ET REGIONUM
PROXIME ADJACENTIUM
AUCTORK
F. C. L. SPENNER,
Soci^tatis rei;. bolan. Ratisbon. et naturae curiosoruni (ribiirgensis sodali,
BOT.\NlCAi.
TOMUS III. OAitlit:^
Cum tabula lithograpta.
FRIBURGI Brisgovi^
TYPI8 FRIEDERICI WAGNER
18 2 9.
c . '2-..
P R A E M O N I T U M.
^equens praefatio introduclionis vice
fungi debet. In illa eninri et clavis ana-
lyticae explicationem et geographicac
plantarum destributionis conspectum ex**
hibere lectoribus institui. Hoc vero im-
primis consequi mihi propositum est, ut
hac mea praefatione illis inserviam, qui
Flora friburgensi practice^ ut loquuntur,
uti fi-uique optant. Doctos igitur et rei
herbariae peritos viros rogo, ne vitio mihi
^vertant, quod Florae, latino sermone a
<me conscriptae, introductionem lingua
1
II
vernacula scriptam praemiserim* Scio
enim, esse plerosque, qui, cum Botani-
cae peculiarem terminologiam latinam
bene noverint, minus tamen latinae lin-
guae assueti sint. His vero imprimis lib-
rum hunc utilem reddere in votis meis
erat. Gaeterum neque novum neque inu-
' sitatum cuiquam videri debet, Florae la-
tine conscriptae vernacula lingua me
praefari ! Movit me exemplum clarissi-
morum virorum: Hoffmanni eiHegetsch-
wieleri , quorum alter Floram Germaniae
alter Helvetiae latine scriptam, praefatione
patria lingua confecta ornarunt^ Hanc
veniam igitur damus petimusque vicissim!
IH
V O R R E D E,
iiei der grossen Mannigfaltiglieit der \ ege-
tation im Allgemeinen und bei dem Reichthum
derselben an Gattungen und Arten , welche
unsere Gegend- — Alpenfloren ausgenommen —
in botanischer Beziehung zu einer der ersten
Teutschlands erheben, -war es auffallend, dass
Freiburg fast unter allen teutschen Univer-
sitats-Staedten die einzige blieb, -welche heine
eigene Flora aufzuweisen hatte. Ausser der
Flora um den Ursprung der Donau etc. von
R. V. Schrechenstein , Gmelin's Flora baden-
sis und V. Ittner^s Abhandlung iiber den Kaiser-
stuhl (in d. Eleutheria III. Freiburg 1822.),
in welchen blos einzelne Standorte weniger
seltener Arten angegeben sind, finden wir
iiberhaupt in botanischen Schriften unscrer
Umgebungen — als einer terra incognita —
nirgend einc Erwahnung !
Diese Bemerkung brachte micli, noch vor
mein TCrehrter Freiind, Herr Prof. Perleb,
in Schreiber's Freiburg etc. die Umrisse unse-
rer Vegetationsverhaltnisse darzustellen ver-
suchte, zu dem Entschlusse ein Namensver-
zeichniss der im Gebiete von Freiburg wild-
"wachsenden phanerogamischen Pflanzen mit
beigefiigter Angabe des Standortes iind der
Bliithezeit herauszugeben.
Mit diesem Prodromus einer hilnftigen
Flora friburgensis hofifte ich zwei Zweche zu
erreichen : einmal unsere Gegend durch eine
Uebersicht ihrer Vegetation aus der Verbor-
genheit zu ziehen, und zweitens dem Anfiinger
dadurch zugleich das Auffinden der Gewachse
in der Natur, so wie der Namen in den be-
schreibenden botanischcn Werhen zu erleich-
tern.
Ein zehnjahriger Aufenthalt in Freiburg,
wahrend welchem ich friiher alle freie Zeit,
die mir meine medicinischen Studien iibrig
liessen , und die lctzteu Jahre ausschliesslich
derbotanischenBereisung unsersGebietes wid-
mete, so wie die gefalligen Mittheilungen mei-
ner Freunde setzten mich in den Stand, mei-
nen Plan mit gewiinschtcr Vollstandigheit und
Bcstimmtheit auszufiihren.
Bei dcr Bearbeitung sclbst aber hatte ich
Gelegenhcit, dic traurige Erfahrung zu ma-
chen, dass bei dem gegenwartigen Stande der
Jbeschrcibenden Botanik das richtige Erkennen
einer Pflanze ohne Antopsie oder eine reiche
botanische Bibliothek fur Anfanger ausserst
schwierig, ja selbst im Besitze der letztern
oft unmoglich sey. Diese Ueberzeugung be-
stimmte mich, statt jenem Namensverzeichniss
eine vollstandige Flora friburgensis mit aus-
gewahlten oder neuen Diagnosen und Be-
schreibungen nebst einem tiichtigen Clavis zu
versuchen. Ueber die Anordnung und spe-
cielle Ausarbeitung derselben mass ich, um
falschcn Beurtheilungen , Missverstandnissen^
und besonders dem Yorwurfe der Arroganz
zu begegnen, Nachstehendes dem beschreiben-
den Theile vorausschichen.
Dass ich als Eintheilung die natiirliche Me-
thode wahlte, bedarf Avohl im Allgemeincn
hciner Rechtfertigung, viehveniger einer Ent-
schuldigung. Fiir die Gegner dieser Methode
aber, •vvelche theils aus Unhenntniss und Man-
gel an Ueberblich, theils aus Bequemlichkeit,
theils aus Ge-wohnheit und einem eigenen
Stolze keinen Finger breit vom alten abzu-
weichen, im grossen botanischen Publikum
noch viele Scheingriinde gegen dieselbe auf-
recht zu erhalten strcben , mugen folgende
Betrachtungen gelten .
VI
Auflallend ist es, dass viele zii glauben
scheinen, die Botanili hatte in dem Sexual-
systerae ihren Culminationspunht erreicht,
und sei nun unter den Naturwissenschaften
die einzige, deren Sjstem ewig dasselbe
bleiben muss ! Denn dieselben Manner,
welche bis auf den heutigeu Tag noch in der
Botanik Linne's Sexualsystem mit eiserner
Treue anhangen, haben doch in der Zoolo-
gie und Mineralogie dessen System, selbst
dessen Eintheilung und speciellere Bearbei-
tung der Cryptogamie langst, und mit ge-
ringem Strauben als unhaltbar aufgegeben.
Noch auffallender ist es, dass eben diese
den Anhangern der natiirlichen Methode yor-
"werfen, sie erhennten Linne's Verdienste
nicht! Man sollte fast glauben, dieselben hat-
ten absichtlich, um ja nicht eine innere Nothi-
gung zu verspilren , die Auspriiche ihres
genialen Meisters (auf dessen Worte sie sonst
so unbedingt schwoeren) iiber die natiirliche
Methode *) vergessen oder missverstanden,**)
*) Melhodus naturalis prinius el ultimus finis Bota-
niccs est et eril. Phil. Lot. p. 178. Methodi na-
turalis fragmcnta sludiose inquirenda sunt; priraum
ct ultimura hoc in Botanicis desideratum est. Phil.
bot. p. 60.
VII
Die unerschutterliche Anhanglichkeit an
das Sexualsystem seheint mehr in der Macht
der Gewohnheit, in dem Anschliessen an die
grosse Masse und in einer gewissen Selbst-
tauschung begriindet, als das Resultat gewis-
senhafter und unpartheyischer Priifung zu
seyn.
Was die Behauptung betrifTt, dass die
liiichen und zahlreichen Ausnahmen der na-
tiirlichen Methode das Aufsuchen der Namen
erschwere ; so darf ich , ohne zu viel zu sa-
gen, geradezu den Satz umhehren und auf das
Priraum et ultitnum in parte sjstematica botani-
ces quaesitum cst niethodua naturalis; liaec adeo
a Botanicis minus doclis vili habita , a sapicntiori-
bus semper tanti aeslimata adhuc licet detecta
nondum ctc. Class. plant, i^SS. p. 484«
Emendent, augeant , perficiant hanc methodum
qui possunt; desistant qui iaipares sunt, qui valent
botanici sunt eximii etc. ibid. p. 487.
Pcrpeluum est, quod methodus arlificialis sit
tantum naturalis succedanea, nec possit non ce-
dere naturali. Ibid in praefat.
**) Man vergleichc doch in der TJcbersctzung der :
Theorie elcmentaire de la Botanique elc. par A. P.
Decandolle von Roemer , dessen Anmerkungen
pag, 65 — 83 , wclclie mir immcr ein gewiss nicht
unserechtes Lacheln abnJJlliijren.
VIII
Sexualsystem anwenden. Es ist bekannt, dasj
Linne um Gattungen uncl Arten nlcht unnatiir-
]Ichzu zereissen, sehr haufig die strengeConse-
quenz seines hunstlichen Systemes dem natur-
lichen Bande derVerwandtschaft opferte. Da-
durch cntstand nothwendig eine Unzahl von
Ausnahmen, welche durch die sogenannten
Verhesserungen des Sexualsystems eher ver-
mehrt als vermindert wurden, und taglich bei
vermehrter quantitativer Kenntniss noch zu-
nehmen werden. Dieser Ausnahmen , welche
das Aufhnden des Gattungsnamens so sehr er-
schwert, ja oft ganz unmugllch macht, sind
selbst in unserer Flora friburgcnsis sehr viele
(wie aus dem Clavis nach Linne's System zu
ersehen ist). Wo soU nun der Anfanger, un-
behannt mit den Gesetzen der Yerwandtschaft,
solche Pflanzen im Systeme auflPinden? — Wer
hat je, wenn er es redlich gestehen will, nach
dem Sexualsystemc cine Euphorbia aufsuchen
lionnen? Die Erkenntnisse diescr und vieler
anderer Gattungen scheint mehr auf Tradition
zu beruhen. — Ich bin auch iiberzeugt, dass
selbst dle eifrigsten Verehrer Linne's die Na-
raen unbekannter Gewachse, besonders in
Herbarien, sich selbst unbewusst mehr nach
den Prinzipien der natiirlichen Methode als
nach den Gesetzen des Sexualsy&teraes auf-
suchen»
IX
Eine Uebersicht gewahrt nur die natiir-
liche Ordnung, wahrend das Zusamraenfallen
verwandter Pllanzen in jedem hilnstlichen Sy-
steme elwas fast zufailiges ist. Auch erhalten
wir nur durch erstere ein Bild von Pflanzen-
gruppcn, w^eil die Abtheilungen nicht nach ein-
zelnen Theilen, sondern aus einer Summe von
Charahteren gebildet sind, Wir wissen daher
von einer nach der natilrlichen Methode ge-
fundenen Gattung weit mehr, als wenn wir
dieseibe nach dem Sexualsystem bestimmt hat-
ten — wenn dieses Auflinden auch etwas mehr
Zeit hostetet — Ueberhaupt ist ja die Nomen-
clatur nur die niederste Slufe wissenschafft
licher Botanih.
Um aber auch dem Anfanger die Bestim-
mung desGattungsnamens muglichst leicht und
bequem zu machen , habe ich dcm beschrei-
benden Theile einen Glavis nach Lamarh's ana-
Ijtischer Melhode, und filr diejenigen, welche
gegen alles Nichtlinneische eine Art Idio-
sjncrasie haben, einen analjtischen Schliissel
des Sexualsjstems vorangeschiclu. Mir schien
die analjtische Methode, was man auch da-
gegen einwenden mag, mehrere Vorziige vor
jeder andern zu haben; sie ist : i) auf Satz
UndGegensatz gcgriindet, bestandig und von
jedcm Sjsteme unabhangig ; 2) sie ist die
leicliteste, indem sie ausser der botanischen
Kunstsprache heine weitern systematischen
Kenntnisse voraussetzt, und uns immer nur
zwischen zwei Unterschieden entscheidcn
jasst^ 3) konnen durch sie alle Ausnahraen
vermieden , und an ihrer betrefFenden Stelle
aufgefiihrt werden; 4) giebt die Summe der
durch die Analyse an der Pflanze aufgefundc-
nen einzelnen Charahtere Biid- und Gattungs-
Charahter derselben. Eine vollstandige Er-
klarung und Auseinandersetzung der analjti-
soiien Methode findet sich in : Theorie elemen-
taire de la Botanique p. A. P. Decandolle 181 3
— in der Uebersetzung von J. J. Roemer 1814
I. pag, 339 — 358. Florae francaise 3°"" edit.
t. I. p. 29. und Wildenovs Anfangsgriinde der
Krauterhunde, herausgegeben von Schultess.
Da aber dieser Artihel von den meisten unge-
lesen zu bleiben und in den Yorlesungen
iiber Systemhunde etc. haufig gar nicht be-
achtet zu werden scheintj so gebe ich hier
ganz luirz eine
E r k 1 a r u 11 g d e s a 11 a 1 y t i s c h e n
Scliliissels.
Zwei Satze, bestehend aus Charakteren, wo-
von einer den andcrn aufhcbt, sind in einer
XI
Klammer eiiigeschlossen , welche vorn mit
einer Nummer bezeichnet ist. Einer oder der
audere dieser Sal^ muss auf die zu bestim-
mende Pilanze passen (wenn sie anders in
unserer Florawildwachsend vorkommt!) Hin-
ter jedem Satze steht eine anderc Nummer,
welche auf die von i bis 863 fortlaufenden
Nummern der eingehlammerten Satze ver-
weist. Diejenige Nummer nun, welche hinter
dem an der fraglichen Pflanze als wahr be-
fundenen Charahter steht, zeigt an, in ■wel-
cher Klammer man weiter zu lesen habe. In
dieser wird auf dieselbe Art verfahren, und
50 fort, bis endlich hinter einem Satze statt
der Nummer ein Name steht, welcher der ge-
suchte ist. Diesen Namen hat man dann in dem
Register ii. s. w. aufzusuchen. AIs Demonstra-
tion dieser Methode mag die Aufsuchung des
Vergissmeinnichts dienen.
In der Klammer Nro. i stehen gleichsam
zwei Fragen, die wir bei der Betrachtung un-
sererPflanze zu beantworten haben; namlich :
hat sie sichtbare Bluthen , d. h. Staubgefasse
und Pistille oder nicht? — Da sie deutliche
Blumen hat, so lesen wir in der Klammer
Nro. 2 weiter, und hommen , da die Bluthen
einzeln stehen, also dem zweiten Satze ent-
sprechen, auf die Nro 4- Wir finden hcrma-
XII
phroditische Blumen, iesea also iii Nro. 5,
wo wieder die erste|Linie zutrifft, dass die-
selben aus einem Relche und einer Blumen-
lirone bestehen , was uns auf Nro. 6 weist.
Die einblaltrige Blumenkrone zeiget nun an,
dass wir unsere Pllanze in den Nro. 7 — 167
finden werden, und schliesst alle librigen aus.
Also weiter : Nro. 7 — das freie, inner der
Corolle befindliche Ovarium weiset auf Nro. 8,
die Zahl der Staubgefasse auf Nro. 9 , die
regelmassige Corolle auf Nro. 10. Da wir
fiinf Staubgefasse zahlen, kommen wir in die-
ser Klammer auf Nro. 11 , hier durch die mit
den Corolienzipfeln wechselnde Stellung der
Staubfaden auf Nro. 12, durch die alternie-
renden Blatter auf Nro. i3 und so durch die
Zahl der Ovarien und die Stellung des Grif-
fels auf Nro. 29, namlich zur Familie derBor-
ragineen. Nachdem wir die zweite Linie an
unsermPflanzchen alswahrbefanden, gehenwir
auf Nro. 33, und geleitet durch die trichterige
Corolle auf 34 und 35, durch die nicht stach-
ligen, im Grunde des I=^elchs angehefteten
Frilchte gelangen wir endlich zur Nro 36, wo
wir keineweitern Zahlen, sondern zweiNamen
finden. Die Friichte unsers Yergissmeinnichts
sind voUkommen glatt, sehr klein, wie nakte
Samcnkorner; die Schiippchen am Eingangc
XIII
der Bliimeiirohre gelb — also gehurt unser
V e r g i s s m e i n n i c h t zur Gattung iVI y o s o-
tis!
Im Clavis nach dem Sexualsjstem sind die
Ordnungen auf dieselbe Art behandelt, und
da, wo grossere Reihen von Gattungen nach
der Analjse zusaramenfallen, die Auseinander-
setzung derselben durch eingeklammerteNum-
mern auf den allgemeinen ana]} tischen Schliis-
sel verwiesen. Suchen wir nach dieser jMe-
thode das Y er gi ssmeinnicht auf, so wer-
den wir Class. V. Ord. i. durch den ersten
Satz in Nro 4 sogleich auf Nto. (39 — 87)
des ersten Clavis zuriichgefuhrt.
In der Aufstellung und Cliaracluerisirung der
Familien bin ich mehrentheilsHrn.Decandolle
gefolgt. Auch die Reihenfolge derselben ist
bei den Monocotyledonen mit wenigen
Abweichungen die Decandoirsche , bei den
Dicotyledonen aber grosstentheils die vonmei-
nem verehrten Freunde Hrn. Prof. Perleb in
seinemHandbuche der Naturgeschichte I. 1826
Aufgestellte. Hier muss ich aber erhlaren,
dass weder Schmeichelei, noch andere specu-
lative Riichsichten , sondern blcss die Ueber-
zeugung, mich zur Annahme der Perlebschen
XIV
Eiritlieilung bestimmteri, dass diese dem
Zwecke meines Buches entsprechender sey.
Ueberhaupt hann ich mich vonderNolhwendig-
heit immer nur gefeierlen Auctoritalen nachzu-
beten in der naturlichen Methode eben so we-
nig, alsin dcr hiinstlichen oder in der Naturge-
schichte iiberhaupt von irgend einer autorisir-
ten Infallibilitat iiberzeugen.
!n dcr Begriindung der Gattungen nahm
ich, wie iiberhaupt, mehr auf natiirliche Be-
granzung als auf Auctoritaten Riichsicht, und
suchte eher zu vcreinigen , als unnothig zu
trennen. Neiie Gattungen wurden wenige,
meist durch Zusammenziehungen gebildet.
Diese erhielten neucNamen, jedoch nicht aus
Eitelkeit oder Neuerungssucht, sondern um
Verwechslungen zu verhiiten. Mehrere Gat-
tungen, [die ich nach Auctoritaten aufgenom-
men halte , wurden im Anhange wieder ein-
gezogen. In einigen Familien, z. B. Umbelli-
feren, Caryophyileen, Papilionaceen, Cruci-
feren, Ranunculaceen sind der Gattungen
noch zuviele und ihre Charachtere daher
schwanhend geblieben ; allein ich wagte es
nicht zu reduciren, befiirchtend , den ganzen
Bau zu erschiittern , und iiberlasse es Man-
nern, dic im Besilze aller Hilfsmittel sind,
diesc Reformation durchzufiihren.
XV
Bei Fcststellung und Diagnosirung der Ar-
ten war eine noch slrengere Kritil^ erforder-
licli, indem bisher die meisten heschreihenden
Botaniher, besonders die Floristen (mit weni-
gen ruhmlichen Ausnahmen) mehr historisch
als hritisch verfuhren. Daher hommt es, dass
^dic meisten Diasrnosen theils -wurtlicli und
o
ohne Kritik aus andern Werken abgeschrie-
ben, theils aus verschiedenen Auctoren mehr
♦mit gelehrtem Anstrich, als nach genauer Be-
trachlung der Natur zusammengetragen sind.
Eine andere Folge dieses Yerfahrens war, dass
fast allc Arten nach wandelbaren und un-
Tvesentlichen Merhmalen, z. B. nach Blatt-
formen, Haaren , Borsten, Drilsen, Stacheln
u. dgl. unterschieden und beschrieben wur-
den. Dieses ist um so auflPallender , weil wir
soJche wesentlich fehierhafte Diagnosen nicht
nur in Werhen der speciellen Botanih, son-
dern auch in Auctoren finden, welche als
Grundsatz aufstellen : « es sollen nie solchc
vcKiinderliche, unwescntliche Charahtere in
die Diagnose der Arten aufgenommen wer-
den!^ Beispiele anzufilhren halte ich filr
iiberilussig, da man ihrer in allen besciirei-
benden botanischen Schriften zur Genilge le-
sen hann.
DieseGriinde bestimmten mich, die meisten
XVI
Diagnosen zu andern, oder auch sehr ofj
neue, passendere und bezeichnenderc zu
versuchen. Ebenso glaubte ich leicht zii ver-
wechselnde, oder den Charakteren der Art
widersprechende Trivialnamen (z. B. Seseli
annuum, Erigeron annuum Pers etc.) aufhe-
ben, nnd allen durch Zusammenziehung neu
gebildeten Arten neue Namen geben zu
mussen.
Durch zahlreichc und mannigfaltige Beob-
achtungen, welche ich besonders bei der hri..
tischen Anordnung dcs reichen, mehr als
17,000 phanerogamische Arten enlhaltenden
Herbarium's des Herrn Geheimenhofrathes
Zeyher und in dem botanischen Garten zu
Schwetzingen "wahrend den Jahren 1827 und
1828 mit meinem genialen Freunde C. Schim-
per zu machen Gelegenheit hatte, habe ich
die Ueberzeugung gewonnen, dass nur die
Blilthen- und Fruchttheile in ihren
Formen, Verhaltnissen tind Stubstanz den
wesentlichen Charahter (character es-
sentialis) der Arten begriinden! Denn die
Erfahrung lehrt uns ja taglich, dass alle libri-
gen Theile einer Pilanze, wie Blattform,
Ueberzug, Stacheln, Aestighcit oder Einfach-
heit des Siengels etc. sehr dem Wechsel un-
terliegen ; so finden wir z. B. die Esche
XVII
(Fraxinus excelsior) gefieclerten und ganz
cinfachen Blattern, und beide Blattformen bei
Syringa persica an demselbenExempIare;
geschlitzte und ganze Blatter an Scabiosa
afvensis, Alnus incana, CapsellaBur-
sapastoris etc. , wie sehr Tariren nicht die
Blatter bei den Arten von B r a s s i c a ? — Allc
diese varirenden Merhmale sollten in der
Diagnose, weil sie leicht zu rinden sind, in
ihrem gewuhnlichsten Vorhoramen , den we-
sentlichen aus den BHUhetheilen und der
Frucht entnommenen, gleichsam als Adjuvan-
tia beigegeben werden.
Alle Arten, welche sich nur in solclien un-
wesentlichen, varircnden Merhmalen unter-
scheiden lassen , wurden von rair ohne Ruch-
slcht auf Anciennitat oder Autoritat eingezo-
gen, dafilrhaltend, dass eine solche Reduction
der Wissenschaft mehr niltze, als oberflach-
liche Vervielfaltigung und abgeschriebenc
Diagnosen !
In Familitjn und Gattungen , deren Arten
slch im Habitus, in Stcngel, Blattern etc. sehr
gleichen , z. B. Gramineen, Junceen, Cypera-
ceen, Potamogeton, Salix, Myosotis, Clieno-
podeen etc. haben die Auctoren langst die
Nothwendiglieit cingestanden, die ]>iagnoscn
3
XVIII
der Arten nach Blulhc - untl Fruchtthcilcn zu
verfassen. Bei den meisten andern Pllanzen
hingegen waren sie zu bec[uem, nach diesen
Unterschieden zu forschen , weil sie mit den
gewohnlichen specifischen Charakteren auszu-
reichen glaubten, obgleich nur zu oft die von
ihnen selbst angefuhrten Yarietaten die Dia-
gnose ganz aufheben.
Zwar ist es fiir Dilettanten, Sammler und
alle diejenigen, denen es nur darum zu thun
ist, Tiele Arten zu besitzen, oder fiir jede
Form eincn autorisirten Namen zu finden^
und auf dem handgreiflichsten Wege zu
diesemZiele zu gelaugen, viel bequemer und
erspriesslicher nach bisherigen Diagnosen Ar-
ten zu bestimmen. -— Was ist aber damit fiir
die Wissenschaft gethan ? hennen wir dann
auf diese Weise die Arten um vieles besser
als der Bauer die Getreide, oder Krauterwei-
Ler die Arzneigewachse? *)
*) In der Zoologie sleht es mit den Dlagnoscn der
Artcn wo mbglicli noch schlechler aus. Fast alle
Thierarten sind alleln nach Farben unterschlcden,
aber zuglcich Varleliitcn angegeben , welche in
ihrer Fiirbung der Dlagnose so -sehr widersprcchen,
dass sie nach dem an;;enommenen Grundsat/c cbcn
XIX
Leidcr hln Auch ich, gctauscht durch Auc-
toritaten in clen beiclen crsten Banden dieser
Flora noch hiiufig der gewohnten Manier ge-
folgt; ein Fehler, den ich gern hier hehenne,
aber in Zukunft (wenn anders diesesBuch eine
zweite Auflage crlehen sollte) griindlich ver-
bessern werde. Auch sind zu solchcn Ver-
besserungen im Anhange, so viel als jetzt
moglich Avar, wenigstens Andeutungen gcgeben
worden.
\vcrden verdienlcn. tlicv dringt sich unwillkiilir-
lich die Frage auf : An was crkcnnen die Zoo-
logen dicse Arlcn ? — oder vielmehr : an was
crkenncn sie denn, dass solche Varictatcn zu
diescr oder jencr Art gchorcn, obgleich sie in
kcinem specifischen Merkmale auf die gegebene
Diagnosc passen? Aus Biichern ernihrt man dicses
freilich nicht! AUein ich bin iiberzeugt, dass dic-
scs unbckannte Etwas in Formen und Vcr-
l)altnissen liegt, welclie die wescntlichen Artnnter-
schiede begriindcn und die bei wirklich specifisch
Ycrschiedenen Individuen, wcnn man sie suchen
will — gewiss zu finden sind. Ohnc die Erforschung
und Angabc solcher Charaktere konnen wir, nach
meiner Meinung , in der Naturgcschichtc iiberhaupt
nie wahrhaft wisscnschaftliche Specialkcnntnissc
bcsitzcn!
XX
Dic Cultur ist filr sich allein aucli kcinc
Probe spezifischer Verschiedcnhcit, da sic
bekanntlich eben so viele und noch mehr Va-
rietaten erzeugt als reducirt. Versteht man
nun vollends unter «. Cultiviren» nur das Ver-
setzen einer wiidwachsenden Pilanze in den
Garten etc. (Avie es gewohnlich geschieht) so
ist natiirlich damit gar nichts gethan I
Noch ist hier zu bemeiJten, dass ich mich
an das linneische Gesetz : « eine Diagnbse soll
nicht aus mehr als i2 Worten bestehen» nicht
gebunden habc, ubcrzengt, dass sich nie cin
Maximum der diagnostischen Charahtere in
cinem Zahlenverhaltnisse bestimmen lassc.
IMach diesen Voraussetzungen erwarte ich^
cine auf Anschauun^ und Beobachtung der Na-
tur sich stiitzende, nicht aus Bilchern ge-
schopfte Kritih. Wahre Belehrung odcr W^i-
derlegung ist mir angcnehm und wird danhbar
anerhannt, alle Einwiirfe aber und Reccnsio-
nen nach blossen Auctoritaten bleiben von mir
ganzlich unbeachtet!
XXI
Geof^riiphischc V erhiil tuissc un-
s e r ei' F 1 o r a.
Das Gebiet der Fiora Freiburgs ist fast
sanz nach natiirliclien Granzcn bestimmt. Es
umfasst das eigentliche Breisgau und den gan-
zen obern Schwarzwald mit dessen hochsten
Gipfeln — dem Feldberg, Belchen, Kandel,
Schauinsland, Blauen, Kohlgarten, Hiihner-
sadel u. s. w.
Westlich ist unsereFlora von der verwand-
ten Flor des Elsasses durch den Rhein, sildlich
durch eineReihe vonKalkhiigeln, von Schlien-
gen bis gegen Hausen an der Wiesc, und von
da durch die Granze des Urgebirges von der
Basler Flor getrennt. Oestlich scheidet sie
der Anfang des Kalhgebirges von der Flora
Schwabens. Nur von Rothenbach, oberhalb
Neusladt, bis gegenTryberg musste iiber Ham-
mereisenbach und Vohrenbach eine hiinstliche
Grenzlinie gezogen werden. Nordostlich bil-
den die Gutach und der Gebirgszug des Hiih-
Jiersadels am linhen Kinzig-Ufer bis Hohen-
geroldsech, und nurdlich ein Ast desselben,
in Mahlberg ondigend, wieder natiirlichc Be-
granzungcn. Von da bis Kappel am Ilhein
XXII
mag man sicli cinc luinstliche Sclieidelinic
denken. '
Der Umfang dieses Gebietes betragt iinge-^
fiihrt 5o Stunden und die Entfernung dcr aus-
sersten Granzpunhte 8 — lo Stunden. In dic-
sem hleinenFlachenraume zahlen •vvir dennocli
bis jetzt 485 Gattungen und viber i25oArten
phanerogamischer Gewachse.
Die Mannigfaltigheit und dcr Reichthum
dieser Yegetation sind sowohl in der so schnel-
len Erhebung des Terrains von 5oo' — 4600'
iiber d. m. M. und die dadurch bedingten hli-
matischen Verhaltnisse begriindet, als auch
durch das geognostische Yerhalten und die
verschiedene Beschaffenheit des Bodens und
seiner Behleidungen bedingt.
Nach der geographischen Vertheilung dcr
Gewachse in unsererFlora lassen sich 5 Vege-
tations - Regionen bestimmen, welchc
ziemlich scharf begranzt sind. *)
I. Rheinregion (regio rhenana).
Mit diesem Namen bezeichnen wir das alte
*) Man verglcicbe hierubcr Hrn. Prof. Pcrleb*s Auf-
satz iiber die naturliclie BeschalTenlieit unserer Um-
gebungcn in: Frciburg und' scinc "Umgc-
bungen von Dr. H. Schrciber 1826. p. 5o
bis 92.
XXIII
uncl iiciic Slromgcblct dcs Rhcincs yon Stein-
stadt bis Kappcl, welches bel cincrLange yon
ungefahr i4 Stunden und einer Breite von
Yo — 3 Stunden dietiefste, von5oo' — 700'
schief hinansteigende Ebene unsere FJora dar-
stellt. *) Es uraschliesst das Kaiserstuhler Ge-
birgc wie eine Insel, und wird durch einc Li-
nic, die sich von Schlicngen bis Krotzingen
durch dic grosse Landstrasse, von da durch
Ofnadingen, Mengen, Opiingen, Umhirch
dann langs der Dreisam und den Kalhhugeln
bei Nimburg an die Elz und hinter Kenzingcn
durch die Landstrasse bis Mahlberg hinzieht,
von der folgenden Region getrcnnt.
Die eigenthumliche Yegetation der Rhein-
ebcne nimmt zwar jetzt nur noch den klein-
sten Theil des bezeichncten FJachenraumes
ein, da sie durch immer zunehmende Cultur
unterbrochen, und auf vercinzelte Strechen
zuruchgedrangt ist.
^) Bekantate Huhcnpunkte sind : Schliengcn 766'. ~
Neuenburg 656'. — Ober-Rimsin-en 638'. — Ihrin-
gen 625'. — Munzingen 616'. — Riegel Co3'. —
Endingen 582'. — wSasbach 542'.— Kappcl 496'.—
Lahr 009' (Baromctermessungen dcs Hrn. Haupt-
manns Michaelis in der Hertha etc. , nach welchcn
auch die folgendcn Reslimmungcn angegeJjcn sind.)
XXIV
Der ciiltivivte Thcil derselben ist wcgen
scinem mildcrn Clima, diirch die ticfe Lage,
die Entfernung vom Hochgebirgc, und theil-
weise durch die Hiigelreihe des Kaiserstuhles
vor den halten , rauhen Winden und Frosten
geschiitzt, ausserordentlich fruchtbar. Er
liefert allc Produhte der folgenden Region,
mit Ausnahrae des Weines, in Fuile. Ausser-
dem Vvcrden hier viel Kohlkraut ( Kappes
oder Wirsching) und Mays ( Welschkorn) ,
auch Hirse, Heidehorn, und besonders
unterhalb Kenzingcn, vorzilglich Hanf, auf
sandigen Aechern Tabah, und bei Hausen,
Bust und Kappel hier und da auch Erdapfel
(Helianthus tuberosus) gebaut. Sonst ist die
Vegetation wie in der folgenden Region nicht
ausgezeichnet, sondern blos auf die gewohn-
lichen Acher- und Wiesenpflanzen nebst eini-
gen weBigen Fluchtlingen der Kalkregion be-
schrankt.
Da aber, wo die Vegetation in einzelnen
oder grossern zusammenhangenden Strecken,
z. B. auf der faulen Waag zwischen Burg-
heim und Altbreisach, in der Umgcgend von
Kenzingen, in der March etc. sich noch un-
getrubt ausspricht^^ist der eigentharaliche
Charakter des ehem.aligen Rheinbeetes nicht
zu verkcnnen. Statt der fetten Matten und
XXY
ilppigen Trlften der folgenden, besonders der
huhern Regionen finden, wir hier nur torfige,
saure Wiesen , Moore, Sumpfe , lehmige,
iiberschwemmte Stellen, Teiche, stehende
Wasser (sogenannte Altwasser des Rheins),
trage Bache, Wassergraben, hiesige Ufer ,
Sandbanke, wenige Sandacher, Damme u. s. w.
Nur die Eiche und Erle bilden einzelne,
meist unbetrachtliche Walder und Haine; die
graue Erle (Alnus incana) tritt in verein-
zelte Gruppen, und nur bei Nieder-Rimsingen
die sonst ganz fehlende Fichte (Pinus syl-
vestris) in ein kleines lichtes Waldchen zu-
sammen. Langs den Ufern des Rheins und
auf dessen Inseln verdrangen die verschiedenen
Weidenarten, von welchen S^Iix triandra
und S. phylicifolia nur hier vorkommen, die
Korkulme, die Sil berpapp el, dieEspe
und die schwarze Pappel fast alles andere
Geholz. Charakteristisch ist noch das Vor-
kommen der Tamarisken ued des Sand-
oder Rheindorns (Hippophae rham-
noides), besondcrs auf den Rheininseln. *) ■
Dagegen ist die Rheinregion der allgemeine
Standort fast aller unserer Wassergewachse,
*) Vergl. ifuber die Bildung der Rheininseln etc " v.
Prof. V. Ittner in Eleulheria 1. Heft 2. p. 193 ff.
4
XXYl
der Gharen, Equiseteen , Najaden, Aroideen ,
Cyperaceen, der Wasser-Graser und Simseu.
Aus diesen Familien sind als ilir ausschliess^
lich angehurend zu betrachteu : Equisetuni
hiemale, variegatum; Acorus Calamus, Typha
minimaf Carex paradoxa, mulliflora , panicu-
lata, distans; Scirpus DuvaHii, Tabernaemon-
tani, triqueter; Calamagrostis Epigejos und
littoreaj Glyceria spectabihs; Juncus obtusi-
florus etc.
Von monocotyledonischen, krautigen und
Staudengewachsen gehoren als bezeichnend
hierher: Tamuscommunis, Scillabifolia, Allium
acutangulum, Sagittaria, Butomus, Triglochin
palustre, Hydrocharis, Iris Pseud- Acorus,
sibirica; Cephalanthera longifolia u. s. w.
Von den Dicotyledonen sind zu bemerken :
Euphorbia gerardiana, palustris! Polygonum
amphibium a et /?; Rumex maximus, pulcherjj
Utricularien, Gratiola, Sculellaria, MenthaPu-
legium und rotundifolia; Gentiana ulriculosa;
Galium boreale; Cirsium tricephalodes , bul-
bosum; Barhhausia taraxifolia, Cineraria spa-
thulaefolia ; Senicio paludosus ; Inula Britani-
ca; Erigeron beliidioides! Selinum Carvi-
folia! Oenanthc fistulosa , Lachenalii ! Phel-
landrium ! Cicuta virosa! — Sium angustifo-
lium ! Eryngium carapestre ! ! Hydrocotyle
XXVII
Tulgaris. Melilotus palustris; Lotus tenuis;
silic£UOSus! Spiraea Filipendula; Elatine Alsi-
nastrum! Trapa; Isnardia ! Nasturtium am-
phibium ! Erucastruni Pollichii! Diplotaxis
tenuifolia! Sennebiera Coronopus. Anemone
ranunculoides! Ranunculus hydrocharis ! und
Lingua ! Thalictrum ilavum , galioides ! etc.
Zwischen Rothhaus, Nieder- und Ober-
Rimsingen ist eine grosse, sandige, hiesige
Flache, auf welcher sich ausschliesslich die
eigentlichen Sandpflanzen unserer Flora
vorfinden, wie : Galium parisiense, Gnapha-
lium gallicnm, Arnoseris pusilla, Herniaria
hirsuta, Linaria arvensis, Elatine; Hypochae-
ris glabra etc.
AufFallend ist es, dass in unserer Rhein-
region die am Unterrhein von Strassburg an
zum Theii haufig vorkommendenPflanzen, als:
Marsilea quadrifolia, Pillularia globulifera ,
Sium latifolium , Peucedanum officinale und
alsaticum ganzlich fehlen !
II. Region der obern Ebene (re-
gio planitiei superioris.) Mehr das
Verschwinden aller fiir die Rheinebene be-
zeichnenden und iiberhaupt fast aller wild-
wachsenden Pflanzen, als das natiirliche Vor-
kommen eigenthiimlicher , charakterisircnder
xxvin
Gewachse bezeicbnet — wie Herr Prof. Perieb
a. a. O. treffend bemerkt — die Vegetation
dieser zweiten Piegion.
Sie erhebt sich von den Granzen der vori-
gen bis an die Kalliberge und den Fuss des
Sandstein - und Urgebirges, mit Inbegriff des
niederern Theiles der in sie einmiindenden
Thaler, als von^oo' — looo' — i3oo.'*)DieGran-
zen der Vegetation einerseits biidet der An-
fang der cliaraliterisirendenGewaclisederKalli-
region, andererseits durcli das raulier wer-
dende Clinia und das Aufhoren der Obstbaum-
zucht und des Anbaues von Weizen, Roggen,
Reps, Senf, Mohn, Riiben u. s. w. , welche
im Aligemeinen haum noch iiber looo' — i i5o'
gedeihen.
In dieser Fiache hat die reichiich lohnende
Cultur die ehemaiige natiiriiche Vegetation
ganzlich vertiigt. Dagegen sehen wir , mit
Ausnahme des ausgedehnten Mooswaldes, in
diesem Gebiete nur Saaten aiier Art , Obst-
*) I3ekannte Hohenpunkle sind: Heitersheim b. Acller
738' — Miihlheim 832' — Freiburg S61' — Staufen
889' — Ebnet 1001' — Giinthersthal 1081' — Suk-
burg io34' — Thcnnenbach io43' — Miinsterthal
b. Hof ii44' — Himmelreich 1201' — Elzach laoG'
— Oberriccl i36o'.
XXIX
und auch Weingarten, Gemusefelder , und
fette , herrlich griine Wiesen ahwechseln.
Ausser den cultivirten Gewachsen kommen
nur solche Pilanzen vor, die dem gebauten
Lande im ganzen mittlern Europa gemein,
oder Fliichtlinge der Berg- oder Kalhre-
gion sind. Zu den merkwiirdigern derselben
(welche zum Theil bei uns nur in dieser Re-
gion angetroffen werden, ohne ihr eigen zu
seyn) gehoren: Saxifraga granulata: Nastur-
tium pyrenaicum; Neottia autumualis, Scro-
phularia caninaj Oenothera parviflora; Carex
polygama; Hieracium succisaefolium , paludo-
3um; Malva moschata ; Chaerophyllum hirsu-
tum; Ranunculus aconitifolius und Philonotis;
Teesdalia nudicaulis; Narcissus poeticus; Leu-
cojum vernum ; Salix praecox,. fissa, incana,
fragilis! — Allium carinatum; Stachys arvensis;
Myosurus minimus; Veronica acinifolia, verna;
Corrigiola littoralis; Illecebrum verticillatum
Leersia oryzoides; Ornithogalum luteum; The-
sium pratense; etc.
Auffallende Yerschiedenheiten von dem
allgemeinen Charakter dieser Vegetation zeigt
der grosse Mooswald mit den beiden dazu ge-
horigen Teichen (Weyhern) bei Lehen und
zwischen Haslach und St. Georgen. Dieser
Wald, mehrenlheiis aus Erlen, Hainbuchen ,
XXX
Weiden, zerstreuten Eichen, Birken iind nie-
derm Gestriippe gebildet, erinnert nur zu
sehr an die Rheinwalder. Wir finden hier
zum Theii die Gewaehse der Rheinebene, be-
sonders die Cyperaceen und Gramineen, in
Menge das wilde teutsche Geisblatt (Lonice-
ra Periclymenum) etc. aber zugleich cluch Ab-
hommlinge unserer hohern Bergregion , wie ;
Aspidium dilatatunij Schoenus albusj Carex
eurta und palescensj Juncus uliginosus; Lu-
zula nigricansj Betula pubescens* Epilobiuiii
palustre; Circaea alpina; Viola palustris, Dro-
sera rotundifolia etc. Noch merkwiirdiger
aber ist das Vorhommen einiger seltener Pllan.
zen, welche in unserer Flora sonst gar nichl
angetroffen werden, und aus der Flora des El-
sasses herzustammen scheinen; als : Osmunda
regalis I — Aspidium Thelypteris und crista-
tum! — Scirpus ovatus; Carex Pseudo-cype-
rus, Salix repens; Peucedanum palustre. . . .
Leider hat in der neuesten Zeit der iiber-
grosse B e u r b a r u n g s e i f e r den Weyer bei
St. Georgen, wo Phellandrium aquaticum so
haufig vorham, und den Teich bei Lehen,
unser nachsler Standort der schonen Nym-
phaea alba, Trapa natans und mehrerer an-
anderer seltenerer x\rten — trohen zu iegen
versucht I
XXXI
III. Kalltregion (regio calcarea>
Unabhangig von allen Huhenverlialtnissen sind
dic Granzen dieser Piegion allein durch das
geognostische Yerhalten ihres Gebietes be-
stimmt. Kalk und Basalt bilden das Shelett
dieses eigentlichen Hiigellandes unserer Flora
Ganz in dasselbe fallen alle Kalhhiigel und
Weinberge unseres Oberlandes vom Schlien-
gerberge bis Ballrechtenj der Schoenberg in
seiner ganzen Ausdehnung mit dem Bellen bei
Kirchhofen und dem Oelberge oberhalb
Bollschweil; der Batzenherg zwischen Kirch-
hofen, Norschingen und Wolfenweiler ; der
gaiize Gebirgszug des Kaiserstuhls mit seinen
Basalthuppen, halhigen und mergeligen Yor-
hiigeln von Munzingen bisBiegel; die Hiigel-
reihe von Lehen gegen Hugstetlen , von da
bis Nimburg etc, die Kalhhiigcl vonHochberg
und Sexau , Hechlingen , Kenzingen , Etten-
heim , Altdorf bis an die Basalthiigel Mahl-
bergs. *) Die Vegetation dieser Begion ist
♦) Mcrkwiirdigerc Hohenpunkte : Schoenberg 2001'
— Neunlinden, hochste Kuppe des Kaiserstuhls
1733' — Katharinenkapellc i562' — Kastclberg hei
Sulzburg i36S'— BadenweilerGasthaus z. St. Carls-
ruhe 1280/ — Strassenhochstes, oberhalb Vogts-
burg, 1172' — Muggart 11 70' — Dorf Feldberg
XXXIl
fast so scharf als ihr Boden durch sein geo
gn.ostisches Yerhalten begranztj nur wenigc
Fliichtlinge lasscn sich, mehrentheils durch
Veranlassung der Cultur , in die Ebene hin-
ab , oder sie gehen noch eine hleine Streclxe
hiniiber auf die sonnigen Anhohen der nie-
dern Bergregion , besonders der Sandstein-
berge, welche die jetzigen oder ehemaligen
Granzen des Kalkes darstellen.
Die Anhohen dieser Region sind zum
Theil mit schonen Buchwaldern, untermiscJit
mit Eichen , Espen, Hainbuchen und vieleri
andern hleinen Baumen und Gestrauchen ,
oder niit lichten Fichtenhainen bedeclit. Die
Tanne kommt hier noch nicht vor! Die Ab-
hange, besonders die niederern, sind fast aus-
schliesslich mit der Weinrebe bepflanzt. Spar-
same und minder gute Wiesen nehmen ab-
Avechselnd mit Saat- und Gemusefeldern die
hSq' — Schlingenberg iiSg' — Schloss Staufen
ii5'2' — Achtkarrer Schlossberg 1119' — Ballrech-
ten 1028' — Bollschweil 1021' — Liraburg, Berg-
gipfel 857' — Apollonius Kapelle oberhalh Mun-
xingen 83o' — Michelsberg b. Riegel S02' — Krot-
zinger Rebberg 797 — OberschaflFhauscn 764' —
Dom V. Altbreisach 700' — Allbreisach Unterstadt
Goo'.
XXXill
l)ebauten Niederungen und Flachen ein. Aber
zwischen diesen verscliiedenen Bedeclumgen
(inden wir in grosser Anzahl trochne Tvif-
ten, Waiden, Heiden, grasige, sonnige Ab-
hange , hahle, unbebaute, steinige Hilgel,
nahte Kalk - und Basaltfelsen, tiefe lange
Mergelgrilnde und Hohlwege, lehmige und
andere unbebante Stelien, w o sich die natiir-
liche Vegetation des Kalhgebictes besonders
in ihrem eigenlhiindichen Charahter aus-
spricht-
Die Lage am westlichen Abhange des
Hochgebirges oder die Entfernung von dem-
selben, das dadurch begrundele miidere Cli-
ma, die gelindern, kiirzern Winter und heis-
sen Sommer, der fruchtbare Kalk- und Ba-
saltboden verleihen dieser Region cinc Fiille,
Ueppigkeit und Mannigfaltigkeit der Vegeta-
tion, wie sie keine der andern aufzuweisen
hat. Hier ist das eigentliche Gebiet unsers
Weinbaues, unserer Obstkullur, in welchem
sclbst Pilanzen siidlicherer Himmelstriche
wildwachsend vorkommen !
Eigenthiimliche Gewachse der Kalkregion
sind bei uns : Ceterach officinarura • Ophio-
glossum vulgatum ; Carex alba, montana,
clandestina, digitataj Poa bulbosa; Festuca
aspera, raontana; Cynodon Dactyion ; Stipa
5
XXXIV
capillata; Melica ciliata; Lolium temulentiini
Andropogon Ischaemum j Asparagus ofricina
lisj Paris quadrifoliaj Convallaria majalis n.
Polygonaluni; Muscari racemosunv; Phalan-
gium Liliago und ramosum^ Allium sphaero-
cephalum ! Toiieklia calyculata ! Fast alle
Orchideen! Euphorbia dulcis, verrucosa,
exigua. sylvatica; Mercurialis pereunis ; Asa-
rum europaeum; Stellera passerina; Antirr-
hinum majus; Veronica Teucrium, spicata,
precox, triphyllos; Euphrasia lutea! Melam-
pyrum arvensc und cristatum! Orobanche
caerulea ! Saivia glutinosa ! Marrubium vul-
gare; Stachys annua, germanica, Sideritis ;
Ajuga genevensis; alle Teucrien ; Nepeta
Cataria; Galeopsis Ladanum ; Thymus Cala-
mintha! Melittis Melissophyllum ; Brunella
grandillora und laciniata, Heliotropium eu-
ropaeum; Lilhospermum officinale . purpu-
reo-caerulcujn! Anrhusa italica! Echinosper-
mum Lappula; Fhysalis Alkehengi; Hyoscya-
mus niger; Chlora perfoliata; Gentiana ci-
liata, Amarella; Erythraea pulchclla, Centau-
rium; Asperula galioides! tinctoria! Globu-
laria vulgaris ! Scabiosa suaveolens ! Dipsacus
laciniatus; Echinops sphaerocephalus! Cen-
taurea Calcitrapa Scabiosa, paniculata. Arte-
misia campeslris! Chrysocoma Linosyris! Inu-
XXXV
ia saiiciiia, hirta; Aster Amellus! Pyrethriim
corymbosumj Antemis tinctoria ! Achillea no-
biiis! Tragopogon major! Hieracium prae-
morsum! Crepis tectorum ; Chondrilla juncea!
Lactuca virosa und sylyestris. Phyteuma or-
hicularis; Campanula Prismatocarpus ; Platy-
spermnm ^-andillorum! Pastinaca sativa ! Peu-
cedanum Cervaria, Oreoselinum; Seseli hien-
ne und Hippomarathrum ; Bupleurum falca-
tum! Critaraus agrestis! Medicago minimq ,
falcata, sativa; Melilotus leucantha; Trifolium
ochroleucum, rubciis, alpestre. Colutea ar-
borescens! Coronilla Emerus und variegata!
Hippocrepis comosa! Orobus niger; Lathy-
rus hirsutus, tuberosus , Potentilla opaca,
cinerea; Mespilus germanica; Pyrus tormina-
lis, Aria , Ribes nigrum. Saxifraga tridacty-
lites. Portuiaca sativa. Saponaria Yaccaria.
Lychnis arvensis. Arenaria saxatilis. Vio-
ia mirabilis. Ficseda lutea, luteola. Polygala
amara. (Pharmac.) Ruta graveolens. Dictam-
nus Fraxinella; Malva Alcea, setigera. Hy-
pericum pulchrum, hirsutum. Linum tenui-
foiium ! Geranium rotundifolium, sanguineum,
dissectum ! Denlaria pinnata ! Arabis contrac-
ta ! Cheiranthus Chciri ; Sisyrabrium Sophia!
Erysimum oricnlale, cheiranthoides; Diplota-
xis muralis: Alyssum montanum; Cameiina
XXXVI
canipestrisj Neslia paniculata ; Thlaspi pci-
ioliatura; Iberis araara; Lepidium ruderale :
Isatis tinctoria! Rapistrum rugosum. — Ae-
taea spicata. Thalictrum montanura. Ane-
monc sylvestris, Pulsatilla; Hepatica verna;
Adonis aestivalis, ilammeaj Ranunculus ne-
morosus, polyanthemos L. Helleboj^us viridis,
foetidus! Nigella arvensis! Delphininm Con-
solida ! etc.
IV. Bergregion (regio montana),
die griisste unserer Flcra. Sie umfasst das
ganze Sandstein- und Urgebirge von den
Griinzen der Ebene und des Kalkes bis zu einer
Hohe von 4ooo' — 4200', also den ganzen
Schwarzwald mit allen seinenBergen undTha-
lern bis zu den hochsten Gipfeln des Feld-
bergs und Belchens. Nach ihren Vegetations-
verhaltnissen hann sie in zwei Halften abge-
theilt werden, namlich in die :
1) Untere Bergregion (Regio
montana inferior), welche alle Berge und
Thaler unter 2000' in sich begreift. Dahin
gehoren die Vorberge unseres Schwarzwaldes,
das ganze Sandsteingebirge jenseits des Elz-
acherlhals, die Berge um Waldhirch , die
Aeste des Kandels, das Zahringer Schloss,
der IlossUopf, der Schlossberg bei Freiburg,
XXXVIl
St. Petcr, der Kybfels und Wytenbach, der
Bronnberg, die Berge von Giinthersthal,
St. Ulrich, Staufen und der rechten Seite des
Munsterthals gegen Schweighof und Sirnitz,
die Vcrzweigungen des Blauen gegen das
llache Land hinaus mit dem hohern Theile der
durch sie gebildeten Thaler. *)
Grosse Buchwalder, gemischl mit andern
niedern Laubholzern und wenigen Eichen,
bedecken abwechselnd mit Nadelholzwaldern,
welche vorherrschend aus Weisstannen be-
stehen , die grossere Halfte dieses Gebietes.
Die Fichte erscheint mehrentheils vereinzelt,
nur selten kleinere Haine bildend. Obstbaumc
*) Bekanntc Htilienpunkte : Schlossbcrggipfcl i3oo'
— Sclnveighof iSao' — Zell itn Wiesenthal i338'
— St, Trutpert 1407' — Hausbadcn iGiS' — Spiel-
v.cg i65'2' — Sclioenau 1675' — Bohrerniuhl 1708'
— Wagensteigerlhalhiichstes 1770' — Horben 1897'
— Teurelsgrund 1934' — Burglen U022' — Priig
-io33' — Posthaus in der HoHe 2038' — Todtnau
2073' — AHcs Schloss hintcr Staufen 2137' —
- Gastiiaus zuin Stcmcn in der Hcllle 221 4' —
Ncueiiweg 2221' — St. Pcter 222^' — Rickenbach
2267' — Rosskopf 2291 — Huhncrsedel 2302' —
St. Blasien 23G9' — NoJIenkopf bei Tegernau
2386 — Brundenberg 239»'^— (LoiTingcn 2459').
XXXVIII
gedeilien nur nocli in den Thalern und auf
Niederungen unter 2000', wo ancli der Nuss-
baum verscliwindet. Holier steigt ini allge-
meinen der wilde Kirschbaum (Waldkirsche),
die natiirJiche Griinze dieser Yegetation (ob-
gleich einzelne Baume wohl auch noch bis
2800' und 3ooo' angetroiren werden) und in
Thalern die Esche. Der Weinbau hort in
dicser Region, mit seJtenen Ausnahmen, z. B.
am Schlossberg, im Glotterthal etc. ganz auf.
Von Getreiden honnen im x4.11gemeinen nur
Hafer_, Gerste, und ausserdem Kartoirebi ge-
baut werden. Desto schorer und reich an
Futtergrasern sind die Wiesen.
Die Vegetation in diesem Gebiete ist dic
gewohnliche , weiche wir im ganzen raittlcrn
Europa bei glcicher Hohe in Waldern , auf
Heiden, Wiesen , sonnigen , steinigen Abhan-
gen , zwischen Gebiisch, Felstrummern, in
Hecken, anBachen, Felsen u. s. w. antreffeu.
Ausser dieser cigenthumlichen, aber nicht
ausgezeichnetun Vcgetation, aus welcher diu
meisten Pllanzen bis in die subalpine Ilegion
hinaufsteigen, iinden sich an der unteruGranze
Fliichtlinge der Kalkregion, an der obern,
besonders in Thalern, langs dcr liache etc.
mehrere Abhr.mmlinge dcr folgcnden, hcihcrn
Halfte.
XXXIX
Zu den charaktcrlsirenden odcr allgemein
verbreiteten Gewachsen cliescr Region zalilen
wir : Pteris aquilina, Asplenium septentrio-
nale, tricliomancs, Adiantum nigrum , germa-
nicum; Aspidium iilix mas und femina, acu-
leatum; Carex sylvatica, pendula, pallescens;
Poasudetica; Festuca sylvatica; Avena flexuo-
sa ; Triodia decumbensl Ijuzula maxima, al-
bida; Convaliaria Ijifolia; Primula elatior ;
Digitalis parviflora; purpurea, ocliroleuca;
Veronica oiricinalis; Melampyrum Tulgatum;
Atropa Belladonna; Erica vulgaris; Pyrola
minor* Monotropa Hippopythys; Vaccinium
Myrtillus; Galium rotundifolium; Asperula
odorata; Gnaphalium montanum , syivaticum;
Jasione montana, perennis; Phyteuma spica-
tnm (album); Genista germanica, pilosa, tinc-
toria, sagiltalis; Spartium Scoparium; Anthyl-
lis Vulneraria; Spiraea Ariincus; Lappa ma-
jor, tomentosa ; Pyretrum Parthenium; Car-
lina Chamaelcon; Epilobium montanum; Scle-
ranthus perennis ; Cynanchum Vincetoxicum ;
Illecebrum verticillatum; Ornithopus perpu-
sillus; Silene nutans; Lychnis sylvestris; Vio-
la canina , Hypericum montanum, pulchrum,
humifusum; Oxalis Acetosella; Aquilegia vul-
XL
2) Obere Beigregion (Rcgio mon-
tana superior), die obere Halfte von der
Kirschbaumgranze oder dem aligemeinen Vor-
liommen der Arnica monlana bis an die
hochsten, fast baumlosen Gipfel des Feldbergs
und Beichens, also ungefcihr von 25oo' — 4300^
Dahin fallen alle hohern Berge, Thiiler und
das ganze Plateau des Schwarwaldes. *)
*) Gleichfalls ia diese
die ganze Kniebiskctte ; bei uns folgende bckannte
Hohen : Lenzkirch 2527' — Neustadt 2.546' —
Titisee 2626' — Ausfluss der Wulhach 2598' —
Rijthenbach 2G70' — Schwarzen Biircn 2672' —
Langeneck zw. Glottcrthal und Eschbach 2G78 —
Furtwangen 2690' — Heusern 271 3' — Grat d. Sir-
nitz 2740' — Nonnraattwe^er 2767' — Schluchsee
2774' — Roessli - Wirtlishaus ober der HoUenstaig
2790' — "^t. Miirgen 2801' — Bernau 2832' — Hin-
terheubronner Wirthshaus 2853' — Erlebruk beim
Glas - Casper 2920' — Neustadter Schanz 2973' —
Hohe Wacht 3oii' — Rothhaus 3017' — Serpentin-
berg b. Todtmoos 3093' — Hochenschwand 3126'
Breitnau Si^S' — Aile 3189' — Saiger Staig 32o;>'
— Turner 32ii' — Hammereisenbacii 3223' —
Wicdemer-Eck zw. Schoenau und Miinsterthal
3224' — Stiihli 2w. Fischenberg undSirnitz 3225' —
Faulcnftrst 3265' — Hochblauen 330;, — Feldsee
XLI
DIo scliwarzen Walder der Rotlitanne yer-
drangen die Buchwalder fast ganzlich, doch
steigen selbst die letztern , wenigstens in ein-
zelnen Waldstreifcn bis zu den hochsten
Punhten hinauf. Die Weisstanne hingegen
yerschwindet imAUgemeinen noch unter einer
Hohe von 3ooo'. Ausser der Zwergfichte
(Pinus Pumilio) auf den Torfmooren sind in
dieser Region heine Fichten anzutrefifen , da-
gegen gedeihen noch an Abhangen und unter
dem Schutze der Nadelholzer einige Weiden,
Vogelbeeren, Ahorn, die schwarze Lonicere,
die Alpenjohannisbeere, die schone RfOsa al-
pina, Betula ovata und einige andere Laub-
holzer.
Die Cultur ist bei dem rauhen CKma, den
fruhen, langen und sehr strengen W^intern
noch harger lohnend, als in der untern
Halfte dieser Region, und daher nur wenig
Feldsee 34oo' — Ober-Multen 3452' — Krine 3470'
Steinberg b. Waldau 35 16' — Haldenwirthshaus
3570' — Blauen 3586' — Alpersbacherhohe 36 1 8'
Hochfirst b. Neustadt — 5717' — Kohlgarten 38oo'
Katzensteig 3845' — Menzenschwanderhiitle 3916 —
Hochriitti b. Aile 39^3' — Schauinsland 3982' —
Kandel 3990' — Herzogenhorn b. Bernau 4019 "^
— Barenhalde b. Menzenschwand 4o83'.
6
XLII
verbreitet, Von vorzugllclier Gilte und Schon-
heit, Yoll duftender Futterhrauter sind aber
die herrlichen Bergmatten !
Die Yegetation hat im Allgemeinen einen
ausgezeichneten, eigenthumlichcn Charaliterj
wir sehen hier heine Spur von unsern Kalli-
gewachsen mehr, dagegen einige Pflanzen, die
aus der folgenden Region herabstelgen.
Auf den Torfmooren, sumpfigen, grasigen
Stellen, in Morasten u. dgl. wachst Lycopo-
dium inundatum, selaglnoides^ Carex Duval-
liana, curta, limosaj Eriophorum vaginatum,
angustifolium 5 Scirpus cespitosus; Schoenus
albusj Juncus squarrosus, filiformis, uligino-
sus ; Schluchzeria palustrisj Trientalis euro-
paea; Pinguicula vulgaris; Pedicularis sylva-
tica; Menyanthes trifoliata; Andromeda poli-
folia; Yaccinium uliginosum, Oxycoccos; Dro-
sera rotundifolia, anglicaj Parnassia palustrisj
Comarum palustre etc.
An den hlaren Wiesen- und Waldbachen,
an und in Quellen und deren bewasserten
Umgebungen finden wir Carex pulicarisj Hie-
racium paludosum; Chaerophyllum hirsutum ^
Geum rivalej Alchemilla vulgarisj Epilobium
palustre; Chrysospleniura oppositifolium;
XLIII
Montia rivularis; Stellaria uliginosa; Ranun-
culus aconitifolius, Tassilago alba etc.
In den Seen treffen wir den seltenen Isoe-
tes lacustris, Nuphar minima und sericea an.
Auf trockenen Wiesen imd Triften finden
sich : Narcissus poeticas; Orchis globosa, al-
bida; Gentiana campestris; Centaurea Phrygia,
nigraj Arnica montana! Hypochaeris macula-
taj Scorzonera humilis; Apargia alpina; Hie-
racium succisaefolium; Campanula linifolia;
Phyteuma nigrum; Meum athamanticum! Chae-
rophyllum aureum; Trifolium spadiceum; Gc-
ranium sylyaticum! Trollius europaeus etc.
Die Heiden , Weidplatze , von Felstrum-
mern und GeroUen unterhrochenen Abhange
bringen: Lycopodium clavatum, Poa supina,
Nardus stricta, Gnaphalium dioicum, norwe-
gicum, Spergula saginoides, Polygala serpyl-
lacea; Vaccinium Yitis-idaea, Galium harcy-
nicum etc. hervor.
AufFelsen, in deren Ritzen, Geklufte und
Schluchten stehen dieFarrn, als : Blechnum bo-
reale, Pteris crispa, Asplenum viride, Aspidium
Braunii! fragile; Polypodium alpestre, Dryopte-
ris, Phegopteris, yulgare; Lycopodium Selago,
XLIV
annotinum; Sambucus racemosa, Rosa alpina,
Lonicera nigra, Ribis alpinum; Yaleriana trip-
teris^ Primula Auriculal Saxifraga Aizoon;
Sedum saxatile und dasyphyllum; Silene ru-
pestris; Arabis turrita; Lunaria rediviva etc.
Selbst die schattigen Walder beherbergen
manche seltene Pflanze, wie Ecjuisetum syl-
vaticum; Circaea alpina, Cacalia albifrons,
Senecio commutatusj Veronica montanaj Di-
stomaea cordata; Melampyrum alpestre, Py-
rola uniflora; Ranunculus aureus Schl. — Die
Gebusche der Abhange und hohern Bergtrif-
ten , die Waldrander etc. ziert Aconitum Na-
pellus und Lycoctonum und Convaliaria Terti-
cillata.
V. Subalpine Region (Regio sub-
alpina.) Sie ist bei uns nur durch die
Hohen ilber 4^00' ausgesprochen, und daher
auf die hochsten Punhte des Feldbergs, das
Htichste 4597', den Osterrain, das Zarstler-
loch, den Baldenweger^ und Seebuck, und
den hochsten Riichen des auf der Spitze 45oo'
hohen Belchen beschrankt. In ihr endet der
Baumwuchs,, ^iur einzelne Streifen yon Roth-
tannen ziehen sich noch eine Streche -vvcit die
XLV
slcilen Abhange hlnauf, an -welchen sich nur
noch wenige Gestrauche, Weiden, z. B. Salix
cinerascens, einzelne Ahorne , Rosa alpina,
Lonicera nigra,[Ribes alpinura, Pyrus Chamae-
mespilus u. dgl. finden. Die hochste Flache
aberist ganz hahl und baumlos, die Rothtanne
und Buche hriechen als niederes Gestrilppe
auf dem Boden hin , magere Triften, Heiden
und Alpsiimpfe bedeken alles, und zahlreiche
Quellen rieseln den Thalern zu. In dieser
Region dauert der Winter fast 2 Drittheile
des Jahres, und selbst im hochsten Sommer
sind Nachtfroste keine Seltenheit.
Eigenthumliche Pflanzen dieser Region
sind : Lycopodium alpinum ; Carex frigida
pauciflora; Streptopus amplexifolius; Rumex
alpinus j Soldanella alpina; Yeronica saxatilis;
Swertia perennisj Gentiana lutea 5 *) Em-
petrum nigrumj Carduus defloratusj Hieracium
aurantiacum , battarioides, prenanthoidesj
Sonchusalpinus, Tussilago alpinajBellidiastrum
montanumj Centaurea montanaj Campanula
*) Auffallend ist es , dass Gentiana liitea , welche
auf der Kniebigkette und auf den Kalkgebirgcn
Schwabens imraer in der Hohc von a^oo angetrof-
fen wird, bei uns fast ausschlicsslich nur in dieser
Rcgion vorkommt. . , . .
XLVI
latifolia; Meum Mutcllina^ Hubus saiatilis;
Epilobium alpestre, alpinum, origanif olium )
Saxifraga stellaris, Aizoon j Sedum saxatile,
villosunij Ranunculus Jacquini (Aconitum Na-
pellus). — Nur wenige dieser Gewaclise stei-
gen unter die Granze in die Bergregion hin-
abj am tiefsten : Bartsia alpina und Poten-
tilla Halleri. Am lioclisten in dieser Region
stebt Gnaphalium supinum I
XLVII
JNoch habe ich hier anzufilhren diejenlgeii
3Ianner, welche sichum FreiburgsFIora theils
durch Entdeclmngen yerdient gemacht, theils
mich bei Ausfuhrung dieses Unlernehmens
durch giltige Mittheilung, Litteratur und Her-
barien unterstutzt haben.
Yon den Erslern nenne ich vorzugsweise
aus frilherer Zeit : Staatsrath v. Ittner und
Prof. V, Ittner j Herrn Geh. Hofrath und Prof.
Ritter Echer^ Ohen j Physicus Dr. Braun;
Leibmedicus Dr. Rehmann; Prof. Perleb;
Apotheher Yulpius; Geh. Hofrath Gmelin —
aus meiner Zeit : Prof. Frommherz, Walch-
ner, Dr. Schworer, Holzlin, Krauer, Lagger;
die Herren pract. Aerzte : Baumann , Tho-
mann, Zahringer, Fr. Wieland; Herr, Schil-
ling, Boech, ZoIIikofer, Finli, Kreutzer,
Grieshaber; ferner die H. H. Frank, Apothe-
ker C. F. Bcck in Sulzburg, Fr. Yulpius in
Miillheim; Alex. Braun; F. y, Chrismar. . . .
XLVIII
Von den Letztern filhre icli an : Meinen
hochverehrten Lehrer Hrn. Hofrath Men-
zinger, Prof. Perleb, Frommherz, Walchner,
Geh. Hofrath und Gartendirehtor Zeyher, Me-
dicinalrath Schrikel, Dr. BischoflP, Kirchen-
rath Sonntag, Alex. Braun , und besonders
meinen lieben Freund C. Schimper, welcher
den grossten Theil des dritten Bandes gemein-
schaftlich mit mir bebarbeitete.
Allen diesen hochverehrten Mannern und
■\verthen Freunden erstatte ich hiermit filr
ihre mannigfaltigen Beitrage ofTentlich meinen
innigsten Danh!
F. Spenner.
E X P L I C A T I O T A B U L A F.
LITHONGRAPTAE.
CotjUdoii.es Cruciferarum magnitucline plus (riinus
aucta repraesentans.
I. Cot^tedones Lunariae redivivae . . . tig. i la-
'^icem parum remotae, a latere visae . . . fig. i earnm
.lUspectus auticus, ut radiculae situs appareai . . . fig. 3
Sectio seminis transversalis . . . fig. 4 Embryo trico-
tvledoneus, semel quidem obscrvatus
II. Cotyledonum Dentariae pinnatae . . . ilg. 5
i.onspectus lateralis situ naluraii; . . . fig. 6 adspectus
earum interior, laterum inflexionem repraesenlans; . . .
fig. 7 Sectio seminis transversalis.
III. Cotvledonum hatidis tinctoriae . . . fig. 8
conspectus anticus situ naturali ; . . . fig. 9 earum duo
adspectus lalcrales ; ambae parum et redicula invicem
reraotae; . , . fig. lO Sectio seminis transversalis.
IV. Cot^Iedones Maphani sativi . . . fig. n a
latere dcpictae, situ naturali ; . . . fig. 12 carum con-
spectus superior; . . . fig. i3 adspectus earum latera-
lis, amLae parum ct radicula invicem remotae; . . .
fig. 14 Sectio seminis transvcrsalis ; . . . fijj. i5 Co-
tyledo singula e.Yplicata.
V. Cotj-ledonum Buniadis oT'ientalis , . . fig. 16 et
VI. earumdem Heliophiiac amplexicaulis . . ,
fig. 17 adspectus laterales.
A B B R E y I A T I O N E S,
Ann. . . . Planta annua.
Bienn. ... — biennis.
Bl. . . . E. Biakwell iicrbarium.
Bull. . . . Bulliard herbier de France.
C. B. . . , Caspari Bauhini pinax.
Curt, . . . Curtis Flora Lon linensis.
E. B. . . . Englisch Botany by Sowerby ctc.
E. et B. . . . Fingerhut et Bluff fl. germ.
F. D. . . . Flora Danica.
F. W. . . . Flora d. Wetterau.
Gaud. . . . Gaudin Agrostographia hclvctica.
M. etK. . . Mertens und Koch's Deulschlands Flora I. II
Metzg. Cer. . . . Metzger's europaische Cerealien.
Perenn. . . . Planta perennis.
R. et A. . . . Reiter und Abel deutschc Holz«rten.
R. Br. . . . Robert Brown, Flora Nov. Hollandiae etc.
R. el Sch, . . . Romer et Schultes systema vegetabilium.
Sch. et Sp. , . . Schimpcr et Spenner,
Schl. . . . Schleicheri plantae helv. exsiccatae.
Ser. . . . Seringe : Saules de Ta Suisse etc.
Sm. . . . Smith Flora brittanica etc.
St. . . . Sturm's Deutschlands Flora in Abbildungcn.
Sw. . . . Swarz Synopsls Filicum etc.
W. et M. . . . Weber et Mohr botan. Tascheuhucii etc.
Numeri, qui sequentur designationem loci natalis
plantarum et durationeni , medium florcscentiae tem-
pus denotont, a Mense Januarie» rr:: i itsquc ad De-
cembre , numero : 12 notatum.
Reliquae abbreviationes, quae aut in citandis aucto-
ribus , aut in dcscriptionibus adhibentur, usilatac et
cognilae sunt.
CORRIGENDA.
Sequentes errores tjpographici altioris monienli
lector benevolus corx'igat. Reliquos emrnendare cui-
que obvium est.
In clavi analytica universali loco Nro. 82 ponendi
sunt :
Gal. inflatus. Caps. compressa. Semina lunicata
Pcdicularis.
82 Jcal. con inflatus. Caps. non corapressa ; Semina
nuda 82*
( Inflorescentia composita ! Coroila capsulaque
\ subglobosa . . • • Scrophularia.
^^* jPeduncuIi solitarii in foliorum atillis! Corolla rin-
' gen.c. Capsula oblonga . Lindevnia,
Ibidem INro. 236 lin, secunda loco 5 lege 2 — 5,
et inse«ujente Nro. 237 lin, prima loco Linum lege : a^i.
Pag. LXXXV in clavi Linaeana sub Classi Monoecia
lin. 3 ioco. disposiiae lege: dispositi, et lin. 4 l^co
eas lege: eos.
Pag. 127 Wro. 2 loco Pamia lege; P. annua. —
pag. j6i lin. 7 , loco : eum legc : hanc spcciem. —
pag. 739 loco /3 JXentala lc^e-: 'Denudata- — pag. 10^2
lin. 7 loco : serie lege : serio elc.
Pag. 4'^'' — fjen. Phvsalis spec : i loco Alkengi\c^Q:
Ordo III. Calycopetalae Perleb.
Corolla polypetala calyci inserta.
(Calyciflorae polypetalae. DC.)
Familia LIII. Unibelliferac. Juss.
C*alyx OYario adhaerens, denticulatus v.
edentulus , integer , obsoletus, Petala 5 ,
forma yaria , saepius inaequalia , plerumque
alba V. rubella , rarius lutea s. lutescentia.
Stamina 5 petalis alterna et cum iis inserta,
Styli 2 plerumque persistentes , \ vdivaricati.
Fructus (Cr emocarpium Mirb. — Po-
lacbaena DC) oritur ex ovariis binis
superficie plus minusve lata conglutinatis et
extus calyce adhaerente obductis. Maturitate
in gemina carpella dissilit,, quae basi a re-
ceptaculo soluta, ex apice carpophori
(spermapodii Ho f f m. ) utplurimum bifidi,
suspensa sunt. Singulum carpellum duas ex-
hibet superficies, alteram convexiorem
dorsalem (dorsum) hinc posteriorem ,
calyce adhaerente tectum , alteram , qua ge-
mina sibi incumbunt carpella , planiorem ,
c o mi s s u r a 1 e m, a n t e r i o r e m. Ubi binae su-
perficies sese contingunt oritur margo. Spa-
40
612
tium quo ante maturitatem OYaria arcte co-
haerent, comissura et linea lioc spalium
circumscribens, r aph e vocatur. Carpellorum
superficies dorsalis striis 5 elevatis notatur ,
quarum vestigia et in laevissimis inclicantur;
j u g a dictae ex oppositione interstitiorum quae
valleculae nominantur; siveprominentiasint
juga, sive dcpressa, crassa , tenuiaye; pri-
maria vocantur, cum semper, saltem leniter,
indicata sunt. Enumerata inter juga primaria
non raro 4 aHa primariis multo majora, se-
cundaria, in cuivis valleculae medio unum,
existunt, tum primaria lateralia plerumque in
planum comissurale repellunt, adeo ut in tali
carpello a dorso spectato nonnisi 7 juga vi-
deas, et bina lateralia carpeilo inverso tantum
in conspectum veniant. In valleculis inter ju-
gis primariis v. sub jugis secundariis et in
comissura saepius reperiuntur vittae, cana-
les recti, filiformes s. clavulati, oleum aethe-
reum v. resinam continentes, et saepius stiias
coloratas in superficie carpelli efficientes.
INonnulla carpella vittis etiam plane distituun-
tur — evittata sunt. Carpelium singulum e
semine cum ejus tunicis et e pericarpio , al)
ovario orto, componitur, apice stylopodio
terminatur , doi so calyce vestitur. Seminis
nucleus magno constat albumine, parvum em-
bryonem radicula supora in apice suo fovente,
sub varia figura apparente. — Koch. nov.
disp. uml3.
Herbae foliis alternis plerumque decom-
positis, petiolis vaginantiljus; floribus umbei-
]ati,8 , saepissime in umbeliam duplicem, raro
613
in capitulum dispositis , inyolucro ct involu-
cello saepius cinctis. — Radix nunc gnmmoso-
resinosa , nunc saccharata. Semina saepius
aethereo-oleosa, aromatica. — Plures umbel-
liferarum sj^ecies omnibus partibus yenenatae,
aequaticae semper suspectae sunt. (Umbella-
tae. Linn. — Dolden - y. Schirmpflanzen
germ.)
Nota. 1) Calice , pericarpio et seminis tunica arcte
connatis v. in unum coadunatis, oritur .• car-
pellum solidum ; pericarpio semen liberum ,
nec nisi latere comissurali adnatum continente,
carpellum iiucleatum ; pericarpio autem in duas
membranas fisso , exteriorem inflatam cavitatem
formantem, et intcriorem arcte adnatara , car'
pellum utriculalum. Koch. 1. c.
Nota. 2) Jugorum unum , medium dorsi tenens, cari-
jiale , unum utrinque margincm occupans v.
non longe al> illo ramotum , /"5'" lateralia,
unum utrinque inter carinam et marginem situm,
juga intermedia, et haec ultim.i cum jugo cari-
nali tria dorsalia efficiunt. Juga lateralia vel
marginem ipsum constituunt — marginantia ,
V. ante marginem, tum acsessorium , posita,
V. sub raargine collocata ct plano comissurali
imposita sunt. Koch. 1. c.
Nota. 3) Vitlae (et albuminis forraa) in carpellis ma-
turis et adhuc succulentis et in multis siccis
quoquefacile observantur, praecipue si carpella
transverse scinduntur et in margine sectionis
conspiciuntur ; in aliis siccatis aegrius aniraad-
verluntur , egregie taraen in conspectura ve-
niunt caepello aqua bulliente infuso et per ali-
«}uot minutiarum spalium emoUito. — G. D. J.
Kocii nov. disp. gen. tribuumque Urabellifera-
rum, in Nov. act. acad. C. L. C. Nat. Cur.
vol. XII. P. I. pag. 55 — i56. c. tab. 3 litho-
graptis.
40*
614
Analysis generum Umb ell i ferar um
f^^ f riburgensium.
Flores urabellati , pedunculati. (Fol. inerraia! ) 2
|Flores aggregati, capitati, sessiles in thalarao
communi , paleis interstincti (Fol. spino-
sa !) Eiyngium.
Fructus cavus, compressibilis, globosus , 10-
jugatus et 10- valleculatus. (Odor plantae
cimicinus!) .... Coriandrum.
Fructus solidus , nec compressibilis, nec glo-
bosus, nec 10-valleculatus. (Odorplantae
nunquara ciinicinus!) ..... 3
Carpellum g-jugatum, jugis priraariis 5, dua-
bus plano comraissurali irapositis , secunda-
riis 4 ........ 4
Carpellum 5-jugatum, ju^^is comissuralibus se-
cundariisque nullis , v. laevigatum , apice
tantum jugalura ...... G
Albumen carpelli sectione transvcrsali antice
planum s. planiusculura .... 5
lAlbumen carpelli sectione transversali margini-
bus involutum .... Caucalis.
Jugis secundariis unifariam aculeatis. (Involucri
foliolis pinnati-sectis) . . . Daucus,
Jugis secundarlis 2 — 3-fariam aculeatis. (In-
volucri foliolis indivisis!) . Platyspermum.
Fructus alati s. raargine dilatato cincti ; alis s.
margine ad minimum jugo dorsali duplo la-
tioribus ....... 7
'Fructus nec alati nec marginati (jugis laterali-
bus aequalibus s. vix latioribus . . 13
615
Carpella marj-ine hiantia , commissura tanUim
angusta connexa ; fructus igitur tcretiusculus,
2 - alatus ....... 8
Carpella margine non hiantia, comissura la-
tissima connexa; fructus igitur lenliculari-
compressus , marginatus, i-alatns . . 9
Petala integerrima , lanceolala, acuminata,
alba s. rubella .... Angelica,
Petala rotundata, involula, e viridi-lutesces-
centia Levisticum.
Petala obcordata, alba s. rubclla . Selinum.
Juga tenuissima, lateralia rcmota juxta raar-
ginem dilatatum posita . . . .10
Juga filiformia, aequaliler distuntia, lateralia
saepius obsoleta . . . . . .11
IPetala lutea, involuta. Vittae filiformes Pastinaca.
Petala alba, obcordata. Vittae clavatae Hcracleum.
Petala lutearetusa arcte involuta. (Fol. laciniae
filiformes) Anethum.
^^ 'Petala alba s. rubella, plana s. curvata cum
lacinula infiexa . . . . . .12
Involucrum polyphjUum. Calyx 5 - dentatus
Peucedanam.
12 jlnvolucrum nullum ! Caljx margo obsoletus
Jmperatoria.
I Albumen marginibus inflexum s. involutum. Torilis.
.oiAlbumen semilunare ..... i4
JAlbumen antice planum, planiusculum s. con-
f vexum . . . . . . . • 17
IValleculae eviltatae i5
Valleculae univittatae • . Chaerophyllum.
iFructus elongati , rostrati . . . .16
Fructus ovati , rotundati , erostrati (jugis ele-
vatis crcnulatis !) . . . . Coniuni.
616
1'Fructus longissime rostratus 5-jugulu5 . Scandix.
Fructus breviter roslratus, non jugatus, rostro
sulcato . . . . . Jnthrisciis.
iVallecula niultivittalae . . , . , i8
Valleculae univittatae . . . , .22
Valleculac cvittatae . , . . . . 3o
Umbellae terminales. Carpopborum liberum.
jq| (Plantae terreslres. ) . . . . «19
Umbcllae oppositiloliae. Carpophorum adna-
tum s. nullum. (Planta aquatica. ) . Beriila.
iPetala retusa , involuta . . . . .20
Petala obovata s. obcordata . . . .21
Petala lanceolata, acuta, integerrima , Meuni.
Fructus tcretiusculus. Folia capilaceo - multi-
fy^ , partita ..... Foeniculiini.
Fructus a latere compressus s. contractus.
Folia indivisa ! . . . . Bupleurutn.
(Petala luteseentia. Juga elevata, subalata. . Siliaus.
21(Pcta]a alba s. rubella. Juga, filiformia s. de-
r pressa, ..... Pimpinella.
!Petala obovata emarginata v. obcordala . . 2j
Petala subrotunda , nori emarginata, in laci-
nulam inflexam coractata , s. involuta , . 28
ICaljx evidenter 5-dentalus ... .24
Calyx margo obsolctus, evanidus . . -27
^(Fructus teretiusculus . . , . .25
24 !
iFructus evidenter a latere compressus . 26
ICarpophorum libcrum. Styli reflexi . Seseli.
Carpophorum nullum ! Stjli erccti ! Oenanthe.
iFructus elongatus , vittis vailecula angustiori-
bus ...... Critamus.
Fructus rotundatus , subdidjmus, vittis valle-
cularum latitudinc .... Cicuta.
617
Involuccllura dimidiatum , pendulum ! Fructus
teretiusculus,, rotundatus . • Aethusa.
"llnvolucellum nuUum ! Fructus a latere com-
pressus , elongatus .... Carum.
rtjjjPetala iuvoluta. Folia indivisa . Bupleurum.
(Petala cum lacinula inflexa. Folia pinnatisecta 29
Involucellum polyphjilum. Carpophorum bi-
fidum ..... Petroselinum.
llnvolucellum nullum ! Carpophorum indivi-
sum Apium.
jFructus laevis, glaberriraus . . . . 3i
iFructus aculeis uncinatls obtectus . Sanicula,
IPetala alba non involuta . . . . 3^
Petala lutea, arcte involuta . . Bupleurum.
Pctala obcordata. Fructus a latere contractus.
..^ I Folia 2— 3-ternata . . Aegopodium.
" Petala ovat?, acuta, integra.Fructus a latere com-
planatus, biscutatus. Fol. peltata Hfdrocotjrle.
S e r i e s I.
Umbelhferae perfegtae.
Umbella perfecta, pleriiinque duplex, ra-
diis nempe umbellulam gerentibus.
A ) M u 1 1 i j u g a t a e.
Juga primaria 5 et secundaria majora 4
interstincta.
TribusL Daucineac, (s. Ortho^permae
arraatae.)
Cremocarpium a dorso lenticulari- compressum v.
sectione transversali subteres. Carpella jugis primanis
5 fdiformibus (setulosisj , lateralibus piano commissa-
618
rali impositis ; secundariis 4 rnagis prominulis aculea-
tis , aculeis liberis v. in alem connatis. Semen com-
planatum v. subsemiterati- convexum , antice planius-
culum,
290. D a u c u s» L i n n.
Calycis margo 5-dentatus. Pet. obovata
emarginata ciim lacinula inflexa, exteriora ra-
diantia profunde 2-fida. Cremocarpium ovoi-
deum. Carpella convexa, jugis secundariis 4
unifariam aculeatis , aculeis Lasi tenuissime
connexis. Albumen antice planum, dorso con-
vexum. Yalleculae sub jugis secundariis uni-
vittatae; comissura bivittata. (Gaertn. t. 20.
f. 4* — HofFm. umb. gen. t. 1. f. 10. — Kocb.
1. c. t. 9. f. 11.)
Obs. InTolucrum utrumque poljpli yllum j universale 9 — 12 -jjhylluni.
follolis 3 — s. pinnatifidis ; partialis foliola 3-lida v. iudivisa.
1. D. Carota. Linn. Hispida ; fol. 3-
pinnatis, opacis, foliolis pinnatifidis, laciniis
lanceolatis , cuspidatis 5 involucris umbellam
subaequantibus; umbella fructifera concava ;
aculeis rectis longitudine diametri fructus.
M. et K. -- FD. 723. — Schk. 61. — E.
B. 1174.
/S. Sativa , major , radice crassa rapunculoidca, car-
nosa , albo - flavescenle , lutea v. luteo - crocea.
(GelbeRube, Moehre germ.)
Jn pascuis , pratis siccis , arvis , collibus aridis^
glareosis etc. omnium regionum, excepta summa
subalpina, ferc ubicjue vulgatissima planla ,■ /9 co-
litur inhortis et agris.— Ann. fv. biennJ.Q — 9.
Radix fusiformis, albida. Caulis i — 3-ped. simplex,
V. apicem versus, v. basi ramosus. Umbella muJtira-
diata , per florescentiam planiuscula ; petala alba s.
rubella. In centro umbeilae reperitur flos impcrfeclus ,
619
curo stylopodio stjlisquc atro-purpureus, tinctorius. fOff!
Jiadix' j-ecens , antiphagedaenica , semina aromaticaj.
291. Platyspermiim. M. et K.
Aculei jugoriim secundarium 2 — 3-fa-
riam dispositi, y. in unam seriem dupplicatam
i connati. Caetera ut in Dauco. (Gaertn. t.
20. f. 5. — Kocli. 1. c. . 9. f. 12. i3.)
1. P. grandiflorum. M. et K. Invo-
lucro 5-phyllo ; aculeis fructus simplicibus ,
liberis 3-fariis. — (Caucalis grandillora. lAnn.
— Jaq. aust. 54. — Orlaja grandiflora. Iloffm.
1. c. et Koch. 1. c.)
In avvis , inter segetes e. g. in colle Eichelberg
p. Rothweil copiose ; in glareosis secus DrisU'
miam — retro hort. Botanicum olim frequens ;
(t. rever. Prof. PerlebJ ad sepes p. der Papier-
miihl legit amicus Jlex. Schillinj^. — Solum cal-
careum praecipue amat ! — Ann. 6 — 9.
Caulis dicliotoraus *^< — i ^/^-pcd. suJcatus, glaber.
Fol. 2— 3-pinnata, pinnis in lacinulas breves, lineares,
mucronatas divisis, glabris v. subtus sparsim hispidulis.
Vaginaelate membranaceae subtumidae, supremae inter-
dum aph^llae. rmbclhic planae, 5 — g-radiatac, pul-
cherriniae, ob petala radiantia maxima cjmis Fi-
bnrni Opuli haud dissimiles. Petala nivea. — Involu-
crum 3 — 5-phvlIura, foliolis plerumque indivisis , lan-
ceolatis, elongatis, margine late albido-membranaceis;
involucelli foliola 3 — 8 similia.
Tribus II Caucalineae, (s. Campylosper-
mae armatae.)
Cremocarpium a latere contractum v. subtet^es. Oar-
pclla jugis primariis 5 fdiformibus setosis v. aculeatis ,
laLcralibus plano comissurali impositis , secundariis 4
magis prominulis aculeatis , v. oblitteratis copia acu-
, leorum totam valleculum obtegentium. Semen involutum
marginc inflexuiii.
620
292. Gaucalis. M. et K.
Cremocarpium a dorso convexum, a la-
tere contractum. Juga primaria setosa (v. 3
dorsalia etiam aculeata)^ secundaria i — 2-
fariam aculeata. Aibumen involutum! — Cae-
tera ut in Dauco et Platyspermo. (Gaertn. t.
2o. f. 5.— Hoffm. 1. c. t. 1. f. i4. — Koch.
I. c. t. 9. f. 14. et 16.)
i. C. daucoides. Linn. Fol. 2-pin~
natis , pinnis incisis, laciniis linearibus; acu-
leis jugorum secundarium unifariis, glabris ,
apice glochidatis. M. et K. — Jacj. aust. 167.
(C. leptophylla. Schk. 6i. — Polf. non Linn.
— Daucus platycarpos. Scop.)
•
Jn arvis , vineis , agris , inter segetes reg. cal-
careae frequens ; e. g. im Hexenthalchen inter
Merzhausen et Ehrenstdtten ^ in m. Kaiserstuhl
p. Sponeck, Limburg, circa liothweil etc. copiose
■— l4nn. 6—7.
Ciiulis Y2 — 1 y^-ped. ramis distantibus. Folia gla-
briuscula, nervo dorsali petioloque hispidula, 2 — 3-pin-
nata. Vaginae margine membranaceae. TJmljellae longe
pedunculatae 2 — 3-rarius 5-radiatae, umbellulis pauci-
floris , e floribus 2 — 3 hermaphroditis et i — 3 - mascu-
lis longius pedicellatis compositis. — Involucrum nul-
lum s. I — 2-phjllum , caducum , involucellura oligo-
phyllum.
293. Torilis. Adans.
Cremocarpium a latere contractum. Car-
pella dorso tereti- convexa, jugis secundariis
copia aculeorum, totam valleculam occupan-
tium, oblitteratis. Albumen margine inflexuni.
— Caeterum ut in Caucalide. (Gaerln. t. 20.
-T— 021
f f. 6. — Hoflfm. 1. c. t. 1. f. i8. — Koch. I. c.
t, 9. f. i5. — Spreng. umbell. procl. )
I. T. Anthriscus. Gaertn. Strigosa;
ramis erecto-patulis ; fol. 2-pinnatis, foliolisob-
? longis, inciso-serratis; nmbellis longe pedun-
culatis; involucro polyphyllo, deciduo; acu-
f leis curvatis , acutis. M. et K. — Gmel. bad.
( T. rubella Moench. — Tordilium Anthriscus.
Linn. — Jacj. aust. 1261. — FD. 919. — Curt.
lond. 6. n. 63. — E. B. 987. — Caucalis An-
thriscus Scop. — C. aspera. Lam. Enc.)
In syli>is caeduis, sepibus, collibus sterilibus, fu-
deratis f ad vias, agrovum fossaiumque exsicca-
tarum margines reg. infcrioruni vulgo. — Ann.
s. Bienn. 6 — 8.
Caulis I ^/< — 4"P<id- ercct. teres, striatu5, sacpius fusco-
rubellus , pilis adpressis retrorsum scabrinsculus a basi
raniosus. Hauii virgati , erecto-patuli. Fol. opaca, de-
niurn saepius purpurasccntia ; pilis sursuni directis sca-
, briuscuJa. Vajjjinae ang^ustae; involutae. Umbellae me-
^ diocrcs conve.vae 6 — 12-radiatae. Petala alba v. ro-
^' sca, exteriora radiantia. (Flosculi umbellulae centra-
les niasculi, steriles, abortivi.) Foliola involucri subu-
lata , tot quot radii umbellae iisdemque adpressa , de-
cidua; involucellae simiJia. Fructns ovalis, aculeis
{^racillimis, curvatis, longitudine diametri carpelli, acu-
leolis minutissirais scabris , apice acutis nec uncinatis.
t 2. T. infesta. Hoffm. Strigosa; ra-
mis divaricato-patentibus; fol. 2-pinnatis, fo-
liolis oblongis, inciso-serratis; umbellis longe
pedunculatis; involucro nullo s. monophyllo;
aculeis rectis , uncinatis. M. et K. (T. helve-
tica. Gmel. bad. — Scandix infesta. Linn. —
E. B. i3i4. — Caucalis helvetica Jarj. hort.
vind. 3. t. 16. — C. arveiisis. Huds. — C. in-
'"^rr*!
622
festa. Ciirt. 6. t, 2 3. — C. segetum. Thuill.
paris. )
» In agris calcaveis , avgillaceis ^ limosisque m.
>f Kaiscrstiilil circumjacentibus , e. g. prope Jiie-
"gel, Bahlingen , Nimburg etc. frecjuens inter
II segetes n b. Consil. Status de Ittner. — Ego
nunquam vivam vidi et in tota regione citata
frustra quaesivil — Ann. 6 — 8.
Simillima praececlenti, sed humilior '^/^ — i ^/^-pedalis,
a basi in ramos divaricatissimos divisa, ideoque quasi
cespitosa. Pinna foliorum termiualis elongata; folia su-
periora quasi ternata. Umbellulae vix 5 — 8 cremo-
carpia proferens , aculeis tam densis , ut eos jugorum
aegre distinguas. Carpellum interius haud raro imper-
fectum, aculeis exteriore dimidio brevioribus; in cen-
tro umbcllulae saepius 2 carpella imperfecta , breviter-
quc aculeata.
TribusIII Coriandreae, (s. Coelospermac
globosae. )
Cremocarpium globosum (v. e carpellis i subglobo-
sis didjmum J. Carpella jugis primariis 5 depressis
flexuosisque (v. sulcum tantum formantibusj laterali-
bus ante marginem accessorium positis , secundariis 4
magis prominulis , omnibus apteris. Seinen a basi ad
apicem involutum vel curvatum, hinc antice excavatum.
294. Coriandrum. Spreng.
Cal. evidenter 5-clentat. persistens. Petala
curvata ; obovata, cum lacinula inllexa obcor-
data, exteriora radiantia, 2 fida. Stylopodium
conicum; styli elongati, erecto-divergentes.
Cremocarpium globosum jugis lo rectis etval-
leculis 10 lineis 2 depressisflexuosis percurrsis,
Carpella 4-jugata, 4-valleculata; juga reliqua
'2 conjunctione marginum, difficile separan-
dorum, formantur. Valleculae evittatae, co-
lunc-
"?.
62:
missiira caya, 2-vittata. Carpophornm {^-par-
titum, basi apiceque adnatimi. (Gaertn. t. 22.
f. 3. — Hoffm. tab. tit. f i4. i^- — Kocb.
1. c. t. 10. f. 72. 73.)
O b s. Striictura fruclus singularis cx alioruni geiiera analogia lantnm in-
lelliuiuir. Ilacc analo|;ia docct : slrias liuniiliores llexuosas vaMccu-
laruin sic riictarum juga primaria essc , c|uorum laleralia anle mar-
ginem accessoriiim collocantur, ct slrias ilhis , inagis prominulas
carinalasijue a jugis secunrlariis profitisci. exceptis 3 istis, aci.'nii:
tioue margiuls accessorii carpellorum provenienlibus.
i. C. sativum. Linn. — Scb. 71
Pl. off. 204. — E. B. 67.— St. 3. (C. majus.
Gouan. bort.)
Inter segeles , iii ruderatis ct seciis agrormu
versuras, ad vias hinc iiide ; e. g. circa Jltbrei-
sach\ p. der Blechschniiede ad introitum valUs :
Hoelle etc. cjuasi spontaneum et in hortis fre-
(juenter cultum. — ■ Ann. 6 — 7.
Caulis I — a - ped. erectus , teres, glaber ut tota
planta. Fol. laete \iridia, radicalia , raox evanescen-
tia pinnata , pinnis latis , rotundatis, inciso - serratis ,
seqnentia 2-pinnata , foliolis ovatis, basi attenuatis, 3-
fidis , incisis; superiora 2 — 3-pinnata, foliolis li-
nearibus, anj^ustissimis, integris. Umbellae planae 3 — 5-
radiatae , involucro nullo s. monophjllo, involucellis
dimidiatis, 3-pli}llis. Petala albida v. saepius carnea s.
rosea. — Odor herbae cimicimus, fructuuna aromaticus!
fOJf! Coriandri semina.J
B) Paucijugatae.
Juga primaria 5, secundaria nulla, vel et
primaria oblitterata , carpellaque ejugata et
apice tantum jugata.
Tribus IV Selineae, (s. Orth osperma e dip-
t e r a e. )
Cremocarpium a dorso plano - s. lenticulari - com-
pressum, margine dilatato laevigato alato, complanato
V. convcxiasculo cinctum. Carpetta jugis primariis 5
m " —
Jlliformihus f subinde teniiissirnis , lateralibus margine
diiaiato contiguis v. in eundem alnuntiius. Baphe
marginalis, hinc cremocarpiuni uirin(/uti quasi uni-ala-
tum. Semen compLanatum v. dorso convexiusculum. —
Cnrpophorum Q-partitum.
295. Heracleum. Linn.
Cal. evidenter 5-tlentatiis. Petala obovata,
obcordata cum lacinula inflexa, exteriora (sae-
pius) majora, radiantia, 2~fida. Stylopodiuni
conicum , margine elevato crenulato cinctum.
Styli demum rellexi. Cremocarpium a dorso
plano - compressum, margine dllatato compla-
natp cinctum. Carpelia jugis tenuissimis , 3
dorsalibus ae([ui-distanlibus, 2 lateralib. mar-
gine dilatato contiguis remotis. Yalleculae
univittatae., vittis subdimidiatis , clavulatis , 2
similibus plano comissurali impositis. Semen
complanatum. (Gaertn. t. 21. f. 4. — Hoffm.
1. c. t. 1. f. 1 1. ■ — Koch. 1. c. t. 11. f. 107.
petalum. )
i. H. Sphondylium. Linn. Foliis
scabro-hirtis, pinnatis , pinnis lubatis s. pal-
matim sectis , inaequaliter crenato - serratis ^
unibeiiis radiantibus^ ovariis liirtis ^ fructibus
oliovali- ellipticis , emarginatis, demum nudis.
M. et K. — Schk 67. — Pl. off. 175. — E. B.
939. (H. proteiforme. Crantz. aust. — H.
13ranca ursina. All. ■ — Hoffm. I. c.)
«, rulgare , laciniis foliorum lalis , ovalibus, obtu-
siusculis V. subito acutis. — H. Sphondilium. Auct.
— Piiv. t. 4- ct icon. citat.
/?, Anguslifolinm , lacin. folioruai anguslioribus , ob-
longis. — H. angustifoiium. Jaq. Vind. t. 2. f. i.
non Fl. aust. — H. elegans. Jaq. aust. 175. — H.
proteifornie, Cranlx umbeil. t. 'x.
625
y. Lojigifolium , Jncin. foliorum elongatis, angustis-
siniis, lineari -(jbJongis, acuminatis. — H. longi-
folium. Jaq. aust. i;^' — ^^- angustifoJium. Jaq.
Vind. t. 2. f. 2. non Linn. non Jaq. aust.
<J'. Hispidum , omnibus partibus, imo fructibus his-
pitlis. — H. Spondylium /3 lasiocarpum. Bocningh.
prod. 89.
f. Lanatum , foliis superioribus , praesertim vaginis
pedunculisque pilis densis aJbidis hirsuto - lanatis.
(Foliorum laciniae omnium latissimae , brevissi-
mae ! )
In pratis , pascuis , sjlvis omnium regionum
frequentissinnim^ ^ et y rnrius occurrunt inter
vulgare, magis prata eLei>atiora, montana amare
i>identur j e. g. p. Gilnthersthal, p. Kirchzarten,
in d. Hoelle etc. ct in vaLLib. altioribus ; ()' in
locis siccioribus, aridis ;' e rarissime in summo
m. Feldberg ani Osterrain legi cum amicissimo
Alex. Braun. — Pcrenn. 6 — 7 e? iterum post
foenijlcia : 8 — 9.
Caulis pJerumque 2 — 4'Pcd- ^''^fo e. g. in sjlvis cac-
duis , subalpinis 5 — 6-pedaiis, fistulosus, crassus. Fo-
liorum jugum primum petiolatum , alterum sessile, de-
cussatum, foliolum terminale palmato-s. 3-partitum v.
lobatum. Vaginae inflatae^ plerumque fusco -purpuras-
centes, suinmae liaud raro oppositae. Lmbellae maxi-
mae, i5 — 3o-radiatae, planae. Involucrum nullum, s.
1 — a-rarius 5 — G-phjIlum, deciduum; involucella po-
lyphylla. Petala alJ)a s. virescentia s. rubella. Vittae
purpureae, resinara foetidam continentes. (Ojfl Bran-
cae ursinae herba , radix , hodie in medicina exoleta.
— Baerenwurz , Unaechte Baerenklaue germ.)
296. Pastinaca. Linn.
Calycis margo obsoletus v. iiiinute denti-
culatus. Petala ae(|ualia, involuta, integra ,
apice retusa, subquadrata. Stylopod. luargine
planum, crenatum. St)]i breves, demuni re-
fle\i. Creniocarpium Ileraclei, sed vittae fili-
626
formes (ncc clavulatae) ad basin fnictus fere
deciirrentes. (Gaertn. t. 21. f. 5. - — lloffm.
1. c. t. £ 11. — Kocli. 1. c. t. 9. f. f>6. ^ir.)
1. P. sativa. Linn. Caule sulcato ; fo-
liis pinnatis , nitidis , snbtus j)uJ^escentibus ,
foliolis oblongis crenato-serratis, basi lobatis;
involucris involucel]isfjue subnullis. M. et K.
— Pl. 327. — FD. 1206. — E. B. 556. —
Sclik. 76. (Selinum Pastinaca. Crantz. —
Antelium Pastinaca. Wib.)
In coUihas asperis lapiclosis, advias, sepes, vineas
— praeserliin reg. calcareae uhicine comumnis; e. g.
a St. Georgen et JVolfenweiler uscjue Milllheim,
in tota planilie circa m. Kaiserstuhl , ah Etn-'
niendingen usc/ue HerhoLdsheim , nec non in m.
SchLossherg copiose. — Ann. fKoch.J s. Bienn.
7 — 10.
Caulis I — 4"P*^^' — ITmbellae majusculae , planae ,
6 — 22-radiatae, radiis scabriusculis. Involuc. et involu-
cellum nullum v. e foliolis i — 2 minutis, squamae-
formibus constans. Pclala vitellina ! Fructus valde cora-
planatus, rotundato - ovalis , demum fusco - Ilavescens.
Comissura 1 — 4""^'tt'^'^^' Vittae purpureae, facile con-
spicuae. (Ojfl Pastinacae radix , semina , diuretica,
caniiiuativa. )
297. Aaethiim. Hoffm.
Calycis margo obsoletus. Petala aequalia,
integra, involuta, subrotunda, lacinula sub-
quadrata, retusa. Stylopodium planiusculum.
Styli breves, demum recurvi. Cremocarpium
a dorso lenticulari-compressum, margine dila-
tato, complanato cinctum. Juga carpellorum
filiformia, aequidistantia, 3 dorsalibus acute
carinatis, lateraiibus obsoletioribus , in mar-
ginem dilatatum abeuntibus. Valleculae uni-
627
€Omissiira bivittata. Vittae filiformes longi-
tuclinc vallcculae. (Gaertn. t. 2i. £ n. —
Hoffm. 1. c. t. 1. f. i3.)
* 1. A. graveolens. Linn. Caule
tereti| fol. decomposito-multipartitis, glabris,
glaucis, laciniis lineari-capillaceis. M. et K.
— Pl. off. 3i5. — FD. 1572. — Schk. 77.
(Pastinaca Anethum Spreng. in R. et Sch. -—
Selinum Anethum. Roth. germ. )
In hortis et vineis cultum , et in fucieratis , re-
jectamentisquQ hortorum hinc inde quasi spon-
taneum / e. g, in Ainoltern , Althreisach etc. —
Ann. 6 — 8.
Caulis 3 — 3"ped. glabcrrimus, nudusque ut totaplanta,
rore glauco obductus. Foiia 3-piniiato-multipartita, laci-
niaruru apice albido. Vaginae oblongae, non inllatae,
late mcmbranaceo-marginatae. Urabeliae magnae, pla-
niusculae, 3o — 5o-radiatae, involucro universali partia-
liquc nulio. Petala vitteiina. Fructus brunneus, mar-
gine dilatato jugisque dorsalibus pallidioribus. (Ojfl
Semina AnetJii carminativa ; Dillsamcn germ. )
298. Peucedanum. Koch.
Calycis margo 5-dentatus. Petala obo-
vata, patentia, apice incurvata et in lacinulam
inflexam ccarctata , ideorjue plus minusve
emarginata. Stylopodium convexum, margine
compianato undulato. Styli breves, demum
recurvi. Cremocarpium ovaie s. oblongum
a dorso lenticulari- s, plano - compressum,
marginc dilatato complanato cinctum. Carpella
jugis subaequidistantibus, 3 dorsalibus iiiifor-
mibus , 3 lateralibus obsoletioribus raargini
dilatato contiguis v. in eundem abeuntibus.
Valieculae i — 3 vittatac; comissura 2 — 6-
41
628
vittata. — (Gaertn. t. 21. f. 7. 10. — Roch.
I. c. t, 9. f. 28. 29.)
O b s. Nostra Peucedaiia omnia ad sertiones : Thjssetinum Hoffm. et
Oreoselinum Hoffm. pertinent, invoIucro([uc igitur poljpliWlo gau-
dent; Peucedana legeliiiut etc. iu nostris regionibus adhuc desi-
derentur,
1. P. palustre, Moench. Caule sul-
cato; fol. 3-pinnatis, foliolis profunde pinna-
tifidis, laciniis lineari-lanceoiatis, cartilagineo-
mucronatis , margine scabriusculis ; involucro
polyphyllo , reflexo; vittis comissuralibus tu-
nica pericarpii tectis. M. et K. (Selinumpa-
lustre. Linn. — FD. 2.57. — Riv. 266. —
Ja(j. 63. — E. B. 229. — S. sylvestre. Jaq.
aust. i52. — FD, 4 12. — S. Thysselinum.
Crantz austr. — Thysselinum palustre. —
T. Plinii. Spreng. umb. spec. — Athamanta
pisana. Savi in IJst. Ann.)
In uliginosis tuvfosis dumetosis im Moos propc
Lehen copiose. — Pcvenn. 7 — 9.
Rad. palaris , ramosa , lactesccns caulem unum (in
Selino palustve Auct.J s. plures ( in S. sjlvestve 4uctJ
emittens. Caulis 3 — 6-pcd. f^laber, supernc ramosus.
Rami elongati patcntissimi. Folia periphcria 3-angularia.
Vaginae involutae, marginc membranaccae. UmbcUae
magnae, 20 — 3o-radiatac, convcviusculae , radiis pu-
bescentibus. Involucrum utrumquc poljphjlJ. foliolis
margine membranaceis. Petala aJba. Crcmocarpia ob-
longo-elliptica, viridi -rubcUa, demuin fusca. fOJf!
olim : Thjsselini vaclix, hevba , aroinatica, acris.)
2. P. Oreoselinum. Moench. Caule
stricto ; fol. 3-pinnatis, pinnis refractis, di-
\varicatis, foliolis incisis s. pinnatilidis, laciniis
mucronatis; involucro polyphyllo , reflexo ;
vittis commissuralibus superlicialibus, diver-
gentibus, secus marginem decurrentibus. M.
et K. (Atharaenta Oreoselinuni. Linn, — Schh.
— m{}
64. — • Jaq. aiistr. 68. — Selinum Oreoselinum
Scop. — Oreoselinum legitimum. M Biel).
O, nigrum. Delabr. fl. d'Auverg.)
In collibus graininosis , diunetosis , ad margines
sy huiruni m. Kaiserstuhl — e. g. in adscensu d.
Neunlinden , Todtenkopf , Eichelspitze etc. ab
Oberschajfhausen, Ihringen , Bickensohl, Fogts~
burg etc. frecjuens ; in collibus et sjlvulis utrin-
quc ad viam publicam inter Oberschajfliausen et
f^ogtsburg et in pratis montanis : SchelLinger-
wiesen copiose. — Perenn. "j — 9.
Rad. palaris flavescens comosa. Caulis i — 4"Pcd.
tenuissime striatus, glaber ut tota planta. Fol. radi-
calia louj|;e petiolata, ut omnia duriuscula , obscurc
viridia ; nitida , subtus reticulata , ramificalionibus
petiolorum singularibus, angulo rccto v. obtuso divarica-
tis , saepius refractis basi nodum tumidum , rubelluni
formantibus; fragilibus. — Uinbellae , involucra, flores
et vaginae scquentis ; — sed cremocarpia rotundiora,
planiora, margine albido latiore, et vittae comissura-
les non rectae, sed in semicircubmi curvatae , juxta
marginera decurrentes I fOjj! olim : Oreoselini herba,
semina , diuretica , sudorifera, aromatica.)
3. P. Cervaria. Lapeyr. Caule striato;
fol. 3-pinnatis, foliolis ovatis , mucronato-ser-
ratis, infimis basi lobalis, superioribus con-,
fluentibus ; involucro pol} pliyllo , reflexo;
vittis commissuralibus superficialibus , paral-
lellis. M. et K. (Atbamanta Cervaria. Linn.
— Jaq. aust. 69. • — PI. off. i8j. — A. latifo-
lia. INiv. ital. — Cervaria rigida. Moencli. —
C. nigra. Roehl. — C. Rivini Gaertn. t. 21.
f. 10. — Selinum Cervaria. Crantz. austr. — ■
S. glaucura. Lam. 11. fr. Ligusticum Cervaria
Spreng. Umb. prod.)
^. Verticillaium , umbetla terminali et paulo inferins
altcra verticiHan.
41*
630
y. Foliosum f involucri univcrsalis foliolis in folia
vera excrescentibus.
In collibus aridis , vineis , pascuis siccis , ad
sylvai^um margines et secus vias reg. calcareae
frequcns j e. g. in m. Sclioenbsrg ^ Oelberg , Ca-
stellberg p. Sulzburg ; iii toto tractu ni. Kaiser-
stuhl et collium inter Herboldsheim et Emmen-
dingen frequens) nec non in m. Schlossberg no~
stro copiose ; — j5 in adscensu Neunlinden u
pago Oberschaffaausen anno 1821 legi.
Rad. palaris, nigra, comosa. Caulis solitarius i — 5-
ped. stricte erectus , inferne vix superne fortius sulca-
tus, ut tota planta glaberrirnus. Folia glauca , coria-
ceo-rigida , subtus pulcherrime reticulata, caulina mi-
nus composita , saprema n^.inima in vaginis sessilia , s,
nulla. Petioli a latere corapressi, angusle carinati.
Vaginae subtumidae , margine membranaccac , aurica-
latae. Umbellae magnae, planac 20 — So-radiatae, ra-
diis intus scabriusculis, imibellulis densis; fioribus al-
bis. Cremocarpium ovato - ellipiicum , saepius fusco-
rubellum. fQJf' olim : Cervariae nigrae radix se-
mina , irritantia, aromatico-acria, diuretica. — Hirsch-
wurz germ. )
299. Imperatoria» Lion.
Calycis margo obsoletus, edentulus, cae-
tera Peucedani. — luvolucrum uniyersale
nuUum ! (Gaertn. t. 21. f. 9.)
* 1. J. Ostrutiiium. Linn. Caule te-
reti, striato; fol. biternatis, foliolis iate ova-
tis, duplicato-serratis, lateralibus bifidis, ter-
minali 3-iido. M. et K. — ■ Pl. oflP. 211. ~
SchK. 74. — E. B. i38o (Selinum Impera-
toria. Crantz. austr. )
In hoT^iis rusticorum sjlvae nigrae culta, nec
non hinc inde ex iis emigrata, r/uasi spontanea;
e. g. in der Iloelle , in Sirnilz etc. (In alpibus
631
Helvctiac f Silesiac , et auj cler raiihen Alp in
Sucvia spontc crescenslj — Pcrenn. 6 — 7.
Rad. brunnea , multiceps, annulata , aromatico-acris.
Caulis I Y2 — 3-pcd. j^laber v. infra umbellam pubes-
cens, superne ramosus. Foliola dilatata, tcrminale
saepius cum 3 latcralibus confluens. Fol. suprema
simpliciter ternata in vaginis inflatis , amplissimis in-
sidentia, Umbellac magnae, planae, usque 5o-radiatae.
Pedicelli tenuissimi fructu multo lon^iores. Involucella
oligophjlla, setacea. Petala aiba s. rubella, obcor-
data ! Cremocarpia stramineo-flavescentia , in medio
brunnea , suborbiculata, complanata. Valleculae uni-
vittatae , coniissura bivittata. CQJf' Iinpcratoviae ra-
dix ; aromatica, acris, irritans, antiseptica. — Mcister'
wurz gerra.)
TribusV Angeliceae, (s. Orthospermaetc-
trapterae. )
Cremocarpium adorso compressum, margine dilatato
alato , ob raphen centralem v. subccntralem , dupli"
cato , hiante , cinctum , liinc utrinque bialatum ! Car'
pella jugis dorsalibus jUiformibus v. in alam expansis,
Latcralibus scmper in alam abeuntibus duplo saltem
latiorem^ quam dorsalium jugorum. Scmen dorso con-
vexiusculum , anticc ptaniusculum, — Carpophorum 2-
paj^titum.
300. Angelica. Hoffm.
Calycis margo obsoletus. Petala aequa-
lia lanceolata integra , acurninata , acumine
recto V. incurvato. Stylopodium conyexum ,
crassiusculum, crenulatum. Styli demum re-
curvi. Crcmocarp. ovale, solidum, utrinque
2-alatum! Carpelia jugis 3 dorsalibus iilifor-
mibus elevatis, lateralibus in alam membrana-
ceam multo latiorera dilatatis. Valleculae uni-
vittatae, comissura bivittata. Albumen con=
vexum, antice planum. (Hoffm. umb. t, 1, f
i5. — Kocb. 1. c. t. 9. f. 20. 21.)
1. A. sylvestris. Linn. Fol. S-jiinna-
tis, foliolis ovatis s. lanceolatis, argiite-ser-
ratis, terminali integro s. 3-lobo, basi canea-
to, lateralibus sessilibus, basi inaequalibus ,
interdum bilobis. M. et K. — Schk. 68. —
PJ. $98. — E. B. 1128. (Sdinum Angelica.
Roth. — S. sylvestre Crantz austr. — S. pu-
bescens. Moencb. — Imperatoria syivestris,
Bess. -- I)C. 11. fr.)
]n hiimidis umhvosis, ad ripas, seciis rii^os, /os"
sas oDiniiim regionitm fexcepta suinma suhalpi-
naj vulgaris. — Perenn. 7 — 9.
Kad. ramosa, alba. Caulis 1 /2 — 6-pecl. listnlosus,
;;labor, saepius rore glauco obductus, superne ramo-
sus. — Vaginae ampJissimae, ventricoso-inllatae! — Um-
bcllae magnae, convexae, 20 — 3o-radiatae, umbellu-
Hs densis, conve.vis , radiis, pediccUis, pedunculiscjue
pubescenti-incanis. Involucrum nullum, s. 2 — S-ph^lI.
setaceum , caducum; involucellum poljph}lJum, i-efle-
xuni. Petala alba , s. rubella , s. viridi- albida etc.
fOff! olim : Aiigelicae sjlvestris radix ., aromatica,
aoris ; nou confundenda cum radicae : A. sativae, quae
exoHcae originis est et ab Archangelica ojjicinalis.
Hojfm. renit.)
301. Seliiium. Hoffm.
Petala recta , conniventia, obovata, pro-
funde emarginata , obcorclata, cum lacinula
iiiflexa. Carpella jugis dorsalibus 3 niembra-
naceo -alatis. — Caetera Angelicae. (Gaertn.
t. 21. f. 8. — Hoffm. umb. t. 1. f. 16. —
Kocb. 1. c. t. 9. £ 22. 23.)
1. S. Carvifoiia. Linn. Caule sul-
cato, acutangulo^ fol. 3-pinnatis, foliolis pro-
funde pinnatibdis, laciniis lineari-lanceolatis,
mucronalis, M. et K. — Jaq. aust< 16. FD.
633
667. — Hoffm. il. germ. ed. 1. t. 3. -— (S.
membranaceum. Vill. cat. t. 6. — S, angu-
latura. Lam. fl. fr. — S. Pseudocaryifolia.
All. — Laserpitium selinoides. Scop. — An-
gelica Caryifolia. Spreng. umb. prod.)
In pratis udis auf dev faulen JVaag ^ pvaepr^i-
mis intev dev alten Kvebsmilhl et Achtkavrn, in"
ter d. Rheindamm et Batzenhaeusle copiose. —
Pevenn. 7 — 9.
Caulis simplex , s. rainosus , 2 — 5-pedalis. Folia
laete viridia, periphcria ovato-oblonga, infima longe
petiolata , superiora rainus composita, in vaginis angu-
stissimis , involutis sessilibus ; lacinulae sub mucrone
macula minuta albida notatae. Umbellae densae, me-
diocres , i5 — 20-radiatae, convexiusculac, radiis pu-
bescentibus, involucro nullo s. oligoj^hylbj, caduco ,
involucclio polvphyllo. Petala alba, saepius extus ru-.,
bella.
302. Levisticum. Koch.
Calycis margo obsoletus. Petala aequalia,
subrotunda, integra , incurvata, cum lacinula
obtusa, brevi. Stylopodium conyexum, mar-
gine planiusculo, crenato. Styli demum re-
curvi. Cremocarpium solidum, ovale, a dorso
compressum, carpellis yersus margincm hianti-
bus utrinque 2-alatum. Carpella jugis dorsaii-
bus 3-alatis Yalleculae univittatae, comissura
2 — 4-vittata. Albumen convexum , antice
planiusculum. (Roch. 1. c. t. 10, f. 4i-)
* 1. L. officinale. Koch. — (Ligusti-
cum Laevisticum. Linn. — Pl. 196. — Schh.
68. — Angelica Laevisticum. All. — DC. il.
fr. — A. paludapifolia. Lam.. dict.)
In montosis Italiae et Galliae australiore. —
Colituv in hortis rusticorum praescrtim in Sylv(s
634
nigra ; e. g. in valle Mothwasser uhi nunc quasi
spontaneum, auf d. Rinken ctc. — Perenn. 6 — 7.
Rad. fusiformij crassa , ramosa , fusco - liitesccns.
Caulis 4 — 6-ped. crectus, fistulosus, superne ramosus,
glaber, ut tola planta. Folia nitida, 4 — 6-jusa^"-pi"-
nata , pinnis 3-foliatis , foliolis 3-fidis, laciniis 1 — 3-
dentatis ; superiora simpliciter pinnata, foliolis intcgris
s. dente uno alterovc notatis, terminali 3-fido. Umbel-
lae relatione totius plantae parvac 6 — 12-radiatae. In-
volucrum utrumque polyphyllum, reflcxum. Petala lu-
tescentia. Pedicelli fructu breviores. Carpeila maturi-
tate a basi ad apicem curvala. — Tota planta arnma-
tica , fragrans. COJJ^' Lcvistici radix , herha , semina
\n arte Vetcrinaria Serpentariae virgiiiiaiiae substitui-
tur, in mcdicina exoleta,)
T r i b u s V I S c s c 1 i n e a e , (s. O r t h o s p e r m a e t e-
retiusculae. )
Cremocarpium sectione transversali teres v. a la-
tere v. a dorso parurn compressum. Carpella jugis 5
Jiliformihus r. alatis , lateralihus marginantihus, omni-
bus aequalibus v. lateralihus paulo latiorihus , nec
hiantibus. Senicn dorso semiiereti •■ convexum , antice
planum. — liaphe marginalis v. suhrnarginalis.
303. M e u m. K o c h.
Calycis margo obsoletus. Pctala aecjiia-
lia, lanceolata y. elliptica , iiitegra , basi api-
ceque acuta. Stylopodiuni breve, conicum,
margine undulatum. Styli breves , demum
recurvi. Cremocarpium solidum, oblongum,
a latere subcompressiusculum, sectione trans-
versali igitur subteres. Carpella semiteretia,
jugis 5 filiformibus, aequalibus, elevatis, acute
carinatis , lateralibus marginantibus. Yallecu-
lae 3 — 4-vittatac; comissura 6 — 8-vittata.
Albumen convexum, antice pianmn s. vix con-
635
caviiisculum. ■ — Carpophorum liberum , 2-
fidum. (Gaertu. t. 28. f. 6.)
1. M. athamanticum. Jaq. Fol. 2-
pinnatis, foliolis pinnato - multipartitis , laci-
niis capillaceis, acutis, subverticillatis. M. et
K. — Jaq. austr. 3o3. (Athamanta Meum. Linn.
— Aethusa Meum. Murr. syst. — PI. off. 201.
— Ligusticum» Meum. Crantz. umb, — L. ca-
pillaceum. Lam. fl. fr. — Seseii Meum Scop.)
In pratis et pascuis montanis Sylvae nigrae 25oo
ped. circiter supra mare elevatis copiose ; e. g. circa
St. Alaergen , St. Pcter nsc/ue Sirnitz., in monti-
bns Kandel, Feldberg , Schauinsland , Belchen,
Blauen ctc. nec non in vallibus circurnjacenti-
bus altioribus, — Perenn. 6 — 8.
Rafl. fusiformii?, crassa , bnmnea , valde comnsa.
Caulis y^ — i V^-pcd. glaber (ut tota planta) nudus v.
superne foliuni uniim alterumve totidemque ramos ge-
rens. Folia saturate lacteque tiridia. Vaginae fol. ra-
dicalium ovatae , latissimae , breves , caulinorum vero
oblongae, timidiusculae , angustiores. — Lmbellae
mediocres, la — i5-radiatae, convexae , radiis intus
pubescentibus. Involucrum nullum, 8. 5— 8-pbyllum,
deciduum ; involuceliura pleruracjue tlimidiatum, folio-
lis lineari-subulatis , margine albo -membranaceis. Pe-
tala alba s. rubella. Fructus brunneus, jugis pallidiori-
bus. Comissura 4-viUata. rOJjfl Mei athamanthini
radix, semina, in arte veterinaria ; in mcdicina exo-
leta. — Radix, ut tota planta aroraatica, fragrans! —
Baerwurz gcrm.)
2. M. Mutellina. Gaertn. Fol. 2-
pinnatis, foliolis pinnatifido - multipartitis , la-
ciniis lineari- lanceolatis, acuminatis, mucro-
natisve. M. et K. — R. et Sch. cPhellandrium
Mutellina. Linn. — AU. t. 60. f. 1. — Jaq.
austr. 56. — Lisusticum Mutellina Crantz.
636 .
Umbell. — Aethusa Mutellina. Lam. dict. —
Oenanthe purpurea. Lam. dict. vol. 4.)
In summis pascuis suhalpinis septentrionalibus
orientalibusque m. Feldberg copiose ; e. g. am
Osterrain, Zarstlerloch, Seebuck etc. — In monte
Belchen , ubi citat cl. Gmelin — non vidi. —
Perenn. 6 — 8.
Radix, caulis , vaginae, umbellae , odor aromati-
cus etc. ut in praecedente , sed caulis plerumque hu-
milior. — Foliola involucelli latiora , magis lanceolata
et latius membranaceo-marginata. Petala latiora, sem-
per purpurasccntia s. rubella, apice incurva. (Offl
olim : MutelLinae radix , vires praecedcntis habet; —
pabulum optiinum praebet, adeo ut in Helvetia ex ejus
frcquentia fere pascuorum alpium bonitas aestimatur.
Hall. hist.)
304. S i 1 a u s. B e s s e r.
Calycis margo obsoletus. Petala obovato-
oblonga in lacinulam inflexam coarctata, inte-
gra subemarginata (basiappendiculata) y. trun-
cato -sessilia. Carpella jugis argutis subalatis.
■ — Caetera ut in Meo.
1. S. pratensis. Bess. Caule ramoso,
ramis angulatis; fol. 2 — 3-pinnatis, foiiolis
profund^ pinnatifidis, laciniis lineari-lanceo-
latis , acutis mucronatisve , venosis ; involu-
cro plerumque nullo , involucellis j)edicellos
aecjuantibus; fructibus ovalibus. M. et K.
(Peucedanum SiJaus. Linn. — Jacj. aust. i5.
— E. B. 2142. — P. pratense Lam. — Cni-
dium Silaus. Spreng. — Ligusticum Silaus.
Linh. — Sium Silaus. Roth. germ. — Seseli
Wselinoides. Jac[. En. vind. — Crithmum Silaus.
Wib.)
637
In pvatis regionum demissioritm , praesertim pla-
iiitiei et rhenanae frequens. — Perenn. 7 — 9.
Caulis 1 — 4-peclalis, glaber, ut tota planta. Folia
saturate viridia, laciniarum mucronibus rubellis. \ a-
ginae breves, auriculatae, angustae. XJmbellae medio-
cres, 5 — lO-radiatae, planae. Involucrum nullum s.
I _ 2-ph\llura; involucellum poljplijllum foliolis
albido -niarginatis , apice rubellis. Flores sordide
flavi, e.vtus saepius rubelli. Fructus brunneus. Val-
leculae 3-vittatae, comissura 4-vittata. COffJ olira :
Silai semina , aromatica, acria, nunc in medicina exo-
lcta. — SiLau, Haarstrang , Bossfenchel germ. )
305. Seseli. L i n n*
Calycis margo 5-clentatus, marcescens,
Petala aeqiialia, oboyataj in lacinulam infle-
iam coarctata, cmarginata v. subintegra. Sty-
lopodium convexum, margine crenato cinc-
tum. Cremocarpium ex ovato oblongum, sec-
tione transversali subteres ; stylis breyibus ,
reflexis coronatum. Carpella jugis 5 promi-
nulis liliformibus v. elevatis crassis, corticosis,
lateralibus marginantibus et saepe paulo la-
tioribus Yalleculae univittatae. Comissura 2-
vittata. Albumenconvexum,anticeplanum. Car-
pophorum liberum. (Koch. 1. c. t. 10. f.49. 5o.)
I. S. Hippomara thrum. Linn. Fol.
3-pinnatis, foliolis planis, S-fidis , laciniis li-
nearibus mucronatisj involucellis monophyllis,
pelviformibus, dentatis, dentibus cuspidatis.
M. et K. — Jaq. aust. i43. — Crantz. austr.
t. 5. f. 1. 2. (Sium Hippomarathrum. Roth.
— S. articulatum Crantz 1. c. — Hippomara-
thrum pelviforme. FW. )
In collibus rupestribus , aridissimis , hasalticis
lateris occidentalis m, Kaiscrstuhl copiose; e, g
638
Limhurg, Liitzelberg, Sponeck, EichelLerg, Kii^ch"
berg, Biichsenberg , Schlossberg , Winkcl propc
Ihringen etc. — Perenn. 6 — 8.
Caules saepius plures i — 3 - pedales , firmi , duri ,
superne plcruraque ramosl. Folia glauca, crassius-
cula , radicalia saepius expansa , caulina pauca. Vagi-
nae oblongae , caulem arcte amplectentes , biauricuiu-
tae. Umbellae parvae, 9 — 12-radiatae, radiis crassius-
culis, brevibus ; umbellulae densissiraae, convexae, pe-
dicellis crassis , ovario brevioribus. Involucrum nul-
lum s. monophvUum , involucellum late membranaccn-
marginatum , singulare, umbeliuiae brevius. Petala
albida, sordide alba «. rubelia, vix emarginata. Juga
carpelloruui elevata, subulata, sed crassa , corticata,
valde approximata, ut valleculae vix observcntur. Vit-
tae tcnuissimae. — Radii intus , involuceila, pedicelli,
fructusque subpuberuli. — Stjli haud raro 3 obscrvavi!
3. S. bienne. Crantz. Fol. subtripln-
natis , laciniis linearibus acutis mucronatisve ;
involucelli foliolis liberis, numerosis, umbel-
lulam superantibus , acuminatis. ... M. et K.
(S. annuum. Linn. — Jaq. austr. 66. — S.
tortuosum. Poll. — S. coloratum. Eiirh. —
Sium annuum. Pioth. germ. — Selinum dimi-
diatum. DC. il. fr.)
In collibus siccis, apricis dumetosis , m. Kaiser-
stuhl ; e. g. in adscensu d. Eichelspilze a pago
Oberschajfhausen ad viam; inter lliringen, Bic-
kensohl et Neunlircden, ad m. Biichsenberg etc.
infrecjuens. — Bienn. et perenn. 8 — 9.
Caulis sin.pliciusculus, umbellam unicaoi alteramvc
gerens , subnodis pubescens. Folia e viridi glauces-
centia. ^''aginae tumidiuscula , totae v. margine mcni-
branaeeo lato, apice biaurito purpurascentes. XJrabel-
lae densac , mediocres , i5 — 3o-radiatae , convexae,
radiis puljcscentibus. Invoiucrum nuiium s. ruonophjl-
lum, involucellum pclyphylium, foliolis lanceolato-acu-
minatis , membranaceis , nervo medio viridi , marginc
subtilissirae ciliato. Pctala alba s. rubella , subcmar-
639
ginata. Fruclus brunneus , jugis albidis, sectione trans-
versali S-angularibus, acute carinatis; vallcculis latius-
culis, evideniiiis univittatis.
306. O e n a n t h e. S p r e n g.
Calyx 5-dentatus, dentibus magnis longi-
tiidine fere petalorum! Flores umbellularum
peripberici inaec[iiales, longe pedicellati, mas-
culi petalis exterioribus niajoribus, 2-lobo-
obcordatis cum iacinula inilexa; interiores
aequales, sessiles s. hreyius pedicellati; her-
mapliroditi petalis aequalibus, minus obcor-
datis. Stylopodium convexum s. planiusculum.
Styli longissimi, etiam in fructu maturo erecti,
stricti ! Cremocarpium solidum, oyato-oblon-
gum s. turbinatum, teres s. yix a dorso yel
a iatere compressum , calyce magno stylisque
rectis coronatum. Carpella jugis 5 conyexius-
culis, oljtusis, interdum coniluentil^us , corti-
cosis , lateraliiius marginantibus , et pauio la-
tioril^us. Yalleculae i - yittatae ; comissura
2-yittata. Albumen tereti - conyexum. Car-
popliorum nullum. (Gaertn. t. 23. f. 5. —
Hoffm. i. c. t. I. f. i3. c.)
O b s. Cai-popliori crura nenipe planis coniissurallbus utrinque connata
•unt , ideotjuo carpella difTicile sejungenda et vis sponte decidua.
1. O. fistulosa. Linn. Radice fil^rosa
V. tuberibus napiformibus intermixtis; fol. ra-
dical. 2 — 3-pinnatis, foliolis planis 3 — 4-
lidis ; caulinis pinnatis, foliolis iinearibus, sim-
plicibus s. 3-iidis, teretibus petioloque fistu-
losis ; involucro nullo ; fructibus turbinatis.
M. et K. — Schk. 70. — D. et Haync. t. 26. —
E. B. 362. — FD. 846. (et O. Tabernaemon-
640
tani Gmel. fl. bad. specimina radice tubeicu-
lata!)
In pratis udis , paludosis et fossis reg. calca-
reae; e. g. prope Merzhauseii ani liatik; p. UJf'
hausen ; ad dextram viae publicae inter Gotten-
heim et Oberschajfhausen ; inter Eichstaedten et
JSimburg copiose ! — Perenn, 6 — 7.
Radix longe fibrosa , caulem crecturn praetereaque
sub aqua v. limo stolones foliatos geniculis radican-
tes cmittens in solo autem sicciore e tuberibus oblon-
gis, carnosis , fibris intermixtis composita. . Caulis
I — 3-ped. subflexuosus, teres , fistulosus , (ut tota
planta) glaucus. Vaginae brevissimae, vix petioli lon-
gitudine. Umbellae oppositifoliae, mediocres , prima
3-radiata, radiis crassiusculis , brevibus, umbellulis
haemisphaericis ; caeterae 5 — 7-radiatae, radiis tenuio-
ribus , fioribus oranibus abortivis. Involucrum nuUuni
s. i-phjllum. Involucellum poljphjllum. Fructus crassi
et congestione irregulariter obtuseque angulati, apicc
planiusculi^ jugis conOuentibus , albumen vittasque ul
cortex crassa obtegentibus , vallecnlis evanescentibus.
(Planta suspecta, a pecoribus intacta!)
2. O. Lacbenalii. Gmel. Radice quasi
fasciculata, fibris filiformibus clavat^sque;
foL s-pinnatis; foliolis radicalium ovatis s.
cuneatis, obtuse inciso - crenatis, caulinorum
linearibus, acutis; (involucro saepius 4 — 6-
phyllo) fructib. oblongis, basi attenuatis, sub
calyce coarctatis (stylis fructu dimidio bre-
vioribus. ) M. et K. (O.pimpinelloides. Smith.
— Poll. — E. B. 347. non Linn. — O. rhe-
nana DC. suppl. — - O. megapoTitana. Willd.
Berl. Mag. — O. gymnorhiza. Brignol. —
Sprengl. umb. spec. — O. michelfeldensis,
Lachen. )
In pratis udis rhenanis auf der faulen IVaag
abunde l — Perenti, 6 — 8.
641
Radix e fasciculo fibrarum carnosarnm crassitudine
eircitcr calami straminei , intermixtis nonnullis clava-
tim incrassatis , clava subito in fibrillam capillaceam
transeuntibus composita. Caulis erectus i ^/< — 3-pe-
dalis, medulla farctus, glaber, ut tota planta , rarao-
susque. Folia laete viridia 5 radicalia mox, plerumque
ante florescentiam evanescunt ; caulina superiora sim-
pliciter pinnata, folioiis 3-fidis, laciniis quam in cae-
teris multo longiores , omnibus solidis, nec fistulosis.
Umbellae mediocres 6^ — 9 radiatae longissime pedun-
culatae , oppositifoliae umbellulis convexis, densis. In-
volucrum i — 5-saepius 4 — 6-plijllum ; involucelhim
poljphjUum. Petala albida. — Valleculae jugis angu-
stiores.
3. O. Pliell andrium. Lam. Radice
fusiformi ( caule divaricatim ramosissimo ) ;
fol. pinnato -decompositis, foliolis pinnatifido-
incisis; laciniis lineari-lanceolatis, submersis
capillaceo -multifidis ; fructib. ovali- oblongis;
stylis fructu brevioribus. M. et K. (Phellan-
drium aequaticum. Linn. — Pl. off. 210. —
Schlu 71. — FD. 11 54. — Hayne Abb. t. 4o.
— O. aquatica Lam. dict. — Ligusticum Phel-
landrium. Crantz. austr.)
In aquis stagnantibus , fossis aqua repletis ct
paludibus reg. calcareae ; e. g. in palude inter
Haslach et St. Georgen abunde ; inter Gotten-
lieim et Oberschajfkausen, in der March, circa
Niniburg , Hoclidorf etc. — inter Hecklingen ct
Herboldshdm , prope Riegel etc. — Perenn. s.
bienn. 6 — 8.
Rad. napiformis , fungosa. Caulis geniculis infimis
radicans, interdum stolones repentes emittens ,2 — 5-
ped. crassusj cavus, sulcatus, flexuosus , ramis numero-
sissimis divaricatis. Folia ut tota planta glabra aroma-
tica, laete viridia, omnia petiolata , ramificationibus
divaricatis. Umbellae opositjfoliae, mediocres, planae,
multiradiatae, breviter pedunculatae, umbellulis densis.
Invol. nuUum s. oligophyilum ; invoIuceUum polyphjlluml
642
Pctala alba , magis acqualia , (|uam in praccedentibu*.
Fructus ovali oblongi , supernc attenuali , a latere pa~
rum compressi. COJf! Pkellandru s. Foenicidi ar/ua-
tici seinina aromatica , expectorantia. — JFasserfen-
chel, Rossfenchel germ. — Herba suspeeta!)
307. A e t li u s a. S p r e n g.
Calycis raargo' obsoletus. Petala inaequa-
lia, obovata, obcordata cimi lacinula inflexa.
Stylopod. convexum. Styli breyes, demum,
reflexi. Cremocarpium ovato globosum, so-
lidum. Carpeila jugis eleyatis, crassis, acute
carinatis,. lateraiibus marginantibus et paulo
latioribus, omnibua approximatis, Yalleculae
angustissimae , univittatae. Comissura bivit-
tata. Albumen semigiobosum, antice planum.
— ■ Carpopborum liberum. (Gaertn, t. 22. f.
3. — Hoimi. t. 1. f. 5.)
1. A. Cynapium. Linn. Fol. 2 — 3-
pinnatis, foliolis pinnatifidis , laciniis incisis ;
pedicellis externis fructu dupio longioribus ;
involucellis umbellula longioribus. M. et K.
— Schli. 72. — Hayne Abb. 35. — Pl. oflf.
202. — Curt, 1. n. 6. (Coriandrum Cynapium.
Crantz austr. )
/3. Hiunilior , vix semipedalis ; pedunculis folio oppo-
sito brevioribus, pedicellis fructum aequantibus. —
^. agrestis. Wallr. sched.
la cultis , ruderatis , vineis, hortis et eorum re-
jectameniis , ad vias sepes etc. reg. demissiorum
frecjucns ; e. g. in m. Schlossberg ■ parte poste-
riore ; ^. inter segetes m, KaiserstuhL •— ' Anii.
et Bicnn. 6 — lO.
