  quod  nisi  esset  fides,  hoc  esset  ponendum,  et  potest  probabiliter  poni  (26)". 


612  chartulaiuIjM    univehs.    paris.  [1347 

30.  Quod  divina  essentia  polest  esse  ex  se  sola  forinalis  beatitudo  nientis  create,  id 
est,  visio  et  fruilio  ejus,  ita  quod  non  requiritur  aliquid  nisi  divinitas  et  ipsa  essentia,  que 
est  mens  creala,  ut  ipsa  inens  sit  beata. 

31.  Quod  ponentes,  ut  cominuniter  tenetur,  quod  intellectio,  volicio,  sensatio  sint 
qualitates  subjective  existentes  in  anima,  quas  Deus  potest  creare  se  solo  et  ponere  ubi 
vult,  habent  ponere  seu  concedere,  quod  Deus  se  solo  potest  facere,  quod  anima  odiret 
proximum  et  Deuin^^  non  demeritorie  (28). 

32.  Quod  Deus  potest  esse  causa  antecedens  causans  odiuni  in  mente  creata.  Quod 
mens  etiam  habituata  dono  gratie  non  potest  ex  se  odire  Deum,  et  sic  est  de  facto^'  voluntas 
Dei  necessitas  antecedens  oinne  peccatum. 

33.  Quod  Deus  est  causa  aliqualiter  actus  demeritorii  ut  demeritorius  est(29)". 

34.  Et  quod  Deus  est  causa  peccati  ut  peccatum  est,  seu  mali  culpe  ut  maluin  culpe 
(30),  et  auctor  peccati  ut  peccatum  est(33)'^ 

35.  Quod  voluntas  creata  qualitercunque  causat  aliquid  seu  aliqualiter  agit,  illud  agit 
seu  taliter  agit  virtute  priine  cause  (31)"  moventis  et  sic  causantis. 

36.  Quod  Deus  est  causa  cujuslibet  modi-'  actus  et  cujuslibet  circumstantie  producte 
(34)  vel  adjuncte  in  actu,  quo  quis  peccat. 

37.  Quod  a  Deo  est  ut  actus  deineritorius  sit  inquantum  demeritorius  (35). 

38.  Quod  Deus  est  inaxima  causa  el  iminediata  privationis  justitie  in  actu  (32)  seu 
difformitatis  in  actu. 

39.  Quod  nullo  inodo  mens  creata  aliter  dirigitur  a  Deo  seu  aliter  animatur  ad  operan- 
duin  seu  volendum  juste,  quain  ad  volendum  vel  operandum  non  juste,  iino  eliam  injuste. 

40.  Quod  creatum  arbitrium  nostrum  habendo  donuin  vel  auxilium  aliter  quam  habeat 
ut  sufficiat  ad  peccandum  {sic)^  potest  ut  sic  diligere  Deum  gralis  super  omnia  seu  recte 
implere  voluntalem  Dei  et  ejus  precepta. 

41.  Quod  ita  infinite  et  eternaliter  placet  ac  etiam  cuilibet  infinito  perfecte  dyabolus 
est  dileclus  ratione  voluntatis  ejus  actus,  qui  est  odiuin  Dei,  sicut  infinite  eternaliter 
placet  Deo  et  eliam  infinite  perfecte  dilectus  unigenilus  Deus. 

42.  Quod  sicut  unigenitus  Deus  infinita  et  eterna  generatione  ad  intra  seu  immanente, 
que  est  infinite  dilecta,  producit  quodlibet,  sic  infinita  et  eterna  generatione  ad  extra 
seu  transeunte,  que  est  infinite  dilecta,  fit  in  subjecto  sive  causatur. 

43.  Quod  non  est  evidens  evidentia  reducta  ad  certitudinem  primi  principii,  quin 
quodlibet  quod   est  posset  produci  nobilius  (27). 

44.  Quod  suscitare  aut  vivificare  mortuos  seu  etiain  transubstantiare  panem  in  Christi 
carnein  et  cetera  siinilia  divina  opera  sint  rebus  creatis  naturalia,  non  potius  supernatu- 
ralia  et  mirabilia  opera  altissimi. 

45.  Quod  quacunque  creatura  demonstrata,  hec  [propositio]  est  vera  :  hec  chymera 
intelligitur;   vel   hec  chymera   potest  intelligi  (36)^'. 


1347]  V  B     A  N  N  O     M  C  C  LX  XX  V  I     U  S  Q  U  E      A  D     AN  N  U  M     M  C  C  C  L.  613 

46.  Quod  quacunque  creatura  demonstrata,  hec  est  vera  :  liec  res  altior"'^  Deo  potest 
cogitari  (37). 

47.  Quod  propter  opera  alicujus  futura  bona,  que  non  sunt  Dei  dona,  utique  pre- 
parata  gratuite,  Deus  predestinavit  aliqueni  ab  eterno  (38)  ^"^. 

48.  Quod  aliquis  predestinatur  ab  eterno  propter  bonum^'  usuni  liberi  arbitrii,  quem 
Deus  scivit^^  ipsum  esse  habiturum  (39). 

49.  Quod  sicut  Deus  preparavit  ab  eterno  bona  formaliter  pro  quibus  vult  reddere 
coronam  justitie,  sic  propter  non  acceptare  opera  alicujus  non  virtuosa  et  que  non  sunt 
dona  Dei  ut  pro  eis  tanquam  nature  pro  justis  meritis  reddatur  similiter  corona  justitie*^. 

50.  Quod  non  sic  grate  et  misericorditer  Deus  predestinavit  quem  predestinavit^*, 
quin  et  pro  omnibus  bonis  futuris,  ipsi  predestinato  propriis,  seu  etiam  pro  bonis  alterius, 
non  mere  gratuite  collatis  (40).   Et  sic  est  finis. 

Bibl.  Ord.  Praed.  conventus  Vindob.,  ms.  saec.  xiv-xv,  fol,  123,  sub  rubrica  :  «  Articuli  novelli  Parisius  per  »,  etc*  Ut 
supra.  —  Articuli  40  Johannis  de  Mirecuria  (Mirecourt),  qui  supra  per  numeros  uncis  inclusos  designantur,  in  aliis  mss. 
quandoque  sic  inscribuntur  :  «  Articuli  lecti  per  mag-istros  anno  Dom.  MGCCXLVII  [et  prohibiti]  omnibus  bact^alareis  qui 
leg-erunt  et  qui  legent  Sententias  sub  pena,  quod  ab  umni  honore  privabuntur  facultatis,  qjiorum  articulorum  reputantur 
aliqui  crronei,  aliqui  suspecti,  aliqui  malc  sonantes  in  fide  ».  Sic  in  Bibl.  Amplon.,  Quart.  ms.  151,  fol.  10;  Bibl.  Monac,  ms. 
lat.  3798,  fol.  127  ;  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  16533,  fol.  45,  cum  textu  mendoso  (e  quo  D'Argentre.  ColL  jud.,  I,  343);  Bibl. 
Autissiod.,  ms.  243,  fol.  84^  in  fine  articulorum.  In  ms.  Vindob.,  fol.  125^,  sequunlur  7  primi  tantum  articuli  sub  rubrica  : 
«  Articuli  fr.  Jobannis  de  Mercuria,  Ord.  Cisterc,  condempnati  per  Robertum  de  Bardis,  cancell.  Parisius,  de  consensu 
magistrorum  anno  Dom.  MGGCXLVII  ».  Perperam  Bulaeus,  IV,  298,  asserit  errores  a  «  Fulcone  ejiiscopo  Paris.  »  et  magistris 
in  theologia  suspectos  habitos  esse,  nam  Fulco  non  erat  theologus,  sed  juris  utriusque  doctor  (cf.  supra  n**  1137,  nota  1), 
et  non  sicut   Guillelmus  et  Stephanus  saec.  xin  de  erroribus  theologicis  curabat. 

Ex  inscriptionibus  ediscimus,  quadraginta  articulos  Johannis  de  Mirecuria,  qui  baccalarcus  tantunx  in  theologia  erat 
(v.  supra  n"  1111,  ad  an.  1345,  quo  anno  Sententias  Parisiis  adhuc  legebat),  an.  1347  a  magistris  condemnatos  esse.  Magister 
Ugolinus  Ord.  Eremit.  S.  August.  (v.  supra  n"  1067)  postea  {fortasse  post  an.  1352)  hos  errores  cum  aliis  a  magistris  repro- 
batis  in  unum  collegit  et  in  meliorem  ordinem  redegit.  Hac  forma  supra  primum  eduntur,  Johannes  de  Mirecuria  suos  crrores 
in  suo  Gommentario  super  quatuor  libros  Sentent.  docuit,  ut  videre  est  in  Bibl.  nat.  Paris.  mss.  lat.  15882,  15883  (e  quibus 
D'Argentre,  Coll.  jud.,  I,  345  sq<[.,  multa  excerpsit).  In  fine  libri  quarti  ms.  15883,  fol.  150,  exstat  quoddam  postscriptum 
Johannis,  in  quo  intellcctum  suarum  propositionum  distinguens  declarat  quo  sensu  singulae  accipiendae  sint.  Dolendum  tainen, 
in  ms.  propositiones  30,  vel  potius  29,  tantum  afferri,  et  has  pro  maxima  parte  non  integre,  sed  tantum  per  prima  verba 
designari.  Errores  suos  sic  introducit  :  c(  Isti  sunt  sensus  communes  quos  judicio  meopossunt  habere  propositiones  sequenles, 
cl  qui  sunt,  et  quos  nunquam  credidi  nec  tenui,  et  quos  etiam  quandoque  credidi  fore  vcros.  Prima  quod  satiS  erat  jiOSSibile 
quod  per  volitionem  creatam  Christus  aliquid  voluerit,  et  mmquam  sic  debuit  evenire.  Ista  propositio  potest  habere 
multitudinem  scnsuum.  Et  de  virtute  sermonis  vel  de  usu  loquentium  unus  sensus  cst  iste,  quod  hoc  est  possibile  per  potcn- 
tiam  ordinatam.  Et  hoc  nunquam  sensi.  Alius  sensus  est  quod  hoc  essct  possibile  per  potentiam  absolutam  Dei,  sic  quod 
oppositum  nou  implicat  contradictionem,  et  tunc  potest  esse  sensus  quod  hoc  est  possibile,  quod  ita  volitio  data  esset  con- 
formis  voluntati  increate,  et  hoc  nunquam  sensi  ».  Explicat  deiude  alium  cl  suum  proprium  scnsum.  Minime  ad  nos  pertinet 
ad  singulos  articulos  diversos  sensus  afFerre ;  notabimus  tamen,  quantum  possumus,  variantes.  Jam  D'Argentre  monstravit, 
Johannem  de  Mirecuria  a  Thoma  Bradewardin  (de  quo  supra  n'"  995  et  1125)  in  multis  dependerc.  Ad  ipsum  prius  Hugolinus 
seu  Ug^olinus  in  2  Sentent.f  dist.  25,  qu.  1  {Bibl.  Angclica  Romae,  Ms.  A.  1.  8,  fol.  129^),  rccurrit  dicens,  Bradewardin 
«  in  Summa  sua  dicere,  quod  voluntas  divinu  est  necessitas  antecedens  cujusHbet  effectus  »  (v.  De  caiisa  Dei,  ed.  Lond.  1618, 
cur.  H.  Savile,  1.  1,  c.  32,  fol.  283;  1.  3,  c.  2).  Geterum  D'Argentre  Johanncm  de  Mirecuria  perperam  Gollegio  Sorbonae 
ascribit,  de  quo  v.  infra  n''  1188,  not.  6. 

1.  Ms.  15883  :  «  voluntate  creatu  n.  Goncedit  de  potentia  absoluta.  —  2.  Ibid.  :  «  forte  ».  Affirmat  auclor  se  nunquam 
credidisse  Ghristum  errarc  potuissc.  —  3.  Sic  e  ms.  15883  ;  ms.  Vindob.  :  «  Quod  anirna  Chrlsli  possit  unita  Vcrbo  saltem  per 
accidens  odire  Dcum  u.  «  Vcl  respuere  vel  detestari  »  om.  ms.  15883.  —  4.  Ms.  Vindob.  ;  «  Quod  qualiterounque  aliquid  est  ». 
Paris.  16533  ;  «  qualitercunque  sic  est  ».  —  5.  Ms.  15883  om.  «  efficacitcr  ».  —  6.  Sic  ms.  15883,  a  quo  leviter  alii  mss.  dif- 
ferunt.  Ms.  Vindob.  om.  «  et  quod  vult...  sit  peccator  »,  Paris.,  «  quod  iste  sit  peccator  ».  —  7.  Om,  15883.  —  8.  Ms.  15883 
nihil  de  hoc,  Al      mss.  praeter  Vindob.  :  «  Quod  quemlibet  pcccantem  Deus  vult  peccare  voluntate  beneplaciti    et  fecit   (facit) 


614  CHARTULA.RIUM:     UNIVERS.      PARIS.  [1347 

illuin  peccare  et  quod  ille  peccetB.Ugolinus  hiijus  erroris  mentionem  facit  in  2  Sentent. .dist.  25,  qu.l.  —  9.  Vindob. :  n  quod  ipse 
vult  ficri  vel  esse».  — 10.  Vindob.  additoculpe  ».  — 11.  Vindob.  oddit((  vel  majus  ».  Auctor  declarat:  «  Veraciter  credo  hoc  nunquam 
dixisse  vel  scripsisse.  Quod  autem  in  sexterno  compertum  fuit,  propter  vitium  scriptoris  vel  inadvertentia  mea  fuit,  quod  magis 
bonuni  est  peccatum  esse  guam  malum  ».  AfTert  tamen  diversos  sensus  locutionis. —  12.  Ms.  15883  nihil  affert.  Alii  mss.  leviter 
difTerentes  a  Vindob..  qui  supra.  —  13.  Auctor  boc  explicat  de  «  impotestate  resistendi  temptacioni  ».  —  14.  Ms.  16533  (cf.  et 
D'Argentr^)  multo  brevius,  quam  Vindob.,  Amplon.  et  Autissiod.,  Monac.  e  quibus  supra.  —  15.  Sic  Vindob.  Alii  mss.  in  duas 
propositiones  dividunt  (16  et  17),  quae  idem  significant,  excopto  quod  16  incipit  :  «  Quod  non  est  pejor  demeritorie  in  casu 
qui  vitiosum  habet  habilum  cum  actu  »,  etc,  17  :  o  Quod  non  est  pejor  moroliter,  qui  vitiosum  habct  actum  et  habitum  »,  etc. 
In  his  mss.  deest  ((  malo  »  ante  «  actu  ».  Auctor  vero  in  ms.  15883  propositiones  16,  17,  18,  simul  sumit.  —  16.  Sic  Vindob., 
Paris.  16533,  Amplon.,  Autiss.,  Monac.  :  n  Quod  non  est  melior  qui  habet  habitum  meritorium  cum  actu,  quam  qui  habet  con- 
similem  habitum  sine  actu  ».  —  17.  Sic.  Vindob.  Alii  mss.  non  «  creata  »,  sed  «  bona  »,  et  propositionem  ofTerunt  breviorem. 
Ms.  15883  vero  in  sequentibus,  sicut  jam  antea,  tantum  prima  verba  citat.  —  18.  Sic  Vindob.,  alii  :  «  post  ».  —  19.  Vindob.  : 
ff  majus  ».  Auctor  in  15883  pro  hac  propositione  ofTert  aliam  quae  incipit  :  «  Quod  nulla  circumstantia  mala  ».  Propositio 
23  (26)  proinde  apud  auctorem  designatur  ut  24,  et  sic  in  sequentibus  usque  ad  30,  i.  e.  29.  Ugolinus  similem  texlum  habuit. 

—  20.  Paris.  16533  (D'Argentr^)  corrupte.  Alii  etiam  mss.  in  fine  tantum  :  «  ...  negare  propositionem  per  se  notam,  nec  auc- 
toritates  admittendo  ».  —  21.  Paris.  16533  {D'Argentr^)  corrupte.  —  22.  Sic  Vindob.  Alii  addunt  «  et  ».  — 23.  Ms.  :  «  defectio  ». 

—  24.  Oppositum  hujus  erroris  afTert  et  Ugolinus  in  2  Sentent.,  dist.  25,  qu.  1,  et  est  apud  ipsum  30.  —  25.  Alii  mss.  praeter 
Vindob.  33  :  «  Quod  Deus  cst  causa  et  actor  (Paris.  16533  :  «  actio  »)  peccati  ut  peccatum  est  ».  —  26.  Alii  mss.  praeter 
Vindob.  brevius.  Sic  et  Ugolinus  in  2  Sentent.,  dist.  25,  qu.  1  ;  «  quod  voluntas,  (jualitercumque  causat  aliquid,  causat 
talitcr  in  virtute  prime  cause  »,  addens  :  n  qui  est  error  32  (sic)  in  novis  erroribus  Parisius  condempnatis  ».  —  27.  Vindob. 
addit  ((  et  ».  Ugolinus  oppositum  hujus  erroris  (35)  in  2  Sentent.,  dist.  25,  qu.  1.  —  28.  In  Amplon.  est  37,  et  sequens  36.  — 
29.  Alii  praeter  Vindob.  :  «  major  ».  —  30.  Sic.  Vindob. ;  alii  om.  «  que  non  ...  gratuite  ».  —  31.  Vindob.  om.  «  bonum  ».  — 
32.  Alii  praeter  Vindob.  :  «  prescivit  ».  Paris.  16533  tantum  :  ((  previsum  a  Deo  ».  —  33.  Sententia  vitiosa  est.  —  34.  Alii 
mss.  praeter  Vindob.  sic  prosequuntur  :  n  quin  et  pro  omnibug  bonis  futuris  ipsius  vel  alterius  ». 


114o.    Clemens  VI  exsecutoribus  injungit  ut   Thomae  de  Neapoli,    Ord.   Praed.,    si   su/ier  t/uibusdam   articulis 
non  est  culpabilis,  in  studio  Neapolitano  magisterium  in  theologia  impertiri  procurent. 

1348,  Januarii  27,  Avenione. 

Venerabilibus  fralribus  ..  Beneventano'  et  ..  Salernitano"  archiepiscopis  salutem,  etc. 
Sedes  apostolica  iitens  in  suis  actibus  circumspectionis  oculate  modestia  tam  personis 
quam  negotiis  providentiam  exhibet  oportunam,  prout  suadentibus  rationabilibus  causis 
qualitatibus  personarum  et  diversitatibus  negotiorum  hujusmodi  conspicit  expedire.  Dudum 
siquidem  ex  relatione  multorum  fidedignorum  accepto,  quod  dilectus  filius  Thomas  de 
Neapoli,  Ordinis  fratrum  Predicatorum,  in  studio  generali  Neapolitano  in  sacra  theologia 
lector  principalis  extiterat  et  in  eadem  facultate  adeo  gratia  sibi  suffragante  divina  pro- 
fecerat  quod  reputabatur  ydoneus  ad  obtinendum  magisterii  in  eadem  facultate  honorem  : 
nos  eundem  Thomam  per  dilectum  filium  nostrum  Guillelmum  tituli  Sanctorum  quatuor 
Coronatorum  presbyterum  cardinalem,  in  eadem  theologia  magistrum,  de  scientia  exami- 
nari  fecimus  diligenter,  et  licet,  sicut  ex  relacione  predicti  cardinalis  percepimus,  pre- 
fatus  Thomas  ab  eodem  cardinali  et  quibusdam  aliis  magistris  per  dictum  cardinalem  ad 
hoc  sibi  assumptis  fuerit  concorditer  approbatus  et  ad  predictum  magisterium  sufficiens 
et  ydoneus  reputatus,  nos  tamen  ex  certis  rationabilibus  causis  ad  hoc  nos  moventibus, 
etiam  dicti  Thome  supplicationibus  inclinati,  fraternitati  vestre,  de  qua  fiduciam  in 
Domino  gerimus  specialem,  per  apostolica  scripta  committimus  et  mandamus,  quatinus 
vos   vel    alter   vestrum    super    cerlis    articulis,    quos    venerabilis    frater   noster    Petrus 


1348]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  615 

episcopus  Penestiinus^  de  niandalo  nostro  sibi  facto  oraculo  vive  vocis  sub  sigillo  suo 
vobis'  transinittit  inclusos,  auctoritate  nostra  inquiratis  veritatem,  et  si  prefatum  Thomain 
super  dictis  articulis  culpabilem  inveneritis,  eum  debite  puniatis,  prout  de  jure  videritis 
puniendum,  alioquin  si  ipsum  inveneritis  innocentein,  euin  a  contentis  in  dictis  articulis 
auctoritate  absolvatis  eadem,  et  cum  dignum  reputemus  et  congruum  quod  idem  Thomas 
ex  suo  commendando  labore  et  studio  fructuoso  reportet  premium  et  honorem,  eidem 
Thome  sic  absoluto,  ut  in  sacra  pagina  ab  aliquo  in  eadem  theologia  magistro  in  prefata 
pagina  magisterii  honorem  recipere  dictoque  magistro  illum  sibi  in  supradicto  studio 
Neapolitano  impertiri  valeant,  debitis  et  consuetis  soleinpnitatibus  observatis,  ita  quod 
ipse  gaudeat  omnibus  gratiis,  privilegiis  et  juribus  quibus  gaudent  magistri  facultatis 
ejusdein,  eadem  auctoritate  licentiam  concedatis,  contradictores,  etc.  Dat.  Avinione  vj  kal. 
Februarii,  anno  sexto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clpmentis  VI,  an.  6,  n»  180,  lol.  315i>.  ep.  1026. 

1.  Stcphano,  an.  1346,  Martii  6,  cum  esset  abbas  saecularis  eccl.  Dauracens.  Lemovic.  dioec,  patriarcha  Constantinopol. 
facto  (Reg.  Clem.  VI,  n"  170,  fol.  SSi»);  Novcmb.  16  ad  archiepiscopal.  sedem  Benevent.  translalo  (ibid.,  n"  177,  fol.  54.  — 
2.  Rogcrio  de  Sancto  Severino,  an.  1337,  Martii  24,  archiepiscopo  Barensi  (Reg.  Bened.  XII,  an.  3,  p.  2,  ep.  91),  an.  1347, 
Maii  23,  translato  ad  archicp.  sed.  Salernit.  (Reg.  Clem.  VI,  n»  178,  fol.  7).  —  3.  Petrus  de  Pratis  (Des  Pres)  an.  1318,  Mar- 
tii  31,  cum  esset  praepositus  Claromontens.  et  capellanus  papae  (minime  Ord.  S,  Franc,  ut  e  Gams,  Ser,  episc,  notat  Mas 
Latrie,  Tresor  de  Chronol.,  p.  1473),  episc.  Rcgiensis  (Riez;  Reg.  Joh.  XXII,  an.  2,  p.  1,  ep.  681),  Septemb.  11  ad  archiepi- 
scop.  Aquens.  (Aix)  transl.  (ibid,,  an.  3,  ep.  12),  an.  1321  card.  S.  Potentianae,  an.  sequenti  episc  Penestrinus.  —  4.  Reg. 
clare  ;  «  nobis  ». 


1  148  .  Clemens  VI  statuta  et  ordinationes  Bcnedicti  XII  pro  canonicis  regularibiis  S.  August.  et  monachis 
nigris  in  theologiae  et  canonum  facultatibus  Parisiis  studentibus  editis*,  praesertim  de  promotione  Pari- 
siis  in  dictis  facultatibus  ad  magisterium^  ad  Ord.  Grandimontensem^  ipsiusque  professores  extendit.  Dat. 
.\.vinione  iij  id.  Februarii  an.  sexto.  «  Ad  sacrum  Grandimontens.  Ordinem  ». 

1348,  Februarii  11,  Avenione. 

Reg.  Val.  Comm.  Clementis  VI,  n»  184,  fol.  \1'1^.  —  Sicut  et  infra  n**  1160,  Clemens  VI  in  extenso  ordinationes  tantum, 
quae  promotionem  ad  magisterium  res]>iciunt,  et  quidcm  hac  occasione  in  thcologiae  et  sacr.  canonum  facultatibus,  affert. 
V.  supra  n"  1002,  not.  2. 

1.  Supra  n»  1002,  1019.  —  2.  In  fine  saeculi  xi  conditum.  V.  Hist.  litt.  de  la  France,  X,  413  sq.,  416  sq.  Regulam 
propriam,  u  Stephauo  de  Muret  praescriptam,  sc(|uebatur. 


1  14c7.    Clemens  VI  Alfonso  Fernandi,  Ord.   Eremit.  S.  August.,  injungit  ut   Clemenlem   Vitrarii,  ejusd.  Ord.,  in 
studio  Montispessulani  ad  magisteriuin  in  Iheol.  promoveat. 

1348,  Februarii  24  (25j,  Aver.ione. 

Dilecto  filio  Alfonso  Fernandi*  Ordinis  fratrum  Heremitarum  sancti  Augustini,  sacre 
pagine  professori,  salutem,  etc.  Sicut  debetur....  Cum  itaque,  sicut  dil.  filius  noster  Guil- 
lerinus  Sancte  Marie  in  Cosmedin  dyaconus  cardinalis  nobis  nuper  significare  curavit, 
dilecti  filii  ..  fratres  provincie  Francie  Ordinis  Heremitarum  sancti  Augustini  nullum 
habeani  magistrum  in  theologica  facultate,   qui  sit  de   regno   Francie   quo   ad   presens,  et 


616  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1348 

dilectus  filius  Cleiiiens  Vitrarii^  ejusdem  Ordinis  professor  ac  dictorum  regni  et  provincie 
oriundus  in  Biblia  bacallarius  ac  lector  principalis  conventus  dictorum  fratrum  Rothoina- 
gensium  (qui  in  diversis  studiis  ejusdem  Ordinis  annis  multis  lector  extitit,  in  Aurelianensi 
et  Rothomagensi  studiis,  ac  etiam  Parisius  Bibliam  legendo  actus  lectoris  laudabiliter 
exercendo)  sit  tam  scientia  quam  moribus  ad  dicte  theologice  facultatis  hujusmodi  magi- 
sterium  a  fratribus  prefati  Ordinis  ydoneus  et  sufficiens  reputatus,  pro  parte  dicti  Guilleimi 
cardinalis  nobis  extitit  humiliter  supplicatum  ut  ipsum  mandare  promoveri  ad  honorem  magi- 
sterii  facultatis  hujusmodi  de  benignitate  apostolica  dignaremur.  Nos  igitur....  discretioni 
tue  per  apostolica  scripta  mandamus  quatinus,  si  prefatus  Clemens  per  te  ac  depositionem 
magistrorum  in  sacra  pagina  studii  Montispessulani  Magalonensis  diocesis  sufficiens  reper- 
tus  extiterit  ad  ipsum  magisterium  obtinendum,  ipsum  Clementem  in  studio  Montispessu- 
lani  predicto  ad  hujusmodi  magisterium  in  facultate  predicta  servatis  debitis  et  consuetis 
circa  hec  solleinpnitatibus  auctoritate  apostolica  promoveas  sibique  ipsum  magisterium  ac 
legendi  licentiam  in  facultate  predicta  conferas  et  assignes,  ac  nichilominus  eidem  Clementi 
auctoritate  predicta  concedas  quod  ipse  infra  dictum  Ordinem  et  extra  quibuscunque  gra- 
tiis,  privilegiis,  facultatibus  et  indulgenciis  tam  a  sede  apostolica  quam  a  dicto  Ordine 
magistris  in  eadem  facultate  religionis  ejusdem  Parisius  concessis  perinde  gaudeat,  ac  si 
fuisset  in  Parisiensi  studio  magistratus.  Non  obstantibus,  etc.  Datum  Avinione  vj  kal.  Mar- 
cii,  anno  sexto. 

Rcg.  Vat.  Comm.  Clemcntis  VI,  an.  6,  n»  180,   fol.  283,  ep.  896. 

1.  Jpse  est  celcber  thcologus  Alphonsus  Vargas  (de  cujus  scriptis  T.  Ossinger,  Bibl.  August.,  p.  913),  qui  an.  1353, 
Fcbr.  13,  factus  est  cpiscopus  Pacensis  (Reg.  Innocent.,  u"  221,  fol.  16);  an.  1354,  Octob.  25,  Oxomens.  (ibid.,  n»  225,  fol.  54), 
ct  an.  1361,  Maii  19,  archicpiscopus  Hispalensis  (Reg.  A-venion.  Clementis  VI,  vol.  XXVII,  fol.  IS^l").  In  Bibl.  Tolos.,  ms.  250, 
in  fine  scripti  sui  super  I  Sententiarum  legitur  ;  «  Explicit  lectura  supcr  primum  Scntent.  cd.  a  fr.  Alfonso  de  Toleto,  s. 
pagine  doctore,  qui  legit  Parisius  an.  Dom.  MGCCXLV  ».  Inter  an.  1345  igitur  et  an.  1348  Parisiis  licentiatus  est.  —  2.  Vicrarii .' 


1150.  Clemens  VI  priori  generali^  fratrum  Ordinis  Eremitarum  S.  Augustini  injungit  ut  Jacobum  Megli, 
Ordinis  fratrum  Eremitarum  S.  Augustini,  si  per  ipsum  sufficiens  ad  magistratum  rcpertus  cxstiterit,  ad  hujus- 
modi  honorem  magisterii  in  sacra  theologia  studeat  servatis  alias  debitis  solemnitatibus  promovere.  Datum 
Avlnione  vij  kal.  Aprilis,  anno  scxto.  «  Sicut  debctur  ». 


1348,  Martii  26,  Avenione. 


Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  6,  n»  184,  fol.  190,  ep.  469. 
1.  Thomae  de  Argentina.  V.  supra  n"  1113. 


1151.    Clemens    VI  Johanni   Coci  episcopo  Ventiensi  injungit   ut   Jolianni   de  Aquis,  Ord.   Eremil.   S.  August., 
Avenione  magisterium  in  theologia  impertiat. 

1348,  Martii  30,  Avenione. 

Dilecto  filio  Johanni  electo   Venciensi',    sacre  pagine  professori,   salutem,   etc.   Sicut 
debetur  benemeritis....  Cum  itaque  sicut  carissima  in  Christo    filia   nostra  Johanna   regina 


1348]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  617 

Sicilie  illuslris  ac  dilecti  filii  barones  et  universitates  Provincie  nobis  nuper  significare 
curarunt,  prefata  Provincia  magistris  in  theologica  facultate  notabiliter  deficiat,  quorum 
decore  indigeret  ornari,  et  maxime  civitas  Aquensis  ejusdem  Provincie  propter  concursum 
baronum  et  aliorum  quamplurium  ratione  curie  regie  magne  accedentium  ad  civitatem 
eandem,  et  dilectus  filius  Johannes  de  Aquis,  Ordinis  fratrum  Heremitarum  sancti  Augu- 
stini  professor,  lector  in  civitate  Avinionensi,  vir  magne  scientie  ac  virtulis,  per  quatuor- 
decim  annos  tam  in  Montepessulano  Magalonensis  diocesis,  quam  alibi  legerit,  et  ad 
legendum  Sententias  Parisius  fuit  deputatus,  pro  parle  regine  ac  baronum  ct  universitatum 
predictorum  nobis  extilit  humiliter  supplicatum,  ut  ipsum  mandare  promoveri  ad  honorem 
magisterii  facultatis  hujusmodi  de  benignitate  apostolica  dignaremur.  Nos  igilur....  discre- 
tioni  tue  perapostoli  ca  scripta  mandamus  quatinus,  si  prefatus  Johannes  per  tc  ac  deposi- 
cionem  magistrorum  in  sacra  pagina  studii  Avinionensis'  sufficiens  repertus  extiterit  ad 
hujusmodi  magisterium  obtinendum,  ipsum  Johannem  in  dicto  studio  Avinionensi  ad 
magisterium  in  facultate  predicta  servatis  debilis  et  consuelis  circa  hoc  sollempnitatibus 
auctoritate  apostolica  promovcas,  etc.  ut  supra  n°  1149.  Dalum  Avinione  iij  kal.  Aprilis, 
anno  sexto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementi.s  VI,  an.  6,  n"  180,  foL  l^l^,  ep.  895. 

1.  Johanni  Coci,  Oid.  Eiemit.  S.  August.,  ab  an.  1.347,  Aug.  6,  episcopo  Venciensi  (Reg.  Vat.  Comm.  Clem.  VJ,  an.  6, 
•0.0  178,  foL  10),  an.  sequenti,  Aug.  14,  jam  ad  sedem  Grassens.  translato  (ibid.,  an.  7,  n»  187,  fol.  51),  1349,  Novemb.  4,  ad 
sedem  S.  Pauli  Tricast.  (ibid.,  n"  192,  fol.  G6,  ubi  perperam  «  vij  non.  »  loco  «  ij  non.  »  Novemb.).  Hae  res  gestae,  etiam  ab 
Albanes,  Hist.  des  eviques  de  Saint-Paul-Trois-Chateaux  (Montbeliard,  1885),  p.  25  sqq.,  16  sqq.,  describunlur.  V.  supra 
n"  1114,  not.  4.  Sitne  illc  Johanncs  Tricastinus,  qui  tcste  Francisco  Petrarca  custos  Bibliothecac  papalis  fuit  {Epist. 
famil,,  vii,  4,  ed.  Fracassetti,  I,  366),  ut  opinatus  est  Laurent.  Mchus  {Vit.  Ambros.  Traversarii  Camaldul.,  p.  ccxvi), 
posleaque  Fracassetti,  difficilc  dictu  cst.  —  2.  Facultas  theologica  tamen  non  anle  an.  1413,  Scptemb.  6  (a  Johanne  XXIII), 
ooncessa  est.  V.  Denifle,  Die  Universitdlen  des  Miltelalters,  I,  362.  Magistri  in  sacra  pagina  supra  nominati  e  diversis 
monasteriis  religiosorum  et  e  studio  curiae  sumebantur. 


llo2.  «  Facla  congi-egatione  generali  apud  Sanctuin  Maturinum  in  die  martis  proxima'  post  Inventionem 
sancte  Crucis  deliberaverunt  concorditer  tres  facultates,  scilicet  decretistarum,  medicorum,  et  artistarum,  per 
modum  expedientis  quod  scriheretur  pape  pro  provisionibus  magistrorum  Parisius  actu  regentium,  ita  quod, 
sicut  consuetum  est,  mitteretur  rolulus  ad  papam.  Et  similit.er  deliberaverunt  per  modum  expedientis  quod 
omnes  officiarii  Universitalis  pro  tunc  existenles,  scilicet  rcctor,  decani  et  procuratores,  inscriberentur  in 
rotulo  sub  nomine  officiariorum,  quandocunque  rotulus  mitteretur,  ad  evitandum  lites  el  discordias,  que 
propter  mutationem  officiariorum  sepe  inter  nationes  et  similiter  facultates  orte  fuerunt.  Et  immediate 
sequenti  die'^  facta  congregatione  generali  ihidem  facultas  quarta,  scilicet  theologorum,  predictis  delihera- 
tionibus  unanimiter  se  adjunxit,  sicut  alie  facultates  declaraverunt  de  jure  fore  faciendum.  Hec  oninia 
acla  fucrunt  tioris  et  loco  diclis,  piouf  pcr  publicuni  instrumcnlum  potest  proteslari.  » 

1348,  Maii  6,  7,  Parisiis. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Archiv  f.  Littevalur- u,   Kirchengesch.,  V,    330.   —  Rotuli    quatuor    facultatum   anno 

eodem  per    nuntios    ad    sedem   apostolicam  delati   sunt,  et  sequuntur    infra   n'»   1162-1165.    Nuntii    ad    curiam    pro    singulis 

facultatibus  et  nationibus  electi  sequentes  nominantur  :  pro  facultate  theologorum,  Guillelmus  dc  Exclusa   dc  Planis  et  Guil- 

lelmus  Campionis;  pro  facultate  decrotorum,  Jacobus  de  Rubeomonte;  pro  facultate  inedicinae,  Pelrus  Lupi  dc  Montibus;   pro 

**  Chart.  Vniv.  Paris.  II,  1.  78 


618  CHAUTULMUUM     UNIVEHS.      PARIS.  [1348 

natione  Gallicana,  Nicolaus  Fcderici  de  Florentia ;  pro  natione  Normannorum,  Ricardus  Parisi ;  pro  natione  Picardorum,  nuUus 
assignatus  invenitur;  pro  nationc  Anglicana,  Johunncs  Thomae  de  Huesden ;  deinde  Ymbertus  Burgondi,  cler.  Paris,  bcdellus 
Universitatis.  Pro  a  communitate  bacallariorum  in  theologia  »  missus  est  nuntius  Radulphus  de  Mesnillo  {cf.  infra  n*'  1175). 
In  Rcg.  Supplic.  Clcmenl,  VI,  an.  7,  p.  3,  fol.  1971",  dicitur,  nuntios  «  msesima  quarta  die  mensis  Novembris  [1348]  anni 
septimi  liom.  curiam  i^tlrasse  ».  Rotuliis  Artistarum  jam  Novemb.  29  in  ruria  praesentatus  est.  V.  infra,  n°  1165,  et  cf. 
introductioncm. 

1.  Maii  6.  —  2.  Maii  7. 


1153.    Clemens    VI   ad   Robertum,   cancellarium   Paris.,   ut  Johanni  Mehaus,    Ord.    S.   Benedicti,    baccalareo 
in  decretis,  magisterium  in  decretis  conferal. 

1348,  Maii  15,  Avenione. 

Dilecto  filio  cancellario  ecclesie  Parisiensis  salutem,  etc.  Viri  sacre  religionis....  Cum 
itaque,  sicut  accepimus,  dilectus  filius  Johannes  Mehaus,  monachus  monasterii  sancti  Veda- 
sti  Atrebatensis,  Ordinis  sancti  Benedicti,  magister  in  artibus  et  bacallarius  in  decretis, 
adeo  per  Dei  gratiam  in  scientia  canonum  laudabiliter  profecisse  noscatur  etiam  ut  bacal- 
larius  jura  canonica  in  studio  Parisiensi  in  horis  nonis  Beate  Marie  vel  Beati  Jacobi  duobus 
integraliter  et  complete  vel  quasi,  et  tertio  sequenti  de  mane,  ac  presenti  quarto  annis 
similiter  de  mane  legendo,  quorum  jurium  lectura  de  mane  lecturis  aliis  eorundem  jurium 
que  in  predictis  nonis  inibi  consueverunt  fieri,  gravior  et  laboriosior  est  in  duplo,  quod 
dignum  se  reddit  ad  obtinendum  docendi  licentiam  in  scientia  supradicta  :  nos  carissimi 
in  Christo  filii  nostri  Philippi  regis  Francie  illustris  pro  dicto  Johanne  dilecto  suo  nobis 
super  hoc  humiliter  supplicantis  ac  ipsius  Johannis  supplicationibus  inclinati  discretioni 
tue  per  aposlolica  scripta  mandamus,  quatenus  eidem  Johanni,  postquam  predictuin  pre- 
sentem  quartum  annuin  hujusmodi  sue  lecture  compleverit,  si  ex  tunc  ipsum  ad  hoc  alias 
sufficientem  et  ydoneum  esse  repereris  (non  obstante  quod  felicis  recordationis  Benedictus 
papa  XII  predecessor  noster  in  constilutionibus  sive  ordinationibus  dudum  per  eum  super 
conservatione  et  reformatione  religionis  monachorum  nigrorum  editis'  inter  alia  ordinavit 
et  statuit,  quod  illi  ex  monachis  dicte  religionis  qui  ad  magisterium  in  decretis  vel  ad 
lecturam  decretorum  vellent  assumi  et  per  quinque  annos  in  Parisiensi  vel  quovis  alio 
studio  jura  canonica  ut  bacallarii  legissent,  absque  dilatione  et  difficultate  morosa  et  impe- 
dimento  quibuslibet  in  dicto  Parisiensi  studio  admitterentur  libere,  sicut  ceteri  clerici 
seculares  ibidem  consueverunt  admitti,  observatis  tamen  alias  per  eundem  Johannem  et 
circa  ipsum  ceteris,  que  per  monachos  dicti  Ordinis  promovendis  ad  doctoratus  honorem  et 
circa  illos  in  eisdem  constitutionibus  statuta  sunt  observari)  magistralem  honorem  et 
docendi  licentiam  conferas  et  concedas  in  scientia  supradicta,  ipsumque  ad  legendum  et 
docendum  in  ipsa  scientia  in  predicto  studio  adinittas  et  admitti  facias  ut  est  moris^  Datum 
Avinione  id.  Maii,  anno  sexto. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clemcntis  VI,  an.  6,  n°  180,  fol.  300,  ep.  967. 

1.  V.  supra  n»  1002.  —  2.  Sed  v.  infra  n"  1173«. 
78. 


1348]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     A.NNUM     MCCCL.  619 

11. o4.  Assignationes  haccalareoram  Ord.  Praed.  suh  Garino  de  Giaco  pro  studio  Paris. 

1348,  Junio  intrante,  Lugduni. 

Ad  legendum  Sententias  Parisiiis  isto  anno  assignamus  fr.  Bartholomeum  de  Anisyaco' 
de  provincia  Francie.  Et  quantum  nostra  interest  ad  legendum  Sententias  ibidem  substi- 
tuimus  eidem  fr.  Johannem  de  Syaco',  de  eadein  provincia.  Item,  quantiim  nostra  interest 
assignamus  ad  legendum  Sententias  ibidem  anno  sequenti  fr.  Guillelmum  Subdre^  de 
provincia  Tholosana.  Item,  quantum  nostra  interest  assignamus  ad  legendum  Bibliam 
Parisius  fr.  Johannem  de  Ambriaco,  postquam  fr.  Johannes  de  Celleriis*  suas  terminaverit 
lectiones. 

Bibl.  Univers.  Bonon.  ms.  1535. 

1.  Ms.  :  o  Amsyaco  ».  V.  n»  1140.  —  2.  De  quo  n"  1166.  — 3.  Sudre.  V.  infra  n"  1166.  Prior  prov.  Tolosanae,  an.  1350  jam 
crat  mag.  theol.  (factus  in  curia),  et  mag.  s.palatii,  Johanne  de  Molendinis  an.  1349  electo  in  mag.  generalem  (v.  n»  1107;  cf. 
Quetif-Echard,  I,  670).  An.  1361,  Aug.  27,  factus  est  cpiscopus  Massiliensis  (Reg.  Avenion.  Innocentii  VI,  vol.  XXVII,  fol.  191), 
an.  1366,  Seplemb.  18,  card.  presb.  SS.  Joh.  et  Pauli,  an.  1367  epise.  Ostiens.,  cum  esset  absens ;  Septemb.  27  curiam  intra- 
vit  (Contelori).  —  4.  Vix  qui  in  catalogo  magistrorum  (Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.,  II,  225,  n»  151)  «  de  Noeriis  » 
nuncapatur,  et  c.  an.  1360  licentiatus  cst  Parisiis. 


Instrumenta  spect.\^ntia  ad  fundationem  capellani.ve  e  legato  Johannis  de  Thelu. 

(Continent  n<"  1155,  1156.) 

1  155.    Universitas  Paris.  declarat  se  accepisse  ab  exsecutorihus  testamenti  Symonis  Vayret  pecuniam  legatam 
a  Johanne  de  Thelu  ut  capellania  Parisiis  fundaretur,  quae  in  ecclesia  S.  Andreae  de  Arcubus  fundaia  est. 

1347,  Novembris  22,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universitas  magistrorum  et  scolarium  Parisius 
studentium,  salutem  in  Domino  sempiternam.  Noverint  universi  presentes  pariter  et  futuri 
nos  ex  parle  heredum  et  exequutorum  testamenti  seu  ultime  voluntatis  bone  memorie  niagi- 
stri  Synionis  Vayret,  videlicet  dominoruni  Johannis  et  Symonis  de  Lenso,  Jacobi  Dauchy, 
Jacobi  Mourdri,  Jacobi  Aubri  presbiterorum,  Jacobi  le  Cros  et  Petri  Dalouaigne  de  bonis 
exequtionis  testamenti  seu  ultime  voluntatis  quondam  magistri  Johannis  de  Thelu',  unum 
saculum  signeto  proprio  dicti  magistri  Symonis,  prout  asserebat  dictus  dominus  Jacobus 
Aubri  per  manus  ipsius  domini  Jacobi  recepisse  et  habuisse,  cui  quidem  saculo  pendebat 
cedula  quedam  manu  propria  prefati  magistri  Symonis  Vayret  scripta,  sicut  per  relationem 
sepedicti  domini  Jacobi  didiscimus,  continens  ista  verba  :  «  Hic  pro  magistro  J.  de  Thelu, 
si  de  mea  hereditate  non  faciam,  florentini  IIIP  xlvj,  agniculi  Ixx,  ad  Makam'  xx,  grossi 
turonens.  xij  ».  Quem  siquidem  saculum  per  dictum  dominum  Jacobum  sic  nobis  oblatum 
et  a  nobis  receptum  de  consensu  dicti  domini  Jacobi  et  in  ejus  presencia  aperuimus,  in 
ipsoque  saculo  reperimus   que   sequunlur,  scilicet  quatercentum   quadraginta  sex  florenos 


620  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1348 

aureos  de  Florentia,  septuaginta  florenos  aureos  ad  agnum,  viginti  florenos  ad  Makam  auri 

et  duodecim  turonens.  grossos  argenli.  Quos  quidem  florenos  et  grossos  a  dictis  heredibus 

et  exequutoribus  prefati   magistri  Symonis  Vayret  per  manus   dicti  domini  Jacobi  Aubri 

confitemur  recepisse  et  habuisse   ad   usum  fondationis   cujusdam   capellanie   Parisius  fon- 

dande'  et  faciende  de   bonis  exequutionis  testamenti  seu  ultime  voluntatis   quondam  pre- 

dicti  magistri  Johannis  de  Thelu.  Quam  etiam   capellaniam  nos  in  quantum   dicta  pecunia 

se  extendet  fondare  et  fieri  procurare  pro  dicto  magistro   Johanne   de  Thelu   promittimus, 

et  ad  hoc  nos  dictamque  pecuniam  et  bona  Universitatis  nostre  quoad  hec  efiicaciter   obli- 

gamus  per  presentes.  De  quibus  florenis  et  grossis  et  compoto  prediclis  dictos  heredes  et 

exequutores  ac  exequutionem  predicti  magistri  Symonis  quitamus  et  nos  tenemus  pro  con- 

tentis;  et  de  eisdem  erga  dominos  Hugonem  et  Jacobum  de  Thelu  ac  Renaldum  de  Thehi, 

qui  dicunt  se  heredes  dicti  magistri  Johannis  de  Thelu,  et  erga  omnes  alios  quos  hoc  tan- 

gere  potest  et  poterit  in  futurum  eos  garantizare  et  indempnes  penitus  conscrvare  proinit- 

timus;  nos  etiam  quantum  ad  hoc  prout  supra  per  presenles  efiicaciter  obligando.   Adhe- 

remus  insuper  eisdem  heredibus  et  exequutoribus  magistri  Symonis  antedicti   quoad   def- 

fencionem  auxiliumque  et  juvamen  amodo  eis  prestando  ratione   indempnitatis  receptorum 

premissorum,  supplicandoque  domino  regi   Francie   et  omnibus  aliis  justiciariis   ecclesia- 

sticis  et  secularibus  tociens  quociens  opus  fuerit  vel  erit  in  futurum,  cum    ex   parte   ipso- 

rum  fuerimus  requisiti,  suis  tamen  sumptibus  et  expensis.  In  quorum  omnium  testimonium 

sigillum  nostruin  presentibus  litteris  duximus  apponendum.  Datum  in  nostra  congregatione 

generali  celebrata  Parisius  in  capitulo  Sancti   Maturini,  anno  Domini  millesimo  GCC"  qua- 

dragesimo  septimo,  die  jovis  ante  festum  beate  Katherine. 

Origin.  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  67  A,  n°  34.  Appcndel  taenioluin  cum  fragm.  sigilli  ccr.  rub.  Pertinebat  ad  Arch.  Uni- 
Ters.  (G.  6.  l).  Aliud  origin.  ibid.,  n»  35  (olim  C.  6.  s).  —  Bulaeus,  M-im.  hist.  sur  les  b^nefices,  p.  50.  —  Fulco,  Paris. 
episcopus,  in  suis  litteris,  quibus  fundationem  capellaniac  coniirmat  (an.  1348,  Octob.  18)  inler  alia  haec  scribit  ;  «  Exposue- 
runt  (magistri  et  scholares)  quod  executores  testamenti  dicti  defuncti,  jam  diu  est,  dcposuerunt  ccrtam  pecunie  summam  in 
certis  locis  commutandam  in  emptionem  reddituum  perpetuorum  assignandorum  in  dotem  et  pro  dote  capellanie  supradicte, 
et  quod  de  dicta  pecunia  per  dictos  rectorem  et  magistros  empti  fuerant  ad  opus  fundationis  capelle  predictc  a  domicella 
Agnete  de  Capella  vidua,  et  quondam  uxore  defuncti  Guillelmi  de  Foresta,  scutiferi,  ct  Johanne  dc  Forcsta,  cjus  et  quondam 
dicti  Guillelmi  filio,  in  territorio  seu  finagio  de  Triciaco  supcr  Berandam  prope  Monstrolium,  ubi  deficit  Yona,  Senonensis 
diocesis,  admortizati  redditus  qui  sequuntur  :  videlicet  quinquaginta  duo  arpenta  terrarum,  etc.  Ut  infra  n"  U56.  Deinde  : 
prout  in  quibusdam  litteris  sigillo  prepositure  Parisiensis  sigillatis  super  dicta  emptione,  ac  aliis  litteris  domini  Ludoviri, 
quondam  domini  regis  Francorum  primogeniti...  quarum  tcnores  inferius  de  verbo  ad  verbum  sunt  inserti,  hec  et  alia  vidi- 
mus  plenius  contineri  ».  Litterae  Ludovici  sunt  an.  1314,  mensis  Octobris,  litterae  praepositi  an.  1308,  Junii  14,  1.  c, 
p.  53  sqq.  V.  supra  n"  068;  Cod.  Harcur.,  fol.  72;  Arch.  Univers.  Paris.,  p.  84  sq.  Bul.,  IV,  303  sq. 

1.  V.  de  ipso  supra  n"  628.  —  2.  Bul.  ;  «  Maltam  ».  —  3.  Fulco  in  lilteris  citatis  refert  ;  «  Et  nobis  (magistri  et  scho- 
lares)  humilitcr  supplicarunt  ut  nos  prefatam  capcllaniam  in  ecclesia  parochiali  S.  Andree  (de  Arcubus)  Paris.  ad  altare  b. 
Mavie  fundare  et  erigere  ac  creare  in  perpetuum  ecclesiasticum  beneficium,  ac  de  bonis  predictis  ipsam  dolare  dignarc- 
mur  ».  V.  n"  1150.  nota. 


1348]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  621 

11 56.    Universitas  Paris.  Fulconi  episcopo  Paris.  praescntat  ad  capellaniam  in  ecclesia  S.  Andreae  de  Arcu- 
bus  magistrum  Johannem  liuridan. 

1348,  Augusii  5,  Parisiis. 

Universis  presentes  litteras  inspecturis  universifas  niagislroruni  et  scolarium  Parisius 
studentiuin  salutein  in  Domino.  Noverint  universi,  quod  cum  olim  bone  memorie  vir  vene- 
rabilis  magister  Johannes  de  Thelu  in  ipsius  teslamento  ordinasset,  quod  de  bonis  suis 
pro  salute  aninie  sue  una  capellania  fundaretur,  ad  quam  Parisius  deserviendam  presen- 
taretur  perpetuo  capellanus  reverendo  in  Christo  patri  domino  episcopo  Parisiensi  per 
antiquiores,  qui  pro  tempore  essent,  actu  regentes  et  Parisius  presentes,  videlicet  unum  in 
theologia,  duos  in  decrelis  et  unum  in  medicina,  nec  non  per  rectorem  nostre  Universitatis 
predicte  et  quatuor  procuratores  quatuor  nationum,  ita  tanien  quod  voces  illorum  quinque, 
scilicet  rectoris  et  procuratorum  predictorum,  non  faciant  nisi  unam  :  et  ad  finem  quod 
citius  ct  melius  dicte  capellanie  fundatio  procuraretur,  congregati  fuissent  dudum,  videli- 
cet  die  secunda  mensis  Octobris  ultimo  preteriti',  in  nostra  congregalione  generali  apud 
Sanctum  Maturinum  venerabiles  viri  magistri  Robertus  de  Bardis',  cancellarius  ecclesie 
Parisiens.,  antiquior  pro  tunc  regens  in  theologia  et  Parisius  tunc  presens;  Gerardus  de 
Curtilis'  et  Richardus  de  Fanni*,  tunc  etiani  antiquiores  regentes  in  decretis  et  Parisius 
presentes;  Mainfridus  de  Coppis,  tunc  etiam  antiquior  regens  in  niedicina  et  Parisius 
presens";  Alanus  de  Propeponteu  °,  tunc  nostre  Universitatis  rector  predicte;  Guillermus 
de  Nemosio^,  Johannes  de  Vervino*,  Gaufridus  Vastinelli'  et  Michael  de  Dacia'",  tunc  qua- 
tuor  nationum  procuratores,  elegissentque  concorditer  et  nominassent  de  voluntate  et  con- 
sensu  omniuni  nostrum  discrelum  virum  magistrum  Johannem  Buridan"  presentandum  ad 
dictam  capellaniam  deserviendam,  cum  esset  fundata,  dantes,  prout  poterant,  eidem  magi- 
stro  de  consensu  nostro,  ut  predicitur,  et  nobis  ratum  et  gratum  habenlibus,  jus  ad  dictani 
capellaniam  prosequendum;  et  nos  nuper  de  bonis  dicti  magistri  Johannis  de  Thelu  emis- 
semus  quosdam  redditus  perpetuos  et  amortizatos  sitos  apud  Trissiacum  juxta  Monastc- 
riolum,  videlicet  circiter  quinquaginta  duo  arpenta  terre  arabilis,  circiter  octo  arpenta  jar- 
dinorum,  circiter  octo  arpenta  nemorum,  circiter  arpentum  et  semiarpentum  pratorum, 
xij  solidos  et  vij  denarios  censuum  minutorum,  decem  tam  viros  quani  mulieres  servc 
conditionis  cum  omnimoda  justitia  in  predictis  et  usu  pro  bestiis  et  pascuis  de  MaroIIes"  : 
nos  piam  ipsius  voluntatem  et  sanctam  cupientes,  quantum  possumus  et  nostra  interest, 
adimplere,  dictos  redditus  omnes  et  singulos  pro  dicte  capellanie  fundatione  dimittimus, 
eosdem  transferentes  in  predictum  magistrum  Johannem  Buridan,  et  post  ipsum  perpetuo 
in  suos  successores,  qui  modo  et  forma  contentis  in  testamento  dicti  magistri  Johannis  de 
Thelu  fuerint  suis  temporibus  dicto  reverendo  patri  domino  episcopo  Parisiensi  presentati 
et  per  ipsum  recepti.  Supplicantes  humiliter  eidem  reverendo  patri,  qualenus  dicte  capel- 
lanie  fundationem  dignetur  Dei  et  pietatis  intuilu  prosequi  et  finire,  et  ad  eam   deservien- 


622  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1348 

dam  dictum  magistrum  Johannem  Buridan  recipere  in  perpeluum  capellanum,  quem  ad  id 
de  voluntate  et  consensu  prenominatorum  magistrorum  ipsi  reverendo  patri  tenore  pre- 
sentium  presentamus.  Datuin  Parisius  in  nostra  congregatione  generali  celebrata  apud  S. 
Maturinum  quinta  die  Augusti  anno  Domini  M  GCG  XLVIII,  sub  sigillo  nostre  Universitatis 
predicte. 

Instrumentum  insertum  litteris  Fulconis  episcopi  Paris,  an.  1348,  Octob.  18,  de  quibus  supra  n°  1155,  nota,  in  God, 
Harcur.,  fol.  74;  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  88,  et  opud  Bulaeum,  IV,  307.  His  litteris  Fulco  erig^it  capellaniam  in 
ecclesia  S.  .\ndreae  de  Arcubus,  statuens,  ut  capellanus  pro  salute  animae  defuncti  Joh.  de  Thelu  ac  parentum  et  benefac- 
torum  ad  altare  b.  Mariae  per  se  vel  alium  duas  missas  ad  minus  singulis  scptimanis  celebrare  vel  celebrari  facere  teneatur. 
Admittit  prueterea  ad  hanc  cupellaniam  mag.  Johannem  Buridan,  mag.  in  artibus,  o  magistris,  rectore  ct  procuratoribus 
per  patentes  litteras  sigillo  magno  Universitatis  sigillatas  ipsi  praesentatum. 

1.  I.  c.  an.  1347,  Octob.  2.  —  2.  De  quo  pluries.  —  3.  Jam  an.  1340  erat  juris  utriusque  profcssor,  et  canon.  Paris. 
(Reg.  Bened.  XII,  an.  6,  cp.  394);  an.  1342  canon.  Belvac.  (Reg.  Clement.  VI,  n°  152,  fol.  313).  Cf.  infra  Rotul.  an.  1349, 
n»  1163.  —  4.  V.  Rot.  an.  1349,  Muii  20.  —  5.  De  quo  supra  n°  924,  not.  2,  «  Manfredus  de  Mediolano  ».  Nomen  dccst  apud 
Bulaeum.  —  6.  V.  supra  n"  845,  not.  9.  Alanus  a  Junii  23,  an.  1347,  rector  fuit.  —  7.  Procurator  Gallicorum.  —  8.  V.  supra 
n"  114G  ct  infra  n»  1165.  Ernt  procurator  Picardorum.  —  9.  V.  supra  n°  1141.  Erat  procurator  Normannorum.  —  10.  In  Reg. 
procur.  nat.  Anglic.  vocatur  «  Micbael  Pauli  dc  Dacia  »,  procur.  nationis  Anglic,  p.  293  (an.  1345  determinavit),  320  sq. 
(an.  1347  licentiatus  cst  et  inccpit).  —  11.  V.  supra  n»  870  et  pluries  in  Chartul.  Ex  bac  praesentatlone  liquet  omnino,  qua 
reverentia  in  Universitate  Paris.  Johannes  Buridan  frueretur.  V.  supra  n°  1125,  not.  4.  — 12.  V.  de  bis  omnibus  n"  1154,  nota. 


1157.    Ordinatio  Capituli  generalis  Ord.  Cisterc.  de  bursis  scholarium  Paris. 

1348,  Septembris  12,  Cistercii. 

Gonsiderata  temporum  qualitate  et  victualium  caristia  augmentata,  ordinat  Gapitulum 
generale,  quod  scolares  mittendi  Parisius  teneantur  eorum  quilibet  xvi  scuta  aurea  inbur- 
sare,  diffinicionibus  alias  editis  quoad  acta  circa  Parisiense  studium  in  suo  robore  per- 
mansuris. 

Bibl.  Caes.  Vindobon.,  ms.  lat.  2234,  e  quo  Winter,  Bie  Cisterciencer  des  nordostl.  Deutschlands,  III,  p.  315. 


1  158.   Articuli  condemnati  Johannis  Guyon,  Ord.  Min.,  et  ab  ipso  revocati. 

1348,  Ocfobris  12,  Parisiis. 

Isti  sunt  articuli  revocati  anno  Domini  1348,  12  die  Octobris'  Parisius  per  fratrem 
Johannem  Guyon',  Ordinis  Minorum,  in  domo  Predicatorum. 

Primus  est,  quod  generare  secundum  suam  rationem  formalem  non  sit  in  Patre. 

Secundus  est,  quod  generare  realiter  elicitum  sit  in  divinis. 

Tertius  est,  quod  aliquando  generare  sive  elicitum  sive  inelicitum  sit  in  Filio. 

Qiiartus  est,  quod  generare  et  generari  in  divinis  accepta  notionaliter  sint  idem  inler 
se  in  divinis 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  623 

Quintus  esl',  dicere  quod  Pater  in  divinis  non  sit  formaliter  generans  alia  generatione 
quam  illa,  qua  Filius  lorinaliter  est  genitus. 

Bibl.  Amplon.,  ms.  in  Quarto  151,  fol.  11;  Bibl.  Autissiod.,  ms.  243,  fol.  84;  Bibl.  Monac,  ms.  lat.  3798,  fol.  128.  — 
Ad  calcem  libri  IV  Sentent.  perperam  mox  ad  an.  1308,  mox  ad  an.  1318,  sicut  in  Bibl.  max.  Pairum,  XXVI,  482,  apud 
Bulaeum,  IV,  182,  D'Argentr^,  CoU.  jud.,  I,  293,  refertur.  In  Hist.  litter.  de  la  France,  XXVI,  536,  sec.  Sbaralea,  SuppL, 
p.  431,  ad  an.  1308. 

1.  In  ms.  Autissiod.  et  ad  calcem  Sentent.  «  Octob.2  »,  sed  perperam,  cum  hujusmodi  revocationes  coram  Universitate 
apud  Praedicatores  ad  Sermonem  diebus  dominicis  congregata  consueverint  fieri  (v.  supra  n"  1027,  not.).  Octob.  2  feria 
quinta  erat,  Octob.  12  dies  dominica.  —  2.  Quandoque  a  Gyon  u  vel  «  Guion  »;  in  ms.  Autissiod.  «  Goerum  ».  —  3.  Ubique 
additur  hic  «  quod  ». 


1  15y.  «  Omnes  et  singuli  magistri  de  collegio  facultatis  medicorum  Parisius  ad  mandatum  illustrissimi  prin- 
cipis  et  domini  Philippi,  Francorum  regis,  incitati,  utilitati  etiam  publice  intendere  cupientes,  causas  opi- 
dimie  universales  et  remotas,  particulares  et  propinquas,  necnon  et  salubriora  remedia  proponunt  sub  brevi 
compendio  declarare.  » 

1348,  mense  Octobri,  Parisiis. 

Sic  magistri  promittunt  in  introductione  ad  Compendium  de  epidimia  Parisius  compilalum  anno  i348,  mense 
Octobris,  quod  incipit  :  «  Visis  effectibus  quorum  causa  latet  ».  Bibl.  nut.  Paris.,  ms.  lat.  11227,  fol.  204  (ed.  a  E.  Re- 
bouis,  Etude  historique  et  critigue  sur  la  peste,  Paris,  1888,  p.  70  sqq.),  cujus  transsumptum  sicut  et  ms.  7082,  fol.  45 
(non  plenc),  in  ms.  7026,  fol.  49,  nou  plcne  (e  quo  Michon,  Documents  inedils  sur  la  grande  peste  de  1348,  Paris,  1860). 
Bibl.  Amplon.  mss.  in  Quarto  193,  fol.  86  (non  plene) ;  194,  fol.  65  (ubi  «  an.  1349,  6  die  Octobris  ») ;  217,  fol.  1;  Bibl. 
Monac,  ms.  lat.  8151,  fol.  106  (non  plene) ;  Bibl.  Caes.  Vindob.,  ms.  lat.  5312,  fol.  227. 

Anno  scquenti,  die  S.  Yvonis  (Maii  19),  «  a  quodam  practico  de  Montcpessulano  »  editus  est  altcr  brevior  Tractatus 
de  Epidemia,  inscriptus  «  florenti  studio  medico  Paris.  ac  toti  Universitati  »,  qui  in  mss.  Paris.  7026,  fol.  81  (e  quo  Michon, 
I.  c.)  et  11227  tractatum  Parisiensem  sequitur. 


1  IbO.  Clemens  VI  Constitutionem  Benedicti  XII  de  canonicis  regularibus  ad  studia  Parisiis  alioque  mittendis, 
de  eorum  «  promotione  ad  baccalareatus,  licentiatus,  doctoratus  et  magisterii  gradus  »  et  quidem  in  sacro- 
rum  canonum  facultate ',  ad  Praemonstratensem  Ordinem  et  professores  ipsius  extendit.  Dat.  Avinione, 
XV  kal.  Marlii,  anno  septimo.  «  Ad  sacrum  Premonstratensem  Ordincm.  » 

1349,  Februarii  15,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  7,  n»  191,  fol.  91,  ep.  284.  —  Bulaeus,  IV,  315  (perperam  «  10  kal.  Mart.  »).  — 
Clemens  VI  in  epistola  sua  quae  Benedictus  XII  an.  1339,  Maii  15,  in  litteris  supra  n<*  1019  de  transmittendis  Parisios  alibique 
dicit  breviter  praestringit,  in  extenso  tamen  affert  quae  in  Constitutione  Benedicti  de  promotione  in  sacrorum  canonum  facul- 
tate  Purisiis  statuit.  V.  supra  n'»  1002,  et  not.  2,  atque  1148  ». 

1.  Ne  unum  quidcm  verbum  de  theologica  facultate. 


1161.  «  /«  crastino  Translationis  S.  Nicolai  juravit  prepositus  Paris.  rectori  et  Universitati  Paris.  apud  S.  Ma- 
turinum,  quod  fideliter  observabit  privilegia  Universitatis  et  libertates,  et  hoc  facta  congregatione  generali, 
scilicet  regentium  et  non  regentium  et  scolarium.  » 

1349,  Uaii  10,  fParisiis.J 

Reg.  procurat.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  n°  3,  fol.  11  (ad  an.  134£).  Rec.  des  primUges  deVUnwer- 
siti  de  Paris,  p.  280.  Bul.,  IV,  318. 


624  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1349 


llt)^.  «  Uotulus  facultatis  theologie  Universitatis  Parisiensis,  in  quo  fuerunt  facte  assignationes  per  episcopum 
Sancti  Pauli^  et  electuni  Petragoricensem"^,  juxla  formam  per  dominum  nostrum  ordinatam  et  ejus  manu 
scriptam,  prout  in  fine  liotuU  continetur.  » 

1349,  Maii  19,  Avenione. 

Sanctissime  pater,  a  principio,  quo  Deus  vestram  sanctitatem  ad  culmen  apostolice 
dignitatis  sublimavit,  letantes  firmiter  sperabamus  sacre  Scripture  professores  studii  Pari- 
siensis  inter  ceteros  in  ecclesia  sancta  Dei  per  eandem  sanctitatem  vestram  specialiter 
promoveri.  Et  talis  fuit  vestre  sanctitatis  intencio,  sicut  indubitanter  tenemus,  prout 
evidenter  patuit  in  signacione  singulorum  ad  prebendam  et  dignitatem  juxta  sue  suppli- 
cationis  tenorem  de  data  A^estre  creationi  propinqua,  licet  sanctitatem  veslram  latere  non 
volumus  quod  propter  reservaciones  nulli  de  predictis  professoribus  hactenus  sit  pro- 
visum.  Quapropler  ad  vestre  clementissime  pietatis  gremium  recurrimus,  post  Deum  aliud 
refugium  non  habentes,  flexis  poplicibus  cum  gemitibus  et  crebris  suspiriis  dicte  vestre 
sanctitati  supplicantes  quatenus  nobis  infrascriptis  in  dicta  facullate  theologica  Parisius 
regentibus  dignemini  misericorditer  providere,  sic  quod  possimus  inter  homines  honeste 
conversari  vel  Parisius  in  studio  vel  in  beneficiis  nostris  proficiendo  ecclesie  sancte  Dei, 
nobis  gratias  facientes  quod  expectantes  jain  per  gratiam  vestram  vel  quibus  gratiam 
sub  expectacione  facietis,  possint  ubi  expectant  vel  expectabunt  ....  ad  sui  utilitatem 
acceptare  .... 

Pro  Jacobo  de  Padua-',  magislro  in  artibus  et  medicina,  ac  doctori  in  tlieologia  [de  quodam  beneflcio  eccl- 
Recipit  can.  in  eccl.  Paduana]. 

Ilem,  fralri  Jolianni  de  Galonisfontibus,  monacho  monasterii  Cariloci  Cisterciensis  Ordinis,  magistro  in 
theologia  [de  confcssore  et  indulgenlia  plenaria  in  articulo  mortis,  sicut  et  sequcntes  cx  Ordinibus]. 

Item,  fratri  Jacobo  de  Spinalo,  Ordinis  fralrum  Minorum,  magistro  in  theologia. 

Item,  fratri  Bartholomco  de  Senis ',  Ordinis  fralrum  Heremltarum  sancli  Auguslini,  magistro  in  theologia. 

Ilem,  fratri  Johanni  Bclini'',  Ordinis  Bcatc  Marie  de  Monle  Carmeli,  magistro  in  theologia. 

Item,  Johanni  de  Aciaco'',  magistro  in  theologia  [de  canonicatu  in  eccl.  Cathalaun.]. 

Item,  Nlcolao  dc  Danvilla^,  magistro  in  theologia,  canonico  Lcxoviensi,  et  prcbendam....  expectanti,  qui  fere 
octo  annis  in  dicta  facultate  rexit  ct  cuni  magnis  laboribus  vestram  sanctitatem  in  nova  crealione  vestra  persona- 
liter  visitavit  [dc  praebenda  praedicla  ct  residendo  ine  ccl.  Lexov.,  theologiam  legendo]. 

Item  Guillclmo  Rainardi^de  Sanclo  Floro,  canonico  Remensi  et  prebendam  ....  cxpeclanli  [de  praebenda  prae- 
dicta,  non  obstanfe  quod  paroch.  eccl.  S.  Jacobi  de  Carniliceria  Paris.  possideat;  residendo  Remis  et  sacram 
theol.  lcgendo  distributioncs  Rem.  percipiat]'. 

Itcm,  Ricardo  de  Colemonle '",  canonico  Rolhomagensi  [residcndo  in  Rotomag.  eccl.  et  s.  theol.  legendo 
sicut  Paris.  est  fleri  consuetum  distributiones  ibid.  percipiat,  quamvis  praeb.  exspectet]". 

Item,  magistro  Johannl  Hurelli  [de  Ambianisj  a  primo  anno  vestre  creationis  in  Atrebatensi  et  nuper  in 
Ambianensi  ecclesiis  canonicatus  auctoritate  vestra  obtinenti  sub  expectacione  prebendarum  [dc  praebenda  et  resi- 
dendo  in  Ambian.  ecclesia,  et  legendo  BibUam  cum  glosis  sec.  morem  studii  Paris.  quotidianas  distribut.  per- 
cipiat]  '-. 

Item,  Ingeranno'3  de  Fresnellis,  canonico  ecclesie  Belvacensis  sub  expectacione  prebende  [residendo  in  civit. 
Belvac.  s.  theologiam  legendo  distrib.  quotid.  percipiat]. 

Item,  Nicolao  de  Cogno  de  Placentia"  in  arlibus,  medicina  et  theologia  magistro  [de  canon.  et  praeb.  eccles. 
Trecen.,  et  residendo  in  ead.  eccl.  theologiam  legendo  distrib.,  eic.  ul  in  praecedenli]. 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  625 

Item,  magistro  Gilleberto  Cossardi'^  Rothomag.  dioc,  canonico  Autissiodorensi,  sub  expectacione  prebende 
[de  praebenda]. 

Ilem,  Petro  de  Vascomolendino'",  magistro  in  Iheologia,  Belvacensis  diocesis,  canonico  ecclesic  Morinensis 
[de  praebcnda]. 

Item,  Nicolao  de  Sparnaco'",  in  arlibus,  mediciiia  ct  theologia  niagistro  [de  canon.  eccl.  Lingoncns.]. 

Item,  magislro  Guillelmo  de  Exclusa,  alias  de  Planis'**,  dudum  Universitatis  Paris.  reclori,  dc  Constantiensi 
diocesi  oriundo  [de  canon.  et  pracb.  eccl.  Constant.,  ibique  rcsidcndo  s.  theol.  legendo  distribut.,  elc.]. 

Item,  Henrico  de  Lcwis''',  in  artibus,  theologia  magistro,  ac  liccntiato  in  medicina  [de  canon.  et  [praeb.  eccl. 
Leodiens.]. 

Itcm,  magistro  Yvoni  de  Buxeria-",  magistro  in  theologia  [de  can.  et  praeb.  eccl.  Briocens.]. 

Itcm,  Natali  Avenel-',  in  artibus,  mcdicina  et  theologia  magistro,  rectori  par.  ecclesie  Sancti  Vigoris  de  Nigello 
Cenoman.  dioc.  [de  eccl.  paroch.  S.  Gcrvasii  juxta  Biauvoir  Lucion.  dioec,  sed  recipit  canonicat.  in  eccl.  Turon.]. 

Item,  Johanni  Malet-^,  magistro  in  thcologia,  can.  Ebroic.  de  praebcnda,  ibique  rcsidendo  et  Iheolog.  legcndo 
distribut.,  etc.]. 

Item,  Michacli  Bclesmeuf^s,  magistro  in  thcologia  [decanon.  et  pracb.  eccl.  Carnol.,  ibiquc  residcndo  theol. 
legendo-'  distribut.,  elc.]. 

Itcm,  Hcllino  de  Duri,  magistro  in  theologia  [de  canon.  ct  praeb.  eccl.  Cameracens.,  ibiquc  rcsidcndo  et 
sacram  theol.  legendo  distribut.,  etc.]-''. 

Item,  Philippo  dc  Mara-",  magistro  in  thcologia  Baioccns.  dioc.  [de  canon.  ct  pracb.  cccl.  Ccnoman.,  ibique 
residendo  et  theolog.  Icgcndo  distrib.,  elc.]. 

Itcm,  Badulpho  Caroni  de  Bellaquercu-',  Ambianensis  dioc,  doctori  in  theologia,  quod  sacram  theologiam  in 
eccl.  Atrebatens.  legendo  cotidianas  dislributiones  integre  percipiat  ac  si  esset  canonicus  prcbendalus,  donec  pre- 
bendam  ipsius  eccl.  fuerit  pacificc  assecutus,  non  obstante  quod  conventus  fr.  Ord.  dc  Montecarmeli  cjusdcm  civit. 
unum  de  fratribus  dicti  conventus  pro  dicta  lectura  capitulo  dicte  eccl.  Atrebat.  ministrare  tencalur  [rccipit  in 
eccl.  Tornac.]. 

Itcni,  Oudardo  de  Gannis,  alias  Ansovillari -•*,  in  artibus  et  thcologia  magistro,  cui  dudum  sanctitas  vcstra 
providit  de  canon.  et  prcbenda  cccl.  JNoviomcns.  sub  cxpectalione  prcbende  [qui  et  capcllaniam,  sicut  ct  praccedens, 
in  capella  domus  scholarium  card.  Cholcti,  quae  nemini  nisi  habenti  bursas  in  eadem  confertur,  tenuit]. 

Item,  pro  magistro  Roberto  de  Bardis-',  canccllario  ecclesie  Parisiensis,  dccano  thcologico  facultatis  et  regente 
Parisius  in  eadcm  [de  pracb.  et  dignitate  eccl.  Carnotens.]. 

Itcm,  Guillelmo  dc  Lumbris^o,  magistro  in  thcologia  [de  quodam  beneficio  in  civit.  vel  diocc  Paris.  Recipit 
distribut.  in  eccl.  Carnot.,  si  Robertus  de  Bardis,  qui  cst  prior  in  Rotulo,  velit]. 

Item,  Dyonisio  de  Duclaro",  magistro  in  theologia,  canonico  Constantiensi  et  prebendam  ....  ibidem  de 
graciis  Universitati  Paris.  conccssis  anno  primo  creationis  vcstre  sanctitatis  expectanti  [recipit  distribut.  in  eccl. 
Constant.,  si  Guillelmus  de  Exclusa  vclit]. 

Item,  magistro  Johanni  de  Oratorio^-  [dc  can.  ct  pracb.  eccl.  Laudunens.]. 

Item,  Yvoni  dc  Insula-",  magistro  in  theologia  [de  can.  et  pracb.  in  eccles.  Dolensi]. 

Item,  Johanni  Hugonis  de  Chamberello^',  Lemovic  dioc,  magistro  in  theologia  [de  can.  eccl.  Paris.  Rccipit 
praeb.  in  eccl.  Narbonens.]. 

Item,  fratrcm  Johanncm  de  Blesis  monachum  monastcrii  Majoris  monasterii  propc  Turon.  Ord.  S.  Bencdicti, 
magistrum  in  theologia,  dignetur  vestra  sanclilas  prcficere  in  abbatem  alicujus  monastcrii  in  civitate  vcl  dioc. 
Carnotens.,  e(c. ■'■'.  [3a] 

Et  quod  transeat  sine  alia  leclione.  —  Concessum.  —  Fiat  pro  oninibus  qui  petunt 
plenam  indulgentiam  in  mortis  articulo.  R.  —  Fiat  pro  oninibus  qui  sunt  canonici  expec- 
tantes  prebendas  solum  vel  prebendas  et  dignilates,  officia,  etc,  in  ecclesiis  cathedralibus 
vel  collegiatis  qui  voluerint  in  diclis  ecclesiis  personaliter  residere  et  ibi  theologiam 
legere,  quod  habeant  distributiones  cotidianas,  ac  si  essent  prebendati,  proviso  quod  non 

possit  esse  nisi  unus  in  una  ecclesia,  et  si  duo  concurrant,  preferatur  prior  in  data.  R... 

**  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  79 


626  CIIARTULAUIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1349 

Et  fiat  assignatio  per  episcopum  Tricaslrinum  et  electum  Petragoricensem.  R Datum 

Avenione  xiiij  kal.  Junii,  anno  octavo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clenieiitis  \'I,  an.  8,  p.  2,  fol.  91.  —  De  consilio  quatuor  facultatum  Universitatis  Paris.  rotulos 
miltendi  ad  ouriam  Rom.  (an.  1348,  Maii  (i,  7)  v.  supra  n"  1152.  Epistolae  Clementis  VI  quae  ad  petitiones  singulorum  refe- 
runtur  (quamvis  aliquue  desint),  exslant  in  Reg.  Comm.  an.  8,  imprimis  in  n'»  194,  197  el  198.  De  nuntiis,  qui  jam  an.  1348, 
Novemb.  24,  euriam  Rom.  intrarunt,  v.  similiter  supra  n"  1152,  not.  V.  praeterea  infra  introductionem  ad  n'""  1165. 

1.  Guillelmus  Guitard,  abbas  S.  Taurini  Ebroic.  dioec.  Ord.  S.  B.,  ab  an.  1348,  Augusti  14,  episcopus  Tricast.  (Reg. 
Clement.  VI,  n"  187,  fol.  49),  an.  1349,  Novemb.  4,  ad  scd.  Lexoviens.  translatus  (ibid.,  n"  192,  fol.  42i>).  Erat  decretorum 
doclor.  V.  de  ipso  Albanes,  Hist.  des  Eviques  Saint-Paul-Trois-Chateaux,  p.  21  sqq.,  12*  sqq.  —  2.  Guillelmum,  ab 
an.  1348,  Febr.  13,  episcopum  Petragoricencem,  cum  csset  prius  cancellarius  eccles.  Belvacensis,  notarius  papae  et  diaconus 
(Reg.  Clement.  VI,  n"  181,  fol.  55),  post  translationem  (Febr.  13)  Arnaldi,  olim  prioris  prioratus  de  Sos,  0.  S.  Aug.,  Apamiar. 
dioec,  ad  scdem  Apamiarum  (Rcg.  Clenicnt.  VI,  n"  181,  fol.  hk^.  Arnaldus  post  obitum  Ademari,  an.  1347,  Octob.  15,  factus 
cst  episcopus  Petragoricens.,  ibid.,  n»  178,  fol.  11'').  Quae  Gams,  Ser.  cpisc,  de  his  e  Gall.  Christ.,  et  Mas  Latrie  e  Gams, 
olTerunt,  nimis  manca  et  mendosa  sunt.  Guillelmus,  Petragoricens.  electus,  an.  1349,  Julii  27,  ad  sedera  Bracarens.  transfertur 
(ibid.,  n»  195,  fol.  l^*";  ei  sub  eadem  temporis  nota  Pelrus,  episc.  Veron.,    in  sede   Pctragoric.    successit,    ibid.,    fol.   21).  — 

3.  An.  1342,  Octob.  4,  vocatur  in  art.  et  med.  mag.,  baccalareus  in  theol.,  sociusque  domus  Sorbonae  (Supplic.  Glem.  VI, 
an.  1,  p.  1,  fol.  241;  Rcg.,  n°  148,  fol.  99).  Jam  tunc  canon.  Paduanus  factus  cst.  An.  1343,  ut  doctor  theol.,  in  Bibl.  nat. 
Paris.,  ms.  lat.  15438,  fol.  93,  affcrtur.  Cf.  Delisle,  Cab.  des  mss.,  II,  156.  An.  1353,  Febr.  3  (cum  Parisiis  csset),  rector 
paroch.  eccl.  de  Moyaco,  Bclvac.  diocc,  qui  debuit  ecclesiam  de  Frevilla  obtinere    (Reg.   Innocent.  VI,  n"   221,  fol.  308'').  — 

4.  An.  1351,  Novemb.  6,  cum  ad  eum  et  Jacobum  Milii,  doctorem  ejusd.  Ordinis,  mandatum  apostolicum  pervenissel,  Fran- 
cisco  dc  Margantis  de  Fulgineo,  ejusd.  Ord.,  magisterium  in  theol.  in  studio  Perusino  conferendi,  jam  Perusii  morabatur 
(Rcg.  Clement.  VI,  n"  211,  fol.  137).  . —  5.  An.  1357  fuit  poenitentiarius  papae  in  Flandria  (Supplic.  Innoc.  VI,  an.  5,  p.  1, 
fol.  323).  De  eo  Joh.  Trisse  in  Catal.  mag.  [Archio  f.  Lilteratur-  u.  Kirchengesch.,  V,  376,  n»  31).  In  Arch.  monast.  S. 
Petri  Salisburg.,  a.  XII.  13,  in  partc  aversa  ultimi  folii  legitur  :  e.  an.  Dom.  M  CCC  LXX,  vdie  Martii,  sol  debet  pati  eclipsin, 
ut  frater  Joh.  Bclini  de  Ord.  Carmel.  et  mag.  in  sacra  pagina  dixit  ».  Eodem  tempore  vivebant  Vitalis  Belini,  in  art.  et  theo- 
logia  mag.,  capellanus  (Audoini)  cardin.  Magalon.  (Rcg.  Avcnion.  Innocentii  VI,  an.  1,  vol.  III,  fol.  232),  an.  1359,  anteOct.  31 
defunctus  (Suppl.  Innoc.  VI,  an.  5,  p.  2,  fol.  21),  neposque  cjus  Vitalis  Belini,  in  art.  et  medicina  mag.,  canon.  Anicien. 
cccl.  (Suppl.  Innocent.  VI,  an.  5,  p.  1,  fol.  l^^*",  ad  an.  1357).  —  6.  An.  1342  ut  magister  coUegii  Navarrae  apud  Launoium, 
Navarrae  Gymn.  Jiist.,  p.  91,  affcrtur,  eodemque  anno,  Junii  17  (s.  theol.  professor),  can.  Paris.  factus  cst  (Reg.  Avenion. 
Clement.  VI,  vol.  IV,  fol.  242j.  Postea  fuit  cancellarius  Paris.  V.  infra  n*""  1177.  —  7.  Damville  (Eure),  quod  non  debel  con- 
fundi  cum  Dainville.  In  Reg.  Suppl.,  an.  7,  p.  3,  fol  155'',  «  Nicolaus  de  Danvilla,  alias  de  Ulmis,  Ebroycen.  dioc.  »  (ad  an. 
1349,  Februar.  24),  ubi  ctiam  dicitur  cum  octo  annis  regentem  fuisse  Parisiis  in  Iheol.  Ab.  an.  1342  (ubi  jam  doctor)  canon. 
Lexovicnsis  (Reg.  Clemcnt.  YI,  n"  152,  fol.  S^^*"),  praeb.  sub  cxspect.  recipiens.  An.  1350  (de  «  Davilla  »)  can.  Abrincens. 
(Supplic,  an.  9,  fol.  173),  an.  1362  can.  Paris.  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  I,  fol.  45,  tom.  III  Chartul.),  an.  1364  pocnitentia- 
rius  Paris.  (ibid.,  vol.  VII,  fol.  614).  —  8.  Supra,  et  fol.  126  scribitur  «  Beynardi  ».  An.  1342  jam  magister  in  theol.  canoni- 
catum  in  eccles.  Remensi  sub  exspectatione  praebendae  recipit  (Reg.  Clement.  VI,  n"  152,  fol.  271).  —  9.  Intelligi  debet  : 
quamvis  praebendam  adhuc  non  receperit.  Et  sic  in  sequentibus.  —  10.  V.  supra  n"  1072.  —  11.  Sed  an.  1361,  quando  can. 
Baioc,  officium  lectoriae  cum  distribut.  non  erat  adhuc  assecutus  (Reg.  Avenion.  Innocent.  VI,  vol.  XXVI,  fol.  479).  —  12.  An. 
1365,  Jun.  18,  adhuc  canonicatum  in  eccl.  Atrebat.  recipit  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  XII,  fol.  111.  Cf.  et  vol.  XV,  fol.  138). 
—  13.  Perperam  in  Reg.  «  Ingentumo  ».  Infra  n"  1184  «  Freneys  ».  An.  1342,  mag.  in  artibus  et  baccalareus  in  theol.,  fit 
canon.  Bclvac.  (Reg.  Clement.  VI,  n»  156,  fol.  338'').  An.  1362  adhuc  actu  regens  (Suppl.  Urb.  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  ll^).  — 
.14.  Jam  an.  1342  mag.  in  artibus  et  med.,  baccal.  in  theol.,  fit  can.  Paduanus  (ibid.,  fol.  Zll^).  —  15.  An.  1342  mag.  in  arti- 
bus  et  baccalareo  in  theologia,  cum  factus  esset  can.  Autissiod.  (Rcg.  Avenion.  Clem.  VI,  vol.  XV,  fol.  450).  An.  1353  adhuc 
actu  regens  (Supplic.  Innocent.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  195).  —  16.  An.  1346  adhuc  baccalareo.  V.  supra  n"  1131.  In  Reg.  n»  197, 
in  Indice;  «  deWastomoIendo  »,  in  n»  198,  fol.  175,  «  de  Wstonio  ».  —  17.  V.  ibid.  —  18.  Ibid  et  n"  1143.  Ipse  erat  nuntius 
facultatis  theologiae,  ut  e  Supplic.  Clement.  VI,  an.  7,  p.  3,  fol.  ^^^'  (an.  1348,  Maii  7),  apparet,  ubi  dicitur,  eum  dudum 
fuisse  rectorem  Universitatis  et  unicum  doctorem  in  theologia  de  dioecesi  Constantiensi  oriundum,  et  in  cathedrali  Constanl. 
nulli  doctori,  baccalareo  sive  studenti  in  theologia  provisum  esse.  —  19.  V.  n">  1131.  —  20.  Ibid.  —  21.  Ibid.  —  22.  Ibid.  — 
23.  Ibid.  —  24.  An.  1353,  Jun.  10,  Innocentius  VI  in  eccl.  Carnoten.  oflicium  lectoris  in  theol.  de  novo  instituit,  et  Michaelem 
nominavit  (Reg.  Aven.  Innoc.  V,  vol.  V,  fol.  455,  456).  —  25.  Nihilominus  in  Rotulo  magistrorum  Univers.  Paris.  an.  1353 
notatur  (Supplic.  Innocent.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  195).  In  Rotulo  domus  Sorbonae  an.  1343,  Septemb.  27,  «  mag.  in  artibus, 
Cameracens.  dioc,  qui  ambos  cursus  in  theologia  perlegit  »,  de  canon.  eccl.  Atrebat.  (Supplic.  an.  2,  p.  1,  fol.  246).  De  eo  ad 
an.  1353  legitur  :  «  per  triennium  in  Rom.  curia  commorando  gratiam  ejusd.  sedis  expectans  patrimonium  vendidit  et  con- 
sumpsit  »,  can.  S.  Ursmari  Lobien.  Camerac  dioec.  (Reg.  Innocent.  VI,  n°  221,  fol.  339).  An.  1362  can.  Camerac  (Reg.  Aven, 

79. 


1349]  AB     ATJNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     \NNUM     MCCCL.  627 

Urbani  V,  vol.  I,  fol.  48).  ubi  «  de  Duryaco  n.  Apud  Delisle,  Cab.  des  mss.,  II,  186,  scribltur  «  de  Ducyaco  »  et  «  de  Ducy  » 
(emss.Paris, ).  In  Registris  Vat.  saepe  ejusdem  mentio  iit,  sed  semper  «  de  Duryaco  »  vel  «  Dury  ».  —  26.  In  Rot.  Sorbouac  an.  1343, 
Septemb.  27,  et  «  mag.  in  artibus,  qui  ambos  cursus  suos  in  theologia  perlegit  »  (Supplic,  an.  2,  p.  1,  fol  2'i6),  —  27.  Supra 
n°  1131.  —  28.  Ibid.  Ms,:  «  Anfovillari  y.  —  29.  V.  n"  998.  Ultimus  hic  nominatur.  Ante  Octob.  26  diem  clausit  supremum. 
V.  infra  n»  1176.  —  30.  V.  nl^  1051  et  1080.  —  31,  V,  n»  1032,  —  32.  V.  n°  1051.  —  33.  Ad  an.  1342  inter  studentes  theol.  Col- 
legii  Navarrae  affertur  ap,  Launoium,  Navarvae  Gymn.  Hist.,  p.  91.  —  34.  V.  n"  1131.  —  35.  Supra  omittitur  Gulllelmus 
Campionis,  sacrae  paginae  professor,  qui  ctiam  nuntius  erat  Universitatis  Paris.,  et  qui  petit  sibi  dari  canon.  et  praebendam 
eccl.  Baiocens.  (Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  7,  p.  2,  fol.  92,  ad  an.  1349,  Januar.  7).  Quantum  e  bencficiis  diversarum 
ecclcsiarum,  quae  possidebant,  liquet,  cum  Guillelmo  de  Exclusa  confundi  noster  non  debet.  Saepius  et  Ricardi  de  Camone, 
magistri  in  tbcologia,  in  Regestis  mentio  fit  (v.  g.  Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  11,  fol.  128''),  qui,  canonicus  Baioccns., 
potuit  ibid.  «  singulis  diebus  quibus  in  studio  Paris.  est  fieri  consuetum,  unam  lectioncm  legendo  in  theol,  facult,  »  fructus 
percipere  (Reg.  Clem.  VI,  n»  211,  fol.  181,  ad  an.  1352). 


1  1 63 .  «  liotulus  doctorum  in  decretis  Universitatis  Parisiensis.  » 

1349,  Maii  20,  Avenione. 

Ad  amenitatem  vestre  beatitudinis  veniens  nullus  gratuitate  sperata  frustratur,  sed 
potius  ut  a  dispensatore,  cujus  largus  est  dominus,  qui  petit,  accipit  et  reportat,  quinimmo 
eciam  sanctitatis  vestre  clementia  nullum  in  vinea  Domini  laborancium  scientie  videlicet 
dancium  operam  irremuneratum  diurno  denario  pretermittit.  Quapropter  filia  vestra  devo- 
tissima  Universitas  Parisiensis  pro  doctoribus  vestre  facultatis  decretorum  una  cum  aliis 
doctoribus  et  magistris  in  Universitate  ipsa  lunc  regentibus  supplicavit,  quibus  omnibus, 
ac  postmodum  bacallariis  in  theologia  nullum  collegium  facientibus,  indifferenter,  docto- 
ribus  dicte  facultatis  decretorum  dumtaxat  exceptis,  in  graciarum  largitione  eadem  sanctitas 
se  reddidit  liberalem.  Et  licet  postmodum  eidem  sanctitati  vestre  pro  ipsis  fuit  pluries 
supplicatum,  nullum  tamen  efTectum  gratie  habuerunt.  Ne  igitur  doctores  iidem,  quorum 
aliqui  tam  ex  studio  quam  senio  confracti,  Constituciones  vestras  apostolicas  et  eciam  decre- 
tales  habentes  pre  ceteris  publicare',  velud  ancille  filii  videantur,  supplicat  eidem  vestre 
sanctitati  humiliter  et  devote  filia  vestra  Universitas  predicta,  quatinus  doctoribus  infra- 
scriptis  in  dicta  facultale  decretorum  regentibus  juxta  peticionum  ipsorum  tenores  vel  de 
beneficiis  in  vestre  sanctitatis  curia  vacantibus,  prout  vestre  placuerit  sanctitati,  dignemini 
misericorditer  providere  modo  et  forma  quibus  aliis  in  iheologica  facultate  regentibus 
sanclitas  vestra  prelibala  duxerit  faciendum,  cum  acceptacione,  reservacione.... 

Primo  magistro  Ricardo  Fabri,  doctori  in  decretis,  licentiato  in  jurc  civili,  decano  dicte  facultatis  decrctorum, 
Sagiens.  dioc,  cui  dudum  sanctitas  vestra  providit  de  canonicatu  cccl,  Lexov.  sub  expectatione  prcbende  [de  can.  ct 
praeb.  Autissiod,]. 

Item,  magistro  Nicolao  de  Hamello"-,  antiquiori  doctori  regenti  in  decretis  ct  liccnliato  in  jure  civili  [de  can. 
Baiocens.]. 

Item,  magistro  Girardo  de  Curtilis»,  doctori  ulriusquc  juris,  canonico  Parisiensi  [de  quodam  beneficio]. 

Item,  magislro  Eustacliio  de  Floriaco',  qul  in  vostra  sancta  prescntia  incepit  Parisius  in  decretis,  et  semper 
postca  fuit  regcns  [de  bcneficio], 

Item,  magistro  Stcphano  dc  Lingonis-',  doctori  in  decretis  et  licentiato  in  jure  civili  [de  praebenda  in  cccl, 
Meldensi]. 

Item,  magistro  Ricardo  Fanny*',  Rotlioniag,  dioc,  decrclorum  doctori  et  in  jure  civili  licentialo  [de  canon , 
Cenomancns,]. 


628  CHARTULARlUM     UNIVEUS.     PARIS.  [1349 

Item,  magistro  Johanni  de  Fresneyo",  licentiato  in  legibus  et  doctori  in  decretis,  canonico  prebendato  in 
ecclesia  Dolens.  [de  canonicatu  Turon.]. 

Item,  magistro  Johanni  Guidouche^,  doctori  decretorum  et  liccntiato  in  legibus,  fratri  quondam  Nicolai  Gui- 
douchc,  humilis  domicclli  vestri  [de  beneflcio]. 

Item,  magistro  Henrico  de  Rupaleyo,  decretorum  doctori  et  licentiato  in  legibus  [de  beneficio]. 

Item,  magistro  Roberto  Fabri",  doctori  in  decretis  et  in  jure  civili  licentiato,  Ebroicens.  dioc.  [de  beneflcio]. 

Item,  fratri  Johanni  Goujon,  canonico  monasterii  Sancti  Dyonisii  Remensis,  Ord.  S.  Augustini,  inter  profes- 
sores  sui  Ordinis  Parisius  primo  doctorato  [de  prioratu  et  praepositura]. 

Item,  magistro  Thome  de  Maalou^",  Lexov.  dioc,  in  dccretis  et  in  jure  civili  licentiato  [de  canon.  Lexoviens.]. 

Item,  fratri  Johanni  de  Sancto  Dyonisio,  monacho  monasterii  Sancti  Launomari  Blesens.,  Ord.  S.  Bencdicti, 
Garnot.  dioc.  ",  primitus  doctorato  Parisius  inter  sui  Ordinis  professores  [de  prioratu]. 

Item,  fratri  Petro  Amelhii'^,  monacho  monasterii  CarrotTensis,  Ord.  S.  Benedicti,  et  priori  prioratus  de  Lauda. 
dioc.  Pictav.,  decretorum  doctori,  nunc  in  auditorem  domini  G.  cardinalis  Boloniensis'^  vocato  [de  beneflcio]. 

Item,  magistro  Jacobo  de  Rubeomonte'^,  doctori  decretorum  pro  dicta  facultate  ad  pedes  sanctit.  v.  destinato 
[de  can.  in  eccl.  Lausanen.]. 

Item,  magistro  Johanni  Boeti'',  licentiato  in  legibus  et  doctori  in  decretis  [de  beneflcio]. 

Item,  fratri  Roberto  Couroye,alias  de  Rochis,  monacho  monasterii  Beatc  Marie  de  Becco  Helluini,  Ord.  S.  Bene- 
dicti,  Rothomag.  dioc,  doctori  in  decretis  [de  indulgentia].  [17] 

Et  placeat  sanctitati  vestre  ac  clemencie  caritative  quod  gratie  prelibate  absque  exa- 
minatione"'  transeant  et  sine  alia  lectione.  —  Fiat  pro  omnibus  doctoribus  religiosis  in 
suis  ecclesiis  vel  monasteriis  episcopi  et  capituli  vel  abbatis  vel  prioris  et  conventus  com- 
muniter  vel  divisim  usque  ad  summam  sex  viginli  librarum  in  meliori  forma.  R.  Fiat  pro 
omnibus  doctoribus  secularibus  de  canonicatu  et  prebenda  in  ecclesia  cathedrali...  usque 
ad  summam  centum  librarum  cum  cura,  sexaginta  sine  cura,  eciainsi  in  ecclesia  cathedrali, 
et  fiat  assignatio  per  episcopum  Tricastrinum  et  electum  Petragoricensem,  et  adverlant 
quod  non  sit  concursus  et  fiat  in  meliori  forma.  R.  —  Dat.  Avinione  xiij  kal.  Junii,  anno 
octavo. 

Reg.  Vat.  Sujjplic.  Clemcntis  VI,  un.  8,  p.  2,  fol.  96. 

1.  Jam  Johannes  XXII  quasdam  Conslitutiones  et  epistolas  Parisios  ulioque  misit,  ut  in  scholis  legerentur  (v.  supra  n'"  833, 
834),  ut  taceamus  de  collcctionibus  integris  epistolarum  seu  Dccretalium  quas  summi  pontifices  ad  studia  generalia  destina- 
runl(v.  tom.  I  Chartul.,  et  supra  n'"  708,  "5'0.  Ex  his  quae  supra  doctores  decretorum  scribunt,  quodam  modo  concludere 
possumus  Clementem  VI  etiam  quasdam  Constitutiones,  quae  ad  notitium  plurimorum  pervenire  debebunt,  Parisios  misisse. 
In  Arch.  Vat.,  Arm.  32,  tom.  48,  foL  12  sq.,  lO»',  26,  110  sqq.,  quaedam  hujusmodi  bullarum  exstant,  quae  utique  Extrava- 
gantes  nuncupari  licet.  —  2.  V.  supra  n»  1032.  —  3.  Supra  n»  1156.  —  4.  V.  supra  n°  1032.  —  5.  V.  supra  n»  1014.  —  6.  Jam 
un.  1342,  quundo  canon,  Autissiod.  fiebut,  decretorum  doctor  et  in  jure  civili  licentiatus,  Parisiis  uctu  regens  (Reg.  Avenion. 
Clement.  VI,  vol.  II,  fol.  263).  —  7.  An.  1342  jum  decret.  doctor,  et  cun.  Dolens.  (Reg.  Clement.  VI,  n»  152,  fol.  384).  An.  1345 
«  decanus  et  coUegium  facultatis  decretorum  Purisius  »  per  littcrus  ud  dominum  papum  directas  eum,  actu  regentem 
Parisiis  in  decretis,  de  sua  sufficientia  quam  plurimum  commendarunt,  ut  patet  e  Reg.  Supplic,  an.  3,  p.  2,  fol.  145**  (ad 
Junuar.  17).  An.  1362  adhuc  uctu  regens  et  licent.  in  legihus  (Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  76).  —  8.  An.  1351  factus  est 
can.  et  decanus  S.  Donatlani  Brugen.  Tornac.  dioec.  (Reg.  Avenion.  Clement.  VI,  vol.  LIX,  fol.  97),  ut  adhuc  an.  1360,  Sept.  13 
(Rcg.  Secret.  Innocentii  VI,  n»  241,  fol.  62^  in  2  parte,  ubi  «  Guideuche  »)  vocatur.  V.  de  ipso  supra  n»  1110.  —  9.  !n  Rotulo 
an.  1362,  ubi  udhuc  nctu  regens,  vocutur  Robertus  Fubri  dc  Grunciis,  decret.  doclor,  licent.  in  leg.  et  urtib.  (Suppl.  Urbuni  V, 
an.  1,  p.  1,  fol.  76').  —  10.  Ms.  «  Maalon  ».  Ipsc  post  Petrum  de  Caritate  (v.  supru  n°  1105),  et  post  an.  1360  fuit  cantor 
eccl.  Paris.,  sed  an.  1365  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  X,  fol.  232},  et  quidem  Febr.  5  (Gut^rard,  Cart.  de  Notre-Dame,  IV,  16, 
ubi  perperam  «  c.  1360  »),  diem  supremum  obiit.  An.  1353  jam  doctor  in  decretis,  socius  episcopi  erat  (Gu^rard,  I.  c,  III,  191). 
—  11.  V.  supra  n°  807.  —  12.  Cum  esset  abbas  S.  Benigni,  Lingonens.  dioec.  (ab  an.  1355,  Febr.  27;  antea,  an.  1351,  Sept.  28, 
abb.  S.  Martini  de  Savigny),  an.  1362,  April.  27,  factus  est  archiepisc.  Viennens.  (Reg.  Aven.  Innocent.  VI,  vol.  XXVIII, 
fol.  100),  an.  sequenti,   Jan.  9,  transl.  est  ad  sed.  Neupolit.  (Reg.  Aven.   Urbani   V,  vol.    VI,    fol.  16),   an.   1365,  Sept.(?)  5,    ad 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVl     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  629 

archiepiscop.  Ebrodunens.  (ibid.,  vol.  XI,  fol.  50);  an.  1378  Decemb.  17  a  Clemente  VII  creatus  card.  S.  Mariae  in  Transtib., 
card.  S.  Marci  obiit  an.  1389,  Aug-.  10  (v.  Balu/e,  Vit.  pap.  Avenion.,  J,  1252).  —  13.  Guidonis  de  Bolonia,  ab  an.  1342, 
Scptemb.  20,  presb.  card.  S.  Caeciliae,  ab  an.  1350  episcopi  Portuensis.  —  14.  Viennens.  dioec.  ipse  erat  nuntius  Univcrsitatis 
Paris.  pro  facultatc  decretoruni,  ut  etiam  liquet  e  Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  7,  p.  2,  fol.  119  (ad  an.  1349,  Januar.  15). 
«  Propriis  patrimonialibus  expensis  multo  tempore  in  sludiis  sollicite  laboravit  »  (ibid.,  p.  3,  fol.  272).  — 15.  Erat  canon. 
Eduens.  (Reg.  Clement.  VI,  n»  197,  fol.  39).  An.  1353  nuncupatur  auditor  causarum  appellutionum  ducatus  Rurgundiae 
(Supplic.  Reg.  Innoc-cntii  VI,  an.l,  p.  1,  fol.  C'j).  —  IG.  Oratores,  antequam  ecclesiastica  bcncficia  recipercnt,  «  de  litteratura  » 
exaniinabantur,  an  scilicet  idonei  essent.  In  isto  examine  de  cantu,  de  bene  construendo  in  lingua  latina  et  de  legendo  textum 
dictae  linguae  et  Officii  divini  agebalur.  Propterea  in  Reg.  Vat.  Urbani  IV,  n»  29,  notae  marginales  in  cancellaria  Rom.  ad 
epistolas  summi  pontificis  apposilae  sunt,  ut  :  «  satis  compelenter  legit,  canlat  el  Jatinizat  »,  seu  o  construit  »,  ctc.  V.  Pilra, 
Anal.  noviss.  Spicil.  Solesmens.,  alt.  contin.,  I,  p.  604  sqq.  Specimina  palaeograph.  lieg.  Summ.  pontif.,  p.  30  sq.  Sic 
et  in  quadam  bulla  orig.  Urbani  V  an.  1362,  Novemb.  30,  in  margine  superiori  scribebalur  :  «  bene  lcgit  et  cantat,  debiliter 
construit  »  (Arch.  Vat.  Instrum.  miscell.  ad  h.  a.).  Clemens  VI  noluit  pauperes  scholares  examinari  cum,  ut  aiebat,  n  montes 
et  colles  (quos  Aveaionem  petentes  praeteribant)  ipsos  examinassent  »  (Chron.  Matthiae  Nuewenburgens.,  npud  Bohmer- 
Huber,  Font.  rer.  Germ.,  IV,  227;  Chron.  des  Jacob  v.  Konigshofen,  in  Chroniken  der  deutschen  Stddte,  IX,  586). 


1  1  b4 .   «  Rotulus  doctorum  in  medicina  Universitalis  Parisiensis.  » 

1349,  Maii  21,  Avenione. 

Illius  portus  adilus  frequenlatur,  in  quo  venientibus  reponitur  spes  salutis,  et  ubi 
caritas  ordinate  procedens  suos  domesticos  eo  sincerius  in  suis  visceribus  recipit,  quo 
confidencius  illuc  remoti  pro  sui  proniocione  recurrunt.  Cum  igitur,  paler  sanctissime, 
duduin  ad  Universitatis  Parisiensis,  matris  nostre,  filie  vestre  devotissime,  supplicacionem 
aliquibus  de  infrascriptis  magistris  vestre  facultatis  medicine  vestra  sanctitas  gratias  fece- 
rit  speciales,  que  tum  propter  examen  quod  eis  non  fuit  (iicet  aliis  fuisset)  remissum',  tum 
propter  reservationes  per  eandem  sanctitatem  vestram  factas,  tum  etiam  propter  expectan- 
tes  eos  precedentes  nichil  aut  inodicum  profuerunt,  supplicat  humillime  filia  vestra  Uni- 
versitas  predicta,  quatenus  infrascriptis  magistris  regentibus  in  ipsa  facuitatc  medicine  de 
beneficiis  in  vestre  sanctitatis  curia  vacantibus  vel  juxta  peticionum  suarum  tenores  digne- 
mini  misericorditer  providere — 

Primo  magistro  Johanni  Euelbaren  de  EssccncmS,  dicto  de  Bruxella,  Camerac.  dioc,  magistro  iii  artibus  et 
medicina  [de  canon.  B.  Mariae  Antwerp.]. 

Item,  magistro  Petro  de  Calvomonte'',  in  artibus  et  mcdicina  magistro  [de  bcneficio]. 

Item,  magislro  Laurencio  Boescurc,  Tornac.  dioc,  in  artibus  ct  medicina  magistro  [de  bcncficio]. 

Ilem,  magistro  Theodorico  dc  Baveritone',  in  artibus  et  medicina  magistro,  Tornac.  dioc.  [de  dispens.  ob 
defect.  natal.  et  beneUcio]. 

Item,  magistro  Bartholomeo  Boneti^,  clerico  Claromont.  dioc,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  beneficio]. 

Item,  magistro  Matheo  filio  domini  Alberlini  de  Porta  de  Padua,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  can.  eccl. 
Paduanae]. 

Item,  magistro  Nicolao  de  Goudriaen'',  in  artibus  et  medicina  magistro,  Traject.  dioc  [de  can.  S.  Servatii 
Traject.  Leod.  dioec]. 

Item,  magistro  Petro  Bonini  de  Summoputeo^  [de  beneficio]. 

Item,  magistro  Johanni  de  Sancto  Quintino,  Tornac  dioc,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  dispens.  super 
def.  natal.  et  beneflcio]. 

Itcm,  magistro  Johanni  Gerardi  dc  Besachia,  alias  de  Bellomonte,  Remcns.  dioc,  in  artibus  ct  mcdicina 
magistro  [de  beneflcio]. 


630  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1349 

Itcm,  magistro  Gabrieli  dc  Porcelasto,  cler.  Cremoncnsi,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  can.  eccl.  No- 
variens.]. 

Item,  magistro  Paci  de  Zandoriis  dc  Mutina,  in  artibus  ct  medicina  magistro  [de  can.  cccl.  Ferraricns,]. 

Item,  magistro  Stcphano  Borgoin  dc  Musegis,  cler.  Gebencns.  dioc,  in  art.  et  med.  magistro  [de  can.  cccl. 
(Jebenens.]. 

Itcm,  magistro  Blasio  Heroudi,  Lexoviens.  dioc,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  bencficio]. 

Item,  magistro  Jacobo  Agni**,  Carnot.  dioc,  in  artibus  et  mcdicina  magistro  [de  beneflcio]. 

Item,  magistro  Gaufrido  le  Marhec',  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  indulgentia  plcnaria]. 

Ilem,  magistro  Girardo  dc  Sancto  Dcsiderio"*,  clcr.  Cathalaun.  dioc,  in  artibus  ct  medicina  magistro,  decano 
dicte  facultatis  medicinc  [dc  bencficio]. 

Item,  magistro  Manfredo  de  Mediolano",  magistro  in  mcdicina  [de  indulgentia  plen.]. 

Item,  magistro  Johanni  de  Coucy'^,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  beneficio]. 

Itom,  magistro  Ade  de  Francovilla  '■',  In  artibus  ct  mcdicina  magistro  [de  beneficio]. 

Itcm,  magistro  Theobaldo  Rotarii  de  Laniis",  Lingon.  dioc,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  beneficio]. 

Itcm,  magistro  Thome  lc  Ghisnoys",  Morinens.  dioc,  in  artibus  et  medicina  magislro,  cx  parte  Universitatis 
Paris.  ad  vestrc  sanctitalis  curiam  in  nova  creatione  vestra  dcstinato  [de  beneficio]. 

Ilcm,  magistro  Anthonio  de  Alice,  in  artibus  et  mcdicina  magistro  [de  can.  cccl.  Vercellcns.]. 

Itcm,  magistro  Johanni  dc  Boisseyo  '<^,  in  artibus  et  mcdicina  magistro,  Sententias  actu  legenti  [dc  beneficio]. 

Item,  magistro  Ilugoni  Sapicntis'",  Lexovions.  dioc,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  bcneficio]. 

Itcni,  magistro  Bonito  Motcti  dc  Intcraquis,  Claromont.  dioc,  magislro  in  mcdicina  [de  bcneflcio]. 

Item,  magistro  Petro  Guas  dc  Sancto  Floro'*,  in  artibus  et  mcdicina  magistro  [dc  beneflcio]. 

Item,  magistro  Guillelmo  Lezinghc  de  Avesnis"  in  Hanonia,  Camerac.  dioc,  in  artibus  et  mcdicina  magislro 
[de  bencflcio]. 

Itcm,  magistro  Symoni  dicto  Ic  Voiscns^",  alias  dc  Pertaing,  in  artibus  et  medicina  magistro  [dc  beneflcio]. 

Item,  magistro  Ilcnrico  Hensey^',  alias  Vacare,  Baioc.  dioc,  in  artlbu»  et  medicina  magistro  [de  beneflcio]. 

Ileni,  magistro  Ricardo  Garoti,  dyacono,  in  arfibus  et  medicina  magistro  [de  beneflcio]. 

Item,  magistro  Jolianni  Savarici--,  Claromont.  dioc,  in  artibus  ct  mcdicina  magistro  [de  beneficio]. 

Item,  magistro  Nicolao  Fabri-'  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  beneflcio]. 

Item,  magistro  Johanni  Papctelli  in  artibus  ct  mcdicina  magistro  [de  beneficio]. 

Item,  magistro  Guillelmo  Hersent,  subdyacono  Baioc  dioc,  magistro  in  medicina  [de  beneflcio]. 

Item,  Petro  Lupi  dc  Montibus^i,  Cameracens.  dioc,  in  artibus  et  medicina  magistro  [de  beneflcio]. 

Item,  magistro  Guillelmo  Baston,  dyacono,  in  artibus  ot  mcdicina  magistro,  dudum  Universitatis  Paris.  re- 
ctori,  qui  ncpotes  bo.  mc.  domini  P.  cardinaUs  Autisiodor.-^introduxit,  videlicct  Aymoricum  et  Guidoncm,  cuique, 
dum  ccclesie  Rothomag.  regimini  presidebatis,  multa  bona  facere  promisistis,  et  licet  Universitas  predicta  ipsum 
vestre  sanctitati  rccommandaverit,  nullum  tamcn  exinde  commodum  reportavit  [de  bcncflcio]. 

llcm,  magistro  Guillelmo  Radicis,  in  arlibus  et  medicina  magistro,  Rolhomag.  dioc  [dc  beneficio]. 

Item,  magistro  Petro  Capucii,  dyacono,  in  artibus  et  medicina  magislro,  Baioc  dioc  [de  beneflcio]. 

Itcm,  magistro  Symoni  Sanoc  de  Edua,  magistro  in  medicina  [de  bencflcio]. 

Item,  magistro  Henrico  Venfer,  licontiato  in  artibus  ct  magistro  in  medicina  Parisius  [de  canon.  in  eccl. 
Cumana]. 

Itcm,  magistro  Hugoni  dicto  le  Potier  de  Marla,  in  arlibus  et  medicina  magistro  [dc  beneficio]. 

Item,  magistro  Thome  Morient  de  Charmaya,  subdiacono,  in  artibus  ct  medicina  magistro,  Carnot.  dioc. 
[de  bencficio]. 

Itcm,  magistro  Johanni  Sailembien  ^c,  in  artibus  et  mcdicina  magistro,  Carnot.  dioc  [dc  can.  eccl.  Carnot.]. 

Itcm,  magistro  Jolianni  Berthelelli'^  de  Authisiodoro,  in  medicina  magistro  [de  beneficio]. 

Ilem,  magistro  Petro  Bonefldei^*  et  patri  ac  matri  suis  [de  indulgentia  plenaria*'].  [46] 

Et  quod  predicte  gratie  absque  examine  et  sine  alia  transeant  lectione.  —  Concessum. 
—  Dat.  Avinione  xij  kal.  Junii,  anno  octavo. 

Rog.  Yat.  Siipplic.  Clemenlis  YI,  nn.  8,  p.  2,  rol.  123. 

1.  Y.  supra   n"  1103.  not.  1(1.  —  2.  Esschene-lcs-Assche  ?  —   3.  Jam.  an.  1342   in    art.  et    med.    mng-.,    canon.    eccl.    B. 


1349]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  631 

Mariae  de  Belna  Ediien.  dioec.  (Reg.  Cloraent.  VI,  n"  156,  fol.  399'>).  —  4.  Beveren-les-Courtrai  ?  —  5.  Jam  an.  1342  in  artibus 
et  med.  mag.,  can.  Nivernens.  (Reg.  Clement.  VI,  n°  156,  fol.  179).  An.  1349,  Aiig.  25,  Elias  de  Corsone  pro  ipso  supplicat, 
ut  eccl.  paroch.  de  Villaribus  Rotomng.  dioec.  recipiat  (Reg.  Suppl.,  an.  8,  p.  2,  fol.  168).  —  6.  Goudrian  (Hollandia).  In 
Reg.  Clem.  VI,  n"  196,  fol.  92^  o  Gondriaen  ».  An.  1343  in  faoultate  artium  incepit  (v.  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchen- 
gesch.,  V,  280,  ubi  «  Godrian  »).  —  7.  In  Suppl.  Urbani  V,  an.  3,  p.  2,  fol.  174,  ad  an.  1365  notntur  «  Petrus  Cnmion  de 
Summoputeo,  in  art.  et  medicina  mag.,  Cathalaunen.  dioc.  »,  can.  Cathalaunen.  —  8.  V.  supra  n»  889.  —  9.  Idem,  qui  infra 
n"  1175  ut  baccalarcus  theol.  affertur.  Certum  est,  episcopum  Corisopitensem,  quondam  socium  Sorbonne  «  Gnufridum  Le 
Marhec  »  seu  Le  Maresch,  qui  in  buUa,  qua  episcopus  nominatur  (an.  1357,  Martii  20;  Reg.  Innocentii  VI,  n"  232,  fol.  37), 
canon.  Constant.,  in  sacerdotio  constitutus,  magister  in  theologia  tantum  nuncupatur,  magistrum  etiam  in  artibus  et  medicina 
fuisse  (v.  instrumentum  an.  1370  c  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  16574,  fol.  16i>,  apud  A.  Molinier,  Les  obituaires  frangais  au 
moyen  dge,  p.293),quod  e  Reg.  Avenion.  Innocentii  VI,  vol.  IV,  fol.  155 ^"  (an.  1353,  Januar.  18),  quando,  cum  Parisiis  et  jam 
magister  in  s.  pagina  essct,  factus  est  canon.  Constant.,  liquct.  An.  1351  (Aug.  8)  erat  adhuc  bnccalareus  in  theol.,  et  cnpel- 
lanus  ac  familiaris  domesticus  P[etri  de  Cros]  card.  Autissiod.  (Supplic.  Clem.  VI,  an.  10,  fol.  72,  in  fine).  De  ipso  pluries  in 
Registris.  Consanguineus  ejus  germanus,  Gaufridus  Le  Marhec  etiam,  erat  an.  1357  licent.  in  art.  et  scholaris  provectus  in 
leg.  (Supplic.  Innocent.  VI,  an.  5,  p.  1,  fol.  170).  —  10.  In  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  ad  an.  1347  ut  decanus  fncultalis  affer- 
tur,  an.  1340  licentiatus  (supra  n»  1035),  an.  1343  mag.  in  med.,  et  sub  Bcned.  XII  propter  defectum  natalium  dispensatus 
(Suppl.  Clem.  VI,  an.  2,  p.  3,  fol.  189).  —  11.  V.  supra  n"  924  et  11.56.  —  12.  Supra  n»  924.  In  Reg.  Clement.  VI,  n»  197, 
fol.  138,  scribitur  «  Joh.  Couchi  » ;  in  Supplic.  Clem.  VI,  an.  10,  fol.  75,  «  de  Coucy  »;  supra  n»  1029,  not.  7,  «  de  Coucica- 
stro  »,  i.  e.  Coucy-le-ChAteau.  An.  1362  ul  medicus  Johannis  regis  Franciae  affertur  (Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  83). 
Erat  canon.  Laudunens.  et  Ambian.  —  13.  V.  supra  n»  925.  An.  1350  (Martii  23)  decanus  facultatis  medicinne  (Supplic. 
Clement.  VI,  an.  8,  p.  1,  fol.  28).  An.  1365  adhuc  actu  regens  (Reg.  Suppl.  Urbani  V,  an.  3,  p.  2,  fol.  94.  V.  toni.  III  Chartul.). 
—  14.  Ms.  :  «  Laruis  ».  V.  suprn  n»  1062.  —  15.  V.  ibid.  —  16.  Jam  sub  Benedicto  XII  pro  negotiis  Universitnt.  Paris.  in 
Rom.  curia  diu  stetit  (v.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  172),  an.  1342,  mag.  in  artibus  et  med.,  canon.  Ebroic.  (v.  ibid. 
et  Reg.  Clem.,  n°  153,  fol.  Sl^").  In  Arch.  nat.  Paris.  MM.  266,  ad  an.  1341  ut  decanus  facult.  affertur.  An.  1348,  Jul.  14, 
Clementi  VI  supplicat,  «  quod  eum  propter  lecturam  Sententinrum,  nd  quam  estparatus,  nmltum  oporteat  eum  vacare  studio, 
non  teneatur  usque  ad  triennium  ad  sacros  diacpnatus  et  presbyteratus  ordines  promoveri  »,  quamvis  sit  curatus  paroch. 
eccl.  de  Tilia  Rotomag.  dioec.  (Reg.  Suppl.  Clem.  VI,  an.  7,  p.  1,  fol.  154 1^).  —  17.  V.  supra  n<>1017.  —  18.  V.  suprn  n»  1055. 
Vulgo  Petrus  de  S.  F'loro  nuncupntur,  nec  est  dubium,  ipsum  esse  auctorem  libri  Colliget  Florum  medicine,  qui  incipit  : 
«  Sicut  Haly  testatur  3»  tegni,  c.  155  »,  queni  ut  «  regens  Parisius  in  medicina  »  scripsit,  et  cujus  mss.  in  Bibl.  Univers.  Paris., 
ms.  133,  fol.  48-159  (saec.  xiv) ;  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  14734  (saec.  xv).  Ante  ipsum  jam  saec.  xiii  Johannes  de  Sancto 
Amando  opus  consimile  super  quosdam  libros  Galeni  compilavit  {Abreviationes  librorum  Galeni).  —  Sed  nomen  Colliget 
corruptc  e  nomine  arabico  Cullijjat  (universitns),  ut  inscribitur  opus  Averrois  de  medicina  in  7  libris  (v.  Renan,  Averro^s  et 
VAverrolsme,  p.  76).  —  19.  In  Supplic.  perperam  «  Advesnis  ».  V.  Reg.  Clement.  VI,  n»  197,  fol.  67.  Ut  «  'Willelmus  de 
Avesnis  »,  canon.  S.  Crucis  Camerac,  affertur  adhuc  ad  an.  1356  in  Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  16574,  fol.  16,  apud  Molinier, 
Les  Obitudires,  ctc,  p.  295.  —  20.  An.  1342  rector  paroch.  eccl.  de  Fontanisgoberti  Camerac.  dioec,  et  mag.  in  artibus 
(Reg.  Clem.  VI,  n»  154,  fol.  332).  —  21.  An.  1350,  Decemb.,  et  1351,  April.  27,  erat  physicus  J[ohannis]  archiepiscopi  Rotomag., 
qui  pro  eo  supplicat  (Reg.  Supplic.  Clem.  VI,  an.  9,  fol.  185,  186'').  —  22.  Adhuc  an.  1353  actu  rogens  Parisiis  (Supplic. 
Innocent.  VI,  nn.  1,  p.  1,  fol.  195'').  —  23.  «  Dinconus  Baiocen.  dioc,  mag.  in  nrtibus  et  in  medicina  regens  Pnrisius,  ac 
scolaris  in  theol.  de  collegio  thoologorum  de  Haricurin  Pnris,  »  (Suppl.  Clement.  VI,  nn.  10,  fol.  106,  ad  an.  1354,  Aug.  16, 
do  paroch.  eccl.  S.  Martini  de  Chiveriis  Rotomag.  dioec).  —  24.  Ipse  erat  nuntius  pro  facultate  medicinae,  ut  e  Reg.  Supplic. 
Clement.  VI,  an.  7,  p.  3,  fol.  l^^i",  apparet  (an.  1349,  Martii  11).  Januar.  15  supplicat  sibi  dari  canon.  et  praeb.  occl. 
Rotomag.  (ibid.,  p.  2,  fol.  119).  An.  1362  adhuc  actu  regens  (Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  189).  —  25.  Petri  Gouin, 
presb.  card.  S.  Stephani  in  Celio-Monte,  jam  an.  1335  defuncti.  —  26.  «  Saillembien  »  in  instrum.  an.  1351  apud  Jourdain, 
n»  636.  —  27.  In  Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  241  (ad  an.  1362),  «  Berthellelli,  mng.  in  nrt.  et  in  med.  ».  Erat  physicus 
card.  Cluniacens.  (Andruini),  canonicus  Carnot.  —  28.  V.  supra  n»  1110.  —  29.  Tunc  temporis  alii  insuper  modicinae  magistri 
Parisiis  adhuc  morabantur,  quorum  jam  prius  mentio  fiebat,  v.  g.  Petrus  Galcati,  decanus  S.  Marcelli  juxta  Parisios  (Reg. 
Aven.  Clem.  VI,  vol.  LI,  fol.  448,  ad  an.  1349),  de  quo  supra  n»  924  et  in  tom.  III  CharluL,  Johannes  Guistri,  cler.  Cori- 
sopit.  dioec,  in  artibus  et  med.  magister,  ac  scolaris  in  theol.,  can.  Nnnnetens.  (Reg.  Clem.  VI,  n»  198,  fol.  130,  ad  an.  1349), 
qui  deinde  can.  Paris.  et  medicus  regis  Caroli  V  erat  (cf.  Molinier,  I.  c,  p.  293),  an.  1342  «  specialissimus  »  medicus  Johannae 
de  Sabaudia  ducissae  Britannine  (Supplic,  an.  1,  p.  1,  fol.  94''),  postea  Collegii  Corisopitensis  Paris.  alter  fundator  evasit. 


632  CHARTULAIUUM     UNIVERS.     PARIS.  [1349 

11 65.    •<  liotuli  Universitatis  Parisiensis.  » 

In  scquentibus  ad  nomina  pctenliutn  canonicatus  solummodo,  minimc  tamcn  simplicia  beneficia  (ad  rollntionem  capi- 
tulorum  aliorumquo)  nnnotantur,  In  Reg.  apnd  plurcs  nola  temporis  «  ix  kal.  Junii  »,  i.  c.  Maii  24,  scribebatur.  Si  ad  notiores 
magistros  tantum  et  qui  in  Universitate  per  longiora  temporia  intervalla  docuerunt,  notas  apponimus,  prudens  lector  facile 
intelliget.  Plures  magistri  praetcrea  in  lom.  IH  etiam  occurrent.  —  Ut  e  Rotulo  Normannorum  liquet,  Rotulus  Universitatis 
jam  an.  1348,  Nov.  29,  in  curia  Rom.  praesentatus  est. 

1349,  Maii22.  Ayenione. 

Supplicat  sanctitati  vestre  devota  filia  vestra  universitas  magistrorum  Parisius  studen- 
cium  quatenus  de  solita  benignitate  vestre  clemencie  in  personis  niagistrorum  in  arcium 
facultate  actu  regencium  gratiam  specialem  facientes  eisdem  magistris  inferius  nominatis 
de  beneficiis  ecclesiasticis  infra  scriptis  vel  aiiis  seu  alias  sicut  petunt,  prout  vestre  pla- 
cuerit  sanctitati,  intuitu  pietatis  misericorditer  dignemini  providere,  cum  acceptatione.... 
Et  cum  dicta  facultas  arcium  in  hoc  rotulo  sit  divisa  per  quatuor  naciones,  quarum  prima 
est  nacio  Gallicorum,  secunda  Picardorum,  tercia  Normannorum,  quarta  Anglicorum  ;  et 
[in]  nacione  Gallicana  sint  quinque  provincie,  quaruni  prima  est  Parisiensis,  secunda  Seno- 
nensis,  tercia  Remensis,  quarla  Turonensis,  quinla  Bituricensis,  quatenus  vestre  benigne 
clemencie  placeat  quamlibet  nacionem  et  quamlibet  provinciam  visitare.  —  Et  quod  tran- 
seant  sine  alia  lectione,  cerlis  super  hoc  executoribus  deputatis. 

PRIHO    NACIO     GALLICANA    QUE    DISTINGUITUR    IN    QXnNQUE    PROVINCIAS. 

Magistro  Johanni  Mauricii'  dc  KaeroUay,  prcsbitero  Leonensis  diocesis,  ad  presens  procuratori  dicte  nacionis 
Gallicane,  de  beneficio  ecclesiaslico  sine  cura...  ad  collationem,  elc,  decani  et  capituli  ecclesie  Parisiensis...  digneniini 
misericorditer  providcre,  non  obstantibus  quod  preposilura  Sancti  Alblni  Guerrendic  dyocesis  Nannetensis  per 
colationem  episcopi  Nannetensis  noscatur  obtinere,  cujus  fructus  non  percipit  nec  unquam  pcrcepit  propter 
guerram,  quia  detinetur  per  inimicos  regni  Francie.  —  Habeat  ut  petit,  ut  in  forma  pcr  dominum  nostrum  con- 
cessa,  elc,  cum  clausula,  si  est  capax. 

Provincia  Parisiensis. 

Magislro  Johanni  Juvenis  de  Pontisara,  clerico  Rothomag.  dioc.,  licentiato  in  legibus. 

Magistro  Nicolao  de  Laniis  -'.  clcrico  Parisiensi. 

Magistro  Guillelmo  Pagesii-',  clerico  Paris.  scolari  domus  vestre  de  Nerbona. 

Magistro  Gaufrido  de  Monchiaco  novo,  Paris.  dyoc.  clerico. 

Magistro  Johanni  de  Hanicuria,  clerico  Paris.  dyoc. 

Magistro  Symoni  Musardi,  clerico  Meldens.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Caym  alias  de  Marlliaco  villa,  clerico  Paris.  dyoc. 

Magistro  Guillermo  de  Luperis,  clerico  Paris.  dyoc. 

Magistro  Johanni  de  Haiis,  clerico  Rothomag.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Railliebcche,  clerico  Paris.  dyoc. 

Magistro  Rodulpho  Hasart'',  clerico  Rothomag.  dyoc. 

Magistro  Dyonisio  Flaconis"',  clerico  Meldcns.  dyoc. 

Magistro  Petro  Martini,  clerico  Rothomag.  dyoc. 

Magistro  Ade  Marescalli'',  clerico  Paris.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Colasii,  clerico  Paris.  dyoc. 

Magistro  Egidio  Piquet,  clerico  Paris.  dyoc. 

Magistro  Gaufrido  Maubue,  clerico  Parisiensi. 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  633 

Magistro  Johaniii  de  Archlaco,  clerico  l'arisicnsi. 

Magistro  Gcraldo  dc  Macclliaco,  clcrico  Mcldcns.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Crolcssarpo,  clerico  Parisiensi. 

Magistro  Petro  Canarii,  clcrico  .Mcldens.  dyoc. 

Magistro  Francisco  de  Autissiodoro,  de  Parisius,  clcrico. 

Magistro  Pctra  de  Autissiodoro  do  Parisius,  clcrico,  filio  Petri  de  Autissiodoro,  consiliarii  domini  regis. 

Magistro  Johanni  Britonis,  clerico  Parisicnsi. 

Magistro  Nicolao  Martelli,  alias  Loblont,  clerico  Parisiensi. 

Provincia  Senonensis. 

Magistro  Hcnrico  Raymundi  de  Castro  novo,  Eduens.  dyoc.  clerico. 
Magistro  llugoni  Boelcnc  Vcrzil.,  clcrico  Educns.  dyoc. 
Magistro  Johanni  Mahon  de  Signcvilla^,  clcrico  Lingon.  dyoc. 
Magistro  Lambcrto  Karoli  de  SarmisscIIis,  clerico  Eduens.  dyoc. 
Magistro  Johanni  Jovone,  Yiennens.  dyoc. 
Magistro  Hugoni  dc  Unyaco,  Bisuntin.  dyoc.  clerico. 
.Magistro  Petro  Jovenelli  dc  Corrccello,  clcrico  Scnon.  dyoc. 
Magistro  Gilbcrto  de  Celseto",  clorico  Lingon.  dyoc. 
Magistro  Johanni  Petri  de  Calorc',  Lingon.  dyoc.  clerico. 
Magistro  Symoni  de  Trocis  alias  dc  Sancto  Florcntino,  clerico. 
Magistro  Michacli  Fabri,  clerico  de  Cabilonc. 

Magistro  Petro  Melmete  de  Sablcniaco,  Autissiodoron.  dyoc.  clerico. 
Magistro  Guillcrmo  Gomcr  de  Stempis,  clcrico  Senonens.  dyoc. 
Magistro  Symoni  Surdeti  de  Besna,  presbytcro  Lingon.  dyoc. 
Magistro  Johanni  Sernicii  de  Castro  Nantonis,  clerico  Senonens.  dyoc.  *". 
Magistro  Johanni  de  Montochia,  clcrico  Lingon.  dyoc. 
Magistro  Johanni  de  Columbario,  clerico  Lugdun.  dyoc. 
Magistro  Petro  Rosseleti  de  Draceyo  forti,  clerico  Cabilon.  dyoc. 
Magistro  Johanni  Vatrou  de  Nemosio,  clerico  Senon.  dyoc. 

Provinoia  Remensis. 

Magistro  Petro  de  Cruco,  clerico  Suossion.  dyoc. 

Magistro  Nicolao  de  Suessione",  prcsbytero  Sucssion.  dyoc. 

Magistro  Odardo  Billeti  '^,  prcsbytero  Sucssion.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Jancti  do  Sancto  Michale  (sic),  clcrico  Verdunen.  dyoc.  [de  can.  eccl.  collcgiatae  B.  Mariae. 
Magdalonae  de  Viriduno]. 

Magistro  Johanni  Boudant  de  BuIIone,  clerico  Leodien.  dyoc. 

Magistro  Johanni  diclo  Quarrc'''  presbytoro. 

Magistro  Humbeleto  Thiossolim  de  Ronseyo,  alias  dictus  Saray,  clerico  TuIIcn.  dyoc. 

Magistro  Symoni  dicto  Quinimo,  clcrico  TuIIen.  dyoc. 

Magistro  Girardo  do  Castro  Tcodorici,  dicto  Sirennalc,  Suession.  dyoc,  licentiato  in  jurc  civili  [de  can.  cccl 
Suession.]. 

Magistro  Balduino  de  Spernaco,  dicto  Sauc,  Remen.  dyoc,  bachalario  cursori  in  theologia. 

Magistro  Johanni  Girardi  diclo  do  Ponto,  Cathalan.  dyoc. 

Magistro  Symoni  Froron  '•',  clerico  Suossion.  dyoc. 

Magistro  Alberico  Marcochoti  de  Cytereyo,  clerico  TuIIen.  dyoc. 

Magistro  Petro  Urbani,  clerico  Suession.  dyoc. 

Magistro  Theobaldo  de  Attigniaco'",  clcrico  Remens.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Hugonis  do  Landres,  clerico  Treveren.  dyoc 

Magistro  Dominico  Martini  de  Sancto  Urbano,  Gathalaunen.  dyoc. 

Magistro  Pctro  de  Virtuto"',  clerico  Cathalanon.  dyoc 

Magistro  Symoni  Warnerii  de  Trondis,  clcrico  Tullen.  dyoc 

*•  Chart.  Vniv.  Paris.  II,  1.  80 


634  CHAIlTt  L.VlilUM     UNIVEllS.      1>AK1S  [1349 

Magistro  Henrico  Bobci  de  Marvilla,  clerico  Trevercn.  dyoc. 
Magislro  Poncio  Poncelleti  Gobini  de  Vendrcsta,  clerico  Remen.  dyoc. 
Magislro  Jolianni  Tbeobaldi  de  Novocastro,  clerico  TuUen.  dyoc. 
Magislro  Jolianni  dc  Montcniadcio,  clerico  Trevercn.  dyoc. 
Magistro  Johanni  de  Closello,  clerico  Suession.  dyoc. 
Magislro  Rogero  de  Suessionc,  clerico  Suession.  dyoc. 

Provincia  TunONENSIS. 

Magislro  INicoIao  de  Radiaco'",  clerico  Leoncn.  dyoc. 

Magistro  Jobanni  dc  Pontccrucis*'^,  clerico  Corisopitcn.  dyoc.  [de  can.  eccl.  Nannetens.]. 

Magistro  Alano  Mililis,  clerico  Briocen.  dyoc.  [de  can.  cccl.  Briocen.]. 

Magistro  Yvoni  de  Kcrsefrrcdor'",  clerico  Corisopiten.  dyoc.  [de  can.  eccl.  Venelen.]. 

Magislro  Roberto  Tunice  albe,  clerico  Cenomanen.  dyoc. 

Magistro  JudiccIIo  Fave,  clcrico  Corisopotcn.  dyoc. 

Magistro  Henrico  Yvonis  Rioci,  clerico  Corisopiten.  dyoc. 

Magistro  Yvoni  Pacis,  clerico  Trecoren.  dyoc. 

Magistro  Bernaixlo  Rocholle,  prcsbytcro  Andegaven.  dyoc. 

Magistro  Mathco  Ricoul,  clerico  Andegaven.  dyoc. 

Magistro  Stephano  de  Lammizoani,  clerico  Leonen.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Durandi-",  clerico  Briocen.  dyoc. 

Magistro  Jobanni  de  Bosco,  clerico  Corisopiten.  dyoc. 

Magistro  Thome  Episcopi.  clerico  Briocen.  dyoc. 

PnOVINCIA   VESTRA    BlTURICENSIS. 

Magistro  Johanni  Mercoyrol-',  clerico  Glaromonlen.  dyoc. 

Magistro  Giannozo  de  Angelcriis—,  clcrico  Florcntino,  vcstri  cxaminis  Beate  Marie  Paris.  examinatori  ct  bacha- 
lario  in  Biblia  [de  can.  cccl.  Florent.]. 

Magistro  Dominico  dc  Martinacio  de  Clavaxio,  clerico  Yporegien.  dyoc.  [de  can.  S.  Johannis,  in  Leodio]. 

Magistro  Johanni  Aurelli,  clerico  Claromonlcn.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Chatardi,  clerico  Lcmoviccn.  dyoc,  nepoti  magistri  Guillerini  RybeyroUi,  quondam  secre- 
tarii  doinini  Guillcrmi  dc  Sancta  Mora-^,  olim  canccllarii  Francie  [de  scholis  villae  Abricen.]. 

Magislro  Pctro  de  Bonornia,  clerico  Claromontcn.  dyoc. 

Magistro  Raymundo  Amici,  clcrico  Mimatcn.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Bossi  de  Mazenta-',  clcrico  Mediolanen.  dyoc.  [de  canon.  eccl.  Mediolanens.j. 

Magistro  Geraldo  Monerii,  clerico  Claromonten.  dyoc. 

Magistro  Dominico  Hornen,  alias  de  Hurnen,  Occen.  dyoc.  clerico. 

Magislro  Antonio  de  Lyo,  clerico  Paduano. 

Magistro  Ugucioni  de  Rydo,  clcrico  Paduano  [de  can.  eccl.  Tarvisin.]. 

Magistro  Jacobo  Paradisi  de  Arquada,  clerico  Paduano  [de  can.  eccl.  Paduan.]. 

Magistro  Bono  de  Zambonino,  clerico  Paduano  [de  canon.  ecclcs.  Trident.]. 

Magistro  Mauro  de  Mauro,  clerico  Janucn.  dyoc.  [de  can.  eccl.  Pisan.]. 

Magistro  Francisco  Cristofori 3',  clerico  Dertusen.  dyoc. 

Magistro  Petro  Petri  de  Luca,  clcrico  [de  can.  cccl.  Lucanae]. 

Magistro  Bartholomco,  olim.  Servaddi,  clerico  de  Baldovinis  de  Florentia  [de  can.  eccl.  Senens.]. 

Magistro  Bernardo  Saynerii,  clerico  Claromonten.  dyoc. 

Magislro  Johanui  Guirberti,  clcrico  Ruthen.  dyoc. 

Magistro  Petro  dc  Gironda,  Sancti  Flori  dyoc. 

Et  quod  transeant  sine  alia  lectione.  —  Concessum.  —  Et  sine  examine.  —  Conces- 
sum. 

Iteni  supplicant  magistri  dicte  nacionis  quatenus  placeat  sanctitati   vestre   coininittere 

80. 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     U  S  Q  U  E     \  D     ANNUM     MCCCL.  635 

domino  vicecancellario,  qiiod  si  fiieiit  enor  in  collationibiis  vel  in  pelicionum  formacioni- 
bus,  ut  ipsas  valeat  ampliare  et  gratiose  reibrinare. 

Seqnunlur  supplicaliones  mnijislrorum  dicle  nacionis  Gallicane  modicum  liahenlium. 

PrOVIiNCIA    I^VIIISIENSIS. 

Magistro  Jotianni  Gorre"'  de  Parisins,  presliylero,  fnioiidani  l)is  rectori  t.iiivcrsitatis  Parjs. 

Magistro  Jolianni  dc  Porlu  dc  Parisius,  presbytoro. 

Magislro  Dyonisio  Olearii  de  Parisius,  prcsbytero. 

Magistro  Andrce  de  Sancto  Glodoaldo,  iircsbytcro  Paris.  dyoc. 

Magistro  Jolianni  Bourgc  de  Luperis,  diacono  Paris.  dyoc. 

Magistro  Jolianni  Ad  dentcs-'  dc  Pontizara,  Rotliomag.  dyoc.  subdyacono  et  licciitiato  in  Icgijjus 

Magistro  Hcbcrto  Urbani,  prcsljytcro  Rotliomag.,  nupcr  rcclori  Univcrsitatis. 

Magistro  Symoni  Renoudi  dc  Civilliaco,  prcsbytcro  Paris.  dyoc. 

Magistro  Egidio  de  Mcriaco,  diacono  Carnoten.  dyoc. 

Magistro  Jolianni  Tanubarii  de  Querris,  Paris.  dyoc. 

Magistro  Dyonisio  de  Yarcdis,  subdiacono  Meldcii.  dyoc. 

Magistro  Symoni  dc  Insula^s,  clcrico  Paris.  dyoc. 

Magistro  Robcrto  Mignion,  alias  Natalis,  subdiacono  Carnot.  dyoc. 

Provincia  Senonensis. 

Magistro  Pctro  dc  Vallepartis-".  prcsbytero  Trcccn.  dyoc,  canonico  cccl.  S.  Lymplialdi  dc  Magduno,  Aure- 
lianen.  dyoc. 

Magistro  Guidoni  de  Chableiis,  clcrico  Lingon.  dyoc. 

Magistro  Rcmigio  de  SummaveraS*,  presbytcro  Trcccn.  dyoc 

Magistro  Lambcrto  dc  Summavcra^',  presbytero  Trecen.  dyoc.,  olim  bis  rectori  Universitalis.  Paris. 

Magistro  Egidio  Coillionis,  presbytcro  Senoncn.  dyoc. 

Magistro  Guillcrmo  dc  Tribus  Mollis,  prcsbytcro  Educn.  dyoc,  cursori  in  tlieologia. 

Magistro  Stcphano  Christiani  de  Ncmosio'-,  Scnonon.  dyoc.  clerico,  cursori  in  theologia. 

Magistro  Jolianni  de  Sancto  Victorc,  Masticoncn.  dyoc  ctcrico.  cursori  iri  tticologia. 

Magistro  Joliaiini  Cliaret  dc  Alba  Petra-'^,  liingoncn.  dyoc  prcsbytero,  cursori  in  thcologia. 

Magistro  Philippo  Albi,  clcrico  Scnonen.  dyoc. 

Magistro  Lucc  lc  Baul,  clerico  Ednen.  dyoc 

Magistro  Henrico  Canis  dc  Bisuiicio  prcsbytero. 

Magistro  Stcphano  MuUoti,  clcrico  Scnoncn.  dyoc 

Magistro  Reginaldo  de  Seuga,  presbytcro  Senoncn.  dyoc 

Magistro  Droconi  de  llemis,  Senoncn.  dyoc 

Magislro  Johanni  de  Subtuscalce^',  ctcrico  Eduen.  dyoc 

Magistro  Jacobo  Lorcn,  clcrico  Eduensi. 

Provincia  Remensis. 

.Magistro  Johanni  Majoris  de  Bicuiicvuia,  prcsbytcro  Cathalaun.  dyoc. 
Magistro  Bonino  dc  Summoputeo,  cterico  (lathalaunen.  dyoc 
Magistro  Hayrico  dc  Castro  Portuensi,  prcsbytcro  Remcn.  dyoc 
Magistro  Johanni  dc  Billiaco^'',  prcsbytcro  Sucssionens.  dyoc 
Magistro  Johaimi  Bobci  de  Marvilla,  clcrico  Trevcrcn.  dyoc 
Magistro  Johanni  Diaconi'"',  subdiacono  Remensi  [de  caii.  Virduneiis.], 

Magistro  Hugoni  dc  Montibus  Vinosis,  (piondam  rcctori  Univcrsitatis  Parisiensis,  presbytero  TuIIcn.  dioc  [de 
can.  TuIIcii.]. 

Magislro  Jolianni  MuUini,  prcsbytcro  Sue;sion.  dyoc. 
Magisfro  Thoinc  Liivcssonni,  snbdiacono  Calhalauncn.  dyoc. 


636  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1349 

Magislro  Johanni  dc  Bonis,  presbytero  Suessionen.  dyoc. 

Magistro  Nicholao  Prioris  de  Savonneriis-*'^,  clerico  Cathalaun.  dyoc. 

Magistro  Johanni  Odoni  de  Yvodio,  presbytero  Treveren.  dyoc. 

Provincia  Turonensis. 
Magistro  Eveno  de  Radiaco. 

Magistro  llamoni  Rioci,  Trecoren.  dyoc,  pro  quo  scripsit  alias  vestre  sanctitati  vcstra  filia  humilis  et  devota 
Universitas  Parisicnsis,  dum  erat  rector  prefatc  Univcrsitatis  tempore  gucrrarum  juxla  Parisius38. 
Magistro  Alano  de  VillacoIIis^',  alias  bis  rectori  Univcrsitafis  Paris.  [de  can.  eccl.  Dolens.]. 
Magislro  Oliverio  Goczani,  Lconen.  dyoc. 

Magistro  Guillermo  Maurici  de  KaerouIIay^*,  presbytcro  Leonen.  dyoc. 
Magistro  Gaufrido  Le  Fauchent,  alias  Joubin,  clcrico  Maclovien.  dyoc. 

Provincia  vestra  Bituricensis. 

Magistro  Giraldo  Lasboygas**,  clerico  Sancti  Flori  dyoc,  olim  rectori  Universitatis  Paris.  [de  can.  S.  Austre- 
gisilii  juxta  Bitur.]. 

Magistro  Bernardo  Rogerii  de  Malverlis,  Narbonen.  dioc 

Magistro  Petro  de  Domeyra,  clerico  Lemovicen.  dioc. 

Magistro  Aymerico  Eschevelerii,  subdiacono  Claromontensi. 

Magistro  Johanni  Rolandi,  subdiacono  Bituriccn.  dyoc 

Magistro  Thome  de  Ferrariis  de  Massis  de  Viglevano,  clerico  Novarien.  dyoc 

Magistro  Petro  Vernhas,  prcsbytcro  Ruthenen.  dyoc 

Magistro  Donato  de  Ferrariis  de  Massis  de  Viglevano,  clerico  Novarien.  dyoc. 

Magistro  Gerardo  de  Opitrigio,  clerico  diocesis  Tarvisine  [dc  can.  cccl.  Bonon.]. 

Magistro  Paulo  Dominici  de  Lautovada,  clerico  Faventino  [dc  can.  cccl.  Favent.]. 

Magislro  Capucio  de  Robertis'^,  clerico  Vcronensi  [de  can.  eccl.  Ferraricn.]. 

Magistro  Guillcrmo  Fabri,  Sancti  Flori  dyoc  presbytero,  quondam  scolari  vestro  in  sacra  pagina,  et  quondam 
curato  Sancti  Marcialis  Parisius".  [i65] 

Et  quod  transeant,  etc.''^ . 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  183). 

1.  Ipsc  postca  fuit  can.  Andcgavcns.,  ct  saltem  an.  1362  magister  etiam  in  theologia  (Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1, 
fol.  13),  an.  13G5  archidiac.  Nannctens.  (Suppl.,  an.  3,  p.  2,  fol.  241),  postca  can.  Paris.  ct  an.  1385  adhuo  actu  rcgens.  — 
2.  «  Subdiac.  Paris.,  pronepoti  bon.  mcm.  Nicolai  de  Freauville  card.,...  qui  ambos  cursus  theologie  lcgit  Parisius  »  (Suppl. 
Innoc.  VI,  an.  6,  fol.  301'',  ad  an.  1358,  Octob.) ;  sed  in  Hotulo  an.  1362  adhuc  ut  actu  regcns  in  artibus  affcrtur  (Suppl. 
Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  135'').  An.  1363  rector  paroch.  eccl.  S.  Johannis  super  Arnam,  Cenomanen.  dioec,  et  baccalareus  in 
theol.  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  IV,  fol.  321'').  —  3.  An.  1362  adhuc  actu  regens  in  art.  (Suppl.  Urb.,  1.  c.  fol.  136).  — 
4.  Idem  de  hoc  magistro  (qui  tunc  tcmporis  in  provincia  Bituric  affertur).  —  5.  Idem.  —  6.  Idcm.  —  7.  An.  1357,  Novcmb.  _3, 
decanus  et  capitulum  Lingonens.  Innocentio  VI  supplicant  pro  «  mag.  Johanne  de  Signivilla,  sacre  theologie  excellentissimo 
profcssore,  dioc,  Lingon.,  amico  prefate  eccles.  carissimo  >»,  qui  jam  archidiacon.  Corisopitens.,  et  quosdam  ahos  cano- 
nicatus  possidet,  ut  ei  can.  Lingonens.  detur  (Reg.  Supplic  Innocentii  VI,  an.  5,  p.  1,  fol.  289).  —  8.  Postea  magistro  in 
medicina  et  medico  Caroli  V  regis.  —  9.  Ipse  an.  1355  in  Rotulo  nuntiorum  Univers.  Paris.,  magister  in  artibus,  quoddam 
beneBcium  eccl.  in  dioec  Rotomag.  appetebat  (Reg.  Supplic  Innocent.  VI,  an.  3,  p.  3,  fol.  197).  Deinde,  fortasse  patre  mortuo, 
tantum  «  Johannes  de  Cnlore  »  nuncupatur,  ut  jam  ad  an.  1356,  mense  Martii  (in  Reg.  proc.  Iiat.  AngHc,  III,  fol.  30''). 
An.  1362  adhuc  actu  regens  in  artibus  (Suppl.  Urb.  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  137).  In  Rotulo  magistrorum  theologorum  an.  1365 
affirmat,  se  quondam  per  sputium  11  annorum  examinatorem  exstitisse  pro  nalione  Franciae  omnium  baccalareorum  m 
artibus  per  cancellarium  Paris.  licentiandorum  (Supplic.  Urbani  V,  an.  3,  p.  2,  fol.  91).  An.  1363  ut  baccalarcus  in  theol. 
quasdnm  opiniones  revocavit,  an.  1365  jam  magister  actu  rcgens  (cf.  tom.  III  CharluL),  an.  1368,  Decemb.  4,  cnnon.  eccl. 
Paris.  (Rcg.  Aven.  Urb.  V,  vol.  XXI,  fol.  371),  an.  1370,  Octob.  20,  Grimerio  Bonifacii  in  officio  cancellariae  Paris.  successit 
(Reg.  Aven.  Gregorii  XI,  vol.  III,  fol.  264,  ad  an.  1371,  Januar.  5).  -  10.  Bis  in  Rotulo  ponitur,  supra  semel  tantum.  — 
11.  An.  1362  adhuc  actu  regens  in  art.  (Reg.  supplic  Urbani  V,  1.  c)  —12.  Idem.  —  13.  Ad  un.  1356  ut  magister  artistnrum 
domus  Nnvarrae  affertur  (Launoius,  Navarrae  Gymn.  Hist.,  p.  94).  Erat  presb.  dioec  Remens.,  et  adhuc  an.  1362  actu 
regens  in  art.,  «  dictus  Quarriet  »  (Suppl,  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  138).  —  14.  In  theol.  facullatc  studuit,  ct  an.  1355  licen- 


1349]  AU     ANNO     MCCLXXXVL     U  S  Q  U  E     AD     ANNUM     MCCCI..  637 

tiatus,  iit  ipse  an.  1385  confessus  est  (Arch.  Vnt.  CoUect.  Aven.,  n"  440,  lol.  8"''.  Cf.  ct  Rotul.  thcolog.  an.  13G.")  in  Reg. 
Supplic.  Urbani  V,  an.  3,  p.  2,  fol.  90).  Erat  vicccanccilarius  canccllarii  Paris.  Ad  an.  1357  ut  doctor  in  theol.  afTertur  iu 
Reg.  Avcnion.  Innoccnlii  V'I,  vol.  XVIi,  fol.  394.  An.  13G1  inter  ipsuni  ct  Nicolaum  Oresine  lis  exorta  est  (Lannoius,  p.  69). 
Erat  Suessionons.  thesaurarius,  ct  postca,  an.  1371,  can.  Paris.  (Reg.  Aven.  Gregorii  XI,  vol.  III,  fol.  52G).  Au.  1372  ut  niagi- 
ster  collegii  domus  Navarrae  aflcrtur  (Launoius,  I.  c,  p.  95).  Ejusdem  et  menlio  fit  in  liibl.  nal.  Paris.,  mss.  lat.  1G408, 
fol.  116^;  16409,  fol.  177.  —  15.  Au.  1353,  Maii  23,  ipse  erat  actu  regens  Parisiis  in  medicina,  et  ntintius  Universitatis  ad 
curiain  (Supplic.  Iimoceiil.  VJ,  an.  1,  p.  1,  fol.  195**).  —  IG.  Eodein  temporc  vivebat  Nicolaus  de  Virtuto,  mag.  iu  Iheologia, 
teinpore  cardinalatus  Clementis  VI  capelianus  ejus,  Guthalaun.,  Remens.  et  S.  Symphoriani  Remens.  ecclesiarum  canon, 
praebend.  (Reg.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  7,  p.  3,  fol.  196),  et  jam  an.  1343  in  artibus  et  theol.  mag.  (ibid.,  an.  2,  p.  3, 
fol.  184).  —  17.  An.  13G2  adhuc  actu  regens  in  art.  (Suppl.  Urbani  V,  I.  c).  —  18.  «  Alias  dicto  Le  Boles  »,  an.  13G2,  magistro 
in  theol.,  can.  Paris.  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  J,  fol.  188).  —  19.  Aii.  13C2  actu  regcns  in  art.  (Suppl.  Urbani  V,  1.  c).  — 
20.  Jdem.  —  21.  V.  supra  n'»  1004  et  1104.  An.  1349  in  medicina  sluduil.  V.  tom.  IJJ  Charlul.  —  22.  In  Suppli( .  Jnnocont.  VI, 
an.  5,  p.  2,  fol.  21^,  ad  an.  1359,  Sept.  13,  a  Jannoceus  de  Angeleriis,  mag.  in  theologia  »,  qui  lunc  et  capellanlain  S.  Ji!Iigii 
de  Abbatisvilla  tenuit  et  can.  Tornacensem  petiit.  —  23.  V.  supra  n°  1105,  nol.  1,  An.  1331  electus  est  in  episcopum  Xovioin., 
scd  non  acceplavit.  —  24.  Magenta.  —  25.  An.  1358  mag.  in  art.  et  bacculareus  in  decret.  (Suppl.  Innoc.  VI,  an.  G,  fol.  25**). 
—  26.  V.  supra  n»  989.  —  27.  An.  1342  mag.  tantum  in  artibus  erat  (Reg.  Glem.  VJ,  n"  154,  fol.  383).  —  28.  An.  1362  adhuc 
regens  in  art.  (Supplic.  Urb.  V,  I.  c).  —  29.  Jdem.  —  30.  An.  1342  can.  eccl.  S.  Audomari  in  S.  Audomaro,  Morin.  dioec. 
(Reg.  Clement.  VI,  n"  15G,  fol.  108).  —  31.  V.  supra  n"  989.  —  32.  Ad  nn.  1342  inter  studentes  domus  Navarrae  (Launoius, 
p.  91),  an.  1358  jam  doctor  in  theologia,  pro  quo  dux  Normanniae  supplicat  (Suppl.  Innoc  VI,  an.  6,  fol.  201),  an.  1365  can. 
Paris.  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  X,  fol.  1G4).  —  33.  An.  1357,  Februar.,  o  ad  obtineiidum  in  sacra  theol.  magisteriuin  pre- 
sentato  »  (Reg.  Suppl.  Jnnocent.  VI,  an.  5,  p.  1,  fol.  45').  —  34.  An.  1364  adhuc  in  art.  (Suppl.  Urb.  V,  I.  c).  —  35.  V.  supra 
no  989.  In  Rcg.  Glem.  VJ,  n°  197,  fol.  89',  ut  perpetuus  capellanus  in  altari  B.  Mariae  in  cccl.  S.  Quiriaci  de  Pruvino  Senonen. 
dioec.  designatur.  —  36.  «  Johanni  de  Remis  »,  ut  saepe  nuncupatur.  Fuit  an.  1351  rector  Universitatis.  V.  infra  n°  1179  et 
Jourdain,  n"  G36.  —  37.  In  Rotulo  an.  1355  mag.  in  artibus  et  in  medicina  (Supplic.  Innoc  VJ,  an.  3,  p.  3.  fol.  196').  — . 
38.  An.  1346.  —  39.  V.  supra  n»  1051.  —  40.  V.  supra  not.  1.  —  41.  V.  supra  n»  989.  —42.  Ms.  :  «  Cobortis  t.  —  43.  Supra 
omittltur  Nicholaus  Federici  de  Florentia,  magister  in  artibus  et  dudum  prior  in  domo  de  Sorbona,  qui  tamen  erat  nuntius 
Univers.  Paris.  pro  natione  Gallicana,  ut  apparet  e  Reg.  Supplic  Clement.  VI,  an.  7,  p.  2,  fol.  94'  (an.  1349,  Januar.  17), 
et  recipit  canonicatum  Pisunum.  —  44.  Getera  ut  supra,  p.  634,  in  fine  prov.  Bituricens. 

NATIO    NORMANNORUM. 

Significant  sanctitati  vestre  devoti  et  humiles  filii  veslri  oinnes  et  singuli  inagistri 
nacionis  Normannorum  in  arcium  facullate  studii  Parisiensis,  quod  ex  parte  ipsorum  fuit 
sanctilali  vestre  unus  rotulus  in  rotulo  Universitalis  Parisiensis  connexus,  continens  plures 
supplicaciones  tenoris  infrascripti,  presenlatus  iij  kal.  Decembris  proxime  preteriti;  unde 
supplicant  quatenus  datam  predictam  in  supplicationibus  ipsius  apponere  dignemini  de 
gratia  speciali. 

Ttem,  supplicant  quatenus  eis  et  cuilibet  ipsorum  niodis  quibus  pelunt  inisericorditer 
dignemini  providere,  prout  in  eorum  singulis  peticionibus  infrascriptis  continetur,  cuin 
clausulis.... 

Item,  mandare  dignemini  domino  vicecancellario,  ut  si  quis  fueril  in  dictis  supplica- 
tionibus  defectus,  propter  quem  supplicationes  nullius  essent  valoris  vcl  surrepticie  dici 
possent,  quod  ipsas  corrigere  valeat  auctoritate  vestra,  nulla  ulterius  a  sanctitate  vestra 
licentia  petita  vel  obtenla. 

Item,  qiiod  licet  aliquibus  ipsorum  super  expectationibus  beneficiorum  ecclesiasti- 
coruin  gracias  feceritis  speciales  aut  generales,  quarum  alique  suum  non  habuerunt  effec- 
tum,  quatenus  digncmini  concedere  ut  hiis  gratiis  non  obstantibus  alie  prccedcntes  in 
bcneficiis  compassibilibus  in  sua  remaneant  firinitate,  nec  per  istas  eis   prejudicium   gene- 


638  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PAHIS.  [1349 

retur,  ac  si  in  qualibet  ipsaruin  de  hujusinodi  graciis  singulariter  et  distincte  fieret  mentio 
specialis,  constitutione  Bonifacii  non  obstante.  —  Concessum. 

Item,  etiain  illis  magistris  qui  alias  collationes  habent  cum  cura  vel  sine  cura,  quod 
sive  prima  coHatione  sive  per  sanctitatem  veslram  eisdem  de  novo  assignanda  possint 
beneficium  curatum  prosequi  indulgcre  dignemini  de  gratia  speciali,  sive  sint  in  forma 
communi,  sive  in  speciali,  et  quod  non  ponatur  in  litcris  clausula  :  Volumus  auteni  quod 
prime  litere  et  processus  inde  habiti  quo  ad  beneficium  curatum  sint  omnino  cassi  et 
irriti,  etc. 

Item,  eisdem  magistris  indulgere  dignemini  ut  si  quis  ipsorum  fuerit  in  bona  coUa- 
tione  assignatus,  quod  unus  alius  magister,  posterioris  tamen  date  primi,  possit  in  eadem 
collatione  assignari,  ut  concurrentie  evitentur.  Et  hoc  petunt  humiliter  fieri  per  dominum 
vicecancelhirium. 

Item,  omnibus  et  singulis  magistris  dicte  nacionis  remittere  digneinini  examen.  — 
Concessum. 

Itein,  supplicant  quatenus  sue  supplicationes  per  sanctitatem  vestram  signande  tran- 
seant  sine  alia  lectione.  —  Concessuin. 

Item,  placeal  eidem  sanctitati  vestre  de  reservationibus  pro  magistris  dicte  nacionis 
ordinare,  quemadmoduin  pro  magistris  aliarum  facultatum  et  nacionum  eadein  sanctitas 
duxerit  ordinanduin. 

Nomina  nichil  possidentinm  in  ecclesia,  petentiam  collationes*  tantum. 

Magistro  Silvestro  Furnerii,  Baiocen.  dioc. 
Magistro  Jolianni  Brassatoris'-^,  Rolliomagen.  dioc. 
Magislro  Guillermo  Pougnant,  Constanciens.  dioc. 
Magistro  Gaufrido  Vaslinelli,  clerico  Rottiomag.  dioc. 

Magistro  Nicolao  Orcsme^,  Baiocen.   dioc.  [ad  collationem  episc.  Abrincens.  et  ad  coll.  ablialis  et  conventus 
O.  S.  Bened.  B.  Mariae  dc  Montisburgo,  Gonstanc.  dioc.]. 
Magistro  Ricardo  de  Bellomonte',  Rothomagen.  dioc. 
Magistro  Matheo  de  Ramibommara'',  Rotliomagensi. 
Magislro  Jolianni  Baril'',  Rothomagcn.  dioc. 
Magistro  Johanni  Ridel",  Rhotomagensi. 
Magistro  Guillermo  Havart,  Rothoniagen.  dioc. 
Magislro  Petro  Dorgite,  Lexovien.  dioc. 
Magislro  Roberto  Godefrcdis,  Rothomagen.  dioc. 
Magistro  Johanni  de  Calelo,  Rothomagcn.  dioc. 
Magislro  Jolianni  de  Grandivilla,  I..cxovicn.  dioc. 
Magistro  Symoni  Foumichon,  Rothomagen.  dioc. 
Magistro  Radulpho  Johannis,  Constantien.  dioc. 
Magistro  Pctro  MorcIIi,  Baioccn.  dioc. 
Magislro  Hcnrieo  de  Septoni  Vaniiis',  Baiocen.  dioc. 
Magistro  Reginaldo  Clerici  '*,  Rothomagen.  dioc. 
.Magistro  Guillermo  Osbcri,  Rothomagen.  dioc. 
Magistro  Johanni  Pilon,  Rothomag.  dioc. 
Magistro  Philippo  Osberi,  Baioccn.  dioc. 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCI,.  639 

Magistro  Ricardo  de  Olsseio,  dicto  dc  ^allc,  Abricons.  dioc. 

Magistro  Laurentio  Pastillarii,  Rotiiomagensi. 

Magistro  Gaufrido  Godcfrcdi,  Rothomagcns.  dioc. 

Magistro  Jolianui  Gruclli,  Uolhomagcns.  dioc. 

Magistro  Guillermo  de  Sublumonte,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Dyoijisio  de  Farccllis,  Rothomagens.  dioc. 

Magistro  Mcolao  Boni,  Baiocens.  dioc. 

Magistro  Guillermo  de  Fuletot,  Rothomagens.  dioc. 

Magistro  Hcnrico  Oresmc",  Baiocen.  dioc. 

Magistro  Pctro  Heris,  Rothomagcns.  dioc. 

Magistro  Guillermo  Mustcl,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Symoni  Maquorel'^,  prcsbitcro  Rothomagens.  dioc. 

Magistro  Ranulpho  Fabri,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Philippo  le  Nanicr,  Lexovicn.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Haiis,  Lcxovicn.  dioc. 

Magistro  Gaufrido  de  Presbitcrivallc,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Johanni  Mathci,  Conslanticn.  dioc. 

Magistro  PhiHppo  Coturnicis'-',  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Ysembardo  Sancti  Rcmigii,  Rotliomagcn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Brachiumfcrri,  Lcxovien.  dioc. 

Magistro  Guillermo  Lambcrtii',  Rothomagcn.  dioc. 

Magistro  Petro  de  Clatot,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Symoni  Huart,  Ebroiccn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Lacillie,  Constancien.  dioc. 

Magistro  Johanni  Patris,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Guillermo  de  Sarvavilla'"',  Rothomagensi, 

Magistro  Johanni  Legois,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Nicolao  de  Ponte,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Legars,  Constancicn.  dioc. 

Magistro  Roberto  Moisson"',  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Roberto  le  Berrier,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Roberto  Bonnait,  Rothomagcn.  dioc. 

Magistro  Hugoni  de  Piro,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Thome  Magni,  alias  Scutellarii,  clcrico  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Johanni  Brotei,  Constancicn.  dioc. 

Magistro  Laurentio  Fabri,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Guillermo  de  Bosco,  Constanc.  dioc. 

Magistro  Philippo  de  Pratis,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Radulpho  de  BuUonc,  Constancicn.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Hoga,  Baiocen.  dioc. 

Magistro  Guillcrmo  Syron,  Constancien.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Sancto  Nazarco'",  Constancien.  dioc. 

.Magistro  Ricardo  de  Orgebrolio,  Rotliomagcn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Eiirart,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Johanni  Dede,  Rothomagen  dioc. 

Magistro  Radulpho  de  Aniscyo,  Baioccnsi . 

Magistro  Nicolao  Monachi,  Rothomagcn.  dioc. 

Magistro  Petro  de  Puteo,  Rothomagen.  dioc 

Magistro  Roberto  Hirti'**.  Lexovien.  dioc. 

Magistro  Roberto  Sagitte,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Nicolao  Pernastel,  Constancien.  dioc. 


640  CHARTULAniUM     UNIVEllS.      PAKIS.  [1349 

Magistro  Ruando  dc  Porta. 

Magistro  Petro  de  Trembleyo,  dioc.  Lexovien. 

Magistro  Jolianni  Tavcl'",  Rotliomagensi. 

Magislro  Johanni  de  Augo,  Uotliomagcn.  dioc. 

Magistro  Johanni  dc  Calvomonte,  alias  Ilueti,  Baiocen.  dioc. 

Magistro  Egidio  dc  Mcsseio,  Sagicn.  dioc. 

Magistro  Johanni  dc  Yico,  Sagicn.  dioc. 

Magistro  Roberto  dc  Lconibus,  presbitero. 

Magistro  Symoni  Fratris,  Lcxovicn.  dioc. 

Magistro  Ricardo  Mcrcatoris,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Lucc  Inglart,  Baiocen.  dioc. 

Magistro  Robcrto  IlousscUi,  Lcxovicn.  dioc. 

Magistro  ISicholao  Vionis,  Lexovien.  dioc. 

Magistro  Ricardo  Costart,  Lcxovicn.  dioc. 

Magislro  Ilcnrico  dc  Mara,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Mathco  Lrbani,  Rotliomagen.  dioc. 

Magistro  Roberto  le  Merre,  Rothomagen.  dioc. 

Magislro  Ricardo  de  Capitevici,  Rothomagcn.  dioc. 

Magislro  Egidio  Poctc,  Baioccn.  dioc.  [dc  can.  S.  Sepulcri  de  Cadomo]. 

Magistro  Ricardo  Mignoti-",  Baiocen.  dioc. 

Magistro  Roberto  Touron,  Baioccn.  dioc. 

Magislro  Guillcrmo  Vicon,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Maris-',  Rothomagcn.  dioc. 

Magistro  Laurentio  Alberti,  Lcxovicn.  dioc. 

Magislro  Petro  Bouley,  Constancicn.  dioc. 

Magistro  Robcrto  de  Extravillam,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Johanni  Clerici,  Lexovien.  dioc. 

Magistro  Robcrto  Sadoc,  Ebroicen.  dioc. 

Magistro  Guillermo  Corrigic,  Lcxovien.  dioc. 

Magistro  Laurentio  Alinandi,  Rotliomagcn.  dioc. 

Magistro  Petro  dc  Prato,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Martino  dc  Sancto  Egidio,  Ebroicen.  dioc. 

Magistro  Ricardo  Parisi^s,  clerico  Rothomagcn.  dioc. 

Sequunlur  nomina  nichil  possidenlium  pelenlium  inlrare  religionem,  ac  collaliones  cum  dispensalionibus 

super  defeclu  nalalium,  etc. 

Magistro  Johanni  de  Vreio,  Sagien.  dioc. 

Magistro  Guillormo  Crueti,  Sagien.  dioc.  [de  can.  S.  Salvatoris  de  Blasio,  Carnot.  dioc.]. 

Magistro  Robcrto  Mutonis,  Sagicn.  dioc. 

Magistro  Guillcrmo  Villani,  Rotliomagcn.  dioc. 

Magistro  Rogero  Corbin,  Ebroiccnsi  [dc  Scolis  Abrinccn.  usquc  ad  decem  annos]. 

Magistro  Guillcrmo  de  Landis-',  Constancien.  dioc. 

Magistro  Symoni  dc  Coudreio,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Robcrto  Burnelli,  Constancicn.  dioc. 

Magistro  Juliano  dc  Muris-',  Lcxovien.  dioc. 

Sequuntur  nomina  modicum  habentium  quorum  aliqui  sunt  bacallarii  cursores,  vel  boni  scolares  in  theologia 

vel  in  decretis  vel  in  medicina. 

