Skip to main content

Full text of "Commentarii critici ad Thucydidem pertinentes"

See other formats


Google 


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world's books discoverable online. 

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. 

Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 


Usage guidelines 


Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 

We also ask that you: 


Ἔ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for 
personal, non-commercial purposes. 


* Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 


* Maintain attribution The Google watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 


* Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 


About Google Book Search 


Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 
a[nttp: //books . google. com/] 


pv. 53 


3Barbarb College Xibrarp 


From the 
CONSTANTIUS FUND 


Bequeathed by 
Evangelinus Apostolides Sophocles 
Tutor and Professor of Greek 
1842-1883 


For Greek, Latin, and Arabic 
Literature 


- 


COMMENTARIT CRITICI 


^ 
D 


AD THUCYDIDEM PERTINENTES. - 
DNE ... | 
| | i ; | B . , sa . " 
(dq E ' | SCRIPSIT ] 
Y m ul ᾿ ΤῊΝ - 
MM ΄ τς 
| CAROLUS. HUDE : 
x . V ᾿ . " - 
T ! — e í / ^4 
00 » : 
(Insunt codd, Laur. et^ Vatic. libr. .VII οἱ VIII. collationes.) 
. ( 
] | EL | E Ζ . ^ 
8 ^N EU 
| E O3 τς ὦ, 
| -3 τ HAUNIAE NDCCOLXXXVIIL. EM 
o0 IN LIBRARIÁ GYLDENDALIAN N À. οἷς 
“ , ΤΥΡΙΒ S aAERIARIS) | . . 
- ͵ | | | 4 
I 


COMMENTARII CRITICI 
AD THÜCYDIDEM PERTINENTES.. 


SCRIPSIT 


MM 
CAROLUS HUDE. 


—-—.-—--.-—-- 


(Insunt codd. Laur. et. Vatic. librr. VII et VIII collationes.) 


HAUNIAE MDCCCLXXXVIII. 
IN LIBRARIA GYLDENDALIANA (F. HEGELII ET FIL.). 


TYPIS GRAEBIANIS. 


Gt £5.57. 


n Cot] 
ΩΝ hr Ε 


AUG 19 1910 


LIBRARY: - 


Hanc disseríationem Facultas philosophica Universitatis 
Hauniensis dignam judicat, quae ad Doctoris honorem et 
nomen auctori comparandum publico examini subjiciatur. 


Hauniae d. XX. Februarii MDCCCLXXXVIII. 


Ludv. F. A. Wimmer, 


Decanus Fac. philos. 


- 
΄ 


Cc 


Index rerum. 


Pag. 
Praefatio. . . . ...... 22 ll lll lll, 1 
Pars prior De locis librorum VII et VII discrepantia codd. Laur. et 
Vatic. insignibus quaeritur. 
Libr VIL . . . . . ..... 2... erre νος 8 
Libr VII. . . ........... lr rre ss 42 
Indes . . . ............. cll cr len δῦ 
Pars posterior. De locis quibusdam librorum III et IV discrepantia 
corruptioneve codicum insignibus quaeritur. 
Liber III . . ............-.^.2^.^-.2-.25.2^5.25^.^5. 90 
Libr IV... ........ l.c ΕΞ ΕΞ ΞΕ ΕΕ 118 
Index locorum obiter correctorum explicatorumve MD 146 


Index discrepantiarum quae codd. Laurentiano (C) et Vaticano (B) 
cum ed. Stahliana (ster. 1874) intereedunt . . . . . . . . . . 147 


χαλεπὰ .. παντὶ ἑξῆς τεκμηρίῳ πιστεῦσαι. 


PRAEFATIO. 


Opus Thucydidis, principis fere scriptorum Atticorum, vitiis 
et plurimis et gravissimis oblitum ad nos pervenisse, praeter- 
quam quod testimoniis et grammaticorum (cf. Stahlii ed. ster. I 
praef. pag. XXVII) et lapidum (efr. quae Kirchhoffius in Herm. 
vol. XII disseruit) diserte confirmatur, quicunque paulo intentius 
rem examinaverit, facile dabit. Quo magis nullam adhue edi- 
tionem universo apparatu critico ex optimis codicibus ducto 
instructam prodiisse dolendum est. Contextus enim qui hodie 
vulgatur 7mm. Bekkeri maxime curis constitutus est (ed. prima 
Berol. a. 1821 prodiit, emendatiores ibid. aa. 1832. 1846. 1868), 
qui quanquam et paucis libris mserr. melioris notae adhibitis 
magnaque ex parte satis accurate collatis et acumine ingenii in 
emendatione scriptoris moderate et feliciter exercendo de opere 
Thueydideo optime meritus est, iudicio tamen saniore quam 
subtiliore in testimoniis codicum aestimandis utebatur. Codices 
quorum ad fidem Thucydidem recensendum sibi proposuit hi 
sunt: Cisalpinus sive Italus (A), Vaticanus (B), Laurenttianus (C), 
Marcianus (D), Palatinus (E), Augustanus (ΕἾ, Monacensis (G); 
quibus nostra memoria (a. 1867) accessit Londinensis sive Bri- 
tanniCus (M), quem Stahlius editioni Tauchnitzianae primus 
adhibuit. Horum omnium antiquissimus esse videtur Lauren- 
(ianus, quem qui artem palaeographicam quam vocant accura- 
tius coluerunt intra annos 900—950 p. Chr. n. scriptum esse 
existimant!; ei aetate proxime aecedunt Vaticanus, Palatinus, 
Londinensis, Italus; aliquanto recentiores sunt Monacensis, 


! Cf. coll. Florent. facsim. palaeogr., edd. Vitelli et Paoli, 1885. Fascic. 
II tab. XVIII. 
1 


— 


2 


Augustanus, Márcianus, quorum quem postremum posui nullius 
fere auctoritatis esse constat. Omnes ad unum idemque arche- 
typum vel recensionem principalem referendos esse, communitate 
mendorum glossematumque plurimorum satis indicatum est; sed 
duae codicum quasi familiae inter se discernendae sunt, quarum 
altera libris Vatic., Pal., Ital, Aug., altera Laur. et Monac. 
solis continetur; peculiarem quendam loeum habet Londinensis, 
qui memoriam modo cum his modo cum illis consentientem 
praebet. 

Diffieilior oritur quaestio, cum de eodicibus non solum 
vetustate et cognatione, sed etiam bonitate et sinceritate aesti- 
mandis agetur. Bekkerus, quem sequitur SíaAlius quo post 
illum nemo fere de Thucydide recensendo melius meritus est, 
Vatieanum omnium praestantissimum habuit; cuius tamen iudi- 
cium propterea maneum fieri necesse erat, quod libri Lauren- 
tiani partium quarundam solarum (I, 15 — II, 103; VIII, 1—31) 
seripturas enotaverat, nec ad hoe damnum reparandum satis 
valuit, quod scripturas cod. Monacensis notas habebat, quippe 
qui multo recentior sit. Libros III et IV ad usum editionis 
suae conferendos curavit Arnoldius; eui tamen collationi fides 
haberi non potest. Praestantiam praecipuam Laurentiani primus, 
quantum scio, agnovit Schoenius, qui libros I et II scripturis 
tam Laurentiani quam Vaticani diligentissime excerptis ex re- 
censione Bekkeriana edidit (Berol. 1874, cf. eiusdem verba in 
Bursian. jahresber. 1877); postea L. Sadeeus (de Dion. Halic. 
script. rhet. quaestt. critt. Argentor. 1878; v. inprimis pag. 140) 
eomparatione seripturarum utriusque codicis et earum quas in 
Thucydide laudando tradit Dionysius Haliearn. in his ipsis libris 
instituta Laurentianum Vaticano praestare iudicavit. His rebus, 
opinor, permotus etiam Stahlius illum codicem «propriam quan- 
dam.verborum Thucydidis memoriam praebere» in ed. III Pop- 
piana libri I (proll. p. 46) statuens Vaticanum interdum asper- 
natus est; sed multo pluribus etiam locis scripturam Laurentiani 
recipere debuit, quorum quosdam infra attingam. 

Sed ad eaput quaestionis veniamus. Namque cum in ceteris 
libris Thucydidis ea tantum differentia inter codices intercedat, 
ut plerumque quae scriptura melior i. e. ad sententiam loci et 
usum loquendi Thucydideum convénientior sit quaeratur, in 
duobus postremis (inde ab VI, 92, 5 verbb. xai à») Vaticanus 


3 


saepissime, cum seripturas meliores vel speciem quandam boni- 
tatis prae se ferentes exhibet, a memoria ceterorum codicum! 
ita abhorret, ut e fonte plane diverso eum in his libris ductum 
esse appareat, quem fontem non codicem aliquem iis omnibus, 
e quibus ceteri codd. derivati sunt, multo praestantiorem, sed 
recensionem quandam singularem fuisse consentiunt editores. 
Cuius recensionis fundamentum rationemque adhue nemo fere* 
diligentius examinavit, sed suo quisque iudicio in singulis Vati- 
eani scripturis recipiendis aspernandisve obtemperaverunt edi- 
tores, quorum Stahlius ita rem egit, ut Bekkerum secutus inter- 
polationibus correcturisque apertioribus praetermissis Vaticano 
maiorem fidem haberet, Classenius interdum ne manifestissima 
quidem vitia correctura illata repudiaverit, ZZerwerdenus? me- 
dium quoddam iter tenere conatus sit. Sed in hae re eo magis 
digni sunt quibus ignoseatur, quod adhue locorum in his libris 
et Laurentiani plane nulla collatio extat et ne Vaticani quidem 
.seripturae omnes eum eura enotatae sunt; quam ipsam ob rem, 
ut instrumentis melioribus instructus ad rem satis difficilem 
aecederem, ipse Laurentiani libros III— VIII (nam 1—II diligentia 
Sehoenii praeoceupaverat) et Vaticani libros VII et VIII cura 
qua potui exaetissima contuli, ut iis dumtaxat locis, quibus 
seripturae ἃ me adnotatae ab vulgatis differant, meas praestare 
possim, aliis vero aliqua me fugisse negare non audeam. 
Antequam ad recensionem, e qua contextus Vaticani prod- 
iit, exammandam veniam, ratio quae Laurentiano et eum Vatic. 
solo et cum consensu ceterorum codicum? intercedit breviter 


! Cod. H. (Paris. vet. fund. 1734, saec. XV) solo excepto, qui e Vati- 
cano vel codice ei cognato descriptus esse videtur et in libri VII cap. 50 
(8 1: τούτῳ) desinit; qui ut nullius fere pretii hodie vulgo recte omittitur. 

? Eggertium (de Vatic. cod. Thucyd auctoritate. Berol. 1882) de ea re 
quaedam disputantem rem minime absolvisse merito iudicavit Stahlius (l. I. 
pag. 45 adn. 2). 

* Quem criticum, cum saepius de scripturis corruptis sanissime iudi- 
caverit, interdum in easdem inutiles correcturas quae in Vatic. substitutae 
sunt incidentem invenimus. 

* His adnumerandae sunt scripturae discrepantes, quae ex alio quodam 
codice petitae in his solis libris signo γρ(άφεται) plerumque notatae con- 
textui Vatic. adscriptae sunt; quae fere ubique cum Laur. et cett. eiusdem 
familiae, Italo maxime, consentiunt, paucis tamen locis (VIII, 30, 2; 79, 2) 
scripturam singularem exhibent. 

| 1^ 


4 


explieanda est. Laurentianus igitur, quanquam incuria librari- 
orum interdum vitiis gravissimis, omissionibus maxime, infectus 
est, haud ita paucis locis una eum Vatic. solo veram seripturam 
praebet, nee desunt loci, ubi idem solus, cum scripturae Vatic. 
et ceterorum codd. inter se discrepent, verum exhibeat, quibus 
rebus eum familiae suae optimum esse facile appareat. Multis 
tamen partibus plures ei loci sunt, quibus in consensu ceterorum 
codd. prava praebentium Laur. solus .vel eum Monacensi solo, 
cuius ut recentioris minor auctoritas est, rarius cum Londinensi 
veram scripturam continet; velut saepissime glossematis, quae 
in omnibus ceteris ita in verba scriptoris irrepserunt ut hodie 
secerni vix possint, caret. Itaque ut gravissimus testis summa 
cum diligentia adhibendus est. 

lam cum quam fidem recensioni Vaticani haberi liceat 
disceptabimus, duae res in primis investigandae sunt, unum, 
qualem librum diasceuastes pro fundamento recensionis habuerit, 
alterum, quanta qualisque recensio ipsa fuerit, quae duo ita 
inter se connexa sunt. ut aliis locis utrum diasceuastes scripturam 
veram in exemplari suo invenerit an emendando restituerit 
diiudicari vix possit, aliis vero utrum errori an correcturae per- 
versae scriptura deterior tribuenda sit dubitari liceat; nec me 
ipsum locis quibusdam in suspectando paulo longius fortasse 
quam debuerim progressum esse infitias eo. Ac tamen universe 
certum quiddam statui potest. Nam praeterquam quod, ut 
dudum dixi, haud ita raro Laur. et Vatic. soli consentientes 
veram scripturam praebent, loci satis multi sunt, ubi Vatic. 
omnium solus ita verum servaverit, ut non ad emendationem 
ingeniosam, sed ad meliorem quendam fontem id referendum esse 
appareat. Sed accessit recensio, quam si in mendis removendis 
et glossematis quibusdam in contextum recipiendis tantum dia- 
sceuastes exercuisset, minimus labor spuriorum removendorum 
nobis restaret; at nullam fere rationem verborum Thucydidis 
deformandorum praetermisit ille, quem omissionibus additioni- 
busque, correcturis et permutationibus vocum, transpositionibus 
denique verborum grassatum esse videmus. Haec quae posui 
disquisitione perpetua contextus librorum VII et VIII, quam 
subieci, demonstrata fore spero, cuius hanc mihi rationem pro- 
posui, ut interdum codicum .Laur. et Vatic. quasi comparan- 
dorum causa scripturas vel sanas vel vitiosas, iis maxime locis, 


ὃ 


ubi falsa de iis vulgarentur, strictim commemorarem, saepius 
vero de controversis solis copiosius dicerem; quo in genere 
locis quibusdam me ea, quae alii eodem fere vel simili modo 
proposuissent, breviter repetivisse vix quisquam improbabit, qui 
me id egisse ut universam codicum rationem exponerem recor- 
datus erit. Collationes tamen ipsas ad usum iudiciumque legen- 
tium adiungere satius duxi. Stemma codicum, si libros VII et 
VIII solos respiciemus, sic fere proponendum erit: 


archetypum (recensio principalis) 


zx y 3 
recensto y 7! 
M 
B y* C T 
B yo, E, M. A, F ᾿ 


Miretur forsitan quispiam, quod de correcturis non per 
species egerim; sed haec quam secutus sum ratio cum ob alia 
tum, ideo mihi magis idonea esse videbatur, ne quid momenti 
paulo maioris praetermitteretur; aecedebat, quod sic ea quae 
in scripturis traditis emendandis explicandisve ipse elaborassem 
ceteris aptius addere me posse putabam. Ceterum ne conspectus 
eorum Vaticani mendorum, quos correcturae potius quam in- 
curiae tribuendos esse statuissem, plane desideraretur, indices 
horum locorum ad genera quaedam digestorum addidi, in quos 
etiam locos dubios signo interrogationis adpicto recepi. Unum 
solum genus correctionum hie melius disceptari posse videtur, 
transpositionum dico. Nam ex ll. VII» et VIII duodequinqua- 
ginta locis, ubi in codd. ordo verborum variatur, Laur., plerumque 


6 


eum cett. consentiens, locis viginti quattuor (VII, 1, 2; 1, 4; 
29, 5; 53, 4; 56, 2; 57, 3; 57, 4; 65, 3; 66, 1; VIII, 7; 8, 3; 
26, 1; 33, 1; 42, 2; DO, 1; 55, 3; 69, 1; 75, 2; 85, 1; 86, 6; 
89, 1; 92, 5; 96, 5; 98, 1), Vatic. vero octo tantum locis 
(VIL, 52, 2; 70, 1; 82, 3; VIII, 14, ὃ: 32, 1; 46, b; 95, 2; 
97, 5) collocationem haud dubie meliorem vel exquisitiorem 
exhibet; quae cum ita sint, iis sedecim locis, qui dubii restant 
(VII, 6, 1; 25, 1; 48, 6; 50, 1; 57, 9; 75, 5; VIII, 12, 1; 
14, 3; 23, 2; 40, 1; 50, 2; 50, 4; 76, 6; 90, 4; 92,5; 100,5), 
eolloeatio Laurentiani praeferenda est. De singulis locis vide- 
antur adnotata. 

Una restat quaestio, ad nostrum propositum levior illa 
quidem, sed quae non omnino neglegi posse videatur.  Udalr. 
enim de Wilamowita-Moellendorff in «curis Thucydideis» (ind. 
schol. Gotting. 1885, I) recensionem unde contextus Vaticani 
in ultimis libris pendet ad editionem in tredecim libros divisam, 
cuius eum Marcellinus (S 58) mentionem fecit, tum subinde 
margines nostrorum codieum, velut Laurentiani IV, 77 extr. 
(τῶν εἰς ιγ΄ τέλος τοῦ ς΄, ἀρχὴ τοῦ ζ΄), vestigia servant, referendam 
esse demonstrare sibi visus est; quam editionem primo ante 
Chr. n. saeculo in manibus hominum fuisse loco quodam Pseudo- 
Plutarchi declarari putat. Quae si vera sunt, Vaticano quippe e 
recensione iam antiquitus facta pendenti aliquanto plus auctori- 
tatis accedere nemo negaverit. Sed fundamentum, quo haec 
tota disputatio nititur, prorsus lubricum est. Parum enim con- 
stat, librum nonum huius editionis in capite 93 l. VI editionis 
octateuchae desivisse, id quod ille opinatur; sed constet sane: 
qua tandem ratione id factum esse putamus, ut Vaticanus ne 
minimum quidem vestigium huius partitionis prae se ferat? 
Accedit insuper, quod quae discrepantia Vaticano cum ceteris 
libris intercedit non a capite 94 demum, sed inde a cap. 92, 5 
incipit. 

Consilium mihi fuerat disquisitioni de ll. VII et VIII factae 
recognitionem talem ceterorum librorum adiungere, ut et scrip- 
turas Laurentiani, ut quaeque magis vulgata placuisset, vel 
novas proferrem vel notas vindicarem et ad scripturas vitiatas 
emendandas quae potuissem conferrem; quamvis enim multa in 
hac re cum editores tum alii viri docti, quos inter Cobetus et 
Madvigius maxime laudandi sunt, elaboraverint, plurimi tamen | 


4 


loci restant, ubi scriptura vera vel certe sana probabilisve non- ἢ 
dum restituta sit, neque vero desunt, quos adhuc iniuria intemp- 
tatos reliquerint editores, quorum Herwerdenum in Thucydide 
quamvis genuinis deletis decurtando ingenium minus exercuisse 
vellem. "Sed cum vererer, ne et hoe opusculum ultra modum 
disputationis accresceret et publicatio iam per aliquantum tem- 
pus aliis studiis retardata ulterius prolataretur, libros III et IV 
solos ea quam dixi ratione recognitos speciminis modo publici 
iuris facere placuit. Cuius recognitionis duae mihi res fortasse 
excusandae sunt, unum, quod correcturas aliorum, Kruegeri 
maxime, immerito ab editoribus neglectas interdum paulo co- 
piosius tutatus sum, alterum, quod inventa superiorum, in quae 
ego quoque incideram, tacitus praetermittere non sustinui ; mei 
tamen satis restare confido. | 


PARS PRIOR. 


De loeis librorum VII et VIII diserepantia codd. 
Laurentiani et Vaticani insignibus quaeritur. 


LiBEeR VII. 


1l. 2. — ἃς ὁ Νικίας ὅμως, πυνθανόμενος αὐτοὺς ἐν Λοκροῖς 
εἶναι, ἀπέστειλε recte edd. recc. praeter Classenium hane scrip- 
turam Laur. et cett. codd. praetulerunt; in Vatic. ὅμως post 
αὐτοὺς ponitur. Particula ὅμως verbo ἀπέστειλε addita eae res 
quas tune Nicias fecit pristinae eius incuriae (cf. VI, 104, 3: 
οὐδεμίαν φυλακήν πω ἐποιεῖτο) opponuntur (Stahlius apte III, 28, 2 
confert), qua voculae vi non intellecta, corrector Vaticani parti- 
culam enuntiato pendenti αὐτοὺς ἔν Λοκροῖς εἶναι applicuit, tam- 
quam si Nicias Peloponnesios omnino non perventuros esse 
speravisset, cuius rei nulla adumbratio facta est. Ceterum 
dubito an VI, 104, 3 extr. παρεσκευασμένος, ut infinitivus πλεῖν 
ad Gylippum solum (ef. supra: αὐτὸν προσπλέοντα) referatur, 
scribendum sit, cum verbum δοκεῖν satis insolenter personaliter 
positum sit (cf. adn. ad IV, 62, 2; dubius est locus IV, 14, 2, ubi 
nihil quominus impeditus sibi videbatur vertatur obstare vide- 
tur; nihil certe offenderet in narratione maxime perspicua mu- 
tatio subiecti, quam causam cur in Vatic. correctione, opinor, 
ἐποιοῦντο scriptum sit fuisse suspicari licet. Nam vulgata ἐποιεῖτο 
satis verbis Plutarchi (Nie. 18): οὐδὲ φυλακὴν ἐποιήσατο (τοῦ 
I'vÀAinzov) καταίροντος comprobatur. — In 8 3 Stahlius in ed. 
alt. recte Kruegerum in scriptura Laur. στρατιᾷ (Vatic. πανστρατιᾷ) 
servanda secutus est, quod Selinuntios qui Ségestanos bello pre- 
merent totis viribus subvenire potuisse veri parum simile esset; 


9 


aecedit, quod iam antea Selinuntii copiarum parte Syracusanis 
affuüisse dicuntur (cf. VI, 67, 2). Quod in proximis superioribus 
Vatic. ὅσα pro ὅσοι praebet, ad quam seripturam agnoscendam in- 
clinat Classenius, errori librarii haud dubie tribuendum est; ὅπλα 
enim nulla nautae habebant. — Pro τὰς γὰρ (Vatic.) in cett. τὰς μὲν 
scriptum est, unus deterrimus (Mosquensis) τὰς δὲ praebet. For- 
tasse part. δὲ, quae in talibus explicationibus parenthetice additis 
usitatissima est (cf. v. c. 57, 4; VIII, 92, 9), posuit Thucydides; 
quae cum in codd. in μὲν corrupta esset (sicut in Vatic. initio 
huius libri factum est), in Vaticano e coniectura γὰρ substitui 
potuit. Cf. etiam ad c. 79, ὃ. — In ὃ 4 nullo discrimine in 
Laur. et Vatic. πέμψειν δέ τιν αὐτοῖς κτλ. scribitur, qua re fit ut 
elisionem sane insolitam (cf. adnot. Stahlii) repudiare paullum 
dubitem; Stahlius pronomini indefinito tamquam ad sententiam 
parum convenienti partic. ἔτι (z. δ' ἔτι αὐτοῖς) substituit, sed cf. 
VI, 94, 2; VIII, 70, 2. Collocationem δοκοῦντος προϑύμως ἥκειν, 
quam e Vatic. recepit Class., córrectori imputaverim; cf. supra 
πολὺ προϑυμότερον (προσχωρεῖν) ἑτοῖμοι, quae verba Kruegero 
praeeunte frustra temptavit Herwerd., dum verbo ἑτοῖμοι deleto 
πολὺ προϑυμότεροι προσχωρεῖν scribit, tamquam si adi. προ- 
ϑυμότεροι ulla interpretatione eguerit. --- In hoc capite magis 
solito in particula ve addenda vel omittenda vacillat codicum 
memoria, et in talibus minutiis vix quidquam pro plane certo 
poni licere concedendum est. In 8 3 prius re omittit Vatic., in 
8 4 τε om. Laur.; sed cum utroque loco particula ad iuncturam 
membrorum notandam aptissima sit (τούς τε "Iuegaíovc ἔπεισαν — 
xai τοὺς Σελ. π. ἐκέλευον; toU τε ᾿Αρχωνίδου v. τεϑνηκότος -— xai 
τοῦ I'vÀ. ἐκ A. zt. δοκοῦντος ἥκειν), utraque genuina habenda est. 
Maiorem dubitationem afferunt in 8 5b verba τῶν τε (om. Vatic.) 
σφετέρων ναυτῶν καὶ ἐπιβατῶν, sed collocationem particulae satis, 
opinor, tuentur loci, quos ad I, 7 (1) (cf. ad I, 26, 3 (2)) attulit 
Kruegerus, nisi forte τῶν τε et “Ἱμεραίους δὲ inter se referenda 
sunt, cf. VII, 81, 3 et Stahl. ad III, 52, 2; neque vero parti- 
cula ve post “Σελινουντίων posita, qua Krueg. offendebatur quam- 
que omittit Laur., cum verba ψιλοὺς xai ἱππέας etiam ad lt- 
Apo» pertinere veri simile sit, facile caremus. 

2, 9 plenior scriptura Vaticani τότε τι τεῖχος (Laur. cum 
cett. v, om.) fortasse genuina est; contra paullo infra πρὸς 
(τὰς ᾿Επυτολὰς) pro ἐς, quod cett. exhibent, ad repetitionem prae- 


10 


positionis vitandam ceorrectura positum esse puto (cf. Betant. 
lex. s. v. ἀφικνεῖσθαι). 1 — In 8 4 Vatic. ἐτύγχανε δὲ κατὰ τοῦτο 
τοῦ καιροῦ, Laur. et Vat. yg. cum cett. ἔτυχε δὲ κατὰ τοῦτο καιροῦ 
praebent.  Imperfectum defendi vix potest (cf. Class. adnot. 
crit. ad III, 111); articulum τοῦ receperunt editores, haud scio 
an male. Afferunt locum Phrynichi (p. 279 ed. Lobeck.), qui 
Thueydidem in libro octavo alicubi μετὰ τοῦ ἄρϑρου καὶ ἐκεῖνο 
τοῦ καιροῦ dixisse verbis satis incertis (ἡγοῦμαι) testatur; sed 
eum nullus talis locus in l. VIII extet, adnotatio Phrynichi, si 
quidem veri quidquam habet, tam e loco VII, 69, 2: à» τῷ 
τοιούτῳ τοῦ καιροῦ quam e nostro orta esse putari potest.  For- 
tasse igitur ita se res habet, ut corrector h. l. articulum ad 
similitudinem loci VII, 69, 2 addiderit. Ceterum cf. III, 57, 3; 
VII, 33, 6, Demosth. II, 8: καιροῦ --- πρὸς τοῦτο πάρεστι τὰ 
πράγματα, et Lobeckius ad l. l. — Paullo infra nihil est cur 
scripturam Vatic. dzreveréAeoro (cett. àzer.) praeferamus, cf. 4, 2; 
VIII, 55, 2. — Recte Stahlius seripturam Laur. πλὴν κατὰ βραχύ 
τι tuetur; in Vatie. solo pro κατὰ scribitur παρὰ, quam prae- 
positionem sic abundanter post adv. πλὴν scriptores Atticos 
posuisse demonstrare debuit Class.  Articulum post v omittit 
Vatic., ideo fortasse, quia coniunctio paullo rarior pronominis 
indef. et articuli non intellecta erat. In Vatic. scribitur aí Zvoáx. ; 
sed articulo facile caremus, οἷ. VI, 75, 4; 88, 10.* 

3, 1 melius fortasse in Vatic. τὸ πρῶτον scribitur (cett. artic. 
omittunt). — Paullo infra etiam Laur. zooonéuze praebet. 
Quod in Vatic. ξξιέναι τῆς Σικελίας praepositione omissa scribitur, 
nee Thucydides (v. Betant.) nec ceteri scriptores prosae ora- 
tionis verbo ἐξιέναι genetivum nudum addiderunt. — In 8 3: 
πρὸς τῷ ἑαυτῶν (Vatic., ἑαυτοῦ cett.) τείχει pluralis ideo maiorem 
fidem habet, quod insolenter Niciae murus dicitur; quamquam 


! Similiter I, 131, 1 in omnibus codd. praeter Laur. πρὸς (τοὺς flao- 
βάρους) pro rariore ἐς substitutum est; sed cfr. 132, 4. 

* Ad genetivum κινδύνου (cf. III, 49, 4), qui e locutione: παρὰ τοσοῦτον 
ἐλϑεῖν (cf. VIII, 76, 4: παρ᾽ ἐλάχιστον ἐλθεῖν, Eur. Heracl. 295: παρὰ μικρὸν 
ἐλϑεῖν), non e verbo τοσοῦτον solo pendet, explicandum afferri potest locus 
Isocratis (XV, 122): μικρὸν ἀπολιπεῖν τοῦ μὴ — περιπεσεῖν; rectius igitur 
vertitur: (tanto i. e.) (am parco discrimine S. periculum effugerunt quam 
eo periculi S. venerunt (Valla) vel (am prope ad periculum S. cenerunt 
(Poppo-Stahl. ad III, 49, 4). 


11 


facilius ἑαυτοῦ in ἑξαυτῶν quam econtrario modo corrigi poterat. 
Terminationes -ῶὧν et -ov inter se permutatae v. c. VIII, 48, 5; 
56, 4 inveniuntur. — In fine capitis verbum μεγάλῳ, quod Vatic. 
solus addit, frustra eo editores quidam defendunt, quod alibi 
(velut 4, 4) adiectivum additum est; quod nostro loco spurium 
esse, satis scholio: τῷ λιμένι! τῷ μεγάλῳ declaratur, efr. loci 
quos in adnot. crit. collegit Stahlius, v. c. 25, B. 

4, 2 dubito rectene Stahlius e Vatic. (et M.) τὸ ἐπὶ τῇ 
ϑαλάσσῃ τεῖχος scripserit, quod articulo addito ad 2, 4: πρὸς τὴν 
ϑάλασσαν respiciatur; hoc enim articulo τὸ ipso fit et saepius 
Thucyd. ἐσὶ ϑαλάσσῃ artic. omisso posuit, cf. I, 58, 2; II, 9, 4 
(; IV, 54, 1). — In 8 4 pro óéc» Vatie. ódov exhibet; sed cfr. 
de hac re adnot. mea ad IV, 10, 2, quacum consentientem 
Herwerd. invenio. Quod in Vatic. ἤδη ante σφίσιν scriptum 
est, utrum interpolationi an errori (praecedit enim ἤδη uàA4ov) 
tribuendum sit, in incerto relinquo; cf. tamen ad 31, 3. Idem 
ut saepius (v. c. 5, 2) solus articulum ante vocabulum ΤΠ Actos 
habet; deest in utroque 11, 2; 12, 1. — In S 5 aorist. ἐξετεί- 
χισε, quod ex aliquot eodd. dedit Stahlius, consensu Laur. et 
Vatie. comprobatur; paullo infra hie eod. ad ἔκειτο quod prae- 
eedit minus apte ὡρμέζετο, nescio an correctura, praebet (in yo. 
Gone, ut cett.). — In 8 6 Vatic. solus ante διεῳϑείροντο verba 
oí πολλοὶ addit; sed iure Stahlius: qui, inquit, tandem restabant, 
si, quotienscunque exierant, plurimi nautae peribant? — Addi- 
tamentum, opinor, vi imperfecti, quod nautarum exeuntium sub- 
inde aliquot occisos esse significat, non intellecta ortum est. 
Simili fortasse modo vi praepositionis à» (apud) non perspecta 
infra in Vatic. ἐπὶ τῷ ᾿Ολυμπιείῳ πολίχνῃ verbis vg ἕν omissis 
scriptum est. 

9, 1 in ceteris ἐτείχιζε, in Vatic. solo διεετείχιζε extat. Prae- 
positio (47), quae hoec loco, eum non διατείχισμα, sed παρατεί- 
χισμα (cf. 11, 3) intellegendum sit, minime convenit, e praegresso 
N oriri potuit illa quidem (Stahlius); fortasse tamen propter 
verba quae sequuntur: διὰ τῶν ᾿Επιτολῶν addita est. — 8 2 
extr. in Laur. e sequentibus verba xai τῶν ξυμμάχων irrepserunt. 
— In 8 3 dubito rectene editores e Vatic. (et Marciano) parti- 
eulam μὲν nomini Gylippi addiderint, cui quidem particula δὲ 
cap. 6 in. (ὁ δὲ Νικίας xal oi ᾿Αϑηναῖοι x14.) posita respondere 
potest; sed cum res ab Atheniensibus factae eruptioni Syracu- 


12 


sanorum, non orationi Gylippi oppositae sint, melius μὲν aberit. 
— 8 4 magis placet ἐπειδὴ (Laur. quam ἐπεὶ (Vatic.). 

6, 1. νικᾶν τε μαχομένοις διὰ παντὸς καὶ μηδὲ μάχεσϑαιΪ 
in Vatic. ἀμύνεσθαι, superscripto μάχεσθαι |non μάχεσϑαι, ad- 
μάχεσθϑαι 
ἀμύνεσθαι, 
quin a correctore vim sententiae in repetitione ipsa verbi 
μάχεσϑαι positam esse non intellegente pro hoec ad sermonem 
variandum substitutum sit non dubitari potest. Ex alio cod. 
V. l. μάχεσϑαι addita est. ^ Collocatio ἀναγκαῖον σφίσιν εἶναι, 
quam supra praebet Vatic. (cett. d. &. o.), sitne exquisitior du- 
bito. — 8 3 in Vatic. χέρατι (in yo. κέρᾳ, ut supra [8 1] in 
cont. τὸ αὐτὸ, in yg. ταὐτὸν) scribitur; sed cum plurimis locis 
Thucydidis vocabulum κέρας per contractionem, uno solo (V, 
71, 1: κέρατα) per τ litteram flectatur, scriptura cett. codd. 
praeferenda est. Unum de hoc vocabulo testimonium inscrip- 
tionum Atticarum extat, in quo τ litt. invenitur (cf. Meisterhans. 
gr. inser. Att. 8 34, 3); quod cum e duali, qui numerus nisi 
per τ litt. flecteretur cum plurali plane .congrueret, ductum sit 
minoris faciendum est. — Paullo infra recte pro διὰ τοῦτο, quod 
Vatic. praebet, δ αὐτὸ restituit in ed. alt. Stahl., cf. Krueg. 
adn. ad 1, 2, 1. — Formam unice veram κατηράχϑη, in qua 
acquierunt editores omnes, Laur. solus exhibet; cf. ind. discrepp. 

4, 2 in Vatic. est πεζὴν, sicut 16, 1, sed utroque loco 
Laur. πεζικὴν praebet, quae forma VI, 33, 2 in omnibus libris 
praeter unum deterrimum extat; comprobatur etiam testimonio 
Thomae Magistri (p. 309 R.), qui eam magis poeticam appellat, 
neque cum tot tamque perspieua codicum vestigia extent quie- 
quam valet, quod hie grammaticus multo posterior antiquioribus 

codd. Thucydideis fuit (Stahl.). Cf. Aeschin. III, 85: xal ναυσὶ 
- καὶ πεζικῇ δυνάμει, 96: xai ναυτικὴν xai πεζικὴν δύναμιν. Formam 
insolitam πεζικὸς cum usitatiore πεζὸς facile permutari potuisse 
quivis, opinor, concedet; nec tamen correcturae suspicio abest. 
— [n 8 3 Vatie. solus ante “ακεδαίμονα artic. τὴν inutiliter 
addit. — Infra codd. scripturam: τρόπῳ ᾧ ἂν ἐν óAxáow ἢ πλοίοις 
ἢ ἄλλως ὅπως ἂν προχωρῇ defendi non posse videns verba v ó4- 
κάσιν — ὅπως ἂν delenda esse Schaeferus (ad Demosth. I, p. 815) 
. censebat, quem secuti sunt plerique editores; Classenius nullo 
simili loco adlato ὅπως à» idem atque ὁπωσοῦν valere voluit, 
quod adverbium Thueydidem scripsisse potius suspicor; similem. 


scripto ut indicavit Class.], legitur, quod verbum 


18 


quidem sermonis prolixitatem VIII, 90, 2 invenias, quem locum 
Herwerd. integrum reliquisse miror. 

8, 1 Laur. veram scripturam ἀγγέλλων, quae in Vatic. yo. 
extat, leviter corruptam (ἄγγελλον) praebet; contextus Vatic. 
ἀγγέλλοντας exhibet. — In 8 2 Classenius e Vatic. κατὰ τὴν τοῦ 
λέγειν ἀδυνασίαν scripsit; sed usus Thueydideus, quo genetivo 
inter praepositionem et substantivum posito articulus substantivi 
omittitur, exemplis ab ipso ad VI, 88, 4 collatis satis probatur. 
Pro γνώμης fortasse melius μνήμης praebet Vatic., quanquam 
mihi ne γνώμης ἐλλυτεῖς quidem (intellegentia deficiente) ineptum 
esse videtur. Ceterum aoristus ἀπαγγείλωσιν (Laur.) de hac una 
legatione positus magis quam ἀπαγγέλλωσιν (Vatic.) placet, sicut 
infra fortasse βουλεύσασϑαι (Vatic. magis quam βουλεύεσθαι 
(Laur.), cf. 11, 1; 15, 1. Formam αὐτοῦ, quam consensus codd. 
optimorum praebet, pro αὑτοῦ recipiendam esse puto. Articulum 
τοὺς (᾿Αϑηναίους ) vix recte omittit Vatic. —- In fine capitis 
adverbium μᾶλλον, quod codd. praeter Vatic. omittunt, com- 
probatur imitatione Dionis Cassii (XLVII, 36, 2): ἀλλ᾽ αὐτοί τε 
διὰ φυλακῆς μᾶλλον ἢ διὰ κινδύνων τὸ στρατόπεδον ἐποιοῦντο, 
quanquam hic ipse locus impellit ut Thucydidem pro partic. 
ἔχων comparativum adverbii alicuius, ut v. c. πλέον, posuisse 
suspicemur. Ceterum etiam Laur. ἢ δι’ exhibet, quod manus 
sec. in ἤδη correxit. 

9 extr. post verba xai τὸ ϑέρος ἐτελεύτα et Laur. et Vatic. 
pronomen τοῦτο addunt, quod cum in ceteris similibus locis 
[collectis addantur III, 86; 102, 7] non positum sit hic quoque 
repudiavit Stahlius; sed videndum est, ne in tam pusillis rebus 
similitudini nimium tribuatur. 

10 pro 7Zocva Vatic. ἐπηρώτα exhibet, quam scripturam, 
si ceteris codd. praeberetur, haud dubie praeferrem; nune an 
praepositio correctori tribuenda sit dubito. Sed certe post litt. 
ZTI litt. EII facile excidere potuerunt. In seqq. glossema 
τῆς πόλεως, quod articulo addito cum verbis ó γραμματεὺς artius 
iungit Vatic., recte expunxit Herw. 

11, 1 adiectivum πολλαῖς, quod in Vatic. post ἄλλαις intercidit 
(cf. ad 85, 4; VIII, 53, 2), recte verbis c. 8, 1 πολλάκις — xai 
ἄλλοτε collatis defendit Stahlius. — In 8 2 neque verbis νῦν et 
te, quae in Laur. desunt, libenter caremus, neque e Vatic. solo 
praepositionem ἀπὸ (τῶν àv Z. πόλεων), quam addere vix cui- 


14 


quam in,mentem venire poterat, expungere debuit Herwerd., 
cf. I, 35, 3; IV, 61, 7; VII, 33, 3 (Stahl.). — In 8 3 Vatic. 
articulum τὸ ante verbum πλῆϑος addit, et ponitur ille quidem 
in loco haud dissimili II, 89, 1 (Stahl.); sed cf. I, 110, 2 (1) 
et Krueg. ad h. l. Paullo infra Laur. solus, quantum scio, 
scripturam χροήσασϑαι praebet; in Vatic. quidem est χρήσεσθαι. 
Idem eod. ex interpretatione μὴ δυνατὸν εἶναι exhibet. 

12, 1. τὰς μὲν xai — ἀπὸ δὲ τῶν ἔτι xai στρατιὰν πεζὴν καὶ 
ναυτικοῦ παρασκευὴν --- ἄξων] in Vatic. scribitur καὶ στρατιὰν ἔτι 
πεζὴν, quam seripturam recepit Stahlius, ut inter se particc. 
(μὲν) xoi et (δὲ) xai referrentur, quod in plurimis locis Xeno- 
phonteis fit (cf. I, 58, 1; V, 65, 3; VIII, 47, 2). Sed nostro 
loco in altero membro £r. pro xai positum esse videtur (cf. VIII, 
109), ut xai (oro. πεζ.) et xai (vavt. mao.) inter se respondeant, 
ef. 7, 2. — In 8 2 Vatic. ve omittit, sed cf. 37, 1 (Stahl.). — 
S 4 in Laur. est ἀντιπάλους xai τῷ πλήϑει καὶ ἔτι (corruptum in 
ὅτι) πλείους, quae verba optimam sententiam praebent: círibus 
pares et numero quidem plures etiam (cf. IV, 56, 1); scrip- 
tura Vatic.: d. τῷ τε πλήϑει κτλ. correctura orta esse videtur, 
eum signifieatio particularum xai parum intellecta esset. — In 
S 5 Vatic. (cum Aug.) recte ἀναπειρώμεναι, male ἐκείνους et καὶ 
τὸ ξηρᾶναι (in yg. verum xai ἀποξηρᾶναι) praebet; in eodem pro 
᾿ ἐξουσία, quod rectene e cod. M. solo secluserit Stahlius valde 
dubito (efr. Antiph. I, 6), est ἐξουσίᾳ. 

183, 2 Laur. διὰ φρυγανισμὸν xai ἁρπαγὴν μακρὰν xai ὑδρείαν 
(ὑδρίαν) praebet, quocum consentit schol.: διὰ τὸ ἐπὶ πολλοῦ δια- 
στήματος ἐφ᾽ ἁρπαγὴν ἐξιέναι; in Vatic. μακρὰν post ὑδρείαν po- 
nitur, cf. 4, 6; fortasse tamen, eum adiectivum ἃ vocabulo 
φρουγανισμὸν separari vix liceat, scriptura Laur. praestat. “Μακρὰν 
cum verbo ἀπολλυμένων ut vim adverbii procul habeat iungit 
Class., quod certe fieri non potest; nam longe aliter se habent 
loci III, 18, 5 et 55, 1, ubi μακρὰν cum verbis per se ipsis 
significatione abesse praeditis coniunctum est. —- Infra edd. e 
Vatic. αὐτοὶ ἐμπορευόμενοι scripserunt; mihi quidem magis 
placet seriptura Laur. αὐτοῦ, cum αὐτοὶ propter ὑπὲρ σφῶν 
quod sequitur supervacaneum sit. ! 


! Paulo supra pro ze δὴ fort. τ᾿ ἤδη scribendum est, cum ἐπειδὴ 
praecesserit. 


15 


14, 3 in Vatic. scribitur τὰ τρέφοντα χωρία ἡμᾶς, quae col- 
locatio vix defendi potest. Paullo infra bonorum codd. solus 
Vatic. διαπεπολεμήσεται praebet; in ceteris est διαπολεμήσεται, 
quod et per se ipsum bonum est, quia aliquantum temporis 
post defectionem urbium Italiearum usque ad finem belli inter- 
cedere necesse erat, et testimonio scholiastae (efr. adnot. crit. 
Stahlii) comprobatur. Sed eadem discrepantia codd. c. 25, 9 
redit, ubi scriptura Vatic. praestat; fortasse igitur etiam ἢ. l. 
praeferenda est. — In 8 4 Laur. cum cett. σαφῶς ὑ μᾶς εἰδότας 
exhibet, sed pronomen in Vatic. omittitur et ex interpretatione 
ortum esse videtur. 

15, 1 in Laur. est ἐπειδὴ δὲ 5j Σικελία τε ἅπασα κτλ., οἴ. 
Ι, 143, 4; VI, 8, 4; in Vatic. post -δὴ verba δὲ ἡ (δ᾽ ἡ ?) 
desunt. Paullum tamen offendit collocatio partic. re, ut fortasse 
artieulus omittendus sit. — Paullo infra in Laur. et cett. αὐτοῖς 
βουλεύεσϑαι (i. e. -εσϑε), in Vatic. αὐτοὶ βουλεύσασϑε scribitur, 
quorum neutrum verum duco; neque enim sunt quibus Athe- 
nienses ipsi apte opponantur nec praesens imperativi de hac 
una deliberatione (c. 14, 4: βουλεύσασϑαι recte conferri iubet 
Stahl.) positum placet. Scribendum puto: αὐτοῖς, βουλεύσασϑε; 
αὐτοῖς de adversariis dictum esse corrector Vatic. parum in- 
tellexisse videtur. — Scripturam Laur. ἐμοὶ δὲ (Vatic. ἐμοί ve) 
eum Stahlio praefero. 

16, 1 pro ἐψηφίσαντο Vatic. praebet ἐπεψηφίσαντο, sed prae- 
positio haud dubie correetori tribuenda est; neque enim post 
ἄλλην requiritur et aptius esset ἐπιπέμπειν (cf. 15, 1), ut docet 
Stahlius. Accedit quod neque Thucydides neque alius quis- 
quam seriptor hoe verbum hac significatione posuit. — Post 
πέμπειν in Vatic. καὶ omittitur, sed efr. 7, 2; 15, 2; VI, 33, 2; 
de πεζικὴν v. ad 7, 2. 

11, 3 recte edd. e Vatic. αὐτοῖς oí πρέσβεις (Laur. et cett. 
ot re πρ. αὐτοῖς) scripserunt, nec infra ἐν τῇ Σικελίᾳ (Vatic. ἐς 
τὴν Σικελίαν. cf. contrarium mendum VIII, 95, 3) defendi potest. 

18, 1 in Laur. τῶν Συρακοσίων καὶ τῶν Κορινϑίων scribi- 
tur; sed cf. 7, 3. Paullo infra praesens infin. ἀνιέναι in uni- 
versum dictum scripturae Vatic. ἀνεῖναι praeferendum est. — 
In 8 2 extr. valde dubito, an optativum γένοιτο iterativum non 
recte appellaverint Krueg. et Class.; mihi quidem potius e Madv. 
synt. 8 132, d (cf. S 184 a, adn.) explieandus esse videtur. 


16 


In Vatic. est ἐγεγένοιτο, quod e correctura ἐγεγένητο fortasse 
eorruptum vel ex ea et γένοιτο conflatum est. — In 8 3 verba 
ἐξ "Ἄργους, quae Vatic. solus addit, ideo suspecta sunt, quod 
Athenienses ex Argo profectos esse VI, 105, 2, ubi res gesta 
narratur, non commemoratum est; nec quiequam impedit, quin 
ταῖς τριάκοντα ναυσὶν cum partic. ὁρμώμενοι iungamus (οἷ. c. 2, 1: 
μιᾷ νηὶ τελευταῖος ὁρμηϑείς; IV, 12D, 1), ut participium minime 
ineptum fiat. — In Laur. et cett. bis (8 2 post ὅτι, 8 3 ante 
v.) partic. ve excidit. — Formam ἐλῃστεύοντο recte, opinor, pas- 
sivam ad Lacedaemonios rettulit Arnoldius, cf. IV, 2, 3; in Vatic. 
scribitur ἐλήστευον, quod correcturae mutationis subiecti (qua de 
re cf. Krueg. gramm. 8 51, 5, adn. 3) vitandae causa factae 
fortasse tribuendum est, cf. adn. ad 1, 2 (ἐποιοῦντο). Ceterum 
Vatie. xarà σπονδὰς artic. omisso exhibet, quod de pace Niciae 
minus convenit. Eiusdem scriptura διαφορὰ vix aliud quam 
error librarii est; διάφορα enim idem atque τὰ ἀμφισβητούμενα 
ipsa significaret. — In fine capitis verbum ἐτελεύτα ante τῷ πο- 
λέμῳ in Vatic. ponitur; at cfr. loci quos ad III, 25, 2 Stahlius 
collegit, quibus addantur III, 88, 4 (Laur.); 116, 3. 

19, 1 partic. δὴ ad vim superlativi intendendam aptissima 
in Vatic. deest; idem artic. oí ante “ακεδαιμόνιοι omittit, quo 
facile caremus, οἷ. tamen adnot. crit. Stahlii. — 8. 2 molestis- 
simam abundantiam verborum παραπλήσιον δὲ xai o) πολλῷ πλέον 
frustra locis I, 140, 1; 22. 4; III, 17, 1 haud valde similibus 
defendebat Classenius; sed voculam xai Vatic. solus addit, ut 
verba οὐ πολλῷ πλέον glossema verbi παραπλήσιον esse appareat. 
Utrum ἐπὶ τῆς Βοιωτίας (ad Boeotiam versus) retineri liceat 
an e pessimis codd., quibuscum coniectura, opinor, consentiens 
vertit Valla, ἀπὸ scribendum sit, vix pro certo dicere ausim; 
similem quidem errorem IV, 54, 1 deprehendisse videtur Stahlius. 
— ὃ 3 in Vatic. est ἀπέστειλλον, et placeret certe magis ἀπέ- 
στειλαν (cf. S 4); sed fortasse ἐτείχιζον in causa fuit cur imper- 
feetum poneretur. — Ante νεοδαμώδων Stahlius in ed. altera 
artic. τῶν secludit, quia in plurimis libris desit; sed et in Laur. 
et in Vatic. extat, et mentionem eorum iam V, 34, 1 fecit 
Thueydides, cf. VIII, b, 1. |n versiculo proximo rectene e 
Vatic. solo praepositio ἔς addatur dubito, cum numeri cete- 
rorum auxiliorum accurate definiti sint; Diodorus quidem (XIII, 
8, 3) non addit. — In 8 4 ante 7αινάρου articulum omittit 


Laur., cf. VIII, 91, 2. Pro ἐξ (αὐτῆς Κορίνϑου) Vatic. ἀπὲ prae- 
bet, sed cf. 5O, 1; VIII, 53, 1 (Stahl). — 8 5 Vatie. αὐτοῖς 
οὗτοι (oi ὅπλῖται), reliquorum plurimi et optimi οὗτοι solum, 
pauci deteriores αὐτοῖς solum praebent; sed pronomen οὗτοι, 
cum milites gravis armaturae paucis versibus supra commemorati 
sint, plane supervacaneum est, ut scriptura deteriorum codd. 
recipienda esse videatur. Infra Vatic. recte τὸ πρῶτον (ab initio) 
exhibet, quae scriptura in loco simillimo I, 59, 2 e Laur. re- 
stituenda est. 

20, 1 ante 4δεκελείας Laur. articulum omittit, qui etiam 
19, 1 (Δεκέλειαν ἐτείχιζον) non positus est. In versu qui sequitur 
Vatic. fortasse recte partic. re, cui in $ 2 primum xai respon- 
dere potest, praebet. — 8 2 extr. in Vatic. minus bene ξυστρα- 
τεύσασθϑαι scribitur, in Laur. ξυστρατεύεσϑαι; eadem discrepantia 
codd. 8, 2; 15, 1 est. — In 8 ὃ uterque προσπλεύσας exhibet, 
quod recipiendum est. 

21, 3 in Vatic. est ξυναναπείϑει (non ξυνανεπείϑει, ut indicat 
Stahl.) in Laur. ξυνανέπειϑεν; illa scriptura, cum hoc loco 
praesens historieum nimis solitarium sit, ex hae corrupta esse 
videtur, nisi forte correctio facta est, cf. VIII, 97, 3.! — Parti- 
culam ἀλλ᾽ omittit Vatic., sed lacuna quattuor fere litterarum 
est, ubi ea scripta fuisse videtur, nec satis causae est, cur eam 
reieiamus. Artic. τῶν om. Vatic. — Paullo infra pronomen 
αὐτοῖς, quod expungit Stahlius; ita retineri posse videtur, ut 
verbà πρὸς ἄνδρας τολμηροὺς ad ἀντιτολμῶντας referantur, quod 
commendavit Krueg., vel potius in universum praeposita esse 
putentur (581 cum hominibus audacibus res esset etc.). Cf. 
Cic. de off. 1,99: «adhibenda est — reverentia adversus ho- 
mines et optimi cuiusque et reliquorum.» Ceterum in Vatic. 
dittographia quadam, opinor, à» αὐτοῖς scriptum est. — ὃ 4 


1 In tradita codicum scriptura ταῖς ναυσὶ μὴ ἀϑυμεῖν ἐπιχειρήσειν πρὸς 
τοὺς ᾿Αϑηναίους duae res offendunt, unum quod ἀϑυμεῖν cum futur. infin. 
coniunctum est, alterum quod apud verbum ἐπιχειρεῖν praepos. πρὸς posita 
est; quas difficultates Stahlius ita sustulit, ut ἐπιχειρήσειν tamquam ex ἐπι- 
χειρῆσαι vel ἐπιχείρησιν interpretandi causa adscripto ortum deleret. Sed 
displicet sic dativus ταῖς ναυσὶ, qui durissime cum vb. ἀϑυμεῖν iungatur. 
Itaque ex uno deterrimo cod., in quem correctura fortasse illata est, scrip- 
turam ἐπιχειρῇσαι recipere malim, ut verba πρὸς τοὺς ᾿Αϑηναίους toti locutioni 
ἀϑυμεῖν ἐπιχειρῆσαι applicentur; de πρὸς praep. cf. II, 88, 3. 

2 


18 


Laur. non minus bene περιεσομένους (cf. VI, 22) quam Vatic. 
περιγενησομένους praebet; hic fortasse rectius πλέον τι exhibet, 
quanquam nusquam alibi, ubi part. ἢ sequitur, πλέον τι pro μᾶλλον 


positum est (cfr. II, 11, 8; V, 109). Verbum ἐκέλευεν, quo cum 


ἔφη non longe absit facillime caremus (cf. VIII, 93, 2), in Laur. 
solo omittitur et pro spurio habendum est. Idem in S 5 ante 
"Eouoxoárovc artic. τοῦ addit, qui melius fortasse abest; cf. ad 
75, 1. 

22, 2 in Vatic. ἔκπλουν scribitur, quod cum iis quae nar- 
rata sunt minime convenit; cett. ἔσπλουν. | 

93, 1 in Vatic. est προσεσχόντων, in qua scriptura vix 
προσσχόντων latet. — 8 2 Laur. ἐξεκομίξζοντο ἔς τὸ στρατόπεδον 
praebet, quae verborum collocatio sitne deterior dubito.! 

24, 2 rectissime imitatione Flav. Ios. (Antiqq. XVIII, 9, 1) 


nisus Stahlius ὥσπερ (ydo ταμιείῳ κτλ.) restituit, quod in plerisque 


A 


codd. in ὥστε corruptum est (contrarium mendum VIII, 63, 3 
Vatic. inest); in Vatic. eorrectura aperta ἅτε scribitur. Ante 
τριηράρχων Valic. fortasse recte artic. τῶν addit. — 8 3 Stahlius 
e Vatic. solo μέγιστόν ve dedit; at c. 44, 6 in simillima oratione 
uterque δὲ exhibet. Ante τῶν ᾿4ϑηναίων Vatic. cum M. artic. 
τὸ Omisit; sed cf. VIII, 5O, 5. Ne articulo oí quidem ante 
ἔσπλοι posito, qui in Vatic. omittitur, libenter caremus, cum 
hae advectiones antea commemoratae sint (cf. 18, 1). 

25, 1 Stahlius e Vatic. ὅπως edidit, sed in cett. scribitur 
οἵπερ, nec dubitari potest quin sententia relativa ad ea quae 
praecedunt (πρέσβεις ἄγουσα) aptior quam finalis sit. Sed rela- 
tivo non conveniunt coniunectivi φράσωσιν οἱ &roro?voo, pro 
quibus goácovow et ἐποτρυνοῦσιν rescribenda esse vidit Do- 
breeus; in quam quidem partem etiam vestigia codicum quae- 
dam ducunt, eum in Laur. qoáooow in φράσουσιν correctum 
esse videatur et ἐποτρύνωσι in rasura scriptum sit; accedit, 
quod in Aug. et Mon. corr. φράσουσι extat.  —Particulam 
-περ, quam aptam esse negat Stahlius, relativo ideo additam 
esse puto, quia legati proprie id agebant, ut auxilia pararent. 
— Part. ve ante σφέτερα servavit Vatic., qui idem rectiusne 


! [n sententia illa: ὅσοι xai ... κατέφυγον notandus est usus partic. xai, 
qua fugam re vera effectam esse significatur; vertatur: quibus contigit, ut 
— fugerent —. Cfr. Herod. VIII, 4 in. (oí xai ἐπὶ A. 'E. ἀπικόμενοι). 


19 


colloecationem χρημάτων γέμοντα praebeat dubito. --- In 8 4 
Vatic. ἔπλεον exhibet; in γρ. est παρενέπλεον, quod ex vera 
scriptura παρέπλεον corruptum esse videtur. Infra etiam in 
Laur. est ἐδυνήϑησαν (non ἠδ.). — S 5 Vatic. pessime orav- 
ροωμάτων praebet; sequitur enim: o?c κτλ. — In S 9 parti- 
eulam αὖ, quam et Laur. et Vatic. omittunt, recte secludunt 
editores. In fine capitis in Vatic. διαπεπολεμησόμενον scribitur, 
cf. adn. ad 14, 3. 

26, 2 partic. ἅμα Vatic. solus recte praebere videtur; cf. 
tamen ad VIII, 43, 2. — In 8 3 pro vulgato ἐπέπλει in Vatic. 


est ἐπωυταρέπλει, quod e correctura ( obuia) ortum esse veri 


simile est; nam παρέπλει haud dubie Thucydides scripsit. Pro 
ἐκεῖϑεν Vatic. ixei exhibet; sed cf. v. c. I, 62, 4. — Post περι- 
μείνας recte Vatic. ἕως (cett. ὡς) servavit. 

24, 1l artic. τῶν ante Θρᾳκῶν omittit Vatic., cf. I, 5, 8, 
Herod. I, 28, sed etiam Aeschin. III, 123. Pro é» τῷ αὐτῷ 
ϑέρει τούτῳ Vatic. τοῦ αὐτοῦ ϑέρους τούτου praebet (in yo. est 
ἐν τῷ x14); sed cf. 8 3 et V, 39, 1. — In S 2 ocollocationi 
τῆς ἡμέρας ἕκαστος ἔλ. singularis ἐλάμβανεν, quem praebent Laur. 
et Vatic. γρ., melius, opinor, convenit quam pluralis ἐλάμβανον, 
qui in Vatic. collocatione mutata (óo. yàg ἕκαστος ἡμέρας ἐλ.) 
scribitur.! — In 8 5 valde dubito rectene ex auctoritate Vati- 
cani ante verba πολὺ μέρος artic. τὸ Stahlius reliquerit, quod 
«plurimi servi iique fabri in officinis opus facerent». Viginti 
enim milia (πλέον ἢ δύο μυριάδες) satis exigua pars totius ser- 
vorum numeri (cf. Boeckhii Oecon. civ. Athen. 1 p. 32 seqq.) 
erat, qua re plane incertum fit, num transfugientium plures e 
numero horum ipsorum fuerint. — Melius, opinor, in ed. ster. 
Stahlius ἀπολώλει quam in ed. alt. ἀπωλώλει scripsit; neque 
enim ita se res habet, ut augmehtum plusquamperfecti verbi 
ὀλλύναι ubique boni libri servaverint (v. Stahlii quaestt. gr., 
p. 59). Loci sunt IV, 133, 1; VII, 27, 5; VIII, 96, 2, quibus 
omnibus in Laur. (in dz. corr. man. sec.) et Pal. deest; in 
Vatic. duobus, in Italo solo, cuius haud ita gravis est auctoritas, 
omnibus locis additur. Nullum adhue lapidum testimonium in 


! In 8 3 in Vatic. quoque est ἐπιούσαις, non ἐπιουσῶν, id quod com- 
pendio parum intellecto indicavit Bekkerus. 
9s 


20 


hae re extat. — “Ὑποζύγια hic melius quam ζεύγη (Vatie.) con- 
venire recte contra Class. demonstravit Stahlius; collocátio 
Vaticani ἀπωλώλει πάντα satis insolita, sed fortasse aptior est. 

28, 1 de ϑάσσων adiectivo cf. adn. ad IV, 10, 2. — 82 
in Vatic. (ἐφ ὅπλοις) που, in Laur. πλοιούμενοι lit. À erasa, in 
cett. (etiam Vatic. yo.) ποιούμενοι est. Vix intellegitur, quomodo 
hae scripturae in adv. zov transire potuerint, quod pro verbo 
ποιούμενοι, cuius, eum e partic. φυλάσσοντες subst. φυλακὴν audiri 
(Bauer.) aut τὴν νύκτα cum ποιούμενοι iungi (Abresch.) vix possit, 
nullus sanus sensus est, correctura substitutum esse veri multo 
similius est; de stationibus diversis in urbe locis collocatis 
dietum esse putant Class. et Stahl., quod propter verba πρὸς τῇ 
ἐπάλξει, quae huc quoque pertinere verborum collocatio ostendit, 
vix fieri potest. Ceterum quod verbum in illis scripturis lateat, 
praesertim cum incertum sit, utrum 4 lit. in Laur. genuina an 
e syllaba praecedenti -z4ow dittographia illata sit, non expedio; 
Kruegerus coniecit πονούμενοι, Rauchensteinius πολούμενοι, quo- 
rum hoe si usitatius esset verbum (efr. lexx.) magis placeret. 
— In 8 3 Vatic. solus τῆς ᾿Αϑηναίων, cett. τῶν ᾿ἄϑην. praebent ; 
τῆς τῶν "A0. fuisse suspicor. — 8 4 Vatic. fortasse recte ve partic. 
ante τῆς Δεκελείας praebet, quanquam si abest non desideratur; 
paullo infra in eundem e scholio κατὰ pro ὑπὸ (τοῦτον τὸν yoó- 
vov) irrepsit. 

29, 1 in Vatic. δύνηται, in Laur. δύνωνται scribitur, quae 
formae cum difficulter inter se permutari possent, una ex altera 
correctura orta esse videtur. Sed nihil causae erat, cur singu- 
laris δύνηται qui bene ad Diitrephem referretur in pluralem mu- 
taretur; ser. δύνωνται igitur pro genuina habenda est. Pluralis 
universe de praefectis Atheniensibus qui Thraces ducebant positus 
est, quod non intellexit corrector. Cf. V, 4, 5: oi ᾿Αϑηναῖοι τὸν 
Φαίακα πέμπουσιν, εἴ πὼς πείσαντες κτλ. — 8 2 Vatic. rectius 
ἔς τε τὴν Tav. praebet; quod in eodem διαπλεύσας scriptum est 
(in yo. est διέπλευσε, ut in cett.), correcturam subesse suspicor. 
— In 8 3 Laur. (et Vatic. yo.) ηὐλίζετο, Vatic. ηὐλίσατο prae- 
bet; hoc collato IV, 45, 1 recepit Stahlius, sed imperf. non mi- 
nus convenit, cf. ἦγεν et zooíxexo. De λαϑὼν cum imperf. 
coniuncto cf. V, 58, 2. Post οὔσῃ Vatic. solus οὐ servavit. — 
Recte in ed. alt. Stahlius scripturam Laurentiani τινα ---- ἐπαναβάντα 
(Vatic. τινας ---- ἐπαναβάντας) restituit, quod exempla pluralis τινὲς 


21 


eum negalione coniuncti. desiderarentur; cfr. Krueg. ad II, 37, 1. 
--- 4 extr. perperam verba τὸ τῶν Θρᾳκῶν vulgo expunguntur, 
quibus omissis τὸ γένος nimis nudum positum esset. In Vatic. 
omittitur artic. τὸ, sed cf. ad c. 24, 8. -— 8 5 pro exquisitiore 
eollocatione ἔτυχον oi παῖδες ἐσεληλυϑότες Vatic. ἔ. ἐσελ. oí zc; 
neque magis placet τῇ πάσῃ πόλει (cf. VIII, 93, 3). 

90, 2 pro verbis τὰ ἔν τῇ γῇ in Vatic. interpretamentum 
τὴν φυγὴν, quod in cod. quodam (Lugd.) vulgatae partic. δὴ ad- 
dita superscriptum est, scribitur. In Laur. post προεκϑέοντες, 
in Vatic. post izzéoc (S 3) partic. ve intercidit.! 

91, 1 pro ἐκ (τῆς Κερκύρας) recte Vatic. &i exhibet. In 
eodem solo post verbum 'Hisío» participium εὑρών scriptum 
est, quod quanquam post -είων in cett. intercidere satis facile 
potuit, ad abundantiam ó4xáóa -- αὐτὴν κτλ. (de qua cf. II, 62, 1; 
VI, 82, 2) leniendam additum esse haud dubie existimandum 
est. — In 8 2 Vatic. non melius ἔς τε Ζάκυνϑον praebet. — In 
8 3 ante verbum éaAoxóc in Vatic. solo ἤδη scribitur, quod 
inutiliter et moleste (praecedit enim ἤδη dv) additum est, 
cf. adn. ad 4, 4. — S 4 extr. Vatic. recte δεούσας εἴκοσι rdc: 
κτλ. praebet, sed pro οὔσας scribitur εἶναι, superscriptis verbis: 
τοῦτο κρεῖττον xal σαφές, quod iudicium sequi vix licet. — In 8 5 
partie. ve, quam post πεντεκαίδεκα exhibent Laur. et Vatic. yo., 
quanquam insolita est collocatio, ad membra iungenda aptior 
est quam ut reiciatur; cf. Stahl. ad I, 16.*? 

32. 1 pro προπυϑόμενος in Vatic. scribitur πυϑόμενος, sed 
cf. IV, 42, 3. Pronomine σφίσι, quod idem solus addit, facile 
caremus, cf. 14, 2. Pro indicativis διαφρήσουσι et κωλύσουσι 
coniunetivi -co& rescribendi sunt, qui in Laur. extant; Vatic. 
-0vot, -ωσι pràebet. Cf. Stahl. qu. gr. p. 26. — S 2 Laur. (et 
Vatic. yo.) ἐνέδραν τινὰ ποιησάμενοι, Vatic. & τριχῇ ποιησάμενοι 
praebet. Illa scriptura haud dubie praeferenda est (cf. III, 90, 2), 
 . quanquam origo alterius ad explicandum difficilior est; corrector 
fortasse, cum τινὰ intercidisset, aliquid desiderans τριχῇ addidit. 


! Pessime hic quoque Herwerd. et Stahlius verba τῶν Θρᾳκῶν expunxe- 
runt, quae cum ab numero πεντήκοντα xai διακόσιοι cui οἱ ξύμπαντες apposi- 
tum est pendeant, nominativo casu minime ponenda erant, cf. VIII, 21; nam 
loci quos Stahl. affert (IV, 39, 1; V, 26, 1; VIII, 7) prorsus dissimiles sunt. 

? Ceterum verba ἀφ᾽ ὧν αὐτοὶ εἶχον ad dativum σφίσι explicandum 
addita esse: videntur. 


22 


83,2 in Vatic. scribitur ἅπασα ἡ Σικελία, cf. 15, 1; VI, 8, 4, 
sed etiam VII, 85,.3.! — In 8 3 Vatic. (non Laur.) perperam 
ἐπέσχοντο exhibet; idem infra recte partic. τε ante verba τῆς 
Κερκύρας praebere videtur, cf. tamen 11, 2, ubi idem solus hanc 
partic. addit. — S 4 Laur. παρέσχετο αὐτοῖς exhibet, quod reci- 
piendum esse censeo, cf. Il, 9, 3 et 5; 12, 5; 98, 4; VI, 88 
etc. — 8 b in Vatic. ἀναλαβόντες αὐτὰς scriptum est, quod correc- 
tura, eum pronomen neutr. ταῦτα et ἀκοντιστὰς et τριήρεις com- 
pleeti non intellectum esset, ortum esse apparet. 

34, 1 in Laur. post Πελοποννήσιοι prorsus inepte xai oi περὶ 
κτλ. Seribitur; in versu proximo Vatic. oí περὶ (per compendium 
a 
conicit.] — 8 2 non solum in cod. H. yg. (m. sec.), sed etiam 
in Vatic. est ἐν ᾧ, ut infra 8 8, sed cf. VIII, 91, 2. Singularem 
προσβεβοηϑηκὼς (cett. et Vatic. yo. -xórec) in Vatic. propter 
παρετέτακτο quod sequitur eorrectura illatum esse, certum habeo, 
cf. V, 10, 10: τὸ στράτευμα ... φυγὸν ... xal τραπόμενοι, VII, 
79, 4; pluralis etiam VI, 69, 3 defenditur, si quidem ibi scrip- 
tura sana est. Correcturae vel interpretationi formam zooave- 
χούσαις, quam Vatic. et in yo. (m. sec.) cod. H. praebent, etiam 
Stahlius tribuit, cuius adnot. efr. — In 8 5 pro αὐτὸ τοῦτο 
Vatic. αὐτῷ τούτῳ exhibet, sed cf. 36, 1; I, 59 et adn. ad IV, 
9, 2. — 8 6 extr. in Laur. ναυμαχοῦντες xal διεσώζοντο, in Vatic. 
vavu. ῥᾳδίως διεσ. est, quam discrepantiam ódo» scriptum fuisse 
coniciens tollebat Bekkerus; equidem pro partic. xai, quae sane 
ad intellegendum subdifficilis est (sed cf. adn. mea ad c. 23, 2), 
adv. ῥᾳδίως correctura positum esse potius putaverim. — 8 7 
Laur. νομίσαντες δι᾽ αὐτὸ, Vatic. vou. αὐτὸ (in litura) praebent; 


seriptum) τῶν ὁλκάδων praebet. [Gertzius c. 31, 4 coll. αἵπερ 


——— 


! Paullo infra notabilis est usus epanalepticus particulae δὲ, cf. VIII, 
70, 1 (Krueg) Huius loci simillimus est locus nobilissimae inscriptionis de 
foedere quod cum Chalcidensibus a. 445 a. Chr. n. Athenienses icerunt (C. 
I. A. IV, 1, 27 a vv. 52 sqq.): τοὺς δὲ ξένους τοὺς ἐν Χαλκίδι, ὅσοι οἰκοῦντες 
μὴ τελοῦσιν ᾿Αϑήναζε xai εἴ τῳ δέδοται ὑπὸ τοῦ δήμου τοῦ ᾿Αϑηναίων ἀτέλεια, 
τοὺς δὲ ἄλλους τελεῖν ἐς Χαλκέδα καϑάπερ οἱ ἄλλοι Χαλκιδεῖς —; ὅσοι μὴ enim 
idem atque πλὴν ὅσοι valet, cf. Thucyd. VII, 71, 6; 85, 2, qua re fit, αἱ ne- 
gatio etiam ad verba εἴ τῳ δέδοται pertineat. Inutiliter igitur Kirchhoffius, 
quem honoris causa nomino, pro μὴ (us) μὲν coniecisse et post vocab. ἀτέλεια 
verba ἀτελεῖς εἶναι ab lapicida praetermissa suspicatus esse videtur. Senten- 
tiam eandem manere apparet. 


23 


ex hae scriptura edd. recentiores αὐτοὶ effecerunt. .Sed pron. 
αὐτοὶ hic ad vbb. οὐχ ἡσσᾶσϑαι relatum abundat; contra verbis 
διί' αὐτὸ ... δι ὅπερ Optime «ἡ αὐτότης» earum rerum, quas in 
diversissimas partes interpretabantur pugnantes, significatur, quam 
ipsam ob rem δῥαὐτὸ pro usitato διὰ τοῦτο (vel διὰ ταὐτὸ), quod 
requirit Stahlius, positum esse videtur. [Infra partic. καὶ, quam 
Vatie. solus ante πολὺ (in πολλοὶ corruptum, an correctum?) 
éxoatob)vro addit, hoc facilius, opinor, caremus, quod sententia 
negativa est; cf. tamen ad 41, 4. — In eodem infra ὅτι o? 
(πολὺ &víxcv) pro εἰ μὴ, quod in ceteris codd. scribitur, ad ser- 
monem variandum (cf. adn. ad 6, 1) positum esse videtur; mi- 
nime quidem repetitio particularum displicet. ln fine capitis 
Vatic. ἐτελευτήϑη (in yg. ἐτελεύτα) praebet, quod ab consuetudine 
loquendi Thucydidea abhorret. 

35, 1 pro Θουριάδος "Vatic. exhibet Θουριδάτιδος, quod ex 
Θουριάτιδος corruptum esse videtur, cf. nomen gentis Θουριᾶται; 
sed Θουριὰς auctoritate Stephari Byzantini firmatur. 

36, 2 partic. ve, quae per synehysin posita est (cf. 31, 5), 
omittit Vatic., qui idem minus bene εἶδον pro ἐνεῖδον praebet. 
Infra in Laur. est ἐπισκευασμένοι, unde ἐπεσκευασμένοι effecit ma- 
nus sec., quae in yg. scripturam Vatic. ἐπισκευασάμενοι addidit. 
Utraque satis convenit. — S 3 extr. dvrívoqcoo, quod codd. 
praebetur, in ἀντιπρῴροις correxit Reiskius, cui plerique edd. 
assensi sunt; mihi quidem magis placet lenior Popponis emendatio, 
qua supra (διὰ τὸ μὴ) ἀντιπρῴρους scribitur. Nihil enim certe 
ad illam comprobandam valet locus 40, 5: ταῖς ναυσὶν ἀντιπιρῴ- 
ροις χρώμενοι, ubi de navibus, non de incursionibus agitur, et 
infra (8 5) ad codicum scripturam (τὸ ἀντύτρωρον ξυγκρούσει Laur., 
τὸ d. ξυγκροῦσαι Vatic., τὸν à. συγκρούσει Vat. yo.) propius quam 
ἀντιπρῴρῳ ξυγκρούσει, quod Stahlius recepit, accedit τῷ ἀντί- 
πρῳῴρον ξυγκροῦσαι (Class.) vel τῷ ἀντίπρῳροι &. (Krueg.), in 
quibus loeutionibus adiectivum ad homines ipsos relatum est. 
Scriptura παρέχοντες possitne defendi dubito, sed e scriptura 
Vaticani παίοντες vix oriri potuit, ut haec correctori potius tri- 
buenda sit. Fortasse προσέχοντες (intendentes, sc. τὰς ἐμβολὰς) 
scriptum fuit. 8 5 Vatic. perperam μάλιστα αὐτοῖς χρήσεσθαι, 
in yg. μάλισήΓ᾽ ἂν αὐτοὶ χρήσεσϑαι praebet. Verba πλεῖστον γὰρ 
iy αὐτῷ σχήσειν fortasse verti licet: summam utilttatem in ea 
re habituros esse, cf. Xen. Anab. III, 2, 17: τοῦτο μεῖον ἔχειν ; 


24 


. Stahlius interpretatione Vallae: se mazime superiores fore 
collata περισχήσειν scripsit, sed is magis e parum accurata loci 
intellegentia quam ex codicis alicuius scriptura vertisse videtur. 
[Gertzius πλεῖστον γὰρ à» αὐτῷ ἰσχύσειν conicit] — S 6 male 
Vatic. (xol) πάντα exhibet; in Laur. post λιμέν α syllabae τῆς dva- 
exciderunt. 

94, 1 vulgatum τοιαῦτα scripturae Vaticani ταῦτα recte prae- 
tulit Stahlius, quod difficilius illud ex hoc fieri posset. — 8 2 
extr. Vatic. solus éze£énAeov exhibet, quod fortasse praeferendum 
est, cf. VIII, 20, 1 (verbum enim ipsum nusquam alibi extat); 
cf. tamen in eodem c. 26, 3: ἐπιταρέπλει et c. 34, 2: προαγε- 
χούσαις. — In 8 3 Laur. post οὗ δὲ male addit ᾿ϑηναῖοι, quod 
scholion in Vatic. adscriptum est. Infra Laur ante τῶν Σύυρα- 
xooíov articulum aí servavit, qui in ceteris post xai intercidit. 