Rad. palaris, alba. Caulis solitarius i — ^"P^dalis,
ercctus, tcrcs, fistulosus, ut tota planta, jjlaber rorc
- — 643
glauco obcliictus, siipcrne ramosus. Fol. saturate viri-
dia, praescrlim dorso nilida. Uinbellac oppositifoliae,
longe pedunculatae, lO — 20-radiatae, planae , radiis
inlus pubescentibus. Involucrum nullum; involiicclhim
dimidiatura; 3-pl>}lIum, pendulum. Petala alba. Fruc-
tus flavescens, vittis lusco - rubellis (Planta venenata,
trita graveolens, sub noraine : Gleisse , wilde s, Hunds-
petersiLie notissima.)
O b s. Folia ab iisdem Petroselini distingiiuntur : colore saturatius ,
quasi alro-viridi , pagina inferiore nitidissima , odore debili , sed
digitis trita , nauseoso, viruleuto. — Planta florens s. f ructifera cum
Petroselino vix coufundeuda, p«3talis nlbis, involucellis, fructibus etc.
longe discrepat.
308. Foeniculum. Ho f f m.
Calycis margo obsoletus. Petala aequa-
lia, subrotunda, integra , lacinula subquadra-
ta, subretusa, involuta. Stylopod. convexo-
conicum, margine crenatum. Styli brevissimi,
demum recurvi. Cremocarjiium solidum, li-
neari-oblongum, subteres. Carpella jugis pro-
minulis obtuse carinatis, lateralib. marginan-
tibus, paulo latioribus. Valleculae univitta-
tae. Comissura bivittata. Albumen conve-
xum, antice planum. — Carpopborum liberum.
(Gaertn. t. 28. f. 5. — Hoffm. 1. c. t 1.
f. 17.)
1. F. vulgare. Gaertn. — (F. offi-
cinale. Ali. — F. dulce. Link. Enum. —
Aacthiim Foeniculum Linn. — Scbli. 80. —
Mill. ill. i3. — E. B. 1208. — Pl. 216. ^
Ligusticum Focniculum Roth. — Meum Foe-
niculum. Spreng. apud El. et Sch. —
lii hortis et vincis culta et hinc inde qnasi spon-
tanea f e. g. in vineis posterioris pariis ni.
Schlossberg ; — regionibiis australioribiis indi-
gena. — Ferenn. 6 — 8.
42
644
Caulis 4 — O-ped. tercs, striatus , viridis, setl cuiu
loliis rare glauco obtluclus, raniosus, ul tota planta
j^laherrimus. Folia 3 - s. pluri-pinnala , laeiniis s. lu-
iiolis setaceis, -i — 3-lidis , acutis , supra anguslissinic
canaliculatis , divaricatis, rigidulis. Umbellae maj^nae,
planae, i5 — '.iS-radiatae. Involucruni utrumquc nul-
kim. Flores aurei ! fOjf! Foeniculi vulgnris semiiui ,
carminativa, fragrantia ; — i^emeinev Fcnchel germ.)
Tribus VII Ammineac, (s. Grthospcrmae
contractae. )
Cremocai-fjium a latei-e evidentcv compvessum et ple-
rumaue latuscuLis contvactis didymum. Cavpella ju-
i^is primaviis b-fdifovmibus , subinde subulatis , lateva-
libus marginaniibus, omnibus aet/ualibus. Semcn teveti-
V. i;ibbo~convexum, anticc planiusculum , v. undii/uc
tcres.
309 . B u p 1 c u r u m. L i n n.
Calycis iiiargo obsoletus. Pctala aequalia,
iiitegra, arcte iiivoiuta, lacinula lata, retusa.
Stylopodium pianum ; stjli breves, tlemum
recurvi. Cremocarpium solidum sectionis.
Carpella jugis alatis s. liliformibus argutis s.
tenuissimis, obsoletis. Valliculac vittatae v.
evittatae. Aii)Uinen convexum, antice planum.
— Folia indivisa, integra, nervosa ! — Car-
pophorum liberum. (Gaertn. t. 22. f. 7. —
Hoflm. 1. c. t. 1. f. 2. — Koch. 1. c. t. 10,
f. 5i. 52.)
1. B. falcatum. Linn. Cauleramoso;
fol. 5 — 7-nerviis, inferioribus elliptico-ova-
tis , petiolatis, in petiolum desinentibus, su-
periorii>us ianceoiatis , utrinque attenuatis ,
sessilibus; invoiucelli foiioiis lanccoiatis, cus-
pidalis; pcdicellis fructum subaequantibus ;
645
jugis siibaiatis; yalleciilis luidis, planis , o-vil-
tatis. M. ct K. — Jaq. aiist. i5B.
In cnllibns nsperis , chuiiittosis , ad viarum vi-
iiearianque inargiaalia ni. Kaiserstu/il , praeci'
pue in parte cjus occideiiLali fere uhiciue vidga-
tum. — Fercnn. 7 — U).
Caulcs I — 4"P*^<^' crcicti, gracilcs, lcrctcs , subfle-
xuosi , superne m ramos virgatos (in speciminibus raa-
joribus paniculatim) partitus, glabcr, ut tota planta,
Folia ncrvosa, gtaucesccatia , infcriora eiliptica v. ei-
liptico- oblonga , in petiolum attenuata , saepius undu-
lata; sequentia brevius latiusque petiolata; superiora
lanceolata, utrinque, attenuata, pJerumquc falcato-cur-
vata. Umbellae parvae, tcrminales 6 — 9-radiatae. In-
voUxcrtim 2 — 4"P^O^^'""5 iiitcrcbim nullum ; involucei-
lumsubaequalc, umbellulam longitudine subacquans. Pc-
tala viteilina! Fructus fusco-rubellus, vallecuiis convexius-
culis, vittis 3 fcrrugineis percursis. fOJf! Bupleu/iherba^
subadstringens, vuineraria, ct semina — nunc cxoleta.)
2. B. r otuiidifolium. Linn. Caule
siiperne subrainoso ; fol. ovatis, infimis Lasi
attenuatis, amplexicaulibus , reliquis perfolia-
tis ; invoiucellis ovatis, acuminatis; jugis lili-
formibus; valleculis^ sulcatis, egranulosis, cvit-
tatis. M. ct K. — Pl. oif. t. 162. — St. 5. ~
E. B. CK^. (B. picrfoliatum. Lam, i\. fr. )
iiiLcr segetes m. Castelberg p. Sulzburg detexit
(unicus C. F. Becjx Pliai macop. Sulzburgcnsis jun.
— circa Obei'weiler et MidLheim olim legit Ful-
i!'. -s pater. — Amat praesertiia soluin calcareo-
argillaceum ; inter segetes Suei'iae e. g. in der
JJaur, p. Loejfingen etc. abundans I — Ann. G — 7
Caulis Y2 — •i-ped. erectus, graciiis , rigidus glaber,
ut tota planta, supcrne in ramos paucos crccto-patu-
los divisus, v. simpliciuscuius. Folia caesiu - glauca ,
obtusa , mucronata, multinervia. Umbeilae 5 — 7-ra-
diatac, radiis brevissiiais. Invoiucrum nullum ; involu-
celia S — 5-phvIla, umbeliula dupio longiora, intus
42*
646
lutcscontia, dcmum erecta. Fructus atro-fnsca, vallc-
culis convexiusculis, unisulcalis, nec tamcu viltatis, ncc
granulosis. fOJf! olim : Perfoliatac herba et seiniaa ,
viridibus praecedentis, praesertim contra hernias lau-
data! — Durchwachs , Durchbruch gcrm.)
310. Berula. K o c h,
Calyx 5-dentatus. Petala aequalia, obo-
vata, obcordata cum lacinula inflexa. Stylo-
podium breve , conicum , margine angusto
cinctum. Styli recurvi. Cremocarpium soli-
dum, ovoideum, lateribus utrinque contrac-
tum, ideocjue subdidymum. Carpella jugis 5
iiliformibus , aoqualibus , lateralibus paullo
ante marginem positis. Albumen sectione
traiisversali perfecte teres, fere sexangulare,
multivittatum, pericarpio crasso , corticoso ,
sed arcte adnato , tectum. Carpophorum nul-
lum s. potius bipartitum, cruribus utrinque
carpello adnatis.
1. B. angustifolia. M. et. K. Fol.
pinnatis, foliolis inciso-serratis ; umbellis pe-
dunculatis oppositifoliis; involucro plerumque
pinnatiiido. M. et K. (Sium angustifolium
Linn. — Jaq. austr. 67. — Pl. otf. 191. —
Hayne Darst. 38. — S. nodiflorum. FD. 247.
— S. Berula. Gouan. Monsp. — S. erectum.^
Huds. — Apium Sium. Crantz austr.)
In fossis ac/uaticis , ri\>is , stagnis , paludihus
regionis planitici , calcarcae et praesertim rhe-
nanae vulgatissiina. — Perenn. 7 — 8.
Radix repens. Caules erccti 1 V2 — 3-ped. teretcs ,
fisttdosi, ramosissimi , ut tota planta nudi , glabrive.
Fol. laete et salurate viridia, simpliciler pinnata, pin-
nis oppositis, sessilibus, tcrminali 3-loba. Umbellae
647
raediocres , i5 — 25-radiatae, breviler pedunculatae.
Involucra utraque polyphjlla, foliolis universalis uin-
Lellam subaequantibus, saepius pinnatifidis , partialis
urnbellulam aequantibus, etiam subpinnalifidis. Pelala
albida. Fructus a latere visa abbreviato - ovata, jugis
tcnuissimis, vallcculis plano - eonvevis. — Vittae sec-
tione transversali tantum in conspectum veniunt! COffl
Berula v. Sii hei^ba, diurctica, antiscorbatica; in Gal-
lia et Hispania tritissima , apud nos in mcdicina non-
dum recepta. — Planta suspecta!)
311. Pimpinella. Linn.
Calycis margo obsoletus. Petala aeqiia-
lia , obovata, obcordata, cum lacinula inflexa.
Stylopodium pulvinatum s. breviter conoi-
dciim, non marginatum. Styli longissimi, te-
nuissimi, divaricati, demum recurvi. Cremo-
carpium solidum , ovoideum, a latere valde
compressum, ad raphen contractum. Carpella
jugis aequalibus fiiiformibus, lateralibus mar.-
ginantibus. Yalleculae 3-vittatae. Albumen
gibboso-convexum, antice planiusculum. Car-
pophorum liberum bifidum, CGaertn t. 28,
f. 1. « Hoffm. 1. c. t. 1. f. 12. — Koch. 1. c.
t. 10. f. 55. 56.)
1. P. magna. Linn. Caule sulcato-
angulato ; fol. omnibus pinnatis, foliolis acutis
serratis , integris s. lobatis s. fissis; stylis ova-
rio longioribus ; fructibus ovali - oblongis ,
glabris. M. et K. — Pl. 222. — FD. ii55. —
Jaq. austr. 896. — E. B. 4o8. (Tragoselinum
majus. Lam. il. fr. — T. magnum Moench.)
/?. Pinnatijida , pinnis loliorum infimorum inciso-
lobatis, caulinorum pinnatifido-incisis. M. ct K.
y. Laciniata , pinnis foliorum caulinorum v. etiam
648
radicalium painutid-pinnalifictis , l;!Ciuii,s lariccfiiatis
inciso- serrati.s. — Wnllr. .schcd.
(T. Dissccta, folioli.s (Jiisnatira 2-pinn;Uiftdis, l;icini(.s
lincaribus. Wallr. sclicd. — P. cii.ssecla Kctz, obs.
t. 2. — P. laciniata Thorc — P. pralcnsis. Thtiiil.
par.
£. Rubella , iloribi!.<s rubellis. — Jaq. I. c. — P. rubra.
Hoppe.
Inpvatis, pascuis, locisqae aliis graminosis sic-
cis et subhumidis fere nmniuni regionum prae-
sertim vei^. montanae Jrequens ; var. € in pra-
tis altioribus / var. y et d in Flora nostra hw-
cusque non vidi , comparation/s causa tantum
adduxi. — Perenn. .5 — 6 et post foeni/icia S — 9.
Caulis erectus i ^/o — 3-pecl. profunclc sulcato-anj^u-
latus, glaber s. pubescens , ut tota pi;inta, superne ra-
mosus. Fol. nitida , infcriora petiolata, superiora ia
vaginis sessilia. XJrnbellac incdiocres, ante floresccnti;im
nutantes, 9 — i.^-radiatae, radiis tenuibus. Involucrinu
utrumque nuUum. Petala alba s. rubella. Fructus ob-
longo-ovalis, 1^3 — 1^/2 lin.^Monges. (^Qff! Pimpinel"
lae albae majoris radix. — vires sequentis habet. —
Grosse Biebernell , s. Piinperncllc germ.)
2. P. Saxifraga. Linii. Caiilc tcreti,
subtilissiinc stiiato; fol. omnibus pinnatis, fo-
liolis oyatis, obtusis, serratis, integris, loba-
tis s. fisis; stylis ovario brevioribus; fructi-
bus ovalibus, glabris. M. et K. — PJ. ofT'.
(Tragoselinum minus. Lani. — T. Saxifraguni.
Mocnch. meth.)
AJ Minnr , humili(»r; pinnis {Jcyc ul in Potcrio San-
guisorbaj fol. radicalium subrolundo-ovalis, crc-
nalo-serratis, s. pbis minusve incisis , fol. caulinis
paucis, miniuiis s. irapcrfectis. — P. Saxifraga A.
minor poteriifolia. Wallr. sched.
a. Gl,J>ra ; — .Tacj, .-mstr. .'.75. — ScVk. 78. — V]>I. minor
Jiiii.
/9. Pnbcicciif i — P. nim-a Wilkl. spec. «x paiLc.
649
BJ Major, caule alliore, infernc praeter fol. radJ-
calia lolia perfecta , multifida gerente ; |)inni.s fol.
radicalium ovatis, dentatis , incisis s. pinnatifidis ,
terminali 3-loba. — P. Saxifruga /? ovata. Spreng.
apud. Pi. et Sch. — Wallr. sched.
a. Glabra; — P. mcai.i. Ploffm. — P. oricutalis. Jatj-
austr. !^>77.
,?. Piibesceiis, pilis minutis.simis v. crispis v. adpressis y.
patulis griseo-pubesceus. — P nigra. Willd. spec.
C. Dissectifolia y pinnis foliorum plus minus dissectis.
~ P. hircina. Lurs.
la campis , ericetis , collihus apricis , ariclis ,
sterilibus , asperis , rupium fissuris , glareosis
omnuun regioiium
frequens ; /? in iisdcm locis .
magis umbrosis aut solo pinguiore , fcrtiliore
praeditis ; secus vias , agrorum versuras , vi-
nearum margines etc. — y cum praecedante sed
rarissima. — Percnn. 7 — 9.
A praccedente .spccie differt : Caule saepius hurai-
liore, graciliore, tereti, subtiiissime striato, nec pro-
funde sulcato-angulalo , basi tantum folia perfecta §e-
rentc; ioliis reliquis imperfectis, plerumque tantum ru-
dimeniis foliorum in vaginis sessilibus ; foliolis radica-
lium obtusis; stvlis multo brevioribus ; fructibus bre-
vioribus, laie ovatis , latitudine ferc longitudinem ae-
quantibus, subdidymis. (Of^! Pimpinellae albae et tii-
grae radix , herba^ semina. — Radix aromatico- acris ,
incidens, diurctica. — Pfejferwurz , Biebernell germ.)
312. Carum* Linn.
Calycls niargo obsoletiis. Petala aequalia,
oboyata, obcordata ciini lacinula inflexa. Sty-
lopoclium convexiim rnargine clepresso , re-
pando. Styli breves, clemum recnrvi. Cre-
mocarpium solidiim, oblongum, a latere evi-
denter compressuiu. CarpcllaiugisS filiFormibus
aecjualibus, lateralibus marginantibus. Comis-
sura plana. Valleculac univittatac. Albumen
650
tereti-convexum, antice planiiisculum. — Car-
pophorum liberum, apice furcatum. (Gaertn.
t» 23. f. 7. — Hoffin. t. 1. f. 25.)
1. C. Carvi. Linn. Radice fusiformi;
caule angulatoj fol. 2-pinnatis, foliolis pinna-
tifido^multipartitis, in costa principali decus-
satis; involucro ntroque nullo M. et K.
— Schli. 77. — Jaq. austr, 398. — Pl. 2i4.
FD. 1091. (Ligusticum Carvi Roth. — Seseli
Carvi. Seop. — Apium Carvi. Crantz. austr.
— Bunium Carvi. M. a Biebrst. — Aegopo-
dium Carum. Wib. Werth.)
]n pratis et pascuis omnimn rei^ionum copiose.
Bienn, 5 — 6.
Caulis erectus, 1 — 3-ped. giaber ut tota planta, a
basi raraosus. Folia peripheria oblonga, laciniis linea-
ribus, acutis , mucronulo albido s. rubello terminatis ;
superiora in vaginls subturaidis sessilibus , Jaciniis te-
nuioribus, longioribus; vnginis basi utrinque stipula
multipartita instructis. Umbellae mediocres, 8 — iG-
radiatae. lovolucrum nullum, s. 1 — 3-piivHum, eadu-
cum, V. ejus loco folium urabellac approximatum. Pe-
tala alba. Fructus 2 lin. longus, brunneus, jugis albi-
dis , obtusis , vittis dilatatis. (Ojfl Carvi semina aro-
matica, carminativa, lactifera — etiara m culinis sub
nomine : Kilmmel, Makiimmich notissima.)
313. Aegopodium. Linn.
Valleculae evittatae. Styli longiores, siu-»
gulariter reflexi. — Caetera ut in Caro. (Hoffm.
1. c. t. 1. et f. 6.)
1. A. Po dagrar ia. Linn. — FD. 670,
— Schh. 79. — E. B. 940. — Hayne term.
bot. t. 10. f. 7. (Sison Podagraria. Spreng.
Podagraria Aegopodium. Moench. — Tragose^
65J
linum Angelica. Lam. i\. fr. — Pimjiinclla an-
gelicaefolia. Ijam. dict. — Lignsticum Poda-
graria. Crantz. austr. — Seseli Aegopodium.
Scop. carn. )
In potnariis j sepihus , umbrosis^ fruiicelis, syl-
vis caeiluis , liortis, ad arborum radices omiiium
regionum, exceptis suminis, vul^alissiina pLanta.
— Perenn. 5 — 7.
Jladi.x: repens. Caulis 1 y< — •2-ped. etaltior, crcctus,
listulbsus , teres, sulcato-striatus, ut tota planta glaber,
superne ramosus, raniis suinmis saepius oppositis. Fol.
radicalia peliolata , caulina in vaj^inis latis brevibus
sessilia; inferiora biternata, foliolis ovato-oblongis ,
acuminatis, duplicato - serratis , interdum confluentibus,
terminali basi rotundato , longius pctiolato , laterali-
bus 1 basi obliquis, subcordatis, subsessilibus ; caulina
superiora ternata, sumuia simplicia, 3 loJ)a. Umbeilae
niagnae, planae, Invobicrum ulrumque nullum , v. uni-
versale i-ph^llum. FJores albi. Fructus "fusco -ater,
ovali oblongus , 1 — i /{ lin. longus , jugis tenuissimis,
valleculis evittatis, rugoso-striatis, CQJf'' olim : Poda-
grariae herba — contra Podagram commendata!)
314. Critamus» Besser.
Calycis margo 5-dentatus. Petala aequa-
lia, obovata, curvata, obcordata cum lacinula
inllexa, Stylopodium planiusculum, margine
crenato. Styli breyes, demum recurvi. Cre-
mocarpium solidum, oblongum , a latere evi-
denter compressum. Carpeila jugis 5 filiform.
aequalibus , lateralibus marginantibus. Yalle-
cuiae univittatae, vittis filiformibus. Albumen
tereti - convexum , antice planiusculum. —
Carpophorum liberum, bifidum. (Gaertn. t.
1^3. £ 4.)
1. C. agrestis. Bess. Foliolis omni-
652
hus liiioari-iania-oiaiis. uecurrentibus , minute
ai^gulcfj[ue serratis. }.i. et K. — Besser En.
Volliyn. (Siiim falcaria. Linn. — Jaq. austr.
557. — Seseii Falcaria Crantz. austr. — Bu-
niuni Falcaria. M. a Biebrst. — Drepano-
pliyllum sioides. Wib. — D. agrestc. Iloirm.
umb.)
In ai^ris iiiter segetes , cdllihus asperis . vineis ,
iid tnas cxcavatas etc. reg. calcareae — in toto
tracLa in. Kaiserstuhl ., inter Heitersheiniy Ball-
rechten et MilUheim etc. frequentissime. — Perenn.
7-8.
C^iiulis ramosissimus , paniculatus, glaber, ut lola
planta, tercs , subtilissima striatus, 1 — 3-pe(l. ramis
patcntibus. Folia glauca, rigida, singularia; radicalia
])etioluta, simplicia s. ternata, foliolis lanceoJatisD — G-
uac acuminatis, subfalcalis, unilateraliter curvatis, ner-
vo valiclo, albido pcrcurrsis ; caulina in vaginis oblon-
i^is sessilia, inferiora ternata , foliolo medio 3-fido, la-
teralibus 2 — 3-fidis; superiora minora, laciniis angu-
stioribus ( — primordialia elliptico-oblonga). Umbellac
mcdiocres, laxae, 12 — i5-radiatae, radiis tenuissimis,
gracilibus. Involacrum 6 — 8-plivJlum, foliolis setaceis,
demum rcflexis , involucella 6 — S-phjlIa , foliolis in-
terioribus brevioribus, idcoque snbdimidiata. l^etala
alba. vFruclus angustc oblongus, ad 1 lin. longus, fus-
co-lulesccns , vittis ferrugineis pulchcrrime striatus.
* 315. Petroselinum. Hoffm.
Calycis margo obsoletus. Petala aequa-
lia, subrotunda, incuryata, integra, yix emar-
ginata, in lacinulam inllexam coarctata, Stylo-
podium brcyiter conicum. Styli breves , de-
mum recurvi. Cremocarp. solidum, oyatum,
a latere contractum, subdidymum. Carpella
jugis 5 filiformibus, obtusis etc. Valleculae
univittatae, vittis filiformibus. Albumengibbo-
convexuiii , CiDlicc pianiiisculinu. — Carpo-
plioruni liberuin, bipartitum. (Hofrjis. t. i. 1',
7. — Gaevt. l. ?.?.. i'. 9.)
_ * 1. V. sativuiu. Hoffni. Fol. 3-pin-
natisj involuceilis pcdicello diniidio breviori-
bus. M. et, K. (Apium Petroselinum. Linn. —
Pi. 218. — B]. 172. a. — Moris. s. (). l. B. i'.
2. — A. vulgare hixm. i\. fr.)
/9. Cris])ui)i , fol. crispi.s.
I^x Eiiropa calidiore. — In Jiortis et olcraceis
ubicjuc ad usum culinarium cultuni et ex iis ef-
fui^um hinc inde cjuasi spontancum. — fJienn. 6 — 7.
Rad. albescens, -fu.siforniis. Caules pliircs, teretcs,
siriati , a ba.si fere raniosi , gl^ri, ut ouines plantac
partes, raiviis viri;atis, FoLin laete viridia , nilicia; in-
lcriora pttiolata , foliolis ovalis, S-ficiis, incisis scrra-
tisve, basi cunealis; siipcrio-.-a brevius petiolata, minus
(omposita, laciniis lanccolatis , inte^ris ; snnjma tcr-
nata , foliolis lincari-lanceolatis. Untbcilac incdiocres,
]avac, 10 — 'iO-radiatae. Invohicruni i — 'j-plijlluni s.
nullnm; invohicella.G — S-pli>lla. Petala e viridi-fla-
^ cscentia. Fruetu.s i lin. lonjius, gri.^eo-brunneus, jugis
albidis. COf! Petroselini semina — lierba et radix — aro-
inatica, diuretica. — Garten-Petcrsilie, Peterlin — gcrm.)
316, A p i u m. Hoffm.
Caiycis margo obsoietus. Petala aequalia,
piana, subrotunda, integra, cum apiculo arcte
involuto. Stylopod. convexum, repandum.
Slyii brevissimi , recurvi. Cremocarp. soli-
dum, subrotnndum! a latere contractum, sub-
didymum. (jar^pella subhemisphaerica , jugis
{iHfoimilius acutiuscuUs. Yalleculae univitta-
tac, e'vteriores rarius 2 — 3-vittatae. Carpo-
pborum indivisum ! — (>aetera Petroselini.
((jacrhi. t. 22. f. 9. — Iloffm. l. i. f 8.)
654
* 1. A. gr aveo 1 ens. Linn. — FD. 790.
— Schlu 78. — PI. 217. — E. B. 1210. (Sium
Apiiim. Roth. — S. graveolens. Yest. Man.
bot. — Seseli graveolens. Scop. carn.)
In locis salsis et mavitimis ! — ^pucl nos coli-
tur cum plaribus varietatibus in hortis olcraccisf
invenilurque in eorumdem rejectamentis hinc inde
quasi spontancum. — Bienn. 7 — 9.
R;ul. fusiformis , albtda, raraosa, in planla culta tu-
berosa, crassa , esculenta. Caulis ramosissimus , sul-
catus, fistulosus, ut tota planta glaber, ramis patentis-
simis , in speciminibus majusculis etiam verticillatis.
Folia saturate viridia, nitidissiraa ; radicalia pinnata,
foliolis 5 rotundatis, 3-Iobis, inciso-dentatis, basi trun-
catis ; caulina ternata , foliolis basi cuneatis ; summa
sessilia , foliolis cuneatis 3-fldis integrisve. Umbellae
numcrosissimae, parvae , 6 — 12-radiatac, breviter pe-
duneulatac v. subsessiles. Involucrum ulrumquc nul-
lum, V. ejus loco folium 3-partitum ad umbellae basin.
Flores minimi, sordide albidi. Fructus niinimi , vix
^^ lin. longi totidemque fere lati. COJf! Apii semina
— radix et hcrba vires praecedentis habent. — Celleri
Serm.)
317. C i c u t a. L i n n*
Calycis margo 5-clentatus, foliolosus. Pe-
tala aequalia, obovata, obcordata, cum laci-
nula inflexa. Stylopodium planum, margine
crenatum. Styli recurvi. Cremocarp. soli-
dum, subrotundum, didymum, calycis denti-
bus validis coronatum. Carpella jugis 5 pla-
niusculis, corticosis. Valleculae univittatae;
vittae in sicco carpello jiigis elevatiores. Co-
misSiira bivittata. Albumen sectione transver-
sali teres. Carpophorum liberum, bipartitum.
(Gaertn. t. 22. f. 10. — Koch. i. c. t. 10. f.
53. 54.)
655
1. C. yirosa. Linno. Fol. plerumque
3-pinnatis, foliolis i — 3-partitis, laciniis li-
neari-Ianceolatis, acutis serratis; involucello
polyphyllo. M. et K. — Pl. 2i3. — Sclili. 71. —
FD. 208. — Hayne Darst. t. 87. ( Cicutaria
aquatica. Lam. dict. — DC. fl. fr. — Corian-
drum Cicuta. Roth germ.)
In aquis stagnantibus et fossis reg. rhenanae
auf d. faulen // aag e. g. inter ^Mederrothweil
et Achtkarrn y Batzenhaeusle et Altbreisach etc.
copiose j inter Jiiegel et Kenzingen t. Fr. IVie'
land. — Perenn 7 — 8.
Radis: crassa , albida , fibrillis verticillatis obsessa,
cava, dissepimonlis medullosis eoncamerata. Caulis
teres, striatus, glaber, ut tota planta, inferne incras-
satus, articulatioribus radicans, superne ramosus, ra-
mis superioribus haud raro oppositis. Folia magna ,
laete viridia , foliolo tcrminali 3-partito , basi cuneato
jugo infimo petiolato. Peliolus teres, fistulosus. Um-
bellae terminales magnae, convexae, umbellulis densis;
lateralcs minores, altiores. Involucrum nullum s. 1 — 2-
phjllum. Flores albi. Fructus latitudine longitudinem
superans , caljcis denlibus stxlisque divaricatis coro-
natus, fusco-flavescens, vittisque brunneo-striatus. fOJf!
Cicutae aqnaticae herba — ut tota planta , hujus fami-
liae venenatissima , aeris , narcotica. — fFasserschier-
ling, giftiger fViihlerich germ.)
Tribus VIII Scandicineae, (s. Campylo-
spermae elongatae.)
Cremocarpium a latere evidenter comprcssum v. con-
tractum lineare , utpluvimum rostratum. Carpella ju-
gis 5 fdiforniibus , subinde subalatis , lateralibus mar-
■ ginantibus , omnibus aequalibus; vel jugis obliitera-
tis , laevigata et apice s. rostro tantum jugata.
Semen tereti - convcxum , antice profunde sulcatum v.
margine involulum, ideoque sectione transversali semi-
lunare.
656
318. Chaerophyllum. Liiiii.
Calycis margo obsoietiis. Pctal.i .^uliae-
(jiialia , y. inaefjualia, cxteriora ad umJjclIao
periplieriam majora, obovata , plus minus
emarginata v. obcorciata cum lacinula inflexa.
Styiopodium conicum. Styli longitudine varii,
recurvi v. erecti. Cremocarpiuni subiineari-ob-
longum, non rostratum. Carpella jugis 5 ob-
tusis, depressis, planiusculis, commissura sulco
profundo exarata. Yallcculae univittatae. AI-
bumen sectiono transversaii semilurarc. —
Carpopliorum iiberiiiu, ]}iiidum. (Gacrtn. t.
23. f. lo. — Hoiliii. L c. t. 1. f ?,o. _ Kocb.
]. c. t. 10. f. 6i. 6-3. 63.)
1. C. iiirsutum. Linn. Caule aequali;
foi. I>iterr.atis , folioiis inciso -iobatis piunati-
iidisque^ profunde argutequc serratis , 2-iidis;
folioiis iateralibus ovato - oblongis, terminali
ovato, 3-ndo (in voliicelii foiiolis lato-laiiceo-
latis , acuminatis, ciiiatis) j stylis rectis sty-
lopodio conico multo iongioribus. M. et K.
— Jaq. aiistr. i4B. ( C. paluslre. Lam. dict.
— Scandix hirsuta. Scop. — Rotb. germ. —
Myrrliis hirsuta. Spreng. Jiinb.)
In pi-ati^ (lUiss/iJUs ckjuosis , acl scatiirigiiics ,
tfjvrcnLes Jcg. inoiitanac et siibalpinati copiosc ,
iiiule secus rivos in vaiies altiovcs , ctinnujue iii
pLaniiiaia uscjuc tlcsccnciii ; e. g. cul Drisaaticun ,
a/n MiihibaclL i'crsus ci. Carthaus , vcrsus Ober-
riccl , GLlnthersLhal j prope chr ZiegclhiULe etc
frec/ucns. — Percnn 5 — n.
Cauiis crassus , c i)a.si incurva crcctus i ^/^ — 3-pcd.
fistulo.sus, nitidu.s slriatus, superiic ramosus, uudiquc sc-
tis do'>vsuii5 spoctantibus strigosus, v. .supernc tanlum, v.
057
omniiio niulus, i;oniciilus accju.tfilKis. Fol. supra salu-
rate viridia , jjlaljra , subtus }i«l|Pliora, nilida, <|uasi
vcrnicosa, plus minusvc pili.s sparsis liirsuta. Vaj^inue
magnac , supcriorcs inllatac. Unilicllac anlc f.orcccu-
tiam nutantcs, majusculac , cicnsac, convc\ac, circitcr
i5-radiatac. Involucrum nullum. Invoiucclia 5 — lo-
plijllo, foliolis inaryinc incmbranaccis, deinum refle.vis.
Florcs aibi, rosci v. lilacini , st^lis roseis. pctalis ob-
cordatis, longc ciliatis. Fruclus 3 — /i-Wn. longus, ii-
nearis, supernc (nec basin versus) su])attenuatus , viri-
di-fuscus.
2. C t cinulum. Linn. Caule sub genicu-
lis tumido ; fol. 2-pinnatis, foliolis ovato-ob-
longis , io]>ato - jiinnatifidis , laciniis obtusis,
brevissime mucronatis, subdentatis (iuvolu-
celli foiiolis ovato - lanccolatis, acuminatis,
ciliatis); stylis curvatis, stylopodio convexo-
conico brevioribus. M. et K. — FD. 918. —
J^q. austr. 65. — liayne Darst. t. 34. (Scan-
dix temula Roth. — S. nutaiis. Moencb. —
Myrrbis temula. Gaertn. — Spreng. umb.
prod. )
lii scpiLus , dumetis , ad muros circa pagos cL
U^bcs vulgo. — Bienn. 6 — 8.
Caulis crectus, teres , deprcsso - slriatus , violacco-
maculatus, supernc ramosus, undique hirtus , ])asi svth-
sctosus. Foiia iisdem Torilis Anihrisci siniilia, obs-
cure viridia; opaca, ulrincjue hirla; vaginae o].)iongae,
angustae. Umbcllac mcdioeres, ante anthcsiii nutantes,
])lanac , 6 — 12-radiatae, radiis setulosis. Involucrum
1 — 2-ph)lIum s. nullum. InvoluccIIi foiiola Jjasi sul)-
coalita. Flores aibi; pelalis profundc cordatis. Fruc-
tus lineari-lanceolatus, -i lin. longus, saepe violaccus,
plerusnfiue viridi-fuscus , vittis ferrugineis striatus , ju-
gis oJjsoicJis. (Pianta suspecta, vcncnatal)
3. C. aureum. Linn. Caule sub gcni-
eulis tumidiiisculo; fol. 3-pinnatis, folioiis e
basi ovala lauceolalis, acuminatis, incisis ser-
658
ratisve, basi pinnatificlis, apice prolongato in-
tegris simpliciterque serratis (involucelli fo-
liolis lato-Ianceolatis , acuminatis , ciliatis);
stylis divaricatis, stylopodio conico multo lon-
gioribus. M. et K. — Jaq. austr. 64. — E, B.
370. (C. maculatum. Willd. En. suppl. —
Scandix aurea. Roth. — Myrrbis aurea. Gaertn.
— Spreng. 1. c. )
In pratis i^eg. montanae superioris ad sepes, dii-
mcta, rupes frequens j e. g. ad viam publicam
a Staig versus d. Titisee et Neustadt ; in valle
Rothwasser j circa Alberspach ctc, copiose. —
Perenn. 6 — 8.
Caulis *2 — ^-^ed. erectus, sulcato-angulatus s. stria-
tus, glaber v. infernc sursuui strigosus, v. pubescens ,
inferne saepius rubellus s. rubro - maculatus. Fol. gla-
bra, V. subtus liirta s. dense pubescentia , margine ci-
liata, peripherla triangularia, salurate obscureque viri-
dia. Vaginae tumidiusculae. Involucra et umbellae
praecedentis, sed ante anthesin non nutantes. Petala
sordide alba , profundius obcordata. Fructus viridi-
luteus, demuui griseo-brunneus , vittis angustis obscu-
rioribus striatus, linearis, basi attenuatus. Stjli diva-
ricati s. recurvi.
Ohs. Piiino iniuitu Anllirisco srlvestri simile, sed generis MaracteriJius
el uiiilx-llis ante ant!ie»iu nou nulantibus , niultisque aliis uotis f;«-
cile dii;uuSce)Klum.
319. Anthriscus. Hoffm.
Calycis margo obsoletus. Petala inaequa-
lia , obovata, truncata v. emarginata cum la-
cinula inflexa , saepe brevissiiiia. Stylopodium
conicum. Styli brevcs, erecti. Cremocarpium
solidum, lincare , rostratum, a latere adeo
contractum, ut commissora carpelli ob mar-
gines iuvolutos videre nequeas. Carpeila sub-
teretia, cjugata, rostro solum 5-jugato, v.
659
potius valleciilarum loco 4-sulcato. Yittae
nuliae! Albumen tereti-convexum, antice pro-
funde suicatum. Carpopliorum apice i^ifidum.
(Gaertn. t. 20. £ 6. — t. 2.3. f. 9. — Iloffm.
1. c. t. 1. f. 19. 21. 24. — Kocli. 1. c. t. 10,
f 57. — 60.)
1. A. sylvestris. Hoffm. Fol. 3-pin-
natis, folioiis ovato - lanceoiatis, pinnatifidis ,
iaciniis ianceolatis acuminatis; umbeliis termi-
naiibus , pedunculatis 5 fructibus iincari- oi:)-
iongis (glabris) rostro 4 - pio longioribus;
styiis styiopodio iongioribus M. et K. (A. eia-
tior. Bess. — Cliaeropliylium sylvestre. Linn.
■^ Pi. 208. — Sclill. 73. — Jaq. 149. —
Hayne Darst. t. 33.)
In pratis , pomariis , circa stabula rusticorum
uhiqus vulf;atissimus, — Perenn. 4 — 6.
Caulis ereclus, 3 — ^"P^d. sulcatus , teres, reti'orsum
pilosus , superne ramosu.s , nudus , vaginarura insertione
tantum liirtus. Rami summi interdum oppositi v. ter-
nati. Folia saturate viridia, nitida, subtus piiis spar-
sis obsita, marginc ciliata. Umbellae ante florcscen-
tiara nutantes, magnae, non densae , 8 — i6-radiatae,
glabrae. Involucri foliola 1 — 2, elliptica , acuminata,
ciliata , velnulla; involucelli 5 — 8 similia. Pedicelb
sub ovario subciliati. Petala alba s, viridi - albentia,
vix emarginata, extcriora majora. Fruclus oblongo-
lanceolatus ( in nostris glaberrimus !) , nitidus, atro-
brunneus. fOJf! olim : Cicutariae herba. — Wiesen-
kerbel , KaelberkropJ^ germ.)
* 2. A. Cerefoiium. Hoffm. Foi. 3-
pinnatis, fol. ovatis pinnatifidis, laciniis lan-
ceoiatis, obtusis, brevissime mucronatis; um-
beliis iateraiibus, subsessiiibus; fructib. linea-
ribus (glabris) rostro dupio longioribus; styiis
stylopodio ior.giori]>iJs. 31. etK."(Scandix Cere-
foiium. Linji. — PI. :o5 SchL. 73. — Jaq.
43
660
austr. 390. — Chaerophyllum sativum Lam. ii.
fr. — Spreng. 1. c. — C. Cerefolium. Craiitz.
austr. — Cerefolium sativum. Besser. galopr.)
Iii hortis cultus , nec iion in eorum rejsctamen-
tis, sepibus, ruderatis etc. hinc inde cfuasi spon-
taneus. — Ann. 5 — 7.
Caulis I — 2-pcd. teres , ramosus , supra genlcula
pubesccns. Folia tenera , pallide vere e flavesccnte
viridia , glabra, subtus pilis obsoletis .sparsis obsita ,
peripheria triangularia. Unibcllae oppositiibliae , etiam
terminales sessiles v, subsessiles, 3 — 5-racliatae, radiis
pubescentibus. Involucrum nullum. Involucellum din^i-
diatum, 1 — 3-phvlIum, hirtum. Flores minirai, albi.
Fructus 4 1'"' Jongus, ^ lin. latus , demum niger.
fOjf! Cerefolii herba recens, semina aroraatica , expcc-
torantia , resolventia. — In cullinis sub noraine : jfiTcr-
helkraut notissima planta. )i
3. A. vulgaris. Pers. Fol. 3-pinna-
tis, foliolis oyatis, pinnatifidis , laciniis lanceo-
latis, obtusis, brevissime mucronatis^ umbel-
lis lateralibus, pedunculatis; fructibus ovatis
(aculeolatis) rostro 4-plo longioribus (stylis
brevissimis) j stigmatibus subsessilibus. M. et
K. (A. Caucalis M. a Bbrst. — Scandix Anthris-
cus. Linn. — Jaq. austr. i54. — FD. 863. —
Curt. 1. n. 3. — E. B. 818. — Caucalis Scan-
dix. Scop. — C. scandicina. Pioth. — C. aequi-
colorum. All. — Chaerophyllum Anthriscus.
Lam. dict. — Myrrhis chaerophyllea. Lam. 11.
fr. — Torilis scandicina. Gmel. bad. )
In ruderatis , ad muros vetustae urbis Althrei-
sach praesertim in der Oberstadt frequens. —
Ann. 5 — 6.
Radix, caulis foliaque praecedentis, foliola vcro mi-
nora. Umbellae glabrae, pedunculo /^-imciali insiden-
tes, pedicellis sub ovario cireulo setularum albidarum
notatis. Fructus parvus, cum rostro 1 /^ lin. longus,
subovalis, undique aculeolis brevississimis sursum cur-
vatis , uncinatis obsitus.
- — 661
320. Scandix. Spreng*.
Flores et cremocarpium praecedentis ; sed
rostrum longissiraum et carpella jugis 5 obtu-
ais, nec ejugata. Valleculae evittatae y. subti-
Jissimeobsoleteque vittatae. (Hoffm. t. i. i\ 22»)
1. S. Pecten. Linn. Caule glabriusculo ;
foliis 2 ^ — 3 - pinnatis, foliolis multipartitis , la-
ciniis linearibus ; radiis umbellae 1 — 3, bre-
vissimis ; rostro fructus disticho-setuloso. M. et
K. — Jacj. austr. 263. -— FD. 844. — E, B.
1897. (S. Pecten Veneris. Linn. — Myrrhis P.
V. AIl. — Chaerophyllum P. V. Crantz. ■ —
C. rostratum. Lam. dict.)
Circa Althreisach inter segetea legernnt: Tho-
mann et Zaehringer Med. CancL — Ann, 5—6.
Caulis teres a Lasi ferc in ramos patulos divisus ,
y^ — i - ped , glaber , superne tantnm hirtus. Fol. gla-
bra V. sparsim setulosa, 2 — 3 - pinnata. Vaginae termi-
diusculae margine latc memLranaccae , ciliatae. Um-
bellae terminales et oppositifoliae. rmbellulae circiter
lO-aorae, floribus centralibus masculis, sterilibus, pe-
riphericis brevissirae pedicillatis, hermaphroditis. In-
volucrura nullum; invoUucelii foliola 3 — 5, ciliata,
saepius 2 — 3-fida. Florcs minimi , albidi. Fructus
lineari-oblongus, a lalere compressus contractusque, in
rostrura ^/2 — i V2 - unc. a dorso compressum attenuatus,
jugis depressis fusco -flaventibus selulosis, valleculis an-
gustis brunneis, rostro utrinque aculeolato. Stjlopodium
breve, cjlindraccum , margine crenatum. Stjli recti,
stjlopodio 3-pio longiores. COffl olim : Scandicis ita-
licae folia — tanquam aphrodisiaca. — Schnahelkraut
gerra.)
T r i b u s IX S m y r n e a e , ( s. C a m p y I 0 s p e r m a e
t ur g i d a e. )
Cremocarpium lurgidum^ nec lineari - elongaturn
Caetera ut in Scandicinis. fAh exoticis huc pertinent
43 *
662
Smyrniumf Pleurospermum , Echinophora ^ Hippoma-
rathram , Cachrys ctc.J
321. Goniuni. Linn.
Calycismargo obsoletus. Petala subaeqiia-
lia, obovata, obcordata cum lacinula inflexa.
Stylopodium convcxum margme elevato , cre-
nulato cinctum. Styli reflexi. Cremocarpium
solidum, ovatum, a latere evidenter compres-
sum. Carpella jugis 5 prominulis, undulato-
crenulatis, aequalibus, lateralibus marginanti-
bus. Valleculae multistriatae , evittatae. Al-
bumen transversim scissum orbiculare, sulco
augusto, profunde cOrdatum. (Hoff. 1. c. t.
I. f. 3. — Koch. 1. c. t. 10. f. 4o.)
1. C. maculatum. Linn. Fol. 3-pin-
natis, foliolis lanceolatis, pinnatifidis. M. etK.
— Jacf. austr. i56. — Scbli. 162. — Pl. 483.
Hayne Darstell, t. 3i. — Stoerli de Cicuta. ic.
— Halle Giftpfl. 13. (Coriandrum cicuta. Crantz.
— C. maculatum. Roth. — Cicuta major. Lam.
Dict. — C. maculata. Lam. H. fr.)
In agris , hortis , sepibus , ruderatis , inter SC'
getes , ad vias , muros etc. regionis planitiei,
rhenanae et calcareac , praesertim circa pagos
et urbes frcquens ; in ylltbrcisach inter ruinas
der Oberstadt copiosissime. — Bienn. 6 — 8.
Radix albida, fusiformis ramosaque. Caulis fistulo-
sus, erectus, 3 — 7-ped. subtilissinie striatus , rore
glauco obductus, illoque deterso , plerumque rubro
maculatus, nitidus, glaber ut tota planta , superne ra-
mosus. Rami saepius dichotomi , umbella pcdunculata
ex dichotomiae angulo, s- 3 — 5 -ternato - vorticilJati.
Folia moUia , saturale viridia , nitida. Umbellae me-
diocres , planiusculae , la — 20-radiatae, radiis pedi-
663
ccUisque intus scabriusculis. Involucrum polvphTlIura,
reflexum. Involucella dimidiata, 3 — 4"P^iJ^^3? folio-
lis basi oonnatis. Flores albidi. Fructus i^/^ - lin. lon-
gus C^ff- Conii v. Ciciitae /ier^a -emolliens , narco-
tiea , ut tota plante odorem spargit nauseosum , —
Schierling s. Tollke7'bel germ.)
Series II.
Umbelliferae Impebfectae.
Umbella plerumque siraplex , umbellulis
nempe capitatis, fasciculatis, vel radiis omnino
destituta, et in capitulura magnum, simplex ,
Dipsaceis affine, contracta.
Tribus X. Saniculeae, (s. Imperfectac tur-
gidae.) I
Cremocarpium sectione transversali subteres. Car-
pella jugis primariis 5 aequalibus ; secundariis nullis ,
v. jugis oblitteratis , tecta squamis paleiformibus acu-
leisve. Semen sectione transversali semiteres , antice
planiusculum. — Petala erecta , a medio infracto-emar-
ginata !
O b s. Saniculeae a Seselineis Labitu magis quam cliaracteribus differunt ;
in Oenanthe globulosct , Jistidoxci etc. , nec non in Scandke elc,
unibellulae non minus sunt capitatae. —
322. Sanicula. Tourn.
Calicis margo 5-dentatus, foliolosus, lon-
gitudine petalorum v. etiam longior. Petala
erecta, conniventia, aequalia, anguste obovata
emarginato-infracta in lacinulam longitudine
petali. Flores polygami; hermaphroditi sessi-
les, masculi pedicellati, ideoque urabellulae
globose cajiitatae. Stamina incurvata, paulo
ante delapsum erecta. Stylopodium in centro
excavatum, margine crenatum. Styli longissimi,
erecti, demum divaricato - patuli. Cremocar-
G64
pium subglobosum, solidum. Carpella aculeis
uncinatis dense tecta, ejugata, evittata. Al-
bumen semigiobosum, antice planuin. — Car-
pophorum nuUum s. adnatum. (Gaertn. t. 20.
f. 3. ■— Hoffm. 1. c. t. 1. f. i.)
1. S. europaea. Linn, Foliis palmatis.
M. et K. — FD. 383. — Scbk. 60. Pl. 174. —
E. B. 98. (S. officinalis. Gouan. hort. — Cau-
calis Sanicula. Crantz austr. — Astrantia Dia-
pensia. Scop. carn.)
In^nemoribas y sylviscjuefrondosis ornnium regio-
num f praesertim vero calcareae frequens ; e. ^.
in m. Schlossberg , Rosskopf, Sckoenberg , Kai-
serstuhl etc. copiose. — Perenn. 5 — 7.
Rhizoma multiceps, atro - brunneum. Caulis ercctus,
l — 2-ped. gracilis , sulcatus, saepius simplex, (v. ra-
mosus ) umbellam simplicem s. bicompositam gcrens.
Foh radicalia longe petiolata, palmalim 5-partita, la-
ciniis 3-lobis, inaequaliter mucronato - biserratis, ba-
sin versus cuncatis, lateralibus 2-fidis; fol. caulinura
unicuni , sacpius imperfectum. Invtilucrum universale e
folioHs pluribus , incisis v. serratis , involucrum secun-
dae umbellac ul involucellura e foliolis minoribus, ple-
rumque integris compositum. TJmbeJla 3 — 5 - radiata.
Flores albi v. rosei. COjf! olim: Saniculae herba —
adstringens, vulncraria; Sunikely Heil aller Schaeden
germ. )
323. Eryngium. Tourii.
Calyx, corolla, stylopodium et styli prae-
cedentis. — Flores omnes bermapliroditi, ses-
siles, capitati, (ut in Dipsaco , ) paleisquc in-
terstincti. Cremocarpinm solidum, obovatum,
transversim scissum subteres, squamis paleifor-
mibus tectum , ejugatum et evittatum. Albu-
nfen convexum, antice planum. Carpophorum
nullum. (Gaertn. t. 20, f. 1.)
665
1. E» campestre Linn. Caule panicu-
latim divaricato; fol. ternato - bipinnatifidis ,
reticulato - venosis , spinoso - dentatis, radicali-
biis petiolatis, caulinis auriculato-amplexicau-
libus, auriculis inciso dentatis; calyce corolla
longiore. M. et K. — FD. 554. — Jaq. austr.
i55. — E. B. 57. — Hayne Darst. 2. t. i, —
Pl. 175. — Schk 59. — Bl. 297«
i/j campis sterilihus , arvis , collibus asperis ,
sccus vias etc. regionis rhenanae calcareaeque m,
Kaiserstuhlf a Thiengen usque Altbreisach , a
Zienken usque Hausen; inier Oberschafhausen €t
Burgheim ctc^ frequens. — Perenn. 7 — 8.
Cauiis divaricato-ramosus, ramis di-el superne 3-cho-
lomis, i — a-ped. glaberrimus, ut tota planta. Folia
rigida, firma, glauca, albo-reticulata ; peripheria 3-an-
gularia 1 — 3- pinnatifida , primordialia etiam indivisa,
3-lobata, v. simpliciter pinnatifida , laciniis decurrcn-
tibus, dentato-serratis , dentibus spinosis. Pedunculi in
axillls ramorura; capitula hemispherica- Involucri fo-
liola lineari - lanceolata, spina terminata, remote den-
tata. Paleae reccptaculi indivisae. Flores albidi s. vi-
ridescentcs. Calyx corollam superans COJf! olim :
Erjngii vulgaris radix subaromatica , discretica, ape-
riens, nulricns , esculenta, aphrodisiacis adnumerata,
nunc e.toleta est. — Mannstreu germ.)
Tribus XI Hydrocotylineae. (s. Impcr-
fcctae corapressae.)
Cremocarpium a latera evidcnter compressum \f. ct
dorso convexum v. dorso planum, latusculis tamen
semper valde contractum. Carpella jugis primariis 5 ,
subinde obsoletis , latcralibus in fructu a latere com-
presso v. didymo marginantibns , in fructu dorso plano
V. convexiusculo in planum comissurale repulsis\ se~
cundariis nulLis. Semen antice planiusculum. — Um'
bellae simpliccs , v. impcrfectae , florib. capitatis s. ver-
ticillatis. Petala paicntia , integra ^ acuta, apicerecto
666
V. injlexo. (Huc pertinentx Spananthe , Bowlesia^ Bo-
lax y Trachjmene.)
324. Hy drocotyle. Tourn.
Calycis margo obsoletus. Fetala ovata, in-
tegra, aciita, apice recto , stellatim patentia,
Stylopodium jDlanum. Styli recti. Cremocar-
pium a latere p]ano-compressum, biscutatum ,
comissura angustissima. Carpella jugis 5 fiii-
formibus, carinali et lateralibus saepe obsole-
tioribus, intermediis 2 arcuatis, evittata. (Koch.
1. c. t. 10. f. 64. 65.)
O b s. Fructus H, drocotyiidis illi BiscuteHae ut fructus Heraclei ilh
Lunariae analogus. In umbellifcris igitur bae rluae plantae, ut illao
in Cruciferis pro calenae longe anualis ultimis ab innumeris inter-
mediis ccnjunctis baberi possnnt.
i. H. V ulgar i s. Linn. Fol. peltatis, or-
biculatis, sublobato-crenatis; umbellis capita-
tis, sub-5-floris. M. et K. — FD. 90. — Schk.
59. — Curt. 6. n. 63. — E. E. 751.
tf hi praiis paludosis , udis , inandationibus ex-
irpositis auf d. faulen IVaag ; e. g. prope Acht-
irkarrn.'! h, Prof. de Ittncr in Eleutheria. —
Ego hanc plantaruhucusque semper frustra c/uac-
siifi! — Perenn. 7 — 8.
CauHs repens , gracilis, longissimus , ad articuJatio-
nes radicans, foliura unum aiteriunve et aliquot pedun-
culos erectos emittens. Pedunculi petioiis diraidio bre-
viorcs , gracillinii, basi squama raembranacea cincli.
Capitulum e verticillis 1 — 3 approxiraatis, 5 — lO-flo-
ris compositum. Flores parvi , albidi s. rubelli. Fruc-
tus latitudine longiludinem superans.
Familia LIV. Hederaccac Perleb.
Calix ovario adhaerens, 4 — 5-dentatus. Pe-^
tala 4 — 5, basi dilatata. Stamina 4 — 5 cum
^ 667
petalis altcrnantia. Stylus et stii^ma i. Bacca
s. drupa 5 — i o - loc. , loculis i - sperniis. Emhrio
in apice perispermi carnosi; radicula supera. —
Frutices y. arbuscula, foliis alternis v. opposi-
tis, integris s. lobatis; ilor. umbeilatis v. cymo-
sis V. corymbosis, saepius involucro suiTultis;
seminibus oleosis. (Hecleracearum gen. Linn. —
Caprifblior. Sect. IV. Juss. — DC. fl. fr.)
325. Hedera Tourn.
Cal. parvus, 5-dentatus. Petala 5 patentia ,
staminaque calyci inserta. Filamenta subulata.
Antherae incumbentes, basi bifidae. Ovarium
turbinatum. Stylus nullus. Stigma simplex.
Bacca globosa, 5-loc. 5-sperma, loculis ma-
turitate evanidis. (Gaert. t. 26. — Lam. ilL
t. 145.)
1. H. Heiis. Linn. Fol. 3 — 5-angulatis
s. 3 — 5 - lobis , ramorum florigerorum ovatis ,
acuminatis, venosis; umbellis erectis. M. et K.
— FD. 1037. — Schli. 49. — Hayne Abb. 2. t.
66. — Guimpel Abb. 35. t. 25. — Curt. 1. n.
8. — E. B. 1267.
In sylvis umbrosis supra terram repens, saepius
tamen muros , rupes, arbores scanclens ; ad mu-
ros antic/uos, rudera arcium collapsarum saepe
arborescens et eos tapetae instar longe latecjue
ohducens. — Frut. 9 — lO; baccae snbsequente
4 — 5 maturae.
Frutex^ sempervircns , repen» scantlensvc , caulc ra-
inisquc glomerulis verrucaruin conicarum corporibus
ubduclis adli^ali. Rami (lorigeri iiberi, erocli. Folia
coriacoa, nitida , integcrrima , loo£;e petiolata. Florcs
>iridi albescente.s. Baccanigra. fOff! Hedereae arboreae
668
folia^ baccae — nauKeosae, dlureticao, draslicae — gummi,
lignum. — Ephcu germ.)
326. Corniis. Tourn.
Cal. obsoletus 4-dentat. persistens. Petala 4
patentia. Stamina 4 petalis alterna, annulo cal-
ioso inserta, filamentis subulatis, antheris in-
cumbentibus, OTalibus. Ovarium inferum. Sty-
lus filiformis. Stigma simplex, obtusum. Bacca
urabilicata, calycis limbo obsoleto coronata,
nuce biloculari, 3-sperma. (Gaertn. t. 26. —
Lam. ill. t. 74.)
** f 1. C mascula. Linn. Arborea; flori-
bus umbellatis praecocibus involucrum subae-
(juantibus. M. et K. — Schk. 24. — Pl. 64
A. et R. 3i. — Schmidt oestr. Bmg. 63. — -
Guimp. t. 2. — Hayne bot. term. 35. — Bl, 121.
^ !n hortis , vineis , arbustis f sepibusque culta. —
Arb. 3 — 4* J^c-cca 9 — lO matura.
Arbor v. arbuscula , ramis foliisque nervosis opposi-
tis. Unibellae terminales, i5 — 20 - radiatae , involucro
^ 4 " pb jlio sufFultae. Flores lutei. Bacca ovali - oblonga,
coccinea, edulis, dulcescens, suh nomlae >'Jude/ikirsche,
Kornelkirsche 'I omnibus nota. — Rami bacculos notis-
simos ; "Ziegenhaincr - Stocke n praebent !
9. C. sanguinea. Linn. Fruticosa^ ra-
mis rectis^ fol. ovalibus concoloribus; cymis
planis, serotimis, nudis ; ramis ejusdcm anni,
petiolis pedunculisque pilis adj^ressis vestitis.
M. et K. — FD. 48i. — R. et A. 48. —
Schmidt. 1. c. 66. ^ Guimp. t. 3. — E. B.
249.
In nemorihus , sepibus y dumctis reg. inferiorum
usque in mont. superiorum fere ubique frequens.
— Prut. .5 — -7.
669
Frutex 6— la-pod. rainis oppositis autamno hjeme-
que sanguineis, virgatis. Fol. opposita, ovali- oUiptica ,
jntcgerrima , eubtus pallidiora, ncrvis parallelis. Cymac
terniinaies , longe peduuculatae , involucro dcslitutae.
Bracteae obsolelae, caducae. Flores albi, annulo flavo.
Bacca globosa, raagnitudine baccae Juniperi, nigra ,
punctis minutissimis albidis adspersa. (Wildtr Kor-
nclstrauch, rother Uartriegel germ.)
Familia LV Lorantheae. Rich.
Cal. plerumcjue integer , bibracteatus s.
caiyce exteriore i -phyllo adhuc cinctus. Pe-
taia 4 — 8, rarius 12, basi lata, interdum coa-
lita. Stamina petalis inserta, totidem v. rarius
numero dupla. Stjlus et stigma (saepius) sim-
plex. Bacca s. drupa i-sperma. Semen pen-
dulum. Embryo apice incrassato ex albumine
prominens. — Frutices, saepius parasitici, ra-
rius arbores- Fol. opposita, simplicia, saepius
coriacea , exstipulata. Fiores solitarii axillares,
V. fasciculati, spicati, racemosi; saepe unise-
xuales. (Viscinae Batsch. — Lorantheae et
Rhizophoreae R. Br. — Aggregatar. gen.
Linn. — Caprifol. sect. 11. Juss. gen.
327, Viscum. Tourn.
Monoicum s. dioicum. Calycis margo inte-
ger Tix prominuhis. Petala 4, brevia, basi
coalita. Masc. Antherae 4 sessiles, mediis pe-
talis insertae. Fem. Ovarium adhaerens, in-
ferum, calycis margiiie coronatum. Bacca glo-
bosa. (Lam. ill. t. B7.)
1. V. albura. Linn. Fol. lanceoLitis,
obtusis; caulc dichotomaj flor. axiHarib. ple-
670
rumque ternis» Wilkl. 8pec. — Schlt. 320. —
St. 8. — R. et A. — Bl. 184.
Fruticulus in arboribus , praesertirn in Malo ,
Pfro, Qnercu etc. parasiticus. — 3 — 5. Baccac
II — 12 maturae.
Caulis e ba^i dichotomus, trichotomusque , articula-
tus , sempcrvirens. Fol. sessilia , coriacea , opposita ,
e luteo - vircscentia. Flores lutescentes, parvi. JJaccac
scssilcs , albae , succo valde glutinoso repletae. fOff!
Visci Lignum , baccae olim contra morbos convulsivas
commendabantur ; — tr Vogelleim" praebent; sub no-
mine: Mistel , Kleister notissima planta. )
Familia LVI Rbamneae. R. Br.
Cal. adhaerens, lobis aestivatione valvatis,
4 — 5. Petala totidem, saepe squamiformia ,
lobis calycinis alterna, rarissime nulla. Stamina
tot quot petala, iisdem opposita. Ovarium
simplex, nunc totum, nunc ima basi v. ad me-
dium caiyciadhaerens. Stylus i.Stigmata2 — 4.
Bacca , drupa, samara v. rarissime capsula,
2 — 4-locularis, i-sperma. Semina erecta,
arillo destituta. Albumen nullum, saepius car-
nosum. Embryo rectus, axilis, radicula infera,
cotyledonibus subfoliaceis. — - Frutices v. ar-
busculae, fol. simplicibus, saepius alternis,
stipulatis; llor. parvis , saepissime virescenti-
bus. (Rhamnorum gen. Juss»Frangulacear. gen.
DC. 11. fr. — Dumosarum gen. Linn.)
328. Rhamnus. Lam.
Cal. 4 — 5-fidus, tubo campanulato s. tur-
binato, limbo explanato , basi sub fructu per-
sistente et cum eo adhaerente. Petala lobis
- ^ 671
calycis alterna , saepiussquamaeiormia, s. nulla.
Stamina 4 — 5 - ante petala inserta. Stigma
2 — 4 - iidum. Bacca s. drupa 2 — 4 - locu-
laris, (loculis coccisYC in exsuccis separabi-
libus 1 - spermis, rarissime 2-sperm. rima lon-
gitudinali intus dehiscentibus. Semina oblonga,
ad latus exterius sulco profundo notata. (Lam.
ill. t. 128. Gaertn. t. 106.)
i.R.cathar ticus. Linn. Trunco erecto ;
ramis oppositis apice spinescentibus; fol. (op-
positis fasciculatisve) oyatis, glabris, venis im-
pressis, minute-serratis, basi rotuiidatis; flor.
polygamo-dioicis, (plerumque) 4-fidis. M. etK.
— FD. 85o, — Schh. 46. — R. et A. 39. —
Guimp. t. i3. — Bl. i35, — Duham. ed. nov.
t. 10. — E. B. 1629. (Cervispina cathartica.
Moench.
In sepibiis , diimetis , nemorihus , inter frutices
reg. inferiorum rarius , e. g. retro d. Pfauen
versus der neuen Promenade ; ad viam versus
dem Bromherg retro d. Holzfloss ; in m. Sehoen-
herg , Kaiscrstuhl etc. — Frut. 5 — 6.
Frutex v. arbuscula 5 — lO-pedalis. Rarni patentes,
spina valida lerminali , glabri, ut fere onines partes, ra-
mulis junioribus angulo fere recto divergentibus , spi-
nescentibus. Folia opposita, lateralia fasciculata , ve-
nis pricipalibus convergentibus. Flores 3 — 5 axillares,
ad basin turionum s. latera ramorum congesti , fascicu-
lati , s. umbellati , viridescentes. Baccae nigrae. (Offl
Spinae cervinae cortex , nauseosus, vomitivus, tincto-
rms ; baccae purgantes coioremque : "Saftgriln'i dietum
praebentes. • — Kreutz - s. Hirschdorn etc. germ»
2. R. FranguL-^. Linn. Trunco erecto;
ramis alternis inermibus; fol, alternis , ellip-
ticis, utrinque attennatis, integerrimis ; flor.
hermaphroditis, 5-iidis. M. et K. — R. et A.
55. — Schk. 46. — HayneDarst. 44- — Guimp.
672
i4. — FD. 278.— E. B. 25o.— Bi. 272.-^
Duliam. 1. t. 100. — Mann. 1. c. YI. (Frangula
Alnus Mill.)
in nemoi^ihus f sylvis y friUicatis , dumelis , sepi"
hus , praesertiin locis humidiSf umhrosis omnium
regionum frccjuens\ e. g. in m. Schlossherg co-
piosa. — Frut. 5 — 7, etiam 8 — 9 cum haccis.
Frutex 5 — 12 - pcd. cortice cinereo , ramis juniori-
bus rubellis. Folia alterna, infirna interdum opposita,
subtus pallidius viridia, venis principalibus prominulis,
parallelis, nitida , glabra , juniora pubescentia. Fiores
pedunculati , 2 — 5 ex avilla foliorura, subccrnui , al-
bido-virescentcs. Baccac diu rubellae , demum nigrae.
COJf! FrangulOe cortex ^ baccae; drasticae. — Faid-
baum, Pulverholz etc. germ.
Familia LVII. Ceiastrineae. R. Br.
Calyx 4 — 5-partitus^ inferus, aestivatione
imbricatus. Petala tot quot caljcis segmenta,
iisdem alterna , rarissime nulla. Stamina peta-
lorum numero, iisdem alterna. OYarium libe-
rum, disco subcarnoso cinctum, 2 — 3 — 4-lo-
culare. Stylus 1 s. nullus. Stigma 3 — 4-fi-
dum. Fructus ut in Rliamneis. ^'Semina inter-
dum pendula , plerumque ariilata. Albumen
nullum s. carnosum. Embryo rectus , axilis. —
Frutices y. arbores, fol. simplicibus composi-
tisve, oppositis alternisve, saepius stipulatis,
llorib. aibidis s. virescentibus. (Rliamnorum
gen. Juss. — Frangulacearum gen. et Aquifo-
liaceae DC. — Dumosarum gen. Linn.)
329. I i e X. L i n 11.
Cal. parvus, 4-dentatus, persistens. Pe-
tala 4 basi in corollam rotatem coalita. Stam.
673
4 corollae basim inserta, antheris incumben-
tibus. Stylus nullus. Stigmata 4, obtusa. Bacca
subglobosa, nuclcis 4 — 5 oblongis, apice um-
bilicatis, i -spermis. Semen inversum. Albu-
men carnosum. (Gaert,t. 92. — Lam. t. 89.
f. ..)
1. J. Aquifolium. Linn. Fol. alternis,
ovatis acutis , glabris, nitidis , undulatis, spi-
nososo-dentatis (v. etiam planis, integerrimis)
aculeato-mucronatis; iloribus axiilaribus , nu-
merosis, subumbellatis. M. et K. — FD. 5o8.
— Mill. dict. 46. — St. 7. — R. et A. — E.
B. 496. — Bl. 3o5. — ScM^. 28. — Mann. 1.
c. IL (Aq^uifolium Iles:. Scop.)
In sjlvis , nemoribns , sepibus usqueinreg.mon-
tnnam superiorcm adscendens, — Frut, ct arb.
mediocris 5 — 6.
Frulcx (v. rarius arbor) sub nominc : t/ Stechpalme n
omnibus notus , cortice ramorura juniorum viridi , lu-
cido, foliis laete viridibus , sempcrvircntibus, coriacco-
rigidissimis. Flores sordide albi s. rubelli , primordia-
les interdum masculi. Baccae rubrae s. rarissime lu-
teae. fOjff! olim: Aquifolii baccae , folia contra epi-
lepsiam etc. ; cortex viscum aucuparium continens.)
330. Evonymiis. Tourn.
Cal.planus, 4 — 5-lob. lobis rotundat. ob-
tusis , basi intus disco peltato tectus. Petala
4 — 5-patentia, disco inserta. Stam. 4 — 5
giandulis supra discum prominulis inserta, an-
theris subdidymis. Styl. 1 . Stigma 3 — 5 -lobum.
Caps. (tbcca. WiHd.) carnosa ,3 — 5 - angulata ,
coiorata, 3 — 5-loc. 3 — 5-valvis, valvisbilo-
bis, medio septiveris, ioculis 1 — 4-spermis.
Scmina pulpa v. ariilo invoiuta. Emliryo viri-
674
(lis, rectus in medio albuminis carnosi. cotyle-
donibus foliaccis. (Gacrtn. t. ii3. — Lara. ill.
t. i3i.)
.1. E. europaeus. Linn. Ramis 4-a"-
gulis, laeyibus; fol. oblongo-lanceolat. glabris
tenuissime serratis, pedunculis 2 — 4-iloris;
petalis oblongis; caps.plerumque 4 -lobis, ob-
tusangulis, glabris, apteris, arillis integris. M.
et R.— FD, 1089. — Schli.48.— Schmidt oestr.
Bmz. 71. — St. 27. — Guimp. 16. — R. ct
A. — Bull. i35. — E. B. 362.— (E. vulga-
ris. Scop. — E. angustifolius. Vill.)
In sylvaticis i sepibus ^ dunielis , fruticetis etc-
reg. deniissioruiu ubique. — Frut. 6 — 6. — Fruct.
10 — II maturi.
Frutex 6 — 10-ped. sub noniine Spindelbaum, Pfaf-
fenhdppchen omnibus nota. Pedunculi oppositi in axil-
lis foliorum. Flores pallide ex albido viresccntes. Caps.
rosea, rarissime albida. Arilli crocei. (Offl olim: Evo-
nymi fructus , purgunsy ardli tinctorii.)
331. Staphylea. Linn.
Cal. 5 -partit. intus basidisco urceolato tec-
tus lacin. oblong. concavis, colorotis. Petala 5.
Stam. 5. 0 varium subpedicellatum 1 — 3 - lobum,
Styli 2 — 3 conniventes, interdum coaliti. Stig-
mata simplicia , parva. Caps. 2 — 3 loculis mem-
branaceis (inflatis,) intus dcliiscentibus, oligo-
spermis, iiunc basi, nunc per totamlongitudi- ^
nem adnexis. Semina ossea , subglobosa, apice j
obliqua, ad liyluin truncata. Aibumen tenue
s. nulium. Cotyledones carnosae. (Gaertn. t.
69. f. 1. — Lam. iil. t. 210.)
— - 675
i. S. pinnata. Linn. Fol. pinnatis, pe-
tiolo eglanduloso, foliolis 5 — 7 oblongo-lan-
ceolat. glaberrirais, serratis; flor. racemosis;
caps. membranaceis, resicariis. DC. prod. II
Guimp. 36. — Sclili. 84. — Duham. 77. — E. B.
i56o. (Stapliylodendron pinnatum, Scop. carn.)
In neraorihiis , sylvaticis et dumetis moiitosis veg,
mont. inferioris rarissima ; e. g. im Sternwald
fPhil. Cand. Graejle !J et ad arcem Castelberg
p. J^Faldkirch. fFr. JVieland — v, s. in ejus herb !J
— Frut. V. Arbusc, 5 — 6.
Frutex altus, elegans, cortice cinereo , ramls tere-
libus , caesio - viridibus. Folia opposita, supra laete ,
subtus glauco-viridibus. Slipulae lineares, membrana-
ceae , caducac. Racemi terminales, compositi, penduli,
pedunculis articulatis. Flores albi. Stjli et capsulae
2, rarius 3. f Pimpernussbaum germ. seraina — Pimper-
niisse dicta — nauseosa, vomitiva!)
Familia LVIII. Juglandeae. Ktli. , DC.
Monoicae. Masc. Cal. 2 — 6-partitus, obli-
f[uus sub squamula insertus. Petala nulla. Stam.
3 — 36, receptaculo inserta. Fem. Cal. 4-fidus.
Petala4 v. nulla. Ovarium inferum. Styl. 1 — 2,
brevissimi. Stigma 2 — 4-lobum, laciniatum.
Drupa i-nucularis. Albumen nullum; embryo
rectus; cotyledones carnosae. — Arbores fol.
alternis, pinnatis, exstipulatis, flor. racemo-
sis V. amentaceis, monoicis. — Cortex pericar-
piaque tanninum principiumque proprium
amarum continent; folia aroraatica; semina
oleosa! (Amentacear. gen. Linn. -— Sprg, —
Terebinthacear, gen. Juss,)
44
676
332. Juglans. Nutl.
Flores masc. amentacei. Perigon. 5 — 6-
partitum. Stam. i4 — 36. Flores fem.
terni v. quaterni. Cal. adhaerens 4-ficlus- Cor.
4-petala. Styli 2 brevissimi. Stigmata 2 magna,
recurvata, papilloso-lacera. Drupa foeta nuce
ossea bivalvi, extusrugosaet irregulariter pro-
funde sulcata, intus semi-4-loculari, i-sperma»
Semensinuoso-rugosum, infra4-lobum. (Kunth.
Ann.des scienc. nat. tom. II. — Lam. ill. 781.)
1. J. regia. Linn. Foliolis subnovenis,
ovalibus, glabris» subserratis, subaequalibus j
fructibus subglobosis. DC. syn. — Bl. 247. —
Schk. 3o2.
Avbor maxima , sub nomine : Nuss])aum notis'
sitna, pej-sicae originis, — Colitnr in regionibas
temperatioribus ubicjue, — 4 — ^*
Exstant plures varietales cultura ortae : «.) fructu
maximo : JFallnuss , JVelschnuss ; ^.) Fructu valde
duro, semine difficillime e.vtrahendo : Sleinnuss , Grii-
belnuss ; y.) fruclu tenero, putamine fragili : Maisenuss
etc. fOJf! Juglandis cortex exterior fructus viridis ,
fructusque immatur'i , \x\ folia ^ anthelmintici etc.)
Familia LIX. Papilionaceae. Perleb, Na-
turgesch.
Calyx nunc 4 — 5-dentatus, nunc 4 — 5-fidus
s. partitus. CoroIIa irregularis papilionacea,
e petalis 4, uno superiore : Vexiilo, 2 la-
teralibus : Alis, et uno inferiore, genitalia
continente, plus minus carinato : Carina,
composita. Stam. 10, saepius diadeljjha (no-
vem nempe in tubum connatis, unico libero)
rarius monadelpha, rarissime libera. Ovarium
677
1 liberum. Styliis i filiformis. Stigma termi-
nale v. laterale. Legumen varium, bivalve,
membranaceum, coriaceum, dehiscens, unilo-
culare v. sutura altera introflexa longitudinali-
ter biloculare, v. indehiscens, v. isthmis ar-
ticulationibusque transverse multiioculare (lo-
mentaceum I). Semina 2 v. plura, v. abortu
solitaria, suturae superiori adfixa, alterna-
tim cuique valvulae inserta, saepius ova-
lia s. reniformia. Albumen nullum. Embryo
homotropus, nempe radicula super loborum
commissuraminflexa, ad hylum directa. Cotjle-
donesfoliaceae v. crasso-carnosae. — Arbores
frutices aut herbae, fol. simplicibus, ternatis,
V. simpliciter pinnatis, saepius bistipulatis ,
haud raro cirrhosis; floribus hermaphroditis,
racemosis, raro axillaribus, paniculatis aut um-
bellatis. (Leguminosarum pars. Adans, — Juss.
— Subordo L DC. prod. — Leguminosae Cur-
vembryae Gaertn. — Bronn diss, — Legumi-
nosae Batsch. tab. aff. — Papilionacear. et
Lomentacearum gen. Linn.)
Analysis generum.
Folia simplicia ...... 2
Folia ternata ...... 3
Folia pinnata, uni - s. multijugata . . 9
Cirrhus nuUus. Folia petiolata , integra. Pc-
dunculi exarticulati , brevissimi . Genista.
Cirrhus axillaris! Folia slipulacea, sessilia,
hastata. Pedunculi articulati, longissimi.
Lathyrus Jphaca.
44*
678
Carina recta. Caulis reclus. Stipulae caulinae 4
a Carina spiraliter torta. Caulis saepius vo-
lubilis. Stipulae intrapetiolares . Phaseolus,
IFlores solitarii, axillares .... 5
Flores umbellati, capitati, spicati v. racemosi. 6
Cor. purpurascens v. alba. Stam. monodelpha.
Stipulae petiolo adnatae . . Ononis.
Cor. lutea! Stam. diadelpha. Stipulae liberae,
magnae, foliaceae . . Tetragonolobiis,
Herbae , flor. parvis, stam. diadelphis . 7
Frutex cultus, flor. magnis , stam. monadelphis
Cytisus,
Legumen rectum , laeve , abbreviatum . 8
Legumen falcatum v. cochleatum v. aculeatum
Medicago.
Flores laxe racemosi. Legum. calyce longius. ,
Melilotus,
^ iFlores densissime spicati s. capitati. Legum.
calyce tectum! .... Trifolium.
Folia abrupte pinnata, petiolo in cirrhum elon-
9 gato 10
Folia impari- pinnata . . . . . i5
. ( Cirrhus simplex , rectus , obsoletus . . 11
I Cirrhus volubilis , ramosus .... 12
Cor. rubella. Legum. gracile. Semina parva,
hilo laterali. (Spontanea!) . . Orobus.
j^4 JCor. alba, nigromaculata. Legum. grande, co-
riaceum, turgidum. Semina amplissima, hilo
terminali. (Culta!) .... Faba.
Stipulae sagittatae v. semisagittatae , parvae.
12] St}lus teres s. complanatus . . . i3
Stipulae rotundatae, semicordatae, amplissi-
mae. Stjlus carinalus . * . Pisum.
679
iSt^^lus complanatus , apice dilatatus. FoHa
1 — 3 - juga Lathyrus,
Stylns teres, filiformis. Folia 4-multijuga , i4
ICaljcis laciniae coroUam aequantes v. supe-
rantes. Stigma glabrum. . . Ervum.
Caljcis laciniae corollamultobreviores. Stigma
barbatura Ficia
IFlores capitati s. umbellati s. gemini ternlve i6
Flores spicati s. racemosi .... 20
/ Flores densissime capitati. Stam. monadelpha.
V Foliolum terminale maximum! . Anthyllis.
16 <Flores ?, — 3 - nive v. umbellati in apice pe-
i dunculi. Stam. diadelpha. Foliola omnia ae-
\ qualia .... ... 17
iFlores majusculi , insertione pcdicellorum
1 ebracteati. Carina alas subaequans . . 18
17 {Flores minimi , insertione folio pinnato suf-
Garina minutissima, alas multo brevior.
Ornithopus.
jFrutex, floribus binia ternisvc. Coronilla Emerus,
(Herba, florib. umbellatis . . . • >9
[CoroUae rubellae. Legumen integrum.
\ Coronilla varia,
JCorollae luteae. Legumen sinuato - incisum.
f Hippocrepis,
!Cor. complete papilionacea, staminibus inclusis. 21
Cor. alis carinaque destituta, staminib. longe
exsertis. Amorpha
IArbor , frutex aut suffrutex leguminibus laevi-
bus, 2-valvib. dehiscentibus , polyspcrmis. 22
Herbalomentoechinato , indehiscente , mono-
sperrao Onobrychis,
•\Florcs
I fulti.
680
22
23
Caulis herbaceus , flaccidus s. procumbens.
Legumen biloculare . . . yistragalus.
Caulis arboreus s. fruticosus, erectus. Legu-
men i - loculare • .... 23
Racemi crecti, coroUis luteis. Legum. inflatum.
Colutea-
Racemi penduli, corollis albis s. rubellis. Le-
gura. corapressum .... liobinia.
Analysis sectionum.
IPhjllolohae , cotjledonibus foliaceis . . i
Sarcolobae , cotjledonibus crasso - carnosis . 3
ILegumen continuum . . . Loteae.
Legumen transverse articulatura , s. abbrevia-
tum , indehiscens . . . Hedfsareae.
( Folia cirrhosa , primordialia alterna . Vicieae.
\ Folia non cirrhosa, primordialia opposita. Phaseoleae.
Tribus I. Loteae DC. mera.
Slamina aut monadelpha, aut more ordinis diadelpha
(9 et I ). Legumen conlinuum uniloculare, aut raris-
sime sutura altera introfleia biloculare. Cotjledones
planiusculae per germinationem in folia stomatibus do-
nata conversae. DC. prod.
Subtribus I. Gcnisteae. Bronn. diss.
Legumen UJiiloculare. Stamina saepissime monadel'
pha. Folia simplieia aut palmatim trifoliata, rarius
pinnata. Caules saepissime fruticosi. DC. prod.
333. Genista. Lam.
Cal. bilabiatus, labio superiore 3-partito,
inferiore 3-dentato, aut5-lobus, lobis 3 in-
681
fer. ad apicem fere coalitis. Yexillum oblongo-
ovale. Carina oblonga , recta, genitalia non
omnino continens. Stam. monadelpha. Legum.
plano-compressum aut rarissime subturgidum,
polyspermum, rarius oligospermum, eglandu-
losum. — Frutices y. sui1[iutices ilorib. flavis.
(Lam. ill. t. 619. — Ginster germ.)
1. G. germanica. Linn. Spino^a, spi-
nis simplicibus aut ramosis, ramis iloriferis
inermibus; fol. lanceolat. hirsutulis; racemis
terminalibus, ilor. subvillosis (carina vexillo
et alis longiore); legum. ovato , liirsutulo,
2 — 4-spermo. DC. 1. c. — Schk. 195. — St. 13.
— Guimp. t. 123. (Scorpius sjjinosus. Moench.
— Voglera spinosa. FW. — G. villosa. var. «
Lam. 11. fr.)
In sylvaticis f evicetis, collibus apricis dumetosis,
asperis reg. montanae caLcareaeque frequens j
e. g. in m. Sehlossberg , Johannisberg , Bronn-
herg , Sternwald etc. — '^iiff' 5 — '6.
Fruticulus 2 — 3-ped. ramulis florigeris herbaceis,
leguminibus nigrescentibus.
2. G. tinctoria. Linn. Inermis, cauli-
bus suberectis, ramis teretibus, striatis, erec-
tis; fol. lanceolatis glabriusculis; flor. (termi-
nalibus) spicato-racemosis leguminibusque gla-
bris. DC. 1. c. — FD. 626. — Riv. 67. —
Guimp. t. 1 18. — E. B. 44- -- Mann. 1. c. XH.
(Spartium tinctorium Roth. — Genistoides tinc-
toria Moench. — Faerber-Ginster germ.)
Jn collibus apricis pascuisquc siccis , asperis ,
ad sylvarum mar^ines etc. reg. montanae ealca-
reaeque frequens., etiam in planitiem descendens',
e. g. in montibus omnibus circa Friburgum , ad
vias im Moos etc, in nt, Schoenberg etc. — Suj^.
6-7.
682
Caules suffruticosi, plerumque adscendentcs i y^ — 3 -
ped. et ultra. Folia elongata , utrinque attcnuata, sub-.
nitida, rigidiuscula. Corollae aureae. Legum. polj-
spermum. fOJf! olim: Genistae herba, Jlores, semina,
adstringentes. — Reddit colorem flavum, sub nomine
Schuttgelb notum.)
3. G.sagittalis. Linn. luermis, caulepro-
strato, ramis lierbaceis adscendentibus, ancipi-
tibus, membranaceis, subarticulatis; fol. oyato-
lanceolatis ; flor. in spicam ovatam terminalem
aphyllam digestis, coroll. glabris ( cum carina
ad dorsum linea villosa); legum. pilosis . . . .
DC. 1. c. Jacq. aust. 209. — Mill. ic. 269. f. 2.
— Cam. hort. t. i3. — Guimp. t. 117. (G.
herbacea. Lam. 11. fr. — Spartium sagittale.
Roth. Genistella racemosa. Moench. — Salz-
wedelia sagittalis FW.)
7/1 ericetis , ca/npis sterilibus , pascuis siccis ,
aridis , asperis montium colliumque omnium re-
gionum frecjuens. — 'Sujf. 6 — 7.
Rami /^ — ^ /4 " P^^- p^erumque cespitem formantes,
utrinque membrana viridi alati , parce foliati. Folia
longe remota. — Legum. compressa, nigrescentia, 4 — 6-
sperma.
4. G. p i 1 o s a. L i n n. Inermis , caulibus
procumbentibus, striatis ramosis, tuberculatis;
fol. lanceolat. complicatis, subtus adpresse se-
riceis ; flor, axillarib, breviter pedicellatis; co-
rollis sericeis ; iegum, pubescentibus polysper-
mis. DC. 1. c. — Clus. hist. 1. pag. io3. f. 2.
— Jaq. aust. 208. — FD. 1225, Schh. 195
Guimp. t. 120. — E. B. 208. (G. repens. Lam.
i\. fr. — Spartium pilosum. Roth. — Geni-
stella tuberculata. Moench.)
p. Sjlvatica , caule clongato , ercctiusculo, basi sim-
plici. Uoenningh. Monast.
683
In caiupis et pascuis sylvaticis arenosis stevili-
busque , ad sylvarum margines etc. montium col
liumque frefjuens ; e. g. in m. SchloSsberr
t) 5
var.
rarius le^i in umbrosis m. Johannisber^
Frut. 5 — 7. et interdum adhuc 8 — 9.
Fruticulus totus procurabens. Folia minimu. Cor.
pallidius flavae. Legura. compressa, pilis adpressis , se-
riceis, brunneis dense obsita.
334. Cytisus. DC.
Cal. bilabiatus, labio siiperiore saepius in-
tegro
inferiore subtridentato. Yexillum ova-
tum amplum. Carina obtusissima , genitalia in-
cludens. Legum. plano - compressum, polysper-
mum, eglandulosum. — Frutices v. arbusculae
fol. 3-foliolatis, ilor. (saepius) llavis (Lam. ill.
t. 618.)
■{• 1 . C. L a b u r n u m. L i n n. Ramis tereti-
bus incanescentibus, fol. petiolatis, foliolis
ovato-lanceolat. subtus pubescentibus ; race-
mis pendulis simplicibus, pedicellis calycibusque
adpressissimepubescentibus; legum. linearibus,
polyspermis, adpresse pubescentibus. DC. 1.
c. — Jacq. aust. 3o6. — Schk 2o3. — Guimp.
t. 127. (Cytisus alpinus. Lam. fl. fr. non Mill.
— Bohnen- s. Kleebaum germ.)
JEx alpihus. In hortis et ambulacris colitur ;
hinc inde quasi spontaneus e. g. in der Eich~
halden , in m. Johannisherg etc. — Arb. 5 — 6.
fCorolLae magnae, Jlavae^ K>exillo basi 1 - striato.J
* 2, C. nigricans. Linn. Ramis tereti-
bus, virgatis, fol. petiolatis subtus cum ramis,
calyce leguminibuscjue adpresse pubescentibus,
foliolis ellipticis, racemis elongatis terminali-
684 •
bus , erectis, calycibus ebracteatis. DC. 1. c. —
Jaq. aust. 387. — St. 12. — Guimp. t. 129. —
Duham. ad. noT. 5. t. 46. f. i. (Geisklee
germ.)
In ambulacris vetiistis retro dem Jiigerhaus iii
der Eichlialden cultus. ( In coUibus sjlvaticis
asperiscjue ad lacum Bodamicum frequentissime
sponte crescit.J — Frut. 6 — 7.
Frute:t 3 — 4"P6<^* Cor. luteae , mediocres. liegum.
nigrescentia , pilis albis scriceis obsita. — Planta sic-
cando semper nigrescit.
3. C. scoparius. Link. Ramis angula-
tis glabratis, fol. petiolatis, summis simplici-
bus foliolisqne oblongis, flor. axillarib. soli-
tariis; leguminib. ad margines pilosis. DC. 1. c.
(Spartium scoparium. Linn. — FD. 3i3. —
Scbli. 195. — Hayne Abb. 48. — Guimp. t. 116.
— E. B. 1339. — Curt. 6. n. 60. — Genista
scoparia. Lam. non Yill. — G. hirsuta. Moench.
— Duham. arb. t. 84. — Pfrieme germ.)
In sabulosis, campis sterilibus , praecipitiis mon-
tium aridis , glareosis reg. montanae e. g. in m.
Schlossberg , Johannisherg , in montibus vallium
demissiorum sj-lvae nigrae et secus jiuv, Elz ,
Drisamiam etc. frequens. — Frut. 6 — 7.
Frutex 3 — 6-ped. ramis viridibus , virgatis, foliis ju-
nioribus sericeis. Cor. magnae, speciosae, citrinae, ra-
rissime albae. Legum. fusca, ciliata, elastice desilienlia.
(Ojfl olim Spartii summitates , folia, flores amara ,
335. Ononis. Linn.
Cal. campanulatus, 5-fidus, laein. lineari-
bus. Vexillum magnum , striatum, Slam. mo-
nadclpha, lo-mo interdum subliboro. Legum,
685
saepius turgidum, breve, sessile, oligosper-
nium. (Lam. ill. t. 616. — Tourn. inst. t. 229.)
Obs. Herbae v. suffrutices fol. 3-foliolatis , flor. axillaribus, pedicellis
saepius arista ( folii floralis abortivi petiolo ! ) donatis. — Corollae in
noslris purpurascentes , rarissime albidae. — Folia superiora sim-
plicia. —
1. O. campestris. K. etZ. Caulibuserec-
tiusculis, ramulisque spinosis; foliolis oblongis,
obtusis, serratis, glabriusculis; slipulis foliolo
minoribus; florib. solitariis remotis ; legum.
caljce longioribus. . . . Koch et Zitz cat. (O.
spinosa. Willd. — Wallr. scbed. — Gmel. bad.
ex parte et plur. auct. — O. arvensis /? Sm. —
E. B. 682. — Tabern. p. piS ic. — Schk 194?)
/?. Angustifolia ^ minor, omnibus partibus graciliori-
bus, minoribus, ramis latere pubescentibus. Wallr.
sched.
Iii agris et arvis neglectis , ad vias, in pascuis
siccis, aridis, fossis exsiccatis, collibus aridis etc.
partis occident. m. Kaiserstuhl frecjuens ; e. g.
circa ISieder-Rothweil , Ichtingen , Breisach etc.
frequens. — Perenn, 6 — 8.
Planta erecta , rarius basi inclinata ct adscendens,
3 — 4-ped. undique — etiam in juventute — spinis bre-
vioribus , rigidioribus , inferioribus gerainis instructa ,
a sequente habitu jam primo intuitu discernenda. Cau-
lis villosus ; rami adscendentes, erecti , nunquam cum
caule procumbentes ; ramuli i — 2 - fariam pubescentes,
nec tamen viseidi. Folia varie oblonga, plus minus ob-
tusa, interdum imo retusa, semper glabriora , angu-
stiora et intensius viridia, quam in sequente. Stipulae
cordato- ovatae, acutae, parvae, pedicello plerumque
breviores. Caljx parcius pilosus , vexillo brcvior , et
dimidio mlnor quam in sequente specie , licet corolla
ejusdem magnitudinis. Alae caljce 1 - plo longiores.
(Ojfl Ononidis s. Restae Bovis radix , herha — dia-
phoretica, diuretica. — Ochsenbrech, Hauhechel gcrm.)
2. O. pro currens. W^allr. Caulibus
ramisque procumbentibus diffusis; ramulis flo-
686
riferis adscendentibus (demum spinescentibus
inermibusve); foliolis late oblongis, obtusis,
serratis, utrinque glandulosis; stipulis foliolo
minoribus; florib. subsolitariis, remotis ; le-
gum. calyce brevioribus (O. arvensis.
Sm. — K. et Z. cat. — Lam et DC. fl, fr
BI. 35i. — Schli. 335.)
«. Spinosa, ramulis demum spinescentibus. — O. spi-
nosa. Poll. — FD. 783. — Gmel. fl. b. ex parte
et plur. auct. fl. germ.
/5. MiLis ^ spinis nullis. — O. mitis. Gmel. 1. c. —
O. spinosa var. a Linn. spec.
In canipis et pascuis editioribiis , agrorum vcr-
suris , arvis , vineis , locis graminosis siccis, ad
viarum marginalia etc. r^g- planitiei calcareae-
fjue frequens / e. g. ad Drisamiam secus d. Dau-
phinstrasse , in m. Schlossberg etc. /3 in pratis
supra Schellingen, in m. Schoenberg etc. rarius.
— Perenn. 6 — 8.
Planta antecedente multo villosior , interdum tota
inermis/ junior spinis omnino caret, adulta spinosa
evadit, spinis paucioribus, longioribus, gracilioribus ,
magis herbaceis et raitioribus , semper solitariis. Latis
cespitibus procumbit, nisi ab aliis plantis sustentetur.
Foliasemper latiora, interdum subrotundo-ovalia, glan-
dulis pedicellatis notata , dilutius viridia. Stipulae pe-
dicello plerumque longiores. Cal. valde villosus, di-
midio vexilli longior, duplo major quam in praece-
dente ( caeteris paribus). Alae caljce vix tertia parte
longiores. — Flores rarius geminati. (Vires et usus
antecedentis!)
t3. O. altissima. Lam. Caulibus erectis,
ramulisinermibuspedunculisque undique villo-
sis subviscidis; foliolis oblongo-lanceolatis ,
acutis, serratis, glabriusculis; stipulis foliolum
subaequantibus; flor. subgeminatis , spicatim
congestis; legum. calycem aequantibus. Spenn.
V. s. sp. et c. (O. arvensis. Retz. — Wallr. 1. c.
687
— FD. i584. — O. hlrcina. Jacq. hort. t. 98. —
O. foetens. All. t. 4i.f. i^
tt In collibus apvicis m. Kaiserstuhl (uhi jam ci-
ntat b. Jacqu. l. c. ! J passiin non infrecjuens.'»
Ginel. Jl. bad. Species a recentioribus frustra
cfuaesita! — Perenn. 6 — 8.
Planta semper et omnino inermis 3 — 5-pedalis, sti-
pulis an)plissimis , odore hircino. Flores in parte su-
periore ramulorum congesti, spicam laxam terminalem
mentientes. (Plantam vivam non vidi.)
336. Anthyllis. Linn.
Cal. tubulos. 5-clentatus, persistens, plus
minus vesicarie inflatus. Cor. alae carinae et
vexillo subaequales. Stam. omniaconnexa. Leg.
ovatum 1 — 2-spermum, calyce induviato tec-
tum. (Lam. ill. t. 61 5.)
1. A. Yulneraria. Linn. Herbacea,
erectiuscula; fol. pinnatis, foliolis 5 — i3 in-
aequalibus, infimis minoribus, terminalibus
multo majoribus, impari maximo; capitulis
plerumque duplicatis DC. I. c. — FD. 988.
— Schli. 196. — E. B. 104. — Riv. tetr. irreg.
18. (Yulneraria Anthyllis Scop. — Y. rustica.
Lam. 11. fr. — Y, heterophylla. Moench )
Iii pratis pascuiscfue montanis^ coUibus apricis,
ad viarum marginalia graininosa oinnium re-
gionum f excepta subalpina j'henanaque J fre-
auens ; e. g. in m. Schlossberg , in pratis inter
Carthaus et Schijf etc. copiose. — Perenn. 6 — 7.
Planta /< — 1 /^-ped. pubescens aut villosula. Capi-
tula bracteata , densa, saepius geminata. Calvx albi-
dus, inflato-vesicarius. Cor, lutea, v. albido , luteo
rubelloque variegata. (Olim piantis vulnerariis adnu-
merata, inde nomen: Vulneriaf et germ : fFundkledJ
688
Subtribus II. Trifolieae. Bronn. diss.
Legumen i-Zoc. Stam. diadelpha. Caules herbacei
Crarius sujfrutescentesj, Folia (in nostris semperj
Z-foliolata , primordialia alterna,
337. Medicago. Linn.
Cal. subcylindricus 5-ficlus. Carina a vexillo
subremota. Legum. i — polyspermum, forma
varium, semper falcatum v. in spiram tortum,
calyceque longius. (Gaertn. t. i55. f. 7.)
* Lupularia, legum. falcatis , reniformibus, v.
subcochleatis , margine integro , inermi.
1. M. lupulina. Linn. Caule procum-
bente prostratove; foliolis obovato -cuneatis,
apicedenticulatis; flor. capitato-spicatis; legu-
niin. reniformibus 1 -spermis, arcuato-reticulatis;
seminib. ovato-subreniformibus. . , . DC. 1. c. —
FD, 992. — E. B. 971. — Curt. t. 120.
«. Fulgaris , stipulis sinuato-denticulatis; legum. gla-
bris V. adpresse-pubescenlibus.
^. Wildenowii , stipulis integerrimis ; legum. pilis di-
vergentibus hispidis. — M. Willdenowii. Merat.
fl. par.
In cultis — agris , arvis , ruderatis , vineis —
et incultis — secus vias , in pratis pascuisque
siccis , collibus aindis ^ graminosis etc. exceptis
reg. superioribus fere ubique. — Bienn. 6 — 9.
Habitus Trifolii procumbentis s. fdiformis! Flores
minimi , dilute lutei. Legumen nigrescens. — Variat
caulis directione foliisque phis minus pilosis etc.
2. M. falcata. Linn. Caulibus procum-
bentibus; foliolis spathulato- oblongis, apice
dentatis; stipulis integerrimis; flor. racemosis;
legum. falcato-arcuatis, pubescentibus; semi-
689
nib. oblongis, radicula yix prominula. . . . DC.
I. c. — Scblt. 2 12. ^ FD. 233. — E.B. ioi6.
«. LatifoUa, major, erectiuscula , foliolis maximis,
oblongis , apice denticulatis , vix truncativs; lior.
majusculis, lutcis. — var. riparia. Boeningh. 1. c.
^. Angustifolia , gracilior, caulibus dilTusis, decum-
bentibus procumbentibusve^ fuliol. lineari-oblongis,
angustissimis , truncatis, mucronatis , vix dentatis;
flor. minoribus luteis. — var. /3. ;'. Boeningh. 1. c.
( Affinis. 31. prostatae Jacq, — a M. procumbente
Bess ! vix differt. )
y. Versicolor ^ flor. pallide violaceo-caerulcis , de-
mum viridi-flavescentibus. — M. mcdia. Pers. —
M. falcata. Lam. dict.
In loeis graminosis siccis , collibus apricis^ pas-
cuis , ad versuras , viarum vinearumque margi-
nalia elevata reg. planitiei calcareaec/ue fre-
ouens, etiam in m. Sdilossberg^ ad d. Dauphin-
strasse p. d. Haefnerhaeuschen etc. var. fi fre-
quentior. var. y in reg. m. Kaiserstuhl — cii'ca
Eichstetten , Eothweil , Burgheim ett. copiose. —
Perenn. 6 — 8.
Habitus fere sequentis, sed floribus minoribus, foliis
angustioribus, caulc patulo, ramosiore, praesertim vero
leguminibus falcato-curvatis , nec cochleato-tortis dif-
fert.
3. M. sativa. Linn. Caule erecto ; fo-
liolis obverse lanceolato-oblongis, dentatis ,
mucronatis j stipulis lanceolatis, subdentatis;
florib. racemosis; legum. laevibus, cocbleato-
contortis, tenuissime reticulatis ; seminib. ir-
regularibus ovatis v. irregulariter cordatis,
subbadiis. . . . DC. 1. c. — Scbk. 212 — Mo-
ris. 2. t. 16. f. 2.
/S. Versicolor , flor. caeruleo-violaceis demura flaves-
centibus. Wallr. ( sub var. y praecedentis cui si-
millima, transitumque harura specierum pcr for-
mam leguminis intennediam repracsentans I) — M.
luteo-caerulea. Hortul.
690
Colitur frequens in reg. rhenana ct in m» Kai-
serstuhl, praesertim circa Althreysach copiosej
/9 in iiscle/n vegionibus e. g. prope O. et N. Both-
weil , Burgheirn , Sponeck , Saspach etC' ad via-
rum marqinalia clevata haud rara. — Perenn.
6 - 8. '
Caules erecti , v. basi procumbentes , adscendentes.
Flores inter nostras maximi , violaceo-caerulei. (£u-
zerne , Luzerner-v. ewiger
** Spirocarpos ,
gine spinoso.
4. M. denticulata. Willd. Glabraj
caulibus procumbentibus; foliolis obovatis y.
obcordatis, denticulatis; legum. utrinque pla-
nis, 2-cyclis oblique reticulatis, glabris, aculeis
bamato-divergentibusapice rectis. . . . DC. 1. c.
Inter segetes prope Mullheim versus Daltingen
et Buggingen vidi anno i825 cum amico F. Vul-
pio. — Jnn. 6 — 7.
Planta apud nos rarissima, distinctissima. Stipulae
clliato-dentatae. Flores aurei, minimi. Legumina pri-
mum viridia , demum aterrima. Sem. oblongo - reni-
formia apice subtruncata.
5. M. minima. Lam. Pilosa; caulibus
prostratis; foliolis obovatis integris , apice 3-
dentatis v. obcordatis subdenticulatis; legum.
villosulis globosis, cyclis 3 — 5 angustissimis
planiusculis, spinis compressis basi canalicula-
lis, uncinatis. . . . DC. 1. c. — ED. 211. —
Riv. t. 88. — Scbk 212. — Moris. s. 2. t. i5.
f. i5. (M. polymorpha ?, minima Linn. — M.
hirsuta. All.)
In campis aridis , collibus basalticis , lapidosis,
aridissimis secus Bhenum ; e. g. ad. m. Limburg,
Sponeck etc. copiose. — Ann. 5 — 6.
691
Planta plus minus pilosa, interdum canesccnti-villo-
sa. Stipulae intcgrae. Pedunculi (ut in praecedente )
f — 5 - flori. Flores parvi , aurei. Legumina magnitu-
dine Pisi, fuscescentia. Semina reniformia, flava.
338. Melilotus. Tourn.
Cal. tubulosus, 5-dentatus. Carina simplex,
alae vexillo breviores. Legumencalycelongius,
coriaceum , i — oligospermum, vix dehiscens,
forma variura (Tourn. inst. t. 229. — Lam. ill,
t. 6i3.)
Obs. Flores laxe racemosi , parvuli. Folia pinnatim 3-folioIa».a , foliolis
deuticulato-seri-atis , apice truncatis, inucroualis. Stipulaa uctiolis
aJnatae. Legumina lacunoso-rugosa. (Stciallee germ.J
1. M. diffusa. Koch! Caule basi ramo-
sissimo adscendente, foliolis infer. obovatis ,
superiorib. oblongo-linearibus; vexillo alisCTue
aequalibus carinam excedentibus ; legumin,
1 — 2-spermis ovatis acutis compressis, nu-
dis, demum helvolis; seminib. ovoideis, ba-
diis, subcompressis. . . . DC. 1. c. (M. diffusa.
Koch! apud DC. suppl. — M. Petitpierriana.
K. et. Z. cat! — M. Kochiana. DC. non Willd.
— M. officinalis Gmel. bad. ex parte et omn.
Auct. germ.)
In arvis ^ ruderatis , colLibus aridis , lapidosis ,
ad vias , versuras agrorum , vinearum margi-
nalia etc, region. injeriorum fere ubique; e. g.
in m. Schlossberg , secus d. Dauphinstrasse etc.
— Bienn, 6 — 7.
AflTinis quidem sequenti, sed multo minor, magis
diflfusa; caulis debilior, viridis , folia latiora, breviora,
inaequaliter denticulata, Flores flavi , odori. C Offl
Meliloti herba et Jlorcs cmollientes. )
2. M. palustris. Kit. Caule erecto,
stricto , ramoso-patentissimo 5 foliol. lanceo-
45
m —
lato-s. lineari-oblongis, clongatis; vexillo fusco-
striatoalisquecarinam aequantibus; lcgum.i — 2-
spermis, obovatis, pilosiusculis, nigricantibus,
subgibbosis; seminibus irregulariter cordatis,
badiis. . . DC. 1. c. (M. oflPicinalis Willd. enum.
— DC. prod. — FD. 984. — St. i5. — M. pa-
lustris. W. et K. t. 2660 — M. altissima. Gmel.
bad ! non Thuil.)
Iii campesit-ibiis lutosis ad ripas , fossas , sepes
etc. prope Lelien versus dem iVeyher , ad m.
Kaiserstuhl , in der March et praesertim in re-
gione rhenana e. g. prope N. liothweil versus
dem Biichsenberg in fossa copiose. — Bienn.
trienn. 6 — 7.
A priore practcr notas diagnosticas jam primo intuitu
difFert : liabitu slricto , raule altissimo 3 — 6-pedali
duro , quii.si frulesccnte, plerumque rubello, ramosissi-
mo ; fol. longioribus, angustioribus , remote aequaliter
scrratis, racemis longioribus , floribus inapertis inten-
sius luteis fere aureis. C^ff' "t praecedens. )
3. M. leucantba. Koch! Caule erccto;
ramis strictis; foliolis inferiorib. ovato-rhom-
boideis, superioribus oblongis; vexillo carina
alisque longiore; legum. i-spermis ovatis, nu-
dis, viridi-fuscescentibus; seminib. exacte ova-
tis DC. 1. c. (M. officinalis /?. Linn. -— St.
i5. — M. vulgaris. Willd. enum. — Hayne
Darst. 2. t. 32. — T. Meliloti oflPicinalis et al-
tissimi var. /i alba Gmel. bad. — M. alba. Tlmil»
non Lam.)
In collibus aridis, arenosis, basalticis secus Hhc
num ; e, g. prope Saspach, Ichtingen am Brii-
kenkopf i'ersus Sponek , circa Burgheim etc. fre-
quens. — Bienn. 6 — 7.
Foliis latioribus, inaequaliter denticulato-serralis, ra-
mis strictis , et praesertim floribus omnino albis facile
dignoscitur.
693
33^. Trifoliiim. Tourn*
Cal. tubulosus persistens 5-fidus, lacin. su-
bulatis. Caiina alis et vexillo brevior. Stam.
diadelpha. Legumen parvum , vix debiscens,
saepius ovatum i — 2-spermum, calyce brevius
et ab eo tectum, rarius oblongum 3 — 4-sper-
mum calycem paululum superans. (Tourn inst,
t. 228. — Lam. ill. 61 3.)
Obs. Herbae. Stipulne petiolo adnatae. Folia palmatim 3- (rarissinie
4 — 5-) foliolala. Flores capitati aut dense spicati , bractcati. Pe-
tala iii (fuibusdam omuia inter sc eonnata. ( Klee gcrm.)
A n a 1 y s i s s p e c i e r u m.
/ Cor. albae , ochroleucae v. rubellae , vexillo pa-
j tulo V. recto , deciduo .... 2
iCor. luteae, scariosae , vexilloque inflexo marces-
( centes , persistentes • • . . 12
ICalj ces omnino , v. dentes eoruni saltem pilosi 3
Caljces omnino glabri . t . , 10
JFlores spicati . . . _ . . , ^
Flores capitati 5
Spica purpurea ! Cor. magnae, i-petalae , denti-
bus caljcinis 4 longiores . . T. rubens
iSpica cancscenti-hirsutal Cor. minimae, 4'pcta-
lae dentibus caljcinis aequalibus multo brevio-
res ...... Z". arvense,
ICoroUae albae v. ochroleucae ... 6
Corollae roseae , rubellae, purpureae . , 7
Fol. mollibus, integerrimis , ciliatis, infimis ob-
cordatis, superiorib. truncatis muticis. Flor,
ochroleucis! ... 7". ochroleucum.
|FoI. subcoriaceis , argute serrulatis, omnibus ae-
qualib. obtusiusculis, mucronatis ; flor. albis !
T. montanum.
46*
694
Calyx post anthesin vesicarie inflatus ! Cor. 4-p*?-
tala. Caulis rcpcns . . T, fvagiferum.
Cal. nunquam inflatus ! Cor. i-petala. Plantac
erectae 8
Foliola lineari-oblonga, elongata, rigida, Cau-
lis simplicissiinus strictus . . T. alpestre.
g/Foliola oblonga, elliptica, obcordata, moUia.
Caules debiles, adscendentes s. flexuosi, sae-
pius ramosi . .... 9
Stipulae herbaceae, longissime setaceo-acuminatae.
(Caulis flexuosus). . . . T. medium.
Stipulae scariosae , latae , subito breviterquc ari-
statae . . , . , T. pratense.
Fol. mollibus, obovatis, obcordatis. Florib. longe
pcdicellatis. Herbae repentes v. adscendentes,
' glabrae . . . . . . .11
'Fol. rigidis, lincari-oblongis, Flor. subsessilibus.
Herba erecta, pubescens . T. montanum.
^j I Caule repente, radicante. Florcs albi T. repens.
fCauIe adscendente, Flores rosei . T. hjbridum.
Foliolis omnibus sessilibus v. aequaliter petiolu-
latis . . . • . . . . i3
" jFoliolo terminali evidenter multo longius petiolu-
lato 14
Capitula aurea, demum subbadia, Dentes caly-
cini glaberrimi , . T. agrarium.
13 { Capitula flava , mox spadicca ! Dentes calycini
apice barbati * , . T. spadieeum.
Vexillum lineari-cuneatum, utrinque arcte adpres-
sum, carinatum . . . T. Jiliforme.
]VexiIIum antice rotundatuui, fornicato-ampliatum,
laxum .... 7". procumbens.
695
/. Lagopus ^ Sci\ tlor. spicatis; spicis cy.
lindraceo-oblongis basi ebractcatis,
calyx villosus, post anthesin non in-
f 1 a t u s.
4. T. rubens. Linn. Caule erecto,
stricto, simplicissimo ; foliolis lineari-oblong.
obtus. scrrulatis; stipulisamplissimisensiformi-
bus; spicis terminalibus subgeminis; calycib.
glabriusculis, valde striatls, lacin. setaceis pi-
losissimis, 4 brevissimis , 5-ta corollam"i i-peta-
lam subaequante. Spenn. — St. i5! — Jacq.
austr. 385. — Schk. 210
Jn pascuis siccis , collibus apricis , dumetosis ,
nemoribus , ad margines sjlvarum reg. calca-
reae frequens ; e. g. in m. Kaiserstuhl , Limburg
Sponecli etc. Castelberg p. Sulzburg , auf der
Schwaerze, Badenweiler am Schlossberg etc, —
Perenn. 6 — 5.
Pulcherrima , maximaque species ! Caulis 1 /^ — 3-
ped. Fol. laete viridia, glaberrima, nuvoso - striata.
Stipulae inflato - vaginantes , maximae ! Spica crassa ,
erecta, 2 — 3 unc. longa. Cor. purpureo-rubellae.
2. T. arvense. Linn. Caule crecto ra-
moso V. simplicij foliolis spathulato - linearib.
apice 3-dentatis, emarginatis, mucronatisve ;
stipulis angustis, membranaceis, longissime su-
bulatis, pilosis ; spicis oblongis villosissimis ,
mollibus : calycibus pilosissimis, laciniis aequali-
bus corolla 4-petala longioribus. . . . DC. 1. C.
— St. 16! — E. B. 944. — FD. 734.
hi arvis , agris neglectis , arenosis , glareosis ,
collibus aridis , muris etc. reg, planitiei , calca-
reaeque vulgare ,• e. g. in m. Sehlossberg , ad
Drisamiam secus d. Dauphinstrasse ete, fre<juens.
=— Ann. 6 — • 8.
696
Herba plus minus villosa, saepius canescens. Folia
varie spathulato-linearia, latiora, angustissiniaquc , ob-
tusa mucronata, acutiusculaque, eraarginata, 3-flentata,
ciliata. Spicae ovatae v. ovato-oblongae, demum elon-
gatae, incanae s. pallide rubellae. Cor. minima, albida,
alis intus macula rosea notatis.
//. Eiitriphyllum , Ser. flor. capitatis o v a-
tis, pedunculatis v. sessilibus, saepc
bracteatis; calycib. non inflatis, vil-
losis.
3. T. alpestre. Linn. Caule erecto, sim-
plicissimo, stricto; foliol.lineari-oblongis, rigi-
dis , obsolete denticiilatis ; stipulis angustis,
longissimis, setaceo-acurainatis, herbaceis; ca-
pitulo ovato (subgemino); laciniis caljcin. 4
infima corollam i-petalam subaequante dimi-
dio brevioribus. ... St. i5! — Jacq. obs. 64.
— austr. 433.
Jn collibus siccis herbidis , dumetosis, nemoro-
sis, ad sylvarum margines reg. calcareae mon-
tanaeque infimae frequens ; e. g. in m. Schloss-
berg secus viam ad Hirzenberg ^ in m. Hebsack^
p. d. Jaegerhaus , in m. Kaiserstuhl , Schoen-
berg etc. — Perenn. 6 — 7.
Affine T. ruhenti foliis, et 1 sequentibus jfloribus ,
T. montano habitu ! Caulis plus minus villosus. Folia
obtusa , subemarginata, acutiusculaque, pilosa , ciliata..
Capitula solitaria v. -i , unicum minus, bracteata. Cor.
purpurascentes. Sem. subreniformia compressa, flaves-.
centia.
4. T. medium. Linn. Caule erectius-
culo flexuoso ramoso; foliolis oblongis, ellip-
ticis, obovatisve; stipulis angustis, longe su~
bulato-acuminatis; capitulis ovato-subglobosis;
lacin. calycin. 4 infima corollae monopetalae
dimidiam subacquante '/3 brevioribus. ... St.
697
i5! — E. B. 190. (T. ilexuosum. Jacq. austr.
386. — T. affine. Lejeun. — T. alpestrc.
Crantz. non Linn.)
In collibus graminosis , acl vias clumetosas, syl-
varum marginalia , in nemorosis reg. calcareae
et montanae infimae frequens ; e. g. in m.SchlosS'-
berg cum praecedente ; in pratis montanis m.
Schoenberg] KaiserstuhL etc. Perenn. 6 — 9.
Differt a praecedente : habitu flaccido, caule adscen-
dente , decumbente , elato , glabriusculo ; fol. latiori-
bus ; capitulis laxis, corollis paliidioribus, seminibus
irregulariter cordatis , radicula valde prominula, a se-
quente : caulib. elatioribus , magis flexuosis et stipu-
larum forma !
5. T. pratense. Linn. Caulib. adscen-
dentib. flaccidis ; foliol. late oblong. elliptic.
obovat. obcordatisve ; stipulis latis, ovatis,
scariosis, breviter aristatis , inflexis ; capit.
ovat. obtusis; lacin. calyc. 4 infima corollae
i-petalae dimidiam subaequante vix breviori-
bus. . . . St. i5! — . FD. 989. — Bl. 20.
«. Fulgare, capitulis minoribus , subsessilibus.
/3. Sativum , elatum, capitulis globosis , maximis ,
subsessilibus. Ser.
y. Gracilescens f caulib. filiformib. capitulis parvis
paucifloris. Ser.
tf. Pedunculatum , capitulis longe pedunculatis. —
T. pratense sativum. St. i5.
In pratis , pascuis, locisque aliis graminosis siC'
cis humidiscjue omnium rcgionum wulgatissimum;
y in locis aridis^ siccis, sterilioribus, campestri-
bus ; ^ et d in agris cultum , sub nomine : Klee
notissimum. — Perenn. 6 — 9.
Ab affini praecedente differt : caulibus vlx flexuosis,
slipulisquG multo latioribus , subito in aristam brevem
attenuatis , membranaceis , venis nervisquc sanguineis
percursis elc. — Folia saturate viridia saepius ma-
698
cula centrali albida subsagitlata notata. — Variat alti-
tudine, glabritie, magnitudine omnium partium et llo-
rum colore : purpureo , roseo , albo etc.
6. T. ochr o 1 eiicum. Linn. Pilosum,
caulibus gracilib. adscendentibus j foliolis in-
tegeirimis, ciliatis , infimis obcordato-ellipti-
cis, caeteris oblongis obtusis, superiorib. li-
neari-oblongis; stipulis angustis longe subu-
lato-acuminatis; capit. ovato-oblongis; laci-
niis calyc. semipatentibus, inaequalibus, rigi-
diusculis, corolla multo brevioribus, infima
longissima. . . . St. i5! — Jacq. austr. 4o.
In pratis et pascuis montanis siccissimis vcg.
calcareae rarius ; in m. Schoenberg inter sflvam
et cacumen altissimum cum Ophioglosso vulgatOf
praesertim ad sinistram viae versus d. Uhrenma"
cher copiose ; in pratis ad viam inter Merzhau-
sen et fVittnau ; auf d. Hexmatte p. Lippurg. —
Perenn. 6 — 7.
Caules y^ — 2-ped. Folia villosa, ciliata , distantia,
inferiora longissime petiolata, sumraa subsessilia. Capi-
tula solitaria v. gemina, approximata, subsessilia. Cor.
ochroleucae! (Distinctissima speci^s , vix sequenti ali-
quatenus affinis ! )
///, Tr ifo liastrum, S er. f 1 o r. c a p i t a t i s ,
, capitulis globosis sessilibus s. pedun-
culatis (e bract e a tis) ; florib. (albidis)
po s t a nth es in d e flexis , caljcibus (gla-
bris) nunquam inflatis.
7. T. m o^n t a n u m. L i n n. Pubescens ;
caule erecto subsimplici; foliolis lanceolato-
oblongis, argute serrulatis, obtusis, mucro-
natis, rigidis; stipulis lanceolatis acutissimis^
capitulis subglobosis axillaribus pedunculatis,
ilor. subsessilibus; lacin. calycin. subaequali-
bus, carina brevioribus, pubescentibus. .». DC
699
]. c. — St. i5! — FD. 1172. — Riv. t. 12.
( T. album Crantz.)
In pratis pascuisque montanis siccis , in colli-
bus graminosis , apricis m. Kaiserstuhl e. g. auj
d. Scheliingerwiesen in m. Bilchsenberg , Kirch-
berg etc. copiose ; in pratis rhenanis siecis e. g.
prope Saspach c. Spiraea filipendula eto. secus dem
Kheindamm; nec non in pratis inter Kirchzarten
et Bain ad viam etc. — Perenn. 5 — 7.
Caulis y^ — 2-ped. Folia omnia subaequalia, valde
ncrvoso-striata , laete viridia subtus pallidiora , subpu-
bescenti-scabriuscula , saepius obtusa, interdum acu-
tiuscula. riores brevissime pedicellati, densissimi, albi.
Dentes cal)cini margine subpilosi , subaequales, tubuni
corollae subaequantes. Legumina 1 - sperma. Scmina
ovato- subrotunda. (Habitus — exceptis capitulis —
fere T. alpestris.J
f 8. T. liybridum. Linn. Glabrum;
caule adscendente solidoj foliol. obovato-el-
lipticis, argute serrulatis; stipulis longe acu-
minatis; capitulis umbellaribus; florib. longius
pedicellatis; lacin. calycin. subaequalibus co-
rolla multo brevioribus. ... St. i5! — PolL
— Gmel. bad.
»/ In pratis rhenanis auf der faulen IFaag , prac-
irsertim in sjlva graminosa p. Burgheim" t. b.
consil. stat. de Ittner. ( A recentioribus post eum
nunquam lectum.J Perenn ! 6 — 8.
Differt a sequente , cui simillimum , caule elatiore ,
adscendente , stipulis angustioribus , longioribus, lon-
gissime acuminatis et fiorib. demum roseis ; a T. ele-
gante Sav. praesertim radice perenni etc. (v. s. sp.)
9. T. repens. Linn. Glabrum ; caulib.
repenlibus, radicantibus, difFusis; foliolis va-
rie obovatis obcordatisve , serrulatis; stipulis
scariosis, dilatatis, ovatis, subito aristatis; ca-
pitulis umbellarib. Uor. longius pedicellatis;
700
lacin. calyc. dilatatis, inaequalibus, corolla
multo bievioribus. . . . St. i5. — FD. 990.
In pratis , pascuis, campis , agris , collibus apri-
cis , ad vias , versuras , muros etc. omniiim re-
gionum vulgatissimum. — Perenn. 6 — 9.
Folia longe petiolata , plerumque erecta et macula
alba , lunulata in medio notata. Stipulae latae subito
in mucronem aristaeformem terminantur. Pedunculi
longissimi , nudi, axillares, erectiusculi. Capitulum so-
litarium subglobosum in quovis pedunculo , album s.
pallidissime roseum. Legumina 4-sperma. Semina irre-
gulariter ovoidea , badia. Variat magnitudine omnium
partium , glabritie, numero iiorum etc.
1 V» Vesicastrum, Ser. flor. dense capitatis,
labio inferiore calycis immulato, su-
periore post anthesin accrescente, in-
flato, fornicis m o d o legumen tegente.
10. T. fragiferum. Linn. Caule pro-
strato j foliolis ovali-ellipticis obovatisvej sti-
pulis setaceo-acuminatis j capitulis ovato-glo-
bosis, longe pedunculatis ; calycib. demum
inflatis membranaceis reticulatis, pilosis, lacin.
inaequalib. corolla brevioribus. . . . DC. 1. c
— St. 16! — E. B. io5o. — FD. 1042. —
Vaill. t. 22. f. 2»
In pratis , pascuis subhumidis, locis graminosis,
lutosis , secus versuras et fossas reg. calcareae
rhenanaeque ; e. g. in m. Schoenberg ad sinistram
viae publicae retro arcem Jesuitenschloessle ad
fossam; inter TVittnau, Au et Merzhausen; fre-
(juentissime secus JRhenum , p. Ichtingen etc. —
Perenn. 6 — 8.
Habitus per florescentiam fere praecedentis! — Cau-
Ics repentes , radicantes , apicibus ramisque adscend.cn-
libus. Foliola praecedentis , plcrumque minora. Pe-
dimculi longissimi, crectiusculi. Flores parvi, subscs-
siles, rosei s. purpurasceatci capitulum parvura for-
701
luantes. — Capitula fnictifera singularia Fvagariae frac-
luni aeniulanlia!
l^. Chrono semium, Ser. flor. in capitulo ova-
to pedunculato ebracteato dispositis;
petalis scariosis, flavis, post anthesin
b a d i i s , d e f 1 e x i s , p e r s i s t e n t i b u s.
* Foliolis subsessilibus v. aequaliter petiolulatis;
stipulis elongatis , lanceolatis , acuminalis ,
pilo terminatis , glabris.
11. T. spadiceum. Llnn. Capitulis de-
mum spadiceis j laciniis calycinis exteriorib.
longissimis pilosis, 3 interiorib. brevissimis
glabris. Spenn. — St. i6! (T. decipiens. Horn.
liort. liafn ! lide specim in herb. D. Zeyheri.)
In pratis turfosis reg. montanae superioris ra-
rissiinum ; ad clextram viae publicae in d. Neu-
stadt ducentis liaud procuL a Schwarzenbaeren ;
inter Furtwangen et Schoenenbach cum Andro-
medu polifolia et Oxycocco copiose legi cum
amico Dr. Duffner 1820. — Annl 6 — 7.
Habitu et partibus omnibus , exceptis notis datis et
scrainibus ovoideis nec cordatis, sequenti convenit. —
Flores flavi, mox spadicei ! — Variat caule erecto ,
gracili , subsiraplici , capitulis paucis (T. decipiens
HornlJ ^ et caule ramosissimo, firmiore , fol. rigidius-
culis , capitulis numerosis^ majusculis. ( T. spadiceum.
Horn ! )
12. T. agrarium. Linn. Capitulis au-
reis, demum badiisj lacin. calycin. inaequali-
bus, omnibus glabris. Spenn. — St. 16! —
FD. 558. (T. aureum. Poll. — T. campestre
Gmel. bad. non Schreb. — T. strepens.
Crantz. )
In pascuis collinis , nemoribus, dumetosis , locis
apricis siccis graminosis, ad viarum marginalia
virgultosa reg. inferiorum — e. g, in m. Schloss"
702
herg y Hebsak f ad Drisamiam p, d. Carthaus ,
Schoenberg etc. — frequens , sequentibus tamen
rarius. — Ann. 6 — 9.
Caules saepius plures ex eadem radice , quasi ces-
pitosi , raro solitarius. Foliola serrulata, laete viridia,
demum flavescentia , infima obcordata , reliqua oblon-
ga , obtusa s. truneata. Capitula primo conica , mox
ovali-oblonga, demum oblongo-cylindracea , dense im-
bricata. Cor. aureae , raarcescentes luteo-badiae , mag-
nae , vcxillo antice orbiculato , obcordato , fornicato-
ampliato, laxo. Semina badia, irregulariter cordata ,
radicula prominula.
** Foliolo terminali caeteris 1 evidenter duplo
lojigius petiolulato ; stipulis dilatatis , ovatis,
breviter cuspidatis , pilosis.
i3. T. procumbens. Linn. Floribus
superne valde ampliatisj vexillis basi anguste
carinatis, antice orbiculato-dilatatis, fornicato-
convexis, laxis. Spenn. — St. 16 1 — FD.
r^c)6. — Yaill. t. 22. f. 3.
a. Longipeduncuhitum , pedunculis folio longioribus.
— T. procumbens. Schreb, — Poll. — T. pseudo-
procumbens. Gmel. bad. )
^. Brevipedunculatum , pedunculis folium longitudinc
subaequantibus. — T. campestre Schreb. — St. 16!
— T. agrarium. Poll ! — Gmel. bad. — T. pro-
cumbens. Sm. — E. B. 9^5.
y, Nanum , caule minimo, capitulis paucis.
In pratis , pascuis , locis apricis graminosis,
arvis , campis , collibus aridis , sterilibus , are-
nosis , nec non secus ripas rivorum etc. regio-
num inferiorum frequentissimum ; e. g. ad Dri-
samiae ripas secus d. Dauphinstrasse c. var.
omnib, copiose. — Ann. 5 — 8.
Caules saepius plures , procumbentes , adscendentes
crectiusculive late diflfusi , a basi ramosissimi , v. sim-
pliciusculi. Foliola varie obovata , Iruncata v. obcor-
data, apicem versus serrulata s. denticulata, glabra,
Capitula dcnsa, multillora, solitaria,
703
axillaria, longissime pedunculata , ovalia v. clliptica.
Flores majusculi, apice incrassati , ferc praecedentis ,
lutei , aurci, flavi, flavescentes , v. straminei , demum
dilute badii. Vexillum antice in laminam orbiculato-
obovatam , subobcordatam , fornicato-deflexam , sulca-
tam expansum, quam in sequente fere duplo latius.
i4. T. filiforme. Linn. Flor. gra-
cillimisj vexillis angustis, lineari-cuneatis, an-
tice parum dilatatis, 3-angulari-rotandatis, ad
apicem usque carinatis, utrinc[ue adpressis, nec
fornicatis nec inllexis. Spenn. — St. i6! —
FD. 1707. — E. B. 1257. (T. procumbens.
Poll. — Gmel. fl. bad. — T. dubium. Sibth.
-- T. minus. E. B. 1206. — Curt. 5. t. 53.)
In pratis , pasciiis , lociscjiie aliis graminosis ,
arcnosis glareosisve subhumidis, etiam in apricis
siccis , collibus etc. regionum inferiorum vulga-
tissinnim ; etiam in prata montana adscendens. —
Ann. 5 — 8.
Habitus omnino praecedentis , sed partes omnes gra-
ciliores. Caules filiformes , flaccidi. Capitula laxiora ,
plcrumquc miiiora , raulli - et pauciflora. Flores magis
elongati , lineari-clavati , compressi, flavi , 5 — 3o in
capitulo , vexillo carinato, striato , ncc valde sulcato,
nec orbiculato-expanso. — Variat ut antccedens, altitudi-
ne magnitudine omniumpartium, caulium dircctione etc.
340. Lotus. DC. prod.
Cal. tubulos. 5-fidus. Alae vexillum subae-
(juantes. Carina rostrata, Legumen cylindra-
ceum V. compressum, apterum! Stylus rectus.
Stigma oculo nudo subulatum. — Seringe in
DC. prod.
Obs. Herban. Fol. triloliolala. vStipulae magnae toliaceae ! Pedunculi
axillaies i — 6 - multiflori , folio florali apice stipati. Flores flavi
( rarius in exolicis ;ilbi v. rosei),.
704
1. L. c or nicul a tus. Linn. Caulibus
ramosis , e basi suflViiticosa decuinbcnte sur-
rectisj capitulis umbellaribns depressis ; le-
eum. cylindraceis teretibus j seminibus reni-
lormibus viridi-atris. . . . Wallr. sched.
cc. Cainpestris , caulibus solidis prostratis s. procum-
bentibus , nunquam vere erectis , foliolis stipulis-
que ovutis, obovatisve, saepius margine ciliatis. . .
Wallr. 1. c.
^ Glaber , foliolis iilriuque calycibusque glaberrimis. Wallr. 1. c. —
I.. cornirulatus. FD. 991. — et plur. auct. germ. — L. arveli-
sis Schk. 211.—
ff Hirsuttis , caulibus, foliolis , stipulis , calycibusque birsutis aut
viUosis. — L. villosus. Thui!. ;
/5. Vliginosiis , caulibus erectiusculis proceris, ple-
runique glaberrimis s. parce pilosis, fistulosis , al-
tioribus, stipulis subcordatis, foliola subaequanti-
bus. . . . Wallr. 1. c. — L. uliginosus. Schk. 211.
— FD. \bi\. — et plur. auct. germ. — L. raajor.
Sm. — E. B. 2091. — L.riparius. Pers. in Ust. bot.
ann. 8. 89.
y. Tenuifolius, caulibus suberectis, liliformibus, clon-
gatis , diffuso-Caccidi.s, foliolis stipulisque lineari-
lanceolatis. — L. tenuifolius. auct. — L. tenuis.
W. et Kit. — Willd. En. — L. depressus et humi-
fusus Willd. fin suppL
Habitat var. a in campis , ericetis , pascuis sic-
cis, coUibus apricis , pratis siccis , locisque aliis
graminosis omnium j^egionum , exceptis summis ,
vulgaris ; /3 in uliginosis, humidis umbrosis, pra-
tis irriguis, secus fossas, ad sepes etc. regionum
inferiorum, praesertim rhenanae frequcn% ; e. g.
versus d. Papiermilhl am Essighuus, im Immen-
stahl, Moos p. Lchen , ad Drisamiam etc. — y
in pratis rhenanis praesertim inter Calamagro-
stidem ejfusam etc. prope Saspach versus Ichtin-
gen copiose. — Perenn. 5 — 7.
Planta e soli condilione poljmorplia. Caules in var.
a y., — i-pedales, viv altiores, prostrati, decumbcn-
tcs, adsccndentcsve; in /3 teretiores, elongati , 2 — 4-
705
pedales, in y gracillimi, directione varii , i — 3-i)eda-
les. — Corollae in var. « antc antlicsin plerumque ex-
tus rubentes, aureac; in /S luteae , non rubcntes; in y
pallidius flavae , fere sulphureae , rarius luteae.
341. Tetragonolobu s. Scop.
Cal. tubulos. 5-fidus. Alae vexillo brevio-
res. Carina rostrata. Stigma infuKdibuliforme,
demum oblique rostratum. Legumen cylin-
draceum alis foliaceis 4 marginatum! (^Lam. ill.
t. 6ii, f. 2.)
OLs. Herbae liabitu fereLoti, et stipulis. Petioli subalati , foliola 3
suljalterna. Peduiiculi axillares i — 2-flori folio florali apice stipati.
1. T. siliquosus. Roth. Pilosus; cau-
lib. subdecumbentibus, foliolis obovatis intc-
gris; stipulis ovatis obtusiusculis; flor. solita-
riis longe pedunculatis; bracteis obovato-Iinea-
ribus calyce brevioribus, legum. glabris, an-
gustissime alatis. . . , Ser. 1. c. (T. prostratus.
Moench. — T. Scandalida. Scop. — Lotus si-
liquosus. Linn. — Jacq. austr. 36 1.)
In pratis rhenanis humidis , inter Arundines ,
Salicesque , ad sepes , fossas etc. frequens ; e. g.
auf d. faulen IVaag, prope der alten Krebsmiihl
secus rivum et viam usque ad crucem ad viam
a Breisach versus Burgheim ducentem; p. Griess-
heim., Hausen , fVeissweil etc. copiose. — Percnn.
6-7.
Caulis y, — i-ped. Foliola plerumque oblongo-obo-
vata, obtusa , mucronata. Flos terminalis , magnus,
pallide suphureus , foliolis ternis suffultus.
Subtribus III. Robinieae. Spenn.
Legumen i-loculare. Stamina plerumque diadelpha.
— Arbores fruticesve fol. primordialib. aut altcrnis
aut oppositis disparibus , imo simplici, altero pinnato ,
achdtis impari- pinnatis.
706
342. Amorpba. Linn.
Cal. 5-dentat. obconico-campanulatus. Coi%
vexillum ovatum concavum, alae et carina nul-
lae. Styl. filiformis rectus glaber. Stam» ex-
serta, basi ima monadelpha. Legum. compres-
sum, ovatum, lunulatumve, i — 2-spermum.
(Lam. ill. t. 621.)
* 1. A. fruticosa. Linn. Subarbores-
cens , subvillosa v. glabraj foliolis elliptico-
oblongis , infimis a caule distantibus, calycis
subvillosi dentibus 4 obtusis unico acuminato;
vexillo eglanduloso^ legum. oligospermis. DC.
1. c. — Mill. ic. t. 57. — Schli. 197.
In amhulacris vctiistis rctro dem Jaegerhaus in
der EichhaLde et in m. Johannisberg culta. —
Ex America boreali! — Frut. 6 — 7.
Frutex elegans , Robiniis affinis , foliis impari-pinna-
tis, foliolis multijugis pellucido-punctatis. Stipulae cau-
linae deciduae. Racemi spicati , elongati , saepius ad
apices ramorum subfasciculati , floribus pulcherrimc
caeruleo - violaceis.
* 343. Robinia DC. niem.
Calycis dentes 5 lanceolati, 2 superiorcs
breviores approximati. Cor. papilionacea ve-
xillo amplo, carina obtusa. Stam. diadelpha,
decidua. Ovarium 16 • — 20-ovulatum. Styl.
antice barbatus. Legumen compressum, sub-
sessile, polyspermum, valvis planis, tenuibus,
sutura seminifera raarginata. (Lam. ill. t. 606.)
O b s. Aibores Aulicesve borealis Americae spiuis slipularibus saepius do-
nalae. Fol. impari jHnnata , loliolis multijugis, petiolulatis , basi
stipelJalis. Flores albi v. rosei, in racenios axillares , safpius nu-
tantes dispositi.
* i.R. Pseudacacia. Linu. Spinis stipu-
707
laribus, ramis virgatis, racemisque laxis pen-
dulis et leguminibus glabris; foliolis ovatis,
DC. 1. c. — Duham. arb. ed. noy. 2. t. 16.
— R. et A. 20. — Wangenh. americ. t. 7. f»
19. ( Aeschynomene Pseudo- Acacia. Roxb. —
Pseudacacia odorata. Moench. — Gemeine
Acacie germ.)
/S. Umbraculifera , spinis nullis , ramis confertissimis
glabris. DC. 1. c. — R. inermis. Dura. Cours. 6.
non DC. prod. — Acacia Parasol s. Kugel- Acacie
Hortul.
In hortis f ambulacris et sylvis culta, rctro dem
Schiesshaus integram sjlvulam constituit-^ var. /S
in ambulacris et hortis amatissima, nondum flo-
ruit! — Arb. canadensis s. caroliniana. 6 — 7.
Arbor celerrimc crescens, radicibus longe repcnti-
bus , iibrillis interdum tubcrculiferis, flor. albis, odo-
ratis.
* 2. R. viscosa. Yent. Spinis brevissi-
mis, ramiilis leguminibusque glanduloso -vis-
cosis, racemis confertis, bracteis concavis ca-
ducis seta longa terminatis, dentib. calycinis 3
inferioribus acuminatisj foliolis ovatis. DC. 1.
c. — Duham. 1. c. t. 17. — Vent. hort. cels»
t. 4. (R- glutinosa. Curt. bot. mag. t. 56o. —
Kleb - Acacie germ. )
In ambulacris culta e. g, in der Eichhalden ,
in m. Johannisberg , ad sinistram viae puhlicae
inter der Hammerschmide et Carthaus etc. — In
Georgiae et Carolinae montanis ad scaturigines
spontanea. — Frut. v. arbuscula (jlorib. ex albo
roseis , inodorisj. 6 — 7.
* 3. R. hispida. Linn. Spinis nullis, ra-
mis racemisque laxis (aculeato-) hispidis, ca-
lycinis dentib. 3 inferiorib. acuminatis; legu-
46
708 —
ininib. hispidis^ foliolis obovatis. DC. 1. c. —
Mill. ic. t 244. — ' Curt 1. c, t. 3ii. (R. ro
sea. Duham. 1. c. t. 18.— R. montana. Bartr.
yoj. — Aeschynomene hispida. Roxb. — Sta-
chelhaarige s. rothe Acacie germ.)
In iisclem cum praecedentibus locis culta. — la
Virginiae et Carolinae altis montibus spontanea.
— Frut. CJlor. roseis, speciosisf inodorisj Q— 'j.
344. Colutea. R. Br.
Cal. 5-dentatus. Vexilium explanatum, bi-
callosum , carina obtusa majus. Stam. diadel-
pha. Stigma laterale sub apice styli uncinato.
Styl. postice longitudinaliter barbatus. Le-
gum. stipitatum, cymbiformi-ovatum inflatum,
scariosum. (Lam. ill. t. 624.)
1. C. arborescens. Linn. Foliolis el-
lipticis retusis; pedunculis subsexfloris^ vexil-
lis gibbis, abbreviatis^ leguminib. clausis. DC.
1. c. — Duham. 1. c. t. 22. — Guimp, t. i33.
— Curt. mag. t. 81. (non Burm. cap. — C.
hirsuta. Roth. — C. arborea. Moench. — Bla-
senstrauch germ.)
