Full text of "Hygini Astronomica: ex codicibus a se primum collatis"

See other formats

Google 



This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scanncd by Googlc as part of a projcct 

to make the world's books discoverablc onlinc. 

It has survived long enough for the copyright to cxpirc and thc book to cntcr thc public domain. A public domain book is one that was never subjcct 

to copyright or whose legal copyright term has expircd. Whcthcr a book is in thc public domain may vary country to country. Public domain books 

are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discovcr. 

Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from thc 

publishcr to a library and fmally to you. 

Usage guidelines 

Googlc is proud to partncr with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to thc 
public and wc arc mcrcly thcir custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing tliis resource, we liave taken stcps to 
prcvcnt abusc by commcrcial partics, including placing lcchnical rcstrictions on automatcd qucrying. 
Wc also ask that you: 

+ Make non-commercial use ofthefiles Wc dcsigncd Googlc Book Scarch for usc by individuals, and wc rcqucst that you usc thcsc filcs for 
personal, non-commercial purposes. 

+ Refrainfivm automated querying Do nol send aulomatcd qucrics of any sort to Googlc's systcm: If you arc conducting rcscarch on machinc 
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of tcxt is hclpful, plcasc contact us. Wc cncouragc thc 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 

+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout thisprojcct and hclping thcm lind 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 

+ Keep it legal Whatcvcr your usc, rcmember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
bccausc wc bclicvc a book is in thc public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countrics. Whcthcr a book is still in copyright varies from country to country, and wc can'l offer guidance on whether any speciflc usc of 
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearancc in Googlc Book Scarch mcans it can bc uscd in any manncr 
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe. 

About Google Book Search 

Googlc's mission is to organizc thc world's information and to makc it univcrsally acccssiblc and uscful. Googlc Book Scarch hclps rcadcrs 
discovcr thc world's books whilc hclping authors and publishcrs rcach ncw audicnccs. You can scarch through thc full icxi of ihis book on thc wcb 

at |http://books.qooqle.com/| 



HarlMirl)! CoHese JLfbtnxp 




CXDNSTANnUS FUND 

BequMdied hf 

Evangdiniis Apostolides Sophodes 

Tator and Pkc lMio t of GsMk 
1842-1883 

For Gretk, LttiD, and Anbic 



L 




mi MUhuH 



f^ 



\ ■ 



EX CODICIBUS A SE PRIMUM COLLATIS 



RECENSUrr 



BEBNHABDnS BUNTE 

DR. PHIL. / 



AGCfiDUliT FROLEGOHSNA, G0MMENTARIU8, EXGERPTA EX G0DIGIBU8, 

INDEX, EPIMETRON. 



LIPSIAE 

f 

IN AEDIBUS T. 0. WEIQELL 

MDCCCLXXV. 



Lh 13-23 



^w 



.^M 






<r 



JUL 7 1837 



.^ 



Rl 






• '< 




^rV- 



PROLEGOMENA. 



•.^■^'W.X^ 



Postquam qnae do Fabulis Hygini qnas dicunt dicenda faemnt^ in eo 
librO; qncm edidi Lipsiae anno 1857*); ordine exposui; nunc ad pro- 
positnm reuertar et qnae de Astronomicis dicenda nidentur; quam accn» 
ratissimo et quam brcuissimc proponam. 

Libcr; dc quo diccre institui; uulgo inscribitur '0. Julii Hygini 
Astronomicon Poeticon' et diuidi solet in quattuor parteS; quibus uiri 
^docti haec argumenta praeposuerunt: lib. L De mundi et sphaerae ac 
utriusque partium declarationc; lib. U. De signorum coelestium historiiS; 
lib. HI. Dc descriptionibus formarum coelestium; lib. HH. De quinque 
circulorum intcr corpora coelestia notatione et planetis . sciendum 
tamen est hoc scriptum in libris manu scriptis non diuidi in libros et 
capita; sed serie continua perscriptum deprehendi . in plerisque codicibus 
hic liber sic incipit ^Hyginus M. fabio salutem. Etsi te' desinit autem 
in uerbis 'cum sol ab aestiuo circulo redit' . praemittitur huic uolumini 
prooemium satis longum**); in fine autem plura desiderantuT; inter 
quae fuerunt olim ea; quae Hyginus ex Metone Atheniensi proposuerat. 

Non diucrsos tamcu; scd cundem essC; qui Mythologica siuc Fabulas 
et Astronomica; quae Hygini nomine circumferuntur; scripserit| auctorem 



*) In Prolegomenis huic Hbro praemissis disputatur: I. De uita et scriptis 
C. Julii llygiui, Augusti liborti, II. Do Julio Modesto, Hygini discipulo eiusque 
studiorum ratione, III. De argumentis et forma genuina fabularum, IIIL De 
fragmentis Dositheanis, V. De scribendi genere Julii Hygini, quatenus ez frag- 
mentis eius cognosci potest (p. 16 et 21 sq.) et Hygini, fabularam auctoris 
YI. De codicibus et editionibus fabularum. 

**) Ad prooemium Hyginus legentes delegat lib. IIU, 6, notandum tament 
est eum illo loco aliud quid hac appellatione significare, quam quod uulgo 
intellegimus. 

Bmite, Hyginiiftronoinica. 1 






— 2 — 

iam Scaligenis aliiqne complures dizeniiit, et ne sinc iasUs cansis 
alioriun sententias sequi uideamar; nonnalla; qoae ad Iianc rem perUnent, 
proponamas et opinionem istam noais, qaibasdam argamentis niti cona- 
bimar • anto omnia sciondam ost aactorem utriasqao libcUi in plorisquc 
rebus secutum esse scriptores graecos, et quidem optimos uel sane 
non spemendos'. ez latinis in Astronomicis commemoratur Gicero in 
ArateiSy et auctor Mjrthologicorum osus esse uidetur Ennio, Lucretio, 
Giceronis Arateis, Uergilio, Ouidio . quae autem ez Fulgentio', Seruio 
aliisque proponuntur, aliis temporibus immissa sunt . praeterea in utroque 
libro reperiuntur multa uocabula rariora^ quorum plura ez sermone graeco 
deducta sunt • sic in Myth. legimus cataclysmus^ mnester, sjbotes etc. 
(cf. Prolegg. mea p. 21), ez Astron. autem huc referri possunt: aelurus, 
arctous, cataclysmusy centrou; plagius; aqualis/ jcircumductio, concubitio 
(pro concubitus), erratio (pro. error), se ingenicnlare; interscapilium, 
siliquastrum, succumbere (de paelice, cf. Myth. cp. 177), trifarie; de 
quibus omnibus uide Indicem nostrum . tertio loco auctor utriusque libri 
Graecorum dicendi genus saepius imitatus est • retinetur forma graeca 
in nondnibus, ut Euandrus, Istrus, Maeandrus, Pisandrus; de quo dicendi 
genere plura ezempla affert Neue, Lat Formenlehre, Stuttgart 18G6, 
uoL I, p. 76 sqq. denique uterquo libellus continet ctiam multa alia; 
quae apud alios scriptores raro inueniuntur, qualia sunt cllipseS| plco- 
nasmi, alia eiusmodi . ellipsis pronominis in constructione accusatiui 
cum infinitiuo est in Astr. % 33 cum sic ait 'Nonnulli dizerunt asino 
illi, quo fuerit uectus, uocem humanam dedisse' item lib. 2 cp. 42 op- 
tiini codices haec habent 'cnmque supprimere cogitaret* . similia sunt 
lib. 2 cp. 22 nam equos; quibus utuntur, donauit' • simile est dicendi 
genus lulii Hygini in fragm. apud Gellium N. A. 16, 6, 15 et CorncUi 
Nepotis in Lysandro cp. 1 (Athenienses . . • confecisse apparet) . pleo- 
nasmus est, si dicit auctor Astr. 2, 16 '^ab ea sagittis figi coepit* et 
in eodem libro cp. 17 suam coepit deflere mortem • prorsus simiUa 
autem in Myth. sunt; sic cp. 41 legimus haec 'uectigales Minoi esse 
coeperunt' . eodem dicendi genere saepius utuntur Fhaedrus et Petro- 
nius . nonnunquam praepositio desideratur, ut in prooemio, ubi haec le- 
gimus 'quae faciUus etiam scriptis tuis perspici potest' • sed nec alia 
hoc loco omittenda uidentur • 'assidue uenarf dicit auctor Astr. 2, 11; 
assidua uenatio est in Myth. cp. 181; fine (cum genitiuo) est in Astr. 3, 
12 et aUbi, et in Myth. cp. 82 medU fine corporis (ita enim est legcn- 
dum ez coni . Heinsu) • denique nec praetermittendus est usus prae- 
positionum . sic saepius ad ponitur pro apud, ut 2, 18 'ne se ad re- 
gem criminaretui^ item 2, 20 '^criminari eum ad Grethea coepisse' . non- 
nunquam de ponitur pro a uel ez, ut Astr. 2, 7 facta de testudine. 



— 3 — 

• » I 

* . • ' 

His propositis, satis demonstrasse arbitror atriunqae libram non 
solom eidem tempori, sed etiam eidem aactori originem saam de- 
bere . accedit, qaod aactor Astronomicomm meminit Genealogiaram a 
se scriptaram; quaram partem^ at iam alio tempore dixi, Fabalae Hj- 
gim qaas dicunt scraaro aidentar. 

Affirmat Hyginus rem^ de qaa agitar, dia sibi esse circamspectam 
(cf. lib. 4 cp. 14) scseqae optimos scriptores secatam esse, nec aola- 
mas eam in hac re impagnare . scriptores, qai commemorantar, hi sant: 

I Aeschjlus n, 15 et 37 . commemorantur eius Ilqoiiri&Bvg Xvo- 
^BVog n, 6 et OoQiUdeg H, 12. — H Aglaosthenes h rolg Na^i- 
y,oig II; 2 et 16 cf. Yossius De hist. 6r. 3; p. 240. — lU Alexan- 
der II; 21. hunc nonnulli Alexandrum Aetolum esse patant; alii Alexan- 
drumEphesium; quorum uterque librum scripsisse dicitur; qui inscriptus 
erat 0aiv6fi€va (cf. MeinekC; Analecta litteraria p. 215 sqq.) . sed 
fortasse Hjginus Alexandri Polyhistoris auctoritatem secutus est; id 
quod etiam Merkelio ad Ouid. Fast. p. 90 uenit in mentem . sermo 
•enim est l. c. non de rebus ad astrologiam pertinentibuS; sed de etj- 
mologia nominum; et quae ex Alexandro proponuntur; ita sunt com- 
parata; ut cum Alexandri Polyhistoris explicandi ratione cohsentiant. 
— IV AmphiS; comoodiarum scriptor H; 1 de quo plura scripsit Mei- 
nckC; Fragm. com. 6r. uol. 3 p. 301. — Y. Anacreon H, 6 . uersum; 
quem commeroorat Jlyginus; superioribus temporibus uiri docti ad Teium 
poctam rcttulcrunt; Mcinoke autcm (Anal. litter. p. 243) censet Hjgi- 
iium sccutum cssc Anacroontcm qncndam; Alcxandrinum poctam; qui 
carmine elegiaco Phaenomena explicuerit. — YI Araethus Tegeates • 
uulgo scribunt lib. 2 cp. 1 Ariethus; Yossius De hist 6r. 3; 253 coi- 
cit Areithus . sed Hjginus eundem scriptorem excitare mihi aidetur; 
qui apud Schol. Ap. Rhod. 1; 498 ^qai&og est . hic fait historiarum 
iscriptor. — YH Aratus . huius meminit Hjginus II; 6; 18 et 26; HI; 
11 et 29; IIII; 1 et 2 . sed qui accuratius utrumque scriptorem 
comparauerit; inueniet Hjginum etiam aliis locis Arati aactoritatem 
secutum essC; etsi nomen eius non semper addiderit . huc referenda 
puto ea; quae lib. 3 cp. 12 de ortu et occasu siderum proponuntur. 
Hjginus ipse dicit in prooemio se multa; quae ab Arato obscurius 
esscnt dicta; accuratius persccutum esse . quare hunc potissimum ante 
oculos habuisse uidetur. — YIH Argolicorum scriptores H; 6 quo loco 
exponitur; cur corona Ariadnes inter sidera constituta sit — IX Ari- 
stomachus H; 34 ubi de Orione disputatur; quo loco Yossius De hist 
6r. p. 606 legendum putat Aristonicus; sed repugnant codices Hjgini 
ct SchoL 6ermanici. ni fallor; est Aristomachus Atheniensis; alius est 
Aristomachus SolensiS; cuius auctoritatem secutus est Julius Hjginus 



— 4 — 

in libro De apibus (cf. Colamella 9, 13^ S)j qoi liber^ ut nanc quidem 
arbitror, pars fnit operis maioris De re rustica, qno Uergilias (cf. Co- 
lamella^ 1, 1, 13) in Georgicis scribendis asus est . atriasqae scripto- 
ris meminit Plinius in H. N. — X Asclepiades II, 21 . hic est; ni fal- 
lor; Asclepiades Tragilensis, qai scripsit TQayfpdovfieva . Fabricius in 
Bibl. Lat. patat Hyginam secatam esse Asclepiadem Hyrleanom; de 
qao plara scripsit Lebrs in Anal. grammaticis p. 43. — XI Galli- 
machas H, 18 et 34. Callimachi hymnam in Dianam commemorat Hy- 
ginas H; 33; alio loco (H, 24) usas esse aidetar elegia, qaae inscripta erat 
BeQevlxfjg TtXoxafiog. — XH Cicero in Phaenomenis A, 3. ex eodem 
libro nonnalla proponnntar in Mjth. cp. 14. — XIH Cleostratns Te- 
nedias H, 13 . hic foit claras astrologas; caias PlininS; Athenaens alii- 
qae complares meminernnt . at Athenaens ait; liber eias inscriptns erat 
i^atQokoyla. — XIY Conon Samias, mathematicos 11, 24 abi de coma 
Berenices exponitar. — XV Creticoram aactor 11, 5. Crctica ollm 
permalti scripserant; inter qnos fait etiam Alexandcr Polyhistor . Epi- 
menides 6 va KQtifixa laroQwv commemoratur in Catasterismis cp. 
27 eandemqne, ni fallor; Hyginus indicare aolait. — XYI Ctesias II, 
41 quo loco uolgo scribant Hegesias . sed legendnm nidetar Ctesias cx 
Catast cp« 38. fortasse est Ctesias Ephesias, ex qao Platarclias non- 
naUa litteris mandaait, qaae ad mythologiam pertinent. — XYII Dio- 
gnetas Erythraeas H, 30. qao loco aalgo scribant Diogenetes, sed le- 
gendam est Diognetas, nt postea demonstrabo. Diognetns commemo- 
ratar etiam in indice lib. 6 apad Plininm in H. N. — XYUI Erato* 
sthenes H, 3, 4, 7, 14, 15, 20; 24; 28, 40, 42; IH, 6. Eratosthenis 
igitar, uiri clarissimi auctoritatem Hyginns saepins secatas est; qaae 
aatem ex eodem proponnntar, partim ex carmine eins, quod inscriptum 
erat ^EQfiijg, partim ex aliis eins libris translata esse nidentar. — 
XIX Ettbolas, comoediaram scriptor II, 29. plara de hoc scripsit 
Heineke, fragm. com. Gr. III, 203. — XX Eahemerus II, 12, 13; 42. 
Euhemeri libri, qaorum clarissimus fuit Idvayqaq^ri leQa, a scrip- 
toribus latinis, qui Augusti imperatoris temporibus et paulo post 
uixerunt, saepius commemorantur. — XXI Euripides . proponuntur 
quaedam cx eius Andromeda, cx Phrixo ct Mclanippo; cf. II, 0, 10, 
11, 18, 21. — XXH Genealogiarum scriptores apud Bomanos H, 17, 
ubi haec, legimus 'et nostri in progenie deorum^ . Genealogias, secun- 
dum exemplum Graecorum, permulti apud Romanos scripserunt, inter 
quos fuit etiam Uarro. — XXHI Hegesianax II, 6; 14; 29 cf. Heyne, 
exc ad Uerg. Aen. 2; Meineke, Anal. litter. p. 243. quao apud Ilygi- 
num commemorantur, uidentur esse ex libro eius, qui inscriptus erat 
0aiv6iA€va. — XXIY Heraclides Ponticus H, 42 ubi de planetis dis- 



_ 6 — 

pntatnr. — XXV Hermippns de Bideribns II, 4, 20. est Hermippiis 
Smyrnaeus, Callimachi discipulns; cf. Lozynski; Hermippi fragm. Bon- 
nae 1831 p. 131 sq. qnae apud Hyginnm leguntnr, translata sunt ex 
libro eins, qui inscriptus crat (Daivoiiteva. — XXVI Herodotus . locus, 
qucm Hyginus II, 2 designare nidetur, est apnd Her. 1, 170. — 
XXVn Hesiodus II, 20; 25; 34. — XXVIH Homerus commemoratur 
Ub. 2 cp. 4; 13; 22; 37. — XXIX. Hygini Gcnealogiae II, 12, de 
quo loco dixi in Prolegg. ad Fabulas p. 18 sq. — XXX Istms II, 
35; 40. Istrus siue Ister fnit historiamm scriptor, Callimachi disci- 
pulus, cf. Vossius De hist. Gr. p. 468 sq. — XXXI Leon, qui de re- 
rhus Acgyptiis scripsit, II, 20. ex eodem libro, qui ^yvTtnaxa in- 
scriptns esse nidetur, nonnuUa affert Clemens Alexandrinus. — XXXH 
Meton Atheniensis . huius meminit auctor in prooemio, quo loco om- 
nes perperam scribnnt 'metam' . fuit astrologns celeberrimuSy cuius 
auctoritatem Aelianns U. H. 10, 7 Colnmella 9, 14 aliiqne secuti sunt, 
cf. Redlich, Der Astronom Meton und sein Cyclus. Hamburg 1854. — 
XXXin Musacus II, 13; '21. sunt qui censeant ntroque loco legen- 
dum esse Mmiseas, et re nera omnes lib. 2 cp. 21 hoc nomen recepe- 
rnnt. Prellerus (cf. Zeitschr. filr die Alterthumswiss. 1846 p. 673. sqq.) 
coicit Hyginum II, 21 denotare Mnaseae Patarensis librum, qui in- 
scriptus erat EvQW7tr]y sciendnm tamen est in plerisque libris scriptis 
legi 'muscns' . fortasse cst Mnsaeus Atheniensis, qui, nt Diog. Laertius 
ait, primus Theogoniam scripsit . einsdem meminemnt Schol. Germ. in 
Erichthonio et Lactantins 1, 21. Movaalog est etiam in Catast cp. 13. 
— XXXIV Panyasis in Hetaclea commemoratur lib. 2 cp. 6, cf. 
Tzscliimer, De Panyasidis Heracleade, Uratislauiae 1842 p. 47; Mei- 
neke, Anal, Alexandrina p. 363 sqq. — XXXV Parmeniscus II, 2; 13* 
fuit grammaticus qni Aratum interpretatus est . eundum librum, ex 
quo nonnulla affert Hyginus II, 2 etiam Plinius H. N. 18, 74 desi- 
gnare uidetur. — XXXVI PetcUides Gnosins, historiamm scriptor H, 4. 
fortasse liber eius inscriptns erat ^latoQlai. — XXXVH Pherecydes 
Atheniensis II, 3; 20; 21 cf. Sturz, Pherecydis fragmenta, Bonnae 1831. 
quac Hyginns L c. cp. 3 proponit, narrat etiam SchoL Ap. Bhod. 4, 
139C 0€Qexvdrjg h dBxdrfp etc. et utcrque usus esse nidetnr Phere- 
cydis libro notissimo, qni inscriptus erat 'laroQlai . eiusdem Pherecy- 
dis auctoritatem sequi nidetnr Hyginus H, 15 cum sic ait 'Hanc autem 
aquilam nonnulli ex Typhone et Echidna natam etc' cf. SchoL Ap. 
Bhod. 2, 1248. — XXXVm Phyhirchus II, 40. fnit historiaram scri- 
ptor, cuins auctoritatem Athenaens, Plinins, PoUux aliique secuti sunt . 
apnd Plinium plura ex eodem proponuntur, quae inter QmpLaala re- 
ierenda sunt. — XXXIX Pindaras H, 34; 37. — XL Pisandms II, 



— 6 — 

24. Pisandrafl Bhodias foit poeta clarus, de quo dispntat Heyne ad 
Uerg. aoL II p. 373. — XLI Polyzelos Rbodios . qaae apad Hyginoia 
ez eodem proponantar, oidentar esse ex libro, qai inscriptas erat ^Po- 
diaxa. — XLn Sophocles II, 10. — XLHI SositheaSi tragoediaromi 
scriptor, 11, 27 cl Gatast cp. 28; Schol. Oerm. in Sagittario • eiasdem 
Athenaeas et Saidas meminerant — His scriptoribas addi potest Gra- 
tinas, comoediaram scriptor, caias aactoritatem, ni fallor, Hyginas seca- 
tas est H; 8 in narratione de Nemesi; cL Catast. cp. 25. Quibas pro- 
positis, facile apparet Hjginam maltum operae stadiiqae in conscri- 
bendo hoc libro posaisse, etllaadandas est, qaod non solam aeteram 
scriptonim sententias, secretis dispersas monamentis, indastrie collegiti 
et inter se comparaait, sed etiam nomina scriptoram, quoram aactorita- 
tem secatus est, summa cura adnotauit • ceterum magna pars eorum,. 
quae in hoc libro proponuntur, non tam spectat ad astronomiam; quam 
ad res mythicas et fabulas poetarum; in plurimis autem rebus ad astro- 
nomiam spectanUbus Hyginus Arati et Eratostlicnis potissimum aucto- 
ritatem secutus esse uidetur • quod autem Salmasius (dc annis climacte- 
ricis et antiqua astrologia, Lugd. Bat 1648 p. 594) puiat Sphaeram 
graecanicum Nigidii ab Hygino esse transscriptam, in ea re uereor ne 
fallatur • concedendum tamen est fragmenta quaedam Nigidii*) consen- 
tire cum iis, quae apud Hyginum proposita uidemus; nec desunt loci, 
quorum adminiculo ostendi possit utrumque scriptorem in eadem re iis- 
dem auctoribus usum esse . sic in iis, quae de Orionis procreatione 
prodiderunt (Hyg. II, 21; Nigidius ap. Schol. Oerm. in Scorpione) Pin- 
4ari auctoritatem secuti sunt; in signo Sagittarii, ubi de Croto dispu- 
tatur (Hyg. H, 27; SchoL Oerm. L c.) Sositheum secuti sunt; in signo 
Aquarii (Hyg. H, 29; SchoL Oerm. 1. c.) Hegesianactem • item non- 
nulla, quae in Hygini Myth. comparent (cf. cp. 153 et 197), cum frag- 
mentis Nigidianis consentiunt. 

Utrum Hyginus omnes seriptores, quorum meminit, ipse legerit^ 
nec ne, difficile est dictu; ueri simile tamen est eum in excitandis 
scriptoribus saepius ad scholiastas graecos confngisso . non ubiquo ta- 
men sensum scriptorum, quorum auctoritatem secutus est, recte perce- 
pit . sic quae ex Herodoto L c profert (Thales enim • . . natione fuit 
Phoenix) non prorsus consenUunt cum huius scriptoris ucrbis, quae 
recte Theo ad Aratum (cf. AraU Phaenomena etc. ed Buhle, Lipsiae 
1793 uoL I p. 21 sic reddidit: QaXiJQ elg Oolvixag avayei to yivog * 

•) De Nigidii libris plura Utteris mandauit M. Hertz in diss. De P. Nigidii 
Figoli studiis atque operibus, Berolini 1846 p. 88 sqq. — Fragmenta Nigidii 
apnd SchoL Germanid seruata recensuit A. Breysig in diss. inaug. De P. Ni- 
gidii Figuli fragmenUs etc. Berolini 1854. 



— 7 — 

alia de hac re (de qna dispntat Bnrsianas in Actis philologiciSi qiiae 
inscribnntiir 'Jahrbllcher ftkr class. PhiL 1866* p. 765 sq.)> in com- 
mentario meo proponanu De nita rebnsqne Hygini nostri et de tem- 
pore, qno nixerit; neqne ez indiciis libromm eins, qni cormpti et mn- 
tilati ad nos pemenemnt^ neqne ex dicendi generej heqne ex testimo- 
niis netemm scriptornm certi aliqnid statni potest 

Scribendi ratio^ de qna et antea et in Prolegg. ad Fabnlas plnra 
proposni; perspicna qnidem est et accommodata, sed totns orationis ha- 
bitus cnm in singnlis ncrbis^ tnm in stmctnris nerbomm a consnetn- 
dino et olcgantia optimornm scriptorum abhorret; immo non pauca in- 
neniuntur, quae excusationem minime habeant, quaeque magis cum 
pnerili neglegentia et temeritate, qnam cnm cogitate scribentis dili- 
gentia conneniant . sic legimus II^ 4 'De hoc fertur^ nt sit Arcas' 11, 
10 De hac Enripides et Sophocles et complures alii dixemnty nt glo- 
riata sit etc. 11, 31 De hoc dicitur quod a Neptnno sit missus etc. 
et quae sunt alia einsmodi . porro hic scriptor dixisse nidetur Lace- 
daemones pro Lacedaemonii^ II^ 22; Minoos pro Minois; II; 14. me- 
tior sensu passino accipiendum est I; 6; lY; 19; mederi cnm accnsa- 
tiuo coniungitur II; 4. alia de hac re in commentario meo propbnam. 

Dositheum magistmm in eo locO; nbi de duodecim zodiaci signis 
loquitur; Hygini libro de astronomia nsum esse, id quod nonnnlli uiri 
docti pntant; nuUo modo satis demonstrari potest . ueri simile potins 
cst Dositheum has res ex Hygini genealogiis excerpsisse . re nera etiam 
iii fabulis Hygini; in quo libro diuersissimae omnino res comparent; 
nonnulla legimus de iis; qui inter astra constituti sint . plura autem 
cx Ilygini libro sumpsit compilator illC; qni saeculo YI; nec ut Maius 
pntat sa*eculo Y (cf. Zink; Der Mytholog FulgentiuS; Wflrzburg 1867 
p. 13 sqq.) ex SeruiO; FnlgentiO; Lactantii Placidi argumentis Meta- 
morphoseon Ouidii aliisque libmm fabnlamm composnit; quemque nulgo 
Mythographum Uaticanum I nocamus (cf. A. Mai, Auctt class. e Uati- 
cana biblioth. cd. tom. 3, Bomao 1831; BodC; Scriptores mythographi 
tres etc. Cellis 1834) . in codice Uaticano saec. X nel XI; ex quo 
primus hunc libmm edidit Maius; in fine libri secnndi haec addita 
sunt ^Exp^icit liber secnndns G. Hygini Fabnlamm' sed haec sine dubio 
inscitiae librarii debemnS; qui in hac farragine nonnulla inuenerat; qnae 
etiam in Hygini libris leguntur • sane Hygini Astr. tribuenda snnt quae 
lcgimus cp. 11 (Ad quos . . • fugere); cp. 106, (Coruus etc.); 120 (Sep- 
tem . . . appellatae); 234 et 244. sunt qui censeant etiam auctorem 
scholiornm in Arati Phaenomena Hygini libris nsnm esso; sed hoc iusto 
modo demonstrari non potest • mnltnm tamen auctoritate ualuit Hygi- 
nus apnd Isidomm Hispalensem; qui enm in numero scriptomm anti- 



_ 8 ~ 

quorom*) habet et in libris sois plura ex eodem exscripsit . qui quidem 
in libro De natora rerum tribus locis (cp. 17, 19, 48) Hygini nomen 
affert, sed neque praenomen eius, neque inscriptionem libri addidit (cf. 
Isidori HispaL opera, ed. Areualus Romae 1803; G. Becker, Isid. Hisp. 
De natura rerum liber, Berolini 1857). item Beda ucnerabilis, qui in 
multis locis ex Isidoro sua sumpsit, in disputatione De circulis sphaerao 
et polo (Bedae op., Coloniae Agrippinae 1612, tom. I, p. 365 sqq. 
plura ex Hygino profert, sed nomen eius non adiecit. 

Ex iis autcm, qui pobt Isidori tcmpora Ilygini momiaerint, nomi- 
nandi sunt Bridefertus Ramesiensis, Ilonorius Augustodunensis, Johan- 
nes Saresberiensis, Bocatins poeta . uerba Brideferti in glossis ad Bedam 
Bedae op. 1. c. tom. II p. 91) sic leguntur 'I^unam pcr alios ortus ct 
occasus, ait Ilyginus, nccosso cst moucri non starc; idquo facilius quani 
de solc licct iutclligcro: quao cum a solc accipiat lumon ct ita nobis 
lucere uideatur, non est dubium eam moueri potius quam stare etc/ 
cf. Hyg. Astr. 4, 14; Isidor. N. B. cp. 19). Honorius AugustodunensiS; 
qui uixit imperatoris Henrici Y temporibus et mortuus est anno 1124; 
Hygini meminit in libro De philosopbia mundi (Max. biblioth. Patrum 
et antiquorum scriptorum ecclesiast Lugduni 1677. tom. 20 p. 1003) 
cum sic ait 'Tribus igitur modis auctoritas loquitur de superioribus: 
fabulose, astrologice, astronomice. Fabulose loquitur Nemroth, Hyginus, 
Aratus taurum illum esse translatum et in signum mutatnm dicentes 
(cf. Hyg. Astr. 2: 21). Johannes Saresberiensis (Joh. Sar. op., Lug- 
duni Bat 1639) in Policr. 2, 18 liacc profcrt 'Eorum qui scicntiam 
profitentur astrorum, alii opinionis crrore prolabuntur ad fabulas, 
in quo dcprohouditur ct Ilyginus' . dcniquc Bocatius iu Gcncalogiis 
deorum (Uincentiae 1486 p. 73) haecce litteris mandauit ^Dicit enim 
Iginius in libro de astrologia poetarum erydanum a nonnullis nuncupari 
nilum, ab aliis occeanum (cf. Hyg. Astr. 2, 32).^ 

Quae cum ita sint, quid de Hygini nostri uita rcbusque statucn- 
dum sit, difficillima quaestio et est et semper manebit . diuersus sane 
est hic Bcriptor a. C. Julio Hygino, Augusti liberto, itemque ab Hygino 
gromatico, cum quo eum Zeissius (cf. Zeitschr. fttr die Alterthumswiss. 
1840 p. 865 sqq.) aliique confuderunt . certum tamen est eum uixisse 
ante annum 207, quo anno Dositheus magister Genealogiarum libros 
Hygini in usum puerorum excerpsit et in sermoncm graecum transtulit. 



*) Sic N. R. q>. 17 ^Dicunt antiqui, Aiatus et Hygmus, floiem per se ipsum 
moueriy non cum mundo perti uno loco manentem* . quo looo Iddorus non Ara- 
tum ipsumi sed Arati scholiasten latinum designare uidetur, ut recte censet 
Becker L c. 



- 9 - 

FabularuiL antem Ilygini nemo ueterum scriptorum praeter Dosi- 
theum meminit; nam qnae apnd Paulinum Nolanum legimus in carmine, 
quod circa annum 394 scriptum uidetur, ad libmm quendam G. Julii 
Hygini referenda puto . uerba eius ipsa posui (cf. Pontii Meropii Ani- 
ceti Paulini episcopi Nolani op. ed. Ludou. Anton. Muratori; Ueronae 
1736 p. 7Q6): 

Quid loquar et Uestam, quam se negat ipse sacerdos 
scire, quid est? imisque tamen penetralibus intus 
semper inexstinctus seruari fingitur ignis. 
cur dca, non deus est? cur ignis femina fertur? 
isti quidcm mulicr, sicut commcndat Ilyginus, 
staminc prima nouo uestem contexuit olim 
nomine dc proprio dictam, quam tradidit ipsa 
UulcanO; qui tunc illi monstrarat opcrtos 
custodirc focos . hic rursum rounere laetus 
obtulit hanc Soli; per quem deprenderat ante 
Martis adultcrium. nunc omnis credula turba 
suspcndunt Soli pcr Uulcanalia ucstcs. ^ - 

Inlium Hjgiuum etiam in libro De apibus fabulas poetamm pro- 
posuisse dixi in Prolegg. ad Fabulas p. 10. Item ad eundem Julium 
Hyginum referendum est fragmentum in Philoxeni glossario (c£ Olos- 
saria duO; e situ uetustatis emta etc. ed. Henr. Stephanus anno 1573): 
Paleta (leg. Pala), aq^evdovtj daxrvUov cog ^Yyivog Iv rtfi • . . , (in- 
£criptio libri excidit). • 

Sed ad propositum reuertamur et de aliis rebus quas studiosos 
liuins libri scirc intercst, exponamus • librornm scriptomm Astrono- 
micon Hygini magnus numems et olim fnit et nunc est • item uiromm 
doctornm opcra et cnra hic liber saepius editus et adnotationibns or- 
natus cst**) Editio princcps prodiit anno 1475; dc qua Schweigerns 
(Handbuch der classischcn BibliographiC; Leipzig 1832, Bd. 2 p. 465) 
haecce proposuit: 'Hygini poeticon astronomicon. 4 (Ferrariae) Augu- 
stinns (Garnerins) 1475. r5m. 60 BU. mit 27 Zeilen, ohne Sijgn. und 
Seitcnzahlcn. Bl. 1 ist wciss; Bl. 2, a beginnt mit HTGINVS M. FABIO. 



*) In bibliotheca regia Berolinensi, in qna permultae huins libri editiones 
asseruantnr, est etiam libellns, qni inscribitnr sic Hyginius yon den XII zaichen 
nnd pildcm des Hymels mit yedes stern. Anch die natnr und eygenschaft 
der menschen so die darnnter geboren werden. Gedmckt zu Augspurg dnrch 
Erhard ratdolt in dem LXXXXI jare.' Ck>n8tat fol. 80 m 4. est liber astrologi- 
cus, cui ex Hygini Astr. nonnulla addita sunt . alias hnins libri editiones com- 
memorat Schweiger 1. c p. 466. 



— 11 — 

cod. Tib. Hemsterhnsii*); ex qno paacis annis ante qnosdam Hjgini 
locos restitnere conatus erat Wesselingins (Obseruationiim nariamm 
libri dno. Amstel. 1727)^ et tres codices bibliothecae Leidensis, qao> 
ram primas exstabat inter Yossianos Nr. 269; secandas Nr. 314, ter> 
tias Nr. 290. ex qaibas omnibas libris Staaerenas nonnalla proposait; 
acrba aatem scriptoris perpaacis tantam locis immataait , sciendam ta- 
men est eandcm airam in orthographia saepias a Manckeri scribendi 
ratione sine iastis caasis abscessisse. 

£x Staaereni aatem temporibas hic liber hanc sabiit fortanam; at 
neglectas et airoram doctoram cara d^stitatas dia iacaerit et etiam 
nanc ^iaceat . itaqae aalgatas qai dicitar textas adhac is est, qaem 
ante dacentos fere annos Manckeras constitait 

Rcstaty at de libris, qaoram aactoritate haec noaa recensio nitatar^ 
et dc consilii quod in emendando hoc libello secatas sim ratione, paa- 
cis exponam . in qaa qaidem re ab initio propositum mihi erat, libro- 
rum scriptorum subsidia conquirere; et re uera bona fortuna asa& 
sum . peruenerunt enim in manus meas complures libri; qui usque ad 
nostra tempora neglecti in bibliothecis iacuerant 

Ex quibus primo loco nominandus est codex Dresdensis (bibl. reg^ 
Drcsd. cod. 183); in quo practcr alia ad astronomiam pqrtinentia hic 
libcr Hygini incst . hic codcx est membrancuS; forma quadrata^ sae- 
culo IX cxcniitc ucl saec. X incunto scriptus • fuit autca Jo. Wern. 
Huberi; Icti BasileensiS; et anno 1790 Dresdam translatus est . in- 
sunt haec: 

I fol. 1, a sqq. ARATI EA QUAB UIDENTUR**) OSTENSIONE 
(scribendum erat Ostensionem) quoque de quibus uidentur oportet fieri 
ad austrum ex aduerso habens septentrionem. A dextris orientem a 
sinistris occidentem. Naturalis autem positio sperae mundi haec est 
quod etc^ haec et quae sequuntur pessime translata sunt ex libro 
graecOi quem; ut nuper animaduerti, Petauius edidit in Uranologio (cf» 
Petauii Aurelianensis De doctrina temporum. Ueronae 1736; tom. 3 
p. 142); ubi hacc proponuntur: ^EQCtroa&ivovg h aXXfp 'inTtaQXOv 
elg ra lAqarov q>aiv6fi€va. Trjv fikv dei^iv ndv (paivofiivwv iiov 
^oieia&at etc quae uerba a Petauio in sermonem latinnm sic uer* 



*) Ni fallor, hic cst cod. Leidensis Nr. 425 mcmbran. saec. XH, coius me- 
minit Jac Geel (Cat. librorum mann scriptorum etc Lugduni Batauomm 1852 
p. 127. £st oodex mutilus; incipit ad lib. II, 14 uerbis ^qui cum maxime Apol- 
lini dilectus esset' 

**) Similia leguntur in codidbus, ex quibusJFr. Eyssenhardt scholia inCae- 
saris Germanid Aratea edidit|, cf. Martianus Capella etc ed. Eyssenhardti Lip- 
siae 1866 p. LX sqq. 



— 12 — 

tantar: Apparentium enarrationem instituore sic oportot; ut ad mcri- 
diem obuersa sphaera oppositae habeantnr UrsaO; ortus ad dextram sit, 
occasus ad sinistram. Naturalis porro sphaerae mundi positus est eius- 
modi ut etc. — foL 6, a ALIA b68CRIPTiO PRePATION. Subtus 
terra firmantur signa sex etc. (quo loco proponitur altera recensio 
eorum; quae fol. 1; a et b leguntur). -— fol. 7b b6SCRIPTI0 bUORU 
8£Mi8PeRIORUM. Habet autem pondus totum mediae terrae etc. 

n fol. 9, a sq. ARATI Q6NUS- Aratus patris quidem est athino- 
dori (leg. Athenodori) etc. cf. Petauii Uranol. L c. p. 148 Idqatog 6 
noiTjTiig TtoTQog fiiv ijv ui&tjvodiiqov etC; Callimachi carm. ed. £r- 
nesti I p. 590. 

lU foL 9; b D6 C6LI P08ITION6; foL 10; b D6 ST6LLI8 FIXI8 
6T 8TANTIBU8. foL 11; b INVOLUTIO 8P6RA& dcinde foL 
13; b sqq. sequuntur scholia in Germanici Aratea, pessimo genere ser- 
monis conscripta; nt omnia quae antecedunt. foL 31; a additur EX- 
PLICIT LIB A8TR0L0G0RUM. 

lY fol. 31; b legimus epitomen Phaenomenon Prisciani (cf. Werus- 
dorf; poet. Lat min. or. tom. 5part II p. 239 et 520) et uersus duo- 
decim incerti auctoris de signis caelestibus. 

Y foL 32; a sq. sequitur fragmentum auctoris incerti (Duo sunt 
extremi uertices mundi; quos appellant polos scptentrionis ct austri ctc); 
quod primus uulgauit Bridefertus Ramesiensis in glossis ad Bcdam De 
temporum ratione (Bedae op. Coloniae 1612; tom. 2 p. 73); quo 
loco hoc fragmcntum inscribitur 'Descriptio poli' . postea idoui 
edidit ex codice Fribergensi Weller (Altes aus allen Tliieilen der 
Geschichte etc. Chemnitz 1766 uoL 2 p. 82 sqq.; quae recensio repe- 
tita est in Actis Erudit. Lipsiae 1769 p. 284 sq.); ex codice Leidcnsi 
Kiehl in Mnemosyne (Tijdschrift voor classickc Littcratuur; liCydcn 1853) 
tom. 2 p. 82 sqq; ex codice Parisicnsi et cod. Montcpcssulano llaspcr; 
Hyginus pliilosophuS; De imaginibus coeli; das ist das dritte Buch des 
Poeticon Astronomicon des C. Julius HyginuS; Leipzig 1861 p. 11 sqq.*) 

YI foL 33; a — foL 93; b Hygini Astronomica. 

YU Ciceronis Arateomm reliquiaC; ex codice peioris notae descriptae. 

YIII foL 98 sq. Altera recensio eiusdem fragmenti; quod foL 32 
proponitur (Duo sunt extremi etc.). 



*) In excerptiS; quae Hasper p. 16—81 ex cod. Parisiensi Nr. 7400 dedit, 
inest liber. tcrtius Astronomicon Hygini in breuiorem fonnam redActus, cui li- 
brarins ex arbitrio uerba ^Hyginus philosophus* praeposnit . dicendi genos in liac 
disputatione peius est quam in uulgatis Hygini libris, quare ad emendandum Hy- 
ginum hae res nuUam utilitatem afferunt . nonnulla ex his excerptis proponam 
infra Ub. HI, 1. 



— 13 — 

■ 

IX fol. 99 sqq. Tractatus incerti auctoris De ordine ac positione 
Btellamm in signis. 

Hygini^liber sicincipit HYQINU8 0) fabio plnrimam salntem etc» 
dosinit antcm in ncrbis 'cum sol ab aestino circnlo' . librornm et ca- 
pitnm designationc omnino caret; nbi antem res nona incipit, primnm 
nocabnlnm plemmqne litteris magnis formatnr . imagines non addnn- 
tur^ sed in descriptione formarum caelestinm (lib. 2 cp. 1 — 42) nacna 
spatia relicta snnt| fortasse hanc ob cansam, nt imagines ab alia mann 
ajiponorontur . laounac rarissimc inucuiuntur; in ultimis tanicn paginis 
cura librarii, quac fere abique comparet^ nonnnnqnam deesse mihi ui- 
debatur . graeca plernmqne scripta snnt litteris latiniS; exceptis nersi- 
bus ex AratO; Anacrconte; Eratosthcne. fol. 77; a et 78, a nonnnlla ad- 
dita sunty quae Hygini non snnt^ nt librarins recte indicanit; de qna 
re postea plura dicam (ad lib. 2 cp. 1 sq.). hic liber praestantissimis 
Hygini codicibus adnnmerandns est^ einsqne anctoritatem secutns in- 
numeros locos emendani . siglo D notaui. 

Sed ne incante quicqnam praetermisisse nideari etiam de orthogra- 
phia nonnnlla dicam . sciendum est in hpc libro scribi: aescolapins, 
beninolentia; braca^ Gassiepiay cansa, ceteri^ eicerC; hedns; incolomis, in- 
colomitas, intcUcgerC; iocincray inppiter; neglegercy obicerC; pelexy plia- 
dcs (non Fleiades) proicerc; qnattnor; sollemnis; speties etc. in aliis no- 
cabulis nariat scriptnra; plernmqne legimns 'collocare; complnres' aliis 
locis 'conlocarC; conplnres' et qnae snnt alia eiusmodi . in plerisqne 
locis cst ^dimcdius' perpaucis 'dimidius* item *exspectare' plemmque po- 
nitur, nbi alii habcnt 'spectare' . item legimns lacte = lac • uno ^oco 
est qnoinqninare = coinqninare^ qnnr = cnr, Reli cnm = Relicom . 
porro pcrmutantur apnd ct aput^ caput ct capnd^ initinm ct inicinm^ 
tertins et tercins; spatinm et spacinm, nelut et uelnd • sed haec hacte- 
nus; plnra de hac re in commentario meo afferam. 

Secnndo loco nominandns est codex bibliothecae Gnelferbytanae 
membranens (18. 16. Ang.) qni inennte saecnlo XII scriptus esse nide- 
tnr (cf. Ebert| Znr Handschriftenknnde. Zweites Bandchen. Leipzig 
1827 p. 92; Fr. Schoenemann, ^unbcrt SWerhDftrbtgfettcn bet ©etgofl- 
It^en «tBrtotl^ef in aBoIfenbfittet ^nnoi^er 1849 p. 35). hic liber, qui 
fignris et litteris primis minio eleganter pictis oraatns est^ constat fo- 
liis XXXV in forma 8 ~ maiore . in foUi primi pagina prima erasum 
ost nomcn loci^ nbi olim hic codcx habitanit; rcstant ncrba 'Iste lib 
Livpoldi' incipit fol. 1 b sic 

QINYS. M^ fabio salntem. 



e 



tsi tc studio etc. 



— 14 — 

detiiiit foL 85, a in nerbis 'cam sol ab estiao circnlo redeat' deinde 
seqaantiir fonbalae precationam . libroram et capitum designatione 
<earet • in nnaqaaqae fere pagina snnt 31 ncrsas . exceptis nonnulHs, 
graeca plenunqae littcris latinis scripta sant . nomina propria, etiam 
notitsiffla, miro modo cormpta sant; item saepissime singnla aerba et 
partei ennntiationam omittantur . nihilominns tamen statuendam est 
hane libnim ex opUmo codice transscriptum esse; et si non optimis, 
tamen melioribns codicibus adnamerandus est • fait olim fortasse mo- 
nasterii Weissenburgensis in Elsatia, nt nfihi aliquando dixit Schoeue- 
mannns; praefectns bibliothecae Guelferbytanae . idem nir doctus hunc 
librnm per scribam inscribi iussit sic 'C. Jalii Hygini Astronomica' . 
•iglo notauL 

Tertio loco mihi ad manus fuit codex bibL Guelferbjtanae (65 Ms. 
Ang. foL), qui in catalogo Eberti (Ebert, Bibl. Guelferbytanae codices 
Oraed et Latini classici; Lipsiae 1827 p. 35 Nr. 131 Boethii libris 
adnumeratur . quem librum cum forte inspicerem^ mox uidi non esse 
Boethii; sed Hjgini . incipit tamen foL 81 a sic: Astronomicon BoeciL 
Ex biblioth. Monaster. S. Udalrici. August 80. Et si te studio gra- 
matice artis inductum non solum ucrsuum modcracionc (quam pauci 
poraideruut) sed liistoriarum quoque uarietate (qua scieucia ctc. desiuit 
foL 96, b in uerbis 'cum sol ab estiuo circulo redit' . est codex char- 
taceus in fol. saec. XY ex libro minime spemendo dcscriptus; sed ualde 
mutUatns; nam foL 92; b dosinit in uerbis 'et ad olimpia mittere cou- 
suetam fuisse. Alii dicunt hoc amplius' (cf. Hyg. H, 24) et foL 93, a 
sic incipit 'tendit ad coronam • booten pene' (cf. Hyg. lY; 12). nec cst 
signnm a librario factum; ex quo appareat aliquid excidisse . adicitur 
foL 96; b sq. Descriptio sphaeraC; et foL 96 fragmentum illud; quod 
in codice Dresdensi duobus locis deprehendimos puo sunt extremi uer- 
tices mnndi etc.) . quem codicem siglo N. notaui. 

Quarto loco inspicere mihi licuit libellnm Roberti Frescheri; qui 
narrationes quasdam ab Hjgino in libro sccundo propositos excerpsit 
et in linguam francogallicam conuertit • est codex chartaccus saecXYI; 
cnm flgaris et litteris primis eleganter delineatis • insunt 77 folia 
et imagines formamm caelestinm • fuit olim BlancoburgensiS; nunc Guel- 
ferbjti seruatur; sign^ Hs^ Blancoburgensis Nr. 237. incipit foL l;b 
sic: *Les fabaleuses hjstoires de la poetique astronomje de tres cx- 
cellent oratcnr Igine translatees do latin en francois pour la recreation 
de tres noble et illustre prince Francois de vallois. duc de vallois. 
conte dangolesme. seigneur de espamaj . et romorentin. Par robert 
frescher. maistre es ars et bachelier en theol^gie' . Post ea foL 2;a 
•equitur carmen; in quo laudes principis Francisci de YalloiS; ad quem 



- 16 — 

aactor libnim saom misit; cammtiir; et foL 3, a sqq. additar prooemiam • 
qaae ad Hjginam pertinent, legantar foL 5yb — foL 48; b; deinde se- 
qaantar adnotationes de planetis et de cnrribas, in qaibas septem pla- 
netae aehantar; qaae res nallias pretii sant . tam foL 54, a nameras 
stellarom in signo Ursanim enameratar (de qaa re dispatat Hjgi- 
nus III y 1) et foL 54. b — foL 77; b addantar imagincs formarum 
caelestiam. 

Praeter Hyginum in hoc libro commemorantar Oaidius et Jasti- 
nus • de libro Hygini ipso Frescherus in prooemio foL 4b sq. haecce 
litteris mandaait 'ung jour entre les aultres reuoluant les liures de ma 
petite librairc; me vint a la main (Ms. lamain) ung petit liaret intitule 
Le liure de poetique astronomiC; componse de tres eloqaente et molli- 
flne Latinite par tres docte et excellant orateur Igine. Au quel linre 
commance regarder et en lysant trouac choses excedantes non imbecile 
entendement; neantmoins ainsi que lesperit hamain desire tousioars de 
plus congnoistre; passe onltre et yins a lire aa second liare da vo- 
lume Les fictions poetiqnes des signes et sydereS; lesqucls en diaerses 
formes et figures ont les poetes par leurs fabuleuses raisons dit estre 
lassas au ciel du nombre des estoilles luysanteS; lesquelles non obstant 
lcurs dictz furcnt crecs du souucrain plasmatcur au commancement du 
monde. Et se mc sembla cho^e digne do memoire pour la plaisir des 
liseurS; si translate estoit de la profonde latinite de laucteur et escript 
en Tulgaire stille et francoys. Pourqnoy par une trop grant hardiesse 
ou mieulx tcmcrite voulu aguisez la pointe de ma trop rude plume, 
pour retirez partie de la moUiflue substance et doulceur de si tres 
aomee et parfaicte eloquence' etc. — Frescherus igitur; ut ipse ait; 
usus est libro; qui inscriptus erat 'Poeticon Astronomicon' ex qua re 
coici potest eum non auctoritatem codicis Hygini; sed unam ex ueter- 
rimis editionibus secutum esse; nam codices; ut iam antea dixi; in- 
cipiunt a uerbis 'Hyginus H. fabio' . ad emendanda Hygini uerba hic 
libcr nuUam utilitatcm praebet 

Omnes hos libros tam accurate comparaui; nt uix quicquam mihi 
se subduxerit • in coUigenda autem lectionis uarietate ita uersatus snm^ 
nt omnia quae ad rem pertinerent; exscripserim. 

Godicem Fribergensem saec. XY; ex quo Wellerns in libro; quem 
supra commemoraui; nonnulla proposuit; nancisci non potui . hic liber 
est membranens; in quo praeter Aratea Germanici insunt Hygini Astro- 
nomica . in initio (foL 11; a) haec leguntur ^Hygini de sideribus trac- 
tatus egregius incipit' in fine autem 'Annum uoluere essC; cum sol ab 
aestiuo circulo redit' . statim post haec uerba sequitnr fragmentum 
astronomicum (Duo sunt cxtrcmi ucrticcs mundi ctc.); de quo paulo 



\ 



— 16 — 



antea diximuB . graeca ab alia maiui apposita eaw udentary et ia 
margiiie cenumtiir imagiBes formaram riflfifitiiim . fint eiim Fridleiid 
Beighii, caii(mici Wradifilaoienfiis. 

In bibliotheca Uaticaiia aersatar liber, ia qmo Imoc ln,iiniar (d 
Isi^ Hifiii. ed. Axeiialiis, fiomae 1797 tom. 3 f- ^9 sq.) 'IncqHt 
liber Hygiiii periti magistri de astronomia. HjgiaBs M. Faibio fmiiitpm 
£ta te . . . . moderadone (alia maaas smiraBcr. mfwliiHtiime) etc' de- 
sinit in uerbis ^cnm soi ab aestino drciiio redit' . est oodex %. 1260, 
f orma qnadratay saec IX scriptiis. Hygiiii iiber est in ioL 44 — 84. in 
initio ezpressnm est nomen Petri Danidis Aurd. 

Uarietatem lectionis codieua D G lif sab neibiB accqitoris adicciy 
aJionim libromm lectiones in cmmcmtano meo ans kMas aicram . 
practer libros scrii>tos etiam libri impiy^ oomf i a r an di craiit; cx qiii- 
bns plnrimosy si nibil noui afferrenty prcqierattte ocnlo in&iMsxi, alios ac- 
cnratissime comparani . semper mibi ad manns inmmt editio Uen^ 
anni 1462, liber Parisiensis anni 1578 et ii libri, fMsSctefferaSylEnicke- 
rnSy Staneremns edidemnt 

Ceteram uerba seriptoris ubiqne ex melioram libroram anotoritate 
et ex grammaticae artis legibas, qnantan iiai posse^ restitnere ooBa- 
tns sBin, eiectis iis omnibns', qvae teoqiore prooedeBte addita essent; 
in qna qnidem re aaetoritatem libriBresdensb potissimaa aecatns sam . 
saepins etiam uiroram doctornm emendatioiies, qnae qnid» certae mibi 
esse nidebantnr, reoepi; nbi antem res inoerta esse^ nntgalim Ifytionfm 
intaetam reliqni . nec praetenaisi alioram aei^ptoram loeos, qpibns 
Hygini nerba emendari ant illnstrari possent • ita iiietam est, nt nwic 
Idc Uber nona inscriptione oraatns et ioram satis «rtata in Inoem pro- 
deat . restant tamen nonnnlla^ qnae etiam in 0}itimis codidbns cor- 
rapta snnt^ ct alia qnac mutari uoii iKissunt, nisi quis com|4nrcs co* 
dices u^mimos inspexerit et inter se con^paranerit 

UalCy lector^ et conatibus meis faue. 