Magistro  Radulpho  Marie,  presbitero  Rothomagen.  dioc. 
Magistro  Stephano  Postelli,  presbitero  Constanc.  dioc. 
Magislro  Nicolao  Caruel,  Rothomagen.  dioc. 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  641 

Magislro  Michaeli  Bouquerel,  Sagiens.  dioc. 

Magistro  Thome  Textoris,  presbitcro  Baioceu.  dioc. 

Magistro  Pctro  de  Siervilla^s,  presbitero  Rotliomagensi  [de  can.  de  Montefatconis  Remen.  dioc.]. 

Magislro  Petro  de  Clauso. 

Magistro  Helye  Querncl,  subdiacono  [de  can.  cccl.  S.  Johannis  dc  ^ogcnto  Rotrodi,  Carnot.  dioc.]. 

Magistro  Roberto  Doublel  -'',  prcsbilcro  Baiocen.  dioc.  [dc  can.  eccl.  B.  Mariae  Magdalenae  de  Virduno]. 

Magistro  Nicliolao  dc  Garieto,  Sagicn.  dioc.  prcsbitero. 

Magistro  Petro  de  Valle,  Lexovien.  dioc. 

Magistro  Guillermo  dc  Carboncna,  alias  dc  Lcxoviis,  iiresbitero  Lexovien.  dioc. 

Magistro  Johanni  Baudri,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Michaeli  Goisbcrt,  Rothomagen.  dioc. 

Magistro  Johanni  le  Masnicr,  presbitero  Rothomagcn.  dioc,  rcctori  paroch.  eccl.  de  Aubervilla  ejusd.  dioc. 

Magistro  Ricardo  PrcIIi,  Rothomagcn.  dioc.  [de  can.  S.  Petri  Insulcns.  Tornacen.  dioc.]. 

Magisto  Johanni  Tholomci,  prcsbitero  Baiocen.  dioc. 

Magistro  Robcrto  Clcmentis,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  Guillormo  Volator,  Baioccn.  dioc. 

Magistro  JNichoIao  Fouquouin,  prcsbitero  Sagien.  dioc. 

Magistro  Ricardo  Richcrii,  Lexovien.  dioc. 

Magistro  Romano  Pioti,  Rothomagcn.  dioc. 

Magistro  Henrico  Militis,  Sagien.  dioc,  rectori  cccl.  S.  Germani  Sagien. 

Magistro  Guillermo  Militis,  prcsbitcro  Sagien.  dioc 

Magistro  Johanni  Martini,  Baioccn.  dioc.  [de  can.  Virduncn.]. 

Magistro  Henrico  dc  Novavilla,  Lexovicn.  dioc. 

Magistro  Ricardo  Grancherii  '^,  Ebroiccn.    dioc.    [dc    administrationc    bonorum    leprosariae    de  BcIIomonte 
Rogeri  dictae  dioec.]. 

Magistro  Johanni  Doillet,  presbitero  Rothomagcn.  dioc. 

Magistro  Stephano  dc  Acra,  Ebroicen.  dioc. 

Magistro  Rogero  de  Montibus,  presbitero  Rothomagen.  dioc,  rectori  paroch.  eccl.  S.  Petri  de  Monteforti. 

[145] 
Reg.  Vat.  Supplic.  Clement.  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  193. 

1.  I.  e.  beneficia  ad  rollationem  episcoporum,  capitulorum,  abbatum,  monasteriorum,  quae  ut  jam  supra  sic  et  in 
sequentibus  minime  notavimus.  —  2.  De  isto  et  duobus  sequentibus  v.  supra  n"  1141,  Joh.  Brassatoris  postea  in  theol.  in 
domo  Navarrae  studuit  (Launoius,  Navarrae  GymnaS.  hist.,  p.  93,  ad  an.  1352),  et  an.  1362  in  Rotulo  theol.  ut  magister 
affertur  (Reg^.  Supplic.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  78,  can.  Meldens.).  —  3.  Isle  est  coleberrimus,  ad  an.  1348  inter  theol. 
studentes,  ad  an.  1356  magister  Collegii  Navarrae  apud  Launoium,  1.  c,  p.  92,  94.  Jam  mng.  in  theologia,  an.  1362,  Novemb.  23, 
canon.  eccl.  Rotomag.  (Suppl.  Urb.  V,  an.  1,  p.  4,  fol.  78),  an.  1363,  Febr.  10,  can.  Paris.,  ubi  seniipracb.  obtinuit  (Suppl., 
Urb.  V,  an.  1,  p.  3,  fol.  77);  an.  1364  (non  1361,  ut  haclenus  scmpcr  assertum  esl),  Martii  18,  iit  decanus  eccl.  Rotomag. 
(Supplic.  Urbani  V,  an.  2,  p.  2,  fol.  49^') ;  an.  1377,  Aug.  3  (non  Novemb.  16),  episcopus  Lexoviens.  (Reg.  Avenion.  Gregorii  IX, 
vol.  XXX,  fol.  83).  De  ipso  in  tom.  III  Chartul.  Cf.  et  Meunier,  Essai  sur  la  vie  et  les  ouvrages  de  Nicole  Oresme  (Paris, 
1857);  Jourdain,  Nicolas  Oresme  et  les  astrologues  de  la  cour  de  Charles  V,  1875;  Delislc,  Cab.  des  mss.,  I,  41.  Perperam 
apud  Peries,  La  faculte  de  Droit,  p.  59,  asseritur,  Nicolaum  doetorcm  in  decretis  fuisse.  Infra  Ilenrici  Oresmo  mentio  fit,  et 
ad  an.  1376  Guillelmi  Oresme,  baccal.  in  theol.,  can.  Baioc.  (Rcg.  Greg.  XI,  n"  288,  fol.  l^^i").  —  4.  An.  1343  Clem.  VI  decano 
Paris.  injungit,  ut  regimen  scolarum  magistralium  ville  de  Novocastro  Rotomag.  dioec,  si  vacaverit,  Ricardo  «  magistro  in 
artibus  et  in  theol.  studenti  »  conferat  (Reg.  Avenion.,  vol.  XVII,  fol.  163).  Ad  an.  1366  ut  secretarius  Johannae  reginae 
Franciae  affertur,  et  baccalareus  theologiae  (Reg.  Aven.  Urb.  V,  vol.  XV,  fol.  323).  —  5.  V.  supra  n»  1141.  —  6.  An.  1.362 
adhuc  actu  regens  in  art.  (Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  155).  —  7.  Erat  et  studens  in  medicina  (Supplic  Clem.  VI, 
an.  9,  fol.  22i>,  ad  an.  1350),  —  8.  V.  supra  n»  1141.  —  9.  An.  1362  actu  regens  in  medicina  (Suppl.  Urb.  V,  1.  c,  fol.  189).  — 
10.  An.  1362  adhuc  actu  regcns  in  art.  (Suppl.  Urbani  V,  I.  c,  fol.  155).  —  11.  Ipse  et  postea  affertur,  v.  g.  ad  an.  1353,  de 
beneficio  in  Baioc.  dioec.  (Reg.  Innocontij  VI,  n»  222,  fol.  28).  —  12.  .\n.  1362  adhuc  actu  rcgens  in  art.  (Suppl.  Urbani  V, 
1.  c,  fol.  157'',  ubi  «  Maquereli  »).  —  13.  An.  1.362  adhuc  actu  regens  in  art.  (Suppl.  Urbani  V,  I.  c).  —  14.  In  Rotulo  etiam 
an.  1355  (Suppl.  Innoc  VI,  an.  3,  p.  3,  fol.  196'').  —  15.  Eodem  an.,  Aug.  25,  Elins  de  Corsone,  pro  ipso  «  Guillelmo  de  Sal- 
varvilla,  cler.  Rothomag.,  mag.  in  artibus  et  scolari  in  theol.,  socio  domus  de  Sorbona  »  supplicem  libellum  ad  Clem.  VI 
direxit  (Suppl.,  an.  8,  p.  2,  fol.  168).  Anno  1362,  Novemb.  19,  jam  mag.  in  theol.,  canon.  Paris.  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  I, 
*»  Chart    Univ.  Paris.  II,  1.  .  81 


642  CHARTULAHIUM     UNIVERS.      PAUIS.  [1349 

fol.  34''),  anriotjue  1365,  l''ebr.  17,  post  Thomam  de  Maalou  (supra  n"  1103)  cantor  Paris.  (Rcg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  X, 
fol.  232).  Ejus  nomcn  Icgitur  ctiam  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  15888,  fol.  l^?*.  Dc  ipso  pluries  in  tom.  III  Chartul,  Cf. 
Ilemeraeum,  De  acad.  Paris.,  p.  132;  Delisle,  Cab.  des  mss.,  II,  154;  Molinicr,  Xes  obituaires,  etc,  p.  293.  Clemcns  VII 
eum  an.  1382,  Murtii  12,  cantoria  Paris.  et  canonicatibus  atque  praebcndis  Paris.  et  Rotomng.  privavit,  «  quia  notorie  adhac- 
sit  ct  adhaerct  Urbano  VI  »  (Rcg.  Aven.  Clement.  YII,  vol.  XXV,  fol.  198) ;  Martii  15  ci  Philippus  dc  Molinis  succcssit  (ibid., 
fol.  479).  —  16.  An.  1362  actu  regens  in  art.,  insuper  mag.  medicinae  (Suppl.  Urbani  V,  1.  c,  fol,  154).  —  17.  Postea  Ord. 
Minor.  intravit,  ct  an.  1372  Parisiis  Scntentias  Icgerc  optavit  (Reg.  Avcn.  Greg.  XI,  vol.  I,  fol.  527).  —  18.  An.  1362  actu 
regens  in  art.  (Suppl.  Urbani  V,  1.  c).  —  19.  An.  1362  ipse  («  Johanncs  Tavelli  »)  adhuc  regens  in  art.  (Suppl.  Urbani  V, 
I.  c).  —  20.  An.  1362  actu  regens  in  medicina  (1.  c,  fol.  189).  —  21.  An.  1363  Parisiis  jam  per  septem  annos  in  theol.  stu- 
duit,  paratus  lcgere  cursus  suos  <i  si  bonorum  haberet  facuUatem  »  (I.  c,  p.  4,  fol.  il^),  fuitque  eliam  in  jure  canonico 
scholaris  bicnnalis  (ibid.,  fol.  48).  —  22.  Ipse  orat  nuntius  Universitatis  Paris.  pro  natione  Normannorum,  ut  e  Rcg.  Supplic 
Clcment.  VI,  an.  7,  p.  3,  fol.  ig^i»  (an.  1349,  Martii  11),  liquet.  —  23.  An.  1302  actu  regens  in  medicina,  can.  S.  Uilarii  Pictav., 
(Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  189).  —  24.  An.  1357,  Scptemb.  21  Carolus  dux  Normanniac  pro  ipso,  suo  «  clerico  et 
sccretario,  magistro  in  artibus  in  studio  Paris.  »,  supplicabat  (Supplic  Innoceut.  VI,  an.  5,  p.  1,  fol.  237).  An.  1358,  Dccemb., 
can.  Ebroicens.  (ibid.,  an.  5,  p.  2,  fol.  9)  ct  dux  Normanniac  n  pro  dilecto  secretario  suo  speciali  »  (ibid.,  an.  6,  fol.  345''),  an. 
scquenti  supplicat,  ut  ei  detur  canon.  cccl.  Bclvaccn.  (ibid.,  an.  7,  fol.  38'').  An.  1351  erat  rector  Univcrsitatis.  Jourdain, 
n"  636.  An.  1365,  Novemb.  23,  jam  vita  functus  crat  (Suppl.  Urb.  V,  an.  4,  p.  1,  fol.  10'').  —  25.  In  Rot.  mag.  thcol.  Paris. 
an.  1362,  Novcmb.  24,  «  de  Sihervilla  »,  et  can.  Tornac  (Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  78).  —  26.  V.  supra  n"  1079, 
not.  1.  —  27.  An.  1362  actu  regcns  in  theol.,  et  can.  Lexoy.  (Suppl.  Urb.  V,  1.  c). 

NATIO   PICARDORUM. 

Significant  sanctilati  vestre  devoti  et  huniiles  vestri  filii  omnes  et  singuli  magistri 
nacionis  Picardorum  in  arcium  facultate  studii  Paris.,  quod  ex  parte  ipsorum,  etc^ . 

Isli  sunt  nichil  aciu  habenles,  el  sunt  in  numero  nonaginta  et  unus^. 

Magistro  Johanni  Boistcl,  clcrico  dc  Ambianis. 

Magistro  Pctro  Ca[r]pcntarii  dc  Erchcs  ^,  Ambianen.  dioc ,  qui  per  longa  lempora  tam  in  logica  quam  in 

naturali  pliilosopliia  fuil  ct  adliuc  est  vcrus  rcgcns,  cl  deindc  rector  ejusdem  Universitatis,  et  qui  nccessaria 
ad  vitam  mcdiantc  sludio  acquisivit  [de  bencficio]. 

Magistro  Jolianni  Rcgnaboti  dc  Vcrvino,  clerico  Laudunen.  dioc. 

Magistro  Petro  dc  Castris  *  dc  Louvanio,  clerico  Lcodicn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Cuparii  de  Camcraco. 

Magistro  Paulo  de  Fonte,  clerico  Cameraccn.  dioc. 

Magislro  Johanni  dicto  Noircbarbc  dc  Disiaco,  Laudunen.  dloc. 

Magistro  Joiianni  de  Berncvillc  dc  civitatc  Atrcbatensi. 

Magistro  Pctro  de  Vallibus,  clerico  Morinen.  dioc. 

Magistro  Roberto  de  Templo,  dicto  de  Scptcmvallibus^,  clerico  Laudunen.  dioc. 

Magistro  Jacobo  Juvcnis,  clcrico  Morin.  dioc.  [dc  can.  S.  Walburgis  Turncn.j. 

Magistro  Egidio  dicto  Jopus  de  LavaL  clcrico  Laudunen.  dioc.  [dc  regimine  scholarum  de  Vervino  dictae 
dioec,  quarum  rectores  a  quinque  annis  vel  aniplius  in  ipsis  rcgendis  residcntiam  non  fecerunt  corporalem]. 

Magistro  Gcrardo  dicto  de  Dormale  de  Lovanio'^,  Leodien.  dioc.  clerico. 

Magistro  Arnoldo  de  Broitial,  Lcodicn.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Bommi,  clerico  Ambianen.  dioc. 

Magistro  Guillcrmo  Fourrarii  de  Atrebato. 

Magistro  Roberto  de  Racourt,  clcrico  Leodicn.  dioc 

Magistro  Pctro  de  Ovencis,  Ambianen.  dioc.  clerico 

Magistro  Johanni  Camim  ^,  clerico  Ambianen.  dioc. 

Magistro  Pctro  Convcrsi  de  Nisicastro,  Laudunen.  dioc. 

Magistro  Petro  Carterot,  de  Ullyaco,  clerico  Belvacen.  dioc . 

Magistro  Balduino  Longhuis^,  Abrebaten.  dioc. 

Magislro  Symoni  de  Condeta,  clerico  Morinen.  dioc. 

Magistro  Antonio  Vavassoris  "  de  BeUavalle,  Morinen.  dioc. 
81. 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  643 

Magistro  Johanni  de  Rubo  '",  prcsbilcro  Tornaccii.  (1100. 

Magistro  Johanni  Volpond,  clcrico  Tornaccn.  dioc. 

Magislro  Egidio  Stolbont,  Gamcraccn.  dioc. 

Magislro  Egidio  de  Merchtere,  Cameraccn.  dioc. 

Magistro  Ileiirico  Henrici,  dicto  de  Furno,  do  Iloyo,  Loodion.  dioc. 

Magistro  Johanni  Hugonis  do  Hoyo,  Loodicn.  dioc.  clcrico. 

Magistro  Johartni  de  Biarch,  clerico  Noviomcn.  dioc. 

Magistro  Nicholao  dc  Montibus,  Loodion.  dioc. 

Magislro  Egidio  Canis,  clorico  Morinon.  dioc. 

Magistro  Michaeli  de  Zinghone,  Tornacen.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Bonnella  ",  Ambiancn.  dioc.  [confirmari  in  rogimine  scliolarum  Anibiancns.  sibi  ad 
supplicationcm  capituli  ct  civitatis  Ambiancn.  ad  quinquennium  conccsso]. 

Magistro  Petro  Cordarii  de  NigcUa,  clcrico  conjugato  iNoviomen.  dioc. 

Magistro  Eustacio  de  Bosco,  clcrico  Noviomcn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Burgondi  de  Marchesio,  Laiiduncn.  dioc.  [confirmari  in  rcgimine  scholarum  do  Vailiaco 
Suessionen.  dioc,  sibi  per  scholasticum  Suession.  concesso]. 

Magistro  Johanni  dc  Rumcigny,  Noviomcn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Flouri,  Morinen.  dioc. 

Magislro  Egidio  Biaucaircs  dc  Crcspi,  Laudunen.  dioc. 

Magistro  Johanni  Fauqcti '-,  Ambianen.  dioc. 

Magistro  Johanni  Espoussart  '^,  dc  Tornaco,  Camcracon.  dioc. 

Magistro  Egidio  Kcynoghc  dc  Lovanio,  Leodicn.  dioc. 

Magistro  Johanni  dc  Sieranviller  "  dc  Camcraco. 

Magistro  Petro  dicto  Aloncyguys  de  Namurco,  Lcodicn.  dioc 

Magistro  Johanni  Vromont  '■'  dicto  dc  Borra,  Morincn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Richardi  dc  Belloramo  "■',  Laudunon.  dioc. 

Magistro  Johanni  Aquamaris,  Atrebaton.  dioc. 

Magistro  Nicolao  dc  Culain,  Morinen.  dioc. 

Magistro  Rolando  dc  Mirabclc,  clorico  Tornacon.  dioc.  [de  can.  eccl.  B.  Mariae  Trajecten.  inferioris]. 

Magistro  Egidio  de  Zela,  Tornaccn.  dioc. 

Magistro  Johanni  dc  Stratis  dc  Duaco,  Atrebaten.  dioc. 

Magistro  Michaoli  Veis  de  Novoportu,  Morinon.  dioc. 

Magislro  Symoni  de  Calstris  "■  dc  Lovanio,  Lcodion.  dioc. 

Magistro  Johanni  dc  Raka,  Tornaccn.  dioc.  [do  can.  S.  Pctri  Insulen.  ejusd.  dioec.]. 

Magistro  Egidio  de  Vallibus,  Morinen.  dioc. 

Magistro  Waltero  de  Meybruec,  Camcraccn.  dioc. 

Magistro  Jacobo  dc  Flandria  Tornaccnsi  [de  can.  S.  Audomari  Morincn.  dioec.]. 

Magistro  Hugoni  filio  Willcrmi  do  Lapide  do  .\.rdombourch,  Tornac.  dioc. 

Magistro  Nicolao  Sapientis,  Morinen.  dioc.  [de  regiminc  scolarum  S.  Martini  Yprcn.  dictae  dioecesis]. 

Magistro  Honrico  de  Olmen,  Leodicn.  dioc. 

Magistro  Hcnrico  dicto  Lukere,  Lcodien.  dioc. 

Magistro  Jolianni  Balduini  de  Yvia,  Lcodicn.  dioc.  [dc  can.  cccl.  B.  Mariae  Hoyen.  ejusd.  diocc.] 

Magislro  Pctro  HurcIIi  dc  Colomcllis,  Ambiancn.  dioc. 

Magistro  Egidio  Moysi  alias  dicto  Pluma,  prcsbytero  Tornacensi. 

Magistro  Pctro  de  Croco,  Morincn.  dioc. 

Magislro  Ghilberto  Pianchcle,  Bclvacen.  dioc. 

Magistro  Johanni  Bacrs,  Tornacen.  dioc. 

Magistro  Adc  do  Vordc,  Tornaccn.  dioc.  [do  can.  cccl.  S.  Pctri  Caslcton.  Morinen.  diocc.]. 

Magistro  Egidio  Clerici,  presbitoro  Tornaccn.  dioc.  [dc  can.  occl.  S.  Sorvatii  Trajcctcn.  Leodicn.  diocc.]. 

Magistro  Gerulpho  Goetals,  Tornacen.  dioc. 

Magistro  Walloni  CadcIIi,  alias  dc  Frcnch,  Morinon.  dioc.  [dc  regimine  scholarum  Morinens.]. 

Magistro  Radulpho  dicto  Cayn,  Lauduncn.  dioc. 


644  CHARTULARIUM     UNIVEHS.      PARIS.  [1349 

Magistro  Johanni  Courtois,  Noviomen.  dioc. 
Magistro  Egidio  Tibclin.  Tornaccn.  dioc. 
Magistro  Johanni  Roodsaert,  Tornacen.  dioc. 
Magistro  Hugoni  dicto  Fagot  dc  Prart,  Laudunen.  dioc. 
Magistro  Jolianni  le  Cambicr,  alias  dc  Lconibus,  Atrebaten.  dioc. 
Magistro  Guillcrmo  de  Vicolapidco,  Morinen.  dioc. 
Magistro  Johanni  de  Wo  '",  Leodien.  dioc. 
Magistro  Henrico  Scotclman,  Camcraccn.  dioc. 

Magislro  Ghyzclino  Lupi,  Tornaccn.  dioc.  [dc  can.  B.  Mariac  Brugen.  cjusd.  dioec.]. 
Magislro  Francisco  dc  Vletcrne,  clcrico  Morinen.  dioc. 
Magistro  Laurencio  Binettc  de  Gemblaco,  Leodicn.  dioc. 
Magistro  Hcnrico  de  Daurcdichc,  Leodicn.  dioc.  [de  can.  S.  Pauli  Leodien.] 
Magislro  Johanni  dicto  le  Bouc  de  Festiolis,  Laudunen.  dioc. 

Magistro  Johanni  dicto  Mei  de  Goyka,  Cameracen.  dioc.  [de  can.  S.  Servatii  Trajecten.,  sed  recipit  in  eccL 
S.  Gorgonii  Hugarden.  Leod.  dioec.]. 

Isli  sunt  modicum  habenles  el  sunl  in  nnmero  quinqnaginta  ires*^. 

Magistro  Johanni  de  Veneta  -",  alias  dc  Gellis,  clerico  Bclvaccn.  dioc,  olim  ad  pedes  fcL  rec.  domini  Benedicti 
predeccssoris  vcstri  ab  Univcrsitate  prcdicta  nuncio  deslinato  nullum  commodum  exinde  assecuto,  ac  postea  bis 
rectori  Universitatis  prefate,  can.  eccl.  Tullen. 

Magistro  Gerardo  dc  Bechaya,  Atrcbaten.  dioc,  cui  sanctitas  veslra  in  ipsius  jocundo  adventu  in  communi 
rotulo  Univcrsilatis  predicte  gratiam  fecit  specialem  de  can.  eccL  S.  Amati  Duacen.,  ejusd.  dioc...  qui  poslmodum 
fuit  rector  Universitatis  prcdicte. 

Magistro  Jacobo  Majoris,  Atrebaten.  dioc. 

Magistro  Ade  Olcarii,  Laudunensi. 

Magistro  Johanni  de  Hukeliers,  subdiacono  Morinen.  dioc 

Magistro  Johanni  dc  Althenhoven-',  dicto  Stindere,  Leodien.  dioc 

Magislro  Johanni  dicto  Cabot,  alias  dc  Ghistella,  Tornacen.  dioc. 

Magistro  Roberlo  de  Baillolio,  Laudunen.  dioc. 

Magistro  Matheo  Seguyn,  civitalis  Atrcbatensis. 

Magistro  Egidio  de  Agno,  i)resbitero  Morinen.  dioc.  [de  can.  S.  Petri  Rothnacen.  Cameracen.  dioec]. 

Magistro  Johanni  DuIIart,  prcsbilcro  Tornacen.  dioc. 

Magislro  Livino  Vulpis^^,  Tornacen.  dioc.  [de  can.  S.  Rumoldi  Machlinicn.  Cameracen.  dioec.j. 

Magistro  Hcnrico  Pourret  Tornaccnsi  [de  can.  S.  Pctri  Arien.  Morinen.  dioec]. 

Magistro  Johanni  de  Gorra,  Atrebaten.  dioc. 

Magistro  Symoni  dc  Serneyo,  alias  dc  Sancto  Luciano,  clerico  Belvacen.  dioc 

Magistro  Joiianni  de  Thier,  presbitero  Camcracen.  dioc 

Magistro  Ade  de  Sancto  Leodegario,  Ambianen.  dioc 

Magistro  Johanni  Blankart^»,  Tornacen.  dioc  [dc  can.  S.  Johannis  Leodien.]. 

Magistro  Johanni  Berart  de  Leodlo. 

Magistro  Thome  Triaova,  presbitcro  Belvacen. 

Magistro  Johanni  de  West,  Tornacen.  dioc. 

Magistro  Petro  Vetule^^,  Ambianen.  dioc.  [de  can.  eccl.  B.  Mariae  Nigellen.  Noviomen.  dioec.]. 

Magislro  Guillermo  Gredin,  Ambianen.  dioc 

Magistro  Jacobo  de  Lenke,  Morinen.  dioc. 

Magistro  Pctro  Laudee,  Ambianen.  dloc. 

Magistro  Andree  Audebus,  dicto  dc  Camberon,  Ambianen.  dioc 

Magistro  Jolianni  de  Vulpc,  ahas  Tinguery,  Ambianen.  dioc  [dc  can.  S.  Pauli  Leod.]. 

Magistro  Clementi  de  Puteo,  Belvacen.  dioc. 

Magistro  Egidio  Wassclin,  Morincn.  dioc 

Magislro  Egidio  Monachi,  prcsbitero  Tornacen.  dioc. 


1349J  AB     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  645 

Magistro  Thomede  Grengies,  Noviomen.  dioc. 

Magistro  Danicli  Militis,  prcsbitcro  Tornaccn.  dioc. 

Magistro  Petro  WastcIIarii  de  Encra,  Ambianen.  dioc.  [de  can.  S.  Piati  Siclinicn.  Tornacen.  diocc.]. 

Magistro  Johanni  Laufacr-"'  de  Camcraco. 

Magistro  Johanni  diclo  Caligatoris-'',  alias  dc  Lovanio,  Lcodicn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Maugart-",  Atrebatcn.  dioc. 

Magistro  JacoBo  Fabri  de  Minoricuria,  Atrcbaten.  dioc. 

Magistro  Hugoni  Cochon-'*,  Camcracen.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Bondues,  Cameracen.  dioc. 

Magistro  Nicolao  Henrici  de  Zevenberghen,  Leodicn.  dioc. 

Magislro  Johanni  de  Paludc,  presbitcro  Tornaccn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Bruwre,  presbitcro  Tornacen.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Rue,  Ambianen.  dioc. 

Magistro  Johanni  FauvcIIi,  .Vtrcbaten.  dioc. 

Magistro  Jacobo  de  Bonigina,  Lcodien.  dioc.  [dc  can.  eccl.  B.  Mariae  Trajecten.  dictae  dioec.]. 

Magistro  Matheo  Malicorne,  Ambianen.  dioc. 

Isti  sunl  secundum  stalum  eorum  et  snfficienliam  modicum  habenles,  et  sunl  in  numero  viginli  duo. 

Magistro  Johanni  Buridan-",  Atrebaten.  dioc. 

Magistro  Arnoldo  de  Sancte  Marie  Gcst,  Lcodien.  dioc.  [dc  can.  S.  Dionysii  Leodicn.]. 

Magistro  Eustachio  de  Milen,  clcrico  Leodien.  dioc. 

Magistro  Balduino  de  Pisciaco,  Ambiancn.  dioc. 

Magistro  Nicolao  Jongleti^",  Ambianen.  dioc. 

Magislro  Jacobo  Comitis  Cameraccn.  dioc.  [dc  can.  eccl.  B.  Mariae  Anthonien.  dictae  dioec.]. 

Magistro  Petro  de  Lupisaltu^'  de  Lauduno. 

Magistro  Egidio  de  Corbeya^^,  Ambianen.  dioc. 

Magistro  Eustacio  de  Malorcge,  Belvacen.  dioc. 

Magistro  Pctro  de  Wargni,  Cameraccn.  dioc.  [de  can.  S.  Quintini  in  eccl.  S.  Aldegundis  Melbodien.  ejusd. 
dioec.]. 

Magistro  Johanni  de  Mayoc  de  Noviomo. 

Magistro  Johanni  de  Hersin,  Atrebalcn.  dioc. 

Magistro  Johanni  Dulhuns,  iDresbilero  Tornacen.  dioc.  [dc  can.  S.  Gcrmani  Monten.  Camcracen.  dioec.]. 

Magislro  Radulpho  dc  Noeriis,  clerico  Belvaccn.  dioc. 

Magistro  Galtero  Luperii,  presbylcro  Belvacen.  dioc.  [de  can.  eccl.  Belvacen.]. 

Magistro  Johanni  de  Canebeke,  Tornacen.  dioc. 

Magistro  Jacobo  Loude^-',  Morinen.  dioc. 

Magistro  Johanni  de  Falista'",  Tornacon.  dioc.  [de  rcgimine  scholarum  Insulen.,  sed  recipit  can.  in  eccl. 
S.  Donatiani  Brugen.j. 

Magistro  Jacobo  de  BuiUiaco,  Atrebaten.  dioc. 

Magistro  Johanni  Wycardi  de  Balliaco,  Ambianen.  dioc. 

Magistro  Johanni  Carlarii,  presbitero  Tornacen.  dioc. 

Magistro  Rengcro  fdio  Henrici  de  Zuntkcrkcn  subdiacono  dc  Trajecto. 

[156] 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  203. 

1.  Quae  in  Reg.  Suppl.  sequuntur,  maxima  ex  parte  cum  iis  quae  in  principio  Rotuli  Normannorum  scribuntur  con- 
veniunt.  —  2.  Sed  sunt  tantum  octoginta  octo.  —  3.  V.  supra  n"  10G2.  Ad  soquentem  v.  supra  n>'  1146,  115«.  —  'i.  V.  infra 
n»  1177,  ubi  «  Calstris  »,  ut  et  an.  1362  in  Reg-.  Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  148'',  ubi  adbuc  regens  in  art.  —  5.  Supra 
n»  1146.  Sequens  an.  1362  adbuc  aelu  rcgens  in  art.  (Reg.  Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  142').  —  6.  An.  1362  actu  regens 
in  medicina  (Suppl.  Urb.  V,  1.  c.,  fol.  189).  —  7.  An.  1362  udhuc  actu  regens  in  artib.  (1.  c,  fol.  138).  Ibid.  :  n  Caunin  ».  — 
8.  Idem.  Ibi  oc  Longuin  ».  —  9.  Idem.  —  10.  Jdem.  —  II.  Jam  an.  1345  ipse,  «  mag.  in  art.,  qui  unum  cursum  in  theol.  legit 
Parisius  ad  tempus  bicnnii  »,  Ambianis  rexit;  <x  dccanus  et  capit.  eccl.,  ac  major  et  universitas  civitatis  »  pro  ipso  suppli- 


646  CHARTULA.RIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1349 

cant  (Suppl.,  an.  4,  p.  1,  fol.  99 1>).  An.  1362  Parisiis  actu  rogcns  in  theol.  (Suppl.  Urb.  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  78).  —  12.  «  De 
nobili  genere  procrcato  »  (Suppl.  Urbnni  V,  an.  3,  p.  2,  fol.  132).  An.  1349  fuit  scholaris  in  thcologin  a  quinquc  annis 
(Supplic.  Clement.  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  60),  sed  an.  1365  adhuc  studens  in  thcologia  Paris.  (Supplic.  Urbani  V,  an.  3,  p.  2, 
fol.  132).  Tcmpore  Clcmentis  VI  canon.  S,  Germani  Monten.  Cameracen.  dioec,  et  bursariiis  Johannis  tit.  SS.  Marccllini  et 
Pctri  praesb.  cardinal.  de  cujus  gencrc  traxit  originem,  qui  «  pro  certis  scolaribus  studenlibus  Parisius  in  thcol.  facult.  certos 
annuos  perpctuos  redditus,  qui  appellantur  bursa  seu  victus  »  assignavit  (Rcg.  Avenion.  Innocent.  VI  vol.  VI,  fol.  489).  — 
13.  Idem,  Suppl.,  fol.  152**,  ubi  a  Esponssars  ».  —  14.  «  Johanncs  de  Scrainviller  »  an.  1362  adhuc  actu  regens.  Ibid.  — 
15.  Idcm.  —  16.  Idcm.  —  17.  Infra  n»  1177.  An.  1362  adhuc  regcns.  in  art.  (1.  c).  —  18.  Idem.  —  19.  Sed  sunt  quadraginta 
sex.  —  20.  V.  supra  n"  1032.  —  21.  An.  1362  actu  rcgcns  in  medicina  (I.  c,  fol.  189).  —  22.  V.  supra  n»  1101»,  not.  —  23.  Jam 
an.  1343  in  Rotulo  Sorbonae  magister  in  artibus,  petitque  sibi  dari  canonicatum  S.  Petri  Insulens.  Tornaccns.  diocc  (Reg. 
Supplic,  an.  2,  p.  1,  fol.  247).  An.  1349,  Aug.  25,  Elias  dc  Corsone  pro  ipso,  «  presb.,  mag.  in  artibus,  socio  domns  de  Sor- 
bona  Paris.,  qui  duos  cursus  in  sacra  thcol.  pcrlegit  j>,  supplicem  libcUura  ad  Clcmcnt.  VI  destinavit  (Supplic,  an.  8,  p.  2, 
fol.  168).  Ipsc  an.  1362,  Decemb.  22,  jam  mag.  theol.,  can.  Paris.  (Reg.  Aven.  Innoc.  VI,  vol.  XXIX,  fol.  246),  an.  1363 
decanus  cccl.  Leod.,  ct  post  Johanncm  de  Calore  nb  an.  1381  cancellarius  eccl.  Paris.,  de  quo  in  tom.  III  Chartul.  — 
24.  An.  1362  actu  regcns  in  theol.  Paris.,  ct  can.  Atrebat.  (Suppl.  Urb.  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  78).  —  25.  An.  1362  adhuc  actu 
regens  in  art.  (Suppl.  Urb.  V,  1.  c,  fol.  147).  —  26.  In  theol.  facultate  studuit.  V.  infra  n»  1175.  —  27.  An.  1362  adhuc  actu 
regcns  in  art.  (Suppl.  Urb.  V,  I.  c,  fol.  \h'i'^).  —  28.  An.  1362  adhuc  nctu  rcgcns  in  art.  (ibid.,  fol.  147'').  —  29.  V.  supra 
n'"  870,  1156.  Possidcbat  tunc  quamdam  parochialcm  eccl.  Tornacen».  dioec,  et  custodiam  in  cccl.  S.  Salvatoris  de 
S.  Paulo  Morinens.  diocc,  atque  Atrebatens.  canonicatum  sub  cxspcctationc  pracbcndae,  «  ac  Parisius  quandam  pcrpcluam 
capellaniam,  cujus  prcscntatio  ad  Univcrsitatem  scu  aliquos  magistros  studii  Parisien.  spectarc  dicitur  »  (Reg.  Comm. 
Clement.  VI,  an.  8,  n"  197,  fol.  78).  Cf.  supra  n"  1156.  Postea  ctiam  per  aliquos  annos  actu  regcns  in  art.  Parisiis  erat. 
An.  1357,  Julii  2,  «  magister  Johannes  Buridan  »  in  causa  intcr  nationcm  Anglicanam  et  Picardor.  mota  e  mandato 
procuratoris  Picardorum  coram  judicibus  comparuit  (Reg.  nat.  Angl.,  n°  HI,  fol.  35),  ct  sic  anno  sequenti,  Jul.  18,  inter 
magistros  nat.  Picardorum  affertur  (cf.  Bul.,  IV,  348).  Sicut  inter  fabulas  rejiciendum  quod  refertur  de  consuetudine  ejus  cum 
conjuge  Philippi  IV,  Johanna  Navarrae  (mort.  an.  1305,  April.  2),  ita  et  quod  Aventinus  (Ann.  duc.  Boiariae,  I.  7,  c.  21, 
If,  474,  cd.  S.  Riczler)  narrat,  Buridanum  Lutotia  pulsum  ad  Germanos  migrasse  ct  Vicnnae  ludum  liltcrarium  publico 
salario  aperuisse  (cf.  ct  Haur^au,  Ilist.  de  la  phil.  scolast.,  II,  2,  p.  452  sq.,  qui  affert  etiam  Petrum  Bolandum).  Quam 
male  Aventinus  ejusque  aequales  de  hac  rc  judicavcrint  cx  hoc  apparet,  quod  Aventinus  putavit  Buridanum  «  Viennensis 
gymnasii  institutorem  »  fuisse  (Ann.,  I.  6,  c  3,  ed.  Riezler,  II,  200),  cum  tamen  fundamenta  Univcrsitatis  Vindobonensis  non 
ante  an.  1365,  quo  Buridanus,  an.  1328  jam  rector  Universitatis  Paris.,  certc  in  decrcpita  aetate  erat  vcl  diem  saprcmum 
clauserat,  jacta  fuerint  (cf,  Deniflc,  Sie  Vnicersitdtcn  dcs  Mittclalters,  I,  605).  Aventinus  praeterca  scribit,  Buridanum 
cum  Marsilio  de  Inghen  Parisiis  cxpulsum  fuissc.  Scd  Marsilius  dc  Inghcn  adhuc  an.  1379  (Arch.  Univcrs.  Paris.,  Rcg.  5, 
fol.  20i>),  ct  vcrisimilitcr  postea  etiam  usque  ad  an.  1383,  quando  Henricus  de  Langenstein  aliique  professores  Alemanniae 
Parisios  rcliqucrunt,  Parisiis  morabatur.  Utique  tamen  in  Univcrsitate  Vindoboncnsi  magni  faciebant  doctrinam  Johannis 
Buridan.  —  Tcmpore  hujus  Johannis  Buridan  vivcbat  alius  Johanncs  Buridan,  Tornac  diocc,  liccnt.  in  lcgibus  (Rcg. 
Clcment.  VI,  n°  194,  fol.  124).  —  30.  An.  1365  in  domo  Choleti  thcologiae  studcns  (Suppl.  Urb.  V,  an.  3,  p.  2,  fol.  29).  — 
31.  Supra  n»  1051.  —  32.  V.  supra  n"  913.  —  33.  V.  supra  n»  1104.  —  34.  An.  1362  adhuc  rcgens  in  art.  (Suppl.  Urbani  V, 
an.  1,  p.  1,  fol.  143''),  scd  an.  1364,  Junii  17,  mag.  in  theologia,  et  facultas  thcol.  Urbano  V  supplicnt,  ut  ci  canon.  Tornac 
dctur  (Suppl.  an.  2,   p.   2,  fol.  239.  Cf.  Jourdain,  p.  162),  an,  sequenti  actu   rcgcns   in  coUcgio  Sorbonnc  (an.  2,  p.  3,  fol.  91). 

NATIO    ANGLICANA. 

Supplicant  sanctitati  vestre  devoti  el  huiniles  filii  vestri  omnes  et  singuli  magistri 
nacionis  Anglicane  quatenus  eisdem  et  cuilibet  eorum  modis  quibus  petunl  digncmini 
misericorditer  providere,  e/c. '. 

Magistro  Heinrico  Hologhe^,  clerico  Mindensi,  procuratori  nacionis  Anglicane.  niilliim  bencficium  obtinenti 
[dc  canonicalu  ccclesiac  Mindensis]. 

Magistro  Johanni  Uudolphi  de  Wesalia^,  clerico  Colonien.  dioc,  alias  rectori  Universitatis  Parisiens.  [de  cano- 
nicatu  in  ccclesia  Werdcnsi  dictae  dioec.]. 

Magistro  Johanni  dc  Ziberghcn,  dicto  de  Malleo '',  clerico  Colonien.  dyoc,  priori  domus  de  Sarbona  [de  paro- 
cliiali  ecclesia  in  Mundorp  dictae  diocc.]. 

Magistro  Jolianni  Tliome  de  Huesdcn'»,  clerico  Trajeclcn.  dyoc 

Magistro  Theodorico  Bor'',  clcrico  Trajccten.  dyoc 

Magistro  Hcnrico  de  Os",  clcrico  Colonien.  dyoc 


1349]  A.B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  647 

'     Magistro  Johanni  Matliic  dc  Friburgo^,  clcrico  Gonstancien.  dyoc. 

Magistro  Tlicodoiico  dc  Tyncn  Hollandrino  ",  clcrico  Trajcct.  dioc. 

Magistro  Johaniii  Waltcri  dc  Acrnhcm'",  clcrico  Trajcclcn.  dyoc. 

Magislro  Conrnrdo  Ilologc",  clcrico  Mindcnsi  [do  canoiiicatu  ct  pracbcnda  niajori  ccclcs.  iii  VVildhusen]. 

Magistro  Alberto,  quondam  Ilanconis,  clcrico  Pragcn.  dioc.'^. 

Magistro  Hcnrico  Vos",  clerico  Lubiccnsi  [dc  canonicatu  ccclcsiac  Zwerinensis] . 

Magistro  Willermo  dc  Los",  clerico  Lcodicn.  dyoc. 

Magistro  Henrico  Spiker  de  Arnhcm*',  clcrico  Trajecten.  dyoc. 

Magistro  Henrico  dicto  Movleman  de  Eltcn"'',  clcrico  Trajectcn.  dyoc. 

Magistro  Meinrico  dc  Susato'",  clcrico  Colonicn.  dyoc.  [de  canonicatu  cccles.  Susaticn.  Colon.  diocc.]. 

Magistro  Rudolpho  Slucki  "8,  clerico  Constancien.  dyoc.  [dc  canonicatu  sub  cxpectalione  pracbcndac  ccclesiae 
Curicnsis]. 

Magistro  Petro  Blenkini  de  Brisako",  clerico  Constancien.  dyoc. 

Magistro  Arnoldo  Ilaec  dc  Hucsdcn-",  clcrico  Trajecten.  dyoc. 

Magistro  Goeswino  dc  Wcrna,  alias  dicto  Storm^",  dc  Zalt-Bomcl,  clciico  Trajectcn.  dyoc. 

Magistro  Hugoni  Minnc(.»),  clcrico  Trajecten.  dyoc. 

Magistro  Reynero  dc  EckaS^,  clcrico  Colonien.  dyoc. 

Magistro  Godefrido  de  Parchim-^  [dc  canonicatu  et  praebcnda  cccles.  Warmiensisj. 

Magistro  Hcnrico  de  Hcrne^',  clerico  dyoc.  Colonicn.  [de  canonicatu  et  praebenda  ccclcs.  S.  Scverini  Colon.]. 

Magistro  Macolino  dc  Drumbrec^»,  clcrico  Abirdoncn.  dyoc.  [de  canonicatu  ccclcs.  Cathancn.]. 

Magistro  Symoni  Odstani,  clerico  Lincopcns.  dyoc,  alias  in  theologia  scolari  [dc  canonicatu  in  ecclesia 
Skarcnsi]. 

Magistro  Henrico  dc  Smalham-''',  clerico  dyoc.  Sancti  Andrcc  in  Scotia,  magistro  in  artibus  [dc  canonicatu  in 
eccles.  Dunkeldensi]. 

Isti  sant  qui  modicum  habenles  juxta  staiwn  eorum. 

Magistro  Galtero  de  Wardelau-",  Scoto,  clerico  dyoc.  Glasguen.,  examinatori  examinis  vestri  apud  Nostram 
Dominani,  alias  rcclori  Univcrsitatis  Paris.,  scolari  in  theologia  [de  dignitate  in  ccclesia  Abcrdoncnsi,  non  obstantc 
canonicatu  ecclcs.  Glasguensis  necnon  ccclcsia  dc  Duncnach,  dioec.  S.  Andreac,  quos  jam  obtinet]. 

Magistro  Jone  iNychoIay,  clcrico  Lundcn.  dyoc.  [dc  canonicatu  eccles.  Lubicensis]. 

Magistro  Mathie  Laurcncii-**,  presbytero  Upsalen.  dyoc. 

Magistro  Ricardo  dc  Fogou^!',  Scolo,  clcrico  dyoc.  Sancti  Andree  in  Scotia  [de  canonicatu  in  eccles.  Glasguen.]. 

Magistro  Conrardo  Conrardi'",  presbitcro  dyoc.  Abocn.  [de  canonicatu  Lincopensi]. 

Magislro  Wilhcrmo  de  Zidewinde^',  Lcodicn.  dyoc.  [de  canonicatu  in  cccles.  Brcmensi]. 

Magistro  Arnoldo  de  Gruythuys^^,  presbitcro  Trajccten.  dyoc. 

Magistro  Ulphoni^»  Gislonis,  presbitcro  Upsalcn.  dyoc.  [dc  can.  cccl.  Aboen.] 

Magistro  Ilalquino  Johannis^'',  presbitero  Upsalensi. 

[36] 

[Summa  magistrorum  in  art.  5o2.] 
Item  supplicant  eidem  saiiclitati  predicte  nacionis  Anglicane  magislri.  etc.^'\ 

Fiat  pro  omnibus  qui  petunt  in  ecclesis  collegiatis  et  pro  omnibus  aliis  qui  petunt  ad 
collacionem  vel  qui  habere  voluerint,  usque  ad  summam  septuaginta  librarum  cum  cura, 
quinquaginla  sine  cura  etiamsi  in  ecclesia  cathedrali,  et  fiat  assignatio  per  episcopum 
Tricaslrinum  et  electum  Petragoricensem  et  provideant  quod  non  sit  concursus.  R.  —  Sine 
lectione.  —  R.  —  Datum  Avinione  xj  kal.  Junii,  anno  oclavo. 

Rcf.  Vnt.  .SuppHc.  Clementis  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  213. 

1.  Siniili  inodo  ut  supra.  Cf.  Archiv.  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch.  des  Mittelalt.,  V,  344.  —  2.  hi  Reg.  procur.  nat. 
Anglic.  Uenricusde  Minda  nuncupatur.  Cf.  Archiv,  cle.,  p.  2y3  (an.  1345  detei'mina\it),  319  (an.  1347  licentiatus  est),  321,  326 


648  .     '.  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS.  [1349 

sq.,  329,  332,  336,  340.  Saepe  procurator  nationis  fuit  etiam  post  an.  1348.  —  3.  Saepe  in  Reg.  proc.  nat.  Anglic.  oecurrit. 
V.  Archiv,  etc,  p.  284  (an.  1344  determinavit),  287  (licentiatus  est),  290  sqq.,  299,  300-311,  314,  31G-322,  325,  etc.  An.  1345,  et 
postea  saepius  procurator  fuit  nationis.  —  4.  V.  supra  n°  1096.  —  5.  Ipse  erat  nuntius  Universitatis  pro  natione  Anglicana, 
an.  1348,  Junii  21,  jam  electus  {Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Archiv,  etc,  V,  333),  cum  mag.  Gotfridus  de  Parchim  «  proptcr 
multa  impedimenta  rninntiasset  essc  nuntium  ad  cur.  Rom.  »  (ibid.,  p.  331  sq.).  Ut  nuntius  ct  in  Rcg-.  Supplic.  Clemcnt.  VI, 
an  7,  p.  2,  fol.  119,  ubi  petit  sibi  dari  canon.  cccl.  B.  Mariae  Encoricn.  Lcodicn.  dioec.  Saepe  in  Reg.  proc;  cf.  Archiv,  ctc. 
(an.  1346,  determinavit  ct  licentiatus  cst),  p.  307  sq.  (an.  1347  inccpit),  p.  320,  326  (1347,  procurator),  333  sq.,  336,  338.  — 
6.  An.  1348  procuratori  nationis  (Ueg.proc.  nat.  Anglic.  in  Archiv,  ctc,  p.  336  sq.  Cf.  p.  327,  331  sq.).  —  7.  An.  1346  et  1347 
procuratori  nat.  V.  ibid.,  p.  314,  324.  Cf.  p.  276  (an.  1343  dcterminavit),  281  (licentiatus),  311,  320.  Postea  rcctor  paroch.  eccl. 
de  Much,  Colon.  dioc,  Parisiis  in  facult.  medicinae  studuit  et  ad  lecturam  admissus  est,  deindc  Montispessulani  (Rcg.  Avenion. 
Innocent.  VI,  vol.  XII,  fol.  498,  ad  an.  1356,  Octob.  23).  —  8.  An.  1346  procuratori.  Archiv,  etc,  p.  315.  Cf.  p.  293  (an.  1345 
determinavit),  296  (liccntiatus),  303,  314,  319,  327  sq.  An.  1348,  post  Maii  21,  fuit  jam  apud  suos.  Cf.  p.  330.  —  9.  An.  1348, 
Maii  18,  «  Theodenarus  de  Ticncn  »,  «  mag.  in  arlibus  Parisius,  qui  tribus  onnis  in  medicina  studuit  ibid.  »  (inter  Suppl. 
Innocent.  VI,  an.  7,  fol.  35,  in  fine).  Cf.  et  Archiv,  etc,  p.  30.8,  325.  —  10.  V.  Archiv,  elc,  p.  317,  331.  Sicut  sequens  an.  1347 
detcrminavit.  —  11.  Ibid.,  p.  317,  334,  338  sq.  —  12.  In  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  16407,  legitur  :  «  Iste  liber  fuit  ad  usum 
magistri  Adalberti  Rankonis  de  Ericinio  in  Bohemia,  scolastici  eccl.  Pragens.,  mag.  in  artibus  ct  in  theol.  Parisius,  socii 
hujus  domus  »  (Sorbonae).  V.  Delisle,  Cab.  des  mss.,  II,  185.  Ipse  est  idem  ac  Albertus  de  Boemia,  qui  ibid.  p.  186  nominatur. 
An.  1363,  Jun.  24,  «  Adalbertus  Ranconis  de  Ericinio...  mag.  in  art.  ac  bacall.  in  s.  thcol.,  quondam  rector  Univers.  Paris.  », 
can.  Wratislav.  (Suppl.  Urb.  V,  an.  1,  p.  4,  fol.  \b&').  In  Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  XIII,  fol.  380*,  ad  an.  1366,  (cum  esset 
Parisiis)  can.  Pragens.  Buccalareus  in  theol.  adhuc  an.  1369,  Decemb.  20,  ubi  scholusticus  eccl.  Prag.  (Reg.  Aven.  Urb., 
vol.  XXII,  fol.  523,  «  Adalbcrtus  Ranconis  de  Jezow  »;  in  cpistola  promiscue  n  Adalbertus  »  et  «  Albcrtus  »).  De  ipso  pluries 
in  Registris.  An.  1361  fuit  adhuc  in  facultate  artium,  et  dcbitor  nationis  (Arch.  Univ.  Paris.,  Reg.  3,  fol.  60).  Tadra  (in 
Casopis  musea  krdlovstci  ieskeho,  1879,  rocnlk  LIII,  p.  537  sqq.)  eum  non  distinguit  ab  Alberto  de  Bocmia  in  Heg.  proc. 
nat.  Angl.,  Archiv,  etc,  qui  an.  1345  et  1346  detcrminavit  ct  licentiatus  est  (p.  293,  306,  311),  et  certe  idem  est  atque 
«  Albertus  Boemus  de  Praga,  familiaris  clericus  serenissimi  principis  ct  domini  Karoli  Romanorum  regis  semper  augusti 
ct  Bocmic  regis  »,  an.  1349,  Sept.  25,  procurator  nationis  (Reg.,  III,  fol.  12*),  an.  1388  obiit.  In  Archiv,  ctc,  p.  336,  Albertus 
de  Boemia  de  Alto  Castro  nuncupatur,  et  an.  1348  incepit.  —  13.  An.  1347  determinavit  (Archiv,  etc,  p.  317),  an.  1348 
licentiatus  est  (ibid.,  p.  329)  et  incepit  (p.  337).  —  14.  An.  1345  determinavit  et  licent.  (ibid.,  p.  293,  294,  337).  —  15.  An.  1346 
detcrminavit  (ibid.,  p.  305.  V.  p.  320,  337).  —  16.  An.  1347  dcterminavit  ct  licent.  1348  (p.  317,  337,  ubi  «.  Muleraan  »)  — 
17.  An.  1344  detcrminavit  (ibid.,  p.  284)  ct  licent.  (p.  287).  Cf.  p.  313,  337  (an.  1348  rector  scholarium  de  Susato,  et  jam  in 
patriam  rcvcrsus).  —18.  Ibid.,  p.  284,  329,  331.  —  19.  Ibid.,  p.  305,  308  (an.  1346  determ.  et  licent.),  328,  336.  —  20.  V.  ibid., 
p.  308,  336,  an.  1348  non  actu  rcgcntc.  —  21.  Ibid.,  p.  284,  288,  336,  an.  1348  non  actu  regentc.  —  22.  Archiv,  etc,  p.  335 
(an.  1348  licentiato),  337,  divcrso  a  Rcincro  de  Ghclria,  p.  306.  —  23.  J  De  Silvagrifis  »,  «  de  Gripeswaldcn  »  (Greifswald),  qui 
pluries  procurator  nationis  fuit.  V.  Archiv,  ctc,  p.  287  (an.  1344  licontiatus),  291,  298  sq.,  309,  313,  315  sq.,  318  sq.,  etc. 
An.  1346  canon.  cccl.  Caminens.  (Suppl.  Clem.  VI,  an.  5,  p.  1,  fol.  ig^').  —  24.  Seu  Ilenrico  dc  Hcrne  de  Unna  (Archiv,  etc, 
p.  331,  332),  Wcstphalo,  an.  1348  procuratori  nat.  (p.  339),  qui  distingui  debet  ab  Henrico  de  Colonia  (p.  244,  262,  294).  — 
25.  Qui  an.  1344  dcterminavit  (Archiv,  etc,  p.  285),  an.  1348  licentiatus  est  (p.  334)  et  incepit  (p.  -338).  —  26.  Archiv,  etc, 
p.  306,  320  (an.  1347  licentiatus),  338.  —  27.  Supra  n»  1061,  not.  3.  -  28.  Seu  dc  Suecia,  de  Upsalia  (Archiv,  ctc,  p.  245, 
327,  330,  338).  An.  1339  procurator  nat.  (p.  246  sq.  Cf.  p.  250  sq.,  253  sq.,  256).  —  29.  An.  1347  licentiato  (Archiv,  etc, 
p.  321),  an.  1348  incepit  (p.  331),  et  procuratori  nat.  (p.  333  sqq.).  —  30.  An.  1340  dcterminavit  (Archiv,  etc,  p.  254).  Si 
idem  cst  ac  Conrardus  de  Suetia,  solummodo  an.  1347  liccntiatus  est  (p.  320  sq),  eodemque  anno  procurator  nat.  (p.  323. 
Cf.  p.  325,  333  sq.,  337  sq.).  —  31.  Archiv,  etc,  p.  235  (an.  1333).  —  32.  An.  1345  liccntiato  (Archiv,  ctc,  p.  297)  ct  incepit 
(p.  300  sq.  Cf.  305,  307,  337).  —  33.  In  Suppl.  ut  «  Ulqihomini  ».  Sine  dubio  est  «  Ulpho  de  Sweeia  »,  qui  an.  1342  dcter- 
minavit  (Archiv,  etc,  p.  270),  ct  an.  1344  incepit  (ibid.,  p.  292).  —  34.  Seu  Halquino  de  Suctia,  qui  an.  1344  inccpit  (Ar- 
chiv,  etc,  p.  288.  Cf.  p.  299,  313,  338).  —  35.  V.  Archiv,  etc,  p.  347.  Omnia  continentur  supra  in  principio  rotuli  nationis 
Norraann. 


llbb.   Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed.  sub  Johanne  de  Molendinis  pro  studio  Paris. 

1349,  in  fine  H/laii,  Barcinonae. 

Assignamus  ad  legendum  Sententias  Parisius  isto  anno  fr.  Guillelmuin  Subdre*,  prio- 
rem  provincie  Tholosane.  Et  quantum  nostra  interest  assignamus  ad  legendum  Sententias 
ibidem  pro  anno  sequenti  fr.  Johannem  de  Syaco^  de  provincia  Francie.  Item  ad  legendum 


1349]  AB     ANNO     MCCLXXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  649 

Bibliam    ibidein   islo   anno   assignamus   fr.  .lolianneni    de   Ambriaco,    cni    siibslituimus  fr. 
Guillehnum  Buchini,  lectorem  Aurehanenscm,  quem  Parisiensi  conventui  assignamus. 

Assignamus  lectorem  in  Tolosa  fr.  Petrum  de  Maricahiio  %  donec  fr.  Gaubertus  de 
Orgoho*  redierit,  et  ofTicium  lectoratus  velit  ct  possit  ibidem  exercere.  Ilcm  in  conventu 
Barcinone  assignamus  lectorem  fr.  .\icolauin  Roselh,  de  provincia  Aragonie,  magistrum  in 
theoloeria^ 


'O' 


Bibl.  liiivois.  Boiion.  ms.  1535  el  cod.  Lingoii.  (apogiapliiiin). 

1.  V.  supva  n"  115'i.  —  2.  Ms.  :  o  Gyaoo  t..  V.  Calal.  inagistrnruni  in  Archiv  f.  Litteratuy-  u  Kirchengesch.,  II,  224, 
11°  13'J.  Cum  Johnnnns  de  Siaco  pro  aiiiio  sequenti  assignetiir  ut  lector  Sententiarum,  et  minimc  ut  magister  in  thcologia 
dcsignctur,  libellus  supplcx  Garini  de  Gyaco,  mag.  gen.  Ord.  Praed.,  ad  papam  an.  1346  missus,  quo  petit  «  quatenus 
fr.  Johann:  m  do  Siaco,  dioc.  Remcns.,  qiii  Bibliam  duobus  annis  solenniter  legit  Parisius  et  est  valde  famosus  clericus  », 
liccntiari  in  thcologioa  faoultate  dignetur,  quod  papa  Andognvis  fieri  Decemb.  8,  permisit  (Rcg.  Supplic.  Clcment.  VI,  an.  5, 
p.  3,  fol.  139),  efTcctu  cnruit.  —  3.  In  Catalogo  magistrorum  (cf.  Archiv,  etc,  II,  224,  n»  137)  Rutenonsis  vocntiir,  lioentiatus 
Avenione  e  mnndato  papae.  —  4.  Licentiatus  cst  vcl  Avenione,  vcl  Tolosac  (Archiv,  etc,  p.  222,  n»  112)  «  de  liccntia  pape  ». 
An.  1349,  Novemb.  13,  o  Gasbcrtus  de  Orgolio  »  factus  cst  opiscopus  Ccnctensis,  dum  jam  esset  mag.  in  theol.  (Rog.  Cle- 
ment.  VI,  n»  195,  fol.  49).  Cf.  dc  ipso  Quetif-Echard,  I,  674,  ct  Douais,  Les  freres  Prich.  en  Gascognc,  p.  404.  —  5.  De  co  in 
Catalogo  magistrorum  :  «  de  provincia  Aragoniao,  [lioentiatus]  in  Capitulo  gcncrali  Barchinone  »  [Archiv,  etc,  II,  222,  n»  115), 
proindequo  an.  1349  (de  inandato  papae,  secundum  Quetif-Eohard,  l,  649,  Januarii  10).  .An.  1351  erat  prior  provinoialis 
Aragoniac  potiiitquc  inqiiisitoros  institucrc  (Reg.  Clcm.,  n°  201,  fol.  94''),  aii.  1353  inquisitor  haorcticoruni  in  partibiis  .\ra- 
goniae  (t  Cathaloniae  (Supplic  Innoc.  VI,  an.  I,  p.  2,  fol.  16,  ubi  «  Nioolaus  Rocolli  ») ;  an.  1356,  Deccmb.  23,  card.  S.  Sixti 
ereatus  est,  tunc  provincialis  Aragoniae  (Contelori),  ct  vocatur  cardinalis  dc  .\ragonia.  Dc  Cjus  scriptis  practer  Quetif-Echard 
V.  La  Porte  dn  Thcil  in  Not.  et  extraits  des  mss.,  VII,  2,  p.  84  sqq.  In  Aroh.  Vat.,  aim.  35,  n°  70,  cxstat  cjusdom  Liber 
Censuum  «  quem  compilavit  ex  diversis  rogistris  ct  ox  libris  Camere  apostolioe  ot  cx  aliis  etiam  libris  et  cronicis  divcrsis 
euiii  magiia  dilig.  iitia  rt  labore  ». 


llb/.  ■Supplicat  sanctitati  fratei-  Guillelmus^,  Ordinis  fralrum  Minorum  generalis  minister,  quatinus  frater 
Giraldus  Grimaldi  dicti  Ordinis  Minorum,  provinciae  Aquitaniae,  nunc  actu  baccalareus  in  Parisiensi  studio, 
in  sacra  pagina  ibidem  possit  efflci  magister,  cum  in  lectura  Sententiarum  ibidem  perfeccrit  cursus  suos.  — 
Fiat  si  sit  sufTiciens.  R.  —  Et  quod  tianscat  sinc  alia  lcclione.  —  1'lat.  R.  —  Dat.  .\.viiiion('  vj  id.  Junii,  anuo 
octavo. 

1349,  Junii  8,  Avenione. 

Rcg.  Supplic  Clcmontis  VI.  an.  8.  p.  2.  fol.  22.—  Iii  Rog.  Vnt.  Comm.  Clomcnt.  VI.  nii.  8,  n"  198,  fol.  47'',  oj).  30.  exstat 
epistola  papae  («  Sicut  debctur  bcnomoritis  »)  do  codom  nrgumciito  sub  endem  tcmporis  notn  nd  oanccllarium  Pnris.,  ut  eum 
infra  mensom  postquam  siium  oursum  porfocorit,  promovcat.  Cf.  et  Wadding.  Ann.  Min..  cd.  2,  VIII,  387,  o  qiio  Bulaeus, 
IV,  315. 

1.  Farinorii,  de  (jiio  siipra  n"  1083. 


llbo.  Suppticat  sanctitati  generalis  minister^  Ordinis  Minorum  rjuatinus  j>ossit  ad  studium  Parisiense  et  ad 
alia  gcneralia  studia  sui  Ordinis  studentes  transiniltere  prout  ante  Constitutionem  domiiii  liencdicti  pajie  XII 
generalem-  mittere  poterat.  —  Fial  ad  qiiin({uenuium.  H.  — Dat.  .\.vinionc  vj  id.  Junii.  anno  oclavo. 

1349,  Junii  8.  Avenione. 
Reg.  Siippl.  Clomentis  VI.  an.  8,  p.  2.  fol.  23 

1.  Giiilloliniis  Farinerii.  —  2.  V.  siipra  n"  100(1. 
**  ClMvt.  Univ.  Paris.  II.  1.  82 


650  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1349 

1169.   Carolus,  Romanorum  et  Bohemiae  rex,  Clementi  VI  supplicat,  ut  Albertus  Bludonis,   Ord.  Minorum,  ad 
magisterium  in  theologia  promoveatur. 

1349,  Junii  13,  Avenione. 

Significat  sanctitati  vestre  devotus  filius  vester  Karolus  Romanorum  et  Boemie  rex 
quod  dilectus  suus  Albertus  Bludonis',  Ordinis  fratrum  Minorum  lector  in  Praga%  de 
nobili  genere  baronum  regni  Boemie  ortum  ducens,  qui  extra  regnum  Boemie  in  diversis 
generalibus  studiis  multo  tempore  et  demum  in  studio  Parisiensi  duobus  annis  sacre 
pagine  laudabiliter  insudavit,  et  postremo  in  diversis  conventibus  regni  Boemie  et  specia- 
liter  in  conventu  suo  Pragensi  eandem  paginam  legit,  in  disputationibus  et  sermonibus 
continue  laborando,  sicque  in  eadem  pagina  profecisse  dignoscilur  quod  in  ca  meruit 
magistrari,  tantisque  aliarum  virtutum  meritis  poUet  quod  se  quibuscumque  honoribus 
dignum  reddit  :  quare  humiliter  supplicat  idem  rex  quatenus  dictuni  fratrem  Albertum.... 
ad  sacre  theologie  promovere  dignemini  magistratum,  sibi  eandem  paginam  ubique  legendi 

licentiam    concedendo —   Examinetur    per   archiepiscopum   Ravenatensem  %  et   si   sit 

sufficiens  licentietur  per  eundem.  R.  —  Datum  Avinioneid.  Junii,  anno  octavo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  26.  —  Exstat  super  hoc  epistola  Clementis  VI  sub  eadem  temporis 
nota  ad  Fortanerium  archiepiscopum  Ravennatensem,  qua  ei  injungit  ut  Albcrtum  ad  magisterium  promoveat  (Reg.  Comm., 
n°  194,  fol.  336^,  ep.  969,  tf  Sicut  debetur  benemeritis  »),  qui  privilegiis  Paris.  gaudeat.  Ibi  tamen  nihil  dicitur  de  rege 
Romanorum,  nec  de  natalitiis  Alberti  Bludonis. 

1.  Nomen  «  Bludo  »  in  instrumcntis,  quae  ad  Bohemiam  atque  Moraviam  spectant,  sacpc  ociurrit,  v,  g,  in  Cod.  diplom. 
Morav.,  II,  50,  52,  56,  59  (jam  ad  an.  1208-1212).  Et  sic  postea.  Sed  supra  non  exprimilur  ad  quum  baronum  familiam  perti- 
iieret,nec  cujus  Bludonis  filius  esset.  — •  2.  Ubi  tunc  jam  studium  generale  sive  Universitas  vigebat.  V.  supra  u°  11.39,  not.  — 
3.  Forlanerium,  Ord.  Min.  V.  supra  n°  1077. 


11/0.  Clemens  VI  cancellario  ecclesiae  Parisiensis  injungit  ut  Petrum  abbatem  monasterii  Gardae  Dei^,  Ci- 
sterciensis  Ordinis,  Caturcensis  dioec,  in  sacra  theologia  baccalareum,  qui  omnes  cursus  suos  Sententiarum 
tribus  annis  jam  elapsis  ParisiiSy  ut  esl  moris,  legit,  si  juxta  depositionem  magistrorum  dicti  studii  in  eadem 
sacra  pagina  sufjiciens  ad  magisterium  repertus  fuerit,  ad  hujusmodi  honorem  magisterii  in  eadem  sacra 
pagina  debitis  solemnitatibus  promoteat  observatis.  Dat.  Avinionc  kal.  Julii,  anno  octavo.  "  Sicut  debetur  ». 

1349,  Julii  1,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clcmentis  VI,  an.  8,  n»  194,  fol.  324,  ep.  886. 

1.  Adhuc  an.  elapso,  Octob.  29,  Clemens  VI  monasterio  Gardae  Dei  Geraldum  de  Tornamira,  priorem  claustrulem  mona- 
sterii  de  Obasina,  Tutellcn.  dioec,  in  abbatem  praefccit  (Rcg.  Clement.  VI,  n"  188,  fol.  ^S"*);  sed  jam  an.  1349,  Martii  16,  eum 
ad  abbatiam  de  Valle  Magna  transtulit  (Reg.  Clemcnt.  VI,  n»  187,  fol.  105).  Geraldo,  April.  16  in  abbatia  Gardae  Dei  adhuc' 
residenti  (cf.  Arch.  Vut.,  Instr.  misccll.,  1349),  Petrus,  qui  supra,  in  abbatem  suffectus  est.  Ipse  fuit  sinc  dubio  ille  Petrus 
de  Serasaco,  qui  supra  n"  1111  ut  monachus  monasterii  de  Obasina  affcrtur  et  ad  Sententias  legendas  Parisiis  dcsignatur. 


82. 


1349]  \B     ANNO     MCCLXXXVI     USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  651 

11/1.  Petrits  Raiinundi,  prior  generalis  Ord.  CarmeL,  Clemenli  V/  supplicat,  ut  praesentati  baccalarei  Ord. 
cancellario  Paris.  pro  magisterio  obtinendo  eodem  modo  admittantur  quo  baccalarei  aliorum  Ordinum  men- 
dicantium. 

1349,  Julii  2,  Avenione. 

Supplicant  sanclitati  vestre  filii  vestri  prior  generalis  ac  ceteri  fratres  Ordinis  Beate 
Marie  de  Carinelo  quod,  cum  alii  religiosi  niendicantes  bacallarii  in  facultate  theologie  in 
studio  Parisiensi,  postquam  per  Ordinem  eorum  fuerint  pro  magisterio  in  dicla  facultate 
presentati,  sint  cancellario  Parisiensi  acceptati,  et  in  expeditionibus  ordinariis  licentiati 
sine  requisitione  cujuscunque  niore  vel  temporis',  quatenus  placeat  eidem  sanctitati  vestre 
mandare  dicto  cancellario  ut  bacallarios  formatos  Ordinis  predicti,  presentatos  in  dicta  facul- 
tate  theologie  in  studio  Parisiensi  per  Ordinem  predictum  vel  priorem  generalem,  habeat 
in  expeditionibus  rigorosis  vel  ordinariis  licentiare  in  dicta  facultate  theologie  et  gradum 
magistralem  tribuere  et  alia  facere,  que  circa  dictum  magisterium  sunt  fieri  consueta,  sine 
requisitione  cujuscumque  temporis  atque  more,  quibuscumque  ordinationibus  statutis 
dicti  cancellarii  et  magistrorum  in  dicta  facultate  factis  non  obstantibus  etiam  juramento 
vallatis,  et  cum  aliis  clausulis  necessariis  et  oportunis.  — •  Fiat  de  eorum  bacallariis  presen- 
tatis  ut  de  aliis  aliorum  Ordinum  mendicantium '.  R.  —  Et  quod  transeat  sine  alia  lectione. 
—  Fiat.  R.  —  Datum  Avinione  vj  non.  Julii,  anno  octavo. 

Reg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  84.  —  In  epistola  super  hoc  ad  priorem  generalem  fratresque  Ord. 
Carmel.  sub  eadem  temporis  nota  edita,  Clemens  VI  petitionem  admittit  (Reg.  Comm.  Clcmentis  VI,  an.  8,  n"  198,  fol.  62'. 
Felibien,  Hist.  de  la  ville  dtiPavis,  III,  222,  perperam  ad  an.  1350.  «  Dignum  reputamus  »).  De  similibus  privilogiis  quantum 
ad  lecturam  Bibliae  et  Seutentiarum  baccalareis  Ord.  concessis  v.  supra  n"  1063,  1069. 

1.  Multo  clarior  sententia  in  epistola,  ubi  dicitur  ;  «  quod,  cum  religiosi  aliorum  Ordinum  mendicantium  iii  studio 
Parisiensi  bacallarii  formati  in  facultate  predicta  per  personas  eorundem  Ordinum  ad  hoc  deputatas,  cancellario  ecclesie 
Parisiensis,  qui  est  pro  tempore,  pro  obtinendo  in  ea  magisterio  presentantur,  idem  canoellarius  post  hujusmodi  presentationem 
acceptat,  et  in  expeditionibus  ordinariis  seu  vigorosis  licentiat  eos  absque  requisitione  more  temporis  cujuscunque  »  — 
2.  An.  1311  Oxonii  inter  consuetudines  Paris.  aflertur,  ut  «  baohellarii  presentati  per  Ordinem  (Praedicat.)  cancellario  ad 
recipiendum  magisterium  in  theologia  et  ab  eodem  admissi  infra  tres  menses  ad  magisterium  et  ad  omnos  aotus  magisterii 
siout  et  quicunque  magistri  alii  admittantur  »  (Rashdall  in  Oxford  Ilist.  society,  Collectanea,  II,  221  sq.). 


W72i,   Pliilippus  VI,   rex  Francorum,  Clementi    VI  supplicat,   ut  Johannes  abbas  Regalis  Montis  Ord.  Cisterc. 
per  cancellarium  Paris.  ad  magisterium  in  theologia  promofeatur. 

1349,  Julii  5,  Avenione. 

Significal  sanctitati  vestre  devotus  filius  vester  Philippus  rex  Francie,  quod  frater 
Johannes'  abbas  monasterii  Regalismontis,  Ordinis  Cisterciensis,  Belvacencis  diocesis, 
bacalarius  in  theologia,  cursus  suos  in  studio  Parisiensi  legit  el  facta  sua  fecit  in  dicta 
facultate,  sic  quod  reputatur  ydoneus  ad  ol)tinendum  insignia  magistratus  hujusmodi 
facultatis,  que  obtinere  non  potuit  eo  quod  plures  sunt  ipsum  precedentes  ibidem,  dic- 
tusque   abbas   dicli    sui  monasterii  negociis  occupatus  in  dicto  Parisiensi  studio  sine  dicti 


652  CHARTLLARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1349 

sui  inonasterii  (de  fundatione  regia  existentis)  lesione  seu  prejudicio  residere  non  potest. 
Quare  supplicat  rex  predictus  quatinus....  digneinini  mandare  cancellario  ecclesie  Pari- 
siensis  ut  insignia  doctoralus  sacre  theologie  auctoritafe  apostolica  sibi  imparciatur,  non 
obstantibus,  etc.  —  Fiat,  si  legit  Parisius  Sentencias,  et  alias  sit  sufliciens.  R.  —  Et  quod 
transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  iij  non.  Julii,  anno  octavo. 

Reg.  Vut.  Supplic.  Clemcntis  VI,  an.  8,  p.  2,  fol.  87.  -     . 

1.  An.  1348,  Martii  29,  a  Clcmentc  VI  in  abbatem  confii  inatur  (Rcy.  Clcm.    VI,    n»  IS'!,    fol.    l^y»),    scd  jam   antc  1350, 
.Maitii  3,  obiit  (ibid.  n"  194,  fol.  363). 


1173.  Clemens  VI  Johanni  de  Placenlia,  Ordinis  EremHaruni  sancti  Augustini,  sacrae  theologiae  magistro, 
rjuem  Johannes  de  Molendinis ',  Ordinis  Praedicatorum  el  sacrae  theologiae  magister,  de  speciali  mandato 
apostolico  facto  sibi  super  hoc  oraculo  viyae  vocis  apud  sedem  apostolicam  ad  honorem  magisterii  in  dicta 
theologia  servatis  solemnitatibus  duxerit  promovendum,  sibique  in  dicta  theologia  ubique  legendi  tribuerit 
facuttatem,  concedit  ut  omnibus  et  singulis  gratiis,  prifilegiis,  libertatibus,  indulgentiis,  donis  et  permissionibus 
tam  a  sede  apostolica  quam  ab  eodem  Ordine  magistris  dicti  Ordinis  in  eadem  theologia  Parisiis  aut  alibi 
magistratis  concessis  libere  uti  valeat  et  gaudere.  Dalum  Avinionc  non.  Jnlii,  anno  octavo.  «  Rcligionis 
zelus.  » 

1349,  Julii  7,  Avenione. 

Reg-.  Vat.  Comm.  Cleinentis  VI,  an.  8,  n»  194,  fol.  339''.  ep.  U7(!. 
1.  V.  supra  n»  1107,  not.  2. 


1 1  73    .    Supplex  libellus  ad    Clementeni  V/,  ut  Johannes  Mehaus  Parisiis  a  quocunque  doctore  insignia  docto- 
ratus  in  decretis  recipere  valeat. 

1349,  Augusfi  11,  Avenione. 

Supplical  abbas'  monasterii  vestri  sancti  Vedasti  Atrebatensis  Ord.  S.  B.,  quod  cum 
Irater  Johanncs  Mehaus'  de  Atrebato  monachus  predicti  monasterii,  prepositus  Sancti  Mi- 
chaelis  prope  Atrebatum,  magister  in  artibus,  de  mandato  vestro  in  jure  canonico 
licenciatus  fuerit  per  cancellarium  Parisiensem%  quein  doclores  in  facultate  decretorum 
tunc  regentes  pro  licenciato  noluerunt  approbare  neque  volunt,  quia  litteras  apostolicas 
super  hoc  a  sanctitate  vestra  concessas  non  viderant  nec  eas  examinaverant,  ut  dicebant  et 
dicunt,  quod  tamen  ad  ipsos  non  spectabat,  cum  non  ipsis  sed  cancellario  dirigerentur 
predicto,  propter  quod  prefati  doctores  non  permittunt  nec  aliqualiter  alias  permilterent 
dictiim  fratrem  Johannem  in  dicta  facultate  doctorari  seu  sibi  tradi  insignia  doctoratus  : 
quatinus  a  quocunque  doctore  Parisiensi  in  dicta  facultate  regente,  quem  eligere  dictus 
frater  Johannes  maluerit,  valeat  insignia  recipere  doctoratus  jiixta  modum  et  formain  in 
[alibus  hactenus  observatos,  et  super  hoc  si  necesse  fuerit  prelibati  doctores  per  censuram 
ecclesiasticam    compescantur,    cuin    omnibus   non   obstantibus  et  clausulis   oportunis.   — 


1349]  AB     ANNO     MCCL  XXXVI      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  653 

Fiat.  R. —  Et  qiiod  transeat  sine  alia  lectione.  —  Fiat.  R.  —  Dat.  Avinione  iij  id.  Aiigiisti, 
anno  octavo. 

Reg.  Vat.  Siipplic.  Clemenlis  VI,  aii.  8,  p.  2,  fol.  114.  —  Iii  Reg.  Vat.,  ii"  194,  fol.  437'',  cxstal  supef  lioi-  iiiaiidaliiiii  ad 
eaiieellariuin  Paris.  direeluin.  (t  Viri  sacrc  lectioiiis  ». 

I.  Eustaeiiius  de  Minoricuria,  ub  an.  1338,  Noveinb.  2"  (Rcg.   Beiied.  XII,  aii.  4,  p.  1,  cp.  Gl).  \n.  1370,  aiitc  Febr.  20, 
resignavit  (Reg.  Aven.  Urbaiii  V.  vol.  XXIII.  fol.  22).  —   2.  In  Reg.  n»  194  :  :i  Mehour  ».  —  3.  Siipra  ii»  WW^. 


1174.    Clcmens    VI  liaimundo   de   Stitf;a,    doclori  decrelorum    et  decano   Paris.,   concedil  ut  Parisiis  decretuni 
legere  valeat,  quamvis  non  ibideni  sed  Aurelianis  sit  doctoratus. 

1349,  Septembris  9,  Arenione. 

Dilecto  filio  Rayniiindo  de  Salguas,  decano  '  ecclesie  Parisiensis,  decretoriiin  doctori, 
salutein,  etc.  Viri  sacrorum  canonuin  studio  dediti  favoris  apostolici  gratiani  proinerentur, 
et  eo  benignius  decet  honestis  eorinn  desideriis  annui.  quo  ex  eorum  prolectibiis  major 
polest  in  Dei  ecclesia  utilitas  provenire.  Exhibita  siquidem  nobis  tua  pelitio  continebat 
quod  licet  tu  in  Aurelianensi  sludio  jam  diu  receperis  in  decretis  insignia  doctoratus,  desi- 
deras  tamen  in  Parisiensi  studio,  ut  ecclesie  Dei  fructum  utilem  alferas  ac  tibi  et  aliis  per 
lectionis  exercitium  proficere  valeas,  decretum  ordinarie  legere  alioriunque  doctoruin  in 
decrelis  Universitatis  dicti  Parisius  studii  libertatibus  et  prerogativis  gaudere.  Cuin 
autem,  sicut  eadem  petitio  subjungebat,  obstantibus  privilegiis,  slatutis  et  consuetudinibus 
juratis  Universitatis  predicte  id  facere  nequeas  sine  apostolice  sedis  dispensationis  gratia 
speciali  ^  :  nos  tuum  hujusmodi  laudabile  desideriuin  in  Domino  commendantes  tuis  sup- 
plicationibus  inclinati  ut,  privilegiis  ac  statutis  et  consueludinibus  supradictis  contrariis 
etiain  juramenlo,  confirmatione  apostolica  vel  quacunque  firmitate  alia  roboratis  nequaqiiam 
obstantibus,  possis  dictum  decrelum  ordinarie  legere  aliosque  actus  magistrales  facultatis 
decretorum  in  dicto  Parisiensi  studio,  sicut  possunt  doctores  alii  decretoruin  in  eodeni 
studio  doclorati^,  duininodo  ad  id  ipsorum  doctorum  facultatis  predicte  vcl  iiiajoris  partis 
eoruin  consensus  accedat,  perinde  libere  exercere  ac  si  in  eodein  Parisiensi  studio  in 
facultate  predicta  doctoratus  insignia  recepisses,  apostolica  tibi  auctoritate  concedinuis 
gratia  speciali.  Nulli  ergo,  etc^  nostre  concessionis  infringere,  etc.  Datuin  Avinione  v  id. 
Septeinbris,  anno  octavo. 

Reg.  Coinin.  Clcinenlis  VI,  on.  8,  n»  198,  fol.  115,  ep.  36.5.  —  In  Rcg.  Sapplic.    Clem.    VI,    an.  8,  p.  2,    fol.  171,  cxslat 

supplex  libellus  Raiiiiundi    ad    suinmuin  pontificem  sub  eudem  temporis  nota  de   eodcm   argumcnto.    Eodcm   anno,  Octob.  7, 

Clemens    VI   ei  concedit,     ut    per    <|uatuor  menscs  aniii    eujnslibet  ab    cccl.    Paris.    sibi    lii-cat   se  absentare    (Reg.    Aveii.. 
vol.  LV",  fol.  371). 

1.  An.  1333  erat  canonicus  .^urelian.,  ct  inugister  (Rcg.  Joh.  XXII,  an.  17,  p.  2,  cp.  1323),  un.  134i  jam  canon.  Paris., 
ct  Parisiis  residcns  (Reg.  Clcm.  VI,  ii»  184,  fol.  205).  Raimundi  «  dc  Salgucto  »  Manifesiatio  secretorum  clecreti  exstat 
iu  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  3923;  decst  apud  Schultc,  Gesch.  der  Quellen  li.  Litteraiur  des  can.  Rechts,  II.  Raimundus 
an.  1357,  Januar.  21,  factus  est  episcopus  Elneiisis  (Reg.  Avcn.  Innocent.  VI,  vol.  XVII,  fol.  252),  an.  13(il,  Jun.  18, 
archiepisc.    Ebroduiiens.  (ibid..    vol.    X.WII.    fol.    170).    an.    1.30'i    palrlarchn  .\ntiochenus,    cicpie    Junuar.    10   ecd.    Agcnnens. 


654  CHABTULARllIM     UNIVERS.      PARIS.  [1349 

commendatur  (Reg.  Avcn.  Urbaiii  V,  vol.  VII,  fol.  106).  In  Gall.  Christ.,  VII,  210  (e  qua  Guerurd,  Cart.  de  Notre-Dame,  IV, 
21G},  asseritur,  post  promotioneni  decani  Firmini  Goquerel  ad  sedem  Noviomensem  (an.  1348,  Novemb.  14;  Reg.  Clem.  VI. 
11°  188,  fol.  36^)  Vitalem  de  Prulliaco  (Prinhaco),  cantorem  Paris.,  fuisse  decanum  eccl.  Paris.  (Maii  1349-1350).  et  postea 
Raimundum  de  Salga.  Sed  Vitalis  nunquam  decanus  fuit  (cf.  et  infra  n"  1177);  Firminum  enim  sequebatur  Raimundus  de 
Salga,  ut  e  Reg.  Clement.  VI,  an.  7,  n"  188,  fol.  221,  apparet,  ubi  sub  an.  1348,  Novemb.  15.  eidem  reservatur  dccanatus, 
qui  per  consecrationis  munus  a  Firmino  suscipiendum  vacare  speratur  (de  hoc  exstat  MotU  proprio  in  Reg.  Supplio. 
Clement.  VI,  an.  7,  p.  2,  fol.  14*>,  ubi  perperam  «  xvij  kal.  Novemb.  »,  loco  «  Decemb.  ).•).  —  2.  Cum  non  in  studio  Paris. 
sed  alibi,  scil.  Aurelianis,  doctoratus  esset.  Ad  haec  v.  supra  n°  728,  not.  3.  —  3.  Idem  ei  Innocentius  VI,  an.  1353, 
Januar.  18,  permisit,  dicens,  «  ut  in  studio  Paris.  cum  capa  rubea  (v.  supra  n°  1002)  decrctum  ordinarie  legerc  et  actus 
magistrales  exercere  lihere  et  licite  valeat  o ;  alii  magistri  eum  admittere  possint  et  debeant  non  obstante  statuto  quo 
«  caveri  dicitur  quod  nuUus  doctor  possit  in  dicto  studio  Paris.  decretum  ordinarie  legere,  nisi  ibi  fuerit  doctoratus  »  (Reg. 
Aven.  Innocent.  VI,  vol.  V,  fol.  104). 


11  75.   Rotulu.i  sexdecim  baccalareorum,  qui  Parisiis  Sententias  jam  compleverunt,  ad  curiam  Rom.  destinatus. 

1349,  Octobris  13,  Avenione. 

Apostolice  sanctitati  vestre,  que  posita  divinitus  in  montibus  Syon,  sanctam  matrem 
ecclesiam  interius  ab  excelso  prospicit  et  personas  ecclesiasticas  promotione  dignas 
prompto  paterne  clementie  intuitu  circumcernit,  supplicant  humiliter  vestri  devoti  oratores 
bacallarii  in  theologia,  qui  Sententias  Parisius  compleverunt,  quatinus  ex  solita  vestre 
benignitatis  aflluentia  eisdem  bacallariis  inferius  nominatis  de  beneficiis  ecclesiasticis  et 
aliis  infrascriptis,  dummodo  benificii  cum  cura  fructus,  etc,  centum,  sine  cura  vero  sexa- 
ginta  librarum  parvorum  turonens.  secundum  taxationem  decime  valorem  annuum  non 
excedant,  pietatis  intuitu  dignemini  providere  cum  acceptatione  ceterisque  clausulis  opor- 
tunis  ut  in  forma.  —  Fiat  de  octuaginta  cum  cura,  sexaginta  sine  cura.  R. 

Item...  duo  rotuli,  unus  in  vigilia'  Penthecostes,  alius  in  vigilia^  Nativitatis  Beate 
Marie  vobis  presentati,  perditi  fuerunt  et  obliti. 

Primo  Roberlo  de  Conchiaco  ^  alias  de  Maresto,  presbylero  Ambiancn.  dioc,  magistro  in  artibus,  bacallario 
in  tlieologia. 

Item,  Roberto  de  Corbeya  '. 

Item,  alumpno  vestro  Roberlo  de  Villeta  ^. 

Item,  Jotianni  Ferrati  *. 

Item,  Eustachio  Bruneti "  de  Rotliomago. 

Ilem,  Guillermo  de  Aula". 

Ilcm,  Johanni  Vavassoris  ". 

Ilem.  Florentio  Hyvclc  '". 

Itcm,  Johanni  dicto  Caligator  dc  Lovanio  ". 

Item,  Radulpho  de  Mesnillo. 

Item,  Gautrido  le  Marhcc  '-,  Brioccnsis  dioc. 

Item,  Hugoni  dc  Duno  '•'. 

Ileni,  Thome  Sutoris  ". 

Ilem,  Johanni  Ogeri  de  Sanclo  Medardo  supra  Montem  (lathalauncns.  dioc.''. 

Item,  Christiano  Guys  'f'  de  Sancto  Audomaro. 

Ilcm,  fralri  Symoni  dc  Brossa  '",  monacho  monasterii  Cluniacensis. 

Fiat  etiain  sine  examine.  R. 


1349]  AB     A.NNO     MCCLXXXVi      USQUE     A.  D      VNNUM     MCCCL.  655 

Supplicat  sanctitati  vestre  humilis  el  devotus  orator  vester  Radulphus  de  Mesnillo  ", 
presbyter  Rothomagens.  dioc,  magister  in  arlibus  et  bacallarius  in  iheoiogia,  pro  commu- 
nitate  bacallariorum  in  theologia  devote  filie  vestre  Universitatis  Parisiensis  ad  pedes  dicte 
sanctitatis  nuncius  destinatus  [de  can.  eccl.  Laudunens.].  Dal.  Avinione  iij  id.  Octobris, 
anno  octavo. 

Rcg.  Vat.  Supplic.  Clementis  VI,  im.  8,  p.  1,  fol.  '»3''.  —  Baccalarei  petunt  in  hoc  Rotulo  bencficia  sibi  dari  ad  coUa- 
lionem  quorumdam  episcoporum  et  capitulornm. 

1.  Maii  30.  —  2.  Septemb.  7.  —  3.  V.  Rot.  baccalareorum  nn.  13'i6  supra  n°  1131.  —  'i.  V.  ibid.  —  5.  Non  illc,  iiui 
an.  1349  mag.  domus  Navarrae  erat  (Launoius,  Navarrae  gijmn.  hist.,  p.  92),  sed  qui  jam  an.  1343  in  Rotulo  Sorbonae  Cla- 
romont.  dioec.  nuncupatur,  mag.  in  artibus  et  cursor  in  theol.  (Reg.  Supplic.  Clem.  VI,  an.  2,  p.  1,  fol.  240,  de  i'anon. 
Autissiod.).  «  Alumpnus  vester  »  ad  tempus  refertnr,  (pio  Clemens  VI  provisor  Sorbonae  erat,  de  quo  in  Chartul.,  II,  2. 
An.  1351  jam  magister  (Jourdain,  n»  635).  —  6.  V.  n"  1131.  —  7.  Ibid.  —8.  Rector  paroch.  eccl.  S.  Rcmigii  de  S.  Dionysio  in 
Francin  (Reg.  Clem.  VI,  n»  194,  fol.  221).  —  9.  An.  1353,  Maii  29,  jam  mag.  in  theol.  et  artib.,  Rotomag.  dioec.  (Supplic. 
Innocent.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  175).  —  10.  An.  1345  inter  schol.  theol.  domus  Navarrae  (Launoius,  1.  c),  ct  jam  an.  1344, 
Decemb.  1,  «  Florentius  Hyveite  »,  mag.  in  art.,  Rotomag.  dioec.  presb.,  Parisiis  cursor  de  Biblia  erat  et  canon.  S.  Petri  de 
Gerboredo,  Belvac.  dioec.  (Suppl.  Clem.  VI,  an.  3,  p.  2,  fol.  85*').  —  11.  In  Rotulo  Sorbonae  an.  1343,  Septemb.  27,  «  magi- 
ster  in  artibus,  cursor  in  theologia  »,  dc  canon.  S.  Pauli  Leodiens.  (Reg.  Supplic.  Clem.,  an.  2,  p.  1,  fol.  246).  V.  et  supra 
n°  1165  inter  Picardos.  —  12.  Qui  supra  n"  1164  in  Rotulo  facultatis  medicinae  affertur,  et  au.  1357  episcopus  Corisopitens. 
crat.  —  13.  Remcns.  dioec,  ut  e  Suppl.  an.  8,  p.  1,  fol.  136^  liquet.  .\n.  1362  canon.  Catalaun.,  jam  magister,  in  theol.  fatul- 
tate  laboravit  (Suppl.  Urbani  V,  an.  1,  p.  1,  fol.  78),  postea.  Camerac.  —  14.  Supra  n»  1131.  —  15.  In  Suppl.  an.  8,  p.  1. 
fol.  "1,  dicitur  :  «  magister  in  artibus  et  in  medicina  ac  in  sncra  theol.  bacall.,  qui  diu  est  legit  Sententias  Parisius  ct  nun- 
tius  regis  Franciae  »  ad  curiam  (de  can.  eccl.  Catalaun.  —  1349,  Nov.  3).  Erat  etiam  domus  Navarrae  (an.  1342).  An.  1353, 
Maii  29,  erat  jam  mag.  in  theol.  (Suppl.  Innoccnt.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  175),  an.  sequenti  niag.  CoUeg.  .Aeducns.  (ibid.,  an.  2, 
fol.  SO*»),  an.  1362,  Novemb.,  can.  Remens.  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  vol.  I,  fol.  43),  et  adhuc  actu  regens  (Suppl.  Urb.  V, 
an.  1,  p.  1,  fol.  77'>).  —  16.  De  ipso  ad  an.  1342,  «  m«g.  in  artibus,  qui  multo  tempore  Parisius  regens  in  artibus  fuit  », 
canon.  eccl.  S.  Petri  Arien.  Morinens.  dioec.  (Reg.  Clement.  VI,  n»  149,  fol.  SS2^).  Ibid.  scribitur  «  Gbis  ».  An.  1353  jam 
actu  regens  in  tbeol.  Parisiis  (Supplic.  Innoccnt.  VI,  an.  1,  p.  1,  fol.  195).  —  17.  Pro  ipso,  adhuc  baccalareo  in  theol.,  Guido 
episcopus  Vabrensis  an.  1350,  Januar.  26,  supplicat,  ut  priorntum  de  Fontanella,  Cluniac  Ord.,  Pergamen.  dioec,  recipiat 
(Suppl.,  an.  8,  p.  1,  fol.  132).  Fortasse  cst  ille  Simon,  licentiatus  in  theologia,  qui  an.  1351  quaedam  temcre  Parisiis  in 
Vesperiis  dicta  revocare  coactus  est,  cum  Simon  do  Brossa,  monachus  monasterii  S.  Dionysii  de  Nogento  Rotrodi  circa  idem 
tempus  Parisiis  licentiari  in  theologia  dcbuit,  ut  e  litteris  Clementis  VI,  an.  1350,  Nov.  16,  apparct  (Rcg.  n"  201,  fol.  11).  Ne 
confundas  cum  eum  Simone  de  Brossano,  arcbidiacono  Bonon.  et  utriusque  juris  doctore,  an.  1371,  Julii  18,  archiepiscopo 
.Mediolanensi  facto  (Reg.  Avenion.  Gregorii  XI,  vol.  I,  fol.  147),  et  an.  1375,  Decemb.  20,  cardinale  SS.  Johnnnis  ct  Pauli 
creato.  —  18.  An.  1350  rccepit  can.  in  eccl.  Meldensi,  ibique  theologiam  legit  (Reg.  Comm.  Clcm.,  n"  198,  fol.  177'').  An.  1353, 
Jun.  7,  Innoccntius  VI  de  novo  officium  lectoris  in  eccl.  Meldcnsi  instituit  et  ad  ipsum  Radulphum,  ndhuc  baccalnreum, 
destinavit  (Reg.  .\ven.  Innoccnt.  VI,  vol.  XXVII,  fol.  518,  ^lSii).  De  Richardo  de  Mesnilo  v.  snpra  n"  995  ct  n»  1032,  not.  5. 
Ad  an.  1342  quidam  «  Guillclmus  dc  Maisuilo,  Atrebat.  dioc,  s.  thcol.  doctor  »,  can.  Ambiaii.  rcfcrtnr  (Rcg.  Snpplic.  Clcm.  VI, 
an.   1,  p.  1,  fol.  79"). 


1  176.  <.<  Dominus  pcijia  Clemens  VI  de  fatuo  noiV  rctu  l/lagellatorum)  per  magistros  Paris.,  qui  ad  eum  nuntios 
reverenter  miserant,  plenarie  informatus,  cuni  esset  conlra  jura  damnabiliter  adinventus,  eos  flagellatores  sub 
auctoritate  prohibuit  et prohiberi  fecit,  ne  decetero  tales  publicas  poenitentias  ....  amplius  exercerent.  » 

1349,  Octobris  20,  Ayenione. 

Contin.  Guill.  de  Nangiaco,  ed.  Gcraud,  II,  218  sq.  Philippns  VI  ctiam  rex  Francorum  prohibuit,  ue  flagellatorcs 
Porisios  vel  ad  partes  Gallicanas  venirent,  «  ct  hoc  fccit  de  cousilio  magistrorum  in  theologia  Universitatis  Paris.,  dicentinm, 
quod  nova  secta  erat  contra  Deum  inchoata  »,  etc.  Contin.,  1.  c.  (Cf.  et  Fiirstemaiin,  Die  christl.  Goisslergcsellschaften. 
Halle,  1828,  p.  94  sqq.,  qui  bene  probavit,  hunc  «  ritnm  »  miiiime  novum  fuisse).  Mag.  thcologiae  Paris.,  Ilermannus  de  Schiltz 
seu  Schildis,  Ord.  Eremit.  S.  August.  (de  qno  n»  8561,  tunc  teinporis  Contra  errores  ftagellatorum  scripsit  (v.  Ossinger, 
Bibl.  August.,  p.  814.  IIujus  operis  «  Ilermanni  de  Schildis  »  seu  Schildesche,  «  totius  Westphaliae  primi  insigniti  sacrac 
paginac   doctoris  »,   etiam  Joh.   Schiphower    in    Chron.    Oldenburgens.   archicomitum,   ap.   Meibom,    Script.  rer.    Germ.. 


656  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS.  [1349 

II.  1.58  sq.,  mentioiicm  ftuit.  Cf.  Fiiike  in  Zschft.  f.  vaterl.  Gesch.  u.  Alterlhumsk.,  Milnster,  1888,  p.  201  sqq.,  ubi  plurn 
de  Hermanno).  In  .ictis  Universitatis  ne  ununi  quidcm  instrumcutuin  de  boc  negotio  superest  praetcr  sequens  :  «  Dic 
martis  post  Omnium  Sanctorum  (1349,  Novemb.  3)  data  fuit  diffinitio  contra  flagcUatores  per  dominum  rectorem  et  tunc 
deputatos,  et  a  tota  Universitate  in  congrcgatione  gcncrali  examinata  ct  concessa  »  (Reg.  procurat.  nat.  Anglic.  in  Arcb. 
Univers.  Paris.,  Reg.  3,  fol.  IZ*).  Sed  banc  definitionem,  utpote  posteriorem,  ne  confundas  cum  priori,  quam  magistri 
Clcmenti  VI  niiserunt  et  de  qua  supra,  quae  diem  Octob.  20  praecessit,  cum  sub  bac  temporis  nota  Clemens  VI  ad  univcrsos 
patriarchas,  archiepiscopos  ct  episcopos  (ad  arcbiepiscopum  Senonensem  etiam  ejusquc  suffraganeos)  suas  littcras  direxcrit, 
ct  sectam  flagellatorum  eondcmnavcrit  (Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  n"  192,  fol.  3  sq. ;  Secrct.,  n°  l'i3,  fol.  94,  «  Intcr 
sollicitudines  >>.  Rayn.,  Ann.  eccl.,  1349,  n"  20).  Dcccmb.  3  Clcmena  VI  Pbilippum  rcgem  Francorum  de  boc  certiorem  fccit 
(Secrct.,  fol.  116'';  Rayn.,  n°  22). 


X177.   Mag.  Johannes  de  Assiaco,  doctor  in  theologia,  cancellarius  Paris.,  solita  juramenta  praestat. 

1349,  Ocfobris  26,  [Parisiis]. 

In  nomine  Doniini.  Amen.  Per  hoc  presens  publicuni  instrumentum  cunctis  sit  notum, 
quod  anno  ejusdem  Domini  millesimo  CCC"  quadringentesimo  nono,  indictione  terlia, 
mensis  Octobris  die  vicesima  sexla,  videlicet  die  lune  ante  festum  Omniuin  Sanctorum, 
pontificatus  sanctissiini  in  Christo  patris  ac  doinini  nostri  doinini  Clementis  pape  VI 
anno  octavo,  in  inei  notarii  publici  testiumque  infra  nominatorum  ad  hoc  specialiter  voca- 
toruin  et  rogatorum  presentia,  in  capitulo  ecclesie  Parisiensis,  venerabilibus  et  discretis 
viris  dominis  et  magistris  Vitale',  cantore,  Johanne  Lupi^,  succentore,  et  quampluribus 
ipsius  ecclesie  canonicis  ibidem  congregatis  ad  sonum  campane  et  hora  capitulari  capitu- 
lantibus,  ibidemque  rectore  universitatis  magistrorum  et  scolarium  Parisius  studentium. 
deputatisque  ipsius  Universitatis  ad  lioc  specialiler  convocatis,  videlicet  uno  magistro  in 
theologia,  unoque  in  decretis  el  procuratoribus  quatuor  nationum  facullatis  arlium,  nomine 
dicte  Universitatis,  nec  non  doniino  ..  officiali  Parisiensi  vice  et  noinine  reverendi  in 
Christo  patris  domini  episcopi  Parisiensis,  presentibus  ad  videndum  et  audienduni  a  vene- 
rabili  viro  magistro  Johanne  de  Aciaco ',  doctore  in  theologia,  canonico  et  cancellario  dicte 
ecclesie,  consuetum  prestari  corporale  juramentuni,  in  eodem  capilulo  quedam  liltere 
apostolice'  formam  dicti  juramenti  in  se  continentes  lecte  et  perlecte  fuerunt.  Quibus  lectis 
et  perlectis  dictus  cancellarius  in  prenominalorum  quibus  supra  nominibus  de  observandis 
omnibus  et  singulis  in  forina  dicli  jnramenti  contentis  ipsum  tangentibus  presentia  jura- 
nientum  prestilil  corporale.  Quo  iacto  requisivit  me  notarium  publicum  infra  scriptum 
dictus  rector  dicte  Universitatis  nomine,  quod  publicum  conficerein  instrumenlum.  Acta 
fuerunt  hec  in  diclo  capilulo  hora  rapitulari,  anno,  indictione,  mense,  die  et  pontificatu 
suprascriptis,  presenlibus  venerabiiibus  et  discretis  viris  magistro  Johanne  de  Veneta, 
canonico  Tullensi",  Guidone  Fabri,  Petro  et  Symone  de  Calstris'^,  Godefrido  de  Dormare, 
magistris  in  artibus,  Jacobo  de  Pavellione,  Johanne  Candel,  Johanne  le  Vent,  bedellis  dicte 
Universitalis,  et  quampluribus  aliis  magistris,  bedellis  et  scolaribus,  testibus  ad  premissa 
vocatis  specialiter  et  rogatis. 

Et    ego    Petrus    quondam    Petri   Cordarii    de  Nigella   clericus  et  inagister  in  artibus 


1350]  AB     ANNO     MCCLXXXVl      USQUE     AD     ANNUM     MCCCL.  657 

Noviomensis  diocesis  Parisius  coininorans,  publiciis  apostolica  et  imperiali  auctoritate  curia- 
rumque  Paris.  notarins  jnratns  premissis  omnibns  et  singnlis  nna  cnm  prenominatis 
testibus  presens  fui,  eaque  propria  mann  scripsi,  et  in  hanc  publicam  formam  redegi,  hic 
me  subscripsi  signunique  meum  consuetum  apposui  requisitus  et  rogalus  in  testimonium 
veritalis  premissornm. 

Originale  in  Arch.  Uiiivers.  Paris.,  theca  V,  B.  6.  f.  —  Biilaeus,  IV,  318. 

1.  De  Prinhaco  (alias  de  Prulliaco),  lcgiim  professore.  Cf.  supra  n» 'J3C,  iiot. ;  n"  lOiS,  not.  1,  et  n"  1174.  An.  1359 
adhuc  cantor  erat,  sed  ante  Jul.  19  obiit  {Reg.  Aven.  Innocentii  VI,  vol.  XXI,  fol.  597'').  —  2.  An.  1357  ndhuc  succentore. 
Cf.  Jourdnin,  n»  659.  Jnm  an.  1345,  Septemb.  14,  succentor  erat.  V.  Reg.  Clem.  VI,  n»  184,  fol.  205.  —  3.  Seu  d'Assy.  V. 
supra  n»  11G2.  IIoc  anno  cancellario  Paris.  Roberto  de  Bardis  jam  defuncto  successit  {v.  supra  n"  1162,  not.).  Tcnuit  canccl- 
lariam  usque  ad  an.  1360  (Hemeraeus,  De  acacl.  Paris.,  p.  132.  rccte  asserit,  eum  an.  1360  obiisse).  Innocentius  VI  enim 
an.  1362,  Aug.  15,  Grimerio  Bonifacii,  successori  Johannis  d'Assy,  scribit,  Grimcrium  post  mortem  Johannis  jam  per  annum 
et  decem  menses  eancelluriam  tenuisse  (Reg.  Avenion.  Innocentii  VI,  vol.  XXIX,  fol.  5901'),  quod  est  ab  an.  1360,  medio 
Octobri.  Minime  Bulaeo,  IV,  995,  concedendum,  Johannem  eumdem  esse  ac  Johannem  dc  Achiers,  qui  an.  1323  rcctor  Uni- 
versitatis  erat  (cf.  n»  825).  —  4.  Lilterae  scil.  Gregorii  IX,  tom.  I  ChartuL,  n»  79,  p.  137.  —  5.  V.  supra  n"  1032,  et  1165 
(Picard.).  —  6.  De  istis  duobus  supra  n»  1165  (Picard.). 


1  1  /o.  Clemens  VI  Johaniu  cancellario  Parisiensi  injungit  ut  Deodatum  Barrerie,  Ordinis  Carmelitarum,  in 
theologia  haccalareum,  cum,  si  juxta  siatuta  studii  Paris.  ojiortcrct  ipsum  gradum  et  ordinem  exspectare, 
honor  magisterii  non  modicum  differretur,  si  per  ipsum  ex  depositione  magistrorum  dicti  studii  in  eadem  sacra 
pagina  sufficiens  ad  magisterium  repertus  fuerit,  ad  hujusmodi  honorem  magisterii  in  eadem  sacra  pagina 
studeat  servatis  aliis  debitis  solemnitatibus  promovere.  Dalum  Avinione  viij  id.  Aprilis,  anno  octavo.  «  Sicut 
debetur  ». 

1350,  Aprilis  6,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  8,  n»  194,  fol.  415'',  ep.  1464. 


1  179.   Ilenricus  de  Lechelade,  Anglicus,  stationarius  et  librarius  Universitatis,  solita  juramenta  praeslat. 

1350,  Aprilis  23,  [Parisiis]. 

Universis  presentes  lilteras  inspecturis  officialis  curie  Parisiensis  salutem  in  Domino. 
Notum  fiicimns  quod  coram  nobis  propter  hoc  personaliter  constilntns,  Henricus  de  Leche- 
lade'  Anglicus  diocesis  Wrcestrie',  volens  et  intendens  sub  protectione  matris  sue  nniver- 
sitatis  magislrorum  et  scolarium  Parisiensium  vivere  et  officinm  iibrarie  et  stationarii  bene 
ct  fideliter  in  dicta  villa  more  solito  gerere,  et  statuta  et  ordinalionos  dicte  Universitatis 
dicta  officia  tangentia  pro  posse  suo  observare,  nolens  ncc  intendens  aliquem  magistrnm 
vel  scolarem  per  factnm  aut  culpam  ipsius  dampnum  aliquando  incurrere,  nec  etiam  detri- 
mentum,  nec  qnod  magistri  vel  scolares  Universitatis  predicte  per  amissionem  vel 
celationem  librorum  suornm  ab  ipsis  sibi  tradite  per  fraudem  vel  dolum  ipsius  defrauda- 
rentur  vel  eliam  in  aliquo  lederentur  ut  dicebat,  promisit  per  suum  jnramentnm  se  dicta 
officia  librarie  el  stationarie  in  dicta  villa  bene  et  fidcliter  gerere,  stalnla  et  ordinationes 
dicte  Universitatis  dicta  officia  tangenlia  observando  juxta  posse  suuin,  pro  qnibus  omnibus 

et  singulis  adimplendis  et  etiam  observandis  dictus  Henricus  obligat  omnia  bona  sua  here- 

«*  Chart.   Unio.  Paris.  II,  1.  83 


658  CIIAUTULAHIUM     UNIVEHS.      1'AUI.S.  [1350 

duinque  suoruin  mobilia  et  immobilia,  presenlia  cl  fulura,  dicle  Universitali  Parisiensi. 
Insuper  Henricus  le  Franc  de  Venna'  Anglicus,  burgensis  Parisiensis  et  librarius,  obligat 
omnia  bona  sua  mobilia  et  immobilia  teneinenlaque  sua  in  villa  Parisiensi  exislenlia  pro 
dicto  Henrico,  ad  reddendos  dictos  ihagistros  et  scolares  totaliter  indempnes,  et  usque  ad 
summam  centuin  librarum  parisiens.  dicte  Universitati  solvendarum  in  casu  quo  dicta 
Universitas  in  dicto  officio  librariatus  et  stationariatus  defectum  in  ipso  inveniret, 
secunduin  quod  et  prout  sibi  Universitati  Parisiensi  prcdicte  videretur  faciendum.  In  cujus 
rei  testimonium  sigillum  curie  Parisiensis  presentibus  literis  duxiinus  apponendum.  Datum 
anno  Doinini  millesimo  CGC°  quinquagesimo,  die  veneris  post  dominicam  qua  cantatur 
Jubilate. 

Originale  in  Arch.  nat.  Paris.  M.  68,  n°  31.  Supercst  frogni.  sigilli.  Pertinebat  ad  Arch.  Univers.  (D.  18.  q.).  —  Ibid. 
alia  instriimenta  ejusdem  fcrme  tcnoris  et  temporis,  quae  brevitatis  gratia  bic,  ut  alia  temporis  superioris  (v.  supra  n"  732, 
nota),  anncctimus.  N"  32,  Guidomarus  de  Cuomencuc'  (?)  clericus,  librarius  (die  jovis  post  Misericordias  Domini,  ejusdcm 
an.).  N"  33,  Agnes  relicta  defuncti  Gnillclmi  Aureliancns.,  libraria  (die  lunae  post  Asccns.  cjusdem  an.).  N°  34,  Nicoluus  de 
Zelanda,  alias  Martel,  et  Margareta  cjus  uxor,  commorantcs  Parisiis  in  magno  vico  S.  Jacobi,  librarii  et  stationarii  (eodem 
anno,  die  vencris  post  festum  b.  Mariae  Magdal.  Bulaeus,  IV,  321,  male  od  un.  1351).  An.  1351,  Jun.  8,  Johannes  Dyaconi 
de  Rcmis,  rcctor  Univcrsitatis  (supru  n"  1165,  prov.  Remens.),  post  juramcntum  cis  dedit  licentiani  emendi  et  vendendi  libros 
et  pecias  Purisiis  et  nlibi  (ibid.,  n»  38).  Ambo  in  Acles  concernans  le  pouvoiv  el  la  direcUon  de  VUniversile  de  Paris  sur 
les  escrivains,  etc,  p.  10  sq.  N°  35,  Johannes  dictus  Perscnal  Laudunens.  dioec,  scriptor  ct  librarius  juratus  Univers.  (die 
marlis  post  fest.  Assumptionis  an.  1350).  N"  36,  Christoforus  de  Ravcnelo,  Bclvacens.  diocc,  scriptor  ct  librarius  juralus 
Univcrs.  (die  martis  post  fest.  Assumpt.,  eodem  anno).  N»  37,  Rogerinus  Morcotc,  Lexoviens.  dioec,  librarius  (die  mercurii 
in  vigil.  Asccnsionis  Dom.  an.  1351).  N°  39,  Hcnricus  Guilloti,  clericus,  Corisopitens.  dioec,  librarius  (die  dominica  post  festum 
b.  Mntthnei  apost.  ct  cvangel.  an,  1351).  Idcm  ibid.  n»  41  (die  sabbati  ante  festum  Nativitalis  b.  Johannis  Bapt.  an.  1353). 
N"  40,  Johannes  dc  Belvaco,  civis  Paris.,  librarius  (dic  nonn  Junii  an.  1353).  N»  42,  Johanna  relicta  defuncti  Richardi  de 
Monte  baculo  (Montbaston,  supra  n»  732,  nota),  illuminatrix,  libraria  jurata  Univers.  (die  dominica  in  vigilia  festi  b.  Mariae 
Magdalenae  an.  1353).  N°  43,  Daniel  de  Loctey,  Corisopitens.  dioec,  librarius  (die  veneris  antc  festum  b.  Joh.  Bapt.  an.  1354). 

Alia  instrumenta  ad  annos  1367  et  sequcntes  pertincnt,  atque  in  tomo  III  cdentur.  Hic  elenchum  juramentorum  libra- 
riorum  et  stationariorum  inceptum  in  n"  732,  notu,  in  Arch.  nat.  Paris,  conscrvatorum,  continuavimus  usque  ad  an,  1354. 

1.  Lechlade  (Glouccster).  —  2.  Worccster.  In  medio  aevo  communiter  diocc  ■Wigorniens.  nuncupabatur.  —  3.  Vcnn- 
Ottery  (Cornvf ell)  ?  — •  4.  Nomen  quod  vix  legi  polcst.  Fortassc  Crommenouck  (Nord), 


1180.    Ordinatio  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  sub  Johanne  de  Molendinis  de  bursis,  quae  magistris  aliisque 
in  studiis  Paris.  et  Angliae  annuatim  persolvi  debent.  Assignationes  baccalareorum. 

1350,  medio  H/laio,  apud  Montempessulanum. 

Mandamus  et  imponimus  quod  magistris  actu  legentibus  Parisius  et  in  provincia  Anglie, 
ac  bachalariis  actu  utrobique  legentibus,  et  magistris  studentium,  et  biblicis  actu  legentibus 
de  provincia  Francie  et  Anglie  natio  sua  seu  visitatio  magistro  actu  regenti  habeat 
XX  florenos,  et  aliis  xv  florenos,  annuatim  pro  suis  necessitatibus  ministrare,  et  volumus 
quod  priores  provinciales  ordinent  quod  conventus  hujusmodi  nationis  non  equaliter 
persolvant,  sed  secundum  conventuum  facultatem. 

Assignamus  ad   legendum   Sententias   Parisius   isto  anno  fr.  Johannem   de  Siaco'  de 

83. 


1350]  AB     ANNO     MCCI.XXXVI     USQUE     A I)     ANNUM     M  C  C  C  L.  659 

provincia  Francie;  ilein  pro  anno  ininiediale  sequenli  quantiun  nostra  interest  fr.  IJartho- 
lomeum',  lectorem  Argentinens.  de  provincia  Teutonie. 

Assignamus  lectorem  in  conventu  Barcinonensi  fr.  Nicolaum  Roselli',  mag.  in  theo- 
logia.  Ponimus  ibidem  ad  legendum  Sententias  fr.  Jacobum  Mathei  de  eadem  provincia. 
Ilem  ponimus  lectorem  in  conventu  Tholosano  fr.  Aimericum  de  Magriano\  Poninuis 
ibidem  ad  legendum  Sententias  fr.  Heliam  Raymundi  \ 

Bibl.  Univers.  Bonon.  ms.  1535;  assignationes  voro  lantuni  e  Cod.  Lingonens.  (apographo),  ad  Ord.  Praed.  pertinente. 

1.  V.  supra  n"  1106.  —  2.  De  Bolsenheim,  in  Alsatia  (minime  Bolseneeh  seu  Bulzanum  in  Tiroli,  ut  Quetif-Echard,  I, 
687,  scripserunt).  An.  1354  electus  est  in  priorem  provincialem  provinriae  Alemanniae  (v.  Jundt,  Hht.  du  Pantheisme  popu- 
laire,  p.  289),  obiitque  circa  an.  1302  (cf.  Dcnifle,  Deutschc  Schriften  des  sel.  Ileinrich  Seusc,  I,  9,  nota).  Secundum  Cata- 
logum  magistrorum  factus  est  Parisiis  magister  in  theologia  {Archiv  f.  LiUeralur-  u.  Kirchenrjesch.,  II,  224,  n"  142),  et 
quidem,  ut  videtur,  jam  nn.  1354.  —  3.  Supra  n"  1100.  —  4.  In  Catalogo  magistrorum  (Archiv,  etc.,  II,  223,  n"  127)  Carcas- 
sonensis,  licentiatus  Tolosae  e  mandato  papae.  —  5.  V.  de  ipso  Quetif-Echard,  I,  OGO.  In  Catalogo  magistrorum  (Archiv,  etc, 
II,  225,  n"  149)  de  eo  scribitur  :  «  de  provincia  Tolosana,  factus  in  Praga  provincie  Bohemie  in  Capitulo  generali  (an.  1359) 
per  papam  Innoccntiuni  VI  ».  An.  1,307  magister  general.  Ord.  Praed.  communi  omnium  assensu  salutatus  est;  tempore 
schismatis  Clementi  VII  cum  magna  Ordinis  parto  adhaesit.  Ipse  an.  1370  etiam  instituit  ut  Capitula  generalia  biennalia 
deinccps  tanluni  celebrarentur. 


1  1 8 1 .  Clemens  VI  Alfonso  Fernandi\  Ordinis  Eremitarum  sancti  Auguslini,  sacrae  theologiae  magistro,  injungit 
ut  Bernardum  de  Manso-  fralr.  Ordinis  Eremitarum  sancti  Augustini,  priorem  provincialem  ejusdem  Ordinis 
provinciae  Cathaloniae,  si  per  eum  sufficiens  reperlus  fuerit,  cum,  si  juxta  statuta  Ordinis  gradum  et  ordinem 
exspectare  deheret,  honor  hujusmodi  non  modicum  differretur,  ad  magisterium  in  eadem  sacra  pagina  in 
Montcpessulano  Magalonensis  dioecesis  servatis  aliis  debitis  solemnitatibus  promoveat,  et  gaudeat  privilegiis 
fratrum  Ordinis  in  eadem  theologia  Parisiis  magistratorum.  l)at.  Avinionc  ij  kal.  Julii,  anno  nono.  «  Sicut 
debclur  ». 

1350,  Junii  30,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Conim.  Clementis  VI,  an.  9,  n"  201,  fol.  19,  ep.  889. 

1.  V.  supra  n»  1149.  —  2.  Postea  fuit  procurutor  gencralis  Ord.   (Beg.  Innocentii  VI,  n"  233,  fol.  414,  ud    an.  1358).  Ad 
an.  1382  notatur  Guillelmus  de  .Manso,  Ord.  Praed. 


1182.  Clemens  VI  Guillelmo  l  episcopo  Novariensi  injungit  ut  Matthaeum  de  Padua  -,  fratrem  Ordinis  Eremitarum 
sancti  Augustini,  si  per  ipsum  sufficiens  repertus  fuerit,  ad  magisterium  in  theologia  Paduae  promoveat,  et 
gaudeat  privilegiis  fratrum  Parisiis  magistraturum.  Dat.  Avinione  ij  kal.  Julii,  aano  nono.  «  Sicut  dcbelur  ». 

7350,  Junii  30,  Avenione, 

Rcg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  9,  n"  201,  fol.  19'',  ep.  890.  —  In  epistola  pro  parte  Matthaei  cadem  ratio  ut  in 
cpist.  superiori  n"  1181  pro  Bcrnardo  afTertur.  Cortiisius  (ap.  Muratori,  Rer.  It.d.  script.,  XII,  933;  v.  Colle,  Sloria  clello 
studio  di  Padova,  IV,  109)  asserit,  cpiscopum  Scpt.  12  Matthaeo  magisteriuni  contulisse.  Cf.  ctiam  Gloria,  Monumenti 
della  Unicersild  di  Padova,  I,  83  sq.,  540  (Padova,  1888),  qui  lamen  (p.  548  sqq.)  paene  omncs  theologos  Ord.  Ercmit. 
S.  August.  indilTcrenter  Praedicatoribus  ascribit  (v.  supra    Introiluct.). 

1.  De  Cremona,  Ord.  Eremit.  S.  August.,  dc  quo  supra  ^»952.— 2.  Intcr  fabulas  referenda  cpiac  de  ipso  narrantur 
npud  Torelli,  Secol.  Agostin.,  V,  593,  n'^  44  et  45.  Matthaeus  an.  1368  obiit. 


660  CHAUTULAHltM    UNIVERS.     PAHIS.  [1350] 


1  182    .    Clemens  VI  Johanni  cancellario   Paiis.   injungit  ut  Ruberlum  Furet,    Ord.  Min.,  in  theoiogia   baccala- 

reuniy  si  su/Jiciens  repertus  fuerit,  ad  honorem   magisterii  in  sacra  pagina  studeat  promovere.  Datuin  Avi- 

nione  xvj  kal.  Augusli,  anno  nono.  «  Sicut  debetur  ». 

t350,  Julii  17,  Avenione. 

Ucg.  Vat.  Gomm.  Clemcntis   VJ,   an.  9,   n®  ^O.^J,    fol.    .M''.    —  Forma  epistolae  papae  cadem  est  ac  quae   supra  n»  1178 
annotalur. 


1183.  Clemens  VI  ad  Guillelmum  Munnerii*,  Ordinis  fratrum  Praedicatorum,  sacrae  theologiae  professorem, 
ut  Guillelmum  Militis'^,  Ordinis  fratrum  Praedicatorum,  si  per  ipsum  sufftcicns  repertus  fuerit,  ad  honorem 
magisterii  in  theologia  cum  debitis  solemnitatibus  Aurelianis  vel  Andegavis  promoveat,  et  gaudeat  privilegiis 
fratrum  Parisiis  magistratorum.  Dat.  .\vinionc  ij  kal.  Augusti,  anno  nono.  «  Sicut  debetur  n. 

1350,  Julii  31,  Avenione. 

Reg.  Vat.  Comm.  Clementis  VI,  an.  9,  n"  203,  fol.  27,  ep.  68.  —  Causa  promotionis  ex  parte  Guillelmi  Militis  eadem 
est  quac  in  epistolis  praccedentibus. 

1.  V.  supra  n°  1091.  Ipse  an.  1351  actu  rcgens  Parisiis  erat.  V.  Jourdain,  n''  G35,  636.  —  2.  In  Catal.  magistrorura 
(Archiv  f.  LiUeratur-  u.  Kirchengesch.,  II,  223,  n"  123)  Andegavens.  nuncupatur.  An.  1357  gcneralis  prccurator  Ordinis 
(Suppl.  Innoccnt.  VI,  an.  5,  p.  1,  fol.  88),  an;  1366  inquisitor  Carcassonensis,  eidemque  de  mandato  papae  Urbani  V, 
Dccemb.  14,  soluti  fuerunt  floren.  40  [Introlt  et  ejoit.,  n»  326,  fol.  156);  an.  1369,  Junii  22,  patriarcha  Hicrosolymit.  (Rcg. 
Aven.  Urbani  V,  vol.  XXI,  fol.  170),  sed  jam  an.  1371,  Dccemb.  12,  ci  Guillclmus,  archiepiscopus  Arelat.,  successit  (Rcg. 
Avcn.  Grcgorii  XI,  vol.  I,  fol.  589'').  Quo  defuncto  an.  1375,  Aug.  27,  Philippus  d'AIencon,  antea  archiepiscopus  Rotomag., 
£it  patriarcha  (Rcg.  Aven.  Grcgorii,  vol.  XXV,  fol.  461'';  sub  eadcm  tcmporis  nota  eccl.  Auxitan.  recipit;  ibid.,  fol.  401). 
Quac  Quctif-Echard,  I,  674,  c  Baluzc,   Vit.  pap.  Aven.,  I,  1245,  afferunt,  nimis  -mutila  et  mendosa  sunt. 


APPENDIX 


Xiy4.   Fragmentuin   Coinputi  receptaruiii    bursaruin  ab   Universitate   Paris.,   suppositis,  quoruiii  noinina   ajje- 
runtur,  iinpositarum. 

1329,  Septemb.  15-1336,  ante  Martii  7. 

Hujus  Computi  supra  pluries,  inipriinis  vero  n»  9U7'^,  nicntioiieni  fecimus.  Multa  scquentium  suppositorum  Universltatis 
in  Ghartularlo,  quandoque  pluries,  occurrerunt  (cf.  Indicem),  ideoque  ad  quaedam  tantum  nomina  notas  apposuimus. 
Allqua  nomina  in  hoc  Computo  bls  ponuntur.  Maxima  pars  nomlnum  vicorum  jam  supra  n"*  55G,  vel  in  tomo  I  notata  est. 
Vici  sccundum  ordincm  qno  in  parte  sinistra  Sequanae  sequuntur,  iii  ms.  affcruiitur. 


Baldewynus  dc  jVst,  +.  »on  gaudebil  privilegiis. 
Hugo  de  Senis,  2  solidos  solvit. 
Tlieobaldus  cum  i  socio. 

Vicus  HospilalariorumK 

Curatus  Sancti  Bcncdicti. 

Johannes  de  Novavilla  cum  18  sociis,  de  quibus  8 
sunt  arlistc. 

Prior  Bcrdonis  cuin  suis  rebellibus,  +  ,...  sol. 

Gaufridus  de  Auciaco. 

Dominus  de  Vombernk,  alias  de  .\lto  Montc,  3o  so- 
lidos  solvit. 

Frater  Johannes  de  Hadin,  ospitellarius. 

Guillelmus  de  Comehan  cum  fratribus  et  quodain 
priorc. 

Johannes  de  Aquila. 

In  vico  Cadrigarie. 

Thomas  de  Ceudalc'^  cum  quatuor  domicellis. 
Johannes  dc  Leon  cum  3  sociis. 
Adam  dc  EIou  cum  .'1  sociis,  10  solid.  solv. 
Hugo  Guidomari,  10  solid.  solv. 
.    Bcrnardus  Jacobi  cum  socio. 

'  Vicus  ducis  Burgundie-K 

Willelmus  Gimar  cum  socio. 
Colinus,  filius  sigilliferi,  cum  '1  sociis. 
Russilensis. 
Guydot  Baudct. 

/n  vico  7  Viaruin'' 

Stephanus  de  Rion  cum  2  sociis. 
Prior  de  Lcminiorii(i')  Petrus  Scnglcr  cum  3  sociis, 
(j  solid.  solv. 

Simon  dc  Moreriis  cum  socio. 

In  vico  Sancli  Stephani  [de  Gressibus]. 
Olivcrius  Salhadi  cl  fratcr  suus'',  16  solid.  solv. 


Guillelmus  de  Martiniaco. 
Filii  Martini  de  Assarlis,  4  fratres,  4o  solid.  solv. 
Johannes  Mande  vilani(?) 
.\Iderbrandinus  (sic). 
Johannes  de  Salacona. 
Pucri  dc  Douglas,  2  cum  magistro. 
Filius  comitis  dc  llanonia''  cum  familia,  in  domo  ad 
Dclfinuin  cum  Sancto  Leudovico,  20  soUd.  solv. 
Johannes  de  Morcro  cum  2,  18  dcnarios  solv. 

In  vico  Furni. 

Domiiuis  Rodulphus  Brito  cum  6  sociis. 

In  vico  Burnelli''. 

Ottoninus  cum  5  sociis. 

Eschildus  de  Suecia  cum  3  sociis,  10  solid.  solv. 

Mathias  de  Aldenove. 

Petrus  Flemingus  cum  6  sociis. 

Petrus  de  Maguncia  cum  sociis  6,  ct  solv.  10  solid. 
pro  5  sociis,  itcm  pro  2,  6  solid.  solv. 

Magister  Petrus  dc  Tresis  cuin  6  sociis. 

Petrus  de  Carifatc  cum  fratre. 

Reginaldus  dc  Pralo  Gilberti  cum  curato  Sancti 
Illarii,  florcnum  de  agno**. 

Johannes  Fcrriti,  6  solid.  solv. 

Guillclmus  de  Montc  Reparato. 

Valcpcrlus  cum  5  sociis. 

Johannes  dictus  Crurec  ciim  socio,  4  solid.  solv. 

Emmcricus  cum  i  socio,  pro  2,  7  solid.  solv. 

Hcnricus  do  Lubec  ciim  4  sociis,  17  solid.,  6  dcn.  solv. 

Gerinus  de  Pruvino  cum  i  socio. 

Egidius  dc  Dublini. 

Johannes  BloundcP'  ciim  y  sociis. 

In  vico  Pltiuslri. 

IVIrus  dc  Tiirri  cum  3  sociis,  8  solid.  solv. 
Filius  comills  dc  Hcutingcn. 


662 


CII.VRTLLARIUM     UiNlVERS.      PARIS. 


Stephanus  Trosilc  cuin  8  sociis. 
Siniilitcr  Elis  de  Curson  ">  cum  4  sociis. 
Gilbertus  Scotus. 

In  vico  Anfilicorum. 
Marpaudus. 

Nictiolaus  do  Dacia  cuni  4  sociis. 
Nicolaus  dc  Trcsis. 
Jacobus  le  Musi. 

Hcnricus  de  .\lcniania  cuin  3  sociis. 
Curatus  dc  Ferilate. 
Ilugo  sirurgicus. 

Vicus  Nucum. 
Pclrus  de  Folclo  cuni  8  sociis. 
Franciscus  Lumbardus. 

Johanncs  dc  Clcmont  cum  7  sociis,   13  sol.,  9  den. 
solv. 
Guillclmus  de  Aulasto  cum  !%  sociis. 
Johanncs  Vinnon  cum  i  socio. 
Jolianncs  de  Stancs  cum  7  sociis. 

In  platea  Mauberti  el  vico  predicto. 
Nicholaus  ad  Latus. 
Cristianus"  cum  8  sociis. 

ilindurammus  cum  8  sociis,   i    deficit,  5  oiioli  albi, 
10  solid.,  8  dcn.  solv. 
Gaufrcdus  de  Marec'^  cum  5  sociis. 

In  vico  Biurie'^. 
Andreas  dc  Rippacuria,  3  sol.,  3  den.  solv. 
Petrus  Roie  cum  uno  socio. 
Petrus  de  Montc  Regali. 
Johannes  Custos. 

Johannes  Trillec  cum  4  sociis,  i4  solid.,  5  den.  solv. 
Johannes  Haprc. 

Guillclmus  de  Avenaco,  8  solid.  solv. 
Guillelmus  Cliercmale,  cum  6  sociis. 
Thoinas  dc  Knot  cum  4  sociis,  7  solid.  cum  6  den. 
solv. 
Johannes  de  Avencca  cum  4  sociis. 
Thomas  de  Sancto  Mcderico. 
Johannes  de  Divione. 
Doininicus  de  Saiiit  Saugoc,  3a  solid. 
Guillelmus  de  Pontc  Lcnine. 
Canonicus  unus  de  Carnolo. 
Guillclmus  Dconisii. 
Hugo  dc  Duno,  3  solid.  solv. 
Johanncs  Rolandus  cum  2  sociis. 

//1  rico  Sancti  IHarii. 
Tliomas  dc  Sclonc  cum  5  sociis. 
Robertus  de  Proles. 
Andrcas  dc  Runiaco  cum  3  sociis.  8  solid.  solv. 


Raulfus  Brito. 

Nicliolaus  dc  Rodraco  cum  3  sociis. 

Guido  de  Taide. 

Jacobus  Wyard  cuin  4  sociis. 

Gerardiis  dc  Lubccca  cum  5  sociis. 

Hugo  de  MontiJjus  cum  3  sociis,  6  solid.  solv. 

Nicolaus  de  Keriis. 

Guido  dc  Suecia  cum  3  sociis. 

Johannes  de  Valle. 

Arcliidiaconus  de  Chalons  cum  4  sociis. 

Ilugo  Linot  cum  i  socio. 

In  vico  Amigdalariorum. 
Guido  de  Besuncio  cum  3  sociis,  5  solid.  solv. 
f;ainerarius  Trinachie(.3)  cum  1  socio,  7  solid.  solv. 

In  claustro  Sancte  Jenovefe. 
Prior  Freneio,  6.  solid.  solv. 
Petrus  de  Losaune, 
Pelrus  de  Ausiaco, 
Gcrurdus  de  Cofis, 

Prior  de  Sancto  Benigno,    V  4  solid.  solv. 
Jacobus  ncpos  cjus, 
Guido  de  Mayleyo, 
Mcolaus  Teutonicus, 
Joliannes  dc  Hubanto. 
Ricardus  de  Gampis. 
Johanncs  Helcchin. 

Prope  portam  Bordelii^K 
Picpositus  Ambianensis,  60  solid.  luronens.  solv. 
Bcrnardus  de  Cardiliaco,  solv.  xxx  solid. 
Prior  dc  Barinis,  3  solid.  solv. 
Lancelotus  de  Cahdoloco. 
Jacobus  Gorre  cum  i  socio. 
Johannes  dc  Monte  Sancte  Maric,  10  solid.  solv. 
Thoinas  Bufai  cum  4  sociis. 
Michacl  Sergant,  losolid.  solv. 
Aldcbrandinus,  30  solid.  solv. 
Gilius  de  Moreto  cum  a  scolaribus  bursalibus  et  7 
non  bursalibus. 
Slcplianus  Turbaudi  cum  2  sociis. 
Gailardus  de  Popia  {sic),  prior. 
Nicolaus  de  Ainbazia. 
Archidiaconus  de  Trajecto. 
In  domo  Guillelmi  Boneti  '3  ;    \ 
Non  bursalcs  3  socii,  \ 

Bursalcs  8  socii.  ' 

Pctrus  dc  Beler  cum  6  scolaribus. 
Domus  de  Nerbona  : 
Cancellarius  Parisiensis*", 
Gernianus'", 
De  domo,  13  socii, 
Dc  externis*",  3  socii. 


TOM.      II.      VPPENDrX. 


663 


Lcudovicus  dc  Meloduno. 

Rcginaldus  dc  Cusanses. 

Curatus  Sancli  Cosmi  (sic)  ct  Damiani,  4  solid.  solv. 

In  vico  Minorum. 

Johannes  de  Blangiaco. 
Hue  Paylard. 

Ilenricus  dc  Salines. 

Rodulfus  Gramaticus  cum  12  scolaribus. 

Prope  porlam  Sancii  Germnni. 

Robertus  Wakemolin,  gramalicus  cum  3a   scolari- 
bus,  pro  3,  7  solid.  solv. 
Ilicard  de  Bois. 

Prope  domum  Sancti  Deonisii 

Magister  Johanncs  Gerini. 
Scolares  Sapcti  Dionisil. 

Summa  receptarum  prime  diei,  8  l[ibre],  6  solid.,  8  den. 
In  vico  Pelri  Saraceni. 

Mathcus  ad  Latus,  6  solid.  solv. 
Guillclmus  de  Maccngiaco  cum  4  sociis. 
Marciardus  cum  5  sociis,  21  solid.  solv. 
Robertus  de  Stenes. 

In  vico  Aniiqui  Plasierii '". 

Domus  Presmostratensium  cum  21  sociis,  5o  solid. 
solv. 

Prior  de  la  Dorade. 

Gido  Pictavensis, 

Johanncs  de  Arborcto, 

Emcricus  dc  Campis, 

Domus  de  Sucscia,  et  sunt  10  socii,  20  solid.  solv. 

Adam  de  Rusa,  3  .solid.  solv. 

Johannes  de  Ferreriis. 

Johannes  Cochclet,  3  soUd.  solv. 

Poncius  de  Yspaniis. 

In  vico  MureHi-'K 

Richardus  Dani  cum  i  socio,  la  solid.  solv. 
Johannes  Chavenes. 

In  vico  Sancli  Germani. 
Guillelmus  de  Plobediri  cum  3  sociis. 
Henricus  Mulet  de  Parma,  3  solid.,  2  den.  solv. 
Fratrcs  de  Alto  Passo. 
Maninus  de  Janua. 
Guillclmus  dc  Becizi. 

Curatus  Sancti  Andrce  de  Arcubus,  6  solid.,  5  dcn. 
solv. 
Guillelmus  Signi. 
Rolis  Britonis. 


non  gaudebunt  decctcro 
privilcgiis. 


Pelrus  Paree. 
Johannes  Martel. 
Jolianncs  Galensis. 

Ilirundcde. 

Hcnricus  d'Ancre,  cum  9  sociis. 

Martinus  le  .Neueu. 

Gerinus  Burgaut,  nou  gaudebit. 

In  vico  Cerpentis. 

Rcginaldus  de  Giiansona. 
Robcrt  le  Gay. 

Johannes  de  Succia  cum  .4  sociis,  17  solid.   cum   ij 
dcn.  solv. 

Prior  Sancti  Eligii  de  Corcnsc. 

Hcnricus  de  Ilast^'. 

Bcrtoldus  dc  Bohcmia  cum  familia. 

In  vico  Ilarpe. 

Sinion  Hulardi  cum  ij  sociis. 

Ancclinus  Pipe. 

Petrus  Gcraud. 

Geraud  dc  Scyt  Bcniaid. 

Pctrus  Aposloli. 

Guillelmus  de  Dinanlo  cum  [\  sociis. 

Bclonus  dc  Cremona  cum  k  sociis. 

Pclrus  de  Florcncia. 

Bernardus  de  Alvcrnia  cuin  i  sccio. 

Magister  Maninus  de  Mcdcolano"^^. 

[Ficus]  Sacluilie-^. 

Ricardus  Polmor  cum  9  sociis,  pro  sc  3  solidos  solvit, 
et  pro  4  aliis  8  solid.  solv. 
Gracinus  de  Bricia. 
Daniclus  dc  Dalas. 

Vicus  lluchetle. 

Galfridus  Chalot,  non  scolaris. 

Johanncs  dc  Divionc. 

Guillclmus  Gynctot  [Kinctot.'  infra]  cum  4  sociis. 

Johanncs  Pachcli. 

Jolianncs  dc  Tuito-'. 

Manfredus  Lumbardus. 

Jolianncs  Siriirgicus. 

In  vico  IJgnorum. 

Johanncs  Pipe. 

Alanus  de  Longc  Alee. 

Philippus  dc  la  Court. 

Jacobus  Ic  Goncis,  2  solid.  solv. 

Johanncs  de  Mincchorl. 

Pctrus  de  Eckctot. 

Johannes  de  Villa  Juris  cum  4  sociis. 


664 


CIIAnTUL.VUlUM     UNIVERS.      PARIS. 


Thomas  de  Wedale^'»  cum  6  sociis,  12  solid.  solv. 

Gerardus  Petonni. 

Johannes  Audacis  cum  2  pucris. 

Philippus  Scotus  cum  4  sociis,  7  solid.,  6  dcn.  solv. 

Philippus  Corps  dc  homme. 

Johannes  de  Montc  forti  cum  5  sociis,  12  solid.  solv. 

Ivo  Brito  cum  2  sociis. 

Vicus  Garlandie  el  Atirebati. 

Jacobus  de  Auteteodoro  cum  2  sociis  et  5  gram- 
maticis. 

Guillclmus  de  1'Espine,  6  solid.  solv. 

Cenebaut  Lumbardus. 

Nicholaus  de  Carnoto  cum  12  sociis,  pro  3,  8  solid., 
6  den. 

Milo  de  Jorello  cum  5  sociis,  pro  5  sociis,  10  solid. 
solv. 

Guillelmus  Fardcl. 

Ilenricus  Begin  cum  2  sociis. 

Franciscus  de  CaslcUo. 

Johannes  de  Divione  cum.... 

Johannes  de  Cluniaco  cum  2  sociis. 

In  vico  Severini. 

Henricus  de  Padua^'. 
Petrus  Gamachon. 
Philippus  de  Muntcs  Sarcuriis. 
Curatus  Sancti  Ceverini,  20  solid.  solv. 
2  presbyteri  sui,  /1  solid.  solv. 
Guillclmus  de  Belvaso  cum  i  socio. 
Joliannes  de  Romcsei  cum  uno  socio,  5  solid.,  4  [dcn.] 
solv.  et  unus  alius. 
Johannes  de  Smal[h]am. 

Vicus  Pergemenorum. 

Petrus  de  Alvernia. 

Thomas  Anglicus,  3  solid.  solv. 

Laurencius  Anglicus  cum  4  sociis. 

Petrus  Strangonis  cum  3  sociis,  8  solid.  solv. 

Pelrus  de  Calvomonte  cum  4  sociis. 

Otlo  Lumbardus,  7  solid.,  2  dcn.  solv. 

.4.1anus  Brito,  12  den.  solv. 

In  vico  Feni. 

Guillelmus  de  Sancto  Quintino,  3  solid.,  2  den.  solv. 

Donaldus  de  Mar  cum  3  sociis,  8  solid.  solv. 

GulUchnus  Castric  cum  5  sociis. 

Guillelmus  de  Forcus. 

Lucas  du  Picciol. 

Johannes  Martini,  non  gaudebit. 

Rodulphus  Marie  cum  3  sociis  et  3  grammaticis. 


10  solid.  solv. 


In  vico  magno  sub  Sancto  Denedicto. 

Everardus  Brito  cum  8  bursariis,  pro  tribus  5  sol.  solv. 

Simundus  (■')  Godezardi  cirurgicus,  5  solid.  solv. 

Johannes  dc  Auriaco. 

Johannes  de  Lintcourt. 

Nicolaus  de  Auvcrnia  cum  2  sociis. 

Barlholomeus  de  Bricia  cum  a  sociis. 

Robertus  Bocourt^»,  2  solid.  solv. 

In  vico  Sancti  Germani  de  Auteseodoro^. 

Guidomarus  clericus  domini  Burbonii   cum  socio, 
16  solid.  solv. 
Robertus  Datties, 
Roberlus  de  Mota, 
Ado  dc  Sennaniis,  12  denarios. 
Decanus  Sancli   MarccIIi,  vel   Lanfredus  de  Turri, 
12  solid.  solv. 
Guillclmus  Britonis,  10  solid.  solv. 
Mi[cha]el  de  Vera,  de  Sarbona,  non  bursalis,  2  solid., 
6  den.  solv. 

Pro  tribus  teologis  de  Navarra,  9  solid.  solv. 

Dionisius  dc  Perona,  10  solid.,  8  dcn.  solv. 

Johannes  Briten,  3  solid.,  6  den.  solv. 

Ricardus  de  Menillo"^",  4  solid.  solv. 

Bernardus  Jacobi, 

Verdinus  Gunberdi, 

Stefanus  Amurarius,  4  solid.  solv. 

Lorencius  de  Monte  forti  de  Navarra,  3  solid.  solv. 

Otto  de  Florencia  cum  3,  i4  solid.,  6  den.  solv. 

Remigius  de  Mariniaco,  10  solid.  solv. 

Teobaldus  Mcron,  8  solid.  solv. 

Alanus  Brito,  3  solid.  solv. 

Willelmus  de  Beciziaco,  2  solid.,  6  [den.]  solv. 

Petrus  Circelus,  9  solid.  solv. 

Scolarcs  Baiosences  ij,  22  solid.  solv. 

Willelmus  Cafet  cum  5  sociis,   7  solid.,   6  dcn.  solv. 

Decanus  Abolcnsis-",  xviij  solid. 

Guillelmus  capcllanus,  4  solid.  solv. 

Cono  de  Valle  Clusa,  2  solid.,  6  den.  solv. 

Cantor  JSerbonensis,  3o  solid. 

Gailardus  de  Popia  cum  Laurcncio  Cailarco,  3o  solid. 

Johannes  Choffcr,  2  solid.  solv. 

Stephanus  de  Rochis,  16  den.  solv. 

Egidius  de  Navarra,  3  solid.  solv. 

Nicolaus de  Navarra,  3  solid.  solv. 

Item  pro  duobus  Navarre,  6  solid.  solv. 
Item  pro  i,  3  solid.  solv. 
Itcm  pro  I,  3  solid.  solv. 
Johannes  Pelliparii  cum  i ,  6  solid.  solv. 
Pro  Johanne  de  Monte  Laterico,  grammatico,  ct  pro 
Willelmo,  3  soUd.  solv. 


b 


solid.  solv. 


TOM.      II.     APPENDIX. 


665 


Guillelmus  de  Kinetot,  a  solid.  solv. 

Hamo  Reoci  cum  4  sociis,  ij  solid.  solv. 

Tliomas  de  Belvaco,  lo  solid.  solv. 

Navare  :  Johannes  dc  Hardivilla,  3  solid. 

Dominicus  de  Sancto  Salvio  cum  4  sociis,  lo  solid. 
solv. 

Scolasticus  Osnaborensis-*-'  cum  suo  socio,  6  solid. 
solv. 

Narbone  :  Pavi  Setis  (?),  3  solid.  solv. 

Johannes  de  Amili  cum  4  sociis  et  clerico,  20  sol.  solv. 

Johannes  de  Auriliaco,  10  solid.  solv. 

Gunsalvus  Ispanus,  36  den. 

Guillelmus  Guidomar,  28  den. 

Guillelmus  .Vngos^',  3  solid. 

Jacobus  de  Cantara^^,  5  solid. 

Vabertus  cum  2,  9  solid. 

Nicolaus. 

Johannes  de  Pruscia-*^  cum  5  sociis,  9  solid.,  6  den. 

Guillelmus  de  Anglia,  32  den. 

Baile  Gere,  5  solid. 

Nicolaus  de  Auvernia,  10  solid.,  6  den. 

Elias  de  Corson  cum  4,  7  solid.,  6  den. 

Johannes  de  Sistriaco  cum  2  sociis.  18  solid. 

Narbone  :  Sunno  (sic)  Ilulardi  cuni  7  sociis  gram- 
maticis,  12  solid.,  3  den. 

Petrus  Leudovici,  3  solid. 

Johannes  Turbaudi  cum  2  sociis,  12  solid. 

Simon  Pinsson,  3  solid.,  6  den. 

Joliannes  de  Villa  Nova  cum  6  sociis,  16  solid. 

Thomas  de  Keudale-"  cum  2  sociis,  10  solid. 

Petrus  de  Orgeriis,  2  solid. 

Guido  de  Genreiio  cum  duobus,  4  solid. 

Hugo  de  Gardino  cum  3  sociis,  10  solid. 

Dionisius  Safre'"'  cum  Martino  Guriali,  10  solid. 

Evenus  Brito,  13  den. 

Matheus  de  Sargiaco  cuin  2  sociis,  9  solid. 

Ivanis  Boy^",  10  solid. 

Petrus  de  Basio  cum  fralre  socio  et  uno  alio,  4  solid.. 
9  den. 

Bernardus  de  Alvernia  cum  socio,  6  solid. 

Navarre :  pro  16  grammaticis  cum  magistro,  29  solid., 
6  den. 

Hamo  de  Gargoet,  2  solid. 

Galfridus  de  Maruc  [Marec]  cuin  0  sociis,  7  solid., 
6  den. 

Bcriiardus  de  Ponte  Rivi,  2  solid. 

Guillelmus  dc  Alost  cum  4  sociis,  7  solid.,  6  den. 

Nolandum  <iuod  nliqua  nomina  fuerunl  scripta 
anle  advenlum  meum  die  sabati'*'. 

Magister  Reginaldus,  magister  iii  medicina,  de  Cor- 
ncmale"*,  viij  solid. 

**  Chan.  Univ.  Paris.  II,  1. 


simul  xvj  solid. 


V  solid. 


Magister  Yvo  de  BussariaS'  cum  duobus  sociis,  viij  sol. 
Johannes  de  Ginganco,  ij  solidos  cum  dimidio,  cum 
socio  suo. 

Magisler  Malheus  dc  Toncris, 

Firmiiius  ad  Latus, 

Firminus  dc  Busto, 

Simon  de  Lugduno, 

Ancelinus  inedici, 

Joliannes  Warvilla, 

Radulphus  de  Resonio. 

Egidius  de  Ecclesia. 

Magisler  Nicholaus  de  Rogiaco 

Petrus  de  Compenso. 

Magister  Amianus  de  Angliseya,  xxij  dcn. 

Magister  Egidius  de  Raweriis  ij  solid. 

In  vico  Sancti  Victoris. 

Magister  Johannes  Ilarmanni. 
Colardus  de  Loyers  cum  suo  fratre. 
Johannes  Bardcl. 

Nicholaus  de  Bussoroliis,  iiij  solid. 
Petrus  Maneto,  iij  solid. 
Nicholaus  de  Parisius,  iij  solid. 
Dominus  Gcraldus  de  Alwernia ''",  iij  solid 
Domhius  Galterus  Pictor,  xxxiij  den. 
Magistcr  Petrus"  ofTicialis  cancellarii  \ 
Parisiensis, 

Symon  Scrvientis, 

Ytericus  filius  balivi  dc  Alvernia, 

Gilhelmus  fllius  Mathci, 

Johannes  Martini,  iij  solid. 

Dc  domo  cardinalis  Soleti  [Cholet 

Magister  Petrus  de  Ancra, 

Magistcr  Florencius  de  Ilangesto, 

Robertus  dc  Couciaco, 

Yngerammus  de  Frcncys  '■-, 

Petrus  de  Erdeto, 

Pctrus  de  Vascomolandino '•■', 

Matheiis  dc  tribus  Sororibus, 

Dominus  Johaniics  de  Duglcs  cum  fratre  suo  et  ma 
gistro,  unum  agnellum. 
Jacobus  dc  Austria,  \ 
Jacobus  de  Frisia,  / 
Beardus  de  Frisia,  /  simul  viij  solid. 
Vi^olfardus  Friso,  \ 
Henricus  Friso,  / 

Simon  dc  Atrabato,  xvj  den. 
Gilhclmus  de  Pontc,  iiij  solid. 
Berengarius  de  Casa, 
Gido  dc  Proynis, 

84 


simul 
xij  solid. 


simul  x.vj  solid. 


simul  V  solid. 


666 


CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS. 


simul  vj  solid. 


simul  vj  solid. 


simuL  vj  solid. 


V  solid. 


Gerardus  Pictawensis,   \ 
Pelrus  Pictawensis,         > 
Johannes  Salomonis,     ) 
Dominus  Willielmus  de  Pulmur, 
Magister  Robertus,    suus    frater 
cum  alio  socio, 
Arnoldus  Carrelli,  iij  solid. 
Dominus  Theobaldus  de  Laniis  " , 
Andreas  de  Sancto  Clodowardo, 
Robertus  de  Templo, 
Johannes  de  Scala, 
Johannes  de  Storsio, 
Petrus  de  Sarseleis, 

Dominus  Gilhelmus  de  Menilio,  iij  solid. 
Magister  Jo.  de  Varnierua'". 
Rodulphus  Yvisani, 
Yvonis  Salomonis, 
Gilhelmus  ejus  frater, 
Ywenus  de  Lacu, 
Rodulphus  de  Lamigoye, 
Petrus  de  Sancto  Dyonisio, 
Petrus  de  Vico, 
Johannes  Derdanus, 
Herveus  Diunano, 
Reginaldus  Sarbors, 
Magister  Johannes  de  Tuyto,  iiij  solid. 
Matheus  Lesbyse,  ij  solid. 
Silvester  Lenir,  ij  soUd. 
Magister  Johannes  de  Parisius,  xviij  den 
Frater  Gilhelmus  Saberti,  ij  sohd. 
Reynerus  de  Cessenna,        \ 
Johannes  de  Carvomonte, 
Theobaldus  de  Noys.  j 

Albericus  Muldat,  iiij  sohd 
Johannes  de  Veneta, 
Johannes  de  Sancto  Justo, 
Jacobus  et  Mathias  Pido, 
Petrus  de  Silvanecto, 
Magister  Gilbertus  Scotus, 
Rogerus  Scotus, 
Arnoldus  de  Lubeke,  ) 

Gosenius  Scotus;  Rolandus  Scotus,  iij  soUd. 
Jacobus  de  Fonte,  xxij  den. 
Magister  Petrus  de  Belley 
Matheus  de  Frennay, 
Johannes  de  Villa  Juris, 
Rolandus  curatus  de  Bisserello 
Bartholomeus  de  Novo  Castro, 
Anselmus  de  Novo  Castro, 
Johannes  de  Capella, 
Johannes  de  Castro  Willani, 
Magister  Petrus  de  Bion,  iiij  solid. 

84. 


simul 
ij  agnellos 


y]  solid. 


viij  solid.  et  viiij  den. 


unum  agnellum. 


!    V  solid.  et  iiij  den. 
iiij  soUd. 


vj  soUd. 


vij  solid. 


v  soUd. 


Johannes  Gome,  ij  soUd. 
Astorgius  de  Turre,  v  solid. 
Johannes  Brinaca, 
Johannes  de  Rosello, 
Bernerdus  Jori, 
Yterius  de  Gresis, 
Magister  Gilhelmus  Yngof, 
Magister  Gilbertus  Menart, 
Magister  Petrus  Boskerre,  iij  solid. 
Dominus  Bertoldus  de  Boemia,  xv  soUd. 
Conradus  de  Boemia,  ij  solid. 
Magister  Hamo,  iij  solid. 
Nicolaus  Saysini,  ij  solid. 
Alanus  Masan,  ij  solid. 
Gilhelmus  Tatico,  xv  den. 

Magister  Symon  de  Gambasio,  v  soUd.  et  uij  den. 
Symon  de  Planseio,  \ 

Johannes  de  Ponsio,  > 

Gilhelmus  de  Castro  Villani,  ) 
Magister  Petrus  de  Tresis,, 
Dominus  Nicolaus  de  Neyaflla, 
Gilhelmus  de  Verduno, 
Jacobus  de  Tresis, 
Petrus  de  Tresis, 
Henricus  Sine  Amors,  iij  solid. 
Dominus  Clemens  de  Ymagine,  iij  solid. 
Magister  Gilhelmus  de  Marsidiaco, 
Johannes  Clementis, 
Johannes  de  Belsia, 
Johannes  de  Cleperis, 
Stephanus  de  Rcgiaco,  xiiij  den. 
Petrus  Nicolay,  iij  soUd. 
Ponsius  de  Grindione,  lij  solid. 
Jacobus  et  frater  ejus, 
Hugo  et  Bermordus  frater  ejus,  magi- 
stri  Hugonis, 


iiiij  solid. 


X  soUd. 


viij  solid. 


isti  sunt    sco-  \ 
lares  magistri  Ja- 
cobi  de  Moreto. 


Perrinus  de  Assiaco, 

Rugerius  Rugerini, 

Johanes  Sockardi, 

Golinus  Crasini, 

Faba  Jacobi  Fabe, 

Dominus  Wilhelmus  curatus  sancti  Nicholay 

Magister  Petrus  de  Proba  Villa. 

Dominus  Nicholaus  de  Rubebonic. 

Magister  Gilhelmus  et  ejus  socius. 

Magister  Rodulphus  de  Sancto  Ricario. 

Johannes  de  Alvernia,  \ 

Gilhelmus  Paschali, 

Michacl  Sarraceni, 

Johannes  de  Forgetis, 

Johannes  de  Cambarello^^ 

Emo  de  Confoleyn, 


xiiij  soUd. 


viiij  solid. 


TOM.      II.     APPENDIX. 


667 


Johannes  Pelit  (in  ms.  anle  inag.  Guilhelnius). 

Magister  Egidius  de  Corbya  ". 

Dominus  Petrus  de  Meovannia  et  ejus  socius. 

Magister  Symon  de  Vallibus. 

Magister  Johannes  Casse. 

Dominus  Hugo  de  Moreio. 

Magister  Matheus  de  Conccrs  cum  scolaribus  suis, 
qui  sunt  vij. 

Wilhelmus  Golinl. 

Johannes  de  Villemor. 

Nicolaus  de  BusseroUis. 

Johannes  de  Valle  cum  duobus  sociis. 

In  domo  magistri  Johannis  Dachiis  iiij  sunt  socii. 

Magister  Alanus  Crespir  cum  scolaribus  suis,  qui 
sunt  xxxx. 

Filippus  de  Dremo. 

Johannes  Muster. 

Johannes  de  Villa  Mori,  iiij  solid. 

Gilhelmus  de  Burrecto. 

Felicius  Coldoe. 

Magister  Reynerius  Cocorul. 

Johannes  de  Londres. 

Petrus  de  Molento  et  socius  suus. 

Johannes  de  Saxonia  cum  socio  suo,  iiij  sol. 
simul. 

Dominus  Guido  de  Ventodorio  pro  se  et  Geraldo  de 
Manso  ejus  clerico,  x  solid. 

Dominus  Rodulphus  Simonis(?)  cum  nepotibus  suis, 
XX  solid. 

Magister  Johannes  BelUger  cum  v  sociis,  xij  solid. 

Magister  Johannes  Birendan. 

Magister  Thomas  ejus  socius. 

Magister  Johannes  de  Bellana  Ecclesia. 

Cono  de  Valle  Clusa. 

Johannes  de  Sayr. 

Nicholaus  de  Duriaco. 

Nicasyus  de  Sancto  Ylario. 

Nicolaus  de  Milliaco. 

Johannes  de  Bolencort. 

Item  iiij  theoligi,  et  iiij  non  bursales. 

Magister  Johannes  de  Castro  Villani. 

Baldewinus  Bottesayt. 

Magister  Bertoldus  Soreyl^*. 

Dominus  Gilhelmus  Parvinati,  v  solidos. 

Magister  Johannes  de  Bury. 

Dominus  Odardus  ante  domum  Johannis  de  Bury. 

Dominus  decanus  Autisiodor. 

Dominus  Johannes  de  Melloto  cum  magislro  suo, 
XX  solid. 

Magister  Johannes  Hellekin,  xx  solid. 

Laurcntius ''9  et  Guido  de  Suecia,  vj  solid. 

Gerardus  Bust,  Almannus. 


Magister  Philippus  Norseyt  cum  socio  suo,  iiij  solid. 
et  iiij  den. 

Decanus  dc  Mante. 

Dominus  Berardus  de  Serris. 

Prior  de  Monverden. 

Guido  dc  Francavilla,  iiij  solid. 

Dominus  Philippus  de  Cruarno. 

Franciscus  pergamenarius,  x  solid. 

Dominus  Petrus  Lamberti,  iij  solid. 

Dominus  Harmannus  Lumbardus. 

Dominus  Michaclus  Bosys,  iij  solid. 

Johannes  de  Longel. 

Magister  Johannes  de  Aneto,  v  solid.,   ^     canonici 

Nicholaus  de  Fravilla,  v  solid.,  j    S.  Marcelli. 

Dominus  Johannes  de  Antoniaco,  iij  solid. 

Dominus  Thomas  de  Cornubia. 

Petrus  Gallensis,  iij  solid. 

Magistcr  Johannes  de  Vinaht. 

Dominus  Nicholaus  de  Sancto  Desiderio,  ij  solid. 

Magister  Johannes  de  Amee. 

Dominus  Hugo  de  Yvriaco,  ij  solid. 

Dominus  Ricardus  Probus  homo. 

Johannes  Burgo  cum  xxxx  grammaticis. 

Gilhelmus  Dinant,  xv  den. 

Laurencius  de  Lubeke,  iij  solid. 

Dominus  Johannes  de  Luna  cum  suo  magislro, 
xxiiij  solid. 

Jacobus  Flamingi  cum  ij  sociis,  viij  solid. 

Johannes  de  Lanat, 

Adam  Crocg, 

Valterus  Stet, 

Everardus  de  Letenc, 

Magister  Lanfrancus^",  xxxij  den. 

Vilhelmus  de  Grinelau''',  xviij  den. 

Vilhelmus  Mor  cum  ij  sociis,  xij  solid. 

Johannes  Landen,  i  solid. 

Rolricus  de  Sancto  Trudone,  i  solid. 

Reginaldus  de  Aciaco, 

Simon  de  Polioponte, 

Magistcr  Henricus  Mabilie, 

Magister  Hcnricus  de  Grua, 

Magister  Nicolaus  de  Danvilla, 

Magisler  Reginaldus  de  Bellovisu, 

Erardus  de  Villaribus  ducis,  iii  solid. 

Dominus  Petrus  curatus  Sancti  Bartolomei,  v  solid. 

Ronulfus  Canpani,      \ 

Petrus  Dormelli,  }  vj  solid. 

Godefridus  de  Rupe,  ) 

Magister  Paulus  de  Narbona^^  cum  xj  sociis,  xxvij 
solid. 

Thomas  de  Monte  Sancti  Eligii,  ij  solid. 

Johannes  Bresonis,  xxviij  den. 


[  iij  solid. 
vj  solid. 


V  solid. 


X  solid. 


668 


CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 


Dominus  Bartolomeus  Pcrsona  in  Delf,  iij  solid.  et 
ij  den. 

Doniinus  Arnoldus  de  Valc,  iij  solid. 

Dyonisius  de  Cauda,  iij  solid. 

Piiilippus  de  Beringi. 

Nicliolaus  de  Trcsis,  v  solid. 

Magislcr  Thomas  Corpir. 

Roberlus  de  Portu. 

Jolianncs  de  Gclo. 

Jolianncs  Iniaco. 

Magister  Steplianus  de  Calvomonte,  x  solid. 

Magislcr  Jolianncs  de  Sabaldia. 

Godcfridus  dc  Beniaco. 

Gillielmus  dc  Gellerariis. 

Magistcr  Pctrus  de  Orleyns  mcdicus. 

Magister  Jo.  de  Carnoto. 

Ricardus  Massi. 

Magisler  Johanncs  de  Castro  in  novo  vico. 

Johannes  Canel. 

Magislcr  Gilhclmus  Sabcr. 

Dominus  Nicholaus  de  Breyo. 

Dominus  Gilhelmus  Ernisi,  viij  solid. 

Gilhelmus  Tottin. 

Joliannes  de  Scneyo. 

Robertus  Beradan. 

Magister  Gilhclmus  Castric. 

Johanncs  de  Beluna. 

Ivo  de  Curia,  notarius  capituli,  viij  solid. 

Johannnes  Hercmita*"',  iiij  solid. 

Magister  Joliannes  Ilallinis,  iij  solid. 

Petrus  Pigue,  xiij  den. 

Colardus  de  Milliaco, 

Jolianncs  de  Bclacort, 

Gerardus  curatus  Eustacii,  x  solid. 

Dominus  Bernardus  de  Sarra,  xx  sohd. 

Dominus  Bernardus  de  Valle  Gige,  xx  den. 

Petrus  Casellis,  ij  solid. 

Magister  Petrus  de  Auriolanis,  iiij  solid. 

Tlicsaurarius  Ispalcnsis,  xx  solid. 

Magister  Nicliolaus  dc  Agaunet,  vj  solid. 

Gilhelmus  dc  Albaco,  arcidiaconus  Cabulonis,  et 
Guido  Caprarii  ac  eorum  magister  Gilhelmus  de 
Vertre,  xvj  [solid.]. 

Dominus  Clemcns  de  Palaciolo,  ij  solid. 

Dominus  Reginaldus  Beltilini,  xviij  den. 

Magister  Gilhelmus  Fabri,  cin-atus  sancli  Martialis, 
iij  solid. 

Bernardus  dc  Pcntrcz  cum  iiij  sociis,  xij  [sol.],  vj  den. 

Magisler  Johanncs  Carniflcis,  decanus  de  Medonta, 
xij  solid. 

Magistcr  Petrus  de  Caritate,        ) 

Magistcr  Nicholaus  frater  ejus,   j 


iiij  solid. 


vj  solid. 

[   V  solid.  et  iiij  den. 


Dominus  Petrus  de  Suecia,  iiij  solid. 

Dominus  Jo.  de  Clamarcio  presbyter,  iij  solid. 

Bernardus  Hernei*'  viri,  i  solid. 

Gillielmus  de  Crollio''"',  ij  solid. 

Robertus  Tome,  ii  solid.  cum  viij  den. 

Dominus  Jo.  Galensis  presbyter,  ij  solid. 

Magislcr  Jo.  lUundel,  i  solid.  cuni  viij  den. 

Petrus  de  Crotoy '•>'',  i  solid.  cum  viij  den. 

Johanncs  de  Martingi,  i  solid.  cum  viij  dcn. 

Franciscus  dc  Monte  Acuto,  i  solid.  cum  viij  den. 

Jo.  de  Lauduno,  mensurator,  i  solid.  cum  viij  den. 

Nicholaus  de  Parisius,  i  solid.  cum  viij  den. 

Magister  Jo.  de  Poel,  iij  solid. 

Prior  Sancti  Eligii  Paris.,  x  solid. 

Thiboldus  do  Burya. 

Jacobus  Burelli, 

Magistcr  Jo.  de  Orlens, 

Jo.  dc  Clariaco, 

Magister  Jacobus  de  Senis,  vj  solid. 

Johanncs  de  Sancto  Albano,  iiij  solid. 

Frater  Gilhelmus  de  Podio,  \ 

Elyas  et  Gerardus  Faber,       i 

Johannes  de  Viriaco,  '•  vj  solid. 

Petrus  Bermont, 

Johannes  de  Verduno, 

Oliverius  Vigcni, 

Harmannus  Ruffi, 

Henricus  de  Trefualloet,    l 

Henricus  de  Urcis, 

Galterius  de  Sancto  Quintino,  xx  den. 

Magister  Pctrus  de  Cusillo,    "i 

'    V  solid. 
Magister  Clcmens  de  Podio,    \ 

Gilhelmus  Scoti,  xix  den. 

Petrus  de  Ambroniaco,  xvj  den. 

Odardus  dc  Massonis,  iiij  solid. 

Maurisius  Scotus,  \ 

Magister  Johannes  Scoti,    >   viij  solid. 

Bello  Lubbardi,  ) 

Dominus  Jolianncs  de  Francovilla, 

Nicholaus,  capcllanus  Sancli  Benedicti, 

Stephanus  dc  Nogento,  viij  soHd. 

Naufridus  Lumbardus,  v  solid. 

Henricus  de  Harriaco,  xviij  den. 

Dominus  Lancelletus  {sic)  de  Caro  loco,  iiij  solid. 

Magister  Gilhclmus  dc  Barentonio,  ij  solid. 

Bcrtaldus  dc  Alvernia  in  Vencta'''^,  xviij  den. 

Magistcr  Guido  de  Redis,  iij  solid. 

Magister    Bertoldus   de    Constancia  '■•''    in    Almania. 

xxxij  den. 

Lambertus  de  Pondere, 

Symon  de  Monasterio. 

Marcvardus  de  Zayense,  xviij  den. 


vj  solid. 


V  solid. 


ij  solid 


TOM.      II.     .VPPKNDIX. 


669 


Ponsius  de  Donsercio,  iij  solid. 


iiij  solid. 


^Fossafo,    ( 
lis,  ) 


viij  solid. 


Gilhclinus  de  Grandia, 

Steplianus  de  Clmays, 

Gilliclmus  Piscatoris, 

Godcfridus  llole, 

GilliclnmsdcFi 

Thomas  Aneli 

Hervcus  Requisiti,  \x  den. 

Alanus  dc  \  illa  JNova,  xxv  den. 

Dominus  Jo.  curatus  Sancli  Landrici,  iiij  solid. 

Jacobus  dc  Mcdunta,  iij  solid. 

In  claustro  S.  Benedi(;ti'''K 

!    Hugo  Vissac,  la  solid.  solv. 

Magistcr  Gaufridus  de  Trcviris  cum 

5  sociis,  corum  [cujuslibet]   bursa 

dimidia  4  sol.,  ct  sunt  ai  sol.,  solv. 
Magister  Johannes  de 

Maulinca,  I       8  sohd. 

Dominus   Sigerus  de    l  solv. 

Maulinca,  / 

Johannes  Beatus,  i         non 

Reginaldus  de  Melincs,    )  scolarcs,  -[-. 
Nicolaus,     \  capellani  Sancli 

Johannes,   j  Benedicti. 

Adam  de  Fraccovile    magister  cum 

7  sociis,  ao  solid.  solv. 

Gillelmus  Moragas,  26  den.  solv. 

Gido  de  Ferreriis.    \    „ 

f   8  sohd.  solv. 
Petrus  de  Qucrcu,    ) 

Magisler  Johanncs  dc  Majori  Mona- 

Claustrum     j       slerio  et  ejus  socius,  13  solid.  solv. 

S.  Benedicti    \    Egidius  de  Veliaco,  a  solid.  solv. 

Nicolaus  de  Vicima. 

Cantor  Lingoncnsis,  10  solid.  solv. 

Gillelmus  dc  Reveriis'"'. 

Dominus  Otour. 

Johannes  dc  Gurbon. 

Petrus  de  Orgeriis. 

Rodulfus  Peri. 

Johannes  dc  Francovile. 

Johannes  dc  Auriliaco  cum  5  sociis. 

Johannes   dc  Charantonc,  non    sco- 

laris,  -(-• 
Baldiwinus    Guhernaloris,    5    solid. 

solv. 
Johaniies  de  Aurllianis  cum  duobus 

pueris. 
Robertus  de  Monte  Leonis. 
Rcmundus  Brito  cum5sociis,  lasolid. 

solv. 


M  magno  vico  supra  Snnctum  Benediclum. 

Johanncs  Lisgri  cum  i5  sociis. 

Durandus  dc  Auvernia. 

Johaimes  Fogacra  cum  7  sociis. 

Ilcnricus  dc  Kcinesbcc  cuni  7  soclis,  ao  solid.  solv. 

Johaiines  dc  Crasincnil  ct  cjns  fialcr. 

Archidiaconus  dc  Pnstcio. 

Bcrnardus  dc  Albcli. 

Gillelmus  Brilo. 

Egidius  lc  (iouercur. 

Domus  Galfridi  de  Plcsiaco  ct  socii  corum  quilibct, 
3  solid. 

Dc  Majori  Monasterio,  33  monachi  ct  alii. 

Gerardus  de  Bucco. 

Dominus  Bartolomeus  capcllanus,  3  solid.  et  6  den. 
solv. 

Johannes  de  Goy. 

Johanncs  de  Scnonis,  2  solid.  solv. 

Tcobaldus  Corun  (?)  dc  Fontanis,  3  solid.  solv. 

