Skip to main content

Full text of "De elocutione Pindari. Dissertatio.."

See other formats


Pfl  4276 
.L94 
Copy    1 


Pfl  4276 
.L94 
Copy    1 


DE  ELOCUTIONE  PINDARI. 


DINNKRTATIO  1VUGUMIJN 

QUAM 

CONSENSU  ET  AUCTORITATE 

AMPLISSIMI  PHILOSOPHORUM  ORDINIS 

IN    ACADEMIA  FRIDERICIANA 
CUM  VITEBERGENSI  CONSOCIATA 
AD    SUMMOS 

IN  PHILOSOPHIA  HONORES 

RITE  CAPESSENDOS 

DIE  XIV.  MENB.  SEPT.  A.  JIDCCCXIII. 

H.  L.  Q.  S. 
UNA   CUM   THESIBUS 

PUBLICE    DEFENDET 

EDUARDIJ§   LiBKERT 

SILESIUS. 


ADVKRSARIORUM    PARTES     SUSCEPKRUNT  : 
ARNDT  ,    DR.    PHIL. 
TODT  ,    CAND.   PHIL. 
WINTER,    CAND.    PHIL. 


HALIS    SAXONUM 
TYPIS  GEBAUERIO  -  SCHWETSCHK1ANIS, 


Vis-l 


? 


AVUNCULO  CARISSIMO 


GUIL  ELMO    OELSNER 


HUNC  LIBELLUM  GRATI  ANIMI  TESTEM 


CONSECRAT 


A1JCTOR. 


CAPUT  PRIMOM. 

DE  PINDARI  GENERE  DICEXDI. 


0, 


'mnium  pulcberrime,  quemadmodum  par  fuit  poetam  a 
poeta  laudari,  Horatius  Pindari  ingenium  praedicavit  [Carni. 
IV,  2,  1 — 27.]  eiusque  sublimitatem  et  grandiloquentiam, 
qua  in  nullus  imitatorum  conatus  consequi  possit,  illustrat 
imagine  grandiore  et  magnifica  hac  v.  5. 

Monte  decurrens  velut  aranis  imbres 

Quem  super  notas  aluere  ripas 

Fervet  immensusque  ruit  profundo 

Pindarus  ore. 

Haec  primarius  Romanorum  poeta  de  lyricorum  principe. 
Neque  si  qui  primoribus  labris  Pindari  carmina  attigerunt, 
inter  eos  inveniri  suspicor  quos  fugiat  sensus  pulchritu- 
dinis  piane  singularis  et  divini  spiritus,  cuius  afflatu  hic 
poeta  concitatus  ultra  captum  vulgarem  evolavit.  Nimirura 
cuius  vox  ad  aures  tyrannorum  potcntissimorum  et  regum 
fastidiosas  sic  accidit,  ut  omnibus  esset  acceptus  ac  tota 
fere  Graecia  gravissimum  colcret  admonitorem,  is  profecto 
babuit  a  Mnsis  propitiis  ingenium  miris  modis  ad  animos 
pcrmovendos  et  abripiendos  comparatum.  Iam  tanta  tam- 
que  admirabilis  cogitandi  sentiendique  sublimitas  cum  fieri 
non  posset  quin  dicendi  gcnus  pareret  sibi  piorsus  convenicns 
atque  congruum,  Pindarus  reiccto  tenui  polito  vel  acuto 
compositionis  genere,  quod  animos  magis  delinit  iisque 
blanditur  quam  concutit  et  incendit,  alterum  illud  grave, 
copioaum,  maguificum  sccutus  impctu   magno  rapide  fertur, 

1 


cuius  incessus  omnes  in  admiralioncm  abripit.  Huc  etiam 
referendum  quod  veteres  existimatores  Pindaro  tribuunt 
Trjy  avtfvrjQàv  àq^oviav,  eam  qua  Aeschylus  quoque  usus 
est.  Dionys.  Halicarn.  ed.  Sylb.  de  compos.  verbb.  Tom.  -II. 
p.  22.  45.  xav%i\g  óè  rrjg  àq^oviag  noXXoì  [lèv  tyévovxo 
^fjhtózaì,  lv  oh  neXoTvoua  IlivòaQog,  èv  de  TQayoìòia  AÌGyy- 
"kog  .  . .  xqàxiGxoi  yàq  ovxoi  xr\g  aiGxqQac  àq^ioviag.  Au- 
stero autem  dicendi  generi  convenit  severa  et  aspera 
compositio,  unde  sublimitas  et  magnifìcentia  orilur  [ae^vò- 
tijg  xaì  ^eyaXo7Tgé7reia] ,  habetque  colorem  et  habitum 
vetustatis  quasi  squalore  et  situ  obductum  [I.  1.  p.  22.  44. 
ròv  àq%ai(fliòv.  p.  187.  8.  nivov  àq%aìov  (pvXàxxovGa. 
p.  166.  IO.  %vovg  xrjg  (XQ%(uóvr]Tog.  p.  186.  7.  yyovg  àq- 
%cuonivrig\)  mixtum  acerbitate  quadam  non  iniucunda  [1.  I. 
p.  68.  43.  mxqia  [ieS?  fjdovrjg.  p.  23.  18.  mxqaivzi  xàg 
àxoàg  ^exqioog]  ;  idem  numeris  utitur  elatis  masculis  magni- 
fìcis  [1.  1.  p.  186.  31  QV&[M)vg  vipqlovg  xaì  àvóqwóeig  xaì 
lL8yaXoTtQ£TC£Ìg\)  orationis  autem  membris  simplicibus  so- 
lutis  generosis  \x<x>la  evyei>7J  xaì  urcXà  xaì  eXev&eqd\. 
Ouae  virtutes  cum  in  Pindari  carminibus  inprimis  eluceant, 
ad  hunc  illius  generis  principatum  iudices  intelligentes 
detulerunt.  Velut  Quintil.  X,  1,  61.  ,,Novem  lyricorum 
longe  Pindarus  princeps  spiritus  magnifìcentia,  sententiis 
figuris  beatissima  rerum  verborumque  copia".  Et  Antipater 
Sidonius  in  eleganti  epigrammate  sepulcrali,  quo  Pindari 
memoriam  celebrat,  dictionis  vim  et  graves  numeros 
praeclare  illustravit  : 

IlttQiY.àv  oalniyya ,  ròv  evayéojv  pv.qvv  v/ivoìv 
XuXy.ivruv   -/.art/ei  IKvÓuqov   ride  xóviq. 

Veruni  scite  et  perite  fecit  poeta  quod  in  Partheniis  et 
quaecunque  his  similia  sunt  ad  mitiorem  et  minus  auste- 
ram  orationis  formam  descendit,  ut  tamen  sublimitatem  et 
geuerositatem  retineat.  Testis  est  Dionys.  Halic.  Tom.  II. 
p.  187.  4.  xà  rcaqaòeiy^axa  óè  avzrjg  [xrjg  alcxrjqàg  àq^io- 
viag\  TcoirjXMV  ^èv  xaì  ^ielo7toiwp  i\  xe  AÌG%vlov  It&g 
oliyov  òéìp  iràaa  xaì  r)  Jlipódqov  %ooqìg  oxl  ^iì)  xà  Haq- 
&évua  xaì  ti  xiva  xovzoig  o^ioia*  xàv  xovzoig  tvyévtia  xaì 
Ge[ivÓTriQ.    Idem   egrcgium  merac   et   sinceiae  austeritalis 


8 

cxemplum  p.  23.  8.  exscripsit  Dithyrambi  Pindarici  Frag- 
mentum  [apud  Bocckhium  tcrlium],  quod  postquam  ad 
huius  diclionis  norinam  accurate  quidcm  scd  in  singulis 
littcris  et  vocibus  paullo  argutius  exegit,  liane  quasi 
summam  proponit  :  Tuv(J?  ori  piv  ÌGxiv  ÌGyvoà  xuì  tfu- 
fiaoù  xuì  u§ko(i<xtizù  xuì  ttoàv  tò  avaxr^òv  t'yei,  zotc/nei 
ó°  ì/J.vttùìc  ....  dpafiéfiXfjTae,  óè  Toìg  yqóroiq  xuì  óiufitftr]- 
y.tv  Itti  tò  ttoIv  tuìc  uo^ioiiuig  xuì  ol'ts  &zutqixòv  óìj 
tovto  xuì  yluyvQÒv  èmótixvvTUL  xàXXog  u'k'kà  tò  uo/ul- 
xòv  èxeìro  xuì  tò  uvffrrjQÒì* ,    uTTuvzeg   uv    otó*  bri  [iuqtv- 

QljffeiUV    01     (lETQlUP    UlO'VrjMP     tyOVTEg     7TEQI     Xóyovg,       llis 

simillima  inveniuntur  apud  cundem  in  velcrum  scriptorum 
censura  ed.  Sylb.  Tom.  II.  p.  68.  42.  Veruni  optimus 
ipse  de  se  Pindarus  testis,  qui  quam  divi t era  venam 
quamque  divino  spiritu  repletum  ingenium  accepisset  bene 
sibi  conscius  fuit.  Itaque  carniinum  scntcntias  paulo 
reconditiores  illas  et  tam  artificiose  structas,  ut  minus 
apcrtae  et  intellectu  faciles  accidant,  vocat  Olymp.  II.  83. 
[ed.  Boeckh.  sec]  °Sìxéa  {jÉArj*  èg  óè  totiuv  EQfiEvéoov  yuxi- 
t^SL.  et  Nem.  IV.  6.  *Pfjiicc  —  o,n  xe  Gvv  Xuqixwv  Tvya 
yXwGGu  (foevòg  è^éXoi  fiud-Eiug.  Vigorem  autem  et  velo- 
cem  impetum  signifìcat  Nem.  V.  20.  ìyw  yovÙTMV  èiuyqòv 
OQ[idp:  unde  cura  aquila  sese  comparat  Nera.  III.  80. 
Olymp.  II.  88. 

Pindaro  autem  viro  ingcnii  masculi  et  generosi  quem 
decebat  os  profunduni  et  magna  sonaturum  [Ilor.  Sat.  I. 
4.44.],  piane  contraria  crat  Simonidis,  Pindari  dura  vive- 
bat  aerauli,  natura  flexibilis  acuta  subtilis,  cui  genus  con- 
veniebat  tenue  illud  et  iucundum,  quod  veteribus  rhetori- 
bus  est  ylu(fVQÙ  xuì  uvOtiqù  uq^joiiu.  Dionys.  Ilalic.  1.  1. 
p.  26.  22.  /Iti  óè  tovq  èv  uvtTj  TrooixEi'o'uvTug  xux— 
uoi!)iuTj(ru(rD-ui'    etiottoioìv    pèv  ovv  tycoys  [luXiGxu  votut"C(o 

TOVTOVÌ  TÒV  yUQUXT^OU  ìypufTuG'Dui,  ^HaÌ0Ò0V  {JtXoTTOlUÌP 
Óè     ~U7T(fO)     XUÌ     (LEXÙ     TUVTTJl'    ^ArUXObOVXU      XUl     —l[t  0)11  ÓìJV. 

Haec  compositio  omnem  severi tatem  et  sublimitatera  re- 
forraidat  [I.  I.  p.  26.  18.  oidè  tftfivóxrjg  ocóè  ftuoog  Troòg- 
t<rciv],  floribus  complae  orationis  utitur  1 1.  1.  p.  187.  19. 
OeuzQixri   ev(f(j)viup   yijouìfib'vt],    kéìct],    iiguras    aucupatur 

1* 


luxuriantes  et  nitidas  [I.  1.  p,  28.  18.  (Ty^affi  TQvefeqoìg 
xai  [iaXotxóÌQ~\. 

Hinc  Simonideorum  carrainum  compositionem  ad  so- 
lutam  orationem  proxime  accedere  statuit  Dionys.  Halle, 
de  comp.  verbb.  p.  31.  12.  et  32.  18.  Saltelli  ab  hymno- 
rum  epiniciorum  severa  castitate  longe  recedit  arguta 
quaestio,  qualem  insto  subtilius  poeta  Ceus  carmini  in 
Scopam  rntexuit  [Fg.  XII.  ed.  Schneidew.],  Pittaci  re- 
prehendens  vocem  „%ulanòv  ì<rlòv  t^iievou",  cum  multo 
rectius  sic  ponendum  esset  :  [v.  1.  v.  6  sqq.]  %aXeTtòv 
àya&òv  yevzGd'QU*  Haec  et  similia  ut  genus  dicendi 
summissius  et  humilius  uteunque  decente  ita  in  Pindaro 
frustra  quaesieris. 

Quo  tamen  melius  cognoscatur  quid  sit  cur  in  Pindaro 
verborum  pompa,  in  Simonide  mellita  suavitas  laudetur, 
non  inutile  erit  nec  iniucundum  liane  ingeniorum  diversi- 
tatem  exemplis  utrinque  allatis  illustrasse  circumspicien- 
tibus  autem  ultro  sese  offerunt  ulriusque  poetae  versus, 
quibus  gloriam  perhibent  egregie  factorum  pulcherrimum 
et  nunquam  interiturum  monumentum  esse.  Pindari  locuni 
imitatus  est  Horat.  Od.  III.  30.  v.  1  —  5. 

Simonides  igitur  Encomio  in  Lacedaemonios  qui  apud 
Thermopylas  ceciderunt,  Fg.  IX.  ed.  Schneid. 

Tòiv    iv   OtQjtOTivXuiq  &avórcojv 

Evy.Xtitq  [itv   u  rv/u ,   y.uXòq    ò3   ó   nórpoq, 

Boìfiòq   ó3   6  ràcpoq,  Tigò  yòoìv  81  firàanq ,  6  d3  olxroq  tnavvoq' 

'Evruqiov  òì  toioììtov  our'  ivgàq 

0v£h3  ò  nuvóuHUTOJQ   à[iaVQo')oèi  XQavoq  ccvSqoìv  àyk&wy. 

Pindari  autem  locus  extat  in  cannine  Xenocrati  Agri- 
gentino scripto  Pyth.  VI.  7.  sqq. 

'Ero? fio  q  Vf.ivo)V 

Ol]OaVQ()q    iv    TIOXVXQVGO) 

3AnoXXo)viit.  raTEi/iarai  vù.nu, 

Tòv  ovte  %£tfiéoiGq  òftpijoq    ìnaaToq  tX&ùiv 

3E<ji[3qÓ{iov  ì'ecpfXaq 

JZvouTÒq  v.fisiXixoq,   ovx    v.ve(uot  tq   avx.ovq 

cAXòq  uMoiatv  7iaf.i(pÓQ(a  x^QÙà1  —  rVTnófisroi. 

Porro  si  utriusque  poetae  versus  quibus  quid  in  vita 
humana    optimum    sit    praccipiunt    in  te*    se   comparamus, 


Simonidcam  tcnuitatcm  a  Pindari  grandiloquentia  disccr- 
ncrc  licet.     Simonid.  Fg.  XLII. 

'Tyutivétv  ftfi'  aoiaxov  uvdql   O-vuxò}, 
ZÌcVitoov  dh   xuXòv  (pvàv  ycvto&ui, 
Tò  xqlxov    ót   nXovceìv  éàóXotq 
Kuì  xò  xtxuuxov  rfiuv  fitta  %òìv  fftkoìV. 

Pind.  Isth.  IV.  12. 

A\)0    Òt    XOt    £w«<J    V.OJXOV    [lOÌlVU     JlOlftutvOVTl      lai'      Ù).7l  VII)  IOV    IVUÌ'O-ii 

Etxiq  tu  7ido/o)v  ì.óyov  èaXòv  dxovatj. 

Isth.  V.  IO. 

Ei   yùo  xtq  ài'&Qo')7TO>v   òanàva   xé  yuoùq 

Kuì  novo)  n  quo  a  ti  &£OÓfiàrovq  ùg(ràqt 

Svv  x(  ol  òut'uoiv   q/uxtvti   òóì-uv  ìn^uaxov   toxuxtùq  ^(J?;  TTQoq  olpov 

Jii'ù.Xtx1  ityxvgctv  ■O-iòxitioq  iwi'. 
Quodsi  quac  Lcoprepida  dilucida  quadam  et  concinna  sua- 
vitate  adumbravit,  ea  Thcbanus  vates  non  sinc  ampio 
dicendi  ornatu  et  splendore  executus  est,  imaginibus 
eximiis  illustravi!;,  membris  oppositis  distinxit:  quamquam 
in  sublimi  et  elato  dicendi  genere  grandius  ingenium  et 
uberius  clucct,  utrumvis  tamcn  suum  habet  prctiunr 
Itaque  prout  quisque  lilteratorum  hominum  alterutri  se 
magis  natura  et  indole  cognatum  sentiebat,  ita  alterum 
adamabat  eiusque  lcctione  alliciebatur ;  itaque  videtur 
Simonidi  fere  primas  detulissc  qui  scitum  et  ingeniosum 
epigramma  scripsit  Anthol.  Pai.  IX.  571. 

'E/Xuytv  ix   Ovfiv.v  fitya  HCvóttQoq ,  tnvtt  xtQnvù 
'HÒvutÌMf  &óyyou  Jllovou  —itioirt'òhO).     y.il. 

In  Threnis  autem  componendis  Dionys.  Halic.  in  vett. 
SCriptt.  ccns.  ed.  Sylb.  II.  p.  69.  2.  haud  cunctanter  Si- 
monidi pahnam  tribuit  :  Btlximv  ^ifioìPidfjg  evQiGxerai  xaì 
Jhi'òuQov    tò    oì'ATi'QtG&ui,    tir}    iieyaXoTiQaTiwq   ukXù  ttuOtj- 

Tl'AMg. 

Iuvat  Bacchylidem  quoque  Pindaro  et  Simonidi  in- 
gerii quidem  ubertate  haudquaquam  parem,  carminimi 
tamen  genere  cognatum,  in  comparationein  adscivisse, 
cuius  dicendi  gcnus,  quantum  ex  tcnuibus  reliquiis  cxisti- 
mare  licet,  facunduin  l'uit  noe  illepidum,  paruin  vero  ge- 
nerosum  et  virile.  Quid  inter  Pindarum  et  Bacchylidem 
intersit  bene  Longinns  scnsit,  qui  de  sublimitate  XXXIII.  5. 


6 

dicit  Bacchylidem,  qui  semper  sine  conatu  burnì  repat, 
tam  plana  et  dilucida  oratione  id  sane  consequi  ut  nun- 
quam  cadat:  istiusmodi  vero  humilitati  neminem  tam  he- 
betem  esse,  quin  Pindari  spiritum  et  impetum  praeferat, 
qui  etiamsi  interdum  infelicissime  cadat  omnia  tamen  in- 
flammet  et  abripiat.  \71avxa  èTnrpléyei  zij  (poqa.~\  Recte 
haec  de  Bacchylide;  quod  vero  nonnunquam  Pindarum 
labi  dicit  quum  accipiendum  sit  de  ingenii  copia,  nimium 
ut  iste  vult  exuberante  et  luxuriante,  unde  tumor  nasca- 
tur,  id  quam  vere  et  quo  iure  dictum  sit  infra  conside- 
rabimus.  Qui  vero  penitus  alter  quantum  ab  altero  distet 
novisse  cupit,  comparet  baec  fragmenta  ex  carminibus 
sympoticis  in  quibus  vinum  uterque  poeta  prò  sua  indole 
quomodo  diversorum  hominum  mentes  aflìciat  et  incitet 
adumbravit.  Quanto  splendore  quantaque  ubcrtate  Pin- 
darus  Fg.  ine.  136.  ed.  Boeckh.  p.  67K 

Idri'-/  uvO-qdìTiojv  xc.fiaTOJÓteg  ol'/ovruc  (.(.iqvfirai 
SiVjO-éojv  l'|oj  ,  TieXayet    ò'   tv  ?io).v/ovooio  jcXou  cov 
nàriiq  l'cTff   véouev  ipevdìj   vqòq   tx/.Tt'.v 
'Oq  [.lìv  uxor^ioìv ,  àcpraòq  Tore,   rat   ó3  uv  nXovrtorxtq 
.    .    .   àf^ovTiu   (jgt't'uq   ò.tu7Ti).ivoiq  ró^oiq   Òa^iévreq. 

At  quam  dcbiliter  Baccbyl.  Fg.  %1  ed.  Bergk. 

.   .  ylvy.eì*  àvàyy.u 

2\vouéru  y.vXCy.oìv  ■d-uXnijat  &Vf.iòr, 

KÙTiqiòoq  òUXrclq   òiai&voofi   rfQtvaq 

^{ifiiyrvfiéi'cc  /ItovvoCoiai  òojqoiq' 

'Ai'ÒQaoi  (T  vxpoxàxo)  itifiitu  (.izQfavaq* 

Avt(%    ò  (.iìv  7ió).eo)v  y.Qij(hf.(ì'u  Xvai, 

Jlàoi  ò'  àv&Q(i')7ioiq  (.iovv.qyJ]Qiiv  8oy.il 

Xqvooj   d3  OJ(pavrt  re  [iv.ouufQOioiv   oìy.oi  '  xrX, 

Minime  vero  quod  horum  trium  poetarum  diversum  fuit 
ingenium  et  dicendi  genus,  id  obfuit  quominus  in  singulis 
figuris  formulis  sententiis  multa  communia  baberent;  nec 
mirandum,  eos  qui  in  eodem  genere  lyrico  elaborarent, 
tralaticia  quadam  supelectilis  copia  usos  esse. 

Sicut  autem  castitas  Pindarici  sermonis  et  sublimitas 
ex  intima  poetae  natura,  gravi  illa  et  ad  summa  nitenti, 
manavit,  ita  ingenium  poetae  uberrimum  non  caruit  instru- 
mento ditissimo  et  ornatu  multiplici,  quo  quae  mens  pepere- 
rat  divinitus  satis  digne  promere  possct  et  elocutionis  quasi 


veste  induerct.  Ut  brevi  dicam,  poetae  spiritus  laulissi- 
mum  etiam  orationis  apparatum  requirebat.  Cuius  qui- 
dem  pcrvestigatione  ei,  qui  penitus  Pindari  ingenium 
cognoscere  cupi&t  minime  licebit  supersedere.  Nani  poeta 
ut  omnium  aures  implcret  animosque  incenderet  id  conse- 
quebatur  copia  verborum  uberrima  et  delectu,  audacia 
fìgurarum  et  imaginum,  generosa  sententiarum  iunctura, 
verborum  denique  apta  et  artificiosa  collocatione.  Quae 
quidem  omnia  summus  artifex  adeo  diligenter  curat,  ut  haud 
absone  carminum  suorum  compositionem  cum  opere  texto- 
rio  comparaverit,  Fg.  ine.  67. 

cT(fuù'o)   ò'  'Aiiv&uor(òui4  Tioiy.O.ov  —  uvdrjtiu. 

Nos  vero  iam  considerabimus  prima  stamina,  ex  quibus 
illa  poesis  textilia  composita  sunt.  Igitur  ut  via  ac  ra- 
tione  procedat  disputatio  nostra,  anlequam  ad  singularum 
rerum,  quae  ad  syntaxin  et  mctaphorarum  usum  spectant, 
ordines  accedamus ,  primum  universe  de  ornatu  et  fìguris 
quibus  Pindarus  orationem  distinxit  monebimus  et  exeru- 
plis  allatis  artificia,  quibus  assecutus  est,  ut  magnificus 
alqne  grandiloquus  existimaretur,  illustrare  coiiabimur. 

Ac  primum  ut  Pindari  omatus  sanctus  et  fortis  est, 
ita  hae  virtutes  cemuntur  in  sententiis  communibus,  quas 
larga  manu  poeta  per  omnia  carmina  disseminavi^  Sunt 
aulem  plerumque  morum  praecepta  vel  observationes  de 
vita  Jiumana  proverbiali  quodam  colore  tinctae,  brevitate 
sua  ponderosac,  gravitate  efilcacissimae  et,  quod  summum 
est,  semper  opportune  a  poeta  adscitae,  sic  ut  nunquam 
otiose  vel  frigide  interposta  videantur,  sed  ex  ipso  car- 
minis  argumcnto  fluxisse.  Ncque  Simonides  ab  bis  absti- 
nuit,  cuius  ingenio  sententiac  acumino  plenae  egregie  con- 
veniunt.  Conf.  Scbneidewin.  in  prooem.  ad  Simon.  Fragni, 
p.  XXXVI  sqq.  Ex  copia  fere  innumera  paucis  utamur. 
Ad  proverbii  similitudinem  proxime  acceditOlymp.X.  20. 

'In  ycìo  —  if.trf.vrs   oi)t?  uì&r»v  àX(')^t]% 
Our    ÌQff}oouoi  Xiovxeq  Siakì.it^uivxo  ì\Ooq. 

