Google
This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scannod by Google as pari of a projcct
to make the world's books discoverablc online.
It has survived long enough for the Copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to Copyright or whose legal Copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken Steps to
prcvcnt abuse by commercial parties, including placing lechnical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrain fivm automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's System: If you are conducting research on machinc
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of text is helpful, please contact us. We encouragc the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout this projcct and hclping them lind
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in Copyright varies from country to country, and we can'l offer guidance on whether any speciflc use of
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search mcans it can bc used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe.
Äbout Google Book Search
Google's mission is to organizc the world's Information and to make it univcrsally accessible and uscful. Google Book Search hclps rcadcrs
discover the world's books while hclping authors and publishers rcach ncw audicnccs. You can search through the füll icxi of ihis book on the web
at |http: //books. google .com/l
Google
IJber dieses Buch
Dies ist ein digitales Exemplar eines Buches, das seit Generationen in den Realen der Bibliotheken aufbewahrt wurde, bevor es von Google im
Rahmen eines Projekts, mit dem die Bücher dieser Welt online verfugbar gemacht werden sollen, sorgfältig gescannt wurde.
Das Buch hat das Uiheberrecht überdauert und kann nun öffentlich zugänglich gemacht werden. Ein öffentlich zugängliches Buch ist ein Buch,
das niemals Urheberrechten unterlag oder bei dem die Schutzfrist des Urheberrechts abgelaufen ist. Ob ein Buch öffentlich zugänglich ist, kann
von Land zu Land unterschiedlich sein. Öffentlich zugängliche Bücher sind unser Tor zur Vergangenheit und stellen ein geschichtliches, kulturelles
und wissenschaftliches Vermögen dar, das häufig nur schwierig zu entdecken ist.
Gebrauchsspuren, Anmerkungen und andere Randbemerkungen, die im Originalband enthalten sind, finden sich auch in dieser Datei - eine Erin-
nerung an die lange Reise, die das Buch vom Verleger zu einer Bibliothek und weiter zu Ihnen hinter sich gebracht hat.
Nu tzungsrichtlinien
Google ist stolz, mit Bibliotheken in Partnerschaft lieber Zusammenarbeit öffentlich zugängliches Material zu digitalisieren und einer breiten Masse
zugänglich zu machen. Öffentlich zugängliche Bücher gehören der Öffentlichkeit, und wir sind nur ihre Hüter. Nie htsdesto trotz ist diese
Arbeit kostspielig. Um diese Ressource weiterhin zur Verfügung stellen zu können, haben wir Schritte unternommen, um den Missbrauch durch
kommerzielle Parteien zu veihindem. Dazu gehören technische Einschränkungen für automatisierte Abfragen.
Wir bitten Sie um Einhaltung folgender Richtlinien:
+ Nutzung der Dateien zu nichtkommerziellen Zwecken Wir haben Google Buchsuche Tür Endanwender konzipiert und möchten, dass Sie diese
Dateien nur für persönliche, nichtkommerzielle Zwecke verwenden.
+ Keine automatisierten Abfragen Senden Sie keine automatisierten Abfragen irgendwelcher Art an das Google-System. Wenn Sie Recherchen
über maschinelle Übersetzung, optische Zeichenerkennung oder andere Bereiche durchführen, in denen der Zugang zu Text in großen Mengen
nützlich ist, wenden Sie sich bitte an uns. Wir fördern die Nutzung des öffentlich zugänglichen Materials fürdieseZwecke und können Ihnen
unter Umständen helfen.
+ Beibehaltung von Google-MarkenelementenDas "Wasserzeichen" von Google, das Sie in jeder Datei finden, ist wichtig zur Information über
dieses Projekt und hilft den Anwendern weiteres Material über Google Buchsuche zu finden. Bitte entfernen Sie das Wasserzeichen nicht.
+ Bewegen Sie sich innerhalb der Legalität Unabhängig von Ihrem Verwendungszweck müssen Sie sich Ihrer Verantwortung bewusst sein,
sicherzustellen, dass Ihre Nutzung legal ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass ein Buch, das nach unserem Dafürhalten für Nutzer in den USA
öffentlich zugänglich ist, auch für Nutzer in anderen Ländern öffentlich zugänglich ist. Ob ein Buch noch dem Urheberrecht unterliegt, ist
von Land zu Land verschieden. Wir können keine Beratung leisten, ob eine bestimmte Nutzung eines bestimmten Buches gesetzlich zulässig
ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass das Erscheinen eines Buchs in Google Buchsuche bedeutet, dass es in jeder Form und überall auf der
Welt verwendet werden kann. Eine Urheberrechtsverletzung kann schwerwiegende Folgen haben.
Über Google Buchsuche
Das Ziel von Google besteht darin, die weltweiten Informationen zu organisieren und allgemein nutzbar und zugänglich zu machen. Google
Buchsuche hilft Lesern dabei, die Bücher dieser We lt zu entdecken, und unterstützt Au toren und Verleger dabei, neue Zielgruppcn zu erreichen.
Den gesamten Buchtext können Sie im Internet unter |http: //books . google .coiril durchsuchen.
. l "
*' I
< ^
i
}
HERMANN BAHR.
Pas W4)ttJ>^tL
(Ein piener ^i&^ in nier ^nfjägen«
9Serfin
©. SM^^t, SScrIag
1898.
^en iBiU^nen gegenüber SRanuftvipt.
SCKe Siedete vorbehalten.
9)ad SCuffül^rungftrec^t ift nur von SSrafU Stubinoerlag in SRänd^en
SU erwerben.
/ .. f
i. ( , , —
lülnferem pUner ^ri)ldijt)ane0
meinem KeBen jfrennd
C gtarlmeis^
p^rrutt^tt.
^er alte SampL
3llo!0 ^arnpL
iFottttt), feine grau.
(B^a|!m!r ffUtUtskt
^ie fftnlnska*
|taoeU> Herausgeber ber SRorgenpofi
9a^L
SloFettt
gräulein Pei^sler«
(Sin Xapejierer.
(Sin @e$erjlunge.
^er jtoeite ^ufpg fpielt \edß SEBod^en fpftter atö ber erfte,
ber britte fed^iS SBod^en fpfiter ald ber jtoeite, ber t)ierte t)ier
©tunben fpäter aö ber britte.
Sutti erften SRal aufgefül^rt am 27. gebruar 1897 im SBiener
^arltl^eater.
^te üetne, alte SQBol^nung bed^IotSSantpI. @petfejintmer,
bcS aber aud^ ein flautet, eine ^^äl^ntafd^ine unb ein grogeS
©tel^pult mit geitnngen entl^ält. @S ift abenb«. SBenn ber
^or^ang aufgellt, fielet man Sampl an bem $ult ftel^en nnb
eifrig fdireiben. ©ititen fielet man burd) bie geöffnete Xi^üxt
Sannt) in ber Mä^ toirtfd^aften. ^n ber anberen Sl^üre
fielet »artenb ein Keiner ©eferiunge.
1. $cette.
Sampl gann^. S)cr 3ungc.
ßampl.
©0, met' ßteber! ®Ietd^ toern mef§ l^aben —
(lout mfenb) S^nnt), ^ann\)\ SRabame!
(in ber Äüc^e). 2Bag ift benn?
ßampl
3)a lomm l^er! Überl^aupt, xä) mufe fd^on bitten:
toenn man ber ®efd^id)te angel^ört, bann bitte id^,
ftd^ tttoa^ tncniger in ber ^ä)ü anfsnl^alten.
tJannt)
(eintretenb). Sllfo, »ag ift benn?
ßampl.
©a fomm l^er «nb l^öf ju!
1
— 2 —
lönnf ft utig etttfttoettett ein Sier l^otcn, Iricgft ein
©cc^ferL
©er Sunge.
3 toeife fd^on, too ber Snig fielet (läuft in bic
Campt.
Slber, uict' Siebe, l^am'er benn g'nug sum Sffen?
SBeifet toa^, fei einmal nobel nnb lafe noc^ nm
öierjig Äreujer Sjtra^^SBnrft l^oten. SBir !önnen
nn^ ba§ ja jefet erlauben. ®ie toerben fid^ über*
l^aupt angetoöl^nen muffen, SRabame, je^t auf großem
gufee ju teben (jetgt ftolj auf bte ©igarre, bic er raucht).
3d^ l^abe mir bereite eine Xrabucco gefauft
SDer Sunge (ah),
gannt)
(bcdt ben a:ifc^, lac^enb). SBurftet !
Sampl.
S(^ bitte — etn^ag me^r 9?efpe!t! Sd^ bin jefet
jemanb. ^ä) bin ber SRann einer berül^mten grau !
gannl)
2Hfo, tnaö l^aft benn gefd^rieben?
ßampl.
Sa, mei' Siebe, baö ift net fo einfad^! S)ie
»erben ja in ber 9ieba!tion eine SSied^ötnut auf
mid^ l^aben. SBir l^ätten bodt) bie 9?ad^rid^t juerft
— 3 —
l^aben lönnen, unb jefet lafe id^ mir bie ©enfation
t)om SBettMatt toegfifd^cn. S)icfe§ üerffud^te SBelt^
Btatt! (@r nimmt ba3 SRanuffript unb lieft:) Slfebann:
„SBien tann rul^tg fein, ba§ jgro^e 9iät[el ift gctöft^
tt)ir atmen auf.'' 2)u bemerfft bie feine Stonie.
„35er STutor be§ ©d^neetoittd^en^ ift gefunben. SBir
muffen geftel^en: tt)ir l^ätten bie Sieugierbe unfcrer
^efd^ä^ten Sefer fd^on frül^er befricbigen fönncn,
aber toir ftnb, toir tonnen eg jc^t nid^t mel^r leugnen,
fojufagen mitt)erfd^tt)oren gett)efen." 5D'?itt)erfdE|tooren,
toa^ fagft 35u, großartig! „Sa, nod^ mel^r: toir
felbft ftnb e§ gett)efen, bie bem gel^e^ten unb öer-
folgten STutor^fogar gett)iffermafeen ein SSerfted ge^
boten l^aben. Unfere Siebaftion ift fonft !ein STf^t,
aber in biefem galle fonnten toir nid^t gut anber^,
toeit ber STutor nämlidt) — eine 35ame ift." Sdt)
bitt' S)id^, fd^au' S)ir baö an, tt)ie fid^ bag tieft:
toeil ber Slutor nämlid^, ®eban!enftrid^, eine 35ame
ift. S)ief er ®eban!enftridt) . ift öon einer geinl^eit !
gür l^unbertfünfäig ®utben monatlid^ !ann man
toirltid^ nid^t me^r verlangen. „3n ber Sl^at, ber
^tüdtüdie Slutor öon „®dt)neett)ittd^en", bief er reijenben
©pieloper, bie ber beutf cl|en 9Kuft! ganj neue Salinen
erfd^Ioffen l^at, ift eine 35ame, grau gann^ äampl,
t)ie junge ®attin unfereö au^geseidtjueten SKuftf^
referenten.'' (gieibt fic^ bie feänbe.) §a^a! 9?a unb
je^t !ommt bann eine tteine öiograpl^ie, ba§ ift
bann fab. (@t faltet fein SÄanuffript.) @o! (@r
couöertiert.) SBo ift benn bie SReft?
1*
SBir ^abcti ja l^eut SBäfd^\ 9l6cr ftc mufe glcid^
fommen.
S)er Sungc (bringt bas »tcr).
üampl
(giebt ii^m bag SRanuffript). ®o, ba l^aft, aber jefet
tummel Sid^. Sen Stbjug f oll ber ^err S)oftor SRater
lefen. 3d^ lafe tl^n fd^ön grüben, unb er möd^f fo
gut fein! SSerftanben? 35a l^aft ein ©ed^fcrl,
SCugbeuter! SBirft el^ no' amal $)erau§ge6er — öon
ber S)rudEerei an^ ig ber ftd^erftc SBeg. 9?ur bte
©djriftfteHer^ ba§ ftnb bie einsigen, bte '§ ju nij
bringen bei bem ®'fd^äft.
S)er 3unge.
Süfe bte §anb. (m)
Sampl
fjünbet fid^ feine Zigarre lieber an, gel^t auf unb ab unb
bei^nt ftdi). gantfd^erl, gantfd^erl, td^ fag' S)tr, iä) bin
rieftg fibcl ! (So ift eine gro^e §efe ! ©ine Dper öon
einem unbefannten 2)ienfd^en, ber !ein Äafeelmad^er
unb fein granjo^, fonbern ein blofeer SBiener ift,
ein gemeiner SBiener, unb nod^ baju eine grau —
al^, ©a!rament, baö ift eine Slrbeit gettjefen! Sa,
fc^Iau mu§ man fein, ®ebutb mufe man l^aben, unb
bie SRenfd^en mu^ man ein biffel fennen. — SBcnn
iä) benfe, tt)ic icJ^ baö gemadjt l^ab' (reibt fid) bie
^änbe) — gantfdjerl, gantfd^crt, S)u l^aft einen
großartigen SKann. 2)er große SRofetti i§ nij
gegen mid^.
— 5 —
(ba er fie umarmt, rul^ig abtoel^rcnb). SCbcr fo gcl^', laft
mid^ bod^, iä) mufe ja bte SBürftet auö bem SBaffer
nehmen, (©ci^t in bic Äüc^e.)
ßampl.
2il^u' mer benn fd^on effen? S)ie Sinin^fi^
fan ja nod^ nit ba.
gann^.
SBiüft benti auf bte »tninöfiö toartcn? 3d^
tt)ei§ ja gar nit —
ßampl.
9l6er id^ bitte 35id^! 9?atürlid^ fommen fie!
®a fennft 35u ben ©d^mu^ian fd^Ied^t.
3tefi
(in ber Mc^c). Äüfe b' $anb, gnä' ^rau.
5?annh.
m, finb'g fertig?
Siefi
Sa, gnä' f^rau.
^aitnt).
Sllfo, bann bringen'^ un§ bie SBürftel l^crcin.
Siefi.
®nä^ grau, l^SKäbet öon ber grau t)on »ininöfa
ift ba g'tpefen, fie fommen bann gleid^ gratutiercn.
©ie mödtjten il^nen nij afe a biffel an' ©jtrattjurft
aufl^eben, unb ber ^err l^ätf gern a' (^erfpeif.
— 6 —
Sampl.
§al^a! 3 fenn' l^alt meine Scuf.
gann^.
Sllfo madjen'g l^alt g'fd^tptnb eine Sierf^eifM {©c^t
fid^ aum @f(en.)
ßampt
(ftc^ öletc^faltö fcftenb). S)te_,2euf, bie ßeutM Äinb,
id) fag' 3)ir, bie SQäelt ift boc^ nur a grofee^ Starren*
l^au^! S)er 9Rann unb bie grau — aber ba^
maä)t bei un§ Karriere! ®e^', gieb mer a bifet
einen Ären.
gann^.
35a l^aft.
Sampl.
35af mad^t bei un^ (Sarriere! @ie l^at feine
Stimme, fte lann nid^t fpieten, aber fie ift bie
grofee ©ängerin! ©to§, »eil fie momentan bie
fd^önften Seine öon SQäien ^at!
gann^.
®e^^ ife Seine SBürftel unb gift' 35ic^ nicf)t
ßampl.
^ntfd^erl, S)u l^aft redtjt! S)u bift jtt)ar im
allgemeinen ein STfd^aperl, aber mand^mal l^aft 35u
bod^ red^t SBir l^aben'g je^t tt)ir!tid^ nid^t mel^r
nöttg. SReft!
9?efi
(aug bcr Mc^e, auf bcr ©ditoene). ®nä' §err!
Sampl.
©agen Sie mir, 9iefi, l^aben ®ie nid^tg bemer!t?
^
— 7 —
SRefi.
SBag bcnn?
Sampl.
SBiffcn ©tc — fo §ulbigungcn!, S)rängt ftd^
ba§ SBotf öon 333ien nodEi md)t auf ber Stiegen!
(ein btßd^en ärgerliti^). ®0 pr' bod^ fd^on mit bett
S)UTnnil^eiten auf! %^xi^ ju 3l^rer arbeit, 9ieft!
SRefi (in bie ^*c ab, läßt bic X^rc offen).
Sampl.
3a, mei' ßiebc, id^ mufe f d^on f agen : bag gefällt
mir nid^t! SBie fidt)_bag„ 9?ott ^öon SBieu gegen
35id^ benimmt, baö ift fd£)on nidE|t mel^r fd^ön! Sd^
l^ab' mir bag ganj anberg gebaut — bei fo einem
©rfolg! SBo ift benn ber SJfirgermeifter? SBo
finb bie Deputationen ? ßu tt)a§ . i§ man benn
berül^mt, tt)enn man nij baöon l^at? 9iefi! 9Kad^en'^
bie il^ür in bie Äüd^e ju — jeben Xag mu§ man
Sinnen ba§ fagenl S).a§.mac6t mid^ n^tüflg! SBir
finb je^t noble Scute — tt)ir fönnen un^ je^t er-
lauben, ncrööö ju fein.
gann^.
3d^ bin nur neugierig, ob ber SSater l^eut !ommt.
ßampl.
Slbcr! S)a fannft ganj rul^ig fein, ber i§ fdtjon
— 8 —
auf bem SSäeg. ®r mufe fid^ nur natürltd^ juerft
mit feine greunberln befpred^en — un^ barf er^ö
ja nid)t merfen laffen, bafe er eine greub' l^at ®er
fifet je|t itn Eafe 5ßiru§^unb lieft einem jeben baö
SBelt^SBIatt \)ox. {^n lo|)icrenb.) rrS)u ba fd^au
l^er, ba fielet mein 5Ram', be§ mufe i lefen. ®a l^at
mir g'toife ber tjerfKjte Sub toieber toa^ ang^ftettt.
©df)au, toaö bir ba ftel^t! ^®ie. neud^e Oper foH t)on
ber gann^ fein! ^ä) ^aV^ ja alletoeil g'fagt, ba^
au^ bem 9R&beI nie toaö Drbentlid^eö toirb. Se^t
tl^ut'^ gar fd^on beim Sl^eater mit! ^er toa^ magft
benn mad^en? Stuf unö atte SBiener l^ört man ja
net mel^r."
gann^
(lat^ctib). Slber gern l^at er unö bod^.
Sampl
D ja, ^gern l^at er un§ fd^on, aber -— (i^eftiö)
baß er einem ba§ einmal fagen möd)tM Seffaö,
lüa^ l^ab' id^ mir mit bem SBann fd&on au§*
geftanben! SBenn ber anfangt, fefant ju fein —
gannl).
@r ift l^alt gerab' fo ein ©idfd^äbel toie fein
$err ©ol^n.
Sampl.
STber eine g'funbe 8?aff, mei* Siebe! S)a
giebfö nij!
gann^.
®'funb fd^on, aber —
— 9 —
Sampl.
dla, t)ieüei(f)t — ? Seiteben SKabame t^ieUetd^t
aufäubral^n, fett ©te berül^mt finb ! 95itte, nid)t ju
tjergeffen, ba^ td^ ein Ärttif er bin ! (^[Jarobiftifd^.) Sd)
lüerbe mir biefe^ ©d)neett)ittd)en , überl^aupt erft ein-
mal au^Ieitien. @ine flanj begabte 3lrbeit, nid^t
o^ne Salent, aber eö mufe erft in bie rid^tigen
§änbe lommen ! ((gr ftci^t auf, öc^t ju fjatint) unb nimmt
if)ren Äopf jörtUd) in feine ©änbe; fcl^r toorm.) ®elt,
Sifd^apert, tüenn S)u nid^t in bie rid^tigen ^änb'
fommen »ärft! (@r füfet fie; eg töntet.)
gannl).
S)a finb fdf)on bie SBinin^fiö.
2. $cette.
®ie SSorigen. 83ininöfi unb bie öininöfa.
SSininöIi
(iunger SJiann^ fel^r eleßant, pbfd^, blonb, fel^r foigniert, mit
öieien ä^ingen unb groger Sufcnnabel; aUe^ Qtönjt an il^m,
er Iad)t immer; er f|)rid^t mit einem ftarfen |)olnif d)en 3tccent,
tl^ut immer ungemein l^erjttt^ unb f|at etmaS SBeid^c^, bei*»
nal^e SBeibifd^eg in feinen ^Bemegungen unb SJianieren).
Sieber greunb! SKeine gnäbige grau! Sd^ muf^
Sie umarmen. 5td^, mir finb fo gerül^rt — nid^t
tual^r, meine teure 3Rufd^!a? ©ie l^aben gar leine
Sbee, toie gerül^rt lüir finb ! (ajlit gefpielter Ärfinfung.)
SIber erft au§ ber B^^^i^^fl • • • ol^
gann^
(ift aufgeftanben unb il^nen entgegen gegangen). 3)aö ift
lüirfüd^ nett wn S^nen, ba^ ©ie lommen!
— 10 —
grau Stninöfa
(9to6, fel&r fd^öti gctoa^fcn, blonb, mit fd^öncn, aber ct»a8
fabcn unb leeren SöQcti, elegont, aber idfiampcxt geKeibet;
fie f^at I&fftge, mübe, ettoai^ langfame @(eb&rben, lat^t gerne,
inbem fie ben großen finnlit^en SJhinb affnet unb bie <)räcl^tigen
»eigen Sö^^e jeigt; oud^ fie fprid^t mit einem ftarfen
<)oInif(i^en Slccent; gannt) umarmenb). Siebe, liebe greuttbitt!
D, tote glüdlid^ id^ bin — eö läfet ftd^ gar nid^t
f agen !
ßannjl
(ber ni(^t aufgeftanben ifl, fonbem rui^ig »eiter igt unb ben
eintretenben freunbft^aftU^ juwinft). äRad^etl ©ie feine
®'fd^id^ten — fegen ©ie fid^ l^er, bie Sjtratourft
ift fdf)on frappiert
grau S5inin8fa
(inbem fie bie ^anbf^ul^e au^jiel^t unb fid^ neben fjfann^ fe|t).
aSir ftiJren bod^ nid^t, meine teuere greunbin?
2ampl
Slber id) bitf ©ie — biefe Tantiemen 1 äRel^r
afö bie erften fünf SSorftellungen werben ©ie ja
nid^t aufeffen! 3)a8 l^eifet, bei Sinnen ttjeife man
ja nid^t —
»ininöfi
(inbem er ablegt unb ficJ^ fe^t, lad^enb auf Sam^I jeigenb).
0, er ift fd^Iimm, ber ®atte! — Sr mod^t SBige!
©ie finb ein fd^Iimmer SKenfd^!
ßampl.
Sdö Wtte ©ie, baö ift mirflid^ ungered^t : ©d^auen
©ie fid^ biefe ©jtratourft an!
— 11 —
Siningfi
(unmSftig lac^cnb). D, cr mad^t 333x^6, natürlich —
jc^t ! 3)a fann er leidet 9Bifee ntad^en. Sefet ! 3Bo bie
grau fo Bcrül^mt ift!
3)arf id^ S^nen — ? (@tc rciti^t »iningfi bic ©ci^üfiel
6in; btcfer bebient fiti^.)
grau SStntnSfa
(au fjannt)). 3a, id^ fann Sinnen gar nid^t fagen,
toie lüir unö gefreut l^aben! SBtr ttjaren fo ge^
rül^rt! äJiein 9Kann ift nad^ ^ufe gefontmen, id^
l^abe gerabe ein bifed^en gefd^Iafen, ba lontmt mein
äWann — Safimir, f d^rei id^, lüa^ l^aft 3)u ? 95rennt
eö ober l^at man unö beftol^Ien?
»iningfi.
SWämlid^ — tt)eil id^ fo aufgeregt ttjar — id^
bin über bie ©tiege gerannt unb l^ab' gefd^rieen!
35enn benfen ®ie fid^ nur: 3d^ fifee ganj rul^jig im
(Safe unb l^abe feine Sll^nung gel^abt, nid^t ein
bifed^en, o ba^ toar nid^t fd^ön t)on Sinnen, 3i^r
feib fd^limme 3Renfdf)en! Sllfo, id^ ftge im Saf6
unb lefe bie 9?oti^en in ben ß^^^^fl^^ — ^^^
mufe man ja lüiffen, toegen meiner grau, toenn ba
ettoag ftel^t ^omit iä) gleid^ beridf)tigen fann. D,
ba^ ift fel^r loid^tig, toiffen ©ie! 2)ag muffen Sie
iegt aud^ — ttJO ©ie bod^ jefet aud^ berül^mt finb.
ganni)
(au »iningfi, inbem ftc i^m öom Dbft anbietet). S)arf id^
Slinen — ?
— 12 —
SStnin^ft.
Slber, liebe ©näbige, mad^ett ©ie bod^- mit mir
feine Umftänbe! 9?ur feine Umftänbe unter guten
greunben, id) bitte (Sie!
gannt).
©d)aun'g, ber Slpfel »tif fo fd^ön —
SBininöfi.
Slber, laffen (Sie nur, id^ toerbe fd^on — id)
toerb' il^n fd^on effen. SBal^rf d^einlid^ !
grau 95inin§fa.
S)u f)aft ja bod^ bie Stpfel fo gern, Eafimir!
SBininöfi.
D ja. 9?id)t btofe bie Spfel, aud^ bie ^^rauben,
toarum benn btofe bie Spfel? Sd^ toerbe fd^on —
fürd)ten (Sie fid) nid^t, ba^ id^ mid) geniere!
SSebienen (Sie fid^ nur, unb bann, ttjaö bann nod)
bo ift, baö ttjerb' idE) mir fdf)on nel^men. SBiffen
(Sie, fo ift e§ mel^r gemütlid^- 916er, fönnte man
feinen SBein l^ciben, öieHeid^t? (So ein bi^d^en
füfeen 28ein?
Sampl
(au fjannt), bie oufftc^en toill). SBarf, id^ bring' i^n
fdf)on.
Söinin^fi.
SBir muffen bod^ l^eute feierlid^ fein, (^reciög.)
SBenn ba§ ®Iüd in ein ^au§ fommt, mufe mon
il^m gefte geben. (Sonft langn^eilt eö fid^ unb gel^t
tuieber fort.
— 13 —
Sampl
(inbem er eine 8rlafd)e öffnet unb ein ®lag einfd)enlt, ju
SBiningfi). ©0, ba l^abeit ©te Sl^ren SBein, ba f)abtn
Sie ba^ Dbft, ein bifel Ä'äg ift audft nod^ ba, ba
l^abert ©ie bog Sorot — unb eine ©auce üon bctt
SBürfteln mufe aud^ nod^ ba fein! ©d^offen ©tc
nodö ettDoö?
Stninöfi
(bei^agtid^). D, er mad^t ©päfee! @r !onn leidet
©päfee mad^en, toenn man fo ein ®lüdE I)ot!
grau Sininöfa
(ju gönnt)). D ja! ©ö ift n)oI)I ein grofeeö, gro^eg
®Iüd für ©ie!
(5ann^
(leife, faft ein bigd^en jag^aft). 9?a — tt)tr ttJoHen'ö
^offen.
Söininöü.
aSag ttJoUen ©ie benn nod^? 3d^ l^abe je^t
erft aUe Siejenfiotten üon geftem gelefen, e§ ift ein
mir! lid^er @rfolg, toirllid^ ! SKel^r gelobt tuirb nid^t
einmal meine grau. SWein, ©ie lönnen ftd^ t)er=«
laffen: eä ift ein großes ®lüdE.
Sam^3l.
®Iüdf, QHM, mei' Sieber, baö fagt man fo unb
beult ftdE) nij babei. 3d^ toerbe Sinnen fagen, tt)a§
e§ ift : eö ift ber ßol^n ! SBerftel^en ©ie mid^ ? 3)er
Sol^n für fünf — toa^ fünf? für jel^n, für jiDanjig
Saläre, bie id^ mid^ gefd^unben unb ge^jlagt l^abe,
bie id^ gefpart unb geJ^uugert l^abe, juerft allein
— 14 —
uttb je|t bie legten paar Saläre mit il^r! Sa*
tDof)l, gel^ungert, geri&rtcr §crr! 3^ Wnnt Sinnen
tt)a^ erjal^Iett — §atto! ®ctt, gannerl? ^a,
totr braud^en un^ beim ®Iüd nid^t ju bebanfen,
lüir net! (3n einem anbeten, rui^iöeren 2:one.) ?tbcr be§*
toegen fönnett mer aUemeil nod) a ®IaferI trittfen.
Äommen'S l&er, fto^en tt)ir an.
SSinitt^fi
(anftogenb). 5ßrofit! SBiffctt ®te, toir ttJOÜen unfere
grauen leben laffen. Unfere jtoei berül^mten grauen
foUen leben! §od^! (@r ftogt mit ben S)amen an.)
Sampl
(fommt jum Xift^, nimmt fein (S^Ia^ unb legt feine ^anb
aSrtlid^ auf bie ©d^ultcr bcr gronnt)). ©oUft leben, be*
rül^mte grau! SBirft mer bod^ nid^t eitel ttjerben
— ie|t? Stfd^aperl!
gann^
um i^n teici^t, jerftteut). Slber gel^' !
Sampl.
3Beife man^g benn ? Sie SBeiber lernt man nie
auö ! (aSegütigenb, ba fjannt) eine ©ebärbe maci^t.) SIber,
Xfd^aperi, id^ madft bod^ nur an ©pafel (Sn einem
onbcren 2:on.) Äinber, Si^r börft'^ @ud^ ntt ttjunbern,
toann idf) l^eut ein bifel g'fpafeig bin. Sefet fommt
bag erft alle^ l^erau^ — bie ganje Qzxt f^aV id^ ja
nij fagen bürfen. Unb immer bie SXngft: toirb^g
ung bieSmal glüdEen ober ttjirb^^ am @nb* lieber
nij fein? 3Äein Sieber, feit stoanjig Salären pafe
id^ auf ben SUioment ! Sd^ i^ab immer ^ed^ g'l^abt.
— 15 —
aSaö id^ angefangen l^ab^ allcö ift fd^ief gangen,
$am ®te eine $tl^nnng, njaö id^ in Jfmerifa erlebt
^ab'?
öinin^Ii.
S)antafe finb @ie ja Äapettmeifter gen^ef en, nid^t ?
ßant^jl.
ÄapeUmeifter, ßlat^ierfpieler, Sl^orift, ©onffteur,
Sniprefatio — 9?oten l^ab' id^ abgefdfirieben nnb in
an $;ingt$;angl l^ab' id^ g'fpielt. W), ©afrantent,
mir I)af§ ber liebe (Sott nid)t leidet g'mad^t!,
Stnbere Sente giebt e§, bei benen gel^t alle^ n)ie
gefd^miert — id^ l^ab^ mid^ in meinem Seben um
jebeö ©tüdel ©rot raufen muffen! Slber, ®ott fei
S)anf: Sd^ ^ab mid^ nidEjt budEen laffen. B^ö^ä^Ö^^
mal ^afö mi' auf bie ©rb* g'l^aut — sn^anjigmal
bin idf) n^ieber aufg'ftanben ! Slber angft ift mir
fd^on mandfimal toorben, xok nad^ unb nad^ alle
meine greunbe unb Äameraben njaö g'njorben finb,
unb id^ bin nod^ immer nij g^mefen! 3n ben
Jtaffeel^äufem freilid^ — ba bin id^ ein berül^mter
SUiann getoefen mit meinen großen 3been.,uber bie
50?uftf ber ^w^i^nft! 2)a l^aben'g g'fd^ciut, toenn
id^ angefangen l^ab'! 3a, aber babei \)aV id^ nid^t
g'toufet, tt)o id^ mir morgen fünf ©ulben auöleid^en
loerb'! Sd^ l^ab' ja fd^Iiefelid^ frol^ fein muffen,
bafe mid^ ber 9?agele in fein blöbeö SBIatt genommen
l^at! ®a toar'g freilidf) au§ mit ben großen Sbeen
über bie aRufi! ber 3^^i^^ft W<J5 ©(^ön brat)
fein, SSudEerl mad^en t)or ber ©lique unb nur um
— 16 —
©otteötoiUcn mj fdiretbcn, toa^ beit Ferren Slbon*
netiten tiid^t redit fein fönnt! % Stinber, jcfet
tann iäf^ \a fagcn. Sineti ©trtd um izn §ate
^aV iäj mir oft getoiinfd^t! Unb rein auö S8o?]&eit .
I^ab' id^ auö'gel^alten, au§ öoö^eit gegen bo§ Bä^id^
fd! aRic^ !riegft nid^t, bie gteub^ t^u^ ic^ ®ir
ni(f)t! 5)a tüirft ®ir el^er bie 4>anb öerftaud^en,
mid^ taud^ft net unter! — Unb je^t l^aben mifö
tialt bod^ erreici&t. gelt, Sfd^apert? 2lber eö ift aud^
bie l^öd^fte 3^it g'tpefen, lang I)ätf id&^§ nid^t me^r
au^g^^alten.
ganni).
®e^', 9Iloi§, reg' 5Dic^ net auf! 3efet ift'g ja
tjorbei.
ßampl
(pr SBininSfa, bie eine ^anbarbeit l^erauSgenommen l^at unb
fjäfelt). @d)aun'^, snäbige ^röu, fönnen'ö benn
nidf)t eine SBiertelftunb' rul)ig fi^en, müffen'ö benn
attetüeil? ®eö mad^t einen ja ganj nert)ö§!
©d^auen*^ Sl^ren^^dnn an, ber t^ut ben gangen
3;ag nij.
8inin§!i
(gutmütig lad^enb). DI), er mad^t fd^on »ieber SBi^e!
ßampl.
SRa — aU oV§> üielteid^t nit toal^r tüär'!
öininöü.
D, er glaubt tpirtü^ - er ift föftlic^! SBa^
fagft 2)u, 3»uf c^Ia ? S^ l^abe nichts ju t^un I . . .
SRein toerter g^eunb, toenn ®ie toü^ten, toaö ber
— 17 —
arme ©inttt^fi alleg ju tl^un l^at, td^ fagc Sinnen :
Sie ttjürbcn il^n betounbem! SBag fagft S)u,
aSufd^Ia? SBürbe er nttd^ betouttbcm?
grau Sittingfa.
D ja, ^crr Doftor! 3)cr arme äRann l^at fo
biel }u tl)un, aber fo biel!
Sampl.
9?o ja, natürlid^ — baS glaub' td^ fd^on : ttjenn
man fo eine fd^öne grau l^at —
grau Sintngfa.
D, ©ie ftnb toirffidf) f d^Kmm I SBag @ie lieber
meinen —
Sininöfi.
®ie ttJiffen ^b^n nod^ nid^t, ttjie baö ift ! SBarten
©ie nur — ©ie »erben baö je^t fd^on fennen
lernen ! 3d^ fagc Sinnen : bei einer berül^mten grau
ift ber 3Rann nod^ »id^tiger afe fie felbft. 3)er
9Äann mufe aHe^ tl^un. S)a ift ber Direftor —
man foH gut mit il^m fein unb barf bod^ nid^t ju
gut mit il^m fein, er mu§ immer toiffen, bafe man
auf ber i^ut ift: toer mad^t bag? j)ann finb ba
bie 3^tungen — ber eine Soumalift ttjill ha^, ber
anbere lüiD ba^, ba mu§ man fo reben unb bort
ein bifed^en anberg; einmal gel^t eS mit @elb, unb
, mand^mal gcl^t e§ »ieber mc^r mit greunblic^feit
— bag barf man aber nid^t berloed^feln! Unb
bann bei ben Äontralten mit ben Slgenten — unb
bag aUeä mit ben Sieferanten, benfen ©ie bod^: tt)0
2
H
— 18 —
fanit bcnn baö eine grau ? SReiit, fie brandet einen
— tt)ie nennt man ba^? @ie brandet fo einen
©efretdr! S)er SKann tjon einer berfil^mten grau
ntufe il^r ©efretfir fein, unb glauben Sie nid^t, bafe
baö fo leicht ift!
Sant^jl.
Sa bleib' id^ beinal^' nod^ lieber Sournatift!
Unb ttjiffen Sie, ntei' Sieber, ba^ ttjill ttjag l^eifeen!
Sininöfi.
D, id^ lüerbe Sinnen fd^on l^etfen —
Sampl
(unöcbuibiö, ncröag). ®el^n% reb' mer bod^ enblid^
t)on ttjag anbcrem! SCffetoeil unfere btöbe Dper —
ba& toxtb ja lüirflid^ fd^on fab!