Johaniics  dc  Galcnulk  cum  ■>  sociis.  9  solid.  solv. 

Bcriiardus  de  CatcUonia  cum  socio  i. 

Alfoucius  dc  Hispannia  cum  3  sociis,  13  solid.  solv. 

Gcrardus  Ilispannus,  4  solid.  solv. 

Johanncs  dc  Senonis. 

Droco  dc  Caritate,  30  solid.  solv. 

Jacobus  dc  Laniis  cum  2  sociis. 

Les  Pclits  Choles,  20  solid. 

Dominus  Guido  coram  Porla  Jacobi. 

Capiccrius  Sancti  Ste])hani  dc  Grecls  cum  3  socils. 

Simon  de  Sueciacum.'i  sociispropc  portam,  i8soIid. 
solv. 

Johannes  dc  Molis. 

Johannes  Sansc  Leltrcs. 

Prior  Xoslrc  Domiiic  de  Campis  cum  monachis. 

In  vico  Cordigerorum. 

Hcmundus  dc  Rustiaco  cum  sociis,  16  solid.  solv. 

In  Clauslro  Sancti  Jacobi. 

Guido  de  Rua,  10  solid.  solv. 

JNichoIaus  Gcrardus,  magislcr  giamaticorum. 

Prope  Portam  Inferni. 

Fraler  Richerius  cum  5  sociis,  ij  solid.  solv.  pro  tri- 
bus;  ilcm  pro  duobus,  (i  solid.  solv. 
Mcholaus  de  Hamcl"!,  8  solid.  solv. 
Ilugo  Montonis,  3  solid.,  6  dcu.  solv. 
Johannes  dc  Luna. 
Prior  de  domo  Cluniaccnsi  cum  monacUis,  et  sunt  i3. 

In  vico  Poretiirum. 

Johanncs  de  Calvo  Monte  cum  socio. 
Robcrtus  de  Fouvilla. 


670 


CHARTULARIUM  UNIVERS.  PARIS. 


Alanus  Brito  de  Vilacullis  "='  cum  6  sociis. 
Tesaurarius  de  Abile*^. 
Tesaurarius  Rolliomagensis  non  scolaris,  +. 
Duo  fratres  de  Fenestraugia,  12  solid.  solv. 

Vicus  Sarbone. 

Prior  de  Auberriaco,  8  solid.  solv. 

Pelrus  de  Riu. 

Malii  Chacard. 

Johannes  de  la  Ferete. 

(  De  domo  Sarbone  non  bursales  19. 

(  De  bursahbus  19. 

Ricardus  fllius  Rodulfi  cum  discipulo  suo,  :5  solid. 
solv. 

Robertus  Spiguluel. 

Gillelmus  Talebot,  5  solid.  solv. 

Patricius  Brown  "'  cum  duobus  domicellis  et  Willel- 
mus  de  Angos. 

Robertus  de  Bardis**,  ao  solld.  solv. 

Rector  cum  sociis  3. 

Johannes  de  Mili,  coram  palacio  de  Ternis*'*. 

In  vico  Latomorum. 

Johannes  de  Chinuro. 

Archidiaconus  Scocie  cum  fratre. 

Frater  Ambrosius  cum  duobus  sociis. 

Barlliolomeus  cum  7  sociis. 

Johannes  de  Castro  Villani  cum  5  sociis,  i5  solid. 
solv. 

Dominicus  de  Ispania  cum  domicello  et  cum  uno 
alio. 

Johannes  Almannus  de  Constancia*"  cum  duobus 

sociis. 

In  vico  Harpe. 

Domus  tesaurarii  de  Rotomagio. 
Marcus  la  Goge,  cujus  bursa  valde  larga. 
Gillelmus  Yngof  cum  2  sociis. 
Micael  de  Area,  i8  solid.  solv. 
Teologi  de  Haricuria,  et  sunt  6  socii. 


Artiste  de  Haricuria. 

Willelmus  de  Herches. 

Simon  Hulardi"''  cum  Johanne  et  solvit  duos  solid. 
solum. 

Magistri  duo  de  Morelas,  8  solid.,  6  den.  solv. 

Gillelmus  L'espicier,  3  solid.  solv.  cum  uno  socio. 

Otto,  magisler  Andree  de  Suetia''*,  canonicus  Lon- 
donensis'''  cum  3  sociis. 

Petrus  de  Laniis,  4  solid.  solv. 

Domus  Navarre. 

Artiste  3o  cum  magistro. 

Grammatici  20,  [cum]  magistro  et  submagistro. 
Teologi  ao,  [cum]  provisore  et  magno  magistro. 
4  capellani. 

Simon  de  Lantagiis  cum  6  sociis,  9  solid.  solv. 
Johannes  Eremite^". 

In  vico  Jude'". 

Quintinus  cum  12  sociis. 

Pelrus  de  Mano,  ipse'^  cum  3  sociis  et  7  grammaticls. 

Gillelmus  de  Silliniaco  cum  8  pueris. 

Guido  de  Chabiliaco,  4  solid.  solv. 

Gilebertus  Flemis,  10  solid.  solv. 

Johannes  Poleter. 

Robertus  de  Astaner(?),  4  solid.,  6  den.  solv. 

Johannes  de  Brugis. 

Pueri  de  Vauscolour. 

Jacobus  de  Cantarana. 

Johannes  dc  Dia. 

Hamo  Brilo  cum  12  sociis. 

Thomas  de  Carliolo,  sirurgicus. 

Johannes  ^"ranQois  cum  2  sociis. 

Gerardus  de  Turnei. 

Johannes  Valligerare  cum  3  sociis. 

Anianus  cum  3  sociis. 

Johannes  de  Janua  cum  2  sociis,  9  solid.  solv. 


Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  2,  fol.  58-65.  Quicunque  hunc  ms.  adhuc  triverunt,  ut  Bulaeus,  Le  Clcrc,  Vallet  de 
Viriville,  Jourdain,  Budinszky,  hoc  documentum  praeterierunt,  verisimiliter  quia  ut  pars  inhaerens  Registro  procur.  nat. 
Anglic.  habebatur.  In  Reg.  cit.  exstat  enim  in  fine  post  enumeratas  determinationes,  quae  an.  1347  sub  procuratore 
mag.  Johanne  de  Wesalia,  electo  Januar.  12,  fiebant  (cf.  Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchenyesch.,  V,  310-317,  not.  8).  Sic 
evenit,  ut  Computus  anni  1464,  a  M.  Spirgatis  editus  [Personalverzeichniss  der  Pariser  Universitdt  von  1464  in  Beihefte 
zum  Centralblatt  fiir  Bibliothehswesen,  I,  Leipzig,  1888)  quasi  anliquissimus  omnium  nobis  notus  aestimaretur,  quamvis 
130  annis  recentior  esset  quam  noster. 

Ut  nostra  rubrica  supra  indicat,  fragmentum  solum  superest.  Desunt  initium  et  finis,  et  in  medio  inveniuntur  aliquae 
paginae  non  inscriptae.  Sic  et  temporis  nota  deest.  Documentum  ante  an.  1341  scriptum  esse  jam  cx  hoc  colligimus,  quod  in 
parte  aversa  ultimi  folii  (65)  relatio  mag.  Ulrici  receptoris  nat.  Anglic.  an.  1341  sequitur.  Sed  et  ante  an.  1340,  Julii  14, 
scriptum  esse  ei  perspicuum  erit  qui  Yiderit  in  Computo  mentionem  fieri  Oliverii  Salhadi  (supra  p.  661»),  qui  tamen  sub 
hoc  tcmpore  episcopus  Nannetcnsis  factus  est  (supra  n°  774,  not.  1).  Computum  prius  etiam,  scilicet  intra  an.  1329, 
Septemb.  15,  et  an.  1336,  ante  Martii  7,  compositum  esse,  probare  volumus.  Supra  p.  662'  affertur  domus  de  Narbonna,  et 


TOM.      II.     APPENDIX.  671 

ut  ad  ipsam  pertinentes  scribuntur  cancellarius  Parisiensis  et  Germanus.  Jam  in  notis  monuimus,  hunc  cancellarium 
nullum  nlium  esse  ac  Guillelmum  Bernardi  seu  de  Narbonna,  qui  e  partibus  Narbonae  oriundus  et  canonicus  Narbonnensis 
erat,  sicut  et  Germanus  Celati.  Praeterea  p.  665''  mentio  fit  mag-.  Petri  onicialis  cancellarii  Paris.  Revera  majf.  Petrus  Andreae 
erat  officialis  cancellarii  Paris.,  ct  quidem  Guillelmi  Bernardi  (v.  supra  n'«  930,  931),  qui  ab  an.  1329,  Septemb.  15,  usque 
ad  an.  1336,  ante  Martii  7,  ofBcio  cancellarii  fungebatur.  Robertus  de  Bardis,  qui  in  cancellaria  Guillelmo  Bernardi  succcssit, 
p.  670»  sirapliciter  ut  Robertus  de  Bardis  nominatur.  Fortasse  documentum  ad  an.  1335  pertinet,  quando  Universitas  Paris. 
suos  nuntios  ad  Benedictum  XII  ad  beneficia  obtinenda  cum  rotulis  mittebat,  et  ad  onera  ferenda  suis  suppositis  bursas 
imponebat.  Robertus  de  Bardis,  qui  tunc  in  vico  Sorbonue  habitabat,  non  videtur  fuisse  adhuc  canonicus  Paris.  (ab  an.  1335, 
Sept.  6.  V.  n"  998).  Nihil  tamen  obstat  quin  documentum  ad  ultimos  annos  pontificatus  Johannis  XXII  pertineat.  Nihil  cerli  de 
boc  affirmare  possumus. 

Ut  e  quadam  nota  ad  Gaufridum  de  Treviris  p.  669*  «  In  claustro  S.  Benedicti  »  concludere  licet,  quodlibet  suppositum 
dimidiam  partem  bursae  (unius  septimanae)  contribuere  debebat  (an.  1339,  supra  n"  1025,  quartam  partem),  quod  et  an.  1347 
evenit  (v.  supra  n»  1143).  Quid  per  bursam  unius  septimanae  in  Universitate  Paris.  intelligerent,  v.  infra  n"  1185,  (4),  not.  4. 

1.  Ms.  potius  :  «  Espicilariorum  ».  Designatur  vicus,  ubi  (prope  viam  S.  Jean-de-Beauvais)  domus  Hospitalariorum 
Hierosolym.  eisistebat.  V.  Jaillot,  Recherches  sur  Paris,  IV,  Quartier  S.  Benoit,  p.  174.  — 2.  Infra  scribitur  «  Keudale  ».  — 
3.  V.  Jaillot,  I.  c,  p.  214.  —  4.  Jaillot,  I.  c,  p.  220.  —  5.  Supra  n'»  774  et  988.  —  6.  In  ms.  <£  Hoia  ».  —  7.  Seu  Brunelli.  — 
8.  Seu  ad  agnum.  V.  Ducange-Henschel,  IV,  «  Multo  »,  p.  471.  —  9.  Supra  n"  1104.  Infra  iterum  occurrit.  —  10.  Supra  n">  1041, 
not.  2.  Adhuc  infra.  —  11.  D'EIst.'  —  12.  Supra  n"  1164  et  infra  p.  665».  —  13.  I.  e.  Bievre.  V.  Jaillot,  I.  c,  IV,  Quartier 
de  la  place  Maubert,  p.  10.  —  14.  Porta  Bordelii  («  de  Bordellis  »,  «  Bordellc  »,  etc),  communiteT  porta  S.  Marcelli  nuncu- 
pabatur.  V.  Jaillot,  I.  c,  IV,  Quartier  de  la  place  Maubert,  p.  20  sq.  —  15.  I.  e.  in  Collegio  de  Bayeux,  quod  Guillelmus 
Boneti  an.  1309  condidit.  V.  tom.  II,  2,  Chartul.  —  16.  Guillelmus  Bernardi,  qui,  quanquam  non  in  domo  Narbonae  habitabat, 
sed  in  claustro  Nostrae  Dominae  (v.  supra  n»  942),  erat  tamen  Narbonensis  (v.  n»  749)  et  relationem  ad  domum  Narbonae 
habuit.  —  17.  Germanus  Celati,  Narbonensis  (v.  n"  926),  qui  in  domo  Narbonae  morabatur  (n»  928,  p.  367).  — ■  18.  Nomen  male 
scriplum.  Fortasse  aliter  legi  debet.  —  19.  La  vieille  Platrierc.  Jaillot,  I.  c,  V,  Quai^tier  S.  Andre,  p.  40.  —  20.  In  ms. 
0  Aurell.  »,  vel  «  Sturell.  j>  Sur  le  clos  des  Mureaux  v.  Jaillot,  I.  c,  IV,  Quartier  S.  Benoit,  p.  60  sq.  —  21.  Supra  n°  1007  : 
Henricus  de  Ast.  —  22.  Supra  n"  909,  925.  —  23.  V.  Jaillot,  I.  c,  V,  Quartier  S.  Andr^,  p.  147.  —  24.  Infra  iterum.  — 
24».  An.  1343  determinavit  (Archiv.  etc,  p.  276),  eodemque  anno  licentiatus  est  (p.  279;  cf  et  p.  291,  294,  etc.)  —  25.  Henri- 
getus  de  Lio,  civis  Paduanus.'  Ad  an.  1351.  Febr.  4,  doctor  Paris.  in  artib.  et  medicina,  ac  praepositus  artislarum  et  medi- 
corum  collegii  studii  Paduan.  nuncupatur  (Gloria,  Monumenti  della  Unicersitd  di  Padova,  11,  32.  V.  I,  448).  —  26.  N»  920 
(Boncourt).  Nunc  sequitur  folium  (fol.  60)  non  descriptum.  —  27.  Utiquc  aliqua  tantum  suppositorum  infra  relatorum  in  hoc 
vico  morabantur,  alia  in  aliis  vicis,  ut  jam  decanus  S.  Marcelli.  —  28.  Seu  «  Mesnillo  ».  Supra  n"  1032,  not.  5.  —  29.  Abu- 
lensis.  —  30.  Osnabrugensis  ?  —  31.  I.  e.  Angus.  Iterum  infra.  —  32.  De  Cantarana.  Supra  n»  924,  et  iterum  infra  in  fine.  — 
33.  Qui  postea  an.  1344  in  artibus  determinavit  (Archixi,  etc,  V,  285),  eodemque  an.  licentiatus  est  (ibid.,  p.  286;  cf.  297  sq., 
301,  305).  —  34.  Supra  in  principio  «  Ceudale  ».  —  35.  «  Saffray  »,  «  Safredi  »,  supra  n°  924.  —  36.  I.  e.  Evenus  Bohic,  de  quo 
supra  n"  1046,  et  not.  3.  —  37.  Hic  alia  manus  prosequitur.  —  38.  Seu  Cornemare.  Supra  n"  924.  —  39.  Seu  «  Buxeria  ».  Supra 
n»  1131.  —  40.  Supra  p.  444.  —  41.  Andreae.  V.  supra  notam.  —  42.  Seu  «  de  Fresnellis  »,  supra  n"  1162.  —  43.  Ibid.  — 
44.  Hoc  nomen  et  quinque  sequentia  in  ms.  delinita  sunt.  —  45.  Johannes  de  Warnierrua.  Supra  n»  1051.  —  46.  Chambercllo. 

—  47.  Seu  Corbeia.  In  ms.  nomen  quasi  «  torbyn  ».  —  48.  Seu  Sorelli.  Supra  n"  975.  —  49.  Laurentius  de  Suecia.  An.  1344  deter- 
minavit  (Archiv,  etc,  V,  284),  an.  1345  licent.  in  art.  (p.  296;  cf.  p.  324).  —  50.  Lanfrancus  de  Moro  de  Castronovo  (Ter- 
donens.  dioec),  rector  paroch.  eccl.  S.  Johannis  de  Crusolono  Nemausens.  dioec,  w  in  medicina  et  philosophia  ac  septem 
liberalibus  artibus  magister  »  (Reg.  Bened.  XII,  an.  1,  p.  1,  ep.  301,  ad  an,  1335).  Ad  an.  1342,  Aug.  29,  insuper  «  in  theo- 
logia  bene  instructus  »  nuncupatur,  et  Geraldus,  mag.  generalis  Ord.  Praed.,  supplicat,  ut  praeposituram  eccl.  Januens. 
recipiat,  quamvis  canon.  Terdonens.,  et  capellam  S.  Nicolai  Montispessul.  jam  habuerit  (Suppl.  Clement.  VI,  an.  1,  p.  1, 
fol.  166'').  Ne  confundas  eum  cum  celebri  medico  Lanfranco  de  Mediolano,  in  fine  saec  xiii  ct  initio  saec.  xiv,  dc  quo  Hist. 
litt.  de  la  France,  XXV,  284  sq.  —  51.  Supra  n»  1061.  Addere  volumus,  Guillelmum  Grenlaw  adhuc  sub  Gregorio  XI  collec- 
torem  fuisse  (ut  e  Registris  hujus  papae  apparet,  ubi  quandoque  «  Grewlaw  »),  qui  an.  1373,  Maii  19,  eum  nuntium  in  regno 
Scotiae  creavit  (Reg.  Greg.  XI,  n"  265,  fol.  208).  —  52.  Supra  n°  1121.  —  53.  Qui  iterum  infra  in  fine.  —  54.  Hervei  ?  — 
55.  Ms.  «  Trollio  ».  —  56.  Ms.  «  Trotoy  ».  —  57.  Ms.  potius  «  inventa  ».  Auray  (Morbihan),  prope  Vannes  ?  —  58.  Archiv,  etc, 
V,  324  sq.  (ad  an.  1333).  —  59.  Hic  manus  prior  prosequitur.  —  60.  Ms.  «  Roner  ».  —  61.  Seu  Hamello.  Supra  n»  1032.  — 
62.  Seu  Villacollis.  Supra  n»  989.  —  62».  Abulae?  Ms.  :  «  Sibilc  ».  —  63.  Ms.  :  «  Bron  ».   —  64.  Qui  poslea  cuncellarius  erat. 

—  65.  Seu  Termis,  Terminis.  —  66.  An.  1333  in  artibus  est  licentiatus.  V.  Archiv,  etc,  V,  235.  Cf.  236  sq.,  239  sqq.,  276,  281. 

—  67.  Jam  supra  «  in  vico  Harpe  »  occurrit.  —  68.  Verisimiliter  Andrcas  Freouati  dc  Sraalandia,  qui  an.  1339  fuit  procui'ator 
nat.  Anglic  Cf  Archiv,  etc,  p.  244  sq.,  252  sq.,  260,  268,  etc.  —  69.  I.  e.  Lundensis.  —  70.  An  idem  «  Johannes  Heremite  », 
mag.  in  artibus  Parisiis,  qui  ad  an.  1364,  Jun.  1,  affertur  ut  <i  instructor  scholarium  sanctitutis  [Urbani  V]  de  Nemauso  et 
[Gaucelini]  episcopi  Nemausen.,  ejusdem  sanctit.  Ihesaurarii  »,  qui  et  per  tres  annos  et  ultra  in  niedicina  Parisiis  studuit? 
(Suppl.  Urb.  V,  an.  2,  p.  2,  fol.  169'').  —  71.  V.  Jaillot,  I.  c,  Quartier  S.  Benoit,  p.  184.  —  72.  Ms.  quasi  o:  opere  ». 


672  CHARTULAHIUM     UNIVERS.      PARIS. 

JURAMENTA 

QUAE    IN    UNIVERSITATE    PARIS.    IN    USU    ERANT. 

In  sequentibus  ca  tantummodo  juramenta,  puucis  adjunctis,  exscribuntur,  quae  in  Chartulariis  Universitatis  sepa- 
ratim  sub  rubrica  «  Juramenta  »  ponuntur,  atque  exceptis  (9)  et  (23),  (24),  ad  aetatem  ante  an.  1350  pertinent.  Quac  e  Lib. 
proc.  nat.  AngliC.  edidimus,  ante  an.  1350  ibid.  inscripta  sunt,  exceptis  (12)  el  (13)  manu  reccntiori  additis.  Folia  56-59, 
quae  Juramenta  occupant,  non  pertinent  ad  Reg.  3,  ubi  nunc  revera  exstant.  In  Reg.  94  etiani  juramenta  ante  vel  circa 
an.  1350  inscribebantur.  In  libro  Rectoris  sic  dicto,  Mus.  Brit.  ms.  add.  17304,  plura  alia  exstant  juramenta  officialiiim 
XJniversitatis,  quae  saltem  in  forma  qua  ibidem  invcniuntur,  aetatis  postcrioris  esse  cognoscuntui'.  Idem  dicendura  de  quibus- 
dam  juramentis  in  Cod.  Harcur.  positis.  De  juramentis  in  aliis  mss.  v.  infra  in  notis. 

De  juramentis  paucis  hic  minime  allatis  v.  Indicem.  Juramenta  baccalareorum  iu  urtibus,  licentiandorum  et  determi- 
nantium  in  facultatc  artium  nationis  Angliciinae  an.  1347,  April.  12,  ordinata  sunt  (Archiv  f.  Litteratur-  u.  Kirchengesch., 
V,  318,  c  lieg.  procur.  nat.  Anglic.). 

1 185.  Jlbamenta  tam  in  Facultate  autium,  quam  in  tota  Universitate. 

(i)  «  Isli  sunl  arliculiquos  ienelur  jurare  procnralor  [nal.  Anglic.]  in  instilucione  sua  ». 

Prinio,  vos  jurabitis  quod  excercebitis  fidcliler  officiuni  procurationis  vestre  ad  honorem  et  utilitatem  Univer- 
sitatis,  facultatis  et  specialiter  vestre  nacionis  juxta  vestrum  posse. 

Item,  quod  contra  inobcdienlcs  stalulis  vcslre  nacionis  vcl  quoquo  modo  ea  infringentes  omnibus  viis  seu 
modis  quibus  potcrilis  corani  nacione  vel  quibuscunque  aliis  judicibus  ydoneis  bona  fide  procedetis,  eniendam 
condignam  per  dictos  dclinquentes  fleri  procurando. 

Ilem,  clapso  tempore  procuraiionis  vestre  sinc  dilacione  ct  fraude  officium  vestrum  nacioni  resignabilis  et  ad 
novani  clcctionem  seu  continuacionem,  si  placet  prcsentibus,  proccdi  facietis. 

Itcm.  quod  omnia  acta  tempore  vcslrc  procurationis  conscribetis  et  in  nacione  tcmpore  resignationis  legetis, 
et  registrum  cum  libro  nacionis,  clavibus  el  sigillo,  nacioni  prcsentabitis. 

Ilcm,  non  rcvclabilis  pcrsonas  impedientes  vel  expedienlcs  proposila  in  deliberationibus. 

Itcm,  ad  faciendum  congregationem  nacionis  non  facietis  vocari  aliquos  singulariter,  sed  uniformiter  omnes 
qui  venire  debebunl. 

Item,  nullum  bachelarium  determinaturum,  licenciandum  vcl  incepturum  in  artibus  jurare  permittetis  nisi 
satisfeccrit  receplori. 

Itcm,  nullum  bachelarium  incepturum  in  artibus  jurarc  sinelis  nisi  prius  juravcrit  reclori  Universitatis. 

Item,  hec  omnia  sigillatim  facietis  jurare  procuratorem  sub.scquentem. 

(a)  «  Isli  sunl  arlicnli  quos  lenelur  jurare  receplor  nacionis  [Anglic.]  in  inslitucione  sua  ». 

Primo,  vos  jurabitis  quod  oflicium  receptionis  fldeliler  cxercebitis  ad  honorem  cl  utilitatem  vestre   nacionis. 

llem,  quod  de  pecunia  nacioni  debila  nichil  crcdelis  sed  ncc  fldejussores  ad  vadia  rccipietis,  nisi  de  consensu 
nacionis,  aUas  sine  quacumque  conlradictione  de  pecunia  debita  nacioni  salisfacietis. 

Item,  quod  inviolabiliter  tenebitis  statutum  de  refusionibus  faciendis. 

Item,  quod  post  compotum  vcstrum  infra  octo  dics  lain  pro  scolis  quam  pro  aliis  debitis  nacionis  satisfacietis 
creditoribus  secundum  summam  pccunic,  in  qua  nacioni  remanserilis  obligatus. 

Item,  tempore  computacionis  pro  labore  suo  receptor  nacionis  habeat  4o  solidos,  et  procurator  nacionis  pro 
tempore  20  solidos. 

Ilem  ',  quod  tenebitis  statutum  de  computando  semel  omni  mense  coram   nacione  ad  hoc  spccialiter  vocata. 

Item,  tenebilis  statutum  quod  omni  mense  pecuniam  superfluentem  vobis  quam  scilicct  ex  parte  nacionis 
levastis,  ad  archam  nacionis  ponetis. 

(3)  «  Isti  sunt  articuli  quos  teneniur  Jurare  examinalores  determinancium'^  [in  nat.  Anglie.]  ». 

Primo,  vos  jurabitis  quod  omnes  dctcrminaturos  simul  examinabitis  vel  ad  minus  tres  ipsorum  divisim  ex 
causa  speciali. 


TOM,      H.     APPENDIX.  673 

Ilcm,  nullum  aut  nullos  corumdcm  cxaminabitis  post  examiuationcm  gcneralem,  nisi  dc  conscnsu  nacionis 
speciali. 

Item,  fidelitercos  examinabitis  quantum  spcctal  ad  gradum  dcferminancium. 

llcm,  non  recipictis  aliquem  detcrminantcm,  nisi  prius  alicui  magistro  suc  nacionis  de  una  rcspondcrit 
questione. 

Itcm,  non  admittelis  aliqueni  dctcrminare  nisi  magistro  presente,  Parisius  actualiter  residentc,  supcr  quibus 
soUicite  singulos  per  juramenta  sua  rcquirelis. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  3,  fol.  56.  —  Deniflc  in  Archiv  f.  Litleralur-  u.  Kirchcn- 
gesch.,  V,  341  sq. 

1.  Quae  sequuntur  usque  (3)  manu  recentiori  scripla  sunt.  —  2.  Jani  in  tom.  I  Chartul.,  n"  201  ad  an.  1252,  n»  328 
ad  an.  1259,  n^  461  ad  an.  1275  exstant  statuta  de  cxaminatoribus  determinantium.  Saec.  xni  Ires  magistri  (postea  quatuor 
etiam,  v.  n^  890,  p.  324)  electi  sunt  ad  examinandos  determinaturos.  Cum  baccalareus  examinatus  approbatus  erat,  determinare 
poterat,  i.  e.  in  Quadragesima  subsequenti  continuo  sub  quodam  magistro  ab  ipso  electo  de  quibusdara  quaestionibus  in 
vico  Straminis  disputabat,  contra  quas  argumentatio  fiebat:  postremo  per  conclusiones  quamllbet  quaestionem  deter- 
minabat  seu  decidebat  solvebatque  objectiones  argumentanlium,  quod  fiebat  etiam  in  aliis  facultatibus.  A  fine  seu  ab  hoc 
nltimo  actu  cujuslibet  disputationis  baccalarei  isti  in  facullate  artium  denominati  sunt  determinatorcs ,  seu  determinantes,  et 
disputatio  integra  determinatio,  ad  quam  multi,  inter  quos  et  magnatcs,  vcniebant  (v.  tom.  I  Chartul.,  n"  515,  p.  611).  A  vero 
aberrat  explioalio  vocis  «  determinare  »  apud  Ducange-Henschel,  II,  824;  minus  recte  etiam  Tburot,  De  torganisation,  etc, 
p.  43  ;  «  poser  des  tbcses  ». 

(A)  «  Isli  siint  arliculi  quos  jurare  lenenlur  domini  delerminalores  [in  nal.  Anglic.]  ». 

Primo,  vos  jurabitis  quod  vos  estis  i^  {sic) '  annorum. 

Item,  quod  non  estis  infamis. 

Item,  quod  servabitis  stalula  ct  ordinacioncs  facullatis  artium  et  specialiter  nacionis  veslre,  juxla  lolum  posse 
et  nosse  vestrum  sine  dolo. 

Item,  habebitis  coronam  irreprehensibilem,  si  gaudeatis  beneflcio  coronc. 

Item,  quod  habebitis  capam  ct  capucium  cjusdem  panni  teinpore  determinacionis  vcstre,  ncc  habebitis  capu- 
cium  cuin  nodulis,  nec  mitram  in  capitc,  nec  illuminabitis  in  vicis,  nec  anlc  scolas  ccrcos  lcneri  pcrmitlelis, 
quamdiu  determinabitis. 

Ilcm,  quod  audivislis  ad  minus  per  duos  annos  libros  loycales  1'arisius  vel  alibi,  ubi  est  sludium  gcncralc  sex 
magislrorum  ad  minus,  et  quod  estis  in  tercio  anno  audieiidi  prcdictos  libros. 

Item,  quod  audivistis  librum  Porphyrii,  Prcdicainenlorum,  Peiiarineiicias  ct  J^risciani  minoris,  semel  ordina- 
rie  et  bis  cursorie  ad  minus,  et  parvos  libros  loycales,  vidclicet  scx  Principiorum,  Divisionum,  Barbarismi  ct  Ires 
libros  Thopicorum,  ad  minus  semel  cursorie  vcl  ordiuarie,  vel  estis  in  actu  audiendi;  et  similiter  dc  Prisciano 
magno. 

Item,  quod  audivistis  libros  Thopicorum  Arislotelis  et  Elenchorum  semel  ordinarie  ct  scmel  cursorie  ad  minus. 

Item,  quod  audivistis  librum  Priorum  et  Posteriorum,  vel  estis  in  actu  audiendi^. 

Item,  quod  frequenlavcrifis  pcr  duos  aniios  dispulafioncs  magislrorum  in  studio  solcmpni,  el  pcr  idcni  lempus 
de  sophismatibus  in  scolis  responderilis''. 

Hcc  omnia  et  singula  jurabitis,  nisi  iialio  vobi.scum  spccialiter  dispcnsavit aul  sibi  potcslalcm  dispensandi  super 
hiis  ex  causis  racionabillbus  rcscrvavit. 

Item,  quod  respondistis  de  questione  ante  Natale  Domini,  vel  lcmpore  alio  quo  facullas  tola  dispensavit. 

Item,  quod  respondistis  magistro  legenti  ordinarie  et  disputanti  scolaribus  presentibus. 

Item,  dicetis  quantitatem  burse  vestre  fidcliter,  sine  dolo,  computando  omnia  ordinaric  consumpta  ac  expo- 
sita  in  bursa,  duntaxat  locagio  hospicii  el  sallario  famuli  exclusis''. 

Item,  quod  incipietis  detcrminare  infra  dicm  mercurii  post  brandones. 

Item,  solvctis  rcccptori  nacionis  5  bursas-'  et  pro  scolis  proporcionabiliter,  priuscpiam  vicum  |Straminum] 
intrabitis ;  videlicet  :  si  scptimanatim  expcnderilis  iu  bursa  ij  vel  3  solidos,  dabifis  pro  scolis  20  solidos  paris. ;  si 
aufem  4  vel  5  solidos,  dabilis  3o  solidos ;  si  aulem  6  vcl  7,  dabitis  4o  sol. ;  si  autem  8  vel  (),  dabilis  ,5o,  et  sic 
deinceps. 

**  Churt.   Univ.  Paris.  II,  1.  85 


674  CHARTLLA.RIUM     UNIVEHS.      PAHIS. 

Itein,  non  facielis  inter  vos  superiorem. 

Itein,  obediclis  rectori  Universilatis  ct  procuratori  veslre  nacionis  in  licitis  et  honestis,  ad  quemcumque  statum 
devencritis. 

Itein,  intercritis  missc  et  vesperis  vestre  nacionis  in  capa  rugata  per  lotam  Quadragesimam ;  similitcr  in  festis 
quatuor  bcate  Virginis,  in  festo  beate  Katherine,  sancti  Njcolai,  beali  Eadmundi  rcgis,  sub  pcna  statuti. 

Item,  non  dabitis  nisi  bis  ad  potandum,  scilicet  semel  in  priucipio  vestre  determinacionis,  et  semel  in  fine. 

Item,  determinabitis  per  totam  Quadragesimam,  nisi  habucrilis  subdeterminatorcm  •' ;  quem  si  habueritis, 
determinabitis  usque  ad  medium  Quadragesime. 

Item,  non  procedetis  per  villam  ad  invitandum  societatem  vestram  sine  serviente  nacionis  vel  ejus  famulo, 
nisi  de  consensu  procuratoris. 

Item,  habebitis  memoriam  de  reddendo  sallarium  bcdellis  vestre  nacionis. 

Itcm,  si  contingat  alicui  magistro,  specialiter  regcnti,  injuriari,  quantum  secundum  Deum  et  justiciain  pole- 
ritis,  procurabitis  cmcndain  condignam  ficri  inagistro,  nec  partcm  injurianlem  directe  vcl  indirecte  fovcbitis. 

Itcin,  dabilis  procuratori  nacionis  unum  grossum  Ihuronens.  de  sigillo  ad  usus  suos;  alias  vos  jurarc  non 
admittat. 

Ilein^,  vos  jurabitis  quod  tenebitis  statutum  de  modo  legendi  sine  penna,  videlicet  sic  ac  si  nullus  scriberet 
coram  vobis,  sicut  fiunt  sermones  in  Universitate,  et  sicut  legunt  in  aliis  facultatibus  legenles. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  3,  fol.  56''.  —  Vallet  de  Viriville,  Hist.  de  V Instruction 
publique  en  Europe,  p.  360.  —  Statuta  de  baccalareis  determinantibus  jam  an.  1251  condita  sunt.  V.  tom.  I  Chartul.,  n»  201. 
Quaedam  supra  sunt  mutata. 

1.  An.  1252  pro  baccalareis  determinantibus  annus  vicesimus  praescribebatur.  V.  n°  201.  —  2.  De  omnibus  istis  v.  tom.  I 
Chartul.,  n»  201,  p.  228  (ad  an.  1252).  —  Quantum  ad  usum  Oxonicns.  (an.  1267)  v.  Mun.  Academ.,  I,  34.  —  3.  Sed  plerum- 
bue  dispensati  sunt,  nam  saepe  eodem  adhuc  anno  licentiati  sunt.  Quaedam  exempla  supra  n"  1165  (nat.  Anglic),  1184,  in 
notis  24»,  33,  attulimus.  Ibid.,  et  n"  1156,  not.  10,  exempla  etiam  pro  statuto.  —  4.  Ex  quo  coUigimus,  quid  tunc  in  Universitate 
Paris.  pcr  bursam,  cujus  in  Chartul.  saepe  mentio  fit,  intclligerent,  redditus  scil.  (v.  supra  n»  1165,  Picard.,  not.  12),  qucs 
singuli  habebant  pro  expensis  ordinariis  suis  Parisiis  ratione  studii,  «  locagio  hospitii  et  salario  famuli  exclusis  5).  Redditus 
singulorum  per  septimanas  computabantur,  e  quo  bursa  unius  septimanae.  Bursa  proinde  unius  suppositi  Universitatis 
bursae  alterius  non  erat  aequalis.  Cf.  not.  5.  —  5.  Inde  apparet,  quam  dissimiles  bursae  singulorum  unius  septimanae 
essent.  Gf.  praeterea  (5).  —  6.  V.  (5).  —  7.  Quae  sequuntur,  manu  rccentiori  adjuncta  sunt,  ut  etiam  infra  n»  (16),  not.  7. 
Statutum  dc  hoc  an.  1355,  Decemb.  10,  condilum  est  (v.  Bulueum,  IV,  332),  in  nliis  tamen  facultatibus  jam  viguit.  Ibid. 
explicatur  quid  per  hoc  intelligatur,  verba  scil.  in  cathedra  sic  raptim  proferre,  ut  manus  auditoris  non  sufBciat  ea  exarare. 

(5)  «  Isli  siinl  arliculi  quosdeneninr  jurare  snbdelerminatores  '  ». 

Cum  precedentibus^  jurabitis,  exceptis  juramentis  de  solucione  pecunie  et  de  determinando  per  totam  Qua- 
dragesimam. 

Priino,  jurabitis  quod  anno  determinationis  veslre  nec  de  proprio  nec  de  quocunque  alio  plus  quam  sexdecim 
denarios  in  septimana  potestis  expendere  secundum  veslram  facultatem. 

Item,  incipictis  determinare  sub  principali  determinatorc  veslro  a  inedio  Quadragesime,  postquam  dimiserit 
idem  determinator  principalis,  et  continuabilis  vestram  determinalionem  per  residuum  Quadragesime. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univcrs.  Paris.,  Reg.  3,  fol.  57;  et  ibid.,  Reg.  94  (quod  olim  erat  Registrum 
nat.  Picard.,  postea  Anglic),  p.  56. 

1.  Subdeterminator  fuit  vicarius  determinatoris.  Tantummodo  ille,  cujus  bursa  seplimanalis  propter  paupcrtatem  erat 
pnrva  seucxigua,  subdeterminator  esse  potuit  (v.  supra  primum  juramcntum).  Incipicbat  determinare  in  media  Quadragesima, 
et  tunc  principalis  determinator  liber  erat.  V.  (4).  Subdeterminatorum  hoc  sensu  jam  ad  an.  1275,  n°  461,  mentio  fit.  — 
2.  Supra  (4).  Sed  (4)  deest  in  Reg.  94. 


85. 


TOM.      tl.      VPPENDIX.  675 

(6)  «  Isti  smt  articuli  quos  tenenlar  jtirarc  reclori  bachellarii  qui  volunt  legere  cursorie  [in  nat.  Picard.]  «. 

Primo,  jurabitis  qiiod  obcdiotis  loctori  ct  prociiratori  vostrc  nacionis  in  licitis  ct  lioncstis  ad  quemcunque 
statum  dcvencritis. 

Itcm,  quod  vos  determinavistis  Parisius  vcl  alibi,  ubi  sit  studiuni  gcncralc. 

Itcm,  quod  non  lcgctis  hora  magistrorum. 

Itcm,  quod  non  procurabitis  vobis  scolarcs. 

Itcm,  nuUam  qucstionem  purc  tlieologicam  disputabitis,  ut  dc  Trinitate  vel  Incarnaliono. 

Itcm,  si  contingat  vos  detcrminare  aliquam  qucstionem  que  tangit  fidcm  ct  philosopliiam,  cani  pro  fide 
determinabitis,  et  rationcs  contra  fidem  dissolvclis,  sccundum  quod  vobis  dissolvendc  vidcbuntur'. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  56. 

1.  De  istis  duobus  articulis  et  infra  (15)  v.  tom.  I  Chartul.,  n°  501  (cf.  n"  441), 

(7)  «  Isti  sunl  arliculi  qaos  tenenlur  Jarare  licenciandi  in  arlibus  [in  nat.  Amjlic.  et  Picard.]  ». 

Primo,  vos  jurabitis  quod  in  licitis  ct  lioncstis  obedictis  rcctori  ct  procuratori  nncionis  ad  quemcumque 
statum  devcneritis. 

Ilem,  quod  servabilis  statum  et  libertatcm  voslre  nacionis  ut  melius  potcritis,  ubi,  quando,  quociens,  quan- 
tum,  qualitercumquc  fucrit  oportununi. 

Item,  quod  servabitis  statuta  et  ordinationcs  facultatis  artium  ct  specialiter  nacionis  vestre  ju\ta  tolum  posse 
et  nossc  vestrum  sine  dolo. 

Item,  solvetis  receptori  nacionis  integrc  5  bur.sas,  omnifraudeet  dolo  postpositis,  antequam  lcgcritis  lcclionom 
in  aula. 

Item,  si  contingat  alicui  magistro,  spocialilor  rcgcnti,  injuriari,  quantum  sccundum  Doum  ot  juslitiam  polc- 
ritis.  procurabitis '  emcndam  condignam  ficri  magistro,  nec  partcm  injuriantem  directe  vcl  indirectc  fovebitis^. 

Item,  habebitis  memoriam  de  rcddendo  sallarium  bedellis  vestre  nacionis. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Arrh.  Univers.  Paris.,  Rcg.  3,  fol.  57.  —  Ad  haec  v.  Statuta  nat.  Gallic.  supra  n"  1054. 
1.  Ms.  addit  «  ei  ».  —  2.   V.  supi'a  n"  (4). 

(8)  «  Isti  sunl  arliculi  quos  lenentur  Jarare  licenliandi  in  arlibus  de  episcopata  Ambianensi  ". 

Cum  precedentibus  I  jurabitis^  : 

Primo,  jurabitis  quod  antequam  liconliam  rccipiatis,  vos  solvctis  unam  bursam  rcccptori  voslri  cpiscopatus 
Ambiancnsis. 

Item,  quod  si  conlingat  vos  futmis  lcmporibus  csse  rcceplorcni  vcslri  cpiscopatus,  vos  roddolls  Ijonuni  et 
fidolem  compotum  magislris  dicti  opiscopatus  lunc  rogontibus  in  facultalc  artium  infra  oclo  dios.  poslquam  temiius 
vestre  receptionis  fuerit  expiratum,  ct  salisfacictis  dc  pccunia  que  restabit,  si  qua  sit  ad  solvendum. 

Arch.  Univcrs.  Paris.,  Rcg.  94,  p.  56. 

1.  In  no  (7),  quae  tamen  in  Reg.  94  non  exscripta  sunt.  Juramentum  supra  editum  exstat  ibid,  posl  (5).  l^cvera  juxta 
statutum  supra  p.  345  positum  hoc  juramenlum  non  solum  licentiandos,  scd  et  determinaturos  et  incepturos  de  cpiscopatu 
Ambianensi  respicit.  —  2.  V.  Supra  p.  345. 

(9)  Juramenta  praestanda  a  cancellario  S.  Genoyefae. 

Primo,  jurabitis  quod  quolibot  anno  '  ad  minus  somcl  apcrietis  aut  aperiri  facictis  vestrum  lomplamcn  vocalis 
quatuor  magislris de  quatuor  nationibus,  videlicot  Francic,  Picardic,  ^ormaunic  pt  Anglie  ^,  prius  juratis  in  prcscntia 


676  CHA.RTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 

facultatis,  quod  dignos  bacalarios  cjusdcm  facultatis  ad  examcn  admittent,  repellendo  indignos  quosquc  per  alterum 
dictorum  magistrorum.  Finito  dicto  tcmptamine  et  omnibus  (qui  se  presentabunt  cum  cedulis  suorum  magi- 
strorum  suarum  nationum  certificatoriis  de  determinantia  eorundem  et  responsionibus  atque  auditionc  omnium 
librorum  ad  vcstrum  tcmptamen  rcquisitorum)  auditis  ct  temptatis  ct  secundum  dcpositionem  dictorum  iiij""" 
magislrorimi  ordinatis,  facietis  prefatos  bacalarios  dictc  facultatis  sic  dignos  reputatos  cvocari  ad  examcn  ejusdem 
facultatis  juxta  morem  consuctum^. 

Item,  quod  dictos  bacalarios  sic  vocatos  ct  per  facultatem  rcceptos  recipietis,  dum  vobis  presentabuntur  ad 
examcn  pcr  rcctorem  Univcrsitatis.  Recipietis  ctiam  examinatorcs '  pro  cxaminando  eos  per  eandem  facultatem 
electos,  cisdem  assignando  locum  cxaminalionis.  Nec  quocunque  modo  vos  intcrponetis  de  cxaminando  dictos  baca- 
larios,  nec  aliquem  substituctis  ad  eos  examinandum. 

Item,  jurabitis  quod  pro  auditione  aut  examinc,  liccntia,  prandio,  pcna,  laborc,  lcccione  assignanda  aut  locis 
assignandis  seu  alia  quacunque  causa  licentiam  tangente  nichil  cxigctis  aut  recipietis  pcr  vos  aut  peralium,  directe 
aut  indirecte,  a  diclis  bacalariis  dicte  facultatis,  etiam  si  voluntarie  oflerrent,  fraude  qualibet  seu  glosa  quacunque 
remola.  Pcrmittimus  tamcn  quod  dicti  bacalarii  pro  straminibus  vcl  herba-'  clerico  vestro  aut  altcri  servitori  sola 
vicc  darc  possint  iiij  solidos  parisicns.  *. 

Itcm,  hec  eadem  juramenta  facietis  jurarc  vcstro  subcancellario"  in  prcsentia  dicte  facultatis,  quem  capietis 
magistrum  in  theologia*. 

Mus,  Britann.  ms.  add.  17304,  fol.  165^  (139^).  —  Juramcnta  in  fortna  supra  exscripta  fortasse  partim  ad  saec.  xiv 
exeunt.  pertineut,  elementa  tamen  juramentorum  certe  antiqua  aestimanda  sunt.  Canoellarius  S.  Genovefae  facultati  artium 
juratus  esse  debuit.  V.  n»  545,  et  ad.  an.  1366  ap.  Bul.,  IV,  391. 

1.  In  facultate  artium  quolibet  anno  (non  de  biennio  inbiennium,  ut  in  tribus  reliquis  facultatibus  ;  cf.  n°  1188,  tbeol., 
not.  11)  licentiae  dabantur,  quibus  examiua  praecesserant.  —  2.  V.  infra  not.  4.  —  3.  Apud  S.  Genovefum  ante  licentiam  duo 
examina  erant ;  pHmwm  fuit  tentamen  coram  cancellarlo,  secundum  fuit  examen  coram  facultate.  Hoc  liquide  e  supra  dictis 
apparet.  Juramenta  infra  (14)  ct  (15)  posita  in  camera  canccllarii  praestabantur.  Cf.  (10).  In  camera  auditiones  —  v.  (10), 
not.  3  —  expediebantur,  qui  usus  apud  Nostram  Dominam  etiam  viguit,  ubi  illi  baccalarei,  qui  in  examine  praecedente 
probati  erant.  ad  cameram  vocati  sunt  (Arch.  Vat.  Collect.  Aven.  n»  440,  fol.  96*).  Thurot,  De  Vorganisation  de  Venseigne- 
mentj  ctc,  p.  56  sqq.,  confuse.  ■ —  4.  Pro  primo  examine  cancellavius  quatuor  examlnatores  seu  tentatores  (11)  e  quatuor 
nationibus  elegit,  pro  examine  coram  facultate  facultas  ipsa  seu  quatuor  nationes  quatuor  examinatores  designarunt  (12). 
Apud  Nostram  Dominam,  ubi  unum  tantum  tenlamen,  quatuor  etiam  examinatores  a  cancellario  electi  ofiicio  fungebantur, 
et  an.  1366  hic  usus  antiquus  conSrmatus  est  (Bulaeus,  IV,  390  sq.).  Examinatores  secundum  suas  nationes  denominabantur, 
T.  g.  examinator  pro  natione  Franciae,  pro  natione  Normannorum,  etc.  —  5.  V.  infra  (13).  —  6.  An.  1338  duo  solidi  tantum 
permittebantur  (supra  n»  1012),  et  infra  (13).  Sed  etiam  an.  1385  apud  Nostrain  Dominam  duo  tantum  franci  «  propter 
herbas  »  dabantur  (Areh.  Vat.  CoU.  Aven.,  n"  440,  fol.  112).  —  7.  V.  (10).  —  8.  Id  est,  cancellarius  S.  Genovefae,  qui  debebat 
csse  canonicus  S.  Genovefae  et  magister  in  artibus,  eligere  tenebatur  unum  magistrum  in  theologia  (apud  Nostram  Domin<im 
subcanccllarius  minime  magister,  sed  baccal.  in  theol.  fuit,  ut  apparet  e  n°  440  Collcct.  Aven.  in  Arch.  Vat.)  qui  in  manibus 
cancellarii  et  in  praesentia  facultatis  jurare  debuit  licentias  modo  supra  dicto  elargiri.  V.  statutum  an.  1366  ap.  Bul.,  IV,  391, 
et  infra  (10).  Officium  subcancellarii  erat  licentias  dandi  artistis ;  apud  NostraYn  Dominam  etiam  «  consueverunt  artiste  per 
subcancellarium  licentiari  (qui  subcancellarius  per  cancellarium  instituitur);  et  hoc  facit  vicc  et  looo  dicti  canccUarii  »  (Arcb. 
Vat.  Collcct.  Aven.,  n»  440,  fol.  IS^ii),  ut  apparet  etiam  e  n»  569,  p.  45. 

(lo)  «  Modus  tenendus  in  examine  Sancle  Genovefe  ». 

Primo  [cancellarius]  in  absenti[a]  unum  alium  solet  eligerc  subcanccllarium ' ,  ct  consequenter  antequam  ille 
subcanccllarius  utatur  ofQcio,  cancellarius  eum  dcbet  prescntare  in  facultate  artium,  qui  subcanccllarius  novus  in 
prescncia  facultatis  in  manum  canccllarii  habet  jurare  fidelitcr  exercere  otTicium,  dignos  admitlendo  et  indignos 
repcllendo  secundum  merita  personarum  et  deposiciones  magistrorum  examinatorum -.  Consequenter  quando 
suljcancellarius  vult  suo  ofTicio  uti  in  cxamine,  ijjse  in  qualibct  audicione^  ad  minus  semel  quando  tempus  habet 
oportunum,  ipsc  debct  irc  ad  cameram  ct  a  bachalariis  recipere  juramenta  ''  in  hoc  libro  conteata  secundum 
moderaciones  ibidem  positas. 

Bibl.  S.  Genovefae  Paris.,  ms.  Q.  1.  2.  (8»),  fol.  4. 

1.  Hic  subatitutus  canceUarii  jam   supra  n»  545  ad  an.  1288   notatur.  —  2:  V.  supra  (9).  —  3.  Apud  S.  Genovefam  \n 


TOM.      I(.      .\1M>KN1)1X.  677 

uno  mensi!  16  baccnlnrci  tantuni  oxnminnri  poluci-nnt  (v.  suprn  n°  1012),  qui  dividebuntnr  in  duns  parlcs  ae<iuas  (oclo  et 
octo).  Coetus  exnniinnndornm  cujusqnc  pnrtis  aiiditio  vocnbatnr.  Apud  Nostram  Dominam  \n  qunlibet  nudilione  plures 
examinundi  seu  tentandi  quam  npud  S.  Gciiovefnm  cssc  potueruut,  >it  patct  e  n"  440,  Arch.  Vnt.  CoUcct.  Aven.,  fol.  25  sqq., 
ubi  od  an.  1382  et  sqq.  usque  nd  quutuor  nuditioncs  in  uno  nrino,  ct  in  singulis  auditionibns  12-27  tcntnndi  cnumerantnr. 
Secunda  audilio  cum  18  tcntnndis  primi  anni  (1381,  Jul.-1382,  Jul.)  canccUarii  Pnris.  Johnnnis  lilnnkart  oirca  tres  seplinmnas 
durnbnt,  tertin  nuditio  cum  24  per  quinquc  scptimanas,  nntcqunm  siuguli  carum  e.\pcditi  fuisseut  (ibid.,  fol.  90).  Dc  hoc  v. 
tom.  IK  Chartul.  —  4.  Infra  n"  (14). 


(ii)  «  Hec  sunl  que  debenl  jurare  quoUbel  nnno  teinplalores'  in.  principio  lempiaminis  ». 

Primo,  jiirabitis  quod  liberlatps  tpmptaminis  bpate  Gpnovefp  obsprvabitis  pt  tpnpbitis,  pasqiip  pro  possp  delTen- 
delis  ad  quemcumque  statum  deyenpritis. 

Sccundo,  quod  secreta  predicti  tpmptaminis  spcrclc  tcncbitis,  npmini  ca  rpvplando. 

Tercio.  quod  cancellario  prcdicli  templaminis  obediplls,  pidpm  rcvprpnciam  ct  honorcm  pxbibpndo. 

Qiiarto,  quod  fideliter  dpponptis  in  manibus  prpdicli  cancellarii  (ct  non  alibi  sinc  ejus  liccntia)  dc  bacalariis 
auditis  per  vos. 

Quinto,  quod  quantum  possibile  erit  bonam  concordiam  ct  amiciciam  intcr  vos  habebitis,  cciam  ad  utililatem 
et  honorcm  predicti  temptaminis,  uiius  altcruni  suppoiiando. 

Bibl.  S.  Genovefne  Paris.,  ms.  Q.  I.  2  (8"),  fol.  1  (ms.  snec.  xv).  —  Forma  jurnmentorum  infra  (12)  positorum  anti- 
qulor  esse  videtur. 

1.  Ilncc  juramcntn  examinatoribus  ab  ipso  cancellario  elcctis  pracscripta  erant.  V.  supra  (9|,  not.  4.  Saec.  xiv  exami- 
natores  saepe  non  quolibet  anno  electi  sunt,  sed  pcr  plures  annos  officium  examinationis  continuaverunt  (v.  suprn  n**  1165, 
nnt.  Gnll..  not.  9  ) ;  nihilominus  tnmen  quolibct  niiuo  juramcntum  praestarc  debebant. 

(12)  «  Isli  sunl  arliculi  quos  ienenlur  jurare  examinalores  Sancle  Genovefe'  ». 

Vos  jurabilis,  quod  expedietis  cxpediendos,  elc.  ul  suprn  n°  545,  usque  in  fineni.  Item  quod  a  liceiitiandis  vel 
ab  aliquo  iiomiiie  ipsorum,  etc.  ui  n"  545  in  nota. 

lieg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univers.  Pnris.,  Ueg.  3,  fol.  58'';  et  ibid.,  Reg.  94,  p.  55.  Mus.  I3rit.,  ms.  add. 
17304,  fol.  28.  Bulaous,  III,  484,  e  lib.  proourat.  nnt.  Gnllic.  —  Statutn  de  his  an.  1288  conditn  sunt  (v.  11°  .Vi4),  qunntum  od 
duos  ultimos  articulos  an.  1338  (v.  n''  1012). 

1.  Ilacc  jurnmenta  vidcntur  fuisso  imposita  cxaminnloribus  ab  ipsa  facultate  clectis.  V.  supra  (9),  not.  4. 


(i3)  «  Isli  suni  arliculi  quos  tenentur  jurare  in  praesenlia  facullalis  artium  scotares  examinandi  npud  S.  Genovefam, 
anlequam  examen  subeanl  ». 

Primo,  jurabitis  quod  nicliil  dedislis,  piomisislis,  dari  seu  promitti  fecistis,  ncc  dabills  iu  fnlurum  quecunquc 
canccllario  S.  Genovefe  vel  cjus  subcanccUario,  exaininatoribus  dicti  cancellaiii,  clciico  vel  alteri  suo  fainiliari  pro 
auditionp,  liccntia,  pxaminc,  prandio,  ppna,  laboip,  lcctionc  assignanda,  vel  ctiain  recipicnda,  seii  quacunque  alia 
causa  vcstram  licentiam  langentc,  nisi  dunlaxat  duos  solidos  pro  stramiiiibus  vcl  Iieiba',  qiiosdare  vobis  duntaxat 
permitlinuis  sola  vicc. 

Item,  quod  magistrum  vestrc  nationis  regcnlem  vel  alterius  nationis,  si  fupritis  posili  sub  allpra,  eligetis  sc- 
cundum  libitum  vcstrc  vohintatis,  ct  quod  propler  inctum,  prpccs,  cxhoiiationpin  scu  quamvis  aliain  iiidiiclioiicin 
cancellarii,  subcanccUarii,  cxaminatorum  seu  cujuscuiiqiic  allcrius  illum  magistrum  quein  eligere  proposuistis, 
non  mutabitis. 

Ilem,  si  a  vobis  vel  aliquo  vestrum,  vcl  ab  altcro  pro  vobis,  vobis  scientibus,  peterptur  ppcunia  ab  aliqiio,  vpl 
per  aliquem   superius   prohibitum,   videlicet  cancellarium,  subcancellarium,  cxaminatores,  eoruin  familiares  seu 


678  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 

alterius  familiarem  seu  alterum  pro  ipsis,  aut  altero  ipsorum,  hoc  rectori  et  procuratori  vestre  nationis  dicetis  infra 
quindecim  dies,  postquam  fuerit  petita  -. 

Reg.  pvocUT.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Rep.  3,  fol.  58^,  sub  rubrica  :  «  Isti  sunt  articnli  quos  tenentur 
jurare  in  prcsentia  lacultatis  licentiandi  apud  S.  Genovefam  ■»;  et  ibid.,  Reg-.  94,  p.  55;  Mus.  Brit.  ms.  add.  17304,  fol.  148; 
Bibl.  S.  Genovefae  Paris.,  ms.  Q.  I.  2  {in-8»),  fol.  SO^  —  Statuta  de  his  an.  1338  condita  sunt.  V.  supra  n"  1012,  p.  475, 
quamvis  primum  juramentum  an.  1.366,  Jun.  5,  in  reformatione  Universitatis  refcratur  ut  eo  ipso  tempoi-c  eonditum  (Bul.,  IV, 
391).  —  Biilaens,  III,  485  (perperam  ad  an.  1288),  e  libro  procuratorum  nationis  GalHcanae. 

1.  Apiid  Nostram  Dominam  etiam  qunndoque  familiaribus  cancellarii  duos  francos  i  in  exitu  camere  (supra  9,  not.  3) 
propter  berbas  et  alia  scrvitia  eis  impensa  per  eos  in  dicta  ramera  »  nnte  licentiam  dabant  (Arch.  Vat.  Collect.  Aven.  n"  440, 
fol.  112,  ad  un.  1385).  V.  supra  (9),  not.  6.  —  2.  In  Reg.  procur.  additur  :  «  ut  in  bulla  »,  scil.  Urbani  V,  seu  potius 
commissariorum  an.  13G6  (Bul.,  IV,  391). 

(i4)  «  Isla  siint  Jwamenla  que  habenl  preslare  bachalarii  examinandi  in  Sancta  Genovefa  in  camera.  » 

Primo,  quod  audivislis  Priscianum  majorem  ct  Priscianum  minorem  semel  ordinarie  et  bis  cursorie,  vel 
e  contra.  —  {De  islo  dispensalur.) 

Item,  quod  audivistis  veterem  artem,  scilicet  librum  Porphirii  et  Predicamentorum  et  Peryarminias  semel 
ordinaric  et  bis  cursorie,  vel  e  contra.  —  (De  islo  dispensatur  in  parle  el  non  in  lolo,  sic  scilicet  quod  sufficil  audivisse 
ad  minus  semel  in  sludio  generali,  sive  hoc  fueril  ordinarie  sive  cursorie,  dummodo  hoc  fueril  debite  el  complete.) 

Ilem,  quod  audivistis  Priora  et  Posteriora  semel  ordinarie  ct  bis  cursorie,  vel  e  contra.  —  {De  isto  dispensalur 
sicul  in  precedenli.) 

Itcm,  quod  audivistis  parva  logicalia,  scilicet  librum  Sex  principiorum,  Thopica  Boetii,  Divisioncs  Boetii, 
Priscianum  dc  accentu,  ct  Barbarismum ' .  —  {Dispensatur.) 

Itcm,  quod  audivislis  librum  Phisicorum,  dc  Celo,  de  Gcnerationc,  Metheororum,  dc  Anima,  et  parvos  libros 
naturales.  —  {Non  dispensnlnr.) 

Itcm,  quod  audivistis  librum  Ethiquonmi  ad  minus  quatuor  libros.  —  (A'on  dispensalar.  Sed  licet  sufficiat 
audivisse  quatuorlibros  pro  liceniia,  iamen  pro  magisterio  oportet  audivisse  majorem  partem.) 

Item,  quod  audivistis  Boccium  dc  Consolatione.  —  {Dispensatur .) 

Ifom,  quod  audivistis  ccntum  lectioncs  dc  Mathcmatica  ad  minus.  —  {Istud  per  facuUatem  sic  est  interpretatum 
quod  sufficit  audivisse  unum  librum  totalem  mathematice,  sicul  tractatum  de  Spera'-,  et  alium  librum  actu  audire  cum 
spe  audiendi  usque  adfinem  sine  fraude.) 

Item,  quod  dctormiiiavislis  vol  subdeterminavistis  Parisius  vol  in  alio  studio  generali  duodecim  magistrorum 
actu  rogencium.  —  {Propter  sludia  generalia  noviter  fundala,  in  quibus  quandoque  non  est  multiludo  magislrorum,  fuit 
per  facultatem  iste  numerus  reductus  ad  numerum  sex  magistrorum.) 

Item,  quod  bis  rcspondistis  in  vico  [Straminum]  dc  questionc  in  scolis  publicis  pluribus  magistris  superve- 
nientibus  argucntibus  et  roplicantibus  Parisius  vcl  in  studio  gonerali,  sicut  cst  superius  expressum.  —  (Reductus 
esl  numerus  ad  sex  sicui  in  articulo  precedenli.) 

Ilem,  quod  pro  licontia  babenda  aut  pro  laudabili  deposicione  seu  pro  vcstra  expedicione  vel  pro  loco  in 
examine  obtinendo,  alicui  examinatorum  vel  cuique  altori  nicliil  dcdistis,  nec  promisistis,  dabitis  vel  promittetis 
per  vos  vel  per  alium,  directe  vcl  indirccte,  ncc  ita  fieri  innuetis. 

Item,  si  contingat  vos  ab  examinc  rcpelli,  vos  alicui  cxaminaforum  vel  alicui  alteri  non  inferetis  dampna, 
obprobria,  lesioncs  vel  malum  aliquod  por  vos  vol  por  alium,  directc  vol  indirecte,  noc  ita  fieri  innuetis. 

Item,  quod  non  fuistis  repulsi  ab  hoc  examine,  nec  eciam  ab  examinc  inferiori  [sc.  Nostrae  Dominae]  anno 
jam  complcte  lapso,  et  si  contingat  vos  ab  hoc  examine  repelli,  vos  non  intrabifis  istud  examen,  nec  cciam  examen 
inforius,  donec  anni  circulus  revolvatur. 

Item,  quod  attingoritis  viccsimum  primum  annum  etatis  vesfre.  —  {Non  dispensatur.) 

Item,  quod  studuisfis  Parisius  in  facultate  artium  pcr  tres  annos.  —  (Per  facuHatem  fuit  inlerprelalum  quod 
istud  intelligitur  absque  gramatica,  et  quod  sufficit  fuisse  [sluduisse?]  per  duos  annos  complete,  et  allingere  lertium.) 

Itcm,  quod  non  ostis  matrimonialiter  conjuncti,  noc  in  nliquo  Ordinc  votum  professionis  cmisistis. 

Itcin,  (luod  iion  ])rosontabitis  vol  audiri  procurabitis  aliqucm  bacclialariuni  porjurum  vel  infamem  vel  insuffi- 


TOM.      II.     APPENDIX.  679 

clenlem  ad  disputandum  vel  determinandi  actum  cxercendum,  sod  solum  illum  presentabitis  seu  audiri  procura- 
bitis,  de  cujus  sufflciencia  et  ydoneitatc  suftlcientcr  inquisicrilis,  ct  super  inquisicionc  facla  meram  rcferelis 
cancellario  veritatem. 

Poslea,  anlequam  [subcanccllarius]  licencict  aliqnam  audilionom'',  ipse  dobcl  habcre  doposicioncm  qualuor 
examinatorum  aut  trium  ad  minus.  Qua  Iiabita  ipsc  dcbet  bacclialariis  licenciandis  assij,'narc  libros  quos  liabent 
legere,  et  habet  eis  diccre  quod  faciant  debitum  suum  apud  procuratores,  rcceptorcs,  et  cctcra.  Et  potest  eis 
assignare  dicm  pro  liccncia  sicut  placct. 

Qua  die  advcnicnlc  ipse  debct  imi  bedellorum  darc  cedulam  dc  nominibus  illius  audicionis,  et  subcanccl- 
lario''  scdenle  in  loco  solito,  bcdcllus  habet  vocare  bachalarios  liccnliandos  secundum  ordincni  sibi  dalum.  Consc- 
quenler  audicio  scquens,  si  aliqiia  sil  residua,  debet  vocari  anlcquam  subcanccllarius  aliquid  dicat.  Poslquam 
aulcm  illa  audicio  vcncril,  subcanccllarius  Iiabcl,  sequendo  modum  solitum,  dicere  illis  bacbalariis  liccnciandis 
secundum  ordinem  suum,  quod  ipsi  incipiant  legere  suas  Icctiones,  ct  sufTicit  quod  dc  qualibel  nacionc  unus  legat, 
scilicet  ille  quem  subcanccllarius  credet  habiliorcm  csse.  Et  quando  subcanccllarius  vidcbit  quod  bacbalarius 
tangct  materiam  questionis  niovende  bachalario  pcr  subcancellariimi,  tunc  subcancellarius  habct  moverc 
queslionem  et  brcviter  arguere  ad  ulramque  partem,  et  consequentcr  bachalarius  eam  resumerc,  sicut  quaudo 
fiunt  determinantes  vcl  magislri.  Auditis  illis  quos  subcanccUarius  vult  audire,  tnnc  si  subcanccllarius  vclit,  ipse 
potest  facerc  unam  brevissimam  collacioncm,  et  si  velit  polest  dimittcre.  Facta  collacione  vel  dimissa,  subcanccl- 
larius  habet  eis  dicere  quod  anlc  liccnciam  habent  aliqua  jurarc,  ct  tunc  legcndo  vel  mcntc  tcnus  liabot  eis  diccre 
alia  juramcnta,  sciiicct^: 


(i5)  «  Secunlur  Ukijarainenla  que  habent  jurare  baclialarii  posl  colaciones  suas,  scilicel  lecliones  quas  legere  solent 
anle    licenciam.  » 

Primo,  si  contingat  vos  incipere  in  artium  facultate,  vos  Icgelis  per  duos  annos  continuc'''  ct  disputabitis 
per  quadraginta  dies,  nisi  per  nos  vobiscum  fuerit  dispensatuni. 

Item,  quod  fidelc  testimonium  pcrbibcbilis  de  bachalariis  licculiandis,  quoticnscumquc  pcr  canccllarium  vol 
subcancollarium  fuoritis  rcquisili''. 

Item,  quod  servabitis  honorcm  et  libertatcm  canccllarii  ot  cancollaric"  ecclcsic  Sancte  Gcnovcfc. 

Item,  si  contingat  vos  inciperc  in  arlium  facultatc,  vos  non  cxpendetis  in  fcsto  vcstro  ultra  sumniam  trium 
milium  grossorum  turonencium**. 

Item,  quod  audielis  non  audila,  antequam  incipialis,  nisi  pcr  nos  vobiscum  fuerit  dispcnsatmn. 

Item,  quod  servabilis  concordiam  et  pacem  firmam  inler  Iheologos  ct  artistas,  rcligiosos  ct  scculares. 

Juramentis  illis  recitalis  ipsi  bachalarii  dcbcnt  manum  ponere  ad  euvangelia  que  tcncbit  subcancellarius,  et 
dcbenl  dicere  :  «  Ila  juro.  » 

Juramcntis  sic  prcsUlis,  ipsi  bachalarii  dcbent  sc  poncrc  ad  gonua,  el  tuuc  subcanccllarius  capile  discoopcrto 
dcbot  dicere': 

«  Et  ego  auclorilate  aposloloruui  Pclri  ct  Pauli  in  hac  partc  mihi  commissa  do  vobis  liccnciam  legendi, 
rcgcndi,  disputandi  ct  dotcrminandi  cctcrosquc  aclus  scolasticos  scu  magistrales  C-verccndi  in  facullalc  artium 
Parisius  et  ubique  terrarum,  in  nominc  Patris  et  Filii  et  Spiritus  Sancti.  Amcn.  » 

Quo  facto  roccdere  debcnt  liccntiali,  ct  subcanccllarius  dcbct  sc  rclrahcro  ad  partcni  anlc  uiuuu  altarc  quod 
est  juxta  hostium  chori  ccclesie  ante  crucifixum,  et  dcbct  ibidem  expcctaro,  donec  vciiiant  bachalarii  ad  regra- 
tiandum  sibi. 

Et  in  hoc  completur  actus. 

Bibl.  S.  Genovefae  Pnris.  ms.  Q.  1.  2  (111-8°),  fol.  5-12  (.saec.  xv,  init).  —  Haec  juramenta  subcanccllario  S.  Genovefae  erant 
praestanda,  et  quideni  iii  camera  (10),  cum  juramenta  supra  (13)  posita  in  praesentia  facullatis  a  liccntiandis  osscnt  enun- 
tianda,  Articuli  juramentorum  supra  editorum  ad  aetatem  unte  an.  1366  pertinent,  nam  reformatio  Universitatis  hoc  arino 
effecta  (v.  n"  1189,  Introductionem)  exigebat  a  licentiandis  auditionem  Doctrlnalis^"  et  Graecismi^*,  minime  vero  librorum 
Prisciani  et  Donati  (Barbarismum),  Boetii  De  consolatione,  et  Sex  Principiorum  (ut  etiam  iii  reformatione  an.  1452). 
Insuper  reformatio  e.vigebat  auditioiiem  Metaphysicae  (Bul.  perperam  «  Mcchanicae  »,  IV,  390),  <piae  Oxoniae  eliam  adhuc 
an    1340  non  erat  praeseripta   [Mun.    Academ.,  I,  142  sq.).    Sed  posterius  quam   anno   1252  articuli  ooiiditi    sunt,  ut  e  libris 


680  CHARTULARIUM      U^IVERS.      PARIS. 

hoc  anno  in  tom.  I    Chartul.,  p.  228,  cnumeratis  coUigere   possumus.   Addiliones,  uti  de  islo  dispensatur,  et  explicationes, 
quae  supra  characteribus  cursivis  exprimuntur,  actutis  rccentioris,  et  in  ms.  plerumcjuo  rubro  atramento  exarotae  sunt. 

1.  Donati.  V.  n"  201,  not.  —  2.  I.  e.  Sphaera  [mundi)  Johannis  de  Sacro-Bosco,  seu  de  Ilolywood,  pluries  typis  edita. 
V.  Hist.  lill.  de  la  France,  XIX,  3.  —  3.  V.  supra  (10),  not.  3.  — 4.  Hic  et  in  scquentibus  sjllaba  «  sub  »  erasa  fuit.  Scd 
artistae  jurabant  (apud  Nostram  Dominam  ctiam)  «  in  manibus  subcancellarii  »  (Arch.  Vat.  Collect.  Avenion.,  n"  440,  fol.  200), 
et  supra  (9),  not.  8.  —  5.  Sequitur  «  Primo,  si  contingat  vos  »,  etc.  V.  (14).  —  6.  Similc  juramentum  jam  an.  1331  in 
facultate  medicinae  viguit  (supra,  n»  937,  p.  387).  —  7.  Verba  o  ct  canccllarie  »  deleta  sunt,  et  manu  saec.  xvi  subscriptum 
est  «  et  successorum  ejus  ».  —  8.  V.  supra  n"  709.  —  9.  Rubrica  :  «  Sequitur  forma  licencie  ».  —  10.  Alexandri  de  Villcdieu.  — 
11.  Evrardi  de  Bethune. 

(i6)  «  Isli  siinl  arlicuU  quos  lenenlur  Jurare  bachelarii  in  artibus  incepluri,  quando  veniunl  ad  reclorem.  » 

Vos  jurabitis  quod  vos  legetis  lectiones  ordinarias  in  cappa  rotunda,  elc.  ul  in  tom.  I  Chartul.,  iv  5oi,  usque  in 
finem  ad  paragraphum  : 

Item,  jurabitis  quod  lcgctis  pcr  duos  annos  continue,  nisi  ralionabilis  causa  inlervencrit.  Causani  rationabilcni 
lenetur  quilibet  probare  publice  coram  examinatoribus,  ut  in  privilegio  Servus  crucis  '  continetur,  alias  incurrat 
excommunicalionem. 

Item,  jurabitis  quod  libertates  facultatis  et  consuctudines  facultatis  honestas,  et  totius  Univcrsitatis  privilegia 
defendetis,  ad  quemcunque  gradum  deveneritis. 

Item,  vos  jurabitis  quod  habcbitis  cappam  novam  rotundam,  et  propriam,  non  accommodatam,  nccconductam, 
ncque  alio  quocunquc  simulato  seu  ficto  colore  acquisitam,  de  bono  panno,  vidclicct  de  bona  bruncta  nigra, 
vcl  de  persico  nigro,  vcl  mcliori  alio  nigro  panno,  si  vobis  placuerit,  que  sit  honorabiUs  ad  portandum  coram 
quibuscunque  personis  ad  honorcm  totius  Universitatis  et  specialitcr  facultatis  artium,  et  quod  capucium  hujus- 
modi  cappe  sit  satis  amplum  ct  longum,  forratumque  minutis  variis  vel  grossis  novis  ^. 

Item,  vos  jurabitis  quod  dicetis  fideliter  quantitatem  burse  vestre. 

Item,  [observabitis  statutum,  quod]  pro  habcndo  congregationcm  gcneralem  Universitatis  rector  non  tenetur 
petere  consensum  a  decano  thcologorum,  scd  soluni  ci  dcnunciarc,  cxponendo  ei  articulos  voce  lenus  ;  el  hoc 
potest  facere  rector  pcr  se  ipsum,  vel  per  unum  magistrum  regentem  in  artibus'. 

Item,  jurabitis  quod  in  alio  studio  cum  gradum  in  aliqua  facultate  non  rcceperitis,  quem  Parisius  meruistis 
optinerc. 

Item,  jurabitis  quod  statutum  de  habitibus  portandis  ad  congregationcs  ct  disputationes  observabilis. 

Item,  jurabitis  quod  statula  facta  per  facultatcm  artium  contra  scicntiam  Okamicam  observabitis,  neque 
dictam  scientiam  et  consimiles  sustincbilis  quoquomodo,  scd  scientiam  Aristotclis  et  sui  Commentatoris  Averrois 
ct  aliorum  commentatorum  antiquorum  et  expositorum  dicti  Aristotelis,  nisi  in  casibus  qui  sunt  contra  fidcm ']. 

Item,  obscrvabitis  statutum  [contentum  in  altero  predictorum  duorum  statutorum  de  scientia  Okamica, 
scilicet"]  quod  nullus  magister,  bachclarius  ac  scolaris  sine  licenlia  magistri  disputaliones  tcnenlis  arguat :  quam 
licentiam  sibi  non  liccat  pelerc  verbaliter,  scd  tantummodo  significativc  revercnter. 

Itcm,  non  dabitis  tcstimonium  de  aliquo  scolari,  nisi  vobis  juraverit  quod  intendil  esse  verus  vesler  scolaris. 

Item",  vos  jurabitis  quod  statutum  ordinatum  per  facultatem  artium  de  prepositione  rectoris  in  actibus 
communibus  Universitatis  inviolabiliter  obscrvabitis,  ad  qucmcunque  statum  dcvcncritis. 

Item^,  vos  jurabitis  quod  obscrvabitis  statutum  de  modo  legendi  sinc  penna,  vidclicet  sic  ac  nullus  scriberet 
coram  vobis,  sicut  flunt  sermones  in  Universitate,  et  sicut  legunt  in  aliis  facullatibus  lcgentes. 

Itcm,  jurabilis  quod  observabitis  pacem  etconcordiam  inter  facultatcm  theologorum  et  artistarum. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Rcg.  3,  fol.   57 1";  Mus.  Brit.  ms.  add.  17304,  fol.  153.  —  Bulaeus, 

IV,  273,  e  libro  procur.  not.  Gallic,  et  libro  Rectoris  (mus.   Brit.),  et  quidem  ad  an.  1341.   Quaedam   horum  juramcntorum 
jam  an.  1252  in  usu  cranl.  V.  tom.  1  Chartul.,  n»  202. 

1.  V.  tom.  I  Chartul.,  n°  20. — -2.  Apud  Bulaeum  hic  sequuntur  paragraphi  supro  posterius  notatae  ;  «  Item  non  dabitis 
testimonium....  ad  quemcunque  statum  deveneritis  ».  —  3.  Apud  Bulaeuni  sequitur  quaedam  explicatio,  quae  supra  n»  1051, 
p.  517,  exscribitur  de  modo  denuntiandi  in  domo  decani.  —   4.  Quae  uncis  inclusa  sunt,  dcsunt  in  Reg.  procur.  nat.  Anglic. 

V.  ad  hoc  supra  n'»  1023,  1042.  —  5.  V.  supra  n»  1023.  — 6.  Istud  juramentum   in   Reg.  proc.   postea   deletum  est.   -  7.  Quae 
sequuntur,   in  Reg.   procur.   nat.  Anglic.  manu  recentiori,  sed  pacno  coaeva,  scripta  sunt.  V.  Supra  n°  (4)  in  fine,  et  not.  7. 


TOM.      II.     APPEXDIX.  681 

Bxilaeus  horum  looo  scribit  ;  «  Item  observabitis  ordinationem  factam  dc  birretis  portandis  in  actibus  communibus  Univer- 
sitatis  et  facultatis,  ac  etiam  tribuendum  in  inccptione  baccalariorum  eis,  de  quibus  est  expressum  indicta  ordinatione.  Item  de 
pecunia,  quam  recipietis  a  iicentiandis  vel  licentialis  sub  vobis  in  cxamine  S.  Genovefe  seu  etinm  de  vestra  propria  pecunia 
nichil  dabitis  vel  dari  facietis  cancellario,  suhcancellario,  examinatoribus,  clericis  vel  familiaribus,  clerico  vel  familiari,  vel 
cuicunque  alleri  pro  ipsis,  seu  altero  ipsorum  pro  quacunque  causa  licentinm  vestri  baccalarii  vel  vestrorum  baccalnriorum 
tangente  ».  V.  supra   n°  1012,  p.   475. 

(17)  «  Bachelarii  in  arlibus  incepliiri  ienenlur  jiirare  procuralori  omnia  que  jurant  reclori  cum  arlicnlis  se- 
quentibas  «. 

Item,  vos  jurabitis  quod  servabitis  statufa  nacionis  de  rcfusione  pecunie  debite  nationi. 
Item,  solvetis  quinquc  bursas  receptori  nacionis  antcquam  incipiatis. 
Item,  si  contingat  alicui  magistro,  eic.  ut  suprai-])  usque  infineni. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  3,  fol.  58. 

(18)  <i  Isli  sunt  articuli  quos  lenentur  jurare  bachelarii  in  arlibus  ineepturi  in  natione  Normannorum,  qnando 
veniunl  ad  procuraiorem  nationis  predicte.  » 

Primo,  quod  scrvabunt  statuta  et  libcrtates  dicte  nationis  et  honorem  prout  melius  poterunt. 

Secundo,  quod  servabunt  ordinationcm  factam  dc  modo  refundendi  pecuniam  et  servandi  eamdem,  sccun- 
dum  quod  videbunt  in  litera  super  hoc  confecta  plenius  contineri. 

Tertio,  quod  intererunt  missis  et  vesperis  dicte  nationis,  vel  pcnam  super  tioc  ordinatam  cxsolvent  intcgre 
secundum  modum  et  formam  literc  supcr  hoc  ordinate. 

Quarto,  quod  in  modo  eligendi  ofliciarios  nationis,  ad  quodcunque  ofTecium  {sic)  cligantur,  nullam  fraudem 
committent ;  et  si  sciverint  alium  ibi  fraudem  aliquam  committentem,  procuratori  nationis  revelabunt,  et  procu- 
rator  nationi  per  proprium  juramentum. 

Quinto,  quod  sccreta  nationis  nemini  revclabunt  in  malum  predicte  nationis. 

Sexto,  quod  modum  custodiendi  claves  arche,  in  quam  reponitur  pecunia  nationis,  fldeliter  Observabunt, 
prout  in  natione  extitit  ordinatum,  omni  fraudc  remota. 

Septimo,  quod  oflicia  nationis  ad  que  cligentur  fideliter  exercebunt  seu  illos  articulos,  ad  quos  a  natione 
fuerint  deputati. 

Octavo,  quod  magistrum  suum,  sub  quo  incipient,  non  defraudabunt,  sed  promissa'  eidem  plene  et  integre 
omni  fraude  semota  fldeUter  adimplebunl. 

Bibl.  Phillipps  in  Cheltenham.,  ms.  876,  fol.  72 ''in  fine,  manu  saec.  xiv.  —  Similia  juramenta  et  in  cod.  Harcur.  inve- 
niuntur,  sed  nihil  novi  continent.  —  Ad  haec  v.  Indicem  rerum,  Universitas  Paris..  nat.  Normann. 

1.  Ms.  :  fl  permissa  )». 

(19)  <i  Juramentum  magistroruni  incipientium  quando  incipiunt.  » 

Vos  jurabitis  quod  vos  observabitis  privilegia,  statuta,  jura,  libertates  et  consuetudines  laudabiles  Universi- 
tatis  ad  quemcunque  statum  deveneritis. 

Item,  quod  non  revclabitis  secreta  Universitatis. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  55.  — Bulaeus,    IV,  275,  e  lib.  procur.  nat.  Gallio. 

(30)  <i  Juramentum  recloris  in  presencia  facultatis  in  sua  institutione.  » 

Vos  jurabitis  quod  fldeliter  exercebitis  offlcium  rcctorie  ad  honorem  et  utilitatem  Universitatis  et  facultatis 
artium. 

.\rch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  55. 

**  Chnrt.    Univ.  PaW.t.  II,  1.  86 


g83  CHARTULAniUM     UNIVERS.      PARIS. 

(31)  Juramentam  eligentium  rectorem. 

Reclor  in  clectione  novi  rectoris  facicnda  leget  electoribus  in  presencia  facultatis  statutum  de  modo  eligendi 
rectorem  ab  illa  clausula  :  Et  etigelur  reclor  in  poslerum,  etc,  usque  ad  finemi.  Et  conscqucntcr^  leget  cis  statutum 
sequens  super  eodem  ab  illa  clausula  :  In  primis  scilicet  quod  electores,  etc,  usque  ad  linem».  Dcinde  illi  electores  et 
rector  si  contingcret  eum  vocari  ad  electionem  jurabunt  que  sequuntur  : 

Vos  jurabitis  quod  eligetis  bona  fide  alium  a  predecessore  illum  in  reclorcm  Universitatis,  quem  secundum 
vestram  conscientiam  credelis  utiliorem  ofTicio  rectorie,  non  moti  ratione  precedentis  discordie,  nec  moti  amore 
vel  odio,  honorc  vel  pudorc  alicujus  nationis,  nec  moti  amore,  vel  odio,  honorc  vel  utilitate  alicujus  persone,  sed 
moti  propter  communc  bonum  tocius  Universilatis. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  55. 

1.  Tom.  I  Chartu!.,  n»  187.  —  2.  Potesl  etiam  legi      »  communiter  ».  —  3.  Supra  n"  554,  p.  26. 


(aa)  «  Isti  sunt  arliculi  quos  tenentur  jurare  magistri  [artium]  ordinantes  rotulum  ad  papam  [pro  provisione 
magislrorum].  >> 

Primo,  vos  jurabitis  quod  prejwnetis  preponendos  et  postponetis  postponendos,  fideliter  attentis  et  conside- 
ratis  vita,  moribus  et  sciencia,  antiquitale  et  rcgencia,  et  hiis  omnibus  propter  que  papa  moveri  posset  ad  prepo- 
nendum  vel  postponendum,  dcnegandum  vcl  concedendum. 

Item,  quod  nullum  de  novo  resumcntem  seu  de  novo  incipientem  vel  non  verum  regentem  ponetis  in 
rotulo,  sed  tantummodo  vcros  et  continue  regentes,  nisi  super  hoc  per  nacionem  aut  facultatem  vel  Universitatem 
vobiscumque  fuerit  dispensatum ' . 

Itcm^,  quod  collationes  magistrorum  vobis  porrcctas  non  mutabitis  nisi  per  deUberationem  nationis,  et  quod 
supplicationes  magistrorum  in  debita  forma  fldeliter  ordinabitis,  et  eas  sic  correctas  et  ordinatas  in  dicto  rotulo 
inscribi  facietis. 

Reg.  procur.  nat.  Anglic.  in  Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  3,  fol.  58.  —  Actes  concernans  les  roolles  envoyez  d  nos 
Saincts  Peres  les  papes  par  VUniversite  de  Paris  (1651),  p.  1.  —  Bulueus,  IV,  902. 

1.  Quandoque  dispensationem  datam  esse,  apparet  e  Rotulo  nat.  Anglic.  supra  n"  1165.  —  2.  Quae  sequuntur  ex 
Actes,    etc,  et  Bulueo. 


(28)  «  Juramenta  que  lenentur  facere  nuncii  Universitatis  ad  Romanam  Curiam  destinandi.  » 

Primo,  quod  infra  sex  dies  post  recepcionem  literarum  domini  nostri  regis  et  ducis  et  ipsius  Universitatis  cum 
articulis  communibus  et  rotulis  [pro]  provisione'  magistrorum  recedent  a  villa  Parisiensi  et  suburbiis  ejusdem. 

Itcm,  quod  post  recessum  infra  trcs  scptimanas  in  Curia  Romana  personaliter  intererunt,  omnibus  cessan- 
tibus  excusacionibus  inventis,  non  veris,  flctis,  scu  quacunque  malicia  coloratis. 

Item,  quod  post  inceptam  viam  singulariter  et  inter  se  honeste  et  amicabiliter  ad  laudem  Dei  et  honorem 
Universitatis  se  regent. 

Itcm,  quod  ab  illa  die,  qua  Curiam  Romanam  intraverint,  in  eadem  per  duos  menses  remanebunt^  diligenter 
et  continue  laborando  pro  expedicione  negociorum  Univcrsilatis,  pro  quibus  ibidem  mittuntur. 

Itcm,  quod  nullam  supplicacionem  ad  partem  pro  se  aut  pro  alio  (excepta  dumtaxat  supplicacione^  rectoris, 
pro  qua  prout  melius  et  diligencius  poterint  laborabunt)  pape  vel  cardinalibus  presentabunt  seu  presentari  vel 
promovcri  procurabunt,  donec  presentaverint  articulos  communes  [et]  rotulos  pro  quibus  mittuntur  durante 
tempore  supradicto,  nisi  dumtaxat  pro  seipsis  contigcrit  supplicacionem  presenfare  pro  beneflciis  vacantibus  aut 
pro  aliquo  ipsorum. 

Itcm,  quod  tempore,  quo  habebunt  accessum  ad  papam,  nullum  secum  associabunl,  ne  forte  propter  multi- 
tudinem  intrancium  promocio  magistrorum  retardetur. 
86. 


TOM.      II.     .^PPE^DIX.  683 

Item,  quod  nuUus  parliculariter  sed  omnes  communiter  promocionem  proul  melius  potcrint  procurabunt, 
absque  accepcione  patric  vcl  persone. 

Mus.  Britann.  ins.  addit.  17304,  fol,  156  (olim.  l'ol.  llil).  —  Certe  nuritii  ad  Kom.  curiam  destinati  onini  tempore,  etiam 
saec.  XIV,  juranienta  praestare  debebant.  Licet  forma  supra  exscripla  ad  finem  saec.  xiv  pertlneal,  sine  dnbio  elementa  horum 
juramentorum  antiquu  sunt.  In  ms.  fol.  156^  exscripta  sunt  etiam  «  Juramenta  ambaxiatoruui  ad  rej^iam  niajestatem  desti- 
nandoruni  ».  In  multis  supra  positis  similia  sunt.  Notanda  tantum  verba  ".  n  Iteni  in  regressu  vestro  non  intrabitis  aliquam 
domum  Parisiensem  donec  dixeritis  domino  rectori  qui  pro   illo  tempore  fuerit  adventum  vestrum.   o 

1.  Ms.  ;  «  provisionem  ».  —  2.  Vidimus  supra,  v.  g.  n**  1104,  not.  8,  n"  1126,  nuntios  quandoque  per  ionga  temporis 
intervalla  in  curia  remanere  dcbuisse.    —  3.  Ms.      «  exceptam...  supplicalionem  ». 


(a4)  «  De  modo  liceneiandi  in  theologia  ». 

Primo,  cancellarius  convocatis  omnibus  magistris  in  thcologia  Parisius  presentibus,  tam  regentibus  quam  non 
regentibus,  sciscitatur  ab  cis  comnmniter  dc  bacallariis  licenciandis  tani  rigorose  quam  gratiosc,  quorum  quosdam 
ipse  nominat,  quosdam  vero  iiominant  alii  quibus  placet,  si  prius  non  fucrint  per  canccllarium  omnes  nominati. 
Et  lunc  magistri  concordant  in  quosdam  de  quibus  dcbct  fieri  inquisicio  poslea  per  cancellarium  apud  qucmlibct 
magistruni  sigillatim,  scilicct  an  sint  admittendi,  et  qualiter  sint  ordinandi.  Et  postquam  canccllarius  sciverit  cujus- 
libet  magistri  intencioneni  in  scriptura  vol  alilcr,  tunc  promovebit  promovcndos  ct  dabit  eis  ordincni  juxla  iutcn- 
cionem  majoris  et  sanioris  partis  magistrorum  vel  sicud  sibi  conscicncia  dictat  esse  facictidum,  magislrorum  tamcn 
votis  diligenter  supcr  hiis  attentis.  Nullus  autem  dc  rigorosis  pcr  aliqucm  impcdiri  polcst,  nisi  lioc  fiat  cx  plcna 
deliberacione  facultatis  theologicc;  qucnilibet  autcm  dc  gratiosis  quilibet  magistcr  potcst  impcdire.  Nec  unquam 
visum  est  quod  aliquis  rigorosus  impediretur,  nisi  propter  mores.  Et  dicitur  rigorosiis,  qui  complcvit  tcmpus  suum 
pro  licencia  statutum,  vel  qui  ex  aliquo  de  quinque  Ordinibus '  est  prcscntatus. 

Item,  tempore  predicte  congrcgacionis  magistroruiTi  ad  domum  cancellarii  promovendi  de  rigorc^  stare  solent 
ante  domum  cancellarii  facicntes  rcvercnciam  omnibus  magistris  intrantibus,  et  postquam  omnes  intraverint,  ipsi 
scilicet  promovendi  recedunt. 

Instanto  liccncia  cancollarius  cuilibct  licenciando  mittit  signeluni'-'  sub  tali  forma  vel  simili  :  «  M[ultum] 
h[onorande] '',  veniatis  cras  hora  consucta  ad  aulam  episcopi  pro  rocipienda  licencia  in  sacra  thoologia  ».  Et  tunc 
licenciandus  omnibus  bacallariis  et  amicis  suis  illa  tota  dic  ulterius  cum  successive  visitantibus  dat  species,  et 
propinat  bis^  do  vino. 

Item,  tunc  quosdam  de  amicis  suis  miltit  ad  singulos  magistros  pro  roferenda  gratiarum  actionc,  ct  ipse  eodem 
vespere  personaliter  vadit  ad  cancellarium  sibi  regraciando. 

Item,  sequenti  die  in  primis  Nostro  Dominc  convcniunt  cancollarius,  magistri  ot  licenciandi  et  omnes  bacallarii 
et  coteri  de  studio  ad  aulam  cpiscopi,  ubi  cancellarius  sodct  in  loco  suo  ot  dat  ccdulam  bcdello,  qui  liconciandos 
vocat  secundum  ordinem  scriptum  in  illa  cedula,  ct  sicud  vocantur,  sic  surgunt  capicntes  loca  supor  scampno  ante 
cancellarium  posito.  Quibus  sedentibus  cancellarius  eos  recommcndat,  el  precipue  quo  ad  quatuor  puncta  cxaminis 
posita  in  privilegio  Gregorii  noni''.  Post  hoc  jurant  servarc  statuta  facultatis  theologice,  ot  facere  rcvcrenciam  can- 
cellario  et  facullati  ad  quemcunquc  staluin  devenerint,  ct  procipue  servaro  pacom  intcr  sccularcs  ot  rcligiosos". 

Deinde  dicit  eis  cancellarius  quod  flcctant  gonua  ob  reverenciam  Dei  et  sedis  apostolico.  Et  auctoritate  Dei 
omnipotcntis  et  apostolorum  Potri  et  Pauli  ct  sedis  apostolice  dat  eis  licenciam  dispulaiidi.  legendi  ct  predicandi  et 
omnes  aclus  exercondi  in  thoologica  facultatc  qui  ad  magistrum  pertinent,  in  nomine  Patris  et  Filii  et  Spiritus 
Sanctis.  Et  sic  est  ibi  flnis.  Deinde  licenciati  simul  vadunt  per  domos  onmium  magistrorum  ad  regraciandum  eis,  et 
si  aliquos  non  invenerint  non  est  cura'''. 

Bibl.  Caesar.  Vindob.,  ms.  lat.  4929  (saec.  xiv  exeunt.),  fol.  260 >>.  —  Nihil  obstat  quin  has  ordinaliones  satis  antiquas 
putemus.  Certe  ad  nostram  adhuc  aetatem  referri  debcnt.  Cum  ad  (25)  relationera  habeant,  ipsas  hic  exscripsimus. 

1.  Praed.,  Minorum,  Eremit.  S.  August.,  Carmelit.,  Cislerc.  S.  Bernardi.  —  2.  Ms.  '.  o  pigore  ».  —  3.  n  Licentiandis  in 
theol.,  decretorum  et  medicine  facultatibus  cancellarius  eccles.  Paris.  quiestpro  tempore  mittere  consuevit  pridie  licentiaram 
suarum  quasdam  cedulas  signeto  quodam  cancellarie  in  talibus  apponi  consueto  roboratas,  que  cedule  communi  nomine  in 
Studio  et  civitate   Paris.  sic/neta  vocantur,    unicuique    in    quacunque    trium    facultatum   licentiando    suum    signetum    pridie 


684 


CHARTULARIUM      UNIVERS.      PARIS. 


liu^ntie  sue  mittens  in  domo  habilationis  sue  cum  aliquibus  farailiaribus  suis  et  uno  de  bedellis  illius  facultatis  ».  Licentinndi 
sig-neta  et  nuntios  seu  «  portatores  siffnetorum  »  magnis  honoribus  et  rcverentia  reccperunt,  nuntiis  yinum  et  species  mini- 
strando.  Licentiandus  medicus  praeterea  cancellario  secrete  per  signetorum  nuntios  duos  denarios  aureos  ad  minus,  valoris 
duorum  francorum,  licentiandus  in  dccretis  unum  denarium  aureum  spontanea  voluntale  mittere  consueverunt,  licentiandas 
(saecularis  et  religiosus)  in  theol.  vero  in  una  bona  bursa  decem  denarios  aureos  ad  miniiS,  valoris  decem  francorum.  Omnes 
praeterea  licentiandi  familiae  cancellarii  1-4  florenos  dare  consueverunt,  et  quandoque  pannos  pro  cancellario  suisque. 
Haec  refert  mag.  Johannes  dc  Valle,  advocatus  Johannis  Blancart,  canccllarii  Paris.,  an.  1385  (Arch.  Vat.  Collect.  Avenion., 
n"  440,  fol.  171  !•  sq.).  Mag.  Simon  Freron  (supra  n"  1165)  dicit,  se  an.  1355  licentiatum  esse  in  theologia,  misisseque  cancel- 
lario  Jobanni  de  Aciaco  «  recepto  signeto  xij  florenos  tunc  current.  sua  propria  voluntate,  quia  tunc  erat  solitum  ot  com- 
muniter  fiebat  per  omncs  licentiandos  »  (1.  c,  fol.  87'").  Fol.  179  tamen  asserit,  se  nihil  solvisse,  quia  erat  subcancellarius. 
Jobannes  de  Basilca,  generalis  Ord.  Eremil.  S.  August.,  an.  1385  confitetur,  mag.  Lconinum  de  Padua  sui  Ord.  (qucm  Gloria, 
Monumenti  della  Universitd,  di  Padova,  I,  551,  perperam  dominicanum  fuisse  asserit)  Roberto  de  Bardis  (ante  1350)  centum 
leoncs  auri  in  una  bursa  solvisse,  qui  tamen  pecuniam  non  acccptavit  (ibid.,  fol.  177).  Artistae  etiam  pro  qualibet  nuditione 
camerae,  cum  de  obtinenda  licentia  erant  securi,  dare  consuevcrunt  familiae  cancellarii  quandam  pecuniac  summam 
(1.  c,  fol.  172;.  Explicatio  nominis  signetorum  apud  Ducange-Henschel,  VI,  249,  e  Goulct,  Compend.  recenter  edit.  de 
muhiplici  Paris.  TJnivers.  magniftcentia,  etc.  (Paris.,  1517),  fol.  xv,  nd  usura  oetatis  recentioris  (sacc.  xv  et  xvi)  referri 
debet,  ut  etiam  quaedara  apud  Thurot,  De  Vorganisation  de  Venseignement,  ctc,  p.  153,  191.  —  4.  Hic  vel  a  tergo  schedae 
verisimilitcr  nomcn  liccntiandi  apponcbatur.  —  5.  Ms.  quosi  «  vis  );.  —  6.  Tom.  I  ChartuL,  n»  79,  p.  137  :  de  vita, 
moribus,  focundia  et  proficicndi  spc  licentiandi.  Ceterum  licentiandis  in  theologio  aliud  exomen  non  imponcbatur.  V.  infra 
n»  1188,  not.  16.  —  7.  V.  infrn  (25).  —  8.  V.  ibid.  —  9.  «  Post  licentiam  quando  licentiotus  vult  mogistrari,  mogistrandus 
debet  faccrc  vesperias,  ct  assignari  sibi  dies  per  cancellarium  et  magistrum  suum  secundum  ordinera  licentie  »  (Arch.  Vat. 
CoUect.  Aven.,  n»  440).  Post  actum  vespcriarum  statuto  tcmpore  fiebot  actus  aulae.  V.  infra  n"  1188,  not.  5. 

(35)  JurameiUa  licentiandorum  in  facuUate  theologiae  cancellario  Paris. '  praeslanda. 

Priino,  jurabitis  fidcle  testimonium  perhibere  de  baccalariis  licentiandis  in  theologica  facultate,  quotiescunque 
per  caiicellarium  ecclesie  Paris.  fuerilis  rcquisili. 

Item,  jurabitis  servare  honorem  dicti  cancellarii  et  cancellarie  dicte  ecclesie  Paris.,  ac  ctiam  pacem  et  concor- 
diam  inter  diclos  canccllarium  et  cancellariam  et  Universitateni  Paris.,  ad  quemcunque  slalum  pervenerilis^. 

Item,  jurabitis  servare  pacem  inter  seculares  et  religiosos  in  Univcrsilate  predicta,  ad  quemcunque  statum 
deveneritis'. 

Item,  jurabitis,  quod  si  contingat  vos  incipere*,  non  expendetis  in  festo  vestro  ultra  valorem  trium  millium 
grossorum  turon.'". 

Et  ego»  auctoritate  apostolica,  qua  fungor  in  hac  parte,  do  vobis  et  vestrum  cuilibet  licentiam  legendi,  regendi, 
disputandi,  determinandi  et  alios  actus  scolasticos  exercendi  [in  sacra  theologie  facultate]  hic  et  ubique  terrarum,  in 
nomine  Patris  et  Filii  el  Spiritus  Sancti.  [Amen]. 

Hocc  juraracnla  Launoius  {Reg.  Navarrae  Gymn.  Hist.,  p.  102),  intcr  nonnullas  Johannis  Gersonii  schcdas  reperit, 
dicens,  his  sacramcntis  tempore  Gersonii  eos  qui  rcnuntiabantur  doctores  in  thcologio,  ostringi  solitos  esse.  Sed  hoec  jura- 
mento  antiquiora  esse  liquet  si  ca  cum  iis  in  facultate  ortium  simili  occasione  proloto  comporcmus.  V.  supro  (15).  Idem 
constat  infra  c  not.  2-5. 

1.  Pelrus  de  Aillioco  in  tractotu  Adversus  cancellar.  Paris.  {Opp.  Gersonii,  ed.  Dupin,  I,  770)  osserit,  Univcrsitotem 
Paris.  ct  focultotem  o  licentiondis  de  novo  mogistrondis  in  theol.  non  praeexegisse  juromento  ofliciosa,  sed  solum  post  magi- 
stcrium,  quondo  intrarent  congrcgationem  (infra  n"  26) ;  secus  fuisse  de  canccllario.  —  2.  Haec  duo  juramenlo  cancellario 
Paris.  licentiandos  in  quatuor  facultotibus  (cxceplis  licentiondis  in  ortibus  apud  S.  Genovefam)  jom  ante  on.  1350  pruestitisse, 
nos  edocet  an.  1385  mag.  Symon  Freron  (Arch.  Val.  CoU.  Avenion.,  n»  440,  fol.  178  •>;  cf.  fol.  170*).  Describilur  ibid.  sic  : 
n  juravcrunl  jura,  privilcgio,  libcrtalcs,  usus,  et  consuetudincs  cancellarii  et  concellaric  ecclesie  Porisiens.  servare  pco  viribus 
illcsos,  illesas  et  illcsa,  nec  illis  aut  alicui  illorum  controire  per  se  vel  per  olium,  publicc  vcl  occulte,  tocite  vel  expresse,  aut 
alios  quovismodo,  od  quemcunque  statum  devenerint.  Item  quod  concellorio  ecclesic  Porisien.  qui  est  et  qui  erit  pro  tempore 
oxhibebunt  reverentiam  et  honorem  similiter,  od  quemcunque  stotum  devencrint  ».  Sirailio  juramenta  jom  an.  1331  in  facul- 
tote  medicinoe  in  usu  erant  (n»  937),  et  ad  an.  1333  (n»  957)  scribitur,  illis  qui  promoventur  in  theologia,  in  promotione 
quoddam  proestandum  juramentum.  —  3.  Oxoniae  an.  1311  ut  usus  Poris.  notatur,  quod  «  quilibet  bachcUarius  [sccularis] 
antequom  incipiat  mogislrori  jurabit,  quod  obscrvabit  pacem  religiosorum  »  (RashdaU  iu  Oxford  Hist.  Society.  Collect.,  II, 


TOM.      II.      APPENDIX. 


685 


p.  222,  229).  Cf.  etiani  juramcnta  faoultalis  niediciiiae,  ii"  937.  'i.    In  die  aulae.    V.    infia    n"    1188,  not,  .").   —   5.  V.  supra 

n"  709.  —  6.  Cancallarius.  Quantuni  ad  caeremoniam  et  forniulam  v.  supra  (24)  et  Opp.  Gevsonii,  I.  10  (De  examinatione 
doctrinarum).  Minime  ad  usuin  el  ritum  Universitatis  Paris.  hujus  actatis  udduci  potest  formula  adhibita  iii  promotione  ad 
magisteriuin  in  theologia,  apud  Salembier,  Petrus  de  Alliaco,  p.  17,  c  Librc  instrumentovum  perutilium  (Lovanii,  1483) 
exscripta.  Actus  magisteriandi  in  theologia  Parisiis  in  aula  exercebatur,  cum  licentiato  birretiim  magistrale  imponeretur,  qua 
occasione  aliqua  tantum  verba  proferebantur,  quae  infra  n°  1188,  not.  5,  exscripsimus. 

(a6)  «  Juramentom  magistrorum  facuUalum  thenloijie',  decrelorum'^  et  medicine'^  qui  non  inceperunt  in  artibus 
quando  primo  veniunt  ad  congregationem  generalem.  » 

Vos  jurabitis  quod  vos  observabitis  privilegia,  statuta,  jura,  libcrtatcs  ct  consuetiidines  laudabilcs  Universitatis 
Parisiensis,  ad  qucmcunque  statum  devenerilis. 

Ilem,  quod  non  revclabitis  sccrcta  IJniversitatis. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  55.  —  Bulaous.  IV,  275,  e  lib.  procur.  nat.  Gallic.  —  V.  supra  n"  776,  ubi  haec 
juramenta  a  religiosis  in  theologia  magistris  ad  congregationes  Universitatis  adniissis  praestanda  notantur.  Aetatis  recentio- 
ris  tamen  sunl  juramenta  in  Mus.  Brit.,  ms.  add.  17304,  fol.  (131)  156  (cf.  et  Du  Boulay,  Remarques  sur  la  dignite  du  rec- 
teur,  p.  15),  ibi  addita  :  o  Item  quod  parebitis  mandatis  rectoris  in  licitis  et  honestis,  reverentiam  et  honorem  eidem  et 
rectorie  exhibendo,  ad  quemcunque  statum  deveneritis.  Item  quod  ad  quietationem  studii,  pacem  et  bonam  concordiam 
inter  seculares  et  religiosos  tencbitis  et  quantum  poteritls  foveri  proeurabitis  ;  item  inter  theologle  et  artlum  facullatem  ». 
Saec.  xlv  exeunt.  novuni  juramentum  pro  Iheologis  addilum  Invenltur  n"  1189,  (63). 

1.  Alia  juramenta  v.  infra  n"  1190,  quae  ibl  ponuntur  propter  relationem  quam  hobent  ad  stntula  theologiae  n»  1189 
edita.  —  2.  Juramenta  coctera  cum  statutis,  aetatis  posleriorls,  alias  edemus.  —  3.  Alia  juramenta  v.  supra  n>"  937,  938,  940. 

(27)  "  Juramenta  magnorum  tyedetlorum  in  congregatione  generali  in  sua  institutione.  » 

Vosjurabitis  quod  scrvabilis  statuta,  privilegia,  jura.  libertatcs  et  consuctudincs  laudabiles  Universitatis  ad 
quemcunque  statum  deveneritis.  Et  quod  non  revclabitis  secreta  Universitatis. 

Arch.  Univ.  Paris.,  Reg.  94,  p.  55. 

(a8)  u  Jaramentum  magnorum  tiedellorum  in  congregalione  facultatis  artium  in  sua  inslitutione.  » 

Primo,  jurabitis  quod  fldeliter  exerccbitis  olTicium  bcdellatus  ad  honorem  et  utilitatem  Universitatis  et  specia- 
liter  facultatis  artium. 

Item,  quod  obedietis  rectori  et  procuratoribus  in  licitis  et  honestis. 

Item,  quod  vos  servabitis  privilegia,  statuta,  jura,  libertatcs  ct  consuetudines  laudabiles  Universitatis,  specialiter 
facultatis  artium,  ad  quemcunque  statum'  deveneritis,  ct  quod  [non]  revelabitis  secreta. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  56. 

1 .  Ms .  :   «  ad  quem  statutum  » . 

(29)  «  Isti  sunt  articuli  quos  tenentur  jurare  bedelli  in  natione  [Picard.]  in  sua  institutione.  » 

Primo,  jurabitis  quod  fideliter  ofBcium  vobis  commissum  exercebitis  ad  honorem  et  utilitatem  nationis. 

Item,  quod  statuta,  privilegia,  jura,  libertates  et  consueludincs  laudabiles  Universitatis,  facultatis  et  specialiter 
nacionis  Picardorum  obscrvabitis,  nec  rcvelabitis  sccreta  eorundem. 

Itcm.  obcdictis  rcctori  ct  procuratori  dicte  nationis  in  licitis  et  honestis. 

Item,  jurabitis  quod  quantum  potueritis  crga  magistros  vestros  ct  scolares  benefacta ',  pacem  et  amicitiam 
alterius  bedclli  nostri  procurabitis. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  56.  —  V.  not.  ad  (30). 

1.  Seu  benelicia. 


686  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PAHIS. 

(3o)  «  Juramenium  speciale  subbedelli  [in  nal.  Picard.].  » 

Cum  prcdictis  juramentis ',  vosjurabitis  quod  nuUam  cappam  recipietis  vel  ypotogium  longum  absque  consensu 
magni  bedelli  a  magistro  vel  scolare,  nisi  contingat  eadem  die  duos  vel  plures  dantes  dictas  cappas  suas  vel 
ypitogia  bedellis  determinare,  licenciari  vel  incipere,  quo  casu  poteriti.s  ab  uno  illorum  quemcunque  habitum, 
quem  ille  vobis  dare  voluerit,  libere  recipere. 

Arcb.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  56.    -  Statulu  de  his  v.  supra  n»  890,  p.  326,  ad  an.  1329 
1.  Quae  scilicet  (28)  et  (29)  referuntur. 

(3i)  «  Hec  sunt  ad  que  observanda  ieneniur  bedelli  Universilatis.  « 

Hec  sunt  statuta  que  bedelli  Universitatis  Parisiensis  flde  corporali  prestita  obligabunt  se  flrmiter  observare. 
Debent  interesse  cujuslibet  incipientis  principio,  elc.  ut  in  tom.  I  Chartul.,  n°  SGg. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  56. 

(Sa)  «  Istisuni  ariiculi,  quos  librarii  et  stationarii  ienentur  jarare  in  congregatione  generali.  » 
Vos  jurabitis  quod  fldeliter  et  legitime  habebitis  libros  venales,  etc.  ul  supra  n-  6a8. 

Arch.  Univers.  Paris.,  Reg.  94,  p.  57  (n»  46),  p.  lOl  (n»  108).  Slatuta  de  his  sunt  an.  1302.  —  Ad  haec  v.  nunc 
P.  Delalain,  Elude  sur  le  Libraire  Parisien  du  XIII'  au  XF«  siecle  (Paris,  1891),  p.  6.  Quae  ibid.,  p.  8  et  p.  xvii  sq.,  in 
notis,  c  Statutis  Bonon.  an.  1317-1347  a  Deniile  editis  afferuntur,  in  statutls  Juristarum  Paduanis  etiam  an.  1301  sqq.,  fol.  42 
sqq.,  nondum  cditis  (Bibl.  Capitul.  Gnesnen.  in  Prussia,  ms.  180),  e  statutis  Bonon.  desnmplis,  occurrunt. 


TOM.      (I.     APPEND[X.  687 

STATUTA 

1  loD.    Statuta  Capituli  generalis  Cluniacensis  an.  1301  de  studiis  in  domo  scholariuni  Parisiis. 

1301,  Aprilis  23,  Cluniaci. 

Ordinamus  et  prccipimus  quod  nullus  studeat  amodo  in  jurc  canonico  sinc  nostra  aut  successorum  nostrorum 
licenlia  speciali,  nisi  in  altcro  de  locis  infra  scriptis,  vidclicct  Aurclianis,  Tholose  et  Montispessulani,  ct  in  Avignione. 
Et  morentur  dicti  studentes  insimul  et  non  divisim,  nisi  sit  de  nostra  licentia  speciali. 

Item,  quod  nullus  in  domo  nostra  scolarium  Parisius  ad  morandum  seu  studendum  rccipiatur  amodo  nisi 
sufTicienti  examinatione  per  nos  aut  per  alium  loco  nostri  deputatum  premissa.  Illi  vcro,  quiad  examinandum  loco 
nostri  dcputabitur,  precipimus  districtius  et  districte,  ne  cuiquam  in  examinando  deferat,  sed  tantummodo  bonos 
et  docibiles  recipiat,  alios  minus  ydoneos  repcllendo,  precipientes  priori  scolarium  predictorum  ut,  si  aliquos  credat 
ibi  esse  minus  ydoneos,  quod  nobis  denunciet,  ut  ex  tunc  amovcantur  a  loco.  Inhibentes  omnibus  et  singulis 
Ordinis  nostri  ne  scolares  ad  suas  pensiones  in  dicta  domo  commorantes  removere  et  etiam  flnito  quinquennio  alii 
dare  vel  assignare  prcsumant,  sinc  nostra  aut  successorum  nostrorum  licentia  speciali,  cum  pcr  talcm  amotionem 
hii  qui  in  via  proficiendi  et  fructum  faciendi  existunt  multumque  possent  proflcere,  si  ultra  dictum  quinqucnnium 
morarentur,  amoveantur  sepissime  pro  nepotibus,  consanguineis,  et  aflinibus,  seu  etiam  compatriotis  minus 
abilibus  et  ydoneis  in  dicta  domo  ponendis,  in  obprobrium  Ordinis  et  multiplex  detrimentum. 

Itcm,  prccipimus  ct  ordinamus  ut  nullus  de  Ordinc  extra  dictam  domum  Parisius  morari  et  studere  presumat 
sine  nostra  aut  successorum  nostrorum  licentia  speciali. 

Blbl.  Tolos.  ms.  413,  fol.  24  sq.  In  isto  codice  inveniuntxir  fol.  1-46  o  Statuta  a  venerabili  patre  dom.  Bertrando,  Dei  gra- 
tia  abbate  Cluniaccnsi,  in  Capitulo  generali  anno  Dom.  MCCCI,  die  dominica  qua  cantatur  Jubilate  edita,  in  loto  Ordine 
Cluniacensi,  tam  in  capite  quam  in  membris,  in  quatuor  partes  principales  divisa  m.  Bertrandus  de  Colombier  fuit  abbas 
Cluniacens.  ab  an.  1295,  Octob.  20,  usque  ad  an.  1308,  Octob.  29.  V.  Biographie  inedite  de  Bertrand  de  Colombier,  abbe 
gen^ral  dn  Cluny  (Valence,  1860). 


1  187.    Statuta  Collegii  Cluniacensium  Parisiens.  ab  Henrico  abhate  Cluniacensi  edita. 

1309-1319. 
De  ordinatione  et  prospero  statu  studentium  Parisius  in  domo  Cluniacensi. 

(i)  Salutis  auctor  volens  omnes  homines  salvos  fleri  et  ad  agnitionem  veritatis  suique  sanctissimi  nominis 
venire,  sicut  pro  manifestatione  rerum  corporalium  ct  tcrrcstrium  a  priucipio  lucem  corporalcm  fecit,  sic  miranda 
sue  bonitatis  superabundantia  pro  notiflcationc  spirilualium  ct  celcstium  quandam  luccm  spiritualem  creavit, 
scilicct  sacre  Scripture  inextinguibile  lumen,  quc,  juxta  Salomonis  testimonium,  est  «  candor  lucis  eterne'  »,  in 
credendis,  sperandis,  et  diligendis  mentes  hominum  illuminans  ostendcnsque  suis  discipulis  et  auditoribus  omnem 
veritatem  necessariam  ad  salutem,  et  «  speculum  sinc  macula  » -.  Sacra  enim  Scriptura  vclut  speculum  nostris 
interioribus  faciebus  et  mentibus  opponitur,  ut  si  que  in  cis  foeda  fuerint,  videantur.  Hec  tanquam  »  doctrix 
discipline  Dei-'  »  docet  Deum  timere,  seipsum  proptcr  Deum  abnegare,  mundum  et  ca  que  in  eo  sunt  contemncre, 
celestia  appetere,  mala  vitare,  et  perseveranter  bona  .salutaria  operari.  Hec  est  illa  Icx  divina,  in  qua  cst  et  laclcus 
potus,  quo  tenera  fldelium  nutriatur  infantia,  et  solidus  cibus'',  quo  robusta  perfectorum  juventus  sancte  virtutis 
spiritualia  accipiat  incremcnta.  Hec  est  lex  perfecta,  que  ad  salutem  consulit  universis,  quos  Dominus  noster 
Jesus  Christus  salvarc  dignatur.  Hec  est  lex  contincns,  quod  omni  etati  congruit,  quod  omni  professioni  convenit. 
In  ea  audivimus  precepta  que  faciamus,  et  in  ea  cognoscimus  prcinia  que  speremus. 

(a)  Ad  tante  igitur  lucis  totam  ccclesiam  illustrantis  claritatem  in  tolo  nostro  Ordine  ct  alibi  diffundendam 
legisque  hujus  tam  sacre.  tam  salutifere  fructum  efTicacius  conservandum  et  peramplius  dilatandum,  nos  fratcr 
Henricus,  miseratione  divina  Cluniacensis  ecclesie  minister  humilis,  de  consilio  majorum  conventus  nostri  Clunia- 
censis  et  pluriumde  nostro  Ordine  discretorum  statuta  predecessorum  nostrorum  super  prosperitate  et  promotione 


m 


CIIARTULAHILM     rNIVERS.      PAniS. 


studii  theologie  in  domo  nostia  Parisius  edita  cum  infrascriptis  additionibus  approbantes  et  innovantes  sta- 
tuimus  et  adjicimus  ad  statum  prosperum  dicti  studii  ct  sludcntium.  que  scquuntur  : 

(3)  Imprimis  omnes  ct  singulos  priores  et  decanos  nostri  Ordinis,  pcnsioncs  in  dicta  domo  nostra  pro  studcn- 
tlbus  ibidcni  debcntcs,  obsccrantes  in  Domino  exhortamur,  quatenus  in  domo  nostra  ordinata  et  fundata  princi- 
paliter  ad  audiendam  tlicologicam  facultatem.  sapicntiam  lam  suprcmam  et  difTicilem,  tam  profundam  et 
investigabilcm,  mittant  ad  proficiendum  ct  studcndum  docibilcs,  aptos  mente  et  ingenio,  et  potissime  in  gramma- 
ticalibus  ad  minus  sufTicienter  fundatos.  Precipientcs  in  virtute  obedientie  priori  scolarium  dicte  domus  nostre  vel 
alii  vice  nostra  ct  successorum  noslrorum  ad  hoc  agendum  deputando,  quod  nullum  pro  pensionario  et  sludente 
ibidem  amodo  recipiant,  nisi  suflicienli  examinatione  recipiendorum  per  nos  facta,  aut  pcr  ipsum  prioi-cm  scolarium, 
seu  per  alium  loco  nostri  ad  faciendam  examinationem  hujusmodi  deputandum.  Quibus  priori  et  deputando  a 
nobis  et  successoribus  nostris  precipimus  in  virtutc  obcdientie,  quod  ci  actu  cxaminationis  hujusmodi  in  sinceritate 
animi  facicndo  atTcctionibus  inordinatis  semotis,  nemini  dcfcrcntes,  docibiles,  idoncos  ac  sufTicientcs  tantummodo 
recipiant,  alios  minus  idoneos  et  insuflicientcs  repellendo  et  ad  propria  loca,  unde  venerant,  rcmittendo.  Et  nisi 
mittentes  tales  loco  sic  repulsorum  ct  rcmissorum  infra  mensem  a  tempore  remissionis  numerandum  habiles  et 
idoneos  miserint,  id  nobis  et  successoribus  nostris  per  priorcm  noslrum  scolarium  et  pcr  dcputandum  significari 
precipimus  et  mature,  ut  in  hujusmodi  ad  commodum  et  promotionem  studii  equitatis  et  justitie  remedium 
apponamus. 

(li)  Ilem,  quia  in  rebus  ordo  est  maximum  bonum,  et  ubi  non  est  ordinis  bonum,  erroris  et  horroris  malum 
exislit,  statuenles  precipimus  quod  scolares  et  sludentes  in  dicta  domo  nostra  libros  audibiles  audiant  ordinat«,  ut- 
pote  dispositi  ad  logicam  audiendam  (que  est  modus  scicndi  ad  omnium  artium  et  scientiarum  principia  viam 
habens)  primo  Swnmiilas  in  domo,  dcinde  velerem  logicam,  et  postea  novam  logicam  in  domo  vel  extra  audiant, 
ut  sic  imbuti  in  logica  competenter  libros  naliirales  ct  philosopliic  audire  et  facilius  intelligere  possint.  Cujusmodi 
logicalium  ct  librorum  naturalium  philosophicque  auditioncm  cisdem  conccdimus  in  favorcm  sacre  Scripture,  ut 
yidelicet  eflicacius  ct  facilius  capiant  et  intelligant  librum  Senienliarum,  in  quo  profunda  mysteria  totius  sacre 
pagine  continentur.  SimiUtcr  de  audienlibus  thcologiam  statuimus,  quod  libros  Biblie  audiant  ordinate.  Disposilis 
vero  et  habilibus  ad  logicalia  audienda,  de  quorum  disiiositionc  et  haljilitatc  diligcnter  attendenda  et  judicanda 
prioris  et  supprioris  dicte  domus  nostre  et  trium  discretorum  studii  conscientiam  onerantes,  pro  logicalibus 
audiendis  spalium  biennii,  et  pro  libris  naturalibus  ct  philosophicis  spatium  triennii  concedimus,  nolentes 
hujusmodi  spatium  temporis  prefixum  ampliari  sinc  nostra  ct  successorum  nostrorum  licentia  speciali  pctita  debite 
et  obtenta.  Ordinantcs  etiam  quod  in  logicalibus  et  philosophicis  modo  prescripto  studentes,  horis  quibus  poterunt, 
lectiones  magistri  aclu  regentis  in  dicta  domo  nostra,  lectioncsquo  Biblie  et  baccalariorum  ibidem  legentiurti 
audiant  interdum  et  honorincent  eosdem,  super  quo  supcriorum  loci  et  ipsorum  scolarium  conscicntias  oneramus. 

(5)  Item,  ad  habendum  experimentum  qualiter  proflciant  studentes,  et  ad  excrcitationem  ingcnii  et  intellectus 
eorundcm  statuimus,  quod  omnes  et  singuli  Bibliam  audientes,  postquam  biennii  spatio  eam  audierint,  sermones 
et  collationcs  sccundum  ordinem  faciant  dicbus  ct  temporibus  hactenus  consuetis.  Propter  vcro  bonum  provisionis 
et  studii  dcbiti  in  scrmonibus  ct  collationibus  hujusmodi  facicndis,  prior  vcl  supprior  dicte  domus  nostre  rogando, 
aut  si  opus  fuerit,  precipiendo  et  injungendo  predicarc  dcbentcs  excitent  et  exhortcntur  pcr  quindccim  dies  ante. 
Rccusantcs  autcm  vcl  inobedicntes  in  opere  tam  salubri  per  superiores  loci  in  capitulo  vcl  alibi  regulariter  puniantur. 
Et  quia  fabricando  fabri  fimus^,  redditque  et  facit  usus  homincm  ad  quelibet  promptiorem,  ordinantes  statuimus 
quod  post  Pascha  de  quindena  in  quindenam  fratres  et  studentes  in  Gallico  predicent,  ut  in  hujusmodi  usu  et 
opere  exercitati  possint  per  Ordinem  et  alibi  promptius  in  Gallico  proponere  verbum  Dei. 

(6)  Itcm,  quia  doccl  apostolus  Petrus,  quod  «  uimsquisque  sicut  accepit  gratiam,  in  altcrutrum  [illam]  admi- 
nistret*  )),  fltque  sapientia  communicando  largior,  quc  retinendo  minoratur,  et  redundantiorest  largiendo  scientia, 
que  dum  plus  confertur,  plus  abundat :  statuimus  quod  magis  sciens  minus  scientem  caritative  informet,  unus- 
quc  cligendus  aliquem  librum  de  logica  vcl  philosophia  aliis  legat  juxta  ordinationem  prioris  et  supprioris,  de 
consilio  tamen  magistri  actu  regcntis  et  bachalariorum  scu  trium  discretiorum  studentium,  anno  quolibet  post 
festum  b.  Dionysii  faciendam ;  super  qua  ordinatione  prioris  ct  supprioris  ac  aliorum  predictorum  conscientias 
oncramus.  Precipientcs  in  virtute  obedientie  aptis  et  sufTicicnlibus  ad  Icgendum  fratribus  et  consociis  quatinus  in 
exercitio  hujusmodi  lecture  horis  certis  et  dicto  modo  facicnde  se  exhibeant  promptos,  obedientcs  et  benignos. 

(7)  Item,  propter  exercitium  collationis  ct  disputationis  fructum  (melius  enim  est  conferre  quam  legere,  qula 
quod  obscurum  est  aut  dubium,  citius  declaratur  et  percipitur  conferendo),  statuimus  quod  semel  in  hebdomada  Si 
fleri  possit,  vel  sallem  in  quindena  semel,  horis  certis  per  priorem  et  suppriorem  dicte  domus  de  consilio  tamen 


TOM.      11.     .VPPKNUIX.  689 

prenominatoruin  dclenninandis  dispiUaliones  qucslioniim  logicaliuin,  pliilosopliio  et  tlieologic  allernatim  sint 
intcr  fratres  studentes  :  in  quibus  disputationibus  ct  collationibus  notincaudis  opportunc  pcr  aliqucm  studcnlium 
verbis  contcntiosis  ct  indoccnlibus  propulsatis  vcrilas  aiiilcabilitcr  inquiralur.  Inquisilorcs  ncinpc  vcrilalis  non 
coiilcntiosos  sed  l)cnignos  ct  pacificos  dcccl.  Et  ut  didi  sludcnlcs  ad  repelcndum  sludiosius  lcctionos  audilas  exci- 
lcnlnr,  statuimus  quod  hora  potationis  serotine,  quc  apud  cos  collatio  nuncupatur,  ad  quam  horain  oinncs  convenire 
precipimus.  presidens  in  convcnlu  vcl  deputandus  pcr  priorcm  dc  lectionibus  singulorum  sludcnlium  singulis 
diebus  pelat. 

(8)  Item,  quod  feste  b.  Isidoro,  summa  virlus  monachornm  humilitas  est,  que  dcbct  maxiinc  in  personis 
scienlibus  efHorcre  juxla  vcrbum  sapienlis  diccntis  quod,  «  ubi  cst  humililas,  ibi  est  sapicntia'  »  :  proplcr   bonum 

obedicntie  regulaiis  mcritum  augenfis  ct  opus  rcligiosorum   laudabilius  reddenfis ,  sfafueiitcs  iiihibemus  in 

virlule  obedientio  nc  apli  et  sufficicntes  ad  legendum  solcnniter  aliquem  librum  IMblic  (cujusmodi  lcctura  in 
sfudio  Parisiensi  cursus  communiter  appcllatur)'*^  prescrtim  librum  Sententiaruni  presumaiit  legere  sine  nostra  ct 
successorum  nostrorum  licentia  speciah  petita  dcbile  ct  obtcnfa. 

(g)  Item,  ad compesccndos  propric  exccllentie  et  honoris  seculi  appetitus....  ut  ...  ncmp  fratrum  nostrorum 
Parisius  in  thcologia  studcnfium  assumat  sibi  honorcm  nisi  vocatus  ct  elcctus  ab  illo,  qui  cst  vicarius  Dci  ct  cjus 
prclatus,  statuentes  in  virtufe  obedientic  ct  sub  pcna  excommimicationis,  quam  ipso  facto  incurrant  confrarium 
attemptantcs,  inhibcmus  ne  magistcr  actu  regens  in  theologia  in  domo  nostra  Parisius,  autaliquis  alius  de  Ordine, 
cnjuscunque  sfatus  et  condilionis  existat,  ad  liccnfiam  obtinendam  seu  ad  stafum  honoris  magisterii  Iheologice 
facultafis  (requircnfis  ufique  homincm  in  scicnfia  pcrfccfum,  in  morum  honcstafc  prcclarum  ct  in  cloquenlia 
cxpedituni  ac  gratum)  decetcro  presentare  aliquem  bacchalarinm  domino  canccllario  Bcafe  Marie  Parisiensis, 
nuUus  cliam  bacchalarius  prcseiitationi  de  se  facte  con.sentire  aut  liccnfiam  hujusmodi  acccptarc,  scu  preccs  sccu- 
larium  ad  hoc  impetrarc  prcsumat,  nisi  nobis  ct  successoribus  noslris  supcr  hoc  faclo  debilc  consullis,  et  sine  no.stri 
et  successorum  nostrorum  consilii  delibcratione  malura.  Si  vcro  duo  bacchalarii  prcscnlandi  ct  promovendi  addicti 
magistcrii  honorcm  simul  et  in  eodem  tempore  concurrcrenf,  licet  secundum  morem  studii  Parisiens.  antiquior  in 
lectura  Sententiarum  primo  sit  presentandus,  prepositionem  tamen  unius  eorundem  ad  hujusmodi  magisterii 
honorem  nobis  ct  succcssoribus  uostris  rcservamus. 

(lo)  Itein,  dicit  b.  Bencdictus  in  regula,  quod  obcdientia  quc  majoribus  impenditur,  Deo  cxhibctur'-'  :  proptcr 
bonum  obedicntie  (quc  cst  salus  omnium  fidelium,  gcnifrix  omnium  virfutum  et  inventrix  rcgni  celorum)  inter 
studentes  laudabilius  promovcndum  prccipimus,  quod  omucs  ct  singuli  tani  bacchalarii  quam  alii  studentes  priori 
et  suppriori  dictc  domus  nostrc,  seu  eorum  viccs  gerenfibus  obediant  humilitcr  et  dcvotc.  Inobedientcs  autcm 
volumus  et  precipimus  pcr  dicfos  superiorcs  cxtra  capitulum  vcl  in  capitulo,  quod  saltein  semcl  in  hebdomada  pcr 
priorem  aut  suppriorem  loci  tcneri  sfatuimus,  regulari  disciplina  puiiiri 

(ii)  Itcm,  quia  juxfa  vcrbum  Scnece  :  furpis  est  jacfura  que  pcr  negligentiam  fit,  quc  fanto  est  reprcheiisi- 
bilior,  quanto  rcs  amissa  magis  cst  nccessaria  ct  ufilior  :  slatucnles  precipimus  libros  communcs  dicfc  domus  por 
suppriorcm  loci  aut  pcr  unum  scolarium  idoncuin  a  priorc  aut  suppriorc  dcpufandum,  fufe,  diligcnferef  fidclilcr 
custodiri,  distribuiquc  sinc  acccptione  pcrsonarum  per  suppriorcin  sludcnlibus  socundum  facullalos  et  scieiif  ias  quas 
actualiter  audiunt,  vidclicet  theologiam  audientibus  llbros  theologicos,  et  logicam  audientibus  logicales.  Uecipientes 
vcro  libros  hujusmodi  nomina  seii  lilulos  librorum,  annuin,  diem  reccpfionis  et  nomcn  rccipicnlis  in  ccdula  in 
communi  regislro  redigcnda  scribant.  Singulis  aufcm  aiinis  dic  cincrum  vocatis  omnibus  studcnlibus  iii  domo  pcr 
priorom  vcl  suppriorcm  cerfum  invcntarium  de  libris  hujusmodi  flat  et  in  loco  nommuni,  in  quibus  loco  ct  die 
anno  quolibct  disfribufio  dicforum  librorum  fiat,  modo  et  forma  superius  annofalis. 

(la)  Item,  quia  anima  scdendo  et  quiesccndo  efficifur  prudcns,  sfafuimus  quod  dicti  sfudcntes  horis  opportunis 
ct  consuctis  ad  sfudendum  sint  ct  scdcant  solilarii  iii  ccllis  et  studiis  corundem  pro  frucfu  sludii  ct  doctrine 
eflicacius  acquirendc ;  in  claustro  aliisque  locis  dictis  horis  colloquia  quecunque  ct  coUalioncs  vcrborum  ad  invicem 
precipue  taliter  prolatorum  que  studentes  impedire  seu  turbare  valcant,  evitando.  Inlerdicentes  cisdem  omnino 
civitalis  Parisiensis  frcqucntiam  vagosquc  discursus  pcr  eandcm,  prosccutiones  causanmi  quarumcuiique.  NuIIusquc 
in  civitatc  coincdat  nisi  cuin  personis  Ordinis  nostri  ct  cuin  vencrabilibus  personis  studli,  ct  tuiic  dc  licenlia 
superioris  obtenta.  NuIIus  eliam  extra  domum  nisi  pro  leclionibus  et  sermonibus  audiendis  horis  dcterminatis  et 
sinc  liccnlia  vadal,  bacchalariis  duntaxat  cxcopfis.  Quando  aulom  opportebit  aliquos  pcr  civitalcm  irc  proaliquibus 
agcndis,  biiii  tunc  socii  siiiiul  honesle  ct  maturc  inccdaiil,  ot  juvoni  habcnli  agere  in  civilate  socius  malurus  jungalur 
cidem.  Ncmo  vcro  diclorum  studentium  cxtra  domum  pornoctarc  prcsumat  sinc  notilia  et  liccnlia  superioris, 
ad  cujus  licenlie  concessionem  evidens  utililas  vcl  urgens  neccssilas  ipsius  superioris  conscicnliam  inducat. 
•*  C/iart.   1'niv.  Paris.  II,   1.  87 


690  chahtvjLaiu  UM    lnivehs.    paris. 

(i3)  Item,  ut  congruc  fundati,  dispositi  in  moruni  iioncslatc  ct  discrelionis  bonitate  ad  pcrfeclioncm  scientie 
stalumque  magistcrii  asscquendum  sinc  debito  non  fraudcntur,  affectantes  nostrum  Ordincm  personis  solennibus 
precipue  thesauro  sapicntie  incomparabili  rcfcrtis  decorari,  slatuimus  inliibcntcs  omnibus  et  singulis  prioribus  et 
decanis  nostri  Ordinis,  nc  scolarcs  locorum  sibi  commissorum  pcnsioncs  liabcntcs  in  dicta  domo  Parisiensl  ad  profi- 
ciendum  plane  et  ad  fructum  scientie  theologie  adipiscendum  dispositos  ct  fundatos,  a  dicta  domo  removere  etiam 
juxta  consuetudinem  anliquam  finito  quinqucnnio,  pensionesquc  ialium  aliis  dare  ct  assignare  presumant  sine 
noslra  ct  succcssorum  nostrorum  licentia  spcciali '".  Audicntes  vcro  Bibliam  indispositosquc  ad  pcrfeclioiicm  in 
facultatc  tlieologica  consequendam  post  completum  quinquenniuin  possunt  et  poterunt,  si  velint,  revocare  ad 
eorum  loca  ct  claustra,  pro  aliis  fratribus  prcdicationum  ct  scrmonum  instantia  et  excmplorum  honestate  salubriter 
informandis ;  loco  quorum  propter  Ordinis  honorem  ct  sacre  Scripture  favorcm  alios  docibiles  et  idoneos  (afiectibus 
cognationis,  affinitatis  et  nationis  a  cordibus  mittentium  penitus  exclusis)  pensiones  in  dicta  domo  debenles  oppor- 
tuno  tcmpore  mittcre  teneantur.  Et  si,  quod  absit,  contingercl  aliqucm  de  diclis  prioribus  ct  decanis  nou  miltcre 
annis  singulis  pcnsionarios  ct  scolares  ut  lcncntur,  nichilominus  in  favorcm  studii  et  scicntie,  cujus  augmentum 
cupientes  ejus  detrimentum  nolumus  ",  propter  provisionem  et  munitionem  etiam  victualium,  que  fit  annuatim 
pro  omnibus  et  singulis  scolaribus  in  communi,  ac  proplcr  hoc  quod  dicti  scolares  non  sunt  in  culpa  in  hoc  casu, 
et  mittcrc  obmiltcns  (cum  ob  culpam  hujusmodi  obmissionis  ct  ncgligcntie  in  bono  tam  salutari  dignuni  sit  quod 
pena  suum  teneal  actorcm)  precipimus  districtius  a  diclis  prioribus  et  decanis  omittentibus  mittere  scolares 
summam  integram  pensionis  in  pecunia  dictis  scolaribus  aut  procuratori  eorundem,  ac  si  scolaris  fuisset  inibi 
presens  et  rcsidcns,  sinc  defectu  et  quovis  obstaculo  pcrsolvi....  Prclerea  notam  reprehcnsibilis  parcitatis  ct  cupi- 
ditatis,  quc  omnium  malorum  radix  est,  eradicare  volentes,  univcrsis  ct  singulis  prioribus  ct  dccanis  predictis  sub 
pena  amissionis  juris  pcnsiones  dandi  inhibemus,  ne  prioribus  aut  bencficium  competens  habentibus  has  pensiones 

concederc  amodo  et  assignare  presumant Denique  slatuentes  inhibemus  quod  nullus  prior  aut  beneflciatus, 

scu  jura  aliamque  facultalem  dislinctam  a  logica,  philosophia  ct  Ibeologia  audire  intendens  in  dicta  domo  nostra 
scolarium  Parisius  commoretur  aut  rccipiatur  ibidem  sinc  noslra  aut  succcssorum  noslrorum  licentia  spcciali. 

(lii)  Itcm,  quia  habitis  vite  necessariis  inceperunt  amatorcs  sapientic  vacare  studio  ct  acquisitioni  scicntie  et 
doctrine'^,  ordinantes  statuimus  quod  pensionarii  dc  novo  mitfeiuli  ad  dictam  domum  nostram  Parisius  veniant 
muniti  inlcgra  pcnsione,  alias  minime  recipiantur,  ctiamsi  idonei  fucrint  ct  fundati.  Quod  et  staluimus  dc  aliis 
jamdudum  rcccptis  ct  sludentibus,  in  flne  anni  cujuslibet  vel  in  principio  accedentibus  ad  loca  et  domos  unde 
habcnt  pcnsioncs.  Obsecramus  autem  in  Domino  diclos  priores  et  decanos,  sru  loca  corundem  tencntes,  quatenus 
in  prompta  traditione  et  solutione  pensionis  sese  exhibeant  propitios  et  bcnignos.  Denique  ut  dicti  scolarcs 
dispcndiosa  multipliciter  solulionis  pensionum  tarditate  sublata,  bono  provisionis  necessarie  et  commodo  muni- 
tionis  utilis  opporluno  tempore  faciende  valcant  congaudcre,  prccipicntes  districtc  ordinamus  quod  omncs  ct 
singuli  priores  ct  decani  pensiones  debentes  annis  singulis  in  Capilulo  Cluniaccnsi  gcnerali,  vel  ad  tardius  in  festo 
Nativitatis  b.  Johannis  Baptiste  suppriori  dicte  domus,  procuratori  aut  ccrlo  mandato  dictorum  scolarium  solvant 
integras  pensiones.... 

(i5)  Ad  faciendas  autem  tempore  accepto  munitioncs  et  provisiones  pro  amio,  ct  ad  ministrandum  conventui 
nostro  scolarium  Parisius  victui  necessaria,  statuimus  quod  annis  singulis  termino  convenienti  prior  vel  supprior 
de  consilio  trium  discreliorum  domus  eligant  ct  consliluant  duos  fralrcs  de  ipsis  idoneos  et  expcrtos  in  agilibus,  et 
ad  profcclum  scienlie  minus  aptos  pro  dictis  munitionibus  el  provisionibus  tcmpore  magis  expcdienti  ac  pro  oflicio 
el  ministerio  procurationis  annue  debite  faciendis.... 

(16)  Ccterum  quia  decct  magisquc  expedit  ut  dicti  scolares  nostri  studeant  et  proflciant  dum  studium 
Parisiense  viget,  vidclicet  in  certis  mensibus  anni,  in  quibus  doclores,  magistri  et  bacchalarii  legendo,  disputando 
et  determinando  sibi  et  aliis  proficiunt,  quam  in  cerlis  septimanis,  in  quibus  ccrtis  ex  causis,  prcsertim  propter 
calorcs  cstivales  ab  aclibus  scolasticis  cessant  et  vacant,  ordinanlcs  staluimus,  quod  juxta  antiquum  morem  in  festo 
b.  Bartholoinei  amodo  et  non  antea  incipiant  pcnsionos.  In  quo  festo  scu  lcrmino  prccipimus  pensionarios  de 
novo  mitti  et  recipi  decctero  et  non  ante ;  et  alios  jam  reccplos  ad  dictam  domum  nostram  Parisius  pro  studendo 
reverti,  nisi  pro  toto  anno  sufflcerent  pcnsioncs.  Verum  do  longo  pcnsiones  habentibus,  utpote  de  Impcrio,  de 
ultra  Sagonem,  dc  Pictavia  ct  dc  Arvernia  pio  compaticntes  affectu  concedimus  gratiose,  quod  in  casu  ubi  non 
habcrent,  unde  ad  loca  a  quibus  pensionarii  cxistunt,  accedcrc  possent,  citra  diclum  festum  b.  Bartholomei  in  dicta 
domo  nostra  faciant  residentiam,  quorum  quemlibet  tribus  solidis  et  sex  denariis  paris.  tantum  in  hebdomada 
qualibet  ministrandis  eisdem  residentibus  in  domo  per  deputatum  seu  deputatos  ad  provisiones  faciendas,  con- 
tentos  esse  volumus  usque  ad  initium  pensionum. 
87. 


TOM.      II.      APPENniX. 


691 


(17)  Prelerea....  dc  caiiieris  autem  donius  ordinanles  statuiinus,  quod  conventus  ante  omnia  liabeat  ncces- 
sarias  caincras  ad  comedendum  et  aliii  loca  opportuna  ad  reponcndum  et  custodiendum  bona  ct  viclualia  con- 
ventus.  De  reliquarum  vero  camerarum  el  aliorum  locorum  dispositionc  ct  ordinationc  prioris,  supprioris  et  trium 
discrctioruni  studii  conseientias  oneramus. 

(18)  Si  quis  vcro  de  nostris  fratribus  ct  scolaribus  in  dicta  domo.  nostra  dcccsserit,  obsecrantes  in  Domino 
omncs  ct  singulos  ibideni  studentes  exhortamur  quatcnus  decedenti  et  defuncto  fratri  in  suHVagiis  spiritualibus, 
psalmodiis,  orationibus  et  missis  in  noslro  Ordine  consuetis  fieri  pic  compassionis  affcctu  bcnignaque  frater- 
nitate  assistant....  Res  autem  ct  bona  onmia  cjusdem  staluiinus  quod  ad  manus  prioris  et  supprioris  dicte  domus 
noslre  vel  priore  absente  ad  manus  supprioris  et  duorum  discrctorum  domus  et  seniorum  dcveiiiant,  ab  cisdein 
fldelifcr  obscrvanda  et  pcr  eosdcm  disponenda  vice  ct  auctoritatc  nostra  per  hunc  modum  :  Imprimis  facta  plena 
et  prompta  rcstitutionc  librorum  locis  ct  personis  reccptorum  precario  vel  e\  accomodato  ab  ipso  defuncto  dum 
vivciel,  volumus  quod  de  ])ecunia,  si  fuerit,  vel  libris  et  aliis  rebus  invcntis,  si  que  debcbat,  solvantur  funeralia,  et 
opporluna  pro  ccclesiastica  sepullura....  emantur.  Quibus  peiactis,  si  fuerint  aliqui  libri  remanentes,  exccplis 
decretalibus  ct  decretis  nostrc  ct  succcssorum  nostrorum  disposilioni  rcservandis,  cos  volumus  ad  communcm 
usum  convcntus  scolarium  dictc  domus  nostre  pcrpcluo  rcmancre.  Vestes  autein  et  alia  hujusinodi  bona  rcliqua 

inter  fratres  studentcs  cgcntes juste  et  fidelitcr  dividantur,   vcl  pauperibus  erogcntur  pro  remedio   anime 

decedentis. 

(19)  Ilem,  juxta  antiquum  slatulum  precipimus,  quod  nullus  scolaris  de  Ordinc  nostro  extra  dictam  domum 
nostram,  que  domus  scolarium  Cluniacensium  communitcr  Parisius  appellatur,  studere  et  morari  presumat  sine 
nostra  et  succcssorum  nostrorum  liccntia  speciali,  stalutum  antiquum  in  noslro  Ordinc  innovantes  inhibemus,  ne 
aliqui  priores  Ordinis  iiostri  aliquibus  monachis,  mansionariis  coruin  seu  moranlibus  apud  ipsos,  qui  lamen  nostri 
et  ecclesie  nostre  Gluniacensi  obcdientcs  cxistunt  et  professi,  licentiam  studendi  aliciibi  in  aliqua  facullate  darc  et 
concedere  presumant  sine  nostra  et  succcssorum  nostroruin  licentia  speciali. 

(30)  Ilcni,  juxla  anliquuin  staluluni  in  nostro  (Jrdine  prccipimus,  quod  nuUus  dc  Ordinc  sludcat  amodo  in 
jure  canonico  nisi  in  altero  de  locis  infrascriptis,  vidclicet  Aurcliaiiis,  Tolose,  in  Moiitepessulano  et  Avinione,  et 
tunc  non  nisi  de  nostra  et  succcssoruin  nostrorum  liccntia  speciali'^,  ut  est  dictuni.  ordinantcs  quod  studentes  in 
dicta  facullatc,  si  sit  possibile,  insimul  commorenlur,  iioii  divisim,  vcl  saltem  in  hospitiis  conliguis  et  vicinis. 

Bibliotheca  Cluniacensis,  ed.  Murricr  et  Duchesiie  (Paris.,  1614),  inter  StutHtu  (Jluniucensia  in  quutuor  purtes  divisa 
(p.  1542),  parte  quarta,  p.  1578  sqq.  Bulaeus,  IV,  122  sqq.  Felibien,  Hist.  de  la  ville  de  Paris,  lU,  280-285.  Ilaec  statuta 
condita  sunt  inter  annos  13(J9  et  1319,  nam  abbas  Henricus  (de  Fautrieres),  qui  antea  prior  fuit  prioratus  de  Prilerwella 
(Prittlewell),  Clun.  Ord.,  London.  dioeo.,  et  Ordlnis  procurator  in  Romanu  curia,  ab  electoribus  in  abbatem  Cluniac.  electus, 
an.  1S09,  April.  6,  a  Clcmentc  V  confirmatns  est  (Reg.  Clem.  papae  V,  ciiru  monach.  Ord.  S.  B.,  an.  IV,  n»  3863;  Reg. 
Vat.,  ep.  204).  An.  1319  sponte  cessit  regimini  monasterii  ct  .\pril.  22  fuctus  est  cpiscopus  S.  Flori  (Reg.  Johunn.  XXII,  an.  3, 
ep.  597).  Ei  in  regiminc  monasterii  anno  eodem,  April.  16,  Raymundus,  untea  abbas  Psalmodiens.,  successit  (Reg.  Aven. 
Johannis  XXII,  vol.  X,  fol.  331  b). 

1.  Sap.,  VII,  26.  -  2.  Ibid.  —  3.  Ibid.,  viii,  4.  —  4.  Cl.  Hebr.,  v,  12.  -  5.  Aristoteles  ad  Nicomach.,  II,  1,  ed.  Bekker 
1103,  33  ■.  otv.oooijLOJvTc;  oixo86|J.oi  vivovTOi.  —  6.  I  Pet.,  iv,  10.  —  7.  Prov.,  xi,  2.  —  8.  V.  infra  n"  1188,  not.  8.  —  9.  Reg.,  c.  5. 
—  10.  V.  supra   n»    1186.    —    11.    Bitil.  :    «    r^ddimus  ».   --  12.    Cf.    Aristotcles,  Metaphys..  I,  1,  981'',  20.    -  13.  V.  n»  1186. 


1  188.    St.\TUT-4  UNIVERSIT.tTIS  P.\RISIE.NSIS  DE  ORDINE  LEGEXDI. 

Statuta  sequentia  fucultatis  theologiae  untiquiora  sunt  quam,  quae  n»  1189  edlmns.  Hoc  coUigere  debes  e  n'»  (10), 
(11),  (13)  et  notls  ad  hos  numeros.  E  n"  (10)  concludlmns,  haec  statutn  hac  forina  nou  ante  aii.  1335  coiidita  esse.  Mhll  obstat 
quin  baec  etlam  quantum  ad  statuta  pro  canonistls  et  artlstis  vera  sint.  Ex  quo  sequitur  Carolum  Thurot,  De  Vorganisa- 
tion  dc  Venseignement.  etc,  p.  135,  not.,  haec  statuta  ad  candem  aetatem  ac  statuta  n"  1189  edita  referentein  a  vero 
aberrare. 

Regule  speciales  pro  qualibet  facultate. 

El  priino  pro  iheologis  (a). 

Hic  sequuntur  regule  Seu  consuetudines  aut  statuta  observata  ab  antiquo  tempore  in  venerabili  facultate 
theologie. 


692  CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS. 

(i)  Sciendum  est  primo,  quod  in  predicia  facultate  tlieologie  aliqua  crastina  alicujus  sancti.... 

(2)  Item,  nota,  quod  in  omni  tempore  quo  doctores  decretorum  cessant  a  lectionibus  suis  ordinariis,  doctores 
in  theologia  cessant  similiter,  et  e  converso  ut  in  pluribus. 

(3)  Item,  nota,  quod  quando  est  aliquod  festum  quo  alique  facultates  non  legunt,  si  codem  festo  legatur  in 
theologia,  tunc  non  flt  sermo  illa  die  in  Universitate. 

(4)  Item,  nota,  quod  quando  theologi  habcnt  aliquod  festum,  quo  ipsi  non  lcgunt,  hcct  in  illo  fcsto  legatur 
In  aliis  facultatibus,  nichilominus  in  illa  die  fit  sermo  de  mane,  et  collatio  in  vesperis  in  Cordigeris',  vel  in 
Jacobitis^. 

(5)  Item,  nota,  quod  quando  magistri  in  tlieologia  legunt  in  primis,  tunc  bachalarii  lcgentes  Sententias  lIUs 
diebus  legunt  in  tcrtiis;  alias  semper  legunt  Sententias  in  primis  Sancti  Jacobi^  predicti  bachalarii. 

(6)  Item,  nota,  quod  quando  unus  magister  in  theologia  habet  aulam  suam*,  illa  die  non  legitur  In  Sententiis, 
nec  in  Biblia. 

(7)  Item,  quando  unus  bachalarius  in  theologia  habet  vesperias''  suas,  tunc  unus  solus  magister  legit  in 
primis,  et  illa  dic  non  legitur  in  Sententiis  nec  in  Biblia. 

(8)  Item,  nota,  quod  quando  unusmagisterin  theologia  debet  disputarc,  tunc  ipse  solus  legit  ut  in  pluribus, 
et  illa  die  non  legunt  alii  magistri,  nec  etiam  bachalarii  legentes  Sententias  et  Bibliam. 

(9)  Itcm,  nota,  quod  bachalarii  in  theologia  qui  debent  legere  Scntentias,  et  illi  qui  habent  legere  Bibliam 
in  quatuor  Ordinibus  Mendicantium ,  debent  facere  principia  sua"  infra  festum  Exaltationis  Sancte  Crucis  et 
festum  beati  Dionysii.  Et  presupposito  quod  tot  sint  quod  non  possint  complere,  tamen  non  sit  in  quolibet  die 
nisi  unum  principium.  Et  semper  in  primis  Sancti  Jacobi  immediate  post  predictum  festum  beati  Dionysii  illi 
qui  non  feccrunt  faciunt,  ncc  Icgitur  aliqua  hora  in  ipsa  facuUatc,  quousque  omnia  prcdicta  priucipia  sint  facta 
totalitcr  ct  completa.  Tamen  si  pauciora  essent  principia,  ita  quod  flnita  essent  ante  festum  beati  Dionysii,  nichil- 
ominus  non  lcgitur  in  ipsa  facultate  a  crastino  Exaltationis  Sancte  Crucis  usque  ad  crastinum  sancti  Dionysii  in 
aliqua  hora. 

(10)  Item,  nota,  quod  studcntcs  in  theologia,  si  sint  seculares,  habent  ibi  audire  per  septem  annos  antequam 
admittantur  ad  lecturam  Biblie,  sed  regularcs  admittuntur  in  sexto  anno". 

(11)  Item,  nota,  quod  admissi  ad  lecturam  Biblie  debcnt  solum  legerc  duos  libros,  et  tales  sicut  voluerint 
eligere,  scilicct  unum  de  veteri  Testamento,  et  alium  de  novo**,  exceptis  illis  de  quatuor  Ordinibus  Mendicantium, 
qui  debent  Bibliam  continue  legere  per  duos  annos,  et  etiam  unus  de  Sancto  Bernardo. 

(12)  Itcm,  nota,  "quod  bachalarii  in  theologia,  qui  incipiunt  legere  Sententias  in  crastino  sancti  Dionysii", 
tenentur  linire  in  festo  apostolorum  Petri  ct  Pauli.  Tamen  si  contingeret  illos  infirmari  infra  predicla  festa  Dio- 
nysii  et  apostolorum,  vel  propter  aliam  causam  aut  causas  dimitterent  legere  in  allquibus  diebus  legibilibus,  tunc 
tenerentur  tot  lectiones  legere  post  predictum  festum  apostolorum,  quot  dimiserunt  infra  predicta  festa  Dionysii 
et  apostolorum. 

(i3)  Ifem,  nota,  quod  bachalarii  qui  legcrunt  Sententias,  dcbcnt  postea  prosequi  facta  facultatis  per  quatuor 
annos'o  antequam  hccntientur,  scilicet  prodicando,  argumentando,  respondendo;  quod  verum  est,  nisi  papa  per 
bullas,  vcl  facultas  super  hoc  faccret  eis  gratiam,  immo  et  per  quinque  annos  aliquando  expectat,  scilicet  quando 
annusjubileas''  non  cadit  in  quarto  anno  post  lecturam  dictarum  Sententiarum. 

(i4)  Item,  nota,  quod  quando  unus  magister  in  theologia,  qui  est  de  Ordine  Mendicantium,  facit  sermonem 
dc  mane  in  Universitate  in  domo  Ordinis  sui,  ipse  tenetur  eadcm  die  faccre  collationem.  Sed  si  faciat  in  domo 
alterius  religionis  sermonem  de  mane,  lunc  non  tenetur  facere  coUationem. 

(i5)  Item,  nota,  quod  illi  qui  volunt  legere  cursus  suos  in  theologia,  debent  facere  in  quolibet  libro  unum 
principium  solemmter'2  in  ahquibus  scolis,  et  possunt  legere  in  tali  hora  .sicut  sibi  placet,  dummodo  non  legant 
in  illa  hora,  in  qua  leguntur  Sententie;  tamen  non  possunt  facerc  sua  principia  in  hora  tertiarum  dumtaxat. 

(16)  Item,  nota,  quod  illi  qui  legerunt  cursus  suos  in  theologia,  debent  expectare,  postquam  inceperunt 
legero  Bibliam,  per  duos  annos,  antequam  admittantur  ad  lccturam  Sententiarum. 

(17)  Item,  nota,  quod  quando  unus  prelatus  vel  unus  magister  in  theologia  facit  sermonem  de  mane  in 
Universitate  in  aliquo  festo  in  aliqua  domo  Mendicantium  vel  alibi :  tunc  ille  qui  faclt  collationem  post  prandium, 
debet  accipere  illud  thoma  in  coUationc,  quod  assumptum  fuit  por  prelatum  vel  per  magistrum,  qui  fecit  ser- 
monem  eadem  die. 

(18)  Item,  nota,  quod  bachalarii  in  theologia  tenentur  respondere  de  questione  in  locis  publicis  aliis  bacha- 
ariis  quinquies  ad  minus,  auloquam  licencientur,  scihcet  in  aula  cpiscopi  Parisiensis,  quando  fit  ibi  aliquis  novus 


TOM.      II.     A1'I'KN1)IX.  693 

magistor  iii  llipologia'-',  itoni  iii  vcsijciis  aliciijus  iiiagistri;  itcin  spiiicl  in  aiila  Ccrboiiilariiin  i''.  lomporo  quo 
magislri  in  tlioologia  non  logunl,  scilicct  iiilcr  fcslum  aposlolorum  ot  fcstum  Exaltationis  Sanctc  Crucisi'';  item 
eincl  do  QuoUbelo  iu  Adventu  vol  circitcr;  itein  scinol  in  disputalionibus  gcneraliinis  antc(|uam  i)ormillatur  sibi 
egere  Sententias'". 

1.  I.  e.,  apud  fnilres  Minorcs.  —  2.  Apnd  fralres  Pniediccitores.  —  3.  Ecclesiae  Ord.  Praed.  —  'i.  Seu  dicin  aulac  suae, 
quando  scilicet  liccntialus  birrctnni  magistrale  recipicbal  slaliuujue  primum  actum  magislralem  incipiebat  ct  tenebat.  V. 
supra  n»  912,  not.  1,  et  infz-a  not.  5  (rubr.  xiii).  De  aula  in  doino  Soibonae  v.  infra  (18).  —  5.  Hi  actus  licenlia  recepta  locum 
babcbant.  V.  supra  n"  1185,  (24),  not.  9.  «  Dispntaliones  quo  dicuntnr  Vespcrie  siint  ccteris  disputationibus  sollein])niorcs  u, 
O.voniae  un.  1312  diccbatnr  (Rushdall  in  Oxford  Ili^t.  Society.  Colltctanea,  II,  232).  Tam  Parlsiis  (v.  toin.  I  Chartul., 
p.  596,  not.  7)  <(uam  0.\oniae  j.Tin  saec.  xiii  vigebant,  sicut  et  disputulioncs  in  aula.  Qnamvis  hae  disputationcs  Parisiis 
originem  duxerint,  nusquam  tamen  in  statutis  Univcrs.  Paris.  explicatur,  in  quo  istae  vesperioe,  sicut  et  dispntntioncs  in 
auhx  constarent,  ntique  quia  usus  semel  introductus  semper  vig-uit  ct  e  memoria  suppositorum  nunquam  elapsus  cst.  In 
Bibl.  Caes.  Vindob.,  ms.  lat.  4929,  fol.  261''  sq.  (sacc.  xiv  oxeunt.),  lantum  inveniuntur  duae  rnbricac,  JDc  vesperiis,  et, 
In  aula,  sccundum  nsum  Paris.  saec.  xiv  exeuntis,  quae  tamen  pacnc  ad  vcrbum  in  statutis  thoolog.  an.  1389  Universitatis 
"Vindob.  occurrunt  (Kink,  Gesch.  d.  kais.  Universitdt  Wicn,  II,  124-12B).  Modus  tcnendi  bos  actus  ibid.  sicut  etiam  in  sta- 
tutis  Univcrs.  Colon.  an.  1393  (Bianco,  Die  alte  Universitiit  Koln,  I,  Anlagen,  p.  47  sq.)  breviter  describitur,  brcvius 
etiam  in  antiquis  stntutis  Univers.  Heidelberg.  (Winkelmann,  Urkundenbuch,  1,  23)  ct  Univers.  Tolosanac  an.  1366 
(Fournier,  Les  StalutS,  ctc.  I,  611).  In  e,xtenso  vero  cxplicatur  in  statutis  theolog.  stlidii  Bonon.  post  an.  1362  compositis,  c 
quibus  scquentia  nune  primum  in  lucem  proferimus,  exscripto  ms.  Bibl.  Scminarii  Bonon.,  fol.  13  sq.  Qune  uncis  angulatis 
inclusa  sunt,  sumpsimus  e  nis.  borum  slatutorum  in  .\i(hiv.  Univeis.  Vindob.,  cod.  tbeol.  VII,  fol.  111,  conservatorum. 

«  De  tempore  et  modo  Vesperiarum  (Rubr.  xii).  Vesperie  dicte  sunt  propter  boram  quasi  vesperiarum,  scil.  dcciinam 
nonam,  in  qna  linnt,  excepto  quod  in  Qnadragesima  magna  finnt  anto  pritndium.  Pro  fpiibns  ordinamus.  tjuod  qnilibet  licen- 
tiatus  vesperiandus  (Parisiis  :  indutus  cappa ;  ms.  Vindob.  4929)  sattcm  pcr  dies  octo  (Parisiis  ;  pcr  (|uindL'ciin  dies  ;  ms.  Vin- 
dob.  4929)  ante  diem  suarum  vesperiarum  portel  cedulas  suarum  questioniim,  precedente  bidoUo,  duobus  magislris  anti- 
quioribus  qui  babont  opponere  (Parisiis  :  per  doinos  oiniiium  magistrorum   et  baccalareorum    fornuitorum),    in    <|uibns    titnli 

<juattuor  <piostionum  sint  scripti,  scilicet  dnarum  <[ue  <Iispiitantur   in    vespcris,  et  duarum  (jue  dispntantur    in  aula  ipsius 

Excepto  igitur  teinporc  majorum  vacationum  <jualibet  die  logibili  loctionibus  obmissis  ct  <pialibct  die  <lisj)ulahili  omni  alia 
disputatione  exclusa  poterunt  teaeri  vesperie,  ad  quns  omncs  dc  nostra  facultatc  convonire  <Iebont. 

«  Earum  modus  est  isto.  Primo  disputatur  breviter  una  <juestio  sub  reverendo  magistro  tenente  vesj)erias,  que  <IIcitur 
expectativa  (sic  et  Coloniao)  inagistroruni,  cujus  est  resj)onsaIis  aliquis  graduatus  [Vindob.  et  dc  jure  actu  legons  Sontontlas]. 
Hec  autem  (juestio  est  prima  de  <juattuor  <juostionibus  ijuas  vesperiandus  sihi  pro  voto  clcgerit.  Et  ad  hanc  qiiestioneni  j)0st 
magistrnm  argnant  bachalarii  omnes,  unus  post  aliiim,  sino  resj)onsione.  Post<juam  vero  omnes  arguerint,  rcsponsalis  reas- 
suniat  solum  priini  arguentis  rationcm  cam  solvens,  ct  est  finis  hujus  questionis.  Quo  facto  unus  sonior  inaglstrorum 
nostrorum  sedons  j)roponit  qucstionom  socundam  dc  j)rodIctis  <juattuor  ij)si  vesj)eriaudo  sedcntl,  arguons  pro  ct  contra.  Qui 
vesj)eriandus  reassumens  proj)ositam  <jiiestionem  reverenter  format  j)osltlonem  suam  jjulchram,  suhtUem,  ulilom,  alujualiter 
prollxam,  sed  mere  thoologicam,  eontra  cujus  dicta  opponlt  sodens  maglster  [(jui  proposult]  per  tria  aut  <juattnor  [Vindob. 
per  quatuor  aut  quiiujne]  media  ad  pliis,  et  vospcriandus  rcspondet  rcvcrenter  [Vindob.  ad  duo  inedla]  us<juo  ad  tortlain 
rcpllcatlonoin  [Vindob.  pro  quollbet  duorum  mcdlorum].  El  statlm  post  alius  magister  de  scniorlbus  oj)j)ouIt  duobus  vcl 
tribus    [Vindob.    quatuor]    inedlls    contra  dicta  vel  contra  positionem  vesperiandi,  et  bis  replicare  potest  [i.  c,   ct  facit  pro 

primo  incdio  duas  vel  tres    replicationes] HIs   peractls    magistcr   qui  tenet  cathcdram    facit    collationem   commeudativam 

sacre  Scripture  nec  non  doctrine  ac  morum  vesperlandi  sl  slbi  j)Iacucrit,  dummodo  nullum  indecons  vel  inbonestnm  j)roferat, 
(jiiod  vertatur  in  <Iedecus  vesperiandi  aut  roligionis,  dc  qua  dictus  vesj)erlandns  est  profcssns.  Et  In  fine  j)i'ouuncIat  dlom 
sui  vcspcriati  aulc,  librum  quem  loget  ct  in  qiiibus  scolis  Icgct,  et  sic  est  finis  vcspcriarum — 

«  De  tempore  et  modia  in  multiplici  actu  aule  (Rub.  xiii).  Aula  sic  vocatur  quia  actus  cjus  fiiint  Parislus  in  aula 
doinini  episcopi,  Bononie  vcro  in  ccclesia  Sancti  Pctri,  ct  utrobique  in  medlis  tertils.  Porro  actus  aulc  nunquam  fiant  in 
vacationlbus  mugnls,  et  in  toto  allo  tenij)ore  noii  nlsi  Iii  dle  lcgibili  et  disputabili,  in  qua,  si  sit  aula,  nulla  alihi  Icctio  vel 
disj)utatio  crit  In  Illa  die.  Ad  actus  aule  omnes  maglstrl  omnes(jue  bacbalarii  formati  ct  non  formati  ct  scolares  nostri  omnes 
couvcnlro  debcnt  solliclle  in  modlls  tertlls  in  Inccptiono  campanc  Sancti  Pctri.  Magistor  novus  aulaudus  sodet  in  mcdio  et 
juxta  eum  ad  dexteram  domlnus  cancellaiius  vel  cjus  viccm  gcrens,  et  consoquenter  juxta  eum  magistri  scniores.  Itoni  juxta 
eundom  ad  sinlslram  sedet  magister  aulator  suus  sub  quo  vcsporiatus  est,  et  consequentcr  mngistri  jniiiorcs.  Dominus  autem 
cancellarius  (Parisiis  :  priiuo  recipit  juramentum  ab  incopturo  <jiiod  lldele  testlmonlum  i^crhlbcblt  de  baccalarcis  postoa  licen- 
tiandis.  Vindob.  4929)  vcl  ejus  vicem  gerens  et  maglstor  aiilator  Imponunt  sibi  ipsis  j)rImo  birrctiiin,  et  aliud  imponnnt  novo 
magistro  uiio  Ipsorum  dicente  :  «  Iinpono  tibl  birretum  maglstrale  iii  nomine  Patris  ct  Filil  ot  Spliltus  Sancti,  amen.  »  Et 
statini  aliis  birrotis  singulis  magistris  pcr  bldclluin  distrihutis  unusqiiis(jue  niagistrorum  sibi  suum  impouat.  Deindc  (Pari- 
slls  :  cancollarlus  dans  ei  Ilcentiam  incipiendi  In  uomine  Patris  et  FUii  ct  Spirltus  S. ;  Vindob.  4929)  statiin  magistor  novcllus 
cuiii  benedlctloiic  iiicipil  suuni  brovo  principinm  de  cumincndatloiio  Scriptuce   sacre.    Quo    cclcritcr  terminato  j)er    uiium  stu- 


694  CHAHTULAUIUM     UNIVERS.      PAltlS. 

denteni  statim  proponitur  tertia  questio  de  quattuor  questionibus  sub  reverendo  magistro  novo  disputanda.  quam  responsalis 
preordinatus,  qui  debet  esse  bachalarius  formatus  si  baberi  potcrit,  absque  nova  impositione  reassumat  reverenter  et  format 
responsivam  positionem  scientificam  atque  penitus  theologicarn  sub  tribus  conclusionibus  docte  probatis  cum  tribus  corre- 
lariis.  Primo  contra  dicta  responsalis  opponit  magister  novus  per  tria  [Vindob.  quatuor]  mcdia  et  replicat  duabus  Ticibus 
[Vind.  tribus  vicibus  pro  primo  argumento  et  bis  pro  secundo].  Secundo  contra  eundem  responsalem  opponit  magister 
aulator  tribus  mcdiis  bis  replicando  [Vind.  ad  primum  medium,  et  scmel  pro  secundo].  Tertio  opponit  contra  eundem  respon- 
salcm  dominus  cancellarius  vel  cjus  vioem  gerens,  si  voluerit,  duobus  mediis  semel  replicando  [Vind.  cum  bina  replicaoione]. 
Hac  queslione  completa  sursrunt  duo  ex  magistris,  unus  senior,  alter  junior  [inter  juniorcs],  et  seuior  stans  proponit  ques- 
tionein  quartam  cum  argumentis  pro  et  contra  ipsi  juniori  stanti,  et  statim  sedet.  Junior  vero  nunquum  sedet  usque  in 
ilnem  dispututionis  eorum  duorum,  scd  stans  resumit  questionem,  et  mngistraliter  respondet  succinta  positione.  Tunc  surgit 
senior  et  opponit  contra  dicta  ejus  duobus  vel  tribus  mediis  ct  sedet;  junior  resumit  dicta  [i.  e.  objecta]  et  solvit.  Senior 
iterum  surgens  replicat;  et  junior  iterum  solvit;  [Vind.  Et  senior  tercio  opponit  surgens  et  sedet,  junior  solvit]  et  postea 
sedet.  Tunc  surgunt  duo  alii  magistri,  unus  minus  senex,  alius  minus  juvenis  quam  priores,  et  sencx  proponit  eandem 
questionem  sub  aliis  argumentis  [scu  mediis]  pro  et  contra  [arguendo],  et  sedet;  magisler  autem  juvenis  stando  respondet  ad 
questionem  omnino  aliter  quam  precedens  [junior],  et  positione  ejus  completa  scdet.  [Vind.  Et  magistrali  ejus  positioni 
opponit  senior  stans,  et  juvenis  continuo  stans  objecta  resumit  et  solvit.  Et  hoc  faciunt  bina  vice  modo,  quo  priores  ter 
fecerunt].  Et  tunc  novus  magister  determinat  brevissime  sub  una  conclusione  queslionem  tertiani  sub  ipso  disputatara  [sub 
una  vel  duabus  conclusionibus]  illam  non  probando,  quoniam  illam  questionem  tcrtiam  debet  tempore  statuto  resumere,  id  est 
disputare  breviter  et  terminare  magistraliter.  His  completis  omnes  magistri  qui  sunt  ejusdcm  patrie  vel  Ordinis  vel  collegii 
cum  novo  magistro  sociantur  eum  ad  altare  majus  prccedentibus  cunctis  bideUis.  Et  facto  reverentia  debita  reducitur  magister 
novus  cum  sua  comitiva  ad  suum  conventum  vel  collegium  sive  domum,  non  recessurus  de  Bononia  nisi  post  primam  suam 
lectionem  et  post  determinationem  sue  tertie  questionis,  que  fucrat  prima  in  aula.... 