Cui  simile  est  Simonideum  illud  Fg.  CX.  „irdGuLGiv  xoqv- 
ÒuDaGiv  xqjj  Xò(fov  tyyei'icrO«iu.  Itcmque  provcrbialcm 
sermoucm  sapit  Pyth.  X.  68.  ,}7T£iq(xìvii  óè  acci  %qv<sò<;  ìv 


8 

(2a&uVM  nqéitBi  —  xal  vóog  òq&òg".  Cui  gemellum  suppe- 
ditat  Bacchylides  Fg.  XXI.  ed.  Bergk. 

Avòìvl  pìv  yàq   Xi&oq  ^lavvii  XQVoòv, 

'Avdqùv  ó'    àqtxàv   oocpia  re.  nuyxquxqq  x*  IXtyxev 

*AXu&£ia  .... 

De  silentii  praestantia  aeque  persuasum  fuisse  videtur  et 
Pindaro  et  Simonidi,  quorum  ille  Isth.  I.  63.  *H  pàv  tcoX- 
làm  xaì  tò  (fe^Mitapévov  evd^v^iiav  (iei£(o  epigei,  et  Fg. 
ine.  69.  v.  2.  "E^d-*  ore  niaxoTdxa  Giyàg  òdóg.  Pariterque 
Ceus  autem  Fg.  CVII.  ^'Eaxv  xaì  ffiyàg  àxivòvvov  yégag, 
Insunt  bis  dictis,  quae  aculeum  relinquere  debuerunt  in 
omnium  animis,  ut  Isth.  IV.  16.  &varà  &pcctoì(U  nqéTiei. 
Isth.  VI.  47.  tò  nàq  óixav  ylvxv  TtMQQxdTa  \Jbevei  relevra, 
Pyth.  III.  81. 

'j&V-  nuq3  iokòv  717) fiuru   ovvdvo   daiovxui  fìqoxòiq  —  àO-àvaxoi. 

Pyth.  X.  62. 

TòJv  ò3  txaoxoq  òqovei, 

Tv%ttiv  ne)'  aQTCuXiav  a/JO-oi  cpqovxiòu  xàv  nàq  Tiodóq* 

Conf.  plura  Olymp.  IV.  18.  Pyth.  IV.  283.  Nem.  Vili.  21. 
Isth.  I.  40.  III.  19.  Fg.  Hynin.  12.  ine.  154.  Rauchenstein 
Einleitg.  p.  116  sqq. 

Pari  Consilio  Pindarus  superiorum  poetarum  dieta  me- 
morabilia  in  suum  usum  convertit,  velut  Isth.  V.  67.  Adyb- 
nwv  óè  iialéxav  egyoig  otzuQìùv  cH(Tióóov  {idXa  rifugi  xovx 
%nog:  quod  sumpsit  ex  Hesiod.  opp.  412.  Ex  Chironis 
vnod-ri'Aaig  quae  Hesiodo  tribuebantur  scholiasta  teste 
promsit  quae  Pyth.  VI,  22.  Chiron  Achilli  praecipit: 

—  fiahoxu  f.tèv  Kqoviòav  —  &eùiv  oe(2eo&ut, 
Tctvxaq   oh  fci'ìTioxe  xi/.iv.q 
3<4{.iei'qatv  yovtoìv  fiiov  ntTigoì^iévov. 

Item  Isth.  II.  12.  laudat  Aristodemi  Lacedaemonii  dictum: 
XqriiJLaTa,  i^r^iaT*  dvrJQ  :  quod  suum  quoque  fecerat  Al- 
caeus  Fragm.  L.  ed.  Bergk. 

Ex  Homero  II.  XVIII.  207.  laudat  Pyth.  IV.  277.  Nerei 
dictum  Pyth.  IX.  93.  ex  prisco  poemate  petitum.  Cf.  Boeckh. 
expl.  p.327.  itemque  praeceptum  Fg.  ine.  70  et  Nem.  IX.  6. 

Interdum  etiam  quo  significantior  evaderet  oratio  pror- 
sus   descendit   ad  locutiones  proverbiales,    quae  quantum 


suavitatis  aflcrant  opportune  posilac  non  est  quoti  moiicam. 
Velul  Fg.  ine.  151.  *Ev  Xentty  óevógéoì  fiaireiv ,  quae  imago 
clarissima  est.  Fg.  Scoi.  4.  —  vr  yrei^d^QOì  (ie&va).  „in- 
sanio  cura  cetera  convivarum  ebria  turba  ".  Facete  illud 
quoque  dictum  Pyth.  III.  83. 

[Tiratura]   où   dvvuvxia  vì^ioi  y.óctfto}  q>fQSÌV, 
jl).X3   l'.yu&oì  rà   y.a).ù  Totifitì'iiq  ì'*0). 

Metaphora  ab  vestibus  sumpta,  significans  „mcliorem  for- 
tunae  partem  prae  se  fcrentes'*.  Cf.  Boeckli  expl.  p.  261. 
—  In  Chromium  virum  nobilem  Siculum  „qui  propter  egrc- 
giam  humanitatem  et  hospitalitatem  apud  cives  et  hospi- 
tcs  tantam  sibi  conciliarat  benevolentiam,  ut  obtrectatorum 
invidiosi  serinoncs  laudibus  eius  oblitterarentur  et  obscu- 
rarentur,  Pindarus  proverbium  traducit  Nem.  I.  29.  ).t- 
Xoyyie  óè  [i£[i(pO[iévois  ttilovc  vÓwq  y.anvo)  (ft'geiv  uvxiov. 
De  re  ad  taedium  re  petita  dicit  Nem.  VII.  105. 

—    Tuòià  iQtq  TiTQv.y.t  %*   u/nioXéiv 

Idriootu,  re.Xé&n ,   rt'y.voioiv  are  fiaìpvkàxuq  ,  /Iidq  JCÓQiv&oq, 

Cf.  Zenobium  cent.  III.  21.  ed.  Scbneidew.  Porro  notimi 
quid  sit  Pyth.  II.  95.  jtqòq  xévxQov  Xuxxit>8LV ,  itemque  Isth. 
VII.  10.  ò  TuvtuXov  Xi$o$,  coli.  Archiloch.  Fg.  XLVIII. 
ed.  Bergk. 

Hae  igitur  sententiae  omnes  quas  prudenter  et  scitc 
poeta  in  usum  suum  convcrtiti  orationi  plurimum  afTerunt 
dignitatis  et  ncrvorum,  gratiam  vero  et  iucunditatem  im- 
primis  paravit  ditissima  translationum  et  similitudinuni 
varietas  et  copia,  delectus  ingcniosus  admirabilis  audacia. 
Sed  ab  hac  parte  quibusdam  etiam  vitiosa  et  reprehensionc 
digna  visa  est  Pindari  oratio,  quibus  poeta  nimium  sibi 
indulsisse  et  iustos  fìnes  transgrcssus  esse  videbatur, 
quasi  ambitiosis  ornamentisi  tanquam  ampullis  orationeni 
cflecerit  tumcntem,  quaeque  per  se  simplicia  essent  cacca 
libidine  cumulata  obscuret.  Quae  quidem  opinio,  olim  pcr- 
vulgatissima,  etiam  viris  alioqui  circumspecti  iudìcii  fu- 
cum  fecit,  utllcynio,  ex  cuius  editionc  locos  quosdam  ubi 
Pindarum  paulo  acerbius  increpat  indicasse  sufficiat.  Cf. 
Tom.  II.  Additamela  p.  40.  ad  v.  16.  p.  41.  v.  29  sq. 
p.  141.  v.  58.  p.  152.  v.  1.     Veruni  Pindarus  tantum  abest 


IO 

ut  culpandus  sit,  ut  summa  admiratione  dignus  videatur. 
Nimirum  in  poeta  tenui  et  debiliori  metaphorae  audaces 
et  periculosae  merito  in  reprehensionem  incurrerent;  nam 
parvum  cum  parva  deceant,  tum  in  scriptore  humili  et 
summisso  humilitas  ipsa  minus  offendit  quarn  inane  figu- 
rarum  aucupium  dicendique  genus  inflatum  et  affectatum. 
Alia  res  fuit  in  Pindaro,  quem  non  vulgarium  poeta- 
rum  tenuitate  sed  ipsius  magnitudine  metiri  debemus;  bu- 
ius  enim  simplex  et  nativa  sublimitas  satis  virium  ad 
omnes  generosos  conatus  suppeditabat.  Itaque  Pindari  in- 
genio convenit  oratio  maguis  rebus  gravitate  par,  in  qua 
aliud  scraper  maius  alio  supervenit,  et  ut  Quintiliani  ver- 
bis  utar,  quae  procellam  quasi  verborum  in  auditorum 
animos  effundit.  Tandem  meminisse  debemus  summam 
legem  esse  poetarum  ipsorum  sensum  et  iudicium:  ut  quo 
quis  maior  poeta  sit,  tanto  plus  auctoritate  et  exemplo 
valere  possit. 

Sequitur  ut  exempla  consideremus  et  metaphoras  au- 
dacia maxime  memorabiles;  quo  clarius  ad  quem  linem 
poeta  progressus  sit  cognoscatur.  Interdum  sane  perob- 
scura  et  consulto  abscondita  videtur  poetae  sententia,  ut 
in  notabili  loco  Pyth.  IV.  263  —  68.  ubi  poeta  ipse  illud 
obscuritatis  crimen  agnoscerc  videtur,  regera  Cyrenae- 
orum  Arcesilam  allocutus  (v.  263.)  rvwd-i  vvv  xàv  Olói- 
nòòa  Goqiav,  i.  e.  „proponam  nunc  Tibi  aenigma  ad  quod 
enodandum  Oedipi  prudentia  opus  erit  ".  Tum  pergit  ad 
eam  quam  sic  auspicatus  est  similitudinem:  „Etiamsi  quis, 
ait,  quercus  ramos  absciderit,  caesa  tamen  nobilis  arbor 
qualis  fuerit  indicat,  cum  vel  ignem  hibernum  alit  vel 
aedium  tecta  inter  columnas  reliquas  fulcit  suo  loco  or- 
bata". —  Veruni  paulo  accuratius  inquirenti  constiterit 
sub  hac  similitudine  severam  quandam  et  tristem  admo- 
nitionem  latere ,  ut  ne  nimia  crudelitate  rex  Cyrenaeorum 
nobiles  lacessat,  qui  etiamsi  nunc  prostrati  et  domiti  vi- 
deantur ,  satis  tamen  virium  retinuerint,  ut  iniuriam  pos- 
sint  ulcisci.  Sed  poeta  tectius  id  pronuntiat,  ne  rex  ad- 
monitionem  acerbius  ferret.  Nihil  igitur  obscuritatis  re- 
stai. 


n 

Insiffuis  autcm  in  translationibus  audaciac  cxcmplum 
sii  Istli.  II.  40  sqq.  ubi  cximia  Xenocratis  Agrigentini  ho- 
Spitalitas  celcbralur: 

—    ovót  noie   Snt'uv 

OvQoq  fftnPivnmq  uniaxnV  IotIov  iIikjÌ  rnunelay. 
3A).V   tn-ruu.    noci    fiìv    'ÌHlaiv    Otoituiq, 
'Jìv   dì  yjindvi  nXiiùV   Ns.tXov  n^oòq  àxxùq. 

Ilcynio  haec  inflata  videbantur.  Veruni  poeta  nomini  sibi 
amicissimo  et  liberalitate  insigni  quid  mircris,  si  etiam 
singularcm  quandam  laudem  moliatur1?  Praesertim  cura 
Pindarus  navigationis  imaginem  ad  hospitalilatem  soleat 
Iraducere,  vclut  cura  Hieronem  admonet  Pyth.  I.  91. 
„Noli  divitiis  parcere,  immo  ut  prudens  gubernator  vela 
expande".  Eandem  igitur  comparationem  poeta  usurpata 
quamquam  auctiorem  et  ornatiorem:  „  Circa  Xenocratis 
mensara  hospitalem  nunquam  ventus  vela  contrabit:  immo 
hic  vir  semper  altigit  remotissimas  oras  aeslate  usque  ad 
Phasin  hieme  ad  Nilum  tendens".  —  Ubi  quod  in  navi- 
gatione  summum  habebatur,  transtulit  simpliciter  ad  ho- 
spitalitatis  laudem  audacter  quidem,  ingeniose  tamen  et 
sine  ampullis. 

Pariter  mirationem  faciet  imago  ex  piscatione  sumpta 
Pylh.  II.  79.  quo  loco  quum  graviter  Pindarus  aulicorum 
qui  Hieronem  adulatione  corrumperent  mores  vituperasset, 
seipsum  a  tali  ncquitia  et  perversitate  rcniotissimum  esse 
asseverat,  et  ut  retibus  in  aquam  immersis  subcr  solus 
superne  natet,  ita  se  talis  pestis  contagione  vacare: 

Hrf/rf  yùo  eivdXiov  nóvov  ì/oCouq  (3u&v 

Sxtvàq   iCf'ouq,  àfiùmiOTÓq  éì/<*>   qiiXXòq  óìq  ùnfQ   ?QXOq ,   ìiXituq. 

Item  satis  audax,  sed  nervosa  et  roboris  piena  imago  vi- 
detur  linguae,  quae  in  vcritatis  incude  dicatur  procudi. 
Ita  enim  Hieronem  admonet  Pyth.  I.  86.  *A\pevdei  ttoòq 
p&povi  yàXxzve  ylw<7(Tai\ —  Similitcr  Olymp.  VI. 82.  suani 
ipsius  linguam  fingi  t  quasi  cote  ad  cantimi  acui  : 

singer   r/ii)    ni'    ini   yl.oiooii   àxóvttq   Xiyuoàq 
Ir/   fi'    ì&tkoVTU   nnoqtonti    KCtXXÌQQÓOlOt    71VOUÌQ, 

Haec  nostratibus  audacissima  videbuntur.  Sed  omnium 
maxime  auribus  delicatis  insucta  accidit   translatio,   quam 


12 

nulla  particula  mitigat  Pyth.  IV.  142.  ubi  simpliciter  mu- 
lier  dicitur  t\  §ovq. 

—  /u'a  fiovq  Kqi]&it  re  ^làr^g 

Verum  egregie  et  ut  nihil  fingi  possit  gravi us  poeta  hu- 
mani  generis  infirmitatcm  depinxit.  Quem  enira  cuius 
pectus  generoso  sensu  incaluerit  non  perculit  gravitas  et 
vis  illius  dicti  Pyth.  Vili.  96.  2xiàg  ovaq  uv&qwtcoc,  vel 
Fg.  ine.  131.  yEXTciòeg  èyQyyoyóvwp  ìvxmvia%  Ilis  autem 
magnificentia  et  audacia  certat  Fg.  Scoi.  2. -v.  4: 

Tùq    às   Oeo^érov  c/XTlvàq  Tiq  oooojv   puQ(,iv.Qit,oloaq  òqaxùq 
"Oq  f.irj  nò&o)  XV  iw.lv  i.xv.i  èì  udàpuvxoq 
'Ile  oidàqov  xixàXxtVTUi  fiékatvuv  xugdlav  —  ifw/gu  (pXoyl, 

Haec  Pindarus  de  Theoxeno  Tenedio  iuvene  formosissimo, 
quem  summo  amore  amplexus  erat  cuiusque  in  gremio 
caput  reclinans  placida  morte  Argis  obiisse  perhibetur. 

Diversarum  autem  metaphorarum  confusionem  Pinda- 
rus non  incogilauler  et  temere  sed  summa  peritia  usur- 
pat.  Pnmum  autem  satis  excusate  eam  translationum 
coniunctionem  sibi  concessit,  in  qua  alterum  vocabulum 
sensum  proprium  facile  deponit,  velut  òóóg.  Nem.  VII.  50. 
elnetv  bòòv  Xóycop.  Olymp.  IX.  47.  ìiréoav  olfiov  Àiyvv. 
Paulo  iam  audacius  progreditur  Olymp.  I.  105.  xlvraÌGi, 
daidaltàctétiev  v^veov  7rTV%cug,  ubi  mvyaì  intelligendum 
de  montium  convallibus  et  recessibus.  Porro  non  infelici- 
ter  poeta  iuvenis  Iasonis  luxuriantem  et  protervam  ve- 
hementiam  depinxit  duas  commiscendo  metaphoras.  Pyth. 
IV,  158.  2òv  uv&og  r$ag  aqxv  xv^aivei,  Neque  quidquam 
offensionis  habet  Pytb.  IV.  255.  ^ruèQ^a  àmìvog  olfiov. 
Haec  igitur  intellectu  facilia.  Verum  subobscurum  illud 
Nem.  V.  6.  de  Pythea  puero  Aegineta,  cui  lanugo  mentum 
nondum  cingebat:  Ovjtoì  yévvtii  cpaipcov  Ttqecvav  paiéo? 
oìvàv&ag  ònwQav.  Ubi  quod  autumnus  vocatur  (aiJtijq 
oìvdv&aQy  ÒTtwQa  nil  nisi  iuventutem  significai  et  proprium 
significatum  prorsus  exuit,  ut  Isth.  II.  5.  In  óìvàv&n,  quod 
est  lanugo,  nemo  haerebit.  Confìtendum  igitur  rem  vul- 
garem  et  quolidianam  elegantius  efferri  non  potuisse.  — 


13 

Sicut  in  poetica  supellcctile  mctapborae  fere  prinnim 
locum  obtincnt,  sic  a  melaphoris  proximae  partcs  sunt 
comparationum.  Atqui  tam  exiguo  discrimine  hae  iìgu- 
rae  inter  se  distant,  ut  saepe  perìnde  haberi  possint,  nisi 
qnod  plcrumque  ubi  nimis  audax  simplex  translatio  foret, 
particula  quadam  addita  audaciam  emolliebat.  Hacc  certe 
fuit  veterum  rhetorum  sententia.  Aristotelis  Klietor. 
Ìli.  4.  yE(Tvì  óè  acci  r\  ehtWP  [*èTU(fOQÙ-  óiucftoti  yÙQ  pi- 
y.QÒv  xtX.  et  Demetr.  de  elocut.  §.  80.  Quiutil.  Vili.  6.  8 
et  11.  Itaque  Pindaro  Isth.  III.  65.  Melissus  dicitur:  /nij- 
tlv  ó'  àXo)7Trf$.  Contra  Pylb.  II.  84.  in  simili  metaphora 
particulam  addit:  Xvxoio  ói'zur.  Quodsi  plerumque  in  sola 
eloquendi  ratione  differentia  posita  est,  nobis  quoque  lice- 
bit  haec  minus  anxie  discriminare  atque  promiscue  meta- 
phoras  et  comparatioaes  perstringere. 

Iam  poeta  non  solimi  comparationes  sic  instituit,  ut 
orationi  affcrant  ornatum,  sed  rbetoricam  et  iam  speciem 
addit,  omissis  vulgaribus  comparandi  particulis;  quibus 
neglectis  varia  oppositionum  genera  nascuntur,  unde  ora- 
tio  clatior  et  augustior  evadi!.  Ac  primum  quidem  prac- 
cedentc  similitudine  res  ipsa  cui  illustrandae  comparatio 
inservit  subiungitur  addita  particula  óè,  ut  Olymp.  X.  1. 

"Eanv  uv&Qomoiq  uvìfiup  oie  nXeiara  XQ'l01^  —  ^  <^  — • 

Invertitur  etiam  ordo  membrorum  ut  similitudo,  addita 
particula  advcrsativà,  postponatur  Nem.  II.  10: 

J  Otfu'lu  tei  —   O-uftù  fihv  —  viy.it  v   Tiiioi'óou  naia3'  tori  J5   ioixòs 

3 OqìuIv  ye   niì.tidòoìv 

Mr\  Tt]).G&tv  3Slaqt(ùvu  vtio&tu. 

Nonnunquam  formarli  enuntiationum  conditionalium  subeunt 
comparationes  ut  Olymp.  III.  42.  El  ó*  àqMtxevei  ^èv  vómq 
—  vvv  ye.  Denique  non  tantum  particulae  disiunctivac 
[ut  Olymp.  I.  5.  \ii\xB  —  jU^rg.]  vel  caussalcs  [ut  Olymp. 
XIII.  47.  ÓTjQiofAai  noXt'Giv  Jieql  nhrfìti  xaXùSv  wc  [.làv 
(Tuff te  ovx  àv  eìóeitjv  Xéyeiv  tiovtiCu>  ipdgxop  i}qi&(aòv.~\ 
membris  connectendis  inscrviunt,  sed  interdum  particulae 
prorsus  desunt,  ut  nude  alterimi  mcmbrimi  alteri  oppona- 
tur.     Olymp.  II.  97. 


14 

lI;autiioq  uQidfiòv  It^QtTiécpevysv,   ' 
3Ey.elroq   òoa  ^a^fcf/i/   uXloiq  ì'&ijy.ev, 
TCq  av  <pQuotu  dovano  ; 

Tanta  igitur  tamque  pulchra  varietas  Pindaro  in  promptu 
fuit,  ut  quem  similitudines  per  se  solae  orationi  afferunt 
ornatum  et  splendorem ,  is  etiam  augeretur  oppositionìs  vi 
et  gravitate.  Haec  latissime  patent  apud  poetarli  semper  de 
elocutionis  nitore  et  ornatu  laborantem.  Frequenter  autem 
quaesitae  et  consulto  institutae  oppositiones  inveniuntur, 
quarum  usitatissima  forma  est  cum  proposita  generali  qua- 
dam  sententia  dein  subiicitur ,  quod  in  singulari  quadam 
re  locum  habet.     Nem.  VII.  5  sqq. 

Idi'anvio^ev   d3   ov/  dnavriq  ini  ìoa. 

JEtyyti  dì  tiÓt/lio)   tvyh'9-*  itcqov  fjigu*  avv  dì  tlv 

—  aeidtrat  2o)ytvì]<;  /nera  ntvxalS-Xoiq. 

Ubi  quae  praecedit  generalis  sententia  plurimum  quantum 
atTert  ad  augendam  sequentium  vim.  Idem  quadrat  in  locos 
Nem.  IH.  6.  J 'iiptj  óè  nqàyoQ  allo '{lèv  ullov  —  à^Xovi- 
xia  óè  [iuXiGt*  doióàv  cfiXsì»  IV.  91.  ™AHoiGl  ó*  ahixeg 
ìklloL-  idò*  ...mL  Vili.  87. 

His  expositis  in  clariore  luce  nobis  collocasse  vide- 
mur,  qnibus  potissimum  fundamentis  et  radicibus  Pinda- 
ricae  elocutionis  virtutes  nitantur.  Etenim  ut  snmmatim 
rem  comprehendamus,  poeta  sententiis  ethicis  dignitatem 
et  auctoritatem,  metaphoris  et  translationibus  gratiam  et 
iucunditatem,  denique  oppositionum  continuo  usu  vim  et 
nervos  orationi  conciliavi!;. 

Atqui  in  tanta  omnis  generis  copia  et  ornatu  quis  mi- 
retur  quod  interdnm  poeta  divitiis  suis  quasi  exultet  et 
luxuriet,  ita  tamen  ut  nihil  nascalur  quin  summa  arte  tem- 
peratum  sit.  Quo  in  genere  verba  idem  fere  significantia 
cumulata  quasi  simplici  et  inornata  oratione  satisfacere 
sibi  non  potuerit.     Huc  inprimis  facit  Pyth.  II.  56. 

—  tÒ  jilovrelv  dì  ovv  tv/o,  nórj.iov  aocpfaq  uqiotov. 

De  cuius  loci  structura  quum  multum  ab  interpretibus  dis- 
ceptatum  et  dubitandi  sane  iusta  caussa  sit,  de  sententia 
tamen  eatenus  constat,  ut  dixisse  videatur:  „  optimum 
esse  divitias  cum  sapientia  coniunctas   possiderc".       Sed 


15 

de  singulorum  verborum  eausis  et  iunctura  iam  accuratius 
videndum  erit. 