Scribcbam Lccrao ad I^cdam, 
mense Nouembri a. 1874. 



Hygini Astronomica. 



Bnnte, ITyfrini Astronomica. 



Sigla; quibus ififius suni; haec sunt: 

D » cod. Drestlensis sacc. IX cxeuntis iicl sacc. X incuntis. 

G » cod. Guelferbytanus saec XII ineuntis. 

11 « cod. Hemsterhusii saec. XII (incipit lib. 11 cp. 14). 

M s Muncker. 

Mor. B cod. MoreUii. 

N » ood. Guelferbytanus saec. XY. 

» cod. DoruiHii. 

Scli. = SchcfFcr. 

St. == Stavcren. 

U = editio Ueneta a. 1482 

Ul = cod. Ulitii. 

Yoss. s cod. Yossianus. 



LIBER PRIMUS. 
UYGINUS M. FABIO plurimam salutem. 



Etsi te studio gramniaticae artis inductun); non solum uersuum 
modcrationC; quam pauci pcruidcnmt, scd historiarum quoque uaric- 
t4itc, qua scicnlia rcrum j^crspicitur, pracstarc uidco, quac facilius 5 
ctiam S('.rii)tis tuis pcrspici potcst, dcsidcrans potius scicntcm 
quam libcralcm iudiccm: tamen quo magis exercitatus ct nonnullis 
ctiam saepius in his rebus occupatus esse uideor, ne nihil in ado- 
Icscentia laborasse dicercr, et imperitorum iudicio desidiae sub- 
ircm r.rimcn, hoc uclut riidimcnto scicntiac ntsus scripsi ad tc,'10 
non ut impcrito monstrans, sed ut scientissimum commonens. 

Sphaerae figurationem circulorumque qui in ea sunt notatio- 



1) 2 (*) fabio I 5 pcrstarc | 6 sais | 10 nclad | 12 sphcrac. — G 2 6INVS | 
dluriinam om. | 4 liystoriaram | 8 ct nc nidi | 9 et ne | crimen subirem. | 
11 non monBtrans ut imperito | 12 Sperae. — N 5 scicncia | 7 libcralem ani- 
nium I 8 nichll | adulcsccncia | 11 inperito | 12 Sperc | notacioncm. 

Adnotationcs: 1 Omncs sic scribunt C. lulii Hygini Poetioon Astronomicon . 
I)c mnndi et sphacrac ac utriasquc partiam declaratione . Liber Frimni^ . baec 
tnmcn omnia, ut iam antea dixi, in codicibus non lcgnntur | 2 M. fabio G N. 
J)c hoc Fabio nihil certi statui potest . nonnuUi putant Hyginum dicere Quin- 
tilinnum, scd hoc cx eius ucrbis minimc est probandum | plarimum salatis, 
1. Mor. I 4 modcracionc DN. in cod. Uaticano, cuius snpra memini, snprar 
scriptum cst modulatione; scd nec illud reicicndam cst, nt iam M. ostendit. 
(yic. Tusc. 5, BG cnntus numcrosque modcrantur; Firroiais Astr. 6, 81 rcligiosi 
carminis moderator | 8 sepius D G N | uidcar G N uideor D | 9 laborasse i. e. 
scripsisse, Httcris mandasse. — 



^ 20 - 

neni; et quae ratio fuerit; ut non acquis partibus diuidercntur; 
praeterea terrae msirisque definitioneni, et quae partes eius non 
Imbitentur; ut multis iustisque de causis hominibus carere uidcan- 
tur, ordine exposuimus. rursusque redeuntes ad sphaeram, duo ct 
5 XL signa nominatim pemumerauimus. exinde uniuscuiusque signi 
historias causamque ad sidera perlationis ostendimus. eodem loco 
nobis utile uisum est persequi eorum corporum deformationes ct 
in his numerum stellarum. nec praetermisimus ostendere ad septem 
circulorum notationem; quo corpora aut partes corporum perueni- 

10 rent et quemadmodum ab his diuiderentur. diximus etiam dc 
aestiui circuli definitione, quaerenteS; quare non idem hiemalis uo- 
caretur, et quid eos fefellerity qui ita senserint; et quid in ca 
parte sphacrae solis cfficiat cursus. practcroa; quarc circulos in 
octo partes dhiidcrcmus, ordine exposuinais. scripsimus etiani; qiio 

15 loco circulus aequinoctialis foret constitutuS; ct quid cfficcrct ad 
Gum peruenicns sol. in eiusdem (jrculi dcmonstrationc ostcndiiuuS; 
quare Aries inter sidera celerrimus diceretur. pauca practcrca dc 
hiemali circulo diximus. exinde zodiacum circulum dcfiniuimus ct 
cius e£fectuS; et quaie potius duodccini signa quam undecim nu- 

20 mcrarentur; quid etiam nobis de reliquis circulis uidcrctur. his 
propositis rebus ad id loci uenimuS; ut exponeremus, utrum mun- 
dus ipse cum stellis uerteretur; an mundo stante uagae stellne 
ferrentur; et quid de eo nobis et conpluribus uideretur; quaque ra- 



D 10 aetiam in estiui circuli diffinitione . querentes | 18 zodiacon | 19 po- 
cius. — G 4 ct rursus | II | 6 hystorias causasque | 8 YII | quae | 13 
spcrae | 14 Scripsimus quoque | 17 Praeterea pauca diximus de Liemali cii- 
culo I 19 numerentur . et quid reliquis circulis nobis uideretur | 23 et qua | 
— N 2 deiinicionem | 3 iustissimisque | 8 hys | 9 que | 10 in cstiui | 11 quc- 
rentes | 18 dicimus | 19numerentur | 21 praepositis. — 



1 cquiu (i N I 2 diflinitioncm 1) G. scicndum cst in D iu plcriyquo loris 
scribi deliuirc et doiinitio, in G autcm aliisque fero ubiquc cst difliuiro ct dif- 
finitio . quod cum hoc loco dixerim, in sequentibus non semper adnotabo | 3 lia- 
bitantur D N. quod dedi, habet G | 4 rursusque etc. cf. infra lib. 2 cp. 1—41 | 
speram D G | ct XXX ND | 6 eodcm etc cf. lib. 8 cp. 1—40 f 9 quo D uulg. 
quae | 10 diximua etc. cf. lib. 4 cp. 1 | 11 omnes scribunt 'in aestiui* quod 
ferri minime potest . in nonnunis libris est 'inde* quare legendum arbitror 'dc' 
nam iUud in facile oriri potuit ex uocabulo antecedenti . sciendum tamen est in 
G sic legi ^etiam inde estiui circuli difiTinitioncm* quod non minus placct | 
14 YIII GN I 19 XII GN | XI GN | 20 his ctc cf. m). 4 cp. 8 | 21 id 
loci . similiter infra 4, 14 *ad hoc loci deuenimus* | 22 steUis D G N unlg. 
steUis suis | vage stelle N. sciendum est in hoc codice diphthongos fere sem- 
per neglegi | 23 conpl. D uulg. compl. j quaque DN uulg. et qua. 



— 21 — 

tione ipse mundus uerteretur. praeterea quare nonnulla signa celerius 
cxorta serius occiderent; nonnuUa etiam tardius ceteris exorta citius 
«idoccasum peruenirent; quare etiam quae signa pariter oriantur, non 
siniul occidant. eodem loco diximus, quare non essent in sphaera supe- 
riora inferioribus hemicyclis aequalia^ et quot modis stellas uidere non 5 
possimus. praeterea scripsimus in duodecim signorum ortu quae de 
rcliquis corpora cxoriri, ct quae codem tcmporc occiderc uiderentur . 
(leiiide ordiue perscripsimus, utrum sol cum mundo fixus uerteretur, an 
i|).s(^ pcr so nioucrctur, ct cum ipsc pcr sc moucatur et contra 
«luodocini siguornni ortus cat, quarc uidcatur cuni mundo cxoriri 10 
('t occidcrc. dciudc protinus de lunac cursu pauca proposuimus 
ct utrum suo an alieno lumine uteretur; eclipsis solis et lunae 
(juomodo fieret; quare luna pcr eundem circulum iter faciens, ce- 
Icrius solc currere uidcatur, et quid fefellerit eos qui ita sense- 
rint. quinque stellae quantum habeant interuallum, et utrum quin- 15 
(|iic sint an septem, et utrum quinque certe errent, an omnes, et 
'iiiifique quomodo currant diximus etiami qua ratione priores 
astrologi non eodcm tempore signa et reliquas stellas reuerti dixe- 
rint, et quare Meton diligentissime obseruasse uideatur, et quid 
] eliquos fefellerit in eadcm causa. 20 

In Iiis igitur tani multis ct uariis rebus non crit mirum aut 
})ertimesccndum; quod tantum numcrum uersuum scripserimus; 
]ieque eiiim magnitudinem uoluminis, sed rerum multitudinem pe- 
ritos connenit spectaic quod si longior in scrmone uisus fucro, 
nou inca facnndiUitc, sed rei ncccssitate factum existimato; nec 25 
si brcuius aliquid dixero, minus idem ualerc confidito, quam si 
pluribus cssct audicnduni ucrbis. etcnim praetcr nostram scriptio- 



■ 

D 4 superiora ia terioribas hemicycli | 6 possumus. — G 1 mundus ipse | 
i) s>lgna quae | oriuntur | 5 cmicicli | C diximus | XII | 8 Ecripsimus | 9 ^mouere- 
tnr . . . por sc' cm. | 10 XII j 12 Eclypsis | lunae quando fieret . quando luna 1 
M ros fcfcllerit | 15 Y sint an YII j 19 obseruare | 20 in eadem causa fefellerit. 
— N 2 cicius I 3 que signa | 6 hemicicli j 12 Eclipses | 18 fierent | 21 hys | 
25 cxistiraatur — 

J: codem etc. cf. infra 4, 11 | spera D G N | superiori St. | 4 interioribus 
G N atque sic omncs scribunt . quod dedi, habet 1 Yoss. | 5 hemicylis uulg. 
honiic.ycli | cqualia, GN | 8 sol utrum DN | 11 deindc etc. cf. infra 4, 13 | 
P> ccrtac GN I 19 mcton D mctnm ({ N. pei*pcram omncs scribunt *mctam di- 
iigcntissimc obs. uideantur'. De Metonc dixi in Frolegg. | 19 uideantur D G N ( 
25 facunditate i. e. faciudia . eadem uoce utitur Plautus Truc. 2, 6, 13. in 
glossario uetero apud H. Steplianum legimus: facunditas evyXwrtia . in non- 
ntillis libris cst fccunditato. 



— 22 — 

nem sphaerae, quae fuerunt ab Arato obscurius dicta; persecuti 
planius ostendimuS; ut penitus id quod coepimus exquisisse uide- 
remur. quod si uel optimis usus auctoribus effeci, ut neque bre- 
uius neque uerius diceret quisquam; non inmerito fuerim laudari 
5 dignus a uobiS; quae uel amplissima laus hominibus est doctis; si 
minuS; non deprecamur in hac confectione nostram scientiam pou- 
derari . ideoque maioribus etiam niti laboribus cogitamus, in qui- 
bus et ipsi exerceamur et quibus uolumus nos p^obarc possimus. 
etenim necessariis nostris hominibus scientissimis maximas res 
"^ 10 scripsimus; non^ leuibus occupati rebusi^ popiili captamus existima- 
tionem . sed no diulius dc eO; quod neglogimus; loquamur; ad 
propositum ueniemus et initium rerum demonstrabimus. 

L DE MUNDO. Mundus appoUatur is qui constat ex sole 
et luna et terra et stcllis onmibus. 
15 DE SPHAERA. Sphaera est species quaedam in rotundo cou- 
formata, omnibus ex partibus aequalis apparens, unde reliqui cir- 
culi finiuntur . huiiis autem neque exitus, neque initium potcst 
definiri; ideo quod in rotundo omnes tractus et iuitia et exitus 
siguificare possunt 



D 15 DE SPERA Spera est speties. — G 1 sperae | 2 cepimus j uidcamiu' | 
4} Don om. I ponderari scientiam | 7 adeoque etiam maioribus | cogitamus oni. 
8 in quibus uolumus nos probare quod possumus | res maximus | 10 scripsi- 
nius om. I 11 ncgligimus | 13 'Dc mundo' om. | appcllatur om. | 15 ^Dc sphaera' 
om. I Pera | quedam | 18 omnis. — N 1 spere | dicta obscurius | 3 neque uerius 
neque breuiua | 11 negleximus | 12 inicium | 15 Do spcra | qucdam specici» > 
17 in qua (suprascr. unde). 



4t quisquam D G N unlg. quispiam | iomerito D G imm. N | 5 uulgo sic di- 
stinguunt 'est, doctis' ita ut cobaereant illa 'a uobis hominibus doctis' | est honii< 
flibus G N I si roinus etc In N suprascriptum cst si quidc non rcfutmmis in 
hoc opcro laudari' | G dcpraccamur D G. notandum cst dcprccuri h. 1. coiiiuiigi 
€um infinitiuo | 8 quibus etc. Bi6 scripsi ex D N pro Mu quibus uolumus nos pro- 
pare, quid possimus' | 9 necessarii suut amici, avayxaioi \ 11 negl. D uulg. nc- 
gligimus I 12 in nonnuUis libris cst ^initia*. | Cap. I uulgo iuEcribitur De muudo 
et sphaera . quod dedi, habent D N | cf. Isidor. Orig. 3, 28 | 14 st. oron. D uulg. 
'omuibus stcUis' quod etiam GN habcnt | 15 ^Dc spliucra' addidi cx 1)N | Ilu(;c 
oronia usque ad £nem cp. 7 exscripsit Bcda in co loco, ubi disputatur dc cir- 
culis sphaerae et polo (Bedae op. Coloniae 1612 tom. I p. 3G5). hiuc sua sum- 
sit etiam Isidor. Orig. 3, 31; N. R. cp. 12 | 17 autem D G N uulg. autcm sphaerao ; 
sciendum est in N fere semper scribi inicium, iuicia, cicius, diucius, notacio ctc. 
haec et similia in sqq. non semper apponam | 19 uulg. 'significari' quod ctiani 
D G N habent . ucra Icctio est in 2 Ul. ct ap. Bcdara. 



t! y 



— 23 — 

I 

II. DE CENTRO. Gentron est cuius ab initio circumductio 
sphacrae tcrminatur, aa terrae positio constituta declaratur. 

III. DE DIMENSIONE. Dimensio, quae totius ostenditur 
sphaerae; est cum ex utrisque partibus eius ad extremam circum- 
ductionem rectae ut uirgulae perducuntur; quae dimensio a com- & 
pluribus axis est appellata . huius autem cacumina. quibus maxime 
sphaera nititur, poli appellantur; quorum alter ad aquilonem 
spectans boreuS; alter oppositus austro notius est dictus. 

IV. SIGNIFICATIONES quaedam in circumductione sphaerae 
circuli appellantur • e quibus paralleli dicuntur, qui ad eundem 10 
polum constituti finiuntur . maximi autem sunt> qui eodem centro 
quo sphaera continentur. 

Horizon appellatur iS; qui t^rminat ea quae perspici aut non 
uideri possunt . hic autem incerta ratione definitur; quod modo 
polo subicctus et circulis his qui paralleli dicuntur, modo duobus 15 
cxtremis ct acqualibus nixuS; modo aliis partibus adiectus terrae, 
peruidetur ita, utcumque fucrit sphaera conlocata. 

V. POLUS is qui boreus appellatur; peruideri potest semper; 
notius autcm rationc dissimili sempcr est a conspectu remotus. 
Naturalis autem mundi statio^ quae physicc dicitur^ ea est in bo- 20 
rco polo finita. ut. omnia a dextris partibus exoriri, in sinistris 
occidere uideantur . exortus enim cst subita quaedam species ob- 
iccta nostro conspectui; occasus autem pari de causa, ut erepta 

fib oculis uisa. 



D 4 est om. | 7 spliera | 8 nothius i 12 spliera | 14 quo modo poloque | 22 spe- 
tics. — - G 1 De centro om. | 3 De dim. om. | 4 sperae | 6 apellata | 8 breuis | 
9 spcrae | 15 paralcUi | 18 doreus 1 22 est enim. — N 8 dimensio est que | 5 recte 
nt uirgule | G liuius axis autem | 9 spere | 10 et quibus cquistantes (paraHeloe) | 
15 liits I paralleloc | 18 De polo. Polus j 19 scmotus | 20 phisicc. 

1 Dc ccntro, D K | Centron D 6 N uulg. Gcntrum | Cap. III uulgo inscri- 
bitnr Dc nxi . quod dcdi babcnt D N. in cod. Fribcrg. hacc adduntur *De di- 
inonsionc spliocrac quac axis dicitur.* | 4 ^cst* om. U aiiiquc | 5 rcctac nt uirg.. 
i. c. rectae qiutsi lineac, ut ait M. | recte D U aliique | 7 spera N | 8 alter etc. 
Isidorus N. 11. I. c. alter terrae oppositus austronotus dictus est | nothus G N | 
Cnp. lY uulgo inscribitur ^De significationibus.' De significatione, U; De curculis 
fipliacrac quomodo dicantur, cod. Fribcrg; Quac sint significationcs, Beda | 9 cir- 
cumd. in 1 Voss. additur glossa 'circumferentia*. | 12 spera G N | 14 nideri non, 
Beda ! 17 spcra G N | Cap. V uulgo inscribitur De Polo; cf. Isidor Orig. 3, 87 | 

20 qnac om. D G N; uulgo sic scribunt 'statio ^vaxfj dicitnr . £a' . quod dedi, 
uoluit M. qui in 1 Ms. inuenit 'statio quae' | physice D G | 'dicitur . Ea* G N | 

21 a D aliique; e G N | 23 ut G aut D et N— Cap. IV uulgo inscribltur De 
figurationc circulonmi sphaerae. cf. Isidor. Orig. 3, 43 sq., N. R. cp. 20. 



— 24 — 

YI. In finitione mundi circuli sunt paralleli Y, in quibus 
tota ratio sphaerae consistit; praeter eum qui zodiacus appellatur; 
qui quod nou; ut ceteri circuli, certa dimensione finitur; et incli* 
natior aliis uidetur; Xo^og a Graecis est dictus . quinque aatem 
5 quos supra diximus, sic in sphaera metiiintur/initio sumpto a polo 
qui boreus appellatur; ad eum qui notius et antarcticus uocatur . 
in ti*iginta partes unumquodque hemisphaerium diuiditur^ ita uti 
dimensio significare uideatur in tota sphaci*a sexaginta partcs fa- 
ctas . deinde ab eodem principio boreo sex partibus ex utraque 

10 finitione sumptis, circulus ducitur^ cuius centron ipse est polus fini- 
tus; qui circulus arcticos appellatur; qupd intra cum Arctorum hi- 
mulacra iit inclusa perspiciuntur; quae signa a nostris ursarum 
specie ficta, Septentriones appellantur. ab hoc circulo de rcliquis 
partibus quinquc sumptis, codcm ccntro quo supra diximus; cir- 

15 culus ducitur; qui x^cQivdg TQOTn-Aog appellatur^ ideo quod sol cum 
ad eum circulum peruenit; aestatem efficit eis qui in aquilonis fiui- 
bus sunt; hiemem autem eis, quos austri flatibus oppositos ante 
diximus . praeterca, quod ultra cum circulum sol non transit, sed 
statim reuertitur; TQ07cix6g est appellatus. ab hoc circuli signiti- 

20 catione quattuor de reliquis partibus sumptiS; ducitur circulus 
aequinoctialis, qui a Graecis iarj^ieQivog appellatur; ideo quod sol 
cum ad eum orbem peruenit, aequinoctium conficit. 

Hoc circulo factO; dimidia sphaerae pars constituta perspici- 
tur . e contrario item simili ratione a notio polo sex partibus 



D J hemispherium | 8 sphera | 10 ipse polus finitur. Circuhis | 12 ut om. | 
13 spetie | septentriones | 23 dimedia. — G 1 paralcUi | 2 sperae | qui est Zodla- 
cus apeUatus | 4 laxos | grecis | 5 spera | G boreas apeUatur | apellatui* | 7 'iu 
triginta' om. | hemispherium om. | 8 spcra | borea | 11 qui ora. | simulachra 
18 apellantur | 14 V assumptis | 21 equinoctalis a grccis hescmcrinos appellatus 
22 cificit I 23 sperae | perficitur. — N 1 paralleloo quinque | 2 spcrc | 5 spcra | 
7 XXX I hcmispcrium | ut i 8 spera | 10 ipsu pohi? iiaitus circulus | 11 cuni uui. | 

17 liycracni | It) tropicus | 23 spcro | 24 uollio. 

5 metiri h. 1. sensu passiuo accipiendum est, cf. lib. 4 cp. 19 | 6 nothus et 
antarticos 6 N | 8 significare 2 Yoss., uulg. significari, quod etiam D G N habent, 
cf. supra cp. 1 I 8 sex. D LX GN; uulg. 'per sexagmta' | 10 centron D G N 
uulg. centrum, cf. supra cp. 2 | ipse polus finitua circulus etc. 3 Yoss. quod probat 
St I 11 arcticofi D G articos N uuig. arcticus | arctorum D arcturi G N uulg. 
Arcti I 13 septemtriones G N | 15 theiinos tropicos D G N | 17 ante, cf. cp. 3 . 

18 Preterea G N | 19 tropicos D G | 20 quattuor D uulg. quatuor | 21 qui etc. 
D uulg. aequinoctialis, a Graecis la. appellatus | hiscmcrinos D N. in N supra- 
scriptum est 'equidistans uel equinoctial' et i. m. additur ^equinoctialis' | 22 equi- 
noctium G N. locos, in quibus diphthongi in codicibus negleguntur, in seqq. non 
semper adscribam | 22 efficit (suprascr. con) D. 



I ■ : - ■• 

— 25 r- 

suniptis, ut supra de boreo diximus, drculus ductus avTaQxnxog 
uocatur, quod contrarius est ei circulo, quem arcticon supra defi- 
niuimus. hac definitione sphaerae^ centroque poli qui notius dici- 
tur, V partibus sumptis, circulus x^^-l^^Q^vog TQOTti^og instituitur, 
a nobis hiemaUs, a nonnullis etiam brumalis appellatuS; ideo quod 5 
sol cuni ad eum circulum peruenit, hiemera efFicit his qui ad aqui- 
loncni spectant; aestatem autcni his qui in austri partibus domi- 
cilia constituerunt . quanto enim abest longius ab illis qui in aqui- 
lonis Iiabitant finibus, Iioc hieme maiore conilictantur; aestate 
dutem hi, quibus sol appositus peruidetur . itaque Aethiopes sub 10 
utroquo orbe nccessario fiunt. ab hoc circulo ad aequinoctialem 
circuhun reliquac fiunt partes quattuor, ita uti sol per octo partes 
sphaerae currere uideatur. Zodiacus autem circ Jus sic uel optinle 
(lefiniri poterit; ut signis factis, sicut postea dicemus, ex ordine 
circulus perducatur. qui autem lacteus uocatur, contrarius aequi- 15 
noctiali, ibi oportet ut eum medium diuidere et bis ad eum per- 
uenire uideatur, semel in eo loco ubi Aquila constituitur, iterum 
autem ad eius signi regionem, quod Procyon uocatur. 

Duodccim signoruni partes sic diuiduntur: Quinque circuli, de 
quibus supra diximus, ita finiuntur, ut unusquisque eorum diuida- 20 
tur in partes duodecim, et ita ex eorum punctis lineae perducan- 
tur, quae circulos significent factos, in quibus duodecim signa de- 
scribaiitur . sed a nonnullis imperitioribus quaeritur, quare nou 
acquis partibus circuli finiantur, hoc est, ut de triginta partibus 
quinac partcs diuidantur, et ita circuli pari ratione ducantur . ifl 25 
facillimc dcfendi posse confidimus . cum enim media sphaera di- 
uisa est, eius circuli nullus potest aequalis essc, qui quamuis 



D 2 eo I difiniaimus | 4 himerinos tropicos | 7 exspcctant | 9 liac | 16 oportet 
uum I 19 sic partes. — G 1 borca | 2 diximus | 4 himerinus tropicus | 8 Quanto 
autcm I ab his | 10 hii | 18 autem om. | 19 XII | 21 XII | 24 XXX | 25 Y par- 
tcs I diuidantur ut ita. — N 2 ci om. | 3 nothus | 4 quinque | chiraerinos ti*opi- 
cos I 5 a nonnuUis hycmalis a nonnullis etiam | ideo cnm sol | 6 hys | 8 con- 
stituere | ab hys | 12 IIII | ita om. | 13 Odiacus | 22 significant | 24 XXX. 



1 antarcticos D N | 3 spcrae D G | polo D G N | 5 V D G uulg. quin- 
quc I apiiollatur D G | 10 cthiopcs D G | 12 quattuor 1) | VIII GN | 13 spcrae 
IXi I l(> ibi \)GN tuilg. ubi . scd non sanus cst Kic locus . Dcda hacc habet 
'accjuinoctiali uel ita ibi oportet constituere ut* | 18 procyoii D prochion G N 
uulg. uQOxvmv I 20 supra dix. D G N dix. supra St. | 22 XII G N | 23 imp. D G N 
inp. St. I 26 scicndum cst in D fere sempcr ecribi *sphera, hcmisphcrium' in G N 
ppera, licmispcrium | 27 'cst, circitlorum* Beda . quod pracfcrendum uidetur | 
Mic. coni. quin ((namuis. 



— 20 — 

proxime eum accedat, tamen minor csse uideatur . itaque qui 
primum sphaeram fecerunty cum uellent omnium circulorum aequas 
rationes esse, pro rata parte uoluerunt significare, ut quanto ma- 
gis a polo discederetur; hoc minorem numcrum partium sumcrcnt 
5 in circulis metiendiS; quo necesse his erat maiorem circulum de- 
finire . quod etiam ex ipsa sphaera licet intellegere; quanto magis 
a polo discedeS; hoc maiores circulos fieri necesse est, et hac re 
minorem numerum duci, ut pares coiiim uideantur eifectus . et si 
non in triginta partes unumquodque hcmisphaerium diuidatur, sed 

10 in alias quaslibet finitiones, tamen eo ratio peruenit eius, ac si 
triginta partes fecisset 

VII. Zodiacus circulus tribus his subiectus, de quibus supra 
diximuS; ex quadam parte contingit aestiuum et hiemalem birculuni; 
acquinoctialem autem medium diuidit . itaque sol per zodiacum 

15 circulum currenS; neque extra eum transiens necessario etiam cum 
signis hiS; quibus innixus iter conficere uidetur; peruenit ad cos 
quos supra diximus orbes et ita quattuor tempora definit . nam 
ab Ariete incipiens uer ostendit; et Taurum et Geminos transienS; 
idem significat . sed iam capitibus Geminorum circulum aestiuum 

20 tangere uidetur; et per Cancrum et Leonem transiens et Uirgineui; 
aestatem efficit . et rursus a Uirginis extrema partc transire «id 
acquinoctialem circulum perspicitur; in Libra autem acquinoctium 
conficit et autumnum significare incipit . ab hoc signo transicns 
ad Scorpium et Sagittarium; deinde protinus incurrit in hicmalem 

2t circulum et GapricornO; AquariO; Piscibus hicmem transigit . ita- 
que ostenditur non per tres ipsos circulos currerC; scd zodiacum 
transiens ad eos peruenire. 



D 7 discedens | 14 eoI om. — G 1 ad cum | 8 cssc rationcs | ut om. | 7 Sie- 
ccsso est' om. | 9 XXX | 10 quosUbet | IC cfficcre | 17 IIII | 13 thaurum 
19 aestiuum circulum | 20 et uirginem transieus | 21 ab cxticma partc uirginis j 
2 et a I transiit | 2G drculos om. — N 10 quotlibct | 12 I)e zodiaco Odiacus | liys 
18 hyemalem 1 17 IIII 1 20 per om. { 24 sagitarium { hyemalem 1 25 hiemcm om. | 2G III. 



4 hoc D 6 N uulg. eo | 5 quo etc. D G N uulg. quo crat neccsse his | G int. 
D uulg. intelligcre i 7 hoc D G N uulg. eo | 10 quasl. D uulg. quotlibet | 11 XXX 
G N I Cap. YII uulgo inscribitur De Zodiaco circulo | 14 zodiacon D N | 15 etiam 
cum D uulg. cum | 16 signis his D G N uulg. his signis | 17 quattuor D uulg. 
quatuor | 10 iam, 8ch. coni. in | 21 rursus D rursum N | 2i\ uulgo sir (ii!>- 
iiuguunt Mucipit, ab . . . Dciudc' . mclius cssct: dciudc ab hoc . . . Sagittu- 
rium, protinus | 25 et D N uulg. et a | 26 zodiacon D G N. 



- 27 - 

Sed quoniam de his rebus diximus, nunc terrae positionem de- 
liniemus, et mare quibus locis interfusum uideatur, ordine ex- 
ponemus. 

VIII. DE TEUUA. Tcrra mundi media rcgiono collocata, 
omnibus partibus aequali dissidens interuallo, centron optinet 5 
spliaerae . hanc mediam diuidit axis in dimensione totius teiTae. 
Oceanus autem e regione circumductionis sphaerae profusus, prope 
totius orbis alluit fines; itaque et signa occidentia in eum deci- 
dcre existimantur . sic igitur et terras contineri poterimus expla- 
nave . nam quaecumque regio, quae inter arcticum et aes^^uum 10 
finem collocata est, ea diuiditur trifarie; e quibus una pars Europa, 
altera Asia, tertia Africa uocatur. Europam igitur ab Africa diui- 
dit mare ab extremis Oceani finibus et Herciilis columnis. Asiam 
autem et Libyam cum Aegypto disterminat os Nili fluminis, quod 
Caiiopicou appellatur. Asiam ab Europa Tanais diuidit, bifariam 15 
se coniciens in paludem quae Maeotis appellatur . hac igitur de- 
finitionc facilc pcrnidctur marc omnibus obicctum finibus tcrrac. 

Sed ne uideatur nonnullis mirum, cum sphaera in sexaginta 
partes diuidatur, ut ante diximus, quare definiuimus ab aestiuo cir- 
culo ad arcticum fincni dumtaxat habitari, sic uel optime dcfendi- 20 
nuis . sol cniin pcr nicdiam rcgioncm spliacrac currens, nimium 
his locis efficit fcruorem . itaque quae finis est ab aestiuo circulo 
ad hiemalem, ea terra a Graecis diaycexavfiivri uocatur, quod ne- 
que fruges propter exustam terram nasci, neque homines propter 
nimium ardorem durare possunt . extremae autem regiones sphae- 25 
rae duorum circulorum, quorum alter boreus, alter notius uo- 
catur, fine arctici circuli et eius qui autarcticos uocatur, non 



D 12 tercia | 24 ex ustam | 27 antarticos. — G 4 De terra om. | 14 aegipto 1 
17 adiectum omnibas | 18 LX | 19 diffinimus | 20 deffendimus | 22 calorem | 
23 diacccaumenc | 2G borcas | 27 iu arcticos. — N G tocius | 8 adluit | 11 trifa- 
riam | 14 ucro | egipto | 22 bys j 23 bycroalem j diacoucamene. 



4Cnp.VIIIuulgoinscribitnr I)c tcrra ct mari . quod dcdi, Iiabent D N I Kx- 
scripBit buiic locum Isidor. N. U. <p. 48 | 5 ccntroii D O N uulg. centrum | opt. 
D obt. G N I 7 e reg. D uulg. 'regione' quod etiam G N habent et Isidor. | 
10 quaecumque D N uulg. quaecunque | regio D uulg. ^regio est' quod etiam G 
N liabent | 11 trifarie D G uulg. trifariam, cf. infra II, 19 | 12 altera affrica 
tcrcia (tertia N) asia G N 1 14 autem D G uulg. uero | libiam D G | 16 con- 
nciciis D G N uulg. coniicicua | meotis D G N | 17 obicctum D N uulg. adie- 
ctum I 19 defin. D N uulg. definimus | 2G notbus GN | 27 autarcticos N uulg. 
autarcticus. 



-- 28 — 

habitantur; idco quod sol ab his cimilis scmper abcst longiv 
uentique assiduos habent iiatus . quamuis enim sol perucniat ad 
aestiuum circulum; tamen longe ab arctico uidebitur fine . id ita 
esse hinc quoquc licct intcllcgcre: Cum cnim sol peruenit ad eum 
5 circulum qui hiemalis uocatur, et eificiat nobis, qui prope eum su- 
mus constituti; nimium frigus, quid arbitramur eis locis frigoris 
essC; qui longius etiam absunt a nobis? quod cum in hac partc 
sphaerae fiat, idem in altera parte definitum putauimuS; ideo quod 
similes sunt eius efifectus . praeterea hinc quoquc iutcllegimus illic 

10 maximum frigus et in aestiuo circulo calorem essc; quod qua terra 
habitatur; eos tamen uidemus, qui proxime sunt arcticum finem; 
uti bracis et eiusmodi uestimenta; qui autem proximi sunt aestiuo 
circuIO; eos Aethiopas et perusto corpore cssc . habitatur autem 
sic temperatissimo caelo, cum inter aestiuum circulum ct arcticum 

15 finem haec proueniat temperatio; quod ab arctico circulo frigus, 
ab aestiuo feruor exortus in unum concurrcns cfficit mediam fincni 
temperatam; quae habitari possit . itaque cum sol ab co toco dis- 
cessit, hieme neccssario conflictamur, quod uentum exoricntcm non 
rcucrbcrat sol . qiiod cuiu ucniat in hac dclinitiouC; inud <|noqiic 

20 fieri posse uidemus, ut hiemali circulo nobis ad antarcticum fiuem 
habitari possit, quod pares eodem proueniant casus. ccrtum qui- 
dem esse nemo contendit, neque perucnire eo potest quisquani 



D ' 13 et hiopes | Habitaniur. — G 6 liis locis cs&o frigoris | 7 sunt | 8 iict | 
putamus I 11 proximi | ad arcticum | 12 uestitu uestium | 13 ethiopas | 14 tcm- 
perautissimo | 16 medium.finem tempcratum quod | 21 pares eodem ueuiant | 
22nemoes8e. — N 1 hys | 5hyemalis | 12 uestitu uestituum | ISperustos | 14celo | 
IG mediam efficit | 18 hycme. 



1 abest D uulg. 'est' quod etiam G N habeut | 2 uentique D G N uulg. 
uenti quoque | 4 iut. D intelligere G N | perueniat, 1 Yoes. | 5 Sch. uult. ^eflicit* . 
Eciendum est modos uerborum iu hoc libro saepius coufundi | 8 put. D unlg. 
putabimus | 9 sunt eius D uulg. eius eunt | int. D N uulg. intelligimus | 10 q: 
(i. e. que) D quae G que N uulg. 'quae terra habitatur . Eos.' quod nou est 
probandum . quod dedi, iam habent libri antiquiores | 11 sunt D GN uulg. sint | 
12 bracis D G N uulg. braccis | ilestimcntani (i. e. uestimenta) D. si librarius 
rccte uidit, mira sano cst diccndi ratio • do coustructiono ucrbi ulor dicam 
infra II, 4. uulgo scribunt 'uestitu uestium' | sunt D G N uulg. sint | 14 sic, 
Sch. coni. hic | 15 uulg. 'perueniat' quod etiam D G N habent . sed legcudum 
uidetor proueuiat, et^in Eqq. proueniant \ temperantia D G | 16 iiuis h. 1. Cst 
generis feminini, ut paulo antea . unus ex Yoss. habet ^medium fincm tempe- 
ratum' et supra ^itaque qui iiuis' | 19 ueniat i. e. eueniat, ut ait M. | 21 per- 
ucniaut D G et sic omnes scribuut; proueniant N. 



— 29 — 



propter interiectum terrac, quae propter ardorem non habitatur . 
sed cum uidemus hanc regionem sphaerae habitari; illam quoque 
in simili causa posse constitui suspicamur. 



LIBER SECUNDUS. 



Scd quoniam quae nobis dc terrae positione dicenda fuerunt^ 5 
et sphaeram totam definiuimus, nunc quae in ea signa sint sin- 
gillatim nominabimus . e quibus igitur primura duas Arctos et 
Draconem, deinde Arctophylaca cum Corona dicemus et eum, qui 
Engonasin uocatur; exinde Lyram cum Olore et Cepheo et eius 
uxore Cassiepia filiaquc eius Andromeda et genero Perseo . dice- 10 
mus ctiam protinus Aurigam, a Graecis Heniochum appellatum, 
Opliiuchum praeterea cum Aquila et Sagitta paruoque Delphine • 
inde Equum dicemus cum eo sidere, quod Deltoton uocatur . his 
corporibus cnumeratis, ad duodecim signa perueniemus . ea sunt 
hncc: Arics, Taurus, Gcmuii; dciiidc Canccr cum Lcone ct Uir- 15 
gine; praeterea Libra, dimidia pars Scorpionis et ipse Scorpius 
cum Sagittario ct Capvicorno; Aquarius autem cum Piscibus reli- 
quas habet partes . his enumeratis, suo ordine est Cetus cum Eri- 
dano flumine ct Lepore; deinde Orion cum Cane et eo signo, quod 
Procyon uocatur . praeterca est Argo cum Centauro et Ara: deinde 20 
Hydra cum Pisce qui notius uocatur . horum omnium non inutile 



D 5 fuerant | 8 arctolilacam | 12 Opbiucura | delfiine | 16 dimedia | 21 lii- 
dra I notus | utile. — G 6 sunt | 10 cassiopcia | andromada | 12 Ophyulcum | 
14 XII I 15 thaurus | 19 fluuio | 20 'praeterea . . . uocatur' om. — N 8 dici- 
mus cexcum . qui | 10 cins om. | dicimus | 13 dicimus | Ilys | 14 peruenimus | 
17 nutcm om. | 18 Ilys | 20 dicitur | 21 idra | nocius. 



4 uuigo scribunt *De signomm coelcstium historiis. Liber secundus' . hacc 
omnia om. D G N | 6 sint D N nulg. sunt | singillatim D sigillatim G N | 8 arcto- 
philaca G N | ct eum D G uulg. Cctcum . infra 1, 5 nam is qui in astris dicitur 
Mngonasin; lil, G ct 7 *cius qui Kng. uocatur* . quod dedi, iam uoluit Modius, 
Novantiquac Lcctionos. Francofurti 1584 p. 45 | 9 hvs^n D N | 10 uulg. Cassio- 
peia h. ]. et alibi, quam scribcndi rationem seruat G . scripsi omnibus locis 
Cassicpia ex D N | 10 filiaquc cius D G uulg. filiaque | 11 hcniochum D eniochum 
(r N uulg. ''llvloyov I 12 aquila ct sag. D G N uulg. Sagitta |et Aq. | 18 cootus 
D N I 18 heridano D N | 20 procyon D prochion GN uulg. tzqoxvodv | 21 uocatur 
D G uulg. dicitur. 



— 30 — 

uidetur historias proponere, quae ceile aut utilitatcm ad scicn- 
tian); aut iucundiUitcm ad dclcctationcm adfcrcnt Icctori. 

I. Tgitur; ut supra diximuS; initium nobis est Arctos ma- 
xima . hanc autem Hesiodus ait esse Gallisto nominc; Lycaonis 
5 filiam; eius qui in Arcadia regnauit; eamque studio uenationis in- 
ductam, ad Dianam se applicuisse, a qua non mediocriter esse 
dilectam propter utriusque consimilem naturam . postea autem ab 
loue compressam ueritam Dianae suum dicere euentum . quod 
diutius celare non potuit; nam iam utero ingi*auescente, prope 

10 diem partus in flumine corpus exercitatione defessum cum re- 
crearet; a Diana cognita est non conseruasse uirginitatem . cui 
dea pro magnitudine suspitionis non minorem retribuit poenam . 
ercpta enim facie uirginali; in ursae speciem cst conuci-sa; qune 
graece aqnrog appellatur. in ea figura corporis Arcada procrca- 

15 uit . sed ut ait Amphis comoediamm sciiptor; Juppiter simulatus . 
eiiigiem DianaC; cum uirginem uenantem ut adiuuans persequcre- 
tur; amotam a conspectu ceterarum compressit . quac rogata a 
Diana quid ei accidisset, quod tam gi-andi utero uidcrctur, illius 
peccato id euenisse dixit . itaque propter eius responsum; in quam 

20 figuram supra diximuS; eam Diana conucrtit . quac cum in silua 
ut fcra uagaretur; a quibusdam Actolorum capta^ ad Lycaoneni 
pro munere in Arcadiam cum filio est deducta ibique dicitur in- 
scia legis in louis Lycaei templum se coniecisse; quam confestim 
filius est secutus . itaque cum cos Arcadcs insccuti intcrficcre co- 



D 4 chalisto | lichaonis | 18 spctiem | 21 lichaoncin. — G 2 iocunditatcm | 
4 calisto I 7 Post ea | 8 euentum om. | 11 uirginitatem non obscruassc | 14 a 
grecis | 15 comediarum | 17 amotam a ceteris | 19 id uenirc | 21 etholorum | 
22 dncta | 23 ^in louis* om. — N 3 cst nobis | 11 scruASsc | 15 iupiter | 24 so- 
cutus est. 



\ 2 ad£ D afferent G N | Cap. I nulgo inscribitur Arctos maior | cf. Ar. 

Phaen. 26 sqq., -Gatast cp. 1., Schol. Germ. u. 24 fiqq., Ouid. Fast. 2, 155 | 
3 nobis est D G uulg. est nobis | 4 esiodus D G N | licaonis G N | 5 archadia D 
G N 1 12 SDspitiouis G uulg. suspidonis . in uno cx Ul. est stoupitionis' quare 
coni. M stuprationis | penam G N | 14 arctos D G N | ardiada D G | 16 adiu- 
uaiis D uulg. 'adiutans* quod etiam G N habent | 17 ccterorum D N caetcrarum 
U aliique; uulg.. aliarum | 21 aetholorum D N . Catast. ]. c. vno alnoXwv xi- 
viSv^ Schol. Germ. *a quibusdam pastoribus' quare M. ]egendum putat li. 1. et 
infra ep. 4 aepolomm. Bursianus autem (Jahrb. far .dass. Pliilol. 1866 p. 765) 
ooidt Hyginuro in libro graeco inuenisse peruersam scripturum AixoiXwv pro 
ainolwv ideoque imprudenter scripsisse Aetolorum pro aepolorum. | licaonem G 
N I 22 archadiam G N | ibique D ibi G N atque sic uulgo scribunt | 23 licei G N. 



— 31 — / 

iiareutur, Juppiter memor peccati ereptam Gallisto cum filio inter 
sidera collocauit, eamque Arctum^ filium autem Arctophylaca no- 
minauit, de quo posterius dicemus . nonnulli etiam dixerunt; cum 
Gallisto ab loue esset compressa; lunonem indignatam in ursam 
eam conuertisse; quam Dianae uenanti obuiam factam^ ab ea inter- 5 
fectani; et postea cognitam inter sidera collocatam . sed alii di- 
cunt; cuui Callisto luppiter esset in silua persequutuS; lunonem 
suspiccttani id quod cuenit, contendissC; ut cum manifesto diceret 
deprehcndisse. Jouem autem; quo facilius suum peccatum tege- 
retur; in ursae speciem conuersam reliquisse. Junonem autem in 10 
co loco pro uirgine ursam inuenisse; quam Dianae uenanti, ut eam 
intcrficerct, dcnionstrasse . quod factum ut pcrspiceretur, Jouem 
aegre tulisse; effigiem ursae stellis figuratam constituisse. 

Hoc signum, ut complures dixere, non occidit . ct qui uolunt 
aliqua de causa esse institutum; negant Tethyn Oceani uxorem id 15 
recipere, cum reliqua sidera eo perueniant in occasum, quod Te- 
thys lunonis sit nutrix, cui Callisto succubuerit ut paelex. 

Araethus autem Tegeates historiarum scriptor non GallistO; 
scd Megisto dicit appellatam; et non Lycaonis, sed Getei filiam; 
Lycaonis ncptem; praetcrea Getea ipsum Engonasin. nominari . re- 20 
liqua autcm superioribus conueniunt . quae res in Nonacri monte 
Arcadiae gcsta demonstratur. • 

II ARGTUS MINOR. Hanc Aglaosthenes qui Naxica con- 
scripsit, jiit (-ynosuram esse, unam de louis nutripibus cx Idacis 

Q 

D chalisfo | 2 arcto iilacam | 8 manifcsto | 10 spcticm | 15 thethyn | 16 the- 
tliys I 17 chalisto | 18 Arictas | thcgeates | 19 lichaonis | 21 onachri. — G 2 arc- 
tofilacem' I 7 siluam | fi suspicatam om. | lluirginem | uenanti om. | 12 mon- 
strasse | 12 perficeretur | 13 contulisse | 14 dixerunt | et om. | 15 alia | thetim | 
occcani | 17 subcubuerit | 18 tagetes | 19 cetheam filiam. — N 2 arcticum | 4 ca- 
Jysto I 7 iupitor | 14 quamplures | 15 thctin 1 17 calysto | 22 archadie | 23 Artns | 
aglostcncs | cinosuram. 

1 calisto 6 N I 8 (le etc. cf. cp. 4 | posterius D 6 N uulg. poetea | 4 calisto 
D G I 7 calisto D G N | silua D U N aliique, uulg. sUuam | pers. D persecutus 
G N I 9 dephendissc D G | 13 egre D G | 14 cf. Hyg. Myth. cp. 177 | dizere D 
uulg. dixerunt . sciendum est hanc formam perfecti in G nusquam reperiri, tn 
D hoc uno tantum loco . saepius cpmparet in cod. Fri^erg. | et qui D N uulg. 
qui I IG thetis G N | 17 succ. eadem uoce utitur uetus poeta ap. Hyg. Myth. 1. c. 
eodcm sensu est ap. CatuUum et Ouidium | pelex D G N uulg. pellex | 
18 uulg. Ariethus, de qua re dixi in Prolegg. In nonnulUs Mss. est Aratas . 
yigatog et ^Agai&oq confunduntur etiam in codd. ApoUonii j caUsto D G | 19 li- 
caonis G N | Ceteus appellatur Callistns pater ab ApoUd. 3, .8, 2 | 20 cethea 
D G I 22 archadiae D G | Cap. II Ar. Phaen. 26 sqq., Catast 2; Sdiol. Germ. 
u. 21 sqq. I Arctus I) G uulg. Arctos | glostcnes D G | 24 idcis G N. 



— 32 — 

nymphis; ab cius quoque nominc in urbe quac Ilistoe uocatury u 
Nicostrato et sodalibus eius constituta; et portum qui ibi est; et 
agri maiorem partem Gynosuram appellalam . hanc autem intcr 
Guretas fuisse^ qui louis fuerunt amministri . nonnulli etiam Heli- 

5 cen et Gynosuram nymphas fuisse louis mitrices dicunt; et hac re 
etiam pro beneficio in mundo coUocataS; et utrasque Arctos appel- 
latas essc; quas nostri Septemtriones dixerunt. Sed maiorem Ar- 
ctum complures phiustri similem dixerunt; et Sfia^av Gracci appd- 
lauerunt; cuius haec memoriae prodita est causa . in initio qui 

10 sidera pe|*uiderunt et numerum stellarum in unaquaque specie cor- 
poris constituerunt, non Arctum, sed Plaustrum nominauerunt, quort 
cx VII stellis duae quac parcs ct maxime in uno loco uidcrentur; 
pro bubus liabercntur, reliquae autem V figuram pUiustri .siiiiihi- 
rent . itaque et quod proximum huic est signum Booten nominavi 

15 uoluerunt; de quo posterius plura dicemus. Aratus quidem noii 
hac re Booten, nec iUud Plaustrum dicit appeUari, sed quod Ar- 
ctus uideatur ut plaustrum circapoluni; qui boreus appellatur, uer- 
sari, et Bootes agitare eam dicatur . in quo non mediocriter ui- 
dctur errare , postca enim, de VII stcllis ut Parmeniscus ait, V 

20 ct XX sunt a quibusdam astrologis constitutac, ut ursac spccics, 
non VII stellarum perficeretur . itaque et illC; qui antea plaustrum 
sequens Bootes appellal\p.tur, Arctophylax est dictus, et isdem tem- 



D 1 istoe I 2 nycostrato | 7 septentriones | 20 spetics | 22 appellatur. - 
6 1 quoque om. t 6 etiam om. | 7 Sed complures arctum maiorem | 8 anaxcn 
9 in om. | 11 nominauerunt . et VII | 15 pluraom. | 16 I>oeten | artus | 17burca.s 
18 eam agitare | 20 constitutae et ursae | 21 sequens plaustrum | 22 boetes | 
dictus est. — N 1 nimphis | hystorie | 3 cynosiram | 4 etiam om. | 9 Cui arcti 
hcc I 10 stellarum om. | 12 septem | pariles | 13 bobus | quinquc | 16 arctum | 
17 circum | 19 Postea autcm de septem | quinque ct viginti | 22 Arctopliilax. 



1 in ctc. sic scripsi cx sententia M quae firmatur iis, quac in Catast. vt 
ap. Schol. Germ. 1. c. propouuntur; uulgo ^et urbem quae . . . constitutani* ncc. 
meliora praebent D 6 N | histoe G atque ita omnino legendum est, graece enim 
''lavol uocatur; de qua scribendi ratione cf. Neue, Form. I p. 132. uulg. Ilcstica • 
4 amm. D uuJg. administri, quod etiam Q N habent, cf. infra cp. 17 | nonnuUi . 
inter quos est Aratus Phaen. 30 sqq. | 5 esse D G N; scripsi fuissc cx 2 UI. ct 
Schol.Gcrm. | 7 scptemtriones G unlg. scptcntrioncs | arctnm l) G N uulg. Arcton | 
8 plaustri D uulg. plaustro | amaxan I) N | 11 ct non D G N uulg.^ct non Arctuni 
. . . nominauerunt . £x septem* . emeudaui cx scntentia M. | 11 quod om. ]> 
G N I 1*2 pares D G uulg. pariles | 13 bubus D G uulg. bobus | simil. D uulg. 
simuUurent | 14 booten D G N nulg. Bootem | 16 booten N uulg, Bootem | 19 enim 
D G uulg. autem | uulgo sic distinguunt ^de septem stellis, ut' | 21 stellarum 1> 
G N uulg. steilis | 22 Arctofiiax D G | hisdem D G N uulg. iisdem. 



— 33 — 

poribus quibiis Homerus fuit, haec Arctos est appellata . de VII 
trionibus ille enim dicit, hanc utroque nomine et Arctum et Plau- 
strum appellari; Booten autem nusquam meminit Arctophylaca no- 
minari. 

Incidit etiam compluribus erratio, quibus de causis minor 5 
Arctos Phoenice appelletur, et illi qui hanc obseruant, uerius et 
(liligcntius nauigiirc dicantur; quarc, si haec sit certior quani 
maior, non omnes hanc obseruent . qui non intellegere uidentur, de 
qua historia sit profecta ratio, ut Phoenice appelletur. Thales 
cnim Milcsius, qui diligentcr de his rebus exquisiuit et hanc pri- 10 
mus Arctum appellauit, natione fuit Phoenix, ut Herodotus dicit . 
igitur omnes qui Peloponnesum incolunt, priore utuntur Arcto. 
Phoenices autem quam a suo inuentore acceperunt, obseruant, et 
hanc studiosius perspiciendo diligentius nauigare existimantur, et 
ucre eam ab inuentoris genere Phoenicen appellant 15 

IH SERPENS. HIC uasto corpore ostenditur inter duas 
Arctos collocatus . qui dicitur aurea mala Hesperidum custodisse 
ct ab Ilercule interfectus, ab lunone inter sidera collocatus, quod 
illius opera Hercules ad eum est profectus . qui hortum lunonis 
tucri solitus existimatur . ait enim Pherecydes, lunonem cum du- 20 
cerct luppiter uxorem, Terram uenisse ferentem aurea mala cum 
ramis . quae lunonem admiratam, pctisse a Terra, ut in suis hortis 
sereret, qui erant usque ad Atlantem montem . cuius filiae cum 



1 1> 3 arciOpI^y^acliam | 6 arctus | phocnitie appcllatur | 9 focnice | Talcs | 
11 foenix | herodothus | 13 et obseruant | 18 ercule | 19 iunionis | 20 phoere- 
ticies. — 6 6 phenice | 7 diligentius et uerius | 9 quali | phenice | 11 phenix | 
13 Phenices | 14 estimantur | 15 phenicen. — N 2 enim ille | 3 nominari | 6 arcto- 
phenice | 9 appeUaretur | 14 diligcntius om. | 21 iupiter | inuenisse. 