(i  De  actibus  guos  aulatus  magister  tenetur  facere  (Rub.  xiv).  Ad  primam  lectionem,  quam  prima  die  legibili  post 
aulam  habere  potest,  tenetur  novus  magistcr,  in  qua  lectione  perficiat  suum  in  aula  incompletum  principium,  et  postea 
tractare  debet  residuum  sccunde  questionis  suaruin  vcsperiarum.  Item  tenetur  reassumere  suam  tertiam  questionem  propo- 
sitain  sub  eo  in  aula,  disputando  breviter,  sumpto  alio  responsali.  et  determinando  eamcomplete.  (Y.  n*^  1189,  not.  20).  Et  si  ad 
ipsum  annualis  regentia  cathedre  libere  transierit  dc  jure,  tenetur  (Vind.)  pluries  disputare  ordinarie  et  seinel  de  Quolibet 
semelque  magistraliter  determinaro.  Determinationis  autem  nctus  incipit  hene  de  inane,  ouin  sit  prolixus,  et  in  illo  toto  mane 
nullu  sit  lectio  nec  hachalarii  omnes  formati  legent,  quia  omncs  tenentur  determinatioiii  intcrcsse.  Post  nonam  vero  poterunt 
legcre  biblici  et  cursores.  Bachalarii  autem  Senlentiarum  nulla  de  oausa  lcgant  post  prandium,  sed  semper  de  mane..  .  " 

6.  Supra  agitur  de  primo  principio,  scilicet  super  primum  librum  Sententiurum,  et  super  unum  librum  Bibliae.  Prin- 
cipia  super  tres  alios  libros  Sententiarum  tenebantur  postea,  et  quidem  ordine,  qui  infra  n"  1189  (38)  describitur.  NuUibi 
melius  quam  in  Statutis  theologlae  Bonon.  supra  allatis  cxplicatur  inodus  tenendi  principia  a  sententiariis  et  biblicis. 
Legitur  ibid.  (Bibl.  Seminarii  Bon.  ms.  cil.,  fol.  7;  Arch.  Univers.  Vindob. ,  cod.  theol.  VII,  fol.  10")  :  .c  A  priina  die  legibili 
in  exordio  Octobris  incipiant  lecturi  bachalarii...,  ita  quod  unus  solus  principict  una  die,  et  secundus  sequenti,  et  sic  per 
ordinem.  Et  nichil  aliud  scolasticum  sit  ista  die  .  .  Et  omncs  incepturi  omnesque  graduati  usque  ad  licentiatos  non  vespe- 
riatos  ac  omnes  graduandi  competensque  multitudo  in  theologia  studentium  intersint  singulis  predictoruin  principiis,  in 
quibus  premittitur  brevis  collatio  pro  commendatione    sacre    doctrine   vel    librorum    Sententiarum ;    secundo    fit    protestatio 

[fidei] tertio  proponitur  questio  theologica  utilis,  ct  illa  studiose  pertractatur.    Qui    modus   etiam    in  omnibus    aliis  tribus 

Sententiarum  principiis  observari  dchet.  Jiiblici  autem  incipiunt  immediate  post  omnes  bachalarios,  el  principium  coruin 
non  continet  questionem,  sed  Scripturc  sacre  comendationem  et  parlioionem ;  cursorum  aulem  principia  solum  commenda- 
tionem  continent  Scripture.  Factis  igitur  singulis  prinoipiis  supradicti  omnes  bacbalarii  legunt  paritcr  eadem  bora  et  qua- 
libet  die  legibili  usque  ad  vigiliam  beat.  apost.  Petri  et  Pauli,  et  legit  quisque  in  scolis  sui  magistri  vel  sui  coUegii  seu  etiam 

sui  Ordinis.  Et  quando  legunt  rev.  magistri,  nullus  legit  bachalarius  aut  biblicus  seu  cursor  scil.  illa  hora sed  post  lec- 

tionem  magistralem  eodem  inane  legunt  siinul  bachalarii  omnes,  et  post  eos  legunt  biblici,  sed  non  de  mane,  nisi  in  jejuniis 
solenipnibus,  et  ultimo  legunt  cursores...  Quilibet  bachalariorum  tenetur  legere  omnes  quatuor  librorum  Sententiarum 
distinctiones  complete.  totum  textuin  legendo.  w  Ex  quo  etiam  compertum  babemus,  quid  verba  posita  in  initio  primi  libri 
Sentent.  Johannis  de  Mirecuria  (supra  n°  1147),  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  15882,  significcnt  :  o  Quia  dictum  est  in  Colla- 
tione,  unum  soluin  esse  Dominum,  cui  omnes  oreature  servitium  habent  exhibere  debitum,  quero  utrum  »,  etc.  Sic  et  in  initio 
terlii  et  quarti  libri  mentionem  facit  Collationis,  cujus  sensum  male  omnino  e.xplicat  D'Argentr^,  p.  354,  collationem  referens 
ad  disputationes  in  Sorbona,  propter  quod  Johannem  de  Mirecuria  ut  hospitem  huic  collegio  ascribit.  Rectc  Thurot,  De  tor- 
ganisation,  etc,  p.  143  sq. 

7.  Hoc  statutum  Universitalis  Paris.  quantum  ad  annos  saccularium,  i.  e.  quantum  ad  septem  annos,  accurate  occurril 
in  Constit.  Benedicti  XII,  an.  1335  et  1336  (supra  n^  992,  1002,  p.  450,  464).  Ipse  Benedictus  XII  numerum  annorum  ad  sex 
quantum  ad  religiosos  Cistercienses,  Benedictinos  et  Canonicos  ibid.  restrinxit.  Et  sic  pro  religiosis  n"  1069  notatur.  Ad  haoc 
V.  infra  n»  1189,  (16),  ubi  hoc  statutum  jam  moderatum  videbis.  —  8.  Sic  jain  tempore  Pctri  Rogerii  in  usu  erat,  ut  apparet 
e  p"  1125,  not.  1  in  fine.   Communiter  dicebant  ;    «  qui   ambos  cursus  iii  theologia  legit  ».  V.  n''™  1131  in  notis;  n"™  1162, 


TOM.      II.      APPENDIX.  695 

not.  25,  26,-  n"»'  11G5  (Gnll.),  not.  2;  n"'"'  1189,  (28),  alibique.  In  statutis  supra  n"  1187,  (8),  editis  scribitur  Parisiis  lecturam 
solemncm  alicujus  libri  Bibliao  «  cursum»  appellari.  Sed  infra  n»  1189,  (28),  hoc  statutum  jam  in  eo  moderatum  est,  quod 
cursor  duos  cursus  de  veteri  aul  do  novo  Testamento  legere  potuit.  Qui  Bibliam  ordinarie  leg-ebant.  bihlici  nuncupabantur, 
qui  tantum  duos  libros,  cursores,  et  biblicis  postponebantur.  Improprie  dicebant  ;  cursus  Sententiarum  legere.  V.  n''  1167, 
1170.  Gcneratim  tanieu  in  qunlibel  facultnte  dlclionibus  usi  sunt  :  cursus  legere,  perficerc,  cursorie,  etc.  Y.  tom.  I  Chartul. 
—  y.  Tunc  mag^num  ordinarium,  de  quo  snepius  in  ChartuL,  incipiebnt.  —  10.  Seu  sex,  computatis  nnnis  lecturae  Sentent. 
et  licentiae.  V.  infra  n"  1189,  (39),  ubi  in  not.  38  explicatur,  hoc  stntutum  ibidem  jnm  moderatum  esse.  —  11.  De  biennio  in 
biennium,  ut  in  facultatibus  decretorum  el  medicinae.  V.  n"  923,  not.  5;  n»  930,  not.  2;  n"  1121.  —  12.  V.  supra  not.  6.  —  13. 
V.  supra  n"  912,  not.  1.  —  14.  I.  e.  Sorbonne.  De  disputationibus  ibid.  v.  supra  n»  1096;  ot  quod  jam  ante  medium  saec.  xiv 
in  usu  erant,  v.  n»  912,  not.  1.  .\d  haec  v.  n"  923,  not.  Qua  ex  causa  Universitns  Paris.  in  aula  Sorbonae  etiam  disputationes 
tenuerit,  et  generaliter  non  in  alio  collegio,  facile  explicare  possumus.  GoUegium  Sorbonae  primum,  celeberrimum  et  oninino 
Iheologicum  fuit,  nuUumque  aliud  collegium  ipsi  Universitati  magis  subditum  fuit  quam  Sorbouicum.  V.  tom.  I  Chartul., 
n»  421.  —  15.  Tempore  vncntionum,  V.  infra  n»  1190,  33.  —  16.  Hic  agitur  inter  alia  de  disputatione  temptativa,  de  qun  infra 
n»  1189,  (28),  not.  24.  —  Quae  supra  (18)  praescribuntur,  in  Bibl.  Caes.  Vindob.  ms.  lat.  4929,  fol.  262,  sic  declarantur  ;  «  Item 
oportet  licentinndum  quater  respondisse,  scil.  in  Vesperiis,  vel  resumpta,  item  in  Sorbona,  item  ordinarie,  et  ultimo  in  aula. 
Nec  aliud  examen  singulnre  fieri  solet  de  li(;entiandis  ». 

Sequilur  pro  canonislis  (b). 

Hic  seqiumltir  alique  consuctudincs  laudabiles  sive  statuta  observata  ab  antiquo  tempore  in  venerabili 
facultate  decretorum . 

(i)  Primo  sciendum  est,  quod  in  predicta  venerabili  facultate,  quando  bachaiarii  licentiantur,  in  illa  die 
quando  licentiantur  non  legitur  aliqua  hora  post  prandium,  nec  in  toto  sequenti  die  propter  reverentiam  eis 
debitam. 

(2)  Item,  nota,  quod  bachalarii  qui  faciunt  propo.sita'  sua  inler  Pascha  et  festum  sancti  .Johannis  Baptiste, 
tenentur  iterum  aliud  propositum  facere  post  festum  sancti  Michaelis;  secus,  si  fecerint  in  Quadragesima,  vel  ante, 
quia  tunc  non  teneretur. 

(3)  Item,  nota,  c[uod  quando  unus  dc  docforibus  iii  decretis  facit  aliquod  factum  solemne  (puta  quia  repetit 
aliquod  decretum),  legit  in  orlu  solis,  sicut  in  vigilia  magni  Pasche-,  cap.  Omnis  uiriusque,  dc  penit.  et  remision.  ; 
vel  in  vigilia  Pentecostes,  vel  in  vigilia  Natalis  Domini  aliquam  decretalem  :  tunc  post  lecturam  suam,  vel  repe- 
titionem  suam,  non  legitur  aliqua  hora  postea  illa  dic  in  vico  Brunelli''. 

(4)  Itcm,  nota,  quod  bachalarii  in  decrctis  non  debent  rccipi  ad  bachalariatum,  nec  ad  examen,  nec  ad 
dicendum  harengam'',  nisi  quando  doctorcs  legunt  iii  decretis  ordinarie. 

(5)  Item,  nota,  quod  quando  lit  unus  doctor  in  decretis  in  vico  Brunelii,  in  prima  die  in  qua  sunt  disputa- 
tiones  non  legitur  ultra  primam ;  nec  etiam  in  die  doctorizationis,  nec  per  totum  diem  immediate  sequentem  post 
doctorizationem,  propter  revcrcntiam  sibi  debitam. 

(6)  Item,  nota,  quod  in  omnibus  fcstis,  in  cjuibus  doctores  cdnsueverunt  dare  crastinam»,  in  vigiliis  non 
legitur  in  nonis*  Nostre  Domine  in  vico  Brunelli,  ut  in  pluribus. 

(7)  Ilem,  nota,  quod  quando  unus  baclialarius  novus  vel  antiquus  facit  propositum  suum  iu  vico  Brunelli, 
in  illa  hora  alii  bachalarii  non  leguut  proptcr  rcverentiam  societatis. 

(8)  Item,  nota,  quod  nuUus  baclialarius  in  decretis  potest  facere  harengam,  nisi  quando  doctores  legunt  in 
decretis. 

(9)  Itcm,  nota,  quod  baclialarii  novi  tencntur  faccre  harengam  suam  post  propositum  suum,  antequam 
legant,  sed  alii  vetcres  non  faciunt  harengam  post  proposita  sua. 

(10)  Item,  nota,  quod  quilibet  bachalarius  in  decretis,  tam  novus  quam  antiquus,  tenetur  ad  minus  facere 
unum  propositum  in  anno,  si  velit  legere  Parisius ;  alias  non  tcnctur. 

(11)  Item,  nota,  quod  quando  post  prandium  non  legitur  in  Biblia,  tunc  aliquotiens  non  pulsatur  in  Jacobitis 
pro  nonis  Sancti  Jacobi;  et  tunc  bachalarii  in  decretis  legentes  in  illa  hora  debent  legerc  sinc  expectatione  pulsa- 
tionis  alicujus  campane. 

(12)  Item,  nota,  quod  in  quinque  festis  gloriosc  Virginis  Marie  non  legitur  in  nonis  Nostre  Domine  in  vico 
Brunelli.  Et  de  quolibct  feslo  faciunt  dccretiste  crastinnm  ",  sed  alii  non. 

(i3)  Item,  nota,  quod  Jjachalarii  in  decrctis  legentes  in  nonis  Sancti  Jacobi  semper  in  diebus  veneris,  in  vigi- 
liis  sanctorum,  in  jejuniis  quatuor  temporum,  legunt  illis  diebus  in  tertiiH. 

(i4)  Item,  nota,  quod  doctores  non  legunt  in  decretis  diebus  jovis  propter  missam   facultatis.  Et  si  contingat 


696  CHAHTULARIUM     UNIVKRS.      PARIS. 

quod  aliquod  fcstum  eveniat  in  predicla  die  jovis,  tunc  recupcrant  missam  suam  in  una  alia  die  illius  hebdomade; 
neclegunt  in  illa  die  propter  predictam  missam  seu  recuperationem*'. 

1.  V.  supra  n»  1040.  Quaodam  proposila  (px  farultatc  decret.  Paris.)  v.  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  12401,  fo!.  G'j  sqq. 
(an.  1370,  scjq.).  —  2.  Hoc  esset  in  vigilia  Resiirrectionis  dominicae.  Sed  in  Statutis  actum  regencie  tangentibiis  {Bibl. 
Phillipps  in  Chcltenh.,  ms,  2863,  parte  3,  fol.  45;  Arsenal.  1121,  parte  3,  p.  127)  ofFertur  «  in  vijjilia  dominice  in  Rnniis  pal- 
marum  »,  ubi  etiam  adjungitur,  in  vigilia  Penthecostes  legi  debcre  decrctalem  Majorcs  (De  baptismo,  3,  42,  3),  vel  Cum 
Marthe  (De  celeb.  miss.  3,  41,  6),  et  in  vigilia  Nativitatis  Domini  Firmiter  (De  sum.  trin.  1,  1,  1),  vel  Damnamus  (ibid., 
1,  1,  2).  Decrelales  solemnes  nuncupabantur.  V.  supra  n"  1040,  not.  2.  —  3.  Ubi  facultas  decretorum  legebat.  —  4.  De  harenga 
V.  P^ries,  La  faculte  de  droit,  p.  118,  Ex  antiquisslmis  harengis  qime  in  bibliothecis  conservantur,  sine  dubio  sunt  duae 
in  Arch.  Vat.  (a  Denifle  intcr  Instrum.  miscell.,  1363,  coUocatae),  quarum  prior  in  fine  ofTert  :  «  Explicit  harengua,  quam 
fecit  dominus  Alanus  de  Beio,  quando  creavit  dominum  Ricardum  de  Bisontino  Aurelianens.  doctorem  »  ;  posterior  ;  «  Explicit 
harengua  quam  fecit  dominus  Petrus  Morini,  qiiando  creatus  fuit  doctor  Aurolianen.  »  Alanus  et  Petrus  ad  an.  1363  in  Les 
Statuts  et  privileges,  etc,  ed.  Fournier,  I,  121,  afferuntur  ut  doctores  juris  utriusquc.  —  5.  Sic  vocatac  sunt  vacationes  a 
magistris  concessae  die  festum  qnoddam  immediate  sequente.  Cf.  Ducange-Henschel,  II,  647.  —  6.  Baccalarei  saltem  duobus 
primis  annis  in  nonis  legebant.  V.  supra  n"  1153.  —  7.  I.  c.  crastinam,  ut  not.  5.  —  8.  Hic  sequuntur  statuta  facultatis 
derretorum  an.  1370  (1371),  Januarii  23,  quae  in  tomo  III  eduntur. 

Sequuntur  statula  pro  artisiis  (c). 

Hic  sequuntur  alie  consuetudines  sive  statuta  observala  ab  anliquo  tenipore  in  venerabili  facultate  artium 
liberalium. 

(i)  Primo  scicudum  est,  quod  in  predicla  facullalc  artium  liberalium  obscrvatur,  quod  in  quocumquc  fcsto, 
in  quo  non  legitur  in  vigilia,  non  dispufatur  in  vico  Straminis. 

(2)  Ifcm,  nola,  quod  quando  in  vigiliis  non  lcgitur  in  vico  Straminis  ultra  tcrtiam,  in  vico  Brunclli  non 
Jegitur  in  nonis  Noslrc  Domine,  ut  in  pluribus. 

(3)  Ilcm,  nota,  quod  in  illis  diebus  quibus  eligilur  novus  rector,  in  quolibet  illorum  dierum  non  legiliu-  post 
prandium  in  vico  Straminis. 

(4)  Ilem,  nota,  quod  a  quinta  fcria  ante  Ramos  palmarum  usquc  ad  diom  lune  proximam  post  Quasimodo 
non  legitur  ordinaric  in  vico  Straminis. 

(5)  Item,  nota,  quod  toticns  quolicns  lcgitur  cursorie  in  vico  Straminis,  non  dispulatur  in  alio  vico. 

(6)  Item,  non  possunt  fieri  bachalarii  neque  magistri  in  illo  vico,  nisi  quando  legilur  ibidem  ordinarie. 

(7)  Item,  quando  legitur  ordinaric  in  prcdicto  vico,  magislri  ibi  legcnles  non  possunt  Icgere  de  mane,  nisi  In 
tapis  nigris  fouratis,  in  capulio  de  minutis  variis;  lamcn  post  prandium  dcbent  lcgcre  in  capis  rugalis  cum  capucio 
de  eodem  panno  fourato. 

(8)  Item,  nota,  quod  quando  legitur  cursorie  in  vico  Straminis,  tiinc  bacbalarii  et  magislri,  tam  de  mane 
^uam  posf  prandium,  legunt  in  capis  rugatis  dc  tali  panno,  sicut  cuilibct  lcgenti  placet. 

(9)  Item,  nofa,  quod  non  eligitur  novus  rector  nisi  quando  legitur  ibidem  ordinarie. 

(10)  Item,  nofa,  quod  quando  Icgitur  cursorie  in  vico  Straminis,  lunc  non  sunt  disputationes,  nec  possunt 
ibi  fieri  magistri,  nec  etiam  bachalarii. 

(11)  Item,  nota,  quod  ab  ultinia  die  lcgibili  ante  festum  beati  Petri  usquc  ad  crastinum  bcafi  Ludovici  non 
legitur  ordinaric,  et  proclamantur  cursus,  scilicet  in  vigilia  beafi  Pclri. 

'  (12)  Ifem,  nofa,  quod  quando  legifur  in  vico  Sframinis  ordinarie,  non   legitur  ibi  in   nonis  Sancti  Jacobi,  sed 

quando  legitur  cursoric,  lunc  legitur  ibi  in  nonis  Sancti  Jacobi,  nisi  sit  vigilia  alicujus  festi  non  legibiUs. 

Sequuntur  statuta  pro  omnibus  facultatibus  (d). 

Sequunlur  alie  regulc  gencrales  consuete  servari  in  Univcrsitate  Parisiensi. 

(1)  Et  primo  nofandum,  quod  in  quinque  fcstis  Virginis  Maric,  duodecim  apostolorum,  quatuor  evangelista- 
rum,  et  quafuor  doctorum.  non  lcgitur  in  aliqua  facullate,  ct  semper  debct  fieri  sermo. 

(2)  Item,  nota,  quod  quando  inorilur  aliquis  magister  in  Ihcologia,  vel  doctor  in  decretis,  vel  magister  in 
medicina,  vel  in  artibus,  si  sit  aclu  rcgens,  quando  vigilie  solcmnes  celebrantur  post  prandium,  non  legitur  in 
•aliqua  facultate  nec  in  sequenti  die,  in  qua  inhumatum  est  corpus. 

(3)  Itcm,  nota,  quod  quando  fit  processio  generalis  in  Universitate,  tunc  illa  die  non  legitur  aliqua  hora  in 
aliqua  faculfafc. 


TOM.      II.     APPKNDIX.  697 

(4)  Item,  nota,  quod  reclor  Univcrsitalis  de  conscnsu  aliaruni  facultatum  potcst  indicere  feriam  repentinam, 
vel  cessationem  facere  in  tota  Universitate  :  et  omnes  indistinctc  tenentur  obedirc  sub  pcna  perjurii  et  privationis 
privilcgiorum  Univcrsitatis. 

Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  12461  (saec.  Xiv  exeunt.),  fol.  7-10>>.  —  D'Achery,  Spicil,  2  ed.,  III,  735.  Bulaeus,  IV, 
425-428,  sed  ordine  inverso.  Ipse  putat  hacc  statuta  condila  esse  an.  1370  (1371),  Jaiuar.  23.  Sed  dictae  aetatis  eu  sunt  tantum 
statuta,  quae  apud  D'Achery,  p.  736  (Bul.,  p.  428),  post  ordinationes  facullatis  decretoruni  supra  editas  sequuntur  (v.  supra 
statuta  pro  canonistis,  not.   8). 

1 189.   Statuta  Facultatis  theologiak. 

Statuta  sequentia  in  forma  infra  edita  ad  aetatem  reeenliorem  pertinent.  Urbanus  V,  an.  1366,  Maii  2,  Johanni,  tit. 
S.  Marci,  et  Aegidio  tit.  S.  Martinl  in  Mont.  card.  injunxit  ut  Universitatem  Paris.  reformarent  (Reg.  Aven.  Urbani  V,  an.  4,  vol. 
XIV,  fol.  207'').  Commissarii  praedicti  cum  Gaucelino  episcopo  Nemausens.,  Grimerio  Bonifacii  cancellario,  Guillelmo  Romani, 
mag.  8.  palatii.  Ord.  Praed.,  Gerardo  de  Vervino,  aliisque  anno  eodem,  Junii  5,  Avenione  statuta  quaedam  pro  omnibus 
facultatibus  Paris.  ediderunt  (Arch.  Vat.  CoIIect.  Aveuion.,  n°  440,  fol.  153'';  Cod.  Harcur.,  fol.  52,  alibique.  Bul.,  IV,  389  sqq.). 
Omnia  ibidem  pro  facultate  theologica  notata  ordine  inverso  facultas  infra  inseruit,  scilicet  n"»  3-11,  14,  15,  18-20,  par- 
limque  25.  N'  12  et  13  desumpti  sunt  e  statuto  Roberti  de  Courcon  in  tom.  I  Chartul.,  n"  20,  p.  79,  circa  finem.  Alia  tamen 
sunt  declarationes  et  statuta  gradatim  a  facultate  tbeolog.  emanata,  et  quidem  vix  ante  an.  1383-1389,  ut  credimus.  An.  1389 
Universitas  Paris.  declarationes  (39)  et  (40),  ad  (10)  jam  factas  affert  (Bulaeus,  IV,  637).  An.  1387  parlim  (28)  et  (63)  statuebantur 
(Bibl.  nat.  Paris.  ms.  lat.  12847,  fol.  383).  V.  etiam  infra  not.  10.  Quibusdam  exceptis  tamen  haec  statula  usum  antiquum 
respiciunt,  e  quo  ubique  initium  repetunt.  Propter  quod  et  in  principio  dicitur,  statuta  antiqua  in  hanc  formam  esse  redacta. 

Commissariorum  supra  dictorum  statuta  (papalia  seu  sumnii  pontificis  nuncupata)  partim  jam  an.  1360,  Decemb.  19,  in  sta- 
tutis  thcologiae  Universitatis  Tolosanae  repetuntur  (v.  n™  8-14,  16-20  statutorum  apud  Fournier,  Les  statuts  et  privileges,  etc, 
1,612  sq.,  ubi  tamcn  bujus  faoti  ne  uno  quidem  vcrbo  mentio  fit),  et  postea  in  statutis  Univcrs.  Coloniensi  et  Vindob. 

Ista  sunt  statuta,  tam  papalia  quam  alia,  facultatis  thcologic,  regulantia  magistros,  licentiatos,  baccalarios, 
tam  formatos,  quam  cursoies,  et  studentcs  in  eadcm,  rcspective  tamen  in  actibus  scolasticis  cxercendis,  gradibus 
adipiscendis,  scrmonibus  faciendis,  ct  aliis  facultatcm  conccrnentibus,  in  qua  a  fundatione,  statuto  ct  consuetudine 
semper  presidet  antiquior  magister  secularis,  qui  vocaturdecanus',  qui  habet  primum  locuin,  et  presidere,  con- 
vocarc  et  concludcre  in  singulis  tractandis  pcr  facultatcm. 

(i)  Quoniam  facta  preterita  ostendunt  cx  promotione  quorundam,  tam  in  studio  nostro  quam  in  aliis  studiis 
et  curia  Romana,  indebite  gradum  magistralcm  in  theologica  facultate  ambientium  fldem  et  doctrinam  fldei  multis 
pcriculis,  et  ipsam  memoralam  facultatem  thcologic  dampnis  ct  viluperiis  quainplurimis  subjaccre  :  nos  omnes  et 
singuli  magistri  in  thcologica  facultate  predicta  Parisius  actu  rcgentes,  volentes  quantum  in  nobis  cst,  cl  in  corpore 
nostro  polissime,  talibus  pcriculis  obviarc,  fraudes  Deo  odibiles  et  dolos  pestifcros  excluderc,  habila  matura  et  dili- 
gcnti  dcliberatione  in  quamplurimis  congregationibus  super  hoc  spccialitcr  celebratis  ad  laudcm  Dci,  suslcnlamcn- 
tum  fidci,  et  tolius  nostri  coUegii  honorem  ct  conservationem  unanimi  conscnsu.  nuUo  pcnitus  contradicente, 
stafuta  antiqua  redegimus  in  formam  sequentium  statulorum  et  juramcntorum,  que  decctcro  volumus  integrc  et 
inviolabiliter  obscrvari  et  publicari  quolibct  anno,  ut  infra  annotatum  est,  omni  fiaude  semota. 

Statatum  Universitatis. 

(a)  Statuirnus  et  ordinamus  quod  quilibet  bacalarius  admittendus  ad  dcterminandum  vcl  ctiam  lcgendum  in 

sua  facultate  juret,  quod  nichil  dedit  aut  promisit,  dabit  aut  proinittct  cuicunque,  ut  admittalur  ad  detcrminan- 

dum  seu  legcndum,   nec  etiam  pro   licentia,   nec  in  receptione  signeti^  quocunque  titulo  ante  licentiam,   omni 

fraude  reinota. 

Statuta  papalia. 

(3)  Statuimus  priino,  quod  quicunquo  incipientes,  ex  quo  inceperint  legere  Scntcntias,  etiam  cursores  in 
dicto  studio,  incedant  per  villam  in  habitu  suo  statui,  gradui  et  hoiiori  dictc  facultatis  condecenti,  maxime  eundo 
ad  scolas,  ecclesias  et  sermones. 

(4)  Item,  quod  nuUus  ad  lecturam' Sententiarum  in  vacationibus  admittatur-*. 

(5)  Itern,  quod  lcgcntes  Sententias  faciant  honeste  el  sinc  quibuscunquc  vcrbis  ofrcnsivis  aut  clatis,  [ct]  sien 
scandalo  suas  coUationes  et  principia,  omni  injuria  cessante,  servatoque  sibi  invicem  congruo  honore. 

*«  Chart.   Univ.  Paris.  II,  1.  88 


698  CHAKTULARIUM     UNIVERS.     PARIS. 

(6)  Iteni,  quod  legenles  Sententias  non  tractcnt  questiones  autmaterias  logicas  vel  pliilosophicas,  nisi  quantum 
textus  Sententiarum  requiret,  aut  soluliones  argumcntorum  cxigent,  scd  movcanl  ct  tractcnt  qucstiones  tticolo- 
gicas  spcculativas  vcl  morales  ad  distinctiones  pcrtinentcs''. 

(7)  Itcm,  quod  legcntcs  Scntcnlias  lcgant  textum  ipsarum  ordinatc,  et  cxponant  ad  utilitatem  auditorum. 

(8)  Item^,  quod  nuUus  lcgcns  Scntentias  lc[gat  qucstjioncm  suam  aut  suum  principium  pcr  quatcrnum  aut 
alias  in  scriptis".  Non  tamcn  prohibclnr  vcl  inhibctur  quin  bacalarius  possit  portarc  ad  cathedram  aliquid,  cx  quo 
possit  si  necesse  fucrit  sibi  reduccre  ad  mcmoriam  aliquas  difTIcuUatcs  langcntes  qucstioncm  suani  aut  argumcnta 
scu  auctoritatcs  ad  ipsam  questionem  aut  aliquam  expositioncm  pcrtinentes. 

(9)  Ilem,  quod  nuUus  magister  aut  bacalarius  qui  Scntcnlias  legerit,  suam  lecturam  Scntcntiarum  comniittet 
tradendo  stationariis  directc  vel  indirccte,  quousque  sua  lectura  fuerit  per  cancellarium  et  magistros  predicte  facul- 
tatis  examinata. 

(10)  Item,  quod  illi  bacallarii,  qui  Scntcntias  lcgerint,  si  gradum  magistcrii  obtinere  desiderant,  stare  in 
studio  temporc  solito^  inter  lecturam  et  magisterium  intcrmedio  teneantur,  ut  eorum  scientia,  mores  et  vita 
certius  comprobcntur. 

(11)  Itcm,  quod  nulLus  possit  liccntiari  in  thcologia,  aut  inciperc  lcgerc  Sententias  aut  aUqucm  cursum  in 
theologia  sub  magistro  a  Parisius  absentc,  nisi  ille  pcr  facultatem  regcns  fuerlt  reputatus,  nec  bcdellus  magistri 
absentis  ab  incipicnlibus  anledictis  aliquid  recipiat  quoquomodo. 

(13)  Slatuimus'*,  quod  nuUus  legat  Parisius  citra  triccsinium  quintum  etatis  sue  annum,  et  nisi  studucril  pcr 
octo  annos  ad  minus  et  libros  fldeliter  in  scolis  audiverit,  et  quinque  annis  audiat  theologiam  antcquam  lcctiones 
legat  publice.  ct  illorum  nullus  lcgat  antc  tcrliam  in  diebus  quando  magistri  legunt.  NuUus  rccipiatur  Parisius  ad 
Icclioncs  solemncs,  vcl  ad  predicationes,  nisi  probate  vite  fuerit  et  scienlie.  NuIIus  sit  scolaris  Parisius  qui  certum 
magistrum  non  habeal. 

(i3)  Ut  autcm  ista  inviolabiliter  observentur,  omncs  qui  ccnlumaciter  contra  hec  statuta  nosfra  venire  pre- 
sumpscrint,  nisi  infra  (luindecini  dics  a  dic  transgrcssionis  coram  univcrsilate  magistrorum  ct  scolarium  vel  coram 
aliquibus  ab  Universitate  conslitulis  prcsumptlonem  suam  juraverint  cmendare,  legationis  qua  fungimur  aucto- 
ritate  vinculo  excommunicationis  innodamus. 

Pro  scolaribus. 

(i4)  Primo,  qviod  scolares,  qui  noviter  incipiunt  audire  thcologiam,  [primis]  quatuor  annis  portent  vel  portari 
faciant  ad  scolas  biblici  Bibliam,  in  qua  Icctioncs  Biblie  diligenter  audiant. 

(i5)  Ilem,  quod  scolares  noviter  librum  Sententiarum  audientes  [primis]  quatuor»  annis  portent  vel  portari 
faciant  tcxtum  Sententiarum  ad  scolas  bacalarei,  a  quo  Sententias  audient,  ut  texlum  Sententiarum  audiant 
diligenter. 

Pro  cursoribus. 

(16)  Primo  quod  nullus  amodo  in  facultate  theologie  legat  aliquem  cursum  BibUe,  nlsi  prius  juraverit  se 
complevissc  sex  annos,  aut  majorcm  partem  ordinarii  singulorum  sex  annorum,  et  intraverit  septimum  annum 
in  studio  thcologic'",  audicndo  Parisius  lectioncs  magistrorum,  bacalariorum,  sententiariorum  et  biblicorum,  vel 
in  alio  solcmni  studio  similiter  sic  fecerit,  in  quo  duo  anni  pro  uno  anno  Parisius  computabuntur " ,  et  dc  quibus 
annis  pcr  litteram  studii  facict  fldem,  aut  per  testes  ydoneos,  omni  fraudc  rcmota. 

(17)  Itcm*-,  quod  incipientes  cursores,  cx  quo  inccperint  lcgcre  in  dicto  sludio,  incedant  per  villam  in  habitu 
suo  statui,  gradui  et  honori  diclc  facultatis  condcccnti,  cundo  ad  missas  Universitatis  et  facultalis,  ad  sermones,  ad 
proccssioncs  ct  ad  scolas,  ct  inlcrsint  aulis,  vcsperiis,  disputationibus  ordinariis,  Sorbonicis,  et  alils  actibus  publicis 
facuUatis,  seculares  cursores  in  hulcca  '^,  rcligiosi  vero  in  haljitibus  deccntibus  sue  rcligioni,  manleUis  sub  liabitu 
decenli  minime  comprehensis. 

(18)  Item,  ut  studentes  non  per  saltum,  scd  secundum  sua  mcrita  promoveantur  ad  honores  in  facultate  pre- 
dicta,  cursores  theologie  suos  cursus  legant  ordinate  textum  exponendo,  et  glosas  notabiles  declarando  sccundum 
modum  antiquitus  in  dicto  studio  approbatum. 

(19)  Item,  quod  nuUus  cursor  Biblie  legcre  presumat  ultra  unum  capitulum  in  una  lectione  de  libro  quem 
leget",  exccptis  biblicis  ordinarie  legentibus. 

(20)  Item,  quod  nuUus  admittatur  ad  lecturam  cursuum  in  Biblia,  nisi  attigerit  vicesimum  quintum  etatis 
sue  annum  et  juraverit,  quod  credit  esse  de  legilimo  matrimonio  procreatus*^. 


TOM.    II.    vppENnix.  699 

(ai)  Itein,  quod  qiiicunquc  admillctur  ad  graduin  l)acalarialus  sivo  ad  leclurani  ciirsuuin  iii  llicologia.  infra 
spatium  Irium  mcnsium  legere  inchoabit,  et  leclurani  sinc  interruplione  notabili  conliniiabil,  donoc  fmierit 
libruminchoaltim,  alias  pro  non  bacalario  repulabilur.  Et  dc  inccptiono  libri  ct  fmilionc  fidcm  facicl  bcdcUus  iti 
facultale  prima'"  dic  mcnsis  sequcntis  tcmpus  illorum  triiim  mensium  assignalorum  pro  lalibus  lcclionibus,  ut 
sciatur,  si  quis  defccerit,  et  deleatur  de  libro  facnllatis  si  dcfccerit. 

(32)  Item,  quod  nullus  ad  juramcnla  prcstanda  in  admissione  ad  hujusmodi  bacalarialum  rccipialur,  nisi 
prius  fuerit  super  hoc  facullas  specialiter  vocala,  et  de  ejus  vita,  moribus,  cttemporo  dclibcravoril,  in  qua  facullalc 
seu  congrcgatione  cjusdcm  fuorint  ad  minus  soptem  magislri  rogentes,  corani  quibus  talis  volens  admilti  tompus 
suuin  probavcrit  por  codulas  magislrorum,  sentcatiariorum,  ac  ctiam  biblicorum,  ant  ad  miniis  por  trcs  teslos 
ydoneos'^  doponentes  de  honcslate  vite,  morum  et  tempore  scx  annorum,  el  inchoalione  scpliini,  dc  quo  in 
quodain  superiori  statuto  fll  mentio"*. 

(28)  Item '",  quod  nullus  admittatur  ad  detorminandum,  lcgendum,  aut  alios  aclus  faciciidum,  nisi  prius 
juret  quod  deferct  honorem,  reverentiam  et  obodientiam  facultati,  decano  et  singulis  magistris,  necnon  scrvaljit 
legcs,  statula,  jura.  liberlalcs,  privilogia.  ct  consucludincs  laudabilcs  facultalis  tlieologic  cl  lionorcm  singulorum 
magistrorum  ad  quemcunquc  statum  devenerit. 

(24)  Item,  quilibet  bacallarius  incipiens  jurabit  incipere  sub  magislro  regente  et  actu  Parisius  prcscnte,  aut 
pro  tali  roputato  per  facultatom,  ct  nominabit  magistrum  suum  iu  i^resentia  facultatis. 

(35)  Item,  quilibet  baccalarius  cursor  tonebitur  [loiiiporc  inlorincdio]  intor  primum  cursum  ct  Sentcntias 
respondere  semcl  in  vcspcriis  etiain  semel  iii  resumpta  dc  cNpeclatoria'-",  si  fueril  por  magislnim  roquisilus,  sub 
pena  xl  solidoriiin  parisiens.,  quain  exequetur  bidelliis  ad  rcqucslam  magistri,  nisi  habcal  logitiiiiam  causam 
excusationis,  de  qua  facultas  judicabit. 

(26)  Item,  si  proptcr  paucitatcm  fratrum  Predicatorum  et  Minorum  et  aliorum-i  qiii  loncntiir  ad  sermonos  in 
domibus  Prodicatorum  et  Minoruin,  rcspcclive  tamen  in  dominicis  diebus  in  domo  Prcdicalorum--',  ct  aliis  festis 
in  domo  Minorum  (cxcepto  quod  aliqui  scrmoiics  liunt  iii  domibus  bcali  Augiistini  cl  boalc  Maric  de  Carmelo)  aut 
propter  aliain  causain  rationabilem  secundum  judicium  facullatis  contingeret  sormones  dominicalos  aut  fcstivales 
non  cssc  sufricicnlor  assignatos  per  oos  ad  qiios  spoctat.  liccbit  rcgcnti  ct  magislro  sludentium  de  domo  Prcdica- 
torum  scrmoncs  dominicalcs  assignarc  ciirsoribus,  aiit  ydoneis  studenlilnis  suc  ct  aliariim  rcligionum,  dcnique 
regcnli  ct  magislro  studontium  dc  domo  Minorum  qiioad  scrmoncs  fcslorum.  Qui  cursorcs  antcquam  admiflanlur, 
jurabunt  per  sc  vel  per  alium  ad  minus  seiiicl  in  aimo  unam  collationcm  facere,  si  sibi  assignctur,  ct  quandiii  erunt 
in  studio,  et  fuerit  cis  significatum  per  duos  monses  ante. 

Pro  baccalariis  Senleniiarnm  el  biblicis  ordinariis. 

(27)  Statuimus  quod  nullus  admittatur  ad  lecturam  Biblie  ordinarie  aiit  etiam  Sententiarum,  ncc  ad  jura- 
menta,  nisi  prius  fecerit  in  Universitate  duas  collationcs,  vcl  sormonem  cum  collationo  juxta  arbilriiiin  illoruin  qiii 
habebunt  de  scrmonibus  ordinare,  et  in  propria  porsona,  ut  in  cloqucntia  ct  artc  prcdicandi  comprobclur. 

Pro  hncallariis  Senlenliarnm. 

(28)  Primo,  quod  quilibct  bacalarius  antcquain  Scntcntias  logat,  tencbitur  legcrc  duos  cursus  de  veteri  aut  de 
novo  Testamento -■■',  nec  cum  aliquo  super  hoc  dispcnsabitur,  vcl  si  placcret  disponsare  quod  Hibliam  non  legcret, 
aut  cursus,  loco  eorum  respondcbit  bis  de  tomptativa^i,  vel  Sorbonica  loco  tomplative,  vel  semel  dc  tomptatoria  et 
semcl  de  Sorbonica,  salvis  juribus  inagistrorum  et  facultatis. 

(39)  Item,  quod  quilibcl  cursor  in  thoologia  inter  priinum  cursum  et  Senlcntias  tonebilur  rcspondcre  in 
theologia  ad  minus  semel  de  disputatione  lcmptativa  sub  magistro,  aut  in  Sorbona  loco  temptativc,  et  submagistro 
alterius  nationis,  ct  rcligiosus  sub  alio  quam  sui  convcntus'-''.  Vultquc  facultas  quod  roligiosi  gratiosi,  qui  bina  vice 
de  teinplativa  rospondere  tcnentur,  respondeant  bina  vicc  anle  ])rimuin  principium  Senlcntiaruin,  alias  ad  lec- 
turam  pro  illo  aiino  non  rocipicntur  seii  admiltenliir. 

(3o)  Item,  qiiod  millus  lcgat  Scntentias  Parisius,  nisi  complevoril  ibi  novem  annos  stndcndo  in  llicologia,  et 
audiendo  lecliones  magistrorum,  sententiariorum  ct  biblicorum,  aut  in  alio  solcmni  sludio,  iibi  diio  aiini  pro  uno 
computabuntiir,  vel  per  majorem  partein  ordinarii  singulorum  annorum  predictorum,  et  inlraverit  decimum 
annum^c.  Per  lioc  taincii  non  intonditur  privilogiis  rcligiosorum  mcndicanliiim  ct  aliorum  roligiosorum  privilc- 
giatorum,  pro  iMiccalariis  ad  lecluram  Seutenliarum,  Biblic,  aul  cursuum  presentandis,  in  aliquo  dcrogare^'. 


700  CHARTULARIUM     UMVERS.      TARIS. 

(3i)  Nolumus^s  etiam  quod  aliquis  bacalarius  admittatur  ad  principiandum  sive  in  Sententiis  aut  Biblia  sub 
magistro  non  regente  aut  sub  regente  a  Parisius  absente.  nisi  talis  fucrit  per  facultatem  presens  et  regens  reputatus, 
nec  bedellus  magistri  absentis  ab  incipientibus  antedictis  aliquid  recipiat  quoquomodo. 

(Sa)  Itcm,  quod  quilibet  bacalarius  lecturus  Sentcntias  incipial  cas  temporibus  consuetis,  et  continuabit 
lecturam  quatuor  librorum  Sententiarum  usque  ad  vacationes^",  nisi  csset  infirmitate  aut  alia  legitinia  causa 
impeditus,  in  quo  casu  tenebitur  tempore  vacationum  proxime  sequenti  perficere  quod  obmiseral  dc  leclura, 
exceptis  cessationibus  per  Universitatem  conclusis,  et  lcgationibus  ipsius  de  consensu  facullatis,  per  dictos  bacalarios 
nullatenus  procuratis.  Quo  casu  non  tencbitur  supplere  quod  deerat  de  lectura,  scd  pro  perfecto  bacalario'"' 
habebitur,  factis  tamen  per  eum  quatuor  principiis-',  quantum  commodc  per  eum  fieri  poterit. 

(33)  Item,  quod  quilibet  baccalarius,  antcquam  recipiatur  ad  lccturam  Sententiarum,  juret  quod  credit  esse 
de  legif  imo  matrimonio  procreatus  '-,  ct  si  aliquis  magister  crcdcrct  oppositum,  tencliitur  illud  sub  debito  juramenti 
facullati  revclare.  Volumusque  hanc  nostram  ordinationcm  ct  legitimum  statutum  inviolabiliter  observari,  omni 
dispensatione  seclusa.  Quod  si  per  errorem  aut  alias  quis  de  matrimonio  lcgitimo  non  procreatus  Sententias  post- 
modum  legerit,  licentiam  et  gradum  theologie  fucril  adeplus,  ipso  facto  facultas  ipsum  declarat  non  debere  uli  et 
gaudere  cmincntiis  gradus  doctoralis,  ct  pro  non  magislro  ct  liccnciato  rcputatur  quoad  sUum  consortium. 

(34)  Ilem,  quod  tenebuntur  memorati  baccalarii  legere  in  tcrtiis,  diebus  quibus  magistri  legent'''.  et  quibus 
disputabitur  post  prandium  de  temptativa,  dc  Quolibetis,  vcl  rcsumpla. 

(3.5)  Itcm,  quod  quilibet  baccalarius  intendcns  legere  Senlcnlias  pro  anno  futuro,  tenebitur  per  octo  dies  anle 
flnem  ordinarii  precedentes  ^'  loqui  cum  bidello,  et  comparerc  in  facultate :  que  presentibus  illis  ordinabit  quod 
incipiant  Scntentias  secundum  ordincm  primogcnilure  suc  in  gradu  baccalariatus.  Illi  vero  qui  tunc  non  compa- 
rcbunt  sequentur  alios  eo  ordine,  quo  se  postca  bcdcllo  principali  presentabunt,  reservatis  tamen  locis  ab  anliquo 
ordinatis  et  aliis  religiosis,  quorum  loca  sunt  quasi  immutabilia. 

(36)  Item'^,  nc  quidam  ignari  ad  lecturam  Scntentiarum  promoveri  presumant,  prohibemus  sub  debito 
juramenti  ne  dicti  bacalarii  legant  in  quaternis  confectis  per  alios,  attendantque  super  hoc  ad  stalutum  summi 
pontificis  premissum""'. 

(87)  Uursus  statuimus  ne  sic  super  prologum  ct  primum  Sententiarum  insistant,  quin  possint  debite  tractare 
materias  sccundi,  tcrtii  et  quarti  Sentcntiarum  ad  distinctiones  pcrtinentcs. 

(38)  Itcm,  quod  carmelita  facial  suum  sccundum  principium  ■'"  prima  die  .Tanuarii  legibili,  et  alii  bacalarii 
consequenter.  Terlium  faciat  carmelita  prima  Marlii,  ct  aliiconsoquenler.  Quartumfaciat  ipsecarmelitaprimaMaii, 
et  alii  consequenter. 

Pro  baccalariis  formalis. 

(39)  Statuimus  primo  quod  bacalarii  post  lecturam  Sententiarum  teneantur  Parisius  manere  in  studio  et 
frequentare  actus  facultatis  per  tempus  quinque  annorum,  annis  lecture  Scntentiarum  et  liccntie  computatis,  et 
tribus  annis  mediis  completis-*'*.  Hoc  tempus  intelligimus  per  «  tcmpus  solitum  »,  de  quo  in  statuto  summi  pontiflcis 
flt  mentio'',  nec  liceat  ipsis  etiam  ex  causa  rationabili  se  absentare  a  Parisius  ultra  duos  menses  pro  quolibet  anno 
absque  licentia  facultatis. 

(40)  Quod  si '"  presentati  Ordinum  ralione  presentationis  citius  expediantur,  ipsi  ultra  responsiones  eis  aut 
aliis  ordinarie  imposilas  bis  habebunt  respondere  de  ordinaria.  Quod  si  autem  contingeret  aliquem  presentatum 
aut  alium  bacalarium  huic  statuto  contraire,  nuUi  magistrorum  liceat  pro  tah  deponere.  Et  si  contingeret  quod 
aliqui  pro  tali  dcponerent  aut  sine  eorum  depositione  per  canccllarium  vel  alium  habcntem  super  hoc  potcstatem 
Uccntiaretur,  talis  sic  licenciatus  nunquam  in  posterum  ad  gradum  magisterii  et  actus  facultatis  admittatur,  omni 
dispensatione  seclusa.  Et  intendit  facultas  hoc  statutum  servarc  in  propriis  terminis  sine  quacunque  extorta  expo- 
sitione  respectu  tempoi'is  predicti. 

{!n)  Itcm,  quod  quilibet  baccalarius  formatus  existens  Parisius  tencalur  inleresse  in  cappa  aut  [si  sint  rcligiosi, 
in]  habitu  decenti  sue  religioni  lectionibus,  vesperiis,  auhs,  disputationibus  ordinariis  et  aliis  quibuscunque  dispu- 
tationibus  publicis  magistralibus,  et  disputationibus  in  Sorbona  sub  pena  quarte  partis  unius  franci,  omni  cxcusatione 
ccssante  cxcepta  in  inlirmitate  aut  alia  rationabili  causa,  quam  '•'  probare  ct  ostendcre  lenebitur  deficiens  in  pre- 
sentia  unius  magistri  el  unius  hedellorum  per  duos  testes  ydoncos  ad  minus.  Et  de  absente  habebit  judicare 
presidens  in  hujusmodi  disputationibus  aut  aliis  omnibus  actibus,  aut  prior  in  Sorbona  absentiam  deflcientium 
uni  magistro  prcscnte  bedello  referre.  Penam  autem  antedictam  principalis  bedellus  contra  sic  deficicntem,  ut 
preniissum  est,  exequetur   rigorose,  nemini  parcendo,   et  hoc  in  publicalione  hujus  statuti  jurabit.   Ubi  vero 


TOM.    11.    .vrpENnix.  701 

deflcerot,  pene  aiiledicto  subjacebit.  Siiiiiliter  Jinabit  excqiii  alias  pcnas  pccuniarias  contia  baccalarios,  dc  quibus  fit 
mentio  in  statutis.  Futuri  vero  bedelli  principales  lioc  facieiit  cuiu  iioviler  crunt  per  facullalein  ad  luijusinodi 
ofiicia  recepti. 

(4a)  Item,  quod  si  aliquem  baccalarium  formalum  Parisius  cxislenlem  contijijcrit  sc  a  prcccdcnlibus  actibus 
absentare  ultra  trinam  viceni  in  anno,  talis  per  ununi  jubilcuin  relardabitur,  omni  dis])cnsaliouo  socbisa.  nisi 
habuerit  excusalioucs,  quc  per  duas  lertias  jjarlcs  facultatis  ad  hoc  specialitcr  ct  cxprossc  vocalc  roputenlur  legilimo, 
in  quo  casu  sufriccrol  pona  prctaxala  quarlo  partis  unius  franci  pro  qualibct  vice,  cl  lioc  iulcllipitur  dc  disputa- 
tionibus. 

(43)  Item,  quod  legcntcs  Sententias  de  domibus  Mendicanlium  ct  Saucti  Bernardi  rcspondcant  dc  Quolil)olis 
ante  quartum  principium  omnl  dispcnsatione  seclusa  :  alioquin  ipsis  interdicitur  quarlum  principiuni  ct  ullcrior 
lectura  Sententiarum.  Secularcs  autem  et  alii  relijiiosi  respondeant  de  Quolibetis  ante  licentiani.  Quod  si  contingat 
cum  aliquo  talium  dispensari '-,  commutabitur  hcc  responsio  in  unum  sormoncm  facienduiii  pcr  cum  post  magi- 
sterium,  et  dabit  in  pignus  principali  bidollo  duos  francos,  quos  rocuperabit,  si  illum  scrmoncm  feccrit,  sin  autom, 
fiet  per  alium  sumptibus  illius. 

(44)  Et'-'  ne  fiant  insolcntie  et  sibilalioncs  in  predictis  disputalionibus,  volumus  quod  magistri  studcntium  in 
domibus  Ordinum  remedium  apponant.  Quod  si  non  feccrint,  et  pcr  aliquos  religiosos  fiat  insolcnlia,  tales  solvent 
decom  sol.  paris.,  dequibus  respondebunt  magister  rcgens  ct  bedcllus  domus;  alioquin  magistcr  regens  illiusdomus 
jurabit  in  facultalc  quod  non  dabit  talibuslittcras  teslimoniales. 

(45)  Itcm  '■'',  quod  nuUus  tradal  signum  suum  scu  cyirographum  cuicunquc  studcnti  iiisi  ille  fuerit  inscriptus 
in  suis  cedulis  traditis  facultati,  aul  nisi  facultas  legilime  congrcgala  aliter  oidinaverit. 

(46)  Ilem,  quod  bacalarii  formati  Parisius  existentes  lectura  Scntenliarum  completa,  iutcrsint  scrmonibus 
magistralibus,  processionibus  Universitatis  ct  iiiissis  fam  Univcrsilatis  ([uaiu  facultatis,  secularos  in  cai^pis,  ct  rcligiosi 
in  habitibus  deccntibus  sue  religioni,  sub  pcna  duorum  solidorum  parisiens.  subquacliaiu  pona  tonebuntur  iuter- 
resse  duo  bedelli  facullatis.  Cujus  pcnc  executio  contia  dictos  baccalarios  commillilur  bcdcUo  principali,  alias 
si  negligens  fuerit  in  hujusmodi  cxecutiono,  prodicte  pcne  subjacebit ''■'.  Conlradiclorcs  aulem  rcfcret  facultati. 

(47)  Item,  vull  facultas  quod  non  liccal  cuicunque  baccalario  formalo  rcccdore  a  civitalo  Parisius,  nisi  iutimet 
diem  sui  recessus  et  reditus  principali  bedello,  qui  habet  papyrum  facultatis,  in  qua  lalis  dics  inscribatur,  ut  facultati 
constet,  quanto  tempore  se  absentaverit,  alias  pcr  jubileum  rctardelur. 

(48)  Item,  quod  quilibet  bacalarius  formalus  oinni  anno  faciat  uuum  sormonem  cum  collatione  per  se  vel  per 
alium  bacalarium  formatum,  de  licentia  tamcn  facultatis,  si  fuerit  super  hoc  per  illum  ad  quem  pcrtinet  requisitus; 
et  cum  hoc  unam  coUalionem  post  scrmoncin  magistralcm,  si  per  duos  menses  ante  fuerit  sibi  significatum,  c}ue  si 
facere  recusaverit,  pcr  unum  jubileum  a  liccnlia  retardctur.  Dislricleque  prohibcmus  nc  quis  pro  alio  faciat  plus 
quam  semel  in  anno  scrmonem  aut  coUationom. 

(49)  Itcm,  quod  quilibet  bacalarius  formatus  laciat  quolibet  anno  duos  de  actibus  suis,  vel  ad  minus  uiiuin, 
quousque  omnes  actus  suos  compleveril,  ne  sint  duo  actus  solcmnes  facultatis  in  eadem  hcbdomada.  quod  omnino 
fieri  prohibemus ''''',  alioquin  per  unum  jubileum  a  licentia  refardctur.  Actus  autem  ad  quos  tencntur  sunl : 
Responsioncs  de  Quolibetis,  Sorbonica,  ordinaria,  ct  aula.  Et  vult  facultas  quod  omnes  hujusinodi  actus  complcan- 
tur  ante  festum  sanctc  Catherine  anni  jubilei.  Alias  deticientes  rctardcntur  per  jubileum,  in  quo  anno  jubileo  con- 
gregabitur  facultas  prima  die  legibili  post  fcstum  Omnium  Sanctorum  pro  apericndo  cxamen  suum,  vel  ad  tardius 
die  misse '". 

(50)  Item,  quod  nuUus  dictorum  bacalariorum  presumal  comparere  in  congregationibus  Univcrsitatis  sine 
cappa,  vel  ad  ininus  hulcea,  si  fuerit  socularis,  vel  sine  habilu  dcccnti  sue  religioni,  si  fucrit  roligiosus,  sub  pena 
xij  denariorum  parisiens..  nec  in  facultatc  sub  pena  duorum  solidorum  parisiens.  pro  qualibcl  vicc,  et  tcneatur 
bidellus  principalis  penam  contra  lalilcr  facieulem  exigere  et  cxcqui,  contradictorem  '■''  facultati  notando,  vel 
predictc  pene  subjaccbit;  nec  det  bedcllus  locum  decentcm  bacalariis,  qui  non  erunt  in  habitu  deccnti. 

(5i)  Item,  quia  ab  aliquibus  temporibus  citra  satis  levitcr  ficbant  dispcnsationes,  aut  in  actibus,  aut  in  coin- 
mutatione  actuum,  paucis  magistris  comparcutibus  in  congregalionibus,  non  vult  facullas  congregari  ainodo  super 
talibus  dispensalionibus,  nisi  primo  dic  mcusis  quo  missa  cclcbratur,  ubi  omucs  magistri  coiisuevcrunt  intcresse, 
nisi  forsan  aliqua  ncccssitas  emorseril,  quo  casu  placet  sibi  cougrcgari,  dum  tamcn  in  congrcgafionc  compareant 
due  terlie  magistrorum  concorditer  delibcrantium  ;  alias  pro  non  factis  et  non  conclusis  acta  habeantur. 

(53)  Itcm,  iion  intendit  faculfas  amodo  commutare  Quolibeta  in  sermoncs,  maxime  quoad  illos  qui  por 
statutum  astringuntur  ea  facere  determinato  tempore,  imo  vult  quod  celebrentur  tcmporc  staluto,  nec  sibi  placet 


702  CHARTUL\niUM     UNIVERS.      P\RIS. 

quod  amplius  per  librum  legantur,  sed  corde  tenus  pronuntientur  pro  lionore  facultatis,  alias  censeantur  respon- 
dentes  de  cisdem  non  respondisse. 

(53)  Item,  non  placct  facullati  quod  bacalarius  amplius  respondeat  sub  magistro  sue  nationis,  ncc  religiosus 
sub  religioso  sue  domus,  presertim  et  specialiter  de  temptativa  et  ordinaria  principali  ^* ;  de  Quolibelis  aut  ordinariis 
minus  principalibus  non  loquitur. 

(5A)  Item,  et  ut  sit  \Ml\  inter  seculares  et  religiosos,  et  econtra,  sitque  debita  regula  et  modus  presentandi 
baccalarios  quatuor  Ordinum  Mendicantium  et  Sancti  Bernardi,  nullus  amodo  presentabitur,  nisi  tempore  licentie 
ordinarie,  ct  pro  liccntia  ordinaria  assequenda,  ut  ab  antiquo  fieri  solet. 

(55)  ItemSO,  si  contigcrit  presentatum  propter  sui  exccllentiam  aut  alias  assumi  ad  llcentiam  aliquam  cxtra- 
ordinariam,  loco  sui  nullus  presentabitur  pro  lunc,  sed  expectabitur  tempus  licentie  ordinarie  pro  tali  prcscnta- 
tione  facicnda.  Aut  si  tunc  aliquis  prcsentctur,  talis  presentatio  non  valcbit  sibi  pro  licentia  immediatc  scquenti, 
sed  pro  illa  licentia  ordinaria,  proplcr  quam  fuisset  prescntatus,  si  cxpectasset  presentari  temporc  licentie  ordinarie 
subsequenlis  illam  extraordinariam  licentiam. 

(56)  Itcm,  et  prescntabuntur  anliquiores  bacalarii  in  flnc  licentie  ordinarie  in  aula  episcopi  Parisicnsis  canccl- 
lario  Parisiensis  ecclesie  presente  facultatc,  ut  mos  anliquus  habuit,  aut  si  quem  juniorem  presentari  contingat, 
non  valebit  sibi  presentatio,  nisi  pro  liccntia,  ad  quem  venisset  non  presentatus,  imo  complebit  totum  tempus 
requisitum  inter  lecturam  et  licentiam  morc  non  presentatorum  et  secularium. 

(67)  Item,  si  contingat  antiquiorcm  bacalarium  alicujus  predictorum  Ordinum  a>it  Sancti  Bernardi,  qui  esset 
presentandus,  non  cssc  prcsentcm  Parisius  tcnipore  dictc  ])rcscnlationis,  retardabitur  pcrunumjubilcum  a  licenlia, 
nisi  causa  sue  absentic  visa  fuerit  justa  majori  parti  facultatis,  quo  casu  sibi  rescrvabitur  presentatio;  si  vero  non 
fuerit  justa,  retardctur  per  jubileum,  ut  predicitur,  et  loco  sui  assumatur  antiquior  bacalarius  domus  post  eum,  ut 
predictum  est. 

(58)  Itcm''',  si  alicui  presentato  pro  tempore  licentie  faciende  defuerit  tempus  ultra  sex  menses  de  tempore 
requisito  inter  lecturam  ct  licentiam,  ut  In  statuto  cavetur,  non  licentiabitur  illa  licentia,  sed  complebit  tempus  ut 
alii,  ct  expectabit  aliam  licentiam.  Si  vero  sex  mcnses  aut  minus  dofuerint,  alia  causa  non  impedientc,  assumetur 
ad  liccntiam,  proviso  quod  feccrit  rcsponsiones  ordinatas  in  staluto  pro  supplemento  temporis,  ita  quod  prcsenta- 
tio  quoad  cclebrationem  temporis  non  valebit  nisi  pro  tempore  sex  mensium. 

(5g)  Itcm,  quia  domini  Predicatores  dicunt  habere  consuetudincm  presentandi  vicissim  intraneum"'^  et  extra- 
ncum,  non  vult  facultas  huic  consuetudini  dcrogare,  dum  tamen  lalis  presentatus  compleat  lempus  rcquisitum  et 
solitum  inter  lecturam  et  licentiam  modo  prcmisso.  Per  hec  tamen  dicta  non  intendit  facultas  alTerre  prejudicium 
privilegiis  Ordinum  aut  Sancti  Bernardi,  si  qua  in  contrarium  habeant,  de  quibus  constabit. 

Pro  magislris  regentibus. 

(60)  Statuimus  primo  quod  nullus  magistcr  deponat  pro  aliquo  bacalario  licentiando,  nisi  ipse  bacalarius 
manscrit  in  studio  Parisius  et  frequenlaverit  actus  facultatis  per  tempus  quinque  annorum,  annis  lecturc  etlicentie 
computatis,  et  nisi  ipse  responderil  post  lccturam  Sententiarum  et  antc  licentiam  de  Iribus  questionibus,  scilicet 
aula,  ordinaria,  et  Sorbonica,  jurabitquequilibet  magister,  dum  prima  vice  ad  congregationem  facultatis  veniet,  de 
nulla  liarum  in  posterum  dispensarc,  nisi  tamen  alteram  in  alteram  ex  causa  legitima  commutet,  scilicet  illam  de 
aula  in  ordinariam,  aut  Sorbonicam  in  ordinariam,  ct  si  quis  in  Sorbona  ante  lecturam  Scntentiarum  responderit, 
computabitur  pro  temptativa  tantum,  tcnebiturque  nichilominus  respondere  in  Sorbona  post  lecturam. 

(61)  Itcm,  quod  nullus  magistcr  deponat  in  licentia  pro  baccalario  a  Parisius  absente,  nisi  fuerit  abscns  pro 
factis  Univcrsitatis  aut  facultatis. 

(62)  Item,  quod  nullum  licenliatum  admillat  facultas  ad  principium  in  aula  faciendum,  nisi  dederit  in 
manus  principalis  bcdelli  loco  pignoris  quatuor''  francos  pro^'  duabus  responsionibus,  et  lotidem  pro  duobus 
scrmonibus  seu  Quolibcto  rationc  magisterii  faciendis  per  eum  in  aula  scqucnli  aut  pcr  alium  ad  cjus  requcstam. 
Quas  si  feccrit  pcr  sc  vel  alium.  recuperabit  iiij"''  francos  traditos.  sin  autcm,  facultas  providebit  sumptibus  suis 
datis  in  pignus.  Et  ctiam  pro  sermone  ratione  magistcrii  novi  dabit  duos  francos;  qucm  si  fcccrit  rccupcraljit,  sin 
autem,  fiet  sumptibus  illis  datis  in  pignus. 

(63)  Item,  quod^-',  quomodo  magistri  prcsident  in  disputationibus  ordinariis,  sic  prcsidcant  in  temptativis. 
Qui  dum  primo  admittentur  post  magisterium  ad  congrcgationem  facultalis,  jurabunt  in  ca  fideliter  referrc  vota 
bacalariorum  formalorum  de  sufTicicntia  vel  insufncientia  baccalarii  respondcutis''''.  El  ut  hoc  fiat  comniodius, 


TOM.      II.     APPENDIX.  703 

volumus  quod  finita  dispulationc  niagisler  prcsidcns  vota  liacalariorum  formalorum,  qui  intcrfucrant  prcdicte 
disputationi  temptativc,  sccretc  ct  sigillatim  super  lioc  audiat,  qui  numerum  bacalariorum  in  facultatc  referct  et 
judicium  de  sufTicicntia  vcl  insufTicicnlia  rcspondcnlis,  sccundum  majorcm  et  saniorcm  parlcm  eorum,  priusquam 
ille  ad  lecturam  admitlalur.  Si  autem  rcsponsio  fiat  in  Sorbona  anlc  leclnram  Senlcnliannn,  quc  solum  pro 
temptativa  liabebilur,  prior  Sorbone  vola  bacalariorum  formatorum  inquirct  modo  prius  cxprcsso,  ct  refcrct 
duobus  magistris  pcr  facullatcm  dcputalis,  per  quos  fiet  de  sufricicnlia  vel  insufficicntia  respondenlis  in  facultate 
relatio'"'. 

(64)  Item,  quod  nullus  magister  sub  debito  juramenti  dcpositiones  singulorum  bacalariorum  alicui  rcvelabit, 
ad  pcrsonam  deponentem  referendo,  ncc  bacalariorum  alterum  allcri. 

Pro  magislris  regentibns  ei  non  regentibns. 

(65)  Ilcm,  cum  aliquis  volens  admilti  ad  Icgendum  cursum  suuni  primum,  aut  Bibliam,  comparucrit  in 
facullate,  dabuntur  quatuor  magistri,  a  quibus  examinabitur  in  gencralibus  thcologic,  et  fict  pcr  eos  in  facultale 
rclatio. 

(66)  Item,  quod  quatuor  magistri  regentes  deputabnntur  per  facultatem,  qui  assignabunt  scrmoncs  magi- 
strales,  et  nullos  alios,  magistris  regentibus  ct  non  rcgentibus,  quos  tenebuntur  facerc  magistri  ad  illos  assignati 
pcr  se  vcl  pcr  alium  magistrum. 

(67)  Ilcni,  in  vcspcriis  quilibct^**  vcspcriandus  habcat  confcrrc. 

(68)  Ilcm,  cuni  aliquis  admittetur  ad  Icgcndum  cursus,  Bibliam,  Scnlcntias,  vcl  ad  licenliam,  interrogabit 
decanus  aut  viccs  gcrens  ejus  omnes  magislros,  si  talis  admittendus  alicui  magistrorum  intulcril  aliquas  injurias ; 
quod  si  fecerit,  non  admiltetur  doncc  satisfcccrit  arbitrio  facullatis,  aut  deputaloruni  ejusdcm. 

(69)  Item,  quod  sub  solo  regcnte  presentc  Parisius,  aut  pro  presente  reputato  possit  bacalarius  licentiam 
acciperc. 

(70)  Et"'''  quoniam  ignorantia  est  sepe  causa  transgressionis  mandatorum,  ut  ad  plcnum  et  intcgrum  de- 
cetero  statuta  papalia  et  facultatis  observcntur,  volumus,  ordinamus  et  statuimus  ut  bis  quolibet  anno,  semcl 
primo  die  compctentiori  post  Quasimodo,  et  alia  vice  post  missam  Septembris  ct  ante  inchoalioncm  ordinarii 
thcologie,  cclebretur  congrcgalio  facultalis  solemniter  ad  audiendum  statuta  prcdicta  ct  juramenta  pcr  mcmoratam 
facullatem  ordinata,  in  qua  tenebuntur  interesse  omnes  ct  singuli  bacalarii  formati  et  cursores,  rcligiosi  ct  secu- 
lares,  sub  pcna  iiij"''  solid.  parisiens.,  quam  cxigcrc  tcncbitur  ct  levarc  principalis  IjcdcUus  contra  dcficicntes, 
exccpta  causa  infirmitatis  ct  alia  rationabili,  de  qua  habcbit  judicare  facuUas,  conlradictorcs  facultati  nominando. 
Qui  si  negligcns  fuerit,  prcdicte  pcne  subjacebit.  Illud  autem  dc  honestate  habituum ''"  ac  alia  duo  scolarcs  lan- 
gentia'"  volumus  publicc  lcgi  semcl  in  anno  in  prima  disputatione  Sorbone. 

(71)  Item  cxpedire  videtur  quod  in  illa  congregatione  facultatis,  in  qua  erunt  presentes  omnes  bacalarii, 
publicentur  sermoncs  assignati  et  quibus  assignabuntur. 

IJibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  10402  (saec.  xv),  fol.  1  sqq.  Simili,  minime  eodem,  codice  usus  est  Kicher,  Hist.  Paris.  acad., 
ms.  lat.  9943,  fol.  198,  pro  his  statutis  ab  ipso  ibid.  exscriptis,  quae  «  omnium  antiquissima  u  vocat  (fol.  211'').  In  integra 
forma  hactenus  minime  edita  erant,  nam  quae  D'.\rgentre,  Coll.  jud.,  II,  1,  p.  4G2  sqq.,  (eura  multis  mendis)  publici  juris 
fecit,  truucata  et  breviata  aetatisque  recentioris  sunt,  in  forma  scilicet  quam  habent  in  Arch.  nat.  Paris.,  MM.  247  (saec.  xvi), 
fol.  1-lG;  Bibl.  nat.  Paris.  mss.  lat.  12851  (saoc.  xvi),  fol.  1  sqq.,  et  12848  (saec.  xvii-xviii),  fol.  103  sqq.  (quae  in  his  mss. 
omissa  sunt,  in  margine  ms.  10402  manu  recentiori  annotantur),  et  quam  post  reformationcm  a  cardinale  D'EstouteviIIe 
an.    14.52  effectam  habuerunt,  ut  ex  omissis  articulis  (8),  (3G)  colligimus. 

In  ms.  10402,  fol.  9'',  sequuntur  statuta  facultatis  theologicae,  quae  cum  abbreviatis  concordant,  sed  aliter  disposita 
sunt.  De  istis  uliisque,  quae  jam  Richer  et  Filcsac,  Statutorum  s.  facultatis  theol.  Paris.  origo  prisca  (Parisiis,  1620), 
p.  31,  nola  eraut,  in  torais  posterioribus  verba  faciemus.  V.  interim  Thurot,  De  Vorganisation  dc  Venscignement,  etc,  p.  134, 
not.  1,  ubi  tamen  quaedam  confusc  et  incorrecta. 

1.  V.  tom.  I,  Chartul.,  n»  399,  et  supra  n»  1005,  not.  1.  —  2.  De  signeto  v.  supra  n»  1185,  (24),  not.  3.  —3.  V.  supra 
n''  915,  947,  etc.  Bononiae  eliain  statutura  erat  :  «  In  vacatione  nullo  permittitur  pro  forma  »  Sententias  Icgere  (Ms.  in  Bibl. 
Semin.  Bonon.  cil.,  fol.  8).  —  4.  Jam  temporc  Gregorii  IX  de  hoc  tractatum  est.  V.  tom.  I  Chartul.,  p.  138.  Hinc  qucrelae 
Clcmenlis  VI  supra,  p.  588.  —  5.  (8)  ct  (9)  om.  D'.\rgontre  et  mss.  cit.  praeter  10402  et  Richer.  — G.  Utique  antiquum  statutum. 
--  7.  Antiquum  statutuni,  quod  infra  (39)  expliculur.  —  8.  Hoc  statutuin  Roberti  de  Courcon  in  oinnibus  mss.,  prauter  10402, 
sic  mutatuin  rcfertur  ;  «  Quod  nullus  magister  in  theol.  legat  Parisius  citrn  tricesimum...,  et  sententiarius  nisi  stndnerit 
per  octo  annos...  et  cursor  quinque  annis  audiat  theologiam....  «.  DArgentre  et  alii   mss.   om.  (13).  —  9.  Richer,  d'Argentr6 


704  CHARTU  LARIUM     UNIVERS.      PARIS. 

aliique  ;  «  sex  ».  —  10.  Antiquum  slalutum,  de  quo  supra  n"  1188,  (theol.),  not.  7,  hic  attenuatum  est,  cum  olim  sex  anni  pro 
rcligiosis  lantum,  pi'o  aliis  vero  sejitom  praescripti  esseiit.  Statutum  ut  supra  jam  an.  1393  in  statutis  Univers.  Coloniens. 
(Uianco,  Die  alte  Universitdt  Koln,  I,  Anlagen,  p.  43)  «  juxta  ritum  slutlii  Paris.  »  affertur.  —  11.  I.  e.  duodecim  vel  quatuor- 
decim  anni.  V.  n°  1069.  —  12.  DArgcntre  et  mss.  cit.  om.  (17),  (18).  —  13.  Seu  cpitogio.  —  14.  Qnia  cursores  duos  tantum  libros 
legebant.  V.  supra  n»  1188  (theol.),  (11),  et  infra  (28).  Mendicantes  tamcn  Bibliam  continue  legere  debebanl,  propter  quod  plura 
capituln  in  una  leclione  percurrebant.  —  15.  Ab  antiquo  (v.  n'""  916)  propter  defectum  natalium  dispensari  debebant,  ut 
Bibliam  vel  Sententias  legere  et  ad  magisterium  promoveri  possent.  V.  infra  (33).  —  16.  P'inem  paragraphi  om.  D'Ar- 
gentr^,  etc.  —  17.  Jam  an.  1323  hic  usus  in  facultate  medicinae  viguit.  \.  n»  826.  —  18.  Supra  (16).  — 19.  (23),  (24),  antiqua 
statuta  sunt.  V.  n»  1185,  (3).  —  20.  Hae  dictiones  e  not.  5.  ad  n^"  1188  declarantur.  Expectatoria  (oxpectativa)  erat  prima 
quaestio  proposita  in  Vesperiis,  ad  quam  saec.  xiv  cxeunte  unus  cursor  vel  baccalareus  respondere  debuit  (ms.  Vindob.  4929, 
fol.  261'');  resumpia  stricto  scnsu  (34)  vocabatur  prima  quaestio  in  aula  tractata,  a  novo  magistro  postea  in  prima  ejus  lec- 
tione  reassumpta.  Novo  magistro  quidam  cursor,  vel  baccalarcus  respondebat,  contra  quem  postea  argumentabantur  omnes 
baccalarei  furmati.  In  fine  novus  magister  eandem  quaestionem  per  conclusiones  et  corollaria  determinavit  solvitque  objcctiones 
aliorum  secum  concurrentium  (v.  Staticta  theol.  Univers.  Vindob.,  ed.  Kink,  II,  127).  Explicatio  resumptae  apud  Ducange- 
Ilcnschel,  V,  737,  apta  est  usui  aetatis  posterioris.  —  21.  D'Argentre,  et  alii  mss.  o  si  propter  paucitatem  baccalariorum  », 
—  22.  V.  supra  n"  1027,  not.  1.  —  23.  Antiquum  statutum,  Sane  tamen  non  expectaveris  «  aut  »,  sed  «  et  ».  An.  1312  Oxoniae 
pronuntiabatur  :  «  Parisius  legunt  duos  cursus  Biblie,  antequam  legant  Sententias  ».  Rahsdall  in  Oxford  Hist.  Society.  Col- 
lectanea,  11,  233.  Cf.  p.  218,  226.  Duos  cursus  in  facultate  theologica  esse  duos  libros  de  novo  et  veteri  Testamento  legere, 
jam  ad  n""'  1188,  (theol.),  (11),  annotavimus.  Statutum  novura  est  in  eo  quod  cursor  duos  libros  e  novo  aut  e  veteri 
Tcstamento  eligere  potuit.  —  24.  Subintelligas  «  questione  »  seu  «  disputatione  ».  In  statut.  facultat.  theolog.  Perpinian. 
an.  1459  explicatur  terminus  ;  «  Nemo  censeatur  dignus  ad  cursandum  legendo  Sententias  pro  gradu  licentie  magisteriique 
thcologalis  obtinendo,  nisi  prius  responderit  publice  de  aliqua  temptatoria  questione  de  materia  theologica  per  ipsum  eligenda 
sub  rcgente  kathedram  theologie,  ad  quem  actum  decanus  ceterique  magistri  penitus  invitentur.  Qua  disputatione  finita  decanus 

simul  cum  ceteris  theolog.  magistris dijudicent,  an....  ad  dictum  graduni  (baccalareatus  seu  ad  legendas  Sententias)  cursare 

promercatur  «  (.VIs.  Univers.  Perpinian.  in  Bibl.  publ.  Perpin.,  n"  51).  Parisiis  tentativa  ud  responsiones  ordinarias  pertinebat, 
([uas  magistri  depulandi  per  facultatem  tencre  debebant.  Et  quilibet  magister  juravit  in  facultate  fideliter  referre  de  sufiicientin 
vel  insullicicntin  responsionis  baccalarei  respondentis  (v.  statutum  an.  1387,  Jun.  4,  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  12847,  fol.  383). 
Respondere  de  tentativa  ante  lecturam  Sententiarum,  ut  in  facultate  arlium  ante  licentiam,  n»  1185,  (11),  antiqua  consuetudo 
erat.  V.  (63).  Novum  est,  quod  duo  cursus  vel  lectura  Bibliae  in  binam  tentativam,  etc,  commutari  poterant.  Leclura  Bibliae 
in  oblivionem  venit.  Statutum  est  an.  1387,  Junii  4  (Ms.  cit.  Paris.).  —  25.  V.  infra  (53).  —  26.  Olim  «  decem  anni  »  prae- 
scripti  crant,  et  «  novem  »  pro  religiosis  tantum.  V.  supra  n'«  992,  1002,  p.  450,  464.  Cf.  not.  10.  —  27.  V.  supra  n*"  1063, 
1069.  —  28.  (31)  om.  D'Argentr<S  et  alii  mss.  V.  supra  (24)  et  n»  1185  (3).  —  29.  V.  Supra  (4).  —  30.  V.  n"  948,  not.  3.  — 
31.  Super  Sententias.  V.  n»  1188,  (theol.),  (9).  —  32.  Statutum  antiquum,  ut  e  not.  15  et  e  n'»  1098,  1099  concludas. 
Sed  an.  1387,  Junii  4,  renovatum  est  (Bibl.  nat.  Paris.  ms.  12847,  fol.  383).  Ibi  statuebatur  etiam,  haccalareum  in  licentia 
jurare  debere,  se  esse  in  sacris  ordinibus  constitutum.  —  33.  V.  n»  1188,  (theol.),  (5).  —  34.  Richer,  D'Argentre,  et  mss.  alii  : 
«  tcnebitur  ante  primam  Septembris  ».  In  sequentibus  etiam  ibid.  quaedam  mutata  sunt.  Statutum  antiquum,  ut  e  Chart, 
liquet.  —  35.  (36)  om.  D'Argentr^  et  alii  mss.  —  36.  Supra  (8).  —  37.  I.  e.  super  Sententias.  Supra  (32)  et  n"  1188.  Primum 
principium  infra  feslum  Exaltationis  S.  Gruois  et  festum  S.  Dionysii  faciebant.  V.  supra  n»  1188,  (theol.),  (9).  Carmelitae 
incipiebant,  quia  erant  ultimo  admissi.  Praedicatores,  utpote  primi,  post  omnes  alios  principia  faciebant.  Similis  ordo,  qui 
in  Universitate  Paris.  ad  usum  antiquum  reducebatur,  in  Universitate  etiam  Tolosana  servabatur  (v.  Fournier,  Statuts  et 
primldges,  etc,  I,  619,  n»  29).  Secundum  principium  baccalareus  nonnisi  primo  libro  completo  facerc  potuit,  el  sic  de  aliis 
duobus  principiis.  —  38.  Antiquitus  sex  anni  praescripti  erant  (supra  n»  822,  p.  272;  n»  1093),  computatis  annis  lecturae  et 
Hcentiae.  Quibus  non  computatis,  tempus  intermedium  durabat  per  quatuor  annos,  et  sic  supra  n»  1131,  not.  23,  et  n°  1188, 
(13),  sumitur,  atque  an.  1385  ut  «  consuetudo  laudabilis  Universitatis  »  notatur  (Arch.  Vat.  Collect.  Avenion.,  n»  440,  fol.  83), 
fol.  80  perperam  ad  statutuni  Urbani  V  relata.  Supra  tres  tantum  anni  interraedii  requiruntur,  per  quod  jam  ante  an.  1389 
statutum  papale  de  tempore  consueto  (10)  explicabatur.  Cf.  praeterea  (60).  — ■  39.  Supra  (10).  —  40.  (40)  om.  D'Argentre  et  alii 
mss.  —  41.  «  Quam....  bedello  referrc  u  om.  D'Argentr^  et  alii  mss.  —  42.  Utique  statutum  novum.  Quolibeta  per  hoc  magis 
magisque  in  oblivionem  venerunt.  —  43.  (44)  om.  D'Argentre  et  alii  mss.  —  44.  (45)  om.  ms.  10402,  sed  exstat  apud  Richer 
aliosque.  —  45.  Jam  supra  (41)  haec  omnia  extensius  statuta  sunt.  —  46.  Richer  aliique  addunt  :  «  et  vult  facultas  quod 
inter  quoscunque  actus  rigorosi  examinis  semper  sit  ad  minus  dies  unus  pro  studio  baccalariorum  ».  —  47.  I.  e.  primo  die 
sequenti  quo  missa  Universitatis  celebratur.  —  48.  Quae  sequuntur  e  (50),  om.  D'Argentre  et  alii  mss.  —  49.  Videtur  esse 
statutum  uovum.  Cf.  etiam  supra  (29).  —  50.  (55)  om.  D'Argentre  et  alii  mss.  —  51.  (58).  om.  D'Argentre  et  alii  mss.  —  52.  I.  e. 
provinciae  Franciae.  —  53.  Richer,  D'Argentr^  aliique  «  duos  ».  —  54.  Quae  sequuntur  e  (62),  om.  Richer,  D'Argentr^  et  alii 
mss.,  ultima  sententia  excepta.  —  55.  D'Argentr^  et  alii  mss.  :  «  Item,  novi  magistri  priusquam  admittuntur  ad  congrega- 
tionem  facultjitis,  jurabunt  in  ea  »,  etc.  —  56.  Novura  statutum  esse  videtur.  V.  n»  1185,  (26).  —  57.  Hoc  et  sequens  statutum 
referuntur  ad  an.  1387,  Junii  4,  in  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  12847,  fol.  383.  —  58.  Ubique  :  «  quilibet  ».  —  59.  (70)  et  (71) 
om.   DArgenlre   et   alii  mss.  —  60.  V.  supra  (2).  —  61.  V.  supra  (14)  et  (15). 


TOM.      II.      APPENDIX.  705 

1190.    JURAMENTA  IN  FaCULTATE  ThEOLOGIAE. 

Sequunlur  jurameiUa  pro  cursoribus. 

(i)  Primo,  jurabitis  quod  coinplevislis scx  aiinos  Parisiusel  intrastis  septimum  audiendo  lcctiones  magistrorum 
et  bacalariorum  seu  scntentiariorum  et  biblicorum  vcl  in  alio  solcinni  studio,  ubi  duo  anni  pro  uno  anno  Parisius 
computabuniur  (i6). 

(2)  Ilcm,  jurabilis  ([uod  jiira,  libcrtates  ct  privilegia,  consuctudincs  et  statuta  facultatis  tbeologic  ac  bonorem 
singulorum  magistrorum  ejusdem  facultatis  scrvabitis  ad  quemcunque  statum  devcncritis,  ct  eisdem  obedietis  in 
licitis  et  honestis  (aS). 

(3)  Item,  jurabitis  quod  postquam  inceperitis  ciirsum  primiim,  incedctis  per  villam  eundo  ad  sermones  et 
processiones  Universitatis  et  missas  tam  Univcrsitalis  quam  facultatis  et  ad  scolas,  disputationibusque,  et  vesperiis, 
el  aulis  intcreritis  in  hulcea  (17). 

Pro  religiosis  soluin  jurainentuin. 

(4)  Itcm,  jurabitis  quod  poslquain  inceperilis  cursum  primum  in  habitu  decenti  vestrc  rcligioni  incedctis  per 
villam  eundo  ad  processiones,  sermones  et  missas  Universitatis  et  facultatis  et  ad  scolas  disputationesquc,  vesperias 
et  aulas  (17). 

Pro  omnibus  bacalariis  juramenia. 

(5)  Item,  quod  legetis  cursus  vcstros  ordinate  textum  exponcndo  et  glossas  notabiles  declarando  secundum 
modum  antiquitus  in  dicta  facultate  Parisicnsis  sludii  approbatum  (18). 

(6)  Itcm,  quod  non  legctis  ultra  unum  capilulum  in  una  Icctioiie,  nisi  Icgatis  Bibliam  ordinarie  (19). 

(7)  Itcm,  quod  attingitis  xxv">  annum  (30). 

(8)  Item,  quod  creditis  cssc  de  legitimo  matrimonio  procrcatus  (20). 

(9)  Item,  quod  infra  spatium  triuni  mcnsium  incipictis  primum  cursuin  vestrum  et  sine  inlcrruptione  notabili 
continuabitis,  doiiec  finieritis  librum  incboatum  (ai). 

(10)  Item,  quod  omni  anno  seniel  facietis  unam  collationcm  iii  Universitatc,  si  vobis  fuerit  dcbite  assignata 
(scilicct  per  duos  mcnscs  ante)  per  regentem  et  magistrum  studencium  Predicatorum  vel  Miiiorum  (36). 

(11)  Ilem,  quod  respondebitis  semel  in  vesperiis  et  semel  iii  resumpta,  si  supcr  Iioc  fucritis  requisitus,  sub 
pena  quadraginta  solidorum  parisiens.  (36). 

(13)  Itcm,  quod  si  contingat  vos  in  futurum  legere  Bibliam  ordinarie  vel  Sententias,  priusquam  petatis  ad  hoc 

admitti  in  facultate,  quod  fecistis  in  propria  persona  duas  coUationes  in  Universitate  aut  unum  sermonem  et  unam 

collationem '  (27). 

Pro  bacalariis  Senleniiaruni  juramenla. 

(i3)  Primo,  jurabitis  quod  legistis  duos  cursus  de  veteri  aut  novo  Testamento  aiit  Bibliam  ordinarie ;  quod  si 
vobiscum  dispcnsatum  fuerit  per  facultatem,  jurabitis  quod  bis  respondistis  de  temptatoria,  vel  bis  iii  Sorbona  loco 
temptative,  aut  semel  hic  et  semel  ibi  (28). 

(i/l)  Item,  jurabitis  quod  fecistis  duos  cursus  vestros  ct  quod  semel  respondistis  de  temptatoria  sub  magistro 
aut  in  Sorbona  loco  temptatoric  (39). 

(i5)  Item.  jurabitis  quod  complevistis  novem  annos  Parisius  audiendo  lectiones  magistrorum,  sententiariorum, 
et  biblicorum  saltim  per  majorem  partem  ordlnarii  singulorum  novcm  annorum,  et  intrastis  dccimum,  aul  iu  alio 
sludio,  ubi  duo  anni  pro  uno  computabuntur  (3o). 

(16)  Itcm,  jurabitis  quod  fidele  testimonium  perhibebitis  de  sciencia,  vita  et  moribus  scolarium  et  bacala- 
riorum  cjusdem  facultatis,  quotienscumque  per  facultatem,  decanum,  magislros  seu  magistrum  cjusdcm  facultatis 
fueritis  requisiti  vel  rcquisitus. 

(17)  Itcm,  jurabitis  quod  incipietis  Sentcntias  sub  magistro  rcgentc  actu  Parisius  residcnte,  nisi  fortassc  talis 
actu  absens  tanquam  presens  fuerit  reputatus  (3i);  ibi  petatur  sub  quo  magistro  bacalarius  vult  Scntcntias  incipcre. 

(18)  Itein,  jurabitis  quod  incipietis  legere  Sententias  tempore  consucto,  et  conlinuabitis  quatuor  libros  usque 
ad  vacationes.  Quod  si  infirmitale  vcl  alia  causa  intermiscritis,  supplcbitis  tot  lectiones,  quot  obmisistis,  in  vaca- 
tionibus,  cxceptis  causis  de  quibus  in  statuto  super  hoc  fit  mentio  (32). 

(19)  Item,  jurabitis  quod  conferetis  honeste  cum  sociis  vestiis  et  sine  quibuscunque  verbis  offcnsivis  aut  elatis 
et  sine  quocunquc  scandalo  (5). 

**  Chart.  Univ.  Paris.  II.  1.  89 


706  CHARTULAHIUM     UNIVERS.     PARfS. 

(20)  Item,  jurabitis  quod  creditis  esse  de  legitimo  thoro  procrcatus  (33). 

(21)  Item,  juralntis  quod  legetis  in  tertiis,  diebus  quibus  magistri  legent  et  quibus  disputabitur  de  tempta- 
toria,  Quolibelis  aut  resumpta  (33). 

(22)  Item,  jurabitis  quod  non  legetis  in  quaternis  per  alios  coiifectis,  nec  sic  insistetis  supra  prologum  Senten- 
tiarum  aut  primum  librum,  quin  possitis  debite  tractarc  materias  aliorum  trium  librorum  (36,  37). 

(23)  Ilem,  jurabitis  quod  principiabitis  temporibus  assignatis  in  statuto  super  lioc  cdito  (38). 

Pro  baccalariis  formalis  Juramenta. 

(24)  Primo,  jurabitis  quod  post  lecturam  vestram  manebitis  Parisius  frequcntando  actus  facultatis  per  tempus 
quinque  annorum,  annis  lecturc  et  licencie  computatis,  et  tribus  atmis  mediis  completis,  nec  absentabitis  vos  a 
Parisius  quolibct  anno  ultra  duos  menses  absque  facultatis  licencia  (39). 

(26)  Iteni,  jurabitis  quod  non  procurabitis  per  vos,  alium  aut  alios  directe  aut  indirecte,  ut  ante  prediclum 
tempus,  scilicet  quinquo  annorum,  ut  in  staluto  summi  pontiflcis  habctur,  ad  licentiam  in  theologica  facultate 
recipiamini,  neque  dispensationem  per  vos  vel  alium  seu  alios  procurabitis,  que  dispensatio,  si  esset  obtenta, 
jurabitis  ea  non  uti,  salvis  privilegiis  presentatorum,  si  de  eis  constet  sufficienter. 

(36)  Item,  quod  intereritis  aulis,  vesperiis,  disputationibus  ordinariis,  et  aliis  actlbus  quibuscumque  magistra- 
libus  et  in  Sorbona  in  cappa,  et  de  domo  usque  ad  locum  actus  indutus  cappa  ibitis  sub  pena  scilicet  iiij  solid. 
parisiens.,  excepta  causa  in  eodem  statulo  expressa.  Sermonibus  autem  magistralibus,  processionibns  Universitatis 
et  missis  ejusdem  et  facultalis  intererilis  sub  pena  ij  solid.  parisiens.,  prout  in  statuto  super  hoc  confecto 
continetur  (4i,  46). 

Pro  religiosis  Juramenta. 

(27)  Ilem,  quod  inlererilis  eisdem  actibus,  scilicel  aulis,  vesperiis,  disputationibus  ordinariis,  et  aliis  actibus 
quibuscunque  magistralibus  in  habitu  decenli  vestre  religioni,  in  quo  cliam  per  villam  usque  ad  locum  actus 
incedetis  sub  eadem  pena  iiij  solid.  parisiens.  Sermonibus  autem  nmgistralibus,  processionibus  et  missis  Universitatis 
et  facultalis  inlereritis  sub  pena  ij  solid.  parisiens.,  prout  in  statuto  super  lioc  confecto  continetur  (4i,  46). 

Pro  religiosis  Mendicanlibus  et  Sancti  Bernardi  Juramenta. 

(28)  Ilem,  quod  ante  quartum  principium  Senlentiarum  respondebitis  de  Quolibetis  sub  pena  statuti  (43). 

Pro  aliis  Juramenta. 

(29)  Item,  quod  ante  licentiam  respondebitis  de  Quolibelis.  Si  tamen  vobiscum  dispcnsetur,  commutabitur  in 
sermonem  fiendum  post  magisterium  per  vos  vel  alium  magistrum  (43). 

Pro  omnibus  Juramenta. 

(30)  Item,  quod  quolibet  anno  facietis  unum  sermonem  cum  coUatione  per  vos  vel  alium  formatum  de  licen- 
tia  tamen  facultatis,  si  fucritis  per  eum  ad  quem  pertinet,  per  duos  menses  anle  requisitus;  et  cum  hoc  unam  col- 
lationem  post  sermonem  magislralem,  si  fuerilis  ut  prius  requisitus.  Nec  facietis  pro  alio  sermonem  aut  coUationem 
plus  quam  semel  in  anno  (48). 

(3i)  Item,  quod  quolibet  anno  facietis  duos  de  actibus  veslris,  aut  ad  minus  unum  quousque  actus  vestros 
omnes  compleveritis  (49). 

(33)  Item,  quod  non  comparebitis  in  congregalione  Universitatis  sine  cappa  vel  ad  minus  hulcea  aut  habitu 
deccnti  vestre  religioni  sub  pena  xij  den.  parisiens. ;  in  congregatione  autem  facultatis  sub  pena  ij  solid. 
parisiens.  (5o). 

Juramenta  que  magislri  novi  prestare  habent  in  prima  congregatione  facultatis  posl  eorum  mag  sterium. 

(33)  Primo,  jurabitis  quod  pro  nuUo  bacalario  formato  deponetis  in  licencia,  nisi  ille  responderit  de  tribus 
principalibus  questionibus,  scilicet  de  ordinaria,  in  Sorbona  post  lecturam  Sententiarum,  et  in  aula  (60). 

(34)  Item,  quod  de  nulla  harum  trium  dispensabitis,  licet  ex  causa  rationabili  aula  in  Sorbonam  aul  ordina- 
riam,  et  Sorbona  in  ordinariam  ultra  illam,  ad  quam  quilibet  baccalarius  formatus  tenetur,  poterit  comnmtari  (60). 

89. 


TOM.      II.      APPENDIX.  707 

(35)  Item,  nuUum  bacalarium  ad  legendum  Sententias  estivalcs  [hoc  esl  tcmpore  vacalionuni  seu  Soibonica- 
rum]^  admittetis  nisi  liabeat  supor  hoc  licenciani  a  suinmo  ponlinco  (cf.  4). 

(36)  Item,  quod  dc  tcmpore  requisito  ad  licentiani,  scilicct  tcmporc  quinquc  annorum,  annis  leclurc  et 
licentie  computatis,  et  tribus  annis  mediis  complelis,  nullatenus  dispcnsabitis  nec  pro  aliquo  bacalario  formato 
deponetis,  qui  dictum  tempus  non  complevcril  stando  Parisius  et  frequentando  actus  facultatis,  salvis  tamon  privi- 
legiis  presentatorum,  si  de  eis  constct  el  tcmpore  scx  mcnsium  (6o). 

(37)  Item,  quod  pro  nullo  bacalario  formato  a  Parisius  absentc  dcponetis,  nisi  fucrit  abscns  pro  factis  Univer- 
sitatis  aut  facultalis  (61). 

(38)  Itcm,  quod  non  revelabitis  sccreta  facultatis  (cf.  64). 

(39)  Itcm,  quod  si  vos  contingal  de  temptativa  disputarc,  collocta  vota  bacalariorum  formatorum  super  sufTi- 
cicncia  vel  insufriciencia  respondentis  fideiitcr  cum  proprio  voto  rcferetis  facultati  et  numerum,  nulli  volum 
altorius  sub  propria  persona  rovolando  (63). 

(4oj  Item,  quod  facietis  pcr  vos  vel  alium  magistrum  scrmonem,  si  vobis  pcr  deputalos  facultatis  fuerit 
assignatus  (66). 

(4i)  Item,  quod  peccunias  facultatis  nec  dislralii  nec  dc  cis  disponi  consentietis,  nisi  super  hoc  vocata  facultate 
per  juramenlum  ■*. 

(42)  Item,  jurabitis  quod  alium  gradum  alibi  nec  in  ista  Universilate  aut  alia  recipietis. 

Bibl.  n.nt.  Paris.  ms.  lat.  10402,  fol.  6-7,  post  Statuta  facultatis.  —  In  Arch.  nat.  Paris.  MM.  261  (saec.  xvi),  fol.  12-20, 
omnia  ista  jurainenla,  tribus  excpptis  (3,  4,  32),  invoniuntur;  praeterea  alia  usque  ad  tcnipus  Lutberi  inserta  sunt,  quorum 
praecipua  referinins  in  notis.  Hic  ms.  261  ab  eadem  omnino  manu  ac  ms.  MiVi.  247  ejusdom  labularii,  de  quo  supra  n"  1189, 
not.,  scriptus  est.  Temerc  in  ms.  261,  fot.  1  (nota  nnni  1672),  asseritur,  juraracnta  codicis  261  an.  1426  redacta  esse.  Quae 
infra  in  not.  1  refernntur,  certo  posteriora  sunt,  supra  vero  exscripta  priora.  Juramenta  apud  Richer  (Bibl.  nat.  Paris.  ms. 
lat.  9943,  fol.    209'')  (^vscripta,  ad  uetatein  rocentiorcm  post  tompus  Luthori  portinont. 

Juramenta  supru  posita  et  hactenus  nusquain  edita  ad  eandein  fere  aetatem  ac  statuta  n"  1189  odita  roforri  debent, 
cum  ex  ipsis  maxima  ex  parto  desumpta  sint.  Numori  post  singula  jnramenta  uncis  inclusi  ad  n<"  Statutorum  referuntur. 

1.  Ms.  Arch.  addit  :  «  Item  jurabitis,  quod  tenebitis  determinationein  facultatis  de  Conceptione  immaculuta  Virginis 
Marie,  videlicet  quod  in  ejus  Conceplione  preservata  fuit  ab  originali  peccato.  Item  jurabitis,  quod  cordc  ct  ore  damnatis  et 
exccramini  omnia  Lutheri,  discipulorum  et  sequacium  illius  scripta  per  facultatom  damnnta  ».  —  Haec  duo  juramenta  in  ms. 
Arch.  insuper  infra  post  31  iterantur.  —  2.  Inclusa  o  nis.  Arch.  V.  supra  n"  1188,  (Iheol.),  (18).  —  3.  «  Per  juramentum  »  e 
ms.  Arch,  nat. 


liyi.  Statuta  Facultatis  Decretorum. 

Secuntur  ea  que  primo  debent  proclamari  per  bedcllum  facultatis  quolibct  anno  in  propositis  baccalariorum 
de  mane  legentium. 

Cum  nos  decanus  et  collcgium  facultatis  dccretorum  Parisius  simus  sufncicnter  informati  quod  nonnulli 
scolares  in  dicta  facultate  antc  tempus  consuetum  in  scolis  dicto  facullatis  loca  capiunt  et  eligunt,  pulpitra  ct  ban- 
chas  rumpunt  et  dampnificant,  in  dicte  facultatis  dampnum  noii  modicum  et  gravamcn,  quod  cedit  in  malum 
exemplum  et  prefatc  facultalis  scandalum  :  hinc  cst  quod  nos  prefati  decanus  et  collcgium  statuimus  et  ordinamus, 
ac  sub  pena  perjurii  resecationis  el  privacionis  inliibemus,  quod  dccetero  nuUus  audeat  aut  presumat  locum  sibi 
capcre  aut  eligere  usque  ad  diem  fcsli  Ijcati  Dyonisii  dc  mane,  et  conlrarium  faciontibus  iiullum  jus  acquiretur, 
ymmo  graviter  punientur. 

Item,  quia  frcquenter  ad  nostram  noticiam  porvenit,  relaciono  lidodignoriun  currcnto  et  dcnuntiantc,  quod 
pueri.  juvenes  ct  iion  in  aliqua  sciencia  graduati,  in  scolis  anteriores  scdcs  debitas  majoribus  graduatis  et  personis 
dignioribus  occupant  indebite  et  presumptuose  :  idcirco  ordinainus  el  prccipimus  sub  prcdictis  pcnis  quod  pueri  et 
juniores  in  scdibus  capiendis  in  scolis  deferant  majoribus,  scilicct  magislris,  licentiatis,  nobilibus,  bachalariis  et 
antiquioribus,  quia  ratio  dictat  quod  celeris  paribus  juiiior  cedat  inajori.  Et  idom  voUiimus  in  propositis  et  aliis 
factis  solempnibus  observari.  Si  quis  autem  contra  liujusmodi  statutum  nostrum  vcnire  prcsumpserit,  penis  adeo 
gravibus  puniclur  quod  merito  cedet  ccteris  in  oxcmplum. 

Item,  stalutum  est  et  ordinalum  per  facultatem  quod  oinncs  baclialarii  legere  volcntcs  in  jurc  canonico, 
habeant  ccdulas  de  lectura  incipicuda  a  doctoribus  in  quorum  scolis  ipsi  lcgcnl  sigillatas  a  dicto  doctorc  et  ctiam  a 


708  CHABTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 

decano  facultatis,  et  illas  afferant  vel  faciant  portari  proxima  die  legibili  imniediate  post  festum  beati  Dyonisii 
bedello  facullatis,  ut  omnes  proclamentur  die  scquenti  in  leccionc  matutinali,  qua  die  habebunt  omnes  incipere 
suas  lecciones;  set  qui  tunc  cum  aliis  non  inceperit,  postmodum  non  poterit  proclamari  sine  licentia  facultatis. 

Ilem,  sequitur  stalulum  quod  debet  legi  quolibet  anno  secunda  die  legibili  post  festum  saneti  Dyonisii. 

Item,  statutum  est  ut  (iat  processus  compctens  ct  utilis  a  legentibus  de  mane,  quod  ipsi  sunt  astricli  per  jura- 
mentum  in  collcgio  prestandum  quolibct  anno^  videlicct  quod  ipsi  Iiabeant  complere  integraliter  ct  deccnter  suos 
libros  secundum  ordinacionem  et  statuta  facultatis  deputatos  et  ordinatos.  Item,  est  statutum  quod  decetero  ipsi 
legentes  de  mane  non  legant  ad  pennam  seu  ad  calamum  modo  pronunciantium  pro  quocumque,  sed  dumtaxat  si 
expediat  aliqua  inter  alia  notanda  non  repetant  nec  referant  pro  scribentibus,  qui  debent  solum  esse  provecti,  nisi 
bis  in  plus,  et  hec  raro  ct  per  juramentum,  ut  sic  tedium  proficere  volentibus  et  provectis  evitetur,  et  debitus  ad 
honorem  facultatis  et  utilitatem  audientium  (iat  processus  in  lectura  prout  juraverunt  et  decet  et  expedit. 

Bibl.  Arsenal.  Paiis.  ms.  n»  1123,  fol.  1.  —  Ad  priora  statuta  v.  supra  n°  1040.  Ad  ultimum  statutum  cf.  supra  1185,  (4). 
Ex  iis,  quae  ibid.  not.  6  diximus,  coUigcre  potcs,  haec  staluta  antc  aii.  1355  condita  esse.  In  ms.  cit.,  fol.  3,  sequitur 
aliud  statutum,  sed  post  an.  1371  praescriptum  est.  Magna  ex  parte  aetatis  recentioris  etiam  sunt  statuta  et  juramenta  in 
Bibl.  Phillipps  in  Cheltenh.,  ms.  28G3  (Arsenal.,  ms.  1121),  descripta,  quamvis  multa  antiqua  contineant.  Ea  alius  in  lucem 
proferemus. 


1192. 


KALENDARIUM   AD   USUM   UNIVERSITATIS    PARISIENSIS. 


Kalendariuni  infra  edituni  atl  usuin  nationis  Picardoruni  in  codice  S.  Genovefac  scriptuni  est.  Nihilominus  totius 
Universitatis  est  Kalendariuni.  Magni  niomenti  est  proplcr  notas  quae  ad  ordincm  lectionum  et  feriaruni  saec.  xiv  referuntur. 
Quae  litteris  italicis  exscribuntur»  in  codice  manu  recentiori  (saec.  xvi)  inserta  sunt. 


JANUARIUS. 

Jani  prima  dies  et  septima  tine  timetur, 

(Jauuarius  habct  dies  xxxi,  luua  wx"-.) 

CiRCLMCisio  DoMiM.  —  Non  legilur  iii 
aliqua  Facullate. 

OCTAVA  SANCTI  StEWIANI. 

Sancte  Genovephe  virginis.  —  Non  lc- 
gilur  in  theologia,  ncc  in  decretis  : 
taiuen  legilur  in  aliis. 

Hac  dic,  que  cst  vigilia  Epiphanic,   non 

lcgitur  ultra  tcrciain   in    vico   Stra- 

minis,  ncc  in  nonis  Nostre  Domine  in 

vico  Brunclli. 
Epiphania   Domini.    —   Non    legitur    in 

aliqua  Facultate. 
In  crastinuin  [Epiphanic]  in  vico  Bru- 

nelU  non  legitur  ;  In  aUis  tanien  lc- 

gitur. 
Hac  dic  rcincipiunt  ordinaric   inagistri 

in  vico  Straininis. 
Hac  die   non  legitur  ultra  terciain  iii 

vico   Straniinis    proptcr    revercntiam ' 

beati  [Guillelmi]. 

GUILLELMI     BlTUUICENSIS     ARCmEPISCOPI. 

—  Non  Icgitur  in  aliqua  Facultatc. 

PaULI  PRIMl  HEREMITE.  —  NoU  lcgUur  iu 

aUqua  FacuUate.  Fit  sermo  in  Augu- 
slinensibus  eo  dio. 

Invencio  sancti  Firmini  episcopi  Ambia- 

NENSIS  ET  MARTIRIS.   —  NoU    lcgitur  In 

aliqua  FacuUate.  Eleclio  procuraloris. 
Nota  quod  die  martis  proxima  post 
festum  Epiphanie  doctores  decrcto- 
rum  reincipiunt  lcgere  in  decretis,  et 
continuare  debent  usque  ad  Vigiliam 
PaUnarum. 

Mauri  adbatis  et  confessoris.  — ■  Fe- 
stivc.  Et  iion  legitur  iii  decretis  :  ta- 
men  legitur  in  dccretalibus  iUa  die 

Sancti  Antonii  abbatis  et  hebemite.  — 
Non  legitur  in  vico  BruneUi  :  legitur 
tameii  in  aliis. 

Sol  in  Aquario. 

Fabiani  et  Sebastiani.  —  Non  legitur 
in  vico  Brunelli :  tamen  legitur  in  aliis. 

AgNETIS    VIRGIMS    ET    MARTIRIS.     —     Fe- 

slive.  Et  in  die  precedenti,  festive. 


I 

A. 

Kal. 

a 

B. 

iiii. 

3 

C. 

III. 

4 

D. 

II. 

5 

E. 

Nonas. 

6 

F. 

vin. 

7 

G. 

VII. 

8 

A. 

VI. 

9 

B. 

V. 

lO 

C. 

iiii. 

11 

D. 

111. 

13 

E. 

II. 

i3 

F. 

Idus. 

i4 

G. 

XIX. 

i5 

A. 

XVIII. 

i6 

B. 

XVII. 

i? 

C. 

XVI. 

i8 

D. 

XV. 

•9 

E. 

XIV. 

ao 

F. 

XIII. 

ai 

G. 

XII. 

aa 

A. 

XI. 

a3 

B. 

X. 

a/i 

C. 

IX. 

30 

D. 

VIII. 

at) 

E. 

VII. 

27 

F. 

VI. 

a8 

G. 

V. 

39 

A. 

IIIl. 

3o 

B. 

III. 

3i 

C. 

II. 

VlNCENTII    LEVITE    ET    MARTIRIS.     —    Non 

legitur  in  aliqua  FacuUatc. 


CoNVERCio  sANCTi  Pauli.  —  Nou  lcgitur 
iii  aUqua  Facultatc. 

POLICARPI  EPISCOPI    ET    MARTIRIS.     —    Fc- 

stive. 

JULIAM      EPISCOPI      ET      CONFESSORIS;       ct 

JoiiAXMs  Crisostomi.  —  Cuisoric. 
Et  nou  legitur  iii  vico  Brunelli;  ta- 
men  legilur  in  aliis. 


FEBRUARroS. 

.A.t  februi  quarta  est;  preccdit  tertia  finem. 
(Fcbruarius  habet  dies  xxviii,  luna  xxix.) 

Hac  die  non  legilur  in  aUqua  Facultate 
ultra  tcrciaiii.  propter  festum  Purifi- 
cacionis. 

PURIFICACIO     DEATE    MaRIE    ViRGINIS.     — 

Eodein  die  fit  scrmo  in  Carmelitis. 
Blasii  episcopi  et  martiris.  —  Non  le- 

gitur  in  vico  BrunclU.  Legitur  tamen 

in  aliis. 
In  crastinum  sancti  Blasii,  non  lcgitur 

in  vico  Brunelli ;  scd  illa  die  rccupc- 

ratur  crastinum  Puriflcacionis. 
Ag.^the  virginis  et  martihis.  —  Fcstive. 


Continuatio  procuraloris. 

Nota  quod  usque  ad  quintani  feriam  se- 

quentcm,  non  lcgitur  ordinarie,  sed 

cursorie  in  vico  Straminis. 

Nota  quod  in  die  qua  cantatur  «  Esto 
mihi  »  [Quiiiquages.]  rector  debet 
sermocinare  in  Jacobitis;  et  post  ejus 
sermonem  lcgitur  privilegiuin  beja- 
noruin  pcr  uiium  bedellum  :  et 
postea  fit  serino  inagnus. 

Nota  quod  indic  carnisprivii  non  legitur 
in  vicoBrunelli,  necin  vico  Straminis: 
taincn  legitur  in  aliis.  [Sol  in  pisces]. 


I 

D. 

Kal. 

2 

E. 

im. 

3 

V. 

III. 

4 

G. 

II. 

5 

A. 

Nonas. 

6 

B. 

VIII. 

7 

C. 

VII. 

8 

D. 

VI. 

9 

E. 

V. 

10 

F. 

iiii. 

1 1 

G. 

III. 

la 

A. 

II. 

i3 

B. 

Idus. 

i4 

C. 

XVI. 

i5 

D. 

XV. 

16 

E. 

XIIII. 

710 


CHARTULARIUM     UNIVEHS.      PARIS. 


17 

F. 

xni. 

18 

G. 

XII. 

19 

A. 

XI. 

20 

B. 

X. 

31 

C. 

IX. 

33 

D. 

vni. 

33 

E. 

VII. 

34 

F. 

VI. 

35 

G. 

V. 

36 

A. 

IIII. 

27 

B. 

III. 

28 

G. 

II. 

Nota  quod  primadieQuadragesime  [die 
Ginerum],  noii  legitur  in  aliqua  Fa- 
cultatc.  Et  cadem  dic  dc  mane  fit 
scrino  in  Gordigeris;  sed  non  fit  col- 
latio  ea  die  post  prandiuni. 


Gatiiedra  sancti  Petri.  —  Nou  legitur 
in  aliqua  Facultate.  Ver  oritur. 

Matiiie  apostoli.  — Non  legitur.  Eadem 

dieest  Dedicacio  ecclesie  Sancti  Dio- 
NTSii  in  Francia,  et  sunt  ibi  illa  dic 
magne  indulgencie,  et  magnus  con- 
cursus  populi. 


D. 


Translacio  SANCTI  AuGUSTim.  ■ 
lcgitur  in  aliqua  Facultate; 
sermo  in  Augustinis. 

MARTIUS. 

Martis  prima  necat,  cujus  de  cuspide  quarla  est, 
(Martius  habet  dies  xxxi,  luna  xxx'».) 
Kal. 


—  Non 
et   flt 


10 
II 


VI. 
V. 

iiii. 


III. 
II. 
Nonas. 


VIII. 
VII. 


Nota  quod  inomnibussabbatisQuadra- 
gosimc  non  legilur  in  aliqua  Facul- 
latc  post  prandium,  exceplo  in  vico 
Brunelli.  Et  semper  in  predictis  sab- 
batis  in  completorio  flt  collatio  in 
Gordigeris. 


Nota  quod  bachalarii  legentes  de  mane 
ordinarie  in  vico  Brunelli,  debcnt  in 
Quadragesima  legere  usquequo  dimit- 
titur  pulsare  pro  primis  in  ecclesia 
catliedrali;  et  in  omnibus  ahis  tem- 
poribus  dimittunl  statim  quando  inci- 
piunt  pulsari  pro  primis  in  ecclesia 
cathedrali. 


TiioME  DE  Aqlino,  Jacobite.  —  Non  lc- 
gitur  in  aliqua  Facultate.  Eodem  die 
flt  sermo  in  Jacobitis. 

Nota  quod  bachalarii  in  decretis,  qui  le- 
gunt  iii  nonis  sancti  Jacobi  anto  Qua- 
dragosimam  et  post,  logunt  in  terciis 
per  totani  Quadragesimam ;  similiter 
faciunt  legentcs  bibllam. 

Prociiraloris  eleclio. 


27 


III. 
II. 
Idus. 

XVII. 
XVI. 
XV. 
XIIII. 


XIII. 
XII. 


IX. 
VIII. 


GnEGonii    PAPE    et   DOCTonis  Ecclesib. 
—  Non  legitur  in  aliqua  Facultate. 


Sol  in  Aricte. 

Nota  quod  ultima  die  legibili  ordinarie 
ante  festum  Annunciacionis  dominice, 
in  vico  Straminis,  codem  die  flt  novus 
recfor,  et  durat  usque  ad  Vigiliam 
beati  Johannis  Baptiste. 

Benedicti  abbatis.  —  Non  legitur  in 
theologia  nec  in  decretis  :  tamen  le- 
gitur  in  aliis;  eodem  die  cursorie  in 
vico  Straminis. 

Nota  quod  in  Vigilia  Annunciacionis 
dominice  non  legitur  ultra  terciam 
in  vico  Straminis,  nec  in  vico  Bru- 
nelli. 

Annunciacio  dominica  be.ate  Marie.  — 
Non  legitur  in  aliqua  Facultate. 

In  crastino  [Annunciationis]  non  legitur 
in  vico  Brunolli  :  tamon  legitur  in 
omnibus  aliis. 

Nola  quod  in  dic  jovis  albi,  in  die  beati 
Veneris,  et  in  Vigilia  Pasclie  [i.  e.  tres 
dies  ante  Pascha],  somper  flt  sermo  in 
Gordigeriis  post  prandium,  sed  non 
ante. 

Nota  quod  in  Augustinensibus,  in  die 
beati  Veneris  [Parasceve],  de  mane  flt 
sermo  in  Lombardo,  in  Theutonico, 
in  Gallico,  una  et  eadem  hora  in  tri- 
bus  locis  in  illa  doino. 


Nota  quod  in  Vigilia  Palmarum,  et  in 
die  mercurii  proxima  sequenti.  in 
nonis  Nostre  Domino  non  legitur  in 
vico  Brunelli. 

Item  nota  quod  a  iiii'"  feria  ante  raa- 
gnum  Pascha  usque  ad  diem  jovls 
post  idem  festum,  non  logitur  in  ali- 
qua  Facultate. 

APRHilS. 

Aprilis  decima  est;  undena  a  fine  terniinetur  [l.  timetur]. 
(Aprilis  habet  dies  xxx,  luna  xxix.) 


Kal. 


Nota  quod  doctores  in  decretis  non  le- 
gunt  a  Vigilia  Pasche  floride  [domini- 


TOM.      II.     APPENDIX. 


711 


5 
6 

7 
8 

9 

10 

II 

13 

i3 
i4 
i5 
i6 

17 
18 

'9 

30 
31 


33 


34 
35 

36 


38 

29 

3o 


A. 

iiii. 

B. 

111. 

C. 

II. 

D. 

Nonas. 

E. 

vni. 

F. 

VII. 

G. 

VI. 

A. 

V. 

B. 

UII. 

C. 

iii. 

D. 

II. 

E. 

Idus. 

F. 

XVIII. 

G. 

XVII. 

A. 

XVI. 

B. 

XV. 

C. 

XIIII. 

D. 

XIII. 

E. 

XII. 

V. 

XI. 

G. 

X. 

A. 

I\. 

B. 

VIII. 

C. 

VII. 

D. 

VI. 

E. 

V. 

F. 

mi. 

G. 

III. 

A. 

II. 

cae  iii  Ramis]  usque  ad  diem  martis 
post  «  Quasimodo  »  [dominicam  in 
Albis]. 


Sancti  Ambrosii  episcopi  et  confessobis, 
ET  EccLESiE  DOCTORis.  —  INon  legitui' 
in  aliqua  Facultate. 


Procuraloris  conliiiualio. 


Sol  in  Tauro. 


Revelacio  corporum  sanctorum  Dionisii 
sociorumquc  ejus.  —  Eodem  die  sunt 
magnc  indulgencie  in  Sancto  Dionisio. 

Georgii  mabtiris.  Fcstive.  —  Non  legitur 
in  vico  Brunelli  :  tamen  legitur  in 
aliis  Facultatibus. 

Marci  evangeliste.   —  Letania  major. 

Non  legitur  alicubi. 
Dedicacio  Sancte  Capelle  palacii  regis 

Francie.  —  In  illa  die  et  per   octavam 

sunt  ibi  magnc  indulgencie  et  magnus 

concursus  populi. 


Petri  Jacobite  et  mahtihis.  —  Non  le- 
gitur  in  aliqua  Facultatc,  excepto  in 
vico  Straminis,  ubi  tunc  legitur  cur- 
sorie.  Et  eodem  die  lit  sermo  in  Jaco- 
bitis. 


MAIUS. 

TertiuB  in  maio  lupus  est,  et  septimus  anguis. 
(Maius  habet  dies  xxxi,  luna  xxx^.j 


l 

B. 

Kal. 

3 

C. 

VI. 

3 

D. 

V. 

4 

E. 

iiii. 

PiiiLippi  et  Jacobi  apostolorum. 
legitur  alicubi. 


Non 


Invencio  S.iNCTE  Crucis. 
alicubi. 


Non  Icgitur 


16 


25 


29 


C. 


Noiuis. 

VIII. 


V. 

iiii. 
III. 


Idus. 


XVII. 
XIV. 


XV. 
XIIIl. 


XIII. 

XII. 

XI. 

X. 

IX. 


VII. 
VI. 
V. 


Eleclio  procuraloris. 

JoiIANMS  ANTE  PORTAM  LaTINAM. 

legitur  alicubi. 


Non 


In  Vigilia  aiilc  noctem  sancti  Nicolai 
non  lcgittir  uUra  terciam  in  vico 
Straminis,  nec  iii  nonis  Bcate  Marie 
in  vico  Brunelli. 

Translacio  sancti  Nicolai  episcopi  et 
coNFEssoRis.  —  Nou  legltur.  Estatis 
initium. 

In  crastino  [Translationis]  non  legitur 
in  vico  Brunelli. 


In  Rogacionibus  non  disputatur  in  vico 

Straminis. 
In  Yigilia  Pasclie,  Ascencionis,   Penthe- 

costes  et  Trinitatis,  non  legitur  ultra 

terciam  in  aliqua  Facultatc. 
In  crastinum    Ascencionis  non  legitur 

in  vico  Brunelli  :  tamen  legitur  in 

aliis. 

Nota  quod  a  dominica  qua  cantatur 
«  Vocem  jocunditatis  »  [quinta  post 
Pascha],  usque  in  crastinum  Sancte 
Trinitatis,  non  legitur  in  vico  Stra- 
minis  ordinarie,  sed  cursorie. 

Sol  in  Geminis. 

YVONIS     CONFESSORIS      DE      BrITANNIA     ET 

advocati.  —  Non  consuevit  legi  ali- 
cubi. 


Translacio  sa.ncti  Dominici.   —  Non  le- 

gitur  in  thcologia  :  tamen  legitur  in 

omnibus  aliis. 
Translacio    sancti    Francisci.    —  Non 

legilur  iii   Iheologia  :  tamen  legitur 

in  omnibus  aliis. 


Germani  episcopi  et  confessoris  Pabi- 

siENsis.  —  Festive. 
Nota  quod  doctores  in  decretis  non  le- 

gunt  a  Vigilia  Penthecostes  usque  ad 

diem  marlis  post  festum  Sancte  Tri- 

nitatis. 


Nota  quod  in  die  martis  proxima  post 
Asceiicionem  Domini,  semper  cele- 
bratur  festum  de  Revelacione  capitis 


712 


CHA.RTULAR1UM     UNIVERS.      PARIS. 


a3 


24 


26 
27 


I 

E. 

3 

F. 

3 

G. 

4 

A. 

5 

B. 

ri 

C. 

7 

D. 

8 

E. 

9 

F. 

10 

G. 

II 

A. 

13 

B. 

i3 

C. 

i4 

D. 

i5 

E. 

16 

F. 

17 

G. 

18 

A. 

19 

B. 

30 

C. 

31 

D. 

33 

E. 

s.tNCTi  LuDOVici  regis.  Et  in  eadem 
die  et  pcr  octabas  sunt  magne  indul- 
gencic  in  capolla  regia.  Et  illa  dic 
non  consucvil  legi  in  vico  Brunelli ; 
legitur  tamen  in  aliis. 


JUNIUS. 
Junius  in  derimo  quindcnuin  a  fine  salutat. 

(Junius  habct  dies  xxx,  luna  xxix.) 
Kal. 

lUI. 

iii.  In  Vigilia  Sancti  Sacramcnti  non  legitur 

in  nonis  Nostre  Domine  in  vico  Bru- 

nelli. 
In  die  Sancti  Sacramenti  non  legitur  in 

aliqua  Facultate. 
Nota    quod    in    crastino    Sancti  Sacra- 

mcnti  non  legitur  in  vico  Brunelli  : 

legitur  tamen  in  aliis. 
II. 
Nonas. 

VIII. 

VII. 

VI. 

V. 

IIII. 
III. 


II. 
Idus. 


XVIII. 

XVII. 

XVI. 

XV. 

XIIII. 

XIII. 


XII. 
XI. 
X. 


Barnabe    apostoli. 
aliqiia  Facultate. 


Non  legitur   in 


F. 

IX. 

G. 

VIII. 

A. 

VII. 

B. 

VI. 

G. 

V. 

Antonii  Cordigeri.  —  Non  legitur  in 
theologia  :  legitur  tamen  in  omnibus 
aliis. 


Sol  in  Cancro. 

Gervasii  et  Prothasii  Fratrum  et 
MARTiRUM.  —  Et  non  legitur  in  vico 
Brunelli  ;  tamen  legitur  in  aliis. 


Nota  quod  scmpcr  in  Vigilia  bcati  Johan- 
nis  Baptiste,  eligitur  novus  rector,  et 
durat  usque  ad  crastinum  sancti 
Dionisii. 

In  Vigilia  non  legitur  ultra  terciam  in 
vico  Straminis,  ncc  in  vico  Brunelli 
propter  Vigiliam. 

Nativitas  beati  Joiiannis  Baptiste  .  — Non 
Icgitur  [in  vico  Brunelli;  Bibl.  nat.]. 

Eligii  Noviomensis  episcopi.  —  Non  le- 
gitur  in  vico  Straininis,  iiec  in  vico 
Brunelli  ;  in  aliis  tamen  legitur. 


D. 

E. 
F. 


Vigilia  apostolorum  Petri  et  Pauli.  — 
Non  legitur  in  aliqua  Facultate  ultra 
terciam. 

Petri  et  Pauli.  —  Non  legitur  in  ali- 
qua  Facultate. 

Commemoracio  sancti  Pauli.  —  Non  le- 
gitur  in  vico  BruncIIi  :  tamcn  Icgitur 
in  omnibus  aliis.  Eleclio  procitraloris. 

Nota  quod  a  Vigilia  beatorum  apostolo- 
rum  Pctri  ct  Pauli,  non  Icgitur  in 
decretis  per  doctores  ordinarie,  nec 
in  thcologia  per  inagistros,  iisquc  ad 
crastinum  Sancte  Crucis  :  tamcn  ali- 
quocicns  in  predicto  tempore  legitur 
extraordinarie  in  vlco  BruncIIi  per 
unum  doctorem  in  decretis. 

Item  nota  quod  a  Vigilia  Apostolorum 
non  legilur  ordinaric  in  vico  Stra- 
minis  usquo  ad  crastinum  sancti 
Ludovici  regis  Francie. 

JULIUS. 

Terdecimxis  JuUi  decimo  irfuit  [/.  innuit]  ante  kalendas. 

(Julius  habet  dies  xxxi,  luna  xxx''.) 


Translacio  sancti  Martini  episcopi  et 
coNFESsoRis.  —  Nou  lcgitur  in  vico 
Brunelli  :  tamen  legitur  in  aliis. 


1 

G. 

Kal. 

3 

A. 

VI. 

3 

B. 

V. 

4 

G. 

[III. 

5 

D. 

III. 

6 

E. 

II. 

7 

F. 

Nonas 

8 

G. 

VIII. 

9 

A. 

vn. 

10 

B. 

VI. 

11 

C. 

V. 

13 

D. 

iiii. 

i3 

E. 

III. 

i4 

F. 

II. 

i5 

G. 

Idus 

16 

A. 

XVII. 

17 

B. 

XVI. 

18 

C. 

XV. 

19 

D. 

XIIII. 

30 

E. 

XIII. 

31 

F. 

XII. 

33 

G. 

XI. 

33 

A. 

X. 

24 

B. 

IX. 

TrANSLACIO  SANCTI  BeNEDICTI   ABB.iTIS  ET 

coNFESsoRis.  —  Nou  Icgitur  in  theo- 
logia,  nec  in  vico  Brunelli  :  Icgitur 
tamen  in  aliis. 


Arnulphi  episcopi  et  martiris. 
in  Leone. 


Sol 


Sancti  Victoris  martiris.  —  Festive. 
Marie   Magdalene.   —  Non    legitur  in 
aliqua  Facultate. 


TOM.      II.     APPENDIX. 


713 


4 
5 

6 

7 
8 

9 

lO 


12 

i3 

l/. 


'  / 
i8 


JaCOBI  APOSTOLI,  ClIBISTOPHOBl  ET  CuCU- 

FATis.  —  Non  legitur  in  aliqua  Facul- 
tatc. 
Beati  Marcelli  episcopi  Parisiensis  et 
coNFEssoms.  —  Festive. 

Beate  Anne.  matris  Vibginis  Marie.  — 
Non  legitur  in  vico  Brunelli  :  legitur 
tainen  in  aliis.  Coniinuatioprocuratoris. 


Germani  episcopi   Altissiodorensis    et 

CONFESSORIS  GLORIOSI.   —  FeStivC. 


AUauSTUS. 

Augustum  nepa  priina  necnt;  de  fine  seeunda. 
(Augustus  habet  dies  xxxi,  luna  xxx'».) 


35 

C. 

VIII. 

26 

D. 

VII. 

a? 

E. 

VI. 

a8 

F. 

V. 

29 

G. 

IIII. 

3o 

A. 

III. 

3i 

B. 

11. 

C. 

Kal. 

D. 

iiii. 

E. 

III. 

F. 

II. 

G. 

Nonas. 

A. 

VIII. 

B. 

vn. 

C. 

VI. 

D. 

V. 

E. 

iiii. 

F. 

in. 

G. 

II. 

A. 

Idus. 

B. 

XIX. 

C. 

XVIII. 

D. 

XVII. 

E. 

XVI. 

F. 

XV. 

G. 

XIIII. 

A. 

xin. 

Petri  ad  vincula. 
qua  F"acultate. 


Non  Icgitur  in  ali- 


Invencio  sancti  Stephani  prothomar- 
TiRis.  —  Non  legitur  in  aliqua  Facul- 

tate. 

Sancti  Dominici  Jacobite.  —  Non  lc- 
gitur  in  aliqua  Facultate.  Eodem  die 
fit  sermo  in  Jacobitis. 

Transfiguracio  Domini.  —  Non  legitur 
in  thcologia  :  legitur  tamen  in  aliis. 


Vigilia  Laurencii. 

Laurencii  archidiaconi  et  martiris.  — 

Non  log-itur  alicubi. 
CoRO.NE  DoMiNi.  —  Non  legitur  in  thco- 

logia  :  legilur  tamen  in  omnibus  aliis. 


VlGILIA    ASSUMPCIONIS    BeaTE    MaRIE.    — 

Non    legitur    ultra   terciam    in    vico 

Straminis  iicc  in  vico  Brunelli. 
AssuMPcio    Beate    Marie    Virginis.    — 

Eodcni  die  flt  sermo  in  Carmelitis. 
In  craslinum   [Assunipcionis]    non    le- 

gilur  in  vico  Brunelli  :  tamen  legitur 

in  aliis. 

[Sol  in  Virgine]. 

LudoviciMarciliensis,  OrdinisMinorum. 
—  Non  legitur  in  thcologia  nec  in 
decrelis  ;  tamen  legitur  in  omnibus 
aliis.  Eodem  die  fit  sermo  in  Cor- 
digeris. 

Bernardi    abbatis.   —  Non    legitur   in 
aliqua  Facultate.  Eodem  die  lit  sermo 
in  Bernardinis. 
**  Chart.   Unic.  Paris.  II,  1. 


31 

B. 

XII. 

3  3 

C. 

XI. 

33 

D. 

X. 

34 

E. 

IX. 

35 

F. 

VIII. 

36 

G. 

VII. 

27 

A. 

VI. 

38 

B. 

V. 

39 

G. 

IIII. 

3o 

D. 

III. 

3i 

E. 

II. 

Bartholomei  apostoli.  —  Non  Icgitur 
in  aliqua  Facultatc. 

LuDovici  REGis  Francie.  —  Non  legitur 
in  aliqua  Facullatc;  ct  fit  scrmo  in 
bursaNavarrensi.  Illa  dic  rcsumuntur 
lectioncs  ordinaric  in  vlco  Straminis. 
Continualio  procuraloris. 


AUGUSTINI    EPISCOPI    ET     CONFESSORIS     AC 

EccLEsiE  DocTonis.   —  Non  legitur  : 
et  flt  serino  in  Augustinens. 
Decolacio  sancti  Johannis  Baptiste.  — 
Non  Icgitur  in  aliqua  Facultate. 


SEPTEMBER. 

Tertia  septembris  vulpis    ferit  a  pede  denam. 
(September  habel  dies  xxx,  luna  xxx'".) 


Egidii,  Lupi  et  Firmini,  confessoris  et 
EPiscopi  Ambianensis.  —  Non  legitur 
in  vico  Straminis,  nec  in  vico  Bru- 
iielli  :  in  aliis  tamen  legitur. 

Ordinacio  sancti  Gregorii  pape.  — 
Festive. 


Ilac  dic  iion  Icgilur   ultra   lerciam  in 

vico  Straminis  :  nec  in  nonis  Nostre 

Dominc  in  vico  Brunelli. 
Nativitas    sancte    Marie    Virginis.    — 

Non  legitur. 
In  craslino  [Nativitatis],  fcstivc.  Et  non 

legitur  in  vico  Brunelli  :  legitur  ta- 

men  in  omnibus  aliis. 


EXALTACIO    Sancte    Crucis.    —   Nou  le- 

gitur  in  aliqua  Facultate. 
In  crastino  [Exaltacionis],  festive, 

Sol  in  Libra. 


Vigilia. 

Matiiei    apostoli    et    ewangeliste. 
Non  legitur  in  aliqua  Facultate 
.90 


I 

F. 

Kal. 

2 

G. 

iiii. 

3 

A. 

III. 

4 

B. 

II. 

5 

C. 

Nonas. 

6 

D. 

VIII. 

7 

E. 

VII. 

8 

F. 

VI. 

9 

G. 

"■'■ 

lO 

A. 

nii. 

1 1 

B. 

III. 

13 

C. 

n. 

i3 

D. 

Idus. 

i4 

E 

XVIII. 

i5 

F. 

XVII. 

16 

G-. 

XVI. 

17 

A. 

XV. 

18 

B. 

XIIII. 

19 

C. 

XIII. 

30 

D. 

XII. 

21 

E. 

XI. 

714 


CHAKTULARIUM  UNIVERS.  PARIS. 


23    F.     X.  Maiuicu    cum    sociis    suis.   —  Fcstive. 

Non  lcgitur  in  dccrctis  :  legitur  tamen 
in  decretalibus.  Procuraior  eligilur. 


a3 

2.1 
25 

a6 

37 


28 
3o 


IX. 

VIII. 

VII. 

VI. 

V. 


FlRMINI  EPISCOPI  ET  MAHTiniS.  FcStivC. 

CosME  ET  Damiani  martirum.  —  Fcstivc. 
Et  iion  legitur  in  decrctis  iii  vico 
Brunclli  :  legitur  tamen  in  dccrcta- 
libus. 

Nola  quod  ab  liac  dic  usque  ad  crasti- 
num  sancti  Dionisii,  non  lcgitur  in 
vico  Brunclli  aliqua  liora. 

F.  III.  MlCIlAELIS  AKCIIANGELI.  — Nou  lcgltur  iu 

aliqua  Facultatc. 

G.  II.  HlEKONlMI  PnESBITEHIETDOCTOniS  ECCLE- 

siE.  —  Non  legitur  in  aliqua  Facul- 
tale.  Eadcm  die  consuevit  rex  oslcn- 
dere  sanctam  cruccin  in  palacio  dc 
mane,  et  Cordigeri  tenentur  ad  lio- 
ras  dicendas  in  capella  regia. 
Nota  quod  doctores  in  decretis  non  lc- 
gunt  a  Vigilia  beati  Michaclr  usque  ad 
dieni  marlis  proximam  post  festuni 
Omnium  Sanctorum. 


OCTOBER. 

Tercliis  octobris  gladius  dccinium  oi'dine  nectit. 
(Oclober  liabct  dics  xxxi,  luna  xxix.) 


ReMIGII    AnCIIIEPISCOPI     ET    CONFESSOniS. 

—  Eodcin  die  lcgitur  cursorie  in  vico 
Slraminis. 

LEODEGAnil     EPISCOPI      ET     MAnTiniS.     — 

Festive. 

Sancti  FnANCisci  coNFESsonis.  —  Eodcm 
die  non  legitur  in  aliqua  Facultate; 
el  fit  sernio  in  Cordigeris. 


DioNisii,   RusTici  ET    Eleuthehu  mar- 

TiuuM.  —  Non  legitur  in  aliqua  Fa- 

cultate. 
In  crastino  sancti  Dionisii  eligitur  novus 

rector,  ct  durat  usque  ad  primum  O. 
llla  die  lcctiones  ordinarie  reincipiun- 

lur  in  vico  Slraminis. 


I 

A. 

Kal. 

2 

13. 

VI. 

3 

C. 

V. 

4 

D. 

IIII. 

5 

E. 

III. 

6 

F. 

II. 

7 

G. 

Nonas. 

8 

A. 

VIII. 

9 

B. 

VII. 

10 

C. 

VI. 

1 1 

D. 

V. 

12 

E. 

iiii. 

i3 

F. 

III. 

i4 

G. 

II. 

i5 

A. 

Idus. 

16 

B. 

XVII. 

17 

C. 

XVI. 

18 

D. 

XV. 

19 

E. 

XIIII. 

20 

F. 

XIII. 

21 

G. 

XII. 

22 

A. 

XI. 

23 

B. 

X. 

3'. 

C. 

IX. 

25 

D. 

VIII. 

36 

E. 

VII. 

27 

F. 

VI. 

28 

G. 

V. 

29 

A. 

IIII. 

3o 

B. 

III. 

3i 

C. 

II. 

Dedicacio  ecclesie  Sancti  Michaelis  de 

MONTE  TUMBA.  NOU    lcgitUT  iu  vicO 

Brunelli  :  Icgilur  tamen  in  aliis. 

LucE  EVANGEi.isTE.  [NoH  Icgilur]  iii  ali- 
qua  Facultate.  Sol  in  Scorpionc. 


Coniinualio  procuratoris. 

ROMANI  XnCHIEPISCOPI  RoTHOMAGENSIS. 

Non  legitur  in  vico  Straminis  :  tainen 
lcgitur  in  aliis. 


Vigilia. 

SlMOMS   ET  JUDE    AJOSTOLOnUM .    —    Non 

legilur  in  aliqua  Facultate. 


QuiNTixi  MAnTinis.  ViGiLiA  Omnium  Sanc- 
TonuM.  —  Non  Icgitur  ultra  terciam 
[in  aliqua  Facultate]. 

NOVEMBER. 
Quinta  novcmbris  ncus  ;  vix  tercia  mansit  in  nrna. 

(November  habct  dics  xxx,  luna  xxix.) 


Festivitas  Omnium  SANCTonuM.  —  Non 
legitur. 

CoMMEMOnACIOOMNIUM  FIDELIUM  DEFUNC- 

TonuM.  —  Non  legitur.  Eodcm  die  fil 
scrmo  iii  Cordigeris. 
Nota  quod  die  Omnium  Sanctorum 
rcclor  dcbet  scrmocinarc  ante  ma- 
gnum  sermonem;  ct  immcdiatc  post 
scrmoncm  rcctoris  legitur  privilegium 
bejanorum  per  unum  bedcllum;  et 
postca  fit  niaguus  sermo. 


LEONAnoi  coNFEssonis.  —  Festive. 

Nota  quod  die  martis  proxima  post  fes- 
tum  Omnium  Sanct.,  doctorcs  in 
decretis  reincipiunt  legere  ordinarie 
in  vico  Brunelli.  Et  illa  die  non 
legitur  aliqua  hora    in  decrctalibus. 

MATuniNi  coNFESsonis.  —  Eodem  die 
cursorie  legitur  in  vico  Straminis. 

Martini  EPiscopiET  coNFESsonis.  —  Non 
legitur  in  aliqua  Facultate. 


D. 

Kal. 

E. 

iiii. 

F. 

III. 

G. 

II. 

A. 

Nonas. 

B. 

VIII. 

C. 

VII. 

D. 

VI. 

E. 

V. 

F. 

iiii. 

G. 

III. 

90. 


TOM.      I[.      APPKNDIX. 


715 


13 

A. 

II. 

i3 

B. 

Idus. 

i4 

C. 

XVIII. 

i5 

D. 

XVII. 

i6 

E. 

XVI. 

17 

F. 

XV. 

18 

G. 

xiin. 

J9 

A. 

XIII. 

30 

B. 

XII. 

31 

C. 

XI. 

33 

D. 

X. 

a3 

E. 

IX. 

34 

F. 

VIII. 

35 

G. 

VII. 

26 

A. 

VI. 

37 

B. 

V. 

38 

C. 

IIII. 

39 

D. 

III. 

3o 

E. 

II. 

In  craslino    [Marliiii],    iion    legitur   in 

vico    Brunclli    :    lanien     lcgilur     in 

oinnibus  aliis. 
Bbicii  i:i>iscoi"i   et  confessoris.    —  Fc- 

stive.  Anniversariwn  Roberli  de  Sor- 

bona  in  Malurinis. 


Sol  in  Sagillario. 

Eligilur  procurnlor. 

Isla  die  non   legilur  in  vico  Straminis 

ullra  lerciani,   proplcr  dicm  sequen- 

tein ;  lainen  legilur  in  aliis. 
Sancti  Edemlndi  nEGis  Anglie  et  mab- 

TiRis.  —  Non  Icgitur  in  aliqua  Facul- 

tate. 
In  crastino   [Eadniiindi]  noii  legilur  in 

vico    Slraniiiiis    :   tainen    legitur    in 

oninibus  aliis. 
Cecilie  viuginis  et  MARTinis.  —  Festive. 
Clementis  1'ape  et  martiris.  —  Non  le- 

gilur  iii  aliqiia  Facultate. 
Ista  die   11011   legilur  ultra  terciam   in 

vico   Straininis,  ncc  in   nonis  Nostie 

Domine,  propter  festum  beate  Kathe- 

rine. 
Katiieiiine  virgims  et  martiris.  —  Non 

legitur  alicubi. 
In  craslino  [Kallierine]   non   Icgitur  in 

vico  Straminis,  nec  in  vico  BruncUi ; 

tainen  legitur  iii  omnibus  aliis. 


Vigilia. 
Andree  apostoli 


—  Non  legitur. 


DECEMBER. 

Dat  duodena  cohors  septeiu  iiide  decemquc  deceinbris. 
(Decembcr  habel  dies  xxxi,  luna  xxix.) 

Eligii  episcopi  et  coni-essoris.  —  Non 
legitur  iii  vico  Slraminis,  nec  in  vico 
BrunelU  :  taincu  legilur  in  aliis. 

OCTAliE     SANCTE     KaTIIERINE.     FcStivC. 

Bakhare  virginis  et  martiris.  — Feslivc. 
ViGiLiA  NiciioLAY.   —  JNon  legitur  ullra 

terciam  in   vico     Straminis,    nec   in 

nonis  Aoslre  Domine  iii  vico  Brunelli. 
NlCIIOLAY    episcopi    et    confessoris.  — 

Non  legilur. 
In   crastino    [Nicliolai]    iion   legilur    in 

vico  Straminis,  iicc  iii  vico  BruncIU  : 

tanicn  lcgitur  in  aliis. 

CONCEPTIO    SANCTE     MaUIE    ViRGINIS.     — 

Non  Icgitur  iii  aliqua  Facultate. 


F. 

Kal. 

G. 

iiii. 

A. 

IH. 

B. 

II. 

C. 

Nonas. 

D. 

VIII. 

E. 

VII. 

F. 

VI. 

In  crastino  [Conceptionis]  non  legitur 
in  vico  Straminis,  iiec  in  vico  Bru- 
nelli  :  legiliir  taiiicn  in  aliis. 


Nola  quod  doclores  in  decrelis  non  le- 
giint  a  priiiio  ()  usqiie  ad  diem  mar- 
tisproxiiiiaiupost  oclavain  Epiphanie. 

LuciE  viRGiNis  ET  Mautiris.  —  Fcstive. 

Nota  quod  a  sccundo  O  usque  ad  cra- 
stinum  Epiphaaic  iioii  legilur  ordina- 
ric  in  vico  Stramiiiis. 

«  O  Sapientia.  »  Hic  eligitiir  novus  rec- 
tor,  et  durat  iisque  ad  ultimum  dicm 
legibilem  ordinarie  in  vico  Straminis 
ante  festuin  Amiunciacionis  dominice. 

[Sol  in  Capricornu]. 

Sancti  Tiiome  apostoli.  —  Non  legitur. 


Nola  quod  a  Vigilia  Natalis  Domini  usque 
ad  craslinum  sancli  Tliomc  archi- 
cpiscopi  Canluarieiisis  et  martiris, 
non  legitur  in  aliqua  Facultate. 

ViGiLiA  Nativitatis  Domini.  —  Non  le- 
gituT  ultra  terciam  in  aliqua  Facul- 
tatc. 

NaTIVITAS    DoMINI  NOSTRI  JllESU  ClIRISTI. 

—  Non  legitur. 
Sancti  Stepiiani  prothomautiris. 

JoIIANNIS  APOSTOLl  ET  EVANGELISTE. 

Sanctorum  Innocentium. 

SaNCTI  TiIOME  ARCIIIEPISCOPI  Cantua- 
RIENSIS  ET  MARTIUIS. 

Hac  dic  noii  legilur  in  iionis  Nostre 
Domiiic  iu  vico  BniiicUi,  propter  re- 
vcrcnciam  Circuiiicisionis. 

Addiia  in  codice  manu  recenliori  : 
Januauius.    —   In   quoeumque    festo   iion  lcgitur,  iii 
vigUia  non  disputatur. 

Fehruarius.  —  A  dic  domiiiica  anto  carniprivium 
ustiue  ad  quintam  feriain  post,  noii  legitur  ordinarie. 

Maucius.  —  Ultima  dic  Icgibili  ordiuarie  aiite  festum 
Annuiiciacionis  beate  Marie,  eligitur  rcctor.  A  sexta  feria 
antcllamos  palmaruin  usquc  [ad  dieiii  martis]  post  Qua- 
simodo,  non  legilur  ordinarie.  Feria  sexta  post  Ramos, 
11011  lcgitur. 

Aprilis.  —  A  festis  Pasche  et  Pentliecosles  usque  ad 
quintam  feriain  post,  noii  legitur.  Iii  VigUiis  Pasche, 
Ascencionis,  Penthecostes,  Trinilalis  cl  Sacraiuenli,  non 
legitur  ultra  terciam. 


9 

G. 

v. 

10 

A. 

iiii. 

1 1 

B. 

III. 

13 

C. 

II. 

i3 

D. 

Idus. 

i'i 

E. 

XIX. 

10 

F. 

XVIII. 

16 

G. 

XVII. 

•7 

A. 

XVI. 

18 

B. 

XV. 

19 

C. 

XIIII. 

30 

D. 

XIII. 

31 

E. 

XII. 

23 

F. 

XI. 

33 

G. 

X. 

2'l 

A. 

IX. 

2,") 

B. 

VIII. 

36 

C. 

VII. 

37 

D. 

VI. 

38 

E. 

V. 

29 

F. 

IIII. 

3o 

G. 

III. 

3i 

A. 

II. 

716 


CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS. 


Maius.  —  In  Rogacionibus  non  disputalur.  In  crastino 
Asccncionis  non  legilur  ordinarie.  A  sexta  feria  ante 
Penthecosten  usque  [in  crastinum]  post  Trinitatem,  non 
legitur  ordinarie. 

JuNius.  —  Ultima  die  legibili  ante  festum  bcati  Jolian- 
nis  Bapliste,  eligitur  rector.  Ab  ultima  die  legibili  antc 
festum  Pelri  et  Pauli  apostolorum  usque  in  crastinum 
beati  Ludovici  non  legitur  ordinarie.  Et  ultima  die  legi- 
bili  predicta  proclamantur  cursus  pro  die  legibili  se- 
quenti. 

JuLius.  —  In  die  sancli  Benedicti  undecima  mensis, 
sermo  doctoralis,  processio,  et  missa  in  Mathurinis. 


AuGUSTUs.  —  Die  quinta,  sermo  doctoralis  apud  Prc- 
dicatores.  Die  decima  quinta,  sermo  doctoralis  apud 
Carmelitas.  Die  xx»,  sermo,  processio  et  inissa  apud 
Bernardinos.  Die  xxv»,  sermo  doctoralis  in  collegio  Na- 
varre.  Die  xxviii»,  sermo  apud  Auguslinenses. 

OcTOBER.  —  Prima  die  legibili  post  festum  Dionisii, 
eligitur  rector.  Et  fit  obitus  [Johannis]  Buridani  die 
sequenti. 

DECEMBEn.  A  secundo  O  usque  in  crastinum  crastinl 
Epiphanie  a  lectionibus  ordinariis  cessatur.  Ultima  die 
legibili  antc  dictas  vacationes,  eligitur  rector  et  procla- 
inantur  cursus. 


Bibl.  Sanctae  Genovefae,  tod.  E.  1.  29,  in  4",  fol.  4-9''.  —  Jourdain,  n°  946.  —  Hoc  Kalendarium  (saec.  xiv)  omnium 
antiquissimum  est.  In  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  12461,  fol.  1  sqq.,  cxstat  aliud  exempl.  omnino  simile  (saec.  xiv  exeunt.),  ubi 
tamen  desunt,  quae  supra  litteris  italicis  et  in  appendicepost  mensem  Decemb.  exscribuntur.  Tertium,  et  verisimiliter  antiquius 
his  duobus,  olim  in  prima  fronte  Reg.  94  Arch.  Univers.  positum  crat,  ut  apparet  e  fol.  57.  Kalendarium  quod  Vallet  de 
Viriville,  Hist.  de  Vlnstruction  publ.,  p.  366-377,  edidit,  et  quidem  e  ms.  lat.  4831  Bibl.  nat.  Paris.,  aetatis  ante  an.  1452 
est.  Ad  saec.  xiv  pertinet  Kalendarium  in  Bibl.  Arsen.  ms.  1123,  fol.  41  sqq.,  ad  usum  facultatis  decretorum  scriptum.  Simile 
sed  recentius,  in  Bibl.  Phillipps  in  Chcltenham,  ms.  2863  (Arsenal.  ms.  1121).  Jejuna  et  recentiora  sunt  Kalendaria  in  cod. 
Harcur.  (fol.  1  sqq.)  et  in  libro  rectoris  (Mus.  Brit.  ms.  addit.  17304,  fol.  2-7).  Idem  dicendum  de  Kalend.  in  Arch.  nat. 
Paris.  MM.  261.  —  In  notis  lectiones  variantes  e  mss.  Arsen.  1123,  et  Bibl.  nat.  Paris.  4831  proferimus.  Quod  ad  Versus  de 
diebus  Aegyptiacis  in  capite  mensium  et  lectiones  variantes  attinet,  v.  Baehrens,  Poelae  latini  minores,  V,  p.  354  sq. 

Lectiones  variantes  e  ms.  1123  Bibl.  Arsenal.  Januarius.  3.  Non  legitur  quia  scole  sunt  in  paroehia  ejus.  — 
Februarius.  3.  Missa  communis  Universitatis.  —  17.  Sciendum  est  quod  legitur  die  carnisprivii,  non  in  die  Cinerum 
[non  leg.  die  carnisprivii,  nec  in  die  Cinerum;  Bibl.  Phillipps].  — ■  Martius.  30.  Notandum  quod  a  die  vcneris  ante  Ramos 
palinarum  in  quo  disputatur  de  Quolibet,  non  legitur  ordinarie  usque  ad  diein  martis  post  octavam  Pasche.  —  Aprilis.  17. 
De  translutione  sancti  Ludovici  rcgis  fit  festum  die  martis  post  festum  Ascensionls  Domini.  —  Maius.  9.  Fit  missa  facultatis, 

—  21.  Notandum  quod  a  die  veneris  ante  Penthecosten  usque  ad  diem  martis  post  octavam  ipsius  festi  Penthecosles  non 
legitur  ordinarie  nec  docloratur.  —  JuNIUS.  Post  30.  Sciendum  est  quod  vacationes  incipiunt  a  festo  aposlolorum  Petri  et 
Pauli,  et  durant  quantum  videtur  expedirc  magistris,  quandoque  ad  festum  sancti  Egidii,  quandoque  plus.  —  Augustus.  15. 
Missa  facultatis.  —  September.  8.  Missa  facultatis.  —  13.  Notu  quod  a  vigilia  sancte  Crucis  non  legitur  per  legentes  de  mane 
usque  ad  crastinum  saiict!  Dyonisii  proptcr  vacationos.  —  30.  Bibl.  Phillipps  :  Notandum  quod  doctores  incipiunt  legere  in 
parvo  ordinario  prima  die  legibili  post  feslum  Exaltationis  sancte  Crucis,  vel  prout  videbitur  facultati  expedire.  — 
NovEMBER.  3.  In  crastino  missa  per  Universitatem  in  S.  Mathurino.  —  11.  In  festo  Martini  yemalis  sunt  vigilie  magistri 
Roberti  de  Serbona,  et  in  crastino  missa  ab  Universitate  in  S.  Mathurino.  —  25.  Missa.  —  26.  Genoveea  virg.  de  Miraculo 
ARDENCIUM.  Missa  pro  bone  mem.  Johanne  papa  XXII  per  Universitatem  cclebranda  in  Jacobitis.  —  December.  6.  Missa 
facultatis.  —  7.  In  crastino  S.  Nicolai  est  missa  in  Jacobitis  propter  Conceptionem  B.  Marie.  Non  legitur  et  fit  missa  pro 
statu  Universitatis  in  Jacobitis    a  doctoribus  (sub  pena  consueta)  dc  B.  Maria.  —  8.  Missa  facultatis.  — •  13.  Missa  de  Rorate. 

—  15.  Notandum  quod  ab  illo  die  quo  cantatur  0  Sapientia,  non  legitur  ordinarie  per  doctores  usque  ad  primam  diem  legi- 
bilcm  post  Epiphaniam  Domini;  et  a  vigilia  Nativitatis  Domini  inclusivo  usque  ad  crastinum  sancti  Thome  martiris  non 
legitur  per  bachalarios. 

In  seguentibus  e  ms.  4831  Bibl.  nat.  Paris.  notantur  quaedam  festa,  sermones  et  anniversaria.  Januarius.  6. 
Festum  Alemanorum.  —  10.  Festum  nacionis  Francie.  —  13.  Festuin  Ambianensium.  —  17.  Festum  Burgundorum.  Burgundi 
solent  supplicare.  —  Februarius.  3.  Fit  missa  apud  Predicatores  pro  animabus  defunctorum  Universitatis.  —  Septemder.  1. 
Fit  sermo.  —  8.  Sermo  in  Minoribus.  —  Octobee.  23.  Festum  Rothomog. —  Nove.mber.  3.1n  crastino  aniinarum  fit  anniversa- 
rium  mag.  Guillelmi  Autissiodorens.  Festive.  —  12.  In  crastino  Martini  fit  anniversarium  mag.  R[oberti]  de  Sorbona.  — 
20.  Festum  nacionis  Anglicorum.  —  26.  Non  legitur  pro  crastino,  sed  tit  missa  apud  Predicatores  pro  defunctis.  —  December. 
6.  Festum  Picardorum.  —  7.  Fiat  missa  apud  Predicatores  de  Spiritu  sancto  pro  conservatione  studii.  —  8.  Festum  Norman- 
norum.  — ■  29.  Festum  .\nglicorum. 

Quae  supra  in  fine  e  ms.  S.  Genovefae  exscribuntur,  magna  ex  parte  etiam  in  Kalendario  ms.  4831  inserta  sunt. 


ADDENDA 


XT 


GORRIGENDA 


AD  TOM.   I. 


Pag.  37  —  4a.  Epistolae,  quae  e  Duchesne,  Ilisl.  Franc.  Script.,  lY,  afTerunlur,  exstant  in  Bibl.  Vat.  Reg., 
ms.  179  (saec.  xii)  inter  alias  epistolas  ejusdem  gcncris  fol.  202'',  207,  2i4-2i6i',  248  sq.,  a5i-253,  269''.  In 
n°33  Charl.  scribitur  «  Johannes  Pelri  Lconis  »;  scd  in  ms.  legitur  :  «  Jo.  Petri  Leonis  »,  et  verisimiliter  «  Jor- 
danus  »,  ut  n"  82  legcre  debemus.  Non  dubitamus,  quin  Duchesne  hoc  codice  usus  sit.  Inprincipio  ejusdem 
multae  epistolae  Alexandri  III  aliorumquc  pontificum  exscribuntur. 

P.  55,  n"  5.'i.  —  Ad  epislolam  Guidonis  dc  Bazoclies  v.  nunc  Waltcnbach,  Die  Briefedes  Camniciis  Guidov.  Bazoches 
in  Silzungsber.  d.  k.  preuss.  Akad.  d.  Wissensch.  z.  Berlin,  phil.-hist.  CI.,  1890,  IX,  161. 

P.  280,  n»  302,  lin.  I,  ms.  ut  in  tcxtu  «  inceptus  ».  Scd  legas  «  inccpturus  ». 

P.  409,  n"  359,  lin.  I,  ms.  «  congrue  »,  lin.  9,  «  admitti  »,  ul  in  tcxtu.  Sed  l.  «  congruerc  »,  «  admittcrcnt  ». 

P.  488,  n"  434,  lin.  3,  «  contra  istcs  praclizantes  »,  ut  iii  mss.  Vat.  Rcg.,  et  Brit.  Mus. ;  scd  (.  «  contra  illicitc  prac- 
tizantes  ». 

P.  536,  n"  465,  ad  an.  i32i,  Jul.  i,  perlinct.  Cf.  tom.  II.  n"  797. 

P.  556  in  finc.  —  Ms.  33  Bibl.  de  TEcoIe  de  medecinc  dc  Monlpellier,  fol.  94,  Colleclionem  errorum  continct.  Nihilo- 
minus  epistola  episcopi  Stephani  an.  1277  aiite  errores  219  intcgra  cxscribitur. 

P.  568,  n"  482,  adde  ad  notam  :  Bulaeus,  IV,  4 18  sq. 

P.  648,  not.  29.  —  Dcsignari  vidontur  sermones  qui  incipiunt  :  «  Dominus  judex  noster,  Dominus  legifer  noster  » 
(cf.  Bibl.  nat.  ms.  i65io,  Arsenal.  856);  denique  Icgcndum  :  «  scrmones  Provincialis  dc  Tuscia  »,  id  cst  Arlolti 
dc  Prato,  dc  quo  cf.  Indiceni  tomi  I. 

AD   TOM.   II. 

P.  12,  n°  542,  in  2  lin.  tituli,  l.  «  celebrati  ». 

P.  56,  post  n""'  579.  —  E  ms.  876,  fol.  72'',  Bibl.  Phillipps  in  Chcltcnham.  An.  1292,  Maii  i4,  in  nationc  Norman- 
norum,  procuratore  mag.  R.  Carpentario,  procuratorcs  fcsti  anni  praecedentis,  computavcrunt  et  declara- 
vcrunl,  quam  summam  ijccuniae  natio  ipsis  adhuc  deberct.  Unus  corum  erat  inag.  Gcrardus.  Aflcruntur  in 
documcnlo  magistri  J.  dc  Cantuariis,  G.  dc  Montcfrcardi,  mag.  dc  Porlis,  L.  de  Cornclio,  L.  Farsclli. 

P.  85,  not.  3,  n°  6i3,  l.  «  n»  686  ». 

P.  87,  n"  616,  lin.  6,  conlra  ms.  l.  «  copiam  » ;  lin.  33,  inlcrpungas  « ;  »  post  «  scripture  » ;  lin.  29,  /.  «  lemerarius  ». 

P.  89,  lin.  8,  ;.  «  Parisicnsem  ». 

P.  100,  n"  63o,  nol.  —  Epistolam  «  Verba  dcliranlis  liliac  »  etiam  De  la  Porte  du  Thcil  cd.  in  i\ol.  eiexlr.,  X  (1789), 
p.  270,  e  nis.  lat.  Bibl.  nat.  Paris.  5696. 

P.  187,  n"  674,  not.,  lin.  i,  «  Dominicus  »,  l.  «  Guillelinus  ». 

P.  i42,  n"  679,  lin.  5.  —  Bulacus  tardc  (IV,  988)  fraginenli  apud  Wadding  notiliam  habuit. 

P.  149,  n"  692,  not.  I.  —  «  Johannes  Picardi  »  adhuc  an.  i338,  Septcmb.,  ut  chirurgicus  rcgis  nominatur  in  Arch. 
nal.  Paris.,  JJ.  65',  n"  285. 

P.  i58,  n°  698.  —  In  nuper  editis  Vaiikanische  Alden  z.  deulsch.  Gesch.  in  der  Zeii  kaiser  Ludwigs  d.  Bayern.,  ed.  S. 
Riezler  (Innsbruck,  1891),  n"  6,  ctiain  supponitur,  Marsilium  de  Padua,  Paris.  magistrum,  fuisse  canon. 
Paduanum.  Nihilominus  adhuc  sub  judice  lis  est.  In  epistola pariter  posteriori  Johannis  XXII  an.  i3i8,  April.  5, 
«  Marsilio  do  Maynardino  (non  «  Marquardino  »,  ut  Val.  Akien,  n°  100),  canonico  Paduano  »,  scripla  cpiscopus 
Clug.,  prior^S.  Sopliiac  Paduan.,  ac  Guillelmus  de  Brixia,  archidiac.  Bon.,  ut  cxsecutores  (ne  iinus  quidem 
Parisiis  degens)  nominantur,  et  nusquam  Marsilius  canonicus  ut  magister  dcsignatur. 


718  CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 

P.  167,  n°  704,  not.  3,  l.  «  n°  696  ». 

P.  172,  n°  716,  not.  I,  l.  «  Sovanensi  (Sovana,  Soana)  ». 

P.  178,  n"  723,  lin.  penult.  /.  «  actu  legens  ». 

P.  186,  n»  730,  not.  —  Cam  Johannes  de  Janduno  Parisiis  adliuc  actu  regens  in  arfibus  cssct,  per  mag.  Marsilium 
de  Padua  Exposilionem  Problemalum  Aristol.  Pctrl  d'Abano,  medici  (qui  olim  Parisiis  etiam  docebat,  v.  Ronzoni, 
Della  vila  e  delle  opere  di  P.  d'Abano:  Roma,  1878),  «  primus  inter  Parisius  regentes  in  pliilosopbia  »  recepit  et 
explicavit  (v.  Renan,  Averroes  el  VAverroisme,  3  cd.,  p.  3'io).  Jobanncs  dc  Janduno  post  an.  i3i6  magistcrium 
in  tbcologla  reccplt,  et  an.  i328,  Mail  1,  Ipse,  «  Rcmcnsis  dyoccsis,  sacrc  thcol.  doclor,  consciliarius  »  Ludovici 
Bavarl,  a  Ludovico  episcopus  Ferrariensis  renuntiatus  est.  Orig.  in  Arch.  Vat.  Cast.  S.  Ang.,  arm.  i5,  caps.  6, 
n"  5i.  Thclncr,  Cod.  diplom.  dom.  lemp.  s.  sed.,  I,  556.  Vatikanische  Akten  z.  deutsch.  Gesch.  in  der  Zeil  Kaiser 
Ludwiys  d.  Bnyern,  n°  loo^. 

P.  202,  n»  742,  not.  3.  —  Alanus  Gontcri  an.  i333,  .lanuar.  22,  ad  scdem  Gorisopitens.  translatus  est  (Rcg.  Vat. 
Johannls  XXIL  an.  17,  p.  2,  ep.  11).  Documcnlum  Iransponcndum  antc  n""  7^1. 

P.  2og,  not.,  lln.  6,  «  Petrum  Gouln  »,  l.  «  Petrum  de  Mortuomari  ».  —  SIc  et  p.  63i,  not.  25. 

P.  312,  n»  755.  —  Armandus  dc  Narceslo,  sl  est  Idem,  erat  decanus  eccl.  Carnot.,  et  an.  1829,  Jul.  19,  post  obltum 
Jacobi,  archlcp.  Aqucnsis  (Rcg.  Vat.  Joh.  XXII,  an.  i3,  p.  3,  ep.  2371).  Gallia  chrisl.  alllque  de  hac  re  vana 
scripscrunt. 

P.  225,  n»  772,  not.  —  Pelrus  Aurioli  ante  Januar.  28,  an.  1822,  jam  vita  functus  erat,  nam  in  Introit  et  exil.  Arch. 
Vat.,  n°  /ti,  fol.  178,  Raymundus  Aurioll  sub  liac  tcmporis  nota  «  frater  quondam  archiepiscopi  »  deslgnatur. 
VerisIinlUtcr  Januar.  lo  oblit,  et  quidem  Aquis,  ut  ex  cpistola  an.  ejusdcm,  Julil  9,  JohannlsXXIIIn  Reg.  Vat., 
n°  73,  cp.  932,  llquct.  Dc  aliis  praeter  hic  et  supra  dicta  v.  Stanonik  in  Katholik,  1882,  p.  3i5-327;  4i5-426; 
/179-500. 

P.  228.  —  In  Arch.  nat.  Paris.,  M.  74  (prlus  n»  provis.  82),  cxstat  documentum  an.  i3i8,  Dcccmb.  10,  contlnens 
quandam  coiicordlam  Inilam  Inter  procuratorem  domus  Clunlac.  Paris.,  et  Alanum  Anglicum  scholarem 
Paris.,  procuraloreni  scholarium  donius  Sorbonac,  quod  vldeas  In  tom.  II,  2,  Chartul.  Nomina  relata  ibid.  : 
Thomas  de  Ballliaco,  cancell.  Paris.,  Oliverus  Sallahadln,  rector  Univers. ;  mag.  MarccUaus  (Maccllus),  monachus 
Clunlac,  cl  mag.  Rcnerus  Alainannus,  actu  rcgcntcs  in  sacra  pagina;  Petrus  dc  Mornayo  (v.  n°  807);  Guillelmus 
Ybornlcus  (n°  771)  et  Johannes  Foustoul,  actu  rcgentes  in  artibus. 

P.  229,  addc  post  n>»'"  778  epistolam  Johannls  XXII,  qua  Thomae  cancellario  Paris.  an.  1819,  Maii  9,  injungit,  ut 
Guillclmum  Curtl,  abbalem  monasterll  Bolbonac,  Clslerc.  Ord.,  ad  maglsterium  In  thcologia  promovcat 
(e  Reg.  Vat.  Avcn.  Joh.  XXII,  vol.  X,  fol.  878).  Eplstola  taUs  est : 

«  Dllecto  flllo  ..  cancellario  ecclcsic  Parisicnsis  salutcm.  Decens  et  congruum,  etc.  Cum  itaque  dilectus  filius  Guil- 
Ihelmus  Curll,  abbas  inonaslerii  de  Bolbonc,  Clsterc.  Ord.,  Mlrapiscensls  dloccsis,  bacalarlus,  adeo  in  theologica 
facultate  gratia  sibi  sufTragante  dlvina  profccerlt  quod  solcinnlfer  tanquam  bacalarius  legere  meruit  et  ydoneus 
reputarl  ad  obtlnendum  maglstcriuin  in  cadcm,  dlscretionem  tuam  rogainus  et  hortamur  attentius  per 
apostolica  tlbi  scripfa  mandanfcs  quatcnus  dlcfo  Gulllhclmo,  si  cum  ad  hoc  sufnclcntem  et  ydoneum  esse 
repercris  ct  nulll  alil  promovciido  cundcm  prt\judicium  generctur,  ordinc  qui  scrvari  consuevit  in  tallbus 
obscrvato,  hujusmodl  maglsterium  largiaris.  Dat.  Avinione  vij  id.  Maii,  anno  tertlo  ». 

P.  237,  lin.  8.,  «  regcntlbus  »,  l.  «  representantibus  ». 

Ibid.,  n"s  786  ad  an.  i3i9  rcfcrendus  el  aalc  n"™  777  ponendus  cst,  cum  GuIIIelmus  cpisc.  Llngon.  an.  i3i9  jam 
translatus  fuisset  ad  Rotomag. 

P.  253,  not.,  lin.  3,  «  infra  ad  an.  i334,  Aug.  10  »  l.  «  i335,  Jul.  12  (n°  992)  ». 

P.  271,  n°  822.  —  Balduinus  dc  Ballllaco  Clemcnti  VI  scrlblt,  se  csse  «  de  gcnere  magistri  Thomac  de  Balliaco,  can- 
cellaril  Paris.,  qul  vesfris  solcnuilbus  ineritls  cxlgcntlbus  in  thcologia  vos  Ilccntiavit  »  (ad  an.  i348,  Maii  19,  in 
finc  Supplic.  Innoccnfll  VI,  an.  7,  fol.  7,  ubi  pars  Supplic.  Clcment.  VI,  an.  7). 

P.  274,  n»  826,  not.  2.  —  Alanus  Gonteri,  mag.  in  artlbus  et  medicina,  adhuc  an.  i354  ut  canonicus  Nannetens., 
Maclov.  et  Coiisoplfcns.  affertur  (Sui^pl.  Innocent.  VI,  an.  2,  fol.  100'',  in  partc  posterlorl). 

P.  277,  n"  833,  iiot.  5.  —  Dcclaratlo  fratrum  Minorum  Pcrusii  an.  i322  exstat  ctlam  in  Bibl.  Laurent.,  Plut.  17, 
cod.  29,  fol.  25;  Blbl.  Vat.  inss.  lat.  4oog,  fol.  3'',  i3;  4oio. 

P.  281,  not.  —  Eplsfola  Stcphani  inveiiitur  praclcrca  In  cod.  Paulino-Monasteriensi  281  (Sig,  saec.  xiv),  fol.  i4i  (cum 
tcxlu  ut  supra  cdito);  ct  in  Bibl.  Rotomag.,  A.  263  (saec.  xv),  fol.  3o4. 

P.  282,  II»  839,  not.  2.  —  Bclinus  «  dc  Chanlipco  »,  seu  «  Champlico  »,  de  quo  et  in  Reg.  Benedicti  XII,  an.  4,  p.  2, 


TOM.      II.     ADDENDA     ET     COHIUGENDA.  719 

ep.  17/1  (ubi  cum  Johanne  de  Lignoroliis,  in  art.  ct  nicdic.  magislro  atTcrtur),  ad  an.  i3/i3  medicus  cardinalis 
Eduensis  (Petri  Bertrandi,  tit.  S.  Clement.  card.)  mmcupalur  (Supplic.  Clemeulis  VI,  an.  3,  p.  3,  fol.  37 ^), 
ad  an.  i346  vcro  pliysicus  papae  (ibid.,  an.  5,  p.  3,  fol.  la^'')- 

P.  288,  n»  845,  not.  9,  lin.  ult.,  l.  «  1347  »■ 

P.  391,  lin.  9,  «  Marino  »,  ut  in  ms.  Arch.  facult.  mcdicinae,  l.  «  Manfredo  »,  utin  Arch.  nat. 

P.  396,  not.  10,  «  Maii  35  )>,  l.  «  Marlii  i  ».  Et  nolam  corrigas  secundum  not.  i,  p.  564,  n"  iio5,  ul)i  e^plicatur, 
Guillclmiini  Bcrlrandi  cpiscopum  Noviomcnsem  fuisso,  decanum  Turonenscm  vero  Guillclmum  dc  S.  Maura. 