Ac  primum  quidem  quod  scholiaslarum  unus  coniunxit 
nloVTsiv  cum  Goff  tue,  quasi  id  sit  evttoqzìv  Goiffac,  id 
fieri  nequit,  quia  quae  in  praccedentibus  de  Archilochi 
inopia  dieta  sunt  arguunt,  tò  ttXovteìp  hoc  loco  proprio 
signifìcatu  accipiendum  esse.  Ncque  maiore  iure  placet 
cum  Arisi archo  coniung-i  ttót^iov  uqiGtov.  cui  structurae 
obest  verborum  collocatio.  Sed  potcrit  coniungi:  tò  tt'aov- 
Ttìv  Gvv  Tiya  ttótuov,  Tuin  quod  restat  Gotftac  uqiGiov 
praedicatnm  est,  quasi  dicatur  i]  àqiGvr[  (Tocfiu.  Quaeri- 
tur  autem  quomodo  expl icari  debeant  verba  ctV  Tiya 
TTÓTUOV,  quae  quoniam  ttIovteìv  per  se  solum  non  poterat 
sapicntiae  summum  dici,  aliquid  necesse  est  sententiae 
afferant,  quo  demum  addito  divitiae  tanta  laude  dignae 
existant.  Atqui  Boeckliius  ut  hoc  ipsum  ex  bis  verbis 
crueret  duram  interpretationem  commentns  est;  nempe 
cum  nemo  possit  divitias  „ Gvv  Ti'ycc  ttótuov"  i.  e.  „cum 
felicitate  forlunae"  possidcre  et  conservare,  nisi  qui  vir- 
tutibus  ornatus  sit,  hoc  loco  tiIovteìv  Gvv  Tvya  nórfiov 
esse  divitias  habere,  ita  ut  eas  servare  possis,  quod  sine 
virtutibus  fieri  nequeat.  Quae  quidem  sententia  ut  per  se 
bona  et  apta  est,  ita  nec  verbis  aperte  pronunciatili',  nec 
nisi  per  ambages  erui  poterit.  Immo  parum  prudenter 
egisset  poeta,  si  virtutis  nullam  faceret  mentionem ,  sine 
qua  tota  hacc  sententia  laborarct.  Quodsi  ratio  talis  im- 
probatur,  supercst  ut  coniungamus  GÌw  rvyct  ttótuov  Go- 
ff ictg",  ut  uqlGxov  praedicati  vices  gerat.  Itaque  Pindarus 
Ilieronis  animo  cum  inculcare  vellet,  ut  scnipcr  cum  di- 
vitiis  coniungeret  sapientiam  paulo  pleniore  formula  usus 
est  Gvv  xvya  ttótuov  Goyt'ccg  prò  simplici  ttdp  (Tofftct,  quod 
nirais  debile  videri  poterat.  Id  vero  genus  possunt  in- 
numera ex  Pindaro  promi,  quae  plus  minus  afferunt  scu- 
simi orationis  plcnae  et  ornati!  affluentis.  Olvmp.  I.  106. 
Mydsrui  \yj®v  tovto  y.tcòog.  ib.  59.  3s/;rù/.uluov  fiiov  è^nre- 
dó(iox&ov.  01.  II.  82.  "siiiayov  àatoufiìi  xi'oìu.  XI.  03.  J/iV 
dóHqt  &é(J€VOS  tiyog.  ib.  88.  llointva  ìnuxiòv  dXXÓTQiov, 
XIII.    1)8.   "AlaDìfi    ìiooY.og   pou.      Pyth.  IV.   271.  TQéfiCiP 


16 

èlxeoc.  X.  48.  Savinàtiai  obòkv  (faivetca  aniGxov.  Nem. 
IV.  40.  yvw[iav  xevsàv  (Txótm  %vlivdei  la^acTteToìCav, 

Ex  eadem  orationis  ubertate  fluxit  figura  quam  vocant 
°Ev  óid  òvóìV)  cuius  unum  extat  apud  Pitidarum  exemplum 
Isth.  VII.  1.  KXeàvÒQOì  tic,  àlixia  re  Xvtqov  . . . 

lam  sequitur  ut  explicemus  quas  leges  Pindarus  in 
sentcntiis  et  sententiarum  membris  formandis  colligandis- 
que  sibi  scripserit.  Interim  summa  tantum  huius  quae- 
stionis  capita  attingemus,  cum  totus  hic  locus  cum  syn- 
taxi  co£natissimus  sit. 

Ac  primum  quidem  Pindarus  non  nimis  longas  sed 
quae  satis  commode  uno  obtutu  lustrali  possint  enuntia- 
tiones  finxit,  et  quamquam  in  singularibus  structuris  ab- 
undat  difficultatibus,  orationis  tamen  membra  satis  simpli- 
citer  cohaerent.  Singulari  vero  arte  et  mira  cum  variolate 
usum  Asyndeti  excoluit,  quod  egregie  austero  dicendi 
generi  convenit:  de  quo  Dissenius  in  excursu  II.  edit. 
Goth.  ita  egit,  ut  nobis  otium  fecerit. 

Sicut  autcm  plerumque  poeta  simpliciorem  rationem 
struendarum  enuntiationum  praefert,  ita  ubi  longius  ora- 
tionis ambitus  trahi  debebat,  ibi  quae  membra  aequabili 
nexu  et  conformatione  molestius  ad  severam  normam  ex- 
acta  in  poeta  lyrico  putida  viderentur,  ea  cum  grata 
quadam  varietate  ita  conformavit,  ut  inchoatam  structuram 
interposilo  aliquo  membro  deflecteret  a  novo  quasi  initio 
profectus.  Quo  vero  melius  cognoscatur  quibus  modis 
Pindarus  liane  variationem  instituerit,  non  incommodum 
fuerit  exempla  quaedam  accuratius  examinare;  in  quibus 
longiora  membra  liberius  consociata  sunt.  Primum  igitur 
consideremus  hos  versus  ex  Carmine  Nem.  IV.  79  —  88. 
quod  Timasarcho  Aeginetae  inscriptum  est. 

—  et  ót  tov 

Màtgo)  fi    in  KaXXiy.Xei  y.eXeveiq 

2xuXav  &ì(a,zv  Hagiov  Xt&ov  XevxoziguV 
82.    c0  XQvaòl  ityópavoq 

Avyùq   fòci'^ev  unàoaq ,  Vftvoq  dì  twv  àya&wv 

c£gyf.iaro)v  ^aatXevaiv  ìoodai'fiovu  %tv%ti 
85.     (Pùìtu'   y.elvoq  v.fup3  jlyjgovxi  vanrawv  hiùv 

rXòJaoav  avgéra)  xeXuòtjriv,  'Ogooxgiuii'u 


17 

"Tv     ìv   i>.yoivi   (JuQVXTÙxnV 
88.    Ou).};ae   KoQtvO-fotq  ouXivois. 

Poeta  hoc  dicit :  „Si  tu,  Timasarche,  patruo  Tuo  Callidi 
hymuum  poscis  [vv.  79  —  81.],  hymnus  vero,  ut  aurum 
splendens,  regibus  homincs  aequiparandos  reddit  [81 — 85], 
ille,  qui  nunc  apud  Achcrontcm  habitat  votcm  meam  in 
Isthmo  inveniet,  ubi  quondam  coronalus  est.  [85 — 88.]  " 

Constat  igitur  tota  haec  periodus    ex    tribus  membris, 
quae   inter    se    particularum   vinculis    non    connexa    sunt. 
Atqui    protasin    terminali    voce    XzvxoréQuv    apparct,    sed 
quae   proxime   seqnuntur  usque  ad  (faxa   [v.  85.]  dubitali 
potest  utrum  apodosin  contineant,    an   parcntheticc    posita 
sint,    ut    ab    voce    xeìvog   xtL    demum   apodosis   incipiat. 
Plurimis  interpretibus  arrisit  parenthesis,  nimirum  commo- 
dissima  illa  ad  omnes  diffìcultates   tollendas.     Utrum   vero 
liceat  tara   longum  orationis  membrum  parentheseos  signis 
includere,   quibus  veteres  ne  usi  quidem    sunt,   id   quidem 
antea  quaerendum  fuisset.     Boeckhius    nott.   critt.    p.  524. 
licere     negans     coniectabat    —    asyndeton    veritus    —    o 
XQvaòc,   (53,    sed   coniecturae    postmodo    eum    poenituit,     ut 
in  edit.  sec.    tacite    particulam    omitteret.      Ncque    indiget 
hic  locus  emendatione.     Nam    sententiarura   ratio    et  stru- 
ctura  haec  videtur:  post  protasin  statini  apodosis  incipere 
existimanda    est   inde    ab   voce  ó  %QV(TÓg,    quas    sententias 
cave  inepte  consociatas  putes.     Nam   ut    supra    monuimus 
amat   Pindarus   comparationes    tanquam    opposita    proferre. 
Quamobrem  haec  ita  vcrtenda  sunt:  „Si  vero  Timasarche 
Callidi  hymnum  me  componere  iubes:  ut  aurum  cxcoctum 
summo   splendore   fulget,     sic    hymnus    hominum    sortem 
reddit  beatissimam". 

Quae  sententiae  quamquam  egregie  sibi  respondent, 
logicam  tamen  rationem  intelligimus  cam  enunciationem 
poscere,  ut  poetae  polliceatur  se  Timasarcho  satisfactu- 
rum  esse.  Ecce  vero  haec  ipsa  deinceps  subiicitnr  y.eì)og 
xtL  ita  tamen  ut  particula  nulla  addita  sit ,  ne  viderctur 
ad  membrum  proxime  praecedens  pertinere,  cura  ad  pro- 
tasin illara  superiorera  referenda  sit. 

2 


18 

Hacc  igitur  si  utcunque  placent,  multo  rotini  dior  et 
artificiosior  iunctura  sententiarum  est    Olymp.  XI.  86—93. 

86.   *A).X  o)xa  noi;   *|  óJ-ó/ov  narul 

Ito&iivoq  ly.ovn  rtóvuroq  rò   nàhv  7j(Jì]  ,    (.tr/Àu    3/  roi  &{Q- 

[luivii  (fiXórari  voav: 

'Enel  TiXoÙToq  è  Xc/./òv  jtoifirifa 

3Ehuy.tÒv  àhkóxQiov, 
90.     Ovuoy.ovu  GTVyegohuroq' 

Hai  otv.v  y.ukù   ì'^cttq  (xoióàq  u.ciq, 

34yi]o£d(/.{.t>,  eìq  3A'ì8a  oxa-d-^iòv 
93.    'AvrjQ   tkqxài,  v.iYià  nvevoc/.iq  inOQe  ftó/t^o)  figa/v  ri  xsgitvéi" 

Pindarus  cum  Agesidamum  puerum  pugilem  non  sta- 
tini post  vicloriara  Olympicam  cannine  celebrare  potuisset, 
ne  prorsus  ei  deesset ,  tandem  propemodum  seni  facto 
hunc  hymnum  misit,  sperans  quamvis  sero  veniate  tamen 
fore  ut  acceptus  et  gratus  Agesidamo  adveniat.  Nam? 
ait,  sicut  pater  cui  senili  demum  aetate  puer  lieres  futu- 
rus  natus  est,  hunc  tamen  laetissime  excipit,  sic  Tibi 
Carmen  meum  placeat  !  —  Iam  videamus  de  singulis 
enunciationis  membris.  Primum  [vv.  86.  87.]  continct 
comparationis  protasin  ;  sequitur  dein  [88  —  90]  scntentia 
interposita,  caussam  afferens  cur  filius  patri  acceptus  vè- 
nia t.  Denique  inde  a  v.  91.  apodosis  incipit:  %ccì  oiav  %tX, 
in  qua  cave  particulam  relationis  ovveog  desideres,  quae 
in  huiusmodi  structuris  frequenter  sic  omittitur,  ut  ymì 
eius  vices  sustineat:  ut  Nem.  II.  3.  Olymp.  VII,  7.  et 
Disseti,  in  comment.  edit.  Goth.  p.  80.  137.  371.  sqq.  Ve- 
rum  diligentius  inspicientibus  haec  apodosis  ut  ad  gram- 
maticam  normam  accurate  protasi  respondet,  sic  ad  sen- 
tentiam  prorsus  aversa  videtur;  cum  enim  in  protasi  di- 
ctum  esset:  „Ut  filius  patri  senili  desideratus  venit", 
quid  aliud  poterat  expeclari,  quam  hoc:  „Sic  Tibi  seni 
hymnus  meus".  Sed  poeta  in  omnia  alia  abiit  propter 
sententiam  interpositam y  ad  quam  apodosin  prorsus  ac- 
commodavit.  Atqui  membrum  quod  interpositum  est  caus- 
sam aff'ert,  cur  filius  patri  acceptus  sit  :  „  Mors  enim  tri- 
stissima est,  si  divitiae  alienis  heredibus  relinquendae  sunt." 
Eodem  modo  in  apodosi  explicatur  cur  hymnus  seni  ac- 
ceptissimus  esse  debeat:  „Etiam  qui  poetarum   laude  de- 


19 

stituti  moriuntur  ii  frustra  vixerunt".  Quae  quidem  scn- 
tentia  ci  in  cuius  locum  successit  quo  (lanini  odo  opposita 
est,  nani  niente  supplenduni  :  „quod  in  Te,  Agesidame, 
non  cadit".  Ilacc  vero  mutatio  nequaquam  inconsiderate 
a  poeta  instituta  est,  nam  voluit  hoc  ipsum  Agesidamo 
diserte  indicare,  quanti  pretii  domini  ci  mittat. 

Ex  his  igitur  exeniplis  intclligitur ,  quomodo  Pindarus 
membra  plura  longiore  verborum  circuito  complecti  solilus 
sit  et  quantum  in  inimutanda  structura  sibi  concesserit, 
Sed  in  bimembribus  enunciatis  vix  dici  potest  quantum 
varietatis  structuris  dissolvendis  et  mutandis  cffecerit, 
ne  oratione  diutius  continuata  in  repetitionis  tacdium 
incurrerct.  Et  frequentissima  quidem  in  hoc  genere  sunt 
cxcmpla  participialis  structurae  in  rectam  transeuntis. 
Kam  plerumque  ex  binis  membris  quae  pari  dignitate 
sunt,  quacque  suspensa  osse  aeque  oportebat,  prius  qui- 
dem in  participio  positum  est,  alterum  autem  absolutum 
factum;  quae  structura  tantum  abcst  ut  aliquid  duri  ha- 
beat,  ut  perspicuitatem  iuvet,  siquidem  sermo  rectus 
multo  facilius  et  penitius  in  mcntem  audientis  se  insinuat 
quam  oratio  suspensa.  Exemplorum  magna  copia  suppetit; 
paucis,  ut  in  re  non  ita  difficili,  defuugamur  liis.  Olymp. 
I.  12.  ÒQtTtMV  fièv  —  àyXct'i&zcu  óè  -/.al  .  . .  Pyth.  Vili  77. 
vcXXop  i;t6q0£  fidlAwv  —  u'Llov  de  "/.avu^aiveu  Isth.  III.  11. 
ót'sccntrop  GibcfUYOvq,  tu  de  —  v.dov^e.  II.  3S.  rè  vo\ai- 
£o)v  —  y.uì  TiQ0ce7rxvy.ro. 

In  his  omnibus  participium  pendet  ex  verbo  prae- 
gresso;  sed  paulo  durior  et  difficilior  existit  oratio,  ubi 
participium  ncque  in  praecedcntibus  ncque  in  subscqucn- 
tibus  habet  unde  pendcat,  ut  fere  anacoluthi  spccies 
oriatur;  quale  hoc  est     Isth.  I.  14. 

*Au?   iyù  'Hooòòioì  Ttvxoìv  tò   uh'    aouurt  tbO^q^titio)  yfyus? 

'Aria  T    à/.).OiU('aiq   oò  /tool   VOìfiaOUVX    £dt).<» 

Il   KaaxoQtty  ì\  'lolùov  hag/ió^ui  fiiv  V(ivo>. 
Poeta    dicit,    se   Ilerodotum    cclcbraturuin    esse,    primum 
propter  \  ictoriam  currulcni,  tum  vero  propter  fortiludincni, 
quod  ipsc  propria  manu   in  certamine  equos  rexcrit.    Ilacc 
inter    se    opponuntur    atque     indicant     oppositionem    cani, 

2  » 


20 

quae  rata  non  habetur,  particulac  [lèv  —  rè,  de  quo 
correlationis  genere  infra  ubi  de  particularum  usu  agcn- 
dum  erit  accuratius  videbimus.  Nostro  igitur  loco  poeta 
cura  in  priori  membro  participium  posuisset  xvyvùw  fièr, 
structuram  continuare  noluit,  sed  sequentia  in  oratione 
recta  posuit  per  copulam  annexa.  Fecit  autem  hoc  quo 
magis  eluceret  res  primaria,  quod  Herodotus  ipse  in  cer- 
tamine  currura  rexerat.  Id  ut  admodum  periculosum  ita 
gloriosissimum  habebatur. 

Suut  praeterea  multa  et  varia  structurarum  inaequa- 
liura  exempla,  velut  prius  membrum  in  infinitivo  positum 
reperitur,  posterius  in  oratione  recta:  ut  Pyth.  V.  23. 
UavTÌ  [lèv  —  vjreQTi&éfiev,  (fiXet  óè  — :  vel  adverbio 
loci  opponitur  enunciatio  absoluta:  Olymp.  II.  73.  Tà 
[lèv  %8Q(fò&ev  —  vócoQ  ó*  uXXa  g?éQi8ei,  vel  etiam  tempo- 
rali. Pyth.  IV.  266.  €Ì7vote  è$r/C7]Tai  —  rj  —  d^<f87t€t* 
„Interdum  priori  membro  per  particulam  ori  introducto 
enunciato  absoluta  opposita  est  Olymp.  II.  57.  c'Oti  noivàg 
eTi&av  —  tà  óè  óixa£ei> 

In  verbis  collocandis  poeta  semper  prudenti  Consilio 
et  summa  arte  cavit  ne  vocabula  cum  vi  dieta  in  media 
sententiae  parte  laterent,  sed  elucerent  et  auditorum  ani- 
mos  adverterent:  quod  cum  nunquam  non  a  poeta  factum 
sit,  exemplis  demonstrare  supervacaneum  est.  Nec  tamen 
inutile  fuerit  pauca  verbo  tetigisse. 

Solet  Pindarus  substantivum  quod  duobus  membris 
commune  est  in  principio  secundi  demum  membri  collocare 
quo  vim  accipiat  maiorem,  ut  Pyth.  IV.  36.  ovó*  uTti&rj&é 
ìv,  àX£  QJQwg  denaro.  Pyth.  XII.  19.  ènei  uvóqa  bqqv- 
craro ,  rtaq^évog  Tev%€.  Huic  rationi  convenit  Vocativus 
in  altero  membro  positus  Pyth.  Vili.  80.  IX.   100. 

Interdum  mirum  in  modum  poeta  vocabula  traiecit, 
ut  in  versibus  celeberrimis  ad  solem  deficientem,  [Fragm. 
Hyporch.  4.]  quem  v.  6  sq.  sic  alloquitur: 

-dlXà   oe  Ttyòq  Aiòc,  Vnnoiq  &ocùq  ixerevo) 

^4-nr^iov    iq  oXpov  rgunoto   Qi^cuq ,  cJ  noma,  ndyxoivov  rfyuq. 

ubi  voces  „&occìg  cinnoi,<;u  ad  iqdnoLo  referendae  insertae 
sunt  formulae  (Tè  nqòq  Jiòg  Ixerevco. 


21 

De  hyperbatis  particularum  conf.  Boeckli.  omnia  com- 
plectcntcm  in  nott.  critt.  p.  377.  sq.  385.  392.  Partieula 
y.uì  amat  hyperbaton,  ut  Olymp.  V.  16.  (To<foì  y.uì  e5o%ccv3 
hoc  est ,  xuì  ffocfoì  tó.  Frequenter  locum  niutat  cum 
praepositione  tv,  ut  Olymp.  II.  28.  VII.  26.    Pyth.  X.  53. 

Dcnique  Pindarus  etiam  leviora  illa  orationis  ornamenta, 
qualia  sunt  anaphora  et  annomiuatio  non  prorsus  repudia- 
va, haec  enim  opportune  posita  ornant  orationem.  Sed 
ut  conveniens  erat  austcrae  compositioni  istiusmodi  condi- 
menta  modico  et  admodum  verecunde  orationi  immiscuit. 
Anaphoram  habes  Olymp.  XIII.  14.  rrollù  {uèv  —  nollù 
óè.  Pyth.  IX.  123.  Nem.  XI.  6.  Nem.  I.  62.  ocrefovg  fièp  — 
oGGovg  óè.  Nem.  X.  27.  TQÌg  nèv  —  TQÌg  óè.  ib.  87. 
ijfiMrv  fièv  —  ìjfiKTv  óè.  Isth.  III.  7.  XQ^  f1^  —  XQV  dà- 
Isth.  VII.  15.  V.  71.  iiérqa  fièv  —  péxqu  óè.  VI.  32.  uìvtoiv 
—  alvtcov  óè.  cf.  Boeckh.  nott.  critt.  p.  499. 

Similiter  sonantia  reperiuntur  Pyth.  X.  66.  QiXéwv 
QiXtovtu,  uyoDv  uyovva  tv qoy gavone.  Pyth.  II.  83.  OiXov 
tlt]  (piXtiv y  tzotì  ó*  èx&QÒv  ut  tyidgàg  vTto$ei)(Toixcci  uXX' 
uXXoze  itaTéoìv.  Nem.  I.  30.  ré%vuL  ó*  titgcov  txequi. 
VII.  6.  EÌQyei  txtqov  ttequ.  VIII.  3.  %£QGìv  txtqov  txtquig. 
Pyth.  X.  60.  ^Extqoig  txtqwv  tqwg  vtxìavksb  <pqévag. 


CAPUT  SECDNDOM. 

DE     PINDARICA      SYNTAXI. 

Qua  spiritus  et  ingenii  sublimitate  et  orationis  copia 
Pindarus  pollebat,  eam  ut  digne  promeret  et  ad  audientium 
animos  perferret,  vigor  elocutionis  et  magnificentia  tan- 
quam  inexhaustus  thesaurus  effecit.  Sequitur  ut  de  rebus 
syntaclicis  et  structurarum  ratione  exponamus,  ne  videa- 
mur  in  vcstibulo  constitissc;  nani  qui  de  poetae  facultatc 
recte  iudicaturus  est,  generis  dicendi  proprietatem  ab 
ornili  parte  nosse  debet  tolamque  quasi  supcllcctilem  suis 
oculis  manibusque  usurpasse. 


22 

Primum  autem  de  structurarum  varia  et  liberiori  ra- 
tione  apud  Pindarum  quaedam  generatim  praemonenda 
sunt.  Guam  igitur  in  enunciationibus  maxime  bipartitis 
observavimus  varietatis  copiam,  eam  eliam  in  singularum 
sententiarum  structuris  inveniri  exemplum  demonstrat  lu- 
culentum.     Isth.  VI.  1—10. 

1.      Ttvi    TÒ)V    TtC'.QOq  ,    0)    JlUXÙlgÙ     O/'jpU, 

KuXòiv  ini/oìQioìv  f-iuXiaru  -O-Ufiòv  nòv 
JEvcpQuvuq  •  ij   qu  %uXy.oy.QÓTOV  TtuQzègov 
Zlv.(,idr£Qoq   uvCx    z.VQV%aixu.v 
5.   "AvruXaq   /liòvuaov,    rj    XQv'a$     peo'ovùy.Tiov    vùpovru    de.%atutva    lèv 

cpgQTUTÒP  Semi, 

COjt6z>   3/4f.(-CptT()V0ìVOq    $V    &VQ?TQOiq 

2ra-Oelq  itXo/ov   {.tsTÌjXdèV  "ITguy.Xti'oiq  yovuiq; 
*U  or    ufirpì  nvy.vvXq    TetQ £0 l'eco  fìovXiCiq; 
*TI  qt    Ufiqi.  'IóX(/.ov  IriTiófnjTii'  j 
10.   *T1  2J7iaQTÒ)v  ay.ufiuvvoXoyXKV  ;    »/  ore   y.ciQTfoùq  'idóguoTOV  £|  àXu.Xàq 

dniTTe/nipuq', 

Ubi    verbum    evcfQaivoi)    cum   primum   dativum   ascivisset 
assumptis   deinde    enunciatis    teraporalibus    ad    extremum 
genitivum   a   se    suspensum    habet.      Eodem    potest    trahi 
Olymp.  XIII,  114. 

'[Ava,  y.oixpoiaiv  ìpvivaui  noalv 

Zcv  rékit*  •  uìòcj   óidoL  y.v.l  tv/uv  regnvbiv  yXv/.duv. 

Quo  loco  cum  Oligaetbidarum  familiae  poeta  salutem  ab 
love  precetur,  postquam  in  priori  membro  infiuitivum 
èxvevGcu  tanquam  imperativum  posuerat,  ad  quem  vulgo 
óóg  minus  recte  [conf.  Bernhardy  Synt.  Graec.  p.  357.] 
suppleri  iubent,  in  altero  membro  imperativum  óidov 
usurpavit,  ad  lovem  ipsum  orationem  dirigens.  Vertendum 
igitur:  „Fac  Iuppiter  ut  levibus  pedibus  enatent  [i.  e. 
ut  vitam  feliciter  pertexant]  et  verecundiam  da  et  dulcem 
beatamque  sortem".  Locus  in  Mora.  Odyss.  XVII.  355. 
quem  Boeckhius  iam  contulit  apprime  convenit: 

Zìv  ava,    TriXéfia/óì'  /.tot   tv  uvógaoir  òXfiiov  eh'ca 
KuC  ol  névxu  yivoiQ?  ooau  (poeolv  yoi  [tevoiva. 