»inin^fa
(aur fjann^). Slber ba^ ift toirllid^ nid^t fd^ön üon
Sinnen gen^efen, bafe ©ie gar nid^tö gefügt l^aben —
nid^t einmal unö!
ßampl.
W), mei Siebe, t^erfte^en'ö bag nid^t? ®aö
toar bod^ ber ganje SBi^ bei ber ®'fd^id^t, bafe fein
äRenfd^ ettoa^ gettju^t l^at.
Söininöfi.
STber unö! SBir finb fo bigfret —
Sam^jl.
311^ na, mei' Sieber, entttjeber — ober!
— 19 —
SBtnittöfi
Slbcr bem 3)adt l^aben @te cö bod^ S^f^gt!
©cl^cn ®te!
2avxpt
aSag? SBcr? 3d^ — bem ®arfl? SIber gar
feine ©pur!
Söininöfi.
Slber eg i[t bod^ im aBettblatt geftanben ! SBie
l^ätte er fonft fönnert? SBie lantt er ttjiffen?
Sampl.
S)aö l^atfdierte Suber toeife bod^ aüe^I 3d^ l^abe
leine Stl^nung, ttJie er ba^ erfal^ren l^at 3d& Htte
@ie — biefeö ©efinbet —
ganntj.
Slber gel^' — je|t ift baö bod^ f o gleid^ ! S)u mufet
immer glei^ —
S9inin§fi.
O, je^t lüirb er fd^on anber§ ttjerben! SBoHen
Sie ttjetten? (Su ßam|)i.) ©ie finb immer fo tjer*
bittert getoefen, fo — tDiffen ®ie, jefet lann man
e§ ja fagen, fd^on toirllid^ mand^mal ein bifed^en
unangenehm ! 9?a, ba l^ab' id^ mir gebadet, eg gel^t
il^m I)alt nidf)t jufammen, ia^ ift fein SBunber.
Slber je^t! Sefet finb ©ie berül^mt, unb ®etb
lüerben ©ie aud^ tjerbienen unb — ttJoHen ©ie
ttjetten? — .SSenn man ^elb l^at — id^ bitte ©ie,
ba^ ift bod^ jutefet bie §auptf ad^e ; ttjenn man ®elb
l^at, ba fd^aut auf einmal alffeS ganj anberg auö,
glauben ©ie mir! SBenn man fein ®elb l^at, ba
2*
— 20 —
tft man ein 5ßl^tIofo^3l^. — D, id^ erinnere nttd^, id^
f^aV and^ einmal fein ®elb geJ^abt! Slber ba^
giebt ftd^ — ^jaffen Sie nur auf, bi§ bie
$;anti6men lommen!
ßam^jl.
9?a, i bin neugierig!
öininöfi.
aRein t^erel^rter greunb, entfd^ulbigen ®ie, id^
toiU ©ie nid^t beleibigen, aber: ©ie finb nod^ ein
Sbealift!
ßampl.
3d^ bitte ©ie, ba§ ift ein ®eburtsfel)ler, ba
l^ätten ©ie mit meiner SRutter reben muffen!
Siningfi.
D, id^ fenne bie äßenfd^en fo genau: ©ie finb
ein Sbealift! 3d^ bitte, bag ift ja feine ©d^anbe;
id^ bin audE) einmal ein 3bealift gettjefen, frül^er!
D, id^ ttjar ein ganj armer ©tubent — unb bamatö
bin id^ fo fd^ttjdrmerifd^ getoefen, fo romantifd^,
ttjirflid^! Slber bann — ba l^ab' id^ meine ^rau
fennen gelernt unb überl^aupt, mit ber 3^* ""
f d^Iiefelid^ toirb man ja gef d^eit ! ©rinnern ©ie fid^
an mid^; jeber äRenfd^ »irb einmal gefd^eit, ba8
ift baS Seben!
grau Sinin^fa
(üu gamuj). Unb fagen ©ie mir nur, meine ßiebe,
ttjie finb ©ie überl^upt auf bie 3bee gefommen?
komponieren — tt)ie fäUt einem bag ein?
— 21 —
(ein bigt^en öerlctt). Sci^ bitte ©ic, id^ bin bod^ im
Jionfcröatorium gcttjefen —
Sampl
(fjannt) parobiercnb). Sic tft bod^ im Sottfertjatorium
getDefen, id^ bitte Sie! Unb baittt fünf Saläre mit
einem SRanne tjerl^eiratet, ber Siejenfionen fd^teibt!
gannt).
2Äeitt ©Ott, ba§ ©anje ift eigentlid^ ein 3itf^K,
— Sßor älüei Salären, im näd^ften SRonate »erben'g
genau gtoei Seilet, fommt ba§ SÄäbet üon meinem
©ruber ju mir, bie äRarie, bie Jtinber möd^ten
gern jum ®eburtStag t)om ^a^ja Sl^eater fpielen,
id^ foQ il^nen ein ©tüdt mad^en. 2lIfo, id^ mad^'
il^nen baö ©d^neetoittd^en, ba§ fyit mir gerabe ge=
^jafet mit ben ©timmen unb mit attem. Su ad^t
3;agen toax bie 5ßartitur fertig. SKein 90?ann i)at
ein fürd^terlid^ bumme^ Oefid^t gemad^t, xok efg
g'^ört l^at!
2am^3l
(ctitrüftet ti^uenb). SJJabame, id^ mufe bod^ bitten —
gann^
(lat^enb). ®u bift bamafö fo fpafeig g'toefen!
SampL
®'fpöfeig! Sa, ba toäf mer bann g'fpa^ig,
lüenn man bie beften Sbeen l^at! SBer ift benn
überl^au^Jt auf bie Sbee gefommen, bie ®efd^idf)te
— 22 —
fütg $;i^eatcr l^eräurid^ten ? 2)enfen ©ic fid^: biefe
grau f)at überhaupt gar leine Sll^ttnng gel^abt!
SBenn md)t id^ gettjefen »äre! 3^ e^ »al^r ober
ni^t?
gann^.
Sd) f)aV \a boä) nid^t totffen fönnen —
Sampl.
Slber id^ I^a6' e§ gctoußt! Sd^ l^ab' e§ fofort
gettjufet! aScnn baö auf ein 2;i)eater fommt, l^at
eg einen SBombenerf olg ! SBenn id^ nid^t getoefen
ttjar\ fo lieget baö berül^ntte ©d^neetoittdfien l^eut
nod^ in irgenb einer Sab' unb id^ fönnf mer immer
nodö ben Äopf jerbred^en, toie ttjir ben näd^ften
3in§ ^al^Ien njerben. ®elt, 2;fd^aperl?
Sininöfi
(ju feiner fjrau). ©iel^ft ^u, fie^ft S)u, mag id^
immer f age : ba fann bie grau nod^ f o begabt fein,
ber SRann ift bod^ aüd^ fel^r mid^tig, toeil ber
SRann thtn gefd^eiter ift! S)ie grau fann nod^ fo
t)iel Xalent l^aben, ber ÜÄann l^at eben ben SBer=^
ftanb!
9iefi
(mit einem $ad öon pncumattfd^en »rief en). Unterf d^reiben,
bitf — pneumatifdf)!
ßam^3l
(inbem er bie 3fieäe<)iffe unterfd^reibt). 5)onnerttJetter !
Unb natürlidf) — atte§ für grau ganni) Sampl!
3a, lüenn man ^izn berül^mt ift! Sa l^aft! (@r
toirft il^r bie S3riefe ju.)
— 23 —
SReft
@g ift totrHid^ fd)Ott nii)t mel^r fd)ön, toie^ö bei
un8 äugelet, fett mer beim 5;]^eatcr ftnb. (^.)
gajttt^
(p bcn ©ininshg). ©ie etttfd)ulbiflen fd)on, jtid)t
tDal^r? (@ie öffnet bic S5riefc.)
grau Sittittöla.
Slber id^ bitte ©ie, natürlid^! Saffen ©ie ftd)
jtid)t ftören, lefen ©ie nur, ba^ lieft man gern —
id) fenne ba^!
»ittittgfi.
D »ir lettjten ba^ fo gut! Srinnerft 3)u 3!)id)
Jto^, SRufd^fa, an S)ein "^Mt l^ier in SBien?
D ®ott, ift baö fd^ön gettjefen! 3)u t)aft aber ba=»
matö aud^ au^gef el^en ! SSSenn xä) an ba^ ©df)»imin«=
foftüm im britten Slft benP — o, o, bie Seute finb
ganj toQ getoorben!
gann^
(bic »riefe lefenb, au 2ampt). ©d^au, bie 5ßepi ©d)Iager,
tüeifet, mit ber idf) auf bem ^onferöatorium getoefen
bin — unb ber S)oftor ©d^nedE — Seffa^, unb bie
alte 9Rarie, meine ©d^neiberin, na, je^t fönnen mer
toenigfteng jal^Ien ! Unb ber 3iubi melbet ftd^ aud^
— fd^au, tt)ie ber Sau^bub ftd^ fd^on nobel au^brüden
fann!
Sompl
(ber neben Sfann^ fielet nnb bie ©riefe bnrd^fliegt). Unb
mein §err College Steffel, ber mid^ nid)t auSftel^en
— 24 —
fann, ift je^t aud^ auf einmal ein „toarmer SBer^*
cl^rcr" uttb „treuer Setpunberer'' ! ®el^^ gel^'!
SBann man berfil^mt tüirb, bemcrft man erft, tüte
beliebt man ift. —
gann^
(immer nod^ Icfcnb, frcubig). Unb benf 3)ir, ber
^önig fd^reibt mir aud^ — bie Seuf finb tpirflid^
alle fo nett!
Sampl
(loill etioa^ fagcn, legt bann aber nur bie §anb auf il^ren
Äo^f unb fagt). S^fd^aperl!
JRefi.
(£g ig ein ^err ba — ob er ffinf aJKnuten
ftören barf. — S)asel, l^eifet er ober fo . . .
SampL
3)aö ift ber 2)adl! ^a, toavt', Äerl! ^mxn
bamit!
»iningfi.
D ber 3)adtt, ber gute 3)adfl bom 3BeItbIatt!
S)ag ift mir fel^r angenel^m. S)a fann id^ gleid^
mand^eg mit il^m befpred^en.
3. $c€tte.
3)ie SBorigen. S)adEl
S)adEl
(ein ttctner §err mit fel&r fd^ild^temen unb ttnüfd^en Söe*
toegungen. ^ie $aare ^eSto, groge abftel^enbe Ol^ren,
WtonocU, Keiner, fel^r f^ärttd^er ©d^nurrbort, fonft rafiert;
— 25 —
in einem auffaHenben, fatrierten, l^eHen ^npg, ber ^ientlici^
fcj^ntulig ift; ba^u gelbe ^anbfcj^ul^e unb (S)))Iinber. Q^ gel^t
eigentümlid^ leife, ald ob er nur @trüntpfe l^Stte, wiegt fid^
babei unb betoegt, menn er \ptx6it, bie @(j^ultem l^in unb
l^er. Xabei tfid^elt er immer t)or \i6i l^in unb l^at bie &f
mol^nl^eit, f ortmfil^renb an ben bünnen paaren feineiS @d^nurr'«
barted p jupfen. (&t fielet niemanbem ind (S(efid^t, fonbem
{(j^öut mit feinen Meinen, immer beinal^e gefd^loffenen 5lugen
auf ben SBoben; glaubt er ficj^ unbemerlt, fo blin^tt er
mand^mal ein tt)enig nad^ ber @eite. Sein SBefen .ift eine
SWifd^ung öon ©d^üd^teml^eit, Ungefd^idlic^feit, ©d^Iau^eit,
Sufolen^ unb großer (Uutmütigfeit. Sflal^e an ber 3:pre).
3)arf id^ — ?
grau SBtttingfa
(il^m entgegen eilenb unb beibe ftönbe l^inftredenb). Siebfter
^crr SJoftor, tPtr l^aben un^ f o lange ntd^t gefd^en,
fo lange ntd^t!
Sintnöfi
(auf il^n aueilenb unb il&n umormenb). Sieber S)oftor,
Kebfter ^reunb! S33arum fielet ntan ©ie gar nid^t
mel^r bei un8?
3)adl
(mad^t fid^ lo« unb gel^t ju ganntj). ®ott, tpie liebenö*
tüürbig mit fo einem armen 3^itenfci^reiber! ^ä)
banfe fel^r, id^ bonle.
gann^
(giebt 3)adtt bie ©anb). ®uten 2;og, lieber |)err ©adEI!
9?a »arten'g nur!
S)adEL
Sd^ toiH gar nid^t ftören — id^ möd^te nur
meine befdf)eibene Gratulation —
— 26 —
Sam^I.
3ct freilid^! ©ratulation, frojjeln aud^ no6)l
S)a fe|en'g 3l^tten f)tx, geeierter ^err ÄoHege —
gteb il^m einen 3Betn, unb bann »irb beutfd^ ge^
rebet! ©d^ön benel^men Sie ftd^, bog mufe ntan
f agen !
S)adl.
®ott, §err Sani^)!, jeber benimmt fid), toie er
lann.
Sampl.
3ft boö eine Lanier? Sffiag ge^t ®ie bog über-
l^onpt an, öon »em bog ©dineetüittd^en ift?
S)acfl
(]^at ftd^ neben grannt) gefegt unb ftreicj^t bad Sif(]^tud^ mit
ber §anb). ^6) toeife nid^t, tpie ©ie mir öorf ommen,
§err Sompl? ©ie finb bodf) felbft ä Sournolift
— no? SSSonn tvxx nur fd^reiben tpoüten, toog
ung ongel^t, bo fönnen mer jufperren. 3Bog gel^t
©ie bie 3Äufif on? 3Bog gel^t mid^ bog 5;]^eoter
an? Slber »ir fd^reiben, bomit gefd^rieben toirb.
5Dag ift bod^ fo.
Sompl
(in einem anbeten a:on, gcmüttid^). 3o, bo l^oben ©ie
eigentlidö redbt!
»iningfl
O, er ift fo geiftöoH, ber Heine ©oftor» SBog
foge id^ immer, 3Jiufdf)fo?
grau Siningfo.
£), ber ©ofimir fd^tpärmt für ©ie, ^err SJoftor,
(folctt) id^ bin foft eiferf üd)tig !
— 27 —
®ott, tüte lieben^tpürbig ! Dt, oi, oi!
Sampl.
Slber gut, toenn id^ fd^on nid)tö fage unb mit
allein einöerftanben bin, aber tüorunt tDaren Sie
benn nid^t »cnigfteng bei mir? grogen l^ätten Sie
einen bod) lönnen.
3)adl.
SRein öerel^rter §crr Sampl, Sic glauben, ba§
ift fo einfadf). 3d^ i^ätte fragen foUen! Di, oi,
tpenn id^ immer erft fragen foQ, ®ott, too lomm'
id^ ba l^in? SBenn id^ bie Seutc frage, fagen Sie
mir bod^ nij bie SBal^r^eit. Df) — x6) fage 3l^nen,
bie anftänbigften Seute lügen, ba§ e^ a SBergnügen
ift, unb bann ladfien ©ie mxä) l^öd^ftenö nod^ auö.
Sßu — ^ bg lüg^ id^ bodf) lieber felbft unb lad^' id^
bie Seuf aug. 3d^ tebe nid^t, id^ frage nid^t, id^
f d^reibe. 3ft e^ tt)al^r, bin id^ ber große Sournalift.
3ft eg nid^t njal^r — nu, foUen fie berid^tigen!
3rren ift menfd^Iic^! »in ic^ ber ?ßapft? »ei
meiner ®age ! ©eben ©ie mir e ©d^Iofe in ©alijien,
unb id^ tperb' e Sfaüalier fein. Si§ bal^in bleib'
id^ ein Sournalift.
Sinin^fi.
SBag fagft bu, SKufd^fa? (£r ift fo geiftöoü.
gann^.
Slbcr fagen ©ie mir nur, »ie l^aben ©ie e^
benn eigentlid^ erfal^rcn ? ®8 l^af g bo^ fein SRenf d^
getoufet !
n
— 28 —
3Äemc ®efd^äftögcl^eimmffe , »erb* id^ Sinnen
tjerraten — auSgcrcdinet ! SBic iä) fd^on bin!
^cut -- bei bcr Äonlurrcnä!
2ampl
©el^ett'ö, S)adEI, fan'ö fcfd), mad^cn'g leinen
^ßflanjl Unter toHegen!
grau Sininöfa.
D \a, x6i bitte fel^r, ^err S)oItor, erjäl^ten ®ie
— id^ bin ganj aufgeregt!
Sininöli
SSergife nid^t, 3Jhifd)Ia, bafe 3)u morgen fpielft!
SRege S)id^ nid^t auf!
3)adl.
Sßu, baö toax' bo6) bie öerlel^rte 3BeIt — toenn
©ie fidf) aufregen über mid^! SBa§ iö bo^ für a
©inteilung !
grau SBininöIa.
D, ®ie ftnb fo fd^Iimm!
Sam^)L
Sllfo fd^aun^S, ntad^en ©ie leine ©efd^id^ten!
S)adEL
Unb mei* Siimbu^? ©ie »erben fagen: 3)a^
tft bie ganje Äunft? &oü, toic einfad^! Unb
bann »erben ©ie glauben, bofe ber ©alomo bod^
nod^ gefd^eitcr getpefen tft afe id^! §ab* td^ baö
nöttg?
— 29 -
SampL
Saffen'S Sinnen ntc^t fo lange bitten — ©te
ftnb »trlttd^ ein Stff !
3lefi
(tritt ein). ®nä' %xavi, bcr ^err Soter iS bo.
Sampl
(trium^^icrcttb). SBaö f)aV td) g'fagt? Stber je^t
pafe auf : je^t reben tptr abf olut niijt baüon ^— er
mufe anfattflen. $afe auf, tüie'g il^n brucfen »irb;
er tl^ut natürKd^, afe ob er öon gar nij »üfef.
Slber tparf nur, toartM ((gr gc^t in ba« «oräimmcr.)
»ittittgit
(ift einfttoeilen p 3)acII öegangen). 3Btffen ©te, bag
ftttb eben f o {d^tpere ©ad)en mit bem 3)iref tor. ^ 3d^
tPtH ja gegen ben ©treftor ntd^t l^e^en, id^ bin bod^
fel^r befreunbet mit il^m. 3d) fage ba^ aud^ blofe
ju Sinnen, »eil »ir bod^ gute greunbe ftnb. (@c^
i^eimntööott.) S)er ©ireftor öerftel^t meine grau nid^t
ju »firbigen! 3d^ bitte ©ie! S)a l^at er immer
Operetten mit langen ®ef d^id^ten, unb bcr fingt ein
©ouplet, unb ba ift ein ©l^or, ba^ »iU bod^ bag
^ublifum gar nxä)t: baö Jßublifum tüiü meine
grau feigen, toeil e^ ha ©ad)en fielet, bie e^ nod) nid^t
gefeiten l^at, tüirllid^ nod^ nid^t ! ((gr mä^t mit 3)a(fi
»eitcr.)
— 30 —
Site SBorigen. ©er alte ßampl.
©er mu
(fteiner $err Don ettoa fiebenjig Salären, aber nod^ fel^r be«'
»eglid^ unb frifd^. ©l^aralteriftifd^c Sltt-SBicner gigur, etloa
tote bcr atte ©auemfelb in bcn legten Sauren. S^^iiwer
raifonnierenb unb mtgt)ergnügt, babei eigentlii]^ fel^r tufttg
unb gutmüttg). ^abe bte e^re! ®rüfe' 3)1' ®ott,
ganu^, tote gel^fg benn aüetpeil, gel^fg gut? 3
l^ab'g beut Sllotö fc^on g'fagt — e^ i§ a ^ufaU!
ßufäHig bin id) bei an meinigen gi^eunb g^tücfen,
bcr n)ol^nt ba um bie ©den, ig an alter ®p^lx bon
mir, unb tüte i je^t j' ^auö gelten tütU, fällt mir
ein, ba bift ja in ber 9?äl^e öon S)ein Suben,
fd^auft amal nad^, tüie'g il^nen aUetpeil gel^t
Sampl
(öorftettcnb). 9Rei' SSater — ba§ ift ber §err 3!)adl
t)om aBeIt*»Iatt.
S)er ?tlte.
greut mid^, freut mid^! @itt. feinet SJIattel,
f el^r a feinet SBIottel — aUe 3ld^tung ! Sd) bin
aud^ amal brin geftanben, tt)ie id^ mein fünfunb^^
ättjanjigjäl^rigeö Subiläum gefeiert l^ab'. 3 mufe
bag ^Ibel nod^ irgenbttjo l^aben. — (9amntt einen
ScitungdauiJf d^nitt au« ber ©rieftaWe.) ©el^en'g ! S^ aber
aud^ fa Stieimgfeit: fünfunbätoanjig Saläre §au8^
metfter in bemfetben ^an^l
S)adL
®ott, toarum fd^reiben ©ie nid^t Sl^re 9Remoiren?
— 31 —
Santpl.
Uttb ben $)errn SBtnin^K fennft ja.
SBtnin^Ii.
Slber getoife, tptr l^abcn fd)on lange ba§ SSer*
gnägen !
©er «Ue
(abmel^renb, tnbem er ^toei ^nger ber Un!en $anb ^eU).
9ia jefet, bag! 3)a fcnncn'ö mid^ noc^ fd)Icd)t,
tpann ©ie glauben, ba§ ba§ ein SSergnügen ift!
gragen ©ie amol meinen ^erm ©ol^n — ber
ntad^t baö SBergnügen je^t f d)on fett öierjig Sctl^ren nttt.
gann^.
®te trtnien bod^ ein ®Iag SBein, SSater!
äampt
Slber natürlid^! Äomm, fefe' SJid^ ba gentütüd^
l^er —
S)er alte.
9^a, iefet toeifet: euer SBein! 21 guf ö Sröpferl
l^ab' id^ fd^o' gern, aber n)o giebt'g benn ba^ l^eut
nod^? ((£r ^at fid^ gefeit.) ©ö ig a ^euj! Äinber,
id^ fag' ©ud^'g; eg feib'g amte Seuf ! (£ö giebt fan
orbentlid^en SBiener mel^r, eg ift ein ®'frett!
(@e^r Icbi^aft.) ®enF 35ir, l^eut — toag mir l^eut
))afftert! S fomm' toieber amal in bie ©tabt unb
toiU burd^ bie Äärtner*©traJBen gelten. Sa, ba iö
ja gar fa fiärtner*©tra§en mel^r ba — ba reifeen'ö
ja aUeö toegl S)a§ bie ^ßolijei bag erlaubt — ju
tüag l^aben mer benn bann eigen tlid^ a ^ßotisei?
— 32 —
Sampl.
SJiagft a 6t§I toa§ sum ©d^nabulteren ?
S)er Sitte.
9?a, na — bariF jd)ön!, 3 borf mit mein
SJiagerl feine Äünften mel^r mad^en — a ©dialerl
tüarme ©uppcn auf b' ^a6)t, foitft bin i morgen
ttjieber ben ganjen Xag net in Drbnung! Stber
toann bie gann^ nij bagegen f)ai — mei,.^eiferl
möd)t' id^ gern raudien!
Sampl.
Seff a^, ba f^aV i ganj öergeff en ! ((gt ^oit eine
lange fogcnonnte Äoffeel^ouS^fcife nnb einen XabalSbmUl)
©er 5llte.
@g g'prt ftd) ja eigentlid^ net, i toa% fd^on;
eg iS net red^t gebilbet! ®^ feib'g ja gar a fo a
noble Generation! Slber, meV ®ott, müfefg l^alt
a bifel 9RitIeib l^aben mit an fo an armen alten
SSiener, ber no' oon bamafö übrig iö. S^ i§ a
Äreuä !
gann^.
5lber »ater!
©er Sitte
(ju Sant^I, ber il^m bie pfeife fto<)fen »iH; inbem er feinen
eigenen Xaboföbeutel l^erauSnimmt). 9ia, na, i banf 3)ir
fd^ön, aber i raud^' fd&on mein eigenen Xabat
aBann i a an armer §unb bin, fdfienlen braud^'
id^ mer nij ä'Iaffen.
Sinin^Ii
(ber ftd^ mit ^adl abfeitg öon ben anberen (infö l^inter ba^
— 33 —
Älaöier gefegt ^at mb eifrig mit il^m ^ptiä^t). Sa, feigen
©ie, ba^ ift eben fein gcl^Icr ! ® er ©treftor ift ein
gattj lieber Äerl, aber er öerftel^t ba§ |eutige
^ubltfum ttid^t, er ift ju toejtig mobem ! @r glaubt
immer nod^ an bie fpannenbe ^nblung unb grofee
äJhiftI unb fd^önc ©eforationen! Sa, baö gei^t
l^eute ttid^t mel^r! 35aS ^blttum. toiH eine
itttereffante grau feigen unb — fo intereffant atö
möglid) ! S^ ^ob^ ie^t f elbft ein ©tüd gef d^rieben,
aber ber SJireftor »iÖ nid)t.
SDadEI.
©ie J^aben ä ©tüdE gefd^rieben? Unb baöon
l^ört man gar nxäjt^, ba^ toeijs man gar nx(S)t, ba§
fte^t ttirgenbg — aRenfd^! Sffiag ift bog für &
©tüd?
»iningfi
Sffiarten ©ie, id^ glaube id^ l^ab' bie ©fiäsen bei
mir. (9ammt einige lofe SJlätter avS feiner S3rieftafd^e.)
Da, feigen ©ie, ba ift gleid^ eine. (@to(a.) SBag?
2)ac«
(bog gjtatt Betrad^tenb). 9iu, ba8 ig a @i^)äfigur!
SBinin^Ii.
3)a8 ift bie »enu« bon aRilo — unb ba!
((Stiebt il^m ein anberei» ^latt.)
3)adL
aSag ig bag?
»inittäfi.
S)ie Diana. Unb ba!
3
— 34 —
3)arfL
Sautcr ®tj)dfigurett ?
(ftra^enb). Siur S^rilot — blaferofa Xrifot, fo eine
flcttjtffc ©tunmung — unb — na, baö tpiffcit ©te
ja bod^, lieber greunb, tote meine grau gettjad^fen
ift. 2)ag ©tüd ge^t füjtfliuttbertmal! aSoHen
@ie tpetten?
3)adl.
SBag foU ic^ »etten? »in id^ ber SRot^fc^ilb?
»initt^fi.
©d^aueit ©ie fid^ baö nur an! (©nti^ufiaftifd^.)
S)iefc Sinicn! S)a jum Seifpiel — SIber aud^ ba!
S)adl.
Slber bic arme grau lann bod^ nid^t ben ganjen
Srbenb blofe fo auf ber ȟ^ne fte^^n?
»ininöfi.
3a, ba mufe er ftd^ eben nod^ ein ©tüdE bagu
mad^en laff en, f o für bie 3töif ^cn<)auf en ! Sa, baju
l^ab^ id^ nid)t bie 3^*' S)ctö foQ er fid^ in ber
^anjlei mad^en (äffen, öon einem Seamten! ?tber
bie Sbee? SSSaö fagen ©ie ju ber Sbce?
SJadl.
®ott, ©ie feigen bod^, ba§ id^ ganj Ujeg bin!
(©iel^t auf bie Ul^r, ftel^t auf unb gel^t mä^ ber äl'Htte.)
— 35 —
»inittöfi
(ii^m folgcnb). D, tPoHen ©ic fd^ott gelten? SSSir
ge^en mit SJ^nen! SWufd^fa, »ir muffen aud^
flcl^ett — S)u foUft bod^ morgen fingen!
gotin^.
2l6er fd^aun'ö, je^t finb njir gerabe fo gemütlid^
— eS ift ja nod^ gar nid^t fpät!
Sampl.
©an'g nid^t fab, 2)adl! »leiben^g nod) a biffel ba!
SDadEI.
Sd) muJ5 bod)! Sd^ mufe in bie Stebaltion!
SampL
2C^, tpaö l^aben'S benn je^t in ber blöben SRebaftion
ju tl^nn?
SJadEI.
Sann id^ tüiffen? 3)enlen ©ie fid^: ber ©onnen*
tl^al Wegt abenbö an ©dinupfen — unb tpir l^aben
ba§ morgen nid^t im Statt! Sd^ bin ruiniert — !
Sampl.
"äf), ber ©onnentl^al f riegt l^euf fein' ©d^nupf en —
3)adEI.
^ören ©ie mir auf, id^ trau* feinem 3Jienfd)en
mel^r! S)ie Seuf finb fo boöl^aft! 2Bie iä) mir
amal an freien Stbenb mad^en njiH — oi, oi, ber
eine ftirbt, ber anbere gel^t burd^ — au^geredinet
an bem einen Slbenb! Sd) fog' Sinnen: bie Seuf
finb ju bogl^aft!
3*
— 36 —
grau SBtntttäla
(i^at gann^ umarmt unb gcIügt). 2Kfo morgen — - toir
lommen morgen ganj getoife ein bifed^en, Sßad^mittag.
gann^.
Slbteu, td^ bonP S^nen nod^ red^t fd^ön!
»tninäli.
D, tPtr l^aben Sinnen ju banlen, berfil^mte gtau!
((£r Iü6t Sfann^ bte ^anb.)
Sam^)L
3ieft, eine Äcrjen!
»iningfi
(fl(ä^ öegen ben dten Qompl öcmctgenb). §err t)On Sampl!
®er Sitte.
^ab^ bie e^re! Äufe bie §anb!
2)acfl
(au Sam<)i). Snfo, ®ie ftnb nij meftr böä auf mid),
|)err SanH)I?
Sampl.
Slbcr! {dt begleitet fie l^inau«.)
gann^.
einen Slugenblidt, 9Sater! (@tc begleitet bie ®äfte.>
5. $cette.
3)er alte Sampl allein.
®er Sllte
(bleibt eine SBeUe rul^ig fi^en unb fielet hm ^bgel^enben lopf«
fd^ilttelnb nac^, rul^ig feine ^eife fd^maud^enb; bann fielet
— 37 -
■
er auf, fommt Dor, gel^t l^in unb l^er, fielet toieber l^inau^,
fc^ütteü toiebet ben $top\ unb fagt nacj^benlt^). £euf
QkU% Seuf !, ©an merftoürbtg, bie neud^cn SBiener!
JBift ^alt ein dtcr %^pl
3)er atte Sampl. Sam^jl. gann^.
(citttrctcttb), Söfd^ejt'^ brausen auö, SRcft!
(citttretcttb). SJttjtgen'ö nod) a glafd^en SBetjt, bann
tönnett'g fd^Iafen gelten.
?ia, tote gel^f^ Sinnen benn ciflentlid^ immer,
SSatcr?
S)er Srite
(fefet fid^; öertraulid^). S)u! bie toär'tt mir J^toibcr,
ber polnifd^c SBtuber mit ber biden grau I S)ie
tpär'tt mir rcd^t j'tpiber! ©old^c Seute l^af^ frül^cr
gar net geben! Qu meiner Qdt ig einer l^öd^ftenö
a, SBöl^m g'tpefen — unb ha l^at er fid^ fd^on
g'fd^amt! ^ä) fag'g ja aüetoeil: nur net dt »erben!
©§ ig a Äreuj!
gann^
(bei t^m fifeenb). Wf, gelten'« Sater, l^cuf l^aben'g
tpieber Sl^ren meland^olifd^en Sag.
— 38 —
ßampl
(fid^ au i^ncn fcjcnb). S)u, bett aBcitt foUft bod^ loften!
S)a8 ig totrltid^ ein SBeinbcrl!
S)er Srite
(ironifd^). ®Iaub'8 fd^on, fllaub'8 fd^ou — Ö^ feib'^
\a jefet überl^aitpt rieftg nobel! SRa, i gratulier'!
aSer ja^It benn baä?
Sampl
(luftig, inbem er gfann^ anfielet unb tl^r üerftftnbmiSüon p«
atoinfcrt). So, toer'S i)at, ber Iann'8 tl^un! 3(^
labe bod^ einen Seruf! 3d^ bin ein berül^mter
Äritiler!
S)er Sllte.
Unb bie ß^^t^^^fl i^W oüe^ ? ©d^au, f d^au !
3la, ha lann man S)id^ toirflid^ beneiben.
Sampl
(luftig). 3a, fo eine Britw^S i<^W ^^rf-
gann^
(fe|t ftd) an b<^ tlatKer unb fpielt leife).
S)er Stite
(nad^ einer $aufe). S)e8 SBeinberl ift toirftid^ nid^t
fd^Ied^t.
Sampl.
®elt?
S)er Stite.
©d^öit fpielt fie, fe^r fd^ön! S)e8 mufe man
il^r laffen.
— 39 —
ßampl.
Sa, baS fann fte.
S)er Srite.
9Kir fdieint überl^aupt, fte i^ red^t mufilaltf d^ !
ßampl.
Dl^ ja, mufilalif c^ i§ fte f d^on !^ (ajhife lad^en, ge^t
p gannt) unb füfet fte Iad)enb.) ©tel^sf* ^^f ^^^^ ®^t^
fagt aud^, baJ5 S)u red^t mufifaltfd^ 6ift!
2)er Sllte
(gereift). Sa, tüa§ gtebf ö bettn ba jum Sad^ert? S
fag^ l^alt meine SÄetnuitg. S Wn ja Hofe att alter
aSieiter. — Siatürlid^, i öerftel^' ja nij. — Öö feib'g
ja J^eutigen Xag^ t)iel g'fdEieiter. äKein ®ott, 6^
müfef ^ l^att Ttod^ a bifel toatttn, lang tüerb'n nter
@nl tf) mt mtf)x genieren!
gann^.
SXber SSater! (@pielt toeiter.)
S)er Srite.
SRa ja, toeiPg toal^r ift! SBaö tl^ut er mi* benn
frojäeln? SSann i a an atter Xepp bin — i lann
mi' ja nit f eiber berfdE)IagenI
ßampl.
®^i)\ SBater, tüir trinfen nod^ a ®IafeI. (Sd^enft
ein.) ©oüft leben!
S)er Stite.
SRa ja, na ja, aber ba§ grojjeln fann i net
— 40 —
leiben, (fit ftofet on unb trinft.) ©eib'^ benn jefet gar
fo grofe? 3 tüafe ja nij, t leb' ba in mein Sßorort
— mein ®ott, in ^en^ing fan mir l^att rul^ige
Seuf, mir erfal^rcn nij!
Sampl
(leifc 5u gfomuj). SRerfft eS, toie'g il^n brurft!
®cr Stite.
9ia ja, big ^iwiitjn JJenjig toaS crfal^rt — ba
, lannft alt tocrben ! SBannft morgen 3JKnifter toirft,
barfft nct beicibigt fein, toann i S)ir net gratulier' !
3n ^cnjing toa^ man'g l^att no' net
Sampl
(luftig). 3 toerb' 3)if8 ^ä)o' fd^reiben, Sßater, toann
i SÄinifter tperb'!
S)er Sitte.
% gel^\ S)u bift a §aIobri! S)u t^uft'an nij
ate frojjeln. (3:rinft.) 3lber be^ SBeinberl ig tüirltid^
gut! (5Rad^ einer «ßaufe.) S)u, tüag l^at er benn ba
gemeint, ber ^olacf, tpie er g'fagt l^at: Scrül^mte
grau? SBag foQ benn bog auf einmal fein?
Sampt.
aSag l^at er g'fagt!
S)er Sllte.
©ög tüirft bod^ g'l^ört l^aben, toie er jur ^ann^
g'fagt l^at: Seben ©ie tüol^t, berül^mte grau!
Sampl.
Slber ge^M
— 41 —
S)cr Slltc.
^^rjM^'^ ^^^ 8'^ört! aBann t m^ mit
meine O^ren l^ör', mit meine atten SBiener Citren —
Sampl
(luftig). 9ia, ba l^at er l^alt^ g'meint, toeil fie ine
grau t)on fo einem berül^mten Äritifer ig!
S)er «Ite.
%f) fo! S)u bift iefet fo berül^mt! S)c8 ^6 i
net g'toufet!
Sampl
(leifc in gfannij). @^ brucft il^n fürd^tertid^!
S)er «Ite
(nad^ einer $aufe). S)u, mir fd^eint, S)u <)Iaufd)ft
mid^ an!