P.  3o3,  not.  —  Frauciscus  dc  Venclia  Parisiis  Marsilio  de  Padua  ut  scholaris  servivit,  «  parando  mcusam  ct  dando 
vinum  aliquoliens,  et  raro,  sicut  et  nonnulli  alii  scolares  Ilalici  facicbant  »,  el  aliquotics  «  associavil  dictum 
Massilium,  tautum  cundo  videlicet  spalialum  ct  etiam  visilando  aliquos  infirmantes  Parisius,  quia  idcm 
Massilius  sciebal  in  medicina  ct  intcrdum  praclicabat  ».  Franciscus  confcssus  est,  «  quod  dictus  Massilius  flngcns 
cautelose  se  lecturum  Parisius  cursum  in  theologia  [pcr  unum  vel  duos  menses  ante  recessum  Marsilii  a 
Parisiis]  reccpit  pecuniam  mutuo  a  quihusdam  amicis  suis,  videlicet  a  domino  Robcrto  dc  Bardis,  sludcntc 
Parisius,  rccepit  novcm  florcnos  auri  mnluo,  ilcm  a  mag.  Andrca  de  Rcate  sirurgico  reccpit  decem  libras 
parisiens.,  itcm  a  mag.  Petro  de  Florcnlia  physico  decem  floren.  vcl  decem  libras  parisiens.  »  (document. 
an.  i338,  Maii  3o,  ap.  Bahize-Mansi,  Miscell.,  II,  280  sq.).  Marsilius  recessit  credilorilms  noii  salisfacicndo. 
Alvarus  Pclagius,  De  plandii  ecclesiae  (partc  II,  cap.  56  scc.  Cod.  Vat.  4280,  fol.  191),  quosdam  scholarcs  im- 
probal,  qiiod  dcljita  conlrahunt,  ct  reccdunt  de  sludio  debilis  non  solutis. 

P.  3og,  lin.  31,  l.  «  vel  »  loco  «  scl  ». 

P.  336,  not.  3.  «  Oclob.  1 1  »,  l.  «  Octob.  10  ».  V.  tamen  Kalendarium.  Dies  Carnisprivii,  quem  divcrse  sumcbant,  ut 
e  notis  apud  Ducange-Henschel,  Grotefend,  dc  Mas  Latric  apparet,  in  Universitate  Paris.  nou  dicm  Cineruin 
significabal,  nam  in  Kalendario  (v.  supra  p.  716,  not.,  Fcbruarii  17)  dislinguuntur;  sed  ncc  dominicam 
Quadragcsimae  vel  Quinquagesimac,  ut  ex  codein  Kalendario  liquct.  Sinc  dubio  in  Actis  Universitatis  intelli- 
gitur  feria  terlia  posl  Quinquagesimam,  scu  dics  ante  dicni  Cinerum.  Sic  sumitur  etiam  in  statutis  Juristarum 
studii  Patavini  an.  i3oi  sqq.  (ms,  in  Bibl.  capit.  Gnesnen.  180,  fol.  49'')-  iit>i  scribitur  :  «  diein  carnisprivii 
cum  die  prcccdcnli  et  dicm  cincris  volumus  cclebrari  ».  Simililer  in  statutis  Juristarum  studii  Perusini 
(v.  Archiv  f.  LiUeralur-  u.  Kirchengesch.  des  Milielall.,  III,  3i2,  not.),  et  sic  etiam  in  statutis  Bonon,  scribidebct, 
ubi  «  et  »  ante  «  dicm  cineris  »  omittilur(v.  Arcliiv,  I.  c).  In  Universitate  Ilerdensi  Carniprivium  fuit  dominica 
Quinquagcsimae  :  «  duo  dics  post  dominicam  carniprivii  »  colciidi  sunt  (Statula  an.  i3oo  apud  Villanucva, 
Viaje  lilerario,  XVI,  229). 

P.  340,  n»  907,  iiot.  — De  Pctro  de  Corliara  cjusquc  rcconcilialione  v.  nunc  oliam  Valikanische  Aklen,  etc,  n'*  i344- 
1357.  De  pontiflcatu  ejusdcm  cf.  C.  Eubel,  Der  Gegenpapsi  Nicolaus  V  u.  seine  Ilierarchie  in  Ilisl.  Jahrbuch, 
XII  (1891),  p.  277  sqq. 

P.  36o,  n"  934,  lin.  8,  «  Maiirino  dc  Mcdiolano  »,  sic  in  ms.  Sed  l.  «  Mainino  »,  cujus  scil.  n"  909  menlio  fil.  An.  i346 
«  Maynus  dc  Maneriis  »  medicus  dominorum  Mcdiolancns.  fuit  (Supplic  Clement.  VI,  an.  5,  p.  3,  fol.  108''). 
Ibid.,  fol.  196,  «  Manninus  de  Mediolano  »  vocatur.  In  Siipplic  Innoccntii  VI,  an.  5,  p.  i  (an.  135^),  fol.  59'', 
Petrus  filii  inag.  «  Mayni  de  Mayncriis  »,  cler.  Mcdiol.  afferlur. 

Ibid.,  lin.  i3,  «  Johanne  de  Aurcliaco  ».  In  Supplic  Clcmcnt.  VI,  an.  i,  p.  i,  fol.  46''  (an.  iS^a),  Johaniies  Vedilha 
de  Aureliaco,  S.  Flori  dioec,  mmcupatur,  ct  canon.  Roloinag. 

Ibid.  —  Mulla  nomina  licenliatorum  ct  magislroruin  facult.  iiicdicinae  ibid.  et  postea  allalorum  inveniuntur  in 
Compendiaria  medicorum  Parisiensium  notilia  (1762,  4"),  p.  1-2. 

P.  364,  nol.  3.  —  Pro  Guillclmo  dc  Fulcosa,  doclore  dccrclorum,  archidiacono  Balgcn.  in  cccl.  Aurelianens., 
Philippus  rex  an.  i343  Clemenli  VI  supplical,  ut  in  canoiiicum  Carnot.  recipiatur  (SuppUc,  an.  i,  p.  r, 
fol.  i64'>). 

P.  365,  lin.  5,  conlra  auctoritatem  ms",  l.  «  Gcrmauo  Celali  ». 

P.  4io,  n"  963.  —  Antonius  de  Valentia  an.  i34i,  Maii  25,  faclus  ost  opiscopus  Gajctanus  (Rcg.  Bencd.  XII,  an.  7, 
fol.  i5o.  Wadding,  Ann.  Min.,  VII,  489). 

P.  4i3,  n<>  969,  nof.,  lin.  2,  l.  «  injungat  ». 

P.  423,  lin.  38,  l.  «  Amelio  ». 

P.  443,  not.  I,  l.  «  i35o  ». 

P.  465,  iiot.  3  el  4,  (■  «  Peries  ». 


720  CHARTULAniUM     UNIVERS.      PARIS. 

P.  A84,  lin.  12,  /.  (<  discipline  ». 

P.  489,  not.  I.  —  Ad  an.  iSSg  pariter  pertinet  lil)ellus  rccloris  Univers.  Paris.  de  criminibus  Coelestini  Seguier,  apud 

Fournier,  Les  Staluts  et  Privileges,  etc,  II,  n'  io58,  sine  temporis  nota. 
P.  5o3,  n"  loSg,  lin.  5,  post  «  excusem  »  deleas  pundum. 
P.  5i5,  not.  3,  lin.  3,  l.  «  Reinegius  »  (sic).  Rcmigius  an.  i357,  April.  26,  de  sede  Comaclens.  ad  sedem  Pistoriensem 

translatus  est  (Reg.  Avenion.  Innocentii  VI,  vol.  XVII,  fol.  224).  Gams  cum  in  Ser.  episcop.  perperam  «  Ord. 

S.  Dominici  »  vocat. 
P.  526.  —  Johanncs  de  Fayt  cst  idem  ac  illc  monachus  Elnonens.,  qui  an.  i35o  factus  est  abbas  S.  Bavonis,  de  quo 

Gall.  chrisl.,  V,  182;  Delisle,  Cab.  des  mss.,  I,  /488. 
P.  55o,  n"  1090,   not.  2.  —  Johannes  de  Pinu  an.    1869   factus  cst  abbas  Cluniac,  obiitque  an.    13^4  Parisiis. 

V.  Gallia  Chrisl.,  IV,  ii55. 
P.  552,  n°  101)4.  —  Ad  Pelrum  de  Paternis  (Pernes)  v.  Ossingcr,  Bibl.  Angust.,  p.  674;  Barjavel,  Dictionn.  Ilist.  du 

deparl.  de  Vaucluse,  II,  247.  In  Bibl.  nat.  Paris.,  ms.  lat.  3313"  cjusdcm  liber  De  necessitate  et  insufficienlia 

vitae  humanae. 
P.  558,  n»  iioo,  Marl.  25,  l.  «  27  ». 
P.  565,  n"  1108.  Nicolausde  «  Lcbrohon  »,  Ord.  Eremit.  S.  Aug.,  ad  an.  i353,  Martii  9,  ut  sacrae  paginae  professor 

et  poenitentiarius  papae,  Avenione  dcgcns,  nominatur  in  Rcg.  Innoccntii  VI,  n"  244*,  ep.  5ii. 
P.  568,  n"  II 10,  not.  3,  l.  «  Backere  ». 
P.  586,  n"  1124.  not.  —  Collationi  Clementis  VI  (?)  an.  i343,  Jul.  11,  Avenione  habitae  (e  cod.  Eichstett    n»  269 

fol.  494,  ap.  Hbfler,  Aus  Avignon,  p.  20,  in  Abhandl.  d.  k.  bohm.  Gesellsch.  d.  Wissensch.  1868;  Prag,  1869),  in 

qua  narratur,  Nicolaum  de  Ultricuria  posuissc  multos  errorcs  et  hacreses  contra  sedem  apostolicam,  de  Rom. 

curia  fugissc,  a  Ludovico  Bavaro  receptum  magnos  errorcs  ibi  ciun  quibusdam  religiosis  (inter  quos  Guill. 

Ockam)  praedicarc,  viv  absoluta  fidcs  adhibenda  cst.  Cur  enim  in  Rom.  curia  ab  an.  i342  usque  ad  an.  i346, 

quando  errores  ^Jicolai  discutiebantur,  dc  islis  erroribus  ne  unum  quidem  verbum  prolatum  est.'  Cur  altum 

silcntium  de  fuga  ad  Ludovicum  Bavarum,  aliisquc.-'  Mcrito  dubilarc  debemus,  an  istacollatio  sit  Clemcntis  VI. 

Henricus  de  Dicsscnhoven  (apud  Bohmcr-IIuber,  Font.  rer.  germ.,  IV,  39,  43)  aliarum  quidem,  non  tamen 

hujus  collationis  Clementis  VI  mentionem  facit.  Certum  tamen  est,  ut  jam  supra  p.  587,  not.,  monuimus, 

Nicolai  de  Ultricuria  errorcs  philosophicos  partim  ab  crroribus  philosophicis  Guillelmi  Ockam  dependere. 

Fortasse  indc  confusio  subsccuta  cst. 
P.  597,  not.  23,  lin.  2,  l.  «  11°  1189,  not.  38  ». 
P.  634,  prov.  Biluric.  —  Quod  ad  magistros  Patavinos  attinet,  v.  notam  n'  1100.  Certc  Antonius  de  Lyo  (Lido), 

Ugoccionc  dc  Rydo  (Rio),  Jacobus  Paradlsi  de  Arquada  (Arqua)  ct  Bono  de  Zambonino,  jam  an.   i35i  Paduae 

morabantur  ct  ad  facultatcm  medicinac  pertincbant.  V.  Gloria,  Monumenti  della  Universita  di  Padova,  l,  370, 

375,  378,  449. 
P.  648,  not.  12.  — In  Bibl.  monast.  Wilhering,  Ord.  Cistcrc,  ms.  79,  fol.  6"/-"-;^  exstat  «  Apologia  (de  purgatorio) 

Adalberli  Ranconis  de  Ericinio  in  Bohemia,  scholastici  eccles.  Pragens.,  indigni  s.  theol.  et  liberalium  artium 

professoris   studii.  Paris.    »   Cf.    Xenia    Bernardina.    II.   Die  Ilandschriftenverzeichnisse    der    Cislercienserstifle 

Osterreichs  (Wien,  1891),  II,  4i. 

P.  655,  not.  17.  —  Simon  de  Brossa  fuit  ab  an.   i36i  abbas  Cluniac,  obiitque  Parisiis  an.   1869.  V.  Gallid  Chrisi. , 

IV,  ii55. 
P.  661 '',  lin.  3.  —  Fortasse  est  idcm  ac  Johannes  «  Manda  Velani  »  in  Reg.  Johannis  XXII,  qui  fuit  decanus  .Mvcrnens., 

ct  can.  Claromontcns.,  an.  i333  episc.  Nivemens. ;  an.  i384,  Septemb.  12,  episc.  Atrebat.  (Reg.  Joh.,  n»  108, 

cp.  1);  aii.  1339,  Fcbr.  i5,  cpisc.  Catalaun.  (Reg.  Bened.  XII,  an.  5,  cp.  iio).  Si  ita  est,  compulus  ad  annos 

ultimos  Johannis  XXII  pertinet. 

P.  680,  (16),  lin.  21,  ante  «  Item quod  statuta  facta  »  ponendum  est  signum  «  [ ». 

P.  695,  nol.  i4,  «  Ad  haec  v.  n°  923,  not.  »  pertinet  ad  not.  11. 

P.  696,  iiot.  I.  —  Quod  ad  ms.  12461  Bibl.  nit.  attinot  ct  proposita  atque  harengas  ibid.  contentas  v.  nunc  Hau- 

roau,  Notices  el  exlraits  de  quelques  mss.  de  la  Bibl.  nal.,  II  (1891),  p.  127  sqq. 


TABULA 


N"» 

531 
532 

533 

534 

535 

536 

537 

538 

539 

540 

541 
542 
543 

544 
545 
54G 

547 
548 
549 


1286 


1287 


1288 


Februario 
Martii  18 

Aprilis  1 


—      27 
Junio 
Julio 
Novembris  15 

Dccembri 


Maio 


Januarii  17 


Aprilis  24 

—        30 
Junii  16 
Septcmbris  2 


TITULUS. 


Gonfirmatio  regis    Philippi    IV  super   modo  jurandi  praepositorum 

Honorius    IV    abbati    et   monaohis    Cluniaccnsibus    concedit     facultatcm   construendi 
cimiterium  juxta  capellam  domus   ipsorum  Parisiis 

Honorius    IV  enuntiat    canonicos    Parisienscs  insistentes   Parisiis    studio    litterarum 
non  teneri  ad  contributionem   pro    dehitis   Universitatis 

Sententia  capituli  Parisicns.    contra    nonnullos   clericos    chori    ecclesiae    Paris,,    qui 
scholarem  quemdam    Parisiensem    interfecisse  arguebantur 

Honorius  IV  Philippo,  regi  Franciae,  indulget  ut  sex  clericorum  ojus,  qui  se  Parisiis 
litterarum  studio  contulerint,    redditus  suorum  beneliciorum  pereipiant 

Gapitulum  generale  Ord.  Praed,  Parisiis   celebratum   fratribus  doctrinam  venerabilis 
magistri  Thomae  dc  Aquino  commendat 

Philippus  IV  dc  duabus  capellaniis   instituendis    Universitatis    Paris.    a   conventu  S. 
Germani    de    Pratis 


Honorius  IV  venditioncm  cujusdam  peciae  terrae  in  loco  qui  dicitur  Cardinetum 
sitae  fratri  Juvenali,  Ord.  Eremitarum  S.  Augustini,  vicario  et  procuratori  factam 
confirmat 


Relatio  (magistri  Godcfridi  dc  Fontibus)  de  congregatione  Parisiis  in  praesentia 
magistrorum  et  scholarium  Parisiens.  habita  contra  fratres  Pracdicatores  ct 
Minores  de  privilegio  confessiones  audiendi 

Pcr  plures  magistros  theologos  Parisiis  determinatur,  quod  nec  rex  Philippus  IV  nec 
monachi  S.  Dionysii  cor  Philippi  III  dare,  neque  fratres  Praedicatores  praedictum 
cor  retinere  possent 

Capitulum  generale  Ord.  Praed.  Burdigalis  celebratum  ordinat  de  studiis  Ordinis  in 
conventu  Parisicnsi 

Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  Florentiae  celcbrati  de 
sequenda  doctrina  Acgidii  Roniani,  etc 

Guillelmus  Matisconensis,  cpiscopus  Ambianensis,  seribit  Pctro  archiopiscopo 
Remensi  de  disputationibus  cum  fratribus  Praedicatoribus  et  Minoribus  quantum 
ad  privilcgium  in  foro  poenitcnliae  eis  datum 

Statutum  facultatis  artium  sujier  juramcntis   cxaminatorum  S.  Gcnovefae 

Articuli  quos    tcnentur  jurare  cxaminatorcs  S.  Genovefae 

Nicolaus  IV  Johanni  abbati  et  conventui  monastcrii  Claraevallis,  Cisterc.  Ord.,  per- 
mittit  ut  medietas  ecclesiae  dc  Roderham,  Eboracens.  dioec,  abbati  et  conventui 
alicujus  monasterii  Ord.  Cisterc.   cjusdem  dioecesis  concedatur 

Ordinatio  Universitatis  Parisiens.  super  eundo  ad  funera  magistrorum  actu  regen- 
tium   in   quacumquc   facultatc 

Nicolaus  IV  Nicolao  de  Nonancuria,  canccUario  Parisiensi,  injungit  ut  fratri  Johanni 
de  Murro,  Ord.  Minorum,  licenliam  in  theologia  tribuat 

Statutum  faoultatis  artium  de  rcfusione  ofTicialium,  de  electionc  procuratorum,  qui 
sua  nomina   in    rcgistro    insoribant 


11 
11 

12 

13 
17 
18 

20 
20 
20 
21 


*«  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1. 


91 


722 


CHARTULAHIUM     UNIVERS.      PAltlS. 


550 

1288 

Decembris  1 

Nicolaus  IV  magistro  Nicolao  de  Noiiancuria,  cancellario   Parisiensi,  iterum  injungit 
iil  fratri  Jobanni   de  Murro    licentiani   iu  theologia   tribuat 

22 

551 

— 

—         31 

Nirolaus  IV  magistro  Bertaudo    de    S.    Dionysio,    cancellario    Parisiensi,   injunp^it  nt 
fratri  Johnnni  de  Murro  liceiitiani  in  theologia  tribuat 

23 

552 

1289 

Januurii  22 

Statutum  supcr  coactione  refundcndi  quaudo  fuit  aliquis  procurator,  et  de  poena  ali- 
quorum  renuentium  refunderc  illa  quac  pro  natione  receperunt.  De  determinantibus. 

24 

553 

— 

—         31 

Statutum  nationis   Normannorum    de  modo    custodiendi  pecuniam  nationis    et  repo- 
nendi    in    nrcha 

25 

554 

__ 

Jaiiiiario 

26 

555 

- 

Februarii  24 

t^onipositio  facta    inter   magistros   procuratores    quatuor    nationum    et    mngistrorum 
dictaruni  nationum  et  rectorem   Universitatis    Paris.    ex    una    parte,  et  magistrum 
Pctrura  de  Ancelira  clericum  ex  altera,  super  quadnm  platea  sita  apud   S.  Germa- 

1286-1289 

Aprilis  10 

n 

556 

Taxationes  domorum  n  mogistris  in  theologia  et  in.  artibus  civibusque  Parisiensibus 

1289 

Maii  1 

?8 

557 

Stulutum  Capituli  generalis  Cluniac.  de  studentibus  Pnrisiis,  imprimis  in  jure  canonico. 

32 

558 

— 

Maio 

Statutum  Capituli  genernlis  Ord.  Praed.  Trcviris    celebrati  de  mittendis  stndentibus 

Junii  7 

33 

559 

Hector,   decani    facultjttum,  procurutores    nationum    et   magistri    quatuor    facultatum 

quibnsdam  magistris  dant  potestatem  inveniendi  quo  niodo  praesentarent  ad  capel- 

Augusli  30 

lam  S    Germani   de  Pratis 

33 

560 

Capellanin  quaedam  fundatur  pro  verberibus  et  injuriis  studentibus  quibusdam  illatis 

a  familiis  cardinalis    Johannis  Choleti,  apost.  sedis  legati 

34 

561 

— 

Oclobris  14 

Statutum  facultatis  artium,  ut  quilibet  magister  teneutur  nomina  propriorum  schola- 
rium  scriberc  ut  de  bonis  scbolaribus  tcstimonium  perhibere  possit 

35 

562 

— 

Novembris  3 

.Statutum  Universitatia  Paris.   de  praesentatione  ad  capellam  S.  Germani  de  Prutis. 

36 

563 

— 

Novembri 

Pbilippus  IV,  Francorum  rex,  ratam   hubct    fundationem  capellaniue    pro  luesione  et 
interfcctione  quorumdum   scholarium  perpetrutis    a   gentibus   cardinalis    Johannis 

Choleti 

37 

564 

38 

565 

1290 

Aprilis  24 

Litterae  quibus    oflicialis   curiac   Parisiensis    notum    facit    Johunnem   dictum    Florie, 
clericum,    scholarem    Paris.,    asseruisse    quod    divortiura    esset    inter    ipsum    et 

_ 

Maio 

Simonam  ejus   uxorem .   . 

39 

566 

Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  de  provisione  baccalareorum 

_ 

39 

567 

Ordinationes  Eremitarum  S.  Augustini  de  studiis,  studentibus  et  lectoribus  Paris.,  et 

de  sequenda  doctrina  magistri  Aegidii   de   Roma 

40 

568 

— 

Julii  30 

Augusli  6 

mani  facto .  .          

42 

569 

.\ppellatio  ad  sedem  apostolicam  facta  a  magistro  Johanne,  dicto  Vate,    rectore  Uni- 

versitatis    Puris.,    contra    magistrum    Bertaudum    de    S.    Dionysio,    cancellarium 

Octobris  14 

43 

570 

Statutum  facultatis  artium  quod  nullus   magister  procuret  sibi  scholares,  nec  impe- 

—        15 

diantur  scholares  audire  extra  nationem.   .          .              .   .                 ... 

46 

571 

Nicolaus    IV    magistro    Bertaudo    de    Sancto    Dionysio,    cancellario    Paris.,     concedit 

praeter  canccllariam   aliud   ecclesiasticum  beneficium  obtinere 

47 

h79. 

_ 

48 

91. 


TABUL.V. 


723 


573 

574 

574" 
575 
575" 
576 

577 

578 

579 

580 
581 


582 


583 


584 


585 


586 
587 


588 


589 


590 


591 
592 


593 


594 


595 


1291 


1292 


1293 


1295 


1296 


I'"ebruai'ii  20 
Junio 

OctobriR  30 
Janiiai'ii  12 

Martii  15 

—  23 
Maii  7 

—  25 
Junii  27-28 

Jnlio 
Aprili 
Maio 


Decenibris  29 
Martii  8 

Maii  24 

—     31 

Junii  9 


Augusti  1 
Novembris  1(1 

Februarii  13 

Martii  22 

Junii  17 


Litterae  Sinionis,  episeopi  Pai'is.,    de    lil)ertate  ecclesine    S.    .Stephani    de  Gresslhirs, 
ubi  missam  nd  iiistanliam  magistrorum  iintionis  Gallieanao  cclebraverat 

Decpftum  Unlvcrsitatis  dc  loeo  apud  Mathurlnenses   recijilendls  pergameni  rasciculis 
addicto 


Statutum  antiquum  modum  pergamenum  vendendi  praescribens 

Statutum  Universitntis  de  pergamenariis 

Jurnmentum  pergnmennriorum  in  Gallica  lingua 

Nlcolaus  IV  permittit  Johanni  abbati  S.  Germani  de  Pratis  ut  frnter  Stepbniius  dc 
Pontlsarn,  qui  grave  scnndalum  contra  Unlvers.  Pnris.  excitnvlt,  nd  admlnlstra- 
tlones  Ordinis  assuini  possit 

Nicolaus  IV  exsecutorlbus  scribit,  iit  ParlsIIs  causaiu  rnn-ersltalls  contra  cancella- 
rlum  Parisiens.  inquirant 

Nicolaus  IV  Universitatl  Parls.  concedit  privllegluin  doceiidi  regendique  ublqne  ter- 
rarum  sine  pracvio  examine 

Statutum  facultatis  artium,  ne  quls  baccalarcus  durante  dlscordla  Intcr  Universitntoni 
et  cnncellarium   Paris,   se  cancellario   praesentare  praesumat 

Gonstitutlones   Ordlnls   Mlnoruni   de  studlls  et  studentlbiis  ParlsIIp 

Gomposltlo  Inter  Unlversitatem  Parls.  et  Johannem  de  (^umenls.  abbatcm  San-Ger- 
innno-Pratenscm  de  platca  prope  niiiros  civltatls  Parls.  versiis  abbatlain  slta,  cujus 
partem  Unlvcrsitas  sihl  olim  a  maglstro  Radiilpho  de  .\Ibussone  legatam  fuisso 
contendebnt 

Philippus  IV,  irancoruiu  rex,  compositioneni  inter  Universltatem  et  abbatlatn  S. 
Germani    de    Prntis  hnbitam  supcr  limltatione  fossatl  abbatiae  confirin.'!! 


Phllippus    IV.   Francorum    rex,    Ereinitis    S.    Augnstinl    litlerarum    studlls     ParlsIIs 
Inslstentlbus   locum  fratrum  Saccorum  concedit 

Statutum  Capituli  gcncralis    Ord.    Pracd.    Insulis    cclebrati    contrn  fratrem  Gentileni 
de  Roma,  qui  llccntiam  in  theologin  Pai'Isiis,  inscio  magistro  generali,  acccpcrat.   . 

Statutum  capituli  provincialls  provinciae  Romanac  Ord.    Eremit.    S.   Angustini  Urbe 
Vcteri  celebrati,  in  favorcm  Jacobi  de  Vltorbii,  de  novo  ParisIIs  licentlati 

Simon  episc.  Parls.  fratrlbiis  Eremltis  S.  Aiigust.  locum  fratruin  Saccorum  coininittlt. 

Bonifacius  VIII  Roberto  III  abbati  et  convcntui  Majoris    monaslerii  Turonensis  con- 
ccdit  doinos  ad  usum  sludentliim  Iii  artlbus  et  theologla  Parlslis  acdificarc 

Statutn  Cnpitiili  geiieralis  Ord.  Eremit.  S.    .Viigustiui    Soiils  celebratl    do  studcntlbiis 
Parlsionsibus.  Dlsputatlones   in  (^apituio 


Phillppus  IV,  Francorum  rex,  praocipit  ne   iiuigistri  et  scbolares  Parisicus.  cugantur 
solvere     mutuuni 


Magister  Petrus  d"Encrc  rector  Universitntls  et  qualtuor  procuratores  (piattuor 
Nationum  concedunt  magistro  Odoni  Jacobi  et  Petro  de  Monte  Gornuto  procura- 
torlbus  magistroriim  doiniis  dc  Sorbona  jiis  inqiiilinatus  in  domo  quadain  doinul 
inaglstroruin  de   Sorbimn   contigua 

Bonifncius  VHI  Pracmonstratcnsibus  perinitllt  stiidlis  tlicologlae  Parislis  insistcrc.   . 

Ilonifacius  VIII  rcservat  cancellarlain  Parlsicnsis  ecclcsiae,  posttjiiam  magislor  Ber- 
tniidus  de  S.  Dionvsio  archldlacoiiatiiin  lu   ecclesin  Rcmensi  assocutus  fuerll.   .   .    . 

Donifacius  VIII  Bernnrdo  de  (5ot  .\Ibanensi  ct  Slinoni  Pracncstlno  episcopis  coniinitlit 
caiisain  Intcr  monastorliiin    S.    Gcrmani  do  Pratis  ct  Uiilvcrsitateni  pcndentem.    .   . 

Littcrae  Unlvcrsltalis  Pnrls.  ad  Siinonein,  eplscopum  Paris.,  iit  inaglstriiin  Giildoiiia- 
riiiii,  niagistrum  iii  inedicina,  ad  sacros  ordines  promoveat 

Bonifacius  VIII  magistrum  Petruin  de  S.  Audomaro  cancellnrium  Parlslensem  Instituit. 


48 

48 
49 
49 
51 


53 


54 


55 
56 


GO 


00 


Gl 


G2 


62 
62 


(13 


64 


65 


65 
66 


66 


68 


69 
69 


724 


CHAIITIJLAIIIUM     UNIVEHS.      PAUIS. 


596 


597 


598 


599 
UUO 


601 


602 


603 


604 


604" 


605 


606 


607 


608 
609 


610 


611 


612 


613 


614 


615 


1296 


1297 


1298 

1299 

1298-1299 
1300 


Juiiii  18 
Augusti  23 

—        30 

Octobris  3 
Decembris  18 

Februarii  25 

Marlii  7 

Maiu 

Junii  15 

—       15 

Julii  18 

.\ugusti  18 

Septembri 

Martii  3 
Oetobrl 

Oclobris  9 


Februarii  26 


Maio 


Julii  21 


Octobris  12 


Boiiifacius  VIII  mogistro  Petro  de  Croc  (^anonicatum  ecclesiae  Parisiens.  ac  praebcn- 
dam,  si  qua  vacat,  confert 

Litterae  Philippi  IV,  FVancorum  rcgis,  ad  ballivum  Viromandiae,  ut  illi  de  progenie 
Porcelletorum,  villac  Sancti  Quintinl,  persolvant  universitati  magistrorum  et  scho- 
larium  Parisienslum  inille  libras  parisiens.  propter  interfectionem  Simonls  dc 
Messemy,  magistri  artium 

Librl  theologlae  quos  cancellarius  Parisiensis  custodit  per  manum  suam  accoinmo- 
dandos  pauperibus  scholarlbus  Purlsius  in  facultate  theologiae  studentibus 

Statutuin  de  debltoribus  natlonis   Normannorum 

Bonifaclus  VIII  decanum,  cantorcm  et  cancellariuin  ad  residendum  in  ecclesia 
Parislensi  obligat 


Phillppus  IV,  Francorum  rex,  omnlbus  justltlarlls  Injungit  nc,  durante  bello,  magistrl 
ct  scholares  Parisiis  vel  Aurellae  studentcs  ab  elsdem  molestentur 


Charta  de  modo  convocandl  decanum  ct  magistros   facultatis    theologiae    ad   comitia 
gcneralia 

Phillppus  IV,  Francorum  rex,  privilegia  magistris  et  scholaribus  Parisiens.  a  regibus 
concessa  recognoscit  et  conGrmat 

Quidani  maglstrl  in  theolog.  facultate   Parisiensi    determinant    Bonifaclum  VIII  Ille- 
gitime  ad  papatum  ingrcssum  esse 


Duo  depositi  cardinales  dc  Columna   in  litteris    ad  Universitatom   Parisiens.  dircctis 
enumerant  mala  sibi  a  Bonifacio  VIIl  inflicta 


Bonifucius  VIII  priori  et  conventui  monasterii  Montis  Rubei  Ord.  S.  Guillermi,  Parls. 
dloec.,  concedit  potestatem  habcndi  locum  in  civitate  Parisiensi  pro  fratribus  suls 
in  thcolog.    facultate    studentibus 


Philippus  IV,  Franeorum  rcx,  omnibus  senescallis,  ballivis,  etc.,  injungit  ut  bona 
maglstrorum  ct  seholarium  Parisiens.  duci  et  vehi  per  totuin  rcgnum  absquc 
cxactionc    pcdagii.  permittant 

Libri  quos  leguvit  magistcr  Pctrus  de  Jolgniaco  pauperibus  scholaribus  studentibus 
in  theologia 

Bonifaclus  VIII  Universltutl  Parislcnsl  Ilbrum  Sextum  transmittit 


Philippus  IV,  FVancorum  rex,  cdicit  ut  suniina  argenti  pro  intcrfectlone  Simonis  de 
Messemy  solvenda  impendatur  ad  fundationem  quattuor  capelluniarum,  quaruin 
patronatiis  ad  Universitatcm  remaneat 


Guillelmus  Thlboust,  praeposltus  Puris.,  doniinum  Denlsot  ccssissc  ct  vendidisse  In 
perpetuuin  Universitati  Paris.  annuum  redditum  quemdam  viginti  librarum  paris. 
pro  trecentis   librls   turoncns.    teslatur 


Eplstola  Raymundi   Lull    ad   Unlvcrsltatem    Paris.,  quam    hortatur   ad    porrigcndum 
preces  suas  rcgi,    ut  fundetur   Parislis  studlum  Arabicum,  Tartaricum  et  Graecum. 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  ad    praepositum    Parisiensem,    ne   teneantur  scholares 
dare  pignora  civibus  Paris.  pro  domibus,  quas  ab  iis  conducebant 


Statutum  Capitull  gencralis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  Neapoli  celebrati  de  baccalareis 
Ordlnis    ParisIIs 


Philippus  IV,  Frantorum  rex,  pracposlto  Paris.  injungit  ut  rectorem  et  procuratores 
Universltatis  Paris.  ad  S.  Dionysium  venire  invltet,  ubi  regi  ehartam  quamdam  de 
plgnorlbus  nionstrent 


.\rnaldus  de  Villanova,  mcdicus  Montispessulani,  scribit  Jacobo  II,  regi  Aragoniae, 
se  ab  ofTiciali  Paris.  captuni,  retentnmot  incarceratuin  esse  propter  snum  libellum 
de  .\dvenlu  Antlchristi 


72 
72 


73 


75 


75 


77 


77 


78 


78 


79 


80 
81 


82 


82 


83 


84 


86 


86 


T.vnuL.v. 


725 


61« 


(>17 


G18 


619 


620 


621 


622 


623 
62'i 


625 


626 


627 


628 
629 


♦630 


631 


632 


633 


634 


635 


636 


1300 
1301 


1302 


1303 


Ootohris  12 

Fcbruarii  16 

—         17 

Maii  V.t 

Miiio 
Decembi'is  5 


Martio 


Maii  13 
Junii  24 

Augusti  24 
Decembris  18 


Januarii  18 


Maio 


Junii  14 


—      21 


Julii  8 


Augusli  15 


Appellatio  Arnaldi  do  Villanova  aii  ajiostolicam  sedeiu  coiitra  canccUarinm  el  colle- 
giuni  tbeologoruin  Paris 

Jobanncs  Monacbus  cardinalis  Univcrsitati  Paris.  Apparatuin  suum  supcr  lil)rum 
Sexlum   transmittit 

Guillelmus  Tbiboust,  praepositus  Paris.,  leslatur  Guillclmum  de  Ulmo  scutiferum 
ccssissc  et  vendidissc  in  pcrpetuum  Uuiv.  Paris.,  pro  mille  libris  paris.,  nmiicrium 
et  molendinum  quoddam 

Litterae  Universitatis  Paris.,  quibus  Guillelmum  Thiboust,  praepositum  Paris.,  tan- 
quam  perjuruin  denuntiat,  (juod  magistrum  Guillelmum,  dictum  Parvuin,  carceri 
mancipavcrit  et  ita  pocnis  aflecerit  ut  idcm  mortuus  sit 

Statutum  Capituli  gciieralis  Ord.  Praed.  Coloniae  celebrato,  de  scholis  Paris.  et  de 
licentiandis 

Bonifacius  VIII  doctores  in  tbeologia  ct  magistros  in  jure  canonico  ct  civili  de  regno 
Franciac  oriundos  hortatur  ut  ad  kalendas  Nov.  proximo  futuras  pcrsonaliter  sc 
apostolico  conspectui  praesentcnt 

Bonifacius  VIII  exsecutorlbus  mandat,  providcant  ut  Parisiis  suflicientes  magistri  in 
thcologiu  et  in    decretis   remaneant 

Bonilacius  VIII   ad  urchiepiscopos,  cpiscopos,  etc,  de  eodeni  argumcnto 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  privilegia  magistris  et  scholaribus  Paris.  concessa  con- 
firinat,  jubens  practerea  ut  illa  legantur  de  hiennio  in  bicnnium  in  jiracscnlia 
pracpositi,    etc 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  de  sexaginta  libris  annui  redditus  ad  usus  trium 
capellanorum   Universitalis   Paris 

Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Cluniac.  de  pensionc  a  prioribus  convcntualibus 
persolvenda  pro  scholaribus  Parisiis  studentibus 

Bonifacius  VIII  declarat  se  rcgi  Philippo  collationcm  pracbendarum  in  ecclcsia  Pari- 
siensi  concedere  voluisse,  ita  tamcn,  ut  non  poneret  ibi  nisi  inagistros  in  thcologia 
vel  doctores  juris  canonici  vcl  civilis,    etc 

Juramenta   librarioruiu   sivc    stalionarioruni 

Bonifacius  VIII  cancellario  Paris.  injungit  ut  Johanni  de  Capella,  Ord.  Cisterc, 
magistcrium  in  tbeologia  tribuat,  atquc  erga  alios  fratres  ejusdem  Ordinis  libera- 
lem   se   dcmonstrcl 

Bonifacius  VIII  praelatis  rcgni  Franciae  ac  doctoribus  in  theologia  et  magistris  iii 
jure  canonico  et  civili  dc  eodcm  rcgno  natis  coiiqueritur  de  cis,  quac  in  parlamcnto 
Parisiis  convocato,  nc  ad  sedcm  aposlolicam  vocati  vcnircnt,  fucrant  jactata.   .  .   . 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  de  juramento  praestando  a   pracposito   Paris.  in  prae- 


sentia  Universitatis 

Statutum  Capituli  gencral.  Ord.  Praed.    Bisuntii    celehrat!    de  praesentandis  Parisiis 

ad   magisterium 

Pbilippus   IV  in    parlamento    apud    Luparam  convocationi  Concilii  generalis    contra 


Bonifacium  VIII    asscntit 

Univcrsitas  magistrorum  cl  scholarium  Paris.  convocationi  ct  congregationi  Concilii 
generalis,  in  quo  causa  Bonifacii   VIII  decidatur,  assentit 

Martinus  de  Rippa,  canonicus  Paris.  et  actu  regens  in  theologia,  in  praesentia  cano- 
nicorum  revocat  quae  fortassc  in  contrarium  dixit  adhaeretque  decisioni  cnpituli 
contra  Bonifacium  VIII 


Bonifacius  VIII  omiiibus,  qiii  in  regno  Franciac    licentiam   in    quadam    facultate  con- 
feruiit,  banc  potestatem   quoad   theologium,  jus  canonicum  ct  civile  adimit 


87 


90 


91 


91 


92 


93 


93 
94 


94 


96 


96 

97 


98 


99 


100 


100 


101 


101 


102 


104 


726 


CHARTULAHIUM     UNIVERS.      P.VRIS. 


C37 

1303 

Xovembris  4 

Bencdictns  XI  Thomac  dc  rjailliaeo.  tbcologirae  faeultatis  doetori,  indnlget  nt  quam- 
din  in  dieta  faenltatc  rexcrit,  praebendae  concessne  per   viearium  descrvire  possit. 

104 

638 

— 

—        18 

Philippus    IV,    Francorum    rex,    Robcrlo    VI   comiti    Boloniae    injungit    ut  scholares 
Porisienses  ct  servientes  per  loea  et  districtns  cjus  libere  pertransire  sinat 

105 

639 

- 

Novcmbris  29 

Bcnedictns  XI  declarat  fratrcm  Alexandrnm  de  Alexandria,  Ord.  Min.,  a  scipso  reee- 
pissc  lieenlinm  in  theoloijia  ubicine  docendi 

105 

640 

1304 

.lannarii  17 

Bencdictus  XI  deelnrat  fratrcm  Jncobum  de  Orto,  Ord.  Eremit.  S.  Angustini,  a  seipso 
recepisse  lieentinm  in  tbcoloEfia  nbinue  docendi. 

106 

641 

- 

Fel>rnarii  5 

Bcnedictns  XI   Gerlacum   de   Wetslaria,  praepositum   ecelesiae  in  Volkermarck,  Sal- 
zeburgcnsis  dioeeesis,  de  irregalorilatc  et  quibusdam  omissionibus  dispensat.   .   .   . 

107 

642 

— 

—         5 

Libroi'um    pretinm  nb  Universitatc  Paris.  taxatum,   quod  debent  habere    librnrii  pro 

Aprilis  2 

exemplari    commodato    scbolnribns. 

107 

643 

Benodictus  XI    Simoni,    cnnoellario    Pnris.,    injungit    tit    duobns    fratribus    cujuadam 

—     16 

Ordinis   llecntiam    in  tbeologia   tribuat 

112 

644 

Philippus  IV,  Franeornm  rcx,  praecipit  ne  magistri  el  scholores  Paris.  subventionem 

—     18 

regi    eogantur   solverc , 

113 

645 

Bcncdictus  XI  potestntcm  lir-cntiam   dandi    in    thcologia,    in  jurc    cnnonico    et  civili, 

Maii  6 

magistris  in  regno  Francine  restitnit 

113 

646 

Philippns  W ,  Frnncorum  rex,  ad  ballivum  Ambianenseni  ne  pedagium  a  scbolaribus 

per  districtus  comitis   Boloniae   transcnntibus  exigatur 

114 

647 



—  13 

Benedictus  XI  Philippo  rege  supplicante  omnibus  praelatis   ct  doctoribus,  qui  Boni- 

—  22 

facio  ^  III  Romam  irc  detrectnvernnt,  inobcdientinm  remittit.  ...■...••.... 

115 

648 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  Roberto  VI  comiti  Boloninc,  injungit  ul  scholares  Pnri- 

rienses  et  scrvicntes  per  loca  et  dislrictus  ipsius  libcre  perlrnnsire  sinat 

115 

649 

— 

Septembris  5 

Curia  Parlnmenti  in  lite  motn   inter  Jobannem   Chocbon   scbolarem   Parisiensem    et 

-          7 

majorem  villnc    Poutisarac,   majorem  nbsolvit 

115 

650 

OITicialis    curinc    Parisiens.    presbyteris    injungit    nt    cum    populo    ad    aedes  Petri  le 

Jnmcanx,  prnepositi  Pnrisiens.,  veninnt  contrn  domum  lapides  projiciendo  ipsumque 

Ootobris  23 

exsecrnndo 

116 

651 

Snpplieatio  mngistri  Guillelmi  Britonis,  procuratoris  nationis  Gallieanae,  super  habi- 

litate  vcl  inhabilitntc  inlrantium  electioncm  rectoris,   et   super  Ivone  Britone    clec- 

Novpmbris  18 

tioncm    intrnnte 

117 

652 

Litterae  Gundisalvi,  ministri  gencralis    Ord.  Minorum,  de  pracscntandis  pro  liccntl;. 

quibusdam  fratribus  (Simoni)  cancellario  Paris,,  inter    quos  Johanncs  Scotus.  .  .  . 

117 

653 

— 

Novombri, 

Plillippus  IV,  Francorum  rex,  in  tbesaurnrio   regio  quadragintn  librns   turon,  annui 
redditus  nd  nsus  dnnrnm  cnpcUnniarum  a  praeposito   Parisicns.  pcrsolvendas  pro 

1305 

.Innio 

interfcctione  scholaris  Philippi  Barbnrii  assignnt 

118 

654 

Capitulum  generalc  Ord.  Prncd.  Jnnnae  celcbratnm  ordinat,   in  studiis    Scntentiarnni 

1306 

Mnrtii  22 

Icclorem   principnlem   dc   studio  Pnris.   cligendum 

119 

655 

Slntutnm  nntionis  Gallican.,  qnid  mogistri  reciperc  possint,  si  detcrminantibus  careant. 

119 

656 

1305-1306 

Frater  Johonncs  Parisionsis  de  Ordine  frr.irum  Praedicatorum,  actn  rcgens  in  theolo- 
gin,  ponens  de  corporc  Christi  in  sncrnmcnto  altaris  positioncm  novam  et  Parisiis 

non  consnctam  audiri  vcl  poni.    examinata    cjns    positione,   prohibltus  est  amplins 

1306 

Deccmbris  7 

legcre   et  disputarc  Parisiis 

120 

057 

Plillippus  lY,    Francornm  rex,  Firmino  de   Coquerel,    praeposito    Pnrisicnsi,   protec 

1304-1306 

tionem  et  cnstodiairi    scholarium   Parisiens,  committit 

120 

658 

Qiiidnni  magistri  theologi<'ae  facultatis  Pnris.  ad  Philippum,  rcgciii  Frnncorum,  sup- 
Ijlicein  cpislolam  pro  magistro    Radulpho  de  Vemars  medieo,    ^eholnre   in   theolo- 

jria,  dirierunt 

121 

^'"7            ■■-^  "■■■"■■         *         ■«•■■*■■■*■«»**•       «■««■■titf«««*tft**v*i 

TABULA. 


727 


659 
660 
661 
662 
663 
664 
665 

666 
667 
668 

669 

670 
671 

672 

673 
674 

675 

676 

677 

678 

679 

680 


1307 


1308 


1309 


Junii  2 


Augusli  13 


13 


Septembris  7 


Martii  15 


25 


—      29 


Maii  25 


Junii  1 


1310 


Augusti  7 

-      28 
Ootobris  10 

Novembris  7 

Decembris  10 
Januarii  6 

Februarii  4 

Maio 

Junii  12 

Julii  30 

Februarii  10 

Marlii  11 


Olcmens  V  Hofjerio  de  Arminiaco,  deeano  Paris.,  concedil  ut  Parisiis  in  suo  hospitio 
cum  duobus  aliis  legcs  audirc,   cl  postca  ibiileni  alios  docere  possit 

Philippus  IV,  Francorum  i-ex,  jiraccipit  ne  <'apiantur  intcr  nuinus  magisti-orum  ct 
scholarium  Paris.  monetac  prohibitac,   et  si  capiantur,  valor  caruin  solvatur.   .   .   . 

Phili|)pus  IV,  Francorum  re.v,  Firmino  de  (J0([ucrel,  pracposito  Parisicnsi,  iie  librarii 
Univcrsitatis  tallias   solvant 

Clemens  V  magistro  Johainii  de  Polliaco  indulgct  ut  regendo  in  theologica  facultate 
Parisiis  fructus   sui  canonicatus   Cameracensis  percipere  possit 

Sentcntia  Philippi  IV,  regis  l"rancoruin,  do  bonis  custodiendis  cujusdam  scholaris 
Parisiensis 

Magistri  in  theologia  Parisienses  requisiti  a  Philippo  IV,  regc  l'"ranoorum,  de  facto 
Templariorum  responsum    dant 

Clemens  V  mandat  exsecutoribus  ut  decanum  ct  capitulum  eocleslae  Paris.,  reotorcm 
et  Univers.  Paris.  super  discordia  orta  inter  eos  projjter  boua  dcfunoti  magistri 
Roberti  de  Lauduno  ad  sedem  apostolicam  citent 

Confessio  Jaoobi  de  Molay,  Ord.  militiae  Templi  magistri,  iu  pracscnlia  rectoris 
UniversitatisjCancellariiParis.^ctquorumdam  inagistrorumiu  thcologia  alioruimpie. 

Gapitulum  gencrale  Ord.  Praed.  Paduae  celebratum  Berengarium  de  Landorra  mittit 
Parisios  ad  legendum 

.\gnes  CapcUae,  vidua  defuncti  Guillclmi  «  de  la  Forest  »  pro  treocntis  libris  turon. 
vendit  et  transfert  magistris  et  scholaribus  Univ.  Paris.  terras,  prata,  censusque 
quos  habebat  ex  hereditate  in  agro  Crissiaco  super  Beraudam  prope  Monsteriolum 
dictum   Faut-Yonne,  dioeo.   Senoncnsis 

Glemens  V  copituluni  ecclesiae  Paris.  ac  rcotorem  Univers.  supcr  discordia  orta  inter 
cos  proptcr  boiia    dcfuncti    mag.    Roberti    de   Lauduno    ad   sedem   apost.  oitat.    .   . 

Statuta  Capituli  gcneralis  Ord.  Ercinit.  S.  Augustini  Januae  oelebrati  de  studcntibus 
et  niagistris   Parisiens 

Praepositus  Paris.,  Petrus  le  Feron.  juramentum  de  observandis  Universitatis  Paris. 
libertatibus  in  praesentia  Universitatis  praestat 

Clemens  V  magistro  Guillelmo  Alexandri,  magistro  in  theologia,  ut  de  canonicatu  et 
praebenda   in  ecclesia  Parisicnsi  providet 

Simon  de  Guibcrvilla,    cancellarius  Paris.,  deeanus  ecclesiae  Parisiens.  eligitur.   .  .   . 

Clemens  V  Pctro  cpiscopo  Praenestino  facultatem  conccdit  Guillclmum  do  Lens,  Ord. 
Praed.,    in  scientia  theologica  licentiandi 

Universitas  Parisiens.  perhibet  abbatem  ct  conventum  S.  Victoris  Paris.  esse  bonos 
et  legitimos  soholares  Paris.   in  theologioa    faoultato   studcnlcs 

Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Pracd.  Caesaraugustae  celcbrati  de  doctrina  tenenda 
Thomae  de  Aquino,    et  de  libris 

Statutum  nationis  Normannorum  de  modo  vocandi  magistros  rcgcntcs  ad  ordinan- 
dum  de  pecunia  nationis 

Clemcns  V  Guillelmo  abbati  S.  Victoris  bona  defuncti  Robcrti  de  Lauduno,  canonioi 
et  soholaris   Parisiensis,    custodicnda  committit 

OfEcialisParisiens.  declarat  quadraginta  magistros  et  baccalareos  artium  et  medicinae 
Artem  brevem  a  Raimundo  Lullo  audivisse,  camquc  cxpcrtcni  crrorum  contra 
fidem   invenisse 

Clemens  V  magistro  Johaimi  de  Gandavo  concedit  ut  legendo  Parisiis  usque  ad 
triennium  in   sua  paroohiali  eoclesia  residere  non  obligetur 


121 
122 
123 
123 
124 
125 

128 

129 
130 


131 


131 


133 


134 


135 
136 


137 


138 


138 


138 


139 


140 


142 


728 


CHAUTULAUIUM     UNIVKRS.     PARIS. 


681 


682 


683 


1310 


684 
685 
686 

687 

688 
689 
690 
691 
692 

693 

693« 
693» 
693« 

694 

695 

696 
696« 


1309-1310 


1311 


1312 


Juiiii  7 


Junio 


Junii  30 


Augusti  2 
Novombris  13 


Marlii  29 

Aprilis   23 

—  27 
Maio 

Septembris  9 
Novembri 

Februarii  18 

Junii  13 

—  14 

—  15 

Februario 
Maii  6 

Maio 
Julio 


Parisiis  quaedam  pseudo-mulicr  de  Hanonia  nomine  Margareta  dicta  Porrette  quem  • 
dam  librum  edidit,  in  quo  omnium  thcologorum  judicio  multi  contincbantur  errorcs 
et   haereses. 

Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  Placentiae  celebrati  ne  absint  magistri 
Paris.,  nee  omittatur  linguarum  oricntalium  studium.  Assignationes  baccalareorum. 

Jean,  cvesque  de  Porte  et  de  Sainct  Rufline,  escrit  d'Avignon  a  rUniversitc  dcParis, 
que  rarchevesque  de  Bourges  a  dit  quc  c'estoit  une  chose  indigne  que  lcs  rcligieux 
Augustins  qui  avoycnt  enseigne  en  d'autrcs  convents,  apres  avoir  demeure  quatre 
ou  cinq  nns  dans  Paris,  revenant  u  Paris,  feussent  obligcs  d'y  demeurer  autant 
que  les  sdculiers,  mais  qu'il  falloit  compter  le  temps  qu'ils  avoyent  demeur^  aux 
autres  convcnts,    a    quoy  tous  lcs  maistres  consentirent 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  Raimundum  LuIIum  tanquam  virum  bonum  et  catho- 
licum    omnibus    commcndat 

Slatutum  Universitatis  Paris.,  quod  quicumque  citatus  coram  rectore  ct  procurato- 
ribus  post  sccundam  citationem   non  comparuerit  contumax  rcputctur 

Magister  Franciscus  Caraccioli  Robertum,  Siciliae  regem,  rogat,  ut  fr.  Petrum  de 
Narnia,  Ord.  Ercmit.  S.  Augustini,  obtenta  in  theologia  licentia,  lecturum  Parisios 
redire  permittat 

Sententia  curiae  Parlamenti  in  causa  Salomonis  Britonis,  scholaris  Parisiensis  cx 
una  parte,  ct  Johnnnis  de  Loyse,  domini  de  Gruz,  cum  quibusdam  aliis,  Henrici  de 
Parnes  fidejussoris    Johannis   Piquardi  ex  altera  partc 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  Simoncm  de  Parrigniaeo  militem  cxcubiarum  Parisiis 
monet,  ut  juret  se  servaturum  privilegia  Univcrsitatis 

Sententia  curiae  Parlamenti  in  causa  Girardi  de  Silvanecto  clerici,  et  rectoris  Uni- 
versitatis  Parisiensis  ct  aliquorum  magistrorum  contra  Egidium  de  Carpent.   .  .  . 

Capitulum  gcnerale  Ord.  Praed.  sub  Aymerico  Placentino  celebratum  fratres  ad 
legendum   Parisiis    designat 

Franciscus  Caraccioli,  cancellarius  Parisiens.,  testatur  in  quibusdam  libris  Rai- 
mundi  LuIIi  nihil  contra  bonos  mores  et  sacram  doctrinam  theologicam  reperisse. 

Pbilippus  IV,  Francorum  rcx,  praescribit,  nc  in  villa  Parisiensi,  et  in  vicecomitatu 
Parisiensi  quisquam  cirurgiac  artem  cxcrccrepraesumat,  nisi  per  magistros  cirur- 
gicos  juratos  morantes  Parisiis,  vocatos  per  magistrum  Johanncm  Piccardi  cirur- 
gicum  suum  juratum   Castelleti   Parisiensis,  cxaminatus  fueril,  ctc 

Mandatum  prioris  S.  Genovcfae  quo  Claricia  de  Rotomago  illicite  medicinam 
practicans   cxcommunicatur , 

Mandatum  mag.  Nicolai  de  Sancto  Justo  quo  excommunicaturPetrus  Faverel  empeiricus. 

Sentcntia  excommunicationis  latae  contra  Clariciam  de  Rotomago . 

Mnndatum  magistri  Nicolai  dc  Sancto  Justo  prohibitorium  contra  Clariciam  empeiri- 
cam,  quo  cavetur  ne  lites  facultatis   ad  aliud  forum  traducantur 

Statutum  abbatis  Johannis  dc  Palatiolo  et  religiosorum  S.  Victoris  Paris.  dc  studen- 
tibus 

Statutum  Concilii  Viennensis,  ut  in  studiis  Romanae  curiac,  Parisiensi,  Oxoniensi, 
Bononiensi  et  Salamantino  magistri  regentes  scholas  linguarumHcbraicae,  Graecae, 
Arabicae    et    Chaldaeae  csse   debeant 

Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  sub  Berengario  de  Landorra  Carcassonae 
cclebrati  de  fratribus  a  studio  Paris.  redeuntibus 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  in  suis  ordinationibus  pro  studio  Aurelianensi,  declarat 
quu  cx  causa  in  Parisiens.  studio  lcges  non  tradantur 


143 


143 


144 
144 
145 

146 

147 
147 
148 
148 
148 

149 

149 
150 
151 

153 

153 

154 
155 
156 


T.VISLLV. 


729 


697 
698 
699 

700 
701 
702 
703 
704 
705 
706 

707 
708 
709 

710 

711 
712 
713 

714 

715 

716 

717 
718 


1312 
1313 


1305-1314 


1314 


Scplembris  13 
Mailii  12 

—  12 

-  25 
Martio 

Aprilis  23 
Muii  6-U 

Junio 

Julii  4 


Octobris  22 


Mnrtii  21 


Mart 

ii  29 

Mai 

10 

— 

14 



14 

Maio 
Septeinbris    1(5 

1315  Martii  '29 

Maio 
J  uiiii  3 

**  Charl,  Vnic.  Paris. 


Universitas  Parisicns.  probibet  ne  magifstri  non  regcntos  actu  et  bedelli  non  jurati 
in  eongregationes  Universitatis   intreat 

Statutnni  Universitatis  Parisiens.  de  nullis  litleris  sigillo  Univcrsitatis  niunirndis, 
nisi  pi'ius  ab  Universitate  visae  fucrinl,  et  de  clave  arcae,  in  qua  sigillum  rcponitur. 

Statutum  Univcrsitatis,  quo  modus  electionis  rectoris  in  ordinatione  Simonis  leguti 
descriptus  renovatur  et  observari  praecipitur 

Litterae  Pbilippi  IV  regis  ad  Johannem  Ploiebaud,  praepositum  Parisicnsom,  cui 
protectionem  et  custodiam  scholarium  Parisiensium   committit 

Phiiippus  IV,  Francorum  rex,  magistris  et  scholaribus  Parisiens.  de  conscnsu 
Roberti  VI,  comitis  Boloniae,   libertatein   passagii  apud  Wissant  concedit 

Philippus  IV,  Francorum  rcx,  quibusvis  clericis  tam  de  Anglia  quam  de  aliis  regionibus 
Parisios  studcndi  causa  venientibus  conccdit  monetas  etiam  prohibitas  socum  aflfcrre. 

Appcllatio  ad  scdem  apostolicam,  a  multis  scholaribus  Universitatis  Parisicnsis  inter- 
posita,  ne  pro  dictae  Universitatis  debitis  pecuniam  contribuerc  cogantur 

Statutum  Capltuli  goneralis  Ord.  Pracd.  Metis  celebrati  dc  tcnenda  doctrina  Thomae 
de  Aquino,  et  de  examinatione   scriptorum   fratrum 

Clemcns  V  rcnovat  privilegium  Innocentii  IV,  ne  scholares  Parisiens.  de  rcbus  suis 
eundo  vel  redcundo  aliquid  solvant 

Cleniens  V  Bcrengario  de  Landorra,  maglstro  generali  Ord.  Praed.,  injunglt  ut  fratri 
Kaimundo  de  Corsavino  in  studiis  Tolosue  vel  Montispessulanl  liccntiam  regcndi  in 
theologia  largiatur 

Philippus  IV,  Francorum  rex,  mandat  ut  monetae  prohihitae  soholaribus  Paris.,  per- 
foratae  tamen,  rcstituuntur 

Littfrae  Clementis  V,  quibus  Unlversitati  Parisiensi  quaedam  Constitutioncs  ia  Coii- 
cilio  Viennensl  alibique  publicatac  transmittebantur 

Clemcns  V  statuit  ut  is,  ad  quem  spcctat  magisterlum  vel  doctoratum  tribuire,  prius 
a  doctorando  rccipiat  juramentum,  quod  in  solcninitate  sua  non  expcndat  ultra 
summam  trium  millium  turonens.   argenteorum 

Clcmens  V  Francisco  de  Neapoli,  cancellario  Parisiensi,  injunglt  ut  fratri  Arnaldo 
Roiardi,  Ord.  Min.,  inslgnia  magisterii  et  licentiam  rcgendi  in  theologia  trlbuat.  . 

Thomas  dc  Scnonis  stationarius  articulos  solitos  stationariorum  jurat 

Statutum  Univcrsitatis  de  punitlonc  bcdellorum 

Sentt  ntia  curiae  Parlamcnti,  qua  lis  mota  inter  Guillelmum  dc  Jehannes  olericuni, 
soholarem  Parlsiinscin  tx  ima  parte,  ct  abhatissam  bealae  Mariae  Suessionensis  cx 
altera,  ad  examcn  pracpositi  Parisiensis  remittitur 

Jacobus  de  Lausanna  et  Matthaeus  dc  Ursinis,  Ord.  Praed.,  in  Capitulo  g<'nerali 
assignantur  ad  legendas  Sentcntias 

iluict  doctcurs  en  saincte  theologie  dc  la  faoulte  de  Paris  oonfirmont  ct  ratificnt  cc 
quc  avoit  est^  acoorde  aux  Augustins  du  tcnips  que  F.  Gilles  dc  Romc  estoit  cncore 
de  la  faoulte  de  Paris,  que  lcs  baoheliers  de  TOrdre  Saint  Augustin  ne  seroyenl 
obligcs  de  lire  qu'uii  oours  du  Maistrc  des  Sentcnces  sans  estrc  tcnus  de  Ilrc  un 
cours  de  philosophie 

Frater  Egidius,  Bituri<'ensis  archicplsoopus,  Ordini  fratrum  Eremitaruin  S.  Augustini 
ct  spooialitcr  conventui  Parisiensi  dat  in  pcrpetuum  domum  seu  manerium  suum 
Sancti  Martini  dc  Campiano  constitutuni  in  dyuc.  Soanensi,  cto 

Statuta   Capltuli    gencralis    Ord.    Praed.    celebrati    de     sequenda    sana    doctrina    et 

Thomae  de  Aquino,  dc  libris  et   bibliothcca,  de  studentibus 

Ludovicus  X,    Francorum  rex,   omnium   de  Universitatis   Paris.    gremio    existentium 
I       patrooinium    suscipit. 

II,  1.  na 


157 

ir.8 

158 
159 
159 
160 
161 
166 
167 

168 
168 
169 

169 

170 
171 
171 

171 
172 


172 


172 


173 


174 


730 


CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 


719 

720 
721 

722 
723 

724 

725 

726 

727 

728 

729 

730 

731 

732 

733 
734 
735 

736 

737 

738 

739 
740 

741 
742 


1315 


1316 


1292-1316 
1316 


1317 


1316-1317 
1317 


Junii  3 

Julii  2 

Scplcmbris  20 

Maii  16 
Maio 

Junii  12 


Septembris 

20 

Novembris 

13 

— 

13 

Novembris 

13 

— 

13 

— 

17 

- 

26 

Decembris 

4 

— 

4 

Januarii  27 

Februarii 

3 

Marlii  1 

Martii  7 

Maii  8 

—    2 

Ludovicus  X,  Francorum  rex,  ad  justitiarios,  ne  pretextu  rcbellionis  Roborli  Flandriae 
comitis  magistri  ct  scholares  Paris.  molestentur 

Ludovicus  X,  Francorum  rex,  omnes  e  gremio  Universitatis  Parisiens.  iterum  iterum- 
que  in  suam   tutelam   suscipit 

Statutum  Univcrsitatis  quo  dccernitur,  appellantcs  a  rectore  et  procuratoribus  ad 
Universitatem  quinque  solidos,  a  deputatis  ad  Universitatcm  decem  solidos  rcctori 
consignare  deberc 

Statutum  Universitatis  Parisiensiscontra  abusores  privilcgiorum  incuriaconservatoris. 

Statutum  Cupituli  generalis  Ord.  Praed.  Montispessulani  cclebrati  de  praescntandis 
baccalarcis  Parisiis  et  pruesentia  magislrorum  theologiae  ibidcm 

Statutum  Universitatis  Parisicnsis,  ut  omnes  librarii  ct  stationarii  ab  Universitatc 
sint  privati,    qui    statuta   Universitatis  jurare  neglexcrinl 

Micbael  de  Geaena,  niinister  generalis  Ord.  Min.,  statuit  nc  adolescentes  fratres  ad 
studia  transmissi  ullo  modo  cquitent 

Jobanncs  XXII  uiagistris  ct  scholaribus  Paris.  injungit  ut  Universitati  Tolosanac 
apographum  omnium  privilegiorum  sibi  a  scde  apostolica  concessorum  transmitlant. 

Jobannes  XXII  omnia  privilegia  Universitati  Paris.  a  sede  apostolica  concessa 
confirmat 

Univcrsitas  Pnrisicns.  deplorat  se  detrimentum  pati  ac  remedia  assignat,  quibus 
mala   amoverentur 

Jobanncs  XXII  omnibus  praelatis  ecclcsiarum  injungit  ut  magistris  ct  scbolaribus 
Paris,  providcant  dc  beneficiis  ecclesiaslicis 

Johannes  XXII  magistro  Johanni  de  Janduno  cunonicatum  ccclesiae  Silvanectensis 
confcrt 

Decretum  Universitotis  Parisiensis  de  pccuniu  pro  impcnsis  ipsius  u  quacumque 
facultate  solvenda 


Gaufridi  de  S.  Lcodegario,  librarii  jurati  Universitalis,  aliorumque  librariorum  jura- 
mentum  dc  of&cio   suo   fidclitcr  exsequendo 

Statuta  Universitatis  Paris.  de  librariis  et  stationariis,   quorum  noniina  recensentur. 

Litterae  Univcrsitatis  Parisiensis  de  babendo  notarium  publicum 

Litterae  Universitatis  Purisiensis,  quibus  notum  facit  magistrum  Laurentium  de 
Glyseimi,  postquam  quadringentas  libras  Univcrsitatis  usibus  applicandas  cmcndae 
nomine  persolverit,  in  societatem  privilegiaque  academicorum  restitui  possc.  .  .  . 

Statutum  Universitatis  Parisicnsis  de  raodo  babendi  litteras  a  conservatore  et  quod 
petitio  cujuslibet  primo  debct  Icgi  pcr  rcctorem  in  congregatione  generali 

Litterae  quibus  Universitas  Parisiensis  Philippum  V,  Francorum  regem,  recognoscit 
eique  promittit  se  daturam  auxilium  et  favorem 

Johannes  XXII  omnibus  ecclesiarum  proelatis  injungit  ut  quantum  fieri  possit 
magistris  et  scholaribus  Parisiens.  beneficia  ecclesiastica  concedant  et  conferant.   , 

Johannes  XXII  ad  omncs  ecclesiarum  praelatos  de   eodem  argumento 

Causa  mota,  coram  praeposito  Parisiensi,  inter  magistrum  Johannem  de  Haspre, 
clericum  ct  scholarem  Parisicnsem,  ex  parte  una,  et  Nicholaum  Descroues  Armi- 
gerum  ex  parte  altera 

Johannes  XXII  studium  Parisicnse  laudibus  extollit;  professores  tamen  libcralium 
artium  et  thcologiae  corripit,  cxcessusque  reformare  conatur 

Facultas  theologiae  recommendat  papae  magistrum  Alanum  Gonterii,  theologiae 
doctorem,  ad    episcopatum    promotum 


175 
175 

176 

177 

178 

179 

180 

181 

182 

182 

184 

186 

186 

188 
190 
193 

194 

195 

197 

198 
199 

200 
200 
201 


92. 


T  A  n  U  I,  A  . 


731 


743 

744 

745 
746 

747 

748 

749 
750 

751 
752 

753 

754 
755 
756 

757 
758 
759 

760 
761 
762 
763 
764 
765 
766 
767 


d317 


1316-1317 
1317 


1318 


Mnii  Ifi 
Moio 

Junii  6 

-  5-22 

—  16 
Jiilii  3 


Septembris  5 

—  16 

Noveinbris  1 
Deecnibris  22 

26 

Aprilis    26 

Mnii  22 

Junii  11 

Junio 
Junii  15 

—  16 
-     27 

Julii  1 


Faoultas   theologine    rog-at   Deodatiiin,     nbbateni    Liitigniaoensein,    pro    Bernorclii    de 
Gama<'bils  sebolari  promovendo 

Statutiim  Capituli  generalis  Ord.  Praed.    Pampelunae   eeb?brati   de  liaccalareis  Pari- 
siis  praesenlandis  ct  de  assignatione  pro  lectura  Sententiarum 

Litterae  Gastelleti  pro  juvando  scholare 

Fncultas  theologinc  grntes  agit  cardinali  Michacli  tit.  S.  Stephani  dc  grntia  facta 
magistro  Johonni  de  Blangiai^o  et  petit  nmpliari 

Fncultns  theologine  Pnrisiens.  rognt  Arbertuni  episcopiim  Cloroinont.  pro  quodom 
boccflloreo   in   theologiu  beneficiando 

Johnnnes  X.\II  Thomae  de  Boltiaco,  oaneellario  Pnrisiens.,  injungit  ut  Jacobo  de 
Lausano  Ord.  Proed.    lioentiam    in   tbcologia    Iribunt 

Faoultns  thcologiae  supplicot  popac  pro  inagistro  Guillelmo  Bernardi   boneficiando. 

Fnoultas  theologiae  rognt  cpiscopum  Pnrisiens.  ut  provideat  Guillelino  RoUnndi  de 
pinguiori  beneficio 

Universitas  Parlsiensis  supplicat  papae  pro  inonasterio  Sancti  Victoris  Parlsiensis.    . 

Johannes  XXII  Thomae  de  Balliaeo,  canoellnrio  Parisiensi,  injungit  ut  Johanni  de 
Lixiaoo,  Clunincensi,  licentinin  iii  theologia  tribunt 

Jobannes  XXII  magistro  Johanni  de  Borbonio,  doctori  deoretorum,  canoniontum  et 
praebendnm  sub  exspectatione   in  ecolesia  Lingonensi   oonfort 

Johnnnes  XXII  doctoribus   et  scholaribus   Paris.  Cleinentinns  trnnsmitlit 

Dootores  Universitatis  Tolosanae  edisserunt,  sc  recepisse  a  domino  papn  Clementinos. 

Eduordus  II,  rex  Angliae,  pro  magistris  Oxoniensibus  similequo  Parisienses  gaudent, 
n  domino  papa  efflagitat  privilegiuin,  iit  scilicet  ubique  sine  novo  examine  incipere 
et   docere    valeant 


Johannes  XXII  fratribus  Ord.  Carniel.  Paris.    domum   rcoipcre   propc   scholos    Pari- 
sienses    permittit 


Praesentibus  magistro  Guillelmo  de  Ilybcrnia,  in  artium  faoultnte  rcgente,  nliisquc, 
qunednm  privilegia  summorum  pontifioum  pro  Universitnte  Poris.   tronsoribuntur. 

Arrestum  ourinc  regioe,  quo  durante  Universitatom  intcr  et  abbatem  S.  Gcrmani  de 
Pratis  controvcrsio  de  Prato  clericorum  aliisque,  rcx  oontentiosam  justitiae  in  his 
loois  saisinam  od  manum  sunm  tanquam  superiorem  ponit  praccipitque  teneri.   .   . 

\'ota  quorumdam  magistrorum  theologiae  contra  tres  nrticulos  partis  fratrum  Ord. 
Minorum 


.\ssignntiones  bacoalnreoruin  Urd.  Praed.  pro  studio  Paris.   per  Cnpitulum  generale 
sub   Hervaeo  Britone 


Johannes  XXII  Gernrdo  Suessionensi  et  Fulcaudo  Noviomensi  episcopis  committit  ut 
inquirant  de  injuriis  per  satellites  monasterii  S.  Germnni  scholaribus  Paris.  illatis. 

Johannes   XXII    Thomae   cancellario   Parls.    injungit   ut   Jobanni   de    Cherinis    Ord. 
Cisterc.  licentiam  in   theologia  tribuot 


Johannes  XXII  Jobanni  .ibbnti  S.  Genovefae  et  Petro   ahl>nti    S.    Gerinani   injungit  ut 
Johanncm  de  Polliaco,  magistrum  theologiae  Parlsiis,  ad  ouriam   Romanam  citent. 

Johannes  XXII  magistris  et  scholaribus  Paris.  indulget  ut   oancellarius    Paris.  usque 
nd  decennium  eos  propter  injoctionem   manuuin   nbsolvere  possit 

Johannes  XXII  universitati  mogistrornin  ot  scholarium  Paris.,  ut  (|uis([ue  iii  expensis 
Univcrsitatis   contribuat 

.lohannes  X.XII  Petro,  episcopo  Silvanectensi,  iiijuugit  ut  magistros  et  scbolnrcs  Pnris. 
iudebite  luolestari  non  sinat 


202 

203 
204 

205 

206 

206 

207 

208 

208 

210 

210 
211 
212 

213 
214 
215 

215 
215 
213 
218 

220 
220 
222 


222 


732 


CIIAHTl.T.ARIUM     UNIVEHS.      PAHIS. 


7G8 

1318 

Julii   1 

Jobnnncs  XXII  ad  Guillclmum  episcopum  Paris.,  ut  privilcgia  Univcrsitolis  Paris.  ob 

—      1 

ofiioiali  et  bollivo  inviolabilitcr  observari  curct.    , 

223 

769 

Jobannes  XXII  Jobonni  abboti  S.  Gcnovcfae  injungit    ne   quem   permittat  se  ingcrcre 

secretis  et  congregationibus  Univcrsitatis  Paris 

223 

770 

— 

-      5 

Johannes   XXII   ad   Pctrum   episcopum    Silvanectensem,   ne    magistros  et    scholares 

—      5 

Paris.  molestori  permittat 

224 

771 

Magister    Guillelnius    de    Hibernia    quaedam   privilegio    renovata    a    curio    Romana 

—    14 

redicns   secum  adducit 

224 

772 

Jobonncs  XXII  Thomae  cancellario  Porisicnsi  injungit   ut  Pctro  Aurioli,    Ord.  Mino- 

—    20 

rum,  licentiam  in  theologia  tribuat 

225 

773 

Jobannes  XXII  mogislro  Guillelmo  Colebron,  Cantuariensis  dioecesis,  consideratione 

Universitatis  et  seholarium  Parisicns.  concedit  ut  per  triennium   theologioe  studio 

Novcmbris  3 

Purisiis  insistere  possit 

225 

774 

Stututum  Univcrsitotis  quod   nullus  intersit  congregationibus   nisi   juratus,    et   quod 

sermones  gcncrales   fiant  in  domo  Navarrae  vel  ubi  Universitati  placebit 

226 

775 

— 

—            5 

Philippus    V,    Francorum    rex,   ad    Henricum    dc    Taperel,    praepositum    Paris.,    de 

—          13 

pruestaudo  juramento 

227 

776 

Juramentum  quatuor  magistrorum  in    tbeologia    Ordinum    Pocdicotorum,  Minorum, 

Cistcrciensis  et  Eremit.  S.  Augustini  de  privilegiis,  statutis  el  libertatibus  Univer- 

1319 

Fcbruarii  24 

sitotis   observandis  ct   secretis  celandis 

227 

777 

Johannes  XXII  Guillelmo  episeopo  Parisiensi   injungit  ut   magislro    Johanni  Salvati 

de  Villanova,  qui  Parisiis  linguas  Cbaldaeam  et  Hebraeam    aliis    trodcre  intendit. 

compctenter   provideat t 

228 

778 

1318-1319 

Apiilis  3 

Johonnes  XXII  od  Guillelmum  episcopumPorisienscm,  ut  circa  reformationem  studii 
Paris.  scdulo  curet  intendcre  et  necromanticos  divinalorcsque  exterminct 

229 

778« 

1319 

Maii  9 

Johannes    XXII    ad   cancellarium    Paris.,    ut  Guillclmum    Curti,   Ord.    Cistcrc,     ad 

Maio 

mogisterium   in  theol.  promovcat 

718 

779 

Ordinationes  Copituli  generolis  Ord.  Praed.    Cuturci   celcbroti    dc  boccalareis    Paris. 

Maii  31 

Assignotiones   eorum 

230 

"80 

Johonncs  Morclli  e  consorlio  magistrorum  Universitatis  Paris.  tanquam  vir  scelerotus 

excluditur,  quia  contra  Universitatis  jnra  altcntnvit,  Pratum  Clericorum  et  domum 

_ 

Julii  17 

Ord.   Carmeli  nequiter  invadcndo 

230 

781 

Privilegiuni  Jobannis  popae  XXII    pro  augmentotionc   pensionis    scholarium  CoIIegii 

Augusli  1 

Cluniacensis   Parisiens 

232 

782 

Johanncs   XXII    stolutum   cditum    a    Capitulo    gcnerali    Ord.    Vallis    Scholarlum    de 

niittendis  duodecim  fratribus  Parisios  ad  studendum  eisqucprovidcndis  confirmot. 

234 

783 

1316-1319 

Septenibris  5 

Jobannes  XII  Universitoti  Poris.  consilia  mondat,  ut  ad  meliorem   statum  reducotur. 

234 

784 

1319 

-         15 

Stotutum  nationis  Normannorum   de  tartis  solvendis  ab  incipientibus 

2.36 

785 

Novembris  27 

Robertus    dc    Plailliaco    archidiaconus    Silvanectcnsis,     vices    gerens     Silvanectens. 
cpiscopi,  conseryatoris  privilegiorum  Univers.    Paris.,    notum   facit    quod  Rencrus 
dictus  Dcsies  de  Hostoplc    dilcctum    suum    mogistrum   Johonnem   dictum   Vignon, 
clericum,  curie  dicte  couservotionis  notarium,  exhibitorem  suum  facit  et  procuro- 

1320 

Februorii  2 

torem  gcncralem  ordinat 

237 

786 

Jucobus,    sigillutor  Lingoncnsis,    in    grntiam    mugistri   Johannis    de    Villonovo,    qui 

[l.  1319) 

Parisiis  scbolares  in  linguis  Chaldaea  ct  Hebraea  erudit,  pecuniom  recipit 

237 

787 

1320 

Apiilis  20 

Philippus  V,  rcx  Francorum.  J.  de  Arrubleyo  juniori  et  J.  Roberti  militibus  injungit 
ul  contru   nonnullos    bomines    cpiscopi   Noviomensis,    qui    Gaufridum     de    Sancto 
Donnino,  scholarem  Paris.  lethaliter  vulncraverunt,  ad  instanliam  rectoris  Univer- 
sitatis  inquirant 

238 

T  A  li  r  I.  A  . 


733 


788 

789 
790 

791 

792 

79S 
794 

795 

790 

797 

798 

799 

800 

801 

802 

803 


804 
805 


806 


807 


808 


809 


810 


811 


1320 

1318-1320 
1320 


1321 


1322 


Maio 
Mali  23 

Augusti  20 

-         25 

Oclobiis  20 
Octobri 

Junio 

Junii  7 

Julii  1 

—  24 

—  24 
Septembrls  9 

Januarii  28 
—         28 
Martii  (> 

Aprilis  25 
Maio 

Junii  26 

Julil  2 

Augusti  18 

Scptembris  12 

Noverabria  12 

Aujfusti  11 


Assignationcs  baccahircorum  Ord.  Praed.  Ciiplluli  (^rnneralis  Holnmaj^n  cnlcd).  jjvo 
stndio   Paris 

Natio  Gallicana  iirobibet,  m'  alitpiis  nia^istcr  duo   simul  oiricia  liabcat 

Vota  ipinrumdam  majfistrorum  in  Ibeologia  de  poslilla  supru  Apocalipsim  fratris 
Petri    Jobannis    Olivi 

Jobannes  XXII  ad  magistrnm  Thoniam  dc  \Vilton,  cancellarium  Londonicnsem,  qui 
Purisiis  in  studio   morabatur,   dum  Londinii  lcffcre  dcbebat 

Johannes  XXII  Nicolao  dc  Freauvilla  in  Parlsicnsi  vel  Aureliancnsi  studio  studenti 
jura  cauonica   vcl  civilia  Indulgct  fructus  bcncflclorum  suornm 

Slatutum  nutionis  Gallicanae  de  taxatione  scholarum  ct  de  deterniinantibus 

.Mattbacnsabbas  Claraevallis  totuscpic  conventus  ad  relevanda  dcbita  donius  Collcginm 
S.  Bernardl  Paris.  commnnitati  et  Capit.  gen.  Cistcrc.  Ord.  sub  cerlis  modis  v(  nduut. 

Ordinationes  (^apKuli    gcncralis   Ord.    Prncd.   Florentiac    cclebrati    de   niagistris,    dc 

lectorlbus  principalibus.  Assignatloues  baccalareoruni 

Ordinatio  Capitull  generalis  Ord.  Ercniit.  S.  Augustinl    Tcrvlsii    cclebrati    de  bacca- 

lareis  ct  promovendis  ParisIIs 

Jobaunes    XXII    canccUarlo    Parislensi,    Tbomae     de    Balliaoo,    iterum    injungit    ut 

Johanni  de  Lixiaco,  Cluniaccnsl,  liccntiam   in   tbeologlca   racultato  tribnat 

Johannes  XXII  tres  propositioncs   magistrl   Johannis    de    Polliaco  tanqnam   falsas  et 

erroneas    damnat 

Cedula  revocatlonis  magistri  Johannis   dc  Polliaco    tpiam    lcglt   de  verbo    ad  vcrbum 


Parlsiis  In  scolis  suis,   ubi  allas   legere  consuevit 

Nicolaus    dc    .\nesiaco,     Ord.    Procd.,    rectorl   ct    procuratoribns    nalionum    pnblice 

satisfaclt  propter  verba  quacdam  iujnrlosa  in  eos  prolata ...... 

Jobannes  XXII  Thomae  cancellario  Parls.  Injunglt  ut  Micbacli   de   Curtali,  arebidia- 

cono  Duroccnsi,  in  thcologica   facultatc  llcentlam  doccndl  Impcrtiat 

Lltterac     Caroll    IV,    rcgis    Francorum,     de    Ilto    Inter    procuratorem    Ilospitalis    S. 

Jobaunls  Hlcrosolymit.  et  rcctorem  Univcrsitatls  Parls 

(.'arolus    IV,    Francorum   rex,    In    causa    mota  a  praeceptore   Ilospitalls   S.    Jobannis 

Hierosolymlt.  contra  rectorcm  Uuivcrsitatis,  qal  dicit,  sibi  competero  omnimodam 

juriadictionem  quantum  ad  habltationes   scbolarium  In  clvitutc  ct  suburbiis  Paris., 

In  favorcm  rectoris  definit 

Jobanncs  dc  Josero,  baccalurcus  facultatis  nicdiciuae,  tcmpus  auditionis  suac  probat. 
Assignatio  baccalarci  cx  Ord.  Praed.  pro  atudlo  Paris.    per  Capitulum  gcncrale    sub 

Ilervaco     Britone 

Llte  mola  coram  pracposllo  Parisicnsl  (Acgidlo  Harpiin),  tancjuam  gardiatore  Univcr 

sitoti  ct  scholaribus  Paris.  deputato,  inter    mogistrum  Pclrum  P.astel  ct   .lobunnem 

Claubaut,  judicluin  quo  Johannes  absolutns  erat  a  curla  Parlamcnti  confirmatur 
Johannes  XXII  Thomac  canccllarlo  Parls.    Injungit   ut  Petro   dc    Mornayo,    abbati  S. 

Launomarl,  Ord.  S.  Ben.,  maglsterlum  et  liccntiam  in  theologia  tribuat 

JohannesXXIIad  Thomom  canccllarlom  Parls.  ut  Pagano,  Ord.  Ercmit.  S.  Augustini, 

cui  alius  ejusdem  Ord.  pracfercbatur,  magisterium  ct  llccntlam  iu  theol.  impertiat. 

Statutum  Copltuli  generalls  Ord.  Cisterc.  de  scholarlbua   nionasterlorum  ad  Univcr- 
sltatem  Paris.  mittendis,  ct  de  construenda  ecclcsla  ct  fabrlca  S.  Bernardl 

Stalutum  Universitatls,    quod  coram  dcpulatis    Universitatls    nnlll    cum   mullitudinc 
compareant  in  capitulo,  scd  consllluin  sl  hubere  voluerlnt,  capiant  extra  capitulum. 

Accusatio   procuratorls    decani   facultatla    mcdlcinao    Paris.    contra  Jacobam  Fclicic. 
illicitc  mcdiclnam  practicantcm 


2:i8 
238 


238 


240 


240 
241 


241 


241 


243 


243 


240 


248 


248 
250 


2.50 


250 


250 


251 


2.54 


734 


CHARTUI..\RIUM     UNIVERS.      PARIS. 


812 
813 

1322 
1323 

1322-1323 
1324 

1325 

Augusti  19 
Octob.  6-23 
Novembris  2 

2 

—          2 

Jacoba  Felicie  de  Almania  illicite  Parisiis   praeticans    a    dccano    magistrorum  regen- 
tium  facultatis   medicinae  coram  ofliciali  curiae  Parisiensis  assignatur 

Testes  producti  contra  Jacobam  Felicie  illicite   practicantem   testimonium   optimum 

25f> 
257 

814 

Argumenta  Jacobae  Felicie  iilicitepracticantis  contra  decanum  et  magistros  facultatis 

263 

815 

Responsio  facultatis  mcdicinae  ad  argumenta  Jacobae    Felicie,    et   instantin    ejusdem 

?6fi 

816 

Praescriptio  contumaciae    contra    Jacobam    Felicie    aliosque   die    martis   post  festum 

?67 

817 

268 

818 

Universitas  Oxoniensis  a  Johanne  XXII  pro  suis  supposilis    similes    gratias  requirit, 

Januarii  11 

Aprilis  6 
Maio 

Maii  23 

—     24 

Julii  18 

Septembris  26 

269 

819 

Johannes  XXII  Thomae  cancellario  Paris,  injungit    ut    Hugoni    de  Vaussemain,   Ord. 

270 

820 

270 

821 

Ordinaliones  Capituli  goneralis  Ord.  Praed.  Barchinonae    celebrati    de   libris.  Contra 

271 

822 

Johannes  XXII  Thomae  cancellario  injungit  iit  Petro    Rogerii,    priori  S.    Pantaleonis 

271 

823 

Johannes  XXII  ad  Thomam  cancellarium  Parisiensem,  ut    Francisco  de    Mayronis  de 

272 

824 

Canonizatio  fratris  Thomae  de  Aquino,  Ord.  Pracd.,  qui  o  ad  thoologiae  magisterium 
Parisiis,  loco  utiquc  celeberrimo,    assumptus,    magno  inibi  sui    suique  Ordinis   ac 
Parisiensis   studii    favore    por    multorum   annorum    curricula    cathedram    regebal 
magistralom   )> , . 

273 

825 
826 

Statuta  Universitatis  Paris.  de  lihruriis  el  slutionuriis,   (juorum  noniina  recensentur. 
Alanus  de  Pratis,  scholnris  medicinae  facultatis,  tempus  suae  auditionis  probat.   .   .   ■ 
Liber  quidam  cujusdam  monachi  de  Morigniaco  juxta  Stampas,  Ordinis  S.  Benedicli, 

273 

274 

827 

274 

828 

In  Universitnte  Paris.  determinatur.  Christum  socuuduui  quod  homo  habuisse  veruni 
jus  et  dominium  rerum,  licet  dominio  rerum  immobilium    non    sit  usus ;  apostolos 

Januarii  19 

Junio 

Junii  3 

—     3 

Novembris  21 

Decenibris  8 
Januarii  13 

—         18 

274 

829 

Johannes   XXII    Thomae  cancellario  Paris.    injungit   ut   Hugoni   de   Marciaco,  Ord. 
Praed,.   macisterium  in  theolocia  imoertiat 

274 

830 

Statutum  Capituli  generalia  Ord.  Praed.  Burdigalae  celebrati    de   studiis.  Assignatio 

275 

831 

Ordinatio  CapituH  generulis  Ord.  Kremit.  S.  Auguntini   Montispessulaui   celebruli   de 

?75 

832 

Ordinatio  capituli  provincialis    provinciae   Franciae   Ord.    Eremit.    S.    Augustini    de 
studentibus   Paris 

276 

833 

Johannes    XXII    Universituli    Paris.    quasJum     Constitutiones    quae    Ord.    Minorum 

276 

834 
835 

Jobunnes  XXII  ad  magistrum  Johannem  dc  Arpadella  de  eodeui  arguineiilo 

Quidain  fratres  Ord.  Praed.  processus  papalcs  contra  quosdam  Mediolanenses  Parisii» 
publicant    ....          .                                                      .   .   ,       ,          • 

277 
278 

836 

Jobannes  XXII  ad  reclorem  et  Universitatem   Paris.   de   Constitutionibus    eis    niissis, 
quas  non  tantum  decretistae,    sed  ct  theologi  in  scholis  legere  debent 

279 

T  A  B  U  L  A . 


735 


837 
838 


839 
840 


841 


843 
844 

845 

846 

847 

848 

849 

850 

851 

852 
853 

854 

855 
856 

857 
858 
859 

860 


1325 


1326 


1325-1326 
1326 


1327 


Jnnunrii  19 
Fobniurii  14 

Aprilis  2 
Maio 

Junii  21 

—  21 

—  21 

—  21 

Aiigusti  26 
Octobris  30 
Decembris  1 
Januarii  18 

Februarii  28 

Martii  12 

Aprilis  19 

Aprili 
Maii  6 

Maio 

Junii  18 

—  24 

Julii  25 

Novembris  1 

Januarii  6 

—      14 


Johannes  XXII  lul  nia^istruni  Johannem  de  Arpadella  de  eodeni  argumento 

Stephanus,  episoopus  Paris.,  advocato  doctoruni  Paris.  concilio,  sententiam,  quam 
an.  1277  praedecessor  ejus  contra  quosdain  articulos  tulerat.  revocat  (piantum 
doctrinam  S.  Thomae  de  Aquino   tangerc    videntur 

Quidam  baccalarei  faoultatis  mcdicinae  tempus  suae  auditionis  probant 

Ordinationes  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  Venetiis  celobrati  do  ordino  studiorum. 
Assignationes   baccalareoruni 

Johannes  XXII  contra  abusus  ofiieiariorum  cnriae  consorvatoris  privilogioruin 
Universitalis   Paris 

Johannes  XXII  Egidium,  abbatem  S.  Dionysii.  exsecutorem  statuti  in  praecedontibus 
litteris  expressum  constitui[ 

Johannes  XXII  ad  Stephanuni  episcopum  Paris.   de  eodem   argumonto 

Johannes  XXII  ad  Stephanum  cpiscopum  Paris.,  ut  prohibeat  ne  artis  modioinae 
ignari  et  vetulae  mulieres  Parisiis  et  in  suburbiis  medicinae  artem  exerceant.   .   .   . 

Instrumontum  de  confercndis  benefioiis  ad  Universitatem  portinentibus  ct  de  signandis 
litteris   quas   scholares    impetranl 

Statutum  nationis  Norniannorum  ut  festuni  S.  Romani  insoribatur  in  kalondario 
nationis  et    observetur 

Johannes  XXII  Johanni  de  Vischenegge,  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  permittit  Parisiis 
Sententias   qnamprimum  logerc 

Johannis  XXII  mandat,  ut  Augustino  (do  Ancona),  Ord.  Eromit.  S.  Angustini,  de 
pocunia  camerae  centum  floreni,  et  postea  annuatim  unciae  decem  auri  persol- 
vantur  pro   scribendis   libris 

Capitulum  generale  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  Florentiae  celebrati  de  ordine  stu- 
diorum  Parisiis   alibiquo 

Johannes  XXII  Thomae  cancellario  Paris.  injungit  ut  Petro  de  Pireto,  Ord.  Praed., 
magisterium   in  theologia  impertlat 

Johannes  XXII  commendat  Michaeli  de  Cesena,  ministro  gonerali  Ord.  Min.,  Nicolaum 
de  Rogio  ad  Sententias  legendas  Parisiis 

Quidom  baccalarei  facultatis  medicinae  probant  tempus  suae   auditionis 

Statutum  Capituli  provincialis  provinciae  Franciao  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  quod 
magistri  et  studentes  Parisiis  habitantes,  praodicarc  et  confessiones  audire  possint. 

Assignationes  baccalarcorum  Ord.  Praed.  pro  studio  Paris.    per  Capitulum    generalc 

Parisiis   colebratum 

Johannes  XXII  Henrico  de  Hispania  concedit,  ut  Parisiis  jura  civilia  audire  possit.   . 

Johannes  XXII  Guillolmo  de  Cremona,  priori  generali  Ord.  Eremit.  S.  Augustini, 
injungit  ut  Johannora  de  Vischenegge  pro  lectura  Sententiarum  Parisiis  Hermanno 
Schiltz  cjusdem  Ord.  praeferat 

Johannes  XXII  Hugoni  episcopo  Paris.  injungit  ut  inquirat  de  magislris  qui  Pari- 
siis  regunt  in  Hobraica,  Graeca,  Arabica  et  Chaldaea  linguis 

Johannes  XXII  mag.  Johanni  de  Anneus,  doctori  s.  theologiac,  concedit,  ut  Parisiis 
theologiam  legere  valeat  non   rosidendo  in  sua  parochiali  ecclesia 

Litterae  quibus  Petrus  Archerii,  Silvaneotensis  episcopi  vicos  gerens,  inhibet  nc 
canonici  Parisionses  sese  de  bonis  scholarium  qui  intestali  obeunt  intromittant, 
privilegiaque  Universitatis  Parisiensis  elovenl 

Instrumentum  quo  canonici  Parisienses  constituunt  procuratores  ad  prosequendam 
litem   inter  ipsos  et  Univcrsitatem   Parisiensem. 


279 

280 
282 

282 

283 

284 
285 

285 

286 

288 


289 

289 

290 

290 
290 

291 

292 
292 

293 
293 
294 

294 
296 


73(5 


CllAUTULAKIUM     UNIVEUS.      PAUIS. 


801 


862 


863 


864 


805 


806 


867 


868 


869 


870 


871 


872 


873 


874 


875 


870 


877 


878 


8"9 


880 


1327 


1328 


Fcbruarii  28 
Martii  2 


Apriiis  3 

Maio 

Aug-nsti  7 

Seplembris  12 

Decembris  13 

Keln-uarii  9 

—  20 

-  27 
Martii  1 

Aprilis  14 

Maii  13 
Maio 

Junii  24 

Julii  7 
Septembri 


Articuli  ub  Universitate  Parisiensi  proposili,  ut  componatur  lis  inter  ipsum  Univer- 
^itateni  ct  canonicos  Parisicnses  orta 

Lis  niota  est  coram  ballivo  rcgis  Matisconensi  inter  Hugonem  de  Nuyz,  castellanum 
Y^iaoi  et  procuratorem  rejifis,  ex  parte  una,  et  Guillelmum  de  Montepessulano, 
clericum,  ex  altera,  dictusque  castellanus  citatus  est  Parisiis  coram  conservatore 
jirivilegiorum  Universitatis 

Majfister  Petrus  de  Dacia,  rector  Universitatis  Paris.,  cauonicos  Paris.  ad  consortium 
Universitatis  restituit 

Johannes  XXII  in  suis  litteris  de  Ludovico  Bavaro  mentionem  facit  errorum  Marsilii 
de  Padua  et  Johannis  de  Junduno,    magistrorum  Paris 

Assignationes  baccalareorum  Ord.  Pracd.  pro  stiidio  Paris.  pcr  Capitulum  generalc 
Perpiniani    celebratum 

Lilterae  officialis  curiao  Parisiensis  adversus  eos  qui  detinent  aut  occultant  chartas 
in  quibus  inscribuntiir  privilcgia    Universitatis 

Statutum  Oapituli  geiieralis  Cisterciens.  de  juramento  praestando  a  baccalareis 
Parisiis   prnesentandis 

Johannes  XXII  Thomae  cancellario  Paris.  injungit  ut  Johanni  Aufredi,  Ord.  Praed., 
mapistcrium  in   theologia  tribuat 

Noiuina  personarum  quas  magister  Guillelmus  Anglicus,  privilegiorum  causa  Uni- 
vcrsitati  Paris.  indultorum,  submonuerat  et  immerito  excommunicaverat  vel 
pecunia    mulctaverat 

Universitas  Paris.  velat'  ne  quis  aliquam  liiteram  citatoriam  in  curia  conservatoris 
privilegiorum  Universitatis,  insciis  rectore  et  deputatis  ab  Universitate,  impetrare 
praesumat 

Stntutum  nationis  Gallicnnae  de  visitandis  scholis  quinquc  provinciarum,  ct  de 
summa  qiiani  dcbent   dcterminantes   solvcre  pro  scholis  dictae  nationis 

Statutum  nationis  Galiicanae  de  modo  solvendi  scholas  yel  aulas  legcntium  extra 
vicum  Straminum,  et  qnod  non  debent  habere  ultra  duos  determinantes 

Johannes  XXII  Odonetum  et  Thomassinum,  natos  Thomae  de  Remis,  dicti  Saliginis, 
scholares  Parisienses  super  defectu   nntalium  dispensnt 

Ordinntiones  fnctae  per  frntrem  Guillelmum  de  Cremona,  priorem  general,  Ord. 
Eremit.  S.  Augustini,  pro  ordinatione  conventus  Pnrisiensis  qunntum  nd  leclioncs, 
disputationes,    bibliothecnm 

Johnnnes  XXII  inquisitionem  ordinat  causac  Jacobi  de  Vilerbio,  Ord.  Eremit.  S. 
Augustini,  qui,  ne  ad  lecluram  Sentcntinrum  Parisiis  perveniret  et  ad  magisterium 
promoveretur,  a  suis  fratribus  captus  et  difTamalus  crat 

Ordinntio  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  Tolosne  celebrati  de  mittendis  studcntibus 
Parisios.  Assignationes   baccalareorum 

Capitulum  generale  Ord.  Servorum  Sanctae  Mariae  Senis  celebratum  stntuit  Parisiis 
Collegium  pro  studentibus  Ordinis  erigere 

Johnnnes  XXII  Gilbertum  Ilnmelini,  medicum  Philippi  VI,  qui  in  conflictu  scholn- 
rium  Normannorum  et  Picnrdorum  Normnnnis  nssistebat,  super  enormitate,  cum 
in  dieto  conflictu  quidam   interfecti,   alii   vulnerati  cssent,  dispcnsat 

Johannes  XXII  cnnccllario  Parisiensi  injungit  ut  Andreae  de  Perusio,  Ord.  Eremit. 
S.  Augustini,  magisterium  in  theologia  impertiat 

Johannes  XXII  cancellario  Paris.  mandat  ut  Petro  Sycnrdi,  monacho  monasterii  Val- 
lisumbrosae  Cisterc.  Ord.  Agenncnsis  dioecesis,  theologiae  baccalarco,  juxta 
morem  prnescntato  et  examinato,  ab  ipso  tainen  non  admissoy  infra  duos  menses 
ud   statuin  mngisterii  promovcat 


298 


300 


300 


301 


303 


303 


304 


304 


305 


306 


307 


308 


308 


S09 


310 


312 


312 


313 


314 


314 


TA.BULA. 


737 


881 
882 
883 
884 
885 

886 

887 


889 
890 

891 

892 
893 
894 
895 
890 
897 


899 


900 
901 


902 
903 


1328 


1329 


1328-1329 
1329 


1330 


Septembris  3 
Oetobris  31 

Decembris  13 
Januarii  23 

—  26 

Februarii  6 
Martii  20 

—  27 

Maii  1 

—  30 

Junii  6 

Junio 

Julii  13 

Septembris  15 

Decembris  5 

Decembris  11 


Januarii  1 
—       30 

Aprilis  10 
Maii  1 


**  Chart    Univ.  Paris. 


Statutum  Universitatis  Paris.,  tpiod  nulli  scholari  littcrae  scholaritatis  concedantur, 
nisi  niagister  cujus  fri-(|uentaverit  scholns  illum  verum  essc  scholarcm  juraveril.   . 

Magister  Michael  de  IJergamo,  scholaris  facultatis  niedicinac,  ad  statum  baccala- 
reatus  non  admitlutur,  nisi  audierit,  sicut  in  statutis  pracseribitur 

Johannes  XXII  Johanni  de  Blcsis,  cancellario  Paris.,  concedit  ut  per  biennium  ad 
sacros  ordines  promoveri   non   teneatur 

Statutum  Universitatis  Paris.  de  littcris  scbolaritatis  et  de  scholaribus  qui  niiuus 
assidue  scholas    frequentant 

Johannes,  abbas  S.  Genovcfae  Paris.,  loco  Guidonis,  abbatis  S.  Dionysii,  omnibus 
ccclesiasticis  Paris.  injungit  ut  citcnt  Pctrum,  episcopum  Sylvanectensem,  qui,  ut 
conservator  privilegiorum  Universitalis  contra  rectorcm  et  Universitatem,  graviter 
excessit 

Johannes  XXII  Eliae  de  Nabinali,  Ord.  Min.,  baccalareo  Paris.,  injungit  ut  Geraldo 
de  Gampimulo  assistat  in  capiendo  Franeisco  de  Esculo,  Ord.  Min 

Johannes  XXII  Guillelmo,  priori  generali  Ord.  Eremit.  S.  Augustini,  committit 
causam  pendentem   inter  Jacobum  de  Viterbio  aliosquc  fratres  Ordinis 

Johannes  XXII  viginti  octo  articulos  Eckehardi,  niagistri  theologiae  Parisiensis, 
Ord.   Praed.,   condemnat  et  reprobat 

Quidam  scholares  Paris.  facultatis  medicinae  probant  tempus  auditionis  suae 

Statuta  notabilia  nationis  Picardorum  quantum  ad  oiEciarios  omnes  et  negotia 
cjusdem   nationis 

Johannes  XXII  ad  Geraldum  de  Campimulo  de  comburendis  certis  litteris  per 
episcopum  et  theologos  Paris.,  et  de  publicatione  processuum  contra  Johannem 
de  Janduno  et  Marsilium  de  Padua  aliosque 

Statutum  Capituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  Augustini  Parisiis  relebrati,  de  magistris 
et  lectoribus  do  Parisiis  rcdeuntibus  ;   de  baccalareis  expediendis 

Confirmatio  aliquarum  deflinitionum  factarum  de  diversis  Capitulis  gcneralibus  Ord. 
Eremit.  S.  Augustini   de   studiis   Ordinis 

Ordinatio  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  Sistarici  celebr.  dc  doctrina  S.  Thomae 
sequenda.    Assignationes   baccalareorum 

Johannes  XXII  Hugoni  episcopo  et  Universitati  Paris.  annuntial,  se  litteras  eorum  in 
facto  Michaelis  de  Cesena  recepisse 

Johannes    XXII    magistro    Guillclmo   Bernardi  seu    de   Narbona   cancellariam  Paris. 

confert > 

Statutum  nationis    Gallicanae    de    modo    solvendi    scholas    extra    virum    Straminum 

confirmatur 

Johannes  XXII  cantori  Paris.  libellum  suum  contra  Michaelem  de  Ccsena  transmittit, 

ut  cum  doctoribus   Paris.  communicet 

Litterae  Universitatis  Parisiensis,  quibus  notum  facit  llugonem  de  Bisuneio, 
episcopum  Parisienscm,  consortio  magistrorum  tanquam  perjurum,  inobedientem 
et  rebellem,  privatum  fuisse 

Johanncs  XXII  Ilugoni  episc.  Par.  contra    medicinam  illicite  practicantcs  Parisiis  .   . 

Johanncs  XXII  Guidoni,  abbati  S.  Dionysii,  injungit  ut  Matthaeum  dc  Omcrville, 
baccalaroum  in  theologia,  cancellario  Paris.  pracsentet 

Johannes  XXII  de  eodem   argumento  ad  Guidonem  abbatem  S.  Dionysii 

Johannes  XXII  Ilugonem,  Parisienscm  episcopum,  a  juramento  quod  praestiterat 
dum  juri  studebat   de   immunitatibus   Universitatis   obscrvandis,   absolvit 

II,  1  93 


315 
316 

317 
317 

318 

320 

321 

322 
322 

323 

326 
327 
328 
329 
330 
331 
332 
332 

333 
336 

337 
338 

338 


738 


CHAIITULARIUM     UNIVEKS.      PAIUS. 


904 

1330 

Maii  26 

F.  Andre  de  Pcrusio  raaistre  cn  theologie  dc  TOrdre    Sainct   Augustiu  obticnt   dc  la 
facultc  de    theologie  de  Paris,    seizc  rcgcns  cstans    assembles,    que    les    bacbcliers 
Augustins  peuvcnt  lire  lcs  Scntcnccs  sans  eslre  obliges  dc  lire  un  cours  dc  philosophie. 

339 

905 

— 

Maio 

Augusti  31 

Septemhris  19 

Novembris  2 

Assignationes  baccalareorum  Ord.    Pracd.   pro  Parisiis  per  Capitulum  generale  Tra- 
jecti  cclebratum 

339 

906 

Edictum  Johannis  abbatis  ct  cancellarii  S.  Genovcfae,  quod  canonici  et  clerici  eccle- 

339 

907 

Johannes  XXII  episcopo,  Capitulo  et  Univcrsilati  Paris.    annuntiat,    Petrum  de  Cor- 

340 

908 

Indultum  pro  universitatc  magistrorum  et  scolarium  studii    Parisiensis,    ut   universi 
niagistri  praesentes  et  futuri,    in    praedicto    eorum  studio   actu    studentes  fructus 

omnium  beneficiorum  suorum  in  absentia  usque  ad  quinquennium  percipere  valeant. 

340 

909 

1331 

Aprilis  3 
—       5 
Maii  1 

Johanncs   XXII    Maynino   de   Mancriis,    magistro    uxorato    in   medicina,    concedit  ut 

341 

910 

Johannes  XXII  proccssus  Universitntis  Paris.  contrn  Hugonem  episcopum  et  episcopi 

341 

911 

Johannes  XXII  Guillclmo  Bernardi,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Eliam  de  Nabinali, 
Ord.  Min.,  ad  magisterium  theologiae  promoveat .... 

343 

912 

- 

Maio 

Prohihitio  Capituli  generalis  Ord.  Praed.   Victoriac  celcbrati,  ne  magistri  expenaas 

344 

913 

— 

Junii  17 

Statutum  nationis  Picardorum  de  pecunia  a  scholaribus  Ambianensis   dioecesis   sol- 
venda  pro  missa  quotannis  in  festo  b.  Firmini  Parisiis  celebranda 

344 

914 

: 

Julii  15 
Scptembris  12 

Johannes   XXII   Guillelmo   Bcrnardi,   cancellnrio    Paris.,   injungit   ut    Guillelmo    de 

346 

915 

Capitulum  generale  Ord.  Cisterc.  ordinat  de  prandiis  incipientium,   et  dc  ordine  quo 
cursores  et  baccularei  legere  et  promoveri  deheant 

347 

910 

— 

Octobris  21 

Johannes  XXII  Arnaldum  de  Laminis,  Ord.  Min.,   a   dcfectu   natalium   dispensat,  ut 
Parisiis  Bibliam  el  Sententias  Icgere,  utquc  ad  magisterium  possit  promoveri.  .  .  . 

347 

917 

— 

Dccembris  29 

Johannes    XXII    ad    Guillelmum    Bernardi,    cancellarium  Paris.,   ul   Arnaldo   de    S. 
Michaele    Ord.  Pracd.    magisterium  in  Iheologia  impcrtiat 

348 

917" 

— 

Aliqui  magistri  in  theologia  Paris.  praecipue  mendicantium  in  aula  episcopali  Paris. 
congregati  fratri  Johanni  Aubery,  Ord.  Praed.,    confessori   Roberli    Attrcbatensis, 
insinuant,  ipsum  revelare  posse  quidquid  dc  falsis  litteris  dicti  Robcrti  sciat.  .   .  . 

348 

918 

1330 

Martio 

Aliqui  magistri  facultatis  medicinae  deponunt  pro  septem  indignis  baccalareis,  quod 
sint  sufficicntes  ad  licentiam  obtinendam.   Alphonsus  de  Portugalia  incipit 

349 

919 

1331 

Octobris  12 

Octobris  16-18 
Januarii  7-8 

Expostulatio    magistri    Johannis    Pipe    facultatis     medicinae    adversus    magistrum 
Johannem   Halequin    super   litteris    ad   licentiam   magistri    Andreae   de   Cuniculis 
concessis 

349 

920 

Provocatio  Philippi  de  Curia   decani   facullatis    medicinae,  et  aliorum  medicornm  a 

350 

921 

Magister  Petrus  de  Capite  Stagno   in   examen    deducitur   a  facultate   medicinae.    In 
instrumento  plura  afferuntur,  quae  consuetudinem  facultatis  illustrant 

352 

922 



8 

Alphonsus  de  Portugalia  in  examen  dcducitur  a  facultate  medicinae 

3.54 

923 

— 

-         9 

Magister  Reginaldus  de  Cornemare,  substitutus  decani    facultatis    medicinae,    contra 
cancellarium  ad  apostolicam  sedem  appellat.  Recenscntur  plura  statuta  facultatis. 

356 

924 

— 

—       11 

Facultas  medicinae  in  lite  contra  cancellarium  constituit  suos  procuralores 

360 

925 

" 

—       11 

Magistri   et  baccalarei   facultatis    medicinae    appellationi   Rcginaldi   de  Cornemara 

362 

93. 


T\HUL\. 


739 


926 
927 
928 
929 
930 

930" 

931 

932 

933 

934 

934" 

935 
936 
937 

938 
939 

940 
941 
942 

943 

944 

945 
946 

947 
948 


1331  Januaiii  12 


-       14 


1332 


21 


Februarii  5,  7 


10 


—         26 


Martii  12 


Junii  2,  3  et  22 


Junii  22 


Augusto 


Octobris  11 

—  19 
Novembris  12 

Januarii  7 

—  9 

—  20 
Martii  30 
Aprilis  10 

—  10 
Maii  23 

Septembris   13 

—  15 
Novembris  3 

—  29 


Dccretum  rectoris  Petri  de  Novavilla  ]>ro  appcllalioni;  Petri  de  Capite  Stagno,  doctoris 
niedi<'inae,  et  Alpbonsi  de  Portugalia,  baccalarei,  atque  <'ontra  facultateni  inedicinae. 

Magister  Johannes  Pipe,  locuin  tenens  decani  facultatis  medicinae,  conlra  cancella- 
rium  ad  sedcm  apostolicam   appellal 

Johannes  Pipe  loco  decani  facultatis  mcdicinae  contra  rcctorcni  et  delegatos  Univer- 
sitatis  Paris.  ad  apostolicam    sedem  appcllat 

Instrumentum  quo  intcrpellaiur  cancellarius  a  Reginaldo  de  Gornemarc  ut  provoca- 
tioni  ad  apostolos  a  facultate   medicinae   factae  respondere  teneatur 

Sententia  (Petri  Andrcac),  officialis  canccllarii  Parisiensis,  pro  canccllario  contra 
faoultatem  medicinae.  Plura  de  privilegio  cancellarii  ct  de  olficio  niagistrorum  in 
dandis  licentiis  referuntur 

Officialis  canccllarii  Paris.  magistros  facultatis  medicinae  pcr  suas  litteras  ut  excom- 
municatos  publicari  fecit.  Officialis  vero  curiac  Paris.  contra  hanc  excommunica- 
lionis  sententiam  protestatus  cst,  ct  <'ancellariuni  Paris,  eju.-;<£ue  officialcm  ad 
curiam    Paris.    cvocavit 

Facultas  medicinae  Paris.  ab  officiali  canccllarii  Paris.  contra  cancellarium  ad 
magistrum  Guidoncm  de  Galvomonto  officialem  Paris.  appellat.  De  vicissiludine 
cancellarii  et  officialis  Paris 

Provocatio  Guillelmi  de  Dertona,  procuratoris  canccllaril,  contra  ofCcialem  Paris.  ad 
sanctam  scdem    pro    cancellario 

Johannes  XXII  Ilugonem,  episcopum  Parisienseni,  judicem  in  lite  facultatis  medicinae 
conlra  cancellarium    Parisiensem    constituit 

Philippus  VI,  Francorum  rcx,  consuotudines  (juasdam  in  facultate  medicinao  Paris. 
de  licentiandis  scholaribus  confirmat 

Re<(uesta  praeposito  mercantium  Paris.  praesentata  a  facultate  medicinae  Paris.  ut 
litleras  a  curia  Romana  obtincat  contra  cancellarium,  in  causa  licentiandorum.  .  . 

Mandatum  episcojji  Parisiensis  cancellario  et  faoultati  pro  die   coram  se  diccnda.  .   . 
Libellus  accusationis  facultatis  modicinae  contra  cancellarium  episcopo  Paris.  porreclus. 
LibcUus  accusationis  caneellarii  contra  facultatem  medicinae  episcopoParis. traditus. 
Juramenta  eorum,  qui  in  faeultate  medicinao  licentiam  recipiunt,    referuntur. 

F'acultas  medicinae  ordinat  ut  magistri  ct  baccalarci  in  exj)ensis  facultatis  contribuant. 
.Mandatum  Hugonis,   episcopi    Parisiensis,    quo    litis    cognitorcm  et  judicem    statuit 

officialcm  Parisicnscni 

IJaccalarei  praesentandi  facullatis  medicinac  ad  juramenta  consueta  admittuntur.    .   . 
Quidam  baccalarei  facultalis  medicinae  pctunt  ut    licenlia  sibi  detur 

Instrumentum  quo  cancellarius  rogat  facultatem  mcdicinae  ut  gratam  habcre  vclil 
liccntiam  a  sc  Simoni  de    Lantagiis    concessam 

Instrumentum  compositae  litis  inter  facultatem  medicinac  et  cancellarium 

Johannes  XXII  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  Gcorgium  do  Borgolio,  Ord.  Eremit. 
S.  August.,  baccalareum,   lecturuin   Scnlcutias,   conimendat 

Johanncs  XXII  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Petro  de  Sancto  Dionysio, 
Ord.  Ercniit.  S.  August.,  permittat  Senlcntias  suquentibus  vacationibus  Icgere.    .   . 

Johannes  XXII  ad  Johannem,  archiepiscopum  Neapolitanum,  ut  Andreae  de  Pcrusio, 
Ord.  Min.,  in  sludio  Ncapolituno  magistcrium  conferat 

Johannes  XXII  Petro,  archiepiscopo  Rotouiagcnsi,  mandat  ut  Arnaldo  de  Glaromonte, 
Ord.  Min.,  licentiam  conccdut  futuris  vacationibus  Sentcntias  Parisiis  Icgcndi.    .    .   . 

Johunnes  XXII  vicurio  generali  Or,I.  Praed.  injungit  ut  Guillclmum  de  Pabna  ad 
legendas  Sententias  j>ro  aestate  futura  assignot 


3G3 


304 


305 


368 


370 


373 

374 

377 

379 

382 

383 
384 
385 

386 
391 

392 
393 
394 

396 

397 

399 
400 
400 
401 
402 


740 


CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARIS. 


949 

950 

951 

952 

953 

954 

955 

956 
957 

958 

959 
960 

961 
962 
963 
964 

965 
966 
967 

968 
969 


1333 


1332-1333 


1333 


Januarii  17 

—  17 
Martii  19 

—  19 
Apiilis   16 

Maio 


Junii  26 
Julii  7 

Augusti  1 


Septembris  11 
—  20 


- 

—           30 

— 

Octobris  1 

— 

—        4 

— 

—      25 

- 

Noverabris  15 

1334 

Maii  28 

— 

Julii  10 

— 

Septembris  1 

1333-1334 

Jobannes  XXll  ad  Guillelmum,  cancellarium  Paris.,  ut  Matthaeo  de  Omervilla, 
monasterii  S.  Dionysii,  magisterium  in  theologia  impertiat 

Johannes  XXII  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  mandat  ut  Pastori  de  Serrescuderio, 
Ord.  Min.,  magisterium  in  theologia  largiatur 

Johannes  XXII  ad  Guillelmum,  cancellarium  Paris.,  ut  Nicolaum  de  Alexandria, 
Ord.  Eremit.  suncti   Augustini,   ad    magisterium  promoveat 

Johannes  XXII  Bertrando  episcopo  Ostiensi  injungit,  ut  Dionysium  de  Mutina,  Ord. 
Eremit.  S.  August.,  ad  raagisterium  promoveat 

Johannes  XXII  Guillclmo,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Petro  de  Orulo,  Ord.  Car- 
mel.,  magisterium  in  theologica  facultate  tribuat 

Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed.  per  Gapitulum  generale  Divione  celebra- 
tum   pro  Parisiis 

Deliberatio  Universitatis  Parisiensis  qua  confirraatur  statutum  nationis  Anglicanae 
de  electionibus  ad  ofiicia  et  magistratus  ejusdem  nationis 

Reginaldus  de  Gornemara,   decanus  facultatis  medicinae,  ooraputura  facit 

Johannes  XXII  Matthaeo  de  Omervilla,  Ord.  S.  Benedicti  S.  Dionysii,  licentiam 
praestandi  juramentum  praestari  solitum  per  illos  qui  ad  magisterium  Iheologiae 
promoventur,  abbatis  licentia  non  obtenta,  confert 

Johannes  XXII  fratrem  Petrura  Pologii,  Ord.  Beatae  Mariae  de  Monte  Carmeli,  sacrae 
theologiae  professorein,  vicarium  in  conventu  fratrum  Avenionensi  constituit; 
superiores  studentibus  per  ipsura  vocatis  sicut  aliis  pro  studendo  missis  ad  studia 
generalia  provideant 

Johunnes  XXII  ad  Guillelraum,  cancellariura  Paris.,  ut  Arnaldum  de  Claroraonte, 
Ord.  Min.,  ad  magisterium  in  theologia  promoveat 

Le  chancelier  et  onze  regents  de  la  faculte  estans  assembles  a  Saint  Denis  [de  Passu] 
declarent  que  les  religieux  Augustins  ne  sont  tenus  de  garder  le  temps  prefix 
conclud  par  serment  de  la  faculte  pour  estre  adrais  a  la  lecture  des  Sentences.   . 

Johannes  XXII  Guillelnium  de  Meleduno,  Ord.  Min.,  ad  legendas   Sententias   Parisii 
pro  aestate  ventui-a   assignat 


Johannes  XXII  Guillelmo,    cancellario,   injungit    ut   Antonio    de    Valentia,  Ord.   Miu. 
magisterium  in  theologia  tribuat 


Johannes  XXII  ad  Guillelmura,  cancellariura  Paris.,  ut  Johannera  de  Massa,  Ord. 
Eremit.  S.   August.,   ad   magisterium  in  tbeologia  promoveat 

Johannes  XXII  magistro  Gundisalvo  Petri,  in  sacra  theologia  baccalareo  Parisiis 
actu  legenti,  consideratione  Alfonsi  regis  Castellae  canonicatum  sub  exspectatione 
pracbendae  in  ecclesia  Palentina  confert: 

Johannes  XXII  Philippo  VI,  regi  Francorura,  notum  facit,  se  propter  indccentias 
subsecutas  in  posterura  nolle  quemquam  ex  gratia  ad  magisterium  promovere.  .  . 

Assignationes  baccalareorura  Ord.  Prued.  Cupituli  generalis  Leraovicis  celebrati  pro 
studio    Paris 

Symon  de  Vandouaire  et  Stephanus  Trium  Molendinorum,  portarii  Parlumenti, 
notum  faciunt  rectori  et  universitati  scholarium  Paris.  abbatem  Cluniacensem  cum 
abbatia  et  personis  et  bonis  omnibus  Ordinis  illius,  in  rcgno  Franciae  sitis,  pri- 
vilegio  speciali  regis  Philippi,   in   salva  gardia  esse 

Johannes  XXII  Guillelmo,  cancellario  Paris.,  mandal  ut  Fortanerio  Vassalli,  Ord. 
Min.,  magisterium  in  theologia  tribuat 

Andreas  Sapiti  supplicat  Johanni  XXII,  ut  cancellarium  Parisiensem  inducat  Remigio 
Sapili,  Ord.  Cisterc,  baccalareo,    magisterium  in  theologia  dare 


402 


403 


403 


404 


405 


405 


405 
408 


408 


409 


409 


409 


410 


410 


411 


411 


411 


412 


412 


412 


413 


TABULA. 


741 


970 

1331-1332 

Johannes  XXII  in  suis  sermonibus    Avenione  habitis    opinionem  pronuutiat,    animas 
(lecedeutium  iii  gratia  non   videre    Deum    facialiter   nec   pcrfecte    beatas    esse  uisi 

414 

971 

— 

Februarii  28 

Johannes  XXII    Philippo    VI,  regi  Francorum,    de    captione    Thomae   Walieis,    Ord. 
Praed.,  qui  contra  Johannis  XXII  opinionem  praedicavit  et  quosdam  errores  sparsit. 

415 

972 

— 

—         28 

Johannes  XXII  Johannae,    reginae    Francie,    scribit,    malevolos    suam    opinionein  dc 
visione  beatifica  denigrare 

416 

973 

— 

Martii  12 

Johannes  XXII  ad  regem  Franciae  de  magistro  Thoma  Walleis,  et  do  praedicatoribus 

Maii  14 

417 

974 

Johannes  XXII  Galtero  de  Divione,  Ord.  Min.,  injungit  ut  Johannae,  reginae  Franciae, 

418 

975 

— 

Sept.  6,  7,  15 

Judicium  magistrorum  in  theologia   in    curia    existentium    de    18    articulis    e    libello 
Durandi,    cpiscopi    Meldensis,    et   sermone     seu    potius    tractatu     Thoniae   Walleis 
excerptis 

418 

976 

— 

Septcnibris  15 

Johannes  XXII  Johannae,  reginae  Franciae,   de   18  articulis  erroncis  scribit 

425 

977 

- 

—            16 

Geraldus  Othonis,  minister  general.  Ord.  Min.,    fautor    opinionis   Johannis    XXIJ,   et 

425 

978 

— 

Novembris  18 

Johanncs  XXII  ad   regem  Franciae,    cujus  zelum    non    salis    temperatum    redarguit ; 
donec   per    sedem  apostolicam  certum    in   quaestione   ordinatum   fuerit,    unicui<iue 

426 

979 

^ 

—            18 

Johannes  XXII  ad  Petrum,  archiepiscopuin  Rotomag.,  de  libello  Thomae  Walleis,  et 
de  lihello  proprio  super  (juaestione  de  visione    heatifica,    quem  pro  rege  ct  regina 
Franciae  vulgarizare  debet 

427 

980 

18 

428 

981 

1334 

Januarii  2 

Litterae  viginti  novem    magistrorum    Parisicnsium    in    thcologia   ad    Philippum   VI, 

429 

982 



2 

Litterae  magistrorum  Parisiensium  ad  Jobannem   XXII   de   statu  animarum    corpore 

1333-1334 

432 

983 

De    consistoriis  per  Johunnem  XXII  ad    ventilandam  quaestioncmde  visione  bcatifica 

434 

984 

1334 

Martii  10 

Johannes  XXII  regem  Franciae  monet  de  scnsu  quarumdam   Htterarum,  de  missione 
Geraldi  Otbonis  et  Arnaldi,  et  de  quaestione  circa  visionem  beatificam 

437 

985 

-       12 

Johannes  XXII  Petrum,  archicpiscopum  Rotomagensem,  monet  ut  cardinales,  praelatl 
et  doctorcs  studio  incumbant  et   de    quaestione   visionis    beatificae   quid    senserint 

439 

986 

— 

—       20 

440 

987 

— 

Decembris  3 

Profossio  Johannis  XXII,  qua  opinionem  suam  de    animabus    separatis  a  corporibus 

1335 

Januarii  8 

440 

988 

Adumbratio  compositionis  inter  Universitatcm   Paris.    et    abbatem    atque  conventum 

Maii  20 

442 

989 

Statutum    nutionis    Gullicanae   de   resumptione    lectionura,    quam    poenam    magister 

incurrat  nisi  legat.  Statuitur  etiam  ut  singulis  comitiis   rectoriis    quidam  magister 

desigreetur,  cui  cum  procuratoribus  novum  rcctorem   eligeudi  munus  committatur. 

443 

990 

— 

Junii  4 

Statutum  CapituIigeneralisOrd.  Ercmit.  S.  Augustini  Grassae  celebrati  de  lectoribus 
Sententiarum,  de  fumulis  magistrorum,   et  do  libraria  Parisiensi 

447 

991 

— 

Junio 

Assignationos  baccalareorum  Ord.  Praed.   Capituli  generalis    Londinii    celebrati    pro 

_ 

Augusti  10. 

447 

992 

Benedictus  XII   Constitutionem  pro  bono  regimine    Ord.    Cisterciensiura    promulgat, 

44S 

742 


CHAHTULAIUUM      UNIVEHS.      PARIS. 


993 

994 
995 

996 

997 

997« 

998 
999 

1000 

1001 
1002 

1003 
1004 
1005 
1006 

1007 

1008 
1009 
1010 
1011 

1012 
1013 
1014 


1335 


1336 


1329-1336 


1336 


Augusti  12 

Septembris  11 
Octobris  4 

Aprili 

Februarii  12 


1338 


Martii  7 
Aprilis  29 

Maio 

Maii  22 
Junii  20 

Augusti  23 
—        31 
Octobris  12 
Novembris  28 

Decembris  2 


1337  Januar.  11 


Junio 
Julii  29 
Martii  13 

—  16 

—  19 
Maii  30 


llencdictus  XII  Juhannem  de  Castronovo,  cancollarium  ecclesiiic  Tolosanae^  redar- 
guit,  (juia  Gcraldo  Pasquerii,  Ord.  Min.,  mugisterium  in  theologia  tribuerat,  cum 
hoc    in    studio  Tolosano  non  consueverit  fieri 

Benedictus  XII  ad  eumdcm  cancellarium  de  eodem  argumento 

Nominantur  magistri  in  sacra  theologia,  qui  cum  Benedicto  XII  examinabant 
quaestionem  de    visione   beatifica 

Statutum  facultatis  medicinae  de  promovendis  ad  magisterium  et  de  baccalareis 
magistrorum 

Statutum  nationis  Normannorum  dc  modo  eligendi  officiarios  pcr  inventionem  nigrae 
fubae,  quod  ratione  antiquitatis  inscriptum  est,  ut  priscorum  facta  memoriae 
commendentur 

Fragmcntum  Computi  receptarum  bursarum  ab  Universitato  Paris.  suppositis, 
quorum  nomina  afferuntur,  impositarum. 

licnedictus  XII  magistro  Roberto  de  Bardis  cancellariam  Parisicnsem  conferl 


Statutum  nationis  Picardorum  contra  magistros,  qui  die  veneris  et  sabbato  a  sacris 
celebrandis   absunt 


Statutum  Capituli  gcneralis  Ord.  Praed.  Brugis  celebrati,  ut  mittendi  Parisios  lit- 
tcras  testimonialcs  babeant.  Assignationes  baccalareorum  i)ro  studio  Paris 

Stalutum  Pbilippi  VI,  rcgis  F'ranciac,   de  apotbccariis 

Benedictus  XII  Constitutionem  pro  bono  regiminc  Ordinis  S,  Bencdicti  promulgat, 
in  qua  multa  de  studiis  Ordinis,  praescrtim  Parisiis,  statuit,  et  quaedam  statuta 
studii  Paris.  afTerl 

Benedictus  XII  Bcrnardo  de  Turre  pcrmittit  Parisiis  decretales  lcgerc,  quanquam 
legcs  pcr  triennium  non  audivit 

Statutum  nationis  Gallicanac  de  sacris  celebrandis,  et  de  jure  magistrorum  in  per- 
cipiendis    refusionibus 

Benedictus  XII  Johanni  de  Blangiaco,  dccano  theologieac  faeultatis,  conccdit  per- 
ceptioncm  fructuum  bcneiicii   in    cccleaia  Belvacensi 

Bcnedictus  XII  Constitutionem  pro  bono  rcgiminc  Ordinis  fratrum  Minorum  pro- 
mulgat,  in  qua  fuse  dc  studiis  Ordinis,  praesertlm  Parisiis,  ct  de  libris  novis 
cxaminandis   ogitur 

Sententia  magistri  Lambcrti  de  Summavcra,  rectoris  Univcrsitatis  Parisicnsis,  de 
lite  quadam  inter  Petrum  ac  Johanncm  de  Chesy,  clericos,  et  magistrum  llen- 
ricum   d'Ast,    doctorem  in  decretis,  exorta 


Statutum    de    vesperis    et    missa    nationis   Normannorum,    et   de    salario     rcceptoris 
nationis,  examinatorum  delcrminantiuui  et  scriptoris  nutionis 

Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed,  Gapituli   generalis  Valentiae  cclebrati  pro 
studio    Paris 


Benedictus  XII  magistro  Guillelmo  de  Hotot,  sacrae  theologiae  doctori,  in  studio 
Parisiensi  in  sacra  pagina  actu  regenti,  de  canonicatu  in  ecclesia  Parisiensi  providcl. 

Philippua  VI,  rcx  Franciae,  ad  praepositum  Paris.,  se  ei  protectioncm  magistrorum 
et  scholarium  Puris.  antc  quadriennium  commisisse,  cique  nunc  pro  altcro  qua- 
dricnnio  cosdem  protegendos  committere  dcclarat 

Articuli,  quos  cxaminatores  et  liccntiandi  in  artibus  apud  S.  Genovefam  jurare 
dcbebunt , 

Litterae  magistrorum  et  scholarium  Parisia.isium  ad  decanum  et  capitulum  Rcmensis 
ecclesiac,  in  gratiam  cujusdam   ofBciarii   Universitatis 

Maglster  Stephanus  Lingonens.  contra  quosdam,  qui  bona  aliquorum  scholarium 
Paris.    dclinucrant 


451 
452 


453 


454 


455 


459 
459 


460 


401 
462 


463 
465 
466 
468 

469 

471 
472 
473 

474 

474 
474 
476 
476 


TABULA. 


743 


1015 

1016 
1017 
1018 

1019 
1020 
1021 

1022 

1023 

1024 
1025 

1026 

1027 

1028 
1029 
1030 
1031 

1032 
1033 

1034 

1035 
1036 

1037 

1038 

1039 
1040 


1338 


1339 


1340 


Maii  31 

Sej)lcinbris  12 

Novembris  7 

Aprilis   30 

Maii  15 

Maio 

Julii  1 

Septembris  12 

—  25 

—  27 
Apr.-Septemb. 

Octobris  6 

—  12 

—  28 
Novembris  22 

—  28 
Januarii  12 

Februarii  8 

—  20 

Maii  5,  6 

Maii  20 
Junio 

Junii  28 

Septembris  1 

—         10 
Octobr.  12 


Ordinationes  Capituli  ^^cneralis  Ord.  Ercmit.  S.  August.  Scnis  celcbrali  dc  lcctoribus 
in   studiis  provincialibus   ct   ^cncralibus ; 

Statutum  Capituli  gencralis  Ord.  Cisterc.   de  bursis  scholarium  S.  Berimrdi  Paris.   . 

In  facultate  mcdicinae  Hugo  Sapicntis  dccanus  eligitur 

Bencdictus  XII  ad  Philippum  archiepiscopum  Senonensem,  ut  Paris.  magistros 
inducat  religiosos  et  doctores  decretorum  Ord.  S,  Beuedicti  ad  lecturam  dcrreta- 
lium  et  decrctorum   admittere 

Bcnedictus  XII  Constitutionem  pro  bono  regimine  Ordinis  canonicorum  regularium 
promulgat,  in  qua  multa  de  studiis   Ordinis,  praesertim  Parisiis,  statuit 

Assignationcs  baccalarcorum  Ord.  Praed.  Capituli  generalis  ap.  Clarummontem 
cclcbr.  pro  studio  Paris 

Benedictus  XII  contra  abu.iorcs  privilegiorum  Universitatis  Paris.  et  vicesgerentes 
conservatoris  privilegiorum,  imprimis  contra  Stephanum  de  Lingonis,  Dcstinentur 
ad  apost.  scdcm  privilegia  Universitatis 

Capitulum  gencrale  Ord.  Cistcrc.  graviter  insurgit  contra  dissolutionem  morum  in 
CoUcgio   Sancti   Bernardi  Paris 

Statutum  facullatis  artium  quod  doctrina  Okannica  non  dogmatizetur,  et  quod  nuUus 
in  disputationibus  arguat  sine  licentia  tenentis  disputationem 

Statutum  facultatis   artium  dc  magistrorum  habitu 

Universitas  Paris.  contributionem  pro  relevandis  expensis  nuntiorum  ad  curiam 
Roman.  mittcndorum  praescribit,    theologis  primo  contradicentibus 

Benedictus  XII  prohibet  ne  rector  ct  Universitas  Paris,  aliquid  contra  canonicos 
Paris.,  quod  ad  contributionem  solvendam  attinet,  causa  pendente  in  curia,  attcntent. 

Gasbertus,  Arelat,  archicpiscopus,  Coelestinum  Sequerii,  abusorem  privilegiorum 
Univers.  Paris,,  excommunicat  ct  cxcommunicatum  nuntiare  jubct 

Inventarium  rerum  existentium  in  archa  nationis  Gallicanae 

Statutum  facultatis  medicinae  dc   disputationibus 

Benedictus  XII  privilegium  Ilonorii  IV  pro  cancellario  Paris,  transcribit 

Statutum    facultatis    artium   quod   nullus    possct   incipere   nisi  dic    qua   aclu  legitur 

ordinarie 

Decrctum  Universitatis  Parisiensis  super  correctione  dctractorum  bcjaunorum 

Benedictus    XII    ad    Robcrlum,    episcopum   Silvanectensem,    ut    Universitali    Paris. 

suspensionem  privilegiorum  eidcm  concessorum  annuntiet 

Robcrtus,  cpiscopus  Silvancctensis,  Bencdicto    XII   scribit,  sc  littcras   de  suspensione 

privilegiorum  Parisiis  publicasse 

Licentiati  in  facultate    medicinae  Paris 

Assignationes  baccalareorum  Ord,  Praed.  Capituli  gcner.alis  Mediolani  celebrati  pro 
studio  Paris 

Statutum  nationis  Picardorum,  quod  nulla  dcinceps  statuta  fiant  nisi  a  principio 
magni  ordinarii  usquc  ad  Pascha 

Franciscus  Pctrarca  Johanni  de  Columna  cardinali  nuntiat  se  una  eademque  die 
Romam  et  Parisios  accersitum,  ad  poeticam  lauream  recipiendam  ;  el  ab  eo  dc 
alterutro  loco  cligendo  sentcntiam  exquirit 

Franciscus  Pctrarca  Johanni  de  Columna  cardinali,  de  Roma  Parisiis  pracfercnda 
consilium  amplcctitur 

Statuta  quae  debentlegi  per  bcdellum  communem  facultatis  decretorum  anno  quolibet, 
in  principiis  lcctionum  tam  dccretalium  quam  decretorum 


477 
479 
480 

480 
480 
481 

482 

483 

485 
486 

487 

487 

488 
489 
492 
493 

493 
494 

497 

498 
500 

500 

501 

501 
503 
503 


744 


CHARTULARIUM     UNIVERS.      PARTS. 


1041 

1042 
1043 

1044 

1045 
1046 

1047 
1048 

1049 
1050 

1051 

1052 

1053 

1054 
1055 

1056 

1057 
1058 

1059 

1060 

1061 


1340    Novembris  21 


Decembris  29 
—    31 


1341 

1340-1341 
1340 


1341 


1343 
1341 


1342 


Junuario 


Martii  1 

Maii  1 
Martii  19 

—      29 
Aprilis  3 

—  20 

Maio 

Maii  10 

Junii  30 
Julii  31 

NoTembris  13 

Jan.-Mart. 
Aprilis  21 

Maio 

Junii  1 

—  14 


Bcncdictus  XII  ad  Guillelmum,  cpiscopum  Paris.,  ut  Nicolaum  de  Ullriruria,  Johan- 
nem,  Ord.  Servorum  B.  Muriac,  Eliam  de  Corsone,  Guidoncm  de  Yeeli,  Pclrum  de 
Monte-Regali,  Henricum  Anglicum,  Ord.  Cistcrciens.,  Parisiis  studentcs,  proptcr 
eorum  crrores  ad  Rom.    curiam  citct 


Statutum  facultatis  artium  de  reprobalionc  quornmdam  erroram  Ockanicorum.  .  .  . 

Philippus  VI,  Francorum  rex,  praeposito  Paris.  protectionem  ct  custodiam  magistro- 
rum  et  scholarium  Paris.  committit 

Philippus  VI,  Francorum  rcx,  scholares  et  magistros  Paris.  ab  omni  pcdagio,  ctc, 
liberos  cdicit;  mandat  eos  extra  civitatem  Paris.  non  trahendos;  eorum  bona  occa- 
sione  guerrarum  non  csse  capienda 

Litterae  testimonialesUniversitatis  Paris.,  quibus  perhibetur,  Ulricum  dc  Ueberlingen 
magisterium  in  artibus  recepisse  et  laudabiliter  Parisiis  conversalum  esse 

Compositio  magistros  inter  ct  canonicos  Paris.  de  procuratoribus  eligendis  et  de  sla- 
luendo  tcrmino  ad  dirimendam  litem  inter  eos  cxortam  super  quadam  contributione 
pro  impensis  Universitatis    solvenda 

Compositio  facta  a  gentibus  Philippi  VI,  regis  Francorum,  de  mandato  ejus,  super 
discordia  inter  Universitatcm  ct  Capitulum  Parisiense  orta 

Philippus  VI,  Francorum  rex,  nominat  quemdam  tcrtium  qui  procedat  in  discordia 
inter  Universitatem  et  Capitulum  Paris.  pendente  terminumque  informationis 
prorogat 

Canonici  et  magistri  Parisienses  notum  faciunt,  dcfinitum  ad  dirimendam  litem  inter 
ipsos  terminum  prorogatum  ab  ipsis   fuisse 

Priores  et  vexillifcri  justitiae  etpopuli  Florentiae  ad  Capitulum  generalc  Ord.  Eremit. 
S.  August.  preces  dirigunt,  ut  fratrem  Remigium  ad  legendas  Sententias  Parisiis 
destinent 

Compositio  litis,  quae  inter  rectorem  Universit.  et  mag.  Simonem  de  Manesliis,  deca- 
num  facultatis  theologiae,  orta  fuerat  de  modo  convocandi  decanum  ad  comitia 
Universitatis 


Assignationes  baccalarcorum  Ord.  Praed.  Capituli  generalis    Avenione   celebrati  pro 
studio  Paris o  • 

Ordinationes  Capituli  provincialis  provinciae  S.  Francisci    Ord.   Min.  de  studentibus 
Parisios  mittendis. 


Statulum  nationis  Gallicanae  dejuramentis  licentiandorum 

Bencdictus  XII  praecipit.  ut  privilegia  magistris  et  scholaribus  Paris.  olim  concessa 
dillgentcr  observentur,  nec  cis  quisquam,  imprimis  conservator  privilegiorum, 
abuti   praesumat 

Benedictus  SLII  Roberto,  cancellario  Paris.,  injungit  ut  Radulphum  Pinchon  ad  actus 
scholasticos  in  facultate  decretorum  admittat  et  admittere  procuret,  quamvis  non 
per  tres  annos  leges  audivcrit 

Statutum  Universitatis  novum   dc  bejaunis 


Statutum    Capituli    generalis    Cluniacens.    dc  scholaribus    ontiquis    et  novis    domus 
scholarium   Paris 


Assignationes  baccalareorum  Ord.  Praed.  Capituli  generalis  Carcassonae  celebrati  pro 
studio   Paris 


Supplex  libellus  Capituli  generalis  Carmelit.  ad  Clementem  VI,  ut  Petrus  Raimundi, 
prior  generalis,  Parisiis  licentietur  in  theologia 

Magistri  nationis  Anglicanae  in  artium  facultate    actu   regentes  statuunt  de  clavibus 
archae  nationis  et  de  faciendo  computo  ex  parte  receptoris 


505 
,505 

507 

507 
509 

510 

511 

513 

514 

615 

515 

519 

519 
S20 

521 

522 
523 

524 

526 

527 

527 


TAnilLA. 


745 


1062 


1003 


1064 
1065 

1066 

1067 

1068 


1069 
1070 
1071 
1072 
1073 
1074 
1075 
1076 

1077 
1078 
1079 
1080 
1081 

1082 


1342 


1343 


1344 


Junii  17 


Augusti  23 


Octobris  6 
Januarii  30 

Februarii  11 

Maii  1 


Decem  nuntii  Universitatis  Paris.  ad  sunimum    ponlificera    destinati    pro  se  beneficia 
eccles.  pelunt 


Glemens  VI  cancellario  ecclesiae  ac  universis  magistris  theologicac  facultatis  studii 
Parisionsis  injungit  ut  praesentatos  ex  Ord.  B.  Mariae  de  Carmelo  ad  Senlentiarum 
lecturam  sine  requisitione  cujuscunque  morae  vel  temporis  Parisiis  vel  cursus  seu 
lecturae  Bibliae  admittant,  ut  praesentatos  aliorum  Ordinum  mendicantium 

Statutum  Universitatis  Paris.  de  stationariis  et  librariis 


Junii  1 

Junio 

Junii  9 

Julii  24 

Septembris  12 

Octobris  6 
Novembris  12 

—  29 
Dcoembris  11 

—  19 
Januarii  13 

—  18 

—  21 


Statutuni  nationis  Normannorum  de  modo  custodiendi  pecuniam  nationis  et  quo  tem- 
poro  possit  de  ea  distribui  et  ordinari 

Humbertus  II,  dclphinus  Vienncnsis,  ad  Glementem  VI,  ut  cancellarius  Paris.  fratrl 
Parisio  Ord.  Praed.  magisterium  in  theologia  tribuat 

Ordinationcs  Gapituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  Aug.  Mediolani  celebrati  de  studiis, 
et  assignationes    baccalareorum  pro  studio   Paris 

Glemens  VI  Auberto  abbatl  S.  Vlctoris  Parls.,  decano  S.  Marcelli,  et  Roberto  cancel- 
lario  Parls.  injunglt  ut  maglstris  et  scholaribus  Paris.  in  facultate  theologica  stu- 
deiitibus  per  qulnquennium  fructus  et  redditus  omnlum  beneficiorum  eccles.,  quae 
in  quibusvis  ecclesiis  obtinent,   integre  minlstrarl   faciant 


Prior  generalis  et  fratres   Ord.  Carmel.   Clementi  VI  supplicant  ut  praesentati  Paris. 
ad  leeturam  Bibllae  cum  allis    mendlcantibus  eodem  loco  habeantur 


GuIUelmus  Maletincti,  per  duodeviglnti  annos  studens  ParisIIs  in  artibus,  ad  Glemen- 
tcm  VI  pro  beneficio  obtlnendo 

Capitulum  generale  Ord.  Praed.  Parisiis  celcbratl  prohlbet,  ne  magistri  et  baccalarei 
Paris.  in  suis  princlplls  expensas  faciant.   .\ssignationes  baccalareorum 

Clemens  VI  Richardum  de  Golemont  dispcnsat  ab  Irrcgularitato  propter  exitum  con- 
flictus  quem  natlo  Aormannoruin  cum   alla  natione  hahuit 

Daniel,  eplscopus  Verdensis,  Glementi  VI  supplicat  ut  cancellarlum  Paris.  Inducat 
Ilenricum  de  Dolendorp,  Ord.  Garmel.,  ad  magisteriuni  In  thcologia  promovere.  . 

Ordinatlo  Gapltull  generalis  Ord.  Cisterc.  de  bursls  scholarlum  domus  S.  Bernardl 
Paris.,  de  abbatibus,  qui   sunt  magistri  in  tbeologia 

Jobannes,  abbas  monasterii  de  Valoliis,  Ord.  Gisterc,  Clemcntl  VI  suppllcat,  ut  Parl- 
slls  ad  magisterium  tbeologiae  promovcatur 

Glemens  VI  Rlchardo  de  Lincolnia,  Ord.  Cisterc,  permlltlt  ParisIIs  Sontcntlas  legere, 
quamvis  el  hoc  ollm  a  Benedicto  XII  propter  suas  oplnlones  phantasticas  prohibi- 
tum  esset 

Clemens  VI  Fortanerio,  miulstro  generall  Ord.  Min.,  conccdit  ut  ad  Paris.  studium 
fratrcs   mittere  possit 

Bertrandus  cardinalis  Clementl  VI  supplicat,  ut  Petrus  de  Gaeta,  Ord.  Minorum,  in 
Unlversitatc  Ncapolltana  ad    magistcrium  in  thcologia  promoveatur 

Glemens  VI  Roberto,  cancellario  Parls.,  Injunglt  ut  Stepbauum  Douhlel  ad  maglste- 
rlum  in  theologia  promoveat 

Glemens  VI  judlclbus  Injungit  ut  Univcrsitatem  Parls.  inducantnc  amplius  Guillelmo 
de  Lumbrls,  sacrae  theologiae  doctorl,  nuntlo  Unlversitatis,  molestlas  inferat.  .   .  . 

Glemcns  VI  Bernardo  eplscopo  Oscensi  mandat,  ut  Johanui  dicto  Pctituesque,  Ordinis 
fratrum  Eremltarum  sancli  Augustini,  magistcrlum  in  theologla  in  studio  Montis- 
pessulanl  studcat  impertlri 

Marla,  reglna  Gastellac,  Clcmenti  VI  supplicat,  ut  Lupus  Ord.Praed.  Montispessulani 
ad  magistcrium  In  thcologia  promoveatur 


528 

529 
530 

533 

534 

535 

537 
537 
537 
538 
538 
539 
540 
540 


542 


•»  Chart.  Vniv.  Paris.  11,  1. 


544 


545 


545 


9i 


746 


CHARTULARIUM     UNIVERS.     PARIS. 


1083 

1084 
1085 

1086 

1087 
1088 
1089 
1090 
1091 
1092 
1093 
1094 

1095 

1096 

1097 

1097« 

1098 

1099 

1100 

1101 
1102 

1103 

1104 


1344 


1345 


1338-1345 
1345 


Januarii  24 

Februarii  4 

-  6 

-  27 

-  27 
Martii  21 
Aprilis  5 

-  25 
Maio 

Maii  29 

Junii  19 

Augusti  26 

Novcmb.  3 

—  14 
Januarii  12 

—  22 

-  23 

—  25 
Martii  27 

-  31 
Aprilis  5 

Maii  5 

-  19 


Glemens  A'I  archleplscopo  Tolosano  injungit  ut  Guillelmum  Farinerli  Ord.  fra 
trum  Minorum,  sub  Jordano  Gurti,  Ord,  ejusd.,  tbeologioae  facultatis  professore, 
ad  statum  et  honorem  magisterii  ejusdem  facultatis  servata  solemnitate  debita 
promovere  procuret 

Guillelmo  Durandl,  Ord.  Carmel.,  magisterium  in  tbeologia  Tolosae  impertiri  debel. 

Supplicatio  pro  Richardo  de  Janua,  Ord.  Eremit.  S.  August.,  ut  Papiae  promoveatur. 
Sed  debet  Bononiae   fieri 

Glemens  VI  Roberto  cancellario  ecclesiae  Paris.  injungit  ut  Petrum  de  Luperciaco, 
Ordlnis  Beatae  Mariae  de  Monte  Garmelo,  ad  magisterii  bonorem  in  eadem  facultate 
promoveat 

Glemens  VI  ad  Robertum  cancellarium  ecclesiae  Paris.  de  eodem  argumento  quan- 
tum  ad  Rogerium  de  Palhariis,  Ord.  fratrum  Minorum 

Cluniaccnses  scholarcs  Paris.  ad  Clementem  VI,  ut  eis  permittatur  coemeterium 
habere 

Clemens  VI  Petro  magistro  et  Capitulo  generali  Ord.  Praed.  Podii  celebrando  injungit 
ut  Gaufridus  de  Serans  ad  legendas  Sententias  Parisiis  designetur 

Definitio  limitans  tempus  scholaribus  collegii  Cluniacens.  Parisiensis,  ubi  jam  a 
viginti  annis  nullus   doctor  et  vix  baccalarei  creabantur 

Ordinatio  Gapituli  generalis  Ord.  Praed.  Podii  celebrati  de  doctrina  S.  Thomae.  Assi- 
gnationes  baccalareorum 

Petrus  de  Palma,  mag.  general.  Ord.  Praed.,  Gaufridum  de  Serans  ad  Sententias 
Parisiis    legendas   assignat ' 

Clemens  VI  Roberto  cancellario  Paris.  injungit  ut  Bertaudo  dc  S.  Dionysio,  can.  S. 
Gcnovefae,  magisterium  in  theologia  tribuat 

Glemens  VI  canccllario  ecclesiae  Paris.  injungit  ut  Pctro  de  Paternis,  Ordinis  fratrum 
Eremitarum  sancti  Augustini,  provinciae  Provinciae,  magistralem  honorem  et 
docendi  liccntiam  conferat  et   assignet  in  theologia 

Litterae  quibus  magistri  et  canonici  Parisienses  notum  faciunt,  litem  quae  jamdudum 
inter  ipsos  vertcbatur  felicitcr  tandem  compositam  esse 

Statutum  de  disputationibus  in  collcgio   Sorbonae  habendis 

Clemens  VI  ad  Robertum  cancellarium  Paris.,  ut  Gregorio  de  Arimino,  Ord.  Eremit. 
S.  August.,  magistralem  cathedram  et  honorem  in  theologia  tribuat 

Clemens  VI  Bernardo  episcopo  Barchinonensi  injungit  ut  Bertrandum  Vincentii  de 
Montepessulano,  Ord.  Eremit.  S.  August.,  in  Montepessulano  honorem  magisterii  in 
theologia  conferat 

Alfonsus  Dlonysii  de  Ulixbona,  Parisiis  Sententias  legens,  super  defectu  natalium 
dispensatus,  ut  ad  magistcrium  in  theologia  promoveri  possit,  Glementi  VI  sup- 
plicat,  ut  ad  episcopalem  ct  arcbiepiscopalem  dignitatem  eligi  valeat 

Clemens  VI  Fernandum  Roderici,  Ord.  Min.,  legentem  in  studio  Salamantlno,  olim 
Parisiis,  a  defectu    natalium  dispensat 

Ubcrtinus  de  Carrara,  princeps  Paduae,  duodecim  adolescentes  Patavinos  Parisios 
misit,  ut  cum  liberalibus  disciplinis  imbuti  esscnt,  mcdicinae  operam  darent.  .  .  . 

Universitas  Paris.  pro  Johanne  Gorre  supplices  preces  ad  Clemcntem  VI  dirigit.  .  .   . 

Statutum  nationis  Gadlicanae,  ne  magistri  vocentur  a  procuratore  ad  ordinandum  nisi 
die  qua  in  scholls    actu    legitur 

Clemens  VI  Andreac  episcopo  Coronensi  injungit  ut  Nicolao  de  Interamne,  Ord.  Ere- 
mit.  S.  August.,  Avenione  magisterium  in  theologia  conferat 

Octo  nuntii  Universitatis  Paris.  ad  curiam  Rom.   destinati  beneficia  eccles.  petunt.   . 


546 
546 

546 

547 
548 
548 
548 
549 
550 
551 
551 

552 

552 
554 

557 

557 

558 

558 

558 
559 

559 

560 
560 


94. 


TABULA. 


747 


1105 


1106 


1107 


1108 


1109 


1110 


1111 


1112 


1113 


1114 


1115 


1116 


1117 


1118 


1119 


1120 


1121 


1122 


1123 


1124 


1125 


1126 


1345 


1346 


Maii  21 

—  30 
Junii  12 

—  15 

—  19 

—  22 

—  23 

—  30 
Junii  29-Julii  6 
Septembris  26 

—  30 
Octob.  8 

Decembris  2 

Januarii  11 

Februarii  13 

Martii  4 

—  16 

—  23 
Aprilis  24 

Maii  19 

—  20 

—  25 


Pbilippus  VI,  Francorum  rcx,  privilcjjia  Univcrsitati  ante  concessa  conlirmat,  itcrum- 
que  statuit  ut  praeposilus  Paris.  magistros  et  scholares  tueatur  ab  omnibus 
molesliis 

Johannes  Uerouardi  pro  mng.  Pctro  PeroncUi,  can.  Garnot.,  Pnrisiis  studentc,  capi- 
tulum  Carnotense  requisivit,  ut  Pctro   fructus  praebendae  tradercntur 

Elias  S.  Vitalis  card.  Clemcnti  VI  supplicat,  ut  Raymundus  de  Parisiis  nd  magiste- 
rium  in  tbeologia  promovcatur 

Clemens  VI  dcfinitoribus  Gapituli  generalis  Ord.  Eremit.  S.  August.  Parisiis  ccle- 
brandi  injungit  ut  Nicolaum  Lebroban  ad  legendas  Sententias  Parisiis  deputent.  . 

Compositio  definitiva  inter  Universitatem  Parisiensem,  ct  conventum  S.  Germani  de 
Prntis 

Abbns  S.  Germnni  de  Pratis  in  cnmera  abbntis  S.  Victoris  quasdam  res  pretiosas  ad 
cautionem  300  librarum  monetae  currentis  Universitnti  debitas  oppigneravit.  .  .  . 

Clemens  VI  Johanni  abbati  Cistercii  injungit  ut  in  domo  S.  Bernardi  Paris.  post 
Jobannem  de  Mirecuria  Pctrus  de  Sernsnco,  et  post  illum  Richardus  de  Lincolnia 
Scntentias    legat 

Prior  genernlis  Ord.  Carmel.  el  definitorcs  ad  Clementem  VI,  ut  Vitalis  do  Artigola 
Parisiis  ad  magisterium  tbeol.  promovcatur 

Thomas  de  Argentina,  prior  gencralis  Ercmit.  S.  August.,  quasdam  additiones  ad 
Constitutiones  gcnernles,  praesertim  dc  studiis  Paris.,  publici  juris  fncit 

Ludovicus,  rex  Hungarine,  et  Elisnbeth  reginn  supplicnnt  Glementi  VI,  ut  Stephanus 
de  Insuln,  Ord.  Ercmit  S.  August.,  ad  magisterium  in  theol.  promoveatur 

Commune  Avenion.  nd  Glementcm  VI,  ut  Fortis  de  Forti,  Ord.  Min.,  ad  magistcrium 
in  thcol.  promoveatur 

Glemens  VI  ad  Johannem  de  Molinis,  Ord.  Praed.,  ut  Bertrando  de  S.  Michaele 
ejusd.  Ord.  mngistrnlem   honorem  in  theologia   Tolosae  conferat 

Bertnudus  de  S.  Dionysio,  monnst.  S.  Gcnovefne,  Clementi  YI  supplicat,  ut  neglectis 
abbntis  conatibus  adversis  ad  principintionem  et  lecturam  Parisiis  admittatur.   .  . 

Glcmens  VI  nd  Robertum  cancellarium  Paris.,  ut  Petro  de  Caritate,  Ord.  Prned.,  bac- 
calnreo    formato  in  theologia,  magisterium    conferat 

Littcrne  Pbilippi  VI,  regis  Francorum,  nd  praepositum  Paris.  aliosque  justitiarios, 
quibus  mngistros  et  scholnrcs  Pnris.  eximit  a  contribuendo  temporc  belli 

Clcmens  VI  magistris  ct  scholnribus  Paris.  concedit  privilegium  septennalc  super 
fructibua  beneficiorum  percipiendis,  quamvis  non  resideant  in  eisdem 

Glemens  VI  Roberto,  canceUario  Parisicns.,  injungit  ut  Paulum  Conili  dc  Narbona 
ad  magislcrium  in  Ihcologia   promoveat 

Clemens  VI  Constitutionem  pro  reformatione  Ord.  Servorum  Sanclae  Marine  edil,  in 
qua  ctiam  de  studentibus  Parisios  mittcndis  agitur 

Glemens  VI  ad  Fortancrium,  ministrum  general.  Ord,  Min.,  ut  Jacobum  Manhani  in 
Gnpitulo  generali  Venetiia  celcbrnndo  ad   magisterium   in  theulogia  promoveat.  .  . 

Discussio  et  reprobatio  crrorum  magistri  Nicolai  de  Ultricuria,  licentiali  in  theologia 
in  Romnna  curin.  Mngisterio  in  nrtibus  privatur  et  inhahilis  ad  magisterium 
theologiae  declnrntur 

Littcrae  Glementis  VI  nd  magistros  et  scholares  Paris.,  quos  de  studio  ct  doctrina 
nonnullorum  recentiorum  philosophorum  et  theologorum  Paris.  objurgnt 

Quinque  nuntii  Universitatis  Paris.,  qui  per  annum  in  curia  steterunt  pro  Universitate 
Inborando,  Glementi  VI  supplicant,  ul  sibi  300  librac,  quas  Universitas  a  S.  Ger- 
mnno  recipere  debebat,  pro  suis  expensis  solvantur 


563 
564 
564 
565 
566 
568 

568 
569 
570 
570 
571 
572 
572 
573 
574 
574 
575 
575 
576 

576 

587 

590 


748 


CHAUTtLAUIUM     UNIVERS.     PARIS. 


1127 
1128 
1129 

1130 

1131 

1132 

1133 

1134 

1135 

1136 

1137 

1138 
1139 

1140 

1141 

1142 

1143 
1144 
1145 

1146 
1147 


1148 


1346 


1347 


Junio 
Julii  4 

—  21 

—  30 
Augusti  1 

—  9 
Septembris  12 

Octobris  12 

—  25 
Novembr.  21 

Januarii  27 

—  27 
Februarii  10 

Maio 

Scptenibris  27 

Octobris  7 

Junii-Oct.  19 

Octobris  19 

Novembris  13 

Decembris  22 


1348 


Statutum  Capituli  gcneralis  Ord.  Pracd.  Brivae  celebrati  de  sequenda  doctrina  com- 
muni  et  S.  Thomae.  Assignationes  baccalarcorum  pro  studio  Paris 

Clemens  VI  Galhardo  de  Acutis,  Eremit.  S.  Aug.,  licentiato  in  theologia,  concedit,  ut 
Tolosae  magistrari   valeat 

Decanus  facultatis  decretorum  Paris.  nationesque  Picardiae  el  Normanniae  contra 
episcopum  Silvanectensem,  conservatorem  privileg.,  et  rectorem  Univcrs.  in  curia 
Parlnmenti  quantum  ad  exercendam  jurisdictionem  in  delinquentes 

Clcmens  VI  Arnaldo  Guillclmi  Caulerii,  Ord.  Carmel.,  concedit  ut  Tolosae  licentiam 
et  magisterium  in    theologia  recipere  valeat 

Rotulus  viginti  septem  baccalareorum  in  theologia  Universitatis  Parisiensis  ad  Cle- 
mentem  VI  destinatus^  in  quo  beneficia  ecclesiastica  petunt 

Fortanerius,  minister  gcneralis  Ord.  Min.,  Clementi  VI  supplicat,  ut  Radulphns  de 
Cornaco  ad  magistcrium  in  theologia  promoveatur 

Ordinatio  Capituli  generalis  Ord.  Cisterc.  ut  abbates  pro  suis  scbolaribus  in  coUegio 
S.  Bernardi  Paris.  pensionem  mittere  non  omittant 

Johanna,  regina  Franciae,  Clenienti  VI  supplicat,  ut  Johannes  de  Vineta,  Ord.  Car- 
melit.,  ad  magisterium  in  theologia  promoveatur 

Comitissae  de  Hanonia  Clementi  VI  supplicant,  ut  Johannes  de  Sancto  Martino,  Ord. 
Carmclit.,  ad  lcgendas  Bibliam  et  Sententias  Parisiis  assignetur 

Glemens  VI  Petro  episcopo  Mirupisccnsi  injungit  ut  Bernardo  Baliste,  Ord.  Praed., 
apud  apostolicam  scdem  licentiam  et  magisterium  in  theologia  tribuat 

Compositio  inter  cpiscopum  Paris.  et  conscrvatorem  privilegiorum  apostolicorum 
Universilatis   facta  per   Stcphanum   cardinalem 

Supplicatio  decani  ct  facultatis  medicinae  ad  papam  contra  illicite  practicantes.  .  .  . 

Johannes  de  Dambach,  Ord.  Praed.,  Clemenli  VI  supplicat,  ut  in  theologica  facultate 
licentiam    recipiat 

Assignationes  baccalareorum  Ord,  Pracd.  Gapituli  generalis  Bononiae  celebrati  pro 
studio  Paris 


Slatutum  nationis  Normannorum  super  injuriis  alicui  e  natione  illatis  et  de  solulione 
scholarum    nalionis 


Januarii  27 


Glemens  VI  Grcgorio  de  Arimino,  Eremit.  S.  Aug.,  magistro  in  theol.,  ut  Gerar- 
dum  de  Scolaribus  de  Padua  in  civitate  Paduana  ad  magistcrium  in  theol.  pro- 
moveat 

Controversia  inter  facultatera  thcologiae  et  artistas  de  praepositione  rectoris.  Facul- 
tus  artium  ad  Roman.  curiam  citalur 

Clemens  VI  ad  Robertum  cancellarium  Paris.,  ut  Guillelmum  Gauterii  ad  magisterium 
in  theol.  promoveat 

Clemens  VI  ad  Petrum  episcopum  Silvaneclensem,  Vitalem  cantorem  et  offieialem 
ecclcsiae  Parisicnsis,  ut  inquirant  dc  injuriis  quas  scholares  facultatis  artium  intu- 
lisse  dicehantur  Pastori,  Ord.  Min.,  archiepiscopo  Ebrodunensi 

Slatutum  nutionis  Picardorum  dc  ordinanda  pecunia  nationis,  de  pulsatione  horarum, 
de  vesperis   et  missis 

Articuli  Johannis  de  Mirecuria,  baccalarei  in  theologia  Ord.  Cisterc,  aliorumque 
Parisiis  per  43  magistros  in  theologia  rcprobati  tanquam  erronei  et  a  venerabili 
mogistro  Ilugolino,  Ord.  Eremit.,  s.  theol.  doctore  eximio,  in  brevem  formam 
coUecti 


Clemens  VI  exsecutoribus  injungit  ut  Thomae  de  Neapoli,  Ord.  Praed.,  si  super  qui- 
busdam  articulis  non  est  culpabilis,  in  studio  Neapolitano  magisterium  in  theologia 
impertiri  procurent 


591 
592 

592 

594 

594 

597 

598 

598 

599 

600 

600 
602 

603 

604 

604 

606 
606 

607 

607 
608 

610 
614 


TABULA. 


749 


1148» 

1348 

Februarii  11 

Cleniens  VI  statuta  Benedieti  XII  pro  canouicis  reg-ularibus  S.  Aug.  et  luonuchis  nigris 
edita  de  promotione   ad    niagisteriuni    in   theologiae    et  canonuui    fa<.'ultatibus,   ad 

Februarii  24 

Ord,   Grandiniontensciu  exlendit ....•....•.....,..,....•• 

015 

1149 

Clemens  YI  Alfonso  Fernandi,  Ord^  Eremit^  S^  August.,  injuugit  ut  Clementem  Vltra- 

rii,  ejusd.  Ord.,  in  studio  Moutispcssulani  ad  magisteriuni  iu  thool.  pronioveat.  .  . 

615 

1150 

- 

Martii  26 

Glemens  YI  priori   generali    Eremit.  S.   August.   injungit   ut    Jucobum   Megli,    ejusd. 
Ord.  ad  magisterium   iu   theol.  proiuoveat 

616 

1151 

— 

—      30 

Clemens  VI  Johanui  episcopo  Venciensi  injungit  ut    Johanni  de    Aquis,    Ord.  Eremit. 
S.  August.,    Avenione    magisterium  in  theologia  impertiat 

616 

1152 

— 

Maii  6,  7 

Determiuatio  quatuor  facultatum  Univers.  Paris.  de  mittendis  rotulis  ad  pupani.  .  .   . 

617 

1153 

— 

—    15 

Glemens  YI  ad  Robertum,  cancellarium  Paris.,  ut  Johanni  Mehaus,  Ord.  S.  Benedicti, 

Junio 

baccalareo  in  decretis,  niagisterium  in  decretis  conferat.   ............... 

618 

1154 

.\ssignationes  baccalareorum   Ord.  Praed.  Gapituli  generalis    Lugduni    celebrati   pro 

1347 

Novembris  22 

studio    Paris. 

019 

1155 

Universitas  Paris.  declarat  se  acccpisse  ab  exsecutoribus  testamenti  Symonis   Yayret 

pecuniam  legatani  a  Johanne  de  Thelu  ut  capellania   Parisiis    fundurotur,    quae  in 

ecolesia  S.  Andreae  de  Arcubus  fundata  est 

619 

1156 

1348 

Augusti  5 

Universitas  Paris.  Fulconi  episcopo  Paris.  praesentat    ad   capelluniam    in  ecclesia  S. 
Andreae  de  Arcubus    luagistrum  Johannein  Buridan 

621 

1157 

— 

Septeuibris  12 

Ordinatio  Canituli  ceneralia  Ord    Cisterc.  dc  bursis  scholarium  Paris.   ...       ..... 

622 

\J  t  UlllUblU      VJ  ULflliUH      1,^1. VI    t.liO     \J  X  U  .       VJ  1 ..  Vl^X  tj  .      Vi  V.       .JV..,J...       •....•v..**.  ••••••     i     ••»••.•        .        •        .        .        .        .        •        . 

1158 

Octobris  12 
Octobri 

\i.|i*.itti  ««nn  r1*imn  1 1 1    lohnnniQ   Iriivon     Oi.fi      'VTin       et.  ah  in^o  l*ftvncatl      .        ........ 

622 

1159 

_ 

.'\lll(..Ull  l.UIIueillllUll   UOlliiiiiiiS    vjiiyoii,    vyivi.    .tiiii.,    ci.   au  i^av»  ic»\jv,ui.i,     .......... 

Magistri  de  coUegio  facultatis  medicinae  causas  epidemiae  uiiivcrsales  el  salubriora 

remediti  siib   brevi    comnendio  declarant 

623 

1160 

1349 

Februarii  15 

Clemens  YI  constitutioncm  Benedicti  XII  pro  canonicis    regularibus    editam    de   mit- 
tendis  ad  studium    Paris.,  de  promotione  in  canonum  facultate,  etc,  ad  Praemon- 
strat.    Ordinem    extendit 

623 

1161 

— 

Maii  10 

Pracpositus    Paris.    rectori    et    Universitati    Paris.  juravit   quod    fidolitcr  observabit 

TMiiviliKTin    T  T  n  1  v(H'Si  t  M 1 1  a                                                        .......          ................. 

623 

1162 



-    19 

UliVllt;L;ltlljiiiVt.ic>iLtii.i3.     •     •     •     •     •     .     •     .     .     •     •     •     •     •     •     •     .     •     ■     •     •     ■    •     •     •     *     • 

Rotulus  facultatis  theolog-iae  Universitalis  Parisiensis  ad    Glementem  VI 

624 

1163 

—  20 

—  21 

—  22 

,              flnrtopiiin    in    dorrptis    TTnivcrsitatis    Parisiensis 

627 

1164 
1165 

■                          Ul.l^lrV>£   UIIA      III      U\./\.jI^^I.Io        lw>  *H.*^liJltCA(*It»       i4Aj.i.oi\^*ium.j»       •      •       •       •       •       •       •       •       ■       ■       •       ■       ■       ■       ■       .       • 

/1  nof  <-i  1*11  Tvi     1  n      Tno(1 1  (*i  n  1      TT  rii  vf>  I'SI  1  ;i  1 1  »1     T^;iT'isipnms.     ........•■            ...■. 

029 

I 

UUClUIUIll      IU       IllcUll   1  llll        Ij  11  1  \  t,  I  »  l  lll  1.13       1    tll  13  1CI13  1  o  •       ........••.••.•• 

—  magistrorum  in  artibus  Universitatis  Parisiensis  ;  Natio  Gallicana,  in  quinque 

provincias  distributa,  p.  032.  —  Natio  Norinannorum,  p.  637.  —  Natlo  Picardorum, 

p.  042.   —   Natio   Anglicana.  p.  040 

032 

1166 

— 

Maio 

Assignationes  baccalareorum  Capituli  gcneralis  Barciuonae  cclebrati  pro  studio  Paris. 

648 

1167 

Junii  8 

Supplicat  sanctitali  frater  Guillelmus,  Ordlnis  fratrum    Minorum    generalis  minister, 
quatinus    frator   Giraldus   Grimaldi   dicti    Ordinis    Minorum,  aetu    baccalarcus    in 
Parisicusi  studio,  in  sacra  pagina  ibidem  possit  efTici  maglster 

649 

1168 

—     8 

Supplicut  sanctltati  genoralis  minister  Ordiuls  Minorum  quatiuus   possit  ad    studium 
Parislense  et  ad  alia  genoralia  studia  sui  Ordinis  studentes  transmittere  prout  anle 
Constitutionem  doiuini  Bencdicti  pape  XII    generalem    mittere  poterat 

049 

1169 

- 

-   13 

Garolus,  Romanorum  et  Bohemiae  re.\,  Clementi  VI  supplicat,    ut  Albertus  Bludonis, 

/^••i^         \Iir»i-iiinm        i  rl     i-ii  i  iri  c  lrtl'i  t1  m      in     tll*iA  1  nil'1  U     'MlTim  nVOn  til  r .      ..             ......... 

650 

1170 

— 

Julii  1 

(jrQ,  j.Tiinoruiii,  au  lUt.iiriaieiiuiiL  iii  Liit-iJiuiiiti  pit^uiL»*i.,«nii .   .•.•.••••..•.• 

Clemens    VI    canrellnrio    Paris.    injungit   ut    Petrum  abbatom    monasterii  Gurdaedei 

Cisterclcnsls  Ordinis  ad  honorem    magisterii    in  sacra  pagina  debitls   solemnitati- 

r^flt:         T^  »"/"\  11"*  f\  ^ril  O  fr         /'1  r*  Gi^  1*  T' '1  (  1  G                                                                                                                                           .                  ...                  ■■.•••...•.•■ 

050 

1171 

— 

—     2 

jJUs    ijiiniiuvetii.    ujjbei>"iis.    ■    ■    •    •    •    •    .    •    •    •   •    .    •    •    ■        *    ■    •    •    ■    •    •    •   *    •    ■            •       • 

Petrus  Raimundi,  prior  generalis  Ord.  Carmel.,  Clementi    VI    supplicat,    ut  praesen- 

tati    baccalarei  Ord.    eancellario    Paris.    pro    magisterio    obtinendo    eodem    modo 

fi  i-l  11»  1 1 1 1 11 1 11  »1    11  f   In  f"/"!  1  n  i("  t   nlini^iim    Opniiiiini    TnPTlfl  icnntl  Um»     ..          •          ....••..• 

651 

UUIILI  LLilIl  lll  L     Ul    iJt.U.(-tl  l  tll  Ll   illlUllll-11    i_/l  Ul  11  Uiii    iin.,nu.ii^ci.u  iJi  viiii»     •..•,.-      ..••••• 

750 


CHARTULARIUM     tJNIVERS.     PARIS. 