Haec  igitur  ut  nullam  babent  ambiguitateni,  sic  fieri  non 
potuit  quin  evaderent  sententiae  implicatiores  et  intellectu 
diffi ciliores  ?   in   quibus  Pindarus  brevitatem  quandam  ora- 


23 

tionis  sectalus  structuras  quam  potuit  plurimuni  coartavit 
et  contraxit.  Quo  quidem  artificio  imprimis  opus  fuit  in 
victoriarum  cnumcrationibiis,  quas  longas  et  prono  orationis 
cursui  band  dubie  molestas  carminis  argumenturn  saepe 
flagitabat.  Nani  ut  multa  in  lioc  carminum  genere  usu 
quodam  tralaticio  constituta  erant,  ita  hoc  ipsum  ad  poc- 
tarum,  qui  ludorum  victores  celebrabant,  officium  pcrti- 
nebat,  ut  ne  quid  honorum,  quos  illi  in  anteacta  vita 
consecuti  essente  omittercnt.  Pindarus  igitur  quod  dicen- 
duin  crat ,  ita  semper  attigit  ut  brevius  et  nervosius  non 
posset.     Velut  in  loco  satis  notabili  lsth.  IV.  16. 

lìv   ò'   iv  'l'j&ttòi   diilnct   &akXoiOa   uoiTit, 
'I'r'/.e.ziòu  ,   zìi  cai ,    I\'ii<i'u    Sé   ztd   ufl(pÓÌv 
JLvO-ia    n   nttyxgarfov. 

Cura  enim  Lamponis  fìlii  Phylacidas  et  Pytheas  quattuor 
vieto  ri  as  pancratiasticas  reportasscnt  eo  ordine  ut  uter- 
que  Ncmcii  Phylacidas  autem  bis  Isthmia  vicerit,  apparet 
il  Uni  XtuHc  iì  tir/ air  JlvO-ta  re  notyxQaTiov  sic  accipiendum 
esse,  ut  e  voce  à[iq>óiv  suppleri  debeat  %iv:  „tibi  Phyla- 
cida  etPylheae",  quae  structura  quibusdam  imposuit,  qui 
verba  Ncitc'a  óè  y.uì  diufoìv  in  parenthesi  posita  putarent. 
—  Similem  structurae  contractionem  liabes  Olymp.  VII.  80. 

O    i     iv  "A^yii  yu/./.ò^  ìyrot    nir  ra    t    if  I4ir/A>.òi'(t 
'Euya   zul   Oi'jàuit;  ayóSvtq  t    fvvouot 
BotùiTUH, 

JIc'ÙA'.rà   V  '     Jìyi'n;.   ti   vizwrO'    l'ù'y.iq' 

Sic  enim  egregie  emendavit  Boeckh.  in  nott.  critt. 
p.  3S9  sqq. 

Ve  rum  etiara  citra  argumcnti  necessitatem  poctae 
interdum  breviori  esse  placuit,  in  quo  parimi  de  inter- 
pretimi commodo  fuit  sollicitus.  Velut  in  versibus  stru- 
cturae perquam  torluosac:  lsth.  I.  22. 

—    h'./trrii   dì   Ocupìfi  unirà 

"Ev    ii    yvuvóiOi    axudtotti    oqtotv     ì'r    t     «ot/JoJo arrotai v     ónlt'iuiq 

doó/iOHì  • 
Otù  il  XeQOÌV  ilzovri'Corci,   (u/uiùq 
Kuì   Xt&ivois  óiói    ir  òlanon;  ìiv. 

Nani  nominativus  uxori  uorrèg ,  ubi  dativum  expectes, 
cum  non  statini  quorsum  spectet  appareat  nec  quod  verbum 


24 

ad  óìdte  supplendum  sit,  si  praegressa  circumspicias  ex 
locutione  Xd^nei  dqetri  Gqiaiv  elici  potest  verbum,  „evlttp- 
tpav":  quod  cura  ad  sententiam  eodem  recurrat,  ad 
structuram    cura    nominativo  ày.ovti'Qovteg   coniungi  potest. 

Singularis  breviloquentiae  species  ea  figura  est,  quara 
zeugma  grammatici  vocant  ;  cuius  usus  cura  apud  Pinda- 
rum  satis  parcus  et  modicus  sit,  paucis  exemplis  defungi 
licebit.  Nemini  negotium  facessent  talia.  Pyth.  IV.  104. 
Ovte  eqyov  ovt  èTTog  eÌTTwv.  ib.  221.  "Aqotqov  Gai  pipato 
Y.aì  (ìóag.  Nera.  X.  25.  3JSxqdt/qGe  cEXXava  Gtqatòv  xaì 
Gtéyavov,  Zeugmati  autem  muHum  iucunditatis  addit 
idem  verbuni  ad  bina  nomina  relalum,  sic  ut  cum  altero 
sensu  figurato,  cum  altero  proprie  coniungi  debeat,  cuius- 
modi  est  quod  extat  Pyth.  Vili.  19.  "Edexto  ÌGzeyavtàiiévov 
vlòv  noia  JJaqvaGi'di  Jtooiéì  te  xwficp ,  ubi  xw'/iw  Gtecpa— 
vovG&at,  similiter  dictum  ut  Olymp.  I.  102.  [JLoXny  Gtecpa- 
vóùGai. 

Ad  libcriorem  sententiarum  membra  connectendi  ra- 
tionem,  quae  austero  dicendi  generi  inprimis  convenir, 
teste  Dionys.  Malie,  de  compos.  verbb.  ed.  Sylb.  toni.  II. 
p.  22.  35.  tà  xwXa  (pvGei  fiuXXov  èotxévai  ftovXetai.  \ 
téyvri*  et  1.  1.  p.  22.  40.  ovte  7Tqog$ijy.aiQ  oxpeXovGaig  tòv 
vovv  XQGù[iei"q,  cum  praecipue  quam  structuram  ad  sensum 
vocant  pertineat,  eius  structurae  apud  Piudarum  quo 
ipse  longius  recedit  a  sedata  et  aequabili  orationis  corapo- 
sitione,  tanto  latius  usus  patet.  Cuius  quidem  proprietas 
in  eo  posita  est,  ut  notio  aliqua  quae  in  membro  prae- 
gresso  tectius  significatur,  tauquam  expressa  in  posteriori 
audiatur  et  mente  suppleatur.  Velut  in  loco  memorabili 
Nera.  IV.  1—3. 

"Aoiarcq  evcpQoovru  Tiófov  y.ey.gifuvo)v 

^Iaxoòq'   al   dì   oo (pai 

Momàv   O-vyaTQiq  uoidul  &i).ìav  viv  uTcró/Lievui. 

Cuius  sententiae  structura  veteribus  criticis  adeo  ignota 
fuit,  ut  scholiasta  apud  Boeckh.  p.  450.  teste  Aristarchus 
vlv  referret  ad  evyqoGvvav  sensu  repugnante,  Didymus 
ineptius  etiam  ad  Ttòvav.  Eam  vero  sic  expediemus,  ut 
ex  formula   tcòvoìv    xexQi^éycay    in    subsequens    membrum 


25 

transeat  nolio  rov  novriGavxoQ  seu  rov  pixwvtoq  i.  e.  victo- 
ris  qui  ipse  pronomiiic  viv  significatur. 

Alia  structurae  ad  scusimi  institutae  species  est,  cura 
formula  quaedam  ex  membro  praecedenti  ad  posterius 
sensu  prorsus  contrario  suppleri  debet,  ita  ut  ex  aiente 
fiat  negativa  vcl  cotitra.  Quod  dicendi  genus  cuni  apud 
alios  scriptores  frequens  sit  [cf.  Berilli.  Syntax.  Gr.  p.  458.], 
tum  ex  Pindaro  suppetunt  Nem.  Vili.  45. 

—  zò   d3   uutiq  ttàv  xpv/ùv  y.OfiC'^uv 

Ou  [ioi  ÓuvutÒv  —  Oiv   òì  TiuTQu  —  vniotlaai  Xt&ov  Jlloiocùov, 

Ubi  ov  noi  òvvaxòv  in  altero  membro  abiecta  negandi  par- 
ticula  auditur.      Indidem  explicandum  Pyth.  IX.  36. 

c  Onta  —  /Ji>u   °t  TTQoqerfyy.flì' 

"II  òu  -/.al  ix   If/f'ojv  y.iìgru  ftelnjdta  notar  • 

nam  ex  „ò(Ti'a  tGiìv"  i.  e.  s^soriy  in  sequens  membrum 
Iransit  verbum  j^tJ. 

Eadem  ad  sensum  struclura  circa  nominum  genera 
rcgnat,  sic  ut  pronominum  relativorum  neutra  respondeant 
nominibus  masculini  vel  fcmiriini  generis,  ut  Olymp.  I.  15. 
Movffixug  Iv  ucùtoìj  ola  .  .  X.  7.  AÌvoc,  ayxeiTai*  xà  [lèv, 
Pyth.  III.  17.  'Iuyàv  v^ievaitav,  ola,  1.73.  c'¥poiv  ìdwv  — 
ola.  VI.  21.  *EyaiioGvvav ,  ola.  Vili.  6S.  ^Aq^ioviav ,  ocra. 

Liberiorem  structuram  in  appositione  saepe  non  ad 
normam  grammaticam  sed  ad  vocabulorum  signilìcatura 
accommodata  observare  licet,  velut  Nem.  V.  43. 

V/rot    fitTuiìuPia    y.ul    vvp    Ttòq    fluTfJOH;   (cyu).ket    y.ttvov  oikÓotioqov 

lO-voq,  UvOi'u. 

Ubi  e&vog  est  appositio  ad  iiexai^avxa ,  cum  Pytheas 
Acgincta  quasi  totius  gentis,  unde  oriundus  est,  vicarius 
propter  Ncmeam  victoriam  dicatur.  Simillimum  est  Pyth. 
IV.  135.  Avzòg  vTiavziaGtv  Tvgovg  èoatfi7TXoicdiJLOV  yereà, 
Minus  insolita  haec  licentia  in  adiectivis  accidit,  ut  Isth. 
VI.  22.  ^Aqzxàv  ovx  aÌG^cov  cfvaq. 

Audenlior  poetae  licentia  f'nit  in  articulo,  Pylh.  IV.  250. 
Mqùeiav  xàv  TìùJao  (fòvov.  Ubi  cum  Medea  per  meto- 
nymiae  figuram  Peliae  exitium  dicatur,  articulus  ad  no- 
tionem  feminae  rcvocatnr. 

Ilaec  igitnr  quae  passim  et  particulalini  in  virorum 
doctorum  commentariis  annotantur  nunc  coniuncta  in  eia- 


26 

riore  luce  collocare  conati  sumus,  quibus  conficitur  Pin- 
dari  spiritum  elatum  non  anxie  cursum  orationis  ad  nor- 
mam  sevcram  adstrinxisse  ;  quamquam  interdum  obscuritas 
et  nimia  brevitas  intellectui  offìciunt.  Sunt  lamen  plera- 
que  sic  comparala,  ut  lyrico  poetae  non  modo  condonen- 
tur,  sed  est  etiam  ubi  oratio  ex  iis  vim  grandiorem  et 
novitatis  gratiam  sibi  inveniat. 

Quibus  in  universum  de  structurarum  ratione  exposi- 
tis  reliquum  est,  ut  quae  Pindarica  syntaxis  in  singulis 
orationis  partibus  observanda  praebeat  exequamur,  a  no- 
mine substantivo  casuumque  ratione  initium  facturi. 

Ac  primum  quidem  cum  nominativi  quem  absolutum 
dicunt  duplex  ratio  sit  [conf.  Bernh.  Synt.  Gr.  p.  69.],  al- 
tera simplicior,  ut  in  fronte  enuntiationis  nominativus  po- 
situs  in  sequentibus  non  habet  quo  referatur,  altera  du- 
rior  ut  quod  vocabulum  sententiae  nexus  suspensum  esse 
eyincit,  id  quominus  simpliciter  ad  praegressa  referatur, 
obstat  quod  primo  casu  positum  novum  quasi  initium  con- 
stituit:  apud  Pindarum  prioris  quidem  generis  est  Pytb. 
IV.  152: 

3Al).d   y.al   a/.anxov  {uóvao/ov  y.al  &góroq,  oj   uoxe  Kort&iÌòuq 
"Ey/.udi'loìv  Innòiaiq   aii&uvs  laolq   ót'xaq 
Tu  fusv  —  Xvaov  vpfitv. 

Ubi  quae  praecipua  quadam  vi  et  pondere  distincta  sunt 
„ sceptrum  et  imperium"  ea  quo  oppositio  magis  eluceret 
seorsum  a  reliquis  poni  debuerunt. 

Ad  allerum  genus  pertinet  Nem.  VI.  32. 

—  xà   naia  —  iqyà  — 

Buootàaioiv  —  ov  OTiavitei'  naXalfparoq  yeved, 

"Idia  vavoTOJ.aorreq  iniy.o'jfiia. 

Quo  loco  cum  naXaicpatoq  yeved  si  sententiam  spectes 
ad  dativum  BaGGiòaiGiv  retrahatur,  ne  tamen  dativi 
structura  diulius  continuata  molesta  fieret,  poeta  rectum 
casum  praetulit. 

Multo  diffìciliorem  explicatum  babet  locus  Pyth.  IX.  91. 
qui  cum  propter  ambiguitatem  structurae  ab  aliis  alia  ra- 
tione acceptus  sit,  paulo  copiosiorem  expositionem  deside- 
rai.   Verba  sunt  haec: 


27 


—  AìyttH:    1 1 

'/'fui   JSioou   i'  a    Xàrpta   rol<i  >)]   nóXtv   tuvd'   tvxXtt%ut 

—  iyi'.).òi'   l'yc/j'.i  nw    foyu    (/ryotr. 

Poeta  Cyrenaeuui  Telesicratein  qui  ter  armato  cursu  in 
hulis  Aegineticis  et  Megarensibus  Victor  patriam  suam  il- 
lustrem  reddidisset  \nokcv  evxXei'^ac]  testatus  quani  sub- 
iicit  formulami  „CiyuLov  àuayuriuv  toyo)  tpvywv",  ea  si 
de  Telesicrate  intclligenda  est,  nemo  non  prò  structurae 
ratione  accusativum  (fvyóvva  expeclaverit,  eumque  fucrunt 
qui  coniectnra  satis  vili  textui  obtrudercnt.  Omnes  taraen 
libri  nomi  nati  vum  tuentur  adstipulante  scholiasta  in  para- 
phrasi  ed.  Boeckh.  p.  407.  JiogiZo^ai  yàq  tòv  viy.r\(fòqov 
vixffiavia  %aixr\v  tt\v  tióXiv  evxXéa  y.ava(TTrj(Tca  tqyoì  tì]v 
(Jiyrj/Jiv  xccì  u.7iuQQr[(7iu(jtov  àiir\yaviav  '/.al  uìtfxinrjv  ì/.- 
tpvyoSp.  Pars  autem  interpretimi  illa  non  de  victore  Acgi- 
neta  sed  de  ipso  poeta  intelligi  voluit,  qui,  cimi  tribus 
carminibus  tot  idem  victorias  cccincrit,  bis  a  Telesicrate 
tam  gloriose  factis  [é(>^c->]  inopiam  canendi  effugerit.  lluic 
vero  interpretationi  obstat  et  sententia  parum  apta  aut 
Pindarum  decens,  et  nudimi  eoya),  quod  nisi  totiun  mem- 
brinn  de  Telesicrate  accipiatur,  cius  victorias  significare 
nequit.  Qnodsi  necessario  hacc  verba  ad  victorem  pcrti- 
uciit  omnia,  qui  patriam  illustrali»  dicitur  cavissc  quominus 
silenlium  inglorium  agore  debcat,  hoc  loco  cum  structura 
oblique  intimala  casu  recto  finiatur,  agnoscenda  erit  illa 
magistris  propemodum  decantata  casuum  enallage,  sane 
durissima  illa  coque  diffìcilior,  quod  subiectum  prioris 
membri,  cui  tpvywv  respondet  ne  additimi  quidem  est. 
Talis  autem  structurae  mutatio  ut  omnino  excmplis  non 
caret,  ita  frequens  est  post  verba  ofycu,  (fruii,  óoy,o),  qui- 
bus  orationi  interpositis  cum  ex  vulgari  ratione  tota 
structura  suspensa  fieri  oportuerit,  co  lamen  vix  vel  ex 
parte  tantum  muta  tur,  unde  specics  orationis  a  suspensa 
structura  ad  rectam  transeuntis  ori  tur,  Iam  quis  non  re- 
cordetur  luculentura  cxcmplum  II.  II.  350. 

*Ih)ftl  vàn  ovv  vMTui'tvout  vntgytriu  KqovCoìvu 
'uìoToùmwv  iniòi    t' ,  ivutatftu   oi'ifiuru  yutroìv. 


28 

Plura  exempla  cupientibus  large  praebet  Bernh.  in  Synt. 
Gr.  p.  465. 

Paucis  in  Genitivi  usu  expìicando  defungi  licebit,  quo 
casu  notabile  est  quanta  interdum  brevitate  participia  po- 
nantur  neque  nomine  nec  pronomine  addito,  sed  ut  ipsa 
per  se  iutcgrarum  enunciationum  vices  sustineant  :  velut 
Pytli.  Vili.  85.  de  pueris  qui  vieti  ex  certaminibus  redeunt: 

Oòdf  fioXóvTO)v  nàg  fiaveg3  àftcpl  yékwq  ykvxvq 
^flgosv  /agir. 

Ubi  iioXòvtmv  casu  absoluto  positum:  „dum  redeunt  ad 
matrem".  Nec  aliter  accipiendum  participium  in  his. 
Pyth.  Vili.  41. 

""Otiot3   ìm    "Agyeoq  ijku&ov 
ZteuTtgav  odòv  'Mnlyovoi 
'Ilo1  tlne  f,tagvafitvojv. 

„Sic  dixit  dum  pugnant".  — 

Dativus  locum  significans  cum  apud  Pindarum  prae- 
c'pue  in  nominibus  regionum  in  quibus  certamina  ludicra 
celebrantur  tominetur,  ex  innumeris  fere  exemplis  pauca 
apponam  :  Olymp.  XIII.  37.  JIv&oì  t3  £%ei  Graòiov  Ti^idv, 
Vili.  56.  Ne[iéa  egèo)  xavxav  yjxqiv.  Nem.  X.  26.  *I(r&[ióì 
iteci  N€fiéa  GTécfccvop.  coli.  01.  IX.  88.  XII.  18.  Nem.  XI.  23. 
Istb.  IV.  18.  In  vicinia  etiam  signifìcanda  Pindarus  sim- 
plici  dativo  defungitur  ut  01.  I.  92.  0Al(f£ov  nòqq  xXi&eig, 

Dativum  instrumentalem  agnoverim  in  iis  formulis 
quae  quo  certamine  victor  pugnaverit  indicant  ut  Nem.V.5. 

—  Uv&euq  evgvo&erriq 

JSCy.ri   IVepetaiq  nciyy.gariou  oréyavor. 

Isth.  III.  20. 

—  tvfia/avtav  yàg   icpavaq  3Io&[itoiq 
'Tpièzéguq  àge%àq  ìifivo)  duóxetv. 

Quibus  exemplis  adiiciendum  puto  locum  hucusque  cor- 
ruptum  Olymp.  XIII.  107.  quem  praestantiores  libri  sic 
exaratum  exhibent: 

—  —  %àd3  in3  òygv'i  llagvaala 

Ev  'Agyt'ìù  *d~3  oaaa  y.ul  iv   Oijfituq ,  offa  r3  J 'Agxàoiv  rlvuooov 

MagTVgyoai  Avxuiov  fìoifiòq  a'raf. 

Versus  alter  quibus  vocabulis  terminatur  IdqxdGiv  àvàti- 
(Toop,   ea  et  numeros  pessumdant,   quos  reliquae  strophae 


29 

in    eadem    sede  hos  pracbent:   —  ^  w  —  w?    ncque    sen- 
tentiam   aptam    effìciunt,    siquidem   ftuinòg   vlvol%  *Agy.dGiv 
uvùgguìv  oratio  non  Pindarica  est,    sed  portentosa  et  ina- 
ni  repetitione    onerata.      Primum    autcm  quod  Ilcrmannus 
obsequente  Bocckhio  coniecit  ,'AQxùg  uvàGGwv"  i.  e.  „ara 
surgens  [coli.  Nem.  Vili.  40.]  Arcadica",  utut  ingeniosum 
quaesitum  tamen  et  nimis  artificiosura  est.    Atque  sunt  haec 
verba  gravius  profecto  corrupta,  quam  ut  tam  levi  medicina 
defungi  possimus.    Et  uvÙGGo&v  quidera  verisimillimum  est 
quum   primum   in    margine    prò    interpretamento    vocabuli 
ava%  adscriptum    fuisset  postmodo  praecedenti  versui  ad- 
haesisse,    tum,    ut   assolet,   genuina   voce   extrusa,    eius 
sedem   occupasse.       Vocabulum  ^Aqxdciv   autem,    si    quid 
video,     rectissime    codd.    praebent,     nani    Dativus    ut    in 
exemplis    supra   allatis   instrumentalis  est,    significans:   in 
ludis    Arcadicis,    quae   Lycaea   sunt.    coli.   Olymp.  IX.  96. 
Ex  quo  consequens  est,    omnem  emendaudi  conalum  inde 
proficisci   debere,    ut    retcnto   *AqxuGlv  prò  voce  àvÙGGwv 
aliud   quaeralur,     quod   cum   sententiam  *  et    numeros   ex- 
plcat    tum   etiam   ductus   quam   maxime    referat    vocabuli, 
quocum  commutatum  fuit.      Sunt  autem  in  liane  condii  io- 
nem    a    criticis  multa   et  varia  ficta,   quorum    quod    denuo 
Hermannus,    qui    locum    in    libello   acad.  Lips.  retraclavit, 
coniecit:  ^Aqxùgi  [idtfGtì)  languidum  est,  reliqua  commenta 
[Bergkii  tiqux&t]  ,  Kayseri  u&loig,   Rauchenst.  tqya]    te- 
nuia  nimis    et  exilia  sunt.      Videtur  autem  Pindarus  itila 
scripsisse,   quod   vocab.  cum    de   quavis  re  bona  et  opta- 
bili  nostro  usurpatum  est:  Nem. IX.  6.  Pylh.  1.48.  Vili. 73. 
tum    praecipue    de    victoriis    ludicris.   Nem.  X.  20.  c'Occoy 
^Aqyeìov  t%u  itptvog  iioìqav  ìgIìòv.  —  Scboliastae  para- 
phrasis   ad   hunc  locum  cum  inveniendae  emendationi  non 
potuisset  prò  fondamento  esse,  ut  quae  accuratius  demum 
ad    singula   verba    accomodata    aliquid    profutura    fuisset, 
repertae  tamen  band  dubie   aliquid   commendationis  adiicit 
[ed.  Boeckb.  p.  288.]  :  c'Oaa  x*  ìv  "AQyei  óè  xaì  èv  Orjfiaig 
ulla*  xaì  tv  ^Aqxaòia    de  oTtoag  òeajiótrig  yéyove  %ov  axt- 
(puvov  ò  (toì^tóg  è(Tii  [KXQTvg  ò  tov  Avxaiov  Jiòg.   Nam  si 


30 

vetus  interpres   legit  è<TXcì,   id    quidem  rectissime  explicat 

Ad  hanc  de  dativo  disputationem  inox  patescet  quem- 
admodum  pertineat  locus  mine  nobis  commemorandus,  qui 
cum  interpretibus  ex  quo  Pindarus  explicari  coeptus  est 
omnibus  fucum  fecerit ,  ne  excellentissimi  quidem  Pindari 
sospitatores  Boeckhius  et  Hermannus  eum  ita  constilutum 
reliquerunt,  ut  possit  prò  expedito  et  sanato  haberi.  Qui 
viri  si  maluissent  in  hac  difficultate  tollenda  quod  ante 
pedes  est  cernere  quam  ncscio  quas  machinas  circumspicere 
meìius  dudum  Pindaro  consultimi  fuisset.  Vcrba  exstant 
Pyth.  V.  70  —  76.  legunlurque  in  optimis  libris  sic: 

70.  "ly.nvro    Ot'jouvòe   q>ò)Tfq  Aìyetóai 

°Et<ioì  nuTtQeq  *   ov  tieòiv   urtQ-   àXXà  [lolyu  riq  aysv 

UoXv&vrov  *   iq  ìquvov 
73.  ' Evdev  àvaSs^àfievot 

"AnoXXoì'  jsà 

KuQVfi3  i)>   óuitì  offìiCofiev 
7fi.  JKvQuvug  uyt'.y.Tifttruv  nòXiv. 