38, 1 ante Συρακόσιοι Vatic. melius oi addit. — S 2 in 
Laur. est ἀντίταλα τῆς ναυμαχίας γενόμενα, et quanquam post 
-Aa articulus τὰ satis facile intePeidere poterat, dubito an recte 
ita omissus sit, ut neutrum ἀντίπαλα pro substantivo (virium 
aequalitas, ἰσορροπία) positum sit, sicut cum εἶναι verbo iunctum 
V, 8, 2 (ubi οὗ adnot. Stahlii) positum est, ef. IV, 117, 2 et 
VII, 13, 2. 

39, 1 zoe eoo» in Laur. mendo usitatissimo in πρότερον 
eorruptum est; in Vatic. scholion ἢ τὸ πρότερον in contextum 
receptum est, — In 8 2 rectius Vatic. ἐπὶ τὴν ϑάλασσαν quam 
Laur. παρὰ τὴν ϑάλ. praebet, nisi forte praeter oram. (cfr. infra 
παρὰ τὰς ναῦς) verti licet; sed μεταναστήσαντας, quod in eodem 
est, propter praepos. ἄνα- non ferri potest, cf. adnot. Stahlii. 
Utrum μετα[να] στήσαντας --- κομίσαι (Vatic.) an μεταστῆσαι xouícav- 
τας (Laur.) praestet, difficile dictu est; de partic. aor. cf. Madv. 
synt. gr. S 183 adn. 2. Paullo infra nihil est cur ἀριστοποιή- 
σονται Sseribamus, cum et Laur. et Vatic. -ὠνταῖ exhibeant et 
sequatur ἐπιχειρῶσιν (cf. Stahlii qu. gr. p. 26); ceterum in hoc 
cod. est ἄριστον ποιήσωνται, fort. ad ἄριστον ἐποιοῦντο (c. 40, 1) 
accommodatum. 

40, 5 partic. τε quam et Laur. et Vatic. ante ναυσὶν praebent 
per anacoluthiam particulae xai ante οὗ ἀπὸ κτλ. positae respondet 
(cf. Saupp. ep. crit. p. 86); Stahlius eam expungit, quod huic 
partic. xai ante raic.posita respondeat, sed hac multo aptius 
δεξάμενοι cum iis quae sequuntur coniungitur. 


20 


£1, 2 male Vatic. ὑπὸ pro ὑπὲρ (non pro ἀπὸ, ut indicat 
Stahl.) praebet. — S8 4 in Laur. et cett. τοὺς μὲν πολλοὺς (cf. 
IV, 118, 2) ζωγρήσαντες scribitur, nec quo modo hoc propter 
πολλὰς quod praecedit irrepere potuerit satis perspicitur; itaque 
in archetypo Vatic. tamquam supervacaneum deletum esse opinor. 
—  Partic. xai ante πολὺ κρείσσους in Laur. intercidit.  Infinitivus 
δοκεῖν, quem pro ἐδόκουν exhibet Vatic., cum verba τὴν ἐλπίδα 
— εἶχον — δοκεῖν abundantiam molestissimam habeant, defendi 
non potest; ad transitionem, quae ad verbum finitum ἐδόκουν 
facta est, removendam a correctore substitutus esse videtur. 

42, 1 adverbium μάλιστα ideo in Vatic. omissum esse vide- 
tur, quia numero navium aceeurate indieato parum convenire 
putabatur; ceterum dubito an hoe quidem loco recte Betantius 
adv. μάλιστα addito ipsum numerum significari statuerit, cf. tamen 
84, D: ἕπτά τινες. — In 8 4 Stahlius partic. ve, quam post ἁπλοῦν 
Vatic. solus omittit, cum in altero membro αὐτὸ [Vatie. αὐτῷ] 
addatur, melius abesse dicit, nec iniuria; sed haec ipsa correc- 
tori particulae delendae causa esse potuit, cf. ad c. 36, 2. Idem 
rectius vulgatum κρατήσειέ scripturae Vatie. (et Palat.) [μὴ] 
ἐπικρατήσειέ praetulit, cfr. adnot. ipsius. Ante "ErxwroAóv part. 
τε male omittit Laur.; at pronom. oi, quod Vatic. paene solus 
ante ξυντομωτάτην addit (non item Vat. »o.), libentius caremus, 
quamquam post xai satis facile intercidere poterat. — S 5 Vatic. 
recte τρέψεσϑαι praebet. Quod idem post ᾿4ϑηναίους ve partic. 
xai inserit, hoe ideo faetum esse putaverim, quod verba τοὺς 
ξυστρατευομένους de sociis Atheniensium dicta acciperentur; quod 
per verba seqq. xai τὴν ξύμπασαν πόλιν fleri non licere in promptu 
est. — In 8 6 ad imperf. ἐπεκράτουν quod sequitur convenien- 
tius ἔτεμνον (ἔτεμον cett.) exhibet Laur., in quo τῷ πεζῷ part. 
re omissa male scribitur. 

43, 1 Vatic. inepte ze post ἀπὸ (τοῦ τείχους) inserit. Infra 
haud dubie Thucydides ὡς ἐπενόει, xai τὴν ἔ. τ. "E. ἐποιεῖτο 
seripsit; sed cum singularis particulae xai vis, de qua cf. adn. 
Kruegeri ad II, 93, 4 (3), parum intellecta esset, in duas partes 
correctum est, ut aut óc (Laur. et Vatic. yo.) aut xal (Vatic. 
cont.) deleretur. — $ 2 rectius Vatie. (cum M.) ἀδύνατα (cett. 
ἀδύνατον) praebet; in eodem infra male τοξευμάτων xal κτλ. et 
τὴν πρώτην στρατιὰν scribitur. Imperf. ὑπελείπετο (Vatic.) melius 
quam plusqpf. ὑπελέλειπτο (Laur.) hie convenire videtur, et sae- 


26 


pius hae formae inter se permutatae sunt (contrarie VII, 2, 4, 
ubi corr. Cobet.). — 8 8 extr. post verbum ἄνδρας in Vatic. 
interpretamentum vel correctura τινὰς additur. — In 8 4 Vatic. 
solus verba ἐν προτειχίσμασιν praebet, quae genuina esse verbis 
τῶν προτειχισμάτων (ὃ 6) clarissime ostendi putat Stahlius, sed 
fortasse de his ipsis verba rà στρατόπεδα posuit scriptor; castra 
enim trina ad τὸ παρατείχισμα (ὃ Ὁ) defendendum communita 
προτειχίσματα satis apte appellari poterant. Quamquam causa 
eur in cett. codd. omitterentur similitudo vocularum ἔν et ἕν 
esse poterat. — In 8 6 Laur. artic. ante ['Azzoc omittit, cf. 
83, 2; in 8 7 male Vatic. comparativum πρότεροι praebet, cf. 19, 5. 

44,.1 Vatic. paene solus satis apte ante verba τῷδε τῷ 
πολέμῳ partic. ye addit; in eodem minus recte 8 3 extr. τὸ 
πρόσϑεν scribitur, cf. adnot. Stahlii. — 8 4 particula ὥς, quam 
ante κρατοῦντες Vatic. solus addit, facile caremus, cum vix ideo, 
quod se vietores esse Syracusani sentirent, magis inter se cohor- 
tarentur; addi autem potuit partic. ad similitudinem verborum: 
ὡς κεκρατηκότων C. 49, 7. — Pro verbis ἀδύνατον ὃν in Laur. 
scribitur ἀδύνατα ἦν, quod ex illa scriptura errore aut correctura 
ortum esse veri parum simile est; fortasse fuit ἀδύνατα δ' ἦν (cf. 
supra 8 3 χαλεπὰ ἦν et c. 43, 2) vel ἀδύνατα ὄντ᾽, cfr. adn. mea 
ad III, 82, 1. — Vatic. et schol. in yg. melius ἐξ ἐναντίας praebent 
quam cett. codd. ἐναντίον, quod interpretamentum esse videtur; 
cf. IV, 33, 1; 35, 8. — S8 5 in Vatic. scribitur διέφευγον αὐτοὺς 
ἅτε ἐκείνων ἐπισταμένων (superscr. ot) τὸ ξύνϑημα, in Laur. est 
ἐπιστάντων, quod ex ἐπισταμένων corruptum esse apparet. . Pron. 
ἐκείνων de Atheniensibus modo commemoratis (αὐτοὺς) poni po- 
tuit illud quidem (cf. Krueg. ad I, 132, 5), αἱ ἐπιστάμενοι defendi 
possit; sed .melius ex optimis codd. ἐπισταμένων scribitur, ut 
ἐκείνων de eis omnibus qui a Syracusanis stabant dictum sit. — 
In S 6 post ἔβλαψε Vatic. (cum It.) partic. καὶ omittit; veram 
scripturam παιαν- hic sicut infra, sed utroque loco manu sec. 
eorreetam servavit Laur. — S 7 scriptura Laur. κατέστησαν 
(Vatic. καϑίστησαν, e qua καϑίστασαν [sc. αὑτοὺς] effecit Stahlius) 
servanda est, cui optime conveniunt ea quae sequuntur: ἐς yei- 
ρας ἀλλήλοις ἐλθόντες μόλις ἀπελύοντο, quae idem atque ἐς y. d. 
ἦλϑον ὥστε μόλις ἀπολύεσϑαι valent, ut aoristus neminem offendere 
possit. Sceholiastas, qui locum perverse interpretatur, κατέστησαν 
pro aoristo primo accepisse videtur. Id enim in scriptura xaà- 


27 


ίστασαν offenderet, quod satis dure e pronomine longe remoto 
αὑτοῖς accus. αὑτοὺς audiendus esset. — In 8 8 Vatic. διυιτοῦν- 
τες praebet, sed II, 49, 5 in utroque ῥώύττειν est. Infra in Laur. 
(et Vatic. yg.) καταβαῖεν oi μὲν in καταβαίνοιεν conflatum est. 

45, 1 in Vatic. πρῶτον (Laur.) vel πρῶτοι (all. codd.) post 
«οτοὶ excidit, sicut in Laur. πρώτῳ post αὐτῷ 81, 4. 

46, 2 Vatic. paene solus ἄλλην addit, fortasse recte, cum 
post τὴν facile excidere posset et Sicilia reliqua Agrigento urbi 
apte opponatur. 

47, 2 verbum ἦν, quod hic abesse minime potest, omittit 
— Vatic.; coniectura Dobreei à» scribentis ea sola re commendatur, 
quod ὃν post χαλεπὸν facilius intercidere poterat. In loco cor- 
rupto τά τε ἄλλα ὅτι ἀνέλπιστα αὐτοῖς ἐφαίνετο, cum nemini partic. 
ὅτι, quae etiam in Vatic. extat (errat Stahlius), addere in mentem 
venire potuerit nec alia corruptelae causa dispici possit, cum 
Reiskio ἀνελπιστότατα scribere praestat. — ὃ 8 διεκινδύγευσε(ν) 
etiam est in Laur.; idem ἐξιέναι exhibet, quod non deterius quam 
ἀπιέναι (Vatic.) est, cf. 3, 1; V, 31, 5; VII, 49, 3: ἐξανίστασθϑαι 
(S 1: ἀπανίστασϑαι). -— In. S 4 Laur. artic. τοὺς omittit, qui 
possitne abesse dubito. : 

48, 1 πόνηρα etiam in Laur. proparoxytonon est, sicut 88, 
9 (paroxyt.) et VIII, 24, 5 (at VIII, 97, 2: πονηρῶν); cf. He- 
rodian. I p. 197. — 8 2 Vatic. male ἐλπίδας τε ἔτι (rectum in 
ye.) praebet; in eodem 8 3 extr. ad praes. δρῶντας fortasse con- 
venientius ἀκούοντας (Laur. -oavrac) scriptum est. —Coniunetivus 
διαβάλλῃ, quem coniectura posuit Stahlius, fortasse in Vatic. 
fuit, qui litt. -οὐ in litura habet; quamquam hoc quidem loco 
an optativus potentialis poni potuerit dubito. — In 8 5 ante 
χρήμασι et in Laur. et in Vatic. part. xai scribitur, quae reci- 
pienda est; refertur autem ad totum enuntiatum, cf. Krueg. ad 
I, 77, 1. — Post δισχίλια male ve om. Laur. — S 6 in Laur. 
et Vatic. yo. χρήμασι ὧς, in Vatic. cont. y. ὧν est; ex illa scrip- 
tura Stahlius ἕως effecit (cf. idem codd. mendum 26, 3), sed 
sic partic. νωυζηϑέντας parum convenit.  Coniecturae Popponis 
ᾧ scribentis (cf. Madvig. adv. crit. I p. 331) Stahlius opposuit, 
eos qui pecunia superiores essent eiusdem sumptu superatos 
esse non posse; at nihil in mora erat quo minus Syracusani re 
vera difficultate nummaria laborantes pecunia mutua sumpta 
Athenienses hac quoque re vincerent. Ex à facile oriri potuit 


28 


ὦν; ad óc vero propius accedit pluralis οἷς, quod Madvigius ipse 
coniecit. [Gertzius δείμασιν, (ἐν) ᾧ κτλ. c. 80, 3 coll. coniecit.] 

49, 1 in Vatic. ante τὸ βουλόμενον adv. που additur, e quo 
Dion. Cass. XLV, 8, 4 eoll. πολὺ effecit Linwoodius; affert 
Stahlius locum Plutarchi (Nic. 21), euius tamen verba (ἄνδρες 
ovx ὀλίγοι) non minus bene coniecturae Bloomfieldii τε βουλόμενον 
(cf. c. 48, 2) conveniunt. Sed artic. τὸ eo, quod c. 48, 2 
haec Syracusanorum factio commemorata est, satis defendi ex- 
istimo. — Infra in loco corrupto (ἢ πρότερον ϑαρσήσει Laur., 
ϑαῤῥῶν ἢ πρότερον ἔϑάρσησε Vatic.) μᾶλλον post ἅμα excidisse 
suspicor (praeiit Velsenius, sched. crit. p. 46, alia coniectans), 
id quod et additamento Vaticani ϑαῤῥῶν et adnotatione scho- 
liastae: ϑαρσήσας νῦν δηλονότι μᾶλλον ἢ πρότερον κρατηϑεὶς xal 
γικηϑεὶς veri simile fit; sed male schol. partic. κρατηϑεὶς, quod 
eum ἐϑάρσησε iungendum est, cum πρότερον coniungi voluit, 
quod per collocationem verborum fieri non licet. Scribendum 
igitur puto: xai ἅμα (μᾶλλον) ταῖς γοῦν ναυσὶν ἢ πρότερον ἐϑάρ-: 
σησε πρατηϑεὶς, et simul (terra) victus magts in navibus saltem 
quam aníea fiduciam posuit, nisi forte χκρατηϑεὶς glossa verbi 
πρότερον est. Gertzius xai ἅμα ταῖς γοῦν ναυσίν, fj πρότερον 
(cf. 4, 4), ἐϑάρσει κρατήσειν coniecit; κρατήσειν iam Badham. 
invenerat.| — 8 2 in Vatic. pro altero ἐς ad sermonem varian- 
.dum, opinor (cf. 2, 3; 70, 8), πρὸς scriptum est. Infra recte 
ϑοέψονται praebet; post verba μᾶλλόν ἔστι interpretamentum 
ὥσπερ νῦν irrepsit. — In 8 3 Laur. melius ἐξανίστασϑαι quam 
Vatic. (cum 11.) ἐξίστασθαι (excedere) exhibet. — 8 4 prae- 
ferenda est scriptura Laurentiani éveyévero, cf. II, 22, 2 (ἵππο- 
μαχία τις &), ubi et Laur. et Vatic. eam praebent; praepositio 
huius verbi etiam VIII, 9, 2 in Vatic. omittitur. 

50, 1 Vatic., praeterquam quod partic. τε omittit, fortasse 
rectius ἄλλην στρατιὰν ἔχων πολλὴν exhibet. — 8 2 in Laur. 
propter δόντων quod sequitur ἀπενεχϑέντες in -rov mutatum est.! 


. ! Simili vitio I, 120, 5 codd. praeter C. et G. infecti sunt, quod am- 
plecti non debuit Stahlius; nam post genetivos ἀβουλοτέρων τῶν ἐναντίων 
multo facilius τυχόντα in τυχόντων quam hoc in illud transire potuisse in 
conspicuo est. Quod vero ad sententiam attinet, prosopopoeia verborum 
πολλὰ γνωσθέντα — τυχόντα pro πολλοὶ γνόντες --- τυχόντες positorum ea 
quae c. 110, 1 invenitur non gravior est, neque verbum τυγχάνειν cum genet. 
coniunctum notione fortuiti (nancisci) caret. 


20 


Pro δύο (ἡμερῶν) Vatic. δυοῖν praebet, quam formam correc- 
toribus tribuit Stahlius. — 8 3 in Laur. ἐδύναντο est, non 
ἠδύναντο, cf. 25, 4. — In 8 4 inter verba πρὶν et ὡς, nescio 
an eorrectura, pron. ἃς (ἡμέρας sc.) in Vatic. irrepsit. 

81, 1 scriptura Vatie. ἐπηρμένοι (cett. ἐγηγερμένοι) ad. sen- 
tentiam satis convenit et.loco simili VIII, 2, 1 quodam modo 
comprobatur illa quidem; dubito tamen, cum quo modo ex &cyo- 
μένοι scriptura ἐγηγερμένοι oriri potuerit difficilius intellegatur, 
an illud verbum pro hoe, quod minus usitatum est, ad simili- 
tudinem loci quem laudavi illatum sit. Perfectum secundum 
ἐγρήγορα simili sensu Xenophon Cyrop. I, 4, 20 posuit. — 
Post σφῶν in Vatic. male ve additur; articulos ταῖς (ναυσὶ) 
et τῷ (πεζῷ), qui non requiruntur (cf. Betant.), omittit Laur. — 
& 2 in Vatic. (et It.) scribitur ἀνεπειρῶντο, in Laur. et Vat. yo. 
ἀνεπαύοντο, quorum prius similitudine loci c. 7, 4 permoti prae- 
tulerunt edd., velut Stahlius, qui ἀνεπαύοντο rerum condicioni 
repugnare dicit. Sed Syraecusanos, ut qui tune ad ultimum 
belli diserimen adeundum se pararent, quietem aliquanti tem- 
poris sibi sumpsisse veri simillimum est, qua re non intellecta 
corrector vel librarius illius loci memor ἀνεπαύοντο in ἄνεπει- 
οῶντο facile mutare potuit. — In Vatic. scribitur ὅσας, tamquam 
ἐδόκει ἱκανὸν sequatur; in Laur. post ἱκαναὶ excidit εἶναι. Pro 
προτέρᾳ in Vatic. est προτεραίᾳ, quod hic quidem cum nullus dies 
quem hic praecederet antea significatus sit ferri non posse iam 
Krueg. animadvertit.! Ante ἱππέων, sicut in fine capitis ante 
ὁπλιτῶν, artic. om. Laur.; in Vatic. verba καὶ τῶν ἱππέων — τε 
τῶν ὁπλιτῶν omnia intereiderunt. Minus placet in Laur. et Vatic. 
yg. ἐφόδου. 

02, 1 in Vatic. male πρὸς τῷ τείχει scribitur. — S 2 recte 
Vatic. ἐπεξάγοντα exhibet; in eodem vocabulum, cuius haec 
significatio (Cursus) minus usitata est, τῷ πλῷ, quod ne τὰς 
γαῦς iteraretur positum esse videtur, in τῷ πλοίῳ mutatum est. 
Infra Laur. paene solus κοίλῳ μυχῷ partic. xai omissa praebet, 
quo alterutrum verborum glossema esse veri simile fit; Herwerd. 
κοίλῳ delevit, equidem Bothium μυχῷ, quod e c. 4, 4 petitum 

1 Contra V, 75, 4, ubi in proximis sequitur zc μάχης ταύτης, Cobeti 
coniectura προτεραίᾳ auctoritate Laurentiani comprobatur. 


30 


esse potest, expungentem sequi malim. — Melius Vatic. ἤδη 
vabc praebet quam cett. ναῦς ἤδη, sed minus bene ἐξώϑουν. 

99, 2 adverbium ταύτῃ, quod Vatic. paene solus exhibet, 
additamenti simile est, eum quin Tyrrheni ad crepidinem (τὴν 
χηλὴν) in praesidio positi fuerint nemini paulo attentius legenti 
dubium esse possit. — 8 3 extr. male Laur. δυοῖν δεούσας εἴκοσι 
ἃς oi 2. praebet; librarius Vatic. yo. part. μὲν ante πολλὰς omissa 
longius progressus est. — S 4 in Vatic. minus recte scribitur 
βουλόμενοι ἐμπρῆσαι, quod fortasse ad similitudinem loce. 52, 2: 
βουλόμενον περικλήσασθϑαι et 53, 1: βουλόμενος διαφϑείρειν cor- 
rectura positum est. Melius fortasse idem τήν τε φλόγα praebet: 

904 Vatic. solus artic. ante “Συρακόσιοι recte omittit, cum 
oí μὲν 2vg. poni debuerit et ᾿4ϑηναῖοι δὲ sequatur. 

90, 1 Vatic. ante τοῦ ναυτικοῦ partic. xai omittit, qua dif- 
ficulter caremus, cf. 8 2: καὶ ταῖς ναυσὶν ἔκρατήϑησαν; in eodem 
pro δὴ, quod notionem παντὶ eleganter intendit, ἤδη scribitur, 
quam discerepantiam saepius redeuntem (cf. 71, 2; 77. 8; 81,2; 
VIII, 53, 3) quin correetori tribuamus facere vix possumus. — 
S 2 in Laur. xoi ναυσὶ xai ἵπποις καὶ μεγέϑη, in Vatic. xal ναῦς 
καὶ ἵππους xai μεγέϑει extat, e quibus scripturis καὶ ναυσὶ xal 
ἵπποις καὶ μεγέϑει efficiendum esse videtur, ut pro ἐχούσαις 
quod languet coniectura Dukeri ἰσχυ ούσαις recipiatur; litt. enim 
ἢ et εἰ saepissime in codd. inter se permutantur. Accedit, quod 
Thucydides quidem nusquam alibi μεγέϑη aut πλήϑη (cf. Stahl. 
ad V, 68, 2) similiave posuit. — Pro οὔτε in utroque cod. bis οὔτ᾽ 
scriptum est. Pro xgoeíocovoc, quod schol. Lugd. μείζονος com- 
probatur, in utroque est κρείσσους, sed in Vatic. solo partic. 
ὄντες ex alio scholio ductum additum est. Idem πρὸς αὐτῶν 
male exhibet. 

ὅδ, 2 Vatic. recte αὐτοὶ σωϑῆναι praebet. In Laur. est 
κωλύσουσι, quod praeferendum esse puto, cf. I, 56, 2 et adnot. 
Kruegeri.! "Vatic. ante πράγματα artic. τὰ, post ᾿4ϑηναίων part. 
τε Omittit; in Laur. alterum ὑπὸ, quod sane inutile est, deest, 
cf. tamen adnot. Kruegeri. — In 8 4 post πλήν ye partic. δὴ 
omittit Vatic., nescio an consulto; particc. yà et δὴ iunctae 
v. c. II, 62, 1; VIII, 41, 2; Soph. Phil. 246 extant. 


' In loco simillimo VI, 11, 7 e Laur. (et Pal) φυλαξόμεϑα rescri- 
bendum est. 


51 


91, 1 scripturam Laur. ὡς ἑκάστοις τῆς ξυντυχίας --- ἔσχε(ν) 
(consentit Vatic. yg. vel corr., in, Vatic. cont. ἕκαστοι — ἄγάγ- 
κῆς ἔσχεν scriptum est) satis confirmare videtur locus Herod. 
VII, 188, 2, quem attulit Arnoldius: τοῖσι οὕτω ὅρμου εἶχε, cuius 
nostrum locum propter articulum τῆς additum et aoristum ἔσχεν 
dissimilem esse Krueg. contendit. Sed ad articulum exeusandum 
ea conferri possunt, quae docuerunt Lobeckius (ad Phryn. p. 280) 
et Madvigius (bem. u. e. p. d. griech. wortfügungslehre, p. 70 
sq.); aoristus vero partic. aor. στάντες quod praecessit satis 
defenditur. Vertatur igitur: μέ quibusque aut propter utilitatem 
aut necessiiate acctderat, ut id iis contingeret (vel potius: ut 
participes fierent, cf. adnot. Kruegeri). — 8 3 collocatio Vatic. 
εἰσὶ δ᾽ of xai locis I, 23, 2; VII, 13, 2 defenditur illa quidem; 
neque tamen rarior collocatio εἰσὶ δὲ xai oi (Laur.) exemplis 
non confirmatur, v. adnot. Kruegeri. — 8 4 in Vatic. vocabulum 
φόρου ante οὐχ ὑποτελεῖς ὄντες, ut verbis ναῦς δὲ gcrius oppone- 
retur, opinor, collocatum est; sed μὲν addi debuit. — 8 5 de 
artic. τοῖς, quem cod. M. solus recte praebere dicitur, omisso 
ex Laur. equidem nihil adnotavi. Melius fortasse in Vatie. xarà 
τὸ ἔχϑος de noto Plataeensium odio scribitur; cf. tamen I, 108, 
3; IV, 1, 2, quibus locis sane genetivus additur, sicut infra in 
S 7. — S8 6 Vatic. ὅπλα ἐπέφερον exhibet, quae scriptura locis 
V, 49, 4; VII, 18, 2 commendari videtur; sed recte Stahlius 
discrimen quoddam locutionum ὅπλα φέρειν (bellum gerere) et 
ὅ. ἐπιφέρειν (signa inferre) statuit, ut simplex ἔφερον prae- 


ferendum sit. — ὃ 7 Vatic. τῶν δὲ minus bene praebet; post 
ἐκράτουν artic. oí omittit Laur., quo facile caremus, cf. VIII, 
16, 4: τὸ ᾿Αϑηναίων κράτος. — ὃ 8 coniectura Classenii: àv 


Ναυπάκτῳ ἐκ Ναυπάκτου probanda esse videtur (cf. ipsius adnot. 
crit.), qua quod in omnibus codicibus alterutrum extat optime 
 explieatur. — In 8 9 γὰρ particula in Vatic. additur, sed in 
simili enumeratione Il, 9, 2 asyndeton invenitur. In eodem 
male ἐποίκους (Laur. dz), nescio an sermonis variandi causa, 
seriptum est; contra recte ἑκόντας (Laur. dx.) exhibet. —Collo- 
catio Vatic. εἰωϑότες ἰέναι fortasse exquisitior est. — 8 11 in 
Vatic. fortasse rectius scribitur "Eyeoraioí (Aiy.) τε, cum Siculi 
quoque barbaris adseribantur (c. 58, 3), ut ve particulae καὶ 
ante Σικελῶν (Laur. -λιωτῶν) positae respondeat. 

98, 4 artic. ó, quem ante ἄλλος ὅμιλος ἄφϑονος Vatic. solus 


32 


praebet, additus esse videtur; superiora enim artic. non addito 
posita sunt, et cf. IV, 124, 1: xai ἄλλος ὅμιλος τῶν βαρβάρων 
πολὺς. Partic. ve post μέγεϑος cum cett. om. Laur., in Vatic. 
solo est xal ὅτι yàg, qua codd. discrepantia an verba xai ὅτι àv 
μεγ. κινδ. ἦσαν, quae omittit Laur., spuria sint dubitare cogor. 

509, 2 pro oi τε otv recte Krueg. oi δ᾽ οὖν scripsisse vide- 
tur; quae correctura si vera est, suspectiora fiunt verba xai oí 
ξύμμαχοι, quae Vatic. solus addit. Melius enim hoc loco, ubi 
de animorum habitu Syracusanorum (cf. c. 56, 2) agitur, absunt, 
et part. τε eausa cur adderentur esse poterat. In eodem cod. 
pro ἀγῶνα est ἀγώνισμα, quam scripturam locus e. 56, 2 
comprobare videtur; sed cf. eiusdem cap. 8 3 et c. 68, 3. 
Τοσοῦτο, quod idem exhibet, hic quidem ante vocalem positum 
minus placet. — In 8 3 verba τὸ στόμα in Laur. exciderunt. 

60, 2 Vatic. ἀσϑενοῦσιν, sed in yo. vel correetura ἄσϑεν ἔσιν 
sicut ceteri praebet; quae verba inter se sic differre statuit 
Bloomfield., ut ἀσϑενὴς ad totum valetudinis habitum referretur, 
ἀσϑενῶν vero de aegrotantibus poneretur. Sin autem hoc dis- 
crimen verum esset, infra c. 75, ὃ potius ἀσϑενῶν positum 
esset; hie quoque igitur rarius vocabulum ἀσϑενὴς retinendum 
esse videtur. — Pro ἁπάσας (ante ὅσαι) cett. praeter Vatic. 
πάσας praebent; illud tuetur I, 125, 1. — In S 4 in Vatic. est 
τἄλλα ὅσα, sed supersceripta est scriptura cett. codd. óc, quae 
multo aptior est. — S 5 in Vatic. solo post ὁρῶν partic. xai 
omittitur, quae, cum superiora de praetoribus et taxiarchis qui 
in consilium convenerant (S 2) dieta sint, hic aptissima est; 
nec tamen minus apte ad totum enuntiatum eam rettuleris, cf. 
Krueg. ad I, 95, 4; 138, 5. 

61, 1 rectissime verbum ἑκάστοις, quod cum verbis haud 
dubie spuriis: οὖὐχ ἧσσον ἢ τοῖς πολεμίοις eiecerunt cett. edd., 
Thueydidi vindicat Herwerd., cum quo modo irrepere potuerit ' 
vix intellegatur. In Vatic. est ἑκάστῳ (superser. ἑκάστοις), sed 
pluralis, eum de singulis nationibus, non hominibus agatur, 
aptior est. [Gertzius ἑκάστοις οὐχ ἧσσον ἢ τῆς πολεμίας (86. yfjc) 
seriptum fuisse suspicatur. — In Laur. στρατιῶται omittitur. 

62, 1 recte in Laur. ἡμῖν scribitur (Vatic. óu). — 8 3 
in Vatie. ἀντιναυπηγῆσαι est, sed huius ipsius verbi genus ac- 
tivum nusquam alibi legitur (cf. VII, 36, 3 et adnot. Kruegeri); 
nec vero simplicis: verbi ναυπηγεῖν saepe forma activa ponitur, 


39 


apud Thucydidem quidem nusquam (v. lexx.). Itaque praeferenda 
est scriptura cett. codd. ἀγτιναυπηγεῖσϑαι; praesens tempus, 
eum sententia relativa in universum dicta sit, satis bene con- 
venit. Ante ἀντιναυπηγ. in Vatic. χρὴ, in Laur. eorrupte μὴ 
seribitur; sed totus locus maneus esse videtur, cum part. καὶ 
quae sequitur quo apte referatur non habeat. Valla tamquam 
ἄλλα τε ὅσα legerit locum vertit; sed huius auctoritatem mi- 
nimi facio. — Post ᾧπερ Vatic. solus δὴ praebet, quod quan- 
quam post -zeo minime desideratur, fortasse genuinum est. In 
fine capitis in eodem ἐσομένης scribitur, quae correctura inutilis 
verae scripturae οὔσης (quae superscripta est) esse videtur. 

63, 1 pro ἀξιοῦν — ἢ Laur. male ἄξιον — ἣν praebet. — 
8 3 extr. fere omnes τὸ ἀδικεῖσϑαι exhibent, Vatic. μὴ inserit. 
Quam partic. etsi in codd. saepius excidisse satis constat, hoc 
loco, eum non modo nullo sententiae damno, sed etiam cum 
maiore quadam orationis elegantia abesse possit, paullo suspec- 
tior fit, cf. adnot. Kruegeri; correctori quidem locum parum 
intellegenti ut negationem adderet proximum fuisse quivis, opi- 
nor, coneedet. — S8 4 in Vatic. post ὅτι partic. xai omittitur, 
qua difficilius caremus.! 

64, 1 Vatic. τούς v? ἐνθένδε πολεμίους exhibet, quod forsi- 
tan alicui praeferendum esse videatur, cf. ad 26, 3; sed ἐνθάδε 
propter ἐκεῖ quod sequitur magis placet. E Laur. forma rarior 
πλευσου μένους recipienda est, cfr. Stahl. qu. gr., p. 63. — 
S 2 post ἑκάστους Vatic. ve om., sed cf. I, 36, 3; II, 64, 8 
(Stahl.). Infra fortasse correctura in Vatic. ᾿4ϑηναίων scriptum 
est, superser. ᾿ϑηνῶν. 

66, 1 Vatic. τοσάδε praebet, sed τοσαῦτα usui Thucydideo 
magis convenit, cf. v. c. 16. 1; 49, 1. — S 2 Laur. corrupte 
πρός τε πολλὰ exhibet. Infra in Vatic. scribitur ἔχῃ, sed nihil 
corrigendum est, cf. Stahl. l. l. p. 25. — 8 3 in Vatic. solo 
ἕτοιμα πάντα est; sed cf. c. 60, 5. 

66, 1 exquisitius in Laur. pron. αὐτῶν inter οὕτως et προ- 
ϑύμως positum est, cf. 78, 6; VIII, 2, 3; 104, 4; Vatic. αὐτῶν 


! [n verbis δικαίως ἂν participium quoddam ad αὐτὴν relatum latere 
recte viderunt Stahlius et Boehmius; sed minus feliciter, opinor, ille δικαιοῦ- 
σαν, hic κινδυνεύουσαν coniecerunt. Fortasse fuit λιπαροῦσαν (obsecran(em), 
quod ad μὴ καταπροδίδοτε certe satis convenit; cf. Plat. Cratyl. p. 391 c, 
Xen. Cyrop. I, 4, 6. [Gertzius δικαίως (ἀνταιτοῦσ)αν coniecit.) 

8 


94 


οὕτω προϑύμως praebet.! Nec dubito quin recte c. 71, 5 Ae. 
Portus αὐτοῖς cum παραπλήσια coniunxerit. — [n S 2 Vatic. solus 
ἔπειτα δὲ exhibet; utrumque bonum, cf. Krueg. ad I, 18, 3 (6). 
Partic. re, quam post “Πελοποννήσου idem cod. inserit, propter 
eolloecationem vix defendi potest; nihil certe valent loci quos 
attulit Stahlius (VII, 84, 2; VIII, 32, 1). — Infra ἤδη, quod in 
Vatic. solo scribitur, ob νῦν oppositum addi poterat, cf. ad 4, 4; 
31, 3. — 8 3 in Vatic. non melius τό ye λοιπὸν extat. 

6*7, 2 seriptura plurium codd. πρὸς τὴν éxáorgv e scriptura 
Vatic. πρὸς ἕκαστον vix oriri potuit, quo fit ut substantivum 
aliquod, velut τέχνην, pest τὴν in codd. intercidisse, deinde in 
archetypo Vaticani verba τὴν éxáorgv in ἕκαστον correcta esse 
suspicari liceat. Ante ἀκοντισταὶ in Laur. καὶ intercidit. 

68, 1 Vatic. ἐκ γενησόμενον (contingere), Laur. ἐγ γενησόμενον 
(licere) praebet, quorum utrumque fere aeque bonum est, illud 
. nusquam alibi Thucydides posuit. — 8 3 post πραξάντων Vatic. 
ex interpretatione, haud dubie recta, ἡμῶν addit. In Laur. ve 
omittitur; in Vatic. καρπουμένην scriptum est, quod utrum cor- 
rectori an librario tribuendum sit incertissimum est. — In fine 
capitis nescio an rectius in Laur. ὠφελοῦσιν (Vatic. solus ὦφε- 
λῶσιν exhibet) scriptum sit, ita scilicet, ut partic. à» ad parti- 
cipium βλάπτοντες solum referatur; optime enim id quod even- 
turum esse Gylippus existimat indicativo, quod vero a spe eius 
abhorret potentialiter participio à» part. addita significatur, quasi 
ot ἂν — βλάπτοιεν xai — ὠφελοῦσι positum sit. Exempla aliquot 
huius usus collegit Stahlius (qu. gr., p. 20 adn. 2), quorum 
οὗ inprimis II, 80, 1, Plat. apol. p. 29 c, Isae. XI, 47. 

69, 2 Laur. et Vatic. yo. male ἦν post ὡς ἐγγὺς ἤδη addunt, 
cf. IV, 126, 1 et adn. mea ad III, 52, 2. [Infra Vatic. recte 
ὄντες exhibet. — In 8 3 ante ἀναγκαῖα in Laur. xai, in Vatic. 
ἢ scribitur, quorum hoe edd. receperunt. Sed Thucydidem ἢ 
xai (cf. II, 38, 2; I, 36, 1; 140, 1; V, 9, 10 [ceoll. Maetzner. 
ad Antiph. V, 23] et Krueg. gramm. 8 69, 32 adn. 13) scrip- 
sisse et alterutrum in codd. intercidisse veri similius est; cf. 
schol. ἀναγκαῖα μᾶλλον ἤπερ ixavá. — In & 4 unus cod. deterior 


! Similiter I, 17, 1 et I, 107, 4 collocatio Laurentiani (οὐδὲν dx αὐτῶν 
ἔργον κτλ., ἄνδρες ἐπῆγον αὐτοὺς τῶν ᾿Αϑηναίων κτλ.) restituenda esti; cfr. 
III, 39, 2. 


90 


καταληφϑέντα, quod Stahlius in ed. alt. recepit, praebet; contra 
scriptura Laurentiani παραλειφϑέντα οἱ scholio (rovréou παρε- 
λέλεσττο ὥστε μὴ ἐξζεῦχϑαι) et auctoritate Dionysii (p. 874) com- 
probatur, in Vatic. est καταλειφϑέντα (παραλ. in yg.). Rectissime 
Classenius adnotat, vix fieri potuisse, quin Syracusani ponte 
navali (ζεῦγμα) collocato suis navibus spatium liberum ad per- 
navigandum (διέκπλουν) reliquerint, nec minus ad locum 516 
intelleetum vocabulum ἔκπλους c. 70, 1 positum convenit, ut 
a memoria codd. bonorum minime recedendum esse videatur. 
Seriptura παραλειφϑέντα, quam praefero, clarius significatum 
est, spatium non in medio ponte, sed ab una parte, quod Syra- 
eusanis non minus eommodum erat, relictum esse. 

70, 1 exquisitiorem collocationem ἅμα. αὐτοῖς (vel ἅμ᾽ a.) 
Vatic. solus praebet, cf. III, 17, 1 (Stahl.) et ad VIII, 92, 5. 
Recte Arn. et Class. praeeuntibus in ed. alt. Stahlius e Dionys. 
p. 87/5 παρεβοήϑει scripsit, quod quodammodo scriptura Laur. 
παραβοηϑεῖ comprobat (Vatic. παραβοηϑῇ). — 8 2 et Laur. et 
Vatic. ἐπειδὴ δὲ, καὶ omisso, exhibent, quod, cum partic. xai 
h. 1. abundet, et scripturae Dionysii (l. 1.) ἐπειδὴ καὶ et ser. 
Palatini ἐπειδὴ δὲ xai praeferendum est; in Vatic. solo verba 
οἱ ἄλλοι (cf. Krueg. gr. S 50, 4 adn. 11), cum non intellecta 
essent, omissa sunt. Ante verba 75 ναυμαχία Vatic. solus ἦν 
inserit, quod plane supervacaneum est, cum verbum ἐγίγνετο 
( fiebat) optime eo quoque referatur; causa autem verbi addendi 
ea res esse potuit, quod subiectum et verbum in suo quodque 


membro enuntiati posita sunt. — 8 7 in Laur. post δὴ artic. ἡ 
intercidit, apud Dionys. ante βοὴ legitur; item Vatic. et Dion. 
re part. ante τὴν τέχνην servant. — 8 8 in Vatic. contra con- 


suetudinem loquendi Thucydideam (efr. adnot. Stahlii) scribitur 
ὁ ἀνάγκην, fortasse ad sermonem variandum (in S8 6 enim 
κατ᾽ ἀνάγκην legitur) substitutum, cf. ad c. 49, 2. Infra post 
verba δι ὀλίγου Vatic. solus et Dionys. vocabulum πόνου ad- 
dunt, quod quo modo «ad sententiam aptissimum» appellare 
possit Stahlius non intellego. Melius certe terrae infestissimae 
Syracusanorum mare, cuius imperium mulíos per annos ex- 
ercebant Athenienses, opponitur. 71lóvov ex glossemate χρόνου 
fortasse corruptum esse potest; cf. VIII, 91, 1. — Rectius Vatic. 
ὑποχωροῦσιν (cett. ázoy.) exhibet; in eodem alterum εἰ excidit. 

171, 2 in Vatic. πάντων γὰρ ἤδη scriptum est; cf. adn. ad 

g* 


αν ππαα 


96 


55, 1. Superscripta est seriptura vulg. à5j.! — ὃ 3 Vatic. pro 
o) πάντων prave ἁπάντων exhibet, quod fortasse correcturae 
propter verba proxime antecedentia, quibus sane verba οὐ 
πάντων κτλ. rem paulo incuriosius inspicienti repugnare videri 
poterant, factae tribuendum est. |n eodem partic. à», qua 
aoristo ἀνεϑάρσησαν posito nullo modo carere possumus, omit- 
titur, cf. VIII, 66, 4. Ceterum fortasse mí τι ἡσσώμενον seri- 
bendum est, ef. supra πῃ et infra ἀντίπαλόν τι; de collocatione 
ef. v. ec. 77, 6. Idem mendum VIII, 11, 1 corr. Stahlius. — 
In 8 4 pron. αὐτῷ, quod et Laur. et Vatic. praebent, rectene 
Stahlius eiecerit valde dubito, cum haec sententia sit: (n eodem 
exercitu (, qui erat) Atheniensium; melius tamen fortasse verba 
τῶν ᾿Αϑηναίων cum ἀκοῦσαι coniuncta malebat Kruegerus. — 
8 7 pro ξυμπασῶν in Vatic. est ξυμφορῶν, quod correcturae 
simile est; idem infra melius αὐτοῖς exhibet, artic. τοῖς ante 
“ακεδαιμονίοις male omittens (opponitur enim τοῖς ᾿ΑϑηγαίοιςῚ 

72, 2 in Laur. est ἐβουλεύοντο, quod cum ad ἐπενόουν Jfp- 
time conveniat recipiendum est, cf. V, 8, 4; fortasse etiam: 
VIII, 11, 3 melius ex auctoritate Vaticani ἐβουλεύοντο. scribitur, 
quanquam cum in γρ. sit ἐβούλοντο suspicio correeturae non 
abest. Contra VIII, 92, 5 ἐβουλεύετο (Laur.) et III, 43, 2 fov- 
Aevóuevov (codd. praeter Laur.) reicienda sunt. — S 3 in Vatic. 
post aí λοισταὶ verbum εἰσὶ, fortasse propter collocationem insoli- 
tam, omissum est; idem rectius in S 4 τε rjj, ἥσσῃ praebere 
videtur. 

49, 1 e Laur. potius ἀποχωρήσασα scribendum est, cum 
Athenienses hic rectius discedere quam cedere dicantur, cf. 
paullo infra: ὡς o) γρεὼν ἀποχωρῆσαι κτλ. et c. 75, 2: ἀπε- 
χώρουν. — Infra in optt. codd. est λέγων ταῦτα à καὶ αὐτῷ ἐδόκει 
(xol ἃ Pal, xai ἃ xal It., Aug.), quae verba talem sententiam 
habere existimabat Bauerus, Hermocratem non simulata, sed 
ex animi senteniia dixisse; «nec tamen video», inquit, «cur 
hoc addiderit Thucydides, quasi de fide Hermocratis dubitatum 


! Infra. (διὰ τὸ ἀνώμαλον κτλ.) coniecturam Bekkeri: δε αὐτὸ recte 
aspernatur Stahlius; sed quae intercidisse suspicatur (velut ἀνώμαλον τῶν 
ξυμβαινόντων), Thucydidem scripsisse vix crediderim. Fortasse fuit δεότι, 
qua in scriptura tamen collocatio partic. τε paulum offendit. ([Gertzius διὰ 
τὸ ἀνώμαλον καὶ v. à. v. v. ἐ. v. γῆς (εἶναι, ἀνωμάλως) ἠναγκάζοντο ἔχειν 
conicit.) 


97 


fuerit.» — Classenius locum sic vertens: «was ihm aus eigener 
Vermuthung wahrscheinlich war» verba scriptoris non accurate 
attendisse videtur; Stahlius Bloomfieldium secutus ad remedium 
delendi (λέγων ... ἐδόκει) decurrit, quanquam eur quicquam ad- 
scriptum sit minime liquet. Sed partic. xal ex noto illo Grae- 
eorum usu intellegenda esse videtur, quo cum proprie ad enun- 
tiatum demonstrativum pertineat in enuntiato relativo ponatur, 
ut sensus hic sit: ταῦτα xai λέγων, à αὐτῷ ἐδόκει; cf. Krueg. 
gramm. ὃ 69, 32 adu. 13 et Herod. VI, 102. — [Infra in 
Vatic. pro προφϑάσαντας extat διαλαβόντας, quam scripturam vel 
correctura positam vel e meliore fonte ductam esse, quasi 
utrumque simul fieri potuerit, dicens recepit Classenius (cf. ad- 
not. crit). Sed quo modo librario ut pro διαλαβόντας προφϑά- 
σαντας Scriberet in mentem venire potuerit, explicatum velim; 


contra Stahlius in archetypo Vaticani προφϑάσαντας (i. e. correc- 


turam vel interpretamentum προδιαλαβόντας) scriptum fuisse sa- 
gacissime suspicatur. Hoc loco Vatic. yg. qui alibi fere cum 
Laur. consentit, τὰ στενότερα τῷ χωρίῳ προφϑ. φυλ. corrupte 
praebet; οἷ. 53, 8; VIII, 7; 80, 2. — 8 2 Vatic. minus bene 
simplex zexavuévovc de militibus quieti se dantibus exhibet; in 
eodem ἔτυχε γὰρ “Πράκλεια ταύτην κτλ. scriptum est (αὐτοῖς “Πρα- 
κλεῖ in yo.) qua re pron. αὐτοῖς paulo suspectius fit. 

44, 1 temeritate sane insolita Stahlius verba xai ἔσειδὴ tam- 
quam glossam verborum xai ὡς (sic Vatic., ut 75, 6, ὧς Laur., 
quod in ὥς corr. manus sec.) expunxit, quasi cuiquam ut talia 
interpretaretur in mentem venire potuerit. Classenius xai dg re- 
tinens «auch nach dieser ersten verderblichen Zógerung» vertit, 
quod adverbio εὐθὺς quod sequitur repugnat; melius Kruegerus 
«wie sie doch nach der erhaltenen Mahnung gesollt hátten» inter- 
pretatur, nisi quod verba xai dc in formulam quandam transiisse 
existimandum est (alligevel, engang — ohnehin, einmal), cf. 
VIII, 51, 2, ubi satis ridicule ea pro verbis: xai τοῦ τοιούτου μὴ 
γενομένου (praecessit ἔκ τοῦ τοιούτου) posita esse putavit Dukas, 
et III, 33, 2, ubi nunc nullo sano sensu e superioribus καίπερ 
ἀτειχίστου οὔσης τῆς ᾿Ιωνίας auditur. — Infra etiam in Vatic. 
ἀναλαβόντες extat, ut nihil mutandum sit, cf. adnot. Kruegeri. 
— 8 2 ante ποταμῶν artic. τῶν, quem om. Vatic., fortasse 
melius abest, cf. adnot. crit. Stahlii. 


38 


75, 1 ante Δημοσϑένει Vatic. artic. τῷ omittit; eadem dis- 
erepantia eodicum invenitur c. 21, 5, sed c. 80, 1 in artic. 
omittendo consentiunt; cf. ad VIII, 55, 1. — S 2 in Vatic. 
αἴσϑεσθϑαι est, quam praesentis formam recte Stahlius Thucydidi 
abiudicavit (ef. qu. gr., p. 660). Praeter locum VI, 58, 1 Laur. 
ubique (προ)αισϑέσϑαι exhibet (II, 93, 3; III, 83, 4; V, 26, 5; 
ἢ. L). — 8 4 in Vatic. per dittographiam syllabae -ec prae- 
cedentis ante ὅσον praepos. ἐς irrepsit, cf. VI, 70, 3, contra 
quem locum nihi] valet V, 51, 2, quem ad praep. tuendam 
attulit Stahlius.! Rectius infra Vatic. προλύτοι quam cett. προ- 
λείποι praebet; contra minus placet in eodem ὑσπολειπόμενοι 
(cett. ἀπολ.), eum notio relinquendi, deserendi hic aptior notione 
remanendi sit; quanquam tam frequenter in his praepositioni- 
bus permutandis pecearunt librarii (cf. v. c. adn. ad 70, 8; 
73, 1), ut equidem nonnullis locis alterutrum pro plane certo 
statuere verear. Ante ἀφανεῖ in' Vatic. articulus τῷ seribitur; 
utrumque Thueydideum est, cf. I, 42, 2; 138, 3. Pron. c, 
quod ante πάϑωσι codd. praeter Vatic. addunt. dittographia lit- 
terae z ortum esse videtur. — ὃ 5 Vatic. fortasse melius ἔφερον 
πάντες praebet; cf. tamen I, 1183, 4. Pron. ἕκαστος, quod idem 
ante χρήσιμον addit, collocatione ipsa suspectius fit (cfr. Krueg. 
adnot.); accedit, quod in cett. pronomine omisso κατὰ τὸ χρή- 
σιμον legitur, quo fit ut verba κατὰ τὸ dittographia litterarum 
proxime antecedentium (xaró, xarà τὸ) vel alio quodam modo 
orta et in archetypo Vatic. in ἕκαστος correcta esse suspicari 
liceat; nec enim ἕκαστος in κατὰ τὸ facile corrumpi potuisse 
credibile est [Gertzius κατὰ τὸ (σῶμα) conicit, cl. 74, 1.]. Infra 
in Laur. scribitur αὐτοί τε καὶ τὰ σφέτερα (multi codd. xai, Vatic. 
τε xai omm.); in eodem solo verba ὑπὸ τοῖς ὅπλοις |quae in 
ἐπὶ v. 0. emendabat Pluygersius| desunt, et nescio an interpre- 
tandi causa addita sint; quibus additis ut partie. xai eiceretur 
librariis proximum fuit. Pro ve fort. ye scriptum fuit; quas 
partieulas inter se permutari solere notissimum est. — ὃ 7 
melius Vatic. πεζούς τε (in lit.) et προσέχοντας praebet. 

In confinio capp. 76 et 74 discrepant codd., cum in Laur. 
ὠφελεῖν. ἔτι xal κτλ., in Vatic. ὠφελεῖν τι. xal κτλ. scriptum sit. 


! Eadem praep. VI, 65, 8 post προσελάσαντες irrepsisse videtur, qua 
deleta τῇ Κατάνῃ scribendum est. 


99 


Sed haec collocatio pronominis τὶ maxime insolita esset, et op- 
lime locutio usitata ἔτι xai νῦν verbis ἔτι xai ἔκ τῶν παρόντων 
variatur, ut seriptura Laur. haud dubie praeferenda sit. Infra 
ad ἔχειν quod praecessit fortasse convenientius καταμέμφεσθαι 
Vatie. exhibet (Laur. -ψασϑαι), qui idem & 2 post κατὰ part. re 
servavit. Laur. ἐς và ἄλλα praebet, cf. Stahl. ad e. 24, 3. — 
8 3 in Vatic. est. (xa? ἀξίαν) ἤδη, superscripto δὴ, cf. adn. ad 


c. δῦ, 1. — 8 4 ante ὁπλῖται, contra atque indicatur, in Laur. 
solo οἷοι, in Vatic. oí oi scriptum est. — 8 5 Vatic. part. à», 
quam in cett. syllaba à»- hausit, servavit. — 8 6 Vatic. recte 


ἐχυρῷ praebet, sicut II, 62, 5 Laur. De participio sipgguévov cf. 
adn. mea ad III, 52, 2. — In 8 7 melius Vatic. τό τε ξύμπαν 
exhibet, cf. adn. ad III, 40, 4; in eodem est δεασωϑείητε, quod 
e διαφύγητε quod sequitur, nescio an correctura, ortum esse 
veri simile est; οὗ VIII, 2, 4. 

48. 2 melius in Laur. ἐφεπόμενον (subsequens) quam in 


Vatic. simplex scribitur. — 8 3 praepositionem ἐπὶ (Vatic. ἐν) 
ante τῇ διαβάσει positam, sicut 80, 5 ἐπὶ τῷ ποταμῷ τῷ K. (Laur. 
παρὰ), genuinam esse recte iudicavit Stahlius. — ὃ 4 ἢ om. 


Vatic.; S 6 male ἑκάτεροι Laur. praebet. 

49, 2 Vatic. ἀπεχώρουν exhibet, sed cf. àvay. bis in S 5. 
— 8 3 in Vatic. ἔτυχον γὰρ xai, fortasse correctura (cf. ad 1, 
3), seriptum est; idem infra post μᾶλλον partic. γὰρ inepte in- 
culeat. — 8 4 Vatic. male exhibet xai ó I'óAuzoc; recte, opi- 
nor, post ἀποτειχιοῦντας adv. a? praebet, quanquam si abest 
minime desideratur; et cf. idem verbum in plerisque codd. in- 
sertum c. 25, 9. — S D μετὰ ταῦτα (Vatic. μ. τοῦτο) de variis 
itineribus Atheniensium satis convenit. Eadem discrepantia VIII, 
19, 1 codicibus inest, ubi videatur. 

80, 1 in Vatic. solo ante verbum ἐπιτηδείων partic. ve prop- 
ter iuneturam paulo inconcinniorem membrorum, opinor, omissa 
est, quae apud Thueydidem haud insolita est, cf. Krueg. ad 
V, 11, 1 (2); VII, 84, 3, Plat. apol. p. 36 a; si vero sententiam 
spectes, ἢ. l. particula invitus eareas. — Infra in Vatic. est 
xavca»rac, quod minime scripturae Laur. καύσαντες praeferen- 
dum est, cum in loco simillimo c. 74, 1 in nominativo praebendo 
hi codices consentiant; nec flocci faciendi sunt loci quos quasi 
similes attulit ibi Classenius, quorum duobus (I, 31, 2; 53, 1) 
accusativus (vel dativus) locutionem ἔδοξεν αὐτοῖς nullo inter- 


40 


vallo interiecto subsequitur, tertio vero (1, 72, 1) participium non 
ad verba ipsa ἔδ. αὐτοῖς, sed ad gerundivum interpositum σπαρι- 
τητέα refertur. De nominativo conferendus est locus III, 36, 2, 
qui hoc insolitius constructus est, quod participium ἐπικαλοῦντες, 
si quidem sententia respicitur, non infinitivis ἀποκτεῖναι et áàv- 
δραποδίσαι applicatur. — 8 2 in Vatic. omittitur vocabulum μέρος, 
sed cf. VI, 62, 2; VII, 43, 4; 58, 2. — 8 4 articulum τὸ, quem 
ante πλέον Vatic. solus omittit, satis tuetur VIL, 48, 4: πολλοὺς 
καὶ τοὺς πλείους (Poppo). — 8 5 de παρὰ (τῷ ποταμῷ) vid. ad 
c. 78, 8. Ante μεσογείας artic. addit Vatic., sed cf. I, 100, 3, 
ubi ἐς μεσόγειαν est. In Vatic. pro activo μετέπεμψαν, quod ἃ 
Thucyd. et Aristoph. usurpatum postea obsolevit, usitatius medium 
μετεπέμψαντο substitutum est (in yo. est μετέπεμψα»); cf. Krueg. 
ad. I, 112, 3 (1). — 8 6 melius Vatic. ἐπειδὴ quam Laur. ἐπεὶ 
exhibet, cf. οἱ 5, 4; in eodem rectius post ἀποτειχίζογσαν partic. 
ve additur. - 

81, 2 partic. ὥσπερ, quam ante προσέμιξαν libri praeter 
Vatic. praebent, cum dittographia (cf. c. 4, 4, ubi fortasse recte 
ἣ ngo?yovoa scribi iussit Badham.) facillime ex ὡς zo oriri po- 
tuerit, defendere vix audeo; cf. tamen VIII, 23, 3: ὥσπερ ἔπλεον. 
Etiam I, 141, 1 an Laur. exquisitius ὥσπερ exhibeat dubito. — 
Infra Vatic. solus τῆς νυκτός ve male praebet; contra in partic. 
τε post ἐκυκλοῦντο addenda (per compendium -- superscriptum, 
cf. ind. diser. c. 71, 5) eum ceteris consentit. Post δίχα in 
eodem pro δὴ (quo de adverbio efr. adnot. Stahlii) scriptum 
est ἤδη, cf. ad 55, 1; superscriptum est δὴ. —— 8 8 correctorem 
Vatieani manifesto deprehendere licet, qui cum partic. καὶ ante 
πεντήκοντα numeri magni urgendi eausa positam (de quo usu 
cf. Krueg. gr. 8 69, 32 adn. 18 et eiusdem adnot. ad I, 44, 1) 
non intellexisset (ef. schol.: περιττὸς ó καὶ σύνδεσμος), ἑκατὸν 
addidit; omnes enim consentiunt, numerum in Vatic. scriptum 
nimium esse. Minorem aliquam distantiam antea indicatam esse, 
cui haec distantia opponatur, id quod Stahlius vult, minime 
necesse est, cf. v. c. Herod. IIl, 60: βάϑος καὶ εἴκοσι ὀργυιέων 
(restituit Eltzius) et exx. a Krueg. l. l. allata. Interpretatio 
Vallae: centum quinquaginta cognationem quae codici quo ille 
usus est cum Vaticano intercedit demonstrat illa quidem; sed 
prorsus nihil de bonitate illius codicis inde efficitur. — Pro σω- 
τηρίαν in Vatic. seribitur σωτήριον, quod propter τὸ ὑπομένειν 


41 


quod praecessit eorrectura illatum esse veri simile est; sed cf. 
VI, 60, 3 (in yg. est σωτηρίαν). In Laur. ἀναγκάζονται ex -ζωνται 
eorreetum est, qua re coniectura Dobreei δο ἂν ἀναγκάζωνται 
scribentis commendatur; mendum plane simile V, 36, 1 correxit 
Poppo. — ὃ 4 in Laur. scribitur éróyyavé ve — πόνῳ τε, po- 
sterius ve omittit Vatic.; prius expungere malebat Dobreeus, 
fortasse recte. In Laur. ante πολλῷ praep. à» intercidit; idem 
infra rectius ἔνϑεν xai ἔνϑεν partic. τε omissa exhibet (cf. II, 76, 
3), sed eandem male post ἐβάλλοντο addit, nisi forte ἐβάλλοντο 
τότε Sseribendum est. — 8 5 melius in Vatic. ἐγίγνετο (cett. 
ἐγένετο) scribitur. 

82, 3 in Vatic. est ἐσβαλλόντες i. e. ἐσβάλλοντες, sed cf. Krueg. 
ad II, 68, 3 (2). Infra melius idem ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ quam cett. 
αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ praebet, nisi fortasse αὐτῇ ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ vel 
τῇ αὑτῇ ταύτῃ ἧ. (cf. VIII, 102, 1) scribendum est. 

83, 2 in Vatic. ante Συρακοσίοις, cum rasura fere quattuor 
litterarum sit, τοῖς scriptum fuisse videtur; sed cf. 82, 1. Infra pro 
μέχρι οὗ δ᾽ Vatic. solus μέχρι δ᾽ οὗ partic. δὲ transposita praebet; 
sed vid. Krueg. gramm. 8 68, 5 adnn. 1 et 4 (add. IIT, 11, 3: 
ἐν τῷ αὐτῷ δὲ; IIl, 28, 1: ἔν ὅσῳ δὲ), et verba μέχοι οὗ in unam 
notionem quasi coaluisse videntur. — 8. 4 in Vatie. est πορεύε- 
σϑαι; sed cf. Cavallin in Actis Univ. Lund. XIX pag. 3. 

84, 4 in Vatic. scribitur ἀσμένως, sed cf. IV, 21, 1. -- 8 5 
Laur. fortasse rectius post ἐπίνετο partic. ve omittit (ef. 81, 4). 

- 86, 1 in Vatic. fortasse propter aor. παύσασϑαι qui sequitur 
χρήσασϑαι pro χρῆσϑαι scriptum est; sed cf. IV, 69, 3: ἀπολυ- 
ϑῆναι ὅπλα παραδόντας — χρῆσϑαι. Aliter II, 4, 7 infinitivus 
χρήσασϑαι verbo ipso παραδοῦναι adiunctus est. — 8 2 recte 
Vatic. ξυνεκόμισαν praebet, qui idem ὃ 4 paene solus προσ- 
βολαῖς servavit, quod verbum etiam c. 80, 1 post -λαῖς in Laur. 
intercidit. 

86, 2 articulum τοῦ ante ΤΠ υλζιπου Vatic. solus addit, cf. 
ad III, 95, 1. — 8 4 verba διὰ τοῦτο, quae cett. omnes omit- 
tunt, corrector cum verba à»ó" ὧν anteposita ad utrumque mem- 
brum particulis ve — καὶ positis referri non perspexisset addi- 
disse videtur. In Laur. infra διὰ τὸ τοιοῦτον extat, quae forma 
Thueydidi usitatior est, cf. Stahlii adnot. ad VI, 33, 6. Post 
χρήμασι recte δὴ in Vatic. additur, qui post πείσαντες partic. re 
in cett. codd. inepte positam omittit. — 8 5 in omnibus fere 


42 


praeter Vatic. post τὴν interciderunt verba πᾶσαν ἐς ἀρετὴν, 
quae schol. et Aristides satis tuentur (cf. adn. Stahlii). 

847, 1 verba xai ὀλίγῳ, quae post ὄντας Vatic. solus exhibet, 
quin pro spuriis habenda sint nullus dubito. Neque enim facile 
quo modo intercidere potuerint intellegitur, et causa cur adderen- 
tur verba διὰ στενοχωρίαν infra posita esse poterant, quibus ipsis 
supervacanea fiunt; fortasse etiam aliquid cui πολλοὺς opponere- 
tur requirebatur. Accedit ad suspicionem augendam, quod satis 
insolite collocata sunt. — Infra ex utroque cod. ante πρῖγος 
artic. τὸ addendus est. Melius Laur. ἐς ἀσϑένειαν quam Vatic. 
ἐπὶ ἀσϑενείᾳ praebet, cf. adnot. Stahlii et Arr. Anab. IV, 8, 2 
(Bloomfield.). — 8 2 manus pr. Laur. ξυννενημένων recte praebere 
videtur, quod in ξυνενηνεγμένων (Vatic.) correxit manus sec. — 
Ante τοιούτῳ melius in Vatie. τῷ additur. — In 8 3 in Vatic. 
part. μὲν post ἡμέρας oppositione adverbii ἔπειτα non intellecta, 
opinor, omissa est; in margine adscriptum est ἡμέρας μὲν, quae 
scriptura quanquam signo γράφεται non notata est haud dubie 
ex alio codice ducta est, eodem scilicet, unde librarius scriptu- 
ras in yg. adlatas petivit. — S 4 ante oi ξύμπαντες part. xoi 
inepte addit Vatic.; in eodem eod. pro ἐξεισεῖν, verbo satis raro 
(cf. lexx.), usitatius εἰπεῖν substitutum est. 


LiseR VIII. 


l. 1 seripturam Laurentiani μὴ οὕτω γε ἂν mavovói διε- 
φϑάρϑαι restituendam esse censeo. Nihil enim infin. perf. cum 
ἂν apud ἠπίστουν positus offendit, eui in oratione recta respondet: 
οὐχ οὕτω γε ἂν διεφϑαρμένον εἴη, cfr. II, 102, ὁ: ἐδόκει αὐτῷ 
ἱκανὴ ἂν κεχῶσθϑαι δίαιτα, et Krueg. ad ἢ. 1. Bekkerus, quem 
edd. recentiores secuti sunt, pro ἂν e Vatic. solo ἄγαν scripsit; 
sed in hoc codice pro zavovói πᾶν scriptum est, quod cum 
errore mero fieri vix potuerit, πᾶν pro rariore verbo πανσυδὶ 
substitutum et à» in ἄγαν correctum esse videtur. Neque satis 
placet coniunetio adverbiorum vi simili eaque gravissima prae- 
ditorum ἄγαν. zavovói, cuius, si sententiam spectes, similitudinem 
fere nullam verbis I, 75, 1 positis: μὴ οὕτως ἄγαν ἐπιφϑόνως, 
quem locum affert Bekk., inesse invenias. Vatic. yo. cum Laur. 


ἀδ 


consentit. — Infra ἐπειδὴ δὲ (cett. ἐ. vc) in Vatic. scribitur, sed 
partic. adversativa hic non melius convenit; de partt. μὲν — τὲ 
eoniunetis ef. Stahl. ad I, 144, 2, ubi sane Laur. δὲ praebet, 
ut est levissima in hac re codicum auctoritas. —- In Vatic. est 
(ὁπόσοι τίς τότε) αὐτοῖς ϑειάσαντες; sed rectius, opinor, αὐτοὺς 
cum ἐπήλσισαν solo coniungitur (Stahl). Pro ἐπήλπισαν, verbo 
insolito, in Vatic. ἔπεισαν substitutum est. — 5 3 in Vatic. omitti- 
tur adv. ὅϑεν, quo, cum d» pro éà» Thucydides non posuerit, 
earere non possumus (Stahl.) — 8 4 post ἐτελεύτα Vatic. τοῦτο 
addit, quod Classenius tamquam «für einen so verhángnissvollen 
Zeitabschnitt sehr angemessen» (sic scriptum legimus) recepit; 
sed deest in Laur., et cf. adnot. Stahlii. [In 8 2 fortasse 
διτλασίους scribendum est, nisi cui forte verba xai ἐκ γῆς xai 
ἐκ ϑαλάσσης delere magis libeat.| 

ὦ, 1 Vatic. νομίζοντες praebet, sed aor. ineohativus qui 
vocatur vouícavrec hoc loeo satis aptus est, nec ea res, quod 
post ἅμα 1n cett. codd. praeter Vatic. glossema ἡγούμενοι 
additum est, ad praesens tempus tuendum quiequam valet 
(Herwerd.). Post ἐλϑεῖν in Vatic. solo additur partic. ἄν, quam 
repetitam loeo I, 76, 4 adlato defendere sibi visus est Classe- 
nius; sed cum ibi partic. àv verbo regenti anteposita maiore 
spatio interiecto post infin. pendentem repetatur (cf. 1, 136, 4), 
similitudo nulla fit. — 8 2 in Vatic. soloece ὀργῶντας scribitur; 
idem ante οἷοί ? inepte pron. αὐτοὶ addit, quod de Athenien- 
sibus (ab sociis) destitutis dictum esse Class. statuit; sed melius 
abest, cf. adnot. Stahlii. — 8 3 in Vatic. contra consuetudinem 
Thucydideam ἦν post verba ὡς εἰκὸς additur; cf. Stahl. ad VI, 
72, ὃ. — 8 4 minus apte in Vatic. πανταχόϑεν δὲ scriptum est, 
eum res dictae hoc membro comprehendantur. Pro λογιζόμενοι 
in eodem est ó:aàoy, sed notio rafiocinandi hic minus con- 
venit, nec alibi hoc verbo usus est Thucydides; praepositionem e 
διενοοῦντο quod praecessit: repetitam esse probabiliter suspicatur 
Stahlius, nisi forte correctura subest, cf. VII, 77, 7. 

3, 1 in Vatic. forma recentior (v. Meisterh. gramm. inscr. 
Att. p. 56) MmagAéoc scribitur; eadem in omnibus codd. IV, 
100, 1 extat, ubi formam MmgAwsc restituendam esse censeo. 
Vatie. μεμφομένους exhibet, cf. simile vitium Laur. VII, 50, 2; 
in eodem solo ante Θεσσαλῶν artic. τῶν additur, cf. ad III, 95, 1. 

4, 1 Vatic. solus ante χειμῶνι inutiliter αὐτῷ addit, cf. 3, 


44 


1; b, 1; sed post τῷ pronomen facillime excidere potuit, et 
saepius in tali sermone additur. — In eodem infra εἴ τί που 
(cett. εἴ πού τι) scribitur, cf. 69, 4 (ubi in Vatie. est εἴ πού τι); 
sed c. 5, 3 omnes εἴ zoí (Vatic. corrupte zov) τινα exhibent. 
Cf. I, 132; III, 34, 4. Ante ξυστελλόμενοι Vatic. inepte artic. 
oí addit. Infra in utroque est ἀποστήσωνται; quod tamen apud 
διεσκόπουν repudiandum est. 

5, 1 Vatic. male óc ἐς τριακοσίους praebet; idem mendum 
in Laur. 32, 2 est. — In ὃ 3 Vatic. solus εὐϑὺς ἑκασταχόσε 
δεινὸς παρῆν, cett. αὐτὸς ἑἕκασταχόσε κτλ. exhibent.  Utra scrip- 
tura bonitate praestet, addubitari potest; mihi quidem paulo 
aptius Ágis ipse coram sociis milites vel pecuniam imperans 
Lacedaemoniis in urbe morantibus opponi videtur, ut Lauren- 
tiano fidem maiorem habendam esse censeam. — In 8 5 Vatic. 
ante τροφὴν ex interpretatione ἱκανὴν addit, cf. c. 58, 5. Infra 
in cett. pro ἀποκτενεῖν est ἀποκτείνειν, in Vatic. ἀποκτεῖναι. 

6, 1 in Vatic. est ὑπὲρ (τὸν αὐτὸν καιρὸν), quod ex ὑπὸ 
corruptum esse videtur. — ὃ 3 ante verba ἐς τὰ μάλιστα, quae 
ips& ὑπερβαλλόντως valere dicit sehol., in Vatic. additur partic. 
xai qua sermo nimius fit. — S 4 partic. εἴ, quae in Vatic. 
post τἄλλα repetitur, propter collocationem particulae ve mole- 
stior est. Idem rectius in 8 5 fut. πέμψειν (cf. ad VII, 83, 4), 
sed infra (cum l|talo) pro δέον formam recentiorem δέοντος 
exhibet. 

4 Vatic. solus ἅμα δὲ τῷ ἦρι τοῦ ἐπιγιγνομένου ϑέρους εὐϑὺς, 
cett. (et Vatic. in yg.) τοῦ δ᾽ ἐπιγ. ϑ. εὐθὺς praebent. Pleniore 
formula Thucydides alibi (vid. adnot. Stahlii) utitur ille quidem; 
sed eum nihil esse videatur, eur verba ἅμα τῷ ἦρι abiecta sint 
(vix enim cuiquam cer aesíatis offensioni esse poterat, quod 
fuisse suspicatur Stahlius), locum ἃ correctore amplificatum 
esse potius crediderim. Infra restituenda est collocatio exqui- 
sitior Laurentiani ἄνδρας Σπαρτιάτας ἐς Κόρινϑον τρεῖς, cf. III, 
9D, 1: Σάλαιϑον λαβὼν ἕν τῇ πόλει τὸν Λακεδαιμόνιον κεκρυμ- 
μένον; in Vatic. verba ἐς Κόρινϑον anteposita sunt, ut τρεῖς 
eum substantivo coniungeretur. — Scripturam τῶν ξυμμαχικῶν 
( « Bundescontingente») loco Xenophontis (Cyrop. III, 3, 12) 
satis defendi recte adnotavit Kruegerus.  Classenius e Vatic. 
τῶν évuuaxíóov, quae scriptura plurali ξυμμαχικῶν non intel- 
lecto, fortasse e c. 23, 5b, irrepsisse videtur, recepit; sed vix 


48 


πόλεων intellegi licet (cf. 40, 1) et Thucydides potius ξυμμαχίδες 
solum posuisset (Poppo). Verba τῶν ξυμμ. pro spuriis habet 
Stahlius, sed originem glossematis parum credibilem proposuit. 
— Supra verbum ἐπρεσβεύοντο in Vatic. scribitur: xai ἐπορεύ- 
ovto, cf. adn. ad VII, 73, 1. 

8, 2 scriptura Laur. αὐτοὺς (πλεῖν) ideo praeferenda est, 
quia dativus αὐτοῖς statim post ἔδοξε poni debuit; de aco. 
eum infin. locum III, 30, 1 conferri velim. Infra scriptura 
Vatic. παρεσκεύαζεν aptior est, cum Chalcideus illo tempore 
nondum e Lacedaemone profectus esset. Ceterum ad accus. 
᾿Δλκαμένη e superioribus non πλεῖν (Stahl), sed ἔχοντας audiri 
haud dubie recte statuit schol.; cum eadem classis Chium, 
Lesbum, Hellespontum aditura esset. — 8 3 etiam in Vatic. 
(in litura) ἡμίσεας (non ἡμισείας) scribitur, qua re fit, ut formam 
femin. in -ea desinentem, quam antiquissimae inscriptiones quae 
quidem extent (saec. IV, cfr. Meisterh. gr. inser. Att. pp. 19, 
66) comprobant, Thucydidi abiudicare paullum dubitem. In Vatic. 
τὸν νοῦν μᾶλλον est, sed cf. VII, 19, 5 (Stahl). Idem eod. 
ὕστερον ἔπι διαφερομένας abundantia satis molesta exhibet, in 
cett. est 0. διαφερ.; praepositio in Vatic. addita esse videtur (cf. 
ad VII, 16, 1), nisi forte glossema ὕστερον in cett. praepositionem 
ipsam expulit. 

9, 2 in Vatic. est διατριβῆς γιγνομένης, sed cf. ad VII, 49, 
4. Idem ἠσϑάνοντο exhibet; sed aoristus historicus ἢ. l. satis 
aptus est, cf. c. 10, 1: κατάδηλα μᾶλλον — ἐφάνη. --- In 8 8 
Vatic. solus oí δὲ ὀλίγοι xai ξυνειδότες praebet, quod praeferen- 
dum est, nisi forte in hoc et cett. post -οὐ artic. οὗ excidit, quo 
facto ut partic. καὶ adderetur proximum erat. 

10, 1 post verba ἐπηγγέλϑησαν γὰρ in Vatic. solo scholion 
aí σπονδαὶ additum est, quod propter pluralem -ϑησαν (de quo 
cf. Stahlii adn. crit. ad I, 126, 5) factum esse apparet; cum 
autem ludos ita ut indutiae simul indicerentur denuntiatos esse 
veri simile sit, his verbis facile caremus. Quod Classenius qui 
Vatic. sequitur scholiastam alia recensione atque ea, ex qua 
ductus est Vatic., usum esse dicit, explicatum velim, qua ratione 
ei qui verba aí σπονδαὶ in exemplari suo invenisset ea omittere 
in mentem venerit quove alio modo ea interciderint. Infra 
Vatic. male Κενχρεῶν praebet. — In 8 2 veram scripturam 


46 


ὑπῆγον (cett. ἐπῆγον) servavit Vatic. — 8 4 Laur. minus bene 
προσβαλλόντων exhibet, cf. VII, 82, 3. 

11, 2 in Vatic. solo we? ἔδοξεν part. δὲ omissa scribitur, 
cf. ad VII, 66, 2. -— In 8 8 "Adxapévg (Vatic.), quod propter 
collocationem verborum ὑπὸ τῶν ἐφόρων reiciendum est, fortasse 
itaeismo debetur. In eodem est ἐβουλεύοντο, cf. ad VII, 72, 2. 

12, 1 in Vatic. recte post ῳϑήσονται partic. τε additur; 
idem. πρὶν ἢ, formam non vere Atticam, et τὴν τῶν ᾿Αϑηναίων 
ξυμφορὰν, quae verba perversa interpretatione orta esse videntur, 
. exhibet. Seriptura eiusdem: ὅτι ἢν — πείσει (cett. ὅταν — πεί- 
σειν) correctori, qui transitione ab enuntiato obiectivo ad modum 
infinitum facta (cf. 1, 87, 4 et Krueg. gramm. ὃ 59, 2 adn. 10) 
offensus erat, haud dubie tribuenda est. Collocatio Laur. λέγων 
ἀσϑένειαν an exquisitior sit dubito, cf. similem disiunetionem 
substantivi et genetivi inde pendentis VII, 2, 3; III, 37, 4, et 
partieipium interpositum III, 109, 2 (διαβαλεῖν ἐς τοὺς ἐκείνῃ 
χοήζων Ἕλληνας); certe hanc transponendo mutare facilius alicui 
in mentem venire poterat. Infra Vatic. solus recte πιστότερος. 