1172 
1173 

1173'» 
1174 
1175 
1176 

1177 
1178 
1179 
1180 

1181 
1182 
1182'» 
1183 


1184 


1185 


1349 


1350 


1329-1332 


Julii  5 


Augusti  11 

Septembris  9 

Octobris  13 

—  20 

—  26 
Aprilis  6 

—  23 
Maio 

Junii  30 

—  30 
Julii  17 

—  31 


Philippus  VI,  rci  Francorum,  Clcmenti  VI  supplicat,  ut  Johanncs  abbas  Rcgalis 
Montis  Ord.  Cisterc.  per  cancellarium  Paris.  ad  magisterium  in  tbeologia 
promoveatur 

Clemens  VI  Johanni  de  Placentia,  Eremit.  S.  Augustini,  sacrae  theologiae  magistro, 
concedit  ut  omnibus  et  singulis  gratiis,  privilegiis  ct  libertatibus  tam  a  sede 
apostolica  quam  ab  Ordine  magistris  dicti  Ordinis  in  theologia  Parisiis  aut  alibi 
magistratis  concessii  libere  uti  valeat  et  gaudere 

Supplex  libellus  ad  Clementem  VI,  ut  Johannes  Mehaus  Parisiis  a  quocunque  doctore 
insignia  doctoratus  in  decretis  recipere  valeat 

Clemens  VI  Raimundo  de  Salga,  doctori  decretorum  et  decano  Paris.,  conceditut 
Parisiis  decretum  legere  valeat,  quamvis  non  ibidem  sed  Aurelianis  sit  doctoratus. 

Rotulus  baccalareorum,  qui  Parisiis  Sententias  jam  compleverunt,  ad  curiam  Rom. 
destinatus 

Clemens  VI  de  (atuo  novo  ritu  flagellatorum  per  magistros  Paris.,  qui  adeumnuntios 
miserant,  plenarie  informatus,  flagellatores  sub  auctoritate  prohibuit  et  prohiberi 
fecit,  ne  decetero  tales  publicas  poenitentias  amplius  exercerent 

Mag.  Jobannes  de  Assiaco,  doctor  in  theologia,  cancellarius  Paris.,  solita  juramenta 
praestat 

Clemeni  VI  Johanni  cancellario  Paris.  injungit  ut  Deodatum  Barrerie  Ord.  Carme- 
lit.  ad  magisterium  in  theol.  promovcat 

Henricus  de  Lechelade,  Anglicus,  stationarius  et  librarius  Universitatis,  solita  jura- 
menta   praestat 

Ordinatio  Capituli  generalis  Ord.  Praed.  Montispessulani  celebrati  de  bursis,  quae 
magistris  aliisque  in  studiis  Paris.  et  Angliae  annuatim  persolvi  debcnt.  Assigna- 
tiones  baccalareorum 

Clcmens  VI  Alfonso  Fernandi,  Eremit.  S.  August.,  injungit  ut  Bernardum  de  Manso 
ejusdem  Ord.  Montispessulani  ad  magisterium  in  theologia  promoveat 

Clemens  VI  Guillelmo  cpiscopo  Novariensi  injungit  ut  Mathaeum  de  Padua,  Kremit. 
S.  Augustini,  ad  magisterium  in  theologia  Paduae  promoveat 

Clemcns  VI  Johanni  canccllario  Paris.  injungit  ut  Roberto  Foret,  Ord.  Min.,  magi- 
sterium  in   theol.  tribuat 

Clemens  VI  ad  Guillelmum  Munnerii,  Ord.  Praed.,  ut  Guillelmo  Militis  ejusd.  Ord. 
Aurelianis  yel  Andegavis  magisterium  in  theol.  conferat 

APPENDIX. 

Fragmentum  Computi  rcceptarum  bursarum  ab  Universitate  Paris.,  suppositis,  quo- 
rum  nomina  afleruntur,  impositarum 

Juramenta  tam  in  facultate  artium  quam  in  tota  Universitate 

(1)  Juramenta    procuratoris    nationis.    —    (2)    Juramenta    receptoris    nationis.    — 
(3)  Juramenta  examinatorum  determinaiitium.  —  (4)  Juramenta  determinatorum. 

—  (5)  Juramenta  subdeterminatorum.  —  (6)  Juramenta  baccalareorum,  qui  cur- 
sorie  legere  volunt.  —  (7)  Juramenta  licentiandorum  in  artibus.  —  (8)  Juramenta 
liccntiandorum  in  artibus  de  episcopatu  Ambianensi.  —  (9)  Juramenta  cancella- 
rii  S.  Genovcfae.  —  (10)  Modus  tenendus  in  examine  S.  Genovefae.  —  (11)  Jura- 
menta  tentatorum  in  principio  examinis  apud  S.  Genovefam.  —  (12)  Juramenta 
examinatorum  S.  Genovcfae.  —  (13)  Juramenta  licentiandorum  apud  S.  Genove- 
fam.  —  (14)  Juramenta  baccalareorum  examinandorum  in  S.  Genovefa  incamera< 

—  (15)  Juramcnta  baccalarcorum  post  collationes  suas  antc  licentiam.  —  (16)  Jnra- 
menta  baccalareorum  in  urtibus  incepturorum,    quando  veniunt  ad  rcctorem.  — 


651 

652 
652 
653 
654 

655 
656 
657 
657 

658 
659 
659 
660 
660 


661 

672 


TABULA. 


751 


1186 
1187 
1188 

1189 
1190 
1191 
1192 


(17)  Juramenta  in  arlibus  inccpturorum  coram  procuratore.  —  (18)  Juranicnta  in 
artibus  incepturorum  in  nationo  Normannorum.  —  (19)  Juramenta  magistrorum 
incipientium.  —  (20)  Juramenta  rectorts  in  praesentia  facultatis.  —  (21)  Jura- 
menta  eligentium  rectorem.  —  (22)  Juramenta  magistrorum  ordinantium  rotulum 
ad  papam.  —  (23)  Juramenta  nuntiorum  Universitulis  ad  Rom.  curiam,  — 
(24)  De  modo  licentiandi  in  theologia.  —  (25)  Juramenta  licentiandorum  in  theo- 
logia.  —  (26)  Juramenta  magistrorum  theologiae,  decretorum  et  medicinae  quando 
primo  veniunt  ad  congregationem  generalem,  —  (27)  Juramenta  magnorum 
bedellorum  in  congregatione  generali  in  sua  institutione.  —  (28)  Juramenta 
magnorum  bedellorum  in  facultate  artium.  ■ —  (29)  Juramenta  bedellorum  nat. 
Picardorum  in  sua  institutione.  —  (30)  Juramenta  subbedelli.  —  (31)  Ad  quae 
tenentur  bedelli  Universitatis.  —  (32)  Juramenta  stationariorum. 

Statuta  Gapituli  generalis  Gluniac.  an.  1301  de  studiis  Paris 

—  Collegii  Gluniaoensium  Paris.  1309-1319  ab  Henrico  abbate  Cluniacensi  edita. 

—  Universitatis  Paris.  de  Ordine  legendi ;  (a)  Pro  theologis ;  (b)  pro  canonistis  ; 
(c)  pro  artistis;    (d)  pro  omnibus  facultatibus 

—  facultatis  theologiae 

Juramenta  in  facultate  theologiae 

Statuta   facultatis    decretorum 

Kalendarium  Universitalis  Paris 

Addenda  et  Corrigenda 


687 
687 

691 
697 
705 
707 
709 

717 


INDEX  PERSONARUM 

PER  NOaiNA  ET  PRAENOMINA 


[Namerus  paginam  gignificat,  asteriscus  notas.] 


AaST,  13.  AST. 

Abaelardus,  V.  Petrus. 
Abano,  V.  Petrus. 
Abbatis,  V.  Radulphus. 
Abbatisvilla,  V.  Geraldus,  Johannes, 
Petrus. 

ABLINIACO,  V.  ROBERTUS. 

Accursius,  Ord.  Servorum  S.  M.  Paris., 
141. 

AcHIERS,  V.  JOHANNES. 

ACIACO,  D.  JOHANNES,  PeRRINUS,  ReGI- 

NALDUS. 
ACUTIS,  c.  Galhardus. 
Ad  dentes  de  Pontizara,  V.  Johannes. 
Adam     Bercherii    de     Francovilla 

(Fraccoville),  medic,  362, 363*,  394, 

395,  630,  G69». 

DE  Borrenco,  mag.,  65. 

Croco,  e67>>. 

de  Elou,  661". 

dictus  FoLEZ,  Picardus,  164. 

DE  GuiRE,  licent.  in  decretis,  48. 

DE  S.  Leodeoario,  art.  mag.,  644. 

Marescalli,  art.  mag.,  632. 

Olearii,  art.  mag.,  644. 

RiGAUT,  mag.,  29. 

de  Rusa,  663«. 

DE  S.  Victore,  208,  209*. 

DB  Sknonis,  564*. 

DE  SPRUUN,  163. 

DE  ViLLANis,  rector  Univ.  Paris., 

129*,  131,  132,  139. 

-  DE  VoRDE,  art.  mag.,  643. 

DE  WlNTHONIA,    163. 

Ademarus  (Odemarus)  db  Croso,  161, 

162. 
de  Monteil,  episc.  Metens.,  540*. 

episc.  Petragor.,  626*. 

de  Textoria,  bedellus  Tolos.,  212. 

Ado  de  Sennaniis,  664  •>. 

Adria  (Anduia),  V.  Petrus. 
Adriani,  V.  Franciscus. 
Aegidio  S.  V.  Martinus. 
Aegidius  (?),  587*. 

abbas  S.  Dionisii  Paris.,  284. 

de  Aono,  art.  mag.,  644. 

• Aldenardo,  mag.  theol.,  143*. 

Ancelini,  miles,  215*. 

DE  Anqrene,  mag.  art.,  30. 

Aycelin.,    archiep.    Narbon.,    88, 

89,  90  *.  Alter  ejusd.  nom.  S.  Mart.  i. 
Mont.  card.,  597. 


Aegidius  Biaucaires   de  Crespi,  art. 

mag.,  643. 
DB  Cambiers,  mag.,  65. 

Canis,  art.  mag.,  643. 

dictus  DE  Capellis,  164. 

DE  Carpent,  148. 

Clerici,  art.  mag.,  643. 

clericus  capellae  episc.  Paris.,mag., 

278. 

CoiLLioNis,  art.  mag..  635. 

CooPEKTORis,  mag..  563*. 

de  Corbya  (Corbeia),  art.  mag., 

344.  645,  667«. 

CoRNUTi,  archiep.  Senonen.,    17*. 

lkCovereur,  ^e^i». 

curatus  de  Betincourt,  164. 

DE  DUBLINI,  661  •>. 

DB  ECCLESIA,  065''. 

-  FUSCARARII,   110,   111.  112*. 

• •  DE  GiFFO,  mag.  165. 

DE  GREMBERGE  (GRIMBERGE),mag. 

medic,  291,  360,  362. 

Haquin,  praepos.  Paris.,  250,  269*. 

dictus    Jopus    DE    Laval,    rector 

scholarum  de  Vervino,  art.  mag.,  642. 

• Keynoghe  de  LovANio,  art.  mag., 

613. 
DE    Legnaco,    Ord.     Min.,    bacc. 

theol.,  117. 

magister,  141. 

DE  Merchtere,  art.  mag.,  643. 

de  Meriaco,  art.  mag.,  635. 

de  Messeio,  art.  mag.,  640. 

Monachi,  art.  mag.,  644. 

MoY'si,  alias  dictus    Pluma,    art. 

mag.,  643. 

DE  Navarra,  664*. 

DE  Pertico,  theol.  mag.,  431,  432*. 

PlCARDUS,  29. 

PiQUET,  art.  mag.,  632. 

. PoETE,  can.   S.   Sepulchri   de  Ca- 

dorno,  art.  mag.,  610. 

DE   Raveriis    (Raiweriis),  mag. 

medic,  250,  360,  362.  395,  6651'. 

DB    RoMA    (Columna),    Erem.    S 

Aug.,  archiep.  Bituric,  theol.  mag. 
11*,  12,  Z%  39,  40,  61,  62,  63,  64,  77* 
106,  108,  109, 112*,  120,  U2*,  144,  172 

de   Senonis,    legum    prof.,   mag. 

297. 

Stoleont,  art.  mag.,  643. 

DE  Stratis,  mag.,  163. 


Aegidius    de   SuESSiONE,   jurisperitus, 
359. 

TiBELiN,  art.  mag.,  644. 

DE  Vallibus,  art.  mag.,  643. 

DB  Vallisponte,  art.  mag.,  141. 

DB  Veliaco,  669». 

DE  ViVARiis,  librarius,  273*. 

DE  Warsayn,  rector  Univ.  Paris., 

34. 

Wasselin,  art.  mag.,  644. 

DE  Zela,  art.  mag.,  643. 

Aeliuus  Unsus  (sic),  163. 
Aoatha  la  Marbsqualle,  29,  31*. 
Agaunet,  c.  Nicolaus. 

Agnes,    relicta    Guillelmi    Aurelianen., 

libraria,  658*. 
AvESOT,  256*. 

DB   Capella    (Capellae),    dorai- 

cclla,  98*,  131. 

DE  Capella,   relicta  Gulllelmi  de 

Foresta,  620*. 

DE  Grueriis,  246. 

Agni,  V.  Jacobus. 
Agno,  V.  Aegidius. 
AlDAZ,  V.  David. 
AlLLIACO,  V.  PeTRUS. 

Aimericus,  V.  Aymericus. 
Alamant,  V.  Radulfus. 
Alani,  V.  Balduynus,  Laurentius. 
Alanus  Anglicus,  proc.  schol.  Sorb., 
718. 

db  Beio,  doctor  Aurelian.,  696*. 

Brito,  serviens  fac.  decret.,  532. 

Brito,  664»,  664'». 

Beito  de  Villacollis  (Vilacul- 

Lis),   reclor  Univ.    Paris.,   art.   mag., 
444,  467,  489,  518,  636,  670». 

Crbspir,  667*. 

GoNTERii,    can.   eccl.  S.  Quintini, 

mag.  theol.,  episc.  Maclov.  et  Corisp. 
135,  201,  202*,  718. 

GoNTERii,  mag.  medic,  271,  718. 

•  DE  Longe  Alee,  663 ''. 

. Masan,  666''. 

Militis,    art.    mag.,   can.    Brioc, 

631. 

DE  Mirech,  mag.,  560. 

■ DE  MORDINC,    163. 

DE  Pratis,  mag.  medic,  274,  394*, 

.395,  396. 

DE  Pkopeponteu  (Prope  Pontev), 

rector  Univ.  Paris.,  287,  28S*,  621. 


INDEX     PERSONARUM. 


753 


ALANUS   DE  RlPPERIA,   165. 

DE  Stagno,  Ord.  Praed.,  344. 

DE  Vallibus,  165. 

DE  VlLLA  NovA,  669". 

ALAZIA,  V.  LlPDlD. 

Albaco,,».  Guillelmus. 
Albano  S.,  b.  Johannes. 
Alba  Villa,  V.  Yvo. 
Albeli,  V.  Bernardus. 
Albericus  Marrocheti  de  Cytereyo, 
art.  mag,,  633. 

MULDAT,  666». 

vicecomes  de  Placentia,  163. 

AlBERSTAT,  V.  CONRARDUS. 

Alberti,  V.  Laurentios. 

AlBERTIS,  V.    NlCOLAUS. 

Albertus  Almanus,  163. 

seu   Adalbertus    quondam   Ran- 

konis  de  Ei-icinio,  mag.,  647,  648,  720. 

Bludonis,  Ord.  Min.,  theol.  mag., 

650. 

famulus  Alberti  de  Lyolit,  165. 

de  Lyolit,  165. 

Maqnus,  111,  174*,  460*. 

DE  Meleberghen,  447*. 

Metensis,  Ord.  Min.,  bacc.  theol., 

118. 

DE  RoYA,  legum  prof.,  (episc.  Lau- 

dunens'?),  165. 

Veros  de  Sancto  Presto,  163. 

vicecomes  de  Placentia,  163. 

DE  Wnckel  (Unkbl),  165. 

Albi,  V.  Philippus. 

Albia,  V.  Bernardus. 

Albinus  (Alcuinus),  philosophus,  269. 

Albussone,  V.  Radulphus, 

Alde,  V.  Johannes. 

Aldebrandinus        (Alderbrandinus), 

661  h,  6ei\ 
Aldenardo,  V.  Aeoidius. 
Aldenove,  V.  Mathias. 
Alemannia,  i).  Henricus. 
Alemant,  V.  Radulfus. 
Alemanus,  V.  Conrardus,  Johannes. 
ALENgON,  V.  Carolus. 
Alex,  V.  Antonius. 
Alexandeb  Angucus,  30,  31*. 

BONINUS    DE     Alessandria,    Ord. 

Min.,  mag.  theol.,  105,  107,  127*. 

DE  Crevecceur,    mag.   request.  in 

Palatio,  412*. 

■ DE  S.  Elpidio,  prior  gen.  Eremit. 

S.  Aug.,   episc.   Melfiens.,  85*,  127*. 
242,  275,  276*,  289*. 

DE  HuNGARiA,  Erem.  S.  Aug.,  85. 

DE  Prato,  163. 

AlEXANDRI,   V.  GUII.LELMUS. 

Alexandria,  V.    Alexander,  Arnal- 

DUS. 

Alice,  V,  Antonius. 
Alinandi,  f.  Laurentius. 
Alkbriis,  V.  Bartholomaeus. 

ALLICHIM,  f.  JOHANNES. 

«»  Chart.   Vniv.  Paris.  II,  1. 


Allodio,  V.  Johannes. 

Almania,   d.   Conradus,  Ferdericus. 

Gaufridus,  Harchenicus,Henricus. 

Hyro,  Jacobus,  Memardus,  Philip- 

pus,  rodoardus. 
Almanus,  V.  Albertus. 

ALMANUS  DE  CaRDANO,  V.  DlRRICUS. 

Almannus  de  Constancia,  670». 
Almaricus,  vicecomes  Narbon.,  88. 
Almericus  de  Aniblon,  164. 
Alnwick,  V.  Guillelmus. 
Aloneyguys,  o.  Petrus  dictus. 
Alorici  de  Caritate,  V.  Petrus. 

ALOST,   V.  GUILLELMUS. 

Alphinus  de  Narnia,  88. 

Alphonsus  Dionysii  de  Ulixbona  (His- 

PANiA,  PoRTUGALiA),  medic.  et  theol. 

mag.,    episc.    Egitan.,   319,    353-358, 

363  369,  372,  380,  382*,  385,  388-393, 

.397,  398,  558,  669". 

Fernandi    Vaegas,    Eremit.    S. 

Aug.,  theol.  mag.,  615,  659. 

DE  Hispania,  292*. 

Pictav.  et  Tholosan.  comes,  241. 

Altavilla,  V.  Aymarus. 

Alvarus  Pelagius,    Ord.  Min.,  episc. 

Coron.,  Silvens.,  454*,  719. 
Alveolo,  V.  Nicolaus. 
Alvernia,   u.   Bernaedus,  Johannes, 

Geraldus,  Michael,  Peteus. 
Alveenia  Veneta,  v.  Bertaldus. 
Amadeus     (Ambdeus)     de     Castello, 

Erem.  S.  Aug.,  85. 

DE  Gebena,  162. 

Amalricus,  vicecomes  Narbon.,  89. 
Amandi,  V  Henricus. 

Amando  S.,  V.  Johannes. 

Amaneus  de  Pulcroeivo,    mag.   art., 

doctor  decr.,  538*. 
Amanevus  de  Ramoforti,  162,  163. 

AmBAZIA,  V.  NlCOLAUS. 

Ambianensis,  V.  Radulphus. 
Ambriaco,  u.  Johannbs. 
Ambroniaco,  V.  Petrus. 
Ambkosius  S.,  148. 

,  670». 

Amee,  V.  Johannes. 
Amelhii,  V.  Pbtrus. 

AMBLIO,  V.  JOHANNES. 

Amianus  de  Angliseya,  mag.,  665''. 

Amici,  V.  Raymundus. 

Amili,  V.  Johannes. 

Amisius  de  Aurelianis,  mag.,  et  dec. 

eccl.  B.  Mariae  Paris.,  295,  296. 
Amorb  S.,  V.  Petrus. 
Amurarius  V.  Stephanus. 
Ancelini,  V.  Aegidius. 
Ancelinus  medici,  665''. 

(Anselmus)    PiPE,   mag.  medic, 

351,  663". 

Ancelira,  V.  Petrus. 
Ancona,  V.  Augustinus. 
Ancra,  V.  Petrus,  Stephanus. 


Ancre,  V.  Hbnricus. 
Andernaco,  V.  Jacobus. 
Andreae,  V.  Petrus. 
Andrbas,  Auban,  mag.,  563*. 

Audebus,  .dictus   de   Camberon, 

art.  mag.,  644. 

dictus  Barnage  de  Longolio,  no- 

tarius,  352. 

Clerici,  medic,  362,  394. 

DB  S.   Clodoaldo   (Clodowardo). 

art.  mag.,  635,  666». 

DE  Cresciaco,  canon.  Bajoc.  mag., 

70*. 

•  DE  CuNicuLis,  mag.  medic,   349, 

350. 

Elemosinb  db  Perusio,   Eremit. 

S.  Aug.,  episc.  Coronens.,  theol.  mag.. 
314,  339,  419,  423,  4.53,  454*,  560. 

Freouati    db    Smalandia,    proc. 

nat.  Anglic.  mag.,  671*. 

Ghini,  Atrebaten.  episc,  430. 

Hactivannus    db     Offembuegh, 

165. 

DB  MoNTE  S.  Eligii,   mag.  theol., 

91*,  107. 

NoRMANNUS,  bac.  medic,  395. 

Otto  de  Suetia,  canon.  Londonen., 

670». 

DE  Perusio,  Ord.  Min.,  theol.  mag., 

episc.  Gravinens.,  400,  401*. 

praepositus  de  Suessia,  30. 

DE  Reate,  sirurgicus,  719. 

DB  RlPPACURIA,  662». 

DE  RUNIACO,  662». 

. Sapiti,  mag.,  413. 

dictusDESENONiSjStationarius,  107. 

TONBLARIUS,  152. 

Andruinus,  card.  Cluniac,  631*. 
Anetis,  V.  Thomas. 

AnETO,  V.  JOHANNES. 
AnfRBDI,  V.  JOHANNES. 

Angarante,  V.  Petrus.  .    . 

Angeleriis,  V.  Giannozus. 

Angblus  de  Camerbno,  Erem.  S.  Aug,, 

mag.    theol.,   episc.    Callen.,    Fesul., 

Mothon.,  64*. 

DE  Perusio,  conversus  Eremit.  S. 

Aug.,  311. 

Angiia,  V.  Guillblmus,  Johannes. 
Anglious,  V.  Guillelmus,  Henricus, 

Laurbntius,  Simon,  Thomas. 
Angliseya,  V.  Amianus. 

AnGOS,   V.  GUILLELMUS. 

Angrbne,  V.  Aegidius. 
Anianus,  670". 
Aniblon,  V.  Almericus. 
Aniseyo,  V.  Radulphus. 
Anisiaco,  V.  Bartholomaeus. 
Annette  de  Aiike,  29.       ' 

ANNEUS,  V.  JOHANNES. 

Annibaldus  (Anibaldus)  db  Cbccano, 
mag.  theol.,  card.  S.  Laurentii,  episc. 
Neap.  et  Tusoulanus,  280,  281*,  310, 
95 


754 


INDEX    PERSONAUtJM. 


312»,  321,  342,  419,  420,  441*,  571*, 
572. 
Anselmus  S.,  80. 

DE  Insulla,  29. 

. DE  Novo  Castro,  666». 

dictus  PiPE,  13.  Ancelinus. 

Ansiacho,  V.  Bartholomaeus. 

AnTONIACO,  V.  JollANNES. 

Antonius    de    Alice,    ai-t.    et    raedic. 

mag.,  can.  Vercellen.,  630  (estneidem 

ac  sequens?) 
— — -DEsALEX^doct.  medicinae,98*,  131*. 

DE  Arihaldis  de  Valentia,  Ord. 

Min.,  theol.  mag.,  episc.  Gajetan.,  410, 
471*,  719. 

Bec,  tlieol.  mag.,  ep.  Norwic,  419, 

423. 

DB  BoNONiA,  Ord.  Serv.  B.  Mariae 

prior  gen.,  mag.  theol.,  576*. 

DB  Dam,  baccal.  art.,  43. 

episcopus  Dunelmen.,  486*. 

episc.  Galtellinens.,  540*. 

DE  Lyo,   Paduan.,   art.  et  medic. 

mag..  634,  720. 

SiCTi  de  Vercellis,  nokirius,  166. 

Vavassouis  de  Bellavalle,  art. 

mag.,  642. 

Antuerpia,  ».  Johannes. 
Apostoli,  V.  Fetrus. 

AqUAMARIS,  V.  JOHANNES. 

Aquasparta,  V.  Matthaeus. 
Aquila,  V.  Henricus,  Johannes. 
Aquino,  V.  Thomas. 
Aquis,  V.  Johannbs. 

ArBORETO,  V.  JOHANNES. 

Archembaldus,  sutor,  30,  31*. 
Archerii,  ».  Petrus. 
Archiaco,  o.  Johannes. 
Archis,  V.  Matthaeus. 
Arbertus,  episc.  Claromont.,  206. 

ArDOSIO,  l-.  ROBERTUS. 

Arka,  V.  Micuabl. 
Arenciaco,  V.  Petrus. 
Aretia,  V.  Bernardus. 

AROENTINA,     V.    CONRADUS,     NlCOLAUS, 

Thomas,  'Waltehus. 
Arimino,  13.  Greqorius. 
Aristoteles,  112*,  580,  581,  582,  583. 

691*. 
Arke,  13.  Annette. 
Arlottus    de  Prato,  Ord.   Min.,  11*, 

717. 
Armandus  db  Belloyisu,  mag.  s.  pa- 

latii,  Ord.  Praed.,  282*,  415*,  424*, 

425*,  436,  437*. 
.  DE  Narcesio,  legum  doctor,  archi- 

episc.  Aquens.,  212,  436,  718. 
Armannus    de    Parma,   capell.   papae, 

mag.,  128. 

AbMENI,  13.  JULIANUS. 
ARMINIACO,  13.  ROGERIUS. 

Ahnaldus  Aymekici,  Ord.  Min.,  theol. 
.   .mag.,  277*. 
95. 


Arnaldus  Balati,  mag.,  161,  589*. 

cantor  Silvanect.,  602. 

Caprap.ii,  Miu.,  archiep.  Panorm., 

548*. 

DE  Claromontb,  Ord.  Min.,  theol. 

lector,  401,  402*,  409. 

• cleric,  352. 

Girardi,  165. 

GuiLLELMi  Caulerii,  Ord.  B.  M. 

Carmel.,  theol.  mug.,  594. 

Jandonis,  notarius,  423. 

DE  Laminis,  Ord.  Min.,  347. 

NoVELLi,  S.  Priscae  card.,  206. 

RoiARDi,  Ord.   Min.,  theoi.  mag., 

archiep.    Saleruit.,    cp.     Sarlat.,    170, 
171,  217,  239. 

DE  S.  MicuAELE,  Ord.  Praed.,  papae 

poenit.,  theol.  mag.,  330,  348,  419,  421, 
423,  425,  426*,  431*,  436,  437. 

. DE  TlRADOSIO,  163. 

DE  ToLOSA.  Ercmit.  S.  Aug.,  mag. 

theol.,  85*,  97. 

dbUxia,  vicecom.  Caramannii,436. 

•  DE  LA  ViB,  S.  Eustachii  card.,  441*. 

DE   Villanova,  medic.    Montisp., 

86,  87,88,90,  155*. 

DE  Villemur,  0.   S.  Aug.,   episc. 

Appam.  et  Fetragor.,  card.   S.  Sixli. 

626*. 
DE  Vorslas,  baccal.  medic,  290. 

YsARNi,  cambrerius  papae,  453. 

Arnestus  de  Saxonia,  mag.,  540*. 
Arnoldus  db  Aussaco,  365. 

abbasFontis  Frigidi  Cist.  Ord.  140. 

DB  Broitial,  art.  mag.,  642. 

Carrblli,  666". 

DE  Gruythuys,  mag.  art.,  647. 

Haec  de  Huesden,  raag.  art.,  647. 

-  DB  Lubeke,  666*. 

DE  S.  Maria  Gest,  cauon.  S.  Dio- 

uysii  Leodien.,  art.  mag.,  645. 

scholaris  Paris.,  165. 

DE  Sutphania,  166. 

DE  Vale,  668«. 

Arnulphus  Bouret,  bacc  medic,  362. 

DB  Brosellis  (Brusella)  ,  theol. 

mag.,  30,  31  *,  35. 

de  Lexoviis,  153. 

DE  Yristun,  164. 

ArPADELLA,  13.  JOHANNES. 

Arrabi.eyo,  13.  J. 

Arraz,  13.  Robertus. 

Arroddus,    canon.    eccl.    S.    Mederici 

Paris.,  mag.,  278. 
Abtigola,  V.  Vitalis. 

ASSARTIS,  13.  MaRTINUS. 
ASSENBDE,  V.  JOHANNES. 
Assiaco,  13.  ACIACO. 
ASSIGNANO,  13.  BbNEDICTUS. 

AssoT,  herbarius,  256*. 

AsT,  13.  Balduinus,  Georgius,  Hbnri- 

CUS,  ROLANDUS. 
ASTANER?  V.  ROBBRTUS. 


ASTORGIUS  DE  TURRE,  666*. 
ATENBYO,  13.  NlCOLAUS. 
AtRABATO,    13.   JOIIANNES,    MaTTHAEUS, 
ROBERTUS,   SlMON. 

Atbebatbnsis  comes,  89. 

AtRIO,  13.  JOHANNES,  LeKATON. 
AtTHENHOVBN,  13.  JOH.^NNES. 
AtTIGNIACO,  13.  Theobaldus. 
AUBAN,  13.  AnDREAS. 

Aubertus  (Albertus),  abbas  S.  Vict. 

Paris.,  537,  544,568*. 

Beroti,  receptor  regis  Franc,  279. 

■  DE     GuiGNicuHTE,     decan.      eccl. 

Suession.,  mag.,  341*. 

DE  Maconvilla,  notarius,  76. 

AUBRI,  13.  Jacobus. 
AUCHOIRE,  V.  GUILLELMUS. 
AUCIACO,  13.  Gaufridus. 
AUCOPIA,  13.  JOHANNBS. 
AUCOTE,  13.  COLARDUS. 
AUDACIS,  13.  JOHANNES. 
AUDBBERDB,  13.  JoHANNES. 
AUDBBUS,  13.  AnDREAS. 
AUDENARDE,  13.  JaCOBUS. 

AuDOiNUS,  leg.  doctor,  episc.  Paris., 
Autissiod.,  Magalon.,  SS.  Joh.  et  Pauli 
cardin.,  episc.  Ostiens.,  602*,  626*. 

AUDOMARO  (S.),   13.  JOHANNES,    PeTRUS. 
AUKRBDI,  13.  AnFREDI. 

AuFREDUs,  Brito,  152. 

augo,  13.  johannes. 

Augusta,  13.   Bertholdus,    C,    Con- 

raldus  seu  Conrardus,  Diepoldus, 

Ulricus. 
AUGUSTINUS  (S.),  80,  400*,  426  sqq.,  4:<5. 

DB  Ancona,  Erem.   S.  Aug.,  mag. 

theol.,  85*,  102,  127*,  289. 

DE  Beroamo,  Erem.  S.  Aug.,  bacc. 

85*. 

AULA,  13.  GUILLELMUS. 

AuLASTO,  e.  Guillelmus. 

AURELIACO,    13.  DURANDUS    (DURANDEL- 

Lus),  Johannes. 

AURELIANIS,  13.   AmISIUS,    GUILLELMUS. 
AURELLI,  13.  JoHANNES. 

Aurenqia,  13.  Cardo. 
auriaco,  13.  aureliaco. 
auriliaco,  13.  aubeliaco. 
aurilianis,  13.  johannes. 

AURILLAC,  13.  GUILLELMUS  DB  BaUFBTO. 
AURIOLANIS,  13.  PeTRUS. 

AuRioLi,  13.  Petrus,  Raymundus. 
AUSSIACO,  13.  Petrus. 
AUSTRIA,  13.  JaCOBUS. 
AUTETEODOBO,  13.  Jacobus. 
AuTissiODORBNSis  dominus,  72*. 
AuTissioDORO,  13.  Franciscus,  Petrus. 
Autrecourt,  13.  Ultbicuria. 
auvebnia,  v.  dubandus,  nlcolaus. 
avenaco,  13.  guillelmus. 
aveneca,  13.  johannes. 

AVENEL,  13.  NaTALIS. 

AVERROES,  587  *,  631  *. 


INDEX     PERSONARUM. 


755 


AVEUSA,  V.  JOHANNES. 
AVESOT,  K.  AGNES. 
AvlCEIiRON.  81. 
AWONSTKIE,  V.  BaRTHOLDUS. 

AvCELiNUS,  V.  Aegidius. 

Aymarus  de  Altavilla.  maf,'.,  5G3*. 


AVMERICUS,    166. 

ue  Carnoto,  mag.,  563*. 

Eschkvelerii,  art.  mag.,  636. 

DK  Magriano,  Ord.  Praed..  6DU. 

nepos  Petri  de  Moktuomaki,  card., 

C30. 


Aymericus  Niciiolai,  canon.    eccl.    S. 
Germ.  Autiss.,  Paris.,  60?. 

Olhuti,  162. 

Plackntinus,     mag.      gen.     Ord. 

Praed.,  119,  130,  138,  143,  148. 

AVMLEI,  V.  RlGAUDUS. 


BaERS,  V.  .lOHANNES. 

Baile  Gere,  6'o5^. 

Bailliaco,  V.  Balduinus,  Thomas. 

BaILLIEBECHE,  V.  JOHANNES. 

Baillol,  V.  Eduardus. 
Baillolio,  V.  Robertus. 
Balati,  V.  Arnaldus. 
Baldewinus  Bottesavt,  667». 
Baldiwinus  Gubernatoris,  669». 
Baldovnus,  socius  Guillelmi  de  Barge, 

163. 
Balduini  de  Yvia,  V.  Johannes. 
Balduinus  de  Bailliaco,  718. 

LoNGHUis   (LoNGUiN),   art.    mag., 

642,  645*. 

de  Luetzelburg.  archiep.  Trev., 

414. 

de  Pisciaco,  art.  mag.,  645. 

■  de  Spernaco,   dictus   Sane,  bac. 

theol.,  art.  mag.,  633. 
Balduynus  Alani,  scholar.  Paris..  mag., 

164. 

(Baldewynus)  de  Ast,  mag..  165. 

661«. 

■  DE  S.  Marcello,  mag.,  291. 

DE  Wikdon,  164. 

Baliiean,  V.  R. 

BaLIN,  V.  JOHANNES. 
BaLISTARII,  V.  JOHANNES. 

Baliste,  V.  Bernaruus. 
Balk,  V.  Johannes. 
Balliaco,  V.  Bailliaco. 
Ballio  de  Normesia,  164. 
Ballivus  Ambianensis.  114. 

Viromandiac,  71,  72*. 

Balneis,  V.  Petrus. 
Bara,  V.  Stephanus. 

BaRBE,   V.  RlCIIARDUS. 

Barbette,  V.  Petrus. 
Barbitonsoris,  V.  MlLO. 
Barborius,  V.  Philippus. 
Bardel,  V.  .Tohaxnes. 

BaRDILLERIIS,  V.  OUDARDUS. 

Bardilliaco,  V.  Ligerius. 
Bardis,  V.  Fredericus,  Robertus. 
Bardoul,  V.  FULCO. 
Barefleu  (Bareflou),  V.  Johannes. 

BaRENTONIO,  V.  GUILLELMUS. 
BaRQE,  V.  GUILLELMUS. 
BaRLERIACO,  V.  JOIIANNES.  Petrus. 

Barnabas  Vercellensis,  mag.  gen. 
Ord.  Praed.,  275,  282,  292.  329.  339. 
314.  402*. 


Baron,  V.  Petrus. 

Barrerie,  V.  Deodatus. 

Barro,  b.  Joiiannes. 

Barrois,  V.  Stephanus. 

Bartholdus  de  Awonstrie  de  Alma- 

NIA,  165. 

Bartholomaeus,  670». 

DE  Alkeriis   de   Brixia  (Bricia. 

Brice),  medic.  et  art.  mag.,  .368,  412, 
443*,  492,  493*,  664 1>. 

de    Anisyaco     (Ansiacho),     Ord. 

Praed.,  604,  619. 

bedellus  30,  31  *. 

de  Bolsenheim,  Ord.  Praed..  659. 

Boneti,  art.  et  medic.  niag.,629. 

DE  BiiUGls.art.et  medic.  mag.,413*. 

DE  CALAMADKAVEjCanon.  Belvacen., 

166. 

capellanus,  669''. 

deCapua,  289*. 

DE  Cakusis,  Erem.  S.  Aug.,  517*. 

Feron,  capell.  S.  Genov.,  29()*. 

DE  Hersix,  mag.,  368*. 

DE  Novo  Castko,  666». 

Peksona,  668». 

DE  Saine,  espicier,  256*. 

DE  Senis.  Eremit.  S.  Aug..  tlieol. 

mag.,  624. 

olim  Sekvaddi,  de  Fiorentia.  canon. 

Senen.,  art.  magister.  634. 

Bascoel,  V.  Stephanus. 
Basilea,  V.  Johannes. 
Basio,  V.  Petrus. 

BaSOLES,  V.  JOHANNES. 
BaSTARDI,  17.   GUILLELMUS. 
BaSTON,  V.   GUILLELMUS. 
BaUDET,  V.  GUYDOT. 

Baudri,  V.  Johannes. 

BaUKETO,  V.  GUILLELMUS. 

Baul,  V.  LucA. 

Bavarus,  V.  LuDovicus. 

Baveritone,  V.  Theodoricus. 

Bavil.  V.  Joiiannes. 

Bay,  V.  Jacobus. 

Bazoliis,  V.  J. 

Beardus  de  Frisia,  665''. 

BeaTUS,  V.  JOHANNES. 
BeAULIEU,  V.   SlMON. 

Beda,  80. 

Bec,  V.  Antonius. 

Bechaya,  V.  Gerardus. 

BeCIZIACO.  V.  GUILLELMUS. 

Bkgin,  V.  Hexkicus. 


Beio,  V.  Alarius. 
Belacort,  V.  Johannes. 
Belagent,  b.  Petrus. 
Belek,  V.  Petkus. 

BeLESMEUF  (BeLESONEUF),  V.  MlCIIAEL. 

Belini,  V.  Johannes,  Vitalis. 
Belinus    de    Chamlico    (Champlico), 
mag.  medic,  282,  291,  718. 

BeLLAGARDIA,  V.    GUILLELMUS. 

Bellana,  V.  Johannes. 
Bellapertica,  V.  Petrus. 
Bellaquekcu,  V.  Radulphus. 
Belley,  V.  Petrus. 

BeLLIGER,  V.  JOIIANNES. 

Bello  Lubbardi,  668''. 
Bellomonte,  V.  Besachia. 
o.  Ricardus. 

BeLLOVICINO,  f.  FORNERII. 

Bellovisu,  V.  Armandus,  Reginaldus. 
Belluno,  u.  Franciscus. 
Belonus  de  Cremona,  663^. 
Belot,  V.  Leodegarius. 
Belota,  Judea,  267. 

BeLSIA,  V.  JOHANNES. 

Beltilini,  V.  Reginaldus, 

BeLVACO,  V.  JOHANNES,  TlIOMAS. 

Belvaso,  V.  Guillelmus. 
Bexedicti,    V.    Deodatus,    Nicolaus, 
Radulphus. 

BeXEDICTO  (S.),  V.   GUILLELMUS,  SlMOX. 

Bexedictus  (S.),  80. 

de   Cumis    (de    Assignano),  Ord. 

Praed.,   mag.   iheol..   218,  230.  275*, 
292. 

DE  Gaillon,  256*. 

DE  S.  Gervasio,  aud.  caus.  in   Ca 

steleto,  mag.,  135. 

DE  PuTKO,  decret.  doctor,  212. 

BeXIACO,  V.  GODEFRIDUS. 
BenITIUS.  V.  PlIILIPPUS. 

Bequini,  V.  Raymundus. 
Beradan.  V.  Robektus. 
Berardus  de  Neapoli,  202*.  203*,  204*, 

2i7*,  209*. 

■  DE  Serris.  667''. 

Bekart  de  Leodio,  r.  Johannes. 

Berengarius  de  Casa,  665''. 

■  DE    P'rkuol,  card.  Tuscul.,   130*, 

207*. 
DE   Landokra,    mag.     gen.     Ord. 

Praed.,  theol.mag..  episc.  Compostel., 

130,  1.55,  166,  168,  172,  173,  178,  203, 

216, 


756 


INDEX     PEHSON.VRUM. 


Bebbnoarius    de   Portuqalia,    nota- 

rius,  395. 
Bereto,  V.  Bessio. 

BeRGAMO,  V>.  AuGUSTINUS,  BONAGRATIA, 

Gerardus,  Michael. 
Beringi,  V.  Philippus. 
Bermont,  V.  Petrus. 
Bermordus,  6661'. 

BeRNARDI,  V.  GuiLLELMUS. 

Bernardus  (S.),  110. 

DE  Albeli,  669''. 

DE  Albia,  163. 

d'Alby,  tit.  S.  Ciriaci  in  Tliermis 

presb.  card.,  516. 

DE  Alvernia,  663'',  665». 

DE  Alvernia,  proe.  cancell.  Paris., 

mag.,  379. 

DE  Aretia,  Ord.  Min.,  theol.  mag., 

576,  577,  578,  579,  584,  587*. 

■ ■  Baliste  (Valiste),  Ord.   Praed., 

theol.  mag.,  600. 

bedellus  fac.  theol.,  518. 

Belvacensis,  29. 

deBessa,  Ord.  Min.,11*. 

Bruni,  Aniciens.  episc,  4.30. 

DE  Cabanes,  337*. 

DE  Cardiliaco,  662''. 

DE  Catellonia,  669''. 

DE  Druye,  monachus  Autis.,  164. 

DE  GoT,  card.  episc.  Alban.,  68. 

DE    Haermois,    alias     de    Villa 

Campi,  proc.  nationis  Gallic,  mag., 
466,  491. 

Hernei  (Hervei?),  668''. 

Jacobi,  661»,  664''. 

OoRi,  666^ 

de  Juzico,  mag.  gen.  Ord.  Praed., 

92,  100. 

LoMBARDi,     Ord.     Praed.,     mag. 

theol.,  292,  303. 

Macro  de  Gamachiis,  theol.  mag., 

202,  203. 

de  Manso,  Eremit.  S.  Aug.  prior 

provinc,  theol.  mag.,  659. 

Oliverii,  Eremit.   S.  Aug.,  episc. 

Oscens.,  Barcin.  etDertus.,theol.  mag., 
419-423,  425*,  453,  545,  557. 

DE  Paulbtinis  (Parentinis),  Ord. 

Praed.,  5i6. 

DE  Pentrez,  668". 

DE  Pertot,  488. 

de  Ponte  Rivi,  665». 

de  Pymo,  163. 

Rocholle,  art.  mag.,  634. 

Rogerii  de  Malveriis,  art.  mag.. 

636. 

Sarra,  668». 

Saynerii,  art.  mag.,  634. 

DE  Turre,  canoD.  Belvac,  465. 

DE  Valle  Gige,  668». 

DE     VlLLA     CaMPI,     V.     BeRN.     DE 

Haermois. 

DE  YSBLicis,  Ord.  Praed.,  526. 


BeRNEVILLE,  V.  JOIIANNES. 

Beroti,  V.  Aubertus. 

Berrier,  V.  Robertus. 

Bertaldus     de     Alvernia     Veneta, 

668 1>. 
Bertaudus  de  Hala,  civis  Paris.,  278. 

DB  Pratis,  miles,  564*. 

. •  DE  S.  DiONYSio,  mag.  theol.,  cau- 

cellarius  Paris.,  episc  Aurelianen. ,  23, 
24*,  43,  47,  48,  66,  67,  70,  97*,  120. 

•  DE  S.  DioNYSio,  canonicus  S.  Geno- 

vefae  et  curatus,  theol.  bacc,  et  capel- 
lanus  papae,  551,  572,  573. 

SoRELLi(SoREYL),can.  Paris.,ma:.-. 

theol.,  419,  421,  4>3,  516-518,  667». 

BeRTENCUEIA,  V.  JOHANNES. 
BeRTHELELLI,  V.   JOHANNES. 

Bertoldus  de  Augusta,  Almanus,  164. 

■  DE  Bohemia,  6&3^  666^. 

■  DE  CoNSTANCiA,  in  Almania,   art. 

mag.,  406,  668''. 

■  DE  Henneberg,  comes,  536*. 

Bertrand  Le  Bidaut,  256*. 

BeRTRANDI    (BeRTRANNI)  ,    13.    GUILLEL- 

mus,  Petrus. 
Bertrandus  Bonifacii,  mag.,  29?. 

•  DE  Cabanesio,  163. 

■  DE  Capdenaco,  miles,  436. 

DB  Cardaillac,  episc  Caturcens., 

436. 

DE  Colombier,  abbas  Clun.,  687*. 

- — -  DE  Deutio,   S.  Marci  card.,  542. 

543*,  572*. 

dictus  Feron,  296*. 

•  (de   Montfavels),   S.    Mariae   iu 

Aquiro  cardinalis,  342,  441*. 

notarius,  586. 

DK  Pogeto,  episcopus  Ostien.,  404, 

441*. 

DE  RoissiACO,  163. 

Sai.omonis  de  Lambalia,  mag.  el 

notarius,  370,  499. 

DE    S.    Michaele,    Ord.    Praed., 

theol.  mag.,  500,  572. 

•  DE  TuRRE,  episc  Tusculan.,  admi- 

nistrator  gen.  Ord.  Min.,  theol.  mag., 
238,  320,  327*,  347. 

VlNCENTlI     DE     MONTEPESSULANO, 

Ei-em.  S.  Aug.,  theol.  mag.,  536,  557. 
Bbrvenit,  V.  Henricus. 
Besachia,  al.  DE   Bellomonte,  0.  Jo- 

hannes  Gerardi. 
Beschibre,  V.  Paganus. 
Bescoti,  V.  Guillelmus,  Johannes. 
Bessa,  V.  Bernardus. 
Bessio  seu  Bereto,  u.  Petrus. 

BeTHUNIA,  V.  JOHANNES. 

Beynardi,  V.  Rainardi. 

BiaECH,  V.   JOHANNES. 

BlAUCAlRES  DE  CEESPI,  B.    AbQIDIUS. 
BlCHERIAU,  U.  GUILLOTUS. 
BlCUNCURIA,  V.  JOHANNES. 
BlDAUT,  U.   RaYMUNDUS. 


BlENVENU,  V.  JOHANNES. 

BlLAWE,  V.   HeNRICUS. 

BlLLETI,   V.   OdARDUS. 

BlLLIACO  (BlLLY),  V.  JOHANNES,  RlCHAR- 

DUS. 
BlNETTE  DE  GeMBLACO,   V.  LaURENTIUS. 

BioN,  V.  Petrus. 

BlRENDAN,  V.  JOHANNES. 

BlRQET,  U.  JOHANNES. 

BlRON,  V.  Petrus. 

BlSUNCIO   (Bbsuncio),  ».   GUIDO,  HUQO, 

Reginaldus,  Stephanus. 
Biterum,  V.  Raymundus. 
Blancheti,  v.  Jacobus. 

Bl.ANDIACO,  V.  JOHANNES. 
BlaNQIACO,  V.  JOHANNES. 
BlANKART,  V.  JOHANNES. 

Blasius    Heroudi,    art. ,    med.    mag., 

630. 
Blbnkini,  V.  Petrus. 
Blesis,  V.  Johannes. 
Blise,  V.  Galterus. 
Bloc,  V.  Guillelmus. 
Blondelli  (Blundel),  j).  Johannes. 

BlOYNI,  V.  JOHANNES. 

Bludonis,  c.  Albertus. 

BOBEI  DE  MaRVILLA,  V.  HeNRICUS. 

Bocouet,  V.  Petrus. 

Bodenuam,  V.  Guillblmus. 

Bodoario,  V.  Bonaventura. 

Boblene  Verzil,  V.  HUGO. 

Boescure,  V.  Laurentius. 

Boeti,  u.  Johannes. 

Boetius,  80,  81,  400*. 

BoHEMiA,  V.  Bertoldus,  Conradus. 

BoHic  (BoY,  BouicH),  V.  EvBNUS,  Hbn- 

RICUS,  IVANIS. 
BOILIAVE,   V.  JOHANNES. 
BOIS,  V.  RlCARDUS. 

BOISSBYO  (BUSSEYO),    W.  JOHANNES. 
BOISTBL,   V.  JOHANNES. 
BOLBONA,  V.   GUILLELMUS. 
BOLENCORT,  V.  JOHANNES. 
BOLONIA,  V.  GUIDO. 
BOLSBNHBIM,  V.  BaRTHOLOMAEUS. 

BoMMi,  V.  Johannes. 

BoNA,  ducissa  Normanniae,  455*. 

BONAE  FlDEI,  «.  JoHANNES,  PeTRUS. 

BoNAGRATiA,  minister  gen.  Ord.  Min., 

U*,21*. 

Bergomensis,  Min.,  290*,  4.36*. 

BoNAMicus,  Bouoniens.   cler.,   notarius, 

34. 

BONA    VaLLE,  V.  GUILLELMUS. 

BoNAVENTURA  (S.),  Ord.  Min.,  81. 
BoDOARio  dePadua,  Erem.  S.  Aug.,  mag. 
theol.,  prior  geu.,  536*. 

BONDUES,  B.  JOHANNES. 
BONEPFANT,  V.  PeTRUS. 
BONELLA,  V.  JOHANNES. 
BoNETI,   V.   BaRTHOLOMAEUS,    GUILLEl. 

MUS,  NlCOLAUS. 
BONI,  V.  NlCOLAUS. 


I  N  D  E  X     P  E  It  S  O  N  A  R  U  M . 


757 


BONIPACII,  ».  BkRTRANDUS,  BONIFACIUS, 

Grimerius,  Petrus. 
bonifacius  bonifacii,  531*. 
. DE  PiGNENA  (Picena),  Orci.  Praetl., 

592,  604. 

BONIQINA,  V.  JaCOBUS. 

BONINI  DE  SUMMOPUTEO,  V.   PeTRUS. 

BoNiNUS,  V.  Alexander. 

DE  SuMMOPUTEO,  ai-t.  mag.,  635. 

BONIS,  V.  JoHANNES. 

BONITUS  MOTETI  DE   Interaquis,    mag. 

medic,  630. 
Bonmathaeus  de  Maynardino,  158*. 
bonnait,  v.  robertus. 
BONONIA,  V.  Antonius,  Girardus,  Ur- 

BANUS. 
BONORIA,  V.   PeTRUS. 

BONUS  DE   Zambonino,  can.  Tridentin., 

art.  mag.,  634,  7i0. 
BoR,  V.  Theodoeicus. 

BORBONIO,  V.  JoHANNES. 
BORRENCO,  V.   AdaM. 

Borreto,  V.  Stephanus. 

Bort,  V.  Franco. 

Bos,  13.  G. 

Bosco,    V.    Eustachius,    Guillelmus. 

JOHANNES,    NlCOLAUS. 
BOSIS,  V.   MlCHAEL. 

Boskeere,  V.  Petrus. 

BOSSI  DE  MaGENTA,   V.  JOHANNES. 
BoSTOL,  V.  JOHANNES. 
BOTTESAVT,  U.  BaLDEWINUS. 
BOUBON,  V.   NlCOLAUS. 
BoUC  DE  FeSTIOLIS,  V.   JOHANNES. 
BOUCHARDI  (BOUCHAET),  V.   ThOMAS. 

BOUCHE,  V.  Lambkrtus. 

BoUCHEL,  V.   GUILLELMUS. 

Boudant  de  Bullone,  c.  Johannes. 

BOULEY,  V.   PeTRUS. 
BOUQUEDBPOIS,  V.   GeEARDUS. 
BOUQUEREL,  V.   MlCHAEL. 

Bouroe  de  Luperis,  V.  Johannes. 


BOURQOIONON,  V.  GuiLLELMUS. 

Boygne,  aiias  Mii.ms,  v.  Johannes. 

BOYSSEYO,  K.  BUSSEYO. 

BkaBANTIA,      y.    SlGERUS. 

BeACHIA   (BrAYCBIA),  13.   JOHANNES,  Ml- 

CHAEL. 
BRACHIUMFERRI,  V.   JOHANNES. 

Braco,  V.  Petrus. 
Bradewakdine,  V.  Thomas. 

BeAIBROCK,  V.  NlCOLAUS. 

Branchbekg,  V.  Rabbato. 

BraNCHIS,  V.  NlCOLAUS. 
BkaSSATOKIS  (BraSSORIS),  V.  JOHANNES. 
BkAULIS,  V.  MlCHAEL. 
BkEBAN,  V.  JULIANA,  ThOMAS. 

Bkena,  V.  Guillelmus. 

BRENAY,  V.  GlRARDUS. 
BrESONIS,  !3.  JOHANNES. 

Breton,  t3.  Yvo. 

BrBYO,  V.  NlCOLAUS. 

Brice,     Bricia,    V.    Bartholomaeus, 

Gracinus. 
Bricone  (S.),  j3.  Stephanus. 
Brie,  13.  Philippus. 
Beifuel,  13.  Galterus. 

BkINACA,  13.  JOHANNES. 
BRIQUEBEC,  13.  JOHANNES. 

Brito,  13.  Alanus,  Aufredus,  Evenus, 

hjVERARDUS,GAUFRIDUS,GuiLLELMUS, 

Hamo,  Hervaeus,  Johannes,  Raul- 
Fus,    Remundus,    Rodulfus,    Salo- 

MON,   YVO. 
BrITON,  V.   GUILLELMUS,    JOHANNES. 
BrITONIS,     13.     GUILLELMUS,     JoHANNES. 

Relis,  Ricardus. 
Brixia,    V.  Bartholomaeus,    GUILLEL- 
MUS. 

Bhoequerke,  13.  Nicolaus. 
Broitial,  V.  Arnoldus. 
Brolio,  b.  Johannes. 
Bron,  V.  Bkown. 
Brossa,  13.  Simon. 


BrOSSANO,    (3.  SlMON. 
BBOTEI,  13.  JOHANNES. 

Brown,  V.  Patricius. 
Beueriis,  13.  GuiDO,  Johannes. 
Bkuqis,  13.  Bartholomaeus,  Johannes. 
BruNACCI,  13.  Clemens. 
BrUNBSWICH,  13.  Theodoricus. 
BrUNETI,  13.  Eustachius. 
Brusella     (Bkosellis,     Brusellis), 

1).  Arnulphus,  Heneicus. 
Bkuwee,  13.  Johannes. 
Bucco,  13.  Gerardus. 

BuCHINI,  13.  GUILLELMUS. 
BUCIACO,  13.  SlMON. 
BUDE,  13.    WlLMANUS. 
BUFAI,  13.  ThOMAS. 

BuGLosu,  V.  Mathias. 

BUILLANE,  13.  GaUFRIDUS. 

BUILLIACO,  13.  JacOBUS. 

BUITERNE,  13.    FrIDERICUS,   WaLTERUS. 

BULLONE,  13.  RadULPHUS. 

BURELLI,  13.  JacOBUS. 

BURETI,  13.  ReGINALDUS. 

BURGAUT,  V.  GeRINUS. 

BURQO,  13.  HUBERTUS,  JOHANNES. 

BURGO    S.  SePULCHRO,   13.  DlONYSIUS. 

BURGOIN    (BoRQOIN),  V.  StEPHANUS. 

BURGONDI,    13.    Johannes,    Matthaeus 

Ymbertus. 
Burgondus,  13.  Gaupridus,  Petrus. 
Bukgundia,  V.  Henkicus. 
Buridan,  13.  Johannes. 

BURLEY,  13.  GaLTERUS. 

Burnelli,  13.  Robektus. 

BURRECTO,  13.  GiLHELMUS. 
BuRY,  13.  JOHANNBS,  PvICCARDUS. 
BURYA,  13.  ThIBOLDUS. 

bussekoliis,  13.  nlcolaus. 
Bust,  13.  Gerardus. 

BUSTO,  13.  FlRMlNUS. 

BUXERIA  (Bussekia),  13.  Yvo. 

BYAKDUS,  1).   NlCOLAUS. 


C.  DE  Augusta,  165. 

C.  de  Poilaco,  can.  Vivarien.,  88. 

Cabanesio,  13.  Bertrandus. 

CaBARTO,  13.  LODOUICHUS. 
CaBOT,  13.  JOHANNES. 

Cadblli,    al.    DE    French,    13.   Wal- 

LON. 
CaDOMO.  13.  Ivo. 
CaDRELLIS,  13.  JOHANNES. 
CaPET,   13.    WlLLELMUS. 
CaILARIO,  13.  Laukentius. 
Cailletet  de  Besna,  13.  Petrus. 
CaILLEU,  13.  Petrus. 
Calamadrave,  13.  Baktholomaeus. 
Calcati,  13.  Petrus. 
Caleto,  13.  Johannbs. 

ALIDOLOCO,    13.   LaNCELOTUS. 


Calig.^toris.   al.   de   Lovanio.   v.  Jo- 

HANNES. 
CaLOKE,  V.   JOHANNES  PeTRI. 

Calstris  (Castkis),  i3.  Petrus,  Simon. 
CaLTOT,  13.  Guillelmus. 

CaLVETI,  13.  DURANDUS. 

CalvomontEjI!.  Guillelmus,  Johannbs. 

Petrus,  Stephanus. 
Camakdo,  13.  Girakdus. 
Cambesio,  13.  Gambesio. 

CAMBIER,al.  DE  LeONIBUS,  13.  JOHANNES. 

Cambieks,  13.  Abgidius. 
CaMEKENO,  13.  Angelus. 
CaMIM,    13.  JOHANNES. 
CaMONE,  13.  RlCARDUS. 
CaMPANI,  13.  RONULFUS. 

Campinulo,  V.  Gekardus. 


CaMPIONIS,  13.  GUILLBLMUS. 

CaMPIS,   13.   Emericus,  Gieardus,    Ri- 

CARDUS. 

Campo  Bernardi,  13.  Jacobus. 
Campodiverso,  13.  P. 
Campomuli,  13.  Campinulo. 
Canarii,  13.  Petrus. 
CaNCELLARIIS,  13.  Chinchius. 
CaNDEL,  13.  JOHANNBS. 
CaNEBEKE,  13.  JOHANNES. 
CaNEL,  13.  JOHANNES. 

Canet,  13.  Reginaldus. 
Canis,  13.  Aegidius,  Henricus. 
Canis  vico  de  Insula,  13.  Thomas. 
Cantarana  (Cantara),  i3.  Jacobus. 
Cantobkio,  13.  Gillebertus. 
Capdenaco,  13.  Bektrandus. 


758 


INDEX     PERSONA.RUM. 


Capella,    V.   Agnes,    Johannes,    Ma- 

THEUS. 

Capellls,  V.  Aegidius. 

Capicbrius  S.  Opoi-tunae  Paris.,  133*. 

Capinulo,  V.  Campinulo. 

CaPITEVICI,   V.  RlCARDUS. 

Caprarii,  V.  Arnaldus,  Guido. 

Caprosia,  V.  Guillelmus. 

Capua,  V.  Bartholomaeus. 

Capucii,  V.  Petrus. 

Capucius  de  Robertis,  can.  Ferrarien., 

636. 
Cakaccioli,  V.  Franciscus. 

CaRBATO,  V.  JOIIANNES. 

Carbonena,  al.  de  Lexoviis.  v.  Guil- 

LELMUS. 

Caedalhaco,    V.    Gaillardus,     Guil- 

LELMUS. 

Cardiliaco,  V.  Bernardus. 

Cardo  de  Aurengia,  bacc.  medic,  291*. 

Caricampo,  V.  Johannes. 

Caeitate,   V.    Droco,    Nicolaus,    Pe- 

trus. 
Carlarii,  V.  Joiiannes. 
Carliolo,  V.  Thomas. 
Carlucio,  V.  Raymundus. 
Carnificis,  V.  Guillelmus,  Johannes. 
Carnoto,   ■c.   Aymericus,   Gaufridus, 

JOHANNES,  NlCOLAUS. 

Caroliloco,  V.  Jacobus. 
Caro  loco,  V.  Lancelletus. 
Carolus,  ijennanus  Pliilippi  IV  Franciae 
regis,  Alanijonii  comes,  430. 

dux  Normanniac,  519*. 

praepos.  Saleitcn..  164. 

• n,  rex  Siciliae,  289*. 

IV,    Romanorum  impcrator,  547*, 

603,  604  *. 

Caroni   de   Bellaquercu,   V.   Radul- 

PHUS. 
CaRONIS,   V.  JOHANNES. 

Carpent,  )i.  Abgidius. 

CaRPBNTARII,  f.   GUILLELMUS.  PeTRUS. 

Carrara,  V.  Ubertinus. 
Carrelli,  17.  Arnoldus. 
Carreto,  V.  Henricus. 
Carsekredoue,  V.  Pktrus. 
Carterot  de  Ulliaco,  V.  Petrus. 

CaRUEL,  V.  NlCOLAUS. 

Cakusis,  V.  Bartholomaeus. 
Caevomonte,  k.  Johannes. 
Casa,  V.  Berbngarius,  Pbteus. 
Casali,  V.  Petrus. 
Case  (Casse),  V.  Johannbs. 
Casellis,  V.  Petrus. 

CaSTELLI.   V.  JOHANNES. 

Castellione,  V.  Rostannus. 
Castello,   V.   Amadeus  ,    Franciscus. 

Petrus,  Yvo. 
Castbylb,  V.  Jacobus  de  Lastegle. 

CaSTRIC,  V.  GUILLELMUS. 

Castris,  V.  Calstris. 

CaSTRO,  V.  JOUANNES,  JIlCHAEL. 


CaSTRONOVO,   V.   JOHANNES. 

Casteo  Portuensi,  V.  Hayricus. 

Reginaldi,  V.  Guillelmus. 

Teodorici,  V.  Girardus. 

Vii.lani,d.  Giliielmus,Johannes. 

Catellonia,  15.  Bernardus. 

CaTHAN,  V.  NlCOLAUS. 

Cauchois,  V.  Gaueridus. 

Cauda,  j).  Dionysius. 

Caulerii,  V.  Arnaldus  Guillelmi. 

CaUMIZIS,  V.  JOHANNES. 
CaUNIN,  V.  JOHANNES. 

Cavarocha,  V.  Petrus. 

Caym,  al.  DE  Marlliaco  villa,  v.  Jo- 

HANNES.' 

Cayn,  V.  Radulphus. 

Caynardus   de  Veteri   Umea.   mona- 

ohus,  163. 
Ceccano,  V.  Annibaldus,  Nicolaus. 
Celati,  V.  Germanus. 

CeLLERARIIS,  V.  GUILLELMUS. 
CeLLERIIS,  ».  JOHANNES. 

Cello,  V.  Sello. 
Celseto,  V.  Gilbeutus. 
Cenebaut  Lumbardus,  664». 

CeNTELOGIO,  V.  RlCARDUS. 

Cbntumputeis,  V.  Petrus. 
Cerans,  V.  Serans. 

CeRNIN.   V.  JOHANNES. 
CbSENA,  V.   MlCHAEL. 

Cbssbnna,  V.  Reynf.rus. 
Ceudalb,  V.  Thomas. 
Chableiis,  V.  GUIDO. 
Chableyo,  V.  Henricus. 
Chacard,  V.  Mahi. 
Challeyo.  V.  Stkphanus. 

CllALOT,  V.  GaLFRIDUS. 

ChaMBARELLO,     V.    JOHANNES    HuOONIS. 
ClIAMBILYACO,   V.  PeTRUS. 

Champion,  V.  P. 

Chanaco,  V.  FuLco,  Guillelmus. 

Chanbobauco,  V.  Peraudus. 

ChAPIANSBC,  V.  GUILLBLMUS. 

Chapluco,  V.  Petrus. 
Charantone,  V.  Johannes. 
Chardouce,  V.  Henricus. 
Charel  de  Alba  Petra,  v.  Johannes. 
Charnayo,  V.  Gaui-ridus. 

ChaTARDI,  V.  JOHANNES. 

CuATARDUs  DE  Mesiaio,  mag.,  564*. 
Chatun,  V.  Galterus. 

CHAUClfiB,  V.  GUILLOTUS. 

Chaucon,  V.  G. 
Chauconnio,  V.  Odo. 

ChAUDEMAYO,  V.  JOUANNES. 
CUAVKNES,  V.  JOHANNES. 

Chenaco,  V.  Guillelmus. 
Chenayn,  I!.  Petrus. 
Cheremale,  V.  Guillelmus. 

ChbRREST,  V.  JOHANNES. 

Cheziaco   (Chesy),   b.   Johannes,   Ni- 

COLAUS,  PeTRUS. 

Chezy  (De),  ;J64. 


Chidenbus  de  Pbzinge,  164. 
Chidbricus,  V.  Thidericus. 
Chinchius  de  Cancellariis,  procurator 

capituli  Paris.,  lo9. 
Chinuro,  V.  Johannes. 

ChOFFER,  V.  JOHANNES. 

Choleti,  V.  JoHANNES  cardinalis. 
Chotomensis,  V.  Johannes. 
Christiani,    V.   Gervasius,    Stepha- 

NUS. 

Christianus  (d'Elst?),  662". 

DE  Elst,  art.  mag.,  Univers.  Paris. 

nuncius,  442,  443*,  561,   562*.  590, 
591*. 

(Ghis)    Guys    de    S.    Audomaro, 

baccal.  theol.,  654,  655*. 
Christophorus  de  Ravbnblo,  scriptor 

et  librarius  juratus  Univers.,  658*. 

ClCERO,  17. 

ClMAYS,  V.  StEPHANUS. 

ClRCELUS,  V.  PeTRUS. 

Clamarcio,  V.  Johannes. 

CLARANO,  V.  JOH.  RUBEUS. 
ClARIACO,  13.  JOHANNES. 

Claricia  de  Rotomaoo,  149,  150,  151, 

152,  153. 
Clarissa  la  Cambriere,  256*. 
Claeo  (S.),  p.  Galteeus. 
Clatot,  V.  Petrus. 
Clauso,  V.  Petrus. 
Clemens  (S.),  80. 
Brunacci,  Florentinus,  prior  Ser- 

lorum  S.  M.  Paris.,  141. 
AB  OsiMO,    prior  gen.   Eremit.    S. 

Aug.,  12,  39,  42*. 

DE  Palaciolo,  668". 

DE  PoDio,  niag.,  668''. 

DE  PuTEO,  art.  mag.,  644, 

ViTRARll,   Eremit.  S.  Aug.,  theol. 

mag.,  615,  616. 

■  DB  Ymagine,  666''. 

Clementia  de  Belvaco,  260. 

relicta  LuDovici   Franciae  et  Na- 

varrae  regis,  270. 

regina,  Philippi  V  soror,  364*. 

Clembntiae  de  Sodoya   (Sandoya),  v. 

Henricus. 

ClEMBNTIS,  V.  JOHANNES,  RoBERTUS. 
ClEMONT,  V.  JOHANNES. 
ClEPEEIS,   V.  JOHANNES. 

Clerici,  r.  Abgidius,  Johannes,  Regi- 

NALDUS. 

Clivilla,  V.  Peteus. 
Clodoaldo  (S.),  V.  Andreas. 

ClOSELLO,  V.  JOHANNES. 

Cluniacensis,  V.  Galtehus. 
Cluniaco,  ti.  Johannes,  Nicolaus. 

CoCHELET,  V.  JOHANNES. 

CocHON,  V.  Hugo,  Johannes. 

COCI,  V.   JOHANNBS. 
COCORUL,  V.  Reynerius. 
CoELESTiNUS  Seguier,  jur.  can.  schol., 
488,  489*,  720. 


INDEX     PERSONARUM. 


759 


COKIS,  V.  Gerardus. 
CoQNO,  V.  NlCOLAUS. 
COILLETE,    V.  ThOMASSINUS. 
COILLIONIS,  V.   AeGIDIUS. 

CoLARDUS  dictus  At;coTE,  165. 

DE  Loyers,  665''. 

de  Milliaco,  668". 

CoLASii,  V.  Johannes. 

COLDOE,   1).  FeLICIUS. 
CoLEimON,  V.  GUILLELMUS. 
COLEMONT,  V.  RlCIIAUDUS. 

CoLiNus  DE  Cadomo,  clericus,  360. 
bedellus  Gallicorum,  247. 

Crasini,  666''. 

fllius  sigilliferi,  661«. 

Martelli,  5. 

Tuenchemek,  stationarius,  180. 

COLLEPITRE,  V.   ROGEUIUS. 
COLOMHERIIS,    V.    BeRTRANDUS,  JoHAN- 
NES. 

CoLONiA,  V.  Hbnricus,  Matthias. 
Columbario,  c.  Joiiannes. 

COLUMNA,    V.    AegIDIUS,     JaCOBUS,    Jo- 

hannes,  Petrus. 
Comestor,  V.  Petrus. 
CoMITIS,  i;.  GUILLELMUS.  Jacobus. 
COMPENDIO,  V.  StEPHANUS. 

Compenso,.u.  Petrus. 

Concers,  V.  Mathaeus. 

Conchiaco,  al.  de  Maresco,  v.  Rober- 

TUS. 
CONDETO,  V.  PeTBUS.  SimON. 

Confluencia,  V.   Petrus. 
Coneolein,  V.  Emo. 

CONILI,  ».   PaULUS. 

CoNo  DE  Valle  Clusa,  664'',  667». 
conradus  (conrardus,  conbaldus)  de 
Alberstat  de  Almania,  165. 

Alemanus,  stationarius,  532. 

DE  Almania,  163. 

• •  DE  Alverstat,  junior,  Ord.  Praed., 

526. 
DE  Argentina,  163. 

DE  AUGUSTA,    164. 

DE  Bohemia,  163. 

CoNRARDi,   can.    Lincopen.,    mag.. 

647. 

DE  Geno,  165. 


CONRADUS   Hor.OGE,  can.   maj.  cccl.   in 

Wildhusen.,  mag.,  646. 

DE  Missem,  1G3. 

Piscerna,  Salponen.,  163. 

. scrviens   principalis    nat.    Anglic, 

406. 
•  de  Suetia,   nuntius  facultatis  ar- 

tium,  mag.,  606,  648*. 
Constancia,  V.  Bertoi.dus. 
Constantius    de    Neapoli,    Erem.    S. 

Aug.,  baccal.  theol.,  536. 

CONVERSA,  V.  JOHANNA. 

Conversi  de  Nisicastro,   V.  Pbtbus. 
Philippus. 

COOPERTORIS,  V.   AegIDIUS. 

Coppis,  V.  Mankredus. 
Copu,  V.  Petrus. 
COQ.  V.  Robertus. 

COQUEREL,    V.  FlRMINUS. 

COQUINA,  D.   SlMON. 

CORBEIA    (CORBYA),     V.    AeGIDIUS,    Ro- 

BERTUS,  SlMON. 
CORBIN,  V.  ROGERUS. 
CORBUIHACO,   V.  PeTRUS. 
CORDARII   DE  NIGELLA,  V.   PETRUS. 
COUDELLIS,   V.   YVO. 
COUDIFER,  C.  NlCOLAUS. 
CORDOVAN,  V.  JOHANNES. 

CouNAco,  V.  Radulphus. 

CoRNELlO,  V.  L. 
CORNELLIONE,  V.   GaUFRIDUS. 
COUNEMARE,  V.   ReGINALDUS. 
CORNUBIA,   V.    GUILLELMUS,    HeNRICUS, 

Thomas. 

CORNUTI,  V.  AeOIDIUS. 
CORPIR,  V.  ThOMAS. 

Coups  d'homme,  V.  Philippus. 
Corrigie,  V.  Guir.LEI.MUS. 
CORSAVINO,  U.  RaYMUNDUS. 

CoRSON,  V.  Elias. 

CoRUN  de  Fontanis,  V.    Theohaldus 

CORVABIA,  V.  PeTRUS. 
COSSARDI,  V.  GlLLEBERTUS. 
COSTART,  V.  RlCARDUS. 
CotURNICIS,  V.  PlIILIPPUS. 

CouciACO,  V.  Johannes,  Robeutus. 

COUCXCASTRO,  V.  JOHANNES. 
COUDREIO,  V.  SlMON. 


COUMIE,  V.  Epiphania. 

COUUCON,   V.  ROBEUTUS. 

CouuoQUE,  al.  DE  Roriris,  v.  Robertus. 
Couupalais,  V.  Petrus. 

COURSEYO,  V.  JOHAN.NES. 

CorrtT,  V.  PHiLippr;s. 

CouRTors,  V.  Jori.\NNES.  '  •  ■■ 

COUTUBIER,  V.   liEGINALDUS.      " 

Covereur(Crevk(;ikuu?),  v.  Aegidius. 

CbASINI,  V.  COLINUS. 
CrASMENIL,  V.  JOHANNES. 

Cremona,  V.  Belonus,  Guillelmus. 
Crepon.  c.  Elias  Rufus. 
Cresciaco,  V.  Andbeas. 
Crespir,  V.  Alanus. 

CUESTIAN,  U.  JOHANNES. 

Cuisp,  V.  G. 
Crispynio,  V.  Petuus. 
CurSTOFORi,  V.  Franciscus. 
Crocg,  V.  Adam. 
Croco,  V.  Petrus. 
Crolessaupe,  V.  Johannes. 

CUOLLIO,  V.   GUILLELMUS. 

Cuoso,  V.  Ademauus,  Jacobus,  Petrus. 

Crotoy,  V.  Petrus. 

Croso,  Crozo,  V.  Petrus. 

CRUAriNO,  u.  Philippus. 

Cruberet,  V.  Guillelmus. 

Cruce,  V.  Petrus. 

CuuETi,  r.  Guillelmus. 

CuurtEC,  V.  JoriANNES. 
Cr'i';RA,  V.  Petrus. 

CULAIN,  V.  NlCOLAUS. 

Culmine,  V.  Johannes. 

CuMENIS,   V.    JOUANNES. 

CuMrNO,  V.  Henricus. 
CuMis,  V.  Benedicti;s. 

CUOMENEUC   (?),  V.  GUIDOMARUS. 
CUPARII,  V.   JOHANNES. 
CUUIA,   1>.  GUILLELMUS,  YvO. 
CUBSEUIIS,  V.  GUILLELMUS. 
CuBTI,  V.   GUILLELMUS,  JoRDANUS. 
CURTILIS,   V.   GlUARDUS. 
CUSANES,  V.  ReGINALDUS. 

CUSCURARIUS,  V.  Johannes,  Richardus. 

CusiLLO,  V.  Petrus. 

CusTos,  u.  Johannes. 

Cutibiaco,  V.  Girabdus,  Johannes. 


D 


Dachis,  V.  Johannes. 
Daci,  V.  Jacobus. 

Dacia,  V.  Hemerigus,  Jacobus,  Lau- 
rkntius,  Michael,  NicoLAUs,  Petrus. 
Dalas,  V.  Danielus. 
Dalo.naiqne,  V.  Petrus. 
Dalos,  V.  Jacobus. 
Dalphini,  V.  GUIDO,  HUGO. 
Dam,  u.  Antonius. 

DaMBACH,  V.  JOHANNES. 

Damis,  V.  Petuus.  - 


Damosiaco,  V.  Petrus. 
Dampierre,  V.  GuiDo. 
Damville,  V.  Danvilla. 
Daneiues,  V.  Dionisia. 

DaNI,  V.  RlCHARDUS. 

Daniel  de  Dalas,  663''. 

■  deDoulas(Doul),  mag.,  296*,  467. 

episc.  Verdensis,  Carm.,  539,  540*. 

Fabui,  Brito,  165. 

DE  Loctey,  librarius,  658*. 

MiLiTis,  art.  mag.,  645. 


Daniel  de  Monterubiano,  Eremit,  S. 

Aug.,  321. 
DE  Pauisius,  capell.   S.   Mederici, 

278. 
■  DE   Tauegouon,    medicinae  prof., 

361*. 
DANvrur.A,  ii.  Nrcor.Aus. 

DATrrKS,  V.  Robeutus. 

Dauchy,  V.  Jacohus. 

Dai;uediche,  v.  Henuicus. 

DAvrr)  r)K  Aidaz,  164. 


760 


INDEX     PEHSONARUM. 


David,  episc.  Assaphensis,  424*. 

DE  Mar  (Maie),  mag.,  367,  368*. 

DE       RUDALBACH,       V.      DaVID       DE 

Wallia. 

DE   Wallia,    reclor   Univ.,  mag., 

m. 

Davilla,  V.  Danvilla. 

DeDE,  r.  JOHANNES. 

Demaiaudus  de  Polonia,  163. 
Demoys,  V.  Symon. 
Dbnisot,  dictus  de  Valencianis,  82. 
Deodatus,  abbas  Latigniac,  episc.  Ca- 
strens.,  theol.  iiiag.,  202,  217. 

Barrerie,   Ord.  Carmelit.,  theol. 

mag.,  657. 

Benedicti,     curatus    de     Stella, 

477*. 

Deonisii,  p.  Guillelmus. 
Derdanus,  c.  Johannes. 

DeSCOVILLA,  ».  GlLEBERTUS. 

Descroues,  c.  Nicolaus. 
Desiderio  (S.),  V.  Gikardus,  Nicolaus. 
Desies,  V.  Renerus. 
Desmoulins,  V.  Johannes. 

DeSPERNOY,  V.   NlCOLAUS. 

Despr^s,  v.  Petrus. 

Destemecke,  V.  Dyerricus. 

Deutio,  V.  Bertrandus,  Gaucelinus. 

DlA,   r>.  JOHANNES. 

DlACONI,  V.  JOHANNES. 

DlDACI,    V.  JOHANNES. 

DlEPOLDUS   DE  AUQUSTA,    ]  (i5. 

DlLLET,  V.  JOHANNES. 

DlNANT  (DlNANTO),  V.  GuiLLELMUS. 

DiNus,  patriarcha  Gradensis,  436. 

DiONisiA  Daneires,  2y. 

DioNYSii,  V.  Alphonsus. 

DioNYSio   (S.),  V.  Bertaudus,   Johan- 

NBS,  PeTRUS. 
DlONYSIUS  Aeeopagita,  400*. 

dictus  Bilbaut,  260. 


DioNYSius    de  Burgo   S.    Sepulchri, 
Fremit.  S.  Aug.,  mag.  theol.,  502*. 

DE  Cauda,  668». 

Divitis,  152. 

DE  Duclaro,   alias   dictus  Mahu- 

DEL,  theol.    mag.,    canon.   Constant., 
497.  625. 

•  DB  Faecellis,  art.  mag.,  639. 

• Flaconis,  art.  mag.,  632. 

DE  Mutina,  Ererait.  S.  Aug.,  theol. 

mag.,  404,  535,  536*,  546,  547*,  570*. 

Olearii   db  Parisius,  art.   mag., 

635. 

DB  Perona,  dfA'^. 

•  Saffray  (Safre,   Safredi),  can. 

S.  Sepulchri,  art.  et  med.  mag.,  360. 
362,  362*,  665»,  671*. 

DE  Varedis,  art.  mag.,  635. 

DiRRicus  Almanus   de  Cardano,   165. 

DlUNANO,  V.  HerVBUS. 

DlVIONE,  V.  Galterus,  Johannes. 

DlVITIS,  V.  DlONYSIUS,  JOHANNBS. 
DOLA,  V.  Gerardus. 
DOLLINDORP,  V.  HeNRICUS. 

Domario  (Domaro),  V.  Gerardus. 

DOMEYRA,  V.  PeTRUS. 

Dominicus    Grima     (Grenier),     mag. 

theol.,  episc.  Appam.,  277*.  437*. 
HoRNEN(DEHuRNEN),art.mag.,634. 

DE  ISPANIA,  670". 

DE  Martinacio  de  Clavaxio,  can. 

S.  Johannis  Leod.,  mag.  art.,  634. 

Martini  db  S.  Urbano,  art.  mag.. 

633. 

DE  Sancto  Salvio,  665*. 

DE  Saint  Saugoc,  662*. 

DONALDUS  DE  MaR,  664*. 
DONARIO,  V.   DoMARIO. 

DoNATUS,  ejusdem   Barbarismus,  679*. 

DE  Ferrariis  de  Massis  de  Vi- 

GLEVANO,  art.  mag.,  636. 


DONNINO  (S.),  B.  GaUFRIDUS. 

DONSBRCIO,  t\  PONTIUS. 

DOEGITE,  V.   PeTRUS. 

DORMALB     (DOEMARE),      V.      GeEARDUS, 

Godefridus. 
Doublel,  V.  RoBBRTUs,  Stephanus. 
DouLAS  (DouL),  V.  Daniel. 
Dremo,  V.  Philippus. 
Deeues  de  Vinacouet,  204. 
DROro  DE  Caeitate,  669''. 

DE  Remis,  art.  mag.,  635. 

Droconis,  u.  G. 

Droetus  de  Milli,  305. 
Deumbeec,  V.  Macolinus. 
Deuye,  V.  Bernardus. 

DUBLINI,  V.   AEGIDIUS. 
DUCLARO,  V.  DlONYSIUS. 
DUCY  (DUCYACO),  l).  DURY. 

DuDi,  V.  Hercherus. 

DuDO,  dictus  Tuebuef,  can.   Paris.,  5. 

DUOLES,  V.  JOHANNES. 

DULCIS,  J).  ROBERTUS. 

DULHUNS,  V.  JOHANNES. 

DULLART,  V.  JOHANNES. 

DUNIS,  V.  JOHANNES  DE  ChERINIS. 

DUNO,  V.  HUGO,   J. 

DUOBUS  MONTIBUS,  V.  JOHANNES. 

DURANDI,  V.  GUILLELMUS,  JoHANNBS. 

DuRANDUS  DB  AuRELiACO,  Ord.  Praed., 
mag.  theol.,  330,  339,  429,  433*. 

de  auvernia,  669*. 

Calveti,  165. 

DB    S.     PoRCiANO,     Ord.    Praed., 

episc.  Limosien.,  Anic.  et  Meld.,  mag., 
102*,  217,  415*,  418,  424*. 

DURANTIS,  V.  GuILLBLMUS. 

DURIACO   (DURY),  V.    NlCOLAUS,    HeLLI- 

NUS. 

Dyaconi,  b.  Johannes. 
Dyereicus  Destemeckb,  165. 
Dyonisii,  ».  Guillelmus. 


E 


Ebrohardus  de  Houf,  Almanus,  163. 
Ebeoicensis,  o.  Guido. 
Ebtuenaco,  V.  Hermanus. 

ECCLESIA,  ».   AeGIDIUS. 
ECKA,  ».  Reinerus. 
EcKEHARDUs  DE  HocHHEiM,  Ord.  Praed., 
mag.  theol.,  148*,  322. 

ECKETOT,  V.  PeTRUS. 

Edmundus  (Emundus)  Manescalli, 
Ord.  Min.,  theol.  mag.,  421,  422,  425*, 
453,  454*. 

EdUA,  V.  SlMON. 

Eduardus  Baillol,   rex   Scotiae,  438, 

439*. 
Eqidius,  V.  Aegidius. 
Elemosine,  V.  Andreas. 
Elias,  dictus  RuFus  de  Crepon,  30. 
(Elis)     db    Coesone    (Cueson, 


CouRSON),  mag.  theol.,  505, 641*,  646*. 
662»,  665». 
Elias  Faber,  m^. 

DE  Nabinali,    archiep.   Nicosien., 

S.  Vital.  card.,  Ord.  Min.,  theol.  mag., 
320,343,419,  423,431*,  564. 

QuEENBL,  can.  S.  Johannis  de  No- 

gento  Rotrodi,  art.  mag.,  641. 

Raymundi,  Ord.  Praed.,  659. 

Talayrandus,  V.  Talayeandus. 

Elizabeth,  regina  Ungariae,  570. 

soror  comitis  Hanoniae,  599. 

Elochor,  V.  Johannes. 

Elou,  V.  Adam. 
Elpidio  (S.),  V.  Alexandee. 
Elst,  !!.  Cheistianus. 
Emelina  Regrateria,  152. 
Embeicus  de  Campis,  663». 


Emmeeicus,  661  >>. 

Emo  db  Confoleyn,  666''. 

Enardus  db  Suessia,  163. 

Encre,  V.  Petrus. 

Epiphania  La  Coumie,  30. 

Erardus  de  Villaribus,  667''. 

Erbleyo,  b.  Jacobus. 

Erdeboldus   db  Trageto   (Trajecto) 

inferiori,  165. 
Erdeto,  V.  Pbtrus. 
Ericinio,  V.  Albertus. 

ErNISI,  V.  OUILLELMUS. 

Ernuplus,  V.  Arnulphus  de  Brosel- 

LIS. 

Erqueriaco,  V.  Johannes. 
Eschevelerii,  b.  Aymericus. 
eschildus  de  suecia,  661  •>. 

ESCOLIER,  l).  SlMON. 


INDEX     PERSONAIIUM. 


761 


ESCULO,  V.  Franciscus. 

ESPARNOY,   V.  NlCOLAUS. 

ESPINAY,  305. 

ESPINE,   V.  GUILLELMUS. 

ESPOUSSART,  V.  JOHANNES. 

ESSE,  V.  Thomas. 

EUELBAREN    DE    EsSCENEM,    V.     JOHAN- 

NES. 
EURABT,  V.  JOHANNES. 

EusTACHius    DE     Bosco.     art.     mag., 
643. 


EuSTACHius  Bruneti,  mag.   art.,  bacc. 
theol.,  596,  651. 

DE    Floriaco,    doctor  in   decret., 

497,  627. 

DE  Grandicuria,  can.  Paris..  mag., 

103. 

DE  Malorege,  art.  mag.,  645. 

DE  MlLEN,  art.  mag.,  645. 

DE  Minoricuria,  abbas  S.  Vedasti 

Atr..  652,  653*. 

EvENUs  (YvANus;  BoHic  (Bouich),  jur. 


utriusque  doctor,  can.  Paris.,3fi8*,511, 
511*,  563,  665». —  V.  Hknricus  Bohic. 

EvENUS  Brito,  665». 

•  DE  Radiaco,  art.  mag..  6.36. 

EVERARDUS  Brito,  664''. 

DE  Letenc,  667''. 

EXCLUSA,  V.   GUILLELMUS. 
EXONE,  V.   GUILLELMUS. 
EXTRAVILLAM,    V.  ROBEKTUS. 
EyMARDI,  V.  NlCOLAUS. 
EyMERICI,  V.  NlCOLAUS. 


Faba  Jacobi  Fabae.  666''. 

Faber,  V.  Elias,  Gerardus. 

Fabri,  j;.  Daniel,  Guido,  Guillelmus, 
Jacobus.  Laurentius,  Michael,  Ni- 
colaus,  Ranulphus,  Ricardus,  Ro- 
bertus. 

Fabriano,  k.  TnoMAS. 

FaGOT,  V.  HUGO. 

Faiello,  V.  Petrus. 
Faitudo,  V.  Johannes. 
Falays,  V.  Gaufridus,  Jacobus. 
Falcomonte,  V.  Johannes. 

FaLISTA,   V.  JOHANNES. 

Fanny,  V.  Ricardus. 

FaRA,  V.  JOHANNES. 

Farcellis,  V.  Dionysius. 
Fardel,  V.  Guillelmus. 
Farfer.  V.  Guii.lelmus. 

FaRINERII,  V.  GUILLELMUS. 

Farselli.  V  L. 
Fastei.f,  V.  Laurentius. 

FaUQUETI,  V.  JOIIANNES. 
FaUVELLI,  V.  JOHANNKS. 

Fave,  V.  Judicellus. 
Faverel,  k.  Petrus. 

FaYT,  V.   JOHANNES. 

FeDERICI  DE    FlORENTIA.    V.   NlCOLAUS. 

Fee  Morgant.  espicier.  256*. 
Felicie,  V.  Jacobea. 
Felicius  Coldoe,  667". 

FERCHEW.  V.   SlHERAUDUS. 
FeRDERICUS  DE   A.LMANIA,  163. 

DE  Noctembercii,  165. 

Feringen,  V.  IIainricus. 
Fernandi,  V.  Alpiionsus. 
Fernandus  Rodkrici,  Ord.  Min.,  theol. 

mag.,  558. 
Feron,  u.  Bartholomaeus,  Bertran- 

Dus,  Nicolaus,  Petrus. 
Ferrandus  Lupi.  Oi-d.  Praed..  481. 
Ferrariis,  V.  DoNATus,  Thomas. 
Ferrati,  b.  Johannes. 
Ferreriis,  V.  GiDO,  Johannes. 

FERRITI.  V.  JOHANNES. 
FlCECLO,  V.  RUFFINUS. 

Firminus  de  Busto,  665''. 

CoyuEKEL,  decanus   Paris..  episc. 

Novionien.,  651*. 

**  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1. 


FiEMiNUS    DE    CoQUEREL,    praeposltus 

Paris.,  118*,  120,  123,  125*. 
■  AD  Latus,  665''. 

DE  Peruillur,  166. 

FlACONIS,   V.  DlONYSIUS. 

Flamingi,  V.  Jacobus. 
Flandria,  V.  Jacobus,  Robertus. 
Fleminqus,  v.  Petrus. 
Flemis,  V.  Gilbertus. 
Flemyng,  15.  Gilbertus. 
Flimen,  c.  Stephanus. 

FlORENCI,  l\  NtCOLAUS. 

Florentia  ,  V.  Bartholomeus  Ser- 
vaddi,  Hugutio,  Otto,  Petrus,  Re- 

MIGIUS.  RoBERTUS. 

Florentius  de  Hangesto,  mag.,  665''. 

Hyvete  (Hyveite),  baccal.  theol., 

654.655*. 

Flori.  V.  Thomas. 
Floriaco,  b.  Eustachius. 
Florie,  V.  Johannes. 
Floro  (S.),  k.  Petrus. 

FlOTE,  V.  GUILLELMUS,  PeTRUS. 

Flouri,  13.  Johannes. 

Fogacra,  u.  Johannes. 

FOGOU,  V.  Ricardus. 

Folchatherio,  V.  Johannes. 

Foleto,  V.  Petrus. 

Folez,  V.  Adam. 

Fonte,  V.  Jacobus,  Joiiannes,  Paulus. 

fontibus,  v.  godefridus. 

forcus,  v.  guillelmus. 

Foresta,  x>.  Guillelmus,  Hugo,  Johan- 

NES. 
FORET,  V.   ROBERTUS. 

FoRGETis,  !;.  Johannes. 

FORNERII  DE  BeLLOVICINO,  V.  RaYMUN- 
DUS. 

Fortanerius  Vassalli.  mag.  theol. . 
{^en.  Ord.  Min.,  archiep.  Ravennat., 
411*.  412,  471*.  542,  543,  597,  650. 

FoRTis  DE  Forti,  Ord.  Min.,  theol. 
mag.,  571. 

v.  joiiannes. 

Fossa  Gumminum(;'),  v.  Reffredus. 

Fossato,  V.  Gilhelmus. 

FoUMICHON.  V.  SlMON. 
FOUQUOUIN,  V.  NlCOLAUS. 


FOURRARII,   V.  GuILLELMUS. 
FOUSTOUL,  V.   JoHANNES. 
FOUVILLA,  V.  ROBERTUS. 
FrACCINO,  V.   ROBERTUS. 

Fraccoville,  u.  Fuancovilla. 
Fr.\nc,  V.  IIenricus,  Jacobus. 
Francavilla,  V.  Francovilla. 

FRANCISCI,  V.  JOHANNES. 

Fraxciscus     Adriani,    Bouon. ,    mag. 
theol.,  Ord.  Min.,  536*. 

DE  AuTissioDOKO.  art.  mag.,  633. 

DE  Belluno  (de  Tervisio),  mag. 

theol.,  Ord.  Praed.,  500,  526,  538,  592. 

Caraccioli   de   Neapoli,  cancell. 

Paris..  137*,  146,  147*,  148.  170. 

DE  Castello,  decanus  fac.  medic, 

170,  282*,  291*,  322,  396.  454.  455*, 
500,  664  •. 

Cristofoei,  art.  rr.ag.,  634. 

DE  Esculo,  Ord.  Min.,  320,  .321*. 

hostularius  S.  Vietoris  Paris.,  337*. 

LuMB.iUDUs,    bacc.    medic,    391, 

662». 

de  Margantis  de  Fulgineo,  Erem. 

S.  Aug.,  theol.  mag.,  626*. 

Mayronis   de  Digna,    Ord.    Min., 

mag.  theol.,  272*,  272,  273. 

DE  Meldis,  mag..  297. 

DE  Metis,  Erem.  S.  Aug.,  172,  276*. 

DE  Monte  Acuto.  668''. 

DE  MoNTERUBLiNO,    prior    gener. 

Eremit.  S.  Aug.,  85,  133,  134*. 

DE  Pavia,  256*. 

pergamenarius,  667 ''. 

Petrarca,  poeta,  462*.  .501,  502*, 

503,  617*. 

DE  Veneti.a,  scholaris  Marsilii  de 

Padua,  719. 

DE  Vleteune,  art.  mag.,  644. 

Franco  de  Bort,  miles,  4-36. 

FRANCOIS,  V.  JOHANNES. 

Francovilla,  V.  Adam,  Guido,  Johan- 

NES. 

Fratkis.  r.  SiMON. 

Freauvilla  (Fravilla),  v.  Nicolaus. 
Fredericus  de  Bardis,  jur.  utriusque 
doctor.  460*. 

BUITEKNE,  165. 

96 


762 


IINDEX      PEHSONARUM. 


Fredericus,  schol.  Paris.,  105. 
Fredol,  V.  Berengarius. 
Fregnano.  V.  Thomas. 

FrEMIN,  V.  FlRMINLS. 

Frennay,  V.  Mathaeus. 

Freolati  de  Smalaniiia,  ».  Andreas. 

FrERON,  V.  SlMON. 

Fresnellis  (Freneys),».  Ingerannus. 

FrESNEYO,  V.  JOHANNES. 

Fkeyaco,  b.  Vinckntius. 

FrIBURGO,     r.   GUILLELMUS,    .Iohannks 

Mathiae. 
Frigia.  V.  Hf.brandis. 


Frikkingen  de  Uererlingen,  V.  Ulri- 

cus. 
Frimaria.    ».     Henricus    de    Vrima- 

ria. 
Frisia.  b.  Bernaruus,  Henricus.  Ja- 

cobus,  wolfardus. 

FrISONNE,    13.  JOHANNA. 

FrOISSART,   V.  JOIIANNES. 

FrOMONDI,  13.  Petrus. 

FuAS,  13.  Jacobus. 

Fui.caudus,  episc.  Novionien.,  Bituric, 

218.  2.38,  564*. 
FuLco  Bardoul.  m.ig.,  o63*. 


Fui.co    DE   Chanaco,   jur.    utr.    prof.. 
episc.  Paris.,  600,601,  613*.6?1,622*. 
FUICOSA,  13.  Yvo. 
FULBTOT,  13.  GuILLELMUS. 
FULGINEO,  13.   GeNTILIS. 

Fui.ooNis,  13.  Guillelmus. 

FULTRARII,  13.  R*DULPHUS. 
FUNICI  LOCO,  V.  GUILLELMUS. 
FURNERII,  13.  SlLVESTEK. 
FURNERIUS,  13.  KaDULPHUS. 

FuRNO.  13.  Jacobus,  Miciiael,  Vitalis. 

FUSCARARII,  13.  AeGIDIUS. 
FUSCIANUS  HlRIER,    165. 


G 


G.,  archidiaconus   Alperien.,    niajj.   dc- 

eret.,  48. 
G.  DE  Bos,  436. 
G.  BuRNEL,  clericus,  360. 
G.  CiiAucON,  can.  Paris.,  mag..  72. 
G.  DE  Crisp.,  77*. 
G.  i>E  DOL,  77*. 
G.  Droconis,  249. 

G.  DE  Pkrtico,  can.  Paris.,  mag..  103. 
Gabriel  de  Porcelasto.  art.  ot  medic. 

mag.,  can.  Novarien.,  630. 
Gace.   can.    Laudunen.,  licent.   decret., 

48. 
Gaillardus     de     Cardai.haco,     can. 

Paris.,  mag.,  297. 

DE  PopiA  {sic),  662 ^  661". 

Gaillon,  13.  Bbnedictus,  Johannes.  Ni- 

COLAUS. 
GaJETA,  13.  Petrus. 
Gajbtani,  V.  Anibaldus. 
Galdericus,  Ciuniacensis,  12S*. 

GaLENSIS,   13.  JOHANNES,    PeTRUS. 

Galenus,  269*,  631*. 
Galkhannus  de  Meuunta,  165. 
GaLFRIDUS,  13.  Gaufridus. 
Galhardi!S    de    Acutis,     Eremit.    S. 

Aug..  theoi.  licent..  592. 
DE  LA   MoTE.  S.   Luciae    in   Silice 

card.,  441*. 

iiE    PoGETO.    Ord.    Praed.,    luag. 

theol.,  401*. 

DE  Preyssac.  cpiscopus  Tolosan.. 

et  Regiens.,  212*. 

GaLONISFONTIBUS,  13.  GOLONISFONTIBUS. 

Galterus  i)E  Argf;ntina,  103. 
DE  Blise,  163. 

df;  Brifuel,  can.  Lutosen.,  164. 

Buiterne.  165. 

Burley,  theol.  mag.,  454*. 

de  Chatun  (Chyaton),  Ord.  Miii.. 

iheol.    mag.,  episc,    Assaphens.,   419, 
423,  453,  454*,  471*. 

DE  S.  Claro,  mag.  art.,  527. 

Cluniacensis,    theol.    mag.,    127*. 

128*. 

DE  DiviONE,  Ord.  Min.,  418. 

%. 


(iAI.TERUS  LaTIIOMI,  31. 

DE  LiENTicuRiA,  Ord.  Milit.  Tem- 

pli,  129. 

LuPKRii,  can.  Belvac,  art.  mag., 

645. 

DE  Meybruec.  art.  inag.,  i)43. 

• Peurel.  mag.,  164. 

PicTOR,  665''. 

DK  Sancto  Quintino,  668''. 

de    S,    Richario,   can.  Ebroicen., 

mag.,  70*. 

— -  DE  Wardelaw  ,  Scotus  ,  rector 
Univ.  Paris.,  art.  ct  theol.  luag.,  episc 
Glasguens.,  card..527.  592,  594*,  647. 

III.  abbas    monasterii    Morimundi 

Ord.  Cisterc,  theol.  doctor,  253*. 

Gamachiis,  13.  Bernardus,  Macro. 

Gamachon,  V.  Petrus. 

Gambesio  (Gambasio),  c.  Simon. 

Gandavo,  13.  Henricus,   Jacobus,  Jo- 

IIANNES. 
GaNDENDIA.  V.   NlCOLAUS. 
GaNNIS,    al.     DE    ASSONVILLARI,    13.    Ou- 

DARDUS. 

Gaubrandus,  164. 
Garcino,  13.  Leonardus. 
Gardino,  13.  HUGO. 
GaRENNE,  13.  ROBERTUS. 
GaRIETO,  13.   NlCOLAUS. 

Garinus  de  GiAco.  Ord.  Praed.,  thcol. 
mag.,  gener. mag.,303,  312,  429.  43;^*, 
462.  ,526,  591,  604*,  604,  619. 

DE   Pruvino,   notarius.    316.   350, 

368*,  394. 

Garlandia,  k.  Johannes. 

GaRNERII,  V.  JOHANNES. 

Garnerus  de  Monte,  163. 
Garoti,  13.  Ricardus. 
Gasbkrtus,  archiepisc.  Arelat.,  camera- 
rius,  419,  436,477*,  482,  488. 

DK   Orgolio,    Ord.   Praed.,   opisc. 

Cenetens.,  640. 

Gatenulk,  c.  Johannks. 
Gatkrnesse,  13.  Martinus. 
GAUCELixus(GAUCEi.Mus).episc.Alban., 
441*. 


Gaucei.inus  de  Deutio,  episc.  Nemau- 

sen.,  671*,  697. 
GauCHE.  13.  Gerardus. 
GaUDEFRIDI,  13.  KOBERTUS. 

Gauphidvs  de  Almania,  163. 

DE  AUCIA(  o.  661*. 

Brito,  prior  Sorbonae.  mag.,  556. 

BRiTO.stationariuset  librarius,  191. 

DE  Buillane.  librarius,  189*. 

Burgondus.  stationarius.  180. 

de  Carnoto,  mag..  89. 

le  Cauchois,  stalionarius,  532. 

DE  Chalot,  66:3''. 

DK  Charnayo,  Ord.  milit.  Templi, 

129. 

DE  Cornellione,  mag.,  164. 

DE  S.  Donnino,  23S. 

DE  Falays,  raag.,  162. 

Le    Fauchent,    al.    Joubin,    art. 

mag.,  6.36. 

Godefkidi,  art.  mag.,  639. 

DE  GoNSALAC,  mag..  322*. 

Grandfeldius  de  Northampton, 

Erem.   S.    Aug..   tliool.  doct.,    episc 

Fernens.  453,  454*. 
, DE  Insila.   can.   Nannet..   medic 

professor,  361*. 

Legal.  jurisperitus.  mag.,  297. 

, DE  S.  Leodkgario,  librarius,  188, 

189.  192. 
dictus  LiGATOR,  notarius,  90. 

Lotharingus,   stationarius  et  li- 

brarius,  192. 

LE  Marhkc  (Maresch),  art.  medic, 

theol.  raag.,  episcop.  Corisopitensis, 
630,  631*,  051.  662".  665«  (Maruc). 

, •  LE  Marhec,  liccnt.  in  art.,  schola- 

ris  in  leg..  631  *. 

Maubue,  art,  mag.,  632. 

DE  Meldis,  mag.,  141. 

DE  MoNCHiAco  Novo.    art.    mag., 

632. 

dictus    LE  Normant,    librarius   ct 

stationarius,  273*. 

DE    Opitrigio.     can.    Bononien., 

art.  mag.,  636. 


I  N  D  K  X     r  E  U  S  O  N  .V  u  i;  M . 


763 


Gaukridus  dk  Plesiaco,  669''. 

DE  Plesseio,  notarius,  64*. 

DE  Presbiteri  valle,  art.  mag., 

039. 

rector  ecules.  de  Treno,  163. 

DE  RuBEO  MoNTE,  mag.,  35. 

DE  Serans  (Cerans),  Oril.  Praec!.. 

theol.  mag.,  548,  519.  551.  592. 

DE  Treviris,  669»,  071*. 

Tuduali.    can.     Trecor. ,     medic. 

mag.,  361  *. 

Vastinelli,  procur.  nat.Normann.. 

mag.,  606,  621.  63S. 
■ DE  Vico  Novo,  stationarius.  180. 

GaUTERII,    ■«.  GUILLELMUS. 
GaY,  V.  ROBERTUS. 

Gazo  de  Monte  Lethoricae,  can.  Lau- 

dunen.,  161. 
Gebennis,  V.  Amkdeus,  Thomas. 
Geffredus  le  Mendre.  mag..  564*. 

GeLO,  V.  JOHANNES. 

Genduno,  V.  Janduno. 

Geniziaco,  V.  Pktrus. 

Geno,  V.  Conrardus. 

Genovefa  Lequokkleir,  29. 

Genreiio,  V.  GuiDO. 

Gentianus  Tkistani.  civis  Paris.,  278. 

Gentilis  de  Fulgineo,  medicus,  558. 

Ord.    Min.,  S.   Martini  in   Mont., 

presb.  card.,  106. 

DE   Roma.  Ord.   Praed.,   licent.   in 

theologia,  6?,  85*. 

Gentii.s  (Genetius'?).  Ord.  Min.,  mag. 

in  theologia.  77*. 
Georuius  d'Ast,  471. 
de    Borgolio.   Kremit.    S.    Aug., 

theol.  baccal.,  399. 

Olearius,  152. 

Geraldus.  V.  Gerardus. 

Gerardus  de  Abbatisvilla,  81. 

DE    Alvernia,    seu    Lasboegas, 

mag.,  444,  489,  492  *,  559,  560. 

DE  Bechaya,  can.  eccl.   S.  Amati 

Duacen.,  rector  Univ.  Paris.,  art. 
mag.,  644. 

. DE    BONONIA,    Ord.     Carm.,    theol. 

mag.  et  prior  general.,  127*. 

BoUQUEDEPOis.  nat.  Picard.,  mag., 

609. 

DE  Brenay,  162. 

DE  Bucco,  669''. 

BuST,  Almannus,  667». 

DE  Camardo,   can.    Abbatisvillae. 

mag.,  165. 

DE  Campis,  mag.,  165. 

DE  Campinulo  (Capinulo,  CaMI'0- 

MULi),  cantor  Paris.,  legum  doctor. 
296,  298*,  323,  321*.  326,  327*,  330*, 
332,  340*. 

oan.  S.  Benedicti,  i9. 

DE     Castro     Teodorici,     dictus 

SiRENVALE    (:').    licent.  in  jure  civ.. 

mag.  art.,  633. 


Gerardus  de  Cofis,  662''. 

DE   Courtonne.   episc.    Suession.. 

218. 

curatus  S.  Eustachii  Paris.,  (568». 

DE  CuKTii.is.  mag.  regens  decret.. 

621,  627. 

DE  CuTRlAco  (CuTRi).  mag.  io  de- 

cret.,  29,  35,  48. 
DE  S.  Ubsideriu,  art.    et    medic. 

mag.,  500,  630. 

DE  DoLA,  mag..  7. 

DE     DOMARIO     (DOMART,  DE    GUAR- 

DIA),   Ord.   Praed.,    card.    S.   Sabin., 

500,  501,  519.  526.  671  *. 
•  dictus    DE  DoRMALE  dc   Lovanio, 

art.  mag..  642. 
Faher,  668''. 

DE   Gauche,  Ord.  militiae  Tcmpli, 

129. 

DE  Gersimaco.  163. 

Grimai.di,  Ord.  Min.,  theol,  mag., 

649. 

Hispanus,  669''. 

DB  Lalo,  capellanus  papae.  423. 

de  Lemovicis,  raag..  procur.  nat. 

Gallic,  119. 

Leodiknsis,  Ord.  Praed.,  81*. 

de  Lubecca,  662''. 

de  Macelliaco,  art.  mag..  63:!. 

i.K  Manso,  clericus,  607». 

de  M.4RLA,  jurisperitus,  36S*. 

DE  S.  Martho,  163, 

MONEKII.  art.  mag.,  6.34. 

DE  MoNTE  AcuTO,  mag.,  560. 

-        DE  MoRETO,  abbas  S.  Germani,  52, 

DE  NoGENTO,    mag.,    rector   Univ, 

Paris.,  35.  60. 

• DE  Nova  ViLi.A,  cautor  de  Tyarno, 

mag.,  88. 

DE  Noyletoz,  163. 

Othonis,   min.    gener.    Ord.   Min.. 

patriarcha  Anlioch.,  321*.  403*,  419. 
423,  425,  426*,  437,  438.  453.  471*. 
519*,  542. 

PEsyuERii,  Ord.  Min..  theol.  mag.. 

451,  452. 

Petonni.  664». 

PlCTAWENSIS,    666». 

ROSTAGNI    DE    Janua.    Ofd.    Min., 

330. 

DE  Scoi.ARiiiUS  DE  Padua,  Ercmit. 

S.  Aug.,  theol.  mag..  606. 
•  DE  Senis.  Eremit.  S.  Aug..  .339. 

DE  Seyt  Bernari),  ^^^^^. 

DE  SiLVANECTO.  schol.  Paris.,  148. 

DE  ToRNAMiRA,  abbas  Garilae  Dei. 

Cisterc.  Ord..  650*. 

DE  TURNEI,  669". 

DE  Vasconihus  de  Bergamo,  Ere- 

mit.  S.  Aug.,  episc.  Savonens.,  raag. 
theol.,  409,  429. 

DE  Vervino,  raag.  theol.,  poeniten- 

tiarius  Paris.,  610*,  697. 


Gekarduh  de  S.  Viitork,  Ord.  S.  Au- 
gust..  raagister  in  theol.,  121,  127*, 
153.  151.  203,  209. 

GEKArD.    GeKARDUS.    V.    NlCOLAUS,    Pe- 

trus. 
Gere,  V.  Baile. 

GeRINI,  V.  JOHANNES. 

Gerinus  Burgaut,  663». 

DE  Pkuvino,  661''. 

Gerlacus  dk  Wetsi.ahia,  praepositus 
eccl.  de  Volkermarck.  107. 

GeRMANO  S.,  V.  GUILLELMUS. 

Germanus  Celati,  theol.  mag  .  360, 
3S3,  364-307,  392,  429,  433*,  662 1',  671*. 

Gehsimaco.  V.  Gerardus. 

Oerulphus  Goetals,  art.  mag.,  643. 

Gervasio  S..  V.  Benedictus. 

Gehvasius  Christiani,  medic.  raag.. 
189*. 

can.  Montis  S.  Eligii.  mag.  theol., 

13. 

Ghysnois,  V.  Thomas. 

Ghyzelinus  Lupi,  can.  B.  Mariae  Bru- 

gen.,  art.  inag.,  644. 
GiAco,  V.  Garinus. 
GiANNOzu'S  DE  Anoklkkiis.  baccal.  bibl.. 

art.  mag.,  634.  637*. 
GlDO  DE  Ferkeriis.  669». 

DK  Phoynis,  665''. 

GiFKu,  V.  Aegidius,  Hervakus. 
GiLHKHTUs  de  Cantohrio,  163. 
DE  Celseto,  art.  et  med.  mag.,  633. 

Cossakdi.  theol.   raag..  can.  Autis- 

siodoren.,  625. 

Dkscovili.a.  niag.,  65. 

Flemyng.  decanus  eccl.  Aberdon., 

doctor   decret..   561,  562*.  O^O"  (Flk- 

MIS). 

Hamelini,    medicus    Philippi    VI, 

261,  313,  314*, 

DE    Hollendia,    Anglicus,    libra- 

riiis,  189*,  532. 

Menaht,  mag.,  660''. 

de  Normania,  mag..  141. 

PiANCliELE,  art.  mag..  643. 

Scorus,  raag.,  062»,  (366», 

DE  ToRNAco,  Ord.  Min.,  109,  112*. 

GlLBOSI   DE   NOBLANS.  V.  PoNCIUS. 

Gii.iiELMUS,  mag.,  666».  (;66''. 

GlI.IUS  DE  MOKETO.  G62 ''. 

GiMAR,  V.   GUILLEI.MUS. 

GiNGANCO,  V.  JOHANNES. 

GlNOTI  DE  ValENTIA,  V.   MlCHAEL. 

GlRARDI,    V.     AUNALDUS.    JaCOBUS.     Jo- 

HANNES. 
GlKAKDUS,  GlRALDUS.   B.  GeKARDUS. 
GlUONDA.  V.  PeTRUS. 
GlSI.ONIS,  V.  Ulpho. 
Glachah,  V.  Radulphus. 

GlaCTONO,  V.  ROGEHUS, 

Glyseimi,  V.  Laukentius. 
GOBERTUS  Magni  de   Beli.omonte,  no- 
tar.,  494,  495.  497. 


764 


INDEX     PERSONARUM. 


Gocius,  card.  S.  Priscae.  557. 

GODECAT,  V.  SlMON. 

GODEFBIDI,     V.    GaUFRIDUS.    RobERTUS. 

GODEFRIDUS  DE  BeNIACO,  668". 

DE  Doemare,  art.  maLr.,  656. 

DE    FONTIBUS    (FONTANIS,    DE    LeO- 

Dio),  theol.  mag.,  8,   13,  17*,  53,  90, 
109,  112*. 

HoTE,  669». 

Le  MAiRE,Brito,  medic.  licent.,500. 

DE  Parchim,   de  Greifswald,  can. 

Warmien.,  mag.  art.,  646,  647*,  648*. 

DE  PONTE,   165. 

DE  KupE,  667''. 

GODEZARDI,  V.  SlMUNDUS. 
GODINO,  V.  GUILLELMUS   PeTRI. 
GODONER,  C.  JOHANNES. 
GOETALS,  P.  GERULPHUS. 
GOEZANI,  V.  OlIVERIUS. 

GOGE,  V.  Marcus. 
GoISBERT,  V.  MlCHAEL. 
GOLINI,  V.  GUILLELMUS. 
GOLONISFONTinUS,     V.     JOHANNES,      Rl- 

CHARDUS. 
GOME.  V.   JOHANNES. 
GOMER  DE  StEMPIS,  !.■.  GUILLELMUS. 
GONEIS.  V.  Jacobus. 
GONSALAC,  V.  GaUFRIDUS. 
GONTERII,  V.  AlANUS. 
GORHAM,  V.  NiCOLAUS. 

Gormon,  V.  Yvo. 
GORRE,  V.  Jacobus,  Johannes. 
GOSENIUS  SCOTUS,  660". 
GoswiNus    DE  Werna.   dictus   Storm. 
de  Zalt-Bomel.  mag.  art.,  647,  618*. 

DE  ZuTPHANiA,  mag.  art.,  406. 

GoT,  V.  Bernardus. 

GOTAS,  V.   P. 
GOUDRIAEN,  V.  NlCOLAUS. 

GouiN,  V.  Petrus  de  Mortuomari. 
GouYON,  V.  Johannes. 

GoURMO.NT,  V.  GUILLELMUS. 
GOURRE,  V.  GORRE. 
GOY,  V.  JOHANNES. 

Gracinus,  V.  Gratianus. 

GrANCHERIIS,  V.  RlCHARDUS. 

Granches,  V.  Robertus. 
Grandfeldius,  V.  Gaufridus. 
Grandia,  V.  Gilhelmus. 

GRANDICURIA,  V.  EUSTACHIUS. 

Grandisono,  V.  Johannes. 

GraNDIVILLA,  V.  JOHANNES. 

Grasseti,  V.  Odo. 

Gratianus    (Gracinus)   de   Alkeriis 

DE    Brixia,    medic.    professor,   359, 

360,  362*,   386,    390,    .394,  397,   398, 

663". 
Gravia,  b.  Henricus. 
Greal,  k.  Yvo. 
Gredin,  V.  Guillelmus. 
Geegorius    de    Arimino,    Eremit.    S. 

Aug.  prior  gen.,  theol.  mag.,  557,  590*, 

606. 


Gregorius,  Eremit.S.  Aug.,mag.  theol., 
episc.  Sorrcns.  etFeltrens..  322*,  400*. 

LucANUS,    lect.  Eremit.  S.   Aug., 

64*.  (Estne  idem  ac  praecedens?) 

Nazianzenus,  80. 

de  Valle  Scholarium,  13. 

Grengies,  V.  Thomas. 
Grenier,  V.  DoMiNicus,  Petrus. 
Gresis,  V.  Yterius. 

Gressibus  (Gressejo),  V.  Johannes. 

Griansona,  V.  Reginaldus. 

Grimaldi,  V.  Giraldus. 

Grimerius  (Geunerius)  Bonifacii,  de 
Rothomago,  canceil.  Paris.,  533,  534*, 
561,  562*,  590,  597,  636*,  657,  697. 

Grindione,  V.  Jacobus,  Pontius. 

Grinlaw  (Grenlavv),  V.  Guillelmus. 

Grinnon,  V.  Johannes. 

Gristanus  de  SuESsiA,  164. 

GrOMESVILLIO,  V.  NlCOLAUS. 

Grossi,  V.  Guillelmus. 
Groutelli,  V.  Johan.ves. 
Grua,  V.  Henricus. 

GrUELLI,  V.  JOHANNES. 

Grueeiis,  V.  Agnes. 
Gruythuvs,  c.  arnoldus. 
GuAS  DE  S.  Floro,  c.  Petrus. 
Gubeenatoris,  r.  Baldewinus. 
Guibervilla,  V.  SiMON,  Stephanus. 
GuiDi,  V.  Ubertus. 

GuiDo,  eeg*. 

abbas  S.  Dionysii  Paris..  318,  319. 

337,  338,  408,  430. 

DE  Besuncio,  662''. 

Blesensis  comes,  430. 

DE    BoLONiA,    card.    S.    Caeciliae, 

episcopus  Portuen.,  573*,  628,  629*. 

DE  Brueriis,  mag.,  65. 

de  Calvomonte,   oEBcialis  Paris., 

373,  374,  392*. 

Caprarii.  668". 

DE  CiiABLEiis,  art.  mag.,  635. 

Dalphini,  Ord.militiaeTempli,129. 

DE    Dampierre,   Flandriae  comes, 

75. 

Ebroicensis,    Ord.    Praed..     110. 

112*. 

episc.  Tornac,  143. 

Fabri,  art.  niag.,  656. 

Fabri,  procuratormagistrorum  fac. 

med.,  374,  379*,  386*,  398. 

DE  Francovilla,  667''. 

DE  Genveiio,  665». 

■ de  Lauduno,  mag.,  296. 

DE  Mayleyo,  662''. 

DE  Navarra,  med.  fac,  v.  Guido 

de  Novaria. 

nepos  Petri  Gouin  card.  .\utissiod.. 

630. 

• DE  NovARiA,  alias  db  Rodes,  fac 

med.,  349,  380,  385,  391.  397,  398. 

Pictavensis.    663»   (idem  ac  se- 

quens?). 


GuiDO    PicTAViNi,   decretorum    doctor, 

212. 
DE  Plailliaco,  mag.,  499. 

DE  Redis,  mag.,  668''. 

RoLLANDi,  mag.,  563*. 

de  Rua,  669". 

DE  S.  Sepulcro,  niag.,  563*. 

DE  SuEciA,  662 '^,  667". 

DE  Taide,  66Z^. 

Terreni,    Carmel.,    theol.    mag., 

prior    general.,     episc.     Majoric.     et 
Elnens.,  217,  238. 

DE     Velliaco     (Veeli),     baccal, 

theol.,  5U5,  505*. 

de  Ventodorio,    episc.   Camerac. 

et  Vabren..  655*.  667«. 

GuIDOMAR,  V.  GUILLELMUS. 

Guidomari,  V.  Hugo. 
Guidomarus,   cler.     domini     Burbonii, 
664". 

DE    CUOMENEUC    (CrOMMENOUCK), 

librarius,  658*. 

mag.  medic,  69. 

GUIDONIS,  V.  Matthaeus. 
GuiDoucHE,  V.  Johannes,  Nicolaus. 

GUILLANI     DE     JUILLIACO,     V.    StePHA- 

NUS. 
GUILLAVILLA,  V.  JOHANNES. 

Guillblmus,  abbas  S.  Victoris  Paris.. 

139. 
DE   Aluaco,   archidiac.  Cabulonis, 

668». 

Alexandri,      mag.     theol..    can. 

Paris..  127*,  13.5. 

Alnwick,  Ord.  Min.,  theol.  mag., 

episc.  Juvenaciens.,  277*. 

DE  Alost.  665". 

■ — -  DE  Anglia,  665». 

Anglicus,  mag.,  305. 

DE  Anqos.  665",  670«. 

DE  Auchoire,  mag.  art.,  30. 

de  Aula,  rector  eccl.   S.  Remigii 

de  S.  Dionysio,  655. 

DE  AULASTO,  662". 

DE  AuRA,  abbas  de  Bonofonte  Ci- 

sterc,  theol.  mag.,  253*. 

DE  AuRELiANis,  stationarius,  531, 

532,  658*. 

AUTISSIODORENSIS,  35. 

DE  AVENACO,  662". 

DE  Barentonio,  668". 

• ■  DE  Barge,  163. 

DE  Barra,  mag.  medic,  360.  362, 

382*. 

Bastardi  de  Celsis,  canon.  regu- 

laris,  481*. 

Baston,  art.  et  med.  mag.,  Univers. 

Paris.  rector,  630. 

DE  Baufeto  (de  Aurillac),  episc 

Paris..  medicus,   116*,  120,  136,  208, 
223,  228,  229. 

de  Becizi  (Beciziac),  663",  664". 

DE  Bellagardia,  497. 


I N  D  E  X     1>  E  H  S  ()  N  A  n  U  M  . 


765 


GUILLEI.MUS  DE  Belvaso,  664". 

DE  S.  Benedicto,  mag.,  29,  31*. 

. ■  Bernardi  de  Narbona,  cancella- 

rius  Paris.,  287,  288*,  331,  339*,  313, 
346,  348,  3t9*,  356,  357,  ,359,  364-;}66, 
369,  370,  374,  375,  377,  380,  384,  386, 
396-399,  400.  402.  403,  405,  409-412. 
429.  459,  662^  671*. 

Bernarui   de   Podio,    Ord.   Min., 

theol.  mat,'.,  419,  42.3.  .471*. 

Bernardi  ue  Rinterio,  mag..  207. 

Bertrandi     (Berteanni),     episc. 

Noviom.,  Bajoc.  Belvac.  295,  297, 
563*.  564*.  719. 

Bertrandi,  miles,  564*. 

Bescoti.  564*. 

Bloc,    Ord.    Min..    baccal.    theol., 

277*. 

DE   BODENUAM,  U.   OuiI.LELMlS    DE 

Hibernia. 

DE  Bona  Valle,  29. 

Boneti.  662",  671*, 

DE  BORDI.  351. 

DE  Bos(  o,  art.  niag.,  639. 

dictus  BoicnEL,  30. 

• dictus  LE  BouRGOlGNON,  librariiis, 

532, 

DE  Brena.  Ord.  Min..  theol.  mag., 

346,  429. 

DE  Britigniaco.  mag..  278. 

Brito,  rector  Univers.,   107,    117, 

6691-. 

Briton.  niag.,  165. 

Britonis.  664". 

deBrixia.  archidiac.Bonou.,  mag., 

158*,  717. 
BucHiNi,  (Jrd.  Praed.,  649. 

BuRNEL  (Bruneli.i).  clericus.  3.53, 

354,  356,  361,  363,  368*,  370,  395, 
397,  .399. 

de  burrecto,  66t". 

Cafet,  664". 

Cai.tot,  Ord.   Praed.,  in  theologia 

mag..  429.  431*. 

DE  Calvomonte.  mag.,  564*. 

Campionis,    tlieol.    niag..    nuntius 

Univers.  Paris..  can.  Bajocen.,  617*, 
627*. 

DE  Caprosia,  librarius.  189*,  532. 

DE  Carboxena  (de  Lexoviis),  art. 

mag.,  641. 

. ■  DE  Cardaliiaco.  archidiac.  Socien- 

sis  eccl.  Auxitan..  Ord.  S.  Aug.,  122. 

Carnificis,  152. 

Carpentarii,  can.  regul.,  162.  1G3. 

Castric.  664%  668". 

DE  Castro  Reginaldi.  Ord.  Praed., 

theol.  mag.,  283,  292.  429. 

DE  Castro  Villani,  666". 

DE  Cellerariis,  GcS». 

DE    Chanaco,     archidiac.    Paris., 

legum  professor,  episc.  Paris.,  pa- 
triarch.  Alexand.,  229*,  505. 


GUILLELMUS   dictUS  CllAPIANSEC,  135. 

Cheremale.  662". 

CoLEBRON,  theol.  mag.,  225. 

DE  COMEHAN.  661». 

comes  de  Ferrotes,  305. 

II,  comes  Hanoniae,  599  *. 

COMITIS,  135. 

III  Convenarum  episcopus,  4.30. 

DE  CORNUUIA,  medic.  mag.,  107. 

CoRRiGiE,  art.  mag.,  640. 

DE  CosTA.  Ord.  Praed.,  275. 

■  DE  Cremona.  prior  gen.  Eremit.  S. 

Aug.,  episc.  Novariens..  289,  290,  293, 
309,  321,  327.  328*,  404*,  447,  477, 
515*,  547,659. 

DE  Crollio  (Trollio),  668". 

DE     Cruberet,     decan.     Tornac. 

mag.  theol.,  I2J. 

■  Crueti,  can.  S.  Salvatoris  deBIasio, 

art.  mag.,  640. 
dictus    DE    Cumbaculo,   librarius, 

273*. 
curatus  Sancti  Nicolai,  666". 

DE  CuRlA,   stationarius,    180,    192, 

273*. 

DE  CuRSERiis,  mag.,  162. 

CuRTi,    abbas   Bolbonae.    Cisterc, 

fit  magister  theol.,  718,  theol.  doctor, 
episc.  Nemaus..  Albien..  card.  IV  Co- 
ronat.,  253*.  431*,  450*.  571*,  572, 
579,  581,  586*,  ,592,  603.  604*,  614. 

DE  Dertona.  jurisperitus,  procura- 

torcancell.  Paris.,  377,  379*,  397,  398. 

Dinant,  663",  667". 

DuRANDi,  Ord.Carmel.,  theol.  mag., 

546. 

DURANTIS.  110,    112*. 

— -  DE  DuROFORTi,  cpisc.  Lingonen.  et 
Rotomag.,  237.  718. 

Dyonisii.  488.  662". 

episc.     Pctragoricen. .      Bracaren.. 

626*. 

Ernisi,  668". 

DE   EscouiHEYO,    medic.    baccal., 

362,  394. 

L'espicieu,  670". 

deExilusa.  alias  de  Planis,  mag. 

art.  et  tlieol.,  Univers.  Paris.  rectoi", 
595.  606,  617  *,  625,  627  *. 

de  1,'Espine,  664". 

de   Essartis,    electus  Ebroicens., 

430. 

DE  EXONE.  161. 

Fabri,   quondam   curat.   S.   Mar- 

cialis  Paris.,  art.  mag.,  636,  668". 

Fardel,  654». 

Farker.  164. 

Fakinerii,  Ord.  Min.  minist.  gene- 

ral.,  SS.  Marcellini  et  Petri  card.,  theol. 
mag.,  59*.  516,  649. 

Firmitatis  (abbas),  Cisterc,  450*. 

DE  Flavacourt,  Auxitanus  archi- 

episcopus.  430,  432. 


Guillei.mus  Flote,  cancellarius  Fran- 

ciae,  564*. 
de  Fonte  frigido,  mag.,  311*. 

DE  Forcus,  664». 

DE  LA  Forest  (de  Foresta).  131, 

620*. 
filius  Mathaei,  665". 

de  Fossato,  669". 

dictus  FouRATus  30.  31*. 

FouRRARii  de  Atrebato.  art.  mag., 

642. 

■  DE  Friburgo,  mag.  medic,  394*. 

DE       FULCOSA       (FOLCOSA,       FoUL- 

QUEUSE).  decret.  doct.,  363,  361*,  365, 
366,  367,  392,  719. 

DE  FuLETOT,  art.  mag.,  639. 

FULGONIS.   165. 

DE  FuNici  Loco,  568*. 

DE  LA  Garde.  archiep.  Arelaten.,  et 

patriarcha  Hierosolymit.,  660*. 

DE  Garlanuia,  librarius,  273*. 

Gauterii,    prior   de    Columberiis, 

0.  S.  B.,  theol.  bacc,  607. 

DE  S.  Germano,  423. 

GlMAR,  661». 

GoLiNi,  667". 

GoMER  DE  Stempis.  art.  mag.,  633. 

GouRMONT  (Gyrmont),  praepositus 

Paris.,  507.  509*. 

DE  Grandia,  669". 

Le  Grant,  Anglicus,  librarius,  192. 

Grkuin,  art.  mag.,  644. 

de  Grinlaw  (de   Viriui  Monte), 

rector  Univers.  Paris.,  527,  568",  667", 
671*. 

DE  Gross.,  mag.  medic,  116*. 

Grossi,  Ord.  Praed.,  526. 

guardianus  Ord.  Minorum  Parisiis, 

117. 

Guidomar,  665". 

GuiTARD.episc.Tricastr.  (S.Pauli), 

decret.  doct.,  624,  626, 
UE  S.  Habunuo,  163. 

Haunesii,   can.  Beatae  Mariae  de 

Corbolio,  165. 

dictus  Harnvs,  152. 

Havart,  art.  mag.,  6.38. 

Herberti,  stationarius,  532. 

DE  Herches   (Her(ES),   poeuiten- 

tiarius  Paris.,  theol.  mag.,  431,  432*, 
670". 

dictus  Herefort,  30,  32*. 

Hersent,  medic.  mag.,  630. 

DE  HiBERNiA,  art.  raag.,  215,  224. 

DE  IIoTOT,  theol.  doct.,  128*,  474, 

562*. 

DE  Humbeuvilla,  proc.  nat.  Nor- 

mann.,  medic  baceal.,  237,  500. 

DE  S.  Jacobo  de  Parisius.  Eremit. 

S.  Aug.,  bibliothec.  Paris.,  447. 

JoHANNis  (ue  Jeiiannes),  clericus, 

171,  370. 

DE  IsiACO,  episc.  Atreb.,  17*. 


766 


1  N  D  E  X     P  K  H  S  O  N  A  K  U  M . 


GUILLELMUS     DK      LA     JlGlllB,    S.    M.  ia 

Cosmedin.  card..  615. 

DK  Kaerseffkkdoir.  caii.  de  Am- 

bazia,  mag.  ai-t.,  560  *. 

DE  KiNKTOT  (Gynktot).  663'»,  665". 

. Lambeuti,  mag.  art.,  63'.*. 

DE  Landis,  art.  mag.,  610. 

DE  Lapide  de  Ardemboui-eh,  643. 

DE  S.  Laudo,  abbas  S.  Vict.  Paris.. 

568. 

i)E   Lai;1)UN0,  Ord.    Praed.,    mag. 

theol.,  archiepisc.  Vienn.  et  Tolos., 
lector  sacri  palatii,  155*,  167,  216, 
238,  277*.  281,  282*,  546. 

. DE  Lausana  (Losana),  can.  Seno- 

nen.,  professor  medic,  360,  362,  492. 
. DK  Layo.  clericus,  368*. 

DE  Lens,  Ord.  Praed.jin  theologia 

licent.,  137. 

Lezinghe     de     Avesnis,     art.     et 

medic.  mag..  630. 

DE  Louesco,  162. 

Lonneit, subsigillifer curiae Paris.. 

215. 

de  Los.  mag.  art.,  647. 

DB  Lovanio,  theol.  bacc,  183. 

de  Louvignies,  Ord.  Praem.,  doct. 

decret.,  66*. 

DB  LuMBRis,    theol.   mag.  Paris., 

516. 518, 528,  544  (decan.  fac), 564,  625. 

DE  LupERis,  art.  mag..  632. 

DE  Macenoiaco,  663'. 

DK   Macon,   episc.   Ambian.,    11*, 

13,  120. 

DK  Maisnilo(Menii,io),  theol.doct.. 

can.  Ambianen.,  655*.  666". 

Maletincti,  rector  Univers.  Paris.. 

537. 

• Manerii,  mag.  art.,  529*. 

de  Manso,  Ord.  Praed.,  659*. 

LE  Mareschal,  mag.,  337*. 

DE  Mari,  scholaris  l*aris.,  163. 

Marpaudi,  notarius,  352,  354,  356, 

360-365,  .368-370,  376,  499.  ^esi-. 

■ de  Martiniaco,  661''. 

DE     S.     Maura     (Moka).    decan. 

Turon.,  cancell.  Franciae,  296*,  564*, 
634,  637*,  718. 

Maurici     de    Kaeroullay,    art. 

mag.,  636. 

DE  Medunta,  147*. 

DE  MELKDUNO.archiepisc  Senonen., 

410*. 

DE  Mei.eduno,  bacc.  Ord.  Min..410. 

• Mii.iTis,  Ord.  Praed.,  theol.  mag.. 

patriarcha  Hierosol.,  6(50. 
MiMTis,  art.  mag.,  641. 

DE  MONTE  Ardito,  1(33. 

. DE  MONTE   AUREO,    165. 

DE  MoNTE  Laterko.  664''. 

i)E  Monte  Reparato,  661''. 

■ DE  Monte  RoTUNDO,inquisitorOrd. 

Min.,  415*.  418*. 


GulI.LELMUS  DE  MONTEPESSULANO,  300. 

DE   MONTIBIIS,   163. 

(VlLHELMUS)   MOR.  667''. 

Moragas.  669". 

DK  Moksant  (dk  Morsento),  can. 

Laudunen.,  mag.,  278,  386*. 

DB  Moyaco,  163. 

Muneeii,  theol.  mag.,  Ord.  Praed., 

538,5.50.551,660. 

MusTEL,  art.  mag.,  639. 

de  Nangiaco.  5U9*,  655*. 

• DE  NaBBONA,  V.  GUILLEI.MUS  BER- 

NAUDI. 

DE  Nemosio,  mag.,  621. 

deNogareto.  88,  102*,  104*. 

DE  NoTTiNuiiAM,  Ord.  Min.,  theol. 

mag.,  277*. 

DB  NOYEN.  564*. 

DE  Oblato,  raag.,  563*. 

OcKAM,Ord.  Min.,  mag.  theol.,  277*. 

290*.  322*.   333*.   486*,   507,    587*, 

590*,  720. 
DE   OcKAM   (Ocham).  famil.  episc. 

Dunelm.,  archidiac.  Stowie,  mag.,486*. 
G[UILLELMUS]    DE    Odonk,    pfov.     Ord. 

Praed.  Angliae,  card.  S.  Sabinae?  12. 
GuiLLELMUS,  ofticialis   Guillelmi  archi- 

diac.  Paris.,  lirent.  decret.,  48. 

Okesme,  can.  Bajoc,  bacc.  theol., 

641*. 

DE  Orval,  31. 

OsBERi.  art.  mag..  638. 

Pagesii,     domus    Narbon.,    mag. 

art.,  632. 

DE  Palma.  Ord.  Praed..theol.  bacc, 

402*. 

DE  Pai.ude,  mag.  med.,  392*. 

DE   Pakisius,   Ord.  Praed.,  inqui- 

sitor,  102*,  129. 

• Parvinati,  607». 

dictus   Parvus   (lk   Petit),  mag. 

art.,  91,  92,  94.  mag.  theol.,  431,  432*. 

Paschali,  666". 

Petragoricensis,  0)5. 

■ •  Petri     de    Godino,    Ord.   Praed.. 

theol.  mag.,  S.  Caeciliae  card.,  episc. 

Sabiiiens.,  121.  207*. 
DK  PETEiHA,notarius.421,423,436. 

DE  PlLMOK,  V.    DE   PuLMUR. 

• — -  PiQUET.  mag.,  295,  296. 

PlSCATORIS,  669". 

DE  Plasian,  90*,  101,  102*. 

DE  Plobediri.  663«. 

DE  PODIO,  668''. 

dictusDE  Pointona.  librarius.  189*. 

I)E  PONTE,  665''. 

DE  PONTB  LeNINE,  (362". 

DE  POSTERLA,  436. 

PouQNANT,  mag.  art.,  600,  638. 

de  Presto,  165. 

Probi,  564*. 

de  Pulmur  (Pilmor),  316*,  666". 

de  S.  Quintino,  664". 


Guii.lelmus  Kadicis.  art.  et  med.  mag., 

630. 
Rainardi  (Beynardi)  de  S.  Floro, 

theol.  mag..  can.  Remen.,  624,  626*. 

rector  de  Haricuria,  165. 

DE  Revebiis,  669". 

• DE  RivopULLO,  Ord.  Cisterc  ,  mag. 

theol.,  431*,  4.53*. 

RoELLE,  mag.,  164. 

ROLLANDI,  2o8. 

RoMANi,  Ord.  Praed.,  mag.  s.  pa- 
latii,  697. 
db  Rupe,  163. 

Rybeyrolli,  secret.  Guillermi  dc 

S.  Mora,  cancell.  Franciae.  mag.,  034. 

• DE  Sabaudia,  256. 

Saber,  mag.,  668». 

Sabbrti.  6'36". 

•  DK    Salvabvilla  ,    mag.    art.   et 

schol.  theol.  domus  Sorbonae. 6,39, 641*. 

ScoTi,  668"'. 

- —  DB  ScoTiA,  mag.,  141. 

ScoTUS.  30. 

DE  Seriaco.  mag.,  564*. 

Signi,  66:5". 

DE  SlLHACO,  165. 

DE  SlLLINlACO.  670''. 

SiMONis,  476. 

SiRON,  art.  mag.,  639. 

DE  SuBTUMONTE,  art.  mag.,  639. 

SuDRE  (Subdre),  Ord.  Praed.,  mag. 

theol.,    episc    Massil.,    cardinal.    SS. 

Joh.  et  Pauli.  episc  Ost..  619,  648. 

. Talebot,  670". 

Tatico,  666''. 

Thepheneli.i      (  Thophanelli  ) , 

mag.  decret.,  48*. 

Thiboust    (Thibaut,    Thibout), 

praepositus  Paris.,   77*,   82,  84,   85, 
86*,  91,  92.  94. 

DE  Tonavilla,  476. 

■ ToTTiN,  668". 

DE  Teibus  Mollis,  art.  mag.,  635. 

DE  Ulmo,  scutifer,  91,  95. 

■ DE     Venato.    procurator    facult., 

medic.  mag.,  256*. 
■  DK  Veeduno,  666''. 

DK  Vernkto,  mag.  art.   et  baccal. 

theol.,  596. 

DK  Veetue,  mag.,  668". 

DK  VicoLAPiDKO,  art.  mag.,  644. 

VicoN,  art.  raag.,  640. 

ViLLAXi,  art.  mag.,  640. 

Voi.ATOR,  art.  mag.,  641. 

de  Wisseyo,  raag.  art.,  237. 

Yngof,  magister,  066",  679". 

DE  ZiDEWNDE  (Zuidewinde),  can. 

Bremen.,  mag.  art.,  406.  407*,  647. 
Guii.i.oTi,  V.  Henricus. 

GUILI.OTUS  BlCHEUIAU,  305. 

DE  i.A  CnAUCifiE,  305. 

subbedellus  nat.  Normann..  296*. 

GuiAYS,  V.  Henricus. 


INDEX     PEUSONAHIJM. 


767 


GUIRHERTI,  K.  JOHANNES. 
GUIRE,  V.  Adam. 
Gui.srHARDUS,  Cluniac,  IG.^. 

GUISSE,  V.  JOHANNES. 
GUISTRI,   V.   JOHANNES. 
UUITARD,    l\  GUILLELMUS. 
GULDENER.  V.  JOHANNES. 


GUMERY,  .'-iOS. 
GUNBERDI,  V.   VeRDINUS. 

GUNDISALVUS,  min.  geiicral.  Onl.  Min., 

117. 
Petri,  theol.  haccal.,  411. 

GUNSALVUS  ISPANUS,  665". 

GuRnON,  r.  Johannes. 


GUYDOT  Baudet,  661". 
GuYON,  V.  Johannes. 
GUYS,  u.  Christianus. 

GWOIR,  )).   NlCOLAUS. 

Gyaco,  V.  Garinus. 

GYNETOT.    V.  KlNETOT. 
GYRMONT,    l^    GolKMONT. 


H 


HaBUNDO   (S.).  V.  GUII.I.ELMUS. 

HAcoy,  13.  Radulphi.s. 
Hactivannus,  V.  Andreas. 
Hadin,  V.  Johannes. 
Haec  de  Huesden,  V.  Arnoldus. 
Haermois,  V.  Bernardus. 
Hahs,  V.  Johannes. 

HaLLINIS.  V.  JOHANNES. 

Halquinus    Johannis    (le    Sueiia,   art. 

mag.,  647,  648*. 
Hamaie,  c.  Stephanus. 

HaMEL,    V.   NlCOLAUS. 
HaMELIN,    V.    JOHANNES. 
HaMELINI.    V.   GlI.BERTUS. 

Hamerici,  V.  Petrus. 
Hamo  (.\ymo)  Brito,  670''. 

-  DE  gargoet,  eer)". 

iua?.,  066''. 

Rioci     (Reoci),     Univers.     Paris. 

rectnr,  636,  665». 

Seant  de  Filigep.iis  (Fulgeriis), 

med.  mag.,  374,  377*,  377,  378,  380, 
386,  .390,  394,  396. 

Hangesto,  V.  Florencius,  Johannes. 

HaNICURIA,   V.   JOHANNES. 

Hanste,  V.  Theodoricus. 

HaPRE,   V.   JOHANNES. 

HAyUIXI    DE   SUECIA,    V.   TllOMAS, 

Harchenicus  de  Almania,  163. 
Hardi,  V.  Joiiannes. 

HaRDIVILLA,  V.  JOHANNES. 
HaRMANNUS,  HaR.MANNI,  y.HERMANNUS, 

IIekmanni. 
Harnesii,  V.  Guillelmus. 
Harnis,  V.  Guillelmus. 
Harriaco,  V.  Henricus. 
Hasart,  c.  Rodulphus. 
Haspre,  V.  Johannes. 
Hast,  V.  Ast. 
Haudrus,  V.  Stephanus. 
Hauto  de  Polonia,  163. 
Havart,  V.  Guillelmus. 
Hayo,  V.  Nicolaus. 
Hayricus   de  Castro  Portlensi,  art. 

mag.,  63.5. 
Hebertus,  V.  HeRbertus. 
Hebrandis  de  Frigia,  mag.,  141. 

HeLKCHIN,    ».   JOHANNES. 
HeLEGRIXS,    V.   JOHANNES. 

Helias,  V.  Elias. 
Hellekin,  V.  Johaxnes. 
HeTllixus  de  Duci,  v.  sequenteni. 


Hellinus   de    Duri    (Duryaco),   mag. 

theol.,  can.Carnoten.,  6^5,  6i6*,  627*. 
Helmanus,  can.  Vulpinen.,  163. 
Hemericus  Martiies,  163. 
Hemerigus   de  Dacia,  rector  Univers. 

Paris.,  157. 
Hemoxgus,  Ord.  PraeJ.,  130. 
Hemoxinus    de    Marcey,   schol.    art., 

474*. 
Hexxeberg,  V.  Bertiioldus. 
Henrici,  V.  Henricus, 
Henricus,  mag.,  can.  Aboensis  de  Suecia, 

163. 
. DE  Alemania.  166,  66i". 

DE      Alemania.      OrJ.      Eremit., 

V.  Henricus  de  Vrimaria. 

Amandi,  mag.  theol.,  91  *,  107. 

. I)'Ancre,  663". 

Anglicus,     Ord.    Cisterc,     theol. 

Parisiis  sludens,  505. 

DE  Aquila,  mag.,  540*. 

d'Ast.   doctor  jur.   utriusque,  pa- 

triarcha     Constantinop. ,     471,     663'' 
(Hast). 

Begin,  664". 

uE  Bervenit,  163. 

DE  Bilawe,  165. 

■ BoiiEi    DE    Marvii.la,   art.   mag.. 

631. 
Bouic,  jur.    utriusque  doct.,  511*. 

V.  EvExus  Boiiic. 

dictus  BouLAis,  mag  ,  379. 

DE    Bruxella,     rector    Univers. , 

mag.,  35,  179. 

i)E  Bukgundia,  mag.,  141. 

Canis  de  Bisuxcio,  ari.  mag.,  635. 

can.  Tullen.,  164. 

DE    Carreto,    Ord.    Min.,    episc. 

Lucan.,  theol.  baccal.,  217. 
DK  Ciiableyo,  mag.,  564*. 

DE  ClIARDOUCE,  305. 

Cl.EMENTIAE      DE      SaNDOYA,     mag. 

art.,  316. 

DE  Coi.oxiA,  mag.  art.,  618. 

DE   Corxubia,   stationarius,  189*, 

535;. 

i)E  CuMixo,  mag.  med.,  291. 

i)E   Daurediche,   can.,    art.  mag., 

614. 
DE    Doli.indorp,    Cariuel.,    theol. 

doctor,  539,  540  *. 

Eremit.  S.  Aug..  theol.  mag.,  127*. 


Henricus  de  Feri.ngen,  16.5. 

LE   Franc   de   Vexna,    Anglicus. 

librarius,  658. 

Friso,  665 ''. 

DE  Gandavo,  mag.  theol.,  13,  109. 

DE  Gravia,  30. 

DE  Grua,  mag.,  667". 

DE    Grlenenberg,   episc.   Naum- 

burgen.,  245*. 

Guiays,  561*. 

GtiiLLOTi,  librarius,  658*. 

DE  Harriaco,  668''. 

Hexrici,    dictus    de    Furno,    de 

Hoyo,  art.  mag.,  643. 

■  Hensey,  al.  Vacare.  art.  et  raedic. 

mag.,  630. 
DE  IIekne  de  Unna,  can.  S.  Severini 

Colon.,  mag.  art.,  647. 

DE  Hervordia,  Ord.   Pi-ad.,  281  *, 

282*. 

DE  HisPANiA,  archidiac.  de  Josayo 

eccl.  Paris.,  292. 

Hoi.OGHE   DE  MiNDA,  procur.  nat. 

Anglic.  646. 

DE  HoRRETO,  mag.,  297. 

DE  Keinesbec,  669''. 

DE  Langexstein,  mag.,  646*. 

DE   Leciielade,    Anglicus,    statio- 

narius  et  librarius,  657. 

DE  Lewis,  V.  Henricus  Pistor. 

DE  Lixcze,  165. 

DE  Li:bec,  661''. 

Ludovici,  mag.,  406. 

dictus  LuKERE,  art.  mag.,  643. 

Mabilie,  mag.,  667''. 

DE  Mara,  art.  mag,,  640. 

MiLiTis,  art.  mag.,  641. 

DE  MoNDEViLLA,  mag.  med..  116*. 

149*. 
dictus  Movi.EMAN  DE  Ei.TEN,  mag. 

art..  647. 

Mui.ET  DE  Parma,  663". 

dictus  DE  Neuham,  Anglicus,  libra- 

rius   et   stationarius.    189*,    532    (de 

Neuanne). 
^  de  Nevaxxe,  i:    Henricus]  de 

Neuham. 
DE  NovAVii.i.A,  art.  mag.,  641. 

DE  Olmen,  art.  niag.,  643. 

Okesme,  art.  mag.,  639,  641  ♦. 

DE  Os,  art,  mag.,  646. 

i)E  Padua,  664". 


768 


[  N  D  E  X     P  E  R  S  O  N  A  H  U  M . 


Henricus  de  Paenes,  147. 

paatilarus,  31,  32*. 

PiSTOR    DE   Lewis,   art.   et  theol. 

mag.,  595,  597*,  625. 
. PorRRET,    can.    S.    Petri    Arien., 

art.  mag.,  644. 
Raymundi    de    Castro   novo,    art. 

mag.,  633. 

de  Rupai.eyo,  decret.  doct..  licent, 

leg.,  628. 

de  Salines,  663". 

scholaris  Paris.,  163, 

ScOTELMAN.  art.  mag.,  644. 

de  Semons,  mag.  theol..  provinc. 

Franciae   Ord.  Min.,   327*,  431,  453, 
454*,  471*. 

. DE  Septem  Vannis,  art.  mag.,  638. 

. —  siNE  amors,  eee*». 

de  Smalham,   Scotiae,   mag.  art., 

can.  Dunkelden.,  647. 

Spiker  de  Arnhem,  art.  mag.,  647. 

de  Taperel,  praepos.  Paris.,  120*, 

204,  227. 
DE  Thaliieim,  Ord.  Min.,  proTinc. 

super.  Alamanniae.  theol.  mag.,  277*, 

290*. 

. DE  ToRNODORO,  mag.,  296,  297. 

• DE  Trageto  Inferiori,  165. 

DE  Trefualloet,  668''. 

dictus  TuEBUEF.  can.  Paris.,  5. 

dictus     TuELEU ,     serviens     offic. 

Paris.,  379. 

DE  Unna,  Dacus,  mag.  art.,  507*. 

DE  Urcis,  668''. 

dictus    le    Vavasseur,     serviens 

Univers.  Paris.,  476. 
Venter,  licent.  art.  et  mag.  med., 

can.  Cuman.,  630. 

• Vos.  mag.  art.,  647. 

DE  Vbimaria,  Erem.  S.  Aug.  pro- 

vinc.  Aleman.,  536*. 
DE  Vrimaria  senior,  Erem.  S.  Aug., 

mag.  theol.,  536*. 

DE  Vrimaeia  junior  (de   Alemau- 

nia),   Eremit.   S.  Aug.,  mag.    theol., 
85*,  128*.  536*. 

DE   Vrimaria,   Eremit.    S.    Aug., 

baccal.  theol.,  535,  536*. 

. WlLARlUS  DE  VaUVARIA,   164. 

■ YvONis  Rioci,  art.  mag.,  6.34. 

DE  ZUNTKERKEN.,  645. 

HeneigetusdeLio  (LiDo).civis  Paduan., 

doctor  art.  et  med.  Paris.,  671*. 
Hensey.  V.  Henricus. 

HeEBEETI,  V.  GUILLELMUS. 

Heebertus   dictus   i>e   Martray,   sta- 
tionarius,  532. 

Roi.ssel,  mag.  art..  529*. 

Senonensis.    baccal.    theol.,  Ord. 

Praed.,  447,  462. 
• Uebani,    rector    Univers.    Paris., 

art.  mag.,  635. 
Heecherus  Dudi,  165. 


HeRCHES  (HeECES),  t).  GUILLEI.MUS. 
HEREKORT,  V.    GUILLELMUS. 
HEREMITA,    V.   JOHANNF.S. 
HeREMITAE,  V.  JOHANNES. 

Herent.  r.  SiMON. 

Heris,  V.  Petrus. 

Hebmanni.  V.  Johannes. 

Heemanus  de  Ebturnaco,  163. 

• Eremit.  S.  Aug..  lector  et  vicarius 

gen.,  276*. 
(Hermandus),    Lombardus,    mag. 

med.,  259,  260,  261,  262*,  350,   m',^. 

■ DE  S.  Paulo,  165. 

praepositus  Ymbrie,  schol.,   164. 

RuFFi,  668i>. 

DE      ScHILTZ      ( SCHILDIS ,      SCHIL- 

DESCHE).   Eremit.   S.  August.,  theol. 

mag..  293,  655*,  656*. 
Herne,  V.  Henricus. 
Hernei.  V.  Bebnardus. 
Herouardi,  c.  Johannes,  Nicolaus. 
Heroudi,  V.  Blasius. 
Hersent,  V.  Guillelmus. 
Hersin.  Hersino.  V.  Johannes.  Simon. 
Herveus  Brito,  mag.  art..  35. 

DiuNANo,  666». 

DE  GiFO,  Ord.  Praed.,  102*. 

DE  Insula.  notarius.  287,  518. 

Natalis  ,   Brito.   mag.    gen.   Ord. 

Praed.,  mag.  theol.,  102*,   127*,  218, 

230,238,  241,  250,271. 

Raucus,  mag.,  can.  Paris.,  28. 

Requisiti,  669». 

. DE  RoKA,   rector  Univers.   Paris., 

246.  286. 

Salhadi,  227*,  443*. 

. de  Villa  nova,  165. 

Hervordia,  x>.  Henricus. 

HlBEENIA,  V.  Guillelmus,  Stephanus. 

HlEEONYMUS  (S.),  80,    J48. 

HlLARIO  (S.),  V.   NlCASYUS,  ThOMAS. 

HlEIER,    V.  FUSCIANUS. 

HlBTI,   B.  ROBERTUS. 

HlSPANIA  (HlSPANUS,  ISPANUS),  V.  Al- 
PHONSUS  DlONYSII,  DOMINICUS,  GE- 
RARDUS,    GUNSALVUS,  JacOBUS,  LaU- 

RENTIUS,  Lupus,  Marti.nus,  Poncius, 

Eaudericus. 
hochheim,  v.  eckehardus. 
hoga,  v.  johannes. 
hollendia,  v.  gllbertus. 

HOLOGE,  HOLOGHE,  V.  CONRARDUS,  HeN- 
RICUS. 

Horle,  XI.  Orulo. 

HoRNEN,  V.  DOMINICUS. 

HOEEETO,  V.  HeNRICUS. 

HOSTIENSIS,  110. 

HOTE,   V.   GODEFRIDUS. 

HOTOT,  V.   GUILLELMUS,  RaDULPHUS. 

HOUDINUS  S.  Benedicti,  30. 
HOUDOUIN    DE    SpEBNACO,    V.    NlCOLAUS 
DE   SPERNACO. 

HOUF,  V.  Ebrohabdus. 


HOURLE,   V.  JOHANNES. 
HUART,   V.  SlMON. 
HUBANTO,  V.  JOHANNES. 
HUBBRTUS  DE  BuRGO,  163,   164. 

DE  S.  Valerio,  17*. 

HUBEEVILLA    (de),    V.    GuiLLELMUS    DE 

HUMBERVILLA. 
HuESDEN,  V.  JOHANNES. 

HuGO   DE    Arcy,  0.  S.  B.,  episc.   Lau- 

dun.,  563*. 
DE  BisuNcio,  doctor  decret.,  episc. 

Paris.,  97,  98*.  281,  282*,  293,298*, 

313,  314.  .3.30,  333,  336,  338,  340-342, 

379,  384,  392,  398. 

BoELENE  Verzil.,  art.  mag.,  633. 

CocHON,  art.  mag.,  645. 

CoBBiENSis  abbas,  430. 

Dalphini,  162. 

•  DE  DuNO,  baccal.  theol.,  654,  662». 

Fabei  de  Vimiaco,   can.  S.  Amali 

Duacens.,  medic.  baccal.,  362,  363*. 
dictus  Fagot  de  Prart,  art.  mag., 

644. 

DE  FoBESTA,  mag.,  162. 

DE  Gabdino,  665». 

Guidomabi.  661». 

DE  Jamblis,  165. 

DE     JuLLiAco,    decanus     Remen., 

521*. 

LiNOT,  602''. 

DE  Mabciaco,   Ord.   Praed.,  mag. 

theol..  242*,  274,  275*,  303. 

DE  Masticone,  doctor  decret.,  171. 

DE  Mimi,  mag.  medic,  291. 

MiNNE(?).  cler.    Trajecten.    dioec, 

mag.  art.,  647. 

monachus,  scholaris  Paris.,  163. 

. DE  Montibus,  f)&i^. 

DE     MoNTiBus     ViNOSis .     rector 

Univers.  Paris..  can.  Tullen.,  art.  mag., 
635. 

MoNTONis,  669''. 

DE  Mor[n]eyo,  eommissarius  caug. 

testamentar.  civit.  Paris.,  386*,  667°. 
DE  Novo  Casteo,  Ord.  Min.,  theol. 

doctor,  277*. 

DE    NuYZ.    castellanus    Ygiaci    et 

procurator  regis,  300. 

■ Pailaed,  663». 

de  Pai.ma,  161. 

DE  PiEO,  art.  mag.,  639. 

dictus  LE  PoTiEE,  de  Marla,  art.  et 

medic.  mag.,  630. 
RoGEEii,    card.    S.    Laurentii    in 

Damaso,  572. 
Sapientis,  mag.  medic,  480,  492, 

630. 
de  Senis,  661». 

SlEUEGICUS,  662». 

DE  Thelu,  620. 

DE   Tornodoeo,  mag.   art.,    proc. 

nat.  Gallic,  515. 

DE  Unyaco,  art.  mag.,  633.        ' 


INDEX     PERSONARLM. 


769 


HuGo  DE  Valliaco,   Voilliaco,   mag., 

103,  297. 
Vaussemain  (Vausamanti,   Vau- 

cemain),    Ord.    Praed.,   mag.,   theol. 

mag.   general.,  230,    238,    270,  275*, 

278,  279*,  402*,  405,  412,   447,  461, 

473,  481,  500,  519. 

DE  S.  VlCTORE,  80,  81,  208. 

DE  ViGNiAco,  baccal.  med.,  394. 

DE    ViLLANis,    procurator    domus 

Cluniac.  Paris.,  233. 

VissAc,  669". 

WiLLERMi  DE  Lapide  de  Ardem- 

bourch,  art.  mag.,  643. 


Huoo  DE  WULY,  163. 

DE  YVRIACO,  667». 

HuGOLiNus  Malabranca  de  Urbe 
Vetcri,  Eremit.  S.  Aug.,  mag.  iu 
theol.,  patriarcha  Constantinop.,  535, 
536*,  610,  613*,  614*. 

HuGONis,  n.  Bernardus,  Hugo,  Johan- 

NES. 

HuGUTio  DE  Florentia,  Ercmit.  S. 
Aug.,  172. 

HUIDELON,    0.  NlCOLAUS. 

Hukeliers,  V.  Johannes. 

HULARDI,    U.  SlMON. 


Humbeletus  Thiesselim  de  Ronseyo, 

al.  dictus  Saray,  art.  mag.,  633. 
Humbertus,  V.  Imbertus. 

IljdelphinusViennen.,  Ord.  Praed., 

patriarcha    Alexandrin.,   534,  535*. 

dictus  Li  Papes,  Cluniac,  526*. 

presbyter,  300. 

HUMBERVILLA,  11.  GuiLLELMUS. 
HUNGARIA    V.  AlEXANDER,  StePHAHUS 

DE  InSULA. 
HURELLI,  V.   JOHANNES. 

DE  COLOMELLIS,  V.  PETRUS. 

Hyro  de  Almania,  165. 
Hyvetb,  c.  Florentius. 


Ildebrandinus,  episc.  Paduan.,  436. 
Imbertus  BuiiGONDi,  bedell.  Uuivers., 

618*. 
Dupuis,    duodecim   Apost.    card., 

441  *,  557. 

LOTHARINGUS,  152. 

DE  Monte  Martini,  164. 

Inqerannus  de  Fresnellis  (Freney), 


theol.   mag.,  can.  Belvac,  624,  665''. 

671*. 
iNOnEN,  V.  Marsilius. 
Inglart,  V.  LUCAS. 
Ingorunus  de  Kalloes,  mag.,  35. 
Iniaco,  V.  Johannes. 
Insula,  V.   Anselmus,   Hervaeus,  Ja- 


coBus,  Petrus,  Raymundus,  Simon, 
Stephanus. 

InSULIS,  V.  JOHANNES. 
InTERAMNE,   V.  NlCOLAUS. 

ISAiAS,  80.  108. 

ISSARDUS  DE  AuSSACO,  360. 

Ivo  V.  Yvo. 


J.  DE  Arrableyo,  miles,  238. 

DE  Cantuariis,  717. 

DE  DuNO,  advocatus  et  mag.,  147*. 

DE  RlBODIMONTE,  mag.,  72. 

Roberti,  miles,  238. 

DE  Villescoublain,  386*. 

Jacoba  Felicie  de  Almania,  medicinam 

illicite  praticans,  150*,  255,  256,  257, 

258,  259,  260,  261,  262,  263,  264,  265, 

266,  267. 
Jacobi,  V.  Ber.nardus,  Odo. 
Jacobo  (S.),  V.  Guillelmus. 
Jabobus  Agni,  de  Evigneya,   notarius, 

600,601,602. 

Agni,   art.   et   medic.    mag.,   322, 

630. 

DE  Almania,  163. 

• de  Andernaco,  165. 

AuBBi,  presbyter,  619,  620. 

DE   Audenarde,   can.    maj.    eccl. 

Leodiens.,  164. 

. de  Austria,  605''. 

DE  Auteteodoro,  661". 

Bay-,  banquerius  Tolos.,212. 

Blancheti,  librarius,  189*. 

DE  BoNiGixA,  can.  B.  Mariae  Tra- 

jecten.,  art.  mag.,  615. 

DE  Builliaco,  art.  mag.,  645. 

BURELLI,  658 ''. 

DE  Campo  Bernabdi,  mag.,  296*. 

de    Cantabana   (Cantara),   mag. 

medic,  316,  337*,  360,  362,  386,  390, 

397,  398,  492,  665»,  670 1>. 

carnifex,  30. 

**  Chart.  Univ.  Paris.  II,  1. 


Jacobus    Columna,   S.  M.  in  Via  lata 

card.,  77*,  78. 
CoMiTis,    can.    B.    Mariae    Antho- 

niens.,  art.  mag.,  645. 

LE  Cros,  619. 

Daci  (de  Dacia),  mag.  decret.,  35, 

48. 

Dalos,  mag.  theol.,  28. 

Dauchy,  619. 

DE    DivioNE,   abbas   de    Pruliaco, 

Ord.  Cisterc,  theol.  mag.,  253*. 

DE  Erbleyo,  297. 

Fabri  de  Minoricuria,  art.  mag., 

645. 

DE  Falays,  mag.,  163. 

Flamingj,  667>>. 

DE  Flandbia,  can.   S.  Audomari, 

art.  mag.,  643. 

DE  Fonte,  666». 

uE  Frisia,  665''. 

DE  FuAS,  mag.,  564*. 

DE  FuRNO,  Ord.  Cist..  card.  S.  Pri- 

scae  (postea  Benedictus  XII),  322*, 
415*,  424*,  440,  441*. 

DE  Gandavo,  mag.,  368*. 

Gekaldi     de    Halki    (Halico:'), 

164. 

le  Goneis.  663''. 

GoRRE,  652''. 

DE  Grindione,  666''. 

DE  Insula,  capellanus  apost.,  436. 

DE  Jambis,  165. 

S.  JuLiANi   Pauperis     monachus, 

161. 


Jacobus  Juvenis,    can.    S.    Walburgls 

Turnen.,  art.  mag.,  642. 
DE  Laniis,  669  >>. 

DE    Lastegle    (Casteyle),    bacc 

med.,  291. 

de  Lausana,   Ord.    Praed.,  theoL 

mag.,  102*,  148,  167,    172,  206,  207. 

Lefranc  (de  Franc),  rector  Univ. 

Paris.,98*,  131*. 

DE  Lenke,  art.  mag.,  644. 

Lepel^,  207. 

de  Lofredis,   de  Urbe,  Eremit.  S. 

Aug.,  321. 
LoNDE    (Loude),    de    Ypris,   mag. 

art.,  rector  Univ.  Paris.,  can.  Morin., 

561,  562*,  590,  615. 

LoREN,  art.  mag.,  635. 

DE  Lorbiaco,  mag.,  564*. 

Majoris,  art.  mag.,  641. 

DELLA  MaBCA,   112*. 

DE  Marli,  can.  Camerac,  124*. 

Mathaei.   Ord.     Praed.,     baccal. 

theol.,  659. 

de  Medunta,  mag.,  103,  669». 

Megli  (Milii),   Eremit.   S.   Aug., 

theol.  mag.,  616,  626*. 

MiLii,  V.  antecedentem. 

DE   MoLAY,   Ord.  militiae  Templi 

mag.,  129. 

DE  MoBETO,  mag.,  600''. 

MOURDRI,  619. 

LE  Musi,  662''. 

DE  MuTiNA,  sacri  palatii   auditor, 

436. 

97 


770 


INDEX     PERSONARUM. 


Jacobi :s  nepos  prioris  S.  Benigni,  662*. 
DE   Orto  (Orte),  Erem.   S.  Aug., 

licent.  theol.,  85*,  i06,  103. 
i)E   Padua,  mag.    art.  et   medic, 

doctor  theol..  147*.  624. 

Paradisi  de  Arquada,   can.  Pa- 

duan.,  art.  et  medic.  mog.,   634.   720. 

DB  Pavillione,  bedellusnat.  Grallic, 

518,  562,  590,  656. 

DE  Penelchi,  bacc.  medic,  282. 

. PiDO.  666». 

DE  Pinsa,  bacc.  medic.  282. 

Pype  de  Attrabato,  mag.,  3 !,  .37. 

DE  Quoeria,  mag.,  162. 

DE  Regali  LOco,Ord.  Vallis  Schol., 

theol.  mag,,  234*, 
DE  Rubeomonte,  decret,  mag.,  can. 

Lausan.,  617*,  628, 
DE  Saxis,  Eremit.  S.   Aug.,    prior 

provinc.  Rom.,  321. 

DE  Senis,  mag,,  668*', 

deSiena  (de  Senis),  mag.  chirurg.. 

35,  116*. 
de  Siene,  notarius  et  mag.,  248. 

sigillator  Ling,,  237. 

DE  SpiNAL0,Ord,  Min,,  mag,  theol., 

624. 
Stephaneschi,     S.   Georgii    Veli. 

aurei.  card.,  441*. 

de  Thelu,  620, 

DE   Thebmis,  abbas   de  Caroliloco 

et  de  Pontiniaco  Ord,  Cisterc,  theol. 

mag.,  121,  127*,  217. 

de  Trecis,  stationarius,  180. 

de  Tbesis,  6661», 

DE    Troencio   (Troanco),     statio- 

narius,  180,  192,273*. 
d'Ueza  ,   episc.    Forojul.,  ep.    Por- 

tuens.  (postea  Joh.  xxil),  21*,  427*. 
de   Valencinis.   Erem.  S.   Aug., 

prior  Tornac,  276*. 

DE  S.  VlcTORiA,  praep,  S.  Petri  de 

Mansano,  421, 

DE  ViTERBio,  Erem.  S.  Aug.,  mag. 

theol.,  02,  85*,  106*,  109,  112*. 
DE    VlTERBlo.    Eremit.    S.    Aug.. 

baccal.  biblicus,  310,  311,  321. 
DE  Werdon,  164. 

DE  WlLTONA,    164. 

Wyard,  662", 

Ycio,    can,    S,    Stephani    Divion., 

164, 
Jamblis,  V.  Jacobus,  Hugo. 
Jandonis,  V.  Arnaldus. 

JaNDUNO,  V.  JOHANNES. 

Janeti  de  S.  Michaele,  v.  Johannes, 
aknoceus,  v.  glannozus. 
Janua,    V.    Johannes.    Maninus,    Ma- 

NUELE,  NlCOLAUS,  RlCHARDUS. 

Jay,  v.  Johannes. 

JEHANNES,  V.   GUILLELMUS,   PetRUS, 

Jehannin  Crestian,  305. 

Mabtinot,  305. 

97. 


Jbhannin  Petitclerc,  305. 

Jehannot  Sai.iman  de  Flagi,  305. 

JoACHiM.  abbas,  322*. 

JOB,  81. 108. 

Johanna  de  Bourbon,  regina  Franciae, 

641*  (1366). 

Clarisse,  256*. 

CoNVEBSA.  256*.  267. 

DE  DiviONE,  domicella,  348*. 

Franciae   regina,   337*,    418,    425, 

428.  573,  598,  607. 
Frisonne,  29,31*. 

DE  LlMOGIIS,  28. 

de  Monciaco,  merceria,  261. 

Navarrae  regina.  646*. 

relicta  Richardi  de  Montb  baculo 

(Montbaston)  ,    illuminatrix .    libraria 

Univ.,658*. 

DB   Sabaudia   ducissa  Britanniae. 

631*. 

uior  DioNisii  dicti  Bilbaut,  260. 

uxor  Stephani  de  Compbndio,  153. 

Johannes  II,  abbas  de  BonaTalle  Rute- 

nen,    dioc,     Cisterc,     theol.     mag., 

253*. 
abbasMoRTUiMAHis.  Cisterc.theol. 

mag.,  540,  541. 
abbas     Regalis     Montis     Cisterc. 

theol.  mag.,  651. 
DE  Abbatisvilla,  81. 

DE  AcHYERS  (AcHBRES,    ACHIERS), 

rector  Univ.  Paris.,  273*. 

DE     Aciaco      (Assiaco,     o'Assy), 

doctor  theol.,  canceil.  Paris.,  624,  656, 
576.  660,  684*. 

Ad   dentes,   de   Pontizara,  licent. 

leg.,  art.  mag.,  635. 

DE  S.  Albano,  &3S^. 

DE  Aldehuppe,  163. 

Alemanus,  105. 

Allichim,  mag.,  35, 

DE  Allodio,   Ord.  Praed,,  cancell, 

Paris,,  102*,  128*. 