Sententia  fere  h*aec  est:  Poeta  Cyrenaeis  gratifìcaturus 
cum  velit  estendere  sibi  cum  ipsis  cognationem  aliquam 
intercedere,  admonet  cos  de  Aigidis,  qui  sui  iidemquc  il- 
lorum  maiores  cum  Deorum  voluntate  Sparta  Theram  ad- 
vecti  essent,  quo  sacra  Carneorum  propagarent,  post  hac 
has  epulas  cum  Cyrenaeis  communicatas  fuisse ,  unde 
Thebani  cognatam  sibi  Cyrenaeorum  urbem  in  Carneorum 
festo  celebre» t. 

Videamus  nunc  de  scriptura.  Et  èg  quidem  [v.  72.] 
cum  metro  refragetur  ncque  id  habeat  coq\  Leid.  B.  qui 
in  Pythiis  ex  praestantissimis  est;  ex  quo  ab  Heyuio  un- 
cis  inclusum  fuit;  mentissimo  ex  editionibus  exulat.  Ad 
sentcntiam  quam  sit  ineptum  dicere  non  attinet.  Recte 
deinde  Boeckhius  Kaqvet*  prò  vocativo  habendum  esse 
docuit;  nec  ut  antea  creditum  fuit  prò  accusativo  plura- 
lis,  qui  in  quibusdam  libris  etiam  sine  apostropho  scriptus 
exstat»  Ouod  autem  prò  sua  metrorum  descriptione  Kaq- 
rijf  dedit,  utrum  recte  fecerit  an  potius  cum  Bergkio 
Kaqvéìe  per  se  solum  integrum  versum  constituens  scri- 
bendum   sit;   id    cum   ad  sententiam  nihil  differat  nec  nisi 


31  _ 

reliquis   strophis   accurate    comparatis   decidi   possit,   mine 
lantisper  mittamus. 

Ut  igitur  in  novissima  enuntiationis  parte  [v.  74 — 76.] 
eatenus  manifesta  est  poetac  scntentia,  ut  Thcbani  in 
Carneorum  epulis  dicantùr  urbis  Cyrenarum  venerabundi 
memores  esse  [o,£/ff*£o//6*'] ,  ita  verbis  proxime  praegres- 
sis  viri  docti  ancipites  animi  fuerunt  quid  faciendum  sit 
ut  quorum  prout  post  uyev  an  post  tqavov  interpunxeris 
duplici  ratione  scntentia  accipi  possiti  neutra  tamen  ca 
quae  prorsus  satisfaciat. 

Ac  primum  quidem  ttoàv^vtoc  kqavoq  cura  sint  sacra 
Carneorum,  quae  communi  antiquitatis  fama  per  Aegidas 
Sparla  perhibentur  in  Thcram  insulam  indeque  Cyrenas 
propagata  esse,  qui  post  ìéyev  distinguunt  iis  scntentia  non 
potest  non  perversissima  evailcre  eaque,  quae  nemini 
Gracco  in  mentem  venire  potuerit,  Thcbanos  scilicet  a 
Theraeis  Carnea  accepisse. 

Contra  si  post  tqavov  incidatur ,  ut  Boeckhio  placuit, 
inextricabili  structurae  difficultate  implicaberc,  quorsuni 
e ii ini  dicas  àvaòt^à^tvoi  spoetare  quod  nimirum  obicctum 
sibi  (lagitat*?  Et  Bocckhius  quidem  hoc  participium  ccn- 
set  eodem  referendum  esse  quo  cefii'Qo^ev ,  ita  ut  accusa- 
tivus  nò'kiv  simul  a  verbo  finito  et  a  participio  pendeal. 
[conf.  explicatt.  p.  290.]  Scntentiani  auteni  liane  esse 
vult:  ut  cum  Theraci  conditores  fucrint  Cyrenarum,  Thc- 
bani Theracorum  proavi  illam  urbem  ab  his  quasi  acce- 
pisse, acceptam  autem  eximie  fovere  et  colere  dicantùr. 
Quod  si  Pindarus  voluisset  —  quamquam  ncscio  an  nimis 
quacsita  et  affectata  sit  talis  scntentia  —  tamen  clarius 
saltem  locutus  csset,  nec  qui  alioquin  verborum  fere  pro- 
digus  sit  hoc  loco  tam  parcus  cxstitisset.  Atqui  profecto 
structurae  duritia  non  ferenda  est,  qua  quod  utique  ob- 
icctum sibi  flagitat  participium  avaòb^à^tvoi  multis  demum 
verbis  interpositis  accusativum  „nòXiva  cumque  iam  ab 
alio  verbo  occupatimi  sibi  inventi. 

Itis  igitur  tramitibus  cum  ad  fìnem  perveniri  nequeat 
omissis  quae  his  etiam  infelicius  ab  interpretibus  exeogi- 
tala  sunt,  iam  licebit  altiores  spiritus  sumere   et  de  seri- 


32 

ptura  mutanda  deliberare.  Et  quae  quidem  emendatio  ab 
Hermanno  proposita  est  ea  non  dubitamus  quii»  multis  ar- 
risura  sit: 

UvXv&vrov  l'guvov 
"Evdtv  àrada^ctf&h'uv, 

ZdnoXlov ,  rea 

KuQVèÌE 

'Ev  àcari  osfiitéfi-sv 
KvQuvaq  uycìxTifisvuv  nókiv. 

Ila  si  scripscris  apte  quidem  Cyrenae  dicuntur  venerabi- 
les  acceptis  Carneorum  sacris  cum  tamen  verendum  sit, 
ne  sic  pereat  quod  primarium  poetae  consiliura  erat,  ut 
demonstraret  Cyrenaeos  cum  suapte  patria  vinculo  quodam 
pietatis  et  amicitiae  iunctos  esse,  malim  GejMQoiisv  reti- 
neri,  quo  haec  apertius  ad  Thebanos  pcrtitieant.  Porro 
non  erit  continuo  prò  pervicaci  et  obstinato  habendus  cui 
displiceat  Hermanni  àvaòe^a^évav  quod  scilicet  caussa 
nulla  apparet  cur  a  librariis  possit  iti  ccvade^d/LLevoi  cor- 
ruptum  esse.  Certe  multo  aptior  et  lenior  mutatio  in  prom- 
ptu  est,  in  quam  cum  nescio  quo  casu  factum  sit,  utne- 
modiim  inciderit,  nobis  eam  in  venire  licuit;  sublata  igitur 
post  ìqavov  interpunctione  scribe: 

Tlvh'l&VTOV    Ì'qc&VOV 

"Mv&av  c/.ruós'^ufxivoiq 
KvQavuq  ayaxvfiévav  nóhv. 

i.  e.  „unde  multarum  victimarum  epulas  nactis  Cyrenarum 
urbem  reveremur".  —  Dativi  quem  restiluimus  cum  sim- 
plicissima  ratio  sit,  non  putamus  quemquam  exempla  cir- 
cumspecturum  esse,  sin  cupiat  adeat  Sopii.  Antig.  v.  571. 
ibique  cum  reliquos  interpretes  tum  Erfurdtium,  paulo 
rudius  Dativum  prò  Genitivo  positum  contendentem. 

Iam  accusativus  nobis  commemorandus  est,  quem  pa- 
riter  ut  nominativum  quando  enunciationi  alicui  ita  prae- 
ponitur,  ut  quo  referendus  sit  in  sequentibus  non  appa- 
reat,  quia  sic  ellipseos  vel  anacoluthi  specie  indutus  vi- 
detur  Grammatici  absolutum  vocarunt.  Et  Pindarus  qui- 
dem unum  quod  sciam  huius  structurae  exemplum  habet 
Pyth,  X.  10. 


33 


'0   flfV  nov  Ttnlq  yt   nuotai   roùc'   ì'nuuhi" 
'/'()   ()>   ovyyevìq  fu ,.>'. fSaxtv  ì'/rtuiv  nàroóq. 

Ubi  quod  tò  trvyyevèg  in  fronte  cnuntialionis  positum  undc 
pendcat  non  habet,  agnosco  accusativum  absolutum;  non 
enim  èiufiéfiuxei>  adducor  ut  hoc  loco  significatum  transi- 
tivum  habcrc  credam,  licet  scholiasta  [p.  411.]  cxplicet  ; 
ètifiìjvca  7renoi7jy.ey  applaudente  Boeckhio  explicatt.  p.  331. 
qui  utcrquc  cum  vel  maxime  oportuerit  huius  usus  exem- 
pla  afferro  nihilomius  obliti  sunt. 

Notabilem  quoque  accusativi  usum  ostendit  locus  ex- 
plicatu  si  quis  alius  diffìcilis  Nem.  IV,  15. 

13.    —    el   d'   l'ri   tautvii    Tiuóy.oiroq  uì.t'o) 

2òq  tiutÌjo  ÌOa).7iiTO ,  noixtlov  y.iOicQi^oìv 
15.    Oc/tri  y.t ,  tòjòi.   ui'Xet  y.).t&tl<; 

aTf.ivov  y.elàdrjae   xaXXCvixov 

K'/.eojrc.ìov  %3  àn'  uyòjvoq  oQftov  OTetpóvtòV 
18.   Ih'iixjarra   .   . 

ubi  participium  néfiipavra  utut  acceperis  iusta  fuit  caussa 
cur  interpretes  de  structurae  duritie  quererentur.  Nani 
primum  si  de  hymno  acceperis,  qui  quasi  sertum  coro- 
narum  victori  ex  certamine  miserit,  id  quam  apte  et  cle- 
ganter  hymno  tribuatur  me  doctiorcs  viderint  modo  ne 
dicant,  ut  Dissen.  comment.  ad  edit.  Goth.  p.  397.,  aze- 
(pàvixw  oqiiov  significatu  metaphorico  de  laudibus  intelli- 
gendum  esse,  nam  ut  id  quidem  libentcr  largior,  quod 
negare  perineptum  forct,  hymnum  aptissime  cum  corona 
non  tantum  comparali,  immo  per  translationem  coronac 
significar! ,  ut  factum  est  a  poeta  Pyth.  Vili.  56.  Nem. 
VII.  77. ,  ita  non  potest  non  absona  et  affectata  videri  ea 
oratio,  qua  hymnus  tanquam  persona  victoribus  laudum 
coronas  mittere  dicatur. 

Iam  quae  construendi  ratio  superest,  ut  né/nipaPTa 
referendum  putes  ad  victorcm  Timasarchum,  quem  coro- 
nas patemae  domo  alfercntem  pater,  si  adirne  superstes 
esset,  celebraturus  fuerit,  in  ea  cum  aegre  seu  Tnnasar- 
chi  nomen  seu  pronomen  aliquod  desideretur,  ob  liane 
ipsam  ambiguitatem  non  prorsus  quidem  placet  tamen 
dum    melior    afferatur    tantisper    suflicere   debet.       Atqui 

3 


34 

tum  verbum  xaXadeìv  duplici  accusativo  v^ivov  et  nép- 
ipavxa  [se.  Gf\  consociatum  observare  est,  quae  structura 
licet  insolita  sit,  non  tamen  prorsus  analogia  caret.  conf. 
Bernhardy.   Synt.  p.  121. 

Vocativi  quamquam  proprie  ea  simplicilas  et  tenuitas 
sit ?  ut  non  possit  tantae,  quanta  reliqui  casus  florent, 
tamque  multiformi  et  artificiosae  varietali  slructurarum 
opportunitatem  praebere ,  a  Pindaro  tamen  praeeunle  Ilo- 
mero  usui  cuidam  exquisitiori  destinatus  est,  quo  quae 
particulae  alioquin  enunciationibus  connectendis  inserviunt, 
caussales  et  adversativae,  eae  post  nudum  vocativum  ut 
qui  per  se  solus  integro  orationis  membro  constiluendo 
sufficiat  inferuntur.  Quod  loquendi  genus  ut  orationi  com- 
motae  concitatae  et  vehementi  maxime  convenit,  ita  quo 
his  virtutibus  Pindarus  magis  nitet,  eo  minus,  quod  tam 
crebra  et  luculcnta  huius  figurae  cxempla  praebet .,  niiran- 
dum  est.  Et  óè  quidem  vocativo  subiicitur:  Pytb.  X.  2. 
lOXfiia  Aaxeùui'iilàV  ftdxuiQct  QeaaaXia*  nccTQÒg  ó*  àp,- 
(poTégatg  è%  evòg  yévog  cHQuxXevg  (Ja<riXevei,  ib.  v.  10. 
"AtioIIov,  yXvzi)  ó'  àvd-QWTtwv  zéXog  —  avverai.  Olymp.  VI. 
12.  ^Ay^Gia,  tip  óy  aìvog  hoìfiog.  conf.  Olymp,  I.  36.  VI. 
103.  Vili.  15.  Pyth.  Vili.  67. 

Itemque  yaQ  particula.  Olymp.  IV.  1,  3EXcctìjq  vnég- 
tars  Zev*  tsaì  yvcQ  'Qqou  .  .  .  Nem.  III.  65.  Zev  teòv  yàg 
myba. 

Haec  fere  sunt  quae  in  casuum  usu  apud  Pindarum 
maxime  notabilia  inveniuntur,  quorum  cum  neque  expli- 
catio  difficultatibus  et  dubitationibus  exempia  sit,  neque 
scriptura  semper  satis  in  tuto  collocata,  quo  maiorem 
operam  sibi  impendi  flagitant,  eo  magis,  ut  assolet,  ani- 
mum  alliciunt  et  retinent,  ut  quae  saepius  demum  consi- 
derando recte  intelligere  et  cum  aliquo  fructu  expedire 
posse  Tibi  videare. 

Pronominum  usus  mira  quadam  breviloquentia  insignis 
est,  in  qua  explicanda  cum  ab  interpretibus  multum  pec- 
catum  sit,  paulo  liceat  copiosius  eius  rationem  demon- 
strare.  Etenim  in  oratione  bipartita  fit  interdum ,  ut  pro- 
nomine  traiecto  bina  membra  quasi  in  unum  conflentur  et 


coartcnlur,  cuius  rei  cum  possit  duplex  ratio  esse,  aut 
ut  ex  priori  in  postcrius  aul  itein  contra  pronomen  trans- 
migrct,  e  Pindaro  utriusque  generis  cxcmplum  promamus. 
Et  ad  illud  quidem   pertinct  locus.  Pyth.  Vili.  68. 

"Avu% ,   ixóvri  ó'   tu/ntic.i   rò'.o  ' 
Kc.cfc    ilv  uoitovutr  ftléntiv 
-■4itrp*    MOLOTOV    Offa    VtOflUi. 

De  quo  loco  cum  magna  sit  inter  viros  doctos  dissensio, 
rum  reliqui  partimi  tìv  contra  Pindaricae  dialecti  leges 
prò  accusativo  habeant,  partim  tìv  ùgjiovfav  prò  aov  uq- 
ftop/ap  vcl  arjv  ufiovt'av  durissima  figura  dictum  putent, 
ji  mini  videntur  veruni  vidisse,  qui  tìv  cum  eir/o^cci  con- 
iungerent,  unde  haec  structura  efficitur  evyoubui  tìv  uq- 
iioviav  Y.UTa[Vkt7i£iv  txovTi  vuo)  o(Tu  à(i<p'  EXlxtTtòP  Péofial. 
ubi  offa,  structura  ad  sensum  institula,  relatum  ad  uq- 
(loviur. 

Alterius   generis   luculentum   cxcmplum    exstat   Pyth. 
II.  66. 

—  (ìov).uì  Sì  Troenpu  renai 

**dxCv3vvov  inni    ì'noq  itoti  of  Trarrà  Xòyov 

EnUlVibT     TZUQf/OVTl. 

ubi  (fé  a  verbo  èiraiveìv  a  quo  pendet  traiectione  separa- 
tum  est.  Universi  autem  loci  sententia  quae  sit  ambigitur  ; 
cum  cnim  poeta  Ilieronem  alloquatur:  „Prudentia,  quam 
aetate  nactus  es,  tutam  mihi  concedit  orationem  ad  Te 
laudandum",  hoc  si  ita  intelligas,  quasi  dicat  „nunc  si  te 
magnis  laudibus  cfleram  a  mendacii  periculo  tutus  snm u, 
tota  carminis  indoles  refragatur,  ut  quod  non  tam  laudi- 
bus,  quam  tectis  admonitionibus,  admixta  quadam  accr- 
bitate,  refertum  sit,  unde  cum  Disscnio  quod  poeta  ad- 
diti novi  TTiivra  ).óyov  id  interpretandum  puto:  „ad  quod- 
vis  verbum  cloquendum"  i.  e.  ad  id  quoque  quod  repre- 
hensionem  contineat. 

Adiectiva  et  participia  cum  omnino  Graccis  poctis 
(amiliare  sit  cum  in  modum  traiicerc,  ut  sicubi  duo  nomi- 
na substantiva  in  cadem  cnunciatione  extent,  quorum 
altcrum  ab  altero  pendet,  ibi  quod  cpitheton  alteri  pro- 
prie convenit,  id  ab  co  divellatur  altcrique  accommodclur, 
cuius  usus  cum  multi  alii  cxcmpla  collcgcrint,  tum  oplime 

3* 


36 

digessit  Lobeck  ad  Ajac.  ed.  alt.  p.  73  sqq.    Pindarus  quid 
in  hoc  genere  periclitaius  sit  non  abs  re  erit  demonstrasse. 

Et  luculentissimum  quidem  audaciaeque  plenum  ex- 
emplum  habes  Pyth.IX.  83.  Aev'AinnoLcn  Kaò^eicav  àyviaìg. 
Cui  non  dissimile  Pyth.  VI.  5.  Jlv-d-ióvixog  v(ii>(ov  -O-ijffccvgòg, 
Obscurius  paulo  dictum  Olymp.  XI.  6.  ^Egvxezop  xpevdéaiv 
èvmàv  àXitò^evov,  ubi  quum  Pindarus  Agesidamo  hymnum 
pollicitus  sit?  necdum  promisso  steterit,  Musas  implorat 
ut  opprobrium  mendacii  in  hospitem  commissi  a  se  pro- 
pulsene vi  igitur  et  sententia  àXiTÓ^evog  ad  ipevóéoyv 
pertinere  sentimus. 

Participium  traiectum  Pyth.  I.  72.  cO  TvQGavwv  àXa- 
Xaxòg,  vavGiGxovov  vfiqiv  ìówp  tùv  ttqò  Ku(iac,  Omnium 
autem  frequentissime  hoc  cadit  in  Pronomina  possessiva, 
quae  principalem  notionem  senlentiae  legitime  sequuntur, 
ut  Olymp.  Vili.  42.  Teaìg  %£QÒg  àg/cun'aic.  Pyth.  IV.  255. 
Y^ezéQccg  à-Axlvog  oXfiov.  Olymp.  XII.  13.  tea  ti^ù  tfoòmp. 
Coalescunt  scilicet  haec  quae  vocabulis  duo  sunt  substan- 
tiva  notione  in  unum. 

In  verbi  [QìjfiaTOQ\  usu  syntactico  illustrando  quoniam 
iis  supersedere  licebit,  in  quibus  ab  Homeri  consuetudine 
Pindarus  non  recedit,  inprimis  memoratu  digna  est  magna 
tum  in  numeris  tum  in  personis  variandis  et  permutandis 
licentia,  quae  ex  ipso  compositionis  genere,  modo  ilio 
subitos  transitus  et  vehementes  conversiones,  modo  mol- 
liores  anfractus  amanti,  man  avi  t. 

Et  satis  quidem  audacter  nec  sine  aliquo  perspicui- 
tatis  damno  a  singulari  ad  pluralem  transitus  fìt  Isth.  I.  41. 

Eì  ó'  àgeru   y.arày.eirai  nàauv  ogyàv 
"Aacpòxtqov  óurcàvuiq  re  xuì  nóvoiq, 
Xgr'j  viv  evgóvreaoiv  àyàvoga  xótu7iov 
Mr\  cp&ovsguioi  cptgciv  —  yroìfctaq. 

ubi  quod  in  protasi  omissum  est,  pronomen  indefìnitum 
%ìg,  id  quum  numero  singulari  supplendum  esse  verbum 
xaTaxeiTai  doceat,  tamen  eius  notionem  in  apodosi  plu- 
ralis  participii  evqòvTèGGiv  excipit ,  quod  sane  inexspecta- 
tum  accidit,  fìt  tamen  excusate  hoc  nostro  loco  ut  in 
sententia   generali,   quae    nimirum   perinde   haberi   possi t, 


37 

pluralinc  numero  an  singolari  pronuntietnr.  Qua  excusa- 
lione  carct  locus  Xeni.  VII.  37. 

2.'y.vnov    uh-  Ì'.iiuqti  n'/.c.yx>7trTf^    ò'   tìq  'E([i'uav  l'Iorio. 

ubi  quura  in  priore  membro  de  solo  Neoptolemo  narretur 
in  altero  simul  navigationis  comitcs  intelligcndi  sunt, 
quorum  mcntio  nouduni  habita  erat. 

Imprimis  aulem    in   hoc  genere  memorabilis  locus  est 

Pyth.  vnr.  65. 

[r  Exara{3óXf]  oì/.ot  Trono&tr  ugnuXf'av  òóoiv 
llet'TuO-ki'ou  ovv  tooTuls  vuuiq  ènayayeq. 

ubi  qnum  solus  Apollo  diserte  appellatus  sit  tamen  simul 
ad  Dianam  respici  docet  i\uccìg.  conf.  Olymp.  Vili.  15. 
Tifiótf&evec,  i\utus  ó3  ty.lÙQmctev  ttót^ìoc, 

Transitus  a  plurali  ad  singularem  cxemplum  cxlat 
Olymp.  XIV.  15.  siquidem  Ilermannus  et  Boeckhius  recto 
scripserunt:  Qewv  xouticttov  ttuìòec,  èrrd/.oog  yévev  . .  • 
quod  tamen  propter  corrupta  codicum  vestigia  certa  auclo- 
ritate  caret. 

Ex  quo  fonte  numcrorum,  ex  eo  etiani  personarum 
frequens  mutatio  fluxit,  cui  ipsa  carminum  ratio  et  indoles 
favebat,  cum  modo  ad  victorem  cui  hymnus  canebatur 
modo  ad  auditores  oratio  dirigenda  essct.  Exempla  ut  in 
re  simplici  cumulare  non  attinet  itaque  paucis  defungamur. 
A  secunda  transitur  ad  tertiam  Xeni.  V.  43  —  45.  Jlvdtu 
—  èxQatei.  Olymp.  XIV.  5  —  8.  Zvv  v(i(juv  —  yuQiTUìv. 
Itcm  contra  a  narratione  ad  allocutioncm.  Xeni.  VI.  62 — 64. 
^AXxipida  —  noi,  aé,  XTcm.  IV.  9 — 14.  TiiiaGuQyov  —  cròg 
Truzrjo.  Numerorum  et  personarum  cumulata  pcrmutatio 
mi  ni  ni  quantum  valct  ad  depingendam  animi  aestuantis 
perturbationem.     Isth.  VII.  5  —  7.  èyà  —  uhtO[icu  —  rté- 

Postremo  loco  particularum  usus  attingendus  est,  qua- 
rtini cum  omnino  in  oratione  vincienda  et  conneetcnda 
su  ni  ma  vis  et  maximum  momenlum  sit  ?  tum  in  Pindarico 
sermone  egregia  snbtilitas  et  varictas  dominatili-;  mine 
nos  qui  magis  quae  Pindarus  propria  et  pcculiaria,    quam 


38 

quae  cum  aliis  poetis  communia  habeat,  eruere  consti- 
tuerimus,  non  nisi  potiora  eaque  ipsa  quam  potcrimus 
paucissimis  perstringamus. 

