Skip to main content

Full text of "Gedichte aus dem Nachlass"

See other formats


Google 



This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scannod by Google as pari of a projcct 

to make the world's books discoverablc online. 

It has survived long enough for the Copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 

to Copyright or whose legal Copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 

are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discover. 

Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from the 

publisher to a library and finally to you. 

Usage guidelines 

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken Steps to 
prcvcnt abuse by commercial parties, including placing lechnical restrictions on automated querying. 
We also ask that you: 

+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for 
personal, non-commercial purposes. 

+ Refrain fivm automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's System: If you are conducting research on machinc 
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of text is helpful, please contact us. We encouragc the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 

+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout this projcct and hclping them lind 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in Copyright varies from country to country, and we can'l offer guidance on whether any speciflc use of 
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search mcans it can bc used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe. 

Äbout Google Book Search 

Google's mission is to organizc the world's Information and to make it univcrsally accessible and uscful. Google Book Search hclps rcadcrs 
discover the world's books while hclping authors and publishers rcach ncw audicnccs. You can search through the füll icxi of ihis book on the web 

at |http: //books. google .com/l 



Google 



IJber dieses Buch 

Dies ist ein digitales Exemplar eines Buches, das seit Generationen in den Realen der Bibliotheken aufbewahrt wurde, bevor es von Google im 
Rahmen eines Projekts, mit dem die Bücher dieser Welt online verfugbar gemacht werden sollen, sorgfältig gescannt wurde. 
Das Buch hat das Uiheberrecht überdauert und kann nun öffentlich zugänglich gemacht werden. Ein öffentlich zugängliches Buch ist ein Buch, 
das niemals Urheberrechten unterlag oder bei dem die Schutzfrist des Urheberrechts abgelaufen ist. Ob ein Buch öffentlich zugänglich ist, kann 
von Land zu Land unterschiedlich sein. Öffentlich zugängliche Bücher sind unser Tor zur Vergangenheit und stellen ein geschichtliches, kulturelles 
und wissenschaftliches Vermögen dar, das häufig nur schwierig zu entdecken ist. 

Gebrauchsspuren, Anmerkungen und andere Randbemerkungen, die im Originalband enthalten sind, finden sich auch in dieser Datei - eine Erin- 
nerung an die lange Reise, die das Buch vom Verleger zu einer Bibliothek und weiter zu Ihnen hinter sich gebracht hat. 

Nu tzungsrichtlinien 

Google ist stolz, mit Bibliotheken in Partnerschaft lieber Zusammenarbeit öffentlich zugängliches Material zu digitalisieren und einer breiten Masse 
zugänglich zu machen. Öffentlich zugängliche Bücher gehören der Öffentlichkeit, und wir sind nur ihre Hüter. Nie htsdesto trotz ist diese 
Arbeit kostspielig. Um diese Ressource weiterhin zur Verfügung stellen zu können, haben wir Schritte unternommen, um den Missbrauch durch 
kommerzielle Parteien zu veihindem. Dazu gehören technische Einschränkungen für automatisierte Abfragen. 
Wir bitten Sie um Einhaltung folgender Richtlinien: 

+ Nutzung der Dateien zu nichtkommerziellen Zwecken Wir haben Google Buchsuche Tür Endanwender konzipiert und möchten, dass Sie diese 
Dateien nur für persönliche, nichtkommerzielle Zwecke verwenden. 

+ Keine automatisierten Abfragen Senden Sie keine automatisierten Abfragen irgendwelcher Art an das Google-System. Wenn Sie Recherchen 
über maschinelle Übersetzung, optische Zeichenerkennung oder andere Bereiche durchführen, in denen der Zugang zu Text in großen Mengen 
nützlich ist, wenden Sie sich bitte an uns. Wir fördern die Nutzung des öffentlich zugänglichen Materials fürdieseZwecke und können Ihnen 
unter Umständen helfen. 

+ Beibehaltung von Google-MarkenelementenDas "Wasserzeichen" von Google, das Sie in jeder Datei finden, ist wichtig zur Information über 
dieses Projekt und hilft den Anwendern weiteres Material über Google Buchsuche zu finden. Bitte entfernen Sie das Wasserzeichen nicht. 

+ Bewegen Sie sich innerhalb der Legalität Unabhängig von Ihrem Verwendungszweck müssen Sie sich Ihrer Verantwortung bewusst sein, 
sicherzustellen, dass Ihre Nutzung legal ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass ein Buch, das nach unserem Dafürhalten für Nutzer in den USA 
öffentlich zugänglich ist, auch für Nutzer in anderen Ländern öffentlich zugänglich ist. Ob ein Buch noch dem Urheberrecht unterliegt, ist 
von Land zu Land verschieden. Wir können keine Beratung leisten, ob eine bestimmte Nutzung eines bestimmten Buches gesetzlich zulässig 
ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass das Erscheinen eines Buchs in Google Buchsuche bedeutet, dass es in jeder Form und überall auf der 
Welt verwendet werden kann. Eine Urheberrechtsverletzung kann schwerwiegende Folgen haben. 

Über Google Buchsuche 

Das Ziel von Google besteht darin, die weltweiten Informationen zu organisieren und allgemein nutzbar und zugänglich zu machen. Google 
Buchsuche hilft Lesern dabei, die Bücher dieser We lt zu entdecken, und unterstützt Au toren und Verleger dabei, neue Zielgruppcn zu erreichen. 
Den gesamten Buchtext können Sie im Internet unter |http: //books . google .coiril durchsuchen. 



Jojlepl^ BiMor oon ^f^t^tl, 



(&M^tt UM km Itfutrifl^. 



*• •> 



7 V.- -^ 







f . n 



aus^ ti^m Bai^Iag 



Dön 



Itffeplj f ilitor wn ^rifeflfd. 



'¥'^H^ Jünffß muflagB. -H-i- 




1889. 



kU^k 



au« iiBin Badrlal 



W«i. 



Dtndt ox)n 3L. fijon;' QBrbtn in iStttttgort. 



fn^alte-^erjeidittfe. 



St\it 

©Ugi« 8 

Bttr IPIjanomenjoljogfe ht» <&t\ftt» 5 

5)er toa[)rt btjjtfdj« fialfer 9 

55(^x)ttifdjej8aUab< 10 

ÄerMfdj 12 

Cieb tinee faijrtnbjn Sdfäkrs 18 

Dt9 ßUhttmaxaiB ;2lbenb0emötUd)heU 20 

(Stne tcanrige ®efd|id)te 21 

<loben[ltin0 liUftpxi 23 

OBin Uadjtgeftdjt 26 

3litf bem St <Bfo\i\iaxh, ^eimketir aus StalUtt 29 

(Demfenhlagt 30 

«PUbljwi 31 

:km ^aUtotflec Stt 32 

Almfreobf 33 

ÄabolfieU 35 

^ttxattßtminttng 37 

Sttfaiixt 39 

Dtt «IjtlnfaU 40 

d^tltnhfptndit von t\xttv SAirotlittxtlft ijeiinfeetjrenb ... 41 

Slfenfottb^r 42 



VI 



3St\U 

In ultima hora mortis 44 

^aimorgengang 46 

^p\ioQ 49 

IPoettnnjot 61 

Btoei (Rthtttkia^t^ I. (16. Angttft 1689) 53 

IL (18. %annav 1871) 56 

«Üb !m Ädjlog fianoxiU 59 

Arn fRoQt htx nfitn 3knfffiljning "bts fitönUv »ob ^avtvma . . 63 

^Ithtv^ii^ttt 64 

©arlia« 66 

©U Walküre 67 

©rlnnwintfl 68 

^ftcUnnor hts Alten ^IPriüjUngsmmne 70 

•fiinb (Dottee 72 

^tttavca» ^anhttiUh 73 

3lm QlXtuU von iDaiulafe 75 



<8(tU0ettl^eit«0e^id^te^ 

jEeinem iDotet ;ttm 40|at|cideit DUnltjQbtlaam .... 79 

Der W&djttv ht htt 4lillttternad}t 88 

{)er betttfdje ttljein feiner ^aiferln ...... 93 

^Feßlleb fur goUienen ^jodjjeit bea ©rofen ja (Dbetnborf . . 95 
äQbUSnms-Grnf {ttm 25ja|jr{0en iaesierttngdfQbUattm i5. -fi. -Q. 

bee <Drjo^ljer{og0 oon ^aben 99 

l8ed}er-i[lleU)e pt QBbnorb ^llPitters äitbUaam lOi 

Im <t$an;ljorn 103 

Dem Säafimg. (Bttr tRanU bee |ttngen (13an|l)ocn) . .104 

^errn Dr. ^ernt^arb »jon 6eiit {nm 10. 4^ebrttar 1884 . . 106 

Dem (trafen ^Ibolf ^Friebridr oon iSdjack ;tt 70. QBebtirtetage . 109 

^errn ^ngnll (j^ifentjort ^nm 30. (^ebartstage .... HO 

£vaix ^rnaUa ^enfmger {tt Dnffelbjorf iia 

^entianenftrottl lU 

filara 115 

5djef eis Willkomm beim (ßrfdjeinen von iSiaappt Eei^Upi)ilofo))I)ie 117 

:2ln Qfmannel QSeibel 119 

Dem 3m))rooifator ^ermann 122 

Wibmnng (fn ein Qfemplar bes „^xompetn von iSädtingen") . 128 



VII 

SSelU 
^rjobg (pt einte Slb^nbnntttljaltttng inm ^otttViter •&athvn)jtt 

fitamniotttine) 124 

HPottbnrggmll hex Httnttditxt i8nn|lgTOo|Tjenfdjafl (21. l^ngaft 1863) 127 

3ln ikati ^Fcixbridj ^efftng fum 70j(il)tigen dbtbnttafsfU . 129 
(Sin ^Ffßabenb b<0 ^orlsrtt^^r 'ftänftUrverems . . .131 

Der Wienet iStnbentenfiljaft |itr -fiaffer Sofep^-^Feter 134 

Bitm 40j(i^rtgen iSttftttttgefefl bjer ,,Q!;eittonia" in Srna . . . 135 
Dtt 3. 18. ^e^Utfillcn ^etlagsbiutj^anliliing ;ttc fieUt bee 

200 fangen i8je|tjel)en0 ber ^inna .... 136 

Bnnt 2b\^x\Qtn i5tifhtng«fe|! bei; tinr fdienfdjQft^^ibettas" in iDDttn 137 

Qleil)egebift)t (3n ber ^orlsrntfer ^eft^oUe) 138 

Dem 'IQeUigsn in ber ,Jfiop' ;n Dononefdjingen .... 140 
Bnm Sttbilonm bes iSjofmaitt» nnb GolerieinfpektotB ■§. 4Franh 

in Dx)naner<t)ingen 141 

Btt «leflielm im ,Mrotn" 142 

%n bes ^(^ttltlieigen |)fi;er 4Frembenbtidj (^i)^entmiel) . . .143 

4Feßlieb fttm 9. jSeptember 1876 145 

DeB (fingeren ^Kaiwein- nnb ^^rüljlingslieb 147 

Btt einem ^Corbeerkran; jtir (Deneral Qlerber .... 150 

mibnmng in einen ««tBIrontpeter" 151 

QBebenkfprntfye 155 

«ebenfeblatt 158 

)llPetn-i5pntdj 159 

iSpröäie am -filofefdien ^ane p (S^^nn 160 

iBlnmenfpritdie 162 



$uin0n^tfi^( ^(Mitrt^ 



55dj<ff«l, ilttdjlafl. 



(SUgtie« 




}t})tl Wzfft bißfen 5etffin! 

5arfB Jrfi^IingÄkraf! burrfjroärmt fie: 
Bur bt» Btrfil» ;§umppjIumBn blö^Btt. 

^mr\ im 5xj^n bsr (SsgBnfä^B 
Jcl^If b^r Balfam bBr l^Brmtttlung, 
Mnb an btalBkf^frfl^in Krämpfe 
IranJtBf iBi^ ba« HuuJBrfwm. 

j^faff mit mUzm 5u0 |u frfjlürfen 
©Dtt bB» Jlbfolufen Jtf^jTBr, 
3^ro^)rn tm jjrtmifiDBtt Hrfiftlamm 
3^tB ;§ubiBJifB |u DBrrmJtBn. 

Hnb ob fte ba« J^biskUoe 
Mnü} mxl ^arp unb ;5pat iBrJ^atftBtt: 
iBtnBm nsigt t^it Wfxxt^^nlxuft 
5u bBttt €r| X\^ bK« BBgrtfB»« 



— 4 — 

JIn ber Sukunf! ]|on;oiit lirum 
(3l&lpx nur mtlbliramai'fd^e Hamnan, 
^Bnn ht Hin^, j§!aa! unb %thtn 
1^ ba» (Etl^os jä^ oerliuftet 

— Mts BrroägBnb fenkt ber ^MIkBr 
^BhiB ;§t^ritfe Pumm |ur ^^ttikt^ 
Hnb Bt trinkt xm Irübsn Pat^o« 
J^b ber 5Bit 4iaot*ftf;Bm H)immBlm 

Hnb bBgrilptrfl fäuft zt roettBr, 
Ittttb ttJBttn n im ftfttBfBn ©ang bann 
BafiBbs unb krumm l^erummank!, 
;§piB0Blt lirfj in i^ ba» DBltall! 



— 5 — 



Jur Ißlyinx^mtnülügxt ti^« CSieiJI^^* 




®tng bBr ClBtJ[ al« 5anbn)Brft»burfrf|ß 
3luf tJW btalBkf*ftf;B Danbrwtta, 
Mm ala Deip^r ]^int|ukB]^BTt. 

Hnb sr ^af ptf; burxfrgBforfifBn 

^urrfj ba» ^unftBl bliogBit MnnmB 
Svcm t>emünp*0Bn ;5Klb]!bBniugffetTt. 

]?art luar opmal» Jetn MarftfimBTt, 
MrrB Ijop unb frfjUtf^fB ^trbBrg, 
(^t^uftigB lalpgömBtt!) 
Bis Bt in biB BBpbBni ftam, 

3n bie Igawjjfpabf bB» BBgrtflfB», 
Dd btB pöItrftB j^wbpani fitf; 
Hülftg au»praljlf in bis ^tng^Btf 
Mnb ba« Jürfirfifein DBrfrfjwinbBf. 



— 6 — 

3£B)jD in felbplö« fmtm l^tnktn 
^a« (Extrem htx ®BgBnfäi^B 
5ur Hhtxdrlät p^l aupöp, 
„^djäumt il^ Mb MttBnbUtfikBU"* 

Jlber ba» ®t\t^ tts ^Brpn» 
j^pneng! tJKit B^tjfl^mu« logTtftBit Baue», 
Jlufbäum! (14; ba« ;§etn bcs (Srbgetps, 
Hnb bBr ®Bip bBkommt Bin ^BimroBf;. 

Jurtfjfbar ]?Btmn)Bl^ natf; tBalBm, 
^rtmtüDBm (EinpllBbBn, 
Mna bBUt farblD« grauBii BBbBl 
3tx BB0rifl»i3BrniirkIttf|wn0* 

J^, B« wirb fo nialburfprüngliti^ 
;§B^nfutfjf»x)JolI bBtn arntBtt ©bIPb, — 
(StttB« f4|0nBn IHorgBits f^inürt Bt 
]gBimIii!j pt^ bBtt lalbfBUraniBit, 

BrBjittf au» bB» BBgritfB» ^auptpabf 
^urtfi «nb prfigBÜ notfj jum JlbftfjtBb 
MBljrBrB jßafBgJDriBBit, 
3^iB iF|m auf bBm DBg bBgBgUBn. 

Jkh prBiff Bt bBtt BBnkBrmanfBl 
Hnb ba« logiJt^B BBrougffBtn, 
BBpBkftBrf P4) !" J^^m alfBtt, 
^npinkfiuBn 3IugBnblBbBtt, 



— 7 — 

Jurtfjtbar prtmitit» int 3£B)irl»l^au», 

— CBÜBubogBit auf beut (Hifti^ — 

Bet bB0 BrannfttiBttt« f}txVg.tm Sulfua. 

^fx)I| au» prtmttiner pfeife, 
^w fap pöbelhaft |u ntnuBU, 
Bläp er Driften tittB» frtmmBl- 
j^rfjrBiBnb prtmittoBn IubEbt», 

j^Bttt gBrmantfrfl ßpi^^ Jratft «rp 
Hub fein Mlpx ^oxmttttx Ixliljnl 
MnJ^xiilti fap btB Clrcup 
;§Blbp be« prnuttto (Erlaubten. 

^lali auf be« BegriffeÄ Jtxitv 
5u bea Jlbfolufeu Äf^er, 
^fetg! auf primitiuBttt (Hanufprug 
(Er jum JBttpBr fBiuB» Maibli». 

j^faff bB» frfjlBdjf^n JUIgentBiuBu 
lagt er xljxt fdjIankB f üfiB, 

— J^ niBlti^ prtmtüuB ;5tf|önl^Btf 
ItBgf in biBfBm (Ein|Bln)BfBn ! 

^a» fpBji}tfcf)[ ^intniBlblauB 
;5traI;If au» biBfBu fcommen JlugBU, 
^iB{B« riofB MünblBtn ip Bin 
piapiftfj ftfjöuBr J^0ani»mu». 



— 8 — 

^rtmitio bas snge Htstuer 

;5amt ber Jt^njitibBlttli ^irJol^Ett €aillf, 

^rintitixj fintJ beibe 5öpfß* 

Httb onm prhniliDPBtt fdjroBtg* itlj, 
^lot^ im ^utthBltt pr* irfj iBt« Bin 
Irampfl^afl primifioB» Mflißn! 
— ;5önbBrbar vtxxixikitx ;5fanbpimkf ! 



— 9 — 



l^cr toa^trie ttieuffdl^ Katfier* 




}nx Wzxqmleax» DonBöIjmBn, tJsr war nn roaifirBr Mann, 
(Er Jag hnm El^roBmfaJpe Dom früf^p^n DorgBtt an, 
Hnb war il^ ba30E langwBtlig, }b ging «r auf hxt :Jagb : 
Jtu» bsn lBgtßrnng»Ibrgen l^af sr fitft nitfjt« g^mat^t 
^ankf Bi^oniuk, bBt JromniB, htv pnebigfB t^m Bug*, 
$err aDBtt|d fjjraift miflaxfiBn: „Man niBrf tl^ tn bBu Jlug! 
3eai })tUt MloIbauwaJlBr mirb xf)m gBbei^Iirfj Jctn: 
BlBtb iBb^r htx (Bincm iBtpBn, ixft biBib* bBi ntBtnBm DBtn!** 
(Ein $eri5lb kam gBriöen unb bratet* biß fdjUmntB Mär, 
^ag Br Don ;§funb bs» BetrJjB« unb tEIjron» oBrlupig mär*! 
$Brr MbuibI prtif)f 1:^m ;§tfinurrbarf unb fpraifj: „^a» tpE 

mir Durji! 
^]^ bin Bin Mcnft^ »jor aÜBrn, brum l^ab* itf; imntBr l^urjf . 
Mnb fun ii^ bBU nitfjt piÜBU oon rosgBn ntBiuBr ^ßrnn*, 
^0 mag bBr CsufBl IjoIbu bBU bBu!Jt^Bn ^ßaifBrffrrxin! 
l^iBl liBbBr Bin prioafmann bBim »dUbu laJjB MBin, 
HI« Bin gBjJlaglB«' lapfiBr, Bin bBuifdfjBr jßaifBr jBin!** 
(Er ÜBg ftt^ jJBnfwniBrBn unb tranft bann frif^i unb fröft, 
— lÄnb nJBun ii^ IKaifBr, mBrbB, Jb maxJj' W» BfaBufn! 



— 10 — 



i&rf|0Htfrf|t BaUab?. 




^ag bBtttB Jaup rtö| krampfhaft ballf 
lÄnb grimm bBtn 3Iu0b r«I)i? 

Jffi)o ]^ap bu btB DurfatftgB Jw^bI bBtn, 
^w b^n ^ibrndj fptBÜB Jb jarf? 
3£B)o ^ap bu, alfer ^unran oon iB^b, 
l^zmzn langen, niBtggrauBn Barf? 

Djo ^ap bu ben farbig gBmürfrftBn ^laib? 
Mttb mn bBin fudjabraunB« Pfßrb? 
Mo I;ap bu, aÜBr ^unran »on iBBb, 
BBitt jmBiftf^nBibig l^oii)läxibix ;5rf|mBrf?" 

(Ißuncan Don Jiutt rprtd)f mi{ SDürbe :) 

„(S« ip biß »ierfaitigB Jib«! mBin 
j§fütftnJBt0 an biB li>anb Ifin gBpogBn. 
€» ^abBn biB bßfBn Mar ^^oor oon ;§Ji^B 

5BrfrBtBtt bBlt ÜBbBlbOgBlt. 



— 11 — 

^xt Ijabm iBmflfEtt bcn farbigen ^laib, 

Sempn hm UmtBiten fragen, 

^xt Ijeihtn beit gxo%tn ^Innhxng, mit ®in 

;5tt l^abBn ntBtn braoB», fut^»brauttB« ^fcrb 
Jlu» tJBtn ^fallB bösltifj gBritfett, 
;§tB ^abBtt — ttm alfen l^intan |um ^ol^n 
^BmJBlb«n bett j54l«ietf abgßfcIjnüfBn* 

;§te l^absn ben Barf mir ausgtrauf! 
Mnb gBjerrf tnitfj «nfer bie Bänfte, 
;5iB l^aben |uIb^! an btB frBis lup 
$inau« mi^ gefeilt oor bis ;§i!jBnft«. 

HvL^ l)abm JtB mir cor ber Bafe meg 
ÜBine 5ammBlkeuU gBfrBJTBn, 
3^oi!j BtnB» fr^f bte mxttx^tlU Bmf 
3n iljrem IrBocI xjBrgBlfcnl" — 

3IK ©unran fpratfj keine ;5übe me^r, 
;5ein j^tfilaxfjfftfjmerf f)ed er geftfiroungen, 
3^a« pttff gar fc^arf burt^ bie luff einher: 
„Defr eut^, i^r ^oxjjlänber :Jungen!" 



— 12 



jg^rbifdl* 




Hin bBm ^uf! htx €I;i;mtanfträufBr, 
:5tt bBm ©uft bBr rotlbBit Bofen 
lag ?Blb Milopf; jBöuronitffi^. 

Hnb fein blauB» JlugB pitfttB 

3In bBtn ©uff bBr CI^^mtanfträufBr, 

:5n bBm ©uft htx mltm KöJen. 

lättb an MMt^W ^^^^ Qxaftt 
Cratirtg fciuB nietgB ;§fufB 
Utrfam, ;§Brbtßn« b^pß» HogiBtn, 
Diriam, MtlofrJj* bcp« SrBunbtn. 

Mit tin PfBiI, Bnlft^tt^llf b^m BoaBn, 
Hog fiB burtf; biß xütxlt $ßtbB, 
;5tfinaubBttb ghiifj bsm IDtnb bB« BörbBtt», 
DBnn r« t^^«tt IltIoftf)f trug. 



— 13 — 

Mhn i^i^o panb f« Iraurtg 

:ir!jfBnb tittfjt btB CIjijmtankräutBr, 
M^ttrtt mtftt bt« WBtgBn KofBu! 

Mnb |u Müofrfi fpraifj b« Ircutibm : 
„Darum Itegf mBtit $trr unb DetpBr 
C^afb« in htm ;§fra^I bsr ;§omw 
Jluf hn 3£B)iBJ> oon lantBi^a? 

3B*» b«r (Bram um Jlnna lKioü)JOB0, 
3fenß p^Ianft« HngarfotfjfBr, 
^Bt fo Dp in ^BbrBBitn wir 
3ln bBtn $au» tiorbBtgBrttfBtt? 

3I|I*» bBt CIram um Intrjanin bBit 
(EapfBTpBn Dion ;§BrbtBns :5öl^nBtt, 
3^Bn bBT tEürkB frfjnöb BrfxftlagBtt 
3ln bBm Pag DOtt BBmir jßapt? 

