Skip to main content

Full text of "Assertiones de scandalo in dispvtationem propositæ, à Nicolao Hemmingio, in Martio Anno 1566"

See other formats


Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



JSSE1(T10NES 

SCANDALO 

IN <DIST>VTATIQ* 

nempropojitte 
a 

Nicolao Hemmingio, 
in Martio, 
jfnno 1566+ 




HAVKIJE, 
Excudebat Laurentiui 
(Bmedittus. 




VMCH^ISTVS 

dicit: Necejsc ejt ^enire 
fcandala, 'peh homini 
perquem Denit Jca?ida/u y 
non folum fignijicat magna pericula 
fore ecclefix a fcandalts y fed ettam 
denunciat grauijfimos poenas fca)U 
dalorum authoribus. 

Verum quia non omnia fcandala 
funt ^niusgeneriSy nec omnia <equali 
reatuobftringMit y opereprecium eji 
reFle fcandakrumgenera dijlingue* 
re explicare. 

Scriptura has Iwces y/iirpat, 

Scandahm propr//flime fignifcat 
Tigillum in inftrumentis y quihm ca* 
piuntur mures y Vulpes y Lupi fsc. 
Vndeecclejia nomen tranjlulitad im 
Jidias feu tendiculas quibus cafiun* 

tur 



Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




tur homines^eluti bejlirt tendiculis, 
'7t%Q<fKo ixfxcx. proprie ejl cum in yia 
aliquid obijcitur pedibm y in quod in* 
currcns impingitaut cadit^ndema* 
la exempla yeluti/axa qucedam funt 
in qiue incurrentes impingutX^wK* 
ipfa offenfio eft feu impaftio. 

Erit igitur fcandulum genera* 4- 
ttwiy quicquid alicui^el cau/a Iveloc* 
cajio offen/ionis ejl. Hoc eft > quic* 
quid nnpedit quo minus inojjenfo 
curlu per^amm in le<?e (Domini. 
Nam qiut ita ojfendunt /unt Defuit 
tendicuU , feu obices quibits in Dia 
{Dominiad ca/um impellimur. 

(Bemardus duplex fcandalum 5. 
facit^idelicet, Interiws &r Exteri* 
us> InteriusDocat cum Vetus homo 
offendiculum prebet nouo homini. 
£)e quo interpretatur diclum !Domi* 

niy 






Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



nly Matt : 5. Si oculus tuus dexter 
jcandalixat te erue illum isrc yhi 
peroculum manum pedem intelli* 
git concupi/centias prauas, qu*e fiepe 
nouumhomine molejlant^t inojjen* 
Jo curfu non pergatin "via (Domini. 
Exterius definit quod forisaccedit 
<jr prebet yelcauja?n W occajtonem 



runne. 



6 Hoc exterius fcandalum de quo 
potijfimum Theologi dijjutant, eft 
dupleXy yide/icet datum l? accep* 
tuniy in ytro^ duo JjeElanda funt y 
fciliccty materiale hoc ejl, faBum ip* 
jum y isrformale y hocejl, tmitatwnis 
jeu ojjcnjlonis occafio, ynde jcandali 
nomen eft. 
*j fDatum fcandalum ejl cum ali* 
quis ejficacem caufam lapfns alicui 
datjeu prehety hoc, Jimateriale fjec* 

tes, 





Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



tes, aut oritur ex faBo perfe malo, 
hoc ejt, diferte prohibito lege (Dei: 
autcxfaHo in fe adiapboro, fed in* 
tempefliue 7>el faElo^el omijlo con* 
tra charitatis ngulam.In tllo duplex 
peccatum y in hac Jlmplex eft. 

<De priorigenere loquitur Chru 8 
ftm ad Tetrum: yadepofl me Satha* 
najcandaloesmibi. Etjienim Chri* 
ftus non impegtt: Tamen dtftum Te* 
trtrcuera ojfendebat y Zzr potttit hu 
Jirmis occajio ejse ruinx. Fuit crgo 
diffu Tetri atliuum <y datum fcan* 
dalum, etjipafiue Cbriftus non im* 
pegtt. 

Hocfcandaligenm datummalo 9 
exemplo, boc eft y aBiontbus yel omif* 
fiontbm pugnantibm cttm lege fDei, 
omnes qutbus Jalus cur# eftnon Jecus 
quam infernum ipfum caucre debent. 

Hoc 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



io Hocejl illud /candalum, quod 
tam multis prebet occajhnem prxci* 
pitij in dtternam mortem. Huic onu 
nesbrtre/es, omniajlagitia, breuiter 
quicquul aduerjatur dUectioni (Det, 
<ty dtleHioni proximi fubtjcitur. 

u ^futboribus butm jcandali Cbri* 

slwS SpvtaHtf /7/WW/>6£7/xa Ipeb 

acanit, Et addit y meitus e/Je bo* 
tniniilli, Ipt alligata mola ajinaria 
collo eius jubmergatur in projundum 
tnaris. 