Et  bipartitae  quidem  orationis  membra,  quae  parti- 
culis  pèv  —  óè  connectuntur,  supra  iam  demonstravimus 
quantam  structurarum  varietatem  ostendant,  quando  prius 
suspensum  alterum  solutum  introducitur.  Verum  est  etiam 
ubi  praegresso  [lèv  legitirne  respondet  non  óè  sed  ts7  ni- 
m  ir  uni  quum  oppositio  membrorum  non  tam  indicatur 
quam  tollitur.  Exenipla  ex  multis  quae  suppetunt  pauca 
apponamus:  Olymp.  V.  10.  Caldei  pèv  ak<Toc  novapòv  Te. 
VI.  4.  EÌtj  (lèv  302.V[i7tiovfaag  fiwpoj  Te  (iavTefo)  Tapfag, 
Vili.  88.  Tipa  pèv  vpvov  Te&pòv ,  avóqu,  Te.  Omnium 
autem  maxime  illud  notabile  est,  quum  post  particulam 
copulativam  disiunctiva  sequitur:  Té  —  ij.  Istb.  VII.  35. 
di  Te  picryopévav  rj  Jtòg  timq  dóelcpeoÌGiv.  et  in  loco 
diffìcili  Olymp.  I.  104. 

—  ntTiot&a  ó?  ì~évov 

Mrj  %iv    uayórequ  xulòiv  re  Xóqtv  uXXov  1}  dvvufiip  xvqidntqov 

—  óuióulojoi'uav. 

ubi  alia  etiam  inaequalitas  supervenit,  nani  prioris  membri 
positivo  respondet  in  altero  comparativus. 

Similis  ratio  est,  quando  praecedente  Tè  sequitur  óè, 
ut  Pyth.  IV.  80.  C'A  Te  ènr/^Qiog  —  eccepì  óè  naqóaXéa 
(TzéyeTO. 

Particulae  disiunctivae  cum  duobus  vel  pluribus 
membris  intcr  se  opponendis  destinatae  sint,  interdum  fit, 
ut  quum  reliquae  suis  locis  ponantur,  una  omittatur. 
Pyth.  VI.  48.  "Aór/.ov  ov$  vnéqoTilov  yflav.  X.  29.  Ntxvffì 
<T  ome  ne'Qóq.  ib.  41.  Nócot  d3  ovts  yijgac.  Simonid. 
Fg.  LI.  v.  3.  "Atcovov  ovt  uySiTQv  ovt  àxivóvvov.  Pyth. 
IV.  78.  Btìvog  aiT    cov  àtfTÒg. 

Particula  óè  in  apodosi  post  protasin  conditionalem 
cum  magno  orationis  pondero  et  vi  ponitur  Pyth.  XI.  57. 
EX  tic  vfÌQiv  ànécpvyev  pelava  (T  àv  ÌGyaTiàv  xaXXiova 
■SavaTOV  GXJG'ei. 


39 


CAPUT  TERTIDM. 

DE    PINDARI    METAPH0R1S    ET    LOOUEND1    FORMULI!*. 

Circumspicicntibus  nobis  quid  sit  cur  cum  omnes  in 
co  conspirent  opcrae  p  retili  ni  facturum  si  quis  Pindari 
metapboras  et  loquendi  formulas  collegerit  et  digcsscrit, 
tamcn  cliamnum  haec  provincia  relieta  iaceat,  praecipua 
iiuitis  rei  caussa  visa  est,  quod  quum  tolain  illam  silvani 
congerere  diffìcile  et  rnolestum  sit,  diffìcillima  tamen  et 
uteunque  traclaveris  dubitationem  et  reprchensionem  babi- 
tura  buius  negotii  pars  sit  generum  et  spccieruni  distri— 
butio.  Cum  tamen  si  silentium  prorsus  de  hac  re 
egissemus  id  non  tam  modestiae  quam  pigritiae  documcn- 
tum  videri  potuisset,  quippe  qui  clocutionis  Pindaricae 
supellectilem  ab  omni  parte  excutere  et  explanarc  insti— 
tuerimus,  qnae  caussa  aliis  nobis  multo  doctioribus  tanto 
labori  recusando  suffìciebat,  cara  acquimi  fucrit  nobis,  si 
minus  feliciter  res  sucecsserit,  excusationis  saltelli  aliquid 
conciliare,  qua  quantopere  baec  nostra  opclla  egeat  ncque 
nescimus  ncque  dissimulamus. 

Quaniobrcin  quae  genera  et  specics  in  hac  mole  di- 
ge renda  constitui  possint  explorantibus  et  pertentantibus 
quod  omnium  carminum  Pindaricorum  duplex  est  argumen- 
tum  alterum  in  Victoria  ipsa  quae  carminis  componendi 
opportunilatem  adferebat  positum,  alterum  a  poctae  Con- 
silio et  voluntatc  profectum  id  ipsum  monere  visum  est 
ut  bipartitimi  quoque  formularum  et  metapliorarum  reccn- 
sum  face  rem  us. 

Nani  qualia  fere  in  carminibus  ludorum  victoribus 
desti natis  cani  solebant,  gloria  primum  victoris,  felicitas, 
fortitudo,  tum  Deorum  benevolentia,  conimuiic  cognalorum 
gaudi um,  iucunda  futurarum  victoriarum  spes,  admixtis 
ctiam  gravibus  utilibusque  admonitionibus,  talium  c.v  fre- 
quenti repetitione  quae  formularum  et  locutionum  supellex 
spontc  fere  subnasccns  et  si  non  plurimum  varictalis, 
tamcn  quantum  satis  erat  babitura,  poctae  scse  oilerebat, 


40 


ab  ea  cum  genere  tum  origine  multura  distat  imaginum 
et  translationum  extrinsecus  modo  ex  rerum  natura  modo 
e  vita  hominum  haustarum  locupletissima  copia,  qua  poeta 
rem  alioquin  parum  novitatis  et  gratiae  offerentem  tam 
egregie  exornavit,  ut  qui  eum  superaverit  nondum  ex- 
ortus  sit.  Quodsi  quot  ultro  fere  et  absque  argutiis  ex 
universa  carminum  ratione  efficiuntur,  duo  metaphorarum 
et  locutionum  genera  constituimus,  alterum  complexurum, 
quae  cum  praecipue  ad  victoriam  celebrandam  spectent 
ab  argumento  potius  suppeditatae  quam  a  poeta  primum 
cxcogitatae  videntur,  alterum  quas  poeta  ipse  prò  arbitrio 
vel  potius  prò  egregia  arte  sua  tanquam  flores  per  omnia 
prata  decerptos  orationi  exornandae  et  distinguendae  ad- 
hibuit  haud  putamus  quenquam  fore  quin  qudolibet  exem- 
plum  alterutri  harum  partium  commode  subiungi  posse 
concedat. 

lam  igitur  ab  eo  genere  quod  primum  fecimus  cxorsi 
quo  commodius  quae  huc  pertinentia  Pindarum  volventes 
invenimus  suis  locis  suggeri  possint,  quasi  in  tabula  totius 
certaminis  imago  proponenda  sit,  ita  nunc  exequamur,  a 
quibus  iuitiis  profecti  futuri  victores  ludorum  quo  pacto 
tandem  ad  dulcissimum  et  plenissimum  laboris  praemium 
et  fructum  pervenire  soliti  sint. 

In  qua  autem  opinione  tota  fere  antiquitas  conspirabat, 
fortes  a  fortibus  creari  [Fior.  Od.  IV.  4.  29.]  patrumque 
virtutem  in  filiis  subinde  reviviscentem  in  aeternitatem 
quasi  propagari,  eam  Pindarus  tot  tamque  egregiis  exem- 
plis  Comprobatam  prò  verissima  habens  virtutem  innatam 
[vcq6T(xv  (TVfKpVTOv]  opponit  eorum,  qui  doctrina  tantum 
et  praeceptis  valeant,  adminiculis  fragilibus  iisque  haud 
dubie  destiluturis,  si  quis  gravius  periculum  subierit. 
Nem.  III.  40. 

2vyytvil   oi  riq  zvdolla  [tt'ya  Pgi'&tf 

°0$    óe  ^òiòù.y.i     ì%zi  r    y/fiy.iji'ò?    uv>]o    u).Xo%?    t/JkXu    nvto)v    ov    tcot 

Kuvc'pa  Ttoól,  [(Votar  ò3  àuerùv  ànkel  vóo)  ytvvcu.i. 

Pindaro  enim  nativa  vis  omnium  est  potentissima.  01. 
IX.  100.  Tò  de  (fvu   y.Qdxiaxov  anav.    Nem.  I.  30.  Xqtj  òè 


41 

[iccovccrr&ai  (fvà,  linde  patrum  pracstantia  rursus  iu  iiliis 
conspicua  fit.  Pyth.  Vili.  44. 

<I>vù  rò   yivwlov  invadimi 
3J^x  7iuvioo)v  naujìv  /.///<«. 

coli.  Ncm.  X.  51.  Filii  boni  non  dedecorant  originem  snam 
Isth.  III.  14.  *Avòqwv  òì  ùoaxàv  GV[Jb(pVTQV  ov  xuTeXéyxei. 
coli.  Isth.  VII.  65  sq.  et  quasi  vestigia  lcgunt  maiorum 
suorum  Pyth.  X.  12.  0Eji(ié(tax£v  ì-yveaiv  tiutqÒq.  Noni. 
VI.  15.  vl%v&iStv  tv  Jlgaiidu^aPTog  ìòv  Ttódu  véyuav.  Pyth. 
Vili.  35.   JIalai(Tfi(XTS(j(fiy   \%vétùV   ^axQaòalcfeovg,     Nem. 

V.  43.  MbTuÌ$uvTu  uyulXet,  (tuTQùog.  Pulcrum  hoc  quoque 
cum    de    iuvenc    patris    virtutem   referente    dicitur    Pyth. 

VI.  4ò.  JlazQcóay  ^aliata  rrgòg  axà^^av  tfta* 

Quac  Aero  egregia  indoles  ut  quam  maxime  foveatur 
atquc  ad  iustam  maturitatem  perducatur,  institutionc 
aliptae  opus  est,  qui  quoniam  puerilia  ingenia  ad  consum- 
matain  virtutem  acuit  Olymp.  XI.  20.  Orj£aig  óè  tpvvc 
UQ6TU  ttotì  nelÙQwv  Òq^lcGìu  xléog  uvjjq.  cum  cote  com- 
paratur  Isth.  V.  72. 

—  (puitjt;  y.i  viv  àvdqdaw  dO-Xìjrcdaiv  l'aitar. 
jSu^uv  Ttt'xQaiq  h>  dXXutq  xal/.oòuno.vi.  uxovav. 

Et  cum  vires  iuveniles  ut  navcm  gubernator  regat,  di- 
citur Isth.  III.  89.  KvfieQPaTJjQ  olvocócrTocxpog.  similiter  au- 
riga. Ncm.  VI.  70.  Xeigcùv  re  xaì  ìayvog  àvio^og.  ut  apud 
Simonidem  Fragm.  CCVI.  v.  2.  pugnator  ipse:  nalaiff^o- 
vvvag  óé'iiog  uvioyog.  Denique  quasi  opifex  et  faber  est 
cgrcgiorum   athletarum   Ncm.  V.  49.  Xqti    Ò*    ari    *Adavàv 

TtXTOV     à&Àr]TCtì(TlV    Ì^{Ji£P, 

Corporibus  gymnasio  et  olco  assuetis  et  excrcitatio- 
nibus  firmatis  quando  deinde  iuvenes  ex  magistri  institu- 
tionc iuslo  certamini  destinati  prodeunt  in  ipso  aetatis 
llore,  adspcctu  pulcri  et  ut  lepidissime  noster  dicit  Pyth. 
X.  59.  lSbui(7iv  ttuq'x}£volgi,  fiéXvficc.  quam  spcm  spccta- 
tores  ex  egregia  forma  et  habitu  corporis  concipiunt,  eam 
ut  strenua  virtute  et  fortitudine  comprobent,  totis  viribus 
annitcndum  est:  linde  frequens  apud  Pindarum  haec  lau- 
dandi  formula  [Olymp.  IX.  94.]:  'ttgaìog  £mv  mai  xukòg 
xullcaux    te    off  ne     rVem.III.  19.    *È<èv    xulòg   toòcov   zJ 


42_ 

èoixóra  ^ogcpa.  Istb.  VI.  22.  1fAyei  dgetàv  ovx  aÌG%iov 
cpvàq.     Simonides  Fragm.  CCVI.  v.  3. 

KukXtarov  f,tìv  ióalv  à&Xélv  <?'   ov  %zigova  [togq>àq. 

Hi  egregii  iuvenes  quo  iustius  in  certaminibus  aeternam 
gloriam  sibi  inveniunt,  tanto  malori  cpntemptui  est  omni- 
bus eorum  ignavia  et  timiditas,  qui  segni  corde  [^o%^w 
xccQÓi'a.  Nem.  X.  30.]  ingloriam  securitatem  quaerentes 
„in  gremio  matris  remanent"  Pyth.  IV.  186. 

—  riva  Xtinòptvov 

Tùv  dy.i'vóvì'ov  nagù  purgì  {.itvwv  aitava  niaoovra. 

et  certaminum  laboribus  supersedentes  in  umbra  conse- 
nescunt.     Olymp.  I.  83. 

!4vo)Vu/aov  —  yijgaq   tv   attòrta  y.u&rj/iitvoq  txpov  (idrav 
lt4iàvro)V   y.aXo)V  ufipogoq. 

Isth.  VII.  70.  c'H(ìav  —  àneiQOV  vnò  %eia  xalóav  ddiiavev, 
quorum  vero  memoria  silentio  et  oblivione  oblitteratur. 
Istb.  III.  48.  Tony  dueigaTcop  ydg  dyvwtfToi  acmnaL 

Laboribus  certaminis  rìte  exantlatis  qui  tandem  Victoria 
potiuntur  pulcherrima  imagine  dicuntur.  Nem.  V.  42.  Nixag 
èv  dyxwveatn  nirveìp.  et  Istb.  II.  26.  Xqvaéag  èv  yovvaat, 
Tiixvòvxa  Nixag,  vel  Olymp.  I.  22.  ligarei  TtQoc[iiyvvG&at,, 
et  quasi  vincendo  fiant  formosiores  Olymp.  VI.  76.  IIoxl- 
atd'QèL  %dQig  evxXéa  fjbOQcpdv.  Praemia  victoribus  prò  illius 
aetatis  morum  simplicitate  plerumque  coronae  tribueban- 
tur?  unde  certamina  audiunt  dyóoveg  (pvXlocpÒQOi.  Olymp. 
VIII.  76.  Coronas  Olympiorum  ex  oleastro,  Pythiorum  ex 
lauro,  Nemeorum  et  Istbmiorum  ex  apio  nexas  fuisse 
cum  aliunde  conslet  tum  diserte  scholiasta  ap.  Boeckh. 
p.  5.  testificatur  [coli.  Hermann.  Antiquitt.  sacr.  Graec. 
p.  254.]     Td   óè   tnaSla   tovzmv    èlaia   [toqv  °OXv{Z7tuov] 

ÓdcfPT]     [TtoV    JJvdl(x)V\      (TèXlVOV     %f]QÒP     [zcov    '7oS9/*/ft)J>]     T8 

xaì  %X(*)qòp  [tcqv  Ne[ié(x)v.~\  Quae  praemia  quo  sunt  sim- 
pliciora  tanto  poetarum  laude  celebratiora  et  illustriora 
facta  sunt.  Pindaro  vocantur:  dv&scc,  cpvlXa,  egvea^ 
nXóxoi,  (TTSCpvcpwfxaTcc.  quae  cum  omnibus  sumrne  desi- 
derandae  videantur  et  maxime  optabiles  coronarum  omnium 
flos  sunt:  axecpdvtov  dcovoi.  Istb.  V.  4.  Olymp.  IX.  19.  et 
è%aiQ£Ta  l'yvea  Isth.  I.  66.  vel  TioQcpvgea  tQvea.  Nem.  XI.  27. 
et  xàc^iog  xqvaéag  èlaiag.     Olymp.  X.  13.  Nem.  I.  17. 


43 

Iudices  certaminum,  qui  victoris  capiti  coronam  im- 
ponunt,  cum  iustissimi  et  veracissimi  sint,  ait  enim 
nostcr  Olymp.  III.  13. 

*Avoi/.rfi  'EXXavodfaaq  y/.fffàoiov  Al  ro)Xòq  iln)Q  uipóO-tv 
liitifl  y.óaiuot  (ìéXr}    y).uvxó/oou  /.óafiov   iXaiv.^' 

coronac  vocantur:  Nem.  IX.  53.  GefiénXextoi.  et  propter 
gloriarli,  quae  frugis  instar  ab  iis  decerpitur,  Xeni.  IV.  77. 
xXvxÓxuqttoi  ,  cuiiique  victorcm  illustrem  reddentes  sur- 
sum  quasi  tollant  audacius  etiam  alae  vocantur:  Olymp. 
XIV.  24.  3E(TTè(fuv(*)(j€  xvdi\uwv  utOloiv  nxeooìGi  %uixuv. 
et  Pyth.  IX.  125.  Uollà  óè  meoà  denaro  vixùv. 

Quod  praemium  qui  adeptusest,  cum  non  sibi  tantum 
scd  toti  familiae  suae  gloriam  paraverit,  coronae  tanquam 
thesaurus  domi  reservantur,  unde  noster  Nem.  VI.  27. 
Bassidarum  gentem  vocat:  oìxov  xu^iiav  Gxscfuvuìv.  Quae 
autem  res  per  se  simplicissima  dictu  erat:  „  Capiti  victoris 
coronam  imponi u,  eam  satis  mìrari  non  possumus  quam 
ingeniose  et  elcganter  Pindarus  variaverit ,  quod  quo  com- 
modius  aestumari  possit  paulo  largius  exempla  collegimus: 
Pyth.  V.  29.  régaq  ufKftfiuÀs  xó^uic.  Isth.  I.  27.  *Avòr- 
Guyeioi  tgrecri  yuixuq.  Nem.  XI.  27.  VI.  18.  Isth.  IV.  9. 
Olymp.  III.  6.  Xu.ixu.iGL  {ilv  £tv%dtvxa<;  Itti  Gxéfpuvoi. 
Isth.  VI.  39.  Xuixav  GxecfuvoiGiv  uqiiòGulq,  de  Callide 
Nem.  IV.  88.  qui  frondibus  quasi  vireat:  "*Ev  àywyi  [ìuqv- 
xtutcov  &uirjr>8  KoQtv$ioig  (XeliPOig.  Olymp.  XIII.  32. 
Avxòv  tgeij-'uv  ttXóxol  Gelivoiv.  Nem.  VI.  46.  Boxava 
léovxòc,  vlv  tgeye.  Simonides  Fragni.  CCV.  v.  4.  7S2qui 
ìgxìuguv  Xitzuqùv  ÌDetQav. 

„Gustant"  etiam  victores  coronas  Isth.  I.  21.  Ai'ó.ue- 
vol  Gxecfuvoìv  l'ixayÓQOìv.  Sed  audacisssimum  omnium 
est,  cum  victores  dicuntur  frondibus  immisceri:  Nem.  II.  22. 
'Oxxu)  GxèCfui'oiQ  'éfUX&SV  rjòrj.  Nem.  I.  17.  Ovlioic,  èkaiàv 
liryOù'xu.  IV.  21.  Kufrpèìoi  viv  uvSegi  [tt'yvvop. 

Victoria  ludicra  cum  humanac  vitac  alioquin  fragili 
et  parum  conlra  forturiae  vices  et  casus  munitae  quasi 
lux  quaedam  divinitus  immissa  affulgeat,  Pindaro  Pyth. 
VIII.  97.  vocatur:   AlyXa   òiógòoiog.   coli.  Pyth.  III.  74.  et 


44 

Pyth.  Vili.  98.  XapTTQÒP  (péyyoc.  cf.  Nem.  IX.  41.  Nem. 
III.  84.  (pdog.  Isth.  III.  60.  'Eqyimxtwv  dxrìg  xaXwv  avfie- 
axog  aìeC.  Pyth.  XI.  47.  "Eg^ov  &odv  dxxìva  avv  %nnoig. 
Pyth.  V.  42.  2è  cpXéyovTi  xdoireg. 

Quod  donum  cui  Dii  faventes  tribuerunt  summum 
escendit  f'elicilatis  fastigium:  'Axoàg  fia&ixiòag  Pyth.  V.  6. 
et  ad  eum  provectus  est  terminimi  ultra  quem  tendere 
humanae  naturae  negatum  est.  Unde  apud  nostrum  qui- 
bus  id  conligit  dicuntur,  tralatione  a  navigantibus  sumpta: 
„ad  Herculis  columnas  provecti  esse".  Olymp.  III.  fin. 
^Ageiaìc-ii'  um;aTaiQHQaxXéog  GiaXdv.  Itemque  Isth.  III.  30. 
Pyth.  X..29.  JJaqaivai  Tiqòg  a(y%axov  ttXòov.  ubi  simul  ad- 
monet  ut  ne  ulteriora  affectent.  conf.  Nem.  IV.  69.  III.  21. 
Isth.  V.  12.  Vel  quasi  illi  montis  altissimi  cacumen  ascen- 
derint  Nem.  IX.  47.  ait:  Ovxéz  avvi  tióqgw  Svaiòv  tri 
Gxoniug  aXXag  ècpdipaG&cci  ttoÓoìv. 

Patria  quae  aliquem  tam  egregium  civem  procreavit, 
simul  de  Victoria  gaudet  eaque  nobilitatur.  Victor  enim 
urbem  suam  illustrai.  Pyth.  IX.  91.  nòXiv  evxlèt&t*  Si- 
monidcs  Fragm.  CCIX.  v.  2.  èrvevxXeiZei.  et  CCXIII.  v.  12. 
svcpoaivei*  Olymp.  V.  4.  av^ei.  Olymp.  IV.  11.  Kvóog  boGai 
anevóei  Ka^aqiva.  V.  8.  Kvóog  dvé&yxe  naxqiói.  XII.  19. 
Nvnydv  Xovvgd  paGvdZei.  Nem.  IX.  31.  ^AyXaiaioiv  ini- 
pCgai   Xaòv.     Fragm.  ine.  125.  Tò  xoivòv  iv  evóia  Ti&eìg. 

Sed  quoniam  omnis  haec  quantavis  gloria  ut  dum 
ipsi  illi  vivunt  florentissima  et  viridissima  est,  ita  post 
mortem  tenebris  et  silentio  oblitteratur  nisi  poetarum  ope 
ab  olivione  vindicata  fuerit,  ne  virtus  et  fortitudo  tam 
strenua  pulcherrimo  laudis  praemio  defraudetur,  hymnum 
tanquam  debitam  sibi  mercedem  a  vatibus  poscit  Pyth. 
IX.  104.  UodGCei  xgéog.  coli.  Olymp.  XI.  3.  7.  Pyth. VIII.  32. 
Itaque  hymnus  est:  Nem.  VII.  63.  floricpooog  dya&oìGi 
liuT&óg.  Pyth.  I.  77.  et  Pyth.  II.  14.  "Anoiv  uoeruc.  Isth. 
MI.  7.  VII.  4.  Nem.  VII.  16.  Olymp.  VII.  16.  et  Pyth.  I.  58- 
Ho  iva  Tsdoinnwv. 

Sicut  autem  post  magnos  labores  exantlatos  quae  per 
se  grata  sunt  etiam  iucundiora  propter  memoriam  mole- 
stiarum    superiorum   accidere  solent,    ita  hymnus  in  hilari 


45 


comniissatione  et  laeto  amicorum  conventu  cantatus  optime 
pugnatorum  membra  et  animos  defatigatos  reiicit  et  niul- 
cct  et  ad  novos  conatus  reparat.  Natii  Noni.  Vili.  50. 
^Enuoiòaìg  <T  àvrjQ  vwòvrov  xai  ng  xù^arov  &q*evi  Xeni. 
IV.  3.  \lotócù  ■Ot'/.zai'  vtr.  Merito  igitur  hymiius  est: 
Pyth.  IV,  187.  Qùqixccaov  àgtrag.  et  Xeni.  III.  17.  Kai.ia- 
Toùòtuìv  nXaf&p  axoq  vyiygòv. 