In nemorosis , dumetosis et fruticetis collium
montiumque reg. calcareae calidioris e. g. in
parte occidentali m. Kaiserstulil — ad m. Lim-
burg, circa Sponeck, Burgheim, Eothweil, Acht'
karrn etc. frequens ; auf d. Schwaerze p. Ober-
weiler. — Frut. 5 — 6.
Frutes elegans , inermis , fol. multijugatis. Stipulae
parvae, caulinae. Racemi axillares , pauciflori, foliis
breviores. Corollae luteae , speciosae. (Offl olira :
Coluteae folia — vomitoria. )
709
Subtribus IV. Astragaleae. Adan
Legumen sutura altera introjlcxa longitudinaliter
biloculare aut semihiloculare. Stani. cliadelpha. Caules
herbacei aut sujfrutescentes. Fol. pinnata^ primordialia
alterna.
345. Astragalus. DG. astr.
Cal. 5-clentatus. Cor. carina obtusa. Le-
gumen 2-loc. v. semibiloculare, sutura infe-
riore introllexa. — Folia impari-pinnata.
1. A. glycyphy II os. Linn. , Procum-
bens glabriusculusj stipulis (liberis) ovatis,
mucronatis acuminatisve, foliolis 5 — 6-jugis
ovatis, pedunculis folio brevioribus, spicis
ovato-oblongisj legum. oblongo-subulatis, sub-
tricjuetris, subincurvis, sessilibus, glabris, rec-
tis. DC. 1. c. — FD. iio8. — Schk. 209. —
E. B. 2o3. — Riv. tetr. irreg. t. io3. (Wil-
cles Sussholz germ.)
In collibus dumctosis , apricis , ad sjlvai'uin
nemorumque margines graminosas , asperas rcg.
calcareae et montanae inferioris frecjuens ; e. g.
in m. Sclilossberg in der neuen Promenade , ad
m. Brojinberg j Sternwald^ Schoenberg j in m.
Kaiserstuhl copiose. — '^'ij(r- 6 — 7.
Flores ochroleuci v. sordide e viridi flavescenleque
albidi. fOjf ! olim : Glycfrrhizae sylvestris hcrba ,
semina contra Ischuriam laudata.)
Tribus II. Hedysareae. DC. mem.
Stamina raro libera , saepius raonadelpha s. varie
diadelpha (9 et i aut 5 et 5). Legumen lomentaceum,
in loculos, articulosve monospermos transversim divi-
sum. Cotjledones planiusculae per germinationem in
folia stomatibus donata conversae. DG. prod.
46*
710
Subtribusl. Coronilleae. DC.
Flores umhdlati, s. bi - ternatimve in apice pedun-
culi dispositi. Legumina teretia s. compressa.
346. Coronilla. Neck.
Cal. campanulat. brevis, 5-dentatus, den-
tib. 2 superioribus approximatis subcoalitis.
Corolla petalorum unguibus calyce saepe lon-
gioribus , carina acuta. Stam. diadelpha ( i
et 9). Legum. teretiuscuium, gracile, de-
mum in articulos oblongos i-spermos sece-
dens. Semina ovata v. cylindracea. (Lam. ilL
t. i3o.)
O b s. Frutices v. herbae, fol. impari -pinnatis , pcdunciilis axillaribus,
apice flores unibellatos 3 — plures gerentcs.
1. C. Emerus. Linn. Fruticosa, gla-
bra, stipulis minimis, foliolis 5 — 7 obovatis,
pedunculis -2 — 3-lloris, petalorum unguibus
caljce 3-plo longioribus. DC. 1. c. — Guimp.
t, i34. — Curt, mag. 445. — Riv. 1. c. 97.
(Emerus major» Mill. ic. i33. f. 1 et minor.
f. 2. — Coronilla pauciflora. Lam. fl. fr. —
Peltschen germ.)
In nemoribus dumetosis , fruticetis rupestribus
m. Kaiserstuhlfrecjuens; e. g. in m. Neunlinden,
Eichelspitze , Limhurg , Sponeck etc. copiose. —
Frut. 4 — ,5.
Frulex elegans , habitu fere Coluteae arborescentis.
Cor. luteae, unguibus petalorum albescenlibus. Legura.
gracilia , praelonga, cylindraceo-subulata, tardius et
obscurius secedentia. Sem. cjlindracea. fOff! olim :
Coluteae scorpioidis folia — amariuscula , laxantia.)
2. C. varia. Linn. Herbacea, diffusa,
glabra, stipulis minimis acutis, foliolis 9 — 23
711
oblongis mucronatis, infimis cauli approxima-
tis, umbellis 16 — 20-floris; legum. erectis.
DC. 1. c. — Schk 2o5. — Riv. 1. c. 219. —
Curt. mag. 258. — Clus. hist. 2. p. 287. f. 2.
(Astragalus glaucoides. Gmel. itin. 1. t. 21.)
In datnetosis , collibus graminosis , asperis , ad
sepes , vinearum sj-lvarumc^ue marginalia reg.
calcareae frec/uens ; e. g. in parte meridionali
m, Schoenbcrg , Oelberg , Bellen , Castelberg p.
Sulzburg et in toto m. Kaiserstuhl copiose. —
Perenn. 6 — 7.
Flores niiraerosi, dcnse uml^elJati, ex aLbo el roseo
purpurascentes , rarius albi, ante anlhesin penduli. Pe-
talor. ungues calyce vix longiores. Lomenta parum
curvata , compressiuscula , acumine longo, dein sub
apice incurvato , subreflexo terminata , evidenter sece-
dentia.
347. Ornithopus. Desv.
Cal. bracteatus, tubulosus, subaequaliter
5-dentatus. Cor. carina minima , compressa !
Stam. diadelpha (9 et 1). Legum. compres-
sum , articulis plurimis monospermis indebis-
centibus utrinque aequaliter truncatis, ad mar-
gines parallelis constans. (Lam. ill. t. 63 1. —
Desv. journ. 3. t. 5. f. i4.) '
1. O. perpusillus. Linn. Pedunculis
folio longioribus; fol. subvillosis, summorum
jugo infimo cauli approximato , leguminib.
subcompressis glabris s. pubescentibus, rec-
tiusculis, articulis subrotundis. DC. 1. c. —
FD. 73o. — Schh. 206. — E. B. 369. —
Curt. 6. n. 64.
^. Major ^ caulibus longissimis, foliisque magis villo-
sis, legum. glabriusculis. — O. intermedius. Roth.
germ.
712
Jii arvis , et aUis locis aienosis feg. planitici^
rarius ; e. g. in agris arenosis glareosisvc
versus St. Georgen et Haslach cum Arnoseride
pusilla; ad radicem jn. Schoenberg beim UJhauser
Steinbruch jaiii legit Prof. Perleb , in colle Lo-
rettoberg versus dem Begner Dr. Krauer ; in
colle arenoso retro Elzach auf d. Eck cum Illece-
hro verticillato ; inter Nieder-Fiimsingen et Hoth-
haus etc. — Ann. 5—9.
Planta pubescens s. villosa, prostrala, magnitudiue
varia ^ — a-pedalis. Fol. impari-pinnata, multijugata,
stipulis parvis petiolo adnatis. Pcdunculi axillares apice
umbellulas paucifloras , bractca pinnata sufFultas, ge-
rentes. Flores minimi familiae, rubri aut ex rubro,
albo et paululum flavo mixti. Legum. arcuata. ( Vo-
gelfuss^^^&vm. )
348. Hippocrepis. Linii.
Cal. 5-fidns, lobis aequalibus acutis. Cor.
carina bicipiti. Staro. diadelpha (9 et 1 ). Sty-
lus filiformis acutus. Legum. constans articu-
lis plurimis i-spermis in ferri equini formam
curvis, unde legumen ad iatus superius sinu-
bus plurimis rotundatis quasi incisum videtur.
Semina cylindracea aut compressa, oblonga,
ad partem articuli cujusque mediam adfixa,
curva, umbilico in medio curvaturae. (Lam.
ill. t. 63o.)
1. H. comosa. Linn. Caulibus herba-
ceis diffusis; pedunculis folio longioribus apice
umbelliferis j legum. subarcuatis, articulis 3 — 3
ad semina puberulis. DC. 1. c. — Jacq. aust.
43 1. — Col. ecphr. 3oi. — Riv. 1. c. 97. —
E. B. 3i. — (H. perennis. Lam. fl. fr.)
In collibus montibusquc siccis , graminosis ,
apricis , ad dumeta, nemorum sjlvarumquc
713
mavginalia j-eg. calcareae frecjuens ^ e. g. in m.
Schoenberg — im Merzhausev Steinbvuch , in
toto m. Kaiserstuhl etc. — Pevenn. 5 — 6.
Radix lignosa , dnra. Caules cespitosi. Folia im-
pari- pinnala , 6 — 7-juga. Flores mediocres, flavi, in
unabella numerosi. Legum. angusta, subflcxuosa, nempe
ad utrumque latus sinubus latis subrotata.
S u b t r i b u s II. E u h e d y s a r c a e. D C.
Flores vacemosi aut spicati. Legumina compvessa.
349. Onobrychis. Toiirn.
Cal. 4-fidus , lacin. subulatis subaequalibus.
Cor. caiina quasi oblique truncata^ alae bre-
ves. Stam. diadelpha (9 et 1). Legum. ses-
sile, i-articulatum (abortu loculorum supe-
riorum?), compressum, i-spermum, indehis-
cens, subcoriaceum, echinatum , cristatum v.
alatum, latere superiore crassiore, recto; in-
feriore conyexo tenuiore. (Tourn. inst. t. 211.
— Gaertn. t. i48. — Desv. journ. t. 6. f. 33.
34.)
1. O. sativa. Lara. Caule erectiusculo,
stipulis saepius distinctis, foliolis cuneato-lan-
ceolatis, mucronatis, glabriusculis, spicis elon-
gatis, carina vexillo breviore, alis caljce bre-
vioribus, leguminib. pubescentib. dorso denli-
culato, lateribus rugosis subaculeatis. DC. 1. c.
(O. viciaefolia. Scop. — O. vulgaris. Jaum. —
O. spicata Moench. — Hedysarum Onobrychis.
Linn. — Jacq. aust. 352.^ — St. 19. — E. B. 96.
— Esparcette germ. ct gall.)
In collibus apricis y gvaminosis , pascuis siccis,
pratis montanis etc. veg, calcavcae frequens —
714
in m, Schoenbtrg, KaiserstuhL etc. copiose : eliant
colitur. — Perenn. 6 — 8.
Plaata siib noraine Esparcette, ewiger s. tilrkischer
Klee ad pabulura pecorum notissima ! — Caules 2 —
3 ^-pedales , adscendcntes , ramosi. Fol. impari-pin-
nata , 3 — 6-jugata , villosiuscula. Spicae longissime
pedunculatae ta.villares) , eleganter e roseo v, coccinec»
purpurascentes.
Tribuslll. \icieae Bronn. d i s s.
Stamina diadelpha (9 et 1). Legumen continuum,
Cotjledones crassae, farinaeeae, per germinationem im-
mutatae , sub terra intra spermodcrmium incbisac re-
manentes. Radicula inflexo- curva. — Folia abrupte
pinnata, petiolo communi apice in setulam cirrhumve
desinente, basi super caulem non articulato. DC. prod.
' 350. F a b u. T o u r n.
Legumen grande, coriaceum, subtumidumj
Semina oblonga, liilo terminali. Caetera Vi-
ciae. — Caulis erectus. Cirrhi simplices, fere
nulli.
* 1» F. vulgaris. Moencb. Fol. crassis,
foliolis 2 — 4 oyalibus mucronatis; stipulis se-
misagittatis ovalibus; dentibus calycinis subli-
nearibus; leguminib. subsessiiibus. . . . D. C.
1. c. (Vicia Faba. Linn. — Blaliw. t. 19.
E Jinitimis Caspii maris orta et in hortis et
agris , praepri/nis regionis rhenanac culta , sub
nomine : Saubohne, Ackerbohne ubic/ue
nota. — Ann. 6 — 8.
CoroUae speciosac, albo caerulescentes, alis in medio
macula atra holosericea notalis. — Variat leguminibus
teretiusculis v. compressis, viridibus v. nigris, semini-
bus minoribus subrolundis v. magnis , compressis etc.
(Ojfl Fabae stipiles , Jlores , herba,—- Farina seminum
«idditur Farinis 4 resolventium. Gmel. fl. bad.^
7J5
351. V i c i a. T o n v n.
Cal. tubulosus, 5-H(l. v. o-dentatus, den-
tibus 2 superioribus brevioribus. Stylus fili-
formis, angulum fere rectum cum ovario con-
ficiens, superne et infra apicem subtus vil-
losus. Legumen oblongum i-loculare, polys-
permum, stylo apiculatum. Semina subglo-
boso V. ovalia et compressiuscula hylo late-
rali ovali v. lineari.
Jlcrbae saepius sca^tlentes , fol. abriipte pinnatis plurijugis. eirrhi.»
saepius ramosis, stipulis sagittatls ,- pedunculii axillarib. aut elonga-
tis multifloris aut l-floris, brevibus. DC. 1. c. — Wiclen germ.
*J Pedunculis elongalis , multijloris.
t V. sy 1 vatic a. Linn. Glabra, foliolis
numerosis (alternis v. oppositis) elliptico-ob-
longis, mucronulatis, tenuissime reticulato-
venosis ; stipulis semisagittato - reniformibus ;
pedunculis foiio longioribus; florib. (majuscu-
lis) laxe racemosis. . . . Spenn. — FD. 277. —
E. B. 79. — Hall. hist. t. 12. f. 2. — Pl. 71.
f, 1. — St. 3i, (Vicioides sylvatica Moench.
meth. — Wiggersia . . , . FW.)
In nemorihus et dumetis ad avcem Limburg ver-
sus dem Canal t. Alex. Braun in collo(juio, —
Perenn. 6 — 8.
Caulis elongatus , interdum 5 - ped. et altior. Foliu
fere ut in V, sepium. Pedunculi patulo-erecti ,
sulcati , sub-4- anguli , lior. sparsis , cernuis, albidis,
V. caeruleo-venosis et violaceo - variegatis. Styli apice
villosi. Leguraina lineari- oblonga , compressa, tenui.s-
sime reticulata, apicc incurva, fusca. Semina globosa
hylo lincari.
2. y. Cracca, Linn. Pubescens; folio-
lis numerosis linearibus, puberulis, mucrona-
716
tis , (alternis oppositisque,) nervis subparal-
lelis simpliciusculis'^ stipulissemisagittato-linea-
ribusj pedunc. foliura aequantib. v. superantib.
florib. (gracilibus) longe denseque racemosis,
irabricatis . . . Spenn. — FD. 804. — Curt.
lond. 54» — E. B. 1168. — Riv. tetrap. 5o.
— St. 3i. (Y. multiflora a Lam. il. fr.)
/?. Tenuifolia , foliolis angvistioribus , longioribus,
glabriusculis. — V. tenuifolia Rolh. germ. — St.
3i — V. Gerardi Willd. prod. non. Jacq. 'et
Gmel. fl. bad.
y, Fillosa , foliolis villoso - subsericeis, lineari - v.
lanceolato - oblongis. — V. Gerardi DC. prod. —
DC. fl. fr. excl. sjn. non Jacq. austr. et Gmel. fl.
bad. — V. poljphjlla Linn. —
In arvis, agris , inter segetes ad sepes , in rude-
ratis reg. inferiorum frequens , raro in arva et
agros montium adscendens e. g, auf d. Gisibel
retro Horben, p. Schoenau , Todtnau etc / var,
jS. in reg. Kaiserstuhlensib. C t. b. cons. stat. de
IttnerJ cresce?item ego frustra quaesivi ^ var. y,
in agris sabulosis, locis avidis reg. calcareae. —
Perenn. 6 — 7.
Caulis subsimplex s. raraosus, debilis, flaccidus. —
Racemi conferti, densissimi, secundi. Flores caeruleo-
violacei, rarius rubelli aut albidi, graciles, quasi tubu-
losi» Legumina glabra Lentis. — Variat altitudine ,
superficie glabriuscula et villosula, viridiet incano-seri-
cea; foliolis acutis et obtusis , latioribus, brevioribus
ct angustiorib. elongatis ; stipulis integris etc.
•* Pcdunculis axillaribus abbreviatis paucijloris , s. Jlorib. axillarib.
subsessdibus.
3. V. sativa. Linn. Foliolis foliorum
inferiorum varie cuneatis, emarginatis, mucro-
natis, superiorib. variis ; flor. subsessilibus
subgeminis erectis; calycib. cylindraceis, lacin.
- — - 717
aeqiialib. tubi longitiidine ; leguminib. slric-
lis . . . Spenn.
cc. Vidgaris , pubescens, foliolis omnibus obovatis v.
cuneatis, emarginatis , leguminibus (plerumque)
pubescentibus ; stipulis saepius macula notalis. —
V. sativa. Hoppe in St. 3i. — Var. obovata Ser. in
DC. I. c.
^. Segetalis , pubescens, foliolis pilosis, oblongis,
truncato - acurainatis* leguniiuib. pubescentibus, —
\. segetalis Thuill. — V. Uiganensis Scbleich! —
Hoppe in St. 3i. — E. B. 334. — FD. 622.
y. Leucosperma , seminibus subglobosis paHidc llavis.
— V. leucosperma et alba Moench.
«?. Glahra, foliolis, calycibus leguminibusque glabris.
— V. glabra. SJilck !
€. Jngustifolia , folioHs varie lineari])us subretusis,
V. acutiusculis, rarissime subemarginatis, mucro-
natis, plerumque elongatis; seminib. atris. — V.
angustifolia Roth. ct St. 3i. — Schk. 201. — V.
luganensis Schlch!
Colitur var. a et praesertim /? in agris reg. iii'
feriorum ; inveniuntur etiam quasi spontaneac
intcr segetes , in arvis et ruderatis , 7'ejectamen-
tis etc. y et d rariores in iisdem locis ; var. € in
arvis , secus vias , inter segetes et inter priores
— rarior ; e. g. ad Sautier^s Garten versus Dri-
samiam copiose. — Ann. 6 — ']-var. e saepius
jam. 5 — 6.
Planta valde poljmorpha caulis magnitudine , forma
foliorum, magnitudine et colore seminum (Ser. ) —
Stipulac scmisagittatae, dentatae. CoroHa rubcHa ,
purpurea , carnea v. alba, majuscula. (Futtcrwicke ,
Ackcrvvicke germ.)
4. V. &.epium. Linn. Foliolis fol. in-
feriorum varie ellipticis, truncatis, mucrona-
tis, reliquis varie oblongis plus minus trun-
cato-acuminatis v* acutis; pedunculis brevi-
bus , 3 — 4 — 5-floris, florib. pedicellatis in-
718 '
clinatis, subracemosis ; calyce oblique campa-
nulato, dentibus inaec^ualibus, superne de-
flexis, tubo brevioribus. Spenn. — St. 3i. —
FD» 699. (Wiggersia . , . FW. — Vicioides . . .
Moench.)
In umbvosis — sepibus , dumetis , nemoribus ct
sylvaticis graminosis , secus vias etc, reg. in-
feriorum ubicjue frecjuentissima, — Perenn. 4 — 7-
Caulls acute ^-^ngulus. Foliola ciliata , exlcriora
decrescentia. Flores sordide violacei. Legumina pc-
dicellata, subiuclinata aut demum erecta, slricta.
352. E r V u m. L i n n.
Cal. 5-fidus, lacin. linearib. acutis coroliam
subaequantibus. Stigma glabrum. Legumen
oblongum 2 — 4-spermum. DC. 1. c.
• Legum. suhiiiflatis , lalo - ohlongis , 2-spermis. (Lens Tourn.')
* 1. E. Lens. Linn. Foliolis lineari-
oblongis glabriusculis; stipulis lanceolatis in-
tegris ; pedunculis 2 — 3-floris folium subae-
quantilDUs; leguminibus glabris, subinflatis, utrin-
c[ue retusis, subquadratis', dilatatis, brevibus;
seminibus compressis. Spenn. — St. 3. (Cicer
Lens Willd. — Riv. 1. c. 35. — Ludw. ect.
i4i. — Schk. 202. — C. punctulatum. Hortul.
— Lens esculenta. Moench. 1. c.)
Colitur frequenter in agris reg. infer. aut sola
aut cum cerealibus, praesertim Hordeo sata ; hinc
inde etiam quasi sponte crescit e. g. in parte po-
steriore m. Schlossberg etc. — Ann. 6 — 7 semina
esculenta 8 — 9 matura.
Planta sub nomine Linse omnibus nota variat semi-
nibus majoribus et minoribus, fulvis, badiis et nigris. —
riores parvi , albidi , vexillo venoso.
719
1. E. hirsutum. Linn. Foliolis lineari-
bus glabriusculis j stipulis semisagittatis angu-
stissimis; pedunculis folium subaequantibus
4 — 6-floris; legum. hirsutis, oblongis, com-
pressis, subtruncatis , nutantibus ; seminibus
globosis variegatis . . . Spenn. — St. 32. —
Curt. lond. 8. — FD. 689. — E. B. 970. —
Schh. 202,
la cultis el ruckratis , vejectamentis hortorum ,
inter segetes , in vineis etc. reg, infer. frequens.
— Ann, 6 — 8.
Caulisramosus, clebills flaccidusve, foliola numerosa;
cirrhus ramosus; flores miuimi, albido -caerulescentes.
— Habitus fere sequentis !
*♦ Lfgitm. subinjlatis oblongo-lincaribns \--Cy-spermis. f Eri'ilia Link
Enum. )
3. E. tetraspermum. Linn. Foliolis
4 — 6 — 8 lineari-oblongis mucronulatis ; sti-
pulis lanceolatis semisagittatis ; pedunculis
1 — 4-floris liliformibus; legum. oblongis com-
pressis glabris enerviis subtorulosis; seminib.
subglobosis atris . . . Ser. 1. c. — • St. 32. —
FD. 95. — E. B. 1223.— Curt. lond. 7. —
Moris. s. 2. t. 4. f 16. (Vicia tetrasperma
Moench. — Y. pusilla Miihl. — Y. gemella
Crantz.)
Inter segetes , in arvis , vineis , et in glareosis
praesertim reg. KaiserstuJilensium frequens ] e. g.
in agris glareosis ad ripas Drisamiae versus Has-
lach etc. — Jnii. 6 — 8.
Habitus fere praecedentis. — Caulis valde debilis ,
plerumque cespitoso-ramosus, ut tota planta saepissime
glaber. — Flores exigui e violaceo purpurascentes v.
albo-caerulei. Laciniae calycinae inaequales latiusculae,
tubo breviores.
720
?fotn. Var. yj i, e. E. graeilc DC, cat. foHolis aiignstissimis , peduii-
i;ulis longiorib. saepissime ji - floris — adbuc fmstra ({uaesita > forsau
i« rfg, Raiserstuhleusibus crescens prorsus investiganda est.
* 353. Pisum T o u r n.
Cal. laclniae foliaceae, 2 superiores brevio-
res. Vexillum amplum, reflexum. Stylus
compressus, carinatus, supra villosus. Legum.
oblongum, compressum,\ non alatum. Semina
plura, subglobosa, hilo subrotundo. — Her-
bae annuae. Fol. abrupte pinnata 3-juga,
cirrhosa; stipulae amplae ! DC. 1. c. — Lam.
om. ill. t. 633. (Erbse germ. )
* 1. P. sativum. Linn. Petiolis tereti-
bus3-jugis, foliolis ovatis integris (saepe op-
positis et margine undulatis) mucronulatis;
stipulis ovato -subsemicordatis crenatisj pe-
dunc. 2-muItiiloris j legum. subcarnosis. Ser.
1. c. — Ludw. ect. t. 169. — BI. 83.
Patria ignota . . . Colilur sub jAuribus varie-
taiibus in hortis culinariis , agris , agris et
vineis. — Ann> 5 — 7 semina 9 — 10 matura.
Planta notissima, glauca , succulenta. Flores majus-
culi, albi, v. ex albo ct caeruleo s.
Lcgum. pendula, ( Kiichen- Erbse germ.)
354. L a t li y r u s. L i ii n.
Cal. campanulatus 5-fidus, lobis 2 superio-
ribus brevioribus. Stylus complanatus, apice
dilatatus, antice villosus s. pubescens. Legum.
oblongum, polyspermum, 2-valve, i-Ioculare.
Semina globosa v. angulata.
Herbae saepius scaadeulcs , stipulis semisagittatis , petiolis upice in
cirrbum ramosum abcuntes , foliolis i — ^i-jugis v. nullis ; peduncu-^
lis axillaribus. DG 1. c (Plalterbse germ )
~ 721
* Perennes , peduncidis multifloris. (Jol. i -/wg is.)
i. L. sylvestris. Linn. Glaberrimiis,
caulibus prostratis alatisj foliolis (lineari-lan-
ceolatis y.) subensiformibus, utrinque attenua-
tis, coriaceis, nervosis; stipulis linearibus, se-
misagittatis, folio multo brevioribus^ pedun-
culis 3 — 6-lloris folii longitudine; legum.
compressis, elongatis, longitudinaliter reticu-
latisj seminibus subrotundis verrucoso-puncta-
tis. Ser. 1. c. — FD. 335. — E. B. 8o5. —
Curt. 64.
In collibus aridis , dumetis , ad sylv>arum margi-
nalia rcg. infer. praesertim calcareae frecjuens ,
e. g. in m. Schlossherg auf dem Kanonenplatz ,
in m. Schoenberg , Kaiserstuhl etc. vulgatissi-
mus. Finearuin maiginalia dumetosa praepri-
mis adamare videtur. — Perenn. 6 — 8.
Foliola saepissime ensiformia s. lineari - lanceolata,
3-nervia, valde elongata , rarius breviora, oblongo-lan-
ceolata. Flores speciosi, cernui , purpurei , alis sub-
violaceis , rarius aibidi v. rosei.
2. L. pratensis. Linn. Glabriusculus;
caulibus erectiusculis 4-gonis; foliolis oblon-
go - V. lineari-lanceolatis 3 — 5-nerviis, acu-
minatis ; stipulis sagittatis, folilformibus; pe-
dunc. multifloris folio 2-plo longioribus; caly-
cib. nervosis j leguminib. compressis oblique
reticulato venosis; seminib. globosis, brevissi-
mis. Ser. 1. c. — E. B. 670. — Gurt. 29. —
FD. 527.
In pratis locisque aliis graminosis , siccis et hu-
midiusculis, ad scpes eic reg. inferiorum et prae-
primis reg. calcai-eae vulgaris. — Perenn. 6 — 8.
Foliola glaberrima s. rarius pnbcscenlia, forma stipu-
larum v, iis vi\ angusliora pauloque longiora, semper
722
acula. Flores flavi ! plerumque nuraerosi , Tarissinie
i — 5. Legumina nigra , stjlo terrainata.
3. L. tuberosus. Linn. Caule debili
4-gonoj foliolis oblongo-ellipticis , obtusius-
cuiis, mucronulatis, venosis (subenerviis) ;
stipul. semisagittatis, lanceol. angnstis^ pedun-
culis 3 — 6-iloris, folio 2 — 3-plo longioribus;
calycib. aveniis ; legum. compressis longitudi-
naliter reticulatis, seminib. subrotundis laevi-
bus . . . Ser. 1. c. — Lob. ic. 2. p. 70. f. 2.
In agris et arvis — inter segetes reg. calcareas
non infrequens j c. g. in tractu m. Schoenberg
p. Hiltnau etc. in m. Castclberg p. Sulzburg ;
in reg. Kaiserstuhlensibus — circa JiothweiL, Sas-
pach, Endingen etc. frequens. — Perenn. 7 — 9.
Radi.v tuherosa, nigricans! — Stipnlae ratione folii
parvae, angustae, viv petiolum aequantes. — Flores spe-
ciosi , amoene rosei s. rubelli, odorati. Stvli arcuati !
•f Petiolis aphjllis.
4. L. Aphaca. Linn. Caule 4-gono;
petiolis cylindricis, filiformibus, aphyllis; sti-
pulis ovatis, sagittatis, amplissimis; peduncu-
lis i-floris, apice articulatis, bractea minima
angustissima; lacin. calyc. tubo 2-plo longiori-
bus ; legum. valde compressis, latis , oligo-
spermis; sem. compressis. , .. Ser. 1. c. — •
E. B. 1167. — Curt. 60. — Mill. dict. 43.
(L. segetum. Lam. 11. fr.
Inter segetes et in arvis reg. calcareae rarior ;
e. g. inier Jlothweil et Burghcim , p. Achtkarrn,
Ihringen ; inter Leiselheim , Kiichlingspergen ,
Koenigschajfhausen et Saspach etc. — Ann. 6 — 7.
Caulis /< — I /2 ped. debilis , decurabens v. adsccn-
dens. Stipulae oppositae , foliiformes, glaucescentes.
- — 723
pedunculo filiformi breviores. Flores sulphurei. — Ra-
ri.s.sime petiolos csse 2-phyllos et pedunculos a-floros
asserunt cl. Ser. 1. c. et DC. fl. fr!?
•ff Foliis unijugis.
* 5. L. satiyus. Linn. Pedunculis i-
florispetiolo longioribusapice articulatis brac-
teolatisj laciniis calycinis lanceolatis foliaceis
tubo fere 3-plo longioribus; legum. ovato-
oblong. latis, breyibus, irregulariter reticu-
latis, dorso alatis; seminib. 3-gonis, subtrun-
catis, laevibus. . . . Ser. 1. c. — Jacq. fil. ec-
log. t. 11 6. — Riv. 1. c. t. 4?. — Gaertn. t.
i52. f. 1. (^Cicercula alata Moench. )
Iii Hispania ! — Colitur in agris rcg, calidiorum
e. g. circa Ihringen , Achtkarrn , Ichtingen etc,
etiam hinc inde inter segetes et in arvis alibi
fjuasi sponte crescit, — Ann. 6 — 7.
Glabriusculu5 ; caules diffusi , alati. Foliola lineari-
oblonga. Cirrhi 3-fidi. Stipulae semisagittato-lanceo-
latae, subciliatae, vix petioli longitudine. — Flores
majusculi, rosei, caerulescentes v. albidi.
6. L. hirsutus. Linn. Pedunculis
1 — 3-floris, folio vix longioribus; lacin. ca-
lyc. ovatis tubi longitudincj legum. oblongis,
hirsutis (dorso non alatis)j seminib. globo-
sis verrucoso-punctatis. . . . Ser. 1. c. 4i.
Inter segetes reg. calcareae infrecjuens ; e. g.
circa m. Schoenberg p. Wittnau , reti^o Merz-
hausen versus arcem Schauenburg et retro eam
ad viam ubi adscendis in cacumem m. Schoen-
berg ; p. Ebringen et Ehrenstetten etc. — Ann.
6 — 8.
Caules diffusi , alati. Foliola lineari - oblonga. Sti-
pulae semisagittato - lineares vix petiolum aequantes,
glaberrimae. — Flores mediocres, purpurascentes v.
roseo caeruleoque variegati v. albidi.
47
724
355. Orobus. Tourn»
Cal. campanulat. 5-fidus, lobis 2 superio-
rib. brevioribus. Stylus gracilis , linearis,
apice villosus. Legum. cylindraceum, oblon-
gum, i-loc. bivalve, polyspermum. Seminahilo
lineari.
Herbae ereclae , stipulis semisagittatis , petiolis in mucronem Lrevem
simplicem desineiilibus , fol. abrupte pinnatis , paucijugis j racemis
axillaribus pedunculatls. DC. 1. e. (Walderbse gcrmj
1. O. niger. Linn. Caule erecto ra-
moso angulato flexuoso j fol. 3 — 6-jugis, fo-
liolis ellipticis abbreviatisj pleriscjue obtusis,
mucronatisj stipulis lineari-lanceolatis parvisj
pedunc. multifloris folio longioribus; dentib.
calycin. inaequalib. tubo brevioribus. . . . Ser.
l. c. — FD. 1170. — Schk. 200. ~ St. 7.
— Riv. 1. c. 60,
In sylvis et nenioribus fvondosis montium col-
liumquc demissiovum — e. g. in m.
ad viam versus Hirzenberg ; frecjuentior in
re
calcarea — in m. Schoenberg haud procuL a
cruce ; in m. Oelberg p. Ehrenstetten , auf der
Schwaerze , p. Oberweiler, Badenweiler , et Se^
ringen ; in m. Kaiserstuhl — haud procul ab
arce Limburg c. Lithospermo purpureo ~ caeru-
leo etc. — Perenn. 6 — 7.
Tota planta siccatione nigrescit ! — Stipulae ratione
tolius plantac minutae ! — Flores purpurei s. varie-
gati, deflorati caerulescentes. Legum. compressa ob-
solete reticulato- venosa; styli genicuLati; semina glo-
bosa.
2. O. tuberosus. Linn. Caulibus de-
bilibus, basi tuberculatis, superne alatis; fo-
liis 3 — 4-j«gis, foliolis elongatis, elliptico--
725
V. lineari-oblongis, Hnearibusque acutis; sti-
pulis lanceolatis, plcrisque majusculis ; pe-
dunc. paucifloris folium vix superantibus; den-
tib. calycin. inferioribus subfoliaceis , tubi
fere longitudine. Spenn. — St. 21. — FD. 781.
— Schk. 200.— E. B. ii53. — Curt. Jond. 4.
/5. Tenuifolias; fol. lineari- lanceolatis linearibusque.
— O. teuuifollus. Roth. germ.
In sflvis, nemovibui , pratis sylvaticis monto'
sis, acl mavgines sylvavwn veg^ montanae infcv.
et calcaveae fvetjucns ; — e. g. in m. Schloss-
bevg , Bvonnbevg , Schoenbevg etc, — Pevenn,
5 — 6.
Caules saepius basi dilTusi , adscendentes. Stipulae
saepe foliiforines , amplissimae. Foliola semper olon-
gata, nervosa, superiora semper acuta. Flores pur-
purei, rarius rosei v. albi , defiorati caerulescentes.
Trib. IV. Phaseoleae Bronn. 1. c.
Cor. papilionacea. Stam. mono- v. (saepius) dia-
delpha. Legum. polyspermum dchiscens, continuum ,
membranis cellulosis transversim inter semina sitis saepe
divisum non vere articulatura. Radicula super loborum
commissura inflexa. Cotjledones crassae per germinatio-
nem immutatae aut in folia crassa vix stomatibus donata
conversae, extra terram et saepius extra spermoder-
mium exsertae. Folia primordialia opposita! — om-
nium foliola numero imparia, saepius pinnatim, rariu*
palmatim disposila. DC. 1. c.
* 356. Phaseolus. Linn.
Cal. campanulatus bilabiatus, labio supe-
i'iore bidentato, inferiore 3-partito. Carina
cum staminibus diadelphis styloque spiraliter
contorta (v. rarius incurra). Ovarii stipes
toro vaginulatus. Legum. compressum aut
47*
726 —
cylindricum , bivalve, intus isthmis cellulosis
subdislinctum, polysjjerraum. Semina hilo
ovali-oblongo.
Herbae ( v, siifFruli< es ) saepias volubiles. Folia pimiato - j? -Ca-
llolata, ioliolis basi stipellatis. Racemi axillaies. Pedicelli suepius ge-
mini, semper 'i-flori. DC. 1. c. (Bohne gerra.)
* * 1. P. vulgaris. Savi. Volubilis, ra-
cemis pedunculatis folio brevioribus, bracteis
calyce minoribus, patentibus; legum. pendu-
lis, rectiusculis, longe mucronatis. . . . Moris.
6. 2. t. 5. f. 1. — Lob. ic. 59. f. 2.
Ex India oinentalL — Colitur uhujue in liortis;
rarius in agris. — Ann. 5 — 7.
Planta leguminum seminumque esculent. causa sub
nomine: Gemeine Bohne , Steckenbohne ubique notissi-
ma. — Flores sordicle albidi, demum ex albo caerules-
centcs V. dilute rosei. — Scraina variant magnitudinc ,
colore etc.
* 2. P. na^us. DC. fl. fr. Caule erecto,
vixvolubili, laevi; racemis pedunculatis, folio
brevioribus; bracteis calyce majoribus; legum,
pendulis, compressis , subtorulosis; seminib.
compressis. ... (P. romanus Savi. mem. t. 10.
f^ 20. — P. compressus DC. prod.)
Colitur praesertim in agris sine palis , et :
Zwergbohne, Ackerbohne nominatur. — Ann,
6 — 8. (^ Praecedenti simillima! J
*3. P. multiflorus. Willd. Yolubilis;
racemis pedunculatis folio longioribus, brac-
teolis calyce subbrevioribus adpressis ; legum.
pendulis subfalcatis torulosis scabris. DC. 1. c.
— Moris. s. 2. t. 5. f. 4«
Colitur ad palos in hortis. — Habitat in Ame-
rica calidiore. — Ann. 6 — 7.
— 727
Habitus fere P. vulgavis, secl ilores speciosi, cocciuei
( rarissime albi) , unde : Feuerbohne dictus.
Familia LX. Rosaceae. Juss.
Cal. constans sepalis saepius 5 , inter se
basi in tnbum coLaerentibus et ideo 5-lobus,
plerumque persistens, saepius liber, interdum
ovario adhaerens. Petala tot quot sepala iis-
que alterna (rariusabortu nuUa) calyciinserta,
aestivatione quincunciali , fere semper regu-
laria. Stamina cum petalis inserta , saepissime
indefinita, filamentis per aestivationem incur-
vis, antheris bilocularibus, rima duplici dehis-
centibus. Carpella plurima, nunc abortu so-
litaria, nunc coalitione inter se aut cum ca-
i) cis tubo in ovarium prima fronte unicum
conversa. Ovaria i-locularia. Styli simpli-
ces, in stigmata forma varia apice dilatati, ex
ovario saepius lateraliter orti, nunc distincti,
nunc inter se coaliti. Fructus varii : Caryop-
sides, Capsulae, Acini, Drupae v. Poma, i-
plurispermi. Semina in carpellis saepius i — 2,
rarius plurima, erecta aut inversa, exalbumi-
nosa. Embryo rectus, cotyledonibus nunc fo-
iiaceis nunc carnosis. — ■ Herbae , frutices aut
arbores. Folia alterna, basi bistipulata ! sim-
plicia aut^composita. Inflorescentia varia. DC.
prod. (Rosae et Zizyphorum gen. Adans. —
Senticosae et Pomaceae Linn. — Frugariarum
et Calycanthemarum gen. Batsch. — Rosen-
gewaechse germ. -excl. fam. quibusd. — Per-
leb Naturgesch.)
728
Alchemilla.
A 11 a 1 y 8 i s g c n e r u in.
Ovarlum i solitarlum
Ovaria i v. plura .
Herbae ....
Frutices v. arhorcs
Folia pinnata .
Folia simplicia, loLata
Ovarium liberum , superum , calyce non ad-
hacrens, ideoque fructus — caljce deciduo-
nudus. .......
Ovar. inferum, adhaerens, ideoque fructus ca-
Ijcis laciniis persistentib. coronatus .
Flores longius pedunculati . . . .
Flores subsessiles, pedunculis nempe cal)?cis
tubo brevioribus
Foliajuniora convolutival Pedunculi diametro
corollae subbreviores. Drupa polline cae-
sio adspersa
Folia juniora condiipHcatal
metro coroliae longiores.
caesio destituta
Folia juniora conduplicata
Folia juniora convolutiva .
Flores albi. Drupa oblonga
Flores rosei ; Drupa subglobosa
Folia pinnata ....
Prunus.
Pedunculi dia-
Drupa polline
Cerasus.
. S
/irmeniaca. *
Amygdalus. '*
Persica. *
. lO
10
Folia simplicia, integra s. lobata, incisa, an-
gulata. . . .11
Caljx brevissime 5 - dentatus. Petala parva,
nivea. Stjli et semina a — 5 Pyri species.
|CaI. urceolatus , apice contractus, limbo 5-
partito , laciniis amplis, semina numerosa
in sinu suo fovens; stjli plurimi. Petala
magna (rosea) Mosa.
729
IPelala roUmdata, suborbiculata • . i^
Petala lineari-oblonga , elongala. CFlcrcs ra-
cemosi) . . . • Amelanchier. t
iFolia intcgra, integerrimaque . . . i3
^^JFolia angulata, lobata, incisa ... 16
^oJFolia integerrima '4
fFolia serrala v. crenata • ■ . • »^
Petala parva, erecta. Cal. breviter 5-tlenla-
tus. (Pomum pisiforme) . Cotoneaster. ■"^
l4^Petala maxima, patentia. Cal. laciniac latae,
foliaceae. (Pomum magnum , floccosum!)
Cjdonia. *
' Cal. laciniae maximae, foliaceae, corollam
superantes. Discus melliferus magnus!
. . Mespilus,
^ iCal. laciniae ratione corollae parvae, eaque
dimidio breviores. Discus proprius nul-
lus! Pyr^''
Frutices spinosi , fol. incisis, glaberrimis, ni-
tidis Crataegus.
16 ^Frutices v. arbores inermes, fol. angulatis s.
lobatis , opacis s. juuiorib. saltem subtus
villosis V. tomentosis . . Pjrri species.
^^JFlores apetali, densissime capitati . . 18
fFlores completi, nunquam capitati . . 19
/Flores hermaphroditi, staminib. 4 perigonium
l brunneo-rubellum aequantibus Sanguisorba.
IS^Flores monoici, superiores feminei , fertiles ,
j inferiores masculi , steriles , staminibus
f 20 — 3o longissimis . . . Potcrium.
(Ovaria infera , caljce inclusa ' . . .20
19 iovaria supera, calyce involucrata . . ai
730
Herba flor. racemoso - spicatis, parvis (luteis).
Stjli et ovaria a. Folia interrupte pinnati-
20 1 secta ..... Jgrimonia.
Frutex flor, solitariis, magnis (roseis albisve)
Stj-li et ovaria numerosa. Folia pinnata! Bosa.
2\ Calyx 5-fidus s. 5-partitus . . . . 0.1
Caljx 8 — io-fi(lus 23
Fructus carnosus Rubus.
Fructus capsularis, siccus . . . Spiraea»
iCarpella caudata v. aristata, cauda barbata
V. uncinata Geum.
Carpella nec caudata nec aristata . . .24
^j^iFructus succulentus, carnosus Fragaria,
fFructus siccus .... Potentilla.
22
Tribu» I. Drupaceae. DC. fl. fr.
Carpella saepissime abortu solltaria, rarissirae 3 —
plurima, stjlum filiformem ex apice fere gerentia ,
desinentia in drupam nucleo solitario 2-ovulato, i — 2-
spermo. Funiculus umbilicalis e basi nuclei ortus , in
canali laterali ad apicem ferc loculi locatus et sic se-
men pendulum gerens. Albumen nuUum. Endopleura
subtumida. Cotyledones 2 crassae. — Cal. ovario non
adhaerens, deciduus, 5-fid. gerens petala 5 et stamina
ao — 3o libera, sulaaequalia. — Arbores fruticesve.
Folia petiolata, penninervia indivisa, serraturis infimis
petioloque glandulosis; siipulae liberae. Flores albi
aut rubentes. Nuclei acido hydrocjanico plus minus
«catentes. DC. prod. (Drupiferae Batsch — Amyg-
daleae Juss. excl. gen.)
• 357. Amygdalus. Tourn.
Drupa pubescenti-velutina, cortice libroso,
exsucco, irregulariter secedente, putamine
731
foraminuloso aut laevi. — Folia juniora condu-
plicata. Flores subsessiles solitarii aut gemini,
foliis praecociores e gemmis squamosis orti.
Fructus lanati. DC. 1. c.
* A. communis. Linn. Fol. oblongo-
lanceolatis serrulatis; flor. sub-solitariis; ca-
lycib. campanulatis; fruct. oyoideo-compressis,
tomentosis. DC. prod. — Bl. t. io5. —
Ludw. ect. t. 177. (Mandelbaum germ. )
In Mauritania sponte crescit. — Apud nos colitur
in hortis et ambulacris ; e. g. aiif d. Carlsplatz
et in i'egionib. Kaiserstuhlensib. occidentalibus. —
^rZ». 4— 5. C Flores albi. )
358. Persica. Tourn.
Omnia Amygdali, sed drupa valde carnosa,
subglobosa, epicarpio nunc velutino, nunc
glaberrimo, putamine sulcis insigniter rugoso.
DC. 1. c. (Pfirsich germ.)
* 1. P. vulgaris. Mill. Fructibus to-
mentosis. DC. 1. c. — Nois. jard. fruit. n.
1 — 35. ic. — Kerner t. 101. (Amygdalus
Persica Linn.)
In Persia ! — Colitur in hortis et vineis, prae-
sertim ad m. Kaiserstuhl frequentissime. — Arh .
3—5.
Flores pulchcrrirae rosei. — Variat : carne albido
V. sanguineo, a nucleo secedente et ei adhaerente etc.
CGemeiner et Blut - Pfirsich germ.J
* 2. P. laevis DC. Fruct. laevibus. —
Nois. 1. c. (P. nectarina Ait.)
In hortis colitur, priore tamen rarior. C^<^^^io.^
ut antecedens. — Nacktcr Pfirsich germ.J
732
* 359, Armeniaca. Tourn.
Drupa ovato-globosa carnosa, extus vclu-
tina, putamine hinc obtuso, illinc acuto .
utrinque sulcato , caeterum laevi nec rugoso.
— P^oJia juniora convolutiva. Flores foliis
praecociores e gemmis squamosis orti, solitarii
aut pauci, subsessiles. DC. 1. c.
* 1. A. vulgaris. Lam. Florib. sub-
sessilibus^ fol. subcordatis v. ovatis. DC. 1. c.
— Nois. 1. c. et Duham. ed. nov. 5. t. 5o.
(Prunus Armeniaca Linn. )
In Armenia sponte. — Colitur in hortis c. multis
variationibus sub nomine n Apricose. " — Arb.
3-4.
360. Prunus. Tourn.
Drupa ovata v. oblonga, carnosa , polline
caesio tecta, putamine compresso , utrinque
acuto , ad margines sulcato, caeterum laevi.
— Folia juniora convolutiva. Florum pedi-
celli brevissimi, saepius umbellato-fasciculati,
i-flori, ante aut post folia evoluti. DC. 1. c.
1. P. p olymorpha. . . . Ramis inerrai-
bus , muticis v. spinescentibus spinosisque;
fol. angustioribus cuneato - oblongis , obovatis
v. latiorib. elliptico - ovatis, acutis, acuminatis
obtusisve, serratis v. crenatis, glabris v. sub-
tus pubescentibus s. villosulis, laevibus v. ru-
gosis; pedunculis solitariis, geminis, ternisve,
longioribus v. abbreviatis; llor. praecocib. v.
coaetaneis; fructib. variis. Spenn. (P. spinosa,
P. insititia, P. domestica Linn. et auct!)
733
Obs. fnler P, spinpsani , in.iitiliam et domcslicam , oujnibus rito prr-
pensi* , ilitfVrenti.is specifitas invenire ncciueo, in unam ergo speciem
conjunxi, nonien niutavi et illas species Linnean;is et Beclisteiniauas
tanijuam varietates — P. polvmorp liae — setjuenti moJo proponam.
A.Fruciu subglobqso. CPruna vera. —
PfL aumen g er m. )
a. Fructu atro - caerulco v. atro - purpurco , rore cae-
sio obducto.
a, Spinosa , drupis minirnis , pi.siformibus , acerbis ;
pedunculis subsolitariis, elonj;atis; florib. parvis ;
fol. angustioribus , basi cuneatis , serratis; ramis
spinosis .... P. spinosa. Linn I — BI. lo^. —
Schk. i32. — Duham. 1. c. .54. f. i. (Schlehdorn,
Schwarzdorn gcrm. — Off! Acaciae nosLratis cor-
tex , flores , fructus. )
Habitat in sepihus, dumetis , nemoribus , sylvis
reg. demissiorum ubique vulgo. — Prope Ober-
schajpiausen ct Giintersthal individun Jlor. ple-
nis detexit amicissimus Prof. If alchner ; in Fdieni
insulis omnibus partihus major evadit , arhores-
cit. — Frutex v, arbor mediocris. 3 — .5.
/9. Insititia, drupis majoribus, magnitudine nucis
Avellanae, minus acerbis; fol. latioribus , saepius
subtus villosis; pedunculis subgeminis; ramis spi-
ncscentibus. . . . P. insititia Linn. — E. B. 84'. —
Bl. 3o5. — P. macrocarpa. Wallr! (Haberschlehen,
zahme Sclilehen; Kriechen germ.)
Colitur in hortis et vineis raro. — Fructus
quam in praecedeute 3 — ^-plo majores, Octobri
. s. Novembri maturi.
y, Damascena , drupis magnis , Persicam aequanti-
bus ; foL latis, ovato - ellipticis , saepius rugosis et
villosulis; pedunculis subgeniinis, brevibus; flor.
majorib,; ramis saepissime inermibus. . . . P. do-
mestica 6 damasccna DC. prod. etc. — P. subro-
tundo Bechst? ( Pruna omnia germanice : blauc
PJlaumen nominata.)
Colitur in hortis , vineis et pomariis cum se-
(juentibus varietatibus , quibus habitu , foliis,
734
ramis , Jloribiis et injlortsccntia plus minus con-
venit.
b. Fructu majore rubello. (Rothc Pflaumen , rotlie
Reine - Clauden germ.)
c. Fructu luteo, punctis rubris saepius picto. (Mira-
bellen.)
d. Fructu viridi. (Reine - Clauden.)
B. Fructu varie oblongo v. ovato. fPseudo-
P runa — Zwetschgen g er m.J
a. Drupa atro - purpurea , polline caesio obducta : P.
domestica. Linn. — Zwetscbge germ !
b. Drupa rubella. (Zwetschgen - Pflaume. — P. o.vjcarpa
Bcehst?)
c. Drupa lutca aut viridiuscula, saepius punctis rubris
picta, magna, — Eier-Pflaume, gelbe Zwetschge. )
Nota. De Pmni polynaorpLae varietatibus cultls conf. Duliam. arbr.
fruit 2. — Gmel. fl. bad. suppl. — DC. prod. — Lippold Taschenb,
des verst, Gaertners iS^^. et«.
361. Cerasus. Juss.
Drupa globosa aut basi umbilicata carnosa,
glaberrima, polline caesio destituta , nucleo
subgloboso, laevi. — Folia juniora condupli-
calaj flores nunc pedicellis i-floris e gemma
squamosa plurimis umbellato -fasciculatis in-
sidentes, et tunc foliis praecociores, nunc
racemosi, terminales et post folia evoluti. DC.
1. c. (Kirsche germ. ) — Pruni spec. Linn.
. * Flor. umbellatis f pedicellis unijloris e gemmis
ortis. C Cerasophora Neck. elem.J
1. C. dulcis. Borlih. Fol. junioribus
tenuibus, flaccidiusculis , elongatis, lanceo-
lato-oblongis, longe acuminatis; fructudulci; ,
735
radice palari. Spenn. (Prunus avium Ijinn. et
pl. auct. — Siissliirsche I germ.)
a. Fructibus ovato - subglobosis , carne siicculenta.
a. Fruclibus nigris v. purpurcis — C avium Mocucli. — DC. prod,
— ,. Beclist. — W. et Guimp. t. 63. — Scliwarze Siisskirscbe j;erm .
— Var. fmct. minoribus ( sylvestris Ser. — scliwarie Waldkirscte
germ. ) et majorlbus (R macrocarpa Ser. — grosse scliwarze
Siisskirsclie germ. )
b. Fruclibus rubellis. — C. juliana DC. prod. — P. varia Ebrb. —
P. rubicunda Bechst. — Var. magnitudine fructus — Rolbe Wald-
kirscbe genn. )
/9. Fructibus cordatis , sutura valde depressa , carne
duriuscula, fragili, epicarpio carni valde adhae-
rente. . . . C. duracina DC. — P. Cerasus var.
Bigarella et Duracina Linn. — Herzkirsche I germ.
— Var. colore et magnitudine fructus.
Nota- De multis varietatibus bujus et seq. speciei conf. Gmel. fl. bad.
suppb — DC. 1. c. — Duhara. arb. fruit. — Lippold's ver»t.
Gaertner I.
Hahitant varietates sylvestres fructih. minorihus
in sylvis , praesertiin montanis fere uhicjue ;
ceterae var. coluntur in regionihus nostris tem-
peratis. — In regionem montanam superiorem
et suhalpinam non adscendens, — Arh. 4 — 5.
Fruct. 5 — 7 matufant.
Arbor noniine n Siisskirschenhaum'i notissima. (Off!
Cerasorum nigrorum fructus, aqua, gummi — spiritus :
if Kirschwasser. " )
Q. C. acida. Borkh. Fol. junioribus
crassiusculis, firmis, dilatatis, ellipticis, v.
elliptico - rhombeis , obtusiusculis (saepius
forte V. inciso-crenato - serratis); fructu
acido ; radice repente, sobolifera. Spenn.
(Prunus Cerasus. Linn. — P. vulgaris Mill.
dict. — C. caproniana DC. 1. c. — Sauer-
kirsche germ»)
a. Ramis firmis ; erectis , strictioribus ; fructib. ru-
736 V.
bellis. — P. acida. Elirh. — P. Chamaccerasus
Dierb, fl. heidelb ! ct Gniel. fl. bad. e\ parle (ex
loco natali , nempe : Kaiscrstuhl, Dnrlach , Groet-
ringen etc. indicato , ubi verus C. Chamaecerasus
nullibi, frequens autem in Palatinatu transrhenano
crescit. ) — Sauerkirsche , rothe saure Kirschc
(Emcl)' in Margg. sup. ) , Amarellcn, germ !
/?. Ramis tenuioribus , gracilioribus , flexilibus, sae-
pissime penduiis ; fructib. atropurpureis. — P. au-
stera. Ehrh. — P. acida FW. — C. vulgaris
Bechst. — Schwarze Sauerkirsche, Weiehseln germ !
Habitat var. a — spontanea in vineis et eariim
marginaUbuSf ad vias praeruptas etc. praesertim
in i'eg. calcarea m. Kaiserstuhl et Margg. su-
perioris frequenter , atque colitur in iisdein re-
gionibus cuni var /? — etiani cii'ca .Friburgum in
m. Schlossberg etc. Saepius praesertim in var.
a — frutex ; ^S arborescens v. arbor mediocris.
-4-5.
Ofl' ! Cerasorum acidorum svrupus — olim stipulae.
Varietatcs vide in Autorib. supra citatis.
O b ^, Cliaraoteres specifici ab auctoribus plerisque C. tlulci et acitlae
earunKjue varietatibus dati , a floribus, foliis , floium foliorumqua
eruptione elc. desunipti • — mcoiistuutus v. imo falsi ; ideotjue eo»
plane omi.si.
** Floribus racemosis e ramis ortis. fPadus.J
f 3. C. Mahaleb. Mill. Racemis subco-
rymbosis foliosis; fol. cordato- ovatis subro-
tundisve^ denticulato-crenatis, glandulosis,
curyatis, subcoriaceis ; fruct. ovato-subro-
tiindis nigris. . . . DC. 1. c. (P. Mahaleb. Linn.
Jacq. austr. 227. — Willd. et Guimp. t. 60.
-^ Padus Mahaleb Borlih.)
n Prope Sponcck , Burgheini et Liniburg.o Gmel.
fl. bad. — Ego spontaneam non vidi. — Coli-
tur hinc inde in hortis anglicis^ ambulacris etc,
Frut. t'- Jrb. 4 — ^-
737
Flores ferc Pruni spinosi. Fruct. magnitudine Pisi ,
nitidi. — Habitus Pyri v. Populi potius, quam Cerasi.
— Ex ramis hujus speciei parantur wohlriechendc Pfti-
fetu^ohre, s. falso dicta : turkische Ucichselrohrc no-
stratium !
4. C. Padus. D C. Racemis elongatis
foliosis; fol. ovato- v. elliptico -oblongis, lan-
ceolatisve; subacuminatis, tenuibus , imbrica-
tim argute serrulatis; fruct, rotundis amaris. . .
Ser. 1. c= (P. Padus Linn. — E. B. 383. —
Kern. 4. f. 3i. — FD. 2o5» — Duham. ed.
nov. t. 1. — Heyne Arzn. 4- t. /\o. — Guimp.
et Willd. t. 59. — Padus avium FW. — P.
vulgaris Borlili. — Trauben- v. Ablkirsclie
germ. )
Frequens in sylvis humidis , dumetis udis , se-
pibus omnium regionurn ; e. g. im Moos , im
Thal e. g. inter d. Schijf et Littenweiler , im
Moesle etc. uscjue ad lacum FeLdsee in summis
sjlvis et sepibus frondosis, — Frut. v. arb,
4 — 6. (Etiam ornamenti causa in hortis ct
ambulacris colitur.J
Flores parvi. Fructus minimi generis, globosi (in
noslris) atri , nitidi. — Var. racemis erectis , v. pen-
dulis , brevioribus , v. elongatis, densioribus laxisque;
li. majoribus laxis, longe pedunculatis, et minoribus,
brevius pedunculatis ete. fOff! Cortex ramorum junio-
ruui ct praesertim : Acjua P. Padi aethereo - oleosa ,
hydrocvanica, saepius aquae Laurocerasi substituta. )
Tribus 11. Spiraeaceae DC.
Carpella plurima a calvce libera , inter se distincta
( V. rarissime subconnata) , circa axira floris idealem
vci'ticillata, saepius 5, abortu interdum pauciora, stvlo
apiculata, demum capsularia , sutura interiore dehis-
centia , subbivalvia. Semina 2 — 4? rarius abortu 1 — 3
o suturae inlcrioris margine ad medium aut prope ba-
738
sln orta, exarillala, cxalbuminosa. Embrjo rectus in-
versus , cotjlerlonibus planis crassiusculis. Frutices
aut Herbae. DC. 1. c.
* 362. Spiraea. Linn.
Cal. 5-fidus persistens. Stamina lo — 5o
cum petalis toro calyce adhaerenti inserta.
Carpella i-plura distincta, rariter basi coalita,
breviter apiculata, sessilia, raro stipitata. Semi-
na 2 — 6 suturae internae affixa. DC. 1. c. —
Lam. ill. t. 489. f. 1.
Herbae pereunes — v. etiam fruclioes in exoticis. Rami allenii.
Folia alteriia, iu nostris decomposita v. pinnatisecta , nervis pennatis
V. ternato palmatis — in exoticis etiam simplicia. Flores albi s. rubi-
cundi , nuncjuani flavi. —
1. S. Aruncus. Linn. Fol. 3-pinnatis,
exstipulatis , foliolis acuminatis inciso - v. du-
plicato -serratis , terminali ovato , lateralibus
oblongo-lanceolatis; florib. abortu dioicis, in
racemos paniculatos dispositis; carpellis 5 gla-
berrimis, liberis, pendulis, . . . Ser. 1. c. —
Poll. t. 36. — Cam. hort. 26. t. 9. (Wald-
geisbart germ.)
In sflvaticis , nemorosis , dumetosis montosis
usque in reg. mont. super. frequens y e. g. in
m. Schlossberg parte posteriore — im Immens-
thal , in m. Schoenberg, in d. Hoelle etc. —
Perenn. 6 — 7.
Habitus fruticosus. Caulis 5 — 6-pedalis. Folia
Umbeliirerarum more sccta. Flores odorati, sordide
albi, in racemo numerosissimi, niasculi majores. Variat
interdum foliolis ( terminalib. ) sublobatis , florib. po-
lygamis V. monoicis etc. fOff! olim : Barbae caprae
radix, folia, florcs — adstringentcs.)
2. S. Ulmaria. Linn. Fol. interrupte
pinnatisectis , segmentis duplicato-dentato-
739
serratis acutis , lateralib, orato-oblongis, ter-
minali maximo 3-lobato s. 3-partito ; stipulis
amplexicaulib. dentatisj flor. hermaphrodi-
tis, cymoso -corymbosisj stylis elongatis ; car-
peyis glabris contortis. . . . Spenn. — (Ulma-
ria paiustris Moench. )
«. Tomentosa, fol. subtus albido - tomentosis. . . .
Camb. monograph. — S. Ulmaria pl. Auct. — E.
B. 960. — FD. 547. — St. 18. ~ Curl. 53.
/S. Dentata , fol. utrinque viridibu.s , plus rainus gla-
briusculis. . . . Camb. 1. c. — S, dcnudata Presl.
cech. — S. ulmarioides Bory.
In pratis humidis udis , dumctosis ; ad rivos ,
aquarum ripas inter virgulta ; ad fontes , syl-
varum margines graminosas humidas usque in
reg. montanam super. frequentissima ; e. g. in
pratis versus m. Brornberg , Guntersthal, circa
Lehen ad stagnum etc. ; in Locis aquosis var. /S
frequenuor. — Perenn. 5 — 7.
Radix subcjlindracca. Caulis 3 — 5-pedaiis. Folia
circuitu elliptico - ovata. Flores ut in sequente albi ,
odorati , toro obsoleto. Stjli clavati, retroflexL Car-
pella ovario vix duplo raajora. (Offl olim ULmariae
radix , folia, flores — amariusculi, adstringentes. —
fViesenkoenigin germ. )
3. S. Filipendula. Linn. Fol. inter-
rupte pinnatisectis , segmentis lineari - oblon-
gis, pinnatifido-incisis dentatis, terminali con-
formi, 3-fido; stipulis amplexicaulib. dentatis;
flor. hermaphr. cymosis; stigmatib. crassis; car-
pellis erectis, parallelis, viilosis, numerosis. . .
Spenn. — Bi. 467. — ED. 635. — St. 18.
(Filipendula vulgaris Moench.)
In pratis siccis et udis reg. rhenanae pLanitier
rara; e. g. in pratis rhenanis p. Saspach versus
Ichtingen c. GaLio boreali , Cirsio buLboso etc.
copiose ; in pratis ad sinistram \>iae publicae
48
740
inter Zarten et Burg p. pontem frequens ; nec
non inter Kirchzarten et dem Rain.p. dcr Birken;
in d. Hoelle in pratis ad dextram viae publicae
versus der Saegmilhl p. der Post. t. Prof. Walch'
ner. — Perenn. 6 — 7.
Radix filipendula! Caulis 1 — l^-\)G^d\\s. Folia cir-
cuitu lineari-oblonga , basi segmentis decrescentibus
attenuata, iis Achillearum haud dissimilia! Segmcnta
(in nostris) margine scabriuscula, dentibus saepissimc
apice piliferis, raro nudis. — Flores praecedentis —
extus saepe rosei. — (Offl Filipendulae s. Saxifragae
rubrae radix, herba adstringens — nunc obsoleta.)
Tribus III. Potentilleae. Juss.
Cal. 5-fid. (rarius 4-^. plurifidus) per aestivatio-
nem valvatus, saepe extus bracteolas lobulosve exterio-
res lobis alternoi gerens. Petala tot quot cal. lobi veri
iisdemque alterna. Stam. plurima (v. rarius 5 et tunc
lobis cal. opposita) apice tubi calycini expansi inserta.
Carpella plurima , rarius pauca, congesU, toro inserta,
inter se et a caljce libera, et latere prope apicem
stjlifera. Stjli introrsum sulco notati, iu stigma obli-
quum expansi. Achenia 1 - ovulata omnino libera, ei-
succa V. baccata. Semen solitarium erectum v. inver-
sum, eralbuminosum. EmLryo rectus , cotj^led. pla-
niusculis. — Herbae, rarius frutices, fol. saepius com-
positis , stipnlis 1 lateraliter petiolo adnatis. DC. 1. c.
(Drjadeae Vent. — Fragariaceae Rich. — Senticosa-
Tum pars, Linn. — Batsch.)
363. G e u m» L i n n.
Cal. tubus concavus, limbus 5-ficlus, extus
5-bracteolatus, Petala 5. Stam. plurima. Car-
pella exsucca caudata, in capitulum disposita,
stylo post anthesin articulato s. barbato. Se-
men adscendens. — Herbae fol. varie pinnati-
sectis. DC. 1. c. — Lam. ill. 443.
i. G. urbanum. Linn. Stipulis subor-
741
biculatis maximis , sublobato-dentatis , flor.
erectis; calyce patulo, demum reflexo; peta-
lis (flavis) oboyatis, vix unguiculatis, inte-
gerrimis, patulo-erectiusculis j capitulo car-
pellorum sessilij carpelHs pilosis, stylis glabris,
appendicibus vix pilosiusculis. Spenn. — Bl.
253, — E. B. i4oo. — St. 5» — Curt 19
FD. 672. (Caryopbyllata urbana Scop. — C.
vulgaris Lam. )
In sepibus , dumetis , nemoribus et sylvis fron»
dosis omnium regionum fexcept. summisj vul'
gatissimum, praesertim circa urbes et pagos fre-
quens ; e. g. secus Drisamiam in virgultosis etc,
— Perenn. 5 — 7.
Radix praemorsa, Carjophjllos aliquatenus redolens.
Fol. radicalia interrupte lyrato -pinnata , foliolis alter-
nis , cuneato - obovatis, sublobato-dentatis, dentib. ob-
tusiusculis; pinnae inferiores minores, saepius obortiunt,
et tum folium — pinnis supremis tantum compositum
— 3-foliolatum, vel e sola pinna terminali constans —
simplex, basi subcordatum, 3-lobum apparet. Caules
2 — 5-ped. Fol. caulina. 3-partita , radicalibus similia.
Pedunculi terminales et oppositifolii, stricti, divaricati.
Flores parvi, petalis citrinis. — Appendices stylis multo
breviores. (Ojfl Caryophyllatae radix , adstringens,
aromatico-tonica. — Benedicten - s. Nelkenwurz germ, )
2. G. rivale. Linn. Stipulis ovato-lan-
ceolatis, inciso-serratis, acutisj flor. nutanti-
bus; calyce subcampanulato erecto , fructus
adpresso ; petalis cuneato - obcordatis longe
unguiculatis (rubentibus); capituio fructifero
stipitato , carpellis valde pilosis, stylis elonga-
tis, flexilibus , appendiceque aequilongo plu-
mosis. Spenn. — FD, 722. — E. B, 106. —
St. 8. (Caryophyllata nutans. Moencb. — C
rivalis Scop. — G. nutans, Rafin.)
48*
742
In pratis humidis , secus rivnlos , scutuii^i-
nes etc. praesertirn in reg. montana supcriore —
e. g. in d. Hoelle circa dem Sternen, Posthaus,
versus d. Titiseee ., ad m. Schauinsland etc. et in
omnibus fere pratis montanis sjlvac nigrae no-
strae frcquens ; etiam iti monte Schlossherg in
pratuLo haud procul a via ubi adscenditur a
Carlspla'z! ad viamversus dem Heidenhof ; inler
Gottenheim et Oberschaffhausen rarius etc. —
Perenn. o — 7.
Ratlix elonii;ala , ramosa. Caulis /^ — 2-pedalis. Fol.
ferc praccedentis , scd iirmiora , nigosiora, lobis denli-
busque saepius acutioribus, Stipulae mullo minores !
Pedunculi fere semper terminales, hirsutiores , rubentcs
Caljces amplissimi , purpurei , conniventes , villosi.
Petala sordide rosea, venis purpureis. CQff- — olim —
Gei rivalis radix adstringens. )
364. R u b u s. L i n n.
Cal. fundo planiusculus 5-fi(l. nudus. Pel.
5 et stam. plurima calyci inscrsa. Carpella
(saepius) plurima in toro manifeste protube-
rante non carnoso capitata, stylo sublaterali
superata, in drupellas carnosas(acinos Gaertn.)
conYersa. Semen inversum. DC. 1. c. — Lam.
ill 441.
Frutices , rarius lierbae perernes. Caules biennes , saepe radi-
cantes , nunc inermes nunc saepius aculeati. Folia petiolaia, pinnata
palmatave — nunc (in exoticis) rarissime simplicia, lobata iudivisave.
Fructus ednles. DC. 1. e,
1. R. Idaeus. Linn. Fol, ramorum
sterilium pinnatis, fertilium 3-foIiolatis; j^etalis
obovato-cuneatis integris, erecto-conniventi-
bus, calyce brevioribus; acinis nuraerosis to-
mentosis. Schimp. et Spenn»
a. Fulgaris , ramis pubescenlibus v. tomentosis ; fo-
liolis calycibusque niveo-tomentosis. — FD. 788. —
Bl. 28g.
1
743
a. Fi)lioiis ovatis , terminali .subeordato, serratoris ob-
tusiusculis.
!.', Raniis , petiolis , pccluncuiisque niagis aculeatis; fo-
liolis lanceolatis, profuncle acuteque duplic^to - ser-
ratis ; calj cibus setosis.
^. Demulatus f ramulis, cal^ycibus, foliolisque (ova-
tis ) nudis , viridibus.
Varietas a in sylvaticis , dumctosis montanis
asperis , praesertim in reg. montana freijuens ;
(i in nemorosis turfosis im Moos p, Lehen co-
piose 1 — Sujfr, 5 — 6. Fruct. 8 — 9 maturi.
Caulcs 3 — 5-ped. aculeati. — Stipulae peliolares. —
Fli»res parvi. — Fructus rubri v. (in Stcrnenwald , ubi
detexit Alex. Schilling ct in hortis) sordide albi, sa-
pidi, sub nomine : Himbeeren nolissimi ! COJf! Jiubi
hlaci baccae, acetum , sjrupus etc. refrigerantes, ana-
loptici.)
3. R. saxatilis. Linn. Caule herba-
ceo tenuij fol. 3- foliolatis, foliolis oyato-
ihomboideis serratis , lateralib. breviler pe-
tiolulatisj stipulis caulinis lanceolatis; laciniis
calycin. lanceolat. deflexis corollam aequanti-
bus; pet. angustis erectis; acinis paucis, maxi-
mis, distinctis. Schimp. et Spenn. — Kern. 6.
t. 42. — FD. 184. — Guimp. etc. Hayne t.
io4. — E. B. 2233.
In dumetosis asperis, lapidosis subalpinis summi
cacuminis m. Feldberg in praecipitio Osterrain
dicto c. Gnaphalio supino , liieracio prenan-
thoide , Calamagrostide sylvatica, Pjro chamac'
mcspilo etc. anno 1826 copiosissime vidi. —
Suffr.G-^.
Radix lignosa, flagella longissima reptantia, apice
radicantia et caules plm*es */^ — i /^-ped. cmittens»
Fol. pubescentia, concolora. Stipulae caulinae! Flor.
minimi gencris, subcorymbosi, pauci. Pet, sublinearia.
744
Acini coccinei, splendentes , inslpidij aciduli , exsic-
catione lacunoso -rugosi.
3. R. polymorphus. Sch. et Sp. Fol.
palmato - 5-natis S-natlsve^ stipulis petiolari-
busj lacin. calyc. subovatis acutisj petalis sub-
oyatis acutis; petalis subovatis, patentibus,
calycem superantibus. Schimp. et Spenn. —
FD. ii63. — Schfe. i36. — Bl. 45.
Obs. Innumeris observationibus edocti , lectis se-
dulo per omnem patriam speciminibus, quas viri cele-
berrimi Wees ab Esenbeck etWeihe novas Rubi species
proposuerunt, visis in herbario Zeyheri Weiheanis
speciminibus, solummodo pro varietatibus ejusdem spe-
ciei — H. polymorphi nostri — agnoscimus, a quo nec
M. caesiiim. L. specie diflferre persuasum habemus ,
cum nulla certa nota, qua distinguatur , supcrsit et va-
rietate molli et hispido nostra reliquis jungatur. — -
Caule enim tereti et angulato , foliis, aculeis , pubes-
centia et inflorescentia pro loco et aetate Rubi — ut
Rosae et Potentillae! — mire variant. ( Conf. Obser-
vationes Gmel. fl. bad. suppl. pag. 3^4 nola.)
De B. fruticoso L. cl. Koch et Zitz in cat. pl. pa-
lat. pag. 32, sequentia dicunt : '/ Hic innumeris ludit
*/ mutationibus , caule glabro et hirsuto , hirsuto et si-
w mul magis minusque glanduloso, magis minusque
wanguloso; aculeis gracilioribus, rectioribus v. magis
«curvatis; foliolis latioribus et angustioribus, planis
w V. subrugosis ; lateralibus (in fol. 5-natis) petiolatis
»/ et sessilibus connatisve , magis minusque grosse et
// obtuse dentatis , subtus fere glabris v. setulis rcctis
«/ densis hirsutis ▼. simul hirsutis et tomentosis , v.
»/ utrinque tomenlosis; flor. albis et carneis; baccis
wex acinis parcius v. copiosius compositis. — Hac
»/ mutationes seorsim spectatae omnino differunt , sed
// individuis intermediis adeo confluunt , ut limites nulli
»/ reperiantur ; quae multifaria observatione comperi-
»/mus, adeo ut nullum nobis dubium supersit. Omncfi
// varietates fol. inferiorib. 5-nati$ instructae reperiun-
»/ tur etc. "
745
Ex varieialibus infra descriptis pnores (A — D).
magis jR. fruticoso Linn. aflfines ; var. E — Y B. to-
jylifvliuin Sm. cum vulgari, var. J — K i?. caesium L,
cum R. glanduLoso Auct, conjungunt. — Sine dubio om-
nes Weyheanae formae cum permultis aliis nondura
memoratis in solo vario patriae nostrae (badensis) oc-
currunt. lUarum icones , descriptiones et sjnonymiam
vide in : Weilie et Nees ab Esenb. Rubi germ. —
Fingerhut et BlufT 11. germ. I. pag. 665 — 690. —
Trattinikii Rosac. monog. III. — Spreng. Grundz.
wissensch. Pflanzenk. pag. 5o3 — 507. etc,
Varietates:
A. Hirtus, ramis petioliscjue aculeatis
liirtis ; fol. 5-nato -palmatis ternatisque, folio-
lis ovatis, raro albicantibus, plus minus hirtis.
In sepibus f dumetis praesertini coLlinis et mon~
tanis demissioribus frequens. — Frut, et fl.
5 — 7 ut secjq.
Obs. Hujus formae variatio monstrosa memorabili»
( ab amico A. Braun im Murgthale p. Forbach 1826
lecla) coram est ; caljcib., petalis, acinisque varie
mutatis viridibus. In aliis speciminibus pedunculi
steriles obteguntur bracteis numerosissimis linearibus,
in aliis flores plurirai proliferi. Caljx constat folio-
lis 5 — pluribus lanceolatis, petiolatis , dorso subacu-
leatis. Petala (ubi adsunt) viridia. Filamenta in flori-
bus plerisque desiderantur. Pro ovariis pedunculus bre-
vis , simplex s. verticillatim divisus , denuo flore simili
monstroso instructus , tandem fructura pedunculatum
continente , compositum ex acheniis (acinis mutatis)
viridibus oblongis, pubescentibus, caudatis , stjlis scili-
cet elongatis terminatis ( capitulum fructiferum Gei re-
ferentibus !). — Conf. ic. nostr.
B. Vulgaris, ramis pubescentibus; foL
5-nato-palmatis 3-natisve, foliolis ovatis acu-
tis, petiolatis, subtus plus minus caesio-albi-
746
cantibus. — R. fruticosus DC, fl. fr. et plur.
auct!
In sepibus , dumetis , ad sy Ivarum vinearumejue
margines , prnesertim locis siccis , aridis , lapi'
dosis , soli expositis reg. demissiorum frequen-
tissima forma. — 5 — 7. ( Varietatem jlor. plenis
p, Oberschajfhausen legit Prof. fValchner. J
C. Tomentosus, aculeis tenuibus mi-
noribus; ramis, inflorescentia , foliisque sub-
tus tomento denso albicantibus, supra canis ,
subrugosis, plerisque ternatis ; foliolis ovatis
late inciso -serratis. — R. tomentosus. Willd.
— R. argenteus Gmel. fl. bad. — R. fruti-
cosus y canescens DC. cat. — K. et Zitz.
In collibus aridis , praesertim calcareis — sed
infrequens ; e. g. in m. Schlossberg ad dextram
viae versus d. Hirzenberg ; im Kapplerthal ; in
m. Schoenberg, KaiserstuhL (var. locisj, Castel-
berg p. Sulzburg frequens ; p. Badenweiler ,
Schweighof etc, t. Gmelin l. c. — 5 — 6.
Serraturae foliorum saepius obtusiusculae. — Petala
sordide , qtiasi e flavescenti, albida.
D. Horridus, ramis glabriusculis s. pu-
bescentibus cumpetiolis pedunculisque aculea-
tissimis, aculeis validiscompressisrecurvis; fol.
5-nato-palmatis ternatisve, foliolis obovatis,
acute serratis, subtus albido- tomentosis (to-
mento tenui adpresso), supra glabris.
Prope Heidelberg detexit amicus Schimper. —
In nostris regionibus nondum \>idi. — 5 — 7.
Panicula composita. Bracteae 3-fidae. Petala aiba,
subflavicantiu.
E. Undatus, aculeis recurvis compres-
sis; fol. 5-natis ternatisve, foliolis ovatis.
74:
acutc dcnseque serratis, plicato-untlatis, supra
glabriusculis, siibtus dcnse pubescentibus pal-
lidiuribusj inP.orcscentia contracta, racemosa,
stricta, bracteolis copiosis, 3-lidis.
Prope Hcidtlbevg auf der KiibUr- JFics dctexit
Schimper. — In regionibus Jlorae friburi^ensis
nonduni vidi, —
Fornia peculiaris ! — Foliola lateralia 8ubsessilia. —
Petala rotundata, alba, niagna.
F. Pallescens, ramis subglabrisj acu-
leis uncinatis, fol. fere onmibus 5-natis, fo-
liolis inlimis sessilib. reliquis petiolulatis, sub-
tus pallide viridibus , moliiter pubescentibus.
In locis lutosis regionis calcareae rarius ; e, g.
ad viam publicam inter Merzhausen et Ji ittnau
usque DolLschwcil, circa Kirchhofcn , Staufen ;
in der March , circa Miegel , Kenzini^en etc. —
ncc non p. Lehen versus deni fVeiher. — 6 — 7.
Pallide, fere e flavicantc viridis, habitu fruticoso ,
crecto ! — Bracteae 3-iidae. — Petala saepius rubclla
G. C o r ) 1 i f o 1 i u s , caule subtereti, ramis
angulatis, parcius aculeatis, plus minus piibes-
centibusj fol. 5-natis 3-natis(jue , summis sim-
plicibus, foliolis pilosis, subtus pallide viridi-
bus, lateralibus subsessilibus^ sepalis ovatis
acuminatis; petalis ellipticis.
a. Latifolius , foliolis latioribus , flaccidis ; cal}cibus
viridibus, giabriusculis. — R. corylifolius Sm. —
E. B. -vi-j.
^. AngustiJoLius , foliolis anguslioribus , oblongis ,
hirsutioribus; sepalis sericeis margine albo-tomen-
tosis.
In\locis graminosis , umbrosis, ad margines syl-
varum , in dumetis , nemoribus etc. rarius ; e. g.
in Moos , MocsLe ; in reg. rhenana : auf der
748
faulen fVaag etc. — var. a prope Heidelherg
auf d. Wolfsbrunnen, auf der Engels-fVies etc>
apud. nos rarior; /5 circa Heidelberg p. Ncuen-
heim'y apud nos im Mooswald inter Alnos. —
5-^6.
Frutex erectus. Foliola ad basin ramorum cuneata,
obtusa , inciso - serrata , in mediis ramis terna, ser-
raturis FYagariae ., summa simplicia, saepius ovata ,
cordata , fere Corjli! Flores ad folia superiora ax.il-
lares longius pedunculati , pedunculis tenuibus , et laxe
paniculati terminales (ut in sequentibus !). Petala alba,
eiliptica! — Floret reliquis praecocius. — Habitus
alienus !
H. Glandulos us, caule ramisque angu-
latis, aculeatis, jdIus minus glanduloso-liispi-
dis, aculeis curvatisj fol. plerisque 3-natis;
pedunculis calycibusque glandulosisj petalis
oblongis.
a, Divaricatus , ramis petiolisque aculeatis hirtis ;
pedunculis patentibus calycibusque glanduloso-pu-
bescentibus ; foliolis ovatis acutis , subtus palli-
dioribus v. albicanlibus. — (Rami colorati. Inflo-
rescentia divaricata. Pedunculi fere inermcs. Pe-
tala saepius rubella.)
/9. f^ulgaris , ramis , petiolis pedunculisque subco-
loratis aculeatis, hispidissimis; foliolis ovatis, sub-
tus hirtis; pedicellis caljcibusque rufo - setosis. —
R. glandulosus. Rell. — DG. 11. fr. — (Variat in
collibus aridis et montibus saxo arenaceo con-
structis e. g. auf d. Lorettobergle ; foliolis rigi-
dioribus , acumine produclo etc. )
y. Viridis , ramis , petiolis pedunculisque viridibus
aculeatissimis , hispidis v« hirtis ! aculeis tenuibus
flavescentibus ; foliolis late ovatis acutis , utrinque
saturate viridibus , valde pilosis ; calycibus hispi-
dis. — (Petala plerumque alba!) — R. hirtus W.
-et Kit! — R. glandulosus pl. Auct.
Crescunt cum reliquis varietatibus vulgatiori-
bus subvarietates a et fi fere ubique frequentius.
749
pvaesertim in collibus aridis , arenosis , saxo-
sis etc. / e. g. in m. Schlossberg , Loretto-
bergle etc. subvar. y in sflvis umbrosis et se-
cus rii>os reg. montanae vulgatissima forma;
Jloret 6—8.
J. Mollis, ramis aculeatis, aculeis rec-
tiusculis; fol. moUissime tomentosis, subtus
cinereis; foliolis late ovatis, lateralibus sub-
sessilibus, profunde bilobis. — (Petlunculi
inferiores axillares!) — R. agrestis W. et
Kit!
In sepibus et dumetosis collinis montanisque et
secus sylvarum margines reg. demissiorum non
infrequens j e. g. in montc Schlossberg ad vi-
neas et secus vias ; in lihcni insulis abunde etc.
— f im Kaefertlialerwalde p, Mannheim , m m.
alto syli>atico p. Schriesheim et p. Heidelberg in
der Hirschgasse t. SchimperJ. — 6 — 7.
K. Hispidus, ramis coloratis, superne
angulatis petiolistjue glanduloso - hispidis et
aculeatis; aculeis tenuibus rectis; fol. pleris-
que 3-natis, foliolis lateralib. subsessilibus,
late ovatis, obtusiusculis, flaccidis , subtus
rugoso -venosis, hirtis; sepalis ovatis, majo-
ribus, hispidis. —
In monte Schlossberg inter dumeta et secus vi-
nearum marginalia versus dem Silberbriinnlein
et Herdern ; — im Moesle et Acacienwiildchen }
circa GUntersthal etc.
Habitus fere glandulosi scd inflorescentia et charac-
teribus magis caesio , quam reliquis affinis ; et quidem
sequenti proximus. — Pedunculi setosi , infimi axilla-
res. Petala saepius rosea.
L. Grandiflorus, caule tereti, ramis
angulatis, yiridibus petiolisque pubescentibus,
750
aculeatis; aculeis tenuibus rectis; fol. intimis
5-natis, reliqnis 3-natis, foliolis lateralib.
sessilibus extus lobatis, inaequaliter inciso-
serratis, subtus pilosisj petJunculis clongatis,
infer. axillaribus; calycibus petalisque niajo-
ribus dilatatis, monstrosis,
Ad sylvae mavginem sccus viatn puhlicain ani
Haarlass p, Heidelberg deiexit Schimper, —
5 ~ 6,
Planta monstrosa , sterilis! — Sepala saepc foliacca ,
cxtensa, serrata v. incisa , flaccida, incana. Petala
abortientia v. praemagna, undata, rosea.
B'I. Arvensis, raniis teretibus petiolis-
que tomentosis, tenuiter aculeatis ; fol. pleris-
(jue 3-natis, foliolis duplicato - inciso-serratis
undique dense pubescentibus, lateralibus sub-
bilobis, terminali rbomboideo; fructibus cae-
siis.
In campis et agris arenosis circa Maxdorf
CHolzhofJ in Palatinatu transrhenano legit
Schimper 6 — 7.
Fruliculus nanus! Pedunculi inferiores a.tillares; flo-
res parvi , calyces erecti , cincrei. Petala et fructus
sequentis.
N. Caesius, caule repente saepius te-
reti et caesio , ramis debilibus, superne angu-
iatis petiolisque pubescentibus, aculeatis; acu-
leis tenuibus rectis; foliis infer. 5-nato-pinna-
tis, V. saepius palmatis, reliquis 5-natis, pu-
bescentibus, incisis, duplicato-serratis, serra-
turis acutis v. obtusis, lateralibus subbilobis,
sessilibus; pedunculis infer. axillarib.; sepalis
ovatis, acutis, demum erectis ; petalis subre-
tusis, undatis; fructib. caesiis. — R. caesius.
751
Linn. et Auct! — Bull. 38 1. — Kern. 469,
™ FD, i2i3, — E. B. 826. — Schli. i35.
In sepihiis f agris , amns , declivihus , miuis ve-
tusiis, ad vincarum margines, in glareosis, lapi-
dosis lociscjnc aridissimis reg, demissioru/n otit-
nium fere vulgatissimus. — 6 — 7.
(Off! Buhi Bati folia, adstringeutia, vulncraria. )
Fruclus liujiij. varietatis ct trium anteccclenliuni magis
aquosi , in.sipidi et acidiores, quam in reliquis , ideo-
que omncs Kul^i polvmorplii varietates fructibus caesiis
V. opaeis germ. faische v. hlaue Bromhecren ct illac
fructibus atris , nitidis, duTcioribus ct sapidis : aechtc
Bromheeren nominantur.
365. Fragaria. Tourn.
Cal. tubus concavus, 5-uclus, extus 5-l)rac-
teolatus. Pet. 5. Stam. plurima. Carpella nu-
merosa exsucca, ad polyphorum (receptacu-
lum) clemum deciduum carnosum et succulen-
tum sparsa. Styl. laterales. Semen appensum,
DC. 1. c. — Lam. ill. t. 442.
OIjs. Ilcrbae flagellirerac , fol. trifoliolalis, fuliolis grosse (plicato-) deii-
tatis (petalis albis); poljpboris conico-subrotuijdis , sucoulentis , nv-
bris V. albido - lubeilis. Erdbeeren germ. J
1. F. elatior. Ehrh. Caule erecto
(petiolisque patenti-pilosissimo)^ fol. pilosis,
opacis; pedunculis patentim pilosissimis, pe-
talis oboyato -subrotundis; calyce fructus re-
llexo; fructib. nutantibus, polyphoris ovato-
vel subrotundo- conicis, basi diiatatis, cadu-
cis. Spenn. — E. B. 2197. (F. vesca /5 pra-
tensis Linn. — Gartenerdbeere , groesserc
Erdbeere germ.)
In pomariis et hortis eorumque sapibus saepius
culta; ad sepes vinearum prope dem Zoll versus
752
dem Hcidenhof quasi spontanea. 5 — 6. Friict,
6 — 7 matiui.
Simillima sequenti , sed omnibus partibus major et
pubescentia caulium , petiolorum , pedunculorumquc
validiore , patentissima facile distinguenda. (Minimc
cum F. grandijlora Ehrh. s. F. chilensi DC. prod.
confundenda! quae in hortis nostris sub nomine : Ana'
naserdbeere colitur. }
2. F. vesca. Liiiu. Caule erecto petio-
lisque patenti -pilosisj fol. pilosis opacis; pe-
dunculis erecto -pilosis, petalis oboyato-sub-
rotundis; calyce fructus reflexo; fruct. nutan-
tibus; polyphoris ovato-yel subrotundo-coni-
cis, basi dilatatis, caducis. Spenn. ... St. 2.
— Schk. i35. — Bl. 77.
In sjlvaticis , collinis , montosis omnium regio-
niim , praesertim montanae vulgaris. — 4 ~ ^*
Fr. 5 — 7 maturi.
Planta omnibus sub nomine : Gemeine s. wilde Frd-
beere nota. — Folia juniora subsericea. — Fructus ru-
belli , rubri vel albido -rubicundi. — C^Jf- Fragariae
herba adstringens et — baccae.')
2. F. collina. Ehrh. Caule fructifero
debili, subdecumbente petiolisque patenti-
pilosissimis; fol. sericeis ; petalis rhombeo-
orbiculatis; calyce fructifero erecto adpresso;
fruct. pendulis, pedunculis filiformibus erec-
to-pilosis; polyphoris oboyatis, basi coarc-
tatis, receptaculo arcte adnatis. Spenn. —
In collibus montibusque reg. calidiorum , prae-
sertim calcareae — e. g. in m. Schoenberg , Kai-
serstuhl etc. etiam in m. Schlossberg ad nemo-
rum vinearumquemargines, priore tamen rarior.
5 — 6. Fr. 6—7 maturi. .
Planta florens praecedenti simillima, petalis majori-
bus folioruraque superficie cinereo - scricca haud facile
753
distingucnda , fruetifera autem distinctissima, Caules
tunc dccumbentes , deblles, sub foliis occultati. — Fo-
liorum dens terminalis abbrcviatus. Cal, laciniae brac-
teolaeque angustiores, longiorcs, acuti. Fructus albi-
di , V. uno tantum jatere rubescentes , diversi saporis
dilficulter integri c cal\cibus avelli posunt. (Jam diu a
rusticis sub nomine PJlasterbeeren, Steinerdbeereitj harte
Erdbeeren a F. vesca distinguuntur. )
366. Potentilla. Nestl.
Cal. tiibus concavus, limbus 4 — 5-fi(lus,
extus 4 — 5-bracteolatus. Pet. 4 — 5. Stam.
plurima. Carpella numerosa stylo laterali do-
nata, in receptaculo exsucco persistente ca-
pitata. Semen appensum. DC. 1. c. — Nestl.
diss. t. 2. — Lam. ill. t. 444-
* Foliis palmatisectis ; petalis obcordatis luteis.
1. P. p o lym orpha. Sch. et Sp. Caule
ccspitoso, debili , procumbente y. adscen-
dente j fol. radicalib. 7 — 5-natis, caulinis
ternatis, foiiolis oblongo-cuneiformib. serra-
tis; pedunculis rameis, bracteatis, fructiferis
debilibus; calyc. lacin. obtusiusculis, fructus
inflexis , bracteolis patulis; recept. convexo,
villoso. ... (P. verna. Gmel. fl. bad. II. non
suppl!)
«. Cinerea Ser, Caule foliisque obovato-cuneatis
plus minus pube stellala canescentibus (carpellis
rugosis aut laevibus!) — P. cinerea Chaix! — P.
subaculis Jacq. pl. car. 49 '• — P* incana Moencb.
FW. — P. arenaria Borkh. — P, opaca. VilJ. Poll.
non Linn. — All. t. i^. f. 2.
/9. Fulgaris. . . . Fol. rad. 3 — 5-uatis , foliol. obo-
vatis V. spathulatis utrinque viridibus pilosis. — P,
verna Linn. et plur. Aut. — E. B. 37. — St. 17. —
Fragaria verna Crantz. t. i. f. 1.
754
O b 3. Haer varietas oceunit ctlam cauliculis prostiatis , elongatis , sub
apbyllis (P. verna £ moiitana Wallr, — P, Jiliformis Aut. quoru/nl.j
vel tota plus mlnus ruheus, foliolis profundius senatis CP. rubens
Aut. nonnull. exclus. svn. Hornem. i'ers. Sut.) vel fol. rad. ^-natis,
vel interdum, praesertim in Jocis aridis reg. oalcarcae (e. g. in m.
Limburg, Lutzelberg etc. ) morbosa , caulib. foliolis ex parle densc
tomentosis, quasi maculatis. — Carpella laevia v rugosa ' — Huc etiam
P. crocea ScLleich. Lelim! P. salisburgensis Haenke. P, sa-
bauda DC. etc. pertincnl ( ut jam optimc monuit cl, Nestler) et Va-
rietales alpinas Lujus P. jiolj-morphae repraesentant.
y. Majnv . . . Caulib. adscendentibus , fol. caulinis
petiolatis , 5 — 3-natis , stipulis foliolisque inferio-
runi imprimis subtus dense pilosis , subsericeis,
superiorum patente-pilosis. (P. Guntheri. Dr. Gric-
selich in herb. Zejheri!)
fT. Opaca . . . Hirsutissima pilis patentibus, caulibus
declinatis peliolisque atro - rubentibus; fol. rad.
longe petiolatis 5 — 9-natis, caulinis inferiorib.
etiam pctiolat. 5-natis, superiorib. ternatis , saepe
oppositis , foliolis obovato -oblongis , profundc an-
gusteque serratis ; flor. laxe corymbosis, peduncu-
lis filiformibus, bracteolis calvcinis angustis . . . .
P. opaca Linn. et pl. iVut. e.vchis. Vill. et Poll. —
Jacq. pl. rar. t. 91. — St. 17 (mala) — Krok. silcs.
a. t. II.
O b s. Foliala saepissune complicata. — Slipulae integrae , V. dente uno
allerove. Pedunculi fructus lenues , arcuato- deflexi. Petala aurea
basl macula fulva (contra Nestl. et LeLm.) calvcera superantia V,
Saltem aequantia , quam iu prioribus paulo angusliora nec breviora ,
ideoque diameter corollae saepius idem (contra .lut!). Carpella lae-
via et mgosa etiam in eodem calyce (contra Seringe ).
Varietas /? habitat ubique in pascuis et apricis
siccis , rupibus , rnuris, glareosis ^ sabulosis re~
gioiiis montanae et planitiei; rarius in reg. cal-
carea occurrens ; — f^ar. y in m. Thurnberg p.
Durlach detexit amicus Dr. Grieselich , post eum
vidi iii m. Schoenberg et Kaiserstuht , praesertim
ad vinearum margines, sed raro ; — f^ar. $ in
pinnatis m. KaiscrstuhL retro Oberschajfhausen
versua Neunlinden , in m. Liitzelbcrg , am Bilch-
SKinberg, inter Sponeck et Burgheim ctc. ad viam ;
— Var. a cinerea in colLibus aridissimis basalti-
cis m. Kaiserstuhl e. g. Eichelberg , Sponeck ,
Burgheim, Saspach etc frequentissima. — Perenn.
a — 3-r)
755
2. P, Halleri Ser. Caule adscendente;
fol. viridibus, submembranaceis, foliolis mar-
gine sericeis, radicalium 5-natis, obovato-ob-
longis, caulinorum oblongis, omnibus superne
conni\enti - serratisj pedunculis bracteatis ;
calyc. lacin. bracteolisque acutis, fructus
erectis; receptaculo subc} lindraceo , piloso.
Schimp. et Spenn. — Hall. En. stirp. t. 6. f. 4.
— ejusd. bist. t. 21. f. 4- — St. 17. (P. aurea.
Nestl. — Lehm. — DC. — Gmel. fl. bad.'
suppl. — non Linn. — Smith.)
Iii summis pascuis siccis m. Feldberg ultra 3ooo
ped. allis copiose ; e. g. inter d. Todtenmann et
dem Hoechsten , in toto summo jugo a St. ff^il-
helmsliiitte usque ad Baldenwegerhiitte , etiam
retro dem FeLdsee p. Seebaeurle. Limites regio-
nis subalpinae nostrae denotat! — Perenn. ^ — 6.
Folia substantia et colore fere Alchemillae , tenuiter
reliculata! — Petala caljcem superantia aurea.
3. P. varia Scliimp. et Spenn. Cau-
lib. basi adscendentib. erectis firmis, foliosisj
fol. 5 — 7-foliolatis, caulinis 5-, summis 3-fo-
liolatis oppositis, foliolis spathulatis, profunde
serratis v. incisis, subtus canis y. tomentosis;
flor. corymbosis; pedunculis rectis, strictis;
calyc. lacin. bracteolisque fructus erectis, acu-
tis; receptaculo oviformi, valde piloso. . . .
«. Argentea. Fol. 5-natis, foliolis obovato- cuneatis
subtus niveo - tomentosis, supra glabris viridibus,
margine subrevoluto , superne plus minus incisis
pinnatifidisve. — P. argcntea Linn. — FD. 865. —
E. B. 289. — St. 17. — Moris. 2. s. 2. t. i9.
f. II.
/S. Cuneifolia. FolioUs cuneiformib. obtusis integris,
apice tantum parce dentatis. — P. argentea /3 den-
49
756
tata Wallr. — P. cinerea Rafin. — P. Thomasii
Tenor!
y. Laciniata. Fol.S-natls, subtus niveo - tomentosis,
supra tomento denso canis, foliol. obovatis, pinna-
tifidis, lacin. angustis incisis. — P. argentea y dis-
secla. Wallr.
6. Incana. Foliol. snpra opacis , adpresse pubes-
centibus, subtus canis, profunde s. pectinato-
serratis. — P. collina Wib.! — P. Giintheri Pohl!
— Lehm t. lO.
f. Canescens. Valde pilosa, canescens; caulib. fir-
mioribus; fol. infimis 5 — 7-natis, foliolis oblongo-
s. line.iri - cuneiformibus , ambitu profunde s. pec-
tinalo -serralis ; intlorescentia magis contracta ; ca-
]j cib. hirsutis. — P. canescens Bess ! — P. parvi-
flora Gaud ! — P. hungarica Sclilechtend. — orni-
tliopoda Tausch. — inclinala Vill! — adscendens
W. et K! — P. recta Jacq. austr. 383. non Linn.
Obs. Caljces fructus quam in praecedentibus paulo niajores. Peiala
intensius colorata. — Variat insuper fuliolis majoribus et minoribus,
simpliciter et duplicato -serratis v. incisis , laciniis serratis .'
Jn pascuis et aggeribus siccis , sabnlosis aridis ,
saxosis f glareosis reg. inferiorum , in reg. mon-
tanam non adscendens ; — P^ar. a frequentis-
sima ; — ^ et y rarissimae — in reg. occiden-
talib. m. KaisersLuhl, ad arcem Limburg etc. —
6 infrequens e. g. ad Drisamiae ripas , in m.
Schlossberg , in collib. calcareis Llorae nostrac ;
— £ rarissima — ad Drisamiae ripas secus der
Dauphinstrasse , prope der Carthausbriicke et
ad pontem p. hoT't. botanicum; in collib. aridis-
simis p. Ihringen am Winkel cum Brunella la~
ciniata. — Perenn. 6 — 7.
Obs. Plantam mcmorabilem , habitu P. variae y cl
floribus P. pol>morphae anno iSii retro dem Pfauen
ara IXeuenweg legi. — Caules plures, decumbentes ,
apice adscendentes , pubescentes i — 2-pedales. Rami
pauci corymbosi. Folia inferiora et media 5-nata , su-
periora tornata, exceptis summis (saepius oppositis)
omnia petiolata, pubescenlia, supra viridia, opaca ,
I
757
subtus cana; foUola cuneiformia, integra , apicem ver-
sus grossc - serrata v. incisa. Pedunculi fle.viles, de-
bilcs , fructiferi inclinati, Caljx floris patens , fructus
autem connivens, bracteolis patentibus. Petala caljce
saepissime majora. — Nobis haec forma proles lijbrida
P. variae et poljmorphae videtur !
4. P. reptans Linn. Caule flagellifor-
mi, geniculato , reptante , subindiviso j fol.
petiolatis erectis 3 — 7-natis, foliolis cunei-
formib. grosse serratis pilosis j pedunculisaxil-
laribus, solitariis, erectis, ebracteatis , uni-
floris; cal. lacin. fructus conniventibus brac-
teolis patulis ; receptaculo conico , piloso.
Spenn. — FD. 1164. — E. B. 862. — Curt.
37. — Schk. i36. — Sabb. nom. 5. t. 45. —
Bl. 454.
Aci vias, Jhssas, sepes, viavum^ agrorum, vinea-
rum margines, lociscjue uliis, praesertim umbro'
sis , subhumidis reg. injeriorum vulgatissima. —
Perenn. 5 — 9.
Caules plures , e geniculis longe distantihus foliorum
fasciculum floresque emittenles, plernmque purpuras-
cenles, longissimi. Pedunculi graciles, folio longiores.
Calvc. laciniae (bracteolaeque sacpe reflexae) quam in
praecedentibus laliores, lanceolatae. Petala magna.
* * foliis ternatis; petalis obcordatis.
5. P. Tormentilla Nestl. Caule ad-
scendente dichotorao, fol. radical. petiolatis,
caulinis sessilibus, folioh*s lanceolatis v. sub-
cuneiformibus, viridibus, subpubcscenlibus,
plus minus profunde serralis; pedunculis soli-
tariis filiformibus dichotomalibus lateralibus-
que oppositifoliis, unifloris (petalis luteis).
Spenn FD. 689. — E. B. 863. — Curt. 55.
49*
758 ^
— Sabb. rom. 5. t. 46. — Bl. 445. — Schlt.
i36. — St. 34. — Lam. ill. 444.
In pascuis stevilibus , ericetis , dumosis , sjlvis
gramiiiosis, pinetis et ad eavum mavgines, nec
non in tuvjosis omnium regionum fvecjuentissi-
ma, — Perenn. 6 — 7 — 8.
Radix crassa , lignosa, varia , subcjlindrica v. tubc-
rosa, extus fusca, intus rubella. Caules plures, direc-
tione varii , adscendentes, decumbentes, dcbiles, ramis
divergentibus. — Stipulae sacpius forma foliolis similes,
simplices v. palmato - ternatove incisae. Pedunculi anle
anthesin nutanles, dein erecti. Cal}ces bracteolaequc
fructus erecto - conniventes. Petala plerumque 4 rarius
(sed etiam in una eademque stirpe) 5 reperiunlur. Re-
cept. convexum, minimum, sericeo - villosum , carpellis
paucis rugosis. — C Qff- Tormentillae vadix ^ hevba ad-
stringens — Huhrwurz , Blutwurz germ. )
6. P. Fragaria Poir. Stolonifera; caii-
lib. decumbentib. subbifloris, petiolis pedun-
culisque patenti-pilosis; fol. petiolatis, seri-
ceis, subtus canescentibus , foliolis ovalib.
acute serratis , retusis; pedunculis terminali-
bus elongatis, binis , unifloris (petalis albis).
Spenn. — ( P. fragariaefolia Gmel. 11. bad. —
P. Fragariastrum Ehrh. — P. prostrata FW.
. — P. fragarioides. Yill. — Fragaria sterilis
Linn. — E. B. 1785. — Curt. 3o. — Gesn.
2. t. 3o. N° 99. — Hoffm. germ. ed. 1. t. 6. —
Vaill. t. 10. f. 1. — Comarum fragarioides
Roth. — Willd. En. etc.)
In pascuis siccis , apricis^ ad sylvarum margi-
nes , scpes , dumeta, rupes collium montiumque
demissioimmfrequens) e. §. in m. Schlossberg etc.
— Perenn. 4 — 5.
Habitus Fragariarum! Fol. ead. longe petiolata, cau-
lem florentera saepius superantia, sericco-canescentia
759
V. rarius ia locis umbrosis, humidiusculis magis opaca,
pallidc viridia. Stipulae membranaceae. Petala nivca
longitudine calycis. Recept. villosura , carpellis laevi-
bus albicantibus.
*** Fol. impari- pinnatis ; petalis integris,
7. P. A nserin a. Linn. Caulib. flagelli-
foimibus, geniculis radicantibus; fol. fascicu-
latis, interrupte pinnatis, foliolis sessilib. ovali-
oblongis, plus minus pectinato -serratis; pe-
dunculis axill. erectis, ebracteatis , i-floris;
petalis (luteis) oblongis rotundato-obtusis,
calyce duplo longiorib. .. . Spenn. — FD. 544«
— St. 4. — Curt. 3i» — Bl. 6. — Sabb. h. rom.
5. t. 48.
Jn pratis locisque aliis graminosis pinguioribus,
cultis et incultis , ruderatis , umbrosis , humi-
diusculis ; od vias , fossas etc, circa pagos et
urbes , ubique — usque ad reg. subalpinam ad-
scendens. — Perenn. 5 — 9.
Caules fere P. reptantis. Folia crccta , multijuga ,
supra viridia, glabra , subtus argenteo-sericea, v. sal-
tcm pallidiora, pabescentia, raro utrinque viridia v.
sericea. Stipulae caulinae, raultifidae. Pedunculi pler-
umque longitudine foliorum. Caljces fructus connivea-
tes , bracteolis vix patulis, saepius incisis. Petala ma-
juscula! Recept. parvum, convexum , villosura, car-
pellis paucis, laevibus. (Offl olim : Anserinae radix ,
herba leniter adstringentes. — Gaenserich, Silberblatt
germ.)
8. P. supina Linn. Caule dichotomo;
fol. simpliciter pinnatis, foliolis varie oblongis,
alternis, inciso-serratis j pedunc. axillaribus,
solitar. i-floris; abbreviatis, fructiferis nutan-
tibus, petalis obovatis obtusis (tuteis) caly-
cem subaecjuantibus. Schimp. et Spenn. — -
Jacq. austr. 4o6. — Gmel. t. i. t. 27. f. 3, •—
Sabb. h. rom. 5. t. 47« — Krock 2. t. 10.
760
«. f^ulgaris , humifusa, caule foliisque «ubnudis s.
pubescentibus , foliolis serratis obtusis.
/?. Erecta , caule erecto firmo ; foliolis (imprirais
fol. superiorum) basi cuneatis, acute inciso-serra-
tis. — (Tota pubescens!) Schimn. herb!
In ruderatis , lutosis , secus muros , sepes reg,
rhenanae circa pugos e. g, in fVeissweil , Hau-
sen etc. infrec/uens fvar. a.J — p^ar. ^. in nostris
reg. nondum lecta prope Neckarau in pratis hu-
midis detexit amicus Schimper. — Annua. 6 — 9.
Caulis */4 — 3-ped. Fol. ramea sessilia 3 — 5-nata,
omnia pallide viridia. Stipulae ovatae integerrima v.
rarius incisae. Caljcis lacin. ovatae, acutae, in fructu
valde auctae. Recept. crassum , hemisphaericum , sub-
carnosum, obsolelc pubescens, carpcllis numerosis vix
rugulosis.
9. P. Comarum Nestl. Caule adscenclen-
te; fol. pinnatis, foliol. oppositis, petiolulatis,
lanceolalis, serratis (glabris); pedunculis erec-
tis, axillar. terminalibusque ; petalis lanceo-
latis, acuminatis (atropurpureis) calyce multo
brevioribus; bracteolis laciniis calycinis mino-
ribus, deflexis. Spenn. (P. palustris. Scop. —
Lehm! — Comarum palustre Linn. — FD. i36.
— E. B. 172. — Hoflfm. germ. ed. 1. t. 7. —
Schk i38. — Hayne Bilderb. 92.)
Jn turfosis, uliginosis, paludosis omnium regio-
num , sed rara j e. g. in turfosis p. Lchen inter
Arundines versus dem Weyer, haud procul a d.
Jaegerhaus ; frequentior in subalpinis et mon-
tanis sjlvae nigrae e. g. in m. J^eldberg am
Osterrain , ad B aldenwegerbuck p. d. Brunnen ;
ad viam a Feldsee ad Jiinken, Jlpersbach etc. in
valle Bothwasser, ad lacum Titisee etc. — Perenn.
5 — 6 — 7.
Radix repens. Caules ^ — 3-pedalcs. Folia inferiora
petiolata, pinnato-5 — -j-nata, summa sessilia 3-nata.
Foliola oblongo-lanceolata, in nostris semper glabra>
— 761
supra viridia subtus glaucescentia, venosa. Stipulae ani-
plae , membranaceae, vaginantes ! Flores tristes. Calyx
purpurascens , lacin. ovat. acuminatis, maximis, IVuc"
tus conniventibus. Recept. ovatum, spongiosura, villo-
sum, carpellis compressis laevibus. — Variat lacin.
bracteolisque caljcin, 12 — if et petalis 6 — 7.
Tribus IV. Sanguisorbea,c Juss.
Cal. 3 — 5-fidns, lobis per aestivationem valvatis,
tubo apice contracto , carpella fovenle et cum iis de-
mum saepe subaccreto. Pet. nulla s. 4 hasi in corollam
notatam coalila. Stam. tot quot lobi calvcini v. inde-
finita, nonnulla saepe abortiva. Carpella pauca, i — 2,
stvlo sublaterali , stigmate saepius penicilliformi s. bar-
bato, rarius capitato. Akenia monosperma sicca, inde-
hisccntia. Semen inversum. — Herbae v. suffrulices,
fol. saepius compositis, flor. parvis , saepe polvgamo-
divicis. — (Agrimoniaceae DC. fl. fr. — Senticosarum
pars. Linn. — Batsch. — Siinguisorbeae Peri. JXtrgeach.
excl. Rosa!)
367. Agrimonia. Tourn.
Cal. tubus turbinatus foveolatus supra lappa-
ceus, extus setis inyolucriformibus onustus,
fauce cum foramine centrali obturata, limbo
5-ficlo. Pet 5. Stam. 12 — 20. Carpella 2 sty-
lo terminali. Akenia 2 tubo calyc. indurato in-
clusa, membranacea, semine appenso. DC. 1. c.
— Lam. ill. t. 409.
1. A. Eupatoria Linn. Subbirsutaj
fol. interrupte-pinnatis_, cum imparij foliolis
oblongo -ovatis, crenato-v. dentato-serratis,
subtus villosis; petalis calyce 2-plo longiori-
bus; fructibus distantibus; tubo calycis campa-
nulato , piloso-setoso . . . Ser. in DC. prod. —
Curt. 317. — Bull. 329 FD. 588. — Schk
128. — . Bl. 128.
762
p, Elatior , omnibus partibus multo majoribus, caule
4 — 5-pedali. — A, odorata. Tenore! — Gmel. fl.
bad.
In pascuis , pratis collinis siccis , ad vias^ ver-
suras , dumeta et sepes reg. dein^iissiorum et cal-
careae Jrequens ; /5 in locis magis umhrosis, sepi-
hus rarior — e. g, p. TValdkirch uhi primus vidit
C. Frank ; in m. Schonherg etc, — Perenn, 6 — 8.
Folia plus minus \illosa, utrinque viridia, v. subtus
pallidiora, cancscentia, foliolis sessilib. summo pedi-
cellato. Stipulae incisae. FJores racemosi, pet. luteis.
Bracteae 3-fidac. C^Jf- ^grimoniae herha, subaroma-
tica, adslringens; — Leherklette, Odermennig germ.)
368* Alchimilla. DC.
Perig calycin. i-phyll. persistens, tubo siib-
cylindrico apice siibcontracto , limbo 8-parti-
to, lobis exterioribus (bracteolis?) alternis
minorib. interdum dentiformibus. Pet. nulla.
Stam. 1 — 4 annulo glanduloso faucis inserta.
Ovarium ovatum^ lateraliter stylum liliformem
apice capitatum gerens. Caryopsis ijerigonio
tecta, i-sperma. .. Lam. ill. t. 86. 87. (Aiche-
milla et Aphanes Linn.)
1. A. vul garis. Linn. Fol. reniformib.
7 — 9-lobatis, lobis subsemiorbiculatis, acute
serratis; corymbis terminalibus. M. et K. —
FD. 693. — E. B. 597. — St. 2. — Bl. 72. —
Schh. 26.
a. Communis ^ plus minus pubescens vel caule, petio-
lis, pedunculis, perigoniisque subnudis , foliis mar-
gine nervisque subtus parte pilosis.
^. Hirsuta, dense pilosa, foliis subtus, margine ner-
visque sericeis. M, et K. — A. vulgaris /S hjbrida
pl. Auct. non Schleich. — A. montana Wallr. (non
Willd. nec A. pubescens M. B.)
763
In pratis , secus eonim jnmlos , ad margines
sylvavnm, scaturigines, rivos omnium regionum
frequensj — ^ in reg, montana superiore et sub-
alpina praecedente frequentior. — Perenn. b — n.
Caules adscendenles , dicholomo-ramosi. Fol. pli-
cata, reniformi-orbiculata. Stipulae amplae, connatae.
Flores corjmboso-paniculati, nunc laxiores nunc sub-
capitati, conferti, extus viridcs, inlus flavescentes. fOff!
olim : Alchemillae herba, radix , vulneraria , adstrin-
gens. — Sinau, Frauenmantel, Giinselgriln gcrm. !)
2. A. arvensis Scop. Fol. palmatim 3-
sectis, laciniis S-fidisj flor. axillaribus conglo-
meratis (i-andris). M. et K. (A. monandra
Sw. — A. Aphanes. Leers. — Aphanes ar-
vensis Linn. — Gmel. fl. bad. — Schh. 26.—
FD. 973.— Gaertn. t. 73. f. 2.)
In agris, inter segetes, in arvis reg. inferiorum
ubicfue frequens. — ^nn. 6 — 9.
Caulis adscendens s. prostratus, a — 3-poll. vel se-
mipedalis. Fol. basi cuneata in petiolum attenuata.
Stipulae magnae, inciso-serratae, connatae. Florum fas-
ciculi longitudine stipularum. Perigonium minimuni,
viride. — VaiMat slaminibus 2 — 3.
369. Sanguisorh a." Linn»
Flores hermaphrodlti. — Perigon. caljcin.
exlus basi 3-bracteolatiim, tubo 4-gono, limbo
4-partito , lobis obtusis. Pet. nuUa. Stam. 4?
fauci inserta. Ovarium ellipticum, compres-
sum , perigonii tubo inclusum. Styl. filiformis.
Stigma capitato -penicilliforme. Ahenia tubo
perig. connata, i-loc. 1 — 2-sperma. — Lam.
ill. t. 85. — Gaertn. t. 32.
i. S. officinalis. Linn. Fol. pinnatis,
foliolis cordato-oblongis; spicis ovato-oblon-
764
glsj staminib. calycem glabrum subaequanti-
bus M. et K. — Plenli. off. 63.— SchL. 24.
— FD. 97. — E. B. i3i2. — Hayne Darstell.
8. t. 22. — Mart. rust. 142.
Iii pascuis et pratis uhique. — Perenn, 6 — 8.
Caulis 2 — 3-ped. et ultra , crectus, superne ramo-
sus. Fol. itnpari-pinnala snperiora minora , foliola ob-
tusa, crenato-serrala, supra viridia, subtus glauca veno-
sa. Stipulae scmicordatae , serratac. Spica atro - pur-
purea, dcnsa, capitata, flor. terminalib. primoribus.
fOff! olim: PinipinelLae italicae raclix , adstringens ;
fViesenknopf gerra.)
370. P o t e r i u m. L i n n.
Flores monoici s. polygami. Perigon. basi
3-bracteolatum , tubo apice coarctato, limbo
4-partito. Pet. nulla. Stam. 20 — 3o. Ova-
ria 2. Styl. filiformis. Stigma penicilliforme.
Alienia intra perig. tubum induratum sicca,
i-sperma. — Lam. ill. 777.
1. P. Sanguisorba. Linn. Herbaceum;
caulibus subangulosis, foliis impari-pinnatis gla-
bris, foliolisovato-subrotundis; capitulorum llo-
ribus inferioribus masculis, superioribus femi-
neis. DC. prod. — E. B. 860. — Bl. 4i3. —
Schk. 3oo. — Curt. i5. (Pimpinella Sangui-
sorba Gaertn. 1. t. 32.)
In pascuis , graminosis , pratis siccis , collibus
apricis, aridis, asperis reg. demissiorumfre(juens;
e. g. in m. Schlossberg in d. neuen Promenade ad
vias copiose etc. — Perenn. 5 — 7.
Habitus fere Sanguisorbae ojficinalis ! Caulis i — 2
ped. et ultra. Foliola ovata-suborbiculata, fol. superio-
rum oblonga, saepius omnino glabra, subtus glauces-
centia , venosa. Flores spicato- capitati , terminales,
viridi-rubelli. Stamina longissima , capillaria, flacci-
765
tla. OJf! PimpineUae minoris s. F. itaUcac hcrba^ ud-
stringens; Biebei nclle germ.)
Tribus V, Roseae D C.
Cal}0. tubus npice contraclus, limbo 5-partito, lo-
bis per aestivationem apice subspiraliler inibricatis,
saepe pinnatim sectis. Petala 5. Stani. plurima. Car-
pella plurima liispida , cal)cis tubo , demum baccato,
inserta et in eo inclusa, sicca , indeliiscentia, subcru-
stacea, e latere interiore stvlum gerentia, sljiis e cal}-
cis tubo coarctato exsertis , nunc omnino liberis, nunc
in colnmnam accretis. Semen in akenio solilarium,
exaJbinosum. Embrvo rectus , cotvled. planiusculis. —
Fruliccs aut arbusculae fol. (in nostris semper) impari-
pinnalis, foliol. serratis, stipulis petiolo adnalis; calyce
fructifero carnoso, aucto, coloralo. . . . DC. I, c. (San-
guisorbearum gen. Perl. JXalurgesch. )
371. R o s a. T o u r 11»
Character idem ac tribus. — Lam. ill. t. 44o.
Nota. Jlecentiores, inducli, pubescentia, injlorescen'
tia , Jlor. magnitudine ct colore, urceoli ('i. e«
calfcis tubilj figura globosa v. oblonga etc.
maxime variabilibus, in hoc genere habitum tan-
tum plantae valde mutantihus ^ specierum nu-
merum nimis auxerunt. ]\os per plures annos
in variis patriae regwnibus , cjuae partim Tiosis
abundant , has sedulo observui^imus, collegimus,
et plurimos tramitus i-eperimus , ut vel Rosam
rubiginosam, caninam et tomentosam tanquam.
varietates in unam speciem libenter conjunxeri-
mus , cum omnino uuUi limites reperiantur !
Secundum specimina numerosissima collectionis
nostrae species sequentes admisimus. — His pau'
cis continentur fere omnes liosarum species quae
describuntur a cl. cl. Tratlinikio , Iiau, Opitz ,
Fingerhuth et Bhiff etc— Schimper et Spenner^
1. R. sylvestris. Poll. Caule ramisque
glaberrimis, aculeis sparsis conformibus; foliO'»
766
lis subovatis, patenti-serratis, cleciduis; stipu-
lis iiitegris, tenuissime serrulatis integerrimis-
que; (pedunculis glanduloso-pubescentibus;)
sepalis ovatis, brevibus, vix appendiculatis,
fructus reflexis; stylis connatis longe exser-
tis. . . . (R. repens. Scop. — R. arvensis. Willd.
spec. — Smith. — Hoffm. — R. fusca Moench.
excl. syn. — R. serpens Wib. — R. Herpo-
rhodon Ehrh. — Borhh. — Bechst. — R. syl-
vestris Schranh. — Roth. — Guimp. t. 95. —
E. B. 188. — Lw. 86.)
^. Stricta, caule stricte erecto , corymbis terminali-
bus lateralibusque , pedunculis bracleatis urceolis-
que coloratis Schimp. herb ! — R. glauca. Dierb.
Fl. Heidelb! — (Conf. Gmel. fl. b. suppl. pag. 36o.
IVro. 760.
In sylvis , fruti^etis , praesertim ad sylvarum
marginalia dumetosa , sepes regionum demissio-
rum frequens j e. g. am Stern- et Brunnberg'
TVald etc. Formae pubescentes in regione ca.l"
carea Jrecjuentes 1 — /3 prope Mannhemium detexit
Schimper. — 6 — 7.
Petala alba ! — Variat — formis innumeris interme-
diis — caule decumbente, protenso et crecto firmo ;
fol. 2 — 3-jugis, foliolis majorib. rainoribusque, subtus
pallidioribus v. albicantibus glabris v. pubescentibus,
simpliciter et duplicato-serratis; pedunculis solitariis et
corymbosis bracteatis, corymbis terminal. lateralibus-
que; urceolo breviore et elongato, plerumque intense
colorato; flor. majoribus minoribusque etc.
fs. R. spinosissima. Linn. Aculeatissi-
ma; aculeis dimorphis rectis (deciduis); foL
3 — 5-jugis, foliolis opacis, subtus glaucis,
brevi-ellipticis, argute simpliciter serratis,
firmis; (pedunculis i-floris ebracteatis;) ur-
ceolis subglobosis; sepalis lanceolatis inapen-
767
diculatis, fructus erectis (corolla breyiori-
bus); stylis liboris^ inclnsis. . . . FD. 898. —
E. B. 187. — Hort. Eychst. 6. f. 5. t. 4. — (R.
pimpinellifolia Tjinn. — MB. DC! — R. coUi-
na Schrancli. — S. mitissima Gmel. fl. b. suppl!)
la reg. Fvibuvgensibiis huciisque fvustva quae-
sita! — In tevra badensi in unico monte JVa-
genbevg p. TVeinheini lecta est. Fveqaentissima
aulem in Palatinatu tvansrlienano, e, g. in coll.
calcareo-argillaccis circa Diirkheim elc. Cconf,
Gmel. fl. bad. 1. et l\.J — 5 — 6.
Distinclissima species! variat : Caule ramisque aculea-
tissimis et ( aculeis dejcctis ) fere nudis — R. mitissi-
ma Gifiel. — pedunculis nudis aculeolatis; foliolis nudis,
ct subtus pilosulis ( et in R. myriacantha DG. glandulo-
sis); urceolo glabro , v. basi aculeato ; petalij; albis v.
sordide albidls basi flavicantibus, v. ex albido in dilule
roseum vergentibus. — Stipulae minutae; Pedunculi uni-
flori , ebracteati , solitarii ! Fruct. globosus, nigrescens,
pendulus !
3. R. alpina. Linn. Caule glabro nudo,
T. parce aculeato, aculeis conformibus erectis
(deciduis)j fol. 2 — 5-jugis, foliol. ellipticis
argute duplicato-serratis, llaccidulis; (pedun-
culis glandulosis subsolitariis bracteatis) urceo-
lo ovato, sepalis lanceolatis, inappendiculatis,
apice elongatis spathulatis, fructus erectis. . ..
Jacq. aust. 279. — St. 26. — Red. et Thor.
ros. p. i5! (R. pendulina. Linn.)
In rupestvibus umbrosis , dumetosis ^ imprimis
sccus rivos regionis montanae superioris et sub-
alpinne frequens j in der Hoelle am Hirsthen-
sprung in rupibus ; in valle Mothwasser, in valle
JMenzenschwander -Thal versus St, Blasien^ in
omnibus praecipitiis m. Fcldberg , am Osterrain,
am Todtenmann , in m. Schauinsland versus
768
Horhen ; in summis rupibus m, Belchen , inter
Schweighof et Sirnitz etc. — 6 — 7.
Corolla pulchcrrima, purpurascens ! — Variat: acu-
leis numerosioribus, v. saepius deciduis, nullis; foliolis
laliorib. angustioribusque , v. apice inciso-serralis ; ur-
ceolis ovalis vel clongalis, oblongis (/9. Jagenaria Ser.),
glabris, vel plus minus hispidis (R. pyrenaica Gouan.
ill. t. 19. et hispida Dcsv. ) etc. — Fruclus penduli ,
phoenicei !
f 4. R- o rthos epala. Scli. etSp. Acu-
leis conforraibus j foliolis basi integerrimis
subcuneatis, serraturis simplicibus (pedunc,
solitariis v. corymbosis bracteatis); urceolis
subglobosis, sepalis inappendiculatis , apice
elongatis, spathulatis, fructus erectis
a. Ruhrifolia , ramis glabris , aculeis sparsis, folio-
lis glabris glaucescenlibus urceolisque plus minus
coloratis. — R. rubrifolia Vill ! — Red. et Thor.
ros. pag. 3 1 !
Obs. Variat peflunculis nudis et glanduloso-hi pidis , urceolisf£ue suli-
globosis , vel niagis ovatls. . . ,
/5. FraxinifoUa , ramis subinermibus, sacpius colo-
ratis! petiolis glabris v. pubescenti-tomentosis , fo-
- liolis oblongis, glabris, subtus glaucis; pedunculis
saepius corymbosis urceolisque globosis glabris. —
R. fraxinifoUa Rorkh. — R. blanda. Ait. — Willd.
y. Majalis , aculis stipularibus, petiolis villosis; fo-
liolis lanceolatis subtus glaucis, pubescentibus ;
pedunculis urccolisque subglobosis glabris
R. majalis Retz. — cinnamomea Auct ! — collin-
cola Ehrh. — foecundissima Rotli. — Ilort. Ejst.
6. f. 5. t. 2. — Lindl. t. 5. — E. R. 2388. — FD.
1214.
S. Carolina ^ pcliolis foliolisque subtus glaucescenti-
bus pubescenlibus s. parce pilosis; pedunculis ur-
ceolisquc plus minus hispidis. . .. R. carolina Linn.
— Lindl. t. 4' — virginica Roess. t. r3. — corjm-
bosa Ehrh. — parviflora Ehrh.? — Gmel. fl. bad .?
769
In nostiis regionibus nullibi spontanea , sempev
culla in hortis, etiam rusticorum, e tjuibus hinc
inde aufuga in sepibus , ad vias etc. circa pa-
gos et urbes (juasi spontanea occurrit var : y,
majalis } — var. a rubrifolia sponte in m. Bal-
lon Alsatiae crescit. — • 5 — 6. fConf. Gmcl. Ji.
bad. 1. et ^.J
Sepala elongala saepius petala superanlia , rarissi-
mc rudimento appendicis donata ! Corolla pulcherrime
rubella (in var. y parva ) , eltani frequenler plena !
f 5. R. pomifera. BorKh. Ramis gla~
bris, aculeis conformibus sparsis; fol. iin(iif|iie
pubescentibus, sublus cinereis, foliolis ellipli-
cis, duplicato-serratis, serraturis patulisj se-
palis subinappeiidiculalis, apice productis, spa-
thulatis, fruclus globosi (maximi pomlformis )
erectis; petalis ciliatis!.. . (R. pomifera Gmel.
i\. b. — Desv. journ. — R. villosa Linn? — E.
B. 583. — Guimp. t. 88. — Auct. plur.)
In hortis culta , sub nomine. t/ Apfelrosc —
grosse Hagenbutten ! II ubique nota. — 6 — 7.
Folia fere Sorbi Aucupariae! Petioli , nervique fo-
liorum paUidi. Pcdunculi urceolique (saepius) hispi-
dissimi. Sepala glanduloso-hispida, basi connata! «r-
Petala intense rubella , rosea. Fruclus omnium Rosa-
rum maximus, pulposus, phoeniceus, plerumque his-
pidus.
6. R. p o 1 y m 0 r p h a. S c h. et S p. Ra-
mis aculeis conformib. sparsis et substipulari-
bus; foliolis subovatis, subduplicato-serratis;
sepalis (2 — 3) appendiculatis , ovato-lanceo-
latis, fructus reflexis. . . .
A) Ilortensisj aculeis tenuibus ; fol.
plerumque 2-jugis, petiolis villosis, folio-
lis latis, ovato -rotundatis, late serratis,
770L
subtus glauco-pubescentibusj (pedunculis
saepius hispidis;) urceolis ovatis, liispi-
dis glabrisve; florib. speciosis albis v. pal-
lide incarnatis. — R. alba Linn ! — R. in-
carnata. Persl — Kerner. t. 662. — BI.73.
_FD. i2i5.
O b 6, Si folia interdum 3-juga, omnino quibusdam formis varictatls
B. Colliiiae similis !
B) CoUina; urceolis subglobosis; flor. spe-
ciosis, purpureis.
rt. Glabra ; tota glaberrima. — Sirailfs var : Caninae
et ab ca tantuni differt : urceolo subgloboso, flori-
busvque intensius coloratis , speciosioribus. — R.
inonlana Stev ! —
/5. Hispida ; urceolis basi pedunculisque pbas niinus
hispidis, petiolis pubescenti-glandulosis ; fol. gla-
bris, — R. trachypii} Ua Rau !
y. Glandulosa ; pedunculis urceolisque glanduloso-
hispidis, petiolis foliolisque subtus paree glandulo-
sis. — R. flexuosa Rau !
Obs. Folia latiora. Flores speciosissiml! Fructus magni.
(f. Jacquiniana; petiolis foliolisque subtus plus mi-
nus villosis; pedunculis urceolisque basi hispidis. ..
R. collina Jacq! austr. t. 197. — Rau! non Sm. —
caesia Sm. — E. R. 2367. — rrutetorum et solstia-
lis Ress!
C) Canina; glaberrima, urceolis ovatis, co-
roilis mediocribus, incarnatis. — |R. canina
Linn! FD. ^5^, — Curt. 5i. — St. 18. —
Bl. 8. -— 992.
* Farietates sequentes memorabiliores videnluv :
a. Parviflora , fol. floribusque parvis.
^. Curvifolia , fol. basi subcuneatis.
y. Lagenaria, urceolo elongato , lagenariformi.
«y. Glauca , glaucescens, peliolis subglandulosis, fol.
glaucis , serraturis subsimplicibus , urceolis cal)ci-
busquc plerumque colortitis. : . . . R. glaucescens
Desv.
771
O b s. Ad hanc var. Caninam nostiam etiam R, aciphyllam Rau, balsami-
cam Willd. Eu., sarmentosam Sw. et caljcinam MB. ducimus.
D) Pubescensj petiolis foliolisqne subtus
et margine, saepius etiam pedunculis plus
minus pubescentibus; urceolis ovatis. . . .
R. dumetorum Thuill. — • leucantha Bast !
— sepium Borkb. — affinis et platyphylla
Rau! — collina DC. — E. B. 2579. —
corymbifera. Gmel. fl. bad ! — arvensia
Wib. — uncinella Bess! — frondosa et
Kluchii Stev ! — procera. Hortul !
• Variat fol. floribusque minoribus et majoribus,
pedunculis brevioribus et eloiigalis, solitariis
et corjmbosis, flor. roseis etc.
E) Glandulosaj foliolis plus minus glandu-
losis, saepissime odoratis. — R. rubi-
ginosa Rau! — Ser. in DC. prod.
a) Agvestis^ urceolo ovato , folioHs subcuneiformibus;
flor. albis. — Var: sepium Ser. — R. sepiura Thuil.
«. Latifolia y fol. latioribus, parcius glandulosis, pe-
dunculis urceolisque glabris. — R. agrestis Schleich.
in herb. Zejheri!
/S. Vulgaris , fol. minoribus, saepius rubiginosis, valde
glandulosis; pedunculis urceolisque glabris, raris-
sime hispidis. — R. mjrtifolia Hall. fil. — rubigi-
nosa glabra Rau!
* Urceoli saepc lageniformes. Folia odorata.
y. Subvillosa, petiolis foliolisque subtus, imprimis
ad nervos villosis; pedunculis hispidis.
b) Colorata^ fol. cuneiforraib. urceolis subglobosis pe-
dunculisque glabris , violaceis, petiolis saturatissi-
me purpureis ; fioribus coryrabosis ( vel rarissime
solitariis; R. aspera Schleich. in herb. Zejh.)
c) Rubiginosa, fol. ovatis, pedunculis hispidis; floi"
rubris, intense roseis.
50
772 .
* Urceolis siihglobosis,
«, Pedanculis urceolisque aculeatissimi» v. hispiJisoi-
jnis, — R. rubiginosa Liun. — Gmel. fl. bacl. —
var. vulgaris Ser. ex parte.
. ^. Pedunculis urceolisque basi hispidis. — var. tri-
flora et parvifolia Rau. — R. rubiginosa Sm. — E. B.
991 — DC. fi. fr! — agrestis Savi. ( non Gmel. fl.
b.) — Variat fol. et florib. majoribus et minoribus,
flor. solitariis v. corymbosis, . . . R. umbellata. Leers.
— GmeL bad! — FW. — non Leys. (quae ad
var. caninam pertinet!) — R. sempervirens Roth.
— Wib. excl. syn.
y, Pedunculis iiispidis, urceolis glabris ; foliolis Jiia-
joribus subrotundis. — var. d rotundifolia Rau.
• Obs. Huc pertinet etiam R. carjophvllacea Bess ! pcdimculis urceolisffu';
glabris.
** Urceolis ohlongis.
a, Urceolo basi pedunculisque liispidis; foliolis glan-
dulosis , valdeque pubescentibus (plcrumque mini-
mis); flor. parvis.
/9. FoL ovatis majoribus, serraturis distinctis, subtus
glaucis parcius glandulosis pubescentibusque; pe-
dunculis hispidis; urceolis glabris. — FoL magna,
laxa, petiolis tomenlosis; flor. parvi.
y, "Urceolo basi pedunculisque hispidis; foL ovatis
acute ^serratis; flor. speciosis. — Var. caninac
omnino similis! Laele viridis, parce glandulosa,
aculeis tenuibus. FoL acuminata.
d, Caule raraisque aculeis validis , copiosis ; foL
3 — 4"j"8''»5 petiolis aculeatis, foliolis latioribus,
acuminatis, obscure viridibus , supra evidentius vc-
nosis, subtus non admodum glandulosi$. — Om-
nium maxima! Flores speciosi, intense rubelli ,
subcorymbosi. Peduneuli urceolique colorati his-
pidi.
£. Fol. ovatis glandulosis et pubescentibus, peduncu-
lis hispidis, urceolis glabris; flor. albidis. — Var.
agrestem nostram cum rubiginosa conjungens.
F) Tomentosa; foliolis subovatis, (impri-
mis subtus) cinereo-tomentosis; pedun-
773
culis hispidis; flor. mediocribus , incarna-
tis, pallide roseis. — R, tomentosa Ser.
1.' c.
«. Urceolo subgioboso, glabro. — R. villosa /3 Rau.
— R. mollissima Willd. — Gmel. fi. b. ex parte.
/?» Urceolo ovato , glabro v. liispido. — R. tomen-
tosa Sm. — E. B. 990. — DC. ! — Gmel. 1. c. et
ejusd. R. mollissima et pomifera ex parte; — vil-
losa. var. a. Rau. excl. sjn. Smithii et Borkh. —
dimorpha et terebinlhinacea Bess! — (Variat : fo-
liolis latioribus et angustioribus, utrinque molliter
tomentosis, vel supra scabriusculis , pubescentibus
— R. scabriuscula Sm. — E. B. 1896. — montana
DC. non Vill. — foliolo terminali oblongo, lan-
ceolato, et basi cordato.
2'. UrceoJo ovato pedunculisque hispidis , foliol. to-
mentosis plus miausve glandulosis. — Folia non-
nunquam albo - maculata !
Obs. Hujas forma : urceolis glaliiis, pedunculi» usque ad medium
circiter hispidis est R. farinosa Bechst.
G) Ambigua; Urceolo ovato basi pediincu-
lisque plus miniis hispidis, coloratis^ pe-
tiolis nervisque foliorum glanduloso-sca-
briusculis, folioiis ovatis, acuminatis, acute
serratis, duriusculis^ supra viridibus, sub-
tus pallidis; flor. speciosis inlense rubellis
V. roseis. — Pi. montana Gmel? — Vill ?
(conf. nota Gmel. bad. suppl. pag. 867.)
— R. sempervirens Rau?
*) Rosa elegans, differt a Var. collinay — urceolo ovato
et foliis rigidiusculis; a R. gallica cui aliquando simi-
lis, recedit : caule ramisque glabris , aculeis con-
formibus folioJisquc jR. polymorphae!
Habitat var\ A. hortensis in hortis culta et pas-
sim in dumetis juxta vineas quasi sponte Jlor.
simplicibus et plenis — circa Heidelherg, Pforz-
heim, IFislnch etc, — Var. B. Collina « glabra
50*
774
prope Ladenbiirg , civca Rosenhof ucl fossas et
rivos, p. Friburgum in m. Schlossberg frequens;
— jS hispida circa Ladenburg ad fossas versus
d. Rosenhof et p. Schriesheim in collibus ; —
^. glandulosa adviam inter Heidelberg ad IVolfs-
brunnen j — (T. Jacqviiniana, p. TVisloch in sylva
Hessel et circa Schricsheim in collibus calcareis,
arenosis. — C. Canina omnium frequentissima ^
in sepibus , dumetis, sylvis omn. regionum ex-
cept. subalpina vulgaris\ — var : 6 glauca in
pratis montanis , ad vias , dumeta inter Feldsee
et Alpersbach , in 2'alle Bothwasser etc. non in-
frequens. — D. Pubescens in sepibus , dumetis,
praesertim reg. calcareae frequens ; e. g. prope
Herdern versus Hebsach; in m. Schoenberg fre-
quentissima etc. — E. Glandulosa — a. agrestis a
in umbrosis , graminosis , ad sylvarum margi-
nes p. Schwetzingen et p. Friburgum am Bronn-
bergwald , in m. Schoenberg , im Moos etc. —
/S. in m. Kastelberg p. Sulzhurg fqui liosis pul-
cherrimis abundatlj — in Fl. Heidelbergensi
vulgaris e. g. prope Kaeferthal , Schwetzingen,
fVisLoch etc. y in m. Schlossberg , Schoenbcrg
et Kastelberg p. Sulzburg; circa TFissloch. —
b. colorata in coll. calcareis sjlvae Hessel p.