Diloftfj, Bttoftfi, mBiTt ®BbiBtBr, 
j^t^Buti^ bBtt CIram oon bBtuBr ;§lirnB, 
lag nnn rBÜBU naifj ;5BmBttbrta 
J^bBT natf; jßraguiBmai^, 

3lnna liofuoB« liBgf im ®rabB, 
dLof ipE ^nitianin, bBt MU, 
W)tc bir rool^ttf BblB» iBbBn 
Bot^ im BauB bBtUBr ClUBbBr. 



— 14 -^ 

Jluf brum, ftftroittg birft auf btn luÄBit 

^BtriB» trBU«n lop« Mlriatn: 

Jluf ber BtefB xjon lante^a 

3111 ftBitt Jßlb für Mxim' «trafen. 

;5BrbiBn« Ju^cnb ^arrf auf MUofrfj, 
l^ag er \\z fwxi ISampfc fü^s, 
lUnb TSimvoroan Mägblßin fB^nen 
;5trJj natf; Büöft^ jBbörionJifftfi." 

— Jllfo fprarfj b« irBMB J^fufB. 
^jot^ ber tapp^B Iltbfcf)f T^ufitB, 
©ä^nenb rBtht n feiuB (SItBbBr, 
XBgt fit^ auf b« anbrB ;5BtfB. 

l^utnmBt furtfjfB fsinB J^ftruB, 
Hub fBttt blauB« JlugB pxMz 
Jn bBin l^uft bBr C^mtanJiräufBr, 
:5n bBitt ^ufi bBr railbBtt BofBU, 

„Diriam," fpratft Br, „frBUB« BöglBin, 
Miloft^ iBborowttftfif banftt btr, 
l^iotf; mtf fBtlnal^mDOIlBn HBbBU 
lag mtxJj güfi^p ungBftfiorBn, 

^Bun nia» ^ButB mir btB ^tljntn 
ÜBtttBr (SltBbBr kratnpfjaf! lälftnti 
lUnb UJa» mir im ^djäbBl tJobBf, 
Jli^, ba« ftannp bu ni^jt bBgrBifen ! 



— 15 — 

:3BnB frfjIattkB HngartodjfBr, 
3tt fjo ofl in ^BbrBt|tn wir 
Hn htm $au» tJorbBtgeriÖBn, 

Bitftf tp*» CIram utn 1imc|amn, brn 
tttapferpttt oon j^^rbißn» ;5ö^)mBn, 
^Btt bBT tEürftB fAttöb* BrfrfjIagBn 
M htm pag xjon ^Bmtr "Sia^l 

BBtn, B» ip Bin attbBr iBibcn, 
^a» in Milöftfi* BBroen wmrf, 
^a« in Dilopö* ;5tf|äbBl fobBt, 
*» ip Bin pl^nöbBr Ißa^BniamntBr! 

^xtljfi ba jag ixft bBim Cofta^sr 
®BpBm in bBttt ]?BlbBnJaalB 
Mit bBn wBifBpBn bB» XanbB», 
Dif bBn gtBtfBn $o.fppbarBn. 

(EapfBr trank bBr alfe ;§i!jabatj» 
(Eap^Br laiaru» Branköraitftft, 
^odj bBr tapfBrpB bBr (UrinftBr 
MPar xiify Milor^, bBin (©BbiBtBr. 

3^ tttokaijBr, BbiBr ®IüI;raBin, 
^Bn bBr $BibBnkaifBr probu« 
(Einp al« 3£B)ür|B |BtnB» Jrüj^püdt« 
3luf DaiariBn» BsrgB ppan^fB! 



— 16 — 

3In bcr ;§djlarf)f bBt Kibtlifftf^tk, 
H)jo ttft brBt|Bl|n ;§funbBtt ftämjjflB, — 
^a« ^)ra|!t bu mir atigBf I;an. 

;§tljttöb* frap jbu utt» I;mg«ftI)mBffBrf, 
B)« bsr Blti^ btB lönigBBtrftBit, 
Hntsm (Etfi!^ bes ]|elbenfaale» 
3n bBtn j^xfilofTe oon lamsi^a. 

^röl^ttenb }tBl bier alt« j^tf^abarj, 
^rö^twnb lajaru» Brankorottfrfj, 
^oiij am bri^^nsnbßen t)on allsn 
ItBl trfj felbp untBr biß BänkB, 

Ja ba» mar ein tErunft, miB niBmal» 
J^attt J&Da}) i^n gBfrunftBit, 
Ittnb Job biBfcm lieg* itlj jb^ 
JHuf bcr ]S)iefe xjjon liame^a, 

liBg' miB ein tofmübBr Xöme, 
BlBifrfjmBr fmb mir alle ©Iteber, 
BleiftfifroBr ip mir ecaä) ber ;5t^äbBl, 
BlBifdimBr autf; bie llrap bc« BcnkBU». 

Hnb am liebßBn m^^V xfi) \ti)lsLftrt, 
;5(ftIafBn mötfjf irfi, ÜBbB Mlirjam, 
^rum — mit fBilnamnoIlBn BcbBtt 
lag mixJj aüiig]! ungBfifjiorBn," 



— 17 — 

iBgt fitfj auf bie anbr« ;5Btf c, 
Hnb in kurfem iord txn ^ä)neix^m 
Jluf bBr Wxt\t »on lamci^a 
^urtfj bBH ^uff bBr QLFrtjmtanhräufBr, 
^urrfj bBtt ^«p bsr rotlbcn Bofen: 
;5iI|nartf|Bn, mz m niß gBfcJnartfjt warb, 
Bti^t im lielb »Jon ISragujBnja^, 
BijJ)f auf 3lrgan!aka» BBrgBu, 
Bidjt im tUFralB bBr HJjorama. 
Wnb ba» trBUB KögUin Mirjam 
Danbt* fsitt l^an^t m piÜBr tHrauBr, 
Jtu» bBU WugBn JlUgBU PogBu 
tai)xäntvi, grjDg rois (EniBUBiBr. 
tHraurig UBigfBn fitfj biB ®räfBr, 
traurig rauft^Bu aÜB 3Rd^fBn, 
(Eraurig buflBiBU biB lofBU, 
dLraurig aui^ biB dL^tjmianfträutBr^ 
(Uraurig fangBU aÜB iBttfiBU, 
(Uraurig jirptBU aÜB (ffiriÜBn, 
dLraurig quaMBn allB JröfdjB 
3luf bBr IDiBfB xjon lamB^a 
Mm bB» MiloftJ jBbxjronjitftJj 
HngBl^BurBn la^BuiammBr ! 



SiitfUi, ttadjlafl. 



— 18 — 



(1845.) 




,un JxjU «» auf tu Danbmng gB^n, 
;5!ubtBrBn ^ab* itfj faff. 
XBb n)JO^l! I^aa ^^t}X>m fällf ntrfjf fcfitüBr, 

i 
JStmt forf nttf tuirffd)* unb röm'ft^Bm iBtfjf, 
Mtt lirx^B unb nttf ;5faaf. 
j^Blbp bu, J^^tlofbpTria, btp 
5ur BBtfB ttitfjt prjobaf. 

Jn txnt BtpB itJBrf tiij aU 
Mt Dm^Btt, Battb für Battb. 
33, ^iBlt Bitt ;$tBgBl ;5aIotitons 
^xt txoxg, brtn gBbattttfl 

JßIbpafjJ)B bu, dxjU tDür|tgBtt Dßirt«, 
^"u fei tnettt Btttjig Butft, 
^^Tt bBin ttfj ttxjt3^ pubtBrBtt mü 
Wixi tnattrfjBtit tiBfBtt Jug, 



— 19 — 

HBtn ganj ®nält auf ttv Jaljxl 
^n B)anbBrpab unb $uf, 
j^jo |tßl^* ii^ in txt Wut f^inau» 
Htf iBtxfjfBtn ®Blb unb Huf. 

Da« brauii^f » aui^ ntBF^r, mBim fix^ gsjunb 

l^aa ]|Br| im Bupen r^gi? ^ 

l^rum fei, o Jrü^Iing, mir gcgrögf, 

^Bm B» BttfgBgBtt ftfjlägt! 



— 20 -^ 



1^2» 3itiftxmannB B&^^nbgcmüfUrfiteif • 




JijJ) bampf ntBin ^feiflBin in b« Dtnbß 
Hnb löb* buri^ Bi(Jjt»t^n ®otf, bsn ^^^'^w* 

3vi 3xtnm JumntBn ftol) unb frtBbltrfj 

Wnb faugBri BlüiBnl^omg Bin, 

Mnb aUB« ip pj urgBmötlitfj, 

^ag itfr xjor innrBr lül^^ng niBin*» 

Mnb IfäW in ^Butfd^Ianb iBbsr :^i^ko- 
pf n)iB ijJ) *nB linbB uor bBr (E^ür 
Hnb rautfjfB fnnBn ^ort^rifto 
Mi! fo bBfi^auliiliBm J^Iäpr: 

;5o gab* B» niii^t fo dibI IrafeBFrlcr 
In biBfBr ftfjönBn ®J5ttB«njBlf, 
l^iB ;5xjnnB pfjiBn* nitjf auf ;$kanbälBr, 
Wnb boxf) roär* aßB» toxjIjI bBpBÜf. 

JImBn. 



— 21 — 



(Bxnt fraurig^ ^t^riitäfit. 




Jm kixlfltn Mttvt»^xnnt>; 

(Eb mar petn 3xü)ttn unb (Eratfifen 

(Stn lug oon i^rBm Munt. 

l^tB JlupBr, bw war fpröbc, 
;§tB bliBb in il}xtm $au»; 
]^b tiBr l^txxng, fan^ unb jBuftfß, 
;5ie ftfjaufB nttj^f ftBrau«. 

Bur BiuB» dag« BrfxfjlDg fi« 

^it raoUt' im MtBrBafptBgBl 
BBp^auim tf^r Bnfli^ klar. 

;§tfinBlI kam tzt gering gBftfrniommBn, 
;§frBtfti Jtimn Icpf ^wrBtn 
Mnb bajJ)t an Bincm lup 
Jin (EI^rBu Hd; |u frBU*n! 



-^ 22 — 

B $arung, amtBt ^arung, 
D« fcfjnjBr bip tiu blamiert! 
— ^iß ftlilog in Du! h\t ^^edtriy 
^a roar «r guillotmißrf. 

:3b^I fd^mamm fein fofBr iBid^nam 
DB^miöig im grünen Meer 
jj^nb b'at^f: „l^n meinem iBben 
lieb* ix^ keine Buper me^I" 



- 23 



KtJ^b^ttpEcln« Bu0iU0» 




)» regt p^ tt>a» i"t J^bBnroalb — 

Kum plum plum. 

lum plum plum I 
Hum plum plum btbtroum! 

Bum plum plum! 
^Br BobcnpBin, bsr BobBnpein, ber Bjobeupein 

ItBl^f um! 

Bom B^Bin ^cr prBtrfjt Bin JtfjarfBr luf!, 
^Bt trBtbt bBu Mitn au» bBr druf!, 
(Km xo^xg, ;§faf^Iit)am« ip fBtn llBtb, 
(Ein rxjptg ;5cfjn)Brt il^m an bBr ^tiV\ 

^Br ;5xf)mtBb uon 15atn»ba4f pB^t am $Brb : 
„MBin ;5tf|mtBb, pui^ blank mBtn langB» ^^wnt 
Itttx tlfUi u)a« feiuB J^picfjf, 
^Bm Dinb xjom Bl^Btn, bBm frau' txij ntJJ)f. 



— 24 



(Ein römiftfr BsitJ, ta« giBbf*» ntjJ)f m^Jn:, 
^jDtfj rBtt* tcfj ttötfr |u feiner (BJ)xl — 
Jii^ reit* «nb xmV unt futJ)* BhtBn Mann, 
^Bt nteinsn Hamburg fdjnimgBn kann," 



— 25 — 



(Bin BadtfgBftiftt 




Bott (3eLUxm bi» an b^n H^em? 
(Ha rxfjttJtng! Jitfr «mpor in bis liipe 
(Hin ntobBrnbKff (EotengBbBin, 

DBl^klagBnb Brom! bs^ ^nfamniBn 
3In langer, unenblidjBr ;5t3^ar: 
DeigbärfigB, fromme ^ruibsn 
Mnb IrauBn, ttn €itf|hran| im l^a^v^ 

IrißgBmännBr mit frBmbBn dBrnaffen, 
^freit^ammBr unb B^nwr iBur, 
MztlmxB htx Mit fBlbßr, 
(Er jagt burxf) bi« Batft! mit (Sb^buI, 

Mnb niBr auf (Krin «inp, ber griiuBn, 
l^te gaeliftljB Mr|Bit «rfttjaut, 
Mnb msr an ^BlxjctifcfjBn ;§BBBn 
;5Bin $au» auf tm J^fal^Ibamm gebaut, 



— 26 — 

Mnb titB au» tzn fix}mxx\ii)tn BBrgBtt, 
Mnb biB oom brBfagniftfjBn ;5franb, 
Mttb bw xjon bBit rfjäüfdjBn ®U!fcfjBrn, 
Mttb bte au« tfalifjJiBm lanb: 

;5ie ftönttttBU aÜB inm grogen, 
5um ntäxfjfigBn Bölkcrrat, 

^tBTOBtl Bin bBufftfrBr ®BlBl^!Br 
;5iB btöBr gBlirSttftBf ^a!. 

„Dir gingBu al« ^bübu ju CIrabB, 
Bun foÜBU ©BrmauBn mv fein? 
J^ ron BiuB ^BBrplrag* un» |BtgfB, 
Dir njürfBU biB jBupBr xijxti Bin !" 

;5xj ti^nf in bBr We^zn ®BftIirrB 
JlFr^ fcfjauBrIttlj rofroBlft^Br ;§tF;rBi, 
^a rBtfBf auf pi|BrnBm ^I^pBr 
€in blapr ^lxo})meinn Jjzxhn. 

^tx ;5trx)ftmann ftJjroingt ^öl^niftfi btB XanjB 
Hnb TOBtli tl^uBn IDb^b unb 5tBl — 
Jidj glaubt BT fu^rt BöfB« im ;9#IbB, 
Ji^ glaubB, ba» ^txry^ routf^« in IStBL 

JIÄ)bI^ un«! JiB^I pürmt b« im JIugB 
®Bn ^BtbBlbBrg« DauBrn ^Btan — 
Hnb ba» fjat mif [BtUBm Butf;B 
^Br ^öfrat ^ol^mann gBtfjan. 



unb 



l^timkt^v au» ItalUxt. 



Huf bum ^t ©irtt^iari». 

(8. Snii 1856, mit £tfc0»nen ^anb<n.) 



tfj ^abB gBf räumt Bimn langen (Uraum: 
Baa iBbßtt ft^roungDoU unb F^Büer 
Hnb jBibp |um ^intm^l bsn Jluftang ftn 
Jtuf bsr MnPe golben^r TltiUv. 

(Es tp »JorbBü — Iraf!, limp unb ®Dlb, 
;5ie gingen lufammmt |u ö^nb«; 
Ba pe^n pB TOwbBr, ftJjnBBbüp^r unb grau» 
^Kff dotf^arbs p^inBruB IDänbß, 

^« tp DörbBÜ — ^2r lEbrbwinb faup, 
Mb |ög* burtfj» ©Bbirg« Bin Hagen, 
Ifafr p^B, Bin frauBrnbB« Marmorbilb, 
©BrFrüUt im lu^BrnBr Ä>agBn, 

Bodj Binmal folgf bBm tEirino bBr Blidi — 
^ü)m mWn mir biB ^bbIb jerbrürksn ♦ ♦ ♦ 
€r rBunt iungfrifd^ in» gBlobfs lanb, 
J^ kBF^r' xl)m für immBr hm BüÄBnl 



— 30 - 



®tm\^nkl$ig,t. 




Birgf \x^ ta» pfjIanJiB ©ratÜBr unb ftlagi: 

,,Dür|t0B DBtbB, graafBÖB ^rip, 

€inli unjer (Krblanb, raubt un» baa ;5ttff. 



PfBiIfdf)u| ht» M^n» f(J)BUBtt rair kaum, 
Jihtv biß J^fa|ff|Btt gönn! una xdüjl Baum; 
5ujJ)ioiB^, mif B^ruBU (ffilnifiBn bBljängt, 
$at una |ur mtlbp^n Wilhnm OBrbrängf. 



B)tltf|B dBftfjöpfBl . . . Jrtabmt bw ;§firn, 
O^Iaamatt t^r JtugB, $xjrn tf^r <®B!)irn . • 
IsItngBlgBla^g liButfifa burt3^ bBU IIb?, 
Mnb maa milbfafjng, pBurf)! in hm ;5i^nBB." 



31 — 



Wxltffitn. 




»r, itjo ba» JUi^ffotn fBpftButitg »rtön!, 
;5!rBtftf pjJ) ta» (EJtfiingBl pBtttTüantibBkrßnf, 
Mnb n)o bB» MarftpBin» UrBuijBtxijBn ftnb, 
(Enbe! ba» (Eigen, li)tIb^BU bBginttt 

Mt mx bje« MBÖBrtt» JIÄ)a0ni» nirf)t f(J)Bu'n, 
B)ö0Bn in Jm^Btt grafen unb ]^u*n. 
;5fetl tp bBr Bjorfprung, Äbgriinbß bro^n, 
jlber bBr Hü^nB ^olt p* J^jn %D})n. 

Bonbp^Btn am luIntB. btftsnbBr ®Ian|! 
j^Bnntn, bu rau^B, folg mir inm QLani! 
j^tftuf auxf) im tUfjal mitfr DinnB |um InBcfjf, 
$otf| Job brr Jllm gilf lDiIbf^BUBr«rBi^f. 



— 32 — 



Äni aiatthrnl^r ^22. 



(knqnft 1862.) 



^B^k an btBfBtt ptßBtt <^bb, 
JrBubig fptBgBln fBtnB Wtütn 
^üxtmnlxüjt unb ^HpBnfrfjttBB. 

llf^n Brfüllf kBtn pürmififr (Eofsn, 
iBtttB farbBnmilbB (^lui, 
Borf; btB rrf|öit|iBn TOBtgBtt BufBn 
QlaurfiBn IräuittBnb aua bBr Jluf. 



Hnb fo fei tt IjBuf unb immBr 
©iBtt^nt« btr unb CJbBnbilb . • • 
;§önbBr prunk unb falfd^Bn ;§d^tmntBr> 
^infatli, ^BtfBr, klar unb mtlb. 



— 83 — 



ÄlmfrBu&B* 



DötBrnbB IDanb . . 
(Et» in bBH MuIbBH, 
JirnfiftnBB am Hanb . . 

(3lrau intb gckraup, 
lauBrnb barübBt 
lö^nFjaut^lBriaup. 

BlafBf, i^r bumpfB 
BtBfBtt, mir nirfjt 
3IK BurB BBbBl 
(3lrDb in» (B^^i^il 
Da» i^r im linpfBrn 
^ampfBf unb tJäm;)ff, 
Dirb von bBm lixfjiB 
j^iBgrBitfr bBftämpff. 

?iBr ftügt biB ;§önttB 
Blums unb f alm, 



— 34 — 

Blau tpt bBr ^limntBl, 
mün iP bw :5Hm. 
Jxn üöH bBr ;§örgBn 
lapcnbcm l^rang 
(Srüg' txfj bBit Dörgcn 
Mit ^lobBlgBfang, 



r 



— 35 - 



mairoIfielL 




Dit bBtUBH IDafonmauBm, 

IDtB iBml man ffi^x auf» aÜBröBp 

(EnffagBit bBttt BrüfBit unb (ErauBrn! 

Mü HBbBH umranfit uör bsm (Ef^or Tiif) btB $ö^* 
Bi» ^inab |um MBftnaugBpabB, 
Mnb frfitmmBrnb labBt bBr MntBrfBB 
5um küf^lBnbBH IDBÜBttbabB. 

Wtnn bori ir^ in njcIjItgBm ;§(5njtmmBrJptBl 
l^cr JIufBn CtBfB burrfipfinBtbB, 
(!5rügf altbBfrBunbBf bBr l^Jol^BniratBl 
jin» bBrg|toI|Br ^BgaunjBÜB* 

j§x^ön tP Br, im bämmBrnbBn MorgBngrau 
Bxim l^uff bBr jBrnB umftöjpen, 
Hnb fcfjön, niBnn |um :5lbBnb-pm^urbIau 
;5id^ bBr ;5xinnB ©lü^golb BrgüHBn. 



— 36 -- 

Bur langfam tJBrglaPßf bcr blBitbBitbB ^^titty 
l^odj kaum tp crlopfren bcr ;5rf|Tmttt2r, 
;5o Ijöpft auf htn WtUm tax DoitbBnpfjBtn 
Mi! Xxlhttxotxä)tm d^t^immtt* 

BBrgnügltxfr r# tnatt am ;§franbB ftp 
Hub tJBrgigf b-en IKotfer |u pa^Btt. 
© BaböIßBH, bu alfe« BbP 
MM hnnm Mausrnia^Bn! 



— 37 - 



(Am SLUttfetlentag 1880.) 



™aa war «in j^ommBr tJoU ]|röBrkBti, 
€m ;5ommBr tjjon (Sdöb» (SnabBit: 
^KBtn Berg |u ^orfi, liBitt DBg ju iübü, 
Ißeht lUfBr |u fä^rliiJj bsm BaiiBn. 

3tv XantJft^afi Sauber, Ibcr JarbBn ^raifil 
j^t^uf l^armlD» glütfilixijB ;5funtiBn, 
3eL roartJ gBfungBtt, gBmaß unb gelaiJji 
Hnb |u ]Krän|Bn BlaubluntBit gBtnunbBtt. 

Ipeut pfieifi bBr <^furnt» l^But BranbBi t»Br j5bb 
Dif ^x\ii}l px bB« i^fräglBtn» l^ämmung, 
Jrop fd^auBrf mtiJj an, uttb njol^tn ixfr M*: 
;5ünb}lufIxxi)B fibBrfcftnJBntnumg. 

3m (ErkBTpüblBtn l^angl blag unb UBrblüFji 
^BT IKraiti, bBtt ti!j tttBmal» tJBrgBp . • 
Mnb forgBttmüb njäl|f ba» ©Binüt 
lünf frfittJBrB CiuilprJDiBjfB. 



— 38 — 

Jtu0 $Bima! unb ÖLl^urgau httxo^ rniii) im (E^or 
^tB BatfjbargBmBtnbBn ro« ^raö;wt, 
Mnb JiiitmppBnib ftlinappl au« ;5rf|ilf unb Böftr 
I^B» Jtaftu» IpatttrrfiraiftBn. 

IRIäng* ttiifif BinbljarfengBtön au« ber Ipö^* 
D« (Erlöfung uött irbiftliBn Böfen, 
3Irf| fpräifjB: „l^BT (ILbuIbI I^öP bü^, o ;5bb, 
^u Pfu^B tJJDlI jgdjIangBU unb IröfBu!" 



- 39 — 



^tt^alivt 



l^tr ptgBtt in fpäfern JfafrtBtt, 
;5jd bBTtk an bis Jnpel HBtrfjBnau 
Mnb roiß n)tr jum Icplanb gBfa^r^n! 

(l^rün nJOgfB btB Wzüt^ M^t fan|!B ba» Boof, 
^armxintfdf; BrftlangBn btB Iteber — 
(Sin $aud^ oon jBnBm ;5BBabBnbrof 
(Erltftfjf tn bBr ;§bbIb mrfji rolBbBr. 



— 40 — 



^tt KftBtttfaU. 



fum lfo\)m KanbBit Ixägi ttx Binb Btn BraufBU, 

Hnb pür|f p^ lobBitb tmrdr btB jBlfenklaujBn. 

I^a» pnb btB ^onttBr ®ööb», btB l^Br Taufen, 
l^a» ip, milifjnJBtg im ;5iJ)rautttgBJÜBb bsr DogBn, 
JBtyn ^Imglanj ttBUttfarbtg übBrfiögBn, 
I^Br JaU bB» ll^Btna im f ^alB von j^tfjapfaufBn. 