Cimi  igitur  tanta  tamque  ab  omnibus  confessa  esset 
hymnorum  dignitas  et  auctoritas,  ut  quod  egregie  factum 
poetarum  laude  careret  fere  prò  infecto  haberetur,  Pin- 
darus  quo  melius  intclligebat,  se  minime  vulgaribus  donis 
amicos  suos  ornare,  tanto  diligentius  fecit,  quod  omnibus 
temporibus  omnes  poetae  fecerunt  et  optimus  quisque 
optime,  ut  artem  suam  quam  plurimum  commendaret  et 
laudaret,  unde  recte  Plutarcli.  de  laude  sui  cap.  I.  Wv- 
óagog  ov  Traverai  iisYahrtfogwv  negì  rrjg  lavrov  óvvu- 
fiecòg.  Quam  vis  autem  mercede  conductus  carmina  sua 
componcrct,  tamen  adeo  non  vili  et  humili  ratione  laudes 
impertivit  ut  suo  iure  sese  Gratiarum  bortum  et  agnini 
colentem  finxerit.  Olymp.  IX.  26.  Sé?  rivi  {.loigióiM  na- 
XàfJMf  ì^aigerov  Xagircop  vé^o^at  xàrrov.  Pyth.  VI.  2. 
"ulQovoav  Xagircov  uraTroli^oi-iev.  Poetae  audiuut  Xeni. 
VI.  33.  Jliegiócov  agorai,  coli.  Nem.  X.  26.  Et  omnino 
variis  et  ino;cniosis  ima<»inibus  munus  suum  victorum  im- 
mortalitati  consulendi  nobilitavi^  Nana  modo  se  cumini 
Musaruni  ascendere  fingit:  Olymp.  IX.  81.  ISloiaàv  óicfgoy. 
Pyth.  X.  65.  ^/gtuu  17i£oido)v  rerguogor.  Isth.  VII.  62.  "Etf- 
avxai  MoiGaìov  agtuu.  Fg.  Scoi.  3.  'Egaràv  ox*Jl*  àoióàv. 
Praeivit  Simouides  Fragni.  CCV.  v.  10.  c'jgiiu(7iv  kv  Xa- 
gircov  (fogq&t-tg.  Quam  imaginem  ut  docuit  Bernhardy. 
Dion.  Pcricg.  p.  650.  lyrici  poetae  ab  ipsis,  quae  canebant? 
certaminibus  currulibus  transtulcrunt ,  simili  quod  nieta- 
phora  ipsa  propter  splendorcm  placebat,  simul  victoribus 
grattini  faeturi.  Ini  ino,  unde  intclligas  a  Pindari  severi- 
tate  et  austeritate  facetias  et  leporcs  non  afuisse,  ne  rhc- 
dain  nuilareni  quidem  Agcsiae,  quae  Olympia  vicerat, 
Musarum  sublimi  currui  adiungere  refonnidat.  Olymp. VI. Mi 
Ztv'^ov    -ifiìi    fioi    tid-évog    ti{iióv(àv   —   XQ'Ì    toirvv    itvkug 


46 

v[iv(ùv  avanirva^av  amale,  —  Modo  simulat  iaculo  sco- 
pimi sibi  feriendum  esse,  qua  figura  egregie  profecto  sen- 
tentiarum  et  orationis  vim  subitam  et  vchementem  signi- 
fìcat.  Pyth.  I.  44.  "EXno^ai  {ii}  %aXxondqaov  dxovd?  wcefa1 
dycovog  (ìaXaìv  è'£w  naXd^a  óovéiov.  Nera.  VI.  28.  2zonov 
avrà  tvyjaiv  ano  xo%ov  ieic.  Isth.  II.  3.  0Etó%svov  ^aXtyd- 
qvag  vfivovg.  Olymp.  XIII.  93.  Ev&vv  dxóvTMv  qóf/fiov. 
IX.  5.  "Exavafióloùv  MolGuv  ano  tó^mv.  I.  111.  MoìGa 
Y.aQTeQWtaxov  (iéXog  dXxa  tqéipau 

Nonnunquam  carminum  cursum  cum  itinere  maritimo 
comparati  Nera.  V.  50.  /iiòoi  (paivàv  ava  ó3  l&fia  taivov 
nqòg  "Qvyòv  xao%aGiov.  Pyth.  II,  62.  Evav&éa  ava^dcto^iaù 
&róXov.  Nem.  III.  27.  Jlqòg  dXXoòanàv  dzqav  è^óv  nXóov 
naqa^aifiaai,  Atque  ubi  ipse  se  a  longiore  digressione 
ad  rem  revocat  ancorae  imagine  utitur  Pyth.  X.  51.  "Ayxv- 
Qav  eQEMfov  x&ovì.  XI.  40.  Nem.  IV.  70.  Novit  quoque 
ventum  carminum  secundum,  quem  ut  par  est  in  navi- 
gatone poetica  Musa,  quae  vatibus  praesidet,  regit:  Nem. 
VI.  30.  DEnéùt)P  ovqov.  Olymp.  IX.  47.  ^Enécov  ovqov  Xiyvv. 
Pyth.IV  .  3.  Av^qg  ovqov  vpvwr. 

Quid  denique?  quod  Carmen  suum  „bellaria"  vocat 
Fragra.  Scoi.  8. 

/Jffarov  de  Xt'jyovrnq  ylv/.v  rno)ydkiov 
KufatQ  ntò3   uq.&ovov  fioQuv. 

Hinc  apparet  quam  amplum  formularum  et  figurarum  ele- 
gantissimarum  apparatum  ad  hymnos  satis  digne  laudan- 
dos  Pindarus  in  sua  potestate  habuerit. 

Ut  autem  quae  lepida  sunt  semper  sic  protulit,  ut 
iucundius  non  possit,  sic  gravia  gravissime  quoque  eloqui 
sustinuit,  possuntque  eius  carmina  prò  thesauro  vitae 
praeceptorum  optimorum  et  admonitionum  haberi.  Nam 
cura  omnino  hominum  animi  in  rebus  prosperis  ad  fastum 
et  superbiam  propensi  sint,  quo  hoc  magis  in  iis  veren- 
dum  erat,  qui  summum  humanae  felicitatis  gradum  atti— 
gerant,  tanto  intentius  et  gravius  poeta  eos  hortatur  ad 
temperantiam  et  modestiam,  ne  vento  secundo  afflati 
sese  ex  recta  virtutis  via  transversos  agi  patiantur.  Noli, 
ait,  Deorum  felicitatem  adfectare  Isth.  IV.  14.   Mt\  fiatava 


47 

Zaìg  ycvécrOcu.  Olymp.  V.  24.  711$  (larevcr-tj  3 eòe,  yeva(ri>au 
Pyth.  X.  27.  cO  %dXxaog  ovqaròg  o'ó  nox  dtu^axóg.  Pyth. 
III.  59.  Xqy  xù  èoiy.ÓTu  nùq  òuiiióvwv  (ictffTGvéfisv  $va- 
xaig  (fQucriv.  Nam  stultorum  et  dementium  est  „Iongin- 
qua  spedare"  Pyth.  III.  22.  JIuTixuivaiv  xù  ttóqGo).  Isth. 
VI.  43.  Tu  (jaxqù  nujixuivaiv.  Olymp.  I.  114.  Tlarcxaivaiv 
7TÓQ(Tioy,  IX.  38.  KuvyuGd-ui  naqà  xaiqòv.  Pyth.  II.  88. 
SxuOfiag  aXxò^avot  naqiGGug.  Pyth.  III.  22.  Mar  a  [ionia 
Mqqavaiv. 

Pindarus  mediocritatem  vitae  commendat  quae  Ultis- 
sima et  stabilissima  sit.  Pyth.  XI.  52.  EvqicfxM  xà  fié(Ta 
{luxqoxaqM  oXficp  xaduXóxa.  III.  62.  Tàv  t^nqaxxov  avxXai 
Huyuvùv.  Nem.  XI.  47.  Méxqov  &r]qave'iiei>.  Si  vero  cui 
Dii  magnas  divitias  tribuerunt,  eae  neque  servari  ncque 
reapsc  usui  esse  possunt,  nisi  sapientia  et  virtutibus  or- 
natac  sint.  Pyth.  V.  init.  cO  rcXovxog  evqvtffrevrjg  uqexà 
xaOccqf  xzxqaybévog*  II.  56.  TlXovxeìv  Gvv  Gocfia  aqiaxov* 
Olymp.  II.  53.    cO    nXovxog    uqexaìg    òadaiòal[ibvog   (ft'qei 

XUiqÓV. 

Hominum  autem  vel  summa  et  cumulata  felicitas  quo- 
min us  stet  et  duret  Dcorum  jnvidia  obstat  Isth.  VI.  39. 
'O  àdavdxtov  (f&òvog.  Pyth.  X.  20.  ODoveqaì  ex  &eo~)v 
^exaxqoniai.  Quid  crastinus  dies  afFerat  incertum  Isth. 
VII.  14.  JòXiog  yàq  aìcov  ere3  àvòqàGi  xqé^axaL,  Pyth. 
X.  63.  Tà  ò3  elg  èviavxòv  àxéx^aqxov  Trqoi^oTJGai.  Nam 
apud  Dcum  summum  est  omnium  rerum  arbitrium  et  im- 
perium  Olymp.  XIII.  104.  "EXnonai  pav ,  Iv  -decoys  {iàv 
xéXog.  ib.  v.  83.  Telai  d-awv  óvvcc[iùq  xaì  xùv  nùq  oqxov 
xaì  naqù  èXnida  xovcpav  xxitiiv.  Pyth.  V,  115.  diòg  xoi 
vùog  [ityag  xvfteqva  òaipov3  àvòqàw.  Hominum  ratiocina- 
tiones  falluntur.  Fg.  ine.  72.  ^Anaxaxai  (pqovxìg  ècpafieqfa»'. 
et  Deus  alias  alium  sursum  cxtollit  alium  deorsum  premit. 
Pyth.  VIII.  77. 

Òc.tllO))'     

AÌJ.oi    uXkov  ù^to&i  f]('i k). oj r ,  àkXov   ò*  {'nò  xfli>ùv 
Jlltruo)   y.aTufiv.lvi.i, 

Quas   hactenus  perstrinximus   metaphoras  et  Ioquendi 
formulas  omnes  peracque  si  non  ad  ipsam  victoriam  ludi- 


48 

crani  at  certe  ad  conditionem  eius  qui  Victoria  potiti! s 
est  spectantes,  eae  ut  facile  et  sponte  fere  ordinem  quem 
poscunt  sibi  invenerunt  ita  incerta  et  dubia  est  ratio 
earum,  quas  poeta  citra  argumenti  ipsius  necessitatem  ex 
omni  rerum  genere  libatas  orationi  applicuit,  quae  quo 
magis  origine  inter  se  diversae  sunt,  quum  singulas  enu- 
merare infiniti  operis  foret,  tanto  difficilius  certis  finibus 
circumscribi  et  comprehendi  sustinent.  Cum  autem  quae 
translatio  vocatur  ea  sit,  qua  vocabulum,  quod  proprium 
est  in  certo  quodam  loco,  cum  virtute  orationis  accommo- 
datur  in  alium  locum ,  ubi  proprium  aut  deest  aut  parum 
ornatum  [conf.  Quint.  Vili.  6.  5.  6.  auct.  ad  Herenn.  IV.  34, 
4. 5.],  sicut  quodlibet  vocabulum  alterutra  ratione  pro- 
prium sit  necesse  est  aut  in  rebus  quae  a  natura  ipsa 
procreantur,  aut  iis  quae  hominum  vitam,  conditionem, 
mores  constituunt  :  ita  prout  bine  vel  illinc  mutuando  me- 
tapborae  fiunt  duorum  diversorum  generum  sunt. 

Ac  primum  quidem  exequamur  ea  vocabula,  quae 
cum  propria  sint  in  iis  quae  a  rerum  natura  gignuntur 
a  Pindaro  ad  significatum  metapboricum  defìectuntur. 

Ut  igitur  a  coelo  et  sideribus  initium  fiat,  egregius 
locus  extat  in  Carmine  Pyth.  HI.  75.  ubi  poeta  Hieronem, 
tum  graviter  aegrotantem,  consolatur  laeto  victoriae  Py- 
thiae  nuntio,  quem  utinam  ait  Tibi  simul  cum  sanitate 
afferre  possèm,  tum  profecto,  „sidere  codesti  clarius  et 
illustrius  lumen  Tibi  affulgerem!"  'AtfTéqoq,  ovqaviov  efec^ì 
TriXavyéG/teQov  xeircp  (pdoc,  E^Lzó^ap,  —  Etiam  divitiae 
cum  virtute  partae  et  coniunctae  sidus  perillustre  Olymp. 
II.  55.  *A<frriQ  dgi^Xog  vocantur. 

Ab  iis  rebus  quae  in  aere  gignuntur  velut  venti  tem- 
pestates  Pindarus  multas  easque  pulchritudine  insignes 
imagines  traduxit  ad  hominum  sortem  et  conditionem,  tot 
vicibus  turbatam  et  agitatami  Velut  graves  fortunae 
casus  hominibus  exitium  minitantes  cum  infensa  imbrunii 
brumalium  vi  comparantur.  Pyth.  V.  112.  Q&wojiwqìs 
àvéybidv  %eiii£QÌa  xa%anvoà.  Et  sicut  nubilis  discussis  et 
post  procellas  placatas  lumina  serenitatis  per  totum  coe- 
lum   difiunduntur:    ita    post    graves  tristesque  casus  ali- 


49 

quando  ad  laetiorem  et  beatiorem  statum  res  humanae 
redeunt.  Pyth.  V.  IO.  Evòia  ^ezd  xeiiiéqiov  ofifÌQOv.  Isth. 
I.  40.  JlÓTfiog  dqyaiag  vip  è^éfiaffe  eva^ieQiag,  VI.  37. 
raiùo%og  evòiuv  otvuggev  ex  %eiiiàvog. 

Venti  alias  aliunde  flantes  admonent  de  inconstantia 
et  mutabilitate  fortunae  humanae.  Pyth.  III.  105.  "AXXote 
ó3  àXXoicu  nvoaì  vipmexav  àvéynùv,  Olymp.  VII.  95.  "AX- 
Xot*  dXXoìai  òigu&vGGomjiv  avqau  Isth.  III.  23.  "AXXqxe 
dXXoìog  ovQog  ndvxag  dv&oénovg  ènai<T(T(x)v  ìXavveu  cf, 
Olymp.  XIII.  27. 

Ad  belli  et  pugnarum  vehementiam  et  perniciosam 
vim  indicandam  imagine  grandinis  et  nubium  utitur  :  Nem. 
IX.  38.  Oóvov  naQJtoòiov  vecpéXcs,  Isth.  HI.  35.  Tqcc%eìc6 
vicpàg  rcoXé^oio.  Simonides.  Fragm.  CXLVIII.  v.  4.  Tqtj- 
%€ìav  7ToXéfiov  ÓE^d^svoi  vecpéXijy.  Isth.  IV.  50.  *AvaQi&- 
[awv  àvÒQwv  %aXa£devTt,  (póvq*  Isth.  VI.  27.  3Ev  xavxct 
vecpéXy  ^dXaìiav  aifJbatog  dybvvExau  Bacchylides  Fragm» 
XXXIV.  ed.  Bergk.  Ey^Qi^nTEi  vécpog  aXXov3  in  aXXav 
yaìav.  Pugna  Salaminia  Pindaro  audit  Isth.  IV.  48.  Ilo- 
Xvip&óqog  Jiòg  o^Qog*  Et  Amphiaraum  ingenti  impetu 
in  hostes  irrumpentem  nominat  Nem.  X.  9.  lloXéfioio  ve- 
(pog.  Simonidi  mors  ipsa,  quae  quasi  noctem  oculis  ob- 
ducat,  est  véyog.  Fragm.  CLIV.  Kvdveov  davdtov  diicpe- 
§dXovxo  vé(pog. 

Ad  quod  nunc  accedendum  est  metaphorarum  genus 
originem  ducens  ab  agris  iisque  rebus,  quae  ex  terra  pro- 
creante et  aluntur  velut  arbores  et  flores,  eius  quae 
exempla  continuo  afferam,  ea  propter  insignem  gratiam  et 
simplicitatem  non  multum  abest  quin  —  dicam  enim  quid 
sentiam  —  cum  Pindarus  tot  tamque  egregias  imagines 
praebeat,  tamen  prò  pulcherrimis  et  praestantissimis  ha- 
beam.  Ait  autem:  quod  fìt  in  agris  etiam  fertilissimis  ut 
non  continue,  sed  alternis  demum  fructus  praebeant,  al- 
ternis  vires  colligentes  quiescant,  idem  cadit  in  hóminum 
gentes,  quae  cum  neque  omnibus  '  temporibus  robore 
gymnico  floreant,  neque  qui  inde  oriundi  sunt  pariter 
omnes  virtute  fortitudine  dexteritate  emineant,  exoriuntur 
subinde  demum  qui  quasi  vindices  a  Diis  pristinae  gloriae 

4 


50 

redintegrandae  destinati,  ceteris  omnibus  excellunt  suique 
memoriam  ad  posteritatem  propagant.  Nem.  VI.  8. 

Taxfzalgai*  nal  vvv  'Alxt^tóaq  io  ovyyeveq  ìStiv 
"Ay%i  xccQTtocpógoiq  àgoiìgcttoiv,  air3  à{A,et^6[iavai> 
Tona  [A,lv  wv  fttov  àvdgàatv  in^aravòv  rtedioìv  ìdooav, 
Tóxu  d3  avi3  àvanavoàpevcu  o&évoq  ìfiag^av. 

Nem.  XI.  37. 

—  àg%uiai>  d3  àgttul  •  • 

3Afi<p^gow3  àkXaooóftevai  àvSgwv  o&ivoq. 

3Ev  0X£Q(3  ò3  ovx3  wv  {A,tXavvat,  xugnòv  ì'dwxav  aqovgav. 

Gentem  Cleonymidarum  quae  gravibus  belli  cladibus  af- 
flicta  Deorum  ope  tandem  novo  flore  reviruerit,  horto 
similem  esse,  qui  post  frigora  hiberna  vere  redeunte  lae- 
tissimos  flores  emittat  Isth.  III.  36.  Metà  xeipéQiov  £ó(pop 
%&àv  (òte  <poivixéoi<nv  «V^o^v  QÓòoig.  Virtutis  gloria 
poetarum  laude  ab  oblivione  et  obtrectatioue  vindicata  ut 
arbor  surgit  „ad  liquidum  aetherem"  Nem.  VII.  40.  Av%e- 
tcu  <5J  àqetà,  %XwQcug  èéqffcùg  wg  ore  dévÒQsov  ^ffcret  — 
TtQÒg  vyqòv  aìd-éga.  cui  contrarium  est,  cum  gloria  dici- 
tur  quasi  folia  abiicere.  Olymp.  XII.  18. 

IdxXerjq  Tipa  y.aretpvlkogÓTjas  nodùv. 

Non  extra  vulgarem  usum  positae  sunt  eae  metaphorae, 
quibus  suboles  vocatur  sqvog  Fragm.  Prosod.  I.  v.  2.  Isth. 
III.  63.  Nem.  VI.  38.  origo  autem  et  initia  alicuius  rei  ger- 
mina seu  radix  qi^a  Isth.  VII.  55.  Pyth.  IV.  15.  artéq^a. 
Olymp.  VII.  93.  Pyth.  IV.  255.  cpvTeveG&ou.  Nem.  Vili.  16. 
itemque  quibus;  quae  res  viribus  atque  omnis  generis  laude 
abundant  floris,  imagine  illustrantur  :  sic  «V#og.  Pyth.  IV. 
58.  Sàlluv.  Olymp.  IX.  16.  Pyth.  IV.  65.  VII.  20.  IX.  8. 
XI.  53.  Isth.  III.  5.  22.  V.  1.  VI.  49.  àv&eìv.  Olymp.  X.  10. 
XIII.  23.  Pyth.  I.  66.  X.  18.  Nem.  IX.  39. 

Etiam  e  belluis,  quibus  quidem  aut.propter  fortitudi- 
nem  aut  \  calliditatem  aut  aliam  quandam  rem  insignenti, 
ipsarum  naturae  propriam,  cum  hominibus  aliqua  inter- 
cedit  similitudo,  nobiliores  honorifìce,  humiliores  non  sine 
irrisione  cum  hominibus  comparat.  Velut  aemulos  suos 
facete  cum  graculis,  inanem  eorum  loquacitatem  traducens 
Nem,  III.  83.  KQotyévaù  óè  xohoioì  xunuvà  vépovcat.     Si- 


51 

militer  adversarios  suos  Simonides  nuncuparat  Fragni. 
CCXXIV.  Téttiyyccg  d^eTQOvg. 

Vulpecularum  mores  Pindarus  tribuit  Hieronis  aulicis 
Pyth.  II.  77.  'Oqyguq  dterèg  àliùJié*(ùv  ìxeloi,  qui  cum  regi 
tum  admodum  iuveni  optima  et  saluberrima  quaeque 
suadere  simulent,  de  suo  tantum  commodo  solliciti  sint; 
genus  hominum  profecto  hodieque  nondum  sui  dissimile 
factum  ! 

Honorificentius  Melissum  Thcbanum,  qui  in  certamine 
adversarium  multo  fortiorem  dolo  et  dexteritate  superarat, 
vulpem  vocat  Isth.  III.  65.  Myriv  àl(*m>q%.  Eundemque 
in  versibus  proxime  praecedentibus  leonem  [v.  63.]  propter 
animum  fortem  et  ferócem;  qui  locus.  cum  in  codicibus 
sic  scriptus  exstet  : 

—  tÓX/au  yttQ  ily.dì^ 
Ov/.iòy  igi^ffiixàv   ■d-tjgàr  XìÓvtùìv 
*Ev   novo)   y.rt. 

cum  propter  formam  elxcog  semel  tantum  in  Homero  II. 
XXI.  254.  obviam  neque  usquam  alibi,  tum  propter  infi- 
nitivum  &TJQUV  ad  sententiam  admodum  durum,  suspectus 
quidem  fuit  omnibus  interpretibus  tamen  a  nomine  dum 
prorsus  sanatus  est.     Itaque  vide  an  sic  scribendus  sit: 

TÓX/ita   yÙQ   ttivt'uìv 

OVftÒV     ÌQl{}QetU£T(ÌV    &1JQÙÌV    ItOVXOÌV 

*Ev  nóvoj  ...  . 

In  qua  scriptura  &'ì]qwv  debetur  Heynio,  aìvéwv  ut  pone- 
rem  mihi  persuasit  locus  Isth.  VI.  32,  Aìvéoav  Meléayqov, 
aìvéoìv  óè  xaì  c'Extoqcc,  ubi  aìveìv  est  „aemulari".  De 
participii  ultimis  duabus  syllabis  in  imam  contractis  con- 
ferendus  Boeckhius  in  nott.  critt.  p.  404.  et  416.  Deni- 
que  ad  vélocitatem  significandam  Pindarus  imagine  equi 
[Olymp.  IX.  23.]  et  delphini  [Nem.  VI.  68.]  utitur. 

Quodsi  confitendum  est  quod  modo  rccensuimus  mc- 
taphorarum  genus  inimitabili  quàdam  simplicitate  distinctum 
esse,  quae  cum  omnino  iis  quae  a  natura  primum  orta 
sunt  miram  venustatem  conciliet,  tum  etiam  illae  ex  re- 
rum natura  petitae  imagines  effìcit  ut  iucundissimac  plane- 
que  admirabiles  videantur,  tamen  quod  alterum  genus  fc- 
cimus,   cum   ea   vocabula   complectatur  quae  propria  sunt 


52 

in  hominum  vita  negotiis  efinstrumentis,  quo  a  cultioribus 
et  artificiosioribus  rebus  originem  ducit,  eo  magis  lectis 
et  exquisitis  figuris  abundat.  Atqui  cum  conflatum  sit  ex 
plurimis  iisque  diversissimis  partibus  quoniam  singula  ad 
certas  quasdam  specie's  revocentur  necesse  est,  inprimis 
cavendum  erit,  ne  nimia  partitione  utamur,  quae  tantum 
abest  ut  intellectum  adiuvet  et  sublevet,  ut  animos  legen- 
tium  defatiget  et  a  re  abalienet. 

Neque  vero  putamus  quemquam  nos  argutari  questu- 
rum  esse,  si  quotquot  ex  hominum  vita  et  institutis  me- 
taphoras  Pindarus  sumpsit,  eas  in  tres  classes  distri- 
buerimus,  quarum  prima  capiet  eas  quibus  hominum  per- 
sona habitus  sensus  tribuitur  rebus  inanimis;  altera  eas, 
quae  ab  hominum  negotiis  et  institutis  sumptae  sunt  ;  ter- 
tia  denique  complectetur,  quas  ab  instrumentis  et  aedibus 
poeta  mutuatus  est. 