SampL
aSdrum benn?
®er Sttte.
5ßa, i mein' nur! 3 fenn' S)i ja!
SampL
©d^ön fpiett fie, gelt?
S)er Sllte
(nad^ einer $aufe). ©u, ÄloiS, toa§ iS benn ba geftern
in ber B^tung g'ftanben?
Sampl.
aSag benn?
S)er «Ite.
3 toa% ntt, X fyiV nur fo reben gel^ört, im
ßaföl^au^ —
— 42 —
Sampl.
SBo bcnn?
®er Srite.
Sm SBeltblatt, auf ber britten ©eitcit!
ßampl
(luftig). ®cl^M Über toen benn?
S)cr Slltc
(ge^cimnigüott). S)afe ttämlid) bie gann^ bieiemgc ig,
bie toag — aber eä tl^ufö mid^ ja blofe fro^jelit!
Sampl
fteftig). ©iegl^ft eg, Sßater, be^ fliff mt ja fo an
S)tr ! Sannft nid^t lommert unb f agen : Äiitber, beä
freut mi, i gratulier' @nl!
S)er 2llte.
3a, ju toa^ benn? Qu toaö benn? 3 toei§
ja gar nij.
ßampl.
®el^, SSater, tüannft nur mit un^ net Xl^eater
fpielen möd^fft, baä l^at ja gar fan ©tun! SRu^t
an benn a jebe greub' üerberben? 9ia alfo: bie
Oper i^ t)on ber gann^! S)e§ gift S)t tüol^I fd^on
toteber, bafe mer an ©rfotg l^aben? Siatürüd^, S)u
l^ätt'ft am Kebften, toann ma' betteln gel^n müfef !
ganni)
(i^ört p f<)iclcn auf). ®el&\ SKotS, f d^dm' S)td^ !
Sampl.
SBeifä tüal^r iftl Seine greub' lann ma'l^aben!
— 43 —
3efet ftn' mer ertbltd^ obtn — jtüanäig 3al^r' fjaV
xä) mxä) gefd^unbcn, ätüaTtjtg ^afyc' l^at er mid^
gel^utiät — t l^ab' ia nij fagert lörtncn, aber je^t
bin xä) tt)er! 3e^t lönnfft einem tütrltid^ bie §anb
geben unb fagen: ©d^au, xä) l^ab* S)ir nnred^t
g'tl^an, S)u l^aft eS bod^ erreidE)t!
S)er Sllte.
3a, mei Sieber, i tüeife ja nij! 3 tüeife ja gar
nij.
Sampl
(immer l^eftiger unb erbitterter toerbenb). Siatürlid^, S)u
bift tüieber tt)ie a Santperl auf ber SBiefen! S)a8
ig immer fo g^toefen — bamit l^aft S)u mid^ aug
bem §au§ fortgetrieben, tük x bcinal^e nod^ a Sinb
g^toefen bin; bamit l^aft 3)u mir jebc greub' üer*
bittert unb bamit l^aft 2)u e§ fd^Iiefelid^ bal^in ge*
brad^t, too mer l^eut ftnb: ba^ 3)u mit S)eincm
einjigen Äinb net reben lannft, ol^ne ba§ mer nad^
einer l^alben ©tunb^ jum Slaufen anfangen.
gann^
(befd)»id)ti9enb). 2ltoi§, Slloig!
S)er Stite
(mit einer ironifd)en ©eberbe). fiaffn nur auöreben!
Sampl
(ol^ne fid^ unterbred^en ju laffen). Unb xä) »ei^ ja ganj
genau, toic bag lommen iS: id^ !enn' ^xä) ja fo
genau!
1
— 44 —
S)er Sttte
(läc^elnb). <Bä)an, fci^au!
Sampl.
3a, lad^' nur, mir tft oft jum aBeinen g^toefen!
aBeinen fjäü' xä) oft fönnen über ©id) t)or aBut!
aBeil S)u eg nie vertragen l^aft, bafe e§ mir gut
gel^t, unb toeil S)u 3)id^ immer gefreut l^aft, toenn^^
mir fd^led^t gangen tft!
^ann^.
3l6er gel^', Äloiö, baS l^at tdxxtlxä) gar feinen
©inn!
SampL
Safet'g mf jefet au^reben! ®r fott'^ amal l^ören!
S)er Stite.
Sa^'n nur au^reben!
Sampl.
3 l^ab' a l^art*^ Seben l^inter mir, xä) fyiV nij
äum Sad^en g'l^abt Unb toann xä) benf, bafe id)
aUeg l^ab' allein tragen muffen, bafe mir niemanb
g'l^olfen l^at —
gann^.
©d^au, Alois, jefet tpirft toirltid^ ungered^t —
Sam!|)L
9Son Sir reb* t net! Slber bei bem, ber mei'
eigener Sater ift, ber mir l^ätt' l^elfen tonnen — a
freilV! ba to&t' x fd^ön anlommen! 9ia, a ^Beamter
— 45 —
l^ätf i tocrbctt fottert, tpcü ba^ feiner ©iteßcit gc*
fd^meid^elt f)at $aft S)u in ben ganjen ätDanjig
Salären einmat a gnteö SBort für mid^ gel^abt? Sa,
au^g'Iad^t l^aft mid), »enn'g mer fd^Ied^t gangen
ig ! ®^freut ^af 8 S)id), bafe S)n red^t behalten l^aft.
(3^n lopiercnb). „©iel^gft eg, fie^gft eg, »äf ^alt
bod^ beffer g'toefen, j)n l^ätt^ft mir gefolgt nnb
tt)ärft fd^ön ein ^Beamter toorben!" Seffa^, Scffa^,
tt)ie oft l^ab' i bag ^ören muffen in ben ätüanjig
Sauren 1 Slber fd)Iiepci^, SSater, l^ab' fjdt hoä) i
red^t bel^alten nnb net S)n ! (3:rtump^ierenb, inbcm er
öor ifim auf ben 3:tfd) Wlfigt.) §cnt, Sßater, ^ent jeigt
fid^'g, bafe bo i red^t g^l^abt l^ab' — nnb 2)n ^aft
nnred^t gel^abt! $ent bin i mel^r, al8 toenn i a
braüer ©ol^n g^tüefen nnb a Heiner ^Beamter tüorben
tt)äf . §eut bin i tüer — nnb ba8 bin i anf mein'
eigenen SBeg tüorben, anf bem S33eg, ben ®n für
fd^Ied^t g'l^alten l^aft! ?tber jefet toitt i a, ba§
3)n baS einfel^en fottft, baJ5 ©n ba^ jugiebft nnb
ba§ 2)n enblid^ einmal jn mir fagft: Slloi^, red^t
^aft g^^abt!
©er Sllte.
»ift iefet fertig?
Sampl
(erlcid)tert unb plöjlid) gana rul^ig). Sefet bin i fertig.
3dE) l^ab' ©ir^g nnr amal fagen tüoÖen. ©e^wegen
braudin mer nn^ gar nid^t jn ftreitcn, aber mV
^ätfg gefrent, tüenn ©n lommen toärft.nnb l^ätfft
einem l^erjlid^ ®tüd getoünfd^t, toie einem l^alt bie
anberen Senf ®Iüef toünfd^en.
— 46 —
S)er Sitte..
Sa mein! ®d)au, foj^erjlidö tote S)eine potnifdien
greunb* fart mir attett SSiener l^alt nct
©cl^n'ö, SSater, tl^un'^ il^rt mä)t noä) reisen!
S)er atte.
^fd)t! Sefet reb' i! Sefet »iH i amal reben!
3ft ba^ mein Sleci^t ober nid^t? 9ia, atöbann.
(©cjtDungen i^oc^beutfd^.) w2)er Slngeltagtc l^at ba^
SBort!" SItöbann, meine SReinung i§: S)u bift immer
a SBurftet getoefen unb SJn tnirft immer a SSurftel
bleiben; 2)u tnirft in S)ein' Seben net mel^r g^fd^eit!
S bitt* 2)i\ Sltoiö, toann man S)V fo ^ört! S foü
S)ir neibig fein, a SSater feinem einjigen JÜnb!
®el^', ba§ gtaubft ja fetber net — unb toann'^ ba^
tDirllid) glaubft, 3lIoi^, na, ba fielet man eben, baJ5
©u fetber feine Sfinber l^aft! 3'^^^^^^^ 1^ ^^i^f
ä'tpiber toerb' xä) fd)on mand^mal g^tnefen fein, ba^
tpill i fd^on gtauben; j'njiber bin i mir fetber oft
g'nug g'toefen. Slber, S)u foUfft S)ir l^att benfen:
Safe'n mer ben atten 3Äann no' bie paar Sal^rtn
— n)ie tang lann'^ benn no' bauern?
gann^.
®el^n*^, SSater, er l^at ©ie bod^ nid^t Iränfen
tpotlen !
Sampt
(bcfd)ämt, beino^c ücricgcn). Äränfen ^ab' id^ S)idE)
tt)irftid& net tnoHen! @^ iS nur — tnann man
— 47 —
tebcnft, toa^ td) in bcn te|tett SKonaten atteS burd^^^
9'mad)t l^ab* ! 3d) f ag' 2)ir, SSater, e^ tpär' tüirf tid)
la' SBunber, toann niQ üerrudt tonxVl
S)er Sttte.
9ia, mir fd^cint, be^ l^aft S)u ntd^t mcl^r nötig!
SBann man feinem atten SSater jutrant, bafe er
einem neibig i§ —
gann^.
Stber gel^n'^ SSater, pren'^ bod^ anf! ©d^an'n
<Sic, baö tüiffcn ®ie l^alt nidE)t fo: tüenn ein 3Äenfd^
einen großen ©rfolg ^at, ba tuirb er g^rab', afe
toenn einer jn t)iel trinft.
®er Sitte.
ÄHnber, Stinber, je^t möd^t* i aber bod^ hxttm,
ie|t lenn' i mV gar nimmer auS. 3Som toem ig
benn je^t bie Dper?
Sampl.
S)n l^aft e§ bod^ in ber 3^iti^^9 g^tefen.
S)er Stite.
3 bitt^ fd^ön, im SBettbtatt ig g'ftanben: Sie
Dper ig t)on ber gran ^ann^ Sampt!
Sampl
9ia freilidE)!
S)er Sitte.
SIber, eg rebfg jefet aUetoeil, alg tpann'g t)on
S)ir tPdrM
48
Sampl.
3a, bag ig toirffid^ gleid^, Sater!
3)er Slltc.
SSann'ft fliaubft! 3 fenn* mV ja J^eutjutage
nct mel^r aug ! SBie met' ® clige noäj g'Iebt l^at —
freilf, bag ig jcfet fd^ort tncl^r afö brci^ig 3al^r' l^er,
aber batnatö ig c8 l^att fo g'toefctt: an' Xag ^at
ftc^g §augtl^or aufg'fperrt unb ben anbeten Xag
l^ab' i anfg'fperrt SBann fie aufg'fperrt ifat, ^at
fte'g ©ed^fcrl feiegt. SQSann i aufg'fpcrrt l^ab', l^ab*
id)*g genommen. ®g mü§f g ^alt an' anbere ©in«^
teilung Iftabcn, toie l^alt l^enf aUeg neuartig ig!
Sampl
(luftig). 3a, in bem 5ßunft fan mer toirflid^ anberg.
Sic unb iäi, ba gicbfg bei ung la ©intcilung!
®elt, %\ä)aptd? ((gt füfet gfann^.)
gann^
(tnbcm fic ii^n lod^cnb füfit). S)a ^at er red^t, tüir teilen
nij ein, baju rcid^fg nid^t!
®er Srite.
9^a, tüie'g ^alt glaubfgl (gg feib'g ja l^eut^
jutage üiel g'fd^eiter toie tuir, bog toa% i fd^on lang!
(nad^ einer «einen ^aufe, gemütltd^.) Süoig, id^ mad^'
S)ir an Sorfd^Iag, föl^nen mcr ung aug! ©d^enf
— 49 —
3)etm SSater nod) a Xröpferl ein, toann er a an
alter SReibl^amntel i§!
Sampl
(einfd^enfenb, ^cralid^). SIber QSater!
S)er Sllte.
SlfebattTt, tüann nter jegt tüieber gut fein — i
l^ätf a «ittM
Sampl.
Sföag benn?
S)er Slltc
(ein biSc^en üerleöen). SBQJst, mei ©peji ^at mi' Ifteuf
fd)on 9'fragt, tüie benn bie Dper t)on ber ganni)
ig, ob i nij pfeifen fann. 9Kein ®ott, J8 J^eif en
ig aUernjeil ntei' ©pejialitöt getoefen, beg ig in
$ßen jing belannt ; i pfeif a tüirllid^ net fd^Ied^t, beg
barf i fd^on bel^aupten. Sllgi^nn^. toann mir bie
gann^ üieHeid^t toag üorfpielen möd)f aug il^rer
Dper!
gann^
(ift an hcS ^latntt gegangen unb fängt p ]pielm an, tnbem
fie leife baju fummt).
Sampl
(p gannt)). 2)en ®^or bon ben ftebcn Qto^Qm
mufet il^nt fpieten!
gann^
(gcl^t in eine anbete SRelobie über).
2)er Srite
(i^ordit anf, ju Sampl). 2)u, bdg ig fein! S)ag fag'
4
— 50 —
S)tr i! S)a Regt toa^ britt! (@r fd)Iägt Icifc ben Xalt
Sampl.
©•faEfg S)ir, «ater?
S)er Stite
(nidt fd^munjelnb unb fängt leife ^u pfeifen an; nad) einer
Keinen ^ufc). S)u, ba^ f oH'^ ttod^ antat fptelcn !
gann^
(fpielt biefelbe SJ^elobie frftftiger noc^ einmal).
Der Sllte
(pfeift mit, inbem er ha^n mit ber ^anb ^It fd^tägt).
5)er »orl&ang fällt.
§tr>eiter 2luf3ug.
<Bt^x eleganter, pompöser <Balon^^mxt ©emalben unb Wtoeren
äeppid^en glönjenb au^geftattet. ^almen, leinten ein großer
(grfer, rcd^tö nnb Itnf^ S^l^ürcn mit Draperien. 5lIIe§ ift nod)
ganj neu. SDJan merft, baß bic (ginrid^tung eben erft fertig
geworben ift. ;8inl^ auf htm SBoben eine Sleil^e üon Lorbeer«
fransen unb aüerl^anb $]^otograp]^ieen, baneben ^eppid^e unb
^otfter, babei ftel^t eine große pol^dferome SBüfte ber ganntj.
(Sine Seiter an ber SBanb l^inter bem Älaöier, ba^ ein toenig
öerfc^oben ift.
1. §cme.
Sampl auf ber Seiter an ber SBanb, beforierenb, mit einem
Jammer unb SRägeln. (Sin S^apejicrer, fpdter gann^.
Sampl
{auf ber Seitcr ftel^enb, l^at eben einen SRagel eingefd^Iagen).
<Bo, ertblid^ ! S)e§ fan SBdnb' in bie ncud^ett ^aufer
— an jebcn Siagel bridit man ab ! (Schlägt bcn Slagcl
no(ä^ fefter ein.) ©0 ! Se^t geben'ö mer amal ba§
©tunäeufl l^cr! ((gr jeigt auf bic Sorbeerfränje.)
3)er 3;apeätercr (rcidit il^m einen Äranj.)
SanH)I
<nimmt ben ftrana unb befeftigt il^n). ©aframettt, ig bc^
4*
52
fd^toer! ((gt nagelt »eitcr unb befcftigt nod^ anbete
Äränje; bann, inbem er bie ©d^Ietfen orbnet nnb bie Sii'
Triften lieft.) 2)er genialen — ber genialen — !
®e§ mu^ man ja feigen! S)amit bie Senf gleid^
tpifjen, bei toem fte finb! 3ft ba^ nid^t jn f)oä)?
Können @ie'§ lefen? ^robieren'S antat!
Xapejierer
(öon nnten bud)ftabterenb.) 3)er — ge—ni-a— len
3;onbid)tertn —
SampL
SBraüo! ®nt iff^! S)eg anbere braud^en met
nid^t! SBann man nnr tua^, bafe tüir genial finb
— baS ift bie ^anptfad^e ! (jammert nod^.) ©o !
Unb jefet — ba l^ängen mer an* Kollegen l^er!
®eben'8 ben^Äeetl^oüen l^er! S)er foH a a greub'
^aben ! (^ängt ein öilb öon SBect^oüen auf.) ©o ! Sefet
to&txC mer ja fo jiemRd^ in Drbnnng!
Xapejierer.
93i8 anf bie ȟften! SSo lommt benn bie ^in?
Sampl.
SRa, mein ßieber, bie tl^n' mer in mein ß^mmer^
in bie SBibliotl^e! — tpir l^abcn ja jefet eine Sib-
liotl^ef! ®el^n'8, tragen ©ie'^ gteid^ l^inüber!
Siapejierer
(nimmt bie «üfte unb ttftgt fie fort; linfö ah).
Sam))l
(fteigt üon ber ßeiter unb betrad^tet bcn @aIon). ®ro^*
artig! 9Kir fan je^t in einer SBeife nobel — na
— 53 —
ja, tüer'g f)at, ber tann'^ tl^un! (©d^icbt bog Älaöicr
an bie ^anb.)
(öon rcti^tö, in bic ©ouUffc fprcd^nb). (M)n% tt)arten'§
einen SRoment, id^ totxV mit meinem 9Kann reben.
S)u, aioiö !
Sampl.
Sa, toaö ift benn? S)a fd^au amat l^er, geniale
Sonbic^terin! ©^faUfö S)tr?
gann^
(gteiti^gmag). ©el^r fd^ön! Slber —
Sampt
(inbent er tofil^rcnb bc^ fotgenbcn immer nod| l^ammcrt unb
Hopft). 9Baö benn?
gann^.
S)er ^ßl^otogra^)]^ ift l^ter t)on ber Slbele. ®n
foßft geftern bagetpefen fein nnb t)erboten l^aben,
bafe meine Silber auög'ftettt tt)erben.
Sam))t
(laucmb). ©timmt!
gann^
(ungcbulbig). Stber fd^au, tt)aö ift benn baö? ^ä)
f)aV^ xf)m ioä) auöbrüdEIid^ ertanbt! SKeine ©itber
tt)erben jefet tjertangt — nnb eö ift bod^ eine ganj
gute 9fie!tame!
üampt
Sll^ freili — 9fie!Iame! 2tm ®raben l^ängen,
neben ben Söarrifon^ — meine grau! 31 na —
mei Siebe! ®a§ ))afet mir nid^t!
— 54 —
%annt).
©0 Q^f)\ fei tttd^t Kttbifd^! SSa^ mad^t 3)tr
benit baS?
2ampl
6^ pa^t mir mä)t, SKabame! S5aö tt)irb idoI^I
genug fein — ober nid^t? S)a§ toem' mer bod^
feigen, ob id^ mir ba§ gefallen laffen mufe! 3d^
gel^^ einf ad^ auf bie 5ßolijei ! SSenn id^ ein einjige^
»itb t)on S)ir fe^' —
gann^
(refigniert, befd^wid&ttgcnb). Stif gut ! SBenn ®U
nid^t tpiUft! Slber ber ^]^otogra:pl^ fagt, bafe e§
mir fd^aben toirb. S5ie ßeute tooKen je^t 85itber
t)on mir l^aben.
Sampl
(immer mit ber Drbnung ber 2RöbcI befd^äftigt.) S)ie
Seute tt)erben nid^t fterben, tt)enn fie !ein Söilb t)on
S)ir l^aben. SBirft S)u l^alt ein bifet tt)eniger
berül^mt toerben! ®a§ ift aud^ fein UngtüdE! aKir
pa^t e^ nid^t, bafe fid^ ein jeber Suntp meine grau
am ®raben um einen ®ulben fünfjig Äreujer taufen
!ann — t)erftanben ? Unb je|t f d^meife' ben ^l^oto==
grapl^en l^inauS.
gann^ (»cnbct fid^ ftumm ^um ®cl^cn).
ßampt.
Sfc^o^erl, bift böS?
gann^
(an ber 5:^ürc, öerftimmt). 3iein ! SBarum f ott id^
benn böö fein? (^alt.) 5Du bift ^alt finbifc^!
- 55 —
(tro^ig). 3Kir ^pajjt baö eben ntd^t! S?or ber ^anb
Wft ®u eben nod^ eine anftänbtge grau — t)zx^
ftanben?
9Bte S)U tt)tllft! (m nad^ reditö.)
2. $cette.
2ampl
D bie SBetber, bie SSetber! (SOttt einem lontiWen
. '/ SBIirf aum Fimmel.) Steber ®ott7 auf bte ©rfinbung
; brau^en'ö Sinnen ntj einä'bitben.
S)er SSorige. Siefi.
SRefi
@ö tft fd^on lieber ein ^err ba. @r fragt
nadö'n §errn S)o!tor.
2ant<)l
®r fott mid^ gern l^aben. Sd^ i^äng' je^t gerab'
bie SBilber auf.
SRefi.
@r f)at aber g*fagt, ba8 mad^t nij. Sd^ f oK nur
feinen Sfiamen fügen. 3iagele ^at er g^fagt.
Santpt.
ä^, ©ie finb öerrucft! Jagete? 3Rein ©H
ber Herausgeber ber SÄorgenpoft? ©ie finb ein
aSiec^!
— 56 -
9icfi
3la, ba ig bod^ feine Satten! 6r i§ a fo a
Heiner, bider §err, ber aUetoeil lauften mn% 3dö
fiaV ^ff g'fagt, ©ie toerben nid^t ju §auö fein!
?tber ba l^at er g'tad^t unb l^at mir eine S)ad^tet
mif m ©todE geben.
Sam))!.
3a, baS ig er toirHid^! S)ag ig mein §err
Sörotl^err! SBeld^e Sl^re! S)ag l^ätte id^ mir a nie
träumen laffen, bafe ber SiufefnadEer amat ju mir
!ommt! SUgbann^Iaffen'gil^nl^erein! (9Hmmt ein %vidi
unb ftaubt fid^ ab.)
SampL Siagete.
Siagele
(fel^r Kein unb birf. dr l^at einen enormen lal^len @d|fibel,
tpinjige fd^Iaue Hugen unb ganj fur^e bünne IBeine. ©eine
(Stimme ift l^cifer unb fd^riH, unb er l^at bie ©ettol^nl^eit,
toenn er ettood fagt, babei fräd^^nb ju lachen, fid^ am
ganzen ^drper ju f(i^ütteln unb bann l^eftig ju lauften, ald
ob er erftiden mürbe, ^ud^ pflegt er mit htm @to(fe, ben
er in ber $anb l^at, um fid^ beim ©el^en ftü^en 5U fönnen,
in bie Suft p fted^en, atd ob er ben Partner burd^bol^ren
\DoVitt, (Sr fpri(^t mit einem l^arten, norbbeutfd^en ^ccent).
SJerleugnen ? 2Äan lä^t ftd^ t)or mir t)erleugnen —
(inbcm er mit bem @todf gegen 2ampi l^inftöfet.) ^, Ife!
©ie gefallen mir! 9iatürlid^! ©inb ja jefet *n
großer §err ! ^ii^i (gfingt ju lad^en unb ju lauften an.)
Sampt
©ie muffen fd^on entfd^ulbigen, §err öon
Siagele —
— 57 —
Siagele.
©d^on gut, fd^oit gut! Sie — (ftöfet mit bem
(ötod gegen i^n unb tod&t) l^tl^tl^i!
ßampt.
99ei uttg fd^aufg noä) au^, aber toiffcn ©ic,
big man mit fo einer neuen SBol^nung in Drbnung
fommt —
Siagele.
Äenn* id^, l^il^i! SJor ätpanjig Salären l^ab' id^
in ber ©d^önl^aufer Slllee ©eife unb Serjen t)er!auft,
l^euf l^ab* id^ mein 5ßalaiö in ber ©d^toinbgaffe.
fiieber greunb, id^ fenn' ba§ Umjiel^en aud^, l^il^il
Sam<)t.
?t6er bitte, toottcn ©ie nid^t Pa^ nel^men?
(@d&iebt il^m einen gauteuU f^in.)
Siagele
(fe|t ftd^ unb greift ben f^uteuil unb bie Xtppiä^t prüfenb ah).
gein, pitfein! Unb aUe^ Santifemen, lauter S^an^^
tiemen? ((gr lad&t.)
Sam<)L
Sauter 3iintiemen! ©ie burfen nid^t glauben,
bafe aud^ ©rfparungen öon meiner (Sage babei finb,
geeierter §err Sl^ef!
Siagele
(fängt unntfifeifi ju tätigen an). @r u^t mid^, er toitt
midö nod^ u|en ! §il^i ! ((gr broi^t ii^nt mit hm Stode.)
Qampt
Stber, id^ bitte, id^ tt)erbe mir bod^ nid^t er*
tauben —
— 58 —
S^agete
(inbem er bie Sifci^bede jioifd^en bie gringer nimmt unb reibt),
geilt! Unb^^Ileä^öpn beit Santtemett !^ SHIe Sld^tung!
S)te D<)er mufe toirKid^ gut fein! §i]^t! ®ro^er
9J?attn je^t — toa^ ? Serül^mt — toaö ? Sebemann ?
(Swittfert il^m p unb fd^üttelt fid^ öor Sad^n.) 3iutt
— nun l^ören ©te aber meint^'ee!
Sampl.
D, ©te l^aben eilte Sbee?
3iagcle.
^ä) l^abe maitd^mat Sbeen, J^il^i! 3)?an fielet e^
mir nur ntd^t an! Sllfo, pren ©te!
Sant<)I.
3d^ tt)eife nid^t, aber mir toirb fo ängftltd^.
SBenn ©te eine 3bee l^abeit, toirb mir ganj ängftlid^
um meine ®age!
Siagele
(lad^enb.) Ugt f d^on lieber ! (5)ro^t mit bem ©tode.)
Slber nein — nein, nein! (Unmägiö tod^enb unb
i^uftcnb.) Umgefe^rt, umgefel^rt!
2ampt
Um ®otte§ aSiUen, ©ie tt)erben bod^ nid^t am
©übe —
3iagete.
Sa, ia! 3)a8 ift ja bie Sbee!
Sampl.
©ie tooKen mid^ — ?
— 59 —
(immer unter Sod^en unb Ruften fd^reienb.) So, jCt!
©te iDoKcn mir . toa^ ^ jutcgen ?,^ Sa, toa§ ift
benn mit Sinnen gfd^eJ^en ? Sinnen muffen*^ tt)o
auötaufd^t l^aben!
9?agele
(inbem er fein 9ioti5bud| äiel^t). ©d^on notiert! ®a!
^il^i! @ie J^abcit bi§ je^t J^unbertfüitfäig ©ulbeit
monatlid^ gel^abt — öom nä^ften ©rfteit foKen ©ie
breil^unbert l^aben!
2ampl
®en baben*^ au^taufd&t — ber red&te Siaqele
mu§ itt an' Safel^auS [teilen blieben fein!
Siagete
©reil^unbert ®utben monatlid^ ftatt J^unbert*'
fünfätg — ba§ ®o))peIte ! ©ie mad^en bie Oper, ©ie
mad^en Sl^re Sonjerte — toie bi^l^er. SSotten ©ie?
Sam<)t.
©ie, baS muffen ©ie mir aber Jo|ort fd^riftlid^^
geben ! ©o einen IieEen 9Koment mu^ man be*
nü^en, in einer SSiertelftunb* tl^uf ö Sinnen öietteid^t
fd^on leib. Sd^ i^of nnr eine hinten.
SRagele.
Slber bleiben ©ie ba ! 68 ift ja f d^on alleS —
ba ig ber Sontraft! §i^i.
— 60 —
2ampl
(wiH ben Äontraft nciftmcii). Saffett'ö 'tt attfd^auett.
Siagete.
©inen SDlomcnt ! 3^^^^ muffen tote nod^ cttoa^
bef))rcd^en —
Sampt.
Sci^ bitte, bef<)red^en tt)te gar niäjt, ©ie l^aben
gefaßt: 3d^ Weg' breil^unbert ©utben, unb aUeö
anbete ift mte SSurft!
Siagete.
®nt, gut, auögejeid^net ! ^il^i! S)ann finb tote
ja in Drbnung! Sie breil^unbert ©ulben Wegen
©ie, unb tt)enn Seinen ba^ anbete atte^ SButft ift —
Sampl
(pl&im mifetrauifd^). Sa, toaö benn? aSa§ foK met
benn nid^t 9Butft fein! ©ebenso ben 9Bifd^ einmal
l^et, taffen'g anfd^aun ! (©reift unscbutbig nad& betn
Äontraft.)
3iagele
(giebt il^m ben Äontraft nW\ 5ßft! 9htr ©ebulb —
»arten ©ie! ©d^ön eine^ nad^ bem anberen!
Srtfo: ©ie Wegen breil^unbert (Sulben. Unb bafür
braud^en ©ie nid^t um eine Q^U mel^r ju fd^reiben,
afö biöl^er, nid^t um eine 3^it^- ©d^reiben ©ie
meinettoegen weniger, nod^ toeniger!
Sampl.
S)en ©efaUen fann id^ Sinnen fd^on tl^un.
— 61 —
SRagele.
Unb ©ig Jd^mBeny tpa^_(^k topKett l S)a8 tft ja
fo gteid^, tt)a^ gefd^riefien'njtrb! §tl)t! (Sad^t unb
iftuftet.)
Santpl
(ungebulbig). SWa unb — uttb? S)antt i§ ja el^'
aHe^ red^t.
3iagele.
Sa — aber feigen ©te: 3l^re Sl^iffre paügt mir
nid^t. St. 2., ba§ ift ni^t§. S)ag tt)ir!t auf bie
Seute ttid^t.
SampL
©d^reifieu'S meinen ganjen 9?amen, baö geniert
mid^ nid^t, ba§ ift ba8 »enigfte.
Slagele.
ffta ja — alfo — jegt ftnb tt)ir babei! ©el^en
©ie, ba !ommt nun eben meine Sbee ! St. 8. —
ba§ ift ni^tö! Stber Sttoi^ Sam^)! — bag ift aud^
nichts! aSiffen ©ie, Sttoi^ — ba^ ift fein S«ame!
Stloi^, Sttoiö — l^il^i ! (g&ngt ju lachen unb p lauften an.)
üampl.
Sa mein ®ott, ba8 l^ätten*^ t)or tjierjig Salären
meinem SSater fagen muffen! Se|t iff^ a biffel
f^)ät.
9?agele.
Sd^ i^abe aber eine fel^r gute Sbee. ©d^reiben
toir Sampl, aber nid^t Stloi^ Santpl, fonbern ^nn^
— gann^ Santpt ! SSie e8 je^t auf bem ßettet bei
ber D<)er fte^t. SRi^t? §i^i! (ßat^t.)
— 62 —
(leifc, inbcm er fcl^r cmft toirb). ST^ fo, af) fo! (@r
gel^t im B^^ti^^ ^i^f i^^^ <^^-)
9lagete.
gtnbcn ©ie btc Sbce nid^t gut? SBtr föitnen
hoä) offen rebeit — toit ftnb bod^ beibc t)OTn
©efd^äft! SSaö einer f einreibt, tt)ie einer fd^reibt,
ba§ ift ja atte^ ganj gleid^ ! ^©ejJKameX S)er 9iame
mad^t aUeö ! §t^t ! (Sad|t unb lauftet) Sl^re grau
l^at je^t ben großen 3iamen — alfo nü^en tt)tr bog
bod^ au§! ©te fd^reiben, ftc unterfd^reibt, td^ jal^Ie
Sinnen bag S)op))ette unb fo mad^t jeber ein ©efd^äft.
Siid^t? §t^i! (Sad^t unb lauftet; mä^ einer ?ßaufe, ba
Sampl fd&tpeiQt.) SRun, reben ®ie bod^! Sagen ®ie!
Sampt
ööi^nifd^). 3d^ toerb* f d^on reben, nur ©ebulb ! 3d^
mufe blofe erft —
Siagele.
mäit toa^r? §i^t! ©tejjbee ift bod^
glanjenb — unb babei fo etnfad^. 9Äan brandet
nid^tö baju afö —
Sampl.
STtö ätoei ^berluntpen !
*
Siagele
(üerbtüfft). 9Bag?
Sani<)t.
®en einen l^ätten toxi — fragt fid^ nur, ob aud^
ber ätt)eite ju l^aben fein toirb. Ommcr i^cftißcr.)
— 63 —
3d^ glaube ntd^t, ^err üoit SRagete! 3d^ glaube,
©ie uuterfd^ä|en bie §aberIunH)en. gut l^unbcrt^
fünfjtg ©utben ift feiner ju feiegen.
Siagele
{]pxaäHo^). 816er, toaö l^aben ©ie benn? ©ie ftnb
tjerrücft getoorben!
Santpt.
Sann fd^on fein. 3d^ toar immer fo öerrüdEt,
bafe id^ t)on meiner Slrbeit ^aV leben tt)oßen unb
ni(^t t)om betrug. Satt^ol^t, öom SBetrug! SBaö
©ie mir ba tjorfd^lagen, geeierter §err, ba§ ift eine
f old^e J^n|amie ,^ — (immer lauter fd^reienb, inbem er
auf Stogäc einbringt) eine fotd^e Infamie gegen mid^,
gegen meine grau, gegen baö 5ßublifum —
9?agele
(retiricrenb, inbcm er fid^ mit bem @to(fe toel^rt). §ilfe!
Siül^ren ©ie mid^ nid^t an — - id^ bin ein armer,
alter, fd^toad^er aJiann — ((gr ffingt not Slufregung au
lauften an.)
Sampt
(rui^ig). gürd^tetfö Sinnen net, id^ tl^u^ Sl&nen nij!
@§ tt)dr* äu fd^ab' um ©ie.
3)ie SSorigen. gann^.
gannö
(eilig unb beforgt cintretenb). SBa^ ift benn ba für
ein ©efd^rei? S)ag ganje ^an^ toirb ja rebellifd^!
— 64 —
9iagelc.
(Sott fei S)attf, gttäbigc grau! 3)cnfcn ©ic ftd^,
er mu^ tjerrüdtt geiDorben fein.
aSaS ig bettn?
Sam<)L
©d^au S)u, bafe ®' in ®eV Äud^et tontmft unb
reb' nct! 3 toerb' bag fd^on oUeiit abmad^en.
(öorwurfgöon). Slber Slloiö!
S^agele
(nammcrt fid^ an gann^ on). ©nabige graul
gann^.
STber §err t)on S^agete, toa^ l^aben ©ie benn?
(®ci^t ouf ii^tt äu.)
SanH)t.
gann^, id^ t)erbiete ®ir —
gann^
(beinai^e i^eftig). 2l6cr man !ann bod^ einen alten
§errn ni^t in fo einem 3i^ftonb — ! (»cmüi^t ficift
nm il^n.)
SampL
W), mei' Siebe, tt)enn mer jefet aud^ nobel finb,
fo nobel fei* mer bod^ nod^ net, bafe mer mit an
ieben gaUotten fd^ön t^un muffen! — SBeifet 3)u,
toag ber §err t)on mir tooßen l^at, t)on mir unb
— 65 —
t)on S)ir? Um ^unbertfünfäig Bulben Ratten totr
bte Seuf 6etrügen fottett.
9?agele
(ftöi^nenb). 3d^ ixtt^ ®te, er tft t)errü(ft! (^ trinft
ein ®Iag SBaffcr, bog ganiiQ t^tn reid^t.)
^Betrügen, etnfad^ 6etrügen! 3d^ foU meine
Äritüen je|t unter ©einem 9?amen fd^reifien! 3
fd^reib*^, aber unten fielet gann^ Santpl! SBeifet,
toag ba§ l^eifet? S)a§ l^ei^t, meine ^aä)m taugen nij
mel^r, ba mu§ man an ©d^toinbel mad^en! 9Bie
man in an 2;f d^ed^erl ben Seuten a pbfd^e Äaffterin
l^infe^t, bamif § net merten, toie fd^ted^t ber Kaffee
ift! S)iefe Sl^re l^at er S)ir jugebad^t.
Siagete
(augann^). STber tpenn er mid^ nur anl^ören toürbe!
3d^ ^o,V eö bod^ nur gut mit Sinnen gemeint!