1 cf. llom. Od. 5, 275 | arctos G N arctus D. fortasee promiscuc dixit Ily* 
ginus arctus efarctos, arctum et arcton | VII tr. D uulg. Beptemtrionibus | 2 ar- 
ctum D G N uulg. Arcton | 3 appellari D G uulg. 'nominari' quod statim etiam 
in seqq. est | Perpcram Miootes' D G N | arctophilaca G N | 6 arctos G atque idem 
srrihcndnm uidetur ex N | Catast. 2 ^oivlxti \ 7 dUigentius i. e. accnratins | 
qiiarc D G N uulg. ct quare | ccrtior, cf. Arat. Phaen. 44, Manil. I, 301 Ger- 
man. u. 45 | 8 int D N uulg. intelligere | 9 ualg. 'Thales enim qui . . . nt Ue- 
ro<lotn8 Milesius dicit' idem D G N habent . quod dcdi, uoluit Vossius De hist. 
Gr. I 11 arctum 1) G N uulg. Arcton | natione etc. Ilyginum Herodoti uerba non 
rectc reddidisse supra dixi in Prolegg. cf. Hcrod. 1, 170 I 12 peloponensum D G. 
lectiones peruersas cod. N in sequentibus non semper apponam | 16 Gap. III Ar. 
Phaen. 46 sqq., Catast. cp. 3; Schol. Germ. u. 48 sqq.; Myth. Uat. I, 106 | phe- 
recides G N cf. Schol. Ap. Rhod. 3, 1396 | 21 uenisse D G uulg. inuenisse | 
22 i)etiR6o D G nulg. pctiisse | 23 athlantcm D G. 

Unnio, Ilygini isironomics. 8 



— 34 — 

saepius de arboribus mala decerperent, Juno dicitur hunc ibi custo- 
dem posuisse; hoc etiam signi erit, quod in sideribus supra eum 
draconem Herculis simulacrum ostenditur, ut Eratosthenes denion- 
strat; quare quosuis licet intellegere hinc maxime draconem dici . 
5 nonnulli etiam dixerunt hunc draconem a gigantibus Mineruae ob- 
iectum esse^ cum eos oppugnaret; Mineruam autem arreptum dra- 
conem contortum ad sidera iecisse, et ad ipsum axem cacli 
fixisse . itaque adhuc eum implicato corpore uideri; ut nuper ad 
sidera perlatum. 

10 IV ARCTOPHYLAX. De hoc fcrtur ut sit Arcas nomine, 
Gallistus ct louis tiliuS; quem dicitur Lycaon, cuni luppiter ud eum 
in hospitium uenisset; cum alia came concisum pro epulis appo- 
suisse . studebat enim scirC; si deus esset; qui suum hospitium dc- 
sideraret; quo facto non minore pocna est aifcctus . nam statim 

15 luppiter; mensa proiecta; domum eius fulmine inccndit; ipsuui 
autem in lupi figuram conuertit . at pueri membra collecta ct 
composita in unum dedit cuidam Aetolorum alendum . qui adole- 
scens factus in siluis cum uenaretur; inscius uidit matrem in ursac 
speciem conuersam; quam interficere cogitans persequutus est in 

20 louis Lycaei templum; quo ei qui accessisset, mors pocna erat 
Arcadum lege . itaque cum utrumque necesse esset interfici; lup- 
piter eorum misertuS; ereptos inter sidera collocauit; ut ante dixi- 
mus . hic autem e facto sequens Ursam perspicitur; et Arctum ser- 
uans Arctophylax est appellatus . nonnulli hunc Icarum Erigones 



I> 5 gygantibus | 10 Arctofilox | 12 iiospiciiim | acpulis | 17 actoloruni | 
19 speticm. — G 3 ut om. | 4 quaro licct | 6 obpuguarct | 10 arcbas | 14 desi- 
derasset | pena | 16 iuppi speciem | 17 etholorum | 20 ad iouis | quo qui |- 21 ar- 
chadum | 24 ycarum. — N 5 draconcm oro. | 7 ad sidora contortum | 11 Guly- 
stonis I iupitcr | '17 actbolorum | 21 iupitcr | 24 buuc dixcruut icarium Kri- 
giones. 



1 sepius D G N I 4 quodvis D quosuis scripsi ez coni. M., uulg. ^quare licct* 
quod etiam G babet j int D inteUigere G N | binc D U bunc G N atque sic nulgo 
scribunt | 8 adbuc eum D G N uulg. eum adbuc | 8 inpl. G N Gap. lY Ar. 
Pbaen. 91; Gatast. 8; Scbol. Germ. u. 89 sqq. | 10 De etc. simile est diccndi 
genus infra cp. 10. Uopiscus Florian cp. 8 'De quo dictum est ut Probus dice- 
retur.' Gatast. 1. c. HeQl xovxov Hysrai 8ti ^Apxdg ianv \ 11 calistus D G | 
12 bospicium D N | 17 Scb. coni. aepolorum, cf. supra cp. 1 | 19 pers. D per- 
secutus G N I 20 licei D G N | quo et qui D N atque sic uulgo scribunt . 
quod dedi, iam Modius uoluit 1. c p. 46 | 24 arctopbilaz G N | nonnulli etc cf. 
Ilyg. Mytb. cp. 130 | uulg. lcarium b. 1. ct in sqq. scicndum cst in D aliisquc 
constanter scribi icaruSy icarum etc. atque ita Hyginus in bac narratione ex 
more poetarum latinorum, ut Tibulli et Ouidii, scripsisse uidetur | erigonis D G. 



- 35 - 

patrem dixerunty cui propter iustitiam et pietatem existimatur Liber 
pater uinum et uitem et uuam tradidisse, ut ostenderet hominibuS; 
quomodo sereretur, et quid ex eo nasceretur; et cum esset natum; 
quomodo id uti oporteret . qui cum seuisset uitem; et diligentis- 
sime administrando floridam faice fecissety dicitur hircus in uineam 5 
se coniecisse, et quae ibi tenerrima folia uideret, decerpsisse . 
quo facto Icarum irato animo tulisse eumque interfecisse, et ex 
pelle eius utrem fecissc; ac uento plenum praeligasse; et in me- 
dium proiccissc suosqiic sodales circum eum saltare coegisse . 
itaque Eratosthcnes ait: 10 

^lnaqlov Ttool TtQuna ftBql zQayov dtqxriaavto* 
alii dicunt Icarum; cum aLibero patre uinum accepissety statim utres 
plenos in plaustrum inposuisse; hac re etiamBooten appellatum . qui 
cum perambulans Atticorum fineS; pastoribus ostenderet, nonnulli 
coiaim auiditatc plcni, nouo gcnerc potionis inducti, somno con- 15 
sopiuutur, atque alius aliam se in partem reiciunt . ut semimortua 
membra iactantes, alia ac decebat loquebantur, reliqui eorum arbi- 
trati uenenum ab Icaro datum pastoribus, ut eonim pecora abi- 
geret in suos fines, Icarum intcrfectum in puteum deiecerunt, sed 
ut alii demonstrant secundum arborem quandam defoderunt . qui 20 
autera obdormierant, experrecti cum se numquam melius quiessc 



D B et csset notum | 5 hyrcus | 6 dcccrpisse | 9 snasque | 10 eratostenes 
15 pocionis. — G 2 *ct quid . . nasccrctur' om. | 10 'itaquo . . . wQx*}^fxvTo* 
om. I 12 ycarum | 18 posuisse | IG sopiuutnr | 17 Rcliqui horum. — N 3 scrcrc- 
tur om. I 4 id om. | 7 icarium animo irato | 9 circa | 10 heratostenes | 11 Graeca 
om. I 13 bootcm | 15 {;enere nouo potus | IG rciiciunt. 



1 iusticiam G N | 8 natum in D corr. in ^notum* | 4 id D aliique, nulg. ^eo* 
quod etiam G praebet . plnrimis locis utor in hoc libro construitur cum abla- 
tiuo, scd nidc supra I, 8. Sch. aliiquc sic scribnnt 'natura id quomodo titi opor- 
tcrct' I 5 facilc D G N | administrare uitcm falcc bene dictum cst (pro putare . 
melius tamcn sic ponerctur: adm. falce lioridam | 10 fortasse ante Iiunc uersum 
olim Icgebantur haec: ^v&a izaiQOi . est autem nersus ex carmine didactico 
quod inscriptum erat ^Egfiijq . candcm narrationem Eratosthenes proposnerat in 
carmine elegiaco quod inscriptum erat ^HQiyovTj \ noSl uelle uidetur D | per- 
pcram olim legebatur axQaxov quod etiam D uelle nidctur | noolv dQXfTa&ai 
abuudanter cst dictum ut noal firjvaiy nijSSv alia | 13 inp. D uulg. imp. | boo- 
ten D G uulg. Bootem | 14 ost^ndisset, 3 Ui. | 16 atque alius D G N uulg. ^atque 
ut alius.' M. Icgcndum putat ^atque ut alius . . . Irciiciunt, c^ (uel et ut)' . mihi 
iiacc in mcntcm ucncrant 'atquc alius . . . reiciunt . qui ut* | reiciunt D G uulg. 
reiiciunt | 18 icaro D G N nulg. Icario | 19 icarum D G N uulg. Icarium | 21 quies- 
cere D G N. 

3* 



— 36 — 

faterentur; ac requirerent Icaruni; ut pro beneficio munerarentur^ 
interfectores eius aninii conscientia permoti, statim se fugae man- 
dauerunt et in insulam Ceorum peruenerant; a quibus ut hospites 
recepti, domicilia sibi consUtuerunt . at Erigone Icari filia; per- 
5 mota desidcrio parentiS; cum cum non redirc uiderct ac porsequi 
conarctur; canis Icari; cui Maera fuit nomcu; ululans ut uidcretur 
obitum domini lacrimarC; rediit ad Erigonen . cui non minimam 
cogitatae mortis suspitionem ostendit; neque enim puella timida 
suspicari debebat nisi patrem interfectum, qui tot dies ac menses 

10 abesset . at canis uestem eius tenens dentibus; perducit ad ca- 
dauer . quod filia simul ut uidit; desperata spe, solitudine ac pau- 
perie oppressa; multis miserata lacrimis in eadem arbore, sub 
qua parens sepultus uidebatur; suspendio sibi mortem consciuit; 
cui canis mortuae spiritu suo parentauit . nonnulli enim hunc in 

15 puteum se deiecisse dixerunt, Anigrum nomine; quare postea ne- 
minem ex eo puteo bibisse memoriae tradiderunt . quorum casum 
luppiter miseratuS; in astris corpora eorum deformauit. itaque 
complures Icarum Booten; Erigonen Uirginem nominauerunt; de 
qua posterius dicemus; canem autem sua appellatione et specie 

20 Caniculam dixerunt . quae a GraeciS; quod ante maiorem Canem 
exoritur; Procyon appellatur . alii hos a Libero patre figuratos 
intcr sidera dicunt. 

Interim cum in finibus Atheniensium multae uirgincs sine 



D 2 ittge I 8 eolorum | OBpites | 8 cogitare | 14 hunc om. | 16 memoria | 
19 spetie. — Q 1 ycamm | muneraretor | d etbolorum | 4 ycari | 6 ycari | 7 mor- 
tem domini lacrimari | 10 perduxit | 11 simul ac | 14 in puteum hunc | 16 ne- 
minem postea | ISJycamm. — N d insulam et holorum | 6 fuit uel^erat 1 14 Non- 
nulU eum in | 16 memorie 1 18 quam plures 1 19 postea. 

1 icarum D^N nulg. Icarium | mnnerarentur D N uulg. muneraretur | 3 uulg. 
Aetolorum . emendaui ez sententia Salmasii h. 1. et in sqq. | 4 icari D N | 6 icari 
D N I mera D 6 N | fuit 6 uulg. fnerat | 7 lacrimare D N uulg. lachrimari . 
erigonem G N . quod in D corr. in |erigonen | 8 suspit. 6 uulg. suspicionem | 
10 perd. D N uuig. perduxit | 11 simul ut D uulg. simul ac | desp-spe . ita lo- 
quitur etiam Lactant arg. Ouid. 2, 1 1 12 uulg. lachrimis | in etc. paulo antea 
legimus: secundnm arborem quandam defoderunt | sub om. D G N | 14 enim . 
fortasse legendum est autem . enim et autem confunduntur in Mss. supra cp. 2 | 
15 anhigrum D G N uulg. Anygrum; scripsi Anigrum ex Gr. ^AviyQoz . Ani- 
grus flnuius a multis commemoratur*, putei auten^ cui hoc nomen datum esaet, 
alii non meminerunt . alii uolunt Anydrum | 16 quorum iuppiter misertus G. 
sic supra cp. 4 luppiter eorum misertus | 18 icarum D N uulg. Icarium | bootem 
erigonem D G N. aliis tamen locis D G habent booten, erigonen | 19 qua D G N 
uulg. quo I post^rius, c£ infra cp. 25 | 21 procyon D prochion GN uulg. UQoxviov» 



— 37 — 

t^usa suspendio sibi mortem conpiciscerenty quod Erigone morien. 
fucrat prccata, ut eodcm lcto filiac Athcnicnsium adficcrcntur; qiio 
ipsa foret obitura, nisi Icari mortem persecuti et eum forent ulti: 
itaque cum id euenisset, ut ante diximus', petentibus eis Apollo 
dedit responsum; si uellent euentu liberari, satisfacerent Erigonae . 5 
qui quod ea se suspenderat, instituerunt, uti tabula interposita 
pendentes funibus se iactarent, ut qui pendens uento mouetur . 
quod sacrificium soUemne instituerunt . itaque et priuatim et pu- 
blice faciunt; et id aletidos appellant, quod eam patrem perse- 
quentem cum canC; ut ignotam et solitariam oportebat, mendibam 10 
appellabanty quas Graeci aXiJTidag nominant 

Praeterea Ganicula exoriens aestu Georum loca et agros fru- 
ctibus orbabat et ipsos morbo adfectos poenas Icaro cum dolore 
sufferre cogebat; quod latrones recepisscnt « quorum rex Aristaeus 
Apollinis et Gyrenes filius, Actaeonis pater, petiit a parente, quo 15 
facto caiamitate ciuitatem posset liberare . quem deus iubet multis 
hostiis expiare Icari mortem, et ab loue petere, ut, quo tempore 
Ganicula exoriretur; dies XL uentum daret; qui aestum Ganiculae 
mederetur . quod iussum Aristaeus confecit et ab loue impetrauit 
ut ctcsiae flarent . quas nonnulli ctesias dixerunty quod quotinnis 20 
certo tcmpore cxoriuntur {etog enim graece annus cst latine); non- 



D 8 quo I 9 ea patrem perseqaente | 11 aletidas | 15 cyrenis | 20 et hesiae. 
— G 2 erat | 3 ycari | 7 moueretur | 8 soUempne | 9 abletidas | 10 cane et igno- 
tam 1 11 adletidas | 12 aestu om. | 13 penas | ycaro | 14 eo qnod | 16 a calami- 
tate I 17 ycari | 19 inpetrauit | 20 ethesiae | cthesias appellant. — N 6 erigonae 
satisfacerent | 8 sacrificium om. | solemne | 9 aleodas | 10 opportebat | 11 alen- 
das I 15 cirenes | 16 pacto | 20 ethesie | hethesias. 



2 fuerat D uulg. erat | pcata D G | adf . D aff. 6 N | 8 icari D N uulg. 
Icarii | 5 liberare se, 1 Yoss. idem habet D, sed librarius corr. liberare in ^libe- 
rari' | 7 pendentes scripsi cx coni. Scli. pro 'pendente' quod ctiam D G N ha- 
bcnt I Rc ia(*.tarcnt in D corr. in ^sectarcnt* quod imprudcntcr est factum | 
8 soll. D uulg. solcnnc | 9 uulg. Alctidas . cmendatii cx sentcntia M. In I) alc- 
tidos corr. in ^alctidas* quod librarius iraprudentcr fccit, deccptns iis quao se- 
quuntur . de festo qnod commemorat Hyginns cf. Hesychius n,dX^TiQ et altoga | 
12 cf. Schol. Ap. Rhod 2, 498 | Georum scripsi h. 1. ut paulo antea; uulg. 
Vorum' quod etiam D G N liabenl | 13 adf. D. aff. G N | icaro D N uulg. Ica- 
rio I 14 quod D N uulg. co quod | aristcus D G N | 15 acteonis D G N | petiit 
D petit G N atque sic uulgo scribnnt | 16 calam. D N uulg. a calam. | 17 icari 
D N uulg. Icarii | 18 diebus, 1 cod. M. | XL D G N uulg. quadraginta | aestnm D 
•cstum G N uulg. aestui . mederi cum accusatino coniungitur a Ter. Phorm. 5, 4; 
GeU. N. A. 1, 9 aliisque | 19 aristeus D G N | 21 ivtavtoQ U; heniaactos D N, 
Heni auctos G . sed ex hoc uerbo etesiarum nomen non potest deriuari | grece D G. 



— 38 — 

.uUi etiam aetesias appellauerunt, quod expostulatae sunt ab 
loue et ita concessae . sed de hoc in medio relinquetur, nc nos 
omnia praeripuisse existimemur. 

Sed ut ad propositum reuertamur, Hermippus qui de sideri- 

5 bus scripsit, ait Cererem cum lasione Thusci filio concubuisse, 
quamobrem fulmine percussum conplures cum Ilomcro dixcruut . 
ex his, ut Petellides Gnosius historiarum scriptor demonstrat; na- 
scuntur filii duO; Philomelus et Plutus; quos negant inter se con- 
uenisse . nam Plutum; qui ditior fuerit; nihil fratri suo de bonis 

10 concessisse; Philomelum autem necessario adductum, quodcumque 
habuerit ex eo boues duos emisse, et ipsum primum plaustrum 
fabricatum esse . itaque arando et colendo agros ex eo se aluisse; 
cuius matrem inuenta miratam, ut arantem eum inter sidera con- 
stituisse et Booten appellasse . ex hoc autem Parianta demon- 

15 strant natum, qui de suo nomine Parios et oppidum Parion 
appellauit ^ 

V GORONA . HAEG existimatur Ariadnes fuisse a Libero 
patre inter sidcra collocata . dicitur cnim in insula Dia cum Ariadne 
Libero nuberet, hanc priinum coronam muneri accepisse a Uenere 



D 1 etheBias | 7 petellidas. — 6 1 etiam et hestas | 2 de om. | 8 uidea- 
mur I 7 peteUidas | nascuntar om. | 9 nich | 18 contulisse | 14 boote | 15 semine | 
^16 appellant |17 hec | adriagnes | 18 diadi | adriagnes 1 19 primum om. ) uenere 
e thoris. — N 1 aethesias | 7 hys | pethellides | 9 diuicior | nichil 1 13 miratam 
Inuenta 1 14 nominasse 1 15 opidum | 17 adriadnes | 18 chia | adriadne 1 19 coro- 
nam om. 

• 

1 Aetcsias recte h. 1. scripsit St. pro etesias . nonnuHi enim, ut Hyginus 
demonstrat, hoc nomen deriuarunt dnb xov ahetv | 2 iuppitre U h. 1. et alibi . 
hanc formam in meis codicibus nusquam inueni | sed etc. D N uulg. Sed hoc 
in medio relinquamus | 5 iasone D G N . perperam nonnuHi ita scripserunt h. 
1. et infra cp. 22 | Thusci est lectio corrupta . in D G est letis, in N loetis; in 
aliis Mss. legimus oetae, tetis, laetus, lecti . pro ^lecti' quod unus ex Yoss. 
habet, uidetur legendum Electrae.sed fortasse etiam nomen patris excidit, cf. 
Seru. Aen. 8, 167; Hyg. Myth. cp. 260. MicyUus scripsit h. 1. £lectrae et Co- 
rythi i 6 conpl D G compL N | Hom. Od. 5, 128 | 7 et ex, D N | 12 uerba 'ex 
eo' fortasse ex iis quae antecedunt huc immidsa sunt | 13 inuenta mir. G uulg. 
inuentom mir. cf. infra cp. 18. perperam in nonnullis codd. scribitur inuentam 
iratam . idem habet. D, sed ^iratam' deletum %st | 14 booten D N uuig. Bootem | 
pareanta D G N atque sic omnes scribunt . puto legendum Parianta ex Gr. /7a- 
^iag I 15 paron D G N quod omnes retinent . scripsi ex Gr. IlaQiov | 16 Post 
^appeUauit' in D adduntur haec 'a libero patre inter sidera eoUocata' . sed haec 
ex sqq. perperam huc immissa sunt | 17 Cap. Y Ar. Phaen. 71 sqq., Catast. 5,. 
Schol. Germ. 70 sqq.j 18 Dia cf. Hyg. Myth. cp. 48; Schol. Ap. Rhod. 4, 425 j 
19 munere G N pro munere, 1 cod. M. | venere thoris D N. 



^ 



' • • ■ ■ ^ '. ■ .' • . 

— 39 — 

et HoriS; cnm omnes dei in eins nuptiis dona conferrent . sed nt 
ait qui Gretica conscripsit, quo tempore Liber ad Minoa uenit, 
cogitans Ariadnen comprimere, hanc coronam ei muneri dedit; 
qua delectata, non recusauit condicionem . dicitur etiam a Uulcano 
facta ex auro et indicis gemmis> per quas Theseus existimatur de 5 
tencbris labyrinthi ad lucem uenisse; quod aurum et gemmae in 
obsciiro fulgorcm luminis efiiciebant 

Qui autem Argolica conscripserunt; hanc afferunt causam . 
quod Libcr cum impetrasset a parentC; ut Semelam matrem ab 
iuferis rcduceret, et quacrcns ad cos descensionem; ad Argiuorum 10 
lincs pcruciiissct, obuiani ci qucudam factum nominc Hypolipnum/»' 
honiinem dignum liuius saeculi, qui petenti Libero descensionem 
monstraret . hunc autem cum uidisset Hypolipnus puerum aetate 
mirauda corporis pulchritudine reliquis praestantem, mercedem pe- 
tisse ab eo, quae sine detrimento eius daretur. Liberum autem 15 
niatris cupidum, si eam reduxissety iurasse quod uellet se factu- 
lum; ita tamen; quod deus homini non pudenti iuraret . quo Hy- 
polipnus descensum monstrauit . igitur cum Liber ad eum locum 
uenissct et uellet descenderC; coronam quam a Uenere muneri 
acceperaty deposuit in eo locOy qui Svitpavog est a facto appella- 20 
tus; noluit enim secum ferre, ne inmortale douum mortuorum 



D 4 recussavit | Dicitur CDim | 6 laborent bi | 7 efficiebat | 17 hypolimnus. 
— G 8 adriagnem | munere | 6 laborinthi | 7 luminls fulgorem | 9 inpetrasset | 
12 hominem om. | hoc seculo | 17 impudenti, pro qno | 18 demonstranit | 19 mu- 
neri om. | 20 disposoit | stepbanos. — N 4 dicitur autem | 8 autem om. | scri- 
pscrunt I 11 obuium | ypoHmnum | 17 ypolimnns | 19 ucnissct uclletquc. 



1 dei D dii G N deinceps dii, 2 Yoss. | 4 conditionem D uulg. ^conditionem 
fitupri' quod etiam G N habent. Ter. Andr. 1, 1. 52 accepit conditionem, dein 
quacstum occipit' . aliquando milii in menteni uenerat ^concubitionem' qua uoco 
utitur Ilyginus infra cp. 12 | 5 per om. D N | 6 laborinthi ;G N | 9 semelam 
D G N uu)g. Semelem | 10 querens D N | 11 Hyp. lectio corrupta est; in D po- 
iyppum mutatum cst in hypolypnum . in aliis libris est ipolipnum, hyppolippum, 
])ypolimnum, ipolymnum . item apud alios scriptores hoc nomen uarie scribitnr . 
IJoXvvfivoq est Tzetzae ad Lyc, llolv/jivog Pausan. 2, 87, 5; a Glemente Alex. 
(admon. ad gentes p. 22 Sylb.) Amobio adu. nationes 5, 28 aJiisque Prosymnos 
iiocatur I 12 Sch. coni. indignum. Arnobius 1. c. ignominiosus amator dei atque 
m nefarias libidines satis pronus | huius D N U aliique uulg. eius . ceterum est 
notus heHenismus | 18 Hypol. om. h. 1. D G N | 14 merccdem etc simile quid 
cRt ap. Hyg. Myth. cp. 187 da mihi id, quod pucri solent dare^ | 17 ita, Sch. 
cotii. ira, M. irate | quo D N uulg. pro quo | 19 coronam in D mutatum cst in 
corona | 20 stcphanus D N | a D G uulg. e. 



— 40 — 

tactu coinquinaretur . qui cum matrem incolumem reduxisset, 
coronam dicitur inter astra collocasse, ut aetema memoria no- 
minis alficeretur. 

Alii dicunt hanc coronam Thcsei esse, et hac re propter eum 
5 collocatam . nam qui in astris dicitur Engonasin, is Theseus esse 
existimatur; de quo posterius plura dicemus . dicitur enim, cum 
Theseus Cretam ad Minoa cum VII uirginibus et sex pueris ue- 
nisset, Minoa de uirginibus Eriboeam quandam nominC; candore 
corporis inductum, comprimere uoluisse . quod Theseus se passu- 

10 rum negauity ut qui Neptuni filius esset et ualeret contra tyran- 
num pro uirginis incolumitate disceptare; itaque cum iam non dc 
puella, sed de genere Thesei controuersia facta esset, utrum is 
Neptuni filius esset necne, dicitur Minos anulum aureum de digito 
sibi detraxisse et in mare proiecisse . quem referre iubet Thesea, 

15 si uellet se credi Neptuni filium esse; se enim ex loue procreatum 
facile posse declarare . itaque comprecatus patrem petiit aliquid 
signi; ut satisfaceret se ex eo uatum; statimque tonitrum et ful- 
gorem caeli indicium significationis fecissc . simili dc causa The- 
scuS; sine ulla prccatione aut rcligione parcutis, iu mare sc pro- 

20 iecit . quem confestim delphinum ^agna multitudo mari prouo- 
luta; lenissimis fluctibus ad Nereidas perduxit; a quibus anulum 
MinoiS; et a Thetide coronam; quam nuptiis a Uenere muneri 
acceperat; rctulit; compluribus Iiiccntcm gcmmis . alii autcni a 



D 1 quoinquinarctar | incolomem | 2 collocasset | 6 didtur in astris | 10 cssct 
non ualeret | 12 uerum is | 17 statim | 20 delfinum | 22 munere. — G 4 prope | 
6 engonasim | 6 creditur | plnra om. | 7 et YI | 8 ariboeam | 9 passurum se ne- 
garet | 10 filius esse ualeret | 11 de uirginis | decertaret | 12 esset facta con- 
trouersia | 18 inditium. — N 2 in | 7 et YII | 9 teseus | 10 negarat | esse non 
ualeret | tirannum | 11 decertare | 12 tesei 1 16 petit | 19 precacione | 22 coro- 
nam om. 



8 efficeretur 6 N | 6 dicitur etc. simUis est constructio supra cp. 4 et aliis 
lods I 7 yil D Q N nulg. septem | 8 eriboeam D N heriboeam periboeam 
1 Yoss. *E(flpoia ct neQipoia ctiam in Jiliris graccis coutuuduntur . iScruiu 
Aen. 6, 21 est Phereboea (ieg. Pcriboea) | 9 compr. |in D mutatum est in 'op- 
primere' quod etiam habet | ^quod . . . negauit' D uulg. quod cum Theseus 
. . negaret 1 10 ualere h. ]. cum infinitiuo coniungitur; idcm fit apud Ouidium, 
Plinium aliosquo | 11 incolomitatc D N | disccptaro 1) uulg.' doccrtarc | H thc- 
sea D G N uulg. Thescum 1 15 crcdi so G N | IG pcrperam ^cum praccatua' D 
G N I 17 tonitmm et fulg. D G N uulg. tonitru et fulgure 1 19 praecatione D G | 
22 Thetide, cf. Hyg. Myth. cp. 54 ; Neue, Form. I, 232 | muneri G rounere D N, 
iidem tamen aliis locis habent muneri | 28 retulit D G N rettulit U. 



— 41 — 

Neptnni uxore accepisse dicunt coronani; quam Ariadnae Theseus 
dono dicitur dedisse, cum ei propter uirtutem et animi magnitu- 
dincm uxor csset concessa; hanc autem post Ariadnes mortem Li- 
bcrum intcr sidcra collocasse. 

VI ENGONASIN. Hunc Eratosthenes Herculem dicit, supra 5 
draconcm collocatum, de quo ante diximus, eumque paratum ut 
ad decertandum; sinistra manu pellem leonis, dextra clauam tenen- 
tem . conatur interficere draconem Hesperidum custodem; qui 
tiumquam oculos opcruissc somno coactus cxistimatur, quo magis 
custos adpositus esse demonstratur . de quo etiam Panyasis in 10 
Heraclea dicit . horum .igitur pugnam luppiter admiratus, inter 
astra constituit . habet enim draco caput erectum, Hercules autem 
dextro genu nixus, sinistro pede capitis eius dextram partem ob- 
primere conatur; dextra manu sublata ut fericns, sinistra proiecta 
cum pelle leonis, ut cum maxime dimicans apparet . etsi quis sit 15 
hic negat Aratus quemquam posse demonstrare, tamen conabimur 
demonstrare; ut aliquid uerisimile dicamus. 

Araethus autem, ut ante diximus, hunc Cetea Lycaonis filium, 
Megistus patrem, dicit; qui uidetur, ut lamentans filiam in ursae 
figuram conuersam, cenu nixus palmas diuersas tendere ad caelum, 20 
ut eam sibi dii restituant. Hegesianax autem Thesea dixit esse, 
qui Troezene saxum cxtollere uidetur, quod existimatur Aegeus 



re 
D 1 ariadnc | 3 ariadnis | 5 erat liostenes | 6 contra draconem | 8 cona- 

iur I 10 aetiam | 12 capud | 18 Arietus. | 19 megestbus | 20 nixam | 21 dii om. 

— G 1 adriagnc | 3 adriagnes | 4 colocasse | 6 erastostenes | 10 ^quo . . . demon- 

stratnr om. | 12 locanit | 16 et si sit qui negat hoc quemqaam ut aratus de- 

monstrare posse | 18 cetheum | 19 megistos | 20 celum | 22 aidetur extoUere 

22 cgcus. ~- N 1 ariachne teseus | 8 post om. | 6 heratostenes | 7 pellem leoni 

sinistra manu | clauem | 8 custodcm om. | 10 adpositus om. | 11 luppiter om. 

16 quicquam posse demonstrari | 19 megestus | 20 conuersam om. 



1 Ncptuni ux. L e. Amphitrite | dicunt etc sic scripsi ex 6; uulg. dicunt. 
Coronam Ariadnae* quam lcctionem etiam DN praebent | Gap. VI Ar.Phaen. 64 sqq., 
Catast. 4; Schol. Gerro. u. 66 sqq. | 8 qua conaretur, 2 Voss. | 10 De quo D de 
boc 6 N atque sic uulgo scribunt | paniastis D 6 N | 11 eraclea D N | 18 obpr. 
D oppr. G N 1 14 prolata D N | 15 cum maxime D 6 N uulg. quam maxime | appa- 
ret D G N uulg. appareat . alii legunt appareret. sed illud ^ut' quod antecedit, 
accipiendum uidetur pro ^quas? | etsi etc. sic scripsi ex D au]g. etsi sit, qui 
negat hoc quemquam ttt Aratus .posse demonstrare | 16 Arat. Phaen. 64 | cona- 
bimur dcmonstra^c D G unlg. conabimur | 18 Araethos scripsi h. 1. ut supra 
cp. 1 pro ^Ariethus' qnod etiam G N habent | licaonis G N | 20 German. u. 67 
diucrsaque tendens brachia | 21 Hegcslenax D G. 



— 42 — 

sab eo ellopiiim ensem posuisse, et Aetiirae Thesd matri prac- 
dixisse, ne ante eum Atheiias mitteret^ quam sua airtute lapide 
sublato, potuisset gladium patri referre . itaque uiti uidetur^ ut 
quam altissime possit, lapidem extollat . hac etiam de causa non- 
5 nulli lyram, quae prozima ei signo est coUocata, Thesei esse dixe- 
ruat, quod nt eruditus omni genere artium, lyram quoque didicisse 
uidebatur . idque et Anacreon dicit: 

ayx^^ ^' ^ly^ldeiu Gtjaiog iarl IvQtj. 
alii autem Thamyrim a Musis excaecatum, ut supplicem ad genua 

10 iacentem dicunt; alii Orphea a Thraciis mulieribus interfid, quod 
uiderit Liberi patris initia. Aeschylus autem in fabula, quae in- 
scribitur nQOftfi^evg luoftevog, Herculem ait esse, non cum draconc, 
sed cum Liguribus depugnantcm • dicit cniiU; (|uo tcmporc Ilcr- 
cules ab Geryone boues abduxerit, iter fecisse per Ligurum fincs; 

15 quos conatos ab eo pecns abducere, manus contulisse et complures 
eorum sagittis confixisse . sed postquam Hercnli tda defcccrint; 
multitudine barbarorum et inopia armorum dcfcssum; sc ingcnicu- 
lasse, multis iam uulneribus accepUs. louem autem misertum filii^ 
curasse, ut circa eum magna lapidum copia esset; quibus se Her- 

20 culem defendisse et hostes fugasse . itaque louem similitudinem 

pugnantis inter sidera constituisse . hunc etiam nonnuUi Ixiona 

brachiis uinctis esse dixenint; quod uim lunoni uoluerit adfcrre; 

alii Promethea in monte Caucaso uinctum. 

. Vn LYRA inter sidera consUtuta est hac, ut Eratostheues 

25 ait; de causa, quod iniUo a Mercurio facta de testudinC; Orpheo 



D 1 aUopium | etre | 4 aetiam | 6 eruditos | 10 trachiis 1 12 prometheofi. — 
6 1 aetrae | 5 est signo | 9 iacentem ad genoa | 12 dicit | 14 a | 17 arroorum 
om. I IS roulUii aceoptis uuluurikus | 19 nutgiia nmltiUido ctiHOt lapidum | Jiorcu- 
loa dofondiufict | 20 fugasset | 22 uoluit | 24 sydera. — N 1 Lellopium oinie | acfiro | 
4 pofiset I 6 liram | 8 Graeca om. | 12 hiomenofl | 16 eorum om. | iixisse | 20 de- 
fendisse om. 



1 ellopium est lectio oorrupta. Micyllus conL Pelopium, Hcinsius Gecro- 
pium • fortasse legendum est ellopum ex Gr. tXXonog \ 8 ut om. D G N | 4 lapi- 
dem om. K | 5 lyram om. D G | 6 in nonnuUis codd. est ^lyra* quod praefert Mo- 
diuB, commeroorans uerba Ciceronis 'discebant enim fidibus | 8 itAifii6€io uulg. 
6al tev » emendaui ex aententia Th. Bergkii (Poetae Lyrid Graeci, Lipsiae 184S 
p. 687), quae firmatur iis quae in D G proponuntur. AAITeiZ^iHQ D.,DaiTei 
d€G) G I 9 thamyrim D thamirim G N uulg. Thamyrin | 12 prometheus G N | 
byomenoe D G | 14 ab D N nulg. a | adduxerit D N | 16 quam plures N | 16 her- 
cuii D herculem G N atque sic uulgo scribunt j defecerint D G N defecerunt 
1 Yofis. uulg. deficerent | 22 ad£ D. afferre G N | 24 sidera D uulg. aatra. 



- 43 - 

est tradita; qui Calliopes et Oeagri filius^ eius rei maxime studiosus 
fuit . itaque existimatur suo artificio feras etiam ad se audiendum 
adlicuisse . qui querens uxoris Eurydices mortem, ad inferos de- 
scendisse existimatur, et ibi deorum progeniem suo carmine lau- 
dasse^ praeter Liberum patrem; hunc enim obliuione ductus prae- 5 
termisit; ut Oeneus in sacrificio Dianam . postea igitur Orpheus, 
ut complures dixerunt, in Qlympo monte, qui Macedoniam diuidit 
a Thracia^ sed ut Eratosthenes ait, in Fangaeo sedenS; cum cantu 
delcctarctur, dicitur ei Liber obiccisse BacchaS; quae corpus eius 
disccrpcront inlcrfccti . scd alii dicunt^ quod initia Libcri sit spc- 10 
culatiiS; id ci accidissc; Musius autcm collccta mcmbra sepulturae 
niandasse^ ct lyram quo maxime potuerunt beneficiO; illius memo- 
riae causa figuratam stellis inter sidera constituisse ApoIIinis 
ct louis uoluntate . quorum Orpheus ApoIIinem maxime lau- 
darat; luppiter autem filiae beneficium conccssit . alii autem 15 
dicunt Mercurium, cum primum lyram fecisset in Cyllene monte 
Arcadiae, septem chordas instituisse ex Atlantidum numerO; quod 
Maia una ex illarum numero esset, quae Mercurii est mater . 
deinde postea cum Apollinis boues abegisset, deprehensus ab eo, 
quo sibi facilius ignosceret, petenti ApoIIini, ut liceret dicere se 20 
inuenisse lyram, concessit, et ab eo uirgulam quandam muneri ac- 
cepit . quam manu tenens Mercurius, cum proficisceretur in Arca- 
diam et uidisset duos dracones inter se coniuncto corpore alium 
alium appetere, ut qui dimicare inter se uiderentur, uirgulam inter 
utrumquc subiecit; itaque discesserunt . quo facto, eam uirgulam 25 
pacis causa dixit esse constitutam . nonnulli etiam cum faciunt 



D 19 appolliDiB I 20 ut diceret se | 21 munere | 24 in utrumque | 26 cum 
caduceo duo. — G 9 baclias | 12 tradidisse | 13 posuisse | U uoluntate iouis | 
15 filio I 17 YII I 18 matcr rst | 19 posteaom. | eo esse | 20 facilius sibi igno- 
sceretur | 23 inter se implicatos | alium alii. — K 3 descendisse ad inferos | 7 diuidit 
et trachiam | 8 pancaco | 10 dccerpercnt | 15 iupiter | autem om. | 26 cum caduceo. 



1 'fnit' addidi cx 1 Yoi^s., filius ei rei maxime staduit, 1 Mor. | 3 adl. D 
allicuisse G N | 6 oeneus pater tidei (leg. Tydei) N. recte quidem, sed in aliis 
libris haec non leguntur | 8 panceo D G ceterum lectiones codicum corruptas» 
quae nihil ad rem pertinent, in sqq. non semper adnotabo | 9 ei liber D G N 
uulg. Liber ei | baccas D N | 10 inicia D N | 12 potuerunt D uulg. potuerant, 
quod etiam G N habent | 14 quorum D G N uulg. quod | laudarat scripsi ex N 
unlg. laudaret, quod etiamD G habent | 15 filiae D N uulg. filio. Sch. conl filiae 
fi Ho I 17 archadiae D G | cordas D N | 19 depraehensus G N | 20 dicere li- 
cerct G N I 22 quam etc. similia alii tradiderunt, quorum nomina posui ad Hyg. 
Myth. cp. 75 | 22 archadiam D G N | 23 inter se implicitos, 1 Mor. 



— 44 — 

caduceo8, daos dracones implicatos uirgula faciunt; quod initium 
Mercurio fuerat pacis . eius exemplo et athleticis et in reliquis 
eiusmodi certationibus uirgula ntuntur • sed ut ad propositum re- 
uertamuT; Apollo lyra accepta dicitur Orphea docuisse, et post- 
5 quam ipse dtharam inuenerit; illi lyram coucessisse . nonnulli 
etiam dixerunt Uenerem cum Proserpina ad iudicium louis uenisse, 
cui earum Adonim concederet . quibus Calliopen ab loue datam 
iudicem; quae Musa Orphei est mater; itaque iudicasse;^ uti dimi- 
diam partcm anni earum unaquaeque possidcrct . Ucncrcm autem 

10 indignatam, quod non sibi proprium concessisset, obiecisse omni- 
bus quae in Thracia essent mulieribuS; ut Orphea amore inductae 
ita sibi quaeque appeterent; ut membra eius discerperent . cuius 
caput in mare de monte perlatum, fluctibus in insulam Lesbum 
est reiectum; quod ab his sublatum et sepulturae est mandatum . 

15 pro quo beneficio ad musicam artem ingeniosissimi existimantur 

esse . Lyi*a autem a Musis, ut ante diximus, inter astra constituta 

est . nonnulli aiunt, quod Orpheus primus puerilem amorem induxe- 

rity mulieribus uisum contumeliam fecisse; hac re ab his interfectum. 

VIII OLOR. Hunc Graeci cygnum appellant; quem conplures, 

20 propter ignotam illis historiam, communi genere auium oqviv ap- 
pellauerunt . de quo haec «memoriae prodita est causa. luppiter 
cum amore inductus', Nemesin diligere coepisset neque ab ea ut 
secum concumberet impetrare potuisset» hac cogitatione amore est 
liberatus . iubet enim Uenerem aquilae simulatam se sequi; ipsc 



D 1 inidum | 2 adletis | 6 Uenerem om. | ucnisset | 7 dearum j 12 queque 
19 dngnom gred | 20 omin. — 6 2 fuerat mercurio | atbletis | 4 accepta lyra | 
11 orphei | 17 amorem puerilem | 18 uisum cst | 19 gred cignum | 23 inpctrare | 
24 fiimulatam seseque ipse in olorem conuertit et ut — N 2 atliletae | 8 ut om. { 
16 in astra | 17 est om. | 18 hiis | 19 cignum gred | 21 lupiter | 23 cubaret. 



1 impL D G ^ implidtoe, 1 Mor. | quod id, 2 UL, quod probandum uidc- 
tur I 2 dus etc cf. Seru. Aen. 4, 242 | uulg. atbletae . quod dedi, uoluit M | 
3 ^ut* deletum est in D | 7 adonim 1) G N uulg. Adonin | 12 app. D G N. olim 
legebatur appeteret, M. praeter alia apposuit uerba Uerg. Aen. 6, 743 quisque 
suofl patimur Manis | 13 lesbum D G N uulg. Lesbon | 14 reuectum, 1 Yoss. | 
ab his i. e. a Lesbiis | 18 fecisse etc. D G N uulg. fecisse iilis ab hac re inter- 
fectum I 19 Gap. YIII cf. Ar. Phaen. 271; Catast 25 | cygnum, uulg. xvxvov . 
sciendum est in D aliis lods semper scribi cycnns, non cygnus | conpl. D G uuig. 
compl. I 20 omim G N. ^gviq est Arato L c, Uitrauius 9, 6 eum uolucrem ap- 
pellat I 24 ^simulatam . . ipse* scripsi ex libris antiquioribus; idem ueile uiden- 
tur D N, in quibus temere scriptum est 'seseque* pro 'se sequi' uulgo scribunt: 
se sequi seseque ipse in olorem conuertit et ut. 



- 46 — 

in olorem conuersus ut aquilam fugiens ad Nemesin |confugit et 
in eius gremio se collocauit . quem Nemesis non aspemata^ am- 
plexum tenens somno est consopita; quam dormientem luppiter 
compressit . ipse autem auolauit, et quod ab hominibus alte uo- 
lans caelo uidebatur; inter sidera dictus est esse constitutus . quod 5 
ne falsum diceretur^ luppiter e facto eum uolantem et aquilam 
consequentem locauit in mundo. Nemesis^autem^ ut quae auium 
generi esset iuncta; mensibus actis, ouum procreauit . quod Mer- 
curius auferens detulit Spartam et Ledae sedenti in gremium pro- 
iecit; ex quo nascitur Helena, ceteras specie corporis praestans, 10 
quam Leda suam filiam nominauit . alii autem cum Leda louem 
concubuissc in olorcm conucrsum dixcrunt; de quo in medio re- 
linquerous. 

IX CEPHEUS. Hunc Euripides cuni ceteris Phoenicis filium, 
Acthiopum regem, esse demonstrauit, Andromedae patrem, quam 15 
ccto propositam notissimae historiae dixerunt hanc autem Per- 
seuni a pcriculo liberatam uxorera duxissc . itaque ut totum ge- 
nus eorum perpetuo maneret; ipsum quoque Gephea inter sidera 
superiores numerasse. 

X CASSIEPIA. De hac Euripides et Sophocles et alii com- 20 
plures dixerunt, ut gloriata sit se forma Nereidas praestare . pro 
quo facto inter sidera sedens in siliquastro constituta est . quae 
propter impietatem, uertente se mundo, resupinato capite ferri 
uidctur. 

XI ANDROMEDA. |Haec dicitur Mineruae beneficio inter 25' 
sidera coUocata, propter Persei uirtutem; quod eam ceto propo- 
sitam periculo liberarat . nec enim ab ea minorem animi beneuo- 



I) 10 Rpetic I 16 coeto | 26 coeto. — G 4 auolauit autcm ipse | 5 constitu- 
tus C88C I 6 falsum uido | 7 sequeotcm | 11 ledam filiam suam | 20 Gasiopcia | 
26 astra. — N 1 fugit | 26 persc. 



1 conucrsus ut aquilam fugiens D K | 2 Nem. cf. Hyg. Mytbi cp. 77 | 4 ^alte' 
in 1) rorr. in aptc | olim lcgcbatur *uidorctur* idcm uoluisRC uidctur G ( 7 con- 
scqucntcm I) N uulg. scqucntem | collocauit G N quod in D corr. in locauit | 
8 mcns. actis . sic Fhacdrus 1, 19 | 10 specic corp. D 6 N uulg. corp. specie | 
14 secundum Euripidem ap. Apolld. 2, 1, 4 Cepheus, pater Andromedae et rex 
Aethiopuro, Beli filins fuit . idem Herodotus aliique tradunt | 16 in D suprascr. 
nouissimae | 20 Cassicpia scripsi ex D N h. 1. et alibi; uulg. Cassiopeia | Sopb. 
in Andromcda, cf. Catast. 16 et 36 | 21 dix. ut, cf. supra cp. 4 | 22 siliq. Uarro 
lu L. 4f 6; Festus s. u., dlfpQov appellat auctor Catast. xdd^edpav Theo ad 
Aratum | 2G sidcra D N uulg. astra | 27 per. D G N uulg. a periculo, cf. supra 
cp. 8 I *enim* Sch. delendum putat; M. coni. etiam | beniuolentiam D N. 



— 46 — 

lentiam pro beneficio accepit . nam neque pater CepbeuS; neque 
Cassiepia mater ab ea potuerunt impetrarC; quin parentes ac pa- 
triam relinquens Persea sequeretur . sed de hac Euripides hoc 
eodem nomine fabulam commodissime scribit 
5 XII PERSEUS. Hic nobilitatis causa et quod inusitato ge- 
nere concubitionis esset natuS; ad sidera dicitur peruenisse . qui 
missus a Polydecte Magnetis filio ad Gorgonas, a Mercurio, qui 
eum dilexisse exisUmatur, talaria et petasum accepit; praeterea 
galeam, qua indutus ex aduerso non poterat uideri . itaque Graeci 

10 ^ldog galeam dixerunt esse, non ut quidam inscientissime intcr- 
pretantur; eum Orci galea usum; quae rcs nemini docto potest 
probari . fertur etiam a Uulcano falcem accepisse ex adamante 
factam^ qua Medusam Gorgona interfecit; quod factum nemo con- 
scripsit . sed ut ait Aeschylus tragoediarum scriptor in Phorcisi; 

15 Graeae fuerunt Gorgonum custodes; dc quibus in primo libro 
Genealogiarum scripsimus . quae utraeque uno oculo usae existi- 
mantur; et ita suo quaeque tempore accepto oculo uigilias egissc . 
hunc Perseus, una earum tradentC; exceptum in paludem Tritoin- 
dam proiecit . itaque custodibus excaecatis, facile Gorgonam somno 

20 consopitam interfecit . cuius caput Minerua in pectore dicitur ha- 
bere collocatum . Euhemerus quidem Gorgonam a Minerua dicit 
iuterfectam; de quo alio tcmporc plura diccmus. 

XIII HENIOGHUS. Huuc nos aurigam latme dicimus; uo- 



D 6 coDcubicionis | 11 nemine | 14 phorcisigreae | 15 gorgoneum | 21 Ku- 
cmcrus quidam. — 1 accepit Ncque cuim paier | 2 caiwiopcia | 4 ISClllUrr | 
6 dicitur ad sidera | 10 esse dizei:unt 1 13 gorgouem | 14 phorcis igreae | 17 quae- 
que 8uo I 23 Eniochus | aurigam uos. — N 18 gorgona om. | 14 phorcis igree | 
15 gorgonum custodcH fucruiit | 21 Municrus. 



2 cassiepia D N | ac D G N uulg. et | 8 persea G N Pcrseum D ut supra 
cp. 9. Ilyginus promiscue dixisso uidetur Perscum ct Persca, ut alio ]oco Pru- 
metheum et Promethca | 10 A6 lAOC D G N. ^Aidog xvvitj iam ab iiorocro 
commemoratur II. 5, 845 | 13 nulg. Gorgonem . in D gorgonam corr. in ^gor- 
gona^ cf. infra lib. III, 11 | 14 perperam omnes scribunt Phorcis . Acschyli fa- 
bula inscripta erat 4*o^xl3€g \ 15 quibus D quo G N atque sic uulgo scribunt . 
in etc. de hac re dixi in Prolegg. ad Hyg. Myth. p. 19 | 18 tritonidam D G 
tritonida N atque sic uulgo scribunt Tritonidam est etiam ap. Mart. Gap. 
p. 346 Eyss. c£ Neue, Form. I, 333 | 19 gorgonam D G gorgona N uulg. Gor- 
gonem . fortasse Hyginus promiscue dixit Gorgona et Gorgonam ex Gr. Po^yo- 
va et Po^yov^v . gcnitiuus singularis in capite sequenti est gorgonis, gei/. 
plur. in iis quae antecedunt gorgonum j 21 gorgonam D G N uulg. Gorgonem \ 

22 de quo D i. e. de qua re, ne^l ov . de qua 'G N | alio loco, 1. Yoss. | 

23 XIII Ar. Phaen. 156; Gatast. 13. 



— 47 — 

fnine Erichthonium, ut Eratosthencs monstrat . quem Inppiter cum 
uidisset primum inter homines equos quadrigis iunxisse, admiratus 
est ingenium hominis ad Solis inuenta accessissC; quod is princeps 
qnadrigis inter dcos cst usus . sed Erichthonius et quadrigas, ut 
ante diximus^ et sacrificia Mineriiae et templum in arce Athenien- 5 
sium priraus instituit . de cnius progenie Euripides ita dicit: Uul- 
canum Mincruae pulchritudine corporis inductum, petisse ab ea, 
ut sibi nuberet; neque impetrasse; et coepisse Mineruam sese oc- 
cultare in eo loco^ qui propter Uulcani amorem Hephaestius est 
{ippcllatus .• quo persecutuni Uulcanum; ferunt coepisse ei uim. 10 
afferrC; et cum plenus cupiditatis ad eam ut complexui se appli- 
caret; repulsus effudit in terrom uoluptatem . quo Minerua; pu- 
dore perroota, pede puluerem iniecit . ex hoc autem nascitur 
Erichthonius anguis, qui ex terra et eorum dissensione nomen pos- 
scdit . eum dicitur Minerua in cistula quadam ut mysteria con- 15 
tectum, ad Erechthei filias detulisse et his dedisse seruandum; 
quibus interdixit, ne cistulam aperircnt . sed ut hominum est na- 
tura cupida, ut eo magis appetant^ quo interdicatur saepius, uir- 
gines cistam aperuerunt et anguem uiderunt . quo facto^ insania a 
Minerua iniecta, de arce Atheniensium se praecipitauerunt . anguis 20 
autcm ad Mineruac clipcum confugit ct ab ea est educatus . alii 
autem anguina tantum crura habuisse Erichthonium dixerunt, 
eumque prim6 tempore adolescentiae ludos Mineruae Panathenaea 
fccisse et ipsum quadrigis cucurrisse; pro quibus factis inter sidera 



D 24 cucursisse. -— G 2 inter om. | miratns | 6 ita om. | 11 ferre | 14 no- 
mcn accepit | 24 ipsis. — K 8 is om. | 6 Yolcanum | 7 pulcritodine | 9 volcani | 
ephestius | 11 cnpidinis | 12 terra | 16 hiis | 23 adulescentie. 