13 in Vatic. ante verba ἀπὸ τῆς Σικελίας artic. aí omissus 
est, fortasse ut ad ἀνεκομίζοντο referrentur; sed ad νῆες, cum 
antea commemoratae sint (cf. VI, 104, 1; VII, 7, 1), articulo 
inviti ecaremus; cf. infra τῶν dázó τῆς 2. νεῶν. Idem solus 
ξυν διαπολεμήσασαι (cett. ξυμπολ.) exhibet, quod certe satis con- 
venit, quanquam nullo fere sententiae damno praepositio abesse 
potest. Praep. év»- in verbo ξυγκαταδιωχϑείσας c. 28, 1 iure 
damnavit Class. 

14, 1 μὲν partie. post αὐτοὶ posita, cum nihil opponatur, 
vix ferri potest, nec pronomen ipsum satis aptum est; an illa 
deleta αὐτοῦ scribendum est? — S 2 rectissime in Vatie. yevo- 
μένων pro λεγομένων scribitur. — 8 3 διαβάντες δὲ ex utroque 
seribendum est; partic. δὲ in Vatic., nisi quid in enotando 
erravi, per compendium scripta est. Pro oi Κλαζομένιοι εὐϑὺς 
in Vatic. est εὐθὺς oí KA, quae transpositio adverbii propius 
participium admovendi eausa facta esse videtur (cf. VII, 1, 4); 
contra in eodem infra collocatio à» τειχισμῷ ve πάντες (cett. 
πάντες ἔν τειχ.) magis placet. 

15, 1 in Vatic. pro μεϑεστηκυίας (cf. 76, 3) interpretamen- 
tum ἀφεστηκυίας positum est. Idem o?x ante ὀλίγας praebet, 
quod quidem usitatius est, neque tamen dubito quin μὴ servari 


47 


possit, cum infinitivus praecedat, cf. VII, 15, 1; nihil certe 
valet, quod infra οὐ πολὺ ὕστερον scriptum est, quae verba in 
formulam quandam transierunt. — S 2 melius Vatic. ante προ- 
Üvuía artic. ἡ addit, cf. VII, 70, 7. 

16, 1 in Vatic. solo post ἅμα omittitur partic. xai, quae 
ob verba xai ó praecedentia facile addi poterat; sed cf. VI, 99, 2: 
καὶ ἅμα xai; lll, 112, 4, IV, 1, 3, V, 33, 1: ἅμα δὲ xai. Neque 
melius idem τῶν ante Κλαζομενίων addere videtur, — 8 2 Vatic. 
ἐξανήγετο praebet; sed προανήγετο, quod in cett. extat, melius 
de Strombichide antequam naves Peloponnesiacae advenirent 
exeunte dicitur. Praep. &£- ad repetitionem praepositionis σρο- 
(αισϑόμενος) evitandam substituta esse videtur, cf. ad VII, 2, 3; 
sed cf. II, 79, 6; IV, 33, 2. — 8 3 Vatic. solus recte οἵ πεζοὶ 
exhibet. In eodem post αὐτοὶ partic. ve additur, quae cum de 
militibus sua sponte, reditu ducis non expectato, castellum 
diruentibus αὐτοὶ pron. positum sit, minime ferri potest. In 
reliquis eodd. post πόλεως artic. τὸ deest, qui si de muro urbis 
Teiae ageretur (Stahl.) necessarius esset; sed rectius. de castello 
quodam (efr. c. 20, 2, ubi Stahlius verba à» τῇ Tío expuugit) 
intellexit Kruegerus, ut verba τῆς Τηίων πόλεως e locutione ad- 
verbiali πρὸς ἤπειρον pendeant, cf. eiusd. adn. ad II, 96, 4 et 
omnino Madvig. bem. u. e. p. d. griech. wortf. p. 73 sqq. 

17, 2 post τὰς codd. praeter Vatic. re addunt; causa par- 
tieulae omittendae ea fuisse videtur, quod post φϑάσαι poni 
debuit; sed traiectio lenissima est. — In fine capitis Vatic. 
corrupte ἐγεγένητο praebet. 

18, 2 post τοῦ πολέμου in cett. intercidit artic. τοῦ, quem 
recte e scriptura Vatic. τοὺς elicuit Class. — S8 3 κατὰ ταῦτα 
etiam Vatic. exhibet, quo in codice initium capitis sequentis 
haee verba faciunt. | 

19, 1 Vatic. μετὰ δὲ τοῦτο, cett. non minus bene μετὰ δὲ 
ταῦτα praebent, et cfr. 22, 1 et locus simillimus 59, 1. 

20, 1 pro vavaoyía est ναυμαχία in Vatic., qui mendum 
idem 33, 1; 39, 2; 85, 1 habet. 

21 in Vatic. pro δυνατῶν scriptum est δυνατωτάτων, quod 
frustra defendit Classenius; subridicule enim putat, sescentos 
(ἐς διακοσίους μὲν — τετρακοσίους δὲ) partem solum potentissi- 
morum fuisse, quasi potentes i. e. optimates multis partibus 
plures fuerint. Positivum, non superlativum etiam I, 24, 5; 


48 


lI, 65, 2; III, 27, 3; 47, 3; V, 4, 8, paulo supra de optimati- 
bus posuit Thucydides. Eandem scripturam etiam 48, 1; 63, 3 
in Vatic. invenimus, quam correctura ortam esse ostendit re- 
petitio. — Infra in eodem solo post γνειμάμενοι legitur κατεῖχον, 
quod verbum ἃ ceorrectore coniunctione participii subiecto 
appositi et genetivorum absolutorum, quae usui Thueydideo 
maxime convenit (cf. Krueg. gramm. 8 56, 14 adn. 2), non in- 
tellecta additum esse apparet; ceterum efr. adnot. Stahlii. 

22, 1. οὐδὲν ἀπολείποντες προϑυμίας ἄνευ τε IleAozovvgotcov 
πλήϑει παρόντες ἀποστῆσαι τὰς πόλεις καὶ βουλόμενοι ἅμα ὡς πλεί- 
στους σφίσι ξυγκινδυνεύειν[]Ί͵ quas difficultates in hoc loco inesse 
adnotavit Madvigius (adv. crit. I p. 333), explanatione a Stahlio 
prolata, cui assensus est Classenius, non magis quam trans- 
positione verborum καὶ βουλόμενοι ab Herwerdeno facta dis- 
solutae sunt. Durissime enim infin. ἀποστῆσαι cum locutione οὐδὲν 
ἀπολείποντες προϑυμίας coniungitur, et sicut verba ἄνευ re — 
σόλεις et στρατεύονται --- Λέσβον inter se referri possunt, ita hoc 
in verbis xai βουλόμενοι — ξυγκινδυνεύειν οἱ ó πεζὸς κτλ. per 
sententiam fieri minime licet. Krueg. infinitivum ἀποστῆσαι e 
participio παρόντες pendere statuit, quod non magis placet. 
Verbum παρόντες corruptum esse certissimum habeo; nec enim 
nostri satis similis est locus II, 11, 8 (τλήϑει ἐπιέναι), quem 
affert Stahlius. Quod autem Madvigius l. l. πειϑοῖ πειρῶνται 
seribendum esse censuit, hoc propter verba quae sequuntur: 
στρατεύονται κτλ. minime convenit. Equidem etiam verbum ἄνευ 
corruptum esse potius putaverim, ut scribendum sit: , ἅμα τε 
IleÀon. πλήϑει πειρῶντες xtA, qua scriptura restituta inter se 
ἅμα τε et xai — ἅμα referuntur; quae particularum coniunctio 
et loco Platonis (Gorg. p. 497 b): &ua..*e — καὶ ἅμα κτλ. et 
locis plurimis Thucydideis, quibus ἅμα μὲν — ἅμα δὲ ponuntur, 
satis defenditur. De activo verbi πειρᾶν cum infin. coniuncto 
v. lexiea. Membra sermonis inverso ordine inter se referuntur. 
[Gertzius παρόντ(ων ἀξιοῦντ)ες conicit, qua in scriptura verba 
πλήϑει παρόντων minus conveniunt.| — Infra in Vatic. est 
E)áóac, in Laur. (et Vatic. yo.) Εὐάλας, quorum nominum neu- 
trum alibi scriptum extat, ut utrum praestet vix diiudicari 
possit; hoc Stahlius qu. gr., p. 53 praetulit. 

29, 2 in Vatic. est Xíav μίαν ναῦν, quae collocatio certe 
non melior quam vulgata X. v. u. est. Infra pro éá4oxe» idem 


49 


ἑάλω praebet, quod e 8 4, ubi ἑάλω scribitur, illatum esse 
potest; melius enim post praesens historicum perfectum de re 
effecta ponitur, cf. IIT, 29, 1 (Stahl.). — 8 4 Vatic. solus sanam 
scripturam παραπέμστει exhibet; in cett. est παρέπλει, ex παρέπλει 
infra posito, post quod iidem codd. verba ἐπὶ τὴν "Ἄντισσαν xal 
Μήϑυμναν repetunt, ortum. Ceterum propter ὥρμησεν et παρέ- 
πλει malueris παρέπεμσε. ---- In 8 5 post verba τὸν ἑαυτοῦ στρατὸν 
adiectivum πεζὸν, quod collocatione ipsa suspectum fit, addit 
Vatic.; sed plane supervacaneum est nec satis veritati con- 
venit, quoniam hie exercitus non proprie πεζὸς, sed classiarius 
fuit, cf. 8 4. ' | 

24, 2 Vatic. solus post τείχη verbum ἀπῇραν exhibet, quod 
ἃ eorrectore cum verba £x ve Οϊνουσσῶν κτλ. cum ὁρμώμενοι co- 
haerere non intellexisset additum esse apparet, nisi ἀπῆραν ex 
ἀνήρουν (ἃ εἶχον — τείχη) corruptum est, quam in partem inter- 
pretatio Vallae (quos muros in terra habuerunt diruerunt), 
qui codice cognatione quadam cum Vatic. coniuneto usus est | 
(cf. ad VII, 81, 3), ducit; cf. tamen adn. ad VII, 36, 5. Verba 
xal ἔκ τῆς Aéofov post ila τὰς ἔκ Λέσβου ᾿Αϑηναίων ναῦς satis 
molesta iure fortasse expunxit Classenius [Gertzius tamen c. 44, 
9 et c. 100, 2 conferri satis apte iubet], sed in origine glosse- 


matis explicanda parum placuit. — 8 3 scriptura Vatic. Bo4íoxo 
(Laur. et Vatic. yg. -oo«) testimonio Herodiani firmatur. — 8 4 


dubito seripturane Vatic. ηὐδαιμόνησάν τε vulgatae εὐδαιμονή- 
σαντες praeferenda sit; nihil enim obstat, quin etiam participium 
aoristi sensu incohativo positum esse putemus (cf. adnot. Krue- 
geri, ut vertatur: cum beati facti sunt (non: essent), simul etiam 
etc. lllud unum scripturam Vatic. commendat, quod »$- serip- 
tum est, cum saepissime in verbis ab εὖ- incipientibus augmen- 
tum omiserint codd.!, qua omissione facta mendum facile oriri 
potuit. — Infra pro τόσῳ idem τοσῷδε praebet, quod ne in τόσῳ 
δὲ (cf. I, 37, 5) corrigatur, xai partic. addita prohibet. — 8 5 
in Vatic. post ξυμμάχων verba interpolata usÜ'c» leguntur; re- 
cepit ea Classenius, quem copiose in adnot. refutavit Stahlius. 


! Velut in ultimis verbis Phaedri Platonis (p. 279 c) xai ἐμοὶ ταῦτα 
συνηύ yov (vulg. συνεύχου) scribendum esse videtur, qua demum scriptura re- 
stituta verba quae sequuntur: xowà γὰρ rà τῶν φίλων sanam sententiam 
praebent. 

4 


90 


Ceterum ex utroque xai ἀγαϑῶν (vulg. xáy.) scribere praestiterit, 
cf. Stahl. qu. gr., p. 35. . Infra Vatic. ξυγκινδυνεύειν, Laur. 
κινδυνεύσειν exhibent; ξυ»- praep. cum VI, 105, 2 in Vatic. 
eodem solo addatur, suspectior fit, de futuro cfr. adn. ad VII, 
83, 4. — Pro ξυναιρεϑήσεσϑαι in Vatic. scribitur ξυναναιρεϑή- 
σεσϑαι, quod cum una destruendi notionem habeat (cf. Lycurg. 
in Leocr. 60) mimine defendi potest; sed aptissime de potentia 
Atheniensium deficiente ξυναιρεῖν, cui verbo significatio conft- 
ciendi (Il, 51, 3), consumend:i (Dio Cass. XXXVII, 13, 2) inest 
(Arnold.), dietum est. Stahlius ἀναιρεϑήσεσϑαι scribens syllabam 
ξυν- e verbo ξυνέγνωσαν quod sequitur ortum esse suspicatus est; 


ay ; 
sed ecorrecturam (ξυναιρεϑήσεσϑαι) in archetypo Vaticani fuisse 
veri multo similius est, cf. ad VII, 26, 3. — 8 6 Vatic. πρὸς 
tovc ᾿Αϑηναίους exhibet, sicut in 8 2 τὰς ἐκ τῆς Aéoflov. 

25, 1 pro 2Z»xov»íóov Vatic. praebet Κιρωνίδου, sicut c. 
54, 8; sed hoc nomen nusquam alibi, illud etiam [Demosth.] 
LVIII, 17 extat. — 8 2 ante ξυμμάχοις in Vatic. solo artic. 
τοῖς additur, sed cf. v. c. VII, 82, 1: τοὺς ᾿Αϑηναίους xal ξυμμά- 
χους. — S 3 pro προεξάρξαντες, quod Laur. fere solus exhibet, 


α . 
in Vatic. est προεξαΐξαντες (cett. προεξάξαντες), quam scripturam 


loco Herodoti (IX, 62) allato defendunt edd.; sed sicut illic ver- 
bum προεξαΐσσειν optime de singulis militibus ex ordine prius 
prorumpentibus dictum est, ita nostro loco προεξάρχειν, quod 
verbum recentiores quoque usurparunt (cfr. Lobeck. ad Phrynich. 
p. 287), de uno exercitus cornu ante ceteros pugnam inctptente 
commodissime positum est. — 8 5 Vatic. solus pro ἀμφοτέρων 
praebet ἀμφοτέρωϑεν, quod adverbium genetivo partitivo non 
intellecto substitutum 6556 apparet; optime enim dicitur: Zones 
utriusque exercitus, cf. IV, 61, 2: οἵ — Δωριῆς ἡμῶν. 

26, 1 in omnibus eodd. praeter Vatic. ἀπὸ Πελοποννήσου 
xai Σικελίας scribitur, qui verborum ordo eo quem Vatic. praebet 
(ἀπὸ 2. xai IL) hoc melior est, quod Peloponnesiorum naves 
(triginta tres) plures quam Siceliotarum (viginti duae) erant. 
Transpositio ideo facta esse videtur, quia in proximis Siceliota- 
rum priorum mentionem facit scriptor. Post ξυνεπιλαβέσϑαι in 
cett. xoi intercidit; quanquam minime necessaria ἢ. 1. particula 
est. Recte Θηριμένει scripsit Bekkerus, quam formam Laur. 
20, 2; 38, 1; 43, 3; 52, 1 servavit; Vatic. ubique Θηραμ. ex- 


91 


hibet. — Infra scriptura Vatic. “έρον (cett. ᾿Ελεὸν) vera esse 
videtur, quanquam verba addita τὴν πρὸ Μιωήτου νῆσον ad situm 
Leri insulae non optime conveniunt, cf. interprett. — 8 3 in 
Vatic. adverbium οἶπερ genetivo partitivo τοῦ κόλπου non in- 
tellecto in οὗ ὑπὲρ correctum est. 

24, 2 in Vatic. ἔσται in ἐξέσται interpretandi causa. muta- 
tum est, sicut supra in omnibus ἔξεστιν additum legimus. Pro 
παρασκευασαμένοις in Vatic. est παρεσκευασμένοις, quod propter 
verba anteposita xa" ἡσυχίαν minus convenit, cfr. adnot. Stahlii; 
qui tamen rectene coniecturam Dobreei, facilem illam quidem, 
-vovc receperit dubito; dativus enim post accusat. εἰδότας positus 
et multis verbis interiectis et ea re, quod proxime subsequitur 
verbum ἔσται, excusatur. — Post ἀγωνίσασϑαι idem solus verba 
ὅποι τε βούλονται addit, quae et propter ὅποι (ὅπου coniecit 
Poppo) et ob partie. ve ferri nequeunt; Stahlius ὁπότε βούλον- 
ται SCripsit, et sic scripta fortasse ad verba ἐν ὑστέρῳ adscripta 
fuisse possunt; spuria enim ea esse collocatione ipsa veri similius 
fit. — 8 3 Dobreeus melius à» post τὴν πόλιν addidit; cett. edd. 
xai (τῷ μεγ.}) in κἂν correxerunt, quod propter collocationem 
particulae d» ad utrumque dativum pertinentis minus placet. — 
Infra Laur. paene solus verba xa? éxovoíav omittit, quae 
spuria esse videntur. ^Opponuntur scilicet inter se μετὰ βεβαίου 
παρασκευῆς et ἢ (quod idem atque εἰ δὲ μὴ valet, cf. Krueg. ad 
Ι, 78, 4 (3), ubi Stahlius auctoritate Laurentiani spreta inter- 
pretamentum ei δὲ μὴ in cett. codd. substitutum retinere non 
debuit!) πάνυ γε ἀνάγκῃ, qua antithesi non intellecta xaO" éxov- 
σίαν additum est, quod adiectivo προτέρᾳ sequente plane su- 
pervacaneum est. Dobreeus verbis xa' éxovoíav omissis xai 
πάνυ γε ἀνάγκῃ scribi voluit; sed talia dicens Phrynichus de. 
potentia Atheniensium nimium detraxisse videtur, neque sic 


1 Qua particulae 7; vi parum intellecta locum sanissimum [Xenophon- 
tis] de rep. Athen. IL, 12 edd. certatim corrigendo temptaverunt, cuius haec 
sententia est: accedit, quod (Athenienses ceteras civitates) ad. alios, qui- 
cumque nobis adcersarii sunt, impor(are non sinent; nan (nisi non sinent 
i e. si sinent, imperio maris non utentur. De coniunctione adv. ἄλλοσε 
et relat. οἵτινες cfr. Thucyd. V, 18, 7 (ἄλλοθί που, ἧς ᾿4ϑηναῖοι ἄρχουσιν), Plat. . 
Lach. 181 e: ἄλλοϑι... ἐν οἷς, Isocr. VII, 39: ἐνταῦϑα . . παρ᾽ οἷς; vid. etiam Gertz. 
ad Sen. de benef. VII, 8 (p. 255), Madv. gr. Lat.. 8 317 adn. 2, Krueg. 
gramm. 8 66, 3 adn. 2. 

4 


92 


origo additamenti explicatur. — In 8 4 omnes praeter Vatic. 
(καιρὸς) εἴη praebent, Vatic. j exhibet; illud fortasse retineri 
potest, cf. VII, 48, 3. 

28, 2 in cett. praeter Vatic. post -κὰς artic. τὰς intercidit. 
Ceterum ἄλλ᾽ ἢ scribendum est, cfr. adn. mea in Ephem. Philol. 
Septentr., n. s., VII p. 296. — 8. 4 Vatic. solus post τὸν "Auóo- 
yy» glossema τὸν Πισσούϑνου addit. 

29, 1 Vatic. melius δώσειν ἔφη praebet (cett. ἔφη δώσειν), 
nisi forte ἔφη glossema est, quod verbum IV, 28, 4 in omnes 
codd. praeter M. irrepsit (cf. ad VII, 21, 4). — 8 2 in eodem 
correetura insulsa οὐκέτι ναύαρχος ὧν scriptum est; neque enim 
umquam Therimenes ναύαρχος fuerat, cf. c. 26, 1. — Infra 
Madvigius (Adv. crit. I p. 333) veram seripturam πεντήκοντα 
τριάκοντα restituit, cuius vestigium in Laur. z. τρία praebente 
(Vatic. z.) extat. In fine capitis haud dubie ὅσαι πλείους scri- 
bendum est; nihil enim sequitur, quod dativo ὅσῳ aut in verbis 
aut ad sententiam apte respondeat. 

90, 1 pro τοῖς ἔν τῇ Σάμῳ ᾿Αϑηναίοις in Vatic. paene solo 
correctura oí — ᾿Αϑηναῖοι scriptum est, cf. I, 72, 1 et Krueg. 
ad ἢ. l. — Idem minus commode προαφιγμέναι exhibet; item 
dubito rectiusne xal τὰς ἄλλας πάσας praebeat, quod fortasse e 
scriptura vulgata πάσας xai τὰς ἄλλας corrigendo ortum est. — 
In 8 2 tres scripturae in codd. traditae sunt; Laur. ἀγαγόντες --- 
λαχόντες, Vatic. yo. ἀγαγόντες — λαβόντες (cf. ad. VII, 73, 1), 
Vatic. cont. ἀπολωτόντες (ἔν om.) — λαβόντες praebet, quarum 
scripturarum tertia e secunda correctura facta esse videtur. Pro 
ἀγαγόντες Krueg. ἄγοντες restituit. 

31, 4 pro ἐσβαλόμενοι in Vatic. est ἐσβαλλόμενοι, quod parum 
convenit. 

392, 1 in Vatic. exquisitius scribitur “εσβίων ἀφικνοῦνται 
πρέσβεις (cett. A. π. à); idem solus ante ἀποστῆναι adv. αὖϑις 
exhibet, quod ut adderet vix cuiquam in mentem venire poterat ; 
cf. tamen VII, 79, 4. Post χειμασϑεισῶν in eodem cod. verba 
xai πλανηϑεισῶν scripta sunt, quae certe scholiastes interpretans: 
ἤγουν διασπαρεισῶν ὑπὸ χειμῶνος in exemplari suo non invenerat. 
Seriptura eiusdem ἄλλοι correcturae suspicione non caret. — 
S 3 Vatic. solus artic. ante verba "4oríoyoc et λόγον praebet; 
προσφέρειν λόγον articulo omisso III, 109, 1 positum est. 

33, 1 artic. τῶν ante Κορινϑίων om. Vatic.; in eodem scri- 


53 


bitur ἔχων ἦλϑεν, sed Thucydides fere semper haec verba ita 
eollocata ponit, ut participium ἔχων et obiectum eius verbo 
ἦλθεν interposito separentur, v. 8, 1; 27, 4; 1, 9, 9; V, 7, 5; 
VI, 37, 2; IV, 70, 1 (hune locum in contrariam partem per- 
peram traxit Stahlius ad 1, 9, 2); cf. III, 51: ὡς οὐδὲν ἦλϑον 
πράξαντες. — De verbis ὑπὸ νύκτα (8 3), quae in Vatic. solo 
extant, idem fere valet quod supra (ad 32, 1) de adv. abo: 
. (et Vatic. yo.) corrupte 
παρ᾽ αὐτῶν scribitur, unde scriptura Vatic. ἀναξητήσαντες. παρὰ 
τῶν κτλ. originem duxisse videtur. 

84 in Vatic. est ὡς εἶδον, in Laur. ὥσπερ ἰδόντες, quarum 
scripturarum originem ὥσπερ εἶχον ἰδόντες fuisse quae in ὥσπερ 
εἶδον ἰδόντες corrupta sit suspicatur Stahlius. Sed locutionem 
ὥσπερ εἶχον sieut adv. εὐθὺς (cf. Krueg. gramm. 8 56, 10 adn. 3) 
partieipio sequente positam nusquam me legere memini (nam 
dissimilis est locus Xen. Anab. IV, 1, 19, cuius similes plurimi 
sunt); quam ob rem Thucydidem ὥσσερ εἶδον scripsisse et haec 
verba in Laur. glossemate ἰδόντες recepto corrupta, in Vatic. 
ὥσπερ in ὡς correctum esse potius crediderim; οὗ c. 28, 3 et 
ad VII, 81, 2. [Gertzius ὥσπερ εἶχον scriptum fuisse suspicatur.| 
— Infra ἐπεδίωκον, quod codd. praeter Vatic. (àó. praebent, 
ideo repudiavit Stahlius, quod ἐπιδιώκειν fugientes vel fugatos 
insequi esset; sed vid. III, 33, 3; 111, 3; Xen. Anab. IV, 1, 
16, neque quod discrimen significationis esse statuit, quicquam 
veri habere videtur. In Vatic. omittitur καλούμενον, quo verbo 
propter collocationem verborum inviti caremus. 

35, 2 artic. τῇ (Μιλήτῳ) Vatic., 8 8 artic. τῷ (Τοιοπίῳ) 
Laur. omiserunt. — 8 4 Vatic. solus ἀπελθόντες recte exhibet. 

36, 2 in Vatic. est £u Θηριμ. παρόντος, in cett. ἐπὶ Omo.- 
z.; illa scriptura loco c. 38, 1, ubi de profectione Therimenis 
narratur, commendari videtur, sed fortasse usus paulo rarior 
praepositionis ἐπὶ participio addito positae (v. Matthi. gramm. 
δ 565, 1) causa corrigendi fuit.  Collocationi insolitae partic. 
ἔτι haud ita multum tribuo. 

98, 1 partic. δὲ Vat. omittit, qua re asyndeton non feren- 
dum oritur; contra fortasse melius in Laur. post Θηριμένης 
partic. μὲν abest, cum verba praeposita μετὰ δὲ κτλ. ad utrum- 
que membrum non aeque pertineant. — 8 2 Vatic. melius κρα- 
τοῦντες καὶ γῆς quam Laur. κρατ. τῆς γῆς praebet; sed paulo 


94 


infra consuetudini Thucydidis convenientius (cf. lex. Betantii) 
ἐκ γῆς in Laur. (artic. addit Vatic.) scribitur. Ceterum cum 
ΤΗΣ et ΓῊΣ eodem fere modo in codd. seripta sint, facile 
dittographia vel omissione errari poterat. — S8 3 ante Τυδέως 
et S 4 ante Πεδάριτος in Laur. artic. additur, qui hoc saltem 
loco satis aptus est. — 8 5 pro ἐπεὶ in Vatic. est ἐπειδὴ, quod 
hie, ubi in narratione progressus non fiat, minus convenire recte 
adnotavit Stahlius; idem cod. certe non melius ἀποχωροῦντες 
praebet. 

39, 1 in Laur. praepos. verbi ἐπέπλει, quod hic unice aptum 
est, intercidit; cf. 107, 1. — 8 3 in Vatic. est προσέβαλλον, sed 
ex iis quae infra sequuntur (ἐκ τῆς Μήλου) eos re vera naves 
appulisse apparet, ut προσέβαλον praeferendum sit, cf. ad 31, 4. 
Idem eod. verbum κενὰς omittit, quod spurium esse vix credi- 
derim; etiam artic. aí ante διαφυγοῦσαι deest, quo carere non 
possumus.! — Infra pro verbis à» τῇ Σάμῳ in Laur. verba à» 
τῇ νήσῳ scripta sunt, quae infra pro à» τῇ “Μιλήτῳ (8 4) in Vatic. 
Seripta legimus, ut origo diserepantiae communis esse videatur; 
eum autem haec verba illo loco posita intellegi possint, in hac 
eodieum inconstantia Laurentianum sequi fortasse praestiterit. 
Ceterum fortasse πλεῖον (vel πλέον) i. e. μᾶλλον scribendum 
est, cf. Krueg. ad III, 67, 5 (3); collocatio enim adiectivi πλείω 
satis insolita offendit («τὸν πλείω» Krueg.) et verbis proxime 
antecedentibus eursum longiorem factum esse satis dictum est. 
llie(yo» in Laur. VII, 68, 8. in πλείω transiit. — S 4 ante gene- 
tivum finalem (τοῦ ξυμπαρακομισϑῆναι), qui apud Thucyd. satis 
frequens apparet (cf. Krueg. ad I, 4), adverbium χάριν, quod 
eum infin. nusquam iunxit neque omnino nisi V, 70, 1 posuit 
' Thucydides, in Vatic. correctura additum est. 2 

40, 1 in Vatic. pro πέμποντες sribitur πέμψαντες; sed par- 
ticipium praesentis temporis de legationibus saepius missis (cf. 


! Similiter I, 122, 2 in omnibus codd. praeter Laur. ante διαφοραὶ 
artic. αὖ excidit, quo addito controversiae quae Peloponnesiis cum Athenien- 
sibus intercedebant accuratius significantur. 

* [dem genetivus finalis VI, 8, 8 restituendus est, ubi mire infinn. γέ- 
γνεσϑαι et ψηφισϑῆναι cohaerent; neque enim ideo illa contio habita est, ut 
qua, ratione (xaÜ' ὅ,τι) cetera quae opus essent decernerentur deliberarent, 
sed ob id ipsum, ut decernerentur. Scriptum fuit: xai (τοῦ) τοῖς στρατη- 
yoic κτλ. 


δῦ 


38, 4). melius dicitur (Stahl.). — 8 2 pro αὐτομολίᾳ τε ἐχώρησαν 
(Vatic.) in Laur. scribitur a. τε ἐχρήσαντο, quod an restituendum 
sit dubito. Neque enim χωρεῖν verbum ipsum neque verba signi- 
fieatione simili praedita dativo. addito vulgo ponuntur; contra 
usus periphrasticus verbi χρῆσϑαι consuetudini cum (Graecae 
tum Thucydideae convenit. Alfertur ad dativum excusandum 
locus I, 90, 1: ἦλϑον πρεσβείᾳ; ubi Laur. melius πρεσβείαν ex- 
hibet, ef. Dem. XIX, 163: ἀπήραμεν τὴν πρεσβείαν et Krueg. 
gramm. S 46, 5, Thuc. I, 15, 2. Similiter III, 81, 2 in codd. 
fere omnibus ἀπεχώρησαν pro ἀπεχρῶντο vel ἄἀπεχρήσαντο extat. 
— Ante πολλοὶ in Laur. deest articulus, qui non desideratur. 

41, 2 pro ἐκπορϑεῖ in Vatic. scribitur ἐπόρϑει, eed cf. 
IV, 57, 8. 

49, 2 Vatic. minus bene colloeationem ὄντος ἤδη praebet. 
Verba τὰς ἀπὸ τῆς Καύνου, quae male cum pronom. ταύτας 
iunxisse videtur Krueg., fortasse delenda sunt; sed vocabulum 
ναῦς in suspicionem vocare non debuit Herwerd., quod satis 
tuetur collocatio. 

483, 1 pro προσβαλόντες in Vatic. interpretamentum προσ- 
πλεύσαντες positum est, cf. adn. Stahli. — 8 2 post ἅπασαι 
δ' ἤδη Vatic. solus ἅμα addit, quod plane abundat, cf. VI, 42, 1; 
Stahlius IV, 30, 4: ἅμα γενόμενοι affert, sed ἅμα οὖσαι saltem 
poni debuit. — 8 4 post σπένδεσθαι in Vatic. ξυνϑήκας scribitur, 
quod quin insiticium sit non dubitari potest. Neque enim, si 
σπονδὰς auditur, ideo roí(rac pro éréoac (cf. c. 57, 2) poni necesse 
erat, id quod vult Class., cum de condicionibus, non de numero 
agatur et foederi pristino (c. 37), quod solum tune valebat, 
novum quod facturi erant opponatur; ceterum verba σπονδὰς et 
ξυνϑήκας ad sententiam nihil inter se differunt. 

44, 1 verbum ἐπικηρυκευομένων genetivum absolutum im- 
personaliter positum esse rectissime statuit Class., ef. adn. mea 
ad III, 82, 1; nam si genet. ἀνδρῶν ad ἐπικηουκευομένων refe- 
rendus esset, haud dubie antepositus fuisset, cum genetivo τῶν 
δυνατωτάτων addi minime necesse esset. Corrector Vatic. hoc 
usu rariore non intellecto ἐπωτηρυκευόμενοι substituit. — Cor- 
recturam lenissimam πεζῶν (codd. πεζῶι), quam praecepit Class., 
aspernari non debuit Stahlius. Diversum mendum infra (8 2) 
corrigendum est, ubi codd. πρὸσ τὴν i. e. πρώτην exhibent, quod 
πρώτῃ esse debet; in Vatic. correctura πρῶτον scriptum est, 


56 


sicut c. 100, 3, ubi discrimen significationis verborum προσέβαλον 
et ἀφιστᾶσι, quod premit Stahlius, tantum non sit, ut πρώτῃ 
poni non potuerit. — 8. 2 et Laur. et Vatic. Καμέρῳ praebent, 
cf. Meisterh. gr. inscr. Att. p. 20. Vatic. ἔφυγον exhibet; sed 
Camirios fuga destitisse ex iis quae sequuntur apparet; cf. 
etiam III, 98, 1. Post 4Aívóov in Vatic. partic. ve intercidit. — 
8 ὃ in Vatic. est ἐπέπλευσαν, quod parum aptum est, cum quos 
invaserint Athenienses non dictum sit. Paulo post idem ἔσι- 
ἐφάνησαν exhibet, cui verbo dativus saltem τοῖς πολεμίοις vel 
simile aliquid (cf. 42, 3) addi debuit; ceterum cf. adnot. crit. 
Stahlii. 

485, 1 post ᾿Αλκιβιάδης Vatic. τε partic. inepte addit, sicut 
cett. 8 3 post Ἑρμοκράτης. Praepositio ἀπὸ (ἀπὸ αὐτῶν) pro 
παρὰ posita loco δ1, 1 (παροῦσαν ἀπὸ τοῦ "AàÀx.) defenditur illa 
quidem; sed cum verbis ἐκ /4axeóaíuovoc sequentibus verba dz 
αὐτῶν abundent, dubito an e Laur. scribendum sit: éx' αὐτῶν, 
super ea re, eam ob rem (sc. suspicionem); cf. Krueg. gramm. 
8 68, 40 adn. ὃ et Madv. synt. 8 73, 8 d. — Partic. xai ante 
τῷ ᾿Αγιδι positam, quanquam per verbum ἐφαίνετο quod abun- 
danter sequitur eam poni licuisse recte adnotat Stahlius, tamen 
cum in Vatic. solo extet omittendam esse censeo. — In ὃ 2 
verba ἀπολείπωσιν οὖχ ὑπολιπόντες codd. fere omnes praeter 
Vatic. in ἀπολιστόντες conflaverunt. — 8 3 in omnibus codd. 
post ἐδίδασκε irrepsit ὥστε, quod delevit Reiskius; cuius parti- 
eulae repetitioni molestae altero ὥστε (post πεῖσαι) deleto cor- 
rector Vaticani mederi voluisse videtur, sed apud verbum zeí- 
9e» Thucydidi ὥστε usitatissimum est, v. lex. Betant. — Ante 
verba πλὴν τῶν Συρακοσίων lacunam statuerunt Stahlius et 
Herwerd.; ille: «male», inquit, «hoc antecedentibus continua- 
tur, quasi Syracusanis ducibus Alcibiades persuaderi noluerit.» 
Suffecerit tamen, opinor, imperf. ἐδίδασκεν in aor. ἐδίδαξεν 
corrigere, qua scriptura ducibus re vera persuasum esse signi- 
fieatur, tamquam si διδαχϑεὶς —  Eneoev scriptum fuerit, cf. 
Herod. ΠῚ, 48; ef. 8 2: τήν ve μισϑοφορὰν ξυνέτεμεν et 8 4 
τάς τε πόλεις --- ἀπήλασεν. |Gertzius πεῖσαι, ὥστε &. (πάντας) 
ταῦτα αὐτῷ πλὴν κτλ. scriptum mavult] — Verba στρατηγὸς 
ὧν, quae Vatic. solus adiectivo μόνος omisso exhibet, ad gene- 
tivum τούτων supplendum addita esse videntur; certe abundant. 
Quod autem Stahlius (in adnot. crit. ed. ster.) τούτων μόνος 


δ7 


verbis πλὴν τῶν Συρακοσίων non convenire contendit, haec quae 
videtur esse repugnantia verbis ὑπὲρ τοῦ ξύμπαντος ξυμμαχικοῦ 
additis prorsus dissolvitur; ceterum pron. τούτων cum nomine 
Ἑρμοκράτης (cf. Krueg. gr. 8 47, 9 adnot. 1), non cum adiectivo 
μόνος coniungi collocatio, opinor, iubet. [In Vatic. παντὸς scri- 
bitur; sed talem similitudinem verborum iuxta positorum Thu- 
cydides vitavisse non videtur, cf. adn. ad 10, 2 et 106, 1: 
Σαμίαν μίαν, et adi. ξύμπας hic aptissimum est. — S 4 artic. 
τῆς, quem ante ἐκείνων om. Laur., abesse vix potest (cf. tamen 
ad VII, 8, 2); idem de hominibus hoc ipso tempore periclitan- 
tibus, non postea demum periclitaturis melius κινδυνεύειν quam 
Vatic. κινδυνεῦσαι exhibet. — 8 Ὁ post πρότερον Vatic. solus ἢ 
servavit; idem xai νῦν xai τοσαῦτα exhibet, quod cum xai postea 
sequatur minus placet. 

46, 1 cur collocatio Vatic. διαλῦσαι τὸν πόλεμον (cett. τὸν 
σόλ. διαλ.) praeferatur nihil video. Idem solus satis apte post 
ἐξεῖναι adv. ἄεὶ exhibet, quanquam abesse potest; cf. ad 48, 4 
extr. Thucydides ipse potius ἐπὶ τοὺς dei κτλ. scripsisset, cf. 
VI, 18. 2; VII, 57, 9. — 8 2 in Vatic. est ξυγκαϑαιρήσειν, sed 
in oratione obliqua infinitivum in enuntiato relativo quod con- 
silium indicet poni vix licet (cf. Madv. synt. 8 169, 8). — 8 3 
in Laur. est ἐπιτηδειοτέρους δὲ, quod scripturae Vatic. à. τε vix 
postponendum est, cum disputatio Aleibiadis hoc membro addito 
eontinuetur, non finiatur (8 4). Infin. εἶναι, quem omittit Vatic., 
earere non possumus. — In Vatic. σφίσιν αὐτοῖς part. τε omissa 
male scribitur; idem ἐκεῖνος exhibet, quod ex ἐκείνοις corruptum 
esse videtur, veram scripturam ἐκείνῳ manus pr. Laur. praebet. 
Ceterum verbum évyxavaóov4ob», cum nec praepositionem ad 
ἐκείνῳ solum referri liceat (Abresch.) nec Athenienses cum Persis 
contuncti sibi ipsi regionem maritimam subacturi essent (Stahl.), 
simul subigere valere videtur. [Post ἐφίεσθαι partic. xal inter- 
cecidisse satis probabiliter suspicatur Gertzius.] In loco difficili: 
ἣν μή ποτε αὐτοὺς μὴ ἐξέλωσι κτλ.  Madvigium (adv. crit. I 
p. 894) alterum μὴ delentem sequor, sed prorsus aliter inter- 
pretor: nec veri simile esse Lacedaemonios, hoc lempore 
Graecos a dominatione Graecorum liberare conantes, ab 
llis eos, nisi quando eos (Lacedaemonios) ecertissent (Persae), 
non liberaturos esse. — 8 D fortasse exquisitior collocatio 
Vatic. φάσκων ναῦς (cett. ναῦς φάσκων) est; in eodem male 


58 


scribitur ἥκειν. In fine capitis Vatic. solus ξυνεπολέμει exhibet, 
quod cum verbum aliquod in προϑύμως corruptum esset ad- 
ditum esse suspicor; nam prorsus insolite advv. καταφανέστερον 
et (o?) προϑύμως iunguntur. Fortasse fuit προϑυμούμενος 
(προϑυμῶν fingere vereor), aut coniectura Dukeri πρόϑυμος re- 
cipienda est. Ceterum Valla, si quidem cum cura vertit (quam 
ut occultaret, se non libenter illis sociis gerere bellum), non 
ξυνεπολέμει, sed ξυμσολεμῶν legisse videtur. 

47, 2 in Vatic. pro προσπέμψαντος scribitur προπέμψαντος, 
quod non praestat, eum Alcibiadem aníea misisse aoristo posito 
satis significatum sit, cf. VII, 3, 1. — Infra reflexivum ἑαυτὸν 
(éxfaAovog) ut gravius recte praetulit Stahlius; in Vatic. est 
αὐτὸν. 

48, 1 Vatic. solus post ὕστερον exhibet ἦλθε, quod a cor- 
rectore cum verbum ἐκινήϑη (motum est) per zeugma quoddam 
ad verba ἔς τὴν πόλιν quoque pertinere non intellexisset additum 
esse veri simillimum est. Cf. c. 100, 2: εἰ ἄρα ποι κινοῖντο ai 
vijee. Infra partic. καὶ, quam ante Τισσαφέρνους omnes codd. 
praeter Vatic. addunt, insolentius collocata est (debuerunt enim 
sic verba poni: πρῶτον μὲν καὶ Τίσσαφ., cf. 47, 2: τὰ μὲν καὶ 
"AAxiB. κτλ. οἱ Krueg. ad VII, 12, 1), ut vix retineri possit. — 
Seriptura Vatic. δυνατώτατοι verbis quae sequuntur: οἴπερ xai 
ταλαιπωροῦνται μάλιστα, quae in optimates omnes, non solum 
in validissimum quemque cadunt, satis redarguitur, cf. ad c. 21. 
— |n 8 3 praep. παρὰ, quam Vatic. solus ante βασιλέως addit, 
inviti caremus; cuius tamen addendae causa coneursio gene- 
tivorum submolesta esse poterat, nec quo modo intercidere po- 
tuerit facile intellegitur. — Vatic. male ἐκοινώνησαν praebet; 
in eodem τὰ ἀπὸ τοῦ ᾿Αλκιβ. scribitur, ut sine idonea causa 
(ἐφαίνετο enim quod sequitur impersonaliter positum esse po- 
test [cf. V, 14, 4]) Classenius scripsit. Aliter 8 7 τῶν ἀπὸ 
"Á. — πρασσομένων dictum est. — 8 4 codd. fere omnes praeter 
Vatie. ante οὐδὲν μᾶλλον partic. xai inserunt, quae fortasse ante 
δημοκρατίας iransponenda est, cf. ad VII, 69, 3. Vatic. solus 
οὐδ' (ἄλλο τὸ praebet (cett. ἢ), quod cum in ἢ transire vix 
potuerit ideo substitutum esse putaverim, quia negatio ante- 
posita (οὐδὲν μᾶλλον), non ad ἐδόκει relata est; sed cf. V, 108, 
1: οὐδὲν γὰρ — δικαιοῦμεν ἢ πράσσομεν. — Scriptura et Laur. 
et Vatic. ἑτέρων (vulg. ἑταίρων), cum illud ipsum Phrynichus 


50 


urgeat, Aleibiadis non interesse, utris adiuvantibus revocetur, 
praeferenda est; similiter III, 78 de /factione diversa dictum 
est. Ante περιοπτέον corrector Vatic., significatione verbi περι- 
ορᾶσϑαι non perspecta (schol. περιαϑρητέον, σκεπτέον), o? partic. 
addidit. — Infra nescio an ὁμοίων (codd. ὁμοίως) scribendum 
sit, in quod iam HReiskium (hoe melius quam /oyvóvvov, quod 
Herwerd. recepit, conicientem) incidisse video, cf. IV, 126, 5; 
nam loci quos ad adverbium tuendum affert Stahlius nihil parumve 
similitudinis habent. Particula xai ante lleÀoz. posita, quam 
deleri iussit Dobreeus, praesertim valet. — Ante ἐλαχίστας codd. 
praeter Vatie. solum consuetudini Thucydideae convenientius 
artic. τὰς omittunt, cf. I, 2, 6; 15, 1; II, 18, 3; 21, 3; IV, 
50, 1. — Ante πέπονθεν satis inutiliter in Vatic. πω additur; 
efr. ἔτι partic. c. 29, 2 addita. — 8 5 scriptura Laurentiani 
μεϑ' ὅὁποτέρον ἂν τύχωσι τούτου recipienda esset, nisi omissio 
praepositionis, quae intervallo minimo vix excusari potest, offen- 
deret, cf. Krueg. gramm. 8 51, 11. — 8 6 in Laur. est γνομί- 
σειν, quod futuro βουλήσεσϑαι quod praecedit satis convenit; 
sed νομιεῖν esse debuit et cf. 8 7: ὅτι οὕτω νομίζουσιν. 

49 in Laur. sicüt semper infra Πίσανδρον (in lle. corr. 
manus sec.) scriptum est, quae scriptura fortasse rectior est; 
quanquam C. I. A. I, 448 Πείσανδρος extat. Cf. ΜΠισϑέταιρος, 
ἐπιϑόμην (Meisterh. pp. 26, 87); Laur. quidem haud ita raro 
solus nomina recte scripta exhibet, velut II, 17, 1: Πελαργικὸν, 
VI, 55, 1: “Υπεροχίδου. 

ὅθ, 1 in Vatic. solo collocatio usitatior τῶν ὕφ᾽ αὑτοῦ 
λεχϑέντων (cett. τῶν λεχϑ. óq' a.) est, cf. 7; 12, 1; δῦ, ὃ. — 
8. 2 in Laur. est τῶν Λακεδαιμονίων, in Vatic. τὸν Aaxeó.; Íor- 
tasse fuit τὸν τῶν Aaxsó. cf. VI, 81. — S 2 Stahlius loco V, 
43, 2 collato collocationem Vatic. ἔτι τότε ὄντα praeferendam 
esse censuit; sed altera (ἔτι ὄντα τότε) exquisitior esse videtur. 
Post τἄλλα Vatic. solus πάντα addit, quo facillime caremus; 
nihil certe ad fidem probandam ex ea re efficitur, quod alibi 
(L 80, 3) τὰ ἄλλα ἅπαντα scriptum est. — 8 3 Vatic. quoque 
veram seripturam ἀνελθὼν (Laur. ἀπ.) exhibet. Verbum κοι- 
γοῦσϑαι, quod post verba περὶ τῶν ἄλλων Vatic. fere solus ex- 
hibet, a recensore coniunctionem verborum προσέϑηρε — éovtóv 
et xai περὶ τούτων κτλ. parum intellegente additum esse videtur; 
sed ita late usus praepositionis περὶ cum genetivo coniunctae 


60 


patet, ut nihil offendi possimus. Ad suspicionem augendam 
accedit, quod verbum κοινοῦσϑαι alibi semper cum accusativo 
rei coniunxit Thucydides (VIII, 8, 1; 82, 3), ef. ξυγκοινοῦσϑαι 
VIII, 75, 3 positum. — Ante verba τῆς μισϑοφορᾶς Vatic. praepos. 
περὶ omittit, cui scripturae et locus VIII, 97, 8 (ἀἄνϑάπτεσθαι 
τῶν πραγμάτων) et exempla ex aliis scriptoribus (cf. lexx.) petita 
favere videntur; sed id interest, quod verbo ἀνϑάπτεσϑαι omnibus 
ceteris locis notio aggredtendi, ordtendi, hoc vero notio in- 
cusandi inest. Itaque forsitan praepositio ita retineri possit, ut 
ἀνϑάπτεσϑαι pro καϑάπτεσθϑαι absolute (cfr. VI, 82, 1) positum 


esse putetur, nisi quis καϑάπτεσθαι scribere maluerit. — 8 4 
Vatie. haud melius εὐθὺς πέμπει (Laur. π. &) exhibet; cf. III, 
110, 2. — 8 ὅ in Vatie. ante ὅλον intercidit ὅτι, qua partic. 


inviti caremus, ef. adnot. Stahli. 

51, 2 in Laur. scribitur παρα δίδοταί, fortasse recte, cf. 
50, 5: τὸ στράτευμα — παρασχεῖν («prisgive») et 71, 1. — 83 
Laur. praebet ἐξαγγείλας, quod verbum de Alcibiade consilia 
hostium clandestina emunttante aptissimum est, cf. 8 1: ἐξάγ- 
γελος γίγνεται. In Vatic. est ἐσαγγείλας, quod verbum IV, 27, 3 
Krueg. recte restituisse videtur. 

92 veram scripturam πιστευϑῆναι cum (G. praebet Laur. 
Qui seripturam Vatic. (et cett. codd.) πεισϑῆναι tuentur, hoc 
verbum aut eum βουλόμενον (Stahl.) aut cum δύναιτο (Class. et 
Herwerd.) iungunt. Stahlius cum scholiasta e superioribus ad 
σεισϑῆναι supplendum verba μεταϑέσϑαι πρὸς τοὺς ᾿Αϑηναίους in- 
tellegenda esse statuit; sed verbis εἶ δύναιτό πῶς nimium tribuit, 
quibus hane sententiam inesse velit, «(Tissaphernem sibi per- 
suaderi voluisse,) si condicionibus fieret, quas ullo modo accipere 
posset», quae gravior vis verbis usitatissimis hoc solo loco con- 
tineri non potest; neque Tissapherni Atheniensium socio fieri 
difficile erat. Classenius de suo ad vb. πεισϑῆναι sententiam 
«dass er den Scehritt mit Sicherheit thun kónnte» supplet 
[Gertzius ἀσφαλῶς post πως addendum esse censet]. Seripturam 
πιστευϑῆναι defenderunt Krueg. et Herbst. (de red. Alcib. p. 39), 
quibus id Stahlius opponit, quod Tissaphernes iis quae deinde 
commemorentur ut a Peloponnesiis sibí confidi (πιστευϑῆναι) 
vellet commoveri non potuerit; sed cum 7joócro.de Alcibiade, 
non de Tissapherne, quem ipsum Rhodi affuisse c. 43, 2 tradidit 
scriptor, dictum sit, haec causam, qua ut Tissaphernem Athenien- 


61 


sibus eonciliaret tunc magis etiam impellebatur Alcibiades, signi- 
fieant. De Tissapherne Peloponnesiis amicitiam renuntiare dubi- 
tante Herbstius apte c. 57, 1 (βουλόμενος — μὴ παντάπασιν 
ἐχπεπολεμῶσϑαι) et c. 1090, 1 confert; Peloponnesios scilicet 
numero navium tunc superiores ut sibi periculosos timebat et 
societatem Atheniensium requirebat, interea tamen amicitiam 
sibi cum iis intereedentem dissolvere gravabatur. In parenthesi 
e Laur. αὐτῷ, sc. Τισσαφέρνει, scribendum est, cf. c. 43, ἃ 
seq.; eausa mutandi genetivus ὄντων qui praecedit fuisse vide- 
tur. Ceterum ante verba é» jj κτλ. gravius distinguendum est, 
cum τὸν τοῦ ᾿Αλκιβ. (non abro?) λόγον dictum sit. — Ante Aaxe- 
δαιμονίους artic. omisit Laur. Golloecationem rariorem τὰς ἁπάσας 
contra consensum Laur. et Vatic. mutare non debuit Stahlius, 
ef. III, 36, 2: τοὺς ἅπαντας Μυτιληναίους. — Infra in Laur. scri- 
bitur xai ui» δὴ ὁ 'A4xf., quod in καὶ ó uà» δὴ "Abu. mutan- 
dum esse videtur; nam partic. δὴ addita epanalepsis aptissima 
oritur. — Scripturam Laur. τῷ Τισσαφέρνει cum aecus. τὸν Ttoca- 
φέρνην in cett. ideo permutatum esse putaverim, ut verbum 
propius ϑεραπεύων unde penderet haberet; sed cf. Krueg.. 
gramm. 8 60, B adn. 3. 

ὅ8, 1 ante ἀφικόμενοι Vatic. cum alis inepte xai partic. 
addit, ef. adnot. Stahlii. — 8 2 verba xai ἄλλων in Laur. inter- 
ceciderunt, cf. VII, 11, 1; in Vatic. fuit μαρτυρου μένων, quod 
verbum hie non convenit, sed litt. v erasa est. — Inter πολλὴν 
et ἀντιλογίαν artic. τὴν intercidisse suspicor; cf. 38, 3. — Addi- 
tamentum αὐτῶν (post ἕκαστον) ne in Laur. quidem extat. — 
Pro ἥντινα (ἐλπίδα) in Vatic. scribitur εἴ τινα, quod propter verba 
(8 3): ὁπότε δὲ μὴ φαῖεν correctura illatum esse videtur; sed 
sententia interrogationis: ἥντινα κτλ. plane eadem est. — In 8 8 
eum uterque cod. ὁπότε δὴ praebeat, fortasse ὁπότε (δὲ) δὴ scri- 
bendum est; cf. ἐπειδὴ cum optat. iterativo positum VII, 44, 8. 
Vatic. ἐνταῦϑα ἤδη exhibet, sed cf. ad VII, δῦ, 1. — Seriptura 
Laur. ἐλέγετο αὐτοῖς an genuina sit nescio, cf. 67, 8. — Verba 
τὰς ἀρχὰς ποιήσομεν (Vatic. -σαιμεν)ὴ, quae ab Stephano et Do- 
breeo in suspicionem vocata Herwerd. expunxit, Laur. omittit, 
et haud dubie delenda sunt. Neque enim loco c. 48, 1: τὰ 
πράγματα — ἐς αὑτοὺς περιποιήσειν satis defenduntur; contra de 
loeutione πολιτεύειν — ἐς ὀλίγους cf. 38, 8: τῆς ἄλλης πόλεως ἐς 
ὀλίγους (restituit Dobr.) κατεχομένης et II, 37, 1: μὴ ἐς ὀλίγους, 


62 


ἀλλ᾽ ἐς πλείονας οἰκεῖν. Melius, si sententiam spectes, Dobreeus 
omnia verba καὶ μὴ περὶ πολιτείας ---- ἣν μή τι ἀρέσκῃ parenthesi 
inelusit, quo artius inter se membra πολιτεύσομέν τε κτλ. et ᾽4λ- 
κιβιάδην τε κατάξομεν, quibus vis orationis continetur, iungeren- 
tur; cui seripturae coniunctivum βουλεύωμεν, quem Laur. exhibet 
(Vatic. βουλεύσομεν), aptiorem esse facile omnes concedent. 

64, 1 scripturane Vatie. (quocum alii boni codd. consen- 
tiunt) ἐπελσίζων (Laur. ἐλπίζων) praeferenda sit, valde dubito. 
Hoc enim verbum praeter unum Euripidis locum (Hippol. 1011) 
recentiores demum, velut Lucianus, Cassius Dio, significatione 
simul sperandi vel simplicis verbi sperandi praeditum posue- 
runt, et aliter eo Thucydides ipse VIII, 1, 1 usus est, ubi 
spem excitare valet (vid. ad ἢ. l.). Cf. etiam ad VII, 16, 1. 
— 8 2 post ὅπῃ partic. à» in Laur. omittitur, ut recte Stahlius 
eam expunxisse videatur; dittographia certe ante αὐτοῖς facillime 
irrepere poterat, cf. 90, 5. — Articulum ante ᾿Αλκιβιάδην omittit 
Vatic. — 8 3 manus pr. Laur. verba ó δῆμος omittit, ut fortasse 
παρέλυσαν rescribendum sit; nam pluralis ad ἀντέπεμψαν quod 
sequitur haud paullo aptior est. 

δῦ, 1 in Laur. est ὁ δὲ Λέων xai ó Διομέδων, Vatic. artic. 
ante Διομέδων omittit; utrumque bonum, cf. VII, 35, 1; 50, 1; 
VIII, 73, 5. — Infra Vatic. cum aliis zov praebet; sed magis 
placet vulg. ποι. — In 8 8 Vatie. verba ὅπλα ἐλήφϑη πολλὰ in 
0. π. &. transposita exhibet, cf. ad c. 50, 1. 

56, 3 ante Τισσαφέρνης artic. omittit Laur., qui S 4 τοῦ ante 
Τισσαφέρνους addit, cf. 86, 1. — S 4 Vatie. solus ante verba 
τῶν ᾿Αϑηναίων artic. τὸ exhibet, quem (II, 81, 4 et VIII, 109, 1 
coll.) ante αἴτιον positum maluerunt Dobreeus et Classenius; sed 
scripturam Vatic. tuetur locus Herodoti (VIII, 140 a): ἢν μὴ τὸ 
ὑμέτερον αἴτιον γένηται, nisi forte ibi rectius Valckenaerius ἀντίον 
scribi iussit. — In Vatic. seribitur τἄλλα; sed quae certa hic 
intellegenda sint, non liquet. — Scripturam Laurentiani ἑαυτῶν 
(Vatic. et alii ἑαυτοῦ) recte Krueg. (stud. histor. et philol. p. 
86 sqq.) defendit; apparet enim, Alcibiadem ea ipsa postulavisse 
quae Athenienses Tissapherni non ceoncessuros esse pro certo 
haberet. Accedit, quod τὴν éavro? γῆν subobscure de Ionia, 
quae nondum regis facta erat (cf. supra: Ἰωνίαν ve γὰρ πᾶσαν 
ἠξίου δίδοσϑαι), dietum esset; neque perspicitur, quonam modo 
mari non utens imperium insularum loniae adiacentium (cf. 


63 


supra γήσους — τὰς ἐπικειμένας) exerciturus fuerit. — In Laur. 
est ὅποι, quod non minus quam ὅπῃ convenit; recepit Herwerd. 
— In 8 5 quos locos ad ellipsim post οὐκέτι τι defendendam 
afferunt Class. et Boehmius, nihil efficiunt (de IV, 63, 2 cf. adn. 
mea), nec in Laur. v. extat; recipienda est igitur coni. Lindavii, 
in quam etiam Madvigius incidit (adv. crit. I p. 334): οὐκέτι 
ἀλλ᾽ (ἢ) ἄπορα κτλ. (iam nihil aliud quam —), nisi quod cum 
Madv. ἄλλ᾽ ἢ scribendum est, cf. ad c. 28, 2. Utrum omissio 
part. ἀλλ᾽ in Vatic. facta errori an correcturae imputanda sit, 
in integro relinquatur. 

507, 1 de ἐκπεπολεμῶσϑαι cf. ind. diserepp. Ante ἀπορῶσι 
in Vatic. ἣν omittitur, quod fortasse pravae correcturae ut mem- 
bra iuxta ponerentur factae tribuendum est. In Laur. est πορ- 
ϑῶσι, quod, eum aoristi praecesserint, minus placet. — 8 2 in 
Laur. desunt verba πρὸς ἀλλήλους, quae certe interpretatione 
verbi éxa»wo)» oriri potuerunt. 

98, 3 in Laur. χώραν βασιλέως scribitur, sed articulo inviti 
caremus. Idem fortasse rectius post .axeóauuovíov verbum 
χώραν omittit, cf. 8 4: ἔκ τῆς βασιλέως et e. 37, 5. — 8 6 in 
Vatic. (et aliis) ante τελευτῶντος inepte additur κωλύων vel κω- 
λύειν, quod e 8 4 irrepsit [Gertzius]. 

99 pro αὗται in Vatic. scribitur τοιαῦται, sed cf. 19, 1; 
idem praebet μετὰ ταύτας, sed vid. ibidem. — Partie. γοῦν etiam 
in Laur. extat. 

60, 1 in Laur. est μέγα βλάπτειν, ef. VI, 72, 4, sed etiam 
VI, 64, 1; VII, 27, 4; 40, 5, ubi μεγάλα scribitur; et ultima 
syllaba propter similitudinem litt. 4 et A facillime intercidere 


potuit. — 8 3 artic. ante Τριόπιον Vatic. solus omittit, sed cf. 
c. 35, 3. — In Laur. scribitur ἔτος ἐτελεύτα τῷ zx. τῷδε, quam 


rariorem collocationem II, 70, 5 consensus codd. (etiam Tene j 
praebet; vulgata tamen exquisitior est. 

61, 1 etiam Laur. veram scripturam àg 'E44gonóvtov ser- 
vavit. — 8 2 interpretamentum ἀντὲ στρατηγοῦ in Laur. nomen 
᾿Αντισϑένει expulit. In eodem recte ξυνεξῆλϑε (Vatic. et all. 
ξυνῆλϑε) scriptum est; nec male pronomen τοῦτον, quo.post verba 
tam pauea interiecta (aliter se res habet IV, 44, 4, quem locum 
confert Herwerd.) inutiliter epanalepsis nominis Δέοντα fit, -omit- 
üt, ef. ad c. 53, 2 (αὐτῶν). — 8 3 scripturam ἔλασσον ἔχοντες 
satis. defendunt loci III, 5, 2 et IV, 25, 6, quos una cum loco 


θά 


I, 105, 5 temere temptat Herw.; σχόντες est in Vatic., qui arti- 
eulum ante Χῖοι omittit, sed cf. v. c. VII, 86, 1. | 

62, 3 in Vatic. haud dubie per eorrecturam zove scriptum 
est. Stahlius locum I, 89, 2, quo Sesti mentio facta est, re- 
motiorem esse, quam quo hic commode τότε adverbio posito 
respici possit, dicens vulgatum τότε repudiavit, quasi hoc adver- 
bium semper ad locum certum operis Thueydidei, non ad rem 
legentibus notissimam referretur. [Gertzius omnia verba: ἥν — 
εἶχον expungere mavult.] Simili modo in codd. fere omnes 
praeter Laur. c. 90, 1 ποτε irrepsit. — Seriptura Vatic. προσ- 
βάλλων (cett. προσβαλὼν) cur praeferatur, prorsus nihil video; 
cf. III, 18, 1. 

68, 1 in Vatic. solo τῆς ναυμαχίας scribitur, qui genetivus 
fortasse correctura, ne verba καὶ τὸν Στρομβιχίδην κτλ. quoque 
eum praepositione περὶ coniungi possent, illatus est. Ceterum 
uterque casus ex usu Thucydideo est, cf. Stahl. ad c. 14, 2. 
— In 8 3 scripturam Laur. κατελύετο (cett. κατελέλυτο) ideo prae- 
ferendam esse censeo, quia imperfectum facilius quam plusquam- 
perfectum ad utrumque tempus: ὑπὸ τοῦτον τὸν χρόνον et ἔτι 
σρότερον refertur, nec tamen quidquam prohibet quin imperf. pro 
plusqpf. apud superius positum putemus, cf. Krueg. gramm. S 53, 
2 adn. 8. Cf. 45, 1: ἔν δὲ τούτῳ xai ἔτι πρότερον τάδε ---- ἐπράσ- 
octo. De permutatione formarum cf. ad VII, 48, 2. — Seriptura 
Vatic. τοὺς δυνατωτάτους (cf. 21, 1; 48, 1) hoc loco ideo nunc 
Stahlio aptior esse videtur, quod non de optimatibus, sed de 
potentissimis factionis popularis agatur; equidem tamen nihil 
video, eur Thucydides principes civitatis (τοὺς προεστῶτας τοῦ 
δήμου) τοὺς δυνατοὺς appellare non potuerit. 

64, 1 Laur. ἴσχωσιν, cett. προσσχ., προσεσχ., προσίσχ. praebent; 
simplex fortasse genuinum est, cf. II, 91, 1; VII, 35, 2 et Krueg. 
ad I, 110, 4 (2). Similiter III, 29, 1 in aliquot codd. non de- 
terrimis ex interpretatione προσέσχον scriptum est. — In 8 3 
Laur. ὅσαι ἡμέραι exhibet, quod, cum etiam in Vatic. ὅση j. 
seriptum sit, an rescribendum sit nescio, cf. Demosth. XXIV, 
142: ὅσοι μῆνες. Sane VII, 27, 5 nulla varietate in codd. ὅση- 
μέραι extat. — In 8 5 Vatic. scriptura δοκεῖν praeferenda esse 
videtur, cf. VII, 87, 5. Infra Stahlius in ed. alt. recte scrip- 
turam a Dionys. Halic. (p. 800) praebitam τῆς — ὑπούλου εὖνο- 


65 


μίας restituit, quae et in Laur. et in Vatic. maiore ex parte ser- 
vata est, cf. ind. discrepp. 

680, 1 post παραπλέοντες Vatic. partic. ve omittit; in eodem 
infra ἧκον scribitur, cf. 51, 2, sed aor. ἦλθεν non minus bene 


convenit. — 8 3 scriptura Laur. προείργαστο scripturae Vatic. 
(et cett.) προσείργαστο ideo praeferenda est, quod verbum προ- 
ey. melius ad superius προειργασμένα refertur (8 2). — Ante 


χρήμασι Laur. re partic. male omittit. 

66, 1 in Vatic. solo est μεϑίστασαν, quod verbum pro infini- 
tivo μεϑιστάναι, cum verbum ἔμελλον ad utrumque infinitivum, 
et ἕξειν οἱ μεϑιστάναι, pertinere non intellectum esset, correctura 
substitutum esse videtur; nam transitio a fut. ad praes. facta 
ratione temporum satis exceusatur. "Thucydides si μεϑίστασαν 
scripsisset, ἔμελλον postremum vix posuisset. — Infra Laur. ἐβού- 
Aevov exhibet, cett. plerique ἐβουλεύοντο; sed saepius Thucydides 
etiam de populo deliberante activum posuit (cf. v. c. VIII, 58, 
3; 72, 1 et lex. Betant.), ut illa scriptura ut exquisitior retineri 
debeat. — In 8 2 part. xai post δεδιὼς in Laur. manu sec. 
addita est; itaque fortasse spuria habenda est, cf. Plat. apol. 
pag. 21 e, ubi haec partic. ante λυπούμενος hodie vulgo expuneta 
est. — 8 3 in Laur. post ἢ omittitur ὅσον, cfr. tamen 87, b. — 
Infra Laur. veram scripturam ἐξευρεῖν αὐτὸ (i. e. τὸ ξυνεστηκὸς) 
servavit; Stahlius e Vatic. et codd. aliis pluralem αὐτοὶ ad ἀδύ- 
γατοι ὄντες relatum («rpst i. e. sine coniuratis») scripsit, sed in 
re exploranda (ἐξευρεῖν) i. e. in interfectoribus reperiendis au- 
xilio coniuratorum, quorum ipsorum e numero τοὺς δράσαντας 
esse necesse esset, uti minime poterant homines, ut hi cogitando 
opponi non possint. Paulo melius Herwerd. «nullo adiuvante 
post necem Androclis [c. 65, 2] et aliorum» intellegi iubet, sed 
etiam hoc languet. Verba αὐτοὶ ἐξευρεῖν, quae in codd. pleris- 
que post verba o?x εἶχον irrepserunt, Laur. idem omittit; quae 
ad verbum εἶχον supplendum, cum verba ἐξευρεῖν αὐτὸ et ἀδύ- 
γατοι ὄντες prave iuncta essent, inepte addita esse apparet. 
Quamquam aliquid post οὐκ εἶχον excidisse veri simile esse haud 
negaverim. [Gertzius καταπαύειν supplet] — Alterum διὰ melius 
omittit Laur., cf. 97, 2 et ad 84, 5; 91, 2. — 8 4 ante ηὗρεν 
in Vatic. omittitur partic. à», quod vix fortuitum esse potest, 
cf. ad VII, 71, 3. — In Vatic. est ταὐτὸ, in Laur. τὸ αὐτὸ; 87, 
2 et VII, 6, 1; 81, 2 contrarium est. 


66 


67, 2 dubito rectene scripturam Laur. ξυνέλεξαν (in marg. 
man. sec. yg. xal ξυνέκλησαν) editores reiecerint; neque enim 
seriptura évvéxAgoa» alis locis satis comprobatur nec per se 
ipsa facile explicari potest. Herwerd. ξυνεκάλεσαν coniecit; sed 
fortasse fuit ξυνήλασαν (cfr. Pollux VIII, 104 et Stahlii adnot.). 
— Seripturam corruptam ἀνατρέπειν Sauppius ἀνατεὶ εἰπεῖν scri- 
bens recte emendavit; in Vatic. correctura falsa, opinor, ἀνεισεῖν 
scriptum est. — In 8 3 Laur. πρὸς. ἑαυτῷ exhibet; sed vulgatum 
πρὸς ἑαυτὸν aptius esse videtur, cum. centum viri se ipsi non 
elegerint. 

68, 1 in Vatic. non melius scribitur πᾶν; in eodem est 
κατέστησε τοῦτο, quod correcturae simile est, cf. 8 2: ξυγκατ- 
ἔστησε. — Infra Vatie. solus δεύτερος praebet; sed ὕστερος, quod 
adi. haec vi positum rarius illo apparet, Thucydides I, 91, 5; VII, 
77, 9 sicut hoc loco eum genetivo coniunxit, δεύτερος solum 1], 
97, 5 praepos. μετὰ sequente invenitur. Ante γνοίη Laur. ἂν 
recte omittit, cf. ad 54, 2. ἙἙκούσιος etiam in Laur. scribitur. 
[Ante γενόμενος τε addendum et ante ὑπόπτως ἀλλ᾽ delendum 
esse probabiliter suspicatur Gertzius.| — In S 2 verba: μετέστη 
ἡ Óguoxgatíü καὶ ἐς ἀγῶνας κατέστη μετὰ, quae in Laur. omit- 
tuntur, quin pro spuriis habenda sint non dubito, quibus dele- 
tis omnia recte se habent. Quorum parte priore: μετέστη 7, 
δημοκρατία, quam ineptam et otiosam Stahlius appellat, glossator, 
verba τὰ τῶν τετρακοσίων — μεταπεσόντα explicans, liberías rei 
publicae restituta est exprimere voluit; cf. Plat. rep. VIII p. 
558 e: ἐξ ἧς μετέστη ἡ OÓAwaoxyío. Glossa verbi ἐκακοῦτο est 
posterior pars, quam interpretationem resipere negat Stahlius; 
sed cum infra ὑπὲρ αὐτῶν τούτων αἴτιαϑεὶς scriptum sit, prorsus 
inutilia haec verba sunt; neque vero pluralis ἀγῶνας, quod de 
omnibus quadringentis recte a glossatore positum est, de An- 
tiphonte solo satis convenit. Quod autem Stahlius verbum éxa- 
κοῦτο ideo, quod imperium quadringentorum non commutatum 
demum malo affectum sit, parum aptum esse- contendit, hoc 
nihil admodum valet, cum verbis τὰ τῶν τετρακοσίων homines 
ipsi comprehendantur. Accedit quod in cett. codd. articulus τὰ 
deest, ut iunctura glossematis et verborum Thueydidis ' verbo 
τὰ in μετὰ correcto effecta esse videatur. Scholiastes adnotans: 
ἐπειδὴ τὰ τῶν v] κείμενον" ἐπειδὴ pu. fj ὃ. x. &. à. μ. μετὰ τῶν v 
utramque seripturam in codicibus suis invenit, qua re locum 


67 


antiquo iam tempore additamentis corruptum fuisse efficitur. --- 
In 8 3 Laur. ante Φρύνιχος artic. ut saepius omittit. In eodem 
prave scribitur ἔπραξαν. — In 8 4 Laur. ante ἔτει praep. ἐσὲ, 
quae in cett. dittographia verbi ἔτει, opinor, contra consuetudi- 
nem Atticorum addita est, omittit. 

69, 1 in Vatic. ἤδη é$gregov τρόπῳ τοιῷδε, in cett. v. τ. 
ὕστερον ἤδη scribitur; de collocatione ὕστερον ἤδη cf. 46, 4: 
ἔπει ἤδη; Vl, 44, 3: ἐνταῦϑα ἤδη. —— Partic. δὲ ante ᾿4ϑηναῖοι, 
quod vocabulum in Laur. in -aío» transiit, recte expunxit 
Bekkerus, nisi forte, cum manus pr. Laur. ad h. l. in margine 
yo. oí adscripserit, oí ᾿Αϑηναῖοι scribendum est. — S 3 pro ταῦτα 
reete Stahlius ταὐτὰ scripsit; in Vatic. est τὰ αὐτὰ. --- 8 4 Vatic. 
εἴ πού τι praebet, cf. ad VIII, 4, 1. — Vocabulum Ἕλληνες, 
quod in utroque omittitur, nunc etiam Stahlius expungit; quan- 
quam non abest suspicio quaedam, quin in eo vocabulum quod- 
dam [«an μέλλακτες ὃ» Gertzius.] lateat, quod interpretamento 
νεανίσκοι expulsum sit.! 

70, 1 Laur. post πρυτάνεις partic. ve, sicut infra ante φεύ- 
yovtac articulum, male omittit. n eodem δὲ post ᾿Αλκιβιάδου 
additur; fortasse δὴ scribendum est, qua particula posita: ad ea 
quae de Alcibiade et Phrynicho dicta sunt apte respicitur, 
ef. V, 105, 3 (Krueg.) — In Vatic. κράτος omittitur, fortasse 
quia τὰ ἄλλα pro obiecto verbi ἔνεμον prave acceptum erat; 
neque enim intercidere facile poterat. — 8 2 in Vatic. scriptum 
est oüc δὲ xai, tamquam si otc μὲν praecesserit; sed ne sie 
quidem pron. relativum pro articulo a scriptoribus aetatis Thu- 
cydideae usurpatur, cf. Matth. gramm. & 289 adn. 7. Scriptura 
Laur. μετέστησαν de amandatione s. relegattone posita usui Thu- 
cydideo (nam Aeschines III, 129 sic medium posuit) convenien- 
tior est, cf. IV, 57, 4 (et VIII, 72, 2); eontra medium signi- 
ficatione summovendi 1, 79, 1; V, 111, 2 positum est. -— Τῶν 
Aaxeó. uterque praebet, τὸν βασιλέα Vatic. solus; τὸν τῶν Λακεδ. 
βασιλέα fuisse videtur, cf. VI, 81. | 

1, 1 ante πιστεύων in Laur. v. intercidit. Ante verba ἔκ 
τῆς Δεκελείας articulum τῇ, quem inde a Boehmio editores omi- 
serunt, uterque cod. exhibet. — In Vatic. scribitur εἰ βούλεται, 


! [n initio huius capitis coniectura Gertzii ἀλλὰ expungentis non minus 
quam Wilamowitzii ἅμα corrigentis placet. 


9* 


68 


incertum an correctura. — Scripturam optimorum codd. τῶν 
γὰρ μακρῶν τειχῶν — λήψεως (unus haud ita bonus liber per 
COIT. τῆς τῶν μ. τ. praebet) recte Bauerus γοῦν pro γὰρ scribens 
emendavit; de artic. τῆς omisso cf. VI, 82, 1: ἐπὶ τῆς — ξυμμα- 


χίας ἀἄνανεώσει. — ὃ 2 Vatic. paene solus post ἄνδρας partic. 
ve recte addit. In Laur. est κατέβαλλον, sed aoristus ad éxod- 
τήσαν quod sequitur magis convenit. — S 3 pluralis ἀπέπεμψαν, 


quem praebet Laur., vix praeferendus est. Ante ἐς τὴν Μακε. 
Vatic. solus xai omittit. | 

42. 1 e Laur. forma ὑπερορίαν recipienda est, cum et Thu- 
cyd. ipse semper formam μεϑορία pro feminino adiectivi μεϑόριος 
posuerit (cf. Krueg. ad II, 27, 2) et ab Atticis adiectivi ὑσερό- 
Qg.oc, quod ille hoe solo loco posuit, forma feminina 75 ὕπερο- 
οία pro substantivo saepius posita sit (cf. lexx.) et Demosth. 
XXIII, 38 (ἀγορᾶς) ἐφορίας extet.! — In 8 2 Vatic. exhibet ἄλλα 
?émor., quam scripturam cur vulgatae xai τἄλλα ἐπιστ. praeferamus 
nihil esse videtur; de artic. bis posito cf. I, 90, 4; VI, 15, 2;* 
VIII, 64, 1. Laur. omittit αὐτοὺς, quod sane cum nullo sen- 
tentiae damno abesse potest, sed facilius omitti quam addi 
poterat; in eodem est τὴν αὐτῶν (ipsorum, cfr. adnot. Stahlii 
ad I, 17, 1) μετάστασιν, quod an retineri possit nescio, cf. c. 
74, 1. In Vatic. scribitur ἐϑελῆσαι, quod ex ἐϑελήσῃ corruptum 
esse videtur; sed aoristus incohativus non tam in hoe verbo, 
quo habitus animorum significatur, quam in μεταστήσωσιν aptus 
est. Ceterum post ἐγένετο artic. ó excidisse videtur, cf. Betant. 
S. V. ὄχλος. 