:31m MonbBnrifjBtn mirp bu fBin Bilb bBfraif|{Bn 

J^om $JofBl IDBbBr uttb bort übBrnarfjfBit . • 

Wo DapBr p!jä«mf, miU m^ bsr ;5t^aummBin knallBn, 

Hnb PörillB» PfBifen ftörp bu iBnjBifa frfjaßBn: 
CHufrofBtt 3luga |ift^t burrfr bB« BBrgpJjaö;!« ÖLiBfB 
^Br BBuiBif ^raIf|B, biB lokömofinB. 



— 41 — 



(^aabjoifieU, iSeeijolbe, SSephxttbtv 1884.) 




►lauBr ^immri, lufjiB IDöIklBtn 
;5ptelBnb um fcrjatfifB $01^* ; 
(3^IrffxfrBrbäi!jB, DaprfänB, 
;§DmtbBgIän|fBr Bn;)*0Br J^t&itBB ♦ . . 

jgrfiau tift*» aurf)f, BtifjütfifBn BIt*B», 
Btd^t ntB^r fägltxfj auf htv JaJrri — 
l^tB C^rtnn'rung rBttiBU ©lütfiBa 
BiBtbf fo fdfjiJit tt)iB ®B0Bnroarf! 



— 42 — 



JHIctt - Jau&Br. 




nx ptBgcit |uttt BrötfiBH in BböbI unb Dinb 
CBmpör tJön IDBrntgerobB, 
Wnb piegBtt, gBfdjtnütfif mit bBm BrotftBnpraug, 
JröPBlnb |u CFjal unb marobB^ 

lUnb al» mv fangen am :5IfBnpBtn 
(Ein ItBb, btB 3HfB |u grügBn, 
^a ^tng friftfjblank Bin 5B^nfI;alBrfif|Bin 
Jm ClBbüft^ |u unfBrBn lügBn. 

Hnb al« njtr fagsn |u ^^IfBburg 
CBrroärntl in bsr roiBn JorBÜB, 
lam BinB "J^nttn- unb l^amBnfifjar 
Bjon Braunfd^uJBig tJBrrBguBf |ut ;5fBllB. 

Hnb al» mv frugBn: Wol)n unb roxi fo? 
IDa» DunbBt in biBfBn CFjalBn? 
;§prai!j 5«^^ Iuranu0, Bin kunptfrjoIjBr Mann: 
„Dir roöIlfBU bis lüJrrBr bBja^lBn; 



r 



— 43 — 

$öift öbBit am CBrfi, Ijöjfj ob IDalb unb Jßl« 
l^urtijfobfB m IDmbpog biß BlüffB 
Dtitb bl«» au» gBöffncfer BrtBpaftijB «i^tfjui^ 
MBtn papiergBlb in allB Iü^b! ♦ ." 

♦ ♦ (Ein IKantpf bsr (ffirogmuf BnfbrannfB borf 
Mnb r^UtftiBiB fi^ auf bsr ;5fBnB : 
I^Br :iIirB ^BfrnfljalBrrt^Bnt rourbB foforf 
;5rf|aumn)Btn in bBr röfen JörsIlB! . , . 



— 44 — 



In ultima hora mortis. 




<un ba B» an Bin ;§fBrbBn gBl^f, 
Jfautfjif ntBtnB ;5bbIb in JrBubBn, 
l^ag r« tn piKBr DaiBpäi 
J^or ®JDf!B» Cljrou barf frfirBÜBn. 

Jal^ roo^I, ö IDBlf, i)Br iBtb |Brbrirf|f, 
I^Br ;5faub tJBrlangf |um j5iaubB, 
JrBi ftfjroing! bBr ®Blp pd^ awf jum Itif|t 
(UlBitfj BittBr nJübBn CaubB. 

^d^ ]&ab* gBfiBgt! (E» tP x)oIlbraö;f I 
^B0 iBttfjnam« Hät^Bln |BtgB, 
^ag id) au» btBfsr (ErbBttnaifif 
311» Criumpl^afor iDBitfjB. 

IDa» war t^Jor^Br? 3Iti) tüBtg b» kaum. . 
;5faub|itmmBrtg, piffrig DBfBu! 
J^orbBt, tJorbBÜ (E» roirb |um (!Lraum, 
^ag itfj Bin MBttftfj gBraBj^Bu! 



r 



— 45 — 

Dana, polp ^rf|tt)BpBr ntBin, 
©lütfi auf! Jü) ^ab* bt4 rotBbBr! 



1 



— 46 



(3lm «Ijein bei Deltenljetm, ben l. #al 1869.) 

So die blnomen üz dem grase dringent, 
same sie lachen gegen den spunden s nnnen 
in eime meien an dem morgen frno, 

und diu kleinen vogellin wol singent 
in ir besten wise die sie knnnen, 
waz wtinne mac sich da gonözen zno? 

ez ist wol halb ein himelriche. 

Walther von der Yogelweide. 




T^tv ÄtFjBt prafrif im rsmllBn Blau, 
lanb bräuiltd; mü tn Dalb M frfjmüÄBit 
Mü lartem ^rün unb ;5tlbßrtau. 
Mit tDBit^ßm fräumBriftfjem ;§t^läfiern 
Mxbml ring« »in lauBr JrüFjIing»buft, 
Mnb mit bBn Jalfern unb htn Häfcrn 
^urti)}li2gf Bin BlütBnftfjnBB bie Inf!; 
3xt ]|aIbBn blüf^n, t>it iüngp nor^ borrfen : 
.^iB^I B» ip allB» UBU gBWDrbBn. 



— 47 — 

(Exmvd im Xtdjf ! fo rctil'a b^s XcbBn« 
©BfB^, ba« aflen ;§toff buriljftrBip, 
Jlljnmana DmtBt bro^n o^rgBÖBn«, 
I^Br J5wg üBtblBtbf hum gxdtn (^Btp. 
;5Bm TOBKuBriüngBnb MatenitiunbBr 
Wtrkt <^ap unb Jarbc, (Eon unb Hang, 
3^rum ftJjaltt von allen DqjfBln munfBr 
3^Br BaiJiftgallBn XobgBfang. 
j5« lubBln femBt bBnn tn IDorfen: 
;§tB]^! BS tp allB« nBu gBitJJorbBn. 

Jim jßtBS DBrPrüpphr HfBrbämmB 
;5ti)lBtt!){ IjBuf mBtn Pfab fBlbau» roalbBin, 
l^a JptB0Bln rcilbB BirnbaumpämmB 
Mtl Hirn' nnb (B\d}t r«Jj itn B^Btn. 
Jlutj^ iF^n BrfrBun bB» MatBn IDonnBn, 
;§Btn ;§t^uppBnt)JoIk fautfii rco^Itg cor, 
I^Br 3lal kommt TiJlIängBlnb Jld; |u fjonnsn, 
lautpIäffrf^Bmb frf^nal|i bsr ^etfit Bmpor, 
Hnb murmBlnb {ragt'« btB Jlut gBn BorbBn: 
;5tB^! B» tp aÜB» nBU gBmorbBn. 

(SBkränkfBS ^Brj, niJO|u bBfn j|ärmBn? 
^fxtxf ab bBn flBrkBnbunkBln lop, 
lag bttJj Don btBjBn lüffBn raärnun 
Hnb ftftöpf au« btB|Br lanbfcfjaf! drop: 
iBtn iBtb, kBtn C^roH barf aU|Btt bauBrn, 
^« kommt bBr dag, ba allB« grünt. 



L. 



— 48 — 

3a Hrättkung, ;§tf;ulb unb Jjnhtrs drauBrn 

;5iB^! tp bann allB» nsu gsroörb Bn. 

Hnb ruljl im fiü^bn ;§if;og hn (ErbB 
Ipjon aÜBm ;§tf;mBr| ttxn pBrblitf; (Ebü» 
©Blrjop, gBfrnj!! Bin fträpig „l$)BrbB!** 
BBtuff bilfj Btnp |u bBflfrBm j|BiL 
jflu« irb^frf^Bn ;§tti}f« «nb @ram» BBrp^rung 
BBifi unfirflibar Bin ftxf^zt IKBim, 
^Bn BinB» anbBrn Mai J^zxklävnng, 
5ur BInfB bring! in anbBrm $Bim. 
I^jorf raufrf)!*» in pljBrBn JflrtörbBn: 
;§iB^! B» ip allBS nBU gBWorbBn! 




— 49 — 



® P 1 1 0* 




}tx rcarm in rcariuBm BbPb 

Mil Dctb unb Bru! p^J PpBgf, j 

3^Br xüälfxd, Vit Wzll pl)' p^ty ' 

Dßil n fii^ nt(^! btxüt^t j 

lÄnb bö(^ 0Blj{ an«« iBbBH I 

Bergan, bergab in rcilbem Xanf I 

Hnb mvL% xütt pirbt, noilj fdjraebBn ' 
®rupabniär!0 n% bann ^tmmßlauf. 

I^ßr Dann com ;§ängßrJorbBn, 
3^B« Ja^rcna nißmal» müb, 
MDBig, xüo im ftälfpen Borbsn 
^iB blauB Bluntß hlixJjl: 
Cir Jtftaul von Ijoljzn IDarfjn, 
Wo Irägß« Blnl jn di» gerinn!, 
Biß Wül al« C^oÖBiS C^arfsn 
Hnb pt^ al« ®DÖBÄ frciB« Mnb» 

J^b BßbBl iljn untfßutJ^fBn, 
j^djnBBpurm bie ^ä)vAiz niBijr!, 



— 50 — 

M luxftenb Wtüexlt\iti)tm 

©BjpBnpig x^n umklärl: 

Jfym tp Bin Bann mxlxtJjmy 

3tt fpalfenb burtft hxt Wolktn brtngl, 

Hnb djob unlb (iBufBl ptBl^n, 

38)0 prfr fBtn Pfalm gen ]|nnntBl frfiniinat 



- 51 



Mn%. Knapp, rcäl^r^nb ber Bontan dkkßl^arb tt\onntn warb. 

(49of ^o^entnitl bei iSingen, llftiers (ßaft\jam, (QnU l<ptVi 1854.) 



Wtx x^ oon grünen BBrftar-;§tfttIfgBPabBn Btnp 
f müberpißg ju JIUmanniBna alto Burg 
Hnb auf bafaKnBr j|ot!)n)atf){ bjorf mxiSj fßPgB|B§t, 
3l«»rpä^Bnb nat^ b^n JRIpcn nnb bBm BJObBnfßB, 
Bb mir Btn (Boß bBftJjjrB günp^gBr J^ögBlpug 
Mnb BtttB IgBBrft^ar braui^barBr C^BpaltungBn 
;5amf üpp*gBm lÖDBbBn jBugBnbBr C^rpnbungafirap: 

?tBr p§ xd) iBip, Bin brBintal angBlBtmfBr llann, 

3n Bigner tEr\)ovJjvA aufgBquoHnBm BBbBiquaInt, 

Ber Karren PBtfil — b« na:^ fiBin Fr^lfenb ^rBigBfpann, 

lein üormllr!» IrBibBnb (BgBn^DoßBr ^BtffdjBnknall» 

^Bn IßBibBn f^ab' xäf glüMitt^ auf biB Burg DBrfuI^, 
Itffi fJoUi*, in F^Joffnung«lojBr liBbB Iabt;rintFr 
Berpritkl, Br launtBln JO^nB jBbBn BBÖunggknäuI, 
Ja ]vid)i mxjiji ffiBipBBarmuf l^eim unb ]|ungBr«nof, 



— 52 — 

Hnb böte txnn nnt hlanfm (HonnB dulba 

Jiir plapift^B, nafurgBfrBU« ^^ar^ßllung 

^Bt lÖBtgung ntBinB» fcomtnBn Mönt^» unb ]|offtapIanÄ 

5ur Jjixio^lxtijm lÖDtfib, btB t^nt j5tJ)ülBrin, 

Mri)t itJwgf itf; laf — in bumpfent IgarrBn prsirf^i bjr (Ha^, 

(E» ptrBtdjt btB Baxi^!, BS iButijfBf noifj ftBtn ^J^pw^gspEnt. 

©BbanftBnuöfl bBit lingBr nat^ bBt ;^ttrn gBprBÄ!, 

^t) ItBg' it^ brütcnb in bBr JbPb (ErüntmBrpurj, 

3xt (Bnh ruf!, JtB ruft mir fiBinB dröfung |u, 

Hnb Ijöl^nift^ kriBtfjf bBr JigBl burt^ ba» {ungB ®ra0. 

lUnroillig brum uBrlag itfj of{ ntBin jBlfBnnBP 
Hnb ppan|B mxtt^ in ;§tngBn auf biB jßBgBlbaljn, 
BBi fauBrm ;5BBnJBin fiBgBln iljrBn Bambo bori 
^Br BaumrooUrpinnBr unb bBr bab*fdjß CHontrölBur, 
I^BT Clu!0bBp§Br, bBm ba« iungB J^bp Brfror, 
^Br iBl^rBT unt [Bin J^djulft^rann, bBr Pfarmifiar. 

3oü) hoxi autft fptiBgf für ntixi^ biB JriBbBn»paImB nitfjf, 
Hnb ntant^BU pubBi niBrf* x^ in ba« doHb üb». 
Da» ip |u t^un? fo frag* ixi^ iroBifBimüfig miift, 
:5n pillBr Badjt rütftftlimntBnb auf bBn bunkBln BBrg» 
d» pfBiff bBr J^furm, Br pfBif! mir BinB Jlntmort I^Br: 

„3In bBiuBm iBbBU nimniBrmBljr UBrfuxi^ bitfr am 
(^t;\ri)xtt)lli^t\x Böman, roBun biB C^Bft^irfjtB ftl^lt 
Mnb |um Bjoman bBin BigBn ^^rn niiftl fahrig ipi" 



— 53 — 



i. 

16. Slnguß 1689. 



3ffi)BjJii Mb ;5iJ|Iäfßr, bis brin ft^Itßfen: Iraurtg J^olfi in 

bunfcn BBtljn, 

l^urladj« Bür^Bt, alt «nb iung unb rjtxi^ «nb arm in 

mtrrjr Jtorfif, 

3it bort bBtm HutnBnftrriJjlBtn BadjIquarÜBr im Moöä 

gBfuifjt 

M!^l unb kalf non IranfttBtiJis Ißonig raar bBm j|BBr 

BBfBl^I gBjanbl: 
„3In bBr Pfal| unb läng« bss Bl;BtnB» njü^Bt mir ba» 
bBirlft^B lanb !" 

* Bar fieltt htt ftlb^rnen ^od){eit 35. iSi. i). Ua (Drogljnjogs von £altn 
{20. StpUmbtx 1881). 2ltt0 Der ifFeßfdjrift: (IBefdjidjten nnb ^Ubjer atte ÜaUn. 



— 54 — 

IHnb pB kamien, 3^«ra», BÖBlar . . ♦ nor b^m wBlftijBn ^M;- 

ftranfgrug 
(^ntg, njtB JffraBl |ur IDüpie, ^urlat^ auf bstt €xr)bu». 

iBtpBfBgBn irar gcbcfef, J^iJi» omb BßglBtn warb gBjtfjirrf 
lUnb |u 5u| «nb BauBminaöiBn iBttftfBtt BünbBlÄ forfgBtrrf ; 
l^a am liifBrabatfjBr j|ü0bI, töo |ur Jlusptfti fr^t btB ?ö^*, 
I^tbK bBt lu0 itJtB fBPjgiBbannf mit) ft^oll Btn btBifatJ^ ftlagBnb 

DbI^! 

^Br ]^Br!rtBbnBn IDangBn ttb^b fö^ntBriBttbiftcBr ffi^ärtBu 

QLait) 
©Ott bBtn BBr^furnt auf bBtn durmbBrg ptBg biu Äualm 

itt« MnrgBttblau ; 
3tv bB« lanbBS frBUBt IgüfBr mar unb Bät^to iu (^Bfal^r, 
DiB« mit au00BbranntBm ^at^B, n>tB n felbBr Inipos niai\ 

lÄnb bxB ;5!abf ? n Bilb bB« JlammBt«! ♦ . fti|mar|Br Baut^ 

Uttb tJDfB C^Iuf 

IDogtBtt ob bBU Ijo^BU ©tBbBln . . gxnxg, frag bBr flammBn 

Dui 
IgtBr btB lirtJjBn — borf ba« Bat^au», bort biB Barl35burg 

mBit Uttb gxt>% 
JrtBbrit^ Magttu«* bBS MarftjgnrafBU HBpbBni uub XtBb- 

Itttg^fd^Iog. 

^Umn mot^tBtt ftt^ BrbarmBtt, bBUtt btBM)BtbBr fBu}|tBtt ft^njBr : 
„IDbIj Uttb abBr Wtl)\ mir JIrmBtt ffeihm knm 5«imai 

mB^; 



— 55 — 

Wtifl TDom frauhn $Brb bB» j|aufß», ©JorralftammBr, (Eifd^ 

^rä^i bBr ro!« $a^ mtb Bleibt nur ^ier tm iBlb bsr 

bßr Branb0Brud^." 

j^t^Iutl^Bttb rotBfBn btB ;5(^oIarßn, Don ber Wn^l bB« 

Änbltrft» pumm, 

JIp:«m BBfttor BtitB IDdIäb: baa ©t^mnarmtn tlafTttunt! 

'^sx fa^ fttn unb falj jum j|ttnmBl — unb bBtt l^vd vom 

l|aupt Bt nal^m; 

3Bur ba» Dorf „Exoriare!" übsr jBtttB Itjjpsn fiam. 

Hnb Bin @IuF^rof nb bBtn j|JOi^Ianb unb Bin @Iü^röf fBrn 

am Dalb 
^ünbBiB: l^xtt fd^ü^ kBin ;$iJinJBrl tuB^r tdox bBÄ JBtnbBS 

^IHgBroaU, 
Xätt0« bBr Pfalf btB rBttJ^n ^örfBr — Pfor|]^Btm mit bBr 

3fürPBn0rup — 
Httb bB» Ifr^infl^al» |bPb Mäxklt . . rotrbBln Äfifjß in biß 

Xurt 

3lBbBm mar, afe fei i^m felbp bBr BigUB iBitJjBniug bB^BÜf , 
M» fxt iBUB« iBlb DBrliBgBtt, {bub« C^ränBnftlagBfßlb ; 
HPürÖBmbBr|[» BrfBfntfB ClrBUfB bßr J^Brft^BUtfjfßn Marfrfr- 

jiBl mar — 
Änb im BuT^malb marb b» pillß — unb bßrgab oBrfdfimanb 

biß ;§t^ar- 



— 56 — 



IL 

18» äaimor 1871* 



m ©BrfatllBr 15önt0«fiJ|lJo}fß prangt btB ^pxtg.üj^siltxit 
jfll« Bin langgBbBl^nf Et prunfifaal üppiger Bau!^BrmpI)^an- 

tafte ; 
MarmorpfßilBr, Marmorraänbc, lantuIabBt fäulBttft^lank, 
;§futtJO, BroniB unb C^olbtJjriiBrung, j^fBinJi^Itpögen glatt 

unb blanft. 

Jlu» bcr 3i^m Dölbung blinken küF^ne Ire^kobilbBr breirt, 
lüxcä) ein pomphaft allegörift^ überraunbner J^afer Wjtin. 
3üti) an Binem dag int JiännBr falj ntan anbre jBit^Bn Iri^r : 
3^B« DiBtjB^ntBn lubniig }^rai^tfiJ|lJo| mar bBt 3^ButfdjBn 

l^aupiquarttBtl 

ffirenabiBtB l^altBn Dat^B, J^fftjiBrB trstBn Bin, 
I^B« gefanttBn j|BBr« l^BttrBtBr orbnBn fiifj in birf^ten BBil^n, 
j^bripBn nnb C^enBralB, C^alauniforniBnpraiJit, 
;ibgB}anbtB nnt MinipBt «nb bBS BnnbB«kanjlBrs Madft 

j|Dd; auf bBr €prabB raufiJit bBr Ja^rnBn unb «J^fanbarten 

3tvm altBn Buf^m Bin blutig uBUBrkämpftBr übBrpra^It, 
Hnb, Bin ^otf; C^Blübb gBlobBnb,in bBut ling bBr JürpBn pB^l 
j^ilbBTTOBigBU Bart0 bBS jßriBgsIjBrrn pBggBkrßntB MaiBpät, 



r" 



— 57 — 

Baben» JrtBbrtxi^, ate t^n €tbam mil btnt $BröIbaint 

bBfrairf, 

Criö l^eriiJDr «nb „^Buiftftlanb« laifBr Dil^rBlm 

lBb«!"niff Btlauf, 

Httb Bin^urra! pimntf il^ bn tJtBlF^unbBtffäKtg, ptgÄgBtoig 

. ♦ ^umpf al« C^tJjo ttturrstt fnm biß Hanonsn tjon ^art»» 

Bann al« ftftönpB Morg^ngab* bBm ncusn HBtrfiB bargc- 

brati){, 
lam b« MBibwng: „Babcna J^fr^tlftrati IjiBK uor Bclfürf 

trBUB Datfji! 
Bretfarfr pärker war bcr Eingriff» glatt ba« (Et» unb kali 

bBt ;5t^nBB, 
Boi^: M>ir lapn ftcmBn b«rd|! fpratf; Derber» {rui^tgB 

jfIrmBß! ♦ . ." 

;§0 burp*, al» bwr tlxmtn tv^tt tnt l^Brratfltr BöntgÄfrfllog 
^mm ^^Ibenftatfer grüpn Bin BrIaurfjiBr ClnkBlfprog 
Bb« IBÖarftgrafBn IriBbrixi^ Magnu», bBr bB» iBtb» 

fo üiBl bBpanb, 
Bbot bB« ;5ptBgB(faaI» drbauBt <i5!abt unb jflF^nBnburg 

DBrbrannf. 

Hnb nJBt !^BUt im ^ii)n% bB» BBiiJ|0aar» non bBm durm- 

bBrg niBbBrfrfjauf, 

;5iBl^t Jlß-^urIaiJ| längP uBtiüng! al« frBunblit^ ;5fäbtlBin 

nBWBrbau!, 

Mnb fißlif iBnfBil ^oIjBr ^appBln BtnB nBUB lanbljauptpabf, 

Mt im (EifBnba^njaljrljunbBrt pDt{ p^J aufgBpiiniungBn Ijat 



— 58 — 

Bürger, bBtBH Moll btB JIrbett, p^apn bort unb freuen 

^ag für iirnnBt non tm B^Binc» Mfmt ©aflten» j|a]^n 

Bnfrattfr. 

I^anftbar TöintiBtt pB bBtt J^pftrani pir nn Ibuw» :3ubBl- 

paair, 

Mnb pB prBtfBn ®oöB35 düfc, benn (Er roaÜBi rounb^rbar. 



1 



— 59 — 



Xteir im J!&d|IaS 3raifattfe; 



^ifd}l nn ;$^Iog im grünen DalbB, xft gar njunlberlid^ 

j^Biner BauJmnp ft^nörkBtotxi^B Jormen pnb «n« fern 

gsrütfe!, 
;§BinB J^mautBnlB hltiä)tn mt txtt ptßljBnbBr Morgentraum, 
l^joti^ ber )^Jor|eit ^eiltg Monblt^i ftiltmmerl burtJr ben 

pißen laum 

Mnb befeeW mtt feinem ;§!ra^Ie fote Bilber an ber Danb: 
€tnen Dann, geftJjmütfef mit eitlem ^unbertfält^gen Hitter- 

tanb, 
Balb im bleibe be» CÜIjinefen, batb im grünen J^t^äferftranj; 
ÄberaH bajöfelbe Äntli^ — immer neu ber Mummenp^an?. 