Sampl
(im Qimmcr auf unb ab gcl^cnb unb fid^ immer ntel^r in
SBut rebcnb). 3^^ ^^^ ^^ ^^^n benn fein ganjeg
ßeben ein anftänbiger 9Kenfd^ g'tpefen, toann man
fid^ bann eine fotd^e Snfamie gefallen laffen mufe?
gann^
(inbcm fie fflaqtU untern Wm nimmt unb l^naugfül^rt).
©ie feigen bod^, bafe jegt mit il^m nid^t ju reben ift!
5
— 66 -
9iagcle
(im TOgc^cn). ©el^en ®te, td^ mufe e« S^nen er^
Hären — ©ie ftnb ja eine gefd^eite grau (ah),
^annt) (ah).
2ampl aUetn. ®<)äter ganntj.
Santpl.
©0 ein Äert! ?t6cr toenn man fo einen Äerl
erf dalagt, totrb man eing'fperrt! ©d^öne ©efe^e
l^amer — eine Siettungämebaille fottf man !rtegen,
toann man bte SDlenfd^l^eit t)or fold^e Seut' rettet!
(@r lommt wicbcr pr Seitcr unb Webt biefe.) SBenn id^
mid^ aufö 9J?an!etn unb 5ßafetn l^ätf einlaffen tootten,
ba ptf id^ fd^on t)or ättJanjig Salären anfangen
lönnen! 3)a l^ätf id^ net auf ben etenbigen ©eifen-
fieber g'toarf I ©o ein Äert! (8fhi]^igcr ipcrbcnb, bei-
nai^e ücrgnügt). Stber id^ l^ab' il^m*^ orbentlidö g'fagt,
id^ l^ab' il^m'g 9'fögt! S)er tt)irb ba§ ntd^t fo ge*
fd^tt)inb öergeffen. S)em ig fein §il^i tjergangen.
(3nbcm er ba3 Sad^cn unb Ruften i)on SRagcIc fopicrt.)
©0 ein ©auner! ((gr befd^&ftigt fid^ toicbcr auf ber
Seitcr mit ber S)cforation.)
gannt)
(tritt ein), ©d^au, S)u bift totrKid^ grau^tid^ —
Sam))I.
Sll^, id^ l^ätf mtd^ tjieUeid^t nod^ bebauten f otten ?
— 67 —
ganut).
5l6er man bxan6)t bod^ nid^t glcid^ fo grob ju
fein! Unb fd^Itefelid^ tft er bod^ ein alter §err!
Sam<)t.
31 freilid^! S)eg imponiert mir gar nid^t! S)afe
man einen alten (äanner refpeftieren mnfe, bto§
toeil er alt ift, a% ba§ toär* eine mer!tt)ürbige
^l^eorie.
gann^.
Unb er l^at'^ aud^ gar nid^t fo gemeint!
Sampl.
5t na, gar net ! S5tofe an f d^önen fteinenSetrug,^
toeiter gar nij! Slber bei nnferer SBienef ©e-*
müttid^feit lannft baö größte SJerbred^en begel^en,
ioann'ö S)u'^ nnr nid^t fo meinft! SÄir fan fd^on
me glorreid^e Söagage!
gann^.
Seffa§, mein (Sott, bei einer S^^nng fommen
nod^ ganj anbere ©ad^en üor, ba8 toeijjt bod^ fetbft!
Sampl.
Sd^ bin aber feine 3^^^^9f ^^^^^ S)ame, f onbern
M,. ntöd^f flern an anftönbiger SKenfd^ fein, üer*
ftanben? ?5ann^, g^nn^, fang^ mer net fotd^e
<Sad^en an! 35n g'faUft mer net mel^r, feit S)n
berühmt bift!
gannl).
(<)ificrt). 35a XD&x' i(i) bod^ neugierig, toa^ man mir
tjortoerfen fönnf !
5*
— 68 —
Sampl
(rui^ig). 3)a§ fann id^ 3)ir fd^on fagen: 3)u bift
eitel g'ttjorben, 3)u. ftel^ft ftunbenlang öor'm ©piegel
unb benlft über a neud^e grifur nad^, um „bebeutenb"
augjufd^aun, unb auf ber ©äffen lüadEetft lüie an'
®nten unb ttjet^t gar net, lüte 3)u 3)id^ breiten
f oQft, bamif g bte Seute gteid^ bemerfen, bafe ba^ bie
berül^mte g^au t^! Stber ttjart' nur, ba^ treib' id^
S)ir f^on aug! ®ott fei 3)anf, ba bin i ba!
9iefi
(hinter bcr @ccnc rufcnb). ®nä' grau, gnä' grau !
gann^.
aaSag ig benn, JReft!
9iefi
(bringt einen großen »luntenforb}. ©d^auen'8 nur, gnä'
grau, bie fd^önen' SÖIumen.
gann^
(entjüdt). 311^, bie finb ttjirflid^ ttjunbcrfd^ön ! (©ie
Intet bei bem Äorbe nieber.)
9lefi.
©d^auen^g bie großen mit bie langen ©tengel
— ttjie l^eifet man benn bie?
Sampl
(fura). SSon ttjem finb benn bie SBtumen?
9icfi.
®in SBcbicntcr l^afS gcbrad^t, fcl^r a nobler
SScbienter! Slbcr er l^at g'fagt, er barf nij fagen.
— 69 -
C^at ein (S)out)ert ani bem 16IumenIorb genommen, gedffnet
unb flelefen). 3)a fielet aud^ ilo^i 2Dcr genialen
Sünftlerin! Sein 9?amc!
äampl
(tritt an f^annt) l^in unb nimmt if^x ben ^orb ettt)ad unfanft
toeg; jur 9left). ?ttfo, bann padEcn^S ben ©alat ein,
laufen^g bem SBebicnten g'fd^toinb nad^ nnb fagcn^ö:
©ine fd^önc ©ntpfel^Inng öon mir, aber c^ ig ein
Strtum, l^ier lüol^nen anftänbige Senf! SSortoärt^,
g'f d^toinb ! (®r öffnet bie 3:pr unb toirft ben »lumcnf orb
l^inauiS.)
gann^
(i^cftifl). 3ftoi8! 2)u bift lüirfli^ —
JRefi.
3effag, bie fd^önen SBIumen! 2)a8 ig bo^ a
©ünb\
Sampl
(ungebulbig au «efi). 9^a, ttjirb'g, toirb'g balb?
9iefi
(brummcnb). S flel^' ja fd^on, i gel^' ja fd^on!
S)ie fd^öncn SBIumen! (m)
Sampl
(ironifc^, bitter). Jgcnt iS a guter ^^ag, bag mufe man
f ogen ! Q'tx^i ber 5ßl^otograpl^, bann bcr 9?agclc unb jcgt
— lüann bag fo ttjeiter gcl^t, muffen mcr ung um an'
ipaugfncd^t umfd^aun; i tocrb'S aUcin nid^t mcl^r
- 70 —
bcrmad^cn! (gnbcm et fid^ gfann^ »icbcr näl^cm toiU,
Ucbengtoürbifl.) 9?a Sfd^apctl — S)u bift ja f^Itefelid^
bod^ a g'fd^ettcä aSciberl, gelt!
311^, Ia§ mid^ in 9iul^.
Sampl.
Sa, mcf Siebe, enttoeber — ober! (Snttoeber
bift 2)u bie grau Sampt — ober 2)u toiUft lieber
bte gi'^au Jöininäfa fein! Slber ba mufet S)ir l^alt
einen SöininSfi baju fud^en!
gann^.
SBenn 3)u nur nid^t gleid^ immer f o übertreiben
möd^f ft ! SBegen bie paar unf d^ulbigen Sölumen —
Sampl.
21 ia! 2Rit a paar unfd^ulbige SÖIumen fangf^
an — unb morgen toär'^ ein 3Irmbanb unb in
brei aSod^en bejal^leten bie §errfd^aften bar!
gannö.
3«oig!
Sampl
rteftig). Unb furj unb gut: 3d^ mag eS nid^t; id^
mag eS nid^t! Unb ob i redE)t i^V ober net, baS
gel^t feinen üRenf d^en toa^ an ! Sd^ mag eS einfach
net, fertig! 95in i ber ^err ober net?
gann^
(reponiert). Sd^ bin ja frf)on ru^ig, id^ fag' ja fo
nij mel^r!
— 71 —
Satnpl.
S)a^ möd^t' td^ tner aud^ ouäbttten.
9ieft
(tritt ein), ©et §crr t)on Sftofetti.Iafet fragen, ob
bie gnäbige grau jum ©pred)en tft.
SampL
Seffa^, ber ^err t)on JRofetti mit bie fd^önften
5ßferb' t)on SBten! 2)er ,,tömg ber SIgenteu",
l^eifefg in ben ß^^i^^S^^' Unb i fd^au au8!
9iefi.
©oQ i tl^n — ?
gann^
f5u IRcfi). aaSarten'g einen SlugenblidE! (Sn ßantpl,
etwag fpi|.) S)arf id^ ben ^errn öon Äofetti
empfangen ?
Sampt.
®e^ft, ^örft net auf? SKö^fft ie^t öteQeid^t
bie gefränfte Königin fpteten? Siofetti, ber gro^c
9iof etti! S mufe mir nur g'fd^ttjinb bie §änb'
lüafd^en. {m byr 3:^üre.) Stber Sfc^aperl, fei g'fd^eit,
lafe il^n net au§, ben großen JRofetti!
gann^
(gu Sflcji). 3d^ laffe bitten.
Üleft (ab).
Sampl.
3d^ Ia§ il^n einfttoetlen fd^ön grüben! (m.)
— 72 —
7. $cmt.
gannt}. Slofettt.
9?ofetti
(fcl^r Iftübfcl^, fcl^r elegant; öicrunbittjaniig gal^re alt, fielet
aber nod^ t)ie( iünger and. @(latt rafiert, !ur^ \ö^toax^
Soden, ettt)aiS ungemein ^tnfd^meici^elnbed im gan^n 16e«
nel^men. dttiivbtt, ^ä^toaviex ©atonrod, Sadfd^ul^e; tt^unber"
fci^dne, große toeifee SS^ne, bte er gern aeigt. @r überreid^t
tJann^ ein Heine« ©ouquet öon gelben 9lofen). Süff bte
§anb, licBc greunbtttl SBic gcl^fg bcnn immer?
(inbem fie bie SRofen nimmt). 3)an!e fd^ön! D, ftnb
bte fd)ön! SBottcn ©ie ntd^t 5ßla§ ttel^men?
aüofetti
(inbem er fid^ fe|t). SBottett ®ie mir cinett SUiomettt
S^r m&M leiten?
gattn^
(«ingeft). 2t6er natürlid^, gern!
aüofetti
(£8 ift nur toegen ber 5ßferbe! ©ie l^aben gar
feine Sll^nung, toa^ man fidi ba ärgern mufe.
SRefi
(tritt ein), ©d^affen?
9?ofetti
Sitte, gel^n'g einmal l^inab unb feigen ©ie nad^,
ob mein Sol^ann bie 5ßferbe jugebedEt l^at! ©agen
©ie il^m: 3d^ erfd^lag' il^n, toenn fie fid^ toieber
öerfül^len !
— 73 —
9?cft (ab).
JRofettl
5ßarbon, ©ic öcrscil^enl ?fber id^ l^ab' bie Xiere
au8 (Snglanb —
©cl^r lieb öon Slftnett, bafe Sie gefommcn finb!
(iRcid^t i^m bie ^anb.) S^ ^ab' Sinnen nod^ gar nid^t
gcbanf t ! ®ie l^abett meittcn ^ßrinscn cnt jüdenb gc=
jungen!
9?ofetti
(!ü6t i^r bie ^anb). Stber id^ bitte ©ie! Sd^ toar
ja fo frol^! ©nblid^ toieber einmal eine 5ßartie!
®ie a»ufi! ift toirKid^ entjüdenb!
gannti
(öerleßcn abttjc^rcnb). ©ie lüoüen mir fd^meid^eln —
SRofettl
D nein, id^ bin gar nidE)t fo! 3m ®egenteil!
3d^ toerbe Sinnen tjieHeid^t nod^ 2)inge fagen —
gonn^
asc^elnb). Dl^o !
atofetti.
5ßarbon, aber id^ fage Seuten, bie mid^ inter*
effieren, gern bie SBal^rl^eit! — Unb ©ie inter^
effieren mid^ toirHid^ —
^ann^
(fleWmcic^elt, boc^ irontW). 911^ !
— 74. —
aiofettl
£)btoof)l ©ie eigentlid^ — ©ie öerseil^en fd^ott —
fel^r bumm ftnb, lütrfltd^!
Siofetti
®^ tl^ut mir leib, aber e§ ift fo!
gann^.
aSarum?
Siofetfi
SBeil ©ie öergeff cn, ia^ matt bie 5ßf erbe lücd^f eltt
mu^! S)a8 ift baö gattje ©el^eimiti^!
SBag Reifet bag?
Siofetti.
©ittb ©ic eittmal ttac§ SRaria^ßett gefal^rcn?
gaitttö.
S»eitt.
9?ofetti.
©rfiabe. 9lm befteti ift eä, toentt matt öott
Syicubcrg fäl^rt. 3Rati fäifrt itt ber grül^ um öier
Ul^r fort. 2)ie 5ßferbe laufen, bafe eS eine greubc
ift! 9?ad^ sitjci ©tunben fommt man in eine
©tation, ba fpannt ber Äutfd^er au^: benn ba ift
ein S5crg. Unb fo ttjerben bie 5ßferbc t)or iebem
Söergc fletoed^felt. SBenn ©ie aber fentimcntal finb
unb bie alten 5ßferbe bel^altcn tooüen, bann fommen
©ic niemals nad^ SKaria^ßeQ.
— 75 —
aaSag Reifet bag?
9?ofetti
©tc lütffen eS ganj genau, toaS baä l^et^t.
gann^.
9?etn, td^ öerftel^' ©tc nid^t.
9?ofettt.
S)ann ttjcrbcn ©te eben nicmatö nad^ SRaria*
3elt fommen.
(nad^ einer Heinen $aufe, läd^elnb). ©d^licfeltd^ mufe
tnan ja nid^t nad^ 3Raxxa^Q^Ü.
aiofetti.
Slber ©te fönnen eg — unb tocr ntd)t l^ält,
toa§ er fann, utn ben ift fd^abc.
(ite^t i^n Warf an, nad^ einer $aufe). SBaS ttJoQen ©ic
eigentltd^ öon mir, ^err öon JRofcttt?
aiofettt.
ein ©cfc^äft —
gannö.
SRofettl
Dbcr cigenttid^: .ßtuei ®efdE)äfte. ©inS mit
Sl^rcr Dpcr unb eins mit Sl^rer ^erfon, mit Sinter
ganjcn ^ßerfott.
76
(£ö tft alfo eigentlid^ ber Stgent, ber mit tntr
fprtrf)t, unb ntd|t ber Xenor?
JRofettl
9?ein, ber Stenor geiütfe md)t! ©erStcnor rebet
in mir üBerl^aupt nid)t, feiert ®ie frol^!
gannt).
Sllfo ber berül^mte internationale 9tgent unb
Söianager? S^ mufe immer lad^en, lüenn irf) baüon
l^öre! Stomeo, ber 9icd|nungcn reöibiert, unb ber
^ropl^et, ber bie Saffa abfd^Kefet! SBie finb ®ie
eigentlid) baju ge!ommcn?
9?ofetti.
©el^r einfad^, toeil id^ mid^ gelang toeilt l^abe!
S)ie Sangetoeile ift üBcrl^aupt bie größte 9Jiad)t in
meinem Sebcn. ^a^n fommt, bafe eg mid^ geärgert
l^at, mein ®elb bIo§ mit öier ^ßrojent ju t)erjinfen.
Stber an bie Söörfe gelten lüie meine §errn SoQegen?
Unb mid) öon irgenb einem Keinen S5anquier 6e*
trügen laffen? Sd^ banfe! Sdf| tonnte mir ein
bcfferc§ ®efd^äft: ben ^anbel mit Sialent! 3;alent
l^abcn, ift eine fd^öne ®adE)e — mit S^alent l^anbeln,
toenn man c^ öerftel^t, ift nod^ öiel fdt|öner. Unb
f bin id^ ber gro^e internationale Stgent getoorben.
©ie toiffen, bafe id^ nid^t renommiere.
gann^.
9?ein! ©ie finb toirflid^ afe Stgent beinal^c fd^on
fo bcrül^mt toic afö Xenor.
— 77 —
aüofettt.
Unb tntt mtfft 9led)t! Sc^ bitte ©ie, 3^enor
fann totrfltd^ jeber fein, man mu§ eben nur bic
Stimme l)abe. Stber jum SIgenten gel^ört ®eift, SRut,
©nergie — man mufe ein Slünftler, ein 9Jiatl^emati!er,
ein Stratege fein. S)aö ift e^, toa^ mid^ reijt. ©ie
al^nen ja nid^t, toie man fid^ freut, ttjenn man
lüieber ein neue§ 5ßrobIem l^at! (Scbi^aft, öcrgnügt.)
Unb id^ l^abe je^t lüieber ein neue^ 5ßrobIem —
®ie! 3d^ toiE ©ie managen.
gann^.
S)a^ ©dtineetoittd^en?
SRofetti.
S)a§ juerft — aber baöon braud^en toir nid^t
mel^r ju reben. 3)a§ ift frf)on gemad^t. 3d^ l^ab' baS
©d|neett)ittdE)en l^eute Sl^rem SIgenten abgefauft —
ha ift ber Äontraft ! ©§ toirb raf d^ in§ Stalienif d^e
überfefet -
gann^
(erfreut), ©ie glauben, bafe e^ aud^ im Slu^Ianb —
JRofetti.
@ö toirb junäd^ft in 3Raüanb unb in 9lom ge*
geben, im äJiärä fing' id^ eS bann in SRigja, im
9Äai gaftier' id^ bamit in Sonbon, ba§ ift gemad^t.
gann^
(öor greube gana öerwirrt). D, toie foQ id^ Sinnen
ban!en?
— 78 —
9?ofctti
®ar nid^t Sd^ tnad^c ein ganj guteä ®cfd^äft
babci. (3Rit ftarfem %on.) Slber toir föntttctt nod^
ein ganj anbercS ®cfd^äft jufammcn mod^cn! SBoUctt
©ic tnetn 9Ra8cagni fein? S)arf id^ il^r ©onjogno
fein?
(mroiivt). ®ott, ic^ bin ja ganj —
9?ofcttt
(lebhaft unb ftarf). . 3^0 .ÜOtÜ ©te lancterett.^ ©te finb
jung, ©te l^aben latent — tüenn ©te gefd^eit finb,
aber bajn müßten ©ie fid^ ntit fontrafttid^ öcr*
pftid^ten.
gann^
(bcinai^c önöftlit^ft). SBag l^eifet bag ?
atofetti
(ftarf). S)a8 l^eifet öor allem:. baS mübe ?ßferb ba, bafe
©ic nid^t ntel^r jiel^en !ann, muffen ©ie au^fpannen.
Sl^r SKann ift l^cute ein ^inberni^ für ©ie. ^Räumen
©ie'^ toeg! — S)arf id^ mir eine Sigarette an*
raud^en ? ©8 t)Ianf d^t fid^ gemütlid^er. (®r jünbet
fid^ eine Zigarette an.)
gannt).
(l^at 9iofettt med^anifd^ bie (Zigaretten gereid^t; gel^t burd^ ba»
gimmer unb fagt bann ntüiftfam): ©igentlid^ foHte id^
— toenn ©ie fo ju mir fpred^en —
SRofetti
©igentlid^ foUten ©ie mir bie Xl^üre toeifen.
— 79 —
3)a^ ift fd^on lüal^r, aber e^ toirb Sinnen ntd^t l^elfcn.
®Iauben ©te bentt, liebe gnäbtge grau, id^ lüürbe
tntr erlauben, fo ju S^nen ju fpred^en, toenn id^
utd^t ganj fid)er toäre: ©te l^aben fid) baö aEc§
längft fd^on felber gefagt? Saufenbmal l^aben ©te
ftdE) ba^ fd^ott felbft gefagt unb eg ift gauj umfonft,
ba| ©ie fid) toel^ren! 3Rir fönncn ©ie bie Xl^üre
toeifen — Sl^rer eigenen inneren ©tttnnte nid^t, ntein
Äinb! Sinnen felbft graut t)or bent ®eban!en,
immer unb etoig bei biefem äJJanne ju bleiben, ben
©ie ja ganj gern l^aben — ja! ?lber ber ©ie fd^on
l^eute nert)ö^ mad)t, neröö^ unb ungebulbig, lüeil
©ie füllten, bafe er Sinnen nid^t^ mcl^r bieten fann,
fonbern ©ie nur aufl^äli ©tauben ©ie mir, l^eute
mad)t er fie neröö^ — in ein paar äJionaten lüerben
©ie il^n l^affen — ©ie toerben il^n l^affen, erinnern
©ie fid) an midt|! ©ie muffen il^n l^affen — baö
liegt in Sueren Staturen! ©ie finb — toie alt
fönnen ©ie fein? g^^^^^^^ä^^^ä^fl ^öd^ften^! (£r
ift über öier jig -— er ift ein müber, fertiger 3Rann !
Unb lüa^ toid^tiger ift: ©ie ftnb auf ber l^etten
©eitc be§ SebenS geboren, too bie ©onne fd^eint —
er auf ber anberen, lüo man fein ®Iüd l^at unb
immer im ©rfiatten bleibt! S)a§ finb jtoei SRaffcn,
bie fid^ nid^t vertragen — nie! Unb ©ie fül^Ien
bag felbft — ©ie ffil^Ien ba§ l^eute fdE)on ganj
genau! ©el^en ©ie mid^ bod^ an unb fagen ©ie
nein ! ((gt toitt fie gwingcn, il^n anjufcl^cn, fic tpcnbet fid^ ab.)
S»a atfo!
- 80 - •
(f)at \xä) mäl^renb ber ftarlen SSSorte 9lo{ettig in eine @(fe ge^
fe|t unb, atö oh fic feinen ©ttd nid^t ertraflen fönnte, i^x
«ntlii öer^ttt; leifc, me^r an fid^ felbft). Sd^ tuerbe meine
5ßflic|t nie öcrgcffen. Sd^ mü^te mtd^ ja öer*
ad^ten !
9?ofettl
O^, finb tüir fd^on fo toett? ©ie reben fd^on
öon ^ßfltd^t? $»a! 2)a^ lütffen ©te ja fo gut tote
td^: ttjenn eine grau an einen SRann nur nod^
burd^ bie ^ßftid^t gebunben tft, bann tft fte fd)on
frei, bann l^at fie fid^ feiner fdE)on entlebigt. S)ie
grage ift je^t gar nid^t mel^r, ob ©ie bei Sl^rem
SÄanne bleiben toerben ober nid^t — bie grage ift
nur nod^, ttjie ©ie t)on il^m gelten loerben: !Iug,
ju Sl^rent SSorteil, im redeten STOoment, inbem ©ie
Vernünftig bie 5ßferbe toecfifeln, toie i^ eä Sinnen
öorfdilage — ober, toenn ©ie mir nid^t folgen,
einmal in irgenb einer bummen Saune, in einer
nert)öfen SSerjttjeiftung, in einem fentimentalen Sin*
faü, inbem ©ie fid^, toann e^ tjieHeid^t fd^on ju
fpät fein ttjirb, irgenb einem öerliebten ®edEen an
ben §al8 toerfen!
gannti
(empört anffa^renb). $err üon 9?ofetti !
Siofetti
(inbem er fie bcfd^ttjici^tigenb an ber §anb nimmt). Slber,
liebe gnäbige grau ! 9?ur feine @mpfinblid^!eiten !
SBir treiben bod^ nur jufammen ein bi^d^en 5ßf^cf)o*
logie. S«ic^t?
— 81 —
(maö)t ft(]6 t)on ii^m log unb fielet auf), ßaffen ©te mtd^!
SBoju fagen ®tc mir ba^ atteS? SBag fommen
©te unb ttjotten mit meine SRul^e nel^men?
9?ofetti.
aReitt ®ott, e§ ift mein ®efrf|äft! Sd^ mod^e
S^nen ein Dffert! S)a§ ift mein 9?ed^t!
gann^.
Unb toaö toürben ©ie benn fagen, ttjenn id^ je^t
Sintern SRat folge unb in fünf Salären toieber ein
neueö 5ßferb braud^cn ttjerbe? ©ie ttjerben oud^
nid)t immer jiel^en fönnen!
9?ofetti.
aSir toerben eben feigen, toer ftfirfcr ift
^ann^
(netödg). Sü^, id^ bitte ©ie: ba§ ganje ®erebe l^ot
ja gar leinen ©inn! ®^ mad^t mid^ nur nert)ög.
JRofetti.
216er ttjir tooHen bod^ blofe ganj platonifd^ einen
gatt t)er]^anbeln, ber un^ beibe intereffiert.
gann^
(rafd^, Warf). SBarum intereffiert er ©ie? 3)a^ frag'
idö midö ttberl^aupt! 3Bie fommen ©ie baju? SBa^
l^aben ©ie für ein 3ntereff e an mir, ob eg mir gut ober
fd^Ied^t gel^t? ©ie toerben mir bod^ nid^t einreben
tootten, bafe baS t)ielleid^t SBol^IttJotten für mid^ ift?
6
— 82 —
©ie ttjerben mir bod^ ntd^t jumuten, an eine un*
eigennüfeige ©^ntpatl^te öon Sinnen ju glauben?
S)amit toürbe id^ ©te bod^ nur beicibtgen! ©ie
finb bod^ immer fo ftolj barauf, ba§ ©ie ftd^ auf
ber ganjen SBelt für gar nid^t^ intereffieren afö
für ©ie felbft!
aüofetti
Oettjife. Stber für ©ie l^abe id^ bod) eine ge^
toiffe ©^ntpatl^ie!
gannti
(ironiW). 311^ !
9?ofetti.
S)a lommen freilid^ aQerl^anb S)inge jufammen.
(Srfteng : nel^men ©ie mir ba§ nid^t übel, e§ ift gar
nidfit bö^ gemeint — id^ mag 3l^ren SKann ntd&t!
©ie ttJtffen, er l^at mir nie ettoa^ getl^an — im
Gegenteil, id^ l^ab' glänjenbe Siejenfionen t)on il^m,
er fd^toärmt ja für mid^. 3tber id^ fann mir nid^t
l^elfen: id^ mag il^n nidE)t, toeil er ju jenen guten,
bratjen, anftänbigen, \a, ja, riefig anftdnbigen, aber
eben nid^t^ afö anftänbigcn SÄenfc^en gel^ört, unb
ba^ ift fo öerflud^t lüenig, lüenn einer nid^t^ afö
anftänbig ift! Qu jenen entfe^Iid^ anftänbigen
9Renfd)en, bie immer baö Söcfte »oQen, aber l^alt
bei ben fd^önften Slbfid^ten unb mit ben größten
5ßlänen bod^ leiber nid^t^ fönnen! ©el^en ©ie,
bag öertrag' id^ nid^t, bag ift mir einfad^ fürd^crlid^!
(Sin ©d^ufter, ber orbentlid^e ©tiefet mad^t, unb ein
Söanbit, ber orbentlid^ plünbern fann — alte
— 83 —
STd^tuttfl! SBcr toaö fann, ift mir rcd^t — oV^
mir nun pa^t ober nid&t! SIber bicfe Sbeologcn,
bic immer ,,n)ürbcn" unb „l^ätten", toenn ntd^t jenc^
unb tocnn ntd^t bicfc§ — alfo, ba§ ift eine SRaffc,
bie man erf dalagen foKte! SBcnn einer t)on biefen
eingeigt, l^abe id^ birelt ein SBergnögen —
gann^.
3d^ l^abe meinen ^^ann nie fo gern gel^abt afö
in biefem SRoment — tijo ©ie f o t)on il^m fpred^en.
SRofetti.
5ßarbon, liebe ^eunbin, nur feine ©entimen*
talitäten! 9Benn xä) ®ic langtocile, brandneu ©ie
bag blofe ju fagen. SIber „®artentaube" tooHen
tüxx un§ lieber nid^t t)orfpieIen. —
gann^.
©ie finb rol^!
SRofetti.
Slber gefdöeit! ((gr toirft bic 6:igarctte toeg.)
gann^
(nad^ einer $aufc). ©ie finb mir nod^ ben anberen
Orunb fd^ulbig.
aiofctti
<inbem er flc Wd^elnb betrad^tet). 5Da§ ift fel^r einfad^.
Sd^ l^abe S^n.en bod& fd^on gefagt, bafe id^ mi^
tangtoeile. Sd^ langtpeile mid^ man^mat jum
©terben! 9Ba§ id^ öor ber §anb erreid^en !ann,
6*
— 84 —
l^abe td^ errcid^t. 8Bag foH mid^ benii nod^ rctjett?
Siul^m, ®elb, grauen — ?! Sllfo laffcn ©ic mir
meine SÄarotte! Sd^ l^abe einmal bte SÄarotte,
jemanben gro^ ju mad^en. Sd^ möd^te — begreifen
©ie ba8? — id^ möd^te ber liebe ®ott für irgenb
ein bummeS Salent fein.
gann^.
Unb biefeS „bumme Salent" fott ic^ fein?
Siofettl
Sa, biefeS.bumme 2!alent foHen ©ie fein! ®§
toirb nid^t S^t ©d^aben fein! 9Rid^ brängt eg,
irgenb einen SWenfd^en grofe unb berül^mt ju mad^en,
blo§ um mir f eiber meine SÄad^t ju jeigen! Unb
biefer 9Kenfd^ foHen ©ie fein! SBoHen ©ie?
gannö.
SWein.
SRofetti.
©ie finb ungefd^idEt!
gannQ.
Sieber ungefd^idft aU fd^Ied^t! Sad^en ©ie mid^
nur au§!
aiofetti.
Sd& lad^e ©ie nid^t au^, aber id^ glaube e^
Sinnen nid^t.
gann^.
SSieHeid^t bod^ — mit ber 3^*!
«ofetti
SSarten tDir eS ab.
— 85 —
8. $ctnt.
ganti^. SRofetti Satnpl.
3)er alte Sam))L
Satn))!
(an ber ^l^üre, jum SKten, bcn er mit fid^ ^iel^t). Uttb
jc^t toirft erft fpi^ett, tneV Siebet, nobel, nobel!
S)e^ f d^au 3)tr an ! (giofetti bemcrfenb.) 3effa^, ber
§err t)on 3?ofetti! 3)ag ig fd^ön tjon Sinnen! 9Bte
gel^t'g S^nen benn aUetoetl? (@r ßtebt i^m bie ^anh.)
SRofettl
S)anfe fd^ön — nnb S^nen?
2ampl
(feinen Ißater üorftettenb). S)ag ig mein SSater, ein
alter Bürger t)on SSien! 2)ag ift ber §err öon
SRofetti, berül^mter ©änger unb fel^r ein gnter
greunb t)on unö.
SDer Sitte.
5ßf(^t! öift fd^on toieber fo tjortaut? 21 be-
rül^mter ©änger fann er fein — meine ^od^ad^tnng,
§err t)on 9iofetti! Db aner aber a greunb t)on
an' ig, beg fannft nie toiffen! S)eg toirb fid^ erft
toeif en !
Sampl
Slber SSater! 933ag rebft benn toieber für an
©tief el ? ©ie entf d^ulbigen f d^on, §err t)on 9lof etti.
3?ofetti.
3)er alte §err l^at gar nid^t fo unred^t mit
feiner ©entenj.
— 86 —
(aum «iten). Sltöbanii, toa^ fagft benn jefet? ©c^au
©r nur um! Sefet fa' ntcr nobel, toag? ©icl^gft
c^ ! Unb 3)u l^aft oÄetoetl g'taubt, mci' ©d^neibcr mu§
ßriba ntad^en!
gann^
(peinlicfi berührt). Slber, Slloid !
Sampl
(pm selten). äÄagft a Srabulcrl? ®enief S)ic^
nid^t! ©ogar unfcr öebicntcr raud^t Srabuco!
9Ktr l^abcn i^n jtüar nod^ nxä)t, ober — totrb fd^on
fommen! Se^t, too nier amal nobel ftnb, gtcbf^
faSluffialten mc^r! 9ia, g'faHtSJir bieSBo^nung?
®cr Slltc.
Sll^, bie ^ol^nung g'faHct mcr i^on — toarum
benn nct? S)ie SBol^nung iö ganj fein — aber
S)u, mein lieber 2Koi§! S)u g'faKft mer net rec^t!
^a, ®u g^faEft mer neti ©eit bei SDir bag ®Iü(f
einsogen i^, bift ganj bamifd^ toorben.
2ampt
81 freiliM S)a toar mer bann bamifd^, toann'g
ein' enblid^ amat a bifel gut gel^t! ®elt, ba^ öer^^
tragft fd^on tpieber net?
gann^
(ju Sampt). 3d^ bitt' 3)idt), fang' nid^t toieber an 1
5Der Slltc
(jtt gfannt)). Safe'n reben I S)er toirb \a bo net mel^r
gWeit.
— 87 —
ßantpl
(aum TOen). 5Da fd^au an — fd^au 5Di' erft a bt^l
um! SJann fannft rebcti! S)er Suftcr — l^aft an'
Sr^ttung, toag ber Suftcr lofft? Urtb bte ©crnälbc
— l^aft an' Sbce? Unb bann bte grifur t)on
meiner %xan — l^aft fd^on bie neud^e grifur be^
merlt? S)u, bie mußt 2)ir atifd^au'n — beS i§
aud^ eine ©pegialität t)on unö! 9[ber tuafet, toenn
man fo berül^mt iö — fte ift nämlid^ je^t ba§
SBerül^mtefte, toa^ mer in 3Bien l^aben!
SRofetti
(mit SBcäie^utiQ au Sann^). S^r (Satte ift f e^r luftig !
S)er 5rite
(p Sann^). SSSafet, gannt|, red^t g'fd^eit iö er ja nie
g'toefen, aber jefet iiS gang auö.
Sampl
(ätttn Sliten). Sa, 5Du fd^auft S)ir ja bie neud^e ^rifur
nid^t an! S)u, beö gel^t nid^t — S)u toirft bie
2)ame beö §aufeg töblid^ beleibigen!
gann^
(Idfc au Sam»)I). Slamier' mid^ bod^ toenigften^ nid^t
t)or ben ßeuten.
Samj)I
(aum mten). ©ie^gft eg, ba ^aft eS ! ©ie ift f d&on
beleibigt! S)er gemeine Son, ben tuir getpöl^nlid^e
5Kenfd^en l^aben, pafet il^r überl^aupt nid^t mel^r!
SBir toer'n p an' S^anjlel^rer gelten muffen, um
— 88 —
un^ eblcrc SRantcren anjugctoöl^nen ! Sa, tuet'
fluter SSatcr, be^ ig tiid^t f o leidet, ber ©emal^l etne^
©ertteg ju fein! 3)u l^aft cö gut g'^bt: bie SÄutter
iS blofe a brabe ^auSmeifteriti fletpefen! (@r gei^t
pr Shtbenj, fd^enft fid^ einen ©ognac ein nnb trinft.)
aiofetti
(letfe äu fjann^). 9iutt, l^ab' id^ red^t? SWod^ nid^t?
(au ßantpO. ®d^ciu, SlIoi§, ®u foUft nid^t fo t)iel
trinfen! S)er ©oltor jagt immer —
ßam))L
Siatürlid^! 3d^ foH überl^aupt nid^t^ mel^r
anbereö tl^un, ate S)id^ betounbern! Slber id^ be^
tounbcre ja fo in einem fort — ba mu§ man fid^
bod^ mand^mal ftärlen ! ((gr Wenft fid^ nod^ einen ©ognac
ein unb trinft.)
SRefi
(tritt ein). ®nä' gran, eö i§ a gräulein ba, fte
ptt' bringenb mit ber gnäbigen gran pm Sieben.
(Sie ig a Deputation, l^af ^ g'fagt (®iebt ganntj eine
ftarte.)
ßamJ)L
©d^on tpieber! (pm ^en.) ©iel^gft eö, f o erteilen
toxx ben ganjen Sag Slnbienjen. (Sur iRefi.) 3ö fie
toenigfteng ^übfd^?