73, 1 Laur. pron. τοῦτον omittit, quod vix abesse potest; 
cf. tamen ad VII, 34, 7. — 8 3 extr. ex utroque cod. τοῖς τε 
σλείοσιν scribendum est. — 8 4 extr. in Laur. μέχρι viv, inter- 
pretamentum verborum ἐς τοῦτο, (post μόνον) irrepsit; in Vatic. 


! Contra VI, 54, 6 e Laur. ἐνιαύσιον rescribendum puto, cf. IV, 117, 1; 
V, 1; 15, 2. | 

* Hoc loco verba và πολιτικὰ Weidnerus (Parerg. p. 21) frustra de- 
lebat. Propter ambiguitatem pronominis ἄλλος verba ἐς và ἄλλα — τὰ πολι- 
τικὰ tam in ceteris rebus ad rem p. pertinentibus (de artic. iterato cf. Madv. 
synt. 8 11 adn. 6) quam in c. r. iisque ad r. p. p. valere possunt; utrum- 
que quidem per se oppido bonum est, sed propter ea quae sequuntur (ὅτι 
αὐτοῦ διάβόλως ἐμνήσϑη) hoc praestare videtur («ellers, nemlig i politiken, 
hans modsíander»). 


69 


γῦν solum (ante μόνον) additum est. Veram formam Θράσυλλος, 
quae testimonio Herodiani comprobatur (cf. adnot. Stahlii), prae- 
ter hune locum et c. 100, 1 ubique manus pr. Laur. scripsit; 
in Vatic. passim per unum 4 scribitur. — 8 5 adv. ποι in 
Laur. deest. 

474, 1 in Laur. pro ἀπαγγελοῦντα est áyycAobvrec, quod sal- 
tem ἀγγέλλοντες esse debuit, — 8 2 in Laur. scribitur wetexfh- 
βάσαντες, quod verbum Dio Cass. XLVIII, 47 prorsus simili modo 
posuit, μετεμβιβάξειν de eadem fere re Polyaenus V, 41 dixit, 
ut illud certe non deterius sit. — In & 83 post ὁπόσοι Vatic. 
solus part. ve recte omittit. — In Laur. est ὑπακούσωσι, quod 
pro futuro exacto positum non minus aptum est. 

40, 1 partic. praes. ἀκούοντες, quod e Vatic. receperunt 
Class. et Stahl, etiam Laur. praebet. — Paullo infra nescio an 
scriptura Laur. ἐπὶ τῶν ἄλλων τοὺς μετασχόντας (Vatic. et all. 
ἔτι) retinenda sit, cf. Krueg. gramm. 8 47, 9 adn. 19 et de 
praepos. repetita VII, 62, 1. — In S 2 Laur. καταστῆσαι (cett. 
μεταστῆσαι) exhibet, quod fortasse ideo praeferendum est, 
quia imperium optimatium numquam Sami aperte constitutum 
erat, cf. cap. 73; aliter enim paullo infra μεταβολὴ et c. 81, 1: 
μετέστησε τὰ πράγματα de rebus in maiorem libertatem mutatis 
dieta sunt. De constructione cf. III, 65, 2. — Veram scrip- 
turam δημοκρατήσεσθϑαι praebet Laur. (Vatic. -τηϑήσεσϑαι), cf. 
48, D. 

46, 2 ante προτέρους in Laur. partic. μὲν intercidit. — In 
83 pro ποριμωτέρων in Vatic. glossa ποριμώτεροι οἷ εὐπορώτεροι 
irrepsit; in eodem male χκαϑιστάναι scribitur. — ὃ 4 Stahlius in 
ed. alt. recte τάς ve ἄλλας πόλεις, quod Laur. exhibet, scripsit; 


jin Vatie. verbum ἄλλας, quo addito civitates socias Athenis 


deficientibus acute oppositas esse diasceuastes non intellexit, 
omissum est, sicut in eodem cod. VII, 70, 2, q. l. conferri 
velim. — Seriptura Vatic. ὡρμῶντο fortasse vulgatae ὥρμηντο 
praeferenda est; cf. tamen 1I, 9, 1. Infra Vatic. ἥπερ ἐλάχ., 
Laur. ay. διῆλϑε, uterque τὸ ᾿4ϑηναίων κράτος praebet. -— Infin. 
praesentis temporis ἀμύνεσθαι (Laur.) de defensione continuata 
positus aptissimus est (cf. Krueg. gramm. 8 53, 1 adn. 0), prae- 
sertim eum ὑπάρχειν praecesserit; in Vatic. solo ἀμυνεῖσθαι 
scriptum est, incertum an correctura. — In 8 à post ἑαυτούς 
partie. ve, ut partic. xai ante νῦν positae respondeat, retinendam 


70 


esse censeo (cf. Saupp. ep. crit. p. 86). Post νῦν Haasius et 
Stahlius lacunam statuerunt, equidem ante νῦν ὅτι, quam partic. 
scholiastes legisse videtur, addere maluerim; similis con- 
struetionis mutatio est c. 78; V, 65, 5b. Laur. hie praebet 
τοσοῦτο i. e. τοιοῦτο, cf. ad VII, 86, 4; in eodem est βουλόμε- 
γοι, et verbum κχαταστήσονται certe de Atheniensibus in urbe 
versantibus qui periclitaturi erant non minus apte quam de mi- 
litibus qui Sami erant dictum est, ef. V, 88, 1: à» τῷ τοιῷδε 
καϑεστῶτας (usque eo redacíos), ut nominativum recipiendum 
esse putem. Part. xai ante δυνατώτεροι, qua posita vis com- 
parativi intenditur (cf. Krueg. gramm. 8 69, 32 adn. 18), omittit 
Vatic., quam scripturam periphrasis scholiastae (εἴογειν δύνασϑαι) 
parum comprobat. — In 8 6 Laur. ὃ — χρήσιμος ἦν praebet, 
quod vix aliud quam error librarii est. Colloeatio Laur. ἔτι 
εἶχον non deterior esse videtur, cf. ad 50, 2. —- Veram scrip- 
turam πατρίους praebet Laur.; in Vatic. est πατρώους. — Vatic. 
fortasse rectius αὐτοὶ (cett. αὐτοὺς) exhibet, quamquam an prop- 
ter antithesin (τοὺς μὲν — αὐτοὺς óà) accusativum poni licuerit 
paullum dubito. . 

44 extr. adverbium αὐτοῦ in Laur. omittitur nec sane neces- 
sarium est (cf. IV, 124, 3), ut fortasse insiticium habendum sit. 

78 ante vocab. "4orvóyov Vatic. paene solus ve part. addit, 
fortasse recte. — Infinitivum (μένοντες...) κινδυνεύσειν (δια- 
Toifijvau edd. cum verbo διεβόων coniungunt, qua re cum multa 
de Astyocho interposita sint molesta orationis obscuritas fit. 
Sed melius in Laur. scribitur κινδυνεύειν, quod ad τοῦ μὲν 
οὖκ ἐϑέλοντος optime referri potest; de plurali participii μένοντες 
cf. Krueg. gramm. 8 58, 4 adn. 3 et VI, 25, 2; VII, 48, 1. 
Genetivum poni non potuisse in promptu est, et μένοντες κιν- 
δυνεύειν ironia quadam pro μένειν ὥστε κινδυνεύειν positum esse 
apparet. — Ceterum etiam vulgatae interpretationi infinitivus 
. praes. melius convenit, cum iam pridem Peloponnesii naves 
Phoenicum expectando periclitarentur. — Infra Vatic. οὐκ οὖν 
— μὴ μέλλειν exhibet, quod quin correcturae tribuendum sit 
dubitari non potest, cf. adnot. Stahlii; in eodem ἢ. 1., sieut c. 
19, 6, ναυμαχεῖν (-χῆσαι) scribitur, sed vid. e. 79, 1. 

79, 2 ante verba ὡς εἶδον in Laur. male xai additur. — 
Infra Laur. ἐπιπλεούσας, Vatic. προσπλεούσας exhibet; utrumque 
bonum. — In 8 3 post προσεδέχοντο etiam Vatic. male partic. 


71 


δὲ addit, non item Laur.; ἐπ᾽ ᾿Αβύδου Laur., non Vatic. praebet 
(cf. de genet. 8 4: καταπλεύσαντες ἐπὶ τῆς Μυκάλης, VII, 87, 6: 
ἐπ᾿ οἴκου ἀἁπενόστησαν). — S 4 male in Vatic. πλεύσαντες Scri- 
bitur. In Laur. est ἐστρατοπεδεύοντο, cfr. I, 30, ὃ: VIII, 11, 1; 
aoristus tamen usitatior est. 

80, 1 pro ὥσπερ in Vatic. solo scribitur ὅσπερ, quod pro- 
nomen fortasse correctura inutili ut ad accusativum Κλέαρχον 
qui sequitur referretur illatum est. — 8 2 post ἐπεκαλεῖτο Vatic. 
solus partic. re addit, haud male; in 8 3 in eodem et aliis (non 
Laur.) cum appositio epexegetica αἵ πλείους (cf. III, 23, 1) non 
intellecta esset, aí δὲ πλείους scriptum est. 

81, 1 partic. xai ante ἀδὶ Vatic. paene solus omittit; quam 
satis tuetur locus IV, 1383, 1: βουλόμενοι μὲν xai àci. ldem 
solus τῆς αὐτῆς (cett. αὐτοῦ vel abro?) γνώμης exhibet, quae 
seriptura loco I, 140, 1 commendari videtur illa quidem; sed 
cum αὐτοῦ in αὐτῆς multo facilius quam hoc in illud transire - 
potuerit, vulgata praeferenda est. Ne correcturae quidem su- 
spicio abest. — In Vatic. est καταγαγεῖν, sed cf. infra κατῆγεν. 
— [nfra restituenda est scriptura dz' ἐκκλησίας, quae in Laur. 
solo, si quidem recte e eodd. enotatum est, extat; quam con- 
firmant loci similes 79, 1; 97, 2; I, 97, 1. Haasius (lucubr. 
Thucyd. p. 63) praepositioni ἀπὸ causae, praepos. ἐπὶ loci signi- 
fieationem inesse dicens hic ubi de Thrasybulo uno agatur 
illam poni non potuisse contendit; quae tamen potius instru- 
mentum (per) quam causam (propter) significat. — In Vatic. 
et aliis est ἔπεισαν, quod ut verbum ad oí προεστῶτες quoque 
referretur correctura illatum esse videtur; sed ea quae sequun- 
tur de Thrasybulo uno dicta sunt, qua re ἔπεισε aptius fit. — 
S 2 Laur. prave ἐπῃτίασε exhibet; verba τῆς φυγῆς, quorum 
collocatio in eodd. variatur, ante me delebant Stahl. et Herwerd. 
Articulus, quem Laur. ante πολιτικῶν omittit, vix abesse potest. 
In eodem scribitur ἐς ἐλπίδας [γε i. e.] τε αὐτοὺς — τῶν μελλ., 
in Vatic. ἐς ἔλπ. αὐτοὺς — τῶν τε μελλ.; in illa collocatione 
nulla traiectio partic. ve fit. --- Praepositionem ἀπὸ, quae ante 
τῶν ὑπαρχουσῶν ἐλπίδων contra usum loquendi (cf. adnot. Stahlii) 
in Vatic. et aliis additur, Laur. omittit. — 8 3 male ἐπικομσεῖν 
exhibet Vatic., melius πιστεύσῃ, cf. πιστεῦσαι in fine capitis. — 
Veram formam ἐξαργυρ ὥσαι, quam comprobant testimonia gram- 
maticorum (Etym. Magn. s. h. v.), servavit Laur.; in Vatic. est 


72 


ἐξαργυριῶσαι. ---- In. Laur. adiectivum σῶς (cod. M.), quod tuetur 
schol. (ádvaocsíc), cum in óc (codd. A. E. F.) corruptum esset, 
omissum est, in Vatic. correctura ὡς αὐτοὺς vestigia veri ser- 
vavit; hic cum aliis prave αὐτοῖς ἀναδέξαιτο praebet.  Inter- 
pretatione Vallae: sí ipsum ad. eos reversum excepissent, quam 
non accurate interdum memoriam librorum in vertendo secutus 
sit, perspicuum fit. 

82, 1 partic. praes. ἀχούοντες etiam Laur. praebet, cf. 75, 1; 
infra idem solus recte ἂν ἠλλάξαντο (cett. ἀντηλλ) exhibet.! 
Inutiliter Class. à» ἀντηλλάξαντο coniecit. — Difficile est eruere, 
quo modo ea quae proxime sequuntur Thucydides ipse scrip- 
serit. Uterque cod. διὰ τὸ αὐτίκα praebet, quibus pro verbis in 
ceteris falsum interpretamentum κατὰ τὸ αὐτίκα scriptum est; in 
Vatic. est xal πλεῖν, in cett. πλεῖν τε, quam varietatem parti- 
culas cum infinitivi καταφρονεῖν et πλεῖν prave coniuncti essent 
additas esse prodere recte adnotavit Stahlius. Ceterum ante 
παρόντας in Vatic. et cett. rovc τε, in Laur. τότε scriptum est; 
ex illa seriptura Stahlius levissima mutatione τούς γε effecit, 
neque tamen partic. ye, cum in superioribus nullo verbo hostes 
praesentes hostibus absentibus oppositi sint, satis apta est. Sed 
gravius, opinor, illud est, quod adverbium αὐτίκα multo magis 
ad partic. παρόντας quam ad verbum καταφρονεῖν convenire 
videtur; itaque διὰ τὸ (τοὺς) αὐτίκα τότε [πὶ tpsum, ct. 97, 1: 
εὐθὺς τότε et de αὐτίκα III, 56, 8] παρόντας κτλ. scriptum fuisse, 
sed cum articulus τοὺς intercidisset, in cett. τούς τε e τότε 
effectum esse suspicor. ([Gertzius ἦσαν αὐτίκα διὰ τὸ τοὺς [ve] 
παρόντας κτλ. coniecit] — In $8 2 verba xai πάνυ, quae mire 
verbo διεκώλυσε addita sunt, fortasse post πολλῶν transponenda 
sunt. [Gertzius verba διεκώλυσε πολλῶν inter se locos mutare 
iubet.] — 8 3 Laur. post τιμιώτερος partic. ve omittit; in eodem 
fere solo.adv. ἤδη (ante ποιεῖν), quod post ἤδη ἥρηται abundat, 
abest, cfr. ad VII, 4, 4. 

88, 1 Vatic. solus ante ᾿Αλκιβιάδου artic. τοῦ inutiliter ex- 
hibet. — 8 2 in Laur. ante ᾿4ϑηναίων artic. τῶν, nescio an 


! Simile fortasse vitium VI, 87, 4 in verbo ἀντιτυχεῖν latet, cuius prae- 
positionem Haackius de compensatione, Krueg. de oppositu hostili positam 
putabat, quorum neutrum satis placet. Scribendum videtur: à» [t] τυχεῖν; 
cfr. II, 51, 6. 


78 


melius (cf. 76, 4), omittitur; idem: infra recte £m (cett. εἰ ἔτι 
vel εἰς ἔτι) praebet. — In 8 8 dubito an scriptura Vatic. κατ᾽ 
ἀλλήλους (cett. πρὸς à.), quae loco II, 88, 1: κατὰ σφᾶς αὐτοὺς 
ξυνιστάμενοι commendari videtur, correctori tribuenda sit; neque 
enim minus bene se alium alii adiungere quam inter se con- 
iungi dici videtur; ef. I, 1, 1; 15, 2. — Laur. post τινὲς male 
xai omittit; in eodem est ἀξίων λόγου, quod non minus usus 
Thueydidei est, cf. lex. Betant. et de collocatione I, 73, 1; 
VII, 38, 1; Plat. apol. 23 b. — Infra idem recte ἔξει (Vatic. 
ἕξοι) praebet, cf. adn. Stahlii. 

84, 2 in Vatic. est τῶν δὲ Συρακοσίων, quod cum ea quae 
sequuntur parenthesis modo non posita sint minime aptum est; 
cf. Matth. gramm. 8 615, 2. — In 8 8 Laur. exhibet ἔγκρα- 
yóvtec, quod verbum Aristoph. Plut. 428 satis tuetur; ἐκραγέντες 
(increpantes), quod Vatic. cum aliis praebet (cf. Herod. VI, 
129), propter ὥρμησαν, cuius verbi significatio (aggredi) cognata 
est, paullo minus placet. — 8ὃ 4 Laur. ante “Μιλήτῳ articulum 
omittit, cf. ad c. 88. — S 5 alterum διὰ (δι) omittit Vatic. ; 
sed cum hoe loco particc. xai — καὶ positae sint, satis apte re- 
petitur praepositio, cf. 66, 3. Ante νόσῳ in Laur. καὶ intercidit. 

80, 1 in Vatic. verba τὸν "Aot?oyov xai τὸν Τισσαφέρνην 
transposita sunt, sed cf. 78, 1: ὑπό te "Aotvóyov xai Τισσαφέρνους. 
— In 8 2 Herwerdenus scribens: ὑπὲρ αὐτοῦ ἅμα ἀπολογησό- 
μενον in idem incidit, quod corrector Vaticani ad variandum 
sermonem (ef. ad VII, 2, 3) scribendum duxisse videtur; sed 
cf. I, 72, 1; V, 44, 3; VIIL, 109, 1 et inpr. Xen. Cyrop. II, 
2, 18: ó uiv δὴ Κῦρος οὕτως ἀπελογήσατο περὶ τῶν τὸν γέλωτα 
παρασχόντων. — ὃ 8 Vatic. inepte de Hermocrate exulante 
διαφυγόντος exhibet, quod dittographiae litt. 474 praecedentium 
tribui potest; idem artic. ante Ttocagéovgc et ante ἙἭμοκράτης 
(8 4) omittit. Hoc loco ut saepius Laur. rectius ἑαυτὸν praebet; 
quamquam nulla fere est in talibus codicum auctoritas. - 

86, 3 Vatic. yíyvorvo praebet; sed praesens tempus de muta- 
tione perfecta minime aptum est. — 8 3 imperfectum ἀπήγγελλεν, 
quod Laur. exhibet (cett. -γειλεν), vix praeferri potest; cf. tamen 
Krueg. gramm. 8. 53, 2 adn. 8. — S 4 scripturam Laur. πρῶτος 
recte praetulit Stahlius, euius adnot. conferri velim (de locutione 
leviore οὐδενὸς ἔλασσον postposita cf. VII, 44, 6: μέγιστον δὲ xai 
οὐχ ἤκιστα); in Vatic. per falsam correcturam, opinor, πρῶτον 


74 


scriptum est, quod ne pro substantivo (maximum beneficium) 
quidem, id quod fieri posse illi videtur, positum esse potest, cfr. 
inter se loci VII, 27, 3; 24, 3; 44, 6. — S 5 scripturam Laur. 
οὐδ᾽ ἂν εἷς, cum ἢ. l. in Alcibiade laudando verbis gravioribus 
Thucydides utatur, recipere non dubitaverim, cf. V, 111, 1: οὐδ᾽ 
ἀπὸ μιᾶς. — S 6 collocatio Laur. τοὺς μέντοι τετρακοσίους ἐκέ- 
λευεν ἀπαλλάσσειν αὐτοὺς exquisitior est, cf. 8 7: τἄλλα ἐκέλευεν 
ἀντέχειν; transpositio (ἀπαλλάσσειν ἐκέλευεν) ideo facta esse videtur, 
ut verba et obiecta inter se propius coniungerentur. Cf. ad 12, 
1 et 7, 1. — 8 7 post εἶναι in Laur. partic. xai intercidit. In 
eodem est ἐκεῖνο, in Vatic. 'xsivo, quod correeturam sapit; 
ἐκεῖνα forsitan expectaveris (cf. VI, 76, 3; VII, 64, 1), sed cum 
singull. τὸ ἕτερον et τὸ à» Σάμῳ praecesserint, illud aptius est. 
Aphaeresin, quam saepius in pron. ἐκεῖνος usurpant oratores 
Attici, apud τὸν ξυγγραφέα, cum nullo alio loco comprobetur, agno- 
scere dubito. — 8 9 Vatic. Μαισπονδίαν praebet, sed cf. VI, 
105, 2. 

"87, 1 in Vatic. fortasse rectius praep. διὰ repetita est, cf. 
84, b, sed etiam c. 78: ózó ve "A. xal T. — Pro ἐδόκει δὴ idem 
mendose ἐδόκει oi exhibet. — In 8 2 Vatic. οὐκ ἤγαγε praebet, 
quod aoristo (ovx) 7490» infra posito commendatur, nec in ulla 
re saepius librarii cessaverunt. In eodem (8 3) εἰς τὴν Aaxe- 
δαίμονα scribitur, sed cf. v. c. 86, 9. — S 4 scripturam ó:a- 
τριβῆς, quam Vatic. solus exhibet, quia in explicando infra voca- 
bulum gooác et S 3 verbum διατρίβειν eodem sensu posita 
essent, Stahlius in ed. alt. praetulit; sed cum τρίβειν verbum 
notione aíterendi praeditum VI, 18, 6; VII, 42, 5b extet, voca- 
bulo τριβῆς eandem significationem inesse putandum est. Soilicet 
diasceuastes Vatic. usitatius vocabulum διατριβῆς pro rariore 
substituit. — In Vatic. scribitur μηδετέροις, quod correcturae 
ut unde penderet partic. προσϑέμενος haberet factae tribuen- 
dum est, cf. ad VIIL 52 extr. Dativum cum negatio ad 
verba ἰσχυροτέρους ποιήσῃ sola pertineat ferri non posse recte 
contra Class. adnotat Stahlius. — Infra pro corrupto ἐπιφανὲς 
(emend. Reiskius) in Vatic. solo interpretamentum περιφανὲς 
(cf. adnot. Stahlii) irrepsit. Terminationem verbi καταφωρᾷ ser- 
vavit Laur. (non — 9d). 

88 artic. ante Σάμῳ Laur. omittit, cf. 86, 4, 7; 96, 2; 
97, 8; 99. Infra in Vatic. scribitur δ αὐτὸν, quod minime placet. 


1b 


89, 1 Vatic. collocationem τοὺς πολλοὺς καὶ πρότερον habet, 
qua verba τοὺς πολλοὺς a genet. τῶν μετεχόντων incommode se- 
parantur. — In 8 2 ante πρώτοις, quod ex πρῶτοι corruptum 
est (emend. Bekk.), articulum roic qui in codd. omnibus praeter 
. Vatie. deest iam antiquo tempore intercidisse e scholio: μετα- 
σχόντες αὐτῆς ἐν πρώτοις apparet. De loco qui sequitur despe- 
rare non debuerunt Class. et Herwerd. ; qui emendatione Abreschii 
ἀπαλλαξείειν (codd. ἀπαλλάξειν) scribentis et interpretationibus 
Madvigii (adv. crit. I p. 335) et Stahlii, quantum per memoriam 
librorum haud dubie mancam fieri potuit, iam expeditus est, 
quibus ego fidei codicum aestimandae causa pauca addam. [In 
plerisque eodd. praeter Laur. post πρεσβευομένους scribitur ἔπεμ.- 
zov, quod ab eo qui verba τούς τε ἐς τὴν A. πρεσβευομένους cum 
superioribus cohaerere non intellexisset additum esse apparet; 
in Vatic. solo, id quod deinde correctori proximum erat, partic. 
τὸ eui nihil respondebat omissa est, sicut in eodem correctura 
inutilissima propter imperf. ἔπεμπον optat. δράσειαν (cett. δράσωσι) 
substitutus est. Ex reliquiis codicum o?vo (Vatic. oóràx) Mad- 
vigius οὔπω scripsit, sed ad ea quae.sequuntur: ἀλλὰ κτλ. magis 
scriptura οὔτοι, quam Stahlius reposuit, convenit; de coni. οὕτω, 
quae nemini in mentem venire non potest, cf. eiusdem adnot. 
Verbum finitum, quod post ἀπαλλαξείειν intercidisse .e scholio 
apparet, ἠξίουν fuisse Madvigius 1l. l. suspicatus est, cui coniec- 
turae extrema verba scholii: ἤδη οὖν ἠξίουν τοὺς πεντακισχιλίους 
καϑιστάναι quodam modo favent; verbum ἀξιοῦν tamen cum infin. 
verbi desiderativi coniunctum parum placet, ut cum Stahlio 
ἔλεγον vel simile verbum additum malim.  [Gertzius infinitivum 
per anacoluthiam cum verbo ἔφασαν coniungi dubitanter censet, 
coll. Madv. synt. 8 216 adn. 8.]  Hestant verba σπουδῇ πάνυ, 
quae verba coniuncta apud Thucydidem nusquam alibi extant 
(σπουδῇ solum III, 49, 4, ubi celeriter, festtnanter valet), et 
studiosissime (cf. Plat. Phaedon. p. 98 b) metuere Graecum 
esse recte Herwerd. negat. Neque vero interpretatio prorsus 
serio, quam Stahlius dubitanter proposuit, satis placet; quae si 
loci sententia esset, Thucydidem ὥς xai ἔφασαν seripturum 
fuisse opinor. Sed omittit ea Laurentianus idem, qua re fit, ut 
ea interpretationis causa ad verba ἐν πρώτοις adscripta in cett. 
codd. inter verba scriptoris recepta esse suspicari liceat. [Gertzius 
ἦ nov δὴ πάνυ τούς γε ἐς τὴν A. coniecit; qua tamen in locutione 


76 


adv. πάνυ insolitum est.] — Scripturam veram ἰσαιτέραν, quae 
in eett. fere ommibus in ἔς ἑτέραν transiit, servavit Laur. — ὃ 4 
scriptura Laur. ἐπῆρε, cum in hoc codice ; quod hodie subseri- 
bitur, vulgo non adscriptum sit, etiam ἐπῇοε (Vatic. et M.) valere 
potest. In eodem post ἕκαστος scholion (ἐς) ὑπερβολὴν addi- 
tum est. 

90, 1 de adv. insiticio ποτὲ, quod Laur. bonorum codd. 
solus omittit, cf. adn. ad 62, 3. — Veram ser. ὁμολογίαν Vatic. 
solus praebet; in eodem infra male xai ἐπειδὴ xai scribitur. — 
S 4 Laur. male ἐπίπλους praebet; contra in fine capitis nescio 
an in omnibus praeter Vatic. (ἐσπλ.) ἐπιπλέοντα de frumento 
quod praeter id quod suberat (τὸν ὑπάρχοντα) advehebatur recte 
seriptum sit, cf. ἐπιπέμπειν, ἐπιπταρανεῖν, all.; nisi forte ἐπεσπλέ- 
ovta Sseribendum est, οἷ. Vl, 2, 6. — Post verba τοῦ τε ἔσπλου 
recte Class. xal ἔχπλου supplevit; in Vatic. corrector partic. ve 
omisit. — Collocationem Laur. τὸ καινὸν τὸ ἐντὸς, cum τό ve πα- 
λαιὸν in membro priore praepositum sit, praetulerim; in eodem 
τεῖχος in -ovc corruptum est. — 8 Ὁ Vatic. cum aliis male ἂν 
αὐτοὶ exhibet, cf. ad VII, 21, 3 extr. In Laur. desunt verba ἔς 
ἣν, quae fortasse abesse possunt; suspicionem certe auget partic. 
xai, quae in enuntiato relativo ante τὸν σῖτον plane abundanter 
posita est, eum quadringentos ob nullam aliam causam quam 
ut «ἐξαίρεσιν» haberent porticum intersaepsisse appareat. 

91, 1 post πλείονος in cett. praeter Vatic. irrepsit interpre- 
tamentum χρόνου; idem solus partic. ve praebet, quae. fortasse 
genuina est. — 8 2 ante “οκρῶν praep. ἔκ omittit Vatic., sed of. 
ad 84, 5. — A4 cum aliis om. Laur., cuius scripturam 'Hyroa»- 
ὁρίδας *"Hynoávógov (Vatic. et all. *4y. *4y.) ideo reicere dubito, 
quia in omnibus codd. IV, 132, 8 'Hygoávóoov et VII, 19, 3 
Ἡγήσανδρος (Θεσπιεὺς) scriptum est; cf. tamen I, 139, 3: '4ys- 
σάνδρου. Eadem scripturae inconstantia V, 52, 1 (Ἡγησυιπίδαν) 


et 50, 1 (᾿4γησιππίδαν) est. — 8 3 in Laur. est διαβόλιμόνον, 
quae omnia manus sec. scripsisse vel potius renovasse videtur. 
Idem post ἐξειργόμενοι partic. δὲ male omittit, recte fortasse ante 
δήμου artic. vov, cf. I, 107, 4; VI, 27, 3; VIII, 92, 11. 

92, 1 in Laur. partie. xai et ante ἐσόδους et ante ἐπεσαγω- 


! [dem glossema V, 10, 2 (περὶ τοῦ πλείονος χρόνου βουλεύεσϑαι) remo 
vendum est, cfr. IV, 30, 4; 117, 1. 


77 


γὰς omittitur, loco posteriore fortasse recte, ut ἐπεσαγωγὰς voca- 
bulis πυλίδας xai &oóóovc appositum sit. In Vatic. scribitur 
ἐξειργασμένοι, quod recepit Class.; sed exemplum verbi φϑῆναι 
cum partic. perfecti coniuncti non attulit. — 8 2 fortasse τῶν 
(τε) τετρακοσίων scribendum est. — 8 4 in Vatic. est ὁ "Apioro- 
xgátrnc, sed cf. 8 2: ó Θηραμ.. . xai "Agir. — Veram scripturam 
φυλὴν Laur. fere solus servavit (cett. φυλακὴν). — Kruegero 
scripturam ἑτέρους, quam etiam Laur. praebet, tuenti hic quidem 
(cf. ad e. 48, 4) vix assentiendum est. Pro τετραμμένον in Vatic. 
Scribitur τεταγμένον, incertum an correctura. — 8 5 in Laur. 
exquisitius scribitur ἅμα αὐτοῖς, cf. ad VII, 70, 1. — Vatic. solus 
τις τῶν περισπόλων praebet; in cett. est τῶν περιπόλων τις, qua 
in eollocatione verborum pronomen τὶς cum ἄρχων coniungen- 
dum esse dicit Stahlius; sed nescio an τῶν περιπόλων τις, τῶν 
κτλ. distinguere liceat, cf. 8 2. De vocabulo rariore τὸ στῖφος, 
quod in Vatic. interpretamento perverso τὸ πλῆϑος expulsum 
est, οἵ. adnot. Stahlii. — In Laur. est ἐβουλεύετο, sed cf. ad 
VII, 72, 2. — Verba πλὴν ὅσοις μὴ κτλ. (8.6), quae temptave- 
runt iam Haasius et Kruegerus, mira diligentia intacta servant 
editores. Sive enim pron. ταῦτα ad ea quae ad oligarchiam 
eohereendam agebantur refertur, aut πλὴν aut μὴ prorsus super- 
vacaneum est, sive ad ea quae sequuntur id spectare existimabi- 
mus, abundantia minime ferenda orietur. Equidem Haasium 
adv. πλὴν, quod ab aliquo qui exceptionem verbis ὅσοις μὴ sig- 
nifieatam parum intellexisset (cf. VII, 71, 6; 85, 2) additum 
esse videtur, delentem sequor. ([Gertzius μὴ in δὴ corrigi mavult.| 
— Post στρατηγῶν in Vatic. pro ὅστις (talem, qui —) correc- 
tura, opinor, ὃς scribitur; sed ef. Krueg. gramm. ὃ 51, 8 adnn. 
2 et 3, Madv. synt. 8 105 d, Thuc. III, 57, 3; Dem. XXXVII, 6.! 
— $77 in Laur. minus bene ὅσον οὐκ scribitur; cf. tamen 26, 1; 
51, 1. — 8 8 Laur. fere solus ante πρεσβυτέρων partic. ve ser- 


! Pauci anni sunt, cum nova recensionis adiumenta accesserunt frag- 
menta membranae Faijumensis (ed. Wesselyus in stud. Vindob. vol. VII, 
1885) omnibus nostris codicibus haud paulo antiquiora (saec. fere VIImo tri- 
buit Landwehrius in Philol. XLIV (1885) p. 743), quibus verba a cap. 91, 3: 
. διαφϑαρῆναι ad c. 92, 6: ὁμογνώμων continentur; quae cum nostris codd. 
ferme consentientia (ἑτέρους, ἐβουλεύετο, ὃς) praeter aliquot correcturas et 
menda nihil admodum novi afferunt, nisi forte c. 92, 2 scriptura οὐδαμῶς 
ὄνομα τοῦ κελεύσαντος vulgatae praeferenda est. 


78 


vavit, cui optime καὶ (Θουκυδίδου κτλ.) respondet; idem post 
ἐφεδρευόντων praebet ἐγγὺς, quod certe non minus quam ἔτι 
ad sententiam aptum est; ofr. IV, 71, 1. "Eu ex ἐγγὺς facilius 
quam hoe ex illo oriri potuisse, facile omnes concedent. — 
8 9 post ὅσον Laur. partic. xoi omittit, quae quanquam de- 
fendi potest ideo suspectior fit, quod nusquam alibi in hac locu- 
tione legitur; cfr. adnotatio Kruegeri, qui ye malebat. 

93, 1 glossema τὸ év τῷ Πειραιεῖ, quod in cett. fere om- 
nibus post Διονυσιακὸν irrepsit, omittit Laur.; idem cum aliis 
post ἐξεκλησίασαν partic. re addit, quam cur reiciamus nihil 
video. — Post ἔϑεντο in Laur. scribitur αὖ, unde αὐτοῦ effecit 
manus sec.; sed aptius particula a? superiori ϑέμενοι τὰ ὅπλα 
posterius ἔϑεντο — và ὅπλα opponitur. — 8 2 pro τέως (interea) 
δὲ τὴν πόλιν Vatic. τὴν δὲ πόλιν exhibet, quem Herwerd. «quasi 
postea ista facere liceret» adnotans sequitur; qua nimis subtili 
cogitandi ratione etiam corrector Vaticani usus esse videtur. 
In eodem male φϑείρειν scribitur. — 8 3 Laur. solus à» τοῦ 
Διονύσου (cf. lexx.) praebet, quod in cett. interpretamento ἔν 
τῷ Διονυσίῳ expulsum est; cf. etiam glossa initii capitis quod 
sequitur: ἡ à» Διονύσου ἐκκλησία. 

94, 1 post πᾶς τις in Laur. scribitur τῶν ὁπλιτῶν, in Vatic. 
τῶν πολλῶν, in Vatic. yo. et rell τῶν πολλῶν ὁπλιτῶν; quae 
omnia Stahlius, quem Class. et Herwerd. secuti sunt, tamquam 
interpretamenta ex c. 93, 3 (τὸ πᾶν πλῆϑος τῶν ὁπλιτῶν) ducta 
expunxit. Neque tamen satis causae fuit, eur quiequam ver- 
borum πᾶς τις explicandorum gratia adderetur, nec incommode 
milites gravis armaturae, quorum maxime opera (cf. 92, 10) 
castellum dirutum erat, hie ubi ad illa respicitur diserte com- 
memorantur; qui cum iidem populares essent, τῶν πολλῶν ad- 
dere in promptu erat, quod deinde in cett. inter verba scriptoris 
receptum est, in Vatic. veram scripturam expulit. — 8 2 post 
v Laur. xai partic. male omittit, sicut infra verbum παρόντα. 
— 8 8 corruptum αὖ, unde recte οὖν effecit Bekkerus, in Vatic. 
omittitur. 

95, 1 post Θορικοῦ e Laur. et Vatic. tenenda est part. τε, 
quam editores quidam omittunt, cf. Il, 18, 7; III, 106, 3; VI, 5, 1; 
idem I, 118, 2 ex auctoritate Laur. et Dion. Halic. faciendum 
est (τῆς τε “Ξέρξου ἀναχωρήσεως). --- ὃ 2 collocatio Vatic. ἔν 
τάχει βουλόμενοι (cett. βουλ. à» v.) fortasse exquisitior est. --- 


49 


S 3 plerique praeter Laur. male ἐς £Ebfouv praebent. Vatic. 
solus ἀνῆγε exhibet, quod tamquam temporibus verborum 7ay- 
κάζοντο, ἐπέπλει, ἐπλήρουν convenientius Stahlius praetulit; sed 
de profectione Agesandridae iam antea facta aoristus pro plus- 
quamperfecto haud minus apte ponitur. In Laur. scribitur ó:é- 
χει, quod verbum apud Thucydidem paulo rarius quam ἀπέχειν 
ponitur illud quidem, neque tamen ideo reiciendum est (cf. lex. 
Betant.) — $ 4 in Vatic. et aliis pro rariore verbo à£avay- 
κάσειαν, quod usus poetarum, Herodoti (Il, 3), Xenophontis, 
aliorum satis tuetur, simplex ἀναγχάσειαν substitutum est; in 
eodem male ἐναγαγέσϑαι scribitur, infra rectius ἀναγαγόμενοι 
(cett. ἀναγόμ.). — S 5 Vatic. solus ἐκτραπόμενοι exhibet, quod 
verbum nec significatione simplicis τραπέσϑαι nec eum verbis ἐς 
φυγὴν coniunctum alibi extat. -— S 6 Vatic. solus τείχισμα, ce- 
teri ἐσπετείχισμα praebent; illam seripturam praetulit Arnoldius, 
quia ἐπιτείχισμα in sermone Thucydideo munitionem ad in- 
festandos alios exstructam significaret nec facile Eretrienses 
Atheniensium imperio subacti hostes dici possent. Sed per se 
ipsum hoc vocabulum nihil aliud quam munimentum adversus 
alios aedificatum significat, quae notio, cum castellum ad Ere- 
trienses cohereendos exstructum fuisse appareat (cf. verba: ὃ 
εἶχον αὐτοὶ [oi ᾿Αϑηναῖοι]), aptissima est. Correcturam vocabuli 
parum intellecti subesse suspicari licet. — 8 7 exquisitior for- 
tasse est collocatio ὕστερον οὐ πολλῷ, quam Vatic. solus exhibet 
(cf. Stahl. ad I, 18, 2); οὗ tamen 11, 2; 17, 1: οὐ πολλῷ 
ὕστερον. 

96, 1 in Laur. manu rec. οὐδέπω (cett. οὐδέν zo) scriptum 
est; hoe haud dubie rectum est. — ὃ 3 pro εὐϑὺς εὐϑὺ (οἷ. c. 
88 extr.) seribendum esse Lobeckius (ad Phrynich. p. 144) cen- 
suit, quam suspicionem testimonium Vaticani εὐϑὺ, litura unius 
litterae sequente, praebentis quodam modo confirmat; et facillime 
ante σφῶν o litt. dittographia irrepere poterat. Pron. σφῶν etiam 
ad verba ἐπὶ τὸν Πειραιᾶ relatum de terra, non de hominibus 
accipiendum est, quod in illa scriptura Stahlio displicet. Cfr. 
etiam adn. Heindorfii ad Plat. Lys. 208 b. — 8 4 nescio an 
brevior Laurentiani scriptura: xai διέστησαν ἂν ἔτι μᾶλλον τὴν 
πόλιν, εἶ ἐπολιόρκουν μένοντες, καὶ κτλ. vera sit; in ceteris ante 
διέστησαν partic. ἢ additur et πόλιν ἐφορμοῦντες ἢ ἐπολιόρκουν 
κτλ. scribitur, quam scripturam mancam esse recte videns partic. 


80 


ei ante ἐπολιόρκουν inseruit Bekkerus. Sed minime placet op- 
positio verborum ἐφορμοῦντες et ἐπολιόρκουν μένοντες, quae cum 
illud nisi de obsidione dictum esse non possit inter se nihil 
differunt, neque si discrimen quoddam statui possit, ideo oratio 
bene constructa sit; veri igitur similius est, partic. ἐφορμοῦντες 
ad ἔπολ. μέν. adscriptum et partic. δἱ in ἢ corruptam fuisse, 
quo facto proximum erat, ut ἢ ante διέστησαν adderetur. Lau- 
rentianum glossematis, quibus ceteri codd. infecti sunt, purum 
iam 53, 3; 66, 3; 68, 2 invenimus; cf. etiam IV, 15, 2, ubi 
idem solus partic. ἢ insiticia vacat. — In Vatic. solo scribitur 
οὔσης, sed de navibus Atheniensium, non de Ionia agitur. — 
Male editores recentiores verba xai τὰ μέχρι Εὐβοίας expungunt, 
quae adscribere vix cuiquam in mentem venire potuit. Prorsus 
simili modo c. 48, 8 τὰ μέχρι Βοιωτῶν dictum est, quae verba 
Boeotos ipsos eomplectuntur; neque id offendere potest, quod 
omnis praeter Oreum oppidum Euboea ab Atheniensibus iam 
antea defecerat, quod idem in magnam loniae partem cadit. 
Scripturam Vaticani μέχρι Βοιωτίας, cum vis praepos. μέχοι 
parum intellecta esset, correctura insulsa pro vera substitutam 
esse suspicor. — 8 5 post vv. ἄλλως ve καὶ Vatic. solus recte 
praepos. ἐν addit; idem non melius certe ἀρχῇ ναυτικῇ (cett. 
». à.) praebet. Ceterum ἢ. l. minime placet vocabulum ἀρχῇ, 
quod ceríamen ob principatum commissum vix valere potest ; 
fortasse fuit μάχῃ, cf. IV, 10, 5; 55, 2. 

97, 1 in Vatic. pro Πύκνα recentior forma IlIvóxa irrepsit. 
— Partic. xol, quam ante ὅπλα omittunt Laur., Palat., Vatic., 
sitne retinenda dubito. — & 2 ὕστερον om. Vatic.; in eodem 
scribitur καὶ àc τοὺς πολλοὺς, sed cf. ad c. 66, 3 et adnot. 
Stahlii. — 8 3 Vatic. διακελεύονται praebet, sed praesens histori- 
cum h. l. parum convenit; cf. ad VII, 21, 3. 

98, 1 in Vatic. adverbium εὐϑὺς ante ὑπεξέρχονται positum 
est, quam ecolloeationem eo quod Aristarchus non statim Dece- 
leam, sed primum Oenoen se contulisse infra dicatur commen- 
dari putat Herwerdenus; verum εὐθὺς praepositum de omnibus 
quadringentorum principibus ex urbe excedentibus universe dic- 
tum est. — 8 2 in Laur. altera praepositio verbi προσπαρακαλέ- 
σαντες intercidit. — S 4 Laur. post Οἰνόην partic. ve addit, qua 
posita Oenoen eodem ipso tempore quo Athenis imperium pau- 
corum conciderit captam esse apte significatur. Ceterum nescio 


81 


an λειφϑεῖσαν scribendum sit, cf. IV, 126, 5; coniectura Reiskii 
κατέβαλον ideo displicet, quod ob collocationem verborum illa: 
τούτῳ τῷ τρόπῳ etiam ad κατέβαλον inepte referri necesse esset. 

99, 1 Herwerd. omnia verba τῶν —— προσταχϑέντων in su- 
spicionem vocavit, quia c. 87, 1 Tamos solus commemoratus 
esset; sed ob hane ipsam causam nemini in explieando ad 
ilum locum respicienti pluralem ponere in mentem venire po- 
tuit. —- Infra inepte in omnibus zov ἧκον scribitur; sed Laur. 
et Palat. adv. τέως omittunt, ut hoc in ceteris pro πῶ, quod 
in zov corruptum esset, substitutum esse appareat; apud 
Thueydidem quidem τέως nusquam adhuc valet. |Idem ante 
me Gertzius invenerat.] — Pro ἐπεστάλκει male ἀπεστάλκει prae- 
bet Vatic., qui idem solus infra pronomen αὖ, quod in ceteris 
ante xai intercidit, servavit. 

100, 3 ante verba τῆς Κύμης partic. τε male omittit Laur. 

— De falsa scriptura-Vatic. πρῶτον cf. adn. ad ce. 44, 1. — 
8 4 ante Θρασύβουλος in Laur. articulus intercidit. Rectius in 
Vatic. scribitur óc ἠγγέλϑη (cett. ὅτε), cf. IV, 93, 2; sed ὅτε 
interpretamentum particulae ὡς esse, Stahlio vix erediderim. — 
8 5 Laur. collocationem ἐλϑὼν ἔφώομει exhibet, quae ideo prae- 
ferenda esse videtur, quod ne verba ἐπὶ τὴν Ἔρεσον, quae ad 
ἐλϑὼν pertinent, cum verbo ὑστερήσας perperam coniungantur 
prohibet; quamquam vulgatam paulo exquisitiorem esse haud 
negaverim. — Infra Vatic. solus per dittographiam (ef. Stahl.) 
αἱ Μηϑυμναῖαι praebet, unde Herwerd. πέντε (6) M. effecit; sed 
numerum post M). intercidisse, id quod Dobreeus statuit, veri 
similius . est. 

101, 1 Laur. veram scripturam aí ἔκ τῆς Χίου v. Il. νῆες 
exhibet; in plerisque codd. articulus deest, in Vatic. solo cum 
intercidisset correctura, opinor, ante νῆες inculeatus est. — ln 
Vatic. seribitur ἐπισιτισάμενοι, quod correctura propter λαβόντες 
quod sequitur positum esse potest; sed femininum satis tuentur 
loei I, 110, 4; II, 91, 4 (Krueg.).. Accedit, quod infra πελάγιαι 
dietum est. — 8 2 in Vatic. genetivus partitivus τῆς Φωκαΐδος, 
qui parum intellectus erat, in ἐς τὴν Φωκαΐδα correctus est. 
— Veram scripturam δειπνοποιοῦνται Laur. solus praebet (cett. 
περαιοῦνται); nihili enim faciendus est codex multo recentior, 
Vatic. 92 (Urbinas bombycinus) unde Classenius (cf. eiusd. 
praef. vol. VI, ed. 2) eandem eruit, quem ipse inspexi et in 

6 


82 


omnibus fere cum Laurentiano consentientem inveni. ([Gertzius 
versum excidisse et locum sic fere scriptum fuisse suspicatur: 
περαιοῦνται τὸν κόλπον τὸν ᾿Ελαϊτικὸν καὶ τὴν νύκτα dvaué- 
γοντες δειπνοποιοῦνται ἐν "A. (καὶ) τῆς ἢ. κτλ.) — S 3 verba 
τὴν Κυμαίαν Laur. solus recte omittit. ([Gertzius τὴν Καναίαν 
seriptum vult; sed cf. de verbo παραπλεῖν absolute posito v. c. 
10, 3; 81, 2; 41, 3; 63, 2; 95, 1] 

102, 2 editores in verbis corruptis: προειρημένης φυλακῆς 
... f» ἐκπλέωσι explieandis magnopere haerent; neque enim 
dativum τῷ φιλίῳ ἐπίπλῳ pro ὑπὸ τοῦ φιλίου ÉnínAov positum 
esse neque vocab. ἐπίπλου idem atque στόλου valere potest, id 
quod schol. statuit, nec vero, etiamsi utrumque fieri liceat, 
facile particula χαίστερ careamus.  Classenium verba τῷ guo 
ἐπίπλῳ de classe Thrasylli hoec tempore Eresum obsidenti dicta 
esse putantem satis refutavit Stahlius, qui ipse lacunam statuit, 
cum post ἔλαϑον verba áus4éotegov ἔπιτηρούσας vel similia inter- 
 eidisse opinatur. Equidem sie potius locum scribendum esse 
suspicor: z. g. τοῦ φιλίου ἐπίπλου — ἣν ἐσπλέωσι i. e. ut qut- 
bus cura suorum adnaviganttum — si inveherentur mandata 
esset, quo scilicet factum est, ut hostes evehentes parum anim- 
adverterent (de vi locutionis ἀνακῶς ἔχειν cf. Herod. VIII, 109). 
Eandem fere sententiam verbis in libris traditis inesse Grotius 
(Hist. Gr. VIII p. 145 seqq.) statuit, quod fieri nequit. [Gertzius 
(àv) τῷ quii & scribi censet; qua tamen scriptura tollanturne 
difficultates dubito.] — Paulo infra ποιούμενοι corruptum esse 
et ποιουμένου (Krueg.) vel -uévac (Class.) seribi debere editores 
omnes iure consentiunt [Gertzius κατιδόντος — ποιουμένου satis 
probabiliter coniecit; at male iidem Reiskium secuti πᾶσαι in 
πάσαις correxerunt, ef. loci quos ad c. 101, 1, attuli; accedit, 
quod αἱ μὲν πλείους sequitur. In Vatic. πάσας correctura falsa 
ortum esse videtur. — Scriptura Vaticani ἐπὶ τῆς Ἴμβρου (cett. 
ἠπείρου) verbis extremis capitis sequentis confirmari videtur; 
quanquam mire infra (S 3) πρὸς τῇ Ἴμβρῳ de nave, quae non Im- 
brum versus fugit, dictum est. [Gertzius πρὸς τῇ ἠπείρῳ conicit.| 

103, 2 in Vatic. πένϑ᾽ ἡμέρας scribitur; sed VII, 3, 1 
nullo diserimine codd. πέντε ἡμερῶν exhibent, cf. Stahlii adnot. 
crit. ad VII, 43, 2, ubi in Laur. quoque πέντε scriptum est. 

104, 2 in Laur. scribitur παρέτεινον, quod tempus de aciem 
explicantibus non minus aptum est; cf. verba praecedentia 


88 


σαρέπλεον, ἀντανῆγον. — Infra in Laur. duo fere versus ita 
interciderunt, ut ᾿Δῤῥιανῶν νῆες ἕξ καὶ óyÓ. κέρας scriptum sit; 
librarius scilicet ab ἕξ xai éfÓ. ad ἕξ xai óyÓ. transiisse videtur. 
— 8 3 minime praeferenda est collocatio Vaticani: τὸ δὲ δεξιὸν 
Θρασύβουλος, quae potius correcturae aequalitatis membrorum 
constituendae causa factae tribuenda esse videtur. In eodem 
paulo supra τὸ δεξιὸν part. μὲν omissa scribitur, quod utrum 
de industria, cum μὲν praecesserit, an errore mero factum sit 
nescitur. 

105, 2 artic. ante Θράσυλλον om. Laur., sed praecessit 
σερὶ τὸν Opgaoóp. — Contra Classenium scripturam falsissimam 
Vatic. et all. διώκοντες (rectam διώκειν praebet Laur.) mala 
pertinacia defendentem cf. Stahlii quaest. gramm., p. 29. — 
8 8 ἠμύναντο (Vatic.) fortasse propter praesens τρέπουσι vulgato 
-ovto praeferri debet. 

106, 1 scriptura Laur. Πύδιον (cett. fere omnes Meíówv 
praebent) glossa Hesychii: Πύϑιον τὸ ὕδωρ᾽ Θουκυδίδης, quam 
attulit Wassius, comprobatur; longe enim veri similius est, 
Πύϑιον e Πύδιον corruptum esse, quod idem suspicatus est, 
quam glossam verbis τὸ ὕδωρ deletis ad τὸ Πύϑιον VI, 54, 6 et 
7 eommemoratum referendam esse, id quod M..Scehmidtius sta- 
tuit. Geographi neutrius nominis mentionem faciunt. — Infra 
nescio an ταύτης τῆς ναυμαχίας scribendum sit. — S 2 in Vatic. 
post φοβούμενοι partic. ve, eui nihil respondere potest, inepte 
Scribitur; nam partiec. ve γὰρ pro xai γὰρ recentiores demum 
ponunt. 

107, 1 ante Σηστῷ Laur. artic. omittit, cf. ad c. 88. In 
eodem scribitur ἐπέπλεον, quod hic aptissimum est, cf. I, 52, 1; 
de errore cf. c. 39, 1. — Ante ἀτείχιστον Vatic. incommode 
partic. xai inserit. 

108, 1 haud dubie rectius in Laur. ἀποτρέψειε (avertere) 
seriptum est, cf. IV, 80, 1; etiam V, 75, 2 an ex auctoritate 
eiusdem ἀπέτρεψαν scribendum sit dubito. — Articulum ante I/c4o- 
zovvgoíorc, quem absentem non desideramus, Vatic. solus addit. 
— 8 2 post ταῦτα partic. δὲ om. Vatic., qui idem solus post 
πράξας a&bundanter part. xoi addit; contra ἄρχοντα, quod idem 
praebet, an vulgato ἄρχοντας praeferendum sit dubito, quanquam 
fortasse cum nulli certi nominentur pluralis ferri potest. — 8 4 
Laur. oix5oavrac praepos. omissa exhibet, certe non deterius, cf. 

. 6* 


84 


de eadem re dgoa» V, 1, 1 positum. [Paullo infra Gertzius 
Il, 68, 9 coll. ἔχϑραν πως ποιησάμενος scribi iussit; cf. tamen 
adnot. Stahlii.| 

109, 1 potius τὰ ἐν τῇ Μιλήτῳ καὶ Κνίδῳ de rebus duobus 
locis gestis scribendum est; artic. τῇ omnttit Vatic., sed cf. 23, 
4: ἐπὶ τὴν "AÁvwooav καὶ Μήϑυμναν, 108, 1: ἀπὸ τῆς Καύνου xai 
Φασήλιδος; VIL, 31, 2: ἐς τὴν Ζάκυνθον καὶ Κέρκυραν. — Infra 
recte Laur. μέμψηταί ve, inepte Vatic. eum alils μέμψηταί τι 
praebet; οὗ adnot. Stahlii — Ante εὐπρεπέστατα partic. ὥς, 
quam uterque exhibet, Thucydidi reddenda est. — S 2 addi- 
tamentum ὅταν --- πληροῦται praeter unum deterrimum codicem 
nullius momenti (I.) Laurentianus omittit; addidit manus recentior. 


INDICE 3S5. 


I. Correcturae Vaticani. 


Adverbia - | δὴ --- ἤδη VIL, 55, 1; 71, 2; 77, 3; 
ἐκεῖθεν — ἐκεῖ VIL, 26, 3 81, 2; VIII, 53, 3 
ἐνθάδε — ἐνθένδε VII, 64, 1 (?) εἰ μὴ — ὅτι οὐ VII, 84, 7 
οἶπερ --- οὗ ὑπὲρ VIII, 26, 3 ἢ --- οὐδὲ VIII, 48, 4 
(γε ἂν) navovói — ἄγαν πᾶν VIIT, 1, 1 | καὶ -- τε VII, 12, 4; VIII, 72, 2 
τότε — πότε VIII, 62, 8 μέχρι οὗ οὗ δὲ --- μέχρι δ᾽ οὔ VII, 88, 2 
Nomina. μὴ — οὐ VIII, 15, 1 
᾿4ϑηνῶν — ᾿Αϑηναίων VII, 64, 2 ὅταν — ὅτι ἢν VIII, 12, 1 


ἀμφοτέρων — ἀμφοτέρωϑεν VIII, 25, b | ve — τε xoi VII, 42, 5 


ἀσμένους — ἀσμένως VIL, 84, 4 (?) Qc — ὅσα VII, 60, 4 
δυνατῶν — δυνατωτάτων VIII, 21; 48, | ὥσπερ --- ὅσπερ VIIL, 80, 1 (?) 


1; 63, 3 ὥστε — ἅτε VII, 24, 2 
δύο — δυοῖν VII, 50, 2 Praepositiones - 
Εὐβοίας — Βοιωτίας VIII, 96, 4 dz- — én- VII, 57, 9 (?) 


ξυμμαχικῶν — ξυμμαχίδων VIII, 7 ἐξ — ἀπὸ VII, 19, 3; 47, 3 


ξυμπασῶν — ξυμφορῶν VIT, 71, 7 (?) | ἐπὶ — ἔτι VIII, 36, 2; 75, 1 (?) 


οὗ πάντων — ἅπάντων VII, 71, 8 ἐς — ἐπὶ VII, 87, 1 
πρῶτος. - πρῶτον VIII, 86, 4. ἐς — πρὸς VII, 2, 3; 49, 2 
Ilóxva — Ilvóxo VII, 97, 1 κατὰ — διὰ VII, 70, 8 
σωτηρίαν --- σωτήριον VII, 81, 3 περὶ — ὑπὲρ ὙΠ], 85, 2 
Casus: VII, 27, 1; 48, 2; VIII, Ἢ H προ- --- ἐξ- VIII, 16, 2 
44 1; 68,1 (Ὁ); 87, 4 0); πρὸς — κατὰ VIII, 83, 3 (?) 
101, 2; 102, 2 Pronomina.: 

Genus: VIII, 32, 1; 101, 1 αὗται — τοιαῦται VIII, 59, 2 
Numerus: αὐτὸς — αὐτοὺς VIII, 81, 3 
Plur. — sing. VII, 29, 1; 34, 2 αὑτοῦ --- αὐτῆς VIII, 81, 1 (Ὁ) 
Sing. — plur. VI, 104, 8 (? ; VII, 8, (τὴν) ἑκάστην — ἕχαστον VII, 67, 2 

1; 27, 2; 29, 8 (?) ἥντινα — εἴ τινα VIIL 53, 2 
Particulae - οἶπερ --- ὅπως VII, 25, 1 


δὲ — γὰρ VII, 1, 8 (; 79, 2. | ὅστις — ὃς VIII, 92, 6 


86 


ταῦτα --- αὐτὰς VII, 32, 5 ποιούμενοι — zov VII, 28, 2 
τοιαῦτα --- ταῦτα VIL, 37, 1 (?) Genus: VII, 18, 3 (?); 34, 8; 80, 5; 
τοὺς δὲ — otc δὲ VIIL 70,2 VIII, 68, 1 (?) 

Verba: Modus: VII, 29, 2 (ὃ); 41, 4; VIII, 
ἀγαγόντες — ἀπολυτόντες VIII, 30, 2 12, 1; 66, 1; 89, 2 
ἀνατρέπειν — ἀνειπεῖν VIIL, 67, 2 Tempus: VII, 21, 3; 62, 4; 85, 1; 
ἔσται — ἐξέσται VIII, 27, 2 VIII, 23, 2; 72, 2; 76, 4; 97, 83 (?) 


IL. Additamenta Vaticani. 


Adiectiea : μὴ VII, 63, 3; VIII, 78 
ἑκανὴν VIII, 5, 5 οὐ VIII, 48, 4 
xai ὀλίγῳ VII, 87, 1 τὸ VII, 66, 2 (?) 
πάντα VIII, 50, 2 óc VII, 44, 4 
σεζὸν VIII, 283, 5 | Pronomina 
of πολλοὶ VII, 4, 6 ἃς VII, 50, 4 (?) 
Adverbia - αὐτῷ VIII, 4, 1 (?) 
temporalia: σφίσι VII, 32, 1 
ἀεὶ VIII, 46, 1 τινὰς VII, 43, 3 
αὖ VIL 79, 4 (ὃ. | τοῦτο VIII, 1, 4 
αὖϑις VIIT, 32, 1 (?) Verba: 
ἔτι VIII, 29, 2. ἀπῇραν VIII, 24, 2 
ἤδη VIL, 4, 4; 31, 3; 66, 2 (Ὁ) εὑρὼν VIL, 831, 1 
πω VIII, 48, 1 ἦλϑε VIII, 48, 1 
alia: ἦν VII, 70, 2; VIII, 2, 3 
ἅμα VIII, 48, 2 κατεῖχον Vlll, 21 
ὁᾳδίως VII, 34, 6 κοινοῦσϑαι VIII, 50, 3 
ταύτῃ VII, 583, 2 ξυνεπολέμει VIII, 45, 5 
τριχῇ VII, 32, 2 Alia: 
χάριν VIII, 39, 4 ἅμα δὲ τῷ ἦρι VIII, 7, 1 
Articulus - διὰ τοῦτο VII, 86, 4 


VII, 2, 4 (2); 4, 4 (2; 5, 2 (2); 7, 8; | ἑκατὸν VII, 81, 8 ^ 
8, 9; 11, 3; 20, 1; 27, 5; 38, 9; | ἐν προτειχίσμασιν VII, 48, 4 (?) 
51, 1; 58, 4; 80, 5; 86, 2 (?); VIII, | ἐξ "4oyove VIL 18, 3 (Ὁ) 


16, 3; 24, 2; 24 6; 25, 9; 48, 4; | xai oí ξύμμαχοι VII, 59, 2 


92, 4; 101, 1; 108, 1 μεϑ'᾽ ὧν VIII, 24, 5 
Particulae:- ξυνϑήκας VIII, 43, 4 
γὰρ VII, 57, 9 ὅποι τε βούλονται VIII, 27, 2 
δὲ VII, 66, 2 (?) παρὰ VIII, 48, 3 (ἢ 
ei VIIL, 6, 4 στρατηγὸς ὧν VIII, 45, ὃ 


xai VII, 34, 7 (?); VIII, 6, 8; 108, 2 | ὥσπερ νῦν VII, 49, 2 


III. Glossemata Vaticani. 


Adiectica - Substantica - 
δυνατὸν VII, 11, 3 τῶν ᾿Αϑηναίων VIII, 12, 1 
μεγάλῳ VII, 8, 5 τὸν Πισσούϑνου VIII, 28, 4 


περιφανὲς VIII, 87, 4 τὸ πλῆϑος VIII, 92, 5 


87 


πόνου ὙΠ, 70,.8 (2) 

αἱ σπονδαὶ VIII, 10, 1 

τὴν φυγὴν VII, 30, 2 
Pronomina:- 

αὐτοὶ VIII, 2, 2 

ἡμῶν VII, 68, 8 ; 
Verba: 

διαλαβόντας VII, 73, 1 


ϑαῤὝῥῶν VII, 49, 1 

ὄντες VII, 55, 2 

xai πλανηϑεισῶν VIII, 32, 1 
προσπλεύσαντες VIII, 43, 1 


Alia: 
xai VII, 19, 2 (?) 
κατὰ VII, 28, 4 


ἢ τὸ πρότερον VII, 39, 1 


IV. Omissiones Vaticani. 


Adiecíica - 
(oi) ἄλλοι VII, 70, 2 
ἄλλας VIII, 76, 4 
κενὰς VIII, 39, 3 
μόνος VIII, 45, 3 
πολλοὺς VII, 41, 4 
Adverbia - 
αὖ VIII 94, 3 
δὴ VII, 19, 1; 56, 4 
μάλιστα VII, 42, 1 
ὅϑεν VIII, 1, 3 
τέως VIII, 93, 2 
Articulus - 
VIL 2, 4; 24, 8 (Ὁ); 29, 4; 80, 4; 
VIII, 39, 3 (?) 7 
Particulae- 
ἀλλ᾽ VIII, 56, 5 (?) 


ἄν VII, 71, 3; VIII, 66, 4 
ἣν VIII, 57, 1 (?) 


V. Vocabula in Vatic. 


Nomina : 
ἀγῶνα — ἀγώνισμα VIL, 59, 2 
ἀσϑενέσιν — ἀσϑενοῦσιν VII, 60, 2 
ἐπιτείχισμα  — τείχισμα VIIT, 95, 6 | 
ὁπλιτῶν — πολλῶν VIII, 94, 1 | 
πεζικὴν — πεζὴν VII, 7, 2; 16, 1 
προτέρᾳ — προτεραίᾳ VII, 51, 2 . 
σταυρῶν — σταυρωμάτων VII, 25, 5, 
ὑποζύγια — ζεύγη VII, 27, 5 
ὕστερος --- δεύτερος VIII, 68, 1 
τριβῆς — διατριβῆς VIII, 87, 4 

Verba: 
ἀριστοποιήσωνται --- ἄριστον zx. VII, 39,2 
ἐγηγερμένοι — ἐπηρμένοι VII, 51, 1 (?) 
ἐπήλπισαν — ἔπεισαν VIII, 1, 1 


xai VIL, 56, 1; 60, 5; VIIL, 16, 1 (?); 
71, 3; 76, 5; 81, 1 
μὲν VIL 87, 3 (?); VIII, 104, 8 
ὅτι VIII, 50, 5 
ve VII, 36, 2; 42, 4; 80, 1; VIII, 17, 
2; 44, 2; 46, 3; 89, 2; 90, 4 
ὥστε VIII, 45, 3 
Praepositiones - 
ἀπὸ VII, 11, 2 
διὰ VIII, 84, 5 (?) 
(τῇ) ἐν VII, 4, 6 (?) 
περὶ VIII, 50, 3 
Substantica : 
κράτος VIII, 70, 1 
μέρος VIT, 80, 2 


εἰσὶ VII, 72, 3 
καλούμενον VIIl, 84 


cum aliis permutata. 


μάχεσϑαι — ἀμύνεσθαι VII, 6, 1 
ξυννενημένων  — ξυνενηνεγμένων | VII, 
87,2 | τ τ UT 
περιεσομένους —- περιγενησομένους VII, 

21, 4 
προεξάρξαντες --- προεξαΐξαντες VIIL 25,3 
τετραμμένοι --- τεταγμένοι VIII, 92, 4 (Ὁ) 
ὥρμει --- ὡρμίέζετο VII, 4, 5 

Praep. addita: 

ἀνεχούσαις — προανεχούσαις VII, 34, 2 
διαφερομένας --- ἐπιδιαφερομένας VIIL8,3 
ἔπλευσαν --- ἐπέπλευσαν VIII, 44, 3 
ἐξέπλεον --- ἐπεξέπλεον VII, 87, 2 (?) 
ἐτείχιζε — διετείχιζε VII, 5, 1 (?) 
ἐφάνησαν — ἐπεφάνησαν VIII, 44, 3 


88 


ἔφερον — ἐπέφερον VII, 57, 6 ἐκπορϑεῖ — ἐπόρϑει VIII, 41, 2 
ἐψηφίσαντο — ἐπεψηφίσαντο VII, 16, 1 | ἐνεγένετο — ἐγένετο VII, 49, 4; VIIL, 9, 2 
ἠρώτα — ἐπηρώτα VII, 10 (?) ἐνεῖδον — εἶδον VII, 36, 2 


κινδυνεύειν — ξυγκινδυνεύειν VIII, 24, D. | ἐξειπεῖν — εἰπεῖν V]I, 87, 4 
Aoyitóuevou. — διαλογιζόμενοι VIII, 2, 4 | ἐπεδίωκον — ἐδίωκον VIII, 84 
ξυμπολεμήσασαι — ξυνδιαπολεμ. VIIL | ἐφεπόμενον — ἑπόμενον VII, 78, 2 


18 (?) προπυϑόμενος — AvÜOOlevoc" VIT; 32, 1 
ξυναιρεϑήσεσθϑαι --- ξυναναιρεϑ. VIII, Praep. permutata: 
24, b ἀπολειπόμενοι -- ὑπολειπόμενοι VII, 75,5 


σῳϑείητε — διασωϑείητε NIL 77, ἢ ἐγγενησόμενον --- ἐπγενησόμενον » VIT, 68, 1 
τραπόμενοι — ἐκτραπόμενοι VIII, 95, 5b.  μεϑεστηκυίας --- ἀφεστηκυίας VIII; 19; 1 


Praep. omissa: προσπέμψαντος — προπέμψαντος VIII, 
ἀναπεπαυμένους — πεπαυμένους VIL 72,2 47, 2 (Ὁ) 


Α. Loci quibus Laur. et Vatic. soli consentientes veram scripturam 
praebent. 


VII, 3, 1: προσπέμπει; 8, 8: ἢ δι᾽ (ἑκουσίων); 2b, 4: ἐδυνήϑησαν, 9: αὖ 
om.; 44, 5: ἐπισταμένων, 47, 8: διεκινδύγευσεν. 

VIII, 6, 8: Ἀλκιβιάδου; δ8, 2: αὐτῶν om.; ὅ9: γοῦν; 61, 1: ᾿Ελλησπόντου; 
68, 8: ἐπαναστάντας αὐτοὺς; 64, D: εὔνομ.; 68, 1: ἑκούσιος: 69, 2: ἐπ᾽ αὐτοῖς, 
4: “Ἕλληνες om.; 70, 2: αὐτὸν (σφίσι); 75, 1 et 82, 1: ἀκούοντες; 70, 4: (ἐλάχ.) 
δὴ (δι- Laur), τὸ ᾿Αϑηναίων; 82, 1: διὰ (τὸ αὐτίκα), 86, 5: ἔπαυσε, 6: κωλύοι; 
89, 8: τὸ om.; 90, 4: τοῦ om.; 95, 1: τε. 


B. Loci quibus Laur. solus vel p&ene solus veram scripturam praebet. 


VII, 6, 3: κατηράχϑη: 11, 3: χρήσασθαι; 91, 4: ἐκέλευεν om.; 87, 8: xai 
αἱ τῶν X.; 49, 6: ἔτεμνον; 50, 8: ἐδύναντο; δῶ, 2: κοίλῳ μυχῷ; ὅθ, 2: κωλύ- 
σουσι; δ7, 7: Βοιωτοῖς τοῖς (cum M); 78, 1: ἀποχωρήσφασα; “8, ἃ; ὑπὸ vois 
ὅπλοις om.; 77, 4: οἷοι. ua 

VII, 8, 2: αὐτοὺς; 25, 3: προεξάρξαντες: 27, 29: xaO" éxovoíay om.; 38, 1: 
μὲν om.; 40, 2: ἐχρήσαντο; 4D, 1: ἐπ᾽ αὐτῶν, 46, 3: ἐκείνῳ; 51, 8: ἐξαγγείλας ; 
52: πιστευϑῆναι (G.), τῷ Τισσαφέρνει; 53, 1: καὶ om. (M), 3: τὰς ἀρχὰς ποιή- 
couev om., βουλεύωμεν; 54, 1: ἐλπίζων (? G), 2: àv om., 3: ὁ δῆμος om.; 
ὅ6, 4: ἑαυτῶν, 5: τι om. (G.); 57, 2: πρὸς ἀλλήλους om. (?); 61, 2: τοῦτον 
om. (?); 68, 8: κατελύετο: 64, 1: loyoow; 60, 3: προείργαστο (pr. G.); 66, 1: 
ἐβούλευον (G.), 8: xai om. (?), 8: ἐξευρεῖν αὐτὸ (G.), αὐτοὶ ἐξευρεῖν om.; 08, 1: 
ἄν om. (GJ), 2: μετέστη --- μετὰ om., 4: ἐπ᾽ om.; 69, 2: &xoev; 70,1: δὴ (?), 
9: μετέστησαν; 72, 1: ὑπερορίαν; 74, 2: μετεκβιβάσαντες (Ὁ); 75, 2: δημοκρατήσε- 
σϑαι (G.); 76, 8: μεϑεστάναι (G.), b: βουλόμενοι, 6: πατρίους ; 77: αὐτοῦ om. (?); 
78: κινδυνεύειν; 79, 8: δὲ om. (AJ), ἐπ᾽ ᾿Αβύδου; 80, 8: δὲ om. (G); 81. 1: 
ἀπ᾽, 2: ἀπὸ om. (G.), 8: ἐξαργυρῶσαι (G.); 82, 1: à» ἠλλάξαντο, 3: ἤδη om. (M); 
88, 2: ἔτι, 84, 8: ἐγκραγόντες ; 80, D: οὐδ᾽ ἂν εἷς, 7: ἐκεῖνο (G.); 89, 2: σπουδῇ 
πάνυ om. (M), ἔτεμπον om. (M), ἰσαιτέραν (G.); 90, 1: ποτὲ om. b: ἐς ἣν 


PC -——À— n — Á——————i 


89 


om. (2); 92, 4: φυλὴν, 8: ve (α.); 98, 1: τὸ ἐν τῷ Πειραιεῖ om., αὖ, 3: ἐν τοῦ 
Διονύσου; 94, 1: πολλῶν om.; 95, 8: ἐν Εὐβοίᾳ ((.); 96, 4: ἢ οἱ ἐφορμοῦντες 
om.; 98, 4: ve; 99, 1: τέως om. (E); 101, 2: δειπνοποιοῦνται, 3: τὴν Κυμαίαν 
om.; 104, 2: παρέτεινον; 106, 1: Πύδιον (G.); 107, 1: ἐπέπλεον; 108, 1: ἀπο- 
τρέψειε: 109, 1: μέμψηταί τε (G.), 2: ὅταν — πληροῦται om. 


C. Loci quibus Vatic. solus vel paene solus veram scripturam praebet. 


VH, 83, 1: τὸ πρῶτον (Ὁ), 8: ἑαυτῶν (?); 8, 29: μνήμης (Ὁ); 11, 9: τε; 
14, 3 (Ὁ) et 25, 9: διαπεπολ.; 17, 8: αὐτοῖς of πρέσβεις, ἐς τὴν Σικελίαν, 18, 2: 
τε, 8: vé; 19, D: τὸ πρῶτον; 9b, 1: ve; 26, 2: ἅμα (?), 3: ἕως; 29, 2: τε, 8: 
οὐ, 91, 1: ἐπὶ; 38, 8: ve; 48, 2: ἀδύνατα (M.), ὑπελείπετο; 44, 1: ye, 4: ἐξ 
ἐναντίας; 46: ἄλλην; 48, D: ve; 02, 2: ἐπεξάγοντα; δ4: οὗ om.; B7, 9: ὠφελίας, 
11: ve (?); 69, 2: ἦν om., ὄντες (&;.70, 7: δὴ ἡ, τε, 8: ὑποχωροῦσιν; 74, 2: 
τῶν om.; 75, 4: τι om.; 71, 2: ve, 7: τό ve; 80, D: ἐπὶ, 6: τὲ; 81, 4: τε Om., 
9: ἐγίγνετο; 85, 2: ξυνεκόμισαν; 86, 4: δὴ, τε om,, à: πᾶσαν ἐς ἀρετὴν. 

VIII, 2, 1: ἡγούμενοι om.; 8, 1: τῶν; 6, 5: πέμψειν. 9, 3: xai; 10, 3: 
ὑπῆγον, 12, 1: ve, πιστότερος, 14, 2: γενομένων, 8: ve; 15, 2: 5; 16, 8: πεζοὶ; 
28, 4: παραπέμπει, 24,8: Βολίσκῳ; 26, 1: Λέρον; 28, ὃ: (Ἀττικὰς ) τὰς; 88, 4: 
ἀπελθόντες, 38,2: ἐς; 45,2: ἀπολείπωσιν οὐχ ὑπολιπόντες, 0: ἢ; 46,1: ἢ Ἕλλησι; 
ὅ6, 4: τὸ τῶν ᾿4ϑ9.. 68, 8: προυτρέψαντο; 74, 8: τε om.; 80, 2: ve; 81, 3: 
πιστεύσῃ; 87, 2: ἤγαγε; 89, 2: ἐν τοῖς; 90, 1: ὁμολογίαν; 91, 1: τε; 96, 5: ἐν; 
99, 1: a?; 100, 4: 6c; 102, 2: Ἴμβοου; 106, 8: Πελληναίων; 108, 2: ἄρχοντα (?). 


PARS POSTERIOR. 


De locis quibusdam librorum III et IV discrepantia 
corruptioneve codicum insignibus quaeritur. 


LiBER IIl. 


1, 1. εἶργον τὸ μὴ — κακουργεῖν in Laur. post εἶργον legi- 
tur διὰ, quod quo modo ceorrectura irrepere potuerit, vix intel- 
legitur. Fortasse scriptum fuit δι’ αὐτὸ μὴ x14, quod cum in 
διὰ τὸ corruptum esset (idem mendum IV, 55, 4 in Laur. manus 
pr. correxit), διὰ facile omitti poterat. Thucydides quidem nus- 
quam alibi (locum controversum VI, 1, 2 excipio) apud εἴργειν 
et verba similia τὸ μὴ cum infin. posuit (VII, 53, 4 accus. cum 
infin. habemus). 