12 Variat boc genus fcandali 
pro perjonarum dijjerenttjs. Nam 
Ji datur a perjona qu* ^erjatur in 
mundi tbeatroy 0* in aliqua dig* 
mtate eji conJiitttta y magis nocet 
exemplum <y plunbits ruinam ad* 
fert } quam ji priuatam Ttitam age* 
rety aut alioqui objcura eflet per* 

Jbna. 



lr x tt 



Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



fona. V t enim quo ingentius fuc* 
rit faxum cadens ab alta rupe y eb 
flura fragmenta facit: Itaquodig* 
niorfueritperfona y in fub/imiori 
dignitatis culmine conjlituta > eb 
plures in lapfum fecum trahit cum 
cadit y quarc <&r maiorem panam 
mceretur y yt (Dauid ob adultcrium 
grauius punitur y quam objcums 
ciuis. 

!De pofieriori gencre loquitur i£ 
fPaulus cum inquit y Si efca jcanda* 
U^at fratrem meum non^ejcar car* 
nibus in teternum, ne fratrem mcum 
jcandah^em. Non enim ^ult Tau* 
Im cum offenfionc proximi W yti 
rebitsS yfdiaphoriS) Itel abftinereab 
earum yfu. 

Verum hk triplex hominum gc* 14 
nus conjiderandum eft y quidam cnim 

A 4 Junt 





Junt doSli Chrijlianam libertatem y 
ideofirmibabentur y bisnon efl fcan* 
dalo fattum adiapborum y fed potius 
gaudio i? confolationi. ISLamexmu* 
tua firmitudine in negottjs pietatis 
non parumgaudent yerepi/, quidam 
Junt obftinati <&r indooles y quales fu* 
ere (Pbarifei de quibus regula Cbrifti 
notanda eji : Sinite eos quia coeci fut 
<jr duces coecorum. Quidam funt in* 
firmi is* ye/uti pufilli in fchola ChrU 
Jti y borum ratio habenda ejl in yju 
jfdiaphororum. TSlam qui cum fcan* 
dalotalitim, hocejt infirmorum yti* 
tur rebus Adiaphoris charitatis le* 
gemyiolat iffidem Chrijttabijcit. 
15 Bernardus boc etiam compro* 
bat:TS[onomnium (inquit) fcanda* 
la cequa lance funt pendcnda. ^fliter 
namcfc accipienda junt pujillorum, 

alU 



f*1 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



nliter Phari/eorum fcandala. lllo* 
guippefcandalum deignorantia, ho* 
rum T>ero de malicta defceyidtt. Illi 
fcandalizantur > quia Iperitatem nef 
ciunty hi quiaDcritatem oderunt. 

Apojiolus duo confderari ^ult i<5 
in rehus isr aBionihus medtjs^ideli* 
cet fattum &r fidem,faBum liherum 
tfultefie, fi caret Jcandalo y alwaui 
nonffidem femper approhat. 

.Acceptu fiandalumcftquodho* ij 
mities fihi aecipiitt, yel ex altoru rec* 
te fatlis^el cx altjs rehus quihufcti^. 

Scd hocDariat,Nam aliud efl 18 
hominum fapientum cxtra ecclefia y 
aliud hypocritarum in extemo ctztu 
ecclefite, aliud piorum jid infirnm 
rum in ecclcjia. 

Mundi fapientes ojfenduntur 19 
primum infirma fiecie Chrijii> <De* 

A 5 inde 








Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



tnde abfurditdte doElrin* quam tra* 
dit ecclejia > nos ( inquit (Paulus ) 
j>r*dicamus Chriflum crucifixumy 
ludxis quidem fcandalum > Groecis 
T>ero ftulticiam. Tum p mole <erum* 
narum qu<z comitantur profefionem U 
Euangeli/ y prxterca dilatione pro* 
mifionts aduentus Domini. 
20 Horum fcandalum contemnen* 
du efi forti & inuiclo animo, t& Je~ 
quenda efl regula leronymi qui.ita 
ait : \Dimittendum ejl propter fcan* 
dalum omnequod poteft pnetermiu 
tijalua triplici yeritate, falicet yi* 
tx, iuftici* tsr doBrhue. Et fccr* i u 
narduspiedicit. Meliusefl \H jcan* 
dalum oriatur, quam yt ^eritas rc* 
linquatur. 