9lefi.
©0 a bi%I g'fpifet unb g'fd^nappig, aber net o^ne!
— 89 —
(bic Äarte lefenb). gräulettt SBcd^Sler! {Qudt bie
«(^feln.) 3d^ taffe bitten!
9lcfi (ab).
ßampl.
SRimtn S)t ä'famm, SSatcr, bafe tner unö tiid^t
blamieren, ©an mcr toürbig —
9. $ctut»
S)ie aSortgen. gräutein 933ed^öler.
graulein SBed^gler
(90115 junget, fcl^r l^übfd^c^, fofetteg SIÄäbd^cn mit großen,
neugierigen SCugen, einfad^ nnb mit bi^frcter ©leganj ge*
Heibet, pgleid^ {d^üd^tem unb boc!^ pretenttöd, bei aller Un«
bel^olfenl^eit bod^ t)orIaut, in ber ^udbrudEiSföeife gegiert, iebod^
mit einem Icifen STnüang üon 3)ioIeft; toenn fie befonberS
gefd^eit fein toitt, ftößt fie ein biftd^en mit ber S^nge an.
@ie trägt in ber $anb ein Heine* $a!et. 3^ 3fann^, inbem
fie fid^ etn^a* ungefd^idft üemeigt unb babei ^ugleid^ neugierig
umblidft). SSerseil^en @ie, tjerel^rte gnäbige grau, e^
ift eigentlid^ red^t unt)erfd^dmt t)on mir, aber mein
®ott! SSürbe — 95ürbe, noblesse oblige. (@elbft-
gefätlig lad^enb.) 9iet tpal^r?
gann^.
ajitte, nel^men Sie bod^ 5ßla^!
Sampl
(inbem er bem gfränlein mit ®ef(!öfiftigfeit einen gfauteuit
^inft^ebt, parobiftift^). Sitte fe^r, bitte ^ier, bitte!
— 90 —
SBoHen gcfdUtgft — (^anbbctocöung, um ba8 gräuldn
pm ©e|cn einjulabcn.) 3d^ hin tiämli^ bcr (Satte —
t)on bcr berül^mtcn grau ! Sitte öielmate um (txU
f d^ulbifluttg !
gräuletn SScd^gler
(ftd^ tjor 2ampX öemeißenb). §err t)Ott Sampl, ba fann
man Sinnen nur gratulieren! 3d^ beneibe ©ie!
Sampl
Öjarobifttfd^). Sitte, ba follten aber bod^ juerft ein*
mal probieren! 9Senn t)ieUeid^t mit mir taufd^en
tooHen —
gann^
(unangenel^m berül^rt, utn ben @:pögen Qampl^ ein @nbe ^u
matten), ©rlauben ©ie: mein ©d^tpiegerbater —
§err t)on 3lofetti.
gräulein SBedöSler
(l^at fid^ ettoaS Unfifc!^ t)or betn ^Iten tiemetgt; toie fte ben
«Kamen iRofetti l^ört, fe^r pretentiös). D, ^err t)On SRo*
fetti! 5Der berühmte ^ßoftiUon! Sd^ ^ab' fc^on
g'l^ört! SRatürli^, too 3;auben finb, ba fliegen
Stauben ju!
SRofetti.
(läd^clnb). ©ie ftnb ju liebenötoürbig, mein gräuleinl
gann^
(öietd^ieitiö). 8Hfo toomit fann id^ Sinnen eigentlich
bienen, liebeS gräulein?
gräulein aSSed^gler
(jaubcrt einen Wtomtni, röuf<)ert ftd^ unb fagt bann »er*
legen). §od^öerel^rte gnäbige grau!
— 91 —
ßampl
(öorftürjcnb). ©ögräuicin! SBoHcn @ie eine Siebe— ?
@g i)at Sinnen bod^ tuirflic^ nietnanb ettöaö getl^an.
gattttt)
(ungcbttlbig ncröög, leife au Sam»)!). 3d) bitf 5DtdE),
Slloig — toentgfteti^ t)or bett ßeuten —
(ittbem er ftd^ jurücfaic^t). etltf^ulbtgen.
gräuleitt SBed^öIer
(fel^r üerlegen unb infolge bcffen fel^r lebl^aft unb ta\>\b
f^jred^enb). ©el^en'ö, id^ l^ab' ja gleid^ mä)t tvdüm,
iä) i)aV flleid^ g^fagt p tneinett greunbitinen: für
fo eine mobeme ^rau, ba pa^t \a ettie feierlid^e
Slnfprad^e gar ntd^t, ba tl^un toir un§ l^öd^ften^
blamieren. SIber tneitt ®ott, tote ba^ fd^on in einem
Älub ift, iä) bin überftimmt toorben. (©elbftgefäKig
citierenb.) „SBernunft ift ftetö bei Wenigen nur ge*
toefen." S)ie anberen l^aben l^att gemeint, na —
(Snimer fd^netter rebenb.) 9Bir finb nämlid^ ein ganger
Jh:ei§—Iwteraufge!IärteiungeSD?äbd^en,fel&r mobern!
D, ba loerben ®ie fel^r tjerel^rt, gnäbige grau, aber
loie! 933ir finb alle in S^^rer Dper getoefen, unb
feitbem, — aber bie Dper ift au^ iu fd^ön! Sd^
toar fd^on fünfmal brin, obtool^I ba^ bod^ eine
SluSlage iS. 9Sir tool^nen in ^ztnaU, unb mit ber
Siramtoa^ toill man bo net fal^ren. Slber bie D))er
i§ ja ju fd^ön. Unb ba l^aben loir befd^Ioffen:
toeil ©ie bod^ bie erfte "finb in SSäien, bie gcseigt
— 92 —
fyit, tüie eine grau — toir finb nätnttd^ aüc fel^r
für bie (Smanäipatiott, ber flansc ^etö, tpeti ja bod^
flleid^eg SRcd^t für aUc — obtpol^l toir, ©ic bürfen
nid^t t)tellei^t glauben — o nein, totr ftnb aKe au^
guter gamtttc; ba ftnb ton fogar fel^r ftreng.
ßam))l
(bcr icbc* SSBort bei? gfröulcin 95Bc(!^Slcr pantomimifd^ farri--
fiert %au pm ^ten). SSater, gieb mir ein ^adEl !
gräulein SSSed^^Ier
(imtner in einem SuQe fortrebenb). 9ia, unb ba iö be*
f dE)Ioff en toorben, ba§ toir Sinnen einen Sorbeertrani
toibmen tooHen — fd^on öor öier SBod^en, aber
leiber mit ben ©insal^lungen l^af ^ l^alt g^^a^jert —
2ampt
3)a% man fo einen ßorbeer nid^t auf SRaten be*
lommt! $)ätten^8 unS eine SWä^mafdEjin' lauft!
gräulein 9Bed^gIer.
üJiein ®ott! ®ie njiffen ja, njie baö toeiblidEie
®efd^Ied^t unterbrüdEt ift — unb befonberö bie
jungen SWäbd^en! (Snbem fic einen Keinen filbemen
Sorbeetfrana anmdt, fei^r ßcmütUd^.) 316er fd^ön iS er,
net?
gann^
(inbem fle bcn Sorbeerfranj nimmt). 9leiäenb ! 3d^ banf e
Sinnen l^ersKd^! Sitte, fagen ©ie Sl^ren greun*
binnen, bafe id^ Sinnen t)Ott ganjem §erjen banfe!
— 93 —
gräuleitt SBcd^^ler.
95tttc, c§ tft aud^ eine Sluffd^rift, bitte nur ju
Icf ert !
(lef cnb). „ ©er genialen S^onbid^terin gann^ Sampl —
®ie grauen SBieng.''
gräulein SBed^Sler.
S)aö finb nämlid^ toir, unfer Ärei^, toeil ja bie
anberen grauen, — iä) bitf ®ie, ©ie lennen ja
biefe inbolenten SBienerinnen.
ßampl.
@ie finb alf o : bie grauen SBien^ ! Sagen ©ie
mir: iS eine t)on Sl&nen aud^ fd^on t)erl^eiratet?
graulein 9Bed^§Ier.
9iein, ba^ nod^ nid&t, bag ig ja furd^tbar fd^toer
l^eutjutage — toeil —
Sampl.
3<J) gratuliere.
gräulein SSed^Sler
(öerlcgen). Sa, id^ toeife nid^t, ^err t)on üanüpl —
ßampl.
_$d^ jjratuliere — nämlid^ ben SWännern, bie
mit S^nen nid^t öerl^eiratet finb!
gann^
(örgcrHd^). SlloiS !
aiofetti (flc^t gann^ Wt^elnb an).
— 94 —
gräulettt SBcdi^Ier.
3d^ ^&ü' ic|t aber nod^ eine Sitte, gnäbige
grau! SBetitt ®te nämüd^ tiid^t bö^ toären —
gann^.
316er xd) bitte ®ic, gräutein! Sd) bin Sinnen
fo banfbar, unb e^ toürbe tnidö l^erjlid^ freuen —
gräulein SBedE)öIer
(tjcrfd^ömt). Sd) l^ab' nätnlid^ — baö i^ mein größter
©tolj — id) iiaV ein ©tammbud^ ! SBenn ©ie mir
ba t)ieUeid^t ein ))aar ßeiten l^ineinfd^reiben möd^ten,
cö fielen fd^on beinal^e alle berül^mten ßeute t)on
SBien brinnen ! (@ie jiel^t ein gcbunbcncS »ucfi au« betn
Saquett.)
Sampl
(nimmt i^r bog ©tammbud^ »cg). ©rlauben @ie! 3d^
toerbe baS beforgen! SRämlid^ meiner grau gel^t
fid^'g mit ber Drtl^ograpl^ie net au^.
gann^.
SSSoHen @ie fid& benn aud^ ber Äunft toibmen,
gräulein ?
gräulein SBedEiöIer.
3a, idE) mödE)f gern, ba§ toäf mir fd^on ha^
Siebfte! 9iur leiber, ber SSater —
gann^.
Stuc^ ber STOufil?
gräutein SBed^öIer.
. 9?a ie|t — eS müfef net gerabe bie 3RufiI fein;
— 95 —
9KaIen ober 3)td^tcn mu§ anä) einen (jetpiffen SRetj
l^aben — baö lt)äf mir fd^Iie^Iid^ gleii^! SIber id^
ntöc^f l^alt eine 5iünftlerin toerben.
Sampt
(ber fid^ rücftoärtS gefegt l^at unb in bem ©tammbud^ blättert).
Oel^en'^ bod^ jum 2;i^eater!
gräulein SBed^gler.
3a, mit bem S^l^eater i§ cg l^alt fditoer, nämlid^
toegen bem t)ielen Sluötoenbiglerncn, baö :pa§t mer
l^alt gar nidE)t red^t SIm liebften möd^f td^ eigent^
lidE) 3ÄaIerin werben, ba fann man nad^ SKündEien
reifen ! S möd^f f o gern reifen ! S tenn nod^ gar
ntj t)on ber 9BeIt — eö ift toirllid^ eine ©d^anbM
gann^,
9la, njenn ©ie S^alent jum SRalen l^aben.
gräulein SBed^öIer.
Sa, aber ber SBater fagt l^alt immer: er l^at
nid^tö gegen bie Äunft, aber juerft mu§ ber SKenfd^
t)erforgt fein. 9Sann idE) amal t)crl^eiratet bin, bann
fann id^ mad^en, toaö id^ toiK, fagt er — t)on il^m
anö! dta, ha tuerb* id^ mid^ l^alt für bie Äunft
opfern muffen. Slber eS ig l^alt l^entjutage fo
fd^toer.
Sampl
(öorfontmenb, mit bem ©tammbut!^ in ber §anb). ®ie,
^äulein, \)a^ ift ein großartigem Sud^! 3Ba3 ba
allem brin fte^t. (©r tieft au« htm ©tammbud^ üor.) rf2)ie
-- 96 —
2;i^rätte quillt, btc @rbe l^at mid^ toicbcr! Slbolf
©onnentl^aL" — w®etr)i§, ber grau gcl^ört bie 3u*
fuuf t, aber bamonif d) mufe fte fein. SKarco örocincr."
— „Temperament, Temperament. 5Dtreftor Sauner."
— „@^ finb nid^t bie Sioiletten, bie ben ©rfolg einer
Äünftlerin au^mad^en. Sulie Slopacji." — „öetoal^re
S)ir ein reinem ^erj, STOabd^en, unb S)u toirft
fllüdEli^ fein. DIga ©toorjiaf." ©ie, bag ift nid^t
leidet, ftd^ in biefer iUuftren ©efeUfd^aft nid^t ju
blamieren. (®e]^t mit htm ©tammbud^ in bcn ^intergrunb.)
gann^.
SdE) banfe Sinnen iebenfaHö fel^r für Si^re ®üte,
unb idE) bitte ©ie, Sl^ren greunbinnen ju fagen,
ba§ ©ie mir eine gro^e, große greube bereitet
l^abcn.
gräulein SBed^^Ier
(M er^cbenb). ©oU id^ ba^ ©tammbud^ t)ielleid^t
morgen abl&olen laffen?
Sampl
(mit bcm ©tammbud^ fotnmenb). 95in fd^on ba, bin
fdE)on ba! 95itte, bitte nur ju lefcn! ((gr überreid^t
bog ©tamtnbud^ bem Sröulcin SBcd^fler.)
gräulein aSedEiöIer
(Icfcnb). „3Äag aud^ ©ein ^erj, o Sungfrau, nod^
fo fe^r für'g Äünftlerifd&e podEien, — @8 tü&x' bod^
g'f d^eiter, 3)u lernft orbentlid^ f od^en ! — 3)er SRul^m
ift eitel unb ein leerer 9Bal^n, — SBaS man t)on
einem ©ouHafd^ nie bel^aupten fann." (iBerblüfft.) D !
— 97 --
2ampl
(inbem er ber Sann^ eine Seber üBerrcid^t). S^ Bitte jc^t
nur noä) ben berül^mten SRamett ^incinäufd^reibcn.
(inbem fie fid^ getoaltf am be^toingt, gepreßt 5U grrftulein
SBed^Mcr). ®te Serben bag ja ntd^t tni^ijcrftel^en,
mein gräulein! Wein äRann ift mand^mal fo
f onberbar !
gräulein 9Bcd^^ler.
SIber xä) bitte, gnäbige grau, ba^ tpei§ man
f d^on : Äünftler^Sl^en ! ®ott, ba^ mu§ fo f d^ön fein :
ttjenn man ftc^ mit einem Siünftler rauft unb mit
il^m unglüdEIid^ ift, bag ift bod^ t)iel öerfül^rerifd^er,
aU mit einem Sommig glürflid) ju fein, (gnbemfie
fid^ ergebt, ju fjanntj.) Sd^ toetbe nie öergeffen, toie
liebenSnjürbig unb nett —
gannt).
Slber id^ bitte ©ie, gräulein, fagen ®ie Sl^ren
greunbiniten, eg fiat mid^ rieftg gefreut (@ie betrad^tet
ben flcinen ßorbecrfranj, ber in il^ren feänben ift.) S^^t
©efd^enf ift ja toirflid^ rei^enb.
Sampl
(ift »a^renb ber ^orte beiS grräulein äBed^ler pBifiiö) l^eraui^
geftür^t, inbem er bie ^l^ilr offen ISfet).
JRofettt
9Senn ©ie mir ertauben, mein gräulein, ©ie
nadE) ^aufe ju bringen, id^ l^abe meinen SBagen
unten.
7
— 100 —
ßampl
(i^ö^nifrfi). Siatürlt! 3 bin natürltd^ tüieber im
Unted^t!
5Dct Srite.
Slber —
Sampl.
2)aö [te^gft ®u net, bafe bie grau jefet plö^lid^
ganj anberg ift, feit fie berül^mt ift.
35er Stlte.
3g ja gar net toal^r ! ^allt il^r ja gar net ein !
S)a8 bilbft ber ja blofe S)u ein.
Sampl
(^ö^ttifrfi lad^cnb). Stber tt)art' nur, i treib' i^r bag
f^on an^!
5Der Sllte
(bcf(]^mirf|tiöcnb, nad^thtnh). 9?o gut, toannft glaubft l
9lber ttjafet, treib' il^r baä morgen aug. §eut, l^eut
barfft mer'g net feueren, (asid^tig.) 3d| l^ab' ^eut
an Slnliegen an fie.
Sampl.
aSag benn?
35er 2lUe
(mid^tig). SSäeifet, mei' ©peji, ber S)ommaier, l^at auf
b' SBod^en fei Subiläum, ba bin i natürlid^ a
§auptperfon, na, unb ba l^ab' i a ^eftcouplet öer*»
auftauet: jur SBerl^errlid^ung ber alten SBiener.
(®t nimmt einen gcttcl l^craug.) ©an ein paar gute
SinfäH' brin — toa^t l^alt fo meine üReinungen
— 101 —
über bte neud^ere Qüt Sfber ba g'^ört jefet a feine
SRelobte baju, njafet, bie an ©d^ttjung l^at! Unb
ba möd)f i l^alt gern bte gann^ erfud^cn, ob's
net
Sampl.
SBag braud^ft benn ba bte gann^ bajn? S)aö
tperb' i mit ®otte§ §ilfe grab' a no fönnen, ein
(S^oupUt ®ieb amal ben 3^ttel ^er! ((gr gei^t jum
Mat)ter, fe|t ftd^, fd^Iägt einige ^ccorbe an unb gel^t bann
in eine äJielobie über.)
S)er aite
(ein bifed^en enttäufrf|t). 9?a, tpannft glaubft ! (@r ^drt
Sam^)Ig (Bpklm 5u, bann.) 3)u, beg toäf net ol^ne ;
aber i§ be§ net fd^on in ber glebemtaug entl^alten?
Saml)I
(gel^t Iftefttg in eine anbere SDlelobie über).
S)er S(Ite.
(leife ben baau öel^örigen %t}£t fingenb). n2)a fal^r'n mer
^alt nad^ SRufeborf 'nau^."
Sampl
(brid^t ah, fd^Iägt einen l^eftigen ^ccorb an unb l^ört bann
m 'ipitUn auf), ©iel^gft e^, beö iö meiii UnglüdE, ba^
i änüiel fann! SRir fommen aUertoeil bekannte
©ad^en bajttjifd^en. SBann ber SWenf d^ nur fein'
Söilbung öergeffen fönnf . Unb bann ift eg a gar
net mein gad&. Sa, tt)ann'^ eine ©^mp^onie tt)är\
©er Srite.
(£g tnirb bo g'fd^citer fein, i njenb' mi an bie
gann^! ©onft — {ah, man l^ört il^n brausen gannt)
rufen).
— 102 —
Stber fo toart' bod^. ßannft bentt net an'
Slugettblid njarten ? 3effa§ ! (3nbcnt er auffielet unb
auf" unb abgcl^cttb ben 8cttel bctrad^tct). S)aä tft übet*
l^aupt ein fd&Ied^ter Jiejt, mit bem lafet ftd^ ttij
mad^en.
(fommt mit bent Slltcn). 3a, id^ njerb' l^alt fd^aun,
(^ci^t an« maöier.) SBo ift benn bet ßettel?
Sampl
(mirft i^r t>cn 8ettel i^in). ?ßafe nur auf, flrofee Äünft*
lerin, bafe S)i net blamierft.
5Der Sllte.
$ßfd)ft, t^u fte jefet net ftören.
gann^
{^)rftlubicrt leifc unb, tnbem fie bcn 8^ttcl lieft, fängt fte
bann eine meiere äßelobie ju f:pielen an).
©er Stite
(l^ört laufd^enb 5U, ben ^o:pf tin bi^c^en nad^ Dorn geneigt,
fein ^efid^t öerfWrt fi^ er nidt unb fd^Iägt leife btn Xaft
mit ber ftanb). Sa, ja, flut iff ^, fe^r gut — baä ig
fd^on — baä ig fd)on toaäl
gann^
(f^)ielt bie SWelobie ftärfer nod^ einmal).
Sampl
(aum Sitten). ÜRei Sieber, bag iS gar nij. 2)eg fag'
ber i! 5Deg ig ja gar fa üRelobie — beS ig blofe
— 103 —
a 9i^tl^mu8. 3 toer ber amal seigen, njaö a SRelobie
i^. (9ainntt bcn 8ettel, au 8fann^). ©pter nur toeiter!
©0 afö ^Begleitung ig e8 gar net fd)Ied^t Unb
ie^t tt)irft l^ören, toie i ba^ fing' ! (@r fingt bie erfte
Sttopfje, öon gann^ begleitet).
5Der Sllte.
öraüo, SBraüo! Sinber, ba fielet ganj ^enjing
aufn ßopf.
Sampl
(ftoij). ®elt, jefet l^at ba§ ©anje erft a ®'ftd^t.
Unb jegt toer i 2)ir jeigen, tt)ie man fo etttja^
pointieren mufe. S)a ttjirft fpifeen, njannft a a
berül^mter Sunftpfeifer bift ! ßi^^ Söeifpiel (fingt bie
5»eite ^ttopf^t, inbem er bie Spanier beg ^ten !o:ptert).
Siet übel. Stber je^t fomm i unb fe^' meine Sid^ter
auf — meine eleftrifd^e 93eleu(f)tung, a mein Sieber.
((Sr fingt bie jtoeite &ttop%e nöd^ einmal.)
S)er Sllte
(begeiftert). ^m, baS mad^ft S)u großartig!
ßampl.
Sa, aber ba l^eifef g bann, id) bin öerrudt unb toa^
toafe id^ ! SÄei* Sieber, f o lang' id^ fo fingen lann !
©oH i ber ba^ ©anje öorfingen?
5Der Slltc
(fe^r öergnügt). SBir mad^en a ®eneratprob' ! SÄagft ?
S)ie gann^ i^'g Drd)efter — i l^oF mer a an Sn*
ftrument (^oft ftd^ ein gnfttument, fejt fid^ neben
gann^, fie beginnen ^u f:pielen.)
— 104 —
Sampl.
©etb'ö e^ ? (($r beöinnt bic brittc <Bttopf^t unb fingt
bad gan^ 6)ou:))tet.)
S)er Slltc unb ganu^
(a:p^)Iaubtctcn nad^ jcbcr @tro^)]^e).
5)cr »or^ang fdttt.
Dritter 2ltt
5)icfelbc 5)c!oration »te im atoeiten; nur ift iejt aUe» toicl
bel^agUd^er unb mad^t einen bemol^nten ©inbrucf.
SRcfi. gann^. ©pater Sampl.
»teft
(tritt t)on reri&t« ein). SRa, bcr gnäbifle ^err ig l^eut
übcrl^aupt noä) net au^^gangen!
ftintcr 3(lcfi eintretenb; inbem fic Sut, äJhxff unb ^ctj ablegt
unb ber 3lefi giebt). SBar jemanb l^ter?
SRefl
S)cr §err ©ireftor tä l^ier g'ttjcfen, er fd)aut
morgen njtebcr l^er. SJann itoa §crrn — ba
ftnb bte Äarteti.
(bie «arten tefenb). ®raf ÜRonelar, greil^crr t)on ßed
— (mirft bie Äarten in eine ©d^ale).
— 106 —
SRefi.
Unb banu toar ber S)iencr öom $errn öoit
9iofettt ba: ber §err t)ott SRofetti tafet ftd^ fd^öit
bebatilcn unb er ttjirb fo gegen fteben U^r fommen.
gann^
(fielet jum @:ptcöel unb rid&tct tl^re grifur). ®Vit SSrief
ig feiner ba?
. SRefi.
S)ie ©rief l^at ber ^err. Unb eine grofee
SBüd^erfiften iä anfommen. ®ie iS in ber Sibliotl^et
gann^
(immer nod^ t)or bem @^)ieöcl). SBenn ber §err t)on
SRofetti bann fommt, fagen @ie, id^ bin nid^t ju
^au8.
9iefi.
®ut. SBünfd^en bie gnfibige grau fonft nod)
ttjag?
gann^.
öringen'ä mir baS Slbenbblatt!
SRefi (ab).
5ann^
(bleibt nod^ einen Wlomtnt t)or bem @:))tegel, gel^t bann jum
Alabter unb f dalägt einige $[ccorbe an; bann Ifi^t fie t>a^
^labier offen, gel^t pm Ofen unb mfirmt fid^ bie $5nbe).
9iefi
(fommt »ieber mit einer 8eitung). ©0, gnä' grau, ba
iS bag Slbenbblatt!
— 107 —
S)anfe. SSäarten'ö ttod^ einen SRoment! (@ic
nimmt bie S^^i^Ö/ ^^^^^ ^^^ eine 2ampt auf unb fc^t fid^
in einen gauteuil; nad^ einer $aufe.) SSStffen ©te n)a8y
SRcfi? SBcnn ber §err Don 9iofetti fommt, fo
fagen ©ie: ©ie ttJtffcn ntd)t, ob td^ ju^aug bin!
Unb fommen ©ie l^erein unb fragen mid^.
»tcfi.
So a red^t, gnä* grau!
^ann^.
aBeil ba§ baöon abl^ängt — öietteid^t pafet'g
bem §errn nid^t!
»tefi.
3 tüafe ja, tt)ie er ig!
gann^.
©onft bin id^ für niemanbcn ju $au8!
9iefi
®ut iS. (m)
gann^
(fie^t bie 8eitung an, fielet bann auf, gel^t mieber an« Älaöier,
greift einige Äccorbe, fommt mieber juröcf, fefet fid^ »ieber,
nimmt einen IRoman unb lieft mieber).
2ampl
(fommt, eine giö^rre raud^enb, t)on linfö). SC^, S)u bift
fd)on ba? ©ert)uä!
gcinn^.
®rüfe S)id^ ®ott! 3d^ bin gerabe gefommen.
— 98 —
gräulein SSäed^gler
(flcf(]^mctd^clt). O id^ bitte fe^r, baö ttJtrb mir etoig
unöerge^lid^ bleiben!
Sampl
(lommt atemlos prüd, ein bidcg S3ud^, in ber §anb).
Sinen SRoment, bitte. C8u gfannt).) SBir muffen
unä bei ben Jungfrauen bod) reüand^icren. (gu
gfräulein aBcri&gler.) ©rlauben Sie, bafe id^ 3^nen unb
ben ^auen SBien^ ein Heiner ©egengefd^enf über*
reidie. ((gr l^ait il^r bo3 »ud^ l^in, inbcm er bic crftc ©eitc
auffd^läßt.) Sitte, ein SBerf, baö man fojufagen ben
gauft ber toeiblid^en SÄenfd^l^eit nennen fann.
grfiulein SBed^^Ier
(Icfcnb). ^atoä ©übbeutf d^e Äüd^e. (»erlegen Wri&einb.)
gann^
(mütenb, inbem fie il^r hcS ftodfbud^ megnel^men mill).
9?ein, Stloi«, S)u bift ^eute —
gräulein SBed^^Ier.
Slber nein, gnäbige 3^au, id^ bin bem ^errn
®ema^I fel^r banfbar! @in Äod^bud^ t)on Sinnen,
mtä)t Sleliquie. (3nbent fie firi^ pm ttbgel^en »enbet, ju
9lofctti.) Sllfo tt)enn ©ie erlauben. (9Hnimt ben srrm
Sdofetti«, grüit ben alitn 2ampl unb gel^t mit 3(lofetti, t)on
gfannt) begleitet, ah,)
SRofetti (mit gräutein SBed^gler ah).
gann^ (mit grMein aBed&gler unb 9lofetti ab).
— 99 —
Sambl
(i^nen nad^rufenb). ^abe bic ©l^re, eine fd^önc
@m))fel^tun8 an bie grauen SBten^, id^ lafe fte fd^ön
grüben. (SHmntt ben Sorbcerfranä unb miegt tl^n in ber
$anb.) ®ar fa ®*ttitd^t! ®aö fanit man nid^t
amal t)erfe|en. ((gr »irft bcn Ärona »eg).
10. ^cene.
S)er Sitte. Sampl.
S)er Stite
(ift to&i^renb ber testen ©cenc im ^intcrgrunb gefeffcn unb
fotnntt ie^t Dor, tnbem er Io:pffd^ütteInb Satn:))! betrad^tet).
Sampl
(pm 3ntcn). Sa, met lieber 85ater, S)u l^aft njo^I
S^ed^t mit bem ©prüd^el; fan mertoörbige Seuf,
bie neud^en Sßtener!
S)er ?llte.
Sa, ja! Slber ber mertoürbigfte, ba barfft S)i
net täufd^en, ber mer!toürbigfte t)on bie neud^en
SBiener btft fd^on S)u !
SampL
Dl^, öieHeid^t! ©oH i öieUeid^t äufd^auen, tt)ie
fünf blöbe 2;rutfd^erln bie grauen SBien^ marfieren
unb ber gann^ ben Sopf öerbral^n? SBann eine
€l^ fd^on fo ein 2;fd^aperl i^^ —
5Der Sllte.
SRei Sieber, mei Sieber ! SRir f d^eint, fte iö gar
net bag 2;fd)aperl! SJHr fd^eint el^er —
7*
100
ßampl
(i^ö^nifrfi). Siatürlt! 3 bin natürltdö ttJteber im
Unted^t !
5Dcr Srite.
Slber —
Sampl.
2)a§ [tc^gft ®u ttet, bafe bie grau jcfet plö^Iid^
ganj anberö ift, feit fie berül^mt ift.
35er Stlte.
S§ ja gar net tt)a]^r ! ^allt il^r ja gar ttet ein !
S)ag bilbft ber ja blofe S)u ein.
Sampl
(i^öi^ttifd^ lad^cnb). Aber tt)art' nur, i treib' \f)X ba^
f^on au^!
S)er Sllte
(bcfc^wtrfitiöenb, nad^öcbcnb). 9?o gut, ttjannft glaubft!
9lber toa^t, treib' il^r baä morgen aug. §eut, l^eut
barfft mer'g net feueren. (aBid^tig.) ^ä) ^aV \)mt
an Slnliegen an fie.
Sampl.
aSag benn?
3)er Stite
(toirfitig). SSäeifet, mei' ©peji, ber S)ommaicr, l^at auf
b' SBodien fei Subiläum, ba bin i natürlid^ a
^auptperfon, na, unb ba l^ab' i a ^eftcouplet Der*
anftaltet: jur SSerl^errüd&ung ber alten SBiener.
(er nimmt einen gettcl i^craug.) ©an ein paar gute
GinfäH' brin — toa^t l^alt fo meine ÜReinungen
— 101 —
über bic ttcud)ere Qdt Sl6er ba g'^ört jcfet a feine
SRelobte baju, toa^i, bte an ®d)tt)Uttg l^at! Unb
ba mßd^f i ^alt gern bte gann^ erfud^en, ob's
net
ßampl.
SBa^ braud^ft benn ba bte gann^ baju? 2)aö
tperb' i mit ®otte8 §ilfe grab^ a no fönnen, ein
eoujpict. @ieb amal ben ß^ttel l^er ! ((gr gci^t jum
tiaöier, fcjt fid^, fdftl&öt einige Slccorbe an unb gcl^t bann
in eine SDlelobie über.)
S)er Stite
(ein biferi&cn enttäufc^t). 9?a, toannft glaubft ! (@r ^ört
2ampU ©fielen p, bann.) S)u, be^ toäf net ol^ne ;
aber i§ be§ net fd)on in ber glebermanö entl^alten?
Sampl
(gel^t l^eftig in eine anbete SJlelobie über).
SDer Srite.
(leife ben baju gel^örigen %t}£t fingenb). n2)a fa^r'n nter
l^alt nad^ 9?nfeborf 'nan^."
ßampl
(brici^t ab, fci^lägt einen l^eftigen ^ccorb an unb l^ört bann
äu f^ielen auf), ©iel^gft e^, be^ iö meiit Unglüd, ba^
i äut)iel f ann ! SRir f ommen aUertoeil be!annte
©ad^en baätt)ifd^en. SBann ber SWenfd^ nnr fein'
Söilbnng öergeffen fönnt'. Unb bann ift e§ a gar
net mein gad&. Sa, njann'^ eine ©^mpl^onie toSix\
5Der SlUe.
@8 njirb bo g'fd)citer fein, i njenb' mi an bie
5ann^! ©onft — (ah, man i^ört i^n braufecn ganni)
rufen).
— 102 —
Sampl.
%btx fo toaxt' bod^. ßannft benit net an'
Slugenbltd njarten ? Seff aä ! (3nbcm er auffielt unb
auf- unb abgcl^cnb bcn Sattel bctrad^tct). S)a8 ift über*
l^aupt ein f^led^ter iieji, mit bem lafet ftd) nij
mad^cn.
gann^
(fommt mit bctn %Um), 3a, id^ toerb' l^alt fd^aun,
(^ci^t an^ Äiaöter.) SBo ift benn ber ßettel?
Sampl
(wirft i^r bcn 8ettcl ^in). ?ßafe nur auf, grofee Äünft=»
lerin, bafe S)i net blamierft.
3)er Srite.
$ßfd^ft, t^u fte ie|t net ftören.
gann^
{^)rftlubicrt leifc unb, inbctn fic bcn Sattel lieft, fängt fte
bann eine weiche SWelobie ju f:pielen an).
SDer Sllte
(l^ört laufd^enb p, ben ^o:pf ein bi^c^en nad^ Dorn geneigt,
fein eJefid^t öerüärt fi^ er nidt unb fc^Iägt leife ben Xaft
mit ber ftanb). Sa, ja, gut ift'^, fel^r gut — baä ig
fd^on — baä ig fc^on tt)a8!
gann^
(f:pielt bie SWelobie ftärfer nod^ einmal).
Sampl
(aum 3nten). üRei Sieber, baS iS gar nij. S)eg fag'
ber i! S)e8 ig ja gar ta aRelobie — beS ig blofe
— 103 —
a Si^tl^muö. 3 tuer ber amal äcigeti, toa§ a ÜRetobie
tö. {mmmt ben Settel, au 8fannt)). ©pier nur toeiter!
®o atö Seglettung ig c^ gar net fd^led^t. Unb
ic^t ttJtrft l^ören, tt)te t bag fittfl' ! (@r fingt btc crfte
^ttopi^e, t)on gann^ begleitet).
5Der alte.
S3rat)o, öraöo! Sinbcr, ba fielet ganj 5ßenjtng
auf tt Äopf.
Sampl
(itol5). ®dt, ie^t ^at bag ©anje erft a ®'ftd^t.
Unb jegt toer i S)tr jetgen, njte man fo ctnja^
pointieren mufe. S)a njirft fpi^en, tt)annft a a
berül^mter Sunftpf eif er bift ! 3^^ öeifpiel (fingt bie
ä»eite @tto^)]^e, inbcm er bie Spanier bei5 TOen !o^)iert).
9?et übet Slber je^t fomm i unb fe|^ meine ßid^ter
auf — meine eleftrifd^e öeleud^tung, a mein Sieber.
(@r fingt bie jtoeite @tto:p^e nod^ einmal)
S)er Sllte
(begeiftert). ©ua, bag mad^ft S)u großartig!
ßampl.
Sa, aber ba l^eifefg bann, id^ bin öerrudtt unb toa^
ttjafe id^ ! SÄei' Sieber, f o lang' id^ f o fingen fann !
©oH i ber ba^ @ani^ öorfingen?
5Der Slltc
(fei^r öergnügt). SBir mad^en a ®eneratprob' ! SWagft ?
3)ie gann^ iö'g Drd^efter — i i)oV mer a an Sn*
ftrument (^olt fidft ein 3nfttument, fe|t fidft neben
gann^, fie beginnen p f^)ielen.)
— 104 —
Sampl.
©etb'§ e§ ? ((gr beginnt bie britte (Strome unb fingt
baiS gan^e ^oupUt)
S)er Stite unb gattn^
(ap:ptoubicren naä^ icbcr @tro^)]^e).
5)er »orl^ang fdttt.
Dritter OÜt
^efelbe ^eloration toie im ^toeiten; nut tft ie|t allein t)tel
bel^agUd^et unb ntad^t einen ben)ol^nten (iinbrud.
1. ^eiie.
9icft. gann^. ©pätcr Sampl.
?Rcft
(ttitt Don red^t« ein), ^a, bcr gnabtgc §crr ig l^cut
übcrl^aupt nod^ nct auö^gangcn!
ftinter SRefi eintretenb; inbeni fie §ut, ajhiff unb ^elj ablegt
unb ber fRefi giebt). SBar jcmanb l^tcr?