3 hinc sna sumpsit Isidor. Orig. lib. III Mirati sunt enim ingenium ad imi- 
tationom Solis acceBsisse | 4 et quadr. in D 'et* deletur | 6 de etc. nspl tff^ 
yeviaewg avtov Catast. 1. c hoc sensu ^progenies' apnd alios scriptores non 
rcpcritur . cf. infra cp. 17 | Uulcanum etc. similia alii tradiderunt, quorum no- 
mina posui ad Hyg. Myth. cp. 166 | 7 petisse D G N uulg. petiisse | 9 eo D G N 
nul^. codcm | hcplirRtius D G. rf. Catast. 1. c. Bursian 1. c. p. 7G6 cx male in- 
tcllecto uocabulo Hfpatateiov Hyginum temere haec sci*ipsisse censet | 11 appl. 
D G N uulg. appHcaret, ferretur . in G tamen post ^eam' additur peruenisset | 
12 uoluptatem . Seru. Ge. 3, 118 effectum libidinis proiecit in terram . Bursian 
I. c. llyginum ucrba scriptoris gracci male uertisso dicit, commemorans ea quao 
anctor Catast. 1. c. de liac re profert | 17-8ed etc simile est illud Ouidii Amor. 8, 
4, 17 Nitimur in uetitum semper cupimusque negata | 19 cistam D G N uulg. 
cistulam, ut paulo antea | 21 clipeum G N uulg. clypeum | 23 ludos etc. cf. Phi- 
larg. ad Uerg. Ge. 3, 118 | 24 cucurrisse G N uulg. concurrisse. 



— 48 — 

dleitur eollocfttiui • nomittlU eiifliD, qni de sideribas scripserant^ 
hnnc nAtione Argennii Orsilochnm nomine, primum qoadrigarum 
inuentorem esse dixerant et pro inuentione siderum locum posse- 
disse . aMI autem hunc Mercurii fiUum ex Clytia natum, nomine 

6 Myrtilum; OenomAi aurigam definierant, cuius post notam omnibus 
mortem parens corpus in mundo constituisse existimatur. 

Huius in humero sinistro Capra instare, et in manu si- 
nistra Haedi uidentur formati; de quibus nonnuUi ita dicunt: Ole- 
num quendam ftiisse Uulcani fiUum; ex hoc duas nymphas Aega 

10 et Helicen natas, quae louis fuerant«nutrlces . aUi autem etiam 
iib his urbes quasdam appellari dixerunt, et Olenon in Aulide; 
Helicen autem in PeloponnesOi et [Aegam in] Haemonia ibi nomi- 
narii de quibus Homorus in lUadis secundo dicit . Parmeniscus 
autom ait Mclissea quendam fuisse Gretao rcgem; ad eius filias 

16 louem nutriendum esse delatum . quae quod lac non habuerint^ 
capram oi admisisso, Amalthoam nominoi quae eum dicitur edu- 
CAHse . hanc autem geminos haedos solitani esse procreare et fere 
00 tempore peporissei quo luppiter nutriendus est adlatus . itaque 
propter beneficium matris et haedos quoque dicitur inter sidera 

80 ooUocasse . hos autom haedos Cleostratus Tenedius dicitur primus 
intor Hidora oatendisso . Musaeus autcm dicit loucm nutritum a 
Thomido ot Amaltlioa nympha; quibus oum matcr Ops tradidissc 
exlaUmatun Amaltlieam autem habuisse capram quandam ut in 
delidlai quae louem dicitur aluisse . nonnuUi eUam Aega Solis 



D II st al«iio I 12 aomoiiia | 20 edoa -- G 6 tpp»ren8 | 8 dicunt ita | 
9 HP^ I H quMdm urbes tpellsri | 12 hemoDia | 20 hos itaque hedos | 22 qoi- 
bMi «utem Mtler trediditte | 24 doUtiis | esem. -- N 4 dida | 9 volceni | 12 enio- 
iiia|24 



4 ct>tia 1> Q ttttlf . Klicitt | 6 pmnt l e. MercttrittS | 8 liedi D G K walg, 
Weedi | U et ete. Mqttitttr loctts conttpttts | Aulide . ex^iectareB AetoUa wA 
tena AetoUde . fHUvMcitts ttttit Aeolide 1 12 ^Aefm ia^ on. D G K qttare ua^ 
vk )tt«hi»i % A^A «ittO Aty^ nomett ■Mltarttn ttrMttm Ittit, ct Kitxsdi IkaL 
CNU N 9^ 8#d a|Md lloitteiiMii ia lUada tecttado Itacc ttrbs aett oewBMMn- 
tttf % qttare «i fo t i tt tw id a ttidentttr illa ^Atfan ia* sic eoet leeeadttM: (NaMHi itt 
AeloUai HeUceii attttM ia Peloimttttetso (de qttibns Hoigftta ia lUadis eeottttdo 
dktt> et A«caai ia l la iwttett ia * Oktttts eowMat?aioratttr aU llo». IL 2» 6Sd» lle> 
Hce ^ M^ I i¥i; II. coai ab ife& « qttod ppoliattdttn aidetttr | Har«ottia «als. 
Aenettta ( U Oia^ t; ialikl» D ««!$. lUad«e; 1 17 k^ D G li ttd^ lw«:dos | 
«^, It Ctttti fiMte I 1;^ adi D albxifes G N 1 1» lieOgs D G N i 20 teueatia iu 
D <<evt. ia ew i iptt ft | 21 lUMe D G K. eU«i kf^^ Mttaawi; de qua le » 
frtt dai ia lhr>4if|{^ i M A«(is» wrip» ex D K 1111%. A<$aHL d. OMasL L c 



^ 



— 49 — 

• 

filiam dixcrunti inultis candore corporis praestantem, cui con- 
trarius pulchritudinif horribilis aspectus exsistebat . quo Titanes 
perterriti petierunt a Terra; ut eius corpus obscuraret; quam 
Terra specu quodam celasse dicitur in insula Creta . quae postcia 
louis fuisse nutrixi ut ante ostendimuSi demonstratur • sed cum 5 
luppiter fidens adolescentiai bellum contra Titanas appararet; re- 
sponsum est ei, si uincere uelleti ut aiyog pelle tectus et capite 
GorgoniSi bellum administraret; quam aegida Graeci appellauerunt . 
itaque facto eO| quo supra declarauimus, luppiter Titanas superans 
regnum est adeptus , et reliqua ossa aiyog caprina pelle contectai 10 
anima donauit et stellis figuratam memoriae commendauit; et 
postea, quibus ipse uicerat tectus, Mineruae concessit Euhemerus 
ait Aega quandam fuisse Panos uxorem; eam ab loue compre^sam 
peperissei quem uiri sui Panos diceret filium; itaque puerum Aegi- 
panai louem autem Aegiochum appellatum . qui| quod eum dilige- 15 
bat plurimum, inter astra caprae figuram memoriae causa collo- 
cauit. 

XIV OPHIUCHUS; qui apud nostros scriptores Anguitenens 
est dictuS; supra Scorpionem constituitur; tenens manibus anguem 
medium corpus eius implicantem . hunc complures Carnabonta 20 
nominc dixcrunt Gctarum, qui sunt in Thracia, regem fuisse; qui 
eodem tempore rerum est potituS; quo primum semina frugum 
mortalibus tradita esse existimantur. Ceres enim cum sua bene- 
ficia largirctur hominibus, Triptolemum, cuius ipsa fuerat nutrix, 
iii curru draconum collocatum (qui primus omnium una rota dici- 25 



D 4 caelasse | 13 ega | 22 a quo. — G 2 piilchritadmi | 3 corpus duB | 
4 quodam specu didtur celasse | 5 diximus | 9 quod | 13 egam | 15 apeUatum j 
19 Bupcr I 20 eiu8 om. | inplicantem | 28 cum ceres enim. — N 6 adnlescentia | 

9 iupiter | 14 puerum om. | 19 dictus est | 20 quam plures | 24 nutriz fuerat 

2 pulch. D N uulg. pulchritudinl | existebat D G N | 4 crete U. Greten l*e- 
stitui ap. Hyg. Myth. cp. 189 | 7 egos D G N | 8 egida D G N | 9 qno DN uolg. 
qliod . est attractio ex more Graecorum, cf. Berger, Lat. Gramm. §. 278, b | 

10 aegos D N egos G | 12 Sch. coni. post ea' | 13 aega N nnlg. Aegam | 14 ^pne- 
rum^ in D deletum est | egypan D aegipan N | 15 app. D N nulg. dictum | eam 
G N I 16 fig. D G N uulg. iigura | 18 AnguHenens est Manil. 5, 890, Serpen- 
tarius Schol. Germ. | 19 est dictus D G uulg. dictns est | constituitnr D consti- 
tutus G N atque sic uulgo scribunt | 20 hunc etc. haec et quae sequuntur usque 
ad illa ^Polyzelus' autem' in U leguntur cp. 15 post nerba ^complures a Uul- 
cano factam' | in D Camhabonta mutatum uidetur in ^carbonta^ | 21 nomlne dix. 
D G N uulg. dix. nomine | Getarum etc. D G N uulg. Getarum regem qui sunt 
in Mysia regione fuissc | 22 rerum D G N uulg. regno | 25 omnium D G N nulg. 
homiuum. 

Bnnto, Ujgini Astronomica. 4 



— 50 — 

tur U8US, ne cursu moraretur) iussit omnium nationum agros cir- 
cumeuntem seuiina partiri, quo facilius ipsi i^osteriquc eoruui a 
fero uictu s^regarentur . qui cum peruenisset ad eum, quem supra 
diximus Getarum regem, ab eo primum hospitaliter acceptus; 
5 deinde non ut beneficus aduena et innocens, sed ut crudelissimus 
hostis insidiis captus, aliorum paratus producere, suam paene per- 
didit uitam. Camabontis enim iussu cum draco unus eorum esset 
interfectus, ne cum Triptolemus sensisset insidias sibi parari, curni 
pracsidium sibi constituere speraret, Ceres eo uenisse ct ereptum 

10 adolescenti currum; dracone altero subiecto, reddidisse, regem pro 
coepto maleficio poena non mediocri adfecisse narratur. Hegesia- 
nax enim dicit, Cererem memoriae bominum causa ita Carnabonta 
sideribus figurasse, manibus tenentem draconem ut iuterficere cx- 
istimetur . qui ita uixerat acerbC; ut incundissimam sibi consci- 

15 sceret mortem. Alii autem Herculem essc dcmonstrant, in Lydia 
apud fiuuien Sagarim augueui interficienteuii qui (;t homiaes cou- 
plures interficiebat et ripam frugibus orbabat . pro quo facto ab 
Omphala, quae ibi regnabat, niultis ornatum muneribus Argos re- 
missum; ab loue autcni propter fortitudincm iuter sidcra collo- 

20 catum. Nonnulli etiam Triopan Thessalorum regem dixerunt esse; 
qui cum suum domicilium tegere conaretur, Cereris ab antiquis 
collocatum diruit templum . pro quo facto a Cerere fame obiecta; 
numquam postea frugibus ullis saturari potuisse existimatur . no- 
uissime prope ad terminum uitae dracone obiecto, mala plurinia 

25 perpessuS; aliquando mortem adeptus, inter astra Cereris uoluntate 
est constitutus . itaque adhuc uidetur eum draco circumplexus 



D 6 poeoe | 7 Carnhabontis | 11 adfecit. Hegesianax. — 6 4 primos | 6 pa- 
ratus om. | paene om. | 7'cum draoo* om. | Suenisset | lOsnbiecto odl | 11 Heges. 
enim | 12 carbonanta | 14 iocundissima | consciret | 18 omphala regina | 25 in 
astra. — N 7 Cliarnabontis | 10 adulescenti | 16 quam piures | 18 regina omfala. 



1 cursum coni. Sch. | 8 fcro uictu . sic Cic l)e iuucnt 1, 2 | 5 deiudc oin. 
D G N I 6 paene N uulg. pene | 8 insidias parari D 6 N | 9 erepto D 6 N | il ro- 
gem propter male, N. fortasse uoluit maleficium | poena non m. Litotes cst, qua 
figura saepiuB utitur Hygiuus | affecisse G N | narratur om. G N | 12 enira oro. 
N et re uera huc non pertinet | 12 chamabonta D N | 13 ut int draconem 
D N I 14 iuc. uttlg. ioc | 15 lidia G N. sciendum est in N fere semper scribi i 
pro y I 16 oonpl. D G uuig. compl. | 18 Omphala D uulg. rcgiua Omphala | 
20 triophan D G triopan N uulg. Triopam | 22 pro etc. similia alii de Erysich^ 
thone tradiderunt, cf. Ouid. Met 8, 788 sqq. | 25 mortem adipisci (i. e. manus 
sibi afferre) est etiam apud Suetonium. 



— 61 — 

aeterna merentem adficere poena. Polyzelus autem Rhodius 
hunc Fhorbanta nomine demonstrat, qui Rhodiis auxilio maximo 
fuisse demonstratur . nam cum eorum insulam^ serpentium 
multitudine occupatani; ciues Ophiussam appellassent, et in 
ea multitudine ferarum draco fuisset ingenti magnitudinei qui 5 
plurimos eorum interfecisset, et patria denique deserta carere 
cocpissct, dicitur Phorbas Triopae filius cx Hiscilla Myrmidonis 
filia natuS; co tcmpcstate delatuS; omnes feras et eum draconem 
interfecisse . qui cum maxime Apoilini dilectus esset; locatus 
iuter sidera dicitur, ut interficiens draconem laudis et memoriae 10 
causa uidcrcttir . itaquc Uhodii quoticnscumquc longius a litoro 
l)rodeunt classc, prius sacrificant Phorbantis aduentu, ut talis euen- 
tus inopinatac uirtutis accidat ciuibus, qualis inscium Phorbanta 
futurac laudis ad sidera gloriae pcrtulit casus. Gomplures ctiam 
astrologi hunc Aesculapium finxerunt, quem luppiter ApoIIinis 15 
causa inter astra collocauit Aesculapius enim cum esset inter ho- 
mineS; et tantum medicina ceteris praestaret^ ut non satis ei uide- 
retur hominum dolores leuare, nisi etiam mortuos reuocaret ad 
uitam, nouissime fertur Hippolytum, quod inquitate nouercae et 
jnscientia parentis erat interfectus, sanasse, ita uti Eratosthenes 20 
dicit. Nonnulli Glaucum Minoos filium eius opera reuixisse dixe- 
runt; pro quo, ut peccatO; louem domum eius fulmine incendissC; 
ipsum autem propter artificium et ApoUinem eius patrem inter 
sidcra nngucm tcncntem constituisse . ut quidam dixenint; hac de 
causa aiigucm dicitur tencre . quod cum Glaucum cogeretur sanare, 25 
conclusus quodam loco secrcto, bacillum tenens manu, cum quid 
iigcret cogitarct, dicitur anguis ad bacillum eius adrepsisse: quem 

D 4 opphiiissam | 7 hiscaela | 11 quocienscumqne | 28 et om. | 24 consti- 
tuisse. NonnuUi dixerunt. — 6 7 Insela | 9 esset apollini^^dUcctus | 11 uidetur | 
14 Conphves | 18 releuare | ad uitam reuocaret | 21 Non nulli | 22 eius om. | 
23 appoUinem patrem eius. •— N 15 iupiter | 20 ut | 23 uero. 



1 acterna i. e. immortalitatem i merentem D G N uulg. moerentem | adf. 
D aif. 6 N I 4 Ophiussam U offiusEam 6 N uulg. Ophiusam . graece ^Otpiotaa 
et V^totoaa scribitur | 7 HisciHa est lectio corrupta . in aliis libris est hyocla, 
hysocla, hischela | 9 ea D N | 9 locatus in caelo Interficiens, U | 10 'intcr sidera 
dlcitur nt' om. D G N | 11 quot. G N uulg. quotlescumque | longius a litore D 
G N unlg. a lit. longius f 12 perpcram omncs scribunt: prodeunt, classes | scripsi 
ex D classe, i. e. nauibus | aduentu D G N quod accipiendum est pro aduentui; 
iiulg. aduentui | ut etc. G N uulg. 'talis ut iUis* . D uelle uidetur ^ut illis* | 
10 in D plerumquc scribitur aescolapius, in G esculapius | 19 quod D G N uulg. 
qui I nouercae om. D G N | 21 minoos D G N nulg. Minois | 24 quidam, cf. 
A|K)lld. 8,3; iryg. Myth. cp. 137 | 27 adr. D. arr. G N. 



— 52 - 

Aescalapius mente commotus interfeciti bacillo fugientem feriens 
saepius. Postea fertur alter anguis eodem uenisse; ore ferens her- 
bami et in caput eius inposuisse; quo facto, utrosque loco fugisse . 
quare Aesculapium usum eadem herba et Glaucum reuixisse . 
5 itaque anguis et in Aesculapii tutela et in astris dicitur colloca- 
tus . qua consuetudine ducti posteri eius tradiderunt reliquiSi ut 
medici anguibus uterentur. 

XV SA6ITTA Hanc unam de Herculis telis cssc demon- 
stranti qua aquilam dicitur interfecissei quae Promethei iocinera 

10 fertur exedisse; de quo pluribus dicere non inutile uidetur . anti- 
qui cum maiima caerimonia deorum inmortalium sacrificia admi- 
nistrarent; soliti sunt totas hostias in sacrorum consumere flamma . 
itaque cum propter sumptus magnitudinem sacrificia pauperibus 
non optingerenti PrometheuSi qui propter excellentiam ingenii mi- 

15 ram homines finxisse existimaturi recusatione dicitur ab loue im- 
petrassci iit partem hostiae in ignem coicerenti partem in suo 
consumerent uictu; idque postea consuetudo firmauit . quod cum 
facile a deO| non ut homine auaro impetrasset; ipse Prometheus 
immolat tauros duos . quorum primum iocincra cum in ara po- 

20 suisseti reliquam carnem ex utroque tauro in unum compositam 
corio bubulo contexit; ossa autem quaecumque fuerunt, reliqua pelle 
contecta in medio collocauit et loui fecit postestatcm; ut quani 
uellet eorum sumeret partem . luppiter autemi etsi non pro di- 
uina fecit cogitationei neque ut dcum decebat| omnia qui dcbuit 

25 ante prouiderei sed (quoniam credere instituimus historiis) deceptus 



D 4 et eadem herbam et. — G 1 sepius feriens | 3 posuisse | 4 et eadeni 
herba glaucum | 6 tradiderunt om. | 8 Sagittam hanc | 9 iaconora 1 16 ^in ignem' 
om. I conicerent | 18 adeo ut hominem | 19 duos thauros | iacinora | 20 unam | 
23 autem om. ^ N 2 Post ea | 16 proiicerent | 18 ab homine. 



3 inp. D imp. N | 4 quare • . . hcrba N Sch. aliique; uulg. qua re Aesc. 
usum, et eadem herba Glaucum | 5 tutela D G N uulg. tutelam | 6 qua etc. locus 
est oorruptns | tradiderunt, ut reliqui medici U | 9 ioc. D N uulg. ioconora h. 
]. et in sqq. | 10 plur. D uulg. pluribus uerbis | non utiie D G N | 11 cerimo- 
nia D G N et sic uulgo scribunt | 14 opt. D obt G N | 15 rec M. coni. ^hac 
usus ratione | 16 coicerent D uulg. coniicerent | 18 non etc. i. e. qui non esset 
auarus ut homo | Fraudem Promethei in caruium distributionc multi scriptores 
commemorant; in quo numero est Hesk Th. 328 sqq. | 20 in unum . sic infra 
cp. 85 in unum perueniro | 21 contexit D uulg. texit | quae circum D G quae- 
cumque N uulg. quae circa | 21 uulgo sic distinguunt: fuerunt reliqua, pelle | 
reliqua i. e. altera . nam ea pellis, quae paulo antea corium uocatur, carnem| 
tegebat | 23 sciendum est in N fere semper scribi iupiter j 24 licebat D G.N ct 
sic uulgo scribunt . quod dedi, uoiuit M. 



- 53 - 

a Prometheo, utrumque putans esse taurum; delegit ossa pro sua 
dimidia parte . itaque post ea in soUemnibus et religiosis sacri- 
ficiis came hostiarum consumpta, reliquiaS; quae pars fuit deorum, 
igni comburunt. 

Sed ut ad propositum reuertamur; luppiter cum fiEictum re- 5 
scisset; animo permoto mortalibus eripuit ignem, ne Promethei 
gratia plus deorum potestate ualeret; neue camis usus utilis ho- 
minibus uideretur, cum coqui non posset Prometheus autem con« 
suetus insidiari; sua opera ereptum mortalibus ignem restituere 
cogitabat . itaque ceteris remotiS; deuenit ad louis ignem; quo 10 
deminuto et in ferulam coniecto, laetus, ut uolare non currere 
uideretur; ferulam iactans, ne spiritus interclusus uaporibus exstin- 
gueret in angustia lumen . itaque homines adhuc plemmquc; qui 
laetitiae fiunt nuntii, celerrime ueniunt . praeterea in certatione 
iudorum cursoribus instituerunt ex Promethei similitudine; ut cur- 15 
rerent lampadem iactantes . pro quo luppiter facto mortalibus 
parem gratiam referens, mulierem tradidit his,^ quam a Uulcano 
factam deorum uoluntas omni muncre donauit; itaque Pandora est 
appellata . Prometheum autem in monte Scythiae nomine Caucaso 
ferrea catena uinxit; quem alligatum ad triginta milia annorum 20 
Aeschylus tragoediamm scriptor ait . praeterea admisit ci aquilam, 
quae assidue noctu renascentia iocinera exesset . hanc autem aqui- 
lam nonnuili ex Typhone et Echidna nataoi; alii ex Terra et Tar- 
taro; complures Uulcani factam manibus demonstrant; animamque 
ei ab loue traditam dicunt 25 



D 11 coDcurrere | 12 uapores. -- G 2 BoUempnitatibus | 8 fuit pars | 5 ^Sed 
. . . reuertamur* om. | factum om. | 6 ignem eripuit | 8 concoqui | 14 letidae | 
20 XXX I 21 dicit | 22 ^quae . . . aquilam' om. — N 2 solennibus | 8 oonquoqui | 
14 leticie | nuncii | 17 is | uolcano | 19 Promethea | 24 volcani. 



2 uulg. postea | soU. D uulg. solennibus | 4 igni, nnlg. eodem igni . scd 
^codem* in D expunctum est, et delendum uidetur . igni comburere dictuni est 
II t igni crcmnrc ap. Gacs. B. G. 1, 4 | 6 animo pcrm. supra cp. 14 mcntc commo- 
tus I 7 plus, D N ius, G uis | ;8 coqui D H aliique, uulg. concoqui | 11 dem. D 
N dim. G | 12 iactasse fertur, 1 Voss. hoc sane melius est; Sch. coni. iactabat 
uel iactauit | uaporis G N et sic uulgo scribunt . quod dedi, habent edidones 
antiquiores | 12 extingueret D G N | 15 uulg. oonsuetudine . quo expuncto in 
D scriptum est ^similitudine' atque ita omnino legendum est | 18 uoluntas D G 
uulg. uoluntate | 20 milia D G N uulg. inillia | 28 ex Typh. et Ech. sic Phere- 
cydes in secundo, cf. Schol. Ap. Rhod. 2, 1248 | 24 compl. etc. Ueneta aliique, 
ut iam antea dixi, h. 1. immiserunt narrationem de Camabonte. 



- 54 — 

Sed de eius solutione haec memoriae prodita est causa . cum 
luppiter Thetidis conubium pulchritudine corporis inductus pete- 
rety neque a uirgine timida impetrareti neque ea re minus efficere 
cogitaret; illo tempore Parcae feruutur cccinissc fata, quae perfici 

^ natura uoluit rerum . dixerunt enim; quicumque Thetidis fuisset 
maritus, eius filium patria fore laude clariorem; quod Prometheus 
non uoluntate; sed necessitudine uigilans, auditum loui nuntiauit . 
qui ueritus id; quod ipse Saturno patri fccisset in simili C4iusa; nc 
patrio regno priuaretur, coactus destitit Thetin uelle ducere uxo- 

10 rem, et Proipetheo pro beneficio meritam retulit gratiam eumque 
uinculis liberauit . neque id; quod fuerat iuratuS; remisit; uacuum 
omni alligatione futurum; sed memoriae causa ex utraque rC; hoc 
est lapide et ferrO; digitum sibi uinciri iussit . qua consuetudine 
homines usi; quo satisfacere Promethco uiderentur; aiuilos lapide 

15 et ferro conclusos habere coeperunt . nonnulli etiam coronam 
habuisse dixerunt; ut se uictorem inpune peccasse diccret . itaque 
. homines in maxima laetitia uictoriisque coronas habere institue- 
runt; id exercitationibus et conuiuiis perspicere licebit. 

Sed potius ad initium causae et interitum aquilae reuertamur » 

20 Hercules missus ab Eurystheo ad Hesperidum mala^ nescius uiae 
deuenit ad Promethea; quem in Caucaso montc uinctum fuisse 
supra ostendimus . a quo uia demonstrata; uictor iam ad eum iter 
facere contendit; ut et draconem; de quo ante diximuS; interfe- 



D 9 patri | 13 uincciri | 19 sed opinio ad | reuertatur | 20 poma | 22 uicto- 
riae dum iter facere. — G 1 tradita | 15 Non nulli | 17 laeticia | statuerunt | 
22 uictoriae dum iter faceret contendit ut aquilam de qua. — N 2 pulcritu- 
dine | 8 timida uirgine | 7 neceseitate | 9 patris | 10 merito meritam | 16 im- 
pune I 17 leticia | constituerunt | 19 Sed opinor ad inicium cause | 21 uinctum 
om. I 22 diximus | uictoria ad eum iter. 



1 cf. Mytli. Uat 11, 64 sq. ct quorum nomina posui ad IIyg« Mytb. cp. 51 | 
2 con. uulg. connubium; omittunt lioc uocabulum D G N | 3 uirg. tim. D G 
uulg. tim. uirg. | 6 patria D G N unlg. patro j 8 nc ctc. uulg. 'ue patris rcgno 
priuatus cogeretur, destitit* nec meliora praebent D G N . emendaui ex 1 Yoss. j; 
9 thetin D N thetim G | 10 ret. D G N rettulit U | 18 uincire N aliique . ui- 
detur legendum 'sibi uincire' uel 'ipsi uincirf | 18 exerc. D G uulg. ^in exerc' 
supra p. 19 quae fadlius etiam scriptis tuis perspici potest | 19 potius G unlg. 
opinor . mihi aliquando in mentem uenerat 'protinus' | 20 mala G N idem babet 
Myth. Uat II, 64 qui hinc sua sumpsit | 22 ostend. D G uulg. diximus | ui- 
ctor etc. uulgo Siictoriae, dum iter faceret, contendit.' MicyUus sic 'pigrtaque 
uictoria ad eum iter facere contendit* . emendaui ex sententia M. | 23 ut aqui- 
lam de qua ante diximus interfectam diceret, H; sed lectio uulgata non mu- 
tanda est 



— 56 — 

ctura (Itccret; ct gratiam pro beneficio referret . nam confestim 
honorem quem potuit, reddidit merenti* qua dimissa^ homines in- 
stituerunt; ut hostiis immolatis iocinera consumerent in deorum 
altaribus, ut exsaturare eos pro uisceribus Promethei uiderentur, 

Ut Eratosthenes autem de Sagitta demonstrat^ hac ApoUo 5 
Cyclopas interfecit, qui fulmen loui fecerunt, quo Aesculapium 
ititerfectum complures dixerunt . hanc autero sagittam in Hyper- 
boreo monte Apollinem defodisse . cum autem luppiter ignouerit 
filiO; ipsam sagittam uento ad Apollinem perlatam cum frugibuS; 
quae eo tempore nascebantur . hanc igitur ob causam inter sidera 10 
demonstrant. 

XVI AQUILA. Ilacc cst quae dicitur Ganymcdem rapuisse 
et amanti loui tradidisse; hanc etiam luppiter primus ex auium 
genere sibi delegisse existimatur . quae sola tradita est memoriae 
contra solis exorientis radios contendere uolare . itaque supra 15 
Aquarium uolare uidetur; hunc enim conplures Ganymedem esse 
iinxerunt . nonnulli etiam dixerunt Meropem quendam fuissC; qui 
Coum insulam tenuerit regnO; et a filiae nomine Coon et homines 
ipsos a Rc Mcropas appellaret . hunc autem habuisse uxorem 
(luaiidam nominc Ethemcam; generc nympharum procreatam . quae 20 
cum desierit colere Dianam; ab ea sagittis figi coepit . tandem a 
Proserpina uiuam ad inferos abreptam esse . Meropem autem de- 
siderio uxoris permotum, mortem sibi consciscere uoluisse; luno- 
nem autem miscrtam eius in aquilam corpus eius conuertisse et 

D 2 Qua de missa | 8 apoUinen | 16 ganjineden | 20 echemeam | 21 tandem 
proserpina | 22 Meropam. — G 2 merenti reddidit . qua admiEsa | 10 hanc antem 
ob I 15 contendere uolantem | 17 esse | 18 choum | 21 a proserpina tandem | 
22 raptam. >- N 2 Qua demissa | 5 Ut om. | 11 monstrant | 13 tradidisse dicitur 
16 quam plures | 17 meropen | 20 nimpharum genere | 22 ad inferos esse rap- 
tam I meropen | 23 sibi om. | 24 eius corpus. 



2 merenti . deesse quaedam uidentur; fortasse legendum est: merenti et 
^quilam cor eius exedentem interfecit, cf. Myth. Uat. II, 1. c | qua dim. lectio 
corrupta est . quo dimisso H aliique . hoc sane melius est | 8 iocinera D N 
idem h. 1. etiam G habet; uulg. iocinora | 4 saturare U; M. coni. nt eis (i. e. 
iocineribus) saturaro eos | 5 Ut in D deletum est | 6 qui etc. Hyg. Myth. cp. 49; 
Calast. 20 | 12 ganimcdcn D ganimcdcm G N cf. Nene, Forra. I, 318 | 13 pri- 
mum D G N | 15 ualere U. infra cp. 18 cum ad caelum contenderet euolare | 
16 conpl. D I ganimedem G N | 18 coum D H uulg. Coon., qnemadmodum in sqq. 
scribitur | 19 Meropas, cf. Hom. hymn. Apoll. 42; Quintil. 8, 6, 71 | Sch. uult 
appellarit . quod probandum uidetur . similis error est in D G infra cp. 17 | 
20 Ethemeam aliunde non noui | 21 M. uult desiisset ex 3 Ul. | 21 uulg. tandem- 
que a Pr. niua ad inl. abrepta est. 



— 56 - 

inter sidera constituisse, ne, si hominis effigie eum constituerct^ 
hominis memoriam tenens, coniugis desiderio moueretur. Aglao- 
sthenes autem qui Naxica scripsit, ait louem Crete subreptuu); 
Naxum delatum et ibi esse nutritum . qui postquam peruenerit 

5 ad uirilem aetatem et uoluerit bello lacessere Titanas, sacrificanti 
ei Aquilam auspicatam; quo auspicio usum esse et eam inter astn 
collocasse . nonnulli etiam dixerunt Mercurium, alii autem Ant- 
pladem pulchritudine Ueneris inductum in amorem incidisse; et 
cum ei copia non fieret , animo; ut contumelia accepta, defecisse. 

10 louem autem misertum eius, cum Uenus in Acheloo flumine cor- 
pus ablueret; misisse aquilam; quae soccum eius in Amythaoniam 
Aegyptiorum delatum Mercurio traderet; quem persequens Uenus 
ad cupientem sui peruenit . qui copia fiACta; pro beneficio aquilam 
in mundo locauit. 

]5 !<i XVn DELPHIN. Hic qua de causa sit inter astra coUo- 
catus, Eratosthenes ita cum ceteris dicit: Neptunum; quo tempore 
uoluerit Amphitriten ducere uxorem; et ilia cupiens consemare 
uirginitatem fiigerit ad Atlanta; complures eam quaesitum dimi- 
sissC; in his et Delphina quendam nomine . qui peiiiagatus insu- 

20 1^1 aliquando ad uirginem peruenit eique persuasit; ut nuberct 
NeptunO; et ipse nuptias eorum administrauit . pro quo facto inter 
siden^ Delphini effigiem collocauit , et hoc amplius: qui Neptuno 
simulacra faciunt; delphinum aut in manu, aut sub pede eius 
constituere uidemus; quod Nejituno gratissimum csse arbitrautur . 

25 Aglaosthenes autem; qui Naxica conscripsit, Tyrrhenos ait fuisse 



* D 8 nazia | 7 anapladen | U amiUionea | 18 cupiditotem | 15 DELFIN 
17 amphjtriten | 19 is | delfina. — G 1 sydera collocasse | 8 conscripsit | ^ait 
loaem' om. | 6 sydera 1 10 corpos ablueret flumine | 11 amytheonea | 13 super- 
uenit 1 14 coUocauit 1 15 Hic om. | coUocatus inter astra | 16 didt cum ceteris | 
21 eorum * nuptias amministrauit | 22 ooUocatum | 28 simuhicrum faciunt del- 
phini I 25 Aglaosthenes om. — N 1 coUocaret | 7 locasse . NonnuUi autem | 
B pulcritudine 1 11 amitonea | 17 amphitritem. 



2 hominis D uulg. nihUominus | 8 crete D N Cretae; M uoluit Creta 
subr. D surr. G N | 6 ausp. i. e. obuolaase in augurium, ut ait Seru. Aen. 1, 
89i I 7 Anapl. huius alii non meminerunt | 9 ammo H N uulg. animum | 
11 Amyth. fortasse legendum est Ammoniam | 12 quem. fortasse legendum est 
'quam ita ut ad aquilam referatur | li loa D N uulg. coUoc 1 15 Delphin G 
uulg. Delphinus | 16 cum ceteris . sic supra cp. 9 et aliis lods | 17 amphitriten 
G.iUolg. Amphitritcm | semare G N | 18 fug. N fugcrct D G; do qua rc 
paulo antea dixi | 18 perperam D G N quaesitam | 24 uidentur, 1 Voss. 
25jTyrrh. etc. shnilia alii tradiderunt, quorum nomina posui ad Hyg. Myth. 
xp. 184. 



\ 



- 57 -• . ■ 

I 

quosdam nauicularioS; qui pucrum ctiam Libcrum patrcm rcccptum; 
ut Naxum cum suis comitibus trauectum redderent nutricibu3 nym- 
phis; a quibus eum nutritum et nostri in progenie deorum et 
conplures Graeci dixerunt . sed ut ad propositum reuertamur, 
nauicularii spe praedae inducti, nauem auertere uoluerunt . quod 5 
Liber suspicatuS; comites suos iubet symphoniam canere; quo so- 
nitu inaudito Tyrrheni cum usque adeo delectarentur; ut etiam 
in saltationibus essent occupati cupiditate, se in mare inscii pro- 
ieccrunt et ibi delphini sunt facti . quorum cogitationem cum 
Liber mcmoriae hominum tradere uoluisset; unius effigiem inter 10 
sidcra coUocauit . alii autem dicunt hunc esse dclphina, qui Ariona 
citliaroedum ex Siculo mari Tacnarum trauexit . qui cum ceteros 
artificio praestaret ct circum insulas quaestus causa uagaretur; 
seruuli eius arbitrati plus in perfidiosa libertate commodi^ quam 
in placida seruitute cssc, cogitare coeperunty ut domino in pelagus 15 
proiectOy bona cius inter se partirentur . qui cum cogitationem 
corum scnsisset,. petiit; non ut dominus a seruis et innocens ab 
improbiS; sed ut parens a filiis^ ut se liceret omare; qua saepc 
uiccrat ucstC; quoniam ncmo cssct aliuS; qui ut ipsc suum questu 
prosequeretur euentum . quod cum inpetrasset; cithara sumpta^ 20 
suam coepit dcflere mortem; quo sonitu ducti delphines e toto 
mari pronatant ad Arionis cantum . itaque deorum inmortalium 
potestate inuocata; super eos se deiecit; quorum unus Ariona 
cxccptum pcrtulit ad Tacnarium litus . cuius mcmoriae causa quae 
ibi statua statuta cst Arionis^ in ca dclphini simulacrum adfixum 25 

D 3 nostra | 19 qui om. | 21 delphini se toto.— 5 nauim | 8 in om. | inessent | 
cupiditate saltandi inscii in mare se pr. | 21 e om. — K 1 etiam om. | 7 usque eo j 
8 in saltationibus etiam | mari | 11 hunc om. | 18 sepe fuerat ueste | 26 in ea om. 

1 M. coni. ctiamnum | rec. lectio corrupta est, uel in iis quae antecedunt 
sic est legendum: a quibus puerum | 2 trAuectum D uulg. transuectum . traueho 
dictum est, ut alii traicio, trano, tramitto dicunt | 8 nostri opponuntur Graecis; 
cf. infra cp. 21. supra cp. 14 plenius didtur 'apud nostros scriptores' cf. Gic. 
Tusc. 1, 1 sq. I in pr. deorum i. e. in libris qui inscripti erant Genealogiae, ut 
iam supra dixi in Prolegg. | deorum D N uulg. deorum esse | 4 conpl. D uulg. 
compl. I G symplionia D N | 8 cup. D N uulg. cnpiditate saltandi | insc. pr. D N 
uulg. pr. inscii | 11 alii ctc. Nomina eorum, qui similia tradiderint, posni ad Hyg. 
Mytli. cp. 194 I 12 trauexit D transuexit G N et sic uulgo scribunt | 17 petit 
D G N I 17 et ut ina 8 Ul. 1 18 omatum D N omare G | 19 ueste . ut ait Onid. 
Fast 2, 107 fuit paUa bis tincta Tyrio murice | questu D N uulg. quaestu | 
20 euentum i. e. uitae finem . sic Horat. A. F. 148 | inp. D imp. G N | 
'22 pronatare uoz rara est | 25 uulg. ^ibi statua est* in aliis est: ibi statuta 
cst . quod dedi, liabct N atque idcm coniecerat Sch; in D lectio uulgata mu- 
lata cst in ^ibi cum statua arionis delfini* | 25 uulg. simulachram | adf. D aff. G N. 



— 58 — 

uidetur; pro qua re inter sidcra ab antiquis astrologis est figura- 
tum . serui auteni; qui se putabant seruitute clapsos; tcmpcstatc 
Taenarum pcrducti; a domino conj^rchcnsi^ non mcdiocri supplicio 
sunt aifccti. 

5 XVIII EQUUS. Hunc Aratus et alii complures Pegasum; 
Neptuni et Medusae Gorgonis filium dixerunt; qui in Helicone 
Boeotiae monte ungula feriens saxum^ fontem aperuit; qui ex eius 
nomine Hippocrene est appellatus . alii dicunt; quo tempore Belle- 
rophontes ad Proetum Abantis filium; Argiuorum regem, deuenerit, 

10 Antiam regis uxorem hospitis amore inductam; petisse ab eO; uti 
sibi copiam faceret; promittens ei coniugis regnum . quod cuni 
inpetrare non potuisset; uerita; ne se ad regem criminaretur; oc- 
cupat: eum sibi uim adferre uoluisse Proeto dicit . qui quod eum 
dilcxerat, noluit ipse supplicium sumcrC; scd quod ci Pegasum 

15 equum esse sciebat; mittit eum ad lobatem; Antiae patrem; quam 
alii Sthenoboeam dixerunt; ut ille filiae pudicitiam defendenS; 
Bellerophontem obiceret Cbimaerae; quae eo tempore Lyciorum 
agros flamma uastabat . unde uictor effugienS; post fontis inuen- 
tionem cum ad caelum contenderct euolare; ncque longe iam ab- 

20 esset; despiciens ad terram^ timore permotus decidit ibique perisse 
dicitur . equus autem subuolasse et inter sidera ab loue consti- 
tutus existimatur . alii non criminatum ab Antia; sed ne saepius 
audiret quod nollet; aut precibus eius moueretur; profugisse Argis 
dixerunt.* Euripides autem in Melanippa Melanippen, Chironis 

25 Centauri filiam; Thetin antea appellatam dicit . quae cum aleretur 



D 13 ^qai* ddetom est | 15 iobaniem | 17 bellorofontem. — G 2 putarant | 
9 beUoforons | 11 quae | 13 uoluifise afferre | 15 iubaute | 17 bellophorontem | 
19 ttolare | 22 Alii autem. — N 1 quare ab antiquis astrologis est iiguratum 
inter sidera | 5 quam plures | 11 regnum coniugis | 13 Que cum. | 15 mittit ad alio- 
bantem antie regine patrem 1 17 bellorophontem 1 24 melanippa ipsam hypen chironis. 



2 putarant in D corr. in 'putabant' sed nec illud spernendum est 
6 Cap. XyjII Ar. Phaen. 205; Gatast 18; Schol. Germ. 204 sqq. | 8 alii, cf. 
llyg. Myth. cp. 57 | 10 petisse D G N uulg. petiisse | 11 quod D uulg. Quae | 
12 inp. D G imp. N | pot. D G N uulg. posset | ad pro apud; de qua re dixi in 
Prolegg. I 13 adf. D uulg. afferre | 14 uulg. quod aequum esse . emendaui ex 
N. in G cst 'quod cquum csse* et suprascriptum est 'iustum* in D cquum corr. 
in ^eum' | 15 apnd Hyg. Myth. 1. c. ex cod. Frising. scribendum est lobaten | 
17 ob. D G N uttlg. obiiceret | 18 uulg. profugiens, quod in D corr. in effugiens | 
19 ccldm D G N h. ]. et alibii uu]g. coclum | cont. ciio]. cf. supra cp. Uf \ 
24 meianippa D G N uulg. Menalippa, cf. Hyg. Myth. cp. 186 | hippen D hipeiii 
G; scribendum uidetur Melanippen, cf. Gatast. et Schol. Germ. 1. c. | 25 tean^ 
N thean D G et sic uulgo scribunt. MicyUum aliosque secutus scripsi Thetux. 



- 69 - 

in monte PeliO; et studium in uenando maximum haberet, quodam 
tcmpore ab Aeolo Hellenis iilio louis nepote persuasam conce- 
pisse; cumque iam partus adpropinquaret; profugisse in siluam, ne 
patri^ cum uirginem speraret; nepotem procreasse uideretur . ita- 
que cum parens eam persequeretur; dicitur petisse a deorum po- & 
tcstAtC; ne ])ariens a patrc conspiceretur . quae deorum uoluntate 
])ost(inam popcrit, in cquani conuersa; intcr astra est consUtuta . 
nonnulli cam uatem dixcrunt fuissc; scd quod dcorum consilia 
liominibus sit cnuntiarc solita; in equam essc conucrsam . Calli- 
machus autcm ait; quod desierit ucnari et colerc Dianam; in quam lO 
supra diximus specicm, eam Dianam conuertisse • haec dicitur 
etiam hac re non esse in conspectu Gcntauri; quem Chirona esse j 
nonnulli dixerunt; et etiam dimidiam apparerC; quod noluerit sciri 
sc feminam cssc 

XIX DELTOTON. Hoc sidus quod ut littera est graeca 1& 
in triangulo posita, itaque appellatur . quod Mercurius supra caput 
Arietis statuisse cxistimatur ideO; ut obscuritas Arietis huius splen- 
dorC; quo loco esset; significaretur; et louis nomine graece Jiog 
primam littcram deformarct . nonnulli Aegypti positionem; alii; 
(|ua Nilus tcrminaret Acthiopiam ct Aegyptum dixerunt . alii 20' 
Siciliani figuratam putauerunt; alii; quod orbem terrarum supe- 
riorcs trifariam diuisenint; tres angulos essc constitutos dixcrunt 

XX AllIKS. Ilic cxistimatur cssc; qui riirixum et Hellen 
transtulissc dictus cst pcr Hellespontum . quem Hesiodus et Phe- 
rccydcs ait habuissc aurcam pcllcm; dc qua alibi plura diccmus • 2& 
scd Ilcllcn dccidisse in Hellcspontum, et a Ncptuno conpressam 
Paeona procrcasse conplures, nonnulli Edonum dixerunt . prae- 
terca Phrixum incolumem ad Aectam perucnissc; arietem loui 



D 4 ct nepotem | 11 spetiem diximus | 17 horietis j 18 greddios j 19 alii 
quod ttilus I 28 oetam. — G 8 apropinquaret | 6 dicitur illa | 7 collocata | 8 di- 
xerunt uatem | 9 enuntiare sit | 11 etiam dicitur | 13 non nuUi | sciri om. | 
15 Delton | 16 Itaque apellata est | 17 estJmatur 1 18 dios j 28 incolomem | etam. 
— N 9 nunciare | 10 in quam speciem diximus | 13 et om. 1 16 sidus nelat litera | 
18 nomine ud egre dios. 

8 adp. D app. N | uulg. syluam | 5 dic D N uulg. dicitur illa | 9 en. D O 
uulg. enunciare | 11 dix. spec. G uulg. spec. dix. | 13 et eam dim. 1 Voss. | 
14 fcm. D G uulg. focm. | 15 quod ut D G uolg. uelut j littera D G nulg. Htera | 
l(i itn, 2 Voss. I 18 in iouis. 1 Voss. | 19 litt D G uulg. litcram | 21 superiores 
8nnt qui ante no8 nixerunt | 22 diniserint | 23 Gap. XX Ar. Phaen. 286 sqq; 
Catast 10. Eimilia alii prodiderunt, qnomm nomina posui ad Hyg. Myth. cp, 3 | 
et hellen tr. G uulg. transtulisse et Hellen | 26 conpr. D compr. G N | 27 conpL 
D compl. G N I cdonum I) unlg. ITcdonum . Hdiavoq: nomcn nirorum fuit 



- co — 

inmolasse; pellem in teroplo fixisse et arietis ipsius effigiem ab Nube 
inter sidera constitutam; habere tempus anni; quo frumentum seri- 
tur; quod id Ino tostum seuerit ante, quae maxime fugae fuit 
causa. Eratosthenes ait arietem ipsum sibi pellem auream detra- 

6 xisse et Phrixo memoriae causa dedisse; ipsum ad sidera perue- 
nisse, quare, ut supra diximus, obscurius uideatur • hunc autem 
nonnttUi dixerunt in oppido Orchomeno, quod est in Boeotia, na- 
tum; alii in Salonum Thessaliae finibus procreatum . alii dicunt 
Crethea et Athamantem cum aliis conpluribus Aeoli filios fiiisse; 

10 nonnulli etiam Athamantis filium Salmonea esse Aeoli nepotem 
dixerunt Crethea autem habuisse Demodicen uxorem, quam alii 
Biadicen dixerunt . hanc autem Phrixi Athamantis filii corpore 
inductam, in amorem incidisse, neque ab eo, ut sibi copiam faceret, 
inpetrare potuisse . itaque necessario coactam; criminari eum ad 

15 Crethea coepisse, quod diceret ab eo uim sibi pene allatam, et 
horum similia mulierum consuetudine dixisse • quo facto Crethea 
ut uxoris adamantem et regem decebat; permotum; Athamanti ut 
de eo supplicium sumeret persuasisse. Nubem autem interuenisse; 
et ereptum Phrixum et Hellen eius sororem in ariete inposuisse 

20 et per Hellespontum quam longissime possent profugere iussisse. 
Hellen decidisse et ibi debitum naturae rcddidisse^ et ex eius no- 
mine Hellespontum appellatum. Phrixum Colchos peruenisse et; 
ut ante diximuS; arietis interfecti peliem in templo fixisse . ipsum 
autem a Mercurio ad Athamantem esse reductum; qui patri satis- 

25 fecerit, eum innocentia confisum profugisse. Hermippus autem 
dicit; quo tempore Liber Africam oppugnauerit; deuenisse cum 



D ^ hominam quo | 8 salenum | 10 athem&atem | salmone aeoli | 19 eius hel- 
lem I 21 Hellem | 22 oolcos. — G 8 ideo quod ortum | causa fuit | 4 et eratostcnes | 
6 qoa re | 9 fuisse filios | 10 etiam et | salonem 1 12 braciden 1 18 deddisse 1 17 ama- 
torem | 19 eius sororem hellen | 21 naturae soluisse | 22 cholcos 1 26 ezpugna- 
uerit. — N 8 ideo quod hortum | 9 ^et Athamantem . . . etiam' om. | 10 sal- 
monem eoli | 17 amantem 1 19 eiua hellen | posuisse | 21 et om. | 21 esse om. 

1 inm. D imm. G N | 2 quo tcmpore, 1 cod. St cf. infra lib. Ill, 5 | 
8 quod etc scripai ex sententia M. quae firmatur iis quae l^guntur ap. Uyg. 
Myth. cp. 2; uulg. ideo quod hortnm. In D est ^ideo quod tostum' sed tostum 
temere corr. in ortum. Susius inuenit in Ms. quod Ino tostum | 6 supra, cp. 19 | 
uideatur carens pelle, 1 Ul*, carens pelle lucente H | 7 orchomeno D uulg. Or- 
chomenio | boetia D N h. 1. et alibi | 9 conpL D compl. G uulg. pluribus | 
10 nonnuUi . . . dizerunt . haec huc non pertinere uidentur | 12 corpore i. e. 
corporis pulchritudine | li inp. D imp. G N | ad pro apud, cf. supra cp. 18 '/ 
17 adanumtem D uulg. amantem, cf. Hyg. Myth. cp. 47 | 19 ariete D arietem i 
GN et sic oulgo scribunt | 20 possent scripsi exG uulg. posset | 25confixttm DN. 



- 61 - 

exercitu in eum locum, qui propter multitudinem pulueris Ammo* 
des est appellatus . itaque cum in maximum periculum deuenisset, 
quod iter necessario faciendum esse uidebat» accessit eo, ut aquae 
maxima penuria esset; quo facto exercitus ad defectionem maxi- 
mam uenire cogebatur . qui dum quid agerent cogitant, aries qui- 5 
dam fortuitu ad milites seorsum errans peruenit; quos cum uidis- 
set, fuga praesidium sibi parauit . milites autem, qui eum fuerant 
conspicati^ etsi puluere et aestu pressi uix progrediebantur, tamen 
ut praedam ex iiamnia petentes, arietem sequi coeperunt usque 
ad eum locum^ qui louis Hammonis postea templo constituto est 10 
nppcllatus . quo cum peruenissent, arietem quem . secuti fueranty 
nusquam inuenirc potuerunt; sed quod magis his fuerat optandum; 
aquae magnam copiam in eo loco nacti sunt, recuperatisque cor- 
poribus Libero statim nuntiauerunt . qui gauisus ad eos fines 
exercituni deduxit et louis Hamnionis templum cum arietinis cor- 15 
nibus simuiacro facto constituit • arietem inter sidera figurauit, 
ita ut cum sol in eius foret signo^ omuia nascentia recrearentur; 
quae ueris tempore fiunt; hac re roaximey quod illius fuga Liberi 
recreauit exercitum . praetereaXIIsignorum principem uoluit essC; 
quod illius optimus exercitui fuerat duclor • sed de Hammonis 20 
simulacro Leon, qui res Aegyptias conscripsit> ait: Gum Liber 
Aegyptum et reliquos fines regno teneret et omnia primus homi- 
nibus ostendisse dicerctur; Hammonem quendam ex Africa uenisse 
et pecoris nmltitudinem ad Liberum adduxisse^ quo facilius et 
cius gratia uteretur et aliquid primus inuenisse diccretur • itaque 25 
pro bencficio ci Liber existimatur agrum dedissC; qui est contra 



D 5 ^qiii* dclctnm est | 20 ]innioni8. -— G l amodcs | 6 ucnisse I 6 peroenit 
crnins | 7 RiM pracsidiiiro | fncniiit | 15 duxit | hnmonis | 17 signo forct | 18 con- 
fiuiit I 19 propterea | 20 ductus fuerat | 21 conscripserat | 22 rcgnum | 23 osten- 
dere | 24 duxisse. — N 1 hammodes | 5 cogitant quid agerent | 11 qui conse- 
cuti I 20 fuerit | 21 scripsit. 



1 ammodes D uulg. Ilammodes . graece dfi/ji(6Srjg dicitur | 8 faciendum 
esse necessario D G N | 5 dum ctc. D 6 uulg. quid agerent dnm | 6 fortnitu O 
G N fortuito Sch. | seorsum scripsi pro 'eorum' *ex sententia Sch. | 9 ut etc. 
haec prouerbii locum obtinent, ut ait M. cf. Ter. £un. 3, 2, 38 | 10 sciendum est 
in G semper scribi hammon uel hamon, in D antem ammon, hammon, hamon . 
scripsi ubiqueHammon | 11 sec. DG uulg. consecuti | 12 is D nt supra cp. 17 | 
13 rec. corp. D G N nulg. corporibusque recuperatis . sed pro recnperatis for- 
tasse legendum est 'recuratis* uel quod Susins inuenit in Ms. 'recreatis' recrcare 
cst etitim in sqq. | 14 mint. D G uulg. nunciauerunt | 15 ammonis D N | 18 fiunt 
D N uulg. confinnt | libcr G N | 20 ine, 2 Voss. | fucrat D G uulg. fucrit. 



— 62 — 

Thebas Aegyptias; et qui simulacra faciunt HammoniS; capite cor- 
nuto instituunt, ut homines memoria teneant eum primum pecus 
ostendisse . qui autem Libero factum uoluerunt adsignarC; quod 
non petierit ab Hammone; sed ultro ad eum sit adductum; simu- 

r> lacra illi cornuta faciunt et arietem memoriae causa inter sidera 
fixum dicunt. 