2, 1. ἀναγκασϑέντες δὲ καὶ ταύτην τὴν ἀπόστασιν κτλ. mire 
ἢ. 1. partic. xai posita est, cum defectio Lesbiorum tune facta 
illius, quam antea facere in animo habuerant, hae sola re simi- 
lis sit, quod neutra quo tempore volebant effecta est. Melius 
igitur illud καὶ cum adverbio πρότερον iungitur, quo hic sensus 
fit: tunc vero prius etiam quam cogitabant deficere coacti. 
[Siesbyeus xai e superiore xai ortum aut transponendum esse 
opinatur.| 

9, 6. vá τε ἄλλα τῶν τειχῶν xai λιμένων περὶ τὰ. ἡμιτέλεστα 
φραξάμενοι ἐφύλασσον. haec codd. omnes exhibent neque quid- 
quam mutandum esse existimo. Verba τά ve ἄλλα Stahlius (IV, 
55, 1; VI, 81, 3; VIII, 86, 7 coll.) recte: e£ praeterea vertit, 
sed in eo, Classenio socio, erravit, quod opera perfecta et semi- 
perfecta hic distingui putavit. Quod ut fieri putemus, neque 
rebus neque sermone cogimur; Thucydides quippe c. 2, 2 opera 
non perfecta fuisse universe scribit nec, si genetivus τῶν τειχῶν 
xtÀ. praepositus est, ideo partitivum eum esse necesse est; cf. 
VII, 68, 1: τῆς γνώμης τὸ ϑυμούμενον (animum iratum). | Ver- 
bum φραξάμενοι utrum absolute positum esse (cf. VIII, 35, 4) 
dicatur an, id quod rectius duxerim, ex superioribus rà ἡμιτέ- 


91 


λεστα audiatur, paullum interest. Itaque sic locus vertatur: ef 
praeterea in murorum portuumque operibus semiperfectis ob- 
saeptis custodias agebant (cf. 23, 1; VII, 17, 2; 53, 2). 

4, 2 in Laur. scribitur óc ἐπὶ ναυμαχίαν, quod ἢ. l. optime 
convenit, cf. I, 48, 1; II, 83, 3; contra VI, 34, ὃ de proposito 
longius remoto dativus paullo aptior esse videtur.! 

0, 8: ἐκ Πελοποννήσου xai usi? ἄλλης παρασκευῆς βουλόμενοι 
εἶ προσγένοιτό τι κινδυνεύειν hanc iuncturam contortissimam om- 
nes adhuc editores usque ab Goellero sic explieaverunt: quía, 
si quid (auxilii) ex P. accessisset, aique cum alto apparatu 
periclitari volebant. Sed offendit sic magnopere interpretatio 
partic. xai cum verba x lIleiom. cum προσγένοιτό τι iungenda 
sint, sed vbb. us? ἄλλης παρασκευῆς ad κινδυνεύειν referantur ; 
neque auxilium alibi quam Lacedaemone petitum esse scriptum 
legimus. Itaque potius xoi etiam significare statuendum est, 
ut haec sententia fiat: quia etiam alio apparatu adiuncto, st 


' quid ex P. accessisset, periclitari volebant. 


6, 2: oí. Μυτιληναῖοι καὶ oí ἄλλοι Λέσβιοι προσβεβοηϑηκότες 
ἤδη} dubito an προβεβοηϑηκότες scribendum sit; neque enim de 
ea re agitur, quod ceteri Lesbii Mytilenaeis auxilio venerant, 
euius rei iam c. b, 1 mentio facta est, sed universi eam insulae 
partem, quam Athenienses insidere volebant, iam praeoccupa- 
visse dieuntur. Cf. Herod. VIII, 144. 

4, 1 περὶ “Πελοπόννησον, quod e Monacensi solo restituit 
Herwerd., etiam Laur. exhibet. 

9, 1 in Laur. omittitur vocabulum ἄνδρες, quo facile care- 
mus, cf. c. 13, 1. — In 8 2 (ἴσοι uiv τῇ γνώμῃ ὄντες xai εὐ- 
γοίᾳ) leni mutatione ἐσιενοίᾳ scribendum esse opinor. Duae 
enim res afferuntur, quibus nisi societas contineatur firma esse 
non possit, similitudo sententiae et paritas potentiae; cf. 10, 1 
extr., ubi diversitates rerum ex dissensu sententiarum oriri solere 
legati dicunt. lam vero id quod sequitur: ἀντίπαλοι δὲ τῇ πα- 
paoxevjj xai δυνάμει satis ostendit, pro εὐνοίᾳ vocabulum sensu 
verbi γνώμῃ similimum scriptum. fuisse, et optime convenit 
ἐπίνοια, consilium, propositum. 

10, 5 Laur. ἀμύνασθαι quod antea edebatur exhibet, quod 


! Accusativum etiam VII, 34, 1 restituendum esse censeo, cf. II, 85, 3; 
86, 1; IV, 18, 8. 


92 


ad aoristum ἐδουλώϑησαν melius convenit. — S 6. τοὺς δὲ ὕὗπο- 
λοίπους, εἴ ποτε ἄρα ἐδυνήϑησαν, μὴ δρᾶσαι τοῦτο] recte Krueg. 
δυνηϑείησαν (melius tamen Dobreeus δυνηϑεῖεν, cf. Stahl. qu. gr., 
p. 62) seriptum voluit, haec adnotans: «der Indieativ würde die 
Móglichkeit ablehnen; unpassend.» Vulgatam defendit Stahlius, 
eum dicit: «indicativo id [ut potuissent, ut facultas oblata esset] 
simul negatur factum esse (Lesbii enim et Chii non erant sub- 
acti)»; sed ex eo, quod non subacti erant, facultatem Athe- 
niensibus non fuisse colligere non licet. Classenium si quis 
ridere volet, ipsum adeat. — Ceterum paullo supra offendit 
praesens partic. τοῖς προγιγνομένοις, pro quo fortasse scriptum 
fuit προγενομένοις, cf. c. 82, 3; nam hoc mendo nullum fre- 
quentius est. 

11, 3. — μὴ ἂν τούς ye ἰσοψήφους ἄκοντας κτλ. ne quis 
ἑκόντας scribendum esse existimet, praesertim cum exemplum 
talis breviloquentiae ab Stahlio adlatum (IV, 86, 4), si hunc in 
Baueri eoniectura recipienda sequimur, iam non valeat, locum 
similem proferre libet ex Demosth. LIV, 32: οὐδέποϊ ἂν — τὰ 
ψευδῆ μαρτυρεῖν ἠϑέλησαν, εἰ μὴ ταῦϑ' ἑξώρων zenovüóva, ubi 
haec orator dicit: numquam falsa pro testimonio dicere voluis- 
sent (neque haec quae re vera dicunt dicere voluissent), nisi 
cet. Nostri igitur loci haec sententia est: (negantes) im aequo 
certe positos inoilos (sibi succursuros fuisse) eamque ipsam 
ob rem, nisi —, sibi succursuros fuisse. — lnfra scribitur: 
— xai τὰ τελευταῖα Autóvtec xtA. ubi Krueg. et Stahl. articulum 
deleverunt; sed similiter c. 23, 3 oi — οὗ τελευταῖοι καταβαίνον- 
rec Scriptum legimus (Stahlius cod. M. solum secutus prius of 
expunxit, qua seriptura verba ἀπὸ τῶν πύργων χαλεπῶς a partic. 
καταβαίνοντες incommode separantur; Herwerd. eodem codice 
auctore (!) alterum delevit) et c. 85, 1 (τοιαύταις ὀργαῖς ταῖς 
πρώταις — ἔχρήσαντο) collocatio verborum prorsus impedit, ne 
ταῖς πρώταις attributi, τοιαύταις praedicati vice fungi putemus 
(Stahl.); quod si ita esset, haud dubie τοιαύταις ταῖς πρώταις 
ὀργαῖς positum fuisset. Contra VIII, 102, 2 artic. aí rectius 
cum πλέουσαι iungitur (cf. VIT, 81, 4). 

12, 1. ὅ ve τοῖς ἄλλοις μάλιστα εὔνοια πίστιν βεβαιοῖ, ἡ μῖν 
τοῦτο ó φόβος ἐχυρὸν παρεῖχε! Classenium vocabulum πίστιν de- 
lentem secutus est Stahlius, quod eo servato sententia minus 
apta efficeretur; «nam ex mutuo timore fidem nasci non posse.» 


98 


At Thucydides ipse c. 11, 1 τὸ ἀντίπαλον δέος μόνον πιστὸν ἐς 
ξυμμαχίαν dixit. Kruegero verba ὅ — εὔνοια βεβαιοῖ pro ὅ — εὔ- 
γοια ποιεῖ, πίστιν βεβαιοῖ posita esse statuenti (afferre potuit VI, 
33, 6) adsentiri vix licet, cum in tam brevi sententia talis trans- 
itus fieri vix potuerit; melius fortasse pron. 6 obiectum interius 
quod vocatur (cf. Madv. synt. 8 27 b) esse dicas, sic locum 
vertens: quod. alias benevolentia maxime ad. fidem confirman. 
dam efficit, id in nobis timor firmum faciebat (— ἠχύρου). 
Sermoni tamen 516 constructo ineoncinnitatem quandam inesse 
haud negaverim, quae femin. éyvoà» scripto facillime tollitur. 

—, 8. ἐπὶ ἐκείνους ἰέναι] optima Kruegeri emendatio, cum 
libri ἐσὲ ἐκείνοις εἶναι praebeant. Stahlius nune Boehmium se- 
eutus haec verba expungit, quod significatio contra aliquem 
proficiscendi et rerum condicioni et voluntati Mytilenaeorum, 
qui suum esse τὸ προαμύνασϑαι (cf. extrr.) dicant, repugnet; 
sed eum fefellit, haec verba non ex vera rerum condicione, sed 
ex easu ficto posita esse. quibus nihil aliud quam periphrasis 
quaedam verbi ἀντεπιβουλεῦσαι contineatur. Cum vero legati 
veritatis mentionem faciunt (δεῖ, non ἔδει), non ἐπὶ ἐκείνους ἰέναι, 
sed προαμύνασϑαι ponitur. Neque vero quo modo haec verba 
irrepere potuerint, satis explicatum est. 

13, 1. μὴ ξὺν κακῶς ποιεῖν αὐτοὺς μεῖ ᾿Αϑηναίων! recte 
Krueg. docuit, ξυγκακωσποιεῖν scribendum esse, quam scripturam 
cod. M. et manus recens Laur. exhibent. Nam Attici dvrev- 
ποιεῖν, ἀντευπάσχειν, alia eiusmodi dixerunt (cf. Matth. gramm. ὃ 
594, 2), et si praepositio ξὺν hic adverbii vice fungeretur et 
per se ipsa valeret, et verba quae sequuntur je? ᾿Αϑηναίων 
minus eommoda essent et potius simplex ἐλευϑεροῦν positum 
esset. De μετὰ et ξυν- coniunctis cfr. VIII, 13; [24, 5; 28, 1]. 
— 8 b. νομίσῃ τε μηδεὶς ἀλλοτρίας γῆς πέρι οἰκεῖον κίνδυνον ἕξειν 
«ne quis eredat, super terra aliena se ipsum periculum aditu- 
rum esse». Sensum quendam habent haec quidem; sed cum 
ea quae sequuntur inspiciemus, οὐκ οἰκεῖον scribendum esse 
apparebit, ut haec sententia fiat: «ne quis credat, (d periculum 
quod super terra aliena aditurus sit ad se ipsum non per- 
ünere; cui enim Lesbus procul abesse videtur, ei ex propinquo 
utilitatem afferet».  Confirmat correcturam locus simillimus IV, 
95, 2: παραστῇ δὲ μηδενὶ ὑμῶν, ὡς ἐν τῇ ἀλλοτρίᾳ οὐ προσῆκον 
τοσόνδε κίνδυνον ἀναρριπτοῦμεν. 


94 


18, 4. φρούρια δὲ ἔστιν ol ἐπὶ τῶν καρτερῶν ἐγκατῳκοδό- 
μηται! ol meliores codd. exhibent (deterrimi jj, Laur. manus 
sec. ὅπου), quod propter verba quae sequuntur: ἐπὶ τῶν καρτε- 
ρῶν (nam dissimillimus est locus I, 60, 3, quem affert Stahlius) 
in o$ corrigendum est, praesertim cum haud raro haec verba 
in codicibus permutentur, velut I, 50, 3, ubi exquisitior Lauren- 
tiani seriptura οὗ restituenda est (cf. II, 86, 1). — Miror Stahlium 
perfectum ἐγκατῳκοδόμηται retinuisse, quod neque aliis locis con- 
firmatur neque praesente historico quod praecedit (περιτειχίξουσι) 
satis defenditur; nihil certe eo efficitur, quod περιετείχισαν — 
ἐγκατῳκοδόμητο dici poterat. Coniecturarum propositarum Bloom- 
fieldianam ἐγκατοικοδομεῖται et ad sententiam aptissimam et 
ad memoriam codicum facillimam habeo, quam iam Herwerd. 
recepit. 

20, 1. ἐσηγησαμένου — Θεαινέτου τε — καὶ Ebzx.] Laur. 
ἐσηγησαμένων exhibet, quod vix deterius est, quanquam singu- 
larem verbi locus V, 16, 1 (ἐτεϑνήκει Κλέων τε xai Βρασίδας) 
satis tuetur. Cfr. adn. mea ad VII, 3, 3. — 8 2 satis mire 
ἐνέμειναν τῇ ἐξόδῳ ἐϑελονταὶ τρόπῳ τοιῷδε scribitur, cum vim 
adhibitam esse nullo verbo significatum sit (nam id minoris 
facio, quod hoc verbum quodam modo testimonio [Demosth.| LIX, 
103 repugnat, qui sortitione facta Plataeensium alios remansisse, 
alios exiisse dicit); accedit, quod totus loeus breviloquentia ob- 
seurissima laborat. Itaque suspicor, locum sic fere scriptum 
fuisse: ἐνέμειναν τῇ ἐξόδῳ. ἐξῆλϑον δὲ τρόπῳ τοιῷδε" κλίμακας 
κτλ. — In 8 3 ad ξυνεμετρήσαντο audiendum esse τὰς κλίμακας, 
nisi etiam in ed. Stahliana scholiasta praeeunte τὸ τεῖχος audire 
perverse iuberemur, verbis vj» ξυμμέτρησιν τῶν κλιμάκων in 8 4 
positis aperte declarari non proferrem. Verba ῥᾳδίως — τείχους 
Stahlius unus optime interpretatus est, sed nescio an Thucydi- 
des verbis ἐς ὃ sensum verbi ὅσον, quod scribendum esse ille 
statuit, tribuerit; cf. I, 123, 1; V, 66, 2 et III, 39, 5 vv. ἐς 
τόδε locali sensu tropice posita. Ceterum interpretatione illius 
coniectura Didotii ἀπέχοντος valde commendatur. 

21, 2 pro ξυνεχῆ in Laur. scribitur £v»oz:) (coniunctio), 
quod an recipiendum sit dubito; id unum obstat, quod apud 
Atticos nusquam alibi, quod sciam, hoc substantivum invenitur. 

99, 2. τὸν ἀριστερὸν πόδα μόνον v. d. μόνον πόδα praebet 
Laur., quae rarior verborum collocatio fortasse restituenda est, 


.95 


.cf. IV, 108, 5 (4) et Krueg. ad ἢ. l. — 8 5 nescio an imperf. 
προσέβαλλον, quod in Laur. extat, ad totam illam rerum condi- 
cionem significandam aptius sit, cf. S8 6—8; quod fortasse etiam 
c. 52, 2, ubi de incursionibus Peloponnesiorum continuatis agi- 
tur, e Laur. restituendum est. — In ὃ 7 vix satis causae est 
cur plenior scriptura Laur. ἔξωϑεν (cett. ἔξω) reiciatur; de genet. 
cf. Xen. Anab. V, 7, 21. 

29, 1. τοὺς μὲν ἐκ τῆς πόλεως ᾿Αϑηναίους λανϑάνουσι hae- 
rent editores, dum quae hae Atheniensium naves fuerint expli- 
cant; Stahlius et Class., Haasium (lucubr. p. 21) secuti, de 
«Atheniensibus classe centum navium (c. 16) a Peloponneso 
redeuntibus» agi putant. Cui opinioni magnopere ratio tempo- 
rum obstat, cum illam classem anno 428 et profectam esse et 
(c. 16, 4) domum revertisse, naves autem Peloponnesiacas anno 
proximo demum deduetas esse legamus (c. 26 in.); neque vero 
de ea classe quam Athenienses ad Lesbum miserunt (c. 18, 3) 
sermo esse potest, quippe quae et ipsa anno 428 exeunte missa 
ad Mytilenen pervenerit. Itaque haud dubie Kruegerus sequen- 
dus est, qui haec verba τοὺς à» τῇ πόλει ἐκ τῆς πόλεως σκοποῦν- 
τας significare statuit. 

30, 2. xai ἡμῶν ἡ ἀλκὴ τυγχάνει μάλιστα οὖσα] L. Herbstius, 
quem Classenius sequitur, haec verba sic explicat (Philol. XVI, 
305), ut ex iis quae praecedunt: 5j ἐκεῖνοί τε ἀνέλπιστοι ἐπιγενέ- 
σϑαι ἄν τινα σφίσι πολέμιον adiectivum ἀνέλπιστος ad τυγχάνει οὖσα. 
audiri putet. Sed haec interpretatio tautologiam minime feren- 
dam habet, nec alios quam Peloponnesios venturos esse suspi- 
cari poterant Athenienses; accedit, quod durissima mutatio sig- 
nificationis adiectivi ἀνέλπιστος statuenda esset. Neque multo 
magis placet Stahlius, qui locum sic vertit: eí nosírarum virium 
robur mazime locum habet; exempla enim verbi εἶναι cum 
advepbio sic positi, quae quidem ex Thucydide proferantur, parum 
valent (cf. adn. ad IV, 10, 3), rectissimeque iam Krueg. adno- 
tavit, hanc Peloponnesiorum exsuperantiam, praesertim quae in 
dubio sit, nullum momentum ad incuriam Atheniensium expli- 
candam (πολὺ τὸ ἀφύλακτον) adferre. Ipse μάλισύΥ ἀποῦσα vel 
μάλ ἀποστατοῦσα coniecit; equidem μόλις παροῦσα scriptum 
fuisse opinor, ut haec sententia sit: οέ nosírae vires re vera 
aegre aderunt s. adsunt; naves enim in eo erant, ut advenirent. 
Haee scriptura optime eis convenit, quae de tarda Peloponne- 


96. 


siorum navigatione c. 29, 1 scripta sunt; de usu vocabuli ἀλκὴ 
efr. Plut. Them. 4 et 7. Contrario modo VII, 8, 2 in Vatic. 
μάλιστα in μόλις transiit. [Gertzius juo? ἀργοῦσα conicit.| 

91, 1. οὐδενὶ γὰρ ἀκουσίως ἀφῖχϑαι! adverbium ἀκουσίως 
Thucydides II, 8, 1 vi solita (adverbii (invite) posuit, qua re per- 
moti Lindau. et alii ἀκουσίῳ seribendum esse censuerunt; sed 
haec significatio (nolens) nullo alio loco, quantum scio, com- 
probatur. Vulgatam defendit Stahlius, cum adiectivum ἀκούσιος 
40, 1; 82, 2; IV, 98, 6 significatione passiva (non opíatus) 
positum esse contendit; quamquam si rem diligentius attendas, 
his omnibus locis de eo quod quis invitus facit, non de re 
quae aliquo nolente fit, positum esse invenias. Sed cum ad- 
verbium nusquam sic ponatur, fortasse dáxovoíovc (ingratos) 
seribendum est; quae significatio apud recentiores non rarissima 
est, cf. Luc. dial. mort. 8, 1. — 7» ὑφέλωσι ὑφέλωσι, non ἀφ. 
recte Laur. et alios codd. secutus scripsit Stahlius, quem emen- 
dationem facillimam Dobreei ἵν᾽ pro 7» scribentis non recepisse 
summe miror; eerte illud, quod maximum Atheniensium reditum 
Peloponnesii intercepturi erant, tanti momenti est, ut per se 
ipsum, non eondicionis nomine poni debuerit. 

36, 2. προσξυνεβάλετο o)x ἐλάχιστον τῆς ὁρμῆς ai “ΠΠελοπον- 
γησίων vijec — τολμήσασαι παρακινδυνεῦσαι sic Class. et Stahl. 
Vatie. aliosque codd. secuti scripserunt; in eod. Laurentiano et 
quibusdam aliis (velut Vatic. yo.) προσξυνελάβοντο extat, quam 
seripturam Krueg. recte praetulit. Haec enim omnibus indiciis 
confirmatur; Thucydides ipse IV, 47, 2: ξυνελάβοντο δὲ τοῦ τοιού- 
του οὖχ ἥκιστα — oi στρατηγοὶ κτλ. scripsit (ubi ad similitudinem 
nostri loci comma ante κατάδηλοι ὄντες delendum est), Dio Cass. 
XLIII, 47, 4 (Bloomfield.) Thucydidem fortasse imitatus verbum 
προσσυλλαβέσϑαι cum genetivo iunxit, neque per se ipsa locutio 
quidquam habet, cur eam reiciamus (de neutro ἐλάχιστον advgrbii 
vice fungenti vid. adnot. Krueg.). Contra altera scriptura, quam- 
quam hoe verbum apud Hippocratem extat, neque ullo Thucy- 
didis loco diserte comprobatur et duas res ad explicandum diffici- 
liores habet. Stahlius (31, 2; IV, 34, 1; 35, 4; VIII, 17, 3 coll.) 
obx ἐλάχιστον idem atque o?)x ἐλάχιστον μέρος esse statuit, qua 
re genetivum insolitum τῆς ὁρμῆς defensum vult; sed similitudo 
certe οὐ τὸ ἐλάχιστον τῆς ὁρμῆς flagitat Ad numerum singu- 
larem exeusandum Class. IV, 26, 5; VIII, 9, 3 attulit, ubi 


97 


subiectum numeri pluralis verba αἴτιον ἦν vel ἐγένετο sequitur; 
sed horum locorum plane alia ratio est, in quibus numerus verbi 
praedicato praeposito accommodatus est, qui usus loquendi satis 
frequenter apparet (cfr. Krueg. gramm. 8 68, 6). 

947, 2. — πρὸς ἐπιβουλεύοντας αὐτοὺς xai ἄκοντας ἀρχομένους" 
οὐκ xtÀ.] hune locum asyndeto, quod Boehmius locis haud 
minus controversis III, 63, 2 et IV, 10, 3 adlatis frustra excu- 
sare conatur, laborantem emendare sibi visus est Stahlius, cam 
ἄκοντες ἀρχόμενοι ὡς o)x mutatione satis violenta scriberet, qua 
in scriptura collocatio verborum ἄκοντες ἀρχόμενοι per se ipsa 
minime mira propterea, quod ἐπιβουλεύοντας αὐτοὺς praecessit, 
maxime offendit; neque aequabilitatem quandam membrorum 
(cf. adnot. Stahlii) perspicuitate orationis imminuta restituere 
attinet. Sed correcturam codicibus pessimis illis quidem inser- 
tam, nec tamen ideo reiciendam recipere suffecerit, qua οἵ οὐκ 
scribitur; praeit Bekkerus. — In 8 4 non minus placet scrip- 
tura Laur. τῇ ἐξ αὐτῶν (ipsorum) ξυνέσει; similiter ex eodem c. 
10, 2 αὐτοῦ et c. 99, 5 αὐτῶν scribere satius est. 

98, 1. ὁ γὰρ παϑὼν — τὴν τιμωρίαν ἀναλαμβάνει] struc- 
tura valde laborare mihi videtur, nisi ó παϑὼν subiectum etiam 
verbi ἀναλαμβάνει esse existimabimus, neque vero ultio poenam 
repetere bene dicitur. Itaque partic. κείμενον, quod idem fere 
ac προτεϑειμένον valet (cfr. 44, 8: ζημίαν προϑεῖσι cum 45, 3: 
κεῖσϑαι αὐτὰς), pro accusativo absoluto habendum est, unde in- 
finitivus ἀμύνεσθαι (sic in Laur. scribitur) pendeat; qua infinitivi 
interpretatione articulus, qui alioquin durissime abest, non re- 
quiritur. Verbi κεῖται sie cum infinitivo iuncti nullum adhuc 
exemplum (praeter Demosth. XXIII, 85: — γόμον, ὃς κεῖται τὸν 
φεύγοντα δέχεσθαι) equidem inveni, sed cf. ὁ. 38, 1: προτιϑέναι 
λέγειν, Aeschyl. Pers. 371: στέρεσθαι ---- προκείμενον, Herod. V, 62; 
IX, 52, Aeschin. II, 47; Isocrates XVI, 36 ἐκγενησόμενον ἄρχειν 
dixit, cf. VII, 68, 1. Cum autem participium sic intellectum ἃ 
verbis ὅτι ἐγγυτάτω, quae ad ἀμύνεσθαι pertinent, diiungi necesse 
sit, fortasse τοῦ παϑεῖν scribendum est (cf. 40, 7: γενόμενοι ὅτι 
ἐγγύτατα τῇ γνώμῃ τοῦ πάσχειν), αἱ sensus hic fiat: sí proxime 
ab iniuria (propositum) oblatum erit ut ulciscatur; et nescio 
an in vulgari quoque interpretatione genetivus restituendus 
sit, cum locus II, 89, 10, quem ad dativum tuendum afferunt, 
prorsus dissimilis sit. Infra Haasius ὃν recte delevit, sed dubito 

4 


98 


reetene ἀναλαμβάνει dici possit (dva- Reiskium secuti dele- 
verunt Class. et Stahl.); scholiastes quidem: ἰσχυρὰν τὴν τιμω- 
oíav ἂν ποιεῖται adnotans à» λαμβάνει legisse videtur, quem 
secutus à» λαμβάνοι (repetet) scriptam fuisse coniecerim. — 
Infra (& 6) pro λέγοντος fortasse melius ἀέγοντας ad τοῖς τοιαῦτα 
λέγουσι relatum scribitur. In 8 7 pro χαϑημένοις Krueg. καϑή- 
μενοι Scribi voluit, cum significationem desidiae hinc alienam 
putaret; sed omnia se bene habent, si ϑεαταῖς vocabulo καϑημέ- 
γοις appositum esse putamus. 

99, 4. τῶν πόλεων αἷς ἂν μάλιστα xai δι᾽ ἐλαχίστου ἄπροοσ- 
δόκητος εὐπραξία Fig] durissime maxtme et minimo inter- 
vallo insperata felicitas dici omnes consentiunt. Schol. é£aí- 
φνης xal ἀπροσδόκητος interpretans verba δι᾽ ἐλαχίστου et ἄπροσ- 
δόκητος οΟηϊπηοίδ legisse non videtur, ut μάλιστα ἀπροσὸ. καὶ óc 
ἔλαχ. scriptum fuisse veri simile fiat. Correctura Herwerdeni et 
Weilii verba μάλιστα xoi post 840g transponentium sermonis 
duritiem non levat. In iis quae proxime sequuntur τὰ πολλὰ no- 
minativum esse Krueg. recte statuit [ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ, schol]; sed 
haud dubie εὐτυχοῦνται scribendum est (cf. VII, 77, 3: ἱκανὰ --- 
τοῖς — πολεμίοις ηὐτύχηται), qua re haec sententia fit: ἃ τοῖς 
ἀνϑρώποις κατὰ λόγον εὐτυχοῦνται, τὰ πολλὰ ἄσφαλέστερά ἔστιν κτλ. ; 
de plurali efr. V, 26, 2; 75, 2; II, 8, 2; VIII, 10, 1 (Krueg. 
ad I, 58, 1)! Idem quaesivit Badhamius audacius εὐτυχοῦσιν 
scribens. — 8 6 Laur. cum plurimis (πάντες γὰρ) ópiv exhibet, 
quod certe scriptura Vatic. (ἡμῖν) non deterius est, cf. adnot. 
Arnoldi. — S 7 in partic. ve, quam eodd. omnes praeter G. 
solum post ózó exhibent, an γε lateat dubito. — In 8 8 scri- 
bitur τῆς ἔπειτα προσόδον, δι ἣν ἰσχύομεν, τὸ λοιπὸν στερήσεσθϑε, 
cui sermonis abundantiae Ullrichius ἐκεῖϑεν scribens mederi co- 
natus est; sed haud dubie hie vocabulum ἐπετείας vel ἐπετείου, 
utrumque Atticum, latet, quam correcturam et Herwerd. et Weilium 
oceupasse video. 

40, 1. οὔκουν δεῖ προϑεῖναι ἐλπίδα οὔτε λόγῳ πιστὴν κτλ.]} 
σροοσϑεῖναι consensus Laur. et Vatic. praebet; nec tamen mul- 
tum in tali re valet librorum auctoritas, cum saepissime praepp. 


' Hanc coniecturam quodam modo locus VI, 13, 1: ἐπιϑυμίᾳ μὲν ἐλάχι- 
ota κατορϑοῦνται, προνοίᾳ δὲ πλεῖστα confirmat, ubi Goellerus inutiliter singu- 
larem restitui iussit. 


99 


790- et προσ- inter se permutentur (velut 42, 3 libri meliores 
praeter Laur. προσκατήγ. perverse habent, hic codex rursus 
44, 9 προσϑεῖσι pro προϑεῖσι exhibet). Sed notio imponendi, 
addendi hic, opinor, aptior quam notio proponendi est, sicut 
Soph. O. R. 1460 ed. Dind. (1426) μέριμναν προσϑέσθϑαι (curam 
suscipere) scribitur (Elmsleius προϑέσϑαι scripsit). Contra c. 45, 3, 
ubi de poenis hominum deterrendorum eausa constitutis, non 
iniunctis agitur, contra consensum codd. προτιϑέντες scribendum 
esse (cum Kruegero) existimo, cf. 8 1: ζημία πρόκειται et S 3: 
κεῖσθαι αὐτὰς. --- Optimo iure Stahlius c. 38, 2 (τῷ λέγειν. πιστεύ- 
σας — ἢ κέρδει ἐπαιρόμενος) coll. adiectivum πιστὴν defendit; 
sed eum vocabulum ἐλπίδα ad ὠνητὴν relatum non de ipsa spe, 
sed de ea re quae speratur dietum sit, ut conceinnitas sermonis 
servetur, πιστὴν non freiam valere statuendum est; id potius 
signifieat, quod persuadendo pervcinci potest, ut pro ἔἘπειστὴν 
positum sit (cf. 43, 2: τὸν — τὰ δεινότατα βουλόμενον πεῖσαι, 
Aristoph. Nub. 77 |Herwerd., qui πειστὴν coniecit], Hom. Od. 
ΧΙ, 456), quod verbum Attici non usurpabant. Verbalem adiec- 
tivi πιστὸς significationem non omnino evanuisse forma ἐπιϑόμην 
titulis comprobata (v. Meisterh. gr. inscr. Att. p. 87) veri simile 
fit. — In 8 3, ubi of τε τέρποντες λόγῳ δήτορες scribitur, óc rooec 
delendum esse suspicor; similiter c. 38, 3 pro ἑτέροις in Laur. 
toig ῥήτορσι irrepsit. Hic codex solus in 8 4 ἕν τε ξυνελὼν, quod 
recte Stahlius pro ὃν δὲ £. coniectura posuit, exhibet. — 8 5 
recte in Laur. seribitur ὃ μῶν. 

42, 3. χαλεπώτατοι δὲ καὶ oi ἐπὶ χρήμασι προκατηγοροῦντες 
x14.] male Herwerd. correcturam Badhamii xy. δ᾽ ἐκεῖνοι oi κτλ. 
recepit; nam partic. xai, quamquam loco insolito posita est, 
quin vim intendendi habens ad superlativum pertineat, non dubi- 
tari potest; idem Stahlius demum vertens statuisse videtur. Cf. 
adn. Krueg. ad I, 95, 4. — 8 4. ἐλάχιστα γὰρ ἂν πεισϑεῖεν áuag- 
távew] libri πεισϑείησαν ἅμ. exhibent. Frustra transitus a singu- 
lari (πλεῖστ ἂν ὀρϑοῖτο, sc. ἡ πόλις) ad pluralem numerum factus 
loeis 72, 3; VIII, 72, 2 collatis defenditur, quippe qui admodum 
nullam sententiae perverse intellegendae occasionem praebeant, 
neque per concinnitatem sermonis σπείσειαν, id quod Class. con- 
lecit, scribere licet. Haud dubie igitur recipienda est Madvigii 
eoniectura πεισϑείη ξυναμαρτάνειν (adv. crit. I p. 315, ubi lapsu 

7* 


100 


ealami συναμ. scriptum est), quae e. 48 extr. (ξυνεξήμαρτον) 
plane comprobatur. 

48, 2. De scriptura βουλευόμενον, quam meliores codd. 
praeter Laur. praebent, cf. ad VII, 72, 2. — 8 4. ὑμῶν τῶν 
óc. ὀλίγου σκοπούντων editores in eo consentiunt, quod haec 
verba de tempore («per breve tempus», Stahl.) non tropice de 
Joco posita esse volunt; sed hoe verbis quae praecedunt: τι 
ἡμᾶς περαιτέρω προνοοῦντας pessime convenit. Sententia haec 
est: qui per breve spatium, non longe prospicitis («deren ge- 
sichtskreis beschrünkt ist»), cf. VII, 71, 3: δι ὀλίγον γὰρ οὔσης 
τῆς Üfac; cives enim impune (ἀνεύϑυνοι) peccabant. — In 8 5, 
ubi Stahlius vr ἂν pro ἥντινα scripsit, scriptura a Madvigio 
proposita ἤν τινα, quam (fortasse correetura) Vatic. exhibet, 
praeferenda esset, nisi et numerus plur. (τινὰ) pro singul. positus 
(v. Stahlii adn. crit.) et magis etiam verba ἔστιν ὅτε, quae post 
τινὰ prorsus otiosa essent, offenderent. Ad verbum τύχητε Krueg. 
recte ex iis quae sequuntur ζημιοῦντες supplendum esse putabat, 
sicut Demosth. IX, 54 κελεύοντες (cf. Rehd. ind. s. v. τυγχάνω) 
audiendum est. ([Gertzius ἤν τι ἀτυχῆτε conicit.] — In fine capitis 
nescio an a? πολλαὶ οὖσαι &. scribendum sit; minime enim ἢ. 1. 
partic. εἰ, etiamsi idem atque ὅτι (cf. 9, 2) valere existimatur 
(Stahl), convenit. Vallam tanquam αὖ legerit vertisse Krueg. 
adnotat. 

44, 3. - τοῦτο ὃ μάλιστα Κλέων ἰσχυρίζεται x14.] hunc locum 
sic vertit Stahlius: quod ad id attinet quod cet. et eodem 
modo Class. explieat, cuius tamen usus nullum satis simile 
exemplum e Thucydide protulerunt; sed melius Poppo et Krueg. 
τοῦτο Obiectum participii ἀντισχυριζόμενος esse statuerunt, ut uni- 
verse rationem utilitatis («den gesichtspunkt des nützlichen») 
significet. 

45, 1 nescio an exquisitius in Laur. ζημίαι πρόκεινται de 
poenis in singula quibusque delicta constitutis scriptum sit; nam 
quo modo singul. in plur. corrumpi potuerit, haud facile intelle- 
gitur. — 8 3. zagafawouévov δὲ τῷ χρόνῳ — ἀνήκουσι" καὶ 
τοῦτο ὅμως παραβαίνεταιϊ valde dubito rectene poenas íran- 
scendere (i. e. neglegere) dicatur; quod si ita esset, ad παρα- 
βαινομένων ex iis quae praecedunt τῶν ζημιῶν supplendum esset 
(gloss. Lugd.), qua in interpretatione genetivus quoque paullum 
offenderet. Sed dicitur ἀδικεῖν ἀδίκημα, qua sermonis consue- 


101 


tudine etiam locutio παραβαίνειν ἀδίκημα gigni potuit (cf. V, 
16, 1: τὴν.. κάϑοδον παρανομηϑεῖσαν; 9, D: τὰ xAfupata . . à .. 
ἀπατήσας, et Madv. synt. 8 26 a), qua re fit ut τῶν ἀδικημάτων 
audiendum esse putem. Quod sequitur τοῦτο, mire Stahlius 
idem atque τὸ ἐς τὸν ϑάνατον τὰς πολλὰς ἀνήκειν esse dixit, quod 
nulum sanum sensum habet; scribendum est: ταῦτα i. e. ἑαίία 
tamen facinora (quorum poenae usque ad mortem processerunt) 
committuntur. Eadem permutatio verborum τοῦτο et ταῦτα VII, 
79, 5; VIIL 19, 1 invenitur. Kruegeri coniectura xà» τούτῳ 
ne obscurior sit vereor. — Infra (8 4) ubi legitur αἱ δ᾽ ἄλλαι 
ξυντυχίαι xvÀ., sive ὀργῇ (codd.) sive ὀργὴν (Stahl.), sc. παρέχουσα, 
seribitur, tenor sermonis interruptus est; cum autem notio ὀργῆς 
propius ad notiones τόλμης et πλεονεξίας accedat, illud autem 
ἀνήκεστόν τι κρεῖσσον melius eum notionibus ἀνάγκης et ὕβοεως 
eoniungatur, δογὴν praeferendum esse videtur. "Verba τῶν ἄν- 
ϑρώπων, quae Stahlius seclusit, mire posita sunt illa quidem, 
sed interpretamentum non sapiunt, et nescio an his ipsis additis 
pron. ἑκάστη facilius ad vb. ξυντυχίαι referatur. — In 8 5 scrip- 
turam ἐπιβουλὴν a cod. M. solo praebitam non modo locus 
I, 93, 6 commendat, sed etiam c. 45, 1: τῷ ἐπιβουλεύματι. — 
In 8 ὁ Laur. περὶ τῶν μεγίστων τε praebet, quod quanquam 
partic. ze insolite collocata est aspernari vix licet, ef. IV, 80, 1; 
VIII, 90, 5. | 

46, 2. ἤν τις xai ἀποστᾶσα πόλις γνῷ μὴ περιεσομένη] edi- 
tores in partic. xai, quam codd. quidam pessimae notae omise- 
runt, explicanda haerent. Stahlius etiam post defectionem vertit, 
nullo sano sensu; Kruegerus xai ad 7j» rettulit, locum IV, 
902, 2 conferens, ubi εἰ xai etiamsi valet, quae significatio hic 
minime apta est. Melius Classenius interpretatur: «auch wenn 
der Abfall geschehen (nicht bloss beabsichtigt) ist»; nempe illud 
particula significat, defectionem re vera effectam esse, etiamsi 
civitas se superiorem non fore suspicata sit; cf. ad VII, 23, 2. 
— In 8 5 nihil est cur scriptura Laur. τοὐναντίον (codd. A. B. F.: 
τἀναντία) repudietur, cf. c. 58, 4. 

49, 1. δηϑεισῶν δὲ τῶν γνωμῶν τούτων μάλιστα ἀντιπάλων 
πρὸς ἀλλήλας] Vallam melius iníer se maxime conírariae ver- 
tisse puto quam recentiores, qui ἀντυτάλων aequalium, aequi 
ponderis valere statuunt. Nam quod Thucydides saepius adiec- 
tivum hac insolita significatione posuit, non ideo usitatissima 


102 


(cf. lexx.) illi abiudieanda est, quae fortasse etiam IV, 120, 2 
invenitur; accedit, quod insolenter hic πρὸς ἀλλήλας additum 
est, cum alias adiectivum absolute ponatur. Adverbium ὅμως, 
quod varie interpretantur editores, quin corruptelam occultet 
non dubito; fortasse Thucydides ὁμοίως (i. e. οὖχ ἧσσον, pa- 
riter) scripsit, quo civium Atheniensium in suffragiis ferendis 
eandem quam oratorum in sententiis propenendis diversitatem 
fuisse significaret. 

91, 2. ἐβούλετο δὲ Νικίας τὴν φυλακὴν — εἶναι, τούς ve Πελο- 
ποννησίους ὅπως μὴ ποιῶνται κτλ. accusativum locis ἃ Classenio 
adlatis parum defendi, Stahlio prorsus assentior; quod autem 
ipse σκοπῶν ante ὅπως excidisse suspicatus est, satis facile fieri 
potuit hoe quidem, sed cum ea quae infra sequuntur: τοῖς τε 
Μεγαρεῦσιν κτλ. a verbis τὴν qváaxi»v εἶναι pendere necesse 
sit, prius quoque membrum cum his coniunctum esse veri 
similius est; Krueg. σκοπεῖν coniecerat. Τῶν τε Πελοποννησίων, 
quod nimis a librorum memoria discedit, scribere non audeo; 
sed fortasse Thucydides vo? ve Πελοποννησίου scripsit, quod 
propter insolentiam vocabuli facillime corrumpi potuit. Similiter 
V, 3, 4 τὸ Πελοποννήσιον et VIII, 2, 4 τὸ Σικελικὸν posuit, nec 
σοιῶνται quod sequitur ullam offensam habet. Herwerd. auda- 
ciorem coniecturam Badhamii ἔς ve Πελοποννησίους recepit, quae 
etiam ob artieulum omissum minus placet; sequitur enim τοῖς 
τε Μεγαρεῦσιν. — Quod scribitur olov xal τὸ πρὶν γενόμενον, edi- 
tores, praesertim qui articulum non ad adverbium, sed ad par- 
ticipium pertinere statuerent, coniecturam Kruegeri ró» non re- 
cepisse miror. 

ὅδ, 2. εἰρημένον ydo ἦν αὐτῷ »1:4] adnotat scholiastes: 
ἀντίπτωσις, ἤτοι alviatod) ἀντὶ γενικῆς. ἀντὶ τοῦ εἰρημένου γὰρ αὐτῷ 
εἶπεν, qua adnotatione perductus Cobetus (ad Hyper. or. fun. 
p. 68), quem secutus est Herwerd., verba γὰρ ἦν delevit. Sed 
cum scholiastes ipse γὰρ in exemplari suo invenisse videatur, 
hoe spurium vix est; potius verbum ἦν, quod ille omisit, in 
suspicionem vocare licet, et fieri potest ut hoc in codd. nostris 
inculeatum sit; de verbo εἶναι omisso cf. Krueg. gramm. ὃ 62, 1 
adn. 6 et VII, 77, 6, ubi εἰρημένον pro accusativo absoluto 
positum esse vix erediderim, cum sic potius ἀπαντᾶν τε κτλ. 
Thucydides positurus fuerit. Inculeatum ἦν esse VII, 69, 2 veri 
simile est, quod recte, opinor, Vatic. solus omittit. Scholiastes 


108 


igitur verba εἰρημένον γὰρ αὐτῷ (sc. ἦν) male intellexisse videtur. 
— Infra in S 5 scribitur προτάξαντες σφῶν αὐτῶν "A. xvÀ, quae 
verba suae causae patronos constituentes Stahlius vertit; sed 
collocatio verborum potius suadet, ut σφῶν αὐτῶν cum iis quae 
sequuntur coniungentur (cf. adn. Class.) Hoc facto, cum de 
Plataeensibus patronum suae causae constituentibus προταξάμενοι 
legitimum futurum fuerit, προστάξαντες (sc. simeiv) scribendum 
esse facile apparet; de praeposs. zoo- et προσ- permutatis cf. 
adn. ad .40, 1. 

903, 1. xal à» δικασταῖς oix àv ἄλλοις δεξάμενοι κτλ. emen- 
dationem facillimam Kruegeri à» pro i» scribentis ab editoribus 
praeter Herwerd. male repudiatam esse duco. Maxime enim, 
si seriptura vulgata retinetur, iteratio praepositionis offendit, 
quae nullis exemplis ex Thueydide petitis satis comprobatur; 
nam loco VI, 82, 4 (ἐπὶ τὴν μητρόπολιν ἐφ᾽ juác) quem affert 
Stahlius, in appositione repetitur, cum nostro loco pron. ἄλλοις 
dativo δικασταῖς attributi vice fungens additum sit. ^ Accedit, 
quod in hac scriptura, ut concinnitas in temporibus verborum 
salva sit, partiec. οἰόμενοι et ἡγούμενοι iungenda sunt, huic porro 
participium δεξάμενοι subiungendum est (cf. Stahl), quo fit ut 
et oratio obseurius iusto procedat et δεξάμενοι γενέσθαι nihil 
aliud quam γενόμενοι (— εἰ γενοίμεϑα) valeat. Sin autem ἂν — 
δεξάμενοι scribitur, hoc idem fere quod δεχόμενοι valebit itaque 
partic. praecedenti οἰόμενοι optime respondebit. -— Quod infra 
(S 2) in codd. scribitur: ᾧ τὰ μὲν ἀληϑῆ ἀποκρίνασθαι ἐναντία 
γίγνεται, τὰ δὲ ψευδῇ ἔλεγχον ἔχει, membro posteriore satis ostendi 
puto, τὰ — ἀληϑῇ subiectum verbi γίγνεται esse (cf. Krueg.); 
quod si ita est, nulla causa ἐναντίον scribendi (Class.) erit (de 
infin. ἀποκρένασϑαι cf. Krueg. gramm. S δῦ, 3 adn. 7). Mire 
Stahlius, Classenium sane sequens, ἀποκρένασϑαι ἐναντία γίγνεται 
dici potuisse ex ea re colligit, quod Thucyd. I, 125, 2; III, 
88. 1 post ἀδύνατα ἦν infinitivum posuit, quae locutio plane 
diversa est. Vulgatam sic verto: ad quam (interrogationem) 
vera pro responso dicta adversa (i. e. periculosa) sunt, falsa 
aulem se ipsa refellunt. — 8 4 nescio an rectius in Laur. 
solo λέξεται (cett. λελέξεται) scriptum sit, quae forma tribus 
locis tragicorum (Soph. O. C. 1186; Eur. Alec. 322, Hec. 906) 
satis comprobatur.  Stahlius ad futurum exactum tuendum 
Krueg. gramm. 8 53, 9 adn. 3 confert (εἰρήσεται τἀληϑὲς et 


104 


simm.); sed simplex h. 1. multo aptius est, cf. I, 73, 3: 
ῥηϑήσεται. | 

66, 2. ὀρϑῶς ἐτιμωρησάμεϑα κτλ. Laur. ὀρϑῶς τε &up. ex- 
hibet, quod recipiendum esse puto, ut partic. re ad ea quae 
infra sequuntur: xai νῦν οὖκ ἂν εἰκότως κτλ. referatur; de verbis 
δι᾽ αὐτοὺς cf. ad VII, 42, 4. — 8 3. εἰ γὰρ τῷ αὐτώτα χρησίμῳ 
ὑμῶν ve καὶ ἐκείνων πολεμίῳ τὸ δίκαιον λήψεσϑε] locus difficilli- 
mus needum satis explanatus.  Offendunt, ut de verbis ipsis 
prius dicam, et insolita collocatio particularum τε καὶ, quae 
nullis locis confirmatur (II, 71, 1, locum apud Thueydidem minime 
mirum, frustra affert Stahlius), qua tamen difficultate si Lauren- 
tianum partic. re omittentem sequamur liberemur, et omissio 
artieuli in membro secundo facta, qua in re plane dissimilis 
est locus Demosthenis (XVIII, 31) a Class. adlatus, ubi duo 
voeabula eiusdem rei uno articulo comprehenduntur (cf. eiusd. 
XXIII, 17). eum nostro loco de duabus rebus inter se diversis 
agatur; aecedit, quod articulo non repetito adverbium αὐτίκα 
praepositum nullo sensu etiam cum ἐκείνων πολεμίῳ iungendum 
est. Τὸ ἐκείνων πολέμιον hostile illorum odium esse volunt, 
quae significatio et insolita et valde mira est. Krueg. simili- 
tudine loci IV, 17, ὃ adductus πολεμίως scribi iussit, et habet 
sane haec scriptura quo commendetur, etsi hic adv. πολεμίως 
satis otiosum est; itaque fortasse melius πολεμίῳ ex πολεμίων 
ortum, hoc vero glossema pronominis ἐκείνων adscriptum esse 
putabimus. — ὃ 5 post verba εἰ doa ἡμάρτηται manus sec. Laur. 
τι inseruit, non male, cum ἦ ἁμαρτία vix audiri possit. 

δ, 1 verbum ἐπιγνῶναι, cui notio aliquid novi, aliquid 
praeterea decernendi (cf. 1, 70, 2; 11, 67, 11) inest, parum 
convenit, et περὶ ἡμῶν γνώσεσθε μὴ τὰ εἰκότα praecessit. Prae- 
positio fortasse dittographia litt. praecedentium (στο irrepsit. ἃ 

08, D. ἱερά τε ϑεῶν — ἐρημοῦτε xai Üvoíac v. π. τῶν εἶσα- 
μένων καὶ κτισάντων ἀφαιρήσεσϑε! Stahlius, quia ἐρημοῦτε pro 
futuro contracto poni potuisse negat, ἐρημοῦντες scribit, ut καὶ 
etiam vertat et genetivum τῶν εἰσαμένων καὶ κτισάντων cum 
verbis ϑυσίας τὰς πατρίους iungat (sacrificia patria ab eis, qui 


! 8 4 in Laur. perverse ὠφέλει scriptum est; in contrariam partem 
peccaverunt librarii I, 78, 2, ubi ὠφέλει rescribendum est: sí (quidem) quid 
conducebat, quod periclitabamur (ἐκινδυνεύετο). 


105 


ila [delubra| fundacerunt et condiderunt, insütuta). 868 
quam membrorum aequabilitatem sermoni inesse ille contendit, 
ea artificiosa demum partitione constitui potest, nec. si sermoni 
inest, ultimo membro amplificato turbatur. Genetivum τῶν εἷσα- 
μένων durissime eum ϑυσίας iungi in liquido est, praesertim 
cum ad ἀφαιρήσεσϑε et genetivus et accusativus requirantur, et 
obiecto personali difficillime caremus. Apparet, Thucydidem 
eandem rem duabus rationibus ita pronuntiavisse, ut et religio- 
num et cultorum rationem haberet; nam Plataeensibus inter- 
fectis οἱ delubra deorum destitui (i. e. cultoribus orbari) et 
conditores (i. e. Plataeenses, qui iura conditorum retinebant) 
sacrificiis privari (i. e. ne sacrificia facerent impediri) necesse 
erat (cf. adnot. Popp.). Neque tamen futurum contractum verbi 
ἐρημοῦν locis ἃ Classenio adlatis satis comprobatum est, ut for- 
tasse recte Herwerd. ἐρημώσετε scribi iusserit. 

69, 2. ϑεοὺς τοὺς ὁμοβωμίους xal κοινοὺς τῶν Ἑλλήνων] 
Stahlius Dukerum secutus eos deos intellegendos esse putat, 
«quibus communiter in eadem ara sacra fiunt»; qua in re nulla 
eausa erat, cur eos Plataeenses testarentur. Sed melius scho- 
liastes interpretatur: τοὺς τιμωμένους ἕν τοῖς αὐτοῖς καὶ ὁμοίοις 
βωμοῖς i. e. quibus universi Graeci in iisdem aris (velut Olym- 
piae, Delphis) vel in sua quique civitate simili modo sacra 
faciebant, ut fere idem atque quod sequitur κοινοὺς sit. Simi- 
liter intellegendum est adiectivum ὁμωχέτης (IV, 97, 4), quod 
σύνναος et ὁμωρόφιος Suidas et Photius interpretantur. — Verba 
quae proxime sequuntur: μὴ ἀμνημονεῖν ἱκέται γιγνόμεϑα ὑμῶν 
τῶν πατρῴων τάφων sic fere vertunt editores [Class. solus 
μὴ ἀμνημονεῖν ad προφερόμενοι durissime refert]: ut ne obltvi- 
scamini eorum (sc. τῶν δρκων), sepulcris patrum vesiírorum 
supplices sumus, quae nec Graeci nec humani sermonis esse 
videns Cobetus (nov. lect. p. 346) post ὑμῶν praepos. πρὸς 
addendam esse censuit. Sed hae audacia minime opus est, 
eum poetae, quos sequitur Herodotus (VI, 68: oe μετέρχομαι τῶν 
ϑεῶν εἰπεῖν), genetivum nudum verbis precandi adiungant (cf. 
Madvig. synt. 8 61 b adn. 2,) et ἱκέται γιγνόμεϑα ὑμῶν idem 


! Hanc praepositionem I, 74, & ante ὑμᾶς excidisse veri simile est (cf. II, 
83, 1); mire enim verba ἀλλὰ καϑ' ἡσυχίαν ἂν αὐτῷ προεχώρει và πράγματα 


T" ? 


ἦ ἐβούλετο sententiae praecedenti de Lacedaemoniis positae opponuntur. 


106 


quod ἱκετεύομεν ὑμᾶς valeat. Αα verbum ἀμνημονεῖν subiectum 
ὑμᾶς ex iis quae praecedunt: ὑμᾶς --- πεῖσαι τάδε audiri vix 
licet, ubi obiectum verbi σεδῖσαι est. — S 8. τὸν ξυντυχόντα κίνδυνον] 
«ὃς ἂν ξυντύχῃ, als futurum exactum» adnotavit Kruegerus; sed 
melius seripseris ξυντυχόντ᾽ ἂν (ὃς ἂν ξυντύχοι), quoniam peri- 
eulum quod eveniet, non quod antequam fiat electio (ἐλέσϑαι) 
evenit, significatur (de collocatione ef. Dem. XXIII, 15).! 

60. oí δὲ Θηβαῖοι — παρελϑόντες ἔφασαν κτλ. potius zoooc- 
ελϑόντες scribendum esse (cf. I, 72, 2), Ullrichium iam intel- 
lexisse video. 

61, 1. ei xai αὐτοὶ βραχέως ---- ἀπεκρίναντο] offendit verbum 
nullo subiecto addito positum, ut oratio eorum quae proxime 
praecesserunt ratione non habita vix intellegi possit; itaque 
suspicor οὗτοι scribendum esse, quod pronomen de reis op- 
time convenit (isti), cf. 8 2. [1π idem Gertzius inciderat.] — 
In 8 2 ex Laur. rescribendum est: (διάφοροι ἐγενόμεϑα) τὸ 
πρῶτον (ab initio). 

62, 3. καὶ τῷ σωφρονεστάτῳ ἐναντιώτατον «modestissimo 
cuique (retp. cuique optime temperatae) maxime contrarium » 
vertit Stahlius; neque tamen quid sibi hie illa comparatio pro- 
portionalis, ut hodie dicunt, velit explicavit, et plane aliter 
positus est superlativus Xen. Memor. 1, 2, 53 (τοῦ οἰκειοτάτου 
ἀνθοώπου i. e. hominis vel familiarissimi), quem locum ille 
affert. Krueg. τῷ σώφρονι τρόπῳ audacius coniecit, Herwerd. 
τῷ σώφρονι πάντων; equidem τῷ σωφρονεστέρῳ scribendum esse 
suspicor (de compar. cf. VIII, 48, 6: βιαιότερον et VIII, 24, 5 
παρὰ τὸ ἀσφαλέστερον, ubi unus codex non deterrimus ἀσφαλέ- 
octavo» praebet; [Demosth.| LIX, 111 fortasse recte Heiskius 
σωφρονέστεραι (codd. σωφρονέσταται) scribendum censuit); certe 
duobus superlativis proxime sequentibus facilius errari poterat. 

63, 2. τῆς — ξυμμαχίας γεγενημένης, ἣν αὐτοὶ μάλιστα προ- 
βάλλεσϑε' ἱκανή ye ἦν κτλ.} asyndeton vereor ut partic. γὲ posita 
defendere possit. Nam locorum quos afferunt (I, 40, 4; 70, 2; 
VI, 86, 3) omnium plane alia ratio est, ubi duo membra per 
particulas μέν ye — δέ inter se opponantur. Reiskius 7] ἱκανή 


! Jdem mendum Demosth. XXIII 17 corrigendum est, ubi particc. 
φοβηϑεὶς xai φυλαξάμενος vim praeteriti habentia ineptissima sunt; scriben- 
dum est: ó τοῦτο τὸ ψήφισμ᾽ ἂν φοβηϑεὶς (1. e. ὅστις v. v. yy. ἂν φοβηϑείη) κτλ. 


107 


ye seripsit, sed facilius, opinor, ye ex partic. γὰρ, quam unus 
cod. deterrimus exhibet, oriri potuit. — Infra (S 4) verba in 
codd. tradita: καίτοι τὰς ὁμοίας χάριτας ... ἐς ἀδικίαν δὲ ἀποδιδο- 
μένας hune fere sensum habent: parem gratiam non referre 
turpius.est quam gratiam cum iniuria, non referre. MWecte 
Kruegerus (cum schol., qui 4eíze ἣ οὔ adnotat, et Valla) vidit, 
diversissimam sententiam requiri: parem gratiam non referre 
minus (turpe est quam gratiam tniusíam referre, et in eandem 
sententiam Campius (conjectt. p. 17) xaíro οὐ τὸ τὰς ὁμοίας 
χάρ. xtA. coniecit; inepte enim gratia non relaía et gratia 
cum iniuria non relaía inter se opponuntur. Sed suffecerit 
fortasse ἦ pro ἢ scribere, quo facto haee sententia oritur: 
(verendum tamem est, ne i. e.) ia (amen potius se res habet, 
ut (beneficio) parem gratiam, quae cum iustitia quidem con- 
tracta sit, sed cum iniuria reddatur, referre turpius sil 
(quam gratiam non referre). Verbis rdc ὁμοίας χάριτας ante- 
positis cum maiore quadam gravitate ad ἴσην τὴν χάριν (8 4 in.), 
quam sese rettulisse praedicabant Plataeenses, respicitur. . 

64, 1. ἀλλ᾽ ὅτι οὐδ᾽ ᾿Αϑηναῖοι, ἡμεῖς δὲ κτλ. sic Stahlius e 
codd. B. E. F. M. edidit, cum eodd. A. C. α. ὑμεῖς δὲ praebeant, 
quae seriptura an praeferenda sit dubito. Dicit ille nihil esse, 
eui ὑμεῖς oppositum sit, sed hoc in adiectivo quod praecedit 
μόνοι (8c. Βοιωτῶν) latet, et subiectum ideo repeti necesse erat, 
quia ᾿4ϑηναῖοι interpositum erat, ne participium βουλόμενοι ad id 
vocabulum referretur. Verba τοῖς δὲ de Graecis dicta esse inepte 
adnotavit scholiastes; immo pronomina τοῖς μὲν — τοῖς δὲ (alits 
— altis) universe posita Plataeenses in sociis eligendis hominum, 
non causarum rationem habuisse significant. Ceterum nulla in 
re magis quam in pronominibus ἡμεῖς et ὑμεῖς permutandis li- 
brarios peccavisse satis constat. ! 


.  ! Qualis est loeus I, 33, 3: τοὺς Κορινθίους — προκαταλαμβάνοντας ἡμᾶς 
γῦν ἐς τὴν ὑμετέραν ἐπιχείρησιν, ἵνα μὴ — μηδὲ δυοῖν φϑάσαι ἁμάρτωσιν, ἢ 
κακῶσαι ἡμᾶς ἢ σφᾶς αὐτοὺς βεβαιώσασθαι, ubi particulas ἢ --- ἢ pro μήτε — 
μήτε positas esse putavit Classenius, quibus significaretur, Corinthios duas 
res simul egisse, ut et Corcyraeos malis afficerent et se ipsos confirmarent, 
quod ad sententiam satis aptum est; sed cum aliis locis (cf. adnot. Stahlii) 
tum vero loco Sophoclis (El. 1819 sqq.): ὡς ἐγὼ μόνη οὐκ ἄν δυοῖν ἥμαρτον" 
ἢ γὰρ ἄν καλῶς ἔσωο᾽ ἐμαυτὴν ἢ καλῶς ἀπωλόμην veri multo similius fit, 
particc. ἢ — ἢ disiunctionem significare, tamquam si δυοῖν ϑατέρου scriptum 


108 


60, 3. καὶ ἐς τὴν αὑτῶν πόλιν φιλίως, o? πολεμίως κομίσαν-- 
τες] φιλίους, ob πολεμίους haud dubie scribendum est (quam 
eorrectionem  Steupium [quaestt. Thuc. p. 84] praeoceupasse 
video); neque enim de animo eorum Plataeensium, qui Thebanos 
introduxerunt, sed de Thebanorum, qui introducti sunt, sermo 
est (cf. 8 2: sl.. τὴν γῆν ἐδῃοῦμεν ὡς πολέμιοι) neque adverbia 
ad obiectum, non ad subiectum referri licet. Thucydides nus- 
quam alibi de hominibus φίλιος posuit ille quidem; sed Plato 
(Symp. p. 221 b) τοὺς φιλίους et τοὺς πολεμίους inter se opposuit, 
quem usum posteriores seeuti sunt, vid. Dem. XXIII, 56 et lexx. 
— In versiculo sequenti quod scribitur: τούς τε ὑμῶν χείρους 
μηκέτι μᾶλλον γενέσθαι, nonnihil adverbium μᾶλλον (χείρους δη- 
λονότι, Schol.) apud comparativum positum offendit, sed magis 
etiam ἔτι, quod possitne ab negatione seiungi et ad μᾶλλον re- 
ferri («noch mehr», Krueg.), qua ratione sola acceptum sensum 
aliquem habet, valde dubito. Latet in γενέσθαι, opinor, verbum 
aliquod vi verbi ἰσχύειν praeditum et ad ea quae sequuntur: τὰ 
ἄξια ἔχειν conveniens; sed in praesentia nullum paulo aptius 
elicio. | 

66, 1. κατὰ τὰ πάντων Βοιωτῶν πάτρια] in Laur. scribitur: 
xarà τὰ τῶν zx. B. π., quod restituendum est, cf. 65, 2: τὰ 
κοινὰ τῶν πάντων B. πάτρια. — 8 2. ὑποσχόμενοί τε ἡμῖν ὕστε- 
gov μὴ κτενεῖν παρανόμως διεφϑείρατε] adverbium ὕστερον aut 
eum partic. ὑποσχόμενοι aut cum infin. χτενεῖν iungi licet, quorum 
utrumeunque fit plane supervacaneum erit; itaque potius post 
verba μὴ κτενεῖν transponendum est, ut ad διδῳϑείρατε referatur, 
cf. in 8 3: τῶν ἀνδρῶν τὸν ὕστερον ϑάνατον. |Idem Gertzius 
viderat.] — In 8 3 eum in dubio versetur, utrum verba xai 
ταῦτα cum vbb. τρεῖς ἀδικίας iungenda (Stahl.) an adverbialiter 
accipienda (Krueg.) sint, fortasse ταύτας scribendum est (cf. 
Madv. synt. 8 11 adn. 1). 


sit (cf. schol). Iam quam oppositionem duobus membris inesse dicit Stahlius, 
artificiosior est quam quae Thucydidi obtrudi possit, cum Corinthios etiam 
Corcyraeis fractis se ipsos confirmaturos fuisse appareat. Itaque ὑμᾶς scri- 
bendum esse suspicor, ut haec loci sententia fiat: neve prius (quam vos 
aggrediantur, ἐς τὴν ὑμετέραν ἐπιχείρησιν) duobus excidoant, quin aut (nobis, 
Coreyraeis fractis) vos debilitent aut (Corcyraeis sibi adiunctis) se ipsos 
confirment. Similitér II, 11, 9, cum ἕπεσϑε sequatur, haud dubie ὑμῖν αὖ- 
voic scribendum est. 


109 


647, 5 παρενόμησαν, quod Herwerd. pro παρηνόμησαν recte 
scripsit, in Laur. extat. — In 8 7 potius πρὸς τοὺς ξύμπαντας 
(rdc) διαγνώμας ποιήσησϑε scribendum est, cum τὰς propter si- 
milem verbi praecedentis terminationem excidere facile potuerit! ; 
artieulum hie in re τοῖς ἡγεμόσι sollemni aptissime poni, facile 
omnes concedent. Inutiliter Herwerd. tacitus πρὸς τὸ ξύμπαν τὰς 
διαγνώμας. κτλ. scripsit, cf. adnot. Kruegeri.* 

68, 1. καὶ ὅτε ὕστερον ἃ -— προείχοντο αὐτοῖς κοινοὺς εἶναι 
xav ἐκεῖνα ὡς οὐκ ἐδέξαντο, ἡγούμενοι κτλ.] hanc codicum serip- 
turam servari non posse omnes fere consentiunt. Heilmannus 
à delevit, quem secutus Stahlius etiam post ὡς particulam δ᾽ 
inseruit, ut διότι... ἠξίουν et ἡγούμενοι iuxta ponerentur; equidem 
verbis διότι... τε... ἠξίουν verba xai .. ἡγούμενοι (de mutatione 
in partic. facta cf. I, 1, 1) respondere potius putaverim, quod 
una littera deleta per reliquum sermonem fieri licet, si locum 
sie seribemus: xal, ὅτε ὕστερον, ἃ ---- προείχοντο αὐτοῖς, κοινοὺς εἶναι 
καὶ ἐκείνας, oüx ἐδέξαντο, ἡγούμενοι xvÀ. Femininum ἐκείνας ΟΡ- 
time illud τὰς παλαιὰς --- σπονδὰς sequitur, et cum ὡς saepissime 
per compendium litterae c simillimum scribatur, ex hac littera 
facile oriri potuit. Apparet, adverbium ὕστερον idcirco non azte 
eoniunctionem ὅτε positum esse, quia participio ἡγούμενοι minus 
aptum futurum fuisset, quo sententia praesens Lacedaemoniorum 
significatur. [n eandem coniecturam Badhamium incidisse video; 
qui praeterea ut iam Poppo ὅτι pro ὅτε scripsit, quod fieri vix 
necesse est. Nec magis necessarium est ὃ προείχοντο (Herwerd.) 
seribere, cum de tota Plataeensium condicione agatur. — In 8 3 
pro ἑκατόμποδον Laur. ἑκατόμπεδον exhibet, quae forma Attica 
titulis comprobata (C. I. Att. I, 158 b 5) restituenda est; idem 
e. 75, 8 fere solus Διοσκόρων, formam vere Atticam, servavit, 
quam aliquando agnovit Stahlius (qu. gr., p. 46). Similiter ex 


! Contrarium mendum an Hyper. IIL col. XXXVI in. ubi xai ὑμεῖς 
πρόσωπόν τε ποιησάμενοι ὡς οἷόν τε κάλλιστον xai τἄλλα πάντα τὰ ἀκόλουϑα 
κτλ. scribitur, removendum sit dubito. Longe enim aptius orator dicit, et 
vultum pulcherrimum et cetera omnia ei concenientia facta esse, quae sen- 
tentia nisi articulo τὰ deleto non evadit. 

3? 8 3 rectissime Stahlius xar οἰκίας scribi iussit. Idem error I, 137, 
2 corrigendus esse videtur, ubi in Laur. solo πειϑομένῳ δ᾽ αὐτῷ χάριν ἀπο- 
μν(ησϑ)ήσεσϑαι xai ἀξίαν scribitur, quod κατ᾽ ἀξίαν esse debet, cf. VII, 77, 3. 
In ceteris particula, quae vix intellegi poterat, omissa est. 


110 


Laur. c. 99 rescribendum est "4Ayx (cett. 244.), quam formam 
auctoritates graviores (cf. adn. crit. Stahlii) tuentur. ! 

48, 3 pro τεταγμένων (collocatus) nescio an τετραμμένων 
(intentus) scribendum sit, cf. II, 40, 2; VI, 51, 1; VII, 73, 2; 
similiter VIII, 92, 4 in uno cod. τετραμμένον in τεταγμένον 
transiit. 

81, 2. λαβόντες τούς τε Μεσσηνίους ἐς τὴν πόλιν ἤγαγον iure 
Krueg. et Class. tam. eollocatione quam notione verbi λαβόντες 
offensi sunt (nam inutiliter Stahlius II, 67, 3 confert, ubi 4a- 
βόντες fere idem ac ξυλλαβόντες valet); neque tamen Classenio 
assentior, glossemati verborum εἴ τινα λάβοιεν, quae nulla explica- 
tione egent, id tribuendum esse. Potius λαϑόντες scribendum 
esse puto, cum popularibus eavendum fuerit, ne quid novi ad- 
versarii qui in urbe remansissent (c. 80, 1) Messenios acciri 
videntes suspicarentur; sed utrum participium etiam ad ἀπέκτει- 
γον referatur an hyperbaton particulae ve, quam quidem cod. M. 
Dionysii Halic. omittit, statuendum sit, non liquet. De participio 
absolute posito cf. II, 4, 4. — In S 4, ubi in codd. scribitur 
τὴν μὲν αἴτίαν ἐπιφέροντες τοῖς τὸν δῆμον καταλύουσιν, recte 
Krueg. adnotavit, crimen non parti soli optimatium, sed omnibus 
obiectum esse; sed quos locos ad vulgatam scripturam tuendam 
attulit, vix sufficiunt, ut pro τοῖς cum Madvigio (adv. crit. I p. 
316) ὅτε vel ὡς scribendum esse putem. ἴῃ iis quae sequuntur: 
ἀπέϑανον δέ τινες xai ἰδίας ἔχϑρας ἕνεκα pronomen τινὲς non 
subiectum ipsum. sed per appositionem subiecto in verbo ἀπέ- 
avo» latenti additum est (aliqua ex parie) cf. Madv. synt. 8 
50 a adn. 4. 

82, 1. xai ἐν μὲν εἰρήνῃ — πολεμουμένων δὲ κτλ.) parti- 
cipium Stahlius sic vertit: cum bello premerentur, sc. populares 
et optimates (cf. I, 37, 1), ut a.verbo πολεμεῖν id ducat et 
pariter atque oppositum οὐκ ἂν ἐχόντων genetivo casu, non da- 
tivo ideo collocatum esse, ut suapte magis vi sentehtia con- 
staret, contendat; sed offendit tamen, quod dativus ἑκατέροις 


! Etiam VI, 43, 1 e Laur. forma lonica zevrgxorrégow, quam idem VI, 
108, 2 [I, 14, 1 et 2 eiusdem manus recentior πεντηκοντουρ. scripsit] praebet, 
fortasse restituenda est, quam quodam modo titulus antiquissimus (C. I. A. 
II, 827, 6) comprobat, cfr. Meisterh. gr. p. 10. Quod si verum est, etiam 
IV, 9, 1 τριάκοντ ρου rescribendum est. 


111 


genetivum sequitur, neque genetivus absolutus οὖκ ἂν ἐχόντων 
x14. ad hunc excusandum quidquam valet, cum participium σπόολεμι. 
non huie, sed verbis ἐν εἰρήνῃ oppositum sit. Neque magis 
Snowius (act. soc. philol. Oxon. 1885) participium προκειμένης 
ante προσποιήσει excidisse suspicans satisfacit, qua in scriptura 
dativi τῇ .. κακώσει καὶ .. προσποιήσει intellegi nequeunt. Melius 
Kruegerus partic. a verbo πολεμοῦν ducens vertit: «da sie sich 
cerfeindeten (die Athener und Lakedümonier)», sed potius zo4e- 
μωϑέντων positum fuisset; Classenius satis infinite locum 510 
vertit: «wenn sie in Kriegszustand versetzt wurden». Equidem, 
ut membra alterum alteri accurate respondeant, locum 516 inter- 
pretor: cum. bellaretur, at medium verbi πολεμεῖν impersonaliter 
positum esse putem, cf. III, 6, 2; IV, 283, 2; de numero plurali 
genet. absol. cf. I, 116, 3; VIII, 44, 1, et Matth. gramm. 8 563.! 

—, 2. μᾶλλον δὲ xai ἡσυχαίτεραίϊ ad μᾶλλον ex iis quae 
praecedunt partic. γιγνόμενα audiri potest illud quidem; sed du- 
rissime hic adverbium et adiectivum copulantur, quae coniunetio 
4, 29; 13, 2 nihil offensionis habet. Nostrum locum Dionysium 
Arch. 10, 2: —- πάλαι ποτὲ γεγονότα, ἧττον δὲ xoi μᾶλλον κτλ. 
imitatum esse Bloomfieldius vidit; quo loco adducimur ut ante 
ἡσυχαέτερα adverbium ἧσσον ita excidisse putemus, ut aut ἧσσον 
ἥσυχα scriptum fuerit aut in litteris χαίτερα aliud adiectivum 
(χαλεπὰ ἡ [«an ἀτηρὰ, ἄγρια ὃ» Gertzius.]) lateat; satis enim inso- 
lenter mala tranquilla (χαλεπὰ ---- ἧσυχ.) dicuntur. — Ad verba 
quae infra scribuntur: óc ἂν ἕκασται ai μεταβολαὶ τῶν ξυντυ- 
qu)» ἐφιστῶνται Scholiastes adnotavit: óc συνέβαινεν ἑκασταχοῦ, 
qua re adductus Krueg. ἑκάστοις scribendum esse censuit (de 
dativo cf. Soph. O. R. 777), quod ad τῶν ἀνθρώπων referretur; 


! Huius similem locum I, 20, 1 afferre libet: τὰ μὲν οὖν παλαιὰ τοιαῦτα 
ηὗρον, χαλεπὰ ὄντα παντὶ ἑξῆς τεκμηρίῳ πιστεῦσαι, ubi scripturam vulgatam 
contra Kruegerum πᾶν τὶ conicientem satis tuetur Stahlius, sed minus bene 
verba χαλεπὰ ὄντα ad τὰ — παλαιὰ rettulisse videtur. Non enim rebus anti- 
quis, sed testimonio cuilibet fidem tribuere difficile esse apparet, qua re per- 
specta Reiskius πιστῶ σαι coniecit; equidem suspicor, verba χαλεπὰ ὄντα pro 
accusativo absoluto idem quod γαλεπὸν ὃν significanti habenda esse, sicut 
saepissime ἀδύνατά ἐστι Thucydides dixit, cf. VII, 44, 3: χαλεπὰ ἦν — διαγνῶ- 
va. et I, 7, 1: πλοϊμωτέρων ὄντων, IV, 20, 2: ὄντων ἀκρίτων; nec quidquam 
obstat quominus I, 78, 4 ἀδυνάτων ἂν ὄντων — ἐπιβοηϑεῖν impersonaliter posita 
esse statuamus. 


112 


sed potius ἑκάσταις, ad ταῖς πόλεσιν, de quibus agitur, relatum 
(de plur. cf. v. c. cap. 81, 3), scripsit Thucydides. Ceterum 
ante ἀνϑοώπων articulum, quem Vatic. solus exhibet, minime 
desideramus, cf. lex. Betantii; prave in eodem codice solo c. 
8, 6 ante λιμένων additur. 

—, 8. Nescio an éoraoíate δ᾽ οὖν scribendum sit, quibus 
particulis post verba interposita: à» uà» ydo εἰρήνῃ — τῶν πολ- 
λῶν ὁμοιοῖ apte epanalepsis fit; idem mendum VII, 59, 2 correxit 
Krueg. — τὰ égvoreoíCovtá που πύστει τῶν προγενομένων πολὺ 
ἐπέφερε τὴν ὑπερβολὴν τοῦ καινοῦσϑαι κτλ.] hanc scripturam et 
codd. optimi et Dionys. Hálic. p. 886, 2 exhibent; altera apud 
eundem pag. 886, 10 legitur, quam recepit Stahlius, cum illam 
ex libris Thueydideis illatam esse, hanc in suo libro Dionysium 
habuisse ipsius interpretationibus ostendi dicit. Αἱ exempla 
correctionis contextus Dionysii ex libris Thucydideis facta, quae 
affert ille (I, 120, 2; 144, 2; III, 82, 6; IV, 78, 2; V, 86; VIII, 
64, 5), maiore ex parte prorsus incerta sunt et interpretatio in 
scripturam nostrorum codd. aeque cadit; sed etiamsi Dionysius, 
«antiquissimus testis», alteram scripturam legisse putetur, recen- 
tiorem tamen eam esse contenderim, quippe quae in omnibus 
fere verbis indicia duritiei sermonis correcturis levatae prae se 
ferat. Insolenter τὰ προγενόμενα pro τὰ προγεγενημένα dictum 
est, sed dici poterat (cf. oi προγενόμενοι [Polyb.] et adn. ad c. 
10, 6); dure πολὺ positum est, sed simili modo pro adverbio 
Thucydides I, 49, 6; VII, 34, 7 posuit, neque facile quo modo 
ex πολλὴν oriri potuerit iptellegitur; genetivus τοῦ καινοῦσϑαι 
denique ex sermone Thucydideo plane est (cf. II, 45, 1; VI, 
91, 6), cum ἔς τὸ καινοῦσϑαι ad intellegendum aliquanto facilius 
sit (nam inutiliter ad ἐς τὸ --- defendendum locum V, 75, 3 attulit 
Stahlius, ubi verbum ἐπιφέρειν plane diverso sensu [obíiciendi, 
non afferendi| positum est). Vocabulum Zzíxvoug; neque us- 
quam alibi extat nec post ἐφυστερίζοντα satis aptum est (Diony- 
sius quidem oi δὲ ὑστερίζοντες ἐπιπυνϑανόμενοι interpretans dixit) 
et scriptura codicis M., testis non gravissimi, ἀσποπύστει ditto- 
graphia ex litteris praecedentibus (-ra zov) orta deberi potest; 
quanquam fortasse recte Herwerd. Dionysium hoc solo verbo 
(ἐπωτύστει) recipiendo secutus est. 