JVisloch.. — c. rubiginosa * « in m. Kastelberg,
prope Saspach , am Bilchsenberg ; inter Laden-
burg et Schrieslieim p. Heidelberg auf der En-
gelswies etc. — * /3 vulgatissima in reg. infer,
imprimis calcarea; e. g. ad viam vcrsus dem
Bronnberg , in m. Kastelberg , Oelberg , Bellen,
Schoenberg etc. — * y et seq. prope fVisloch et
Majsbach ; — * * €. p. TVisloch , am Rohrhof
p. Mannheim., p. Schwetzingen , Brilhl etc. —
T. Tomentosa /3 frequens, praecipue in reg. cal-
carea — e. g. in monte Schlossberg , Schoenberg
et Kaisersluhl etc. cum rariore forma y. — for-
tna a prope Maxdorf, auf dem Dobel p. Pforz-
heim (Slengel.) — G. Ambigua — in monte Oel-
berg., Kastelberg p. Sulzburg ; circa dem Ricsen-
stein p. Heidelberg (Schimpcr.J conf Fl, bad,
suppl. p. 365 — 366. — Florent : 6 — 7.
775
NoLa. Sine dubio etiam in nostris frihurgensib. re-
gion. si non omnes, plures tamen varietatum adhuc de-
sideratarum crescunt; ideoque comparationis causa, ut
Rosarum species et varietates prorsus diligentius investi-
gentur, observentur, et earum transitus per numerosissi-
mas formas intermedias facilius in conspeclum veniant,
huc eliam species et varietates Fiorae heidelbergen~
sis etc. et Ginelini omnes recepimus.
* 7. Varia. Sch. et Sp. Caule ramisque
hispidis et aculeatis; aculeis copiosis, dimor-
phisj fol. subcoriaceis, subtus rugoso-scabris;
sepalis lanceolatis, appendiculatis, fructus re-
ilexis j stylis liberis subexsertisj floribus spe-
ciosis. . . . R. gallica. Linn. — Ser. 1. c.
a) Piimila ; omnibus partibus magis colorala; caule
humiliore, magis hispido; foliolis rigidioribus ,
supra saturate viridibus, venarum reti albido con-
spicuo , ( saepc majoribus, raro obtusis) summis
plerumque complicatis , reclinatis; flor. purpureis.
— R. pumila. Linn. fil. — Rau ! — Jacq. austr.
ig8 ! — austriaea Crantz. — Gmel. fl. b. — ger-
raanica Maerckl. herb!
O b s, Puleherrima lornial Caulis humilis, rarius ramosus, saepe
valde aculealus. Foliola supra magis nitida, majora, quam in
sequentibus , plerumque acuta. Sepala profunde pinnatifida
V. appendiculat». Urceoli glanduloso-hispidi , colorati.
b) Hybrida j caule ramisque magis virens ; foliolis
tenuioribus , planiusculis , saepe obtusis; urceolis
rainus glandulosis ; flor. albicantibus , incarnatis v.
dilute roseis. — R. hjbrida. Gaud ! — geminata
Rau! —
«. Vulgaris f caulc erecto paucifloro, subsimplici;
foliol. ovatis acutiusculis rigidioribus , v. roto^dio-
ribus obtusis vel retusis tenuioribus ; stjlis noJH s,
vix exsertis. — R. agrestis Gmel. fl. bad !
/9. Stylosa f caule decumbente v. adscendente , ra-
moso , stjlis longe exsertis. — R. Axmanni Gmel.
fl. b!
y. Hepens, caule repente, ramoso, aculeato-hispido;
foliolis acutis, pctiolis evidenter pubescentibus;
77()
pedunculi» subcorymbosis bractcatis , lateralibus
terminalibusquc. — R. ladenburgensis Scliimp. herb.
— Forraa distinctissima , singularis , habitn Px. syl-
vestris!
d. Ambigua , caule ramoso erecto sublaevi , viridi,
foliolis minoribus, tenuioribus, minus rugosis, pu-
bescentibus ; pedunc. urceolisque parce glandulo-
sis; sepalis lanceolatis subappendiculatis; flor. spe-
ciosis paliide incarnatis , stylis exsertis , liberis. —
Habitus omnino R. sjlvestris, ut ab ea primo ad-
spectu vix distinguatur!
Obs, Haec forma b. hybrida valde polymorpha. —
Caulis varius i — multiflorus, erectus v. decumbens;
foliola acuta, subrigida, tumque saepeminora, magis
pubescentia (in plantis ramosis) vel latiora, obtusa v.
retusa, tenuiora ( in pl. paucifloris) , serraturis majori-
bus et rainoribus. Pedunculi solitarii, v. 2 — 3 corjm-
bosi. UrceoH parce glanduloso-hispidi , saepe etiam
nudi. Sepala plerumque glandulosa, raro nudiuscula,
ovato-lanceolata, demum lanceolata, varie , interdum
vix evidentcr appendiculata elc.
Habitant omnes varietates in regionib. Palati-
natus f TV^ertheimensibus , circa Pforzheim etc.
nec unica in florae nostrae clitione ! — Var. a.
Pumila circa Ladenburg, JVislocJi , Eppelhcim
et Graenzhof ; p. Pforzheim am JVartberg fSten-
gel.J etc. frequens j — var. b. vulgaris — frequens
in sjlva Hessel prope fVisloch , Pforzheim in
agris calcareis, lutosis etc. ; — var. stjlosa p,
VTerthheim fDr. Axmann.J am Wartberg p. Pforz-
heim fStengel.J — \^ar. repens ad fossam p.
Ladenburg fSchimp.J rarissima! — var. ambi-
gua ad margines sylvae abietinae inter Nussloch
et JFisloch (Schimp.J
i>lota. Ad speciem : K. variam nostram quoque pertinent : R. gallica J
ofticinalis, marmorea , Imlosericea, MaVieka , cuprea Jarcr. frflgm. t. ^4. — |
Jamascent . arvina Rrok. siles. in hortis frequenter cultae , tanquam sub- 1
varietates nostrae : piimilae et hjbridae , vel varietates propriae , partim
«'ultura ortae ! — Rosa lutea , sulphureu et turbinata Ait. propriae sunl
species; an ctiam R. cmtifolia? ^n Rosae variae forma ? adhuc dubita-
Umus.
777
Tribus VI. Pomaceae Jus.?.
Calycis tubus campanulatus , urceolalusve ad malu-
ritatem carnosus, earpella fovens et cum iis adhaerens ;
limbus 5-fidus. Petala 5, fauci calycis inserta , deci-
dua, aestivatione quineunciali. Stam. plurima , aesti-
vationc inflexa. Discus saepius carnosus. Ovaria sae-
pius 5 unilocuiaria, in stylos totidem simplices coali-
tosve desinentia. Stigmata emarginata v. explanata.
Pomum caljce baccato , ampliato carpellisque constans
Carpella cartilagiuea V. ossea , bivalvia v. indehiscentia.
Semina saepius in quoque carpello i — 2 , plurima in
Cydonia (hinc ad Mjrtineas accedcnte), erecta, sper-
modcrmio cartilagineo v. osseo. Cotyledones ovales,
carnosae. — Frutices aut arbores spinosae v. inermes.
Folia stipulata, simplicia v. rarius pinnata. Flores ra-
cemosi, corymbosi aut umbellati , albi (rarius purpu-
rei). Fructus immaturi acerbi , maturi plerumque edu-
les^) — (Kernobstbaume — Jpfelfriichtle?' germ. )
372. Crataegus. Lindl.
Cal. tubus urceolatus , limbus 5-fici. patens.
Pet. patentia, concava, orbiculata. Ovarium
2 — 5-loculare. Styli totidem glabri, Pomum
ovato-oblongum dentibus calycinis v. disco in-
crassato clausum, putamine osseo. DC. 1. c —
Gaertn. 2. t. 87.
• Frutices spinosi. Fol. angulata, dentata V. incisa. Corymbi termina-
les, Bracteae subulatae, deciduae DC. 1. c.
1. C. Oxyacantha. Linn. Fol. obova-
to-rhombeis basi cuneatis, subindivisis y. ob-
tuse 3-lobis, utrinque concoloribus, lobis sub-
conniventibus, margine exteriore rotundatis,
crenatis serratisve j lloribus plerisque 2-gynis.
Spenn. — Jacq. austr. 292. f. 2. — FD. 634.
— Schk i32. — Kern. 6. 43.— R. et A. 4o.— -
Guimp. t. 72. (Mespilus oxyacanthoides Thuil.
— DC.fl.fr.)
778
In dumetis f sepibiis , sylvis usque in reg. mon-
tanam superiorem frequens ; in reg. calcarea e.
g. in m. Schoenberg , Kaiserstuhl etc. sequente
specie multo frequentior. — 4 — 5. Fruct. 9 — 10.
Frutex v. rarius arbor mediocris, ut sequens sub no-
mine Weissdorn ., gemeiner Hagdorn sat nota. Folia
demum subcoriacea, supra nitida; stipulae caducae. Flo-
res albi, peculiaris ingrati odoris. Poma glabra, ru-
bra , edulia.
2. C. raonogyna. Jacq. Fol. obovato-
rhombeis basi cuneatis, 3 — 5-ficlis pinnatifidis»
que, subtus discoloribus, laciniis divaricatis
sublinearib, acutiusculis, marginibus subparal-
lelis, apice serratis integerrimisque ; flor. ple-
risque i-gynis. Spenn. — Jacq. austr. 292. f.
1.— FD. 1162. — Bull. 333. f. B. E. F. —
Bechst. Diana. t. 3. — Guimp. t. 73. (Mespilus
apiifolia. Med. — M. oxyacantha DC. fl. fr. —
M. intermedia Poir. — C. rosea Hortul. — C.
elegans Poir. — C. Oxyacantha /9. y. d> DC.
prod. sunt hujus stirpis formae.)
Tn sepibus, dumetis, sylvis reg. demissiorum , in
altiores montes et valles non adscendens et in
reg. calcarea priore rarior ; circa Friburgum
frequentissima! — 5. Fruct. 9 — 10.
Habitus omnino praecedentis, at diagnoseos notis facile
dignoscenda. Folia supra saturatius et obscure viridia,
subtus pallida. — Variat in hortis florib. plenis roseis,
fpl. variegatis et pomis luteis.
^ 373. Cotoneaster. Medik.
Fiores abortu polygamil Cal. turbinatus,
'obtuse 5-dentatus. Pet. brevia erecta, marces-
ceptia. Stam. dentium calycis longitudine. Styli
glabri, staminibus breviores. Carpella 2 — 3
parietalia, calyci inclusa, biovulata. DC. 1. c.
779
' rmticcs fol. siniplicib. integerrimis, sub.tus lanatis , corjmbis latera-
libus pateniibiis, bracteis subulatis deciduis, petalis parvis per«i«
stentibus. DC. !. c.
•j- 1. C. vulgaris Lindl. Fol. ovatis
basi rotunclatis, calycibus pedunculisque glab-
ris. DC. prod. (TJLespilus Cotoneaster Linn. —
FD. i\i. — R et A. 5i. — Guimp. t. 71. —
Steinapfel germ.)
'/ Prope Sponeck et Limburg n d. Gmelin in FU
bad.— 4 — 5. Fr, 7—8.
Frutex humilis. Flores albidi v. incarnati. Poma sub-
globosa, glabra, rubra, magnitudine pisi. (v. s. )
j- 374. Amelanchier. Medik.
CaL 5-fidus, lacin. lanceolatis, patentibus.
Pet. lanceolata, patentia. Stamina calyce sub-
breviora. Ovarii loculi 5 bipartiti. Ovula 10
in loculorum partitionibus solitaria. Styli 5
basi subcoaliti, glabri. Pomum maturum 3 — 5-
loculare. Semina 3 — 5, endocarpio cartila-
gineo. DC. \, c
• Arbusculae fol. simplicibus serratis deciduis, flor. racemosls albii ,
bracteis lincari-lanceolatis albis, DC. prod.
\ 1. A. vulgaris. Moencb. Fol. sub«
rotundo-ovalibus obtusiusculis, serratis, subtus
villosis demum calvescentibus, calycisque la-
ciniis glabris. . . . A. rupestris Fingerh. et Bl.
(Mespilus Amelanchier Linn. — Jacq. austr.
3oo. — Kerner t. 393. — Guimp. t. 74« — Py*
rus Amelanchier Willd. — Sorbus. . . . Crantz.
— Crataegus. . . . Desf. — Aronia rotundifolia
Pers. — Crataegus rotundifolia Lam. — Felsen-
birn germ!)
'/ Prope Burgheim et Sponeck " cl. GmeUn l. c.
et b, cons, stat. de Ittner in coUoquio. — 4 — ^*
Fr. 8-9.
780
Flores majusculi , albi. Ponia yloboso - luibinala ,
succulenta, atro-caerulea, magnitudine pisi , edulia.
(r. s.)
375. Mespilus. LinclL
Cal. 5-fid. laciniis foliaceis, maxirais, per-
sistentibus. Pet. suborbiculata, patentia, ca~
lyce vix longiora. Discus magnus mellifluus.
Styli 2 — 5 glabri. Pomum turbinatum, aper-
tum, 5-loculare, endocarpio osseo. Lindl. tr.
lin. soc.
' Arbusculae sjlvestres spinosae, domesticae ineimes, foliis lauceolatis
serrulalis, cleciduis . flor. magnis subsessilibus, subsolitariis , bracteis
persistentibus. DC. 1. c,
1. M. germanica, Linn. Fol. lan-
ceolatis subtus tomentosis indivisis, flor. soli-
tariis. DC. prod. — Pall. fl. ross. t. i3. f. i.
— Schmidt. oestr. Baumz. t. 83. — • Regnault.
— Bl. i54. — R. et A. 32. ~ Guimp. t. 69.
In collihus m, Kaiserstuhl, praesertim orientali-
bus , in vineis, viarum excavatarum marginali'
hus etc. culta et spontanea frequens ; e. g. circa
Oherschafhausen , Eichstiidten .^ Pf^asenweiler ; in
m. Liltzelherg p. Saspach etc. — 5. Fr. 9,
Frutex v. arbor notissima ob fructus esculentos : Mes'
peln , Nespeln dictos. C^jf- olim : poma immatura
adstringentia , austera — et semina lithontriptica ?)
376. Pyrus. L i n d 1.
Cal. tubus urceolatus, limbus 5-lobus, pa-
teiis. Pet. subrotunda. Styli saepius 5 rarius
3 — 3. Pomum clausum 5-loc. putaminibus
cartilagineis, Semina in loculo quoque 2 , testa
cartilaginea. DC. 1. c.
781
' Aiboms iruliccsVt', Fi)l. simplicia v. pinndta. «^yinae patemes, teiuii-
)iaii's, iiiuUifloryo. liracleue subulatae deciduae.
[. Pjrophorum BC. Petala patenlia plana. Styli 5 li-
heri. Pomum plus minus tui'binatum aut subglobo-
.sum , nec basi umbilicatum. — Pedicelli simplices
umbellali. Fo!ia simplicia eglandulosa. — ( Spinae
cultnra evanescunt.)
1. P. sylvestris Bauh. Fol. oyatis,
acuminatis subintegerrimis, longe petiolatis,
junioribus calycisque tubo lanatis, demum
glabratis; pomis basi productis. ... (P, com-
munis Linn. var. « Achras AYallr. sched. —
DC. prod.)
In sylvaticis, nemorosis vaLlium morUinmque cie-
missiorum / e. g. in m. Schoenberg , Kaiserstuhl,
in der Hoelle , im MUnsterthal , ad arcem Spon-
eck etc. rarius in reg. montanam super. ad-
scendens. — 4 — 5. Fr. 9 — 10.
Arbor (cum sequente) sub nomine Holzbirnbaum
omnibus nota. — Innumerae varietates hjbriditate cul-
turave e.t hac et sequente specie in hortis orlae sunt.
vid. Mill. dict. — Duhara. arb. fruit. — Gmel. 11. bad.
suppl. etc.
2. P. Pyraster. Wallr. Fol. subro-
tundis acutis argute serratis, junioribus caly-
cisque tubo glabris ; pomis l^asi rotundatis.
Wallr. sched. (sub : P. commun. /5 Linn. DC.
prod. — Gaertn. t. 87. f. 2.)
In iisdem cum praecedente locis et regionibus ,
flores etfructus cum illo ferens.
11. Malus Tourn. Petala patentia plana. Stjli 5 sub-
coaliti. Pomum saepius globoso-depressum semper
basi umbilicatum. Pedicelli simplices umbellati. Fol.
simplicia , eglandulosa. DC. I. c.
3. P. Malus. DC. FqL ovat. acutis cre-
782
natis subtus calycisque tubo lanatis; flor. co-
rymbosis; stylis glabris^ pomis dulcibus
(P. Malus mitis Wallr. I. c.)
Insjlvis, nemoi^ibus, dumetosis, praesertim mon^
tosis reg. calcareae rarissime ; e. g. in m. Kaiser^
stuhL etc. hinc incie ijuasi spontanea. — 4 — -^' ^''«
8-9.
Cura sequente sub nomine : n Holzapfelbaumn ubique
nota. — In hortis culta innumeras protulit varietates
vulgo : ir Siissapfelbaume " dictas. (vid. auct. supra ci-
tat. )
4. P. acerba Merat. Fol. ovat. acutis
crenatis, junioribus calycisque tubo glaberri-
misj flor. corymbosis; pomis acerbis. . . . (P.
Malus sylvestris. FD. iioi. — Hayne Abb. 4»
46. — Guimp. t. 78.)
In iisdem cum praecedente locis, regionibus ,
eod. tempore floret et fructus maturat , illo au'
tem frequentior.
Plurimas varietates in hortis et pomariis : n Sauer"
iipfelbaeume ft dictas profert. (vide Auct. citatos.)
III. Aria DC. Pet. patentia plana. Stjli saepius 2 — 3.
Pomum elliptico-globosum. — Frutices inermes! FIo-
rcs racemoso-corymbosi (cj-mosi) pedunculis ramo-
sis. Fol, simplicia eglandulosa, subtus albo-tomen-
tosa.
5. P. Aria Ehrh. Fol. varie ovatis el-
lipticisve, (inciso-et) duplicato-serratis, sub-
tus adpresse albo -tomentosis; corymbis pla-
nis. . . . (Crataegus Aria var. a Linn. — R.
et A. 24. — Bechst. 1. c. t. 5. — FD. 3o2. —
Sorbus Aria Crantz. t. 2. £ 2. — Mespilus Aria
Scop. — Azarolus Aria Borkh.)
In collibus montibusque nemorosis , dumetosis
asperis, rupestribus, ad sylvarum margines om-
783
niuni vegionum^ excepta sumnia subalpina —
fvequentissima. — 5 — 6. Fv. 8 — 9.
Folia juniora subplicatula, demum firma plana, supra
glabra, pulchre viridia , subnitida, ovata v. elliptica,
obtusa et acuta, basi rotundata et subattenuata , dupli-
cato-vel inciso- (2-) serrata. Flores albi , pedunculis
caljcibusque albo-tomentosis. Poma rubra, farinosa,
mollia, edulia. — Mchlbeevbaum gcrm.
IV. Tovniinavia, I)C, Petala patentia plana subun-
guiculala. Stjli 2 — 5 inter se connexi glabri. Pomum
basi turbinatum subexsuccum calvcinis lobis deciduis
truncatum. — Folia lobato - angulata, adulta glabra.
Flores corjmbosi , pedunculis ramosis.
6. P. torminalis Ehih. Fol. cordato-
ovalis penninerviis, pinnatifido-Iobatis, jii-
nioribus subtus puberulis , adultis glabris , lo-
bis serratis, acuminatis, infimis divaricatis. DC.
1. c. (Crataegus torminalis Linn. — Jacq. austr.
443. — R. et A. 20. — Guimp. t. 80. — Sor-
bus torminalis Crantz. — Azarolus torminalis
Borhh.)
In sylvis montosis veg. calcaveae ; e. g. in m.
Schoenbevg , Oelbevg , Castelbcvg p. Sulzbuvg ,
auf dev Schwaevze, p. Badenweilev , Lippuvg ,
in m. Kaisevstuhl — Neunlinden, Eichelspitze ,
Cathavinencapelle etc. fvequens , vavo in veg.
montanam adscendit. — 6 — 6. Fv.^ — lO.
Arbor, rarius frutex inermis. Folia 7 — 9-lobata,
juniora su])tus lanugine tenui obducta, calvescenlia.
Pedunculi calycesque villoso-tomentosi. Petala alba.
Poma fusca , aspero-punctata. — Elsebeevenbaum germ.
V. Sovbus Linn. Petala patentia, plana. Styli 1 — 5.
Pomum globosum turbinntumve. — Arbores s. fruti-
ces inermes! Folia impari-pinnala aut pinnati-seeta.
Flores corjmbosi, pedunculis ramosis. DC. 1. c.
7. P. Aucuparia. Gacrtn. Fol. pin-
784
natis, foliolis aequalibus acuminalis serratis
subtus plus minusve pubescentibus; gemmis
moUiter tomentosis; pomis globosis. .. Gaertn.
2, t. 87. (S. Aucuparia Linn. — Crantz. t. 1.
f. 4. — FD. io34. -— R. et A. 23. — Guimp.
t. 67. — Schli. i33. — Mespilus Aucuparia
All.)
In sylvaticis , memorosis , diimetosis 7'upestvibu$
reg. montanae et subalpinae ; e. g. in vallib.
Hoelle , St. fFilliiehn , Zarstler , riothwasser etc
usque in summa praecipitia m. Feldberg etc. ad-
scendens ; in planitiei ambulacris culta. — 4 — ">•
Fr, 9 — 1 1 .
Frutex v. arbor notissima nomine : Fogelbeerbaum,
Eber-Esche. Foliola subtus pallidiora, sessilia, saepius
i3 — i5. Petala alba. Poma — Vogelbeeren nobis dicta
— coccinea , nitida.
■{• 8. P. Sorbus. Gaertn. Fol. pinnatis,
foliolis aequalibus serratis, subtus viliosis,
demum nudis^ gemmis glabris glutinosis acu-
minatis, pomis pyriformi • obovatis. DC. 1. c.
— Gaertn. t. 87. (S. domestica Linn. — Jacq.
austr. 447. — St. 34- — R. et A. 3. — Guimp.
t, 63. — Bl. 174. — Pyrus domestica. Sm. —
E. B. 35o.)
1/ Circa Heitersheirn , Grunern, Ballrechten , etc.
>i tam sponte tam culte in hortis et pomariis i»
b. cons. stat. de Ittner in collocjuio , etiam in
Schreckenst. //. d. U. d. Dottau etc. — 5 — 6.
Fr. 9 — 10,
Arbor saepius procera, Spierlings- v, Sperbirn-Baum
dicta. — Poma majuscula, in Marggraviatu superiore
nomine : " Schmerbirnlein n nota , edulia , sapida. —
Habitus, folia et flores praecedentis. ( v. 5.)
785
VI. Chamaemespilus DC. Petala erecta, conniTcntia, ob-
ionga, concava. St)li 2. Poma ovata, lanugine deter-
gibili puberula. Fol. simplicia cglandulosa. Flore*
capitato - corjrabosi.
9. P. Cliamaem espilus. Lindl. Ineimis;
fol. ovali-ellipticis, acute serratis, basi plus
minus attenuatis, acutis, junioribus subtus
lanugine albida detergibiii obductis, demum
utrinque nudis; ilor. capitato-corymbosis , pe~
duncuiis calycibusque tomentosis. Spenn,
fCrataegus Chamaemespilus Jaccj. austr. 23 1.—
Mespilus Chamaemespiius Linn. — Sorbus. ...
Crantz. t. i. f. 3.)
In summo pvaecipitio rupestri m. Feldberg ani
Osterrain dicto frequens. 6 — 7. Fr. 8 — 9.
Frutex v. arbuscula habitu P. Ariae. Flores parvi,
rosei , petalis erectis, angustis distinctissimi ! Poma
aurantio-rubra, acidula. — Folia juniora iis P. Ariae si-
milia, sed angustiora, raagis elongata , basique atte-
nuata, nec evidenter biserrata , nec inciso-serrata, cul-
tura et loco natali altiore, alpino valde mutantur , tura
etiam juventute utrinque viridia glabra etc. inilores-
centia autem ubique constantissime permanet !
-^ 377* Gydonia. Lindl.
Cal. 5-fid. lanatus, laciniis subfoliaceis,
serrulatis , persistentibus, patentibus. Pet.
magna, subrotunda, patentia, concava. Stam.
erecta , uniserialia. Stjli 5. Pomum clausum,
5-loculare, loculis polyspermis cartilagineis,
Semina pulpa mucilaginea obducta.
* Arbores v. arbusculae fol. indivis. integerrimis serratisve, flor. magni«,
solitariis v, paucls snbumbellatis. DC. 1. c.
t 1. C, Yulgaris Borkh, Fol. ovali-
ellipticis moUibus integerrimis subtus to-
786
mentoso-incanis, florib. axillar, (solitariis)
breviter pedunculatis. . . . DC. synops. (Pyrus
Cydonia Linn. — • Jacq. austr. 342. — Guimp.
t. 81. — R. et A. 5o. — Bl. 187. — Sorbus
Cydonia Crantz. — Quittenbaum germ. !)
Colitiir in hortis et pomajnis regionis planitiei
calidiore et cnlcareae. — 5 — 6.
Flores speciosi, albidi v. albido-rubelli. Poma lutea,
odora, lanuginosa, forma varia , nempe : pyriformia
CQuitten - BirnenJ et maliforraia CQuitten-AepfclJ. —
fOff! Cydoniae fructus i semina mucilaginosa. )
^ Familia LX. Mjrtineae. DC.
Cal. i-phyllus, tubulosus v. urceolatus,
ovario adhaerens , persistens, 4 — 5-fidus.
Pet. 4 — 5 summo calyci inserta. Stam, 20 et
ultra, interdum mono-s. polyadelpha, calyci
sub petalis inserta, antheris parvis, rotundatis,
curvis. Ovarium simplex , semi-v. totum in-
ferum. Stylus 1. Fructus : bacca , drupa v.
capsula, i-plurilocularis, saepissime polysper-
ma. Perispermum nullum; embryo rectus s.
curvus; colyledones saepius carnosae, convo-
lutae. — Arbores aut frutices, fol. saepius op-
positis, rarius alternis, in plerisqiie pellucido-
punctatis, exstipulatis. Flores axill. termina-
lesque, hermaphroditi. (Myrti Juss., Adans.
— Myrtoideae Yent. — Myrteae et Lecythi-
deae Rich. — Hesperideae Linn.)
-j- 378. Philadeli^hiis. Linn.
Cal. turbinatus 4 — 5-partitus. Pet. 4 — 5
subrotunda, plana. Stigma 4 — 5fidum. Cap-
787
sula calyci semi-adnata, 4-loc. , 4-valvis, poly-
sperma, sepimenta seminifera valvis opposita.
Seminaminuta, arilloapice fimbriato donata. —
Lam. ill. t. 42o.
t 1. P. coronarius. L. Fol. ovato-ob-
longis acuminatis dentatis, utriuque glabris.
Spreng. syst Gaertn. t. 35, f. 2 Scbli. i3i.
— St. 3.
In Europa australi. — Colitur in ho?'tis , sepi-
bus etc. , intcrdum , ut Syringa vulgaris circa
pagos et urbes in reg. planitiei quasi spontaneus,
e. g. auf dem Rempart inter dem Schwaben- et
Breisacherthor etc. — Frut. 5 — 6.
Frutex elegans, ornatorius, ramis foliisque oppositis,
florib. terminalibus racemosis , fragrantissimis , majus-
culis, albis. ( Pfeifenstrauch , wilder v. teutscher Jas-
min germ.)
Familia XLL Salicarieae. Adans.
Cal. liber , tubulosus, 4 — i2-dentatus,
persistens. Petala 4 — 6, raro nulla, summo
calyci inserta. Stamina medio calycis inserta,
ejusdem laciniis numero dupla aut aequalia,
rarissime indefinita, antheris parvis, rotundis.
Ovarium simplexj stylus i; stigma capitatum.
Caps. calyce tecta, i — pluri-locularis; semina
numerosa, placentae centrali afFixa. Perisper-
raum nullum. Embryo rectus, radicula infera.
— Herbae (rarius in exoticis frutices) fol.
simplicibus, indivisis, saepius oppositis., flor.
axillaribus terminalibusque. (Calycanthemae
Vent. — Lythrariae St. Hil. Juss. dict.)
51
788
379. Lythrum Spreiig. syst.
Cal. cyllndricus striatns, 6 — i2-dentatus.
Cor. 4 — 5-, saepius 6-petala, Stamina numero
varia, saepius 6 — 12. Caps. oblonga, 2 loc.
2-valv. valvis interdum apice bifidis. DC. sy-
nops. — Lam. ill. t. 4o8. f. 1.
1. L. Salicaria Linn. Fol. oppositis
(ternis quaternisve) subcordato-lanceolatis j
llor. spicatis , staminibus 12 — 20 FD.
671. — Schk. 128. — Bl. 5 10. — Mann. ofiT.
6. t. 3. — E. B. 1061. — Curt. 3i. (Salicaria
spicata Lam. il. fr.)
In locis humidis , acl fossas ^ aquas stagnantes,
rivulos , ripas Jluv, in alnetis , salicetis, glareo-
sis inundationibus expositis etc. reg. planitiei ,
et praesertim rhenanae Jrequentissima planta,
etiam in reg. calcaream altiorem , nec autcm in
reg. mont. superiorem adscendens. — Perenn. 6 — 9.
Caulis angulatus, erectus. Folia subinlegerrima, plera-
que late lineari-lanceolata, glabriuscula, pubescenlia,
scabriuscula vel etiara villosa (^L. villosum Hortul.J.
Flores verticillato-spicati , purpurei. Calyces plerique
colorati. Stamina inflexa. C Off! olim : Salicariae s.
Lysimachiae purpureae herbtty radix, Jlores — adstrin-
gentes.)
2. L. Hyssopif olia Linn. Fol. imis op-
positis, reiiquis alternis, linearibus, basi sub-
attenuatis^ flor. axillaribus, subsolitariis ; sta-
minib. 6 et minus. . . . Rochl. T. fl. — Jacq.
austr. i33. — E. B. 292. — Ropp. jen. t. 6.
f. 2. — Schh. 128. (Salicaria hyssopifolia Lam.
l-c.)
In locis humidis, udis, inundatis, fossis et pra-
torum rivulis exsiccatis, lutosis , glareosis etc.
-— 789
reg, planitiei calcareaeque injerioris infrequens ,
e. g, versus Haslach (Prof, PerlebJ , inter Mcrz'
hausen et Uffhausen ( Fr. Wieland) ; inter
JValdkivch et Buchholz copiose ad viam proxi->
mam etc. — Jnn. 6 — 8.
Caulis saepius a basi ramosus , inlerdum simplicissi-
mus, 3 — 4""^*^' ^t * ^-ped. Flores parvi, calj^cibus
gracillimis, solitarii v. gemini, violacei, purpurascentes,
albidi. Stamina 2 — 6.
380. P e p i i s L i n n.
Cal. campanulatus, persistens , i3-dentat.
dentibus 6 alternis brevioribus reflexis. Pet,
6, ovata, caduca, interdum abortu nulla. Stani.
6 breyia. Caps. -^ - loc evalvis. — Lam. ill.
t. 262.
1. P. Portiila Linn. Fol. oppositispe-
tiolatis, subrotundo-ovatisj flor. axillarib. soli-
tariis, subsessilibus. M. et K. — Schk. 99. —
E. B. 1211. — Mich. t. 18. f. 1. — St. 1.—
FD. 64. — Curt. 48. — Vaill. t. i5. f. 5.
In locis inundatis , aquis stagnantibus , fossis,
arenosis lutosisque humidis regionum inferiorum,
praesertim rhenanae frequens ; e. g. circa dem
Sternen, TViehrc, versus Giinthersthal, Merz-
hausen, Hugstetlen, Eichstetten etc. — Ann. 7 — 9.
Caulis prostralus, ramis oppositis, geniculis radican-
tibus , plus minus rubellus. Pefala pallide rosea, fuga-
cissima.
Familia LXll. Tamariscineae Desv.
Cal. 5-partitus, persistens. Pet. 5, calyci
inserta, ejusderaque segmentis alterna. Stam.
5—10, basi saepius coalita. Ovarium liberum,
superum. Styli 3 brevissimi, stigmatib. obtu-
51*
790 —- -
sis, V. styli nulli et stigmata 3 sessilia. Caps,
pyramidalis, 3-gona, i-loc. 3-valvis, polysper-
ma. Semina comosa! Placenta in medio val-
^varura. Perispermum nullum. Embryo rec-
tus. — Frutices et arbusculaefoliis squamaefor-
-mibus, imbricatis! ( Onagrariar. gen. Spr. —
Portulacarum gen. Juss. DC. fl. fr. — Salica-
riarum affin. Perleb. Ntrg. )
381. T a m a r i X. L i n u.
(Character idem ac Familiae). — Lam. iii.
t. 2l3.
1. T. germanica Linn. Spicis termi-
nalibus solitariis; flor. pedunculatis lo-andris;
bracteis pedunculo longioribus; fol. linearibus,
obtusis, sessilibus. — M, et K. — Mill. ic. 258.
FD. 234. — Plenli. 241. — Schk 85. — Pall.
it. 3. t. F. f. 2. (T. decandra Pall. ross. t. 80. —
Tamariscus decandrus Lam. — T. germanicus
Scop. )
In glareosis ad JHieni ripas in ejus insulis a
Griessheim usque fFeisweil copiose. — Frut. 6 — 7,
. Frutex elegans, ramis griseis et purpureo-brunneis,
foliis imbricatis , glaucis, punctatis. Stamina raona-
dclpha, Flores rosei. — E ramis praeparantur : Ta-
marisken - Pfeifenrohre.
Familia LXIII. Onagrariae Juss. dict.
Cal. i-phyll. ovario adhaerens, tubulosus,
apice 2 — 5-fidus. Pet. saepius 4 (rarius 2 v.
5, aut nuUa) summo calyci inserta. Stam. cum
petalis inserta, eorundem numero aequalia aut
dupla. Ovarinm simplex, inferum. Stylus 1.
791
Stigmata saepius fissa. Fructus (capsula s.
bacca) saepius multilocularis, polyspermus,
seminibus apici loculorum aflixis. Perisper-
mum nullum. Embryo rectus, inversus, co-
tyledonibus longior. — Herbae exstipulatae,
saepius oppositifoliae (raro frutices), flor. her-
maphroditis axillaribus, spicatis, racemosis.
(excl. Cercodianis s. Halorageis RBr. — Epilo-
bianae Vent. — Calycanthemarum gen. Linn.)
/. Onag rar iae v er ae.
382. E p i 1 o b i u m. L i n ii.
Cal. elongatus, limbo 4-partito, caduco.
Pet. 4. Stam. 8. Pollen non viscosum. Capsu-
la calyci adnata, elongata, obtuse 4-gona,
4-loc. 4-valv. polysperma. Spermophorum
centrale columnare liberum. Semina niime-
rosa pendula, comosa. — Gaertn. t. 3i. — Lam.
ill. t. 279. (Weidenroeschen germ.)
L Petalis integrisj genitalibus decli-
natis.
1. E. spicatum. Lam. Fol. sessilibus
sparsis lineari-lanceolatis venosis glabris (sub-)
integerrimis ; flor. racemoso -spicatis, petalis
inaequalibus, pedicellis in axilla bractearum. . .
Willd. spec. (E. angustifolium. Linn. — FD.
289. — Schh. 106. — Curt. 18. — E. Gessneri
Vill. — Chamaenerion angustifolium Scop.)
In collibus dumetosis , sjlvis caecluis montanis
usque in regionem subalpinam frequens ; e. g.
in m. Schlossberg, Schoenberg etc. abunde in m,
Feldberg , Todtenmaiin , Schauinsland , et ad-
792
scensu ni. Bclcheii ab hospiUo Grinnen ^ iii m,
Blaiien etc, in vallibus aUioribus: St. tf^ilhelm.,
Zarstler , versus Sirnilz etc. circa carbonario'
rum areas etc. — Perenn. 6 — 8.
Planla «peciosa! Fol. subtus glauca , salicina. Flores
speciosi , calycibus pedunculisque coloratis, ovariis to-
mentosis , petalis purpureo-violaceis , rarius purpuras-
centibus, roseis v. aJbis. CQff! olim ; Ljsimachiae
Chamaenerii vndix , folia.)
II. P e t a 1 i s e m a r g i n a t i s , o b c o r tl a t i s ,
3-fidis; genitalibus erectis.
"^ Stigmate 4 'fi^o.
2. E. hirsutum. Linn. Caule ramosis-
simo, pilis patentibus hirsutoj fol. oppositis
(ternis), alternisque, late lanceolatis, semi-
amplexicaulibus , basi adnatis mollibus, venis
villoso-hirsutis; corollis speciosis. Spenn. —
FD. 326. — Curt. 20. — E. B. 838. (E. gran-
diflorum. Roth. germ. — E. ramosum. Huds. —
E. aquaticum Thuill. — E. amplexicaule. Lam.)
In paludosis , umbrosis , ad ripas , rivos , stag-
iui, inter salices, alnos, arundines reg. inferio-
rum , praesertim rhenanae frequens. — Perenn.
6 — 8.
Planta elegans , sequentibus multo rnajor. Folia gla-
briuscula, venis taatum pilosa, argute denticulata. Flo-
res fere magnitudine praecedentis, purpurei, raro rosei
V. albidi.
3. E. villosum. Ait. Caule villoso; fol.
^nguste lanceolatis, opposilis (ternis), alter-
nisque, basi soluta subpetiolatis, utrinque vil-
losis, mollissimis; florib. mediocribus. Spenn.
— Curt, 4» (E. parviflorum. Schreb. spicil» —
E. B. 795. — FD. 347« ~ E. pubescens Roth.
— E. raolle. Lam. ^ E. hirsutum All. — fi
Linn.)
793
In humidis, udis^ fossis, palustribus vivgullosis,
praeprimis in paludosis turfosis reg. inferiorum,
praesertim rhenanae frequens j e. g. circa Lehen,
in der ganzen March, versus GUnthersthal, Her-
dern etc. — Perenn. 7 — 8.
CauHs cum foliis dense villosus, saepius simplex, v.
superne tantum stricte ramosus. Folia anguste , supe-
riora fere lineari-lanceolala, opaca, interdum villo lon-
giore subcanescentla, argute denticulato-serrulata. Flo-
res vix magnitudine sequentis spec. quam in praece-
dente 3-plo minorcs, e purpureo-subviolacei. — Cum
praecedenle parvam habet alFinitatem ! — Stigma juyen-
lute clavatum, indivisum, segmentis nempe conglutina-
tis, demum 4-fidmu, segmentis erectiusculis.
4. E. montanum. Linn. Caule subpu-
bescente ; fol. ovato-oblongis, subsessilibus,
basi dilatatis, glabriusculis, yenis subpuberu-
lis. Spenn. — Gmel. fl. bad, (Cbamaenerion
montanum. Scop.)
ct. Majus , fol. ternis, oppositis, alternisve inae-
qualiter v. subduplicato-denticulatis, basi dilatatis,
subsessilibus; flor. raajusculis, petalis caljce 2-plo
longioribus. — E. trigonum Auct. nonnull.
^. Vulgare, fol. oppositis alternisve, subsessilibus
basi dilatatis, subsimpliciter v. aequaliter denticu-
latis ; florib. prioris.
,y. Collimim, fol. plerisque alternis, copiosioribus,
subpetiolatis, basi raagis attenuatis, subaequaliter
dentatis; flor. minutis, petalis caljcem subaequanti-
bus s. vix superantibus. — E. coUinum Gmel. suppl!
— Tota planta gracilior , omnibus partibus minor,
floribus et habitu fere E. rosei. Schreb. — E. ro-
seum Fries., Wahlenb. ups.
In collibus montibusque dumetosis , nemorosis,
sylvaticis usque in regionem subalpinam; Far.
y. in locis sterilibus , aridis , sabulosis , glareo-
sis , muris vinearum , ad vias etc. e. g. ad Dri-
samiam versus Haslach, in m, Schlossberg, in d.
. Hoelle et aliis vallibus sylvae nigraefrecjuens, —
Perenn. 6 — 9,
794
Planta pol)morpha, digitalis et 3 — 4-pedalis , i — 3-
et valde multiflora. Caulis plus rainus pubescentia cur-
vula praeditus. — Flores purpurascentes, rosei, incar-
nati, albidi. Stigma semper profunde 4-partitum !
t Caule erecto, nec basi curvata ra-
dicante v. stolonifero.
5. E. alpestre. Jacq. Caule teretius-
culo , glabro v. puberulo; fol. oppositis, ter-
nis, quaternis, alternisque, subsessilibus, ova-
to -lanceolatis acuminatis, basi dilatatis, supra
nitidis, subtus opacis, venis puberulis; petalis
calycem superantibus. Spenn. — Schleich. pl.
exsicc. — Hoppe? — E. trigonum Schrank. et
plur. Auct. — E. alpestre Schmidt. ! sec.
Wahlenb. i\. lap. alia planta. )
In diimetosis subalpinis m. Felberg , e. g, am
Seebuck ubi descendis ad lacum secus der gros'
sen Hinne , cum Campanula laiifolia et Hiera-
cio austriaco i in descensu in vallem St. Wil-
helm a casa ejusdem nominis ; ad areas vetustas
carbonariorum , et scaturiginem ubi descenditur
a Glashiittenberg ; haud procul g. via proxima
a Todtenmann versus casam St. JVilhelmf cum
Soncho alpino , Aconito Napello , Cacalia etc.
copiose. — Perenn. 7 — 8.
Habitus etflores omninopraecedentis! Sed stigma sem-
per indivisum , clavatum; folia supra nitida , longius
acuminata, dentibus majoribus; flores saepius majusculi,
intensius colorati, purpurei v. purpureo-violacei. — Cac-
lerum haec et antecedens planta saepissime adeo similes,
ut non nisi stigmatis structura distinguantJir !
6. E. roseum. Schreb. Caule suban-
cipiti, inferne glabriusculo , superne plus mi-
nus canescenti-tomentosoj fol. oppositis alter-
795
nisque , oblongo -lanceolatis, petiolatis, basi
attenuatis, utiinque opacis, subtus puberulis;
floribus ixiinutis, petalis calycem subaequanti-
bus. Spenn. — F. B. 698.
Jd sepes, fossas^ rivos, vias humidas reg. plani-
tiei , praesertim circa pagos et urbes vulgatissi-
ma planta ; c. g. versus der Papiermilhl , p. d.
Essighaus etc. — Perenn. 6 — 8.
Canlis una cum costis et nervis foliorum eximie pur-
purascens v. roseus (unde nomcn speciei) plerumque
'2 — 3-ped. virgatus, .simplex. Folia praecipue inferiora
lata (interdura scsquipollicem) , grosse dentato-serrata,
superiora inaequaliter denticulato-serrata; petiolis di-
latatis , ad insertionem plicas v. dentes efficientibus ,
deinde ab utroque latere confiuentibus in ncrvum co-
munem per caulem decurrentem eumqiie ancipitem red-
dentem. Wahlenb. lap. — Folia omnium nostr. longis-
sime petiolata! Floi'es fere ut in E. montano y. coUino.
Gmel. — Caeterum species habitu et characteribus di-
stinctissimal
7 E. tetragonum Linn. Caule folio-
rum marginibus decurrentibus (sub-) tetra'
gono, glabriusculo; fol. oppositis alterniscjue,
sessilibus, anguste lanceolatis, basi dilatatis,
glabris pubescentibusve; llor. minutis; peta-
lis calycem subaequantibus. Spenn. — FD.
1029, — Curt. 22. (Chamaenerion tetragonum
Scop.)
/S, Firgatum , omnibus partibus angustius , pubes-
cens; ramis virgatis, foliorum marginibus vix infra
insertionem costae mediae deductis. Wahlenb. lepp.
(E. virgatum Fries. holland. — E. obscurum. Schreb.
— Rchb. cent. dec. 10. t. 199.)
y. Anceps , foliis ia duos tantum nervos caulis de-
currentibus, i. e. nervis 2 utrinque in unum con-
iiuentibus, ut caulis subanceps fiat fere ut in E. ro-
seo Schreb. — Wahlenb. 1. c.
796
7/1 locis oc/uosis, paludosis , fossis , nd rivos ^
fossarum tnargines, ripas stagnorum etc. reg. in-
feriorum usque in valles alliores adscendcns. —
Pereun. 6 — 9.
Caulis virgatus, 2 — 4"P^<^' saepius coloratus. Folia
angusta , versus basin diijitum minorem circiter lata,
aculiuscula, denliculato-serrata. Florcs ex minimis, pe-
talis calycem vix superanlibus, saturatius violaceis. —
Habitu sequenti, floribus praecedenti affine!
tt Caule basi curvo, adscendente,
radicante, stolonifero.
8. E. palustre. Linn, Caule tereti sub-
villoso; fol. oppositis alternisque, imis spathu-
lato-oblongis , reliquis lineari-lanceolatis, ses-
silibus, omnibus subintegerrimis, oblusis, opa-
cis glabris v. subtus puberulisj fruclibus ca-
nescenti- tomentosis. Spenn. — FD. iSy^. —
E. B. 346. (Chamaenerium palustre Scop.)
In pratis paludosis, xdiginosis^ palustribus tur-
fosis, scaturiginosis , omnium regionum ,• e. g.
im 3I00S versus Lehen ; in m. Feldberg ^ Schau-
insland ad ri\>ulos etc. frequens. ■ — Perenn,
Valde varians magnitudine, latitudine foliorum , gla-
britie, pubescentia, numero et colore florum purpureo,
purpureo-violaceo , albido. — Caulis simplex v. ramo-
sus, viridis, alJ)escens, et coloratus; folia integerrima
V. remote denticulata. — Petala caljce majora!
9. E. alpinum, Linn, Caule glabro
(utrinque linea pubescente e foliorum con-
cursu orta notato), gracillimo, flexilij fol.
oppositis, alternisque, subsessilibus, ol^lon-
gis obtusis, (plerisque) integerrimis , gla-
berrimis; fructib. calvescentibus. Spenn. > —
FD. 322. — E. B. 2001. — Lightf. scot. t. lO.
f. 1. — Wahlenb. lapp. exclus. syn. plur. et
var. /9.)
797
Jn .tcalarif^iiub. , riinilis locis^ue in-igatis m.
Feldberi^ im Zarstlerloch , am Scebuck versus
dem Sce ad inam , inter Seebuck et Baldenweger'
buck etc. copiose. — Perenn. 7 — 8.
Plantula tenera, 2 — 5-unciaIis, vix ultra. Radiv; ser-
pens, filiformis, stolonifera. Folia parva , breria, ra-
rissitne su]> lente remote et obsolete denticulata, laete
viridia. Flores ratione plantulae majusculi , pauci :
1, 2 — 4 7 purpurei. Ovarium glabrum v. canescenti-
puberulum , demuni glabrescens. Fructus fere sempcr
glabri, sursum evidenter incrassali.
10. E. origanif olium Lam, Caule
tereli, glabro (utrinque linea pubescente e
foliorum concursu orta notato); fol. oppositis
alternisque subsessilib., ovato-oblongis, acu-
tis , argute denticulatis, glaberrimis, nitidis ;
fructibusglaberrimis. Spenn. — Scbleicb. exsiccl
(E. nutans. FD. 1387! — E. alsinifolium E.B.
2000. — E. alpinum (3. Wahlenb. 11. lapp. et
suec. — E. alpestre Schmidt.)
In rivulis , scaturiginibus , locis irrigatis m.
Fcldberg ; e. g. in adscensu ab Erlcnbacher- et
Stollenbacher - Hiitte ad Longimmi , ct ubique
cum E. alpino ; etiam in m. Belchen parte sep-
tentrionali , sed rarius, — Perenn. 7 — 8.
Habitus fere E. montani, radix, stolones, caulis E.
alpini! — CauJis 3-unc. et pedalis , firmior quam in
praecedente, i — 4 — 6-florus, apice niitans, fructiferus
stricte ereclus, ut in praecedente. Flores violaceo-pur-
purei, magnitudine E. palustris, — Variat interdum :
fol. minus dentatis , obtusiusculis, florib. et omnibus
partibus minoribus; tum fere habitum E. alpini afFec-
tat. (E. pumilum Pers?)
383. O e n o t h e r a* L i n n.
Cal. elongatus, limbo 4-partito, caduco.
Pet. 4. Stam. 8. PoUen viscosum. Ovarium
798
inferum adhaerens. Stigma 4-^d- reflexum.
Capsula elongata, obtuse 4-gona, 4-loc. 4-val-
vis, polyspeima. Semina apice nuda, nec co-
mosa. Spermophorum prioris. — Lam. ill. t.
fj^yp. — Gaertn. t. 32.
1. O. biennis Linn. Caule herbaceo,
erecto, raraoso, hiisutiusculoj fol. oblongo- s,
ovato-lanceolatis , dentatis; florib. sessilibus,
subspicatis; staminibus corolla brevioribus;
capsulis subcylindricis, valvulis apice integris
V. erosis. . . . Spr. syst. — Mill. ic. t. 89. f. 2.
— FD. 446. — St. 5. — (Onagra biennis.
Gaertn. — Nachtherze germ!)
In ruderatis , asperis , ad vias ^ fosuis^ rivos,
praesc-rtim vero ad ripas Jliivium glareosas reg.
inferiorum frequentissima. fExoticae originis ,
e Virginia anno 161 4 ^'^ Europam migrata et
nunc indigena facta.J — Bienn. 7 — 8.
Caulis 3 — 5-ped. interdum siniplex, muricato-hir-
sutiusculus. Folia radicalia in petiolum attenuata, cau-
lina sessilia. Flores speciosi, axillares, dellorati spicam
laxam formantes , sulphurei , odorati, caduci.
2. O. parviflora. Linn. Caule herba-
ceo, erecto, ramosissimo, subvilloso ; fol. lan-
ceolatis dentatis; flor. sessilib. subspicatis, sta-
minibus corolla longioribus; caps. cylindra-
ceis, dense spicatis, valvis apice cordato-emar-
ginatis. . . . Mill. ic. 189. f. 1.
In glareosis prope Haslach ad Drisamiae ripas
frequens j sine dubio olim ex horto botanico emi-
gravit , nunc quasi spontanea! — Primus legit
amicus Leiner Pharm. — Bienn. 7 — 8.
Habitus prioris, sed planta ramosior, folia radicalia
elongata , spathulato-lanceolata, omnia angustiora ; flo-
799
res magnitudine Epilohii hivsuti , sulplmi'ei; capsulac
densius spicatae , ore sub - 8 - lidae.
384. C i r c a e a. T o u r n.
Cal. brevis, caducus, bipai titus , superus.
Petala 2 , patentia, obcordata. Stam. 2. Oya-
rium adhaerens pyriforme aut turbinatum.
Capsula (nux) pyriformis, 2-loc. 2-sperma,
setis uncinatis obsessa, inferne dehiscens. Se-
mina solitaria, oblonga. - — Lam. iil. t. i6.
(Hexenkraut germ!)
1, C. Lutetiana. Linn. Caule adscen-
dente pubescentej fol. ovatis acutis subrepan-
do-dentatis, pubescentibus, opacis; calycib.
rubescentibus; petalis profunde emarginatis.
M. et K. — FD. 210. — Schk 2. — BulJ. 297.
— Hayne Abb. 87. — Curt. 3. t. 3. — E. B.
io56. — St. 23. (C. pubescens Pohl. — C. vul-
garis Moench. — C. major. Lam.)
In umbrosis humidis, dumelis, sepibus , pvaesev-
tim in pago?'um vicinia vcg. demissiorum frc-
quens ; e, g. copiose auf dem Scliindangev in sa-
licetis ; in viis excavatis vetvo Hevdevn , ObeV'
ried , Gilnthevsthal etc. — Pevenn. 6 — 8.
Caulis I — 1 Ya-pcfl* sup^rne opposite ramosus. Racemi
saepius plures, terminales lateralesque, loni^issimi, laxi.
Petala albida v. pallide rubentia. Caps. pilis uncinatis
dense tecta. — Variat : fol. latioribus, ovatis, acutis,
basi inaequalibus, caule hirlo ; — fol. subcordatis caule-
que pubescentibus ; — fol. ovato-lanceolatis ; — racemo
unico teraiinali et racemis 6 — 10 lateralibus etc. Conf.
var. /5 sequentis. fStephanskvaut , fFaldklette germ.)
2. C. alpina. Linn. Caule nudo glaber-
rimo procumbente, a basi ramosissimoj fol.
cordatis acuminatis, argute dentatis, subpelhi-
800
cidis, glaberrimis, nitidis; cal/cib. albidis mem-
branaceis; petalis 2-fidis, M. et K. — FD. i32i.
— E. B. 1957. — St. 23. (C. minor Lam.)
/5. Majov , caule adscendente altiore, plus minus
pubescente , inferne jam ramoso; fol. subopacis^
imis cordato-ovatis, recurvis , mediis patentibus,
subcordatis, sumrais ovatis. — C. intermedia Ehrh.
— FD. 256. — Magnitudine et floribus praccedenti,
foliis praesenti speciei convenit. An species pro-
pria ?
In umhrosis humidis sylvar. fvondosarum , ru-
piujH Jissuvis aquosis y avborum tvuncis putridis,
i^lareosis irrigatis reg. montanae , praesei'tim ad
radices moniium altiorum , in vallibus : Hoelle^
St. JVilhelm , Zarsller etc. in m. Schauinsland ^
Belchen, Blauen, usque ad Drisamiae ripas p.
Haslach, et in sylvam : Moos p. hehen descen-
deiis, ubi primus legit cl. Prof. Perleb. — Var.
/S in der HoeLle ad sinistram viae publicae mter
Falhenstaig et Posthaus etc. — Perenn, 7 — 8.
Caulis Y2 — i-ped. carnosus, geniculis tumidis, diffuse
ramosiasimus. Rami m axillis foliorum divaricati, in-
fimi subrefracti. Petala saepius rubella , rosea, rarius
alba. Caps. pilis sparsis, tenuioribus; loculo uno saepe
abortivo. — Flores supremi imperfecti, steriles.
//. Onagrariae desciscentes.
385. Trapa» Linn.
Cal. scmi-siiperus 4-fid. persistens. Pet. 4
obovata. Stam. 4, antlieris ovalibus incumben-
tibus. Ovarium annulo rugoso-crenato cinc-
tum, biloculare, loculo uno abortivo. Stylus
subulatus. Stigma capitatum. Niix ovata, i-Ioc.
i-sperma, spinis 2 — 4 conicis acuminatis sca-
bris rigidis, e calycis segmentis auctis indura-
tisque ortis. — Lam. iil. t. 75. — Gaertn. t. 26.
801
1. T. natans. Linn. Fol. iliomboideis
dentato-serratis, nucibus 4-spinosis, spinis
patentibus. M. et K. — Comer. Epit. 715. —
Schli. 25. — St. 3o (Tribulus aquaticus ve-
terum!)
In palude fnunc pvoh dolor exsiccato ! J prope
Lehen , der Lehener - ff^eyer dicto ad insulain
rara ; forsan in aquis pigris auf der faulen
TVaag reperienda? — Perenn. '^ — 9.
Folia submersa opposita, capillaceo-multifida ; natan-
tia in rosulam disposita , inferiora longe , reliqua sen-
sim bretiter petiolata , omnia a medio dentata , coria-
cea, nitida. Petioli plantae florentis medio circiter in-
flato-tumidi , fungosi, demum subampuljacei , aereque
repleti , quo fit, ut planta eniergere , floresque supra
aquara explicare possit (simili raodo ut in Utricularia,
Aldrovanda etc. ) Flores in atillis fol. interiorum, albi-
di. rsux magna, griseo -brunnea , demum nigrescens,
sub nomine : Stachelnuss , Seenuss , JVasserkastanien ,
Jesuitennuss nota, nucleo eduli , albo. — Cotjledone*
inaequales !
386. l s 11 a r d i a. L i n n,
Perigon. superum, campanulatum 4-dentat.
persistens. Stam. 4, fundo perigonii inserta,
dentibus ejusdem alterna. Pet. nulla! Ovarium
inferum , adhaerens, 4-§onum. Stylus teres;
stigma capitatum. Caps. 4-loc. poljsperma,
non dehiscens. — Lam. ill. t. 77.
1. I. palustris. Linn. Fol. petiolalis
ovatis acutis oppositis. M. et K. — Schh. 25. —
St. 22. — - Bocc. 84. (Ludwigia nitida Michx.
— L. apetala Walt. — L. repens Sw. — • Dan-
tia palustris Zan.)
" In fossis aqua repletis , inundatis, stagnis etc.
» inter Mengen^ Thiengen et Opfingen" t. Ful-
802 -—
// pio patre in colLoquio y — retro Milhlheim in
n den Ziegelmatten et circa Niederweilern t. cL
cons. eccles. Sonntag. — Ann. 7 — 8.
Caulis 1 — 2-ped. in aqua adsceiidens nalans, in locis
exsiccatis prostratus, geniculis radicans, saepius colora-
tus ut tota planta. Rami oppositi , divaricati. Flores
parvi viridiusculi, axillares, sessiles, solitarii. (Habitus
aliquatenus Peplidis Portulae!)
Familia LXIV. Grossularieae DC.
Cal. ovario adhaerens, 5-fid. Pet. et stamina
5. Stylus 2-fidus. Bacca subglobosa, calyce
marcesccnte coronata, i-loc. polysperma, pla-
centis 2 oppositis seminiferis. Embryo mini-
mus, rectus ad basin perispermi cornei. — Fru-
tices saepe aculeati, fol. alternis^ palmato-
lobatis, llor. racemosis, baccis edulibus. (No-
pal. s. Cactor. gen. Juss. — Cerearum gen.
Sp.)
387. R i b e s. L i n n.
(Character idem ac familiae. — Lam. ill. t.
146. — Gaertn. t. 28.)
* Inermia. CRibe.t Dillen. — Johannisbeeren ! germ.J
1. R. rubrum. Linn. Racemis nudius-
culis, glabrescentibus, pendulisj calycib. gla-
bris pelviformibus, laciniis petalisque spathu»
latisj bracteis ovatis, pedicello brevioribus;
fol. subquinquelobis. M. et K. — FD. 967. —
Schli. 48. — E. B. 1289. — Hayne Abb. 3. t.
35. — St. 4. — Mann. off. II. (R. acidum Elirh.
— R. vulgare /5 Lam. Enc. — Grossularia
rubra Scop.)
In hortis colitur sub nomine: n Johannisbeere "
Frut. — 4 — ^- -^ Bacc. 6 — 7.
803
Frutex ubique et omnibus sat notus, baccis rubris,
carneis et margaritaceo-albidis. (Ojfl Rihium ruhrorum
baccae, sjrrupus , gelatina.J
2. R» nigrum. Linn. Racemis pubes-
centibus, pendulis^ calycib. pubescentibus ,
glanduloso-punctatis, campanulatis, laciniis ob-
longis, recurvis, petalis oblongis; bracteis
subulatis pedicello brevioribus; fol. subquin-
quelobis, subtus glanduloso-punctatis. M. et
K. — FD. 556. — Bl. 285 — -Hayne Abb. 3. t.
26. — Guimp. t. 22. — E. B. 1291. (R. olidum
Moench.)
In nemorosis dumetosis m. Kaiserstuhl inter
Silberbrilnnle et Endingen prope dem Steinkreutz
utrinque ad viam puhlicam, ubi detexit Fr. fVic'
land, — Frequenter in hortis colitur. — Frut. 4 — 5.
— Baccae : 7 — 8.
Baccae nigrae, ut omnes plantae partes, olidae, multis
tamen gratissimae ; sub nominib. schwarze Johannishee'
ren, AhLbeeren, Boksbeeren^ Olmeren notae. fOff! olim :
mhium nigror . stipites , folia , haccac.J
3. R. alpinum. Linn. Racemis glandu-
loso-pilosis, erectis; calycib. glabris, planisy
laciniis ovatis; petalis spathulatis; bracteis lan-
ceolatis, pedicello longioribus. M. etK. — Jacq.
austr. 47. — R. et A. 64. — Guimp. t. 3i. —
FD. 967. — E. B. 704. (R. dioicum Moench.
— R. sterile et bacciferum Wallr.)
In rupestribus , secus rivos reg. montanae et
subalpinae frequens ; e. g. in der Hoelle am Ilir-
schensprung , in valle Rothwasser, Zarstler, St.
fVilhelm, im Fall , inter Sirnitz et Badenweiler ,
in m. Schauinsland, Seehuck versus lacum et aliis
locis m. Feldbcrg etc. — Frut. 4 — 5. Baccae :
6-7.
52
804
Folia quam in praecedentibus multo mmora, j — 5-
Joba, saepius glabra, subtus nitentia. Racemi dioici !
Flores parvi. Baccae miniraae generis, rubrae, fatuae.
(Wilde Johcmnestrauble nostrisl^)
♦♦ Acideata. (Grossularia Dillen. — Grossel - s. Staclielbeeren gerni.J
4. R. Grossularia. Linn. Pedunculis
j — 3-floris, bracteis binis ternisve; calycib.
campanulatis, lacin. oblongis recurvisj petalis
obovatis; aculeis (saepius) ternis connatis ad
ramulorum basin. M. et K. — Schmidt oestr.
Bmz. t. 99. — E. B. 1297.— St.4. (R. uva cris-
pa FD. 546. — Grossularia Uva Scop. — G.
hlrsuta. Mill. dict.)
«. Glandulosa, fol. petiolisque plus minus hirsutis ,
ovariis et demum baccis setis glandulifcris obses-
sis. M. et K. — R. Grossularia Linn ! — Baccae e
viridi-flavae.
p. Glabva^ fol. petiolisque pUis minus hirsutis, ovariis
pilis eglandulosis obsessis, baccis demum nudis, gla-
bris. M. et K. — R. Uva crispa Linn ! — Schmidt.
\. c. t. 100. — R. ct A. 77. — Baccae viridi-flavae
V. rubescentes.
y. Puryurea., foliis, petiolis , pedunculis, bracteis,
ovariis, caljcibusque glabris ; foliorum petiolorum,
bractearumque marginibus, calycisque laeiniis ci-
liatis. — R. reclinatum. Linn. — Baccae purpureae,
maximae; variat etiam baccis viridibiteis. (Zahme,
cultivirte Stachelbeere ! J
Varietates a et /3 in sepibus , dumetis , collibus,
montium lateribus lapidosis , sterilibus omnium
regionum exceptis summis vulgatum; var. y in
hortis colitur. — Frut. 4 — 5. Baccae, 6 — 7.
Folia 3-lobata, inciso-serrata. — Aculei ad basin ra-
raulorum 3 , raro i — 2. — Spontanea nostris sub no-
mine: Kruselbeeren noiissimdLl
805
Familia LXV. Saxifrageae. Juss. (VentO
Cal. adhaerens, rarius liber, limbo 4 — 5-
lobo. Pet. 4 — 5 apici calycls inserta, ejusdem
laciniis alterna, interdum nulla. Stam. cum
petalis inserta, eorum numero dupla v. aequa-
lia. Styli saepius 3 persistentes. Caps. biro-
stris, 2-valv. , i — 2-loc. , poro terminali de-
hiscens (valvis in bilocularibus introrsum lle-
xis)j rarius bacca. Semina plurima, dissepi-
mento aut imae capsulae affixa. Perispermum
carnosum. Embryo rectus, radicula saepius
infera. — Herbae habitu variae, fol. alternis
v. rarlus oppositis, plerisque slmplicibus, car-
nosisque. (Succulentar. gen. Linn. — Portu-
lacarum gen. A.dans.)
388. A d o X a. L i n n.
Perigon. corolloideum 4 — 5-fidum, extus
2 — 4-squamosum. Pet. nulla! Stamina 8 — lo
per paria approximata. Styli 4 — 5. Bacca
globosa, i-loc. 4-sperma, seminibus arillatis.
Embryo inversus, radicula supera. — Lam. ill.
t. 320. — Gaertn. t. 112.
i. A. Moschatellina. Linn. •— FD. 94.
— Schh. 109. — Curt. 23. — E. B. 453. (Mo-
schatellina tetragona Moench.)
Ad sepes, in dumetosis, nemorosis, umbrosis sub-
humidis reg. inferiorum ; e. g. inter GUnthers-
thalet Lorettobergle ad viam (Fr. de ChrismarJ y
circa Sulzburg , Milllheim , Badenweiler , prae-
sertim in ambulacris arcis vetustae ^ Niederwei-
ler etc. freqjiens. — Perenn. 2 — 4*
52^
806 —
Herba moschum suhredolens , caule tenui , gracili ,
simplici, 3 — ^"""^*^* ^^ /^-ped. in medio folialo, infer-
ne et superne nudo. Folia radicalia saepius 2 petio-
lata, ternatim bipinnati-secta , caulina 2 opposita, pe-
tiolata , radicalibus similia , omnia tenera , laete viri-
dia, subtus nitida. Flores terminales capitati , viridi-
lutescentes, odorati. fOff! olim : Moschatellinae vadix
vulneraria.)
389. Chrysosplenium. Toiirn.
Perigon. oyario adhaerens 4 — 5-fiduni, pla-
niusculum, subcoloratum. Pet. nuUal Stamina
8 — 10. Styli 2. Caps. i-locularis (familiae),
— Lam. ill. t. 874. — Gaertn. t. 44«
i.C. oppositifolium. Linn. Fol. op-
positis. Linn. — FD. 365. — E-. B. 490. —
' Curt. 23. — St. 4.
In petrosis humiclis, sylvaticis montosis, umbro-
sis, ad fontes et scaturigines reg. montanae US'
que in summam reg. subalpinam adscendens , in
reg. inferioribus omnino caret. — Percnn.3 — 5.
Planta succulenta, subpilosa. Fol. radicalia rosulata,
petiolata , subrotundata et reniformia, crenulata, cau-
lina breviter petiolata, similia. Flores terminales, bre-
vissime pedunculati , br.icteati, aurei, corjmbum ple-
num, foliis quasi insidentem , efformantes.
2. C. alternif ol ium. Linn. Fol. al-
ternis. Linn. — FD. 366. — Schli. 108. — E.
B. 54.— St. 12.
In humidis umbrosis , sylvaticis, ad rivulos, pa-
ludes, inter Salices et Alnos reg, inferiorum ubi-
cjue vulgatum, in reg, montanam superioj^em
non adscendens. — Perenn. 3 — 4*
Habitus praecedentis, sed fol. caulina alterna et om-
nes partes plantae majores. (Offl olim : Chrysosple-
nii s, Nasturtii petraei herba , adstringens, — Gold-
milz, Milzkraut gcrm.)
807
390. S a X i f r a g a. L i n n.
Cal. 5-partitus, adhaerens aut liber. Pet. 5.
integra. Stam. lo. Caps. 2-loc. 2-valv. e sty-
lis persistenlibus birostris, infra rostra fora-
mine orbiculari dehiscens, polysperma. Semina
minuta, laevia. — Lam. ill. t. 278. — Gaertn. t.
36. (Steinbrech germ. )
I. Gjmnopera l)on. Cal. 5-sepalus reflexus. Stamina
hjpogjna, filamentis clavatis. Stjli conniventes,
stigraatibus siraplicibus iraberbibus. Caps. subro-
tunda , nuda , libera , seminibus sphaericis.
1. S. stellaris. Linn. Scapo ramoso;
fol. radicalib. aggregatis, rhombeo-ovatis y.
oblongo-cuneiformibus, integris aut dentatis,
basi integerrimis angustatis, sessilibus; petalis
aequalibus oblongis acutis unguiculatis. Spenn.
— FD. 23. — E. B. 167.— Jacq. i3. — St. 35.
/4d rivulos et scaturigines reg. subalpinae m,
Feldberg e, g. ad lac. Feldsee , in latere orien-
tali des Seebucks, im ZarstlerloQh etc frequens ;
in m. Belchen parte septentrionali versus der
Grinen rarior; in m. Schauinsland etHofsgrund.
(Fr. Wieland.) — Perenn. 6 — 8.
Planta pulchella in caespitibus densis vegetans. Folia
pilis sparsis obsita , caulina nulla v. pauca, 3-dentata'
V. omnino integerriraa, oblonga, lineari-lanceolata,.
bracteiformia , omnia succulenta, carnosula , supra ni-
tida. Pedunculi elongati , filiformes, uniflori , panicu-
latira dispositi. Petala alba , ungue punctis 2 purpu-
reis notata.
II. Leiogyne Don. Cal. profunde 5-fidus, patens.
Stam. fauci calycis inserta, filamentis subulatisi
Styli recti, stigmatibus orbiculatis, planiusculis^ im-
berbibus. Caps. libcra, scminibus subrotundis.
808
2. S. granulata Liiin, Radice granu-
lata; caule subracemoso; fol. radicalibus reni-
formibus inciso-lobatis cauliiiiscjue inferiori-
bus petiolatis; lacin. calycin. lanceolatis obtu-
sis; petalis spatbulatis, obtusis Fl). 5i4-
— Schli. 119. — Curt. 9. — E. B. 5oo. — St. 6.
In pratis siccis, pascuis graminosis et sterilibus ,
apricis , inter der Carthausbriicke et dem Schijf
copiose; auf der Hexinatte p. Lippurg frecjuens
Ccl. cons. eccles. SonntagJ. — Ferenn. 4 — 5.
Caulis /4 — ^ /2-ped. racemoso-paniculatus, visci-
dulus. Folia hirsuta, caulina superiora palmata , basi
cuneata , summa integra, bracteiformia. FJores majus-
culi, campanulati, lactei , in apice ramorura aggrcgati.
CQff! olim : Saxifragae albae semina — s. melius : ra-
dicis granula — adslringentia.)
111. Saxifragae verae Don. Cal. 5-fidus, adhaerens.
Stam. perigjna, filamentis planis sensim attenuatis.
Stigmata patcntia, plana, spathulata, pube brevi
barbata. Caps. calyce obvoluta et arcte adoata.
Semina abovata,
3. S. Aizoon. Linn. Fol. radicalib. ro-
sulatis, lingulatis s. lineari-cuneatis, obtusis,
coriaceis glabris, cartilagineo-serrulatis; caule
simplici; florib. racemoso -corymbosis; calyc.
glabris, lacin. acutis j petalis suborbiculatis.
Spenn. — Jacq. austr. 438. — Sternb. saxif. t.
3. __ St. 33. (S. recta. Lapeyr. t. i5. sec DC.
DC. fl. fr.)
In rupibus altissimis reg. subalpinae ; e. g. in
der Hoelle am Hirschensprung , in m. Feldberg
Zarstlerloch , rarius ; abunde in parte meridio-
nali m. Belchen. — Percnn. 6 — 7.
Pulcherrima planla ! Folia glauca, basi subciliata,
s^rraturis albis ; caulina alterna, remota, cuneato-obo-
vata, mucronata , cauli subadpressa. Petala lactea,
809
punclis roseis elegantissime adspeisa. — Variat caule
saepissime solitario , digitali cX i^/^-pedali, et 3 — 8 ex
eadcm rosula; florib. numerosissimis et paucioribus,
majoribus et minoribus, magis racemoso-paniculatis v.
corymbosis etc. Rosulae stolones iterum rosuliferos
emiUunt, ut Semperviva , Seda etc. magnos cespiles
formanles, rupes eleganler obducentes, plantamque
mire propagantes, multiplicantes.
4. S. tridactylites Linn. Caule erecto,
ramoso; foL primordialibus integris, caeteris
subcuneiformibus, 2 — 5-fi(lis, alternis; llorib.
paniculatis, pedunculis iiliformibus; calycibus
demum urceolatis, laciniis brevissimis, visco-
sis ; petalis obovatis, truncatis. Spenn. —
Sternb. 1. c. t. 17. — Curt. 22. — E. B. 5oi.—
St. 33, (S. annua Schmid. t. 1.)
Jn campis arenosis , collibus apricis , sterili-
bus , muris , tectis vetustis , vineis, ad vias reg,
calcareae praesertimfrequens; e. g. in muris auf
clem Carlsplatze , versus d, Pulverthurm, in m.
Schlossberg, ad vias in m. Bellen, Oelberg, circa
Badenweiler etc. — abunde in m. Kaiserstuhl fere
ubique cum Cerastiis , Feronica praecoce , Holo-
steo , Ajuga genevensi etc. — Jnn. 3 — 4 — 5.
Plantula viscida, 2 — 6-unc. semipedalis. Caulis sub-
paniculatus, saepius coloratus. Folia herbacea , suc-
calenta, villosula, saepius rubella. Pedunculi fere ca-
pillares, uniflori. Pctala parva, alba s. rubentia. fOff!
olim: Sedi tridactylitis hcrba adstringens.)
Familia LXVI. Sedeae. Spreng.
Cal. liber 3 — 12-, saepius 5-partitus. Cor.
basi calycis inserta, 3 — 12-, saepius 6-petala
(rarissime monopetala in exoticis). Stam. par-
tium corollae numero aequalia s. dupla. Ovaria
distincta, tot quot partitiones corollae; squa-
ma nectarifera ad basin externam cujusque
810
ovarii. Caps. foliiculosae tot quot ovaria, uni-
loculares, intus rima longitudinali dehiscentes,
polyspermae. Semina suturae affixa. Perisper-
mura tenue carnosum. Embryo rectus, radi-
cula infera. — Herbae (rarius in exoticis fru-
tices) fol. saepius alternis, carnosis , glabris,
simplicissimis, indivisisj floribns subcymosis.
(Crassulaceae DC. — Sempervivae Juss. gen.
Succulentae Batsch. — Fettgewachse germ.)
391. S e d u m. L i n n.
Cal. 5-fid. s. 5-partitus , persistens. Pet. 5.
Stam. 5 — 10. Ovaria 5 oblonga, compressa,
stylis filiformibus terminata. Stigmata parva.
Squamae nectariferae obtusae , brevissimae. —
Lam. ill. t. 220. — Gaertn. t. 65.
I. Planifolia.
1. S. Telephium. Linn. Fol. sparsis,
oppositis, ternisve, ovatis, obtuse serratisj
caule erecto, corymbo subfolioso. DC. synops.
— Curt. 35. — FD. 686. — DC. pl. grass. t. 92.
— St. 6. — E. B. 1819. — Bl. 191. (S. maxi-
mum Hoffm. germ. ed. 1.)
In siccis asperis , rupibus , saxosis , glareosis,
muris , vinearum marginibus omnium regionum,
excepta subalpina, frequens } e. g. ad Drisamiae
ripas , in m. Schlossberg , in vallibus omnibus
altioribus, Hoelle, Bothwasser, Zarstler^ St, TVil-
helm , Milnsterthal , intcr Badenweiler et Sir-
?iitz etc. — Perenn. 7 — 8.
Planta elegans, i — 2-pedalis. Flores caulem ramos-
que terminantes, e viridi albi, lactei v. saepius (apud
nos) purpurasccntes. (Ojfl olim : Telephii herba re-
cens leniter adstringens. )
811
11. Teretifolia.
* FlorlLus nlhis , rubeUis, purpureis, violacds, nunquam luteis.
12. S. clasy phy llum. Linn. Caulib. ces-
pitosis, liiiformib. debilibus, superne pedun-
culiscjuc pubescentibus; fol. pleriscj-ue oppo-
sitis, ovato-conicis, obtusis, pinguibus, gla-
berrimis, glaucis, saepius punctatis; flor. pe-
dunculatis, laxe racemoso-corymbosis; petalis
(saepius 6) obtusis. Spenn. — Jacq. h. yind.
i53. — DC. pl. grass. t. c)3. — Curt. 25. — BuU.
11. — E. B. 656. (S. glaucum Lam.)
In Tupibus gmniticis vallis Hoelle haud procul
ab Hirschensprung ad sinislram viae publicae
hinc inde^ rarissimum ; in vallib. Zarstler et
St. /Filhelm infrequens. — Perenn. 7 — 8.
Folia rore glauco obducta, venulis punctisque coc-
cineis pulcherrime adspersa. Petala 5 — 6, albida, car-
nea, rosea, s. albido et rubello mixta. Stamina 5 — 12.
Caps. 5 et 6.
3. S. villosum. Linn. Yiscido-pubes-
cens; caulib. erectis, basi adscendentib. ces-
pitosis, parce ramosis; fol. infimis confertis,
relicjuis sparsis, lineari-oblongis, semitereti-
bus; flor. pedunculatis racemoso-corymbosis,
petalis obtusiusculis. Spenn. — FD. 24. —
E. B. 394. — St. 6. — DC. 1. c. t. 70. — Clus.
p. 59. f. 3.
In uliginosis turfosis , sphagnosis , ad fontes et
scaturigines m, Feldberg ; e. g. in adscensu ab
Alpersbach versus Binken C^> Bausch.J ; haud
procul a Lenzkircherhiitte in adscensu cacum.
Seebuck et ad sinistram viae proximae ad Todt-
nauerhiltte etc. — JnJi. 6 — 7.
Elegans planta, digitalis et Y^ pedalis. Caulis c. fo-
Jiis punctis rubellis adspersus, ad basin gemmis con-
812
ferte foliis, demum se&e separanlibus et plantam per
hyemem propagantibus , slipatur, unde radix perennis
csse videtur. (Wahlenb. suec.) Petala ealjce duplo
longiora violaceo -purpurea.
4. S. rubens. Linn. Caiile solitario .
superne cymoso-ramoso; fol. alternis, sparsis,
semiteretibus, obtusis, glabris^ ramis villosis;
fl. secundis, racemosis, in axillis foliorum sub-
sessilibus, solitariis; petalis acuminatis. Spenn.
(non Haenlie. — Crassula rubens Linn. syst.
nat. et plur. Auct. — FD. 82. — DC. 1. c. 55.
— St. 22. — Lachen. act. bely. VII. t. 11.)
In locis arenosis , sabulosis, lutosis, ad agrovum
margines secus dextram viae publicae a St, Geor-
gen versus Thicngen ducentisy liaud procul a
domo ultima detexit amicus Alex. Braun iSa^^
postea frustra quaesivimus, — Ann. 6 — 7.
Caulis 2 — 6 unc. cum ramis e glauco rubescens.
Folia glauca, verrucis minimis scabriuscula , caeteruni
nuda, apice rubentia. Petala albida, subdiaphana, ner-
\'o carneo percursa, caljce 3-plo longiora, demum
marcescentia , filiformia, reflexa. Stamina rccta !
5. S. album. Linn. Glaberrimum; cau-
lib. adscendentib. basi stoloniferis , fol, altern.
sparsis, semiteretibus, lineari-oblongis, obtu-
sis, patentibus; florib. pedunculatis, dense cy-
mosis, petalis acutis. Spenn. — FD. 66. —
Curt. 11» — - Bull. 179. DC. 1. c. t. 22. (S. te-
retifolium a Lam. fl. fr.)
In muris y tectis , rupibus , saxis omnium re-
gionum , exctpta summa subalpina vulgare. —
Perenn, 7 — 8.
Caules plures, basi decumbentes, stolonesque dense
foliosos , repentcs emittentes, ante florescentiam nutan-
tes, y< — i-pcdales. Pet. lactea, subtus rubentia. (Ojfl
olim : Sedi albi v. minoris herha rfccens. — Fette Hcnnc,
weisses Hauslaub germ.)
813
** Floribus liiteii.
\ Fol basi sulittis , infia insertionein jjroditctis.
6. S. reflexum. Linn. Caule siraplici,
stricto, basi adscendente, stolonib. steriiibus
apice subcernuis^ fol, sparsis, subulatis, mu-
cronatis, superioribus adscendentibus , infe-
rioribus recurvis; flor. cymosis , cymae ramis
virgineis reflexo-nutantibus. Spcnn. — E. B.
695. — DC. 1. c. t. 116.
In collibus lapidosis, dumetosis, saxosis, yupibus,
muris , ad vinearum margines etc. reg. inferio-
rum uscfHe in valles alliores reg. montanae adscen-
dens ; e. g. in rnontihus omnibus circa Fribur-
gum usque ad eorum radiccs frequens. — Perenn.
6 — 8.
Caulis I — 1 y4"peti. infernc saepius rubellus. Folia
glauca, subaristata, infcriora mox e.vsiccantia, decidua,
in stolonibus v. caulibus sterilibus raagis conferta , sub-
imbricata. Flores breviter pedunculati , majusculi, in-
tense lutei. — Petala interdnm 6 — 9.
7. S. saxatile. Willd. Caule ramoso,
basi decumbente; fol. sparsis, semiteretibus ,
obtusis, muticis, ramorum sterilium confertis,
patulis; florib. m cymam erectam dispositis.
Spenn. — DC. 1. c. t. 119. (S. rupestre FD.
39. — AU. 65. f. 6. — S. Oederi Relz. — S.
rubens Haenke. — S. alpestre Vill. — S. aesti-
vum All. — S. annuum Wablenb. suec. — Spr.
syst, )
In rupibus , saxis , muris nudis reg. montanae
et subalpinae e. g. in der Hoelle, in valle Roth-
wasser, im Alpersbach, St. JFilhelm, im Miinster-
thal , p. Todtnau , Schocnau , Bernau , in sum-
mis rupibus m, Belchen frequens ; nec non in
ipso ponte Drisamiae p, Ebnet copiose. — Jnn.
6-7.
8J4
Caulis solitarius -2 — 3-chotomus, 3 — 6-uncialis, cum
foliis in locis soli expositis saepius rubescens, v. rubro-
punctatus. Folia tenuia, viridia. Flores subsessiles
intensius lutei, et pallidiores, pelalis acuminatis.
•J-f Fol. basi tota circumscissis non productis.
8. S, sexangulare. Linn. Fol. ob-
longis , obtusis, subpatulis, in caulibus flo-
rentibus ternatim verticillatis, in surculis ste-
rilibus sexfariam imbricatisj cyma 3-partita;
sepalis laevibus; stylis subincurvis; seminibus
sulcatis, setulosis. Scblecbtend. fl. berol. —
Hayne Abb. i. t. i6. — Curt. 87. — DC. 1. c.
t. 118.
In glareosis, nrenosis secus Drisamiae et Rheni
ripas , sed rarius ; e. g. secus d. Dauphinstrasse
am Sailerplatze etc. — Perenn. 6 — 7.
Ab affini sequente dignoscitur praeterea: sapore miti
nec piperato-acri, seriore florendi tempore, fol. magis
cylindraceis , sepalis non gibbis etc.
9. S. acre. Linn. Fol. subovatis, gib-
bis, obtusis, erectiusculis, sparsis; cyma sae-
pius 2-partita; sepalis basi gibbis; stylis sub-
recurvis; seminibus sulcatis, tuberculatis. . . .
Schlecbtend. 1. c. — Hayne 1. c. t. i5. — Bull.
3o.— DC. 1. c. 117. -^ Bl 232. — Schk. i23.
— Curt. 4. — E. B. 839.
Iit apricis siccis, Qollihus asperis, eampis sterili-
hui^ arenosis, locis glareosis, sabulosis, muris, ad
vinearum margines etc. reg inftriorum frecjuen-
tissimum, — Perenn. 6 — 7.
Caules prostrati, radicantes cespitosi, ramis adscen-
dentibus , i — 4"""cialibus. Folia pinguia, supra plana,
sublus gibbo-convexa, sparsa , v. subimbricata. ■ — Sa-
por herbae recentis piperito-acris ! fOff! olim : Sedi
minoris s. acris herha rccens. — 3Iauerpfejffer germ.)
815
392. Sempervivum. Linn.
Cal. 6 — is-fidusj Petala, squamae nectari-
ferae, et ovaria totidem. Stamina petalorum
numero dupla. Squamae ovatae, latae, emar-
ginatae aut lacerae. DC. syn.
Obs. Folia plana, saepius ciliata, surculoium sterilium in rosulas sub-
orbiculares v. globosas congesta.
1, S. tectorum. Linn. Fol. ciliatis,
propaginibus patulis, florib. i2-gynis, scjuamis
nectariferis cuneiformibus carunculatis. Willd.
spec. — Hayne 1. c. t. i4. — FD. 6oi. — St,
23.— DC. r. c. t. io4. — Bl. 366.—- Curt. 27.
(Sedum tectorum Scop.)
In miiris et tectis magnos cacspites formans ; e.
g. in Betzenhausen, Lehen etc. in vinearum mu-
ris , rupibus m. Schlossberg partis posterioris
ad viam etc. — Perenn. 7 — 8.
Caulis floriferus Y^ — i yo-ped. erectus, squamis fo-
liaceis tectus; ramis terminalibus cymosis. Flores spi-
cati, secundi, petalis purpurascentibus , cilialis. C^ff!
olim ; Sempervivi herba recens, — Hauswurz, Donner-
kraut gerra. )
Nota. CI. Gmelin in Fl. bad, tom, i, pag. 3c)4 — • 3<75. Tillaeam acjua-
ticam Linii. (seu Bidliardam Vaillantii DC. ) ilescripsit cum icone el
locum natalem indicavit : « ad Insulam natantem auf dem Nonnenmatt-
«weylier sanus ; prope Bilrglen auf dem Mcjersltopf ubi at|uao stag-
«marunt abunde, teste Zejhero.» In Supplemento autem pag. i?)3
ait : «Plantula a Zejhero 1. o. lecta, irustra a me aliisque ex hoc tem-
pore ibi quaesita est.» — Reverendiss. cons. eccles. Sonntag loca ci-
tftta anno 1836 summa diligentia investigavit , sed uec ei nec mihi ,
repetitis perscrutalionibus, plantam descriptam inveuire licuit, sem-
perque nibiisi Montiam fontanam ( in montibus nostris frequentissi-
mam ) reperimus. In cl. Zejheri autem herbario sub nomine (xT.
aqualica , in Meyerkopf lecta » specimina tantum minora Centunculi
minimi , iconi citatae vero nullomodo convenientia , vidi. Sed nec
icon Fl. badensis a Zejhero , ut ipse asseruit in colloquio , ad natu-
ram sed ex sola memoria ct imaginatione delineata erat, (et omnino
magis Montiae quam BuUiardiae aut Centunculo correspoudet ) nec
plantam siccam Zejheri vidit cl. Gnielin. — Ex his observalionibus
elucet , Tillaeam aquaticam e numero plantarum badensium delen-
<l3ni e_ssc.
816
Familiae LXVII. Portulaceae Juss. mem.
Cal. monosepalus, liber, 3 — 5-fidus. Cor.
calyci inserta, 5-petala_, petalis interdum basi
connatis. Stam. 2 — i5. Ovar. simplex, su-
periim. Stylus v. stigmata 1 — 5. Caps. 1 —
plurilocularis, loculis 1 — polyspermis. Peri-
spermum farinaceum centrale; embryo incurvus.
— Herbae fol. oppos. alternisve, simplicib. in-
divisis, saepius carnosis. Flores parvi. (Por-
tulacear, gen. DC. 11. fr. — Succulentae y
Linn )
393. P o r t u 1 a c a. A d a n s.
Cal. 2-sepaIns, compressus, caducus. Cor.
5-partita. Stam. 6 — 12. Ovarium calycis basi
subadnatum. Stylus 1. Stigmata 4 — 5. Caps.
circumscissa, i-loc. polysperma, receptaculis
seminiferis centralibus 5. Semina parva, reni-
formia, rostellafa, tuberculato-muricata. —
Lam. ill. 402. — Gaertn. t. 128.
1. P. oleracea. Linn. Fol. cuneifor-
mibus confertis, laevibus, floribusque sessili-
bus. DC. synops. — Bl. 287. — Sclik. i3o.
In cultis, oleraceis, vineis, hortis, agris, rude-
j-atis, pracsertini circa pagos et urbes reg. in-
feriorum , et in ipsis plateis urbium frequens :
e. g. in fler Jesuitengasse , im Anatomiehof^ auf
dem Miinsterplatze elc. , copiosissime in reg. cal-
carea circa Ihringen, Breisach etc.
Planta carnosa, succulenta, procumbens v. prostrata,
sacpius colorata. Flores terminalcs, solitarii v, aggre-
^ati. Cor. parva, lutea. CQff' olini : Portulacae se-
inina inter 4 '>'<^ dicia frigida minora numerebantur. )
817
394 M o n t i a, M i c 1k
Cal. 2-sepalus peisistens. Cor. i-petala,
infundibuliformis, limbo 5-partito, irregulari,
uno latcre fissa, laciniis concavis, 3 minoribus.
Stamina 3 — 5, laciniis minoribus basi aflfixa
oppositaque. Ovarium turbinatum. Stylusbre-
vis, stigmatibus 3 pubescentibus. Caps. i-loc.
3-valv. 3-sperma, calyce cincta. Semina sub-
rotunda, compressa. M. et K. — Lam. ill. t.
50. Gaertn. t. 129.
1. M. fontana. Linn. Fol. oppositis
oblongis infimis spathulatis integerrimis. F. et
Bluff. — M. et K.
a. Major , caule altiore , elongatt» , laTo; foJ. ma-
joribns, succulenlioribus, laete viridibus. — M. ri-
vularis Gmel. 11. b. — Mich. gen. t. i3. f. 1.
/?, Minor , caule huraili, erecto, dichotome- divari-
cato, fol. minoribus, angustioribuf, (ut oranes plan-
tae partes) flavido- viridibus. — Mich. 1. c. f. 2. —
FD. i3i. — E. B. 1206. — Schk. 20. — St. 11.
Jii paludosis , humidis, aquosis, fontibus , rivu^
lis , scaturiginibus omniuni, praesertim superio-
rum regionnm frequens, rarius in planitiei e. g.
circa Friburgum, im Moos, in reg. rhenana etc.
var. /? in locis lutosis , humidis , arenosis, inter
segetes, ad agrorum calcar. margines e. g. inter
St. Georgen et Haslach, inter Gundelfingcn et
Langendenzlingen , p. Opfingen , Lehen etc. in
reg. montanam non adscendens. — Annua v.
perennis? 3 — 9.
Planta major laete viridis, in aquis magnos cespites
forraans. — Caulis filiformis, fragilis. Folia lanceolata,
elliptica v. obovata, in longura petiolum attenuata,
ideoque subspathulata , integerrima, succulenta. Flores
in i'acemu)is 'i — 3-floris, axillaribus erecti, domum re-
818 •
flexi, cor. calyce 2 plo majore , alba. — Planta minor
rigidior , caule saepius colorato omnib. partibus palli-
diore etc.
Familia LXVIII. Paronycliieae. A. St. HiL
Cal. 5-fid. s. 5-partitus. Pet. 5 saepe squa-
miformia aut fiiamentorum sterilium aemula,
interdum nulla. Stam. saepius 5 — ^io, fila-
mentis distinctis, antheris subrotnndis. Ova-
rium superum, simplex. Stylus 1 et stigma
simpiex v. partit. v. styli plures et stigmata toti-
dem. Fruct. capsularis nunc i-spermus, evat-
vis V. apice deliiscens, nunc i-loc. polyspermus
apice multivalvis. Semina in monospermis
saepius versus apicem latere inserta funiculo
ex ima capsula producto ; in polyspermis im-
posita placentae centrali vix elevatae. Embryo
saepius incurvus, albumine farinaceo circum-
positus, radicula adscendente. — Herbae et
suffrutices; fol. nunc oppositis stipulatis pla-
nis petiolatis, nunc connatis exstipulatis ses-
silibus linearibus. Flores terminales axillares-
que, conferti s. corymbosi, nudi, aut bracteis
scariosis stipati. (Amaranth. Portulac. et Ca-
ryoph. gen. Juss. — Spr. — Oleracear. et Ca-
ryoph. gen. Linn. — Batsch. — Illecebreae,
Chenopod. et Caryoph gen. R. Br.)
395 C o r r i g i o 1 a. L i n n.
Cal. 5-partit. persistens. Pet. 5. Stam. 5
Ovarium 3-gonum, stigmatibus 3 subsessilibus.
Caps. indehiscens (nux), calyce connivente
tecta. (Genus inter Paronychieas et Portula-
ceas medium!) — Lam. ill. t. 2i3. — Gaertn.75.
819
1. C. littoralis. Linn. Fol. caulinis
lineari-cuneiformibus^ corymbis foliatis; llo-
rib. pedunculatis. M. et K. — Moris s. 5. t. 3j.
1. — Schk 35. — FD. 334
In locis arenosis , glareosis , praesertim humi-
dis, inundationibus expositis inter Ober - et Nie-
derwinden im Elzacherthal ad viam publicam. —
Ann. 8 — 10.
Caules in orbem expansi , proslrali , liliformes , ut
tota planta glaucescentes. Folia alterna, carnosula ,
integerrima , ima rosulata , stipulis membranaceis. Flo-
res exigui, calyc. laciuiis rubentibus , albo-marginatis,
petali« albidis.
396. Illecebrum. Linn.
Perigon. caljcinum coloratum, cartilagi-
neum, 5-partitum, lacin. incrassatis, oblique
truncatis, capillaceo-cuspidatis. Squamulae
(petala?) 5 liliformes. Stamina 5 squamulis
alterna laciniisque perigonii opposita. Ovarium
superum. Stylus brevissimus. Stigma minu-
tum, capitatum. Caps, perigonio persistente
connivente tecta, membranacea, striata, dein
ad strias scissilis, i-sperma. — Lam. ill. t. i8o.
— Gaertn. t. 184.
1. I. ver ticillatum. Linn. Caulibus
prostratisj fol. oppositis, obovatis, petiolatis,
glabrisj florib. verticillatis. M. et K. — FD.
335. _- Yaill. par. t. i5. f. 7. — Scbl(. 5o. —
F. B. 395. CParonychia verticiliata DC. 11. fr.)
In arenosis humidis , glareosis ^ inundatis retro
Elzach in adscensu versus d. Eck ad collem
arenosum in dextra viae publicae copiosissime,
ubi primus vidi 1821 cum amico Danner ; des-'
53
820
cetidit etiam usque Oberwinden, JValdkirch secus
Elzam, t. amico Dv, Herr, et Buchholz t. Pa-
store Haury. — Ann. 8 — lO.
Planta elegans, caulibus supra terram eipansis , ces-
pitosis, 3 — 6-unc. et subpedales. Fol. parva, subcar-
nosula , integerrima , obtusa, exstipulata. Verticilli
^ — 5-flori in omnibus foliorum axillis a basi usque ad
apices ramorum, bracteis minimis argenleis suffulti.
Flores demum nivei , cartilaginei, ovariis Sedorum mi-
norum connatis simillima! ( Knorpelblume germ.J
397. Herniaria. Tourn.
Perigon. calycinum, intus coloratum, 5-
partitum. Squamulae (petala?) 5 filifoimes.
Stam. 4 — 5 c. squamulis alternantia. Ovarium
globosum. Styli i — 2, brevissimi. Stigmata
2 exigua, obtusa. Caps. membranacea, inde-
hiscens (utriculus?) i-sperma, calyce vestita.
— Lam. ill. t. i8o. — Gaertn. suppl. t. 21 3.
1. H. glabra. Linn. Caulib. prostratis j
fol. obovato-oblongis, glabris; glomerulis axil-
laribus, saepius 10-floris; perigoniis glabris.
M. et K. — Schli. 56 E. B. 206. — Hayne
Abb. 4. t. 37. — FD. 529.
In locis arenosis , glareosis reg. inferiorum fre-
quens , e. g. ad Drisamiae, Elzae, Rheni ripas ;
in m. Schlossberg et Carlsplatz ambulacris etc.
— Ann. fv. perennis ?J 6 — 8.
Caules in orbem expansi , ramosissimi , glaberrimi
v. subpuberuli. Folia dilute e flavescenti viridia,
glabra v. margine subciliata, infima opposita, reliqua
alterna , stipulis membranaceis , ovatis , albis , ciliatis.
Flores flavo-virides, glomerati, minimi, bracteolati.
COff! olim : Herniariae herba ; — Bruchkraut germ.
olira contra hernias celebratal)
821
2. H. hirsuta. Linn. Canlibus prostra-
tis; fol. obovatis v. oblongis, hirsutis; glo-
merulis axillaribus, sub- lo-floris; perigoniis
hirsutis, laciniis capillaceo-cuspidatis. M. et K.
— E. B. 1879. — Zannichelli ic. 254«
In agris et campis sabulosis, aridis, siccissimis,
locisque aliis sterilibus rara ; e. g. inter St. Ge-
orgen et Haslach; inter ISieder - Piimsingen et
Bothhaus c. Hypochaeride g labra , Linaria ar-
vensi, Gnaphalio gallico etc. — Ann. fperenn ?J
6-7.
Simillimapraecedenli, sedubiquepilisbrevibus hirsuta,
obscurius viridis; laciniae perigonii pilo terrainatae. —
An mera varietas ?
398. Sclerantlius. Linn.
Perigon. calycinum, i-sepalum, lubulosum,
coUo coarctatum, limbo 5-ficlo. Squamulae
petaloideae nullae! Stam. 8 — 10 minima, sum-
mo calyci insidentia. Ovarium subrotundum.
Styli et stigmata 2. Caps. tenuissima, ovata,
monosperma, evalvis, calyce supra coarctato
tecta. — Lam. ill. t. 374. — Gaertn. t. 126.
1. S. annuus. Linn. Laciniis calycinis
acutis, margine laterali anguste albido-mem-
branaceis, fructiferis patulis. Willd. spec.
FD. 5o4. — E. B. 35 1. (Knauel annuum Scop.)
In agris , arvis , inter segetes reg. inferiorum
ubique vulgaris. — Ann. 6 — 8.
Caules diehotomo-ramosissimi, patuli, erectiusculi ,
ut omnes parles glauco-v. griseo-virides, pube den-
sissima, reflexa, adpressa obsessi. Fol. connato-oppo-
sita, lineari-subulata, curvala, exstipulata. Flores in
ramorum dichotomia solitarii et terminales subfascicu-
lati, bracteis foliaceis, oppusitis. Perigon. glauco-viri-
dulum, margine laciniarum e viridi-albescente.
53*
822
2. S. perennis. Linn. Laciniis calyci
nis obtusis, margine toto albo-membranaceis^
fructiferis conniventibus. Willd. spec. — FD»
563. — Scbk 120. — E. B. 352.
In pascuis siccis, apricis, Qampis sterilibus, eri"
cetis, locis arenosis , glareosis , rupestribus , sa~
xosis , praesertim reg. montanae frequens ; e. g.
ad Drisamiae ripas; in m. Schlossberg etc. — •
Perenn. 5 — 8.
Habitus omnino praecedentis, at distinguendus : cau-
libus plerumquc diffusis, fol. lougioribus , obtusioribus,
quasi fasciculatis , ob ramulos brevissiraos foliiferos ex
axillis prodeuntes; radice sublignosa, perenni etc.
( Schlechtend. fl. berol.J
Ordo IV. Thalamopetalae Perleb»
Corolla polypetala staminaque tha-
lamo inserta. (Thalamifl orae. DC.)
Familia LXIX. Caryopliylleae. Juss*
Calyx sepalis 4 v. saepius 5 cum pedicello*
continuis , nunc liberis, nunc inter se in tu-
bum 4 — 5~dentatum coalitis, aestivatione im-
bricatis constans, saepius persistens. Petala
totidem hypogyna toro plus minusve elevato
inserta, sepalis alterna, pleraque unguiculata,
limbo iutegro, dentato v» bifido, ad faucem
interdura scjuamis petaloideis aucta, rarissime
abortu nuUa. Stamina petalorum numero du-
pla, toro inserta, alia petalis alterna libera
praecociora, alia petalis opposita et cum iis
~ 823
basi coaiita seriora, interdum abortiva ; Hla-
menta subulata, inlerdum basi monadelplia;
antherae biloculares, biriraosae, basi saepius
insertae. Ovarium tori apice insertum sim-
plex ovatum oblongumve stjlis 2 — 5 su-
peratum fiiiformibus clavalisve , a basi ipsa
distinctissimis , intus sligmatosis , papiilo-
sis. Capsula vaivis 2 — 5 basi coaiitis, apice
dehiscentibus et tunc dentiformibus, nunc in-
tegris, nunc bifidis constans, saepius i-loc.
rarius 2 — 5-iocuiaris, valvis proferentibus e
medio septa, nunc incompleta, nunc ad axim
continua. Placenta semper centraiis, intus fila
viridia s. ilavida nutrientia fovens, in capsuiis
i-iocuiaribus iibera subconica cum styiorum
basi continua ope filamentorum quorundam al-
borum interiorum ab apice piacentae ad cap-
sulae apicem iiberorum, post anthesin desicca-
torum; in capsuiis muitilocuiaribus cum septis
coaiita fiiamentis aurae conductoribus etiam
coaiitis, nec ocuio nudo visibiiibus. Semina
numerosa (rarissime pauca, definita) secus
piacentam centralem in tot series geminatas
quot sunt fila conductoria et styii saepius
disposita, seriebus seminum cum styiis aiter-
nantibus. Aibumen farinosum, saepius cen-
traie. Embryo nunc periphericus pius mi-
nusve incurvus, nunc rarissime centralis rec-
tus, radicuia ad hiium versa,
Herbae v. suffrutices. Cauies nodosi , arti-
cuiati. Foiia constantissime opposita, simpli-
cia, saepius connata, integra. Flores termi-
nales axiliaresque, iiermaphroditi. DG= prod.
824
(Caryophylli Linn, — Alsines Adans, — Are-
nariae et Caryophylleae Lam. — Nelkenblum-
ler Sprg.)
Trib. 7. Sileneae. D C. 1. c.
Sepala coalita in tubum saepius c^lindraceum, apicc
4 — 5 - dentatuin. ( Coryoph jlleae Lam. )
399« G y p s o p h i 1 a. L i n n.
Cal. campanulatus angulatus sub-5-lobus,
lacin. margine membranaceis. Petala 5 non
s. vix unguiculata. Stam. lo. Styli 2. Caps.
i-loc. Ser. in DC. prcd. (Lam. ill. t. S^S.)
1. G. muralis. Linn. Caule ramosissi-
mo dicbotome paniculatoj fol. linearib. planis
longitudine pedicellorumj flor. axillarib. soli-
tariisj petalis crenatis. . . . Ser. 1. c. — Scbk
120. — 8t. 1. (G. serotina Hayne. — Sapona-
ria muralis Lam. fl. fr. )
In muris , arvis , ucl versuras , agroriim vinea-
rumque niargines , secus pratorum rivulos ex-
siccatos , inter segetes etc reg, planitiei et cal-
careae frecjuens / c. g, in m. Schlossberg , ad
Drisamiae ripas , utrinquc ad vias circa dem
Sternen , p. Lehen, Haslach etc, — ^nn. 7 — 9.
Glabra v. pubescens. Flores parvi. Petala dilute
rosea. Antherae albae.
400. Vaccaria. Moench.
Cal. pyramidalus 5-angularis basi nudiis, 5-
dentatus. Petala unguiculata, ungue calycem
aequante. Stam. 10. Styli 2. Caps i-locu-
laris duplicata, exterior subcartilaginea, in-
terior tenuissime meml^rauacea.
825
1. V. pyramidata. Fl. W. Florib. di-
chotome-paniculatis; caule foliisque ovato-lan-
ceolatls carnosis connato-sessilibus rore glauco
obductis; bracteis margine membranaceis.
Spenn. — J. Bauh. hist. p. 357 f. 2. (Y* par-
viflora Moench. — Saponaria Yaccaria. Linn.
— S. segetalis Necli. — S. rubra Lam. — Gyp-
sophila Vaccaria Sibth. et Sm. — Sprgl. syst.
veg.)
Jnter segetes, ad agrorum margines reg. calca-
rc-ae infrequens ; e. g. inter Rothweil et Burg-
heim , Jchtkarrn , Saspach, Altbreisach prope
d. Ziegelhutte etc. — Ann. 6 — 7.
Folia enervia integerrima, ut tota planta glaberrima,
— Petala parva , rubella v. carnea , serrulata. ^Kiih-
kraut , Erdweich germ.^
401» Dianthus. Linn.
Cal. tubulosus, cylindraceus, 5-dentatus,
basi squamis 2 — 4 oppositis imbricatis. Petala
5 longe unguiculata. Stam. 10, Styli 2. Caps.
i-loc. Semina compressa, hinc convexa, inde
concava. Embryo vix curvatus. Ser. 1. c. (Lam.
ill. t. 376. — Gaertn. t. 129.)
* Floribus aggregatis , corymbosis v, capitatis —
Armeriastrum Ser. 1. c.
1. D. pr olifer. Linn. Florib. capitato-
aggregatis (rameisque abortu subsolitariis);
squamis calycinis scariosis ovato-oblongis gla-
bris obtusis muticis tubum superantibusj pe-
talis subemarginatis integerrimisque j fol. ser-
rulatis. Spenn. — FD. 221. (Tunica prolifera
Scop. )
826
In locis aridis steriLihus , arctwsis , glareosis,
muris anticjuis , ruderatis etc» reg. inferiorum ;
e. g, ad Drisamiae ripas secus d, Dauphin-
strasse ; an Sautier''^ Garten ; in m. Schlossberg
am schmalen fVeg , in den neuen Anlagen\ ad
viarum marginalia arenosa circa Achtkarrn ,
Niederrothweil etc. copiose. — Ann. 6 — 8.
Flores omnium congenerum minimi , petala caeruleo-
rubella. — Variat: i) altitudine 3 — 4-""c. et i — 2-
pedali ; a) caule ramoso et simplicissimo ; 3) glaber
et pubescens (D. veiutinus Guss. in herb. cl. Zejheri!)
4) rarais nonnullis, v. omnibus, vel caule simplicissimo
florem solitarium, terminalem gerentibus (D. diminutus
Linn ! )
2. D. Armeria. Linn. Florib. laxe fas-
ciculatis; squamis calycinis herbaceis lanceo-
lato-subulatis tubum superantibus, calyceque
(striato) hirtis; petalis crenato-denticulatis,
limbo erectis; fol. linearib. basi ciliatis. Spenn^
— FD. 23o. — Schk. 121. -^ St. 28. (D. hir-
tus Lam. non Vill. — Donnei-nelke, wilde Bart-
nelhe germ.)
Jn locis graminosis collinis , pascuis siccis ari
dis, secus agrorum , vinearum, vinrum , sjlva
rumquc marginalia reg. inferior. frequens ; e. g
inter d, Pfauen et IJeidenhof, in m. Schlossberg^
im Sternwald versus Gilntersthal etc. — Ann,
6-8.
Caules erecti stricti parce ramosi, cum foliis hirti.
Petala mediocria cuneato-purpurascentia, rarissime al-
bida, lamina basi punctata.
3. D. Car thusian orum. Linn. Florib.
capitato - aggregatis ; squamis calycinis sca-
riosis ovatis aristatis tubo brevioribus, calyci-
busque (vix striatulis) glabris; involucro sub-
scarioso, aristato, capitulo (saepius) breviore;
827
fol. lineari-subulatis^ 3-nerviis, glabris. Sj^enn.
— Loes. pruss. t. 7, — St. 27. (Tunica carthu-
sianorum. Scop. — Karthauser-Nelke, Stein-
nelke germ.)
In pascuis et carnpis sterilibus , collibus grami-
nosis aridis, praesertim reg. calcareae frequens;
e. gJ inter d. Carthausbriicke et d. Schijf; in
m. Schlossberg, Schoenberg et in toto tractu m.
Kaisersiuhl copiose. — Perenn. 6 — 7.
Glabriusculus, plus rainus glaucescens. — Folla rigi-.
da , stricta , basi in vaginam longani connata. Flores,
peduneulati sessilesque, caljcibus superne intense co-
loratis. Petala denticulata , laete purpurea , rubella,
rarissime albida, supra pilosula. Antherae violaceae.
— Variat etiam caule 1 — 2 — 3-lloro !
** Floribus solitariis , paniculatis — Carjo-
phjllura Ser. 1. c.
4. D. deltoides. Linn. Caulib. decum-
bentib. ramosis; fol. inferiorib. ramorumque
sterilium lineari-oblongis obtusis, superiorib.
linearib. acutis; squamis calycinis ovatis cus-
pidatis, 2 — 3-nisve; petalis dentatis. Spenn.
— FD. 577. — Dill. elth. 298. f. 384- (D.
wolgensis Bernh. Erf. — D. supiuus. Lam.
— D. pyrenaicus. Pourr. — Heidennelke
germ. )
In campis, ericetis, collibus apricis, ad nemorum
sflvarumque margines reg. in/eriorum infre'
quens / e. g. auf dem Hirzenberg ad dextram
viae versus Joanncsberg copiose ; ad Drisamiae
et Elzae ripas , etc. — Perenn. 7 — 8.
Viridis v. glaucescens , glaber s. puberulus. Florcs
mediocres. Petala subdelloidea, lacte purpurascentia;,
supra punctata , denlato-serrata , rarissime alba.
828
Obs. MemorabiKs forma Labltu siricto D.Armaiae, cliaracteribuj aute.-n
Lujus speciei copiosissime crescit in campis arenosis sjlvaticis circa
ScbvretEingen ■versus KetscL , Walddorf , im rothen Loch etc. Rami
nempe surt 2 — 3-flori, rarissime I-flori; flores breviler pedunculati,
lu summo ramo approximati, termlnales quasi gemini. Foba summa
saepius colorata, basi dilatata , margine submembranacea , longeque
cuspidata, quasi aristata , floribusque approximata primo intuitu in-
volucrum v. potius squamas caljcinas D. Armeriae mentientia.
* 5. D. pluraarius. Linn. Glaucescens;
caulibus adscendentib. patulis, 2 — 3-floris;
fol. carnosulis, lineari-subulatis, enerviis, mar-
gine scabris; calycibus crasse cylindraceis den-
tib. obtusiusculis, squamis oyatis mucronatis
adpressis; petalis ad medium laciniato-multifi-
dis, barbatis. Spenn. (D. hortensis Schrad.
— D. moschatus H. paris. — D. dubius Hor-
nem. sunt. yar. — Federnelhe germ. )
In horlis, praesertim rusticorum et eorum muris
ubicfue colitur , hinc inde etiam cjuasi sponta-
neus } e, g. prope d. Carthaus etc. Perenn. 6 — 8.
Planta notissinia! Flores speciosi , in hortis saepius
pleni , fragrantissimi. Pctala nivea s. dilule rosea, la-
mina picta.
6. D. superbus. Linn. Yiridis; caule
paniculato multilloro, florib. subfastigiatis ;
fol. herbaceis, lanceolato-linearibus, 3-nerviis,
serrulatis ; calycib. anguste cylindraceis elon-
gatis dentibus acutis, squamis adpressis oyatis
mucronatis; petalis ultra medium pinnato-mul-
tifidis, barbatis. Spenn. — FD. 678. — Roem.
fasc. 8. — Delaun. herb. amat. t. 21. (Wald-
nelhe germ.)
In sylvis frondosis graminosis et secus earum
margines reg. infer.frequens ; <^' S» inm.Schloss-
herg am Schneckenpfad , im Immensthal , in m.
Schoenberg y Kaiserstuht etc, — Perenn. 7 — 8.
CBienn. Gmel. et plur. auct.J
m
PJanla clegans! Flores speciosi, dilute lilacini, sua-
Yeolentes. (Varielates numerosissimae flor. plenis, nec
non plures plantae h^bridae ex hac et praecedente
specie in hortis coluntur.)
402. S a p o n a r i a. L i n n.
Cal. tubulosns 5-dentatus basi nudus. Pe-
tala unguiculata, iingue calycem aeciuante.
Stam. 10. Styli 2. Caps. i-loc. Ser. 1. c.
(Lam. ill. t. 876. — Gaertn. i3o.)
1. S. officinalis. Linn. Caule erecto,
ramosoj fol. ovato-lanceolatis 3-nerviis acu-
tis oblusisve; florib. fasciculato - corymbosis,
calycibus terelibus villosis; petalorum appen-
dicibus linearibus. ... E. B. 1060. — Curt.
17. — FD. 643. — Schk 121. — St. 6. (Boo-
lia vulgaris Neclt. )
Jd vias, sepes , diimeta virguliaque , vinearum
margines, ripas Jluviorum, praesertim in glareo'
sis , saxosis^ asperis, viis excavatis arenosis etc.
reg, inferior. frequens ; e. g. secus Drisamiam
abunde; in m. Schlossberg , ad Jiheni ripas etc.
— Perenn. 7 — 8.
Flores raajusculi petalis albidis, carneis v. dilute li-
lacinis. — Variat hinc inde florib. plenis. fOjf! Sa-
ponariae radix , apperiens saponacea ; aqua trila , ut
herba, spumam agit, fere ut sapo, undenomen: Seifen-
kraut germ. Gmel. bad.)
403. Silene. DC. 1. c
Cal. tubulosus 5-dentatus nudus. Petala 5
unguiculata, fauce saepissime coronata, limbo
bifido. Stam. 10. Styli 3. Caps. basi 3-lo-
cularis apice in 6 dentcs dehiscens. DC. prod.
(Gaerln. t. i3o. f. 8. — Lam. ill. t. 391.)
830
1. S. rupestris. Linn. Giaucescens,
glaberrima; caulibus erectis, dichotome ra-=
mosis; fol, ovato-lanceolatis; floribus minimis,
dichotome paniculatisj pedunculis filiformibus
strictis; calycib. campanulato-clavatis , obtuse
dentatis; petalis obcordatis (fauce obsolete
coronulatis) ; stylis calycem subaequantibus.
Spenn. — FD. 4- — St. 25. — J. Bauh. p. 36o.
f. 3. (Cucubalus saxatilis /? Lam. fl. fr.)
In riipium Jlssuvis lateribusque montium saxosis,
sterilissimis , glareosis reg. montanae et subalpi-
nae frequens ; e. g. in vallibus : HoeLle, lioth-
wasseVf Zarstler, St. JVilhelm, inter Fall, Bran-
denberg , Todtnau et Schoenau; in m, Feldberg
summis rupibus am Osterrain et Seebuck , in m.
Belchen parte meridionali versus Neuenweg, Heu-
bronn , Sirnitz copiose , usque BadenweiLer de-
seendens etc. — Perenn. 6 — 7.
Planta elegans, multicaulis, fol. succulentis , saepius
ovato-, rarius anguste lanceolatis. Flores nostrarum spe-
cierum minimi, petalis lacteis.
2. S. inflata. Sm. Caule ramoso ; fol,
glaucescentibus, floribus subdichotome pani-
culatis, lateralibus subnutantibus , calycib,
(glaberrimis) ovato-oblongis , inflato-vesica-
riis, reticulatis, dentib. ovatis abbreviatis ; pe-
talis bifidis, fauce nudis; stylis longitudine co-
roUae. Spenn. (Cucubalus Behen Linn. —
Cucubalus inflatus. Salisb. — Behen vulgaris
TVIoench.)
«. Fulgaris ; glabra , fol. ovato-lanccolatis. — E. B.
164.— FD. 867. — Schk. 121. — Bl. 268. — Bull.
3-2 1. Ser. 1. c.
/S. Angustifolia , glabra, fol. lineari-lanceolatis *. an-
831
guste lanceolatis. DC. fl. fr. — Cucubalus angustU
folius Schrank. h. monac ! — Ten. neap. t. 37.
y. Pubescens, pubescens, fol. ovato-v. anguste lan-
ceolatis. DC. fl. fr.
In pratis , pomariis, pascuis, locisque aliis gra-
minosis siccis , acl agrorum, vinearnmcjue mar-
gines reg. inferiorum ubicjue vulgatissima ; /3 in m.
Kaiserstuhl collib. occickntalibus aridissimis hinc
incle rarior ; y. prope Saspach, Mtbreisach etc,
in glareosis et arenosis rarissima. — Perenn,
5-7.
Petala alba v. dilute carnea. — Variat in uno eodem-
que caule floribus apetalis, ^'Sy^'^^i unisexualibus mas-
culis V. femineis. — Facillinie caljce inflato, reticulato-
venoso dignoscitur! CfFiderstoss germ.J
3. S. noctiflpra. Linn. Yiscoso-pu-
bescens; caule erecto , dichotomo , pauci-
floro ; foliis iaferiorib. spatliulatis, superio-
rib. lanceolatis; ilorib. erectis, calycibus C)~
lindrico- ventricosis, striis alternis venosis,
dentibus longissimis subulatis; petalis biparti-
tis, denticulatis, lamina planis; stylis calycem
aequantibus. Spenn. — Schli. 122. — E. B.
ogi. — St. 3. (Cucubalus noctiflorus Lam.
flfj7. — Lychnis noctillora Schreb. spicil.)
In locis cultis , agris , vineis , ruderatis horto-
rumque rejectamentis reg. planitiei et praesertim
calcareae frecjuens ; e. g. in agris tersus d. Metz-
gergriln , circa d. Waffenschmiede , inter der
Sonne fBriicldeJ et Merzhausen , p. d. Sterneiv;
in m. Schoenberg et toto tractu m. Kaiserstuhl
copiose, nec non in der March, in Com, Hoch-
bergensi etc. — y^nn. 6 — 8
Viridi-flavescens. Petala majuscula , sordide v. e
flavescenti albida, ad faucem coronata. — Corolla
per diem clausa, involuta, nocte et matutino tcmpore
aperta.
832
4. S. nutans. Linn. Pubescens; fol.
radicalibus congestis infimisque caulinis spathu-
latis, reliquis lanceolatis, ramis pedunculisque
viscidulis j florib. paniculatis secundis nutanti-
bus; calycib. cylindrico- ventricosis, dentib.
brevibus ; petalis 2-partitis, reflexis, longe co-
ronatis; stylis longissimis. Spenn. — FD. 242.
— Schli. 121. — E. B. 465. (Cucubalus nu-
tans. Lam. — Lychnis nutans. Scop.)
In rupibus , montium colliumque lateribus saxo-
sis ^ asperis , ad nemorum , sylvarum viTiearum-
(jfue margines etc. reg montanae vulgaris ; e, g,
in m. Schlossberg et omnibus montibus circa
Friburgum , usque in valles radicesquc eorum
descejidens, in omnibus promontoriis syWae ni~
grae usque ad limites sylvarum frondosarum v.
reg. montanae superioris. — Perenn. 6 — 7.
Rami oppositi , pedunculis in eorum summitate co-
rymbose dispositis; florib. nutuntibus pendulisve. Petala
aibida v. dilute rubella, demum revoluta.
404. Lychnis. DC.
Cal. tubulosus 5-dentatus nudus. Petala 5
unguiculata, fauce saepius coronata. Stam. 10.
Styli 5. Caps. 1- ( — 5-) locularis, antho-
phoro longo v, nullo. DC. 1. c. (Gaertn. t.
i3o. — Lam. ill. t. 391.)
* Calycc herbaceo, membranaceo, dentibus hrevi-
bus / petalis i-jidis laciniatisve , fauce appen-
dicuiatis. ( Agroslemraa DC. fl. fr.)
1. L. fl os cuculi. Linn. Caulib. strictis,
superne viscidisj fol. lineari-lanceol. glabrius-
culis; florib. dichotomo-fasciculatis, calycib.
campanulatis 10-costatisj petalis laciniatis.
833
Spenn. — FD. 690. — E. B, 578. — Curt. 2.
(L. laciniata Lam.)
In pratis reg, infcriorum ubique copiosa^ vix in
valles altiores adscendcns. — Perenn. 5 — 7.
Caulis sulcatuS) scabriusculus, saepius (geniculis
saltem) purpurascens. Calyx plerumque coloratns,
costis purpureis Petala rubella, rosea , rarius alba,
4-fida. Caps. subrotunda, 5-dentata. ( Gukuksblume ,
Gauchnelke germ. )
3. L. sylvestris. Hoppe. Caule debilij
fol. oyato-s. oblongo -lanceolatisj ilorib. (ru-
bellis) dichotome paniculatis, saepius dioicis,
petalis semibifidis, lobis lineari-oblongis, di-
vergentibusj caps. ovato-subrotundis, valvis
10 recurvis. . . . Schli. 124. — Gmel. fL bad.
CL. dioica var. a. Linn. — Sm. E. B. 1579. —
L. diurna Sibth. — Curt. i4.)
In sylvis umbrosis humidis frondosis omnium
regionum, praesertim secus fossas et rivos fre-
quens / e. g. ad Drisamiam , im Sternwald etc.
— Perenn ! 4 — 8.
Caulis succulentus, saepius coloratus , cum ramis et
pedunculis hirsutus; folia Jaete viridia , mollia, succu-
lenta, floralia saepius colorata. Flores inodori. Calj-
ces membranacei , semper fere purpurascentes. Petala
purpurea , raro rosea. — Variat rarissime florib. her-
raaphroditis. ffValdnelke germ. J
3. L. arvensis. Schh. Caule firmo j
fol. oblongo-lanceolatis, acuminatis; floribus
(albis) dichotome paniculatis, dioicis; petalis
semibifidis, lobis latis approximatis^ caps. coni-
cis, valvis 10 erectis. . . . Ser. I. c. — Schh.
124. (L. dioica /9 Sm. .^ E. B. i58o.— L. alba
Mill. — L. vespertina. Sibth. — L. dioica DC.
— FD. 792.)
.834
In arvis f ad viarum excavatarum ct vineavum
marginalia reg, calcareae, imprimis in p. occi-
dentali m. Kaiserstuhl ubique vulgaris, — Perenn.
5 -8.
Praecedenti valde affinis et ab auctoribus nonnullis
pro mera varietate habita ; differt caule ramosiore , fir-
rao , duro , foliisque densius viilosis , fere canescenti-
bus; caljcibus magis herbaceis, non s. vix coloratis;
petalis semper aibis , quasi obcordatis , et habitu om-
nino rigidiore. fTFeisse Feldnelke germ.^
* * Calfce subcoriaceo cjlindrico - campanulato,
costato, laciniis longissimis Joliaceis, corollam
superantibus ; petalis basi nudis , leviter ob~
cordatis. ( Githago DC. )
4. L. Githago. Lam. Hirsuta; caule di-
cliotomo; lloiib. longe pedunculatis; foliis sub-
linearibus. Ser. 1. c. (Agrostemma Gitliago.
Linn. — Schli. 124. — FD. 676. — St. 5. —
Curt. 35. — Githago segetum. Desf. cat.)
Inter segetes reg. infer. praecipue calcareae ubi-
cjue vulgaris. — Ann. 6 — 7.
Corolla purpureo-caerulescens. — Sub nomine germ. :
Haden, Kornraden — omnibus nota !
T r i b u s //. A 1 s i n e a c. D C.
Caljcis sepala libera aut ima basi vix subcoalita.
405. Sagina. Linn.
Cal. 4 — 5-partitus patens. Petala 4 — 5
integerrima s. nulla. Stam. 4 — 5. Styli 4.
Caps. 4 — 5-valvis i-loc. polysperma. (Gaertn.
t. 129 f. 10. — Lam. ill. t. 90.)
1. S. pr ocumbens. Linn. Caulibus ra-
misque procumbentibus radicantibus; fol. fili-
835
formi-setaceis glabris; pedunculis defloratis
nutantibus. M. et K. — Schli. 27 E. B. 880.
Pl. t. 74. f. 2. — Curt. 37. (Mastkraut germ.)
In arvis , agris , ericetis loQisquc arenosis sub-
humidis , in plateis urbium etc. omnium regio-
num, exceptis summis ; e, g. in ipsa urbe fFri'-
burgij im Sicking'^ schen Hofe, auf dem Fieh-
markt , Karlsplatze etc. — Jnn. 6 — 9.
Plantula prostrata, glaberrima. Pedunculi elongati,
filiformes, post anthesin nutantes , maturitatc caps. itc-
rum erecti. Petala ovata , sepalis Lreviora, fugacia,
alba. (Habitus Spergulae saginoidis.J
3, S. apelala. Linn, Caule ramisque
erectisj fol. subulatis mucronatis basi ciliatisj
pedunculis semper erectis. M. et K. — Gmel.
il. bad. I. t. 1 . — E. B. 88 1 . — FD. 845. — Curt.
49. — Ard. 2. t. 8. f. 1.
In agris et arvis arenosis reg, calcareae infre-
(juens ; e. g. circa Brizingen , Dattingen, Zun-
zingen fFulpius jun.J ; inter Krotzingen et Stau-
fen famicus A. Braun.J ; inter N, Rimsingen
et Rothhaus etc. — Ann. 5 — 7.
Caules ramique filiformes, erectiusculi v. stricte
erecti. Petala minima, oculo nudo vix diguoscenda,
406. E 1 a t i n e. L i n n.
Cal. 3 — 4-partitus. Petala 3 — 4, unguibus
destituta. Stam. petalis numero aequalia v.
dupla, ideoque 3, 4, 6 v. 8. Styli 3 — 4,
apice capitati. Caps. 4-vaIv. 4-Ioc. polysper-
ma. Semina cylindracea. DC. 1. c. (Gaertn.
t. 102. f. 2. — Lam. ill. t. 32o.)
1. E. Alsinastrum. Linn. Fol. verti-
54
836 —
cillatis; floribus sessilibus verticillatisque. Ser.
1. c. — Vaill. bot. t. 1. £ 6. (E. verticillata
Lam. fl. fr.)
In aquis stagnantibus , praesertim lutosis r^eg.
planitiei raraj e. g. inter JVilhre et Gunthers"
thal olim copiose fnunc cultura fere extinctaj ;
inter Langendenzlingen et sylvam ad sinistram
viae publicae versus Waldkirch ducentis ; circa
Emmendingen, Riegel et Kenzingen etc. — Perenn.
7-8.
Folia submersa lineari-capillacea, numcrosa, tenuis-
sima ; emersa oblonga , breviora , carnosula, saepius 4"
terna. Corolla parva , ^-^etala. , ex albido-viridescens.
Stam. saepius 8 ; stjli 4« — Habitus fere Hippuridis vul-
garis !
f 2. E. triandra. Schk. Fol. oppositis;
florib. oppositis sessilib. 3-petalis 3-andris, 3-
gynis; calyce 2-phyllo. A. Braun in bot. Zeit.
syll. p. 82. — Schk. t. 109. f. 6 St. 3.
// In aquis stagnantibus, fossis, piscinis locisque
// inundatis auf d. faulen JVaag 'i F. de Chris-
// mar. — Jnn. 9 — lO. (^v. s^ s.J
Plantula decumbens, prostrata, ramis radicantibus.
Petala rosea. Calyx parvus, capsula 3-valvi depressa
brevior.
f 3. E. hexandra. D C. Fol. oppositis;
florib. alternis, pedicellatis 3-petalis 6-andris
3-gynis ; calyce 3-phyllo. A. Braun. 1. c. —
Vaill. 1. c. t. 2. f. 1. — DC. ic. pl. rar. t. 43. f.
1. (E. Hydropiper. E. B. — Tillaea hexandra
Lapiere. — Birolia paludosa. Bell.)
»/ In iisdem cum praecedente locis auf der faulen
ti fVaag. 'I F. de Chrismar. — Ann. 9 — 10. C'^.
s. s.J
Habitus praecedentis. — Petala parva rosea. Caljx
persistens, eapsula 3-valvi depressa longior.
837
t 4» E. Hydropiper. Linn. Fol. op-
positis; flor. alternis subsessilibus 4-petalis 8-
andris 4-gynis; calyce 4-pbyllo. A, Braun. —
Schk. 109. 6, — FD. i56.
// Ad margines exsiccatos aquarum stagnantium,
n praesertim in solo lutoso — in den Hanf-Lochern
if circa Hugstettcn. " Fr. Wieland, in litt. —
Ann, 9 — 10.
Habitus praecedentis. Flores rosei. Calyx persistens,
capsula 4-valvi sublongior. — Ego plantam in loco ci-
tato lectam non Tidi , ideoque dubius haereo an sit :
Lindernia pyxidaria, nuperrime (1827) ibi detecta ':*
307. Holosteum. Linn.
Cal. 5-sepalus persistens. Petala 5, dentata.
Stam. 5 V. abortu 3 — 4- Styli 3. Caps. i-loc.
ovali-cylindracea, apice in 6 dentes (recur-
Tos) dehiscens. — Embryo inter albumen re-
plicatus. DC. L c. (Gaertn. t. i3o. f. 5. —
Lam. ill. t. 5i.)
i. H. umbellatum. Linn. Caule simpli*
cissimo, superne viscoso-pubescente j fol. glau-
cis, glabris, radicalib. rosulatis, eliipticis, cau-
linis majoribus ovato-lanceolatis; ilorib. um-
bellatis, pedicellis post anthesin deflexis; val-
vis capsulae circinatis. Ser. 1. c. — FD. 1204.
— Schk 20. — Kroch. 3i. — Tratt. Oestr. fl-
45. — E. B. 27. ( Alsine umbellata Lam. fl. fr.
— Stellaria triandra Debray. — Cerastium um-
bellatum Huds.)
In arvis , muris , ruderatis ^ cultis , vineis , ad
agrorum , viarumque margines regionis calca-
reae vulgatissima planta ; e. g. in toto tractu
m. Kaiserstuhl, in vineis cirea Emmendingen us-
54^
838
que Mahlberg, ab Ebringen usqiie Bademveiler elc. ;
circa Friburguni non nisi ad Dauphinstrasse
haud procul d. Reitschule ad Populorum radi-
ces f ubi pj'imus legit amicus Dr. Krauer. —
j4nn. 3 — 4*
Hcrba glabra , rore glauco obducta. Petala alba s.
dilute rubentia, dentata s. crenata, caljcc vix longiora.
— Pedunculi post anthesin refracti, maturitate capsu-
larum iterutn erecti.
408. S p e r g u 1 a. L i n n.
Cal. 5-paititus. Pet. 5 integra. Stam.
5 — 10. Styli 5. Caps. i-loc. 6-valv. poly-
sperma. DC. 1. c. (Gaertn. t. i3o. f. 4« —
Lam. ill. t. 892.)
1. S. ar V ensis. Linn. Fol. verticillato-
fasciculatis, lineari-subulatis , succulentis, basi
stipulis minulis scariosisj flor. (saepius) 10-
andris; seminib. sphaeroideis hispidulis anguste
marginatis nigris. Ser. 1. c. — FD. io33. —
Schk 125.— Curt. 52.
Jn agris et arvis arenosis , vineis, locis glareo-
sis , cultis et incultis reg. planitiei et calcareae
passim frequens / e. g. ad Drisamiae ripas etc.
Ann. 7 — 9.
Caules erecto-patentes, superne villosiusculi , viscidi,
geniculis tumidis. Panicula dichotoma, divaricata ,
multifiora. Pedunculi post anthesin refracti , visciduli,
basi membranaceo-bracteati. Petala alba, caljce vix
longiora, majuscula. — Variat foliis et omnibus parti-
bus plus minus pilosis.
2. S. saginoi des. Linn. Fol. oppositis
subulatis muticis nudis, exstipulatis; peduncu-
lis solitariis longissimis; petalis obtusissimis,
839
sepala obtusa vix aequantibus; serainibus sub-
reniformibus punctatis. . . Ser. 1. c. — Sw. act.
holm, t. 1. f. 2. — Sm. E. B. 2io5.
In sahulosis , evicetis, pascuis siccis , apricis m.
Feldberg, Todtenmann ctc. frequens ; in m. Bel'
chen parte orientali rarius. — Perenn. 7 — 8.
Hcrba omnino glabra, parva, habitu Saginae procum-
bentis. Caules decumbentes , foliosi. Petala alba ,
subrotunda. Stamina 5 — 10.
409. S t e 1 1 a r i a. L i n n.
Cal. 5-partitus. Petala 5 bifida, Stam. lo
aut abortu 3 — 5 — 8. Slyli 3. Caps. i-loc.
apice 6-valvis polysperma. DC. 1. c. (Gaerln.
t. 139. f. 3. — Lam. ill. t. 214. et 378.)
* Petalis calyce longioribus.
1. S. neraorum. Linn. Pubescens; fol.
ciliatis , iuferiorib. petiolatis cordatis, supe-
riorib. subsessilibus lanceolatis; calycibus basi
pilosis (seminibus orbiculatis compressis mar-
gine tuberculatis) . . . FD. 271. — E, B. 92.
(Alsine nemorum Schreb. spic.)
In nemorosis humidis , umbrosis , ad fontes , ri'
vulos , icaturigines regionis montanae frequens ;
e. g, in der Holle , retro Gunthersthal , versus
dem Kybfelsen etc. usque ad Drisamiae ripas —
ad Sautier^s Garten etc, descendens, — Perenn,
Pallide viridis. Caulis erectiusculus, fistulosus , de-
bilis, dichotome ramosus. Petala alba ad basin fere
bipartita, laciniis lineari-oblongis divaricatis. — Pe-
dunculi fructiferi reflexi. — Habitus Cerastii aquatici. —
Caps. ovata.
2. S. Holostea. Linn. Scabriuscula;
fol. anguste v. lineari-lanceolatis, longe acu-
840
minatis margine setuloso-scabrisj pedunculis
filiformibus praelongis ; calycib. glaberrimis
enerviis. Spenn. — Schli. 122. — E. B. 5ii.
— Curt. 14.
In nemorosis , dumetosis , sepibus regionum in^
feriorum ubic/ue vulgaris. — Perenn. 5 — 6.
Glaucescens, rigidiuscula. Folia carinata. Flores
dichotorae dispositi, majnsculi , petalis niveis, obcor-
dato-bifidis. Capsula globosa, — Folia floralia inar-
gine non membranocea ut in sequente.
* * Petalis calycem subaequantibus v. eo bre-
vioribus.
3. S. gr amin ea. Linn. Glaberrima; cau-
libus diffuso -patulis ; fol. linearib. v. lineari-
lanceolatis acutis, laevibus; flor. dichotome
paniculatis, divaricatis; sepalis nervatis glabris,
petala aequantibus capsulam superantibus; fol.
floralib. margine scariosis. Spenn. — E. B. 8o3.
(8. arvensis Ehrh.)
In pascuis graminosis , ericetis , pratis siccis ,
ad sylvarum, vinearum viarumque margines US"
que ad limites reg. montanae super. ubique fre-
quens. — Perenn. 6 — 7.
Habitus fere praecedenlis, sed omnibus partibus gra-
cilior. Flores parvi , albi. — Sequentibus vix sirailis.
4. S. aquatica. Poll. Glaucescens, gla-
bra; caulibus cespitosis, debilibus, decumben-
tibus; fol. varie ex oblongo lanceolatis apice
callosis, laevissimis; pedunculis axillarib. ter-
minalibusque i- et3-floris; sepalis nervatis,
glabris, petala superantibus, capsula breviori-
bus; bracteolis scariosis. Spenn. (S. uligino-
saCurt. t. 28.— E. B. 1074.— St. 1» — S. Al-
841
sine Hoffm. ed. i. t. 5. — S. graminca FD.
4i5. — S. dilleniana Leers. )
In paludosis , rivulis , fossis aqiiaticis, inunda'
tis glareosis , ad Jontes , scaturigines reg. supe-
riorum , in montib. vallibusque omnibus fre'
quens , etiam in Drisamiae ripis prope d. Car-
thaus, Ebnct etc. nec non im Moos p. Lehen etc. —
Ann.
Piarrta succulenta, glaberrima , rarissime in locis sic-
cis glareosis puberula. Pedunculi laterales saepius terni
(a paniculato-3 -flori , tertius i-florus), bracteolati, di-
varicati. Flores parvi , petalis albis.
5. S. media. With. Yiridis j caulibus
decumbentibus, debilibus, linea laterali pilosa
alterna geniculis interrupta; fol. ellipticis s.
ovato-oblongis, acutis, tenerrimis (sessilibus
etinpetiolum ciliatum desinentibus)^ peduncu-
lis axillarib. solitariis i-lloris, ebracteatis; se-
palis enerviis, pilosis, petala superantibus,
capsula brevioribus. Spenn. — E. B. 687. (Al-
sine media. Linn. — Schk. 85. — St. 1. — A.
avicularum. Lam. — Holosteum Alsine. Sw.
obs.)
In locis cultis et ruderatis ubique vulgatissima.
— Ann. Floret per totum fere annum.