?Rcft.
3)cr ^crr 3)trc!tor t^ l^tcr g'ttjcfcn, er fd^aut
morgen toicbcr l^cr. ®ann jiua §errn — ba
finb bic Äartctt.
(bie Äarten lefenb). ®taf aÄoncfor, grcil^crr bott ßed
— (»irft bie Äarten in eine @d^ale).
— 106 —
?Rcfi
Unb banu ttjar bcr 3)tcncr öom $errn öon
SRofctrt ba: bcr §err öon SRofetti lafet ftd^ fd^ön
bcbanfen unb er toirb fo gegen fiebcn Ul^r !ommen.
gannt)
(gcl^t 5um Spiegel unb üd^ttt il^re grifur). ®Ut Srief
tS feiner ba?
. SRefl
3)tc 85rtcf l^at bcr $)err. Unb eine grosse
Süd^crliftcn tä anfommen. ©te ii in bcr Stbliotl^cf.
gann^
(immer no6^ öor bem ©pießel). 3Bcnn bcr §crr t)on
Slofctti bann fommt, jagen ©ic, iä) bin ntd^t ju
^auö.
Slcfi
®ut. SBünfd^cn bic gnäbige grau fonft nod^
toaä?
gann^.
SJrtngcn'8 mir baS Slbcnbblatt!
9icfi (ah).
gannt)
(bleibt nod^ einen SRoment bor bem Spiegel, gel^t bann pm
^lat)ier unb fd^Iägt einige ^Iccorbe an; bann (ä^t fie hai
^labier offen, gel^t pm Dfen unb n)ärmt fid^ bie $änbe).
?Refi
(fommt toieber mit einer geitung). ©0, gn&' grau, ba
ig baS Slbcnbblatt!
— 107 —
S)anfc. 3Barten'g nod^ einen SÄoment! (@ie
nimmt bte 3citnng, brel^t nod^ eine 2ampt auf unb fe^t ftd^
in einen gauteuil; mä^ einer $aufe.) 3Btffen ®te »a^,
Slefi ? SBenn ber $err t)on Siofetti f ommt, f o
f agen ©ie : ©ie ttjtff en nid^t, ob td^ ju |)au§ bin !
Unb !ommen ®te l^erein unb fragen mxä).
?Refi
38 a red^t, gnä^ grau!
gann^.
SBetI ba8 baöon abl^ängt — öielleid^t pafefg
bem §erm nid^t!
Slefl
3 toafe ja, tote er iö!
gann^.
©onft bin id^ für niemanben ju §au8!
?Refi.
®ut ig. (m.)
gann^
(fielet hie geitung an, fielet bann auf, gel^t mieber an» Stiat)itt,
greift einige ^ccorbe, lommt n^ieber ^urüd, fe^t fid^ n^ieber,
nimmt einen 9ioman unb lieft mieber).
Sampl
(fommt, eine Siö^rre raud^enb, Don linfö). ^f), S)U bift
fd^on ba? ©ert)u8!
gann^.
®räfe 3)id^ @ottl Sd^ bin gerabc gefommen.
— 108 —
(im 3intmer l^eruntgel^enb unb fid^ mit allen mdglid^en fingen
beWäftißenb). SBo ttjarft bcnn?
2lm (Stö -— unb bann beim 3)cmcl.
Santpl.
SWobel, nobel ! (®c^t <)feifenb auf unb ab, f d^cnft fid^
bann einen ©ognoc ein, ttinft unb ge^t bann im 8i»i^c^
toieber »eiter, big er l^inter ganni) ju ftel^en fommt unb il^r
über bie ©d^ultcm fie^t.) ,^@in JRoman ! Unb natürüd^
ein franjöfif d^er ! SBourget! Sefet fel^It un§ fd^on
gar mj mel^r! — Sa, ber SDJenfd^ cnttüidelt fid^!
SBcnn man fid^ ba^ rcd^t überlegt, toa^ auö fo
einem Slffen mit ber 3^it aUe^ toerbcn !ann — alte
Sld^tung t)or bcm menfd^üd^en ®cfd^Ied^te, atte
Sld^tung ! (®r ge^t »iebcr auf unb ob.)
(im Sefen). 3)u tüarft ^eut nod^ gar nid^t auS?
SampL
3a, meV Siebe, id^ l^ab* feine QAt 3d^ mu§
arbeiten! Sd^ tuei§ net, tüie baö bie |)errfd^aften
beim 3)emet mad^en, idl^ bin l^alt eine inferiore
Statur, id^ mufe arbeiten!
gann^.
§aft bie Duöerture fd^on fertig?
Sampl.
SBetd^e Döertureu?
— 109 —
gann^.
S)u ^aft mir bod^ geftern erjäl^It —
äavxpl
^f), bag ift ein Unftttn! S)ag ig aUi^ nis!
3c^ vxa(Sf übcrl^aupt feine Dper. "^äj mufe iegt
jettDoß ®ro§eg fc^affen — ettoag, bag bleibt — etttjaö,
baö ber ganjen äJiufif ber ©egentoart eine neue
SBenbung giebt! Sine Dper — baö ig ja ganj
l^übfd^, aber ba§ !önnen bie Keinen Seute auä),
bag lann l^^utjutage ttjirflid^ fc!^on a jeber. Slber
id^ tüitt ein ed^teg Äunftoerf fd^ajfen ! (3n fid^ i^inein-
lad^enb.) S^r tozxV^ fd^auen ! (£§ ^at ja fein 9Äenfd^
mel^r eine ST^nung, tt)a8 äRufif ift, tt)irllid^e üKufif !
9iur ®ebulb! Slber freilid^ — baju brandet man
,^/S8it^e unb^^mmtung unb jgftmmung !
gann^.
3)ie fönnteft 3)n ie|t bod^ l^aben.
Sampl
fteftiß). 3)ie ^ab^ id^ aber nid^t! 3Bie foU man
benn bie in unf erem §au§ l^ciben ? 3)a§ i§ ja fein
§aug, baS ift ein Söajar, in bem bie ganje ©tabt
fpasicren ge^t! SSo'ft ^intrittft, trittft auf an
®rafen! 3)er rein^. Äona^cr ! Sa, mei' Siebe, ba
^ört fic^ bie (Stimmung auf! 3d^ l^ätf ben SJeetl^oben
feigen mögen, toann ber mit bie SRinifter l^ätt^ SB^ift
fpielen muffen — mei' Siebe, ba l^ört fid^ bie neunte
©^mpl^onie auf!
gann^.
?lber eS bertangt ja niemanb bon ®ir, bafe 3)u
— 110 —
mit ben Seutcn SB^ift fpietcn foUft! aSarum t^uft
S)u^g bcnn?
Sampl.
aSaö foß i bcntt fonft t^un? 3c^ fpieP bod^
nod^ lieber SBl^ift mit bie Seuf, aU ba^ id^ mit
il^nen reb'! S)a tüirb man ja ganj Mob!
gann^.
9Bag lümmerft S)u S)id^ überhaupt um fie?
Sampl.
SBann fie ju unö !ommen —
^attn^.
©ie f ommen ja nic^t ju S)ir, fonbem ju mir —
2ampt
m), beö i§ bod^ baöfetbe —
gann^.
D nein, ba§ i[t gar nic!^t ba^felbe!. SBenn S)u
toißft, !annft SDu ganj rul^ig in ©einem ßi^tw^^^
bleiben unb !ein 5Dienfd^ njirb SDid^ ftören!
Sam|)t.
21I& fo! Sd^ öerftel^e! 5Diabame meint, id^ foU
mid^ me^r afö SRebenperf on benel^men ! — §ier l^ält
SÄabame (Serde — unb id^ fann bernjeil in mein'
Äammerl fi^en ? 3d^ !önnf bießeid^t mit ber ^zit f o
eineSlrt Siwimerl^err unb Söettgel^er ttjerben ? @S tüirb
aßertoeil luftiger!
gann^
(rui^ig). 9Rein ®ott, toenn 3)ir nid^tö red^t ift —
— 111 —
2ampl
(fiefttß). 3d6 jage S)tr, mir paj^t ba§ nidöt — mir
))a§t bie ganje SBirtfd^aft nid^t! Sauter gro^e
Ferren, nij ate (Srafen unb Söarone — unb babci
foU id^ mid^ am ©ttb^ nod^ gcel^rt fül^Icn unb SöudEerl
mad^en; man fommt ja gar nid^t ju mir, man lommt
ju bcr berül&mten grau unb i foßet öietteid^t nod^
ben Seud^tcr l^alten ! 3d^ banle, id^ l^abe je^t genug.
Wix pafet bie ganje SBirtfd^aft ic^t nid^t mel^r.
gann^.
3Äein lieber 9ltoi§, SDu btft nerööö, S)u öerftelift
aUe^ gleid^ fcitfdE), 3)ir ift nii^tS mel^r red^t — für
S)ic^ toar' baö SJefte, S)u gingeft ein paar SBod^en
auf^ Sanb — irgenb tool^in, too'^ ganj rul^ig ift.
Sampl.
211^ ja, unb S)u möd^teft berttjeil l^icr bie Königin
ber ©aifon fpielen — unb i fönnf im ©d^nee
fpajieren gel^n unb mir bie 3^^^^^ erfrieren! S)u
'meinft e§ l^att gut mit mir, ba§ muj5 man S)ir
laffen!
gann^.
3^ mein' nur, bafe e^ fo nid^t toeiter gel^t.
^ ^gmmer unb immer ©cenen mit S)ir, immer SSor-
toürfe — ba§ l&alte id^ nid^t an^l S)abei gelten toir
aße beibe ju ®runb'!
Sampt
(nad^ einer ^aufe). Sa, ba^ fönnf un8 fd^on paffieren
— S)ir getoijs! S)u gel^ft gerti^ ju ®runb', toannft
— 112 —
e^ fo ttjeitcr treibft! ^SSor lauter ©itelfeit, unb (Sin*
bilbuttg uiu^t 3)u ju ®runbe ge^cn ! S)te berülömtc
grau vxaäit S)td^ öcrrüdt! 3)u ^t bag ®Iücf
nid^t vertragen! öraud^ft ja blofe tu ©piegcl ju
fdEiaucn ! ©d^au' S)V uur amal an, tote S)u frificrt
bift, mit bie ©d^nederln unb Duaftcrin —
ganu^.
aKeiu ®ott, baS ift bod^ je^t bie ^oV —
Sampl.
Sei tüem bcnn? 95ei bie Xl^caterbamcn t)kU
leidet — ja! @nne anftänbige grau J^ab^ id^ fo
nod^ uid^t gefeiten! (Sine anftänbige ^rau ftaubt
fid^ aud^ nid^t bie SRafen mit 5Ke]^l ein, unb
eine anftänbige ^rau ried^t man aud^ nid^t auf
l^unbert ©d^ritt Slbcr nobel, nobel — bag ift nobel!
gann^.
3d^ fann bod^ fd^tiej^Iid^ ni^t toie bie ^rau öon
einem SöädEer ober ©d^ufter ba^ergel^en — id^ bin
bod^ fd^Iiefeti^ jemanb —
Sampl.
®ie toirllid^ großen SDJenf d^en, meine Siebe, l^aben
meiften^ toie bie öädEer ober ©d^ufter au^g'fel&'n!
(£8 l^at i^nen nid^t^ gemad^t — man l^at boc^ bc=
merft, bafe fie ttjer finb! S)er ©d^iHer l^at a laue
Sadftiefeln ang*^abt — na' unb e8 iS bo g'angen!
— 113 —
(SBIcibt öor bcr ©d^ale mit ben SBifltcnf arten ftel^en, l^cbt jtoci
harten ouf unb lieft fie.) ®raf SÄoIenar? ^rcil^err
t)on 3ed? SBa§ fan bentt bag tüieber für »rüberln ?
3c!^ tt)et§ nid^t^ id^ tvax \a nt(f)t ju ^au§.
Sampl.
SBann toarcn'ö benn ba?
$eutc — jegt, tüä^renb id^ au§ ttjar!
Sam))L
Unb öjarunt toeife benn id^ ba tttd^t^ bat)Ott?
aSarum erfaßt' id^ benn nid^tg? Sd^ i^ctb' ber SRefi
bod^ auöbtücElid^ gefügt —
S)a muj5t 3)u bie 9?efi fragen?
Sampl
(mnßclt unb fd^rctt bobei). 9?eft, 9fiefi ! 31^, baä tüäf
no' fdE)öncr! S)er mad^* id^ aber einen orbenttid^en
Stanj — bie fann fid^ g'freun 1 (@r fd^cnft fid^ einen
©ognac ein unb trinft.) S)ie §ad!en §af § mir a net
bradbt !
SRefi
(tritt auf). S)ie gnäbige ^ran i)at gläuf ?
Sampl.
S W g'länf ! Äommen'^ amal ^cr ba! SBag
l^ab' id^ Sinnen neulid^ gefagt?
8
— 114 -
Slcfi
(aögcmb). Set, beg lann id^ net toiffen, bcr gnäbigc
^err fagt einem fo t)tel —
^aV \^ Sinnen gejagt, bafe jeber 93ef u(]^ bei mir
gemelbet toerben muj5, bei mir, tomn er aud^ ju ber
gttäbigen grau tüiH — l^ab' id^ Sl^nett ba^ gejagt?
?Reji.
Sa, baS l^at ber gttabige ^err g'jagt —
Sampl.
Sttöbann! SBarum l^aben ©ie mir bann bie
jtoei Ferren nid^t gemelbet, bie l^eut SRad^mittag
ba toaren? («luf bie beibcn »ifitcnf arten jeißenb). S)ie
jöjei arijtofratijd^en 95ürjd^erln?
?Reji
3 \)aV ^ff gejagt, bie gnäbige grau ijt net ju
§auö, aber i toer'g bem ^erm jagen, aber jie f)abzn
g'jagt, eg ig net nötig. 3la, ba l&ab' i mer gebadet,
toenn'g net nötig ijt —
Sampt.
©ie jinb eine bumme ®ang ! ©ie l^aben S^nen
gar nid^tg ju beulen! Sie joQen tl^un, tüaö man
S^nen aujtragt, öerjtanben? 3Bann mir baö no^
einmal öorlommt, jo jd^meijs' id^ ©ie jum genjtcr
l^inau^! ^aben^g g'^ört? Unb jefet j^aun^ö, bafe
©ie tüeiter !ommen ! ((gr »irft bie «ifitenfartcn toieber
in bie ©d^ale.) Uub, 9ieji! 3)ie $adfen bringen'^
— 115 -
mir bann in mei' ßtomer, bafe ic!^ bie Giften auf*
mad^en lann!
JRefi (ab).
Sampl
(micbcr auf- unb abgei^enb). ©0 tüerbe id^ in meinem
eigenen $aufe bel^anbett! Sd^ bin ber reine Sliemanb^
mel)rl S3a§ id^ fag', toirb einfad^ nid^t gel^ört!
SBann i ttjaö toiU, mu§ i juerft bie gnabige grau
fragen, ob fie'^ erlaubt: benn toann^^ nid^t bie
fluäbige grau befiel^It, t^uf ^ bie Äöd^in ja nid^t —
mir Ü)nt fie'ö nid^t! Sd^ bin toirttic^ nur nod^ ber
^immerl^err! Wz^ brel^t fid^ um bie berülimte
grau -— (^öi^niW.) Unb i, ol^ne ben bie berül^inte
grau t)ietteid^t gar nid^t fo berül^mt tv&x\ i foH
im SBinlerl ftel^en! @in angenelimer 95eruf.
gann^
<nad^ ber Utir fcl&enb, fei^r rul&iö). Um n)iet)iet U^r
toillft ®u benn ^eut Stbenb effen?
Sam))I
<]^aftiö). ©))ater, fpSter — ober gar nct, id^ tt)afe
net! Sfe S)u nur allein -— e§ i§ ja fo g'fd^eiter,
fonft tl^u* mer ja bod^ toieber Uo% ftreiten, fo njeit
Jan mer ja fd^on ! (©eufjt, bann iftafttg.) Sd^ gel)'
iann üietteid^t nod^ auS — id^ l^ab' nur nod^ t)orI)er
ein bifet arbeiten tooHen, aber je^t i§ mer ja loieber
t)ic ganje (Stimmung öerborben! S)ic anberen bürfen
fid^ bei ber geiftüoHen grau il&re Slnrcgungen I)oIen,
<tber ber eigene 5Diann i^ natürlid^ btofe jum ®iften
ba! (gm ^gci^en.) 3la, probieren mefö l^att nod&
8*
— 116 —
ein bifel! ©§ ift fd^on eine greub' auf bcr SBelt!
m.)
(Icßt ha^ 93ud^ weg, fielet ßampl nad^, fielet bann auf, gel^t
trauriß burd^ baS Stnimcr, fegt ftd^ in einen anbeten fjouteuil
unb fielet trourig t)or fld^ l^in. — Meine $oufe.)
2. $€tne.
gann^. 9iefi. S)ann SRofctti.
?Refi
(fommt öon red^tg). ®nS' grau, je^t tüäf ber §err
t)on SRofettt ba!
gann^
(auffo^renb, fe^r WneU). ®ic ^abcn i^m bod^ g'facjt,
ba^ id^ nid^t ju §aüg bin?
SRcfi.
9^a, i l^ab' fl'fagt, id^ ttja^'g net, id^ tnufe erft
fragen — tüie mir'^ bie gnabigc grau auftragen l^at
gann^
(neröög). So iS fd^on gut.
9?efi.
Sa, aber öjaö foE i i^m benn je^t fagen? ©ott
id^ il^m fagen, bafe bie gnäbige grau ä'^auö ift — ?
gann^.
Sa fo! (SSertoirrt.) ©agen Sie il^m — ober
nein! Sd^ taffe bitten!
SRefi (ab).
— 117 —
9?ofcttt
(t)on red^tö, er tft im grod; er gel^t auf gann^ ju unb fügt
ii&r bie S>anb). SBie fle{)f§ S^ncn benn immer,
gnabige grau? Sc^ ban!e ^f)mn fel&r für S^ren
©rief.
gann^.
95itte, nel^men Sie 5ßta^ ! (@ic fejcn fi*.) D je,
Itjie feiertid^ — fjrad!
SRofetti.
3a, id^ mu§ bann in ein Sonjert, aber mein
Sieb fommt erft im jtüeiten %dl unb fc!^Iiefetid^
liegt aud) nid^tö baran, ipenn bie ^errfd^rfften einmal
ein bij5d^en toarten — id^ barf mir ba§ fd^on er^
lauben. SBir fönnen atf o ganj gemüttid^ ))taufd^en.
gann^.
SBoIIen ©ie eine ßigarette?
SRofetti.
S)anfe, t)or bem ©ingen nid^t. — Sd^ ^abe mid^
über Sl^ren 95rief riefig gefreut. Sllfobod^! ©nblid^!
©nbtid^ finb ©ie vernünftig geöjorben, e§ l^at lange
genug gebauert! S^^t ift aber aud^ fd^on aUeö in
Drbnung — id^ l^abe bereite ben ^ontraft ba.
(@r gicBt gann^ eine @d^rift.)
gann^
(bie @d^rift »eßlegenb). 9?un, fo toeit finb tüir bod^
nod^ nid^t. — ©d^aun ©ie, id^ toxU ganj el^rüd}
fein. Sd^ l^cibe l^eute in ber ^xüf) eine entfe^tidie
©cene mit meinem Spanne gel^abt, ttjieber tpegen
— 118 —
einer Siumml^ett — unb ha f)aV iä) Sinnen bann
ben JBrtef flef einrieben ! Slber na^ beut ©ffen, tt)ie
xäi bann am @ig ttjar, ba l^ab' i^ mid^ fo bor
3|ncn gcf(]^fimt — unb ici^ l^ab' ©ie eigentUci^ je^t
gar ntd^t empfangen tooHen. 3)aö toäf ttjol^l au^
baS 85efte gctoefen! ?lber ba l^ben tütr un^ gerabe
toieber geftritten — al^, er quält mid^ ja fo, baDon
f)at fein SRenf^ eine ?ll^nung! ©eit meiner
kremiere l^ab' i^ leinen ruhigen 3;ag gel^abt, leine
rul^tge ©tunbe!
SRofetti.
Sie finb ein grofeeö Äinb, liebe gnabige g^au!
©ie nel^men 3)inge tragifd^, bie e^ toirllid^ nid^t
berbienen. 916er baö 3}iittd, bag Sinnen l^etfen
fönnte, tootten Sie nid^t antoenben. ©eien ©ie bod^
Dernünftig! Sd^ begreife [a, ba§ eö Sinnen ntd^t
leidet ift, fid^ ju entfd^tiefeen. ?lber fo lönnen ©ie ja
bod^ nid^t toeiter leben!
gann^
(ftcl^t auf, gel^t Hrd^ bo3 Stmmcr; fcl&r rafd^). 9?ein, fo
fann id^ loalirliaftig nid^t njeiter leben! (^aä^ einer
$aufe.) 3d^ l&abe nid^t bie SJiatur baju, meine
Sterben l^alten bag nid^t auö! Sd^ l^abe il^n getoife
fo gern gel^abt, toie nur irgenb eine grau il^ren
üRann gern l^aben fann! 3d^ toerbe aud^ nie ber*»
geff en, toaS id^ il^m berbanf e ! Sd^ bin ein bumme^
9Ääbel im Äonferbatorium geloefen — ol^ne il^n
toäre auö mir tool^l nie etttja§ genjorben, id^ bin
feine ftarfe SRatur! Dl^ne il^n to&x' iä) l^eute irgenbtoo
G^oriftin im Äarltl^eater ober in ber Sofefftabt ! —
— 119 —
S)a§ bürfen ©ic nie öergeffen, toai ber Wlann and
mir gemaci^t I)at!
Siofetti
3d^ toitt ba§ aud^ gar nid^t. Sd^ tpei^ fel^r
genau, njaö ©ie il^m fd^ulbig finb. (£r tft ein gro^^
artiger Äert — gegen alle 8eute, bie Heiner finb
aU er! '^äj maä)^ i^m gar leinen SSortourf baraug,
er !ann nid^tö bafür — jeber ift, tt)ie er eben ift.
©ie finb junt ®tüdE geboren, er ift e§ nid^t.
SBteiben ©ie bei i£|m, nun, fo njirb ba§ ©d^nee*
toittdEien eine fd^öne Heine (gpifobe in Si^rem Seben
geöjefen fein, ©inb ©ie grofe genug, um mit Heinen
©entimentalitaten fertig ju tt)erbcn unb folgen ©ie
mir, bann foHen ©ie erft feigen, baj5 e^ nod^ SBunber
giebt! Sin SBunber njiß id^ aug Si^rem Seben
mad^en. ©ie l^alten 3^re B^tunft, Sl^re ganje Qn^
fünft in Stirer Heinen |)anb. g<^nnt|, finb ©ie nur
ie^t nid^t feige I (g^ac^ einer «einen $aufe.) Sd^ toerb'
bod^ eine (Sigarette rammen, (©r jönbet fid^ eine
G^tgarette an.)
gannti
(natf) einer $aufe, in einem onberen Xon). SBag ftel^t in
S^rem Äontraft? 3d^ möd^te ba§ bo^^ören.
SRofetti.
3dE) jal^Ie Sinnen öierunbänjanjigtaufenb ®ulben
jälirlid^ in monattid^en SRaten öon äloeitaufenb
®ulben pränumeranbo. SBir mad^en einen Äontraft
auf sel&n Saläre. 3)afür geprt alle§, n)a§ ©ie
f^affen, in biefen jel^n Sauren mir. dagegen t)er*
pflid^ten ©ie fid^, Si^ren SWann ju öertaffcn unb
— 120 —
aüä) fonft atte§, toaö td^ jur SReflame für ©te
braud^e, genau ju befolgen. Sie toerben bie
SBol^nung bestellen, bie td^ Sinnen möbliere; ®ie
toerben fid^ öon Senbad^ malen laffen, ®ie toerben
bie Soumaliften empfangen, bie id^ bei Sinnen ein^
fül&re, unb toenn id^ Sinnen einen 5ßrinjen fd^idEe,
toerben ©ie il^n nid^t abtüeifen: toenn in ben
Leitungen ftel&t, baj3 Sl^re 5ßferbe burd^gegangen
finb, toerben ©ie mid^ nid^t bementieren. ^ttt
Sinnen ettoa^ ein unb mad^t eö Sinnen ®paj3, fo
toerben ®ie fid^ anö Älaöier fe|en unb !onH)onieren.
S)a§ ift atteö, toa§ id^ t)erlange, Unb bomit S^r
©etüiffen ganj rul^ig ift unb @ie gar feine SReue
ju l^aben braud^en, l^abe id^ aujjerbem Si^rem SRann,
Sl^rem frül^eren SRann, eineSeben^rente t)on adEjtjel^n^
l^unbert Oulben au§gefe|t — genau ba§, toaö er
früher bei feiner 3^i*it^9 t)erbient l^at. 9iun über*
legen ®ie fid^ ba§! SBoHen ©ie?
gann^.
SRein! 3d^ toiß nidEjt! 3d^ toiK nid^t, toeil id^
nidEjt !ann ! S^ogen ©ie mid^ nid^t, id^ fann einf ad^
nid^t! @ie l^aben ja red^t, ja, ja! Sd^ toeijj, baft
@ie red^t l^aben. Sd^ tüeijj aud^: ©ie meinen e§
mit mir gut! 2lber id^ bin eben bumuu. Oeben
©ie fid^ mit mir feine SRül^e — e§ ift umfonft!
3d^ toerbe toal^rfd^einlid^ ju ®runbe gelten, id^ toeife
ba§! Sd^ gel^e bei il^m getoife ju ®runbe! 2lber
id^ !ann nid^t anberö! SÖiad^en ©ie e§ mir nid^t
nod^ fd^tüerer — eg nü^t ja bod^ nid^tö! SBenn
— 121 —
©te mir totrlltd^ ein guter greunb finb, bann —
bel^alten @ie niid^ lieb unb bcnlett ®ie nod^ mancl)^
mal an mid^ unb — unb fommen @ie nid^t mel^r
äu unä!
9iofetti
9iun gut, toie ©ie tootten! ®e3 SRenfjfien:
SBiUe ift fein ^immelreid^ ! SRan fann niemanben
gegen feinen SBiüen jtoingen, glüdHid^ p toerben.
gannt).
Sa, iä) toitt, id^ toiH, id^ toiH! 3d^ toiß bei
meinem SRanne bleiben, obtuol^I iä) toei^, bajj id^
bei i^m ju Orunbe gelten tüerbe. 2lber id^ toiß!
(@ie tritt gu einem S5ouquctt unb ricd^t gierig an ben SBIumcn.)
SRofetti
(nac^ einer gro6cn $oufe). Sft ba§ Sl^r Iefete§ SSSort?
gann^
(au6er fic^). Sa, ba§ ift mein le^te^ SBort! Sd^
fann nic^t anberä!
9iofetti.
9iun, ba l^ab' id^ Sinnen ja nid^t^ mel^r ju fagen.
3d^ mu§ ja aud^ in mein Sonjert — e§ ift Qät
(^ufftei^enb.) @ie finb mir bod^ nid^t böö?
gannt)
(i^erjUc^). 3d^ bin S^nen getoife nid^t bö§! 3d^
toeife, ©ie l^aben eö mit mir nur gut gemeint Unb
— iad^en ®ie mid^ nid^t au§ ! ©d^aun ©ie, aber id^
fann nid^t anberö!
— 122 —
SRofetti
3(j^ lad^e Sie nicf)t au^, iä) bctüunbere unb öcr^
el^re ®te. (@r füfet ti^r bie $anb.) 9lbcr beit tontraft
fafe td^ Sinnen ba.
SBoäu?
SRofettt
{l&öitlnh), SWan !ann nie totffen, toa^ gefd^ie^t! ScJ)
toerbe ntd^t in ©ie bringen, id^ toerbe ©ie gar nid^t
beläftigen — toenn eö Sinnen unangenel&ni ift,
toerben ©ie midE) überl^anpt nid^t mel^r feigen ! Stber
ben Sontraft laffe id^ Sl&nen ba.
Jiein, nein, nel^men ©ie il^n mit, id^ bitte ©ie!
2)iefc ©ad^e ift erlebigt. ©ie mn% erlebigt fein!
SRofetti.
3a, fie ift ja erlebigt, — id^ rebe Sinnen gar
nid^t mel^r jn! 9lber ©ie !önnen be^toegen bod^
ben Sontraft bel^alten! @§ lommt nämlid^ im
menfd^Iid^en ßeben t)or, ba§ man ettuaö berent.
gannti
(fernen, l^aftig). SRie !
SRofetti.
3d^ jtüeifle nid^t, bafe ©ie c8 nie berenen toerben.
SRnn, bann laffen ©ie ben tontraft in Si^rer Sabe
liegen. SSSenn ©ie e§ aber einmal, l^ente ober in
fünf Salären, toenn ©ie e^ jemafö bereuen —
— 123 —
gannto.
Sftte!
SRofcttt.
3Bcnn ®te c§ jcmafö bereuen, l^eute ober in fünf
Salären, fo tjergeffen ©te ntd^t, bafe ®te an mir
immer einen treuen greunb l^aben, ber tüartet
©ergeffen @ie bag nid^t! Se^t ift e§ aber bie
l^öd^fte 3eit äu meinem Äonjert! Sd^ fü§ bie $anb,
gnäbige grau! Unb nid^t toal^r, id^ barf ben
^ontraft bei Sinnen laffen?
gann^
(t^n an bie 2:^üre beöleitenb). 9luf SBieberf e^en !
SRofetti (ab).
gann^. 2)ann Sampl.
gannti
(ftel^t eine SBeile an ber Xl^üre unb fielet i^m nad^. ^ann
nimmt fie btn Äontraft, lieft il^n bnrd^ unb blidft nad^benflid^
üor fid^ l^in. ©nblid^ erfciiridft fie, faltet l^ofttg ba» ^apicx
jufommen unb ftedft e^ ein. @ie nimmt »ieber bai ©ud^,
fe|t fid^ unb beginnt »ieber ju lefen).
Sampl
(tritt üon linU ein, jum ^uägel^en bereit, btn ß^^Unber, einen
fogenannten ©tefeer, auf bem Äopf, hm @to(f in ber $anb,
eine ©tgarre im SJhmb, feinen ^ftracl^an|)elji an einem SiPfei
hinter fic^ fc^le^*)enb). 3 fleö' nod^ a biffel fort! 3
toaj3 net, id^ l^ab' fieut fo einen blöben 3;ag! 3
mufe nad^ a biffel fpajieren gelten — unb bieücid^t
— 124 ~
ge^' ic^ au6) tn§ (£afe-§au§. «tetteic^t finb't fic^
toer ju einer 5ßartte Siarambol. (er »irft feinen ^elj
über einen ©tul^l unb fd^enft fid^ einen ß^ognac ein.)^ ®Pfl.^^L
tö aud^ fancr tnel^r brüben. ®a§ lann id^ ber
Urfd^el aud^ icben S^ag fagett: tuenn bie glafd^ett
leer tft, f oß fie eine neue aufmad^en ! 2tbf olut nid^t !
S)a mufe td^ jebeömal erft toiebcr einen ©fanbal
madEjcn! ©ine angenel^me ©pftenj!
5cinn^.
S)u foßft nid^t fo üiel trinlen! 2)aöon toirft
S)u bann fo nert)ö§!
Sampl.
SWeine Siebe, irgenb ettüaö mujj ber SKenfd^ ja
fdEjIiefelid) ju tl^un l^aben! SBIojj ©ein (Satte fein
— ba§ ift ja fel^r e]^rent)on, aber biefe fd^äfeen^*
teerte SWebenbefd^äftigung fußt meinen l^od^fliegenben
®eift nid^t au§! (^n einem anberen Xon.) S)er
SRofetti toar l^ier?
gann^.
Sa.
Santpl.
2)ie 9ieft l^at mer'ö gefagt — iä) l^ab' mir abef
gebadet: na! S)er iö mir aud^ jutüiber! 9Rir fan
j[e|t überl^aupt fd^on aüe SKenfd^en jutüiber! 5ßafe'
auf — näd^ften^ räum' id^ einmal auf, aber
orbentlid^ ! S)a fliegt bie ganje SBanbe l^inauö, öon
bie SRinifter angefangen — öerftanben? S)amit
cnblid^ tüieber amal an' Drbnung toirb! ^öd^ft
eigenfüfeig n^erb' id^ il^nen ben Stritt geben!
— 125 —
%annt).
S)ag tüirft ®u mi^t t^un!
Sampl
gannt).
SBeil ba§ fe^r unflug toäre unb tuir utt§ bamit
nur fd^abeit toürbcn!
ßampl
Olaubft? 9ia, iper'n mer uttö Iialt fd^abcn!
SBann td^ mir fd^aben tüill, fo gel&t baö feinem
SRenfd^en auf ber gangen SBelt etoa§ an — ba^
i§ mein SRed^t!
gann^.
@ö ift aber nid^t 2)ein Siedet, mir ju fd^aben,
unb id^ l^abe gar !eine ßuft, eg mir einer Saune
t)on S)ir juliebe mit aüen Seuten ju öerberben. SdE)
l^abe mir meine ©teßung fd^toer genug gemad^t
Sampl
(tadft lout auf). $a^a! SBag ^aft bu? S)a^ ift ein
gtänjenber ®'fpa§! ®u l^aft 5Dir eine Stellung
gemad^t? Unb ba§ fagft S)u mir in^ ®efi^t —
2)u mir? 2)ag ift unbejal^Ibar 1 3)?abame fd^einen
fidE) nid^t mel^r ju erinnern — belieben ettua^ (er
mad^t eine ©cbärbe mä) bem feo*)f) befangen JU fein!
SBer ift benn tagelang unb tood^enlang in unferem
Keinen ^iw^i^^i^ g'fcffen unb l^at fid^ gemartert: toie
toirft jegt ba^ mad^en, unb toie toirft ba§ arran*
gieren? 83i§ mir ber ©d^toinbel rid^tig gelungen
— 126 —
t§ unb t(j^ c§ burd^gefcfet ^aV\ Dl^nc mtd^ toärft
toett fommen! SRein, meine liebe Same, mir er-
ääl^Ift S)u ttix öon ©einem (£rfoIg — id^ toeijj, teer
il^n gemad^t l^at!
gannt).
3d^ toeife eg ja aud^, unb id^ bin ®ir getüijj
fel^r banibar —
Sampl
(tronifci^). O bitte, ju liebenötoürbig !
gann^.
\!lber fd^liejjlid^ mufet S)u bod^ aud^ geredet fein
unb jugeben, baj3 id^ an unferem ©rfolg bod^ anä)
einen getuiffen 2lnteil l^abe, nid^t? (£ö ift ja fd^Iiejj^
lid^ mein SBer!; toenn e§ ben Seuten fo gefäÖt, fo
fd^einf ö eben, ba§ id^ einiget Slalent l^abe.
äampt
W) n)ag, %aUnt\ S)a§ i§ auä) fo eine 5ß]^rafe!
Slalent fannft l^aben, fo t)iel S)u ttjißft — toenn
S)u nidEjt jemanben l&aft, ber S)id^ „mac^t", fo nüfet
®ir baö fd^önfte Slalent nij! SÖianagen fagen bie
2(merifaner — id^ l^ab'g brüben g'Iemt ! Dl^ne ben
redeten SRanager to&x' nie etn^aö au§ S)ir gett)or==
ben!
gann^
(fei^r emft, Icife). ©0, glaubft 2)u??
Sam))I.
S)aö ift ber berühmten grau natürlid^ nid^t
angenel^m ju l^ören. 9iatürlid^, ©eine ©raferln,
— 127 —
bie fönnen ®id^ gar nid^t genug betounbern —
®ott, tote genial ! Stber 2)u lannft ja ntd^t einmal
mit einem Slgenten öerl^anbeln, S)id^ möd^ten'^
fd^ön betacfeln! 2)a§ toeifet S)u f eiber aud^ ganj
genau, aber t)orberl^anb braud^ft S)u mid^ ja nid^t!
SBart' nur, toirft fd^on toieber ^u mir fommen, btö
S)eine neue äD^jer fertig i§! S^ mir gar nid^t
bang!
gann^
(rui^iö). ®ie ift fd^on fertig.