—, 4. ἀσφαλείᾳ δὲ τὸ ἐπιβουλεύσασϑαι ἀποτροπῆς πρόφασις 
εὔλογος.] offendit in hae scriptura valde collocatio vocabuli 


118 


ἀσφαλείᾳ, quae locis I, 42, 4; IV, 20, 4 parum defenditur, cum 
nostro loco particula δὲ interposita sermo durior fiat. Kruegerus 
hac re adductus τῳ coniecit, sed medio ἐπιβουλεύσασϑαι notio | 
insidiandi inesse vix potest. Itaque potius scriptura codd. opti- 
morum ἀσφάλεια servata e deterioribus quibusdam genetivum 
τοῦ receperim (securitas, cautio consultlandi i. e. in consul- 
tando adhibita). 

—, D. ἐπιβουλεύσας δέ τις τυχὼν ξυνετὸς καὶ ὑπονοήσας Éu 
δεινότερος] Stahlius post τυχὼν particulam ve, quam Dionysium 
(p. 889) cum vituperatione οὔτε ó αὐτὸς τυχών ve xai ἐπιβουλεύ- 
σας νοεῖσϑαι δύναται adnotantem legisse opinatur, pessime incul- 
eavit, cum de duobus hominibus, altero feliciter insidiante, altero 
insidias suspicante, agatur; sin autem τε legatur, ἐπιβουλεύσας 
etiam eum ὕπογνοήσας iungendum sit. 

—, 7. τά τε ἀπὸ τῶν ἐναντίων καλῶς λεγόμενα ἔνεδέχοντο 
ἔργων φυλακῇ, εἶ προύχοιεν —] quorum ἔργα intellegenda sint, 
dubitant editores. Mihi quidem aptissime sermonibus speciosis 
adversariorum diligentia in actionibus adhibita opponi videtur, 
et VI, 40, 2 similiter τὸ Zoyo φυλάσσεσθαι notioni τοῦ ἀκούειν 
oppositum est (cfr. III, 46, 4: ἀπὸ τῶν ἔργων τῆς ἐπιμελείας, ubi 
genetivus coniunctivus, non obiectivus est). Quod si ita est, verbi 
προύχοιεν Sübiectum oi — ἐνδεχόμενοι, non οὗ ἐναντίοι esse veri simile 
est; sed fortasse Thucydides εἰ πρόσχοιεν scripsit: (animo secum 
cogitantes) sí superiores ipsi fieri possent (cf. IV, 58: εἴ πως 
ξυναλλαγεῖεν; V, 87, 2: el πως . . yévowro). — Verborum quae infra 
sequuntur: δᾷον δ᾽ οἱ πολλοὶ κακοῦργοι ὄντες δεξιοὶ κέκληνται ἢ 
ἀμαϑεῖς ἀγαϑοὶ sententiam non dubito quin Kruegerus (ad Dionys. 
p. 893) sic interpretans recte acceperit: «vulgus facilius nefarios 
eallidos se dici patiuntur quam bonos simplices», nec magno 
opere verbo χέκληνται cum participio iuncto offendor; sed illud, 
opinor, obstat, quod propter verborum collocationem illa xa- 
xovoyo. ὄντες condicionem non continere vix dici possunt. [Itaque 
potius notio κακοῦργοι ad nomen δεξιοὶ cogitatione repetenda 
est, quo faeto sensus idem evadit: libentius autem homines, 
 Ssi nefarii sunt, nefarii callidi quam imperiti boni audiunt. 

—, 8. πάντων δ᾽ αὐτῶν αἴτιον ἀρχὴ ἢ διὰ πλεονεξίαν xai φι- 
λοτιμέαν] optimo iure Madvigius (adv. crit: I p. 317) αἴτιον dele- 
visse videtur, cum neque facile vocabulum ἀρχὴ pro émóvuía: 
τοῦ βούλεσθαι ἄρχειν, quod vult scholiastes, dictum esse possit, 

8 


114 


praesertim cum ἀρχὴ sic intellectum fere idem ac πλεονεξία valeat, 
nec ἀρχὴ ἡ διὰ πλεονεξίαν recte dicatur; antiquam glossam αἴτιον 
esse, et schol. et Dionys. p. 894 testantur. Sed fortasse etiam: 
articulus, qui dittographia facillime irrepere poterat, tollendus 
est, ut ad ἀρχὴ, sicut in proximis ad τὸ πρόϑυμον, ἦν vel ἐγέ- 
γετὸ audiatur. — Quod infra scribitur: μετὰ ψήφου ἀδίκου κατα- 
γνώσεως, dubitari non potest, quin verbum καταγνώσεως ut 
glossema vocabuli ψήφου expungendum sit; neque enim ψῆφον 
καταγιγνώσκειν Graece dicitur et ψῆφος saepius de iudicio per 
sententias facto positum invenitur (cf. v. c. Isae. VI, 4); Thu- 
eydides denique alio sensu vocabulum κατάγνωσις {Π, 16, 1 
posuit. Nec in exemplari suo scholiastam legisse puto, qui 
ἀδίκως καταψηφιζόμενοι adsceripserit. In idem Herwerd. inci- 
disse video. 

88, 1. τὸ εὔηϑες, οὗ τὸ γενναῖον πλεῖστον μετέχει] haec verba 
vulgo sie interpretantur: simplicitas, euius generositas est maxime 
particeps i. e. ex qua generositas maxime constat; sed sic 
aecepta magis definitionem notionis τοῦ γενναίου quam τοῦ εὐή- 
9ovc afferunt. Equidem sic potius verterim: euius maxima pars 
generositas est i. e. quae maxime e generosiíate constat («hvis 
vsiesenligste bestanddel er den zdle teenkemáde»). — S 2. κρείσ- 
σους δὲ ὄντες ἅπαντες λογισμῷ ἐς τὸ ἀνέλπιστον τοῦ βεβαίου] scho- 
liastes ad ἢ. 1. δέποντες (inclinantes) adnotavit, quem si seque- 
mur, haee sententia erit: cum omnes ratiocinatione ad despera- 
tionem (ef. II, 51, 4) securitatis superiores essent (cf. c. 38, δ: 
ἄριστοι ἀπατᾶσϑαι) i. e. cum ratiocinatio omnium eo potius 
inclinaret, ut. securttatem  desperarent. Aliter neque tamen 
recte, opinor, locum Dio Cass. intellexit, cuius hoc fragmentum 
(49) extat: κρείττους ἐς τὸ ἀφανὲς τοῦ προδήλου [i. e. ἢ ἐς τὸ 
πρόδηλον] τῷ λογισμῷ γιγνόμενοι, ut nostrum locum sic accepisse 
videatur: eum ratiocinatio omnium magis ad insperatum quam 
ad fidem inelinaret. Stahlius denique verba τοῦ βεβαίου pro ἢ 
τῷ βεβαίῳ (data fide) posita esse (cl. VI, 1, 1) putat; quam 
interpretationem neque schol. (πρὸς τὸ μὴ ἐλπίζειν πίστιν καὶ βε- 
βαιότητα) neque Dio tuentur neque sententia, quae, si adi. κρείσ- 
covc proprio sensu positum esse existimatur, non cum superiores 
essent, sed cum superiores sibi esse viderentur flagitat. 

84, 1. καὶ ὁπόσα ὕβρει μὲν — oi ἀνταμυνόμενοι δράσειαν] 
recte Poppo et Stahlius ad verbum δράσειαν particulam à» re- 


----.--..θΠ᾿͵|͵͵..͵. 


115 


quirunt, cuius defectus eis quae sequuntur: μάλιστα δ' ἂν — 
γιγνώσκοιεν iuxta positis ostenditur; sed concinnitas sermonis 
facit, ut ózxóo à» quam δράσειαν à» malim. 

87, 2. ὥστε ᾿Αϑηναίων γε μὴ elvat ὅ,τι μᾶλλον ἐκάκωσε τὴν 
δύναμιν Laur. exhibet: ὥστε ᾿Αϑηναίους --- μᾶλλον τούτους 
ἐπίεσε καὶ ἐκάκωσε τὴν δύναμιν; pro τούτους scribendum est 
τούτου, quod cod. G. solus in reliquis cum vulgata consentiens 
praebet. Dubium est, utrum verba τούτου ἐπίεσε xal, quae inter- 
pretamentum non sapiunt, in Laur. ineuleata an in reliquis 
eodd. omissa sint; certe hoc propter similes terminationes ver- 
borum ἐπίεσε et ἐκάκωσε facile fieri poterat, et verbis ἐπίεσε καὶ 
omissis proximum erat, ut ᾿4ϑηναίων pro ᾿Αϑηναίους scriberetur; 
corruptum τούτους, quod intellegi non poterat, librarii omiserunt. 
— |n 8. 4 adverbium τότε cum ἐγένοντο, non cum oí πολλοὶ — 
σεισμοὶ coniungendum est, cum articulo ipso (oí π. o.) addito 
illos terrae motus omnibus notos fuisse significetur; quam ob 
rem rectius fortasse Laur. σεισμοὶ τότε exhibet, quae verborum 
collocatio cur in ceteris codd. mutaretur hane causam fuisse 
opinor, quod vocabulum σεισμοὶ artius cum genet. τῆς γῆς con- 
iunetum vellent. — Praepos. ἐν ante E?foíg in plurimis codd. 
omissam, quae ante litt. εὖ facillime intercidere poterat, auctori- 
tate Laur. et Vatic. spreta praetermittere non debuerunt editores. 

89, 5. αἴτιον δ᾽ ἔγωγε νομίζω τοῦ τοιούτου, fj .., κατὰ τοῦτο 
ἀποστέλλειν iure Meinekius accusativo cum infin. post αἴτιον pro 
enuntiato ab ὅτι incipienti posito offensus est, sed minus apte 
Stahlius αἴτιον masculini generis (sc. τὸν σεισμὸν) esse statuit; 
quod si ita esset, certe in enuntiato relativo ὁ σεισμὸς non ad- 
ditum esset, neque ullo alio Thucydidis loco αἴτιον (δὲ) sic 
praepositum generis neutri non est, cf. Betant. Equidem pu- 
taverim, sententiam infinite formatam per levem anacoluthiam 
ad verbum. ipsum νομίζω, non ad αἴτιον relatam esse. 

90, 1. — ἐπολέμουν μὲν xai ἄλλοι, ὡς ἑκάστοις ξυνέβαινεν, 
ἐν τῇ Σικελίᾳ καὶ αὐτοὶ oi Σικελιῶται κτλ.}] valde dubito rectene 
Stahlius οἱ Classenius coniecturam Popponis ἄλλα pro ἄλλοι 
scribentis receperint. Nam qui ἄλλοι — ἔν τῇ “Σικελίᾳ dicuntur, 
Siculi sunt (cf. Krueg.); quos hoc loeo nomine sociorum Athe- 
niensium (ξὺν τοῖς σφετέροις ξυμμάχοις) comprehensos esse veri 
simile non est, cum infra demum (c. 103, 1) eorum sociorum 
diserte mentionem scriptor fecerit. Dicit igitur, et Siculos et 

g* 


116 


inter se Siceliotas et sociis adiuvantibus Athenienses bellum 
gessisse, se vero ea sola, quae ad Athenienses oppugnantes 
vel oppugnatos pertineant, commemoraturum esse, ut inter se 
non modo certamina (ἃ δὲ λόγον μάλιστα ἄξια —), sed etiam cer- 
tantes opponi appareat. Verba quoque ὡς ἑκάστοις ξυνέβαινεν 
(ut quibusque occasio contigerat) scripturae ἄλλοι paulo aptiora 
esse videntur. Madvigius (adv. crit. Ip. 317) ἄλλοι retinens 
partic. xai ante αὐτοὶ oí X. positam deleri censuit; sed mihi 
quidem sermo sic minus bene tornatus videtur, cum Thucydides 
potius xai oí ἄλλοι Σικελιῶται positurus fuerit. 

95, 1. ἀκόντων "Axagvávo»] Laur. solus ἀκόντων τῶν "Axao- 
vávo» exhibet, quod recipiendum puto, eum τῶν post -των. 
facillime intercidere potuerit; similiter VIII, 3, 1 Vatic. solus 
ἀκόντων τῶν Θεσσαλῶν recte praebet. Sed melius, opinor, 
Vil, 86, 2 ἄκοντος Γυλίππου sine articulo, quem Vatic. idem 
solus addit, in edit. Popp. Stahlius scripsit. ' 

98, 4. τοσοῦτοι μὲν τὸ πλῆϑος xal ἡλικία ἡ αὐτὴ οὗτοι βέλτι- 
στοι δὴ ἄνδρες — διεῳϑάρησαν] rectissime ante οὗτοι interpunc- 
tionem sustulit Haasius (lucubr. p. 7); sed quid hic sibi verba 
ἡλικία ) αὐτὴ, quae nihil aliud quam ὁμήλικες valere possunt, 
velint, vix intellegitur; nam Classenius «vom gleichem (kràf- 
ügen Mannes-)Alter» interpretans verbis traditis nimiam vim 
tribuit. Fortasse Thucydides scripsit: ἡλικία 5 πρώτη (aetatis 
praestantissimae, cf. IV, 95, 3); cfr. VI, 55, 2, ubi pro αὐτῇ 
in omnibus codd. πρώτῃ (a'vy) scriptum est, et emendatio Plut. 
Rom. 4 a Wilamow. facta (Momms. Róm. Forsch. 2. p. 13). 

108, 1. oi δ᾽ ὃν τῇ «Σικελίᾳ ᾿Αϑηναῖοι — ἐπελϑόντες] Krueg. 
et Class. participium eum verbis ἐπ᾿ Ἴνησσαν iungunt, quod per 
longum verborum intervallum fieri vix licet. Potius ἐξελθόντες 
(profecti, cf. V, 54, 3) scribendum est. 

. 107, 1. ἐς τὸν ᾿ἀμπρακικὸν κόλπον] κόλπον, quod exhibent 
eodd. À. C. G., omittunt eodd. B. E. F. M., male expunxisse 
videtur Stahlius; Thucydides enim Ionium sinum solum, omnium 
et notissimum et sermonibus hominum pervulgatissimum, eumque 
non semper (cf. Betant. et adnot. Stahlii) vocabulo κόλπου non ᾿ 
addito τὸν ᾿Ιόνιον appellavit, ceteros autem sinus, τὸν Τυρσηνικὸν, 
τὸν ᾿Ιασικὸν, τὸν Μηλιακὸν, alios nisi plene non nominavit, hunc 
ipsum Ambracieum I, 29, 3; 55, 1; II, 68, 3; IV, 49. — 8 8. 


ὅπως — ἐξαναστάντες οὗτοι κατὰ νώτου γίγνωνται mire scribitur 


117 


οὗτοι, ut quibus nulli oppositi sint. Haud dubie οὕτω scri- 
bendum est, de quo adverbio post partic. posito cf. 96, 2; IV, 
88, 1; VI, 61, 4. 

108, 1. τὸ xar' Εὐρύλοχον xal 8 κράτιστον ἦν] quinam ali 
apud Eurylochum collocati fuerint, non liquet (cf. fin. cap. praec.), 
neque vero, id quod Class. vult, de militibus Eurylochi solis, 
si scriptura tradita servatur, cogitari potest (nam aliter IV, 33, 1 
οἵ περὶ τὸν "Exáóav xai ὅπερ ἦν πλεῖστον κτλ. dictum est). 
Suspicor, ὃ xai scribendum esse: quae exercitus pars cel vali- 
dissima erat, cf. V, 106; III, 42, 3. — Infra scripturam codd. 
C. E. G. ἐπεξῆλϑον scripturae ἐξῆλθον, ne loco I, 70, 7 qui- 
dem, ubi in eisdem codd. et M. ἐπεξέλθωσιν extat, satis com- 
probatae, recte Haasius et Ullrichius praetulerunt, cf. I, 84, 3; 
V, 9, 10; 100. — In 8 2 frustra editores scripturam codicum 
ἄπεδίωξαν tuentur, cum ei notionem ex [oco pugnae s. ex 
campo, quae nulla est, inesse volunt. Thucydides verbum ἀπο- 
διώκειν VI, 102, 3 de hominibus finem persequendi facientibus 
posuit, quae significatio hoc loco minime apta est. Seribendum 
esse ἐπεδίωξαν iam Haasius (l. 1. p. 62) vidit, nisi quis xace- 
δίωξαν praetulerit, cf. IV, 25, 11: κατεδίωξαν τοὺς Μεσσηνίους 
πάλιν ἐς τὴν πόλιν. 

109, 1 fortasse de clade modo commemorata μεγάλης (τῆς) 
ἥσσης γεγενημένης scribendum est. 

111, 2. — xai oi ἄλλοι ὅσοι μὲν ἐτύγχανον οὕτως ἀϑροόοι 
ξυνελθόντες ὡς ἔγνωσαν ἀπιόντας ὥρμησαν καὶ αὐτοὶ locus 
haud dubie corruptus et coniecturis plurimorum temptatus. 
Mutatione haud ita magna Madvigius (adv. crit. I p. 818) ὅσοι 
ἐνετύγχανον αὐτοῖς scripsit, sed potius ei, qui in urbe reman- 
serant, quam ei, quibus qui egressi erant obviam fiebant, scrip- 
tori significandi erant. Qua re perspecta Stahlius μὲν in μέ- 
»vovtec «emendavit»; sed in hac scriptura adverbium οὕτως 
(«ita, eo quod Mantinenses et quibuscum pactum erat exibant») 
prorsus languet, quam diffieultatem — Classenius audacissime 
μονούμενοι pro μὲν scribendo tollere conatus est. Ego vero 
Thueydidem pro μὲν μὴ, pro οὕτως τούτοις (hoc iam Herwerd. 
coniecerat) scripsisse suspicor, cumque Ambraciotas ceterosque 
in re subita ad deliberandum cunctos convenisse veri minime 
simile sit, scripturam codicis Laur. £vve£ecADóvvec recipiendam 
(cf. 8 1: ἐξελϑόντες ὑπαπῇσαν) et ex adiectivo ἀϑρόοι aliud no- 


118 


tione fallendi, latendi praeditum eliciendum esse putaverim; 
proximum fuerit 49000: (sine tumultu), quod apud Eustathium 
(p. 1387, 10) extat. Id solum offendit, quod apud imperf. 
ἐτύγχανον partic. aortsti pro partic. perfecti insolenter positum 
est. Locum igitur sic verto: Ambraciotae autem et ceteri, 
qui non cum his silentio ex urbe egressi erant, ubi eos 
abire viderunt, et ipsi progressi sunt cet. 

114, 1. μετὰ τὴν τῆς Αἰτωλίας ξυμφορὰν] melius x τῆς 
Αἰτωλίας, quod Laur. et Pal. praebent, scripseris, cf. 102, 3; 
nam praepos. ix interpretamenti loco irrepsisse veri minime 
simile est, cum interpretes potius à» τῇ Αἰτωλίᾳ posituri fuerint, 
id quod in codd. deterrimis factum est. 

115, 3. oi γὰρ ἐν Σικελίᾳ ξύμμαχοι πλεύσαντες ἔπεισαν xv4.] 
nescio an πέμψαντες scribendum sit, cf. c. 86, 8 et simile 
codicum mendum VI, 62, 5. — S 6 in Laur. (Pal, Aug.) certe 
non deterius ἀπεχώρησεν scriptum est. 

116, 1 praeter Monac. Laur. quoque exhibet ὑπὸ τῇ Αἴτνῃ, 
quam scripturam recte, opinor, Meinekius (in Herm. vol. III p. 
954) defendit et Herwerd. recepit. 


LiBreR IV. 


2, 9. καὶ Πελοποννησίων αὐτόσε νῆες ἑξήκοντα παρεπεπλεύ- 
x£0av] haud 5010 an Classenio προεπεπλεύκεσαν scribenti assentiri 
non necesse sit; Thucydides enim saepissime verbum παραπλεῖν 
de navigatione praeter oram aliquam facta ponit (cf. ad VIII, 
101, 3), neque si supra hoc verbum proprio sensu praeter- 
cehendi (in quo scilicet notio praeter- praevalet) positum est, 
ideo hoc loco notione paulum immutata esse non potest, om- 
nemque ambiguitatem αὐτόσε additum tollit. Quod autem naves 
Peloponnesiacae infra (c. 3, 1) iam Corcyrae esse dicuntur, 
Peloponnesios Atheniensibus praevenisse plusquamperfecto satis 
declaratum est. — In 8 4 pro verbis ἢν βούληται post αὐτῷ 
δεηϑέντι satis otiosis ἃν βούληται (ad ea quae velit) scriptum 
fuisse suspicor. 

9, 2. (ἐπὶ τοῦτο γὰρ ξυνέπλευσε) recte hodie pro τούτῳ 
τοῦτο scribitur, etiam cod. Laur. comprobatum. Idem é£v»ex- 
πλεῦσαι exhibet (eiusdem scripturae vestigia sunt ξυνέκπλευσε 


119 


in M., ξυνέπλευσαν in E.), quod cum difficilius ex illa scriptura 
oriri potuerit praetulerim; nam Classenius (cuius adn. crit., si 
placet, videatur) cum Demostheni talia dicenti ne pertinacia 
collegarum resistentium augeretur verendum fuisse dicit, oblitus 
est, illum summo populi Atheniensis favore tune vigentem cum 
magna auctoritate causam qua motus profectus esset, a populo 
comprobatam (cf. 2, 4: — περὶ τὴν Πελοπόννησον»), proferre po- 


tuisse. — Scripturam unice veram a?7ó τε (cett. mell. αὐτὸ τότε) 
Laur. exhibet. 
4, 1. — ὁρμὴ événxtoe περιστᾶσιν ἔκτειχίσαι τὸ χωρίον recte 


Poppo pro ἐσέπεσε, quod etiam Laur. praebet, ἐνέπεσε scripsit. 
Summopere miror. interpretationem verbi περιστᾶσιν, quam pro- 
tulit Heilmannus: mutata sententia (cf. 1, 82, 4), editores re- 
centiores aspernatos esse.  Arnoldius loco Euripidis (Bacch. 
1106) collato circumstantes vel undique accurrentes vertit, 
quarum notionum altera nostro loco obiectum prorsus requirit, 
quod certe τὸ χωρίον esse nequit (nam aliter V, 7, 3 verbum 
περιστῆναι de Cleone Amphipolim cireumsedenti dictum est), 
altera ex illa duci non potest; Classenius vero δια στᾶσιν, non 
περιστᾶσιν vertit («sich rings herum auf alle Punkte — ver- 
theilen»). 

8, D. προσδεχόμενοι δὲ xal τὴν ἀπὸ Zaxóvüov — βοήϑειαν 
xrÀ.] Laur. προσδ. δὲ τὴν ἀπὸ τῆς Z. κτλ. exhibet, fortasse melius; 
nam partic. xai hic otiosa est, praesertim cum infra à» νῷ εἶχον 
— καὶ κτλ. dictum sit; qua re intellecta Valla semel modo eam 
vertit. Articulum ante Ζακύνϑου, quae insula supra bis com- 
memorata est, iam Stahlius recepit. 

9, 2. σφίσι δὲ τοῦ τείχους ταύτῃ ἀσϑενεστάτου ὄντος ἐπισπά- 
caca. (sic codd.) αὐτοὺς ἡγεῖτο προϑυμήσεσϑαι interpretationem 
Stephani (putabat fore, ut hoc eos ad audendum aliquid 
alliceret), quam adgnovit Classenius, satis refellit Stahlius, cuius 
adn. videatur; quod autem idem Dobreeum verbo προϑυμήσε- 
σϑαι deleto ἐπισπάσεσϑαι scribentem secutus est (ubi — fore 
putabat, ut allicerentur), Madvigius (adv. crit. I p. 318) recte 
docuit, Demosthenem ipsum Lacedaemonios ad locum infirmis- 
sime munitum allicere noluisse, quae notio alliciendi verbo éu- 
σπάσεσϑαι etiam passive intellecto inest; neque vero προϑυμήσε- 
σϑαι interpretamentum verbi ἐπισπάσεσϑαι esse facile credas. 
Madvigius ἐπιβήσεσϑαι coniecit, qua in scriptura cum alia tum 


120 


infinitivus futuri e verbo προϑυμεῖσϑαι pendens offendunt. Equi- 
dem suspicor, pro ἐπισπάσασϑαι scribendum esse βιάσασθαι, 
ut ex verbis quae praecedunt ἀποβαίνειν audiatur (cf. III, 20, 1) 
vel absolute positum esse putetur (cf. v. e. IV, 48, 2; VII, 69, 
4); de infin. aoris(;& apud προϑυμεῖσϑαι posito cf. IV, 12, 2. 
Sequitur, ut in 8 3 sententia: ἐκείνοις τε βιαζομένοις τὴν ázó- 
pao ἁλώσιμον τὸ χωρίον γίγνεσϑαι non ex partic. ἐλπίζοντες, id 
quod inde ab Haackio editores statuerunt, sed e verbo ἡγεῖτο 
quod audiendum est vel potius ἡγοῦντο pendeat, ut his verbis 
eausa non cur eam loci partem infirme muniverint, sed cur 
hostes ibi potissimum vi aditum effecturos esse putaverint signi- 
ficetur. — Ceterum nescio an scriptura Laur. κρατήσεσϑαι prae- 
ferenda sit, cf. Krueg. gramm. 8 39, 11 adn. 1 et simile codd. 
mendum VIII, 75, 2. 

.10, 1. — ἀπερισκέπτως εὔελπις ὁμόσε χωρῆσαι τοῖς ἐναντίοις 
καὶ éx τούτων ἂν περιγενόμενος male Stahlius, cui Herwerd. 
assentitur, post verbum ἐναντίοις ὡς addidit, fragmento Cassii 
Dionis (55, 7) nisus, euius praeter voeabulum ἀπερισκέπτως solum 
nulla fere cum nostro loco similitudo est; neque verba xai ἐκ 
τούτων ἂν περιγενόμενος ad cogitationes militum apte referuntur, 
quippe qui non λογιζόμενοι, 888 ἀπερισκέπτως periculum adire 
debeant. Immo optime Demosthenes causam, cur milites sic 
animatos esse ipse velit, adfert. — S 3. μὴ δᾳδίως αὐτῷ πάλιν 
οὔσης τῆς ἀναχωρήσεως nescio an male adverbium pro adiectivo 
substitutum sit; codd. enim A. et C. (hic manu prima ex -ως 
correctum) óeóíac cum Dionysio (p. 798) praebent, sicut eidem 
VII, 4, 4 (ódov) et A. B. C. E. F. VII, 28, 1 (ϑάσσων), et talis 
adverbiorum usus a consuetudine sermonis abhorret. — Infra 
verba ἐπὶ ταῖς ναυσὶ scholiastam secuti (ἐπὶ τῶν νεῶν) male in 
navibus editores vertunt; immo valent: apud naves, ἔν αὐτῇ 
τῇ ἀποβάσει. 

11, 4. — xai φυλασσομένους τῶν νεῶν μὴ ξυντρίψωσιν]) fru- 
stra ad interpretationem: navium causa cavebant tuendam loci 
I, 77, 3; II, 62, 3; 65, 4 afferuntur, qui omnes a nostro pror- 
sus differunt. Neque melius seholiastes τινὰς τῶν νεῶν inter- 
pretatur, eum omnes naves eodem modo periclitatas esse appa- 
reat. Madvigius (adv. ecrit. I p. 318) notionem partitivam, quam 
genetivo inesse ille vult, hic prorsus ineptam esse contendens 
pro μὴ ξυντρίψωσιν substantivum ξύντριψεν scribendum esse 


121 


statuit; equidem tamen haud scio an, ut διαιρεῖν τοῦ τείχους 
(V, 2, 4) et συντριβῆναι τῆς κεφαλῆς (cf. Madv. synt. 8 51 d et 
adn.) dicuntur, sic τῆς νεὼς ξυντρίβειν Graece dici potuerit. 
Nam unusquisque trierarehorum id cavebat, ne quid navis 
suae confringeret. — Paulo ante scriptura Laur. που (cett. πῃ) 
vix deterior est. 

12, 3. — ᾿Αϑηναίους μέν ἐκ γῆς ve xai ταύτης Λακωνικῆς 
ἀμύνεσθαι temere Classenius, quem Stahl. οἱ Herwerd. sequun- 
tur, τε expunxit. Nam sollemne est ilud quidem, ut cum 
locutio καὶ οὗτος usurpetur partic. ve non ponatur, velut VII, 
7b, D et sescenties; sed nostro loco notissimum Thucydidis 
orationis eoncinnae studium, cum infra ἐκ νεῶν τε xal ἐς τὴν 
ἑαυτῶν πολεμίαν οὖσαν κτλ. positurus esset, ut ve praeter fre- 
quentiorem loquendi usum adderetur effecit. Cf. I, 35, 5: οἵ 
τε αὐτοὶ πολέμιοι ἡμῖν [ἦσαν] — καὶ οὗτοι οὐκ ἀσϑενεῖς κτλ., ubi 
Stahlius verba καὶ ναυτικῆς κτλ. ad partic. re referri perperam 
iubet, quasi de commodo quodam (cf. supra τὰ ξυμφέροντα) 
agatur. 

14, 2. — xai ἐν τούτῳ κεκωλῦσϑαι ἐδόκει ἕκαστος, ᾧ μή 
τινι καὶ αὐτὸς ἔογῳ παρῆν] contra Arnoldium ᾧ — τινι — ἔργῳ 
eum ἔν τούτῳ coniungentem bene Stahlius et verba à et τινι 
mire separari et Thueydidem pronomine οὗτος praecedente ὅστις 
pro óc ponere vix potuisse monet. Levior fieret oratio, si Pop- 
ponem (II, 8, 4 coll) τις pro τινὲ scribentem sequeremur; sed 
recte Stahlius ne nimium locorum similitudini tribuatur caven- 
dum esse censet. Itaque melius, opinor, Kruegerus (cf. Krohl. 
quaestt. Thucc. I p. 8) τινι ad ἔργῳ ita rettulit, ut ad d ex 
superioribus ἐν τούτῳ praepositionem ἔν audiri vellet; sed Thu- 
eydidem qua in re non et ipse operae alicui interesset serip- 
sisse ut credam vix adducor, quam ob rem sic potius verterim: 
cui rei non et ipse (opera aliqua i. e.) aliquid agens interesset. 

17, 1. ὅ τι — ἡμῖν ἐς τὴν ξυμφορὰν ὡς ix τῶν παρόντων 
κόσμον μάλιστα μέλλῃ οἴσειν verba ἐς τὴν ξυμφορὰν pariter super- 
vacanea et inepta sunt; nam τὰ παρόντα nihil aliud quam ipsa 
illa calamitas est et mire aliquid Lacedaemoniis ad calamitatem, 
quantum per statum rerum praesentem fieri potuerit, honestum 
futurum esse dicitur.  Glossema («ad calamitatem spectant») 
verborum ὡς ἐκ τῶν παρόντων esse existimo. — In verbis ex- 
tremis capitis: ἐκ τοῦ εἰκότος corruptelam latere, certum habeo; 


122 


requiritur enim significatio eius rei quae Lacedaemoniis accidit 
(velut γεγονότος) ; sed in praesentia nihil paulo aptius eruo. 

18, 4. — τἀγαϑὰ ἐς ἀμφίβολον ἀσφαλῶς ἔϑεντο Haasius, 
quem editores sequuntur, secundas res inter ambigua tuto 
posuerunt vertit, qua in interpretatione cum alia tum oxymoron 
displicet. Fortasse scribendum est ἐς ἀναμφίβολον : commoda 
in indubio caute [cf. III, 56, 5; 82, 4] collocaverunt i. e. ex 
commodis utilitatem  ceríam caute quaesiverunt. | [«An ἐξ 
ἀμφιβόλων fuit?» Gertzius.] — Paulo post in verbis corruptis 
τούτῳ ξυνεῖναι explieandis frustra moliuntur editores, quorum 
adnotationes, si placet, ipse videas. Fortasse Thucvdides τοῦτο 
ἰσχὺν εἶναι scripsit: (qui) vigorem (verum) non id esse, bellum 
er quanta eius parte quis velit, sed ut fortunae casus tpsos 
regant gerere putant; cf. verba i in fine capitis posita: ἀκίνδυνον 
δόκησιν ἰσχύος κτλ. 

19, 1. εἴτε βίᾳ διαφύγοιεν παρατυχούσης τινὸς σωτηρίας eite 
καὶ ἐκπολιορκηϑέντες μᾶλλον ἂν χειρωϑεῖεν͵ optativus διαφύγοιεν 
partic. ἄν non addita positus defendi vix potest. Nam. ne ex 
coniunetivo deliberativo ortum eum esse putemus, id quod Clas- 
senius ei optativi deliberativi in enuntiatis obliquis positi cogna- 
tionem quandam inesse (I, 25, 1; 63, 1 coll.) dicens significavit, 
impedit praecedens participium praesentis temporis ἡγούμενοι, 
eum verbum προκαλοῦνται in initio totius periodi positum pro 
praesenti historico haberi posse vix crediderim. Neque si in 
posteriore membro condicio (ἐκσπολιορκηϑέντες) praeposita, in 
. priore rursus postposita est (παρατυχούσης τ. o.), ideo partic. ἂν 
hic earere possumus, quae post βίᾳ (Krueg.) vel διαφύγοιεν in- 
serenda est (Herwerd. à» quod ante χειρωϑεῖεν est male ex- 
punxit). — In 8 4 articulum τὰ ante μέτρια (modice) διενεχϑέντας, 
quem omittit Laur., loco VIII, 84, 5 allato male defendunt edi- 
tores, ubi τὰ μέτρια (δουλεύειν) plane alio sensu (— τὰ δίκαια) 
positum est; prorsus vero dissimilis locutio rà πλείω (IV, 117, 
1; VII, 63, 2) est. Cfr. V, 111, 4: μέτρια προκαλεῖσϑαι et Eur. 
Suppl. 556: ἀδικουμένους ---- μέτρια. 

20, 1 pronomen ἡμᾶς (δὲ στερηϑῆναι κτλ.), quod recte 
Stahlius restituit, in Laur. manu secunda demum in ὑμᾶς cor- 
rectum est. — Infra (8 2 extr.) hodie vulgo seribitur: καταλύ- 
σεως δὲ γιγνομένης x14, sed Laur. aoristum γενομένης exhibet, 
quem propter futurum quod sequitur προσϑήσουσιν praetulerim: 


128 


sí reconciliatio facia erit, vobis gratiam habebunt. — 8 8. 
— αὐτῶν τε προκαλεσαμένων χαρισαμένοις τε μᾶλλον ἢ βιασαμένοις 
editores vertunt: «et cum vos gratia potius quam vi usi fueritis»; 
sed cum Athenienses adversus Lacedaemonios necessitatem ad- 
hibere posse inepte dicantur, sententiam, opinor, hane esse 
necesse est: δέ potius gratificati quam coacti, quam praebet 
Laur, in quo βιασαμένων (sc. ἀὐτῶν, τῶν Aaxcó.) scribitur. 
Causa mendi in cett. codd. facti in conspicuo est. 

91, 1. rovc ᾿Αϑηναίους àv τῷ πρὶν χρόνῳ — διδομένης δὲ 
εἰρήνης »xvÀ.] post à» particulam μὲν excidisse suspicor, cum 
partic. δὲ non habeat cui respondeat. ὦ 

22, 2. ἀλλὰ εἴ τι ὑγιὲς διανοοῦνται, λέγειν ἐκέλευσεν ἅπασιν] 
supra sane τῷ μὲν πλήϑει οὐδὲν ἐϑέλουσιν εἰπεῖν praepositione 
non addita scribitur; sed cum verba quae proxime sequun- 
tur: — οὔτε σφίσιν οἷόν τε ὃν ὃν πλήϑει cn» inspiciemus, ἐν 
ἅπασιν (cf. V, 84, 8: ἐν ταῖς ἀρχαῖς .. λέγειν; VI, 25, 1: ἐναντίον 
ἁπάντων) scriptum fuisse veri simile fit; nam facillime praep. ἔν 
post -e» excidere poterat.  Cobetum correcturam praecepisse 
video. 

23, 2. Πελοποννήσιοι δὲ ἔν vc τῇ ἠπείρῳ στρατοπεῦδ. xal προσ- 
βολὰς ποιούμενοι τῷ τείχει!) Stahlius codd. A. B. E. M. secutus 
partie. τε expungit, cum «haec non diversa, ut ve — xai particc. 
discerni possint, sed coniuncta» esse dicit. Sed apte custodia 
Peloponnesiorum castra habentium et impetus ab eisdem in 
munitiones Atheniensium facti inter se opponuntur. De re part. 
ante litteras ry- omissa cfr. VII, 29, 2; 33, 3; 70, 7. — Paulo 
ante melius fortasse ἁπάσαις scribitur, ut idem subiectum verbi 
περιώρμουν atque participii περιπλέοντες fiat. 

24, D. — ἔκ μεγάλων πελαγῶν — ἐσπίπτουσα 7) ϑάλασσα ἐς 
αὐτὸ] pronomen αὐτὸ ad superius τοῦτο (i. e. ὅ πορϑμὸς) referri 
potest illud. quidem; sed offendit, quod ἡ ϑάλασσα ilud ipsum 
fretum est (cf. huius & in.). Potius scribendum est ἐς ταὐτὸ 
(de forma cf. 64, 2): in eundem locum. 

280, 9. oi Λεοντῖνοι σφίσι xai oi ἄλλοι Ἕλληνες ξύμμαχοι 


! Dubito an eadem partic. I, 10, 2 post “ακεδαιμονίων interciderit; vis 
enim argumentationis non eis solis, quae de urbe Lacedaemoniorum dicun- 
tur, sed comparatione urbium Lacedaemoniorum et Atheniensium (v. infra 
4Onvaíov δὲ κτλ.) facta continetur. 


124 


artieulum ante ἄλλοι omiserunt codd. A. B. F. M., quos ideo 
sequuntur Stahlius et Classenius, quod qui illi socii fuerint antea 
non significatum sit. Sed III, 86, 2 universe civitates Chal- 
cidicae (velut Catina) Leontinis sociae fuisse dicuntur, et infra 
(8 10) “εοντῖνοι xoi oi ξύμμαχοι similiter dictum est. 

26, D. — xai εἴ τι ἄλλο βρῶμα, olov ἂν ἐς πολιορκίαν ξυμ- 
φέρῃ] Laur. οἷαν i. e. οἷ᾽ ἂν exhibet, quae scriptura fortasse 
ut exquisitior praeferenda est; de plurali cf. Madv. synt. S 99 c. 
— Infra (S8 7) quod scribitur: ἐπώκελλον ydg τὰ πλοῖα τετιμημένα 
χρημάτων, particula causam cur naves illiserint ilotae signi- 
ficante haud facile caremus, ut fortasse πλοῖα (ἅτε) τετιμημένα 
scribendum sit. 

27, 2. πάντων δὲ ἐφοβοῦντο μάλιστα —] haud dubie melius 
in Laur. πάντων ve scribitur, eum hoe membro postrema causa 
eur Athenienses solliciti fuerint afferatur; cf. Krueg. ad 1, 4. — 
In 8$ 4 verborum: γνοὺς ὅτι ἀναγκασϑήσεται ἢ ταὐτὰ λέγειν οἷς 
διέβαλλεν ἢ τἀναντία εἰπὼν ψευδὴς φανήσεσθαι enarrationem vix 
euiquam probaverit Stahlius, qui οἷς generis neutri esse putat 
et φανήσεσϑαι cum verbo γνοὺς coniungit; neque enim Cleoni 
verendum erat, ne crimina quae obiecisset premere («in ÜUeber- 
einstimmung mit seinen Anschuldigungen zu sprechen») cogere- 
tur, qua in re nullum ei periculum ostendebatur. Nempe Cleo 
videbat, fore ut aut iis quos criminatus esset (οἷς — τούτοις, otc —, 
i. e. τοῖς ξξαγγέλλουσι) cum summa sua ignominia concedere 
cogeretur aut, si contraria dixisset, populo mendax esse videre- 
tur, eum verba sua testimonio Theagenis redarguerentur. Cum 
autem infin. futuri φανήσεσθαι nec cum ἀναγκασϑήσεται iungi 
(Class.) liceat nec multo aptius ad participium γνοὺς (Stahl.) 
referri possit, φανήσεται scribendum est, in quod etiam Krueg. 
ineidit. De collocatione particc. ἢ — ἢ cf. adnot. Krueg. ad 
VI, 24, 1. 

28, 2. —, δεδιὼς ἤδη καὶ oóx ἂν olóusvoc ol αὐτὸν τολμῆ- 
σαι ὑποχωρῆσαι" αὖϑις δὲ ὁ Νικίας ἐκέλευε xtÀ.] partic. οἰόμενος 
pro imperfecto plusquamperfecti vice fungente (οὐκ dvo) hic 
accipiendum esse videtur (cf. 30, 3: ὑπονοῶν, ubi ambiguitas 
adverbio πρότερον addito removetur; V, 32, 4; VI, 69, 1; VII, 
37, 8: τὸ πρῶτον αὐτοὺς οἰόμενοι ---- ὁρῶντες δὲ); alioquin enim 
Cleo eandem opinionem retinere diceretur, quam falsam esse 
eum modo intellexisse paulo ante seriptum est (τὸ μὲν πρῶτον 


125 


οἰόμενος αὐτὸν λόγῳ μόνον ἀφιέναι, quorum verborum scholio 
euidam verba καὶ o)x --- ὑποχωρῆσαι tribuenda esse suspicabatur 
Kruegerus, quem secutus est Herw.). Hac difficultate adductus 
Stahlius locum sie seribendum esse censuit: δεδιὼς ἤδη. xai 
οὐκ -— ὑποχωρῆσαι, αὖϑις [δὲ] ó NN. κτλ., ut Niciam sibi obsequi 
(i. e. imperium suscipere) Cleonem non ausurum esse credentem 
faciat. Sed praeterquam quod particc. δεδιὼς ἤδη et οὖκ ἂν 
olóuevoc satis dure separantur, huic interpretationi, quae si vera 
est Nicias imperium deponere non eupiebat, illud obstat, quod 
ex tota Thucydidis narratione (cf. S 1) apparet, Niciam eiusque 
collegas Cleoni imperio satis libenter cessisse, quippe qui et 
voluntatem populi eo inclinare viderent neque illi successurum 
esse putarent. Quod autem Stahlius dicit, verbum τολμᾶν apud 
Thucydidem nusquam (cf. tamen I, 32, 5; VI, 82, 4) de eis 
quae ut faciamus praeter voluntatem a nobis impetremus poni, 
haec notio sustinendi exemplis scriptorum omnium Atticorum 
satis comprobatur (v. lexx.); contra si recte imperium susct- 
pere audere, ideo non obsequi audere bene dicitur. Classenius 
ad vulgatam defendendam discrimen quoddam notionum τῆς 
στρατηγίας et τῆς ἐπὶ Πύλῳ ἀρχῆς esse statuit, quod mihi quidem 
nimis artificiosum esse videtur. ([Gertzius οὗ αὐτὸ τολμήσαντι 
προχωρῆσαι coniecit.| 

30, 2. — καὶ ἀπὸ τούτου πνεύματος ἐπιγενομένου τὸ πολὺ αὐτῆς 
ἔλαϑε κατακαυϑέν. οὕτω δὴ κτλ.} frustra, opinor, scriptura vulgata 
temptatur. Dicunt verba ἀπὸ τούτου, quae ad genet. πνεύματος 
ἐπιγενομένου necessario pertinent, non «post id tempus, deinde», 
sed «ex eo tempore» valere necesse esse; sed Antipho I, 17 
ἀπὸ δείπνου pro μετὰ δεῖπνον, quod paulo post sequitur, posuit 
et Thueydides ipse IV, 78, 6 vv. ἀπὸ τούτου notione adverbii 
deinde dixit. Verborum οὕτω δὴ non in apodosi positorum 
unum exemplum ex Thueydide (II, 6, 3) Stahlius ipse protulit, 
alterum V, 10, 10, si Kruegerum sequemur, habebimus; cfr. 
Herod. VIII, 94. d etiam in coniectura Popponis ἐπεὶ pro xai 
scribentis offendit, quod duo genetivi absoluti praepositi (τῶν 
στρατιωτῶν ἀναγκασϑέντων κτλ. et ἐμπρήσαντός τινος κτλ.) rationem 
prorsus diversam ad enuntiatum ἐπεὶ ---- κατακαυϑὲν habeant. — 
In 8 3 eodd. exhibent αὐτοῦ ἐσπέμσιειν, quod corruptum esse 
omnes consentiunt, cum nullum exemplum adverbii αὐτοῦ pro 
αὐτόσε positi extet; equidem coniecturam Kruegeri αὐτόσε 


120 


(ἐς) πέμπειν Bauerianae αὐτοὺς ἐσπέμπειν vulgo receptae praetu- 
lerim, cum facilius subiectum infinitivi cogitari (cf. III, 44, 3: 
ἀφίστασϑαι) quam αὐτοὺς, quod pronomen post τοὺς “ακεδαιμο- 
γίους ambiguitatem quandam habeat, poni potuisse putem. 

32, 1. Verba λαϑόντες τὴν ἀπόβασιν nemodum satis explica- 
vit; nam quae exempla afferuntur (VII, 15, 2; VIII, 17, 3; 
Herod. VIII, 106; Eur. Iph. Aul. 516, quibus addatur Xen. 
Cyrop. III, 1, 19), ad accusativum exeusandum vix sufficiunt. 
Fortasse post 4a9óvrec praepos. ἐς intercidit, cuius usus apud 
Thueydidem latissime patet (cf. v. c. I, 6, 2; II, 37, 1), ut ἐς 
τὴν ἀπόβασιν pro à» τῇ ἀποβάσει positum sit, cf. Krueg. gramm. 
8 68, 21 adn. 10 et II, 42, 3; III, 84, 2; VI, 16, 6; VIII, 
74, 1; Horat. epistt. Il, 1, 189: quattuor — in horas. — 8 2. 
Μεσσηνίων τε oi βεβοηϑηκότες xai ἄλλοι ὅσοι x14.] Laur. exhibet 
xai oi ἄλλοι, fortasse melius, cf. V, 18, 7. Idem cod. in 8 3 
post διακοσίους partic. re omittit, qua facile caremus. — 8 4. 
κατὰ νώτου τε ἀεὶ ἔμελλον αὐτοῖς, f χωρήσειαν οἱ πολέμμοι, ἔσεσϑαι 
ψιλοί, καὶ οἵ ἀπορώτατοι, κτλ.} recte Classenius oí πολέμιοι subiec- 
tum verbi χωρήσειαν esse statuit, cum paucis versibus ante Lace- 
daemonii oí πολέμιοι. dicti sint; neque tamen huic partic. xai 
delenti neque Stahlio ψιλοὲ expungenti assentior. Verba oí ἀπο- 
póraro. (SC. τῶν προσφερομένων) vocabulo ψιλοὶ ita apposita 
sunt, ut partic. xai superlativum urgueat: a (ergo semper eis 
— futuri erant milites levis armaturae, eique infestissimi, 
quippe qui cet., cf. VII, 71, 6: ἄλλοι δὲ, xal οἱ πλεῖστοι, κτλ. 
Madvigius (adv. crit. I p. 319) articulum οὗ ante ψιλοὶ positum 
maluerat; quod tamen vix necessarium est. — Infra mire scribi: 
φεύγοντές τε γὰρ ἐκράτουν xai ἀναχωροῦσιν ἐπέκειντο, cum verbum 
κρατεῖν Superiorem esse («δρόμῳ vel τάχει», Herw.) hic significare 
vix possi& iam Krueg. vidit. In simili re Thucydides II, 79, 6: 
ὁπότε μὲν ἐπίοιεν οἱ ᾿Αϑηναῖοι, ἐνεδίδοσαν et III, 97, 3: ὅτε μὲν &níoi 
τὸ τῶν ᾿Αϑηναίων στρατόπεδον, ὑπεχώρουν dixit, ut nostro loco, 
cum φεύγειν idem fere atque ἐνδιδόναι et ὑποχωρεῖν valeat, fortasse 
ἐκρατοῦντο scribendum sit: fugientes superabantur i. e. cum 
superabantur, fugiebant, ut eos conficere non liceret. Cf. 
Madv. synt. 8 176 b. 

83, 2. προλαμβάνοντες ῥᾳδίως τῆς φυγῆς χωρίων τε χαλεπό- 
τητι xtA] similitudine duorum locorum Plutarchi (Alex. 20, 6 et 
Cic. 47, 2), in quibus προλαβεῖν τῇ φυγῇ dicitur, adductus dativum 


127 


hie quoque rescribendum esse censuit ZZeldius, quem secutus 
est Stahlius, Xenoph. Cyneg. 7, 7 afferens, ubi tamen voca- 
bulum δρόμος de celeritate cursus, non de cursu ipso positum 
est. Procopius p. 374 a (ἄνδρες — κούφως ἐσκευασμένοι καὶ τῇ 
φυγῇ προλαμβάνοντες) nostrum loeum imitatus est ille quidem, sed 
in dativo ponendo loquendi usum suae aetatis secutus esse vide- 
tur; contra Diod. XVI, 94, 4 προλαβεῖν τῆς διώξεως dixit, quod 
"n persecutione praevenire, non persecutionem (τὴν δίωξιν) 
praevenire (Stahl) valet. De genetivo cf. IV, 60, 2, Herod. 
III, 105 et Madvig. bem. u. e. p. d. griech. wortfügungslehre, 
pag. 77. Accedit, quod ob dativum qui sequitur Thucydides 
certe ἂν τῇ φυγῇ posuisset. 

34, 3. ἀποκεκλῃμένοι μὲν τῇ ὄψει τοῦ προορᾶν] «τῇ ὄψει 
Oppositionis causa additum, quia sequitur ἐσακούοντες» adnotavit 
Haackius; sed huie verbo genetivus ro? προορᾶν oppositus est, 
quo fit ut potius aliquid verbis ὑπὸ τῆς μείζονος βοῆς oppositum 
velimus. Magno opere etiam dativus offendit, pro quo Krueg. 
τὴν ὄψιν malebat; nam plane aliter III, 112, 4 καϑορωμένους τῇ 
ὄψει dictum est, cum nostro loco per collocationem verba τῇ 
ὄψει 8d προορᾶν referri vix liceat. Scripsit fortasse Thucydides 
τῇ κόνει, quod vocabulum pro voeab. xov»wpróc supra bis posito 
poetae et Plato usurparunt; extat etiam apud Lucianum. ([Gertzius 
δίψει, se. τῶν τοξευμάτων xal λίϑων (cf. & 2), conicit.) 

35, 4. oi Λακεδαιμόνιοι ἠμύναντο] Laur. praebet ἢμύνοντο, 
quod ob imperf. ἀντεῖχον quod praecedit praeferendum est. 

36, 3. (ἐκεῖνοι τε γὰρ τῇ ἀτράπῳ περιελϑόντων τῶν Περσῶν 
διερϑάρησαν οὗτοί τε) Stahlius (cum Herwerd.) verba τῶν Περσῶν 
perperam expungit, quod, cum pronomina ἐκεῖνοι οἱ οὗτοι partice. 
τε — te inter se aequentur, in prioribus tantum valeant. Sed 
ob eandem causam, si quid momenti baberet, articulum τῇ, 
quo notissimus ille callis significatur, deleri necesse esset; neque 
vero διεφϑάρησαν ad pron. οὗτοι quoque referendum, sed διε- 
φϑείροντο (cf. de eisdem VII, 71, 7: προσαπώλλυντο) vel διαφϑα- 
ρήσεσϑαι ἔμελλον supplendum est. — Ceterum haud scio an τοῖς 
ἐν Θερμοπύλαις scriptum fuerit. 

9S, 1. τοῦ δὲ uev αὐτὸν Ἱππαγρέτου ἐφῃρημένου x14.] dubito 
an ἱππαγρέτου scribendum sit, id quod iam Krueg. suspicabatur; 
Laur. quidem hoc vocabulum signo nominis proprii (—) non 
superposito exhibet. Nihil certe ad collocationem insolitam ex- 


128 


eusandam loci ἃ Stahlio ad I, 90, 1 (cf. Krueg. gramm. S 50, 
10 adn. 3) collecti proficiunt, quorum nullo nomen proprium 
numeri singularis sicut hoc loeo interpositum est, nec usquam 
alibi nomen proprium "Zzzayoérgc extat. — ὃ 8. καὶ ἐκείνων uiv 
οὐδένα ἀφέντων, αὐτῶν δὲ τῶν ᾿Αϑηναίων καλούντων κτλ. rectissime 
Krueg. verba τῶν ᾿Αϑηναίων delenda esse censuit, quibus demum 
additis pron. ἐκείνων, quod de Lacedaemoniis (inclusis) difficillime 
accipitur, ambiguum fit. Ceterum paulo magis ἀφιέντων (ovx 
ἀφίεσαν, efr. καλούντων) placeret. -— In 8 5 verba τῶν ξών- 
tc», quae ad sententiam intellegendam plane otiosa sunt, fortasse 
additamentum pronominis τούτων est; suspecta ea collocatio 
quoque reddit. 

40, 1. παρὰ γνώμην τε δὴ μάλιστα — ἐγένετο (τοὺς γὰρ Aa- 
κεδαιμονίους --- ἄποϑνήσκειν), ἀπιστοῦντές ve μὴ εἶναι κτλ. frustra 
anacoluthon non ferendum eo excusat Stahlius, quod sententia 
inter παρὰ γνώμην — ἐγένετο et ἀπιστοῦντές τε κτλ. interposita 
sit; quam artissime cum iis quae sequuntur cohaerere, si sensus 
parum ostenderet, argumento esset, quod ex verbis τὰ ὅπλα 
παραδοῦναι ad τοὺς παραδόντας rà ὅπλα repetendum est. In 
verum iam Madvigius incidit (adv. crit. I p. 310) ἠπίστουν τε 
coniciens, quo restituto post ἐγένετο plenius distinguendum, 
signa vero parenthesis omittenda sunt.  Partic. ve cod. M. 
omittit. 

41, 3. λῃστείας καὶ τοιούτου πολέμου] Laur. exhibet τοῦ 
τοιούτου, quod restituendum est, eum ante τοι- syllabam arti- 
culus facillime excidere potuerit; positus est in prorsus simili 
iunetura Il, 47, 4: μαντείοις καὶ τοῖς τοιούτοις. — Paulo ante 
(8 2) ex eod. Pal. solo γῆς male expungitur, quod ob homoe- 
oteleuton verbi οὔσης excidisse videtur; et cf. v. c. II, 29, 3. 

43, 1. ξυνέβαλλεν} in Laur. extat ξυνέβαλεν (pugnam com- 
misit), quod ob ἦλϑεν quod praecedit praetulerim. — Proxime 
in eodem non deterius πρῶτα scribitur, cf. 66, 4; 124, 3; VI, 
39, 1, ubi semper ἔπειτα sequitur. 

44, 2. ἡ δὲ ἄλλη στρατιὰ τούτῳ τῷ τρόπῳ o) κατὰ δίωξιν 
σολλὴν οὐδὲ ταχείας φυγῆς γενομένης, ἐπεὶ ἐβιάσϑη, κτλ.} reliquus 
exercitus Corinthiorum cornu dextro, ubi plerique in cedendo 
occiderunt (v. proxima superiora), opponitur, ut scriptor eum 
non fuga effusa cessisse (ἐπαναχωρήσασα) dixisse videatur. 
Hoe vero in cornu dextrum plane cadit, ut vix recte Stahlius 


129 


τῷ αὐτῷ τρόπῳ scribendum esse censuerit, nec vulgata sanam 
sententiam habet; Class., quem secutus est Herwerd., Valla 
praeeunte facili remedio delendi usus est, ut originem glosse- 
matis parum explicaret. Fortasse Thucydides sic scripsit: 7j δὲ 
à. στρ. οὐ τούτῳ τῷ τρόπῳ κατὰ δίωξιν κτλ.: reliquus autem 
ΘΧΘΡΟϊΐα5, cum fuga non hoc modo inter acrem persecutio- 
nem nec celeriter facía esset, inclinatus cet. : 

45, 2. ἐς Μεϑώνην τὴν μεταξὺ "E. x. T.] auctoritatem Stra- 
bonis (VIII, 6, 15 ed. Kram.) secutus Stahlius formam Doricam 
Μέϑανα (cf. Paus. II, 34) praetulit, fortasse recte; sed dubito 
an potius propter sequens τὴν, ad quod πόλεν suppleri vix potest, 
Μέϑαναν scribendum fuerit. 

47, 1. óc δὲ ἔπεισαν xai μὴ χανησαμένων τὸ πλοῖον ἐκσιλέον- 
τες ἐλήφϑησαν] mutationem subiecti per se satis molestam parti- 
cipio μηχανησαμένων addito, cuius idem subiectum atque verbi 
ἔπεισαν est, ferri minime posse elucet, ut ἐπείσϑησαν scriben- 
dum sit; in idem Herw. incidisse video. [«AÀn πεισάντων fuit?» 
Gertzius.| ᾿ 

48, 1. (ᾧοντο γὰρ αὐτοὺς μεταστήσοντάς ποι ἄλλοσε ἄγειν)" } 
Laur. exhibet: ἄλλοσ ἐπάγειν, nullo sensu; sed fortasse fuit ἐξά- 
y&v (cf. supp.) vel ἀπάγειν. — ὃ ὃ. af ἔτυχον αὐτοῖς ἐνοῦσαι] 
dativum commodi αὐτοῖς h. 1. ineptum esse Herw. vidit, αὐτόϑι 
vel αὐτοῦ coniciens; etiam αὐτῷ (i. e. τῷ οἰκήματι) placet. — 
In 8 4 extr. medium ἠνδραποδίσαντο hoc solo loco a Thucy- 
dide positum recte, opinor, defendit Betantius, cum vertit: 
Suas servas fecerunt, ut nihil correctura Meinekii ἠνδραπόδισαν 
opus sit. 

900, 2. εἰ οὖν βούλονται σαφὲς λέγειν] pron. τι omissum for- 
sitan loco VI, 21, 1 (ἄξιον τῆς διανοίας δρᾶν) defendi possit; 
sed cum in Laur..post οὖν extet, recipere praestiterit. 

02, ὃ. (ναῦς τε ydo εὐπορία ἦν ποιεῖσϑαι αὐτόϑεν .... καὶ 
τῇ ἄλλῃ σκευῇ)! nec dativum bene se habere nee vocabulum 
σκευῆς (apparatus, habitus) hic aptum esse, omnes fere con- 
sentiunt. Cod. ἃ. solus παρασκευῇ exhibet, quod Poppone 
praeeunte editores omnes ita arripuerunt, ut τὴν ἄλλην παρασκευὴν 
scriberent; sed cum in Laur., eontra quem codicis G. ut recen- 
tioris nulla fere auctoritas est, σκευῇ scriptum sit, praepos. παρα- 
correctura additam esse veri similius est, sicut I, 6, 3 in Vatic. 
Solo κατασκευὴ correctura perversa scribitur. Itaque potius 

9 


180 


suspicor, Thucydidem τὰ ἄλλα σκεύη (armamoenta) scripsisse, 
sed vocabulo σκεύη in oxevij mutato etiam τὰ ἄλλα corrupta esse. 
— Quod ad verba: ξύλων ὑπαρχόντων xai τῆς Ἴδης ἐπικειμένης 
attinet, coniecturae Stahlii, qua àx pro xai scribit, id obstare, 
quod τῆς ἐπικ. Ἴδης dicendum fuerit, recte Classenius monuit; 
sin autem duo membra sunt, multo aptius adv. αὐτόϑεν quod 
proxime praecedit cum verbis ξύλων ὑπαρχόντων iungitur, id 
quod iam Krueg. suasit. 

59, 1 pro ἀγαγόντες haud dubie. seribendum est ἄγοντες, 
cf. II, 80, 6; IV, 124; V, 9, 7.cet.; saepius in contrariam 
partem a librariis peccatum est. 

64, 9. τό τε παραυτίκα xai τὸ ἔπειτα τῆς ὁμολογίας ἐπράχϑη 
αὐτοῖς miror Stahlium articulum τὰ, quem scriptura vulg. habet, 
ideo ante verba τῆς ὁμολογίας omittere, quia non codd. optimis 
insit, cum genetivum pro partitivo aecipiendum esse dicat. 
Exempla certe genetivi sic positi afferre debuit; nam reliquus 
usus Thueydideus repugnat, cum τὸ παραυτίκα pro adverbio 
octiens (v. Betant.), substantivi vice fungens semel (III, 56, 7), 
τὸ ἔπειτα vero bis tantum idque pro adverbio (IV, 107, 1; V, 
115, 4) positum sit; usum articuli periphrastieum tuentur loci I, 
141, 2; II, 60, 1; V, 86; VI, 29, 1. Artic. τὰ post -za facillime 
intereidere potuisse elucet. 

δῦ, 1. γεγενημένου μὲν τοῦ ἐπὶ τῇ νήσῳ πάϑους prae- 
positionem ἐπὶ pro ἔν positam eo exeusabat L. Herbstius, quod 
etiam ea quae propter Sphaeteriam, in Pylo, gesta essent signi- 
ficarentur. Sed praestiterit cum Laur. ἔν τῇ νήσῳ scribere, cum 
praesertim in proximis Pyli nominatim mentio fiat. Consentit 
Herw. — In 8 2 verba μάλιστα δὴ ὀκνηρότεροι (unc potissimum 
tardiores Portus vertit, tamquam si μάλιστα δὴ τότε (quod 
Herwerd. in Mnemos., n. s., I p. 86 coniecit) scriptum sit; 
sed insolita coniunctione comparativi et superlativi significatur, 
accessionem segnitiei Lacedaemoniorum tunc factam quam maxi- 
mam fuisse; quare sie vertatur: reique gerendae íardiías, si 
unquam aníe, maxime aucía, est. 

909, 4. — xai νῦν πρὸς ἀλλήλους δ ἀντιλογιῶν πειρώμεϑα 
καταλλαγῆναι editores recentiores (incertum an etiam Herwerd.) 
Vallam secuti verbi πειρώμεϑα modum coniunctivum esse existi- 
mant, quem verius Heilmannus pro indieativo habuisse videtur. 
Primum quod ad formam solam attinet, cum verbum aoristi 


181 


indicativi (ἐπολεμήσαμεν) praecesserit et verbum futuri indicativi 
(πολεμήσομεν) sequatur, verbum praesentis coniunctivi interposi- 
tum esse vix veri simile est. Deinde in conspicuo est, Sicelio- 
tas iam priusquam Hermocerates dixerit inter se disceptando (δι᾽ 
ἀντιλογιῶν) reconciliari conatos esse, ut hoc tempore non ad 
periclitationem (πειρώμεϑα), sed ad reconciliationem ipsam fa- 
eiendam eos orator adhortari debuerit. Postremo, si πειρώμεϑα 
pro eoniunetivo accipiatur, praeposita illa verba: τὰ γὰρ ἴδια 
ἕκαστοι εὖ βουλευόμενοι δὴ ϑέσϑαι ad tertium membrum: ἢν doa 
μὴ προχωρήσῃ . . πάλιν πολεμήσομεν referri non possint, qua re fiat, 
ut hoc membrum nullum sanum sensum habeat. Sententia 
totius loci haec est: quod si nobis quoque in praesentia per- 
suadebitur (adhortationes ad reconciliationem faciendam utiles 
esse), maximo commodo erit; id enim agentes, ut suis quique 
rebus bene (i. e. ad uttlitatem) consuleremus, et ab initio bellum 
suscepimus et nunc inter nos disceptando reconciliari conamur 
et, si forte non omnibus contigerit, ut ius suum obtinentes 
discedant, denuo bellum geremus. Nempe id orator premit, 
Siceliotas in rebus gerendis semper suam quosque utilitatem 
sequi. 
60, 2. — ἄνδρας οἵ xai τοὺς. μὴ ἐπικαλουμένους αὐτοὶ ἐπι- 
στρατεύουσιϊ «homines, qui etiam eorum fines qui eos non ac- 
cersiverunt ingrediuntur.» Sie fere vertitur et ad accusativum 
explicandum confertur c. 92, 5: τὸν μὲν ἡσυχάζοντα ---- ἐπιστρατεύειν ; 
sed hoe loco satis declaratur, verbum ἐπιστρατεύειν cum accus. 
eoniunetum de ingressu hosíiliter, non ad homines defendendos 
facto poni, quod idem locis quos Matth. gramm. S 402 a adn. 1 
collegit comprobatur. Quam ob rem scriptura codicis Laur. 
τοῖς μὴ ἐπικαλουμένοις praeferenda est; dativus scilicet quibus 
expeditio commodo sit significat: qui etiam etis, qui eos non 
advocaverunt, expeditiones faciunt. Verbum ἐπιστρατεύειν etiam 
I, 38, 4 absolute positum est. — Supra (ὃ 1) Hermoerates 
Athenienses tunc ὀλίγαις ναυσὶ advenisse dicit; sed miror, si 
amplius quadraginta naves (cf. III, 115, 4; IV, 2, 2; 48, 6) 
Syraeusanis paucae visae sint (cf. c. 24, 3). Fortasse igitur 
οὐκ ante ὀλίγαις excidit, id quod VII, 29, 3 factum est (cf. etiam 
ad III, 18, 5). 

62, 2. ἢ δοκεῖτε, —, οὐχ ἡσυχία μᾶλλον ἢ πόλεμος τὸ μὲν 
παῦσαι ἂν ἑκατέρῳ, τὸ δὲ ξυνδιασῶσαι, καὶ τὰς τιμὰς καὶ λαμπρό- 

Qe 


182 


τητας ἀκινδυνοτέρους ἔχειν τὴν εἰρήνην, Heilmannus παύσαι — 
ξυνδιασώσαι ex aliquot codd. (non Laur.) seripsit, quem secuti 
Krueg. et Class. ad omissionem particulae ὅτι excusandam I, 3, 2 
contulerunt. Sed huius loci plane aliam rationem esse recte 
docuit Stahlius; accedit, quod terminatio -oa« singularis opt. 
aor. Thucydidi abiudicanda esse videtur.  Audacius Herwerd. 
ἡσυχίαν —- πόλεμον scribens locum sanabat, cui coniecturae 
illud quoque obstat, quod Thucydides rarissime (v. c. VI, 104, 3, 
de quo tamen loco cf. adn. ad VII, 1, 2) verbo δοκεῖν notionem 
arbitrandi, ut non idem ac (sibi) ctderi valeat, tribuit. Sed 
praestiterit, opinor, una littera mutata δοκεῖ ye scribere, cum 
partice. ve et ye saepissime inter se permutatas esse satis constet 
(velut 65, 4; 82, 2 et 6; VII, 28, 3; VIII, 91, 3); de transitu 
ad aceusativum cum infin. facto cf. IV, 3, 8 et Krueg. ad Xen. 
Anab. I, 4, 18. — In 8 3 extr. scribitur roig δ᾽ ἀντὶ τοῦ πλέον 
ἔχειν προσκαταλιπεῖν τὰ αὑτῶν ξυνέβη, sed Laur. τοὺς δ᾽ exhibet. 
quod ut exquisitius praetulerim (cf. VII, 11, 4). Pro ipso verbo 
προσκαταλισεῖν haud dubie corrupto (cf. II, 36, 2 et lexx.) fortasse 
προσκαταλυπεῖν, quod sane nusquam alibi extat, scribendum est; 
valet: insuper laedere (cf. VI, 66, 1; xava- additum est ut in 
καταδουλοῦν, καταλυμαίνεσθαι, all.). Cfr. c. 80, 1: ἀντυταραλυπεῖν. 

63, 2. — ἀμυνούμεϑα, ἢν δ᾽ ἀπιστήσαντες ἄλλοις ὑπακούσω- 
μὲν, οὗ περὶ τοῦ τιμωρήσασθϑαί τινα xrÀ.] ad verba οὐ περὶ τοῦ 
τιμωρήσασϑαί τινα scholiastes: λείσει ὁ ἀγὼν ἡμῖν ἔσται adnotavit, 
Heilmannus λόγος ἔσται cogitando suppleri voluit; sed Stahlio 
haee nec per leges ullius linguae nec per usum loquendi Graecum 
licere dicenti Classenius frustra obloquitur. Stahlius dum mem- 
brorum inter se oppositorum aequabilitatem, quam non solum 
sententiis, sed etiam verbis inesse vult, nimis urguet, pro verbis 
jv — ὑπακούσωμεν scripsit ἤδη, ἀπιστήσαντες (δ᾽) ἄλλοις onaxov- 
σόμεγοι, αἱ πειϑόμενοι et ἀπιστήσαντες, πόλιν ἕξοντες ἕκαστος ἔλευ- 
ϑέραν et ἄλλοις ὑπακουσόμενοι inter se referrentur; qua in scrip- 
tura verba o? περὶ τοῦ κτλ., quae quo pertineant minime liquet, 
nullam explicationem habent, cum interim in ultimis quidem 
membris illa aequabilitas nihilo magis restituatur. Vertit ea ille 
quidem: non ad ulciscendum aliquem, sed haec notio a prae- 
positione περὶ prorsus aliena est, nec quicquam valet locus III, 
4D, 6: περὶ τῶν μεγίστων, ubi ex praecedentibus κινδυνεύουσι facile 
suppletur. Potius verba περὶ τοῦ corrupta esse et περιέσται 


BENE 


138 


scriptum fuisse crediderim, quo verbo restituto omnia bene se 
habebunt: — non continget, ut aliquem ulciscamur cet.; hoe 
verbum eodem sensu II, 89, 3 extat, et περιγίγνεται, quod idem 
valet, cum nudo infinitivo II, 39, 4; 87, 6 positum est. Cf. 
etiam Demosth. II, 20. — Verba in fine capitis posita: οἷς o? 
1o? de Sieeliotis (cf. schol.), non de Lacedaemoniis accipienda 
esse, nisi Classenium errare viderem, non monerem; tota enim 
Hermocratis oratio eo spectat, ut Sieceliotas alterutris, aut Athe- 
niensibus aut Lacedaemoniis, se adiungere vetet, Athenienses 
vero ideo solum, quia rebus alienis se immisceant, omnibus 
Siceliotis inimicissimos appellet, qui sententiarum tenor dissol- 
vatur, si aliquod Siceliotarum erga Lacedaemonios officium 
intellegatur. 

67, 3. — oi προδιδόντες τῶν Μεγαρέων οὗτοι τοιόνδε ἐποίησαν 
verba oí προδιδ. τῶν Μεγ. haud dubie ad pron. οὗτοι expla- 
nandum addita sunt, cum hi illi ipsi sint, quorum ut profec- 
tionem Atheniensium cognoscerent interfuisse paulo ante dictum 
est (oi ἄνδρες οἷς ἐπιμελὲς ἦν εἰδέναι), scilicet proditores Mega- 
renses; vix enim, id quod Classenius vult, illo loco custodiae 
ab Atheniensibus dispositae, quae nullae erant, intellegendae 
sunt. Ut suspecta sint, facit etiam collocatio. 

68, b. xai γὰρ oi ἀπὸ τῆς Ἢ. κατὰ τὸ ξυγκείμενον τετρα- 
κισχίλιοι ὅπλῖται — πορευόμενοι παρῆσαν] articulum oí ideo delen- 
dum esse. censet Stahlius, quod hi milites antea non comme- 
morati sint; sed verbis κατὰ τὸ ξυγκείμενον satis definiuntur. 

42, 2. τῶν μὲν ὁπλιτῶν περί τε τὴν Νίσαιαν ὄντων xal τὴν 
ϑάλασσαν] nulla necessitate Stahlius partic. τε, quam praebent 
eodd. C. E. G. M,, sustulit; ef. e. 23, 2. Eam locorum diver- 
sitatem esse apparet, ut altero membro castellum, altero portus 


. significetur. 


45, 2. iv τῇ Ἡρακλεώτιδι ὁρμήσας ἐς τὸν Κάλητα ποταμὸν 
ἀπόλλυσι τὰς ναῦς] male scripturam ὁρμήσας vulgatae δομίσας, 
quae Laur. comprobatur, Stahlius praefert; nam verbum ὁρμεῖν 
numquam, verbum ὁρμίζειν saepius cum ἔς praepos. Thucydides 
iungit (cf. Betant.), neque traiectio obiecti communis (τὰς ναῦς) 
post ἀπόλλυσι positi quidquam offensionis habet. 

48, 3. εἰ μὴ δυναστείᾳ μᾶλλον ἢ ἰσονομίᾳ ἐχρῶντο τὸ ἐγχώ- 
ριον οἵ Θεσσαλοὶ! accusativum τὸ ἐγχώριον, quem ἐγχωρίως inter- 
pretatus est scholiastes, neque similitudine quae esse videtur 


184 


locutionis τὸ ἀρχαῖον neque loco II, 15, 5 (τὰ πλείστου ἄξια 
ἐχρῶντο) satis defendi, Stahlio prorsus assentiendum est. Sed 
valde dubito rectiusne hic scripturam Dionysii (p. 799): τῷ 
ἐπιχωρίῳ sic amplexetur, ut haec verba domesticus rerum. sta- 
(us vertat et dativos δυναστείᾳ et ἰσονομίᾳ praedicati vice fungi 
statuat; nam et illa notio his verbis vix inesse potest et potius 
quam substantivos adiectivum illo modo positum esse expecta- 
veris. Ego suspicor, ἐχρῶντο ἐγχωρίῳ (vel ἐπιχωρίῳ) scriptum 
fuisse, sed articulo τὸ per dittographiam syllabae proxime ante- 
cedentis addito in aliis libris, velut nostrorum archetypis, da- 
tivum in aceusativum mutatum, in alis vero, ut Dionysii, in 
alteram partem erratum esse.  Adiectivum ἐγχωρίῳ praedieative 
positum idem atque ἔν τῇ χώρᾳ valet. — In 8 4 Classenio auctore 
Stahlius eod. Vatic. (cett. νῦν τε exhibent) secutus νῦν δὲ ἀκόν- 
τῶν éxeívc v οὖκ ἂν προελϑεῖν scribit, quod voluntas Thessalorum 
sententiae Brasidae ipsius opposita sit; sed aptius hoe tertium 
membrum per τε partic. adiungi mihi videtur, quippe quod etiam 
sieut duo superiora animum Brasidae erga Thessalos amicum 
significet, ut verbis demum: οὐ μέντοι ἀξιοῦν γε εἴργεσθαι oppo- 
sitio fiat. — In 8. 6 codd. A. et B. soli οὗ μὲν τῶν Θεσσαλῶν 
ἀγωγοὶ praebent; reliqui τῶν omittunt, rectius fortasse, cum hi 
duces sua sponte, non munere a Thessalis omnibus imposito 
fungentes Brasidam duxerint. 

80, 2. μή τι πρὸς τὰ παρόντα τῆς Ilóàov ἐχομένης νεωτερί- 
σωσιν] verba τῆς ll. ἐχομένης interpretamentum verborum τὰ 
παρόντα valde sapiunt. — In 8 3 scripturae vulgatae νεότητα 
optimo iure damnatae scripturam Vaticani (et A. rec.) oxa:ó- 
τητα iniuria recentiores substituerunt, quod vocabulum neque 
temeritatem neque importunitatem, sed stoliditatem significat. 
Fortasse Thucydides χαινότητα. (cf. III, 38, 5) sensu vocabuli 
xaworouía (novandi studium) posuit, cuius interpretamentum 
γδότητα, Correctura σκαιότητα esse potest. Hoc in cod. F., qui 
post tres quattuorve litteras erasas νεότητα exhibet, scriptum 
fuisse suspicari licet. — Quod in S 4 scribitur: xai προκρί- 
γαντες ἐς δισχιλίους οἵ μὲν ἐστεφανώσαντο —, oi δὲ — ἠφάνισαν 
κτλ., Írustra mutationem subiecti loco III, 34, 3 collato ex- 
eusant editores, ubi plurima verba inter participium et subiec- 
tum novum interposita sunt. Scribendum ést προκρινάντων; 
causa mendi in conspicuo est. 