XXI TAURUS. Hic dicitur inter astra esse constitutus, 
quod Europam incolumem transuexerit Cretam, ut Euripides dicit . 
nonnulli aiunt, cum lo in bouem sit conuersa; ut luppiter ei satis-. 

10 facere uideretur; inter sidera constituissO; quod eius prior pars 
appareat ut tauri, sed reliquum corpus obscurius uidcatur . spe- 
ctat autem ad exortum solis; cuius oris effigiem quae continent 
stellae, Hyades appellantur. Has autem Pherecydes Atheniensis 
Liberi nutrices esse demonstrat; numero septeni; quas etiam antea 

15 nymphas Dodonidas appellatas . harum nomina sunt haec: Am- 
brosia; Eudora; Pedile, CoroniS; Polyxo, Phyto, Thyone . hae di- 
cuntur a Lycurgo fugatae et praeter Ambrosiam omnes ad Thc- 
tim profugatae, ut ait Asclepiades . sed ut Pherecydes dicit, ad 
Thebas Liberum perlatum Inoni tradiderunt . quam ob causam 

20 ab loue his gratia est relata, quod inter sidera sunt constitutae. 
Pliades autem appellatae sunt, ut ait Musaeus, quod ex Atlante 



D 8 incolomem | 11 Expectat | 16ptydile | pulixo phieto thiene | 21 Hyades 
aatem | atl&nte et aetla. — G 4 hamone | sed ad eum adductum dizernnt . et 
liberi simulachra cornuta et arietem . . . dixerunt | 12 autem om. | continet 
steUas I 13 appeUamns | 16 Pthidile | Polixo Phieto Thiene . et dicuntur | 21 sunt 
appeUatae | athhmte et plione occeani. — N 1 ammonis | 4 adductus | 7 esse 
om. I 8 transuexit | 16 ptidile | polixo phicto tiene | 17 praeterque | thetin 
20 hiis I 21 Hiades autem | athlante et acthla. 



2 homines . in D supra e adicitur i | memoria D G | 3 ads. D ass. G N ; 
4 add. D G uulg. adductus; sed referri debet ad pecus | sim. etc. D N uulg. 
Liberi comuta simubicra fecerunt . . . dixerunt | 5 iUius U | 7 Gap. XXI 
Ar. Phaen. 167 sqq; Catast. 14; Schol Germ. 172. similia alii tradide- 
runt, quorum nomina posui ad llyg. Myth. cp. 192 | 8 Kur. in Phrixo, cf. 
Gatast. 1. c. I 9 lo om. D G N | 11 obsc. uid; propter fcmincum scxum, ut ait 
Sdiol. (}orm. I. c. | 12 solis 1> uulg. solem | 16 uuig. Phcsyle; scripsi Pcdile ex 
Hesychio . idem uelle uidentur D G N | uulg. Phaeo; scripsi Phyto ex Hesy- 
chio . quod commendare uidentur D G N | uulg. Thyene; M. ooni. Dione, St. 
Thyone . cf. Eckermann, Mythol. II p. 28 | hae etc. hinc sua sumpsit Myth. 
Uat. I, 120 sed non omnia rectc edidit | 17 tlietim D G uulg. Tetliyu . Seru. 
Aen. 1, 744 quae se in pelagus furore praecipitauerunt | 19 uulg. luuoni; quod 
dedi, iam uoluit Jacobi, HandwOrterbnch der Mythol. p. 472 | tradiderunt iunonf , 
G N I 20 his gratia D G N uulg. gratia eis | 21 Pliades G . perperam in multis libris \ 
h. 1. est Hyades | museus D G Musaeua N uulg Mnaseas, cf. supra cp. 18 et Prolegg. 

• 



— 63 — . 

ct Aethra Oceani filia stnt filiae XV procreatae, quarum Y Hyades 
appellatas demonstrat, quod earum Hyas foerit fmter; a sororibus 
plurimum dilectus . qui cum uenans a leone esset interfectns, 
quinque, de quibus supra diximus^ lamentationibus assiduis per- 
motae^ dicuntur interisse; quare eas; quod plurimum de eius morte 5 
laborarenty Hyadas appellatas . reliquas autem decem sorores de- 
libcrassc de sororum mortc et earum scptem mortcm sibi con- 
scisse; quare quod plures idem senserint^ Pliadas dictas . Alexander 
autem Hyadas ait dictas, quod Hyantis et Boeotiae sint filiae; 
Pliadas autem, quod ex Plione Oceani et Atlante sint natae . hae 10 
numero septem^ dicuntur, sed nemo amplius YI potest uidere; 
cuius causa proditur haeC; quod de septem sex cum inmortalibus 
concubuerinty tres cum loue, duae cum Neptuno, una cum Marte, 
reliqua autem Sisyphi fuisse uxor demonstratur . quarum ex Electra 
et loue Dardanum, ex Maia Mercuriumy ex Taygete Lacedaemona 15 
procreatum; ex Alcyone autem et Neptuno Hyriea, ex Celaeno 
Lycuni ct Nyctca natum. Martcm autcm cx Stcrope Oenomaum 
procreassey quam alii Oenomai uxorem dixerunt . Meropen autem 
Sisypho nuptam Glaucum genuiss^ quem complures Bellerophontis 
patrem esse dixcrunt . quare propter reliquas eius sorores inter 20 
sidera constitutam; sed quod homini nupserity stellam eius obscu- 
ratam . alii dicunt Electram non apparere ideo; quod Pliades ex- 
istimentur choream ducere stellis; sed postquam Troia sit capta, 

D 2 earam hyades | 9 quod hyses PLIADES aatem 1 10 natae. In na> 
mero. — G 2 hias | 6 X | 7 VU | 11 VII | amplioa quam | 14 slBiphi uzor fuisse 
existimatur | 18 Meropem | 21 ob?curam | 23 stellae. — N 6 vero X | 7 de sua- 
ram morte | 8 senserunt | 9 hiadas | filie nate . Pliades | 10 Oceani om. | 14 fuisse 
om. I 17 autem om. | 20 sorores eius | 21 quia. 



1 Acthra cf. schol. Hom. II. 18, 486. mira est diuersitas lectionis h. 1.; le- 
gimus cnim in Mss. aethra, electra, plione, plutonc . Aethrae nomen adieci ap. 
Ilyg. Myth. cp. 192. quam lectionem h. 1. commendare uidentur D N. Aethra 
scribendum est etiam ap. Myth« Uat I, 234 pro ethia | fil. XY D G N uulg. 
quindecim filiae | 7 sororum, Sch. coni. sua etiam | mort sibi D G N uulg, slbi 
mortcm | 8 plures . Musaens igitur Pliadnm nomen a nXsloveq deriuauit | sens. 
D G uulg. senserunt | pliadas D G N uulg. Pleiadas | 9 sint G N uulg. snnt | 
10 pliadas G uulg. Plciadas | plione D G N uulg. Pleione | occani D G uulg. 
Oceani tiiia | sint D G N uulg. sunt | hae etc Ouid. Fast 4, 170 sqq. | 11 pot 
uid. D G N uulg. uid. potest | 12 VII. sex G N | cum om. G N | inm. D G imm 
N I 13 conc. D uulg. concubuerunt | 16 yrea D G N uulg. Hyrea . qnod dedi, 
iam uolait M. | 18 ux. dix. D G N uulg. dix. ux. | Meropen D N uulg. Mero- 
pem I 20 eius sor. D G uuig. sor. eius | 22 pliades D G N uulg. Pleiades | existi- 
ijiantur D N. 



— 64 — 

et progenies eius quae a Dardano fuerit; sit euersa, dolore per- 
motam ab his se remouisse, et in circulo qui arcticus dicitur, 
constitisse, ex quo tam longo tempore lamentantem capillo passo 
uideri; itaque e facto Cometen esse appellatam . sed has Pliadas 

5 antiqui astrologi seorsum a Tauro deformauerunt, ut ante dixi- 
muS; Pliones et Atlantis filias • . quae cum per Boeotiam cum 
puellis iter faceret; Oriona comitatum uoluisse ei uim adferre; 
illam fiigere coepisse, Oriona autem secutum esse annos VII neque 
inuenire potuisse . louem autem puellarum misertum; iter ad astra 

10 constituisso; et postea a nonnuUis astrologis caudam Tauri appel- 
latas . itaque adhuc Orion fugientcs eas ad occasum sequi uide- 
tur . eas stellas nostri Uergilias appellauerunt^ quod post uer ex- 
oriuntur; et hae quidem ampliorem ceteris habeut honorem; quod 
earum signo exoricnte acstas signiiicatur, occidcnte autem hiems 

15 ostendituri quod aliis non est traditum signis. 

XXII GEMINI. Hos conplures astrologi Castorem et PoIIu- 
cem esse dixerunt; quos demonstrant omnium fratrum inter se 
amantissimos fuissc; quod neque de principatu contenderint^ neque 
ullam rem sine communi consiHo gesserint • pro quibus officiis 

20 eorum luppiter notissima sidera eos constituisse existimatur . 
Neptunum autem pari consilio munerasse; nam equos quibus utun- 
tur donauit et dedit potestatem naufragis saluti esse . alii dixe- 
runt Herculem esse et Apollinem; nonnulli etiam Triptolemum; 



D 2 18 I 4 e om. | PJiades | 7 contio nataim 1 110 appeUatam | 14 hiemp | 
23 appoUinem. — G 4 cometem | plyadas | 5 fonnauerttnt | 6 plione | 7 eis | in-| 
ferre | 8 illas 1 12 appellarunt | 14 hyemps oritur | 17 demonstrant^ om. | 18 aman- 
tissimoB inter se | 20inter notissima signa | 22saluti esso naufragis. — N 2hiis | 
G pUonis I 7 conatum | afferre | 8 annis | 12 dixerunt | 14 hyems | 17 omnium 
inter se amantissimos fuisse fratres | 20 iupiter. 



2 is D ut snpra cp. 20 et alibi | 3 ex etc. scripsi MicyUum aliosque sccutus; uulg. 
^et quodam* quod etiam D G N habent | 4 cometen D N uulg. Cometem | pliadas N 
uulg. Pleiadas | 6 uulg. Pleiones | quae etc. cf. schol. Ap. Rhod. 3, 226; schol. Pind. 
Nem. 2, 16; Athen. 11, 12 | 7 facerent G N | com. G uulg. concitatum, Sch. aliique 
'conatum' D ueUe uidetnr'contionatum' | 8 annos YII D G uulg. annis septem . 
perperam alii legunt ^annis XII' mter quos est U et Myth. Uat. I, 234 | neque 
D G neque eas N; uulg. neque eam | 9 iter ad astra D uulg. inter astra | 
12 nostri, cf. snpra cp. 17 | nostri uergilias D G N (in D supra e adicitur i) 
uulg. Uerg. nostri | 13 quod etc hinc sua sumpsit Isidor. N. R. cp. 26 | 14 earum 
D G N uulg. in earum | ez. G N uulg. ex. sole 1 17 qnos cf. Gatast. 10 1 18 cont. 
. . gess. D G N uulg. contenderunt . . gesserunt | 20 not D uuig. inter not: 
de constmctione uerbi constituo cf. Gossrau, Gramm. p. 339 | 21 equos D G K 
uulg. equos his . pronomina saepius omittuntur in hoc libro; de qna re dixi supra p. 2^ 



- 66 - 



t 



qvem sapra diximiis^ et lasioiia a Cerae dilectos et ad siden 
perhtoe . sed qm de Castore et Polhioe dicunt, hoo amplins ad- 
dmty at Gastor in oppido Aphidnis sit ocdsna, qao tempore Laoe- 
daemones cmn AtheniensibQS beUnm gessenmt . aUi autem» cnm 
oppngnarent Spartam Lynceos et Idas, ibi perisse dixerant • Pol- 5 
locem ait Homems concessisse fratri dimidiam nitam; itaqne alter- 
nis diebns eomm qnemqne Incere. 

XXin CANCEB didtnr Innonis bmiefido inter astra coUo- 
catos, qnod, cnm Hercnles contra hydram lemaeam constitisset, 
ex palnde pedem eins mordicns arripnisset; qnare Hercnlem per- 10 
motnm, enm interfedsse • Innonem antem int^ sidera constitnisse, 
nt csset cnm dnodedm signis, qnae maxime solis cursn con- 
tincntur. 

In eius deformationis parte sunt quidani qni Asini appellan- 
tur, a Libero in testa Cancri duabus stellis oronino ^urati. Liber 15 
enim ab lunone furore obiecto, dicitur mente captus fugisse per 
ThcsprotiaTOy cogitans ad louis Dodonaei oraculum peraenire, unde 
peteret responsum, quo fiadlius ad pristinum statnm mentis per- 
ueniret . sed cnm uenisset ad quandam paludem magnam» quam 
transire non posset, quibusdam asellis duobus obuiam factis dici- 80 
tur unum eoram deprehendisse et ita esse transuectuSy ut omnino 
aquam non tetigerit . itaque cum uenisset ad templum louis Do- 
donaei, statim dicitur furore liberatus asellis gratiam retulisse et 
inter sidera eos collocasse . nonnulli etiam dixerant asino illi; 
quo fnerit uectus, uocem humanam dedisse . itaque eum postea 25 



D 2 amplias credi nt | 8 opido aridinis 1 10 et ex | 20 is didtnr. — G 1 ia- 
sona I 3 adriadni | lacedemonii | 12 cormim continent | 16 a | 18 mentis sta- 
tam I 20 transire neqainisset | 21 depndissa | 24 etiam om. | 26 hamanem aooem. 
K 8 adriadnis | 8 in /tftris Ipcatus | 19 poraenisset | 25 fuerat | enm om. 

1 lasonem D N cf. sapra p. 88 | 2 addont at . similes constructiones oom- 
Tnemoraui supra p. 7 | 3 Aph. ualg. Ariadnis . qaod dedi, lam Modias uolue- 
rat . idem nomen restitui ap. Hyg. Myth. cp. 79 | lacedaemones D N uulg. La- 
cTedaemonii . eadem forma, quam posui, uetus scho). Horatii, Isidorus, schol. 
Statii utuntur | 4 aiii cf. Jlyg. Mytli. cp. 80 | 6 Ilom. Od. 11, 808 . eundom 
Jocura commcmorat 8eru. Aeu. 6, 121 | 8 Cap. XXIII Catast 11; Schol. Germ. 
u. 146 I dic. D hic dic. G N et sic uulgo scribunt | 10 quare D G N nalg. qaa 
de re | 12 XII G N | 14 quaedam U aliique | Asini . lugulae sont Manilio et 
Firmico | 15 omnino addidi ex D G N | 16 ab D uulg. a | 20 qtdb. D de quib. 
G N et sic uulgo scribunt | as. duob. D G uulg. duobus as. | 21 eorum dep. D 
G N uulg. dep. eorum | 23 as. D G N uulg. et as. | 24 eos om. D G N | 25 faerit 
D G N uulg. fiierat | eum p. D G uulg. postea eum. 

IS u n t c , Kygiiii Astronomicn. 6 



— bO — 

com Priapo contendisse de natura et uictum ab eo interfectum . 
pro quo Liberum eius misertum in sideribus adnumerasse; et ut 
sciretur id pro deO; non pro homine timido, quia lunonem fuge- 
rit, fecissc; supra Cancrum constituit; qui eius beneficio fuerat 
5 adfixus astris* 

Dicitur etiam alia historia de AsclHs . ut ait Eratosthcues, 
quo tempore luppiter; bello gigantibus indicto, ad eos oppugnan- 
dos omnes deos conuocasset; "uenisse Liberum patrem; Uulcanum; 
Satyros, Silenos asellis uectos . qui cum non longe ab hostibus 

10 abessent, dicuntur aselli pertimuisse; et ita pro se quisque ma- 
gnum clamorem et inauditum gigautibus fccisso, ut omnes hostcs 
eorum clamore in fugam se coniecerint et ita sint superati . huic 
similis est historia de bucino Tritonis . nam is quoque fertur, 
cum concham inuentam excauasset; secum ad gigantas tulisse et 

15 ibi sonum quendam inauditum per concham misisse . hostes autem 
ueritos ne qua esset inmanis fera ab aduersariis adducta, cuius 
esset ille mugitus, fiigae se mandasse, et ita uictos in hostium 
potestatem peruenisse. 

XXIV LEO . HIG dicitur ab loue inter astra constitutus, 

20 quod omnium ferarum princeps esse existimatur . nonnulli etiam 
hoc amplius dicunt; quod Herculis prima fuerit haec certatiO; et 
quod eum inermis interfecerit . de hoc et Pisandrus ct conplurcs 
alii scripserunt . cuius supra simulacrum proxime Uirginem sunt 



D 18 penienisse D£ LEONE | 19 a. — G 1 natura rerum | et om. | 8 fu- 
gere fecerit supra | 8 conuocauit | 10 essent | *pro se quisque' om. | 11 eorum ho- 
Btes I 12 et huius | 16 esset om. | 17 iUe om. | 22 interficeret | alii conplures. — 
N 8 Tolcanum | 11 clamorem inauditum. 



1 cont. etc. D G N uulg. de^-natura cont. | natura i. e. membro naturali . 
eodem sensu est apud Apuieium. Lact Firm. 1, 21 inter eum Priapumque 
ortum esse oertamen de obscoeni membri magnitudine, Priapum uictum et ira- 
tum interemisse uictorem | 2 adn. D annumerasse G N . infra cp. 86 hoc uer- 
bum cnm datiuo coniungitur . fortasse h. 1. iUud 'in' ortum est ex ultima littera 
nocabuli antecedentis | 4 eius D H N deae G et sic uulgo scribunt . sermo est 
de lunone | 5 adf. D aff. G N | 7 quo etc. Hyginum secutus est Myth. Uat. I, U | 
8 conn. D N uulg. oonuocauit | 12 HuiQ D N uulg. Huius | 13 bucino D bucina 
G N uulg. bucdna | li concam D N h. 1. et in sqq. | gig. D N uulg. gigantes | 
16 Bon. D sonitum G N et sic uulgo scribunt | 16 inm. D G imm. N | 18 pote- 
state D G I 19 Cap. XXIY Catast. 12, Schol. Germ. 148 sqq. | ab G uulg. a . 
in D h. L 'ab' temere mutatum est | ^inter astra* addidi ex G | 23 cuius etc. 
cf. CatuU. c. 66; Plin. H. N. 2, 70 | snpra om. G N, in D temere deletum est;^ 
cf. Catast 1. c. | proxime ete. scripsi ex codd. Ul., monente M. idem in D te-v 
meie mntatum est; uulg. ^proximum est uirgini . Sunt' quod etiam G praebet 



\ 



- 67 - 

aliae VII Btellae ad caudam Leonis in triangulo collocatae, quas 
crines Berenices esse Conon Samius mathematicus et Callimachus 
dicit . cum Ptolomaeus Berenicen Ptolomaei et Arsinoes filiam 
sororem suam duxisset uxorem, et paucis post diebus Asiam op- 
pugnatum profectus esset^ uouisse Bereniceu; si uictor Ptolomaeus 5 
redisset; se crinem detonsuram; quo uoto damnatam crinem in 
Ueneris Arsinoes Zephyritidis posuisse templo; eumque postero die 
non comparuisse . quod factum cum rex aegre ferret, Conon ma- 
thematicus ut ante diximus cupiens inire gratiam regis, dixit cri- 
nem inter sidera uideri collocatum et quasdam uacuas a figura 10 
septem stellas ostendit^ quas esse fingeret crinem . hanc Bere- * 
nicen nonnulli cum Callimacho dixerunt equos alere et ad Olympia 
mittere consuetam fuisse . alii dicunt hoc amplius Ptolomaeum 
Bercnices patrem^ multitudine hostiaro perterritum, fuga salutem 
petisse; filiam autem saepe consuetam; insiluisse in equum, et re- 15 
liquam exercitus copiam constituisse, et conplures hostium inter- 
fecissc; reliquos in fugam coniecissc; pro quo etiam Callimachus 
eam magnanimam dixit. Eratosthenes autem dicit et uirginibus 
Lesbiis dotem quam cuique relictam a parente nemo soluerit| 
iussisse rcddi, ct inter eas constitnissc petitionera. 20 

XXV UIRGO. Hanc Hesiodus louis et Themidis filiam dicit; 
Aratus autem Astraei et Aurorae filiam existimari; quae eodem 
tempore fuerit cum aurea saecula hominum; et eorum principem 
fuisse demonstrat . quam propter diligentiam et aequitatem lusti- 
tiam appellatam; neque illo tempore ab hominibus exteras nationes 25 



D 7 zephiritidis | 16 copiam ezercitus | 19 solaeret | 20 petitionem . D£ 
yjRGINE. — G 6 dampnatum | 7 Zephinitidis | die postero | 15 prosiluisse | 
19 lespiis | 20 pcticionom | 21 thetidis | 22 aristei | 24 iusticiam. — N 7 Zephin- 
tidis I 10 coUocatum uideri. 



2 Bcr. in D scmpcr uocatur bcrcnicc, in G bcronicc, cf. Ncuc, Form. I 
p. 50. in D est genit. berenicis, in G N beronices | 3 uulg. Ptolemaeus uocatur 
h. 1. et in sqq. in D legimus ptolomeus, ptolemeus, tolemeus; in G N ptolo- 
mcus, cf. Brambach, Neugestaltung der ]at Orthographie p. 105 | berenicem D 
N beronicem G. sed in sqq. in D N est berenicen | Ars. cf. Gatull. u. 54 1. c. | 
4 As. opp. Gatullus: Assyrios fines uastatum | 6 cr. detons. D G N uulg. detons. 
cr. I 7 eosquG D G | 9 ut ante diximus conon matb. D G N | 11 YII G N | 15 ins. 
D U uulg. insiliisse | 16 conpl. D uulg. compl. | 18 magn. ita etiam Catnll. u. 26 
1. c. eam appellat | De uirginibus Lesbiis earumque dote nihil apud alios scri- 
ptores repperi | 19 solu. G uulg. solueret | 21 Gap. XXY Hed. Theog. 901; Ar. 
Phaen. 96 sqq; Catast 9; Schol. Germ. u. 95 | dixit D H | 22 quae D uulg. 
quod I 2S saec. uulg. secula. 



5* 



— 68 — 

bello lacessitas esse, neqae nauigio quemquam usum; sed agris 
colendis uitam agerc consuesse . scd post eorum obitum qui sint 
nati; eos niiuus officiosos, niagis auaros coepissc ficri; quare minus 
lustitiam inter homines fiiisse conucrsatam . dcniquc causani pcr- 

5 uenisse usque eo; dum diceretur aeneum genus liominum natum . 
itaque iam non potuisse pati amplius et ad sidera euolasse . sed 
hanc alii Fortunam; alii Cercrem dixerunt; et hoc magis non con- 
uenit inter eoS; quod caput eius nimium obscurum uidetur . non- 

' nulli eam Erigonen Icari filiam dixerunt; de qua supra diximus . 

10 alii autem Apollinis filiam ex Chrysothemi natam^ ct infantcm 
Parthenon nomine appellatam; eamquC; quod parua interierit; ab 
Apolline inter sidera collocatam. 

XXVI SCOBPIUS. Hic propter magnitudinem membrorum 
in duo signa diuiditur; quorum unius eifigiem nostri Libram dixe- 

15 runt . sed omnino totum signum hac de causa statutum existi- 
matur: quod Orion cum uenaretur; et in eo exercitatissimum se 
esse confideret; dixisse etiam Dianae et Latonae se omnia; quae 
ex terra oriantur; intei*ficere ualere . quare Tcrram pcrmotam; 
Scorpionem misisse, qui cuui interficerc monstratur . loueui autem 

20 utriusque animum admiratum^ Scorpioncm inter astra conlocasse; 
ut spedes eius hominibus. documento esset; ne quis corum aliqua 
re sibi confideret . Dianam autem propter studium Orionis pctisse 
ab louC; ut idem illi beneficium daret petenti; quod Terrae ultro 
tribuisset . itaque eum ita constitutum; ut; cum Scorpius exoriatur; 

25 occidat Orion. 

XXVII SAGITTAKIUS. IIuuc complurcs CcuUurum csse 
dixerunt; alii autem hac de causa negauerunt; quod nemo Cen- 
taurus sagittis sit usus . hic autem quaeritur; cur equinis cruribus 

m 

D 2 oonsuisse | 11 partenon | 12 appolline | coUocata . DE SGORPIONE | 
21 spettes | 24 ita om. | 25 orion . DE SAGITTARIO | 28 queritur qu ur. — 
6 2 consueuiflse | sunt | 4 csse | 5 co usque | 6 uolasse | 8 caput om. | 9 erigoni! 
ycari | 16 esse se | 20 animum om. 

1 uBum D 6 uulg. usum esse | 2 cons. H aliique, uulg. consueuisse | 5 aenc- 
um etc. cf. Ar. Pbaen. 129 | 9 eam D 6 H uulg. etiam | supra p. 36 | 13 Cap. 
XXVI Ar. Phaen. 85 sqq.; Catast. 7 | 14 unius, perperam om. D 6. Clielae 
Scorpii Libram faciunt, cf. Seru. Ge. 1, 33 | nostri, cf. supra cp. 17 | 15 milgo 
sic distinguunt: existimatur; quod | 16 exercitatissimus esse, | 18 or. D G uulg. 
exoriantur | 19 monstr. D G uulg. demonstratur | 20 ammiratum G cf. supra 
cp. 17 I conl. D coll. G | 21 al. D G uulg. do aliqua | 23 ab D G uulg. ^ | 24 cx. 
D G ttutg. oriatnr | 25 occ. orion D G uulg. Orion occidat | 26 Cap. XXVn Ai^w 
l^haen. 306 sqq., Catast 28., Schol. Germ. 286 sqq. | 28 cur, D uelle uidetur> 
^quur' de qua forma cf. Brambach, Neugestaltung etc. p. 225 sqq. 



\ 



— 69 — 

sit deformatus et caudam habeat ut Satyri . dicunt enim nonnulli 
hunc esse Grotum nomine, Euphemes Musarum nutricis filium . 
ut ait Sositheus tragoediarum scriptor; eum domicilium in monte 
llelicone habuisse ct cum Musis solitum delectari; non numquam 
etiam studio uenationis exerceri . itaque pro merita diligentia 5 
magnam laudcm assecutum; nam et celerrimum in siluis et acu- 
tissimum in musis factum esse . pro quo studio illius petisse 
Musas ab loue, ut in aliquo astrorum numero eum deformaret . 
itaque louem fccisse; et cum omnia illius artificia uno corpore 
ucllot significarC; crura eius cquina fccissC; quod equo multum sit 10 
usus; et sagittas adiunxisse, ut ex his et acumen et celeritas eius 
uideretur . caudam satyricam in corpore fixisse, quod iam non 
minus hoc Groto Musae^ quam Liber Satyris sit delectatus . ante 
huius pedes stellae sunt paucae et in rotundo deformatae, quas 
coronam eius ut ludentis abiectam nonnulli dixerunt. 15 

XXVIII GAPBIGORNUS. Huius effigies similis est Aegipani . 
quem luppiter, quod cum eo erat nutritus, in sideribus esse uoluit; 
ut capram nutricem; de qua ante diximus . hic etiam dicitur; cum 
luppiter Titanas obpugnaret; primus obiecisse hostibus timorem; 
qui 7ravixnc: appellatur; ut ait Eratosthencs . hac etiam de causa 20 
eius inferiorcm partem piscis esse formationem; et quod muricibus 
hostes sit iaculatus pro lapidum iactatione . Aegyptii autem sacer- 
dotcs et nonnulli poetae dicunt; cum complures dii in Aegyptum 
conucnisscut; rcpcntc perucnissc eodcni Typhona; acerrimum gi- 
ganta ct nuixinie dcoruni Iiostcni . quo timore pcnnotos in alias 25 
figuras se conucrtisse; Mercurium factum esse ibim, Apollinem 



D 8 eum. om. | 9 ut cum | 11 nt ex istarum acumine et celeritas esse oi- 
deretur | 20 paniscos. — G 4 Helicone om. | 14 pedes huius | et om. | 20 paniB- 
cuos I 21 deformatione | 26 ybin. 



2 Grotum, cf. Hyg. Mytli. cp. 224 | euphemis D 6 | 4 non n. G uulg. non- 
numquam | 6 uulg. syluis | 7 musis i. e. studiis, uulg. Musis | 8 eum def. G 
uulg. deformaretur | 9 et cum G uulg. ut cum | 11 sag. D G uulg. sagittas pro 
ingenio . sed illa ^pro ingenio' glossa esse uidentur | eius G uulg. esse | 12 iam 
addidi ex D | 13 Croto addidi ex H. idem uoluit Wesseling. 1. c. | 14 et in D H 
uulg. in I 16 Cap. XXVUI Ar. Phaen. et Schol. Germ. 284 sqq., Catast 27 | 
21 et quod D G uulg. quod | mur. D G uulg. muricibus id est maritimis con- 
chyliis . sed ultima uerba ut glossa eicienda sunt | 22.iactione D. fortasse iacn- 
latione | 23 dicunt poetae D G | cum etc. cf. Hyg. Myth. cp. 196 | conpl. de 
aegypto D, compl. de cgipto G | 24 peru. D G uulg. uenisse | acerr. i. e. fortis- 
simum . sic Frontin. strat. 1, 2, 3; Seru. Aen. 1, 220 | 25 hostem D G uulg. 
inimicum | 2G ibim D uulg. Ibin. 



— 70 - 

autem, quae Threicia auis uocatur, Dianam aeluro similatam . 
quibus de causis Aegyptios ea genera uiolari non sincre demou- 
strant; quod deorum imagines dicantur . eodem tempore Paua 
dicunt in iSumen se deiecisse et posteriorem partem corporis effi- 
6 giem piscis, alteram autem hird fecisse et ita a Typhone profu- 
gisse . cuius cogitatum louem admiratum, inter sidera eifigiem cius 
fixisse. 

XXIX AQUABIUS. Hunc conplures Ganymedem esse dixe- 
runt, quem luppiter propter pulchritudincm corporis ereptum pa- 

10 rentibus, deorum ministrum fecisse existimatur • itaque ostenditur 
ut aquam aquali infundens . Hegesianax autem Deucaliona dicit 
essO; quod eo regnante tanta uis aquae se e caelo profuderit; ut 
cataclysmus factus esse diceretur. Eubulus autem Cecropem de- 
monstrat essc; antiquitatem gcneris commcmorans ot osteudenS; 

15 antequam uinum traditum sit hominibuS; aqua in sacrificiis dco- 
rum usos esse, et ante Gecropem regnasse quam uinum sit 
inuentum. 

XXX PISGES. Diognetus Ei^thraeus ait quodam tempore 
Uenerem cum Gupidine filio iu Syriam ad flumen Euphraten ue- 

20 nisse . eodem loco repente Typhona; de quo supra diximus, appa- 
ruisse; Uenerem autcm cum filio in flumen se proiccisse' et ibi figu- 
ram piscium forma mutasse: quo factO; periculo esse liberatos . 
itaque postea Syros, qui in his locis sunt proximi, destitisse pisces 
ederC; quod uereantur eos capere, ne simili causa aut deorum 



D 1 treici auis ) 5 irci | tiphone | 16 omnibas | 18 erythracus. — G 1 trei- 
da I merulo | 5 hyrd | ita antiphone | 18 Diogetus erithacus | 19 eufraten flumen. 



1 Thr. auis id est grus, U. reete quidem (cf. Seru. Aen. 10, 205) sed ultiroa 
nerba pro glossa accipienda sunt | aeluro i. e. feii . sic corr. St. ex Anton. Lib. 
cp. 28. in D *eluro* temere mutatum est in 'merulo* | sim. D simul. G cf. 
supra p. 32 I 3 quod eorum D G | 5 fortasse legendum est ita Typhonem pro- 
fugisse' ttt supra cp. 23 legimus ^quia lunoucm fugerit* ct in Mytli. cp. 277 iu 
qua Aegyptum fratrem profiigit . illud ^a* facile oriri potuit ex uocabulo quod 
antecedit | 6 inter etc. D G uulg. effigiem eius inter sidera | 8 Cap. XXIX Ar. 
Phaen. 283 sqq., Gatast. 26 | 11 aliquando D aquilo l Voss. aliquo G et sic 
ttttlgo scribunt . puto legendum aquali h.l 1. et infra lib. III, 28 | deucaUon 
D G I 12 e. c. D de c. G uulg. de coelo | 13 eubolus D G | 18 Gap. XXX Ar. 
Phaen. et Schol. Gcrm. 240; Catast. 21 ; Ouid. Fast. 2, 459; Ilyg. Myth. cp. 197 | 
diognetus D uuig. Diogenetes . Diognetus fuit etiam dux Erytliraeorum, cuias 
meminerunt Parthen. 9; Polyaen. d, 36 | £r. ita recte Soter; uulg. Erythracus | 
19 euphr. D uulg. Euphratem, cf. Neue, Form. I p. 345 | 20 eod. D G uulg. et, 
eodem | Typh. D G uulg. Typh. giganta | 23 in his D G uulg. his | 24^edere D\ 
G ttulg. esitare. 



- 71 - 

praesidia inpugnare uideantur, aut eos ipsos captare . Erato- 
sthenes autem ex [eo pisce natos hos dicit; de quo posteriu6 
dicemus. ^ 

XXXI GETUS. De hoc dicitur quod a Neptuno sit missus, 
ut Andromedam interficeret, de qua ante diximus; sed quod a6 
Perseo sit interfcctus, propter inmanitatem corporis et illius uir- 
tutem intcr sidera conlocatum. 

XXXII EllIDANUS. Ilunc alii Nilum, complures etiam 
Oceanum csse dixcrunt . qui autem Nilum uolunt uocari; propter 
magnitudinem eius et utilitatem aequissimum esse demonstrant, 10 
praeterea quod infra hunc quaedam stella sit, clarius ceteris lu- 
cenS; nomi^e Canopos appellata . Canopos autem insula flumine 
adluitur Nilo. 

XXXIII LEPUS. Hic dicitur Orionis canem fugere uenan- 
tis . nam cum; ut oportebat; eum uenatorem finxissent; uoluerunt 15 
etiam significare aliqua de causa; itaque leporem ad pedes eius 
fugientem finxerunt . quem nonnulli a Mercurio constitutum dixe- 
runt; eique datum esse praeter cetera genera quadrupedum; ut 
alios pareret; alios haberet in tientre . qui autem ab hac causa 
dissentiunt; negant tam nobilem et tam magnam uenatorem, de 20 
quo et ante in Scorpionis signo diximuS; oportere fingi leporem 
uenari . Callimachum quoque accusari; quod cum Dianae scriberet 
laudeS; eam leporum sanguine gaudere et eos uenari dixisset • 
itaque Oriona cum Tauro decertantem fecerunt 

Leporis autem hanc historiam memoriae prodiderunt . apud 25 
antiquos in insula Lero nullum leporem fuissC; sed ex eorum 
ciuitate adolesccntium quendam; studio generis inductum; ab ex- 



D 15 Nam cum opere eum | 22 Callimacus | 25 memoria | aput. — G 2 ho8 
om. I 7 collocatus | 11 eum | a ceteris | 19 causa om. 



1 inp. D imp. G | 2 ex etc. i. e. ex pisce illo magno, qui Notius appellatur, 
cf. infra cp. 41 et Gatast. 1. c. | hos D uulg. homines | posterius D G uulg. post | 
3 in D h. 1. est Caetus, aliis locis Cetus | missum, codd. Voss. | 5 sed quod D 
G uulg. scd I G intcrfcctum, 1 Voss. | et D G uulg. et per | 7 conl. D nulg. 
conlocatus | 8 Ilunc ctc. spectat ad hunc locum Bocatius,, cf. supra p, 8 | 
11 propterea D | hunc D uulg. eum | 13 perperam ^ablnitur' D G et sic uulgo 
scribunt | 14 Cap. XXXIII Ar. Phaen. 338 sqq., Catast. 84. quae ap. Schol. 
Germ. leguntur, ex Hygino immissa sunt | 16 sign. D G uulg. hoc sign. | 20 ne- 
gant oportere . . . oportere ,fingi D G . idem uitium in codices schol. Qerm, 
irrepsit | 22 acc. M. coni. accusant | cum etc. i. e. in hymno in Dianam | 23 dixe- 
rit, Schol Germ. | 27 gen. est lectio corrupta; ^Veneris' scripsit Eyss. apud 
Schol. Gcrm. p. 416. supra p. 30 legimus: stndio uenationis inductam. 



— 72 — 

teris finibus leporem feminam praegnantem attulisse et eius par- 
tum diligentissime ministrasse . itaque Cum peperisset^ complu- 
ribus eius ciuitatis studium incidisse et partim pretiO; partim bcne- 
ficio mercatos omnes lepores alere coepisse . ita non longo inter- 

5 uallo tantam multitudinem leporum procreatam^ ut tota insula ab 
his occupata diceretur . quibus cum ab hominibus nihil daretur, 
in semina eorum impetu facto omnia comederunt . quo facto in- 
colae calamitate adfectii cum fame forent oppressi, communi con- 
silio totius ciuitatis uix denique eos ex insula abegisse dicuntur . 

10 itaque postea leporis figuram in astris constituisse, ut homines 

meminissent nil esse tam exoptaudum in uita, quiu ex eo plus 

doloris quam laetitiae capere posterius cogerentur. 

y XXXIY OKION. Hvnc Hesiodus Neptuni filium dicit ex 

Euryale Minois filia natum; concessum autem ci, ut supra fluctus 

15 curreret ut in terra, quemadmoduui Iphiclo datum dicitur, ut 
supra aristas curreret neque eus infringeret . Aristoniachus uutem 
dicit quendam Hyriea fuisse Thebis, Pindarus autem hi insula 
Chio • hunc autem^ cum louem et Mdrcurium hospitio recepisset, 
petisse ab his, ut sibi aliquid liberorum nasceretur . itaque quo 

20 facilius petitum impetraret, bouem immolasse et his pro epulis 
adposuisse . quod cum fecisset; poposcisse louem et Mercurium 
quod corium de boue foret detractum, et quod fecerant urinae in 
corium infudisse, et id sub terra poni iussisse; ex quo postea na- 
tum puerum, quem Hyrieus e facto Uriona appellaret . sed uenu- 

25 state et consuetudine factum est; ut Orion uocaretur . hic dicitur 
Thebis Ghium uenisse et Oenopionis filiam Meropen per uinum 
cupiditate incensus conpressisse . pro quo facto ab Oeuopione ex- 
caecatus et de insula eiectus existimatur Lemnum ad Uulcanum 



D 8 partim pretio pariter | 10 leporis poBtea | 15 ut om. | 17 catrca | lU ali- 
quiB I 22 feoerat | 24 catreus | 27 excocatur. | 28 icctus. — G 1 ad eiuB | iHirtcm pcio 
partem | 4 itaque | 6 nick | 11 nidi 1 12 lcticiae | 14 procreatmn | 15 pliiclo | 17 cu- 
thaream 1 18 hospicio | 22 quod detractum corium de boue forct | 24 chatreus | 
netustate | 20' et ibi euopionis | 28 lemuou. 



1 fem. D Q uulg. foem. | eius D uulg. ad eius | 4 ita D uulg. itaque, ut 
panlo antea | 6 a domiuis, 1 Ul. aliique | 8 adf. D aff. 6 | Ib Gap. XXXIV Ar. 
Phaeu. 822 sqq., Cataat. 82; Schol. Qerm. 881; Ouid. Fast. 5, 498. similia alii 
tradideruut, quorum nomina posui ad Hyg. Myth. cp. 195 | 16 neque D Q uulg. 
nec I 17 erythrea U; M. scripsit Hyriea, cf. Strab. IX p. 620 | Pind., in dithy- 
rambis, ut ait Strabo 1. c. | 21 adp. I) app. Q | 22 foret D Q uulg. fuisset | 
24 Ur. cfl Ouid. Fast. I. c, Seru. Aen. 1, 585 | uen. D uulg. uetustate | 25 hic 
etc Seru. Aen. 10, 768 | 27 conp. D oomp. Q. 



\ 



- 73 - 

peruenisse et ab eo queudam ducem Gedaliona nomine accepisse . 
quem collo ferens dicitur ad Solem uenisse et ab eo sanatus, ut 
se ulcisceretur, Chium reuertisse . Oenopiona autem a ciuibus 
sub terra custoditum esse • quem postquam se inuenire posse de- 
speraret Orion, in insulam Cretam peruenisse; et ibi uenari coepisse 5 
cum Diana; et ei polliceri quae supra diximuS; et ita ad sidera 
perucnissc . nonnulli autcm aiuut Oriona cum Ocnopione prope 
nimia coniuuctum amicitia uixissc; et quod ei uoluerit suum stu- 
dium in ueuando probare^ Dianae quoque pollicitum quae supra 
diximus, et ita interfectum . alii dicunt cum Callimacho, cum 10 
Dianac uim uolucrit adfcrrC; ab ca sagittis esse coniixum et ad 
sidera propter uenandi consimile studium deformatum . Istrus 
autem dicit Oriona a Diana esse d|Iectum et paene factum, ut ei 
nupsisse existimaretur . quod cum ApoIIo aegre ferret, et saepe 
eam obiurgans nihil egisset, natantis Orionis longe caput solum 15 
uideri cpnspicatus, contendit cum Diana eam non posse sagittam ^ 
mittcrc ad id, quod nigrum in mari uideretur • quae cum se uellet 
in eo studio maxime artificem dici, sagitta missH* caput Orionis 
traiecit . itaque eum cum iiuctus interfectum ad litus eiecisset; et 
se eum Diana percussisse plurimum doleret, multis eius obitum 20 
prosecuta lacrimiS; inter sidera statuisse existimatur . sed quae 
post mortem eius Diana fecerit; in eius historiis dicemus. 

XXXV CANIS. Hic dicitur ab loue custos Europae adposi- 
tus cssc et ad Minoa pcrucnisse . q^/3m Procris Cephali uxor la- 
borantcm dicitur sanasse et pro eo beneficio canem muneri ac- 25 
cepissc; quod illa studiosa fuerit uenationiS; et quod cani fuerat 
datuni; ne ulla fera praeterire eum posset . post eius obitum 
canis ad Cephalum peruenit, quod Procris eius fuerat uxor . quem 



D 5 ucnarc i G pollicere | 14 Apollo hec refcrret | 17 se com | 20 et multis. 
— 6 1 celadonia | 5 cretam uenit et ibi cum diana uenatus est ct ei poUicitus 
est I 7 ^autem aiunt . . . interf. alii* om. | 11 inferre | 15 eam om. | nich | 21 exi- 
Btimatur om. | 24 procis. 

1 qucmdam D . sed aliis locis idem habet quendam | cedalionem D . Kti- 
daXiwva restituendum est in Catast 1. c. | 2 *dicitur' addidi ex D G | 4 post- 
quam dcsp. cf. Zumpt, graram. §. 507 | 6 supra, cp. 26 | 12 histrius D G nulg. 
Ister . uide quae supra dixi p. 2 et 5 | 13 pene D G et sic uulgo scribunt | 
14 egre G . idem noluisse uidetur D | 21 sed etc. Bursian putat Hyginum haee 
imprudenter ex scriptore graeco addidisse | 23 Cap. XXXV Ar. Phaen. 826 eqq., 
Catast. 83; Sdiol. Germ. 836; Myth. Uat I, 233 . aliorum scriptorum nomina 
]>osui ad Ifyg. Mylli. cp. 189 | adp. D app. G | 25 muucrc D G. 



- 74 — 

ille ducens secum Thebas peruenit, ubi erat uulpeS; cui datum 
dicebatuT; ut omues canes e£Fugere posset . itaque cum in unum 
peruenissenti luppiter nescius quid faceret^ ut Istrus ait; utrosque 
in lapidem conuertit . nonnulli hunc canem Orionis esse dixerunt; 

6 et quod studiosus fiierit uenandi; cum eo canem quoque inter 
astra conlocatum; alii autem Icari canem esse dixerunt; de quo 
ante diximus . quae multa proposita suos habent auctorcs. 

Sed Ganis habet in lingua stellam unam; quae ipsa Ganis 
appellatur; in capite autem alteram; quam Isis suo nomine statuisse 

10 existimatur et Sirion appellasse propter flammao candorcm; quod 
eiusmodi sit; ut prae ceteris lucere uideatur . itaque quo magis 
eam cognoscerent; Sirion appellasse. 

XXXVI PROGYON. Hic ante maiorem Ganem exoriri uide- 
tur; sed a nonnullis Orionis esse existimatur • hac etiam de causa 

16 Procyon est appellatus; sed isdem omnibus historiis quibus supe- 
« rior Ganis annumeratur. 

XXXVII AR60. Hanc nonnulli propter celeritatem graece 
dixerunt Argo 'appellatam; alii quod Argus eius fuerit inuentor . 
hanc autem primam in mari fuisse conplures dixerunt; et hac re 

20 maxime stellis esse figuratam . hanc nauem factam Pindarus ait 
in Magnesiae oppidO; cui Demetrias est nomen . Gallimachus autem 
in isdem finibus ad ApoIIinis Actii templum; quod Argonautae 



D 3 liistrius I 4 dixeruat | 10 byrion | 11 ceteras | 12 siriona | 13 Procion | 
15 procyon esse | 18 argo dixerunt grece. — G 1 cui datum erat | 8 hystrius 
6 ycari | 7 praeposita | suos om. | 10 candorem flammae quae in eiusmodi signo 
est 1 11 praeter ceteras | Itaque syrion appellasse quo magis eam cognoscerent | 
13 Prodiion | uidetur a nonnullis autem | 14 esse om.| | hac autem de | 16 pro- 
chion appellatus | liisdem | 18 dictam | 22 hisdem. 



1 duc. sec D G uulg. sec. duc. | uulpis D cf. Neue, Form. I p. 180 | 2 in 
unum . sic supra cp. 15 carnem in unum compositam | 8 uulg. Ister, ut paulo 
antea | 4 lapidem D G uulg. lapides | 6 conl. D coU. G | icarii D sed aliis lods 
in eodem semper legimus icarus, icari etc. cf. supra p. 84 | 8 M. coni. et ipsa | 
11 nulg. praeter caeteras . quod dedi, habet Isidorus N. R. 26 et in Origg. III, 70 
qui sua ex Hygino sumpsit . idem uoluisse uidetur D | 13 cf. Catast. 42 | uid. 
fortasse sic legendum est: uidetur; hac etiam de causa Procyon est appellatus . 
sed a nonnullis Orionis esse existimatur et isdem etc. | 15 isd. D uulg. iisdem | 
16 ann. Sch. conl ennmeratur | 17 Cap. XXXVII Ar. Phaen. 342-, Catast. 35; 
Schol. Germ. 805 | propter etc qui hoc uolunt, Argo ab dQyoq dictam pu- 
tant I 19 conpl. D uulg. compl. | 20 nauem D G uulg. nauim | 21 Magn. legen- 
dum arbitror pro ^Magnesia' quod etiam D G praebent | Dem. cL Plin. H. N. 4, \ 
15 I 23 isd. D nulg. iisdem. \ 



— 76 — 

proficisccntes statnisse existimantur in eo loco; qui Pagasae uoca- 
tur; ideo quod nauis Argo ibi primum conpacta dicitur, quod est 
graece nayaaai . Homerus hunc eundem locum in Thessaliae 
finibus esse demonstrat; Aeschylus autem et nonnulli aiunt a Mi- 
herua quandam matcriam loquentem eodem esse coniunctam . sed 5 
huius non tota effigies inter astra uidetur; diuisa enim est a puppi 
usque ad malum^ significanSy ne homines nauibus fractis perti- 
mescerent 

XXXVIII CENTAURUS. Hic dicitur nomine Chiron Sa- 
turni et Philyrae filius esse^ qui non modo ceteros Centauros, sed 10 
homines quoque iustitia superasse, Aesculapium et Achillem nu- 
trisse existimatur . pietate igitur et diligentia effecit, ut inter 
astra numeraretur . apud hunc Hercules cum deuerteretur et si- 
nuil cum Chirone scdens sagittas consideraret, fertur una earum^ 
decidisse supra pedem Chironis et ita eum interfecisse • alii autem 15 
dicunt Centaurum miratum, quod tam breuibus sagittis tam magna 
corpora Centaurorum interfecerit, ipsum contendere arcum cona- 
tum, itaque ex cius manu sagittam prolapsam in pedem eius in- 
cidisse . pro qua re luppiter eius misertus inter sidera eum con- 
stituit cum hostia; quam supra aram tenens immolare uidetur . 20 
hunc alii Pholon esse Centaurum dixerunt, eum qui aruspicio 
praeter ceteros plurimum ualuisset; itaque ad Aram cum hostia 
uenire louis uoluntate figuratum. 

XXXIX ARA. In hac primum dii existimantur sacra et 
coniurationem fecisscy cum Titanas oppugnare conarentur; eam 25 
autem Cyclopas fecisse . ab ea consuetudine homines dicuntur in- 



D I pagase | 3 pegasse | 6 nota | 18 numeretur. — G 1 ezistimantnr sta- 
tiiifiRC I oodom | jx^gase | 8 pcgnsc | 4 ut uonuulli | G cst cnim | 11 iusticia | escu- 
lapiumquc | 12 cffccit um. | 13 anuumcraretur | diucrtcrct \ 15 super | 17 cona- 
tum arcum | 20 super | tenens om. | 21 eumque | 26 eaque. 



1 qui ctc. cf. .schol. Ap. Rhod. 1, 238 ] eadem urbs Pagasa, Fagase, Paga- 
sac dicitur | 2 conp. I> unlg. comp. | 3 nay, lcctio corrupta cst; M. coni. nayij- 
vai I 4 et D uulg. ut . similiter infra legimns cp. 40 Istrus autem et complu- 
res I 5 Sch. coni. ^eadem^ ita ut ad nauem referatur | 7 nau. fr. D nulg. fr. 
nau. I 9 Cap. XXXVIII Schol. Germ. 291, 417; Onid. Fast 5, 379 sqq. | 13 nulg. 
diuerteretur | 16 breuibus i. e. paruis cf, infra cp. 42; Ouid. Met. 5, 457 | 
21 Pholon. Seru. Aen. 8, 294 | eum qui D uulg. eumqne | 24 cf. Gatast. 89; 
Schol. Germ. 396 | Cap. XL Ar. Phaen. 444; Catast. 41; schol. Germ. 429; 
Ouid. Fast. 2, 246 sqq; Myth. Uat. I, 115; Fulgent. Myth. 1, 12. 



— 76 — 

# 

stitttisse sibi, ut cum aliquam rem eflficere cogitarent, prius sacri- 
ficarenty quam agere incepissent 

XL HYDRA. In qua Coruus insidere et Crater positus exi 
stimatur; de qua hanc habemus memoriae proditam causam . cor- 
5 uus Apollinis tutela usus, eo sacrificante; missus ad fontem aquam 
puram petitum uidit arbores conplures ficorum inmaturas; eas 
exspectans dum maturescerenti in arbore quadam earum consedit . 
itaque post aliquot dies coctis ficiS; et a coruo compluribus earum 
comesis, exspectans ApoUo coruum uidit cum craterc pleno uolare 

10 festinantem . pro quo admisso eius dicitur. quod diu moratus sit, 
ApoUO; qui coactus mora corui alia aqua est usuS; hac igitur igno- 
minia eum adfecisse, ut quamdiu fici coquerentur, coruus bibere 
non possiti ideo quod guttur habeat pertusum illis diebus . itaque 
cum uellet significare sitim corui, intcr sidera constituit cratera 

15 et supposuit hydram, quae coruum sitientem moraretur . uidetur 
enim rostro caudam eius extremam uerberare, ut tamquam sinat 
se ad crateram transire . Istrus autem et complures dixerunt Co- 
ronida Phlegyae filiam fuisse; hanc autem ex ApoIIine Aesculapium 
procreasse, sed postea Ischyn Elati filium cum ea concubuisse . 

20 quod cum uiderit coruus, ApoIIini nuntiasse; qui cum fuerit antea 
candiduS; ApoIIinem pro incommodo nuntio eum nigrum fecisse et 
Ischyn sagittis confixisse. 



1> 4 memoria | 5 apollonis | 8 aliquod | 11 appoUo | qui pm. | 15 sicientem 
17 Istrius I coronidam | 19 iBcbyn om. — G 1 efficere conarentur | 5 tutela apol- 
linis I ad fontem missus | 9 comestis | 13 liabeat illis diebus obtusum | 14 coUo- 
cauit craterem | 16 subposuit 1 16 uerberare . causa hac ut sinat tamquam se 
ad craierem | 17 Histrius j 19 postea scinealti | 20 antea albus | 21 comroodo. 