•  DE  Almania,  baccal.  med.,  394. 

DE  Alvernia,  mag,.  467,  666». 

DE  S.  Amando.  mag.,  631*. 

DE  Amuriaco.  baec.  Ord.   Praed.. 

619,  649. 

DE  Amee,  mag..  667''. 

DE  Amelio,  archid.  Forojui.,   423, 

436. 

DE  Amili.  665». 

DE  Aneto,  can,  S.  Marcelli  Paris., 

mag.,  667». 
.\nfredi  (Aufeedi),  Ord.  Praed., 

theol.  mag.,  inquisitor  Piclaviae,  304, 

453.  454*. 

de  Anglia,  stationarius,  180. 

DE  Anneus,  theol.  doctor,  294. 

DE  Antoniaco,  667*. 

DE  Antuerpia,  164. 

■  Aquamaris,  art.  mag,,  643, 

DE  Aquila,  661». 


JOHANNES  DB  Aquis,  Eremit,  S,  Aug,, 

theol.  mag.,  616,  617. 
DE  Arboreto,  663*. 

DE  Archiaco.  art.  mag.,  633. 

DE   Arpadella,   decanus   Xancto- 

nen.,  leg.  doctor  et  canon.  Paris.,  277, 
279,  295,  297,  370*,  386. 

DE    AssENEDE.   dictus     Backeee, 

theol.  doct.,  568. 
DE  Atrio,  mag.  medic,  354,  356, 

365,  492. 

■ DE  ATTHENHOVEN,  dictusSTINDERE, 

art.  mag.,  644. 

DE  Attrabato,  mag.,  499. 

AuBEBY,    Ord,    Praed, ,   confessor 

Roberti  Atrebat..  348. 

DE  AUCOPIA,  164. 

AuDACis,  664». 

DE  AUDBBERDE,  164. 

DB  S.  .4.UD0MAR0,  258,  260,  261. 

•   DE  S.   .\uEso,    mag.    med.,    360, 

362. 

•  AUFRBDl,   V.  JOH.    AnFBEDI. 

DE  ,AuGO.  art.  mag.,  640. 

DE  AURELIACO,    V.    JOH.  VeDILHA. 

DE    AuBELiANis,    notarius,    368*, 

379,  669«. 

AuBELLi,  art.  mag.,  634. 

DE  AURIACO,  GGi^. 

DE  AVENECA,  662». 

DE  AvERSA,  Ord.  Praed.,  481. 

DE  AzAiNviLLA,  abbas  Claraevallis, 

Cisterc,  450*. 

Baers,  art.  mag,,  643. 

Bailliebeche,  art.  mag.,  632. 

Balduini  de  Yvia,  can.  B.  Mariae 

Hoyen.art.  mag.,  643. 

Balin,  mag.,  65. 

Balistabii,    prior   gen.    Carmel., 

baccal.  in  theol.,  527*. 
Balk,  mag.  art.,  30. 

Bardel,  665^. 

Bareflou  (Barefleu),  29,  31  *. 

Babil.  art.  mag.,  638. 

DE  Bableriaco,  mag.,  4S9. 

■  DE  Barro.  baccal.  art..  43. 

DE    Basilea,    prior,    gen.    Erem. 

S.  Aug.,  684*. 
DE  Basoles  (Bazolhs,  Busoliis), 

mag.  med.,  291. 

Baudri,  art.  mag.,  641. 

Beatus,  669». 

bedellus,  30,  31*. 

DE  Belacort,  668». 

DE  Belingham,  mag.  art.,  346. 

Belini,  Ord.  Carmel.,  mag.  theol., 

624,  626*. 

Belini  de  Senonis,  164. 

DE  Bellana  Ecclesia,  667«, 

Bblliger,  mag.,  667». 

DE  Belsia,  666 •>. 

DE  Belvaco,  civis  Paris.,  librarius 

et  pergamenarius,  658*. 


INDKX     l'KHSONARUM. 


771 


JoHANNES  i)E  S.  Benedkto,  Ord.  Piaed., 
mag.  theol.,  14,  17*. 

Beeart  de  Leodio,  ait.  mag.,  644. 

DE  Beeneville,  art.  mag.,  642. 

DE     Beetencubia,     cau.     Paris.. 

mag.,  5. 

Beethelelli    de    Autissiodoeo, 

medie.  raag..  630. 

Bescoti,  mag.,  563*. 

deBethunia,  257,  668». 

de  Biarch,  art.  mag.,  613. 

dictus  Bienvenu,  163. 

DE  BiLLiAco,  art.  mag.,  635,  637*. 

DE  BiON,  jurisperitus,  .367,  368. 

Birendan,  mag.,  667". 

BlBGET,  mag.  med.,  291*. 

DE     Blandiaco.     episc.    Nemaus.. 

card.  S.  Marci.  697. 
de  Blangiaco,  mag.,  decan.  facult. 

theol.,  205,  316*.  429,  468.  663«. 

Blankart,  in  art.  magister,  postca 

cancellarius  Paris..  644,  6)6*.  677  *. 

DE     Blesis,     cancellarius    Paris., 

314*,  317,  331. 

DE  Blesis,  monachus  Majoris  mo- 

nasterii  0.  S.  B.,  theol.  mag.,  625. 

Blondelli   (Blondel,   Blundel). 

can.  Laud..  mag.  art.,  346,  560,  562*, 
661  ^  668  »>. 

Bloyni,  mag.,  563*. 

Boeti,   licent.   leg..  doct.   decret., 

628. 

Boiliave,  5. 

DE    Boisseyo    (Busseyo*,    art.   et 

medic.  mag.,  497,  630. 
BoiSTEi.,  de   .\mbiano.  art.   mag.. 

641. 

DE  BOLENCOBT,  667». 

DE  BoMMi,  art.  mag.,  642. 

BoNAE  FiDEi,  med.  mag..  568. 

BoNDUES,  art.  mag..  645. 

DE  BoNis,  art.  mag..  636. 

■ DE  BoNNELLA,  art.  mag.,  643. 

DE  BoRBONio.    doct.    decret.,   can. 

Lingonen.,  210. 
DE    Bosco,     abbas    nionasterii    de 

Valoliis  Cisterc.  540. 

DE  Bosco,  art.  mag.,  634. 

Bossi  DE  Mazenta  (.\Iagexta),  art. 

mag..  can.  Mediolan.,  634. 

BosTOL.  mag.  medic,  250,  274,  287. 

dictus  LE  Bouc  DE  Festiolis,  art. 

mag.,  644. 
BoL'DANT  DE  BiLLONE,  art.  mag., 

633. 
BouRGE   DE    LuPEBis,   art.    mag.. 

635. 
Bouriot.  mag.  medic,  291,  39(3. 

BoYGNE,  alias  Mn.nTS  de  Vigenna, 

notarius,  494,  495,  497. 

Brachium  keeei,  art.   mag.,  6.39. 

Beassatoeis     (Beassoris).    art. 

mag.,  606,  6.38,641*. 


JoHANNES  Bresonis,  667*'. 

Brinaca,  &i6^. 

DE  Briquebec,  rector  Univ.  Paris., 

98. 

-  briten,  ee^"». 

Brito  (de   S.  Paulo),  stationarius 

etlihrarius,  191,  192,  273*. 

Brito    (Beitonis),    mag.    decret., 

35,  48. 

Beitonis,  art.  mag.,  6li3. 

DE  Brolio,  163. 

Brotei,  art.  mag.,  638. 

DE    Beueeiis,    mag.    et   notarius, 

278,  279. 

DE  Brugis,  670  ^ 

Bruwre,  art.  mag..  645. 

BuEGO,  667". 

BuRGONDi   DE   Marchesio.    rectop 

scholarum    de   Vailiaco,     art.    mag., 

643. 
Buridan.  rectorUnir.  Paris.,  mag. 

art.,  .307,  486*,  5.38*,  557,  590*,  610, 

621,  622,  645,646*. 

BuRiDAN,  licent.  leg.,  646*. 

DE  BuRY,  mag.,  667». 

DE  BUSSEYO.   V.   DE  BoiSSEIO. 

DE  Byon,  jurisperitus,  359,  360. 

dictus  Cabot,  alias  de  Ghistella, 

art.  mag.,  644. 

DE  Cadeellis,  miles,  561*. 

DE   Caleto,   Rothomagen.    dioec, 

art.  magister,  638. 
dictus  Caligatoris,  al.  de  Lova- 

Nio,  art.  mag.,  bacc  theol..  645.  654. 

DE  Calore,  V.  Johannes  Petri. 

DE  Calvomonte.  med.  mag.,  603*. 

DE  Calvomonte,  6C>9^. 

DE  Calvomonte,  al.  Hi  eti,  art. 

mag.,  640. 
de  Cambaeei.i.o  (Chamberello), 

666",  671*. 

LE  Cambier,  al.  de  Leonibus.  art. 

mag.,  644. 
Camim    (Caunin).  art.   mag..  642, 

645*. 
Camus   (de  Camus).   medic  bacc, 

362.  394.  395. 
Candel.  bedellus  Univers.   Paris., 

656. 

de  Canebeke,  art.  mag..  645. 

Canel,  668». 

can.  Wesalien..  164. 

de  Capeli.a,  iW>I'>''. 

DE  Capei.i.a.  Cisterc.  mag.  tlieol.. 

98,  99. 

capellanus  S.Benedicti  Paris.,  669». 

capellanus  S.  Gervasii  Paris.,  279. 

de  Carbato,  165. 

DE    Caeicampo,    Cisterc. ,    thcol. 

mag.,  4i9. 

Cari.aeh,  art.  mag.,  645, 

Carniuicis,   decanus   de   Medontu, 

mag.,  ()68». 


Johannes  de  Carnoto,  mag.,  668». 

Cabonis.    officialis     Silvanectensis, 

mag.,  499. 
de  Carvomonte,  6<3()». 

Case  (Casse),  mag.  art.,  30,  667». 

de  Castellerio,  miles,  564*. 

de  Castro,  mag.,  668«. 

DE   Castro  Villani,  666»,   667'', 

670«. 

DE  Castronovo,  cancell.  Tolosan., 

mag.,  451,  452. 

DE  Caumizis,  mag.,  491. 

Caym,  al.    DE   Marlliaco   villa, 

art.  mag.,  632. 

DE  Celleeiis,  Ord.  Praed.,  619. 

DE  Ce.ntummicibus,  278. 

DE  Cernin,  1(35. 

DE  Chaeantone,  669«. 

Chaeel   iie   Alba  Petea,  cursor 

theol.,  mag.  art.,  635. 

Chatardi,  art.  mag.,  6.34. 

de   Chaudemayo,    abbas  Cisterc, 

theol.  mag.,  541,  542*,  568. 
Chavenes,  663«. 

DE  Cheeinis  (de  Dunis),  Cisterc, 

theol.  mag.,  220,  227,  228  *. 

DE  Chebrent,  1(34. 

DE  Chesy,  471. 

DE  Chinuro,  670 ». 

Ckopker,  664  >'. 

Cholet     (Choleti).     S.    Caeciliae 

cardinalis,  5,  34,  37,  .595. 
Chotomensis  de  Suessia,  164. 

C  HRISOSTOMUS,   80. 

. cisor  pannorum,  256*. 

■  DE  Ci.amarcio,  668". 

-    DE  ClARANO.  V.   JOH.    RUBEUS. 

■  DE  Claeiaco.  6(38". 

Claubaut,  mag.,  250. 

Clamentis,  666". 

de  Cle-mont,  662». 

de  Clepeeis,  666". 

Clebici,  art.  mag.,  640. 

Clonensis  episc,  Cistercien.,   theol. 

mag.,  419,42.3,  424*. 

de  Closello,  art.  mag.,  6.34. 

DE  Cluniaco,  664». 

Cochelet,  (363  «. 

COCHON,  115,  116. 

Coci,     Eremit.    S.     Aug.,     episc 

Ventiens.  et  Tricast..  theol.  mag.,571, 
616,  627*. 

CoLASii,  art.  mag.,  6.32. 

de  Colomberiis,  164. 

DE  Columbario,  mag.  art.,  633. 

DE    CoLUMNA,    card.,    441*,    501, 

502*,  503. 

DE  CONVENTRE,    ScotuS,  367. 

— COEDOVAN   DE  S.   QUINTINO,    163. 

DE      COUCIACO       (COUSSY,      COUCI- 

castro),  mag.  raed.,  337*,  350,  352, 
.355,  359,  360,  .391,  395,  396,  408,  492, 
493*,  6.30,  (331*. 


772 


INDEX     PEBSONARUM. 


Ord. 


JOBANNES   DE  COURSEYO,   165. 

CouETOis,  art.  mag.,  644. 

. DE  Ceasmenil,  669''. 

Crolessarpe,  art.  mag.,  633. 

. dictus  Crurec,  661  ••. 

. de  Culmine,  Almanus,  165. 

DE  CuMENis,  abbas  S.  Germani  de 

Pratis,  episc.  Auicien.,  52,  60,  68,  69, 

443*. 
CuPARii  de  Cameraco,   art.  mag., 

642. 

curatus  S.  Gervasii  Paris.,  279. 

curatus  Sancti  Landrici,  669". 

. DE    CuRTALi ,    can.    Salamantin., 

248*. 

CUSCURAEIUS,   152. 

CuSTOS,  mag.  art.,  346,  662'. 

Dachiis,  mag.,  667». 

- —  DE  Daiant,  mag.,  352. 

DE     Dambach     (Tambaco), 

Praed.,  theol.  mag.,  603,  604*. 

decanus  Paris. ,  93,  94  *. 

Dede,  art.  mag.,  639. 

Delphinus  Viennensis,  535*. 

■ Derdanus,  6&&': 

DE  Deseeto,  367. 

- —  Desmoulins,  162. 

DE  DlA,  V.  JOHANNES  FaYNI. 

DiACONi  DE  Remis,  cau.  Virdunen., 

rector  UniT.,  635,  658*. 
DiDAci,    Ord.    Min.,    theol.    bacc, 

558*. 

Dillet,  art.  mag.,  641. 

. DE  S.  DiONYSio,  Ord.  S.  Ben.,  theol. 

mag.,  431. 

DE  S.  DioNYSio,  Ord.  S.  Ben.,  decret. 

doctor,  628. 

DE    DivioNE    (DxGON).    mag.    art., 

316,  359,  360,  467,   474*,   489,  662», 
663'',  664»  (sitne  unus  et  idem?) 

DlVITIS  DE  SUBUEGO,   165. 

. dominus  de  Aloto,  163. 

DE  DUGLES,  665''. 

DuLHUNS,  can.  S.  Germani  Monten., 

art.  mag.,  645. 
— —  DuLLAET,  art. 

. — -  DE  DUNIS,    V. 
KINIS. 

DE  DuoBus  MoNTiBus,  Ord.  Praed. 

proTinc.  Theutoniae,  604  *. 

DuEANDi,  art.  mag.,  634. 

dux  de  Almania,  163. 

DE  Elochoe,  164. 

DE  Erqueriaco,  mag.,  563*. 

•  EspoussART  de  Tornaco,  art.  mag., 

643,  646  *. 

DE  EssARTis,  mag.  art.,  344. 

■  Euelbaren   de  Esscenem,    dictus 

de  Bruxella,  art.  et  med.  mag.,  629, 

630*. 

EuRART,  art.  mag.,  639. 

evangelista,    80,    81,     107.    400*. 

438. 


.  mag.,  644. 

JOHANNES    DE    ChE- 


JOHANNBS  Faber,  258,  259. 

DE    Fabriano,   Eremit.   S.    Aug., 

mag.  theol.,  312*. 

BE  Faitudo,  mag.  art.,  560. 

DE  Falcomonte,  162. 

DE    Falista,    can.    S.    Donatiani 

Brugen.,  645. 
■  DE    Fara,    archidiac.     Bolonien. 

mag.,  564*. 

Fauqueti,  art.  mag.,  643. 

Fauvelli,  art.  mag.,  645. 

DE  Fayaco,  mag.,  368*. 

Fay'ni  de  Dya  (Dia),  medic.  mag., 

291,  322,  350,  352,  355,  359,  360,  361 

380,  386,  3;i0,  395,  397,  398,  670 1-. 
DE   Fayt,    monast.   S.   Amandi  in 

Pabula  0.   S.    B.,   abbas  S.  BaTonis, 

baccal.  theoi.,  596,   720. 
Ferrati,  mag.  art.,  baccal.  theol., 

596,  654. 

DE  Ferreriis,  663». 

Ferriti,  661 1'. 

dictus  Floeie,  39. 

Flouei,  art.  mag.,  643. 

•  FOGACEA,  669  ^ 

deFolchatheeio,  mag.decret.,  35. 

DE  Fonte,  librarius,  532. 

DE  Foeesta,  620*. 

DE  FORGETIS,  6G6\ 

FoRTis,  bacc.  Ord.  Praed.,  271. 

LE  FouRBEUE,  333,  334,  335,  342. 

• ■  FousTOUL,  mag.  art.,  718. 

Francisci,  476. 

FEANfOIS,  670  •>. 

DE  Feancovilla,  668*,  669». 

frater  Ilenrici   can.    Tullen.,    164. 

Fredericus    de  Lierhem,   mag., 

165. 
DE  Fresneyo,  licent.  leg.,  doctor 

decret.,  can.  Dolen.  et  Turon.,  628. 

Feoissaet,  599*. 

DE  Gaillon,  256*. 

Galensis,  663%  668^ 

de  Galonisfontibus  (Golonisfon- 

tibus),  monast.  Ciriloci  Cisterc,  mag. 

theol.,  624. 
de  Gandavo,    can.    Paris.,   mag. 

thcol.,  103,  121,  142,  143. 
DE  Gaklandia,  stationarius,   180, 

192. 

Gaenerii,  488. 

de  Gatenulk,  669''. 

de  Gelo,  668». 

Gentilis,  Erem.  S.  Aug.,  bacc,  85*. 

Geeaedi  de  Besachia   (de   Bel- 

LOMONTE),  art.  et  medic  mag.,  629. 

Geeini,  663». 

DE  Ginganco,  C65». 

GiRARDi  DE  PoNTE,  art.  mag.,  633. 

GOME,  666". 

DE    GoRKA,  Atrebat.    dioec,    art 

mag.,  644. 
GoRRE  (GouERE),  de  provincia  Pa- 


risiensi,  rector  Univers.,  444,  467,  489, 
559,  635. 

JoHANNES  GoUJON,  V.  JOH.  GUYON. 

DE  GoY,  669". 

DE  Graiaco,  can.  Paris.,  399. 

DE  Geandisono,  162. 

DE  Geandivilla,  art.  mag.,  638. 

DE  Gressibus  (Geesseio),  decanus 

Paris.,  103. 

Geinnon,  medic.  licent.,  500. 

Geoutelli,  mag.,  165. 

Geuelli,  art.  mag.,  639. 

GuiDOucHE,  doctor  decret.,  licent. 

leg.,  568,  627. 

DE  GUILLAVILLA,   164. 

GuiRBERTi,  art.  mag.,  634. 

DE  GUISSE,  152. 

GuiSTRi,  art.  et  med.  mag.,  631*. 

dictus  Guldener  (Godener),  mag. 

theol.,  Carmel.,  540*. 

DE  Gurbon,  669». 

GuYON  (GouJON),  can.  S.  Dionysii 

Remen.,  Ord.  S.  Aug.,  decret.  doctor, 

628. 
GuYON  (Gyon),  Ord.   Min.,' 590*, 

622. 
dictus  DE  GuYUENDALE,  Anglicus, 

serviens  Univers.,  librarius,  273*. 

DE  Hadin,  ospitellarius,  661». 

DE    Haiis,    Rotomag.    dioec,    art. 

mag.,  632. 
DE    Haiis,    Lexovien.  dioec,   art. 

mag.,  639. 
Halequin  (Helechin),  med.  mag., 

349,  350,  662",  667». 
DE  Halinis,  mag.  med.,  359,  360, 

362*,  395,668». 

Hamelin,  mag.  art.,  237. 

DE  Hangesto,  .')64*. 

DE  Hanicuria,  art.  mag.,  632. 

Hapre,  662». 

dictus  Hardi,  152,  564*. 

de  Hardivilla,  domus  Navarrae, 

665». 
Harmanni,  mag.,  665". 

DE  Haspre,  mag.,  200. 

. Helechin,  t>.  JoH.  Halequin. 

Helegrins,  rector  Univers.  Paris., 

204. 

Heremita,  668  ». 

Heeemitae,  mag.  art.,  670",  671  *. 

Herouardi,  de  Orliaco,  564. 

DE   Hersin,   mag.   art.,   353,  367, 

368,  645. 

DE  Hoga,  art.  mag.,  639. 

DE  HouELE,  rector  Uuivers.  Paris., 

76. 

DE  HuBANTO  junior,  mag.,  564*. 

DE  HuBANTO  (senior?),  662". 

DE  HUESDEN,  V.  JoHANNES  ThOMAE. 

■  HuGONis   DE  Chambaeello,  mag. 

art.  et  mag.  theol.,  595,  625. 

HuGONis  DE  HoYO,  art.  mag.,  643. 


INDEX     PERSONARUM. 


773 


JOHANNES    HUGONIS    DE    LaNDRES,    ait. 

mag.,  633. 
■ HuKELiERS,  art.  mag.,  644. 

HuRELLi,  de  Ambianis,  mag.,  624. 

Iniaco,  668". 

DE  Insulis,  can.  de  Plauseyo,  mag., 

165. 
■ DE  Janduno  (Gesduno),   can.  Sil- 

vanecteQ.,   mag.  art.  et  theol.,  episc. 

Ferrariens.,  103*,  186,  301-303*,  326, 

718. 
Janeti  de  S.  Michaele,  art.  mag., 

633. 
■ — -  de  Janua,  baccal.  med.,  394,  395, 

670». 

LE  Jay,  564*. 

DE  JoTRO,    med.   mag.,   250,   360, 

362. 
JovoNE,  art.  mag.,  633. 

DE  S.  JUSTO,  666«. 

JUVENIS  DE  PONTISARA,  liccnt.  leg., 

mag.  art.,  632. 

Karoli  (Kavoli),  art.  mag.,  237. 

Kenovars,  165. 

KoTMAN,     mag.     puerorum     Coa- 

stantiae,  509*. 
• de  Kynnard,  Scotus,   art.    mag., 

procur.  nat.  Anglic,  515,  518*. 

. ■  Lacillie,  art.  mag.,  639. 

DE  Lanat,  667». 

Landen,  667  i>. 

DE  Lantigol,  mag.,  35. 

Larth,  Eremit.  S.  Aug.,  provinc. 

Franciae,  291  *. 

DE  Lauduno,  mensurator,  668  •>. 

Laufaer  de  Camebaco,  art.  mag., 

645. 

■  Laurentii,  255. 

de  Lee,  526*. 

Legabs,  art.  mag.,  639. 

DE  Legibus,  mag.  decret.,  48. 

- — •  Legois,  art.  mag.,  639. 

de  Lemovicis,  Eremit.   S.   .\ug,, 

571  *. 
DE  Lemovicis.  art.  et  med.,  mag,, 

can,  Tornacen.,  561,  562*. 

DE  Lesso,  619. 

DE  S.  Leodegakio,  stationarius,  180. 

de  Leon,  661 ". 

de  Leramont,  165. 

DE     S.   Leu,   abbas  S.    Genovefae 

Paris,,  161,  220,  223,  318,  319,  339. 
DE  Lignoroliis,  art,  et  med.  mag,, 

719. 
DE  LiMONiis,  art.  mag.,  346. 

DE  LlMOSO,  162. 

LlNCOPENSIS,  164. 

DE  LlNCOPIE,   163. 

DE  LiNGONis,  med,  mag.,  395,  396, 

DE  LlNTCOUBT,  664». 

LiSGRi,  669». 

DE  LixiAco,  subprior  prioratus  de 

Caritate,  licent.  theol.,  210,  243. 


JOHANNES  DE  LONDRES,  667». 

DE   LoNGEL,   667»  (estne   idem   ac 

sequens"!') 

DE  LONGEUIL,  decret,  mag.,  442. 

DE  LoNGo,   med.  baccal,,  362,  394, 

395. 

DE  LoNGO  Prato,  mag.,  162. 

dictus  LoNiP,  mag,,  163. 

DE  LoRCHE,  can.  S.  Petri,  165. 

LouNET,  notarius,  105. 

DE  LovANlo,  Ord,  Praed,,  405,  412, 

DE  LovANio,  mag.,  368*. 

DE  LoYSE,  dominus  de  Cruz,  147. 

DE  LucA,  162, 

DE  LUCEMBOURC,  162,  163, 

DE  LuNA,  667»,  669», 

LuPi,  succentor  Paris..  mag,,  656. 

LuTRELL,  can.  Sarisberien.,  cancell. 

Oxon.,   theol,   mag.,  419,   423,   427*, 

433*. 

DE  Lygneyo,  105. 

DE  Lymayo,  medic.  professor,  360, 

362. 

DE   Maalinis,    mag.    art.,  35  (de 

Maulinea,  669",  estne  ideni?) 

Magistri,  medic.  baccal.,  362. 

Magni  dictus  de  Villescoublain, 

notarius,  395,  396. 

Magni,  stationarius,  5.32. 

Mahen  de  Signivii.la,  art.  mag., 

633,  636*. 
Major,    prior    monast,    Cluniac, 

232,  233*. 
Major  de  Bicuncueia,  art.  mag., 

635. 

DE  Majoei  Monasterio,  mag.,  069». 

Malet,    Maleti,    proc.   nat,  Nor- 

mannorum,  363,  366,  36S,  392;  mag. 

theol.,  can.  Ebroic,  595,  625. 

DE    Malignes.    proc,    artistarum. 

mag.,  360*. 

Mande  Villani  (Mandavellani), 

661»,  720    (episcopus    Nivernens. :'   V. 
sequentem), 

Mandavelani,     Nivernen.       epis- 

copus,  430,  720. 

Manessies,  mag.  art.,  529*. 

DE  Manhania,  488. 

DE  Maeeilly,  abbas  de   Firmitate 

Cisterc,  theolog,  doctor,  253*,  450*, 

MarGOTI,  serviens  armorum  papae, 

212. 

DE  Maeigni,  episc,   Belvacen.,  ar- 

chiep,    Rotomag,,   417,     418*,     420, 

631*. 

Marine,  mag.,  278. 

DE  Maris,  art.  mag,,  640, 

Marnii,  curatus  Sanctae  Genovefae 

parvae,  164, 

Mabbeti,  mag,,  561*, 

Martel,  603». 

DE     Martigny     (Martingi),    art. 

mag.,  346,  668», 


JoHANNEs  Martini,  664»,  665». 

-  Martini,  baccal.  med.,  2^1. 

Mahtini,  Bajoc  dioec,  doctor  utr. 

juris,  559*. 
Martini,  Bajocen,  dioec,  can.  Vir- 

dunen,,  art.  mag,,  641, 
DE  S.  Martino,  Carme!,,  bacc.,599. 

LE  Masnier,  art,  mag,,  641. 

DE  Massa,  Eremit.  S.  Aug,,  theol. 

mag.,  411. 
Mathei,  art.  mag.,  639, 

Mathiae  de  Friburgo,  Constan- 

tien,  dioec,  mag.,  647, 

Maugabt,  art.  mag.,  645, 

Mauricii    de    KaeroIIay .     procur. 

nat,  Gallicanae,  mag,,  632,  636*. 

Mauricii,   mag.  art.,  procur.  nat. 

Norman,,  515,  529*. 

DE  Mayoc  de  Noviomo,  art,  mag., 

645. 

DE  S.  Medabdo,  medic  Iicent,,500. 

Medici,  Brito,  164. 

Mehaus,  monast.  S.  Vedasti  0.  S. 

B.,  decret.  niag.,  618,  652. 
dictus  Mei  de  Goyka,  Cameracen. 

dioec,   art.    mag.,  can.    S.    Gorgonii 

Leod.  dioec,  644. 
DE  Meillac  (Meillar).   librarius, 

189*.  273*. 
DE    Melemberch  ,     Ord.    Praed. , 

mag,  theol.,  412,  447,  447*,  448*. 

DE  Melloto,  667». 

DE  Mena,  monach.Virzeliacen.,  164. 

de  Mentheno,  Ord,  S.  Ben.,  theol. 

mag,,429,  431*, 
Mercoyrol,  art.  mag,.   467,  561, 

562  *,  590. 

de  Bbachia,  in  art,  et  med.  mag,, 

522*, 

de     Miciclis    (Missecle),    mag,, 

150*, 

DE  MlLI,  670», 

DE  MlNECHORT,   663». 

DE     MiREcuRiA,     Ord.      Cisterc. , 

baccal.  theol.,  505*.  568,   569,    590*, 
592*.  610,  613*, 

DE  MOLENDINO    (DE     MoLINIS,     MO- 

LENDiNis),    Ord.     Praed. ,     inquisitor 

regni    Pranciae,  mag,  gener.,  card.  S. 

Sabinae,  565*,  572,619*,  648,  652,  658. 

DE  Molls.  162,  669 ». 

monachus  de  Suzelburch,  165. 

MONACHUS    (Lemoine),    card.    SS. 

Marcellini  et  Petri,  63*.  90,  646*. 
de   Monasterio,   mag.,   35;  mag, 

med,,  250. 

DE  MoNClACO,  Ord,  Praed.,  102*. 

DE  MONSTBATA,  mag.  art,,  346. 

DE  MONTE,  152. 

DE  MONTE,    164, 

DE  MoNTE  S.  Eligii,  theol.  mag., 

127*. 

DE  MONTE  FOETI,  664». 


774 


I  N  D  E  X     P  E  U  S  ()  N  A  K  U  M . 


JOHANNES  DB   MONTE  LATERirO,  G61''. 

DE  MoNTE  Lectouici,  Ord.  Praed., 

102*. 

• DE  MONTE  S.  Mariae,  66S;'>. 

DE  MONTE  Nantolio.  164. 

DE  Montemadeio,  art.  mag.,  634. 

DE  MoNTESONO,  Ord.  Praed..  281*. 

de   Montesquivo,  Carmel.,  theoL 

mag.,  409. 

DE  MoNTiBLS,  cantor  Paris.,  164. 

DE  Montochia,  mag.  art.,  633. 

Moradas,  rector  Univers.   Paris., 

515,  517. 
MoRELLi.  mag.,  230,  231,  232. 

DE  MOREEO,   661''. 

—  MoRis,  ambaiiator  populi  Floren- 
tin.,  481*. 

DE  Mostomo,  471. 

MuLLiNi,  art.  mag..  635. 

DE    MuRBO.     Ord.     Min. ,     mag. 

theol.,  episc.  Portuens.,  20,  21*.  22, 

23,  30.  32*.  144. 

—  MusTER,  667». 

DE    Naso    de    Mediolano,     medic. 

mag.,  500. 
DE  S.   Nazareo,  art.  mag.,  postea 

Ord.  Min.,  639,  642  *. 
Neapolitanus,  Ord.  Praed.,  theol. 

mag.,  203,  275. 

NlCOLAI  DE  SUESSIA,    164. 

DE    S.    NicOLAO,    proc.  facultatis, 

medic.  mag..  255,  263. 

DE  NoiERS,  mag.,  165. 

dictus    NoiEEBARBE    de    Disiaco  . 

art.  mag.,  642. 

—  DE  NoRMANis,  baccal.  art..  141. 
dictus  LE  NOEMANT.   statiouarius, 

532. 

de  Notingham,  mag..  46. 

DE     NovAviLLA,     Brito .     baccal. 

medic,  395,  661«. 

DE  0.,  Sagiens.  dioec.  568*. 

Odo  de  Yvodio,  art.  mag..  636. 

Ogeri    de    S.    Medaedo,    baccaL 

theoL,  654. 

Olearius,  16.3. 

DE  Oratoeio,  lic.  in  leg.,  519*. 

DE    Oratorio.    theol.    mag.,   can. 

Laudun.,  516,  518*,  625. 
Ord.  Servorum  B.   Mariae,  baccal. 

theoL,  505. 

DE  Orlens,  mag.,  668'". 

(Orsini),   archiepisc.  NeapoL,  400. 

401*. 

Pacheti.  6!)3''. 

DE  Padua,  miles.chirurgicus,  116*. 

256. 
Pagani,  clericus  praepositi  Paris., 

135. 
Paignote  (Pangiota),   Eremit.  S. 

Aug.,  theol.  mag.,  227,  311. 
DE   Palatiolo,  abbas  S.    Victoris 

Paris..  153. 


Johannes  de  Pai.ma,  Ord.  Praed.. 
402*. 

DE  Palude,  art.  m»g.,  645. 

Papetelli.  art.  et  me.iic.  mag.. 
630. 

Paeentii,  Eremit.  S.  Aug.,  theol. 
mag.,  321.  322*. 

de  Pariis,  baccal.  art..  43. 

PARisiENSis(QuiDORT),Ord.Praed., 
mag.  theoL,  46*,  102*.  120. 

de  Parisius,  mag.  medic.  116*. 
666»  (estne  idem?) 

DE  PARMA.Ord.Praed.,mag.  theoL, 
174,  275*. 

Parvi,  Anglicus,  librarius,  529. 

—  DE  Passaavant,  mag.,  35. 
Patris,  art.  mag.,  639. 

DE  S.  Paulo,  mag.,  163. 

DE  S.  Paulo,  stationarius.  273*. 

—  Paupekis,  medic  baccal..  362,  394. 
DE  Pavillione,  subbedellus  Galli- 

corum,  247. 

Pavonis.  mag.,  499. 
Pellipaeii,  ^^^*». 

-  Periee.  165. 

DE  Peeoxa,  164. 
DE  Peerulo,  163. 

—  dictus  Persenal  (Perseval)  scrip- 
tor  et  librarius  Univers.,  658*. 

Petit,  667«. 

dictus  PETiTUESguE,  Eremit.  S. 
Aug.,  theol.  mag..  545. 

Petei  de  Caloee.  art.  mag.,  po- 
stea  cancellarius  Paria.,  562.  633, 636*. 
646*. 

PiCARDI       (PICCAEDI  ,        PlQUARDl. 

PiTARD),  in  chirurgia  mag..   chirur- 
gicus  regis  Franciae.  116*,  147,  149. 

717. 

PlCARDI      DE      LlCEMBERCH,      Ord. 

Praed.,  mag.  theoL,  el.  Katisbon.,  143*. 

PiLON,  art.  mag..  03S. 

DE  PiNU.  abbasClun.,  mag.  theoL. 

5.50*,  719. 

PiPE,  fac  medic.  mag.  et  decanus. 
291.  316.  322*.  349,  350.  352,  353.  355. 
3.58.  360,  361,  362,  364,  365.  366,  367, 
368*.  371.  372,  374,  377,  378,  380, 
386,  390,  391,  394,  397,  398.  663''. 

DE  PlSCIBUS,   165. 

DE  Placentia,  28. 

DE  Placentia.  Erem.  S.  Aug., 
theol.  mag.,  652. 

de  Placentia.  espicier,  2.56*. 

Ploiebauch  (Ploiebaud.  Ploi- 
BAUD.  Plebanc).  praepos.  Paris.,  85*. 
123*,  269*. 

—  de  Podio.  Ord.  Praed..  theol.  mag., 
536*. 

DE  PoEL,  mag.,  668''. 
DE  Pointona   (Ponton),  Anglicus, 
libi-arius,  189*.  532. 
Pgitevin.  herbarius,  356*. 


JOHANNES  POLETER.  670''. 

DE      POLLIACO      (POII.LI,      POLLY, 

Poullyaco),  can.  S.  Gaugerici,  theol. 
mag.,  65,  123,  211*,  212*,  220,  221, 
243-240. 

DE  PONSIO,  666''. 

—  DE  Pontecrucis  dictus  le  Boles, 
can.  Nanneten.,  art.  mag.,  634. 

DE  PoNTE  Novo,  mag.  medic,  291, 
322*.  360,  361*,  362. 

PoRCARi.  Ord.  Pracd..  prov.  Rom., 
bacc.  theoL,  405. 

DE  PoRTU  DE  Parisius,  art.  mag-. 
635. 

DE  PoETu  (PoETUEPiscopi),  medic. 
mag..  209*,  351.  359,  360,  362*. 

POTAGE,  564*. 

PoucHET.  librarius,  273*. 

DE  Peatis,  leg.  professor.  165. 

DE  Peato  (Peatis),  Ord.   Praed., 

mag.  in  theologia,  inquisitor  Carcas- 

son..   episc.    Ebroic.    148,    156,   227, 

228*,  275*. 

DE   Precy.  abbas  S.   Germani  de 

Pratis  Par.,  566,  56S*. 

presbyter  de  Suecia,  163. 

Prestre  (Jehen),  librarius,   189*, 

531. 

—  primogen.    Philippi    IV    Franciae 
regis,  Normaniae  dux,  430. 

priormon.  Cluniacen.,  232,  233*. 

DE  Peuscia,  665«. 

DE  Peuvino,  mag.  decret.,  316. 

dictus  LA  PUCELLE,  471. 

DE  PULUDE  (PaLUDE?).  165. 

DE  Pupis,  Ord.  Pracd..  172*. 

dictus  QuAREE,  art.  mag.,  633. 

DE  S.  QuiNTiNO.  art.  etmedic  mag., 
629. 

Radulphi.  212. 

DE  Raka,  can.  S.  Petri  Insulen., 
art.  mag.,  643. 

DE  Rathe  (Rat,  Rathey),  mag. 
art..  baccal.  theoL.  can.  Glasguen..595, 
596*. 

Raymundi  de  CoMiNGES,  episc. 
Magalon.  et  Tolos.,  episc.  Portuensis, 
212*,  441*. 

Real.  476. 

Reboule.  .564*. 

DE  Rechbeech,  165. 

—  -  rector  eccles.  de  Macerio,  163. 

—  rector  eccl.  de  Ulmo,  163. 

—  Regnaboti  de  Vervino.  art.  mag., 
610,  621.  642. 

—  de  Remis.  librarius.  273*. 
Revolli,   prior  Ord.   Praed.  Gra- 

tianopolit.,  535*. 

Richardide  Belloramo.  art.  mag., 
643. 

Ridel.  art.  mag.,  638. 

—  RoBEi   DE   Maevilla,   art.   mag., 
635. 


I  N  D  E  X     P  E  R  S  O  N  A  R  i:  M . 


775 


JOHANNES  DE  LA  ROCHE.  31. 

RoGERU,    juris   utriusque   iloctor. 
560*. 

RoLANDi.  art.  mag.,  636. 

RoLANDUs,  662-''. 

DE  ROMESEI,  664». 

RooDSAERT,  art.  mag.,  644. 

DE  ROSELLO,  666''. 

RosiNOL,  28. 

DE  RossiAco.  abbas  S.  Genovefae 

Paris.,  93,  94*. 
DE  RoviLLA,  mag.,  335.  336*. 

ROUSSIGNOL,  31. 

RuBEus  (deClarano),  episc.  Terr- 

alben.,  Ord,  Carm.,  theol.  mag.,  419, 
423.  424*,  453,  454*. 

DE  RuBO,  art.  mag.,  643,  645*. 

RuDOLPHi     DE    "Wesalia  .    rector 

Univers.    Paris.,    can.  Verden.,    mag. 
art..  646. 
-  DE  RuE,  art.  mag.,  645. 
RuFi  DE  Cruce,  notarius,  279*. 

de  Rumeigny,  art.  mag.,  643. 

DE  Sabaldia,  mag,,  668". 

DE  Sacro  Bosco,  301*,  680*, 

Sailembien,  art.  et  medic.  mag.. 

can.  Carnoten.,  630. 

DE  Salacona,  661''. 

DE  Salinis,  legum  professor,  112*, 

122*.  140. 
Salomonis,  666». 

Salvati    de    Novavilla    Regis, 

mag.  linguarum,  228,  237. 

Sanse  Lettres,  669''. 

DE  Sartis,  mag,  art,,  352. 

Sasson,  163. 

Savarici.  art.  et  medic.  mag.,  630.. 

DE  Saxonia,  667». 

DE  Saxonia,  Ord.  Praed.,  v.  Jon, 

DE  MelEMBERCH. 

DE  Sayr,  667». 

-  DE  SCALA,  666». 

ScoTi,  mag.,  66S''. 

ScOTUs,  mag.  art.,  140.  141,  142*. 

ScoTus,  med.  baccal.,  362. 

ScoTus.  Ord.  Min.,  theol.  mag..  117. 

118. 

-  de  Semer,  Anglicus,  stationarius, 
189*. 

DE  Seneyo,  668». 

DE  Senonis,  669'». 

Sehnicii    de    Castro    Nantonis, 

art.  mag,,  633. 
DE  Seroponte,  162.  164. 

DE  SlCCAVILLA,  112*. 

-  DE    SlERANVlLLEi:    de    Cameraco, 
art.  mag.,  643. 

DE  SlLLIACO  (SlLLI),   165,  256  *. 

SlRURGlCUS,  663''. 

DE  SlSTRIACO,    665». 

DE  Smal[h]am.  664». 

SOCKARDI.  666''. 

~-     DE  Stanes,  662». 


JoHANNKS  Stelli,  precentor  Caiotove. 
163. 

DE  Storsio,  66<j». 

DE  Stratis  de  Duaco.  art.  mag., 
643. 

DE  SuBTuscALCE.'art.  mag..  653. 

-  DE  SUECIA,  663''. 

DE  Syaco.  baccal.  Ord.  Praed..  619. 
648,  658. 

DE      SyBERGH      (ZlDERGIlE)     dictuS 

Malleus  de  Colonia,  prior  Sorbonae. 
art.  mag..  556,557*.  646. 

DEiTAMBACIIO.B.  JOH,  DE  DaMBACH, 

—  Tanubarii  de  Querris,  art,  mag,, 
635. 

Tauler,  Ord.  Praed.,  604*. 

Tavel  (Tavelli),  art.  mag.,  640. 

Du  Tesier.  procur.  nal.  Normann.. 
mag.,  442. 

DE  Thelu,  decret.  mag.,  97,  619, 
620,  621. 

Theobaldi  de  Novocastro,  art. 
mag.  634. 

-  DE  TuiER,  art,  mag..  644. 
Tholomei,  art.  mag..  641. 
Thomae   de  Huesden,  mag.   art., 

nat.  Anglic.  nuntius,  618*,  646. 

Thome  Episcopi,  mag.  art.,  634. 

DE  Trecis,  baccal.  med.,  362. 

Tricastinus,  custos  bibliothecae 
papalis.  617*.  V.  Johannes  Coci. 

Tricot,  mag.  ai-t.,  287. 

-  Trillec.  662». 

DE  TuiTU.  663''. 

TuRBAUDi,  497,  665». 

DE  TuRRE.  mag.  med..  259.  260. 

deTurre.  Ord.  Praed.,  481. 

--     DE  TuYTO,  mag.,  666». 
—    Vaciiet,  stationarius,  531,  532. 
--     DE  Valle,  662'',  667». 

DE    Vali.e,     advocatus    Johannis 
Blankart,  cancell.,  684*. 
DE  Valligerare.  670''. 
dictur  Vate,  rector  Univers.  Paris.. 
35,  43,  45. 

Vatrou  de  Nemosio,  art.  mag.. 
633. 

Vavassoris.  baccal.  tlieol..  654. 
Vedilha     de  Aureliaco.    medi(-. 
professor,  360,  362,  665»,  669»,  719. 

DE  \eneta  (de  Gellis),  Univers, 
Paris.  rector,  mag.,  can.  Tullens.,  497. 
522,  644,  656,  666». 

de  Veneta  (Vineta),  Ord,  Carmelit. . 
theol.  mag.,  598.  599*. 

LE  Vent.  bedellus  Univers.  Paris.. 
656. 

de  Verduno.  668''. 

DE  Verduno  (Viuduno).  Eremit. 
S.  Aug.,  prior  Remen.,  provincial,, 
172,  276*,  291*. 

DE  Vekuhola,  legum  doctor,  Univ. 
Tolosan.  rector,  212. 


Johannes  de  Vervino.  procur.  Picard., 
V.  JoH.  de  Regnaboti. 

DE  Vico  Novo.  stationarius,  180. 
-       DE  Vico.  art.  mag.,  i)40. 

-  DE  S.  VicTORE,  cursor  theol.,  mag. 
art.,  635. 

dictus  ViGNON,  mag.  et  notarius. 
237. 

DE    VlLI.A  JURIS,  G&V>.  666», 
DE  VlLLA  MORI,  667». 

DE  ViLLAPARisiACA.auditorcuriae 
Paris.,  mag..  255,  256,  257.  263,  266. 

DE  ViLLANOVA,  decan.  facult.  med.. 
362,  394.  455,  665  ». 

DE  ViLLAROSE,  mag.  decret..  287. 
316. 

DE  VlI.LEMOR,    667». 

DE  ViMARTio.  rector  Univers.  Pa- 
ris..  368*. 

DE  ViNAHT.  mag.,  667''. 

VlNNON,  662». 

VioLETE.  mag.  med.,  287. 

DE   VlKIACO,  668'". 

-  DE   ViRiDi   Sicco,   decret.   doctor., 
212, 

DE  ViscHENEGGE,  Eremit.  S.  Aug.. 
theol.  mag..  288.  293. 

-  ViviANi,  art.  mag.,  368*. 
VoGOLON,  mag.  theol.Ord.  Carmel., 

540*. 

VoLPOND,  art.  mag,,  643. 
DE  Vreio,  art.  mag.,  640. 
Vromont,  dictus  de  Borra,   art. 
mag,,  643. 

de  Vulpe,  al.  TiNGUERY,  art. 
mag.,  644. 

Walteri  de  ,\EKNnEM.  mag.  art.. 
647. 

UE    Warnierua     (Warmerrua). 
mag.    theol..    516,   518*,   519*,  666», 
671*, 
--    -  Warvilla,  665*, 

DE  WESALiA,mag.  art.,  610*.  670*, 

DE  West,  art.  mag.,  644. 

de  Wo,  art.  mag.,  644. 

wouy'armerii,  165. 

—  Wrkesale.  163. 

Wycardi  DE  Balliaco,  art.  mag., 
615. 

DE  YSEULSTENE,    163. 

de  Zinna,  Cisterc,  210*. 

JOHANNINUS   MONACHUS.  163. 
JOIIANNIS.  V.  Radulphus. 
JOIGNIACO.   V.   PeTRUS. 

JoNAS  Nicholav,  can.   Lubicen.,    mag. 

art.,  647. 
Joxgleti.  V.  Nicolaus. 
JOPUS  DE  Laval,  V.  Aegidius. 
JoRDANUS  Curti.  Ord.  Min.,  theol.  mag.. 

episc.  Trivent.,  54G, 
Petri  Leonis,  717, 

JORELLO,  V.  MlLO. 

JoRi.  V.  Bernahdus. 


776 


INDEX     PEHSONARUM. 


JOVENELLI  DB  CORRECELLO,  B.  PETRUS. 
JOVONE,  V.  JoHANNES. 

JuDiCELLUS  Fave,  art.  mag.,  634. 

JUILLIACO,  V.  HUGO,   StEPHANUS. 
JULIANA  DE  BEEBAN,  29,  31*. 


JuLIANA  LA  FOREIERE,  31*. 

Julianus  Armeni,  mag.,  162,  163. 
DE  MuRis,  art.  mag.,  rector,   840. 

JUMEAUX,  V.   PetRUS. 
JUNQUERIO,  t>.  MlCHAEL. 


JUSTO  (S.),  V.  JOHANNES,  NlCOLAUS. 

JuvENALis,  vicarius  Eremit.  S.  Aug.,  8. 

JUVENIS,  V.  JaCOBUS. 

Juzico,  V.  Bernardus. 


KaEROULLAY,    V.    GUILLELMUS    MaURI- 

Cll,  JoH.  Maueicii. 
Kaerseffredour,  V.  GuiLLELMus,  Yvo. 
Kalloes,  V.  Ingoeunus. 
Karitate,  V.  Pbtrus. 
Karoli,  V.  Lambertus.  Simon. 


KaVOLI  (KaROLI),  V.  JOHANNES. 

Keinesbec,  V.  Henricus. 

KeNOVARS,  V.  JOHANNES. 
KeRIIS,  V.  NlCOLAUS. 

Keudale,  V.  Thomas. 
Keynoghe,  V.  Aegidius. 


Kinetot,  V.  Guillelmus. 
Knot,  V.  Thomas. 

KOBERCH,  V.  LUDBWICUS. 
KoTMAN,  V.  JOHANNBS. 
KyNNARDI,  V.  JOHANNES. 


L,  DE  CoRNELio,  mag.  art.,  717. 

Farselli,  mag.  art.,  717. 

LaCILLIE,  V.  JOHANNES. 

Laigniis,  V.  Petrus. 
Lalo,  i>.  Geeardus. 
Lammizoani,  V.  Stephanus. 
Lambeeti,  V.  Guillelmus,  Peteus. 
Lambertus  dictus  Bouche,  mag.  theol., 
30. 

Karoli    de    Sabmissellis,    art. 

mag.,  633. 

DE  Lbspinay,  305. 

Paulesholt  (Poulshot),  416*. 

de  Pondere,  668''. 

Summavera,  rector  Univers.  Paris, 

can.  TuUens.,  444,  467,  471,  528,  560, 
635. 

LaMIGOYE.  V.   RODULPHUS. 
LaNAT,  V.   JOHANNES. 

Lancelletus  de  Caroloco,  668''. 
Lancelotus  de  Calidoloco,  662i>. 
Landen,  15.  Johannes. 

LaNDIS,  V.  GUILLELMUS. 

Landorea,  V.  Berengarius. 
Landulphus    Brancacci,  card.  S.  Au- 

geli,  130*. 
Lanfrancus,    Erem.    S.    Aug.,    theol. 

mag.,  vicar.  gen..  291*. 

DE  Mediolano,  mag.  medic,  671*. 

DE   MoRO  DE   Castronovo,    mag. 

art.  et  medic,  667^  671*. 

DE  POLA,  316. 

Langenstein,  V.  Henricus. 
Laniis,  V.  Jacobus,  Nicolaus,  Odo,  Pe- 
teus,  Theobaldus  Rotarii. 

LaNTAGIIS,    V.   SlMON. 

Lantigol,  V.  Johannes. 

Lapeiraweda,  V.  Petrus. 

Lapide  de  Ardembourch,  V.  GUILLEL- 

MUS. 

Largo  Campo,  V.  NicoLAUS  Benedicti. 
Laeth,  V.  Johannes. 
Lasboegas,  V.  Geuardus. 
Lathomi,  V.  Galterus. 


Latus,  V.  FiEMiNus,   Matthaeus,   Ni- 

COLAUS. 

Laudeb,  V.  Petrus. 

LaUDO  (S.),  V.  GUILLELMUS. 

LaUDUNO,    V.    GUIDO,    GUILLELMUS,    Jo- 

hannes,  Petrus,  Robertus. 

LaUFAER,  V.  JOHANNES. 

Launay,  V.  Thibaudinus. 

Laurentia,    uxor  Johannes  de   Gail- 

LON,  256*. 
Laurentii.   V.    Johannes,    Matthias, 

NlCOLAUS. 

Laurentius  Alani  de  Suessia,  164. 

Alberti,  art.  mag.,  640. 

Alinandi,  art.  mag.,  640. 

Anglicus,  664". 

Anglicus,  Ord.   S.  Ben.,  theolog. 

prof.,  217,  218*,  238. 

Binette  de  Gemblaco,  art.  mag., 

•  644. 

BoEScuRE,    art.    et  medic.    mag., 

629. 

Cailarco,  664''. 

can.  eccl.   S.  Mederici  Paris.,  278. 

DE  Dacia,  mag.,  296*. 

Fabri,  art.  mag.,  639. 

Fastelf,  163. 

DE  Glyseimi,  mag.,  194,  195. 

DE  Hispama,  mag.,  141. 

DE  Lubeke,  667 ''. 

maglster,  491. 

DE  MoNTE  FoRTi,  mag.  decret.,  48, 

664 ''. 

Pastillaeii,  art.  mag.,  639. 

Pauli,  can.  Upsalens.,  mag.,  406. 

DE  PoLLENGio,  theol.  mag.   Vallis 

Scholar.,  127*. 

DE  Pressiaco,  498. 

Sturbbrin  de  Suessia,  164. 

DE  SuESsiA,  164,  667»,  671*(estne 

idem?) 

DE  Upsalia,  164. 

DE  Vinacourt,  204. 

Laurey  le  Guerrier,  256. 


Lausana,  V.  Losana. 
Lautovada,  V.  Paulus  Dominici. 

LaVELO,  V.  ROGERUS. 

Lavis,  mag.,  256*. 
Lb  Bidaut,  herbarius,  256. 
Lebrohan,  V.  Nicolaus. 
Lecheladb,  V.  Henricus. 

LeE,    V.    JOHANNES,    NlCOLAUS,    RaDUL- 
PHUS. 

Lb  Fauchbnt,  V.  Gaufridus. 

Lefeanc,  V.  Jacobus. 

Lbgal,  V.  Gaufridus. 

Legaes,  V.  Johannbs. 

Lbgibus,  V.  Johannes. 

Legnaco,  V.  Aegidius. 

Legois,  V.  Johannbs. 

Le  Gouteie,  V.  Robertus. 

Lb  Geant,  V.  Guillelmus. 

Leguere,  V.  Robertus. 

Lekaton,  al.  DE  Atrio,  t).  Thomas. 

Le  MaIEE,  V.  GODBFREDUS. 

Lbmovicensis  (Lemovicis),   V.  Gerae- 

DUS,  JOHANNES,   PeTRUS,  StEPHANUS. 

Lenbovat,  V.  P. 
LeNIEE,  V.  SlLVESTER. 

Lbnke,  V.  Jacobus. 

LeNS,  V.  GUILLELMUS. 

Lenso,  V.  Johannes,  Simon. 
Lbodegario  (S.),  V.  Adam,  Gaufridus, 

JOHANNES. 

Leodegarius  Belot,  med.  licent.,  500. 

Hominisdei  (Homodei),  med.  bac- 

cal..  362,  363*,  394,  395. 
Lbodiensis    (Leodio),    V.    Geeardus, 

GODEFRIDUS. 
LeON,   V.  JOHANNES. 

Lbonardus  de  Garcino,  notarius,  436. 

Lbonibus,  V.  Robbrtus. 

Leoninus  db  Padua,  Eremit.  S.  Aug., 

theol.  mag.,  684*. 
LepelS,  V.  Jacobus,  Richardus. 

LeRAMONT,  V.  JOHANNES. 

Lesbise,  V.  Matthabus. 
Lespinay,  V.  Lambertus. 


INDEX      PKHSONAHUM, 


777 


LeTENC,  J).  Everardus. 
LeTRE,  15.  Radulphus, 
LeUPOLDI,  V.   U1.RICUS. 

Lewis,  V.  Henricus  Pistor. 
Lexoviis,  V.  Arnulpuus. 
Lezinghe  de  Avesnis,  V.  Guillelmus. 
Liberti,  V.  Kobertus. 

LlENTICURIA,  V.  GaLTERUS. 
LlEEHEM,  V.  JoHANNES  FrEDERICUS. 
LlGATOR,  B.   GaUKRIDUS. 

LlGERIUS  DE  Bardilliaco,  561*. 
LlMOGIIS  (LlMOSO),  V.  JOUANNA,   JOHAN- 

NES. 
LiNCOLNIA,  V.  RlCARDUS. 
LlNCOPIE    (LlNCOPENSIS).     V.    JOHANNES. 

LlNCZE,  V.  Henricus. 

LlNQONIS    (LlNGONENSIS),    V.  ROBERTUS, 

SiMON,  Stephanus. 
Linot,  V.  HUGO. 
LlNTCOUET,  K.  JOHANNES. 

LlO  (LlDO),   V.  Antonius,   Henrigetus. 
Li  Papes,  V.  Humbertus. 
LiPDiD,    al.  Alazia,  relicta  Vincentii 
Mercerii,  476. 

LlSGRI,  V.  JOHANNES. 

LiviNUS    VuLPis,    S.  Rumoltli    Machli- 
nien.,  art.  uiag.,  559*,  6il. 

LlXIACO,   11.   JOHANNES. 

LOBESCO,  V.  Guillelmus. 

LOCTEY,   V.   DaNIEL. 

LoDOUicuus  de  Cabarto,  165. 

LOI-REDIS,   V.   JaCOBUS. 

LoMiiARDi,  V.  Bernardus,  Matiiaeus. 

Petrus. 
LoNDE  de  Ypris,  «.  Jacobus.  F.  Loude. 
Londres,  V.  Johannes. 

LONGE.  V.  AlANUS. 


I     LONGEL,  V.  JoHANNES. 
I     LONOEUIL,  V.  JOHANNES. 

j    LoNGHUis,  V.  Balduinus. 

I  LONGO  PraTO.  V.   JOHANNES. 

I  LONGUIN,  V.   Balduinus. 
LONIP,  V.   JOHANNES. 
LONNETI,  V.   GuILLELMUS. 
LORCHE,  15.  JOHANNES. 
LOREN,  V.   JacOBUS. 
LORRIACO,  15.  JacOBUS. 
LOS,  V.   GUILLELMUS. 

LoSANA,  V.   GUILLELMUS.  JaCOBUS,  Pe- 
TRUS. 

Lotiiaringus,    V.    Gaui-ridus,   Imber- 

TUS. 

Loude,  V.  Londe. 
—  15.  Jacobus. 
Louenses,  V.  Robertus. 
Louuet,  15.  Johannes. 
LoUVIONIES,  J5.  Guillelmus. 
LovANio,  V.  Guillelmus,  Ludovicus. 

LOYERS,  V.   COLARDUS. 
LoYSE,  V.   JOHANNES. 

Lubbardi,  c.  Bello. 
LuBECCA  (Lubec,  Lubeke),  V.  Arnol- 
dus,  Geraedus,  Henricus,  Lauren- 

TIUS. 

LucA  (De),  V.  Petrus  Petri. 
LucANUs,  V.  Gregorius. 

LUCAS,  V.  JOHANNES. 

LE  Baul,  art.  mag.,  635. 

eyangelista,  80,  81,  107,  108. 

B^iESCHi,    S.     Mariae    in    Vialata 

card.,  441*. 

Inqlart,  art.  mag.,  610. 

DU  PlCCIOL,  661». 

LuCEMBERCH,  V.  JOHANNES  PlCARDI. 


l.KHINUS     DE     VicECOMITIBUS    DE    Me- 

Dioi.ANO,  "278. 
LUDOVICI  (Leudovici),  V.  Petp.us. 
LuDovicus   Bavariis,    277*,    301,  302, 
30.3*.  326,  »>-,*.  310',  101*.  415*,  718, 
720. 

Berbones[i  Jux,  130. 

DE  Koberch,  1C5. 

(Leudovicus)  de  Meloduno,  663«. 

de  Lovanio,  baccal.  med.,  29L 

DK  S.  Martino  de  Venetiis,  Ord. 

Min.,  theol.  mag.,  5.36*. 
—  Wautruciie,  561*. 

LUGDUNO,  V.   SlMON. 

Lukere,  15.  Henricus. 

LULL,  15.  RaYMUNDUS. 

LUMBARDUS,  V.  CeNEBAUT.  FrANCISCUS, 

Hermannus.    Manfredus.    Naufri- 

Dus,  Otto. 
Lumbris,  15.  Guillklmus. 
Luna,  V.  Johannes. 

LUPERCIACO,  15.   PeTRUS. 

LuPERii,  ».  Galterus. 

LUPERIS,  V.  GUILLELMI.S. 

Lupi.  13.  Fkrrandl's,  Giiyzelinus,  Jo- 

HANNES,   PkTRUS. 
LUPISALTU.  V.  PetRUS. 
LUPOLDUS  de  Robenbukcu,  165. 
Lupus  Alphonsi  de  S.  Juliano,   Ord. 

Praed.,  tlieol.  raag.,  312,  330,  339,  545. 

LUSTESHULLES,  V.   PhILIPPUS.. 

Lutrell,  V.  Johannes. 

LUVESSONNI,  V.  ThOMAS. 
LuZELBURCH,  15.  JOUANNES. 

Lygneyo,  15.  Johannes. 
Lyolit,  15.  Albertus. 

LyRA,  15.  NlCOLAUS. 


M 


Maalinis,  15.  Johannes. 

MaALOU,   15.  TlIOMAS. 

Mabilie,  15.  Henricus. 
MaCELLIACO.  15.  Gerardus. 
Macengiaco,  15.  Guillelmus. 
Macolinus  de  Drumbrec,  can.  Katha- 

nen.,  mag.  art..  647. 
Macon,  15.  Glillelmus. 

MaCONVILLA,    15.   AUBERTUS. 

Macrobius,  81. 

Magni,  15.  Gobertus,  Johannes.  Tho- 
mas. 

MaGBIANO,  15.  AlMEBICUS. 

Maguncia,  15.  Petrus. 

MaHEN,  15.  Johannes. 

Mahi  Chacard,  670». 

Maillardi.  15.  Petrus. 

Maininus  de  Maneriis  de  Mediolano, 

mag.  medic,  291.  341,  .360,  362  (Mau- 

RiNUS),  663^  718,  719. 
Maisnilo,  15.  Guillelmus. 
NL^JORI  Monasterio,  15.  Johannes. 

««  Chart.   Univ.  Paria.  II,  1. 


Majoris,  15.  Jacobus. 

MALABRANCA,   V.   HUGOLINUS. 

Malbernabdi,  V.  Rainaldus. 
.\IaLET,  15.  Johannes. 

.VIaletincti,  15.  Guillelmus. 
Malicorne,  r.  Mathaeus. 
Malliacus,  109. 

MaLOBODIO,  15.    TllOMAS. 

MaloregE,  15.  Eustachius. 
Malvodio,  15.  Thomas. 
MaNASSERII,  15.  Petrus. 
MaNDAGOTO,  15.    PiOBERTUS. 
MaNDE  ViLANI,  V.  JOHANNES. 

Manducatob,  15.  Comestor. 
Manerii,  V.  Guillelmus. 
MaNERIIS,  15.  Maininus. 
Manescalli,  V.  Emundus. 
Manesliis,  15.  Simon. 

MaNESSIES,  15.  JOHANNES. 

Maneto,  15.  Petrus. 
Manfredus  de  Coppis  de  Mediolano, 
260,   261,  262*.  291*.  360,  361  *.  362. 


386,   390,  397,   39S,   6.'1,   622*,    630, 
663*,  718. 

LUMBARDUS,  15.  MaNFR.  DE  CoP- 

PIS. 
MaNGER,  15.  ROBERTUS. 
MaNHANIA,  15.  JOHANNES. 

Maninus  de  Janua,  663". 
.Mannesin,  15.  Rogerus. 

.MaNO,  15.  l'F.TRl"S. 

Manso,    15.     Bernaedus,    Geraldus, 

guii.lelmus. 
Mantua,  15.  Marcus  Leo. 
Manuel  de  Janua,  436. 
DE  Ollandis  de  Placentia,  proc, 

capituli  Paris.,  139,  140. 

.VIaQUOREL,  15.  SlMON. 
MaR,   15.  DONALDUS. 

Mara,  V.    Henricus,  Philippus,   Ro- 

bertus. 
Marca,  15.  Jacobus. 

.MaRCAY,   15.  SlMON. 

.Marcel.  15.  Stephanus. 

98 


778 


INDEX     PEHSONAKUM. 


MAECELLAUS(MACELLUs),mon.Cluniac., 

718. 
Marcello  (S.),  V.  Balduvnus. 
Makcey,  V.  Hemomnus. 
Marciaco,  V.  HUGO. 
Maeciardus,  663». 
Maecocheti,  V.  Albericus. 

MaRCOTE,   V.  ROGEKIUS. 

Marcuardus  de  Zayense,  668''. 
Maecus  la  Goge,  670». 

Leo  de  Mantua,  med.  licent., 

500. 

DE  VlCECOMITIBUS  DE  MeWOLANO, 

278. 
Maeeilly,  V.  Johannes. 
Marescalli,  V.  Adam. 
Maresch,  V.  Marhec. 
Maresqualle,  V.  Agatha. 
Maegantis,  V.  Franciscus. 
Mahgarita,  comitissa  Hanoniae,  599. 

dicta  Parria,  31. 

dicta  Poerette,  143. 

uxor  Jacobi  de  Troancio,  statio- 

naria,  273*. 
uxor  Nicolai  de  Zelanda,  librarii 

et  stationarii,  658*. 

DE  Ypra,  chirurgica,  267. 

Margoti,  V.  Johannes. 
Margunto,  V.  Ricardus. 
Marhec,  V.  Gaufridus. 
Maei,  V.  Guillelmus. 
Maria  Gest  (S.).  V.  Arnoldus. 

regina  Castcllae,  545. 

DE  Senonis,  30. 

Maricalmo,  V.  Petrus. 
Marie,  V.  Radulphus. 

MaRIGNI,  V.  JOHANNES. 
MaEINE,  V.  JOHANNES. 

Maeiniaco,  V.  Remigius. 

MaRIS,  V.  JOHANNES. 

Maeli,  V.  Jacobus. 

MaEMOUTIER,  V.  ROBERTUS. 
MaRNII,  V.  JOHANNES. 
MaRPAUDI,  V.  GUILLELMUS. 

Marpaudus,  662». 

MaRRETI,  V.  JOHANNES. 
MaRSIDIACO,  V.   GUILLELMUS. 

Marsilius  de  Inghen,  mag.  art.,  557*, 

646*. 
DE   Padua,   mag.,  rector  UniTers. 

Paris.,  157, 158*,  186*,  301,  302,  303*, 

326,  717,  718. 
DE  Padua,  can.  eccl.  Paduan.,  158*, 

717. 

MaRTEL,  V.  JOHANNES. 
MaRTELLI,  V.  COLINUS,  NlCOLAUS. 

Marthes,  V.  Hemericus,  Petrus. 

MaRTHO  (S.),  V.  GlRARDUS. 

Martlnacio,  V.  Dominicus. 

MaRTINGI,  V.  JOHANNES. 

MaRTINI,      V.      DOMINICUS,      JOHANNES, 

Petrus. 
Maetikiaco,  u.Guillelmus,  Ricardus. 
»8. 


MaRTINO(S.),  V.  JOHANNES,  LUDOVICUS. 
MaRTINOT,   V.  JOHANNES. 

Mabtinus    de  S.   Aegidio,  art.  mag., 

640. 

DE  Assartis,  661''. 

LE  CouRTOis,  mag.  med.,  360,  362. 

DE  Gaternesse,  baccal.  med.,  291. 

Hyspanus,  mag.,  165. 

mag.   medic,  140,  141,  259  (estne 

idem?) 
Nepotis,  canon.  LuxoTien.,  Paris., 

166. 
LE    Neveu,    &i'i^   (sitne   idem   ac 

praecedens  ?) 
DE  RippA,  can.  Paris.,  mag.  theol.. 

102,  103. 
Makteay,  V.  Heebertus. 
Maruc,  V.  Marec. 
Masan,  V.  Alanus. 

MaSNIER,  V.  JOHANNES. 
MaSSI,  V.  RlCARDUS. 

Massiliensis,  V.  Profacius. 
Massis  de  Besu,  chirurgicus,  256*. 
Massonis,  V.  Odaedus. 
Masticone,  V.  Hugo. 
Mathaeus,  80, 107,  108. 

abbas  Claraevallis,  241. 

de  Aquaspaeta,   min.   gen.  Ord. 

Min.,  11*;   card.  episc.  Portuen.,  56, 

59*,  96*. 
DE  Aechis  (Erchiis),  theol.  mag.. 

429,  431. 
DE  Atrebato,  librarius,  180,  189*, 

273*. 

DE  Atrebato,  mag.,  65. 

BuEGONDi,  476,  477*. 

DE  Capella,  164. 

DE  CONCERS,  mag 

filius    Albertim 

Padua,  art.  et  medic. 
DE  Frennay,  666  ». 

GuiDONis.  art.  baccal. 

AD  Latus,  663». 

Lesbise,     mag.     art.,    capellanus 

domus  scholarium  B.  Martini  de  Monte 
Paris.,  529*,  538*,  666». 

Lombardi,  30. 

Malicorne,  art.  mag.,  645. 

Offergil,  164. 

DE  Omeevilla,  Ord.  S.  Ben 

baccal.,  337  sq.,  402,  408. 

DE   Oesinis,    Ord.    Praed., 

mag.,  SS.  Joh.  et  Pauli  card, 
Sabinens..  172,  173,  275*,  441*, 

DE  Pagis  de  Mediolano,  Eremit 

S.  Aug.,  theoi.  mag.,  535,  536*. 

de  Padua,  Eremit.  S.  Aug.,  theol, 

mag.,  659. 

DE  Prato,  493*. 

DE  Raimbommara,  mag.  art.,  606 

638. 

RicouL,  art.  mag.,  634. 

DE  Sargiaco,  665». 


.,  667». 

DE      PORTA 

mag.,  629. 
141. 


de 


,  theol. 

theol. 
episc. 


Mathaeus  Seguyn,  art.  mag.,  644. 
DE  TONCRIS,  665''. 

DE  Tribus  Soeoeibus,  665''. 

DE    TUSCANELLA,    Erem.    S.   Aug., 

theol.  lector,  310,  321. 

Urbani,  art.  mag.,  640. 

Vavassor,  librarius,  189*,  532. 

de  Vicecomitibus  de  Mediolano,  278. 

JfATHIAS  DE  AlDENOVE.  661''. 

de  BucHECK,  archiep.  Magunt.,  536*. 

DE  Buglosu,  164. 

DE  CoLONiA,  mag.,  540*. 

Laurencii  de  Upsalia,  mag.  art., 

647.  648*. 

-  PiDO,  666». 

DE  PoLONiA,  mag.,  163. 

Mathildis,  uxor  Joh.  de  S.  Audomaro, 
tabernarii  Paris.,  261. 

MaTIKAS,  V.  SlMON. 

Matthei,  V.  Jacobus,  Johannes. 
Maubue,  V.  Gaufridus. 
Maugart,  V.  Johannes. 
Maugasio.  V.  Thiereicus. 
Maulinea,  V.  Johannes,  Sigeeus. 

MaURA  (S.)  (MoRA),  V.  GUILLELMUS. 

Maurici,  al.  Larmeurier,  v.  Stepha- 

NUS. 

Mauricii,  V.  Johannes. 

Maurinus,  schnl.  ih  Volta,  Clun.,  526*. 

Maueitius,  109. 

-  episc.  Clonen.,  421*. 

-  ScoTus,  668''. 

SuECUS,  bedellus  nat.  Angl.,  296*. 

Maurus  de  Mauro,   can.   Pisan.,  art. 

mag.,  634. 
Mayleyo,  V.  GuiDO. 
Maymeti,  V.  Peteus. 
Maynardino,  V.  Bonmathaeus. 

MaYOC.  V.   JOHANNES. 
MEDAEDO  (S.),  V.   JOHANNES. 

Mederico  (S.),  V.  Thomas. 
Medici,  V.  Ancelinus,  Johannes. 
Mediolano,  V.  Maininus,  Manfredus, 
Mathaeus  de  Pagis. 

MeDUNTAjU.GaLERANNUS,  GUILLELMUS. 

Jacobus. 
Megli,  V.  Jacobus. 

MeHAUS,  V.  JOHANNES. 

MeI  DE  GoYKA.  V.   JOHANNES. 

MeILAC,  13.  JOHANNES. 

Meinricus  de  Susato,  can.  Susatien., 

mag.  art.,  647. 
Meldis,  V.  Franciscus,  Gaufeidus. 
Melemberc,  V.  Albeetus,  Johannes. 
Melines,  V.  Reginaldus. 

MeLLOTO,  V.  JOHANNES. 

Melmete,  ».  Petrus. 

MeLODUNO,  V.  LUDOVICUS. 

Memardus  de  Almania,  165. 

MbNA,  V.  JOHANNES. 
MbNART,  V.  GlLBERTUS. 

Mendre,  V.  Goffredus. 
Meneriis,  V.  Manesliis. 


Menilio,  V.  Maisnilo. 

MeNILLO,  V.  IllCARDUS. 
MeNTHENO,  V.  JOHANNES. 

Meovannia,  V.  Petrus. 
Mercatore,  V.  Peregrinus. 

MeRCATORIS,  l\   RlCARDUS. 

Mercerii.  V.  Vincentius. 
Merchtere,  V.  Aegidius. 
Mercoyrol,  V.  Johannes. 
Meriaco,  V.  Aeoidius. 
Meron,  V.  Theobaldus. 

MbRRE,   V.  RonKRTUS. 
MeSETO,  V.  RRtilNALDUS. 

Mesiaco.  V.  Chatardus. 

Mesnillo,  V.  Radui.phus,  Ricardus. 

Messejo,  V.  Aeqidius. 

Messemv,  V.  Simon. 

Messeto,  V.  Renaudus. 

Metensis  (Metis),  V.  Albertus,  Fran 

CISCUS. 

Meuganti,  V.  Radulphus. 

Meybruec,  V.  Galterus. 

Michael  de  Area,  6"0». 

DE   Becco   (de    Mortuomari),   S. 

Stephani  card..  205*. 
Belesmei:f,    mag.    art.  et  thool.. 

595,  625. 

DB  Bergamo.  facult.  med.,  316. 

BoSYS,  667''. 

Bouquerel,  ai-t.  mag.,  641. 

DE    Brachia,    mag.  art.   et   med.. 

baccal.  theol..  522»,  596. 

DE  Brauliis,  med.  lieent.,  500. 

capellan.  leprosariae  de  Lisiaco,  215. 

DE  Castro,  raed.  mag.,  500. 

DE  Cbsena,  min.    gen.   Ord.  Min.. 

theol.  professor,  59*,  217,  225,  272*. 

277*,  290,  320,  321*,  322*.  327*.  330, 

332,  333*,  416*. 

DB  CoMBisviLLA,  notarius,  351. 

DE  CuRTALi,    archidiac.    Darocen.. 

theo).  mag..  247,  248*. 

Fabri.  art.  mag.,  633. 

DE  FURNO,  Ord.  Praed.,  173,  218. 

GiNOTi    DE    Valentia,    notarius 

477*. 
GoiSBERT,  art.  mag.,  641. 

deJunquerio,  140. 

DE  Massa,  Erem.  S.  Aug.,   theol. 

baccal.,  411*. 

DB  Parisius,  564*. 

Pauli  de  Dacia,  mag.  art.,  606* 

621,  622*. 

Sarraceni.  666''. 

de  Sereno  Fonte,  mag.,  219. 

Sergant,  GGi"^. 

Statun,  161. 

DE  Vacquep.ia,  stationarius,  532, 

Veis  DENovopoRTu,art,  m.ig.,643. 


I^DEX     PERSONAHUM. 

Michael  de  Vera,  de  Sarbona,  664''. 

DE  ViVARiis,  stationarius,  180. 

DB  Zinghene.  art.  mag.,  643. 

Michaele    (S.),    V.    Arnaldus,    Ber- 

TRANDUS. 

Miciclts,  V.  Johannes. 

MlDDLETON.,  V.  RlCHARDUS. 

MiGNiON,  V.  Robbrtus. 

MiGNOTi,  V.  Reginaldus,  Ricardus. 

MlGORNIA,  V.  RoBERTUS. 
MXLEN.  V.  EuSTACHIUS. 
MlLI,   V.  JOHANNES. 

MiLii,  V.  Jacobus. 

Militis,  V.  Alanus,  Daniel,  Guillel- 
Mus,  Henricus. 

MlLH,  MiLLIACO,  V.  COLARDUS,  DrOETUS. 
NlCOLAUS. 

MiLO  Barbitonsoeis,  564*. 

de  Jorrello,  mag.,  334,  664". 

MiLON,  V.  Radulphus. 

MlMI,  V.  HUGO. 

MiNECHORT,    V.   JOHANNES. 
MlNNE,  V.  HUGO. 
MiNORICURIA,  11.  EUSTACHIUS. 
MlRABELE,  V.  RoLANDUS. 

MiREcn,  V.  Alanus. 

MlRECURIA,   r.  JOHANNBS. 
MlSSEM,  V.   CONRARDUS. 
MlSSICLIS,  V.   JOIIANNES. 
MlTRIACO,  V.   SyMON. 
MoiSSIACO,  P.  ROLANDUS. 
MOISSON,  V.  RoBERTUS. 

Molay,  V.  Jacobus. 

MoLENDINIS,  V.  JOHANNES. 
MOLENTO.  V.   PETEUS. 

Molinis.  V.  Philippus. 
MoLis,  V.  Johannes. 
MONACHI,  v.  Aegidius,  Nicolaus. 
MoNACus,  r,  Johannes,  Petrus. 
MoNALDUS.  Ord.  Min.,  110,  112*. 

MONASTERIO,    V.  JOHANNES,  SlMON. 
MONCHIACO    NOVO,  V.  GaUFRIDUS. 
MONCIACO,  V.  JOHANNES. 
MONDEVILLA,  V.  HeNUICUS. 
MONERII,  V.  GeRALDUS. 
MONTBASTON,  13.  RlCHARDUS. 

MONTE,     V.    Garnerus,    Guillelmus, 
JOHANNES,  ImBERTUS. 

AcuTO,    V.    Feanciscus,    Gerar- 

DUS. 

AUDOARI,  V.  ROBERTUS. 

—  AuREo,  V.  Guillelmus. 

CORNUTO,   V.  PETRUS. 

S.  Ei.iGii,  r.  Andreas,  Johannes, 

Thomas. 

Leonis,  r.  Robertus. 

S.  Mariae,  r.  Johannes. 

Martini,  r.  Perrinus. 

NaNTOLIO,  V.  JOIIANNES. 


779 

MoNTE  NiGRO,  r.  Thomas. 

Reparato,  r.  Guillelmus. 

--    RoTUNDo,  r.  Guillelmus. 
Monteforti,   r.   Johannes,    Lauren- 

TIUS. 

Montelectorici   (Latebico),  r.  Gazo, 

GuiLLELMi;S,  JOHANNES. 
MONTEMADEIO,  r.  JOHANNES. 
MONTEPESSULANO  ,        V.        BEENARDUS  , 

GUILLELMUS. 
MONTEHEGALI,  D.  PeTRUS. 

M0NTERUBIAN0,r.  Daniel,  Franciscus. 

MONTESONO,   r.  JOHANNES. 
MONTIBUS  ,      V.      GUILLELMUS,      HuGO, 
JOIIANNES,  NicOLAUS,  RoGERIUS. 

ViNosis,  r.  HuGO. 

MONTOCHIA,  V.  JOHANNES. 
MONTONIS.  r.  HUGO. 
MOE,  V.  GUILLELMUS. 
MORADAS,  r.   JOHANNES. 
MOEAGAS,  r.  GuiLLELMUS. 

MoRDiNC,  r.  Alanus. 

MOEEIO.  V.   MORNEYO. 
MORELLI,  r.  JOHANNES.  PeTRUS. 
MORERIIS,  r.  SlMON. 
MOEERO,   r.  JOHANNES. 

Moreti,  r.  Raymundus. 
Moreto,  V.  GlLIUS,  Jacobus. 
MoRiENT  de  Chaemaya,  V.  Thomas. 

MORIS,  r.  JOHANNKS. 
MORNAY,  V.   HUGO,   PetRUS. 

MoRO,  r.  Lanfrancus. 

.MORTUOMAEI,     r.      MlCHAEL     DE    BeCCO, 

Petrus. 

MOSTOMO,  r.  JOHANNBS. 
MOSTUEJOULS,  V.  Raymundus. 

MOTA,  V.   ROBEETUS. 
MOTETI,  r.  BONITUS. 

MOURDRI.  r.  Jacobus. 
Moustarderii,  r.  Philippus. 
MovLEMAiN,  r.  Heneicus. 

MoVACO,  r.  GUILLELMUS. 

MOYSI,  V.  Abgidius. 
Muldat.  r.  Albeeicus. 
MuLET,  r.  Henricus. 
MuLLiNi,  r.  Johannes. 
MuLLOTi.  r.  Stephanus. 

MUNEEII,  r.    GUILLELMUS. 

MuNio,  mag.  gen.   Ord.    Praed.,  6,   II, 
33. 

MUNTES  SarCURIIS,  V.   PlIILIPPUS. 

MURIS,  C.  JULIANUS. 

MUREO,  V.  JOHANNES,  NlCOLAUS. 

Musardi,  r.  SiMON. 
Musi,  ».  Jacobus. 

MUSTEL,  r.  GUILLELMUS. 

MUSTEE,  V.  JOHANNES. 

MUTINA,  V.  DlONYSIUS,  JacOBUS,   PaX 

MUTONIS,  r.  ROBERTUS. 


780 


INUEX     PEHbONAKUM. 


N 


Nabinali,  V.  Elias. 

NaNGIACO,  V.  GuiLLELMUS. 

Nanier,  i;.  Philippus. 
Nantagiis,  V.  Lantauiis. 
Narbona,  V.  Paulus. 
Narbonensis  cantor,  370*. 
Narcesio,  V.  Armandus. 
Narnia,  V.  Alpiiinus,  Petrus. 
Naso,  V.  Johannes. 
Natalis,  V.  Herveus. 

AvENEL,  art.  niedic.  et  theol.  uiag.. 

can.  Turon.,  595,  625. 

Nathicius,  can.  Wesalien.,  164. 
Naufridus    (Nanfuidus)    Lumbardus, 

668''.  (Estne  idem  ac  Manfbedus?) 
Navarra,  V.  Aeuidius. 

NaZAREO  (S.),  V.  JOHANNES. 

Nealpiia,  V.  Odo. 

Neapoli,  V.  Berardus,   Constantius, 

FraNCISCUS,  JohANNES,  TllOMAS. 
NeMOSIO,  V.   GUILLELMUS. 

Nepotis,  V.  Martinus. 

NeUIIAM,  V.  ilENRICUS. 

Nevanxe,  V.  Henricus. 
Neveu,  V.  Martinus. 

NeYAFFLA,  V.   NlCOLAUS. 

Nicasyus  de  S.  Ylario,  067». 
NicOLAi,    V.    Ay.mericus,    Joiiannes, 

JONAS,  Petrus,  Philippus. 
NicoLAUS,  665». 

DE  Aoaunet  668». 

de   Albertis    (de    Prato),  Ord. 

Praed.,  episc.  Ostien.,  239. 

de  Alexandria,  Ereinit.  S.  Aug., 

theol.  mag.,  103,  429. 

DE  .\lveolo,  mag..  165. 

DE  Ambazia,  062''. 

DE   Anesiaco,    Ord.    Praed.,    216, 

247*. 
DE  Argextixa,  163. 

DE  Atexeyo,  161. 

DE  Auvernia,  664",  665". 

Benedicti.  medic.  liceiit.,  312.  500. 

BoNETi,    Ord.    Min.,   theol.   mag.. 

429. 
BoNi,  art.  mag.,  639. 

DE  Bosco,  mag.,  561*. 

DE  BouiiON,  28,  31*. 

DB  Braibrock,  Angiicus,  1()5. 

deBraxchis.  librarius.  531. 

deBreyo.  668». 

de  Broequerke,  163. 

DE  BussoROLiis.  665",  667». 

Byardus.  Ord.   Praed..    109,  112*. 

can.  Brugeu.,  licent.  decret..  48. 

capellanus  S.  Benedicti.  668",  6J9«. 

DE  Caritaie,  m.ig.,  668». 

DE  C-\RX0T0,  661». 

Caruel,  art.  mag.,  640. 


NicoLAUS   DE  Cathan,  archidiac.   eccl. 

Remen.,  legum  professor,  90. 
DE    Ceccano,    canon.    Belvacen., 

224*. 

DE    Cheziaco    (Chesin),    bedellus 

nat.  Gallic,  443,446*.  466,  489,  518, 
520. 

DB  Cluniaco,  gener.  bcdcllus  Uni- 

vers.  Paris.,  489*. 
DE    CoGNO    de    Placentia,    art 

medic.  ettheol.  mag.,  can.  Paduan.el 

Trecen.,  624,  626*. 
cordifer,    mag.    in    theologia,  316. 

V.  Nicolaus  de  Lyra. 

de  Culain,  art.  mng.,  643. 

DE  Dacia,  602  ». 

DE  Danvilla  (Davilla),   alias  de 

Ulmis,   Ebroic.    dioec,    mag.  theol.. 

can.  Lexovien.,  624,  626*,  667". 

decanus  ecclesiae  Paris.,  53,  54*. 

Descroues,  armiger,  200. 

DE  S.  Desiderio,  667". 

DE  DURIACO,  667". 

Eymardi,    art.    et    philos.    mag., 

baccal.    theol.,    can.    S.  Lauriani    de 

Vastino,  595,597*. 
Eymerici,  Ord.  Praed.,  141*,  142*. 

d'Espernoy,     mag.     theol.,    98*. 

131*. 

Fabri,  art.  et  medic.  mag.,  6;i0. 

Federici  de  Florentia,  mag.  art.. 

piior  Sorbonac,  618*,  637*. 

Florencii,  564*. 

FouQUOUiN,  arl.  mag.,  611. 

DE    Fravilla  .    can.    S.    Marcclli 

Paris.,  667". 

DE  FREAUViLLA.can.  Rothomagen., 

scholaris  Paris.  vel  Aurelianen..  nepos 
carJ.,  240. 

DE  Freauville,  S.    Eusebii  card., 

Ord.  Praed.,  240.  636*. 

DE  Gaillon,  256*. 

DE  Gandendia,    scholaris    Paris.. 

163. 

DE  Garieto,  art.  mag.,  641. 

Gerardus,  mag.   granimaticorum, 

669". 

DE  Gorham,  Ord,  Praed.,  108,  112*. 

DE  GOUDRIAEN    (Hollandla),  art.  et 

medic  mag.,  can.  S.  Servatii  Traject., 
629. 

DE    Gro.mesvillio.   scliol.    Paris., 

476, 
GuiDoucHE,  domicellus  papae.  628. 

dictus  GwoiR,  164. 

DE    Hamello    (Hamel),    anliquior 

doctor  regeiis  decret.,  licent.  jur.  civ., 
can.  Bajosen.,  495,  497.  514*,  522*, 
627,  669". 


Nicolaus    de   Hanapis.    Ord.    Pracd., 

112*. 
DE  Hayo.  Ord.  Min.,  theol.  mag., 

471*. 
Henrici   de   Zevbnberghen,  art. 

mag.,  645. 
Herouardi  ,     can.     S.     Benedicti 

Paris.,  296*,  298,  300*. 
deHibernia,  librarius  et  staliona- 

rius,  273. 

HUIDELON,  189. 

DE    Interamne,    Eremit.    S.    A., 

theol.  mag.,  536,  560. 

de  Janua,   rector  Univers.  Paris., 

177,  179. 

JoNGLETi,  art.  mag.,  645. 

DE  S.  JuSTO,  decanus  S.   Quintini, 

theol.  mag.,  149-151,  238. 

DE  Keriis,  662". 

de  Laniis,  art.  mag.,  632. 

ad  Latus,  662». 

Laurencii  de  Suecia,  163. 

Lebrohan,  Eremit.  S.  Aug..  mag. 

theol.,  565,  720. 
DE  Lee,  Ord.  Praed..  raag.  theol., 

526,  538. 
DE  Lyra.  Ord.   Min..  mag.  theol., 

316*,  429,  431*. 

DE  LoQUETi.  clvis  Paris.,  278. 

mag.,  164. 

Martelli,  al.  LoBLONT,  art.  mag., 

633. 

de  Milliaco,  667». 

minister  FranciaeOrd.  Min.,  baccal. 

theol..  277*. 

Minorita,  333*,  414*,  416*. 

Moxachi,  art.  mag.,  6.39. 

DE  MoNTiBUS,  art.  mag.,  643. 

DE  Navarra,  664". 

DE  Nbyaffla,  666". 

DENoNANCURiA.cancellariusParis., 

S.  Laurentii  et  Dam.  presb.  card.,  20, 
21*,  22.  24*,  70,  91*. 

OreSME,   deciin.   Rolomag. ,   episc. 

Lexov.,  art.  ct  theol  mag.,  637*,  638. 
641*. 

DE  Parisius,  665",  668". 

DE  S.  Patu,   pergamenarius,  32*. 

Pexeler,  stationarius.  180. 

Pernastel,  art.  mag.,  639. 

dictus   Petit-Clerc,  stationarius, 

192. 

DE  POLONIA,    163. 

DE  PoNGiACO,  mag.,  247. 

DE  PoNTE,  art.  mag.,  639. 

DE   PrATO,    V.   NlC.    DE    AlBERTIS. 

DE  Pressorio,  mag.  theol..  13. 

prior   monasterii  S.   Vict.   Paris., 

200. 


INDEX      l'EI!SON  AKUM. 


781 


Nicoi.AUS  Prioris  deSavonnerus,  art. 

inag.,  6.36. 
QuESNEYO,  mag,  art.,  529*. 

DE  Radiaco,  ai-t,  mag.,  634. 

rectoi-eccl.  de  Briiiulla,  164. 

DE  Regio,  Ord.  Min.,  baccal.,  290. 

DE   liODRACO,  (y6i'>. 

r-  DE  ROGIACO,  665''. 

ROSELLI,  Ord.  Praed.,  mafj.  theol., 

card.  S.  Sixti,  649,  659. 

de  rubebonic,  666''. 

Saleknitanus,  268,  269*. 

Sapientis,    rector    scliolarum    S 

Martini  Ypren.,  art.  mag.,  643. 
Saysini,  666^ 

DE  ScoTlA,  librarius  et  stationarius, 

273*. 

DE  Spernaco  (Houdouin  dk  Speb- 

NACO),  raag.  art.,  med.  et  theol.,  can. 
Lingon,,  595,  596*,  625, 

DE  Suessia,  163. 

DE  SuESSioNE,  art,  mag,,  6Xi. 

Teutonicus,  662  ^ 

TiBOUR,   mag,  art.,  baccal,   theol., 

596. 


NicoLAUS  TiREL,  librarius,  189*,  532, 
DE  ToKcuLARi,  mag,  tlieol.,  13.  V. 

NlCOLAUS  DE  PkESSORIO, 

DE  Tresis,  662»,  668«. 

DE  Tulo,  mcdic.  licent.,  500. 

DE  Ultricuuia,  licent.  theol,,  mag, 

art,,  344*,  451*,  505,  507,  576,  579, 
.-i80,  58,i,  584,  585,  580,  587*,  590*, 
592*,  720. 

DE   Valle,    medic.    baccal.,   362, 

394. 

DE   Verduno,    Eremit.    S.    Aug., 

baccal.  theol.,  536. 

DE  Vienna,  rector  Univers.  Paris,, 

162,  609». 
DE  ViLLANis,  procurator  nat.  Gal- 

lic,  308. 

ViONis,  art.  mag.,  640. 

DE  ViRTUTO,   mag.   theol.,  Catha- 

laun.  et  Remen,  canon,,  637*, 

•  DE  ViTKiACO  in  Pertesio,  164. 

DK  Zelandia,   al,   Mautel,  libra- 

rius  et  stationarius,  658*, 

NOCTEMBEKCH,    V.  FeRDERICUS. 

NoERiis.  V.  Radulphus, 


NOGARETO,  V.  GUILLELMUS,  RlCHARDUS. 

Nogento,   V.   Gerardus,    Stephanus. 
NoiERS,  V.  Joiiannes. 

NOIREBARBE,  V.  JOHANNES. 
NONANCUKIA,  V.  NlCOLAUS. 
NOKMANIA,  V.    GiLBERTUS. 
NORMANIS,  V.  JOilANNES. 
NORMANNI,  V.   TiIOMAS. 
NORMANNUS,  V.   ThOMAS, 
NOKMANT,  V.  JOHANNES. 

Nokmesia,  V.  Ballio, 

NOKSEYT,  V.  PhiLIPPUS. 

Nokthampton,  V.  Gaufkidus. 

Notingham,  V.  Johannes. 

NOVA  VlLLA,  V.  Gerardus,   Henricus, 

JOHANNES,  RobeRTUS. 
NOVELLI,  V.  Aknaldus. 

NOVILLA,    V.   StEPHANUS, 

Novimagio,  V.  Theodokicus. 

Novo  Castko,  V.  Anselmus,  Bartholo- 

MAEUS,  StEPHANUS. 
NOYEN,  V.   GUILLELMUS. 

NoYLETOz,  V.  Girardus. 
NOYS,  V.  Theobaldus. 
NuYz,  V.  HuGO. 


o 


0.,  V.  Johannes. 
Oblato,  c.  Guillelmus. 

OCKAM,  l\   GUILLELMUS. 

Odardus,  667». 

BiLLETi,  art.  mag.,  6.3.3,  636*. 

de  Massonis,  668''. 

Odelina,  lilia  Al.anae  veleris,  30. 
Odemauus,  V.  Ademakus. 
Odempure,  V.  Thidericus. 
Odo,  V.  Otto. 

DE  CiiAi:cONNio,  uiag.,  164. 

DE    C0R.MESSIAC0,     fratcr    domus 

Dei  Paris.,  259. 

Gkasseti,  mag.,  561*. 

Jacobi,    proc.    magistrorum    Sor- 

bonae,  65. 

DB  Laniis,  mag.  art.,  287. 

DE  Nealpiia,  mag.,  28. 

deSenonis,  legum  professor,  liceut. 

in  decretis,  122*. 

de    Senonis,    can.    Paris.,    mag,, 

281.  295,  297. 

db  Yvodio,  V.  Joiiannes. 

Odone,  V.  G[uillelmus]. 

Odonetus,   natus  Tiiomae   de   Remis. 

dicti  Sai.uiinis,  308. 
Odstani.  V.  Simon. 


Opfergil,  );,  Mathaecs. 

Ogeri  de  S,  Medardo,  r,  Johannes. 

OlSSEJO,  V.  RlCAKDUS. 

Olearii,  V.  Adam,  Dionysius. 

Olearius,  V.  Georgius,  Johannes. 

Olhuti,  V.  .Aymekicus. 

Olivekh,  V.  Beknakdus. 

Olivekus   (Olivebius),    can.    Aboensis 

de  Suessia,  mag.,  163. 

GoEZANi,  art,  raag,,  636, 

Salhadini    (de    Salhadi),    rector 

Univcrs.    Paris,,  theol.    mag.,   decan. 

Paris.,  ^epise,  Nannetens,,   226,   227*, 

228,  42<.),  442,443*,  488*,  514*.  061», 

670*,  718, 

de  sudekcopia,  161, 

Vigeni,  608''. 

Olivi,  V.  Petrus  Johannis. 
Ollandis,  V.  Manuel. 
Olmen,  V.  Henricus. 
Opitrigio,  V.  Gerardus, 
Okatokio,  V.  Johannes, 

ORENGIA,  V.  RlCHARDUS. 

Oresme,    V.    Guillelmus,    Henricus. 

NlCOLAUS. 
OugEBROLIO.  f.    UlCARDI.S. 

Orgeuus.  i\  Petkus. 


Orgolio,  V.  Gaubertus. 

Orillac,  V.  Guillelmus. 

Orlens,  V.  Johannes. 

Orleyns,  V.  Petrus. 

Oeto,  v.  Jacobus. 

Orulo,  V.  Petkus. 

Orval,  V.  Guillelmus. 

Os,  V.  Henricus. 

OsBERi,  V.  Guillelmus,  Philippus. 

OsiMO.  V.  Clemens. 

Othonis,  V.  Gerardus. 

Otour,  663», 

OiTO,  V.  Odo. 

DE   Kl.OKKNCIA,  664''. 

DE  Hassia,  archiepiscopus  Mag.le- 

burgen.,  245*. 

LUMBARDUS,  664». 

DB  Remalia,  165. 

DB  SUETIA,  V.  ANDRBAS. 

OttOiNinus,  661''. 

OUDARDUS  DBBAKDILLERIIS,mag,,564*, 

DE  Feuvii.le  (NeuvilleV),  praep, 

Paris.,7*, 

DE  GaNNIS,    al,    DE    ASSONVILLARI, 

mag,  art,  ct  tlieol.,can.  Noviom..  595 
598  *,  625, 
OvENcis,  v.  Petkus, 


P.  deCampodivekso,  monach.  Cluniac. 

164. 
Champion,  legum  doctor,  147  *, 


P,  DE  Ckespi,  250,  267, 

Gotas,  Ord,  Praed,,  473, 

DE  Lauduno,  can,  Paris,,  mag,,  103, 


P.  Lenbovat,  502*. 

Regeku  (Hogekii?),  schol.  Paris., 

165. 


782 


1  N  D  E  X     P  E  R  S  O  N  \  R  U  M  . 


P.  Theatinus,  55*. 

PaCHETI,  V.  JOHANNES. 

Pacis.  V.  Yvo. 

Padua,  V.  Henricus,  Jacobus.  Johan- 
NES,  Leoninus,  Marsilius,  Ma- 
THAEUS.  Mathaeus  Albertini,  Thc- 

MAS. 

PaGANI,  V.  JOHANNES,   TuOMAS. 

Paganus,  Eremit.  S.  Aug..  theol.  inag.. 

251,  453.  454*. 
DE  LA  Besciuere,  mag..  162. 

PaGESII,  V.  GUILLELMUS. 

Pagis,  V.  Mathaeus. 

PaIGNOTE,  PaNGIOTA.  V.  JOHANNES. 

Pailard,  V.  HUGO. 

Palatiolo.  V.  Clemens.  Johannes. 

PaLHARIIS,    V.   ROGERIUS. 
PaLMA,  V.  GUILLELMUS,    HUGO,    JOHAN- 
NES,    PeTRUS. 

Palmerii,  V.  Symon. 

Palude,  V.  Johannes,  Petrus. 

Paradisi  de  Arquada,  V.  Jacobus. 

PaRCHIM,  V.  GODEFREDUS. 

Paree,  V.  Petrus. 
Parentii,  V.  Johannes. 
Parentinis,  V.  Bernardus. 

PaRIIS.  V.  JOHANNES. 
PaRISI.  V.  RlCARDUS. 
PaRISIENSIS,  V.  JOHANNES. 

Parisius.    V.    Daniel.    Guillelmus, 

JOHANNES  ,        MiCHAEL  .         NlCOLAUS  , 

Petkus.  Raimundus,  Stephanus. 

Ord.  Praed..  theol.  raag.,  462,  53J. 

Parma,  V.  Armannus,  Johannes. 
Parnes,  V.  Henricus. 
Parria,  ri.  Margarita. 

PaRRIGNIACO.  V.   SlMON. 
PaRVI,  V.  JOHANNES. 
PaRVINATI,  V.  GUILLELMUS. 
PaRVUS  (LE  PeTIT),  V.  GUILLELMUS. 
PaSCHALI.  V.   GUILLELMUS. 

Pasquerii,  Pesquebii,  V.  Geraedus. 

PaSSAAVANT.    V.  JOHANNES. 

Pastillarii,  V.  Laurentius. 

Pastor  de  Serrescuderio,  Ord.  Min., 

thcol.    mag..   archiep.  Ebrodun..  SS. 

Marcellini  et    Petri  card..  402*,  40:i. 

407,  453,  454*.  471*.  599*,  G07. 

DE  VivARiis,  Ord.  Minor.,  399*. 

Paterni,  V.  Petrus  Marcelli. 
Patricius  Brown,  670«. 
Patkis,  V.  Jouannes. 

PaTU     (S.).     V.      NlCOLAUS,     Petrus. 

Thomas. 
Paulo  (S.).  V.  Hermannus,  Johannes. 
Paulus,  apost.,  80,  427,  428,  44L 
CoNiLi  de  Narbona,  mag.  theol.. 

363-368.  370*.  392,  575,  667  >'. 
DoMiNici     DE     Lautovada  ,    can. 

Faventin..  art.  mag.,  636. 

DE  FoNTE.  art.  mag.,  642. 

DE  Narcona,  V.   Paulus  Conili. 

Pavi  Setis.  665". 


Pavillione.  V.  Jacobus,  Jouannes. 

PaVONIS,  C.  JOHANNES. 

Pax  de  Zandoriis,  de  Mutina,  art.  et 

medlc.  mag.,  can.  Ferrarien..  630. 
PeGOMMERIIS,  V.  SlMON. 

Pelliparii.  V.  Johannes. 

Peneler.  V.  Nicolaus. 

Peneuchi,  V.  Jacobus. 

Pentrez,  V.  Bernaedus. 

Peraudus  de  Chanborauco.  scholaris 

de  Paredo,  Clun.,  526*. 
Peregrinus  DEMERCATORE,Ord.  Praed.. 

theol.  mag..  344,  448*,  462. 
Pergamo.  V.  Gerardus  de  Vasconibus. 

PeRI.  V.  RODULPHUS. 

PeRIER.  V.  JOHANNES. 

PERNASTEL,  V.  NlCOLAUS. 

PeRONA,      V.      DlONYSIUS,      JOHANNES, 

Petrus. 
Peronelli,  V.  Petrus. 
Perrinus  de  Assiaco,  666  ">. 

DE  Monte  Martini,  164. 

Perrotus  Symonis.  juratus  curiae  Pari- 

sien.,  162,  166. 

PeRRULO,  V.  JOHANNES. 
PeRSENAL,  V.  JOHANNES. 

Persona,  V.  Bartholomaeus. 

PeRTAING,  V.  VOISENS. 

Pertico,  V.  Aegidius,  G. 
Pertot,  V.  Bernardus. 
Peruillur,  V.  Freminus. 
Perusio,  V.  Andreas,  Angelus. 
Petit.  V.  Guillelmus,  Jouannes. 

PeTIT-CleRC.  ».  NlCOLAUS. 

Petituesque.  V.  Johannes. 
Petonni,  V.  Obrardus. 

PeTRAGORICENSIS.  V.  GUILLELMUS. 

Petrarca.  V.  Franciscus. 

PeTRI.  V.  GUILLELMUS.  JOIIANNES. 
PeTRILIA,  V.  GUILLELMUS. 

Petronilla.   uxor  Petri  de  Perona. 

stationarii.  189*.  273*. 
Petrus  Abeaelardi,  81. 

-  -  d'Abano.  medicu.s  Paduan.,  718. 
de    Abbatisvilla.    raag..    theol.. 

316. 
de  Adria  (Andria?).  Ord.  Praed.. 

mag.  theol.,  77*. 

de  Ailliaco.  281*.  282*.  681*. 

dietus  Aloneyguvs  de  Namurco, 

art.  mag.,  643. 
Alorici  de  Caritate.   utriiisque 

jur.  liceot.,  requestarura  liospitii  regis 

Franciae  mag..  563*.  56t*.  628*.  661'>. 

668«. 
DE  Altavilla.   mag.  medic,  349. 

DE  Alvernia.  rector  Univ.  Paris.. 

65. 

DE  Alvernia,  V.  Petrus  de  Croc. 

DE  Alvernia,  mag.  med. ,  v.  Petrus 

Calcati. 

Amator    (Amadour),    medicinara 

illicite  practican§,  256*,  337*. 


Petrus  de  Ambroniaco,  668'>. 

Amelhii.  decret.  mag.,  abb.  S.  Be- 

nigni,  archiep.  Vienn..  Neapol.,  Ebro- 

dun.,    card.  S.  Mar.   Transtib.,  628, 

628*. 
de  S.    Amore,   raag.    art..  rector 

UnWers.,  65*. 
DE  Ancelira,  mag.,  28. 

—  DE  Ancra,  V.  Petrus  d'Encra. 
—  Andreae  ,      officialis      cancellarii 

Paris..  mag..  370,  373*,  373,  374,  375, 

376,  377.397.  665 b,  671*. 

de  Angarante,  mag.,563*,  564*. 

Apostoli,  magister.Univers.  rector, 

187,  191,  663». 

apost.,  454*. 

d'Arabloy,  S.  Susannae  card.,  251. 

Arcuerii,  gcholasticus  Arien.,  vices 

gerens  Petri  episcopi  SilTanecten.,  294, 

296*,  297. 

de  Arenciaco,  mag.,  471. 

de     S.    Audomaro  ,     cancellarius 

Paris.,  theol.  mag.,  30,  69,  70*,  71*, 

72,  89,  90,  93,  94*,  127*. 
AuRioLi,  Ord.  Min.,  theol.  mag., 

archiepisc.   Aquens..   225,   227,  228*, 

431*.  718. 

de  Auriolanis,  mag.,  668». 

de  Ausiaco,  662  •>. 

de  Autissiodoro,  consiliarius  regis 

Franciae,  633. 

DE  AuTissiODORO.  art.  mag.,  633. 

DE  Balneis.   procurator  consulum 

Montispcssulani.  488. 

—  Barbette.    archiepisc.    Remens., 
11*,  13. 

DE  Barleriaco,  mag.,  499. 

Baron.  300. 

Barriere.  cpisc.  Silvanecten..  con- 

servator  privilegiorum  Univers.  Paris., 

222,  224.  291.  318,  319. 

de  Basio.  66.")». 

bedelli  (stc)  nat.  Gallic.  162. 

Belagent.  praepositus  Paris.,  443*, 

474*. 

DE  Beler.  662*. 

DE  Bellapertica.   legum  doctor, 

episc  Autissiod.,  122*. 

DE  Belley,  666  ». 

Bermont,  668''. 

Bertrandi.   S.    Clementis,   card., 

441  *.  565,  719. 
Bertrandi,  abbas  S.  Sergii  Ande- 

gaven.,  archiep.  Viennen..   607,  608*. 
DE  Bessio  (Bereto),  Ord.  Carm., 

episc  Grassensis.  custoa  bibl.  papalis, 

599. 
-  de  Bion.  niag.,  666». 
DE  Biron,  163. 

—  -  BLENKiNi.deBrisako,  Constantien., 
raag.  art.,  647. 

BoNAEFiDEi.  mag.  med..  630. 

BoNEFFANT,  statioiiarius.  180.  192. 


INDEX     PEKSONAHUM. 


783 


Petbus  Bonikatii,  534*. 

BoNiNi.    de    Summoputeo.    mag. 

medic,  6;9. 

DE  BoNORNiA,  art.  mag.,  634. 

BosKERRE,  mag.,  666''. 

BouLEY,  art.  mag.,  640. 

DE  Braco.  can.  Bituriceus.,  602. 

DE  Bruxellis,  :;i78. 

Burgundus,  mag.  art..  141. 

CailletetdeBesna,  baccal.  thcol.. 

596. 
Cailleu,   episc.    Silvanecten.,  53, 

54*. 
Calcati    db    Alvernia.     medic. 

mag.,  decan.  S.  Marcelli  Paris.,  32<J*, 

350  sq..  355,  361,  362*,  380,  386,  390, 

.391.  397,  398,  631*.  664». 

DE  Calceya,  352. 

DE  Calstris,  r.  Pet.  de  Castris. 

DE    Calvomonte,    art.    et    medic. 

mag..  629,  664». 

Canarii,  Paris.,  art.  mag.,  6.33. 

— —  DE  Capite  Stagno,  mag.  med.. 
349*,  352.  353.  354*.  363,  365.  367, 
372,  382*,  388,  392,  393*,  397-3!<9. 

Capucii,  art.  et  med.  mag.,  630. 

DE  Caritate,  Ord.  Praed.,  theol. 

baccal.,  481,  500,  573. 

DE  Caritate,  utriusque  jur.  licent.. 

V.  Petrus  Alorici. 

Carpentarii,  de  Erches,  mag.  art., 

rector  Univers..  can.  Noviomen.,  528. 
642. 

DE  Carsefredour  (Kaersbfre- 

DOUR),  mag.  art.,  560. 

Carterot  de  Ullyaco,  art.  mag., 

642. 

DE    Casa,    Ord.    Caruiel.     gener.. 

patriarcha  Hierosolymitau.,  429,  599*. 

Casali,  mag.,  can.  Paris.,  297. 

Casellis,   668»   (idem    ac    praece- 

dens?) 

DE  Castello,  114*,  115*. 

DE  Castelnau.  Ruthen.  episc.,  430. 

DE   Castris    (Calstris),  de   Lou- 

vanio,  art.  mag.,  642,  615*,  656. 
DE  Castro-lucix,  abbas  Cluniacen.. 

decret.  doctor,  430. 
Cavarocha,     procurat.     Univers. 

Paris.,  574*. 
DE  Centumputeis,  mag.,  564*. 

DE  Chamdliaco,  mag.,  can.  Paris.. 

295,  297. 

DE  la  CHAPELLE,episc.  Praenestin.. 

1.37. 
DE   Chapluco,  mag.  art.,   baccal. 

theol.,  529*,  59,5. 
— —  DE  Chappes,  S.  Martini  in  Monl. 

card..  331,  441*. 
DE  Chenayn,  164. 

DB  Chesy,  471. 

■  ClRCELUS,  664 '>. 

DE  Clatot,  art.  mag.,  639. 


Pbtrus  de  Clauso,  art.  mag.,  641. 

de  Oaustro  S.  Benedicti,  .30. 

DE  Clivilla,  \6\. 

Columna,  S.  Eustachii  card.,  77*. 

78. 
COMESTOR     (  Manducator  )  ,     208, 

209*. 

DE  COMPENSO,  665. 

DE    CoNDETO,    mag.,    can.    Paris., 

295,  297,  298*. 

DE  Confluencia,  163. 

CoNVERSi,  de  Nisicastro,  art.  mag., 

642. 

Copu,  mag.,  165. 

—  DE  CoREARA,  Ord.  Min.,  antipapa 

sub  nomine  Nicolai  V,  326,327*,  340, 

416*.  719. 

DE  CORBUIHACO,    164. 

CoRDARii,  de  Nigella,  cler.  conjug., 

art.  mag..  043. 
deCourpalais(Courpalay),  abbas 

S.  Germani  de  Pratis.  129,  130*,  218- 

220,  272  *,  430. 

DE  Crispynio,  29. 

DB    Croc    (de    Alvernia),    theol. 

mag..     can.     Paris.      et     Claromont., 

episc.  Claromont.,  71,89,  90*,  109. 

DB  Croco,  art.  mag.,  643. 

DB  Croso,  decan.   Paris.,   provisoi' 

collcgii  Sorbonae,  art.  et  theol.  mag., 
episc.  Silvanect.,  Autissiod.,  card.  S. 
Martini  in  Mont.,  514*,  554,  556,  574*, 
592,  594*,  600,  601,  602*,  631*. 

DE  Crotoy  (Trotoy),  668^. 

DE  Ckuce,  art.  mag.,  633. 

de  Cuera  (Crieua),  baccal.  medic, 

291. 

DE  CUNIO,  277. 

curatus  S.  Bartholomaei,  667''. 

DE  CusiLLO,  mag.,  668''. 

DE  Dacia,  V.  Petrus  Strangonis, 

PbTRUS  WlNTBR. 

Dalonaigne,  619. 

Damis,  152. 

DE  Damosiaco,    mag.  medic.  282. 

290,  322. 
Despres     (  de    Pratis),     episc. 

Aquens.,    episc.    Praenestinus,    theol. 

mag.,  225*,  419,  421,  422,  441*.  614. 

615. 
de  S.  Dionysio,  thcol.  mag..  121, 

666». 

DE  S.    DiONYSio,  Eremit.  S.  Aiig., 

baccal.  theol.,  400. 

de  Dombyba,  art.  mag.,  636. 

DoRGiTE,  art.  mag.,  638. 

DK  ECKETOT,    663 ''. 

d'Encre,    rector    Univers.    Paris., 

baccal.  medic,  65,  362,  363*,  394, 
665''.  V.  Petrus  Wastellarii. 

DE  Erdeto,  665''. 

DE  Faiello  (Faillo,  Foillo),  can. 

Paris..  mag..  103,  280,  282*,  295,297. 


Pbtrus  dictus  Faverel,  1.50,  151, 
153. 

le  Feron,  praepositus  Paris.,  134. 

Flemingus,  661''. 

DE  Florbntia.  mag.   medic,  287, 

290,  350,  454,  003",  718. 

DE  S.  Floro,  V.  Petrus  Guas. 

Flotb,  99. 

de  folbto,  662  ». 

DE   FoNTANis.   nicilic   mag.,   360, 

.302.  386,  390,  395.  .390-398. 
Froissardi.  curatus  eccl.  de  Kala 

Paris.  dioec,  351. 
—  Fromondi,  cirurgicus,  149*. 

-  DE  Gajeta,  Ord.  Min.,  Apuliae  et 
Terrae  Laboris  minister.  theol.  bacca!.. 
542. 

Galensis.    camcrarius   laicus  cccl. 
Paris.,  mag.,  297,  Oe^". 

Gamachon.  661». 

DE  Geniziaco,  164. 

Geraud,  063''. 

DE  Gironda,  art.  mag..634. 

Gomez.  S.  Praxediscard.,  (Petrus 

card.  Hispanus),  425  *,  441  *. 

Grenier,  de  Ferrotes,  305. 

Guas  de  S.  Floro,   procur.   nat. 

Gallicanae,    mag.   art.    et  med.    443, 

522*,  030,631*. 

Hamerici,  297. 

Heris,  art.  mag.,  639. 

Hermier,  412*. 

HuRELLi.  de  Colomellis,  art.  mag., 

643. 
DB  Jehannes,  171. 

JoHANSis  Olivi,  Ord.  Min.,  mag., 

21*,  238,  2.39*,  ,322*. 

DE  JOIGNIACO,  80. 

JovENELLi.  de  Correcello,  art.  mag., 

633. 

LE  JUMEAUX  (JUMEAULX,  JuMIAUS), 

praepositus  Paris.,  116,  118. 
DE  Karitate.  V.  Petrus  de  Ca- 

ritate. 
DE  Laigniis  (Laniis),  rector  Uni- 

vers.,  97,  670''. 
Lamberti,  667''. 

DE  Laniis,  V.   Pet.  de  Laignxis. 

LaPEIRAVVEDA  ,      VI.     Petrus      de 

Pireto. 

Laudee,  art.  mag.,  644. 

lector   de   Roma,  Eremit.  S.  Aug., 

64*. 

Lemonnier,  baccal.  medic,  362. 

Lemovicensis,  112*. 

DE  Lemovicis,  notarius,  297. 

Leudovici,  665». 

Lombardx,  mag.,  72*. 

DE  LOSAUNE.  662 ''. 

DE   LuPERciAco,    Carme  .,    theol., 

mag.,  547,  570*. 
Lupi  DB  MoNTiBus,  art.  et  medic. 

mag.,  617*.  630. 


784 


I  N  D  E  X     1>  E  U  S  O  N  A  H  U  M  . 


Petrhs  de  Lupisaltu,  de  Lauduno, 
procur.  nat.  Picaid.,  515,  518,  52i*, 
610,  645. 

DE  Maguncia,  661''. 

Maillardi.  mag.,  164. 

Manasserii,  art.  mag.,  497. 

Maneto,  665''. 

DE  Mano.  670''. 

Marcelli   de   Paternis,  Eremit. 

S.  Aug.,  theol.  mag.,  552,  719. 

DE  Maricalmo,  Ord.   Praed.,   649. 

Marini  Clavarii,  Avenion.,  273*. 

Marthes,  163. 

Martini,  art.  mag.,  632. 

Maymeti,    mag.    theol.,    Carmel., 

570*. 

Melmete,  de  Sableniaco,  art.  mag., 

633. 

de  Meovannia,  667». 

DE  Molento,  667». 

monachus  Cluniac,  theol.  doctor, 

536*. 
DE  Monte  Cornuto,  mag.,  procur. 

magistrorum  Sorbonae,  65. 
DE  MoNTE  Regali,  baccal.  in  theol., 

505,  662». 

MoRELLi,  art.  mag.,  638. 

DE  Mornay,  episc.   Autissiod.,  53, 

54*. 
DE  MoRNAY,  abbas  S.  Launomarii 

Ord.    S.   Ben.,    theol.    baccal.,    250, 

718. 

DE  MoRTUOMARi,    S.   Stephani  in 

Coelio-Monle  cardin.  Autissiod.,  209*, 
331,  342,  411*,  630,  631*. 

DE  Narnia,  Eremit.  S.  Aug.,  mag. 

theol.,  85*,  146. 
NicoLAY,  666  •■. 

-  DE  NoA,  baccal.  medic,  291. 

DE    NovAviLLA,    rector    Univers. 

Paris.,  363,  366,  392. 

DE  Orqeriis,  665  •,  669  '. 

DE  Orleyns,  medicus,  668  ». 

DE  Orulo  (Orle,  Horle).  Cannel., 

mag.  theol.,  405,  429,  432*,  570*. 

DE  Ovencis,  art.  mag.,  642. 

DE  Palma,  mag.   general.  Ordinis 

Prae.!.,  theol.  mag.,  242,  250,  278, 
279*,  402*,  538,  548,  550,  551. 

DE    Palude,    Ord.    Praed..    mag. 

theol.,  patriarchaHieroaol.,  155*,  186*, 
204,  211*,  221*,  239,  245*,  278.  348, 
429,  431*,  432*,  433*,  453*,  454*. 
481*. 

Paree,  mag.   nat.  Normann.,  237, 

368*,  663  b. 
AD    Parisius,    mag.,    et    auditor 

causarum    in    Casteleto    Paris.,    135, 

141,  142*. 

dePaternis,c.PetrusMarcelli. 

DE  S.  Patu,  pergamenarius,  32*. 

DE   Perona,  stationarius  et  libra- 

rius,  189*,  273*. 


Peteus    Peronelli,    can.    Carnoten., 

mag.,  564. 
Petri  Cordarii,  de  Nigella,  mag. 

art.,  notarius,  656,  657. 
Petri  de  Luca,  can.  Lucan.,  art. 

mag.,  634. 

PlCTAWENSIS,  666». 

PiGoucHE,  mag.  medic,  291,  360, 

361*,  396. 

PiGUE,  668». 

PiN,  episc.  Veron.,   Petragoricen., 

626*. 
DE  PiRETO   (Lapeiraweda),  Ord. 

Praed.,  mag.  theol.,  episc.  Mirapicen., 

283,  290.  290*,  600. 

—  PoiLLET,  medic.  mag.,  360,  362. 
POLOGii,  Ord.  Carmel.,  mag.  theol., 

409. 

DE  Prato,  art.  mag.,  640. 

Prgmaur,  163. 

DE  Peoba  Villa,  666''. 

DE    PuTEO,    medic    baccal.,    362, 

394. 
DE  PuTEO,  art.  mag.,  639. 

DE  QUERCU,  6C9  ». 

Rastel,  mag.,  250. 

Raymundi  cancellarii,  164. 

Raymundi,  de   Insula,   prior  gen. 

Ord.  B.  Mariae  de  Monte  Carmeli, 
theol.  mag..  527,  537*,  546,  569,  651. 

Raymundi  Eqydii,  Carmel.,  mag. 

theol.,  527*. 

—  Raymundi,  de  Montebruno,  sacri 
palatii  auditor,  436. 

rector  eccl.  de  Ailliaco  super  Noyam, 

163. 

Regaudus,  423. 

Reqinaldi,  mag.  art.,  529*. 

Reulerus,  examinator  in  Castel- 

leto,  337*. 

DE  Riu,  670». 

RooERii,   monach.   Casacdei,  prior 

S.  Pantaleonis,  de  SaTigniaco,  S.  Bau- 
dilii,  abbas  Fiscann.,  episc  Atrebat., 
archiep.  Senonen.  et  Rotomagen., 
card.  SS.  Nerei  et  Achill.,  papa  Cle- 
mens  VI,  271,  272*,  399*,  401,  415, 
417-419,  421-429,  431*,  432,  439. 

RoGERii,  mag.  art.,  560. 

RoiE,  662». 

Rosseleti,  de  Draceyo  forti,  mag. 

art.,  633. 

DE    Salgis,    Ord.    Praed.,    mng. 

theol.,  inquisitor  Tolos.,  526,  550. 

DE  Salinis    (Salviensis),   decret. 

doct.,  110,  112*. 

Saraceni,  663». 

DE  Sarseleis,  666». 

ScuTiK,  procur.  nat.  Picard.,  ma- 

gister,  352,  442. 

Scutikeri,  baccal.  decret.,  443*. 

DE  Seieavalla,  miles,  564  *. 

Sengler,  661«. 


Petrus  dk  Serasaco,  de  Obasina,  Cis- 
terc,  abbas  Gardae-Dei,  theol.  mag., 
568,  569,  650. 

DE  Sertaga,  medic.  licent.,  500. 

DE     SlERVILLA    (SlHEllVILLA),    C;in. 

de  Montefalcouis  Remen.,  arl.   mag., 

641,  612*. 

DE  Silvanecto,  666». 

socius  Johannis  de  Seroponte,  162. 

Stranqonis  de  Dacia,  mag.  art.. 

301*,  406,  664». 
de   Strozzis,  Ord.  Praed.,  theol. 

mag.,  481,  526. 
succentor  eccles.  Paris.,  mag.,  103, 

132. 

DE  Suecia.  mag.,  668''. 

Sycardi,  mouasteriiVallisumhrosae 

Cisterc,  theol.  mag.,  314. 

deTarantasia,  Ord.  Praed.,  174*. 

de  Tertro,  161. 

Textoris.  S.  Stephani    in   Coelio- 

Monte  card.,  2u9*. 
Thomae,    Carmel.,     theol.    mag. . 

episc  Pacten.  et  Coronen.,  536*. 

DE  Trembleyo,  art.  mae.,  640. 

DE  Tresis,  mag.,  661'',  660''. 

TuDERTO,  prior  gen.  Servorum  Beat. 

Mariae,  312. 

DE  TURRl,  661''. 

DE  Ulmo,  165. 

Urbani.  art.  mag.,  633. 

LE  Vaillant.  152. 

DE  Valle,  art.  mag.,  641. 

DB    Vallepartis  ,    can.    eccl.    S. 

Lymphaldi    de   Magduno,   art.   mag., 

368,  635. 

DE  Vallibus,  art.  mag.,  642. 

DE  Vasas,  mag.  theol.,  287. 

DE  Verberia,  Ord.  Vallis  Scholar., 

theol.  mag.,  429,  431  *, 

de  Verberia,  cler.  conjug.,  431*. 

Vernhas,  art.  mag.,  636. 

DE    Veteri    Campo,     art.     mag., 

406. 
Vbtule,  can.  B.  Mariae  Nigellen., 

art.  mag.,  644. 

DE  ViA,  dominus  Villemuri,  416. 

DB  Vico,  666». 

DE  ViLLANis,  can.  eccl.  Paris.,  ma- 

gister,  297. 

DE  ViNACis,  schol.  theol.,  204. 

DE  ViRTUTO,  art.  mag.,  633. 

DE  Viterbio,  Ord.  Praed.,  172*. 

DE   Wargni,   can.    S.   Quintini  in 

eccl.  S.  Aldegundis  Melbodien.,   art. 

mag.,  645. 
DE    Warteis,    prior  prioratus  de 

Loco  Dei,  Cluniac.  Ord.,  theol.  mag., 

550*. 
DE    Wascomolendino    (Wasque- 

MOULIN).    mag.    art.   et    theol.,    can. 

Morinen.,  595,  596*,  625,  665''. 
Wastbllarii  de  Encra,   can.  S. 


I  N  D  E  X     P  E  R  S  O  N  V  K  L  M  . 


785 


Piati  Siclinien.   Toruacen.  dioec.  ai't. 

mag..  Oio.  V.  Petrus  de  Encra. 
Petrls  dictus  Wiuter  de  Dacia,  301*. 

406,  iOl*. 

DE  Yncausto,  .30,  32*. 

YsERO,  mag.  medic.  32^. 

Peurel,  b.  Galterus. 

Pezingk,  V.  Chideneus. 

Philiphus  Albi,  art.  mag.,  635. 

d'Alencon,      archiep.     Rotomag.. 

660*. 
de  Almania.  163. 

-  Amadour,  Erem.   S.   Aug.,    prior 
Baioc.  276*. 

arcliidiac.  Brie  eccl.   Paris..  mag. 

theol.  et  decan..  76.  89.  90.  103. 

Barborius,  116*.  118. 

Benitius  (S.).  142*.  313*. 

-  ■  de  Berigny  (Bkbigni.   Beringi). 
apothcc.  256*.  368*.  668". 

Conversi,  mag.,  295.  297. 

DE  Corneliis,  civis  Paris..  278. 

CORPS  d'Homme,  661". 

Coturnicis,  art.  mag..  639. 

de  Cruarno,  667''. 

DE     CURIA    (DE    LA  CoURT),     mag.. 

decan.  fac.  medic,  350,  351,  352,  360, 
362,  380,  386,  390,  394,  397,  398,  663  ^ 

DE  Dremo,  667". 

DE    Layo    (Layaco),    fac.    medic 

bedellus,  351,  353,  354,  .356,  361,  363, 
393,  395,  399. 

DE  LUSTESHULLES,  163. 

-  DE  Mara,  mag.  theol.,  canon.  Ce- 
noman.,  625. 

DE  Meleduno,   archiepisc  Senon., 

480. 

DE  MoLiNis.  cantor.  Paris,  642*. 

Moustarderii,  278. 

de  Muntes  Sarcuriis,  664». 

LE  Nanier,  art.  mag.,  039. 

Navarrae  rex,  430,  4.32. 

Nicolai,  mag.,  102. 

NORSEYT,  667''. 

OsBERi,  art.  mag.,  638. 

DE  Pratis,  art.  mag.,  639. 

ScoTus,  661». 

DE  Soi.egrave,  Anglicus,  165. 

DE  SuESsiA,  presbyter,  165. 

DE  Tria.  163. 

WiLDE,  Scotus,  niag.  art.,  358*. 

Phily'  de  S.  Nicasio.  v.  Quenus. 

PlANCHELE,   V.   GniLBEUTUS. 
PlCARDIS,   15.  ThOMAS. 
PiCCARDI,   V.   JOHANNES. 
PlCCIOL,  V.  LUCAS. 
PlCENA,  V.  BonIFACIUS. 
PlCTAVENSIS,  V.  HUGO. 

Pictavia,  r.  Raymundus. 

PlCTAVINI,  V.  GUIDO. 

PicTAWKNSis,  )).  Gerarhus,  Petrus. 


PicTOR,  V.  Galterus. 
PiDO,  V.  Jacobus,  Matiiias. 

PlGNENA,  V.   BONIFACIUS. 

Pigouche,  V.  Petrus. 

PiouE,  V.  Petrus. 

PiLMOE,  V.  Guillelmus,  Robertus. 

PlI.ON,  V.  JOHANNKS. 

PlNCHON  (PlNCON).  K.   RaDI.XPHUS. 

PiNSA,  r.  Jacobus. 

PlXSON,  V.   SlMON. 
PlNU,  V.  JOHANNES. 
PlOTI,  V.  ROMANUS. 

PiPE,  V.  Ancelinus,  Jacobus,  Johannes. 
PlQUET,  V.  Aegidius,  Guillelmus. 

PlRETO,  V.  PeTRUS. 
PlRO.   13.  HUGO. 

PiscATOEis.  r.  Guillelmus. 

PlSCERNA,    V.  CONRARDUS. 

PlSCIACO,  V.  Balduinus. 
PisciBUS,  V.  Johannes. 

PlTARD,  f.   PlCCARDI. 
PlACENTIA,  V.  JOHANNES. 

Placentinus.  V.  Aymeeicus. 
Plailliaco  (Plailly).  v.   Guido.  Ro- 
bertus. 

PlANSEIO.   V.  SlMON. 
PlaSIAN,  f.  Gl  ILLELMUS. 

Plato,  506. 
Plautus,  503. 
Plesiaco,  V.  Galkridus. 
Plesseiano  (Plasian),  13.  Giiillelmus. 
Plobediri,  v.  Guillelmus. 
Ploiebauch  (Pi.oiebaud),  v.  Johannes. 
Pouio.  r.  Clemens.  Gi-illelmis.   Jo- 
hannes. 

POEL,  V.   JOHANNES. 

Poete,  V.  Aegidius. 

POILACO.  V.  C. 

POINTONA,  V.  Gt.'ILLELMUS.  JoHANNES. 

PoLA,  u.  Lanfrancus. 

POLETER.  13.  JOHANNES. 
POLIOPONTB,  13.  SlMON. 
POLLENGIO,   V.  LaURENTIUS. 
POLI.IACO   (POILLI).  13.  JoHANNES. 

PoLMOR.  r.  Ricardus. 

POLOGII.  V.  PeTRUS. 

PoLONiA,  V.  Demaiaudus,  Hauto.  Ma- 

THIAS,  NlCOLAUS.   VlNCENTIUS. 

Poncelleti,  U.  PONOIUS. 

PONCETI,  13.  ROGERUS. 
PONCIUS  DE  Donsereio,  069». 
de  Grindionk,  066''. 

PONCEI.LETI  GOBINI  l)K  VENDRESTA. 

art.  mag.,  634. 

(PONTIUS)    GlLBOSI    (GlLBOSUS)    DE 

NoBLANS.  librarius,  189*,  273*. 
de  Yspaniis,  063". 

PONCV.  V.  TlIOMAS. 

Pondere.  13.  Lambertis. 

PONGIACO.   r.  NlCOLAUS. 
PONITON.   r.   JOHANNES. 


PONSIO.   V.  JOHANNES. 

PONTE.       f.      JOHANNES.      GODEKRIDUS, 
GUILLELMUS,   NlCOLAUS. 

LkNINE,  V.   GUILLELMUS. 

Rivi,  V.  Bernardus. 

PONTECRUCIS,  V.  JOHANNES. 
PonTENOVO,   V.  JOHANNES. 
PONTISARA,    r.  JOIIANNES  JUVENIS. 
PONTON,   V.  POINTONA,   PONITON. 

PopiA,  r.  Gailardus. 
PoECELASTO,  r.  Gabriel. 
Porcelletorum  familia,  71. 

PORCIANO  (S.),  r.   DURANUUS. 

Porrette,  V.  Maegareta. 
PoRTA,  r.  Ruandus,  Symon. 

-   DB  Padua,  r.  Mathaeus  Alber- 

TINI. 
PORTU,  r.  Johannes,  Robertus. 
Postelli,  r.  Stephanus. 

PoSTERLA,  r.   GUILLELMUS. 
POTIER,  r.  HUGO. 
POUGNANT,  V.  GuiLLELMUS. 
POULTONET,  r.  YvO. 

POURRET,  r.  Henrici.'s. 

Pratis,  V.  Bertaudus,   Petrus,  Phi- 

LIPPUS. 

Prato,  r.  Alexander,  Arlottus,  Jo- 

HANNES,    MaTHAEUS,     NICOLAUS,     Pe- 

TRUS. 

GlLBERTI,  V.  ReGINALDUS. 
PrECY,   r.  JOHANNES. 
PrELLI,  r.  RlCARDUS. 

Presbiterivalle,  r.  Gaukridus. 

PrESBYTER,   V.  JOHANNES. 

Pressiaco,  r.  Laurentius. 
Pressokio,  r.  Nicolaus. 

PrESTO.    r.  GUILLELMUS. 

Prkstue-Jehen,  r.  Johannes. 
Pbgmaur,  r.  Petrus. 
Pbinhaco,  V.  Vitalis. 
Proba  Villa,  r.  Petrus. 
Probi,  r.  Guillelmus. 
Peobus  Homo,  r.  Ricaedus. 
Prokacius,  Massilien-ii?,  mag.,  71  *. 

PrOLES.  r.  ROBERTUS. 

Prope  Pontev,  r.  Alanus. 
Prosi'Euus,  Erem.  S.  Aug.,  theol.  mag. 

404*. 
Phoynis.  r.  Gido. 
Prulliaco,  r.  Vitai.is. 
Pruscia,  r.  Johannes. 
Pruvino,  r.  Garinus,  Johannes. 

PuCELLE,  r.  JOHANNES. 

PuLCROUivo,  r.  Amaneus. 

PULMUR,    r.  GUILLELMUS. 
PULUDE,  r.  JOUANNES. 
PUPIS,    r.  JOHANNES. 

PuTEO,  r.  Benedictus,  Clemens,   Pe- 

TRUS. 

Pymo,  r.  Bernardus. 


**  Chart.  Unio.  Paris.  H,  1. 


786 


INDEX     PERSONAHUM. 


Q 


QlMIGEYO,  V.   StePHANUS. 
QUAKRE,  V.    JOHANNES. 

QuENUs  Phily  de  S.  Nicasio,  not.,  135. 
QUERCU,  V.  Petrus. 
QUBKNEL,  V.  HeI.IAS. 


QUESNEYO,  V.  NlCOLAUS. 
QUIDORT,  V.  JOHANNES. 
QUINIMO  (QUINIMUS),  V.   SlMON. 
QulNTINO,   V.  Galterus,  Guillelmus, 

JOHANNES. 


QUINTINUS,  670*. 

DE     COURCHIACO      Seu      COURCIACO 

(CouRCY),  mag.  ai-t.,  316. 

QUOERIA,  V.  JaCOBUS. 


R 


K.  DE  Balehan,  509*. 

Barbo.  72*. 

Carpentarius,   procur.  iiat.  Nor- 

mann.,  717. 
Rabbato  de  Branchberg.  105. 
Racourt,  V.  Robertcs. 

RaDIACO,  V.  EVENUS,  NlCOLAUS. 
RaDICIS,  V.    GUILLELMUS. 
RaDULPHI,  V.  JOHANNES. 

Radulphus  Abbatis,  stationarius,  18U, 
— —  DE    Alamant   (Alemant),  decret. 

doctor,  can.  Bajoc,  postea  Ebroic,  97, 

98*. 

DE  Albussone,  mag.,  60,  215. 

DE   Ambianis,    Eremit.    S.   Aug.. 

172. 

de  Aniseyo,  art.  mag..  639. 

—  BENEDicTi.notarius  Univ.,  179,  192, 
193,  196,  197,  247. 
Brito,  G61''. 

DE  BuLLONE,  art.  mag.,  639, 

capellan.  S.  Gervasii  Paris.,  279. 

Caroni    de    BELLAguERCu,   mag. 

art.,   doct.   theol..    et    capell.    canon. 
Tornac.  colleg.  Cholet.  595.  625. 

dictus  Cayn.  art.  mag..  6i3. 

DE  Clincampo  (Clinchamp),  juris- 

peritus,  368*,  370*,  397,  398. 

DE  CoRNACO  (Cornac),  Ord.  Min., 

theol.  mag.,  597,  598*. 
FuLTKARii,  mag.,  165. 

furnerius,  152. 

Glachar(Glacharui,Glascardi), 

mag.  art.  et  theol.,  595,  597*. 
DE  Hacdq,  mag.,  237. 

Hasart,  art.  mag.,  632. 

DE  Hotot,  medic  bacca!..  36?,  394. 

DE  HoTOT,  theol,  mag..  127*. 

Johannis,  art.  mag.,  638. 

DE  Lamigoye,  666". 

Laugier,  360. 

DE  LA  Lee.  526*. 

DE  Letre,  152. 

Maingnenti,  mag.  et  notarius,  370. 

Marie,  art.  mag..  640.  664". 

—  DE  Mesnillo,  ai-t.  et  theol.  mag., 
uuntius,  618*,  654,  655*. 
-  Meuganti,  juriaperitus,  mag.,297. 

Milon,  165. 

99, 


Radulphus  de  NoERiis,  art.  mag.,  645. 

Peri,  669». 

PiNCHON  (Pincon),  art.,  medic.  et 
decret.  niag..  352,  355,  359,  360,  361, 
374,  377,  .378,  380,  382*,  386,  390,  391, 
397,  398,  522,  523.  563*. 

-  -  (Raoul),  barbitonsor,  28,  31*. 
de  Resonio,  665'". 

DE  S.  RlCARIO.  666i>. 

-  de  Roseto.  can.  Paris..  ipag.,  89, 
124*,  132,  135,  136*. 

-  RuoTE,  163. 

-  DE  Sanceyo.  mag.  art.,  doctor  de- 
cret..  can.  S.  Martini  Turon.,  528. 

Simonis.  667». 

socius  praepositi  de  Insula,  licent. 
decret..  48. 
DB  Varedis,  librarius,  273*. 

-  de  Vemars,    mag.     med.,    schol. 
theol.,  121. 

DE  Veneriis,  stationarius,  180. 
RAiNALDUS,abb.  Morimundi.Cist.,  450*. 

Malbernardi.  Laud.  can.,  602. 

DE  Uksinis,  notarius  papae,  436. 
Rainardi  de    S.    Floko.   v.   Guillel- 

MUS. 

Rainbonmara.  b.  Mathaeus. 
Raiweriis,  V.  Aegidius. 
Raka,  ».  Johannes. 
Ramforti,  b.  Amanevus. 
Ranulpbus  Fabri,  art.  inag.,  639. 
Raseto,  !3.  Radulfus. 

RaT   (RaTHE).  V.  JOHANNBS. 

Ratuey.  V.  Rathb. 
Raudericus  de  Hyspania,  163. 
Raulfus  Brito,  662''. 
Ravenelo,  V.  Christophorus. 
Raymundi.  V.  Elias,  Petrus. 

DE  Castro  novo,  V.  Hbnricus. 

DE    MONTEBRUNO,  V.   PeTRUS. 

Raymundus,  V.  Petrus. 
abbas  Cluniac.  232. 

-  Amici,  art.  mag..  634. 
Bequini.  Ord.  Praed.,  mag.  theol., 

patriarcha  Hierosol.,  204*. 
Le  Bidaut,  256*. 
de  Biterum,  mcdic.  baccal..  141. 
Bkito,  669». 
ue  Carlucio.  162. 


Ray.mundus  de  C0RSAViNO,Ord.  Praed. 

lic.  theol..  168. 
—  DB  Fakgis,  S,  Mariae  Novaecard.. 
441*. 

FoRNERii  DE  Bellovicino,  pHor, 
0.  S.  A.  can.  regul..  481*. 

LuLL  (Lulli,  Lullus),  24*,  83, 
84*,  140,  141,  142*,  144,  148,  149*, 
155*. 

—  Mauri,  can.  Narbon..  theol.  prof.. 
332*.  364*. 

MoRETi,   can.  S.    Honorati,   mag.. 

166. 
MoSTufijoULS,  Ord.  S.  Ben.,  decret. 

doctor.  episc.   S.  Flori.  tit.  S.  Euseb. 

cardiu..  217,  424*,  440,  441*. 
DE    Parisius,  Ord.  Praed.,  theol. 

mag.,  564,  565. 

—  DB  Pennaforti.  81. 
DB  PlcTAVlA,  mag.,  89. 

procurator  Ord.  Min.,  414. 

(Remondus)  Rigaldi.  mag.  theol.. 

30. 

—  Revelli,  Tolosae  notarius,  212. 

—  RoBAUDi.  Massil.  episc.  217. 
RoMANi.  Ord.  Praed..  niag.  theol.. 

91*. 
DB  RossiACO,  monach..  163. 

DE   RUSTIACO.  069''. 

DE  Salga   (Salguas,   Salgueto), 

dec.  Paris.,  decret.  doctor,  episc.  El- 
nens..  archiepisc.  Ebrodun..  patriar- 
cha  Antioch..  653,  654*. 

ReAL.  V.   JOHANNES. 

ReBOULE.  15.  JOHANNBS. 

ReCHBERCH,  13.   JOHANNER. 

Redis,  V.  GUIDO. 

Reffredus  de  Fossa  Gumminum  {"■>), 

164. 
Regali  LOCO,  f .  Jacobus. 
Regaudus,  f.  Petrus. 
Regerii  (Rogerii?),  d.  P. 
Regiaco,  V.  Stephanus. 
Regxnaldi,  V.  Petrus. 
Reginaldus  de  AciACO,  667 ''. 

DE  Bellovisu,  mag.,  ^OT». 

Beltilini,  668». 

DE  BisuNcio,   procurator  (?)  Univ. 

Paris.,  139. 


INDEX    PEKSONAHUM. 


787 


Reginaldus  Bureti,  164. 

Canet,  collector  regis.  Franc,  1S3. 

Clerici,  art.  mag..  Chii. 

DE  CORNEMARE  (CORNEMALE),  mag. . 

meH.,  291,  350,  352-354.  355-;«7.  359- 
302,  363,  368-370.  372.  373*.  374.  377, 
378.  380,  386,  390,  391,  393,  394,  396, 
398,  408,  6(35«,  671*. 
LE  CouSTURiER,  ait.  mag.,  559*. 

DE  CUSANES,  663". 

DE  GrIANSONA,  aCii''. 

DE  Melines,  669". 

DE  Meseto,  162. 

MiGNOTi  DE  Eltano,  164. 

DE  Prato  Gilberti,   mag..  563*, 

661  •>. 

DE  RlBAUDIMONTE,    163. 

Sarbors,  666". 

DE  Sexga,  art.  mag..  035. 

Regnaboti,  V.  Vervino. 

Reinerus  de  Ecka,  mag.,  647. 

Relis  Britonis.  003». 

Remalia,  V.  Otto. 

Remigii  (S.),  V.  Ysembardus. 

Remigius,  mag.,  30. 

(Remegius)  de  Florentia,  Eremit. 

S.  Aug.,    episc.  Comaclcn.   et   Pisto- 

rien.,  515,536*,  720. 
DE  Mariniaco,   mag.   medic,  250, 

350,  396,  664  •>. 
Sapiti,  Ord.   Cisterc,  mag.  theol., 

abbas     S.     Salvatoris,    413,      453*, 

454*. 

DE  Summavera,  art.  mag.,  635. 

Remis.  V.  Droco,    Johannes    Diaconi, 

THOMAS. 

Remundus,  110,  V.  Raymindus. 

Remy  de  Vinevaiuk,  proc.  nat.  Gallic, 

mag.,  442. 
Renai.dus  de  Theh  ,  020. 
Renaudus  de  Messeto,  162. 
Renerus  dictus  Desies  de  Hastaple, 

237. 

espicier,  250*. 

de  Silvanecto,  mag.  art.,  ,522*. 

DE  Tessenna,  medic.  baccal.,  302, 

363*,  394. 
Rengekus  filius  Henrici  de  Zuntker- 

KEN.  subdiac.  de  Trajccto,  art.  mag., 

645. 

ReNOUDI  DE  CIVILI.IACO,  V.  SlMON. 

Reoci,  V.  Hamo. 
Requisiti,  j).  Hervaeus. 
Resonio,  V.  Radulphus. 
Rbvelli.  V.  Raymundus. 

ReVERIIS.  V.  GUILLELMUS. 
ReVOLLI,   V.  JOHANNES. 

Revendo,  presbyter  de  Almauia,  105. 
Reynerius  Cocorul.  mag.,  607". 
Reynerus  de  Cessenna,  CjG". 
Ribaudimonte,  r.  Reginaldus. 
Ribodimonte,  V.  J. 

RlCARDUS,  80. 


Ricardus  Barbe.   itiag.    art.,    nuntius 
Nor    man.,  528.  529*. 

DE  Bellomonte,  art.  mag.,  0:58. 

DE  Bii.LiAco   (Billy),  mag..   rect. 
Univ.,  444.  407,  474*,  4S9,  497. 

DE  Bois.  663». 

BouRfiONDi,  28,  31*. 
-  Britonis.  licent.  in  decretis,  48. 

DE  BURV.  213. 

DE  Camone,  mag.  tlieol.,  027*. 

DE  Campis,  0(32''. 

DE  Capitevici,  art.  mag.,  040. 

DE  Centelogio,  mag.,  46, 

dictus  Challamannio  (sic).   libra- 

rius,  273*. 

Charlemaine.  365. 

Chassam,  Ord.  Min.,  454*. 

DE  COLEMONTE   (CoLEMONT),    doctor 

theol..  Rotomag.  canon.,  538,  624. 
Costart,  art.  mag.,  640. 

cuscurarius,  152. 

Dani.  60)3», 

Fabri,   doctor  in  decr.,  dec.  facul- 

tatis  decret.,  canon.  Autissiod..  627. 
DE  Fanni  (Fanny),  mag.  regens  in 

decretis,  canon.  Cenom.,  6?1,  6i7. 
filius  RoDULPHi,  070". 
DE    FoGou,    Scotus,    can.    Glasg.. 

mag. ,  647. 

Garoti,  art.  et  medic  mag.,  030. 

DE  GoLONiSKONTiBus.  Ord.  Praed., 

279. 

Grancherii,  art.  mag.,  641. 

DE  Janua,  Eremit.  S.  Aug.,  theol., 

546,  547. 

Lepele,  152,  267*. 

de  LiNcoLNiA,  Ord.  Cisterc,  bacc. 

thool.,  505*,  541,  5-i8. 

DE  Margunto,  mag.  theoL,  91*. 

DE  Martiniaco,  mag.  theol.,  97. 

Massi,  668». 

Mercatoris,  art.  mag.,  640. 

-  DE  Mesnilio  (Mesnilliaco),  theol. 
mag.,  4.53,  454*,  497,  055*,  064''. 

-  DE   MiDDLETON,  Ord.  Mln.,  theol. 
mag..  109,  112*. 

MiGNOTi,  art.  mag.,  640. 

DE     MONTBASTON     (.MONTEBACULO), 

librarius,  illuminator.   189,  532,  658*. 

DE  NoGARETO,  baccal.  theoi.,  595. 

NORMANNUS,  mag.  decr.,  48. 

DE  OissE.10,  dictus  DE  Vali.e,  art. 

mag.,  039. 
Ord.    Min.     poenitentiariu?.    cai-tl. 

Choleti,  31.  35. 

de  Orengia,  215. 

DE  Orgebrolio,  art.  mag.,  039. 

[^AUisi.  art.  mag.,  018*.  040. 
-  POLMOR,  663''. 
Prelli,    can.  S.   Petri  Iiisul..   art. 

mag.,  641. 

Peobus  homo,  667''. 

RicHERii,  art.  mag.,  641. 


RicARDUs  DE  Santrilliaco,  uiag.,  35. 
Talhaeerri,  Ord.  Praem.,  decret. 
doctor,  66*. 
-  DE  S.  VlCTORE,  208,209*. 
RlCARIO  (S.)    (RiCHARIO),    V.  (iAI.TERIIIS. 

RODULPHUS. 
RlCHARDI,   V.  JOHANNES. 
RlCHERII,  V.  RlCIlARDIIS. 

RicHERius  frater,  669''. 
RicouL,  V.  Mathaeus. 

RlDEL,   V.  JOHANNES. 
RlGALDI,  V.  ReMONDUS. 

RiGAUDus  Aymlei,  165. 
RlOAUT,  V.  Adam. 
RiGUA,  V.  Thomas. 
Rioci,  V.  Hamon. 
RiON,  V.  Stephanus. 
RiPPA,  u.  Martinus. 
RlPPACUUIA,  V.  Andreas. 

RlPPERIA,    V.   ALANUS. 

Riu,  c.  Petrus. 

RlYOPULLO,  V.  GuILLELMUS. 

RoBAUDi,  V.  Raymundus. 

RoBEi  de  Marvilla,  V.  Johannes. 

RoBENBUUCH,  V.      LUPOLDUS,   RUDOL- 
PHUS. 

Roberti,  V.  J. 

Robertis,  V.  Capucius. 

Robertus  III,  nbbas  Majoris  monasterii 

Turonen.,  63. 

Abliniaco,  can.  Ebroicens.,  164. 

DE  Ardosio,   Romaui   moiiasterii 

Cluniac.  scholaris  Paris.,  526*. 

-  -  ■  d'Arraz,  31*. 

de  astaner,  670''. 
Atrebatensis,  348. 

DE  Baillolio,  art.  mag.,  (544. 

DE  Bardis  de  Florentia,  cancel- 
larius  Paris.,  decanus  theol.  facult., 
4.31,  453,  454*,  459,  400*,  501,  502*. 
503,  537,  543,  547,  548,  551,  575,  013*, 
618,  021,  025,  057,  070",  071*,  684*, 
719. 

-  -  Berauan,  66S". 

LE  Beurieu.  art.  mag.,  039. 
VI  Boloniae  comes,  105,  114,  115, 
159. 

de  Boncoukt  (Bocourt),  352.  004''. 

Bonnait,  art.  mag.,  639. 

BuRNELLi,  art.  mag.,  640. 

Calabriae  dur,  289*. 

-    -  Cardonne,  mag.  med.,  360,  302. 

-  Cisterc.  S.  Pudentianae  card.,  99. 

-  -  Clementis,  art.  mag.,  641. 

-  -  de  Conchiaco,   alias  de  Maresto. 
niag.  art.  et  baccal.  theol.    595,  654. 
-'    le    Coq,     praepos.     Suessionen., 
episc.  Lauduneu.,  564*. 

DE  CouBEY-A,  mag.  et  baccal.  theo- 
log.,  can.  b.  Mathaei  Foilliacen.,  344, 
595,  654. 

DE  COUCIACO,  665''. 

CouROYE,  al.  DE  RocHis,  monachus 


788 


INDEX     PERSONARUM. 


B.  M.  de  Becco  Helluini  0.  S.  B..  doc- 

tor  decret.,  628. 
RoBERTUS  Datties,  664''. 
DouBLEi;.  can.  B.  M.  Magdalenae 

de  Virduno.  art.  mag..  641. 
DuLcis,  mag.  art.  etbaccal.  theol., 

596,  597*. 
DuLcis,  mag.  art.,  597*. 

DE  ExTRAViLLAM,  art.  mag.,  640. 

Fabri  de  Graxciis,  doctor  decret. 

et  in  jure  civili  licent.,  628,  6^8*. 

Flandriae  comes,  175. 

DE  FlORE.NTIA,  V.  ROB.  DE  BaRDIS. 

Foret,  Ord.  Min..  tlieol.  baccal., 

660. 

DE  FOUVILLA,  669''. 

DE  Fraccixo,  mag.  decret..  48. 

DE  Freullavilla.    mag.    medic. . 

391. 

DE  LA  Garenne,  abbas  S.  Genove- 

fae  Paris.,  572,  573*. 

Le  Gay,  663'». 

Godefredi,  art.  mag.,  638. 

DE  Granches,  doct.  decret.,  98*, 

r.ii*. 

HiRTi,  art.  mag.,  639. 

DE  Lauduno,  scholaris  Paris.,  can. 

Paris..  mag..  103.  125*.  128,  131.  1.32, 

139,  140. 

Le  Gouteir,  29. 

Legueke,  256*. 

DE  Leonibus,  art.  mag„  640. 

LiBERTi,  art.  et  theol.  mag.,  52fl*, 

568. 

DE  LiNGONis,  cirurgicus,  149*. 

DE   LouENSES,   monachus  et  the- 

saurarius  S,  Dionysii  Paris..  589*. 

magister,  666». 

DE   Mandagoto,    praepos.    eccles. 

Uticen.,  doctor  decret.,  cau.  regularis, 

481*. 
Manger,  80*. 

DE  Mara,  164. 

Le  Merre,  art.  mag.,  640. 

Mignion,  al.  Natalis.  art.  mag., 

635. 
DE  Migornia,  stationarius,  180. 

MoissoN,  art.  mag.,  639. 

DE  MoNTE  AuDOARi,  mag.,  164, 

DE  MONTE  Leonis,  669''. 

DE  MOTA,  664''. 

MuTONis,  art.  mag.,  640. 

de  Novavilla,  163. 

de  Nova  Villeta,  scholaris  Paris., 

164. 

PlEDEFET,  564*. 

DE  PlLMOR,  rector  Unirers.  Paris., 

315,  316*,  406. 

DE   Plailliaco    (Plailly)  ,   vices 

gerens  Silvanecten.  episcopi  conserva- 
toris  privilegiorum  Universitatis  Pa- 
ris.,  episcop.  Silvanect.,  237,  483*, 
497,  498,  521,  522*. 


ROBERTUS   DE  PORTU,  6<37''. 

DE  Proles,  662». 

DE  Quesneyo,  mag. ,  278,  279. 

DE  Racourt,  art.  mag.,  642. 

RoussELLi,  mag.,  640. 

-  Sadoc,  art.  mag.,  640. 

Sagitte,  art.  mag.,  639. 

de  Sanctis,  mag.,  278. 

ScOTi,  stationarius,  5.32. 

DE    SePTEM  VaLLIBUS,    V.    ROB.  DE 

Templo. 

Siciliae  rex,  272. 

DE  Stenes,  663». 

de  sorbona,  112*. 

Spiguluel,  670». 

DE  Templo  (de  Septemvallbus), 

art.  mag.,  609,  642,  666». 

Thomae,  668''. 

Touron,  art.  mag.,  640. 

TuNiCE  albe,  art.  mag.,  634. 

Tyais,  162. 

DB  Va.noise,  mag.,  564*. 

DE  Villeta,   baccal.  theo).,   368*, 

654. 

DE  Villeta.  mog.  domus  Navarrae. 

655*. 

Wakemolin,  663». 

RocA,  V.  Rogerus. 

ROCHE,    V.   JOIIANNES. 

Rocuis,  V.  Stephanus. 
Rocholle,  b.  Bernardus. 
Roderici,  V.  Fernandus. 

RODOARDUS  DE   ALMANIA,    165. 
RODRACO,    V.  NiCOLAUS. 

RODULPHUS,  V.  Radulphus. 
ROELLE,   V.  GuILLELMUS. 

RoQERii,  V.  Bernardus,  Hugo,  Johan- 

NES,   PeTRUS. 
ROGEUUS    (ROGERIUS)      DE    ArMINIACO, 

decanus  Paris.,  121,  128*,  136. 

DE  COLLEPITKE,    165. 

CoRBiN,  art.  mag.,  640. 

Glactono,     Anglus,    Eremit.    S. 

Aug.,  theol.  doctor,  453,  454*. 

DE  Lavelo,  Eremit.  S.  Aug.,  prior 

Paris.,  291*. 

Le  Fort,  Lemovicen.  episc,  430. 

Mansesin,  medic.  licent.,  500. 

Marcote,  liljrarius,  658*. 

DE  MoNTiBus,  art.  mag.,  641. 

DE  Palhariis  (de  Palheriis),  Ord 

Min.,   theol.  mag.,  archiepisc.  Panor- 
mit.,  535*,  548. 

PoNCETi,  mag.  nat.  Normann.,  237, 

de  Roca,  152. 

DE  RosETO,  mag.,  46. 

ScoTUS,  666". 

scriptor,  31*. 

DE  S.  Sevekino,  archiepisc.  Saler- 

nitan.,  614,  615*. 

sigillator,  28,  31. 

DE  SuEssiONE,  art.  mag.,  634. 

ROGIACO,  V.  NlCOLAUS. 


ROIARDI,  V.  ARNALDUS. 

ROIE,  13.  Petrus. 
RoissiAco,  V.  Bertrandus. 
.RoKA,  V.  Hervaeus. 
RoLANDUs  (Roulandus)  Anglicus,  30. 
V.  Johannes. 

DE  Aast,  164. 

d'Ast,    patriarcha    Constantinop. , 

472*.  (Idem  ac  praeccdens?). 
curatus  de  Bisserello,  666». 

-  de  Mirabele.  can.  B.  Mariae  Tra- 
jecten.  inferioris,  art.  mag.,  643. 

de  Moissiaco,  163. 

Scotus,  666». 

ROLLANDI  (RoLANDI),  V.  GUIDO,  GUILLEI,- 

Mus,  Johannes. 
RoLRicus  DE  Trudone,  6&V. 
Roma,  V.  Aegidius,  Gentilis. 

RomANI,  13.  GuiLLELMUS,  RaYMUNDUS. 

ROMANUS  PlOTI,  641. 

ROMESEI,  V.  JOHANNES. 

ROMEUS,     Ord.    Praed..     mag.     theol., 

127*. 
Ronulphus  Campani,  667^. 

ROODSAEKT,  l\  JoHANNES. 
ROSELLI,  V.   NlCOLAUS. 
ROSELLO,  V.  JOHANNES. 

ROSETO,  V.  Radulfus,  Rogerus. 

ROSINOL,  13.  JOHANNES. 

Rosselbti.  V.  Petrus. 

ROSSIACO,  V.  Raymundus. 

ROSTANNUS  Castellione,   de  Ord.  Clu- 

niac,  526*. 
RoTARii  de  Lanus,  v.  Theobaldus. 

ROTOMAGO,  V.  ClARICIA. 

RoussEL,  V.  Hebertus. 

ROUSSELLI,  13.  RoBERTUS. 

RoYA,  13.  Aldertus. 

Royardi,  13.  Arnaldus. 

rua,  13.  guido. 

RuANDUs  DE  PoRTA,  art.  mag..  640. 

RUBEBONIC.  13.  NlCOLAUS. 
RUBEO,  13.  JOHANNES. 

Monte,  IV  Gaufridus,  Jacobus. 

RUBO,  V.  JOHANNES. 

RUDALBACH,  V.  DaVID. 

RUDOLPHI  DE  WeSALIA,  13.  JOHANNES. 

RuDOLPHUs  Gramaticus,  663». 

DE  P^OBENBURCH,   165. 

Stucki,  caa.  Curien.,    mag.    art., 

647. 

YviSANi,  666». 

RUE,  13.  JOHANNES. 
RUFFI,  13.  HaRMANNUS. 

RuFiNUS,  archiepisc.  Mediolan.,  67. 

DE  FicECLO,  rector  S.  Nicolai  supra 

Fossata  Atrebaten.,  421. 
rugerini,  13.  rugerius. 
rugekius  rugerini,  666''. 
Rumeigny,  13.  Johannes. 
RuNiAco,  13.  Andreas. 
Ruote,  13.  Radulphus. 

RUPALEYO,  13.  HENRICUS. 


I  N  D  E  X     I'  E  H  S  O  N  \  H  U  M . 


789 


RUPE,  V.  GODEFRIDLS,  GuiLLELMUS. 
RUSA,  V.  Adam. 


RUSSILENSIS,  661". 

RusTiAco,  V.  Remundus. 


R-XBEYROLLI,  U.  GuiLLELMUS. 

Rydo,  V.  Ugucio. 


SaBAUDIA,  V.   GuiLLELMUS,  JOHANNES. 
SaBEB,  SaBERTI,  V.   GUILLELMUS. 

Sadoc,  V.  Robertus. 

Safre,  Saffrai,  Safredi,  v.   Diony- 

SIUS. 
SaGITTE,  V.  ROBERTUS. 
SaILEMBIEN,  V.  JOIIANNES. 
SaINT  SaUGOC,  V.  DOMINICUS. 

Salacona,  15.  Johannes. 

Saloa,    Salgis,   Salguas,   v.   Petrus, 

Raimundus. 
Salgueto,  c.  Salga. 
Salhadini(Salhadi),u.  Hervaeus,  Oli- 

VERIUS. 
SaHMAN,  V.  JOHANNES. 

Salines,  Salinis,  V.  Henrk  i's,  Johan- 

NES,  Petrus. 
Sallustius,  503. 
Salomon,  80. 

Brito,  scholaris  Paris.,  147. 

Salomonis,  b.  Bertrandus,  Johannes, 

Yvo. 
Sanceyo,  V.  Radulpiius. 
Sancius,  rex  Majoricarum,  lt58. 
Sandoya,  V.  Henricus. 
Salvarvilla,  V.  Sarvavilla. 
Salvati  de  Novavilla,  V.  Johannes. 
Salvio  (S.),  1).  Dominicus. 
Sanse  Lettres,  V.  Johannes. 
Sanson,  clericus,  86*. 
Santrilliaco,  V.  Ricardus. 

SaPIA,  V.  SlMON. 

Sapientis,  V.  HuGO,  Nicolaus. 
Saraceni,  V.  Petrus. 
Sarbors,  V.  Reginaldus. 
Sargiaco,  V.  Matheus. 
Sarra,  V.  Bernardus. 

SaRRACENI,  V.  MlCHAEL. 

Sarseleis,  V.  Petrus. 

SaRVAVILLA,  V.  GUILLELMUS. 

Sasson,  b.  Johannes. 
Savage,  i).  Stephanus. 

SaVARICI,  V.  JOUANNES. 

Savonneriis,  V.  NicoLAUs  Prioris. 

SaXIS,  13.  Jacobus. 

Saxonia,  V.  Arnestus,  Johannes,  Theo- 

DERICUS. 

Saynerii,  u.  Bernardus. 
Sayr,  V.  Johannes. 

SaySINI,  V.  NlCOLAUS. 
ScALA,  13.  JOIIANNES. 

Schiltz,  Schildis,  V.  Hermannus. 

SCOLAIUBUS,  13.  GeRARDUS. 
SCOTELMAN,  V.  HeNRICUS. 
ScOTI,  V.    GUILLELMUS,    JoiIANNES,    Ro- 
BERTUS. 

ScOTIA,  V.  Gl.II.I.ELMUS. 


SCOTUS,  V.  GlI.BERTUS,  GOSENIUS,  GuiL- 
LELMUS,  JOHANNES.  MaURITIUS,  PHI- 
LIPPUS,  ROGERUS,  ROLANDUS. 

ScUTIF,  13.  PeTRUS. 

SCUTIFERI,  V.  PeTRUS. 

SiSgUIER,  13.  COELESTINUS. 

Seguyn,  13.  Mathaeus. 
Seiravalla,  13.  Petrus. 
Sellarii,  Sellarius,  v.  Tiiomas. 
Sellieb,  l).  Thomas. 
Sei.lo  de  Puteo,   mag.  med.,  352,  355, 
359,  360,  362*,  394,  .'396. 

SeMER,  V.  JOHANNES. 

Semons,  13.  Henricus. 
Seneca,  80,  138,  689. 

SeNEYO,  13.  JOHANNES. 

Senga,  i).  Reginaldus. 

Sengler,  13.  Petbus. 

Senis,  13.  Bartholomaeus,  Hugo,   Ja- 

COBUS. 

Sennaniis,  13.  Ado. 

Seno,  scholaris  Paris.,  163. 

Senonis,  V.  Aegidius. 

Senonis,   Senonensis,    v.   Adam,   An- 

DREAS,  Herbertus,  Johannes,  Odo, 

Thomas. 
Septem  Vallibus  (de  Templo),  v.  Ro- 

BERTUS. 

Septe.m  Vannis,  V.  Henricus. 

SePULCRO  (S.),  13.  GUIDO. 

Sequerii,  1).  Coelestinus. 
Serans,  13.  Gaufridus. 
Serasco.  13.  Petrus. 

SeRGANT,  V.  MlCHAEL. 
SeRIACO,  13.  GUILLELMUS. 

Serney'0,  al.  DE  S.  LuciANO,  v.  Symon. 
Sernicii  de  Castro  Nantonis,  V.  Jn- 

HANNES. 
SeROPONTE,  13.  JOHANNES. 

Serrescuderio,  V.  Pastor. 
Sekris,  13.  Berardus. 
Sertega,  V.  Petrus. 
Servaddi,  i\  Bartholomaeus. 

SeRVIENTIS,  13.  SlMON. 
SeTONE,  13.  TlIOMAS. 
SeVERINO  (S.),  13.  ROGERIUS. 

Seyt  Bernard,  13.  Geraedus. 

SlACO.  13.  JOIIAN.NES. 

Siberqh  (Zibergiie)  dictus  Malleus,  v. 

JOHANNES. 

SiCARDUs   DE    Vauko,   dccret.    doctor . 
212. 

SlCCAVILLA.  r.  JOIIANNES. 

Sicti.  V.  Antonius. 

SlERANVILLER,  V.  JoHANNES. 
SlERVILLA.  13.  PeTRUS. 

SiFAX,  Africae  rex,  502. 


Sigerus  de  Brabantia,    mag.    theol.. 

65*. 
de  Maulinea,  669". 

SlGNI,  13.  GUILLELMUS. 

Siheraudus  de  Febche^w',  164. 
sllliaco,  13.  guillelmus.  johannes. 
sllliniaco,  13.  guillelmus. 

SlLVANECTO,  13.  GlRABDUS.  PeTRUS.  Re- 
NERUS,  STEPHANUS. 

SiLVESTER  FuRNEKii,  art.  mai;..  638. 

Lenier,  666». 

SiMON  Andbea,  capellanus  eccl.  S.  Me- 
derici  Paris.,  278. 

-  Anglicus,  Anglic.  bedellus.  76,  215. 
Anglicus,  Carmel..theol.  mag..  239. 

-  d'Archiac  ,  card.  S.  Priscae.  274*. 
DE  Atrabato,  665''. 

DE  Beaulieu.  archiep.   Bituricen.. 

card.  episc.  Praenestin.,  11*.  6S. 

DE  S.  Benedicto,  278. 

de  Brossa,  abbasCluniacen..  theol. 

mag  ,  654,  655*.  720. 

DE  Brossano.  archiepisc.   Mediol.. 

SS.  Joh.  et  Pauli  card.,  655*. 

DE  BuciAco.  miles.  564*. 

S.  Caeciliae  card.,  legatus.  158,491. 

DE  Calstris  de  Lovauio,  art.  mag., 

643,  656. 

DE  Condeta,  art.  inag..  642. 

dictus  de  Coquina,   mag.,   tabellio 

publicus,  45,  46. 

de  Corbeia.  mag.   theol..  provinc. 

Carm.  Pranciae.  215*. 

DE  Coudreio,  mag.  art.,  640. 

DE  Demoys,   monachus  Aromaren- 

sis,  164. 

DE  Deserto,  367. 

DE  Edua,  mag.  med.,  630. 

dictus  rEscoi.iER.  librarius,    189*. 

532. 

Foumichon,  art.  inag..  638. 

FR.4TRIS,  art.  mag.,  640. 

Fberon,  art.  (et  theol.)  mag..  633, 

636*. 

DE   Gambesio   (Cambesio),   med. 

mag.,  454,  455*,  665'>. 

GoDECAT,  256*. 

DE  GuiBERViLLA,  cancellarius,   de- 

can.  Paris..  71*.  98,  99*.  103,  112.  117. 

121,  130*,  1.36,  137*.  229*. 
Harenc,    Ereuiit.    S.    Aug.,    prior 

Remensis,  276*. 
de  Herent,  decanus  S.  Ode  Rode, 

590*. 

de  Hersino,  rectorUnivers.  Paris.. 

559*. 

HuART,  art.  mag..  039. 


790 


I  N  D  E  X     P  E  K  S  O  N  A  R  U  M . 


SiMON  DE  Insula.  art.  niag.,  635. 

Kaeoli  de  Suessia,  v.   Suno  Ka- 

ROLI. 

DE   Lantaoiis   (Nantagiis),  med. 

mag.,  395,  39li,  397*.  408,  497,  670»'. 

DB  Lenso,  619. 

LiNOONENSis,    Ord.    Praed.,   mag. 

theol..  gener.  Ord.,  episc.  Nannet.  et 
Venetens..  519,  526. 

DE  LUGDUNO,  665''. 

DE  Maneslies  (Manessiis,  Mene- 

Riis),  tlieol.  mag.,  decanus  facult. 
theolog.,  429,  431*.  511,  515.  516,  517. 
518;  cau.  eccl.  Ambianen.,  528. 

Maquorel,  art.  mag.,  639. 

DE  Marcay,  miles.  88. 

Matii-as  ,    leg.     professor .    episc. 

Paris..  48,  69.  70. 103*.  116*. 

DE  Messemy,  mag.  art.,  71,  82. 

DE  MlTRIACO,  164. 

DE  MONASTERIO,  668''. 

DE  MORERIIS,  661». 

MuSARDi,  art.  mag.,  6.32. 

notarius,  43. 

Odstani,  can.  Skaren.,  mag.  art.. 

647. 
Ord.  Valiis  Scholarium,  mag.  theol.. 

234*. 

Palmerii,  163. 

de  Parriqniaco,  miles,  147. 

DE  Pegommeriis,   de  Verona,   pro- 

curat.  nat.  Gallic.  489. 

PiNssoN,  665?. 

de  Pistorio,  prior  general.  Eremit. 

S.  Aug.,  64. 

DE  Planseio,  666''. 

DE  Polioponte,  667''. 

de  Porta.  165. 

dictus   QuiNiMO,    art.    mag..   nota- 

rius.  522*.  633. 
Renoudi  de  Civilliaco,  art.  mag.. 

635. 

Sapia,   can.  Florentin..  capellanus 

papae,  460*. 

Sapiti,  can.  Lichefeldens..  413*. 

DE    SeRNEYO,    al.    DE    S.    LUCIANO. 

art.  mag.,  644. 

Servientis,  665''. 

de  sublima,  161. 

de  suecia,  669». 

-  (SuNNo)  HUL.4.RDI,  ee^^e^^^.e^ob. 

SuRDETi   DE   Besna.    apt.     mag., 

633. 
DE  Trecis,  al.  DE  S.  Florentixo. 

art.  mag.,  633,  636*. 

-  DE  Vallibus,  mag.,  667". 

DE  Vandouaire,   portarius  Parla- 

menti,  412. 

DE  Vares,  iiotarius,  601.  C02. 

Vayret,  mag.,  619,  620. 