135 


81, 1. αὐτὸν δὲ Βρασίδαν βουλόμενον μάλιστα Aaxsóat- 
μόνιοι ἀπέστειλαν] vertit Krueg. (et post eum Class.): «besonders 
weil er es wünschte»; quod si Thucydides pronuntiare voluisset, 
potius μάλιστα βουλόμενον (cf. c. 79, 2 extr.) posuisset, quam 
ob rem illa summopere cupientem vertenda sunt. Sed cum 
verbis quae sequuntur: ἄνδρα ἔν τε τῇ Σπάρτῃ — Λακεδαι- 
μονέοις γενόμενον causa contineatur, non cur Brasidas ipse exire 
voluerit, sed cur eum Lacedaemonii mittere voluerint, suspicor, 
βουλόμενοι μάλιστα (summa voluntate) scriptum fuisse, qua 
scriptura adhibita etiam verbum interpositum προυϑυμήϑησαν 
paulo magis ferendum fit. | 

88, 2. — Βρασίδας λόγοις ἔφη βούλεσϑαι πρῶτον ἐλϑὼν. πρὸ 
πολέμου "Aog. ξυμμ. Aax. ἣν δύνηται, ποιῆσαι] satis difficulter 
dativus λόγοις cum verbo ποιῆσαι nimis distante coniungitur et 
mire partic. ἐλθὼν, quod plane vacat, additum est; veri igitur 
simile est, ἐς λόγους scribendum esse, cum praesertim praep. 
ἐς post -ac facile excidere potuerit. In idem Herwerd. incidisse 
video. 

δῦ, 4. κίνδυνόν τε τοσόνδε ἀνεῤῥέψαμεν — ἰόντες — καὶ πᾶν 
τὸ πρόϑυμον παρεχόμενοι partie. τε tanquam seriem orationis 
turbantem expungunt editores; quae tamen an retinenda sit 
dubito. Nam Lacedaemonii dum summum studium afferunt 
perieulum subire proprie dici non possunt, quo fit ut partic. 
παρεχόμενοι, si sententiam spectes, ad verbum ἀνεῤῥίψαμεν non 
item pertineat; sed propter partic. ἰόντες interpositum alterum 
verbum, quod παρεσχόμεϑα esse debuit, formatn participii accepit. 
— Quod in ὃ 6 in codd. scribitur: xai τὴν αἰτίαν οὐχ ἔξω 
πιστὴν ἀποδεικνύναι ἀλλ’ ἢ ἄδικον τὴν ἐλευϑερίαν ἐπιφέρειν ἢ 
ἀσϑενὴς --- ἀφῖχϑαι, recte editores hodie verba τὴν αἴτίαν ad 
proxima superiora ita referunt, ut causam cur ab Aceanthiis 
Brasidas repulsus sit, non cur Lacedaemone exierit («ric ἐμῆς 
ἐξόδου», schol.), intellegant. Sed mire eos fefellit, orationi sic 
intelleetae ironiam minime eonvenientem inesse, cum Brasidas 
eausas, eur repulsus fuerit, eas solas edere posse dicatur, quas 
adversarii eius adferre deberent; accedit insuper, quod duris- 
sime infinitivi ἐπιφέρειν et ἀφῖχϑαι à verbis τὴν αἰτίαν ἀποδεικνύναι 
pendent, quam constructionem similitudo verbi simplicis αἰτιᾶ- 
σϑαι cum infin. iuncti parum tuetur. Itaque conicio, o? δόξω 
scriptum fuisse, qua scriptura restituta omnia recte se habent: 


.186 


nec causam probabilem edere videbor, sed [qui scripturam 
codd. tuentur, ἄλλ᾽ scribere debebant| aut — aut — videbor. 
Idem Herwerd. post ἐλευϑερίαν audacius δόξω addens quaesivit. 
— & 7. ὥστε οὐκ clxóc νηΐτῃ γε αὐτοὺς τῷ ἔν Nuwaíq στρατῷ ἶσον 
πλῆϑος ἐφ᾽ ὑμᾶς ἀποστεῖλαι] pro τῷ é» Νισαίᾳ, quae verba Do- 
breeus et Arnoldius deleri iusserant, codex Palat. solus τῷ éàxet 
exhibet, qua discrepantia utrumque interpretamentum esse (Stahl.) 
minime elucet; multo enim veri similius est, verba τῷ à» Νισαίᾳ 
interpretationis eausa adscripta in contextum irrepsisse. Sed 
durissime ex iis quae sequuntur vocabulum στρατῷ ad νηΐϊτῃ 
auditur, neque στρατὸς de expeditione dici potest. Itaque su- 
spicor, νηΐτην (sc. στρατὸν) scribendum esse: propterea non vert 
simile est, navalem quidem eos exercitui, quem illic habuerint, 
numero (cf. III, 98, 4; VIII, 104, 5; de artic. omisso vid. adn. 
Krueg. ad Xen. Anab. IV, 2, 2 et Thuc. IV, 56, 1; 94, 1; V, 
8, 2; VII, 12, 4) parem coníra vos missuros esse (nam quo- 
minus ne maiorem etiam mittant vereamini, difficultas expedi- 
tionis navalis impedit). Quanquam loco sie quoque intellecto 
obscuritatem quandam inesse infitias non eo, quae tamen an 
Thueydidi ipsi imputanda sit dubito. 

86, 2. οὔκουν ἀξιῶ οὔτ᾽ αὐτὸς ὁποπτεύεσθαι, --- —, οὔτε τιμω- 
Qóc ἀδύνατος νομισϑῆναι, προσχωρεῖν τε ὑμᾶς κτλ. alterum οὔτε 
Stahlius Herwerd. secutus in οὐδὲ mutavit, ut οὔτε ---- τε inter 
se referrentur. Sed quod αὐτὸς et ὑμᾶς inter se opponi dicit, 
eolloeationi verborum repugnat, quae certe ὑμᾶς ve προσχωρεῖν 
esse debebat; tertium igitur membrum particula re libere addi- 
tum magis quam superioribus iuxta positum esse videtur; quan- 
quam fortasse cum Bekk. et Krueg. προσχωρεῖν δὲ scribere . 
praestat. 

847, 1. xai οὖκ ἂν μείζω πρὸς τοῖς ὅρκοις βεβαίωσιν λάβοιτε 
ἢ οἷς τὰ ἔργα --- δόκησιν ἀναγκαίαν παρέχεται ὡς καὶ ξυμφέρει 
ὁμοίως ὡς εἶπον] multa in hae codicum scriptura offendunt, 
quam Dobreeus (advers. ed. germ. 1 p. 47) parum explicavit. 
Dure enim apud partic. ἢ e relativo οἷς genetivus τούτων ita 
cogitando petitur, ut βεβαίωσις τούτων fides ab eis accepta 
(«eine von denen ausgehende Gewáührleistung») significet, et 
dativum ipsum οἷς multo facilius cum δόκησιν ἀναγκαίαν παρ- 
ἔχεται quam eum verbis τὰ ἔργα, ut pro ὧν positus sit, iungimus; 
ad sententiam autem loci obseurandam transitio ἃ causa sin- 


137 


gulari (πρὸς τοῖς ὅρκοις — λάβοιτε, non λάβοι τις) ad. sententiam 
universam (εἶπον, dixerunt) facta accedit. Suspicor partic. ἢ 
delendam esse, quo facto enuntiatum relativum vi causali ha- 
bemus (cf. Stahl. ad c. 26, 4): ut quibus actiones (meae) cum 
verbis comparatae necessario . fidem faciant, ea re vera 
utilia esse quae dixerim. Comparativus μείζω causa particulae 
addendae fuisse videtur. — ὃ 4. οὐ γὰρ δὴ εἰκότως γ᾽ ἂν τάδε 
πράσσοιμεν editores recentissimi coniecturam Dobreei: τάδ᾽ 
ἐπράσσομεν receperunt; sed dubito an non necessaria sit. Sen- 
tentia seripturae vulgatae haec est: alioqui (i. e. si illae duae 
ἀνάγκαι, causae necessariae, non valeant) haec nullo iure facia- 
mus, i. e. haec quae facimus iniusta, sint; optativus potentialis 
s;militer Xen. Cyrop. VIII, 2, 21 positus est. 

92, 4. παράδειγμα δὲ ἔχομεν --- τῆς ἄλλης Ἑλλάδος τὸ πολὺ 
ὡς αὐτοῖς διάκειται [Ὶ verba ὡς αὐτοῖς διάκειται non. de animo 
erga Athenienses reliquorum Graecorum, sed de: condicione 
(διάϑεσις) eorum dicta esse, sententia totius loci docet (cf. adnot. 
Stahlii); sed cum αὐτοῖς de ceteris Graecis intellectum plane 
vacet, alia explicandi ratio quaerenda est. lam vero cum vv. 
αὐτοῖς διάκειται idem atque ὕπ᾽ αὐτῶν (i. e. τῶν ᾿Αϑηναίων) δια- 
τέϑειται vix valere possint, αὐτοῖς pro dativo commodi qui dici- 
tur habendum est, ut sic fere vertatur: qua eos condicione esse 
sinant (Athenienses). ([Gertzius (ὑπ᾽) αὐτοῖς conicit.] — Quod 
infra (8 5 in.) seribitur: τοσούτῳ ἐπικινδυνοτέραν ἑτέρων τὴν παρ- 
οίκησιν τῶνδ᾽ ἔχομδν, mirum in modum editores scholiastam 
secuti genetivum ἑτέρων idem atque ἢ τὴν ἑτέρων valere sta- 
tuunt; eis enim, quae proxime antecedunt (τοῖς μὲν ἄλλοις oi 
πλησιόχωροι — ἡμῖν δὲ κτλ.), diserte dicitur, vicinitatibus quas 
ceteri populi habeant perieulosiorem Boeotos habere, ut nulla 
vieinitatum, quas Boeoti ipsi habeant, inter se comparatio fiat. 
Itaque simplieius ἑτέρων pro ἢ ἕτεροι positum esse statuendum 
est. — Paulo infra frustra verba ἧσσον ἑτοίμως κατέχειν editores 
defendunt. Insit sane verbo κατέχειν susiinendi notio, quam 
certe locus VII, 66, 2 (ναντικῷ πάντα κατασχεῖν, obtinere, cf. 
ἢ. }.: τὴν γῆν .. κατέσχον) minime tuetur; adverbio ἑτοίμως tamen 
indieatur, verbum aliquod notione ἱπσααοπαϊΐ, oppugnandi prae- 
ditum seriptum fuisse, ut Reiskius κατατρέχειν (cf. II, 94, 3; 
VIII, 92, 3; 99, 1) coniciens verum vel certe veri simillimum 
invenisse videatur; nam loco I, 103, 4, ubi dativus πολέμῳ 


188 


verbo κατέχειν (premere) additus est, noster vix defenditur. 
Suidam iam locum corruptum legisse adnotat Stahlius. 

94, 1. ἅτε πανστρατιᾶς ξένων τῶν παρόντων xai ἀστῶν ytvo- 
μένης] supra (c. 90, 1) Hippocrates ᾿4ϑηναίους πανδημεὶ, αὐτοὺς 
xal τοὺς μετοίκους καὶ ξένων ὅσοι παρῆσαν, eduxisse dicitur, ut 
mire hoec loco inquilinos, qui certe numero multo plures quam 
qui ξένοι proprie dicuntur fuerunt, praetermisisse videatur Thu- 
eydides. Nam ut nomen ἀστῶν, quo vocabulo semper cives 
inquilinis (ξένοις) opponuntur (cf. II, 34, 4; VI, 27, 2; 30, 2), 
et cives et inquilinos comprehendat, id quod Classenius opi- 
natur, vix fieri potest. [Itaque verba τῶν παρόντων, quae ex 
c. 90, 1 irrepsisse videntur, delenda sunt, cum Thucydides hoc 
loco peregrinos qui non metoeci erant («vorübergehende pas- 
santen») vel omittere vel nomine τῶν ξένων comprehendere 
facile potuerit. ^ Totum versiculum temere Herwerd. expunxit. 

96, 3. ὑποχωρησάντων γὰρ αὐτοῖς τῶν παρατεταγμένων xoi 
κυκλωϑέντων ἐν ὀλίγῳ, οἵπερ διεφϑάρησαν O., ἐν y. à. κατεκόπησαν] 
correctio Kruegeri κυκλωθέντες haud dubie recipienda est. 
Neque enim partiec. ὑποχωρησάντων et κυκλωϑέντων sie inter se 
diiungi facile possunt, ut subiecta diversa sint, nec vero ad 
part. κυκλωϑέντων, quod omnes Thespienses complectitur, enun- 
tiatum οἵπερ διεφϑάρησαν O. referri licet. Αἱ saepissime (velut 
c. 41, 3) Thucydides participia diversorum easuum iunxit, facile- 
que cur χυκλωϑέντων librarii scripserint intellegitur (cf. ad VII, 
50, 2). Enuntiatum relativum restrictionem necessariam sub- 
iecti amplioris habet, cum Thespienses non universi oceiderint, 
ut aliud verbum (διεστράφησαν coni. Driessen.) quaeri necesse 
non sit. 

98, 1 extr. adverbium μᾶλλον (meltus) per lenissimam 
pronomihis σφᾶς traiectionem ad ἀμύνωνται, non ad fva (Krueg.) 
aut ἀδικοῦντας (Class.), referendum est. — 8 2 recte Stahlius 
πρὸ τοῦ (codd. πρὸς τοῖς, nisi quod in Laur. τοῦς fuisse vide- 
tur) εἰωϑόσι scripsit, sed dubito an verbum δύνωνται ad τούτων, 
ut ϑεραπεύειν audiatur, non ad rà ἱερὰ referendum sit; nihil 
certe adv. ἀεὶ (γίγνεσθαι) additum ad verbum numeri pluralis 
apud subiectum neutri generis positum excusandum efficit (Class.). 
— In 8 4 quod scribitur: καὶ αὐτοί, εἶ μὲν ἐπὶ πλέον δυνηϑῆναι 
τῆς ἐκείνων κρατῆσαι, τοῦτ᾽ ἂν ἔχειν" νῦν δὲ xtA. dubitatur utrum 
δυνηϑῆναι --- ἂν ἔχειν ad ἐδυνήϑησαν — ἂν εἶχον an ad δυνηϑεῖεν 


189 


— ἂν ἔχοιεν orationis rectae referantur; hoc ideo praeferendum 
esse videtur, quod Athenienses, qui amplioris partis agri Boeo- 
torum oecupandae ne conatum quidem ceperunt, se ipsos non 
potuisse vix dixissent, neque aliud quicquam »)» δὲ quod se- 
quitur quam statum rerum praesentem significat, qui non minus 
rebus futuris quam rebus gestis opponi potest. Ceterum haud 
seio an recte Krueg. infinitivum hoe solo Thucydidis loco in 
enuntiato condicionali positum, quem usus Herodoteus multo 
liberior parum tuetur, in δυνηϑεῖεν correxerit. — 8 6. πᾶν δ᾽ 
εἰκὸς εἶναι τῷ πολέμῳ xal δεινῷ τινι κατειργόμενον ξύγγνωμόν τι 
γίγνεσϑαι καὶ πρὸς τοῦ ϑεοῦ! difficultas huius loci explicandi 
duobus maxime verbis, πᾶν et κατειργόμενον, continetur. Huius 
enim verbi notionem «cogi, necessitate exprimi» vix satis tuetur 
locus IV, 683, 1: τὸ ἐλλυτὲς τῆς γνώμης — εἰοχϑῆναι, ubi εἰοχϑῆναι 
potius «impediri» quam «cogi» (cf. adn. Stahlii) valet; sed qui 
Reiskium secuti κατειργομένῳ («ei, qui bello atque aliquo peri- 
culo prematur») scripserunt, in aliam difficultatem haud sane 
minorem inciderunt. Nullo enim loco aut Thucydidis aut alio- 
rum accusativum πᾶν pro adverbio positum omnino valere 
probatum est; nam quos locos tamquam similes afferunt (I, 70, 
1; VII, 44, 4), ei alias explanationes easque facillimas habent. 
Itaque nullum aliud remedium restare videtur, quam ut τὸ 
(quod cod. F. e corr. exhibet) pro τῷ scribentes πᾶν τὸ xa:- 
&yóuevov pro πάντας τοὺς xatttoyouévovc (cf. VII, 44, 4: πᾶν τὸ 
ἐξ ἐναντίας) dictum esse statuamus, ut ξύγγνωμόν τι venia aliqua 
dignum valeat, cf. III, 40, 1: ξύγγνωμον δ᾽ ἐστὶ τὸ ἀκούσιον; 
ξυγγνώμων enim de hominibus vi passiva positum propter ipsum 
neutrum πᾶν ferri posse videtur. Ante dativum πολέμῳ artic. 
τὸ facillime in τῷ transire potuisse, in conspicuo est. ([Gertzius 
πάνυ... τῷ... κατειργο μένῳ conicit.] — In fine capitis perversam 
coniecturam Popponis σπεύδουσιν, quod verbum síudere hic 
interpretari vix licet (nam notio /estinandi parum apta est), 
Stahlius nova coniectura eixew pro εἰπεῖν scribens defendere 
contendit, frustra, opinor; pro σπένδουσιν, si quidem genuinum 
est, potius σπονδαῖς vel simile quidpiam scriptum fuit (cf. 99, 1: 
οὐδ᾽ αὖ é&onévóovto [oi Βοιωτοὶ! x:4), quod postea prave in 
σπένδουσιν correctum est. 

100, 2 verba ὥσπερ αὐλὸν proprie ad ἐκοίλαναν ἅπασαν 
pertinentia suspecta collocatio reddit. 


140 


108, 4. — ἐπὶ τὴν γέφυραν τοῦ ποταμοῦ. ἀπέχει δὲ τὸ πό- 
λισόμα πλέον τῆς διαβάσεως, καὶ οὐ καϑεῖτο τείχη κτλ. Stahlius 
vertit: «aberat autem oppidum (Amphipolis) longius a transitu 
i. e. haud ita brevis erat distantia»; sed hac re nulla causa, 
cur Brasidas custodiam pontis facile oppresserit, contineri posse 
videtur, id quod Class. vult (cf. etiam ea quae sequuntur), et 
notio comparativi satis longe locutione ἔκ πλείονος, quam affe- 
runt (cf. paulo supra et VIII, 88), parum defenditur. Aliter 
loeum intellexit Arnoldius, qui genetivum τῆς διαβάσεως cum 
πλέον coniungit; sed Amphipolim longiore intervallo quam pontem 
ab Argilo oppido distare dici minime necesse erat. Verum scho- 
liastes, quem omnes adhuc editores secuti sunt, errasse videtur, 
cum τὸ πόλισμα de Amphipoli urbe dictum esse putat, quod 
vocabulum Thucydides semper de oppidis minoribus ponit (cf. 
Betant.); immo de Argilo ipsa agitur, quod oppidum longiore 
spatio quam pontem ab Amphipoli distare ideo Thucydides ad- 
notavit, ut iter Brasidae inde ad transitum fluminis factum accu- 
ratius expliearet. Itaque sie potius distinguendum est: τὴ» yég. 
τοῦ ποταμοῦ (ἀπέχει ---- διαβάσεως)" xal x14. 

104, 3. νῦν δὲ ὅ μὲν ἱδρύσας τὸν στρατὸν ἐπὶ τὰ ἔξω éné- 
ὅραμε καὶ ὡς οὐδὲν αὐτῷ κτλ. in Laur. manus prima ἐπὶ in 
ἔπεὶ correxit et partic. ὡς sicut in cett. codd. melioribus omitti- 
tur (add. m. sec.), quae scriptura haud dubie restituenda est, 
cum mire Brasidas, qui τὰ ἔξω iam tenebat (cf. ec. 103 extr.), 
ἐπὶ τὰ ἔξω ἐπιδραμεῖν dicatur; cfr. V, 39, 1 et apud Berod. 
ἐπιτρέχειν χώρην. 

106, 1. καὶ τὸ κήρυγμα πρὸς τὸν φόβον δίκαιον εἶναι ἐλά μ-- 
pavov] sic scribitur in omnibus bonis codd. praeter M. solum, 
qui cum deterrimis, ut saepius, consentiens ὕπελάμβανον prae- 
bet, quam scripturam male Stahlius (in ed. alt.) tuetur. Nullus 
sane, quantum scio, locus extat, ubi infin. εἶναι [quem Herw. 
suspeetat| hoe modo praedicato verbi λαμβάνειν notione acci- 
piendi, putandi positi additus sit; sed et similitudine verborum 
ὀνομάζειν, προσαγορεύειν (cf. Krueg. gramm. & δῦ, 4 adn. 5) 
defenditur et verbum cognatae notionis (ponendi, statuendi) 
τιϑέναι infinitivo εἶναι addito vel omisso ponitur (Demosth. XVIII, 
180, cf. Plat. Cratyl. 435 b). Faciliime ortus correcturae in- 
tellegitur. Ceterum nescio an melius supra in cod. Pal. xol 
τῶν ἔξω ληφϑέντων συχνοῖς (cett. -oi) οἰκεῖοι ἔνδον ἦσαν scrip- 


141 


tum sit, cuius scripturae sententia paulo gravior esse videtur. 
— Paulo post verba οὐκ ἐν ὁμοίῳ σφίσιν εἶναι τὰ δεινὰ Krueg. et 
Stahlius sic intellexerunt: haud in aequo sibi fore pericula i. 
e. minora fore, quam si propositam condicionem repudiarent; 
quae sententia prorsus languet. Illud potius Thucydides dicit, 
Athenienses vidisse, pericula sibi proposita comwumodis, quae se 
ea perpetiendo percepturos esse sperare possent, imparia esse; 
simillima brevitate c. 73, 4 verba μὴ ἀντίπαλον εἶναι σφίσι τὸν 
κίνδυνον dicta sunt, quorum de sententia quominus dubitetur 
proxima impediunt. [In altero membro enarrationem verborum 
ἐν τῷ ἴσῳ unice veram (quam Krueg. dubitanter proposuit): 
pariter atque Athenienses Stahlius repudiavit, «quoniam omnino 
fieri non poterat, ut Brasidas reliquae multitudini iniquiorem se 
praeberet quam Atheniensibus»; quae quem sensum habeant, 
omnino non video. Nimirum multitudo illa ξύμμεκτος (v. supra) 
urbem non tam earam quam Athenienses ipsi habebant, quam 
ademptam minus moleste ferebant. Ipse locum sie vertit: «quod 
civitate propter aequum ius (cf. c. 105, 2) non privabantur», 
quod non minus in Athenienses cadebat (cf. l. 1.). 

108, 1. τῆς δὲ γεφύρας μὴ κρατούντων, ἄνωϑεν μὲν μεγάλης 
οὔσης ἐπὶ πολὺ λίμνης τοῦ ποταμοῦ, τὰ δὲ πρὸς ᾿Ηιόνα τριήρεσι 
τηρουμένων, οὖκ ἂν δύνασϑαι προελϑεῖν"] ad genet. absolutum 
scholiastes τῶν ᾿ϑηναίων supplendum esse censuit; neque tamen 
hoc per genus medium verbi licet. Editores subiectum quod 
audiendum est participii κρατούντων (τῶν Λακεδαιμονίων) hue 
quoque ducunt, ut τηρεῖσϑαι observari vertant; sed offendit 
certe, quod proxime οὐκ ἂν δύνασϑαι, sc. αὐτοὺς (τοὺς AaxeÓ.), 
sequitur. Itaque suspicor, τηρουμένου scribendum esse, ut 
idem subiectum amborum membrorum fiat: quod et superne — 
paludem efficiebat fluvius et ad. Eionem versus navibus cu- 
stodiebatur (cf. 30, 4; II, 13, 7). — In 8 3 verba αἱ τῶν ᾿4ϑη- 
γαίων ὑπήκοοι propter collocationem suspecta fortasse interpreta- 
mentum verborum aí πόλεις, sollemnis nominis sociorum (8 1 
extr. Atheniensium (cf. 8 6), est. — Quod in 8 4 scribitur: 
xal γὰρ xai ἄδεια ἐφαίνετο αὐτοῖς, ἔψευσμένοις μὲν —, τὸ δὲ πλέον 
βουλήσει κρίνοντες, ea res, quod nominativus κρίνοντες post ἐφαί- 
vero. αὐτοῖς positus est, non tantum offensionis habet, quantum 
quod dativus éyevouévow praecessit. Cum autem reliquos locos 
eius generis inspiciemus (II, 53, 4; IV, 23, 2; V, 70; VI, 24, 3; 


142 


VIL, 70, 7), Thucydidem ἐψευσμένοι scripsisse, sed librarios 
hoe propter antecedentem dativum αὐτοῖς in -ow mutasse veri 
similiimum fit.! — In 8 6 scripturam codd. C. A. F. M. αἰσϑα- 
γόμενοι praeferendam esse censeo; nam saepius praesens verbi 
αἰσϑάνεσθϑαι (cf. ἀκούειν) de re quam quis audivit ponitur, cf. 
VI, 17, ὁ; 20, 2 (πυνϑανόμενοι III, 18, 3; 80, 2). Similiter 
I, 73, 1 et VI, 40, 1 participium praes. e Laur. restituen- 
dum est. 

114, 1 et 5 seriptura codd. C. E. G. M. ἐκέλευεν prae- 
ferenda est (rell. ἐκέλευσεν), cf. Krueg. ad I, 72, 2 et Stahl. ad 
I, 26, 1. — Ad partic. ἐξελϑόντα (8 1) τῆς Ληκύϑου audiri iubet 
seholiastes, quod satis difficulter fit; sed ἐσελθόντα scribendum 
esse, verba ἐπὶ τὰ ἑαυτοῦ ostendunt, pro quibus, si ἐξελϑόντα 
verum esset, haud dubie ἐπὶ τοῖς ἑαυτοῦ (πολιτεύειν) positum 
fuisset, cf. c. 105, 2. — 8 8 nescio an in Laur. melius o? ydo 


! Contrarium codd. vitium I, 11, 2 corrigendum est: — ῥᾳδίως ἄν μάχῃ 
κρατοῦντες“ slàov, οἵ γε xai οὐκ ἀϑρόοι, ἀλλὰ μέρει τῷ ἀεὶ παρόντι ἀντεῖχον, 
πολιορκίᾳ δ᾽ ἂν προσκαϑεζόμενοι ἔν ἐλάσσονί τε χρόνῳ καὶ ἀπονώτερον τὴν Τροίαν 
εἷλον, ubi minus repetitio verbi δἷλον quam totum enuntiatum relativum of 
γε κτλ. offendit. Verbum enim ἀντεῖχον, quod supra (8 1 extr.) de Troianis 
se defendentibus positum est, hic de Graecis oppugnantibus dictum esse pu- 
tant; quod tamen si de hostibus inter se acie congressis recte dicitur (cf. VI, 
70, 1; VII, 22, 2). non ideo de oppugnantibus solis poni licet. Sin autem 
verba oí — ἀντεῖχον ad Troianos referemus, illud obstat, quod nullo verbo hos 
divisos fuisse et parte quae quoque tempore adesset in pugnando usos esse 
scriptor significavit; immo vero in proximis superioribus Troianos τοῖς ἀεὶ $o- 
λειπομένοις restitisse dixit. G. Hermannus breviloquentiae Thucydideae nimium 
tribuens omnia verba: εἷλον — ἀντεῖχον delebat; sed facilius una littera addita 
difficultas tolletur, si ἀϑρόοις scriptum fuisse putabimus, qua scriptura re- 
stituta locum sic verterim: — /facile acie superiores (hostes) vicissent, 
(ut qui etiam i. e.) praesertim, quí non unicersis, sed parti quae quoque 
tempore adesset resislerent; sin vero obsidioni incubuissent, et breviore 
lempore et minore negotio Troiam cepissent. Nam facile obiectum verbi 
εἷλον (τοὺς πολεμίους) ex enuntiato relativo petitur, cf. I, 68, 3; VII, 68, 2; 
IV, 26, 4; VIII, 76, 6, et Krueg. gramm. ὃ 51, 13 adn. 2; de verbo αἱρεῖν 
cum obiecto personali coniuncto cf. I, 110, 2 et Xen. Hell. III. 5, 1. Quod 
autem Stahlius duas belli perficiendi rationes partic. ἢ, non δὲ distingui de- 
buisse dicit, altero membro: πολιορκίᾳ δὲ κτλ. addito accessionem quandam, 
quae verbis ῥᾳδίως — ἀπονώτερον inter se oppositis diserte declaretur, fieri moneo. 
Classenius enuntiatum πολιορκίᾳ — εἷλον ad οἵ γε referens ea maxime re 
refütatur, quod Thucydidem ex iis, quae alia condicione futura fuissent, ea 
quae alia eventura fuissent collegisse putari vix licet. 


148 


ἐπὶ δουλείᾳ κτλ. scriptum sit; nam cum οὐδὲ partic. et praeces- 
serit et sequatur, facile errari potuit. 

118, 1 Laur. praebet ἠμύνοντο, quae scriptura ut imper- 
fecto ἐποιεῖτο quod praecessit convenientior restituenda est; cete- 
rum dubito an £x τε scribendum sit, cum aptius post ἐχουσῶν 
gravius distinguatur. Cf. tamen V, 10, 9: τόν τε Κλεαρίδαν 
ἡμύνοντο — xal οὗ πρότερον ἐνέδοσαν κτλ. — In & 2 fortasse 
ἄντ(α ν)έστησαν scribendum est; cfr. II, 75, 6: ἀνταρνιέναι. 

118, 3 ante verba τοῦ ϑεοῦ e Laur. artic. τῶν scribendus 
est, qui post -vo» facilime excidere poterat. In eodem καὶ 
ὑμεῖς καὶ ἡμεῖς scribitur, qui pronominum ordo similitudine 8S 
4 et 8 (μήτε ὑμᾶς μήτε ἡμᾶς — ὑμᾶς τε ἡμῖν καὶ ἡμᾶς ὑμῖν) 
eomprobari videtur. 

119, 2 codd. omnes (Ἐπιδαυρίων . δὲ ᾿Αμφίας) Εὐπαιίδα ex- 
hibent, Pal. solo excepto, in quo ὐπλιαίδα scribitur; Bekkerus 
Εὐπαΐδα scripsit, quod nomen nusquam alibi extat. Equidem 
vestigia Palatini, qui codex in formis verborum saepius memo- 
riam accuratiorem servavit, secutus ἰὐπαλίδα seribendum esse 
putaverim, quod nomen in titulo Delphico (Wesch. et Fouc. 81, 
K.) invenitur; cf. Εὐπαλῖνος, nomen Megarense (Herod. III, 60). 

120, 2 nescio an recte optativum ἀμύνοι (Laur.) Krueg. 
praetulerit, quem etiam Polyaenus I, 38, 4 nostrum locum satis 
accurate imitans legisse videtur. 

122, b. εἰ xai oi ἐν ταῖς νήσοις ἤδη ὄντες ἀξιοῦσι σφῶν ἀφί- 
στασϑαι}) partic. ὄντες, cum ἤδη ad ἀξιοῦσι pertineat neque talis 
verborum traieetio usui Thucydideo conveniat, iure in dubium 
vocavit Krueg., sed audacius remedio delendi usus est. Latet 
fortasse in eo adverbium οὕτως, quod alibi (VIII, 71, 1) ita 
Thueydides posuit, ut fere (emere («ohne weiteres») valeret; 
cf. Soph. Antig. 315: εἰπεῖν τι δώσεις, ἢ στραφεὶς οὕτως io; 
Demosth. LIV, 26 et Rehd. ind. II s. v. οὕτως. 

124, 3. προελϑόντων πρότερον — τῶν Δυγκηστῶν ὁπλιτῶν 
καὶ ἑτοίμων ὄντων μάχεσθαι —] scriptura Laur. προτέρων sine 
dubio praeferenda est, cum adverbium prius hoc loco satis 
indefinitum sit nec quo apte referatur habeat; contra adiectivo 
apposito (cum pedites Lyncestarum priores processissent cet.) 
ratio temporis magis conspicua fit. 

125, 1. φοβηϑέντες, ὅπερ φιλεῖ μεγάλα στρατόπεδα ἀσαφῶς 
ἐκπλήγνυσθαι] male Stahlius cum 8}}5 post στρατόπεδα comma 


144 


posuit, cum ad ὅπερ «generaliorem» quandam notionem (velut 
πάσχειν) audiendam esse putaret. Nusquam enim Thucydides 
verbum φιλεῖν infinitivo non addito usurpavit (cf. Betant.); nam 
qui locus (VII, 80, 3) affertur, is facillimam explicationem habe- 
bit, si οἷον pro óc positum esse (cf. VII, 25, 8) statuemus. 
Itaque noster locus potius e similitudine loci VI, 33, 6 intelle- 
gendus est, ut notioni universae specialiorem non additam, sed 
substitutam esse putemus. Ad sententiam certe nihil refert. 

126, 2. — οἵγε μηδὲ ἀπὸ πολιτειῶν τοιούτων ἥκετε, ἔν alc 
οὗ πολλοὶ ὀλίγων ἄρχουσιν, ἀλλὰ πλειόνων μᾶλλον &Aáooovc] hunc 
locum sie vulgo explicant, ut ad τοιούτων ex iis quae prae- 
cedunt ὥστε πλῆϑος πεφοβῆσϑαι ἑτέρων audiant et enuntiatum: 
ἐν αἷς κτλ. (cum in eis cet.) ad notionem: vesíris civitatibus, 
quae in πολιτειῶν lateat, referant. Sed praeterquam quod cumu- 
latio enuntiatorum causalium (οἵγε κτλ. — ἔν alc κτλ.) molestis- 
sima est, certe τῶν πολιτειῶν, ut τοιούτων praedicative adderetur, 
poni debuit. Recte igitur Stephanus, Heilmannus, alii partic. o? 
expunxerunt, cuius addendae eam causam fuisse suspicor, quod 
incuriose legenti aliquid, cui verba ἀλλὰ πλειόνων μᾶλλον ἐλάσσους 
opponerentur, deesse videri poterat; quae breviter dicta sunt 
pro his: ἀλλὰ τοιούτων, ἕν alc πλειόνων κτλ. — In fine capitis 
post ἄπωϑεν praepos. ἔν fortasse excidit, quam Dio Cass. 
XXXIX, 45, 2 (ἔν ταῖς ἀπειλαῖς πᾶν τὸ φοβερὸν διὰ κενῆς ἔπι- 
κομσοῦσιν) Thucydidem imitatus legisse videtur; accedit, quod 
duo dativi displicent. 

127, 2. xai óc αὐτοῖς ai τε ἐκδρομαὶ — καὶ αὐτὸς — ἐπι- 
κειμένους ógíoraro] cum pron. αὐτοῖς ita praepositum sit. ut ad 
utrumque membrum pariter pertineat, fortasse ἐπικειμένοις scri- 
bendum est (de dativo cf. v. c. II, 61, 4). 

130, 4. — καὶ ὡς ἀντεῖπεν ἐπισπασϑέντος τε τῇ χειρὶ ὑπ᾽ 
αὐτοῦ καὶ ϑορυβηϑέντος praeter cod. M. Laur. quoque partic. 
τε exhibet, quae cum facillime ante τῇ excidere potuerit, vix 
omittenda est. In verbo ϑορυβηϑέντος explicando haeserunt 
interpretes: Valla perturbatus vertit, quae notio sententiae loci 
parum convenit; huie quidem satisfecit Haackius tumultu exorto 
interpretans, sed genet. singul. partic. impersonaliter post ἐπι- 
σπασϑέντος cum ambiguitate positus vix exeusari potest.  For- 
tasse scriptum fuit ϑορυβηϑέντων, cum turbae factae essent 
(cf. ad III, 82, 1: πολεμουμένων), quod propter ἐπισπασϑέντος 


145 


satis facile mutari poterat. — Infra melius, opinor, in Laur. τὰ 
ἐναντία scribitur (cf. 78, 3), cum hoe loco ἐναντία pro prae- 
positione (adversus, cf. I, 29, 1; III, 55, 3) haberi vix possit. 

133, 3. ὅτε énegevye] plusquamperfectum vix servari licet; 
ἀπέφευγε vel potius ἀπέφυγε scribendum est. 


Mihi hoe opusculo ad finem iam deducto unum gratissimum 
restat, ut M. Cl. Gertzio et O. Siesbyeo, praeceptoribus 
amicissimis, quorum cum consilio tum opera in eo perpoliendo 
usus sim, gratias persolvam; quae autem auctoritate illorum 
neglecta talia qualia seripseram reliqui, ea ut imperitiae meae 
potius quam superbiae imputentur quaeso. Neque facere possum 
quin memoriam Madvigii animo grato retractem, quo mihi ad 
studia exeolenda magistro per aetatem paucis annis, fautore 
vero benevolentissimo usque ad ultimum vitae gradum uti con- 
tigit; quo si viro hoc ἀγώνισμα ἐς τὸ παραχρῆμα aliqua ex parte 
dignum esse videbitur, satis habebo. 


10 


Index locorum obiter correctorum explieatorumve. 


—— 


Corp. inscr. Att. IV, 1, 27 ad VII, 


33, 2 (p. 22). | 
Demosth. XXIII, 17 ad III, 59, 3 


(p. 106). 


Hyper. 11, col. XXXVI ad III, 67, 7 


(p. 109). 
Platon. 


Phaedr. p. 279c ad VIII, 
94, 4 (p. 49). 


Sophocl. Oed. R. 1460 ad III, 40, 1 


(p. 99). 
Thucydidis: 


lib L 10,2 


11, 
17, 
20, 
33, 
35, 
50, 
59, 
70, 


e» [Ὁ Qv BO ὦ Hm δὰ GER GE D m Ὁ ὦ Q' ὦ m Im pO 


ad IV, 21, 1 (p. 123). 


IV, 108, 4 (p. 142). 
VII, 66, 1 (p. 84) 
III, 82, 1 (p. 111). 
III, 64, 1 (p. 107). 
IV, 12, 3 (p. 121) 
Ill, 18, 4 (p. 94). 
VII, 19, 5 (p. 17). 
III, 108, 1 (p. 117). 
IV, 108, 6 (p. 142). 
III, 57, 4 (p. 104). 
III, 82, 1 (p. 111). 
III, 59, 2 (p. 105), 
VIII, 27, 3 (p. 51). 
VIII, 40, 2 (p. 55). 
VII, 66, 1 (p.35). 
VIII, 95, 1 (p. 78). 
VII, 50, 2 (p. 28). 
VIII, 39, 3 (p. 54). 
VII, 2, 3 (p. 10). 


2 — ΠΙ, 67, 3 (p. 109). 
1 — VII, &1, 2 (p. 40). 


lib. II, 11, 9 ad III, 64, 1 (p. 108). 
1 — VIII, 49 (p. 59). 
— II, 11, 8 (p.99). 


17, 
lib. III, 23, 


lib. IV, 47, 
97, 
100, 
lib. V, 15, 
75, 
75, 
lib. VI, 8, 
11, 
138, 
15, 


ceo 
e 


104, 

lib. VII, 34, 

| 80, 
hb.VIII, 51, 
[Xenoph.] de 
27, 3 (p. 


3 


VII, 74, 1 (p. 87). 
ΠῚ, 40, 1 (p. 99). 
Ill, 22, 5 (p.951. 
III, 37, 4 (p. 97). 
III, 11, 3. (p. 92). 
VII, 18, 4 (p. 16). 
III, 37, 4 (p. 97). 
III, 68, 3 (p. 110). 
III, 36, 2 (p. 96). 
Ill, 59, 2 (p. 105). 


- VIII, 3, 1 (p. 43). 


VIII, 91, 1 (p. 76). 
VIII, 108, 1 (p. 83). 
VII, 51, 2 (p. 29). 
VIII, 39, 4 (p. 54). 
VII, 56, 2 (p. 30). 
IIl, 39, 4 (p. 98). 
VIII, 72, 2 (p. 68). 
IV, 108, 6 (p. 142). 
III, 68, 3 (p. 110). 
VIII, 72, 1 (p. 68). 
VIII, 49 (p.59). 

VII, 75, 4 (p. 38). 
VIII, 82, 1 (p. 72). 
VII, 1, 2 (p. 8). 

III, 4, 2 (p. 91). 
IV, 125, 1 (p. 144). 


2 — VII, 74, 1 (p. 37). 


rep. Ath. II, 12 ad VIII, 
01). 


Index discrepantiarum 


quae codd. Laurentiano (O).et Vaticano (B) cum ed. BStahliana 
(Ster. 1874) intercedunt. 


(Quae uncinis biangulis inclusa eiecit Stahlius, nisi deesse diserte di 
cuntur, in codicibus extant; quae uncinis unangulis inclusa addidit, nisi inesse 
diserte dicuntur, desunt  Lituras stellulis singulis notavi — lota quod hodie 
subscribitur, nisi alia adnotata sunt, in Laur. omittitur, in Vatic. adpingitur.) 


LipeR VII. 


Üovx. ξυγγο. om. C — συγγο. B — pro η & C et B 

1, ὃ μὲν γύλλ. B -— in B post ἐπεσκεύασαν rasura, supra 
prius a accentus erasus — ovodáxov*oaí, lit. o erasa, C, ovoáxovo- 
σαι semper B — διακινδυνεύσωσιν C, -σοσιν C? — ἱμέραν C sem- 
per --- πείϑωσιν et ἔλθωσιν C, corr. C? — 2 πυνϑαν. αὐτοὺς ὅμως 
B — ἀπέστειλεν C et B, corr. C? — μεσήνη C — ἱμέραν B, et sic 
saepius — 3 prius τε om. B — ὅσα B — τὰς μὲν ναῦς C — orga- 
τιᾷ C — 4 τιν᾽ C et B — ἕτοιμοι C et B — τε om. C — δοκοῦντος 
ποοϑύμως B — ὃ τῶν τε σφετέρων C — ὁπλίτας ψιλοὺς C — σελιν. 
τινας C 

9. γόγγυλλος B --- ovogaxos*cac, ut supra, C --- 3 συρακόσσιοι 
vel -xoóoow semper B —- yérac C, ye τὰ B — τε om. C — ἐς τὰς 
& C — 4 ἐτύγχανε B — ᾿τοῦτο καιροῦ C — ἔτυχε δὲ κατὰ τοῦτο 
καιροῦ B yo. — ἐπετετέλεστο C. ---- πλὴν παρὰ βραχύ τι πρὸς B — 
κατελίπετο C, κατελείπετο C? —- ai συράκ. B 

3. τὸ om. C — παρέταξαν C — ix om. B — ἕτοιμος C — 2 


ὁ᾽ ἐν B — ὃ ovoaxooíovc C, ovoaxovoíov; C?, et sic semper — 
ἑαυτοῦ C — τεμενίτιν B — 4 ἀπέκτεινε B -- ὅ μεγάλῳ om. C — 
λιμένηι B 


i. οἷοι ὦσιν C, ve add. C? — 2 ἀναβεβήκασιν C, ἀναβεβήκε- 
σαν B — τῇ om. C — ἀπήιει B — 3 δὲ ἀϑ. B — ἀντεπήεσαν C — 
& ῥάων C — ἐπαγωγὰς ποιήσασϑαι C — ἤν τινα ναυτικῷ B — γῆς 
ἤδη σφίσιν B — σφίσι C, σφίσιν C? — ὁ γύλ. B — "Axe (ἃ — ὃ 
ἐξετείχισε ( et B — ὡρμίξετο, litt. εἰ supraser., B — 6 οἱ πολλοὶ 
om. C — τῇ ἔν om. B — 7 τῆς προσβολὴν B 

10* 


148 


ὃ. διετείχιζε B --- σφίσι C — ἀντεπαρετάσσοντο (ἃ ---- 2 τῷ om. 
C --- τῶν συρακοσίων καὶ τῶν ξυμμάχων C -- 3 μὲν om. C — 
συγκαλέσας C — αὐτοῦ C — ὠφέλειαν C et B — 4 πελοπονν. C, 
» er. et sic semper — δωριῆς C, -&c C? et B — ἐξελάσεσϑαι 
B — ἐπεὶ B 

6. εἶναι σφίσι C — τὸ αὐτὸ B, in mg. ταυτὸν --- ἀμύνεσθαι, 
suprascr. μάχεσθϑαι, B --- ἀντεπήεσαν Ο --- 2 ξυνέμισγε C. — ὃ ἱππῆς 
C, -&c C? - κέρατι, suprascr. αἱ, B — δ΄ αὐτὸ C — κατηρράχϑη 
— C?, κατηρ᾽άχϑη B — 4 ἀϑηναίων omissum in C add. m. pr. 

4. δ᾽ αὐτῶν ϑρασωνίδης B — 2 ἐπὶ στρατείαν C et B, ἐπιστρ. 
C corr. (acc. er.) — πεζιοὴν συλλ. C. — ἀφεστήκει B — ὃ ἐς τὴν 
λακεὸ. B — ὁλκάσι C 

8. ἄγγελλον C, ἀγγέλλοντας B, ἀγγέλλων B yg. — ἢν μή C — 
μεταπέμψουσι C, -oow B -- 2 κατὰ τὴν τοῦ B -— γνώμης C — 
ἀπαγγείλωσιν C — οὕτως ἂν μόλις B — αὐτοῦ C et B — τοὺς om. 
B — βουλεύεσϑαι C. — ὃ οὖς ánéot. C et B. — ὃ δὲ κατὰ B — 
μᾶλλον om. C — ἤδη ex ἢ δ᾽ corr. C? — ἐπεμελεῖτο C. et B 

9. ἐτελεύτα τοῦτο C et B. | 

10. ἠρώτα C — yoaup. τῆς πόλεως C . 

11. πολλαῖς om. B — ἧττον C — μαϑόντας ex -vec corr. C — 
2 γῦν om. C -— ἦλϑεν C — γύλ. ὃ 4. B — τε om. C — καὶ 
ἀπὸ τῶν C — ἔστι C, v add. C? — δὲ (per comp. scr.) ὑστεραίᾳ 
B — 3 διὰ πλῆϑος C — συμπάσηι B — χρήσεσϑαι B. — ἀἄπαναλ. 
C et B — μὴ δυνατὸν εἶναι B 

12. ἡσυχάζουσι C — τῶν xai στρ. ἔτι B — 2 ve om. B — 
9 xai ἐκεῖνοι C — 4 διαψύξαι ( et B — καὶ τῷ πλήϑει C, τῷ τε 
πλήϑει B --- ὅτι πλείους C et B — αἰεὶ B — ὃ φανεροὶ δ᾽ εἰσὶν B — 
ἀποπειρώμεναι C -— ἐκείνους B — xai ἀποξηράναι C, xai τὸ ξηρᾶ- 
va, B, xai ἀποξηρᾶναι B. yg. — ἐξουσίαι B 

13. δὲ (per comp. scr) ἐκ B — 2 ἁρπαγὴν μακρὰν xai 
ὑδρίαν C, ὑδρείαν C? -- ἀποχωροῦσι C — δ᾽ ὑπὸ B — τὰ ἄλλα 
B --- ὁρῶσι C — αὐτομολίας C οἱ B — ἀπέρχονται (x m. sec. in 
lit.) B — δ᾽ óc B — σικελίαι B — αὐτοῦ ἔμπορ. C 

14. 3 χωρία ἡμᾶς B — διαπολεμήσεται (ἃ — 4. σαφῶς ὑμᾶς 
εἰδότας (ἃ — τὰς ἐνθάδε B — ὅμοιον C et B 

15. ἐπειδὴ δὲ 5j o. C, δὲ 4j om. B — αὐτοῖς βουλεύεσθαι 
C — γε ἐνϑάδε B — παροῦσι C — αὐταρκούντων C. et B — τού- 
τοις B — ἐλάττω C — ἐμοί τε B — μὲν gott B — 2 πράττετε C — 
ἀχολαίτερον C. — μὴ om. C — φϑίσονται B 


149 


16. ἐπεψηφίσαντο B — πέμπειν καὶ ν. C — πεζικὴν C — δη- 
μοσϑένην C οἱ B — 2 χειμερίους, ους in lit. B 

17. 2 φυλάσοιεν C — 3 οἵ τε πρέσβεις αὐτοῖς C — ἐν τῇ 
σικελία C — εἴκοσι C 

18. καὶ τῶν κορινϑίων C — τὴν δεκέ om. C, δεκε add. C? 
— ἀνεῖναι B — 2 ὅτι àc πλ. C. — φέρωσι C — γένοιτο C, ἐγεγένοιτο 
B — ὃ ναυσί C — ἐξ doyovc om. C — τέ om. C — πρασίων C — 
ἐληστεύοντο C, ἐλήστευον B —- διαφορὰ B — τὰς om. B — 4 τὰ 


α 

ἄλλα C et B — ἐτελεύτα τῷ πολ. τῷδε B -- ξυνέγραψε C, ξυνέγο B 

19. πραίτατα C, πρωιαίτατα B --- δή oí om. Β --- ἄγις C et 
B — 2 δὲ οὐ C — ἐπὶ τῆς f. C et B — 8 ἀπέστειλλον B --- εἰλώτων 
B — ἐς om. C — 4 πρώτοις C et B.— ἀπὸ ταιν. C — ἀφῆκαν C 
et B — ἀπ αὐτῆς B — Db εἴκοσι C — αὐτοῖς om. C — πρότερον 
C — πρὸς óÀxáóac C — inter ἢ et τὰς B compendium habet, 
quod πρὸς significare posse vix videtur. 

20. τῆς om. C — ante πελοπ. τε om. C — 2 δημοσϑένην 
B —- ναυσί C — ξυμπορήσαντες C — ξυϊστρατεύεσϑαι C, ξυστρατεύ- 
σασϑαι B — ὃ προσπλεύσας C et B — ὑπελείπετο C et B 

21. τούτους C — ovoaxoó*c. C — 2 τί B — κατεργάσασϑαι 
C et B — ὃ ξυνανέπειϑεν C, ξυναναπείϑει B — ἥκιστα τοῦ C et B — 
οὐδ᾽ bis B — ἐκείνοις C. — ἀλλ᾽ om. B, sed lacuna quattuor fere - 
litt. est — τῶν om. B —- ἂν αὐτοῖς B — 4 τι om. C — περιεσο- 
μένους C — ἐκέλευεν om. C — ὅ τοῦ ἑρμοκράτους C 

22. προσμῖξαι B — 2 οἵ ἀϑην. B — ἔκπλουν B 

29. δ᾽ ὁ B — τῇ γνώμη C — προσεσχόντων B — τοὺς ἐλάσσω 
C — 2 ἐξεκομ. ἐς τὸ στρατόπ. C — 38 ve om. C — 4 τρόπαιον C —. 
πλημυρίου C 

24. πλημυρίω C — τείχοιν C — ὃ ὥστε C — xai τριηραρ- 
χῶν C — ἱστία B — τέττ. C -- τὰ ἄλλα B — 8 μέγιστον δὲ C — 
στράτευμα τῶν B — πλημυρ. C — οὐδ᾽ ἔσπλοι B —- ναυσί C. — 
εἰσκομιδαί C — τὰ ἄλλα C et B 

29. ἐκπέμπουσιν C — μίαν C et B, μία C? — οἵπερ C — τε 
om. C. — φράσωσιν C, -ovow C?, ut videtur — ἐλπίσι C ---- ἐποτρύ- 
voor in ras. C — δ᾽ ἕνδεκα B — xouuávov γέμοντα B — 2 ἕτοιμα 
C et B.— 8 ἄγουσα om. C —— 4 ἔπλεον B, in mg. yo. παρενέπλεον 
ἐπὶ οἴκου ---- ἀνδράσιν C — ἀποφεύγουσι C — Ὁ σταυρωμάτων B. —— 
νεωσοίκων in lit. C?, et sic infra --- ἐμβάλλοντες ex ἐμβαλόντες 


corr. B — 6 ἀκάδών B — ἀναλούμενοι B — 9 ἀμβρακιωτῶν B — 


180 


αὖ omm. C et B — ἐλπίσι C — φϑάσωσι C --- διαπολεμησόμενον 
C — ταῦτ᾽ ἔπραττον B 

26. 2 λιμήρας B — κατ᾽ ἀντικρύ B — ἔστιν C — εἴλωτες B 
— ἅμα om. C — ὃ ξυγκατέβαλε C — ἐπέπλει C, ἐπυταρέπλει B — 
ἐκεῖ B — ποιῆται (ει in ἡ corr.) B — óc C 

247. τῶν ϑρακῶν C — τῶν δακικοῦ C — τοῦ αὐτοῦ ϑέρους 
τούτου B, ἔν τῷ αὐτῷ ϑέρει τούτῳ B γο. ---- συμπλεῖν C — 2 ἐλάμ- 
βανε C, δρ. γὰρ ἕκαστος ἡμέρας ἐλάμβανον B, δραγμὴν τῆς ἡμέρας 
ἕκαστος ἐλάμβανεν B yg. — ὃ δικέλ. in δεκ. corr. C. -- ὑπὸ τῶν 
z. C -- χρόνον Β -- πρώτοις C et B — τε B --- 4 εἰσβολαὶ C — 
χρόνον om. C — πλεόνων C — φρουρᾶς xai (per comp. scr.) xara. 
B — 5 τούτων πολὺ C — ἀπολώλει C, ἄπωλ. C?*, ἀπωλ. πάντα xai 
ζεύγη B — ὅὁσήμεραι B | | 

28. γῆς C et B — ϑάσσων C et B, ϑᾶσσον C? — ϑάλατταν 
B — 2 πλοιούμενοι, À eraso, C, oí μὲν ἔν ὅπλοις ποιούμενοι B. yo. 
— ὃ ἐπίεξζε C — φιλονεικίαν C et B — γὰρ αὐτοὺς C et B — ἀλλ᾽ 
B — οὐδένα C — ἐλάσσονα αὐτήν τε C et B — x. a. τῶν à0. C — 


οὐδ᾽ cic B (supra interv. verbb. οὐδεὶς et πλείω rasura) — 4 τε 
om. C — κατὰ τοῦτον τ. yg. B — ἐποίησαν C et B — ἀπόλλυντο 
C, corr. C? 


29. διιτρεφεῖ C et B — ἦν B — δύνωνται C — ὃ τε om. C 
-—— διαπλεύσας B, διέπλευσε B yo. — εὔρυπον B — ὃ ηὐλίζετο C et 
B γο. — o? omm. C et B yo. — ἀφυλάκοις C, v add. C? — τινα 
σφίσι C — ἐπαναβάντα C et B yg. — ἔστι C — βραχέως C et B — 
4 xai yvv. καὶ παῖδ. B — γένος τῶν ὃ. B — ὅμοια ( et B — 
ϑροασήση C — Ὁ καϑεστήκει B — ἐσεληλ. οἵ π. B — τῇ πάσῃ πόλει 
B — οὐδὲ μιᾶς ἥσσων C et B — ἐπέπεσε C --- αὐτῇ C, αὐτῆι B 

30. ἤγαγε C — 2 ἀποκτείνουσι C — ξώρων τὴν φυγὴν ὅὄρμι. 
ἔξω τοῦ ξεύματος B, τοῦ ζεύγματος C. — προεκϑ. καὶ C — ἔγκα- 
ταληφϑὲν C et B — 8 τε om. B --- βοιωτάρχων C --- ἁπαναλώϑη 
C et B — 4 χρησαμένων C et B 

81. ἐκ τῆς x. C — τείχησιν C — quà B — εδρὼν om. C — 
2 ἔς τε Lax. B — ἀλυξίαν C et B — 3 ὃν C — ἤδη éaAcxóc B -— 
4 águxvetto C, ἀφικνεῖται C* — ἱκανὰς εἶναι κτλ. B. (superscripto: 
τοῦτο κρεῖττον καὶ σαφὲς), ἱκανὰς οὔσας (in οὔσαις corr. C?) ócoiy 
δεούσαις εἴκοσι ταῖς δαυτῶν πρὸς κτλ. C et B yo. --- ὃ πεντεκαίδεκα 
γαῦς B, in mg. yo. xai πεντεκαίδεκά τε ναῦς ---- Πιρέϑη B 

32. πλημυρ. C — πυϑόμενος B — διάδοχον B --- σφίσι om. 
C — κεντάριπάς B — ἀλικυαγίους C, ἀλκυαίους B — διαφήσωσι C, 


151 


διαφήσουσι Β et C? ---- συστραφέντες B. — κωλύσωσι C et B — 
αὑτῶν B — 2 τριχῇ om. C et B yo., τινα om. B 

83. 2 ἅπασα B — 3 ἐπέσχοντο εὐθέως B — ἤδη om. C — 
te 0m. C — ἰώνιον C? — 4 κατίσχουσι C — παρέσχετο C — ὃ áva- 
λαβόντες αὐτὰς B — £v*oro. C 

94. πελ. xal oi περὶ C — ναυσί C — οἵ περὶ ( 4) τῶν ὅλκά- 
δων B — σικελίας C — αὐτοὺς C --- ἀχαιίας C — 2 ἐν ᾧ B — 
προσβεβοηϑηκότες C et B yg. — προανεχούσαις B — ὃ τρισί C — 
δ᾽ αὐτῶν B — 4 [ἀλλήλους B, Stahlio teste] — D δ᾽ ἀϑηναίων B 
— οὐδὲ μία B — ἑπτὰ in lit. C — ἀναῤῥαγῆσαι C, corr. C* — 
ἐπ’ αὐτῷ τούτῳ B — 6 ἐπαγωγὴν C, ἐπαναγαγωγὴν B — οὐδὲ μία 
B — οὐδ᾽ ἑτέρων B — ναυμ. καὶ διεσώζοντο C — οὐδὲ μία C et B 
— 7 vou. δι᾽ αὐτὸ C, vou. αὐτὸ in lit. B — ἡττᾶσϑαι C — διόπερ 
C et B —- εἰ μὴ πολὺ C, ei μὴ xai πολλοὶ B — τε ἀϑηναῖοι B — 
& μὴ πολὺ C et B yg. — ὃ óc om. C — ἀπεῖχον B — ἔτελευτήϑη 
B, ἐτελεύτα ( et B yo. 

35. ϑουριδάτιδος B — ἃ κροτωνιάται B — πόλεσιν C — διγί- 
γης C, corr. C* 

36. ναυσὶ C — 2 τε om. B --- [εἶδον B, Stahlio teste] — 
παχείαις Β --- ἰἀντηρίδας B, Classenio t.] — ἐπισκευασμένοι C, ἐπε- 
σκευασμένοι (3, ἐπισκευασάμενοι C? yg. et Β --- πρώραϑεν Β -“--- 
9 ἀντινεναυπαγημένας C — ἀντίπρωροι C. οἱ B — παρέχοντες C --- 
4 τοῖς ἀϑην. B — κατὸ δυνατὸν C — διέκπλουν B, διεκπλεῖν D yo. 
— D τὸ ἀντίπρωρον C et B, τὸν ἀντίπρωρον B yg. — ξυγκροῦσαι 
μάλιστα αὐτοῖς χρήσεσϑαι B, συγκρούσει μάλιστ᾽ ἂν αὐτοὶ χρήσεσϑαι 
B yo. --- σχήσειν C et Β --- ἑαυτὸν C --- 6 πάντα B — ἀπάσαις B 
— τῆς ἄνα om. C 

317. ταῦτα B — τεϑαῤῥ. C — 2 ἱππῆς in -εἰς corr. C* — οἱ 
γυμνητεία B, γυμνιτεία C? — ἐξέπλεον C. — ὃ ἄφνωι B. — oi δὲ 
ἀϑηναῖοι πρὸς C — ἀντεπεξήεσαν C — xai ai τῶν ovgax. C 

38. οὐδ᾽ ἕτεροι B — oí om. C — ἀπῆλϑεν C — 2 ποιήσουσι 
C — τὰ om. C — κληστοῦ C, κληϊστοῦ B, κλειστοῦ C? et B yg. — 
9 διαλιπούσας C et B — κατέστησε C 


39. πρότερον C, πρωΐτερον ἢ τὸ πρότερον B. — δὲ &uy. C 
-— 2 ἐπιμελουμένους B — μεταναστήσαντας B, παρὰ τὴν ϑάλασσαν 


μεταστῆσαι κομίσαντας C et B yg. — αὐτοῖς C et B — ἀριστοποι- 
ήσωνται C et B yo., ἄριστον ποιήσωνται B — αὖϑις xai bis C — 
ἐπιχειρῶσι C | 


152 


40. 3 δ᾽ oi ovg. B — μόγις C — 4 ἔπειτ᾽ B — αὑτῶν B — 
4 ἁλίσκεσϑαι C et B — D ταῖς ve ». C et B — ἐμβολῶν C et B 
-- παρεξηρεσίας C, eorr. C? — μείζωι B 

41. 2 ἔπειτ᾽ B — κερ. ὑπὸ B — ἤιρμ. B — 4 τοὺς μὲν πολ- 
λοὺς C ---- ναυσὶ πολὺ C — Óóoxeiv B 

42. μάλιστα om. B — 3 τ᾽ εἶναι B — διεχείμαζε € — ἣν B 
— ά ἁπλοῦν τε C — εἰ μὴ ἐπικρατήσειέ B — τε om. C --- αὐτῷ 
ληφϑὲν B — oi om. C et B yo. — διαπολεμήσειν B, διαπολέμησιν 
B yo. — 5 τρίβεσϑαι C — ἀϑηναίους τε xal B — ξυϊστρατευομένους 
C — 6 ἔτεμνον C. — ve om. C — ναυσί C — xaÜ? ἑκάτερα B. — 
ἀντεπεξήεσαν C 

43. ἀπό τε τοῦ B — ξυνάρχ. ἐπενόει xal τὴν C et B yg. — 
2 ἀδύνατον (| — πέντε C — τοξευμάτων xai B — τὴν πρώτην στρ. 
B, τὴν πᾶσαν στρ. C et B yg. — ἐπὶ πολὰς C — δὲ C — ὑπελέ- 
λειπτο C — ὃ ἄνδρας τινὰς B — ἀποκτείνουσι C. — 4 ἔν προτειχί- 
σμασιν om. C — oi καὶ C — ὅ τε εὐθύς C et Β --- 6 ó om. C — 
ἐν νυκτὶ σφίσι C ----προσέβαλλόν C. et B — 7 ἐκεκρατηκότων B — 
μεμηχαμένου C — £&v*otgagóow C — πρότεροι Β΄ 

44. ἣν B — πειϑέσϑαι B — μόγις B — ἢ B — ye om. C — 
ἥδει B, ἤδει in lit. C* — ὃ δ᾽ £u B — ἀναβεβήκει C et B — 
ὥστε B — το πρόσϑεν B — 4 οἵ in lit. C — ὡς κρατοῦντες B — 
παρεκέλευον τότε C -— ἀδύνατα ἦν C — πᾶν τὸ ἐναντίον C et B yo. 
— τῷ 8ec. eraso C — ὃ ἐπιστάντων C, ἐπισταμένων, οἱ suprascr., 
B -- μὴ κρίνοιντο nulla rasura B — 6 ἔβλαψεν ὃ B — παιωνισμός 
B et C? in lit. — μετὰ B — παιωνίσειαν B et C? in lit. — 7 aó- 
τοῖς C et B — κατέστησαν C, καϑίστησαν B — μόγις B -- 8 ῥυτι- 
τοῦντες B — ἐπὶ πολῶν C — καταβαίνοιεν πολλοὶ C et B yo. — εἰσὶ 
. Ὁ — ἱππεῖς C et B 

45. πρῶτον om. B — 2 ἄλλεσϑαι C. — ἀπώλλυντο C et B 

46. πέντε xai δέκα B. — ὑπαγάγοιτο C et B --- ἄλλην om. 
C — ἐπὶ πολαῖς C 

47. κατορϑοῦντας C et B, -vec C? — 2 ἦν C et B yo., om. 
B —- 8 διεκινδύνευσε C — ἐξιέναι C. — 4 τοὺς add. (3 — προσ- 
καϑεῖσϑαι C 

48. πόνηρα C et B — 2 δ᾽ ἔτι B — ἐλπίδας τε ἔτι B, ἐλπί- 
δος τί ἔτι B. yg. — 8 ἀνεῖχεν C — ἀκούσαντας C — διαβάλλοι, litt. 
o. in lit. B —— 4 oí B — τὰ ἐναντία (ἃ — ἐπὶ αἰσχρᾶ C — ὅ xal 
χρήμασι γὰρ C et B — δισχίλια γὰρ C. — ἀναλωκέναι ( et B — 
ἐκλείπωσι (3 — ὁ χρήμασι C — óc C et B yo. ὧν B 


TEC -“ νὰ -- 


T ———— M — RARUS ὍΝ ——m — M —— M €—M 50 c ——H ——Á . 


153 


49. πολὺ om. C, zov B — δαπανίσασϑαι C, δ᾽ ἀπανίστασϑαι 
C* — vavoi ἢ C, ναυσὶ ϑαρρῶν ἢ B — ϑαρσήσει C — 2 ἐπάγειν B 
— ἢ πρὸς B —- τρέψονται C — ναυσὶ C. — ἔστιν ὥσπερ νῦν τοὺς 
ἀγῶνας B --- ἀναχώρησις B --- περιγράπτου C -- 8 ἀλλὰ ὅτι B — καὶ 
μὴ μ. &. C, x. μ. μ. ἐξίστασϑαι B --- 4 ἐνεγένετο C 

90. ἁμαρτῶν C --- ἐσφιλια C, ἐσφιλία B, ἐσ φιλιαν C? --- τε om. 
B — ἔχων πολλὴν B --- 2 ἀπενεχϑέντων C. --- εὐεσπερείταις C — 
ὅϑεν πρὸς σικελίαν C et B — δυοῖν B — πλοῦς C — ὃ ἄλλο εἰ μὴ 
C et B — μὴ ψηφίξεσϑαι C et B — ἠδύναντο B — πᾶσιν C --- 4 
ἕτοιμα C, ἕτοῖμα B — πρὶν ἃς ὡς B 

ὅ1. ἐγηγερμένοι C et B γρ., ἐπηρμένοι B. --- σφῶν τε μήτε 
B --- ταῖς om. C ---- τῷ om. € — 2 ἀνεπαύοντο C οἱ B γρ. ---- ὅσας 
B, ὅσαι C et B γρ. --- εἶναι om. C --- προτεραίᾳ B — καὶ ἱππέων 
C. — vbb. καὶ τῶν i... τε τῶν ὅπλ. om. B --- διώκουσιν C --- ἐφόδου 
C et B yo. — ἀπολλύουσι C et B -- τῶν om. C 

02. τῷ τείχει B — ναυσὶ C —— 2 περικλείσασϑαι B et C* — 
ἐξάγοντα C, ἔἐπεξάγοντα B — πλοίῳ B — τῶν ἀϑηναίων πρῶτον B 
— κοίλῳ μυχῷ C — ἐπισπωμ. C* — ναῦς ἤδη C — ἐξώϑουν B, 
ἐξεώϑουν C (et B yo., ut vid.) 

989. ἕξω τῶν στρωμάτων B — 2 ταύτῃ om. C — ἐσβάλλουσι 

JE 

C — ὃ xai δείσαντες om. C -- γαυσί C — ἐδίωξαν B ---- τὰς πολλὰς 


B yg. — δυοῖν (-&» B yo.) δεούσας εἴκοσι (-w B yg.) ἃς oi o. C et 
B yo. — βουλόμενοι ἐμπρῆσαι B — δαδὸς B --- ναυσὶ C — τήν τε 
φλόγα B 

94. oi συρακ. C ---- ἀπολείψεως B 

90. ἤδη τοῦ ναυτικοῦ B - παντὶ ἤδη B, x. δὴ C et B yo. 
— μείξων ex -ov corr. Ο — στρατιᾶς C et B — 2 ναυσὶ xai ἵπποις 
C — μεγέϑει B — οὔτ bis C et B -— κρείσσους C, κρείσσους ὄντες 
B — σφαλόμενοι B -- πρὸς (per comp. 561.) αὐτῶν B — οὐ xà» C 

| 00. κλήσειν C, κλείσειν C* et B -— 2 αὐτοῦ C ---- ἡσσωϑῆναι 
C ut vid., ἡσσηϑ. C? — κωλύσουσι C — καϑύπ. C — τὰ om. B — 

QUto» 

άἀϑην. xal B — φόβω B —- αἴτιοι εἶναι B — xai τῶν C — ὃ κατε 
ταῦτα C, corr. ΟΣ — μόνον C et B — μόνον C et B — γινόμενοι 
C — 4 ταύτην πόλιν litt. 8 a suprascr. B — δὴ om. B — λόγου 
C et B 
|^ 4. évyxtio. in lit. B, ξυνκτησ. C — ξυνδιασώσαντες C, -σαντες 
lit. o suprascr. B -- ovoaxoóooac C et B — ἑκάστοις C et B yg. — 
ἀνάγκη C et B yo., ἀνάγκης B — ἔσχε(ν) C et B — 2 ἐστιαιεῖς C? et B 


154 


in lit.; sic infra saepius in B, semper in C — ἐστίαιαν C, ἑστιαίαν 
B — 3 δ᾽ ἄλλων B — δὲ xai of C et B yg. — 4 ἄνδριοι τήιοι C. — 
χίοι C — φόρου οὖχ $. ὄντες B — αὐτόνομοι C. et B — [ωνές τε 
C — D αἰολέσι C, αἰολεῦσι C? —. κτήσασι C?, κτίσασι B in lit. — 
βοιωτοῖς μετὰ B — κατἀντικρὺ B — - κατ᾽ ÉyÜüoc C — 6 ἐπέφερον B 
--- 7 τῶν δὲ B — αὐτόνο Lot B, post o rasura — καταργ. C, corr. 
C? — oí om. C — ἀξνάγκη B — εἴποντο B — ὃ ἐν ναυπάκτω C — 
ἐστί B — 9 yàg om. C ---- ὠφελίας om. C, ὠφελείας B — τοὺς "λεισο-- 
μένους σφίσιν B — ἰέναι εἴωϑ. C — ξυνκτ. C -— ἀλλὰ B ---- ἐποίκους 


B -- ἄκοντας C — 11 κατειλημμένων C οἱ B — νάξιοι καταναῖοε 
B —.aiysotaio. τε Β --- σικελιωτῶν C --- τυρσινῶν C, τυρσηνῶν (ἃ 


98. συρακουσσίοι B — - γελῶοι ol oix. C ---- ἡσυχαζόντων om. 
C — ἐπέκεινα C et B. — 2 οἷδε B — δ᾽ ἀπὸ B — οἰκοῦσι C — ὃ 
τῶν σικελία B — νεοδαμώδης fuit in C, qui δὲ om. — εἴλωτας B 
--- ἀμβρακιῶται B — 4 ὃ om. C — συνελ. C — ovoaxooíov; C — 
τε 0m. C — xai ὅτι ἔν uey. κινδ. ἦσαν om. C — xai ὅτι γὰρ B 

909. οὐδ᾽ ἕτέροις B — 2 xai oi ξύμμαχοι om. C — ἀγῶνα 
σφίσι C — ἑλεῖν δὲ τε C -— τοσοῦτο B — κακάτερα C, καϑ' ἑκάτερα 
C? — 8 ἔκλειον C? et B -- τὸ μέγαν C, corr. C? — τὸ στόμα om. C 

60. ἀπόκλεισιν C? et B — 2 ἐβουλέσαντο B — τῶν ἄνω C — 
δ᾽ αὐταῖς B — διατείχισμά τι C — ἐ ἐλάχιστον B — ἀσϑενέσι(ν) C 
et B yo. - - γενέσϑω C, corr. C? — πάσας C — ἁπλούτεραι B — 


ἔδοξε C — 8 prius xai add. C? — 4 ? ἐπὶ B — τἄλλα ὅσα B — 
D ἕτοιμα C. et B — ὁρῶν xai C — παρεκελεύσατο τότε C, παρεκελεύ-- 
σατό τε, t in lit. scer., B 

61. στρατιῶται om. C — ἑκάστῳ, oc supraser., B — ναυσὶ 
C — 2 διαπαντὸς B. — ἔχουσι C. — ὃ συστρατευόμενοι C. — παρ- 
εσκευάζεσϑε B | 

62. ὑμῖν B — ὃ εὕρηται ( et B — ὅσα μὴ C — ἀντιναυπη- 
γεῖσϑαι C et B yg. — δὴ om. C — σχήσουσιν C — ὑπουργῶσι C — 
4 μηΐ αὐτοὺς B — ἐὰν ὧφ. φαίνηται B —- ἐσομένης, οὔσης su- 
praser., B 

63. ἄξιον C -- ἢν C et B yo. -— πολεμίου e πολέμου corr. 
B — ὃ ὑμῖν C et B — 8 oi τέως C, oi τέως B — ὑμῶν C et B — 
μὴ om. C — πλείω C — 4 δικαίως ἂν C et B — ἠξίωσε C — ὅτι 
ue? B (us? etiam C) | 

64. ἡμῶν C, ἡὑμῶν B — νεωσοίκοις, litt. o. in lit, C — 
τ ἐνθένδε B — ἐπέκεινα C — - πλευσουμένους C — ὕπολ. ὑμῶν B — 


155 


T αὐτοῦ B — ἴστε B — δὲ ἐκεῖ C — 2 post ἑκάστους τε om. B — 
ναυσὶ C — ἀϑηναίων, ὧν suprascr., B — αὐτῶ C, ἑαυτῷ B 

65. τοσάδε B — δ᾽ αὐτοῖς C et B — 2 πρός ve πολλὰ C — 
κατεβύσωσαν B — ἔχῃ B — 3 πάντα ἕτοιμα (£. B) C — 

66. dx B — αὐτῶν οὕτω B — 2 ἔπειτα δὲ εἰ B — πελοπον-- 
γήσου τε B — ἤδη om. C — 8 ὧν B --- κολουσϑῶσι C, ἀκολου- 
ϑῶσι, litt. a punctis superpositis deleta, B — τό γε λοιπὸν B — 
ἐνδιδόασι C 

[61. ὑμῶν C et B — verba τὰ... ἐλπὶς om. C — 2 ἐστιν C 
— πρὸς τὴν ἑκάστην C — καὶ post πολλοὶ δὲ om. C — σφίσι C — 
αὑτοῖς B — αὐτῶν C, ἑαυτῶν B — ὃ ἐσόμεναι C — óáora C, corr. 
C? — 4 ἀποκινδυνεύσει C et B — ἐκπλεύσωσι C — ποιοῦνται C — 
πράξοντες C et B 

68. αὑτὴν B — νομίσομεν C, -ωμεν C? — δικαιώσωσι C — 


a 

δ᾽ ἐχϑοοὺς B — ἐγγενησόμενον C — μὴ xai Β --- 2 δ᾽ ἐχϑοοὶ B — 
γε B — τὰ ἄλγιστα C et B — 8 κρατήσωσι C — πραξάντων ἡμῶν 
B — ve om. C — καρπουμένην B — ὠφελοῦσι C, ὠφελῶσι B 

69. 2 ἤδη ἦν C et B yo. — πάσχουσι C — £u in lit. B — 
σφίσι C — τριηραρχῶν B — τ ἐπονομάζων B — ὅσα ἑαυτῶ τοιούτω 
C -- ὄντος C --- πατρώους B --- προσφερόμενα B — ἀλλὰ B — 8 
μᾶλλον «ai à». C — ἀναγκαία B — παρέταξε C — ναυσὶ C — ὦφε- 


Á 

λεία C?, ὦφε B — 4 εὔδημος C — καταλειφϑέντα B, παραλ. ( et 
B yo. — εἰς C 

40. αὐτοῖς ἅμα C — παραβοηϑεῖ C — ἃ xai om. C, ἐπειδὴ 
δ᾽ ἀϑηναῖοι B. — κλείσεις C? — ἦν ἡ ναυμ. B — ola C et B — 
ὃ v ἐπιβάται B — ὅτε C — 4 ἀπέλειπον C — ἐκβολαὶ B — διέκ- 
πλου B — ἐγίγνετο B — ἔτυχον B — 5 εἰς C — 6 συνετύγχ. C — 
δ᾽ αὐτοὺς B — ἔστι C — φϑέγγοντο B — 7, ἡ om. C — τε om. C 
— φιλονεικίαν C et B — περὶ τὴν ἔς B, ἣν in lit. — 8 δ ἀνάγκην 


B — πόνου om. C — ἀποχωροῦσι C — alterum. εἰ om. B — 
φεύγουσι C 

411. v ἐκ B — φιλονεικῶν C et B — 2 ἤδη, suprascr. δὴ, 
B — 3 xai ἁπάντων B, xai οὐ x. C et B yg. — ἀνεϑ. ve D, τε 


in lit. — ἂν om. B — ἐδουλοῦτο C — ἀμίλλης B — τῇ δόξηι, post 
τῇ ras., B — 4 ὅσα iy C et B — ὃ ἔτρεψάν -:- (i. e. £ ve) B — 
6 αὑτοὺς B — 7, ξυμφορῶν B — τε C et B — toic om. B — 
προσαπόλλ. C — αὐταῖς C — διαβεβοηκότες B — παράλογον C et B 


156 


42. 2 οὐδ᾽ B — ἐβουλεύοντο C — ὃ εἶσι om. B — σφίσι C 
— 4 αὐτὸν C — τε τῇ ἥσσῃ B — ἀναχωρήσαντες C 

49. στρατιὰ in -à corr. C* — ἀποχωρήσασα C — ἐφηγεῖταε 
ex ἔσηγ. corr. ΟΣ — οὖσι C — à καὶ C et B — τά τε ὅδοὺς B — 
χωρ. διαλαβόντας qvàÀ. B, tà στενότερα τῶι χωρίωι προφϑάσαντας 
φυλάσσειν B yg. — 2 ἧττον B — ποιητέο C, quod corr. m. pr. — 
πεπαυμένους B — ἔτυχε ydo ἡράκλεια ταύτην B, ἔ. γὰρ “αὐτοῖς 
ἡρακλεῖ τ. C et B yg. — τετάφϑαι B — 8 ἔπειϑε C ---- προφϑάσωσε 
C — £vveoxórate C. — ἔμελλε C 

44. oc C, ὡς C?, óc B — συσκευάσαιντο C et B — ὑπῆρχε 
C — 2 προσεξελϑ. C — và» ποταμῶν C — οὐδ᾽ ἑνὸς C — àvaóa- 
σάμενοι C, eorr. C? 