.6 petitum . sic Hyg. Myth. cp. 169 | arb. etc ad arbores Hyginua ret- 
tulit, quod de fids erat dicendum | conpl. D uulg. comp]. | 9 expectans 
D 6 I uidit D O uulg. uidit eum | 10 wlmisso i. c. pcccato . eodem uo- 
cabulo saepius utitur Ouidius | fortasse legendum est: cius, quod diu mora- 
tufi 8it| dicitur 1 11 apoUo D G uulg. ApoUinem | 11 hac igitur D uulg. hac | 
12 adf. P aff. G I ut etc. cf. Aeiian. H. A. 2, 5; Plin. II. N. 10, 15 | quoque- 
rentur D cf. supra cp. 16 | 13 posset D G | 14 crateram h. 1. uelie uidetur D. 
fortasse promiscue 4iut Hyginus crater et cratera . cf. Neue, Form. I p. 382 I 
17 uulg. Ister, ut supra cp. 34 | Gor. eU, simiJia alii prodiderunt, quorum no- 
mina posui ad Hyg. Myth. cp. 202 | 20 uid. G uulg. uideret | nunt D G uulg. 
nunc. I 21 Apollinem addidi ex G | nunt D G uulg. nundo | 21 in G imprudenter 
etiam h. 1. ut paulo .antea scriptum est *scynealti filium\ Hoc esset Ischyn 
Klati filium . ceterum apud Myth. Uat I 1. c (ubi Maius inuenit in Ms. sdn 
elati) pro 'Elati' scribendum arbitror Ischyn Elati. 



'; • ♦.•.»( 



— 77 — 

De cratera aatem hanc historiam Phylarchus scribit In Cher- 
soneso quae confinis est Troiae, ubi Protesilai sepulcrum statutum 
conplures dixerunt; urbs Elaeusa noraine dicitur . in qua Demo- 
phon quidam cum regnaret, incidit eorum finibus repentina uasti- 
tas et ciuium ' interitio miranda . qua re Demophonta permotum 5 
ferunt misisse ad ApoUinis oraculum quaerentis remedium uastitatis . 
responso autem dato, ut quotannis una de nobilium genere uirgo 
diis penatibus eorum immolaretur; Demophdn omnium filias praeter 
Buas sorte ductas interficiebat, usque dum cuidam ciuium loco no- 
bilissimo eorum nato perdoluit inceptum Demophontis . qui negai^e 10 
coepit de sua filia se passurum sortiri, nisi eodem regis filiae 
essent coniectae . quo facto rex permotuS; illius filiam sine sorte 
ductam interfecit . quod Mastusius nomine, uirginis pater^ instanti 
tcniporc simulauit so patriac causa non acgrc ferre factum (potuis- 
set enim postea sorte ducta nihilominus interire): quod paulatim 15 
dies regi in obliuionem perduxit . itaque cum se prope amicissi- 
muni regi uirginis pater ostendisset, sollemne sacrificium se habere 
dixit, eumque et filias eius ad id conficiendum inuitauit . qui nihil 
aliter futurum suspicatus, fiUas ante misit^ ut ipse occupatus in 
re ciuili postea ueniret . quod cum ex optato Mastusio accidisset, 20 
filias rcgis interfecit et sanguinem earuni cum uino in cratera 
mixtum aduenienti regi pro potione dari iussit . qui cum filias 



D 1 Btoriam philarcus | 3 flagiuBa | demiphoii | 5 intericio | demiphonda 
6 querens | 17 uirginis pater regi | solemne. — 6 1 phylartus | 3 flagusa | dimi- 
phona I 6 quaerens | 7 una e | 9 ductas om. | 11 de sua filia cepit | 13 pater 
uirginis | 16 duxit | prope om. | 17 soUempne | 19 aliud | 20 exoptanti | 21 regis 
filias lutcremit | 22 proportione. 



1 uulg. Filarchus cf. supra p. 6 | chersonesso D G | 2 uulg. sepulchrum | 
3 conpl. D uulg. compl. | uulg, Phlagusa . quod dedi, uoluit Is. Vossius. eadem 
urbs ab llerodoto 6, 140 aiiisquc Elaeus uocatnr . sed ^EXaiovq^ ^EXaioHaaa, 
^tiXsovaa etiam in libris graecis confunduntur | 3 omnes scribunt Demiphon, 
sed uera lectio milii esse uidetur Demophon . sane drifio<pmv nomen nirbrum 
fuit . in 6 h. 1. cst dcmophon, in seqq. autem dcmiphon | 5 int. D 6 unlg. in- 
ternecio | G quaer. 3 Ul*, uulg. quaerens . M. noluit quaerentem | 8 demiphon 
autem D G | 9 interf. est imperfectum conatus | 12 conuectae, 1 Voss. | 13 uulg. 
Matusius h. 1. et in seqq. nec aliter scribunt D G . Mastusia promontorium Cher- 
roncsi commcmoratur a Plin. II. N. 4, 18 aliisque . Mastusius h. 1. iam scri- 
psei-at Micyllus | instanti i. e. praesenti | 14 non ferre hac re factum D . quo 
loco ^hac re' perperam scriptum est pro aegre, cL supra cp. 34 | 16 dies i. e. 
tempus I 17 pater uirginis regi, H | soU. cf. supra p. 87 | 19 occ. iure duili, H | 
20 ex opt. D uulg. exoptanti | 21 regis D G nulg. eius | in om. D G | crat. D G 
uulg. cratere . iidem tamen in seqq. haben ^cratere* | potione D portione St. 



- 78 - 

desideraret, et quid his factum esset rescisset, Mastusium cum 
cratere in mare proici iussit . quo facto mare, quo ille est pro- 
iectus, memoriae causa Mastusium mare uocatum est; portus autem 
adhuc Crater appellatur . quem autiqui astrologi stellis deformarunty 

5 ut homines meminissent maleficium neminem tcmere lucrari posse, 
neque obliuionem inimicitiarum fieri solere . nonnuUi cum Erato- 
sthene dicunt eum cratera esse, quo Icarus sit usus, cum homini- 
bus ostenderet uinum; alii autem dicui^t dolium esse^ quo Mars 
ab Oto et Ephialte sit coniectus. 

10 XLI PISCIS qui notius appellatur. Hic uidetur ore aquam 
excipere a signo Aquarii • qui laborantem quondam Isim seruasse 
existimatur; pro quo beneficio simulacrum piscis ct eius filiorum, 
de quibus ante diximus, inter astra constituit . itaque Syri con- 
plures pisces non esitant et eorum simulacra inaurata pro diis 

15 penatibus eolunt De hoc et Ctesias scribit. 

XLII Reliquum est nobis disputare de stellis quinquc; quas 
complures ut erraticas, ita plauetas Graeci dixerunt . quarum una 
est louis, nomine Phaenon; quem Heraclides Ponticus ait, quo 



D 3 ^uocatttin esfc* om. | 5 luGrare | 9 epialta | 16 et hesi | 18 quam erachi- 
des. — G 1 6880 I 2 in mare cum cratere | proiectus est | 3 mare om. | 7 yca- 
rus 1 9 epLialta | 15 'Dc . . . acribit* om. | 10 Y | 18 Lcraclydc». 



1 desiderasset, 1 Yoss. | 2 pr. D G uulg. proiid | 4 def. D G uulg. deibr- 
mauerunt | 6 lucrari i. e. impune ferre, ut ait M. | 7 uulg. Icarius cf. supra 
cp. 4 I 8 autem dicunt D uulg. autem | 9 otho D G | 10 cf. Ar. Phaen. 386; 
Catast. 38 I 11 isim D ysim G uulg. Isin . ceterum alii in hac re non Isim, 
sed Derceto commemorant 1 18 ante, cp. 30 | conpl. D uulg. compl. | 15 uulg. 
Hegesias, cf. supra p. 4 | 16 Gap. XLII Ar. Fhaen. 453; Catast. 43 | Reli cum 
D i. e. Relicum, cf. Brambach, Halfsbachlein etc. p. 58 | disputare addidi ex G | 
st. quinque D G uulg. 'quinque st | 17 planetas D G uulg. nXavijvag | 18 phe- 
ton D G uulg. Pbaethon . sane a Cicerone N. D. 2, 20 aliisque louis stella ^ai' 
^a>v, Saturni stella (palvtov appeUatur; sed h. 1. et infra lib. IV, 17 legendum 
uidetur Phaenon, cf. Catast. 1. c et Sdiol. Germ. p. 421 Eyss. Furmatur haec 
ooniectura etiam iis, quae in scholiis cod. Dresdensis 183, fol. 26, b sq. inueni . 
ibi disputatio de stellis quinque sic incipit ^Restat ut quid de his gentilium ridi- 
culosissima uanitas senserit explicemus' et paulo post haec legimus: Stellam 
iouis a qua se accipere temperantiam autumant, dixerunt quendam hominem 
phoenonem (leg. Phaenonem) fuisse, conditum a prometheo cunctis forma prae- 
stantiorem quem ioui ut cetcros rcddere nollet . Idem phcnon (leg. Phacnon) a 
mercurio persuasus ut inmortalitatem perciperet esse dicitur ut ad iouem ueniret . 
ad quem ueniens et proprio nomine honoratus et inter astra conlocatus iuxta 
eoram uanitatem est.* 



V 



— 79 



\ 



tempore Promethens homines finxerit, hunc palchritudine corporis 
reliquos praestantem fecisse; cumque supprimere cogitaret; neque 
loui ut cetcros reddcret; Cupidinem loui nuntiasse . quo facto 
missum Mercurium ad Phaenonem persuasissc; ut ad louem ueni- 
ret et inmortalis fieret . itaque eum inter astra coUocatum. 5 

Secunda stella dicitur SoIiS; quam alii Satumi dixerunt Hanc 
Eratosthenes a Solis filio Phaethonta appellatam dicit . dc quo 
complures scripserunt, ut patris inscienter curru uectuS; incenderit. 
terras; quo facto ab loue fulmine percussus, in Eridanum deci- 
derit et a Sole inter sidera sit perlatus. 10 

Tertia est stella Martis^ quam alii Hcrculis dixerunt, Ueneris 
sequens stellam hac^ ut Eratosthenes ait^ de causa . quod Uulca- 
nus cum uxorem Uenerem duxisset^ et propter eius obseruantiam 
Marti copia non fierct, ut nihil aliud adscqui uideretur, nisi sua 
stclla Ucncris sidus pcrsequi a Uenere impetrauit . itaque cum 15 
uehementer amore eum incenderet, significans e facto stellam Py- 
roenta appelhiuit 

Quarta stella est UeneriS; Lucifer nomine; quam nonnulli lu- 
nonis esse dixcrunt . hanc eandem Hesperum appellari, multis 



D 2 eumqiie sabprimGre cogitarc | 4 phetontha | 6 coHocanii | 7 phetonta | 
9 percursum | dciecerit | 11 erculis | 13 et om. | 16 phironam appeUatnm. — 
Q 1 polcritudine | 2 neqne ut certam tum redderet | 5 locatnm | 7 phetontam | 
9 percnssus om. j deiectns est | 10 sidera perlatus 1 11 Terda | martis stella | 
16 eum amor | phriom*a | 19 hunc cnndcm. 



1 D uelle uidetnr finxisset | 2 rel. D G i ii){r. riTquis | 2 mmqne etc. scripsi 
ex G nnlg. ^eumqne supprimerc cogitarr*. Mt-dius linlt: rntnque cum supp. co- 
gitaret . nide qnae supra CAst ]\ 2 i Ticqiic f tc. tcriinti rx D nnlg, atqne ut cer- 
tnm redderet Cnpidinem, luni i tc. | U i uut. D G milg. nnndasse | 4 unlg. PhaS- 
thonta I 8 incendcret D G | 9 dtieccric U aliique; uulg. Meiectus est et a Sole 
inter sidera perlatus*' . in sdioliis cod. Dresdensis .fol. 27, a haec inneni 'ab 
ione fulmine percussus in eridannm dedderit et a sole patre inter sidera sit 
conlocatns' . hinc apparet in codd. Hygmi per errorem scriptum esse deiecerit 
pro ^deciderit'. Idem scholiastes de Martis stella haec profert: Martis autem 
stellam quam quidam illomm (L e. gentUium) herculis esse dixemnt, neneris se- 
quax ab illis fuisse putabatur. Nam cnm nulcanus nenerem dnxisset uxorem et 
propter eius obsemantiam marti copia non fieret nihilque adsequi nideretnr, a 
ucnere coitum impetrauit et quia tielicmcnter morsum (fort amore eum) incen- 
dcrit, pyrois est appellata . a qua etiam se femorem accipere credebat (leg. 
credebaiit) | et a Sole etc. sic scripd ex D | 14 oopia D G uulg. eins copia | ads. 
D ass. G I 16 am. eum D nulg. eum amor | sign. D G uulg. rem sign. | 19 hanc 
eand. D uulg. hunc eundem. 



— 80 — 

traditum est historiis . hic autem omnium siderum maximus esse 

uid^tur . nonnulli hunc Aurorac et Gephali iilium dixcrunt; pul- 

chritudine multos praestantem . ex qua re ctiam cum Uenere di- 

citur certassC; ut etiam Eratostlienes dicit eum hac de causa Ue- 

5 neris appellari; et exoriente sole et occidente uideri . quare, ut 

ante diximuS; iure hunc et Luciferum et Hespemm nominatum. 

Quinta stella est Mercurii, nomine Stilbon • sed haec est bre- 

uis et clara . haec autem Mercurio data existimatur; quod primus 

menses instituerit et peruiderit siderum cursus. Euhcmerus autem 

10 Uenerem primam ait sidera constituisse et Mercurio demonstrasse. 

XLIII Praeterea ostenditur circulus quidam in sideribus; can- 

dido coIorC; quem lacteum esse nonnulli dixerunt. Eratosthenes 

enim dicit Mercurio infanti puero insciam lunonem dedisse lactej; 

. sed postquam rescierit eum Maiae filium essC; reiecisse eum [ab 

15 se; ita lactis profusi splendorem inter sidera apparere . alii dixe- 

runt dormienti lunoni Herculem suppositum; et experrectam id 

quod supra diximus fecisse . alii autem Herculem propter nimiam 

auiditatem multitudinem lactis adpetisse neque in ore continere 

potuisse: quod cx ore eius profusum; cireulum significasse . alii 

20 dicunt; quo tempore Ops Saturno lapidcm pro partu attulit; ius- 

sisse ei lacte praebere . quae cum pressisset mammam, profuso 

lacte circulum deformatum; quem supra demonstrauimus. 

Nos autem omniuni corporum deformationcm diccre instituimus. 



D 6 et hedum et hesperum | 18 mercurio dicit. — 02 pulcritudine | 5 ap<> 
pellari quod exoricoto et occidcnte uidctur | 9 cursus sydcruin | 14 rcscirct 
16 subpositum | 18 lactis muititudinem | 20 obs | obtulit. 



2 nou. Q uulg. NonnuHi autem | fil. D G uuig. filium esse | 5 et ex. scripsi 
ex 1 Voss.; uulg. appellari ex. | 7 breuis i. e. parua, cf. supra cp. 38 | 10 ueue- 
rem etc. D G uulg. primam ait Venerem astra constituisse | 13 puero om. G | 
lacte D li. 1. et in sqq. uulg. lac, |cf. Brambach, Neugestaltung etc. p. 256, 
Neue, Form. I p. 573 | 14 ab D G uulg. a | 15 ita D G uulg. et iU | 18 mult. 
lact. D uulg. lact. mult | 19 sigo. D G uulg. signasse | 23 inst. D uulg. in- 
Btituemus. 



\ 

V 

\ 



— 81 — 



LIBER TERTIUS. 



I Igitur incipicmus a polo borco protinus diccre; quo utrae- 
que Arcti nixae uehuntur, arctico circulo clausae et ita coUocatae, 

ut alternis unaqp,eque canim resupinata caput alterius tegere ui- ^^ 
deatur; ita tanicn; ut caput eius quae superior fuerit, ad caudam 5 
, infcrioris contcndat . harum maior in cxtremo eirculo pedes habet 
' fixos . praeterea habet in capite stellas VII omnes obscuraS; in 
utrisque auribus binas, in humero claram I, in pede nouissimo II^ 
in summo interscapilio I, in crure de posterioribus primo I, in pede 
priore II, in cauda ipsa tres . ita totius sideris stellae sunt 10 
omnino XXI. Miuor autem habet in stationis unoquoque loco stel- 
las singulas clare lucentes^ et supra caudam III, omnino VII. Sed 
in prioribus caudae stellis una est infima quae polus appellatur, 
ut Eratosthenes dicit, per quem locum ipse mundus existimatur 
uersari; reliqui autem duo choreutae dicuntur; quod circum polum 15 
ucrsantur. 

II DllACO intcr duas Arctos collocatus, uidctur corporis sinu 
facto Arctum minorcm ita concludere; ut paene pedes eius tangere 
uideatur; cauda autem flexa caput maioris adtingere et suo capite 



D 4 capud I 7 obscuras titrisque. — G 3 arctos | 12 super | VII sunt | 15 re- 
liquac autcm chorcutac | circa | 16 uersentur. 



1 Lib. Tert. om. D G sed in D iUa ^lgitur . . . utraeque' litteris magnis 
scripta sunt | 2 hoc caput uulgo inscribitur Arcti | 3 arctoi H . fortasse legendmn 
est arctoe, ut supra p. 32 Histoe | 7 habet etc. cf. Hyg. Myth. cp. 177 | 10 pr. 
D uulg. priori | in D nonnuHa adduntur, quae per errorem huc immissa sunt . 
quac quidem expositio sic incipit: Maior autem arctums ad aquUonem adiacens 
in longitudine quidem recipit aequinoctiales partes drculos partium ducentarum 
sexaginta qninque etc. eadem, paucis mutatis, in eodem libro inueni fol. 13, b sq. 
Cctcrum breuior forma huius libri in cod. Parisiensi^ de quo supra dixi p. 12, 
sic incipit: Siquidcm intra circulum arcticum clflusae sunt dnae arcturi, una 
resupinate, altera caput alterius tegere uidctur, uerso semper capite maioris ad 
caudam minoris . Quarura maior habet in capite steUas VII omnes obscuras, in 
utrisquo auribus unam, in humcro claram unam, in pcde nouissimo II, inter 
Rcapulas unam, in crure postcriorc I, in pede priore II, in cauda trcs, et ita 
suiit XIX I 11 stat. i. e. pedum; M. putat Hyginum in scriptore graeco inue- 
nisse pdaig | 15 rel. etc. D uulg. reliquae autem duae | chor. D G uulg. x^' 
QfVTfx/ . idem restitnendum cst ap. Schol. Gcrm. p. 382 Eyss. pro *chore ut e*. 
18 uulg. pene, quod ctiam D G habent | 19 adting. D att. G cf. Brambach, Neu- 
gest. p. 296 sqq. 

B a n t e , llygini AstroBomic». 6 



— 82 — 

tamquam reducto circulum arcticum tangenS; corpus ut in i>piram 
complicare • et si quis diligentius attenderit; uidere poterit caput 
Draconis ad maioris Ursae regionem caudae coUocatum . hic habet 
in utroque tempore stellas singulas, in oculis singnlas, in mento I et 
5 toto corpore reliquo passim dispositas X, ita ut omnino sint stellae XV. 
in ARCTOPHYLAX. Huius manum sinistram circulus arcti- 
cus includit ita, ut neque occidere neque exoriri uideatur; ipse 
autem positus ab arctico circulo ad aestiuuni dcfinitur; inclinatus 
in longitudinem^ dextro pede aestiuo circulo nixus . huius hume- 

10 ros et pectus a reliquo corpore diuidit circulus, qui per utrosque 
polos trausiens tangit Arietem et Chelas . hic quod cum Tauro 
et Geminis orientibus et Cancro et Lcone occidit, ideo scro occi- 
dere dicitur • qui magis erectus a pedibus peruenit ad terraro, at 
plagius cxoriens citius quaui Clielae uidetur . habct auteui in 

15 manu dextra stellas qnattuor; quae numquam occidere dicuntur; 
in capite stellam I^ in utroque humero singulas, iu utraque mamma 
singulaS; sed clariorem dextram et sub ea alteram obscuram; et 
in cubito dextro claram I; in zona unam clarius ceteris lucentcm 
(haec stella Arcturus appellatur); in utrisque pedibus singulas . 

20 quae omnino sunt XIIH. 

IV COBONAM humero sinistro prope contingere Arctophy^ 
lax uidetur; qui autem Engouasin dicitur, dextri pedis calce con- 
iungitur . haec Cancro et Leone exoriente occiderc; cum Scorpione 
exoriri perspicitur . habet autem stellas VIIIl in rotundo dispo- 

25 sitaS; sed ex his tres clarius ceteris lucentes. 

V EN60NASIN. Hic positus inter duos circuloS; arcticum 
et aestiuum; utrisque pedibus et dextro genU; quem ante diximuS; 



D 2 complicari . ut si qui | 4 ^stellas singulas' om. | 11 polus | 18 quo ma- 
gis. — 6 4 stellaa in oculis | 5 ita om. | stellarum aint | 7 oriri | 9 longitudine | 
13 quod magis | 20 fiunt | 24 oriri. 



1 speram D Q uulg. sphaeram . quod dedi, iam Qrotius uoluit | 2 compl. 
Q uulg. compUcari | 3 hic etc. cL Ar. Phaen. 56 sq. | 5 sint st D uulg. stella- 
rum Bit I 6 Arct. D Q uulg. Bootes siue Arctopkylax | 11 hic quod D Q uulg. 
hic quidem | 12 oricntibus addidi cx H | scro occ quare pigcr Bootes api^ellatur 
ab Ouid. Faat 3, 405 | 13 qui, 1 Yoaa. uulg. quod | 14 plagius addidi ex D et 
2 Ul. nkaYiog graece est quod laUne obliquus | 15 uulg. sinistra . idem habent 
D Q sed legendum est dextra cx Catast 8 et Schol. Qerm. p. 387 Eyas. | 18 cet. 
D Q uttlg. caet | 22 qui autem engonasin dextri pedis calce coniungit D Q uulg.<, 
quae autem Engonasin dextri p. c. coniungit . quod dedi, uoluit M. ex 3 Ul. | \ 
24 st. YIllI uuJg. nouem st | 26 arcticon D sed in seqq. arcticum. 



— 83 — 

arcticum circulum finit; ita tameo, ut dextro pede prioribus digitis 
drculum terminet, sinistro autem toto caput Draconis opprimere 
conetur . humeris autem uelut sustinens circulum aestiuum et 
manu dextra porrecta tangens; laeuam autem e regione sinistro 
genu porrigens aequali interuallo circuli aestiui et genu sinistri . 5 
hic occidens capite prius quam reliquo corpore deuenit ad ter- 
ram . qui cum totus occidit, occidit, ut pendere pedibus ex arctico 
circulo uideatur, cxoricns antc pcdibus quam reliquis nicmbris. 

Ilabct autcm in capitc stcllam I, in suiistro bracliio I, in 
utroquc humero singulas clare lucentes, in manu sinistra I, in 10 
dcxtro cubito altcrani; fin utroque laterc singulas, scd clariorcm 
in siiii.stro; in dextro fcniino Auixs, in gcnu I, iii poplitc I, in cnire 
duas; in pcde I quae dicitur clara; in sinistra manu quattuor, 
quas ])cllem Leonis esse nonnulli dixerunt . sunt oninis XVIIIL 

VI LYRA. Haec posita est contra regiouem j^eius loci, qui 15 
locus est inter genu et manum sinistram eius qui Engonasin uo- 
catur . cuius ipsa testudo spectat ad arcticum circulum; summum 
autem cacumen ad polum notium contenderc uidetur . haec Uir- 
gine exoriente occidere, cum Sagittario exoriri perspicitur . habet 
autem in ipsis testudinis lateribus singulas stellas; in summis 20 
cacuminibus eorumy quae in testudine ut brachia sunt collocata, 
singulas; in mediis isdem quos humeros Eratosthenes fingity sin- 
gulas; in scapulis ipsius testudinis unam; in imo Lyrae, quae ut 
basis totius uidctur, un<am. 

VII OLOIL Iluius uiia ala cst ad circuiiiductioncm huius 25 



D 8 uelud I 7 totns occidit, nt . . . uidetur | 14 nonnuUi esse | sunt etc 
om. I 21 colcata | 25 est ala. — 4 proiecta | ,ad sinistrum genu | 12 femine 
dextro TI | polilite | cnire 1 | 13 IIII | 14 nonnulli dixerunt es&e . steUae XVIIII | 
15 hvv. CHt immKa I loci om. | 17 arcturuiii | 19 cxoriri oni. | uidclur | 21 collccta^l 
23 ima lyram | 24 I. 



1 primoribus , 1 Ul. | 2 in D suprascr. totum | 4 porr. D uulg. proiecta | e 
reg. sin. D uulg. e reg. ad sinistrum | 6 genu . de hac forma genitiui cf. Neue, 
Form. I p. 364 | 7 totus etc scripsi ex G uulg. totus occidit, ut etc | 13 in 
pede etc. Ex Catast 4 et Schol. Germ. p. 384 Eyss. haec exspectares ^in pede I, 
supra dextram manum I quae appellatur Glaua' . fortasse illa *in mann sinistra f 
delenda et ea quae paulo antea poeui addenda sunt | 14 sunt etc addidi ex cod. 
St; alii addunt: ita sunt decem et nouem | 15 eius etc D; idem scripsit St. ex 
H aliisque pro ^eius lod qui est* | 18 haec G uulg. haec Lyra | 21 testndinem 
D G I collocata scripsi ex 2 Voes., uulg. coUecta | 22 isdem D G uulg. iisdem | 
quas U aliique | finxit, 1 cod. St | 28 ima lyrae D U aliique; uulg. ima Lyra . 
quod dedi, praefert M. cf. infra cp. 88 | 24 unam, et ita omuino sunt nouem U 
aliique. 



- 84 - 

circuli qui arcticus uocatur, contiogens extremum pedem sinistrum 
eius qui £ngonasin uocatur . sinistram autem alam habet paululum 
extra circulum aestiuum, paene coniungens pedibus Pegasi . Aesti- 
uus autem circulus rostrum eius a reliquo corporc diuidit . cauda 
6 iungitur extrema cum capite CQphei . hic cum Uirgine et Cheiis 
orientibus occidens, prius capite quam reliquis membris deuenit 
ad terram^ exoritur autem cum Capricomo . hic habet in capite 
stellam clare lucentem I, in collo alteram pari fulgore, in utrisque 
pennis quinas^ supra caudani I. omnino habct stelias XIII. 

10 VIII CEPHEUS a tergo minoris Arcti coustitutus, iuciuditur 
arctico circulo a pedibus ad pectus, ut praeter humeros et caput 
eius nihil occidere uideatur; neque longe abest a tlexu Draconis, 
quem capite primum efficere uidetur. Cepheus autem manibus 
utrisque proiectis figuratus, tanto dissidet interuallo a pedibus 

15 Arcti minoriS; quantum spatium inter pedes Cephei uidetur . huius 
caput Scorpione exorto occiderC; cum Sagittario exoriri perspicitur . 
hic autem habet in capite stellas II; in manu dextra I; item in 
cubito obscuram I^ in sinistra manu et humero singulas, in dextro 
humero I, in zona^ quae medium eius diuidit corpus^ III steilae 

20 clarae uidentur, in latere dextro obscura I^ in sinistro genu 11, in 
utrisque pedibus singulae, supra pedes stellae IIII . hic totus 
omnino stellarum est XVIIII. 

IX CASSIEPIA sedens in siliquastro coiilocata est . cuius 
sedilis et ipsius Cassiepiae pedes positi sunt in ipsa circumductione 

25 circuli; qui arcticus uocatur; effigies autem corporis. ad aestiuum 
circulum peruenit; quem capite et dextra manu tangit . hanc prope 
mediam diuidit circulus is, qui lacteus appellatur; proxime Cephei 
signum conlocatam . haec occidens cum Scorpione exoriente ca- 
pite cum sedili resupina ferri perspicitm*; exoriri autcm cum Sa- 

30 gittario . huius in capite stella ostenditur I, in utroque humero I, 

D 6 hic om. | 9 XII | 10 arcturi | 15 arcturi | 28 Gassiepya | 24 sedile | 28 cou- 
locatum. — G 2 dicitur | 6 extrema om. | 10 contingens | 15 spacium | 16 autem 
exoriri uidctur | 17 Ilabet autem inc | 18 1 obscurain | 19 medium eum diuidit | cor- 
pus om. I 21 stellae 111 . oroniuo stoUariun XYllli | 23 Casiopeia | collocata | 24 ca- 
siopiae 1 27 lacteus dicitur proxime iuxta signum cepbei collocatam { 30 1 ostenditur. 



1 arctioos U | 6 orientibus addidi ex H | 14 porrectis, ood. Paris. | 15 per- 
peram ^buius corpus' D G aliique, cf. Arat. Pbaen. 631 | 23 uulg. Gassiepeia 
cf. supra p. 29 | 24 uulg. Cassiepeiae | sunt addidi cx 1) G | 25 arcticos, codd. St.^ 
in D b. 1. et alibi arcticos corr. in arcticus | 26 dextra D G b. 1. et alibi, uulg. \ 
dextera | 28 collocatam G uulg. cy nlocatum | cum seorp. D G uulg. Scorpione 
exor. om. D G. 



- 86 - 

in papilla dextra clara I, in lumbis magna I, in sinistro femine 
duae, in genu I, in pede primori dextro I; in quadratO; quo sella 
deformatur, una; in angulis utrisque singulae clarius ceteris lu- 
ccntcs . haec igitur est omnino stellarum XIII. 

X ANDllOMEDA proxime Cassiepiam, supra caput Persei 5 
breui interuallo dissidente collocata perspicitur, manibus diuersis 
uincta, ut antiquis historiis est traditum . cuius caput equi Fegasi 
uentri coniungitur; eadem enim stella et umbilicus Pegasi et An- 
dromcdae caput appcllatur . huius medium pectus et manum sini- 
stram circulus aestiuus diuidit . occidit autem cum Pisce de duo- 10 
bus secundo, quem Andromedae subiectum brachio supra diximus, 
exoriente Libra et Scorpione, capite, prius quam reliquo cor- 
pore perueniens ad terram . exoritur autem cum Piscibus et 
Ariete. 

Haec habet in capite stellam clare lucentem I, in utroque 15 
humero I, in cubito dextro I, in ipsa manu I, in sinistro cubito I, 
in brachio I, in manu alteram, in zona III, supra zonam IIII, in 
utroque genu I, in pedibus autem binas . ita omnino est stella- 
rum XX. 

XI PEIISEUS. Huius sinistrum crus et humerum laeuum 20 
circulus aestiuus a reliquo corpore diuidit . ipse manu dextra 
arctoum circulum tangit, dextro pede caput Aurigae promere uelut 
currens uidetur . idem occidens Sagittario et Capricomo exorto, 
inclinatus ad caput uersus cum Ariete et Tauro rectus exoritur . 
habet autem in utroque humero stellam I, in manu dextra clare 25 
luccntcm I qiia falcem tenere dicitiir, quo telo Gorgona interfecit; 

in sinistra alteram, qua caput Gorgonis tenere existimatur . habet 



D 2 stclla I 4 XIITI. — G 1 fcmine sinistro | 4 IIcc est stcnanim | 5 pro- 
xima cassiopeiae super | 6 uidetur | 7 iuncta | historiis om. | 15 stellam I clare 
luccntem | 16 'in cnbito dextro I' om. | 17 super | 18 autem om. | binas . stella- 
rnm XX | 2.S uidctur uclut currens | 24 atl om. 

1 fcm. D G uulg. fcmorc | 2 primori addidi cx D | 3 una om. D G | cet. D 
G uulg. caet. | 5 cass. D nulg. Caseiepeiam | 11 supra . sciendum est haec in iis 
quae supra proposita sunt non inueniri; sed legimus eadem infra cp. 29 | 15 uulg. 
^Haec ut supra diximus' sed ultima uerba eicienda mihi uidentur, nt immissa 
ex iis qnae antecedunt . sane librarios h. 1. peccasse apparet ex D in quo haec 
proponnntur: Haec supra diximus habet | 17 supra z. idem habet Schol. Germ. 
p. 398 Eyss. Grotins uult ^sub zona' ex Gatast. 17 |'20 lenum D G | 22 arctonm 
D unlg. arcticum | capnt . hoc ex tabulis astronomids non probandum est; puto 
legendum 'crura* . in D additnr in margine: crura uel tergus | 24 ind. D G 
uulg. inclinatur | 26 gorgona D G unlg. Gorgoncm, cf. snpra lib. II, 12. 



— 86 — 

praeterea in uentxe stellam I, in lumbis alteram, in dextro femine 
ly ad genu I, in tibia I, in pede I obscnram, in sinistro femine I 
et in genu alteram^ in tibia duas; in sinistra manu, quod Gorgo- 
nis caput uocatur, stellas nn . omnino est stellarum XYIIII . 
6 caput eius et fifilx sine sideribus apparet 

Hunc Aratus cum diceret inter astra Tuxoriafiivor figuratum, 
acceperunt complures eum puluerulentum dictum; quod minime 
conuenit posse inter sidera eUam puluerulentum apparere . quod 
si esset, dignior erat Orion, cui idem adscriberetur; primum quod 

10 assidue est uenatus et semper in terra fiiity deinde quod adhuc 
inter sidera uenari uidetur . Perseus autem qui assidue uolarety 
non potest puluerem habere • quod igitur est: cum uellet Aiutus 
eum currentcm obscure significare, usus Acoliorum ratione, cum 
xexoviofiivov dixit . Aeolii enim cum uolunt aliquem decurrere 

15 significare^ xexovla&ai dicunt; id quod Aratus uult demonstrare, 
non ut illum uolantem assidue pulucrulentnm dicat . quod a multis 
perperam est intcllectum. 

XII Heniocbus autem circulo aestiuo genuum fine, praeterea 
ab humero sinistro usque ad zonam diuiditur ab eo, quem supra 

20 lacteum orbem diximus . huius pes dexter Tauri sinistro comu 
stella coniungitur una; manu ut lora tenens figuratur . cuius in 
humero sinistro Capra, in manu autem duo Haedi duabus stellis 



D 18 aetholorum | iA ceooDismenoa | aetholi | decurTe | 15 adpocMiise | 
21 steUae | 22 aedi | duabus om. — G 1 lambis I in dextro | 2 in gean | obecu- 
ram I in dextro femine I in gena I in tibia 1 1 4 XYII | 6 sydera | 7 dicere | 
8 ^etiam puluenilentum* om. | 18 etholorum | 14 eoonismenon | ethdi | decarre- 
rei 1 16 apoconisse | idem quod | 16 iUum om. | didt 1 19 saper | 21 coniungitar 
steHa I manibus | 22 hedi. 



2 ad gonu D uulg. in gcnu | 4 XYIIII scd re uera cnumcrautar XYIIl . 
fortasse olim iu iis qoao autccedunt sic lcgebatur ^habct autcm in capite stel- 
lam I (cf. Gatast 22), in utroque* etc. quod si additur, fiunt Xyilll | 6 ccco- 
nismenon D G h. 1. et in sqq. | 7 dictiun D uulg. dicere | 9 adscr. D aacr. 6 | 
10 doindo D G uulg. dcniquo | 11 uulabat U*, M. rmi. uolarit | 12 quod ctc. D 
Quid igitur est? G; uulg. Quid igitur? | 18 usus Ac rat, L c aloXioxi | uulg. 
^Aetolorum* et in sqq. Aetoli . quod dedi, uoluit Grotius | 14 apud Homerom et 
Aratum est antiquior forma xexovifAivo^ \ 15 uulg. anoMoviaiu^ U habet 'oeoo- 
nisse* qnare legendum arbltror xtxovio^i . dispatat de hoc looo Wesseling. 
Obseru. p. 246 sq. | uult D G uulg. uoluit | 18 goi. fine, cf. sopra p. 2 et infira 
Ub. lY, 12 I 20 pes d. D uulg. d. pes | 21 ona, cl Seru. Gc 1, 205 . Hasper 
ez cod. Paris. sic scribit ^cornu coniungitur . Una manu' | manu D uulg. Manibas . 
sed in altera manu haedi constituti sunt | 22 manu, i. c sinistra, cf. Gataat 13; 
Sero. Gc 1. c I uulg. Hoedi h. 1. et alibi. 



\ 



— 87 - 

formati dicuntur • Totus autem pedibus Persei subiectus^ caput 
habens contra Ursae maioris aspectum . hic occidere Sagittarii et 
Capricomi exortu uidetur; exoriri autem Ophiucho et Engonasin 
occidentibus . habet praeterea in capite stellam I^ in utroque hu- 
mero I, sed in sinistro clariorem; quae Capra uocatur ; in utroque 5 
cubito I; in mann II, quae Haedi appellantur, stellis prope occi- 
dentibus ficti. 

XIII OPHIUCHUS inclinatus a capite, ut qui resupinari ui- 
(lotur; anRuoin mnnibus tenerc figuratnr . huius autem humcri aestiuo 
circulo dhiiduntur a rcliquo corpore . ipse genuum fine ab aequi- 10 
noctiali circulo tcrminatur, pede sinistro premens oculos, dextro 
autem tcstudinc Scorpionis innixus . anguis autom; qui ab co te- 
netur, prope extremo ore Coronam contingit, medium ut pirae- 
cingens Ophiuchum, ad caudam breuior quam superiore corpore, 
qua manus sinistra ipsius signi figuratur; ita tamen, ut extrema 15 
cauda circulum aequinoctialem cum Aquilae cauda iungat . occi- 
dens exortu Geminorum, Cancri, Leonis peruenit ad terram; ex- 
oriens autem cum Scorpione et Sagittario apparet . hic habet in 
ciipite stellam I, in utroque humero singulas, in sinistra manu IH, 

in dextra IIH, in lumbis II, in utroque genu singulas, in dextro 20 
crure I, in utroque pede singulas, sed clariorem in dextro . ita- 
quc est omnino stcllarum XVII. 

Ai^guis habet in summo capite H, sub capite HII uno loco 
omnes; ad manum ipsius Ophiuchi sinistram duas, sed quae ma- 
xime ad corpus eius accedit, clariorem; et in dorso Anguis ad 25 
ipsam corporis coniunctionem V, et in prima curuatura caudae lUI, 
in secunda caput uersus habet stellas VI . ita est omnino trium 
et uiginti stellarum. 

XIV SA6ITTA inter duos circulos, aestiuum et aequinoctia- 
lem, supra Aquilae signum posita, diuiditur ab eo circulo, qui 30 
utroque polo subiectus ad Cancrum et Capricomum pemenit . 

D 6 aedi | 14 a cauda. — G 1 persei pedibiu | 2 sagittari | 4 praeterea 
om. I I BteUam | 6 dicitur | 7 facti | 9 fignratus | autem om. | 12 testudini | 27 stel- 
Ifts VI . Btcllarum cst XXIII | 30 super. 



3 ^exor. . . . occidentibus" om. D G | 6 ^occid. formati . Ita omnino sunt 
numero VH' U aliique | 7 uulg. ^facti'; qnod in D corr. in ficti | 9 ang. man. D 
uulg. man. ang. | fig. D uulg. figuratus | 12 test D unlg. testudini | 14 ad c. G 
uulg. a catida | sup. D G unlg. snperiori | 15 mann D G | 17 leonis D G nnlg. 
et Leonis | 23 Ang. D G uulg. Ang. antem | 30 snpra D nulg. snper | 31 ntro- 
que D G uulg. utrique. 



— 88 - 

huius acumen ad Equi pedum regionem spectat; altera pars ad 
humeros Ophiuchi tendit . haec occidit Uirginis ortu, oritur autem 
cum Scorpione . habet omnino stellas IIII, quarum una in prin- 
cipio materiae, altera in medio, duae reliquae in eo loco quo fer- 
5 rum solet affigi, diuersae uidentur. 

XV AQUILA ala dextra non nuiltum extra circulum aequi- 
noctialem prodire, sinistra autem non longe a capite Ophiuchi 
figurata uidetur . praeterea rostrum eius a reliquo corpore diuidit 
circulus, quem supra diximus a Cancro ad Capricornum perue- 

10 nire . media autem finitur ab eo, quem supra lacteum orbem de- 
monstrauimus esse . haec occidit exorto Leone; exoritur autem 
cum Capricomo, habens in capite stellam I, in utraque penna I, 
in Cauda I. 

XVI DELPHINUS non longe ab Aquilae signo figuratus, in- 
15 curuatione caudae nouissimae tangit aequinoctialis circuli circum- 

ductionem, capite prope coniungens equi Pegasi rostrum . hic ex- 
oritur cum Sagittarii posteriore parte; occidit autem cum Uirgo 
exorta est a capitis fine . habet autem in capite stellas 11, supra 
caput ad ceruicem uersus II . ad ea quae in ueutre uelut pennae 
20 uidentur; habet stellas III; in scapuiis I; in cauda II . omnino est 
stellarum VIIIL 

XVII EQUUS arcticum circulum spectans, pcdibus acstiuum 
orbcmy extrcmo ore caput Dclphini tangcro uidetur; Aquarii nia- 
num dextram ceruice sua coniungens et utrisquc Piscibus clausuS; 

25 quos in duodecim signis postea demonstrabimus . huius in steliis 
corpus apparet usque ad umbilicum deformatum . qui occidit cum 
Pisce de duobus primo, .qui supra tergum eius est fixus; exoritur 



D 1 ezpectat | 22 exspectans. — 6 8 Habet autem | 6 circulum om. | 7 a 
om. I 11 orto I UDelphiu | figoratusom. | in curuatione \ IGcontingens | iSsupra 
ceruicem II | 20 stellas om. | omnino om. | stellarum est | 22 estiuo orbe niti, 
extremo | 28 caput om. | 25 XII | 27 exoritur autem. 



18 'cauda unam . Itaque omnino sunt quattuor' U aliique | 14 Deliinus D 
ttttlg. Delphin 1 16 coni. D uulg. contingens . eadem uocabula etiam in sqq. sae- 
pitts in Mss. confnnduntur | 18 a capite 6; a capite fine D; a capitis fine, 
1 Mor., ttttlg. ad capitis fincm | 10 ad oro. 1 cod. Hi.xW supra cp. 18 | 20 H(!ap- 
D G ttttlg. scap. atttem | 21 YIIU D G uulg. decem . sed in iis quae autecedunt 
error inesse ttidetur . ex Catast. 81 et Scbol. Germ. p. 412 Eyss. pro 'in capite 
stellas If exspectares ^in ore stellam V . nouem enurocrat etiaro Ouid. Fast. 2, 
117 I 22 aost etc. D uuJg. Aestiuo orbo uiti, extrcmo | 25 in d. sigu., cf. iufin 
cp. 29 I 27 fictuB G; tergum est fictus D sed i. m. adponitur alia lectio: ei 

f^ttS. 



H 



^ 89 — 

cum Aqoario toto et cum Piscei cum quo occidit, et manu Aquarii 
dextra . hic habet in rostro stellas II obscuraS) in capite I, in 
maxilla I, in utrisque auribus singulas, in ceruicibus lUI obscuraS; 
scd maxime lucct, quac captti proxima apparet; in humero cla- 
ram I; in pcctore I, in intcrscapilio I, in umbilico nouissimam l, 5 
quae Andromedae caput uocatur; in genibus utrisque singulas, 
in utrisque poplitibus singulas . ita est omnino stellarum XVIII. 

XVIII DELTOTON autem in triangulum deformatur, aequis 
lateribus duobus, uno breuiore, sed prope aequali reliquis, inter 
aestiuum et aequinoctialem circulum supra caput Arietis, non longe 10 
ab Andromedae dextro crure et Fersei manu sinistra conlocatum; 
cum Ariete toto occidens, oriens autem cum eiusdem dimidia priore 
paite . habet stellam in unoquoque angulo I. 

Nunc protinus XII signorum figurationem dicemus, quorum 
est princeps Aries. 15 

XIX ARIES in aequinoctiali circulo consistens, caput ad 
exortum habcns conucrsum, occidcns a primis pedibus et exoriens 
caput infra Triangulum, quod supra diximus, tenens collocatum, 
pedibus ])ropc caput coniungens Pistricis . habet autem in capite 
stcllam I, in coriiibus 111, in ceruice II, in pede priorc de pri- 20 
mis I, in intcrscapilio IIII, in cauda I, sub uentre tres, in lumbis 
unam, in pede posteriore unam • omnino est steilarum XVII. 

XX TAURUS ad exortum signorum dimidia parte conlocatus, 
ut incipere genua defigere uidetur ad terram, caput eodem habens 



D 9 in acstiuum | 10 capud | 12 dimedia | 17 habens ad exortum | 18 capite j 
22 XVIII I 23 dimedia. — G 4 proxima est, in | I claram | 5 nouissimam om. { 
6 dicitur | 7 poblitibus singulas . stellae omnes XYTI | 8 Delton ut triangulnm j 
9 prope om. | 12 exoriens | 18 unoqnoque latere 1 1 15 quorum aries est parti- 
cepB I 18 quod et | 19 contingens caput | 20 priore in primis | 22 steUaram est 
omniuo | 24 incipe ac defigere ad terram uidetur. 

1 cum quo etc. D Q uulg. cum quo ocddit et manus | 5 intersc sciendum 
est in D G U praepofiitionem ante hanc uocem fere semper omitti . qnod cum 
h. 1. dixcrim, iii sqq. non adnotabo | cx Gatast. 18 fortasse lcgendum est: nouis- 
simam claram 1 | 7 XVII D G et sic nulgo scribunt, sed re uera sunt XVIII . 
tot enumerat etiam auctor Gatast 1. c, Onidius autem Fast 8, 458 quindecim | 
11 conl. D coll. G I 12 or. D nulg. exoriens | 14 nnlgo sic Bcribunt: CaJ(. XIX 
Nunc protinus etc. | 18 qnod D nulg. quod et | snpra cf. cp. 18 | 19 coni. D nulg. 
contingcnH, cf. mipra 10 | 20 ccm. II D G uulg. ccru. trcs, cf. Catast 19 | 
21 *nentre I . tres in lumbis . nnam in pede posteriore' D G sed legendum est 
* uentre tres' cf. Catast 1. c. | 22 XYII G nulg. XVIII | 28 ex. D G unlg. ortnm | 
conl. D coll. G ) 24 ut ctc. D uulg. *ut incipere gcnu ac defigere' quae uerba 
sensum non praebent | def. perperam nonnulli legimt ^deficere' quod etiam in D 
suprascriptum est i uid. etc. D nulg. ad terram uidetur. 



— IK) — 

attentum . genua eius a reliqup corpore diuidit circuins aequi- 
noctialis . cornu sinistrum, ut supra dixinuis, coniungitur ciini 
dextro pede eius^ qui Auriga appellatur . inter huius finitionem cor- 
poris et Arietis caudam stellae sunt VII quas Uergilias nostri^ 
5 Graeci autem Pliadas appellauerunt . hic auersus occidit et ex- 
oritur . habet autem in comibus singulas stellas, sed in sinistro 
clariorem; utrisque oculis singulas, in fronte media I; ex quibus 
locis comua nascuntur, singulas • quae VII stcllae Hyadcs appel- 
lantur, etsi nonnujili quas duas diximus nouissimey stellas nega- 

10 uerunt esse, ut omnino Hyades essent V . Praeterea in sinistro 
/ genu priore habet stellam I et super ungulam Ij in dextro genu I 
et in interscapilio III, nouissimam eamm ceteris clariorem; in 
pectore I . quae sunt omnino, praeter Uergilias, XVIII. 

XXI 6EMINI ab Aurigae dextra parte supra Oriona collo- 

15 cati uidentur, ita tamen, ut Orion inter Taurum et Geminos sit 
constitutus . capita eomm diuiduntur a rcliquo corpore circulo 
eo, qui aestatem definire snpra est dictus . ut conplexa corpora 
inter se tenentes occidunt directi a pedibus, exoriuntur autem in- 
clinati ut iaccntcs . scd dc Iiis qui Cancro cst proximus Imbot in 

20 capite stellam I claram, in utrisque humeris singulas claras, in 
dextro cubito I, in genibus utrisque singulas, in pedibus utrisque 
primoribus singulas; alter autem in capite I, in sinistro humero I, 
in dextro humero altefam; in utrisque mammis singulas, in dextro 
genu I, in sinistro genu I; in pedibus utrisque singuIaS; et infira 

25 sinistrum pedem unam, quae nqoTtovg appellatur. 



' D 4 nostri om. | 5 aduersos | 6 autem om. | 8 singulas om. | hiades | 
11 genu I et uacua et ceruice 1 1 18 uigilias XYII | 14 auriga | 18 occidant | 
25 tropos. — G 3 dicitur | 5 dixenmt | exoritur et occidit | 7 et quibus | 8 hya- 
dae I 10 Y tantum | 11 priore om. | 13 sunt XYIII praeter uergilias | 20 ^claras 
. . . primoribus singulas* om. | 22 capite I in sinistro humero alteram in utris- 
que mammis singulas in sinistro genu 1 1 25 tropus. 



2 sin. D uulg. sinistro | supra cp. 12 | 8 dextro G H uulg. sinistn) . firmant 
hanc emendationem ea quae supra legimus et ap. Ar. Phaen. 173 sq. | 5 pliadas D 
G uulg. nXeiddaq | occ etc. D uulg. oritur et occidii | 7 ex etc. inl zijQ ixfpv- 
cmq Catast 14 | 10 ut etc. cf. Hyg. Myth. cp. 102; Scru. Gc. 1, 138 | 11 supcr 
D G uulg. supra | genu I et in ceruicem uacuam uuain , 1 Voss. sane quuodam 
h. 1. excidemnt, ut perspici potest ex Catast 1. c. | 13 XVIII enumerat auctor 
Catast ]. c, XY schoL German. | 14 Orionem U corona D | 17 aest D G uulg*. 
aestiuum | supra, cf. p. 24 | conpl. D uulg. compl. | 22 primoribus addidi ex D |. 
capite etc. scripsi ex D uulg. *capite unam, in utrisque mammis singuhis, in 
sinistro humero unam, in pedibus utrisque etc. cf. Catast 10. 



— 91 — 

XXII CANCER. Hunc medium diuidit circulus aestiuus ad 
Leonem et ad exortus spectantem; panlulum supra caput Hydrae 
collocatum, occidentem et exorientem posteriore corporis ^arte 
hic habet in ipsa testa stellas II; quae Asini uocantur, de quibus 
ante iam diximus; in dextris pcdibus singulas obscuras, in sinistro 5 
pede primo II; in secundo II obscuraS; in tertio I; in quarto 
primo I obscuram, in orc T; in ea quae chela dexterior dicitur, 
tres simiicS; non grandes; in sinistra similes U . omnino est stel- 
larum XVII. 

XXIII LEO spectans ad occasum supra corpus Hydrae, a 10 
capite qua Cancer instat usque ad mediam partem eius constitutus^ 
mcdius acstiuo circulo diuiditur, ut sub ipso orbe priores pedes 
habeat collocatos; occidens a capite et exoriens . hic habet in 
capite stellas 111, in ceruicibus II, in pectore I, in interscapilio III, 

in media cauda I, in extrema alteram, sub pectore H, in pede 15 
priore claram I,- in uentre claram I et infra alteram magnam, in 
lumbis I, in posteriore genu I, in pede posteriore I claram . 
omnino est stellarum XVIIH. 

XXIV UIRGO infra pedes Bootis collocata, capite posterio- 
rem partcm Leonis, dextra manu circulum aequinoctialem tan- 20 
git; at inferiorem corporis partem supra Coruum et Hydrae 
caudam habere perspicitur, occidcns capite prius quam ceteris 
membris . huius in capite est stella obscura I, utrisque hume- 
ris singulae, in utrisque pennis binae, quarum una quae est 

Jii doxlra pcniia a<I hiininrum dcfixa, nQfnQi)yi]tii]Q uocatur . prae- 25 
tcrea Iiabet in utrisque manibus singulas stellas; quarum una, quae 



D 2 et exortum exspectantem | 10 exspectans | 13 habet hic, | 19 beotis | 
25 pinna. — G 2 lconcm cxortus | spectantem om. | 3 orientem | 4 hic autem | 
appellantnr | 6 primo pede | 8 est om. | 10 snper | 11 eins partem | 17 ^in post. 
genn V om. | posteriori pede | 18 stellarum est | 19 infra circulnm bootis | 21 su- 
per i 23 1 obscura | 25 prothrigete/r. 



2 paul. G panll. D | 4 hic D uulg. hic autem | 5 iam addidi ex D | 6 pede 
pr. D uulg. pr. pede | in sec. D G uulg. et in sec. | tercio D G | 9 XVII cf. 
Catast. 11; Schol. Gcrm. p. 893 Eyss. | 16 pr. claram I D uulg. pr. unam cla- 
ram | 17 post. D unlg. posteriori | omnino D G uulg. Ita omnino | 19 Bootae, 
Sch. aliique . recte sane, sed genitiuus Bootis est etiam apud Auienum | 21 at 
D G uulg. ac I corp. part. D G uulg. part. corp. | 22 habere spicas G sed spicae, 
quae in sqq. commemorantur, huc non pertinent | 23 obsc. I D unlg. una obsc. | 
utr. D G uulg. in utrisque | 25 dextera D h. 1. et in sqq. sed ahis locis, nt paulo 
antoa, in codcm cst^lcxtra* | protrigctcr (suprascr. protrigetur) D cf. Ar. Phacn. 138. 
iatinc uindcmiator ucl uindcmitor appcllatur. 