Planta ab omnibus Stellariae speciebus Hnea longi-
ludinali pilosa alternantc et geniculis interrupta distinc-
lissima! — Pedunculi etiam unilateraiiter pilosi, post
antliesin deflexi. Petala parva , alba. — Variat in solo
pinguiori et locis umbrosis : caulibus altioribus 2 — 3-
pedalibus et omnib. partibus majoribus fS. neglecta
fVeyhe , S. latifolia Pers! fide specim. sicc. in herb,
Zeyheri); in solo steriliore, arenoso : omnibus parti-
bus minoribus, gracilioribus, magisque pilosis C'^' alsi-
noides Schleich! l. c.J et hinc inde petalis fugacissimis
aut abortu nullis C^- apetala JV. et K. !J — Stamina
3 — 12! CFogelkraut, Hilhnerdarm germ. — Off! olim:
Alsines herba refrigerans. )
842
410. A r e n a r i a. L i n n.
Cal. 5-sepaIus. Pet. 5 integra. Stam. lo.
V. abortu pauciora. Styli 3. Caps. i-loc. apice
3 — 6-valvis, polysperma. DC. 1. c. (Gaertn.
t. i3o. f. 9. — Lam. ill.)
Sect. I. Folia stipulis scariosis hasi donata.
(Spergularia Pers.)
1. A. rubra. Linn. Caulib. prostratis
pilosisj fol, filiformibus carnosulis, interno-
dio brevioribus ^ pedunculis axillarib. terminali-
busque solitariis, calyce 2 — 3-plo longiorib.
fructiferis deflexis; sepalis lanceol. acutis mar-
gine scariosis, pilosis, enerviis, petala supe-
rantibus, capsulam aequantibus. Spenn. — E.
B. 852. (A. campestris All.)
In arvis et canipis arenosis omnium regionum ,
exceptis summis , frequens ; — e. g. am Holz'
platz auf dem Naegelesee , auf dem Carlsplatz,
Schlossberg etc. — Jnn. 6 — 8.
Petala rosea, sublilaeina! — Semina angulato-sub-
pyriformia rugosa, immarginata. Ser. 1. c.
O b s. Amicus Schimper in una eademque capsula ^. marinae Sm.
scmina vldit lugosa , immarginata, subcuneiformia et simul laevia
angustius v. latius marginata, ideof|ue seminum formam notas speci-
ficas pracbcre negat.
Sect. 11, Folia exstipulata. (Arenarium Ser.)
• FoUis aiigustissimis , Jiliformibits v. subulatis.
2. A. saxatilis. Linn. Caulibus cespi-
tosis, ramis adscendentibus simplicibus valde
foliosis; fol. filiformi-subulatis obtusis strictis;
pedunculis terminalibus fastigiatis approxima-
tis, calyce duplo longioribus; sepalis margine
late scariosis, dorso, striatis, acutis, petala
843
obovata capsulamque subaequantibus. Spenn.
— Gmel. i\. bad. (A. cespitosa. Ehih. — A. fru-
tescens. Lang I pl. hung. — A. verna /? DC.
prod. )
In rupiiim basalticarum Jissuris prope arcem
Limburg vcrsus Liltzelberg cum Stipa capillata
et Lino tenuifolio rarissima. — fln rupihus m.
Belchen. Gmel. Jl. b. sed a recentioribus hucus-
que frustra quaesita.J — Perenn. 5 — 6.
Caules ramique rigidi , strietiusculi. Flores in apice
ramorum la.te fastiagato-fasciculati, pedunculis strictis,
glabris. Petala nivea sepalis vix longiora. — Planta ab
^. verna Linn. certe distincta : habitu strictiore , rigi-
diore , lirmiore; fol. glaucescentibus, strictioribus ; flo-
ribus magis approximatis, pedunculis brevioribus, stric-
tioribus , nec pubescentibus et petalis caljce haud lon-
gioribus!
3. A. fasc iculata. Gouan. Caule firmo
ramisque fastigiatis strictis; fol. filiformi-subu-
]atis acutis strictis; pedunculis fastigiato-fasci-
culatiscalycem subaequantibusj sepalisaristato-
acuminatis petala lanceolata capsulamque supe-
rantibus. Spenn. — Jacq. austr. 182. (A. fastigia-
ta. E. B. 1744- — Alsine mucronata. Lam, —
Hall. hist. t. 17.)
In sabulosis collium calcar. prope Oberbergen
am Steinbruch. fA. Braun.J — Ann. 6 — 7.
Petala caljce fere 3-plo breviora, nivea. — Semina
reniformia , rugosa , margine serrulata. — Herba sicca,
rigida !
4. A. tenuifolia. Linn. Caule dicho-
tome ramosissimo, ramis divaricatis; fol. subu-
latis acutis patulis; ilorib. dichotome panicu-
latis; pedunculis filiformib. calyce multo lon-
gioribus; sepalis acutis petala lanceolata supe-
844
rantibus, capsulam subaequantibus. Spenn. —
DC.fl.fr. — E. B. 219.
In arvis y campis locisqiie aliis sahulosis, muris,
rupibus calcareis etc. reg. inferiorum frequens ;
e. g. ad Drisamiae ripas , in m. Schlossberg in
den neuen Anlagen , in agris et arvis m. Kaiser-
stuhl etc. copiose, — Ann. 5 — &.
Petala alba calyce fere demidio breviora. Semina
mimita reniformi-subrotuntla compressa, scabriuscula,
figura fere A. rubrae. — Variat: 1) caule stricto, su-
perne ramoso , ut tota planta glabro (Vaill. t. 3. f. i.);
2) glabra caule ramosissimo subprocumbente fA. Ba-
relieri Vill.J ; 3) caule superne tantum parce ramoso
calyceque glabro , strictissimo ; 4) caule superne parce
ramoso, glabro , caljcibus piloso-glandulosis , viscidis
CA. hybrida Vill. t. 47.); 5) caule calycibusque piloso-
viscidis f-^- viscosa Pers. — A. viscidula Thud, — A.
dubia Sut. I heU.J — 6) flor. majoribus ct raiuoribus.
* * Foliis latis , ovatis <u. ellipticis,
5. A. serpyllifolia. Linn. Caulibus
strictis, rigidisj fol. ovat. acutis subsessilibus
subenerviis, ruguloso-scabris, setuloso-ciliatis;
pedunculis strictis, calyce 2-plo longioribus;
sepalis acutis scabris 5-nerviis, corolla lon-
gioribus ; seminibus rugulosis. Spenn. — • FD.
977. — Curt. 45. • — E. B. 923. (Stellaria ser-
pyllifolia Scop.)
In locis aridis ., arenosis sabulosis , glareosis ,
muris etc. reg. infer, ubique frequens ; e. g, in
muris antiquis auf dem Mempart, in m. Schloss-
berg etc. copiose. — Ann. 6 — 7.
Caules plurcs, adscendentes, patuli , pubescentes,
superne dichotorao - ramosi. Folia parva, crassiuscula.
Pedunculi semper erecti. Flores parvi , albi ; sepala
interiora 3 - exteriora 5 - nervia.
6. A. trinervia. Linn. Caulibus debilibus;
845
loliis ovatis, aculis, petiolatis, nervosis, mol-
lissime ciliatis; pedunculis capillaribus elonga-
tis, fructiferis deflexis; sepalis acuminatis ca-
rina setulosis, margine membranaceis, obso-
lete 3-nerviis, corolla longioribus; seminib.
laevibus nitidis. Spenn. — FD. 429. — Schlt.
J22. — Schl;. — Curt. 46.
In sylvis f nemoribus^ duinetosis , alnetis et sa-
licetis praeseytitn ad arhorum radiccs , truncos
putridos , in aliisque locis subhumidis umbrosis
reg. inferior, passim frequens ; e. g. in m. Jo-
hannisberg , ad Drisamiae ripas , im Moesle ^
Bronnbcrgwald , Moos etc. — ^dnn. 4 — 5.
Planta tenera, pallide virens. Folia tenerrima, mol-
lia. Flores parvi , petalis obovatis albis caljcem vix
aequantibus. — Habitus Stellariae aquaticae.
411. Cerastium. Linn.
Cal. 5-partitus. Pet. 5, bifida. Stam. 5 — 10.
Styli 5. Caps. i-Ioc. cylindracea v. ovato-glo-
bosa, apice dehiscens, dentib, 6 — 10 circina-
tis V. adscendentibus. DC. 1. c. — Gaertn. t.
i3o. f. 6, — Lam. ill. t. 392.
Nota. In hoc gcnere multae species characteribus
non sufficientibus constitutae sunt. Tacite auctores, de-
cepti generis fallacia , praesumebant , quas coram ha-
bebant formas, species esse, quamvis ejusmodi tantum
notas invenerint, quibus nusquam nimis confidere possu-
mus. — Omnia Cerastia eadem gaudent inflorescentia ,
quae cum suis modificationibus in omnibus invenitur
Caryophylleis , idemque specimen, cujus flores paucis
diebus ante in umbellae forraam conferti et glomerati
erant, jam — praesertim tempestate humida — inflores-
centiam '/paniculato-dichotomam" (non //flores panicu-
lato-dichotomos/> Pers. sjn. — nec //flores dichotomos"
apud alios auctores ! ) laxam ostendit, et caulem altio-
rem, ramosque foliosos , bracteis alias margine scario-
846
sis in folia mutalis. Profecto Alsinem mediam, Arena-
riamve serpyllifoliam ^ si fiores brevibus adhuc interno-
diis approximantur , nemo speciem propriam — »/ glo-
meratam" — habebit. IUa evolutio pluriniis Carjophyl-
leis tara solita est (conf. insuper Dianthi deltoidis va-
rietas florib. lasciculatis ) , ut inde nulii charactercs de-
prorai possint, nisi forte et unillora cujusvis speciei
exeraplaria, quorum ramuli non evolvuntur, singulatim
describere velis.
Quod. vero attinet ad pubcscentiam et viscositatem ,
satis constat, hanc solam notas sufficientes non prae-
bere. Conf. Sile/ie Otites , quam in Gallia viscosissi-
mam, apud nos fere semper visco nudam legimus ; Are'
nariae tenuifoliae et serpyllifoliac varietates viscidae,
Silene inflata pubescens , Potentillae verna et cinerea,
Hosae, Spiraea Vlmaria denudata, liubus Idaeus viridis,
in quibus vice versa densum albumque tomentum vul-
gatissimum est. Parvulas illas plantas pubescentia, qua
largiter obducuntur, mutata alienum habitum assu-
mere necesse est, quod idem in Arenariis aliisque locum
habet, quae nemine contradicente ad formas primarias
referuntur.
Rejeclis notis sumtis a ramificatione et pubcscentla,
quas auctores a magnitudine corollae , capsulae et sta-
minum numero sumsere restant. Quid staminura nu-
merus valeat, facile cernitur e plantarum ejusdem fa-
miliae , ex Arenariae tenuifoliae triandrae et Alsines
mediae triandrae exemplo, aliarumque v. g, Thymi Ser~
^^//f anandri, Poterii Sanguisorbae Zo- el- t^-andvi gXc.
Relativa magnitudo calycis atque capsulae omnibus ea-
dem , in singulis varians pro aetate , nutritione , evolu-
tione. Cerastii brachypetali Pers. e. g. capsula non
raro quidom caljce paullo tantum longior ("caljc. vix
superante /' Ser. in DC. prod.) , multo saepius duplo
longior, ut reliquorura, quae eodem modo variant.
Sane C. trivialis Link. capsulae majores sunt , quam
C. viscidi^ quae nota, ut illae a pedunculorum longi-
tudine et directione, foliorumve subtili figura ( Conf.
Silene inflata fol. Imearibus!) desumtae , minime sufTi-
cit cum reliquae varietates intermediae sint, et Arena-
ria serpyllifolia etc. earundem parlium indole v. magis
variet. Nutas praelerea a corollae longitudine dcsum-
847
tas vagas esse et cs. observatione et ex dcscriptionibus
ct iconibus auctorum et analogia cum affinibus ( conf.
ipsum C. arvense , Jrenariae citatae) et cum aliis (conf.
Malva rotunclifolia , Euphrasia ojjicinalis ^ Glechcma
hederacea, Thymus Serpyllum et vulgarisGnXWdie ; Men-
thaecjue Pulegii variatio corollis destituta) apparet.
Notae e serainum figura et tuberculis, cum illis, quac
vulgo Iraduntur, junctae ab initio optimae quidem nobis
visae sunt ; sed iterata inquisitione ct has non sufficere
inveniraus, cum omnis differentia tantumraodo quanti-
tativa et inconstans sit, similesque praeterea seminum
variationes in Arenaria serpyllifolia — specie benc cog-
nita — reperiantur. Quin in Arenariae rubrae var.
r.iaritima sc.tcenties semina alata et non alata in una
eaderaque capsula contentaobservaviaius , alatis iuferio-
rem, non alatis superiorem partem capsulae occupanli-
bus, quae ipsa planta in eodem oranino et circumscripto
loco (inter salinas prope Di-.rkheim) aliis annis mere
alata, aliis tantum non alata semina nobis ostenderat.
Nimis longum foret, si de annua v. bienni duratione
in Cerastio ovali vernali et autumnali observanda, de
stolonibus C. trii^ialis^ ut de caulibus serotinis minores
generis formas habitu referentibus — qui in reliquis non
omnino desiderantur — plura diccre velleraus. Con-
ferantur et descriptio et plantae afTmes citatae , Silenes'
que inflatae tandem forraae, iis Cerastioruna satis ana-
logae, quas muvima ex parte et vivas vidimus.
Et vel ipsa auctorum celeberrimorum in iisdem plan-
tis describendis dissensio , synonymorum apud eosdem
confusio , oplimaeque multarum formarum Reichen-
bachianae icones, Cerastia infra ut varietates constan-
tiores sub uno nomine conjuncta specie non differre do-
ceant.
Caeterum huic generi minoribusque affinibus Carvo-
pbyllaceis solitam curam ab auctoribus non impen.sam
esse , ex nota nostra ad C. semidecandrum apparet. —
Schimp. et Spenn.
1. C. mntabile. N. Varie pubescens s.
viscidumj fol. oyatis v. ovato-oblongis; inflo-
rescentia dichotoma contracta v. expansaj pe-
848 — "
talis calycem aequantibus v. eo brevioribus;
caps. subcylindricis, inaequalib. calycelongiori-
bus. Sch. et Sp.
01)s. Species inter Carjfophylleas forsan njaxime variabilis.
«. Triviale^ majus, eglandulosum, caulibus cespito-
sis, aliis stolonilormibus serotinis , parvulis, aliis
firmiorib. elongatis, adscendentibus ; fol. oblongo-
ovatis; petalis caljcem subaequentibus. — C. tri-
viale Link. En. — Rchb. ic. fig. [^oi. 4o3. — C.
viscosum Linn. ex Sra. britt. — Willd. spec. —
VailL t. 3o. f. i! — E, B. 790! — C. vulgatum.
Huds. — Curt. lond. 2. t. 34- (non Linn. ) — C.
s^lvaticum Sehleich. ex sicc. !
In solo pinguiore , cultis , agris , vineis, hortis
eorumc/ue rejectamentis , praesertim t^eg, plani-
tiei vulgatissimum. — Ann. et bienn. 3 — 9.
/5. Ouale , multicaule , basi ramosum, dijffusum, v,
simplex erectum, subviscoso - hirsutum; foL ovali-
bus; inflorescentia imprimis ramulorum contracta;
petalis cal} ce brevioribus. — C. ovale. Pers. — Rchb.
L c. fig. 385. 386 et C. rotundifolium Sternb. et
Hoppe. ib. fig. 387 ! — C. vuJgatum. Linn. ex Sm.
L c. -- E. B. 789! — VailL t. 3o. f. 3 ! — C. vis-
cosum. Huds. — Curt. 2. t. 35. — C. barbulatum
Wahlenb. carp. — C. glomeratum. — ThuiL par. —
G. tenellum. Gaud. mss. — C. androsaceum DC.
prod. ! — C. tauricum SprgL ?
In pratis siccis, agris neglectis reg. planit. et
calcareae haud frequens \ Jloret {'ere et autumno ,■
e. g. prope dem Essighaus versus d. Papier-
miUde etc.
PaHide vircns v. subflavescens. Inflorescentia nunc
valde contracta, nunc laxa. Pedicelli basi magis quam
in reliquis clavato-incrassati. Capsulae subcjlindricae,
dentibus tenuibus.
y. Brachypetalum, multicaule, diffusum v. simplex
erectum, villosum, eglandulosum ; foL ovatis ; pe-
talis calyce brevioribus, inflorescentia laxa. — C,
849
brachypetalum. Pers. — DC. ic. gall. t. 44» — Rclib.
ic. fig. 388 (et C. strigosum Fries.) 38 1. 382. — C.
canescens. Hornem. — Fisch. ! — C. spalhulatum
Pers?
In locis apvicis , sterilibus , sabulosis etc. reg.
calcareae rarius ; e. g. ad viarum vinearumcjue
marginalia elevata circa Nimburg, Eichstaedten,
retro Oberschaffhausen versus f^ogtsburg etc.
Heidelbergae versus d. Haarlass.J — Ann. 1\ — 5.
J. Viscidum, viscoso-pubescens , caulibus junioribus
diffusis , reliquis adscendentibus , inflorescentia
subcontracta; pedicellis tenuibus longis deflexis;
petalis vix bingitudine calycis. — C. viscidura Link.
En. — Rchb. ic. 399. l\00. (\Q\.
In iisdem cum praecedente locis , imprimis reg.
calcareae collibus frequens. — Ann. 4 — 5.
€. Semidecandrum , pubescenti- viscidum , multicaule
V. simplex ; cauleerecto; fol oblongo-ovatis; in-
florescentia lasa; petalis calycem aequantibus ; sta-
minib. 5. — C semidecandrum. Linn. ex Sm. E. B.
i63o!— Vaill. t. 3o. f . a ! — Rchb. ic. 3i5. 3i6!--
pellucidum et gracile DC. prod?
In pascuis , campis , agris neglectis , locis are-
nosis , sterilibus , muris , ruderatis , praesertim
resr. calcareae omnium frequentissimum. — Ann.
3-4.
Planta nunc parvula CC. pusillum Curt. lond. 6 n.
69.^, nunc digitalis, rarius ultra spitharaea. Flores et
capsulae raagnitudine C. trivialis, quod nonnunquam
refert. Ejusmodi specimina a quibusdam cum C. tri-
viali confusa videntur, utinde nomenhujus '/viscosum'/
originem habuerit! —
O b s. Cerast. pentandrum L. — DC. prod. planta longe diversa I fimil-
lima C. tetrandro Sm. ex ipso auctore fl. britt. pag. 499- — quod
idem ac Sagina cerastoides ejusdem auctoris. Haec vero , collata
icone in E. B. t. i6(j. ab autore citatu , nibiisi Alsiiie s. Stellaria
media , cujus ulteriora sjnonjma vide supra.
2. C. arvense. Linn. Caule subterra-
neo, repente, secundariis foliosis, cespitosis,
850
floriferis adscendentibus; foi. lanceolatis^
plus minus pubescentibus ; petalis calycem
2 — 3-plo superantibus; capsulis oblongis.
Sch. et Spenn. — E. B. 98. — VaiU. t. 3o. f.
4. 5. _- Curt. lond. 62. — Schk. 124. — - St. 8.
— FD. 626.
Iii arvis , aggeribus , glareosis ^ ad vias , vinea'
'■ rum margines , imprimis solo calcareo frequens i
( re. g. ad Drisamiae inpas , in m. Schlossberg , se-
-^^ lilcus d. Sternenwald etc. in reg. montanam non
^i-^t adscendens. — Perenn. L — 6.
,.,Pclala niajuseula, lactea, lineata. — Variat caulibus
dense cesjDitosis, foliis minoribus, rigidioribus , petalis
caljcc 2-plo et — locis calcareis — 3-plo raajoribus etc.
— Tanquara sjnonyraa huc referenda : C. hirsutum
,_,^(j^^/j jnaximura, fol. latioribus; — C grandiftorum
J^ifjfJ[ sulitomcwtosum, cultura glabrum;— C tenuifolium
^Pursh.! foi.^ anjrustioribus; — C. tomentosum Linn. !
allMdo * tomento^sUm i ^ *''*" «"^* _ ^ ' , ^
3. C. aquaticum. Linn, Fol. coi^datis
ovatis acutis sessilibus; inflorescentia dicho-
tomaa Jaxa, foliosa; petalis capsulaque brevi
ovata sexdentata, calycem superantibus. Sch.
et Sp. — E. B. 538. — Curt. lond. 1. t. 34- —
(fe scandcns. Lejeune I — Stellaria aquatica
persU'^ Larbrea aquatica St. Hil.)
^ In umbrosis humidis , sepibus , glareosis inun-
utUi^^tiafionibus expositis, ad ripas jluviorum etc. reg.
^'l\ii,W-i^ifer. frequens j e. g. ad JDrisainiam p. Sautier^s
:^ ,|r^ Garten copiose etc — Perenn. 5 — G.
Planfa i — 4"P^*^' scandens ( SlcUariae nemorum haud
similis ! contra Pers.) — Caly.>: basi cum pedunculo con-
fluens, subcarnosus (// urceolatus" St. Hil.)
851
Familia LXX. Cistineae, DC.
Calycis sepala 5, persistentia, 2 exteriora
saepius minora, interdum evanida. Petala 5
hypogyna, caduca, aequalia, per aestivationem
contorta, sed directione sepalis contraria. Sta-
mina numero indefinita, saepius plurima, hy-
pogyna, erecta. Ovarium liberum. Stylus i
filiformis, stigmate simplici. Caps. 3 — 5 — 10-
valvis, 1'locularis, rarius nervo medio in sep-
tum abeunte complete v. incomplete multilo-
cularis. Semina plurima, parvula, vere pa-
rietalia. Embryo spiralis aut curvus intra al-
bumen farinosum. DC. prod.
Suffrutices aut herbae, fol. simplicibus,
penninerviis, (primordialibus semper, ceteris
saepius) opposilis, saepius stipulatis, racemis
saepius secundis, fere scorpioideis. (Cisti. Juss.
— Cistoid. gen. Vent.)
412. Helianthemum. Tourn.
Cal. 3 — 5-sepaIus, sepalis 2 externis mino*
ribus, saepe evanidis. Caps. 3-valvis, valvis
medio septi-v. seminiferis. Semina angulata,
glabra. — Tourn. inst t. 128. — Gaertn. t. 76.
i. H. vulgare. Gaertn. Caule sufFru-
ticoso procumbente ramoso, ramis elongatis,
fol. margine vix revolutis subtus incano-cine-
rascentibus, supra viridibus pilosis, subcilia-
tis, infimis snborbiculatis, mediis ovato-ellipti-
cis , superioribus oblongis j stipulis oblongo-
linearibus ciliatis, petiolo longioribusj race-
55
852 —
niis laxis, pedicellis calycibusque pilosis. Dun.
in 71C. prod. (Cistus Helianthemnrn Llnn. —
FD. 101. — E. B. i32i. — Curt. 49.)
In pascuis collinis siccis locisque aliis gramino'
sis collium montiumcjue reg. calcareae frequens^
e. g. in m. Schoenherg et Kaiscrstuhl copiose, nec
non in m. Schlossberg ambulacris passim fre'
quens. — <SuJjfr. 6 — 7.
/Raceini terminales, secundi , simplices, anle^anthe-
'sin incurvi , post anthesin erecli , elongah. Pedicelii
basi lateraliter bracteati, ante anthesin rernui , per an-
thesin erecti , demum reflexi. Petala lulea , basi fulva,
cal}'ce mnjora , integra. Stvlns basi flcxus , apice c!a-
^ vahis.
Familia LXXL Violarieae» DC.
Sepala 5 persistentia, saepius cleorsum pro-
ducta, aestivatione imbricata. Petala 5 cum
sepalis alterna, saepe marce¢ia, aeslivatio-
ne (saepius) oblitjue convolutiva, aequalia v,
inaequalia, et tunc inferius labelliforme v. basi
calcaratum cucullatumve. Stamina 5 petalis
(saepissime) alterna, antberis interdum basi
coalitis, filamentis saepissime dilatatis, ultra
antheras productis v. basi appendiculatis. Sty-
Jus 1 persistens. Caps. 3-Valvis, i-locularis,
(saepius) polysperma. Semina nervo medio
valvarum affixa. Albumen carnosum. Em-
bryo rectus. Cotyledones saepissime planius-
culae. DC. 1. c.
Herbae (suflPrutices aut frutices mediocres)
fol. (saepius) alternis, stipulatis, simj)Hcibus,
aestivatione saepius involutivis, florib. axillari-
bus, pedunculatis. (Violaceae Juss. — Cisto-
. 853
rum gen. Vent. — Calcaracearum gen. Lam. —
Jonidieae Spr. — Perleb.)
413. V i o 1 a. T o u r n.
Calycis sepala inaequalia, omnia plus minus
in appendices auriculaeformes producta. Pet.
inaequalia, aestivatione convolutiva, ungue
trinervij inferius deorsum in calcar cavumplus
minus productum. Stamina approximata v.
coarctata, filamentis basi dilatatis, antheras de-
niissius gerentibusj duoanteriora dorso appen-
dices varias nectariferas in caicar intrantes
gerentia. Ovarium semi-inferum. Stylus de-
clinatus s. flexuosus, versus apicem incrassatus.
Stigma varium! Caps. obtuse 3-quetra, 3-val-
vis, i-locularis, valvis elasticis post maturita-
tem contractis semina ejicientibus. . . . DC. 1.
c. — Tourn. inst. t. 236. — Gaertn. t. 112.—-
Lam. ill. t. i5o.
/. Rhizomatc obliquo , nodoso , squamato ; Joliis
post Jlorescentiam valde auctis ; petalis 9 /ne-
diis patulis , nec sursum directis.
Sepalis latis obtusis.
i. V. palustris. Linn. Acaulis, stolo-
niferaj fol. cordato-reniformibus glabris; sti-
pulis ovatis acuminatis, glanduloso -serratis,
liberis ; stigmate depresso , orbiculato ; pe-
dunculisfruclus rectisj caps. ovatis pendulis. . .
M. et K. — FD. 83. — E. B. 444 Curt. :>6.
— St. 11.
In turfosis , pratis uliginosis^ sphagnosis reg.
montanae et subalpinae frequens usque in valles
descendens ; e. g. in d. ffnelle ad sinisiram viae
55*
854 —
publicne , haud procul a chv Post cum Leucnfo
vcrno Jlorens } prope Hinterzartcn ^ circu dtin
Titisee per toturn tractum montis FeLclberg , Bel-
fhen, Koelgarteii etc. usgue in Insularn natan-
tem uuf clem Nonnmattweyer ; in m. Kandel
rarius ; nec non irn Mooswalde versus Leher% etc.
— Perenn. 4 — 5 — 6,
Scapus foliis vix longior , rnedio circiler braclealus.
Folia lacte viridia, subtus pallidiora, reticulata nervosa,
primo cucullata. Corolla inodora, dilute lilacina, pe-
talis obovatis , obtusis, calcare vix appendicib, cal^cis
breviore. Stigma apiculatum. Caps. ev ovato-oblonga,
glabra, — Var. flore albo.
2. V. hirta. Linn. Acaulis, astolonosa ;
fol. cordatis hirtis^ stipulis magnis membrana-
ceis, ovatis, acuminatis, ciliato-dentatis, pe-
liolo adnatis; caps. subrotunda terrae adpressa;
stigmate acuto, deorsum urcinato. . . . M. et K.
— Hayne Darst. III. i. — St. 1 1. — E. B. 894.
— Curt. 10.
/;i campis arenosis, nemor'ibus , dumetosis, sepi'
bus , praeser'tim solo sabuloso reg. calcareae et
montanae infer'ioris passirn frequens ; e. g. in
m. Schlossberg , im Stermenwald , in toto tractu
m. Schoenberg, Kaiserstuhl etc, copiose. — Perenn.
3-5.
Scapus fructiferus ad terram recurvatus s. prostra-
tus, ut in sequente. Folia ovala, acutiuscula , obtusc
crenata. Stipulae y^ — /^ petiolo adnatae, dentibus
glanduliferis, Corolla dilute violacea aut caerulescens,
inodora, petalis obovalis (saepius) emarginatis, calcare
petaiis dimidio breviore. — Flores seriores — ut in af-
fii.ibus — apetali. — Planta nunc tola hirta, riunc cal-
vescens ; folia latiora v. magis elongata, plus minusvH
profunde eordata ctc.
3. V. odorata. Linn. Acauh*s, stoloni-
fera; fol. lote cordatis, primordialih. renifor-
— -- 855
mi-cordatis, pubescentibus; stipulis lariceola-
tis, acuminatis, ciliato-denliculatis, fere a basi
liberis; caps. subrotunda , lerrae impressa^
stigmate acuto, deorsum uncinato. ... M. etK.
— FD. 309. — E. B. 619.—' Curt. 9. — St. 11.
Hayne 1. c. 2.
Iii jiascuis siccis , apricis , pomaviis sub arbo-
rurn umbra , iiemoribus graminosis , acl sepes ,
sylvarum viarumque margines dumosas reg. iii-
feriorum passim frequens. — Perenn, 3 — ^ ct
saepius iterum 9 — 10.'
Planta nomine : Maerzveilchcii ^ Veilchen uotissiina,
floribusque suaveolentilnis gratissima! — Radix slolones
emiltens longos, liliformes, geniculis radicantes, rolio-
rum fasciculum imoque haud raro flores proferentes, —
CoroUa pulchre violacea, rarius lilacina v. albida , pe-
lalis integris, superiorib. 2 inferiore paulo angustiori-
bus. fOJf! Sjrupus Fiolarum.J
* * Sepalis lanceolatts actttis.
O b s. Planla adultior, aestiva, facie juniori, veruae, omnino aliena; haec
huDiilis est , simplex , floribus completis , corolla magna , puJchre
colorata; illa autem ramosa , fol. ramis brevius petiolalis, stipuli»
minutis, floribusque clepaup eratis , parvis , apetalis. Pedunculus
fructiferus inin.'utatus. Caps. oblunga, acutiuscula , nutaus. — Stig-
ma acutum , deorsum hamatum.
4. V. mirab ilis. Jacq. Acaulis, demum
caulescens , erecta ; fol. late reniformi-corda ■
tis, brevissime acuminatis, crenatis, pubescen-
tibus , yernatione cucullatis ; stipulis lanceola-
tis acuminatis, integerrimis; florib. primordia-
lib. odoratis M. et K. — DiU. Elth. t. 3o3.
f. 390. — Jacq. austr. t. 19.
In umbrosis dumetosis , nemorosis m, Limburg,
ad viam proximam per syh)ulam fubi Lithos'
permum purpureo - caeruleum ct Orobus niger
abundantj versus dem Steinbruoh ducentem cwrt
Asaro euiopaeo copiose, — Percnn. 3 — ^4 — 5.
856 —
Primo verct V, odoiatae simiUima, pednnculos radi-
cales gpandifloros foliorumque cespitem proferens; serius
autem, ob caulem erectum , strictnm, acute 3-quetrum,
6 — 9-uncialem alienam plantam repraesentans. — Folia
laete viridia, latitudine saepius longiludinem superantia,
uiajora, petiolisque latioribus , qaam in sequente , 3-
quetris, profunde canaliculatis, inferiorib. longis, sum-
mis subevanidis. Stipulae pilis , nec laciniis ciliatis,
integerrimae v. rarissime basi denticulis i — 2 minimis
notatae. Flores primordiales magni, pedunculis folio-
rum longitudine, petalis late obovatis, lilacinis ; caulini
imperfecti , caljcibus conniventibus, petalorum rudi-
mentis lanceolatis, albidis, stam. 5. spathulatis pistiJlis-
que completis , rarissime perfecti , corollis lilacinis.
Caps. glabra.
5. V. canlna. Linn. Caulib. adseenden-
tib. erectisve; fol. late v. oblongo-cordatis;
petiolis apterisj stipulis foliorum caulinorum
mediorum lanceolat. acuminat. ciliato-serratis,
petiolo multo brevioribus^ calcare appendicib.
calycinis 2 — 3-plo longiore. . . . M. et K.
(Hundsveilcben , falsches Veilchen germ.)
«. Lucorum Rchh. Caulib. adscendcntib. 3 — i2-unc.
fol. oblongo-ovatis , latius cordatis; corollis majus-
culis, violaceis, petalis oblongis, inferiore albido-
caerulescentc venoso , calcare eraarginato, albido
dimidio longiore. — Rclib. ic. rar. t. ^5. — V. ne»
glecta Schmitlt. bohem. non MB. — V. montana K.
et Z.
0. Angustifolia , erecta, fol. angustiorib. lanceolato-
oblongis , minus profunde cordatis, petalis angu-
stioribus. — V. Ruppii Rchb. ic t. 97. (exclus. syn.
Link, — Presl. -— Balb. — All. — Schleich.) —
V. lancifolia V,ess\
y . Ericetorum , Jichb. t. ;;4 5 humilis , adscendens v.
prostrata , fol. floribusque minoribus ; pctalis latio-
ribus, rotundatis. — V. ericetorum Schrad. V. ca-
nina Hajne. III. 3. — V. intermedia Krock. ~
857
rf. Arenaria, «jaulib. proslialis , glauco - puberulis ;
fol. minutis, rotundato -cordatis , saepius glauco-
hirtis ; stipulis latioribus, brevius acuminalis; caps.
pubescente. — V. areuaria DC. ! — M. ct K. Rchb.
ic. 72. — V. Allioni Pio. monogr. t. 1. f. 2. — V.
glauca M. B. ! — V. rupestris Schmidt. bch. !
O b s. Per jilures annos a cl. Zejtero In liorto Scliwetzingensi culla oin-
nino in V. caninae formas inlermedias transiil:
i. Calcarea y minima, tenuissime puberula; Rchb. ic.
t. 74. f. i5o. i5i. e.vclus. syn.
^. Sylvestris^ fol. omnium latissimis , profundissime
cordatis , rotundatis v. subreniformibus , superiori-
bus oblongioribus, magis acuminatis; florib. om-
nium ma.vimis, sed pallidius violaceis, v. caerules-
centibus, calcare saepius colorato, appendicibus
calycinis fru<;tus evanidis 3-plo longiorc , integro.
V. s.ylveslris Kit. — Rchb. ic. t. 94. — V. degener
Schweig. 1
»/. Riviniana , fol. quara in praecedente rolundiorifc.
corollis pallidioribus, calcare cr.isso, albido , ap-
pendiculis caljcinis persistentibus vi.i duplo lon-
giore. — V. Riviniana Rchb. t. 96. "■^•^-
Vaineiates . Lucorura, sylvestris et Riviniana Wt-
gares sunt in sjlvis, nemoribus, dumetis omtj.{um
regionum) — ^ frequens secus viarum, agrorum-
que margines graminosas, glareosas , e. g, inter
dem Sehiesshaus et Moesle etc. ; — y in campis
sterilibus , ericetis collium montiumque, n6c non
inter d. Carthausbriicke ct d. Schiff. — - i in colli-
hus rupeslrib. basalticis m. Kaiserstuhl e. g. Lim-
burg, Sponeck, Ihringen — rarius etc. — Perenn.
3 — 5. • • .: .
Flores inodori , corollis violaceis, lilacinisi iJaerules-
centibuis, albidisve. C^Jf- olira: Fiolae caninae radix
.subemetica.)
//. Radice gracili v. daucoidea, multicauli ; cau-
libus ex parie sub terra repentibus\ herba tota
post floresccniiam immutata ; petalis 4 Cetiam
mediisj sursum dii ectis , stigmate urceolato.
858
6. V. tricolor. Linn. Fol. crenatis,
inferiorib. ovato-cordatisj stipulis pmnatifidis,
lobo medio terminali creneto ; calcare appen-
dicib. calycinis fere duplo breviore ; caulib.
ramosis difFuso-patulis. . . . M. et K. — FD.623.
«. Grandijlora , corolla calyce inulto rnajore, (saepius)
petalis 4 violaceis caeruleisve , impari ungue luteo
venisque picto. — V. tricolor /S. Liun. — V. gran-
diflora. Ha^ne. 1. c. t. 5. — V. bicolor. Hoffm. (St.
II. — E. B. 1-287.)
p. Parviflora , coroUa caljcem aequante vel breviore,
albida, petalis summis vix caerulescentibus, impari
basi flavescente, calcare pallide violaceo. — V. ar-
vensis Murr. — Ha^ne 1. c. t. 4« — Curt. 24.
In agris et arvis omnium regionum — var. (i in
inferioribus, vdr, a in superioribus e. g. in agris
et pratis circa Hinterzaften , im Hothwasser-
thal etc. copiosissime f etiam fcorollis maximisj
in hortis culta. — Ann. 4 — 9.
Planta mire petalorum colore ludil; varietas grandi-
flora nomine: Pensee, Jesus- v. Dreifaltigkeits- f^eilcheiiy
cl altera, Ackerveilchen , Stiejmiitterchen , Fteysam-
kraut , dicta, notissima. (OJf! Violae tricoloris s. Ja-
fcae herba , amara , resolvens. )
Nota, Viola montana Linn. (V. pratensis 31, et K.) — V. pcrsitifolis
Roth. et V. cnlcarata Linn. (a, b. Cons. slnl. de Iltner in m.
Kandel citala) in Flora nostra adbuc de.siderantur, Specimina sicca,
a butanophilis io berbarii* usservata varietales siml f. caninae e»
V. tricoloris.
Familia LXXll. Droseraceae. DC.
Sepala 5 persistentia , aequalia , per aesti-
vationem imbricata. Pet. 5 distincta, sepalis
alterna, saepe marcescentia. Stam. marces-
centi-persistentia, petalis alterna et iis numero
aequalia (V. petalis 2—3 — 4-pla) libera. Ova-
859
rinm i, sessile. Slyli 3 — 5, nunc basi coaliti,
nunc distincti, bifldi ramosive. Caps. i — 3-
loc. 3 — 5-valvis, polysperma. Semina secus
nervum medium valvarum biseriata y. ad capsu-
lae basim congesta, nuda v. arillo tenui folli-
culari involuta. Albumen cartilagineum car-
nosumve. Embryo rectus^ axilis^ parvus. —
DC. prod. — (Ciiiatae Batscb. — Capparid. af-
lin. et incert. sed. gen. Juss.)
Herbae tenerae, pilos apice glandulosos
saepius gerentes aut giaberrimac. Fol, alter-
na, juniora (saltem in D. legitimis) cireinalim
Filicum more ab apice ad basin voluta! Petioli
basi ciliis stipularibus saepius instructi. Pe-
dunculi juniores circinatim voluti. DC. fj'C.
414. D r o s c r a. L i n n.
Sepala petalaque 5 inappendiculata. Slam,;
5. Styli 3 — 5, bipartiti. Semina pendula.k-i'
Lam. ill. t. 220. — Gaertn. t. 6i. (Sonnentb^tt '
germ.) '" .*^ i.< a^;»
Herbae in uligiuosis sphagnosis crcscenles ; lolia vernatjon« rirci-
nala, ciliis glandula lerminatis nibidis irritabilibus omata. DC. I. c.
1. D. r otundif olia. Linn. Fol. orbi-
culatis; scapis erectis, folio 3-plo fere longio-
ribus; stigmatibus clavatis, integris. M. et K.
— Schk. 87. — FD. 1028. — E. B. 868. —
Hayne. HI. 27. — Plenli. t. 247. (Rorella
rotundifolia All. — Ros solis rotundifolia.
Moencb. metb.)
In paludosis tuvfosis , sphagnosis regionis tnon-
tanae et subalpinac Jrecfuens ; 0. g. in m, Schau-
860
iusland , Delchcn , Feldbetg , ijraesertim in palti-
strib, retro d. Fcldsec , prope Hinterzarlen elc.
copiose, usf/ue in valles aUiffres descendens ; ncc
nan im Mooswald vcrsus Lehen. — Perenn. 7 — 8.
CAnn. sec. DC. !J
Folia in rosularn cligesla , supra terram expansa, «n
pctiolum tlesinentia, rabenlia , ob pilos patenles, pur-
purcos, glanJula sanguinea terminatis pulcherrima !
Flores racemosi, albi , parvi. Semina arillata.
2. D. anglica. Huds. Fol. oblongo-
cuneatis; scapis erectis, folio duplo longiori-
bus; stigmatibus clavatis, integris. M. et K. —
Hayne. J. c. t. 29. — Bilderb. L 3. (D. longi-
folia Hayne. in Schrad. journ.)
In stagno turfoso sphagno repleto retro dem
Feldsee cum praecedente, Scheuchzeria , Carice
limosa, Splachno ampullaceo , Oxycocco, Lyco-
podio selaginoide etc. copiose. — Perenn. 7 — 8.
Folia lineari-v. oblongo-cuneata, basi in petiolum
Jongum attenuata, erectiuscula, flores majores, seriores,
quam in praecedente , cui caeterum simillima.
415. Parnassia. Tourn.
Sepala petalaque 5. Squamae 5 (an stamina
aborliva?) unguibus petalorum oppositae, in
setasapice glandula terminatas desinentes. Stam.
5, antheris posticis. Stigmata 4 sessilia. Caps.
4-val7. i-loc. valvis medio septiferis. Semina
arillata. DC. 1. c, — Tourn. 1. c. t. 127. —
Lam. ill. t. 216. — Gaerln. 60.
1. P. palustris. Linn. Fol. radicalib.
longe petiolatis, cordatis, obtusiusculis, cau-
lino amplexicauli; appendicib.corollinis^ — i5-
setis; petalis ungue destitutis. . . . Schh. 86
Hayne. H. 42.— St. i3.— • E. B. 82. — FD. 584-
861
lii pratis uliginosis aliisque locis aquosis , irri-
guisf turjosis — ctiam sifcioribus reg. montanae,
subalpinae J'requens , e. g, in toto tractu sjlvae
nigrae j in reg. calcarea — e. g. in m. Kaiser-
stuhl proprie sic dicto j in descensu ab dem Tod-
tenkopf versus Achtkarrn , inter RothweiL et Ih-
ringen, Oberschaffliausen et Vogtsburg — infre-
fjuens, — Perenn. 6 — 9.
Elegans planta! Caules plures , nudi, in medio cii-
citer unifoliati , sacpissime i-flori. Petala majuscula,
brevissirac unguiculata, emarginata , nivea, venis aquo-
sis percursa. Ovarium ovatum, crassum , album. —
Appendices corollinae flabelliformes ! COJf! olim : Ile-
paticae albae herba, adstringens , amariuscula.J
Fainilia LXXIII. Resedaceae. DC.
Cal. 4— 6-sepalus. Petala inaequalia 4 — 6^
(saepius) multifai iam laciniala , summum glan-
dula nectarifera lala persistente aflfixum. Stam.
10 — 3o libera. Ovaria 3 — 6 distincta v. coa-
jita , substipitata. Styli totidem brevissimi.
Caps. i-loc. apice dehiscens (interdum subbac-
cata) saepius polysperma. Semina parietibus
afifixa. Albumen tenue, carnosum v. nullum.
Embryo curvatus. — (Capparid. aftin. ^gen.
Adans. Juss. Sprgl. — Violar. gen. Lam. Batsch.)
Herbae, fol. alternis, simplicibus, integris
s. varie sectis, florib. irregularibus, spicato-
racemosis.
416. R c s e d a. L i n n.
Character idem ac familiae! — Pelala in-
ferne incrassata; laciniata. Caps. apice liians.
— Lam. ill. t. 4 10. — Gaertn. t. 75. — Trisl.
ann. du mus. 18. t. 21.
862
1. R. Luteola. Linii. Fol. anguste lan-
ceolatis, glabris, basi utrinque denticulo no-
tatis; calycib. 4-partitis j caps. 4-clentatis j radice
pcrenni. Sprgl. syst. — FD. 864. — Schl;. 139.
— Bl. 283. ~ Curt. 320. —
In riichratis , muris , arenosis , glareosis reg.
inferior. frequens ,' e. g. in m. Scldossberg am-
bulacris, ad Drisamiae ripas etg. — Bienn.
6—8.
Foliorum denticuli callosi , in superioribus minulisfti-
mi V. omnino evanidi. Corollae pallide flavescentes.
(^OJf I olim : Luteolae s. Theriacariae folia. —.^Herhsi
tincloria , indc : Faerberwau, Gilbkraut dicta.)
2. R. lutea. Linn. Fol. inferiorib. pin-
natis, superioribus pinnatifidis 3-fidisque, la-
ciniis (lineari-) lanceolatis subundulatis; caly-
cib. 6-partitis, capsulis 3-dentatis Sprgl. 1. c.
— Jacq. austr. 352. — E. B. 32i.— Bull. 281.
In collibus siccis , aridis , sabulosis , praesertim
calcareis basalticisque , glareosis , ruderatis ,
muris , ad vinearum viarumque excavatarum
margines reg. inferior. praepj'imis m. Kaiser-
stuhl, in Breisach etc. frequentissima; etiam ad
Drisamiae ripas , et in m. Schlossberg , sed m-
frequens. — Ann. v. Bienn. 6 — 8.
Corollae 6-petalae, pallide flavescentes v. albidae. —
fOff! olira : Besedae radix , adstringens , acriuscula.)
Familia LXXIV. Polygaleae RBr. Juss.
Cal. 5-sepalus, sepalis per acstivationem
imbricatis, interiorib. saepius petaliformibus,
3 externis minoribus, quorum 2 anteriora in-
terdum coalita, ettertium posticum. Pet.3 — 4
hypogyna, mediante tubo stamineo plusminusve
863
eonnexa, rarius tlistincta. Stam. fiiamenta cum
petalis coalita, monadelpha, apice in phalan-
ges 2 oppositas aequalcs clivisa. Antherae 8
uniloculares , basi insertae, apice poris de-
hiscentes. Ovarium i biloculare. Styl, i in-
curvus. Stigma infundibuliforme s. bilobum.
Pericarpium capsulare (s. drupaceum) bi- (s.
abortu) i-loculare, valvis medio septigeris.
Semina in loculis solitaria, pendula, saepe basi
carunculato-arillata, interdum pilosa aut co~
mosa. Embryo rectus, planus, in albumino
carnoso axilis, v. rarius exalbuminosus. DC.
prod. (Rhoeadear. gen. Batsch. — Rhinantha-
cear. sect. I. DC. 11. fr.)
Herbae aut suffrutices, fol. saepissime al-
ternis, simplicibus, integris, exstipulatis; llo-
rib. racemosis, saepius irregularibus ; plerae-
que omnibus partibus amarae, adstringentes,
succo saepius lacteo in radice.
417* P o 1 y g a 1 a. T o u r n.
Cal. sepala persistentia, 2 interiora alaefor-
mia. Pet. 3 — 5 tubo stamineo connexa, in-
feriore carinaeformi. Caps. compressa ellipti-
ca, obovata v. obcordata. Semina pubescen-
tia, hylo carunculata, coma destituta. —
Tourn. inst. t. 79. — Gaertn. t. 62. f. i. —
Lam, ill. t. 598.
Nota. In scriptis recentiorum tam multae Imjus ge-
neris species enumerantur et accuratius describuntur,
Mt multi sane non parum sint miraturi , nos praeter P.
serpyllaceam unicam solummodo enumerare, reliquas pro
constantioribus varictatibu.s habentes. Et ipsi libcDttr
864
falciuur, initii) practer opioncm accidisse , ut e nu-
merosissimis speciniinibus, quae et in nostris herbariis
conservamus ct in iis amicorum collata examinavimus,
nulli omnino eerli limiles elucerent inter P. vulgarem
et P. amavatn , quae prae reliquis Tormis valde et habitu
et floribus inter se differrc videbantur. Sed omnes no-
tae, ({uae inveniuntur, et ab ipsis auctoribus traduntur
'/ specierum /< quas conjungimus, diiferentiae tantum
\quantitativae cumquo reliquis a foliis sumtis variubiles
sunt.
Foiia ima rosulata, in quibusdam tormis maxima, si,
accrescentibus internodiis, removentur, simul minora
cvadunt, quam legem, quae et hic ut innumeris aliis
plantis de foliorum atque caulis inter se proportione
valet , cum aliis alio loco evponemus. Ejusmodi folia
in caulis basi congesta, majora , alicui quidem speciei
inter afTines niagis solila esse possunt, attamen bonum
.specificum characterem non praebent, cum a loco na-
taJi et fortuita speciminis nutritione et evolutione
omnia, quae hujus generis sunt, pendeant. Et revera,
dummodo plura habeas specimina , in cadem forma et
varietate , folia plus minus approximata, majora inde v.
minora , obtusa v. acuminata occurrunt. Scpalorum ,
capsulae bractearumque relativa magnitudo vel magis
ambigua, coroUaeque tandem nullius fere praetii. Ico-
nes Jieichenbacinanae pulcherrimae optimaeque, quas
auctor proposuilspecies arcto aifinitatis,vinculo jungi de-
monstrant , sitnulque fatendum , plurima atque inler se
simillima specimina, quae passim< in excursionibus le-
guntur, illarum partium indole et non raro variare et
sacpissime inter duas , tres icones intermedias es&e^ ne-
que ita facile , quae omnino congruunt, inveniri; adeo
ut omnia seorsim spectata unara speciem valde polj-
morpham repraescnlent.
Quamvis Wiildenovius P. monspeliacam suam, quae
cxclus. sjn. Mangnoi. etc. P. oxyptera Rchb. est, a
P. vulgari separaveril, tamen quae de P. amara Tom. III.
pag. 873 dicit, valde laudanda : //Filia P. vulgaris,
/' sed folia majora, radicalibus dccuplo (?) majora; cae-
// tcrum nin^iis affinis. //
JXcque Linnaeus in Spec. pl. ed. i. pag. 702, neque
Lauiarkius in il. fr. e<l. 1. P. omaram spcciem habct.
865
Decandollius vero in Prodromo P. hybvidam suam V4il-
garem inter el ainaram /Mntermediam /< nuncupat!!!
Sjnonyma varielatibu.s infra memoratis amandanda
difTicillime cxtricantur, cum auctores y\x semper ejus-
dem formae specmina, saepiusque verisimiliter interrae-
dia conimunicaverint. — Sch. et Sp.
1. P. po lymorp ha. N. Frutescensj cau-
libus adscendentib. rectiusculis ^ fol. inferiorib.
plus minusve spathulatis et congestis, caulinis
lanceolatis omnibus alternisj racemis clongatis;
ramis parcis , hrevibus, erectisj corollis fmi-
briatis. Sch. ct Sp. — P. vulgaris L. spec. ed.
1. pag. 702. — Lam. 11. fr. 2. pag. 453.
li. Fulgavis , ( L.) fol. imis lanceolato - spathulatis,
reliquis lineari-lanceolatis; sepalis lateralib. ellipti-
cis corollae acqualibus, capsula cuneato-obcordata
lalioribus longioribusque. — Rchb. ic. 5a.
/n tocis apricis , pratis siccis reg. montanae et
planiliei ; e. g. ani Sternenwald^ versus Gilnthers-
tfinl etc. — •) — 7.
Flores majores , saepissime cjanei, rarius carnei,
vix albi. — Intermedia inter hanc et sequentem : P.
Faillantii Bei,s.! (herb. cl. Zejheri) quae simul —
secund. descript. in bot. Zeit. 1826. p. 726 datam —
P. Moriana Brittinger.
p. Coniosa , (Schk.) fol. prioris ; sepalis latcralib. el-
Jipticis capsula obcordata longioribus eique ae-
quilatis ; bracteis flores virgineos superantibus. —
Rchb. ic. 54. 55. 56. — Schk. t. 194.
Jn campis , locis apricis ^ collibus graminosis ,
herbidis^ pratis reg. rhcnanae et calcareae fre-
quentissima ; 5 — 7.
Flores quam in praecedente paulo minores, frc-
quenter albi, carnei et variegati, rarius cjanei.
"y. Buxifolia , (Rchb, ic. 5o. 5i.) fol. imis majorib.
sparsis ; sepalis lateralib. cuneato-obovatis corolla
866
brevioribus, capsula cuneato-obconlata latiore lon-
^ioribu?.
In pratts siccis montium colliumque reg. calca-
reae ; e. g. in m. Schoenberg c. Orchide viridi ,
Trifolio ochroleuco etc. — auj" den Schellinger
fViesen etc» 5 — 7.
Flores magnitudine praecedentis, intense cyanei. Sa-
por amarus! — (Conf. nota sub. P. austriaca.)
J. Oxfptera, (Rchb. ic. 46 — 49-) ^^^' praecedentis,
imis sparsis obovatis ; sepalis lateral. cuneato-ellipt.
acutis corolla brevioribus, capsula obcordata an-
guslioribus vix. longioribus.
In campis et pratis turfosis suhhumidis rhenanis ;
e. g. circa Burgheim , Achkarrn, Altbrcisach etc.
Cin Palatinatu p. Maxdorf.J 5 — 7.
Flores cjanei , saepe albo-variegati , sepalis frue-
tus viridi-vcnosis. — Sensim in praecedentem transit !
fP. discolor, Ziz. herb.J
f . Austriaca , ( Crantz. t. ti. f. 4« ) f<>l' in"s rosulatis,
obovato-obiongis; sepalis lateral. cuneato-elliptic.
corollam subaequantibus, capsula obcordato- sub-
rotunda brevioribus^ duplo angustioribus. — Rchb,
ic. 39.
In locis apricis , graminosis subhumidis m. Kai"
serstuhl c. Tojieldia palustri frequens ; fin di-
tione Heidelbeigensi prope Maisbach etc. in ejus'
dem consortio.J 5—7.
Flores albidi, omnium minimi ! — Haec est P, ama-
rella Dierb. ! in Geig. pharm. Journ. non Reichenb.
ic. 43. 44« qui»e — sepalis ellipticis — inter P. buxi"
foliam et uliginosam intermedia !
C. Uliginosa , ( Reichenb. ic. 4o. 4'0 ^ol. imis raaxi-
mis rosulatis obovatis ; sepalis lateralib. cuneato»
ellipticis corollam subaequantibus , capsula obcor-
dato-oblonga breviorib. anguslioribusque. — Jacq:
austr. 412: — FD. 1169. ( P. decipicns. Bess ! i^
specimen elongatum. )
867
In locis gratninosis pvatiique humidis ni. Kai-
sevstultl et rei^. rhenana&frequens j variatio /wa-
jor , puberuLa , florib. intensiiis colnralis — //*
arvis collium inter Sponeck et Bitrgheiw versus
Jihenum copiose. — 5 — Ct.
Floresparvi, albidi , viiidiusculi , rarins caerules-
^entes et inaju«c«Ii ( lunc : P. alpestris Rclib. ic. 4^5.
sec. speciimina Ratisbonensia I ) Reichenbachius hujus,
quaci fere insipidam dicit, et Ilcidelbergensia speci-
mina habuit. Kostra ibidcm, ct per omnem lcrram
badensera lecta ainarissiaia fP- amara OJficinarum ! J
Etiani varietates: P. vulgaris et comosa, quamvis non
lantopere, amaro saptire gaudent. —
2. P. serpyllacea. Weyhe. Frutes-
cens; caulib. filiformibus, deciimbentib. ramo-
sissimis , ramis foliosis caulem superantibus,
florigeris ramosisque; fol. ovatis, mediis op-
positis, superiorib. oblongis; racemis abbre-
viatis; corulla iimbriata; capsula cuneato-ob-
cordata sepalis breviore. Sch. et Sp. (P.
badensis Schinip.! in litt. \i)?.9. seqq. )
In pascuis siccis , apriiis, cainpis et ericeti^ reg,
^s, , . m\\iita4iae it subalpinae frer/uens; e. g, in m,
Kandel , Feldberg , Schauinsland, Belchen etc^
Cp. Iteidelbergam aia Miesenstein ; in montib. KaU
lenbrunn, Kniebis , Grinden, flerrenwies etc.J
— Percnn. t> — 8.
Habllu siii{;ulari, notisque datis facillime distinguenda.
Flores albidi v. caerulescentes et cvanei. Sapor plantae
in aqua fervida emollitae amarus!
Ohs. Specimina pcruiulta per totam patriam lecla
inter se simillima , vallesiaca (Charpentier ! ) ,
Uipontina , aliaquc germanica omnino conve-
niunt. Wejheana vei'o a nostris sepalis inten-
sius coloratis, obtusioribus parum diffei-unt. Sed
nec in viri celebris ( conf. bot. Zeit. 1826. p.
7^)o), neque in nosfris aliisqne visis eYempIari-
56
868
Ims iina f(>li:i , luediii potiiis, pF.ioserliin caiili-
culorurn steriUuni, opposita ohservanlnr, iinde
nonnunquani ranii oppositi. Quafnvis passiiu
rarius in sinjjuiis cauliculis opposita folia <le-
«iderentur, in unam alteranive praece<lentis
formam eain transire Imcusfpje nontlum ob-
.servavimus.
Haec, ut onines praecedenlis formae, nonoun-
quam pubescentia tenuissima vestiuntur.
Familia LXXV^ Riitaceae DC. prod.
Cal. 3 — 4 — 5-sepal. aut partitus. Pet. tot
quot sepala, (rarissime nulla!) saepe unguicu-
lata, distincta. Discus carnoso -glandulosus
ovaria cingens, a receptaculo ortus, extus pe-
tala , superius stamina gerens. Stam. saepius
petalorum numero dupla, saepe allerna slerilia,
Carpella tot quotsepala, inlcrdum abortu pau-
ciora, nunc distincla, nunc basicoalita, nunc
omnino connata. Stylus e centro OYariorum
ortus, unicus, in stigmala tot quot ovaria divisus
(et sic e pluribus compositus!). Carpella i-
loc. dehiscentia, bivalvia, intus cocculosa. Se-
mina angiilo inlerno aflPixa, inversa. Embrvo
rectus, compressus, axilis, radicula supera ,
cotyledonib. foliaceis. DC. I. c.
Herbaesaepiusperennesv.fruticesfere omnes
glandulis variis scatentes et odore vario pollen-
tes; fol. alternis appositisve, simplicibus com-
positisve, semper exstipulatis; llorib. variis,
(Diosmeae R. Br. — Fraxinellae, Diosiueae et
Xanthoxvleae l^ees et Mart. nov. act.)
~- 869
418. Ruta. Tourn.
Cal. persistens /^-i^aiius 3 — 5-partitus. Pet*
totidem, unguiculata. subcoclileata. Stani. pe-
talorum numero dupla. Pori nectariferi ad
basin ovarii tot quot stamina. Ovarium stipiti
crasso brevi impositum. Styl. i. Caps. sub-
globosa, divisa in tot loculos quot sunt pctala.
DC. 1. c. — Tourn. 1. c. i33. — Lam. ill. t. 345.
— Gaerln. t. 1 1 1.
O b s. H<!rbay perennf.i v. siiHrutice'? !»raveolcnle.s , glauqtsccntes , fol.
:t)ternis, florfb. cj-inosi<, luteis , centrali .«. revera lerininali saepiu*
5-ficlo. — Albumtn carnosuni. Fmbr^o arcuatus, cotrledonib. U-
liearibus , radicula longa.
I. R. graveolens. Jjinn. Fol. supra-
decompositis, foliolis glaberrimis, oblongis,
terminali obovato, cuneato, petalis subdentatis
inlegerrimisque; (ovario glabro punctato). DC.
prod. — Schk. 1 15. — El. 7. — Duhain. arb, 2.
. 6 1. — (R. hortensis Mill. dict.)
//i colle aridissinw basallico ad arccrn Spoiieck
i^ersus Rhenum copiose. Colitur etiam ubique in
hortis rusticorum et vinois. — Perenn. ^ — 8.
Planta graveolens, amara , acris, fol. succulenlis ,
carnosuli.s, florib. luteis, sub nomine : Jiaute , JVeih-
T. Gartenraute omnibus nota. fQff' Butae herba an-
tiseptica , antibjstcrica.)
419. D i c t .'i m n u s. L i n n.
Cal. deciduus 5 partitus. Pet. 5, subinae-
qualia. Stam. 10, deciinata, filamentis glan-
duloso-tuberculosis. Styl. declinatus , longi-
tudinaliter striatus. Stigma simplex. Caps.
carpellis5interne connexis compressis, ?.-sper-
56*
870 — -
mis constans. DC. 1. c. (Fraxinella Tourn. 1.
c. t. 243. — Lam. ill. t. 344. — Gaertn. t. 69.)
i. D. Fraxinella. Pers. — Jacq. austr.
428. — Schk. 1 14. — Bl. 75. — St. 6. — Vietz,
ic. pl. ofF. t. 75. (D. albus Linn. <^. et ^. — et
Fraxinella Link. En.)
In collibus basnlticis dumetosis m. Kaiserstuhl :
Limburg retro d. Stcinbruch , p. Sponeck , ad
viam versus Burgheim ; Biichsenberg haud procul
a loco ubi Inula hirta crescit, et secus viam ver-
sus Achlkarrn etc. frequens. — Perenn. 5 — 6,
Caules apice glanduJosi, visciduli. F(»l. alterna , ina-
pari-pinnata, petiolo plus minus niarginato. Flores spe-
ciosi, racemosi, (in nostri.s semper) purpurascentes ,
venisque sanguineis picti. — Tota planta bituminosa fra-
grantissima, calido tempore vaporem oleosum inflamma-
bilem exhalans. {Off! Dictamni albi s. Fraxinellne
radix aromatica , anthclaiinthica. )
Farnilia LXXVl. Aceiiiieae. DC.
CaL 5-rarius 4 — 9-partitus. Pet. totidem
circa discum hypogynum inserla, lobis calyci-
nis alterna, saepius concolora, rarius nulla.
Stam, disco hypogyno inserta, saepius 8, rarius
5 — 12. Ovarium didymum. Styl. 1, stigma-
tib. 2. Fruclus constans carpellis 2 demum se-
parabilibus, indehiscentibus, samaroideis, nem-
pe i-Ioc. 1 — 2-spermis, compressis, superius
desinentibus in aiam membranaceam, divergen -
tera , ad latus inferius incrassatam. Semina
basi loculamentorum afifixa, oblonga. Endo-
pleurum subcarnosum. Albumen nullum. Em-
bryo curvatus convolutusve, cotyiedonib. fo-
liaceis, irreguiariter rugosis. radicula teretius-
871
eula, ad basin loculi dirccta. DG. I. c. — (Acera
Juss. excl. secl. i et 3. — Tiliaruni gen. Adans.
~ Trihilatarum gen. Linn.)
Arbores fo]. oppositis ,* saepius simplicibus
lobatisve, rarius compositis, llorib. racemosis
T. corymbosis .rwillaribus, saepe abortu dioicis
V. polygamis, interdum apetalis.
420. A c e r. T o u r n.
Character idem ac familiae. < — A h o r n germ.
— Gaertn. i i6. — Lam. ill.
1. A. campestre. Linn. Fol. cordato-
3 — 5-lobis, nitidis, subtus concoloribus (gla-
bris), lobis obtusis sublobulalis, integerrimis j
cyma racemosa erecta; frnctuum alis divarica-
tissimis. Spenn. — R. et A. 1. c. — E. B. 3o4.
— Kern. 3. t. 19.
«, Eriocarpum, fructibus plus rainus viliosis. — Tratt.
arch. I. ic. 7.
/5. Leiocarpum , fructib. glabris. — A. austriacum
Tratt. 1. c. 6! forma : fol. lobis lobulisve angustio-
ribus !
In sjlvis , nemorihus , dumetis , sepibus reg. in-
feriorum frequens ; var. a frequentior. — Arh.
mediocris s. frut. 4 — 5.
Cortex — praesertim ramorum juniorum — suberoso-ri-
mosus. — Folia — ut in sequentibus — calvescentia , adul-
tiora saepe subtus, praeserlim secus nervos, plus minus
pubescentia. Flores parvi , viridi-flavescentes. (Mas'
holder , Eplern; Feld- Ahorn germ.J
2. A. Pseudo - Pl atanus. Linn. Fol.
cordato-5-Iobis, supra nitidis, subtus glauces-
centibus, opacis, lobis acuminatis, grosse t.
872
lobato-serralis, ser^x^aluris imbricatis, obtusis:
racemis compositis, pendulis; fructuum alis
sursum curvatis. Spenn. — Duham. 1. c. t. 36-
f. i. — Tratt. 1. c. 2. — E. B. 3o3.
In sjlvis montanis elatioribus , praesertim reg.
mont, sup. non infrequens ; e. ^. in m. Kfbfelsett
ad vetustam arcem Kjburg ; auf der Langimmi,
dem Todtenmann y in adscensu m. Felderg , am
Seebuck lersus dera Feldsee im Jiothwasserthal et
omnib. vallibus altioribus etc. Arb. 5 — G.
Folia magna, subtus pallidiora; variant saepe : lobis
breviorib. obtusioribus f-^- opulifolium Thuil.J et sub-
tus puberulis. Flores parvi, viridiusculi. f JFeisser s.
Berg' s, grosser Jhorn gcrm,^
3. A. Pl atanoid es. Linn. Fol. corda-
to-5-lobis, nitidulis, subtus concoloribus, io-
bis sinuato-angulatis, angulis acuminato -cuspi-
datis, margine integerrimis ; cymis erectis;
fruct. alis divaricatissimis. Spenn. — Schli. 35 1 .
— Kern. 3. t. 17. — Tratt. I. c. t. 4- — Bub. 1-
c. t. 10. £ I.
In ambulacris et hortis anglicis cultum , c. g.,
versus d. Stadt JFien , Umkirch, Hugstetten etc
— spontaneum in sjlvis nostris nondum vidi\
Arb. 4 -- 5.
Folia moUiora, niagis uicmbranacea, nec subcoriacea,
ut in praecentibus , fere Platani occidentalis ! — Flores
majusculi, flavcscentes. ("Berg-Ahorn , Lenne gcrm.^
Fainilia LXXVIf. Hippocastaneae. DC.
Cal. campanulat. 5-lobus. Pet. 5, aut uno
deficiente 4, inaequalia, hypogyna. Stam.
^ — Q^ disco bypogyno inserta, libera, inae-
qualia. Styl. 1 , iiliformi - conicus , acutus.
873
Caps. junior. 3-Joc. 3-valv. luculis biovulatis^
valvis inedio septiteris , ovulis septo afiPixis j
adulta coriacea, subglobosa, abortu i — 3-valv.
2 — 3-ioc. '1 — 4-sperma. Semina (fere Casta-
neae) grcssa, subglobosa, varie compressa
et angulata, lesta nitida, glaberrima, ferru-
ginea, hilo iato lusco -cinereo , basilari. Al-
bumen nulluin. Embryo curvatus, inversus,
cotyledonib. carnosis crassissimis , gibbis con-
ferruminatis, per germinationem intra spermo-
dermim hypogaeis, plumuia grandiuscula di-
phyila, radicuia conica curvata ad hilum di-
recta, sed oij seminum ai^ortus quoad tructum
situ varia. DC. i. c. — (Castanaceae Linh. En.
— Aceror. gen. Juss. etc. — Sapindear. gen.
Spr.)
Arbores fruticesve, fol. oppos, 5 — 7-na-
tove pabnata, folioiis penninerviis, racem. ter-
minaiibus subpaniculatis, pedrcellis arliculatis.
* 421. -Aesculus. Linn. (excL spec.)
Pet. expansa 4 — 5, limbo ovato. Stam.
fiiamenta introrsum recurva. Caps. ecliinatae.
(Tourn. inst. t. 612. — Lam. iii, — Hippoca-
stanum Gaertn. t. 111.)
O b 3. Foliola scssilia ^. subsessilia, ekc ut in Pavia Bcerh. evidentBr
petiolulata.
* 1. A. Hippo c astan um. L^nn. Coroll.
5-petaiis, 7-andris; foiioiis 7 obovato-cuneatis,
acutis, serratis. . . . Riv. t. 128. — Schk. io4.
- Duhara. i. c. t. i3. \!\.
Jn India boreali spnntanea , tinde circiter i55o
in Europam trnnsniigrata ^ nunc in ambulacris,
874 '
horli^ ani^licis cl sccus i'ias publicas culla ; c. g.
auf. d. Carlsplutze , in Ebiiet , (Jmkirch, Uui^-
sletteii , ctc. — Jrb. 0 — G.
Arbor prooera , .speciosu, insprimis per florescenliaui
pulcherrima! — Hacenii erecli , pvramiJali. CoroIIae
speciosae , niveae , rubello flavoque inixlae. fOff!
Hippocastani cortex adstringens, amaius, febrifugus ,
cortici Chinae substituitur. — Jiosskastanie , wilde Ka-
jftanie germ. )
Familia LXXVIII. Tiiiaceae. Kunlh.
Cal. extus nudus 4 — 5-sepalus, pcr aesti-
vationem yalTatus. Pet. tot (juod sepala, iis
alterna, integra. rarissime nulla. Stamina li-
bera vel liolyadelpha, numero saepius indefi-
nita. Antherae ovales v. subrotundae, bilo-
culares, rima duplici iongitudinali debiscentes.
Glandulae tot quotpetala, iis oppositae, stipiti
ovariifero adnatae. Ovarium i carpellis 4 — lo
coalitis constans. Slyli totidem, in unum coa-
liti, stigmatib. sacpius liberis. Caps. plurilo-
cularis. Semina in locuHs plurima. Albumen
carnosum. Embryo erectus, cotyiedonib. planis
foliaceis. — (Columnifcrarum gcn. Linn.)
Arborcs fruticesve (rarissime herbae) fol.
simplicibus, saepe bistipulatis et dentatis.
422. T ili a. Li ii n.
Cal. 5-sepal. deciduus. Petala 5. Stamina
numerosissima, saepius submonadelpha , pha-
langibus 5, 6. Ex singula stamen intimum
saepius in laminam petaloideam s. perigynii fo-
liolum, petalis oppositum (« squamulam :» DC.
SY5
— «corollam inteiioiem » s. «cneclaiia» Linn,
v{ 1)1. aiicl. ) nuilalur. Ovariimi globosuni, \il-
losuui , i-st}]uni, 5 — 4-loculare, loculis tli-
sperniis. Stignia totips, quot loculamenta, lo-
batum. Nux coriacea, abortu i -loc i — .2-
sperma. Cotyledones sinuato-dentatae. —
Gaertn. t. 11 3. — Lam. ill.
Ob<. Arbor.s prafmagnae, corlicc flcxili; lijiio levi. Flore.<! rvnioM
sordide llaTcsceiites. Pcdunculus conimunis a gemoia axillin la-
teralis , nuuquain e folii axilla , futfultus folio florali S. briicteiili
niembran;iceo , integerrinio, pro parle adnato. — Anilierarum locula
saepe basi divergunt, nonnumquain tauluin apice filamenti LO».aerciit
eoquc fisso s. brevissime bifurco rarius omuino separaulur. — Folia
plus miuus cordata, saepc basi inaetjualia s. iruncata. scrralii, sub-
tus in venarum angulis plerumque barbata ; variaut — praeter (or-
maiJ infra descriptas — plus rainus angulata , curullata. laciniata,
variegata etc.
1. T. communis. Sch. et S p. — T. eu-
ropaea et americana. Linn. spec. ^SJ. cum
variet. — Linde gerra.
Spontanea in sylvis j varieiaies infva descriptacy
etiam exoticae originis coluntur in ambulacria ,
hortorum majorum pulcherrima ornamenta I —
COff! Tiliae Jlores — odorati, rcsolventes — et
cortcx,)
Obs. Tiliae corolla simplici el duplici s. potius pe-
rigynit» inslructae, ut auctores distinxere , hanc ob no-
lam vi.v diversae sunt. Quae interior dicitur corolia s.
nectarium Linn. floris semipleni species esl , 5 rarius
4 — 6staminibus intra reliqua ovario proximis in larainas
petaloideas — antheris mancis saepius praeditas — rau-
tatis, quod non raro (idque in pluribus varietatibus I) in
ejusdem cymae floribus per omnes gradus sensim a
.statu simplici inde ad regularem perig^nii perfecftionem
observatur. Hoc organon Tiliae idem est, quod lami-
nae perigynae Aquilcgiae , quae ipsae nonnumquam an-
iberas apicc gerunt.
Inter Tilias totidem fere '/spccies/' perigynio carent
( i. e. carere solent), quam quae gaudent, idcoque utra-
876
que iiulole.s gencri aeque soJilii et norinalis, in T. coral-
lina vcTo et aliis adeo aiu:ej)s et viiriabilis, ul facile
rolJigalur, illam ptirtem nullam notam specificam piae-
bcre; cum certe .statueiiduni sit , sicul afliiiium , ila el
Tiliarum Uores , in quibns inleriora statliina prima mu-
tantur, mulliplicari po>se.
Apex et figura fruclus , quae otnnibus siiisilis est ,
costae , imprimisque verrucae ad spccies in hoc j;;enere
dignosceiidas niliil valent. Sitnilia habes 'v.\ Pyru^ Malo,
Mespiio , Corjlo., Jugiaucle — et quid intersit inter Ti-
liae Iructuin lacvem s. '/ 5-cosialum " et " subcostatum //
♦/ costistjue haud prominulis// instructum , saepius dif-
ficillime eruitnr. Omnes variant, rd»pie v. inagis pro
diverso maturitatis stadio, neque auctores ubicunqne
convcniunt.
A foliorum magnitudinc atque figura plus minus cor-
dala v. basi truncata, imo subovata, sufficiens specificus
cftaracter vix sumitur, cum frcquenter in eodem ramulo
■2 — 3 foliorum forraae observentur, nedum in diversi»
cjusdem //speciei// individuis.
In omnium florentibus certe ramulis folii lougitudo
cum petiolo comparata fere eadera, tertia scilicet v. di-
midia parte major. Proportio ceterum variabilis et fal-
la\ ; — e. g. in specim. spontaneo Hungari(\e: T. albae
JV. et Kit. ( in herb. Dr. Bischoff) cultique folia quara
petiolus dimidio longiora , apud DC. prod. quadruplo
iongiora!
Quid dc partium pubescentia sit habendum, jam sae-
pius dictum est, Salicis Capreae , Pruni domesticae ^
Quercus jRoboris etc. glabrae, pubcscentis, lomentosae
lobisque fol. rotundatis, obtu«is, acutis, dentatis, pinnati-
fidis, undatis, crispis (qualis in Pjrenaeis occurrit) et
vice versa — JRubi Idaei viridis , Spiraeae VLmariae de-
nudatae , Populique albae , jam canescentis et omninio
calvescenlis e.xempla , Tiliarum variali«mibus siraUia
sunt, et Salix viteUina, fere nuda, ramis coloratis Sa~
lici albac cst , nuod Titia corallina T. grandijoliae t.\
T. glabrae.
Tiliae nectario s. perigynio instiuctae seriem for-
manl perigM)io destilutaruin .serici similem , rui tantuin
T. hetcrophflla f-'cnt. tomento albo insignis acccdit.
877
lM.«{;na cliain , quac vidcbaluf, ilillcrenlia suinla a
))crii;\nii absentia el praoscntia , v. <juod iilcm , a sla-
niiauiii iriferioruMi iif;ura mutabili, cvanc.scit, Oiiirics
illae Tiliarum lormac in unam , pro fruclus su])crlicic
cl floris cvolulione variabilem specicm arcte junguntui-,
idquc eo facilius, quum 7'. alba IV. cl Kit. f avf^cntca
DC.J j)crigvnio praedita , et aniericanae T. hetcro-
phyllae simillima, europaca sit. Id solummodo dici
potest, perfectum perigynium cum ccrta foliorum ct for-
nia et pubescentiii — ut varietatum mos est — saepius
simul adessc, et quod in permultis speciminib, constan-
ter eadem foliorum indolcs obscrvatur , id non aliler sc
habet ac in plurimis aliis plantis, quac iiihilominus
ad primarias formas tanquam varictates redduntur.
Florendi lempus valde quidem diversum in variis Ti-
liis, quac cnumcrantur, sed non rainus constat, cjusdem
varietatis individua , ut aliarum arborum, pro actatc,
cl, ul ita dicam, Gonstitutione vel eodeni loco aJia prius,
aJia scrius florere.
Climatis palriacque , cullurac ab anti({ui.ssimis tcm-
])oribus diligcntcr continualae , et arliftcialis propaga-
lionis singulorum speciminimi , quac fortuito elcgan-
tiore habitn insignia, placuerant, ratione habita , nume-
rosas , speciosas, constantiore.sque varietalcs , ut in rc-
liqnis domesticis arborifcus neccssario ortas ossc, facilc
inleliigitur. — Distinguendac :
yavietates.
a. T. parvifolia (Ehrh.) Fol. basi ae^
fjualib. profuncle cordatis, acuminatis. firniis,
glabris, subtus glaucis, in venarum angulis, im-
primis basi, barbatis; cyma composita multi-
flora, folio bracteali infra medium pedunculi
oriundo breviote suffulta ; florib. perigynio
destitutisj fructib. basi subcostatis, apiculo
brevi, testa tenui, fragili. N. — Schli. i4i. —
(T. cordata. Mill. — T. microphylla. Vent. t.
1. f. 1. — T. sylvestris Desf. cat. — - T. ulmi-
folia Scop. — Steinlinde, Wintcrlinde. I3rand>
678
linde germ. — Guinip. leulsche Holzait. — R.
ct Abe!.)
7/1 sylvis vcg. calcareac revera spontanea ,• e. g.
in m. Kaiserstuhl sutnmo cacumtnc » Neunlinden »
dicto arbor pulcherrinia, a basi fere in rartios 9
altissimos divisa! p. Oberschajfiiausen etc. —
amnium ^ulgatissima. — Floret sero suh fitient
Julii.
Stijj;inalis lobi , quamris brevissinii , magis quam in
pluribus scquentium patent. Flores fruclusque omnium
niinimi. Folia parva, rigida , fere orbiculata, subtu*
tomcnto rufescenle barbata, quod nonnumquam in Eri-
neuni liliaceum , majores r.tque irregiilares maculas cf-
formans, degenerat.
/9. T. intermedia (Hayne). Fol. basi
(saepius) inaequalibus , cordatis , glabris , sub-
tus pallide viridibus, in angulis venarum, im-
primis basi, barbatis* cyma composita, multi-
floraj florib. perigynio destitutisj fructib. glo-
bosis ecostatis, vix apiculatis. N. — Hayne et
Swensli. bot. t. 4o. — FD. 553. — Guimp. 1. c.
— (T. hollandica Cat. hort. Schvretzingensis !) —
Frequenter in ambulacris colitur arbor excelsa
pulcherritna f rarius iti sylvis (e. gr. pr^ TVeiii'
heim an der Bergstrasse in monte /^Fagenberg A.
BraunJ. Prius et serius , quam prior , Jlorens
observatur,
In hac slamina passim circa ovariam dilatantur, solis
antheris a perigjnio perfecto diversa. Florum magnitu-
dine ct slructura , foliisque plerumque obliquis bract«a«>
que, quam in praecedcnte majoribus omnino inter« et y
interme<lia.
Obs. In ambularris horti Schwetzingensi» , ex bac varietitte cunstructt?,
ainoenissimis , plurimi fructus immaturi decidunt , rarius gerniinant
y. T. grandifolia. (Ehrh.) Fol. basi
(saepe) inaequalib. cordatis, subflaccidis, con-
879
eoloribiis, saepius, inipriniis subtus, piibesccn-
tibus, in angulis venarum denso pilosisj cvnia
simpiici (saepius) trillora, folio bracteali a
basi pedunculi oriundo aecjuilongo ; ilorib,
perigynio clrstitulis ; fiMictibus globoso-ovatis,
apiculalis, costatis. N. — Scbk. i/j^. — Yent.
r. 1. f. 2. — Dubam. ad. 2. t. 5o. — (T. europaea
Desf. — T. platypbylla Scop. — T. cordifolia
Bess. gal.)
a) Pubescenlla copiosa. — T. commniiis Ait. — ■
Somiin-rlinde y Fruldinde ^ JVasserlinde germ.
b) Fere nuda, f«)Hi.s basi vii corclalis. (Colilur
Heiflelbergae; an etiani spontanea?)
f^ariatio vulgaris spontanea est in sy ivis nioti-'
fanis^ etiam cuUa ; e. g. Linde bei Oberlinden in
ipsa iirbe Frib. — Prius^ (^uani praccedentes ,
Jloret — Junio.
Sligmatis lobi erecti , s. conniventes, demum liianles.
Sljlus quam in T. par\>ifolia crassior. Flores majores,
sepalis magis convexis. Folia saepe duplo majora; nisi
omnino dcnudanlur, venae transversales , ob pubescen-
tiam ibi dcnsiorem canescentem magis apparent, super-
ticiem quasi rugosam reddunt. Ramuli jiiniores petioli-
que pilosi, demum nudi. Folium florale speciosum, lon-
gissimum, basi saepe obliquum, marginibus subrepandis
d. T. glabra (Vent. t. 2.) Fol. pro-
funde cordatis s. basi inaequalibus et truncatis,
abrupte acuminatis, subcoriaceis glabris, sub-
tus in renarum angulis barbatis, basi plerum-
que nuda, cyma composita multifloraj florib.
perigynio (saepe antherifero) instructis; petalis
subrctusis antrorsum tenuiter crenulatis; fruc-
tib. globoso-ovatis, apiculatis, ecostatis. N. —
(T. americana Linn. — Mx. arb. ani. t. i. —
T. canadensis Mx. W. auj. bnr. — Americaniscbe
Tiinde. germ.)
880
ColUiir fre^uenter in hortis et ambulacrts ( e. gr.
am ViehmarktJ seriusque Jloret , tfuam reli(/uae.
St}li per anlhesia ullra petala elongantur. Flores
magnitudine ftorum T. grandifoliae. Sligmatis lobi erecti.
Folia magna , concolora , basi subtus plerumquc nuda ;
bractca specio.su a basi pedunculi oriunda.
Nota. Inler banc et pvaecedentem inlernieJia, perigynio maxime varia-
l)ili, Tiunc perfecto nudo , niinc anlherifcro v. omnino nullo ,
antlieris fissis, ramulis rubris insignis est T. coralUna Ait. —
Cut. liort. Scliwetz. — T. rubra DC. — T. trijlora Hornem.
Etiam T. laxijlora Mc! secundum diagnosjn et specim. ori-
giii. ameriianam vix Jiilerl!
£. T. pubescens (Ait.) Fol. basi obli-
"quis cordatis subtruncatisque , subtus saepissi-
uie pubescenlibus, in venarum angulis barbatis;
cyina composita multillora; llorib. perigynio
inslructis; fructib. ovatis, costatis. N. — Du-
bam. 1. o. t. 5i. — Mx. arb. am. t. 3. — (T. ca-
rolinian/i. MilJ. — T. araericana. Waltb.)
b) Fol. subcunealis, fructib. majorib. verrucosi^.
(Arbor in horlo arcis Heidelbergae. A.. Braun.)
CbJilur cum praccedente ; e. gr. am Viehmarkt .,
im Allee - Garten etc. — Flores praecociores,
Folia quum in praecedenie minus argute .serrata , ad
basin subtus parce barbata. Bractea supra basin pe-
dunculi oriunda. Ramuli in cultis pilosi, in specim.
spont. americ. herb. cl. Zejheri et Dr. Bischoff nudi.
Post anthesin s\\\us elongatur et stigmatis lobi patent.
P«rig\niura passim anlheris mancis praedilum.
C T. argentea. (DC.) Fol. cordatis,
subacuminatis, basi subinaequalibus serratis,
superne glabris, subtus cum ramulis junioribus,
petiolis et bractea tomenlo tenui canis v. albi-
cantibus, ad venas imberbibus; cyma simplici
(saepius) triflora; llorib. perigynio instructis:
petalis subemai-ginatis, tcnuissime ciliatis; fruc-
881
t
tib. ovatis, Tix costatis, junioribiis riigulosis.
N. (T. alba W. et Kit, t. 3.— T. rotundifolia
Yent. t. 4. • — Duhani. i. c. t. 52. — T. tomen-
tosa Moench. — T. hungarica Bcss. I — et sine
dnbio : T. pcliolaris DC.)
Jn hortis anglicis culla; e. g. in Jiorto Unikirdi-
ensi. Floret Julio , Augusto.
Flores qnam 1*11 praecedfnle paiillo minores; slig;nialis
lobi patentes. Bractea, nt in sequentc supra basin pe-
dunculi saepe abrupla dilatata, aul fere truncata. ( De
pctiolis vide supra notam generalem.)
Nota^ InttT li;inc et ilirts praecednnles inteimetUa est : T. glaiira
Schueinitz lierb. Zejh. fol. ulnn<(ne glabris, subtus glaucescen-
lihus, piiisijue jcircis sle.lalis sparsis obsitis • cjina niulliflora ;
bnictca a medio feie. potlunculi oriuncta. — Etiam aJ se(pientem
acoeclltl
?y. T. h c t e r o p h y 1 1 a. ( V e n t.) Fol. aliis
eordalis, aliis oblique aut aequaliter truncatis,
subtus cnm ramulis juniorib. petiolis bractea-
que lonientosis, imberbibus; cyma multilloraj
florib. perigynio instructis: (fructibns globos.
5-cos1alis DC. prod.) ... IS. — Yent. t. 5. —
(T. alba Mx. arb. am. t. 2.)
In hortis — cutn praecedente. Floret Julio —
Angusto.
Folia braclealia supcrne secus venas cum peduncu-
lis tomcnto vestiuntur, quod etiani, sed parcius in
praecedenle observatur. Folia supra glabra, subtus
venis prominentibus, transversalibus quasi rugosa, to-
mcnto denso, albo. St>li exserli; stigmatis lobi erecli.
Familia LXXiX. Malvaceae. R. Br.
Cal. constanssepaHs5, rarissime 3 — 4i basi
plus minns coaiitis, per aestivationem valvatis,
saepe exlus gerens braeteas involucrum caly-
882 •
remve exleriorem constituentcs. Petala tot
c|uot sepala ct iis alterna, inter se aequalia ,
per aeslivalionem spiraliter contorta, nunc
omnino distincta, saepius imo staminum tubo
adnata. Slamina numero petalorum aequalia
V. saepius mulliplicia, deiinita aut saepius in-
definita, filamenlis in tubum coalitis, inaequa-
libus, antheris i-loc. reniformib. transverse
dehiscenlibus. Ovarium carpelJis plurimis ,
saepius cirCa axim a erticillatis , interdum con-
gestis, rarius liberis, fcre semper coalitiscon-
?itans. Styli tot quot carpella, nunc distincti,
nunc in unum coaliti. Stigmata tot quot car-
pella plus minus distincta. Carpella nunc.i-
sperma intus rima debiscentia, nunc polysper-
ma, loculicido-debiscentia v. medio septifera ,
septo ad latus interius semina gerentej nunc
sublibera, nunc in capsulam multilocularem,
nunc in baccam anomalam connata. Semina
ovata V. subtriquetra, interea jjpidermide villos
gerent« (e. g. in Gossypio!) indusiata. Albu-
men nullum. Embryo rectus, radicula tereli,
cotyredonibus cbrysaloideo - contortuplicatis.
DC. 1. c. — (Columniferarum gen. Linn.)
Herbae (fruticcs et arbores) fol. alternis,
saepius pctiolatis, dentatis s. lobatis; pilis sae-
pius ramoso-slcllatis; stipulis 2 ad latera fo-
liorum; pedunculis axillaribus i — plurifloris,
interdum — fbiiis subevanidis — .spicato -race-
mosis.
423. Mal va. * Sch. et Sp.
Syncarpium orbiculatum. c carpiis pluri-
mis rirca axim verticillatis, i — plurispermis,
883
intus rima longitudinali dehiscentibus compo-
situm. — Calyx bracteis 3 - — 6 — 9 nunc liberis,
nunc basi coalitis, involucratus. Petala 5. —
Lam. ill. t. 58i — 583. — Gaertn. t. i36. (Mal-
va , Allhaea , Lavatera hiwn. et pl. Auct.)
Nota. Satis constat , Althaeam , Lavateram , Mal-
vamcjue auctorum quam maxime inter se affines esse, nec
nisi hracteis caljcinis nunc (fere) liberis , nunc plus
minus coalitis, earumque, praesertim ubi augetur vago
numero ditferre. (Conf. Hibisci genus ad fructus cap-
sularis structuram confectum.) Qui vero » exXerxoT "
vocatur caljx, bractearum solummodo verlicillus est, ut
earum in proximis generibus absentia et qui in culti»
praesertim speciminibus nonnunquam observantur in
illis axillares flores, demonstrant. Genera bene con-
stituta et habitu quorundam externo distinguuntur;
Malvarura vero genus (ut Ranunculorum!) valde natu-
rale numerosissimum , cujus species, ut nomina in
enumerationibus facilius eruantur , pro bractearum ca-
lycinarum quidem numero et coalitione in sectiones
artificiales disponi possunt; certo partes secundariae,
quibus species soluramodo distinguantur, genericos cha-
racteres non praebent, qui a veris fructificationis or-
ganis ubicunque sumuntur. Notae a Sjncarpio , ab
ejusdem carpiis ( r/ carpellis f/ ) et axe optiraae, ex iis-
que , si amplum genus in plura dirimendum essel, quod
dubitamus, genera constituenda. Profecto saltem Za-
vatera trimestris et Pseudo - Olbia axis disco ultra car-
pia diiatato operculari multo iriagis a reliquis Malvis
et Lavateris auctorum recedunt, quam haec ipsa genera
inter se bracteis. Sch. et Sp.
* Bracteis calycinis ternis subliberis (Malva Auct.)
1. M. Alcea. Linn. Fol. inferiorib. an-
gulatis, superiorib. 5-partitis, segmentis cu-
neato-oblongis, pinnatifido-dentatis; bracteis
Cdlycin. ovato -oblongis ^ axe crasso, exacte
conico, striato, exserto carpiisque glabris.
57
884
Sch. et Sp. — Cav. 2. t. 17. f. 2. — Bl. 309.—
Sims. bot. mag. t. 2197.
In collibus avidis , glareosis , ad sepes, aggeres,
viariun vinearumque margines reg. planitiei e. g.
ad Drisamine ripas , circa Lehen , ec secus vias
' publicas per totam reg. calcaream frecjuens. —
Perenn. 6 — 8.
Pubescentia frequens stellata. Intermedium foliorum
segmentum saepius longe productum. Pedunculi (ut in
sequente) inferiores solitarii, sununitatum vero umbel-
lato - approximati. Petala e TOajoribus , rosea v. pur-
purascentes. CQff- olim : Alceae radix , herba — ut
sequentes — mucilaginosa. — Siegmarskraut germ.)
2. M. mos chata. Linn. Caule erecto;
fol. radical. incisis, caulinis 5-partitis, segnien-
tis profunde pinnatifidis; bracteis calycin. line-
ari-oblongis; axebrevi, apiculato, carpiisque
dense setosis. Sch. et Sp. — Cav. 2. t. i8. f. i.
— FD. 9o5. — Curt. t. 228. —
In collibus aridis ^ glareosis, ad vias , agrorum
margines reg. montanae et planitiei ; e. g. in m.
Schlossberg versus Herdern; ad Drisamiam p. d.
Carthaus, secus dem Holzfloss-Canal p. d. Schijf,
Littemveiier , Kirchzarten etc. inter d. Enge ,
Buchholz et PFaldkirch, imElzacher- et Simons-
wiilder - Thal etl:. — Perenn. 6 — 8.
Pubes rarior, vix , nisi in calyce ubi nonnunquam
densior est, stellata. Caulis glaucescens. Foliorum
segmenta nunc multifido-pinnatifida, laciniis angustis ,
nunc latiora, fere prioris, praeserfim in caulibus sero
autumno reflorentibus. Petala prioris, rosea, carnea. —
Flores saepe moschum rcdolent.
3. M. sy 1 V estres. Linn. Caule adscen-
dente; fol. a medio 7 — 5 — 3-lobatis, lobis
ovatis, crenato-dentatis; pedunculis petiolis-
' 885
que pilosisj carpiis rcticulatis axeque angustiore
apiculato glabris. Sch. et Sp. — Cav. 2. t. 26.
f. 2. — Curt. i5. — E. B. 761 BI. 22. —
FD. 1223.
In ruderatis , hortorurn rejectamentis , ad agro-
ruin vinearumque margines , sepes , muros etc.
circa pagos et urbes reg. inferiorum frequens, —
Perenn. 6 — 8.
Pedunculi erecti, in axillis fasciculati. Petala dilute
purpurascentia, intense purpureo-striata, quam in prae-
cedcntibus minora. (Ojfl Malvae majoris v. sylvestris
herba. — Pferdepappel germ. ) ,
4. M. rotundif olia. Sprgl. Caule
prostrato; fol. cordato- orbiculatis obsolete
rj — 5-lobatis^ pedunculis fructus tenuiter to-
mentosis, declinatisj axis disco depresso, mam-
millato, carpiorum laevium latitudine. Sch. et
Sp. — FD. 721. — Schik. 192. — E. B. 1092.
— Curt. 37. — Bull. 161. (M. rotundifoliaplu-
rim. Auct. non Linn. — . M. neglecta Wallrl —
Rchb. ic. fig. 87.)
In ruderatis, cultis , ad vias , vingarum margi-
ties , muros , in plateis l^cisque neglectis circa
pagos et urbes vulgatissima planta. — Perenn,
6-9.
Pedunculi in axillis fasciculati 1 — 3. — Petala albi-
da s. pallide rosea , parva ; nonnumquam — praeser-
tim locis raacilentis — calycem vix superantia. (Offl
Malvae vulgaris s. minorij herba, flores , semina. —
Gaense- v. Kaesepappcl/i' ^erm.J
* * Bracteis caljcinis 6 — 9 plus miniis coalitis.
(Aitliaea Auct.)
5. M. officinalis. N. Tomentosa; caule
erecto; fol» cordato-ovatis, obsolete 3-lobis;
57*
886
pedimculls axillarib. brcvivSsimisj sepalis fruc-
tus conniventibus j carpiis laevibus, tomento-
sis, axis disco depresso. Sch. et Sp. — (Althaea
officinalis Linn. — Cav. 2. t. 3o. f. 3. — FD.
53o. — E. B. 147. — Schh. 192. — Bl. 90. —
Bull. 373.)
In hortis rusticoriiin culta in eorumque rejecta-
mentis, nec non adsepes, muros, in ruderatis etc>
cjuasi sponlanea ^ e. g. vor d. Breisacher-Thor, in
Altbreisach etc. — Perenn. 6 — 7 — 8.
Stipulae subulatae, deciduae. Corollae mediocres,
incarnatae v. albidae , petalorum unguibus (ut in se-
quentibus) villosis. CQj^! Althaeae radix et herba
qunm maxime ntiucilaginosa. — Eibisch germ.)
6. M. setigera. N. Setoso-pilosa; cau-
lib. diffusis; fol. infer. subcordatis obsolete
angulatis , crenatis ; superiorlbus profunde
5 — 3-lobis oblong. crenato-dentatis j pedun-
culis fructus rectis, folio longloribus, subpa-
tentibusj sepalis lanceolat. strictis ; carpiis
transverse rugosis, glabris, axis disco depresso
tuberculato -setoso. Sch. et Sp. (A. hirsuta.
Linn. — Jacq. aust. 170. — Barel. ic. 1 169. —
Cav. 2. t. 29. f. 1.)
In collibus calcareis , basalticis ^ ad viarum ,
agrorum vinearumque marginalia elevata rarior ;
e. g. p. Ihringen am fVinkel , Bikensohl , Acht-
karrn , inter Rothwed et Burgheim auf d. Haen-
kenberg ^ p. Nieder- Bothweil ^ Bischqffingen etc,
— Ann. 6 — 8.
Stipulae ovatae et oblongae. Bracteae caljcinae saepe
inaequaliter coalescunt. Flores parvi , ex albido lila-
cini V. rosei.
7, M. hortcnsis. N. Caule exaltato,
887
hispidoj fol. cordat 7 — 5-angulatis, crenatis,
rugosis; pcdunculis brevissimis, llorum supe-
riorum subspicatis^ sepalis fruct. conniventi-
bus, pube stellata dense obsessis; carpiis pi-
losis, bimarginatis, lateie sulcatis, axis margine
radiato, denticulato , disco tomentoso conico.
Sch. et Sp. (Alcea rosea Linn. — Althaea ro-
sea Cav. 2. t. 28. f. 1.)
Ex Oriente. la hortis et vineis , praesertim reg.
calcareae ubique colitur, — Bienn. 9 — 10.
Planta ornatoria! Caulis 4 — o-pcdalis. Corolla
speciosa , colore varia, odorata, saepius plena. (Ojfl
Malvae arboreaejlores. — Herbstrose, Pappel- s. Uals-
rosc germ.)
O b s. In hujus pniccipue floiibus slmiplenis facillimc observalur , in
MaUacvMi J^ascicitliim staminum (non ii«?CM7ra solummodo etamen ,
ut m plurimis aliis planfis v. gr. Rosaceis , Papaveraceis , Cruci-
feris , Ranunculaceis etc. fieri solet) , singulo petalo respondere, seu
in unum coalescerc et mutari petalum , toties, qaot filamenta, stria-
tum !
Familia LXXX. Hypericineae. DC.
Cal. 4 — 5-partit. persistens, saepe inae-
qualis, punctatus s. glandaloso-dentatus. Pet.
4 — 5, sepalis alterna, contorte aestivata, vul-
go lutea, venosa, saepenigro-punctata. Sta-
jnina numerosa, saepius indefinita, basi polya-
delpha; filamenta longa; antherae oscillantes,
luteae, minutae. Ovar. 1 liberum; styli plu-
res, longi, aliquando in unum coaliti; stigmata
simplicia, raro capitata. Capsula baccave pluri-
valvis, pluri-locularis, loculi numero stylis
aequantes. Placenta integra centralis s. multi-
partita margini introflexo valvarum aflfixa. Se-
mina numerosissima, teretia, raro plana. Em-
888
bryorectusj radicula infcra; albumen nuUum.
(Cistorum gen. Adans.)
Herbae, suflTrutices ( frulices arboresve)
succo resinoso donatae s. variis glandulis obsi-
tae. Fol. opposita! integra, sessilia v. bre-
vius petiolata, pellucido-v. nigro-punctata,
raro impunctata, penninervia. Flores saepius
bracteati.
424. Hypericum. Linn.
Caps. membranacea. Styli 3 — 5, in qui-
busdam numero variabiles. Pet. 5. — Lam.
ill. 643. — Juss. ann. mus. 3. t. 17
O b 9. Species sequentes omnes stylis 3 tantum gaudenl. Petala hitea.
i. H. p erf oratum. Linn. Caule anci-
piti V. obsolete 4-gono; fol. ovato-ellipticis v.
varie oblongis, obtusis; inflorescentia subfasti-
giata, corymbosa; staminibus capsula ovato-
conica longioribus, stylis eam fere aequilon-
gis, erecto-divergentibus; sepalis lanceolatis
oblongisve capsula brevioribus. N. —
ft. Fulgare f caule ancipiti, fol. ovato-ellipticis se-
palisquelanceolatis p.ellucido-punctatis. — FD. io43.
— St. 18. — Bl. i5. — E. B. 295. — Curt. 2.
/S. Angustifoliiim , caule ancipiti ; fol. oblongis mar-
gine subrevolutis (ideoque fere linearibus) pellu-
cido- punctatis ; sepalis angustis acuminatis. — H.
veronense. Schrank! in herb. Dr. Bischoff.
y. JDubium^ caule obsoJete ^-ai^g^ii^ 5 f^ol. ovato-ellip-
ticis, majoribus, punctis pcllucidis rarioribus nul-
lisve ; scpalis plus minus obtusis ; pctalis extus
(saepe) nigro-maculatis. — H. dubium. Leers. —
E. B. 296. — H. Leersii GmcL bad! H. maculatura.
Hayne. Abb. t. 83. f. 1.
889
Caulis, foliorurn et sepalorum notae in j/. varia-
biles; florisTnictusque indoles praecedentiuml
Formn vuli^aris in pascuis , versuris , collibus,
ad vias , sepes , vincaruni sylvarumque margines
reg» inferiorum passim frequens ; e. g. ad Dri-
samiae ripas , in m. Schlossberg etc. — /? in col-
libus aridissimis calcareis hasalticisve m. Kaiser-
stuhl , copiose , e. g. auf d. Bilchsen - et Eichel-
herg etc. — y. in reg. montanae et adjacentis plani-
tiei locis umbrosis, humidis , adfossas, rivos etc.
e. g. versus Giinthersthal , in vallib. St. JVilhelm
eiZarstler , im Milnsterthal , in d. Hoetlc , retro
Hcrdern im Immensthal etc. j circa Badenweiler,
Schweighof etc. — Perenn. 6 — 8.
Flores , ut in sequentibus, lutei. COff! Hjperici
herba , flores , semina, anthelminlhica; — Gemeines
Johanniskraut germ.)
2. H. quadrangul ar e. Linn. Caule
acute 4-angulo, firmo, rectoj fol. ovat. ob-
tusis; florib. approximatis terminalibvisj sepa-
lis integerrimis ianceolatis acuminatis stamini-^
busque capsula oblonga, stylos 3-plo superante,
brevioribus. N. — FD. 64o. — E« B. 870. —
Curt. 38.
Jn locis humidis^ aquosis , ad fossas ^ stagna ,
i'i\^os etc. reg. inferiorum frequcns , usque in al-
tiores valles adscendens'; e. g. ad vias publicas
circa Friburgum , versus Herdern , Ebnet., Giin-
' thersthal, Lehen, im Moos copiose etc. — Perenii,
6-7.
Petala pallidius flava, vix calycem supers^ntia. —
Tota planta rubro colore linyit!
3. H. hirsutum. Linn. Caule recto
tereti, foliisque ovato-oblongis hirsutisj in~
florescentia elongata; sepalis oblongis, subacu-
tis, glanduloso-serratis, corolla capsulaque
890
brevioribus; stylis demum geniculato-adscen-
dentibus. N. — FD. 802. — E. B. 1 156. —
Curt. 3i. — Moris. hist. s. 5. t. 6. f. 11.
Jn montosis dumetosis ^ sepibiis , ad syli^arum
margines reg. calcareae; e. g. in m. Schoenherg
adscensu a pago Uffhausen , Ebringcn — in m.
Oelberg p. dem Kukukbade : in m. Kaiserstuhl,
e. g. auf Neunlinden., Eichelspitze etc. — Perenn.
6 — 8.
4. H. montanum. Linn. Caule simplici,
recto, tereti, internodiis longissimisj foliis
oblongo-ovat. semiamplexicaulibus; inflores-
centia contracta; sepalis lanceolatis bracteis-
que glanduloso-serratis, capsulam subaequanti-
bus, corolla brevioribus; stylis demum geni-
culato-adscendentibus, N. — Col. ecphr. 74.
— FD. 173. — E. B. 371.
In sylvis , nemoribus , dumetosis montosis reg.
calidiorum rarius ; e. g. in m. Schlossberg , Jo-
hannisberg , Sternwald ^ Schoenberg , Kaiser-
stuhl etc. — copiosius circa Sulzburg , auf d,
Schwaerze p, Oberweiler etc. — Perenn. 7 — 8.
5. H. pulchrum. Linn. Caule recto
tcreti; fol. cordatis,, semiamplexicaulibus, ob-
tusis (subtus glaucis); inflorescentia elongata;
sepalis ovatis obtusis, glanduloso-serratis, co-
rolla capsulaque multo brevioribus; stylis de-
mum deflexis sursum curvatis. N. — FD. 75.
— Curt. 56. — Bchb. ic. 447«
In sjflvis siccis graminosis montium saxo are-
naceo C" Sandstein^tJ constilut. rctro Emmen-
dingen vcrsus : Heimbach , Bleichhcim , Kloster
Thennenbach elc. — copiose. — Perenn. 6 — 7.
891
Petala intense lutea, subtus fere aurantiaca ! Styli ha-
nioso-deflexi, ad capsulae apicis altitudinem adscendunt.
6. H. humifusum. Linn. Multicaule,
diffusumj fol. oblongis obtusis; inflorescentia
brevi; sepalis oblongis, inaequalibus corollae
capsulaeque circiter longitudine; stylis erecto-
divergentibus. i3. — FD. i4i- — E. B. 1226.
— Curt. 28.
Iii sflvis caediiis^ sabulosis , ericetis , campis
arcnosis , sterilibiis , pascuis lapidosis eta reg.
montanae et planitiei non infrequens ; e. g. circa
Hugstetten, auf d. Bergle , p. Gilnthersthal etc.
— in sylva nigra frequentius e. g, circa.^t.-:^
Maergen, Neustadt. etc. — Perenn. 7 — 8. *' "
Cauliculi pauci- (3— 1-) llori, debiles. Flores o«v||
nium minimi. Sepala interdum apice serraturis 3 -r 3^
cglandulosis. — Variat: sepalis petalisque 4? canfeque*
magis erectiusculo. (H. Liottardi Vill. t, 44«)*
Familia LXXXI. Sarmentaceae Vent.
Cal. parvus margine integer aut subdenta-
tus. Pet. 4 — 5, dentib. calycinis alterna, disco
ovarium ambiente extus inserta, basi latiora,
per aestivationem intus apixse inflexa subvalva-
ta. Stam. tot quot petala, ante petala disco in-
serta, interdum abortu sterilia; lilamenta libera
s. basi subcoalita; antherae ovatae, biri-mosae
dorso insertae oscillatoriae. Ovarium globo-
sum liberum; stylus 1 brevissimus v. nullus;
stigma simplex. Bacca globosa, junior 2-I0-
cularis, loculis 2-spermis, adulta saepe disse-
pimenlis cvanidis i-locularis, aquosa v. sub-
carnosa, epicarpio non secedente. Semina
892
4 — 5 aut abortu pauciora, imo nulla, axi cen-
trali funiculo brcvi affixa, erecta, ossea. Al-
bumen carnosum, durum. Embryo erectus,
radicula infera, cotyledonibus lanceolatis. —
(Vites Juss. gen. — Ampelideae Kunth. — DC.
— Viniferae. Juss. mem. mus. — Perleb.)
Frutices sarmentosi, scandentes; folia basi
stipulacea, inferiora opposita, superiora al-
terna, pedunculis opposita, simplicia compo-
sitave; pedunculi thyrsoidei, interdum abortu
in cirrhos evadentes ; flores parvi virides-
centes.
425. V i t i s. L i n n.
Cal. parvus, 5-dentatus. Pet. 5 apice co-
haerentia, post foecundationem calyptrae in-
star basi abscedentia simulque decidua. Stam. 5.
Styl. nullus. Squamulae 5hypogynae ad ovarii
basim. Bacca 2-loc. 4-sperma, loculis semini-
buscjue saepe abortivis. — Folia simplicia! —
Gaertn. t. io6. — Lam. ill. t. i45. — Schh. 49.
1. V. vinifera. Linn. Fol. lobato-si-
nuatis. . . . Jacq. ic^ rar. 5o. ^ Kern. t. 7^1. —
M. et K. II. p. 278.
In regionibus calidiovihus uhique culta; etiam
quasi spontanea : in m. Schoenhcrg, auf clem Ca-
stelberg p. Sulzburg , im Milhlheimer JVald et
in sylvis rhenanis eic. — Frut. 6. Baccae 9 — 10
maturae.
Frutex sub nomine : Weinstock , TVeinrehe <>mnihws
notus! — Vitis sjlvestris Gmel. bad. — Hall. etc. a
culta V. vinifera spccie non differt; conf. M. ct K. 1. c.
— Enunicrationem vaiMelat. plur. nostrarum vide in :
— ^ 893
MeUger'» rheinischcra Weiabau otc. Heidelbcrg 1827.
cum icon.— in catul. pl. el frut. frat. Baumann in BoU-
wciler Alsatiae etc.
Familia LXXXII. Oxalideae R. Br.
Cal. 5-sepal. V. 5-partIt. persistens, aequalis.
Pet. 5 aequalia, interdum unguibus cohaercn-
tia, unguibus erectis, laminis patentibus, per
aestivationem spiraliter contorta. Stam. 10
filamentis basi saepius monadelpbis, 5 sepalis,
5 petalis opposita. Antherae biloculares, non
adnatae. Ovar. liberum 5-angulara, 5-locu-
lare; styli 5 filiformes; stigmata penicillifor-
mia, capitata, aut subbifida. Capsula ovata
aut oblonga, sub-5-gona, membranacea, 5-loc.
5 — lo-valvis, ad angulos longitudinaliter de-
hiscens. Semina pauca, angulo loculamento-
rum centrali aflfixa, ovata, striata, juniora in-
clusa intra arillum carnosum demum ab apice
elastice dehiscentem et semen projicientem.
Albumen cartilagineo-carnosum. Embryo in-
versiis, cotyledonib. foliaceis, radicula supera,
longa. — (Gruinal. gen. Linn. — Geran. et.
Terebinth. afF. gen. Adans. — Sensitivar. gen.
Batsch.)
Herbae (aut suffrutices) fol. alternis, (rarius
oppos. s. verticillatis), simplicibus s. varie com-
positis. DC. 1. c.
426. 0 X a 1 i s. L i ii n.
Cal. 5-sepalus. Fet. 5. Stam. 10 basi bre-
viter monadelpha. Caps. 5-gona, oblonga,
894
ovata V. cylindracea. — Tourn» inst. t. 19. — •
Gaertn. t. 1 13. — Lam. ill. t. 391.
Obs. Folia in nostris 3-foliolata, longe petiolata , ut in reliquis peliolo-
rum basi articulata.
1. O. Acetosella. Linn. Caule sub-
terraneo, horizontali, a petiolorum rudimen-
tis incrassatis squamato ; foliis in ejusdem apice
congestis, foliolis obcordatis; pedunculis (sca-
pis) i-floris, 2-bracteatis. Sch. et Sp. — Schh.
123. — FD. 980. — Curt. 19. — Jacq. oxal. t.
80. f. 1.
In sylvis, praesertim montanis^ umbrosis omnium
regiorum copiose. — Perenn, 4 — 5 — 6. Caps,
8 — 9 maturae !
Flores albi s. aquose rosei. Caps. oblongo-ovata! —
Herba recens acida , inde : Sauerklee dicta. Ex ea :
sal Acetosellae , Sauerkleesalz paratur.
2. O. stricta. Linn. Stolonibus sub-
terraneis squamatis perennans^ caulibus erec-
tis, ramis patentibus , imis saepe prostratis;
petiolis basi nudis; foliolis obcordatis; pedun-
culis umbelliferis, pedicellis erecto-patentibus.
Sp. et Sch. — Jacq. oxal. t. 4« — (O. corni-
culata FD. 873! ~ Poll. palat!)
Ex America boreali! nunc quasi spontanea : in
ruderatis , sepibus , hortis , pomariis reg. plani-
tiei circa Friburgum e. g. ad dextram viae ver-
sus der Papiermiihl, ad Drisamiam circa hort.
botanicum etc. copiose. — Perenn. 6 — 7.
Herba acida, ut antecedens et sequens. FJores flavi,
inagnitudine sequentis; petala rarius emarginata. Caps.
subcylindracea.
3. O. corniculata. Linn. Radice an-
895
nuaj caiilibus procumbentib. radicantibus, ra-
mosis; pctiolorum basi articulata, stipulacea,
biaurita; foliolis obcorclatis; pedunculis um-
belliferis paucilloris; pedicellis reflexis. Sch,
et Sp. — Jacq. ox. t. 5.
Ex An\ej'ica! Nuhc in hortis oleraceis , rudera-
tis , sepibus quasi spontaneaj apud nos rarior
e, g. circa hort. botanicum, — Ann. 6 — 7.
Hacc et praecedens — saepissime confusae — datis
characteribus facile distinguuntur, — O. corniculata,
quae magis australis videlur inque Galliae regionib. me-
ditcrraneis (ubi alteram frustra quaesivimus) frequens
est, tenerior et villosior. Capsulae imprimis pube larga,
adpressa obteguntur. Locis siccis omnibus partibus
minor evadit, cauiibus longe prostratis et radicantibus.
Huc tanquam synon^ma referimus : O. Ddlenii Sieb!
— O. villosa M. B! ad O. strictam vero : O. Lyonii
Pursh! (fide specim. herb. cl. Zejheri).
Familia LXXXIII. Lineae. DC.
Cal. 3 — 5-sepal. persistens. Pet. tot quot
sepala, unguiculata, sepalis alterna, per aesti-
vationem contorta. Stamina petalorum numero
aecjualia, basi in annulum monadelpha, peta-
lis alterna, interjectis dentibus cjui aut stamina
abortiva, avit filamentorum processus sunt ha-
bendi. Antherae ovatae, basi insertae, bilo-
culares, birimosae. Ovar. subglobosum, lo-
culis tot (juot sepala et styli apice capitati.
Caps. globosa, stylorum basi persistente saepius
acuminata, constans carpellis marginibus indu-
plicatis, apice bivalvi dehiscentibus, intus dis-
sepimento incompleto e centro orto in conca-
merationes duas divisis. Semina in quoque
896
cafpello 2 aut in concameratione solitaria^
ovata, compressa, nitida, inversa. Albumen
rarius, parcum, v. ejus loco endopieura tu-
mida, carnosa. Embryo rectus, planus , car-
noso-oleosus, ad hylum sursum tendente, co-
tyledonibus ellipticis. (Synonyma fam. ut in
praecedente.)
Herbae aut suflTrutices, fol. integris, ex-
stipuiatis; llorib. pedunculatis, petalis caducis.
— Famiiia fere media Caryophylleas inter et
Malvaceas Geraniaceasque.
427. L i n u m. L i n n.
Character gen. idem ac familiae. — Gaertn.
t. 112. — Lam. ill. t. 219.
* Foliis alternis.
* 1. L. usitatissimum. Linn. Sepalis
ovatis, acutis, ciliatis, eglandulosis, capsulam
aequantibus; fol. lanceolatis, glabris; caule
solitario, erecto. M. et K. — Hayne term.
bot. lit. — Darst. 8. — St. 26. — Curt. 55. (L.
multicaule, monadelphum, grandiflorum, hu-
mile, sativum Hortul.)
Li agris reg. inferiorum colitur , et hinc inde
quasi sponte inter segetes etc. — ^nn. 7 — 8.
Planta nomine: Lein , Flachs nolissima ! Petala diltite
caerulea; antherae caerulescentes. C^Jf' 'Semina Lini
mucilaginoso - oleosa. )
2. L. tenuifolium. Linn. Sepalis lan-
ceolatis, acuminatis, glanduloso -ciliatis, cap-
sulam subaequantibus; fol. linearib. acumina-
897
tis, margine ciliato-scabrisj caulib. (numero-
sis) teretib. striatis. M. et K. — Jacq. austr.
21 5. (L. alpinum. Krol;. — L. setaceum. Brot.
lusit. )
In collibus avidis , siccissimis reg. calcareae ;
e. g. iii coUib. occidentalib. m. Kaiserstuhl —
JHichelberg , Sponeck, Limburg, Biichsenberg etc.
frequtns ; in arvis prope Nieder - et Oberweiler t.
Ginel. bad. — Perenn, 6 — 7.
Radix lignosa. Folia sparsa, rigida, glauca, inferiora
deusiora, superiora remotiora, ut caulis superne fere
nudus appareat. Jnfiorescentia dichotomo -cor^^mbosa.
Flores magnitudine prioris , rosei s. lilacino-albidi. —
Variat: caulib. pedunculisque plus minus pubescentibus :
L. sujfruticosum DC. fl. fr. V ^
** Foliis oppositis.
3. L. catharticum. Linn. SepalisHbe-
ris, integris, corolla duplo brevioribus. Spenn.
— Schk 87. — Hayne Darst. 8. f. 18. — Vaill.
t. 4. f. 6. — Bl. 368.
Iii pratis, pascuis, locis apricis, graminosis prae-
sertim reg. inferiorum frequens. — Ann. 6 — 8,
Caules adscendentes , filiformes , 3 — 8-unciales di-
chotoipi. Folia iina obovato- oblouga , approximata,
reliqua oblongo - lanceolata. Pedunculi ante anthesin
nutantes , tcnuissimi. Petala laetea, ungue flavo. (Offl
Lini cathartici herba — purgans , laxans, inde : Pur~
gierlein germ. ) — Variat haud raro : proportione flo-
ris partium quaternaria !
"i" 4' L. Radiola. Linn. Calyce gamose-
palo, a medio 4-fido, laciniis 2 — 3-lobis,
coroliam aequantibus. Spenn. — Vaill. t. 4-
f. 6. — FD. 178. — Michel. t. 21. (Radiola
Millegrana Sm E. B. 8^3. — R. linoides.
Gmel. syst. — DC. prod. - — Linum multiflorum..
Lam. fl. fr.)
In sabidosis humidis ^ fossis exsiccatis^ glaveo-
sis reg. montanae infer. et planitiei ^ (e. g, prope
Heidelhergam an der Hirschgass , inter Kappel
Rodek ' et lienchen ; prope Maxdorf\ ad JVisae
ripas etc.J sed in ditione Florae nostrae hucus-
que nondum repertum , comparationis causa huc
descriptum, — Ann. 7 — 8.
Plantula i — 3-uncialis, caule filiformi , a basi di-
chotoma ramosissimo , pedunculis , foliisque glabris,
saepius rubellis. Flores exigui, in apice ramulorum
congesti. Petala minima, obtusa, albida. —
Nota. An hujus speciei, saepisslmo cum Centunculo minimo cj-escenlis,
specimen a cl. Zcjliero olim pro Tillaea aquaLica liabila ? Coufl
# nota ad Porlulacear. gen.
Familia LXXXIV. Geraniaceae» DG.
Cal. 5-sepalus, persistens, sepalis plus mi-
nus inaequalibus, aestivatione imbricatis, in-
terdum uno basi in calcar cavum cum pedun-
culo arcte connatum, producto. Pet. 5 (ra-
rius abortu4? rarissime nulla) sepalis alterna,
unguiculata, aequalia v. inaequalia. Stam. fila-
menta fere semper bas.i plus minus monadel-
pha, simplici serie disposita, numero p^talo-
rum 2 — 3-plo, ^interdum nonnulla sterilia.
Ovarium prima fronte 5-loc. in st) lum longum
incrassatum et stigmatibus 5 coronatum, sed
revera torus elongatus in axem subpentagonum
gracilem. Carpella 5 submembranacea inde-
hiscentia i-loc. biovulata , ad basim tori ad-
pressa , apice gerentia stylos (aristas auct.)
filiformes, totidem secus tori sulcos arcte ad-
natos et apice summo in stigmata 5 brevia acuta
899
simplicia desinentes; post anthesin styli a basi
ad ajjicem variis modis tortilcs carpella e caly-
ce extrahentes e cum iis demum a toro desi-
ncntes. Scmina in carpellis solitaria, pendula,
exalbuminosa. Embryo curvus, radicula de-
llexa ad fundum carpelli directa, cotyledoni-
bus foliaceis convoluto- s. flexuoso -plicatis,
interdum lobatis. — (Gerania Juss. — Gera-
noideac Yent. — Gruinalium gen. Linn.)
Herbae v. sufTrutices caulibus (saltem ju-
nioribus) articulato-nodosis, ad articulationcs
solubilibus. Folia ad nodos inferiores oppo-
sita, V. alterna, pedunculis tunc folio opposi-
tis. Flores adapicem pedunculi solitarii v. sub-
umbellati.
428. Ger aiii ii m. L^Heri t.
Sepala 5 aequalia. Pet. 5 aequalia. Stam.
lo fertilia, alterna majora. Glandulae nec-
tariferae ad basin stam. majorum. Carpellorum
aristae intus glabrae, demum elastice a basi ad
axeos apicem circinalim revolutae. — Folia
palmato - lobala. Pedunculi i — 2-flori. —
Gaertn. t. 79. — Schh. 190. (Storchen-
schnab el germ.)
1. G. sanguineum. Linn. Pedunculis
i-floris axillarib. petiolo multo longioribus,
bibracteolatis; fol. omnib. petiolatis oppositis,
•5-parlitis, segmentis 3-fidis, laciniis linearibus.
N. — Cav. t. 76. f. 1. — FD. 1 107. — E. B.
27?.. — . Bull. 12.
58
900 — -
Iii collibiis lUimctosisj ncmoiosis , ad sylvavuM
mavgines veg. injev. pvaepvimis calcaveac fvc-
tfuens i e, g. in m. Schlosshevg , Sclioenbevg ,
Oelbevg , in m. Caslelbevg p. Sulzbuvg , auf der
Schwaevze , in toto tvactu m. Kaisevstuhl et in
collibus intev Emendingen et Kenzingen etc. co-
piose. — Pevenn. ly — 6.
Cawles erecti v. difTiiso -ramosi. Flores specicjsi , pe-
talis saaguineo-purpureis, patentibus , omnium sequen-
tium maximis !
2. G. paliistre. Linn. PeduncuHs 2-
floris^ foL omnib. petiolatis, 7 -— 5 — 3-lobis,
lobis inciso-tlentatis; caule decumbente, his-
pido ; pedicellis declinatis ; petalis integris;
staminibns subulatis. N. — Sweet. ger. t. 3. —
FD. 596. -- Cav. t. 87. f, 2.
In locis graminosis subhumidis secus vivum et
suh yilnovum umbvas ad viam pvoximam intev
Gottenheim et Obevschajfhausen vavius. — Pcrenn.
6-7.
Pedunculi elongati ! Corolla magna , campanulato-
patens , purpureo-violacea. Filamenta in specira. visis
pilosa. (Conf. DC. prod. )
f 3 G. pratense. Linn. Pedunculis
2-floris; caule erecto; fol. 7 — 5-partitis, seg-
mentis oblongis, pinnatifido-incisis ; summis
sessilibus; pedunc. fastigiatis in inflorescentiam
corymbosam; pedicellis fructus dellexis; pe-
talis integris, filameiitis basi valde dilatatis. N.
— Cav. 4. t. 87. f. 1. — Delaun. herl). am. t,
1 18. — E. B. 424 Curt. 43.
In pvntis , dumetis et pascuis subhumidis reg.
montanae — >/ civca Sivnitz" t. Gmel. fl. bad.
Ego sempcv alibi ndnisi sci^uentem speciem vidi.
— Pevenn. 6 — t.
901
Sequeutc omnih. partibus major, Caulis lomentoso-
canus, pilis rccurvis, superioribus glanduiosis Folia
subrujjosa, interiora ferc pellata. Staminum basis del-
toidea pubescens, ciliata. Petala quam in sequcnte ma-
joi'a, cacrulea, rotundato - obtusa , sfiepius apiculata.
( V. V. prope Rastadt, Neckarsteinach etc.)
4. G. sylvaticuni. Linn. Pedunculis
2-floris; fol. 7 — 5 — 3-lobis , summis sessili-
bus, lobis ovatis, inciso - dentatis; pedunculis
superioiib. fastigiatis , in inilorescentiam co-
rymbosanij pedicellis fructus erectis ; petalis
retusisj filamcntis subulatis. N. — E. B. 121.
— (G. batrachioides Cav. 4« t. 85. f. 1. idem,
petalis majusculis , saepius integris.)
In dumeiis , pascuis ct pratis regionis montanae*
et subalpinae Jere ubique copiose ; in m. Kandel,
Feldberg , Belchen et vallibus adjacentib, frt-
quentissimum, — Perenn. 5 — 7.
Affine praecedenti , sed caulibus minus villosis, in-
ferne fere glabris , folior. lobis multo latioribus , peta-
lis minoribus , purpureo-violaecis s. lilacinis , nec laele
caerulcis ct characleribus datis facile distinguendum.
Nota. G. pJiaeum , a cl. Gmel. in fl. badensi « ad metallofodinam Haus-
« bnden lelro Baden^^eiler» citalum, alibi inque omnib. aliis re-
gionib florac nostrae a recenlioribus frustra quaesitum , nec non
G. macrorhizum. a W. BauscL (conf. Gmel. bad. suppl . p. 5iS)
in «ni. Feldberg pascuis ad bospitium infra der Staig« lectum ,
nunquam sponte crescens, sohunmodo in rusticorum bortulis pera-
ro fjuidem culluni — omisi.
5. G. c o 1 u m b i n u m. L i n n. Pedunc. 2-
iloris, folio duplo longioribus; caule debili,
subsolitario ; fol. 5-partitis, segmenlis multi-
iidis , laciniis linearib. acutis; petalis emargi-
natis, calycem aristatum vix superantibus; car-
pellis glabris, lacvibus, seminib. reticulatis.
N. _ Cav. t. 82. f. 1. — Vaill. t. i5. f. /|. —
FO. 1222. — E. B. 259.
58*
902
In arvis / ruderalis , versuris , ad vias^ sepes,
vinearum marginalia etc, reg. inferiorum passim
frequens, — Ann. 6 — 7.
Caulis pubescentia tennis , adpressa, inlernodia lonr
gissima. Folia omnia petiolata. Pedunculi patentissirai,
Caljx (glabriusculus) angulatus, sepalis membranceo-
marginatis. Petala rosea, s. lilacina.
6. G. dissectum. Linn. Pedunc. 2-
floris, folio brevioribiis ; caulib. diffusis; foi.
inferiorib. 5-partitis, laciniis dissectis, diver-
gentibus, summis 5 — 3-fidis, lacin. integris,
linearibus; petal. emarginatis , longitudine
(fere) calycis aristati; carpellis pilosis, semi-
nib. reticulatis. N. — Cav. t. 78. f. 2. — Yailb
t. i5. f. 2. — FD. 936. — Curt. 65. — E. B.
753.
In arvis f vineis , inter segeles , inque ruderatis^
liorlorum rejectamentis , aliisve locis cultis , pin-
guioribus reg, infer.fr cquens ; e. g.inm, Schloss-
berg i circafFilhre, aufd.Berglc, ad m. Schoen-
berg copiose etc. — Ann. 6 — 7.
Caules peliolique pubescentia reversa hispicli. Pedun-
culi fructus eriguntur. Pedicelli , calj-ces rostraque
carpeHorum pilis glanduliferis. Flores minores , quam
in praecedente ; petala purpurca.
7. G. piisillum. Linn. Pedunc ?.-flor)s;
fol. subrotundo-reniformibus, 7-lobis, lobis
3-fidis; petalis emarginatis longitudine calycis
mutici; carpellis pubescentibus, seminibus lae-
^ibus. N. — E, B. 385. — Curt. 64. (G. humi-
le Cav. t. 83. f. 1. — G. malvaefolium. Lam.
_ Gmel. fl. bad. — Vaill. t. i5. f. i.)
In arvis ; luderatis , locisqua aliis cullis , pin-
guiorihus , ad xnas , sepes , muros elc. reg. in-
ferior. omniuni indgatissimum. — Ann. 5 — 7.
— — 903
Caules decuinbentes , adscendenles, pubescentia bre-
Tissima, inlernodiis surnmis ubbrevialis ; ideoque pedun-
culi approximati in infiorescentiam oblongam (quasi ra-
cemosam ). Flores parvi, violacei. Stamina saepissime
5 sterilia.
8. G. molle. Linn. Pedunc. a-floris;
fol. rotundatOTeniformib. imis 9-lobis, cau-
linis 7-lobis, lobis 3-fidis obtusisj petalis bifl-
dis, calycem muticum superantibus; carpellis
glal^ris rugosis , seminibus Jaevibus. N. —
Vaill. t. i3. f. 3. — Cay. t. 83. f. 3. — Curt.
134. — FD. 679.
In cultis , ruderatis , ad vias sepes , muros , vi-
neas j circa pagos et urbes passirn frecjuens. —
Ann. 5 — 8.
Caulis erecti et pedunculorum pubescentia patentissi-
ma. Corolla rubello - violacea.
9. G. r o tundif olium. Linn. Pedunc.
3-floris; fol. radical. reniformib. 7-lobis, cau-
linis subi^otundis , basi truncatis, 5-lob. lobis
3-fidis; petalis obtusis integris longitudine ca-
l^^cis aristati; carpellis birsutis, seminibus re-
ticulatis. N. — Cav. t. 93. f. 2. — E. B. 157.
In coliibus apricis ^ aridis , sterilibus , lapidosis
glareosis , sabulosis , praesertim reg. calcareae
frequens^ ceterum praecedentibus affinibus rarius;
e. g. in m. Schlossberg ambulacris ; copiose cir-
. ca Saspach, Liitzelberg , Limburg etc. — Ann.
5 — 6.
Habitus fere 2 praecedcntium ! Caules patuli, decum-
bentes, saepius iusco-rubelli. Pedicelii deflexi, diver-
j^entcs. Petala rosea , incarnata.
10. G. Robertianum. Linn. Pedunc
2-floris; fol. 5— 3-partitis, lobis 3-fidopin"
904
natifidis; petalis integris, calyce angulato,
aristato 2-plo longioribus; carpellis glabris
reticulato-rugosis, seminibus laevibus. DC.
prod. — Cav. t. 86. f. i. — Bl. 480. — FD.
694. — Curt. 10. — Bull. 201. (G. purpureum
Vill. 3. t. 40.)
In locis umbrosis ^ vupestribus , nemorosis , clu-
metosis , sepibus , ad muros , sylvarum margi'
nes etc. omnium fere regionum fexcepta summa
subalpinaj vulgatissimum. — Ann. 5 — 9.
Odor plantac hircosus. — CauHs saepe erectus et pur-
purascens , raro decumbens, adscendens. Petala pur-
purascentia, venosa, rarius alba. (Ojfl olim : G. Ro-
bertiani herba^ adstringens, vulneraria. )
429. Eiodium. L'Herit.
Sepala 5-aequalia Pet. 5 regularia (rarius
irregularia). Stam. 10 filamentis basi monodel-
phis, 5 antheriferis, 5-alternis sterilibus. Glan-
dulae 5 ad basin staminum sterilium; Carpel-
lorum aristae intus barbatae, demum elastice
spiraliter tortae. — Pedunculi saepius multi-
(rarissime 1-) flori. — Folia varia, pinnati-
secta, trifida et indivisa ! — Schk 190. b.
(Beiherschnabel germ.)
1. E. cicutarium. Leman. Caule pro-
strato V. dififuso, hirtoj fol. pinnatisectis, seg-
mentis sessilibus, pinnatifidis, incisis acutisve;
pedunculis multilloris; petalis inaequalibus.
DC. prod. — (Geranium cicutarium. Linn. —
FD. 986. — G. chaerophyllum. Cav. t. 95. f.
j, G. pimpinellaefolium. Cav. t. 98. f. 1. — )
In locis cultis , ruderatis , arenosis , glareosis >
*?05
arvis , agris , vineis etc reg. infcrioruni passim
fre(juens. — Jnn. 3 — 8.
Piaiila pro loco natali , aetate et teiupestale }iahitu
quatu inaiime varians. Prinio vere quiisi acaulis, lolia
tantnm railicalia, in losulani expansa v. erectiuscula,
pedunculosques radicales, 2 — 4"floros prolerre solet
CG. praeco.v Cav. l. 126. f. 2.); .sensim vero cau-
Jis internodia adeo elongantur, folia reinoventur et
pedunculi axillares evadunt, ul aestale v. autumno
plantani alienam , specie diversam habere credasl Va-
riat insupcr caule adscendente, decuuibente, proslra-
to , brevissimo etelangato; fol. majorib. et minoribus
isegraentis plus minusve incisis, magis minusve pilosis,
petalis majorib. et minoribus, purpureis, roseis, rubro-
violaceis et albis etc.
Obs. E. pimpinellifoluiin Gmrl. fl. I)iicl. vari.iliu est soli .jvenusi
plerumfjue sterilis , pelali.s non salis explicalis, transverse pli-
calis , rugosisve, saturalius coloratis , brevi-ovati.s, caljceque in-
cliisis. Schimper !
Familia LXXXV. Balsainineae. Rich.
Cal. 2-sepal. sepalis parvis deciduis, oppo-
sitis, per aestivationem imbricatis. Pet. 4 cru-
ciata ; 2 exteriora sepalis alterna, apice callo-
saj superius fornicatum, emarginatum, infe-
rius integrum basi in calcar productum; 2 in-
teriora prioribus alterna, magis petaloidea,
inter se aequalia, bifida s, appendiculata. Stam.
5 ovaiiura arcte cingentia, filamentis brevibus,
apice incrassatisj antheris subconnatis, 3 in-
feriora petalis opposita, anthera constanter
biloculares gerentia , superiora ante petalum
suprcmum orla. Antherae rima iongitudinali
dehiscentes. Ovarium 1. Styl. nullus. Stig-
mata 5 distincta, v. in unicum coalita, bre-
vissima. Caps. 5-valv. valvulis elastice desi-
lientibus, placenta centralis apice in fila te-
906
nuia, stigmatum basi attingentia, producta,
5-angularis, angulis membranaceis suturas in-
tervalvulares attingentibus, et ideo capsula ju-
nior 5-locularis, apice supra placentam i-locu-
laris. Semina placentae aftixa, pendula, in
quoque loculo plurima, exalbuminosa. Em-
bryo rectus , radicula supera, cotyledonibus
intus planis , extus convexis. — (Impatiens
Linn! gen. — Balsamina Tourn. inst. t. 235. —
Gaertn. t. 1 13.)
Herbae tenerae, fol. alternis v. oppositis,
exstipulatis, simplicib. penninervibus, dentatis;
pedunculis axillaribusj habitu proprio! (Flos
fere Fumacearum ; capsula fere Oxalidis; em-
bryo fere Lini.) DC. 1. c.
430. I m p a t i e n 5. R i v i c»
Stigmata 5 in unum coalita. Caps. prisma-
tico-teretiuscula elongata, valvis a basi ad
apicem extrorsum revolutis. Cotyledones pla-
niusculae. — Folia alterna, (Antherae omnes
biloculares ex Koch. IL pag. 276.) — Lam.
ill. t. 725. — Schh. 270.
I. J. Nolitangere. Linn. Pedunc.
3 — 4-floris, folio brevioribus , sub eo patu-
lis j florib. pendulis, calcare apice recurvo ;
fol. ovatis, grosse dentatis; geniculis caulinis
tumentibus. DC. prod. — FD. 582. — St. 18.
— E. B. 937.
In umbrosis Jiumidis , saLicetis , alnctis, acl foH'
les , rivos , scaturigines omnium rei^ionum , cx-
ceptis snmmis , frequens ; c. g. ad Drisamiam,
auf dem Schindanger etc. copiose. — Ann.6 — S,
907
Ilcrba lcnera, pallide viridis, glaiicesceuj. ; i */^ — 3-
j)cclalis. Corolla cilrina, .s. Uavesccns, intus ruhro-
punclata. CS^ringkniut , geLbe s. wilde Balsarniiie
ijerin.)
Familia LXXXVI. Fumariaceae* DC.
Cal. 2-sepal. mcmbranaceus, minimus, de-
ciduus. Pet. inter se cruciata, nunc omnia li-
bera, nunc omnia basibus coalita , nunc infe-
rius liberum et 3 superiora coaiita; 2 exterio-
ra cum sepalis alternantia, nunc ambo basi in
calcar cavum gibbositatemve aequaliter pro-
ducta, nunc inferius planum, ecalcaratum, et
superius basi calcaratum, gibbosumvcj 2 in-
feriora cum externis cruciata, oblongo linea-
ria, apice subcallosa, puncto terminali con-
nexa, antheras et stigmata foventia. Glandula
nectarifera intra calcar. Stam. filamenta 6
disposita in phalanges adelphiasve 3 oppositas
ante petala exteriora sitas ideoque cum petalis
internis alternas. Antherae 6 parvae, iatera-
les cujusve phalangis i-loculares, reliquae 2-
loculares, et ideo antherarum loculi 8, s. an-
therae 4 strictiori sensu habendae. Ovar. i
liberum. Stylus filiformis. Stigma bilamel-
latum. Fructus siccus, forma varius, nunc
siliquosus, 2-valvis, polyspermus, dehiscens,
valvulis oppositis, placentis 2 ad suturas nervi-
formibus persistentibus, nunc 2-valvis 2-sper-
mus, valvulis coalitis indehiscens, nunc eval-
vis (?) indehiscens, abortu i-spermus. Semina
placentis lateralibus affixa, horizontalia , niti-
da, ariilo s. carunculo basi instructa, Albu-
908
men carnosuni. Embryo basilaris, in fruct.
indebisccntib. parvus , rectus, in dehiscejitib.
longior subarcuatus. Cotylcdones oblongae
planac. — ( Corydalium gen. Linn. — Papave-
racear. gen. Adans. — Juss. — Rhoeadar. gen.
Batsch.)
Herbae succo aqueo, nec lacleo , foetae,
tenerae, floribus Polygaleas Balsamineasque
aemulantes. I)C. 1. c.
431. C ory d a lis D C.
Petala 4 decidua, superiore basi calcaralo.
Stam. diadelpha. Siliqua 2-vaIvis, compressa,
polysperma. — Herbae perennes, glabrae,
saepius glaucae. — Tourn. t. sSy. — Gaertn.
t. 11 5.