49. τούτῳ B — xai óguoo0. B —— παρεσκευᾶσθϑαι C — ἃ αἴσϑε- 
σϑαι B — 4 énaxoA. ὅσον C — προλείποι C — i) B — ἀπολειπόμενοι 


: a 
C — πεπονϑότεσασ Β — ἐν τῷ ἀφανεῖ B — δεδιότες Β --- μὴ τι 
πάϑωσι C ---- Ὁ πάντες ἔφερον C. — ἐδύν. κατὰ τὸ χρήσιμον C et B 
yo. — ἱππεῖς B et C* — αὐτοί τε καὶ τὰ σφέτερα (ἃ ---- ἐπὶ τοῖς Ó. 
om. C, ὑπὸ τοῖς ὅ. B — ἀπηυτομολήκεισαν C --- 6 ἡ ἰσομοιρία C, 
5$ ἰσομοιρίαι B — ὡς B — ἀφῖχτο C et B — 7 và ἕλλ. C, τῶι ἕλλ. 


B — πάϑ. £vvazuévau C. — παιώνων C ---- πεζοὺς δὲ C, πεζούς τε 
in lit. B — ἀντιβατῶν B — προσχόντας C | 
46. ὑπαρχόντων, litt. ἀρχον in lit. Β — γεγωνίσκων, litt. 


o et v in lit. C — ὠφελεῖν τι. xai ἔκ τῶν B 

47. καταμέμψασθϑαι C — αὑτοὺς B — κακοπαϑίαις C — 2 τε 
om. C — τὰ ἄλλα C — αἰωροῦμαι, litt. αἱ in lit. C? — ϑαρσεῖα 
C? — ὃ d£. ἤδη, suprascr. δὴ, B — δὲ ἂν C — εὐτύχηται C et B, 
-e&tra. C? — & τοῦ Ov, lineola supra litt. v posita, C, τοῦ ϑεοῦ B 
— ἡπιώτερα B — ol οἵ B — καταπέπληχϑε, litt. πέ m. 2 add., C, 
καταπεπλῆχϑαι B — ἐξαναστήσεις B et C? — 5 ὥστε B — ἂν om. 
C — 6 τοῦ C et B — εἰσι C — δχυρῶ C — προπέμπετε C — σιτία 


ov 

ἄλλα x. C et B — 7 τὸ δὲ C — ἀνδράσι (ἃ — ὅποι B — σωϑείητε 
C, διασωϑείητε B 

48. 2 διπλασίω C — πρῶτον μὲν ἣγ. om. C — τοῦ ». C — 
ἑπόμενον B — τοῦ δημ. C. — 3 ἐν τῇ B --- εὗρον C et B — [xai τῶν 
ξυμμάχων, Stahlio teste, Bl — 4 προσελϑόντες C et B. — πρωΐ 
C et B — οἰκείων C et B — ἦ om. B — 5 ἀσκραῖον B -—— 6 ἱππεῖς 
B et C? — ἑκάτεροι C 

49. noct C et B — εὗρον C et B — 2 ὑπάντους fuisse vid. 


107 


in B --- ἀπεχώρουν B — 3 ἔτυχον γὰρ καὶ B — oia B --- μᾶλλον 
γὰρ ἔτι B — 4 δ᾽ αὐτῶν C — καὶ ó y. B — αὖ om. C — ὄπισϑε 
C — xai κἀκεῖνοι B — 5 ταῦτα C — τρεψόμενοι B 

80. τε om. B — προσβολαῖς om. C — καύσαντας B — τοὖν. 
ἥ C, v. ἣ B — 2 μέρος om. B — 8 αὐτοὶ C. — δείγματα C. — 4 
xai τὸ πλέον C — 5 ἐλωρινὴν C, ἑλωρινὴν B — παρὰ τῶ zx. C — 
κοκυπάρει C — διὰ τῆς μεσογ. B. — μετέπεμψαν ( et B yg. — 6 
ἐπεὶ C —- εὗρον C et B — ve om. C — ἐρινέον C 

81. 2 ὥσπερ C — v C — χωροῦσι C — νυκτὸ (i. e. vvx- 
τὸς) τε B. — - ἱππεῖς B et Ο — éxvxAobrro- (i. e. & τε, οἵ. 71, 
5) B — ἤδη, suprascr. δὴ, B — τὸ αὐτὸ B -— ὃ ἀπεῖχε C —- πρόσϑε 

iav 
C — ἑκατὸν xai πεντήκοντα B — σωτήριον B — ἀναγκάζονται ex 
-ὠνται corr. C — 4 πόνῳ τε C — πρώτῳ om. C — ξυνετάττετο C 
— ἐν om. C — ἔνϑεν xai ἔ. C. — εἶχε C — ἐβάλλοντο τε C — 5 
ξυΐσταδὸν C — ἐγένετο C ---- προαναλωϑῆναι τῶ(ι) C et B — óc C 
et B 

82. γοῦν C et B — 3 ἐσβαλλόντες B — ἄφικν. αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ 
C et B yo. — ἐρινέον C — καϑεῖσε C, ἐκαϑεῖσε B 

83. κἀκεῖνον C et B yg. καὶ ἔκ. B .— 2 inter xai et ovo. 
in B rasura fere quattuor litt. — ἕτοιμος C et B -- ἀνάλωσαν C 
et B — ταῦτ B — μέχρις C?, μέχρι δ᾽ οὗ à» B — μέχρις C? — 
9 πονήρως C et B — 4 πορεύεσϑαι B — ἐπαιώνισαν C et B, -ávi- 
σαν C* — B λανϑάνουσιν C — κατέϑεν B | 

84. δ᾽ ἐπειδὴ C —— 2 σφίσι C -— δ᾽ ὑπὸ B — ὃ ἐσπίπτουσι 
C — σκεύεσι C — 4 ἀσμένως B — σφίσι C — 5 ἐπίνετο ὁμοῦ C 

85. χρήσασϑαι B — 2 ἐκέλευεν B — ξυγκομίσας C — 3 
àyév vo B — 4 προσβολαῖς om. C — διαδράσκ. C, corr. C* 

86. συναϑο. C — 2 δημοσϑένην C et B — τοῦ om. C — 
ἐνόμιζε C -- 3 δημοσϑένην C et B — dov B — 4 διὰ τοῦτο om. 
C — τοιοῦτον C — σφίσι C — δὴ om. C — πείσαντες τε C — ὃ y 
ἐπὶ B — πᾶσαν ἐς ἀρετὴν add. C? (schol.) 

87. καὶ ὀλίγῳ om. C — τὸ πνίγος C, τὸ πνῖγος B — ἀστέ- 
γατον B — ἐπ᾽ ἀσϑενείᾳ B — ἃ αὐτῶν in marg. add. m. pr. C — 
ξυννενημένων in C fuisse videtur, &vvevgveyuévow C? et B — δίψει 
C et B — τῷ om. C — ὃ μὲν om. B, in marg. ἡμέρας uày — 4 
δὲ xai οἱ B — εἰπεῖν B — 6 πανολεϑοία C — in fine libri ϑουκυ- 
δίδου ἱστοριῶν C C 


158 


LiBen VIII. 


ovx. ξυγγρ. om. C — ovyyg. B — pro 99; C et B 

1. εἷς B — πᾶν διεῳϑάρϑαι B, μὴ οὕτω γε ἂν zavovói ὃ. C 
et B γο. --- ἐπειδή τε C — ὦργίζοιντο B — τίς τότε B — αὐτοῖς B 
— ἔπεισαν B -— 2 νεωσοίκοις, litt. ov in lit. C? — ναυσὶ C — σφίσι 
C — ϑαλάττ. B -— 3 ὅϑεν om. B — συμπορησ. in συμπορισ. corr. 
C — 4 ἕτοιμοι C. et B — ἔδοξε C -- ἐτελεύτα τοῦτο B 

σαν 

3. μηδ᾽ ἑτέρων C et B --- ἐϑελοντη in C fuit --- νομίζοντες 
B — ἐλϑεῖν àv B — ἅμα ἡγούμενοι Bp. C — 2 ἕτοιμοι C et B — 
ὀργῶντας B -— αὐτοὶ οἷοί B. — 3 ἐϑάρρει B — εἰκὸς ἦν B — 4 δ᾽ 
εὐέλπιδες Β — διαλογιζόμενοι B. — τοιοῦτον B — εἴ om. B 

οὔ 

3. ἄγις C et B, et sie infra — μηλιέως Β -- μεμφομένους 

B — τῶν om. C — 2 εἴκοσι C — πεντεκ. κορινϑίοις δὲ nevtex., 


3 


xai ἀρ». δέκα, πελλ. xal oux. δέκα B 

4. verba óc εὐϑὺς ... παρεσκευάζοντο om. B — αὐτῷ om. 
C. — ναυσὶ C — τὰ ἄλλα C -— τι που B — oí ξυστελλόμενοι B. -- ἀπο- 
στήσωνται C et B 

9. mpgatt. B — εὐβοεῖς B et C? — ἀλκαμένην B, et sic infra 
--- νεοδαμωδων C — ὡς ἐς 1g. B — παρεσκεύαζε C — 2 ξυμπραττ. 
B — ὥὦστ B — ὡς εἰς B — ὃ ἐπράττ. B — uec αὐτοῦ B. — zov B 
— ἔχων αὐτὸς éx. C --- ἔπραττε B — 4 ἕτοιμοι ( et B — τισαφ. B, 
et sic saepius — ἄρτοξ. C, ἄρταξ. C? — ὃ ἱκανὴν τροφὴν B — 
πράττ. B — τὰ περὶ xagíav B — ἄρξειν C, corr. C? — ἀποκτείνειν 
C, ἀποκτεῖναι B — τισαφ., lit. o supra addita, B 

6. τῶ φαρναβάκου C — águxv. ὑπὲρ B — vag. ut c. 5, 5 B 
— προεϑυμεῖτο B — τά τε ἔν C, τὰς véy B — 2 πράτι. D — ὃ μὲν B 
— χῖον C — δ᾽ εἰς B — πείσωσι B .— ὃ yjov C -— ξυνέπραττε B — 
πατρικὸς καὶ ἐς B — 4 δ᾽ οἵ B — yiov C — φρύνιν C et B — τὰ 
ἄλλα C — εἰ ἡ πόλις B — terr. B — ἔλαττον B — 5 αὐτοῖς C et 
B — πέμπειν C --- μελαγκο. C et in lit. B — μελαγκ. C et B — 
δέοντος B — ξυνέγραψε C 

4. ἅμα δὲ τῷ ἦρι om. C et B yo. — τοῦ δ᾽ ἐπιγ. C et B yo. 

xai ἐπορεύοντο 

— πραττ. B — αἴσϑωνται ex. -ovra( corr. C? — ἐπρεσβεύοντο B — 
ἄνδρας σπαρτ. ἐς κόρ. C. — ϑαλάττης B — παρεσκεύαζε C — ξυμμα- 
χίδων B — τετταράκοντα B 

ὃ. ἐκοινωνοῦντο C et B -— 2 αὐτοὺς πλεῖν C. — παρεσκεύασε 
C — ie B — ἀλκαμένην C et B — τὸ om. B — ἑλήσπ. C, corr. 


————— .0- - ——— 


159 


C? — 3 δὲ ex ve corr. m. pr. C — ἡμίσεας C et in lit. B — τὸν 
γοῦν μᾶλλον B — ἔχωσι C ---- διαφερομένας C. — 4 οὐϑὲν B — 
ἔδοξε C 
9. προεϑυμ. C et B — διεορτάσωσι C — ἕτοιμος C — 2 γιγνο- 
oy 
μένης B — ἠίσϑάνοντο B — verba μᾶλλον... αὐτοὺς om. B — 


ἀριστοκράτην (ἃ — 3 πραττ. B — δ᾽ ὀλίγοι B — xai om. C — ov»- 
εἰδότες B 

10. γὰρ ai σπονδαὶ B — λήσουσι C, λήσωσιν B — κενχρεῶν 
B — 2 ναυσὶ C — ἀλκαμένην C. et B — ἐπῆγον C — 83 αὐτοῖς B — 
καταδιώκουσι C — κοοινϑείας fuit in C — ἔρημος C —- 4 προσβαλ- 
λόντων C — ϑάλατταν B — - ἀλκαμένην C et B 

11. ἐφορμῆν fuit in C — ἐπιβοήϑειαν C — 2 Exe ἔδοξεν 
B, ἔτ. δὲ Z0. C et B yg. — ἀνελκεῦσαι C. — 93 ἀλκαμένη B, -μένει 


ov 
in lit. C (m. pr.) — ἐβούλεύοντο B 

12. φϑίσονται B — τε om. C — πρὶν ἢ B — τῶν ἀϑηναίων 
B — συμφορὰν C — αἰσϑέσϑαι, acc. add. C? — órüv C — πείσειν 
C. — τῶν om. C — λέγων ἀσϑένειαν C — πιστότεροι (ἃ — 2 ἔλεγεν C 

13. primum αἵ om. B — ξυμπολεμήσασαι C ---- ἀπολειφϑεῖσαι 
B — ἦρχε C — ai yàg λοιπαὶ C? 

14. v ἐπιτύχοιεν B — προσλαβόντες C — ξυμπράττ. B — 2 
λεγομένων C — ὃ διαβ. δὲ C. et B — oi κλαζξ. εὐθὺς C — nod yogav 
B --- σφίσι C ---- νησίδος B — πάντες ἐν τειχισμῶ C 

1ὅ. ἀφεστηκυῖας Β --- ἔλυσαν C et B --- μὴ ὀλίγας C — 
ἀνακεχωρήκεσαν C et Β -- δ᾽ αὐτῶν B — στρομμιχ. B, item infra 
— ὦ ἐπελϑουσῶν C -— 5$ om. C — ἐπράτε. οὐϑὲν B — τὴν χίων 
B yo. 

106. ναυσὶ C — ἅμα xai ó xAat. C et B yg. — 2 προανήγετο 
C et B yg. — δὲ ἐδ. C — 3 oi πολλοὶ C — δ᾽ ἐχρόν. B — ἐχρό- 
γιζεν C — τε om. C — τὸ om. C — ἦρχεν ὀπάγης C, ἦρχεν ó 
γάγης B yo. 

17. σάμου C — -πάνουσι C —- εἴκοσι C — ἀποστήσαντες C 
— 2 τάς τε C — 8 ἔτυχε C — ναυσὶ bis C — épóguov» B — éye- 
γένητο ἧδε B 

18. -φέρνην C et B — ἐφοίτω B — μητ᾽ B — ὃ πολέμου 
τοὺς πρὸς ἄϑην. B — ὃ verba ἢν δὲ .. ξυμμάχοις om. C — ἔστω- 
σαν B — ἔστωσαν C et B — κατὰ ταῦτα C et B, in B cum seqq. 
coniunctum 


160 


19. ταῦτα C et B yo, τοῦτο B — dvo. B, ἄναιαν C? — 
ὃ τέτι. B — 4 ναυσὶ C — λεβεδον C — ἐρᾶς C 

20. τέττ. B — ναυμαχία B — 2 ὑπελήφϑη C, m. pr. corr. 
-- ἀνεχώρησεν C — ναυσὶ C — τήιος C — ἀπέπλευσε C 

21. δυνατωτάτων B, δυνατῶν C et B yo. — νειμάμενοι xat- 
εἶχον B —- σφίσι C —- οὔτε ày. C et B 


λας 
22. γαυσὶ (ἃ — κύβης B — εὐάδας B --- 2 ἀφιστᾶσιν C. --- 
verba καὶ... ἀφιστᾶσιν om. C ---- τέττ. B ---- μιτυλ. B, item infra 
9 με 
28. τέττ. B --- ναυσὶ C — κεγχρεῶν B --- εἴκοσι C --- προσ- 


εβοήϑησε C --- ἃ ἀστύμαχος C — μίαν ναῦν B, ναυμαχίαν B γρ. --- 
ἐρεσσὸν D, item infra — μιτυλ. C, item infra — ἑάλω B --- 3 νηῶν 
B — ἀντιστάτας C — 4 ai C — ὥρμησε C, ὥρμισεν B ut videtur 
— πεζῇ παρέπλει C — παρέπλει ἐπὶ τὴν ἄντ. xol μήϑ. &àn. C — 
ϑαρρήσειν B — ἐμμένειν Ο et B — 5 στρατὸν πεζὸν B. — ταῦτα in 
lit. C* — 6 τά v à» C 

24. vavoi C — παραβοηϑήσοντα C — ὕστ. διαπλ. ὕστερον B 
— 2 ἐκ τῆς λέσβου B - οἷνουστῶν C, lit. o erasa — προυχίου C, 
πρὸς xíov C? -— τείχη ἀπῆραν B -— δ᾽ ἐπιβάτας C et B — 3 βο- 
λίσσω(ι) C et B yg. — ἐν gavaic C, ἐμφαναῖς B — ἐπεξήεσαν C 
— 4 εὐδαιμονήσαντες ἅμα C. — τοσῷδε B — 5 ἐσ τοῦτο B. — 
ἀσφαλέστατον B. — xal ἀγαϑῶν C et B — ξυμμάχων usÜ' ὧν 
ἔμελλον B. — κινδυνεύσειν C, ξυγκινδυνεύειν Β —- πόνηρα C. — 
πράγματ᾽ B — τὰ αὐτὰ C et B — τὰ om. B — ξυναιρεϑήσεσϑαι C. — 
6 εἶργ. C et B — δ᾽ om. C — γοῦν B — ϑαλάττης B — πρὸς τοὺς 
ἀϑ. B — o9c C et B — ἔτραττον B 

25. κιρωνίδου B — 2 xai ξυμμάχοις C. — ὃ προεξάρξαντες 


a 

C, προεξαΐξαντες B —- ἐπ ἴωνάς C et B — ὀλίγοι C — ἐλάττους B 
— 4 τίϑεντο C, corr. C? — ὃ ἀμφοτέρων C — δωρίων C, δωριέων 
B — τὰ ἄλλα C — προσχωρήσειν C et B 

96. πεῖλ. xai oux. C — ξυνεπιλ. τῆς C — σελινούντιοι B — 
ἕτοιμαι C et B. [-uov B, Stahlio teste] — ϑηραμένει ( et B — &v»- 
αμφότεροι B — λέρον B, ἐλεὸν C et mg. B — 2 μηλίτω C, corr. 
C? — doiaxóv B — 3 οἴπερ C, οὗ ὑπὲρ B 

217. δέρου C et B yg. — oo? à. C, οὔτε à. B — οὐθενὶ B — 
29 παρεσκευασμένοις, ε in lit., B — ἐξέσται ἄγων. ὅποι ve βούλονται 
οὐδέποτε B — ὀλίγωι B — ὃ ἡττασϑῶσι B — καὶ C et B — ἣ C — 
μόγις C et B — xaü? éxovoíay om. C — ἀνάγκῃ om. B — προ- 


- 


161 


τέρα zov B -- ποῦ B --- βιαζομένη B --- 4 τῶν πεζῶν C — ἡ B, 
εἴη C et mg. B — 5 δ᾽ ἔπεισε B — ἔδοξε C | 

28. τειχιούσης C — 2 ἰάσον C, corr. C? — τὰς om. C — 4 
τὸν ἀμόργην τὸν πισσούϑνου B — τ ἀνδράποδα B — Ὁ αὐτοῦ C et B 

29. ἔφη δώσειν C — 2 ϑηραμένης οὐκέτι B — 2 πεντήκοντα 
τοία C, πεντήκοντα B 

20. oi &v τῇ o. ἀϑηναῖοι B — προαφιγμέναι B --- ὃ πάσας καὶ 
τὰς ἄλλας C — εἷς B ---- ἀγαγόντες ἕν v. C et B γρ., ἀπολωτόντες 
». B — λαβόντες B et B yg. --- τέττ. B — ναυσὶ C ---- ἔϑαλαττ. B — 
íAov» C et B 

91. τό καὶ ἕν B — ἐπέσχε C — τάς ve μὲν C — ϑηραμ. C et 
B — 2 ἐκέλευε C — τάμως C et B — 3 ἐσβολὴν C et B — áné- 
πνευσεν C, corr. m. sec. — μαράϑουσσαν C et B — óoí(uvoca» C, 
δούμουσαν B — & ἀνάλωσαν C et B — δ᾽ ἐσβαλλόμενοι B 

39. πρέσβ. ἀφικν. C — αὖϑις om. C — χειμασϑ. καὶ πλανη- 
ϑεισῶν τῶν v. B — ἄλλοι B — 2 ὑπ. δὲ C — χαλκιδέων ὡς ἐς C 
— 98 ὁ om. C — τὸν om. C — »avoi C 

38. τῶν om. B — ἦλϑε ἔχων C — ναυμαχίαν B — 2 διείρ- 
7ovto xai C et B — ἀλλήλοις B -— 3 ὑπὸ νύκτα om. C — égvOpoàc 
B — ἀφ᾽ γμένοι C — éyéve? B — 4 παρ αὐτῶν C et B yg. — ἀνα- 
bur. παρὰ τῶν B — εὗρον C et B 

34. ναυσὶ C — xa? ἄργινον C, xarà [per comp. ser.] ῥη- 
γῖνον B — ὥσπερ ἰδόντες ἐπεδίωκον C et B yo. ὡς εἶδον ἐδίωκον 
B — μόγις C --- ὁρμίσασαι Β --- -σκουσι C — -γουσι C — καλού- 
μενον om. B 

30. ναυσὶ C — δὲ ἄφεστ. B — ἀπὸ C et B — 2 τῇ om. B 


a 

— φυλάττειν κνίδον B — προσβαλούσας C et B — 3 δ᾽ ol B — τῷ 
om. C — -γουσι C — 4 ἐπεισελϑ. C et B — ἐπελϑόντες C 

36. óc τὴν μ. C — 2 -φέρνην C et B — ἐπὶ C — ϑηραμ. 
C et B — εἰσὶ C — alóc C et B 

37. τοῦ fac. C et B — -φέρνην C et B — 2 μήτε φ. C et B 
— πράττ. B — verba μήτε AaxtÓ... τῶν λακεδ. om. B — μήτε δαρ. 
B — μήτε ὧν B — ὃ fac. C — μήτε τοὺς B — μηϑενὶ B — ὃ oi 
λακεδ. B — πείϑωσι C. — 4 ποιοῦνται C, corr. ΟΣ 

38.. δὲ om. B — συνϑ. C — ϑηραμ. B et C* — μὲν om. C 
— 2 διαβεβοηκότες B — ἐς om. C — κρατ. τῆς γῆς C — ϑαλάττης 
B — ἔκ τῆς γῆς B — 8 σφίσι C. — τοῦ τυδέως C —- τεϑνεότων, o 
ex ὦ corr., B — ὀλίγον C et B — οὔϑ᾽ οἷ B — ἅ εἰσήκουεν ex 

11 


162 


ἐσ. corr. C? — ó πεδάριτος C — Ὁ καϑεστήκει B — τῷ μιλήτῳ 
B — ἐπειδὴ δὲ B — ἀποχωροῦντες B 

39. χειμῶνι ἐν τῶ C — nga. B — ἔπλει C — ἃ ξυνεπιμε- 
λεῖσϑαι (ἃ et B — ἐλάττους B — ναυμαχίας B — ἀντισϑένην C. et 
B — ózozr. C, corr. C? — 3 πλάγιαι Β — προσέβαλλον B — xe- 
γὰς om. B — κατακαίουσι C et B — αἵ om. B — à τῇ νήσῳ C 
et B yg. — κατῆρον C — & τὰς ἐν τῇ νήσῳ ναῦς B — χάριν τοῦ B 

40. οὐϑὲν ἧττον B — dotéóox*ov C — πέμποντες ex -voc corr. 
C?, πέμψαντες B — πολιορκουμένοις ex -ovc corr. C — βοηϑήσειν 
C — eloyouévy» C et B — 2 ἰδούσϑαι C et B — ἐχρήσαντο πολλοὶ 
C — 3 ναυσὶ C — βοηϑεῖσαι C, corr. C? — σφίσι C 

|. 41. δ᾽ ix B — τὰ ἄλλα C — ϑαλαττ. B — eic B — 2 ἐπόρ- 

ϑει B — ἀφίει C et B — 3 εἴκοσι C — ἐφύλαττε B, -σσεν C — 4 
μιλήτου C et B 

42. παρέσχε C — 2 ὄντος ἤδη B — ἐλάτι. B, -σσοσι C — 
vavol C — ἐφύλαττον B — 3. μέχρις C? — ἀπεκλείοντο B et C? — 4 
-γουσι C — τεύγλουσσαν C, τέ γλούσσαν B — áAxapv. C 

48. ὁρμίσαντες C et B — προσπλεύσαντες B — 2 ἅμα om. 
C — -φέρνην C et B — περὶ δὲ τῶν C — ἤρεσκε C — πολέμω C 
— ὃ ot0érépgac C et B — οὔτε τὰς χαλκ. om. C — ϑηραμ. C? et 
B — συγκεῖσϑαι C — ἐνῆν C, ἐν ἦν B — ϑεττ. B — 4 σπένδεσθαι 
ξυνϑήκας B — οὐϑὲν B — ἀπεχώρησε C 

44. εἰς B — &uxgovxevóuevo. B — -φέρνην B — 2 καμίρῳ 
C et B — ὁδοῦ. πρὸς τὴν ναυσὶ C ---- ἐννενήκοντα ex. ἔνεν. corr. C? 
— πρατι. B — ἔφυγον B — τῶν ὃ. πόλεοιν C — λίνδου τε καὶ C 
— ὃ δ᾽ ἄϑην. B — ναυσὶ C — ἐπέπλευσαν B — ἐπεφάνησαν B — 
δ᾽ ἐκ B . 

48. ἐπράτι. B — ἀλκιβ. τε μετὰ Β ---- τὸν ex τῶν corr. C — 
ἐπὶ αὐτῶν C — dote C et B — γὰρ τῷ C — -φέρνην C et B —2 
ξυνέτεμε C — -φέρνην ( et B — διδόασι B — ναῦς ἀπολιπόντες C. 
— ὃ ἐδίδασκε C — alterum ὥστε om. B --- συγχωρῆσαι C — τε 
om. B ---- στρατηγὸς ὧν om. C — μόνος om. B — ξύμπαντος C — 


€ty 
4 ἀπήλασε C — δ᾽ ὅμως B — τῆς om. C — κινδυνεῦσαι, acc. supra 


$6 posito, B — 5 ἢ om. C — ἀναλοῦν C et B — xal νῦν xai B — 
6 -φέρνην C et B — τροφῆ C, τροφή, acc. in lit., B 

46. τῷ xal τισσ. B — τὸν πόλ. διαλ. C — μὴ δὲ C — π. μελλή- 
σει C — ϑαλάττ. B — ἀεὶ om. C ---- αὐτοὺς C, αὐτοῦ B — 2 ϑάλατει. 
B — ξυγκαϑαιρήσειν Β — τὰ δεινὰ C et B — αὑτοῦ B — αὑτοὺς 


168 


B — ὃ δὲ ἔφη C, ? ἔφη B — εἶναι om. B — ἧττον B --- σφίσιν 
αὕτοῖς B — ϑαλάττ. B. — ἐκείνων C?, ἐκεῖνος B — τῶν βαρβάρων 
om. B — 5 ó*cayc B — ἑαυτῶν B — εἷς C — ναῦς φάσκων C — 
ἥκειν B — ξυνεπολέμει om. C 

47. ὧν C — ἐϑεραπεύων B — 2 προπέμψαντος B — ἐπὶ ὄλιγ. 
B ---- ἑξαυτῶν C, αὐτὸν B — -φέρνην C et B 

48. τούτω C — ἦλϑε om. C — ὑπὸ τείν. αὐτοῦ καὶ τ. C — 
-φέρνην ( et B — τε αὐτοῖς C et B yg. — δυνατώτατοι B — éav- 
τοὺς C — 2 xai τούς C — ὃ πρατι. B — παρὰ om. C — ἐκοινώνη- 
σαν B — καὶ C et B — σφίσι C — τὰ ἀπὸ B — 4 οὐϑὲν B — 
ἤρεσκε C. — ἦν xal οὐδὲν C. — αὐτῷ ἢ ἄλλο C — ἑτέρων C et B 
— οὗ περιοπτέον B. — τε om. C, ante fac. habet B — ϑαλάττῃ 
B — οὖκ ἔλαχ. C — οὐϑὲν B — πω om. C — πέποϑεν C — ὃ ὕπε- 
σχῆσϑαι C et B — εἰδὲν B — σφίσι C — τούτου C — 6 ἐλάττω B 
— νομίσειν C — βεβαιότερον B — 7 οἴκουν C, οἰκεῖν C* —— γε om. 
C — d B — πρατι. B 

49. ξυμμαχίᾳ C et B — πίσανδρον C, corr. C* —— re τῆς 
om. C, τῆς add. C? — zov. B — -φέρνην C et B 

90. ó om. C — λεχϑ. ὑφ᾽ αὑτοῦ C — à» B — 2 dor. τῶν 
Aax. C — τότε ὄντα B — -φέρνην B — τἄλλα C, τἄλλα πάντα B — 
συγγν. C — δ᾽ εἶναι B — αὐτῷ B — τοῦ om. C — 3 ἀπελϑὼν C — 
αὐτῶν C, αὐτὸν C? — -φέρνην C et B — αὐτοῖς C et B — κοι- 
νοῦσϑαι om. C — περὶ om. B — μισϑορᾶς B — 4 πέμπει εὐθὺς C 
— δέδρακεν C — αὐτων fuit in C — 5 νῦν ὅλον B — ἕτοιμος C — 
πράξειεν B — ἀνέπιῳϑόν oi B — ἄλλό τι ἂν C — δ᾽ àov. B — ἀλ- 
xipiáón, ἡ in lit. C? 

91. γίνεται C — πεπεισμένος B — τἄλλα (ἃ — πράττι. B — 
2 ὡς C et B — παραδίδοταί C — 8 οὐϑὲν B — ταῦτα C et B — 
ἐξαγγείλας C. 

52. -φέρνην C et B — δύναιτ᾽ ὅπως C, corr. C? — πιστευ- 
Ova. C — ϑηραμ. B et C? — αὐτῶ C — τοὺς om. C — τὰς ἁπάσας 
C et B — ἐπτηλήϑευσε C — xai μὲν δὴ ó à. C — τῶ τισσαφέρνει C 

68. πισάνδρου C — καὶ ἀφικόμενοι B — κατάγοῦσι C. — 
περιγινέσϑαι B — ἃ xai ἄλλων om. C —- δημοκρατίας e -veíac corr. 
C — διάπερ B — μαρτυροϊ μένων B — zuo. in zc. corr. C? — fj» 
τινα C, ἣν τ. C? — ἐλάτι. B — ϑαλάττι. B — 8 δὴ C et B — φαίησαν 
C et B — vr. ἤδη B — ἐλέγετο C — ὑμῖν C et B — ὀλίγου B — 
τὰς ἀρχὰς ποιήσομεν om. C — ποιήσαιμεν B — xai μὴν B — πλέον 
C — βουλεύωμεν C 

11* 


162 


ἐσ. corr. C? — ὁ πεδάριτος C --- Ὁ καϑεστήκει B --- τῷ μιλήτῳ 
B --- ἐπειδὴ δὲ B --- ἀποχωροῦντες B 

89. χειμῶνι ἐν τῶ C — πραττ. B — ἔπλει C --- ὃ ξυνεπιμε- 
λεῖσϑαι C. et Β --- ἐλάττους B ---- ναυμαχίας B --- ἀντισϑένην C. et 
B --- ὕποπτ. C, corr. C? — 8 πλάγιαι Β --- προσέβαλλον B --- κε- 
γὰς om. B --- κατακαίουσι C et B — αἴ om. B — ἐν τῇ νήσῳ C 
et B yg. — κατῆρον C — & τὰς ἐν τῇ νήσῳ γαῦς B — χάριν τοῦ B 

40. οὐϑὲν ἧττον B — dot?oy*ov C — zéuzovtec ex -voc corr. 
C?, πέμψαντες Β ---- πολιορχουμένοις ex -ovc corr. C — βοηϑήσειν 
C — εἱργομένην ( et B — 2 ἱδρύσϑαι C et B — ἐχρήσαντο πολλοὶ 
C — 3 ναυσὶ C — βοηϑεῖσαι C, corr. C? — σφίσι C 

|. 41. δ᾽ ἔκ B — τὰ ἄλλα C — ϑαλαττι. B — cei; B — 2 ἐπόρ- 

ϑει B — ἀφίει C et B — 3 εἴκοσι C — ξῳφύλαττε B, -σσεν C — 4 
μιλήτον C et B 

42. παρέσχε C — 2 ὄντος ἤδη B — ἐλάττ. B, -σσοσι C — 
ναυσὶ C — ἐφύλαττον B — 8 μέχρις C* — ἀπεκλείοντο B et C* — 4 
-γουσι C — τεύγλουσσαν C, τέ γλούσσαν B — ἀἄλικαρν. C 

43. ὁρμίσαντες C et B — προσπλεύσαντες B — 2 ἅμα om. 
C — -φέρνην C et B — περὶ δὲ τῶν C — ἤρεσκε C — πολέμω C 
— ὃ o$óévépac C et B — οὔτε τὰς χαλκ. om. C — ϑηραμ. C? et 
B — συγκεῖσθαι C — ἐνῆν C, dà» ἦν B — Oerr. B — 4 σπένδεσϑαι 
ξυνϑήκας B — οὐϑὲν B — ἀπεχώρησε C 

44. εἷς B — ἐπικηρυκευόμενοι B — -φέρνην B — 2 καμίρῳ 
C et B — ῥοῦ. πρὸς τὴν ναυσὶ C — ἐννενήκοντα ex ἔνεν. corr. C? 
— πρατι. B — ἔφυγον B — τῶν ὃ. πόλεοιν C — λίνδου τε xai C 
— 8 δ᾽ ἄϑην. B — ναυσὶ C — ἐπέπλευσαν B — ἐπεφάνησαν B — 
δ᾽ ἐκ B . 

40. ἐπράττ. B — ἀλκιβ. τε μετὰ B — τὸν ex vov corr. C — 
&é αὐτῶν C — ὥστε C et B — γὰρ τῷ C — -φέρνην C et B —2 
ξυνέτεμε C — -φέρνην ( et B — διδόασι B — ναῦς ἀπολιπόντες C 
— 8 ἐδίδασκε C — alterum ὥστε om. B — συγχωρῆσαι C — τε 
om. B — στρατηγὸς ὧν om. C — μόνος om. B — ξύμπαντος C — 


ξεν 
4 ἀπήλασε C — δ᾽ ὅμως B --- τῆς om. C — κινδυνεῦσαι, acc." supra 


9$ posito, B — ὃ ἢ om. C — ἀναλοῦν C et B — xai νῦν καὶ B — 
6 -φέρνην C et B — τροφῆ C, τροφή, acc. in lit., B 

46. τῷ xal two. B — τὸν πόλ. διαλ. C — μὴ δὲ C — π. μελλή- 
σει C — ϑαλάττ. B — ἀεὶ om. C ---- αὐτοὺς C, αὐτοῦ B — 2 ϑάλαττ. 
B — ξυγκαϑαιρήσειν B — τὰ δεινὰ C et B — αὑτοῦ B — αὑτοὺς 


168 


B — 3 δὲ ἔφη C, ? ἔφη B — εἶναι om. B --- ἧττον B --- σφίσιν 
αὐτοῖς B — ϑαλάτι. Β — ἐκείνων C?, ἐκεῖνος B — τῶν βαρβάρων 
om. B — 5 δἔσαγε B --- ἑαυτῶν B — εἷς C --- ναῦς φάσκων C — 
ἥκειν B — ξυνεπολέμει om. C 

47. ὧν C — ἐϑεραπεύων B — 2 προπέμψαντος B — ἐπὶ ὄλιγ. 
B ---- ἑαυτῶν C, αὐτὸν B — -φέρνην C et B 

48. τούτω C — ἦλϑε om. C — ὑπὸ τείν. αὐτοῦ xai τ. C — 
-φέρνην C et B — τε αὐτοῖς C et B yg. — δυνατώτατοι B — ἑαυ- 
τοὺς C — 2 xai τούς C — ὃ πρατι. B — παρὰ om. C — ἐκοινώνη- 
ca» B — xai C et Β — σφίσι C — τὰ ἀπὸ B — 4 οὐϑὲν B — 
ἤρεσκε (ἃ — ἦν xal οὐδὲν C. — αὐτῷ ἢ ἄλλο C — ἑτέρων C et B 
— οὗ περιοπτέον B — ve om. C, ante faoc. habet B — ϑαλάττῃ 
B — οὖκ day. C — οὐϑὲν B — πω om. C — πέποϑεν C — Ὁ one- 
σχῆσϑαι C et B — εἰδὲν B — σφίσι C. — τούτου C — 6 ἐλάττω B 
— νομίσειν C — βεβαιότερον B — 7 οἴκουν C, οἴκεῖν C* —— γε om. 
C — à B — πρατι. B 

49. ξυμμαχίᾳ C et B — πίσανδρον C, corr. C? — re τῆς 
om. C, τῆς add. C? — πράττ. B — -φέρνην C et B 

90. ὁ om. C — λεχϑ. ὑφ αὑτοῦ C — 2à» B — 2 dor. τῶν 
λακ. C — tóve ὄντα B — -φέρνην B — τἄλλα C, τἄλλα πάντα B — 
συγγν. C — δ᾽ εἶναι B — αὐτῷ B — τοῦ om. C — ὃ ἀπελϑὼν C — 
avtov» C, αὐτὸν C? — -φέρνην C et B — αὐτοῖς C et B — κοι- 
νοῦσϑαι om. C — περὶ om. B — μισϑορᾶς B — 4 ztéuz& εὐθὺς C 
— δέδρακεν C — avo» fuit in C — 5 νῦν ὅλον B — ἕτοιμος C — 
πράξειεν B — ἀνέπιφϑόν oi B — ἄλλό τι ἂν C — δ᾽ dor. B — ἀλ- 
κιβιάδη, ἡ in lit. C? ! 

91. γίνεται C — πεπεισμένος B — τἄλλα C. — zgávr. B — 
2 ὡς C et B — παραδίδοταί C — 3 οὐϑὲν B — ταῦτα C et B — 
ἐξαγγείλας C. 

52. -φέρνην C et B — δύναιτ᾽ ὅπως C, corr. C? — πιστευ- 
ϑῆναι C — ϑηραμ. B et C? — αὐτῶ C — τοὺς om. C — τὰς ἁπάσας 
C et B — ἐπηλήϑευσε C — καὶ μὲν δὴ ó à. C — τῶ τισσαφέρνει C 

09. πισάνδρου C — καὶ ἀφικόμενοι B. — κατάγουσι C. — 
περιγινέσϑαι B — ἃ καὶ ἄλλων om. C —- δημοκρατίας e -veíac corr. 
C — διάπερ B — μαρτυρο μένων B — zuo. in πεισ. corr. C* — ἥν 
τινα C, ἣν τ. C? — ἐλάττ. B — ϑαλάττ. B — 8 δὴ C et B — φαίησαν 
C et B — vr. ἤδη B — ἐλέγετο C — ὑμῖν C et B — ὀλίγου B — 
τὰς ἀρχὰς ποιήσομεν om. C — ποιήσαιμεν B. — καὶ μὴν B — πλέον 
C — βουλεύωμεν C 

11* 


164 


ὅ4. μὲν om. C --- ἐφέρετο (ἃ — zuo. C — ἐλπίξων C — 2 
σισ. C — πράττ. B — ἂν om. C — -φέρνην C et B — xal áàx. B 
— ὃ suc. C — παρέλυσε C — ó δῆμος add. C? — κιρωνίδην B — 
ἀντέπ. στρ. C — suc. C — - ἐπιτήδειον ex -διον corr. C* — πραττ. 
B — 4 zuo. C ----- καταλυσωσι B — τἄλλα C — -φέρνην C et B 

δῦ. ὁ διομ. C — -vovo. C ---- βοηϑήσοντας C — ἢ om. C et 
B — [-roréoa Class. teste B] — zov B — ἀπάροι C — ἃ δὲ ἐς B 
--- βοηϑήσειν, acc. et litt. & in lit., B — 3 αὐτός om. C — αὐτὸν 
C et B — πολλὰ ἐλήφϑη B 

06. ϑαλάτι. B — zuo. C --- -φέρνην C et B — 2 φοβουμένω C 
--- βουλομένω ex -ov corr. C? — -φέρνην C et B — 3 καὶ vo. C 
— δ᾽ dix. B — ὡς C et B — ξυμβασείοντα B et C*, -σίοντα C — 
τοῖς ἀϑηναίοις C — 4 τοῦ toc. C — τὸ om. C — aírom B, litt. 
ouj alia m. add. — ἠξίουν C et B — xai τἄλλα B — 5 ἑαυτῶν C 
— ὅποι C — ὅ τε om. C — ἀλλ᾽ om. B 

ὃ. ποιησόμενος B — ἐκπεπολεμῆσϑαι C, sed -ὥσϑαι incohasse 
videtur librarius — ἣν om. B — ἧττηϑ. B — πορϑῶσι C — ἃ πρὸς 
ἀλλήλους om. C — τρὶς C 

688. ἱεραμένην C et B — τῶν λακεδ. B — 2 ὅσηι B — βασι- 
λευέτω C et B — ὃ εἶναι C ---- χώραν fao. C — χώραν om. C — 
τῶν om. C — 4 χ. τοὺς 4. C — 5 -φέρνην C et B — μέχρις C? — 
6 βούλωνται ex -ovra. corr. C? — -φέρνην C et B — κωλύων τε- 
λευτῶντος B — λάβωσι C. — 7 prius δὲ om. B — τοῖς ἀϑηναίοις 
B yo. et C? yo. 

99. τοιαῦται B — ταύτας B — παρεσκ. ex παρασκ. corr. C? 
— τἄλλα C 

60. ὀρωπὸν ex oo. corr. C?, item infra — μέγα C —— 2 
ἐρετριεῖς C et B — ναυσὶ C — 3 τὸ τριόπιον C — οὐδ᾽ ἕτεροι B — 
δ᾽ £c B — τ᾽ εἶναι C ---- ἔτος ἔτελ. τῷ πολ. τῷδε C — ξυνέγραψε C 

61. ἔλησπ. C — 2 δέτι B — ἀντὶ στρατηγοῦ C — ξυνῆλϑε B 
— τοῦτον om. C — xexooju*uévo. B. — δέκα B --- τέττ. B 
ἀναιίτις B — 3 ἀναγομένων C — ἔλαττον σχόντες B. — prius oí 
om. B 

62. 2 δὲ C — τέττ. B — δ᾽ ἐλευϑ. B — κατοικήσας ex. -íoac 
corr. C? — 3 προσβαλὼν C — τότε C, πότε B 

63. ἐν τούτῳ δὲ om. B — τὴν ναυμαχίαν C — ἐϑάρρ. B — 
2 γηοῖν B — ὃ κατελύετο C. — πισ. C — τά τ᾽ B — ἔτι om. C — προ- 
τρέψαντος C — δυνατωτάτους ὥσπερ B — ά σφίσι bis C 


165 


64. πισ. C — τὰ ἐκεῖ B — ἴσχωσιν C, προσχῶσιν B (προσσχ. 
Stahlio teste) — 2 διοτρέφην ex -p&e corr. C?, διοτρέφη B — 


α 

εἰρημένον ΟΕ --- ϑάσσον C, ϑᾶσσον B -- κατέ. τ. δῆμ. B —3 δὲ C. 
— ὅσαι ἡμέραι C, ὅση ἡμέραι B — 4 φυγῇ C, φυγή (acc. in lit.) 
B — ve ἦν αὐτῶν ἕξω B — αὐτὴ C et B — ἔπραττε B — ὃ δοκεῖ 
C — πράττ. B — τὴν ὑπὸ C, τῆς ἀπὸ B —- ὕπούλον, litt. » ex v 
corr. et utroque aec. er, B — εὐνομίαν C et B, αὐτονομίαν B 
corr., αὐτονομίας B. margo --- προτιμήσοντες ex -avreg vel -ὠντες 
corr. C 

65. δὲ C — zuo. C — τε om. B — ἔστι C — σφίσι αὐτοὺς C 
— ἧκον B — 2 ξυΐστάντες C — -κτείνουσι C — -λασεν C — -áóg 
in lit. C*.— ἀνάλωσαν C et B — 3 προσείργαστο B — πλείοσιν ex 
-oot» Corr. C — τε om. C — οἷά τε B 

66. ἐξῆν C? yg. — μεϑιστάναι C — ἡ om. C — ἐβούλευον C 
-— προυσκέπτετο C. et B — 2 καὶ post δεδιώς add. C* — τεϑνήκει 
B — ὑπωπτεύοντο C, corr. C? — 83 ὅσον om. C — ὃ ἦν Cet B 
— 1. B — αὐτὸ ἀδύν. C — alterum διὰ om. C — εἶχον αὐτοὶ 
ἐξευρεῖν B. — 4 τὸ αὐτὸ C. — ἂν om. B --- εὗρε C, εὗρεν B. — 
Ὁ προσήεσαν C (et B) — ὧς pro ofc habuisse videtur C — εἰς B 
— ἑαυτῶν B 

67. suc. C — xaüóu B — 2 5$ om. C et B, add. C? — 
ξυνέλεξαν C, ξυνέκλησαν C? γρ., ξυνέκλεισεν B — ξυγγραφεῖς C et 
B --- ἀἐϑηναίων ἀνατρέπειν C, ἀϑηναίων ἀνειπεῖν B — ὃ δὲ C — 


τ 

μήτε καὶ ἄρχειν ἔχειν μὴ δὲ μίαν B — ἔτι om. C --- δ᾽ ἐλέσϑαι B 
— vbb. τούτους... ἄνδρας om. C, τούτους... ἑκατὸν add. C* — 
ἑαυτῶ C, ἑαυτὸν B et C? yg. — γιγνώσκουσιν C, -oxoow B 

68. πισ. C — πᾶν B — κατέστησε τοῦτο B — ὕστερος C — 
ἃ ἂν B — 2 ve Cet B — vbb. μετέστη .. μετὰ om. C — τὰ om. B 
— αἰτίας C, αἰτιαϑείς C? yg. — ἀπολογησόμενος B — ὃ ó om. C — 
ἔπραξαν C — φερεγγ. ex geovyy. corr. C? — 4 ἄγνωνος C et B 
— οὔτ᾽ DB — μέγιστον B mg. — τῶν C — ἐπ om. C — ἑκαστοτῷ 
B — 6ó» B | 

69. co. Por. ἤδη C, τοιῷδε post ἤδη add. C? — εἰς C — 
εἰσήγ. C — ἀϑηναίων C — ad versum -ρίον... ἀεί C! yo. (in mg.) 
oi — o) δ᾽ ἐν B — εἵνεκα B — 2 ünwo0cv in ἄποϑεν corr. C — 
ἐνίστηται C. — 8 τήϊοι B — καρυστ. ex καριστ. corr. C? — oi ἀἄϑην. 
C — οἰκήσαντας B — τὰ αὐτὰ B — 4 oi ἑκατὸν C --- ἕλληνες omm. 
C et B — εἴ zov τί B — ἐξιοῦσι C 


166 


40. dore τούτῳ Β --- οὐϑὲν B — τριακόσιοι B — τε om. C 
— πλὴν φεύγ. C — δὲ ἕνεκα C — κράτος om. B -— 2 οὃς δὲ xai 
B ---- μετέστησαν C — τῶν λακ. C et B — τὸν faoc. B 

71. οὐδὲ C, οὐδ᾽ B — ἡσυχάσειν C et B — οὐδ᾽ B — τι om. 
C --- ταράττ. ( et B — ἐλϑοῦσι C — ξυμβαστικὸν C — τῆ(ι) ἐκ τῆς 
C et B. — εἰ βούλονται B. — ϑορ. τῶν yàp μακρῶν C et B — 2 
ὁπωτιοῦν B — δ᾽ in lit. B — τε om. C — κατέβαλλον C — ἀπήγα- 
γεν C — ὃ μείναντες ἀπέπεμψαν C — ἧττον B — καὶ ἐκείνου C — 
ἐκπέμπουσιν ἔς B — παριὼν ξυμβ. B 

42. οἷ τριακ. B, οὔτε τριακ. C, corr. C? --- πράττ. B — στρα- 
τιὰς C et B — ὑπερορίαν C — 2 καὶ τἄλλα ἐπιστ. C --- αὐτοὺς om. 
C — αὐτῶν μετάστ. C — ob? B — ἐϑελῆσαι B ---- μεταστήσωσι C 

49. τοῦτον om. C — 2 zuo. ὅτε ἦλϑεν C. — 8 σφίσι C. — 
ἄλλω C — τε πλ. C, τε πλέουσιν B — & οὐκ ἔχοντες B. — ἠξίου C 
— μόνον μέχρι νῦν C, νῦν μόνον B — 5 μετήεσαν C -— zagáA*ovc 
C — ποι om. C — κατέλιπον C et B — 6 ὥστε C — πλέοντες B 

44. nápgaA*oy C — ἀγγελοῦντες C — ὃ s$üécc om. C — za- 
ράλξων C — δύ᾽ C — δ᾽ ἄλλους B — μετεκβιβ. εἰς C — 8 πῶς C 
— ἀϑηναίων C et Β — ζημιοῦσιν C — ὁπόσοι τε C -- λαβόντας C 
— &o£e C, ἕοξειν B — ὑπακούσωσι C — τεϑνηκῶσι, loco litt. x 
et o liturae, in quibus quaedam obscura scripta sunt, C, re- 
ϑνήκωσι C? yp. | 

456. δὲ C — ἀκούοντες C et B — καὶ ἐπὶ τῶν C — 2 κατα- 
στῆσαι C — 0oácvá*oc C, ϑοάσυλλος B — προειστήκεισαν C — προεστ. 
μάλιστα B — δημοκρατηϑήσεσϑαι B — vbb. xai . . διοίσειν om. C —- 
tovc τετρακοσίους C — 7 & B —- ἐπικηρυκεύεσϑαι C et B — ὃ ἅπαντα 
B — ξυνεκοινωνήσαντο B --- οὔτ᾽ B —— σφίσι C — κρατήσωσι ἂν C 

46. quovax. C et B — 2 μὲν om. C — ὑπετόπευον B — 
ἔπαυσαν add. (13 in mg. — ἑ ϑὀράσυλξος C, ϑοάσυλλος B — ὃ ? ἐπ. 
B — αὐτῶν C et B — ἀφέστηκεν C. — ἐλάτι. B — πλεόνων Cet B 
— ποριμώτεροι οἷ εὐπορώτεροι καϑιστάναι B. — 4ά τάς τε à. π. C, 
τάς te πόλεις B — ὥρμηντο (ἃ — ἢ παρ᾽ C, ἥπερ B — ἐλ. διῆλϑε 
C — ϑαλάτι. B. -- ἀμύνεσϑαι C. — 5 τε C οἱ B — τοσοῦτο C --- 
βουλόμενοι C — αὐτοὶ xai Óvy. C — εἴργειν C et B — ϑαλάτι. B 
— ἐπ᾿ ix. B — εἶογ. B — 6 ὃ πρὸς C — oi τε B — ἔτι εἶχον C. — 
αὐτοῖς C — τοῖς μὲν C — πατρώους B — αὐτοὺς δὲ C — οὗπερ 
B — χείρας C — 7 ποιήσωσι C 

4$. παραϑαρρ. B — xal κατὰ τοῦ C — ἧττον B — δ᾽ ἀπὸ 
B — δήλω ἰδόντες C — αὐτοῦ om. C 


167 


78. τε om. C — προτιμότερον C — slo. C — τὰ C, corr. C? 
--- κινδυνεύειν C — -ῳφέρνην C et B — οὐκ οὖν B — μὴ μέλλειν B 
--- γαυμαχεῖν B 

49. óc om. C — 2 δὲ à9. C — δυοῖν C et B — af om. B 
yg. — γλαυκες Β et B yo. — ὁρμοῦντες B yo. — δ᾽ ὀλίγον B et 
B yg. — αὕτῃ B yo. — xai ὡς C et B yg. — ἐπιπλεούσας C — 
εἷς B — ὃ zootÓ. δὲ καὶ B — ναυσὶ C — ἄβυδον B — προύπεμπστο 
C et B — 4 ἀπεχώρησαν C et B — πλεύσαντες B — τῆς om. C 
— ἐστρατοπεδεύοντο C. — Db ναυσὶ C — 6 δὲ ἀϑ. C — αὐτὸ B — 
»avol C — ναυμαχῆσαι B. — 

80. ναυσὶ C — -ουσι bis C — ὅσπερ B — τέττ. B — 2 ve om. 
€ — ó om. C — ἕτοιμος C et B — 3 ai δὲ πλείους Β — ἐλίξου C 
— & -ovo. C — vavoi C 

81. καὶ ἀεί C — ve C et B — αὐτοῦ C. — καταγαγεῖν τὸν 
dÀAx. B — ἀπὶ C — ἔπεισαν B. — -φέρνην bis C et B — κατῆγε C 
— -σειε C — 2. ἐπῃτ. τῆς φυγῆς B — ἐπῃτίασε C — τῶν om. C — 
ἐλπίδας ye C — μικρὰς C — ve om. C — τὴν αὑτοῦ B — ἵν᾽ B — 
αὐτὸν C — aí om. C, sed ante £v». (hoec verbum m. recentior 
[C reec.| in panno ad partem membranae exesam explendam in- 
serto scripsit, quod infra saepius factum est) e erasum est — 
αὐτὸν C et B — πλέον ϑαρρ. B — ἀπὸ om. C — 8 ἐπικομτσιεῖν B — 
τῶν αὑτοῦ B — πιστεύη C — ἐξαργυρῶσαι. C, -ριῶσαι B. — σῶς om. 
C — ὡς αὐτοὺς B --- αὐτοῖς B 

82. δὲ C — ἀκούοντες C et B — ἀντηλλάξαντο Β — ἕτ. C et 
B — διὰ τὸ αὐτίκα ( et B — τοὺς om. C — τότε παρ. C — xai 
om. C — πλεῖν τε C — 2 ὕπολειπ. C, corr. C? — -Avoe» C — εἴ. 
onto B yo. (àv ἄλλῳ ἀντιγράφῳ) — -φέρνην C et B .— 3 τε om. C 
— εἴρηται B. — ἤδη om. C — -ἀδῃ C? in lit. — -φέρνην C et B 

88. τὴν τοῦ dÀx. B — τὸν C — -φέρνει in -φέρνην corr. ΟΣ 
— 2 xai C et B — τῶν om. C — -φέρνην C et B — εἰ £u B — 
9 πρὸς ἀλλ. C — τινες τῶν C — ἀξίων λόγου C — τις ἰδίαι vavy. 
B — ἕξοι B 

84. τοιόσδέτι B — 2 τῶν δὲ ovg. B — ἐλεύϑερον C — 3 &y- 
κραγόντες C — 4 τῇ om. C — B xal δι’ ἄλλα C — xai om. C 

80. τὸν c0. καὶ τὸν dot. B — -φέρνην C et B — ναυμαχίας 
B — 2 γαυλείτην C, γλαυτίτην B. yo. — κάρα δίγλωττον, suprascr. 
oo, B — κατηγορήσαντα B — περὶ αὐτοῦ C, ὑπὲρ αὐτοῦ B — αὐτοῦ 
C, ἑαυτοῦ B. — -κράτην C et B — -φέρνην C et B — 8 διαφυγόν- 
τος B — ó ante roc. om. B — xai ante μᾶλλον add. C? — καὶ 


168 


ante κατηγ. om. C — ἑαυτὸν C, αὐτὸν B — τυχὸν C rec. — εἶ pro 
oí C rec. — προϑεῖτο C, προϑοιτο B — 4 xai & B — δ᾽ à. B — 
πάλιν add. C* | 
86. ἀναδιδάξαντας C [καὶ àávaó. om. B. Stahlio teste] — 2 
μόγις B — ὃ οὔϊ ἐπὶ B — γίγνοιτο B — ἀπήγγελλεν C — 4 δ᾽ ἐπὶ 
B — πρῶτον B — ἔλαττ. B --- σαφέστατα à. C et B --- 5 οὐδ᾽ ἂν 
εἷς C -— τοῦ ve B, τε om. C — ἀπέτρεπε C — 6 κωλύοι C et B — 
éxíA. ἀπαλλ. C —— ἀπαλλάττειν B — εἷς C — ξυνετέτμηται B. — 
7 εἶναι ξυμβ. C — δ᾽ ἅπαξ B — ἐκεῖνο C. — οὐδ᾽ B — 8 καλῆ 
ex -&i corr. C? — ἀπέπεμπε C — 9 παράλξων C — ἀϑηναῖον B — 
πέμπουσι C rec. et B — λαισπονδίαν B -— μιλησίαν C rec. 
87. alterum διὰ om. C — ἐδόκει oi ἄπολ. B — προσάξειν 
C — ταμῶν C, τάμὼν B — 2 τὸ αὐτὸ B — ἤγε C — 8 vev. B 
οὐϑὲν B — τάμως B — ὡς C et B — εἰς τὴν λακ. B — τὸ λέγ. 
yayetv 


€, τῶ λέγ. B — 4 διατριβῆς B — ἀνακωχῆς C et B — οὐ κάταγειν 


X 
B — διέμελλε C. — áàvio σεως B — μηδ᾽ ἑτέροις B — προσϑεμένους 
C --- ἰσχυροτέροις B -- ἐπιφανὲς C, περιφανὲς B — ἐνδυναστῶς C, 


* 
corr. C?, ἐγγυαστῶς Β — B καταφϑορᾶ C, καταφορᾶν B. — ἐλάττ. 
B — oo7 B — ἔλαττ., supraser. oo, B — 6 ξυγγιν. B 


t 
88. -φέρνην C et B — τρισκαίδεκα C — τρεῖς B — v add. 
(5 — τῇ om. C — αὐτοῦ C — δ αὐτὸν B — σφίσι C 
$9. oi δὲ C — xal κἀκείνοις B — τοὺς πολλ. xai πρότ. B — 
σῇ C —2 -μένην C et B — ἄγνωνος C et B — -κράτην C et B 


À 

— σικελίου C, σικε B — τοῖς om. C — πρώτοις C et B — ἀδεῶς 
C rec. — ἔφϑασαν B — ὁ ἐν B — σπουδῇ πάνυ om. C — τε om. 
Β — πρεσβ. ἔπεμπον B — δράσειαν B — οὗτο C, οὐτῶι B — ἀπαλ- 
λάξειν C. et B — ic ἑτέραν B — 8 ἢν B — £x δημοκρ. C — ἔλαττ. 
B — 4 ἕκαστος ὑπερβολὴν αὐτὸς C 

90. ὁ xai B — ποτὲ om. C — διεν. B — ὀλιγαρχίαν C et 
B yg. — προϑυμ. C — ἧετ. C, et sic infra — καὶ ἐπειδὴ καὶ B — 
39 ἐκ σάμωι B. — δέξωνται ex -ovrac corr. C. — 4 χείλη C — ἡ 
add. C* — ἐπίπλους C — αὐτὸν C et B — τοῦ ἔσπλου B — ἐπὶ τοῦ 
στόματι (ἃ — τὸ καινὸν τὸ ἐντὸς τείχους C — ϑάλατταν, suprascr. 
. 90, B — 5 ἦρχον ἂν αὐτοὶ B --- ἐς ἣν om. C — ἐπιπλέοντα C. — 
προαιροῦντας C* in lit. 

91. πλέονος χρόνου C — λακ. διεϑρόουν πρ. C — ἃ τέττ. B 


169 


— xal ἐκ λοκρῶν C — καὶ σικελαὶ xai C — λᾷ om. C — λακον. C 
— δὲ C — ἡγησανδρίδρας ἣγ. C — -d»av C, -ωνείαν B — 3 δια- 


βόλιμιόνον (5, διαβόλιμον ὃν B --- ἐξειργ. καὶ C — τοῦ om. C — 
τε C et B 

92. ἔχον ἐσόδ. ἔπεισ. C — ἔπεισ. B — ἐξειργασμένοι B — 
2 ἀπελϑὼν C et B — οὐδ. κελεύσαντος ὀνόματος c. C — εἰἶδηει C, 
δέϊη B — ὅμ. ἤεσαν C — 8 λᾶις B, in mg. λακεδαιμονίας C? — 
δρμησ. C — xaxaó. C et (per comp.) B — ἐπὶ εὔβ. B — 4 -víac C 
— ὃ ἀρ. B — φυλακὴν B — ἑτέρους C ---- τεταγμένον B. — εἷοξαν 
C et B -— 5 ἅμα αὐτοῖς C. — ερμων C — τῶν περισπ. τις C — 
μονυχίας C — ἀρχῶν C — τὸ πλῆϑος B — ταῦτα C et B — ἐβου- 
Aceto C — 6 δ᾽ ἐσ. B — δ᾽ ἐν B — πλεῖν in lit. B — ταῦτ᾽ B — 
&. bis C et B — δ᾽ ἀπ. B — ἔφη post εἶναι in mg. add. C* — 
ὅστις C — ὁμογνώμον B — εἰς B — 7 ξυνειλεγμένον B — v ἐν B 
— ἄστεος B et e corr. C? — οὐκ C — 8 μόγις C et B —— τῶν 
πρεσβ. B — ἕκαστος C — ἐφεδρ. ἐγγὺς τῶν C — 9 ὅσον ἀπὸ C — 
δ᾽ ἀρ. B — πλήϑει C et B .— 10 μετεμελλ. C? — -μένην C et B 
— καὶ εἰ C — 11 ὅμως ex ὅμος corr. (ΟΣ — οὔτ᾽ B 


98. τεϑορυβημένον C, -βούμενοι B — διον. τὸ iy τῷ πειραιεῖ 
ϑέατρον B --- ἕλκοντες C --- ἔξεκκλ. B, ἔξεκκλ. τε C — ἔϑ. αὖ à» C, 
quod in ἔϑ. αὐτοῦ ἐν corr. C? — 2 ὡς εἴδοιεν C — ἀποφαινεῖν B 
— τέως om. B — τὴν δὲ x. B — φϑείρειν B — εἷς B — 3 ὥστε 
B — τοῦ διονύσου C 

94. τῷ διονυσίῳ B — ξυνειλεγμέναι C. — τέττ. Β — ἦγησ. C 
--- πολλῶν om. C, ὅπλ. om. B, τῶν x. ó. B yg. — 2 ἡγ. C, et 
sic infra — primum xai om. C --- δὲ αὐτὸν C et B — παρόντα 
add. C? — 3 δ᾽ αὖ C rec., δ᾽ B — ἣ ἀπὸ B 

956. ϑουρίκου τε C, ϑοϊρυκοῦ τε B — πραστείων C, πρασείων 
B — 2 -μασι C --- βουλ. & τ. C --- βοῆσαι B --- αὐτῆς C — ἀπο- 
κεκλεισμ. C?, ἀποκεκλειμένοις B --- πέμπουσιν C --- ϑυμόχαριν C, 
ϑυμοχάρην Β -- -ίαν C --- 8 ἔς εὔβοιαν B --- ἀνήγαγε C — διέχει 
C --- ἐρετριῶν B --- ϑαλάττ. B --- 4 οἱ δὲ C — ἀλλὰ C --- ἐπέσχατα 
C et B — ἄστεος C rec. et B --- ἀναγκάσειαν Β --- τοὺς C rec. 
addidisse videtur — ἐναγαγέσϑαι, punctis altero a superpositis, B 
— δὲ αὐτοῖς C — ὅ τοιαύτην C, -ην in lit. B — παρασκευὴν C — 
dvayóuevou C. — ἔπειτ᾽ B. — ἔκτραπόμενοι B. — 6 -ovow C — oi 
C et B — δ᾽ ἐς B — ἐπιτείχισμα C. — ἐν τῇ om. B — ἐρετρία(ι) 


170 


C et B — 7 λαβ. δὲ καὶ oi B yg. --- εἴκοσι ναῦς C --- οὐ π. ὅστε-: 
οον C — ὠὡρεοῦ, c in lit. ser. C? 

96. δὲ à). C — - τῇ ἔν o. ξυμφορᾶ B — οὔτ᾽ B — οὐδέπω 
C rec. — -goe C — 2 σφίσι C — ξυνρ. C, corr. Ο — -xeoa» C 
— 8 εὐθὺ B — ἔρημον C — 4 ἢ om. C — ἐφορμοῦντες ἢ om. C 
— εἰ habet C — οὔσης B — μέχρι βοιωτίας B, μ. εὖβ. C et B yo. 
— ὅ συμφ. C — ἀλλ ἐν κἂν B — διάφορον C — δ᾽ oi B — καὶ 
»avt. ἀρχῆ C 

97. ἐπεὶ C, ἐπὶ C? supraser., ἐπειδὴ οὖν B — εἴκοσι C. — 
συνέλ. C. — nvóxa B — οὗπερ C et B — ὅπόσ. 0. C, ónóoos 6. 
B — μηδεμιᾶ(ι) ἀρχῆ(ι) C et B — 2 ὕστερον om. B --- τὰ ἄλλα C 
— ye C — μετρι yàg ἥ ye B — xai ἔς τοὺς B — ξυγκράσεις B — 
ὃ διακελεύονται B 

98. πισ. C — εὐθὺς post μάλιστα habet B --- ἐπεξέρχονται 
C — δὲ C — ὃ σφίσι C — γινομένην C — προσκαλέσαντες C — 
39 αὐτὸς C — -κασιν C — κἀκείνοις C, καὶ κἀκείνους B — ξυμβι- 
βάσϑαι C -— oivógv ve C 

99. τέως om. C — ποῦ B — ἧκων C — ἀπεστάλκει B — 
δ᾽ ἐν B — ἐπέπλευσαν C et B — a? om. C — χερρ. C — eic B 

100. εὐϑὺς om. C, post αὐτὸς add. C* — 2 δ᾽ ὅτι B — 
zo. in ἄπο corr. C? — δ᾽ ἐς B — τὰ ἄλλα C — γίγνεται B — verba 
τοὺς... λέσβου in mg. add. C? — 3 ἐρεσὸς B, et sic infra — ἐξελ- 
ϑεῖν B — - τε om. C — πρὸς éraig. C et Β — ξύμπασι C --- τρια- 
κοσίους B — ἄἀναξάρχου C — πρώτη C — μιτυλ. B, et sic infra 
— 4 ϑράσυλϊος C — πᾶσι B, πάσαις ταῖς om. C — δὲ C — ἦν 
om. B — ó om. C — ναυσὶ C — ὅτε ἦγγ. C — ὃ ὑστερήσας ex 
-ἰσας corr. C? — ἔρεΐσον C — ξλϑὼν ἐφ. C — xai μηϑυμν. C — 
ἐρεσὸν C 

101. xai aí ἐκ C — αἴ om. C — ἐπισιτισάμενοι B — δυσὶν 
ἡμέραις C et B — τέττ. B — ἀλλὰ C — 2 ἐς τὴν φωκ. B — κρατε- 
θείοις C — περαιοῦνται B. — ἄργινν. C (qui habeatne oo, in ambiguo 
est), ἄργεν. B — 3 δ᾽ ἔτι B — τὴν κυμαίαν om. C — xa? àv xg 
B — λεκτὸν e Aéxvov corr. C? — λάρισσαν B et C?, 4ag*.cav» C 
— ἅμαξ, C — óoíuov C (rec.) — πρωΐτερον C et B — μέσο C? 
— σίγειον e σίγιον corr. C? 

102. φυκτωροὶ C — xego. C et B — 2 ἕξουσι C — ποιούμε- 
vou C et B — πᾶσαι C, πάσας B — ἠπείρου C, ἴμβρου B et C* 
(supraser.) — τέτε. B — 8 πρωτ. e προτ. corr. C? — δὲ C — κεινὴν 
C, corr. C? — κατακαίουσι C et B 


171 


108. 2. ἔρεἴσον C — αἱροῦσι C — πένϑ᾽ B 

104. ναυμαχήσαντες ex -σοντες corr. C — παρέτεινον C — 
xcoo. B — ióaxov C, ἰδάκοῦ B — ὀγδοήκοντα C — verba oi δ᾽... 
ὀγδοήκοντα in mg. add. C?, qui sicut B ὀκτὼ xai é£rjxovra praebet 
— ὃ τὸ δεξιὸν B — ϑράσυλξος C — τὸ δὲ ὃ. ϑρασύβ. B — δ᾽ ἄλλοι 
B — 4 ἀποκλεῖσαι C et B — ὅ ἐλάτε. B — τοῦ κυνὸς C --- ἐπέκεινα 
C et B 

105. 2 περὶ 0páovA*ov C — ἐλάτι. B. — εἶργον C et B — 
διώκοντες B — ὃ ἔτι ἐχούσας B yo. — ἠμύνοντο C — κατὰ τῶν vixg- 
σάντων π. C, τὸ ante τῶν add. C? — ϑράσυλξον C 

106. zvów» C — 2 φοβούμενοι τε γὰρ B — τοῦ C et B — 
3 ἀμβρακ. B — καὶ βοιωτίας δύο om. Β ---- πελληναίων C — 4 τοὺς 
C. rec. — ὑποσπόντες B --- 5 δ᾽ ἀφικ. B --- σφίσι C 

107. τῇ om. C — ἐπέπλεον C — καϑ' à. B — κύξ. καὶ ἀτείχ. 
B — 2 δ᾽ ἐν B — -κράτην B et C? 

108. ναυσὶ C — φασήλ. e φασίλ. corr. C? — ἀποτρέψειε C 
— τοῖς πελ. B — -φέρνην C et B — πεποιήκει B — ἃ εἶχε ἁλικαρ- 
γασέας C — ἐτείχιξε C — δὲ om. B — καὶ om. C et B yg. — ἄρχοντας 
C, ut vid., et B yg. — 3 τοὺς ἴωνας C — 4 aioAdc B et C* — 
ἐσήγαγον C (rec.) — ἀστάκου C — -φέρνους C? in lit. — ἀτρα- 
μύττειον C?, ἀδραμύτειον B — οἴκήσαντας C — ὑπὸ à0. B — στρα- 
àv C et Β — περιστάσας C? — [τοῦ ἑαυτοῦ B, Stahlio teste] — 
5 φοβούμενος C? — ἄλλα C et B — αὐτοῦ om. C rec. — ἠδύναντο 
C et B — σφετέροὺς C, litt. σφετέ scr. m. 2 

109. τῶν ἐν τῇ μιλ. C rec. — ἐπιβλάπτωσι C — ἐλάττ. B — 
μέμψηταί τι τῶν B — ὡς εὔπρεπ. C et B — 2 verba ὅταν... πληρ. 
add. C? 

In C subscriptum est: DO GRATIAS PETRUS SCRIPSIT. 


Addenda. 


— 


Hic eos extremi libri sexti (cf. praef. pag. 2) locos, quibus Vatic. scrip- 
turam correctura interpolationeve ortam exhibere videtur, addere libet: 
c. 93, 2 κάλλιστα (C: μάλιστα) 
94, 3 σικελικὸν (C: σικελὸν) 
95, 2 ἐξέφυγον (C: ἐξέπεσον) 
96, 1 τοὺς ἱππέας (C: τούς τε 0) 
99, 2 φϑ. αὐτοὶ zo. toic o. (C: φϑ. ἂν τοῖς o. zo.) 
—  . dv om. (C: ἄν πρὸς σφᾶς) 
c. 100, 1 αὐτοὺς om. (C: αὐτοὺς ovx ἦλϑον») 
— φοβούμενοι οἱ ᾿Αϑηναῖοι (C: φοβούμενοι) 

c. 10], 3 δι᾿ αὐτῶν (C: ἐπ᾽ αὐτῶν) 

— ,96 ἀναρπάσαντες καὶ διαβιβάσαντες (C: ἁρπάσαντες) 
c. l03, 2 πάντα προὐχώρει (C: τἄλλα π.) 

— , 4 Εὐρυκλέα (C: Εὐκλέα) 
c. 104, 2 xai τὴν τ. zx. ἀνανεωσάμενος πολιτείαν (C: κατὰ τὴν v. π. ποτε πολιτεία») 

— ,8 ἐποιοῦντο (C: ἐποιεῖτο) 
c. 105, 2 ἄλλα ἄττα (C: ὅσα ἄλλα) 


— , 9 ἀπέκτεινάν τε (C: ἀπέκτειναν). 


06000 


Pag. 27, ad VII, 47, 2: similiter fortasse Herod. Vlll, 24 ἀνοητοτάτους scri- 
bendum est. 

Pag. 51, not. Cfr. etiam Herod. VIII, 133 (πανταχῇ — ὧν). 

Pag. 113, ad III, 82, 7 ea conferri possunt quae in Ephem. Philol. Septentr., 
n. $&, VII p. 108 Christensen-Schmidtius docuit. 

Pag. 114, III, 883, 2 in fragmento Dionis scripturam τῷ λογισμῷ pro corrupta 
τῶν λογισμῶν ab Stahlio (mus. Rhen. XXI p. 312) restitutam esse 
commemorare debui. 

Pag. 115, III, 89, 5 post τοιούτου artic. τὸ excidisse suspicatur Siesbyeus. 


Inconstantiam in codicum scripturis indicandis me non prorsus evitasse 
doleo; velut « quod hodie subscribitur, quanquam in Laur. fere omissum, in 
Vatic. adpictum est, saepius eis locis quibus omissum additumne sit non 
quaeritur subscriptum est. Brevitatem sectatus sum, cum locis nonnullis 
signo C? nudo veram scripturam manus primae Laur. manu secunda mutatam 
notavi, qua in re perspicuitati potius servitum oportuit. Verborum denique 
formas quasdam hodie vulgo damnatas, velut /seoav, maiore cura e Laur. 
quam e Vatic. me enotavisse confitendum est, ut nonnunquam e silentio meo 
colligere non liceat. 


-- 


-- 


^ 


. 
»- 
΄ 
΄ t 
toa - 
EN 
- 
v 
E 
ων 
. i 
E 
$- 
vy 
ox 
« 
- 
Ld H 
L4 


-- 


This book should be returned to 
the Library on or before the last date 
stamped below. 

A. fine of five cents 8 day is inourred 
by retaining it beyond the specified 
time. 

Please return promptly.