DE  Velli  (Vesli),  theologus.  505*. 

dictus   LE   VoiSENS,    al.   de   Per- 

taing.  art.  et  med.  mag..  630. 


SiMON    Varnerii    de     TiiONDis,     art. 

mag.,  633. 
DE   Weucli   CWauchy,   Wbuchy, 

Weclin).  nat.  Picard.,  rector  Univers. 

Paris.,  346,  35?.  494.  495. 

SlMONA,    UXOr  JOHANNIS  dicti  Fl.ORIE,  39. 
SlMONIS,     B.     GUILLELMUS,     PeRROTUS, 
RODULPHIJS. 

SiMUNDUS  Godezardi.  664''. 
SiNE  Amors,  V.  Henricus. 
SiRON,  c.  Guillelmus. 

SlTEIACO,  V.  JoIIANNES. 

Smalham,  V.  Heneicus.  Johannes. 
sockardi,  v.  johannes. 
Socrates,  506. 

SOLEGEAVE,   V.  PhILIPPUS. 
SOMMAVEEA.  V.  SuMMAVERA. 
SORBONA,  1%  RobERTUS. 
SOEELLI,  13.  BERTAUDUS. 

Sparnaco,  Spernaco,  r.  Balduinus, 

NlCOLAUS. 
SpIGULEL,  V.  ROBERTUS. 

Spiker  de  Aenheim,  r.  Heneicus. 
Spinalo,  c.  Jacobus. 
Spruun.  V.  Adam. 

StANES,  V     JOIIANNES. 
StATUN,  V.  MlCHAEL. 
StELLI,  V.  JOHANNES. 

Stenes,  V.  Robertus. 
Stepuanus.  abbas  Altaecumbae.  Cister- 
cien.,  450*. 

DE  AcEA,  art.  mag..  611. 
Amuearius,  664''. 
archiepisc.  Beneventan..  614.  615*. 
Aubert,  SS.  Johan.  et  Pauli  card., 
600. 

dictus  DE  Bara,  31. 

LE  Barrois,  auditor  causarum  in 

curia  Paris.,  mag..  297.  .359. 

-  DE  Bascoel.  baccal.  art.,  43. 

Bisuntinus,    mag.    general..    Ord. 

Praed..  62. 
Borgoin  de  Musegis.  art.  et  med. 

mag.,  Gebenen.  can.,  630. 

de   Borbeto,   episc.  Paris..  229*. 

278.  279*.  280.  285. 

DE  Bourgueil.  archiepiscopus  Tu- 

ronen.,  399*. 

DE  S.  Bricone,  30. 

Burgundus.  mag.,  267. 

DE  CALVOMONTE.mag.  medic.,344*, 

350.  352.  355,  359-362,  368*.  .371,  372. 

373.    377,    378.    380    (Calidomonte). 

386.  390.  391.  393*.  .39(5.  397.  398,  668«. 
DE  Cantarane,  354,  356. 
DE  Challeyo.  29,  31*. 

—  dictus  Chevre,   canon.  eccl.   Lau- 

dunen.,  mag.,  386*.  399. 

Christiani    de    Nemosio.    cursor 

theol.  et  mag.  art.,  635. 

DE  Cimays,  669». 

—  clericus,  86*. 

DE  Compendio.  miles.  153,  154. 


Stephanus    Doublel,     rector    paroch. 

eccl.  S.  Petri  de  Clessejo.  mag.  theol., 

543. 

Flimen,  mag.,  65. 

DE     Guibervilla.     can.     Paris.. 

roag..  72. 
GuiLLANi,   de  Juilliaco,  proc.   nat. 

Oallic,  520,  521*. 

de  le  Hamaie.  30,  31  *. 

dictus  Haudrus,  30. 

. Hyeeknicus,  stationarius.  180. 

de  Insula,  de  Hungaria.   Eremit. 

S.  Aug.,  mag.  theol..  episc  Nitriens.. 

archiepisc.  Colocens.,  536,  570,  571*. 

DE  Lammizoani,  art.  mag.,  634. 

DE  Lemovicis,  can.  Paris.,  mag..  33, 

36,37. 

DE  Lingonis,  can.  et  officialis  Sil- 

vanecten,,  rector  Univers.  Paris,  vices 
gerens  episcopi  Silvanecten..  conser- 
vator.  privileg.  Univers.  Paris..  2^38, 
241,  286,  476,  477*.  482.  489;  doctor 
in  decret..  licent.  in  jur.  civ..  627. 

DE  LiNGONis.  schol.  Navarrae.  328*. 

Malpas,  civis  Paris..278. 

Mabcel.   praepositus    mercantium 

Paris.,  519*. 

Maueicii,  aliasLARMEUBiER,  theol. 

et  art.  mag.,  53S*. 

MuLLOTi,  art.  roag..  6.35. 

DE  NoGENTO,  mag.  med.,  250,  352, 

355,  362,  371,  372,  373,  377,  .378,  380, 
.386,  390,  391,  397.  398,  668''. 

DE  NoviLLA  (Novavilla),  succentof 

Paris.,  decret.  doctor,  281.  282*.  295, 

296,  393*. 

. DE  Novo  Casteo,  mag.,  29. 

DE  Parisius,  rector  Univers.  Paris., 

171. 
DE  PoNTlSARA,  pracpositus  monast. 

S.  Germani  de  Pratis  Paris.,  52,  53. 

PosTELLi,  art.  mag.,  640. 

DE  QlMIGEVO,  165. 

DE  REGIACO,  ^^^^^. 

de  Rion,  661«. 

DE  RocHis,  664''. 

. Savage,  stationarius,  180,  192. 

DE  SiLVANECTis,  episc.  Paris.,  209. 

SpETiARii ,    de    Nogento    Artaudi, 

mag.  med..  360.  361*. 

DE  SuGiAco,  archidiaconus  Burgen. 

iu  eccl.  Tornacen..  105*. 

DE  SuisY-,  card.  S.  Cyriaci,  130*. 

Trium   Molendinorum,   portarins 

Parlamenti,  412. 
Trosile.  662«. 
Turbaudi,  662''. 

—  de  Vil-Julhiaco,   V.    Stephanus 

GUILLANI. 

de  Villiers,  magister  requestarum 

in  Palatio.  412*. 
STet,  V.  Gualterus. 
Stolbont.  V.  Aegidius. 


INDEX     PERSONARUM. 


791 


StORSIO.   V.  JOHANNES. 

Strangonis,  13.  Petrus. 
Stratis,  V.  Aegidius,  Johannes. 
Strozzis.  V.  Petrus. 
Struburga.  V.  Ulkicus. 

StUCKI,  V.  RUDOLPHUS. 

Stueberin,  V.  Laurentius. 
Sublima,  c.  Symon. 
subtumonte.  v.  guillelmus. 
subtuscalce,  v.  jouannes. 
Sudercopia.  V.  Oliverius. 

SUDRE,  V>.  GUILLELMUS. 


suecia,  suessia,  suecus,  v.  conradus, 
Enardus.  Eschildus,  Gristanus, 
GuiDO,    Hai.quinus     Johansis,    Jo- 

HANNES,      LaURENTIUS,      MaURITIUS, 

Nicolaus,  Pbtrus,  Philippus,  Simon, 
SuNO  Karoli. 

SUESSIONE,  C.  NlCOLAUS,  RoGEKUS. 

SUGIACO,  V.  Stephanus. 

SUMMAVERA,       C.     LaMBERTUS.      ReMI- 

GIUS. 
SUMMOPUTEO  ,      U.     BONINUS  ,       PeTRUS 

BONINI. 


SUNNO  HULARDI,  V.  SlMON. 

SuNO    Karoli,   de   Sucssia,   ina),'.  art., 
527. 

SURDETI  DE  BeSNA.  V.  SlMON. 

SUSATO,  i'.  Meinricus. 

SUTORIS,   l->.   TlIOMAS. 

Sutphania,  V.  Arnoldus. 

Sycakdi,  V.  Petrus. 

Symoneta,   filia  Guerini   de   S.   Desi- 

derio,   de   Barro  super  Albam,   jocu- 

latrix,  334. 


Taide,  V.  GUIDO. 

Talayrandus,  S.Petriad  Viiiculacard., 
441*. 

TALEBOT,  V.   GlLLELMUS. 

Talhaferri,  V.  Ricardus. 
Tambach,  V.  Dambach. 
Tanubarii,  c.  Johannes. 
Taperel,  V.  Henricus. 
Tarantasia,  V.  Petrus. 
Tatico,  V.  Guillelmus. 
Tauler,  y.  Johannes. 

TaVEL,    TaVELLI,    V.   JOHANNES. 

Templo,  V.  Robertus. 

Terreni,  V.   GUIDO. 

TeRTRO.  13.  Petrus. 

Tervisio,  V.  Franciscus  de  Belluno. 

Tesier,  13.  Johannes. 

TeUTONICUS,  !3.  NlCOLAUS. 

Textoria,  u.  Ademarus. 
Textoris,  V.  Petrus,  Thomas. 
Thelu    (Tellu),    V.    HuGo,    Jacobus, 

Johannes,  Renaldus. 
Theobaldi,  V.  Johannes, 
Theobaldus,  C6l". 

abbas  Gisterciensis.  1".*. 

abbas  S.  Victoris  Paris.,  15i*. 

DE  Attigniaco,    art.    mag.,    633, 

637*. 

CORUN  (?)  de  Fontania,  669'>. 

Meron,  664>>. 

DB  NoYS,  666". 

RoTARii  DE  Laniis,  art.  et  inedic. 

mag.,  492,  493*,  528,  630,  666«. 
Theodoricus   de   Baveritone,  art.  et 

med.  mag.,  629. 
Bor,  mag.  art.,  646. 

DE  Bruneswich,  165. 

Hanste  Royde,  163. 

de  Novimagio,  169. 

(Thedericus).    ttieutonicus,    Ord. 

Praed.,  mag.  theol.,   143,  148*. 

DB  Saxonia,    Ord.  Praed.,   baccal. 
tlieol.,  148. 

-  -  scolasticus  Sonsotensis,  1G3. 

-  -  (Tiieodenarus)  de  Tynen,  Hollau- 
drinus,  mag.  art.,  647,  648  '. 

Thermis,  V.  Jacobus. 


Thezelinus,  mag.,  35. 
Thibaudinus  de  Launay,  30i. 
Thibaut  (Thibout),  v.  Guillelmus. 

THIDERICUS  DE  ODEMrURE,  165. 

Thier,  b.  Johannes. 
Thierricus,  raag.,  163. 
DB  Maugosio,  163. 

—  thesaurarius  comitis  Atrebateu. . 
mag.,  90. 

Thiessellm,  13.  Humbelbtus. 

ThOLOMEI,  13.  JOHANNES. 
ThOMAE,  V.     JOHANNBS,  PbTUUS,  Ro- 
BERTUS. 

Thomas  Anetis,  669». 

DE  Anglia,  V.  Thomas  Walleis. 
-  Anglici,  procur.  nat.  Anglic,  363, 
365,  366,  367,  368,  392. 
- —     Anglicus,  664". 

Anglicus,  doctor  theol.,  171. 

Anglicus,  librarius,  532. 

—  DE  Aquino,  OrJ.  Praed.,  6,  107, 
108,  110,  112*,  138,  166,  173,  174,  273. 
280,  281,  329,  460*,  550,  591,  592, 

DE  Argentina,  prior  gen.  Eremit. 

S.  Aug.,  tlicol.  mag..  ii*,  570,  616. 

DE  Bailliaco,  cancellarius  Paris., 

decan.  theol.,  101,  105*,  121,  147*, 
201,  202*,  205,  206,  210,  220,  225,  243, 
247,  2o0,  251,  270-274,  296,  304,  314, 
718. 

bedellus  Picardorum,  247. 

DE  Belvaco,  665». 
BoucHART,   doctor  decret.,    licent. 
art.  et  leg.,  528,  529*. 

—  —  Bradewardine,  mag.  theol.,  587*, 
590*,  613*. 

DE  Breban,  31*. 

BuFAi,  662'». 

dbBurya,  ms^. 

DE  Canis  vico  de  Insula,  103. 
DE  Carliolo,  sirurgicus,  ^^O"*. 
DE  Ceudale.Keudale), 661»,  66.5", 
671*. 

DE  Chooues,  412*. 
de  Coknubia,  66'^. 
CoRPiR,  mag.,  668". 

EPISCOPI,  13.  JOHANNES. 


Thomas  de  Esse,  165. 

—  deFabriano,  Eremit.  S.  Aug., 
theol.  mag.,  310,  321,  453,  454*. 

—  DB  Ferrariis  de  Massis  de  Vigle- 
Tano,  art.  mag.,  636. 

—  Flori,  164. 

—  DB  Fregnano,  Ord.  Min.  minister 
gen.,  card.  SS.  Nerei  et  Achill.,  theol. 
doctor,  536*. 

—  DE  Gbbennis,  procurator  UniTers. 
Paris..  mag.,  1.32. 

de  S.  Georgio,   mag.   med.,  261, 

394*,  394. 
Lb  Ghisnoys,  art.  et  medic.  mag., 

528,  630. 

DE  Grengibs,  art.  mag.,  645. 

—  Haquini  de  Suecia,  mag.,  296*. 

HvBERNicus,  mag,  art.,  65. 

DE  S.  Hylario,  163. 

DB  Knot,  662". 

Lekaton,    al.     DE     Atrio,    med. 

facult.  licent.,  can.  S.  Amati  Duacen., 

500. 

LuvESSONNi,  art.  mag.,  635. 

DE  Maalou,   cantor  Paris.,  decrel. 

et  jur.  civ.  licent.,  628,  642*. 

magister,  667". 

Magni,  al.  Scutellakii,  art.  mag., 

639. 
DE  Malobodio  (Malvodio),  libra- 

rius,  180,  139«,  191. 

DE  S.  AIedbrico,  662". 

DE  Monte  S.  Eligii,  IX'!^. 

DE  Monte  Nigro,  archidiac.  Roto- 

mag.,  77*. 

MoKiENT  DE   Charmava,   art.   et 

med.  mag.,  630. 

DB   Neapoli,    Ord.    Praed.,    theol. 

bacc,  614. 
Normannus,  stationarius  et  libra- 

rius,  180,  189*,  191,  192. 

—  -  DB  Padua,  mag.  theol.,  Carmel.. 
536*. 

Paganni,  165. 

DE  S.  Patu,  31. 

V.  Petrus. 

PicARDUs,  Picard.  bedellus,  76. 


792 


INDEX     PERSONARUM. 


ThomasPoncy,  abbas  S.  Aug.  Cantuar.. 

doctor  theol.,  436*. 
DE  Remis,  dictus  Saligo,  308. 

DE  RlGUA  (RlGA?),    165. 

Sellarii   (Sellarius),    i^otarius, 

298,  499. 

dictus  Le    Sellier,    mag.,    593, 

594. 

de  Se.nonis,  slationanus,  171,  179, 

180,  192,  531. 
DE  Sbtone,  662». 

SuTORis,  mag.  art.  et  bacc.   theol., 

596,  654. 

Textokis,  art.  mag.,  641. 

Triaova,  art.  mag.,  644. 

Vani.n,  564*. 

"Walleis  (de  Anglia),  Ord.  Pi-aed. 

theol.  mag.,  415,  416*.  417,  418,  418* 

421*,  427,  428,  437*,  440. 

DE  Wedale,  664». 

DE  WiLTON,  cancell.  London.,  theol 

mag.,  240. 

-  DE  Wymondlkold,  Anglicus,   sta 
tionarius  et  libr.,  273*. 

Thomassinus  Coillete,  clericus,  5. 

-  natus  Thomae    de    Remis  ,   dicti 
Saliginis,  308. 

Thuko.  praepos.  etcan.  Sleswicen.,  164 


TlBELIN,  V.  AEGIDIUS. 
TlBOUR,  V.  NlCOLAfS. 
TlENEN,  V.  ThEODENAKUS. 
TlRADOSIO,  f.  ArNALDUS. 
TlREL,  U.  NlCOLAUS. 

TOLOSA,  V.  Arnaldus. 

TONAVILLA,  V.  GUILLELMUS. 

TONCRIS,  v.  Mathaeus. 

TONELARIUS,  B.  ANDREAS. 
TOPIS,  V.  COPIMS. 
TORCULARI,  V.  NlCOLAUS. 
ToRNACO,  V.  GlLBERTUS. 
TORNAMIRA,  V.  GeRALDUS. 

Toknodoro,  V.  Henricus,  Hugo. 

TOTTIN,  V.  GuILLELMUS. 
TOURNAY,  V.  GUIBERTUS. 
TOURON,  V.  ROBEKTUS. 

Trageto  (Trajecto),   V.   Erdeboldus. 

Henkicus. 
Treciis,  c.  Jacobus. 
Trecis,  al.  DE  S.  Florentino,  v.  Si- 

MON. 

Trefualloet,  v.  Henricus. 
Trembleyo,  V.  Petrus. 

TreNCHEMER,  V.  COLINUS. 

Tresis,  V.  Jacobus,  Nicolaus,  Petrus. 
Treviris,  V.  Oaufridus. 
Tria,  V.  Philippus. 


Triaova,  V.  Thomas. 

Tribus  Mollis,  V.  Guillelmus. 

Tribus  Sorokibus,  V.  Mathaeus. 

TrICASTIN,  V.  JOHANNES. 
TrICOT,  V.  JOHANNES. 
TrILLEC,  l-.  JOHANNES. 

Troencio  (Troanco),  V.  Jacobus,  Mar- 

gareta. 
Trollio,  V.  Crollio. 
Trosile,  c.  Stephanus. 
Trotoy,  V.  Crotoy. 

TrUDONE  (S.),  V.  ROLRICUS. 
TUDERTO,  V.  PeTRUS. 
TlIBEUEF,  V.  DUDO,  HENRICUS. 
TUITU,  V.  JOHANNES. 
TULO,  V.  NlCOLAUS. 

tunice  albe,  13.  robertus. 
turbandi  (turbaudi),  v.   johannes, 
Stephanus. 

TUKNEI,  C.  GeKARDUS. 

TuKRE,     V.    ASTORGIUS,     Bernardus, 

Bbrtrandus,  Johannes. 
TURKI,  V.  Petkus. 
TUSCANELLA,  V.  MaTHAEUS. 
TUYTO,  V.  JOHANNES. 
TyAIS,  V.  ROBEKTUS. 

TvNEN,  r}.  Theodoricus. 


u 


Ubertinus  de  Carrara,  princeps  Pa- 

duae,  558. 
Ubertus  Guidi,  Ord.  Praed..  174*. 
Ueza,  V.  Jacobus. 

UgOLINUS,  V.  HUGOLINUS. 

Ugucio   de   Rvdo,   can.  Tarvisin.,  art. 

mag.,  634,  720.  V.  Hugutio. 
Ulmo,  V.  Guillelmus,  Petrus. 
Ulpho    GisLONis     DE     SwEciA ,    can. 

Aboen.,  mag.,  647,  648*. 


Ulricus  de  Augusta,  V.  Ulricus  Leu- 

POLDI. 

DE  Constantia,  mag.,  406. 
dictus    Frikkinger   de   Ueberlin- 
gen,  art.  mag.,  509. 

Henricus,  165. 

Leupoldi  Augustensis,  mag.  art., 

rector  Univ.  Paris.,  can.  Wratislav. 
et  Pragen.,  509*.  528.  670*. 
de  Struburga,  164. 

UlTRICURIA,  V.  NlCOLAUS. 


Unna,  V.  Hbnricus. 

Unyaco,  V.  Hugo. 

Upsalia,  V.  Laurentius. 

Urbani,  V.  Hebertus,  Mathaeus,  Pe- 

TRUS. 

Urbanus  de  Bononia,  Serv.  B.  Mariae, 

theol.  mag.,  576. 
Urcis,  V.  Henricus. 
UBsmis,  V.  Mathaeus,  Rainaldus. 
UxiA.  V.  Aenaldus. 


Vabertus,  665». 

VaCHET,  V.  JOHANNES. 

Vacqueria,  V.  Michael. 
Vaill.4nt,  V.  Petrus. 
Vale,  V.  Arnoldus. 
Valenchnis,  V.  Denisot. 
Valentia,  V.  Antonius. 
Valepertus,  ^^l*". 
Valerius  Maximus,  502. 

VaLLE,  V.   JOHANNES,  PeTRUS. 
ClUSA,  V.   CONO. 

Gige.  V.  Bernardus. 

Vallepartis,  V.  Petrus. 

Valliaco,  V.  Hugo. 

Vallibus,  u.  Aegidius,   Alanus,    Pe- 

TRUS,   SlMON. 


V.4LLIGERARE,  V.  JoHANNES. 

Vallisponte,  V.  Aegidius. 
Valterus  Stet,  667''. 
Vanin,  V.  Thomas. 
Vanoise,  V.  Robertus. 

VaREDIS,  V.  DlONYSIUS. 
VaEES,  V.  SlMON. 

Vargas,  V.  Alphonsus  Fernandi. 

VaRNIERUA,  V.  JOHANNES. 

Vasas,  V.  Petrus. 
Vassalli,  V.  Fort.\nerius. 
Vastinelli,  V.  Gaufridus. 

VaTE,  V.   JOHANNES. 

Vateou  de  Nemosio,  v.  Johannes. 

VaURO,  V.   SlCARDUS. 

Vaussbmain,  V.  Huoo. 


Vavassoe,  V.  Henricus,  Mathaeus. 
Vavassoris,  V.  Antonius,  Johannes. 

VaYRET,  V.  SlMON. 

VeIS  DE  NoVOPOP.TU,  V.  MlCHAEL. 

Veliaco  (Veilliaco,  Veeli),  v.  Aeui- 
dius,  guido. 

VeLLI,  V.  SlMON. 

Vemars,  V.  Radulphus. 

Veneriis,  V.  Radulphus. 

Veneta,  V.  Vineta. 

Venetia.  Venetiis,  v.  Franciscus.  Lu- 

DOVICUS  de  S.  Martino. 
Vent,  V.  Johannes. 
Ventee,  V.  Henricus. 
Ventodokio,  V.  GUIDO. 
Vera,  V.  Michael. 


,1NDEX     PERSONARUM. 


793 


Vebberia,  V.  Petrus. 
Verdinus  Gunberdi,  66i''. 

VeRDUNO,  V.     GuiLLELMUS,  JOHANNES. 

-  NlCOLAUS. 
VeRNETO,  V.   GuiLLELMUS. 

Vernhas,  V.  Petrus. 

Veros  de  S.  Prestq,  v.  Albertus. 

Verriere,  574. 

VeRTRE,  V.  GUILLELMUS. 
VeRUHOLA,  V.  JOHANNES. 
VERVINO,  V.   JOHANNES,  GeRARDUS. 

Veteri  Umea.  V.  Caynardus. 
Vetule,  V.  Petrus. 
VlA,  V.  Petrus. 
Vico,  V.  Johannes,  Petrus. 
Vico  (de),  can.  poenit.  Paris.,  3-32*. 
Vico  Novo,  V.  Gaufridus,  Johannes. 
Vicolapideo,  V.  Guillelmus. 
VicoN,  V.  Guillelmus. 
Victobe    (S.),    V.   Adam,    Gebardus, 
HuGo,  Johannes,  Ricabdus. 

VlCTORIA  (S.).  V.  Jacobus. 
ViENNA,  V.  NlCOLAUS. 

Vigeni,  V.  Oliverius. 

VlQNON,  V.  JOHANNES. 
VlL-JuLHIACO,  11.  HuGO,  StePHANUS. 

ViLLA  Campi,  V.  Bernardus. 

CoLLis,  V.  Alanus. 

JURIS,  V.  Johannes. 

MoRi,  ;;.  Johannes. 

VlLLANI,  V.  GuILLELMUS. 


Villanis,  V.  Adam,   Hugo,   Nicolaus, 
Petrus. 

VlLLANOVA,  11.  Al.ANUS,  ArNALDUS,  HeR- 
VAEUS,  JOHANNES. 

V.  NOVAVILLA. 

VlLLARinUS,  V.  Erardus. 

VlLLABOSE      (ViLLE-ROSe),      V.      JOHAN- 

NES. 
ViLLEMOB,  V.  JOHANNES. 
VlLLETA,  V.  ROBERTUS. 
VlNACIS,  V.  Petrus. 
VlNACOURT,  V.  Dreues,  Laurentius. 
VlNAHT,  V.  JoHANNES. 
VlNCENTII,  V.  BeRTRANDUS. 

ViNCENTius  DE  Fbeyaco.  rector  Univ. 
Paris.,  134,  139,  140. 

Mercerii,  476. 

de  Polonia.  163. 

ViNETA,  11.  JoHANNES. 
VlNEVAIRE,  V.  REMY. 
VlNNON,  V.  JOHANNES. 
ViOLETE,  V.  JOHANNES. 
VlONIS,  V.  NlCOLAUS. 
VlRDUNO,  V.  JOHANNES. 
VlBIACO,  V.  JOHANNES. 
VlRIDI  Monte,  V.  Gbinlavv. 

SlCCO,  V.  JOHANNES. 

VlBMABIA,  V.  VrIMABIA. 

ViBTUTO,  V.  NlCOLAUS,  Petrus. 
VlSCHENEGGE,  V.  JoiIANNES. 
VlSSAC,   V.  HUGO. 


ViTALis  DE  .^UTiGOLA,   Carmel.,  theol. 
doctor,  569,  570*. 

Belini,  mag.  art.  et  theol.,  capell. 

cardin.  Magalon.,  626*. 

Belini,  art.  et  med.  mag..  626*. 

DE  FirnNO,  S.  Martini  in  Montibus 

presb.  card.,   Min.,  theol.  doctor,  216. 

dePrinhaco(dePbulliaco),  legum 

professor,  cantorParis.,  386*,  544,  607, 
654*,  656,  057*. 

VlTERBIO,  V.   JaCOBUS,  PeTRUS. 

Vitrabii,  V.  Clemens. 

VlTRIACO,  V.  NiCOLAUS. 
VlVARIIS,  V.  MlCHAEL. 

Vletebne,  V.  Fkanciscus. 
Vogolon,  V.  Johannbs. 

VOILLIACO,  V.  VaLLIACO. 

Voisens,  V.  Pertaing. 

VOLATOK,  V.   GUII.LEI.MUS. 
VOLPOND,  V.   JOHANNES. 
VOLTA,  V.   MaURINUS. 

Vombernk  (Dominus  de),  al.  de  Alto 

MONTE,  661». 
VORDE,  U.  AdAM. 

Vos,  V.  Henricus. 

VrEIO,  11.   JOHANSES. 

Vrimaria,  V.  Henricus. 

VrOMONT,  V.  JOHANNES. 

VULPE,  al.  TlGUERY,  V.  JoHANNES. 

VULPIS,  V.  LlVINUS. 

Vuideron,  V.  Huidelon. 


w 


WaKEMOLIN,  11.  Robertus. 

Walleis,  V.  TnoMAS. 

Wallia,  V.  David. 

Wallon  Cadelli,  al.  de  French,  rec- 

tor  schol.  Morin.,  art.  mag.,  643. 
Walteri  de  Aernhem,  V.  Johannes. 
Walterus,  V.  Galteeus. 
Wardelau    (Wardelaw)  ,    v.   Galte- 

EUS. 

Waroni,  V.  Petrus. 
Warmerrua,  V.  Warnibrua. 

WaRNERII  DE  TkONDIS,  V.  SlMON. 
WaRNIBRUA,  V.  JOHANNES. 

Warsay'n,  V.  Aegidius. 
Warteis,  V.  Peteus. 

WaRVILLA,  V.  JOHANNES. 


Wascomolendino  (Wasquemoulin),  V. 

Petrus. 
Wasselin,  V.  Aegidius. 
Wastellarii  de  Encea,  v.  Petrus. 
Wautruche,  V.  LUDOVICUS. 
Wedale,  V.  Thomas. 
Wekdon,  V.  Jacobus. 
Werna,  V.  Goeswixus. 

WeSALIA,  V.  JOIIANNES. 
WeST,  V.  JOHANNES. 
WeUCHY  (WeUCLI),  V.  SlMON. 

WiARDus  DE  Prokunda  Valle,  medic. 

bac,  362. 
WiciEKCS,  Ord.  S.  B.,  583. 
WiLARius,  V.  Henricus. 

WlLDE,  V.  PlIILIPPUS. 


WlLLELMUS,  U.  GUILLELMUS. 
WlLMANUS  BUDE  DE  ALMANIA,  163. 
WlLTON,  V.  ThOMAS. 
WlLTONA,  V.  JaCOBUS. 
WlNTER,  V.  PbTEUS. 
WlNTHONIA,  V.  AdAM. 
WlRDON,  V.  BaLDUYNUS. 
WlSSEYO,    V.  GUILLELMUS. 

Wnckel  (Unkel),  V.  Albertus. 

Wo,  V.  JOHANNES. 
WOLKARDUS  Friso,  665''. 
WOUYARMERII,  11.  JOIIANXES. 
WeKESALE,   V.  JOHANNES. 
WULY,  V.  HUGO. 

Wyaed,  V.  Jacobus. 

Wycarde  de  Bai.liaco,  v.  Johanxes. 


Ybernicus,  d.  Hibernia. 
Ycio,  V.  Jacobus. 
Ymagine,  V.  Clemens. 
Ymbertus,  V.  Imbertus. 
Yncausto,  V.  Petrus. 

YnQOF,  V.  GUILLELMUS. 

Ypra,  V.  Margarita. 
Yristun,  V.  Aenulpiius. 

*'t  Chavt.  Univ.  Paris.  II,  1. 


YSARNI,  V.  Arxaldus. 
YsBLicis,  V.  Bbrnardus. 
Ysembabdus    S.    Remigii,    art.   mag., 

639. 
YsERO,  V.  Pbtrus. 

YSEULSTENE,  V.  JOHANNES. 

Ytericus,  filius  balivi  de  Alvernia,  665''. 
Ytbrius  de  Guesis,  636''. 


YVANUS,  YvANis,  BoHic  (BOY),  jurispe- 
ritus,   «.  EvENUS. 

DE  Janua,  mag.  med.,  291. 

YviSANI,  V.  RODULPHUS. 

Yvo  DE  Albavilla,  jurisperitus,  mag., 
297. 

dictus  Brito   (Le  Bketon),  libra- 

rius,  189*,  532. 

100 


794 


INDEX     PERSONARUM. 


Yvo  Bkito,   mag.,   117,  664».  (Idem  ac 

Yto  de  Guirer?). 
■ DE  BuxERiA  (Bussaria),  mag.  art. 

et  theol.,  595,  597*,  625,  665i>. 

DE  Cadomo,  Ord.  Praed.,  102*. 

DE  Castello,  notarius,  102,  103. 

DE  CoRDELLis,  rector  Univers.  Pa- 

ris.,  129,  135. 

DE  Curia,  notarius  Capituli  Paris., 

297,  668«. 


Yvo  DE  FuLCOSA,  mag.,  164. 

DE  GoRMON,   abbas  Laudevenecen- 

sium,  202*. 

Greal,  stationarius,  532. 

DE  Guireb  Brito,  mag.  med.,  350, 

360,362.  (r.  YvoBrito). 

DE  Insula,  mag.  theol.,  can.  Dolen., 

625. 

DE  Kerseffredor  ,  can.  Veneten., 

art.  mag.,  560*,  634. 


Yvo  Pacis,  arl.  mag.,  634. 

de  Poultonet,  297. 

Salomonis,  666». 

dictus  Tueleu,  serviens  curiae  Pa- 

ris.,  262. 
YvoNis,  V.  Heneicus. 
YvRiAco,  V.  Huao. 
YwENUs  DE  Lacu,  (■66'>. 


Zambonini,  V.  Bonus. 
Zandoeiis,  V.  Pax. 
Zela,  V.  Aeqidius. 
Zelanda,  V.  Nicolaus. 


Zbvenbehghen,  V.  NicoLAUs  Henrici. 

ZibERGHEN,  V.  SlBERGH. 
ZiDEWINDE,  V.  GUILLELMUS. 
ZlNDURAMMUS,  662». 


ZlNGHENE,  V.  MlCHAEL. 
ZlNNA,  V.  JOHANNES. 

Zuntkerken,  V.  Henkicus. 


100. 


INDEX  RERUM 


[v.  =  vid.  in  Indice  Personarum;  —  v.  1.  r.  =  iiid.  in  Indice  Rerum.] 


Alangonii  dux,  v.  Carolus,  dui  Alan^onii. 

Angliae  rex,  425. 

Apostoli  (litterae  appellationis),  351,  359,  367,  369,  379*. 

Aristoteles  «  philosophus  »,  579,  580,  582. 

Armarium.  v.  Bibliotheca. 

Aula,  V.  I.  r.  Univers.  Paris.;  Lateranensis,  106. 

Aurelianum.  13;  hospitale  «  de  povres  auvegles  »,  296*. 

Avenionense  commune,  571. 

B 

Banienciacum,  W. 

Sardilliacum,  153. 

Benedictini :  Constitutio  Benedicti  papae  XII  pro  monachis  ni- 
gris;  in  scientiis  primitivis  eruditi  transeant  ad  theologiae 
vel  canonum  facultatem;  statuta  pro  studio  Paris.,  463;  liber 
cujusdam  monachi  de  Morigniaco  tanquam  superstitiosus 
Parisiis  condemnatur.  274*;  v.  Eustachius  de  Mixoricuria, 
GuiLLELMus  Gauterii,  Johan.nes  de  Blesis,  Joh.  de  S. 
Dio.NYSio,  JoH.  de  Fayt,  Joh.  Mehaus,Joh.  de  Menthexo, 
Petrus  Amelhii,  Petrus  Rogerii,  Roisertus  Couroye, 
WiciERus  monachus  0.  S.  B. ;  u.  I.  r.  Cluniacenses,  Ger- 
mani  (S.)  de  Fratis  monast.  Paris.,  Turonense  niajus  mo- 
nasterium. 

Berbonesii  dux,  v.  Ludovicus  dux  Berb. 

Bibliotheca  et  Libri  :  Statuta  deeisdem  Cluniacens..  689.  (11); 
Eremit.  S.  August.,  41.  275,  309,  447;  Minor..  58  sq.; 
Praedic.  138.  173,  271. 

Bicheriau,  305. 

Billettes.  313*. 

Blancs  Manteaux.  313*. 

Blesensis  dux.  v.  Guido  dux  Bles. 

Boloniae  comes.  r.  I.  r.  Wissant. 

G 

Campellis  (de)  in  Bria  ecclesia  S.  Martini,  56i. 

Cancellarius  S.  Genovefae  :  fuit  canonicus  S.  Genovefae  et 
mag.  artium,  676*;  ejus  juramentum.  19.  675.  V.  4,  17,  161, 
224*.  339. 

Subcancellarius  S.  Genovefae.  19,  475;  mag.  in  thtol.,  676*, 

ejusdem  officium,  ibid. 

Cancellarius  Parisiensis,  47.  129,  201*,  331,  522,  537,  573; 
obligatur  ad  residendum  saltem  per  decem  menses  quotannis, 
74;  ad  eum  pertinet  licentiam  in  theologiae,  decretorum, 
medicinae  et  liberalium  artium  facultatibus  elargiri,  53;  lis 
inter  ipsum  et  Universitatem  Paris.  circa  licentiandos,  43, 
53,  .55;  iteui  inter  ipsum  et  facultatem  medicinae,  349,  393, 
395,  396,  397;  solita  juramenta  praestat,  656;  ejus  privilegia 
circa  licentiaudos,  371;  privilegium  Honorii  IV  pro  eodem, 
493;ipse  dat  licentiam  in  decretis,  48;  ei  injungitur  a  summis 
pontiiicibus,  ut  nominatis  licentiam  et  magisterium  conferat, 
2U,  22,  23,  98,  112,  117,  170,  205,  210,  220,  225.  243,  247,  250, 
251,  270,  272,  274,  290,  304,  314,  337,  343,  316,  348,  399,  400. 


402,  403.  405,  409,  410,  411,  412,  413,  481  *,  527,  534.  5.39,  540, 
543,  547,  548,  551,  552,  557,  569,  573,  575,  597,  598,  607,  618, 

649,  650,  651,  657,  660;  quod  et  aliis  praeter  cancellarium 
Paris.  injungitur  vel  ab  ipso  summo  pontifice  hujusmodi 
licentia  datur,  105,  137,  168,  224*.  226,  228,  293.  296,  542, 
545,  546,  557,  558,  565,  ,570,  572,  576,  592,  594,  600,  614,  616, 

650,  652,  659 ;  licentiandi  in  N.  Domina  (Notre  Dame)  examen 
B.  Mariae,  520;  a  cancellario  custodiuntur  libriaccommodandi 
pauperibus  scholaribus,  72,  80;  ipse  declarat,  quosdam 
libros  Raymundi  Lulli  nihil  contra  sacram  doctrinam  theol. 
continere,  148;  ei  conceditur  facultas  absolvendi  magistros 
et  scholares  Paris.  acensuris  propter  injectionem  manuum  in 
clericos,  222;  de  vicissitudinc  cancellarii  et  officialis  (curiae) 
Paris..  376. 

Seriem  cancellariorum  v.  in  Jntroductionc,  III. 

■  Ejus  officialis.  370;  v.  Petrus  Andreae  ;  procurator,  v. 

GUILLELMUS    DE  DeRTONA. 

Subcancellarius,  seu  substitutus  caucellarii :  officium  ejus- 

dem  dandi  licentiam  in  artibus,  45,  676*;  baccalareus  in 
theol.,  676*,  licet  semel  nec  in  artibus  licentiatus  fuisset,  45. 
V.  SiMON  Freron. 

Canonici  regulares  sive  S.  Augustini ;  Constitutio  Benedicti 
papae  XII  pro  bono  regimine  Ordinis  hujusmodi,  480;  v. 
Aknaldus  de  Villemur,  Guillelmus  Bastardi,  Johannes 
GrioN.   Raymundus  Fornerii.  Robertus  de  Mandagoto. 

Cardinales  S.  R.  E.,  v.  Aegidius  Aycelin.,  Andruinus,  An- 

NIBALDUS    DE  CeCCANO,    ArNALDUS    DE  LA  ViE,    ARNALD.   DE 

ViLLEMUR.  Audoinus,  Berengarius  deFredol.  Bernardus 
Alhy,  Bernardus  de  Got,  Bertrandus  de  Deutio,  Ber- 

TRANDUS  DE  MoNTFAYELS,  BeRTRANDUS  DE  POGETO,  BeR- 
TRANDUS  DE  TURRE,  COLUMNENSES  (JaCOBUS,  PeTKUS),  ElIAS 

DE  Nabinali,  Fortanerius  Vassalli,  Galhardus  de  la 
MoTE.  Galterus  de  Wardelaw,  Gaucelinus  (Gaucelmus), 
Gentilis  de  Montefiore,  Gerardus  de  Domario,  Gocius, 
GuiDO    de    Bolonia  ,    Guillelmus    Curti  ,    Guillelmus 

FaRINEKII,     GUILLELMUS     DE    LA     JuGEE,    G[UILLELMUS]    DE 

Odone?,  Hugo  Rogerii,  Imbertus  Dupuis,  Jacobus  de 
Furno  (posteaBENEDicTus  papa  XII),  Jacobus  Stepiianeschi, 
Jacoisus  d'Ueza  (postea  Joh.  XXII),  Johannes  de  Blandiaco, 

JOHANNES  DE  COLUMNA,  JOHANNES  DE  MOLENDINIS.  JOHAN- 
NES  MoNACnUS   (LeMOINE),  JOIIANNES  DE  MURRO,  JOHANNES 

Raymundi,  Landulpuus  Brancacci,  Lucas  Fieschi,  Ma- 
THAEis  Orsini,  Miciiael  de  Becco,  Nicolaus  de  Alhertis, 
NicoLAUS  deFkeauville,  NicoLAus  DE  Nonancuria,  Nico- 

-  LAUS  RosELLi,  Pastok  de  Serkescuderio,  Petrus  d'Ara- 
bloy,  Petkus  Bertkandi,  Petkus  de  la  Chapelle,  Pb- 

TRUS    DE     ChAPPES,     PeTRUS    DE    CrOSO,     PeTRUS    DESPKfe, 

Pe:trus  Gomez,  Petrus  Rogerii  (postea  Clemens  papa  VI), 
Petrus  de  Mortuomari,  Petrus  Textoris,  Raymundus 
DE  Fargis,  Raymundus  de  Mostuejouls,  Robertus  card. 
S.  Pudent.,  Simon  d'Archiac,  Simon  de  Beaulieu,  Simon 
DB  Brossano,  Simon  S.  Caeciliae  card.  leg.,  Stephanus 
Aubekt,  Stephanus  de  Suisy,  (Elias)  Talayrandus, 
Thomas  de  Fregnano,  Vitalis  de  Furno. 


796 


INDEX     RERUM. 


Garmelitae  :  eorum  conventus  primo  super  ripam  Sequanae  iu 
parochia  S.  Pauli.  postea  in  Tico  S.  Genovefae,  214*,  215*,  231, 
301;  ipsi  ail  lecturam  Sententiarura  praeseutati  eodem  etiam 
loco  cum  aliis  mendicantibus  liabeantur,  529*;  item  quoad 
lecturam  Bibliae.  537;  item  baccalarei  pro  magisterio  obti- 
nendo  praesentati,  051 ;  statutum  Cap.  gen.  de  lectura  Bibliae 
seu  Sententiarum,  537*;  couventus  Avenionensis,  409;  Atre- 
batcnsis,  625;  t).  Aknaldus  Guillelmi  Caulerii.  Arnestus 
DE  Saxoxia,  Daniel  ep.  Verden.,  Deodatus  Bakrerie, 
Gerardus  de  Bonoxia,  Guido  Terreni,  Guillelmus 
DuRANDi,  Henkicus  de  Aquila,  Henricus  de  Dolkxdorp, 
JoHANNES  Balistarii,  Joh.  Belini,  Johannes  Godoner 
(Guldener).  Johannes  de  S.  Martino,  Johannes  de  Mon- 
TESQUivo,  Johannes  de  Vineta,  Johannes  Vogolon, 
Mathias  de  Colonia,  Petrus  de  BESsio,  Petrus  de  Casa, 
Petrus  de  Luperciaco,  Petkus  Maymeti,  Petrus  de 
Orulo  (Hokle),  Petrus  Pologii,  Petrus  Raymundi, 
Petrus  Raymundi  Egydii,  Petrus  Thomae,  Simon  An- 
OLicus,  Simon  de  Corbeia,  Thomas  de  Padua,  Vitalis  de 
Artigola. 

Carnisprivii  dies  scu  festum,  quid  significet  in  Uni-vers.  Paris.. 
719.  T'.  32G*. 

Castellae  regina,  v.  Maria  reg.  Cast. 

Cistercienses  :  pro  fratribus  Parisiis  studentibus  sunt  pro- 
ventus  ecclesiae  de  Roderham  deputati,  20;  domus  coUegii 
S.  Bernardi  Paris.  ad  monasterium  ClaraevalHs  pertinens. 
ab  abbate  et  conventu  ejusdem  ad  relevanda  debita  communitati 
Ord.  Cist.  venditur,  241;  statutum  generale  de  mittendis 
studentibus  Parisios  ad  S.  Bernardum  de  quacunqueprovincia 
et  patria,  quo  statuto  Parisiense  anteponitur  ceteris  studiis, 
Bc.  apudOxoniam,  in  Montepessulano,  in  Tolosa  et  in  Stella, 
38 ;  item  de  eodem  et  de  construenda  nova  ecclesia  et  fabrica 
ibidem,  252;  iteiti  de  praestando  juramento  a  baccalareis 
Ordinis  Parisiis  praesentandis,  304;  item  de  prandiis  in- 
cipientium  etde  ordine,  quo  cursores  et  baccalarei  legere  et 
promoveri  debeant,  347;  item  de  bursis  scholariura  S.  Ber- 
uardi  Paris.,  479;  item  contra  dissolutionem  morum  in  isto 
coUegio,  483;  item  de  bursis  scholariura  ibideni  degentium, 
necnon  de  abbatibus,  qui  sunt  magistri  theol.,  540,  622;  con- 
stitutio  Bencdicti  papae  XII  pro  bono  regimine  Ordinis,  prae- 
sertim  de  studiis,  in  quibus  non  legantur  jura  canonica,  44S. 

— —  Abbates;  moneantur,  ut  pro  suis  scholaribus  in  Collegio  S. 
Bernardi  pensionem  mittere  non  postponant,  598;  Cistercii, 
94,  314,  568;  v.  Guillklmus  abbas  Cist.,  Johannes  de  Chau- 
demayo,  Theobaldus  abbas  Cist.;  abbas  Cist.  et  quatuor 
primi  sc.  de  Firmitate,  Pontigniaco,  Claravalle  et  Morimundo, 
253,  485*;  abbas  Claraevallis,  253*,  u.  Johannes  de  Azain- 
viLLA,  Mathaeus  abbas  Clar. ;  abbas  Morimundi,  v.  Rai- 
NALDUS  abbas  Mor. ;  abbas  Altaecumbae,  v.  Stephanus  abbas 
Alt.;  abbas  Bolbonae,  v.  Guillelmus  Cukti;  abbas  Caroliloci 
et  Pontiniaci,  v.  Jacob.  de  Thermis  ;  abbas  de  Cumba, 
V.  JoHANNEs;  abbas  Firmitatis,  v.  Johannes  abb.  Firm.; 
abbas  Fontisfrigidi,  253*,  v.  Arnaldus  abbas  Fontisfr. ;  abbas 
Mortuimaris,  v.  Joiiannes  abbas  Mort. ;  abbas  Pruliaci,  253; 
abbas  Regalismontis,  v.  Petrus  de  Sbrasaco;  abbas  de 
Valoliis,  V.  Johanses  de  Val. 

Monachi,    v.    Guillelmus    de    Rivopullo,    Henkicus 

Anglicus,  Jacobus  de  Furno,  Johannes  de  Capella, 
Johannes  de  Caricampo,  Johannes  de  Cherinis  (de 
DuNis),  JoHANNES  ep.  Clonen.,  Johannes  de  Golonisfon- 
tieus,  Johannes  de  Mikecuria  ,  Johannes  de  Zinna, 
Petrus  Sycakdi,  Remigius  Sapiti,  Ricardus  de  Lincol- 
nia,  Robertus  card. 


Monasterium  Vallisumbrosae,  314. 

Clementinae  transmittuntur  magistris  et  scliolaribus  Paris., 
1G9.  2il;  eas  se  recepisse  edisserunt  doctores  Universitatis 
Tolos..  212. 

Cluniacenses,  451*;  ipsis  conceditur  facultas  construendi 
coemeterium  juxta  capellam  domus  suae  Parisiis,  3,  548; 
statutum  Cap.  gen.  de  studentibus  Paris.,  imprimis  de  jure 
canonico  et  de  provisione  prioris  scholarium  Paris..  32; 
item  de  pensione  solvenda  iisdem,  96;  item  de  augenda 
liujusmodi  pensione,  232;  item  de  scholaribus  antiquis  et 
novis  Paris.,  524;  scholares  inhoneste  viventes,  525*;  limi- 
tatur  scholaribus  tempus,  quo  degere  possiut  in  isto  collegio, 
549;  numerus  scholarium,  3,  548,  669^;  Statuta  generalia 
ann.  1301  et  1309-1319,  G87. 

Abbas  :  lis  inter  ipsum  et  Univ.  Paris.  supcr  exactione  de 

quibusdam  domibus  Paris.,  412;  v.  Bertrandus  de  Colom- 
BiER,  Henricus  de  Falteriis,  Johannes  de  Pinu,  Petrus 
de  Castro-Lucii,  Raymundus,  Simon  de  Brossa,  abbates 
Clun. ;  Hugo  abbas  Corbiensis;  Petrus  de  Mornayo  abb. 
S.  Launomari;  Petkus  Bertkandi  abbas  S.  Sergii. 

Monachi,  v.  Johannes  de  Lixiaco,  Marcellus,  Petrus. 

Petrus  de  Warteis. 

PriorS.  Eutropii,  525;  prioratus  de  Caritate,  210,  608*. 

Procurator,  525;  v.  HuGO  de  Villanis;  scholares,  526*. 

Goncilium  i?emense  provinciale  Silvanecti  celebratum221. 

^'iennense  generale  statuit,  quatenus  in  quibusdam  studiis. 

etiam  Paris.,  linguae  Hebraica,  Graeca,  Arabica  et  Chaldaica 
doceantur,  154;  constitutiones  in  eodem  publicatae  trans- 
mittuntur  Universitati  Paris.,  169;  v.  I.  r.  Clementinae. 

Constitutiones  papales  :  Innocentii  III  Omnis  utriusque 
sexus.9,  10,  16;  Honorii  III  Super  Specula.  122*,  292,  537; 
Martini  IV  Ad  fructus  uberes.  13;  Bonifacii  VIII  Super 
cathedram ;  Benedicti  XI  Inter  cunctas;  Clementis  V  Exivi 
de  paradiso.  11*;  Johannis  XXII  de  Minoribus.  276  sq.. 
279;  Clementis  VI  per  doctores  Parisiis  publicantur,  627. 

Credulium.  147. 

D 

Decretalium  liber  sextus,  81;  apparatus  super  eodem,  90. 

Dionysit  (S.)  prope  Parisios  ecclesia,  313;  domus  scholarium 
S.  Dionjsii  Parisiis,  319,  663";  monachi  istius  monasterii 
postulant  cor  Philippi  III  regis  Franc.  a  Philippo  IV  fratribus 
Praedicatoribus  ad  sepeliendum  traditum,  11*;  abbas 
ejusdem  constituitur  judex  seu  exsecutor  privilegiorum  Uni- 
versitatis  Paris..  318;  —  abbates,  v.  Aegidius,  Guido;  — 
monachi,  v.  Johannes  de  S.  Dionysio,  Mathaeus  de 
Omervilla.  Robertus  de  Louenses. 

Divionensis  capella  dives  (in  dioec.  Lingon.),  237. 

E 

Episcopatus  et  Archiepiscopatus  : 
Agrigentinus,  v.  Mathaeus  de  Orsinis.  —  Albiensis,  v. 
GuiLLELMus  CuRTi.  —  Ambianensis,  346*;  v.  Guillelmus 
DE  Macon;  iste  erat  acerrimus  propugnator  jurium  episco- 
palium  contra  privilegia  fratrum  mendicantium,  9;  scribit 
hac  de  re  archiepiscopo  Remensi,  13 ;  arguit  religiosos  stu- 
dentes  in  mathematicis,  15.  —  Aniciensis  :  domus  ejusdera 
Paris.  apud  S.  Germanum  de  Pratis,  522*;  v.  Bernardus 
Bruni,  Durandus  de  S.  Porciano,  Johannes  de  Cumenis, 
Petrus  de  Ailliaco.  —  Appamiarum,  v.  Aknaldus  de 
Villemur,  Dominicus  de  Gkima.  —Aquensis,  v.  Armandus 
de  Narcesio.  Petrus  AuRioLi,  Petrus  DESPRfis.  —  Are- 


INDEX      RERUM. 


797 


latensis,  v.  Gasbertus,  Guili.elmus  de  la  Garde.  — 
Ariminensis,  v.  Hugolinus  (Malabranxa)  de  Urbeveteri. 

—  Assaphensis,  221*;  v.  Galterus  de  Chatun-.  —  Assi- 
siensis,  v.  Pastor  de  Serrescuderio.  —  Atrebatensis,  v. 
Andreas  Ghini,  Guillei.mus  Isiaco,  Joii.  de  Manda  Velani, 
Petrus  Rogerii.  —  Aurelianensis ,  v.  Bertaudus  de  S. 
DiONYSio.  —  Autissiodorensis,  v.  Audoinus,  Johannes  de 
Blangiaco,  Petrus  de  Bellapertica,  Pet.  de  Croso,  Pet. 
DE  MoRNAY,  Pet.  de  Mortuomari.  —  Auxituuensis ,  v. 
Guillelmus  de  Flavacourt.  —  Baiocensis,  v.  Guillelmus 
Bertrandi.  —  Barchinonensis,  v.  Bernardus  Oliverii.  — 
Barensis,v. KoaEwa  de  S.  Severino.  —  Belvacensis, 51i*; 

V.     FuLCAUDUS,     GuILLELMUS      BeRTRANDI  ,      JOHANNES     DE 

Marigni.  —  Beneventanus ,  v.  Jacobus  de  Viterbio, 
Stephanus  archiep.  Benevent.  —  Bituricensis,  v.  Aegidius 
DE  RoMA,  FuLCAUDUS,  SiMON  DE  Beaulieu.  — •  Brucarensis, 
V.  GuiLLELMUs  episc.  Pctragoric,  Bracarens.  —  Burdega- 
lensis  provincia,  17.  —  Calaguritanus .  v.  Robertus  le 
CoQ.  —  Callensis,  v.  Angelus  de  Camereno.  —  Camera- 
censis,  v.  Guido  de  Ventodorio,  Petrus  de  Ailliaco.  — 
Castrensis,  v.  Deod.atus  abbas  Latijjniacensis.  — •  Cata- 
launensis,  v.  Joh.  de  Manda  Velani.  —  Cataniensis, 
V.  Ger.\ldus  Othonis.  —  Caturcensis,  v.  Bertrandus  de 
Cardaillac.  —  Cenctensis,  v.  Gasbertus  de  Orgolio.  — 
Claromontanus,  v.  Arbertus  ep.  Clar.,  Petrus  de  Croc. 

—  Clonensis,  v.  Johannes  ep.  Clonen.,  Maup.itius.  — 
Colocensis,  v.  Stephanus  de  Insula.  —  Comaclensis,  v. 
Remigius  de  Floeentia.  —  Compostellanus ,  v.  Beren- 
GARius  DE  Landorra.  —  Convenarum,  v.  Guillelmus 
Convenar.  episc.  —  Corisoxiilensis.  v.  Alanus  Gonterii, 
Gaufridus  le  Marhec.  —  Coronensis,  v.  Alv.arus  Pela- 
Gius.  Andeeas  (Elemosinae)  de  Perusio,  Petrus  Tuomae. 

—  Cretensis,  v.  Petrus  Thomae.  —  Cumanus,  v.  Bene- 
dictus  de  Assignano.  —  Dertusensis,  v.  Bernardus  Oli- 
verii.  —  Bunelmensis ,  v.  Antonius.  —  Ebrodunensis, 
V.  Pastor  de  Serbescuderio,  Petrus  Ameluii,  Ray.mun- 
Dus  RoBAUDi,  Ray-mundus  de  Salga.  —  Ebroicensis,  v. 
Guillblmus  de  Essartis,  Johannes  db  Peato.  —  Egita- 
nensis,  v.  Alphonsus  Diony'SH.  —  Elborensis,  v.  Al- 
phonsus  Diony-sii.  —  Elnensis,  v.  Guido  Teeeeni,  Ray- 
MUNDUS  DE  Salga.  —  Feltrensis,  v.  Gregorius  Erem.  S. 
Aug.  —  Fernensis,  v.  Gaufeidus  Grandfeldius.  — 
Ferrariensis,  v.  Joiiannes  de  Janduno.  —  Fesulanus,  v. 
Angelus  de  Cameeeno.  —  S.  Flori,  v.  Henricus  de  Fal- 
teeiis,  Raymundus  de  Mostuejouls.  —  Forojuliensis,  v. 
Jacobus  d'Ueza,  Johannes  de  Aepadella.  —  Franciae 
praelati :  eorum  propositiones  corain  ma^'istris  Paris.  contra 
privileg-ia  Ordinum  mendicantium  de  confessionibus  audiendis, 
8,  10,  13;  inter  ipsos  vix  unus  est,  qui  non  de  gremio  Uni- 
versitatis  Paris.  sit  assumptus,  9:  citantur  cum  doctoribus  in 
theologia,  jure  canonico  et  civili  a  Bonifacio  papa  VIII,  ut  ipse 
in  excessibus  Philippi  regis  corrigendis  eorum  consilia  liabeat, 
93,  94  ;  illis,  qui  non  comparuerant,  remittit  Benedictus  papa 
XI  inobedientiam,  115.  —  Galtelinensis,  v.  Antonius.  — 
Glasguensis,  v.  Galteeus  de  "Waedblaw.  —  Grassensis, 
V.  Petrus  de  Bbssio.  —  Gravinensis,  v.  Andebas  de  Pe- 
eusio.  —  Hispalensis,  v.  Alphonsus  Feenandi.  —  Juve- 
naciens.,  v.  Guillelmus  Alnwick.  —  Larinensis,  v.  An- 
GBLUS  de  Cameeeno.  —  Luudunensis,  560;  v.  Albeetus  de 
Roya(?),HugodeAecy,RobeetusleCoq. — Lemovicensis,v. 
Rogeeus  Le  Fort.  —  Lexoviensis,  u.Guillelmus  Guitard, 
NicoLAUS  Oeesme.  —  Limosiensis,  v.  Due.andus  de  S.  Poe- 
ciano.  —  Lincolniensis,  v.  Olivebus  Sutton.  —  Lingo- 


nensis.  v.  Guii.lelmus  db  Dueoforti. —  Lucanus,  v.  Hen- 
Ricus  de  Carreto.  —  Macloviensis,  v.  Alanus  Gonteeii. 

—  Magalonensis,  v.  Audoinus,  Johannes  Raymundi.  — 
Magdeburgensis,  v.  Otto  de  IIassia.  —  Majoricensis,  v. 
GuiDO  Terbeni,  Raymundus  de  Coesavino.  —  Massilien- 
sis,  V.  GuiLLBLMUs  SuDRE,  Ray.mundus  Robaudi,—  Medio- 
lanensis,  67,  68;  v.  Rufinus  archidiaconus  Remensis,  Sijion 
de  Brossano.  —  Meldensis,  -125,  574*;);.  Durandus  de 
S.  PoRciANO.  —  Melfiensis,  v.  Ai.exandee  de  S.  Elpidio.  — 
Messanensis,  v.  Jordanus  Curti.  —  Metensis,  v.  Ademaeus 
DE  Monteil,  Daniel.  —  Milevitanus,  v.  Nicolaus  Boneti. 

—  Mirapiscensis,  v.  Peteus  de  Pieeto.  —  Moguntinus, 
V.  Mathias  de  Bucheck.  —  Monopolitanus ,  v.  Dioxysius 
DE  BoEGO  S.  Sepulchri.  —  Mothonensis,  v.  Angelus  de 
Cameeeno. — Nannetensis.  v.  OliveeusSalaiiadini,  Simon 
LiNGONENSis.  —  Narbonnensis  provintia,  17;  v.  Aeqidius 
Aycelin.  —  Naumburgensis,  v.  IIenricus  de  Gkubnen- 
BEEG.  —  Neapolitanus,  v.  Annibaldus  de  Ceccano,  Johan- 
NES  Orsini,  Pbtrus  Ameliiii.  —  Nemausensis,  v.  Gauce- 
LiNus  DE  Deutio,  Guillelmus  Cup.ti,  Johannes  de  Blan- 
diaco.  —  Nicosiensis,  v.  Elias  de  Nabinali.  —  Nitriensis, 
V.  Stephanus  de  Insula.  —  Nivernensis,  v.  Joiiannes  de 
Manda  Velani.  —  Noricicensis,  v.  Antonius  Bec.  — 
Novariensis,  v.  Guillelmus  de  Cremona.  —  Noviomensis, 
238,  512;  v.  Firminus  Coquebel,  Fulcaudus,  Guillelmus 
Bertrandi.  —  Oscensis,  v.  Bernaedus  Oliverii.  —  Oxo- 
mensis.  v.  Alphonsus  Fbrnandi.  —  Pacensis  (Badajoz),  v. 
Alphonsus  Fernandi.  —  Pactensis  (Patti),  v.  Petrus 
Thomae.  —  Paduanus.  v.  Ildebrandus.  —  Panormitanus, 
V.  Arnaldus  Capbarii,  Rogekus  de  Palhahiis.  — 
S.  Papuli,  V.  Raymundus  de  Mostuejouls.  —  Parisiensis, 
v.  I.  r.  Parisiensis  ecclesia.  —  Pelragoricensis.  v.  Ade- 
maeus,  Arnaldus  de  Villemur,  Guillelmus  ep.  Petrag., 
Petrus  Pin.  —  Pistoriens.,  v.  Remigius  de  Floeentia.  — 
Ratisbonensis,  v.  Johannes  Picardi.  —  liavennalensis, 
V.  FoRTANERius  Vassalli.  —  Regiensis  (Riez),  v.  Gal- 
HARDUS  de  Preissac,  Pbtrus  DespriSs.  —  Reginus 
(Reggio),  V.  Petrus  de  Narnia.  —  Remensis,  343*;  ipse 
et  suffraganei  ejus  fecerant  statuta  quaedam  contra  privilcgia 
fratrum  mendicantium,  14;  v.  HuGO  archiep.  Rem.,  HuM- 
bertus  delphinus  Vienneusis,  Pbtrus  Barbette.  —  Roto- 
magensis,  v.  Guillelmus  de  Duroforti,  Johannes  db 
Marigni,  Petrus  Rogeeii,  Philippus  Alencon.  —  Ruthe- 
nensis,  v.  Petrus  de  Castelnau.  —  Salernitanus ,  v. 
Arnaldus  Roiardi,  Beetrandus  de  Turre,  Rogerus 
DB  S.  Severino.  —  Sarlatensis,  v.  Arnaldus  Roiardi.  — 
Savonensis,  v.  Gerardus  de  Vasconibus.  — ■  Senonensis, 
512,  556*;  v.  Aegidius  Cornuti,  Guillelmus  deMeleduno, 
Petrus  Rogerii.^Piiilippus  de  Meleduno.  —  Silvanec- 
tensis,  v.  I.  r.  Silvanectensis  ecclesia.  —  Silvensis,  v. 
Alvarus  Pelagius.  —  Sipontinus,  v.  Matiiaeus  db  Or- 
siNis.  —  Sorrensis,  v.  Gregorius  Ord.  Er.  S.  Aug.  — 
Suessionensis,  v.  Geraedus  db  Couktonne.  —  Terralben- 
sis,  V.  Johannes  Rubeus.  —  Tolosanus,  v.  Galhardus 
DE  Preissac,  Guillelmus  de  Lauduno,  Johannbs  Rai- 
MUNDi.  —  Tornacensis,  512;  v.  Andeeas  Ghini,  Guido  ep. 
Tornac.  —  Trapezuntinus,  v.  Mathias  de  Colonia.  — 
Trecensis,  183.  —  Treverensis,  v.  Balduinus  de  Luetzel- 
BURG.  —  Tricastinus  (S.  Pauli),  v.  Guillelmus  Guitakd. 

—  Triventinus,  v.  Jokdanus  Curti.  —  Turonensis,  17;  v. 
Stbphanus  de  Bourgueil.  —  Tutellensis,  v.  Abnaldus  de 
Claromontb.  —  Vabrensis,  v.  Guido  de  Ventodorio.  — 
Vasionensis,  v.  Petrus  de  Bessio,  Petrus  de  Casa.  — 


798 


INDEX     RERUM. 


Venciensis,  r.  Johannes  Coci.  —  Venetensis,  v.  Simon 
LiNQONENSis.  —  Verdensis,  v.  Daniel  ep.  Verd.  —  Vero- 
nensis,  v.  Petp.us  Pin.  —  Viennensis,  v.  Guillelmus  de 
Lauduno.  Petrus  Amelhii,  Peteus  Bertrandi.  V.  Car- 
dinales.  Patriarchatus. 

Eremitae  S.  Augustini :  ad  opus  fratrum  Parisiis  studentium 
emitur  quaedam  pecia  terrae  in  loco,  qui  dicitur  Cardinetum, 
8 ;  ad  hujusmodi  opus  conceditur  locus  fratrum  Saccorum  a 
Philippo  IV  rege  Franc,  61,  necnon  ab  episcopo  Paris.,  62; 
magistri  ejusdem  Ordinis  Parisiis  commorantes.  6"  * ;  Aegidius 
Romanus  magisterium  theol.  primus  inter  suos  contratrcs 
Parisiis  obtinet,  172;  quantum  temporis  fratres  baccalarei 
debeant  Parisiis  manere,  priusquam  fuerint  licentiati,  144*; 
ipsi  gaudent  privilegio  incipiendi  lecturam  Sentcntiarum 
absque  lectura  cursus  philosophiae,  112,  339;  quaedam  ad 
lectiones,  disputationes  et  bibliothecam  in  conventu  Paris. 
spectantia  ordinantur  a  priore  generali,  309;  conventus  Bono- 
niensis,  404. 

Statuta  Cap.  gen.  et  quidem  anni  1287,  quod  leclores  et 

studentes  recipiant  et  defendant  doctrinam  mag.  Aegidii  Ro- 
mani,  12.  cf.  40;  item  an.  1290  super  provisione  baccalareorum 
Paris.  uecnon  de  studiis  et  studentibus  ac  rectoribus  studii 
Ordinis  Paris.,  quod  committitur  Aegidio  Romano,  39,  40; 
itcm  a.  1295  de  studentibus  Paris.,  64;  item  a.  1300  de  bacca- 
lareis  Paris.,  85;  item  a.  1308  de  studentibus  ct  magistris 
Paris.,  133;  item  a.  1321  de  baccalareis  et  promovendis  Parisiis, 
242;  item  a.  1324  de  studentibus  Parisios  mittendis  et  de 
libris,  275;  item  a.  1326  de  studiis  Paris.  et  alibi,  289;  item 
a.  1329  de  magistris  ct  lcctoribus  a  Parisiis  redeuntibus  et 
de  baccalareis  cxpediendis,  327;  eonfirmantur  circa  a.  1329 
aliae  hujusmodi  diffinitiones  variorum  Cap.  gen.,  328;  item 
a.  1335  de  lectoribus  Senfcntiaruni,  dc  faraulis  magistrorum, 
de  libraria  Paris.,  447;  item  a.  1338  de  lectoribus  in  studiis 
provincialibus  et  generalibus,  477;  item  a.  1343  et  1345  de 
studiis,  praesertim  Parisiis,  535,  570. 

Statuta  cap.  prov.,  sc.  statutum  prov.  Romanae,  quo  pro- 

videtur  fr.  Jacobo  de  Viterbio  de  novo  Parisiis  licentiato,  62; 
item  prov.  Franciae  a.  1324  ct  1320  de  studeutibus  et  magistris 
Paris.,  276,  291. 

V.    Aegidius    Romanus,    Alexander  de   S.    Elpidio, 

Alexander  de  Hunoaria,  Alphonsus  Fernandi,  Amadeus 
de  Castello,  Andreas  (Elemosine)  de  Perusio,  Angelus 
DE  Camereno,  Angelus  de  Perusio,  Arnaldus  de  Tolosa, 
AuGUSTiNus  de  Ancona  dictus  Teiumphus,  Augustinus  de 
Bergamo,  Bartholomaeus  de  Caeusis,  Bartholomaeus  de 
Senis.  Bernardus  de  Manso,  Bernaedus  Oliveeii,  Bee- 
trandus  Vinceniti  de  Montepessulano,  Bonaventuea 
(BoDOAEio)  de  Padua,  Clemens  de  Osimo,  Clemens  Vi- 
TRAEii,  Constantius  de  Neapoli,  Daniel  de  Monteru- 
BiANO.  Dionysius  de  Burgo  S.  Sepulchri,  Dionysius  de 
MuTiNA.  Franciscus  de  Margantis,  Feanciscus  de  Metis, 
Franciscus  de  Monteruuiano,  Galhardus  de  Acutis, 
Gaufridus  Grandfeldius,  Georgius  de  Borgolio,  Gerar- 
Dus  de  Scolaeibus  de  Padua,  Gerardus  (de  Vasconibus) 
deBergamo,  Geraedus  de  Senis,  Geegorius  de  Arimino, 
Gregoeius  Ord.  Er.  S.  Aug.,  Gregoeius  Lucanus,  Guil- 
LELMUS  DE  Cremona,  Guillelmus  db  S.  Jacobo,  Henkicus 
DE  Alemannia,  Heneicus  de  Vrimaria,  Hermannus  Schiltz 
(de  Schildis,  Schildesche),  Hermannus  vic.  gen.  Ord.  Er. 
S.  Aug.,  Hugolinus  (Huguelinus)  Malabranca  de  Uebe- 
veteri,  Hugutio  de  Floeentia,  Jacobus  de  Lofredis, 
Jacobus  Megli  (Milii),  Jacobus  de  Orto,  Jacobus  de  Saxis, 
Jacobus  de  Valencinis,  Jacobus  de  Viteebio,  Johannes 


DE  Aquis,  Johannes  de  Basilea,  Johannes  de  Faiseiano, 
JoHANNES  Gbntilis,  Joh annes  Larth.,  Johannes  de  Massa, 
JoHANNES  Paignotb,  Johannes  Paeentii,  Johannes  Peti- 
tuesque,  Johannes  de  Placentia,  Johannes  de  Virduno, 

JOHANNES    DB    VlSCHBNEOGB,    JuVENALIS    Ord.    Er.    S.    Aug., 

Lanfeancus,  Leoninus  de  Padua,  Mathaeus  db  Medio- 
LANO,  Mathaeus  de  Padua,  Mathabus  de  Tuscanella, 
Michael  de  Massa,  Nicolaus  db  Alexandria,  Nicolaus 
deInteramne,  Nicolaus  Lebrohan,  Nicolaus  de  Virduno, 
Paganus  Ord.  Er.  S.  Aug.,  Peteus  de  S.  Dionysio,  Petuus 
(Maecelli)  de  Paternis,  Petrus  de  Narnia,  Petrus, 
lector  DE  Roma,  Philippus  Amadour,  Radulphus  de  Am- 
BiANis,  Remigius  de  Florentia,  Richardus  db  Janua, 
Rogerus  Glacton,  Rogerus  de  Lavelo,  Simon  Harenc, 

SlMON    DE    PlSTOEIO,  StePHANUS  DB    InSULA   DE   HuNGARIA, 

Thomas  de  Argentina,  Thomas  de  Fabriano. 
Estamhurs  (de)  ecclesia,  313. 
fitats  generaux  (congrcgatio  trium  statuum),  597*;  in  domo 

fralrum  Minorum  Paris.,  502*. 
Eztravagautes,  apparatus  supcr  iisdem,  91. 

F 

Ferrotes,  305. 

Flagellantes,  655. 

Flagi,  305. 

Franciae  (Francorum)  reges,  533;  non  tam  magnitudine 
potcstatis  quam  morum  vcnustate  ac  pietatc  christianac  reli- 
gionis  claruisse  noscuntur,  125;  Univcrsitas  Paris.  recog- 
noscit  Philippum  V  regcm  Franc.,  promittens  sc  ei  daturam 
auxilium  et  favorem,  195;  u.  Carolus.  Johannes.  in  Tabula : 
LuDovicus,  Philippus  rex  Friinc. ;  v.  I.  r.  Univers.  Paris. : 
Privilegia  regia. 

regina,  v.  Johanna  Franc.  reg. 

G 

Genovefae  (S.)  monasterium  Ord.  S.  Aug.  Paris. :  abbas,  4,  161, 
224*,  267,  296*,  460*,  518,  591*;  ei  injungitur,  quod  citet 
Johannem  de  Polliaco,  220;  item,  ne  quera  permittat  se 
ingerere  sccretis  et  congregationibus  Universitatis  Paris., 
223;  constituitur  subdelegatus  judicis  seu  exsecutoris  privi- 
legiorum  Univ.  Paris.,  318;  v.  Johannes  de  s.  Leu,  Johan- 

NES  DE  ROSSIACO,   1'OBERTUS  DE  LA  GaRENNE. 

Cancellarius,  v.  sub  hac  voce;  liccntiandi  in  S.  Genovefa, 

cxamen  S.  Genovefae,  520.  005. 
Prior,  128,  119;  rcctor  ccclesiac  parochialis,  v.  Bertaudus 

DE  S.  DlONYSIO. 

Gentiliacum.  281. 

Germani  (S.)  de  Pratis  monasterium  0.  S.  B.  Paris.  :  de 
fossato  ante  portam  ejusdem  ab  Universitate  Paris.  facto,  42, 
60,  68,  215,  218,  442;  de  capellania  ab  ipso  pro  Univ.  Paris. 
fundanda  et  de  modo  praesentandi  ad  eam,  7,  33,  37;  compo- 
sitio  inter  ipsum  ct  Univ.  Paris.  super  quadam  pecuniae 
summa  ab  illo  huic  quotannis  persolvendae,  566;  claustrum, 
ecclesia,  607,  662. 

Abbas,  343*,  460*;  v.  Geeardus  de  Moeeto,  Johannes 

DE  CuMENis,  Johannes  de  Peecy,  Peteus  de  Courpalais; 
monachus,  c.  Stephanus  de  Pontisara. 

Villa,  34. 

Grandimonte  (de)  ordo :  ad  cum  exteudit  Clemens  papa  VI  sta- 
tuta  Benedicti  papae  XII  pro  cauouicis  reg.  S.  Aug.  etmonachis 
nigris,  pracsertim  de  promotione  ad  magisterium  in  tlieol.  et 
jure  can.,  edita,  615. 


INDEX     REnUM. 


799 


Guillelmitae  de  Monte  Rubeo  dioec.  Paris.  obtinent  domum 
beatae  Mariae  matris  Christi  Paris.,  quae  primum  ad  Ordinem 
b.  Mariae  de  Monte  Viridi  pertinebat,  pro  fratribus  suis  in 
theol.  fac.  studentibus,  78,  79. 

Gumery,  305. 

H 

Hannoniae  ducissa,  v.  Margarita  due.  Hann. 

dux,  comes,  6G1'',  071*;  v.  Guillelmus  dux  Hanu. 

Heutingen  (Comes  de),  6G1''. 

Hungariae  regina;  u.  Ei.isadeth  reg.  Hung. 

— —  rei,  15.  LuDOVicus  rex  Hung. 


Insula  (de)  burgenses  quidam,  183. 

J 

Johannis  (S.)  Hospitale  Hierosolymit.,  248,  661,  671. 


Legati  apostolicae  sedis,  169*;  v.  Johannes  Choletus,  Simon 
tit.  S.  Caeciliae  presb.  card.  (postea  Martinus  papa  IV),  Ste- 

PHANUS  AUBERT. 

Lespinay,  305. 

Litiaco  (de)  leprosaria,  215. 

M 

Majores  (fratres),  8;  v.  Praedicatores. 

Marcelli  (S.)  monasterium,  136*. 

Mariae  (B.)  Ordo  de  Monte  Viridi,  Ordo  suppressus.  79. 

Maysellum,  38. 

Mendicantes  religiosi  (Praedicatores,  Minores,  Erem.  S.  Aug., 
Carmelitae)  et  S.  Bernardi  in  Univers.  Paris.,  v.  I.  r.  Univers. 
Paris.  :  FacuUas  theol. 

Minores  :  sicut  Parisiis  (pro  Universitate)  sicet  Avenione  (pro 
illo  studio)  praedicatur  (fit  sermo  generalis)  in  domo  eorum 
de  mane  in  diebus  festivis,  417;  in  ipsorum  domo  Paris.  est 
congregatio  trium  statuum  {Stats  generaux),  562*;  Mino- 
rum  et  Praedicatorum  fratrum  privilegia  (audiendi  praesertim 
confessiones)  impetuntur  a  praelatis  regni  Franciae,  8;  illi 
defendunt  ista  privilegia  dicentes,  se  nequaquam  vilius 
membrum  Univ.  Paris.  esse,  9, 14 ;  magistri  Ord.  Min.  Parisiis, 
67* ;  vota  quorumdam  magistrorum  Paris.  contra  tres  articulos 
illius  partis  Minorum .  qui  ■fpirituales  vocantur,  215; 
Johannes  papa  XXII  transmittit  quatuor  Constitutiones,  in 
quibus  dc  Minorum  Ordine  ct  de  paupertate  Christi  agitur, 
Parisicnsi  aliisque  studiis,  nccnon  legato  Lombardiae  scri- 
bitque  insuper  hac  de  re  mag.  Jolianni  de  Arpadella,  276,  279; 
jubet  praeterea  episcopum  Paris.  processum  contra  Petrum 
de  Corbario  0.  M.  (antipupam  Nicolai  V)  publicare,  326; 
Constitutio  Benedicti  XIZ  pro  bono  regimine  hujus  Ordiuis, 
praesertim  de  studiis,  469;  sed  Clemens  papa  VI  concedit 
ministro  generali,  quod  ad  Parisiense  et  alia  studia  generalia 
sui  Ordinis  studentes  mittere  possit,  sicut  ante  istam  Consti- 
tutionem,  619. 

Capitula  generalia,  sc.  Montispessulani  a.  1287,  11*;  sta- 

tuta  a.  1285  de  studiis  Paris.,  519*;  item  c.  a.  1292  de  studiis 
ct  do  studentibus  Paris.,  56;  praesertim  prohibetur,  ne  quis 
frater  Minor  audeat  aliquam  opinionem   ab   episcopo  et  ma- 


gistris  Paris.  communiter  reprobatam  asserere  vel  approbare, 
58;  item  a.  1313  de  collocandis  baccalareis  in  conventu  Tolo- 
sano  magisterii  in  illo  studio  recipiendi  causa,  453*;  item  a. 
1316  prohibetur,  ne  fratres  ad  studia  transmissi  ullo  modo 
equitent,  180. 

Cap.  prov.  provinciae  S.  Francisci  de  studentibus  Parisios 

mlttendis,  519. 

Conventus  Tolosanus,  212;  Leodiensis,  Tornacensis,  347. 

V.  Aegidius  de  Leqnaco,  Albertus  Bludonis,  Albertus 

Metensis,  Alexander  de  Alessanuria,  Andueas  de  Pe- 
Rusio,  Antonius  (de  Aribaldis)  de  Valentia,  AKLorrus  de 
Prato.  Arnaldus  Aymerici,  Arnaldus  Caprarii,  Arnaldus 
DE  Claromonte,  Arnaldus  de  Laminis,  Arnaldus  Roiardi, 
Bernardus  de  Aretia,  Bernaudus  de  Bessa,  Bertrandus 
DE  TuRHE.  BonactRAtia,  min.  gen.,  Bonaoratia  (de  Ber- 
oamo),  Bonaventura,  Elias  deNabinali,  Emundus  Manes- 

CALLI,  FeRN  ANDUS  RoDERICI,  FORTANERIUS  VaSSAI.LI,  FORTIS 

de  Forti,  Fuanciscus  Adriani,  Fuanciscus  de  Esculo, 
Franciscus  Maironis,  Galterus  de  Chatun,  Galterus  de 
DivioNE,  Gentilis  card.,  Gentius,  Gerardus  Othonis, 
Gerap.dus  Pesquep.ii,  Gehardus  Rostagni,  Gilbertus  de 
TORNACO,  GiRALDUs  Grimaldi,  Guillelmus  Alnwik,  Guil- 
lelmus  Bernardi,  Guillelmus  Bloc,  Guillelmus  de 
Brena,  Guillelmus  Fap.ixerii,  Guillelmus  de  Meleduno. 
GuiLLEi.Mus  DE   Monterotundo,  Guillelmus  de  Nottinq- 

HAM,       GUILLELMUS     OCKAM,      GUNDISALVUS  ,     HeNRICUS     DE 

Carreto,  Henricus  Semons,  Heneicus  de  Thalheim,  Huqo 
DE  NovocASTRO,  Jacobus  Manhani,  Jacobus  de  Spinola, 

JOHANNES  DlDACI.  JOHANNES  GUYON.  JOHANNES  DE  MuRRO, 
JOHANNES  DE  S.  NaZAREO,    JORDANUS  CuRTI,    LUDOVICUS  (DE 

S.  Martino)  de  Venetiis,  Mathaeus  de  Aquasparta. 
MicHAEL  DE  Cesena,  Monaldus,  Nicolaus  Boneti,  Ni- 
colaus  de  Havo,  Nicolaus  de  Lyra,  Nicolaus  min.  prov. 
Franciae,  Nicolaus  de  Regio,  Pastor  de  Se.uescuderio, 
Pastor  de  Vivariis,  Peteus  Aurioli,  Petrus  deCoubario, 
Petrus  de  Gaeta,  Petrus  Johannis  Olivi,  Radui.phus 
DE  CouNACO,  Raymundus  (de  Fronsac)  procur.  gen.,  Ri- 
ciiAUDus  Chassam,  Richardus  de  Middleton,  Richardus 
poenitontiarius  Johannis  Choleti  ap.  sedis  legati,  Robertus 
Foret,  Rogerus  de  Paliiaeiis,  Thomas  de  Fregnano. 

Monachi  nigri.  v.  I.  r.  Benedictini. 

Montispessulani  consules,  489*. 

Montis  Rubei  monast.  Ord.  S.  Guillelmi,  v.  I.  r.  Guillelmitae. 

N 

Normanniae  ducissa,  v.  Bona  duc.  Norm. 

dux,  637  n.  32;  v.  Carolus,  Johannes,  dux  Norm. 

Notre  Dame  de  Paris,  v.  I.  r.  Parisiensis  Ecclesia. 

O 

Officialis  cancellarii  Paris.,  v.  I.  r.  Cancellarius  Paris. 

Officialis  Parisiensis,  39,  86,  89,  116,  140,  223,  255,  256,  333, 
312,  488,  r24,  607,  656;  animadvertit  contra  detentores  char- 
tarum,  in  quibus  inscribuntur  privilegia  Universitatis  Paris., 
303;  vicissitudo  cancellarii  et  ofBcialis  Paris.,  374;  v.  Guido 
DE  Calvomonte. 

Ordines  Religiosi,  v.  I.  r.  Benedictini,  Ileligiosi  dicti  «.  Bil- 
lettes  ».  Blancs  Manteaux,  Canonici  Regulares,  Carmeli- 
tae,  Cistercienses,  Cluniacenses,  Eremitae  S.  Aug.,  de 
Grandimonte,  Guillelmitae.  Minores,  Praedicatores,  Prae- 
monstratenses,  Saccorum  fralres,  Serfs  de  S.  Marie,  Ser- 
vi  B.  M.  V.,  Templarii,  SS.  Trinitatis,  Vallis  Scholarium. 


800 


INDEX     RERUM. 


Papae  :  v.  I.  r.  Summi  Pontifices. 

Parisiensis  Ecclesia  :  ejus  copiosa  benignilas  Bonifacium 
pap.  VIII  olim  de  ipsius  honorabili  gremio  existentem  fovit 

■  et  tractavit  ut  filium,  71 ;  collatio  praebendarum  in  eadem  a 
Bonifacio   pap.  VIII   Philippo  IV  regi  Franc.   confertur,  96; 

.capitulum  ejusdem,  4,  8  *,  280,  281,  326;  assentit  Philippo  IV 
'  regi  Franc.  quoad  convocationem  et  congregationem  Concilii 

■  generalis  in  causa  Bonifacii  pap.  VIII,  102,102*;  lis  inter 
ipsam  etUniversitatem  Paris.  super  boniscujusdam  canonici, 
qui  erat  scholaris  Paris.,  124,  128,  131,  139;  altera  lis  ex 
simili  causa,  294,  296,  298,  300. 

Archidiaconus,  89;   v.  Guillelmus  de  Chanaco,  Phi- 

Lippus  archid.  Paris. ;  —  de  Bria,  v.  Johannes  de  Arpa- 
della;  —  de  Josayo,  v.  Alphonsus  de  Hispania,  Henricus 

DE  HlSPANTA. 

- —  Camerarius  laicus,  v.  Petrus  Galensis. 

■ Cancellaria  :  provisionem  cjusdem  sibi  reservat  Bonifacius 

pap.  VIII,  66.  V.  I.  r.  Cancellarius  Parisiensis. 
Canonici  :   insistenses    Parisiis    studio    litterarum    non 

tenentur  ad  contributionem  pro  debitis  Universitatis,  4,  339; 

renuunt  solvere  hujusmodi  contributionem  ab  Universitate 

Paris.  praescriptam.  487;  lis  hac  de  causa,  510-514,  552;  v. 

Annibaldus  de  Ceccano,  Bertaudus  Soeelli.  Dudo,Elias 

DE  COESONE,  EVENUS  BOHYC,  EUSTACHIUS  DE  GRANDICUEIA, 

G.  DE  Peetico,  Geraedus  de  Curtilis,  Gaillardus  DE 
Caedalhaco,  Geimerius  Bonifacii,  Guido  de  Lauduno, 
GuiLLELM.  Alexandri.  Guillelm.  Bertrandi,  Guillei.m. 
DE  LuMnBis,  Guillelm.  Piqueti,  Henricus  de  Tornodoro, 
Henr.   Tuebuef,    Herveus    Raucus,  Johannes  de  Ar- 

PADELLA,  JoH.   DE   BeETENCURIA,  JoH.    DE    GaNDAVO,    MaR- 

.  tinus  de  Rippa,  Nicolaus  de  Danvilla,  Odo  de  Senonis, 
P.  DE  Lauduno,  Petrus  de  Caritate,  Petrus  Casalis, 

c  Peteus  de  Chambliaco,  Petrus  de  Condeto,  Peteus  de 
Fayello,  Petrus  de  Villanis,  Philippus  Conveesi,  Ra- 
ddlphus  de  Roseto,  Robertus  de  Lauduno,  Simon  Fheron, 
SiMON  DE  Manesliis,  Stephanus  de  Novavilla,  Thomas 

DE  BaILLIACO. 

Cantor  :  obligatur  ad  residentiam  saltem  per  decem  menses, 

74;  ei  mittit  Johannes  pap.  XXII  libellum  contra  Michaelem 
de  Cesena  incip. :  «  Quia  vir  reprobus  j»  ad  communicandum 
eum  doctoribus  Paris.,  332,  v.  Geeaedus  de  Campinulo 
(Campimulo),  Guillelmus  de  Salvarvilla,  Hugo  de  Bi- 

SUNTIO,  JOHANNES  DE  MoNTIBUS,  PeTRUS  DE  CaEITATE, 

Petri/s  de  Gressibus.  PiiiLiPPUS  de  Molinis,  Thomas  de 

Maalou,  Vitalis  de  Prinhaco  (Peulliaco). 
Curia :  auditores  causarum,  v.  HuGO  de  Valliaco,  Jo- 

hannes   de   Villa  Parisiaca,  Stephanus  le  Barrois; 

balivus,  223;  notarius,  v.  Michael  de  Combisvilla;  officialis, 

V.  I.  r.  Offlcialis  Parisiensis. 
Decanus,  53;  obligatur  ad  residentiam  saltem  per  decem 

menses  quotannis,  74,  641  n.  4;  v.  Amisius  de  Aurelianis, 

■  FlRMINUS     COQUEREL,    JOHANNES     dec.    Paris. ,     NlCOLAUS, 

Petrus  de  Bellapeetica,  Petrus  de  Croso,  Raymun- 
Dus  DE  Saloa,  Rogerus  de  Arminiaco,  Simon  de  Guibee- 

VILLA. 

Episcopus,  8,  201*,  207*,  223,  333,  338,  341,  607;  lis  in,ter 

ipsum  et  ep.  Silvanecten.  tanquam  conservatorem  priv.  apost. 
super  correctione  delinquentium,  600;  v.  Audoinus,  Fulco 
DE  Chanaco,  Guillelmus  de  Baufeto.  Guillelmus  de 
Chanaco,  Hugo  de  Bisuntio.  Simon  Matifas,  Stephanus 
DE  BoRRETo  {v.  i.  r.  Thomas  de   Aquino).  Stephanus  de 


SiLVANECTis;  ailministratores,  v.  Tiiomas  de  Bailliaco, 
Stephanus  de  Sugiaco. 

Parvisium  ecclesiae  Paris.,  258,  327*;  claustrum  B.Mariae, 

29. 

Poenitentiarius,  89;  v.  Gerardus  de  Vervino,  Guillel- 

Mus  de  IIerches,  Vico  (de). 

Succentor,  v.  Johannes  Lupi.  Petrus  succ.  Paris.,  Ste- 

phanus  de  Novilla. 

Parisiensis  Universitas,  v.  I.  r.  Universitas  Parisiensis. 

Parisiorum  Civitas  :  Paiisius  est  locus  celeberrimus  ad  stu- 
dendum  et  fons.  omnium  studiorum,  38;  fonte  supernae 
scieutiac  tot  tantae  auctoritatis  professorcs  ibidem  sunt 
inebriati  doctrina  mirifica,  83;  Paris.  civitas  appellatur 
christianae  veritatis  scientiaeque  raater  et  magistra,  84*; 
est  proprie  locus  ferventissimi  fontis  scientiae,  quae  etiam 
scientes  parit  et  in  utero  recipiens  ignorantes,  tandem  suae 
fontis  germinosis  sapientiae  rigatos  rivulis  diversarum  facul- 
tatum  reddit  scientiis  insignitos,  149*;  ad  eandem  velut  ad 
scientiarum  hortum  in-iguum  contluebat  hactenus  multitudo 
studentium,  modernis  tamen  temporibus  (anno  sc.  1316) 
nimium  est  illa  multitudo  contracta,  185;  ibidem  scientiae 
studium  maxime  viget  (a.  1328),  312;  inprimis  sacrae 
theologiae  scientia  peramplius  et  perfectius  ceteris  studiia 
iucomparabiliter  exercetur  et  de  omni  natione  catholica,  quae 
sub  coelo  est,  zelatores  copiosius  congrcgantur,  483;  ibidem 
est  caristia  (a.  1309)  maxime  propter  mpnetam  pondere  ca- 
reutem,  96. 

Balantias  (ad)  domus,  267. 

Castelletum,  7,  95,  KiS,  149,  483. 

Coemeterium  apud  S.  Martinum  de  Campis,  548,  593. 

Crux  Hamonis,  301. 

Domus  Dei  Paris.,  259. 

Ecclesiae  et  claustra  :  S.  Andreae  de  Arcubus  (des  Arcs)  ac 

SS.  Cosmae  et  Damiani,  567 ;  S.  Benedicti  le  Bestorne,  267, 
298;  cjusdem  prior,  v.  Nicolaus  Hekouardi;  claustrum 
S.  Benedicti,  669;  S.  Bernardi  in  Cardineto,  34;  monasterii 
Clarissarum  de  Lorchiniis  prope  S.  Marcellum,  346*;  S.  Geno- 
vefae  parvae,  267;  ejusdem  curatus  Johannes  Marnii;  S.  Ho- 
nore,  .305;  S.  Jacobi,  669;  S.  Juliani  Pauperis,  100,  305; 
S.  Maglorii,  488*;  S.  Marcelli  juxta  Parisios,  133*;  ejus- 
dem  canoniei,  v.  Johannes  de  Aneto,  Nicolaus  db  Fea- 
villa;  ejusdem  dccanus,  183,  537;  v.  Petrus  Calcati;  S. 
Martialis,  636;  S.  Martini  de  Ordeis  (capella),  215;  S.  Martini 
capella  vetus,  7,  28;  S.  Maturini,  522*;  S.  Mederici.  267,  278; 
S.  Nicolai  in  Campis,  149,  150;  S.  Nicolai  de  Cardineto,  208; 
Notre  Dame  des  Champs.  574;  S.  Oportunae,  133'',  368*;  S. 
Pauli  (parochia),  214;  S.  Sepulcri,  584;  S.  Siforiani  (Sym- 
phoriani),  30;  S.  Stephani  de  Gressibus,  48;  v.  I.  r.  Dionysii 
(S.)  monasterium  prope  Parisios.  Genovefae  (S.)  monasterium, 
Germani  (S.)  de  Pratis  monasterium,  Parisiensis  Ecclesia, 
Victoris  (S.)  monasterium,  Ordines  religiosi. 

Hospitale  S.   Jacobi    novum,  278;    hospitale  S.  Johamiis 

Hieros.,  v.  Johannis  (S.)  Hospitale;  apud  S.  Sulpicium  prope 
S.  Germanum  de  Pratis,  261. 

Luparam  (apud),  101. 

Parlamentum,  99',  443;  sententia  curiae  Parlamenti,  115, 

147,  148,  171,  200,  250;  portarius,  v.  Simon  de  Vandouaire, 
Stephanus  trium  Molendinorum. 

Plateae  :  pl.  Cardineti,  8,  61*;  pl.  Graviae,  143;  pl.  Mau- 

berti,  214,  662;  via  S.  Spiritus,  444. 

Pontes.-  pons  magnus,  337*;  pons  parvus,  66;  ultra  pontes, 

337*. 

Portae  :  Bordelli.  S.  Marcelli,   28,  662;  S.  Dionysii,  278. 


[NDEX     IIEHUM. 


80t 


S.  Germani,  063;  de  liiferiio,  30,  6G9;  Jacobi,  669'';  Nicolai 
clicti  Huidelou,  189;  S.Victoris;  interduas  portasjuita  fratres 
Minores,  31. 

Terminis  (de)  palatium.  670"  ;  Turrini  (prope).  259. 

—  Vici  :  Alisandri  Anglici.  30;  Auiigdalorum.  662;  Angli- 
corum.  662;  S.  Andreae.  29,  31;  Bievrae,  30,  662;  Bucherie, 
parvi  pontis,  471:  Cadrigarie,  661;  de  la  Charetiere,  29; 
de  Charori,  29;  Citharae  (Sitare).  29.  30.  31;  Clausi  Bru- 
nelli  (Burnelli).  28.  30.  31.  501,  661;  Cordigerorum.  669; 
S.  Cosmi.  29;  Ducis  Burgundiae,  661;  Eremburgis  cle  Bria 
(HerembourdeBrie).29,  :^0.  364;  Feni,664;  de  Ferronerie.260; 
Furni.  .^0,  C61 ;  Garlandie  et  Attrebati,  664;  S.  Genovefae  seu 
S.  Genovefae  in  Monte,  28,  30.  214;  S.  Germani.  663;  S.  Ger- 
mani  de  Autissiodoro.  661 ;  Gervasii  le  Lorain,  29;  Harpe.  663, 
670;  dellautefeuille,  66*;  S.  Hilarii.  28,  30,  662;  de  Hirondale, 
30,  663;  Hospitalariorum,  661  ;de  Houblier,  29;  Huohette,  663; 
Judae.  30.  670;  Latomorum.  670;  Lignorum.  28.  663;  Lo- 
tricum.  30;  vicus  Magnus  S.  Jacobi  ad  caput  iiigrum,  29,  30. 
367.  658;  v.  M.  sub  S.  Benedicto,  661;  v.  M.  supra  S.  Bene- 
dictum,  669;  Marche  Palu.  248;  Minoruni.  663;  vicus  Novus 
in  vico  S.  Genovefae.  28;  vicus  Nucum,  30,  368.  662;  de  Pa- 
veta,  29,  30;  Pergamenorum,  661;  Petri  Sarraceni  (Sarasini). 
30,  31.  363;  Plasterii  antiqui.  663;  Plastrarum  (Plautri). 
28,  :»,  661;  Poretarum,  29,  669;  Portae  Inferni,  367;  de  la 
Poupe,  31;  de  Quiquempoit,  261;  Sachalie,  663;  Septem 
Viarum,  .32*,  661;  Serpentis,  30,  663;  S.  Severini.  29.  30. 
664;  Sorbonae.  670;  S.  Stephani  de  Gressibus,  661;  Strami- 
num,  29,  31*,  167,  485,  578,  605,  673,  6/8;  Stupharum,  66*; 
S.  Victoris.  28.  30.  31,  665. 

Patriarchatus  : 
Alexandrinus,  v.  Guillelmls  de  Chanaco.  Humdertls 
delphinus  Viennensis.  —  Antiochenus,  v.  Geraldus  Otiio- 
Nis.  Raimundus  de  SALiiA.  —  ConstantinopoUtanus,  v. 
Henricus.  Huuolinus  (Malabranca)  de  Urheveteri,  Pe- 
TRus  Thomae,  Rolandus  de  Ast.  —  Gradensis.  v.  Dixus, 
Forta.nerius  Vassalli.  —  Hierosohjmitanus,  v.  Elias 
DE  Nahinali.  Guillelmus  (de  la  Gardb).  Guillelmus 
MiLiTis.  Petrus  de  Casa.  Petrus  de  Palude,  Philippus 

D'ALENf0N,   RaYMUNDUS  BeQUINI. 

Petrarca  (Franciscus)  eoclem  tempore  Romam  et  Parisios 
accersitus  ad  poeticam  lauream  recipieiulam  consilium  de 
Roma  Parisiis  praeferenda  sibi  datum  amplectitur,  501,  503. 

Petrasau  villa  (de)  hospitale  pauperum.  296. 

Portugaliae  rex.  c.  Alphonsus  rex  Port. 

Praelicatores  :  in  eorum  ecclesia  Paris.  qualibet  die  dominica 
ab  anticiuo  consuevit  celebrari  sermo  generalis  pro  Univ. 
Paris.,  489*;  quod  et  observabatur  Avenione  pro  illo  studio, 
417;  Praedicatorum  Minorumque  fratrum  privilegia  impe- 
tuntur  a  praelatis  Franciae,  8;  quae  illi  defendunt  dicentes, 
se  nequaquam  vilius  membrum  Univ.  Paris.  esse,  9,  14;  cor 
Philippi  III,  regisBYanc.  in  ecclesia  eorum  Paris.  reconditum 
ab  ipsis  retineri  non  posse  plures  magistri  theol.  Paris.  de- 
terrainant,  11;  Praedicatores  assentiunt  Philippo  IV,  regi 
Franc.,  quoad  convocationem  et  congregationem  Concilii  ge- 
neralis  in  causa  Bonifacii  pap.  VIII,  102* ;  Bencdictus  pap.  XII 
ceperat  consilium  immutandi  eorundem  constitutiones  sicut 
aliorum  Ordinum,   sed   non   perfecit   quod    tentaverat,    481*. 

Statuta  Cap.  gen.  :  an.   1286  commendatur  doctrina  ven. 

mag.  Thomae  de  Aquino,  6;  v.  I.  r.  Thomas  de  Aquino  0. 
P.;itema.  1287  ordinantur  quaedam  de  studiis  fratrum  in 
conventu  Paris.,  11;  a.  1189  de  mittendis  studentibus  Pari- 
sios,  33;  a.  1293  contra  quemdam  fratrem.  qui  licentiam  in 
theol.  Paris.  inscio  magistro  generali  acceperat,  62;  a.  1:301 
»*  Chart.  Vnic.  Pavis.  II,  1. 


de  scholis  Paris.  et  de  lic^entiandi.s,  92;  a.  1303  de  praesen- 
tandis  Parisiis  ad  m.^igisterium,  100;  n.  i:!05  de  lectore  prin- 
cipali,  119;  a.  1309  de  doctrina  Thomae  de  Aquino  tenenda  et 
de  libris,  138;  a.  1310  de  studio  linguarum  orientalium,  143; 
a.  1312  de  fratribus  a  studio  Paris  redeuntibus,  155;  a.  1313 
de  tenenda  doctrina  Thomae  de  Aquino  et  de  examine  scrip- 
torum  fratrum,  166;  a.  1315  de  sequenda  sana  doctrina  Tho- 
mae  de  Aqu.,  de  libris  et  bibliotheca,  de  studentibus,  173; 
a.  1316  de  pracsentaudis  baccalareis  Paris.  et  de  pracsentia 
magistrorum  theol.  ibidem,  178  ;  a.  1317  de  baccalareis  Paris. 
praesentandis,  203;  a.  1321  de  magistris  etlectoribus  princi- 
palibus,  241 ;  a.  1323  de  libris  ct  contra  artem  alchimiae 
exercentes,  271;  a.  1321  de  studiis,  275;  a.  1.325  de  ordine 
studiorum.  282;  a.  1328  de  mittendis  studentibus  Parisios, 
312;  a.  1329  de  doctrina  S.  Tliom<ae  de  Aqu.  scquenda,  cum 
sit  toti  mundo  utilis  et  Ordini  honorabilis,  329;  a.  1331,  ne 
magistri  faciant  expensas  in  suis  principiis,  344;  a.  1336  de 
litteris  testimonialibus  pro  studentibus  Paribios  mittendis, 
461 ;  a.  1:343,  ne  magistri  et  b.icc.nlarei  in  suis  principiis  ex- 
pensas  faciant,  538;  a.  1344  de  doctrina  S.  Thomae  de  Aq. 
tenenda,  550;  a.  1346  de  eadem,  591;  a.  1350  de  bursis,  quae 
magistris  aliisque  in  studiis  Paris.  et  Angliae  annuatim  per- 
solvi  debent,  658. 

-  .Assignationes  Cap.  gen.  baccalareorum  ad  legendas  Sen- 
tentias  Parisiis,  12,  130.  143,  148,  156.  167,  172,  173,  203, 
242,  271,  283,  292,  303,  312,  329,  339,  341,  417,  462,  473,  481, 
500,  519,  526,  5.38,  548,  550,  551,  591,  604,  619,  649,  658. 

Conventus  Avpnionensis,  Bononiensis,  Tolosanus,  Floren- 
tinus,  Magdcburgensis,  526. 

V.  Alanus  de  Stagno,  Albertus  Magnus,  Armandus 

DE  Bellovisu,  Arnaldus  de  S.  Michaele,  Aymebicus  de 
Magriano,  Ay'mericus  Placentinus,  Barnaisas  Vercel- 
LENSis,  Bartholomaeus  de  Anisyaco,  Barthoi.omaeus  de 
Bolsenheim,  Benedictus  de  Assignano  de  Cumis,  Beren- 
QARius  DE  Landorra,  Bernabdus  Baliste,  Bernardus 
de  Juzico,  Bernardus  Lombabdi,  Bernardus  de  Paule- 
tinis,  Bernardus  de  Ysblicis,  Bebtrandus  de  S.  Mi- 
CHAELE,  Bonikacius  de  Pignena,  Conradus  de  Alvbr- 
STAT  jun.,  Dominicus  de  Grima,  Durandus  de  Aueeliaco, 

DuRANDUS    DE    S.    PoRCIANO,    EcKEHARDUS   (DE    HOCHIIEI.M), 

Elias  Raimundi,  Ferrandus  Lupi,  Franciscus  de  Bel- 
LUNO  (Feanciscus  de  Teevisio),  G.  de  Odone,  Gaeinus 
de  Giaco,  Gaubeetus  de  Okoolio,  Gaueeidus  de  Serans, 
Gentilis  de  Roma,  Gerardus  de  Domaro,  Gerabdus  Leo- 
DiENSis,  GuiDO  Ebroicensis,  Guillelmus  Buchini,  Guil- 
lelmus  Caltot,  Guillelmus  de  Castbo  Reginaldi,  Guil- 

LELMUS    DE     COSTA,    GUILLELMUS     GBOSSI,    GuILI.ELMUS    DE 

Lauduno,  Guillelmus  de  Lens,  Guillelmus  Militis, 
GuiLLELMUS  Munerii.  Guillelmus  de  Palma,  Guillelmus 
DE  Parisius,  Guillelm.  Petri,  Guillelm.  Romani,  Guil- 

LKLM.     SUDRE,    HeMONGUS,  HENRICUS    DE    HEEVORDIA,    HeR- 

BEETUS  Senon.,  Hervaeus  de  Gieo,  Hervaeus  Natalis, 
Huoo  de  Marciaco,  Hugo  de  Vaussemain,  Jacobus  de 
Lausana,  Jacobus  Matiiaei,  Johannes  de  Allodio,  Johan- 
nes  de  Ambriaco,  Johannes  Aneredi,  Johannes  de 
Avebsa,  Johannes  de  S.  Benedicto,  Johannes  de  Cel- 
LERiis,  Johannes  de  Dambach,  Johannes  de  Duobus  Mon- 
tibus,  Johannes  Fortis,  Johannes  de  Lovanio,  Johannes 
DE  Melemberch,  Johannes  de  Molendino,  Johannes  de 
monciaco,  joiiannes  de  montelectorici,  johannes  de 
Neapoli,  Johannes  de  Palma,  Johannes  Picardi,  Johan- 
NES  Paris.  «  Quidort  »,  Joiiannes  de  Paema,  Joiiannes 
de  Podio,  Johannes  1'orcari,  Joiiannes  de  Pratis,  Johan- 

101 


802 


INDEX     RERUM. 


NES    DB    PUPIS,    JOHANNES    ReVOLLI,    JoHANNES    DE    SyACO, 

JOHANNES  Tauler,  Johannes  de  Turee,  Lupus  Alphonsi 
DB  S.  JuLiANO,  Mathaeus  de  Oesinis,  Michael  de  Furno, 
MuNio,    NicoLAUs  DE  Albeetis,   Nicolaus  de  Anesiaco, 

NlCOLAUS     BlAEDI  ,     NlCOLAUS      EyMERICI  ,      NlCOLAUS     DE 

Freauville,  Nicolaus  de  Gorham,  Nicolaus  Hanapis, 
NicoLAus  Roselli,  P.  Gotas,  Parisius,  Peregrinus  de 
Mercatore,  Petrus  de  Andeia,  Petrus  de  Caritate, 
Petrus  de  Maeicalmo,  Petrus  de  Palma,  Petrus  de 
Palude,  Peteus  de  Pieeto,  Peteds  de  Salgis,  Petrus 
DB  Strozzis,  Petrus  de  Taeantasia,  Petrus  de  Vitee- 
Bio,  Raymundus  Bequini,  Raymundus  de  Corsavino, 
Raymundus  de  Parisius,  Richaedus  de  Goi.onisfontibus, 

ROMEUS,     SlMON    LlNOONENSIS,    StEPHANUS     I)E    BiSUNTIO, 

Theodericus  de  Saxonia,  Theodoricus  Theutonicus, 
Thomas  de  Aquino,  Thomas  de  Neapoli,  Thomas  Wal- 
LEis,  Ubertus  Guidi,  Yvo  de  Cadomo. 

Praemonstratenses  :  iis  pei-mittitur  studiis  tlieologicis  Pa- 
risiis  insistere,  66;  ad  eos  extenditur  Constitutio  Benedicti 
pap.  XII  de  canonicis  reg.  ad  studia  miltendis  et  de  promo- 
tione  in  jure  can.,  623;  domus  eorum,  663»;  abbas  Praem., 
94;  V.  Guillelmus  de  Louvignies,  Ricaedus  Talhaeeeri. 

Fraepositus  mercantium  Paris.,  383;  v.  Stephanus  Mae- 

CEL. 

Praepositus  Paris.,  7,  82,  84, 86,  124,  496,  507,  524,  563, 574;  ab 
eo  juramentura  universitati  scholarium  praestandum,  3,  100, 
134,  623;  praep.  Guillelmus  Thiboust  tanquam  pcrjurus  de- 
nuntiatus,  91 ;  praep.  Paris.  condit  statutum  pro  chirurgicis, 
149*;  V.  Aegidius  Haquin,  Fieminus  de  Coquekel,  Guil- 
LELMUS  Gouemond,  Guillelmus  Thiboust,  Heneicus  Ta- 
perel,  Johannes  Ploibaud,  Oudardus,  Petrus  Belagent, 
Petrus  le  Jumeaux. 


S.  Quintini  in  Viromandia  ecclesia,  313. 

Villae  progenies  Porceiletorum,  71;  praepositus,  72*. 

S.  Quintinum  (apud),  183. 

R 

Raymundus  Lull  :  commendatur  a  Philippo  IV,  rege  Franc. 
tanquam  vir  bonus  et  catholicus,  144;  ejus  Ars  brevis  a  plu- 
ribus  raagisti-is  Paris  declaratur  bona,  utilis  et  necessaria. 
nihilque  continens  contra  fidem  catholicam,  140;  Charta, 
de  hoc,  quanquam  quaedam  dubia  continere  videatur,  sincera 
habenda  est,  142* ;  v.  I.  r.  Cancellarius  Paris.  et  Univers. 
Paris. :  Linguae. 

Romana  Ecclesia,  fidelium  omnium  mater  ct  mat'istra...,  ad 
quam  velut  ad  universalem  regulam  catholicae  veritatis  per- 
tinet  approbatio  et  reprobatio  doctrinarum,  declaralio  dubio- 
rum,  determiuatio  tenendorum,  et  confutatio  errorum,  280. 

Romanorum  rex,  v.  Carolus  Rom.  (et  Bohemiae)  rex. 

s 

Saccorum  fratres,  61,  62. 

Scotiae  rex,  42.5. 

Serfs  de  S.  Marie,  313*. 

Servi  B.  M.  V.  :  eriguut  ex  statuto  Capituli  generalis  a.   1328 

celebrati  collegiuin  pro  studentibus  sui  Ordinis  Paris.,  312. 

Clemens  pap.  VleditConstitutionera  pro  reformalione  ejusdem 

Ordiuis,  575;  v.  Accursius  Ord.  Serv.  B.  M.  V.,  Antonius 

101. 


DE  BoNONiA,  Clemens  Brunacci,  Johannes  Ord.  Serv.  B. 
M.  V.,  Petrus  de  Tuderto,  Urbanus  de  Bononia. 

Siciliae  regina,  617. 

Silvanectensis  Ecclesia  :  episcopus  ejusdem  est  conservator 
privilegiorum  apost.  Universitatis  Paris.,  149,  150,  151,  153, 
300;  sed  quorundam  privilegiorum  conservatorem  se  non  ha- 
bere  haec  conqueritur,  182,  183;  ipsa  statutum  facit  contra 
abusores  privilegiorum  apost.  in  curia  conservatoris,  177; 
Johannes  pap.  XXII  episcopis  Silvanect.  et  Paris.  injungit,  ut 
privilegia  apost.  Universitati  Paris.  concessa  obscrvari  cu- 
rent,  222,  223,  224;  statuit  praeterea  quaedam  contra  abusus 
officiariorum  in  curia  conservatoris,  283;  constituit  abbatero 
S.  Dionysii  exsecutorem  hujusmodi  statutorum,  284;  scribit 
etiam  episcopo  Paris.  de  eodem  argumento,  285;  nihilominus 
privilegiorum  apost.  causa  plures  immerito  excommunicantur 
vel  pecunia  mulctantur,  305;  abbas  S.  Genovofae  ut  subde- 
legatus  abbatis  S.  Dionysii  citari  facit  episoopum  Silvanect., 
qui  ut  conservator  illorum  contra  Universitatem  graviter 
excessit,  318;  Universitas  mittit  nuntios  ad  sedem  apost. 
coiitra  abusores  privilegiorum  apost.,  maxime  contra  Stepha- 
num  Lingonensem  vices  gerentem  conservatoris  ipsorum, 
482;  claudit  insuper  curiam  conservationis  hujusmodi,  499; 
haec  privilegia  suspenduntur,  497,  498;  suspensione  ablata 
praecipitur  conservatori,  ne  illis  abuti  praesumat  nec  alios 
abuti  sinat,  521;  statutum  Univ.  de  modo  habendi  litteras  a 
conservatoie  privilegiorum  apost.,  195,  306;  lis  inter  ipsum 
et  ep.  Paris  super  correctione  delinquentium,  600;  v.  Petrus 
Bareiere,  Peteus  Cailleu,  Petrus  de  Ceoso,  Robeetus 

DE  PlAILLIACO. 

Officialis,  V.  Johannes  Caronis. 

Vices    gerens  episcopi  Silvanect.  ut  conservatoris   priv. 

apost.   Univ.    Paris.,   v.    Petrus  Arcuerii,  Robertus  de 
Plaili.iaco,  Stephanus  Lingonensis. 

Sorbona  (de)  domus,  343,  562,  641  n.  15,  646  n.  24;  in  istius 
collegii  capella  vel  aula  fiant  disputationes  :  554,  555;  v.  1.  r. 
Aula;  inter  socios  hujus  domus  est  aequalitas  per  omnia 
observanda,  555;  ejusdem  priores,  v.  Gaufridus  Brito, 
Johannes  Malet,  Johannes  (de  Sybeegh,  Ziberghen)  de 
CoLONiA,  NicOLAUs  Fedep.ici;  magistrorum  ejusdem  procu- 
tores.65;  provisor,  v,  Petus  de  CEOsoep.  Silvanect.  ;  socius, 
V.  Albertus  Ranconis,  Elias  Corson,  Henricus  de  Lewis, 
Jacobus  de  Padua,  Peteus  de  Chapluco,  Thomas  Hibern. 

Summi  Pontifices.  v.  Benedictus  XI  et  XII,  Bonifacius  VIII, 
Clemens  V  et  VI,  Honoeius  IV,  Johannes  XXII,  Mae- 
TiNus  IV,  NicoLAus  IV.  V.  Tabulom. 


Tabellio.  v.  I.  r.  Univers.  Paris.  :  Notarius  publicus. 

Templarii  :  de  facto  eorundem  sententia  magistrorum  theol. 
fac.  Paris.,  125;  confessio  Jacobi  de  Molay  magistri  ipso- 
rum,  129;  v.  Galterus  de  Lienticuria,  Gaufeidus  de 
Chaenayo,  Geraedus  de  Gauche,  Guido  Dalphini. 

Thomas  de  Aquino  0.  P.  :  canonizatur,  273;  id  attendens 
Stephanus  episcopus  Paris.,  advocato  doctorum  consilio,  sen- 
tentiam,  quam  a.  1277  Stephanus  Tempier  contra  quosdam 
articulos  tulerat,  revocat  in  quantum  doctrinam  S.  Thomae 
de  Aquino  tangere  videtur,  cum  ipse  fuerit  et  sit  universalis 
ecclesiae  lumen  praefulgidum,  gemma  radians  clericorum, 
flos  doctorum,  Universitatis  Paris.  speculum  clarissimum  et 
insigne,  claritate  vitae,  famae  et  doctrinae  velut  stella 
splendida  et  matutina  refulgens,  280,  281 ;  de  doctrina  ejusdem 
V.  Praedicatores. 


INDEX     RERUM. 


803 


SS.  Trinitatis  et  Captivorum  Ordo  :  eorum  conventua  S.  Ma- 
turini  Paris.,  49. 

Turonense  majus  monasterium  :  ei  conceditur  a  Bouifacio 
pap.  VIII,  domos  ad  usum  studentium  Paris.  aediflcare 
posse,  03;  abbas  ejusdem,  94;  B.  Johannes  db  Blesis. 

u 

0niversitas  Parisiensis  {generatim)  :  nominatur  «  veneran- 
da  »,  5;  uberes  fructus,  qui  ex  isto  studio  per  scientiarum 
doctrinam  proveniunt,  54;  nullum  fere  orbis  angulum  iatet, 
quot  et  quantos  viros  Parisiense  studium  ad  illuminalionem 
gentium  divinitus  institutum  hucusque  produxerit  et  produ- 
cerejugiter  noii  dcsistit,  198;  simili  modo,  200,  28'J;  Univer- 
sitatis  Paris.,  ad  quam  de  cunctis  mundi  regionibus  illi  con- 
fluunt,  quibus  Deus  et  natura  perfectiones  humanas  deside- 
rare  concessit,  cuncta  collegia  mundi  reclitudine  disciplinae 
laudabilis  quam  regiminis  quiete  praecellit,  306;  ad  eandem 
veniunt  studiosi  de  longiuquis  partibus  cum  multis  incom- 
modis  tanquam  sitientes  aquas  vivi  fontis,  160;  ipsa  deplorat 
quaedam  detrimenta,  quae  patitur,  182,  183;  quae  olim 
multos  habuit  filios.  nunc  (c.  a.  1316)  infirmata  est  et  (an- 
quam  Rachel  plorat  fere  filiis  destituta,  quare  Johannes  pap. 
XXII  injungit  omnibus  ecclesiarum  praelatis,  ut  magistris 
et  scholaribus  Paris.  bencficia  ecclesiastica  concedant.  196. 
199;  ipsa  ad  meliorem  staium  reducatur,  234;  imprimis  re- 
moveantur  ab  ea  nigromantici  divinaloresque,  229. 

Universitas  Paris.  [Personae) : 

Bedellus  :  bedelli  non  jurati  non  intrent  in  congregationcs 

Univ.,  157;  statutum  de  puuitione  bedellorum,  171;  be- 
dellus  generalis,  v.  Jacobus  de  Pavillione,  Joil\nnes 
Candel,  Johannes  le  Vent,  Nicolaus  de  Cluniaco; 
bedelli  principales  septem,  sc.  quatuor  de  facultate  artium 
et  tres  de  ceteris  Iribus  facultatibus,  157;  bedelli  nationum, 
568;  Juramenta  bedellorum  et  subbedellorum.  1 85  sq.  ; 
X).  infra  Serviens. 

Bejauni.    i.  e.   scholares  nuper   advenieutes,   495,    497*; 

decretum  super  correctione  detractorum  eorum,  494,  523, 
709'',  714'';  bejaunorum  principales,  524;  bejaunia,  496,524. 

Deputati,  177,  656;    qui   habent  causas  coram  illis  venti- 

landas,  soli  compareant  (sine  cousiliariis  aut  advocatis),  254. 

Doctorandus  :  recipiatur   ab   eo   prius  juramentum  et   in 

solemnitate  ejus  uon  expendatur  ultra  sumuuira  3000  turon. 
argent.,  169. 

Doctores  et  Scholares.  211,  276. 

Illuminatores  et   S^;riptores,  487;   v.    Johanna  relicta  Ri- 

CHAEDi,  Johannes  Peesenal,  Ricardus  de  Montebaculo, 

Rogerus. 
Jurati,  non  jurati,  524. 

Librarii  et  Stationarii :  non  debent   sohere   tallias,   123 ; 

nomina  quorumdam.  189*,  1L'1,  192,  487.  531.  532,  657.  658*; 
juramenta  eoi-um,  97,  S8,  171,  188,  686;  qui  Statuta  Univ. 
jurare  neglexerint,  sunt  privandi,  179;  nomina  quorumdam 
hujusmodi  privatorum,  180;  statuta  de  ipsis,  190.  273,  530; 
librarii  principales,  librorum  taxatores,  532;  librorum  mu- 
tuatio  ab  Universitate  taxata,  107. 

y.»AEGIDIUS    DE    VlVAEIIS,    AGN^IS  GuILLELMI    DE  AUEE- 

-f    lianis,  Andreas   de   Senonis,  CnE><iT0PH0Eus  de  Rave- 

NELO,     CorllNUS     DE     TeENCIIEMEE,    CON^iAEDUS     ALEMANUS, 

Danie^   de   Loctey,  Gjytii--KIDUS  Brito,»Gaufridus  Buil- 

lane,»Gaufeidus  Buegondus,  «Gaufeidus  Le  Cauciiois, 

•Gaufridus  de   S.  Leodegaeio,»Gaufridus  Lothaeingus, 

-Gauf.  Le  Normant,'Gauf.  de  Vico  Novo,.Gilbeetus  de 


HoLLENDiA, 'Guidomaeus  de  Cuomeneuc,-Guillelmus  de 
Aueelianis,«Guill.  le  Bourgoignon,.Guill.  de  Caprosia, 
•GuiLL.  dictus  Cumbaculo,'Guill.  de  la  Cukia,  Guill.  de  ^j-- 

GaELANDIA,«GUILL.    LE  GeANT,  iGUILL.  Hbrberti,  >GUILL. 

DB  Pointona,  •Heneicus  de  Cobnubia,..IIenr.  Le  Franc, 
■•Henr.  Guilloti, 'Henr.  de  LEcnELADE,»HENE.  Nbuham, 
iHbebbrtus    db    Martray,  •Jacobus  BlanchetIj^Jac.  de 

TrECIS,'JaC.  DE  TR0ENCI0,.j0nANNA  RlCHARDl  DE  MONTE- 
BACULO,  ■  JOIIANNBS  DE  AnGLIA,  «JOH.  DE  BeLVACO,  •  JOH. 
BrITO,  ijon.  DE  FONTE,  •JOH.  DE  GaRLANDIA,  "JOH.  DE 
GUYENDALE,  «JoU.  DE  S.  LeODEGARIO,  «JoII.  MaGNI,  «JoH. 
MeILLAC,>J0H.  LE  NOEMANT,«JoH.  PARVI,<f0H.  DE  S.  Paulo, 

•  Joh.  Peesenal, 'Joh.  Pointona, 'Joh.  Pouchet,  •  Joh.  lb 
Prestee,  JoH.  DE  RES(is,-Jon.  Semee,-'Joh.  Vachet^^-Joh. 
DE  Vico  Novo,  «Maegaeeta  Jacobi  de  Troancio,  Marg. 

-NicOLAi  DE  Zelanda, -Matheus  de  Atrebato,- Math. 
Vavassor,  •Michael   de  Vacqubria,«Mich.   de  Vivariis, 

'NlCOLAUS  DE  BrANCHIS,<NiC.   DE  HlBERNIA,fNlC.   Peneler, 

-o^Nic.  Petit-Clerc, -Nic.   de  Scotia,.Nic.  Tirel, 'Nic.  de 

'   Zelandia, 'Pbteonilla    Petei    de  Perona,«Petrus  Bon- 

effant,.Peteus  de  Perona,«Poncius  Gilbosi  de  Noblans, 

■Radulphus  Aebatis,»Rad.  de  Varedis,'Rad.  de  Vbneriis, 

■RicHARDUs  dictus  Challamannio,-Rich.  db  Montbaston, 

•llOBBRTUS  DE  MlG0RNIA,.R0B.  SCOTI, 'ROGERIUS  MaRCOTB, 
•SlMON  L'EsCOLIBR.'STEI'nANUS  HlBERNICUS,-^TEPH.  SaVAGE, 

>Tiiomas    Anglicus,  «Tiiom.    de    Malobodio,  •Thom.    Nor- 

MANNUS.  «Thom.   db   Senonis, -Thom.    de    Wy'mondlkold, 

lYvo  Beito.»Yvo  Greal. 
Notarius  publicus  :  instituatur,  ne,  cum  magistri  et  scho- 

lares  fluant  et  refluant  rectorque  saepissime  mutetur,  negotia 

Universitatis  sub  oblivionis  velamine  transeant,  193;  v.  Ra- 

dulphus  Benedicti. 
Nuntii :  ad  Summum  Pont.  missi,  560,590;  juramentum 

eorum.  682.  T'.  i^ifra  Rotulus. 
Pergamenarii,  4S7 ;  jurati,  49;  contra  fraudes  et  malitias 

ipsorum  in  emendo   et  vendendo   pergamenum    statuuutur 

quidam  articuli,  50;  de  pergameni  venditione  apud  S.  Ma- 
turinum,  49;  V.  Feanciscus  pergamenarius,  Johannes  de 

Belvaco,  Nicolaus  ue  S.  Patu,  1'etrus  de  S.  P.\tu. 
Procuratores,  86,  177;  v.   Baetholomeus  de    Alkeeiis 

DE  Brice,  Johannes   de  Longueil,  Oliveeus  Salhadini. 

—  Rector,  35,  43,  65,  76,  86,  145,  177,  248,  249,  296*,  303, 
317.  318,  319,  338,  475,  482,  487,  49S,  507,  520,  531,  552,  023, 
656;  juramentum  ejusdem,  681;  eligentium,  682:  renovatur 
statutum  de  niocb  elcctionis  rcctoris.  158;  rectori  competit 
jurisdirtio  super  habitalionibus  scholarium,  249;  lis  de  prae- 
positione  reetoris,  606  sq.;  t<  rectori  et  Universitati  »  primum 
iuscribuntur  epistolae  Summorum  Pontificum  a.  1325,  279; 
rectoria,  251,  553. 

V.  Adam  de  Villanis,  Alanus  de  peopb  Ponteu,  An- 

DEEAS    DE   MONTE   S.    ElIGII,  DaVID  DE  RuDELBACH,  GaLTE- 

Eus  DE  Wardelaw,  Gerardus  de  Bechaya,  Geraed.  DE 
NOGENTO,     GlRALDUS    Lasboygas,     Guillelmus    Baston, 

GUILLELM.   DE  BODENIIAM,  GUILLELM.    BRITO.  GUILLELM.  DE 

ExcLUSA,  Guillelm.  de  Geinlaw,  Guillelm.  Maletincti, 
Hamo  Rioci.  Hebeetus  Uebani,  Hemerigus  de  Dacia, 
Henricus  de  Beuxella,  Heeveus  de  Roka.  Hugo  de 
MoNTiBus  viNOsis.  Jacobus  le  Franc,  Jacobus  Londe, 
Joiiannes  de  ;Vciiyers,  Johannes  de  Briquebec,  Johannes 

BURIDAN,  JoHANNES   DlACONI,    JOUANNES  GoREE,    JOHANNES 

Helegrins,  Johannes  de  Hourle,  Johannes  Moradas, 
JoHANNES  Rudolphi  de  Wesalia,  Johannes  Vate,  Johan- 
NES  DE  Veneta,  Jou.  de  Vimaktio,  Julianus  de  Mueis, 


804 


INDEX     RERUM. 


Lambertus  de  Summaveba,  Marsilius  de  Padua,  Nico- 
LAUS  DE  Janua,  Nicolaus  de  Vienna,  Oliverus  Salha- 
DiNi,  Paulus  Conili,  Petrus  de  Alvernia,  Pet.  de  S. 
Amore.  Pet.  Apostoli,  Pet.  Carpentarii.  Pet.  de  Dacia, 
Pet.  D'Encre.  Pet.  de  Laigniis,  Pet.  de  Novavilla, 
RicARDUs  de  Bily.  Robebtus  de  Pilmor.  Simon  de 
Hersino.  Simon  de  Weuchy,  Stephanus  de  Lingonis, 
Stephanus  de  Parisius,  Ulricus  Leupoldi,  Vincentius 
DE  Freyaco,  Yvo  de  Buxeria,  Yvo  de  Cordellis. 

Scholares  :  Universitati    scholarium    tenetur  praepositus 

Paris.  juramentum  facere,  3;  non  teneantur  dare  pignora  pro 
domibus  a  se  conductis,  81,  80;  de  et  super  causis  habita- 
tionuin  eorum  et  inquilinatuum  domorum  in  civitate  et 
suburbiis  Paris.  cognoscendi  jus  competit  Universitati  Paris., 
249;  item  capiendi  et  sigiliandi  bona  mobilia  scholarium 
iiitestatorum  decedentium  Parisiis.  124;  lis  hac  de  causa  inter 
Univ.  ct  capituluni  Paris.,  124;  utraque  pars  citatur  ad 
sedem  a|X)stolicam.  128,  131,  139;  alia  liujusmodi  lis.  294, 
296,  £98;  qua  composita  canonici  Paris.  interim  privati  resti- 
tuuntur  in  consortium  Universitatis,  300;  de  tenentibus 
hospitium  scholarium,  496;  scholarcs  determinaturi,  licentia- 
turi,  incepturi,  345 ;  tam  clerici  non  jurati  quam  non  clerici 
nec  jurati,  496;  statutum  de  siguandis  litteris,  quas  scho. 
lares  impetrant,  286 ;  de  litteris  scholaritatis,  315.  317 ;  litterae 
testimouiales  pro  sludentibus,  509;  nullus  in  aliqiia  facultate 
potcst  privari,  nisi  judicium  Universitalis  intervenerit,  327. 

Serviens,  v.  supra  Bedellus ;  v.  Henricus  le  Vavasseur. 

SoufRetus.  i.  e.  familiaris,  496  n.  4. 

Suppositum,  quando  hoc  nomen  primo  occurrat,  326*. 

U.xorati  magistri  Parisiis  regere  non  possunt.  39,  341. 

Dnlversitas  Paris.  [Res): 

Appellatio  :   statutum  de  consignandis  5  aut  10  solidis  ab 

iis.  qui  a  rcctore  et  procuratoribus  aut  a  deputatis  ad  Uni" 
versitatem  appellant,  176. 

Aula  =  schola  seu  camera,  in  qua  magislri  legebant.  308, 

344*  (uula  propria  seu  magistri);  aula  episcopi  Paris.,  314*. 
348,  693*;  Sorbonae,  344*,  554.  Actus  aulae,  v.  Fac.  theol. 

Bona  immobilia :  pratuni  clericorum,   pr.   Universitatis, 

230,  567;  de  platea  quadam  et  de  fossato  per  ipsam  facto  ante 
portam  S.  Germani  de  Pratis  et  lites  hac  de  causa  cum  isto 
monasterio,  42,  60,  215,  218,  412,  566;  lis  inter  ipsam  et 
abbatcm  Cluniacensem  super  e.\actione  de  domibus  qui- 
busdam,  412. 

Bursa  :  communis  bursa,  4;  bursa  unius  septimanae,  487*  ; 

quid  significet,  674*;  bursam  solvere  :;)a6'St))!,-  bursa  larga. 
670";  media  bursa.  479.  484;  bursarum   receplor,  520. 

Capellaniae,  34,  68,  71,  82,  95,  98*,  118,  286,  619.  646  n. 

29;  Univ.  Paris.  emit  quasdam  terras,  quarum  fructus  cedant. 
ut  videtur,  quibusdam  capellauiis,  91,  95,  131. 

Collegia  vel  domus  scholarium :  Bayeux,  662''.  671*;  Bo- 

norum  Puerorum,  24;  Cardinalis,  63*,  646  n.  12;  Choleti, 
625,  665^;  Corisopitense,  631  n.  29;  de  Haricuria,  631  n.  23; 
S.  Honorati.  543*;  de  Lupara,  24;  B.  Martini,  538*;  Nar- 
bonnae,  364,  367*,  637  n.  14  et  32,  641  n.  2  et  3,  655*,  662''. 
670;  Navarrae,  226,  346*,  447*.  670'';  Sorbonae.  u.  I.  r.  Sor- 
bona;  Sueciae,  663";  Thesaurarii.  670". 

Congregationes  :   magistri  non  regeutes   aut   beJelli   non 

jurati  in  illas  non  intrent.  157;  injungitur  abbati  S.  Geno- 
vefae,  ne  quem  illis  se  ingerere  permittat,  223;  illis  nullus 
intersit  nisi  juratus,  226;  congregatio  deputatorum,  171; 
congr.  plurimorum  mag.  et  schol.  in  capitulo  fr.  Praedica- 
torum,  161;  congregatio  generaUs  apud  S.  Maturinum,  26, 
33,  60,  76,  92,  97,  138,  144,  145,  157,  158,  159,  177,  179,  180, 


188.  192,  196,  226,  228,  386,  306,  315,  317,  335,  363,  412,  495, 

496,  498,  515,  523,  530,  5,33,  587*,  617,  620.  622,  623;  apud  S. 

Bernardum,  34,  134. 
Contributiones.   4.    186.   487;    ad   easdem    non   tenentur 

canonici   et  clerici  ecclesiae   Paris.,  339;  lis  hac  de  causa, 

510-514,552. 
Contumacia  :  statutum  de  eadem,  145. 

—  Convocatio :  lis  inter  Univ.  Paris.  et  facultatem  theol. 
super  convocatione  magistrorum  ejusdem  facultatis  ezorta 
componilur.  515. 

Cursorie,  ordinarie  legere,  561. 

Funera  :  ordinatio  de  eundo  ad  funera  magistrorum  actu 

regentium  in  quacunque  facultate,  20. 

Jubilaeus  annus,  sc.  is.  quo  licentiae  in  tribus  superioribus 

facultatibus  conferebantur,  quod  fiebat  secundo  quoqueanno. 
plerumque  impari.  371.  413*.  492,  692.  701,  702. 

Juramenta    magistrorum    trium    facultatura    superiorum. 

quando  veniunt  ad  congregationem  generalem,  685. 

Jus  civile  (leges) :  Parisiis  non  legitur,  156,  405  n,  4;  dis- 
pensationes  de  audiendo  et  legendo  nihilominus  Farisiis,  121, 
122*,  292.  V.  infra  Facultas  decretorum. 

Linguae  :  Raymundus  Lull  liortatur  Universitatem  Paris. 

ad  dirigendas  preces  suas  regi  Franc,  ut  propagandae 
fidei  christianae  causa  Parisiis  fundetur  studium  Arabicum, 
Tartaricum  et  Graecum,  83;  Concilium  Viennense  statuit, 
ut  linguae  Ilebraica,  Graeca,  Arabica  et  Chaldaica  in  quibus- 
dam  studiis,  etiam  Parisiensi,  doceantur,  154,  293;  linguas 
Hebr.  et  Chaid,  ibidem  docet  Johannes  Salvati,  228;  pro  suis 
expensis  summam  pecuniae  taxatam  a  personis  ecclesiasticis 
recipit,  237,  et  quidem  an.  1319,  718. 

Ordinarium  :   magnum,  326*,   501;   parvum,  326*,  444, 

716,  not..  Sept.  30. 

Privilegia  :  animadvertitur   in   detentores  chartarum,   in 

quibus  ea  inscribuntur,303;  Hugo  ep.  Paris.  privatur  de  col- 
legio  Universitatis,  eo  quod  illa  non  servasset,  333,  338,  341. 

Privilegia  apostolica  :  licentiati  Parisiis  in  aliqua  facultate 

possunt  in  ea  ubique  docere  et  regere  absque  novo  examine, 
55;  cf.  182,  183;  idem  privilegium  petitur  pro  magistris 
0.ionien.,  213;  reuovatur  a  Clemente  pap.  V  privilegium  Inno- 
centii  pap.  IV,  ne  scholares  Paris.  de  rebus  suis  eundo  vel 
redeundo  aliquid  solvant,  167;  apographum  privilegiorum 
apost.  transmittatur  Universitati  Tolosanae,  181;  ipsa  con- 
confirmantur  a  Johanne  pap.  XXII.  Ib2;  quaedam  privilegia 
apost.  pro  Univ.  Paris.  transcribuntur,  215;  et  renovantur 
ab  apost.  sede,  224;  privilegium  Gregorii  IX,  quo  prohibetur, 
ne  ullus  magistrorum  et  scolarium  Paris.  pro  quocumque 
delicto  ad  emendam  pecuniariam  solvendam  alicui  judici  in 
aliquo  compellatur,  3.33;  magistri  et  scholares  Paris.  possunt 
fructus  beneficiorum  suorum  etiara  in  absentia  percipere,  340, 
537  (quoad  magistros  et  scholares  in  theol.  facultate  tantum), 
574;  in  necessitatibus  eminentibus  Universitatis  omnes  sco- 
lares  ad  easdem  sublevandas  contribuere  tenentur,  161; 
abusor  quidam  privilegiorum  apost.  excommunicatur,  488; 
conservator  ipsorum  est  episcopus  Silvanectensis,  v.  I.  r.  Sil- 
Tanectensis  Ecclesia,  Summi  Pontiflces. 

Privilegia  regia :  magistri  et  scholares  Paris.  in  speciali 

garda  et  protectione  regis  Franciae  sunt,  120,  159,  174,  175, 
507,  593;  e.vimuntur  ab  exactione  mutuorum  a  rege  Franc. 
alias  (etiam  occasione  belli)  ordinatorum,  65.  113.  507,  574; 
non  molestentur  durante  bello  Flandrico,  75;  immunes  sunt 
a  quibuscumque  paedagiis,  79,  105.  114,  115,  507;  privilegia 
eorum  quoad  monetas  prohibitas,  122,  160,  168;  non  trahendi 
ad  judicia  extra  civitatem  Paris.,  507;  omnia  eorum  privilegia 


INDEX     RERUM. 


805 


recognoscuntur  et  confirmantur,  77,  94,  563;  juramentum 
militis  excubiarum  de  ipsis  servandis,  147 ;  v.  I.  r.  Franciae 
reges,  Praepositus  Paris. 

Rotulus :  singulafum  facultatum,  528*,  529*;  ipsae  deli- 

berant  de  mittendis  rotuiis  ad  papam  pro  providendo  ma- 
gistris  de  beneficiis  ecclesiasticis,  617;  nomina  hujusmodi 
nuntiorum,  617*;  v.  supra  Nuntii;  rotulus  facultatis  theol., 
624;  baccalareorum  in  theol.  facultate,  594,  654;  facultatis 
decretorum,  627;  fac.  medicinae,  629;  artistarum  vel  IV 
nationum.  558*.  632;  domus  Sorbonae,  529*;  juramenta 
ordinantium  rotulos,  6S2. 

Scientiae  inferiores,  sc.  grammatica,  logica,  pliysica,  etc, 

sint  via  et  fundamcntum  ascendendi  ad  superiores,  504,  688. 

Sermo  generalis  pro  Universitate  :  diebus  dominicis  apud 

fratres  Praedicatores,  489*.  507*,  622;  diebus  festivis  apud 
fr.  Minores,  499;  diebus  dominicis  et  festivis  iu  domo  Na- 
varrae,  226.  V.  Facult.  theol.  :  Coilatio ;  Meudicant. 

SigiUum  Universitatis,  158,  188  et  passun, 

Signeta,  quae  a  cancellirio  licentiandis  in  tribus  superiori- 

bus  facultatibus  pridie  licentiarum  mittuntur,  683*  sq.,  697  (2). 

Testimonialium  litterarum  Universitatis  forma,  509. 

—  Vota  Univ.  Paris.;  ipsa  assentit  convocationi  et  congre- 
gationiConciliigeneralisin  causaBonifaciipap.  VIII,  101;mittit 
Johanni  pap.  XXII  quasdam  litteras  in  facto  Jlichaelis  de 
Cesena,  330;  in  facto  flagellatorum,  655  sq. 

Universitas  Paris.  (Facultaten)  :  siiigularum  supplices  libelli 
necnon  rotuli  mittuntur  ad  Summum  Pontificem,  559*,  562*  ; 
V.  supra  Rotulus;  ipsae  deliberaut  de  conferendis  beneficiis 
ad  Universitatem  pertinentibus,  287;  statuta  pro  omnibus 
facultat.,  696. 

Facultas  theologica  :  studium  theologiae  Parisiense  princi- 
pale,  liberalium  quoque  artium,  quae  sint  praeparationes  ad 
illam,  156 ;  magistri  et  scholares  in  sacra  pagina  Parisiis 
commorantes,  67*;  jurameutum  magistrorum,  227;  modus 
convocandi  decanum  et  magistros  fac.  theol.  ad  comitia  ge- 
ueralia,  75;  lis  hac  de  causa  inter  ipsam  et  Univ.  Paris.,  76, 
575;  controversia  inter  ipsam  et  facultatem  artistarum  super 
praepositione  rectoris  Universitatis,  606;  determinatio  quo- 
rumdam  magistrorum  de  papatu  Bonifacii  VIII,  77;  hic  su- 
spendit  in  regno  Franciae  potestatem  licentiae  conferendae 
quoad  theologiam  et  jus  tam  canonicum  quam  civile,  donec 
Philippus  IV  rex  ad  meliores  sensus  redierit,  104;  Benedictus 
pap.  XI  eam  restituit,  113;  sententia  magistrorum  in  theol.  de  1 
faeto  Templariorum,  125;  item  de  pauperlate  Christi  et 
apostolorum,  274 ;  sententiae  quorumdam  magistrorum  theol. 
contra  tres  articulos  Spiritualium,  215;  contra  postillara 
Petri  Johannis  Olivi,  238;  facultatis  theol.  de  visioiie  beati- 
fica,  v.I.r.  Visio  beatifica;  facuH.  theol.  commendat  quos- 
dam  magistros  et  scholares  pro  beneficiis  eccles.  oblinendis, 
201,  202,  205,  207,  208 ;  Johannes  pap.  XXII  increpat  profes- 
sores  liberalium  artium  et  theologiae  de  negligentia,  200; 
idem  disponit  de  cetero  a  concessione  litterarum  pro  promo- 
tione  in  s.  theologia  abstinere,  411;  privilegium  Ordinum 
mendicantium  de  admissione  ad  lecturam  Sententiarum,  409; 
nullus  potest  legere  cursum  Bibliae,  nisi  studuerit  inibi 
septem  annis,  nec  permittatur  cuiquam,  exceptis  religiosis, 
Sententias  legere,  nisi  etiam  inibi  studuerit  decem  anuis, 
464,  692,  694  n.  7,  695  n.  10;  moderatio  hujus  statuti,  704 
n.  10,  38;  congregatio  generalis,  281. 

Actus  vesperiarum,  693*  n.  5;  actus  aulae,  in   quo  con- 

sistebat,  693*  n.  4,  5;  dies  aulae  suae,  344,  692. 

Aula,  V.  supra  Actus. 

Baccalareus   formatus,   perfectus,    402*,   573*,   597,  651, 


693*,  700;  statuta  pro  baccalareis  formatis,  700;  ad  quos 
actus  tenentur,  272,  551,  692  (13).  701  (49);  juraraenta, 
706. 

Baccalareus   Sen tentiarum,  ^assi»!;  statuta,  699;   jura- 

menta,  705. 

-  Bedellus,  700,703;  v.  Beenardus  bedellus. 

Biblicus   ordinarius,    694*    n.  6,   695*   n.   8,   698,   699; 

idera  ac  lector  Bibliae  biblice,  529,  537.  V.  infra  Cursus. 
Collatio  in  principiis  Seiitentiarum,  694  n.  6;   collatio  in 

vesperiis,  693  n.  5;   collationes  et  sermones.  699  (26.  27)  et 

passim. 
Cursus,  cursores  biblici  seu  in  theologia,  304*,  347.  529*, 

555,  594;  duos   cursus  legere,  1.  e.  duos  libros  S.  Scripturae 

legere,  694  n.  6,  8,  704  n.  23.  V.  supra  Biblicus. 

Cursus  in  lectura  Sententiarum,  649,  650. 

Decanus  facult.,   316*;   ejus  officium,   697;   per  quantura 

temporis  hoc  suo  officio  fungi  possit,  468*  ;  v.  Guillelmus  de 
LuMBRis,  JoiiANNES  DE  Blangiaco,  Puilippus  archidiac. 
Paris.,  ROBERTUS  de  Bardis,  Simon  de  Manesliis,  Thomas 
DE  Bailliaco. 

Disputationes  :  in  domo  Sorbonae,  344  n.  1,  5-54,  693,  695 

n.  14,  698  (17),  seu  Sorbonicae,  700  et  pa.wOT,- disputationes 
ordinariae,  698  (17);  de  Quolibeto,  69.3,  700  (34),  701  (43,  49, 
52),  702  (62);  in  Capitulo  gen.  Eremit.,  64*. 

Errores  :   Arnaldi    de    Villanova    libcllus    de    Antichristi 

adventu,  86;  cujusdam  monachi  de  Morigniaco  liber.  274; 
illius  partis  fratrum  Minorum,  qui  Spirituales  vocantur, 
articuli  tres.  215;  Johannes  de  Polliaco  eitatur  ad  curiam 
Rom.  propter  inconvtnientia  verba  contra  Ordines  fratrum 
Praed.  et  Min.,  220;  tres  propositiones  ejusdem  tanquam 
falsae  et  erroneae  damnantur,  243;  ab  ipso  revocantur.  245; 
Nicolaus  de  Ultricuria,  cujus  litterae  ad  fr.  Bernardum  0.  M. 
et  libellus  incipiens:  «  Exigit  ordo  executionis  »  comburantur, 
revocat  errores  suos,  586,  587*;  litterae  Clementis  pap.  VI  ad 
magistros  et  scholares  Paris.  de  studio  et  doctrina  nonnul- 
iorum  recentiorum  philosophorum  et  theologorum  sequentium 
doctrinam  antithomisticam  Nominalium,  587 ;  v.  Ecke- 
hardus,  Elias  de  Corsone,  Guido  de  Veeli,  Guillelmus 
OcKAM,  Henricus  Anglicus,  Joiiannes  Guyon,  Johannes 
DE  Janduno,  Johannes  de  Mikecukia,  Johannes  Ord. 
Serv.  B.  M.  V.,  JoHANNEs  Parisiensis,  Margaketa  Por- 
rette,  Maesilius  de  Padua,  Michael  de  Cesena,  Nico- 
LAUS  DE  Ultricukia,  Petrus  Johannis  Olivi,  Petrus  de 
Monteeegali,  Ricardus  de  Lxncolnia. 

Examina :  v.  infra  Quaestio  tentatoria;  licentiandis  non 

imponitur  singulare  examon,  684*  n.  6,  695*  n.  16;  generale 
tamen  examen,  683  (24). 

Jurameuta,  228,  683-685,  705. 

Lcctiones  Sententiarum  in    vacationibus,  v.  infra  Vaca- 

tiones;  lectio  prima  uovi  magistri,  694*. 

Licentia  :    quomodo   dabatur.    683;    juramenta   licentian- 

dorum  cancellario  praestanda,  684;  licentiandi  rigorosi.  gra- 
tiosi,  686;  v.  I.  r.  Cancellarius  Paris. 

Magisteriandi  actus  :  in  quo  consistebat,  685*   n.  6,  693* 

(in  aula). 

Mendicantium   religios.   sermones,   692  (14),  699  (26);  et 

S.  Bernardi,  privilegia  in  lectura,  699  (30),  701  (43);  praesen- 

tatio,  702.   V.  nomiiia  diversorum  Ordinum. 
Principia   Sententiarum,  444;  quomodo   tenebantur,   692, 

694*  n.  6,  700*,  704*  n.   37;   principia   Bibliae,   692,  694* 

n.  6. 

Principiatio  (inceptio)  in  theologia,  573,  603*  (in  aula). 

Quaestione^:  exspectatoria  (exspectativa),  693*,  704*  n.  20; 


806 


INDEX    RERUM. 


ordinaria,  V.  supra  Disputationes;  resumpta  sensu  stricto, 
694*,  700  (34),  704*  n.  20;  resumpta  in  quaestione  exspecta- 
toria,  69.3*  n.  5,  699  (25) ;  tentatoria  (tentatiTa),  695*  n.  16,699, 
702  (63),  704*  n.  24. 

Sorbonicae  disputationes,  v.  supra  Disputationes. 

• Statuta,  691,  697. 

Vacationes :  in  iis  non  permittitur  Sententias  legere,  401, 

697,  700*.  703  n.  3;  nihilominus  quidam  dispensautur,  400- 
402,  410. 

Vesperiae,  v.  supra  Actus. 

Facultas  decrelorum  :  uullus  potest  decretales  legere,  nisi 
prius  per  certum  tempus  audiverit  leges  et  jura  canonica,  465, 
466;  quidam  admittatur  ad  actus  scolasticos,  quamvis  non 
per  tres  annos  leges  audiverit,  522;  decretistae  non  legant 
sine  cappa  rubea,  465;  statutum  de  vestitu  scholarium  tam 
religiosorum  quam  non  religiosorum  necnon  de  recipiendis 
sedibus  in  disputationibus,  ac  de  deferendis  a  scholaribus  con- 
tinue  libris  in  scholis,  504,  707;  extra  clausum  Brunelli  non 
audiantur  jura  canouica,  504;  statuta,  695;  quae  debent  legi 
per  bedellum  communcm  quolibet  anno  in  principiis  lectio- 
num,  503,  707;  magistri  in  deci-etis  recipiant  monachos  Be- 
nedictinos  ad  lecturam  decretalium  et  decretorum,  480;  jura- 
mentum  eorum  qui  veniunt  ad  congregationem,  685  (26) ; 
nullus  doctor  potest  in  studio  Paris.  decretum  ordiuarie 
legere,  nisi  sit  ibi  doctoratus,  653;  eontra  hoc  statutum  con- 
ceditur  lectura  Raimundo  de  Salga,  653. 

Decanus  facultatis  decr.,  316*,  592;  v.  Jouannes  de  Fres- 

NEYO,  JoH.  de  Villa  Rosa,  Ricardus  Fabri;  scrviens  prin- 
cipalis,  V.  Alanus  Brito. 

Facultas  medicinae  :  dccreto  regio  prohibetur,  ne  quis  prac- 
sumat  chirurgicara  artem  exercere,  nisi  per  magistros  chi- 
rurgicos  fuerit  prius  eiaminatus,  149*;  ordinationes  de  apo- 
thecariis,  in  quibus  fit  mentio  librorum  Antidotarius  et 
Quidproquo  nominatorum,  268;  statutum  regium  de  apo- 
thecariis,  462;  Claricia  de  Rotomago  illicite  medicinam  prac- 
ticans  excommunicatur,  149;  lis  facultatis  med.  contra  practi- 
cantes  illicite  medicinam,  praesertim  Jacobam  Feliciae.  2.55 
sqq.;  nomina  illicite  practicantium,  256*;  iiiandatum  Johan- 
nis  pap.  XXII  contra  artis  medicinae  ignaros  et  vetulas  mu- 
lieres  Parisiis  medicinae  artem  exercentes,  285,  336;  suppli- 
catio  facultatis  ad  papam  contra  illicite  practicantes,  602; 
magistri  ejusdem  causas  epideiuiae  a.  1318  grassantis  necnon 
remedia  proponunt  sub  bi-evi  compendio  declarare,  023;  qui- 
dam  scholares  vel  baccalarei  probant  tempus  suae  audi- 
tionis,  250,  274,  282,  290,  322;  alicui  magistro  medicinae 
uxorato  conceditur,  actu  regendo  legere  posse  in  ista  facul- 
tate,  341 ;  lis  inter  illam  et  cancollarium  Parisiensem  de 
licentiandis,  349-399;  in  expensis  hujus  litis  causa  faciendis 
magistri  et  baccalarei  debent  contribuere,  391;  quaedam 
consuetudines  circa  licentiandos,  353;  per  quantum  temporis 
aliquis  teneatur  audire  scientiam  medicinae,  priusquam  ad 
legendum  in  ista  facultate  admiltatur,  379;  quaedam  con- 
suetudines  in  eadem  circa  liccntiandos  a  rege  Franc.  conflr- 
mantur,  .382;  juramentum  eorum,  qui  licentiam  in  ea  reci- 
piunt.  387;  juramentum  corum  qui  veniunt  ad  congregatio- 
nem,  683  (26);  baccalarei  praesentandi  cancellario  Paris.  pro 
suis  licentiis,  393,  394;  statutum  de  promovcndis  ad  magiste- 
rium  et  dc,  baccalareis  magistrorum,  454;  de  disputationibus, 
492;  licentiantur  quidam  in  medicinae  facultate,  500;  congre- 
gatio  apud  S.  Maturinum,  349;  apud  S.  Genovefam  parvam, 
480. 

—  -  Bedellus,  v.  Philippus  de  Layaco. 
Decanus,  150,  151,  153,  256,  263,  266;  v.  Adam  de  Fran- 


covilla,  Franciscus  de  Castello,  Girardus  de  S.  Desi- 
DERio,  HuGo  Sapientis,  Johannes  de  Villanova,  Petrus  de 
Bonakide,  Philippus de  Cukia, Reginaldus  de Cornemara. 

Procurator,  384,  385;  v.  GuiDO  Fabri,  Guillelmus  de 

VeNATO,  JoHASNES  DE  S.  NiCOLAO,  JoHANNES  PlPE. 

Facultas  artium,  515,  516,  517;  discordia  inter  ipsam  et  facul- 
tatem  theol.  pro  platea  S.  Germani  de  Pratis,  76;  ipsa,  quae 
est  fundamentum  omnium  aliarum  facultatum,  tamen  inter 
omnes  lapsa  cst  in  studio  Paris.,  quare  ad  relevationem  ejus- 
dem  quaedam  ordinantur,  184,  187;  de  electione  rectoris 
Univ.,  26;  quando  quis  ad  reddendura  principiact  communes 
inhabilis,  27;  dc  obligatione  officialium  ad  refundendum  re- 
cepta  sui  officii  tempore  exspirato  ejusdem  et  de  electione 
procuratorum  singularum  nationum,  21;  quilibet  magister 
tcnetur  nomina  scholarium  suorum  scribere,  ut  discernantur 
scolares  boni  et  legitimi  a  ficticiis,  35;  nullus  magister  sibi 
procuret  scholares,  46;  in  disputationibus  nullus  sine  licentia 
tenentis  disputationem  arguat,  485;  statutum  de  magistrorum 
habitu,  486;  nullus  possit  incipere  nisi  die  qua  legitur  ordi- 
narie,  493;  staluta  de  ordine  legendi,  696. 

Auditio,  apud   S.  Genovefam,   apud   Nostram   Dominam, 

quid  significet,  676*,  677*. 

Bedellus,  v.  Jacobus  de  Pavilhone,  Nicolaus  de  Che- 

ziaco. 

Congrcgatio  apud  S.  Julianum  Pauperem,  36,  56,  216,  475, 

485;  apud  S.  Maturinum,  46,  486,  494;  apud  S.  Jacobum, 
43. 

Deterrainare,    quid   significet,  673* ;  determinatores,   de- 

terminantes,  24,  673;  subdeterminatores,  subdcterminantes, 
ibid. 

Errores  :  doctrina  Okannica,  485,   505,  680;  Clemens  VI 

de  doctrinis  philosophicis  Parisiis,  587. 

Examen  :  S.  Genovetae,  520;   S.   Genovefae  examinatores 

quae  observare  debent  in  examinibus,  17;  articuli,  quos  hac 
de  re  jurare  tenentur,  18;  duo  examina  ante  licentiam 
apud  S.  Genovcfam,  676*;  unum  apud  Nostram  Dominam, 
ibid.;  superius,  inferius,  56*. 

Juramenta  in  artibus,    tam  examinatorum,  tam  exami- 

nandorura,  licentiandorum  alioruinque,  17,  474,  672-682. 
V.  Tabulam,  n»  1185. 

Libri,    qui   in    facultate    artiuin    lcguntur,    45;    quorum 

auditio  a  determinantibus  et  licentiandis  exigitur,  673,  678. 

Licentia,  quomodo  dabatur,  679;   licentiandorum  examen, 

V.  supra  Examen. 

Nuntii  ad  Summura  Pontificem  missi,  606. 

Scripta  paruni  cognita  quorumdam  arlistarum  saec.  xiii, 

65*;  V.  Petrus  de  Alvernia,  rector  Univ.,  Petrus  de  S. 
Amore,  Sigerus  de  Brabantia,  mag.  art.  (ut  in  Indice 
person.  corrigas). 

Unlversitas  Paris.  {Nationes)  :  Gallicorum,  Picardorum , 
Normannorum,  Anglicorum,  485,  486,  632;  Gallicati,  Picar- 
dati  (Picardizati),  Norraannati  (Normannizati),  Angliciti,  19*, 
475;  singularum  nationum  patroni,  48*;  procuratores,  28, 
65,  246;  ipsi  inscribant  nomina  sua  et  diem  clectionis  in  re- 
gistro,  21;  bedelli  et  scrvientes,  35,  5ti8;  scolares  non  impe- 
diantur  audire  extra  suam  nationem,  46;  supplices  libelli 
singularum  nat.  ad  Suramos  Pontifices,  559*. 

Natio  Gallicana,  habet  has  provincias  :  sc.  Parisien.,  Senonen., 
Remen.,Turonen.,Bituricen.,445,632;statutum  de  refunden- 
dis  a  procuratore  perceptis  tcmpore  olficii  sui  eodem  exspirato, 
uecuon  de  statu  determinantium  et  subdeterminantium,  24; 
de  eo,  quod  magistri  recipere  possint,  si  detcrminantibus 
careant,  119;  quaestio  super  habilitate  vel  iuhabilitate  iutran- 


INDEX     RERUM. 


807 


tiuni  electionem  rectoris,  117;  ne  quis  magister  duo  liabeat 
officia,  23S;  de  taxatione  scholarum  et  de  determinautibus, 
241;  de  visitandis  scholis  quinque  provinciarum  et  de  summa 
pecuniae  a  determinantibus  ipsis  solvcnda,  301 ;  de  modo  sol- 
vendi  scholas  vel  aulas  legentium  extra  vicum  Straminum 
et  de  numero  determinantium,  308,  332;  <le  resumptione  lec- 
tionum  et  de  designando  in  singulis  comitiis  rectoriis  aliquo 
magistro  pro  electione  novi  rectoris,  143;  statutum  de  jura- 
mento  licentiandorum,  520;  ne  magistri  vocentur  a  procura- 
tore  ad  ordinandum  nisi  die  quo  in  scholis  actu  legitur,  539; 
de  praesentia  ad  missam  communem,  270;  de  sacris  cele- 
brandis  et  de  jure  magistrorum  in  pcrcipiendis  refusionibus, 
466;  inventarium  rerum  existentium  in  archa  nationis,  489. 

Bedellus,  subbedellus,  serviens,  270;  v.  Colinus,  Jacouus 

DE  Pavilliose,  Joiiannes  I)E  Pavillione,  Nicolaus  ue 
Cheziaco,  PEteus  bedellus. 

Congregatio  :  apud  S.  Julianum  Pauperem,  117.  270,  307, 

308,  466,  520,  529;  apud  S.  Maturinum,  119,  443;  apud  S. 
Bernardum,  332. 

Examinator  baccalareorum    per  cancellarium   licentiando- 

rum,  V.  Joiiannes  Petri  de  Caloee. 

Proeurator,  117,  363,  366,  445;  v.  Bernardus  de  Haer- 

MOIS    DE   VlLLACAMPI,    GerALDUS  LaSBOEGAS,  GuILLELMUS 

Brito,  Guillelmus  de  Nemosio,  Huqo  de  Tornadoeo, 
Nicolaus  de  Villanis,  Petrus  de  S.  Floro,  Remy  dk 
ViNEVAiEE,  Simon  de  Pegommeriis,  Stephanus  Guillani, 
Stephanus  de  Lingonis. 
Natio  Picardorwn  :  statuta  notabilia  quoad  ofliciarios  omnes 
(procuratorem  generalem,  receptorem,  examiiiatores  determi- 
nantium  et  licentiandorum,  necnon  procuratores  festorum  S. 
Catharinae  et  B.  Nicolai)  et  negotia  hu'us  nationis,  323;  de 
pecunia  a  scho'aribus  dioec.  Ambi.men.  solvenda  pro  missa 
in  festo  S.  Firmini,  314;  contra  magistros,  qui  a  vesperis  die 
veneris  et  a  missa  die  sabbati  absunt,  460;  deinceps  nullaliant 
statuta  nisi  a  magni  ordiuarii  principio  usque  ad  Pascha, 
501;  statutum  de  ordinanda  pecunia  nationis,  de  pulsatione 
horarum,  de  vesperis  et  missis,  608;  nationes  Picard.  et 
Norm.  agunt  in  curia  Parlamenti  contra  episcopum  Silvanect. 
tanquam  conservatorem  privilegiorum  quantum  ad  exer- 
cendam  jurisdictionem  in  delinquentes,  592. 

Bedellus  magnus.parvus,  325. 

Congregatio  apud  S.   Julianum  Pauperem,  460,  609;  apud 

S.  Maturinum,  323,  344. 

Procurator,  344;  v.  Jon.  de  Veevino,  Peteus  de  Lupi- 

saltu,   Peteus  Scutie,  Kodeetus  de  Septem  Vallibus. 

Scholares  nat.  Pic.  habent  conUictum  cum  scholaribus  Nor- 

mannis,  313. 

Natio  Normannorum  :  statutum  de  modo  custodiendi  pccu- 
niam  natiouis  et  reponendi  in  arca,  25;  de  debitoribus,  72; 
de  modo  vocandi  magistros  ad  ordinandum  de  pecunia 
nationis,  138;  de  tartis  solvendis  ab  incipientibus,  236;  de 
inscribendo  festo  S.  Romani  in  Kalendario  nationis  et  cjus 
observatione,  288;  de  modo  eligendi  officiarios  ratione  fabae 
nigrae,  455;  de  vesperis  die  veneris  et  de  missa  die  Sab- 
bati,  necnon  de  salario  recefjtoris  nationis,  examinatorum 
determinantium  atque  scriptoris  nationis,  472;  de  modo  cu- 
stodiendi  pecuniam  nationis  et  quo  tempore  de  ea  possit 
distribui  et  ordinari,  533;  statutum  super  iiijuriis  alicui  e 
natione  illatis  et  de  solulione  scholarium  natiouis,  604 ;  con- 
flictus  nationis  cum  alia  natione,  313.  538  sq. 

Congregatio  :  apud  S.  Julianum   Pauperem,   25,   72,   288. 

455,  604;  apud  S.  Maturinum,  237,  472,  517. 

Procurator,  25,  73, 363,  366;  v.  Gaufridus  de  Vastinelli, 


GeIMERIUS    BONIFACII,    GUILL.     DE    HUMDERVILLA,    JoH.     DU 

Tesiee,  JOH.  Maueitii. 

Servienscommunis,  25;  subbedellus,  v.  Guillelmus  sub- 

bedellus. 

Natio  Anglicana  :  statutum  de  electionibus  ad  officia  et  magi- 
stratus  tam  ejusdem  nationis  quam  totius  Univ.  conditur  ad 
exstirpandam  rixam  et  discordiam.  quae  super  his  electionibua 
orta  erat  inter  «  provinciam  Anglicam  »  et  undccim  regna 
coustituentia  «.  provinciam  non  Anglicam  »,  405;  de  arca 
trium  clavium  habenda  et  de  computo  faciendo  a  receptore, 
527*. 

Bedellus,    serviens,   u.    Coneadus    serviens    principalis, 

Maueitius  Suecus,  Simon  bedellus. 

Congregatio  apud  S.  Maturinum,  406. 

Procurator,  363,  360;  v.  Albertus  Ranconis,  Andeeas 

Feeouati,  Christianus  de  Elst,  Coneardus  de  Suetia, 
GoDEi-EiDus  DE  Paechim,  Guillelmus  de  Geinlaw,  Hen- 
Eicus  DE  Heene,  Henricus  Holoohe,  Henricus  de  Os, 
Henricus  de  Unna,  Johannes  Mathie,  Johannes  Rudol- 

PHI,    JOHANNES    SCOTUS,   MathIAS  LaURENCII,  MiCHAEL   DE 

Dacia,  Petbus  Winter  de  Dacia,  Ricardus  de  Foqou, 
Theodoeicus  Bor. 

Universitates  scu  studia  generalia  praeter  Paris.  : 

Aurelianensis  :  magistri  et  scholares  Aurel.  sunt  in  jure  peri- 
tiores  quam  Paris.,  14;  illi  non  molestentur  durante  bello 
Flandrico,  75;  harengae,  696  n.  4;  ibi  leges  tradantur,  sed 
non  creentur  magistri  theologiae,  156. 

^''lenionensis,  560,  617. 

Bononieasis,  151,  174,  276*,  517,  575*;  statuta  juristarum, 
68;i,  719;  theologiae,  693*;  fundatores  studii  theol.,  536*. 

Coloniensis :  statuta  facult.  theol.,  693*,  697*,  704*. 

Ciiriae  Romanae^  154,  560*. 

Florenlina,  v.  Peteus  de  Strozzis. 

Heidelbcrg. :  statuta  theol.,  693*. 

Ilerdensis,  719. 

Montisi.essulana.  168,  545,  .546.  557*,  659;  ibi  non  nisi  praevio 
examine  admittitur  magister  vel  licentiatus  Paris.  contra 
privilegia  apost..  182,  184. 

Neapolilan'1 ,  203.  276*,  400.  543. 

Oxoniensis,  151;  ibi  nonnisi  praevio  examine  admittitur 
magister  vel  licentiatus  Paris.  contra  privilegia  apost.,  182, 
184;  pro  ipsa  petitur  simile  quo  gaudent  Parisienses  privi- 
legium.  ut  sc.  magistri  vel  licentiati  ejus  ubique  incipere  et 
docere  valeant  sine  novo  examine,  213;  Oxoniense  studium 
est  Parisiensi  quamvis  excellenter  nobili  antiquius  tempore, 
269;  cancellarius  Oxonicnsis,  v.  Joiiannes  Luteell. 

Patavina  seu  Paduana.  659,  720;  statuta  juristarum  an.  1301 
sqq.,  686*,  719. 

Papiensis,  547. 

Perpiniani :  statuta  facultat.  theol.  an.  1459,  704  n.  24. 

Perusina,  276*;  statuta,  719. 

Pragensis,  604*,  65!). 

Salamantina,  154,  558*. 

Tolosana,  168,  212,  276*,  571;  eidem  transmittitur  ab  Univ. 
Paris.  apographum  omnium  privilegiorum  apost.,  cum  raa- 
gistri  et  scholares  Tolos.  ea  qua  Parisienses  gaudent  frui 
debeant  libertate,  181;  ibi  non  consuevit  tribui  magisterium 
in  theologia,  451;  quidam  licentiatus  ibid.,  546;  statuta 
theol. ,  693*;  cancellarius,  v.  Johannes  de  Castronovo; 
rector,  v.  Johannes  de  Veeuhola. 

Urbe  [de),  276*. 

Vindobon.,  646  n.  29;  statuta  facult.  tlieol.,  693*.  697»,  704 
n.  20. 


808 


INDEX     RERLM. 


V 


Tallis  Gerardi  dioec  Paris..  34. 

Vallis  Scholarium  Ordo;  ejusdem  ecclesia  Paris.,  7,  68;  statutum 
Capituli  generalis  de  mittendis  12  fratribus  Parisios  ad  stu- 
dendum.  234;  v.  Gregorius  Ord.  Vallis  Scol.,  Jacobus  de 
Reoai.iloco.  Laurentius  de  Pollengio,  Petrus  de  Ver- 

BERIA,  SlMON  DE  VaLLE  ScOLARIUM. 

Ticennae.  509. 

Ticennarum  nemus,  426.  429. 

Tiotoris  (S.)  monasterium  0.  S.  A.  Paris. :  ipsum  vendit  Eremitis 
S.  Aug.  quamdam  peciam  terrae.  8;  abbas  et  conventus  sunt 
boni  et  etiam  legitimi  scholares  Paris.  in  theol.  facultate  stu- 
dentes,  138;  statutum  de  studentibus,  153;  pro  hoc  mona- 
sterio  supplicat  Universitas  Paris.  Johanni  pap.  XXII  de  con- 
firmandis  quibusdam  redditibus  ab  ecclesia  Paris.  hucusque 
receptis,  208. 

Abbas,  133»,  139,  343*.  488',  518,  553;  u.  Aubehtus  ablas 

S.  Victoris,  Guillelmus  de  Laudo.  Johannes  de  Palatiolo; 
canonici  s.  conventuales,  v.  Adam,  Gerardus,  Petrus 
Comestor.  Richardus;  prior,  136*;  v.  Nicolaus  prior  S. 
Victoris. 

Tiennense  Conciliuni,  v.  Concilium  Vienneme. 

Tiennengis  Delphinus;  v.  Humbertus  delph.  Vienn. 


Viromandiae  ballivus,  71. 

Tisio  beatifica  :  opinio  Johannis  pap.  XXII  de  ea,  414  sqq. ; 
cui  objicilur.  quod  non  sit  magister  in  theologia,  414;  ei  tam' 
adhaerentes  quam  adversarii  in  hac  materia,  415;  inter  hos 
praeter  Durandum  ep.  Melden.  eminet  Thomas  Walleis 
0.  P.,  qui  carceri  mandatur,  415;  Johannes  scribit  hac  de 
causa  tam  regi  quam  reginae  Franciae,  415,  416,  417,  425. 
42fi,  4;J8,  437.  440;  huic  regi  destinat  libellum  de  visione 
beatifica,  418,  427;  judicium  magistrorum  in  Curia  existen- 
tium  super  18  articulis  e  libello  Duraiidi  ep.  MelJen.  et  e 
sermone  et  tractatu  Thomae  Walleis  excerptis,  418;  Arnaldus 
de  S.  Michaele.  0.  Praed.,  etGeraldus  Othonis,  0.  Min.,  Pa- 
risiis  de  visione  beat.  praedicant,  42il";  litterae  29  magistrorum 
Paris.  ad  r(gem  Franciae  de  statu  animarum  corpore  eiuta- 
rum,  429;  ad  Johannem  pap.  XXII.  432;  de  cousistoriis  per 
istum  hac  de  recongregatis,  434;  professio  Johannispap.  XXII, 
qua  opinionem  suam  de  animabus  a  corporibus  separatis 
revocat,  440 ;  nomina  magistrorum,  qui  cum  Benedicto  pap.  XII 
quaestionem  de  visione  beatifica  examinabaut,  453. 

w 

Wissant  (apud)  passagium  :  libertas  ejusdem  conceditur  a  rege 
Franc,  de  consensu  comitis  de  Bolonia,  magistris  et  schola- 
ribus  Paris.,  159. 


IMPRESSUM    PARISIIS    ATQUE    ABSOLUTUM 
Anno  M  DCCC  LXXXXI 

APUD  FRATRES  DELALAIN 

UNIVERSITATIS    GALLICAE    TYPOGRAPHOS 

VIA   A  SORBONE   DICTA,   SUB   CICONIAEUM   SIGNO,   COMMORANTBS, 

SUMMO  SCHOLARUM  PUBLICARUM  MAGISTRO 

SUMPTUS  EX  AERARIO  SUPPEDITANTE. 


0 


PLEASE  DO  NOT  REMOVE 
CARDS  OR  SLIPS  FROM  THIS  POCKET 

UNIVERSiTY  OF  TORONTO  LIBRARY 


LF 
2163 
AU 
tA. 

Paris.  Universite 

ChartulariTim  Universitatis 
parisiensis 

---"