1. C. cava. Wahlenb. Buibo cavo ;
caule sub imo folio nudo; (bracteis integris;)
petali superioris limbo ovato, profunde emar-
ginato, inferioris ungue iiio breviore; caicaris
rectiusculi apice subincurvi nectario in clavam
tenuem elongato. — N. — Weinm. 620 — 021.
/?. (Fumaria bulbosa Bl. 534- — FD. 6o5. —
F. cava Mill. — St. 11.— Schk 194^ — Cap-
noides cava Moencli. — Corydalis tuberosa
BC. — C. buibosa. Pers.)
In umbrosis ; sepibus , dumctis , vintis , pratis
sub arborurn umbris re^. planitiei et calcareae
varius ; e. g. prope Friburgum ad dextram viae
publicae im Mistbach ad radices Juglandum ,
circa Ballrechten , Sulzburg , MiilLheim ; in vi'
tieis m, Kaiserstuhl occidentalis , circa Ihvingen^
Jchtkarrn etc. — Perenn, 3 — 4*
909
[lui.s , subj^loboMis , suberoso - cavus , in-
r«;rne iibrillas paucas euuUcns. — Folia bilernatirn sec-
la, parlilionibus saepissiriie altcrnis, lobis oblouijo cu-
neatis , incisis, acutiusculis, glaucis. Racemus termi-
nalis ercolus. Flores purpurascentes , raro albi. fOff!
olim : Aristolochine cavae radix — vulneraria iit se-
quens.)
2. C. solida. N o b. Biilbo solido; caiile
sub imo folio univaginatoj (bracleis iiicisis .
raro integrisj) petali superioris limbo rotim-
dato , retuso v. obtuse emarginato , inferioris
ungue illo sublongiore ; calcaris obliqui nec-
tario subulato. N. — Weinm. t. 52i. — Moris.
s. 3. t. 12. f. 8. (Fumaria bulbosa ^ Linn, —
F. Halleri Willd. — FD. 1224. — F. solida.
Ehrh. — E. B. 1471. — Curt. mag. 23 1. —
F. minor Roth. — Capnoides solida Moench.
— Corydalis bulbosa DC. — C. dignitate Pers.
— C. Halleri Willd. En.)
In umbrosis^ sepibus, dumetis , nemoribus humi-
diusculis secus limites i'eg. montanae ; e. g. vei^-
sus der Papiermiihl, circa d. Carthaus, d. Schiff,
ini Moesle et Acacienwaeldchen retro dem Schiess-
haus etc. copiose. — Percnn. 3 — 4*
Habitus praecedentis ! — Bulbus yix magnitudine nu-
cis juglandis minoris , intus quasi nucleo am^laceo ( in
cujus medio columna vascularis solida, nunquam cava)
instructus. — Ft)liorum segmentu saepius opposita , la-
ciniis lenuioribus , angustioribus, magis obtusis, quam
in priore. — Flores minores. — Germinalio nionocoty-
ledonea!!! (Oj^l olim : Aristolochiae fabaceae herba.J
^ota I. Speciniina braclejs integris ( ab amico Scbimper et pLarm.
Sclmltz circa Bibontum lecta) transitum hujtis speciei in
C. fabacem Pers, demonstrare videnlur. —
x^ota 2. In locis cuJiis . liortorum sepibus el rejectamentis hinc inde
reperitur : C. capnoides s. littea DC, sed mullibi vere spon-
tanea I
910
432. F u m a r i a* T o u r n.
Petala 4, unicum deorsum calcaratum,
Cariopsis indehiscens, i-sperma (stylo post an-
thesin deciduo) mutica. — Herbae tenerae,
glaucae, ramosac, lloribus racemoso-spicatis.
— Tourn. t. 287. — Gaertn. t. ii5.
1. F. capreolata. Linn. Caulib. sub-
scandentibus ; petiolis prehensilibus , pluribus
cirrhosis ; fol. bipinatim v. ternatim composi-
tis, partitionibus longe petiolatis, laciniis folio-
lorum tenerrimis , submeinbranaceis, dilatatis,
cuneato -3-fidisi pedicellis fructiferis recur-
vatis; siliculis globosis. . . . DC. ic. rar. t. 24.
In scpibus agrorum viiiearumcjue im Metzger-
griln ; circa Gundeljingen t. Prof. JValcJiiier, —
semper rarissima! — Jnn. 6 — 7.
Herba valde ramosa, 1 — 3-pedalis. Foliorum laci-
itulae quam in sequente multo latiora , tenuiora. Flo-
res 5 — 6 lin. lonj^i, albidi, apice atro- purpurei , cal-
care compresso, obluso, brevi, subiuourvo , quasi rai-
Iraeforrai.
2. F. officinalis. Linn. Caule erecto
diffuse ramoso ; fol. supradecompositis, fo-
liolis subtrilidis incisisve, laciniis lineari-spa-
thulatis oblongisve planis; pedicellis fructus
erectis; siliculis retusis. , , . Weinm. 519. —
Bl. 237. — FD. 940. — St. 2. — E. B. 589.—
Curt. 19.
In ar^^is , agris , vineis , oleraceis , ad vias et iii
ruderatis reg. injeriorum oninium vulgatissiina.
— Ann. 5—8.
Flores purpurei, apice viresccnles, majores quam in
911
sequenlibus. — Varial : altitudine, racemis iaTis ct den-
sis elonj^atis fF. deiisijlora DC.)\ folioloruin laciniis
latioribus et anguslioribus, petiolisque prehensilibus
{F. mcdia DC.J ; siliculis globo.so - depressis v. saepius
retusis; glaucitalc etc. (Ojfl Fumariac herha amara,
resolvcns. — Erdrauch , Taubenkropf ^eYm.')
3. F. Yaillantii. Lois. Caiile diflfuse
ramoso; fol. supradecompositis, laciii. lineari-
oblongis planisj pedicellis fructiferis erectis;
siliculis globosis apiculatis. . . . Vaill. t. lo. f.
6. — Rchb. ic. io3. (opt.)
In locis arenosis , aridis reg. calcareae rarissi-'
ma ; e. g. auf d. Rheindamm inier Altbreisach
et Hochstettcn ; ad vineai-um marginalia inler
Endingen ct Kocnigschaffhausen t. A. Braun. —
Ann, 5 — 7.
Herba tota glauca. Flores quam in praecedente mi-
norcs, quam in sequente majores, incarnati , rosei v.
purpurascentes.
'\ l\. F. parviflora. Linn. Caule dif-
fuse ramoso; fol. supradecompositis, lacln. li-
nearibus canaliculatis ; pedicellis fructiferis
erectis ; siliculis globosis apiculatis. DC. syst.
— E. B. 590. — Vaill. t. 10. £ 5. — Kchb. ic.
102. (F. diflPusa. Moench. suppl.)
" In iisdem cum praecedenti locis " t. b. cons^
stat. dclttner. (A recentioribus nullibirepcrla IJ
— Ann. 5 — 6.
Planla glaucj, praecedenti simillima, florijjus niinori-
bus aJlWdis lacinulisquc foliolorum canaliculatis, ideo-
que angustissimis ab ea distinguenda.
]\ota. Species supra memmoratae (pedunrulis frucUis crectis) niniis
inter se affines sunl, adeo, ut F. Vaillantii F. o ffwiiialem
oum parvijlora n\ unam spyciem conjungere videalur.
912
Famllia LXXXVII. Cruciferae Adans.
Ferigoniiim duplex, partibus 4 cruciatis
saepius regularibus, sempcr distinctis et libe-
ris constans. Calycis sepala decidua , 9. pla-
centaria (superius nempe et inferius) pla-
centis siliquae opposita, in aestivatione exte-
riora, saepius angustiora; 2 lateralia s. val-
varia, in aestivatione interiora, valvis fruc-
tus opposita, latiora, basi concava aut deor-
sum gibba. Petala 4 sepalis alterna, saepius
unguiculata, saepius inter se aequalia, inter-
dum 2 exteriora majora , rarissime abortu
evanida , decidua, in florib. plenis saepius in
peialorum fasciculos ut stamina ipsa mutata.
Stamina 6 (rarissime abortu 4 aut 2 evanida)
tetradynama, 2 ante lateralia sepala solitaria
breviora (interdum appendice aucta), 4 lon-
giora geminata ante sepala placentaria, rarius
appendiculata. Antlierae biloculares introrsae.
Torus glandulas callosas varias inter petaia et
genitalia gerens. Ovarium i nunc abbrevia-
tum nunc elongatum. Stylus i brevis ubi ova-
rium longum, elongatus ubi ovarium breve.
Stigmata 2 nunc patentia, nunc arcte coalita.
et approximata. F'ructus siliquatus, nunc
elongatus (Siliqua), nunc abbreviatus (Si-
licula), bilocularis, bivalvis (rarius i-loc.
evalvis)j loculis septo verticalitcr sito separa-
tis , valvulis longitudinaiiter raiius transverse,
rarissime non dihiscentibus; septo membrana-
cco , utrinque nervo placentario circumdato.
Semina in quoque loculo ad utramque placen-
tam aflixa, saepissime pendula^ rarissime abor-
913
tu solilaiia. Funiculi umhilacales liberi aut
septo adnati. Spermoderma crassiusculum,
extus — ^ ut videtur — pellicula cinctnm nunc
adpressa, nunc in alam membranaceam expan-
sa , nunc per aquae imbibitionem reticulatim
mucilaginosa gelatinosave facta. Albnmen nul-
lura. Embryo oleosus, curvatus. Radicula
teres, subconica, ad umbilicum tendens. Co-
tyledones 2 oppositae, super radicula diver-
sis modis pronae. Si radicula fissurae s. mar-
ginibus cotyledonum adpressa sit, tunc cotyle-
dones accumbentes vocantur , si radicula
dorso cotyledonum incumbet, tunc cotyledo-
nes incumbentes dicuntur. Cotyledones
accumbentes sunt aut planae (e. g. in Lu-
naria conf. ic. nostr. iig. i.) aut lateribus
longitudinaliter biplicato-involutae, tunc in-
volutivae nominavimus (in Dentaria v. ic.
fig. 2.). Cotyiedones incumbentes sunt nnnc:
planae (e. g. in Isatide y. ic. fig. 3), nunc
longitudinaliter plicatae saepius emarginatae,
radiculam in sinu suo foventes tunc : condu-
plicatae dictae (e. g. in Raphano v. ic. fig.
4.)j nunc lineares spiraliter convolutae et
tunc : spirales dictae (^e. g. Bunias ic. fig. 5.)
nunc tandem lineares bis transverse plicatae
et tunc : biplicatae v. bicrures dictae
(e. g. Heliophila ic. fig. 6.)- ^^ embryonibus
cotyledonibus accumbentibus donatis radicula
est lateralis s. marginalis, in omnibus
aliis dorsalis. (Tetrapetalae uniformes Ray.
— Cruciformes Tourn. — Tetradynamae Linn.
ord. nat. — Antiscoibuticae Crantz. — Cru-
ciatae Hall.)
914
Herbae aut sufllrutices foliis simplicibus,
saepissime alternis aut radicalibus, pinnatiner-
viis, integris aut varie incisis sectisvej inflo-
rescenlia racemosa, ante anthesin in corymbum
fere a basi ad apicem ilorente; diu generatim
antiscorl)uticae dictae viribus excitantibus in-
signiter donatae. Hae vires, jam a vetustissi-
mis temporibus celebratae, inbaerentes viden-
tur pricipio cuidam acri aleoso volatili, a che-
micis nondum satis explorato, etin variis Cruci-
ferarum speciebus organisve plus minus dif-
fuso. . . . DC. syst.
A n a 1 y s i s g e n e r u m.
i Cotjledones accumbentes . . ; . 2
) Cot}'ledones incumbentes . , . • 17
iCot^^ledones planae . . . . . 3
Cotyledones involutivae . . . Dentario.
Fructus siliquosus , longitudine latitudinem
3 — 4'plo ^*- "It""^ superans ... 4
Fructus siliculosus, longitudine lalitudinem vix
superans ....... 9
iSemina in quoque loculo uniserialia . . .'S
Semina inquoque loculo biserialia ... 8
( Flores lutei ....... 6
5 I Flores albi, lilacini, purpurei, viridescentes —
( nec lutei ....... 7
iCal. basi bisaccatus. Stigraatis lobi recur-
vati ..... Cheivanthiis.
Cal. I>asi aequalis. Stigma simplex integrum
Barbarea.
— 915
Siliqua valvis uninerviis v, cvidonlcr vcnosis
Avahis,
Sillqua valvis nec venosis nec nervosis, sae-
pius elastice revolventcs . . Cavdamine.
SiJiquae strietissimae lineares tetragono-anci-
pites Turvitis.
]Siliquae declinato-patentes , teretes, torulosae
Nastiwtium.
Septum valvis planis v. convexis parallehim,
■ aequilatum . - . . . • .10
Septum valvis navicularibus v. orbicularibus,
coraplicatis contrarium , multo angustius . i3
Cal. basi aequalis. Silicula supra torum ses-
silis, valvis convexis, funiculis liberis . 11
lO^Cal. basi bisaccatus. Silicula supra torum sli-
pitata, valvis planis, funieulis septo adna-
tis .•.*>• . Lunaria.
iFlores lutei. Siliculae valvis convexis . ,12
Flores albi. Siliculae valvis venlricoso-gibbis.
(Fol. radicalia maxima!) . . Cochlearia.
Filamenta appendiculata , dentata v. setis in-
12) terjectis aucta. (Folia integerrima) . Alyssum,
Filamenta nuda, libera- Folia pinnatisecta,
incisa, dentata .... Nasturtium.
Flores albi v, lilacini. Siliculae sessiles, apice
emarginatae , basi integrae, valvis navicu-
Ij^ ] laribus . . . . , . • «4
|Flores lutei. Silieulae stipitatae , ob valvas
orbiculatas apice basique emarginatae
Biscutella.
l4JPetala exteriora majora, radicantia . - i5
fPetala aequalia v. nulla , .... 16
59
916
Filamenta intus ba.si squamula aucla. Silicu-
lae loculis i- spersmis , . Teesdalia.
15 iFilamenta nutla, Hbera, Siliculae loculis i-
spermis . . . * . , Iheris,
iSilicuIa aptera, obcordata, basi cuneata Capsella.
Silicula dorso alala, anguste excisa, basi ro-
tundata ...... Thlaspi.
Cotyledones planae, dorso radicnla incum-
. bentes i8
17 l
|Cotyledones conduplicatae, radiculam in sinu
suo foventcs ...... 25
^Q i Siliquosae ....*.. 19
I Siliculosae . . . . . . .21
Siliqnae erectae , apterae , biloculares, poly-
spermae ....... :iO
19 /
Siliquae pendulae, loliaceo-alalae, i-Ioculares,
i-.spermae • . • . . . Isatis.
Siliquac teretiusculae . . . Sj simbrium.
^SiJ
■^^ i Siliquae cxacte 4-g<^>nae . . . Erysimum'
21
Valvis convexis, ventricosis . . . .22
Valvis complicato-carinalis, subnavicularibus 23
Silicula obovata , ventricosa , membranacea,
laevis, loculis 2 poljspermis . Camelina.
Silicula subglobosa , indurata , rugosa , inde-
hiscens, i-loc. i-sperma . . . Neslia.
ISiliculae pendulae, basi cuneatae . Isatis,
Siliculae in pedunculis ercctae, basi rotunda-
tae , V. emarginatae . . . . ♦ ^4
SRaeenii oppositifolii ! Siliculae rugoso-crista-
tae ...... Senelfiera.
Racemi terminales ! Siliculae leves . Lepidium.
Siliqua conligua, septo longiludinali bilocu-
laris, valvis deliiscens . . . .26
Siliqua lomentacea, septulis Iransversis multilocu-
\ laris aut in articulos monospermos secedens 80
25
917
ISemina in quoque loculo biserialia . . 27
Semina in quoque loculo uniserialia . . 28
Siliqua .subtetragona ; semina ovata , subcom-
pressa ..... Eiirucastvuni.
Siliqua comprcssa, linearis; semina crassa
Diplotaxis.
Siliquae valvis evidenter carinalis, nervo tlor-
sali praeditis, tetragonis . . . .29
Siliquae valvis convexis, nervosis , torulosis ,
teretiusculae ..... Napus.
Rostrum crassum. Semina ovata, subcompres-
. sa Erucastrum.
" Rostrum filiforme. Semina subglobosa
Melanosinapis.
Pedunculi flore dimidio breviores , demum
raclii adpressi. Cal, basi aequalis. (Petala
lulea, non venosa) . , . Hapistruin.
30^Pedunculi longitudine florum v, longiores, pa-
tentes. Cal. bisaccatus. (Petala inagna, pur-
purascentia , alba, ocliroleuca, venosa!)
Baphanus.
59^
918
S e c t i o I. S i 1 i q u o s a e.
Septo lineari, valvis elongatis, longitudina-
litcr dehiscentibus.
T r i b u s I. A r a b i d e a c.
5, Pleurorhizeae , cotj ledoncbus accuinhentilnis,
A) Pleurorhizeae involutiyae
cotjledonibus longiludinaliler inter se invicem bibli-
cato - invohitis.
433. D e n t a r i a. N.
Cal. basi aequalis erectus. Stamina libera
non appendiculata. Silicpia sensim in stylum
longiusculum attenuata, valvis planis, enerviis,
saepe elastice resolventibus» Funiculi umbili-
cales alato-dilatati. Semina ovata, crassa, im-
marginata. Cotyledones crassiusculae, accum-
bentes, involutivae. (Lam. ill. l. 562.)
O b s, Dentaria prius ab auctoriljus liabitu potius, quam charactcnbus
firinis a Pteroiieiiro et Cardamine dlstincla , ab hls evidenter
diHert ; cotjledonibus involutivis, nec planis , et omnes Deiita-
riae species auclorum , quarum colyledones planae invcniuntur,
quale» a cl. DecandoUio indicatae sunt , nostra sentenlia ad
Pleroneuron v. etiam ad Cardaminem referendae suut.
1. D. pinnata. Lam. Fol. caulinis al-
ternis petiolatis pinnatisectis, segmentis ob-
longis acuminatis, inaequaliter serratis j sta-
minibus lateralibus (brevioribus) pistillocjue
sepala aec^uantibusj seminibus breviovatis. N.
— Bois. fl. europ. t. 449- — / Gessn. ed. Schmid.
t. f. 2. — Clus. 2. p. 123. (D. heptaphyllos
Vill. — Gme). fl. bad, Cardaminc pinnata. H,Br.)
919
In sjlx^aticis iwibrosis frondosis m. Schocnberg
ail sinistram viae publicac a » dcr VJfhau-
ser Ziegelhiitte zum Uhrmacher auf dem Hofe n
ducentis copiose» — Perenn. 4 — 5.
Rhizoma salis crassum , album, squamis carnosis (fo«
liis scilicet abortivis petiolo dilatato incrassato brevi,
lamina non — vel minulissime evoluta, ut in Lathraea,
V, etiam Fcronica Anagallide etc. tectum, ex harurn
avillis e luberculis — fere ut in Cardamine pratensi,
radiculae verae albae oriuntur v. rudimentum ramei
subterranei squamati. Caulis crectus simplex, teres,
glaucus, Folia subtus glauca, supra opaca, pilis bre-
vissimis tecta ; segmentis plerumque 7 ctiam 9 — 5 — 3,
omnia cauliua ; radicalia enim in rhizomatis ramis ,
qui caulem florigerum non agunt, deprehendunlur,
Florcs speciosl , dilute lilacini v. albi, in racemum
amplum , solitarium digesti. Siliquae cum sljlo 2^4
pollicem longae , 2 lineas latae , valvis planis, obsolete
venulosis , margine septo obtusissimo, superne in sty-
lum 3 lin. longum sensim acuminatae , indeque lineari-
lanceolalac, breviter stipitatae, saepissime abortientes.
Semina satis crassa, brevi-ovata, plus minus compressa,
a mutua pressione saepe subangulata , cerina aut dilu-
te fusca.
Nota. \n D. digilata Lam. foUa utrinque vifidia , supra splendentia j
pistiUum et slamina minora s. lateralia ultra sepala prominenf;
semina ublongo-ovata et cotyledones magis plicalae.
B) Pleurorhizeae planae,
cotyledonibus planis.
434. C a 1 d a m i n e. D C.
Cal. basi aequalis erectus v. petalus. Fila-
nienta non appendiculata. Siliquae lineares,
compressa, yalvis planis, enerviis, dissepi-
mento crasso subangustioribus, saepius elasti-
ce revolventibus. Senuna ovata, immarginata,
i-serialia. Funiculi umbilicalestenues, (Gaertn.
t. i/j3= — Lam. 111. t, 562,)
920
1. C. pratensis. Linn. Rhizoraate ob-
liquo , praemorso, cicatrisato, ex tuberculis
radiculato; caule laevi, teretiusculo, interno-
dio sub iloribus plus minus elongato; fol. pin-
natisectis, inferiorum segmentis subrotundis,
angulato- v» repando-dentatis, superiorum ob-
longis integerrimis, rarius latioribus, angula-
to-dentatisj pedunculis compressiusculis ; fila-
mentis brevioribus pistilloque capitato peta-
lorum unguem strictum aequantibus, quam
stamina majora duplo brevioribus, antheris
flavicantibus; limbo petalorum patentissimo;
siliquis (ob marginem latum) compresso 4-
angulis, in stylum crassiusculum obtusum an-
gustatis. N. — Bl. 223. — FD. 1089. — ^urt.
3. t. 4o. — E. B. 776. — Sch. 187. — St. 8.
In pratis , praesertim humidiusculis , ad ris^osy
fontes , sQaturigines omnium regionum / forma
latifolia in paludosis reg. rhenanae e. g, auf
der jaulen JVaag frequens.
Rhizonia praeniorsum, obliquum, satis crassum cl
durum, virescens, undique inter cicatrices, a foliis de-
slructis relictas, tuberculis conicis in radiculas fili-
formes albas desinentibus obsessum (ut inde quaedam
rhizomatis Dentariae sirailitudo externa oriatur), ra-
raulis brevibus s. gemmis lateralibus instructum , quae
rarius forma stolonum evolvuntur. — Planta plerumque
glaberrima, caulo glauco aut viridi, ereclo, ^/^ — 2-ped.
rarius foliis inferioribus pubescens. Foliorum infimorum
segmentum terrainale maximum, lateralia minora, sae-
pe — praesertim in pratis siccioribus 3 — 1 — i vel
omnino nulla ^C. granulata AIHJ, Haec folia radica-
lia, imprirais quae perhicmarunt , saepe ad axillas
scgmentoruni et ipsa eorum lamina subtus ad nervos
radiculas agunt, non raro rosuias foliorum minorum
conformium profcrunt cx quibus (scmcl quidem, sed in
codem spcciminc plures ) cauliculos folialos raultifloros
921
Segrncnta loliorum caulinoruin
oblonga, v. liueari-oblonga, integerrima, terminali sae-
pius '2-dentato, nonnuraquam, e. g. in inundatis, palu-
dosis etc, — latiora, ovata et angulato-deulata fC. ama-
va et uliginosa M. Bl — C. scaturiginosa. fVallr !J ,
quac forma caule saepius altiore et floribus pallidiori-
bus gaudet. Petalorum unguis virescens , erectus, iim-
bo horizontaliter expanso , lilacino v. albide lilacino.
Siliquae utrinque planae , margine utroque complanato
a dissepimenti et valvarum marginibus subtricarinato,
compresso-4 angulae.
O b ». Duobus moJis silicpiae junioris status mutatur; jam enim — id-
<|uc fiequenter — longe stipitata est, axe scilicit inlra insertioiiem
valvarum aucta , jam loiigitudinaiiter rupta , sessilis , vel etiam
stipitalo axe ( dissepimento ) ititra valvas aucto, laminas plus
minu.s explicatas, saepius quidem minimas , petaloideas denuo
proferente , ila ul — si baec immutatio ante floris explicalioueni
inchoata est — florem plenum reperias. Frequentius aulera — sal-
tem in planta spoutapea — sihqua post anthesin immutatur.
2. C. amara. Linn. Rhizomate tenui,
virescente, radiculis albis vestito, superne
stolonifero; caule ramisque (imprimissuperne)
angulatis, ad flores usque foliatis; fol. pinnati-
sectis, segmentis subrotundo-ovatis, v. ovatis
angulato-dentatis; pedunculis compressis; sta-
minibus brevioribus pistilloque acuti petalo-
rum ungue duplo longioribus exsertis, filaraen-
ta majorum aequantibus; antheris atro-ruben-
tibus; limbo petalorum campanulato-patente j
siliquis compressis, margine obtusis in stylum
tenuem acutum angustatis. N. — Curt. 3. t. 89.
— FD, i48. — Schk 187. — E. B. 1000. (C.
umbrosa Lejeun. — C. melananthera. Stock.
bot. mat. — C. Nasturtium Thuil. — Weinm.
t. 753. f. 6.)
In aquosis ^ pracscrtim umbrosis , ad rivos , fos-
sas, scaturigincs f fontes omnium regionumi in
922
veg, calcaiea ct rhenaiia , e. g. in ihr March ,
intcr Gottenheim et Oberschajfhausen , circa Bie-
gel j Eichstaedten etc frequentissima , etiam in
gei f i2jicnsiaeaien eic» jrec/ue,
m. Feldberg. — Perenn. 4 —
6.
Herba amara! — Rhizoma ramus est vetusti speci-
minis , ipsum superne ramos laterales subterraneos fere
■^phyllos, V. supra terram surgentes , basi decumbentes,
radicantes, foliatos, superne nonnumquam paucifloros
praeter caulem primarium eraittit. Caulis — in raajori-
bus praesertim speciminibus — juxta inflorescentiam
primariam ramos plerumque aphjllos gerit, angulosus,
inferne cum foliis pubescentia tenui tectus. Petala un-
gue brevi virescenti, alba, quam in praecedente paulo
minores. Stamina laeviter divergentia. Stigma acutum.
Siliqua brcvissime stipitata, quam in praecedenle bre-
vior. (Offl Nasturtii mojoris amari herba recens —
antiscorbutica. Conf. nota ad Nasturtium oflficinale.)
3. C. micrantha. N. Radice annua,
subramosa, iibrosa (saepius multicauli)j caule
angulato^ fol. pinnatisectis , segmentis inferio-
rum subrotundis, plus minus sinuato-dentatis
V. subintegris, petiolulatis, sessilibusquej pe-
dunculis angulatis; floribus simul apertis pau-
cissimis superatis a siliquis junioribus stigmate
obtusissimo aequilato terminatis, adultis anci-
pitibus; petalis spatbulatis, erectis, supernc
patulis, per paria approximatis; pistillum sta-
minum longiorum longitudine. N. — (C. hir-
suta Linn. — Schli. 187, — E. B. 492. — Curt.
4. t. 48. — C. impatiens. FD. 785. — C. silva-
tica Linh. — C. umbrosa Andrz. — et muscosa
Vahl et parviflora plur. auct. vix sunt varie-
tates!)
lu umbrosis , sylvis subhumidis , ngris , vineis,
ad vias y fossas , vcrsuras omnium regionum
fexcepta summa sfibaljnnaj frcf/uens ; e. g. am
923
Essighnus ad viam ; in in. Schlossberg ; in vi-
neis m. Kaiserstuld ct Marggraviatus superio-
ris ; in sylvaticis rupestribus circa laeum Feld~
scc (forma siliquis patulis i. e. C. siLvatica et
umbrosa !J etc. — j4nn. 4 — 6.
Planta reliquis plerumquc minor, palmaris , spitha-
mea, cetcrum a 2-unciali ad sesquipedalcra altitudinen»,
variat , tumque valde ramosa, habitumque laxum in-
duit, pro solito simpliciore stricto. Pilis raris patenti-
bus obsessa, sacpius fere omnino glabra ; hirsutam
nunquam vidimus , neque pubescentia — si revcra ad-
est — a reliquis distinguitur , simulque C. hirsuta auct.
recentiorum micrantham nostram tantura ex parle eom-
plectitur ; quare nomen mutandam erat, Flores parvi ,
albi , nunc 6 — nunc 4-ar^t'i'i- Siliquae stricte erecti ,
rarius patulae, juniores obtusissimae, adultae juxta
stigma angustiores. ^
4. C. impatiens. Linn. Radice sub-
ramosa , iibrosa , bienni ; fol. pinnatisectis ,
segmentis multijugis petiolulatis, ovatis , in-
ciso-dentatis^ acutis, superiorum subintegris
lanceolatis, petiolorum basi acute biaurita
amplexicauli; petalis lineari-spathulatis fuga-
cibus, saepissime abortivis. N. — FD. 735. —
E. B. 8o. (C* apetalaMoencb C. parvillora.
/9. Lam.)
In umbrosis sjli^aticis humidis montosis c. Chrj-
sospleniis rarissima , apud nos nilnisi in der
Hoelle ad sinistram viae publicae inter Hirschcn-
sprung et der Post reperta, — Bienn, 5 — 6«
Caulis erectus, angulosus sulcatusque, pedalis, sim-
plex V. 2 — 4-pcdalis ramosissimus, ramis patenti-erec-
tis. Pctioli , imprimis ad auriculas, ciliati. Folia te-
nerrima, pallicle virentia. Pedunculi compresso -angu-
lati. Petala — si adsunt — fugacissima, viridi- flava.
.Siliquae copiosissimac , patcnti-crectae , maturac pro
reliquis lacvissimo tactu claslicc desilicntcs , cum stre-
j)itu scminu spargunt — undc nonien.
924
O b s. Auriculas aiiiplexicaules hujus et Nasturliorum
quorumdam iiou pro foliorum sef;mentis pro-
prie sic clictas ( conf. DC. syst.) habendas essfi,
el situ ab illis remoto , forma el direclione, imo
pubescenlia divcrsa , et praesertim pulcherrimo
Lepidii perfoliati c\em\Ao probatur, cujus infe-
riora folia bipiunatifida sunt, altiorum vero — la-
jnina sensim abortienle — auriculae magis magis-
<]ue augentur et dilatantur, ut a medio caule inde
"fol\a.^i (cjuae dicuntur) integerriuja cordato-
amplexicaulia, glauca Thlaspeos perfoliali fere
V. Bupleuri repraesentent. Ex liujus analogia et
cx ipso Lcpidii perfoliati transitum sensvim osten-
dentis adspectu , auriculas istas pro organo va-
ginae UmbeLlatarum v. Jianunculorum etc. su-
perne etiam biauritae analogo habemus.
435. Arabis* DC. excl. spec.
Cal. erectus. Filamenla non appendicula-
ta. Siliqua linearis, valvis planiusculis, nervo
percursis aut venosis, stylo brevissimo v. stig-
mate subsessili coronata. Semina uniseriata,
ovalia v. orbicularia, compressa.
1. A. arenosa. Scop. Caule ramoso;
foliis obovato- oblongis, runcinatis, summis
grosse dentatis integrisve; petalorum limbo
obovato, patente; pedunculis calyce longiori-
bus siliquisque patulis; seminibus immarginatis.
N. — Scop. t. 4o. (Sisymbrium arenosum
Linn. — Weinm. t. 7^2. «. — Moris. s. 3. t.
5. ult. — C. B. prod. 4o. f. 1. — Loes. t. i3. —
Turritis arenosa. Lapeyr.)
In arenosis , glareosis circa yJltbrcisach et in
Hheni insulis ^ e. g. an der Ueberfahrt frequens,
Ann, ct bicnn. 5 — 7.
925
rianta pltTuinquo multicaulis, piiis patentibus , in
foliis furcalis liispida. Folia radicalia rosulata , denti-
biis grossis angulatis. Pctala intensc cx purj)ureo lila-
cina , pro genere majuscula. Siliquarum valvac ferc
cnerviac ut in Cardamine.
2. A. Thaliana. Linn. Annua ; fol. ra-
dicalibus rosulatis in petiolum attenuatis, den-
tatis, caulinis ovalis v. oblongis, subinteger-
rimis sessilibus; ramis siliquisque patentibus
cum caule glaucescentibus; pecluncuhs calyce
(luplo longioribus; petalis angustc oblongeque
spathulalis, obtusis, limbo patente; seminibus
immarginatis. N. — Moris. s. 3. t. 7. f. 1.2. —
Poll. II. ic. (mala) — Curt. 2. t. 49. — E. B.
(joi. ^ FD. 1106. — Schli. i85. — St. 11.
( A. ramosa. Lam. )
Jn agris et arvis locisque aliis arenosis^ glareo-
sis , siccis , sterilibus , muris^ tectis, coUibus ari-
dis etc. reg. inferiorum frecjuens. — Ann. 4 — 5.
Planta plerumqnc pedalis , a digitali ad bipedalem
altitudinem variat, simplex v. ramosissima. Radix exi-
lis , alba, parce ramosa. Folia — imprimis radicalia —
cum inferiore caulis parte hispida. Pedunculi filifor-
mes, laxi. Flores parvi albi, Siliquae utrinquae i-ner-
viae , non venulosae.
3. A. contracta. N. Fol. radicalibus
oblongo-obovatis, rosulato -expansis, caulinis
ovatis oblongisve sessilibus, v. plus minus
amplexicaulibus et sagittatis, erectis; caule
subsimplici, ramis, pedunculis calycis longi-
tudine, siliquisque strictis; petalis anguste spa-
thulatis, mox erectis; scminibus immarginatis.
Sch. et Sp.)
926
Planla ob direclioncin caulis, ramorum, foliorum,
pedunculorum , siliquarumque crectam , .striclam hahilu
insignis ! — Folia caulina plus minus amplexicaulia ,
basi cordata, v. in auriculas producta, aut — praesertim
inferiora — simpliciter sessilia, plus minus dentata ,
nonnumquam fere integerrima. Petala alba, limbo sub
anlhesi patulo, citissime erecto. Siliquae non venulo-
sac, iitrinque uninerviae , longae , pedunculum brevem
4 — lO-ies ( in eodem et diversis speciminibus) super-
antcs. — Variat :
i) Foliis viridibus, minus pubescenlibus v. cura
caule nudis, margine ciliatis, inferioribus sim-
pliciter sessilibus , superioribus vix semiamplexi-
caulibus. (Turritis stricta All! — A. Allionii
DC!)
2) Eadem foliis amplexicaulibus. Turritis nemo-
rensis Wulf. — Hotfm. germ. 1. p. 5^.)
3) Foliis ovato - lanceolatis cauleque pubescenti-
scabris. ( A. hirsuta. Scop. — DC. sjst. — Tur-
ritis hirsuta Linn. — Jacq. ic 120. — FD. lO^O.
— Schk. i85. — E. B. 587. — A. montana Lam.)
4) Eadem foL sagittato lanceolatis. (A. sagittata
DC. syst. II. p. 222. c. synon.)
Formae 3 c« 4 frequentes sunt in campis , colli-
bus apricis , asperis , pratis montanis siccis,
muris et ruderatis , praesertim reg. calcareae^
e. g. in tractu m. Kaiserstuhl circa Oberbergen,
Fogtsburg , Schellinger Wiesen , Rothweil ,
Ihringen , Wasenweiler etc. nec non in ambu-
lacris m. Schlossberg p. Friburgum,- forma 1
iniisdem locis rarior ; 1 rarissima et quidem non-
nisi in pratis rhenanis circa Saspach lecta. —
Bienn. 5 — 6.
4. A. Turrita. Linn. Fol. obsolete
dentatis (pubescentia brevi scabriuscula tec-
tis) ratlicalibus obovatis in petiolum attenua-
tis, caulinis araplexicaulibus ovato -oblongis;
pctalis spalhulatis, crecto-patulis; pcdunculis
calycis longilutline; siliquis vcnulosis, secun=
927
Jis, deciirvis; seminibus ala membranacca cinc-
tis. N. — Jacq. aiistr. ii. — E. B. 178. — «
Moris. s. 3. t. 2. f. 28.
In rupiuvi fissuvis vallis Hoelle nm Hirschen-
sprung c. Primula Auricula rarissima. — Bienn.
5—6.
Caulis I — i /<-pe(l. erectus. — Petala caljce dupla
longiora, pallide ocbroleuca. — Semina orbicularia.
("A. alpina , quam in iisdem locis citat cl. Graelin. fl.
bad. in ditionc florae nostrae omnino desidcratur.)
436* T u r r i t i s. N.
Cal. erectus. Filamenta non appendiculata.
Siliqua elongata, linearis, valvis nervo per-
cursis, compresso-planis v. convexo-carinatis.
Semina pendula, in quoc^ue loculo biseriata ,
numerosissima. (Gaertn. t. i43. — Lam. ilJ.
563.)
1. T. glabra. Linn. Caule tereti, fol.
radicalib. sinuato-dentatis, piloso-scabris, cau-
linis sagittato-amplexicaulibus integerrimis gla-
bris; pedunculis siliquisque obsolete 4-gonis
strictissimis ; seminibus subangulatis, immargi-
natis, stigmatis magnitudine. Scli. et Sp. —
Moris. 1. c. t. 3. £ 22. — FD. 809. — Curt. 44.
E. B. 777. — ScMt. i85. (T. stenopetala Slev!
Erysimum glastifolium Crantz. — Arabis per-
foliata Lam. — A. turritis Clairv. — Sisym-
brium simplicissimum Lapeyr. suppl.)
In pascuis siccis apricis^ locis arenosis, glareo-
sis , lapiclosis reg^ inferiorum e. g. ad Drisa-
miae y Elzae, lilieni ripas , in ambulacris m.
Schlossberg , in der Hoclle ad vuun publicam ctc.
Bienn. 5 — 6.
928
Planta stricta, 2 — 4'P<^*^« plerumque simplex. Radi.t
palaris, longa, simplcx v. subramosa, radiculis multis
laleraiibus, nonnumquam verrucis crassis, conve\is ob-
sessa. Folia glauco-viridia , oblonga, radicalia infcrne
profunde sinuato -dcntata, supernc latiora , repando-
dentata. Caulis teres, basi (foliis inferioribus subtus
ad nervum) pube brevi obsessus, caeterum ( ut reli-
cjua folia) glaber. Sepala lineari oblonga, erecta ,
passim subconnata (non laxa). Petala lineari-spathu-
lala, pallide ochroleuca. Filamenta petalorum longi-
tudine, anlheris viridi-flavescentibus. Siiiquae i — 2 ^4
pollices lougae, cum pedunculo 4-lineari strictissimae,
valvis convexis, nervo prominente percursis, vix tenuis-
sime venulosis, st;^lo brevissimo , obtusissinio , capitato
tcrminatae , juniores flores non superantes. Semina lu-
teo-rufa, numerosissima , longiora quara latiora, a mu-
tua compressione angulata, non marginata.
Obs. Hujus generis est : T. peudula Nob. ( Arabis pendula Linn, —
Gmel. sib. 3. t. 63. — DC. sjst.) caule angulato liispiJo, fol.
amplexicaulibus oblongis acuti» denticulatis (pubescenti-scabris) ;
siliquis planis, pendulis, secundis , praeter nervum evidenter
venulosis, junioribus flores longe superantibus ; seminibus pla-
nis, marginatis, stigmate capitato sessili 3-plo majoribus. Sch/
^t Sp.
437. C h e i r a 11 t h u s. R. B r.
Cal. erectus, sepalis lateralibusbasi saccatis.
Petala longe unguiculata, limbo patente obo-
vato. Stamina non appendiculata. Stigma sty-
lo nunc brevissimo, nunc subeJongato insi-
dens, bilobum , lobis patentibus t. recuriis
(aut capitatum). Siliqua linearis, subcom-
pressa, anceps aut teres. Semina i-serialia,
ovata, compressa. (Gaertn. t. i43.)
i. C. Cheiri. Linn. Fol. lanceolatis
subintegerrimis , siliquis elongatis, linearibus;
stigmatis lobis arcuato - divergentibus. N. —
BI, 179. — BuIK 349. — Schl;. 184. — Tabern.
929
688.— Besl. h. cyst. i. t. 5. cult. (C. fruticu-
losus. Linn. mant. — E. B. 1934. — C. muralis
Salisb. — Erysimum murale Lam. fl. f'r. )
//i muvis fintir/uis Friburgi e. g. in der Gerber-
au , am UrsuLinerkloiter , Kuenzers Gaiten etc.
copiosissime in muris et ruderatis delelae urbis
Altbreisach. — Sujfr. — ^ ^ S. (^cult. bienn. et
perenn.J
Caulis (in spontaneo ) basi suffruticosuS, ramique
angulati. Folia plerumque integerrima, pube omnino
adpressa utrinque vestita, inlerdum plus minus acute
serrata. Pedunculi incrassati subquadranguli , carinis
lateralibus tamen magis prominentibus subancipites,
fructiferi sepali longiludine. Flores odorati. Sepala
colorata, inferius et superius alabastri carina supernc
alato prominente instructa, quam lateralia longiora.
Petala intense lutea , aurantiaca , in cultis plus minus
ferruginea. Siliquarum valvae convexae, ncrvo percur-
sae, pube adpressa canae; margo dissepimenti in va-
rietate culta grandiflora superne saepe prominens, ala-
tus , dentibus subulatis cristatus. Rostri (st}li) longi-
tudo paullo variat. — (Planta ornatoria, praecipue
floribus plenis sub nomine : Gelbe Nelken , gelbe Feil'
chen^ Goldlak, Butone d'or notissima.)
438. B a r b a r e a. R. B r.
Cal. erectus basi subaequalis. Petala un-
guiculata, limbo integro. Stamina non appen-
diculata. Glandulac inter filamenta breviora
et pistillum. Siliqua tetragono-anceps, valvis
concavo-carinatis. Semina i-serialia,
1. B. Linnaei. N. (Erysimum Barbarea
Linn. spec. ed. 1. p. 660. — FD. 985. — E. B.
443^ — Weinm. 23o. — Synonyma ulteriora
vix varietates : B. vulgaris et praecox R. Br.
930
B. taurica, iberica et plantaginea DC. syst. —
B. acaulis Solierol n. 436! specimina nana, —
B. integrifoliam non vidimus, caeterum ex de-
scriptione in DC. syst, vix diversal)
*) Linnaeiis hujus plantae formas aute ipsum ab auctoiibus clislinctas
bene uovit , optimeque conjunxit.
In locis graminosis , pratis , agrorum versiiras
glareosis , adfossas^ vias ^ ripas , praesertim in
cultis , ruderatis reg. inferior. frecjuens; etiam
in hortis colitur. — Perenn. et bienn. 4 — 6.
Radix longa, pedalis, parcc divisa, fere cjlindrica,
alba, radiculis lateralibus tcnuibus copiosis. Caulis (nisi
nanus) i — ^^pc^^^^li^? erectus, sulcatus angulatusque,
ramis superne copiosis , 2 — 3-foliatis, raccmo termi-
natis, corjmbosis. Folia radicalia Ijrata, lobo termi-
nali maximo, repande-dentato , integrove, segmentis
lateralibus nunc numerosis , subrotundis, dentatis petio-
luiatis , V. sessilibus obbjngis, repando dentatis integris-
ne , V. parcis, inferne minoribus, jam omnino nullis,
petioli h'As'\ dilatata. Folia caulina basi auriculata,
amplexicaulia, pinnatisecta , profunde v. subpinnati-
fida , segmentis lateralibus oblongis, inaequaliter den-
tatis integrisne, v. lineari- oblongis , terminali majori,
apice 3 — 5-dentato v. inciso. Summa saepe integra ,
dentata. Pedunculi caijcis longitudine , inferne alato-
ancipites , fructiferi incrassati. Florum racemi initio
toti , seriusque apice quasi capitulum efficiunt, floribus
scilicet sibi valde approximatis, alabastra confertissima
numerosa non superantibus. Alabastra sepalo superiore
et inferiore superne carinatis apice subcalloso promi-
nentibus breviter bicornia. Petala oblongo -spatliulata
caljce colorato 2-plo longiora, limbo patente (in no-
stris) intense luteo. — Siliquae pedunculi longitudinem
5 — 8 ies .superantes, stjlo longe conico obtuso termi-
natae , nunc cum pedunculo strictae, cauli adpressae,
nunc pedunculo patente sursum curvatae v. cum co pa-
tentes reclae. Hanc seliquarum directionem ut \n eodem
ita in divevsis spccirainibus observaro cuiquc licet.
931
439. IN a s t u r t i um. R. B
Cal. patulus aequalis. Stamina non appen-
diculata. Siliqua teretiuscula aut ad siliculani
abbieviata, yalvis concavis enervibus, non
carinatis. Semina parva irregulariter biseiia-
lia, immarginata.
O h s. Gcnus arliiicialti , ex habitu magis , riuam cliaractei ibus firmis
constructum , iu poiterum dividendum!
1. N. officinale. R. B r. Caule basi
decumbenle ex geniculis radicante ; fol. pin-
nalisectis, segmentis ovatis, subcordatis, rc-
pando - dentatis ; petalis calyce majoribus (al-
bis); siliquis lineari-oblongis, subarcuatis,
pedunculum patentissimum aequantibus, toru-
losis, stylo brevissimo coronatis. N. (Sisym-
brium Nasturtium Linn. — Bull. 3o2. — Curt.
6. t. 44. - E. B. 855. — Schlt. 187. — FD.
690. — Cardamine fontana Lam. — Cardami-
num Nasturtium Moench. — Baeu erta Na-
sturtium. F. W.)
In fontibus , scaturiginibus ; rivulis ^ fossis
(Kfuaticis , piscinis omniuni regionuin ; e. g. im
Moesle et im Moos, im Immensthal, p, Giinthers-
thal etc. — Perenn. 5 — 8.
Caulis /< — 2-ped. et ultra , fistulosus , ramosus cum
foliis carnosulis, splendentibus, laete viridibus glaber-
rimus. Petioli passim ad basin aurlculis minirais sc-
miamplexicaulibus augentur. Flores albi , maximi ge-
neris. Semina reticulato - rugosa. (Offl Nastuitii
(iquatici herba recens antiscorbutica ; etiam ad acetaria
adlilbetur ut Cardamine amara , cujus lierba s. folia
sapore magis amaro et saepissime praesentia pubcsceu-
tiae lenuis distinguuntur, — Brunnkresse germ. )
60
932
Obs. Nasturtlum ofllcinale cum Sii noilljlori (u\us odore loiige ftlienu
Umbellatarum , segmeutis oppcsitis, magis oblongis etc. diver-
sissiniis — commutari, nuperrime experti siimus'
2. N. sylvestre. R. Br. Rhizomate re-
pente stolonifero; fol. pinnatisectis , segmen-
tis Ovato-oblongis aut lanceolatis, acutis, in-
ciso-deutatis; petalis calyce longioribus; sili-
quis linearibus, ancipitibus, patentibus, pe-
dunculo longioribus, stylo brevissimo termina-
tis. N. CSisymbrium sylvestreLinn. — FD.qSi.
E.B. 2824. — Schk. 187. — Curt. 26, — S. vul-
gare Pers. — Brachylobos sylvestris AU. t. 56.
f. 2. — Radicula pinnata Moench. — Caroli-
Gmelina sylvestris. F. W.)
In pascuis humidis , vudevatis , cullis , ad via-
vum y agvovum , vineavumcjue mavgines , in gla-
veosis secus vipas Jluviovum , in Joisis etc, veg.
injeviov. pvaesevtim rhenae fvequens ; e. g. p.
St. Geovgeil , vevsus Haslach am Weyhev , p,
Lehen , Gundelfingen etc. — Pevenn. 6 — 8.
Stolones longe lateque sub terra repentes. Caules
plerumque diffusi, inter gramina erecti. Petioli ad
Lasin non auriculati. Petala inlense lutea.
3. N. palustr e. D C. Radice fusiformi;
foliis plus minus profunde pinnati-lobatis, basi
auriculata amplexicaulibus, lobis oblongo-ova-
tis confluentibus, dentatis; petalis calycem
aequantibus; , siliquis ovato -oblongis obtusis
turgidis, stylo brevissimo terminatis, peduncu-
lum deflexo-patentissimum subaequantibus. N.-^
C. Bauh, prod. 38. f. 2. (Sisymbrium palustre
Leys. — Schh. 187. — S. islandicum FD. 409.
— S. terrestre. Curt. 5. t. 49. — E. B. 1747.
Myagrum aquaticum var. «. Lam. — Radicula
933
palnstris Moencli. — Bracliylobos sylvestris
All.)
In pvatis humidis ^ udis, inundatis , paludosis^
ad Jossarum mavgines , ripas etc, reg. injerior.
praesertim rhenanae frequens ; e. g. ad Drisa-
miam , im Moos , versus Gundel/ingen , Has-
lach etc. — Bienn. 6 — 9.
HerLa obscure viridis. Caulis plerumque solitarius
ereclus. Folia quam iii praecedenle latiora, obtusiora-
segmentis confluentibns; passim eliam specimina foliis
subintegris dentatis inveniuntur. Auriculae amplexicau,
les obtusac. Petala lutea. Semina in siliquis copio-
sissima, fusco - grisea , punctata.
4. N. pyr enaicum. R. Br. Rliizomate
repente, stolonifero ; fol. imis rosiilatis , ly-
rato -pinnatiseclis; caulinis pinnatiscctis, seg-
mentis linearibus, basi falcato-auriculata am-
plexicauli ; petalis calyce majoribus; siliculis
oblongo-ovatis , acutis , marginatis, stylo lon-
giusculo, prominente terminatis, in peduncu-
lo patente, ipsis longiore, erectiusculis. N.
(Sisymbrium pyrenaicum Linn. — Lach. act.
helv. 4« t. i5. — Brachiolobos pyrenaicus.
All. t. 18. f. 1. — Myagrum pyrenaicum Lam.
— Alyssum pyrenaicum Clairv. — Lepidium
stylosum. Pers.)
In pratis et campis inter der Carthausbriicke et
d, Schijf copiose ; inter Langendenzlingen et
Emmendingen in glareosis ad viam publicam ra-
rius ; in rupibus vallis Hoelle inter dem Post'
hause et Sternen rarissime. — Perenn, 5 — 6.
Caules ex ima foliorum rosula plerumque plures
erecti. Auriculae amplexicaules lanceolatae, acutae ,
deorsum falcutae, ciliatac, ut in Cardamine impa-
iente.
60*
934
5. N. amphibiiim. R. B r, Slolonibus
subterraneis nullis; caiile sub terra v. in aquis
ad genicula radiculato; fol. sessilibus, plus
rainus amplexicaulibus (auriculis non distinctis)
Tariis, serratis, v. lyrato-incisis, v. immersis
pectinato dentatis pinnatifidisve, superioribus
oblongis V. lineari-oblongis, integris serratis,
V. subintegerrimis; petalis calyce majoribus;
pedunculis patenti-dellexis, silicula ellipsoi-
dea stylo longiusculo terminata longioribus.
N. (Sisymbrium amphibium Linn. — FD. 984.
— E. B. 1840. — Schh. 187. — S. aquaticum
et riparium Wallr! — S. Roripa Scop. — Mya-
grum aquaticum. Lam. — Brachiolobus am-
phibius. All. — Radicula lancifolia Moench. —
Caroli -Gmelina lancifolia F. W. — Camelina
aquatica Brot.)
In humiJis , uclis , paladosis , aqitis stagnanti-
bus , inundatis etc. vcg. rhenanae ; auf der fau-
len ff^aag , praese7'tim circa Altbreisach in den
Altwassern des JRheins etc. frequens. — Perenn,
5-7-
Planta admodum variabilis. — Radix fibrosa. Sto-
lones sub lerra nulli, quamvis caulis, ubi casu terra
V. limo togitur, ibi radiculas agit. — Caulis natans , v.
in solo ab aquis recedcntibus relicto prostratus in axilJis
folia fasciculata — ramorum novorum inilia gerens ;
submersus ad genicula radiculas agit et foliis pectinato-
partitis, laciniis linearib. valde atlenualis obsessus est.
Folia superiora immersa et emersa niagis integra deuta-
to-l)^rata, dentibus latiusculis, vel oblonga, v. obo-
vato- oblonga, serrato - incisa v. subserrata. Plantae
emersae folia magis uniformia, inferiora saepe sublj-
rala , superiora oJDhinga v. ligulala, plus aiinus serrata
V. inciso-serrata. — Petala lutea ! — Siliculae ut stvli
longitudo paullulum variat.
935
Tribii8 II. Sisymbrcac
s. JSotorhizeae , cotyledonibus incumbentibus»
440. S i s y m b r i u m. D C.
««•
Cal. basi aequalis, clausus patensve. Peta-
la integra. Filamenta non appendiculata. Sili-
qua sessilis, teretiuscula v. subangulata, val-
vis concavis, stylo vix ullo. Semina ovata v.
oblonga, uniseriata.
1. S. officinale. Scop. Foi. runci-
natis, lobis ovato-oblongis rectangulis, in-
tegris V. sinuato-dentatis, terminali majore ;
ramis patentibus; pedunculis brevissimis caly-
cis longitudine , stricte erectis , post anthesin
incrassatis; petalis calyce dimidio longioribus;
siliquis rectis, subulatis, sensim acuminatis,
rachi adpressis, valvis concavis 3-pIinerviis.
Spenn. (Erysimum ofificinalc Linn. — .FD. 56o.
BuII. 259. — Curt. 5. t. 5o. — E. B. 725
Sch. i83. — Hayne Darst. t. 29. — Bl. 28. —
Chamaeplium oflPicinale Wallr. sched.)
In ruderatis, incultis , secus vias, sepes, muros,
circa pagos et urbes reg, infcr. passim fret/uens,
Ann. 6 — 8.
Caiilis I — 3-ped. tercs , foliosus, ramosus , ut lota
planta plus minus pubescentia scabriuscula , canescenti
tectus, Rami demum angub) fere recto patentes. Folia
profunde partita , inferiora utrinque in lobos 2 — 3,
superiora subhastato - 3 - loba, lobo terminali producto.
Racemi longi, slricti , spicaeformes. Flores minimi ;
calyx ereclus ; petala lulea, spathulata. Siliquac semi-
poUicc vix longiores , in st^lum brevissimum sensim at-
tenuatac. (Off! olim: Erysimi hcrba et semina , rc-
solventia. )
936
2. S. Sophia. Linn. Fol. bipinnatrsec-
tis^ segmenlis lineari-oblongis, integris inci-
sisve; ramis patenti-erectis ; pedunculis fili-
formibus patenti-erectis, calyce 4-plo longio-
res ; petalis calycem subaequantibus, breviori-
bus, V. abortu nullis; siliquis linearibus, te-
retiusculis, torulosis, valvis convexis i-ner-
viis. Spenn. — Weinm. t. 941. f. a. — FD.
528. — E. B. 963. — Mart. fl. rust. t. 67. —
Ludw. ect. t. 7J. (S. parviflorum Lam. —
S. tenuifolium Salisb. non Linn.)
In maceriis f ruderatis , muris , tectis locisque
aliis aridis , sterilibus , arenosis rcg. calcareae
— m. Kaisersthuhf., a Saspach usque Altbreisach,
praesertim in ruderata urbe superiore , circa
Burgheim, Sponeck , Limburg etc. frequens ;
in den neuen Anlagen m, Schlossberg sed rarius,
Ann, 5 — 8.
Caulis teres, raro simplex, plerumque valde ramo-
sus, I — 3-ped. plus minus pube ramosa aut fascicula-
ta tectus. Folia tenera, obscure et saepius canescenti-
viridia, Racemi laxi. Sepala erecta , margine mem-
branaceo lutescente. Petala lineari-spathulata, saepius
cochleata v. nulla, flavescentia. Siliquae 7 — lo-lin.
longae /^ lin. latae , stigmate sessili coronatae; semina
numerosissima , parva, rufa, glabra. C^Jf' olim : So-
phine herba , semina — stimulantia.)
441. Eiysimum. Sprgl. syst.
Cal. erectus, clausus, basi subaequalis aut
laevissime bigibbus. Stamina non appendicu-
lata. Siliqua valvis carinatis tetragona , sessi-
lis, stylo nunc filiformi , elongato, nunc bre-
vissimo apiculata. Semina i-seriata, ovata v.
oblonga, immarginata. (Gaertn. t. i43.)
937
1, E, chci ranthoides. Linn. Fol.
lanceolatis subdenticulatis, iniimis in petiolum
attenuatis, superiorib. sessilibusj pedunculis
iiliformibus calyce basi aequali 2-plo longiori-
bus, frucliferis patentibus; siliquis erecto-pa-
tulis, sligmate parvo capitato subsessili coro-
natis, pedunculo 2-plo longioribus, valvis
enerviis. Spenn. — Weinm. t. 483. f. c. —
Jacq. austr. 23. — FD. ySi et 923. — E. B.
942. — Schk. i83. — (E. parviflorura Pers. —
E. turritum /5. Lam. — E. cheiranthifolium
Gilib. — Cheiranthus erysimoides Huds. — Ch.
turritioides Lam.)
In agris et arvis , inter segetes reg. calcareae
ad m. Kaiserstuhl ; e. g, propc Oberschajf/iausen
ad dextram viae puhlicae a Gottenheim p. den
Linden c Erucastro Pollichii ; circa Ihringen ,
Rothweil etc. infrequens. — Ann. 6 — 6.
Caulis erectus, strictus, foliosus, simplex v. ramosus,
pilis adpressis plus minus scabriusculus; rami erecti,
stricti , foliosi. Folia viridia, plus minus pubescentia
brevi, scabriuscula tecta, infima obtusa, reliqua acuta.
Flores parvi , sUiquae juniores, nec alabastra superan-
tes, petalis luteis, oblongis, limbo patente. Pedunculi
3 — 5-lia. siliquae 6 — 10 lin. longae. Semina ovata,
rufa, laevissima, ut in sequentibus pendula.
2. E. Alliaria. Linn. Fol. petiolatis,
cordatis, radicalibus suborbiculatis, reliquis
subrotundo- v. late-ovatis, breviter acumina-
tis , omnibus sinuato-dentatis, dentibus acutis
aut obtusis; pedunculis calyci basi subaequali
aequilongis, teretibus, trassis, siliquae moli
aequantibus, patentissimis; siliquis oblique
eiectis, torulosis, stylo brcvi stigmateque de-
^38
prcsso lerminatis, pedunculo multoties longio-
ribus, junioribus floribusque apertis alabastra
superantibus; valvis convexis nervo carinali
crasso et lateralibus 2 tenuibus flexuosis per-
cursis. Spenn. — Weinm. t. 3j. f. b. c. —
Ludw. ect. 77. — FD. 935. — Bull. 338. —
E. B. 796. — Hayne Darst. 3. t. 58. — Schlt.
i83. (E. cordifolium. Poll. -^ E. alliaceu^i
Salisb. — Sysimbrium Alliaria Scop. — Hes-
pcris Aliaria Lam. — AUiaria officinalis Andrz.
in DC. syst.)
In umbrosis , dumetis, nemoribus , salicetis , ad
Jossas f ripas , sepes reg. infer. vulgatissimum,
— Bienn. 4 — 5.
Planta fere omnino glabra , viridis, trita odorem
alliaceum redolct, semina imprimis. — Radix fusiformis
albida, lateraliter fibrosa v. ramosa. Caulis i**/< — l\-
ped. plerumque ramosus. Folia lenera , venoso-
rugosa, petiolis canaliculatis, radicalium longissi-
mis. Flores albi , petalis spathulatis, limbo patentc.
Glandulae 2 cingentes staminum lateralium basim, 2 in-
ter majora et Pistillum. Siliquae ultra 1 uncias longae,
pedunculo 2-lineari vix crassiores. Semina cylindraceo-
oblongae, griseo-fuscae, londitudinalitor striatae. (Offl
olim : Alliariae herba rccens — antiscorbutica. —
Knoblauchskraut germ.)
3. E. orientale. Roehl. Glaucum; fol.
obtusis integerrimis, inferioribus obovatis,
basi attenuatis, reliquis caulinis oblongis, cor-
dato-amplexicaulibus; pedunculis gracilibus,
subangulatis, calyce basi bigibbo longioribus,
patulis ; siliquis oblique erectis, stigmate par-
vo ^subsessili coronatis, pedunculo multoties
longioribus, junioribus floribusque apertis ala-
bastra supcrantibus, valvis acule carinatis,
939
cnerviis. Spenn. (E. campeslrc. Scop. — ^^ E.
j)erfoliatuni Crantz. — Brassica orientalis Linn.
Weinni. 267 f. «. — Jacq. auslr. 282. — E. B.
,804. — Schk. 186. — B. campestris Sut. helv.
non Linn. — B. Turrita Weig. — B. alba Gi-
lib. — Coringia orientalis Andrz.)
In arvis; agris , inter segetes , ad versuras
reg. calcareae — p. Niedcrrothweil , ubi primus
legit Prof. JFalchner; inter Jhringen et Acht-
karrn , circa Endingen etc, sed rarius. — Ann.
5 — 6.
Herba glauca, glaberrima , carnosula! — Caulis erec-
tus , teres , laevis , plerumque simplex. Flores majus-
culi, petalis spathulis, albidis, siccatione ochroleucis,
limbo erecto-patulo. Pedunculi 3 — l^-WnGAves. Sili-
quae coluranares, exacte tetraedrae, 3 — ^■"'^ciales.
Semina ovato-oblonga, fusca , punctato - cxsculpta.
Tribus III. Brassiccae,
s, Orthoploceae f cotjfledonibus conduplieatis.
442. Napus. Scli. et Sp.
Calyx erectus f. patens, basi subaecjualis.
Filamenta non appendiculata. Silicjua teretius-
cula, valvis convexis, nervosis, rostro crasso,
conico terrainatis. Semina subglobosa, uni-
scrialia I
[. Brassica Aut. foliis plus minu5 carnosis, glaucis,
saepius glabris.
1. N. oleracea. Nob. Fol. superiori-
bus sessilibus oblongis v. ligulatis, plus minus
denticulatis j alabastrorum racemo laxo ultra
llorcs laxos racemosos elevato; calyce crecto
pctalorum limbo oblongo cum ungue longo
940
confluente; filamentis pistilloque subinclusis;
siliquis elongatis, torulosis, patentibus, rostro
sepali longitudine (Brassica oleracea
Linn. — E, B. 687. — Kohl ! germ. )
In hoitis, agris et vineis colitur ciim numero-
sissimis varietatibus, — Bienn. 5 — 6.
Alabastra quam in sequentibus longiora, sepalis ple-
rumque evidenter carinatis subangulata, longe pedun-
culata, laxa. Flores simul aperti numerosi, racemose
digesti , ochroleuci, diametro unciali, v. si petala cris-
pulata fuerint lO-lincari. Sepala 4/2 lineam longa,
seraper multo longiora, quam petali limbus latus est.
Varietates plurimae (quarum descriptiones vide in
DC, sjst. et monograph. — Gmel. fl. bad. — Lippold
Taschenb. des verstaend. Gaertners etc. ) coluntur in
hortis , omnes notissimae , et secundo anno llorent,
excepta sola Brassica Botrjtide (^Blumenkohl , Carjiol
germ. ) quae ( apud nos) anuua est. Ejusdem junioris
folia primordialia magis quam reliquarum intr^gerrima,
— Folia primordialia var. Capitatae Cweisser et rother
Kapes , Weiss' et liothkraut) laminam habent ovatam,
denticulatam; var. Bullatae (weisser et rother Kohl ,
JVirsingJ lamina oblongo-ovata, pinnatifido- dentata
et var. Caulo - Bapa fKohlrabenJ lamina inferne pro-
fundius dentata, sublyrata gaudent, quibus notis —
praeter colorem ab hortulamis et rusticis facile dignos-
cuntur.
2. N. oleifera. Nob. Fol. superioribus
cordato-amplexicaulibus integerrimis acutis;
alabastrorum racemo laxa, ultra flores laxos ele-
vato ; calyce semipatente; petalorum limbo
ovato, unge distincto longiusculo; staminib.
4 pistilloque breviore exsertis; silicjuis torulo-
sis, elongatis, patentibus, rostro (juam sepa-
lum sesquilongiore. ... (B, Napus. Linn. —
Mart. rust. t. io3. — E. B. 2146. — Schrank
monach. t. 218. — B. praecox W. et Kit!
941
In argris regionum inferiorum colitur. — Patria
non satis nota. — Bienn. 4 — 5.
Inflorescentiae indole a N. campestii et Hapa, quibus
.siinilliiua, facillime jam e longinquo distinguitur. Flo-
res quam in Jlapa multo majores , ia diametro lo-li-
neares. Calyx semipatens, sepalo superiore et inferiore
magis palenlibus. Pelala lutea ; limbus latitudine lon-
gitudinera sepali 4 1»". longi aequans , imo superans.
Stamina, praesertim pistilium, minus exserta, quam in
Jiapa. Foliis ab ea non difTcrt. (^liebs, JRuLsen, Le-
wat germ. Seritur primo vere, tunc versus autumnum
floret et Septembri semina maturat; haec norainatur :
Sommerrebs ; aut seritur auturano, idque frequentius
lunc sequente Aprili et Majo floret et Junio semina
naturat haec JVinterrebs audit. — Ex seminibus oleuni
pressione obtinetur , nomine : Hebsdl notissimum.)
Obs. In clitione Florae nostra» N. campestris (Brassica campestris,
oleifera et Napobrassica) hucusque vix in hortis rarius nec in
agris colitur. Ilaec media qnasi inter praecedenlem et sequen-
tem, iuflorescentiam habet Napi, flores et siliquae fere Rapae.
— Folia amplexicaidia denliculata , inferiora repanda, superiora
oblonga; caljx patens , virescens ; petala flava , ungue brevi in
limbum ellipticum dilatato; stamina pistillumque longius exserta. —
Huc pertinet : Boden - s, Erdliohlrabe, Scheerrueben etc. germ.
3. N. Rapa. Nob. Fol. superioribus cor-
dato-amplexicaulib. acutis; floribus apertis sub-
fastigiatis alabastra conferta^ contracta super-
antibus; calyce patente; petalorum limbo bre-
vi-ovato, ungue distincto brevi; staminibus
pistilloque longe exsertis; siliquis in peduncu-
lo patente erectis, prominenter venuloso-ner-
vosis, rostro quam sepalum subtriplo longio-
re. ... (B. Rapa Linn.)
«. Oleifera, radice exili. . . . ( Gemeiner Rebs, Win-
terrebs, Riibsaat. — Mathiol. ic. 33o. f. 2. — Cam-
Tnerar. 220. — Rrassica Napella Vill. )
/9. Esculenta, radice crassa , carnosa esculenta, de-
pressa v. fusiformi, alba v. rubra , fol. primordia-
942
libiis maximis viridibus hispidis. . . « (^Jiube, weisse
liilbe , Dickriibe jjerm. — Wcinm. 8.59. f. a. b. —
E. B, 2176. etc. conf. DC. syst. 2. p, 690 — 691.)
In agvis ciilta y var : Oleifera plerumque autum-
no seritur ^ in nostris regionibus cjuam N. olei~
fera multo frequentior y var, Esculenta aestate,
saepius post messes seritur ^ ejusdem radices
CliilbenJ autumno perfectae ejfoduntur ; floret
in secjuente vere. — Bienn. \ — 5.
Folia plantae floriferac glauca, iuferiora incisa, su-
periora integerrima. Cal. valde patens, imo patentissi-
nius. Florum diameter 6 — 7-lincaris. Petala lutea ;
limbus latitudine longitudinem sepali 2 /^ lin. longi
subaequans. — Planta praecedente plerumque altior,
alabastris contractis a florib, apertis superatis a praece-
dentibus optime jam e longinquo distinguitur, etiarasi
in agris cum N, oleifera mixta est. (Offl Rapae ra-
dix recens.J
f 4« N. Villarsii. Nob. Caule erecto
V. adsccndente, slmplici s. ramoso, basi cum
petiolis hispido; fol. profunde pinnati-lobatis
V. pinnatisectis, lobis inferiorum latioribus
oblongis, acute dentatis, superiorum angustio-
ribus lineari-oblongis subintegerrimis; floribus
apertis alabastris approximatis; sepalis erectis
unguem pctalorum anguslissimum aequantibus,
limbo subrotundo venuloso ; siliquis patenti-
erectis, rarius recurvatis , valvis 3-nerviis,
venulosis, torulosis, rostro (quam pedunculus
longiore) ancipiti, 1 -— 4'Spermo. . , . (B. Eru-
castrum. PoU! — B. Cheirantbos. ViH. t.
36. — B erysimoides. Pourr. — Sisymbrium
monense Gilib. — Gmel. bad. suppl. excl. plan-
ta constanliensi. — Sinapis recurvata All.
t. 37.)
943
In campis et agris areiiosis, glareosis^ mtiris etc.
rcg. iiifcriorum , praesertim rhenanae p. Rastatt
am IJfcrtsheimer IVald, inter Graben et JViesen'
thal, p. fVaghaeusel^ in Pallatinatu transrhe-
nano p. Diirkheim, Kaiserslautern etc. frecjuens /
apud tios hucusque frustra quaesita, sed in cam-
pis et agris arenosis inter Nieder- Rimsingen et
Jiothhaus forsan reperienda ; ideocjue eam com-
parationis causa admisi. — Perenn, et bienn.
Planta secundum solum , anni tempestatem ct nutri-
tionem magnitudine et habitu externo polymorplia, ce-
terum optime distincta, — Pedunculi florum longitudine.
Flores N. oleiferae v. Diplotaxeos tenuifoliae magnitu-
dine, praesertim in vernalibus; petala sordide lutea ,
vcnosa. Siliquae rectae v. recurvatae in iisdem speci-
minibus saepius observantur. c^emina stigmate latiora,
nigricanlia, e\identius quam in praecedentibus punctato-
exsculpta. — Wttvhdi Erucastri , flores , fructus et semina
Napi!
II. Sinapis Auct. fol, nec carnosis nec glaucis ,
saepius pilosis , cal^ce patentissimo.
5. N. Leucoslnapis. Scli. et Sp. Caule
tereti sulcato-striato^ fol. petiolalis, lyratis
V. pinnati-lobatis, lobis obtusis, sinuato - den-
tatis, extimis 3 confluentibus j petaJis spathu-
latisj silitjuis torosis sursum subarcuatis, cum
pedunculo mediocri patentissimis, valvis 3-
nerviis, rostro ensiformi, utrinque e valvarum
apice carina sulcata percurso. . . . (Sinapis alba.
liinn. — Gaertn. t. i43. — Tourn. 1 12. — Lam.
ill. 566. — Mart. rust. t. 70 Curt. 5. t. 46.
— E. B. 1677. — St. 8. — Schli. 186.)
Colitur in agris hinc inde; e. g, prope Lieden-
weilcr, Ihitersheim et^. — Ann, 5 — 6.
944
Folia tenera, flaccida, pilosula , superiora saepius
3-loba V. Ijrata. Potala llava. Siliquarum valvae ple-
rumque pilis setosis patentissimis , in sostro adpressis,
obsessae, ob scmina pauca , grossa, quam in scquente
dupla majora , torosae. (JVeisser s. englischer Setif
germ. Semina pro usu mcdico et culinari , ut a Me-
lanosinapi rccipiuntur.)
6. N. Agriasinapis. Sch. et Sp. Caule
subangulato; fol. subintegris dentatis v. lyra-
tis aut subpinnatifido - lobatis, lobis dentatis ;
supeiioribus sessilibus; petalorum limbo obo-
vato; siliquis torulosis, utrinque nervis 3 pro-
minentibus, rostroque subancipiti recto nervis
5 percursis, cum pedunculis brevibus erectis
V. patentibus. . . . (Sinapis arvensis Linn. —
FD. 783. — Curt. t. 32 1. — E. B. 1748. —
Schk. 186.)
In arvis , vincis , ruderatis , cullis et incultis ,
atl vias, muros etc, reg. injerior. praesertini cal-
careae copiose. ■ — Ann. 5 — G.
Planta pilosa. Caulis subhispidus, plus rainus an-
gulosus , sulcatusque , ramosus , rarissime simplex. Sili-
quae nunc glabrae fSinapis arvensis DC !J nunc plus
rainus pilosae (S. orientaLis JuctlJ nunc retrohirsutae
CS. retrohirsuta BesslJ — etiam directioue variae, erec-
tae , patulae , vel etiam rccurvatae. — Petala lutea.
CAckersenf, wilder Senf germ.J
^ 443. Melanosinapls. Scli. et Sp.
Cal. patens, basi aequalis. Stamina noii
appendiculata. Siliqua ob valvas carinatas,
uninervias subtelragona, rostro (stylo) brevi,
liliformi terminata. Semina uniseriata, sub-
globosa.
945
•j- 1. M. communis. N. Caule tereti
lapvij fol. omiiibus petiolatis, inferioriljus ly-
ratis, lobis denticulatis, summis lanceolatis in-
tegris integerrimisque, patentissimis aut pen-
dulis^ corollae limbo obovato^ siliquis conice
et abrupte in rostrum breve, tenuissimum at-
tenuatis, rachi adpressis. .^. . (Sinapis nigra
Linn. — Mart. rust. t. 5i. — E. B. 969. — FD.
i583. — Bl. 446.— Weinm. t. 928. f. 2.)
Jn glareosis f avenosis dumetosis , salicetis insu-
lavum Rhenif advipas jluviovum altioves: Jlheni,
Elzae — vavissima, t, b. cons. stat. de Ittnev^
Ego in ditione fvibuvgensi nujiquam vidi , co-
piose autem in vipis et insulis pavvis Nicvi civca
Ileidelbevg , Neckavgemiind , Neckavsteinach ,
Hirschhovn etc. — Ann. 6 — 7.
CauHs 2 — 5-pedalis, omnino teres, medulla copiose
farctus, inferne pilis raris hispidus, ramosus. Folia
l^rata, auricnlata, et hastato - lobata , inferiora subtus
cum petiolis hispida. Flores parvi, flavi. Siliquae co-
piosissimae , rachi (ut in Sisymbvio officinaLiJ ad-
pressae, sil)i invicem incumbentes, nonnunquam ob ni-
miam copiam , aut curvationem caulis fortuitam , v. in-
choata fasciatione ortam — subdivergentes; rostrum \ix:
diamelro siliquae maturae longius, lenue. (Ojfl Sinu'
pios semina acria ^ calida, rubefacientia; in culinis sub
nomine '/Senf./ — schwavzev , rother et gelbev Senf
notissima. — Moutarde gall.J
444. Erucastrum. Sch* et Sp.
Cal. erectus aut patens , basi aequalis vel
subbigibbus. Filamenta non appendiculata.
Siliqiia valvis convexo-carinatis , nervo per-
cursis 4-gona, rostro conico terminata. Se-
mina ovalia,. subcompressa, uniserialia v. irre-
946 -~
gulariter aut regulariter biserialia, Cotyle-
dones longitudinaliter medio plicatae, et radi-
culam inplicatura foventes, i. e. conduplicatae.
1. E. Poll ichii. N. Caule adscendente
ramoso; fol. pinnati- lobatis, lobis ovatis ob-
longisve obtusis, dentatis, »radicalium termi-
iiali majore, lloralium lienari-oblongis; florum
racemo irregulariter foliato; floribus apertis
siliquisque junioribus contractis, subfastigiatis
alabastra superantibus; calycc oblique erecto,
petalorum unguibus erectis limbo breviter
obovato longioribus; sib*quis rostro aspermo
angusto , quam sepalum breviore terminatis;
* seminibus parvis, stigmatis diametro. . . . (Si*
symbrium Erucastrum Poll! — Gmel. bad. 3.
p. 67 ex parte. — Brassica Erucastrum DC. —
Gmel. bad. suppl. — J. Bauh. 2. p. 862. —
Tabern. 837. — Camerar. 307. — Erysimum
obtusangulum Scop. — Guenthera obtusangula.
Andrz. herb. Bess!)
Iii arenosis f glarensis , muris , 1'iuleratis ^ cultis
reg, calcareae m. Kaisersluhl et rhenanac fre-
quens / e. g, p. Oberschajfhausen ; a Saspach
usque Aitbreisach etc. copiose ; nec non in ad-
scensu m. Schlossberg a Schwabenthor rarius, —
Bicnn. \ — 10.
Caulis /4 — 2-pecl. subangulatus curn petiolls pube
adpresso vestitis , inferne saepe cum foliis purpuras-
cens, ramosus. Folia subtus, praesertim ad nervos pi-
lis curvatis adpressis v. subpatentibus praedita , canes-
centi- viridia , opaea , inferiora breviter petiolata, su-
periora sessilia, tamen non ample.xicaulia. PJurimi pe-
dunculi racemorum — praesertim inferiores — folio reli-
quis conformi, plerumque vcro pectinato suffulti , alii
sme lcge intcr illos sparsi iis carent , adeo , ut haec
947
folia floralia , rarius quidera in uno alterovc ejusdem
speciminis raccmo ad plerosque fl»res dcsint, tamen
vix: in omnibus racemis. Ceterum peduncnli floris sunt
longiludine, demum paulo longiores. Alabastra apice
pilosa. Petala ochroleuca. Siliquae priraum in pe-
(lunculo oblique crectae, deraiim patentes in peduncu-
lum continuatac, rostro fragili. Semina rufa, non
punclata.
Ut omniura plantarum, ita hujus specimine majora
et minora, foliis majoribus, latioribus, et angustioribus,
caule pius minus adscendente v. inter gramina ereclo
occurrunt ; tamen specics oranino valde constans est,
nullas veras varietates nobis exhibuit, quamvis in terra
Ohs. IIujus gonrris quoqUe sunt , dilionr Florae nostrae fjuidem
aliena :
2. E. Gmelini. . . . . Planta in Gallo- Provincia , in
sabulosis ad Lacum Bodamicum et in muris urbis
Constantinae crescens, a cl. Gmelino in Fl. bad,
-suppl. sub Sisjmbrio monensi citata ; a praecedente
differt: racemis nudis , non foliatis , floribus raajo-
ribus, petalis intense lutcis; a sequente : calyce
oblique ereclo , fioribus minoribus et inflorescen-
tia E. PolLichii ; a Napo Villavsii habitu , florib-
minoribus, pctalis non venosis et generis charac-
tcribus. — Diagnosin completam secundum speci-
mina sicca, jnniora v. raanca construere non aude-
mus!
3. E. Lamarkii Sisvmbrium obtusangulum
Schleich! — DC! — S. fournefortii Schleich. in
herb. Zejh ! — differt a praecedcntibus : florib. laxe
racemosis, alabastra non superantibus , majoribus
intensc luteis, <^t praeseftim sepalis patentissi-
rais etr.
j. E. DecandoLLii. . . . IMoricandia arvensis DC. sjst.
r. descrpt. optiraa ! — Sisvrabriura araplexicaule
Jan. herb ! non Desf.
61
948
445, D i p 1 o t a X i s, D C.
Calyx laxus, basi aef[ualls. Stamina lihera,
non appendiculata. Siliquae longae, lineares/
compressae, valvis plano-convexis nervo me-
dio donalis, stylo conico aut brevissimo. Se-
mina ovato-subglobosa , biserialia.
1. D. tenuifolia. D C. Radice crassa ,
ramosa, caulibusque basi lignosis perennanti-
bus ; foliis oblongis, medio latioribus , inae-
qualiter pinnatifidiis (laciniis oblongis, den-
talis incisisque, terminali majore, producto)
aut rarius integris, lanceolatis, dentatis inte-
gerrimisve ; pedunculis llore duplo longiori-
bus; floribus subfastigiatis ultra siliquas junio-
res breviter stipitates elevatis. N. (Sisymbrium
tenuifolium Linn. — Bull. 335. — Regn. 254-
— E. B. 525. — Brassica muralis Huds. — Eru-
ca tenuifolia Moench. ■ — Sinapis tenuifolia R.
Br.)
In ruderatis et nrvis vetustis reg. inferior. ni'
rior ; e. g. ad Monasterium St. Ursulae in ipso
urbe Friburgo ; copiose in et circa Altbreisach,
nec non p. Sponeck et Burgheim. — Perenn,
G— 9.
Tota planla glabra; vix hinc inde pili sparsi rarissi-
mi observantur. — Radix alba, teres, ramosa, verru-
cis prominentibus quasi'annulata. Folia carnosa; pro-
fundius seclorum lobi elongati , lineari - obJongi, denti-
bus saepe parvis aut nullis, lobus terminalis ultra latera-
lia longe productus , subdentalus, sensim antrorsum
angustior, non ut in sequente apicem vcrsus latior el
angulatus, nonnunquam vero etiam indivisa sunt , ob-
longa, dentata v. lanceolata fere integcrrima — in iisdem
et divcrsis speciminibus. Pedunculi floris ipso scmper
949
(plcnimque a-plo) longiores, siliquarum oblique erec-
tarum patentes. Flores quam in sequente fere duplo
majores ultra siliquas juniores, axi communi videlicet
statim inter pedunculos elongato , elevati; magnitudine
fere iliorum N. oleiferae, 3 — 4 simul aperti , laxi et
cum alabastris subfastigiati, citrini.
2. D. muralis. D C. Radice annua v.
bienni; caule adscendente ; fol. obovato - ob-
longis nunc integris dentatis, nunc pinnati-
lido-lobatis, lobis lateralibus brevibus oblon-
go-ovatis, acutis integris v. angulato-dentatis
obtusioribus, terminali latiusculo angulatoj
lloribus in pedunculis ipsis subaequiiongis
erectis, contractis, alabastra superantibus, a
siliquis junioribus vix stipitatis superatis. N.
(Sisymbrium murale Linn. — E. B, 1090. —
Scbk 187. — S. vimineum Gmel. bad. specim
Kaiserstuhlensia !)
In niiiris , vineis , agris et arvis partis occiden-'
talis m. Kaiserstuhl, e. g. circa Oberbergen, a
Saspach iisqiie Ihringen etc. copiose. — y^nn. v.
bienn. 5 — 9.
Radix quam in praecedente multo minor, in speci-
minibus annuis exilis fere filiformis. Folia in planta
annua rosulata, expansa, quod nonnunquam in praece-
dente. Caulis a 8-unciale ad sesquipedalera altitudinem
varians , subsolitarius v. plures adscendentes , saepissi-
me oligoph^llus aut foliis orbus , imprimis basi fere
semper cum petiolis pilis patentibus hispidus. (Caete-
rum specimina majora — quae rarius occurrunt — glabra,
quoad herbam praecedenti saepe satis similia. Flores
lere duplo minores ,1 — 2 simul aperti , sepalis ferc
semper hispidis, pedunculo erecto s. adpresso insiden-
tes , alabastra superantes. Siliquae vix conspicue stipi-
tatae , in pedunculum patentem fere continuatae, quam
in praecedente breviores, juniores erectae , pedunculo
oito elongato flores plus niinus superant.
61*
950
O b s, Cl. Gmel. in fl Lail. sitppl. D. vimineam ad lu. Kaiserstuhl ci-
tat; seJ specimina iii loro ciUto lecla et a nio ipso sub nomine :
Sisymbrium viminenm cl. auctori communicala, repetitu examiue
uiliiisi foroiae parvaa D. mnralis esse — milii persuasum
est! Sp.
Sectio 11. Latiseptae.
Septo, ovali, valvis brevibus, planis aut con
cavis , longitudinaliter dehiscentibus.
T r i b u s I. A 1 j s s i n e a e
s. PleuroT^hizeae , cotj ledonibus accumbentibus planis.
446. L u n a r i a. L i n n.
Cal. clausus, basi subbisaccatus. Petala
stamina libera edentula. Siliqua aut siJicula
stipitata, elliptica v. oblongo-lanceolata, pla-
centis nerviformibus marginata, plana; septo
membranaceo, persistente, valvis planis ener-
yiis ; funiculis umbilicalibus longis septo ad-
natis; stylo filiformi persistente. Semina di-
stantia, ala marginata. (Lam. ill. t. 56i. —
Gaertn. t. i^^.)
1. L. rediviva. Linn. Fol. omnibus,
etiam summis lanceolatis evidenler petiolatis;
sepalis lateralibus ovatis turgidis, callo apicis
acuto prominente, superiore et inferiore, in-
tus planis, lanceolatis, callo apicis stricto; pe-
talorum limbo elliptico; stigmate aequali, de-
presso-globoso; siliquis junioribus lineari-lan-
ceolatis; stipite quam stylus 3-plo longiore,
951
adultis lanceolatis, utrinque attenuatis, stipite
ultra duplo longioribus. N. — Besl. syst. vern.
ord. 1. t. 7. f. 1. — Moris. s. 3. t. 9. f. 3. (L.
odorata Lam. — L. perennis Gmel. bad. — L.
Ricotia Gaertn. 1. c. — L. lanceolata Stok)
Iii sylvaticis, rupcslribus dumetosis umbrosis
reg. moiitanae rarissima ; e. g, iii der Hoelle
am Hirschensprung ; in adsccnsu m. Feldberg
iiiter dein Stollenbacher et Erlenbacher Hofe ; im
Zarstlerloch circa der Zarstlerhiitte. — Perenn.
6—6.
Planta speciosa , floribus majuscuHs, pallide lilacinij,
odoris. — Caulis 2 — ^"P^d. ut folia pube brevi vestitur.
Rami axillares , plures — superiores saltem — aphylli ,
statira florigeri, ut in sequente. Folia pallide viridia
tenera, inferiora longe petiolata cordata , late ovata ,
acuminata, superiora angustiora, tandem lanceolata
basi in petiolum attenuata , omnia inaequaliter ei mu-
cronato - dentata. Flore delapso siliqua gaudet stipite
1 ^/2 lineari, valvis planis lineari-lanceolatis et stjlo vix
lineam longo, adulta utrinque attenuata est, lanceolata,
2 poUices et ultra longa, i poll. lata , stylo ultra li-
neara longo terminata , stipite glabro poUicari sustcn-
tal:« , valvis. venis copiosis prominentibus anastomostan-
tibus praeditis.
Nota I. Folia omnia etiam summa lanceolata pe-
tiolata sunt, quibus praesertim habitus quam
in sequente laxior redditurj non // omnia sessi-
lie " ut in Pers. ench. errore typico expressum
V est. — Diagnosin utriusque speciei ampliorem
dedimus, ut plantae juniores, fructibus adhuc
imperfectis cum certitudine et a se invicem ,
et ab afilnibus plantis distingui possint.
Nota 1. Lunaria rediviva statu juniore cum Hei-
peride matronali v. inodora juniore commu-
tari nequit, quae al> utraque Lunaria diff^ert:
fol. caulinis inferioribus breviter petiolalis ,
laaceolalis v. oblongis , basi angustatis , vrx
952
subcordatis, ovario lineari sessili, stigmale
sessili oblongo terminata ctc.
Caeterum liaec Hesperis solumodo in hortis
colitur, neque usquara apud nos sponte pro-
venit. Planta vero, quae Dr. Bosch cl. auc-
tori Fl. badensis communicavit et quae ab hoc
in Suppl. p. 5o5 sub Hesperide inodora n in m.
'/Feldberg inter dem Erlenbacher et Stollen-
«bacher Hofe" citatur, ex loco et fide speci-
minum herb. Dr. Boschii Lunaria rediviva est.
3. L. biennis. Moench. Fol. summis
cordatis subsessilibus^ sepalis lateralibus ob-
longis convexis, superne margine membrana-
ceo pellucido cinctis, callo apice minuto, su-
periore et inferiore lineari -oblongis, intus
canaliculato-concavis, callo patente; petalo-
rum lirabo cuneato-obovatoj stigmate utrin-
que ovato ; siliculis primo statu lanceolatis,
stipite styloque aequilongis, adultis ellipticis
utrinque rotundatis, stipite 5-tuplo longiori-
bus. N. — Gmel. bad. — Weinm. 645. f. c. —
Besl. 1. c. 1. t. 7. f. 2. (L. annua. Linn. — Mill.
ill. t. 54- — Schli. 183. — L. inodora. Lam. ^
L. rediviva Gaertn.)
Colitur in hortis , praesertim rusticorum suh no-
mine : *f Mondsveilchen n frequens. — Bienn. et
trienn. 5 — 6.
Flores purpureo- violacei, inodori, quam in praece-
dente majores. — Caulis i ^y^ — ^-ped. pilis longis pa-
tentissimis hispidulus. Folia obscure viridia pube brevi
seabriuscula vcstita, dentata , dentibus obtusiusculis ,
frequentius quam in praecedente opposita v. per paria
approximata , inferiora longe petiolala , summa fere
sessilia, ut reliqua cordata. Flore dclapso silicula gau-
dctstjlo et stipitn sesquilneam longo ct valvis lanceolatis.
adulta utrinque rolundata est, elliptica , sesquipollicem
953
tircittr longa, polliccm ct iillra lata , valvis laevigat^s,
mullo ininus quam in j>raecedente vcnulosis, sljlo -2, lin.
Jongo terminata, slipilc 3 — 4 ^'"' pulx^scente «ustentata.
447. AUyssum. DC.
Cal. aequalis. Petala integra v. emargiiiata.
Staminum filamenta omnia, aut 4 aut 2 dentato-
appendiculata y. setis interjectis aucta. Sili-
cula orbicularis, ovalis v. obovata, slylo tenui
apiculata, compressa, valvis planis aut centro
convexiusculis, margine adplicatis, loculis
I — 2-spermis, septo tenuissimo. Semina pen-
dula, ovalia, compressa, interdum ala mem-
branacea cincta. (Lam. ill. t. 559. — Med.
gen. t. 1. f. 16. — Gaertn. t. i^i.)
1. A. montanum. Linn. Perenne, basi
suflfruticulosum, pube stellata canescens; cauli-
bus herbaceis diffusis adscendentibus; fol. in-
feriorib. spatbulatis, superiorib. oblongisj se-
palis oblongo-ovatis mox deciduis, petalorum
limbo patentissimo, profunde emarginato, lo-
bulis ovatis, ab ungue cuneato distinctoj fila-
mentis sepala aequantibus, appendiculatis,
appendice majorum membranaceo-alato adnato
denticuliformi, minorum subulato, ad basin
usque discreto; siliculis suborbiculatis, apice
retusis (canescentibus) , stylo longiusculo ter-
minatis Jacq. austr. 37. — Curt. mag. t.
419. — Weinm. 974. f. a. — C. B. prod. 49.
f. 2. (A. arenarium. liois ! — Gmel. fl. bad!
— Clypeola monlana Cranlz. — Adyseton
montanum Scop.)
954
lit colLibus apticis , aspet-is , sterilibus , loci»
aretiosis , saxosis , muris vetustis et<;. reg. cal-
careae m. Kaiserstuhl occidentalis sccus lihenum
a Saspach et Limburg, Sponeck, Burghcim, Roth-
weil auf dem Eichelberg, usque an den IVinkler-
berg p. Ihringen copiose. — Perenn. 4 — 8.
Radix: dura, ramosa, fibrosa cum caulium basi peren-
iils. Caules dij^itales et palmares. Flores lutei, dia-
metro 2 — 3 lineari, quam in sequente 6-pIo majores.
Staminum majorum appendices apice dentiformi, minc
latiore 3-dentato , nunc integerrimo, nunc minimo , ut,
primo adspectu, deficere viderentur, nisi filamenta ad
mediura usque et ultra alata essent. Siliculae i — 2
plerumque i /^ lin. longae , orbiculatae v. orbiculato-
ovatae , apice subemarginatae v. truncatae , stjlo longi-
tudine passim paullo variante, dimidio circiter breviore
— coronalae. Semina margine tenui cincta.
O b 5. Ad banc speciem quoque pertinet : A. campestre Poli. ttftn
Linn , quod diftert a montano : duratione annua , petalis ligu-
latis, retusis . fere erectis. siliculis latioribus, hispidissimis ,
stylo breviori coronatis ; a calycino autem : caljce caducissimo,
filamentis alato - appendiculatis pistillocjue subexserto sepalo
longioribus.
3. A. calyc^inum. Linn. Annuum, pu-
Lestellata canescensj caulib. herbaceis adscen-
dentibus; fol. oblongo-spathulatis; sepalis ob-
longis persistentibus ! petalis ligulatis trunca-
tis subemarginatis, limbo erecto ab ungue sub-
aequilato non distincto; staminib. tenuibus, non
appendiculatis pistilloque sepalo brevioribus
inclusis, setis 4 — 6 liberis interjectis; siliculis
orbiculatis, apice retusis stylo brevissimo coro-
natis (pubescentibus) .... Jacq. aust. 338. —
(A. campestre. Hoffm. — Schh. i8i. non Linn.
Clypeola alyssoides Crantz. — A. mutabile
Moeneh.)
In arenosis , glareosis, lapidosis , campis aridis,
ujsperis , sterilibus reg. infcriorum y e. g. ad Dri-
955
sattuac ripas , utl x^ias pubLicas , in rcg. calcarea
Jcrc ubiqae frequens. — Ann. 4 — 7.
Tola planta pubc stellata scabra. Caulcs rigidi ex
una radicc saepius plurimi, v. in speciminibus clepaupe-
ratis solitarii. Racemi plerumque solitarii — v. si plu-
rcs in uno caule adsunt — raraosi, foliosi. Petala fla-
va, post anthesln albida, truncata vel subretusa v. cvi-
dentius emarginata , diu a sepalis scabris retenta. Sta-
mina semper edentula s. inappendicnlata, setis tenuissi-
mis liberis interjectis vidimus nunquam omnia dentata ,
qualia a Pers. 1. c. inter notas characteristicas indican-
tur, neque 2 breviora denticulata, qualia a cl, Gme-
lino fl. b. III. p. 39 describuntur. — Siliculae medio
convexac, pubescentes, calyce diutissime persistentc,
lamen ante completam raaturilatem deciduo — vcstitac.
Adjseton calycinum Lang exsicc ! est Alyssum mi-
nimu/n Linn. siiiculis glaucis nudis , staminib. alato-
appcndiculatis, dente notatis etc. diversum. /
448. Erophila. DC,
Cal. aequalis laxiusculus. Petala bipartita!
Stamina libera, inappendiculata. Silicula ellip-
tica V. suborbiculata, septo membranaceo,
valvis planiusculis, stigmate sessili. Semina
parva compressa, immarginata, pendula, in
quoque loculo plurima biseriata. (Lam. ill.
t. 556.)
1. E. Draba. Scli. et Sp. — Weinm.
274. f. a. (Draba verna Linn. — FD. 983. —
Schk. 179. — Hayne term. 25. f. 2. — E. B.
586. — St. 4« — Curt. 2. — Hungerbliimchen
germ. )
In campis aridis , sterilibus , muris , locis arc-
nosis ; glarcosis , aggeribus , versnris ., ad vias
ubic/uc, — Ann. 3 — 4-
956
Piantula annua , fol. radicalib. rosulatis, expansis,
oblongis, Kcapis siraplicibus uudis ; floribus albis, pe-
talis calyce raajori})us, bifidis patenlibus.
Variat: statura i — 8-pollicari, foliis inlegcrrimis ct
dentatis, oblongis, lanceolatis, v. in petioium angu-
stum attenuatis f^' minutissima JVilid. in DC. syst J ;
pilis subnullis V. in foliis plus minus confertis; scapis
solitariis v. plurimis ; floribus 2 — 3 — 26 plus minus
reniotis; pedunculis sesquilineam et 12 lineas longis;
siliculis ellipticis, oblongis v. suborbiculatis, quae ul-
tima forma in reg. calcareis nostris legitur. His varia-
tionibus — quae ubique crescunt — comprehenduntur :
E. americand ^ vulgaris , minutissima , muscosa DC. —
£. praecox Stev ! — E. Krokeri Jncirz ! — E. spathu-
lata Lang ! et Boerhavii Bot, hollancl!
449. Cochlearia. Tourn.
Cal. basi aequalis, sepalis convexis, erecto-
patentibus. Petalorum limbo integro. Fila-
menta libera, inappendiculata. Silicula sub-
globosa, ovata, aut ellipsoidea, septo tenui,
valvulis ventricosis crassiusculis, loculis 3-
polyspermis, Stylus brevissimus. Semina im-
marginata. (Tourn. inst. t. 101. — Lam. ill.
t. 558.)
1. C. Armoracia. Linn. Radice te-
reti, crassa, longa, albaj fol. radical. oblon-
gis crenalis longe petiolatis, venis e costa me-
dia angulo fere recto exeuntibus, caulinis elon-
gato-lanceolatis, basi attenuatis, dentatis , in-
cisis, pectinatisque ; alabastris flores apertos
iaxe ramosos superantibus; sepalispatulo-erec-
tis, oblong's, rotundato-obtusis; siiiculis ellip-
soideis, turgidis, stylo brevi stigmateque dis-
ciformi terminatis. Speun. — Bl. 4i5. — -
— 957
Wcinm. 170. £. a. — E. B. 2223. — Schk. 181.
(C. ruslicana. Lam. — Raphanis magnaMoench.
— Armoracia lepathifolia Gilib. — A. rustica-
na Baumg. )
Jn hovtis culta ; ncc non quasi spontanea in ru-
deratis , hortoimm rejectamentis circa pagos et
urbes ; e. g. in et circa Jltbrcisach frequens. —
Perenn, 5 — 6.
Radix vivaclsslma, acris , nomiue: MeerreHig no\\sh\-
nia. — Caulis angulalus, sulcatusvc , 3 — 5-pedalis,
ramosus. Folia radicalia maxima, fere ut in Bumice
maximo Huds , basi subcordata v. subaltenuata in pe-
tiolum desinentia; caulina niulto minora, superiora
nonnunquam integerrima. Flores albi , in diametro
3-lineares. Siliculae saepe abortivae, valvis gibbis.
COff! Armordciae radix virens rubefaciens ^ egrcgie
antiscorbutica. )
f 2. C. macrocarpa. W. et K. Radice
priorisj fol. radicalib. oblongis crenatis, longe
petiolalis, venis e costa media angulo acuto
exeuntibus, caulinis lanceolatis v. lineari-lan-
ceolatis , elongatis , remote serratis, integer-
rimisque; florib. apertis subfastigiatis alabastra
contracta superantibus; sepalis erecto-patulis,
ovatis acutiusculis; siliculis prioris. Spenn. —
W. et Kit. pl. rar. hung. 2. t. 184.
In hortis hinc inde culta. — Perenn. 5 — 6.
Planta praecedenti similis , sed major, 4 — 6 pedalis;
— caulis minus angulalus, ilores in diametro 6-lineares;
siliculae majores , ampliorcs ; sapor minus acris. —
Inflorescentia jara e longiquo a praecedente disligui
potcst!
Tribus II. Camelineac,
5. Aotorhizeae, cotyledonibus planis incumbenLibus.
958 .
450. C a 111 c 1 i n a. D C.
Cal. basi aequalis. Petala integra. Fila-
mcnta libera, inappendiculata. Silicula obo-
vala V. subglobosa, integra, obtusa, stylo per-
sistente superata, septo membranaceo, valvis
ventricosis dehisccntibus, loculis 2-polysper-
mis. Semina oblonga, immarginata. (Medic.
1. C. 1, t. 1. f. 11.)
1. C. linicola. Sch. et Sp. Siliculis
(4-costatis) subgloboso-pyriformibus, dissepi-
mento cuneato - orbiculari 5 seminum teste
punctato- exsculpta. . . .
a) Foliis integris denliculalis v. integerrimis. — (C.
saiiva /5 DC. — C. sativa integrifolia Wallr. sched.
Myagrum Bauhini Gmel. bad ! — M. sativum ^,
Poll!)
b) Foliis grosse dentatis aut sinuatis. — ( C. dcnlata
a DC. — C. sativa /9. Wallr. 1. c.)
c) Foliis sinuato -pinnatifidis. — ( C. dentala /S DC.
Mjagrum pinnatifidum Ehrh.)
In agris et avvis reg. calcavcac, praesertim inter
hinuin usitatissimum apud nos nonnisi circa
ilerboldsheim , Mahlberg et Ettenheim rarissime
qnidem lecta j Cfrequens autem in Suevia inter
Unnadingen , Loeffingen et Bonndorf t. Med,
siud. Franck. et in Pallatinatu p, IVeinheim). —
Ann. 6 — 7.
Foiina c. pinnatiflda intermediis speciminibus facilli-
me \n a inlegrifoliam, quam auctores cum C. campestri
nostra, bene distincta , commutavere, transit, unde
apud iJlos dc utriusque specilica difFerentia dubium
( conf. DC. s)st. 2. p. 517 not.) et apud veteres et re-
rcnliores conlusio synonyraorum. ( conf. Sprgl. syst.)
Silicularum cl dissepinienli iigura, seminibus mojori-
959
Lus, punctato-exsculptis, grlseo-fuscis, ncc lutco-rufis,
foliis magis viiTjscentibus, minus pubesccntibus , ob-
longatis a sequente facilc dignoscencla. — Cl. Walro-
tliins in sched. crit. melius species distinxit, quam des-
cripsit. Nomen C. sylvestrem recipere noluimus , quia
utraque sjlvestris, i. e. sponte crescat et saliva colitur.
— C. campestris nostra revera in campis incullis cuni
Alfssis sponte crescit, linicola autem in Lini consortia
ab antiquissiniis temporibus observata est.
2. C. campestris. Sch. etSp. Silicu-
lis (4-costatis) cuneato-pyriformibus , disse-
pimento cuneato-oblongo, seminum testa lae-
vi, non exsculpta (C. sylvestris. Wallr.
sched. — Myagrum sativum Linn. — Schh.
178. — FD. io38. — Alyssum sativum. E. B.
1254. — Moenchia sativa Roth.)
a) Foliis lanceolatis non aurieulatis. — C. armenia-
ca DC':*
b) Foliis sagittalo-auriculatis, amplexicaulibus. —
C. sativa. «. DC.
* Sillculis majoribus ; — forma vulgaris.
** Siliculis minoribus, costis in medio dorso val-
varum evancscentibus. — C. microcarpa Andrz
Tn arenosis , campis asperis , aridis , sterilibus ,
riidei atis , miniis vetustis , ad i^ineaium margi-
nalia elcvata ctc. reg. calcareae m. Kaiserstuhl
occidentaLis frecjuens , e. g. circa Saspach^ SpoH'
cck, Rothweil elc. ct in agris culta , intcr sege-
tes etc, u4nn. 5 — ' 6-
Petala flava, demum pallida! — Variat insuper : caule
simplici, digitali, pedali in arenosis — et ramosissimo
I y^-ped. in cultis; foliis latioribus ct angustioribus ,
sagittalo-auriculatis et simpliciter sessilibus, integerri-
mis et remote dentatis (nunquara vero profunde sinuato-
V. pinnatifido-dentatis aut incisis) — plus minus pubes-
centia scabra tectis. ( Sub nomine »/ Leindotter , Dot-
terkraut et Dort" germ. colitur ct ex seminibus ejusdem
oleum pinguc paratur. )
960
451. N e s 1 i a. D e s v.
Cal. aequalis, patens. Petala integra aequa'
Ha. Filamenta libera inappendieulata. Sili-
cula coriacea, indehiscens, subgloboso - de-
pressa, septo tenui in niajore diametro inter-
dum evanido et tunc silicula i-locularis et i-
sperma, valvis concavis non distinctis. Semina
in quoque loculo solitaria, subglobosa, pen-
dula, lateraliter inserta. (Gaertn. t. i4i. —
Medik. gen. t. i. f. 6.)
1. N. paniculata. Desv. ... (Myagrum
paniculatum Linn FD. 204. — Schk. 178. —
Cochlearia sagittata Crantz. — Crambe pannicu-
lata All. — Vogelia sagittata Medik. — > Ra-
pistrum paniculatum Gaertn. — Alyssum pan-
niculatum Willd. En).
In agris et arvis , inler segetes reg. calcareae
rarissima : circa ScheUingen ct Kdnigsschajff-
hausen. — ^nn. 6 — 8. (^//i Suevia calcarea
e. g. inter Loejfingen ct Unadingen etc, copiose.J
Herba erecta, stricta, rigida ; caulis simplex v. sae-
pins ramosus, foliosus ■'/2 — 3-pedalis , cum foliis ob-
longo- lanceolatis, sagittato - amplexicaulibus, subinte-
gerrimis plus luinus pubcscentia scabriuscula tectus.
Racemi fructiferi longissimi. Flores parvi, lutei. Pe-
dunculi filiformes, patulo-erccti 3 — 5 lin. longi. Sili-
culae parvae, vix Jineam latae , stvlo filiformi semi-
lineari terminalae, valvis reticulalo- rugosis. Semina
ovata , luteo-rufa, laevia.
961
Sectio III. Angustiseptae.
Septo angustissimo valvis brevibus carinatis
aut valde gibbosis contrario.
Tribus I. Thlaspideae,
s. Plemorhizeae , cotyhdonibus accumbentibus planis,
452. Thlaspi. DC
Cal. basi aequalis. Petala aequalia integra.
Stamina libera, ncc appendiculata nec squa-
mula aucta. Silicula subcompressa, apice
emarginata, septo lineari- oblongo aut ovali,
stylo fiiiformi aut brevissimo, valvis naviculari-
bus dorso membrana foliacea alatis. Semina
in quoque ioculo plurima (rarius tantum 2)
ovata, compressa, immarginata, pendula. (Dill.
nov. geu. t. 6. — Lam. ill. t. 557.)
1. T. arvense. Linn. Fol. oblongo-
lanceolatis, dentatis, radicalib. in petiolum
attenuatis, caulinis sessilibus, sagittato-amplexi-
caulibus 3 siliculis obovato-orbiculatis, sinu
angusto cmarginatis, stylo subnulloj valvis
dorso per totam longitudinem alatis; seminibus
in quoque loculo 6 — 10, striis curvis con-
centrice v. peripherice insculptis. Spenn. —
Weinm. 978. b. — FD. 798. — Curt. 6. t. 43.
— F. B. 1659.— Schli. 180. (T. baicalense
Stcv. et collinum MB. secund. diagnos. et dis-
cript. DC. syst. non diversa!)
962
In citliis , nvvis , agris^ hortis , vincis , viideva'
tis reg. infeviovum vulgaLissimum. — Ann.b — 7.
Caulis simplex v. ramosus , erectus, strictus v. a basi
diffuse ramosus , angulatus , y, — i /<-pedalis. Folia
saepissime , ut tota planta, glabra , laete viridia, cau-
lina inferiora in specirainibus raajoribus scssilia, non
auriculata. Flores parvi, petalis albis, oblongo-spathu-
latis , calyce fere duplo longioribus. — Pedunculi in
eodem et diversis speciminibus silicula breviores, lon-
giores et acquilongi , oblique patentis; siliculae erec-
tae rachi parallelae. Semina fusca.
2. T. perfoliatum. Linn. Fol. sub-
clentatis, radicalibus in petiolum attenuatis,
caulinis ovatis cordato-amplexicaulibus; pe-
talis anguste spatliulatis vix calycem superanti-
busj siliculis obovatis, obcordatis, stylo sub-
nulio. yalvarum ala versus basin obsoleta;
seminibus in quoque loculo 3 — 4, laevibus.
Spenn. > — Weinm. 974. d. — Jacq. SS^. —
E. B. 2354. (T. alpestre Huds. — Gmel. bad. 3.
t. i. non DC. )
In cultis , agvis , avvis , vineis eovumque mar-
gines veg, aalcaveae copiosc} e. g. in toto tvactu
m, Kaisevstuhl , in m. Schoenbevg vevsus Ebvin-
gen , in m. Bcllen, Oelbevg , Castelberg p. Sulz-
buvg ^ Bademveilev , Miihlheim etc. nec non —
sed infvecjuens intev dem Schiesshaus et Schijf, —
Ann, 4 — 5.
Herba glaucescens. Caulis teres, striatus , simplex
V. ramosus, 2 — 4"P<^l^'caris v. etiam ^^ — i-pedalis.
Pedunculi filiformes demum angulo fere recto patentes
v. deliexi, silicula longiores. Semina in quoque loculo
3 — 4 — ^5 parva , rufa, laevissima.
O b s. Planla a cl. Gmel. 1. c. sub nomiue T. alpestri discripta , ex
icone el loco natali : Tliurnberg , (iroetzingen, Dietlingen ele. est
T. perfoliati torina minor, simpliciuscula, ut frequens in locis
macileutis calciriis ubique occurrit ; in locis autem citatis p,
Jil. Goar :i(l Rhi num et in m. Donnersberg verum T. alvestre
DC crescit.
963
453. C a p s e 1 1 a. V c n t.
Cal. aequalis. Peiala integra, aequalia v.
nulla. Filamenta edentula, nuda. Silicula
depresso-complanata 3-angularia, obcordata,
valvis carinatis compressis, apertis, scpto li-
neari-lanceolato. Semina in quoque loculo
plurima , ovalia, pendula. (Lam. ill. t. 557.
— Tourn. inst. t. io8. )
i. C. Bursa-pastoris Moench. —
(Thlaspi bursa pastoris Linn. — Weinm. phyt.
274. b. c. d. e. — FD. 729. — Curt. 1. t. 5o.
— E. B. i485. — Schk t. 180. (Iberis
Crantz. — Nasturtium Rolh. — Rodschie-
dia Bursa pastoris FW )
In cultis et incultis , locis arenosis , muleratis ,
muris elc. omnium regionum excepta summa sub-
alpina ubic/ue vulgatissima. — Ann. 3 — 11.
Planta annua, omnium luijus lamiliae vulgatissima.
Caulis ramosus, rarius simplex , ramis erectis, foliis
raris, araplcxicaulibus. Racerai fructiferi longissimi.
Pedunculi patenlissimi, siiiculis subadsurgentibus i /<-
V. 2-plo longiores. SiJiculae nunc breviores nunc lon-
{;iorcs, cuneato - obcordatae , fere truncatae, stjio bre-
vissimo coronatae. Petala alba, majora et minora oc-
ourrunt. Vuriat :
1) caule digitah et i — ^?. — 3-pedali.
•x^ foliis integris (etiam in speciminibus majoribus
bene nutritis) radicalibus obovatis in peliolum
attenuatis , v. plerumque dentatis, incisis, pinna-
tifidis et runcinalis, superioribus taraen integris,
denticulatis, v. integerrimis , saepius sagittato-
amplexicaulibus aut simpliciler sessilibus.
V) floribus apetalis, 6 — lo-andris v. petalo uno ai-
terove instructis, quae variatio quibusdam in
annis copiose repcritur, minora et majora, im(»
62
964
inaxima , latirolia specimina exhibens , grogarie
crescens,' v, cum aliis corolla inslructis mivla.
(Capsella apetala Opitz! bot. 7^c\t. )
454. T e e s d a 1 i a. R* B r.
Cal. partltus. Petala integerrima , aecjualia
V. inaecfualia. Filamenta intiis basi squamula
ovata membranacea aucta. Silicula subovata
emarginata , compressiuscula, valvis navicu-
laribus in carina subalatis, sppto lineari-oblon-
go, stylo subnullo. Semina in quoque loculo
2, suborbiculata, compressa. (Dillen. nov.
gen. t. 6.)
I. T. Iberis D C. Petalis inacqualibns,
exterioribus majoribus. . . . (Iberis nudicaulis.
Linn. — FD. 323. — E. B. 327. — St. 1 1. —
Schk. 179. — T. nudicaulis. BBr. — Guepinia
nudicaulis Bast. suppl. — G. Iberis DC. fl. fr.)
In agvis et arvis arenosis , intcj- segetes circa
Ujfliausen , St, Georgen et Haslach — frequens.
Ann. 6 — 6.
Folia radicalia rosulata, expansa, pinnalilobata , lo-
bis ovalibus v. oblongis , integris , obtusis acutisve , aut
lyrala et obovata integerrima, longe petiolata in eadem
rosula mixta. Caulis v. scapus unicus simplicissimus
aphyJlus, aut saepius a collo plures , unicus centralis
aphjllus, ccteri lulia pauca, radicalibus semilia geren-
les, rarissime ramnlo uno alterove florifero donali. Ra-
cemus floriferus ( ul in Ibcride') in corjmbnm tenxiina-
lem contraclus, umbellam quasi menticns. Flores parvi,
albi.
455» I b e r i s. G a c r t n.
Cal. basi aequalis. Pct. inacqualia, 2 ex-
teriora majora. Filamenta libera, nonappen-
— m
diculata. Silicula compressiuscula, basi ovata,
valvis carinatis in lobulos productis emargina-
ta, stylo persistente filiformi apiculata , septo
(interdum bipartibili) angustissimo , loculis
latere interno axi adnalis, i-spermis. Semina
ovata, pendula.
1. J. amara. Linn. Fol. oblongo-spa-
thulatis, V. oblongis, plus minus inciso - v.
pinnatifido-dentatis; pedunculis fructiferis ra-
cemosis, siliculis late ovatis, apice angulo acu-
to excisis. Sch. et Sp. — Ric. t. 113. —
E. B. 52.
In cultis, agris , arvis j vineis , ruderatis, intcr
segetes reg. calcareae p. occident. m. KaiserstuhL
Jrequens i e. g. retro, Schellingen versus Ober-
bergen et Kichlinsbergenj inter Sponeck, Burg-
f^im et jRothweil, praesertim in colle Eichelberg
copiose etc. in Marggraviatu superiore circa
Lippurg t. Gmel. Jl. bad. — Ann. G-; — 8.
Caulis y^~ xy^-^ed. cum foliis aut tenuiter pubes-
cens , aut pilis patentibus hirtus. Folia apice obtusa,
superna dentibus obtusis, minoribus v. profundioribus
notata. Rami subfastigiati s. corymbosi. Pedunculi
florum corymbosi, fructiferi axi aucto in raceraum di-
gesti. Florum alabastra dilute violacea. Petala alba,
demum lilacina, exteriora majora limbo obovato-ob-
longo, vy^ — 3 Hneas longo, patentissimo. Silicula
suborbicularis, a medio inde superne alata, ideoque
ovata, lobis acuiioril)us v. obtusioribus , stjlo lobos vix
ac neviv super.inte.
456. B i s c u t e 1 1 a. L i n n.
Cal. laxus, patulus, basi aequalis, v. erec-
tus basi deorsum biggibus. Pet. unguiculata ,
limbo obovato integro. Stamina libcra, inap-
62*
966
pendiculata. Silicula bilocularis, slipitata ,
stylo longo persistente snperata; loculis com-
pressissimis, orbiculatis, planis, scutaeformi-
bus, lateraliter axi adnatis, a basi ad apicem
ab eo separabilibus, vix aut nou marginatis,
i-spermis. Semina compressa, penduIa.(Gaertn.
. i4i. — Tourn. t. loi. — Lam. ill. t. 56o.)
'l 1. B. laevigatB. Linn. Fol. imis ob-
longis spathulatisve, dentatis integrisve (bis-
pidis), caulinis paucis, linearibus vel lineari-
oblongis, parcc dentatis integerrimisque, ses-
silibus V. subamplexicaulibus; sepalis laxis, ob-
tusiusculis, basi aequalibus, quara petala obo-
vato-oblonga dimidio brevioribus; siliculis gla-
bris , laevibus. Spenn. — Jacq. austr. t. SS^.
— DC. ic. rar. t. 38. — Schranli. monaGh i. t.
•248. (B. alpestiis. W. et Kit. t. 228. — B, di-
dyma Scop. — Clypeoia didyma Crantz. — B.
ambigua DC. diss. t. 11. f. 1. fide specim. in
herb. Zeyh. et Schimp!)
t' In collibus m. Kaiserstulil inter Saspach et
nLimhurg" t. cl. Gmel. jl. had. et b. cons.
slat. de Ittner j plantam reg. calcareae propriam
hucusque nondum %>idi in ditione Fl. friburgensis ;
p. Argentpratum auf dem. Polygon frequens.
(Dr. Gciger.J — Perenn. (i — 7.
Caulis crectus, tcretiusculus, slriatus , parce folialus,
corjmboso-rauiosus, inlfrne plus minus hirtus. Folia
opace V. canescenli- viridia, subradicalia cespitosa ,
erecta. Flores majuseuli , petalis obtusis, luteis, sepa-
lis flavescentibus. Silicula 4 — 5 lin. lata, 2 '^2 'onga,
stipite ^/^-lineari, stylo 1 ^/4-lineari terciinula. Pedun-
culi oblique erecli, '3 — 5-lin. longi.
967
T r i b u s 11. L e p i d i n c a e ,
s. AoCorhizeae cotyledonibus incumbenlibus planis.
457. Seniiebiera. Poir.
Cal. aequalis^ patens. Pet. iutegra. Sta-
mina inappendiculata, interdum abortu 4 aut 2.
Siliculae didymae, subcompressae, evalves,
apterae, biloculares indehiscentes, stigmate
subsessili, lateribus rugosis v. subcristatis,
loculis i-spermis. Semina subgloboso-trique-
tra, pendula. (DC. soc. hist. nat. par. ann. 7. t.
8. 9. — Lam. ill. t. 558. — Gaertn. t. ^42.)
1. S. Coronopus. Poir. Caulib. pro-
stratis; fol. pinnatisectis, lobis lineari-oblongis,
integris, dentatis v. pinnatifidisj siliculis sub-
reniformibus, acutiusculis, dorso rugoso-cri-
statis. Sch. et Sp. (Cochlearia Coronopus.
Linn. — FD. 202, — Schh. 181. — Coronopus
Ruellii. All. — E. B. 1660. — Weinm. 752. e.
— C. vulgaris. Desf. — Carara Coronopus
Medik)
In campis arenosis , lutosis , ruderatis , ad vias,
fossas etc, reg. calcareae ; e. g. inter Lehen et
dem fFeyher ; inter JSieder- Eimsingen et Jloth-
haus^ circa Altbreisach etc. frequens. — Ann.
et bienn. — 6 — 9. ,
Planta ob caules omnino proslratos, saepe terrae ad-
pressos, florcsque minutos, inter folia copiosa lalentcs,
praetervisa! — Caulcs ramosi. Folia laete viridia ,
glabra. Flores parvi, albidi, gloroerati , brevissime pe-
dunculati. Siliculae evidcntius pedunculalae , subreni-
formes, st)Io brevi acuminatae, in racemos breves di-
gestae. Racemus primarius centralis ek terminalis est ,
reliqui — ramis axillaribus cellerirae accresccntibus ~
apposilifolii.
968
468. L epi dium. R. Br.
Cal. aequalis. Pet. integra. Stam. libera,
jioii appendiculata. Silicula ovata, compres-
siuscula, valvis carinatis dorso nunc apteris,
nunc ad apicem breviter alatis, septo membra-
naceo angusto, nunc valvis aequali, nunc iis
breviori , et tunc silicula apice emarginata,
stylo nunc subnullo , nunc liliformi. Semina
in quoque loculo solitaria, pendula, subtrique-
tra V. compressa. ( Lam ill. t. 556. — Gaertn.
.4..)
1. L. sativum. I^inn. Fol. varie incisis,
divisis V. integris, caulinis in petiolum atte-
nuatis j siliculis alatis , orbiculato - ovatis , an-
guste excisis, stylo .lobis breviore, glabris,
glaucis, pedunculo erecto longioribus, se-
minibus oblcngis, subtriquetris, laevibus. Sch.
et Sp. — Zorn. i6. — Schk. i8o. — Weinm.
75i. b. — BI, 23. (Thlaspi sativum Crantz, —
Lepia sativa. Desv. )
Cvlituv in hortis oLcraceis. — Hinc iiide quasi
spontaneum in ruderatis , hortorumcjue rejecta-
mentis circa pagos et urbes ete. — j4nn. 5 — 7.
Cot}ledones plantae germinantis saepissime 3-parti-
tae ! — Planta fere glaberrima, caule siliculisque glau-
cis , foliis yarie incisis , crispatis, angustioribus et latio-
ribus, etiam subintegris. — Rami erecli. Flores parvi,
albi. Petala spathulata, caljce a-plo majora. Stamina
et pistillum sepalis longiora. fOJjf! Nasturtii hortensis
herba recens , semen; antiscurbutiea. — Gartenkresse^
zahme Kresse germ.J
2. L. campestre. R. Br. Fol. caulinis
sa^itatisj sinuato- denticulatis.j siliculis alatis.
969
late ovalis , anguste excisis, slylo lobis aequi-
alto, lepidotis, pedunculo patentissimo bre-
Yioril>us; seminibus pyriformi- oblongis sub-
lerelibus, tenuissime reticulato-rugosis lepi-
dotisque. Sch. et Sp. — Tabern. ic. 458.
( Thlaspi campestre. Linn. — - Curt. 5. t. 45. —
E. B. i385. — Schlt. i8o. — Lepia campeslris
Desv. — Lasioptera campestris Andz.)
Iti arvisy ruderatis, locis arenosis, glareosis, ad
vias reg. inferior. frequens ; e. g. ad Drisamiae
iipas. — Ann. v» bienn. G — 7.
Radix palaris. Caulis foliosus, striclus. Folia radi-
calia obovato - oblonga in peliolum atlenuala , caulina
sagittala , patenti-erecta, sinuato-denticulala, omnia sae-
pissime pube brevi subircana, mollia. Rami in suramo
caule, foliali, subfastigiati v. corjmbosi, patentiusculi,
prope racemum primariura orlentes euraque tandem
superantes. Pedunculi patentissimi , pubcscentia pa-
tcnte , moUi vestiti , silicula juniorc 3 - plo longiores.
Flores albi, parvi, Petala ex ungue angusto spathulata.
Stamina et pistillum sepalis longiora. Siliculae maturae
latere exteriore , ob alas introrsum versus magis quam
altero s. totac convexae. Semina rufo-fusca (in reliquis
nostris luleo-rufa.) — Hujus variatio fol. subnudis pas-
sim occurrit in Rheni vicinia.
3. L. ruderalc. Linn. Fol. radicalib.
bipinnatifidis , lobulis oblongis, superioribus
indivisis linearibus j florib. diandris, saepissime
apetalis; siliculis apteris , ovalibus, apice bre-
vissime excisis, stylo subnuUo, pedunculo pa-
tulo brevioribus ; seminib. oblongo - ovatis,
compressis, laevibus. Sch. ct. Sp. — FD. 184.
— Schli. 180. — E. B. 1595. (Nasturtium ru-
derale Scop. — Iberis ruderalis Crantz. —
l^hlaspi tenuifolium Lam. fl. fr. — T. ruderale
All. — Senhenbcrgia rudcralis. F. W.)
970
In raderatis , muris vetustis , ad viarum margi-
iies aridissimas p. Limburg^ Burgheim ad arcem
et copiosissime in Altbreisach , antc d, Kupfer-
thor , auf dem Eckartsberg ^ versus lihenum etc.
— Ann. 5 — 6.
Planta foetens, rigida! Radi.t annua, iibrosa , albida.
Caulis — ut folia — brevissime scabriusculus. Rami
copiosissimi patentes v. patentissimi, rarissime omnino
dessunt. Flores minuti virescentes, apetali , rarissime
( ex DG. ) 4-petali. Siliculae glabrae,
5. L. latifolium. Linn. Fol. radical.
longe petiolatis e basi subcordata oblongo-
ovatis, caulinis ovato -lanceolatis in petiolum
brevissimum attenuatis, caule ramosissimo, ra-
cemulis plurimis in paniculas digistis; peduncu-
lis filiformibus, silicula orbiculata , stylo mi-
nutissimo apiculata , villosula duplo longiori-
bus, confertisj seminibus brevi -ovatis com-
pressis, elevato-punctulatis. Sch. et Sp. —
Bl. 448, — Weinm. 64 1. a. — FD. 557- —
E. B. 182.)
In hortis colitur, — In ruderatis urbis Altbrei-
sach et hortorum rejectamentis hinc inde quasi ♦
spontaneum. — Perenn. 6 — 7.
Caulis 3 — 4'P6^''^'*i glaucus. Folia coriacea, vcnis
prominentibus. Flores copiosissimi, parvi; sepala dor-
so colorata , palentia ; alabastra globosa , superne albi-
da, glomerata. Petala alba , limbo obovalo, patente.
Siliculae pilis lenuissimis, longis, curvatis praeditae. (^Off!
Lepidiilatifolii radix^ folia rece/itm antiscorbutica, sto-
machica. — FLeischkraut , Bitterkraut , Pfefferkraut
gcrm. )
971
S e c t i o IV. ]N u c a ni e 11 1 a c e a e.
Silicula valvis indistinctis aut indehiscenli-
bus carinatis, septo evanido i-loculaiis,
i-sperma. Cotyledones planae, oblongae,
incumbentes.
459. I s a t i s. B a u li.
Cal. aequalis, patens. Pet. aequalia, in-
tegra. Stam. inappendiculata, orania distincta.
Ovarium complanatum. Stigma subsessile. Si-
licula oblonga, unilocularis, compresso-plana,
suberosa, aut margine foliaceo-membranacea ,
integra, valvis 2 vix dehiscentibus , carinatis,
dorso in alam plus minus expansis. Semen i
pendulum, oblongum. (Lam. ill. l. 554. —
Gaertn. i42.)
1. J. tinctoria. Linn. Fol. caulinis sa-
gittato-auriculatis; siliculis oblongatis, obtusis,
basi cuneato-angustatis, latitudine majore 3-plo
longioribus. N. — E. B. 97. — Mart. rust. 4»-
— Schk 188. — Tratt. arch. 2. t. 67. —
AYeinm. 614. a.
In apricis lapidosis , rupestribus^ praecipitiis ,
muris , ruinis , ad viarum vinrarumque margi-
tialia arida reg. calcai-eae /«, Kaiserstuhl occi-
dentalis frequentissima / e. g, Limburg, Saspach,
Sponeck , Burghcim , Rothwcil , Biichsenberg.
Achtkarrn , Altbreisach copiose, — Bienn. 5 — 6.
Radix palaris, fere fusiformis. Folia radicalia ob-
longa , in pcliolum scnsim altenuata , cvideulius v. ob-
972
sulclc denticwlala, j)ubc brcvi ad nervos ffequcnliorc
canc.scentia et scabriascula ; caulina iina in petioluui
longum atlenuata, non sagitlata ; supericua sagittato-
amplexicaulia , lanceolata, glauca, nunc glabcrrinia ,
nunc subtus ct ad margines pilosa; summa inter ilorum
recemos linearia viv aut non auricuJata. Rami subco-
rjmbosi, ramuiosi. Flores parvi, flavi, dense raceraosi,
pedunculis patcntibus, filiformibus. Petala caljce co-
lorato patentissimo raajora, spathulata, patentia. Staro.
erccto-patentia. Ovarium compressum , obtusum. 8ili-
culae pendulae, maturae nigro-splendentes, ad mcdium
usque dchiscentes. (Planta tinctojna ! — JVaidy tciit'
scker Indig gcrm.)
Nota, Isatis campestris , litloralis Stev. — bannalica Lmh. — prae<!ox
Kit. quas siccalas vidimus in herb. cl. Zejberi , species nobi.s
suspectae sunt, pleraeque tanlum siliculae figura paruui immu-
tata , basi obtusiore ( vix floribusj differunt. — Similes stiiculae
Tariationes in Capsella ubique freijuenter observantur.
Sectio V. Lomentaceae.
Fructibus transverse in articulos nionosper-
mos secedentibus. — Cotyledones condupli-
catae. (Raphaneae DC. prod,)
460. Rapistrum. Boerh.
Cal. laxus. Petala unguiculata, integra.
Stam. libera, inappendiculata, Siliqua biarti-
culata, lomentacea, coriacea, teretiuscula,
articulis vix secedentibus, monospermis, in-
feriore saepe sterili, obconico, superiore sub-
globoso , rugoso, slylolongo, filiformi. Se-
men loculi inferioris pendulum, superioris
ereclum.
973
1. R. rugosuni. Berg. Fol. dcntatis,
radicalibus sublyratis, obtusis; siliculae arti-
culo superiore globoso, costato , jugis promi-
nentibus , rugosis , stylo breviore. Spenn. —
1)C. sjst. Berg. phyt. 3. ic. — All. t. 78. (Mya-
grum rugosum Linn. — M. perenne Scop. non
Linn. — Schrankia rugosa Medik. — Cahile ru-
gosa. L'Herit. )
In agris , arvis , vineis , ad vias praesertim reg,
calcareae freijuens / e. g. in toto tractu m. Kai'
serstuhl; nec non ad pontem Drisamiae p. hort.
botanicum et im Metzgergriin , sed rnrius. —
Ann. 4 — ;•
Caulis I — 3-ped. diffuse ramosus, cum foliis plus
minus pube moUi , brevi , v. scabriuscula tecti. Racemi
iructiferi valde elongatil Petala flava , limbo obovato,
nonnuraquam subemarginato, patente, calyce duplo
longiora. Siliculae erectae, pedunculo adpresso a-plo,
cum st}lo 3-plo longiores, rachi subadpressac, plerum-
que pubescentes. Semina luteo-rufa , oblonga , laevia.
461. Raphanus. Linn.
Cal. ercctus, basi subbisaccatus. Petala
unguiculata, limbo obovato aut obcordato.
Stam. libera, non appendiculata. Siliqua ter-
es , stylo conico acuminata, evalvis, coria-
cea aut suberosa, 2 locularis aut septe mem-
branaceo evanido i-locularis, nunc continua,
nunc islhmi coarctationibus strangulata. Se-
mina uniserialia, globosa, pendula. (^Lam. ill.
566. — Gaertn. t. i43. — Tourn. t. 114. ii5. )
1. R. sativus. Linn. Fol. inferiorib.
lyratis; siliipis coriaceo-suberosis vix strangu-
latis, crassis, diametro illum alabastri plurics
074
superante, oblongis, conice in rosliuni abeun-
tibus, dissejDimento tenui, persistente; semi-
nibus septulis transversis, tenuissimis distinc-
lis. N. —
Varietates prirnariae exstanl :
A) HacUcula radice plus minus carnosa, saporc rni-
tiore fMonatrettig , liadieschen germ.^J
. a. Oblonga, radice oblonga , rubra (planla ju-
nior majoribus foliis gaudet, quam sequens. )
— Bl. 8i. — Weinra. 85o. a.
b. liotunda , radice depresso- globosa. Weinm.
8Go. f. e. — Lob. t, 201. f. i.
1. alba.
2. rubra (facillime in albam transit.)
A) Acefvima , radice carnoso -compacta, duriuscula,
sapore acerrimo ( Sommerrettig , grosser Bettig ,
IV^intej-rettig etc. — Weinm. 860. b. c. — Moris.
s. t. i3. f. I. — R. niger. DC. syst. )
a. radice oblonga, extus nigra , intus alba.
h. radice subrotunda extus nigrescens, intus alba.
c. radice depresso-globosa , cxtus intusque alba.
Colitur in hortis oleraceis j — habitajt in China.
Ann. et Bienn. 5 — 6. (^Platita sub nominibus
germanicis : it liettig , Monat - , Sommer - v.
fiinterrettig '» notissima.J
Pclala e violaceo- purpurea, v. etiam alba. fOff!
liapham radix rccens.J
Planta prima aetate cauliculo gaudet viridi, qui mox
sui^sum incrassatur et in radicis naturam convei'titur ,
cujus cortex ex parte utrinque rumpitur, infra cotyle-
dones vero longius aul brevius adglutinatur , ideoquc
quasi bivalvis remanet, linea plus minus interrupta e
radicularum foveolis producenti , ipsi deorsum (ideoquc
etiara cotvledonibus) conligua. Hae valvae a cl. Cas-
sini coleorhiza nomina.iae sunt; qua voce exnostro sensu
radix indicaretur, quae valvis istis s. rhizocoleo (nob. )
gaudct. Simile quid habes inter plantas indigenas in
rhizomatibus Circaeao locis huraidis bcne nutritis elc.
975
2. l\. Rapli anistr um. Linn. Fol. in-
feriorib. lyratis; siliqiia elongala, alabastri ma-
joris circiter crassitie (longitudinaliter sulca-
ta), sensim in rostrum attenuata, strangulata,
submoniliformi; dissepimento evanido, articu-
lis osseis monospermis, tandum diffractis. N. —
FD. 678. — Curt. 267. — E. B. 856. — Schk,
(R. sylvestris Lam. — Rapistrum arvense, AM.
— Raphanistrum Lapsana Gacrtn. i43. — R.
innocuum. Medik. etc.)
In arvis j agris , vincis , rudcratis , inter segetes
vninium regionum vulgatissiina herba. — yinn.
5 - 7.
liadit exilis. Folia lyrata c.. caule hispido. FJorcs
alhi, ocliroleuci , rarius apud nos flavi, majusculi, dia-
inelro 8 — lO-Iineares, eliain ininores, ungue sepali,
paullo longiore, limbo obovato, tente venuloso. —
Alabastra apice saepius setosa. Siliquae bene evolutae
pedunculo duplo longiores. (Hedeiich, Ackerrettig
germ.J
Famllia LXXXVllL Papaveraceae. DC.
Calyx disepalus, foliaceus, caducus, sepa-
lis concavis, llorem juniorem (saepius) inclu-
dentibus. Petala regularia, eglandulosa, ante
evolutionem irregulariter plicata (saepius)
4 unica serie regulariter disposita et inter se
cruciata, 2 paullo exteriora, 2 interiora (rarius
duplici triplicive serie 8—12, interdum nulla).
Stamina libera (rarius serie unica 4 petalis op-
posita, saepius) seriebus duplicatis multipli-
catisve 8 — 24 et ultra, filamentis filiformibus,
antherls bilocularibus, basi insertis, sulco du-
plici longitudinaliter dehiscentibus. Ovarium
976
1 iiberiim, constanscarpiis 2 — pliiribus coalitis
Stylus breris aiit saepius nulliis. Stigmata 2 —
plura, patentia, saepe super ovarii apicem ses-
silia et stellatim disposita. Capsula ovata aut
elongata, constans carpiis 2 — pluribus, majori-
bus seminiferis inter se coalitis , et placcntas
ideo utrinque seminiferas, nunc bililiformes
nunc septiformes conficientibus, dorsis semina
non gerentibus, valyatim nunc a basi, nunc ab
apice dehiscentibus, apicibus carpiorum in
stylum aut stigraata persist^ntia desinentibus.
Semina numerosissima, placentis intervalvulari-
bus inserta , horizontalia, subglobosa, arillo
vero destituta. Albumen carnoso - oleosum.
Embryo minimus ad basin albuminis , rectus ,
cotyiedonibus ovato - oblongis convexo-planis.
(DC. prod.)
Herbae annuae v. perennes succo lacteo
albo, rarius flavo (croceo v. sanguineo) foe-
tae. Folia alterna, simplicia penninervia, den-
tata aut saepius pinnatisecta v. pinnatilobata.
Pedunculi elongati i-flori, v. umbellati. Flo-
res albi, flavi aut rubri, nunquam caerulei.
462. Chelidonium. C. Bauli.
Sepala 2. Pet. 4- Siliqua (capsula) elon-
gata 2-valv. i-locularis, valvis a basi ad api-
cem dehiscentibus, placentis iiberis, stigmate
liilol^o coiiaerentibus. Semina crista carnosa
aiba instructa. (Gaertn. t. 11 5. f. 5.)
1. C. majus. Linn. — Bi. 91. — Weinm.
366. — E. K. i53i. — FD. 676. — Mill. iii. 82.
577
f. 1.2. (C. majus, grandiflorum ct laciniatum
1)C. prod.)
In umbrosis , vuilevatis , huniidis , secus sepes ,
iiiuvos , vupes veg. injev. pvaesevt^n civca pagos
et uvbes vulgatissime, — Pevenn. 4 — 9«
Kadix cjlindrica, brevis, inferne ramoso-fibrosa,
ut lota planta sucro croceo acri foeta , superne in rhi-
zoma crassnm plures caules aj^ens continuatur. Caulis
erectus foliosus ramosus, basi cum petiolis pilis densis
albis flexuosis, patenlissimis obscssus. Folia subtus
vcnis prominentibus rugosiuscula , pilosa, pinnatisecta,
segmentis decurrentibus, inciso lobatis, lobis confluenti-
bus , in forma vulgarl latioribus rotundato - dentatis, in
varietate laciniata ( C. lacinata Auct.J angustioribus ,
lacinuHs s. dentibus oblongis, in petiolulum longiorem
anguslatis. Caulem ramosque terminat florum urabella,
pedunculis 3 — 8 inaequalis longitudinis, in fructu erec-
lis — composita. Alabastrum obovatum , acutum. Se-
pala concava apiculo calloso, saepius hirsuta. Petala
lutea obovata , laliora et angusliora, nonnunquam (e. g.
iu varietate laciniata) subcrenata v. incisa. CoroUa
(]uara in reliquis Papavcvaceis nostris minor, nunc
majuscula ut Dentaviae v. Cheivanthi , nunc multo mi-
nor fere Napi Bapae , plerumque ut in JS. oleifeva.