Der mag*» fein, ber biefe bunten meibiftf^en ^runkgemanbe 

trug? 
ffieiperpimmen püpern 3lntmort : (Er, ber einp bie f ürften 

WlM0 ; 

* Bttt j^eln ber ftibextun ^odjfjeit S. fi. ^. htn QBrogl)(r20d« von üattn 
(20. September 1881). Xna ber ^Feftfdjrift: fl^tfdildfttn trnb Silber ans^oben. 
4larlBnt^e, ^ielefelbs ^ofbmi)^anbUm9. 



— 60 — 

l^n pB in bsn ;§iaub gßroorfen bsl ©raboroa unb ^ßtbßttf , 
I^Br bBH $aIbntJonb traf intttltn in bjr J^rfilarf^f oon ^fian- 

kamsnt! 

$a, rotB panb be« ;5tß0Rff ptfr^t bort löprtlt Dupafa, 
311» Br jBtTtB ©bas jäljlfß «nb bstn 1ßmg«ooIk, Äuprta! 
€htBn nur l^ai Bt uergBpn — jBnBn Mxotn in ®Bfa^, 
3tt "bmt btBifat^ minbBtn $BBr bBr I^Butft^Bn ©Bip nnh 

j§bbIb war. 

BabBn» rü!BrIiiI)Bn lubraig, bsr biB BignB IKampfbBgiBr 
ÄbBrgog in« j|Brj bBr ;§BtnBn — iFnt nirf^t lälflV bBr ©rog- 

nJBfir, 
lUnb borfi rcar*» bBr CItnB BbBn, bBr pir faufBnb anbrB galt 
Hnb bBm BannBr bB» prupl^BfBn bonnBrnb fprat^ Bin Bwig 

$alf! 

IDol^IgBbBxftf üön Dan nnb <J5tf)an|Bn fod)l ber JianifftJjarBn 

j|BBr, 
lUnb bB» Juguölfi» JRngriff pralßB rütftraär!« n)iß tjom 

liefe ba« MBBr; 
JniBimal, brBintal pürmfB p^ö^o« Balaiflon um Bafaitton, 
JfljrB bBpBU JüFjrBr PbIbu unb biB ^ämm*nmg naljiB fd^on. 

^a, bBn JlugBnbliA BrfaJjBub, JprBUgi mit aßBr.BßifBrBi 
BBrfitsgBft^nJBnM im ftfjärfPBn drabB Markgraf lubroig 

mät^tig bBi, 
lUnb BiftJjoria, ft^on piB^Bnb, manbtB maiBpättfd^ pt^, 
ÄbBrfaflBU mar ba»IagBr — unb bB» ^albmonba luria mitf^. 



r 



— 61 — 

Der uennag ju fagBH, rotB ulel dürJiBnbluf bsr l^obBn 

trank, 
^I« an rensm ^gBtifag von ^Imkavxml VxB^onm fank? 
2fttiJ|i Jßöprtli Ijai*» gßmcpn — bei bcn Jal^ncn lag Br Id!, 
j5o xitjel Ißämpfcr jBin, Jb mth Titxii)tvi Jalf ba» JDÖorgBnrof. 

Mttb burxfr allB (EIjrt|fenIantiB ft^oll mn Mnxt^ in Uunb 

ba« WoxU 

„lubBTOtg b^r (EürkBnrtBgBr ip ber ®IäubigBn ;§rf^irm unb 

l^orl !" 

. . . €r htbß» BrpaftBf BifrigP \mxtm laifer ;§rf^IaiJ|f b^rtd^f , 

Ml^mfß Bolk unb (©snBralB, — tjon fitfj felber fprat^ n 

nxii)t — 

Prunkfr^p bnrtfr t>UWxmtx€l)ott rJoUtBtn langer Dagcniug, 
I^Br biß rBbenbBn drop^äBn fßinBr kül^ncn Mt^i^ trug, 
JIIIb BBMfB pir bBn läed^txl . . fcinsr XübpBn nur ttn ]^fanb, 
^ag Er il^r grfrBU gBbIwbßn auf ber lDatJ)f am l^jonaupranb ! 

Jn l^öprili» gJoIbnBm JbHb fanb Br biub lofB biBttft, 
^tUBr parabtBfBsiungfrau Mal^ömBt« an JRnmuf glBit^, 
3WBfB fanbt' Br bBr (©BmaFjlin unb frfiriBb kurj al» BrtBf 

ba|u: 
„J^ ;§tbr;IIa, ft^önpB lürptn! ntBtnB» iBbBn» ;5tBrn bi]! bu! 

311» id^ btBfB« Ißtnb BrbUtkfB, ft^Iug ntBtn l^ni iraar Bf roa« 

nitib, 
Bjodfjf bu WBtgf, baß irfr brauf fragB in (Bmail unb C^xilb 

bBtn Büb; 



— 62 — 

Mt bruttt mU xäf fnx pB Jt^BtikBU, bag f« Jt»«tt« ;5WaDm fei, 
Ißttu' td^ bödj auf tDBtfßr (Krbj^n kßtuB fügBrej^ftlatjerst!" — 

;5d[jöncr ^oppBlpßg bs« ^Blbcn, ber bBit j^tfjIaxi^fBnprn« 

Bttang 
Hnb tntf larfsm BtöBrntirfs aurfr bas «ign« $er| bBiroang! 
BBttt bwr 3lbglatt| \oltt}n tEIjafsit frfjön biß IfcctBgBrfRni 

^Bm p]^ aud^ im ;5piBl bc» Irabcns njöl^I unb frfjBn ttn 

;5tf)äfßrhlBib. 

■ 

IDbt wirb kriftßln lUJd^ unb lädjtln ühtx imtn MaakBitianb, 
^B^ biB^Bü utt» aup)BnjaI)^rf ^af an bBr laoörifBUPanb? 
Bön bB38E ?BlbBn ItBbBölBbBn gtBbf Br ^BtfrB ^BugBufd^afl, 
J^o^ im Bud^B bBr ®t\^iti}tt pB^f fBin Btlb in Brn^Bt Ärafi! 

^iB^Bn j5ang 00m tHürfiBnlubmig l^ab' icfj jBibBr nitJ^f Bt- 

barl^l, 
3IUÄ bBr fBligBU HuHBr BBimbuiJj ^ab* it^ i^n |um ^nufe 

gBbratl^f. 
lapfTB l^at |u ^BuffiJjlanb» (Eljxtn xlp:tB liBbB» IrBubB 

tüar, 
iBbfB ftB bBn ]^But*0Bn tag, pB brätfjl* bb fBlbp aijs JBp- 

grug bar. 



— 63 — 



(13. Santtot 1854. 2lm tlTage iev ttfitn jlttfffilinmg htsi fiiäfitx Don 

^avtxma. 




laljlgrau ba» lleib, ba» 3lnflt% irüb uttb bbtd^B, 

^Bht Imb mn MMxng. fetlBr jBrfiiBtbanbB — 

^JDtfJ BhtB pöI|B, BtnfantB BcrbannfB, 
^Bprüp im Bulben row im j^furm bic (Etrl^B, 
Hnb ungBbßugf pelbp bBt bß38E ;5jd]^b» Xcid^B, 
3m bBtTtB tE^ai gctBÖBf nur bsr ^^anb«: 

;5jo irafp b« xuor uuse, f Brmantt38E JßDnb t!LFru;»nBlba, 

Httb fanhp al» $Blbtn auf bBt (B^xn JelbB, 

^ag manrfr Bin 3lug* in tE^ränsn rnjollt* BrglänjBn, 

liviä} mir, bBr ii§ bBm tErauBrn mtB bBm $öpn 
längp Ijab* Bnffagf, ^ap bu ba38E $Br| gBtrJDpBn, 
Mnb biBjB» Blatt füg* vi) px hmtm Iränpm 



— 64 — 



Wi2tftx\2ii2n. 



^nt mtrfr nvib txü) bsr ^tnxm üBrfrfrlug ; 
(Em iBbBTt, ttm tia» ItBbJfe fB^If, 

jBrptBgi TtJtB fLÜtfjt'gBt 3l!ßttt|Ug. 

:5d; glaub*, xtt) l^ab* mel 5Btf uBrfäumf, 
3Itf)[ glaub*, tcßf I;ab* dibI XBtb mxlxänrtd ; 
^öjj^ altB ItBb*, btB röpBt ttttf)!, 
Hub ?Brpg $an» üdu Brabant rprtrfrf : 

Herba flori fa! 

^örf ragt, von HörgBubup untbBtfi!, 
^Btu ;5iäbUBtn in ba» ^])eil l^inau», 
Hub borf, im grünen Bufd; UBrpBtfi!, 
^a» TOöIjIbBftanntB CErkBr^aus» 
Dar*» autf) nur iJugBnbfc^Brj unb j^ptBl, 
MBtn $Br| fanb ntB Bin anbBr 5iBl, 
Hnb aÜB liBb*, bis rJO^Bf nit^f, 
Hnb ?Brjog $an» üöu Brabanf fpritfjf : 

Herba flori fa! 



— 65 — 

5x«n pöIjBU BautttB irtJBigi b» ftt^, 
^BrnJBtl in fa^lB« ®rau unb Dßig 
^tB löiJiB mnmjsi $au|jfs u^rblit^. 
;§J0 gß]^'», TOBTtn man jnr IrsnibB fäl^f, 
^a0 ^af nöxfi fetten ?BtI bBft^Brf ; 
^öt§ attß Hieb», btB töpei ntxfjt, 
lUnb $Br|og $an» von Brabanf ]pri]d^t: 

Herba flori fa! 

$ali au0, D $Brj, ttjorfj fag itl^*» Iiaum: 

^or! mxihl fiB felbcr, ntilb unb War, — 

litf)f0 TOBtg t(i^ mtijpc tjön 5etf nnb Eaum, 

^a td^ »JDn t^r gBfrfjtBbsn war; 

I^ glaub*, *38E war nur Bin 3lugBnbliiJi, 

I^ glaub*, börf UJinftf ntßin attB» ®Iürfi, 

Mnb altB ItBb', btB röpBf nitfji, 

Mnb ]|Brpg ^an» üon Brabanf fpriiJjt: 

Herba flori fa! 



Äi^effel, ttadjlag. 6 



1 



— 66 — 



OTartia^. 




}ltiti} BtitBr imtt prcngBit BBgimtcn, 
^a» ?aupf mm xünx^m ^li^lmx knapp um|bpn, 

^jo^ JiugBttbanutuf in tun ptf^gBn MwnHt, 

j^jo btp tiu — mit ^BtPgß — mir BrfdjisnBn, 
(©«l^örfam, güfig, }rontm unb unoßrbrJDpn . . 
^u fä^rp gBn tHöwIon — ftBtfr nnb nJunbgßfrfjöljBn 
15am tttandjBr l^Bim — ttm Hngliiift wiHp bn bisncn. 

DßrMpf gB liBbB — piÜBr ®ottB»triBbBn, 
Bdü) fmb ftB gani niil&f au» bsr DbK gBfcftiBbBn, 
3lu» biBfer IDbII, bBt ^agiBrriHitBn, JtfiraanftBn . . 

Barm^Br|*gB ^t^niBpBr, tErößBrin bBr ^ranftBn, 
J^ bBuk and^ JtBunblirfr — wBnn bn gB^p in bBlBn, 
^B» armBn, mübBn, fa^tBnbsn poBlBn. 



w 



— 67 — 



(5. 3nni 1866. Bit oUr jQjolffdjnitien; be0 ^aU» Ganon.) 




;5!atiipf ju, ntBtn Bog, unb wjogf bas löm aud^ bttfjt: 

:5d^ bin bsr Dalpatt «JürgBnbB Dalftito, 

Mix^ ruft ©BrblBttbung, bBun \\t k^nnf tntd^nid^t 

Dem röfer ?a^tt qualurt (Kurm unb j^fabf jufammBn, 
Ißtf JatfiBlbranb fünb' td^ bcr DbII Bin Hit^; 
15Btn j^trjottt oon tE^ränßn löpdjt biß IDuf bsr HammBn, 
lötd^ ruftJ^ßrblBnbung, bBun \\^ ftßnni mit^nirfj!. 

^ujfal^, roiB bäum! roilbjldfjnaubcnb P4^ ^ti^r Bonner ! 
^tB jBlbfiJjIatJjf iobf . ♦ . ba» (Kif^n l^aut unb jürfjt ♦ . 
Mtt Jtijarfer j^buTb mä^* iri^ mir biß Männtr: 
Mid^ ruft ©Brblßnbung, b^nn \\t ft^nnt mitJ)f nitfjt 

5uIb%!, tttBin Bog» pcifftfr* itJr bitfr felbp banicb^r. 
,3«d^ bu «in 3la»!" fo nJtU*» ba» j^frafasrid^f . . . 
Der nttt bBU Juri^n au»|tß?r^, ftsl^ nirfjt roiBbsr. 
M\^ ruft J^BrblBnbung, bsnn \\t ksnnf ntitj^nitfjt 



1 



— 68 — 



®rfntt:erutt0. 




»rül^ntJorgBtt umfäuniBl biß $ö]^Btt ntü ®Ian|; 
;5t1^Dn l^ab* td^ ein rBbIttJ)f tagtuBtk ujoübratfil 
lÄnb roanbtB, »on injtBltrfjüimfrfjtenBnBm IDßibgattg 
IDalbBtnfam ixtrütft |u bs» (ffiapfr^unb» Biurg. 
C^Blbblül^Buber C^tnpBr unb PfrtBtnkraul umratiftl 
Mt pBtiB !ßuppB, btB tcßf Brftlotnnt» 
Hnb ttij frl^auB fttnau» in Dinbuttg unb ;5d>Iu(J)f 
^B» ntaigrün prangBubBn ^JDiJjnialbsifl^al«, 
^d^auB btB f albBn fBl»jaÄgBkrön!, 
j^t^auB btB ^öl^Bn, fBrnI)^tn BrblauBnb, 
IDtB pB, in unbBtül^BfBr ;5tiIlB, 
3IUb bB» fottttigBn ^rfjBtnBS \xtl) fcBun. 

5u JügBn, fiBf, ftawtti BrrBttfjbar bBm 3Iu0B, 

Bauftfjf ntätfrftg unb ntutrf 

^BS utBbBrJtiirjBnbBn JKDilbbatf)» Jaü; 

mhtx |u JäupfBU mir ftfinjingf \xü} biB litftlB 

(SBUJalfigBtt <;5fantnt»; bBUt ntoöÄÜbBrpöt^fttBn, 

(Entmi^Ibt ba$ ®Bäß ptij al0 j^attBubat^, 



— 69 — 

(grglänpn liti^grütt ttt ^xotx^t ;5pt%Bn, 
^«35 l^BurigBU Tittqt^ xvivAttihm'bix ^Inraut^js — 
^Br MtmtB glBtd^, bu int tErisb btcfe» Maitn 
jlu» bB» nJBßBrgByBpBten Dslbmantt» ?Br| 
3lufnjut^» unb !ßttDj*pBtt |u (Kag !rtBb. — 

IDjo fmnp bu, roo tuBiip bu |u biBfer j^funb, 

^örl^l^Brrlt^B Jrau, 

Mt mBhtBttt ^Bufoen b« angBfl^an, 

Bag B« jopniärf» gBkBijrf pB!s ju btr fitl^ ft^njingf ? 

iKnf^Bbp bu |ur ^fambB bBit fi^ttBBblankBn iBtb 

^Bttt BabB unb pBtgp, üön JKDö^Irud^ untljaurfjf, 

C^iuBr pd^aumgBborBtxBn C^öttin glBtri^ 

iurütft in btc ^BtnBnaiB? 

. . I^ fBltgB» Bilb ! 311» pttbB 

^Bm ^iftlog ^ter xinfeit am Dilbbat^fj — 

311» liönnf it^ gBfBÖ burdj btB JBtipBr bir fB^n, 

(Erfrl^aut btt§ bB» IrBUttbB» IfBrnfpäl^BtibB ;5Bl^nfut^i. 

JiUBUttba, biB 5öfB, bringt bir biB linbBr, 

;5tB pürmBtt |Uttt .^aalB unb iubsln bBr HuKBr 

^BU MörgBUgrug 

Mx(b JtftmiBgBn p^ fptBlBub unb frl^BU in bBn ^djog . . 

^u abBr UBigP bit3^ unb ftöpp biB llBiuBU, 

^Btt JiüngpBn oörab ; mit filbBruBm lamm 

^urt^fäl^ll bu bBr XötftBU gBlbrßflitfiBn ;5tf)roall 

Hub fdjBÜBlp ftB fBin in bBr MittB 

Mnh lätf^BiP piß, ^T^rin bBin InabB fragt: 

„L'ami allemand quand reviendra?** 



-^ 70 — 



(o. b. i^agen I. 188.) 



„Ich Bach yil wannekliclieii stan 
die heide mit den blaomen rot 
der viol der ist wol getan.'' 

her Reinmar der alte. 




^« ?BtbB tnif tm 3l\xmtn rot, 
^aß5 BBtltl^Bn ^bB{ fttfr au» bBUt ®rün, 
^tt Batijttgall I;ai aUß Bot 
liB)ö]^I übBrrounbBti, b« fxB iroang; 
jBrgangwt tp bB» Wxxdnji ^rang, 
^rutn ftfjalß i^r ;5attg. 

^a txi^ be» laubB» (Srüncn fa^, 
^a pBllt* idj aU ntBtn tErauBrn Btn, 
)^ön BtttBut Wnht mir gBft^al^, 
l^ag xä) ntwll aU|Bif fröl;Rrf) fBtn : 
© Jrü^IingsnionnB, ^tfdjBr Muf! 
Butt JbU tntiJj aÜB» bütikBn gut, 
IDaa iBHB !I;«t 



— 71 — 

;§« fc^uf mttft i^tuer ^orgB bar 
Httb ttinttttBr }tcöl tntd; ötrübfal an, 
©teriaupenb anbrB Jrau*n, fürraal^r, 
j§tB 5^äf!Btt (SlBti^B» ntdjf gßtl^att ♦ . 
^tß ®üit0B tp ntBtn DBnbBiBtti 
Inb pB^ al» JrBimbitt mir bBridf 
frn% allem Bsib* 

^ag iß nüi^ lummcr mttfr uerfe^rf, 
^Bg iBb* vif fonbßr Jlngp nöt^ ?arm, 
(Bx^t^l B0, m« mein WilU gc^rf, 
;5rfimtBgf pB ftrfl balb tit mBttteti JIrm; 
j§jD mir hn ^^bnm mürb* sin (HBtl, 
^a» bcut^iß mitfi Bin grogB» ]|BiI, 
Hm (®olb nitfjf fBiL 

l^ag ii3^ fo IjoIbBÄ l^txi i^r iragB, 
5mar urfarfjf's attbBrn BttiBrkBif, 
3o^ niBrb* iiJj nimmBr bang nod^ jagB, 
I^Bnn fiBglna blBibi bBT (©BgBnprBii» 
Da» Ijilfl Burl^ aUB argB lip? 
Digi tl;r bBnn, wa» BrgangBn ip 
;5Bif liuriBr Jrili? 



— 72 — 



Cantilena Lintpaldi, Richenzae dedicata. 



mx j^funbB, ba bitf) htint mutier gebar, 
^tt)im gnabtJoU unb klar ber pianeipente ;5tJ)far, 
;5jd fittige lugenb, ber ^^*6n^tü gejeüf, 
Bringt ntantfr etit ^fatrrtruttbBrf nur einmal |ur IDelf. 

B^einroje, bu liebpfe« linb ®ötte». 

;5eif itfr bi(3^ erjalj, felj* iiJj anbre« nit^f nte^r, 
MtU ftfjnjebf, raie mein ;§t^a!ten, htm Bilb van mitft l^r, 
%ii} träum* auf ber (ITagmarftt unb maiije bei Bari^t, 
Hub aü ba0 ©eroirrmarr ])ei^ hn mir gebradjt, 
B^einröfe, bu liebpea linb ®ötte»* 

Bun plagt'» mitfj nnh jagt mixfj lanbaujs unb lanbein, 
^tüngp ritt idj im ;5pei1&t8l;arb, l^eut jeß* itfj am ll^ein, 
:5üngli mar itfr ein Deifer, Iftxd bin it^ fixier bumm — 
^jDtfj tu peljp am Jenper unb merkp nitJit marum, 
B^einrofe, tu liebpe» linb ®otte»! 



73 



(1S33.) 
Per mezz' i boschi inospiti e selvaggi 




xt^txmf^it IDalb, nriljümlxtljtx lärm! 
ISaum hux^xt^tl in $amtfdj unb $Blm fonp sin Mann 
l^a« ÄBDiBr tiBT BäubBr unb ^wbB; 
l^od^ unbBWJB^ri njanbr* irl^ xmb ^xä)U nttt§ nttfif, 
Mir I^bUb! nttin l^nnM Bin unftrfjtbar lirfif, 
^ajs liiijf iBbBnbigBr ItBbB* 

Hnb idj pngB ntBin liBb — ö bu täufd^BnbBir träum, 

311» trüg* B» l^BrübBr to§ 5Bif unb frjo§ Baum 

^iB, biB mBiuB 3lugBn pBfjs fu]d^Bn. 

J^ bu fäuftfjBnbBr Iraum! ftfjjon roä^fu* icgf fxB ^iBr, 

BiBl ^amBU unb BbBlB JräulBin bBi i^r . . 

^otft pnb*» nur lanuBU unb But^sm 

Hnb ^orrfj ! ma» fc^Iägi an mBin lauftfjBnbB» J^Ijr ? 
Bauft^f ni*f au» Äpfßn unb JmBigBU ^Brtjor 
UrBr ;5ümmB mBlDbifÄrB» ©rögBU?« 
J^ bu iäufdjBubBr Iraum! ♦ ♦ nur biB ^ro^BI fntgf, 
ÄbBr Moo» unb Iräufer bsr BBrgquBU Jpringf 
Hnb murntBlf iBi« im (KnfpiBgBm 



liiASaan. 



Säijx futorJ ask klar tat p UmtHn i it :&4ax, 

S« £tv- €rsrA in $d]öit|td s^dä, 

fc^fi iax± KM l3iiTbiaä>at im einmal pti Velf. 



(1SS3.) 
Pu mau' i bogchi iDoipiti e eeliaggi . . 

@STbemririi|Er Wali>, un^mlüiiec iSaim! 

Baum but^reitrt in ¥atiti)ifr unü ^elm fon|I ein IWaim 

nidif, 

(Srmim, 

ittn 






— 74 — 

Hbuib» Mm\ü}tn (ITrtö l^alK xotxl unb breit, 

HtniüB^t mttft nrif fd^aunger IDönrte . . 
Mxhunxd^Tijitx lann, jd totb l^ätf* xii} txii} gern, 
;§fünb* beinern ^unfee^ ttixfjt aHjufern 
Meiner liebe ^öri^IeuiJjfenbe ;5onne! 



1 



— 75 — 



Ättt MmU iix>n Baurlufie. 




heaxgjdbn Jßl0, tjott rocmg (ffirün untfrfjlungien — 
^mkttttflt M)anb, ba» txt^t tHIjal x)ßr|(^ItBgBttb — 
(Sin iBtgBttbufrfj, au« kal^lBm ;5paHß JprtßgBttb — 
;@tiIßtBfßr JStmüi J^^wt BBrgßjgrunb Bnf fprungen : 

l^a» tp bBr J^rf, roo Btnp ^rfrarft gKluttg^tt, 
Ber (EmramftBtfBn ptllB» (ffilüift gBrnsgienb 
Hnb attB ItBb' in fungB lieber giegenb — 
J^ (Eljal r)on l^aucIufB — o drinttBrungBttl 

(Bin l^alb ^laljtfaujenb ip iljalab geraufdiBf , 

;5bü ^Br btB Bijmpl^ien laura» Ircunb bBlauft^ief — 

;5fumnt xnljl hh fd&atf *0b 3Ä)iIbni» unb DBrfcfjratBgBn, 

l^otj^ Bwig prömf, rotB f)m J^Bfrarta» iöubUb, 
I^BT ^irfjfung Born in bBrgBgfriJiijw: JÖDbIIb — 
fflDa« au» bBr (EiBpe kjommt, kann niB üBrpBgiBn ! 