— 92 — 

* 

est in dextra manu maior et clariory cum spicis conspicitur . in 
ueste autem babet passim dispositas stellas X ct in utrisque pedi- 
bus singulas . ita est onmino stellarum XVUII. 

XXV SGOBPIUS. Huius prior pars quae Chelae dicuntur, 
5 ita premuntur ab aequinoctiali circulo, ut eum sustinere uidean- 
tur . ipse autem pedibus Ophiuchi, de quo superius diximuS; sub- 
dituSy extrema cauda circulum hiemalem contingere uidetur; neque 
longe est ab eo signo, quod pro hostia Centaurus ferre perspi- 
citur . occidit inclinato corpore, exoritur autem erectus a Chelis . 

10 hic habet stellas in his, quae Chelae dicuntur; in unaquaque earum 
binas, e quibus primae sunt clariores; praeterea habet in fronte 
stellas ni quarum media est clarissima; in interscapilio III; in 
uentre 11, in cauda V; in acumine ipso, quo percutere existimatur II . 
ita est omnino stellarum XVIIII. 

15 XXVI SA6ITTARIUS autem spectans ad occasum Ccntauri 
corpore iiguratur; uelut mittere incipicns sagittam^ a pcdibus usque 
ad humeros in hiemali circulo coUocatuS; ita ut caput solum eius 
extra eum circuium; quem supra diximuS; apparere uideatur; cuius 
arcus lacteo circulo medius diuiditur . ante pedes luiius est quae- 

20 dam corona . steilis eifecta; de qua superius diximus . hic prae- 
ceps occidit; exoritur directus . habct autcm in capitc stellas 1T, 
in arcu II; in sagitta I; in dextro cubito I; in manu pnorc I; in 
uentre I^ in interscapilio 11; in cauda I; in priore genu I; in pede I; 
in inferiore genu I; in poplite I . omnino XV . corona autem 

25 Gentauri est stellarum VII. 



D 1 clarior ea conspicitur | 2 ex utiisque | 10 chele | 15 exspectans | 16 ue- 
lud I 17 coUocatur. — G 1 clarior ea ubi spicae sunt esse dicitur | 2 habet po- 
sitaB steUas YII | et om. | 3 singulas . Stellarum est XYIIII | 7 cauda om. | 
8 est longe | ferre uidetur | 11 praeterea in fronte III quarum | 13 II . steUarum est 
XYIIII I 15 autem om. | IGfiguratus | emittere sagittas iucipiens | 18 eum om. | 
20 stella | prius | 21 capite II stcllas | 24 poblite I . omncs XYI | 25 Ccntauri om. 



1 darior etc ita legendum arbitror, uulg. 'clarior, ea cum spids esse dici- 
iur' . U aliique haec habent 'clarior conspicitur' sed addendum uidetur ^cum 
spids* quae uerba propter similem sonum fadle exddere poterant | 2 st. X D 
uulg. st. septem, scd hoc ex sqq. non est probandum, ubi stcUae XIX omnino 
numerantur | 9 occ. autem . . . exoritur erectus D; occ. autem . . . cxoritur 
autem erectus 6 atque sic uulgo scribunt, cf. infra cp. 27 et 30 | 11 e D G 
nulg. ex I 12 int. D G omissa praepositione h. 1. et alibi, ut iam supra dixi; i,n 
G plerumque scribitar Mnter scapilio' | 16 sag. D uulg. sagittas | 20 superius i{ 
uulg. priuB, ut infra cp. 34 | 22 pr. D uulg. priori | 23 pr. D G uulg. priori | 24 inf. ' 
D G uulg. inferiori | omnino D uulg. *Omnino est stellarum. 



- 93 - 

XXVU CAPRICORNUS ad occasum spectans et totus in 
zocliaco drcolo defonnatQS, cauda et toto corpore medins diui- 
ditur ab hiemali drculo, suppositus Aquarii manu sinistrae . oc- 
cidit praeceps, exoritur autem directus . sed habet in naso stel- 
cam If infra ceruites I, in pectore U, in priore pede I, in priore 5 
eodem alteram, in interscapilio YBL, in uentre V, in cauda U . 
omnino cst stellarum XXUU. / 

XXVIU AQUARIUS pedes habet in hiemali circulo defixos, 
manum autem sinistram usque ad Capricomi porrigens terguSi 
dcxtra iubam Pcgasi prope coniungens, spectat ad ortum . qui 10 
nini ita sit figuratus, necesse est corpore eum prope resupinato 
uideri . ciTusio aquae peruenit ad eum Piscem, qui solitarius figu- 
ratur, de quo posterius dicemus . sed Aquarius et occidit et exo- 
ritur capite prius quam reliquis membris . hic habet in capite 
stellas II obscuraS; in utrisque humeris singulas magnaSi in sinistro 15 
cubito I grandem, in manu priore I, infra manmias singulas ob- 
scuras, in lumbo interiore I, in utrisque genibus singulas, in dextro 
crore I, in utrisque pedibus singulas . omnino XUU . efiusio 
aquae cum aquali ipsa stellarum est XXX, sed in his omnibus 
prima et nouissima clara uidetur. 20 

^ XXIX PISCES. Ilorum alter notius, alter boreus appellatur, 
idco quod unus eorum, qui boreus dicitur, inter aequinoctialem et 
aestiuum circulum sub Andromedae brachio collocatus et arcti- 



D 1 cxspectans | 2 et om. | 3 sinistra | 9 dcxtram | 10 ezspectat | 15 dngnlas 
[magaas . iii Binistro cubito I grandem . in manu priore I . in utrisque mem- 
bris singulas] obscuras . infra mammas singulas t in lumbo | 18 XII | 19 cum a 
quili. — G 3 sinistra manu | 4 erectns . habet in nasn | 5 oemioem | 7 stella- 
rum est oronino | 9 ad om. | 10 pcgasi inbam oontingens | exortus | 11 eum oor- 
pore I 13 postea | 14 prius quam capite | 15 stellas n in capite | 16 'infra . . . 
crure I in utrisque* om. | 19 aquario ipso | 23 circulum om. | et om. 



3 uulg. manui sinistrae . adsentior Munckero, qui legendum putat manu 
sinistrae'. . manu etiam D 6 babent | 7 XXVI D G uulg. uiginti; sed scriben- 
dum nidetur XXIIU ex Catast 27 et Schol. Germ. p. 409 Eyss. ex quibus ap- 
paret nonnulla h. 1. exddisse . Schol. Germ. 1. c sic indpit: habet stellas in 
singiilis cornibus singulas ctc. | 10 coni. D uulg. contingens | ortum D uulg. 
exortus | 15 magnas etc quae paulo antea ex D parenthesi indusa propoeniy 
linea ducta deleta snnt | 16 'infra m. sing.' scripsi ex D et 8 Ul; nulg. in ntrisqne 
mammis, cf. Gatast cp. 26 | 17 int D nulg. interiori | 18 omnino D G uidg. 
omnino est stellarum, cf. supra cp. 26 | XIII G uulg. quatuordedm | 19 aquali 
scripsi ex 2 Ul. aliisquc; uulg. aquario ipso . perperam in nonnullis libris scri- 
bitur aquili | ipsa uclie uidetur D; cf. Neue, Form. I p. 707 | st est D.G uulg. 
est st 1 20 uidetur addidi ex G. 



— 94 — 

cum polum spectans constituitur ; alter autem est in zodiaco 
drculo extremo sub scapulis Equi non longe ab aequinoctiali 
circulo coUocatus, spectans ad occasum . hi pisces quibusdam 
stellis ut lineola ab Arietis pede primo coniunguntur . quo- 
5 rum inferior ante occidere et exoriri uidetur . kabet autem stel- 
las XVII et boreus omnino XII . coniunctio eorum liabet ad aqui- 
lonem spectantes stellas III, ad alteram partem III, ad exoitum III, 
in commissura *III, omnino XII . horum coniunctionem, quae a 
pede Arietis primo notatur, Aratus gniecc avvdea^wy vuov^aviov, 

10 Cieero nodum caelestem dicit; qui utrique uoluut significai-e cuni 
nodum non solum Piscium, sed etiam t^tius siihaerae esse . quo 
enim loco circulus ab Arietis pede mescmbrinos dicitur, qui mcri- 
diem significat, ct quo loco is circulus uiesbmbrinos cuniuugitur el 
transit aequinoctialem circulum, in ipsa couiunctione circulorum 

15 nodus Piscium significatur . quare eum non modo Piscium, sed 
etiam caelestium nodum uerum appelkiuerunt 

XXX PISTRIX a cauda media diuiditur ab hiemali circulo, 
spectans ad exortum, rostro prope pdstcriorem Arietis pedem iun- 
gens . huius priorem partem corporis, quae spectat ad exortum, 

20 prope aliuere flumen uidetur . haec occidit exorto Cancro et Leoue, 
exoritur autem cum Tauro et Geminis . sed habet in extrema 
cauda II obscuras, ab eo loco usque ad reliqui corporis curua- 
turam V, sub uenti*e VI, omnino XIII. 

XXXI ERIDANUS a sinistro pede profectus Orionis et per- 
25 uenieus usque ad Pistricem rursus diffuuditur ad Leporis pedes 

et protinus ad antarcticum circulum tendit . huius figurationem 

D 1 exspectans | 2 equi om. | 8 exspectans | 4 lineolo | 7 ezspectans | 11 aed 
iam et todus | 12 mesenbrinos | 13 mesenbrinus | 18 exspcctans | 19 exsiiecut | 
exortus. — G 8 Hii | 7 spectans | W altcram . . . Xli' om. | 12 meuscmbriuos j 
12 'dicitur . . . mesembrinoB* om. | 16 celestium | 18 exortus | 20 flumen Erida- 
nus I 23 omnino est XIIII | 26 rumun. 

7 uulg. specUns . quod dedi, uoluit M. ex 2 Ul. | 9 Ar. Pbaen. 245 | graeca 
in D G litteris grandibus scripta sunt | 10 Cicero in Arateis sic uertit ^quem 
ueteres soliti caelestem dicere nodum* . idem N. D. 2, 42 aeternum nodum eum 
appellat | celestem D G uulg. coel. | 12 uulg. L I. fiioiifAfiQivog et in sqq. Me- 
sembrinos | 18 ftign. D uulg.^signiticet | IG cael. D uulg. coeL | uerum addidi ez D 
Q\ in codd. Ul. additur rerum | 17 Piatrix cf. Cic Arat 152; Getus est supra 
ei ap. schol. German. | cauda m. D G uulg. m. cauda | 18 ex. D uulg. h. L ex- 
ortua et in sqq. exortum | coniungens, 1 Ul. aliique | 20 flumen D uulg. flume^ifi 
Eridanus, cf. infiii lib. lY, 12. noxafAog est etiam ap. Ar. Phaen. 357 | 23 om- 
nino D uulg. omnino sunt | 25 rursus D uulg. rursum | 2G ant D G uuig. 
Arcticum. 



— 95 — 

hiciualis circulus diuidit ab eo loco; quo prope coniungitur Geto . * 
liic Scorpione et Sagittario exorto occidere, exoriri autem cum 
Geminis et Gancro uidetur . habet autem stellas in prima curua- 
tura III, in secunda 111, item in tertia usque ad nouissima VII . 
omnino est stellarum XIII. 5 

XXXII LEPUS autem infra sinistrum pedem Orionis per 
hiemalem circulum fugiens et ab eo inferiore parte corporis diui- 
sus, occidit Sagittario exortO; oritur cum Leone • habet autem 
stellas iu utrisque auribus siuguIaS; in corpore passim dispositas II; 

in pedibus prioribus singulas . ita sunt omnino VL 10 

XXXIII OIUON. Hunc a zona et reliquo corpore aequi- 
noctialis circulus diuidit; cum Tauro decertantem collocatum, 
dcxtra manu clauam tenentem et incinctum ense spectantem ad 
occasuni; et occidentem cxorta Scorpionis posteriorc parte ct Sa- 
gittario exoriente, cuui Cancro autem toto corpore pariter exsur- 15 
gentcm . hic habct in capitc stellas III claraS; in utrisque hume- 
ris singuIaS; in dextro cubito obscuram I; in manu similiter I, in 
zona III; in eo quo gladius eius deformatur III obscuraS; in 
utrisque geuibus singulas claraS; in pedibus singulas . sunt 
oranino XVIL 20 

XXXIV CANIS Leporem fugientem consequens posterioribus 
pedibus diuiditur ab hiemali circulo; pedcm dextrum Orionis paene 
suo capite coniungenS; capite ad occasum spectanS; sed caput ad 
aequinoctialem circulum tendit; occidens oriente SagittariO; exoriens 
autcm cum Cancro . hic canis habet in lingua stellam I; quae 25 
stella Canis appellatur; in capite autem alteram; quam nonnulli 
Sirion appellant; de quo prius diximus . praeterea habet in utrisque 



D 3 Btdlas om. | G Lcptis cst | 13 daucm | cxspcctantem | 15 exoriente et 
cancro in toto | 20 XVII ( | 23 exspcctans. — G 1 ceto coniungitur | 2 hic 
scorpione om. | 4 item om. | torcia | nouissimam YII . BtoUamm hic est XIII | 
() autom om. | 13 cinctutii | 15 cxurgcntcm | 17 manu om. | 22 ab liicmali cir- 
culo diuiditur | orionis dcxtrum | 24 circuium uersus . occidens | 2G stcUa om. | 
autcm ojh. 



3 habot autcm D uulg. liabet | 4 uulg. nouissimam . quod dedi, noluit M. 
ex 1 Ul. ct Catast 37 | 5 est st. D uulg. st. est, cf. supra cp. 22, 26, 27 | 
7 inf. D G uulg. inferiori | 14 exortu D G | post. D uulg. posteriori | 17 sim. D 
uulg. simiiem | 18 zpna II D . perperam, cf. Gatast. 32 | in eo etc. inl xoi) 
iyx€tQi6iov Catast. 1. c. | 19 sunt omn. D uulg. omniuo | 21 cons. D G et codd. 
St; uulg. persequens, 2 Ul. prosequcns | 22 pene D G et sic uulgo (Scribunt | 
23 coni. D G nulg. contingens | 26 stelia addidi ex D cf. supra lib. II, 85 | 
27 prius, cf. infra cp. 36. 



— 96 — 

auribua singulas stellas obscuraS; in pectore II, in pede priore III, 
in interscapilio III, in sinistro lumbo I, in pede posteriore I, in 
pede dextro I, in cauda IIII . omnino XX. 

XXXV PROCYON. Hic in lacteo circulo defixus, pedibus 
5 aequinoctiaiem circulum tangit . spectat ad occasum, ut inter Ge- 

minos et Cancrum constitutus . qui quod antc maiorcm Canem 
exoritur, Procyon est appellatus . hic autem occidit exorto Capri- 
como; exoritur cum Leone . sed omnino est stellarum III. 

XXXVI AR60. Huius puppis hiemalem circulum et maions 
10 Canis caudam contingens inferiore parte nouissimae nauis, inclinata 

antarcticum circulum tangit; occidens Sagittario et Capricorno 
exorto ut in mari coUocata, exoriens autem cum Virgine et Chelis . 
haec habet in puppi IIII, ad singula gubernacula ad primum stel- 
las V, ad alterum IIII, circum carinam V, sub reiectu V, ad 
15 malum lU . ita tota est stellarum XXVI . quae quare non sit tota 
in mundo collocata, prius diximus. 

XXXVII CENTAURUS. Hic ita figuratur, ut in antarctico 
circulo niti pedibus, humeris hiemalem sustinere uideatur; capite 
prope caudam Hydrae coniungens, hostiam dextra manu tenens 

20 supinam, quae pedibus et extremo ore circulum hiemalem tangit, 
inter eum et antarcticum orbem coUocata . Centauri autem crura 
a reliquo corpore diuidit circulus qui iacteus uocatur . hic spe- 
ctans ad ortus signorum, totus occidit Aquario et^Pi^cibus exortis, 
oritur autem cum Scorpione et Sagittario . habet autem stellas 

25 supra caput lU obscuras, in utrisque humeris singulas claras, in 
cubito sinistro I, in manu I, in medio pectore equino I, in prio- 



D 4 PROGION I 7 procion | II antarcticon | 22 exspectans | 25 capud. — 
G 1 stellaa om. | 2 himbo 111 | S cauda trcb | 4 ProcJiiuu | lixus'| 7 prociiiou j 
8 steliarum est | 10 inferiori | II sagitt | 14 reiectum | 15 malum IIII | sit in 
rotundo posita | 17 Genthaurus ita | in om. | 19 dextra hostiam | 21 uero i 
22 dicitur. 



2 poet D G uuJg. posteriori | 4 uulg. h. 1. et in sqq. tiqoxvwv | 5 iu D ^ut* 
deletum est, sed retinendum uidetur | 10 nou. D G; uulgo sic scribunt: parte, 
nouissime nauis indinata | 13 IIII addidi ex coniectura, cf. Gatast 85; Hyg. 
Mytk. cp. 14 I 14 sub G uulg. ot sub | reicctu . Grolius uuU rctcctum, ({uod 
dictum putat ut xatdavQWfia in Gatast. 35 et ap. schol. German. mihi uulgata 
lectio non mutanda uidetur | 15 uulg. malum quatuor . in D IIII corr. in III, 
cf. Gatast I. c. | XXVI uulg. uiginti trium; XVI D G; XXVII Catast. I. c.3( 
XXVI Schol. Germ. p. 417 Eyss. | 16 prius . supra cp. 27 scripsi ex D supe- V 
rios 1 19 coni. D uulg* contingens. 



- 97 - 

ribus poplitibus utrisque singulaS; in interscapilio IIII, in uentre 
duas claras, in cauda 111, in lumbo equino I; in genibus posterio- 
ribus singulas, in popiitibus singulas . omnino XXIIII. 

Ilostia autcni habct in cauda stcllas II, in pcde de posterio- 
ribus primo I ct inter utrosque pedes I; in interscapilio I claram 5 
et in priore parte pedum I; infra alteram; in capite III dispositas . 
omnino X. 

XXXVIII AIIA prope antarcticum circulum tangens inter 
ilostiac caput ct Scoipiouis caudam cxtrcmam collocatur, occi- 
dens Arietis exortU; oriens cum Gapricomu . haec habet in summo lO 
cacumine turibuli quod formatur stellas II et in imo alteras II . 
omnino IIII. 

XXXIX HYDRA trium signorum longitudinem occupans Gancri, 
LconiSy UirginiS; inter acquinoctialem et hiemalem circulum collo- 
catur; ita tamen, ut caput eius contendens ad signum quod Pro- 15 
cyon uocatur, et totius Hydrae prope quarta pars inter aestiuum 

et aequinoctialem circulum uideatur . cauda autem extrema paene 
Gentauri caput tangcnS; sustinet in dorso Goruum, rostro corpus 
cius tundcntcm ct toto corporc ad Gratcra tendentcm, qui satis 
longo dissidcnte intcruallo, propc intcr Lconcm et Uirginem con- 20 
stitutus uidctur; inclinatior ad caput Ilydrac . quac occidit Aquario 
ct Ilscibus ortis, oritur autcm cum his signis, dc quibus supra 
diximus . habet autcm in capite stellas 111, in prima a capite 
curuatura VI; scd^earum nouissimam claram; in sccunda curua- 

D 16 procion | 18 'in dorso* om. | 19 tautundem toto | 21 capud | 23 prima 
capitis. — G 1 poblitibus | IIIL in pectore II claras | .8 poblitibus | 4 autem 
om. I 7 omnino est steUarum | 13 trium syderum | 15 id signum | prochion ap- 
peUatur | 18 tegens | coruum in dorso | rostro om. | 19 ^tundentem . . . cratera' 
om. I 22 kis om. 



1 utrisque in D dclctum est | inter scapilio G h. 1. ct in sqq., de qua re 
iam supra dixi | 4 omnino D G uulg. omnino sunt | XXVI D G XXIV U aliique, 
unlg. XXIII I 7 omnino D uulg. omnino sunt numero | 8 Ara etc. totum hoc 
caput om. G | prope D unlg. propter | 10 or. D uulg. exoriens | 11 turibuH 
scripsi ox conicctura pro ^circuli' quod ctiam D G pracbcnt Catast. 89 tnl 
xijq iayaoldoq \ quod 1) uulg. ubi | 11 in imo . Catast. 1. c. ^Tri xijq pdaBwg , 
idcm rcstitui Biipra cp. G | altcras D uulg. altaris | 12 omn. IIII D uulg. Et ita 
cst omuino stellarnm quatuor I 14 uirg. D G ualg. ct Yirg. | 15 ^et' pro ut, G . 
fortasse uoluit ut et | sign. D uulg. sign. id | uulg. IlQoxvfov h. 1. et aJibi | 
17 circulum addidi cx D G | pcnc D G ct sic uulgo scribunt | 18 tangens D . 
perperam omncs scribunt 'tegens' | 21 uulg. sic distinguunt: Hydrae, quae | 
22 ortis D G uulg. exortis. 

Banto, IIy||r{ni Afltronomiea. 7 



— 98 — 

tura ni, in tertia IIII; in quarta 11, in quinta usque ad cau- 
dam yiin omnes obscuras . numero XXVII. 

Cioruus autem habet in gutture stellam I; in pennis II; infra 
pennam ad caudam uersus II; in utrisque pedibus singulas . 
5 omnino YII. 

Supra primam a capite curuaturam Crater positus habet in 
labris stellas III; infra autem ansas II obscuraS; in medio III; ad 
fundum 11 . ita fiunt omnino X. 

XL Piscis autem qui notius dicitur; inter hiemalem et ant- 

10 arcticum circulum media regione coUocatuS; spectare ad exortum 

uidetur; inter Aquarium et Capricornum; ore excipiens aquam quae 

funditur ab Aquario • hic occidit oriente CancrO; exoritur autem 

cum Piscibus . sed est stellarum omnino XII. 

Quae ad figurationem siderum pertinent; ad hunc finem nobis 
15 erunt dicta; reliqua protinus dicemus. 



LIBER QUARTUS. 



I Quoniam in initio sphaerae circuli Y quomodo efficerentur 
ostendimuS; neque eos corpore siderum notauimuS; et si duo no- 
uissimi nihil ad solis cursum pertinent; hoc est arcticos ct ant- 
20 arcticoS; dc mediis tribus dicemus . sed quoniam Aratus cir- 
culis IIU sphaeram plurimum ualere dicit; neque eorum aperte 
quemquam demonstrat; uoluntatem nostram apertius ostendemus 



D 8 penna | 7 medio cratere | 8 omnino XYIII | 17 in om. | 22 uolubilita- 
tem apertius oitendimuB. — G 8 autem om. | 4 uersas | 7 autem om. | 9 autem 
om. I arcticum | 12 oritur | 18 piscibus . stellarum est omnino 1 18 II | 19 per- 
tinent cursum | arcticus et antarcticus | 22 uoluntatem apertius dicemus. 



1 tercia III D G sed uulgata lectio retinenda eat, cf. Catast. 41 | 2 num. 
XXYII D G uulg. ita fiunt numero uiginti septem | 4 ad addidi ex D G, cf. 
supra cp. 16 I 6 in labris . Gatast 1. c. inl tod x^^^ovq | 7 st. III H uulg. st II | 
ansas . in D est alas | II obsc D G uulg. obsc duas | medio G uulg. medio 
Cratere | III H uulg. II | 8 ita f. omn. D G uulg. omnino sunt | X G H uulg. 
octo I 9 Cap. XL uulgo inscribitur Piscis Notius | 14 ^Quae . . . pcrtincnt' Hac^ 
in D litteris grandibus scripta sunt | 16 uulg. ^De quinque circulorum inter si^ 
dera ooelestia notatione et planetis . Liber Quartui^ haec omnia om. D G 
17 sphaerae etc cf. supra p. 24 sq. | 20 Ar. Phaen. 461 sqq. 



— 99 — 

et quemadmodum in initio fecimuS; a boreo polo dicemus . igitur 
aestiuum circulum unum de quattuor esse dicimuS; qui ^Bqivog 
TQOftinog uocatur, quo circulo aestatem confieri demonstrauimus; 
et si non nemo dubitat, quare non utrique circuli; hoc est aesti* 
uus et liiemaliS; uno nomine appellentur, ideo quod quem nos 5 
aestiuum diximus/ nonnuUis hiemalis fiat^ et quo circulo biemem 
effici dixJmuS; eo circulo aliis aestas sit: qui si uoluerint intelle- 
gere id ad nostram coUocationem mundi esse demonstratum, qui 
inter aestiuum circulum et arcticum sumus constituti, non ad illo- 
rum sphaeram, qui ab biemali circulo antarcticum babitanteS; no- 10 
bis antipodes dicuntur; facilius ad nostram accesserint uoluntatem . 
si quis enim uoluerit eorum, quos antipodas diximus, quod infe- 
riore a nobis circulo constituti uidentur; spbaeram facere; non in- 
merito nostrum biemalem sibi aestiuum circulum finxerit; aut si 
quis scriptor eorum mentionem facienS; obscure uoluerit antipodas 15 
demonstrare et dixerit, quibus in Capricomo aestas summa; aut 
in Cancro biems maxima fiat; non inperita ratione acutissime 
dixisse uidebitur . quodcumque enim nostris circulis contrarium 
dixerit; id illis erit rectum . sed ne longiore sermone praeter con- 
suetudinem utamur, ad inceptum reuertamur. 20 

II DE AESTIUO. In aestiuo circulo; de quo primum dicere 
instituimus, haec signa siue partes eorum perspiciuntur: capita 
Geminorum; Aurigae genu utrumque sinistrumque Persei crus et 
humcrus sinister . Andromcda autem a pectore et manu sinistra 
diuiditur; atque ita euenit; ut caput eius cum toto pectore et manu 25 
dextra uideatur esse inter aestiuum et aequinoctialem circulum; 
reliquum autcm corpus intcr aestiuum et arcticum finem . praeter- 



D 1 in om. | fccerinms | 7 Qaod si 1 9 arcticum 1 11 facilios accesserit ad nostram | 
20 incoeptum | 26 aestiuum finem. — 6 1 polo boreo | 2 IIII | dicemus | 5 ap- 
pellantur | 7 sit estas | 9 estiuum et arcticum circulum constituti non | 12 enim 
om. I inferiori | 17 maxime | 23 genu sinistrumque | 24 'et manu . . . pe- 
ctorcf om. 



1 a etc. cf. supra lib. III, 1 | polo sumemus exordium, U. | 2 uulg. qua- 
tuor . idem h. 1. habet D | ^dicimus' est lectio in D suprascripta; uulg. dioemus | 
therinos tropicos D G | 8 conf. D G uulg. confici | 7 Qui si G . olim legebatur 
quod si I int. D uulg. intelligere | 15 scripto, 2 Ul. | 17 hiemps D G | nec im- 
pcrita, 2 Ul., quare M. legendum putat: acutissime, nec imperita rat. | inp. D 
imp. G I Cap. 11 Ar. Pliaen. 479 sqq. | 'De aest.' addidi ex D . in G haec ad- 
dniitur: Do cstiui circuli signis ot partibus | 23 sinistrumquc addidi cx G cf. 
Arat. 483; Martian. Cap. p. 306 Eyss. | 24 et D uulg. sed. 

7* 



— 100 — 

ea in eodem aestiuo circulo pedes equi Pegasi positi uidentur, et 
caput a reliquo corpore diuiditur Oloris et alae sinisterioris ut uo- 
lantis pars non magna . Ophiuchus humeris hunc circuhun susti- 
nere uidetur ex una parte, id est aequinoctiali^ cx altera parte 

5 Hercules pari ratione. Uirgo prope hunc coniungens capite, inter 
hunc et aequinoctialem circulum coUocata est, ut fulgens ad austrum. 
Leo a pectore ad lumbos diuiditur^ ut caput eius et corporis su- 
perior a cruribus pars inter hunc et arcticum circulum uideatur, 
inferior autem pars inter aestiuum et aequinoctialem. Gancer 

10 autem sic diuiditur medius, ut inter oculos eius circulus traiectus 
uideatur. 

In his signis et hoc, ut ante diximus, circulo cum uehitur sol; 
euenit ut nobiS; qui hac inclinatione mundi utimur^ sint diei de 
partibus YIII partes V; noctis autem tres; neque ita tiimcu ut ex 

15 horologiiS; sed ex sphaerae ratione . cum enim sphacram ita con- 
stitueriS; ut circulus iS; qui arcticus uocatur, sempcr apparcat; 
antarcticus autem numquam exoriatur; atquo ita sphaera consti- 
tuta; si uoles circulum aestiuum diuidere in partes VIII; ex liis 
inuenics partes V in sphacra apparcrC; ti*es autem infra tamquam 

20 sub terra esse. 

At aliquis dixerit; cur sphacrae circulus diuidamus iu p<ir- 
tes YIII potius quam XII aut quot libuerit alias partes . hic non 
sphaeram; sed se fallere hac ratione inuenietur fere . si enim fe- 
cerit ex aestiuo drculo partes XII; ex his partcs VII et dimidium 

25 partis apparere', IIII autem et dimidium sub terra inueniet esse . 
itaque euenit; ut cum ad VII partes addita dimidia sit; simili ra- 



D 13 in hac I 21 aat aliquis | 22 quod | 23 fore | 24 dime'dium | 26 cum 
ad YIII partes addita dimedia sunt XII . simiU ratione ad partes quinque accc- 
dat pars dimedia et fiunt. — G 8 a om. | 10 ut medius | 14 uero III | 15 ita 
om. I 16 dicitur | 17 sphaera om. | 23 fere om. | 24 XII partcs | 26 dimidia sunt 
XII . si simiU. 



1 sed caput, 1 UL, scd et cap. 1 Yoss. | 2 alc sinistcrioris in I) corr. in 
^ala sinistra' De comparatiuo sinisterior cf. Neue, Form. II p. 104 | 3 liunc circ. 
D G uulg. ut circ. | 4 cx etc. haec addidi ex /codice Modii . iu G iiacc lcguntur 
^ex una parte . id est ab aequinoctiali hercules pari ratione | 5 prope etc. scripsi 
ex 2 Ul. monente M; uulg. prope contingens | capite D G uulg. a capite | 9 aeq. 
D G uulg. Aeq. circulum | 10 inter D G uulg. inter duos | 11 uidcatur 1) G uulg. 
existimctur | 13 siut ctc. Ar. Phacn. 496 sqq. | 17 aut. ctc. D G uuJg. uuuquaiu 
autem Ant. | 17 const. D G uulg. est const. | 18 circ. aest. D uulg. Aest circ. | 
28 inueniet, 1 Yoss. quod probandum uidetur | in aliis libris est fore, foro, fero . 
fortasse legendum est uere | fecerit D G uulg. ita fecerit 



. — lUl — 

tione ad partes nil accedat pars dimidia; et fiant supra terram 
partes YII et dimidiom partis^ reliquum autem sub ternt; quod 
sunt partes IIII et dimidium . igitur oportet intellegere, ut non 
inminutis partibus et dimidiis fiat, sed certis numeris conficiatur, 
ut cucnit in partibus YIII . praeterea quoniam sphaera diuisa in 5 
partes XXX euenit, ut ab aestiuo circulo ad hiemalem sint par- 
tcs VIII niiniruin ccitc cos circulos diuidcmus in partcs VIII . 
praeterea quoniam ab aestiuo circulo ad aequinoctialem sunt 
partes ini de XXX, et rursus ab aequinoctiali circulo ad hie- 
malem de partibus XXX partes 1111, et ita nihilominus aequi- 10 
noctialis ipsc pcr se circulus mcdius diuiditur; ut dimidia pars 
cius sit sub tcn*a; de partibus VIII partes IIII, et totidem supra, 
et tota ratio ad octauam partem perueniat; non dubium est^ quin 
recte diuidatur in partes VIII . praeterea cum sol per hos circulos 
currens iter annuum conficere uideatur; et ab omnium signorum 15 
octaua parte, ut posterius dicemus, incipiat exoriri; et ad aliud 
signum transire, neque ulla alia parte signi utatur^ recte ipsi quo- 
que circuli diuiduntur in partes VIU . praeterea cum VII sidera 
ad eundem statum reuertantur; ut quibusdam placuit, ut cuius- 
modi dies hodiemus fuerit in solis aut lunae tempestatC; eiusdem 20 
modi octauo anno sit futurus, uere sphaera quoque diuiditur in 
partes VIII . praeterea cum uideamus octauo quoque die eiusdem 
sideris horam primam; aut quamlibit denique esse, et cuius hodie 
fucrit hora prima; ciusdem octauam quoque futuram, uerissimum 
cst ipsam quoquc sphacram mundi, unde horac sumuntur; diuidi 25 
in partes VIII. 

Sed ne reliqua praetermittamus in hoc occupati, ad proposi- 
tum reuertamur. 

III SECUNDUS ab aestiuo acquinoctialis est circulus, in 
quo haec signa et partes eorum perspici possunt Aries totus 30 
omnibus pedibus innixus uidetur . hunc autem Aratus omnium 



D 3 dimediam | 4 dimediis | conficiat | 11 dimedia i 17 parte alia | 18 com 
octo I 21 uere . sphera | 27 praepositum. — G 1 fiunt | 3 partis | intelligere opor- 
tet I 7 namerum uel recte cos | 9 III | 12 sit eius j 23 ut cuios | 24 fiitara | 
25 sit I 29 Secundus circnlus ab estino equinoctialis est, in. 

3 sunt D uulg. est I int D uulg. inteUigere | 4 in minutis D G et sic uulgo 
scribunt; imminutis, 2 XJl | 6 circulo addidi ex D G | 10 nihilhominus D h. 1. et 
alibi I 16 et ad 0.; ut ad D G | 17 trans. D G uulg. ut ad aliud signum trans- 
«at I quoque D G uulg. quinque | 21 diu. D G H uulg. diuidetur | 23 et D uulg. 
ut I 25 unde om. D G | Cap. II Ar. Fhaen. 510 sqq. in G i. m. additur: De cir- 
culo equinoctiali | 31 Arat. Phaen. 224. 



— 102 — 

sidemm celerrimam esse demonstrat; etiam minore arcto, quae 
breiii spatio uertitur, praestare . id quid uelit esse, sic poterimus 
uel facillime intellegere . cum sit enim maximus circulus aequi- 
noctialis in sphaera; inque eo Aries ut adfixus uideatur, quomodo- 
5 cumque fuerint figurae corporum collocataC; ut ad eundum cir- 
culum perueniant, necesse est semel uerti sphaeram . quod cum 
fiaty et Aries in maximo drculo, et eodem tempore ad locum; quo 
reliqua sidera, perueniat; necesse est eum celenimum dici. 
. Sed nos ad circuli definitionem ueniemus et reliqua dicemus . 

10 in eodem Tauri genua ut fixa perspiciuntur; et si nonnuUi ita 
finxerunt; ut uno genu, hoc est dextro nixuS; sinistro pede con- 
tingere uideatur; de hoc in medio relinquemus • sed in eodem 
drculo zona OrioniS; ut ipso drculo praecinctus existimetui*; Hy- 
dra fiexu a capite primO; ut ceruicibus erectis Cancrum contingere 

15 uideatur; et ex inferiore corpore Hydrae Crater cum Coruo uelut 
fixus esse circulo conspicitur . item paucae stellae Chelarum eodem 
adiunguntur. Ophiuchi genua eodem circulo a reliquo corpore 
diuiduntur. Aquila sinisteriore penna paene coniungens figurata 
est; eodemque circulo caput Pegasi cum ceruicibus nititur. 

20 His corporibus signorum aequinoctialis circulus finitur . quo 
sol cum peruenit; bis uno anno conficit aequinoctium; hoc est in 
Ariete et Chelis . in hac enim parte sphaerae et uer et autumnus 
confici existimatur; ita ut uer sit in ArietC; autumnus in priore 
parte ScorpioniS; quod signum nonnuUi Libram dixerunt . per 

25 hunc circulum transiens sol ab Ariete ad GhelaS; eificit sex men- 

sium diem his lociS; qui intra arcticum uidentur orbem; noctem 

iautem hiS; qui antarctico circulo' sunt clausi: quare magis his locis 

. nemo potest durare . et rursus ab autumno usque ad ucr; hoc est 

8 perueniant | 15 uelud | 19 capud | 27 qua remissis locis. — G 1 minori 
arctico I 2 id qoi | 8 etiam uel | 4 eo affixus aries | 5 eundem locum | 8 dici 
oelerrimum | 9 diffinitionem | 10 etsi | 11 finxeriut | 15 uidetur | ex om. | cum 
oomo crater | 17 genua a reliquo corpore eodem diuiduntur | 21 cum om. | 25 VI | 
27 arctico. 



1 min. D uulg. minori | 2 quid D nulg. quod | 3 int D uulg. inteUigere | 
4 inque eo D G uolg. in eoque | quom. D G uulg. quomodocunque | 5 drc. D 
uulg. locum I 8 pero. G uulg. perueniant | 9 def. D uulg. effectionem . MicyUus 
uoluit effictionem | 10 et si D uulg. etsi ( 11 finx. D uulg. finxere . uide quae 
supra dixi p. 81 | pede D G uulg. prope; U aUique: prope pede | 14 ceru. er.,. 
pro cemice erecto | 18 uulg. pene h. 1. et aUbi; pene eum, Sch. aliique | coni. 
D uulg. contingens | 28 confieri, 3 Ul. in D G h. 1. est confici, supra autem 
cp. 1 confieri | pr. G priori D . idem tamen aUis locis fere semper habet priore, 
minore eta 



— 103 — 

ft Chelis usque ad Arietem peruenienSi effidt his locis sex mensi- 
bus perpetuis diem; in quibus ante noctem demonstrauimus; e 
contrario autem noctem hiS; qui boreo polo sunt proximi . sed de 
hoc ante diximus . neque enim mirum est hac collocatione sphae- 
rae id euenire . erecto enim boreo polo neque umquam ocddente 5 
euenity ut corpora quoquc; quae ei proxima sunt circuiO; s^ro oc- 
cidere uideantur . id ex hoc intellegere licebit: cum in his parti- 
bus sphaerae habitetur, quae pars est ab aestiuo circulo ad orbem, 
qui arcticos uocatur^ ct dc arctico circulO; hoc est de duabus Ur- 
sis ct Draconc; caput Draconis maximc niti ipso circulo uideatur; 10 
ita ut is qui Engouasin uocatur; iutcr aestiuum et arcticum collo- 
catuS; caput Draconis premere intellegatur: quicumque; ut ante 
diximus; ad ipsum caput Draconis habitant; ita longo die utuntur; 
ut nc tcrtia quidcm horae pars in unaquaque nocte his obtingat . 
itaque Aratus ait: 15 

Tceivrj Ttov xeq^aXrj %fi veiaetai jixl ncQ axgai 
(jilayovtai dvaiig re xal avrolal alXi^lijai* 

idem Cicero dicit: 

quod caput hic paulum sese subitoque recondit; 

ortus ubi atque obitus parte admiscentur in una. 20 

de hoc Homerus quoque in Odyssea ita breuem noctem dicit essC; 
ut pastores cum alii exigant; alii reducant pecuS; possit alius 
alium audirC; cum unus propter noctem pecus reducat, alter pro- 
pter lucem exigat . sed nos ad propositum reuertamur. 

IV Tertius ab aestiuo circulo; qui hiemalis uocatur; his cor- 25 
poribus ct corum partibus finitur . nam nicdium Capricornum di- 
uidcns et pedcs Aquarii; pcr caudam Pistricis ut traiectus uidetur • 
diuidit etiam Leporem fugientem a cruribus et quadam parte cor- 
poriS; ct Canis scqucntis pedes et Nauis ipsius puppim^ Centau- 



D 2 diem om. | 14 ut eis | 19 capud | panlalum | 20 ubiq. | 21 odissea 
G 1 YI I 2 in om. 1 14 tercia | 21 odissia | 22 possent | 25 Terdas est 

7 int D aulg. inteUigere | 11 coU. D uulg. locatas | 12 int D uulg. inteUi- 
gatur|KeiN KTON Ke<paAHI Ne . ICGTAI KICTIepaKpU, D K6INK 
TOy K€ 9AAHIN6IC6TAI KIXTIC PAKPAI,G | de forma xsipalfi cf. interpr. 
ad Ar. Fhaen. 61 sq. | velaetai D G uulg. vijx^^'^ I 17 cevr. etc. haec corrupta 
sunt in D G I 18 idem D G uulg. item | dixit D uulg. dicit | Gicero N. D. 2, 42 | 
19 paul. G uulg. pauUum | 21 Hom. Od. 10, 82 | dic. esse D uulg. esse dicit | 
25 Cap. IV Ar. Fhaen. 500 sqq. — In G i* m. adduntur haec: De hiemali cir- 
circulo. 



— 104 — 

rique ceruices a reliquo corpore diuidit Scorpionis extrema cauda, 
quod acumen uocatur; eodem circulo coniungitur. Sagittarii arcus 
eodem orbe deformatur . huius orbis infra terram sunt de parti- 
bus Yin partes V; supra terram autem III . itaque fit breuior 
5 dies noctO; ut ante demonstrauimus. 

V Quaiium circulum zodiacum esse Aratus demoustrat; de 
quo ante iam diximus et posterius dicemus . sed Aratus non^ ut 
reliqui astrologi, ab Ariete XII signa demonstrat, hoc est ucrc in- 
cipientO; sed a CancrO; hoc est ipsa aestate . uos autem, quoniam 

10 ab Ariete incipimus, ita protinus dicemus . in hoc enim circulo 
sic XII signa figurantur: ArieS; TauruS; Gemini; in his tribus 

* signis uer demonstratur et aequinoctium ucrnum. Canccr; Lco, 
Uirgo; in his signis maxime aestas conficitur; sed sol incipit a 
Uirgine iam transire ad aequinoctium autumnale. Chelac; Scor- 

15 piuS; Sagittarius; in his tribus signis autumnus efficitur et aequi- 
noctium autumnale . CapricomuS; AquariuS; Pisces; in his tribus 
signis sol hiemem transigere demonstratur . etsi non sunt XII 
signa; sed XI ideo quod Scorpius magnitudine sui corporis duo- 
rum locum occupat signorum; e quibus prior pars ChelaC; reliqua 

20 autem Scorpius uocatur . priores enim astrologi; cum omnes res 
ad duodecim partes reuocarent; ut menses et horas et latitudinem 
signorum; itaque et signa^ per quae res omnes significantur; XII 
uoluerunt esse. 

YI Sed quoniam YII circulis in prooemio propositiS; de quat- 

25 tuor circulis mentionem fecimuS; ne septem ex ordine demonstra- 
tiS; aliquid a nobis obscurius dictum uideatur; sed de YII supe- 
rant III; arcticoS; antarcticos et ille qui lacteus uocatur: itaque 
de his dicere incipiemus. 

Arcticou igitur orbem sustinet caput Draconis cum reliqua 

30 corporis parte. Cepheus autem pectore suo circulum iungit . eo- 
dem orbe nituntur et pedes maioris UrsaC; praeterca sedile 



D 16 tribos om. | 24 prohoemio I 28 incipimus. — G 5 diximus | 9 id est | 
12 signis om. | 20 scorpio | 21 XII | 24 pmio | de IIII | 25 YII | 28 dicitur | 31 
ursae moioris. 



6 Gap. y Ar. Phaen. 525 sqq. — In G i. m. additur: Dc zodiaco | 7 aatc 
iam D uulg. antO' | Ar. Phacu. 548 1 17 traus. D uulg. eouiiccrc | ct si D G | 
nulla D et sic uulgo scribunt . praefero ^noa* quod G habet; etsi nulius non- 
nunquam pro non ponatur | XII signa D G uulg. signa XII | 18 scorp. D uulg. 
Scorpio h. 1. et statim in sqq. | 20 ast D uulg. astronomici | 24 quattuor D 
aulg. quatttor | 26 sed addidi ex D | 27 arct. a. D uulg. arcticus, antarcticus 
29 in G i. m. additur: De arctico orbe. 



— 105 — 

Cassiepiae cum pedibus eius nititur ipso circulo; et dextro pede ge- 
nuque sinistro et pedis prioribus digitis is qui Engonasin uocatur, 
ct manus sinistra Bootis exteriore parte circuli peruenit coniuncta. 

Ad antarcticum autem circulum peruenit extrema nauis Argo 
pcdcsque Centauri posteriores adiunguntur, priores autem paene 5 
contingere et Ara uidetur prope adfixa et Eridani fluminis ex- 
treraa significatio. 

VII Reliquum est nobis definire quem supra lacteum orbem 
demonstrauimus . is enim diuidit Oloris extremam sinistram pen- 
nam, quae extra aestiuum peruenit finem . praeterea transit ma- 10 
num dcxtram Persei, et ab humero sinistro Aurigae perueniens 
sub manum cius dextram et Geminorum genua et pedes eius signi, 
quod Procyon uocatur . hinc diuidens aequinoctialem et aestiuum 
circulum; tangit extremum finem mali; qui in Argo naui defixus 
uidctur; deinde rursus reuertenS; genua Centauri diuidit a reliquo 15 
corpore ct cxtremam caudam terminat Scorpionis et arcum me- 
dium Sagittarii et Aquilae dimidiam partem^ per eius transiens 
pennas. 

YIII Quoniam de huiuscemodi rcbus exposuimus ordine, mundi 
rationem; et quemadmodum moueatur; protinus dicemus; et in 20 
duodecim signorum cxortu quac deinde corpora conscquantur; et 
quac perueniant ad occasum . conuenit %obis mundum ab exortu 
ad occasum uerti; ideo quod uidemus stellas ex oricnte ad occi- 
dcntem conuerti . sic enim primum poterimus scirC; qui sint exor- 
tus et qui occasus . si enim nostrum aliquis adstiterit contra 25 
oricntem; necesse est Arctos nobis a sinistris partibus esse . cum 



D 1 casiepiae | ^nititar ipso drcalo' om. | 2 pedes | 6 heridani | 9 extremi | 
13 procion | 17 dimediam | 22 mandum nobis. — 6 1 cassiopeiae | eius et ni- 
tuntar | pede sinistro genuqne dextro | 8 booti | 4 antarticum | 18 prochion | 
16 caudam diuidens scorpionis | 17 eius om. | 21 XII | 22 ab om. | 26 exstiterit j 
2(i cxoricntcm | 'ncccssc . . . quoquo' om. 



1 uulg. Gassiepeiae h. 1. et alibi | ipso G nulg. ipsi | dextro etc D aolg. 
sinistro pcdc gcnuque dcxtro | 8 is 6 uulg. eius . in D *is' est lectio snpra- 
scripta | cxt. D G nulg. exteriori | peru. fortasse legendum est prouenit, nel 
supplendum est eodem | 4 ant. D G uulg. Antarcticon | 5 pene D uulg. prope | 
G adf. D aff. G | ct Er. D G uulg. Eridanique | 8 Gap. YII in G. i. m. addi- 
tur: De lacteo | 9 is D G nulg. ipse | 18 nulg. Ilgoxvwv h. 1. et alibi | nulg. 
Hic, quod etiam D G habent . scripsi hinc ex 2 Ul. aliisque . idem iam M. 
nohicrat | 14 naui D G uulg. naue | 19 hisce U., huiusce D G ct sic uulgo scri- 
bunt; hniuscemodi II | 21 quae D G uulg. ea quae | 28 ex or. D uulg. exorientes | 
26 or. D nulg. exorientem. 



— 106 — 

jd ita fiat; illud quoque necesse est; ut omnia a dextris partibus 
exorta in sinistris occidere uideantur^ de quo et ante diximus . 
igitur cum uideamus stellas exoriri et occiderO; necesse est mun- 
dum quoque cum stellis uerti . sed nonnulli aiunt nihilominus id 
5 uenire posse, ut stante mundo, stellae exoriantur et occidant; quod 
fieri non potest . si enim stellae uagae feruntur; neque mundus 
ipse uertitur; non possunt corpora stellis figurata incoluniia aut 
certa permanere . illud enim uidemuSy in toto mundo stellas erra- 
ticas esse V, neque harum cursum quemquam posse definire; Ara- 

10 tum ipsum negare se difficiles earum cursus interpretari posse . 
quomodo igitur, cum V stellas nemo possit obseruare, tot milia 
quisquam possit peruidere, nisi qui permittit hoC; cursu stellarum 
posse nihilominus figuras corporum permanere? quod si non est, 
tota sphaera ad irritum reuocabitur . quicumque enim sphaeraiu 

15 fecerit, non poterit efficerC; ut sphaera stante nihilominus stellae 
uersentur . illud etiam uidemus, in extrema cauda Draconis stel- 
lam essO; quae in se uertatur et in eodem loco constet . quod si 
omnes stellae uagae feruntur; hanc quoque loco moueri necesse 
est; quod non euenit . igitur necesse est mundum quoquO; non 

20 stellas uerti. 

IX DE DIE ET NOGTE. Quoniam ostendimus mundum 
cum stellis potius quam stellas per se uerti; nunc reliqua dice- 
mus . cum enim traditum sit nobis prius noctem quam diem fieri; 
noctem dicemus umbram terrae essc; eamque obstare lumini solis . 

25 etsi nonnuUi dixerunt id solis cursu euenire; et cum peruenerit 
ad eum locum; ubi occidere dicatur, ibi montium magnitudine a 
nobis lumen auerti soliS; et ita noctem uideri: quod si ita sit; ni- 

D 1 'iUud quoqae' om. | 6 posse si Btante | 7 incolomia | 9 horum | 12 per- 
mittit occursa | 22 qamn potius | 27 solis etiam. G 1 e dextris | 2 sinistris par- 
tibua I 8 qaoque mandam | 9 earam | 12 qaisqae | carsas steUarum posse esse 
et I 17 stet I 10 mundum necesso cst | 22 ^pcr so' om. | 24 solis lumiui obstiu^c | 

27 eaerti | si om. 

2 ante, cf. sapra p. 23 | 4 niMlhominus D h. 1. et in sqq.; nicfeominus G 5 | 
uen. D aulg. eaenire, cf. supra p. 38 . uenire pro euenire est etiam apud Cice- 
ronem et Liuium | 5 ut G uulg. ut si | 7 aut G aliique uulg. et | 9 harum PI 
uulg. horum | Ar. Phaen. 469 | 10 eorum D G et sic uulgo scribunt | 11 milia 
D G uulg. millia | 12 perm. D G uulg. permittat, cf. Zumpt, gramm. §. 526 | 
12 hoc c. scripsi ex 3 Ul. idem uolnisse uidetur D; uulg. ^hic, cursus' | steUa- 
^rum etc. D uulg. stelhunm posse esse et | 21 ^De . . . nocte' addidi ex D | 

28 cum etc. Hyginum sequitur Isidor. N. R. cp. 28 | 24 noctem etc. Plin. H. 
N. 2, 7; Sera. Aen. 4, 7 et 184 | 35 et si D G et sic uulgo scribunt | id, 1 cod. 
St uulg. in I ^e^ scripsi ex coni M., uulg. ut | 27 et ita; 2 Ul. et iam. 



— 107 — 

mirum eclipsin solis uerius quam «noctem dixerimus . sed aliter 
esse ex ipsa sphaera intellegere licebit. 

X Horizon enim diuidens ea quae uidentur, et quae non ap- 
parent; ita definit sphaeram, ut semper YI signa de XII in liemi- 
sphaerio uideantur supra terram^ VI autem signa sint infra sub 5 
teiTa . igitur cum in uno eorum sol nixus ferri uideatur, ab eo 
circulOy qui horizon uocatur; exoritur, itaque incipit lucere, cum 
nihilominus ipse mundus uertatur cum reliquis siguis . sed quo 
facilius intcllegatur; ponamus solem essc in Arictc^ a quo duo- 
decim signa instituimus numerare . igitur cum sol sit in Ariete 10 
exoriente; dies est; qui cum uertente se mundo peruenit ad 
eum circulum, qui mesembrinos uocatur, efficit diei partem 
dimidiam . sed sic etiam facilius intellegituri et rursus ab eo- 
dcm Aricte incipiemus . cum Aries est exortus^ praetcr eum 
haec signa suut in supcriore hemisphaerio : PisceS; Aqua- 15 
riuS; GapricornuSy SagittariuS; Scorpio . borum cum tria signa 
occiderint; hoc est Scorpius, SagittariuS; Gapricomus et exorta 
sunt III signa quae Arietem secuntur, hoc est Taunis, Gemini; 
Gancer: tunc fieri dimidium dicm necesse est; et Arietem perue- 
nire ad euni; quem mesembrinum esse circulum supra .diximus . 20 
cum autcm cum reliquis signis ipsc Aries occidit; et exortus est 
Lco; Uirgo: tum Ghela<! exoriuntur et in supcriore bemisphaerio 
uehuntur . quae cum occiderint; rursus Aries exortus efficiet lucem. 