Ac  primum  quidem  cum  hominum  persona  rebus  in- 
animis  impertitur,  ea  quam  vocant  prosopopoeiam  oritur, 
cui  cum  omnes  fere  rhetores  propter  egregiam  'vini  [rw 
èpégyetccp  ttoieÌv~\  et  quod  res  quasi  ob  oculos  ponat  [xaj 
Ttqò  ófi^axonv  noi€iv\  primas  in  orationis  poeticae  supel- 
lectile  tribuerint,  tum  diserte  de  ea  praecipit  Aristoteles 
Rhet.  III.  11.  init.  Aexxéov  óè  xi  Xéyo^iev  tvqò  èfifiuxcov, 
xccì  xi  TioLovGi,  yiyvexai  xovxo.  léyco  órj  tvqò  oii\iàx($v  xavxa 

novùv  oca  evegyovvxa  GrHJbaivEi cog  xéxQf]xaic'0^/ì]Qog 

TtoXXa%ov  xaj  xà  a\pv%a  3é[iifjv%a  Xéyeiv  dm  xr\g  {istcccpoQàg. 
èv  TtaGi  óè  tei)  IvéQyEiav  Ttoieìv  evóoxù^iEÌ.  et  Demetrius 
de  elocut.  ed.  Goeller.  §.  81.  *Aqìgxt\  óè  óoxei  fiexacpagà 
xm  ^Aqiaxòxélti  r[  xax*  Ivèqyuav  xcdov^ép.y,  oxav  xà  aìpv%u 
èveqyovvxa  sÌGcpégei  xa&ànsQ  e^ipvxct.  conf.  Quint.  inst. 
or.  IX.  2.  29. 

Et  Pindarus  quidem  cum  huius  fìgurae  innumera  fere 
exempla  praebeat  plus  minus  audacter  et  signifìcanter 
dieta  nos  in  enumerandis  exemplis  quam  poterimus  ma- 
xime compendium  facturi  paucis  iisque  luculentissimis  de- 
fungamur. 

Saepissime  a  qua  re  alia  quaedam  originem  ducit  eius 
vocatur  suboles  ut   Olymp.  X.  3.    Ovqavioav  vddxonv  ò[i~ 


53 

(igioiìv  naiòiav  vtifélag*  Neni.  IX.  52.  Biaxàv  dfinélov 
naìòa>  Olymp.  II.  33.  cApégav  naìò*  àliov.  Nem.  IV.  3. 
MoiGav  dvyatgeg  doidaì.  Fragili,  ine.  122.  *  Alala  noie- 
fjbov  d^vyaxag.  Fragm.  ine.  140.  Aiòg  naìg  o  %gvtióg.  Pyth. 
V.  26.  ^Enipadéog  Svyaxéga  nqóyaaiv.  Itemque  contra, 
Illa  parens  vocatur  :  Olymp.  XIII.  10.  cY(igiv  xógov  paxéga 
9oct(TVfiv&ov>  II.  17.  Xqóvog  ò  ndvxwv  mxzrjQ.  Quae  res 
eminet  iuter  alias  cuique  aliae  subiectae  sunt  audit  „rex". 
Fragni,  ine.  48.  Nópog  o  ndvxwv  fìaGilevg.  Fgm.ine.  30. 
"Avaxxu  tiuvtwv  vTieg^dllovxa  igòvov.  Olymp.  XIII.  107. 
Bwpòg  wV«£.  et  multa  sunt  id  genus  vocabula  ut  fidgtvg. 
Pyth.  XII.  26.  Aóvaxeg  niatoì  %ogevtdv  paQtvgeg.  Nem. 
III.  22.  liiovag  vavxiliag  ìa%dxag  pdgtvgag,  Olymp.  I.  33. 
cAfiégai  pdgTvgsg  Gocpwxatoi.  Fragm.  ine.  128.  @&ópoi> 
xevao(pgóvo)v  hxaìgov  dvdowv.  125.  2zd<m>  nsviag  óó- 
teioav. 

Frequentissima  figura  urbes  vel  terrae  tanquam  fe- 
minae  introducuntur,  nonnunquam  liberius  ita,  ut  loci 
significatici  nondum  prorsus  evanuerit,  sed  in  sententiae 
parte  subsit  Pyth.  XII.  1.  Kallicua  noléwv  OegGecpóvag 
è'dog,  ut*  òx&pcig  Mnv  *AxgdyavTog  vaieig.  Pyth.  IX.  55. 
Evovld[ndv  Acfiva  òé'^etai  vvptpav  òmpaaLv  ev  %gv$éoig. 

Paulo  alia  ratio  est,  cura  corporis  Immani  partes  me- 
taphorico  significatu  ponuntur,  quod  plerumque  factum  in 
regionum  vel  montium  descriptionibus  Pyth.  IV.  26.  N(6- 
t(av  vneg  yaiag  ègtjfjicov.  ib.  v.  8.  lixiGGeiev  nòliv  ìv  dg- 
ydevxi  iiaGtw.  Pyth.  IX.  5.  ^Avepocfcpagdywv  ex  Jlaliov 
xòItuùv.  Olymp.  IX.  59.  Maivaliaicriv  tv  óeigaìg.  Olymp. 
III.  27.  ^Agxaòiag  dna  ósigàv.  Nem.  IV.  54.  Jlaliov  nàg 
nodi.  Pyth.  XI.  36.  Hagvaaaov  nóòa  vaiovxu. 

Vocabulum  òy&cclpòg  cum  splendorem  significat  Pyth. 
V.  17.  2vyyevr(g  ò<p&al[ióg.  tum  quodeunque  illustre  et 
praestans  est:  Pyth.  V.  52.  cO  Bartov  olftog  oppa  (paev- 
vóxaiov.  Olymp.  II.  10.  2ixeliag  r3  taav  òop^alpóg.  Egre- 
giis  quibusdam  metaphoris  opportunitatem  dedit  vocab. 
ngòaumov  ut  in  ilio  celebratissimo  Olymp.  VI.  init.  *Ag- 
%opivov  tgyov  ngÓGoanov  Ttjlavyèg.  itemque  lepidissime 
hymnos   mercede   pacta  compositos  vocat  Isth.  II.  S.  *Ag- 


64 

yvQùd&eì&ai   7tQÓ(Tcù7ta  fJbaX&axóycòvoi   àoiòai.  et  de  ven- 
tate patefacta   Nem.  V.  17.  Oaipoiaa   nQÓawnov  àlà&ef 

CtTg€%7Jg.  '     • 

Viscum  thuris  e  corticibus  profluentem  perpulchre 
vocat  Fragmr  Scoi.  I.  v.  2.  XXwgdg  Xifiàvov  %av&à  ódxQvec. 
Heroes  Troianos  qui  cum  urbem  fortiter  defenderent  ab 
Achille  caesi  simt  Isth.  VII.  53.  Tgcoiag  Ivag. 

Liceat  quoque  hoc  loco  verba  quaedam  recensere 
quae  cum  propria  sint  in  rebus  animalibus  ad  res?  quae 
cogitatione  tantum  et  mente  comprehendi  possunt,  trans- 
feruntur.  ut  Isth.  HI.  5.  Zonei  de  pdcrcrcov  olfiog  Ò7ti£o[té- 
vcùv>  Nem.  IV.  6.  P^a  eQy^àtwv  xqoviwtsqov  ^ìqtbvbì. 
Isth.  VI.  16.  Ilalcuà  svòet,  %aQig.  Denique  memorandum 
verbum  revocai  translatum  ad  ea  quae  mente  et  animo 
percipiuntur»  Nem.  VI.  25.  nòvav  èysvffapTo.  Pyth.  IX.  35. 
Fevetou  àXxàg. 

Haec  et  si  quae  his  similia  afferimus,  fieri  quidem 
potest  ut  quisquam  vix  digna  in  quibus  immorandum  sit 
censeat,  licetque  haec  per  se  spectata  leviora  et  exigui 
momenti  videantur,  tamen  nos  parva  rati  desinere  parva 
esse,  quando  cum  maioribus  et  gravioribus  coniungantur, 
facile  nobis  excusationem  impetraturos  esse  sperabamus, 
si  in  hac  commentatione  etiam  eorum,  quae  minus  nitent 
et  splendent,  non  incuriosi  fuerimus. 

Iam  ad  eam,  quam  alteram  fecimus  classem  si  pro- 
gredimur  ea  vocabula  complectentem,  quae  proprie  con- 
veniunt  hominum  negotiis,  institutis  et  quotidianae  vitae 
actionibus?  cum  primum  quasdam  haud  ignobiles  transla- 
tiones  navigatio  poetae  suppeditaverit,  egregia  fluctuum 
navem  operientium  vel  etiam  naufragii  imagine  signifìcan- 
tur  fortunae  casus  et  res  adversae.  Olymp.  XII.  12.  01  óy 
àviaQaìg  àvxwvQGavTeg  ì^àXaig.  Isth.  I.  36.  3EQ8idófiepov 
vavayiaig  è§  àfjbeTQfJTCcg  àXòg  èv  xQVoéGGa  Gvvrv%iy. 

Deinde  eius,  qui  ad  gubernaculum  sedet,  intenta  mente 
et  prudenti  Consilio  navem  dirigentis  munus  non  indignum 
Pindaro  visum  est,  quocum  summum  Deorum,  omnium 
rerum  ordinem  et  modum  nutu  suo  regentium,  imperium 
compararetur.    Pyth.  IV.  274.    0eòg    xvpeQVcevrjQ.    V.  115. 


55 

Jiòg  vóog  xvfiegva.  Eadem  figura  de  su  mina  civitatium 
administratione  usurpatur.  Pyth.  X.  72.  Tlolmv  xvfiegvù- 
(Tieg  Iv  àya&oì(Ti  xeìzai. 

Quae  metaphorae  a  venatione  petitae  sunt,  eae  inten- 
tum  et  assiduum  studium  alieni  rei  impertitum  significant 
velut  certami num  Nem.  VI.  14.  *Ayb<fì  nàia  y.vvayéxag. 
Pyth.  III.  23.  MeTCCfiwvia  &ijgeveiv.     Nem.  XI.  48.  Méxgov 

A  certaminibus  ludicris  ipsis  in  quibus  celebrandis 
Pindari  poesis  tota  versatur  profecto  fieri  non  potuit  quin 
quasdam  formulas  quaequidem  aptissimae  videbantur,  poeta 
in  suum  usum  converteret;  quod  facetissime  factum  Nem. 
IV.  93.  ubi  luctatorum  artificia  ad  canendi  dexteritatem 
traduxit:  egida  Gtgéipoi.  v.  94.  gr/fiata  nXixav,  ànàlou- 
Grog  èv  Àóyo)  è'kxeiv.  et  v,  96.  Tgap)g  naliyxótoig  ecpedgog. 
Nec  minus  lepide  Nem  V.  19.  cantus  sui  vim  et  impetum 
cum  saliendi  certamine  comparat  : 

—  Maxgà   órj 

Avxó&iv  a\[ià&*  {wooxuTtTOt  nq*  t'x<»  yovàxoìv  iXuq>QÒP  ÒQfidv. 

„  fodiat  aliquis  vel  magnani  scrobem  equidem  nihilominus 
transsilire  poterò tt.  conf.  Dissen.  comm.  ed.  Goth.  p.  418. 
Loci  Nem.  VII.  70. 

—  ànofivvo) 

Mi)  xéQfia  7iQo(3àq  axov&3   wri  xaXxonaQaov  òqocu 
Oodr  yXojooctv  8$  Hiiitfixpiv  7iaXaiOfiaTO)v 
Av/ivu  xul  o&ivoq  àòlavxov  ut&on'i  nqlv  àXto)  yvXov  ìfmiaiiv. 

cum  sentientia  admodum  diffìcilis  explicatu  et  si  qua  alia 
egregia  interpretum  crux  sit?  tantisper  sufficiat  Hermanni 
quamvis  a  coniectura  profecta  tamen  uteunque  probabilis 
explicatio  [opusc.  IH.  p.  34.].  Poeta  enim  iurat,  se  ne- 
quaquam  temere  Sogenis  laudes  effudisse,  idque,  meta- 
phora  a  iaculatione  petita,  sic  profert:  „Deiero,  me  non 
eorum  in  modum  qui  in  iaculatione  terminum  praeeunt 
[regna  7rgopaiveiv~],  neque  tamen  ipsi  certant,  linguam 
tanquam  iaculum  vibrasse  ". 

Sunt  praeterea,  quae  quamvis  ad  vitam  quotidianam 
et  vulgarem  pertineant,  noster  tamen,  qua  erat  eligendi 
peritia  et  iudicandi  facultate,  non  prorsus  aliena  a  sua 
sublimitate   iudicavit.     Nam   quidni   elegantissime  dictum, 


56 

quod  de  sepultura  usurpat  Nem.  XI.  16.  Fàv  kixiévvv(S&m% 
quod  porro  de  Antilocho  cui  patris  salus  vita  constiterit'* 
Pyth.  VI.  39.  Jlgiato  SavÙToio  xoiAidàv  Ttargògì  Item- 
que  Pyth.  IV.  141.  ^Y<paivw  oXfiov.  ib.  140.  Tga%élav  i'g- 
Ttuv  ttqòc,  èjiljidav.  ib.  130.  Jqéneiv  ev^oìag  aiotov.  Pyth. 
I.  49.  xipàv  ògérceiv.  VI.  48.  fjflav  ÒQénwv.  coli.  Fragm. 
Scoi.  1.  v.  7.  et  2.  v.  1.  Praecipue  consuevit  verbis,  quae 
significatici!  em  miscendi  habent,  sensu  translato  prò  „par- 
ticipem  fieri"  uti.  Olymp.  XI.  104.  c'S2qcc  xexgaiiévov.  Nem. 
VI.  56.  Gàiifiei  [ii%&eig.  Pyth.  V.  18.  réqag  (jbiyvvfterop 
<poevi.  Nem.  XI.  36.  Pyth.  IV.  212.  X.  41.  Olymp.  I.  91. 
Isth.  VI.  25. 

Talia  siquidem  omnino  praecipua  metaphorarum  vis  in 
eo  est  posita,  ut  quae  a  sensuum  perceptione  remota  sunt, 
nec  nisi  mentibus  comprehendenda,  ea  induantur  specie 
quadam  definita  fiantque  rebus  sub  sensus  cadentibus 
quam  simillima,  quo  signifìcantius  et  evidentius  cui  rei 
destinata  sunt  eam  exprimunt,  tanto  commendatiora  et 
aptiora  poetae  viderentur  necesse  fuit;  praebetque  etiam 
ad  quam  iam  delapsi  sumus  tertia  classis ,  quae  tralationes 
ab  aedibus  et  instrumentis  petitas  continet,  exquisitas 
quasdam  et  cuivis  nimirum  placituras  istiusmodi  imagines; 
quales  sunt  Pyth.  IV.  219.  MàatC%  nu&ovg.  XI.  39.  Riav- 
ete, 7tei&ovg.  Vili.  4.  Bovlàv  xaì  Troie [mùv  xXa'iòag.  Fgm. 
ine.  136.  Tó§«  à^Ttélov.  Fragm.  ine.  21.  curae  dicuntur 
tanquam  vincula  pectus  constringere:  a%oiviov  fiSQifivtòp. 
et  similiter  Fragm.  Thren.  3.  v.  3.  ^evylcn  dcpvxtoi  xaxtav. 
Scoi.  3.  *Aoiòà  ylvxeQÒv  xvXixetiGiv  xéwgov.  Pyth.  I.  48. 
Tipa  ttXovtov  (Ttecpccpcoficc. 

Vocabulum  xg^nìg  cum  proprie  significet  aediuni.  fon- 
damenta transfertur  ad  cuiusvis  rei  initia  velut  hymnorum 
prooemia,  quae  prò  fundamento  sunt,  in  quo  reliqua  struan- 
tur,  unde  audiunt:  Pyth.  VII.  3;  KQrjnìg  àoiòàv.  Fragm 
ine.  103.  coli.  Pyth.  IV.  138.  —  Fundamenta  Jibertatis 
Graecorum  ab  Atheniensibus  pugna  Salaminià  iacta  esse 
testatur  Fg.  ine. 93.  cO&i  7iuiòzg%A&vivamv  ìfiàlovxo  <paev- 
vàv  xq^tuò*  èlav&eqiag. 


57 

Satis  deinde  audaci  tralatione  quae  personae  aliquo 
munere  vel  officio  illustri  funguritur,  quorum  instrumen- 
torum  in  simili  quadam  rationc  usus  versatur,  eorum  no- 
minibus  nuncupantur,  velut  Aeneas  nuntius,  Agesiae  Sy- 
racusano  hymnum  aff'erens,  audit  Olymp.  VI.  91.  *Hi)xó- 
(àoìp  (TxvtccXcc  Moiguv.  et  ibid.  rivxvg  xqtjttjq  àycc(p&éyxT(ai> 
àoLÒàv.  ;  alipta  autem  cum  adolescentium  vires  et  animos 
acuat  Isth.  V.  73.  *Axòva  à$XriTou<uv. 

Viri  fortitudine  et  prudentia  de  patria  egregie  meriti 
cum  columnis  comparantur  quae  aedifìcia  quominus  cor- 
ruant,  sustentant.  Olymp.  II.  6.  OqQwvu  —  eoeiG^a  ^Axqà- 
yavtog.  ibid  82.  cExtoqcì  Tocóag  xiova. 

Denique  a  vestibus  vocabulum  mv%aì  translatum  Pin- 
daro significat  montium  convalles  et  recessus.  Pyth.  VI. 
18.  KQiGGaiaiGiv  iv  mv%uìg.  Pyth.  IX.  15.  Nem.  II.  21. 


Pertexta  igitur  hac  tela  cum  iam  ad  perorandum  per- 
ventum  sit,  quod  iam  pridem  suspicabar,  foie  ut  haec 
nostra  opella  prò  rei  magnitudine  et  pondere  admodum 
tenuis  evaderet,  nunc  dum  oculos  per  has  plagulas  retro 
fero  certo  quidem'  scio,  prorsus  tamen  nescio,  unde  ali- 
quid  excusationis  yel  commendationis  mihi  expelam.  Ut 
autem  illud  simul  me  stimulabat  et  consolabatur,  quod 
iubet  quae  bene  vel  optime  non  possis  ea  saltum  ut  optime 
possis  facere,  ita  velim  quae  scripsi,  ea  vires  quales  sint 
magis  expcrturus,  quam  ostensurus  scripsisse  videri,  et 
meum  facio  quod  aliquo  loco  Pindarus  dicit:  JiàneiQà  tot 
Pqoxwv  sXeyxog, 


58 


CONSPECTUS. 


Cap.  I.     De  Pindari  genere  dicendi  .......  p.   1—21. 

Pindari  austeritas -     1 —  3. 

Comparatio  cum  Simonide  et  Bacchylide   .     .  -    3 —  6. 

De  orationis  Pindaricae  ornata.    .     .    .     .    .  -    6  —  16. 

Sententiose  dieta .  -    6 —  9. 

Metaphoràe .     .  -    9— 12. 

Comparationes  . -  13  — 14. 

Orationis  ubertas  '.     .     .     .     .     .     .     .  -  14 — 16. 

Conformatio  enuntiationum -16  —  20. 

Collocati©  verborum -  20  —  21. 

Cap.  II.    De  Pindarica  syntaxi -  21*—  38. 

Structurarum  varietas;  breviloquentiae; 

zeugma  ............     .  -  21  —  24. 

Structura  ad  sensum .  -24  —  26. 

De  casiuim  usu -  26  —  34. 

Pronomina -  34  —  35. 

Adjectiva .     .  -  35  —  36. 

Verbum '.     .     .     .  -36  —  37. 

Particularum  usus -  37 — 38. 

Cap.  III.    De  Pindari  metaphoris  et  loquendi  formuiis  -  39  —  57. 
Metaphoràe  et  loquendi  formulae  ab  ipso 

carminis  argumento  originem  ducentes    .     .  -  39  —  47. 
Metaphoràe  extrinsecus  petitae, 

E  rerum  natura -  47  —  51. 

Ab  hominum  persona ,  vitae  insti- 

tutis  et  instrumentis -  51 — 57. 


VITA. 


Ego  Eduardus  Lùbbert  natus  sum  a.  h.  s.  XXX.  Zwey- 
brodti,  praedio  prope  Vratislaviam ,  patre  Eduardo,  ejus 
praedii  possessore,  matre  Maria,  e  gente  Oelsner,  quibus 
laetor  superstitibus»  Usque  ad  aetatis  annum  XIV.  domi 
educatus  prima  litterarum  dementa  accepi  a  viro  optimo 
et  probatissimo  Kretzschmaro  tum  theologiae  candidato 
nunc  verbi  divini  ministro  apud  Bunzlavienses.  Dein 
gymnasio  Fridericiano',  quod  Vratislaviae  auspiciis  V.  cel. 
Wimmeri  floret,  traditus  magistros  habui  Vv.  ili.  Wim- 
merum,  Kunischium,  Tobischium,  Langium.  Post  bien- 
nium  examine  rite  superato  ad  Universitatem  Vratisla- 
viensem  accessi  studiis  philologiae  et  philosophiae  operam 
daturus.  Itaque  audivi  scholas  Vv.  ili.  Branissii,  Haasii, 
Elvenichii,  Kahlerti  per  semestre  spatium.  Exinde  Bero- 
linum  petii,  ubi  Vv.  celi.  Boeckhii,  Lachmanni,  Ranckii 
Gableri,  Trendelenburgii ,  Hertz ii  scholis  per  duos  et  di- 
midiatum  annos  interfui.  Vere  autem  anni  h.  s.  L.  in  Uni- 
versitatem Rhenanam  me  contuli  studiaque  continuavi 
magistros  secutus  Vv.  ili.  Ritschelium,  Welckerum,  Ber- 


60 

naysium.  Inde  post  anni  spatium  Halas  Saxonum  com- 
migravi, ubi  scholis  Vv.  ili.  Bernhardyi,  Meyeri,  Leo 
usus  et  a  V.  cel.  Bernhardyo  benignissime  seminarii  phi- 
lologici  exercitationum  particeps  factus  sum  cum  summa 
mea  utilitate  et  fructu. 

Hic  viris  omnibus,  qui  comiter  et  benevole  studia 
mea  rexerunt  et  sustentarunt  non  possum  quin  in  omne 
tempus  gratissimum  me  profìtear. 


THESES    CONTROVERSAE. 

1. 

Zenodotus  Horaeri  et  cyclicorum  poetarum  carmina 
in  unum  corpus  collegit  a  Proclo  in  chrestomathia  cycli 
epici  nomine  nuncupatum. 

IL 
In   Pindari   carm.   Nem.  VI.    stropharum   et   antistro- 
pharum  vv.  6.  et.  7.  sic  videntur  constituendi: 

(Tt.  u. 

xctineg  ìcpaiJLZQiuv  ovx  eldóxeg  ovóè  paxà  vvaxag 
afj^ie  nÓTfxog  uvxlv    tyqaxpe  ÒQapeìv  noxì  cnd^fiap, 

àvx.  a. 

naìg  ìvaywviog,   og   xavxuv  iidlHnoav  JtóOeu  ulaav 
vvv  nécpuvx0  oux  ù^^oQog  à(Jbg>ì  naia  y.vvayéxag. 

(TT.  fi. 

wrJ  ano  xó'§ov  leig*    ev&vv'  ini  xovxov  ìn£{*w  Gwv 
Mólti*,  ay*,  ovqov   evxhé*  ànor^oiibvm'  yùq  àvéqwv 

àvx,  fi '. 

%eìqag  inàvxi  óeO-eìg  TJvOwì'i    xQuirjtfev  ano  xavxag 
al{JLCC  ndcqug  yovGottoóvov  noie  Ka'/Jjag  uòm> 


66 


LIBRARY  OF  CONGRESS 


0  006  662  986  7 


<rr.  y 


avx.  y 


Méfivovog  ovx  ànovodxàaavtoc  Inàlto*  ftaqv  óé  G(piv 
ax&og  t[ATt6(fep  xarafiàg  *A%t,Xev$  à(p    àQ^idroav 

&V(lÒV    ÌXÒVTL    (T    £/Ctì    VMTM  ftSd-87lWP  ÓÌÓV[iOV  «##0$ 

uYY^og  (ìàv  né^ntov  in*  si'xoffi  xovxo  y<xqv(x)P 


III. 

In  Propert.  Eleg.  II.  6.  ncc  sententiarum  nexum 
lacunis  turbatum  nec  codicum  scripturam  v.  35.  „  Sed 
non  inmerito"  vitiosam  esse  censeo. 

IV. 

Quam  à$étri<nv  scholia  Cantabr.  ad  Hesiod.  Theog. 
v.  943.  ed.  Gaisf.  àfferunt,  ea  ex  veterum  Grammaticorum 
sententia  cadit  in  vv.  947  —  955. 


Theocrit.  Id.  XIV.  38.   corrigendus   videtur:   trjvG)  toc 
<fà  ódxQva  iiàla  (péqovtu 


VI. 

Sophoclis   Oed.  Rex   Olymp.  87.  3.   aeta,   sub   Oedipi 
autem  persona  Pericles  a  poeta  exagitatus  est. 


LIBRARY  OF  CONGRESS 


0  006  662  986  7  4