(^Üt^tlÜftXiB ■ ® fMlljtf ♦ 



fax fiiltt fimtst 40|ät)r{gen DUnßftüiUättms 
attt 1. itbtUfit 1854. 




^Bm ]|ß«fB fölgf ba« Horgctt uitxjBrraieiH, 
Hnb bI^' mir un« rBtj^t utttfxJramt, iBgf p^ T^tijon 
^TB lun|Bl falftg auf btB I^^I^b ;5ftrtt 
IKnb grauB« $aar JxJrlBtxfjf in btB XoxfiBn Bin. 
^rutn tp*» Bin gxiln Brautj^, ba| bann unb mann 
Dan au» bBr tHagB grauBtnförm*gBr Bßtl^* 
J5ii^ BtnBn grBtp — al« fBpBn ^Inlralf^punfti, 
311» 3W)|xfjmtl in bB« iBbBn» frfjnBllBm lauf, 
311» Mark- unb ©rBnjpBtn bBr (ErinuBrung. 



;5jDld^ BiuBU tHag |u fciBrn, Ir^t fw^ Ir^ut 
Mit Irani unb BIuntBn unfBr Ipau» gBfdjntü&f. 
^iB Mi!)B bampff, unb ntanxfjBn alfBU IrBunb 
T^eA ptj^ biB lpau»}rau |u bBm Halrl BtbBfen. 



— 80 — 

Hnb VDO htv Zauber p:o\)tn ^inm^ voelUl 
JSiVih im Pöftal bcr ;5rfjaumn)Btn pcrlBrib fpridfif, 
^a mag pxJr auxfj tin Ijtüxtx ;5pruxJr gB|tBmBn. 

l^jor mttixg, Jaljtm niar*35. 3Im bBuiftJ)Bn lanb 
j5alr'» uttKtqmifiltdj au« — gBnitßBrftJiraäl — 
^TB J^öIJtBrJrfjIaxfjt »Ott iBtpitg roar gBp^IagBU, 
^jDxJ&f bräuBitb panb htv Iranftßttkairßr tiöxj&f, 
Httb JrfjnJBrB« (HagBmBrJi mar not^ |u llpm. 
^Bttn ring« im lanbB mar bBr Buf BrftlungBn 
5u IDB^r unb lapapn! l^orroärf» — brauf unb brBin. 
(Ein iB^fBr größer lampf |Bi au«gBfDxfjfBn, 
^Br iBinb, bBr nnts: fo lang im Bafcn Jag — 
(Er pöll nitfjf blxjß inrü&gBftJiIagBn Jsin, 
jBrfdjmBßBrf unb DBrnitJ)fBt vfoi^ Br mBrbBu! 

;5ü ftlang b« audj in unfBrm IpBimatlanb ; 

Hn ;§tabf unb ^orf , im tUf^al unb auf bBu BBrgBU 

BBganuBU biB (iBmüiBr p^ 1« rBgBU, 

Hnb p:of)lxri} grif biB 3IugBnb |um ©BrnBl^- 

^a fpratfj |u (ffiBUgBubatfr im l^aferl^au« 
IpBrr PPipp Jaküh ^tljttftl roolrlgsttiw^- 
„Da« trömmf mitfj nun bBr 5irkBl, biB BuplB, 
3^Br logarifljmu« unb biB iBibmBgJiunP, 
3^Br ganjB DaflfBr- famf bBm ;5ira|Bnbau? 
(E« |u*f biB Jaup, ftB mag nitfjf piäUB pix^uBU 
lUnb auf bBr HarfB ubub liniBU jiBlrn — 



— 81 — 

;5tß mU hm ;§äbBl burtl^ Vit XüffB JtijraingBn 
lünb mit bem Iranjmann BtitB Bßrfjnung ptlBgBtt — 
Bßpt* BUift (ffiotf, ^Bvr J^edtx unb Irau IDutfBr, 
Dir roirb'g |u Eng - ittj mug ins J^Ib Ijittau». 
5abf keine ;5örg*, nitfjf fßbß Täixgxl trip, 
Ben närfjllBn Brief, htn fdjreib' txJj au« ^aria," 

IKnb natft ber Ipaupjpabf IKarlaru^* roanbi er ficft, 

^xjrf ^teg ber Jiirp bte lanbrae^r pd; uerrammeln» 

5utn langen (Exerjieren mar*» ntrfjf 5eit, 

Bie tHrömmel ftijlug — er panb in BeiFr unb (ilieb — 

Mnh jup am erpen Jebruariu« 

Bxjr Dier|ig 2eil)xtn pg er aus |u leib, 

l^jor ;5fragburg ging*». 3In fepem BöHmerft lag 
Ber Jeinb, e» galt iPpt enge ju urnft^Iiegen — 
Ba glänjfe meif ba« Blarfjfelb um ben B?^ein 
I^te»peii0 unb jenfeit« üöu ber 5elfe ;^d)n)arm, 
Böm Jug bea ;§d)n)arjraalbs bta |u ben l^ögefen 
j^al; nädjtlitft man bie Beiroatfjffeuer IeutJ)ten, 
Bunt niar ba« ^J^^^*» 5^^^ lagen Öperreidjer, 
Bort hiang ein rufpfd; )H)er ba?* t)X)n ber BParf)!, 
Hnb i^m ermiberte ber rau^e ®rug 
l^e» bab*ft^en lanbmefjrmann» vom anbern Hfer. 
Permeil ber ^rteg pxJj mälzte ^m pari«, 
®ab*« auxfj am Kljein mandj fjarte Bug |u ftnatften. 

(E^arfreitag mar*». Ba pg aus ;§tragburga (E^ör 
(Bin frf)mar|er $au|e langfam feierlirfj; 

Säjtffei, »arijlo^. 6 



— 82 — 

;5tft[ön flammf*» in "Jätl)! — ba« mar kein ItrxJjBngattg 

lÄnb kBtng }^rö|Brrwti anbärfjt^gßr BBfcr. 

I^umpf brummf ^Bfrfiü^ — iroölfpfünbtg foomml bBr ®mg 

]|Bran0Bpo0Bn |u bjn bab'fifjBn ^opBn, 

1|But, junge XanbnjBl^r, nJtrb'» bBtn (EI^rBufag. 

^er JDbbßmBibfe jun^B ll^fft^tBr 

j§funb auf bBr JBlbraatf)! mtt bBr (EompagntB — 

^aa raar Bin mat]^Bmaft(tft[ bö« pröblBUi, 

*» warb nitJ)f mif glBtifiBn ialjlBn öpBrtBrl — 

l^otft uiaÄ CHaltuI? 3^m JBtnb in» 3lnfli1^ Jrfjauf, 

Hnb wo man f^Br f^tB^f, ftfjiBgf il^r miBbsr I^in, 

l^a« uiBürB pnbBf pcft — unb brauf mif (l^ötf ! 

;§ö l^TBlfBU [\t bBU BrJfBU JlnpraU au0, 

Bis im JÖuarüBr biB DaJfBU XxrSj ^BfammBlt, 

3ei marb jum BrpBumal biB ;§tf)IatJ)tmurtft, 

I^Br IßugBln ppff unb iiftij — ba» Ißnaff Brn ftiBin (^twtlßB, 

^aa bumpfB ;§au|Bn bBr IßanöUBuftugBln 

3tm jungBU IßriBgamann in bsr Bäf^B klar. 

3o^ n panb fBj!; — biB BafaiHöUB kamBU, 

BBr fapTrB Markgraf fül^rf pB fBlbp I^BrbBi, 

lUnb bluf 0Bn löpfB» manbiB pdj bBr JBinb. — 

3^Br JInfßil an bBm rü^mlidjBn (ffiBfBtfjf, 

(Er marb bcm fapfsrn j^teifBr nitf)t tJBr^Bpn. 

^Br IriBbB kam. Ba fxfjmütkf bBr IriBga^rr fclbp 

Bbu nBUBrnannfBu Ipaupfmann mif bBm 'Bvhm 



— 83 — 

PBr CHiar »on Buglanb, bamal« unjBr JrBunb. 

BoxJr Binmal mf bw drömntBl in \)t\x ^ttnl^ 
Hnb roiebrum pg ^r mtt bBr lanbraßljr au» — 
Botfi gab'35 am Wjtxn nxiiji alliuütBl |u tf|un, 
Mt Ipxxihttt €age raarBn balb Dorbsi, 
IKttb b«rt§ bctt fd^racrBU, un^Bl^Burcn ;§t1&Iag 
BBt jlffl)afBrIoo warb unferm bratiBtt T^ttx 
Mt Mixlß grögBr ]5rtßg»arbßtf Btfparf. — 

iE« folgten langB Mf)vt xf^ bB» IrtBbBn», 

Hub frtBbltrfj audj warb nnfcBs $an|)fmann» C^un — 

BtB alfBn MnptB naf^m Br njtBbBr auf, 

CEr iBljrlB, raa« Br fBlbsr Btnp gBlBrnf, 

3xt prakt*ft^B IDtflBnfrfjaf! bB« 3IngBntBur». 

©Bft^rtBbBn punb im IriBbBU uon pari», 

(E» föU bBr BI^Bin btB IanbB»grBn|B fBin — 

3o^ ip bBr ;5from in fsiuBn alfen QLagBn 

(Ein niBtfBrmBnbift]^ njBdjfBlnbBr ®BfßII — 

IpBuf frBibf Br ^Br bBU ^aupfftfimaU bB» (ffiBniäJfBr» 

Hub morgBu ftftön oBränbBri Br bBu lauf, 

tlLl^uf BiuB ^InfBl auf, üßrfdjlingf \xt ratBbBr, 

BBuagf mit ftftfarfBm 5a!|n ba« läfBrlanb 

Hnb iBrni nur ftfjwBr, bBr (ElBmBufB %xa% 

^a» oiBltiBrftftlungnB BraufBU fBiuBr Huf 

%tmnntta Wol}l gBbBifiliti^ anjupaJfBu, 



— .84 — 

lÄnb ttJril hn aUß alfö txox^ jung 

j5ö warb ilrtn Bitte l^jotntiunbfdjafi gBfBl^ — 

:5Tt ^ltxxi)tv 5aI^I BabBnfBr uttb Jrattpfett, 

Mt JöHtBtt frfjarf tf|tn fetttB ®rBit|Btt |tßl^it 

Httb jBittBtt tl^alroBg orbnBtt mit Bebadjt 

^a tt)iB» bBÄ lürPßn gttäb'gßr ^errft^BrttJtnJi 

^en ]|aupfmann ;5t1&BffBl |u bcr lontmilTtöit — 

Um allBtt BajBl fagßit pB unb fagiBn — 

l^a tnarb gsprüfi, gBitiBpn unb gB|irftBH, 

Mxi Kötttpag unb mit j^BuftblBt opBriBri, 

^B« j^froniB» 0an|Br JobBrrl^BinfdjBr DanbBl 

IDarb ju papiBr gBbratfjf unb unfBrfutljt, 

Hnb tttant^BÄ tHinfBufag roarb auagBftf)riBbBn, 

Hnb tttant^BÄ üaljv in piUsr 3lrbBif ftf)roattb, 

Bia bag ba« 5iBl gBbBil^Iicfj raar nxnüjt 

Bun panb ba« IDBrft. 3tx tH^alitiBg war bBpimtnt, 

l^iB (SrBnjB ritfjftg — bag in fBrnpBt SBif 

IßBtn IpabBr firfj BrpbB bBi bBU IBaxfjbarn. 

Hnb fBlbp bBt KIjBin — bBUt man gar man^BU ^amm 

Mn fciuBU HfBrn f^BmmBub aufgB^üIjrf, 

(Er mar'» lufriBbBU — lärfjBlnb fpratlft Br d% 

Wmn Br bBU bab*ft^Bn ]|aupimann ftommBU \alj: 

,,^a» ip antt) nmv xmn bBr l^ormunbp^ap» 

l^iB mibBr mBiuBU IDillen, boifj ju Bu% 

Mnb JrommBU mit^ folib vinh tlßbeit matijfB." 

;§ü rü&f* in unnBrbröpBUBm ©Bfrijäff 

^Br Ipaupfmann in biß brBig*gBr Jial^B Bin, 



i 



t 



f 



/ 




— 85 — i 



3a pflüg Br tlntB DörgBttÄ mif ftd) Kaf: 

„(Eä ip bBttt Dann mtf)f gut, bief agf Mb ;5d^nf!, 

^ag tv |u lang aUBin fei." Jftifö fdjten*« iF^m, 

Hnb auf biß Brautfa^rf pg Br ungefäumf. 

l^BX i^rftroariroalb ip Bin föitbBrbar BsotBr, 

(E» blühen borf im bunfteln (Eanncuft^aUBn 

Biß ftftönftEtt Büfen frifti^ unb buffig auf, 

5u ]l^bBrnborf im alfBU j^tfjmabBnlanb 

5af Br Bin fold;«« Bö»lBin p^ n\päl)l — 

Hnb ful^rf B0 IjBim — biß Ipödj^ßttßglö&ßn läufßn; 

(E» gßl^i biß ;^agß, *« mar Bin ft^onß« J^aar; 

3ori) IßibBr kann bßr ;5ängßr bißfßs lißb» 

Mü)l ganj aus ßtgnßr ^Inftftauung bßritftfßn, 

Wxt böBf im :5ugßnbfxfjmudi |ur %xttift fcfiriößn 

^Br Ipaupfmann unb biß blönbß ;^rfjroabßnmaib. 

5u Karton^* roarb bßr ßignß ^ßrb gßgrünbßf, 
lÄnb l^ißr im IgaufB, bas una noii) umt^ngf, 
(Etblü^fß i^ßn Iräuölitfj flillß« ®Iü&, 
(E« mug biß lißbß in "bm ßrPßn ^ßifßn 
;5tf)iBr Ir^iB gßnjßfßn fßin — bßnn ßiuß« dag» 
;5tJiIug au» bßÄ nßunßrmäiilfßn 1|aup!mann» ^immßr 
In 'J^euxri) unb JÖualm biß I^bIIb Hamm* Ijßrau« — 
^otf; brannfßn iljm biß Büd^ßr nur unb 5au«rai — 
(Es marb ba« Ibubt glüAlirft noi^ gßlöfdjL 

Hnb fö finb roißbßr brßigig Jafyc ußrgangßu 
:3m l^ißnP bß« ;§faaf0, in ]^äu0litf)ßm Bßruf. 
;5ßit brßigig Jial^ßn fa^ man fäglixfj manbßln 



\ 



^5» 



— 86 — 

3l^n in htm xtafjm Bureau — löpf unb ]|anb, 

;5u roarBtt tpttg |u b^a XanbBS IBu^cn — 

lHiib ntandiBr fäl^rt njöljl t^ mü Br^if^m DagBit, 

Djo frülTBr nur pti^ ^txltt lugpfab roanb, 

lÄnb manii^Br bauf pxfj |rö?^IixJj fBinsn J^tftBr, 

Wo fxixJjn ttöd; bB» BI^BtnB» Wo^m rauft^fBit — 

l^a« tp hm Baurai« bauBrnbB« l^BrbiBnp. 

^jDxfj TtJtB al» l^atBr Br mit njamtBm ?Brj 

:5m ]5rBt« bBr ;§BmBn fvBuIidi f|at gBraalfBf, 

l^a» |Bt mii iBifBrn lingBr nur bBruftrf. 

J^, TOBun bBr aliB Mljiüxn braus im (^ariBU, 

^Br unfBrm iBbBU pummBr Sbu^b mar, 

(Bin ItBb ftönnt' pngBu — f^Bt, baa mürbB rauJ't^Bn ! 

jluÄ 3ip unb iroBtgBn kam* in tJJOllBm (Exjn 

]|BrabgBiöni Bin rBidjBr (Elßtriimg, 

H^on unüBrbröJTuBr ;5xjrgB um bis MnbBr, 

Mn frBUBr ÜBbB, bis kBin J^pfBr ft^Buf, 

3xt ptft tJBrfagf, nia» pB bBU anbBrn fpBubBf, — 

(Ein iButljfBnb l^örbilb frömmBr H^aiBrpptrfjf. 

3^a» biBibf in« J^txi hn ^BiuBn ftBf gBfBnkf, 

3oti) nitf)t mif DxjrfBU fBi bBr 3eink gBjöUf. 

^D fBiBrn ba» ®Bbärf)int» rair bB« f^ag», 

^Br il^m btB (Elr^Bnlaufbal^n Binp BröphBf 

TBox uiBrjtg 3Ia^rBn — no-äj pBl^f unfBr un» 

BBr ]|Brr Uapr unb J^bBrbaurai ba 

Jn frififjBr ^raf! — xümn an^ mit grauBm T^eiax, 

*» mag il^m ju Mni fBin mtB bBm DanbBramann, 

^Br tJön bBr 3IIpB ntBbBrfrfjaut in« lanb, 



— 87 — 

(Ein rßtxfjB« iBlb ll}vd fxtt) ben BIttftßn auf, 
(Ein Jßlli, ba« Br niif Eigner liraff bebaut, 
Hnb ba» BBraugfpein freuerfüllfer PJlicfjt 
)^BrgoIbBf*Ä il^m rate hxxti)tmt ^IbBnbrof. 

MBin ^^vnxif roirb lang. lÄnb botft, |n fBinem prei» 
lüg ixfj biß crÜBn fdjroatf)Bn ;5trit^B nur* 
3^a« nJBiirB fBi nat^ gutem bBuffj^Bm Brautftf 
J%t mit bBm ®la« gBfF^an; — xä) I^ßb* b« f^oc^ 
Mvjb frBUbig kling* al35 ntBinB« liebB» ;§tf)Iug: 
(Ein iBbBl^öi}; bBm BbBln :5ubBlgrBi0. 



— se- 



lber IDärfiicr in iicr Milttvnatiit 

§um 23. pari 1858 gnoibmrt 

CElifabBt^ l|BnrtBttB, JürPtn |u lürPBnbBtg, 
gBb. prtnjBfftn BBug-®rBt|, 

gtburtn 23. iÜHärf 1824, gt^Dtben {a fSerlin 7. iMai 1861. 




ä tft t B r. 



öfBl, n)a« tdj Butft rotll fagsn: 
^tB 01örfi* Fr^t 5n)ölf gBfdjlagBit. 

IDtB PtH tP allB0 : raiB üBrborgBit ru^t, 
IDa» iBbBn ^Bigt, im ^rfjög bsr HlittBrnatftf, 
Jluf JStrag' unb iBlb, r» tönt kBtn DBnftfjBnfrift, 
(£» fä^rf hBtn IDauBit au« bsr JBrnB 1}2X, — 
3dxI frfjläft btB;§fabf : — ratB ftfjnjBtgram, WjnBBbBbBifit 
^Itlfn x\}xz ^äufBr aH in BBiFr unb ®IiBb. 
;5Blbp, TOö am längPBit froF^B ^BtfjBr norfj 
BBim MPBin au»bauBrnb ptft bis Ssif üBrkürfi, 
Jp allB» Xiclji BrlöfdiBn. Xängp fc^on fd)Iitft 
I^BT Ib^Ib 0ap ptlj burt^ bBtt ;§t^nBB narfj l|au». 



— 89 — 

(, , . :Jd) PbF^' eiUtxn . ♦ unb fßtBrlitfjBr (SrnP 
l^ßr 0BtPBrpunbB roeljf um ntBinBit Pfab ♦ ♦) 

l^jorf brübBH rmni, Don Jiöuabcrn ring» untlläumi, 

l^sr ^onau ButUt au« bBr €rbB ^füjoXh 

lÄnb Tt)öf;l0BfäIlig fdjaut bBv alfB Unnb, 

381)tB ftdl fßtn %nü\% in bBr tEtBfB fptBgBlf, 

BmPtmmBrf Don bBr ;§fBrnB JunhBlftfjBtn, 

Jtffi iff btB ;§!unbB, roo in iBtdjfBm fanj 

^Bt (ElfBU ;5rfjn)arm bötf auf- unb ntBbBtftfjroBbf, 

^iB njaiijBn um ba« jun^B ;5frömB0kinb 

llivi1:i gBbBU manrfj gBfrBimnisDöIlBn ;§prudj 

Iklrst ;5B0Bn ju bBm njBifBn lauf ifrm mit. 

'^üä) raa« fiB nJBbBU ♦ . *» ij! nid)i mBiuB» 31m!« 

;5iB ju bBlaufrfjBtt — unb xü) Pr* p« ^i^^- 

Mit mirb'« auf Btnmal borJj fo fBlffam mir? 
IDtB mirb mir borfj fo mBi^ um BruP unb 5Br|, 
Mb njBun itft ]|BimnjBFr Pß* — wiBig nid)f, natfj mas, 

löfBf, ma» i^ Butfr miU fagB, 
l^iB (ilorfi* ftai Jroölf gBfiljIagB. 
Wnb ifrfj*« fjD ftftroarj unb finPBr bo, 
;§o ftftinB b*;5fBrnli uö fö froFr, 
Wnb u« bBr l|BimBf i^unnf bBr ;§r!)i, 
*« mug liBblidj in bBr $BimBf fi 

M)a« rB0f p(fj jBi^f? $onf)[, miB b« fBlffam raufdjf 
lUnb iBifB Fr«i^fcÖ«)Bbf übBr« ;§djnBB0BpIb ! 
$a{ jBmanb pdj auf fpäfBm ^fab DBrirrf ? 



— 90 — 

BBtn, nBtn! Ja) fe^' Bin frBunbli^ Mng,t(itfjl 
lÄnb nn 0Bn)anb, al» roär*» dou Morg^nfau 
lÄnb ;§fBrnBnfdfjem gBitJobsn, War unb Itc^i, 
lÄnb in bBn ^änben nnm Bluntßnjiraug. 
IDas mag b« fein? . ♦ 3m ip kein böfer ©eip . . 
Jii) ruf i^n an ♦ . . IDer ba! roo au», wo Bin? 

^Br jBpiag. 

I^u IrBUBr BäcljfBr, fBuk biB l^ellBbarb, 
Brumm in bBn Bari nidjf, bag Bin JrBmbBr kommt 
Iri) anfmorf bsinsm „DBr ba" mit „0u{ JrBunb!" 
BiBfP bu nirfjf manrfimal f^on nat^i MiflBrnat^f 
3zn UBUBU tEag mit ;5ang unb j|ornruf an? 



ä i^ f B r, 
M maÄ ip ba»? j^Bib lljx bBr ubub tEag? 

^Br iBpiag. 

lein anbrBr bin i^. ;5faun, foüiBi t^xc miHP: 
*» PsF^i iBbBm €ag |Bin BigUBr j^djui^gBip für, 
IDbü au» bBn ;§tBrnBn frfjiÄf ifrn dott bBr l^err 
Wnb fagf: ;5fBig niBbBr, na^ bBr (SrbB bori, 
;5trBif mit bBm ;5onnli(Jji übBr BBrg urtb tEF^al 
Mnti F^ab Bin Mng.^ bag allB» mol^I oBrIaup; 
Wo BiuBr fBufiBl, giBg iF^m tErop in» ^Bri, 
ll)Bn :3lrbBit brüÄf, bBm lag pB iBit^lBr fBin, 
l^Bun BiuBr irrgB^, Ijalt il^n fanft lurütk, 
Hnb miß Br praud^Bln, fc^ög i^ oox htm laH; 
3o^ mo hn gufB, BrfjfB DBnpddBn tcipp, 



— 91 — 

Wo fjof^tx j^ttttt mif BbiBm $Br| ft^ Btnf, 
l^jori kt\)xt an VLX(b fag Bin lauf „0rüg ®oö!" - 
;§ö njatfjf Bin irniBr M)äd)fBr autft hm (Eag», 
Bttj^t nur ber Barfjf, rote Ibu nttf bBtuBni ^pxt% 
$Buf ip btB KBtfr* an mir. (Bin JBpfag bin td), 
3^Br brBi unb iroanjigBB bB« Monaf» Blär^ 



äxftfBr. 