HjpocritcCy mortua ecclefa 
membray quiaoperibusjuis niuitur y 

doBri* 



21 



■i 



Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



i | 



[iS i 



do£trin<e iufticU offenduntur & *vi* 
ta piorum contemncntium hypocri* 
Jin } borum fcandalum yt abominatio 
jfernendum eft. 

Ivfirmi in ecckfia accipiunt fcaiu 22 
dalum dfiorenti impiorum fortuna, 
<Sproffero renijucceftu. Vnde&a* 
uid T/alm :*7£. Mei penemoti funt 
pedes y pcne effuji junt grefiws met 
cjuia zelo ardebam fuper iniquos, pa* 
cem impiorum Ivuiens, in miferia ho* 
minum non funt y <<s cum hominibus 
nonaffliguntur. Ideo tenuit eos fu* 
perbia, opertifunt Diolentia tanqua 
Ipefie i!?c. Et Taulo poji /iibiungit : 
Ergo frujira mundaui cor meum y t? 
laui in innocentia manrn meas. 

Sed quid hic infirmi facient ? 2£ 
HocT)auidpreclare docet in eodem 
tpjalmo cum inquit. Cogitabam (m 

quit ) 



1 



quit) yt fcirem hoc> fed dijfficile erat 
in oculis meis y do?iec ^eni in fanBua* 
rium (Dei isr animaduerterem in no* 
uifiima eorum. 

24 Hic fDauid duo requirit ab iru 
firmis qui ojjfenduntur projperitate 
impiorum. fcrimum Du/t nos intro* 
ireinfancluarium (Dei. {Deindciu* 
bet nos in nouijsima impiorum anu 
maduertere. 

2$ SanRuarium S)ei eft ecclefia y 
cuicommendataejt japientiailla ar* 
cana de conjilio & ^oluntate (Dei. 
Hrtc fapientia nos ita erudire po* 
tejly modo dociles nos prcbuerimm y 
^tfacilecontempta profyeritate im* 
piorum credamus uiu jibdia y Jfere* 
mus promifiay amemus (Deum, at<t 
illiadhxrentcsy dicamus cum T/aU 
mijla : Mibi adbarere !Deo bonum 



pm 

MM , 

tthi 
ferd 



m 



Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



iin 
iw 

'0 

tctltfa 

UU 




ejly pofuiin <Deo fDomino Jfiem me* 
am lot annunciem omnia opera eius. 

Animaduertere nouijltma im*i& 
piorum ejt conferre Jinem triflifli* 
vium impiorum cum letifiima cata* 
ftropba piorum. Vt enim imptj mor* 
tebancyitam commutantes rapiun* 
tur ad teternum exitium : Ita ptj in 
media morte fentientes prafentiam 
S)ei } ducatuangelorumexpr<zjentis 
*)piu mifertjs migrant in rtternam 
Ipitam. 

Hxccum pij cogitant definunt^ 
<emulari in malignantibm , inuide* 
recjjnicjuitatemfacientibus, <&r Jj?e* 
rant in (Dombio faciunt bonum, 
Jcientes kereditatem fuam m ccelis 
repofitam efle. 

Hoc cum /anffus Iob cogitaret, 28 
Jortuna impiorum contemta, in me* 

dtjs 





Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



£1 




Jm mmmi in hanc yocem erupit. 
Scio qubd redemtor meas ^iuat O* 
in nouifiimo die re/urrettumsfim. 
2g Hunc exitum piorum impio* 
rum commendat nobis Dominus pro* 
pofitis exemplis purpurati Epulonis, 
iS ylcerati Lazari 7 quorum illum 
tuElus excepitfempitemwSy huncan* 
gelorum chorus in coelum fubuexit, 
"tibi tftemum beatusDiuet. 
2o Finis omnium qu*e baFtenus d 
k nobis propofita funt > csl Dt animis 
nottris Derbo Dei confrmatis> <jr 
moribus noftris ad normam legis di* 
nince compofitvs ftmus finceri &r 
a-7^oa'KC7rot' in diem Chrifti > pleni 
fruttibws iusticU, qux fiunt per 
Chriftum Icfum in gloriam lau* 
dem Deu 



Quejlio* 



Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



tt 



0 



K , 



> 



um natura adiapbora^fufie* 
ripofihit necefiaria nec ne ? 

m quia iuftum efl deftruiido* 
la ? ideo\&cle fecit ^fbdas demoliens 
pyrxa per 



ISlum Laurentins potuifiet bona **~7 *_ 



confcientia tradidifie tyranno the* 



Jaurum ecclejitf nec ne £ $ 1 




^7 





Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8° 



% 



I 




Early European Books, Copyright © 2009 ProQuest LLC. 

Images reproduced by courtesy of the Royal Library, Copenhagen. 

LN 784 8°