Sampl
(fäl^rt erfd^toden jufantmcn, \pxaäjHo^ öor ©rftauncn).
SBag? SBag rebft 5Du ba? 2t^, mad^' leine
bummen ©'fpajj! (@r mmmt ben 6:^anbcr ab unb legt
il^n auf ben Xifd^).
gann^.
®eftern bin id^ fertig geworben. SDiein ®ott,
in öier SBodEien fann man t)iel mad^en — unb e§
ift ja aud^ toieber nur ganj ein IIeine§, bünneg
SDingerl --
Sampl.
Unb ba§ — baö Iiaft S)u — baö l^aft ®u
mad^en fönnen, ol^ne mir ettoa^ bat)on ju fagen?
5Da§ ift bo^ ber l^ö^fte Unbanf!
gann^.
9Ran l^at ja mit S)ir in ber legten ßeit lein
t)ernünftige§ SBort reben fönnen, ®u bift immer fo
aufgeregt —
— 128 —
SampL
9iäd^ftcng mxV td^ bie ^ieutgfetten öon meiner
grau au§ ber B^^tung erfal^ren — eö totrb immer
fd^öner!
gantt^.
3d^ l^ab' S)iciö überrafd^en tootten. ©igentlid^
ffüV iä) S)if g crft ju SBcil^nad^ten t)orfpieIcn ttJoUcn.
S)ag ift bod^ fein SSerbret^en.
Sampl
(rui^iger toerbenb). @tne ^rau foH t)or il^rem SOiann
feine ©el^eimniffe §aben. (©ei^t im Simmcr mit bm
©tod in ber $anb auf unb ab; nad^ einer $aufe.) SBa^
bel^anbelfg benn?
gann^.
@g ift toieber ein SKärd^en, aber fein beutfd^eö,
fonbern ein Salif §at bie Hauptrolle, unb e§ fpielt
in ajagbab; eö ift nad^ einer fleinen SRoüette t)on
aSoItaire — in S)einer fd^önen Stuggabe l^ab' id^'g
gefunben.
ßampl.
(Iura, foft grob). 2)a§ ig ein Unfinn — fo öiel fel^'
id^ fd^on jegt!
gann^
{l&didnb), SBarum benn? S)u fennft ja bie 9J?ufif
nod^ gar nid^t —
Sampl.
^f), SRufif, 9Ruftf! 3(^ fage S)ir, bag ift ein
Unfinn! Sluf fo toag Slrabifd^eö, ba beiden S)ir
bie Senf nid^t an, für unf er 5ßubUf um ift bag nij !
©d^ab' um bie ganje Sfrbeit
— 129 -
gannt)
(reftöTttcrt). SRa, tüir tücrben ja fcl&cn!
fiampl.
311^ na, mei' Siebe, mir tüerben gar nij feigen!
@o ift bie ©ad^e nid^t! Sd^ toerb' e§ mir ja nod^
attfd^aun — öießeid^t lafet ftd^ toa^ mad^en, öiel
Vertrauen i)aV iä) nid^t! Ünb bann reben toir
erft toeiter, benn toenn e§ mir nid^t gefäßti mei'
Siebe, bann toirft S)u bie öerel^rte 5ßartitur fd^öit
rui&ig in ben Dfen ftedEett, t)erftanben? 3d^ lajj
mid) nid^t blamieren burd^ meine grau!
gann^
(fei^r nii^ig unb befttmmt). 2)u fannft bie 5ßartitur
^ören, toann S)u tuiüft, unb id^ bin felir neugierig
auf 2)ein Urteil. 9iatürlid^ toäf e§ mir lieber,
toenn'^ S)ir gef&Ut! Slber toenn fie S)ir nid^t ge*
fdüt, bann toirb mir ba§ fel^r leib tl^un, aber id^
fann e8 ja nid^t änbern, unb toir tootten erft ab*
toarten, ob bag ^ublüum S)ir red^t geben toirb
ober mir.
ßampl
(fprac^log, inbetn er ftel^cn bleibt). 81^, S)U glaubft —
S)u glaubft, id^ tüerb' ba§ ©tildC auffül^ren laffen,
toenn eö mir nid^t g'faüt?
gannt|.
S)u nid^t, aber i^. Sd^ t^erbe e^ in jebem
^Ue auffül^ren laffen.
ßampl
(fie au»f|)ottcnb). Stt jebem ^aüe? 91^ gel^^ toag
9
— 130 —
S)u net allcg toci^t! Sn iebcm gaße toirft S)u e§
aufführen laffen? 9ia alfo — jefet fag' ®ir id^
cttoa^, öerftanben? SBcnn mir ba^ ©tüd ntd^t
pa^t ^ctttt c§ mir nid^t pafet, bann lommt ba^
©tücf in ben Dfen! ^Sn biefcit Dfcn !ommt eö
fd^au ber'n genau an! Ätannft bann ein SOiarterl
]^infe|en: pm etoigen ©ebäd^tniö!
gann^
(i^artnäcfig, aber ganj tui^iö). Unb id^ fage SDir aud^
ettoaö: ob e§ S)ir pajjt ober nid^t, baö ©tüdE toirb
auf gef ül^rt !
Sampl.
S)a loirft ®V aber täufd^en ; id^ erlaube eg ein*
fad^ nid^t — id^ geb' ganj einfad^ nid^t meine ©r*
laubniö! 9ia, aföbann — ba l^aft eö.
gannt}.
®ann »erben toir e§ l^alt ol^ne ©eine ©riaubniö
fpielen muffen — S)u bift ja nid^t bie ©tatt«=
l^alterei !
Sampl.
STber id^ bin 2)ein SRann! 9Rir fd^eint, baö
l^aft fd^on ganj öergeffen. Unb beS möd^f idE)
feigen, ob man baö ©tfidE öon einer grau auffül^ren
barf, toenn ber SWann net tt)iß! S)e^ möd^f id^
feigen, »er mV jtoingen fann! SRit meiner grau
fann id^ mad^en, »aS id^ toiU! Db id^ il^r ^tma^
erlaub' ober öerbief, ba§ ift meine ©ad^e, ba^ gel^t
fan' 3Kenfd^en tt)a§ an! S)aö toerb' id^ S)ir be*
toeifen! 3uftament »erb' id^ S)ir ba§ betoeifen!
— 131 —
Ob bie Dper je^t gut iö ober fd^Icd^t, be§ t§ mir
je^t ganj SBurft: fie toirb ntd^t aufgefül^rt — td^
erlaub'^ nid^t, tocil id^ net mag! 5ßutt!tum!
gann^.
S)e§n)egen braud^ft 2)u gar nid^t ju fd^reien!
SDu fannft ja tl^un, toag SDu totßft. 9Rir ift nur
leib, tücnn 2)u S)idE) t)or ben ßeuten läd^erlid^
mai^ft.
Sampl
(njütenb mit bcm ©totf auf ben 5:tfd^ Wa^mb). Sc^t toirb
mer bie ®*f d^id^f aber ju bumm ! SBo i§ bie ^ar^
titur — ober meiner ©eel — (er fd^winöt ben ©tod
gegen g^nn^).
J5cinnt)
(fielet tl^m, ol^ne \iä^ p regen, fd^arf inS Oefttj^t; fel^r rulftig).
Sfiun, n)a§ benn?
Sampl
(bel^errfd^t fid^, wenbet fid^ ab unb gel^t toieber burd^ ba§
Simnter). , 3 f Ctg S)ir : 9J?ad^ mid^ net rabiat ! S
bin a guter Äerl — i bin getoife a guter Äerl!
Slber toann man mid^ rabiat mad^t — Unb e§ ift
ja aud^ ju bumm, bafe mer un§ je^t fd^on raufen!
SSieHeid^t ift bie SRufil ganj gut — bieHeid^t
g^faUfö mir! 5Dann §ätf id^ ja bie größte greuV!
Unb öießeid^t lann id^ 2)ir aud^ einen 9iat geben,
tpie man'^ finbert, too'^ nod^ fel^It — be§ tl^u' i
gern! 2Hfo braud^ft nid^t gleid^ ju öerjttjeifeln,
Sfd^aljerl! öilb'ft S)ir am ©nV fc^on ein: i bin
©ein geinb ? S)a§ l^at man baöon, toenn man ben
ßeuten bie SBal^rl^eit fagt! («ßad^ einer $aufe.) SWo,
toarum rebft benn nij mel^r.
9*
— 132 —
3Ba§ fott xä) benn noc£) rcbcn?
SampL
© d^au, 3;f d^apcrl ! 3d^ toer' bte ®'f d^id^f morgen
Icfen, unb bann toer'n mer ja feigen. @^i)i% fo i^
e^' aßcg gut. Oel&fö net, fo tö beg a nod^ fan
UnglüdE! ©efeft 5Di(^ §alt ^in unb fi^reibft m^
anbcre^! 2)u btft ja an fcfd^eö SBeiberl — toa^
liegt benn S)tr ba bran ? STber gelt, S)u bift g^f d^eit,
S)u öerf prtd^ft mir : toann i finb', bafe eg nid^t gel^t,.
bann ftedEft bie 5ßartitur in Dfen? SSerfprid^ft
mir ba8?
gannt).
SRein, ba§ fann id^ S)ir nid^t öerfprcd^en.
ßampl
(ungcbulbig unb jomig »erbenb, mit bcm @to(f auf bte
@rbc ftofeenb). ®ift' mV net, gann^ ! ®if f mV net !
SRad^^ fane ®'fd^i(^ten!
gannt}.
©erlang* nid^t ettca^ öon mir, toa^ idE) nid^t
fann ! ®a^ tüär' gegen mein f ünftlerif d^eg ©etoiffen.
Sampl
(ro^ kd^cnb). §al^a! ©ie l^at ein fünftlerifd^e§ ©e-
tüiffen! SBo l^aft benn beS auf einmal l^er? ©in
!ünftlerifd^e§ ©etoiffen! 3 toef S)ir fagen, toa^
S)^ Iiaft! einen S)ic!fc^äbel ^aft! Sin fünftlerifd^e*
Oetoiffcn! Sa, meine Siebe, toer bift benn 2)u
überl^aupt? SBag toärft benn S)u g'toorben ol^ne
— 133 —
ntid^? SBag bift benn S)u g'tücfen, tt^te mer
g'^etrat* l^aben?
gannt).
2)u reb'ft je^t fd^on beiital^e, aU ob S)u mtd^
Don bcr ©trafee aufgelefen l^ätfft —
ßam))L
SRa, öon ber ©trafen ntd^t, aber auö'tn Sott*
f eröatoriutti — uttb ba tl^ut attetti bie "SBal^I tocl^ !
©d^au S)ir an, toaö auö bett anbeten gctoorben ift,
au^ ©einen gefd^äfetcn Äotteginncn! 3d^ l^ab' mir
g'fagt: ©d^ab' um bag arme SRabel! Sd^ i^ab'
SWitleib mit S)ir gel^abt —
gannt).
SSSenn e§ nur au§ SOJitleib mit mir gctoefen
ift — ! 3d^ l^ött' tool^I aud^ nod^ einen anberen
gef unben !
Sampl.
©inen? Sitte, SRabame, nur feine falfdje S8e*
fd^eibenl^eit! 3^^^/ fö^fä^fi/ i^unbert toie bie geehrten
Äoßeginnen. SBie'g l^alt im Äonferüatorium einmal
llfu§ ift! Stber id^ l^abe ettoa^ au§ S)ir gemad^t,
toaö man bort fonft nid^t !ennt: id^ l^ab' 2lid^ ju
einer anftänbigen grau gemad^t! Unb toenn 2)u
jefet auf einmal feine ßuft me^r p l^aben fd^einft,
einen ®ebraud^ baöon äu mad^en —
gannti
(auff^rinflenb, l^efHö). SHoig!
ßampl
(öor gann^, ben (Stod in ber $anb). Satool^I, ba§ fag'
— 134 —
tc^ S)ir ing &^x6)t\ ®u bift feine anftänbtge ^rau
mel&r! (Sine grau, bte tl^ren SOiann öffentlidE)
blamieren toill — aber toartM 9Rr foßft S)u je^t
erft lennen lernen! SBann 5)u glaubft, bafe S)u
mit mir fpielen lannft — mit mir! 811^, mei'
ßiebe! ©el^fg net im guten, fo mufe'ö l^alt im
böfcn gelten! (©d^rcicnb.) SBo i^ bie 5ßartitur?
gann^
(aufredet ftei^enb, fcft). SBenn id^ ttjiü, toerb' id^ S)ir
fie fd^on geigen. Segt toiH id^ nid^t
ßampl
(wütcnb, inbem er bcn ©tod geßen fte l^cbt). SBo ift bie
5ßartitur? . Sd^ fag' S)ir, S)u foüft mid^ ni^t
rabiat mad^en — !
gann^.
Sd^ tüitt ie|t nid^t.
Sampl
(ftnnlog, inbem er ben ©tod tDcöWirft). S tüiU bie 5ßar=«
titur, fag' id^ — ober — (er padt gann^ mit betbcn
^änben unb fd^üttelt fie rol^).
gann^
(öor ©d^merj auffc^rcicnb). Sl^, S)U tl^uft mir ja toel^!
(@te taumelt unb fäUt auf bag (Sofa.)
ßampl
(erfd^ridt, läßt fie log, »enbct fid^ ab unb gcl^t »ieber auf
unb ah, 3laäi einer $aufc). S l^ab' 2)ir'ö gefagt, 2)u
foüft mid^ net rabiat mad&en ! SBann man fid^ ben
»3
— 135 —
ganjcn Sag giften tnu^, t^'^ \a ta' SBunbcr, toann
man julegt gang bamifd^ totrb! (@r fefet feinen (&t^
linber auf.) SKotgen reben toir bann tocitcr! SBicHctd^t
ift bie Dper gar net fo fd^Iedit, unb bann l^ätten
tt)tr un^ bie ganje ©treiterei crfparen fönnen!
©d^ab't übrigeng nij ! S)a§ ig fo eine 2lrt 3iww^*
turnen ! ((gr fd^enlt fid^ einen ©ognac ein unb trinft.)
Santpl
(not^ einer $aufe). öift bog?
gann^
(ift eine SBeile »ie betäubt bagefeffen. 9^n rici^tet fie fit^ ouf
unb fagt leife). 8508? SRein. Slber fertig bin ic^
je^t mit S)ir.
ßampL
3d^ bitt* S)id^, nur je^t feine tragifd^en ©cenen!
S)ag ift bie ganje ©ad^e toirflid^ net toert, toegen
ber blöben 5ßartitur. §örft, gannerl!
gann^
(heftig fd^Iud^jenb unb om gongen Äörper jittemb, inbem fie
no(i^ ber Xf^üxt linU gel^t).
Sampl
(eilt ii^r nat^). Slber, gannerl, fei net bumm! Äomm
l^er! 3 toerb' S)ir toag fagen!
gann^
(gel^t linfö ah unb fd^lögt bie Sl^üre üor 2ampl ju).
Sampr
(öor ber 2:pre linl«, il^r nod^rufenb). S^nn^ ! (©tompft
— 136 —
ärgerlid^ mit bcm 3fu6.) Seffaö, bte SBetber — ba
gcl^ört eine ®cbulb baju! ^f) toail (©r nimmt
feinen ^elj unb jiclftt il^n on.)
ßantpL 3tefi. ®ann »iningli
SRefi
(öon reci^tiS). S)cr §crr öon Söintn^K toär* ba! ©ott
ic^ il^tt —
Sampl.
Saflcn'^ 'n l^erein, tneinettoegen !
3tefi (ab).
ßampl
(ftel^t nat^benflit^ unb fielet nat^ ber S^l^üre linf§; bann
tro^iö). 31^ toag!
Söininöli
(öon reci^t«). 3;eucrer greunb, tote gcl^t eö Sinnen
immer? SBie gel^t cö?
ßampl.
Sia, mufe fd^on gelten! Siel^mcn'^ Pa|! Sci^
toei^ ia gar nid^t, ob bie ®näbige ju fpred^en fein
toirb. ®ie l^at ettoa^ SOfigräne — mir l^aben jcfet
alle biefe noblen ©ad^en im §auö.
SötninSfi.
D, bag tl^ut mir leib! ®ag tl^ut mir aber
toirftid^ furd^tbar leib! ©el^en ©ic, fte arbeitet ju
t)tel — ba muffen Sie ad^t geben.
— 137 —
ßatnpl.
SRo, eö ift nid^t fo gefäl^rlid^. («ittcr.) S^
bebauere nur, ba§ ©ie ft(^ umfonft l^erbentül^t
l^aben.
SBittinöfi
(burd^ bcn bitteren Son Satnpfö . betroffen). Slber toag
^aben Sie benn, lieber greunb? ©ie l^aben ettoa^
— ®ie finb fo lotnifd^! 3d^ fotnme bod^ nid^t
bIo§ toegen Sl^rer ^Jrau — tc^ fonttne ju Sinnen,
äu nteinem lieben, alten ^^reunb! (©r ft^üttelt ii^m
bic $anb.)
ßantpl
(in feinem porobiftif t^en Son). aBtrllid^ ? ©ie fommen
p mir? Slber gel^n^g! ©ie lommen toirHid^ ju
mir? Stl^, baö i8 rül^renb! Unglaublid^ — c^
giebt nod^ Seute, bie ju mir lommen! ©ie finb
ein ei^renmann! (@r ft^üttclt i^m bie ©anb.) SBenn
©ie einmal tot finb, fomponier' id^ Sinnen einen
9Karfd^ — mein @^rentt?ort!
SBinin^Ii
SBa§ l^aben ©ie, lieber Sampl? ©ie finb fo
ncrt)ö§? (Süftem.) ^at e§ ettoaS gegeben? D,
baö ift intereffant! erjä^Ien ©ie! ®a§ muffen
©ie mir crjäl^len! ®ag l^ab' id^ fel^r gern, toirftid^!
Sampl.
Stber id^ bitte ©ie, toa^ glauben*^ benn? Sd^
toerb' mid^ bod^ mit meiner berül^mten grau nid^t
ftreiten! S)a^ ttjär* bod^ ber größte Unbanf t)on
mir!
— 138 —
»inin^ft
(mit leifem »cboucm). 5Rid^t? §a6en ©ie fid^ nid^t
geftrittcn? D!
Sampl.
Sa, tl^ut mir aud^ leib, toir l^ättcn Seiten gern
bag SSergnügen gemad^t — aber öieHeid^t ba8 näd^fte
9KaI! SBtr tüerben unö fd^on SÄül^e geben.
Sinin^Ii
(loci^cnb). D, ©ie ftnb ein ©d^Iimtner! @r tnad^t
immer ©t}äfee ! Slber id) l^ab* ©ie f el^r gern, toirflid^ !
2ampl
(mit einer ©aubbeiücgung noci^ ber ©rieftafci^c). Söittc
nnr ettoa^ bentlidfier jn toerben — tt)iet)iel? 85i^
jn fünf ®nlben toirb eö mir eine ©l^re fein!
S5ininöli
(unmöBifl lod^cnb). D, ©ie ©d^Iimmer ! Smmer ©pä§e !
©ie l^aben ein beneiben^toerteö 5RatnreIl.
Sampl
(mit bitterer 3ronic). ©ie finb ein großer aRenfti^en»«
fenncr! S)a§ fielet man gteid^. SSor S^nen lann
man !ein Oel^eimni^ l^aben. (3n einem anbercn Son.)
Slber toag mad^t benn bie gran?
SBinin^Ii.
D, id) banle! 3d^ banle Sinnen, e8 gel^t — eg
gel^t ganj gnt! Jiatürlid^, im 2;iöeater. l^aben toir
üiel aSerbmfe! (Sott, ber ©ireltor ift fo — ! 3c^
— 139 —
fage nid^tö — er ift \a mein greunb, aber toiffcn
©ie: er ift fein Sünftler!
2ampl
3lo \a, n)a§ ©ie aUe^ öon einem 3;]^eater*
bireftor t)erlangen!
Söinin^ü.
|)aben ©ie t)ielleid^t eine ßigarre? ©eben ©ie
mir eine ßigarre! (3nbem er in feinen 2:oft^cn fuci^t.)
^6) f)aV nämlid^ gang öergeffen —
SampL
Slber! (@r reicht i^m eine ©igarre.) S)a l^aben'g!
Sinin^Ii
(inbem er fid^ bie Zigarre onjünbet). D, id^ ban!e Sinnen,
id^ ban!e f el^r ! ©inb ©ie l^cnte frei ? SBir lönnten
einmal — toir fönnten ttjol^in gelten, toir jn^ci
allein, ttjiffen ©ie: fo ein bt^d^en (mit fomift^ pol-
nift^er »etonung be^ SBorte«) bral^en! D, bag ttjär'
fefd^! aSßotten ©ie?
SampL
Sa, toa^ i^ benn mit Sl&nen l^cut? SBol^er
l^aben benn ©ie Slnögang?
öiningü
(ftrol^lcnb öor greube, fei^r eitel). O, mein teuerer
greunb, id^ bin fo glüdlic^! Äommen ©ie, id^ mu§
©ie füffen, toeil id^ fo glüdHid^ bin.
Sampl
(inbem er ii^n umormt). S)a§ t§ eine merfttJÜrbtge
— 140 —
Spanier, glücMtd^ ju fein! ®a toerben Sie fid^
alle J^reunbe vertreiben!
Söintnöfi.
3d) bin fel^r glüdlid^! ©enlen ®ie fid^: meine
gran ift l^eute eingelaben — bei n^em glauben ©ie?
D, ba§ erraten ©ie nidbt!
Sant^)!.
Seffa^, bei toem benn?
Sinin^fi.
Sei einem Äönig, benf en ©ie fid) ! Seim Äönig
t)on SKacebonien! ©ie toiffen bod^, ba^^ber ^^ttig^
öon SKacebonien l^ier ift, ber frül^ere, toiffen ©ie,
ber bidEe. SKfo, benfen ©ie ftd^: ©eine 3Rajeftät
ber Sönig öon SRacebonien ttjar fo entjüdEt öon
meiner grau, ttjie er fie geftem gefeiten l^at, bafe er
ejtra nod^ einen 3;ag in SBien geblieben ift, bIo§
um l^eute mit il^r ju fout}ieren. @r l^at gefagt —
ber Slbjutant l^at eg mir erjäl^It — o, bag ift aud^
ein fel^r netter SRenfd^, toirflid^ ein Saüalier, ber
Sibjutant! 3^ ^^^ Stbjutanten l^at er gefagt: er
l^at fd^on Viel gefeiten, aber fo ettoag toie meine
grau l^at er nod) nid^t gefeiten! S)ag l^at er auf
ber ganjen 3BeIt nod^ nid^t gefeiten — nid^t einmal
in 5ßari^! Sieber greunb, ©ie toiffen, toa§ ba§
l^ei^t, n^enn ba§ ber ^önig öon SDiacebonien fagt
— 0, ber !ennt ftdö au^l @r l^at gleich in il^re
©arberobe gefd^idEt, ob fie mit il^m foupieren toiH!
D, id^ bin ja f o glüdEIid^, ttjeit bag toirHid^ ein SKenfd^
— 141 —
ift, ber reben fann — ber üerftel^t ftd^ auf biefc
©ad^en. (3n einem anbeten %on.) ©agen Sie, lieber
Zampl, fabelt ©ie fd^on einen Drben?
Santpl.
SRcin, geeierter §err, fp toeit fan mer nod) nid^t!
Sd^ bitf ©ie: meine grau ift erft feit jtoei 9Äonaten
berül^mt — unb mit 3^nen fönnen mer bod^ nid^t
f onlurrieren !
Sßiningfi.
aSiffen ©ie, ber Drben öom §erlule§ ift ja
nid)t t)iel, aber e^ ift bod^ einmal ein Slnfang!
aSenn man fo mit bem ^erfuleö auf ben 6on*
corbia^SaH fommt, ba toirb man bod^ gleid^ ganj
anber^ bel^anbelt — ba ift man jemanb!
Sam^)!.
Sllfo ba foupiert 3l^re grau l^eute mit bem
SDJacebonier ?
Sßiningfi.
©ans ®^ Pöti^ comitö! S)er Sönig, meine
grau unb ber Slbiutant 5Der tönig liebt bie
9Wenge nid)t.
äavxpl
§Iber fd^au'ng, Sinnen ^ätf er eigentlid^ bod)
einlaben fönnen!
Siningfi.
@r l^at mid^ eingetaben — - er l^at mid^! D,
©eine SKajeftät ber Äönig ift ja fo gnäbig mit
mir getoefen —
Samtol.
®e§tfö?!
— 142 —
Söininäli.
©te ^ahm gar feine SH^nuttg, toie gnftbig ©eine
SKajeftät mit mir getuefen ift! ßloeimal l^at er
mid^ eingelaben! Stber feigen ®ie: 5)a l^ab* id^
mir gefagt, ba§ man bi^fret fein mufe! Sd| l^abe
mir gefagt: Jiein, ba§ tl^uft ®u nid^t, e§ lann
fein, bafe ®u genierft! SBiffen ©te: toenn man
eine berül^mte grau l^at, ba§ ift nid^t fo Ieid)t für
ben SRann; ba gel^ört ein 3Äann baju, ber Saft
l^at! ^at man feinen Saft, bann fd^abet man ber
grau unb fd^abet fid^ felbft unb — na, ba§ braud^*
id^ Sinnen nid^t ju fagen, ©ie l^aben ja aud^ eine
berül^mte grau!
Sampl
(bitter). 3d^ l^ab* ja aud) eine berül^mte grau!
greilid), fo berül^mt ift fte nod^ nid^t — ber Sönig
t)on SÄacebonien l^at fid^ nod^ nid^t bei unö ge-
melbet. Slber toag nid^t ift, fann nod^ n^erben —
glauben'^ net?
85inin§fi.
Slber getoi^, lieber greunb! Siur ®ebutb, ©ie
muffen nur ein bifed^en (Sebulb l^aben! S)a8
fommt nid^t fo fd^neß — man mu^ ein bifed^en
toarten. Slber toenn man einmal oben ift, bann
fommt e§ ganj getoi§, frül^er ober fpäter — ganj
getoife!
ßampl
(feinen ^elj plnöpfenb). Sllfo glauben ©ie, lieber
greunb, ttjenn id^ mid^ gut benel^me, ba§ id^ bann
aud^ mit ber 3^^ ben §erfute§ friegen toerb'?
X
— 143 -
fßinxnm
(aufftci^enb). Slber getot^! Sd) toerbe baö fd^on
ntad^en, ücrlaffen ©ie ftd) auf mtd^ ! SBir ftnb bod^
fjreunbc! 3d^ bitte ®ie, ttJtr ätuei — toenn toir
äufatnmenl^altett —
Santpl
(immer in feinem ironift^en %on). 3d^ ban!e Sinnen,
©ie fittb toirflid^ eine ebte SRatur!
SöininSü.
9Hfo — tooUen tüir l^eute „bral^en"' gelten? ©o
trgenbtüo, tt)o 5!Rabd)en finb?
Santpl
(mit forcierter Snftigfeit). SIber natürlid^! SBir jtoa
SRönner üon bie jtoa berül^mten grauen! (gängt
jn fingen on.) ©0 ^toa, toie toir jtoa —
Söinin^Il
D, ©ie finb luftig, ba§ freut ntid^ ! S)a n^erben
ttjir ung fel^r gut unterl^alten ! Sd^ l^abe überall
©mtäfeigung — toeil ntid) bie S)ire!toren fennen!
Unb l^eute, n^iffen ©ie: l^eute jal^r id^ fogar einen
(Sl^ampagner !
2ampt
5RatürIid^! ©ie Wegen ja je^t ben ^erfute^!
(Snbem er il^n unter ben Slrm fagt, im SCbgel^en.) S)enn
f itüa, ttjie toir jtoa, bie giebf ^ nimntermel^r ! (5lb.)
»iningfi
(im mge^en). O, ©ie finb l^eute luftig - ttjir
toerben pbel fein, fefd^! (3nbem er mitfingen toiH.)
©0 stt^ei, ttjie toir gtuei! {W).)
i
I
— 144 —
5. $aw.
S)te Söül^ne bleibt einen SÄontent leer. S)ann !ommt
gann^, fpäter 9iefi.
gann^
(fic ift pm ^uggel^cn gcficibct, fielet fid^ einen SO^oment um
unb läutet bonn).
SRefi
(tritt nod^ einer längeren $aufe öon reci^tg ein, erftount).
®ie gnä' ^au gel^t nod^ auö?
JJannt).
Sa, id^ gel^' noc^ fort!
SRefi.
®er gnäbige ^err ift g'rab fort^gangen — nttf n
§errn t)on Söinin^K! ©ie fan fel^r luftig unb
fingen !
gannt).
©c^ön! Sci^ gel^* aud^ nod^ fort Unb jegt
paffen Sie einmal auf, 9iefi!
3tefi.
S pa§ fd^on auf, gnä' grau!
^ä) fomm öieUeid^t erft fpäter unb öielleid^t —
alfo paffen ©ie auf!
SRefi.
Sa, gnä' ^rau!
gann^.
SBenn mein 9Wann nad^ $au8 fommt, unb ic^
— 145 —
bin nod^ ntd^t ha, bann fagen ©ie il^nt, er foH in§
©d^Iafjimmer gelten, ba ift ein QtttA für il^n, ein
SBrief! §aben'§ üerftanben?
SRefi.
3a ! SBenn ber gnäbige §err nad^ §au§ lontmt,
unb bie gnftbige x^an i^ nod^ nid^t ba, f o f oH ber
gnäbige §err in^ ©d^tafjimmer gelten, bort i8 ein
SJrief für ben gnäbigen §errn!
?5ann^.
Sluf meinem 5Rad^t!afteI. ®amit er fid^ nid^t
tounbert.
SRefi.
SBann lommt benn bie gnäbige grau ju §aug?
ganu^
(fagt nici^tö unb mad^i nur ein paar ©(i^ritte butd^ ba^
Simmer, bann). 9iefi, ©ie finb immer ein braöeg
3RäbeI getoefen, id^ n^ar mit Sinnen fel^ aufrieben.
SBenn id^ mand^mal ein bi^d^en —
Siefi.
Slber, gnä' grau! SBa^ ig benn beS! SBag
Iiaben'g benn?
J^cinn^
(fogt m- Sltfo ©ie toiffen, toa^ id^ Sinnen gefagt
l^abe! SBenn ber §err lommt, geben ©ie il^m ben
3ettel in meinem ßi^^c^' ®ö — ^'^^ i^fet Idolen
©ie mir einen ©infpänner!
JRefi
(tPitt abgeben). ®Iei', gnä' ^rau!
10
— 146 —
SBartett'8 nod^ ein biffel, ba fallt mir gerab'
nod^ toa§ ein ! |)aben Sie eine t}ncuntattf d^e Äarte
äu ßauö?
SRefi
• 3 fltaubVauf bent Zx^äj t)om §erm ftnb toetd^e!
3 tocrb' gleid^ eine Idolen, (stufö ah.)
ganntj
(oüetn, flcl^t im Simincr ouf unb ab, httta^itt aüeg järtltd^).
3iefi
(öon linfs). ©0, ba i§ bie harten!
^anntj.
Segt ^olen ©ie mir ben ©infpfittner.
3tefi (rcd^ts ab).
gann^
(nimmt bic Äorte, gc^t on ben %i\öi unb fci^rcibt, bann Hebt
fic bic 5lartc ju). ©o! (@ie fe|t fit^ niebcr unb blidCt
nad^benflid^ Dot ftd^ l^in.)
3iefi
(i3on rcci^ts). ®er SBagen i§ fd^on ba!
ganri^
(im mgci^cn). SBenn bcr §err ju §aug ift, föttnen
©ie fd^Iafen gelten! Sluf mid^ braud^en ©ie tiid^t
ju toarten! ©eben ©ie mir meinen 3Ruff.
9*efi (bringt ben a^uff).
~ 147 -
gatttt^.
S)ann gel^en^* nod^ l^inunter unb ßebcn'ö bie
^arte ba auf! Slbteu, SReft! (9iaW rem ob.)
JRcfi
(bic treffe bcr Äarte lefcnb). Sin ^emt (gitgettert
SanH)l? ®ag t§ bcr Stlte!
3)cr SJorl^anö fällt.
10*
Wertet 2ltt.
3)a3 ^rbeitöjimmcr ßam^tö. @tn 9ro6cr ©t^reibtiW, ©üci^er,
Seitungen, gro^e Unorbnung. hinter bcm ©t^reibtifd^ eine
groge ^üfte gfanni^d, mit ^Sorbeeihftn^en bta^iert. 9le(^ti$
eine SBüci^erüfte, auf ber eine ^ade Uegt. äBenn ber ^orl^ang
aufgellt, ift bie SBül^ne bunfel unb bleibt ed, bü^ :8ampl
eintritt unb bad eleftrifd^e fiici^t aufbrel^t.
1. ^ceiie.
2ampl Später Siefl
Sampl
(tritt burci^ bie Sl^üre in ber SIThtte ein, hext ^ut auf bem
^opfe, bie @^igarre im 90'htnb, im $el2, mit @tod, @r ift
angel^eitert, fci^manlt unb pfeift leife t)or fici^ l^in. (Sr miS
bad eleltrifd^e iöici^t aufbrel^en, l^at aber 9Ml^e unb braucht
einige 8eit, bcn ®riff ju finbcn.) D ücrflud^t, biefe
neud^en ©rfinbungen — gel^ft l^er ober net! %i)a,
ftcgl^ft eö! ((gr bre^t baS Sici^t auf; er berncigt fici^,
nimmt ben gut ah unb grüßt.) Sd^ l^abe bie (gl^re!
©iefer SininSR ig ja bod^ ein Suntp! 3d^ l^ab'
mer ba^ immer gebadet ö t)erftud^t! (©r taumelt
unb jiclftt fi(i^ ben $elj au«; jur »üftc 8fannJ)i? gemenbet.)
$a6e bie @^re, SÄabame; bürfen nid^t beleibigt
— 149 —
fein, aber toiffen ©ie, biefe Ferren t)on 5ßi)Ia!en
ftnb je^t fel^r beliebt; ba fann man ftd| nur geeiert
fül^Ien, n^enn man fo einen polnifd^en SRaufd^ l^at!
(©r brüdt auf bcn a:after unb läutet l^eftig.) 9ieft ! S)ief e
S)ame l^at aud^ gar feine Silbung ! SBenn id^ eine
S'öd^in toäre, toürbe id^ bem §errn, toenn er bc^
trunlen ift, KebeüoH entgegengel^en ! (SBiebcr jur »üfte
gfonnijg fprcd^cnb.) ®Iauben ©ie nid^t, SRabame, ba§
id^ betrunfen bin! 3d^ bitte ®ic, baju finb ttjir
toiel äu nobel, aber — jebod^ — (©r brüdt »icber auf
bcn Saftcr; fd^rcicnb.) SReft! ®iefe 5ßerfon lommt
nid^t! S)ag ift eine gemeine ^erfon, öoH ^interlift
unb SBoSl^eit ! 3Ran ift eben t)on lauter $h:eaturen
umgeben, bie — (@r brüdt »ieber ouf bcn 2:aftcr unb
f t^rcit.) 3teft ! (gut ȟfte gannijg.) 3d^ bitte, SRabame,
baö finb S^^re ©ienftboten ! ©d^ämen ©ie fid^!
3tefi
(tritt öon linfö ein; angfilic^). S)er gnä' |)err l^at
gläuf?
ßampt.
§aben ©ie ba^ bod^ bemerft? SBiffen ©ie:
id^ fd^ä^c ©ie ungemein, aber ©ie foßten Si^re
Dl^ren auf eine ^od^fd^ule fd^idten, fo auf eine
Slf abemie ! Qnx l^öd^eren Sluöbilbung !
3tefi.
3d^ l^ab* nämlid^ juerft gemeint, eö tauf brausen —
SampL
©ie meinen immer juerft etttjaö, toeit ©ie eine
— 150 —
9efdE)ä|te — &ani ftnb! — SBringen ©ie mir eine
^lafdiett (Sognac, üerftanben?
3)er ßognac iö el^' fd)on ba! 3dE) l^ab' eine
ganje glafdictt '6radE)t! Unb bic §acfcn l^ab' id^
aud^ '6radE)t — toenn ber gnä' §err bie Stften auf*
ma^en totU!