5b, *» ttJtrb niif^f fBin! 3Ia, roöJrtn Btip bu jBi^, 
^u brBT unb iroanitgPBr bB« Uönaf« Darf? 
5ap Biroa gar ntü bBiuBut ;§fraug *nja« tjor? 

^Br jBJifag» 

*« kßnnf fBtn, *« ftönnf jBin, ntBtn touBr Dät^!Br«niann : 

(Ein tröFr»« ^»tf ruft in btB Bäf^B miiftf, 

DiB fTBU* xü) mitfr, bag fo mBtn ®ang beginnt. 

Im (ffiarfen börf, n)0 roiB Bin DiBgBuftinb 

Im PBinumfagfBn BbH biB l^onau fräumf, 

^jort PbJ^ auf fB^BUt ®runb Bin Fro^« ^^log, 

1^ niBigf moftl, uJBm*» gBPrf unb njBr brin njo^nt 

Baxij iBUBm ^^lo^t gBF|t niBin BrJlBr ®ang, 

iBi« klöpf iiftf an, Dom DorgBnbuf! bBrBif! 

lBi0 frfjmBb* irfj Bin; oon kBiuBm Blitft Brfrfjaut 

;5fBtg* itij biB !^o!^n (Eri^pBn bann Bmpor 

Hnb in bBU ;5aal bBr gnäb*gBn lürpin PbH* 

I^ mBiuBU ^fraug unb fagB: „®rug unb $BiU 

0§off fd^BuK* (Eux^ gufB tEagB, pF^s Jrau, 

^Br biBjB» lanb |ur iroBifen ]|Bimaf raarb . . 

Hnb fjonnig milbBU l|immBl aUBjBif, 



— 92 — 

Mn'b raa« ba« T^tvi n^xtni: fdjon jBi^o pra!^ü 
Jlu» l^olbBT BinbBr frommBm, blauem 3lug* 
(Ein DiBbBrrtftBin Don un0Birübfem ©lüift : 
(Sr tnö0* (Surfj fröl^liifj in bic Juftunfl hurfjfBn 
Hub pjf0 |u rBitfjrcni ®Ian| gebeten ! • . 311^ ^abf 
^D manrfjBm antt} ftfjon grogB JrBub* berBifßt 
mandj annBr Mann, xrnn ^dx^* unb Bjot gebrütlif, 
IHnb ntanc^B BJutfBr Frat mit fBurifjfem Blitit 
(Bnii} 0IÜÄ gBroünftfif . . Wxx roipcn*» oben rooJrr, 
^enn iebe tUF^rän', bie luntmer bankbar roeinf, 
l^iß fragt ein (Engel piH in gülbner j^rfjale 
5um ]|immel auf — unb fie ip vooffl üerraal^rf ♦ . ." 

Mfi)tB weiter fag* itfr — p^^» f^^n |U(ftt ein ;5treif 

)^on IDorgenrot l^eß um ber Berge j5aum, 

;5d)on rüpen pe, mit feplitfjem CF^öral 

J^om lird)turm Ijer ben Morgen |u begrügen . • 

:3Id) m\x% oon bannen, meine leit ip um, — 

lebt mol^l, lebt motrl — «nb ®f>üt^ ^ü}\x% mit (Eutfj ! -- 

Dtv ^tfttaQ 9el)t ab , nadibcm tt tan SSitanf^ nubergeUgt. (Stnfallenbec 
Ct)oral von jSlasinßrumenten aae Itt jfnntt »Siirfnb bfffen ber I0äit)tet 
mit abgenommenem i^nt in feierlidjer iStellang oerljarrt* — dTagetanbrndj. — 



— 93 — 



(9. llx)0£inber 1876.) 




5um ;§frBtf tütbBr (^eiüitn unb Korn* 
^a warf xljvt pricprin Fiulbroerbenb 
(Ein MPnFiBgBfrfienk in bBtt ;5frJDm. 

(Bin :3lrmbanb, kiSpIitij unb Umty 
^a» biie Fr^rrlidiB Ipanb iljr umtxng; 
(Erfjigolbig, mt ^onnBnfBUBr, 
j^ier ^räfjfe, oßrflodjfßn |um Bing. 

Jlufbli^f unb DErfank b« jur j^funbe, 
^Bt IFr^in nafrm*« Irßu in ©srnjaFir 
IHnb fpxeitt) ju bßn BixBn im 0runbB: 
Bun l)üttVii ntir ntantfj iaufBub Ja^! 

Bi« Ijübßtt unb brübßn am Hfer 

l^ßr j^pBnberin ;5pratf)e erkling!, 

Bi» pbßn unb brüben bie JaljuB 

l^er ^BuffdiBn frfin)arf-n)Big-rof pdj Wroingf. 



— 94 — 

31aljrfaufßnb frfjroanb um ^la^faufBub, 
Butt \)al btB Ml ft* Brpißf. 
3lu« fiernPEr l^BrgangBnfrBü grügen 
©B^immÄOöß 5Bitf)Btt unb Büb, 

Bor $iIbBÄ^Bim bltnhfB auf« ttbub 
(Sin prunftpcfjai^ ber )^aru0fd)larf|{, 
Bun banki an^ bjr B^Ein für btB ixtnty 
Mt fBpB gBrmanif^e Dat^t 

(Bin Brü&Bngrunb warb gBgrabEU 
Bbi IßJDblBttj; im ÜBfe — ftiiauf Ijin, 
lEB)Br foß ba» ;§trontklBinob ^aben: 
:3lugupa, biB laifBtin. 



— 95 



yt^iuh. 



trafen |u ]^bBrnborf ntii ber (§xä^n |u :irn0Bl]^Btm 

am 30. ileiejttbjer 1873. 




1. 

nvift harn |u Brßmjißr« J^jepe 
Um Bibeln um Bbler 0raf, 
3n bort bBr JrauBtt IiBpe 
mn ^DlbBt ötotfjiBr iraf. 
(Sr jagfB nti^^i narfj IDtIbB, 
CBr ftam al« Dann, b^r nttnnf, 
Bnb fu^ri im IDappcnft^tlbie 
(Sin MüÜBrlBin, ba» fpinnf. 

;§cljnurrB unb furrc, mBin BäbxijBJt, 

3^ßm l|Bil bBS (^BfthlBtJjiB« gBltJBll^f ! 

J§iIbBrnB, gölbBtiB Jäbi^Btt 
;5pinnB im Jabfrfjmung bsr ?Bii! 



— 96 — 

2. 
(Er tprarfj: „CBtnP Ixng, j|Brrn (Etnl^arb 

^tB l^atfBrtorfjfEr (Emma 
:31m ;§cljnBB al» ItBbB Xapf« 
Bai^ SLltzx Jrankßn ;§iftBn 
tHrßf* trJj x)ör (Euer Ißtnb, 
Hn« gUttfjB« in BrbtffBTT 
Born UüfferlBtn, ba« fptnntJ^ 

€ I; ü r. 

j5i]^nurrB unti furre, mtin HäbdjBn, 
^Bm ]|eU bBÄ (^tW2ti)lt& gBroetljt! 
^UbBrnB, göIbBiiB SäbtftBJt 
;5pmnB im Jlbfrfinjung bBr JbU! 

3. 

3 j^tfjlBlßr, raBtgBr ;§if|lBtBr, 
3 Mx}xUy grün im ^aar! 
Mit frofjBr ^ö^piffBiBr 
;5tijIog rirf) bas alfB 3Ia^r« 
;§üg nitfit biß iungB JrauB: 
„DBtn 5^^? W itBU gBfmtif, 
:5(fl bin bir gut unb tcauB 
^Bm DüttBrlBtn, bas fpinnf !" 

;5cönurrB unb furrB, mBtn BäbtfjBU, 
^Bm ?BiI bB» ClB|*d)lBd)iB» gBraßi^f! 



— 97 - 

j^tlberme, ^olhtm läbiJ^Bn 

Man fagf, b« fmb b« (Bn^tl 
Jn 3n0Bl^Btm baljBtm, 
;§iB mar ber gute (Sttgcl 
:Jm nBUBn BBrfiar-]|ßtm. 
BorbBt |O0 0lüdi nn\f Wtljt 
Die j^önnenft^Bin unb MPtnb; 
(ErBU roaiJ^fB ob bBr €I;b 
3^a« HüÖBrlBtn, ba« fptnni! 

^tt)nvLXX^ unb furcB, ntBtn Eäbii^Bn, 
3tm ]|bU bB» ®BfrfjlB^B0 gBniBtFrt! 
;5UbBrnB, goIbBttB läbd)Bn 
;5ptnnB im Jlbfrfiraung bBt ^Bit! 

5. 

3n ;5B0Bn ip gBrafBn, 
®1ÜÄ auf, t^n :3[ubBlpaar! 
(Sin parhBr goIbuBt JabBU 
(Sinf CSutBr ItBbBU ;§if^ar. 
3In goIbuBr 5oi]^|Bit DonuBu 
Buft littb unb BinbBahinb : 
„(Slüifi auf! 0ui l^af gBfponnBn 
3aB MüttBrlBin, ba» fpinnf!" 



^ 



— 98 — 

;5tftnurrB unb Jurre, meht BäbxijBn, 

j^übernB, goIb^nB SäbtiiBU 
j^pmttB im ^Ibftfjroung bsr Stül 

6. 

Jrtrti) pB^ bBr Mamm }jmf in Blüfe, 
danket bBin ^Btren gßrüFrtt 
lÄnb prBifBf biß ^intmlifdjB (iüfB, 
^iB un» bi« FrtBftBt gBpi^ri ! 
ffilänpi, Hft goIbjnBtt BamBTi 
JlIfrBb — tEl^BrBfa, njorfj lang; 
IHnb tnif IjzxlmixnJ^trit^tm Mmm 
^ti)lxjs;^t bBr ^lubBlgBfang ! 



— 99 — 



Jubtläum-®ruft- 



3um 25|al)rigsn )&«giernn9efabUSnm 
24^ amrll 1877. 




(Buf TOBl^tt Ib« BamtBr gelb unb rjot, 
]|But iiibtlterf ba« Babn^rlanb, 
l^ag B« tn Jreub voit Xetb unb Bot 
3In JrtBbrti^ \zmm Tnl)xtt fattb, 
IDa» TiBb^Ifern, ErtEtc^bar kaum 
J^ör füntunbjroaniig leiijtm ft^tEit, 
0Blobf Jet 0oft! B« bliBb JtBtn Craum, 
(E» warb txxntüjl burtft ®ott «nb tfrn. 

^Br JnJtBfrat^if MPunbBn ^BilgBnarbi, 

^a« Xanb oBrföl^nt unb wöl^IbBpBllf, 

In milbBT PpBgB, n)Br nörfj barbi, — 

®lBtx^ BtitBrn 0ar!Bn WaXb nnh jBlb, 

I^B» BftBtn» ®Blänb, bB» ^^tfjroarnoalb« ^öf^n 

^urtfjfcfinaubf üJon froF^Bm ^antpfrogfrfjaH, 



^ - o ^ ^ 



— 100 — 

3\t Mä'bit mvi^tbanl unb frfjön — 
(^jstotxh unb ^tt)uhn ixhztaU. 

:3m 0IaubBn htxnt j^t^ßibienjanb, 
(Ein liitig J^ölk in Btibung frBt, 
0BBinf burifj bcr BBrfaJfung Banb, 
I^Bm IßatfBr unb b^m HßitfjB Irsu, 
JamtlißnglüÄ in iBbsm Igau», 
^B» XßbBn» Mnfya üon Bunp tjcrklärf — 
lUnb bro^f ber leinb mit blutigem ;$Jraug, 
(Ein bBUtfrfie» ]|BBr, Bin fiBgrBitf; ;§rfjn)ßr{: 

;5o mar JBtn pirplirfj Jbßal! 
Hnb XDU tx frBU ifjm nad)gBprBbf 
l^Big jBbBr, bßr bB» ^mBifel« ®ual, 
^B0 ;5iB00 0BroigI;Bif mit BtlBbt 
j^tfjön rBift biB ;§aat, bis Br gBprBut, 
lÄnb fBin ®BfcljlBii)t, ba» Bt Brpg, 
Kuft jubBlnb Binpmal» miB mir F^^ut: 
3einK JriBbritft, BabBua (^rogtrBtpg! 



— 101 



(Sbuarb W'xlltxji Jubiläum, 

©Hern 1878. 




0Lti etile: Wk volnten Mr ben 3angfsrnhran|. 

\nl fBt bBtn ^oppeljubilar» 
$BtI laeupabi« (Sbuarb DiilBt! 
3luf bag in fünfunbiraanitg lal^x 
J)jm ttoxfj biB 5^n^ ^^^ P^^^^' ♦ 

Im ffitBbßl^au», ba« jBbBr kennt, 
]|tett PbI« er l^tttferm 0iöer 
Jm einBnmäl)litn ^oxlmtnl 

^B« bBUiftftBn 0BtpB0 BtÖBt. 

]|Btf£m llumorief, klug mt txn Ju^b, 
lihr IttW unb Wa,lp:lfnt priff Bt, 
^öxft pBf» 0BbBnk bB» BtbBlfprucö« 
Bjom BalkBtt unb oom ;5pItttBr. 



— 102 — 

3Itt goIbttBin Büt^BrfitttBr, 
J^erfantit in aÜB DbII bBtt Dem 
I^Bt l^ehtpfalj (Ebu arb DtffBr. 

3lu^ bBttBn übBrm T^item 

®önnf Br tl^r gxätrst lüBt, 

l^ruTn muttb* tfrm fBlbp, bBm ItBbBTi Uann, 

BiBinal» Bin tEropfBn biffBr! 

;§ri^ßttM Btn unb ptBtp bBn aßBU j|Brm, 
Hing, BBi^Br, IjbH nitB Jitfr^t: 
„^bU iBu^fB fBtnB» IgaufB^j ;5fBrn, 
]|BtI unfBrm (Ebuarb DtflBr!** 



— 103 



Ätt ®attift0nt* 




Ittnb freu* mttft an Ißbun unb l|öpfBn: 
^or!, nio b« ;§ulm in bcn BB&ar fällf, 
Diu irf) an ba« BmfÄgmiJjf klopfen. 

^or! amfBt Bin Ircucr, Bin frinkbarsr Mann, 
^Bn ;§än0Brn unPrBng unb niiUtö^ 
^or! niirb bBm HöpfcnbBn aufgBt^an 
Hnb iBbcm, roa» rBci)! ip unb billig. 

Hnb Jbll mir Bin HrfBÜ gBfprorfiBn (Bin: 
^d) Ia(TB mitft, oljnß |u murrBn, 
5u IDalTßr, Brö! unb lontBfBnroBtn 
J^üxi iljm auf brBi QTagB xjBrknurrBU* 



— 104 — 



^nm ^äufnn0. 

(Bnr tlTanfe b^e \nnQtn ©anj^orn.) 




^BilräfB nalftn unb roalfcn 
Hm bBtUB DtBgB, JD IKinb; 
IQög' p^ bBtn lo» gBpaltBtt, 
l)iE B» bBin Bamg DcrbiBtif: 
3[m JrtBbBtt Bin fatfBr IKnabß, 
€in Böslßin oI^nB l^orn, 
:31m IKrißg tm I^arfBr ;§tftniabB, 
®anj IjüntBtt unb gan| l^üxnl 

3tn BrpBn, bBm xjor JcifBn 
I^Br IBamB ®anjFrJorn roarb, 
;5aFr man in ]|ornFrauf PrßifBn 
Bat^ alfßr EßÄBn Mxt 
;§iJjmBrpfjuppig l|Brr unb ;5tftimmBl, 
;5(^arfftIirrBnb ;§iJjroBrf unb ;§pnrn, 
Kitt n in» j^t^IaiJjfgBtümmBl 
an| I^ürnßn unb gan| ]|nrn. 



— 105 — 

Mit [thtm BBbßugBipB 

j^frilf „frtnkbar Br unb frBu". 

Jm ;§tngBn brau unb j^prBiJjBn 

Hnb aUpif »nrn am Bjorn, 

^0 raar sr autfj bBim ^ßdjBtt 

0an| IrötnBtt unb ^ani $orn! 

I^u foHf* brum nitJjf tJBrrotlben, 
®jDt!) TOBrbBU ft^IimntBr Brt; 
BBi lariBU JrauBnbilbBu, 
]^ ^ittb, f^u immer |arf, 
Bur niD man HänuBrfugBnb 
BBbarf unb Fr^tKgBn 5om, 
^jsx l[)\x ft^on in bcr ^lugBnb 
an| 5^ürnBn unb ganj ]|JDrn! 



I^iß 5ßif ip ftßinß mBiifiB, 
;§jolan0 b^r IDbJJ un» brnl^, 
Mnb 0ufB j§(]^mabßnprBttf|B 
QTIjun autft in Jukunp nof. 
Wtlti) j^t^itftfal brum btr plane, 
^u freunblirfj Mnb, bie Born': 
^n M^ mt BinP bein M^m^ 
0an| ^^ürnen unb ig[an| $nrn! 



106 — 



IDem ®eneralaqt tn XIV. Xcmnkotpi, 

l^ßrrn Dr. B:eittftarlr iimt B^dt 

inm 10. ^etrrnar 1884. 



^em al» 0Bfäl;rttn fttft bw ^BilkunP Bin!, 
I^Ba DBnftfjBnBlBnb» tröpgrin im IrtubBit, 
I^Br milbB ;§ten, bBr auf biß IDalpaff ItfjBint 
^rum tljxtn l^tnU biB BBruf^gBitoJTßw 
I^Bn ^[ubilar, bBm Jbltft Bin Bunb gBglüÄf, 
I^Br 3af;rB üiBrjig pnb baljin jgBpoJlBn, 
;§Bi! xJjn Ml-Jxnbnti^^ l^okloxl)\xt gBftftmüdif. 

„BiBinalBU rürftmärf», aII|Bif unBrmüblitft**, 
3t» l^afBr» IDaFjIfprutft BfjrBitb burdj biB (E^af; 
3m iBrußn fdjarf, im JrBxmbB»bunb gBmütlirfj, 
3m lampf um» ^afBin küljn tx)tB Bin ;5oIbaf : 
€rkor Br fcBubig fBiuBm jungBU Dij^Bn 
l^iB W6m Praxi«, mt man DunbBn fjßilf, 
— l^ißÜBit^f bag Br, bBß jBtijfBn« möftlbBpiBgBn, 
Mnf bBr MBnfur fßlbp manrfjB auggBfitlt. 



^ 



— 107 — 

Wxt (ffiltßbBr rBffen, nix^f nur amputtBrBtt, 

Mit p^rcm 0ri|f unb l^ruxli mantpuIterBtt 
Mnb ;§ä0' unb MEffet füFrrBit, tx)o b« gtlf: 
Wtx ba« xjBrpE^^, bBit lotftf |um JBlb btr Ö^fjrß 
l^tB j5tf|Iax^!, bBr ÜJänttBr unb bB« l^tit^^ljtxxn Buf, 
Hnb Brp TOBttn fttft DBrpg bB» ISampfB« ;§t^roBrB, 
flbf Br ju l|aufB fanpBrBtt Bsruf. 

^ann maljnf btB J^ptdjf, BofFr^IfBr |u Br|tBlrBn 

Hnb füt^ttgB MannfiJjafi pir btB ;5antfäf, 

JafjrpugB bilbBu, tErägBrrJompagntBBn 

Mnb kunbtgß Bärter in bsm lajarBf. 

I^ag allea f ö kam bBt bsn bBuffc^Bu Daffsn, 

]|at xjJorarbBtfBub Br n^Jr ntt^! gBftjarf 

Hnb irBU am BbBln IDBrhB mtfgBftJifaffBn, 

3m bxtrtft btB (SBufBr ;§ai^ung Daln^l^if marb. 

Mxil bBr ;5nIbafBn mtB bBr (SßUBralB 

Hnb (iBUBral bBr :3üngBr Äghulap», 

(Ein l^orbilb aÜBn, biB ]|ijgiBa» ;§djalB 

3^Bm l^BBrB niBiF)it im ^iBitP bB« ;^x^IangBnpab«, 

®B^ frBubig bßinBm 3IubBlfag BnfgBgBU, 

?bII praljU ba« rJofB IrBuj im mBtgBn iBlb, 

3^Bnn antfy bsr IKriBgöarif, bBr im KugBirBgBn 

I^Br DBnfrfj^^Bit biBuf, px^fri DaffBU roiB Bin ^Blb. 

JtutJj bBm, bBr biBfBn (Sru| jum JbP gßbirf)fB! 
* — (Sin im Bapport niiJjt aufgBtiömmnBr IDann — 



— 108 — 

2S)arb fBtn mxfntihx Brm von btr gBrttftfBl, 
l^ag «r |um ^ank bcn BBt^Bt- ^fEbcn kann: 
l^tpInmB fanbtBn Btnp in büprEr Wn\t 

j^djnlajitkBr bBtn doctor singuferis; 

Wit fBicrn fröIjUiJj Jjml im klBtttBit IwifB 

BBrnl^arb von BbÄ, bsn doctor militaris! 



— 109 







timtnf autl^ bsr lärm bcr M^nj^B 
^ir jubßlnbß (^ßfänge 
iium IDfegBitfcp mtftf an — 
(Em ]|äuflBm Bu»Brn)äIjIfßr, 
l^ött ßrnpBr >Kunp BBfBBlfBr, 
Mtigt flu) bsm I^ofjBn Mann. 
Mnb iBnkBtt bitfy biß ^ü)xxiU 
iu bBtUBr ;§tl^ä1^B MtttB, 
]^Vim ®Ianj bBr (SalBm: 
;§o nitrb ujon EbBltt tofBtt 
;§iumm @rug unb ^ank BufböfBit — 
^Bttn "tu DBrpanbBp fiBl 






— 110 — 



3. ^ovtmbet 1856. 




Die rBttnt biß Jßtf {b pBtgtg — 
laum fP^Tögt tn crpe Hauui am Barf, 
j5n naF^Bn frfjon b« brBtgig, 

Dir ftüpften Btnp ig[ar leitet bafttn, 
3^Br Bbjln (EaniftunP ;§rf)ülßr, 
Jz^ nBtgt fum (ErnP p^ \^^^ '^^^ ^mn; 
3tt Dtnb xotl^l Bfroa» ftüf^Icr. 

l^jDiJr föü n^ II"» tttrfjf Ijolprtg fem, 

Die frfjaun ttötft frtfiJj unb rüpg bmn 
Hnb rüljrEn un» tjon bBr ;§fBllB. 

Hnb niBil bBtn BtnunbbreigigP* MIß 
CÖBburfafagfrJD^ 5^Euf itJtnkBf, 
lounnf lupig ju bcm :3ubilar 
Mßtn ®rug unb DuttfiJj gBl^inftBi 



— 111 — 

Man nttl)f TbIjt ffoiä) m (Ef^ren, 
3mn blaue 3lnmtn niat^pen im JBlb, 
BßfegrtBt Br bu ÄF^rBit. 

I^JDtft mag* it^'s brum -- unb nif mU J^iJjnjung 

3[n ^^DlpBrnbBttt ®2hx^h: 

01üxft, $ßil unb baIb*gB JlnJlBUung 

%n BttiBttt lanbgentfif ß ! 

Hub irBUB« IDBtb unb BtgrtB» ^aiJj — 
^ann mag b» braugBtt pürmBn, 
^ann mögBit fttft auift PbiI unb jat^ 
^tB BkfBupgB lürmBu, 

Mir abBr biBib* al» JrBunb gBftnnf 
^xo^ Mml nnh KBfBraf bu: 
Wxt mnUBn bfeibBU, ma» mir pnb, 
5roBi igutB jßamBrabBu. 

Hnb miB mir Biup im ftftöUBU ^rjBrB« 
Mtt IwfftJiBm fapfBr janktBU 
Hnb untJBTiagf übBr» HitfBlmBBr 
Jn gBmBinfamBt BarftB fdjmanktBU, 

^ü vooWn mir fürbBr biB iBbBUxfa^frf 
Jn trBUBu ju (KnbB bringBu: 
MBin iBurBr mugup C^ifBuIjarf, 
(3üü \tt}mk^ Bin frof^ ®BlingBn! 