Siliquae torulosae. Seinina parva ovata, nigra, nitida,
superficie lincis plurimis e punctis elevatis compositis ,
ornata , altero latere juxta umbilicum appendice carnosu
( ut in Covjclali) et cristato instructa. C^Jf- Chelido-
nii majovis hevba , vadix , acris , resolvens. ad verru-
cas tollendas, ia ictero et infarctibus adhibitur. —
Schoellkvaut , Schwalbenkvaut germ. )
463. P a p a V e r. T o u r
11»
Sepala 2 caduca, convexa. Pet. 4- Sta-
iiiina plurima. Stjius nullus. Stigmata 4 — 20
racliantia, nunc in ipso ovario, nunc super
dlscum ovarium coronantem sessilia. Caps. 1-
loc. dissepimenlis scilicet tot, quot stigmata ,
978
inconipletis seminiferis, inter stigmata v. sub
eorum corona breviter dehiscens. (Gaertn. t.
60. — Lam. ill. 45i. — Tourn. t. 119.)
O b s. Petlunculi ante florescentiam paiaboHce rpciirvati ! — Sligmata
marginibus 2 ioliorum s. valvurum compowuiitur, nunc marginihus
incrassatls (carina) supra capsulam ipsam apice altenuatam v
obtusam (Meconopsis Fig !j parum elevantur , nunc a capsula
ma<»is magis(jue in variis speciebus solvuiilur et membraua car-
tilaginea (corona) aucta , capsulae apicem operculi forma tegen-
le, ipsis breviore v. longiore jungifur, parte iis interjecta uunc
integra, nunc incisa. — Capsula intra stigmala , sub eorum coro-
na, (ubi atlest) dentibus brevissiniis , in P. sominifero albo fcrc
nuilis, ubi .oroua delicit e. §. in P. nudicauli , cambrico etc. —
loiigius deliiscit, plancenlis minus prominentibus. Cbaracterem
generis a Iructus indole constituendum auctores solumodo a
P. sommifero el Rhoeade sumsisse videntur, neglectis P. Ar^e-
mone, alpino et nudicauli , a quibus novum genus Styiop/iorum
separari nequit !
i. P. Argemo n e. Linn. Caule folioso ;
fol. bipinnatisectis, laciniis lineari-oblongis,
divaricatis; capsula oblongo-ovata, stigmatum
carinis prominentibus, in conum brevem junc-
.tis, coronam excedentibus , hujus lobis inter
sligmata rolundatis, integris , medio crena
minima notatis. Sch. et Sp. — FD. 867. —
Curt. 5. t. 37, — E. B. 643. — Schh. i4o.
(P. clavigerum. Lam, — P. maritimum With.
caule i-lloro!)
In agvis ct avvis locis>-/ue aliis avenosis , glaveo-
sis veg. iiifeviovum non infvequens : e. g. in m.
Schlosshevg ad vias ; ad bvisainiae vipas , intev
Niedev-riuiisingen et Jiotkhaus ctc. — Ann.b — 7.
Caulis erectiusculus , ramosus , muUiflorus v. hinc
inde — ut in reli([uis speciebus — depauptM-atus , i-ilo-
rus. Folia patenli pilosa, iufer*ora bipinnalisecla , cau-
lina profunde 3-secla , segmentis pinnatisectis, laciniis
divaricatis dentatis, angustis, lineari-oblongis, acutis.
Pili pediTnculorum plus minus adpressi. Petala obova-
ta, basi anfiustala , vubra , basi mncula ni},a\i. Filamen-
ta nicra, superne dilatata. Anlherae oaerulescentes.
~ ^ 979
Capsula imprimi.s superne sctosa , infcrne snepius nuda,
rarissime oninibus selis caret, Stigmata 4 — ^> — 6 co-
rona juncta , inserticme (quacstj-lum omnino hrevissi-
mum, in P. cambrico longiorem represcntal) — ut cap-
sulae apertura corona refracta — angustissirua.
P. hfpridum caule folioso ; fol. subbipinnatiscctis,
lacin. lineari - oblongis divaricatis, capsula obovato-
globosa ( grosse setosa ) ; stigmatum carinis prominen-
tibus, in conum brevem junctis , coronani inter ipsas
truncatam , medio minule plicato-crenatam aequanti-
bus — in ditione florae nostrae adhuc desideraraus. —
Apertura capsulae s. stigmatis insertio multo amplior
quam in praeced"ente,
G. P. segetale. Nob. Caule folioso;
fol. pinnatisectis, petiolatis y. sessilibus, laci-
niis incisis, dentatis, acutis; capsula (glabra)
subglobosa, obovata, obconica, v. subcylin^
dracea ; stigmalum carinis in conum brevissi-
mum junctis, extrorsum evanidis, corona iis
longiore, inter stigmata incisa, lobis extus la-
tioribus, rotundatis, marginibus sibi incum-
bentibus. Sch. et Sp.
a. Mhocas , foliorum lacinia extima saepius elongata,
dilatata, lanceolata v. lineari- lanceolata, dentata;
fol. caulinis saepius 3-sectis ; pilis pedunculorum
patentissimis , rarius adpressis, capsula subglobo-
sa, obovata, v. oblongo - obovata. — P. Rhoeas
Linn. — Bl. 56o. — Weinm. 76». a. — Curt. 3. —
t. 32. — E. B. 645. — Schrank. mon. t. 29. (P. tri-
bolura Sprg! — forma glabriuscula. — P. obtusi-
folium. Desf. — forma fol. laciniis ovatis, pedun-
culorum pilis subadpressis. — P. Rubiaci Vig ! —
forma humiiis, valde setosa , caps. subglobosis v.
obovatis, fol. lacin. anguste lanceolatis lincaribws-
que.)
/S. Dubium, foliorum lobis subaequalibus , fol. cau-
linis conformibus, rarius 3-sectis ; pedunculorum
63
980
elongatorum pilis adpressis; floribus subminoribus;
(Mpsula oblonga - obovata v. obconico cjlindracea!
— P. dubium. Linn. — FD. 902. — Curt. 5. t. 3^.
E. B. 644- — Schk. i4o. — Schrank. njon. •2:ic). —
Jacq, austr. t. 20. f. albo. ( P. laevigatuni. M. B!
forma magis glaucescens, glabriuscula quae ad
Dabmrn se habet uti P. trilobiiin ad Rhoeadeni.J
In agris f arvis , inter segetes omniuni regionuni
frequentissimum ; eliam sub muLtis variationibus
Jlore : pleno , semipleno ^ albo , variegato etc. in
hortis colitur. — F^ar. ^ rarior , magis agros
arenosos , macilentos aniare vidctur. — Jnn,
5-7-
Petala magna, salteni praecedente majora , obovato-
subrotunda , coccinea, basi nigro-maculata. Filamenta
filiformia. Antherae nigrescentcs. Capsulaapertura com-
munis, rcsecta corona, ampla. COJf! Papaveris Erratici
s. Rhoeadis fiores anodyni , subnarcotici. — KornrosCf
Klapper - s. Klatschrose germ. )
P. Dubiam a P. FJioeade specle non differt; quia ;
1) pili pedunculorum adpressi etiam in Rhoeade non
raro observentur; 2) fructus oblongo-obovatus in utra-
que varietate occurret et haec ipsa fruclus fornia sub-
globosa V. magis elongata etiam in aliis plantis e. g.
ni Juglande , Corjio , Pjro, f^'ite , Solano Melonge-
na ctc. et in ipso Papavere somnifero variabilis sit.
Nota. Fornia varietaiis nostrae dubii depaupevaU : caule buiniii i-(loro :
fol. caulinis oblongis clentatis; peduuculorum. pilis vix adpressis,
erecto- patulis — est : P. iiniflorum Balb '. (fide specim. lierb.
Zejheri a cl. Soleirolio commuu.)
3. P. soranifer uni. Linn. Caule folio-
so ; fol. amplexicaulibus, oblongo-ovatis, in-
aecjualiter et grosse v. inciso-dentatis, gUiucisj
capsulis obovatis v. subglobosis; stigmatum
cariuis medio non prominentibus, coronae pla-
nae (medio saepius depressae) iis longiore in-
sidentibus, hujus inter stigmata incisae plica-
taeque lobis oblongis, apice rotundatis v. trun-
catis. Sch. et Sp. (Mohn, Magsaanien germ.)
981
t(. Sctigernm ; fol. inci^o-dcntatis, denlibus sefcu ter-
minalis; pcdunculis 3 — 4 selosrs; sepalis sctoso-
lursutis; capsulis ;>loboso-ovalis, sub sti^Miiatum co-
rona foraminibus apertis. — Planta sponfanea. —
Descript. sec. specim. corsica herb. Zcvli. a cJ.
Soleirolio commun.
/5. JMgrnm , capsulis suJ)globosis , foraminibus sub
sligmatis corona apertis, pedunculis plurimis sc-
paiisque glabris; petalis saepius purpureis ; semini-
bus nigris. — El. 282. — VVeinm. 791. d. 792. a.
79G. b. — P. so; iiniferum BulJ. t. 57. — GmeJ.
bad !
y. Alhum, capsula ovato-subglobosa, foraminibus sub
stigmatis corona obsoletis; pedunculis subsolitariis
sepalisque glabriv; pelalis albis; seminibus albo-
pruinosis. — P. sominiferum E. B. 2145. — Turp.
dicl. sc. nat. atlas ic. — P. officinalc Gmcl. bad !
P^arietates (S et y Jreqiienter in agris reg. in-
feriorum sub nomine : Schwarzer et weisscr MoJin
s. Magsaamen coluntur. — Varietas a — vero-
simiLiler planta sjLvestris hujus speciei — sponte
iii Corsica etc. crcscit. — Ann. 6 — 7. semina
8 — 9 maturat.
Pianta magna , culta carnosula , glauca. Floros —
o\ceptis specim. depauperatis — speciosi. (Ojfl P. ni-
gri et albi herha^ capiiula ., semina — Opium. — Scmi-
na non narcolica, expressione oleum prae])cnt mite,
sapidum ; Molinoehl, Magsaamenoehl germ.)
Nata. Seliset pubesccntia Papaveri.i species non di.slingiifint.if> — ojJtini"
etiam ('einilur in numerosis speciminiljus P. caitca.iici (specici
dislinclissimae) herb. Zejlicri — foliis v.-xKle setosis et glabern-
mis vanautibus.
Familia LXXXIX. Nymphaeaceae. DC.
Torus lloiis expcinsus nunc in conum invcr
siim ovaria in co seini-imnicisa gcrcnteni, nunc
in urceolum ovaria incluclentem stigmatibusque
coronatuni. Calyx /\ — 6-sepalus, sepalis toro
63*
982
insertis, super eum non articulatis, saepe per-
sistentibus, intus coloratis. Petala seriebusplu-
rimis disposita, toro nunc demissius nunc altius
serta, oblonga, plana, serie quaquetotidem pe-
talis constante, quot sunt sepala, petalis seriei
externae sepalis et caeteris inter se alternis.
Slam. plurima, multi-serialia, toro exacte ut
petala, sed paulo altius inserta; iilamenta pla-
niuscula interdum ultra aniherae loculos pro-
ducta. Antherae loculos producta. Antherac
adnatae, introrsae , lineares, biloculares, ri-
ma longitudinali duplici dehiscentes. Ovaria
s. carpia 8 — 24 , nunc toro ampliato superne
foveolato semiimmersa, nunc intra torum valde
ampliatum et urceoliformem inclusa, i-styla,
membrancea evalvia, i — 2-polysperma. Styli
in carpiis liberis distincti stigmate simplici co-
ronati, in carpiis inclusis connati, stigmatibus
supraurceolum peltatis (exacte ut in Papavere
sommifero, segetali ctc. ) radiatis , basi con-
natis apice liberis. Semina in carpiis liberis
2, abortu 9'olitariaj in carpiis inclusis innume-
ra, parietibus carpiorum lateralibus aflfixa, in-
versa, ovato -globosa, punctulata, loculis pul-
pa gelatinosa ad maturitatem farctis. Albumen
(nunc nullum in seminibus solitariis, nunc)
farinaceum in seminibus carpiorum polysper-
morum. Embryo parvus, turbinato-globosus,
extra albumen ad basin seminis situs, ideo in
fructu inversus, prima fronte indivisus, inclu-
sus nempe in sacculo proprio et intus cotyle-
dones 2 foliaceos exhibens, interdum ante se-
minum delapsum germinans. — Herbae aqua-
rum tranquillarum aut lente fluentium incolae.
'983
DC. prod. (Succulentarum gen. Linn. — Ari-
stolochiarum gen. Adans. — Hydrocharidum
gen. Juss. )
464. Nymphaea. Gaertn.
Carpia plura polysperma, radiatim circa
centrum disposita, membranacea, omnino ob-
tecta intra torum ampliatum urceoliformem se-
pala, petala, staminaque gerentem et ideo con-
nata in fructum evalvem multilocularem, stig-
matibus pluribus radiatis peltatis coronatum.
Semina ad parietes laterales carpiorum affixa,
arillata et nuda. Albumen farinosum. (Nym-
phaeacearum sect. II. DC. syst. — Lam. ill.
453. — Gaertn. t. 19.)
Obs. Herbae aquaticae. Radix fibroso-ramosa, hu-
mo in aquae fundo alligata. Truncus radici-
formis, siraplex ramosusve, crassns, horizonta-
lis, radicans. Petioli secus truncum alterni ,
basi in vaginam spathaeformem dilatali, teretes
aut subangulati, breviores, in aquae fundo
remancntes, saepius in rosulam expansi et plu-
res adeo elongali , ut lamina folii sit supra
aquam natans. Folia per vernationem invo-
lutiva , pelti - aut rarius palminervia et ideo
peltata cordatave, auriculis nempe nunc coa-
Jitis nunc liberis. Pedunculi e trunco orti ,
axillares (ut petioli ) elongati usque ad aquae
superficicm aut ultra, ebracteati, uniflori. Flo-
res in aestivatione imbricati, saepius speciosi.
Fructus peduncuJo post anthesin inflexo intra
aquam immersi ct in partu carpia putrescenlia
liberantes. DC. sysl. II. p. 40.
L Nymphaca DC. Sepala adbasia tori ; petala stami-
naque cuni toro carpia tegcnte longe adnata, undc
fructus quasi semiinfcrus , cicatrisatus ; semuia
arillata !
984 '
1. N. alba. Linii, Flore palentc^ sepaiis
4; petalis oblongo-ovatis, exterioribiis caly-
cem superantibus , interioribus miiioribus sen-
sim in stamina rautatis; antberis terminalibus,
linearibus, extrorsum curvatis; stigmatibus in
discum depressum connatis, extrorsum discre-
tis, appendiculatis, appendice (plerumque)
subinilexo, v. (rarius) subborizontali. Sch. et
Sp. — Weinm. 761. a. b. — Bl. 498. — II.
Ey5t. vern. 7. t. 3. f. 3. — FD. 602. — E. B.
160. — Scbk. 142. — St. 8.
(3. Minor , lloris diametro dnplo minope; stigmatibus
10 — 12, appendicibus minoribus fere «redis. —
Weimn. 761. c. — H. Ejst. 1. c. f. i. — Tabcrn.
ic. 1118.
In aquis traiujuiilis, stagnantibus v. lcnte Jluen-
tibus reg. calcareae el rhenanae frecjuens ; e. g.
in stagno p. Lehen — nujtc proh doLor exsicca-
10! — auj' der faulen JVaag copiose ; /3 inter
Achikarrn et Brcisach in Altwassern d. Rheins etc.
— Perenn. 5 — 7.
Petioli teretcs. Folia ovato-orbiculata, basi profun-
de cordata , integerrima. Alabastra ovato-oblonga ba-
si subquadrata. Scpala extus virescentia. Elores albi,
speciosissimi , saepius scsquipalmam lati , natantes.
Stigmata 16 — 20 radiantia, glandula alba in centro.
Pericarpium globosum petalorum staminumque destruc-
torum cicatricibus notatum, constans toro et carpiis
16 — 20 unilocularibus , membranaceis albis ad latera
polyspermis. Semina horizontalia v. deflcxa, obovata ,
rubra , punclis iniaimis seriatim dispositis ornala, arillo
foMicuiari albo membranaceo cupulaeformi ad medium
us([ue cincta, cacterum glutine gelatinosa involuta. (DC.
I. c.)
II. Nuphar. SiJith. et Sm, Sepala petala et stainina
nd bnsin tori inserta^ iinde fructus supcrus. Aril-
Lns nulLus.
985
2. N. lulea. Linn. Flore patenti- cam-
panulalo; sepalis 5 eoncavis snbrotundrsj pc-
talis spatluilato-OTalis ol)tusis carnosis calycc
duplo brevioribus; disco stigmatum margine
integerrimo, cremato, denticulato v. stellato.
Sch. et Sp.
(c. Fulgaris, sligmaUim disco integerrimo; foliorum
lobis approximalis. — N. lutca Auct. — H. Evst.
vern. ;. t. 3. f. 3.— Weinm. 761. e. — FD. Go3.—
ni. io9, — Sclirank mon. t. 20. — Sdik. i^i. —
_ st. S. — Mirb. ann. mus. 16. t. 20. — Folia
plerumque nuda, supra — imprimis secus nervos^ —
pnnclis prominentibus scabriuscula , vel ad petio-
Juni et ncfvum primarium adpresso puberula.
,9. Sericea, stigniatum disco crenato , pedunculis p-e-
tiolisque ma^xs leipidoto -sericeis. — N. serfcea
Lang! e.\sicc. -^ N. lutca Poll. (quoad stigma!) —
Folia subtus scricea, supra secus venaj; punctala,
Jobis approxnnatis. ','
;. MiiiiiJia^ fiorib. minoribus, stigmalibus discrcUs
marginatis, marginibus demnm plus minus in dis-
, cum profuntle crcnatum v. <lcntatum cofiflatis; fjol^
sublus sericeis; lobis plus minus diver^entibus. ^
Spenn. in bot.Zeit. 1827. I. p. 11 4- *• 2. — WablenJj.
ft. 'succ. — N. pTittiila Hoffm. — N. mitiima Snfi. —
•K. B. 2292. — FJores magnitudine Calthae palu-
itris !
In atfiiis stagnaiUibus, Untc Jlucntibus ; vdr.
anfireg. rhenana auf d. fanlcn Waag , in dek
Jlt\K>assern des Jiheins e. g> p. Niedcr-Bothweil
ct circa liiegcl , Kcnzingen etc. frequens ; var.^
fl. in lacu Schluchsee , ^//i den kleinen Scen auf
der Hcrrenwiese; in Palatindtu circa Kaiserslau-
tcrn elc.J ; var. y in lucu Feldsec rarius. — Pcrenn.
Foliu fere praecedentis ; pclioli scmilcrcles v. «.bso-
icte trigoni. '^iores scsquiunciam in diametro habent,
..torem alkoiiolicum quasi spii'enles. Pelala ct scpala
086
intus lulca , coriacea. Antherae quatn ui praecedenlc
inulto breviores, fere parallelcpipedae, disscpimenlo
apice incrassato , subtus cariuato^ apice calloso. Fruc-
tus globosus , in cjlindrut sulcatura, stigmatum disco
coronatum , attenuatus, caeterura laevis. Semina obo-
vata fere pjriformia , laevissima , nitida, sordide bates-
rentia , altero latere carinata , umbilico prominente ,
inargine tenui cincto , testa fragili, nucleo turbiuato,
farinaceo albo , extus nigricante.
Familia XC. Berberideae. Vent.
Sepala 3 — 4 — 6 decidua, duplici serie
alternatim disposita, extus squamis bractealibus
stipata. Petala sepalorum numero aequalia et
iis opposita, rarius sepalorum numero dupla,
saepius ad basin intus glandulis squamisque
aucta. Stam. tot quot petala, iis opposita;
filamentaijrevia; antherae oblongae, adnatae,
biloculares, loculis saepe discretis, a basi ad
apicem valvula subelastica dehiscentibus. Ova-
riumsolitarium ovatum subobliquum, i-loculare
stylo sublaterali brevissimo et stigmate subor-
biculato coronatum. Fructus baccatus capsu-
larisve. Semina imae placentae laterali affixa,
rarissime solitaria, saepius 3 — 3, ovata aut
globosa. Albumen carnosum, saepe subcor-
neum. Embryo rectus, axilis, radicula ad
apicem plus minusve incrassata, cotyledonibus
planis. — Frutices v. herbae perennes, saepius
glabrae. DC prod.
465. Bciheris. C. Bauh.
Cal. 3 — 6-sepalus, sepalis ordine duplici
dispositisj exterioribus minoribus, saepius
987
sijuamulis i — 3 auctis. Petala 6, intus basi
biglandulosa. Stam. 6 filamentis edentulis, an-
thcrarum loculis discretis. Stigma orbicula-
tum, medio depressum. Bacca ovata 2 — 3-
sperma apice umbilicata, aut foramine pervia;
hinc (latere versus pcdunculum communem
spectente) intus nervo a f oramine deorsum ten-
dente lateraliter instnucta. Sem. 2 rarius 3
ad basin lateraliter inserta . erecta, oblonga,
testa crustacea, albumine carnoso v. corneo,
cotyledonib. foliaceis ellipticis, radicula lon-
ga, apice capitellata. (Tourn. 6i4« ^ Lam.
ilJl.,;l4y253,,-T7-^, Gaertn. t. 42. f. 6.)
1. B. vulgaris. Linn. Spinis inferiori-
bus 5-pIurirais 3-partitis, summis simplicibus,
foliis ramulorum late v. oblongo-obovatis,
spinuloso - serratis; racemis multifloris; pe-
talis integris Bl. i65. — Weinm. 240. c.
— FD. 904 E. B. 49. — Hayne term. t. 35.
f. 2. — Duham. t. 4- — Schli. 99.
Iji dumetis , sepibus , ad sylvarum margines etc.
i'eg. inferiorum , praesertim in montanis reg.
calcareae frecjuens. — Frut, 5 — 6. Baccae 9—10
maturae.
Frutex apud nos 4 — 6-ped. dumosus. — Radi.v lig-
numque colore intensc flavo ad tingendum adhibetur.
Cortex cinereus. Folia ima caulis dura cartilaginea ,
incisa , spinosa , sensim altius , lamina abortiva , in
spinas 3 — .5-fidas, versus apices raraorum simplices
mutantur. Ex horum axillis ramuli prodeunt brevissi-
mi, foliati , floriferi, foliis congestis , subfasc«culatis ,
subtus glaucescenliijus , acidulis. Racemi nutantes. Flo-
res flavi, odore spcrmalici. Cal. bracteolis s. squa-
niulis minutis, caducis 1 — .S , sulTuItus , 6-sepalus v
3 — 4"Scpalus, cjuo in casu iJlac squamulae pro sepal.
988
lial>^adae siml. Std iitkim in junioribus alabailm saepe
desunt. Baccae oblongae , niaturao sanguiueac, aci-
dae , pleruinquc 2-spermae. Seuiina oblongo - obovata
rufa, superficie longiludrnaliter , tenuiter rugniosa ,
subnilida. Albumen corneum. C^ff- Berbtirmn cor-
tex mecUas — amarus; baccae acidae, refrigeranle« j - —
sepnnct substyptica. — Sauerdorn , BerhcrUzen , Erhsc
len arerm. )
-ROr? . :
Familia C Rannnciilace^e. Jussi-oJj
Pengonium duplex, atrinque liberunl. Se-
pala 3 — 6. Pet. sepalorum numero aecjualia,
diV^la Vriplave, libera , rarius aborlu hulla,
plana v. ciicullala. , Stamina saepius llbera,
numero indefinita. Anlherae adnatae. Pistil-
la.piurima., toro inserla, abortu v. coalitione
rarilis ,soIitar£a^ Garpia «kjlia |)scridosperi)3ja ,
alia baccata, alia capsu-laria aut loUiculaTJa,
i-polyspefima. Semina nunc sc^lifaria, erepta
V. pen^ula, nuiic plurima se^us carpii 'mor^infis
ntrincj^ijB scria\ifi| .. disposata. A]bi\men co.r-
neum, raagnum. Embryo rainimiiSi, intra al-
buminis foveolam locatus. — Herbae, suirruli-
ces aut frnticfes sai^mcntOsi. " Folia altcrna,
rarissime opposita, basi in Yaginam semiam-
plexicaulem dilatata, simplicia, saepe varic
secta, Stipulae nullac. Pili nulli v. siniplices.
(pC. p^rod. — - MiUtisiTl(*].uosaejQi;nn. -— Ba^sclj,)
Nota, 'Genera Lujus naturalissinjae famiiiae amnila'(is viriciSio n^cy.sfeimo
■ jtiti^iintur , attt^o-, ut liabita e< Miite jfiotius-. (jwaih ^rniis %e>>lftt
i ' . . <iue characteribus ■.genBnicis coB.stituta siiiu.. ,' . , ,r,:'.iO'
'/1' JRanunculeicedb sputi^y anthe>i*is iktrot^sis.'
-o!'i .•^'4()'5. A c t a eri. ■ L i n n^i-- ^'-^-
. tal. 4-scpalus, caducus. Cor. 4-pelalao
S^tvkm. plurima. antheris introrsis. Ovariiim \
— m
stigniato subsessili. Carpia polysperma sicca
et dchisccntia, aiit baccata. (Toiirn. t. i54.
— Lam. iJl. t. 44«. — Gaertn. t. 1 14.)
1. A. spicata. Lino. Monogyna; fol.
bitriternatim sectis , segmentis ovato-lanceo-
latis, incisis , grosse serratis; racemo ovato;
pctalis anguste spathulalis , obtusis, staminum
lon^itiidine; carpiis baccatis, subglobosis. —
N. -1-. Weinm. 38o. 6. — Bl. 565. — FD. 589.
— E. B. 918.— St, ic. 2jj. (;|vhristophoriana
spicata Moench.naeth.)^
In umbi^osis tyiontosis calcareis rarius ; e. g. retro
d. Uffhauser Ziegelhiitte ad dextram viae versus
d. Steinbruch ; in m. Kaiserstuhl valleculis , t6d
niargincs sjlvarinn, in dumosis circa FogLsburgf
ad Eichelspitzc , circa ScheUingen, Amolterii etc-
fiequens; rctro metallifodinam Hairsbaden t, cl.
Gmet. bad. — Perenn. 5 — 6. iA-Ol
fihixoma crassum , fuscum, intus lutes^cens, carno-
sum , radiculis copiosis, filiformibus , ramosis. Caulis
erectus i \A — ped. versns basin vaginis 2 — 3 erectc
amplexieauJibus , vestitus. Folia magna, longe pct<'6'-
latii , segmentis fiaccidis, longissime petiolulatis; fol.
florale , i. e. racemo' proximum, si adest parvum inte-
grum V. trisectum , segmcntis trifidis, quod sequitur
unum allerumve caulem floralem superat. Racemus ter-
minalis ovatus, bracteis peduuculorum lanceolatis, brc-
vibus. Sepala ovata obtusa , convexa , valde caduca.
Petala angusta, alba. Filamenta superne parum dilata-
ta. Ovarium ovatum stigmate scssili albo, Carpia
globoso-ovata, obtusa, stigmatc coronata , baccaia.
nigra. Scmina circiter lO, dorso biangulalo curvata,
latere isfrinque plana , cai'pii lalere affixa, bispriata,
liorizonlalia. CQff! t)Iim : CJwistophorianac rudix —
draslica, virosa; Christophelskraui , IFolfswurz gcrm.)
990
//. Ranunculaceae verae , antheris extrorsis,
Tribus I. Cleniatideae, calyds aestivatio valvata s.
induplicata, Pet, plana s. nulla. Carpia indehis-
centia , i-sperma , in caudas fsaepiusj barbatO'
plumosas desinentia ^ semen pendulum. — Folia
opposita !
467. Clematis. C. Bauh.
Involucrum nullum (aut in exoticis rarius
Cx 2 fol. connatis calyciforme) sub flore. Se-
pala 4 — 8, colorata. Petala nulla (aut calyce
breviora.) Carpia plurima, non stipitata, in
caudam (saepius) barbato-plumosam producta.
Tourn. t. i5o. — Gaertn. t. i4. — Lam. ill. t.
4970
1. C. Vitalba. Linn. Caule scandentej
foliis pinnatisectis, segmentis petiolulatis, ova-
to-lanceolatis, dentato-incisis integerrimisque
acuminatis, basi rotundatis, cymis racemosis,
plerisque folio brevioribus; involucro petalis-
que nuUis; carpiorum caudis longe plumosis.
N. — Weinm. S^S. — Jacq. austr. 3o8. — Curt.
4. t. 37. — Bull. 89. — Schk. i5i. -- E. B. 612.
— Schrank monach. t. 108.
In Jiemoribus ^ sylvis frondosis ^ ad sepes ; du~
meta in planitie et montosis reg. injerioruhi
frequens ; e. g. in m. Schlossberg copiose. -^
Frut. 6—8.
Petioli et petioluli saepe cirrhosi , prehensiles. Folia
superiora saepius ct iioralia simplioia. Sepala oblonga,
obtusa, albicantia, extusque dcnse villosa, fere tomen-
losa. Filamcnta superne dilatata. (0^1 olim : Clema-
tidis sjlvestris radix — acerrima, vesicans. — Hexen-
sprung; Wnldrehe ., Liane gem.)
991
Tribus II. Anomoneae, calycis corollaequc acsti\>atio
imhvicata. Pctala plana v. nulla. Carpia i-sper'
ma indehiscentia , in caudas mucronesve saepius
desinentia. Semen pendulum. — Folia radicalia
aut alterna !
468* Thalictrum. C Bauh.
Cal. 4 — 5-sepalus, sepalis ovatis petaloi-
deis aut calycinis, membranaceis, caducissimis.
Pet. nulla. Stamina plurima, longissima. Ova-
ria 4 — i5. Styli breves v. nuUi et stigma
sessile, utrinque ad medium ovarii fere de-
currens, dilatatum. Carpia nunc ovata v. ob-
longa, costis elevatis longitudinaliter instructa,
nunc triangularia, angulis alatis, nunc inflata,
subvesicaria. Embryo minimus ovatus, coty-
ledonibus approximatis. (Tourn. t. i43. —
Gaertn. t. 74. — Lam. ill. t. 497-)
1. T. aqui 1 egif olium. Linn. Canle
tereti striato^ petiolis quadriternatim divisis
stipellis ad divisiones primarias ternis, ad re-
liquas binis, ovatis persistentibus ; laminae seg-
mentis («foliolis») subcuneato- vel cordato-
ovatis, profunde 3 — 5-dentatis; carpiis stipi-
iatis, alato-triquetris, pendulis. Sch. et Sp. —
H. eyst. vern. ord. 1. t. 11. f. i, — Jacq. austr.
t. 3i8. et bort. vindob. 3. t. 81.
In Jiheni insulis inter Salices et arundines ; e. g.
in insula p. Saspach. c. Tj-pha minima legit ami'
cus Prof. fFalchner. — Jd rarissimas Jlorae no'
strae plantas pertinet. — Perenn. 5 — 6.
Caulis I /< — 2-ped. glaber, superne parce ramosus.
FoHa glauca v. laete viridia. Sepala alba v. purpuras-
992
centia. (larpia pnmutn acuminata , tlein apicnm versus
laliora , abruptc acuminata v. obtiisa , npiculata, J)asi
irj stipitGm attenuata, pendula.
2. T. c on t ro ver sum. Nob. Rhizoma-
tis lignosi, passini stoloniferi radiculis longis
crassis; foliis (ex pinnalo) multisectis, stipel-
iis caducis, passim persistenlibus nullisvc; ilo-
ribus paniculatisj carpiis oblongo-ovatis, stria-
tis,, sessilibus. Scb. et S.
Nbta I. Sub hoc nomine (tres subspecies amplec-
tente) eoraprehendimus formas numerosas, arclis-
simo naturali vinculo junctas, nec nisi invita na-
tura separandas, quas auctores multa sane adhi-
bita opcra in plurimas species diremerunt. Pubes-
centia, (|uae imprimis in T, foeiido et 2\ pubcs-
ceiite Scld. (quae viva spontanea observavimus)
occurrit, et pollen glaucum nullius ad species
distinguendas pretii et alias et in hoc genere est.
Elegans foliorum ligura, suo loco constantior,
observatorem faciie fallit, tamen sensim in om-
nino alienam transit ( sic montanum nostrum
sensim per P. medinm Murr. cum T.flavo Linn,
jungitur) quod quidem in ejusdem Familiae
planta : Clematide Fhunmula foliorum segmentis
primariis sessllibus linearibus fC. maritima LamJJ
et petiolulatis , pinnatim sectis , segraenlis ulti-
mis petiolulatis angustioribus , latioribus, lobatis
incisisque , ut in singulis exemplaribus ita vel in
eJHsdem speciminis raiuis elongatis variante, ncc
non in multis umbeilireris : SesiLi Libanotide
analogo omnino modo mutabili, ante omnes op-
timoexemplo; Pimpinclla Saxifraga, Heracleum
Sphondflium etc. aliisque permultis plantis ; e. g.
lianunculis ,■ Sambuco nigra, racemosa , Alno
glandulosa , Plantigine Coronopode , Sjringa
persica eic. observatur.
Caetorum varietatum s. specierum auct. pluri-
marum numerosissima ab auctoribus comnmni-
calu et spontanea et culta specimina herb. Zcy-
903
heri comparavimus et quae certu vidGbanlur
tanijuam svnonjma citemus.
Nota 2. Stipcllae nunc in fol. junioribus nondum
cxplicalis omnino nnllae, nunc in aliis ejusdem
speciminis foliis adsunt caducac, rarius praesertim
in inferioribus persistentibus, in aliis desunt, ve-
stigio s. lineola elevata tantum indicatac.
A) T. TTiontanum. Nob. Nudum, v. pol-
line glauco adspersum, v. pubescens et glan-
(lulosum ; caule tcrctiusculo leviter v. subsul-
cato- striato, internodiis iniis vaginatis aphyl-
lis, secjucntibus foliatis saepe retrofractis, su-
perne laxo, paniculatoj fol. inferiorib. expan-
sis, plusminus patentib.us, ambitu late triangu-
lari , siiperioribus multo minoribus, petiolis
quadriternatim V. pinnatim divisis, petiolulis
primariis maximis iaminae segmentis («folio-
lis») cuneatis, ovatis y. subrotundis, aequali-
ter V. oblique cordatis, apice plus minus 3 — 5-
dcntatis, dentibus obtusis, acutis, iobalisve ,
dentibus obtusis, rarius integri§, acutis, sub-
tus saepissime glaucis; pediGellis laxis, sub-
elongalis nutantibus, demum rectis; carpiis
oblongo - ovatis, sulcatis, stigmate oblique
erecto terrainatis. . . .
'Synon^ma v. varietates e segmentorum foiiorum figu-
ra immutata, pubescenlia, glaucitate, raraositate, mag-
nitudine et habitu ortae , quae sensim per T.coticinnum
JVilLd.. et T. mediuni Murr. cum T.flavo Linn. jungun-
tur, sunt : T. alpinuin. Linn! — FD. ii. — E. B, 262.
(Forma depauperata , caule simplicissimo subnudo,
digitali j racemo simplici terminali.) — T. foetidum
DCl — Lam. ill. t. 497. f. 3. — Waldc et Kit. t. 174. —
T. pubescens.. SchL exsicc ! — 1\ minus Linn ! — FD.
732. — Jacq. austr. ^iQ- — ^^^^- i5i. — E. B. ii. —
T. collinum et montanwn Jf^allr ! — saxalilc Schl ! — >
994
sibiricum Linn ! — clatutn ^ mediam ^ majus Murr .^
— E. B. 6ii. — Jacq. 1. c. /po. — — nutans Dcsf!
— concinnum JFilld En! — glaucescens DC! — T.ca-
labricum Spj^gl ! — neque (ex descriptione ) 2\ acuti-
lobum DC. neque T. squarrosum Steph. diflferre vi-
dentur.
in collibus apricis , pascuis montanis siccis , in
dumetis , ad nemorum sjLvarumcjue margines etc.
reg.calcareaem.Kaiserstuhlfreffuensj e. g. circa
Fogtsburg , Schellingen ^ Oberbergen , Limburg,
inter Sponeck et Burgheim copiose; in m. Biich-
senberg elc. nec non in rupibus vallis Uoelle
am Hirschensprung ad sinistram viae publicae
c, Saxifraga Aizoon. — Perenn. 5 — 7.
Caulis a digitali altitudine ad 2 — 4"P6dalem varrat ,
tunjque plantam speciosissimara sistit. — Folia nuda ,
viridia, v. glauca, v. rubicantia, dentium saltem apici-
bus purpurascentibus etc. — Carpia varia; nunc basi
attenuata, nunc oblique ovata, vel utriusque torraae
in eodem svncarpio mixta !
B) T. flavum Linn, caule profunde
striato v. sulcato, erecto, stricto, simplici v.
ramoso , foliosoj fol. erecto-patentibus, am-
bitu exacte v. oblongo-triangulari, subtripli-
cato-pinnatimsectis, divisionibus primariis se-
cundariisque (imprimis inferiorum) passim pe-
tiolulatis, segmentis (inferiorum latioribus)
brevi-ovatis, oblongis, v. anguste et lineari-
lanceolatis, basi subcordatis, ovatis, plerum-
que cuneatis, apice nunc plus minus profunde
3-lidis, lobis acutis, (inferiorum etiam obtusis)
nunc integris; panicula erecta, pedicellis bre-
vioribus, erectisculis, conferta; carpiis ovatis
sulcatis, stigmate oblique erecto-terminatis
(E. B. 367.)
995
Srnonvma : T. auricidatum Sassl — duciduni Linn!
— ^laucum Desf! — laserpitiifolium Schleich ! — ni~
gricans Jacq. austr. 4*21 et angustifolium ! ejusderrt h.
vind. 3. t. 43. — Bauhini Sprgl! — ^ simplex Linn ! —
FD. a44. — T. praticola Ehrh. Beytr !
In praiis sublmmidis ad fossas , inter snlices ,
Alnos — reg. rhenanae , e. g. p. Saspach c. Spi-
raea Jilipendula et iti Rheni insulis rarius. —
Perenn, 6 — 7.
Caulis I /j-P*^^*'^'^' Foliorum scgmenta veni.s subtu«
prominentibus , supra exsculptis subrufosa, raargine
saepe, praesertim angustiora, revoluta. — Panicula nunc
multiplex, fere pedalis, speciosa , nunc depauperata,
subglobosa, uncialis, caule strictiore.
Descriptiones dedimus a speciminibus eodem loco per
plures annos lectis, e quibus majora T. medio Murr.
jam valde propingua. Ea mediae magnitudinis, folio-
rum omnium segmentis cuneatis, 3-fidis : T.jlavum DD.
sistunt. Caeterum invenitur: foliis angustioribus, seg-
mentis lanceolatis subintegris v, unidentatis — T. luci-
dum V. etiam inferiorum scgraentis lanccoletis, profunde
3-fidis, lobis produclis, superiorum sub-linearib. in-
tcgris — T. nigricans Jacq. — Varietates simplex et
angustifolium sensim transeunt in sequentem. { HeiLkraut,
fVundkraut germ. — olim inter vulneraria primaria
numerabatur. )
C) T. galioidesNestl. Rhizomate ra-
diculas longas, crassas stolonesque' vaginatos
agente; caule stricto, angulato - sulcatoque,
simplici ; fol. inferiorib. bipirinatim sectis, di-
visionibus primariis secundariisque petiolulatis,
segmentis lineari- oblongis ; superioribus pin-
natim sectis, segmentis linearibus v. lineari fili-
formibus, sessilibus, margine revolutis; pani-
cula multiplici, erecta, pedicellis subnutanti^,
bus dein rectis; carpiis oblongo- ovatis, sul-
catis, stigmate subbilobo , oblique erecto ter-
64
996
minatis. . . . C. Bauh. prod. i^G. ic. — Deless.
ic. sel. I. t. 11.
Jn pralis rhenanis p, Sasparli c. Spiraen fili-
pendula et Galio boreaii frequens. — Perenn.
Florens e longinquo adeo Galio vero .simile , ut vir
discerni po.ssit! CDC.) — Radices ut in praecedentibus
intus lutaeae sed stolones hic frequenliores, nonnunquam
longe lateque sub terra repentes, vaginati. Petioli sul-
cati, angulati. Folia saepius caule adpressa , nunc —
in raajoribus speciminibus — internodiis J)reviora, nunc
— in minoribus — internodia aequantia v. superantia,
simulque fere omnino uniformia. Stipellae, ut in prac-
cedentibus , sed forsan frequentius in uno alterove fo-
lio persistentes. Panicula nunc multiplex , pedalis ,
iloribus ante anthesin ramulisque junioribus apice nu-
tantibus, nunc minor , digitalis, biuncialis, stricta,
floribus erectiusculis.
469. A n e m o n e. H a J 1.
Involucrum trifolium a flore clistans, foliis
varie incisis sectisve. Calyx 5 — i5-sepalus,'
petaloideus. Petala nulla. Stam. plurima.
Carpia plurima monosperma nunc in caudam
longam berbatamque elongata, nunc ecauda-
data. (Tourn. t. i^?- i4^- — Gaertn. t. nl\.
I.am. ill. t. 496.)
I. Pulsatilla, involucri foliis sessilibus in lobos li-
neares painiati- partitis.
1. A. Pulsatilla. Linn. Fol. pinnati-
sectis, segmentis multipartitis, lobis linearibus;
pedunculo crectiusculo; sepalis (6) erecto-
patulis, erectiusculis. — H. eyst. hyem. ord. t.
6. f. 2. 3. — Weinm. t. 83^. a — d et 840. a. b.
997
^ Fl). i53. — Bull. 49. — E. B. 5i. (Piilsa-
tilla viilgaris Mill.)
In collibns apricis, campis montanis , sjLvis cae-
duis , pinetis , pascuis sabulosis , asperis , ad
sylvarum vinearumque marginalia reg. calca-
leae ; e. g. in toto tractu m. Kaiserstuld — re-
tro Oberschajfhausen , Silberbrilnnle , ^moltern ,
Saspach , Ilothweit etc. frecjuens ; circa Mahl-
berg; auf d. Bellen et Oclberg etc, — Perenn.
3 — 4 saepius denuo aestate et autumno.
Tola planta — imprimis petioli, vaginae et involucrum
^— pilis densis, moUibus , albicantibus , sericei.*, , pa-
tentissimis vestita. Khizoma superne vaginis petiolisque
emortuis fibiilosis tectum , inferne tandem denudatur,
nigro fuscum et satis crassum est. Folia ima dense
sericea, lamina viridi abortiente , v. ut dieere solent :
^ad vaginas oblongo-ovatas reducta sunt./* Scapi ex uno
rhizomate saepe plurcs, i-flori, foliis praecociores. Pe-
dunculus terminalis pcr anthesin involucro tegitur, de-
nium valde elongatur, Flores purpureo-violacei, spe-
ciosissimi, sepalis ovato-oblongis v. Janceolatis. Stami-
num evolutio ( cxceptis intimis) ut in pluribus aliis ge-
neris speciebus — evidenter centrifuga. Filamenta basi
in corpus crassum , ab axi distinctum, et acu in fila
plurima , in stamina contlnuata separabilc connata ,
ideoque monodelpha dici possunl. C^ff' Pulsatillae
herba — acerrima, vcnenata. — Kiichenschelle ., Oster-
glockc germ. — Zcitlose am Kaiserstuhl !)
II. Anemonanthea , involucri foliis petiolatis , inci-
sis ; carpiis stylo uncinatis , ecaudatis.
2. A. sylvestris. Linn. Rhizomate va-
ginis cmortuis obtecto, radiculis copiosis,
crassis, subfasciculatis; fol. 3 — 5-sectis, seg-
mentis basi cuneatis, superne inciso - dentatis,
petiolis inferne sensim vaginantibus, involucra-
iibus pctiolatis 3 — 4, segmentis angustioribus
caeterum conformibus; podunculo juniore re-
64*
998
curvato, dein erecllusculo , subnutantc; sepa-
lis (5 — 6) late ovatis; receptaculo subcy-
lindraceo, carpiisque hirsutissimis. . . . Weinm.
1 i8. — Bull. 59. — Curt. bot. mag. t. 54. —
Schk. i5o. (A. alba Juss! ann. mus. 3. t. 9.0.
f. 1.)
In collibiis apricis , ad Jiemorum , vineavum
viarumque excavatarum marginalia reg. calcu'
i*€^ae , praesertim m. Kaiserstuhl orientalis fre-
^uens ; e. g. circa Oberschajfhausen, p. Silber-
briinnle , Eichstaeclten etc. nec non in posteriore
parte m, Schlossberg. — Perenn. 4 — 5.
Caulis I — *2 ped. et ultra cum petiolis pilis mollibus
patentissimis obsessus. Foiia in planta vernali undique
pubescentia opaca, demum magis denudantur , ut in
speciminibus autumnalibus subsplendentia simulque fi^-
miora sint. Involucrura saepius 3-folium, quibusdam
vero locis frequentius quadrifolium reperitur. Haud
raro e quarti folii axilla ramus (pedunculus) cuin flore
surgit involucro bifolio instructus, qui tum rarius eo-
dem modo augitur tertio flore non iuvolucrato , ex quo
patet, hanc speciem ad sect. V. Anemonospermum DC.
pertinere et quidem ju.vta A. \>irginianam cui et Uabitu
ut foliorum fructusque indole similis. (Hac sectio in
hoc genere omnino Clematidem refert. ) FJores aH)i
.saepius speciosi , diametro 1 /^ — 2-pollicari, rarius
1 - poUicari. Sepala 5 — 6, ovata v. obovata , alba ,
subtus dense sericea, margine saepius repanda apiceque
retusa. Carpia maturitate brunhea , lanugine albo ,
volitante ob^oluta.
3. A. nemorosa. Llnn. Rhizomate ho-
rizontali, cyllndraceo, laevi , parce radicula-
to ; petiolis canaliculatis; fol. 3-sectis, seg-
mentis lateralibus profunde bipartitis , omni-
bus 3-fidis inciso dentatis, ambitu ovato v.
lanceolato; involucralibus subconformibus pe-
tiolalis, petiohs vaginato -alatis ad basin latio'
999
ribiis, amplialisj pedunculo solitaiio , juniore
recurvato, dein erectiusculo, subnutante; se-
palis (6) oblonge-ovatis; syncarpiis cernuis;
carpiis oblongo ovatis, utrinque convexis, in
stylum crassiusculum , sursum curvatum atte-
nuatis, pubescentibus. . . . FD. 549« — E. B.
355. — Schh i5o. — Drev. et Hayne pl. eur.
t. 2. — Sprgl. Geheimn. d. Befrucht. t. 25. f.
1. — St. i4. (A. quinquefolia Linnl)
Jn sylvis ^ nemoribus , dumetu , pratis , saepibus
oninium regionum vulgatissima ; e, g, in pratis
versus d. Papiermiihle copiose. — Perenn. 3 —
4-6.
Sepala alba subtus plerumque dilule rubell.i aul x\o-
lacea , nonnunquam irrejjulariter crenata v. incisa. Ova-
ria subsericea. Carpiorum styli sursura inflexi , cen*
Irum versu5s conniventes. — Flores juniores recurvali ,
per anthesin erriguntur, patentes , flante borea coelo-
que obscuro claudentur , denuo cernui. —
Occurrit : i) florib. majoribus saepius pallidioribu*
ct minoribus subtus intensius coloralis ; 2) fol. majori-
bus et minoribus, segmentis plus minus incisis et den-
tatis ; 3) vaginis involucralibus viridibus et intense pur-
pureo- vioiaceis ; 4) pedunculis magis elongatis etc. —
Rarius deformitas observatur flore toto in folia viridia
reliquorum more dissecta rautato. (Ojfl olim Ranun-
culi albi herba recens — acris, )
4- A. ranunculoides. Linn. Rhizo-
mate horizontali cylindraceo laevi parce radi-
culato ; petiolis compresso - terctibus, non
canaliculatis; fol. 5-sectis , segmentis laterali-
bus profunde bipartitis, omnibus subtrifidis,
inciso-dentatis, ambitu lanceolato ; involucraii-
bus 3-sectis, caeterum conformibus, breviter
peliolatis, petiolis vaginato-alatis aequalibus^
aooo - —
pedunculis i — -j , (altero basi involucellatu
saepe abortivo), junioribus et adultis erectius-
culis subnutantibus^ sepalis (5 rarius 6) ova-
tis;. syncarpiis subnutantibus, carpiis compres-
so-globosis, squarroso-divergentibus, stylo
tenui recto tcrminatis, pubescentibus. . . , H.
eyst. Tern. ord. i. t. 3. f. i. 2. — FD. i4o. —
E. B. i484. — St. 7. (A. lutea Lam.)
In ncmoribus et sflvis reg. rhenanae circa Rust
et Mahlberg etc. legii atnicus Dr. C. Fink. —
Perenn. 3 — 4 — 5.
Folia laete viridia, petiolis (ut in praecedente) iina
parte abrupte vaginatis, Petioli involucri abbreviati (in
nostris constanter purpurei). Pedunculi quam in prae-
cedente plerumque breviores. Flores aureo-lulei, ^a-
nunculum aeraulantes, 1 — 1 rarissime 3, secundarii
saepissime abortivi, solumraodo bractearum minimarum
praesentia indicati. Hae bracteae s. involucella nunc
minima spathulata , integerrima nunc in majoribus bene
cvolutis speciminibus inciso-dentata v. 3-fida, foliis re-
liquis, quoad formam, similia. Filamenta quam in prae-
cedente breviora, antheris crassioribus, latioribus. Ova-
ria nou admodura pubescentia, nee tamen //glabra".
Frnctus frequenter abortiuntur.
470. Hepatica. DilL t. 5.
Involucrum 3 -folium flore approximatum
unitlorum calyciforme, foliolis integris. Se-
pala petaloidea, 6 — 9 duplice triplicive serie
disposita. Stam. et ovaria plurima. Carpia
ecaudata. (Sprgl. 1. c. t. 25. f. 34 —27.)
1. H. triloba. Chaix Fol. cordatis
3-Iobis, lobis integerrimis, ovatis. . . . (H. no-
bilis Weinm. t. 570. a — f. — Bl. 207. — Ane-
1001
mQne hepatica Linn. — FD. 612. — l^outt. syst.
t. 380. — £. B. 5i. — Schk i5o. — St. 7. —
Ha} ne Abb. V. 3. t. 8. )
Iii sjlvis umbrosis frondosis m, Kaisevstuhl auf
ISeunlindeti , Todtenkopf etc. c, amico Dobner
legi. — Perenn. 3 — 4*
Rhizoma a pelioloruni rudimentis emortuis tubercu-
lalo - exasperatura, radiculis copiosis crassiusculis, ra-
raosis instructum, apice sub foliis vaginas membrana-
ccas ovatas, aphyllas gerens. Folia biennia , juniora —
ut petioli et scapi — villo sericeo denso, priraum erec-
to , dein patentissimo obsessa , aetale nuda et coriacea,
lobis nunc acutiusculis, nunc obtusis, apice rotundatis.
fH. amcricana Ker. bot. reg. t. ^S^jJ. Scapi s. r/ pe-
dunculi radicales 'i saepius plures. Involucri foliola
saepissime 3 ; nonnunquam specimina occurrunt, quorum
scapi numerosi omnes involucro 4-ft>lio gaudent ! Pe-
dunculus terminalis brevissimus , invoJucrum ne aetate
quidem superat. Sepala pulcherrime caerulea , in
hortis etiam carnea, rosea, purpurea et variegata. Ova-
ria sericea. Carpia ovata , v. ex ovato longe conica,
patenti-pilosa. — Variat in hortis : floribus plenis et
semiplenis etc. fOff! olim : Hepaticae nobilis herba —
adstringens, acris; — Leberbliimchen j Edelleberkraut
germ. )
471. Adonis. Dill.
Cal. 4~sepalus adpressus, sepalis saepius
basi solutis. Petala 3 — 5 — i5 ungue nudo.
Stamina plurima, ad basin gonophori inserta.
Ovaria et carpia plurima, i-sperma, secus go-
nophorum spicata, slylo brevi, subacreto ro^
strata. Erabryo ovatus, cotyledonibus subdi-
stantibus. (Dill. giess. nOv. gen. t. 4- — Gaertn.
t. 74. — Lam. ill. t. 498.)
1002
Obs. Herbae caulescentes. Folia taulina pmnali-partita, ioLis mullifidi.s,
lobuli* linearibos numerosissimis ; Involucra nulla. Flort-s nd
apicus caulis v. ramoruni solitarii , lutei , flanamei, sanguioei ,
uunquam caerulei.
1. A. autiimnalis. Linn. Badice annua,
fusiformi; carpiis margine superiore arcuato,
rostro recto horizontali acuminatis. . . . Rchb.
ic. t. 3 1 9 ! — Clus. 3. p. 336. — E. B. 3o8. —
Curt. 2. 37. — Besl. eyst. 5. t. 11. f. 1. —
Weinm. t. 27. fig. b. c. ( A. acstivalis MB! —
A, micrantha DC. prod.)
In hovtis frefjuenter culta, in eorurn rejectamen-
tis f ruderatis et inter segetes hinc inde (juasi^
spontanea. — Ann. 'j — 10.
Reliquis robustior, brevius ramosa, obscurius viridis
magisque foliosa. Florcs plerumqufe minores, obscure
punicei , sangnineo rubri , rarissimc pallidiores. Petala
pauciora (pro tempore inlerdum 3) , latiora, breviora,
obtusissima , interdum fere truncata , v. lacero-dentata,
basi macula nigra notata , primo concavo - conniventia
(unde nomen : Blutstroepjlein germ.)
2. A. aestivalis. Linn. Radice annua,
fusiformi j carpiis margine superiore bidenta-
to , rostro adscendenie acuminatis. . . . Rchb.
ic. t. 317. — DC. syst. et prod. (_A. miniata.
Jacq. aust. 354 ! — Weinm. t. 27. fig. d — f.
(A. citrinaHoflCm -A. flava Vill. — A. micro-
carpa DC. s} st. — A. maculata Wallr. sched !
— A. flammea Schleich. — Thom. Seringc
herb. venal. )
Inter segctes reg. calcarene m. Kaiserstuhl occi'
dentalis et adjacentis planitici; e. g inter Koe-
nigsschajfhausen ct Saspach ; circa Hothwcil,
Burgheini , Jhringcn , Mtbreisach etc. — Ann.
6- •:.
1003
Foliii sej)alaqiie .saepissime glabra. — Flores primarii
ab initio Iloresccntiae scssiles , foliis obvallati , fecun-
darii et illi demum pediinculis longe exsertis. Petala
saepissime miniata , rarius pallidiora, sulpliurcu v. slra-
niinca, basi nigro-maculala , ( aut raro in utroque co-
lore macula obsoleta) ; numero et latitudine variantpro
slatu individui magis macro aut pingui. Sjncarpium la-
xius, carpii testa crassa, dura , rostrum concolor, cras-
sius et longius, quam in sequente.
3. A. flammea. Jacq. Radice annua,
fusiformi; carpiis margine superiore ante ro-
strum erectum gibbo. Rchb. ic. t. 3 18! —
Jacq. austr. 355! (A. anomala Wallr. 1. c ! —
A. parviflora Fisch! — Basl. eyst. 5. t. 1 1. f. 3.)
Inter segetes collis Eichelbcrg p. JRothweil et in
m. Liitzelberg p. Saspach rarissima. — Ann.
6—8.
Plaata saepius strictior, quam praecedens ( ejusque
rami graciliores) minus caeterum ioliosa. Folia minus
composita, laciniis longioribus. Calyx saepissime villo-
sus. Petala angustiora, lanceolata , acuta, laete cocci-
nea , immaculata , rarius macula obsoleta. (Rchb.) —
Sjncarpium gracile, subcvlindraceum ; carpii testa te-
nuis, rostrum apice plerumque sphacelatum, tenuius
brcviusque , quam in praecedente.
472. Myosurus. Dill.
Cal. 5-sepalus, sepalis ultra insertionem
cleorsum longe productis. Pet. 5 ungue fili-
formi. Stam. 6 — 20. Ovaria dein carpia
plurima , compressa, dorso incrassato in sty-
lum rectum abeunte, confcrtissima, in gono-
phoro longissimo spicata. Semen pendulum,
minimum, oblongum. (Dill. 1. c. l. 4. — Gaertn.
t. 74. — Lam. ill. t. 221.)
1004 —
1. M. minimus. Linn. — Gmel. itin. t.
3i. — FD. 4o6. — Curt. — 25i. — Schlt. 88.
' — St. ic. (Ranunculus Myosurus Af-Zel.)
Inter segetes der March e. g. inter Hiigsletten,
Buchheim et A^euershausen, nec non circa Gun-
deljingen , Langendenzlingen etc. 5 sed rarius. —
Ann. 5 — 6.
Radix longitudine 2 — 3 lin. tercs, nuda (cauliculus
primaiius) tum — ut in lianunculo arvensi ( juniore
saltem) — in iibras subverticillatas longas soluta; sae-
pius eliam radiculae secundariae ad coUum. Scapi
1 — 3o, foliis longiores et breviores , cum syncarpio
2 — 3 polJices alti , superne crassiores, valde tenaces.
Folia carnosula , lineari , in majoribus specirainibus su-
perne paullo laliora (in nostris) semper glabra (sed
conf. Sm. brilt. il. I. p. 348. )• Alabastra ellepsoidea.
Sepala oblonga , basi longe deorsum producta. (Epi-
dermis scilicet conduplicata est, parenchjmate parcis-
sirao plerumque albido, raro viridi interjecto, ut ap-
pendices sint membranaccae , non aut rarissime subfo-
liaceae). Petala viridi- flavieantia, angustissirna, sepa-
lis breviora. Unguis filiformis ab omnibns auctoribus
//tubulosus'' dicitur, sed solidusest, (ut cuivis ex; au-
topsia videre et ex Ranunculi, Trollii , JVigellae etc.
analogia concludere licet), apice ad limbi basin foveo-
ia brevissima inslructus. Antherac primum elongo-ova-
tae, mox eifoetae lineares. Ovaria plurima s}^ncai'pium
mox longissimum, cjlindraceum, sensim attenuatum con-
slituentia. Carpia confertissima, valde compressa, el-
liptica, demum parallelepipeda, stjlo accumbente
superata et sibi imbricata, dorso recto , subtriquetro ,
incrassato , in rostrum (stjlum) rectum continnato.
Stylus totius carpii maturi longitudinis terliam partem
habet (in junioribus longior) ideoque ratione carpii non
mioimus, satisque crassus est ! Sed dorsum illud cum
stjlo solo saepius pro toto carpio habitum ct descrip-
tum videtur. Margo interior carpiorum fere totus a.vi
tenui adnalus, ut semina merito pendula dicanlur, ta-
raen infernc parum solutus est. Carpia matura a.\i fir-
miter cohaerent cl rcvulsa facile aperiunlur, sed dehis-
1005
ccre iiun(]uam vidirnus , ncque nobis vcrosimilc videlur.
— jM. Shortii liafin. nullatenns diflerl I Scli. et Sp.
Tribus IU. Ranunculeae DC. JestivaLio calycis et
coroLLae imbricata. Petala bilabiata aut intus ad
basin squamuLa aucta. Carpia i - sperma , sicca ,
indehiscentia, Semen erectum. Folia radi<;aLia v.
alterna.
473, Ranunculus. Linn.
Cal, 3 — 5-sepalus. Pet. 5 — lo intus basi
squamulafoveolave nectarifera instructa. Stam.
et ovaria plurima. Carpia in mucronem aut
cornu desinentia, syncarpium globosum, ova-
tum aut subcylindricum cons|,ituentia. (Gaertn.
t. 74. — )
Analysis specierum.
IFlores albi 3
FJores lutei . 3
Radiculae fibrosae. Caulis fluitans, v. repens,
humifusus. Pedunculi oppositifolii. Peta-
la exquamata. Carpia turgida , transver-
se rugulosa, vix apiculata JR. hydrocharis.
Radiculae grumosae. Caulis erectus. Flores
paniculato - corjmbosi , terminales. Pe-
tala squamata. Carpia utrinque conveya,
\ laevia, stylo uncinato terminata B. aconitifoLius.
IFolia indivisa ....... 4
Folia varic divisa ; lobata, fissa, parlita . 6
1006
Folia cordata , angulala. Radix grumosa. Pe-
t tala oblonga 8 — 12. Carpia subglobosa
^j (pubescentia) .... B.-Ficaria.
iFolia clongata, lanceolala, intcgra. Radix
I fasciculata. Petala obovato - subrotunda 5.
Carpia ovata, compressa .... 5
Flores speciosissimi ! Folia ensiff)rmia , lon-
gissiraa! Carpii rostrum ensiforme Ji. Lingua.
Flores parvi ! Folia oblonga, lanceolata , v.
lineari-lanceolata. Carpia apiculata .
B. Flammula.
Caljx reflcxns ^
Calvx patens, petalis adpressus ... 8
Anthcrae ovatae ! Carpia punctato-scabra. Ra-
diculae ad coUum fasciculatae . M. PhiLonotis.
'Anlherae lineari-oblongae! Carpia Jaevia. Rhi-
zoma luberosum; collum bulboso- incrassa-
tum ...... ^. bulbosus.
QiAlabastra conica v. oviformia ... 9
/ Alabastra subglobosa . . , , . i tx
qjPedunculi teretes, laeves. . . . .10
(Pedunculi sulcati . . . . . .11
Flores sulphurei , parvi ! Carpia echinata v.
tuberculata. Folia superiora 3-partita , la-
10 { ciniis linearibus . . . . li. arvensis.
'Flores aurei, magni ! Carpia laevia. Folia
superiora sessilia, digitato-partita R. Jaccjuini.
Folia V. corum segmenta pinnati - v. ternati-
secla. Carpia in stj-lum rectum altenuata
\\l ' " • • • * • ' R* repens.
[Folia palmati-partita. Carpiorum slyli unci-
«ati ..,../?. polfanthemos.
1007
'Flores paniculato- cor^mbosi , aurei, lutei ,
magni. Svncarpium subglobosum, squarro-
sum, Carpia magna, st)lo terminala . . i3
J2(Pedunculi oppositifolii! Flores flavi , parvi.
S}ncarpiuni ovato - oblongum, dense imbri-
catum. Carpia convexa, minima, subrug(»sa,
vix. apiculata . . . . i?. scelcialus,
Folia palmatisecta , summa incisa , vaginato-
petiolata. Carpia lentiformia (glabra) . i^
jFolia ima indivisa, reniformia v. 3-fida; sum-
\ ma sessilia, digitata , lacln. stellatim diver-
gentibus , patentis.simis. Carpia utrinque
valde convexa, turgida (pubescentia) li. vernus,
Stjius brevis ! Caulis pili adpressi , breves.
(Foliorum lobi aculi.) .../?. acvis.
l4|Stjius longissiraus, curvatus! Caulis pili pa-
tentes , longi. (F«>liorum infimorum lobi
obtusi) . . . . f ■'>. lanuginosus.
' 7, Floribus albisx
1. R. hy d r o cliaris. Nob. Radlculis
iibrosis; caule fluitaiite v. repente, humifuso j
fo]. uniformibus v. difrormibus, capillaceo-
multiiidis v. subreniformibus lobatis, incisis
partitisve; pedunculis solitariis oppositifoliis ,
teretibus , Jaevibus; alabastris syncarpiisque
globosis; carpiis ovalibus, utrinque convexis
turgidisve, glabris v. pubescentibus hispidisve,
transverse rugosis, submuticis. Spenn. (Sec-
lio : Batrachium DC. syst. et prod. )
1008
1
A) Hetevophy llus , fol. inferiorib. immcrsis capillaceo-
multifldls, superoribus emersis natantibus, lale 3 — 5-
lobatis V. partitis ; carpiis (saepissime) pubescentibus
V. liispidis. ( R. aquatilis. Linn.) ♦
«. Fnli^aris^ fpl. emersis 3 — 5-Iobatis partitisve, non
peltatls ; petalis caljc^ majoribus. — R. heteropli^l-
ius HoiFm. — R. dlversifolius Schrank. — R, aqua-
tilis var. a DC. s^st. et prod. — Tabern. ic. 54« f.
2. — Welnm. t. 853. fig. a.
^. Peltatus y fol. cmersis reniformi -orblculatis , sae-
pius .^-lobis , peltatis; petalis calyce majoribus. —
R. peltatus. Moench. — R. aquatills /S DC. syst. —
Moris. s. 4« t. 29. f. 3i. — Barr. ic. t. 565.
y. Tripavtitus , fol. emersis 3-partItis, (non peltatis)
lobis cuneatis, apice dentatis cuneatisve ; petalis ob-
longls caljcis longitudine; carpiis glabris. — R. tri-
parlltus var. a DC. ic. gall. rar. i . i5. t. 49.
B) Homoiophjllus , fol. omnibus uniformibus, integris,
Jobatls v.,multifidis aut multipartitis ; carpiis glabris
( rarlus hlspidis).
n. Hedcraceus , fol. subreniformibus sublrl- v. 5-Io-
bis , lobls latls, Integris, obtusissimis , petalis ob-
longis caljce vlx longloribus. — R. hederaceus Linn.
— Curt. lond. Ic. — £. B. 20o3. — Drev. et Hajne.
pl. cur. t. 106. — FD. 32 1. — Folia haud raro op-
poslte approxlmata.
p. Capillaccus , foliis petiolatis circnmscrlptione sub-
orbiculatis , in lacinias filiformes tenues, divergeri-
les dissectls. — R. divarlcatus Moench. — R.tricho-
phj^llus Chaix. — R. capillaceus. Gmel. bad. — R.
aquatllis var. a. Schk. loa. — Barr. t. 566. —
Weinm. t. 853. fig. c. — Morls. s. 4. t. 29. f. 32. —
Variat tiore mdjore et minore, carpiis hispidis aut
rarius glabris.
y. Caespitosus , fol. petiolatis, clrcumscriptionc sub-
orblculatls In laclnulas divcrgenles, breves, rigi-
dulas dissectis (petiolis basi late vaginato-auricula-
tis). — R. rigidus. Pers. — R. pumiius Polr. — R»
caespitosus Thuii. — R. aquatilis /? Schk. i 52. —
R. abrotanif<dius 3 Wallr. sched.
1009
J. Stagnatilis, fol. scssilibus, capillaoco - multiAdis,
circinnatis, laciniis abl)reviatis, vaginis obsolete au-
riculalis carpiis(|ue acutiusculis glabriusculis. —
R. stagnatilis Wallr. sclied.
f. Trisectus , fol. longissime petiolatis rigidis, 3 — 5-
seclis, segmentis strictis , anguste linearibus apice
dilatatis, integris incisis, v. -2 — 3-lacinulatis , an-
gulo angusto divergentibus. (v. s. sp. in herb. cl.
Zeyheri. ) — Schk. in Ust. ann. i. p. 26. t. 5. —
— Mapp. als. p. 262 — 263. ic. — Rupp. jen. ed. Hall.
p. 104. (3.)
q. Peucedanifolius , fol. praelongis, petiolalis, dissec-
tis in lacinias longissimas, angustissimas, paralle-
las V. angulo acutissimo subdivergentes. — R. peu-
cedanifolius All. — R. fluitans. Oed. FD. 3-6. —
K. fluviatilis Willd.
Habitat subspecies Heterophyllus in fossis , aqui-
legiis , rivis lenle Jluenlibus, ac/uis stagnantibus
reg, inferioruiu frecjuens ; — varietas capilla-
ceus in iisdein locis rtg. rhenanae frcc/uentissi-
ma; cespitosus in inundatis , locis ab ac/uis
derelictis , fossis exsiccatis etc. ejusdem regionis
crescit ; — stagnatilis in aquis stagnantibus reg.
infer. (^. g. im JVeyher inter St. Georger et Has-
lachj rarius quidem occurrit; peucacdanifolius
in rivis fluviisque frequens — e. g. inter Gottcn-
heim et Oberschaffhausen abunde ; — hederaceus
ad scaturigines et fontes retro Bipontum , et
trisectus circa Biechcn et Basiham ft. cl. Zej-
heroj crescens in ditione Friburgensi adhuc de-
siderantur. — Perenn. 5 — 8.
Radiculae longae , tcretes , albae c caulis rhizomatis-
que geniculis egrediuntur. — Caules 1 — 12 ped. longi.
— Folia imniersa ct omnia capillaceo -partita obscura
V. atro- viridia, emersa et omnia intcgra aut b»bata et
incisa laete v. flavicanti - viridia , carnosula, nitida sub-
tusquecvidenter venosasunt. Petioli vaginae albae mem-
branaceae caulem arctc amplectantes. Pedunculi crassi. —
Sepala ovata, obtusa, e.v rubello v. albido viridia, mar-
giue mcmbi-anaceo. PetaJa nivca, ungue flavo foveola
1010
ad basin nectarifera exsquamulata. f TFasser-Hahnen'
fuss germ.J
2. R. aconit if o lius. D C. Racliculis
grumosis ; cauleerecto, laevi, ramoso, multi-
lloroj fol. palmatim 3 — 7-partitis, inferiori-
bus petiolatis, laciniis ovatis v. ovato-lanceo-
tis, basi cuneatis, inaequaliter inciso-serratis;
superioribus sessilibus; pedunculis teretibus,
laevibus, elongatis; alabastris globosis, depres-
sis; sjncarpiis subglobosis; carpiis late v. orbp-
culato -ovatis, utrinque convexis (glabris),
rostro brevi, tenui, rectiusculo. Spenn. . . .
«. Foliis floralibus lanceolatis, inaequaliter inr.iso-
serratis, reliquis conformibus, — R. aconitifolius
Linn. et omn. auct ! — Curt. mag. 204. — Moris.
s. 12. t. 2. f. 5.
/?. Foliis floralibus anguste - v. llncari - tanceolatis
subintegerrimis. — K. platanifolius. Linn. — FD.
ni. — Moris. s. 12. t. 2. f. 2.
In praiis udis , secus rivulos ^ iii sylvis et clu-
metis reg. montanae et subaipinae frexjuens ; e.
g. in dcr Hoelle versus d. Posthnuse , in omni-
bus vallibus m, Feldberg adjacentibus : Zarstler ,
St. fPWtelm, Jiothwasser, Menzenschwand, Fall ;
in ipso m, Feldberg^ Schauinsland ., Belchen,
Blauen, Sirnitz eorumque ramificationibus valli-
husque altioribus / haud raro etiam in planitiem
usque descendens e. g. ad Drisamiae ripns p.
Zarlen , Ebnet , Littenwejfier etc. — Perenti,
5—8.
Folia laete viridia, subtus pallidiora, segraentis rliom-
beo-ovatis, ovatis, v. ovato-lanceolatis. — Calyx parvuj:,
saepissime subcoloratus, patens, sepalis concavis, ca-
ducissimis. Pctala patentissima, nivea, squamula baseos
lineari, eloniijata. — Torus ad basin syncarpii nudus. —
Variat : statura ^/ — 2 — 3-pcdali; superficic glabra ct
1011
|>lus minus pubnscentc ; fol. radicalibus nunc ultra mc-
ilium, nnnc usque ad liasin lissis , laciniis 3 — 5 7,
Jatoralibus indivisis aut 2 — 3-lobis , v. nicdio trilobo ;
Io])is acuininatis v, obtusiusculis; iloribus paucis v, nu-
incrosis ; pctalis oblonj^o-cuneatis longioribus aut ovato
orbicnlatis brevioribus ctc. DC. svst. 1. p. 9.\i.
IL- Floribus lutcis.
A) F o 1 i i s 1 n d i V i s i s.
3. R. Ficaria. Linn. Radicc gniniosa,
tuberibus teretibus, subclavatis, obtusis, inter-
mixtis radiculis fibrosis bubillisque glomeratis;
caule succulento adscendente v. decumbente,
ilexuoso, foliato, ramoso aut simpliciusculo,
scapiformi; fol. omnibus petiolatis cordato-
subrotundis v. subreniformibus, angulato-si-
nuatis , grosse crenatis integerrimisque, obtu-
sis, oppositis alternisve; petiolis canaliculatis
basi membranacea vaginantibus; pedunculis
terctibus sulcalis, axillaribus terminalibusque,
i-floris, elongatisj alabaslris subglobosis; se-
palis 3 — 5 eiiipticis, concavis, obtusis, basi
membranacea deorsum productis; petalis 8—12
oblongis; carpiis obovato-globosis , carinatis,
(pubescentibus) , apiculatis. Spenn. — FD,
479. — E. B. 584. — - BuII. 43. — Curt. i3. —
Mart. rust. t. 21.— St. 11. (R. praecox Salisb.
— Ficaria ranunculoides Moench. — I)C. syst.
— F. verna Pcrs.)
In pvnLis oleidceis, sepibus dumeliscjuc huniidius-
culis , ad vius, veg. inferiov, pussim fvequeus. —
Pevenn. 3 — 4-
Planla succulcnta vcrnalisl Caules clongali, decum-
bcntcs, v. nani, pcdunrulis tunc scapiformibus. Folia
65
1012 •
ambita subrolundo-oblonga , reniformia aut sublriangu-
laria, laete viridia; nitida, subtus pallidiora, valdeque
venosa, minora et majora, hinc inde medio macula
nigra notata, alterna v. saepius opposita et quasi fasci-
culata, axillis nudis et bulbilliferis. bulbilli in axillis
petiolorum et radicis tuberum subrotundi v. ovati, mox
elongantur, vaginam perforantes radicum naturam as-
sumantes, plantae propagationera peragunt, Flores
majores i unc. minores y^ unc. in diametro habent.
Sepala 3 — 4 — 5, viridia aut subcolorata, basi saccato-
producta ut in Jdonide , Myosuvo etc. Petala bitea,
splendenlia, oblonga v. spathulata, obtusa , intus basi
foveolata. Sjncarpium globosum, carpiis paucis, pluri-
rais abortivis. (Ojfl olim : Chelidoiiii minoris vadix,
hevba — acris .... Klciit Schoellkvaut , Fcigwavzcn-
kvaut, Schavb^.k germ.J
4. R. Lingua. Linii. Radice fascicula-
taj caule erecto, sti icto ; fol. sessilib. basi
semiamplexicaulibus, vaginantibus, lanceolato-
cnsiformibus, elongatis, obsolete remoteque
argute serratis, accuminatis, apice calloso;
pedunculis teretibus, laevibus ; aiabastris glo-
bosis; petalis obovato- subrotundis; carpiis
laevibus, ovalibus , lenticulari - compressis,
utrinque convexis, marginatis, rostro magno,
ensiformi. Spenn. — Weinm. t. 854. fig- c. —
FD. 755. — E. B. 100. — Roem. 11. eur. 8. ic.
— Tabern. p. 111. (R. longifolius. Lam. fl. fr.)
Jn palustvibus inter arundines , ad aquas stag-
nantes, fossas aquaticas pvofundioves auf dev
faulenfVaag e. g. inter d. Buechsenbevg ct Acht'
karrn ctc. — Pevenn. 6 — 7.
Caulis 1 y^ — [\-^e(\. tcres, simplex v. parce ramo-
sus. — Florcs speciosi , omnium noslrorum maximi,
\ — ly^ unc. in diametro. Petala aurea , splendentia.
Syncarpia subglobosa. -— Variat totus glabcr v. saepins
1013
caulc , foliis caljclbusquc pilis adprcssis scabriusculis,
ot floribus majoribus v. paullo minoribus.
5. R. Flammula. Linn. iladfce lasci-
ciilata ; caiile hasi dcclinato, adscendente v.
repente, radicante, flexuoso; fol. remote cre-
nato - serratis integerriraisque, inferioribus
longe petiolatis, ovato- v. oblongo-lanceola-
tis, obtusatis, reliquis subsessilibus, basi vagi-
nantibus, lineari-lanceolatis, acutis; peduncu-
lis teretibus, laevibus; alabastris depresso-
globosis; petalis obovato -subrotundis; carpiis
laevibus ovalibus, utrinque convexis, inimar-
ginatis, muticis aut vix brevissime crassecjue
apiculatis. Spenn
«. Vulgaris , caule adscendentc ; fol. omnib. serra-
tis , inferioribus latioribus; florib. majoribus. . ..
K. Flammula Auct. — Weinm. 1. c. fig. f. — FD.
575. — BuII. 12. — Curt. t. 37. — E, B. 117. —
/9. Ovatus , fol. fere omnibus ovatis petiolatis. — R
ovatus. Pers.
y, Ilepians , caule subfiliformi, repentc, ad quem-
quc noduin radiculas foliaque (saepius) fascicu-
lata agente; fol. angustis , integerrimis , infimis
lincari-oblongis spatliulatisque, fioralibus diraidio
minoribus; lloribus parvis. . . . R. reptans Linn. • —
Fl. lapp. t. 3. f. 5. — FD. 108. — Amm. ruth. t. i3.
f. 1.
In pralis pascuisquc hunndis , uclis , luvfosis ,
paludosis, ctiam arenosis inundationibus expositis
omniuin vegiotinm vulgalissima planta c. g.
pj-ope dcm Stevnen, iin Moos etc.] (i in udis
pinguiorihus paullo rarior ; y in glavcosis , sa-
xosis udis , secus vivulos vallis St. IFilhelm
vavo, — Pevenn. 5 — 8.
Caulis 3 — 4"'^'"^''''*'''' *-* ' — ^-pcdalis , glabcr, lacvis
65*
1014 ~
V. subangulalus, raraosus , compressiusculus. Folla fla-
vescenti - viridia , nitida. Aiabastra depresso - globosa ,
basi fere plana, lateribus gibba (ob sepala convexa,
turgescentia ) , subheraispherica. Flores parvi , 3 — 8
lin. in diametro habent. Petala splcndentia, lulca aut
praccipue in var : y flava. Sjncarpia subglobosa.
Variat insuper : i ) Fol, radicalib. ovatis , caulinis
reliquis ovato-oblongis , integris serratisve, caule erec-
tiusculo fLatifnlius fVallr.) 2) Fol. omnib. aequaliler
serratis, radicaliJ). ovatis, rcliquis ovato-oblongis, caule
surreclo (scvraias JVallr.). 3) Fol. radical. oblongis
parce serratis, roliquis lanceolatis acuminalis, caule
debili declinato ; (angustifoLius TfaLLr.). 4) ^*>^- ^^"
dical. siibspathulato- oblongis, reliquis conformib. sub-
linearib, utrinque acuminatis , caule debili, geniculis
.appro.vimatis interruplo, inferioribus declinatis, radi-
cantibus, floribus minoribus; Ctenuifolius TFallr. va-
rietati y pro.viiuus!) — Ofl'! olim: FLammulae herba
acerrima , vcsicans, venenala. — Brennkraut\ Egelkraut
germ,
B) F o 1 i i s V a r i c d I v i s i s.
♦ Culjce rejlexo.
6. R. bulbosus, Liun. Basi caulis (ra-
mosi) ex rbizomate evanescente v. tuber ve-
tustum jungente, bulboso-incrassata, radiculis
fasciculatis j fol, infimis petiolatis 3-lobis, 3-
partitis, 3-sectis v. subpinnati-sectis , segmen-
tis 3-fidis, inciso- dentatis, medio (saepius)
petiolulato; caulinis supremis sessilibus S-par-
titis, partitionibus in lacinias lineari - oblongas
linearesque divisisj pedunculis sulcatis; ala-
bastris conicis , sepalis medio refractis; an-
tbcris lineari-oblongis; carpiis late orbiculato-
ovatis, lenticulari-compressis, marginatis, lae-
vibus, rostro brevi, recto, apice subcurvato
terminatis. Spcnn. — FI). 55i. — Mill. ill. ic.
1015
— Cuit. 7. — St. 22. — Bull. 27. — Roem. fl.
eur. fasc. 8. — E. B. 5i5. — Spreng. Geh. d.
N. t. 5. f. i/|. i6. 17. et t. i5. f. 35. — Cam.
epit. 384. ic. (R. bracteatus s. brachiatus
Schlcich.) i
In pralis et pascuis siccis , pomaviis , acl versu-
ras agrorum^ viarum , vinearum sjlvarumquc
marginalia , ncc non in coUibus i^raminosis ,
apricis , aridis et rupestribus omnium regionum,
praeserlim demissiorum , passim frequens, —
Perenn. 5 — 7.
Rhizoma inlus carnosum, perennans , tuberosura, tu-
beribus supra se invicem positis , a pisi usque ad nucis
Juglandis majoris magnitudine , vetusto praecedentis
anni evanescente, horno ad caulis basin petiolis foliorum
infimorum obvoluto fcollum buLbosum auct.J\ basi ra-
diculas fasciculatas cmittens. — Caulis plus minus angu-
latus. — Calycis sepala ovato-lanceolata , acula , extus
villosa, intus flava, reflexa et a medio refracta, apici-
bus pedunculum attingentibus obtegentibusque. Petala
lutea, nitida, obovato-orbiculala. S^nearpia ovato-glo-
bosa.
Variat: 1° magnitudine in siccis , rupestribus vix di-
gitali , in locis pinguibus , cultis 1 — 2-pedaIi. 2'' caule
subsimplici , i — 2-floro et ramoso mullifloro, solitario
et ex una radicc plures; 3^ hirsutic in locis calidioribus
siccis, praesertim calcareis basatlicisve maxima, patente,
et in pinguibus ct udis fere nulla, v. brevi adpressa aut
sursum dirccta ; 4*^ foliis nunc saepius trisectis interdum
3-Iobalis , laele aut flavescenti - v. atro-viridibus v. al-
bo - marginatis; 5" fol. segmentis plus minusvc incisis,
unde folia nunc sacpius Ji. repentem nunc fere sequen-
tem acmulanlur, laciniis eorum lobisve latis, rotunda-
tis , obtusis aut anguslis, lineari-oblongis, lanceolatis,
aculis; 6*^ florib. uiajori))us et minoribus, simplicibus,
plenis et ( in horlis saepe) proliferis. (Ojfl olim :
R, bulbosi Bulbus , accerrimus, vesicans. )
7. R. Philon o tis. Retz» Radiculis ad
1026
collum fasciculatisj fol. inferiorib, petiolatis,
trilobatis trisectisve, lobis v. segmentis inciso-
dentatis, medio petiolulato, caulinis supremis
sessilibus 3-fidis 3-partitisve^ laciniisi, lineari-
oblongis, .incisis integerrimisque j pedunculis
sulcatis j alabastris conicisj sepalis medio re-
fractisj antlieris ovatis; carpiis orbiculato-
ovatis, lenticulari-compressis, marginatis, la-
teribus tuberculatis, rostro brevi, ancipiti,
recto , apice vix curvato terminatis. Spenn.
(R. hirsutus. Ait. — Curt. t. 4o. — E. B. i5o4.
— R, agrarius All. — R. sardous Cranz.)
In locis lutosis suhhumidis retro Lehen versus
dem JVeyer frequens. — Ann. et bienn. 5 — 6.
Radiculae numerosae ad collum non bulboso-incras-
satum s. caulis basin fasciculatae. Folia plerumque
pallide aut flavo-viridia. Flores lutei, caljce praece-
dentis. Sjncarpia oblongo- *v. globoso - ovata. Carpia
magis orbiculata, crassius , latius , et evidentius margi-
nata et roslrala.
Species polymorpha variat : i° caule simplici i — 2-
floro, 3 — 6-unciali fli. parvulus Linn. — Moris s. 4-
t. 28. f. 20.) aut saepius valde ramioso , multifloro,
crecto V. diffuso, etiam radice multicauli. 2° hirsiitic
nunc maxima , nunc rara, aut nulla fH. intermedius
Poir, — Ji. pumilus Thuil.J. 3^ fcl. 3-lobis, 3-fidis,
3-partitis, 3-sectisve , segmentis lobisve varie incisis,
obtusis V. acutis; 4*^ Petalis obovato - orbiculatis, obo-
vatis V. oblongo-ovatis, majoribus et minoribus; 5° Car-
piis nunc margine tantum tuberculorum minimoruni
seriem unicam gerenlibus, nunc lateribus totis undi-
que tuberculatis etc.
* Caljce pateiUc , corullae adpresso-
8, R. arvensis. Linn. Radice annua ,
tcreti, apice et ad collum fasciculato-radicu-
~ 1017
lata; fol. piimorclialib. obovatis, cuneatis ,
apice inciso-dentatis, reliquis palmatim 3-sec-
tis, inferiorib. petiolatis, segmentis infimorum
cuneatis, apice inciso-dentatis, reliquorum par-
titis in lacinias lineares v. lineari-oblongas in-
tegerrimas v. subincisas; summis sessilil>us, la-
ciniis anguste linearibus; pedunculis laevibus;
alabastris ovato-conicis; syncarpiis depressis,
subhemispbaericis; carpiis rhombeo-ovatis, in-
sertione attenuatis, plano-compressis, lateri-
bus tuberculatis v. echinatis, margine alato-
aculeatis v. dentatis , rostro compresso , acu-
tissimo, subcurvato. Spenn. — Weinm. t. 854.
fig. a. — FD. 1 19. — Curt. t. 36.— E. B. i35.
— BulJ. 117. — Mart. rust. t. 56. (R» echina-
tiis Crantz. — R. tuberculatus DC. )
Jn arvis y agris eorumrjiie versuris, vineis, prae-
sertim inter segetes reg» inferiorum frequens. —
Jnn, 5 — 7.
Hadicis structura fere ut in My osuro. — Herba mollis,
pallide aut flavcscenti-virens , glabra aut pubescens. —
Caulis erectus , diyitalis, •'/^ — 2-pedalis, ramosus. Pe-
dunculi graciles, saepissime pubcscentes aut villosi.
Flores parvi, 3 — 4=^''^' "^ diametro. Sepala ovata ,
acutiuscula v. oblusa, hirsuta, subcolorata, membrana-
cea. Petala flava v. sulphurea, caljce longiora, obo-
vata. Carpia lateribus tuberculatis et echinatis in sjn-
carpiis ejusdem speciminis videre cuique licet. ( Spe-
cies valde venenala , acerrima.)
9. R. sceleratus. Linn. Radice fasci-
culata; caule sulcato, erecto; fol. palmatim
3-partitis 3-iidisve , inferioribus longe petiola-
tis laciniis 3-lobatis, lobis incisis, obtusis, sum-
mis subsessilibus , laciniis linearibus aut oblon-
1018
gis, integris incisisve, floralibus lincari-oblon-
gis; pedunculis teretibus laevibus; alabaslris
globosis; syncarpiis oblongis, elongatis v. ova-
tis; carpiis (minimis) subimbricatis, late ova-
tis, utrinque convexis transverse subrugulosis,
margine interiore recto, apiculo brevissimo
recto terminatis. Spenn. — Bl. 259. — Weinm.
t. 853. fig. d. e. — FD. 871. — Gmel. sib. 4.
t. 83. — Curt. t. 42. — E. B. 681.— Bull. 47.
Iii fossis aqiiaticis f paludibus ; stagnis , udis ^
inundatis lutosis , ad ripas reg. planitiei et
praesertim calcareae Tion infrequens ; e, g. circa
Betzenhausen , Lehen , Umkirch ; in der March,
prope Biegel, Kenzingen^ Herboldsheimfrequens
nec non in reg. rhenana. — Ann. v. bienn. 5 — 7,
Glaber aut plus minus pubcscens, carnosulus, pallide,
e flavescenti viridis; digitalls et 1 — 3-pedalis; plerum-
que ramosissimus. Alaljastra parva, pierumque sericea,
Flores minimi (e nostris) petalis vix caljce longioribus,
in diamelro 3 — 4"l"^6ares, pallde flavescentes. Carpia
exigua , caducissima. (Offl olim : R. palustris folia
omnium acerrima, vesicanlia , exulceranlia.) — Species
jnter omnes Ranunculos acrcdine natabilis, animalibus
hominique infesta. DC.
Obs Saepius, pi-aesertim in locis lulosls inundationibus exjiositis re-
peritur ibrma minima , caule nano, simplici , fol. radicalibus
3 fidis ; haec est : R. heJeraceus Dierb. fl. heidelb .' Cdc
speciminis.
10. R. vernus. Nob. Rhizomate obli-
quo, densc radiculato; fol. radicalib. longe
petiolatis subreniformibus cordatisve, aliis et
serioribus intcgris , crenatis, aliis 3-sectis,
3-partitis, 3-lobisve , segmentis obovatis, lo-
batis, integris, grosse crenatis v. obtuse iciso-
dentatis; caulinis sessilibus patcntissimis, in
laciniis lincarcs v. lincari-oblongas, intcgras
1019
dcntatasquc, divergcntcs aJ basin usque par-
titisj jicclunculis tcretibus; alabastris subglo-
bosis^ stigmatibus productis, curvatis; syncar-
pio subgloboso, torum angustum occultante;
carpiis subrotundis , utrinque convexis, cari-
nato -marginatis, laevibus (pubescentibus) ,
rostro apice incurvo terminatis. Sch. et Sp.
Weinm. t. 857. a. — Moris. s. 4- t. 28. f. i5.
(R. auricomus et cassubicus Linn. — FD. 665.
— Curt. 16. — E. B. 624. — Sprgl. 1 c. t. 2^.
— Loes. pruss. t. 72. — R. polymorphus. All.
t. 82. f. 2. — R. mitis. Gilib.)
In pratis humidiusculis , Jiemoribus , sjLvis cac'
iluis , dumetis , sepibus , ad sylvarum margina-
lia cum Sanicula europaea et Asperula odora-
ta praesertim reg, calcareae Jrequens ; e. g. p.
Lehen am Steinhruch , in toto tractu m. Kaiser-
stuhl e. g. Eichelspitze , CatharinencapelLe etc,
in m. Schoenherg , Bellen , Oelberg — nec non
irn MoesLe copiose. — Perenn. 3 — 4 — ^*
Rhizoma radiculis albis densissimis obsessum, — Tota
planla laele viridis, junior glabra, adulta , fructifera
pube tcnuissima brcvissima obducta. Caules solitarii
V. plures, tum(|uc basi paruni dcclinati , vix ultra folia
3 tolidcmque ramos ( nisi minores , simplices manent)
inferiores patentcs v. patenlissimos, iterum ramosos,
superiorcs erecto-patentes habent, a spithamea ad ses-
quipedalem altitudinem ct ultra variant. Rami caulem
V. florcm primarium superantes v aequialti sunt. Folia
radicalia longe petiolata , adulta subtus pilis e punctu-
lis provenicntibus ortis hirla, polymorpha, alia 3-secta
sci;mcnlis cuneatis , pcliobilatis , alia 3-partita scgmen-
tis late obovalis , alia 3-lobata , alia — imprimis quac
scrius cxplicantur — incisa v. intcgra, crcnata, ambitu
subrotundo v. rcniformi, basi cordata reniforniia; va-
ri.int cliam laciniis lobisvc incisis , 2 — 3-fidis, lobulls
dcnlibusquc nunc rotundalis . nunc ovatis, plcrumquc
1020
obtusis, rari.ssiaic oblusiuKculis. Canliuu infej-iora uon-
nuncjuam pctiolo menibranaceo vaginante brevissime pe-
tiolata, 5egmenti.s .superne l^itioribus et serrato - incisis,
inferne in petioluluin attenuatis , reliqua sessilia seg-
inentis linearibus integerrimis v. rarius serratis CJi. cas-
subicus Linn!J stelialim divergentibus patenlissimis.
Calyx. pubesccns, sepaiis basi paulluhim procluctis, in
floribus apetalis v, 2 — 3-petalis tantura instruclis colo-
ratus et petaloitleus. Corolia benc evoluta 5-petala ,
speciosa, illac Fi. Jacriuini similis, intense lutea, splen-
dens; plcrumque tantum 2 — 3-petala. Flores primi et
seriores apetali csse soient. ( luter speciminibus ampla
spalia legcutibus nonnunfjuain onmia apetala sunt , ne
una qnidem corolla inveniatur.) Antlicrae ovato-oblon-
gae , crassiores et longiores quam in R. acri. Torus
sjncarpii anguslior quam in li. Jacquini., acarpiismar-
gine exteriorc dcsccndentibus oceultatur. Carpia ulrin-
queconvexa, stjk) adscendente, apice incurvo ; raris-
sime glabra, saepissime plus minus pubescentia, con-
ferla. — ( Species omnium mitissiraa!)
O b s. Saepius petala inveniuntur exacte bilabiata , labiis -plus minus
cuunalis, majoribus v. minoribus, tumque ad latera juxta unguem
saepe antheras plus minus evolutas v. supressas potms — i. e.
ex antlierae immutatione oriuutur, — Spccimina ramis v. pe-
flunculis louyifuilinaliler connalis Laud rara ! — Poiro babemus
deioraiiiatem insecti pictura ortam , carpiis rubris, subcurnosis,
incrassalis , ut Fragae fere adspectum praebeant.
11. R. Jacquirii. Nob. Baslcaulis erecti
(i-v. paucifloro) tuberoso-incrassata c. rhi-
xomate oblongo, obliquo, crasso, ^rosse tu-
berculato paixiiis radiculato, couiluente v.
strangulato-distincta; fol. imis petiolatis, 3-
partitis, laciniis 2 — 3-fidis, lobis inciso-den-
latis; caulinis sessilibus, in lacinias oblongas
V. lineari-oblongas 3 — 5 — 7-partitis; pedun-
culis terelibus, laevibus, erectis; alabastris ab-
breviato-conicis; autheris ovatis; stigmatibus
revolutis; syncarpio ultra torum latiusculum
clevato; carpiis laevibus, obovalis, lenticulari-
1021
comprcssis, maiginc interiore rectiusculo in
rostrum uncinatuni continuato, exteriore sub-
scmicirculari. Scli. et Sp. (R. nivalis Jacq.
austr. 325 et 826 opt !)
«. Vulgaris ^ caule 2 — 6-unc. i-floro; fol. radical.
subcorJ>iculatis , 3-parlitis, laciniis 2 — 3-fidis , lo-
Lis inciso-jdcntatis, denlibus obtusis, caulinis in la-
cin. intei;errimas, rarius incisas, partitis; peduncu-
lis subsericeis. — R. raontanus DC. — ■ R. carintliia-
cus Hoppe ap. St. 22. — Laete viridis, minus pu-
bescens, v. obscure viridis, subsericeo-pubescens.
/3. Latifolius , caule digitali v. etiam 1 — ^-pedali,
I — paucifloro; fol. radical. laciniis latioribus , cu-
iiealo- obovatis , 2 — 3-iidis , lobis incisis, dcnli-
bus obtusis et acutiusculis, caulinis sessilibus, pal-
mati-partitis , lacin oblongis v. iineari- oblongis
incisis integerrimisque. — R. Gouani DC. — R. py-
renaeus Gouan. ill. t, i 7. f . i — 2. — Flores brevi-
ter peduneulati ; ft»iia flordlia nunc alterna, distan-
tia , nunc ( saepius ) sub florc involuori in modo
approximata.
y, Acutilobus , caule digitati v. i^/<-ped. 1 — 2-floro;
fol. radical. profundius partitis, segmentis angu-
stioribus, magis i.ncisis , lobis dentalis acutis , cau-
Jinis angustioribus , incisis integrisve. — R, Villar-
sii DC. — R. Brejninus Crantz. t. 4. ^. 2. — R.
Hornschuchii Hopp. in St. 22. — Habitus saepe
heterophjllus ! — Altiora specimina Pi. verno valde
similia , tamen alabastris conicis, carpiis lenticu-
lari-corapressis torum non occultantibus facile di-
stinguenda.
Hahitant vavietatcs a et /S copiosc in rupestribus
irriguis , nspcrisfjuc gramifiosis m. FeLdbcrg am
Secbuck c, Ballidiastro montano et Caricc frigi-
da ; — var. y in alpibus tyrol. sabaud. Delplii-
natus etc. v. v. in h. Schwetzingcnsi. — Percnn.
6 — 7.
Caulis 2 — 6-unc. usfjue 1 /< - pedalis vix allior, so-
1022
lilarius v. nonnunquaiii ( ut in Ji. bulOoso) plure.<i ex
uno rhizomate prodeunt, plcrumque simplicissirai , i-
ilorl , eliam -a — 3 — 4"^'*^^'') ramis i-floris, unifolialis.
Primum caulis . intcrnodium foliis imis lonj^e quidem
peliolatis aequilongum aut longins csse solet; folium,
(juod huic insidet, sequentibus majus , plerumque digi-
tato- parlitum , rarius ita productum, ut fere pinnati-
sectum, scgmcnto medio subpetiolulato, inaequaliter
3 — 5-fido, latcralibus a-fidis sit. Folia radicalia
sunt abitu plus minus orbicularia et corAata , plus mi-
nus profunde in lacinias 3 — 5-partita v. nonnunquam
subintcgra, tantum profundc ct inaequaliter crenata ;
summa plcrumque 3-partita v. 3-fida. Pedunculi tere-
tes, adpressa v. saepius sericeo- pubcscentes. Flores
speciosi , aurei, lutei , splcndentes, diametro 5 — 8 —
lO-lineari. Petala obovata, basi niacula satis lata prae-
dita , quae in siccis (magis quam in rellquis speciebus
apparet) subspadieea evadit. S^ncarpium ellipsoideum,
obtusum, torum laliusculum non occultans ut in pracr
ccdente. — Tota planta laete v. obscure viridis, ad-
presse v. suLsericeo-pubescens.
Obs. Affinis est Ji. bulboso , acri et verno , primo:
cai}ce patente, antheris ovalis, pedunculis lae-
vibus et stigmatibus revolulis , a ceteris ala-
baslris conicis et rhizomate faciilime distin-
guendus.
Occurrit etiam : i° sepalis omnil^us digi-
tato -incisis; 2" petalis laciniatis; 3'^ sepalis
1 — 3 refraetis (nt in R.bulboso). — Si usquam
haec forma frequentius repcritur, facile pro
specie propria haberi possit, quae nobis sub
11. Lagascano DG. prod. pag. \Z nP »56 indi-
cata videtur.
12, R. acris. Linii. Rhizomate obliquo,
dcnse radiculato j caule erecto, ramoso, mul-
tifloro (petiolisque adpresse pilosis)j fol. in-
lcrioribus petiolalis 3-partitis, segmentis basi
cuneatis, 2 — Sfidis v. multifidis, laciniis inci-
sis, lobis acutis, summis subsessilibus 3-iidis,
1023
lacin. lanceolatls v. lincaribus subintcgerri-
niis, bractealibus inlegrisj peclunculis terclibus
laevibus; alabastris subglobosisj anlheris ob-
longis; stiginatib. rectis, ovarii rostruni sub-
aequantibus, non productis; carpiis obovatis,
lenticulari-compressis, utrinque convexis, gla-
bris, laevibus, in rostrum breve subrectum
alteuuatis. Spenn. — Besl. eyst. t. 58. f. i. —
Weinni. t. 858. b.— Curt. t. 3(), ■— E. B. 652.
— Mart. rust. t. 3o. — St. 52. (i\. napellifolius
var. Crantz. t. 4. f. i.)
I/i pratis , pascnis , pomaviis , oler-aceis , riidc-
ratis , cultis et syWestribiis , sjlvis earurtKjue
tnarginalibus ninnwni regionuni vulgalissimus. —
Perenn. 6 — 8.
Caulis y^ — 3-pedalis et nltra, tereliusculis c. ramis
pedunculisque pleruuique glaucescens, piiis brevibus
sursum diroclis scabriusculus. Pelioli superne subco-
lorati , scniiteretes. Folia inferlora petiolata 3-partila
V. 3-fida , segnnentis cunealis, saepius 2— 3-etiam mul-
lifidis, biciniis phis minus incisis, lobis ovatis, lanceo-
latis , oblongis Jinearibusque , aculis; laete viridia,
V. purpurco-aut nigro-aut albo - maculata variej;atave ,
V. glaucescentia, subtus pallidiora venisque promincnli-
bas grossc reticulata; superiora brevius j^etiolala et
subsessilia, basi lon^e vaginantia, laciniis ani;uslioribus.
Rami peduncvilique j)lerumque graciles, tereles, lae\'es.
l-^lores 6— lO lin. in diametro. i^etala lutea, splenden-
tia , ovato-subrotunda, retusa v. ol)Cordata , majora et
minora. Syncarpium subglobosum. Carpia nigrican-
tia , margine pallidiore, purpureo-brnnneo , e basi
cuneata obovata v. ol)ovato- orbiculata, margine inte-
riore rectiusculo in rostrum breve, acutum , obliquc
crectum continualo, etteriore curvo, ferc semicirculari.
— Variat : i° Fol. immaculatis et maculatis s. varic-
gatis; 2" fol. summis opposite approximatis ; "^^ fol.
velulino-villosis {li. syh-aticus Thuil.J 4" Florib. ma-
ioribus ct minoribus; 5^ florib. aborlu masculis aut fc-
1024
mineis ctc. (Offl olim : B. pvatensis s. acris JoUa —
acria , vesicantia. )
f i3. R. lantiginosus. Linn. Rhizo-
mate abbreviato radiculis crassis densis obses-
so; caule erecto (petioiisque patenti v. retror-
sum pilosis), ramoso; fol. inferioribus petio-
latis 3-lidis (holosericeis), iaciniis late obo-
vatis 2 — 3lobis, lobis latis inciso -serratis;
superioribus sensim minoribus, summis sessili-
bus 3-partitis segmentis oblongis v. linearibus,
acuminatis, subincisis integrisqne; pedunculis
teretibus, iaevibus; alabastris globosis; stig-
matibus longissimis ultra ovarii apicem pro-
ductis, subcircinnatis; carpiis suborbiculato-
ovatis, lenticulai'i- compressis, lateribus con-
vexiusculis, Jaevibus, glabris, marginatis, ro-
stro brevi stigmateque circinnato subpersi-
stente terminatis. Spenn. — C. B. prod. p. 96.
ic ! — Lors. pruss. t. 71. — Weinm. t. 858. d.
— FD. 397. — Sra. il. graec. t. 019. — St. 22.
Iii sylvis montanis Helvetiae e. g. in m. Mate-
to et IFasserfallen t. cl. Zeyhevo ; civca FvancO"
fuvtum ad Moenuin t. amico Engelmann,- v. v.
sp. et cult. — In ditione FLovae nostvae deside-
ratuv! CConf. spec. seq. var. ^.J ■— Perenn.
6 — S.
Planla plerumque grandis i /{ — ^"Psdalis, pallide,
e flavescenti viridis! — Caulis teretiusculus laevis, fistu-
losus , superne cum ramis pedunculisque teretibus, lae-
vibus saepius glaucus, pilisque curvalis adpressis pu-
bescenti - scabriusculus. Rami divaricati , multiflori.
Folia saepissime molliter hirsuta, fere holosericca ,
laciniis, lobis dentibusque dilatatis, inferiorum obtusa-
tis. — Flores oiirei 5 — 10 iin. in diametro, petalis
obovatis retusis aut integerrimis, calyce flavo, pilis albis
1025
hirsuto. S^ncnrpla globosa. Sllgma circinnatiin rcvo-
liitiim , (liii pcrsistens. Carpia valcle conipressa ,
lalcribus fcre planis, margine cxlcriore scmicirculari,
inserlionc brevissimc cuncala.
Obs. Ab hoc B. tuherosui Lapejr, dificrt : Fol.
inferiorib. 3-partitis v. saepius 3-seclis, seg-
nicntis 2 — 3-fidis, basi cuneatis, medio sub-
peliolato, lobis lobisque acutioribus; summis
clongatis, lanceolatis ; carpiis e basi cuneala
obovalis, rostro clonj^ato oblique ertcto , acu-
tissimo ; stigmate uncinato , praclongo, mox;
evancscenle. — Planta grandis; folia ut in
/j. acri V, repcnte secta ; caulis c. ramis pe-
dunculisque glaucus , hirsulie adpressa v. ri-
gida, subsetosa. — Habitus Fi. acri magis, quam
lanugmosi! (v. v. c. in liorlo Schwetz, et s,
sp. in herb. cl. Zejheri. )
14. B. p o ly antli em o s. Ijinn. Rliizo-
mate abbreviato, dcnse radiculato; caule erec-
to 5 fol. inferiorib. petiolatis, 3-partitis, lacin.
basi cuneatis, 2 — 3-ficlis, inciso -lobatis den-
tatisve, siiperioribus sessilib. summis in lacinias
angustiores profunde 3-partitis; pedunculis
sulcatis; alabastris conicis ; carpiis obovatis,
lenticulari - compressis, marginatis, margine
interiore rectiusculo in rostium uncinatum v.
rarius obsoletum (stigmate longe persistente,
demum revoluto tcrminatum) continuato, ex-
teriore subsemicirculari. Spenn. . . ,
a. Lalifolius , caule multifloro ; fob hirsutis firmiori-
hus., laciniis lale ovatis in basin cuneatam desinen-
bus, •! — 3-fidis , lobis grosse dentalis , superiorib.
sessilibus, in lacinias angustas lineari-oblongas li-
nearesve , integras, rarius incisas partitis, floribus
luleis. — R. nemorosus DC. syst. var. muUiflorns. —
Habitu ad R. lanuginosum aecedil!
1026
fi, Aureus f caule i — paucifloro pcliolisque patentis-
siixic aut rclrorsum hirsulissimis ; fol. iiolosericeis,
mollissimis, laciniis latis, obovatis , lateralibus ir-
regulariter 2 — 3-fidis, lobis grosse dcntato-scrra-
tis; superu)rum laciniis inciso-dcntatis, sublobalis,
sunimorum lineari-oblonj^is linearibusque ; floribus
aurcis. — R. aureus. Sclileicli. — 11. ncmorosus /9.
DC. — St. 2-2. — R. lanuginosus Botan. friburgen-
sium ct herb. mci !
y. Tenuifolius , folioiiim scgmentis in basin cuneatam
attcnuatis , profunde 2 — 3-partilis , laciniis 2 — 3-
iidis, lobis incisis , grossc v. inciso-serratis denta-
tis , acutis obtusisve ; suj>eriorum angustis, subli-
nearibus. — R. poljanthemos. DC, — R. nepellifo-
lius var. Crantz. t. 4. f. i. sup. Habitu et foliis fere
R. acris !
Jlabitat var : a — in dunietis , ncrnorosis srlwu'
Cfue caeduis reg. inferiorum frcquens ; e. g. i/i
parte posteriore m. 6'chlossherg versus d, Siiber-
brUjinle , in m. Schoenberg, Kaiserstuhl etc. ; y —
i/i iisdem locis reg. calca/eae nec /lo/i i/i pratis
rhe/ia/iis siccis , e. g. i/i /a. KaisersthuL viaru//i
excavataru/n vi/iearu/nque margi/ialibus , i/i col"
libus g/'a/ni/iosis , du//ietosis ad lihe/ium , i/i pra-
tis ad sjlvulas inter Saspach ct Spo/ieck y i/i /n.
Schoe/iberg, BelLe/i, Oelberg^ KasleLberg p. SuLz-
biirg etc. freque/is ; /5 — i/i syLvis caeduis et du-
rnetis m. FeLdbe/-g — e. g. am Seebuck fubi etuu/i
jlore pLc/io reperiturj , m. Scliaui/isLa/id versus
d. JViede/i , m. BeLche/i, Sirnitz etc. copiose, —
Pe/'e/i/i. 5 — S.
Caulis digitalis et 2 — 3-ped. simplex, i — 2-florus et
ramosus multiflorus, ramis crecto-divergentibus ; ple-
rumque a basi longe nudus, plus minus pilis aibidis
inolliler hirsutus aut hispidus v. adpresse pubescens.
Folia laete v. obscure viridia , laciniarum l;ititudine,
Jongitudinc, parlitione , pubesccnlia ct substantia — et
saepe in eodem spccimine — quam maxime variant;
ctiam albo , nigro et rubello maculata aut varicgala oc-
currunt. AIal)a.stra grossa , conica , v. obovato-conica.
1027
Scpahi saepiiKs colorata et hirsuta carinaque ver.sus
apiceiii nigricanlia. Flores magnitudine varii, dia-
inetro 8 — i6-lincari , lutei v. intense aurci. Stigmata
curvata , producta , longc persistentia et tunc revoluta.
l^arpia disco fusca , viridi marginata^ rostro brevi, un-
cinalo terminata v. subrautica.
i5. R. repens. Linn. Rhizoma abbre-
viato caulisque basi dense radiculatoj cauli-
bus (pierunaque) flagella prostrata repentia
ad nodos radicantia e collo agentibus, florifer
ris ex parte v. totis ereclis, superne c. ramis
angulatis ; fol. petiolatis (rarissirae indivisisis
cuneato -ovatis, 3-iidis, inciso - serratis, ple-
rumcjue) pinnatim trisectis v. subpinnatisecti-
rarius modo tripartitis, segmentis plus minus,
(medio longius) petiolulatis, 3-fidis 3-sectis-
ve , plus minus cuneatis, anbitu ovatis v. ob-
longis , lobis inciso-dentatis, summis sessiiibus
3-partitis, laciniis angustis, floralibus sul^linea-
ribus simplicibusq^uej pednnculis sulcatis; ala-
bastris abbreviato-conicis; filamentis sub ^ntlie-
ra ovato-oblonga incrassatis; stigmatibus bre-
vibus rectiusculis, vix curvatis, deciduis^ car-
piis ovato-orbiculatis, utrinque compressis,
marginatis, rostro recto adscendente termina,
tis. Spenn. — St. 22. — Bl. 3i. — FD. 790.
Curt. 39. — E. B. 5i6. — Gmel. sib. 4. t. 84.
— Mart. rust. t. 29. (B. prostratns et hicidus.
Poir. — R. infestus. Salisb.)
Jii pascuis , pvaLis , ngvis ^ viiieis , olevaccis ,
hovtis eovumquc vejcctamentis , fossis , pLatcis ,
ad vias , vevsuvas ctc, omniuni vegionum fcx-
ccpta suinniaj passim fvefjuens. — Pevenii. f» — 9.
Flagc!!a , i, c. canlos sccundarii ramique c folioiHuu
66
1028
infimorum axillis orli , toli procvimbentcs ant prostrali,
vcl, si raraum lonijiorem prostratum emiserinl, tan-
dera llorentes erccti; rarius omnino dessunt. — Folia
inferiora et ilagellorum longe petiolata, varie 3-seeta,
segmentis cuneatis, latioribus angustioribusque , varie
divisis, saepius subpinnali-sectis , laciniis 3-sectis, lo-
bis latioribus v. angustis, lineari-oblongis , ineisis, acu-
minatis etc. ; folia summa subsessilia, segmenlis 3 ob-
longis, integerrimis v. dentatis , incisis; floralia saepius
lineari- oblonga, indivisa, integra. 8)ncarpia ellipsoi-
dea et subgh)bosa, squarrosa , lappacea. Carpia lae-
vissima, splendentia, late raarginata, rostro compresso,
3-angulari, acuminato.
Herba vulgatissima variat : i*^ caulibus nunc omnib.
prostrato - repentibus, nunc mediis erectis, lateralibus
tlageHiformibus , repenlibus , nnnc flagellis delicientibus
omnibus suberectis; a'' foliis nigro avit albo maculalis;
3*^ foliorum segmentis lateralibus sessilibus petiolulatis-
ve , medio semper petiolato , 3-Iido, loI)is multifidis
( var : mj-n-hiphjlliis JFallr.J 4° ^^^^- subsimplicib.
ovatis, basi cuneatis , integerrimis , apice 3-fldis, in-
ciso-scrratis, caulinis oblongis incisis (var : apiifoliiis
JFallr.)\ 5*^ floribus nunc speciosis lO — la lin. in
diametro , nunc multo minoribus , nunc — in horlis ct
locis pinguioribus — plenis aut e centro proliferis
G*^ superficie nunc in apricis villoso - canescentc, cinc-
rascente , nunc pubescente, nunc in aquosis glaberriraa,
lucente, alro-viridi; y'' altitudine /< — 3-pedali ct
«Ifra etc. (Herba mitis , innoxior, oleracea.)
Tribus IV. Helleboreae; Jestivatio caljcis et covollac
iinbricata. Petala nunc niilLa , nunc 5 — lO Cncc'
taria Linn.J irreguluria, tubulosa^ saepius bila-
biata, nectarifera; caly.v saepius coloratus pcla-
loicleus. Carpia poljsperma saepius libera , sutu-
ra loni;iLudinali intus dehiscentia , intcrdum in pe-
vicarpium multilociilare coalita ; seinina horizonta-
lici , placenlis secus suturain dispositis njji.ra. —
Canles herbacei. Folia altcrna ^ nunc radicalia ,
nunc sarpius caulina.
1029
474. C a 1 t h a. P e r s.
Calyx coloratus 5-sepalus, petalis latc ova-
tis V. suborbiculatis, patentibus, pctaloideis.
Pet. nulla. Stamina plurima. Ovaria 5 — lo.
Carpia 5 — locompressa, patentia, i-loc. po-
lysperma. (Tourn. inst. t. i45. — - Gacrtn. t.
118. — Ijam. ill. t. 5oo.)
1. C. palustris, Linn. Caiile adsccn-
dente, erecto; fol, inferioribus petiolatis cor-
datis, nunc ob auriculas sinu acutissimo ap-
proximatas fere orbiculatis, nunc ob auriculas
sinu obtusissimo divcrgcntes reniformibus v.
subtriangularibus, lateribus repandis, summis
sessilibus, reniformibus, omnibus crenatis;
sepalis late ovatis FD. 668. — Cnrt. 1. t.
40. — E. B. 5o6. — Schk. 144. — Drev. et
Hayne t. 10. — Sprgl. 1. c. t. i5. f. 38 — 4i.
— St. 8. (Populago palustris Scop.)
In pvatis humidis , palustribus, acl fossas, rivos,
fonttis , scaturigines omniuni regionum frcaaciis,
— Percnn. 4 — 5 — 6.
Rhizonia brcve radiculis longis (nonnunquani peda-
libus), crassis , aibidis, lcre siuiplicissimis, sulifascicu-
latis. Vaginae latlsslniae, membranaceae, exteriores
aphyllae , interiorcs foliiferae, caulem ramumque inli-
mum arcte amplectentes , summae l'oliorum sessllinm
multo minores. Caulis farctus, saepe — ima partc ex-
cepla — ad peduncnlos usque aphyllus-^^simplicissimus,
vel etiam foliatus, ramosus. Folia initio nno alterove
laterc involuta, fere cucullata, c.vtcrlore marginc ple-
rumquc rotunde — interiore serrato - crenata, seii crenis
lutis, obsolelis cliam subinlegerrinia , vel — injprifnis
sessilia — grossc crcnata. Pedunculi suicali. Sc])ala
auroo lutea.
66*
1030
0})s; Occurrit major, caulo pcdali, folVis amplis ,
ramo e folio pcnullimo elongato , floribus
magnis, et minor : cauli palmari, ramo e fo-
lio penultimo brevi , fol. suborbiculalis flori-
busque minoribus ; — floribus semiplenis, idque
freqiienter, v. rarius sepalum a flore 2 — 4
lincas remotum reperitur aut flos ex scpali ~
cum reliquis verticillati — axilla oriuntlus. —
(Alabastra aceto condita sub nomine : teutschc
Capern in culinis nota ! )
475. T r o 1 1 i u s. L i ii ii.
Cal. coloralus 5 — 10 — i5-sepalus, sepalis
petaloideis deciduis. Petala 5 — 20 parva, basi
lubulosa unilabiata. Stam. et ovaria plurima.
Carpia plura sessilia, oblongo - cylindracea,
polysperma. (Gaertn. t. 118. f. 5. — Lam. ill,
"^99-)
1. T. europaeus. Linn. Fol. inferiori-
bus 5-nalim, superioribus 3-natim septis, seg-
mentis 3-iidis, lobis inciso-acuteque dentatisj
caule erecto uni-aut multifloro; sepalis 10 — i5
in globum conniventibus; petaiis 5 — lO fila-
menta staminum sub-aequantibus. Sch. et Sp.
H. eyst. yern. ord. 1. t. 12. f. 2. — FD. i33.
— Scbli. i53. — E. B. 28. — St. 5.
In pralis subfrigidis i-eg. montanae et snbalpi-
nae frecjuens; e. g. retro d, Posthaus in d.
Hoelle ; in omnibus vallibus ailioribus usque in
m. FeUlb^rg im Zarstlerloch et per totam sylvam
nigram altiorcm ; — e. g. circa Ilinterzarten,
Jlothwasser^ iScustadt , Todinau , FaLl clc. —
Percnn. 5 — 7.
Rbizoma petiolorum destructorum libris radieulisque
copiosis nigricantibus crassiusculis inaructum. (JauHs
in nostris i — i ^^^-ped. simplev , aut parce ramosus.
Folia jma longe potioliila, suinma landem sessJlia , sa-
1031
lisfiiMiia, venis iublu.s prorainentibus. Sepalu ia glo-
buni fere connivcntia, Jutea, flava, extcriora saepe
Yircscentia. Petala filamentoruufi fere, non //stami-
num " lonjijitudine, viridi-flavesccntia. Carpiorum la-
tora conveva, transverse venuloso - striata. St}lus ]"ec-
lus c dorso carpii rccto continuatur cl aute gibbum
marginis interioris situs est.
476. HelleLorus. Adans.
Cal. persistens 5-sepalus, sepalis subrGluii-
dis obtusis, /nagnis, extus viridibus, coriaceis.
Pet. 8 — lo brevissime tubulatk, inferne angu-
stiora ncctarifera. Stam. plurima. Ovaria
3— -10. Carpia coriacea; semina duplici serie
disposita, umbilicata. (Tourn. t. 44— Lam.
ill. t. 499-)
. 1, H. viridis. Linn. Rhizomate multi-
plici, radiculis longis crassis confertissimis sub-
lasciculatis; foliis omnibus acute serratis venu-
losis , caulium sterilum brevissimorum pedati-
sectis, segmentis oblongo-lanceolatis, petiola-
tis, caulem florigerum demum superantibus;
caule llorigero (parce) ramoso, inferne va-
ginis elarainatis («apbyllis») praedito , su-
perne foliato , foliis 3-raro 5-pedati-partitis ,
segmentis oblongis, petiolis dilatatis, summis
subsessilibus, ramoruni uniflororum opposito
approximaiis; llorib. patenti-campanulatis (vi-
rescentibus); sepalis ovatis; petalis cuneatis,
compressis, clausis; carpiis ovatis, compressis,
(glabris) transverse venoso-rugosis. N. —
Jac(j. austr. t. io6. •— Bl. 509. 5io. — E. B.
200. — Schk. i54 — Sp^^s''' J- ^' *• *^' ^'
39 — /\o.
1032
Jn colLibus calcarcis ad scpcs ^ danicta , viiicn-
rum marginalia intcr Ilcitershciin ct Su/z/airg ,
inter Mii/lJieim et JJndenwei/er ain Fusspfadc ad
liospit. das Koemerbad etc. cum antico Fr. Vu/piO
. Ji/io vidi. — Pcrenn. 4 — 5.
Caulis in spontaneis spcciminibus 2 — 3-florus , spi-
thanicus et fcre pedalis. Folia subtus basi et ad ncr-
vos pilis brevibus pubescunt, non //glabra. '< Sepala
subincurva, ca^lerum planinscula, glabra. Carpia
3 — 5, 'inia hasi conncxa, oblique ovata, compressa ,
gla])ra. Seniinai subcvlindraeea , toto Jatcre interiorc
carina proininente ad liilum Iruncata marginata. (Radix
acris, drastica, veaexata.)
Quomodo ab hac specie difFerant : II. purpurasccns,
atropurpureus c\ dumetorum TV.ct Kit. qnorum omnium
plura specimina originalia sicca et culta vidimus ct
inter se con^paravimus adhucdum ignoramus!
2. H. foetidus. Linn. Caule rhizoma-
toideo adscendente denudalo, coronato foliis
biennibus petiolatis, pedatisectis, glaberiimis,
segmentis anguste lanceolatis serratis; vaginis
petiolisque in florente ramoso multitloro fo-
liaceo- ampliatis, lamina digitato - incisa, tan-
dem evanida, ovatis, integcrrimis, sensim in
bracteas mutatisj florib. urceolato-campanula-
tis (virescentibus) ; sepalis subrotundis; pe-
talis tubulosis, aequalib. apertis; carpiis ob-
longis, turgidis, laevibus, junioribus glandu-
loso-pubescentibus. N. — H. Eyst. byem. t.
3. f. 1. — Bl. 57. ~ Weinm, 669. a. ~ Bull.
71. — E. B. 61.3.
In pascuis siccissimis ; aridis , g/arcosis rcg,
rlienanac ct ca/carcae — c. g. ad arcem Limburg,
p. Sponcck, IJurglieim , Mii//hciin , Oberwci/er
auf d. Schwaerzc etc. frcrjucns. — Pcrcnn.
2 — 3.
rianta i ^/^ — 2-pcd. et ultra odorc inj^rato , foclido.
— Truncus velustus terra conditus (s. rhizonia) radi-
culis crassis sublignosis ramosis instructus, scnsim supr;i
tcrrani adsccndit , erigitur, saepc digiti crassilic, viri-
dis, loliorum delapsorum vestigiis scmiamplexicaulibus
notalns, tandemque ioliis petiolatis magnis coriaceis,
Rplendenlibus, obscurc subtus pallide viridibus, per-
liiemantibus coronatur. Ex liorum mcdio caulis surgit
iloriferus, mullo , tenerior, foliis bracteisque flavo-viri-
dibus flacidis opacis vcslilus, ramis multifloris. Pcdun-
culi ut in praeccdenlc aucta substantia corlicali sae-
pissime valde rugosi. Sepala pubescentia brevissinui
tecta, saepissime sub margine zona purpurca picta ,
concava. Ovaria 3, oblonga, infcrne connata, lattiri-
bus convcxis, passioi abortiva. Semina cylindrico ova-
ta , toto latere interiore carina promincnte a<l liiluni
incrassata, truncata, marginata. ( Planta vcnenata ,
draslica. — Laeiisekraut germ.)
477. N i ir e 1 1 a. N o h.
Calyx 5-sepaIus, coloratus, petaloideus,
patens, cleciduiis. Petala parva 5 — lO, un-
guiculata, geniculata, intra 2 labia foveolata.
Stamina lO— plurima. Ovaria et carpiaS — 5 — lo
plus minus concreta, in stylos elongatos desi-
nentia, intus dehiscentia, polysperma. Em-
bryo linearis. (Gaertn. t. ii8. — Lam. ill.
t. 888. — inclusive : Garidella Tourn. Linn. )
1. N. arvensis. Linn. Ramis patentis-
simis ; sepalis cordalis, unguiculatis^ unguc
pctali longitudine; petalis unguiculatis, labio
exteriore ad medium bitubcrculatum bifido,
laciniis laeviter divergcntibua, ovatis , medio
in appendices linearcs productis; inlcriore
ovato, acumine longo, filiformi aristato; car-
piis ad mcdium connexis, coraprcssis, nervis
J034
dorso 3 prominentibiis in stylos erectos aul
divaricatos continnatisj seminibns 3-quetris,
exasperatis. Scli. et Sp. — Weinm. t. 767. b.
— Bull. 126. — Sibth. il. graec. t. 5i2. ^ —
Hayn. term. 38. — Schk. 146. — Sprgl. 1. c. t.
6. t. 24 et 25. (N. divaricata. DC.)
In arvis , intcr segetes reg. calcareae — e. g. in
collihus basalticis m. Kaiserstnhl occidentalibus — '
Eichelierg ., Kirchberg , Liitzelberg , in colle in-
tcr Saspach et Ichtingen ad Rhenum etc. copiose.
Ann. — Ann. 6 — 8.
Radi.t — ulinrcliquis — parva , annua, ramosa, Cau-
lis rigidus angulato -sulcatus, digitalis et pedalis; plus
minus ramosus. Folia pinnati-secta , segnientis incisis
linearibus, papillis niinutissimis scabra. Sepala 5 al-
bido - caerulea , ex unguc angusto cordata , acuminata,
saepius undulato-crcnulata, subtus promineuti-venulosa,
venis 3 sub apice confluentibus. Petalorum labium
cxterius zonis transversalibus pictum , pilis longiusculis
sparsis obsessum , lacinias ultra tubercula ad foveam
nectariferam decurrentibus. Petala et stamina singulo-
rum phalangum opposita. Phalanges 8 circiter adessc
solent. Styli initio ut funis torti, sed sempcr recti. Sjn-
carpium obconicum, basi angustalum. Carj^ia oblonga,
scabra , rarissime glabriuscula. Semiua es ovalo-3-
quetra, exasperata, nigra. fAkernigelie, \vilder Schwarz-
kiimmel germ. ^ Semina fragrantia, subacrla, inciden-
tia , iis N. sativae cjuoad vires analoga!)
■ _. ■ •'.);. ■ .
O b s. Si unquam liuj^us sepala metamorphosi des-
ccndente in folia involucralia mutarentur, ( ut
tjpus est in. sequente, quod in Papaveris
orientalis \&T\c\a\Q Z^/^ac^^^aia saepiusque iu Aner
ninne sylvestri et ipsa nemorosa accidit) ha-
bercs j)lantam e\acle cnm N. aristatd Sibth.jt.
graec. t. 5iO in DC, svst. descripta congrncii*-
tem ! ; , * . , .ir
In dcscriplione et diagnosi N^ arvensis iu
DC. .svst. et Prod. stvli ot semina brunnea
N. sativac miita, descriptiujuc vidcntur.
— loas
3. N. 1) a m a s c e n ii. L i n n. Cttule erecto,
vairibso, i^amis erectis, v. simplici, stricto ;
iloribus involucratis j sepalis late ovatis, in
ungucm latiusculum attenuatis ; petalis ungui-
oulatis, labio exteriore ovato, margine refle-
xo, ad medium tuberculatum fisso, laciniis ob-
tusis, inappendiculatis, interiore late ovato,
apice truncato, profunde crenato; carpiis in
capsulam subglobosam inflatam, ob endocar-
pium solutum, angustius, spurie lo-locularem
connatis; seminibus reliculato rugosis, trique-
Iris. Sch. et Sp. — Bl. 558. — Besl. syst.
ae^t. ord. 2. t. lo. f. 2. — Weinm. t. 7^7. c. d.
— ^ Gurt. mag. t. 22. — ■ Scbli. i46. (N. caerulea
Lam. 11. fr. — N. involucrata. Moencb. — N.
elegans. Salisb, -^- N. multifida Gat. montaub.)
Li agris inter segetes ; in hortorum r^jectameu'
tis hinc indii quasi spontanea ; e. g. p. dem
Schiesshaus. Inhprtis colitur sub nomine :
II Greichen in der Hecke^** — Jnn. 6 — 8.
Caulis sulcato-angulatus. Folia bipinnali-secta, la-
ciniis linearibus, acutis,, irnprimis invoiucraliiim palen-
tissimis, ut tola planta fere glaberrimis. Sepala pallide
caerulea. Petala pilis sparsis longis reclis obscssa.
Horum formam facilius forsan ita describimus , ut di-
camus , ca resecta florem papilionaceum repraesentare,
unguc pedicellum, fovca nectarifera caljcera, Jabio ex-
leriore vexillum erectum patenti-reflexum, interiore
denticulis suis carinam alasque minus quasi referente.
Antherae muticae , filamento scilicet s. dissepimento
«on admodum, quam in pluribus aliis intcr locula-
jp^nta prominentc; quabs nota quidcm in omnibus roi-
noris praetii cst.
Specimina depauperata caule stricto , simplicissimo ,
florc unico, saepe niinore, involucro erecto cincto , in
solo macro acstate arida oceurnmt, ct N. coarctatam
1036
Gmel. bad. ct i\'. pjgmncam Pcrs. et Hort. Mojiach,
exhibcnt. Sane in ollis culta, ubi njaxiniae plantae ,
jiraoserlim annuae, i)vj2;macum liabilum induunt, pcr
fjuodviscunque tempus sibi similia manenl,
Planta in hortis frequcns floribus plenis, petalis sla-
niinibusque cx parte v. omnibiis in lacinulas venulosas,
sepalis simiHimas, uni;uiculatas , spathulatas, acutas,
inlcgras v. varic incisas miitatis; ex quo patet, quid dc
foliis invohicralib. sit habendum , esse scilicet sepala,
metamorphosi desccndente ex typo speciei in folia mu-
tata. Simile quid habes in genere Dfclitra , rationc
liabila cum Cojydali.
, pbs. Pctala NigiLlae unguiculata , ad foveam nec-
tarifcram j^eniculata, biJabiata optime, quid
sit yJconitornm cucullus, e\j)Iicant; imo , si
omnes parles floris Aconiti ad status magis re-
gularem redirent, Nigellam liaberis perenneml
(.Conf. Scringc Mus. helv. monog. Aconit. ubi
flos Aconiti Anthorae fere regularitcr explica-
tus depiclus est.) NigiUae flt)res terminales ct
si)Iitarii regulariter explicantur, dum illi j4cO'
nitofiim ex natura inflorescentiae racemosac
codem irregulari Ijpo, quo Orchidcarum ct
Leguminosariim flores evolvunlur ! ! !
478. Aquilegia. C. Bauh.
Calyx 5-sepalus, petaloideus , deciduus.
Petala 5, antice ore obliquo Iiiantia, nnila-
biata, postice deorsum producta in calcaria
totidem cava, apice callosa, inter sepala ex-
serta. Stamina plurima (4 — 5-nis sibi oppo-
sita) in phalanges 5 — lO disposita, intima ste-
rilia, iilamentis dilatatis, membranceis (Peri-
gynium). Ovaria et carpia 5, polysperma,
dehisccntia, slylis acuminata. (Tourn. t. 242.
— Lam.il 1.)
1037
1. A. viilgaris. Linn. Fol. biternalim
seclis, scgmentis 3-lol)is v. 3-partitis, lobis
intcgris, crcnatis y. incisis ; calcaribus plus
minus incurvis. . . . Scb. et Sp. — Besl. aest. 2.
t. 9. f. 3. — Weinm. t. 160 — 162. — E. B.
o^y. — Sprgl. 1. c. t. i5. f. 3o. — FD. 695.
( A. albiilora Baumg ! — A. alpina Huds.)
In pvatis siccis , dumctis, nemoribus , ad sylva~
runi margines , in coliibus graminosis , dumeto-
sis reg. inferiorum non infreqnens , praesertini
in rcg. calcarea et promontoriis sylvae niqrae ;
e. i;. in m. Scklossberg p. posteriore vcrsus Her-
dcrn , am Schlangcnpfad , am Hebsack, in der
Eichhalde , in pratis inter Zarten et Burg und
Brand; in m. Schoenberg ^ Oelberg , Kaiser'
stuhi ctc. — Perenn. 5 — 6.
(Inno.slra.) Rliizoma cylindricum , radiculis suLfas-
ciculatis instructuui , pctiolorum dcstructorum fibris
coronatum. Caulis erectus 1 — 2 ^/^-ped. parce ramo-
sus. Folia glauca; petioli, caulis et pcdunculi saepis-
simc , nec non folia subtus ad nervos pubescunt, raro
nt vulgo dicunlur — glabra. Flores e violaceo - caeru-
lei. Filamcnta inferne dilatata , 4 — -^-n^? ^^^ si'^'' op-
posits sunt, ut, si in florc pleno ad antherarum basin
( initio reJiqua filamenti partc stipitata ct anlliera coro-
nata), in petala calcarata mutantur , calcar in calcare
repelita vicc ponatur. Intima circa ovaria sita filamen-
la antlieris destituta laminas perij;vnas exhibent. Car-
pia oblonga, transversc vcnulosa, pubescentia, aut vis-
cidula, ima basi connala. Semina numerosa ovata,
subtrifjuctra, margine ad hilum carinata, laevissima,
nitida, atcrriraa , sub lente tenuissime impresso-punctu-
lata. C^W- fdim: Aquilc^iae herba ; Jlores , semina —
nauseosa, vulncraria. j
Variat : 1" Florum (ud«>re : (.acruleo, albo, rosco ,
])urpurco v. cx istis coloribus variegalo. 1° In liortis :
florib. quadiuplici modo plcnis; a) petalis c.v anthe-
larum Iranslornuitiunc orlis coruiculala calcaribus dcor-
1038
sum svirsuQive (lireclis; b) petalis iisdern pJanis, ccal-
caratis colt)ratis aut vircscentibu^. (Varietates : Corni-
culata y iiiversd , slcllata , chgejier DC. syst.J — AH-e-- ,
lej, Agloy s. IXarrenkappe germ. '.
. , ■ , ic ,. ) j . c V . , ' . • '
\NotaS A,qnjlezhm 'Viseosafnf. fpeciosaTH^. alpinam et ijjsam pyrenaiCuin
ab litic nostra polyniorpha vulgari planla noii fliflere, pro ccrto
liabemus ; idcoquelnoiaei «{uibujj exolicae species revera diStfH'- '
guaiitur, ulteriusiinquLrcndae 1 • 4 v
479. D e 1 p li i n i u m. T o ur n.
Caljx coloratus clecicluus 5-scpalus, sepalo
supremo in calcar cavum produclo. Petala 4,
interdum inter se coalita, i superiora basi iu
appendices intra calcar contentas Ci^ nostro
connatas) producta. Stam. plurima. Ovaria
1 — 5,'saepius 3. Carpia totidem distincla,
polysperma, dehiscentia. (Tourn. t. il\\, —
Gaertn; t. 65.—- Lam. ill. t. 432.)
i; D. Consolida. Linn. Caule erecto;
loliis 3-sectis, segmentis mullipartitis, laciniis
l|nearibus; florib. laxe racemosis; pedunculis
bractea lougioribus ramisque patentibus; co-
rolla gamopetala, calcare interno simplici
connato; ovario iinico. Sch. et Sp. — Weinm.
4o8, a, — Besl. aest. 2. tv ii. f. i. — FD. 683.
— r Cluis. 2. p. 4o7- f. »• (D. segetum Lam. fl.fr;
i— D.' versicolor. Salisb.) ' '.'!
.■'■■' ■'\^'f'%
,).. In arvts, inter segetes reg. calcarcae frequeris^;^
e. g. in agris acl vt. Kaiserstuhl copiose , nec
HG/L in Marggraviatu superiore — circa Hciters-
hei/n, Bctberg , Bugginger , MiUiheun , Aug-
gen ctc. — 6 — 8.
Caulis /^— 1 /o-ped. plcrumfjue palenli-ramosus, raro
iplex, cum foliis tenuissime pu])cscens. Floresele-
rarius in spontanea planta albi , carnei
— ^ 1039
a»it purpureo- violaccl ; calcar longum , gracile, liori-
zontale, nunc omnljio rectuni , nunc apice recurvo,
Carpiuin unicum! Seir.ina rugis numerosis , transver.sa-
libus, memhranaceis, crenatis , sibi incunibentibus, s.
potius squamis imbricatis tecta , triquctra, iatcre cx-
teriore convcxo, margine interiore opposito , ideoque
saepe tetraquetra. (Ojfl olim: ConsoLidae Tcgalis her-
bajlores , leniter adstringens. — FcldviLtersporn germ.)
Nota, Iii liortis coluntur .'•ub nomiue : Ilittersporn duae jvlantae :
D. u4jiieis lloribu.s .«iimplicibus et Di:lpliinium <Mule stri(:li.s.siniu ,
' siniplii;i, floribus deuso racemo.si.s, .scnijK-i plenis , ijuotl yerisi-
inilittr spccieni proprjam sisiit.
480. A c o n i t u m. T o ur n.
Calyx 5-sepalus petaloideus , irregularis,
sepalo supremo (galea) fornicato, cassidae-
formi, 2 lateralib. (alae) suborbiculatis, 2 in-
ferioribus oblongis. Petala 3 — 5 — lO plu-
raque minima, unguiformia v. saepissime iu
stamina conversa, 2 superiora (cuculii, nec-
taria) resupinata, saccata, varie calcarata,
Jonge unguiculata. Stamina plurima. Carpia
8 — 5 poljsperma, deliiscenlia. Tourn, t. 289.
240. — Gaertn. t. 65- — Lam. ill t. 482. — Se-
ringe mus. hely. 1. p. ii5. t. i5. 16.)
1. A. Ljcoctonum. Linn. Radice fu-
siformi, ramosa, demum cava, radicuiis ad
collum copiosis, complexis; fol. opacis, ultra
medium palmatim 5-partitis, lobis 3-fidis, in-
ciso -dentalis ; galea subcylindracea. Scli. et
8p. — Weinm. t. 23. 24. — Besl. aest. 1. t. ii.
f. 2. — Gmel. sib. 4. t. 81. — B!. 563. — Jacq.
austr. 38o. — Bull. 63. — Seringe I. c.
In sylvis rupestribus, pratis dumetosis rcs^, mou-
lanac superioris frequens ; e. g. in d. Iloelle
1040
retro d. Sterncn ad viam versiis Alperspach ; it>
m. Fcldbcvf; versus lacum Feldscc et iii oninih.
ejus praecipitiis valiilnisque altiorilnis ; in m.