Sampl
(bctrad^tct bic Slafd^e, bic auf beut ©d^rcibtifd^ fielet, nimmt
bic ßadc öon bcr Äiftc unb fagt bann ju 9lcfi, inbcm er il^r
mit bcr ^adt broi^t). SRcft, SÜcfi ! S)a t§ cttoaö nid^t
rid^ttg ! Safe ®te ben ßognac unb bic |)adEcn nidCit
üergcff cn l^abcn, ba^ i^ f el^r ücrbfid^tig ! S)a muffen
©ie ein ganj fd^IedE)te§ ®ett)iffen l^bcn. ®eftel^e,
9»äbd^en! ((gr gcl^t auf mcfi lo« unb legt bcn redeten
^rm um il^rc Saittc, bic ^adc in bcr linfcn iponb).
3iefi.
Slber, gnä* |)err!
Sampl.
9iefi, toenn id^ nidE)t bem geiftUdCien §crrn mein
@§rentoort gegeben l^ätte, bafe idf) meine i^an nk^
matö betrügen toerbe, aufeer in bringenben gSUen
— id^ toeift nid^t, ob —
3iefi
(inbcm ftc fi* loSmad^n »iO). Slber, gnä* §err !
ßampl
(pc lodlaffenb, inbcm er bic ipacfc auf bcn ©c^rcibtifd^ wirft).
Raffen ©ie fid^, liebe S)ame, id^ tl^ue Sinnen nid^tg !
— 151 —
S)cr geeierte Korporal tann rul^ig fein — id^ bin
ein greunb bcr Slmtee!
SRcfi
SBünfd^t ber gnäbige §err nod) ^ttoa^?
Sampl.
» (Serul^t SJJabame fd^on ju fd^Iafen?
SRefi.
5Die gnä' ^rau — ?
JRa ja^ liüiff en ©ie : ©ie toerbcn bod^ nid^t eine
anbete SJJabame meinen! Dbtool^I — iä) bin ja
ein 50?ann in ben fd^önften Salären — id^ banfe
Sinnen für S^r SSertrauen!
$Refi
(aöQcmb). S)ie gnä' grau i§ nämlidC) —
(aufmetf fam toerbenb). SBa^ ? SBag i§ bie gnäbige
grau?
SRefi
SRefi (tjcrlegcn). ,®ie, gtiä* ^rgu J^at nämtidE)
g'fagt: SBann ber gnäbige §err früher lommt —
Sampl
(ernji). S)ie gnäbige grau ig nodC) nid^t ju |)au§.
ßampl
(ru^ig). aSo ig fte benn?
— 152 —
3 tt)a§ tiet —
Sampl.
9ia alfo! — SJann lönnen'ö gcJ^en!
SRcfi
(ängfttid^). SIBcr bie gnä' grau f)at g'fagt —
Sampt.
(rafd^). aSag l^at bie gitäbige grau g'fagt —
SRefi
S)te gnä* grau l^at g'fagt — aber i lann nxE
bafür, gnft' ^err!
SantpL
Sta, fagen'^ @te'^ nur! Sd^ »erbe ©ie ja
toal^rfd^einKd) ntd^t ertoürgen!
3iefi
S)te gnfi* grau l^at g'fagt, ber gnä' §err foß
ben SJrief lefen!
Santpl.
aBa§ für an ajrtef?
SReft
(jögcmb). 3)er im ©d^Iafäimmer liegt — f^at bie
gnä' grau g'fctgt!
ßampl.
®tt&bige grau — 99rief — ©d^Iafäimmer —
SRcfi, id) toiK ©ie nid^t beicibigen, aber —
(er mac^t eine SJcttegung nac^ htm Äoipfc, ba6 ftc nid^t rcc^t
gcfd^ctt fei).
— 153 —
SReft
(ängfUid^). ®oU iä) tl^ti Idolen — bcn »rief?
ßantpl.
|)oIcn @te ben 99rief! SBiffeti ©ie, totr t)cr==
feieren je^t l^ailptfäd^Ud^ fd^riftlid^, meine ^rau unb
id^, toeil bag näntlid^ nobler ift!
3iefi
3(^ toerb' i^n gleid^ bringen, (sib.)
Sampl aUetn. ©päter 91eft.
Sampl
(legt feinen $ut ab unb ^ünbet ftd^ bie S^igarre tPteber an;
bann aur S3üfte ganntjg). SRabante belieben Meine ©j^
furfionen ju ntad^en? SD?abante finb eben — ein
®enie! 3d^ banle Sinnen, 9Jiabanxe, bafe ©ie bod^
nod^ fo liebenSttJürbig finb, mir einen ©rief ju
fd^reiben! Sd^ mufe S^nen fagen: ba§ ift toirllidC)
fel^r nett t)on Sinnen! SBenn ©ie j. SB. näd^ften^
aud^ mit bem Äönig t)on SD?acebonien — id^ meine
nur — ä. ©.!
3iefi
(tritt mit einem »rief öon linfö ein). S)a i^ ber »rief.
ßampl.
®eben'^ 'n l^er! (glimmt btn »rief).
3ieft
(angftiici^). S5raud^t ber gnäbtge 6err fonft nod^
etwas? SBeil td^ fonft fd^Iafen ge^en lönnt'!
— 154 —
Santpl.
©ccl^rtc SKttbürgerin, ©te finb toirfttd^ ctoa§
blöbe! ©tc muffen bod^ ol^nel^tn harten, btö bic
grau ju ^au^ lommt! Stet?
SRefi
^a, bie gnä' grau l^at auöbrüdHid^ S^f^Ö^* ^^
foK nur fd^Iafcn gelten!
Sampl
(heftig). 9?o, unb toer totrb tl^r benn auffpcrrcn?
9»tr fd^etnt — c^ feib'ö ja nod^ mel^r b'foffen aU
xä)\ — Srtfo, ge^en'g fcf)tafen!
JRefi
Siüfe' bic §anb, gnä'^err! (m.)
3. $cette.
ßampl aKein. ©pätcr 9icfi
8am^)I
(mit einem *)arobiftiWen »lid jum fiimmel). S)iefe SBeiberL
SRcin lieber Herrgott — id^ l^ab' fonft aUe Sld^tung
t)or S)ir, aber ba l^aft S)u S)id^ öerl^aut ! (er öffnet
ben SBrief, inbem er nneber jur SBüfte fjanntj« fipnd^t.)
Sllfo, liebe S)ame, ie^t toerben toir 3^r ©d^reiben
eröffnen! @^ jeugt immerl^in öon einem getoiffen
SD?ut, ba ©ie bodC) belanntlid^ in ber Drtl^ograpl^ie
immer nod^ — id^ nel^m* Sinnen ba^ nid^t übel ; ©ie
finb eben, toenn ©ie aud^ ein (äenie finb, boä) nod)
einigermaßen eine grau! Sltfo bitte, id^ bin ganj
— 155 —
Dl^t ! ((gr ^ölt ben Söricf jum 2W, Bctrad^tet i^n, föl^rt
5ufaniinen unb crfc^ricft, wirft hm SBtief auf ben iifd^ unb
fängt ju lachen an.) Sltoig, fd^fint' S)id^, 5Du bift
tüirflid^ betrunfcn! (gut SSüftc.) ®te entfd^ulbigeit
fd^on^ SRabamc, aber Sl^r SD?ann ift in einem
ßuftanb — id^ fage Sinnen, in einem 3^fto^^ —
er mu§ f ürd^terlidE) betrunlen fein ! (@r fättt auf einen
(Seffel, ber neben beut ©d^reibtifd^ ftel^t, lägt bie Slrmc fc^taff
^erabl^angen, fielet entfe^t Dor fid^ :^in; hann rafft er ft(j^
auf unb fagt ju ftd^ felbft.) Slloiö, fei öemünftig!
(Silad^ einer ?ßaufe; in einem anberen, beinal^c tragifci^en
Xone, immer nod^ fd^Iaff bafi^enb.) S)e§ — lann ja bo
net fein! S)e^ ^aV i net berbient — be§ ^ab' i
toirflid^ net berbient! $Ra, SHoig — fd^am* S)idE),
S)u ^aft an' SRaufd^! (@r fte^t auf, toiU mä^ bem
SBriefe greifen, traut fid^ aber nid^t, toenbet fid^ toieber jur
S3üfte unb fagt.) ©ntfd^ulbigen, SKabame, entfd^ulbigen
f d^Ott ! (@r ftarrt öor fid^ l^in, bann jur öüfte.) 9ia,
gannerl, ba§ lann ja bod^ mt fein ! ®elt, gannerl
— beö i^ net toaxl On feinem parobifHfd^en Son.)
®e^^ gannerl, S)u bift ja Uo% auö ®ip§ — 5Du
lannft bod^ nid^t a f o ein ^erj au§ SD?armor l^aben !
S lef ben bummen SBtief überl^aupt nid^t — ba
fielen lauter untoal^re ©ad^en brin ! ®elt, gannerl ?
((£r taumelt, fdttt »ieber in ben ©effel nthm bem ©d^reib-
tifd^, rafft fid^ auf, nimmt med^anifd^ hm SBrief öom ©d^reib-
tifc^ unb lieft il&n toieber; er ftarrt öor ftd^ :^in, Xl^rdnen
treten i:^m in^ ^uge; er ermannt fid^ toieber, mad^t einen
Serfud^ ju lad^en unb lieft bann ben 93rief laut öor, inbem
er unöerftänbig ha^vi fd^aut; lefenb.) „Siebet Sßoi^!"
(8ur 95üfte.) 9?a alfo, fiel^gft e§, id^ bin ja bod^
nodC) ©ein lieber Slloiä! (SBeiter lefenb.) „^ztiü^\
— 156 —
tpenn id^ S)tr tDCl^ tf)u\ Sl6cr id^ lann nid^t anbcr^!
3d^ bin fort unb fontme tiid^t tnel^r jurüdt."
(Säfet bcn ^Brief finfen unb fagt mec^anifd^ öor ftd^ l^in.)
Sd^ bin fort — unb fomme nid^t mel^r surüdE!
S5u bift a SfdEiapcrl ! (^ammt wicbcr hm «rief unb lieft.)
,,SBod^enIan9 f)aV id) gefäntpft — id^ !ann tool^I
fagcn, ba§ xä) gefäntpft l^abe tote ein §elb! Stbcr
id^ lann nid^t ntel^r bei S)ir bleiben — id^ gel^e ju
®runbe, toenn id^ bei S)ir bleibe! Sd^ toerbe nie
üergeffen, tt)a§ id^ S)ir fdE)uIbig bin — unb t)iet
leidet finben loir ung bod^ fpäter lieber einmal
Sufammen. ©ei nid^t böö, aber jefet ift e§ mir un==
möglid^! 3d^ lann nid^t mit einem SD?anne leben,
ber mid^ gef dalagen l^at ! Slber getoi§ toerbe id^ nie
bergeffen, toa^ id) S)ir öerbanle! 3u ©le S)eine
gann^." (@r läßt ben Sörief finfen; mec^anifd^ »icberl^olenb,
mit einem «lid jur Stufte.) Su Eile — S)einc gann^!
©0 eilig l^aft S)u^g g'l^abt? 3)u mu^t e§ fel^r eilig
g'l^abt l^aben! (@r finft auf bem ©effel aufammen unb
fkarrt öor fid^ l^in. 9^ad^ einer $aufe rafft er ftd^ auf, toirft
ben 95rief ^rfnittert auf htn %i\ä^, fpringt auf, läutet l^eftig
unb fd^reit.) SReft, SRcft! 211^, mei' Siebe, bag toer'n
mer erft fel^n! S)eg ig nid^t fo einfad^, tt)ie S)u
glaubft! ®ott fei 3)anf, bei un^ giebf§ nod^ a
^ßoligei! SD?it bie ®enbarmcn lafe id^ S)id^ Idolen!
5ßer ©d^ub lommft S)u jurüd, be§ toef mer fd^on
fe^n! SReft!
SRefi (tritt ein).
Sampl.
S)a fommen'g l^er, SRefi! SBo i§ meine grau?
— 157 —
SRcfi
Slber gtiä* §err, td) toa§ gar nix, id^ toa§
toirllid^ ntj!
Sampl.
S)a Iomntcn'8 l^cr, too ig meine grau?
SRefi.
®nä^ ©err, i fd^toöf S^nen —
Santpl
(immer i^cfttger). ..^o...i| tneine Srau?^ Sd^ reifet
Sinnen bic Dl^reh au§, toann ©ie mir nxäjt fagen,
tDO meine grau i§.
3iefi
(ätiöftl^). 2t6er gnä' §err, i Utt\ i toafe toirfUd^
net.
Sampl
(rui^ig). 9ieft, loann ©ie mid) anlügen — toann
©ie mid^ je^t anlügen, Kefi, bann l^au' id^ Sinnen
aUe Änod^en —
3iefi
(rctiricrenb). 99ei meiner (Sfyc^ unb ©eligleit, gnä*
§err —
ßampl
(fi(]^ beatoinsenb). SBann iS meine grau fort!
SRefi.
(£g tDirb fo um l^alber adE)t g'toefen fein.
ßampl.
SBo ig fie ^in?
— 158 —
9icft.
S toafe tüirfltd^ nct — gnä' $err — i fd^toör'
Sonett —
SBa« l^ot fic g^fagt?
©tc l^at nur g'fagt, id^ foK toartcn, 6t^ bcr
gnä' $err lotnmt, unb bann f oß id^ bem gnä' |)crnt
ben SBrief geben, unb bann lann id^ fdE)lafen gelten!
ßampl.
liefen »rief?
3iefi
Unb bann l^at fie mir nod^ einen pneumatifd^en
99rief 'geben!
SampL
Sin toen?
SRefi.
Stn ben §errn SSater.
SampL
Stn meinen SSater?
SRefi.
^a, an ben alten §errn!
Sampl.
Unb?
3iefi.
Unb — fonft nij:!
— 159 ~
ßampl
(gcl^t burd^ ba^ Siwimcr, nad^ einer $aufc). ®el^n*Ö
fd^Iafcn! ©ie fönncn fcfitafen gelten!
SRcfi
(im mgei^en). tüfe' bie |)anb, gnä^ §crr! (3lb.)
4. freite.
Sant^)I attctn.
ßam^)!
(fielet eine SBeilc ftarr unb fticrt iRefi gebanfento^, »ie öer*
btdbet, naä^; iplö^lid^ f (Rüttelt er fic^, rid^tet fid^ getoaltfam
auf, föl^rt fid^ mit ber §anb über bie ©tiyte unb fagt).
Sttot«, 5Du totrft bod^ nct — ? ©tc^ert bafür —
locgeit fo einer SBeftie! (Sad^t ^ö^ni^.) $a^d! SHoig
Sontpl, nimm S)id^ j'fammM ©onft ladien'ö S)idE)
and^ nodö an§! Stl^, beö tt)äf mer nod) lieber!
S)a toerb'g ©n! aber täufd^enl ©o iö ber Sampl
net! W) na, fo bumm i§ ber Sampl net! ©o
lang ber Sampl einen guten ßognac f)at — be^
anbere ift il^m aUeg SBurft! 2tl^, meV Sieber, ber
Sampl ig ja g'fclieit! ((gr ftel^t neben bcm Sifd^, fd^enft
fid^ einen (S^ognac ein, toiH il^n trinfen, fäKt aber plö^Iid^ in
ben ©tul^I unb gittert fo l^eftig mit ber ipanb, bog er baS
&la^ t)erf(^üttet, rafft fid^ aber gen)attfam auf, ^aut bdi»
®ta3 auf ben Xifc^, ha% e» jerbrid^t, nnh fd^rcit ^öl^nifd^.)
^i), glaubfö t)ieaei^t, bafe mir be^ toa« mad^t?
(ipöi^nifd^ lad^enb.) S)e8 mad^t mir gar nid^t^ ! Sm
Gegenteil — im Gegenteil: Sd^ bin frol^, bafe iä)
bie Seftie lo^ bin! (®e^t im gimmer auf unb ah mh
fagt fnirfd^enb öor fid^ ^in.) »eftie, öefüe, SBeftie!
— 160 —
(93(etbt t)or ber $ü{te f^nn^d fte^en, jur ^fifte fprec^enb.)
®c8 ift ba^ eittjtgc rid^tifle SBort für S)id)! S)u
bift eine Söefttc! 3a, maäf nur S)ctnc fanfteit
tugcrin — i fenn' S)t jcfet! @Ai, früher toär*
t S)ir redE)t g'ioefen — jc^t braud^ft tnt nct mcl^r!
9?atärltd^, ic|t l^ft S)ctne ®rafcrtn! Sefet fd^amft
S)t' mit fo einem gemeinen bürgerlid^en SRenfd^en!
©0 ein Pebejer, fo ein Sum^)! Ommcr gut öüfte
fiprcd^cnb.) S)u bift bod^ ba§ ®emeinfte, toaö mir
in meinem Seben t)orge!ommen ift! ®o gemein,
fo nieberträd^tig gemein — (immer toütenbcr, inbcm er
bie Sauft gegen bie »üfte haUt), ©d^au mi' net fo an!
S fag^ S)ifg! ®Iaubft t)ieIIeidE)t, mit ©eine fanf ten
Sngerln — ! ©dE)au mi' net fo an! Ommer heftiger,
ganj m%t öor ber S3üfte.) ÜÄöd^f ft mV öieKeid^t nod^
an^^ö^nen a ! On finnlofcr a»ut fti^reienb.) 2ad^ nef
ober — (3nbem er bie 95üfte pacft unb ^efttg fd^üttelt in
finnlofer ©ut.) 3 fag' S)ir'^: fpief S)V net mit mir!
S)u Jöeftie — ba l^aft, ba! ((gr Wlägt mit ber fianb
nac^ ber Stufte.) 3J?ir toerben ja feigen, toer ftärler ig !
(Xritt t>on ber SSüfte »eg unb Mt fie ^ö^nifc^ an.) 9?a,
tt)o fan benn je^t S)eine ©rafertn ? SBarnm l^elf cn'g
S)er benn net? (3n einem neuen Slnfatt t)on a»ut.) Sad^*
net, fag' i — S)n foKft mi' net angtad^en ober — !
^f), tDaxt\ S)n ^aft no^ net g'nng? SBarf nur,
meV Siebe, S)ir tt)erb' idf^ fd^on jeigen! (@r ftürjt
in rmniofer 3But jum ©d^reibtifcj^, padt bie bort liegenbe ^ade,
l^ebt fie mit betben ^änben unb fül^rt einen fo l^eftigen ©treid^
gegen bie SBüfte, baß er biefe in ber SDWtte fpaltet, bie 2!rümmer
fallen l^erab, er felbft taumelt jurüd, lägt bie ^ade fatten,
fci^Iögt mit bem SRücfen an ben ©ci^reibtifd^ an unb l^at iRü%
— 161 —
ftd^ aufredet ju Italien. !Rad^ einer $aufe, gcbanlenloiS, tnbem
er biöbe lacj^t.) ©tegl^ft c3, ficl^gft cg, ba ^aft cg !
(@r büdt fi(3^, l^cbt einige krümmer ber iBüftc auf unb be*
trad^tet fte; inbem er ein Stücf nad^benHic^ in ber ipanb l^ält.)
S)c8 ift ba§ 9?afcrl g'iocfcn, a fctn^g 9?aferl, fo Heb
.- beg 9?aferl l^ab' id) fo lieb g'l^abt! ((gr fefet fld&
auf ben Stul^l neben bem Sd^reibtifd^ unb betrad^tet ha^ 6tü(!
ber $üfte, bad er in ber $anb l^at; hit S^^rftnen laufen i^m
über bie SBange.) S)ag9?afcrl,ba8 liebe Siaferl! ©teg^ft
e^, gann^, fiel^gft eS! S)c^ l^tt'ft net tl^un foUen!
(@r betrad^tet, ftarr öor fid^ l^inWidfenb, bog @tüdf ber »üfte.
Eräugen Idutet ed. (Sr fftl^rt auf, aUed Dertoanbelt fid^ an
if)m, fein @fefid^t l^at einen glüdKid^en $(udbrudf; laufd^enb.)
$ßfcf)t! §af^ ba net gläuf ? $ßfc^t! {Wlan ^ört e«
nod^ einmal läuten.) 3J?eitt lieber Stloi«, S)u bift bod^
ein Slff^! S)e^ ^dtt'ft ja boc^ toiffen fönnen —
ftel^gft e§, bie gann^ ig f d^o^ toieber ba ! (gnbem er
ha» Stüd ber ^fte, bai» er in ber ^ar\b f^&Uj in bie $0]^e
^ebt.) ©ielfeft e§, Sfd^aperl! Äommft bo' toieber
ju mir? ®elt, ^nnerl, lannft ja bod^ net mel^r
leben Ol^ne mid^? ((gr wirft ba« @tüdf ber iBüfte weg,
baiS er in ber ^anb f^at, ftel^t auf unb gel^t nac^ ber Xl^üre;
lufKg.) Slber toart* nur, mei' ßiebe! S)ir nta^' id^
ie|t einen Sanj! S)u tt)irft S)id^ an mid^ erinnern!
3. ^citM.
ßampl. 3iefi. Später ber alte ßampl.
3iefi
(pon linU eintretenb). ®nä' §err, ber §err SSater i8
ba! @r ig ganj aufgeregt!
11
— 162 —
(tjcrtotrrt). SBag, toer ig ba? SBo ig bie grau?
3icfi.
S)ic gnä' grau ig bod^ fort! 5lber ber alte
Scrr —
S)er Sritc
(öon Unfö cintretcnb). ^Hgbann — toag ig benn
eigcntüd^ ?
Sampt.
SBag loiUft bcutt, SJater? SBo lommft benn 5Du
je^t überl^aupt l^cr?
SRcfi
Äann i ie^t fd^Iafen gelten, gnä' ^crr?
Sampl
(ju iRcfi). Sa, gel^en'g fd^Iafcn.
9iefi (ab).
Santpl.
Sa, SJater — toag ig benn bcg überhaupt? Söic
!ommft benn S)u — mitten in ber SRad^t — ?
S)er Stite.
JRa öieUeid^t! ®Iaubft, bafe beg fo angenel^m
ig? ©ig man ba mit ber Sramtoa^ l^ereinfommt!
ätt)cimal l^ab' i umfteigen muffen — bei ber ©ellaria
unb bei ber Äafern'!
Sampt.
9?a unb? SBaS tDiUft benn überhaupt?
— 163 —
S)er Sttte.
iRo, toegen bem SBrief?
SampL
SBa« für an' SBrtef?
©er Stlte.
®e^', je^t tl^u' net toteber fo! SBSann mir bte
gonn^ einen pneumatifd^en S5rief fd^reibt! SBaä
ig benn? SB08 ^oBt'S benn?
©ie l^at S)ir g'fd^rieten? SBag benn?
S)er Slltc.
"äf), jc^t möd^fft c8 t)telleid^t ttod^ bejtoetfetn!
(3n feinen Za^ä^m fud^enb.) Slbcr i ^ab' ja bcg —
tüdrf nur, i mu§ ja bc^ Söriefcrl trgenbioo l^abcn!
— 9?a, fd^au — mir fd^eint, je^t l^ab' idf^ liegen
laffen — in ber @UM
ßampl
(l^at ftarr öor ftd^ l^ingeBIidt, fä:^rt jefet »icber auf unb fagt
aerftrcut). Sllfo, — toa^ benn — toa^ ^afg S)tr
benn g*f daneben?
S)er Stite.
9?a, bafe i lommen foK, aber glet*, aber gleiM
©0 t)iel eilig l^at fte'^ g'ntad^t! S benf mir: tl^uf ^
benn ba brennen? S)a mu^'^ aber fd^on fel^r arg
fein, toann*^ bie fjeuertoel^r t)on ^ßenjing anrufen!
9ia, aber tpeil fie*8 l^alt gar fo bringenb g'mad^t
11*
— 164 —
l^at — unb t bin l^alt a guter %e)fp — äioetmal
i)aV X untftetgen muffen! St6er toann i a mand^^^-
mal a biffel raunj, eigentlid) bin i f)aU b& a guter
Serl, gelt?
Sampl
(l^at ben Witn ftarr angcfcl^en, bei bcn legten SEBorten nidt
er fd^mcrjlic^, ftrecft jaglftaft bic ^anb au^, ergreift bann mit
einem Slud bic beiben ^Sttibe be^ STIten, fußt fie unb fängt
heftig 5u fd^lud^jen an, inbem er öor bcm ^ttcn jufammen*
bricht). > 3a, ^ater — S)u bift nod^ gut !
S)er Snte
(fcl^r erfcj^roden, inbem er fid^ bemül^t, Sam^l ttieber empor-
juäie^en). SIber Stloi^! 3a, toa§ tDör' benn je^t
beö? aSaö foU benn be^ fein? (gnbcm er i^m au-
rcbet unb il^n toie ein Äinb ftreid^clt.) ®^f)\ na fo gel&',
Sllotö! ©0 gel^'! SBer totrb benn fo baüert fein
— a fo a großer SBua! (@r jiei&t 2ampl mit (Bmalt
empor.)
2ampl
(fpringt plöfeUd^ auf, fel^r l^a|Hg, außer fid^). SSater — fie
ig fort ! ® enf S)ir, SSater, fie l^at f ortgel^en lönnen !
S)er mte
(fprad^Iog t)or (grftaunen). SBag? SBag? Sa — t)on
tDem reb'ft benn S)u? 3)ie — ?
ßam»)I
(nidenb, naö) ber SBüfte beutenb). ®ie ig fort !
S)er 5tlte
(ber nun erfk nad^ ber S5üfte fielet). S)ie gann^! (3nbem
er bie gerftörung ber »üfte bemerft.) 3a, unb toag l^aft
— 165 —
benti jcfet ba tpiebcr g'madit? (@r fic^t na^cr ^in, be-
incrft bte ^acfe, l&eBt fte auf.) 2t^a ! Sl^a ! ((5r le^nt bie
ipacfe Bel^utfam tocg unb fc^rt bte Xxümmtx ein »entg gu*
fammenO S toa^ tict, ob baö für an ^ßarfettbobert
grab' ba§ 9iid)tige ift!
Satnpl.
@ic ig fort t)on mir! Äanrtft bcnn ®u baö
begreifen? S33etl — toeti — toeti i t)iel(l[eid)t in ber
legten ßett tnand^mal a biffcrl j'toiber toar — al^
ja, ba§ fann fd)on fein, ba§ id) mandimal fefant
g'toefen bin! Stber mu§ man benn beöttjegen gleV
fort? Sann man benn üon einem 9Äann fort, mit
bem man fünf 3al^r jufammen gel^ungert l^at? 9ta,
bag fann ja bo' net fein ! SSater, fag', ba^ beg net
fo ift! (sruff(i§reicnbO S toer* fonft öermdt, SBater!
SKeiner ©eel', t toer* öerrndt, toann ba§ fein lann !
®er 9tlte
(inbcm er, um il^n gu Berul^igen, einen fd^ergl^aftcn Xon
anf(i§Iagcn toiO). S^ia, na — l^alt 2)t' no' a btffel
ä'md! 2)a§ lannft fpäter no' aßettjetl!
Sampl
(fei^r erregt). 8?ater, i bitt' S)td^, fang' nur je^t net
toieber ©eine ®'fpa§ an! (öeina^c flc^enb.) 3e|t
net, SBater! S)u n)a^t net, tote mir je^t i§! (3nbem
er i^n BcW»örenb an ber §anb fajjt.) Slber i fd^tt)ör'
S)ir, e§ ig beffer, S)u Iad)ft mi' je^t net aug!
S)er Stite
(jie^t il^n §um @ofa, brüdt il^n auf bad ®ofa nieber unb
— 166 —
legt, neben il^m ftcl^enb, t^alh fnieenb, ben Sinn nnt feinen Äo^f).
Stber ge^', Slloig, m^ faßt 2)ir beitti ein? SBo
ttjer i ®t' benrt auölad^en? ®u bift bumm! ©iegl^ft
e^ bcittt mt, ha% '§ mir öiel näd^er jutn SSeinen i^?
Onbent er ein rote^ %nä) an8 ber %a\ä^t nimmt unb fid^
fci^neuät.) SJieiitcr ©eel! 31 fo a ©d)anb' für an
altert SßJiener — i bin bod^ bei bic SSeteranen!
Sampl
(mit einem förmlid^en SSeinfram^f, inbem er bem Sllten an
bie SBmft finft). Sßater, SSater, mei lieber SSater !
®er Stite
(neben 2ampl ftel^enb, il^n i^altenb nnb leife ftreid^elnb). 3a,
ja! SBan' nnr — tt)an' ®V nnr au^! SSieHeid^t
tlinfg ®ir a biffel gnt! 3a meiM 3^ ^alt a
f d^tt)ere ®aä)' ! (Sange $aufe.)
Sampl
(nad^bem er fid^ an^gemeint, toieber anfgefejt nnb gefd^nenjt
t^at, mit nod^ fci^Inci^äenber ©timme, inbem er bem SSater bie
fianb brücft). 3 banf ®ir ^alt, SSater! 3 banf
SDir öielmalg ! ((gr brüdt i^m l^eftig bie fianb.)
®er Sllte.
Slber gel^'! ©ei net bumm! SSaS tt)irft mer
benn ba banfen? S33ar net übel! ßu toa^ bin i
benn fonft ber »ater? S)a§ ig ja bo' unfer ®efd^äft!
Sampl
(brücft il^m nod^ einmal bie $anb, faßt fid^ bann, toirb ettoa»
rnl^iger, fielet anf nnb gel^t anf bie anbere Seite jnm ©d^reib*
tifc^ l^inüber, »o er fid§ anlel^nt).
— 167 —
S)^r Snte
(fielet 2am\>l nad^benfltd^ an, bann Ict?c öor fici^ l^in). '^ t§
^alt a Jheuj auf ber SSelt — '^ ig a Äreuj!
(3nbcm er auf bic anbere ©citc gcl^t, ju ßam^t) 5Du, Slloiö
— i an ©einer ©teltt' — tpafet, toa§ i jefet tl^äf ?
S leget mi' je^t fd^ön fd^Iafen! $ßa§ auf, glei'
möd^f ft einfd^Iafen — toiUft tpctten? Unb beö toar
net fd^Ied^t — toenigfteng toirft bann morgen an
flaten 5iopf l&aben!
Sampl
(ber ftd^ gcfajjt ^at; toiebcr in feinem gewöl^nliti^en cncrgifd^en
2^one, inbcm er mit ber rcci^tcn ^anb ein öemeinenbeS S^ä^en
maci^t). Stl^ na, Später, ba fennft mV fd^Ied^t! ß'erft
mu^ fie n)ieber im §auö fein! grul&er fd^Iaf i net!
®er Srite.
9Iber gel&V SKoi^, fei vernünftig — reg' ^V net
auf.
SampL
@ie mu§ in baö §auö jurüd! SKit bie ®en*
barmen la^' id^ fie Idolen! 3*^ ^<^^ l&a'mer benn
a $ßoIiäei? ^^, beö tt)ar* no* fd^öner, toann a grau
f mir nij, S)ir nij einf ad^ ttjeggel^en f önnf ! 9I6er
e§ tt)irb bei un^ bo* no* ©efe^e geben — ®ott fei
S)anf! Sag toef mer fd)on fel^'n!
S)er Stite.
Stber, SKoig, fei bo' g'fd)eit! 3e|t ig ätt)ölfe —
ba fd^Iaft bod^ aöeg! ®ie ®efefee aud^!
- 168 —
ßampl
(trinft eilten (Jognac). 2t^ freiltd^, tüenn i auf btc
5ßoIiäei Qtf)\ — uttb toann i um brei tu ber grul^
auf bte $ßoIt5ci gel^' —
5Der Sllte
(beWtoiti^ttöenb). SKfo gut — ba l&aft ja no' ßett!
®a !anu man bte ©ad^e ja uod^ befpred^en, bamit
net an unnötige ©umml^eit g^fd^te^t! Stifo fe^'
S)t* f d^ön f)\n unb pr' mer ju, tt)a§ t mein ! S)ann
fannft ja aüenjeil nod^ mad)en, tt)ag 2)' ttjiUft!
ßampl
(Idjjt fici^ öon bem ^Iten »ieber gum ©ofa fül^rcn unb fejt
fici^; na(i§ einiger Sctt jiel^t er bie gfüjje l&eranf, mad^t eiJ fid&
bequemer unb legt fid^ l^in).
S)er Srite.
Sitebann, meine SKeinung tt)är' l^alt bie: ©iegl^ft
e§, i bin ja bloß an alter ^au^meifter — unb
2)eine äRufil toirb ung a net öiel Reifen! 3 an
©einer ©teff ginget l^alt morgen ju an Slbüofaten !
31 meiniger ©peji l^at neulid) an ^ßrojefe mit feiner
SBäfd^erin gel^abt, ber ttjar mit feinem SSerteibiger
red^t iufrieben, ber tt)irb mer fd^on bie Stbreff
geben! 9?a unb ba befprid^t man fid^ l^alt mit'n
Äböolaten, n)ag ma! eigentlid^ tl^un foÜ. 35ir ig ja
baä jum erften 9KaI paffiert, aber fo an Slböofat
l^at bod^ fd^on a getoiffe Übung! Unb bann tt)är'8
öießeid^t aud^ net fd^Ied^t: i fud^^ bie gann^ auf
unb reb' mit i^r ! S)e§ toirb ma' ja f d^on erf al^ren^
»
1
— 169 —
too fte ift, unb baö barf fie mir net abfd^Iagert ! 3
fjaV mV aüetoril gut g'reb't mit i^r. SKanft net?
Sampl
(ber aui^geftrecft auf bem @ofa liegt, ol^ne auf bte fRebe be&
mttn äu od^tcu; Icifc, toei(i§). ^ätt'ft betttt S)U ba8
jemafö für möglid^ Q'^olt^n, ba§ bic gann^ toeg^
gel^t! 3Wei' gannerl, bie mir toic a 5Knb g'tpefcti
iö! Seffag, bie fommt ja bo' ol^ite mi' nit toeiter,
fie fenitt ftd^ ja net au8, fie ig fo patfd^ert!
®er Sllte.
3a, mit bie SBeiber tfiufd^t mtf fid^ l^alt leidet!
S)u l^aft aßetpeil Xfd^aperl p i^r g'fagt — unb
ie|t fommfg ^erau§, ba^ S)u fetter baä Sfd^aperl
g'toefen bift! SKan foH ^alt nie n)a8 glauben —
e8 mu§ fid^ aUcä erft tt)eifen!
Sampl
(iubem er mübe ben ^opf jurüdfiufen lägt, aUm&fßäi ein*
fd^lofenb). ®ic lommt ja morgen t)on fetter j'rudE!
5ßa§nurauf! ©ictenntfid^ianetauä! ((gr f (i^Wft ein.)
SDer 8tlte
(bemerft, boß 2ampl etnft^Iftft, läd^elt unb ge^t bel^utfom auf
bie anbete Seite, §um ©c^reibtif*. ©iel^ft e«, be« glaub'
ic^ ja thm aud^! SKan mu^ l^alt abwarten!
ßampl
(im @(%Iof, leife). SBaä fagft, »ater? — 31^!
©er 8tlte
(brel^t bel^utfam ben grogen @tul^I bor bem @(i^eibtif(^ um
unb tid^tet fid^ i^n ^er). 'S)ai mxVn a paar l^arte X&Q
— 170 —
tt)crbctt! S)a tpcr' t tüotjl baWeibcn muffen! SBirb
nct anberö gelten ! (©ejt fi(i§.) S xnufe morgen glei'
bie 9iefi fragen, ob er no' aUertoeil 3^ctfd^gen==
Snöbeln fo gern l^at! S)eg ig früher fein' Siebling^^*
f peif ' getoef en ! (@c|t fi(i§ nod^ einmal auf unb bre^t baS
eleftriWe Sid^t ab, fo bajj bic ajül^ne ganj bunfel wirb.) 9t
freilid^, beö ig net nötig! Sparen! ©paren mu§
ber 5D?enf(J^! (Sd^lfift feufjenb ein.) @g ig l^att a
Sbrenj!
ßampl
(im @(i§iafc). SSarnm benn?
2)er »orftauß fallt.
*
Snbe.