112 — 



3irau Umalia 3mXimtv %n l^äffieliimt. 




IBun gBl){ ba« JfaFjr |u €nbB — 

J^, bag itfj für aIlB0, nia» ii^ UBtbraiJj, 

(Sin' gttäbtgBn Mii}Ux fänbB 

UßinB ^ünbBn pttb groß — ©jofllnb, b« tP 
^Br ^Brr im ^imntBl gBbuIbtg, 
3tx ;&tgnora :JlmaIia |u btBjBr Jrip 
Bin itf; BittBit BriBf nf)i^ ftf)ulbig. 

;§ignora Bmalia, biB $}xU Jbb, 
DiB könnt* id; i^rBr uBrgBjjBn, 
Dif bBr xtfj Binp am 3IIbanBr ^bb 
In l^ianBn» CÖrJoÜB gB^Bpn? 

;5iB v)at% biß |u mir, bBm kranliBn llann, 
(EBilnBp^mBnb biB j^tfjrilfB iBnhfB, 
Moä) |ünb' i:dEr mBinB CHigarrBn an 
Jim JBUBr|Bug, ba« Jib mir ft^BnkfB» 



— 113 — 

JStott) g.ttmlC tt^, mt lutr in jTöI;IttI|Br ^^ax 
mvan XtrfjtBniljal gBpgBit, 
jgßlbp tu kirifjBnrätItxfiB Jrmnbin tx)ar 
J^on bßr ^fBitopcn j^iimmung untpogBn. 

Dtb war B« präififig, im (EF^alB bwr Murg 
^ß« (Eannroalb« Jftroma |u frinfon 
Mnb |tt fdfjautt au» hm QLrümmBrn uüu (Ebßrpeinburg 
3tt ;§onne glufpral^lBub J^Brpnkßn. — 

^xgxiova Jlmalia, gBbEitk' t^ brau, 
JÖDiU Jirfr ba« $Br| mir bBtrübsn, 
3ag irJj breifat^ unbanftbarcr Mann 
Birfjf früF^Bt an (EurJj gßfdfjriBbBn. 

;§o roünfi^* ixfj bcnn pir» UBue 3al;r 
(Su(^ ®Iütft auf aüjn Db^bu 
Hub JarbBn, prätftiig unb funuBuklar, 
Hnb bBr jKunp rBtdf^prömBnbpßn j^b^bu, 

©BbankBU, biB mit ]^arfen-3lrrorb 
J^oIKöuBubBt ^bbIb BufguBÜBn, 
länb BiuBU rBit^BU, BnglifdjBU Xorb, 
Mm aÜB« gBmalt |u bBpBUBU. 

Hnb fdfjön mär'», j^ignora Bmalia, njon (Kurfj, 
I }iB)ürbBt 31^ J^BrfBiljung mir fdfjBnkBn — 

QLagtägIi(^ — mBun irfj Bin ;5frBid[j^J0l| prBirfj, 
Diu xiif (EuBr uon ttBUBm gcbBukBU. 



SSAftiU^» Uadilaß* 8 



— 114 — 



Bit einem iäqnarell-iStrattß »on 4Friba *«* ^tüjna&fttn 1881. 




}t> r^tft in ;§tf)üf unb Böl^rmt 

$af unjTB blauB l^BKcpftar 
3m DtBpengruttb gtjtBrf. 

Barm Jt^tsn in unfcwt IßBlt^Bn 
l^iB ;5xinnB auf hm (Hau, 
Hub ^imntBl, ;§bb unb JUpjn 
C^rpraljlfcn blau in blau. 

Hub rourbBU mir gBbrotfren, 
;§JD pPimüÄfen wir al» ;5fraug 
Bnt^ langB DinferroxnJjBn 
(Ein fcBunblirfj l^i^inf^ein^. 

l^vurn fmb rote nitftf «rporbcn, 
;§tnb unuBrniBlft! unb jung, 
Hnb mtfxt ^tüm Uhm 
311» IDBÖnau-(ErinnBrun0, 



115 — 



(1879.) 




'fefe freu* irf) mtt^, jd MäxtSjtViy 
Hrtb aUß» frBut firfj mtf, 

3ln bBinsm iBt^JjfBit ^tSjxxtt 

^a» pnb biB Ba&pfc^jBifBn, 
Do kein l^ing fc^raBr man nimmt 
Hnb Frufcijig pläift^Brnb unb f^^nal^nb 
:31m j^frnm bs« iBben» fiJjmtmmf. 

^aa p«b biß JrüI;Itng»|Bifen, 
3Do fjBll man iautft|{ unb pngf, 
3Do torfjBnJrö^ Vit ^nlz 
j^itf; F^öjJj gBn ^immri ftfjmingt 

l^rum prjif bu Jjmt mte morgen 
^tB goIbnB JugBnbpü, 
;5tI)lBpp nie «in BünbBi j^orgcn, 
j^iJjUpp nur bie j^rJjfepp* am MBxb. 



. I 



— 116 — 

j^Bt xüxt hu gutBtt (EHßnt 
^M» Btnfaxfi, frBU unb nia^fr, 
j^pniJj TüBnig falft^B Dorfs, 
(Erag txiBtttjgi falft^ca $aar, 

laiJj über (ÜLljorBn urtb Wt\\t 
Ml^ fröFrltd) ;§iJjtr)abBnktnb, 
laum mnktvib nnh bBmBrftsnb, 
DtB xjtBlB gut bir finb* 

(Stnamal kjontmf eaxii) ttx BBtfjfB, 
^Br btt^ al» BaÄttfrJj ttp^t 
I^Bt ^Brrgöif fugf*» fcijon rtrf)fig, 
DBun man unn ;5iuBgBrt* tfi^t 

Ittttb rulrt bBtn braxjBr J^nkBl, 

^Br btBfB Wovtt rp^irfjf, 

I^BrBinP im kü^flsr (KrbB 

J^JOtt BF^Buma, (ffiröU unb ©tdfjt, 

j5ö bBUkB fBtn, Brft^aup bu 
^tn HnfBrfBB im ©lanj, 
Hnb minb au» MBfinaublumBtt 
Jffm bBU (iBbäiJjfni»kran|!* 



iStitttgart. 



— 117 







Hnb unmufxjBrierrfBm ©Bfttfit 
;5pnci)t iaIrcBlanig[ Jerbinanb (Enftc: 

IBöd^ Ittg fit^ ftßin ;§fBrbItdfjßr nta^ritßn 
Wxt btBfBr Jlufor, ber j^cFri 
Jluf J^TjpBrboItfrfjBn BaF)itBn 
Dw mehtB» lfi\pxl)txxn lomBt!" 

^Dtl^ unbeirrt rßtfßf tnbeJIßn 
mm Bjtftar l^crr Xubtx)!^ Knapp 
Mnb fprtt^f, TDiB Bin Wn\tv j^BrnBÜBn, 
J^Dttt arabtfdfjBn ;5tf)tmmBl ^Brab: 
„l^cr ;5!off ip (KrftennlntBlBnkßr 
Hnb augBr Itm j^fjoffe ip Da^n, 
3tn j5!uflf abßr Btgne! ber ^Bnker 
^urt^ grünbliti^B» (Errnftcn X\^ am 



— 118 — 

(grp tttug itfr in» Jag nritfr tJBrüBfBn 
Mnb bann |u näxf|fIttJ|Br ;5tunb 
^Br BBgrtffß IfaltbarftBü prüfBn 
BBi JalftnBr, bsi ^iBntBr, bBi ®unbf. 
3ü^ aU ba» rotll nntfr nitfrt» bBbButBn, 
iÄrabtftfrBr ;5rf)nnmBl, ftontm ^Br! 
JiS) ntug autfr na(^ (Ebingsn rBifBn 
lunt baj;rifrfjßn ^BnkBr JtauBr.*" 

larib TOtBbBr fprtxfjf JBrbtnanb (Enfts: 
„MalBpi unb ;5ri^Drfi j^i^niBrnof! 
^Br BBtfBr fi^ bBim ^BfränkB, 
^a» Bog ip bBtm ;5ri^tnbBr unb tof!" 
I^ntfj BunbBr, wiß Ijat pt^*« bBgBbsn, 
MBnfrfj, paunB nntt fcagB nitJif: rotB? 
MtnBrrjBnglBitfr \vtSLXig. in ba« iBbBn 
^B» ,»BBiI)fB» p^Infnp^B"! 

BBrfagt unb unllBnbBf, o $tmmBl, 
^tB (SngBl }aurf)[|Bn im CUFjnr — 
Mnb Bin alfer, fsIigBr ;5xf|tmmBl 
JiubiltBrt au» bBUt ö§rabB I^Bmor: 
„(EriumpFr, mir \jäbm'B BrrttfBn, 
tHriumpIj, wir F^abBU*» nöUfüIjrf, — 
^iBi^f ^ab' ttfr untfonp nixfit gBltöBu, 
:j[Bgf bin itfj umfonp nitfjf JtrBjptBrt" 



* (0ine betöijmtt, von btn iSttibenten oi/l Jbtftu^U iBratutei im 
genannten lleifcarbDrf. 



— 119 — 



htxm (Erft^BtttBn feiner „Bbubh ®Bbit3^B"» 




(K« tobt burxfj allB (^ajpen 
3tt MmUt grimm unb milb, 
;5Blbp TOBr in ®ummiftfjiBnBn 
I^Bn Jug ftfjnBBjti^Br glaubt, 
I^Bm frfjaufBln Rb laminBn 
Bom ^adjB auf ba« 3? aupt 

IDöIjI bBm, bBr bntJ) im (SifB 
;5tfjön BIumBn blü^Bn pB^, 
^rum kauf!* ixfj WugBt IDBifB 
Mir I^Buf bBin nBUB» liBb; 
l^nrf pulp bBÄ Jrü^Iing« BbBr — 
Wxt mag*« aut^ anbBr» fBin? 
— (Sin ®nHB»mann bsr Bafer, 
^Br M^jnljttx ppanifB BBin.* 



♦ SS. „tteu« ©ebldjte" pag. 88. 



— 120 — 

^oxg^^ecm frug ttfj*0 natfj 3f aupe 
Mnb fBl^f* ntttlj |u tln« Jjtn, 
^a roarb*« in ntBtnBr Haufe 
Mir gar tJcrgniigf |u ;§inn, 
^iB älf'pB aller Jofen 
^Btt BBfpBrfnmli mir bratfjf 
lÄnb pBllt an warmBn 3fBn 
JnJBi BBr|Bn für blB Batfrf» 

lltnb fi^on Jinb biefB BBr|Bn 
5u ;5!ümplBin abgBbrannf, 
Bötfj imnter, warm im $Br|Bn, 
3?ab* itiö^ bein Buxfj |ur Ifanb; 
^a» rauftfjf, miB brau« im Wedtt 
3mJii)» Moo» htt JtlarB JÖubII, 
^a« glän|t burxf; biBfB ftaÜB 
;§djnBB|Btt fo fonnig ^bH. 

lltttb uon bBr ;§bbIb rBigBn 
Diu ptft Bin böfBr Hop, 
:j[d)[ ft^öpf au» bBiuBU IDBifen 
Mir miBbBr Mut unb tHrnp: 
j^inb aU au(^ unfcB llnoi^Bn, 
l^iB lunp biBibf Bmig ubu, 
Bötfj ragBf ungBbrntfrBn 
l^tB ^BpB Ißotftr). 

Botfr paifBri ^bII tJöm (EurmB 
l^iB la^n' in bunkiBr lup, 



— 121 — 

Hnb unüBriagf int ^invmn 
(Ein ixmn Wätt^hx ruft: 
. „Doljlauf unb fonbßr Hagen, 
;5Bib gani, unb reti^!, ainb erfjf, 
^ann fBtb in fpäfen tHagBn 
3lut}) il^r Bin brau O^BfdjlBtijt!" 

]^ DäiJifBr, kunb^gBT MBtjlBr, 
DiB klingt bBin Buf Ina lanb ! 
3?ab ^ank, bag foItfiB ^BipBr 
3n in hnn liBb gBbannt ; 
BiB Binp mit trBUBnt ;§innBn 
l^Brr ©JOIkBr BaifjB ^iBlt, 
j5r) pBl;t jB^ auf bBn SinuBU 
^Bin BtgBn ;5ängBrbtIb. 

^iB laup l^ält ^ä}rüM nrCii %mt, 
BatJ)fIuft ba« ]|aupt umitJBl^; 
^Br Zukunft DnlkBnftfrlBtBr 
^Bin ;§BF^BrbIirk burtj^fpäftt — 
Hnb bann, miB in (©BbBtBU, 
j^Bukt Br p^ fBudjt IjBrab: 
^a» gilt mitbButftJiIanb» BöIbu 
Hnb BiuBm tBurBn ®rab ! 



— 122 — 



(9. Äprll 1869.) 




ÜBbrBli^ ip fBin BBttBljmBn, 
;5Btn ©nrtrag Bin Jlttorb, 
l^ntfr rotll Br JtbfcfjtBb nBFrntBtt, 
Hup allB IDbK: la^r fori! 

, . . Ba» in bBr Börfßr IföIlB 
Mb pillB ;5bbIb krBip, 
DBdit |n ntBlobifcfjBr IöHb 
(Ein fBinBr MnplBrgBtp. 

:5m. «iBidjtaM bBbf » unb IjBbt fi*, 
^Bnn PölTjljTjntma rpnriP; 
I^Br parrB lauf bBiBbf fttl), 
Wxt iBbB mirb ®Bbi(Jj!. 

♦ . ♦ ^rum nidjt, bag man x}jn mBifB 
Bn BtnBn frBmbBn ©rf, 
BBtn, {BtnBr lunp |um J^rBifB 
Hup aUB DbU; laljr forf ! 



123 — 



IDttrmuttfl:. 



{%n ein dinmplat ht» ,Mvom^eitt von SätkittQtn" gefttjrUbto* 

iSiaxi»xn\je, i. ßlal 1875.) 




DtB TOßl^t in ißglitfjBm ;§fü& 

(Sin Ifautfr tJön :3IugBnb unb Jrö^muf, 

(Sin ]|autfr uön liBbB unb C^IüA! 

BBrfuxJ)* itfj ^Buf bitfj |u iBfen, 
laum ma^nf mitf)[ Bin iBifBr Ißlang, 
^ag ixfj B» fBlbp Btnp 0Bn)BfBn, 
^Bt auf (Eapri« llippBn bitfj fang» . 



— 124 — 



PraliD^g. 



(Bnr 2lb(nbttnttrt|altttn0 pxm VorttU b£r iSiatitxtüin fivantnvtt^nt, 

13. imScf 1869.) 




ftnftomtttßn an int fßpgBfdjmütlifen ;5aalB, 
IDtr finb 0BB^f burxfj BUtB ^dI^b (Sunp 
Mnb Ijopn ^BMfB tutB |um BrpBntnalB 
(Eu(^ |u BrfrBun mxt Wnktn ^BtftBr Bunp. 
(©Braäl^rf nn« brum, in fjfjIirfjfBn lanbft^afibilbBtn 
jtu« M)alb unb JBlb unb xoü bBr M)BinbBrg roinftt 
(Ein Mü^ bBr JRrbBif unfcB» Bolk« |u fiJiilbBrn, 
DiB pB ba» lafjt mif fBinBn SBifsn bringt: 
]|öI|IjauBr, ;5tf;ni!fBr, DinjBr frBuimBnnbB 
(ErljBbBn ftti^ ncr bunfBm IfinfBrgrunbB. 

BBig BingBftfjnBif , in BinfBr« Jrjop nnb ;5rfjauBrn, 
BBim jBUBriBin in bunftiBr ^tfiroariroalbfifilut^l 
^ii)l iF^r lUBrp Bin ]|äuflBin IffiännBr ftauBrn, 
^a« tjor bB» ©proinb» ;5xfjärfB I^Bdiung fut^t 
©ör i^nBn fank Bin T^tn nnn pölpn (EannBn, 
^iB jtxf ^Bb guf nnb traf in» ITBbBngmark : 
Bnn frag! ba» MBBrftfriff b i b al» Iffiap non bannBn, 
^iB biBnf al» BrBK für IDiBgB obBr ;5ar0, 



— 125 — 

Hnb uom l^txxn Mx^tty btr bas 1b^ gcfrubBtt, 
JÖDirb balb ber BbP jur ;5fBt0Brung auBgBftfjrißbBtt. 

I^a« im BÜß Bilb fnlpcl un» in roärmKCB JnrtB, 
JrBi fd^TOBbt btB IDolkB an bBm ]|tntmBl»|BU, 
^urtfiblüntt mit blauBn BIuntBn unb mit Moljnt 
Wog. golbtg gBlb ba» tBtfB ÄFjrßnfBlb» 
;5xfjon ^af biB ;5BnfB C^arbBn aufjgiBftJ)iiJ|fBf 
Mnb wirb |u nBUBm (ErnfBrdjnitf gBniBl^f, 
^tBTOBil Bin (Erunk, üon JrauBnl^anb 0Bricf)iBf, 
Mit kö^lBt labung biB (ErfdjöppBn Ib^: 
^iB ;5firnB pBrIf im Branb bBr iJuIifJonnB, 
3o^ IBbB« BugB pral^I! tJön (SrniBmönnB. 

Mb ^Brbplii^ frifd; grögt au» bBm brif f Bn laF^mBn 
^B« BrBiagau» Bböb, JrBiburg» 3om nvLb Bßrg! 
*« ip irBrB|Bif. ^iB IDiniBrinnBn kamBn 
]|jotf;aufgBf(^ür|f unb ftf^apn frnlj iF^r M)Brk* 
lorb roirb um Hurb gBpnt tinn pBigigBU IfänbBU, 
Igaum fragt ba« l^eatpl biB pgB tHraubBuIap, 
Mnb :5ubBl miBbBrljaflf an allBn (EnbBn, 
^Bnn ftJiIürfBub rül^mf tJöm ÜJopB fdjnn Bin O^aft: 
„Bidjf unfBin madjt ba35 ^BurigB ®Bn)ätJ)35 Jitlr, 
1^ gBb' uns ®JOtt notfj mantfj Bin 3lti)[funbfBiJ|»|ig!" 

löun prüf! htnn fslbp, nb kunpBrfal^Br BÖBipBr 
(Enfmurf |u tJoflBm iBbBn p^ft bslBbl : 
Dir mipBn, bag Bin ^tgm guiBr (BsipBr 
Hm biBjB» 3lbBnb35 püxijfigB ;5piBlB pftroBbt 



— 126 — 

IDanxfj Mnglütft l^öP auf Mtt Iveinm ppcgB, 
Dantft armB0 $Brj pi^If p^ tJBrnjaip unb ftrank« 
DBrkfljäftgB lißbB bal^nt btB rcxfiiBtt JM)BgB, 
lltnb tnantJiBr fpnjfjf gBtrßpBf Btnp: „Ifabf l^anh!" 
JM)a» I^Buf imBtIb Brgöl^! tnif farbigBin &tt}txn2^ 
Bringt Iftif in Bot — mxl 3fr)I| unb Hörn nnh 

BtUB« 



— 127 



innt 21. 3ln0tt(t 1863* 




„MllknntmBn !" frfjalK il;r Huf |u tEFral, 
„IDinhontmim, bBuifdjc lunpgBnolpen, 
Jm grrjgBH iBp- unJb JÖDapnfaal!** — 
5u ^al|burg0 grüttBU BIpBrnnaßcn 
®tn0 BurwE iBl^Btt lBp|ug» lauf, 
$Buf nimmt in pirrlanftBr ;§äulen ;5tijaHBn 
tHl^üringBn« ^öIjb3K l|au» BUtfr auf. 

JRutfj IjiBt ip lunp ! — Htm biBfBn BobBU 
^ü)X02bt grngBr jBif (Erinnerung ]^n 
DiB DalbBijraufdjBn. li\p:t tHofBU 
(EruJB&tB ftfjöpfBriftfjBr ;5inn: 
^Bm F^albuBrklunguBn (Eraum bBr ^ag,t 
j^xfjuf Bau unb Bilb Bin fBp (©Bmanb, 
Bi0 al» Bin ppnix unfrBr €age 
^iB ganjB Burg tjnm M)up Brpanb» 






— 128 — 

Butt Jtt)a\xl t!jr parfte Bnr|Bt{ txJiBbBr, 
Mt Mivtm ppa0 unt» M)affßtttt)ßrft, 
Mttb fcTjaut JbiB j&änger fügßr XtBbBr, 
Mt Btttp gßkriBgt auf btcrBm Berg. 
j5iB tofsn tJör «utfj, ititB ^it xoaxm 
— I^a« ip bsr lunp unPBrbUri^ (EbU — 
Hub IjBut, u)iB tjor J'Bcf)35]^m'ibBrf JafjrBu, 
Buf fröF^ bBr ®ap: „I^Btn SurgljBrru ]|bU!" 

Bun lag! ba» 3lugB fidj uBrfBuJtBtt 
Im Mb^lani alto ]|BrrIitfrJtBif, 
l^ag biB ®BbanftBn txbu BrbBnftBU 
DannF^affBr ©örujBÜ JrBub* uttb iBtb. 
(Bb rotlji Bin ®Bip au» ;§fBtn unb BtIbB, 
3tt Bt^i unb grog |ur ;5bbIb fprit^f; 
I^Bm ;§c^auprunk fBtnb, tJöH Brn^Br UilbB, 
©ßrÜBf! in ®tiff, unb rüFi^rBiib fdjIiiJit 

lUnb rBat.fitfr ßinp (Bljnluc^ftg iBtfB 
:j[m Bignsn 5^! ^^^ ^iJiöpfBrftraft, 
^ag iljr in uaiBrlänb^frfjBr DsifB 
(Ein DBrk fd)apt, küljn unb F^BlbBU^ap: 
l^ann fBib gBtuig» il)x bButpd^B DßipBr, 
Do iljr autJ) roBiIi im bBuffrfjBu Xanb, 
^ag BUtfr bBr Darfburg gufB ®BipBr 
'Boxt ncuBin il^rBU (®rug gBfanbt 



— 129 — 



An Maxi Jxittfxitti XtU^na 

(1878.) 




'tr Ifed au» Baiur unb ®t\tt)xä}tB 
®DÖ roarm in ba» 3fBt| ^Bpral^K, 
^ag bu \txn WtJjm unb IDalfen 
Hü iBut^fenbBu JarbBu gButalf« 

(Srnp feiBrIitfr raufxJjBn bts (SttfrBU 
3luf BügBn, am ]|ar| unb am BF^Bin, 
^xt mötijfBn bBm, bsr p« tJBrl^Brrlidrr!, 
^Bn bBuifd^BU (E^Bnkrani roBtl^* 

Wu lüruBub bBn jßamyf bBr O^BipBr 
Mit 3?ug unb lufl^Br Btnp prttf, 
^tfjtrfi! au» uBrftlärfBn jBruBn 
3^Br ;§Blt0Bn ®Iütlin)unlt^ il;m mit. 

Mvi^ pott uBrmummf tJBrIangB! 
Mt ®BgBnroarf i^ BßtJif, 
3in l^tJinnfiJiBm jBpklBtb iuBbU 
^Br MnplBT iBbBub C^BpJjlBri^t 

JSdreffel, tladilit|. 



— 130 — 

BtBf man in alltt jBtf, 

„®m& auf, MUmtxftx irBjTm0!" 

Bup btr gani ^Buffcf^Ianb I^buL 



— 131 — 



(Bin J2ft$ibtntf tr^0 Karferul^tr KünJIfer- 

(1875.) 




fnrfrül^Itng braup burdrrÄ lanb tmf J^ect^m Ifaiid^, 
;5Bl;nJut^t nad; Ien| unb j^onttB fd^roBlIl b« Brup: 
3^a» tp btB jBtt, tDJO natfj IbBr Bölfeer Brauj^B 
l^Blb ^arnBual rBgtBrt nrth JaftJ)tn0»Iuj!* 
Dir PB^n il^m bBt, wir rütfeln an bBt IKböb 
l^ß? (Krnp« nvLb pdfjBu^n bBr langBnjBtlB ®tp, 
(Ein prBöbar J^ölft mit ^infel unb palBHB, 
Bid^ft^Bif nnb JirkBl, UBigBl, ^^t^ unb ;5fip. 