6'chauinsLand vei'sus St. Jf ilhelinet Obcrricd ctc.
— Pcrenn. n — ■ 8.
RaJi.v; vera fusifortnis , raniosa , in speciniinibus cultis
maxima , vclu.sta intus cava , paislni perforata, v. ctHii-
drum e fibris anastomosantibus , dcniuin ecorticatis, al-
bis confectuiu reticulatumque exbibcns, ia rhizoma
clense radiculatum continuata. Caulis i — 4"Pcdalis,
solitarius, superne parce raraosus. Folia pallide viri-
dia, opaca, supra ( ut caulis ) pilosula , subtus ad vc-
nas prominentes magis pilosa; radicalia longe pctio-
lata, maxima, caulina sensim minora, rcmota. Vcnae
primariae in apicibus loborum tcrniinantiir, secundariae
-singulari modu ad loborum axillas usquo continuantur
et in bis ipsis paruni incrassatae ( ibi sacpe macula
pallescens !) , aequalitcr furcatae, marginibus parallelac
procurrunt, quod quidcm ct in reliquis Aconiti spccie-
jjuj, — obscurius tantum — obscrvatur. Pedunculi bi'ac-
teis 2 simplicissimis , linearibus instructi. Flores in
nostris semper ochroleuci, pubesccntes, racemosi. Cu-
cullorum calcar plus minus spiraliter contorlum. Car-
pia oblonga , transverse venosa , glabra v. pubescentia.
Scmina ( ut in pluribus aliis) triquetra, rujjis transver-
salibus , alalo -prominentibus , undulalis, inlus radiato-
striatis tecta. COJf! olim; Aconiii raclix acris, vene-
nata. — Gclber Eisenhut , fVoLfswurz germ.)
Synonyma : A. L^coctonum Ser. 1. c. et DC. prod.
cum varictatibus. — A. Theljphonum, Teriophonum
et Lupicida Sclileich ! — A. ochroleucum Willd. quod
scnsim per A. glabratum et Thcljgonum Schl. ct Rchb.
in A. Lycoctonum vulgare transit; — A. australe
Lang ! lloribus purpurascentibus et A. moldavicum
ejusd. fior. caerulcscentibus in.signe.
1. A. Nappellus. Ijinn. Hadice napi-
formi s. raniosa, lainis fiisiforinibus ; fol. niti-
dis, qiiinquics palmati-sectis, segnicntis cunci-
fonnihus, 3-lidis, laeiniis 3-pailitis v. ineiso-
1041
tlentatis, lohnlis lincaribns; galca nrcnata ,
subconiprcssa s. navicalari. Sch. et Sp. —
Jacfj. auslr. 38». — St. 6. — Schlt. i4'3. — Ser.
1. c. ct DC. prod. c. phir. aliis specieb. ejus-
dem.
Iii pratis montanis , vupestribas irriguis , uclis^
ad vaccarum stahula , secus rii>ulos ct fontes
rcg. montanae supcrioris et subalpinae j e. g.
in m. l'\ldber-g a StoHenbacJiei- et ErleidiacJicr-
hiitle usque St. Blasien , a liinkcnhof per lacuin
Feldsce usquc 7\>dtnau ct St. /filhclm J'rcciucns ;
ncc non iii m. Schauinsland partc oricntali et m.
BclcJi.cn praccipitiis scptcntrionalibus, sed rarius.
— Pcrcnii. 8 — 9.
Caulls I — 5-pfdalis , pubesccn.s , striclus, foliosus,
siinjjlct V. (raro) parcc raniosus. Folia utrinque ferc
j^laberrinia, supra lineis exarata, saturate viridia, sub-
tns pallidiora, radicaliuni petiolis laininae circiter lon-
gitudine. Racemus slrictus , cjlindricus , plerumcpic
simplev. Pedunculi densius pubescentes, bracteis nunc
simplieissimis nunc incisis et triparlitis, ut raccnuus sit
foliosus. Flores pubeseentes , quatn iii praccedonle
niulto ampliores, triplo fere latiores, e vioiaceo-caeru-
lei , rarius ( in sponlaneis ) albo varie^ati, Carj^ia gla-
bra , V. pubescentia , saepius 3. Semina triquetra ,
splendenlia , superlicic inaequabili v. subrui;[osa , iis
/1. Antliorae similia, scd majora. fOJf! Aconiti s. Na-
pelli Jicrba — acris, venenata, antiarlhritica. — Eisen-
JiiUlein , blauer EisenJtut germ, blaucs JPoIfsliraut in
m. Feldberg. )
Nota, ,A, AutlioiM oniniiiu «J Nopelli sooliouoni pertiiict. — S«mina
ejusili-ni, ([iia.; .1. Srriiigo <'t in IMii:.. lu-iv. 1. c. ^i in JJC
prod. I. \y.v^. 5.6 sibi ignola ilioit, stijit ti-i(|uo!rn , hicviii , si.leTi-
ilentia, sujKTlIcio (juiileiu iuat'((uablli. Sdi. tl S(i.
1042
ADDENDA et EMENDANDA,
Mulli sanc erunt , qui mirentur , nos, ut jam sac-
pius supra , in hoc appendice et supplemento tam mui-
las plantas, quae pro peculiaribus speciebus hucusque
habitae sunt, tanquam formas s. varielates aliarum enu-
merare cum iiscjue conjungere, quique nos id ila fe-»
cisse incuria nobis ducant. — iNos contra affirmaraus,
quam proposuiaius sententiara serie perpensam esse,
neque assentamur illis, qui plantam aliquam //inter ya-'
rietates rejectam , jam oblivioni traditam /< doleant. (*)
Planta dummodo cognita sit , quae est, manet, neque
quidquam perdit, si alicujusdam forma est, nequc
quidquam adhibiscitur , si tanquam peculiaris species
in generesuo enumerari debeat. Tunc solummodo, quuui
varietates in diem masjis magisque ut taies cognoscun-
tur et rite coordinantur , ilLie phjsioloj;icae Icgcs, qui-
bus obedientes, verae diversarum familiarum species in
varias formas deflectuntur apparari , erui cognosci pos-
(*) Femina ([uaedam, cui cxplicavcramus illud iiilidum album folium flo-
rale Callae aethiopicae notl esse corollam , dolcbat Lunc ({florem»
de dignilale suo , nescio <{uid , perdidisso ! — Quid aliud fiir.iuiit
illi , t[ui suninio moorore atticiiintur, si un(juam d('t«?gitur, plantam
ipsis coguitam rn;.)ov(3 atrnilatis viliculo (;uni alia (fa-idain rnmionam
fSie, ((uam ci «'(rulocViC, ? . . .
-— 1043
.sunt. Ouacquiciem coj^nltio ca utllitate pro hotanlea
scienlia cst, ut eo clarius de natura et vita plantarum
edoccamur ct iniposteruni caulius errores effugiamus.
Nostri aevi hercle non cst, specierum coc;nitionem in
cum simpliciorcm statum revocare, quo tanlopcre cget.
Plantarum e.vsiccalarum venditores, hortulani , botano-
phili, quos vanitas urget, qui ipsi consilio verilatem sibi
occultantes , omni physiologica plantarum scientia oi'bi
sunt, et reliquorum multitudo , qui operibus v. opus-
culis minutis, illorum sensu conscriptis, a vcro studio
in lusum illum miserum se abduci passi sunt — hi sane
crunt, qui acuratiorl — quam opinantur — cognltione
superbientes , nostris studiis irrisuri sint! Utcunque
tamen aelas adveniet, quae veritatem sequi potius, quam
cum plantis earumque nominibus ludere cupiet, cuju.s
judicium certe imnjaturae specierum fabricatorum opl-
nioni longe pracferimus. Si veritas — quam solara se-
qui studemus — nobis non sufficeret, contra ejusmodi
irrisores solatio esset iliud proverbium germanicuni :
«Wer zulctzt lacht, lacht am besten ! ^* Sch et Sp.
F i 1 i c e s.
Pag. 9. Aspidium Braunii e semlnibus in horto
Sehwetzingensi cultum etiara ia caldario con^tantissime
pcrmansit,
Pag. i3, Polfpodium calcareum vix pecullaris spc-
cles, mera soli calcarei v. arcnosi forma rigidior
P. Dryoptcridis.
Lycopodiaceae.
Conf. G. W, Bischoff Krypt. Gewaechse etc. Ilt^^Heft
i8a8. t. 10— 12,
Synopsis specicrum generis Lycopodii.
I.) Sporocarpiis (capsulis) uniformibus, bivalvibus,
axillaribus, fPlananthus. P, Beauv.J
67
1044
1. L. Selago. Linn. Caule erecto fo-
lioso, ramis fastigiatis ; fol. 8-fariam imbrica-
tis , lanceolato-subulatis, subcanaliculatis, ob-
solete serrulatis , acuminatis, uniformibus;
capsulis reniformibus pedicellatis. . . . Bischoff*.
1. C. t. 10. f, 1.
Omissa species :
3. *Ii. inundatum. Linn. Caule repen-
te, radicante, folioso; ramis fructiferis sim-
plicissimis erectis ; fol. lineari-subulatis, sub-
integerrimis, acuminatis, plus minus incurvis,
bractealibus majoribus, basi dilatata utrinque
dentatis; capsulis transyerse ovalibus. Spenn.
— Bisch. 1. c. t. 10. f. 2. — FD. 336.,- Dill.
t. 62. f. 7. — E. B. 239. —St. 5.— Yaill. t. 16.
f. 11. (L. palustre Lam.)
In ericetis , pascuis iidis turfosis reg. montanae
superioris infrequens ; e. g. in paLudosis reiro
d. Feldsee rarius ,■ inter dein Seebaur et Albers-
pach c. Vaccinio uliginoso et Eriophoro vagi'
nato utrincjiie secus viam proximam. Primus
vidi Augusto 1825. — 8 — 9.
Caules longe lateque repentes. FoHa obscure viri-
dia, fere ut in praeccdente, omnia fere apice incurva,
densa. Raini fructiferi stricte erecti. — Habitus fere
L. selaginoidis.
II.) Sporocarpiis uniformibus, bivalvibus in amen-
tis terminalibus dislinctis. ( Lepidotis, P.
Beau\>.J
3. L. alpinum amentis sessilibus;
capsulis reniformibus.
4. L. annotinum. ,. . amcntis sessilibus;
capsulis subdeltoideo-ovatis, cordatis. . . Bisch.
1. c. t. 10. f 3.
1045
'>. 'L. clavatum amenlis iu pedun-
culis distinctis ; capsulis reniformibus
Biscli. 1. c. t. 10. f. 4.
III.) Sporocarpiis biformibus , subreniformibus bi-
valvibus et tttracoccis. f Selaginella ct Stachy-
gynandrum P. Beaiiv.J
6. L. Selaginoides. . . . caule repentc v.
decumbente, ramulis adscendentibus, subsim-
plicibus; fol. lanceolatis, ciliato-dentatis, acu-
minatis, patulo-imbricatis, bractealibus majo-
ribus, grossius dentatisj capsulis axillaribus. ..
Risch. 1. c. t. II. f. 35—37 (fiuct.)
Marsileaceae.
Pag, 20, Isoetes. De hoc genere conf. Bisch. 1. c.
Heft II. t. VII. fig. 3 et t. IX fij,-. 35 — 5o. —
Char. gen : Sporocarpia internae foliorum basi di-
latatae dorsi dimidio adnata , superne semivaginatu ,
oblongo - ovalia , compressa , laevia. Fructificationes
filis transversalibus insidentes.
Equisetaceae.
/ Pag. 2 1 — 25. Conf. Bisch. 1, c. Heft I. t. 3 — 5. . .
Characteres essentiales specierura generis Eqiiiseti se-
quente raodo proponiraus :
• Scopiflora :
1. E. sylvaticum. L. Scapo fructifero
laevissime striato, glabro, solitario, saepius
brevitcr parceque ramoso ; vaginis scariosis,
amplis, laxis, in lacijiias 3 — 5 late lanceola-
tas, obtusiusculas ad medium fere fissis, caule
sterili duplicato-ramoso ; vaginis subcylindra-
ceis, dentibus 5 — 9 longis, lanceolatis acumi-
natis; ramis arcuato -deflexis, 4-gonis, ramu-
losis.
67*
1046 — -
2. E. arvensc. L. Scapo frnctlfcfo sim-
plicissimo, succnlento, lacvissimc striatoj va~
ginis infundibuliformibus, ventricosis, mem-
branaceis, dentibus 5 — 12 lanceol. y. subula-
tis, acuminatis; caule sterili ramoso, ramis
simplicibus, patentibus, divergentibus, 4-go-
zis, scabris.
3. Tclmateja. Ehrh, Scapo fructifero
laevi, lineato, succulento, vaginis amplicissi-
mis, infandibuliformibus (quasi inflatis) , mem-
branaceis, dentibus 20 — 3o longissimis, subu-
latis; caule sterlli ramoso; vaginis adpressis,
subcyUndraceis; ramis simplicibus, demum
patentissimis, 8-gonis. . . . E. ilaviatile nostrum.
* * Caulijlora :
4. E. palustre. L. Caule ramoso, sul-
cato, glabro ; vaglnis infundibuliformlbus,
cartilagineis, dentibus 5 — 10 lanceolatis, atro-^
ferrugineis, margine albido-scariosis; ramis
simplicibus, adscendentlbus, 5-gonis. . . . (De-
leatur nostra var. y gracile c. syn. E. ramoso
Sclileich.)
5. E. limosum. L. Caule simplici v. ra-
moso, glabro, multlstriato; vaglnis subcylin-
draceis rigidis, dentibus 10 — 20 adpressls,
subulatis, sphacelatls; ramis simpliclbus, ad-
scendentibns patentibusve, 5-gonis. .... (E.
fluviatile Bolt. — E. Heliocharls Ehrh
Variat : ramls brevlsslmls, intcrnodla non ae-
quantibus et longissimis, ca multoties superan-
tibus!)
6. E. hycmalc. L. Caulibus ex uno rhi-
1047
zomatc numerosis, slmplicibus v. basi plus mi-
nus ramosis, striatis, scaberrimisj vaginis cy-
lindraccis, adpressis, ob dent€s membranaceos
subulatos, aristatos, caducos omnibus, summa
excepta , truncatis , crenulatis , crenis nume-
rosissimis spbacelatis (Hujus forma gra-
cilior caulil3us basi ramosis, ramis elongatis,
sterilibus E. ramosum Sclil. sistit )
7. E. variegatum. Schleich. Cauli-
bus numerosis, gracillimis , scabris; vaginis
brevissimis, adpressis, ore sphacelatis, denti-
Jjus 5 — 10 membranaceis, albis, lanceolatis,
acuminatis. .... Bisch. 1. c. Heft I. t. 3. f. 5. —
Pars membranacea, alba dentium vaginalium
evanescens, inde serius, in plantis adultis, den-
tcs lato-lanceolati videantur !
Sparganium.
Pag. 4^ delatur diagnosis et descriptio S. natanlis
nostri , quod nilnisi varietas natans S. simplicis ct mini-
mc pro vcra specic , a Linnaeo : Sparganium natans
iiominata , habenda est! ! !
Pag. 47« diagnosis Caricis paniculatac sequcnlc
niodo emcndenda :
5. C. paniculata. L. Spiculis in pani-
culam e spicis interruptis compositis f ormatam,
laxam, patulam V. centractam dispositis; floren-
tibus fulvo-rubellis, dein fusco-griseis; achac-
niis nitidis, dorso gibbis, facie planis, supra
medium utrinque marginatis, serrulatis, in
rostrum attenuatis, glumas margine lato dia-
phano scariosas vix superantibus, maturitate
squarrose divergentibusj culmo 3-([uetro , la-
tcribus planis aut convexiusculis.
1048
«t Fulgaris , cultni lateribus planis, angulis «caber-
rimis ; fol. latioribus ; inJBorescentia evidenter pa-
niculata; gluoiis tate marginatis C. panicu-
lata Auti
p, Minor , culmi inferne teretiusculi lateribus con-
vexiusculis, angulis minus scabris ; fol. angustiori-
bus; spiculis gracilioribus, in paniculam magis con-
iractam, saepius spicaeformem dispositis; glumis
anguste marginatis; radice hinc inde stolonifcra ,
minus cespitosa C. teretiuscula. Good. t. l.
f. 3. — Schk. t. D. n, 19. 96. — C. diandra
Schrank. — Sut. helv.
Hic collocanda est species omis«a, tomo I FIora«
Irib. jam edito , delecta :
5. * C. paradoxa. Willd. Spica supra-
radecoinposita, lobata, ramis brevibus, parum
conspicuis, spiculis primo fusco-rubellis, de-
mum fusco-griseisj achaeniis utrinque gibbis,
aciebus scabris, in rostrum attenuatis, glumas
aequantibus; culmi triquetri lateribus conve-
xis. N. — Willd. mem. t. 1. f. 1. — Schk, t.
E. n. 21. — C. canescens. Host. t. 67. — C. pa-
niculata Ehrh.
In nliginosis, udis d. faulen TVaag j e. g. inter.
N. Hothweil. et Achtkarrn secus d. Bilchsenberg
copiose ; wi Moos (Fr, Wieland.J — 5 — 7.
Habitus fere praecedcntis var. /9, spica tamen excepta,
quoad formam magis iili C. viridis simili Differt
praesertim : Spicis partialibus gracilioribus, acutiori-
bus; gluniis angustius marginatis, intcnslus coloralis ;
achaeniis ulrlnquc gibbis, minus nitentibus, magis opa-
cis aciebus non alatis Statura gracilis; folia glau-
cescentia , angusle lincaria, culmum florentem (demum
Taldc elongatum) sviperantia.
1049
G r a m i 11 e a c.
Pag. 91. Kolae ad C, s^lvaticain addo : C. acuti-
f?oram (Agrostidera aciitifloram Schrad, ) neque in
valle Hoellenthal neque in m. Belclien , ubi eam in-
dicat cl. Gmel. fl. bad. suppl. pag. 49 — vidi semper-
quc C. sjlvaticain reperi et ab amicis ibi lectam ac-
cepi.
^^^' 97 — 98- Panicum ciliare varietas tantum raa-
gis pubescens P. sanguinnlis. Numerosos transitus
alterius in alterum praesertim prope Spiram in areno-
sls observavimus. P. glabrum eodem modo — quamvis
multo rarius — ludit, spiculis scilicet praeler illam le-
nuissimam pubescentiam, quae crebro observatur, se-
tulis rigidis obsessis. Ejusmodi specimina legimus prope
Caroliruham.
Pag. i33. Dactjlis , utpote a genere Poa rainime
diversa, cum hac jungenda est, Poam Dactjdidem vo-
caoda!
Neque Ponm megastachfam , quae a cl. Gmelin in
Fl. bad. suppl. pag. 59 in m, Kaiserstuhl p. Saspach
indicatur, ueque P. Eragrostidcm apud nos crescere
pro cerlo habemus. Illud graraen, quod e rarioribus
germanicis est , et in terris nostris circa Schwctzingen
»/ arenosis locis /< habitat, vix in rhenanis regionibus
ultra Carlsruham adscenrlit; in qua urbe in ipsa magna
area ante regiura , juxta pharmacopolium aulicum cres-
cit , ut alterum gramen auf dera Schlossplatz ia
Schwetzingeo et Mannhemiae.
Pag. i35. Festueam Myurum et hromoidem, cum
vix sint varietates nunc sub F. Myuro N. comprehen-
dimus, quamvis ill. Gmeiin priorem sub Fulpia sua,
novo genere , alterara sub Festuca enumeret. Festuca
vcfbo sciuroides Roth. secundum M. et K. I. p. 637.
ipsa est : F. bromoides L. Conf. Gmel. fl. bad. de Vul-
pia Myuro Tom. I. p. 9, de F. bromoide Tom. I.
p. 3i5 ct de F. bromoide et sciuroide Suppl, p. 65
et 66.
Pag. i36, Post F. Myuruni huc cst revocandum
Triticum Halleri Fiv. (p. 109 — 160 dcscriptum, ad
sect. II M. et K. juxta F. tenuijloram Schrad. pertinen»
gramen) et interiin nominanda :
1050
3. F. Lachenalii. Spcnn. Radice nn-
nuaj fol. angustc linearibus; spica simplicissi-
ma, disticha; spiculis 5 — ii iloris, crasse
brevissimeque pcdicellatis; valvulis lanceolat.
acutis trinerviis, spicula multo brevioribus;
flosculis muticis acutiusculis Conf. nota
ad F. pratensem, Lolium etc.
Festuca ovina L. — llalleri Gaud. — alpina Sut. —
\iolacea Gaud. — duriuscula Poll. glauca Schrad. —
valesiaca Schleich. — pannonica Wulf. — vaginata W.
et K. — amethjstina Host. — rubra Linn. — hctero-
phjlla Haenke. — nigrescens Lam, unius speciei modi-
iicationes sunt, ortae cx loco nalali et ex illa propaga-
tione, quae facilc in graminibus lit per culmos subter-
raneos, qui ad varietatum cliaraeteres speciales conser-
vandos , imo augendos, ut notissimura cst, maxime sunt
idonei.
Plurimorum graminum specimina ab autoribus com-
municata et alia a cl. KocUio determinata vidimus in
herbario ditissimo cl, Zejheri; nostrates plantas diu et
attcntc observavimus, quare jam nulla de hac re dubia
supersint. Leganlur et comparentur descriptiones am-
plae apud 71/. et A'. Deuschl. Flora 1. p. 64o — 658! —
Aristae, folia plus minus lata, plana, spicularum co-
lor , pubescentia etc. nullos sane characteres praebent.
Quibusdam spcciebus (e. g. F. rubrae) quidam tribue-
runt auctores radicem repentem i. e. culmos subter-
raneos. Sed hi culmi subterranei (i^mnibus proprii sunt,
in aliis tantum longiores, in aliis breviores , ita, ut li-
mites veri inter Ijaec gramina omnino evanescant. To-
tam igitur hanc III sectionem, qualis a M. ct K. 1. c.
constituta est , sub nomiue F. communis comprehendi-
mus. — Caetera dubia nostra de plantarum in IV sec-
tione ibi enumeralorum diffcrentia ambigua hic ommit-
timus.
Pag. i4i« /''• pratcnsis Haec planta et Lolii
et Festucac characteres habet, atque — etiamsi minus
notum est — Lolii perennis spicam nonnunquam in.pa-
niculam vcram iili F. pralcnsis similcm cvolvi, hacc
1051
F. loliaccn lucc clarius dcmonslrarct : Lolium a Festu-
ca ininimc gcnorc tliflcrrc, ct ncutlquam cum alTinibus
pro))rium ordincm intcr gramina constitucrc, ut voluit
ci. Link in Hort. berol. I. Sed error in eo constitit,
quod botanici valvulam magnam spiculac Lolii ( quae
primo adspectu exterior videtur) pro bractea ex rachide
communi oriunda habuerunt, eum tamen sit ipsius spi-
culae secunda s. altior valvula, inferiorc ct interiorc
minuta , sacpius l^ipartita (ut seraper fcre in L. temu-
lcnto ) , non nunquam omnino non evoluta. Bractcac
caulinac, quac abortu dcficit , et rarius in L. perenni
ctiam cvoluta observatur , vestigium tantum adest. Spi-
cula vcro tcrminalis revera c foliolis s. valvulis e ra-
chide oriundis componitur, cum nuUae amplins spieu-
lae latcrales ibi supprcssionem s. abortum eJfficiant.
l)e Lolio aajicus ^llcx. Braun^ qui in hoc genus solila
sollcrcia inquisivit , alio loco plura disseret.
Lolium , Festuca et Poa in posterum in unicum ge-
nus conjungi debent, cujus seetiones sccundum infiores-
ccntiac cvolutionem confectas tantum dcsignant, ct nos
sane adhucdum nescimus , quomodo Bromus cx hoc
amplo gencre dirimcnd\is sit, nisi forte in hoc et /?/■«-
chypodiis Triticiscjue meliorcs characteres c stigmatibus
summcndi invcnientur ! — BracJiypodium a Lolio tan-
tum spiculae juxla rachidcm possitione diffcrt, quae a
sola pedicclli contorsione, non semper observanda ,
pendet,
Pag. i46. Bromus B. grossus Desf. innumc-
ris intermediis speciminibus et in patria nostra et cir-
ca Bipontum etMonachium obscrvatis in B. secalinum L,
transit , neque a B. sccalino longius aristato differt nisi
spiculis pubescentibus , quemodum Tritica Varia ( conf.
Mctzg. Europ. CercaL) ct Pestucae variant.
IIL Gmelin in SuppL FL bad. ct descriptiones ct
iconcs dedit novarum , quas dicit, specierum et varicta-
lum , quae nilnisi vel ipsum B. grossum vcl transitus
ad secaLinum^ vel specimina prioris uredine alienata
sistunt. Sed c.v; ipsis iconibus , quac nitidissimc et acu-
ratissimc secundum spccimina auctoris (quae vidimus)
ab amico Dr. Bischoff confeclao sunt, ullam diilcrcnliaui
spccilicam quis cruere potcst.''
1052
Bromus hordeaceiis , grossus , grossus § , badensis
Gaiel. 1. c. hujus sunt loci. — B. grossus /3. ab auclore
Tiviparus dictus, miniiae viviparus, sed urcdine aiiena-
tus est, qualem imprimis circa Schwetzingen crebro
vidiraus. In iisdem locis vere vivipara specimina
B. grossi. i. e. quorum spiculae magis elongatae, apice
incrassatae, obtusissimae, tunc etiam brevissime ari-
statae , et valvulis nonnullis in folia excrescentibus do-
natae erant, legimus, quae ilii deformitati non sunt si-
miles.
Pag. i48. i49- 100 B. racemosi L. varietas ari-
stis tandeni patulis B. patulum M. et K. — B. Kochii
Gmel. suppl. sistit. Icon 1. c. t. 6. pag. 76 data exhi-
bet specimen macilentum v. autumnale ejusdem plantae,
quam icon IV pag. 72 repraesentat sub nomine B. com-
mutati Schrad. , ut saltem ex loco natali citato et nostris
observationibus nobis patet.
B. commutatus Schrad. et B, scjuarrosus L. (aristis
dcmum subhorizontaliter patentibus) cuni praecedenti-
bus ad eandem pertinent speciem , quae haud magis
quam alia gramina polymorpha est, cujus aristae lon-
giores, breviorcs , prius ^ serius vel in quibusdara for-
mis omnino non recurvantur. Non immerito forsan huic
nomen : B, decipientis imponimus De 5. commu-
tati nomine '/ aptissimo/< conf. M. etK. 1. c. I. pag. 683.
Conf. etiam : Metzg. Europ. Cereal. neque oblivisca-
tur, botanice haec Bromi // species /> ut plura alia affi-
nia gramina non minus — quamvis invitis rusticis —
coli, quani Cerealia nostra , ideoque similibus variatio-
nibus succumberel
B. Scheuchzeri Gmel. suppl. p. 79 secundum speci-
men autoris et iconera t. VII nilnisi ipse B. arvensis
cst, panicula juniore, viridi , inter gramina et Trifolia
aliisqtie locis, ubi planta minus solis radiis exponitur ,
natus. In ipsa urbe Heidclberga ejusmodi specimina
prope dem Marstall plurima legimus.
Pag. log. 160 Triticum Halleri Fiv. ob spi-
culas brevissime quidcm, evidenter taraen pedicellatos
Festucae generi ammandandura , inlerim F. La^henalii
wuncupanda. Conf. not. ad Festucam.
1053
Triticum caniaura Schreb. posl Florac nostrae lom.I
)ani cviilurii et iu locis a cl. Gmelin indicalis et ad
Drisainiae ripas e. g. p. d. .>eilerhaeuschen secus d.
Dauphinstrasse et secus rivum p. d. PapiermUhl reper-
lum est.
Pag. 17^. posl Tiib. yi, Saccharineas addctur :
Tribus VI * Oryzeae Kunth.
Spiculae solitariae , i-florae, paniculatae. Gluma
inferior cartilaginea, comprcsso - carinata. Stvli 2.
(Stamina in exoticis saepissime numerosa.)
Pag. XLV in clavi analjtica generum loco 483 po-
nendum est :
>,oo ( Caljx ct €orolla 4^4
^'^^lCaljx nullu.s 483*
IPanicula I Spicula subovalis, plano - compressa.
Sligmata 2 plnmosa . . . Leersia.
Spica secunda! Spicula subulata.
Stigma 1 villosum . . . Nardus.
60 * L e e 1 s i a. S w.
Cal. nullus. Corolla bivalvis , i-flora,
coriaceo-membranacea, semper clausa. Glu-
mae carinatae, subaequilongae; inferior sub-
ovalis; superior dimidio angustior, linearis,
unicarinata. Squamulae hypogynae 3.
Ovarium nudum. Stigmata longa, plumosa.
Semen liberum, glumis tectum. M. et K.
1. L. oryzoides. Sw. Panicula patente,
ramis ilexuosis; spiculis subovatis, compressis,
cilatis (triandris). M. et K. — Host. 35. —
Scbreb. gram. 22. — Sw. ind. occ. I. t. 4«
fig. a. b. — Krok sib. t. 18. (Phalaris ory-
zoides Ijinn. — Homalocenchrus oryzoides
Poll. — Asprella oryzoides Lam. ill. — P.
1054
Beauv. t. 4- f. 2. — Ehrharta clandcslina. Wcb,
hols.)
Iji pratis , pracsertiin secus rivos rivolos(juc
inter d. H^alclkircher Papiermiihl et Kohlnau co-
piose , ubi cam detexi 1826. — Percnn, 8 — 9.
Radix multas radiculas lirmas, culmorum follorumquc
ccspitem et stolones fertiles emiltenrj. Culmus i^/^ — 4'
pctl. teretiusculus , basi hinc inde ramosus. Folia lata,
ulrinque^scaberrima, mar^inibus aculeolata, manibusque
adhaerentia. Vaginae compressiusculae, superiores sub-
ampliatae, aculeolis reversis scaberrimis. Ligula bre-
vis. Panicula laxa , patens , plerumque in vagina folii
supremi occulta , aestatibus tantum caldioribus e.viens.
PedJccUi su]} llosculo nodoso-incrassati. Semcn com-
pressura , suicatum.
J u n c e a e.
Pag. 174 — ^78. Luzula Secliones et diagnoses
secundum M. et K. 11, germ. II sequente modo sunt
cmendandae :
* Scminibus apicem versus appendice magno, cri-
stato instructis.
1. L. vernalis. DC capsulis ovato-
pyramidatis, obtusis, mucronatis; seminis ap-
pendice falcato. (Perig. laciniae longitudine
variant. — Folium florale breve.)
* * Seminibus non appendiculatis v, appendicc ob-
tuso , minimo , obsoleto apicem versus in-
structis.
2. L. spadicea. D C. . c . . perigonii laci-
niis ovato-lanceolatis, mucronatis, interiorib.
obtusis, capsulam mucronatam subaequanti-
bus.
3. L.maxima, DC perigonii laciniis
1055
lanccolatis acuniinatis, mucronatis, capsulani
ovatam, obtusam, mucronatam subaccjuanti-
busj filamcntis brevissimis.
4. L. albida. DC pcrig. lacin. lan-
ceolatis, acutis ; antheris subsessilibus.
* * * Seminibus basi appcndice conico instnictis.
5. L. campestris. M. ct K. Fol. planis,
marginc pilosis v. demum nudiusculis; spicis
ovatis pedunculatis aut sessilibus, subumbel-
latis V. in capitulum lobatum contractis ; peri-
gonii laciniis lanceolatis, acuminatis, mucro-
natisve , capsula subglobosa, mucronataque
longioribus
Hujus varietates sunt : L. intermedia
nostra el L. nigricans D es v.
Paf^. 179. Juncus Nostrates specics omncs
scmina habent ina^pcndiculata. — /. conglomcratus et
J, ejfusus distinctae sunt species, idcoqne loco: J.com"
munis Mejcv. sunt poncndi :
1. J. conglomeratus. L. Culmo laevi-
ter striato, medulla continua farcto; anthela
supradecomposita; perigonii laciniis lanceola-
tis, acuminaiis; staminibus 3; stylo subnulloj
caps. obovata, obtusa, mammillata, aciebus
retusis. M. et K.
2. j. effusus. L. Cubno laevi, siccato
tantum subtilissimc striato , inani ; perigonii
laciniis lanccolatis acuminatis ; staminib. 3 ;
stylo subnuUo; caps. obovata, imprcsso-rctu-
sa, brevissime mucronata. M. et K.
1056 - —
Stjliis 7. glanci sat conspicuus , /. /iliformi- autein
brevissimus, subnullus , et J. bulbosi o\'air\o dimidit»
brevior* est. — Perigonii laciniae in J. uliginoso sunl
inaequales, exteriores aculae, interiores obtusae.
Pag. 189. Removeanlur ex hac familia genera : Tvi-
glochin et Tojicldia , priraum Alismaceis alteruiu CoL-
chicaceis adnumerandum.
Asparageae,
Pag. 193. Mjanthemum genus ad Convallaviam
redeat, ab hac non nisi numero staminum laciniarum-
que perigonii minus campanulati, magis rotati recedens.
Pag. 196. Locis natalibus s. potius habitationibu.s
Tami cnmmunis adde : in s)lvis et dumetis rhenanis
5)raesertim secus d. Rheindamm inter Burgheim et Alt-
ircisach frequens. — Baccae Septcmbri maturae.
L i l i a c e a e.
Pag. 202. Allinm scovodopvasum varietas tantum
est : A. satii^i , cujus diagnosi addc: cauJe supernc
ante maturitatem contorto; staminibus cxsertis; spalha
longissime rostrata , umbeJlara longe superante.
Pag. 2o3. A. arenavium nostrum est verum A. sco-
rodopvasum Linnl ,.. . Diagnosi adde : staminibus pe-
rigonio brevioribus; spatha acuminata umbellam ae-
quante. ( A. vineale Thuill. — A. carinatum SchuU.
slarg. )
Pag. 204. ^. angulosum Lam. Scapo acutangulo ;
fol. radicalibus, linearibus, inferne angulatis; umbella
capsulifera , radiis subaequilongis stamlnibus perigo-
nium aequantibus; bulbo rhizomati obliquo afilxo , tes-
lis integris teclo. M. et K. sub : Acutangulo WiJld. —
A. dauubiale Spreng. mant. — A. glaucum Schrad. —
A. baicalense Willd. En.
Diagnosi A. olevacei adde: starainibus perigonium
.nequantibus ; lacin. perigonii obtusis, mucronatis; spa-
tha bivalvi lonjrissima.
1057
Pag, 205 loco j4. Cepae ponnendum ost :
* 11. A. flstulosum. L. Scapo fistulo-
80, inferne foliato, sub niedio inflato; fol.
fistulosis, teretibus, ventricosis; iimbella glo-
bosa capsulifera; staminib. exsertis; spatha um-
bella breviore. M. et K.
Pag. 206 dia{;;nosi J. Schoenoprossi adde : laciniis
perigonii lanceolatis acutis , stamina supcrantibus; spa-
tha bivalvi umbella breviore.
A. ascalonicum slamina habet perigonium aequanlia ;
A. sphaerocephnlon spatham bivalvem , umbella brevio-
rem. Ejus sjnon. addenda sunt: A. veronense Pollin,
— A. multiflorum Desf.
Pag. 207. diagnosi A. vinealis adde : spatha uni-
valvi, abrumpeate (Sjn : A. arenarium L. fil, —
A. liltorcum Bertol. — A. compactura Thuil. — A. pra-
tense SchJeich. — Hall. d.e AIl.)
Post n° ij ponnendum cst :
* 16. A. Cepa. L. Scapo fistuloso in-
ferne foliato, sub medio inflato; fol. fistulosis,
teretibus, ventricosis; umbella globosa capsu-
lifera; stam. exsertis, exterioribus basi utrin-
que unidentatis; spatha umbella breviore. M.
et K Deleatur nostra var, a cum synon :
A. fistoloso. L.
Pag. anS diagnosis et discriptio Ornithogali lutei et
minimi nostri scquentc modo sunt emendandae :
1. O. luteum. L. Bulbo solitario, ova-
to ; folio radicali solitario, erecto, late linea-
ri-lanceolato , cuspidato acute carinato, flora-
libus binis suboppositis; pedunculis simplici-
bus subumbellatis; perigonii laciniis obtusis.
M. et K (Deleatur Syn : O. pratense
Pers. ad O. stenopetalum Fries. perti-
nens !)
1058
rmlblllus solitarlus v. plurcs ad l)asin scapi angU"
lati, sub llorcscentia jam a bulbo primario discrcti.
3. O. a r V e n s e. P e r s. Bulbo subrotiin-
do ; fol. radicalibus binis, subrecurvis, linoa-
ribus canaliculatis, obtuse carinatisj lloralibus
suboppositis; pedunculis ramosis cymosis, pc-
rigonii laciniis acutis, angustis. M. et-K. (O.
minimum Willd. et nob. non Linn I • — O. yil-
losum. MB. — St. 12. — FD. 12. — exclus. ic.
ctsyn. Schmidt. bobem |)
In testa communi 2 inclusi sunt bulbi erecti, unicum
igilur bulbum referentes et in medio scapum angula'
tum emittentes. — Bulbilli solitarii v. aggrcgati haud
raro inter folia et seapum invcniuntur, vel in eyma,
saepius iiorum loco capitulum bulbilorum profcrens.
Colchicaceae.
Ad hanc familiam revocandum cst: genus TofieliUa.
Pag. 21 5. delcalur omnino Cochlicum praecox nostrura,
quod nec spccics distincta. nec varietas Colchici autuni'
nalis^ scd hoc ipsum est, flores vcrnales idcoque om-
nibus partibus minores, graciliores proferens.
Alismaceae.
Huic familiae adnumerandum est : genus Triglo'
chin.
• Pag. 217 descriptioni Alismae. plantaginis addetur :
Foliain aquis stagnantibus saepius omnia linearia, elon-
gata, graminca; natantia. (A. graminifolium Ehrh. — '
A. natans Poll. ~ Gmel. fl. bad.)
Pag. 21S post descriplioncm Sagittariae sagittaefo'
liae ponatur :
Memorabilis hujus plantae varietas hinc inde frc-
quenter occurrit hcterophjlla ct minor, tamen sensim
in forraam vulgatiorem transicns, quam hic paucis de-
1059
.*ci*ibamus. Folia ima sul^inersa tota linearia ,sunt el
pclhunda, iie(|ne laniinain ncujuc pcliol^Jtu (li.stiiLctuin
t».stendunt. Inlcr haec pas.sim alia dcj^rcliervluntur Ja-
mina incompleta ovali v, oblonj^a, iino liaslat.a, obtu-
.sa , viridi , coriacca , ncc pcllucida inslniela. Sequun-
tur folia pctiolo distincto , sed Infiriiuo suslenluta, na-
lantia, lawiinac circum.^ciMptione ovali, ()J^lusis.sima, lo-
bis obtusis, parallelis, fere convcrgentibus, nequc fojid
formae vulgaris ul)i(]ue dosiderantur. Scapus liumilior
essc solet, paucioribus ilorum verticillis donatus, sed
et majora ct maxima specimina liujus varietatis vidimus,
cujus evolutio et a loco et potissimum ab aquorum alti-
tu(line majore pendet. (Conf* nota ad Alismain Plaii'
tagitiem. ) In lianc plantam ijiquirentes saepiu.s stolo-
nes albos vaijinis vestitos, apice incrassatos et bulbi-
leros , bulbo meduMa farinosa repletos reperimus; quae
etiam fere in omnibus S. s(igisl(cefoliae vulgaris spcci-
roinibus inveniuntur.
O r c h i d e a e.
o\iil
Indicatlonibus ioci liabilationis sequentium .specie-
rum addendae sunt:
Pag. 11']. O. hirciiia in m. Castelber^; p.
Sulzburg et Krumniruetliberj; ( C. Fr. Beck.) . ,. . in m.
Bellen; ... in collibus retro ()bcr.scliaffliau.se« circa
lapidicinam proximam copiose (Prof. Frommlierz. )
Pag, 229. O. coriophora in pratis inter <X.
Carthaus ct d. SchifT c. Saxifraga granulata ; im Wild-
thal et p. d. Neuhacusle versus Kappel copiose. ....
inter LaufTcn et Britzingen et p. Sulzburg (BccJl,.)
P. '232 O. iistnlata supra Raemispach p,
Su'zburg et circa d. Schleifstcinhof abunde. (Beck. )
Cum ill. Linnaeo nunc sub nomine: O. mililaris L!
sequentes specics, tanquani varietatcs insigniores com-
prchendimus :
(i. O. fnsca Jac(j. (et moravica Jacq. ic. rar. I. n. ^3.)
/3. O. galeata Lam O. miiitaris Jacq. ic. rar. 11
fasc. 4. n. 23.
68
1060
y. O. Simia. Lam O. militaris varietas Jacq
L c. ( flores. )
$. O. variegata. Lani Jacq, 1. c. II. fasc. i.
n. ^i.
Numerosas formas intermedias invcnirc cuiquc licetj^ j
certos autem et constantes cliaracteres specificos hucus-
que frustra quaesivimus.
Pag. 234. O. galeala in m. Castelberg ct
inter Dottiugen ct Heiterslieim ( Beck. )
Pag. 237. O. conopsea in m. Castelberg
(Beck.) — O. odorotissima. . . . in m. Bellen et Oel-
berg ( Prof. Frommher/. )
Pag. 239. Aceras Atropophora. . . . inter Betberg
et Buggingen (Beck.) . . . in m. Bellcn copiose!
Pag. 240. Uermininm Monorchis in m. Bel-
len et Oelberg. (Prof. Frommherz. )
Pag. 241. Ophrys myodcs.. . . . . in m. Bcllen. . . .
in m. Krummriittiberg vt-rsus Ballrechten. (Beck. )
Pag. 242. O. arachites in m. Krummriitti- 1
Ijgrg^ — O. apifera : in m. Belleu in pineto versus •I
Pfaffenweiler. ]
Pag. 244« Neottia spiralis ad Gjpsofodinas
inter Muggard et Sulzburg, in m. Krummrlittiberg
(Beck.), inter arcem Hochberg et den Wiedertaeufer-
Hoefen ( Prof. Frommherz; p. Biggenreulhe in vaHc
Kirchzarten (Prof. Waichner. )
Pag. 246, Distomaea ovata inter Muggard ,
Oberweiler ct Sulzburg (Beek. )
Pag. 25o. Cephalanthera rubra propc Mug-
gard // im Eichwaeldchen. /<
Pag. 258. Pinus Pumilio varielas lanlum P. sfl-
vestris , in regionib. altioribus, frigidis solo turfoso i
orta. Nnmerosos Iransitus aiterius in aiterum et in lo- \
cis indicatis et praeserlim in summa m. Kniebis plani- '
tie observavimus.
1061
A m e n t a c e a e.
Pay. 271. Salicis /xtbjlonicae , cujus mascula spc-
cirnina in Europa adiuic deesse indicavlmus, arborem
iu horto Schwctzing€¥isi observavimus annis 1827 ct
1828 in raniis nonnullis amenta mascula ubenima pro-
lerentem , et alia plurima polygama, interniixtis per-
multis ovariis pro dimidia parte tantum in antheras, aut
filamcntha antlierifera mutatis, aut anther.s 2 apice stig-
ttiatiteris. Ramos niajorcs, qui masculis amentis prae ce-
teris ditiores fuere, amicissimo D. Metzi^cr Heidelber-
gam misimus, qui ipsis statim locum aptum in horto
aulico acris concessit. Ila nunc speramus fore, ut et
mascula hujus Salicis specimina mox in hortis habea-
mus.
Ovariorum diversis gradibus in filamenta uiutatorum
icones cum pluribus similibus Pvimulae acnulis e. g. in
ipsius capsulae ( apice paullulum apertae) valvis anthe-
ras, s. polJen in ovuJa nuda delabens gignentis — alibi
trademus!
Pag. 282. Quercus pubescens tanquam varietas redeat
ad Q. sessilijloram et :
Pag. 284- Ulmus suhcrosa ad U. cawpestrem.
Pag. 287. Parietariam ercctam in ipso pago Hei-
tersheim detexit amicus C. Fr. Beck.
Pag. 295. Euphorbiae Cfparissiae variatio in Rheni
vicinia obvia, solumodo allitudinc caulis, foliisque sae-
pius latioribus diversa, est : E. Esula. Auct. et Boep.
l. c. (Conf. Gmel. bad. suppl. pag. 827 — 328.) cui ,
ut formam pubcscentem : E. salicifoliam Host. ( quam
vivam vidimus ) associamus.
T h e s i u m.
Pag. 3oo deleatur omnino Th. alpinuni nostrum
ejusque loco ponatur :
1. T. pratense. Ehrh. Canlibus race-
68^
1062 •
moso - panicu'latis , ad apicem uscjaic llorigeris,
ramulis fructiferis patentibus; fol. Jincari-lan-
ceolatis, obsolcte S-nerWis, bractcis 3 con-
formibus, planis 5 nucibus subglobosis, peri--
gonio iis longiore, ob lacinias conniventes
apiceque tantum incurvatas tubuloso, cylin-
draceo superatis M. et K. II. (T. lino-
pliyllum. Sm. — E. B. 147. — T- decumbens
Gmel. bad. — T. brevicoile Presl. 11. cecli. —
T. alpinum /? nostr. excL plur. syn.)
• Varietas a SecHptlum nostr. est verum : T. alpinnm Linn. species
utique dlstincta, in ditione autem florae noslrae uon crescens.
Pag. 3oi loco TJi. Linophylli Linn, ponenduin cst:
2 T. montanum. Elirb. Caule race-
moso - paniculato ad apicem usque Uorigero;
fol. lineari- lanceolatis , 3 — 5-nerviis; brac-
teis 3 subconformibus; nucibus subglobosis
(pedicellatis), perigonio ad basin usque invo-
luto , glomerulum nuce 3-plo breviorem for-
mante, superatis M. et K. 1. c. (Hayne in
Schrad. journ. 1800 t. 6, f. c. — T. lyribphyl-
lum ejusd. Bilderb. t. 119. — T. bavarum
Schranli. — T. Linophyllum Linn. tantum ex
parte !)
*^'Pag. 3o8. Synonjmis P. Braanii adde : P. mitc
Schrank bav.
Rumex pag. 3ii — 817.
Sectio I. Lapathuin Toiirn. CadclcJ
Jiamis /lorigeris superioribus basi ad caulem ex
Jlorum verticillo oriundis.
i. R. Hy dr o la p a t li u m peliolis crassis ,
supra planis, subtus convexis, profundeque sulcatis.
R. aquaticus Sm. — PoH. — R. acutus Wahlenb.
1063
Nota, Planta h^^prkla c R- H^drolapalbo et R.
R. aqualico L. est R. maximas Schi cb !
2. R, crispus Huju& et J{. obtiisifolu iormai
li)bricla est : 11. pralensis M. et K. valvis niagis ovalis,
minus rolunclalis, valclc dentatis , apice inlegerrimo,
inlerioril). niinoribus ; fol. basi non altenuatls, ininus
cris])is, niagis planis , margine tantum subundulato-
crenatis; caule saepius alliore, remosiore. ( R. crista-
lus WalJr. non DC. — R. acutus K, et Zitz.)
Frecjuens in rcg. rlienana occurrit.
3. R.. congl omeratus. (sic definiendus :)
Fol. imis cordatis, ovatis v. oblongis, obtusis
V. acutis, mediis subcordato-lanceolatis, acu-
minalis; ramis crecto- v. divaricato-patenti-
busj valvulis fiuctus lineari-oblongis, obtusis,
reticulatis, omnibus v. unica graniferis.
«. Valvulis omnibus graniferis; ramis patenlibus ,
verlicillis saepius foJiosis, remotis. . . . R. con-
glomeratus Schreb. et Fl. frib.
,S. Valvula unica granifera'; ramis creclis ; verti-
eillis magis aj>pro.vimatis, imo lantum folio
bracteali suifulto. . . . R. nemorosus Schrad I
4. R. alpinus. . . valvulis fruclus subcordato-ova-
lis, menibranaceis , integerrimis v. subdenliculatis, nu-
(fis aut i — 2 graniferis; . . . pelioHs supra canalicu-
latis.
5. R. ob t u si f o 1 i u s, . . . hujus varietas est : /9.
valvulis fructus c'imidio minoribus, minus v. obsolele
dcntatis. — R. s^lvestris Wallr !
Hic adnumeranda est species omissa :
6. * R. pulch er. Ijinn. Fol. imis cor-
dato-oblongis aut cordato-panduraeformibus,
obtusis , mediis acutis, summis lanceolatis; ra-
mis palentissimis, verticillis rcmotis, folio suf-
fulti«; valvuhs ovato -oblongis. rugoso-rcti-
J064
culatis, subspinoso-dentatis, granuliferis. M.
et K. — - Moris. hist. II. s. 5. t, 27. f. 23. —
E. B. 1576, — TiU. hort. pis. t. 87. i. 2. (La--
pathum sinuatum Lam. fl. fr.)
/3. Foliis integris, . , . R. divuricatus Linn. el
M. Bieb.
Acl vias ct miiros vinearum agroi'umquc p, Sas'
pach Aecus Rhenum , versus Limburg etc. ubi
eum detexit Fr, JVieland 1826. — Perenn. 6 — 7.
liubitus fere R. conglomerati , sed firmior. — Rami
longissimi , virgati, divaricati. — Valvulae magnitudine
earum Ji. IJjdrolapathi ., rugoso - reticulatae,
S ec t io I/. J c e t o s a. T ou r n. ( adde :J
Hamis Jlorigeris verticitlo ad basin destitutis.
7. R. scutatus. . . . valvulis rotundato-cordatis,
integerrimis , membranaceis, reticulatis, nudis. — —
Variat: fol. subtriangularibus ( R. glaucus Jacq. ic. var.
f. l. 67.) lobisque eorum lateralibus productis.
8. R. Acetosa. Linn! Viridisj caule
sulcato-augulato; foliis venosis, sagittatis ha-
statisve; floribus diclinis; valvulis rotundato-
cordatis; niembranaceis, reticulatis, integerri-
mis, basi squamula deflexa notatis; perigonii
exterioris laciniis reflevis.
Specics vuJgatissima variat: 1" Foliis sagitlatis, lo-
bis retrorsum porrectis , subconvergentibus , iutegcrri-
mis. C Acetosa Auct.J — 3° Fol. hastatis , lobis bre-
viorib. plus minus divaricatis. f li. arijolius ALL.J
— 3" Fol. cordato - v. hastato - sagiltalis, lobis rqtun-
datis, auricula minima , acuta sursum directa. — 4^FoI.
caulinis lincari-Janceolatis, elongatis, angustis, marginc
saepius crispulis, auriculis elongatis, divergenj^bus, sae-
pins dcnlc valido nolatis. C.R. iniermedius. DC.J
— 1065
(). R. Acetosella. . . . valvulis i^vutis, reticula-
lis, iiitegcrrimis, cariopsidis circiter longitudine ; perig.
exterioris laciniis erectis, adpressis.
Nota. Florcs psmdo-vevlicillorum centrales jrroli-
Jeri, ex sepalo unico frarissime e duobusj Jlores
i — 6 emiltentcs , ubicunque in R. obtusifolio _/aciZe de-
prehenduntur in illo caulis loco , ubi vegetatio inter
ramum et jlorem simplicem in pseudo-vcrticillo prima-
rium formandum quasi ambigit. — Idem frequenter in
Umbelliferis reperitur , frec/uentissima in Meliloto leu-
cantha, rarissime in Salvia verlicillata. Simile quid
habes in Carioplijllaccis, e. g. non ita raro in Arena-
ria trinervia, Silene nutante et linicola, Ljrchnide
Flos cucculi^ Cucubalo baccifero j intcr Ranunculaceas
in variis CLemalidis speciebus , in Callha , cjuamvis ra-
rius. De his alibi fusius tractabimus.
Chenopodeae.
I^ig. 319 — 320. Atriplex patula jungclur cum A.
ruderali diagnosi sequente difinienda species :
1. A. patula. M, et K. Caule herbaceo,
ramis inferioribus patentibus, divaricatis; fol.
inferiorib. triangulari - hastatis, dentatis supe-
riorib. hastato-lanceolatis, sumrais lanceolatis
integris; fructib. 3-gonis, denticulatis, inte-
grisve.
«. Vuigaris , viridis, major, farina destituta. . . . .
A. patula Fl. frib. 1. c.
/?. Farinosa, rainor ; foliis plerisque oppositis, fari-
nosis. . . . A. oppositifolia. DC. etc.
y. Microsperma, valvulis fructifcris integerrimis ,
minoribus. . . . A. ruderalls. Wallr.
IManla poljmorpha ! — Fructus nunc margine intc-
gerrimi , nunc donticulati, dcnticulo utrinquc solitario
v. pluribus (5 — 6), obtusis v. acutis; nunc dorso
nudi, nunc dcnticulati muricatique. — Scnicrr niagnum,
bruncum.
tmd —
•2. A. a n g usti f ol ia. . . . Inlra euljecs rruetiferos
hujiKs plantae ovarium rite conformatutn cinj^entes sac-
pissime Hores 3 — lO femineos ferlilcs vidimus calj-ce
dipli^lJo etc. instructos. Hanc florum indolem , quae
ttt similis in omnibus fere probc cvolutis specimini-
hiiS Meliloti Lucanthae ^ Meclicaginis Lupulinac vulga-
tissima est, in omnibos libris , quos consulere poteni-
mtis, fton indicari — miramur.
Caeterum Atriplicis genus non satis stabilitum cssg,
ex co patet, quod praesentia ct imprimis numerus llo-
rum mere femincorum cajce diphjllo formatorum for-
tuittis est, seminum silus verticalis v. obliquus eliam
in pluribus Chenopodiis (e. g. Ch. B.Henvico rubro e\c.)
quae sinul nonnunquam mere feminei sexus sunt , de-
prehendilur.
C h e n o p o d i u m pag. 3?, i — 3^5.
In diagn. ct descripl. specierum loco f/cariopsidis "
ponendum cst : semen ! . . . adde :
I. C. Bonus IJenricus. . . . seminibus laevibus,
verlicalibus.
a. C. hjbridum. . . . seminib. punctalo-exsulptis,
nigris, horizonlalibus.
3. C. rubrum. . . . seminib. laevib. bruneo-rubel-
lis, verlicalibus. (C. blittoides Lejeune. )
4' C. m u r a 1 e. . . . seminib. opacis , nigris , cari-
nato-marginalis , horizontalibus.
5. C. a I b u m, S ch. et Sp scminib. nitidis, nigris,
subtilis.<ime punclatis, horizontalibus. — C. leiospcrmum
DC. et C. opulifoiium Schrad !
6. C. f i c i I i f o li u m. . . seminib, nilidis, puncla-
to - exsculplis , nigris, horizontalibus.
7. C. glaucum. . . seminib. laevibus, bruneo-
rubelJis, verticalibus ct obliquis.
8. C. V u l v a r i a. . . . seminib. nitidis, subtilissi-
me punctatis, nigris, horizontalibus.
9. C. "p ol y sp cr m u m. . . . seminibus praeceden-
tis. — Variat ; i^ c^mis pedunculalis , divaricatis, spi-
1067
cam clongalam, compositam , caulcm ramosquc termi-
iiantcm formantibus. . . . (Forma vu1j,'aris!) 2" Racc-
mis subsimplicibus , strictis , basi tantum composltis. . .
Ch. aculifolium. W. ct Kit,
Pag. 3-26. Polycncmum arvense amicus Bcck cliam
in m. CastcUberg lcgit.
Pa^'. 327. Amavantho BLito adnotandum : J. pro-
stratus BaLb. plartta Galliae meridionalis , quac ab ill.
Gmelin Fl. bad. III. p. 689 n\n platcis urbium ct pa-
i^orum neglcctis passim frcqueus etc. '^ indicatur, ne-
que in nostrae florae ditione , neque unquam in terris
badcnsibus (sponte) crescit.
Pag. 33 1 addatur : Plantaginis lanccolatae forma
proLifera , Joco spicac simplicis fascicubam expansum
ioliorum radicalibus similiam seaposque plures sati«
longos, spiciferos pracbens, quam bis s. tcr rcperimus,
cl <|uac niodo se iiabet ad formam normalein, ut Bellis
perennis prolifern ad vulgarem statum.
P r i 111 II 1 a c c a c.
Pag. 334. SoLdanella alpina L. inter stamina habet
squamuias 6 cmarginatas ; quoad foliorum formam rcni-
Jormem aul magis cordalam et stjli longiludinem ila
variat, ut certi Jimites, quibus S. moiitana a S. alpina
distinguatur , omnino evanescuut.
Pag. 336. . . Anagallidem caeruleam ab J. phoeni-
cca non amplius distinguimus, utraraquc sub : J.arvensi
Linn ! comprehendimus.
Pag. 337. . . . Centunculi genus , partium nnmcro
ab Anagallide sohnnodo divcrsum , cum hoc conjun-
gimus , plantulam noslram : Anngaliidem Centunculum
sahilanlcs Ilaec habitu etc. non^ aliter se habct ad
Anagalhdcs majorcs , ul Lysimachia Linum sLclLatum
ad congcncres suas.
Pag. 338 post LimosclLain addatui- genus nupcrrimc
in ditionc 11. nostrac dctccUini :
1068
141. * Linderiiia. All.
Cal. 5-partitus. Cor. tubulosa, subririgeiis;
supra brevissime emarginata, infra 3-ficla, in-
aequalls. Stam. 4 didyma; filamenta breviora
apice bidentata, altero dente nudo, altero
antherifero. Sligma emarginatum. Caps. i-
loc. bivalvis. CLawi. ill. 522.)
1. L. Pyxidaria. All. Fol. oppositis,
oblongo-ovalibus, integerrimis, sessilibus; pe-
dunculis axillaribus solitariis, unilloris , fruc-
tiferis folio longioribus. . . . Schli. 175. —
Lind. Alsat. I. t. 1. (Capraria gratioloides Linn.
spec. — Anagalloides procumbens. Kroch.
Siles. II. t. 26.)
In locis lutosis , inundatis ^ acl margines der
Hanfloechcr prope Hugstetten detexit Pharm,
Schweinsberg anno 1827. — Ann. 6 — 7.
iliibilus Anagallidis I — Radix fibrosa , caules sae-
])ius plures 3 — lo-unciales, erectos aut difFusos, rarius
solitarium, a basi raraosum emittens. FoUa, ut tota
herba , glabra, 3-nervia. Flores parvi, lactei.
Pag. 687. Linaria vulgaris floribus ecalcaratis ;
variatio florum , quae et a Peloria calcaribus 3 — 5
instructa, et a Peloria anectaria Gmel. fl. bad. regu-
lari sciiicet et calcaribus destituta , diflcrl. Legimus
enim flores plures (in 2 — 3 dislmctis speciminibus
p. Neckarsteinach ) normalibus simillimos , scd calcarc
distincto carcntes.
I\ h i n a n t h e a c.
l\»g. 363 loc. nalal. Euphrasiae lutcac addalur ;
1069
ctiam in m. Caslclberg p. Sulzburg et iii m. Krumm-
riitliberj^ copiose. (Beck.)
Pag. 304 — 365. JihinaiUi .species cmuneralae unius
plantae variationes sunt, ut snepissime nobis obser-
vare licuit, Eiiphrasiae njficinalis formis variis omni-
no rcspondent. Linnaeus omnes optime sub Rh. Crista"
GalLi comprehendebal!
Pag. 267. Melampji-um alpestre ob generis indolem
Hhinanthis ot Euphrasiis summopere analogam , et folia
Jloralia nonnunquam etiam dentata , suspecta species ;
tamen serainum nii^fricanlium mole duplo majore et
••apsulis magis turgidis di^tingui potest.
O r o b a n c h e.
Tag. 370. Flores rcgulares, 5-nndros pro normali-
bus irregularibus v. labiatis , 4-a"tii'is vidimus in Oro-
danche vulgari ( et Stachyde S)lvatica). Sed dc his
aliisqnc plantarum mutalionibus alio loco plura et
acuratiora !
Pag. 271. O. caerulea nostra est : O. arenaria
Borkh. a vera O. caerulea JVallr. et auct recent. pu-
besccntia validiore, densiore, florib. majoribus, corol-
lae laciniis latis, obtusis, cauleque firmiore , crassiore
diversa 1 sempcrquc in radicibus ^rtetnisiae vulgaris
ct campestris crescens. O. caerulea TVallr. caule
graciliore, minus pubescenle , caeruleseente, corollae-
que laciniis acutis distincta , planta rarissima , in terris
Badensibus hucusque solumodo p. Mannhemiam el Hci-
delbergam in radice Achilleae Millcfolii lecta.
Ij a b i a t a e.
Pleraeque hujus familiac plantae parallelam varic-
tatum seriem et legem ofFerunt, qnae (e. g. in Menthae
ob sublilitatcs incredibilcs recentiorum odioso gencrc !)
perpcram a quibusdani pro specicbus distinctis habitac
sunt , scilicet :
i) Varietatcs pro ^aria partium pubesccntia. (conf.
not. ad J\uJ)os , Rosas , Tilias.J
im —
2} Varietates pro florum colore, magnitudine cti
staminum evolulione.
Sic Thymus lanuginosus tanquam varielas redcat
ad T. serpjllum L. — Hacc varialio ad formas vulga-
liores se habet ; ul Lamiurn hirsutum ad L. maculaLum,
Glechoma hirsuta ad G. hecieraceam ^ quae eliam hinc
inde apud nos in ]>ratis caule foliiscfue Iiirsutis et llorib.
majoribus variat. Eodem modo ad Brunellam vulgarcm
B. grandiflora se habet , quam iterum , ut et B. laci-
niatam Jacq. cum B. vulgari Linn. spec, ed. 1. con-
jungimus. B. vulgaris et grandiflora foliis laciniatis
variant , tunque B. laciniata nonnisi florum colore albi-
do , ochroleuco dilTcrt; sed ct Glochoma, Th. Serp)l-
lum , Origanuni vulgare, Ballota etc. floribus albis ( ca-
Ijcibus bracteisque minus coloratis, viridibus) occur-
runt.
Plantae labialae ut pbjres atiae nionopetalae Dico-
tjledones ( e. g. Primulaceae, Pcrsonatae, Verbasca ,
ScabJosae, Valerianae diclinae, cliam polvpetalae c. g.
Viola tricolor ctc. ) variis gradibus nunc' magis in tv-
pum masculum, nunc niagis in tjpum femineum cvol-
vuntur ; imo, iit Glechoma , Menthae ., Thymi saepe
st)Io niagis cvoluto omnino feminci sint, staminum ru-
dimentis tantum instructae , vel omnino iis carenlcs.
FJoribus minoribns v. minimis, ut femineorum mos csl ,
hae gaudent, illae masculae majoribus v. maximis, iit
facillime et frequentissimc in GLochome hederacea vul-
gari observari polest, quae nunc Horibus iis quoad sexum
aequaliter evolutis 3-pIo majoribus, antheris maximis,
nunc 4-pIo minoribus, anandra variat. Idem valet dc
Menthis , nunc anthcris carontibus, nunc filamcntis in~
clusis V. eAcserlis inslructis, quorum variabilis indoles
nullibi in hac Familia (ul in Ferhascis) notas spccificas
pracbet. De Lamio amplexicauli eliam constat vernali
ct aulumnali temporc cjtus corollas non csplicari ct vix
ealjccs supcrare, quamvis ferlilis sit. Sic ci Brunella
vulgaris vidimus specimina eundem t^j^um scqucntia.
Praeter florcs majores B. grandiflora cal^ycinis denli-
bus aliquamdiu nobis vidobatur a vulgari dilTcrre , do-
nec pluribus utriusquc speciminijnjs comparatis obscrva-
vimus, illas haec organo maximc, multoque magis, 1
1071
quam caeteriim Labialis mos est , vaviare ; ita , ut cerli
limitcs omaino nulli intcr ipsas a nobis repertac sint.
BalLota foetida eliam tleulil>. cal^cinis angustiori-
bvis , et multo minoribus occurritl
Glechomam praeterea , ut et Ajugam genevensem ,
Salviam pratensem et verlicillatam , Teucrium Scorodo-
niam aliasque Labiatas, Vcronicas quasflam, Lysima-
chiam vulgarem , Anagallidera, Ljtbrum Salicariam ,
Valerianam officinalem, Fediam olitoriam, Loniceras
plurcs, Sambucnm nigram, Silenem nutantem aliasque
plantas mormaliter oppositis foliis instruetas nonnum-
quam ternis verticillatis foliis variare observavinaus.
L a m i u m pag. 890 — 891 •
Specierum characteres sequente niodo emendandi
ct augendi sunt :
1. L. album. Fol. omnibus petiolatis,
grosse seriatis, acutisj calyce subcorapresso ,
dentib. lanceolatis, longissime acuminatis, un-
dique patentibus; corollae galea longe ciliata,
tubi ad faucem abrupte ampliati dorso extra
calycem recto j caryopsibus apice oblique com-
planatis, margine exteriore acutissimo.
2. L. maculatura. Fol. omnib. petiola-
tis, grosse serratis^ calyce non compresso,
dentibus elata basi laneeolatis, acutis, verti-
caliter rotato-patentibus;- corollae galea bre-
viter ciliata, tubi seiisim in' faucem inflatam
ampliati dorso extra calycem curvatoj caryo-
psidibus apice oblique CGmplanalis, margine
exteriore acutissimo.
Obs, Lamiuin maculatutn uostrum nuiic omninia folia idbo maculata
(imprimis vcrc) habet, uunc uuum allerumve folium macula
notalur, nuuc (imprimis aestate") totum yiride, iramaculalum
(jst. — Numero llorum in vcrticillis in lioc et L. albo omnino
incoDstans. — C{»lj<«s ha.«i in utracjue saepe na^culis atropur-
pureis nolali.
1072 I
JVota, L. hirsutum Lam. tbrma est L. macitlati niagis pubescens v. plus'
minus hirsula ( a cl. Zejhero circa iJatlouweiler elc. lecta ) ;
L. laevigatum uuct, , utpote specimina miuus pubescenli.» L.ma-
culati exhibens, memorare vix operis est pretium I
3. L. purpureum. Foliis late ovatis ,
acutiusculis , etiam summis petiolatisj caulis
internodio sub floribus longissimo; calyce in-
fundibuliformi, aperto, dentibus lanceolatis,
acuminatis, recto - patentibus , inaequalibus,
subincurvisj corollae tubi a medio sensim in
faucem ampliati dorso recto j caryopsibus apice
oblique complanatis, marginibus acutis.
4. L. amplexic aul e. Foliis grosse cre-
natis, obtusis, floralibus sessilibus, subdeltoi-
dibus, inciso-crenatis^ calycis ore contracti,
ovoidei dentibus lanceolatis, erectis^ corollae
(evoiutae) tubo elongato, gracili, recto, in
faucem abrupte ampliatoj cariopsidibus apice
convcxis, margine exteriore obtuso.
B o r r a g i n e a e. 1
Pag. !\\o. . . . Pulmonaria mollis praeter folia radi-
calia latiora et pubesccntiara raolliorem vix differt a
A angustifolia auct.
Pag. 4^9 — 4^1 Emendantur notae diagnosticae et
synonymia specierum gen. Myosotidis :
1. M. palustrls. L. Perennisj caryopsi-
dib. glabrisj calyce 5-dentato fructifero aper-
to, stylum vix superantej fol, oblongisj (caale
plus minus angulato.)
* Specimiua majora, cespltes raajores formantia , floribus magnis
•M, laxijloram Rchb. sistunt et in locls pinguioribus , aquosis cres- ,
cunt e. g. auf d. Schindanger, ad Drisamiam etc. ^
5.* M. cespitosa. Schuitz. Annua;]
1073
caryopsidib. glabris ,' calyce 5-fido , fructifero
caiiipanulato , basi apophysiatoj stylo brevissi-
mo; fol. lincari-oblongis; (caule tereti) , , . .
Bchb. in St. 42- (^- lingulata et commutata
R. etSchuit. — M. uliginosa. Schrad.)
In uliginosis , pratis turfosis , udis ad lacuin
Titisee, circa Hinterzarten et auf d. faulen
TFaag p. d. dein Biichsenberg non infrequens,
— Ann. 6 — 7.
Racetni saepius (basin versus) foliali. Caljx, quam
in praecedente, profundius divisus in lacinias oblongas,
obtusiusculas. Corolla parva! lobis oblongis, apicc
rolundatis, rarius subemarginatis.
3. M. intermedia. Annua et perennisj
caryopsidibus glabrisj calyce profunde 5-fido,
fructiferi dentibus conniventibus; pedunculis
distantibus, calyce longioribus M. inter-
media Link ( et M. sylvatica Ehrh. — Lehm. —
— Rchb.! — M. alpestris Schmidt! — M. sua-
veolens. W. et K. — M. odorata Poir. — M,
rupicola E. B. 5. 36 — M, pyrenaica. Pourr.)
* Distiuguuulur porro taTiquam peculiares species :
4. M. hispida. Schlechtend. Annua;
caryopsidib. glabrisj calyce 5-fido , fructifero
campanulato, (hispidissimo) , absque apophysi;
pedunculis distantibus , calycis fere longitu-
dine ; stylo brevissimo corollae tubo incluso;
fol. oblongis, obtusis. ... (M. collina Ehrh.
— M. arvensis. Link et /5 nostra.)
5. M. versicolor. Ehrh. Annua; ca-
ryopsidib. glabrisj calyce profunde 5-fido,
fructifero clauso, pedunculum superante *, stylo
longissimo j corollae tubo demum calyce duplo
1074
longior-e; fol. liflc^ri-oblongis. (M. arvensis
y nostra.)
6. M. stricta. Link. Aiinuaj caryopsi-
dibus glabris; calycc profunde 5-fido, fructi-
fero erecto , clauso, pedunculum superante ;
corollae tubo incluso; florib. imis radici pro-
ximis, intra folia ovali-oblonga occultatis. (M.
arvensis Sibth. et nostra var : «. ■ — M. ar^naria
S-ehrad. — N. collina « et /5 Wailr.)
' S o 1 a n e a e,
Paij. [\i^ locis natalibus Atropae BeLladonnae adda-
tur : in decliviis m. Rosskopf vePsus St. Ottilien ini
r/ Tannenwalde " copitKse. (Johanna Spenner.)
•Pag. 427« Solani vulgati varietatibus adHe : y.
Chlorocarpum No-b. baceis maturls viridibus (S. luteo-
v.iT-cscens? Gniel. bad. suppl. pag. 177. etc, ) quae ftrr-
ma longe vulgalissima est, sed — duni baccas nigras.
iuteas, v. rubras e.vspectes — pro immaturis habentur.
Ita ambae istae varietates facillime et arctius junguntur,
(f. MiHiatum Bernh. baccis miniatis. ( S. puniceum.
Gmel. bad. suppl. pag. 176.)
V e r b a s c u ra.
Pag. 431 post 'Vf Lychnitidcm ponenda est omissa
$pecies :
3. V. nigrum. Linn. Fol. inferiorib.
p^etitjlatis , sub<3ordatis ; inflorescentia etiam
juniore spiciformi, elongata, atteuuata, rachi-
de flaccida; florib. fasciculatis j segmentis ca-
lyc3nis lineari-lanceolatis FD. 1088. —
E. B. 59. — Pienh. 110.
la locis graminosis , herbidis, ad latera collium,
montiumque radices, viarum, vinearum sylvarum-
1075
<^ue mavgines regionum dimissiorum ubique fre"
^ucns , etiam in reg. montanam adscendens. —
Bicnn. 6 — 9.
Caulis 1 — 5-ped. supernc sulcatus et angulatus;
partium pubescentiu pro loco natali in diversis speci-
ininibus diversa, tamen plerumque multo niinus tomcn-
tosum est, quam atrines , colore obscure viridi. Corol-
lae luteae , fauce maculis purpurascentibus ; staminum
filamenta barbata, purpureo- violacea. — Inflorescenlia
densa, elongata , juniore flexili jam e longinquo di-
stinguitur; etiam solum ex indigenis folia vere petio-
Jata habet ct cordala. Odor fortis ! (Offl olim: Ver-
lasci nigri radix et Jlores Gmel. fl. bad. I. pag. 502.)
Praeter hoc et V. Blattariam^ quod pedunculfs in
axillis solitariis, capsulis globosis, fol. imis oblongis ,
<;ubsinuatis a E. phoeniceo (in ditionc florae nostrae
non crescerjte) et a reliquis indigenis , quibus flores in
axillis fasciculati, distinguendum , tantura 2 species
indigenas nunc agnoscimus ; scilicet ;
1. V. officinar um. Nob. Fol. imis
ovato-lanceolatis oblongisve, reliquorum la-
mina cauli adnata, plus minus decurrente j
florib. in axillis fasciculatis ; segmentis calyci-
nls ovato-lanceolatis, acutis. ....
O b s, Uujus speciei modificatioiies sunl : K. Thapsus, pldomoides Linh.
— K. thapsij^orme , montanunx et australe Schrad. monog.
quae scorsim spectatae sensiin absque uUo limite confluunt , ut
cuivis , t{ui \n nostris regionibus Verbasca atlente observaverit
Itgibusque vegetationis barum plantarum animum adverterit non
habera uon polest. (Conf. M. ct R. Fl. germ. 11.)
2. V. Lychnitiis. Linn! Fol. imis ova-
to-lanceolatis oblongisve, reliquis sessilibus,
lamina libera ; llorib. in axillis fasciculatis ;
segmentis calycinis linearibus
Huic praeter varietatem : albijlorum et V. Jloccosum Tf. et K. et
y. pulverulenium ViU. — Schrad. l. c. tanquam varietutes in-
^igniyres atijicinius,
69
1076 ^
■'Et V. nigro ,' Lychnitidc et ojficinarum plurcs hy-
bridas planlus ji^epiiis observavhnus , scd. has fortuitu
ortas mox in loco natali evanescenles , nec inler spe-
cies enmnerare nec pro yarietatibus describere volui-
'nivis. rDescriptiones earum vide in M. et K. I. c. )
-, }jl ^.' ■; -^ . . ■ . ■
Nota. 3!lam .^iiJgalam plantarfi : K, nigriun a uobis priu» omissam
csse, Ijattd. valde (dolemus , cum ila noslriim de Verhascis seii-
leutiam , quamvis breviter , iadicanJi cccussio sit dalal
' Pag. 205. Diagnosi Cuscutae majoris addalur : glo-
merulis bractea suffultis ; tubo corollae cylindrico lon-
j^itudine limbi; squamulis tubi erectis^ adpressis, . . .. .
ca pag. 206 C. minoris. . . . gh>merulis bractea suftul-
iis; tubo 'corollae cviinclrico longitudine limbi : squa-
mulis tubi qonnivcntibus, iaucem cludcntibns. M. et K,
\: c. '""'"■■';■'.. '■ ^
i •
Pag. 439. Chlora perfoliata nunc ettara inter Bug-
i^Mugen et Dattingen — p. 44^- ^- ciliata in m. Castel-
berg et KrumnirutHberg — et p. 444 ^- ]ntlchella inter
Wettelbronn et Gailenweiler lectae suat ob .araico
C, Fr. Becls.. — Errthraea Ccntauriuin cora^lae.^la^ji.^ias
habet ovales, E. puLchella autem lanccpiatas. '. ,"
Fag. l\^0. Empetrum nigrum \a m. Gelchcn parte
septentrionalih&ud procul supra iocurti hatalem Luzu-
lac nigricantis legerunt 1837 — 1828 amici : Frank ,
Beck et Vulpius filius.
Pag. 4^2 locis habitalionis P. minoris adde : im
Muggardter Wal<le copiose; — p. 453 /'. rntundifoliae :
auf der Schwaerze. (Beck. )
- : : Pag. 456. Oxfccos redeat ad genu.s Vacciniuml —
Conf. Polentilla Tormenliila, Ruta , Ado.va, Evonyraus;,
)Monotropa, et praeprimis : Antromeda caljculata, flo-
res iitriusque formae proferens.'
S t e 1 1 a l a e p. 4^7«
Galium , Asperula , Sherardia et Falantia genera
jungenda sunt, cum intcr se laevissimis tantum charac-
1077
tciibiis iisquc iuodo artiticialibus , certos liinilc;> non
adniittenlibus, dillcrant. Conf. cx alfini faniilia Fadiae
ijenus, cujus .spccics cerle intcr scrnulto rnaj,'is iisdeni
organis , secundnui quoruni diversitalem botanici ilJa
genera dirirnerunt, divcrsae sunt, quarn\is lanlurnmoclo
nnicurn gcnus conslitucre possint. Amplum ijlud Jiu~
hiacearufii genus svib nomine AsterophjLli (a foliis in
omnibus verlicilialis s. stcllalis) comprehendimus el
illa prius constituta genera lantum ul secliones artilicia-
les hujus admittirnus, Aspcrulam odoralam : .4stcro'
phylluni Aspcrular.i , Sherardiam arvensem : A. Sche-
rardia/n, Galium verum : A. Galiuin consignantcs ; no-
niinibus trivialibus reliquarnm indigcnaruni specicrum
non mutatis.
Addctur pag. 4-^9 posl A. rynanchicain species nw-
perrime detecta :
2. * A s t c r o p h y 1 1 u m l i n c t o r i ii m. S c li.
et Sp. Rhizomate repcnle; caulibus subsoli-
lariis, erectis; fol. linearib. glabris, margine
scabriusculis, inferiorib. 6-nis , superioribus
4-nis inaequalibus j llorib. corymbosis; brac-
teis ovalib, acutis, muticis: corollis plcrisque
3-fiJis (3-andris), extus glabris, tuboli mbum
aequante; polachaen. laevibus M. et K. —
Tabern. ic. 733. f. i. (Aspcrliia tinctoria L.
et Auct. — A. rubeola /9 Lam. fl. fr. — Galium
tinctoriuui et tetrandrum Scop.)
In collibus lapidosis , dumetosis , apricis , pUs-
cuisquc sylvaticis rcg. calcarcac : — sccus sylvac
margincm ad lapidicinain parvam in adcensu m.
Schwaerze a pago Obcrwcilcr fanno 1828^' /^''^-
mus lcgit amicus Fuipius fiL — Percnn. 7 — 8.
Habilus fere A, galioidis v. A. syU^atici., scd laxior.
r,aulcs I -■ u-peclales. Florcs sacpissime Iritidi, triandri,
albidi V. c\lus rubclli aut violacci.
Tag. /|62 Galium ngrcstc lanquain varietas c. G.
Aparinc fiwh nomino : Astcroph. Aparinc jungclur.
69^
1078
Pag. 4;0 — 47'» Genus : Xflosteumcl Caprifolium
noslruin sub gencre : Lonicera Linn. ilerum con-
jungimus,
Pag. 476. yalerianae tripteris mera variatio est
V. montana ^ etiam in locis citatis inter illam, rarius
quidera, crescens; utramquenunc sub nomine : F. mon'
tana coraprehendibus.
Pag. 477« Centhranthus ad genus Falerianam re-
deat , calcare magis evoluto , starainibusque 2 abortitis
solummodo diversus.
Pag. 434. Scabiosa sflvatica per plurcs formas in-
termedias in S. arvensem transit, ejusque varietate ^
jungenda est.
Compositae.
Pag. 493 post Cirsmm olernceUm addetur :
Nota. Ex hae specie et pluribus aliis congeneribus
multae nascuntur plantae h;ybridae a plerisque pro
peculiaribus speciebus habitae. Sic ex illo et C. pa-
lustri ortum videtur: C. hybridum Koch. in DC. suppl.
— proles ejus c. C. acauLi sistit C. Lachenalii GmeL
had. etc. Etiam C. Erysithales Jacq. austr. t. 3io! et
ochroleucum AlL s. hybridum Schleich. hujus speciel
ct C. tricephaloidis aut C. tuberosi formas hj^bridas
esse, eo minus dubilamus , cum plantam exaete inter-
mcdiam , ab amico Prof. Fromraherz ruperrime auf d.
faulen Waag leclam , ante occulos habemus. Haec
habitum refert C. tuberosi et inflorescenlia, flosculos
autem ochroleucos et folia habet fere C. oleracei, paullo
quidera magis pinnatifida , lobis more prioris divarica-
tis Similis raodificatio aut varietas, ramis uni-
floris, est : C. tartaricus Jacq. l. c. t. 90. ( conf.
Gmcl. fl. bad. III. p. 481. not.) in ditione florae no-
strae nondum lecta, frequcns autem in reg. calcareae
pratis siccis, colHum decliviis graminosis etc p. Thien-
gen im Kleggau , Waldshut , circa Donauoschingen ,
Unadingen etc.
Pag. ^97 post C. arvcnse adde spccieui omi^san) :
1079
7. C. Alllojiii. Nob. Fol. (niidis) , cir-
curascriplione oblongo-spatliulatis, in pctio-
luin longum, basi vaginantium desinentibus, si-
nuato-pinnatifidis, sinubus plicatis, laciniis an-
gulato-v. sinuato-dentatis, ciliato-spinosis j
antbodii foliolis lata basi lanceolatis, acutis,
iiiuticis, arcte imbricatis, adpressis, glabris. . .
(C. acanle AU. — Cnicus acaulis. Hoffm. —
Carduus acaulis, HofFm. — Carduus acaulis
Linn. — Jac(j. ic. rar. 679. — E. B. i6i. —
FD. 1114.— St. i4. ~ Barr. ic. 493. — Lob.
ic. 2. t. 5. f. 1.)
]n ericetis f pascuis aridis , graminosis, stcrilib.
reg. Qalcareae rarissimiun : e. g. in ni. Sf.hoen-
berg dumetis secus viam vun dem Uhrenmachtr
ad summum cacumen ducentem jam ante plui-es
annos legit Prof. Frommherz ; — prope Gjpsi-
fodinas inter Muggardt et Sulzburg nuperrime
detegebant amici : C. Fr. Beck et Fr. Fulpius
fd. — Perenn. 7 — 9.
Planta saepissime nana, acaulis, foliis omnibus ra-
tlicalibus, plerumque in rosulam expansis, rarius adscen-
dentibus, llore solitario, brevissime pedunculato (//ra-
dicali'') magno, flosculis purpureis , raro albidis (C.
acaulis Linn. et auct!). Nonnuraquam vero in solo
pinguiore caulis longior, palmaris ant fere pedalis,
imo mulliflorus, foliisque erecto-patulis instructus eva-
dit, CCarduus Roseni Fill. t. i\. — C dubius JFilld.
prod.t. 6. /i i\.J quare noraen mutandum erat. — An-
thodium subcylindraceum , crassum , foliolis apicem
versus purpurascentibus. Flosculi plerumque purpurei
aut purpurascentos. — Variat etiam in locis sabulosis,
calidioribus caule villoso etc.
Pag. 53o post A. Amcllum adnotandum est : Aster
alpinus , planla alpium et montium calcareorum allio-
rum, in m. Feldberg, ubi a cl. Gmcl. supp). bad. p. 6i5
indjcatur , niinime crcscil.
1080 — -
Pag. 53'2 post Inulam Britanicam adnolancium :
Inula Britanicae forma radio \\\ Oioluto , ut in
J, PuUcaria brevissimo, passim rarius occurrit. . . ,
Plantam norraalem Pollichius sub nomine J. hirtae de-
scripsit, Gmelinus vero in Flora badensi false lioc sv-
nonjmum J. hirtae suae et Linn. (ad quam Jacq. austr.
t.358 citatur) adjecit ; huic e contrario Pollichii J. mnn-
tana amandanda est, ut ex descriptione ct loco nalali
— nobis optime cognito — patet , quamvis auctor fl.
had. III. p. 464 eam pro Inula monlana Linn. habeat,
descriptione et loco natali ex Pollichio receptis. In
Suppl. p. 619 hanc opinionem iterum confirmat! — Sic
in tom III. a Gmelino /. Britanica sub 2 nominibus dc-
scribitur , in Suppl. cum ./. hirta vera confunditur,
quam siniul sub J. montana habet. . . . Inula montana
Linn.., Galliam meridionalem et alias Europae regione.s
australes habitans , in patria nostra minime crescit.
Pag. 536 descriptioni E. hellidioidis addetur. Cum
non haec species sola, sed etiam E. canadense et plura
alia annua sint, nomen mulavimus.
Pag. 555 observalioni post Hypochaer. maculatam
addc: specimina foliis etiam maculatis in iisdem cum
praecedentibns locis legit amicus Frank.
Diagnosi H. radicatae addenda: . . . achaeniis pap-
poque uniformibus — et in H. glabra. . . . achaeniis bi-
formibus , periphericis truncatis, pappo scssili, centra-
libus in stipitem pappophorum attenuatis.
H i e r a c i u iii
Pag. 563. Hiei-acium bifurcum. Haec planla h\bri-
da inter species delealur. Omnia Hieracia hujus scctio-
nis flosculis tubulosis variare saepissime observavimus.
Cael<irum variis locis alia et alia Hieracia hifurca re-
periuntur, jam cx jj. pilosella v. ^uricula cum amhi-
i^uo noslro fH. cjmoso LinnlJ Jam ex H. murorum
cum //. cymoso hjbrida , in quorum consortia saejjius
deprehenduntnr. Dummodo hujusmodi proles hybridae
sibi aptum locuni occupant incredibili modo stolonibus
niuliiplicanlur , v,\ nunicro suo ob^cr^atoreni decipiant.
1081
Tiig. o6\. Jungetur //. paradoxiim cum H. cymosol
Qui scire cupit , qua subtilitate auctorcs quidam ramu-
los et pilos mimerando specics augere studeant , adeat
Bot. Zc.it. et quae cl. Tausch , de hoc ct affinibus ge-
neribus ceterum optimc meritus , ibi adhuc prononit
(quamvis plura prius proposita restringat) legat . . .
Pag. 569. Forma inter 11. murorum et sjrl^aticum
intermedia, caule simplicissimo , alto , strictissimo ,
valde folioso ; foliis grosse v. inciso-dentatis (hirsutis,
mollibus), basi di!atata semi-amplexica^libus ; inflorcs-
centia densius corymbosa; anthodiis canesccntibus ma-
gis quam nigrescenlibus — in m. Schlossberg nemoro-
sis c. Orobo Jiigro nascitur. Haec H. sylvaLicum
SchUich! et pl. auct sistit.
Jungatur ergo omnino H. sylvalicum cum H. rnum-
rum, planta quara maxime polvmorpha , //. polymor-
phum vocauda. — Ad hoc praeterea ex germanicis :
H. Mertini Gmel. bacl. suppl. , H. saxatile , imo glau-
cum et ex altera parle H. villosum etc. ex nostra itc-
rata observatione pertinent.
T a r a s a c u m pag. 676 — 677.
Inter T. Dens-leonis et T. palustre quoad folioruni
formam ct foliorum anthodii directioncm certos limitcs,
quibus distinguebanlur , non dari, plurimis locis (acile
obscrvandum. (Conf. Schlechtend. Fl. berol. I.) Utram-
que igitur '/ speciem " sub nominc : T. ojficinarurn
comprchcndimus.
Pag. 587. Locis habital. L. virosae addatur : in
m. Schlossberg p. Achlkarn ( Prof. Frommhcrz) et ad
murc»s vinearum inter Lauifen et Britzingen. (Beck.)
Pag. 590. Habitalionibus Sonchi alpini addendum •
in m. Blauen dcte.\it Fr. Vulpius fil.
Pag. 595. Phyteuma nigrum cum P. spicato tan-
qijam \arietas jungalur.
ni p a I) u
1 a.
luam
Omncs Campanulas noslras hetcrophvilas nunc lan-
modilicationcs v. varictates anius spccici cum cl.
1082
Persoonio sub nomine : C. decipiente comprehendi-
nius.
Pag. 604. Redeat: Prismatocarpus ad Campanu-
lam genus ! . . . Species : P, hybridus et SpecuLum
unius plantae Tariationes ess-e, postquam utramque et
in solo patrio et in variis aliis Germaniae et Galliae
regionibus diutius obseravimus, nobis persuasum est.
Ex nostra sentcntia P, Speculum coroUis evolutis spe-
ciosis , florib. magis solitariis, longius peduneulatis,
magis tjpum masculum; altera corollis minutis, florib.
magis fasciculatis, magis t^pum femineum sequilur.
(Quemadmodum e. g. flores iB;;)^on«aeet plurimarura vere
diclinium, masculi longe pedunculati , in inflorescentia
laxa, feminei autem minores , in inflorcscentia contracta
suntl)
Speculi nomen f> hjbridae '> (florib. abortivis) mi-
nime convenit , hjbridae Tero nomcn neutri; quarc
speciem, cujus varietates sunt , Campanulam PrismatO'
carpuni appellamus.
riota. Quara raaxirae, praesertim inter nostrates plan-
tas , memorabile est, in hujus speciei fructum norma-
liter folium ( non cal vcinum ) quasi adscendere, quod
in aliis plantis (v. g. Bosis) tantum fortuito et raro,
inchoata anthol^si, observatur.
Pag. 622. Torilis infesta variato potius T. Anthris-
ci, quam distincta species esse videtur. — T. nodosam
et Pimpinellam Anisum quas circa Altbreisach elc. in-
dicat cl. Gmel. suppl. bad. nec in locis citatis nec in
aliis reg. ditionis florae nostrae nobis observare licuit.
Papilionaceae.
Pag. 70.5. Redeat Tetragonolobus ad genus Lotum,
et illius loco tabula analjtica generum pag. 678 ""
5 lin. 4 lege : Lotus.
I Pag. 712. Locis habitat. O. perpusilli addatur : in
adscensu m. Belchen p. d. Heubronner Halden ; (Beck.)
el :
Pag. 724. ... O, nigri: in m. Foehrenberg p.
Ballrechten. (Bcck. )
J083
11 o s a c e a e.
Spiraca Aruncus pag. 788 etiam in ni. Bclchen parte
scptcntrionali. ... 6". Filipendula in d. Hoi3lle p. cl.
Pojthaus crescit . . . Geuni iivale p. a^a in m. Schnel-
lig p. Sukburg legit C. Fr. Beck.
Post Hubum polymorphum: caesium pag. ^Si ad-
notandum .• /?. caesius calfcanthus. . . . Plurima si-
mulque satis magna et ramosa, prostrata , florum cy-
mis undique praedita specimina M, polj/m. Caesii ob-
.servavimus ( circa Monachium), quorum cal jx , reli-
quis fructificalionis partibus non mutatis, petaloideus ,
albus erat. Laciniae calycinae omnes v. saltem 3 in-
teriorcs , dilatatae, obtusae, petala referebant ; ila, ut
flores adspectu semipleni viderentur. Caljccs fruc-
tuum , qui ex paucis tantum, sed maximis acinis consta-
bant, tandem colorem nitide rubellum , s. roseum vel
maculas et strias albas , rubras viridesque ostendebant,
et adspectum paradoxum florum fructus baccatos con-
tinentium praebebant. Quamvis pulchra haec variatio
in ditione nostrae florae nondum detecta sit, hic non
praetereunda videbatur, cum vix sit descripta, cumque
flores hujus variationis omnino illius plantae floribus,
quam supra sub JR. polym. Hirto nionstroso descripsi-
nms contrariam evolutionem exhibeant, iisque etiara
clarius appareat, foliola illa inter sepali et petali na-
turam externo habitu ambiguam , qnae in Rosis cultis
haud ita raro occurrunt, calyci adnumcranda, non
petala mutata esse , quod jam ante aliis notis nobis
probatum est»
*) Calyces petaloideos ^ (quales nolissimi sunt illi
Priniulac calycanthae hortorum) vel uniccf tantum al-
terove dente petaloideo observavimus saepissime in Ra-
nunculi Auricomo , Meliloto leucantha ^ raro in Cjtiso
Laburno ., satis frequenter in Linaria vulgari , cujus
sepala singula allera dimida parte viridia ( in statu
norniali), allera in labium et palatum incompletum s.
dimidiatum, petaloidea structura , colore intensius lu-
teo , mulata erant. Ejusmodi mulationem iii mullis spc-
ciminibus plerumquc 3 — 6 flures s. calyces in racemo
1084
terminali iuleriorcs passi crant; in aliis soius iniimu,'.
s. primus cal_yx raccmi. Schiinp, in lltt
Pag. 751 — 763 Generibus Fragariae ct PoLeiUillac
adnotetur ;
Jam tenipus est, Fragariae genus cum Potentilla
conjugendi! Receptacukmi carnosum, coloratum, de-
ciduum, edule Fragariae^ carnosvun , insipidum, non
cdule Duchesncac , spongiosum Comari et siccum (quod
dicitur) Potenliilae nobis sane sulTicicns ralio non,
cst , cur haec genora admittamus, quae Pomologis cl
Oeconomis polius, iliiscjue, qui neglccla plantarum
affinitate stamina cnuincrare consucti sunt, quam veris
botanicis modo hucusque adliibito distinguenda videan-
tur ! — Plantae ma.\ime afiines c. g. Fra^aria ct Duches-
nea indica luleo prae cetcris insignis flore, ct P. rep"
tans aiiaeque longe dirimuntur. — Quomodo Sihhaldia
praeter petala minuta et slaminum numerum a Poten-
tilla diiferti' — (lui generi adnumeranda PalentiUa
supina reccptaculo satis carnoso , oviformi, (Conf.
descrpt. pag. 760.) sed viridi , insipido a pluribus Po-
tentillis distincta? Hacc ipsa has omnes artissimo aWi-
nitatis vinculo conncxas planlas optime conjungit in
inium genus, quod — rcjectis Pentaphjlli et Queciuiti-
folii 'clerum nominibus, utpote minus aptis — Dac-
tylophjlLum f Fingerkraut , Fiinffingcrkraut germ.^
Vocamus. Sic : D. F-agariam pro Fragaria vesca ,
D. Ehrharti pro /'". c.oUina; D. Fr>igarcaslrutn pro
PotentiUa Fragaria ; D. Atiserinain — pro /^. Jnseri-
na ct D. Sibhaldiaiii pro Sihhcddiani procumbctLtem etc,
haberemus.
P. 763 — 764. Potcrii genus a Liniiaco conj-tilutunj
a Sanguisorba cjusdem non nisi fioribus nionoicis v.
polygamis dilfert, qnae quidem nullius praclii nola
ne pro spccicbus di.slingucndis sufTicit. Linnacus, sta-
mina numerans ct svslcma suum sc.vuale sequens, in
libris has plantas quidom divcrsissimis locis descrrpsil,
cum Poterii florcs masculi numerosis (20—80) sta-
minibus instrucii, Sanguisorhac vero hermaphrodili ,
4-andri sint , cl rcccnliores omncs hanc minimc natura-
icm di';cn)lionem rccepcrunt , non obscrvanlcs, Pvterii
1085
Sanguisnrhac flore.s, vernali imprimis tcmpore, hcrma-
phroditos ct telramlros asse (posteaquam cl. Schran-
kius propriam classcm pro Poterio '/3o-antlro '^ con-
stiUieral ! ! ! )• Ex qno vcl magis patet , has plantas
non aliler se I aberc , quam e. g. Acera inter se, ct
auctum staminum numerum a sola stylorum fructusque
s^p^jessionc et abortu dependere.
In DC. prod. II. Poterio 3 , Sanguisorbae 2 brac-
teae juxta calycom attribuuntur ; M. et Kochius autem
1. c. Sanguisorbae 3 bracleas adscribunt. Haec vero
bractearum numeri differentia , si revera adesset, San-
guisorbam a Poterio non magis separare potest, quam
petala minuta Sibbaldiam a Potentillis !
Nos crgo , reliquis, quae dicebantur notis rejectis et
e bracleis solis genera constitui nolehtes, Sanguisorbam,
quo nomine veteres uti sunt, et Poterium in unum ge-
nus ; Sariguisorbam conjungimus ^ Poterium Sangui^'
nrbam Linn. nomine antiquo : Sanguisorhac Pimpi-
ncllae salutantes.
Pag. 767 post Rosam spinosissimam adnotetur : Circa
Dlirkheim frutices observavimus alios ramos solito more
spinosissimos, alios ( eosque juniores) omnibus spinis
orbos gcrentes. Prope Weinheim in m. Wachenberg
majores frutices spinis omnino fere carentes occurrunt
Hic sahe videntur vcrae Rosae milissimae Gmel. bad. 11.
cxempla praebere ; sed minime spccie differunt , quod
illis Diirkheimensibus spcciminibus ut et analogia reli-
quarum specierum probatur.
Pag. 800. Circaeam intermediam semina raatura
non proferre, sed capsulas imroaluras delabi, ex repe-
tita observatione in loco natali et in horto facta, sci-
mus. Omnibus notis C. alpinae gaudet neque petio-
lis differt ( ut habet Gmel. suppl.), sed tantum statura
ct floribus xnajoribus; quare se habet, ut planta abortu
mascula C. alpinae, Conf. nota nostra ad Labiatarum
familiani C alpinam normalem etiam inter
Schweighof et Sirnitz dete.^it Reck,
1086 T
Pag. 808. Saxifraga gvanulata inter Brizingen et
Lauifen frequens. ( Beck. )
Pag. 8i5. Sempcrvivum genus nunc cum b. Scopoli
Sedis adnumeramus, et nostram speciem : Scdum tec^
torum_ appellamus. ^
Pag. 838. Spergulam saginoidem solumodo stj-lo"'
rum , staminurn et petalorum numero a Sagina procum-
bente diflferre eo magis pcrsuasi sumus, cum illa sae-
pius ctiam tetrandra , tetrapetala sit; iuler species cr-
go delenda ! . . . An Spergulae genus , tantum secun-
dum stjlorum staminumquo numerum confectum ( ut
alia Carjrophfllacearum genera ) omnino cum Sagina
jugendum? . . .
V i o 1 a p. 854.
f^. hirta a y. odorata odoris et stolonum defectu
distinguebatur. Odor certe inter illas organorum mo-
dificaliones numerari nequit (imo si constans esset) qui-
bus species vegetabilium distinguimus. Stolones vero,
quamvis lireviores in vulgaribus formis V. hirtae non
sejxiper desiderantur , et (ut in V. palustri) post flores
pelalis instructos, quos apetali et subapetali sequuntur,
magis evoluntur; itaquidem, ut a ^. odoratae speci-
minibus hirtis , brevioribus stolonibus donatis illa polj-
morpha planta , licet in ultimis catenae articulis quam
maxime discrepet, non amplius potest distingui. XJtram-
que , quae vel magis F. campestri et suavi M. B. et
V. collina Bess, jungitur, jam sub : Fiola Martii com-
prehendimus.
Caeterum notantum est , pedunculos V. odoratae
non semper, ut tcrminus est, radicales esse , sed peta-
lis minoribus instructi etiam axillares ex foliorum valde
distantium axillis in stolonibus s. catilibus prostralis, elon-
gatis, ut sexcenties observavimus. Qua ex indole videas,
quo jure haec et affmes in diagnosibus i/ acaules if (i. e.
brevissimis caulibus donatas) dicantur; illam et termi-
num 'iradicalis^i intcr pessimos scientiae terminos ha-
bemus, qui tandem evittandi !
1087
\
Pag. 867. Poljgala scrphyllacea. , . . Jana in nota
indicavimus Weyheana specimina a nostris paullulutn
rccedere. Et revera omnes Iransitus in formas Tulga-
tas P. poly mnvphae ex illo inde tempore invenimus. —
IUa planta , quam prius Schimper sub nomine : P. ba-
densis distinxit, longioris variationum catenae alter tan-
tum finis cst , qui intermediis prlmum Wcvheanis , dein
«t aliis apud nos lectis speciminibus sensim cum P. po-
Ij^morpha vulgari confluit. Inter species ergo delen-
cla ! . . . P. poljm. var. ausiriacam in m. Castelberg
ad arcem vetustam invenit Beck.
Pag. 891 locis natalibus //. hum ifusi adde : in ad-
scensu m. Belchen a d. Heubronner Halden c. Orni-
thopo pusillo copiose. (Beck. )
Pag. 896. Linum lenuifolium an d. Waldstrasse inter
Buggingen et Sulzburg et in m. Castelberg invenit Beek.
Pag. 910 babitalionibus F. capreolatae dddeUir : cir-
ca Altbreisach.
Pag. 919 notac addendum est: Dcntariae ennea-
phyllae cotyledones unica quidem plica , satis evidente
iustructae sunt , minime tamen planae.
Pag. 9^7 ad nolam : V^isis pluribus perfectis spe-
clminibus in locis citatis a cl. Ze^hero lectis, nunc sci-
mus plantam circa Constantiam etc. nascentem quam
ab E. Lamarkii diffcrre suspicati sumus , non aliam
quam hoc ipsum esse. — Nomen Erucastrum Gmelini
igitur delendum !
Camelinam cnmpestrem inter segetes circa Heiters-
heim et Teesdaliam Iberidem inter Sulzburg et d. Baad
frequenter legit Beck.
Pag. 963. Obs. Solam Capsellam , cum Cruciforas
nostrates describeremus esamini subjicere obliti sumus,
atque ita factum est, ut mimis confidentes verbis Can-
dollii, inler illas cotyledonibus accnmbentibus colloca-
ta sit, cum incumbentes revera sint! Capsella
1088
igitur a Lepidio non nisi siliculae loculis polvsperiuis
differt, a Thlaspi magis removetur.
Inter Banuncidaceas notandum est , Anemonen syl-
vestrem etiam p. Buggingen et Hcllehorum viridcm p,
Heitersheira crescere (t. Beck. )
INDEX GENERALIS
GENERUM ET SYNONYMORUM.
• Synonyma lltteris italicis dislincta sunt.
Abies Tourn. 258
Absynthium Gaertii. bii
Acanus Scop. 490
Acer Tourn. 871
AcerasR. Br. 289 — 1060
Acerineae DC. 870
oAcetosa Moench. 3 16
Achariterium Cass. 609
Achillea L, 543
Achyropho7'us Scop, 553
Acinos Moench. 4^5
Aconitum Tourn. 1039
Acorus Tourn. 39
Acrostichum L, — FilL 3
Actcea L. 988
Adenostyles Cass. 619
Adonis Dill. lOOi
Adoxa L. 8o5
Adyseton Scop. 953
Aegopodium L. 65o
Aegopodium JVib. 65o
Aeschjrnomene Boxb,
708
873
642
Aesculus L.
Aethusa SprgL
Aethusa Murr et al,
635. 636
Agrimonia 761
Agropjrrum P. Beauv. 161
Agrostemma L. 834
Agrostis M. et K. 92
Agrostis L.etal. 91. 96
Aira M. et K. 1,5
Aira L. et aL 110— 112
121. 124. 125
Ajuga Schreb. 384
70
Pag.
Mcea Cav. 887
AlchemiLla t,. 762
Alchirailla DC. 762
Alectorolophus AlL. 363
Alisma L. 217. io58
Alisraaceae Sprgl. 216
io58
Alliaria DC. > 938
Allium. Hall. 2C0. io56
AlLosurus Bernh. 3
Alopccurus L. 84
Alnus Tourn. 277
ALsine L. — Lam. 83^. 83^
843
Althaea L. — Auct, 885 —
887
Aljssum DC. 953
Alrssum FD. ct al. 959.
960
Ameranthaceae RBr. 3^6
Amaranthus L. 327. 1067
Amentaceae Juss. 262
Amelanchier Medik. 779
AmelLus Gat. 53o
Amorpha L. 706
Anacamptis Bich. 222
Anagallis Tourn 336. 1067
Anagalloides Krok. 10.68
Anchusa Lehm. 4' 7
Andromeda 449
Andropogon L. 171
Anemone Hall. 996. 1088
Ancmone L. lOOO
Anethum Hoffm, 626
Anethum L. TVih. et al.
626. 643.
Angelica Hoffm. 63 1
Angelica SprgL. 633
Anthemis L. b^i
Antennaria Gaertn, 5o6
Pag.
Anthericum L. et al.
190. 210. 211.
Anthoxanthum L. 1 16
Anthriscus Hoffni. 658
AnthjHls L. 687
Antirrhinum Tourn. 3^7
Antirrhinum L. 344 — ^4^
Apargia WiHd. 55^
Apargia F. IV. 577
Aparine Moench. 460. 46 1
Aphanes L. ^63
Apium Hoffra. 653
y]puim 7y. Cranlz, etc,
646. 65o. 653.
Apoc^neae R. Br. 447
AcjuifoLium Scop, 6^3
Aquilegia C. B. io36
Arabis DC. 924
Arabis Lam. etc 927. 928
Arachnites Hojfm, 2^0 —
243
Arctium L. 49^ — 49 ■•
Arenaria L. 8^2
Argyrocoma Pers, 509 —
5ii
Arhenantherum P. Beauv.
112
Aristolochia Tourn. 298
Aristolochiae. Juss. 298
Armoracia GiLib. 957
Arraeniaca Tourn. 7^2
Arnica Cass. 528
Arnica L. 529
Arnoseris Gaerln 5^3
Aroideae Sprgl. 37
Aronia Pers, 779
Artemisia L. 5ii
Arum L. 38
Arundo P. Beauv. io3
Arundo L. et al. 89. 90 —
91
Pag.
Asclcpladeae R. Br, 44^
Asclepins L, /|4C)
Asaruin Tourn. 299
Asparageac DC. 191. io5G
Asparagus Tourn. 191
Asperula L. 4^8. 1077
Aspiclium Stn. 7. I043.
Aspleniura Sn. 3
Aspleniam L. 1 4
Asprella Lam. io53
Asler Pers. 53o. 1079
Aster L. — AIL
529. 53o — 33. 636.
Asterias Borkh. ^ 44^
Asterocephalus Lagasc.
482 — 483
AsterophjUura Sch. et Sp.
1077
Astragalus DC. 709
Astragalus GmcL 7 1 1
Astrantia Scop. 664
Athamantha L. et aL
625. 629. 635
Athyrium Roth. 1 1 — 12
Atriplex Tourn. 319. io65
Atropa Gaertn. 424* *^74
Avena M. et K. io5
Avena L. ii3 — ii4
Azarolus Borkh. 783
Baeumerta F. JF. 93 1
Baldingera F. Jf. 89
Ballota L. 397
Balsamineae. Rich. 900
Barbarea R. Br. 9^9
Barkhausia Moench. 58 1
Bartsia L. 364
Bartsia Ihuls. 363
Bclladonna Lam. l\i^
Bellidiaslrum Cass.
BcUis Tourn.
529
537
Pag.
Berberideac Venl. 986
Berberis C. B. 986
Berula M. et K. 6^6
Beta Tourn. 317
Betonica Tourn. 400
Betonica Moench, 399
Betula Tourn. 274
Betula L. 274 — 278
Biscutella L. 965
Bidens Toift-n. 547
Birolia BelL 886
BlecJinum Sw. 2
Blackstonia Huds. 4^9
Bootia Neck. 82 7
Borragineae Vent. ^i\
Borrago Tourn. l^ii
Botr^chium Sw. 16
Botiypus Jiich, 16
Brachyolobus AlL
932 — 934.
Brachypodium P. Beauv.
i53. 1001
Brassica DC. 946
Brassica L. Huds.
939- 94o- ^^-a- 948
Briza L. 121
BromusM. etK. 146. io5i
Bromus L. et al, 1 18.
i33. i36. i4i. 143. i44-
145. i53. 154. i58. 161.
Brunella C. Bauh. 408
Bryonia Tourn. 606
Buglossum Gacrtn. 4' 7
Bugula Lani. 384
BuUiarda DC. 8i5
Bunium M. B. 652
Bupleurum L. 644
Butomus Tourn. 218
Cacalia L. 5 17
Cakile VHerit 97 3
Pag.
Calamagrostis Hoth
89. 1049
Calamngrostis DC. 89
Calamintlia Scop. — Lam.
389. 400.
Calcitrapa Gaertn. 399
Calendula L. 545
Callitriche L. 27
Calluna Salisb. 449
Caltha Pers. •* 1009
Caltha Moench. bl\S
Caljcanlhae Perl. 4o7
Calyciflorae DC. 611
Calycopetalae Perl, 611
Caljstegia R. Br. 435
Camelina DC. gSS, 1087
Camelina Brot. 934
Campanula 1'Herit.
596. 1081
Campanula L. 604. 6o5
Campanulacae Sprgl. 690
Cannabis Tourn. 288
Capnoides Moench.
908. 909.
Capraria L. 1068
Caprifoliaceae Perl, 4^9
Caprifolium Tourn. 470 —
472
Capsella Vent. 963. 1087
Carara ^Medick, 967
Cardamine DC. 919
Cardamine Lam. R. Br.
918. 93 1
Cardaminum Moench. 93 1
Cardiaca Lam. 394. 396.
398
Carduus Willd. 49*
Carduus L. — Scop,
49» ~497« 5o5
CarcxWilld. 42 — 71. io47
Carex L, 77
Carlina Tourn. 497
Caroli-Gmclina P. IV.
932. 934.
Carpinus Mich. 278
Carum L. 649
Carjophyllata Lam. 741
Carjophylleae Juss. 822
Cassida Scop. 4'*
Caslanea Tourn. 279
Catabrosa P. Beauv, \i\
Cataria Moench. 389
Caucalis M. et K. 620
Caucalis S. — Scop.
619. 621. 660. 664
Celastrineae 672
Centaurea DC. 498
CentranthusDC. 477- »078
Centrunculus L. 337. 1067
Cephalavia Schrad, 4^7
Cephalanthera Rich.
249. *o6o
Cerasus Juss. 734
Cerastium L. 845
Cerastium Huds. . 83 7
Ceratophyllum L. 36
Cerefolium Bess. 660
Cervaria Moench 629
Cei^vispina Moench, 671
Ceterach Willd. 14
Chaerophyllura M. et K.
656
ChaerophjlLum L. Crtz.
659 — 661
Chamaedrys Moench. 386
Chamaemelum ALl. 542
543
Chamaenerion Scop,
791- 793 — 796.
Chamaeplium fVaLlr, 935
Pag.
Chamacclciic Mociich. 3(S9
Cheirantf.us R. Br. 8?8
Chciranthus Huds. 9.^7
Chelidonium C. Br. 976
Chcnopodeae Vent. 317
Chenopodium M. B:
321. 1066
Chilochloa P. Beauv. 88
Chironia Sm. 444
Chlora Adans. 439. 1076
ChondriJla Gaertn, 584
Chondrilla Lam. 583
Christovhoriana Moench.
969
Chtysocoma L, 516
Chrysosplenium Tourn.806
Chrjsanthemum Gaertn.
537
Chrjsanthemum L.
539. S40
Cicer JFilld. 718
Cicerbita F. W. 584
Cicerula Moench. 783
Cichorium Tourn. 549
Cicuta L. 654
Ciciita Lam. 662
Cicutaria Lam. 655
Cineraria L. 527
Circaea Tourn. 799. 1085
Cirsium Tourn. 493. 1078
Cistineac DC. 851
Cistus L. 852
Clematis C. B. 990
Clinopodium Tourn. 4^3
CLfpeola Crtz. 953. 954
966
Cnidium SprgL 636
CnicusL. 493 — 497. 1078
Cochlcaria Tourn. 956
Cochharia Lxt al. 960. 9G7
Paj;.
Colchicaccac DC. 214.
1058
Colcliicum Tourn. 215.
1058
Colobium Jioth. 557
Colutea R. Br. 708
Comarum L. 758. 760
Compositae Tourn. 487
Conifcrae L. 256
Conium L. 602
Convallaria Roth. 193
Convallaria L, 196. 1056
Convolvulaccae R. Br. 434
Convolvulus Tourn. 435
Conjza L. 515
Coreopsis L. 548
Coriandrum L. 622
Coriandrum Crantz. et al,
622. 642. 655. 662.
Coringia Andrz. 939
Cornus Tourn. 668
Coronilla Neck. 710
Coronopus ALl. 967
Corrigiola L. 818
Corydalis DC. 9O8
Corjlus Tourn. 280
Cotoneaster Medik. 778
CraepaLia Schrank. 158
Crambe All, 960
Crassula L. 812
Crataegus Lindl. 777
Crataegus L. et al,
779-785
Crepis Moench. 578
Crepis L. Jacq. et aL
567. 568. 575. 581. 582
Critamus Bess. 651
Critmum fVib. 636
Crucifcrae Adans. 912
Crvptogamicac 2
Pag.
Cacuhalus L. 828—830
Cuciimis L. 607
Cucurbita L. 607
Cucurhitaceae Juss. 605
Cuscuta Tourn. 436. 1076
Cyanus Juss, et ah
500 — 504.
Cjathea lioth. ll.j[2.
Cydonia Lindl. 785
Cynanchum R. Br. 446
Cynarocephalae Valll. 488
Cynondon Rieh. 102
Cynoglossum Lehen l\Tl
Cynosurus Moench 133
Cyperaceac DC. 42
Cyperus L. 82
Cypripedium 252
Cytisus DC. 683
Dactylis L. 133. 1049
Dactylis M. B. 125
Dactflon Vill. 97, 98. 102
Danthonia DC. 118
Dantia Zan. 801
Dapline L. 303
Datura L. 433
Daucus L. 618
Daucus Scop. 620
Dechampsia Beauv. 115
Delphinium Tourn. 1038
Dentaria Sch. et Sp.
918. 1087
Desvauxia Beauv. 123
Dianthus L, 825
Dicotyledoneae 255
Dictamus L. 869
Digitalis L. 342
Digitaria KoeL 97. 98.
102
Digraphis Trin. 89
Dipplochlarajdeac 328
Tag.
Dipplopappus Cass. 533.
536
Dipplotaxis DC. 948
Dipsaceae DC. 481
Dipsacus Tourn. 485
Discoideae L. 506
Distomaea Spenn. 245.
1060
Doria Scop. 534
Doronicum Vill. .527
Doronicum L. 529
Draba L. 955
Drepanophfllum Hoffm. .
652
Drosera L. 859
Droscraccae DC. 858
Echinochloa Beauv, 98
Echinops L. , 489
EchinospermumLehm. 421
Echium Tourn. 413
Ehrharta Weh. 1054
Elatine L. 835
Eleagneae DC. 300
Eleocharis R. Br. 75. 76
Elymus L. 160
Empetrun» Tourn. 450.
1076
Enodium Gaud. 121
Epilobium L. 791
Epipactis Rich. 250
Epipactis Alt, Sm.
244 - 948. 251
Equisetaceae Rich. 21
1045
Equisetura L. 21. 1045
Erica L. 449
Erieaceae R. Br. 448
Ericoila Borkh. 441
Erigeron Pers. .535. 1080
Eriophorum L, 72
Erodlum l'HerIt 904
Erophila DG. 955
Erucastrum Sch. et Sp.
945. 1087
Ervum L. 718
Ervngium Tourn. 664
Erysimum Sprgl. 936
Erysimutn Crnntz Scop. L.
927. 929. 935. 936. 946
Erjthaha Meyerh. 4^2
Erjthraea Rich. 443
Eupatorium Tourn. 516
Euphorbia L. 291. lo61
Eiipliorbiaceae DC. 290
Euphrasia L. 352- 1068
Evonvmus Tourn. 673
Faba Tourn. 714
Fagus Tourn. 279
Fagopyrum Moeiich. 310
Fedia Adans. 477
FestucaM. etK. 134 — 145
1049
Festuca L. et al. 118. 123
125. 133. 153. 154. 160
Fibichia Koel. 102
Ficaria Moench. DC. 101 1
Filago Pers. 507 — 509
Filices DC. 2. 1043
Filipendula Moench. 739
Foeniculnm Hojfm. 643
Fragaria Tourn. 851. 1084
Fragaria L. 758
Frangula MilL 672
Fraxinus Tourn. 372
Fumaria Tourn. 910
Fumaria L. 908. 909
Fumariaceae DC. 907
Galanthus L. 198
Galeobdolon Huds 394
GaleohdoLon Moench. 391
Pag.
Galeopsis Huds. 392
Galium M. et K. 459
Galium Scop. et aL 458 —
469. 1077
Gnridella Tourn. 1033
Geraniaceae DC. 898
Geranium FHerit 899
Geranium L. 904
Genista DC. 680
Genisla Lam. 684
Genistella Moench. 682
Genistoides Moench. 681
Gentiana FroeL 440
Gentiana L. * 439. 444
Gentianeae Vent. 437
Geum L. 740
GifoUi F. et B, 507
Githago Desf. i 834
Glechoma L. 389
Glechoma Vill. 398
Globularieae Lam. 480
Globularia Tourn. 480
Gljceria R. Rr. 122
Gnaphalium Lam. 506
Goodrera B. Br. 245
Gramineae Juss. 83. 1049
Grammitis Sw, 14
Gratiola L. 342
Grossularieae DC. 802
Grossularia Scop 802. 804
Gymnadenia Ilich. 237.
238
Gymnerium Humb, 104
Gjpsophila L. 824
Gjpsophila Sm. et aL 825
G^ropterides 2
Guenthera zlndrz. 946
Guepinia Rast. 964
Hebelia GmeL 190
Hodera Tourn. 667
Pag.
Hederaceae Perl. 666
Hedj pnois Sm. Scop,
558. 559. 577
Hedfsarum L. 11?)
Hclianthemutn Tourn. 851
Helianthus. L. 546
Heliotropium Tourn. 412
Helonias Milld.
HeUeborus Adans. 1031.
1088
Hepatica DilL 1000
Heracleum L. 624
Heritiera Schrank. 190
Herminium R. Br. 240. 1060
Herniaria L. 820
Hesperus L. Lam. 938.
951. 952
Hieraciura Gaertn, 560.
1080
Hieracium Scop. 589
Hippion Schmidt 441—443
Hippocastaneae DC. 872
Hippocastanum Gaertn,
873
Hippocentaurea Schult.
444
Hippocrepis L. 712
Hippomarathrum F. JV.
637
Hippophae-L. 302
Hippuris L. 35
Holcus L. 113
Holcus Scop. 113
Holostcum L. 837
Holosteurn Sn. 841
Homalocenchrus Poll.
1053
Hordeum L. 167
Horminum Mill. 378
Humulus L. 286
Pag.
Hyacynthus L. 212. 213
Hydrocharideae DC. 219
Hydrocharis L. 220
Hydrocotjle Tourn. 666
Hyoscyamus Tourn. - 432
Hroseris Gaertn. et al.
557. 573
Hypericineae DC. 887
Hvpericum L. 888. 1087
Hypocliaeris L. 552. 1080
Hyssopus. Tourn. 388
Iberis Gaertn. 964
Iberis L. Crtz. 963. 964
969
Hex L. 672
niecebrnm L. ^ 819
Impatiens Riv. 906
Imperatoria L. 630
Imperatoria Bess. 632
Impia Qass. 507
Inula L. 530. 1080
Irideae Vbnt. 220
Iris L. 221
Isatis C. B. 971
Isnardia L. 801
Isoetes L. 20. 1045
Isolepis H. Br. 77
Jacea Juss. 500 — 504
Jacobea Gaertn. et al.
521. 526
Jasione L. 591
Juglandeae DC. 675
Juglans Nutt. 676
Junceae Perl 173. 1054
Juncus DC. 179 — 188
Juncus L. 174—188
Juniperus L. 260
Knauel Scop. 821
Koeleria Pers. 125
Labiatac Tourn, 375. 1069
Pa".
Lacluca Tovirn. 585. 1081
Lamium L- 390. 1071
Lampsana Mocnch. 574
Lapathuni Toiirn. 311 —
317
Lappa Tourn. 490
Lappala Willd. 573
Lapsula MoencJi. ^21
Lavbrea St. HiL 850
Larix Tourn. 259
Laserpitium Scop, 633
Lasioptera Andrz. 969
Lathyrus L. 720
Lavendula L. 402
Leersia Sw. 1053
Leguminosae Juss. 677
Lemna L. 21
Lens. Moench. 718
Lentibularia f^aill. 339.
340
Lenticula Scop. 22
Lenticularia Moench' 27
Leontodon L. DC. 557.
558, 576. 577
Leonurus L. 395
Lepia Desv. 968. 969
Lepidium R. Br. 968
Lepidium Pers. 933
Lepidotis P, Beauv. 17. 18
Leucanthemlim Lam,
538. 541
Leucojum L. 198
Levisticum Koch. 633
Levisticum Crantz 635
Ligusticum L. Sprgl. etc»
629. 633. 635. 636. 641
643. 650. 651
Ligustrum L. 373
Ulac DC. 373
Liliaccae DC. 197, 1056
Pag.
Lilium Tourn. 213
Limnopeuce Scop, 35
Limodorum Rich. 248
Limosclla L. 337
Linagrostis Scop. Lam,
72. 73
Linaria Tourn. 344. 1068
Lindernia AIL 1068
Liucae DC. 895
Lingulatae Ponted. 549
Linum L. 896. 1087
Listera H. Br. 247
Lithospermum Tourn, 413
Logfia F. et B, 507
Lolium L. 517. 1051
Lorantheae Rich. 669
Lonicerae L. 470 — 472
Loroglossum Jiich. 227
239
Lotus DC. 703
Lotus L. 705
Ludwigia Michx. 801
Lunaria L. 950
Luzula DC. 174. 1054
Lychnis DC. 830
Ljrchnis Sghreb. et al.
829. 830
Lycopodiaceac Rich. 17
1043
Lycopodium L. 17. 1043
Ljcopsis L. 418
Ljcopus L. 378
Lysimachia Tourn. 335
Lythrum Sprgl. 788
Majanthemum Rotb. 195.
1056
Majorana Tourn. 402
Malus Tourn. 782
Malva Sch. ct Sp. 882
Malva L. 882 -~ 8^5
71
Malvaceac R. Bn 881
Marisciis Moench. 77
Marrabium L, 396
Marrubiastrum Vill, 398
Marsileaceae R. Br. 20
1045
Maruta Cass. 542
Matricaria Tourn. 540
Matricaria Lam. 538 — 40
Mays Tourn. 172
Medicago L. 688
MalampyrumL. 367. 1069
Melanosinapis Sch. etSp.
944
Melica Moench. 118
Melica L. et al. 1J8. 121
Melilotus Tourn. 691
Melissa Moench. 406
Melissa L. 406
Melittis L. 407
Mentha L. 379
Menyanthes Tourn. 438
Mercurialis Tourn. 290
Mespilus Lindl. 780
Mespilus fVillcl. Thuil.
777—779. 782 — 785
Meum Koch. 634
Meum Sprgl. 643
Miliarium. Moench. 96
Milium L. 95
Mimulus Scop. 365
Molinia Schrank, 120
Molinia mb. 124
Monochlamideac 256
Monocotyledoneac 1
Monotropa L. 453
Montia Mich. 817
Moricandia DC. 947
Morus Lam. 285
Moschatellina Moench.
805
Muscari Tourn. 212
Myagrum L. et ul. 932 —
935. 958—959. 960. 973
Mjgalurus Link. 135.
136
Myosotis Lehm. 418. 1072
Mjosotis L. et al. 422
Myosurus Dill. 1003
Myriophyllura L. 36
Myrrhis Sprgl. Lam.
556 — 660
Myrtineae DC. 786
Najades Spreng. 21
Napus Sch. et Sp. 939
Narcissus L. 199
Nardus L. 155
Narthecium Lam. 190
Nasturtium R. Br. 931
Nasturtium Roth. Scop.
963. 969
Neottia Svv. 244. 1060
Neottia Hich. 245 — 247
Nepeta DC. 388
Neslia Desv. 960
Nicotiana Tourn. 432
Nigella Sch. et Sp. 1033
Moenchia Fioth. 959
Nymphaeaceae DG. 981
Nymphaea Gaertn. 983
Nymphaea DC. 983—984
Nuphar. DC. 984 — 985
Ocymum Tourn. 408
Oenanthe Sprgl. 639
Oenanthe Lam. 6.36
Oenothera L. 797
Oglifa F. et B. 507
Oleineae Link. 371
Onagra Gaertn. 798
Onagrarieae Juss. 790
Onobrychis Tourn. 713
Onoclea Hojfm. 2. 3
Ononis L. 684
Onopordon Vaill. 489
Ophioglossum liernh. 1(>
Qphiogiossiun Lam, 16
Ophioscoj^odon ff^alLr. 201
Ophrys R. Br. 241. 1060
OphrYs. L. 239. 240. 244—
247
Opulus Moench. 473
Orchideae Jnss. 223
Orchis Spenn. 224 — 239.
1059
Orchis L. AIL 239. 240
248
Orcoselinum M. et B. 629
Origanura Tourn. 401
Origanum JVilld. 402
Orlaya Hojfni. 619
OrnithogaluniL. 207. 1057
Ornithoiialum Lam. 210
2il
OrnilhopusDesf. 711 1082
Orobancheae Vent. 369
Orobanche L. 309 1069
Orobus Tourn. 724. 1082
Orjzoac Kunlh. 1053
Osniunda Sw. 15
Osmnnda L. 2. 3. 16
Oxalidoae R. Rr. B93
Oxalis L. 893
Oxycoecos Tourn. 4-56
1076
Padus Borkh. 736. 737
Palanihus Bcauv. 19
Panicum L. 96. 1049
Papavcraceac DC. 975
Papavcr Tourn. 977
Papiliimaceae Perl. 676
Pariclaria Tourn. 287
1061
Pag.
Paris L. 192
Parnassia Tourn. 860
Paronychieac Sl. HiL 818
ParonychiaDC, Cct cla-
vis analyticaej 819
Paspalum Lam. 97. 98
102
Pasiinaca L. 625
Pastinaca Sprt^L (yll
Pcdicularis L. 365
Penisetum R. Br. 99
Peplis L. 789
Periclfmenum Milt 47^
Pcrvinca Tourn, 448
Petasitcs Scop. 520
Pctroselinura HoITm. 652
Pcucedanum Koch. 627
Peucedanum L. 636
Phalaris L. 88. 1053
Phalangium Tourn. 210
Phanerogamac 21
Phaseolus L. 725
Phellandrium L. 635. 641
Philadelphus L. 786
Phleum Schrad. 87
PUeum Scop. 134
Phimgmites Trin. 104
Physalis L. 425
Ph)7euma L. 593. 1081
Picris Juss. 575
Picris All. Lam. 558. 559
582
Pimpinella L. 647
Pimpinella Gaertn. 764
PinguicuLi Tourn. 340
Pinus Touru. 257. 1060
Pinus L. 257 — 260.
Pisum Tourn. 720
Plantaijincac Vent. 328
Plantaj;o L. 329. 1067
Pag.
Platanthera Rich. 227
Platyspermum Koch. 619
Poa Spenn. iib. 10^9
Poa Scop. et al. ii8. laS
124. i4o — ^43«
Podagj^aria Moench. 65 0«
Polium Mill. 387
Pollichia Willd. 39 1. 394
Polycnemum L. 326. 1067
Polygala Tourn. 863. 1087
Polygaleac DC. 862
Polygonatum Taurn. 194
195
Pblygoneae Juss. 3o4
Polygonum !■. 3o4
Poljpodium ow. 12. 10^3
Polypodium L. Hojfm.
7 — 14
Polystichum Roth. 7 — 10.
13. 14
Populago Scop. 1029
Populus Tourn. 273
Portulaca Adans. 816
Portulaceae Juss. 816
Potamogeton Tourn.
9.5 — 35
Potentilla Nestl. 753. io84
Polerium L. 764« 1084
Primula L. 332
Primulaceae Sprgl. 33 1
Prenanthcs Gaertn. 582
Prenanthcs L. 584
Prismatocarpus rHorit
604. loSi
Prunella L. 4^9
Prunus Tourn. 732
Prunus L. 732 — 7^7
Pullegium Mill. 383
Puimonaria Tourii. 4 '5.
Pag.
Pulsatdla MdL gg^j
Pseudacacia Mocnch. 707
Pteris Sw. 2
Pyrethrum Gaertn. 538
Pjrola Tourn. 45i« 1076
Pvrus Lindl. ^80
Pjrus L. Willd. 779. 786
Quercus Tourn. 281. 1061
Radiatae L. 521
Eadicula Moench. 9^2 —
934
liadiola Sm. 897
Ranunculaceae Juss. 988
Ranunculu.s L. ioo5 —
1028
Ranunculus Afzel, ioo4
jRaphanis Moench. 957
Baphanistrum Gaertn. 975
Raphanus ^. ^^3
Rapistrum Boerh. 972
RapistrumAlL Gaertn.
960. 975
Rapunculus Mill. 693. 5^4
Reseda L. 861
Resedaceae DC. 861
Rhamneae DC. 670
Rhamnus Lam. 670
Rhaponticum Scop. 499
Rhinanthaceae Vent. 3^9
Rhinanthus Sm. 364« 1069
Ribes L. 802
Robinia DC. 706
Rochelia R. et Sch, /pa
Rodschiedia F. W. f)63
Rorclla AIL 85^
Rosa Tourn. 760. io85
Rosaccae Juss. 727
Rosmarinus Tourn. 078
/10* - solis Mvcnch. 859 i
liubus L. 742. io83 \
f
/ Rula Tourn. Sikj
Rutaccae DC. 868
Miumcx: L. 3ii. 10()2
Rynchospora Vahl. 8i
Sagina L. 834
Sagitlaria L. 218. io58
Saiicaria ham. ^88
Salicariac Adans. ^87
Salix. L. 2G2. 1061
Salvia L. 376
Salzwedclia F. W. 682
Sambncus Tourn. 47^
Sanguisorba L. ^63
SaniTuisorba Sch. ct Sp.
1084
Sanicula Tourn. 663
Saponaria L. 827
Saponaria L>am. 824. 825
Sarmenlaccac Vcnt. 891
Saturcja Moench. 383
Satyrium L. Pcrs. 228. 238
239. 245
Saxifraga L. 807. 1086
Saxifrageae Juss. 8o5
ScabiosaTourn. 481. 1O78
Scandix Sprgl. 661
Scandix L. liotJi. 6ai.
656 — 659
Schedonorus Beauv.
141 — 143
Scheuchzcria L. 188
Scheuchzeria Scop. 190
Scliisraatoplcridcs Willd.
i5
Schocnus Schrad. 8t
Schocnus L. 77
Schollera Roth. 456
Schrankia Medik. 973
Scilla Sni. 21 i
Scivpliila Ilcllcr i9()
Scirpus Pers. 74
Sclarea Mocnch. 376
Sclerostcma Schott. 4^3
Sclcranthus L. 821
Scolopendrium Jioth. et al.
3., 6. 14
Scorpius Moench. 681
Scorzoncra DC. 552
Scrophularia Tourn. 348
Scrophularincae Juss. 341
Scutellaria L. 410
Secale L. 167
Sedum L. 808
Sedum Scop. 81 5. 1086
Sedeae Sprgl. 807
Selaginella Beauv. 19
Selinum Hoffm. 632
Selinum Crantz. Hoth.
626 — 532. 638.
Sewpervivum l. 81 5. 1686
Senecio L. 521
Senkenhergia P. W. 969
Sennebiera Poir. 967
Scrapias Scop. L, 244.
248 — 250.
Serrulata DC. 5o5
Serrutula L. 497
Scseli L. 637
Seseli Jacq, Scop. 635 —
636. 652. 654.
Setaria Beauv. 99
Sherardia L. 45.^
Sidcritis Gouan. 399
Sieglingia Bernh. n8
Silaus Ress. 636
Silcnc DC. 827
Sinapis L- R. Br. <^!\i — 9^5
948
Sison Sprgl. 65o
Si,s\rnbriurn DC. ^35
SisYmbrium L. ci aL 924.
927. 931-934. 938,
94'2. 946. 947 — 950
Sium ^- Rotlu 637, 638.
646. 654.
Smilacina Desf. 196
Solaneae juss. 4^4
Solanum l. 4'^6. 1074
Soldanella L. 334- 1067
Solidago L- 534
Sonchus Vaill. 687. 1081
Sorbus h. et aU 779.
782 — 786.
Sparganium Tourn. 4 ^
io47
Spartium l. Piotk. 681
682. 684.
Sperguia l. 838. 1086
Spiraea L. 738. io83
Spinacia Tourn. 3 18
Spiranthes liich. il\l\
Stacliys L. 397
Stachyopterides Wilid. i5
Staphylea L. - 674
Staphflodendron Scop. 676
Steiiaria Sm. 839
Stellaria Scop. et al.
837-844
Stciiatae Batsch. 457. 1076
Steiiera l. 3o3
Stipa L. io4
Stramonium Gaertn. 4^4
Streptopus Michx. 193
Succisa Moench. 482 — 4^3
Sympliitum Tourn. 4'^
Sjntherisma fValt. 97—98
Syringa L. 37^
Swcrlia L. 439
Tamariscineac Desv, 789
Tamariscus ^. 790
Tamarix l. 790 '
Tamus L. 196. io56 ;
Tanacelum Tourn. b\l\'}
TaraxacumHali. 575. 1081
Taxus L. 261
Teesdaiia R. Br. 964
Tetragonolobus Scop.
705. 1082
Tetrahit Gerard. 399
Teucrium Schrelj. 385
Thaiamanthae Peri. 3^8
Thalamijlorae DC. 822
Thaiamopetalac Perl. 822
Thaiictrum C. B. 991
Thesium L 3oo. 1061
ThJiispi DC. 961
Thlaspi L. 963. 938. 969
Thrincia Roth. 554
Thjmclea All. 3o3. 3o4
Thymeleae Juss. 3o2
Thymus Scop. 4^3
Thj sselinum Hojfm. 628
Tiiia L. 874
Tiiiaceae Kunth. 874
Tillaea GmeL 81 5 not.
Tillaea Lapeyr. 836
Tilhymaius Scop. 393, 293
298
Tofieidia Huds. 189. io58
Tordilium L. 621
Toriiis Adans. 62O. 1082
Torihs GmeL 660
Tormentilla ^^ "jb^j
Tragopogon Scop. 55 1
TraL'oselinum Lam. 6^7
648. 65.
Trapa l. 800
Trichera li. ct Sch. 484
Tricntalis Tourn. 334
Trifoiium Tourn. 6^3
Pag.
Trifolium L 691. 692
rriglochin i- 189. io58
Triodia R. Br. 117
Trollius L. io3o
Zriticura L. «o^. io5i
Tviticum Moench. fVib. . .
143. 153. 154
Trisetiim Pevs. loS. 109
Trixago Moenh. 398
Tnnica Scop. 826 827
.7urritis Sch. et Sp. 927
Turvitis LCipejrr. All,
924. 926
Z^ussilago ^- 5 18
rvpha rourn. l\0
Thfphoides Moench. 89
Umbelliferac Juss. 61 i
Ulmaria Moench. 739
Ulmus Tourn. 283. 106 1
Urtica Tonvn. 286
Urticeae Juss. 286
Utricularia L. 338
Utriculineae ^ink. 338
Uvularia /- 193
Vaccaria Moench. 824
Vaccinieae DC. 4^4
Vaccinum Roth. 4^4
f^accinium ^- 4^4 — 4^^
Valantia L. 460. 46 1
Valeriana T^ourn. 475
1078
Valeriana A 475 — 479
Valerianeae DC. 475
Pag.
l^aUriandla DC. 477—479
Verbascum L. 428. 1074
Verbcna T^ourn, 375
Verbenaccac Juss. 374
Veronica T^ourn. 350
Viburnum L. 472
Vicia rourn. 715
Vicia L. Moench. 714. 715
7I9
Vicioides Moench. 715. 718
Vinca l. 447
Vincetoxicum Moench, 446
Viola L. 853. 1086
Violarieae DC. 852
Virea Gaertn. 558
Viscum Tourn. 669
Vitis L. 892
Vitis-idaea Mocnch, 455
456
Vittaria Bernh, 24
Vogelia Medik. 960
Voglcra F, W. 681
Vulneraria Scop. 687
Vulpia Gmel. 135. 136
1049
mbelia F. W. 582
Wiggersia F. W, 718
Xanthium J^ourn. 289
Xerotium Cass. 507. 509
Xj^losteum Roehl. 471
Zannichellia Mich. 28
Zea L. 173
t^ c^inn.er^' oe/k
Ci^iciferamnn eolyledones
New York Botanical Garden Library
QK314.S65c.2t.3 (
Spenner, Fridolin K/Flora Friburgensi!
3 5185 00122 2676
>^
^.
fy
^^^^^^^^H
_ ' • ,%
^^^^^^1
1 li^^^^^^^^^^^^^^^l
.<
^^^^1
^^^^^^^^^^^^^H
l
^^^^^^H
^^^^1
^H
1
'' • ^*
>.
^^^^^H
V
\
- ■',
il^^^^^^^^^^^l
« u
% n