Birfjf mtlpc in BinBm tE^al bBi arniBn IfirfBn 
Jxxl unfcB ^unp tJBrfd&üdrrfBrf, JrBmb unb p^Bu; 
j5iB |ä]^ß ptfi ftüljnlitf; |u bBr Mm^iijJjni SiBrbBU 
lÄnb fapfrB 3iüngBr IjuIbigBU ifjv itm. — 
l^Bil biBfBr ;§!abf, wö pB in gufBU ^bxxii>tn 
^xtt) l^Bima!, ®unp unb ntanti^n JrBunb gBuiann, 
^ag bBr BBrBin, |u bBut mir nxtt^ tJBrbunbBU, 
^olä) rottltn IgrBia bBi pt^ bBgrügBn ftann* 



— 132 — 

Wo |tnb* id; IDorfe, Budj lusrp |u banftsn, 

JfFi^r Ifnlbim, bBtsn lltBrfein im« txdpxM? 

. . . ^ü}xom^ jbB» (3lBpi^fe unb iButfjfkrap bBt (»BbattftBtt 

IßBUttf ia nur bBt, bBtt JrauBttgunp bBglüxftt» 

IDjo toärB ®nabB {b in BtnBm BilbB, 

Wü larbBn^amtontBBn |arf unb WBtt^, 

(ErlBrnfBn ®rajtB, jBtnljBtf, Mag mita MtlbB, 

© MBipBrtnttBn, Pb!« rair niiJ|! xjnn buj^? 

M)d^I xvLfß in jBbBttt lidrröilxrfi ftJ)önBr 3lu0Bn 
(Ein jBBnjaubBr • . . hDüf nixJjf bort allBin; 
^Br IßünplBT» poU fBin farbig ;5xfjaffen faugBn, 
Mug ba unb borf autfr [Blbj! Bin JaubrBr fBin. 
Düljlan, wir gBbBU unfrB bB^BU prnbBu 
Mxü> laubBm BiuB ganp ^alBriB 
Bon „lirfjfBpklBn", biB bBn IffiBipBr InbBU, 
©BriBixftuBt autfr «in Bafalog fiB niB* 

l^ndj nur, WBr fan|f, 0ilf ^BufB al» uBrpänbig . . • 
^lud; „Xii^iBlfBkfB" ftnb auf €an| Brpirfjf ♦ . ♦ 
. • , ^runt, wirb biB gan|B ®alBriB iBbBubig, 
J^BrBl^rfBPB, BnffB^f barob Butfr nidjt 
Balb pBigBU JtB&Iixfj au35 bBn göIbuBU BaJ^ntBU 
Ban ^^Jk unb BBUtbranbi, IfoIbBin unb Jrani 3?al» 
lÄnb niBrbBu um biB Ifulb bBr jüngpBn l^antBU 
lim ;5tftn)BbBfd)[riö unb BBllBnfdrrnJung bB» Bau«. 

, • . © Bunp, hvi JÖubII unb l^ovl bBr rBiuBu JrBubB, 
^iB allB 3fBr|Bn I^JOxfjbBgBipBrt pimm!, 



— 133 — 

:M UTtfern BäuntBit IxavlxiS) (^xnkt})x mmmf! 

^0 xtBipmli roeoi wir brhtgnt, ^fer auf» 

5um JÖPtUftomm bBtm tttein f orf)[ ButJr, luerte ffiäpB, 

Httb b^m J^nzivi mtxn IjBrilttfjB» ©lü&auf ! 



— 134 - 



^tv Witntv ^tniftnUn\tii^ft pxv Kaiser 



lffl)aa Haifer :3[ojBp]^ ftüT^n geplant, 

HPBntt längp ba« ÄBbI warb erkannt. 

„5u frü^ — |u JrüT^ !" nur txxmal l^aftB 
^te« ft^IinimB Dort ;5ttm uttb J^BrpatiJb : 
Ml» xmxljtx tob |u frü^B xecahtt 
^txn BblB» $Br| bcm l^aferlanb! 



— 185 — 







lBbBnb*0Bn JöuBll nttf)i rüdiwSrfij pau]en, 
MB^r mxmoJi)im txt Eliten niti^t 
lUn» tijom J^inb ^«raaisiul^auBn, 
l^Bmnf am BeixfiB mBifBrbauBti, 
jqi bB» l;Buf*gBtt MannB» Pflitijt! 



— 136 — 



l^anlrlung 

(20. Jiai 1882.) 




^Bnn fold^ Bin Jan ip rar. 

M)a35 ttt bBr l^äfer Deifg 
;$tf|It(f|t tjorroärf« pr^bt, bßpB]^, 
^erniBtl, lua» ;§ri^mnt)Bl grünbBf, 
HPtB ;§prBU im HPittb ryttxot\(i\ 



— 187 — 



"Bnv^ttltn^ttiafl ,,XüiBtfa»" in Wim. 




mmemxeL pr«&f t>m Mnüix&xm 
IStaä) aÜEtt ;5ö]^Bn p&gitBttb au», 
:^l)X alfB» $Br| p^Iägf freu nnh roectm 
JÄutf) bBitBtt tn ber J^jlmark braus» 

Bari^bam fmb T^euf imb nidfif wifirogif 
^fe an bKC ^unau, b« am B^Btn; 
© utögBit r« für äüt 5etf 
;5fcegrBiTi)B HPapubrübBr }Btn! 



— 138 — 



(3n Uv ISatrlsntljtr ^^eßljaUe.) 




'ir, ttt tn Einfang ip unb CInbB, 

;5Bt aurf)[ btBfer Bau gBroBtl^! 

:3[n JrtBbrtifj» nnt lutfeitÄ ;5ii^ui^, 
^Bt f aupfpabf Clftr' unb 5iBr unb Bui^, 
^Bm Babnsr ITanb Bin ;5fBlIbtd|Bm 
5u lunp unb JrBubB Jbß B0 fein. 

tHöuBf BrnJfB ;5i;tnp^oniBn, 
tHragB parJiBr DänuBnl^or 
^Bu xjDu tHagBÄlap unb Mül^Bn 
MübBU ®Bip |u ®Dtt Bttipjor! 

MnplBm unb ®txt)nl lam ^tg,m 
MüIJbu P* l^tBlBr IräpB rBgBU. 
5um JöPBtfPrBif bBun, Baum bBuf btB» $au», 
Dbt ®ufB» ft^alp, bBT jlBll* B» au«» 



— 139 — 

lorfri^BrfleigB» iButftfftrap rotx\tVi, 

iB^faal imb ]|örraal bwfen xüvc. 

lag ffiBfeüighBif un» BiuBtt 
Äi BabBnia« l^o^n JepBtt, 
^Bitn Bttt lanb mit ClbcIrofiinBn 
Jüflf bfe BBtfiBr gern bwt ©äpBtt! 

(Eattptt, JjjrtngBtt }btt Mb JfugBTib, 
Mt Mim xoeiitm alfBr tHugBttb, 
Mvib TOBT lup am CItsIauf l^af, 
3tx haxtfC bafur bBtt J^äfBrn bBr ;5fabt 

]|BtI nun aÜBn, biB ba wallBn 
5u bBn fBpgBWBt^Bn $aflBn, 
HögB bBr ®Bnug bB» ^ä)Mtn 
;5töB PBfe unb Bnmut ftrönBn! 



— 140 — 



(Ätttroort auf bU ©iurknjöttfdjt ber drirrfjö^rfüfdja^ b«r „Vo?" in 

1876.) 




lar x)t£lB, btB man Btnp f)t\üg. gBlprotJ^n, 
CJrf5«UBn un» nur mU t^paubfen ^nori^Bn, 
^od^ b^r $etItgB am I^JonauqixElI 
tH^af pBl35 al« p:tJt1^Br unb frömmer ®ßfell 
3vz IguTigrigETt rpBtfen, bi« ^urjligett fränkttt, 
®ott todH* t^m IKrap unb ©BbBt^^n fififBnkBn 
Hnb bBTt BpferpoÄ füllen burxJr» ganp :5a^. 
^TB» roünfri^ t^m oergnügf T^euf al« ^ibtlar 

Hnb irinfif tl^m in alfBm IDarftgräflBr |U. 



141 



Jum Julrtlättm 




®B^t'« aud^ niti^f mtijx roxt m jm^tn tHaj^Bn, 
^0 barf man bioiiö' noifj kttk nn& tDag^n; 
^w muttU l^ätt iung, bw IKimp pi! frffcft, 
^rum |ißr* bt Dp gBpillf bBit tEifd^: 
DiB JIBBnbgoIb unb ItrnBtiJt^m 
Dög*, JrBunb, bBtn Bigßn Mtzv fBtn! 



— 142 — 



am längpBn ^aj^, 

(21. 3ttnt 1881.) 




^ann bletbf au^ bsm Wnnt tu (Exf)f^Btf unb ^ar^Bit 
®ott JpBitbB bB» j^Dtinienluöf« pJtmtgpBit ;5fra^I 
^Btt BIüfBtt b^r BBbBtt im (Stoftofl^al." 

;5r) fprari^Btt im Mrom |u BiBf^Bim biB ®äpB; 
;5iB probfBTt tjom aÜBn iBp noiSj ba» BbjIb» 
.^0 p^mBtdiBlnb bBr alfB auift i^UBit müri^f ftiommBtt : 
BrjfmBnbtgftBÜ wirb b«, Bin ttBUBr mn^ ftom^mBit. 



— 143 — 



anf iDtm ^oijentwteljei; IDictsljatte. Mal 1854. 




Cl» fi^en iniBt auf tum tHurntB 
3lm IDunbfri^ntt nnh Icfcn l^irgtL 

„I^Btt unfäglttl^Bn ^d)mtti |u BritBUBti, 
J^ Jürptn, gBbtcfBp bu mir . . ." 
;5o püpBrf» in klagenbcn laufBn, 
3n Wmt vtxvD2l)V^ im BeoiBr. 

]|Brr (KkkBl^arb ip*« xjon ^t ®allBn, 
]|Bn glän|f fein möntfiifi^ ©ßroanb; 
C^Bnübcr Iran $abn)ig, bic polp 
]|Br|ogin im jSid^roabBnlanb. 

3xt nal^m Binp tjor lauf^nb MJjttn 
lafeinifd^Bn HnfEcritfif, 
l^a bBud^t i^r bB« iBl^sr» rot MünblBin 
l^iBl Jtf)önBr al» aÜB« ffisbiifii 



— 144 - 

j^tie lafBtt miift roBtf in b^m Buxi^B, 
iE» l^af ftt^ fjo njiDtmig gBträumf, 
Jle^ ntüJjBn biß ffiBip^r xjuIlBnbBtt, 

^rum, vom ttx J^ttt m ffirimm» 
^VLXtt MMti) unb J^rrjfßflbr gBuiat]^, 
3n pkfßt ftrf)[ ba» |u ®mtixU 
Hnb TtBljmB pd^ bspr in aiifll 



— 145 — 



fvm 9. ^tpUmbtt 1876. 




ttt ]|Dt6ruf Jtijallf burtfj ;5fat)t mit» laub 
J^om BobBttfBB |um Main, 
l^tß Slaggßtt TOB^*tt — int JßpgBroanb 
;5fimml alt toib jung mit Bin: 
„^Bil Ixxthxxiify $Bil bem :5ubilar, 
Bcr BabBna ;5!aafafif|tff lenkf ; 
3mn IrBufB fmb b« fünfiig Mlß^ 
l^ag ffioff :5I)fn un» gjfri^Bnfit** 

Uarn^ ;5!nrm frai «itip ba« ;5^iff umgrjollf, 

^ag Hap unb ^ttntx ftratftf , 

l^öifl niBnn b« fa^rfmüb ftfiroanften roollt*, 

;5Bin Mmt \ä)xtn burtft biB Batftf. 

(Bx TOtB« bBn ^ur«, bcr Mr» war gut! 

CHrol^ b^r ParfBten ;SirBif 

Blieb :3[ugenb0luf unb UannBamut 

I^Bm J^afBrlanb gBroei^t. 



il 



— 146 — 

j5o blü^n BUd) (Efjvm mtV\ 

Harl JrtBbriti^« IDunfcö unb (EBPamen! 

B)ar autlj b«« (Enftri« SieL 

Djd BJDlhBiDD^I aalt, in ^ii}\xlty lunp, 

Bau, ^s^^^^^I) (EifBttba^n, 

In Dapr« Bof, in JcuBta Brunp 

j^al^ man i^n ^Blfrnb nal^'n. 

I^a« 5^^^^^^ ^^^f l^^ ÖJ^ögjn IKampf 

Enb Babjn» ^tt)rotvt ^alf mtf, 

l^ag Mn» bsr jSrfjIadjfBn PuIoBrbampf 

l^a« bButJiri^B Bettfj Brprtif. 

lrtBg»!ugBnb ^a!, mit ^raf! im Bunb, 

Bon <i5iBg |u ;5iBg gsfu^rf ; 

;§Bin 5^JoIbmunb i^a! Beuirdjianb fiunb: 

„Bjr HaifBr ip gcftürl!^* 

löun frsuf bBn IjoFr^n Jubilar 

;§Bin ^nfBlIii^Iog im <^bb, 

l^ß« iBbBn» Hut maUt frifrf) unb klar 

Hnb frö^IitljBr btnn je. 

IDa» (Er DoHbtatöt, (Er bankt» bsm jBrrn, 

^r»(fj ru^t (Er noth niti^t au», 

Enb frBunbltJf) glänit Babcniaa ^Uxxiy 

M JFrnt unb <^BinBm Ifaus! 



147 — 






VLy \>tt mir biß ^tüt ntif ^onns, 
^i« iB^Iß nti! Maifrank bur%IüftP — 
]i^ Jrü^Iing, bu ^^^Jt^I^ Jö^^ Bonne, 
Bi«! faufBnbmal pet mir gegrüßt! 

jmiiberaH fpriegt e« unb fipi^oBi 2» 
Hif JroF^pnn erpugenbBr Braf! — 
^elbp (EarJDoe, menn er not^ lebfe, 
;5filnb* mieber in tErieb unb m ;§ap. 

Berlapn pnb itfil bie lölianfen 
:Huf paubiger Bibliofl^Bk, 
(E» Ttljmärmlen miß bunklB Battljanfen 
Bär, CF^ibauf nnb ;§ad[jgß F^inmeg. 

Mttb Bat^mann ber Mlh burxfjmanbBll 
3xt ^äl2 «nb murmslt bsmegf: 
„Da» nui^f mxti) ba» ©olb bißfer ;5rjnnß, 
l^a» mßbßr gßmönfi notfr gi^rägf !" 



- 148 — 

lUnb übBrall pn^l b« unb klingi b», 
^tB iBgBlbaF^tt ftlbp pr* itlj \tt}xtVn: 
^a« J^rakBl b?« rötntftljBn HstfifB« 
jSxfjtBbf riihrlit^ fämlIid[jB Bsun. 

^Dtft iDtB aut^ biß BsrgB BrgrünBtt, 
<^ö ip botfj kBtn Bujfjraalb |u bttf|f: 
IDalbtttBipBr ttJBxg brmnßtt |u ppüfen 
l^jr iB^rjer bcr bButftfjBn ©Bjtiiitlj!» 

(E« braußf htm Dann tn (Europa 
^Bn Dailrank fo wür|tg unb gut: 
Wxt anbBrBU tappen im JinpBtn, 
l^tv l^x^üvxfin rt)n% roa» n t^uf^ 

(Er braut i^n an ^ctligBr ;5iättB, 
l^jorf nJBF^cn bis lüftB fo ftfjön, 
l^te ^BtgBn btc IKcnftfisn „IKufeum**, 
I^XB (©ööBr bBu „(Engsrcn"» 

]l^ (Engsrcr, dcmpB! bB0 Jrü^Itng», 
D« rBig^p autlj mttlj bu ba^in! 
Boxfj ^But föH ntBtn IKantBl im iBxl^J^au» 
Mt j^JornmerquartterB bB|iß^n, 

;5Bin fünbigsr iBtb mag ucrbcrbBU, 
Jiif lö» i^n mol^I nimmcrmB^r au«: 
^a« lauppfanb oeriubP it^ im DciuB 
Hnb png in bi« Dittnatiil ^inau«: 



— 149 — 

l^u, ttv mir Vit ^ttlt mtf <^onnB, 
3xt IbIjU nttt Haitranfi burtfjglü^p, 
3^ Jrü^Img, bu 5^^Dlb bcr Dottn^, 
BtBl faufentintal fei mir gBgrügf! 



— 150 — 



5u l^mtm %xitbttxUx$cni för (^tntx$il 

Wl^xtlitx. 



m Mnqt gBfror bis CF^rättB, 

:HI« fiep an bsr lifatttB 

^Blb DBrbBr für un» I;«It Datf|f. 

<i5tf)n)Btgf nun aut^ ba« ;§ti|Iad)fBttn)BifBr, 
^Er BBftfitmtfen 3anft ftf|n)Btgt nitfjf, 
^Bttn ntBl^ al0 IijrbBBrbläöBr 



— 151 — 



Witummtg. in l^intn ^^^xxfxnptltx^^ 




^SiSi Buifr prangf neu gebuttben, 
Murb roarb xffm 3t±t unb Hanb, 
3Wb IDibntung ip tJBrfd^iounbBn» 
^ie auf beut tEtfelblatt Panb. 

« 

jlutfr ber B» Btnp ^tlxomptltl^ 
IDarb fetter müb unb ntarr»b, 
(K» fl^äf ein friftfrer (Einbanb 
Bßinaf; tl^m felber xvot 

l^üii) bent er einmal Jreunb n)ar, 
^em bletbf er immer freu 
Hnb fd^reibt brum mie mv 3Ia^ren 
^ie IDibmung F^ier auf» neu» 



% 



§ptix^t. 



C^Btr^nftrprüdie. 




rnpftafi proben, 
J^T^tt leben, 
BtBle» fcftanen, 
IDentgen trauen — 
3mi\^ im ^erjen, 
dapfer imb ptH, 
^ann mag kommen, 
]9)a9 ba wxU. 

^odi ®oft bleibt emig mn mie alt; 
2n Hiebe neu unb alt in tEreu: 
Xagt un» autft leben bergepalt. 

fa» bu autft MraffP, fdjap's rein unb fein, 
Bann mirb*» |u (iottea (K^re pein. 
Bertrau auf il^n unb fürdjt bitij nirfjt, 
Bein leben fei i[jm ein lobgebidjt ! 





-- 1 50 — 

tügl an! (Bin l^üii) bcm bBuffdjBn Kcid)! 
}ln Büljnljfiit rdtfr, bsm Mtltt gUid], 
Müa'» fäglitij neu fi* parken . . . 
^JDtfi ®ott bBljüt^s Dor llalTtnftag 
Mnb Hapnftag unb Dapnljag 
Hnb ttxln CeufBlanjBvftien ! 



* 




En Blajfenfjag, 
l^tn lalTeuIjag 
Mnb Malfen^aÜ 
^Bm ölBuffil lag ! 



i rieben im (feemütie 
^a» leben fonnig erljellt: 

JDaljrc $er|en3egüfe 
Äbertüinbet bie Delf. 



^- 



fier fdjlägt ben Xöraen? wer (djlägf ben Btefcn? 
IDer übernjtnbrf jenen unb biejen? 
Bur jener, ber (it^ felbp beirotngt 



* 





— 157 — 

olang m tEag ip, müßt xlp: raplo» noirften, 
<B» fwmml bis Bat^, ba nißmanb ratrftBn fianm 

3urt^ :HrbBif nur unb prange ppttlftfBrpillung 
^Brainn! bfe Jrßt^ßü pdfr bsr xtü)h Mann* 

(Bttc iäonftmiation.) 

'Bt al« Jüngling irsu unb roa^r, 
Jm XBbBn nnb ;§frBbBtt wie j^ilbsr Jilar, 

;5xfjaflf al» Mann, nia» bu gBpJÜf, 
lUttfabBl^ap wu vnm& ®ölb. 

:HI» fiftönpen ;5tf|nturft unb (EbBipein 
lüF^r Kinp bis Braut in« ?au« bir Bin! 



— 158 — 



(Bntn 20. StpUmbtv 1881.) 



^ilhtxn TtJarb ber MxjxU ®rün, 
©ijffB« ;§Bg«n roedM; 

BabBtt» jSfantnt ntd^f alM: 

(Etf)fßr l«bB 5aubBrkrap 

3lu» btBfBtn ;§iIbBr ®ölb uinp ftfjajp. 



— 159 — 







^u blinftp p ^bH, bu minfip fo ^ölb, 
l^u Jbnt mir blumig ntunbBtt: 

^a» tp bB» Bbsln Wnnm ^raf!, 
^ag Br nur iBiitB]?, JBtnB« fti^afl!. 
Jnfd[j prömf ba« Bluf, l^ötfr ptBgf bBr Huf, 
;5farfi rairb bsr JIrnt, baj» 5^^! ^trb njarm; 

^tB JxfjntuÄpB Matb im ;§antmBffilBtb 
tE^uf mir BBpc^Bib mtt JrBubigliBit, 
Mn lirattft ip, mug gBfunbBn! 



— 160 - 



Bpvix^t am EtaMiJictt l|au0 in ®^|un. 




5af nji)!^I gebaut. 

MnXi ®rug bBit IDanbrertt, b« DorübcrgeJ^Bn» 
J^b ®lüijft anWöpft, oh (Erübfal na^t, 
;§iB fiß^rBn Bin neiri} 0ötfB0 Bai! 




>ug, lllntrßu, dlütftB, falfdjBtn ;§ifrBitt 
^üU bißfc» $aus tJBrfii^Iopn fem. 

^Bttt iBtb xjßrraBp, bBin l^an^ jerfäH!, 
j^faub rairb BtnP aÜB C^rbcnraBlf; 
^JDii^ ntBmala pirbt, raa» MBnftiiBnkrap 
am ®ßtp unb in ber Da^rF^sif fdiaflff. 




— 161 — 



Uli 




^ütk au«, mt Mönt^ unb €t0er prallt 
lUnb mt btB ^onttB lanbfc^ap malf, 
l^ann fd^aff bBtit (Eagroerlt ftftön unb Iren, 
l^ag au(^ JbBtn (El^utibw B)Blf BrfrBU*. 

ÜB JUpBnttrnfc^ttBB blanft unb xtxti 
j^joU iBbBH unb (SBitJtJfBn fein, 
j^Bltg biB muBtt $Br|Btt« pnb, 
^xt ftfiauBn ®ott al» ®joüb« Kinb. 

.1« pUger gB^n rotr burt^ bt« B)Btt 
lUnb balb ip un» Bin 5iBl gBpBlIt. 
l|BiI iBnBn, nixj auf $au» unb ®u! 
dnffd^rounbnBr üböb ;5BgBn ruftt 




Ädj«ff«l, «odjloft. 11 



— 162 — 



"Blnrntn-^ptütilt. 




m DalbBBpraug, an JarbBtt hu, 
JIn ^«rblümlBin notJj äxmtx: 
Dac^^JDlbcr, (Eppitfr, I^BtbBltJBBr . . . 
. . . j^jottbBrbarßr &iS)roäxmn ! . • 

^itJBt ppänilBtn, DBrfc^ißbBu an B)ut!ja unb JIrt, 
;5tBl;tt am Batfj im ;§tf|aifett jbBr Bud^B: 
Man mBtnf, b» ^ab' btB Jrau MüHßrtn 
(Ein ^fabffräulBin |u BBfutfjB. 

^aatfled]itn — nsnea florida. 

^^Br JiBnnf ba« grauB Mtii^imxotxky 
BiBifäbig, roirr uBrkraufBf? 
. . (Sin litJjfBlf ^af« Btnsm fc^IafßnbBn IroBrg 
Jlu« bBmopBm BarfB gBianfßt