Sed ne in dubium ueniat; cum Ariete occidente dixerimus 
Ghclas cxoriri; quid dc rcliquis signis in sphacra possit intcllegi; 25 
sic inucnictur . in quocumquc signo sol fuerit exorienS; quodcum- 
que ab eo signo septimo loco fuerit; id noctu primum exorietur 
et ita conficiet cui*sum . mundus enim ipse semel in die ac nocte 
uerti uidetur . itaque euenit, ut ipsa signa XII semel in die ac nocte 



D 4 definia | 5 uideantor hoc est at sapra temun YI sfgna sint . Infra 

autcm YI . quod est snb tcrra | 9 'int. ponamus* om. | 11 cum om. | 16 tres | 

22 uirgo . chclac transire tum chelae. — 03 Orizon | 5 super | 9 solem esse in 

ariete ponamus | XII | 10 numerare om. | 11 qul cum | 13 intelligatur | 16 signa 

om. I 18 tria signa sunt | 19 diem om. | 22 superiori | 24 ne om. | 27 exoritar | 

29 'uidetur . . . nocte ' om. » 

» 

2 int. D uulg. inteUigere | 7 orizon D O sed paulo antea in D est Horizon | 
cum uulg. cumque | 9 int D uulg. inteUigatur | 11 quod cum, 2 Yoss. uulg. 
qui cum | 12 mes. D 6 uulg. Mesembrinus | 13 int D uulg. intelligitur | 17 et 
ez. D uulg. ezorta | 18 secantur D G uulg. sequuntur | 19 tunc D uulg, tum | 
25 in D siuc G . uulg. sine | int D uulg. intelligi | 26 quoc. D uulg. quocunque. 



— 108 — 

oideri possint . sed ne solis cursus, de qaibos postca sumas di- 
ctari, potius quam quod ante coepimuS; enumeremus, ad inccptum 
reaertamar . diximus enim prindpium mundi esse noctem, deinde 
diem . inter noctem et diem praeter ombram terrae nihil inter- 
5 esse arbitramur . sed quoniam signorum supra et corporum ex- 
ortus institaimus, ad hoc perueniemus. 

XI Igitur uertente se mundo per utrosque polos et axem, 
quem supra dimensionem sphacrae diximus esse, et ita spliacra 
coUocata, ut unus polus semper sit super terram, alter numquam 

10 exoriatur, necesse est Arctos quoque et reliqua corpora, quae 
sunt in arctico drculo, numquam ocddere; reliqua autem omnia 
exoriri et ocddere, quod inferiora sunt ab eo circulo, quem 
numquam ocddere diximus . id enim posse fieri haec edocet 
causa . uidemus caput extremum Draconis, quod maxime Arcticon 

15 extra drculum prominet, quodam tempore ita ocddere, ut exortus 
cum occasu permisceantur, ut et ante diximus . si autem pars 
aliqua ocddere de summo circulo uidetur, necesse est omnia, quae 
sunt inferiora, cxoriri et ocddcre . igitur conucnit nobis sidcra 
uertcnte mundo occiderc ct cxoriri. 

20 Praeterea hac inclinatione caeli, cum unus drculus ita sit 
erectus, ut numquam occidat, alter ita sit terrae subiectuS; ut 
numquam exoriatur: quicumquc circuli fucrint in sphacra, hoc 
est ab aequinoctiali ad polum, qui borcus appcllatur, nuiius crit 
eorum, qui non maiorem partem circumductionis habeat supra 

25 terram . qui autem ab aequinoctiali fuerint circulo ad eum polum, 
qui notius appellatur, omnes inferiorem partem maiorem habe- 
bunt quam superiorem . et quanto magis ad polum notium acces- 
serint; hoc maiorem partem sub terra habere perspicientur; et 
quanto magis ad boream finem uenerint, hoc maiorem partem 

30 drculi supra terram tenere uidebuntur . quo enim erectior ipsc 
poius fuerity hoc magis et circuli eius erectiores uidebuntur . quod 



D 2 incoeptom | 8 esse mimdi | 27 notnm | 29 magis om. — G 1 dictun 
somas I 2 podiis t 7 et per | 12 et oriri | 14 arcticnm 1 16 et om. | 17 oideator | 
18 oriri | 19 oriri | 21 ita om. | 24 super | 27 ^et qnanto . . . perspicientnr' 
om. I 31 eo magis drcnli. 



2 cepimns D G | 8 ren. D unlg. renertemnr | 7 azem D nnlg. per axem | 
8 snpra, p. 23 | 9 snper D G nnlg. snpra 1 10 arctns «D G | 12 sint, oodd. Ul. 
qnod praefert M. 1 15 occidere exisUmatnr D G et sic nnlgo scribnnt . qnod 
dedi, iam Modins nolnit | 16 ante, cf. cp. 8 | 20 incl. caelL iu fine hnins capitis 
et infra cp. 13 l^pmus 'incL mnndi* qnod idem est | caeli D nnlg. coelL 



— 109 — 

cum ita sit, si duo sidera simul fuerint orta, unum ab arctico^, 
alterum ab antarctico circulo, serius occidet id siduS; quod ab 
arctico circulo fucrit exortum; ideo quod maiorem habet circum- 
ductioncm BphacraC; quam quod a notio polo cst ortum . si autem 
simul occiderint, serius exorietur id signum, quod ab antarctico 5 
fuerit cxortum; idco quod tota illa collocatio mundi maiorem par- 
tcm habet sub tcrra, quam illa parS; quae in boreo polo est finita . 
et non modo signa quae sunt ad arcticon finem coUocata; prae- 
stant iis corporibuS; aut serius occidunt et ante exoriuntur; quam 
ea quae notio polo depinximus; sed ipsa quoque corpora inter se 10 
dissentiunt, ut si quod inferius sit signum^ et id cum superiore 
exoriatur; tamen serius occidat . e contrario itaque si qua sunt 
signa ab aequinoctiali circulo ad notium polum figurata, borum 
si qua signa paritcr cxorta fucrint, citius occidcnt quam ca, quae 
proxime poluni accedunt . euenit etiam; ut non modo quae simul 15 
sint exorta sidcra; ex his serius occidant; quae proxime arcticum 
circulum sunt collocata; scd ctiam si qua corum ante exorta 
fuerint; quac sunt ad notium polum finita; tamen ante occidant 
quam ca corpora^ quae in boreo polo figurata esse supra demon- 
strauimuS; idco quod maiorc circumductione sphaerac ntuntur ea 20 
corporu; quac ab acquinocUalt circulo ad arcticum liiicin sunt 
constituta. 

Igitur ostendimuS; qua inclinatione mundi sphaera sit con- 
stituta . nunc ad XII signa reuertamur; et quorum exortu quae ^de 
rcliquis corporibus occidant aut oriantur, commemorabiraus et^ii- 25 
tium ab Ariete faciemus. 

XII Arictis exortu sinistra pars Andromedae prouenire, Ara 
autem occidere uidetur . cum eodem sidere exoritur et Persei 



D 11 aut si I 12 occidit | ita | 14 'quam ea' .om. | 16 occidunt quam quc | 
25 commcmorauimus | inicium. G 5 signum id quod ab autartico circulo ortum 
est serius orietur | 7 iUa om. | 12 tamen citius | 14 serius occident | 18 occidunt | 
20 maiori | 24 instituta | 27 andromadc apparet . ara. 



7 habct D G utilg. habeat | 8 arct. D G uulg. arcticum | uulg. praestanti- 
bus; prestantis D scd fortasse uoluit: praestant is (i. e. iis, ut supra p. 64, 2) • 
quod dcdi, coni. M. | 16 sunt D G | 23 *Igitur . . . reuertamur' Haec in D lit- 
teris grandibns scripta sunt | 24 reu. D G uulg. reuertemur | 27 Cap. XII Hy- 
ginus h. 1. in plurimis Arati auctoritatem (Phaen. 568—731) secutus est, incipit 
tamen ab Arictc, nec ut Aratus a Cancro | 28 Pcrsei etc. accuratius esset *Per- 
sci caput cum reliquo corpore usque' et sic in sqq. diuersis locis legimus . sed 
similiter Martian. Cap. p. 312 Eyss. 'Persei caput usque ad aluum*. 



— 110 — 

caput usque ad umbilicuni; ut dubium uidcatur^ zona eius utrum 
usque extremo Ariete, an Tauro primum exoriente prodeat ad lucem. 
Tauro autem exortO; quae prius dubia fuerunt; omnia sunt certa . 
nam et Ara supra memorata omnino occidit; et Perseus totus 

5 est exortuS; et^Aurigae caput cum reliquo corpore dumtaxat ad 
sinistrum pedem uidetur; et Pistrix a cauda exoriens perspicitur . 
hoc signo primum ocddere Bootes uidetur; etsi cum IIII signis 
occidit . neque tamen totus ad terram potest peruenire; nam ma- 
nus eius sinistra, circulo arctico conclusa; neque oritur neque 

10 occidit Geminis exorientibus ; tota iam Pistrix et fluminis 
Eridani prior pars apparet, et Orion exoriri uidetur . occi- 
dit autem Ophiuchus a pedibus genuum fine. Cancer exoriens 
obscurat dimidiam partem Coronae Pistricisque caudam; et notium 
piscem; et caput cum rcliquo corpore ad umbilicum eius qui 

15 Engonasin uocatur; Ophiuchum a genibus ad humeros, et Anguem 
totum praeter caput et ceruicem, quae ex aestiuo circulo tendit 
ad Coronam. Booten prope totum terra tenet tectum . exoritur 
autem et Orionis corpus ad zonam et Eridanus totus apparct • 
exortu Leonis reliqua pars occidit Coronae; cum capite et ceruir 

20 cibus AnguiS; et Ophiucho. Engonasin autem qui uocatur; eius 
praeter sinistrum genu et pedem nihil apparet; et Bootes totus 
obscuratur . exoritiir autem caput Hydrae cum Lepore totO; et 
Procyon cum pedibus prioribus Canis maioriS; et Aquila tota. 
Uirgo autem exoriens non pauca sidera obscurat . nam statim 

25 Lyra occidit cum Sagitta et DelphinO; et Oloris a capite corpus 
ad caudam prope occidit; et Fluminis prior pars et Equi caput 
cum ceruicibus . exoritur autem Hydra fine CrateriS; et Canis 
totuS; et nauis Argo fine totius ueli. Chelis exorienUbuS; uidetur 
et Bootes exoriens totus, et tota nauis apparet Argo, Hydraque 

80 praeter acumen extremum caudac; quod est sub terra • exoritur 
etiam genu et sura eius dextra qui Engonasin uocatur . hunc ca- 



D 7 signum | 18 obsciiram dimediam | 16 Preterea et | 25 a om. | 26 prope 
occidcntcm. — 6 5 ortiis cst | 16 practcr caudam ct | cx om. 1 17 \)toi)c totiim' 
om. I 19 cum cauda et ceruicibus ara et ephiulco | 23 et aqua | 31 sura om. — 
N 17 booten pene. 



1 dubium D G uulg. dub. fere | 3 fuerint, 2 Yoss. | 4 ^supra memor/ ad- 
didi ex D I 5 ex. D uulg. ortus | dumt. D 6 uulg. dunt. | 7 D uelle uidetur: et 
sic I cum etc. cf. supra lib. III, 3 | 17 booten D 6 N uulg. Bootem | 23 pro- 
chion O N | maioris addidi ex D G | 26 flum. cf. supra Ub. III, 30 | 30 acumen 
G cacumen D N et sic uulgo scribunt. 



— 111 - 

dem nocte occidere et exoriri licet uidere . reliqunm autem cor- 
pus cum Scorpionis et Sagit^arii prouenit parte . praeterea cum 
Ghelis exoritur cauda Centauri; occidit reliquum corpus Pegasi, 
et Oloris extrema cauda, et Andromedae caput cum umbilico Pegasi, 
et Pistrix reliquo corpore ad ceruiceS; ut caput eius solum uidea- 5 
tur; et caput Gephei; pendens ad Pistricis occasum, cum manibus' 
ct humcris pcruenit ad tcrram. Scorpione exorientC; duae par- 
tes Fluminis occidunt, et reliquum corpus Andromedae cum capite 
Geti . occidit ctiam Gephcus capito ad humcros^ quae pars cst 
cxtra arcticum circulum constituta; obscuratur ctiam Gassiepiai 10 
resupina occidens . exoritur autem Gorona, quae ante Gentauri 
pedes iacere existimatur, et reliquum corpus Hydrae^ quod caudae 
reliquum esse supra diximus . prouenit etiam et corpus Gentauri^ 
quod equina figura uidetur; et ipsius hominis caput^ et bcTstiai M 
quam tenere supra diximus; denique et id corpuS; qua fine pedes 15 
eins sunt priores. Ophiuchi autem dumtaxat caput exoritur; et 
ipsius Anguis caput, quod est contra Goronam. Sagittarium 
exorientem Ophiuchus totus exoriens insequitur; et Anguis qui ab 
eo tenetur; caput eius qui Engonasin uocatur, et sinistra manus 
eiusdcm; dcinde Lyra tota cum Cephei capite et humeris cxit ad 20 
lucem . occidit autem Ganis maior cum Orione toto, et Lepore^ 
et Aurigae superiore parte corporis, praeterea caput et pedes eius . 
occidit etiam totus Perseus praeter crus et pedem dextrum . Argo 
autcm puppim solam relinquens, peruenit ad terram. Gapricor- 
nus exoriens haec sidera ad terram premere uidetur: reliquam 25 v 
figuram Nauis ct signum^ quod Procyon uocatur • eodem tempore 
ct rdiquum corpus occidit Persei . exoritur autem Olor cum 



D 8 occidantur | 9 ccphei occidit . etiam | 10 casiepia | 14 ostia | 24 pupim. 
G 3 corpus om. | 4'ct oloris . . . Fegasi om. | 10 articum | casiopeia | 18 exoriens 
praecedit et | 22 superiori | 24 solam pappim | 27 occidit om. — N 11 resa- 
pinata | 16 ophiaci etiam. 



3 corp. peg. D uulg. Pegasi corpus | 6 fortasse legendam est ^cam reliquo' 
qaemadmodam paalo antea legimas, abi de Taari exorta dispatatar | 6 man. et 
hum. ct Yoss ad Arat. p. 111 | 9 Getl perperam omnes scribant Gephei, cf. 
Voss ad Arat. p. 114 | Cepheus etc. ex Arato exspectares ^Cepheus ab humeris 
ad zonam^ sed cf. supra lib. III, 8 | 10 cassiepia N uulg. Oassiepeia h. 1. et 
alibi I 11 Gorona etc. cf. Voss ad Arat. p. 116 | 12 et etc. D G ualg. et Hydrae 
reliquum quod | caudae rel. D uolg. caudam | 18 supra i. e. paulo antea, ubi 
de exortu Ghclarum disputatur | 15 supra, cf. p. 75 | et id, 1 Yoss; uuig ad id | 
16 dumt. D 6 N aulg. dunt | 17 coronam scripsi ex G . perperam omnes scribant 
cancrom | 22 supcriore etc. aliter Ar. Fhacn. 681 sq. | 26 prochion G N don D. 



— 112 — 

Aquila et Sagitta et Ara, quam pipximam esse notio polo dixi- 
muB. Aqaarius exoriens ad dimidiam partem corporis, Equi 
pedes secum de terra dudti et caput cum ceruice Pegasi . at 
contra Gentaurus a cauda ad humeros uirilis corporis occidit cum 
5 Hydrae capite et OBruicibus. Piscibus exorientibus, occidit reli- 
quum Hydrae corpus, et ipse Gentaurus; exoritur autem piscis^ 
qui notius uocatur, et Andromedae dextra pars corporis. 

Xni Sic igitur orientibus XH signis, reliqua corpora occiderc 
et exoriri uidentur . sed ut ante diximus, nunc protinus de solis 

10 cursu dicemus. 

Necesse est enim solem aut ipsum per se moueri; aut cum 
mundo uerti ujio loco mancntem . quod si manerct; necesse crat 

. eodem loco occidero ct exoriri; a quo pridie fiierat cxortuS; qucm- 

• admodum signa eodqn loco semper oriuntur ct occidunt . prae- 

15 terea si ita esset, necesse erat dies et noctes omnes aequaics esse; 
ut quam iongus hodiemus dies fuerity tam longus semper sit futurus, 
item nox simili ratione semper aequalis permaneat . quod quoniam 
non est; illud quoquo nccesso ost; cum uidcamus cssc dics imiequalcs, 
et solcm alio loco hodio occasurum; et alio heri occidisso . si igitur 

20 aliis locis occidit et oritur; necesse est eum moueri, non stare. 

Solem autem contra mundi motum currere, sic possumus in- 
tellegere . euenit cnim, ut duabus in causis sidera non possimus 
uidere . quarum una est; cum abierint infra terram, nostrum quo- 
que effugere conspectum, ita ut inferius hemisphaerium ostcudit . 

25 altera autem est ratio, quod propter fuigorem solis et uim maxi- 
mam luminis sidera obscurcntur, siue quod stellis obsistit, ne 
candor earum ad nostros perueniat adpectus; siue sui magnitu- 
dine luminis ofiicit oculis nostris, ne praetcr cius igncm aliam 
rem superiorem perspiciamus: quod magis ueri similc uidctur . 

30 neque enim solis ignem ciusmodi uidemus, cuiusmodi reliquos 



D 2 dimediani | 17 qiiia quoniam | 18 iofteq. et' om. | 21 pofisimus | 23 lui- 
hieriat | 27 soa. ~ G 7 didtur | IG diea ait | 19 occaeurum hodie | 22 po88umii8. 
24 inlwiOTi ^M^*f|M*™ nwfflndifair | 25 est autcm [ 2G obsistat — N 7 corpona pars > 
16 kmgna om. | 21 ooDcorrere | 23 uostrum quod. 



2 esoritur D N | 8 Cap. XIII uulgo inacribitur Sol | ur. 1) G N uulg. cx- 
1 11 neoease etc Uyginnm nquitur Isidor. N. R. cp. 17 et in Oiigg. I, 
49 1 16 diei addidi ez 6 | 20 occ. et or. D nnig. oritur et ooddit | 21 contra etc. 
Plin. H. N. 2; 6 contrarium mnndo agere coranm | int D nulg. inteUigere | 22 in 
D 6 N mdg. cz | 24 inferiua bemiqilierio (hemisperio) oetenditnr D N uulg. in- 
&rion hi ■iiiilm i iii oatenditnr . qood dedi, habent 1 UL aliique | 27 adsp. D 

6 I 29 rem Hp. D Q N onlg. sup. lem | unlg. Terisimile. 



— 113 — 

ignes inU iegimus, sed ita lumen auertit nostrum, ut ipse quoque 
nobis non igneus, sed albus uideatur esse • praeterea in una- 
quaque nocte XI signa necesse est apparere, ideo quod uno signo 
sol ipse nixuSy iter coniicere uidetur, cuius figurani corporis ipse 
suo lumine obscurat; cum eo enim signo et occidere et exoriri 5 
uidetur . nonnulli dicunt nos XII signa dumtaxat hac ratione 
pcrspicerc posse, si in eius signi prima nouissimaue parte consi- 
stat . habent enim XII signa partes eiusmodi; ut unumquodque eo- 
rum in longitudine habeat partes XXX, in latitudine autem par- 
tcs XII . itaque cuenit; ut in longitudine signorum annus, in la- 10 
titudine autem dies sit . in parte prima signi nihilominus reliquum 
corpas cius signi uideri posse nonnulli dicunt^ ut simili ratione et 
si fucrit in extrema parte signi : quod fieri non potest . nam cum sol 
sit in qualibct partc signi et cxoriatur, ita magnum uidetur habere ful- 
gorem, ut omnia sidera obscuret . illud tamen potest euenire; ut cum 15 
sol sit in prima parte signi et occidat, reliquum corpus eius signi 
appareat . sed certius et uerius est XI signa quam XII apparere posse. 
Praeterea quaeritur; quare sol contra mundi inclinationem 
currenSy uideatur cum ipsa sua sphaera occidere et uerti . nam 
si sol non contra siderum occasum curreret^. de Ariete ad Fisces, 20 
uon ad Taurum transiret . exoriri etenim Pisces prius quam Aries 
ct occidere perspiciuntur; et ita mundus uerti uidetur, ut prius 
Pisces quam Aries occidant . igitur diebus XXX sol in Ariete 
currens ct eius corpus obscurans, sic dumtaxat apparet sol, ut ex 
00 loco, quo Aries ante, expriri uideatur et post dies XXX sol 25 
uideatur ab eodem loco surgere, ex quo loco Taurus ante oriri 
uidebatur . igitur apparet solem ab Ariete ad Taurum transire . 
quod si ita est; necesse est eum contra mundi inclinationem currere. 

J) 21 priiis om. | 24 sol. cx oo loco arics cxoriri nidcbatiir. — G 8 cius- 
(lcmtnoili | 11 nntcm dics singuli sint | nicliominus nos | 12 uidcrc | 14 liabcrc 
om. I 17 cst om. | 28 ita neccssc. — N 14 ^et exoriatur . . . p. signf om. | 21 ete- 
nim antc pisces quam | 26 ante om. 



1 int. D uulg. intelligimus | 3 nocte; Micyllus coni. die ac nocte | 4 iter D 
G N uulg. itcr suum | dumt. D G N uulg. dunt. | 7 non. D nouissimaqne G N 
ct sic uulgo scribunt | 8 ciusm. D uulg. eiuscemodi | 10 annus etc. D unlg. *an- 
uus sit, in lat. antem singuli dies sint' | 11 p. prima D uulg. prima p. | nihil. etc. 
D uulg. nihilominus nos . . . uidere posse | 12 nt addidi ex D | et si G unlg. 
etsi I 19 nam etc. D uulg. nam si sol contra etc. In G haec legimns: nam si 
sol contra siderum occasum non curreret | 23 igitur D G uulg. itaque | fortassc 
legendum est: XXX in . . . apparet sol . . . dies XXX uideatur | 24 dumt D 
G N unlg. dunt | 2G oriri D G N nulg. exoriri. 

Bnnte, Hyginl Astronomica. g 



— 114 — 

Qaare autem eaenit, ut ante dixiinus, quod Ui 3tur cam 
mundo sol uerti; eius similis haec est causa . ut si quis in naui- 
culae rostro sedenS; binc quaerat ad puppim transire, ct nikilomi- 
nus ipsa nauis iter suum conficiat; iiie quidem uidebitur contra 
5 nauiculae cursum ire, sed tamen eodem perueniet quo nauis . boc 
autem sic etiam facilius intellegitur, si nauem diuiseris in partes 
CGGLX; quemadmodum sol diebus CCCLX simul mundum trans- 
igit • eodem modO; ut ante diximus, si nauis sit diuisa et in una 
parte de trecentis sexaginta constituatur quilibet corum (nauis 

10 autem habet unius diei cursum), ille quidem contra nauem ire, 
sed cum ea ad locum definitum pei-ucnire intellcgetur . non cnim 
extra nauem est, qui a rostro ad puppim transit, scd ipsa naui 
continetur . item sol cum per ipsum mundum iter conficiat et eo 
contineatur, uidetur contra mundum ire, sed cum eo pcrucnit ad 

15 occasum • cum cnim mundus trccentics ct sexagics sc conueitcrit, 
tunc sol iter annuum conficit 

XIV Quoniam de sole quae uisa.sunt nobis utiiissima essCi 
litteris mandauimuS; nunc de luna dicemus (etsi alia conati per- 
scribere, uelut natura uoluminis ad hoc loci deuenimus)| ne non- 

20 nullis intactam huius rationem relinquentes, aut propter magnum 
laborem defecisse, aut inscientia superati non ualuisse persequi 
uideamur . nos autem non iUorum existimationis timendae causa 
persequi instituimuS; sed consuetudinis nostrae rationem demon- 
strasse; et quod alterius quaeri uolumen hoc perlecto noluimuS; 

25 nec tamdiu rem cogitatam scriptam aliorum ad desiderium addu- 
cere . praeterea cum reliqua omnia diligentissime persecuti fueri- 



D 8 hinc queat | 6 mtellegeretar 1 11 intellegeretiir 1 14 continetur | 17 Qood 
de 1 19 uelod | 20 incautam | 22 uidemur | estimationem. — G 2 causa est | 4 nauis 
om. I 5 perueniat | 10 nauim | 11 intelligitur | 12 nauim | ipse naui | 15 CCG . 
LX uicibus se uertit 1 16 perfidt 1 17 utiUima | 18 praescribere | 19 uoluminis . 
ut pro natura uolumen sit | deueniemuB | 21 inscitia | 25 adducere in desiderium. 
— N 6 intcUigitur 1 12 nauo 1 15 conuortit | 22 autcm iiounullorum. 



8 hinc quaerat G uulg. inqui^t . idem iam Modiua uoluit | 6 uulg. intelli-. 
gitur I nauem, uulg. nauim . in D N 1l L eat 'sin autem' pro si nauem | 9 con- 
stituat D G N I 10 nauem D N uulg. nauim 1 11 uulg. intelligetur | 13 £aciat D 
sed additur con 1 17 Gap. XIY uulgo inscribitur Luna | 18 litt D G uulg. lit | 
etsi alta D G N | 20 intaetam scripsi ez sententia Modii, uulg. incaute | 21 ua- 
luisse . de constructione huius uerbi dixi supra p. 40 | pers. etc. sic scripsi ez 
G uulg. ^persequi consuetudinis nostrae rationem demonstrasse instituimus, sed 
quod* idem D habet, sed omittit iUa ^instituimus, sed' | 23 cons. n. rationem . 
nos diceremus: die Art nnd Weise unserer Methode | dem. pro demonstrare ex 
more Graecorum dizit | 26 scriptam D et scriptam, 1 Yoss; uulg. scripto, 



— IIB -^ 

mus, ali^ni uidetur esse nos non eandem persequi causam • 
quare; sicut ante diximus, ad inceptum reuertamur et ut neces- 
sario totidem uerbis de luna ac sole dicere uideamur, dicemus 
ita: Lunam per alios exortus et occasus necesse est moueri, non 
stare; idque facilius quam de sole licet intellegere . neque enim 5 
tam magnus ardor eius est, ut officiat oculis nostris; neque ut 
sol dies XXX unoquoque signo uehitur, ut difficile sit intellectu, 
quanta particula luminis aut ipsius signi superesse uideatur, cum 
ad aliud transierit signum . lunam enim cum diebus *XXX* XII 
signa percurrat, licet intellegerei II diebus et VI horis in alio 10 
signo cssc . hanc autcni cum a solc lumen accipiat, , et ita nobis 
luccrc uideatur, non cst ueri similc de tam multis causis potius 
eam stare quam moueri . si enim suo lumine uteretur, illud quo- 
que sequebatur eam semper aequalem esse oportere, nec die 
triccsimo tam cxilcm aut omnino nullam uideri, cum totum trans- 15 
egerit cursum, sol autem ad allud transire signum intellegatur • 
praeterea si suo lumine uteretur, huius numquam eclipsin fieri 
oportebat . scd ne dubium fiat^ quare solis eclipsis fieri possit, 
qui utrtsque lumen dare supra sit dictus, lunae autem non facile 
fiaty cum alieno lumine utatur: eius haec uerissima; ut arbitramur, 20 
est causa . luna enim cum ex toto mundo et omnibus stellis ma- 
ximc tcrrac proxima uidcatur, ct ad acies nostras perueniat, et 
quodam tempore torrens perueniat ad eundem locum signi, quo 
sol uehitur, obscurare lumen eius a nostro conspectu uidetur . 
hoc autcm maximc eucnit die nouissimO; cum luna transierit 25 



D 1 non om. | 3 uidcamur . Dicemus ita Innam sole | 8 uidetar quln ad | 
10 diebus om. | 18 quoque uidebatur | 14 oportere debere | 15 transigerit | 17 no- 
luminc | 22 proxima terra. — 04 ortus | 6 oculis nostris officiat | 8 nideatnr 
superesBc | 15 XXX | 25 euenit pm. — N 4 Lnna a sole per | 6 eius ardor | 
10 esse in alio signo | 13 eam om. | 17 edipsim | 20 haec om. | 22 ^et quodam 
. . . perueniat' om. | 25 euenit maxime. 



2 rcu. D G N nulg. rcucrtcmur, cf. supra cp. 11 | ct ut ncccssario . . . di- 
ccrc uidcamur, ita diccmus, 1 Yoss; uulg. ct nccessario . . . sole diccmus, ita | 
4 Lunam eta Ilyginum sequitur Isidor. N.^R. cp. 19 et sdiol. Bedae De tempo- 
rum ratione cp. 23 | 5 ini D uulg. intelligere, h. I. et in sqq. | 9 Inna enim 
. . . horis lunam in etc. D G et sic uulgo scribunt . quod dedi, habent N alii- 
que I diebus etc D G uulg. duodedm signa diebus triginta | XXX . accuratias 
definit Plinius H. N. 2, 6 | 11 hanc D N uulg. haec 1 18 stare D G N uulg. con- 
stare | si etc. hinc nonnulla sumpsit Isidor. N. R. cp. 18 | 16 uulg. sola . Mo- 
dius coni. sol | int D uulg. intelligatnr | 21 luna etc cf. Isidor. N. R. cp. 20. 
23 Modius oonL uelnt torrens. 

8* 



- 116 — 

m XII signay et sol ad aliud signum traasire uide^ ; et proxima 
fiat illi . qnod euenire sic etiam potest intellegi . i : si quis ali- 
cui manum planam ad oculos admouerit, quanto magis sic fecerit^ 
hoc minus ille uidere poterit; et quanto longius ab eo discesserit;. 
5 hoc magis illi omnia poterunt apparere . simili ratione cum luna 
ad solis locum peruenity tunc proxima eius uidetur esse et radios 
eius obturare, ut lumen eicere non possit . cum autem hma ab eo 
loco discesserity tunc sol lumen eicit» et ita ad corpora nostra adicit 
Lunae autem eclipsis sic^ euenit; cum prope dimensione sit 

10 luna, cum abierit sol sub terram, dumtaxat hoc modO; ut per me- 
diam tcrram si quid directum traicceris, contingero possit soleni 
sub terra, lunam autem supra terram: quod cum ita euenit; ne- 
cesse est solis radios propter magnitudinem terrae ita esse dimissos, 
ut lumen eiuS; quo luna lucet, non possit ad eam peruenire, et 

]5ita existimatur fieri eclipsis lunae . quae si suo himine utcretmv 
licebat ne apparere quidem umquam solem^ ideo quod luna nihi- 
lominus luceret . sic autem accipit lumeni ut luceat, cum sol ue- 
nerit per terras, sed non ut aliquem locum conclusiorem totum- 
que spatium inpleat lumine . si quis nostrum steterit in eo loco, 

20 quo sol maxime lucet^ reUquis partibus lumen a sole accipieus 
praebebit . id in luna fieri innenituri eam a solc luminc acccpto 
lucere reuibralione. 

Nonnulli existimant, cum dicitur sol in Ariete aut iu quolibet 
signo esse^ eum supra ipsas stellas Arietis iter facere . qui autem 

25 hac ratione utuntur; longe a uera ratione errant . nam neque sol, 
neqiie luna proxime sidera apparent . hac etiam de causa non- 

D 2 aliqtto I 4 disceaseriB | 7 possint | 10 sol om. | 16 existimarc | etbipsis | 

17 accipiet | ot luceret | 18 et nou totum | 19 abstitcrit | 20 niaxime soi | a solc 
lumen | 22 reaibr. om. | 23 dicator | aat quolibet — G 3 plenam | 4 quam longius | 
7 obiurare | 10 terraj | 12 Luna | 15 lunae om. | quo si | 17 lumen acdpiet j 

18 condttsiorem locom | 22 reuibratione lucere. — N 7 obdurare | 12 terrani 
13 terrae om. 



D 1 et G uulg. et cum | 2 fiat D G uulg. fiet | int D uulg. intelligi | 3 am- 
mouerit, 1 Yoss. | 4 uideri D N | 6 proxima d G N | 7 eicere D uulg. dicere; 
G N emittere | 8 corp. n. a. D G uulg. nostra adiidt corpora | 9 eclypsis D G | 
prope Sch. aliique; uulg. ^prope una' quod etiam D G N habent | Sdi. conL *e 
dimensione' quod dictom putat pro ^e diametro' . ludor. N. R. cp. 21 et quia 
ea dimendone luna distat a sole, ut per mediam tcrram si etc | 12 terra D gI 
unlg. terram | 15 cxi6timaro uol oxistimari, codd. Ul. Muuciccr liacc aildit: d \ 
priuB admittas, sequitnr, nt scribaB edipdn | 16 umquam G N nulg. numquam | ' 
17 aatem D G uulg. namqoe \ loxerit supra terras, 1 Yoss. | 19 spadum D G N 
20 a sole D N anlg. solis | 21 accepta G N. 



- 117 - , 

• 

nuUi VII stellas erraticas finxerunt, adiungentes eodem solem et 
lunam, quod cuin quinque stellis feruntur . luna enim proxime 
terram est; itaque diebus XXX totum mundum existimatur trans- 
ire . id liac cucnit ratione . ut si quis intra circulum zodiacum 
fecerit circulos, et eos hoc interuallo finxeriti ut terra sit in me- 5 
dioy et unam a terra ad lunam mensionem fecerit, quam Oraeci 
Tovov appellauerunt (hunc autem, quia non esse certum spatium 
potuerunt dicere, %6vov dixerunt)^ igitur abest luna a terra tonnm 
nnum . hac igitur re, quod breuissimo circulo deuehitur; diebus 
XXX ad primum peruenit signum . ab hoc drculo abest circulus 10 
tonum dimidium, quo circulo Mercurii stella uehitur; itaque die* 
bus XXX ad alterum signum transiens tardius . ab hoc circulo 
abest alter tonum dimidium; quo loco Ueneris stella iter suum 
dirigit; tardiorcm conficicns cursum, quam Mcrcurii stcUa . transit 
enim ad aliud signum diebus XXX . supra huius stellam solis est 15 
cursus, qui abest ab Hespero stella quae est Ueneris, tonum dimi- 
dium . ita cuni infcrioribus pariter pcruolans anno uno XII signa 
percurrit; tricesimo die ad aliud transiens signum . supra solem 
igitur et eius circulum Martis est stella^ quae abest a sole tonum 
dimidium . itaquc dicitur diebus LX ad aliud signum transire . 20 
supra hunc circulum louis cst stella; quae abest a Martis toniim 
dimidium . itaque anno uno transit ad alterum signum . nouis- 

D 1 erraticas steUas | sole et hma | 5 fizerit | 6 et a terra anam mensionem 
fccerit ad lunam | 8 Igitur ab Inna terrae | 9 re igitnr | 11 dimedinm | 18 di- 
medium | 17 itaque inferioribus | 20 dimedinm. — G 1 VI | 5 eosque sic inter- 
uallo I 7 appellant | 9 'uehitur 1 11 quo mercnrio sydus uehitnr 1 14 tardins mer- 
curii quam stcila conficicns cnrsum | 18 in tricesimo. — N 5 si hoc | 6 et om. | 
7 esse om. | 8 tono uno | 10 ^ad primum . . . diebus XXX' om. 1 12 ab om« 
21 Hunc orbcm supra. 

2 quod in D corr. in 'quae* | 3 dieb. XXX D nnlg. triginta diebns | 4 nt eta 
sic scripsi ex D nulg. *si drculos quis intra Zodiaci ambitum fecerit eosque* 
qnod ctiam G N habent | 7 tonon D G N h. 1. et m sqq. cf. Plin. H. N. 2, 20; 
ITypfin. De limit. const. (cd. Gocsius p. 171) | quia ctc. D unlg. quia certnm 
spatium non p. d. | spacium D G N | 8 igitur ctc. In D i. m. additur ^Luna' 
itcm paulo post: Mercurius, Uenns, Sol, Mars, lonis, Satnmns | ton. unum D 
uulg. tono uno | 10 signum D G unlg. circulnm | 11 ton. dim. D emitonio G 
uuig. semitonio | drculo addidi ex D . similia aliis locis restitui | steUa D nnlg. 
sidus I 13 alter addidi ez D | ton. dun. D tonon dimidium G nnlg. tono dimidio | 
13 loco ctc. D nulg. locoiter snnm Ueneris durigit astmm tardius qnam Mer- 
cnrii stella conficiens cursum | 16 uespero D cf. infra cp. 15 | stella etc. D G 
uulg. quae est Yencris stelja | ton. dim. D uulg. medietate toni | 19 ton. dim. D 
uulg. tono dimidio | 21 circnlum D G uulg. orbem | est om. D G | ton. dim. D 
emitonio G uulg. hemitbnio | 22 anno uno D G nulg. uno anno | transit etc. D G 
«lulg. ad aiterum transit signnm. 



— 118 — 

• 

sima stella Saturni^ quae maximo uehitur circulo; haec autemr 
abest a loue tonum . itaque annis XXX duodecim signa percur- 
rit . ab ipsorum tamen siderum corporibus Saturnus abest tonum 
unum et dimidium. 

5 Hac igitur ratione potes sdre neque solem; neque lunam con- 
tingere stellas^ ct nihilominus por zodiacum circulum ucrti . liinc 
etiam possumus intellegere lunam minorem esse sole . omnia enim 
quae proxima sunt nobis, maiora necesse est essc; quam quae 
longo discedente interuallo uidemus . igitur hmam uidemus pro- 

10 xime nos esse, neque eam maiorem aspectui nostro esse quam 
solem . illud quoque necesse est, cum sol non longe absit a luna 
et a nobis maior uidetur, si prope nos accesserit, multo maiorem 
futurum . praeterea necesse est, ut ante diximus, aut nuUam stel- 
lam erraticam essO; aut solem cum luna pariter ut reliquas stellas 

15 errare . si enim quisquam mihi potest demonstrare Y stellarum 
cursum; et dicerO; quod hodie quaeque earum ad jaliud transeat 
signum; quemadmodum de sole et luna fieri uidemus, et nihilo- 
minus suum cfficit cursumi non cst erratica . si autcm dubinm 
esty quod hodie transeat et ad aliud signum compari ratione cum 

20 luna feratur, et suum cursum dirigat, quemadmodum stellae quae 
sunt dubiac; necesse est lias quoque crrare . sed non euenit ut 
errenty praesertim cum suo tcmporc ad cursum reuertantur . igi- 
tur ne stellae quidem^ cum certo tempore ad suum signum reuer- 
tantuPy possunt eiTarC; nisi forte uolumus accipere excusationem;. 

25 quod duo corpora magna facilius possint obseruari; quam singulae 
stellae; quae non certos cursus conficientes uidentur apparere. 



D 3 et Umen ab ipsoram | 10 minorem | 19 cum pari | 21 hoc | 25 possuni 
obsernare. ~ G 1 maxime | 8 tamen ab ipsomm syderum | 5 ratione igitur \ 
7 esBe minorem | 9 discendente | 14 ac ut | 16 quisquam enim | 18 cursum 
om. 1 19 cum om. | 20 dirigat cursum | 22 errant — N 24 accusationeib. 



1 uidetur legendum: est stella | 2 abest etc. D uulg. tono distat a loue | XII D 
G N I signa p.DG aulg.p.8igna | Stonum I et dim. D uulg. tono uno et dimidio | 
5 potest D G perperam | 7 int D uulg. intelligere | lunam etc hinc sua sumpsit 
Isidor. N .R. cp. 16 | 9 longe, 1 Mor. | disc D N uulg. dissidente, ut supra III, 
89 1 10 asp. noBtro D G N uulg. nostro asp. | 11 non longc D G N uulg. louge j 
12 melius esset ^uideatur' et in sqq. ^efiiciat' ut iam M. dixit . sed similia etiam, 
aliis lods in hoc libro inueniuntur | prope addidi ex D cf. Isidor 1. c. | 14 cum ^ 
luna par. D G uuig. par. cum luna | 16 quaeque coram D G N uulg. 'coram | 
earum quaeque* s^d coram per errorem positom est pro 'eanun ut iam M. in- 
dicauit | 18 eflfidat in D corr. in effidt | 20 cursum G uulg. circulum | 23 reuer- 
tuntur D G. 



— 119 — 

XV Sed stellas V nonnulli has aiunt esse: Ueneris, Mer- 
curii^ louiS; SoliS; Martis; e quibus esse maximam colore' can- 
dido, nomine Hesperum et eam appellari . haec stella non ab- 
est a sole longius duobus signis, infra eius drculum collo- 
cata, sicut ante diximus; apparens maxime noctU; sed toto mense 5 
non plus undeuicies potest uideri . sed totus Hesperus incertos 
efficit cursus, non eodem tempore ad praeteritum transiens signum. 

XVI Secunda stella est Mercurii; nomine Stilbon, totus acuto 
luminc, scd in aspectu non magnus . hic autem a sole non^ 
longius abest signo uno . qui semper eosdem cursus efficienS; 10 
modo nocte prima, modo autem ad solis exortus incipit appa- 
rere . nonnumquam etiam perpetue signis quattuor est cum sole; 
rediens autem cum sole non amplius est tertiam partem signi. 

XVII louis autem stella nomine Phaenon, corpore est magno, 
figura autem similis Lyrae . hic autem XH signa annis totidem 15 
transigere existimatur, et unoquoque anno nusquam apparere di- 
citur, non minus dies XXX, nec plus XL • sed tunc maxime ob- 
scuratur, cum occidit cum sole; exoriens autem apparet ante 
quam sol. 

XVIII Solis stcUa nomine Phjiethon; corpore est magno, co- 20 
lore autem igneo; similis eius stellae; quae est in humero dextro 
Orionis . hic per XII signa assidue ferri uidetur . nonhunquam 



D 4 Bnpra eius | 14 feton | 15 Hrae | 16 existimatar at unoquoque . . . 
dicatur | 20 QUINTA . Solis | feton. — 04 subter eius | 12 perpetuae | 
13 quam terciam | 14 pheton | 17 XL plus. — N 3 ^et eam' om. | 14 phoe- 
ton I magno est. 

1 Gap. XY uulgo inscribitur Yenus | Sed stellas D N uulg. Stellas | 
2 solis D G N uulg. Satumi, cf. infra cp. 18 et supra p. 79 | martis D 
6 N uulg. et Martis | maximam uenerem colore candido npmine hesperum 
et eum appeUari, 1 Voss. | 3 et eum D G | appeilari D G N uulg. appel- 
lari Yenerem | accuratiora de nomine huius stellae legimus supra p. 78 sq. | 
6 indeficiens D G N et sic uulgo scribunt . emendaui ex sententia Modii. 
cf^ Martian. Cap. lib. 8 p. 829 Eyss. | 8 Cap. XVI unlgo inscribitur Mercu- 
rius I stilbon D G uulg. otiXflwv \ 9 a solis exortu D G | 12 perpetue D per- 
petuo N uulg. pcrpetuum | 13 tertiam D N uulg. quam tertiam | 14 Cap. XYII 
uulgo inscribitur lupiter | Phaenon scripsi h. 1. ut snpra p. 78 uulg. ^ai&wv . 
unus cx Vossianis h. 1. habct phoeron | magnus D G et sic uulgo scribunt; 
magna 2 Ul ; magno N, cf. infra cp. 18 | 16 trans. D N uuJg. transire | 17 nec 
D G uulg. non | tunc D G N uulg. tum | 20 Cap. XVIII uulg. inscribitur Sa- 
turnus I pheton G N uulg. ^alvwv^ cf. supra p. 79. Fhaethon est etiam ap. Schol. 
Germ. p. 421 Eyss. | 21 d. orionis D G uu]g. Orionis dextro | 22 Post 'signa' in 
D i. m. additur: annis totidem uidetur. 



— 120 - 

etiam cum solis ipsius sideribus apparet, modo aliis partibus a,fl- 
iectis circuli . hanc stellam nonnulli Satumi esse dixerunt, redire 
autem ad signum annis XXX et quotannis non apparere non mi- 
nus dies XXX, nec amplius XL. 

5 XIX Reliquum est nobis de Martis stella dicere, quae no- 
mine Pyrois appellatur . hic autem non magno est corpore, sed 
figura similis est flanmiae . nonnunquam autem cum ipsius solis 
sideribus concurrenS; omnia peruobtt signa, secedens a primo signo 
non longius biennio. 

10 Quod ad quinque stellas pertinet; ad hoc satis arbitramur 
dictum; nunc autem demonstrabimus, quibus de causis menses 
intercalentur, quoniam tempus omne metitur die et nocte, mense 
et anno . de quibus diem nobis dciiuierunt; quamdiu sol ab cx- 
ortu ad occasum perueniat; noctis autem spatium constituerunt 

15 essC; quamdiu sol ab occasu rursum ad exortum reuertatur; 
mensem autem; quamdiu luna zodiacum circulum perducat . annum 
uoluerunt esse, cum sol ab aestiuo drculo redit 

« 

Reliqua desiderantur. 



D 17 redit om. — 6 2 satumi nonnuUi | 6 dicitiir | 7 est simUis | 10 ad 
hocf om. I 12 Quoniam | 18 sol ab oocasu rursum ad ezortum reuertatur | 17 re- 
deat. — N 2 nonnuUi om. | 4 non amplius | 7 autem etiam 1 10 attinet satis 
arbitror | 16 Annum autem. 



1 sol. ips. sid. cf. infra q). 19 . sidera solis pro sole didt Ouidius Met 14, 172 1 
5 Cap. XIX uulgo inscribitur Mars | 6 pyrois D G N (in N suprascr. ignea) 
uulg. nvQoeiQ \ 7 sol. sid. cf. supra cp. 18 . in D h. 1. solis' expunctum est | 

8 sedens D O N et sic omnes ediderunt; rediens» ' 1 Yoss. scripsi ex con- 
iectura ^secedens' | a primo signo D nec aliter legendum est . perperam 
omnes scribunt: ^sedens ad primum signum' quae uerba.sensum non praebeut | 

9 biennio, cf. Plin. H. N 2, 6 | 10 pertinet D uulg. attinet | huc D (sed supra 
u additur o); hoc H aliique; uulg. hucusque | 12 metitur D G N uulg. meti- 
mur . uide qnae supra dizi p. 24 | 19 de om. D N | difin. D diffinierunt G N | 
14 noctis etc. hinc sua sumpsit Isidor. N. R. cp. 2 | spacium D G N | 16 sol. 
om. G N I 16 mensem etc. cf. Isidor. N. R. cp. 4 | perd. Modius coni. percurrat | 
17 redit . uulgo haec addunt: et zodiacum ,ad id signum, unde indpiebat, 

ermetitur. 



\ 
\ 



I N D E X, 



AMs, Procti pater 58. 

Acheloiis flumen 56i 

Achilles 75. 

Actaeon 87. 

Actios Apollo 74. 

ad pro apud 58, 60. 

adamare 60. 

adicere 116. 

adipfsci mortcm 50. 

admissum a/idgty/jia 76. 

Adonis 44. 

Aeeta, Golchorum rex 59. 

Acga urbs 48. 

Aegeus 41. 

acgiochus 49. 

Aegipan 69. 

aegis 49. 

Acgyptii 70. Aeg. saccrdotes 69. 

Acgyptus 27, 59, 61, 69. 

aelurus alloiygoQ 70. 

Aeolus 59, 60. 

aequinoctialis curculus (describitur) 24, 

101 sqq. 
Aesc^ylus 42, 46, 53, 75. 
Aesculapius 51, 52, 55, 75, 76. 
aestiuus circulus (describitur) 24, 99 sqq. 
aetesiae 88. 

Aethiopes 25, 28, 45. , 
Acthiopia 59. 
Aetlira PitUiei filia 42; Oceani fil. 68. 



Aex AtS nympha 48; Solis filia 48; 

Panos oxor 49. 
Africa 27, 60, 61. 
Aglaosthenes 81, 56 (bis). 
alyog s. aegps pellis 49. 
aiSoQ xvviij 46. 
Alcyone 68. 
aletis dX^tiQ 87. 
dXijtiSfg 87. 
Alexander 63 cf. p. 8. 
Amalthea nympha 48; capra 48. 
S/jiaia 82. 
Ambrosia 62. 
amminister 82. 
Ammodes 60. 
Amphis com. scriptor 80. 
Amphitrite 56. 
Amythaonia 56. 
Anacreon poeta 42 cf. p. 8. 
Anaplades 56. 
Andromeda 45 sq., 85. 
anguis in Aesculapii tutela 52. 
Anguis 52, 87. 
Anguitenens 49. 
Anigrus 86. 
annus (definitur) 120. 
antarcticus circulus (describitur) 25, 105. 
Antia 68. 
antipodes 99. 
Aphidnae urbs 65. 



— 122 — 



ApoUo 83, 87, 48, 44, 51, 55, 64, 68, 

69, 78, 76» 77, Actia9 74. 
aqualis 70, 98. 
Aqnarius 70, 98. 
Aquila 55 sq., 88. 
Ara 76, 76, 97. 
Araeihus 81, 41 cf. p. 8. 
Aratus 22, 82, 41, 58, 67, 86, 94, 108, 

104, 106. 
Arcades 80^ 84. 
Arcadia 80, 81, 48. 
Arcas CaUistus fil. 80. 
arcticus circnluB (describitur) 24, 104. 
Arctophylax 84 sq., 82. 
arctons dffxr^og 85. 
ArctoB maior 80, 81, 81 minor 81 sqq. 

81. 
arctorus stella 82. 
Argeus ^AQyelog 48. 
Argi 50, 5a 
Argiui 89, 5a 
Argo nauis 74, 75> 96. 
Argolica 89. 
Argonautae 74. 
Argus 74. 
Ariadne 88, 89, 41. 
Aries 59, 89. 
arietinus 61. 
Arion 57. 
Aristaeus 87. 
Arifitomachus 72 cL p. 8. 

OQXTOQ 80. 

Arsinoe 67. 

Asclepiades 62 cf. p. 4. 

Asia 27. 67. 

Aselli 66. 

Aflini 65, 91. 

AfltraeuB 67. 

astrologi 82, 51, 58, 64, 78, 104. 

Athamas 60. 

Athenao 42. 

Athenienses 47, 65. 

Atlantides 48. 

Atlas 88, 56, 62, 68, 64. 

Attioonim fines 85. 

anrea saecula G7. 

Auriga 46, 90, 99, 105, 110. 

Anrora 67, 79. 

«zis terrae 28, 108. 



Bacchae 48. 
Bellerophontes 58, 68. 
Berenice 67. 
*Biadice 60. 
Boeotia 58, 60, 64. 
Boeotia Hyadum mater 63. 
Bootes 82, 35, 38, 91, lia 
braca 2a 

breuis » paruus 75, 80. 
brumalis drculus 25. 

Callimachus poeta 59, 67 (ter), 71, 73, 

74 cf. p. 4. 
CaUiope 43, 44. 
Callisto 30 sqq. 
Cancer 65 sq., 91. 
Canicola 86, 87. 
Canis 78 sq., 95 sq. ~ canis stella in 

lingua canis 74, 95. 
CanopoB insula 71; stella 71. 
Ci^ra 48, 86, 87. 
Ciq^ricornus 69 sq., 93. 
Camabon, Qetarum rex 49 sq. 
Cassiepia 45 sq., 84 sq. 
Castor 64, 65. 
cataclysmus 70. 
Caucasus mons 42, 53, 54. 
Cecrops 70. 
Cedalion 73. 
Celaeno 63. 
Centaurus 75, 96. 
Centauri 75. 

centron xhfiQov 23, 24. 27. 
Ceorum insula 36, agri 37. 
Cephalus 78, 80. 
Cepheus 45 sq., 84. 
Ceres 88, 49, 50, 65, 68. 
ccruices 93, 102. 
Ceteus 31, 41. 
Cetus 71. 

XetfjLSifivbq XQornxoq 25. 
chcla 91. 

Chelae 82, 92, 102, 103, 104, 107. 
Chersonesus 77. ; 

Chimaera 58. 
Chios 72, 73. 
Chiron 58, 59, 75. 
choreutes x^qbvciI<: 81. 
Chrysothemis 68. 



\ 



— 123 — 



Gicero 94, 104. 

circnmductio mpi^igiia 28, 88, 84, 

88, 108, 109. 
Glaua cf. adn. ad p. 88. 
CleoBtraUiB Tenedius 48 cf. p. 4. 
Clytia 48. 
coicere 52. 
Golchi 60. 
cometes 64. 
commissura 94. 
conduBior 116. 
concubiUo 46. 
condicio 39. 
oonfectio 22. 
eonicere 27. 

Gonon mathematicus 67. 
consdssc 63. 
consuesse 68. 
contrariuB c genit 49. 
GooB B. GouB insula 55. 
GooB, Meropis filia 55. 
Gorona 89, 82. 
Goronis 62, 76. 
coruns 76, 98, 102. 
cratcr s. cratcra (in astris) 76, 77, 97, 

98, 102. 
Grater portus 78. 
Greta 40, 48, 49, 56, 62, 78. 
Gretlieus 60. 
Gretica 39 cf. p. 4. 
Grotus 69. 
Gtesias 78 cf. p. 4. 
Gupido 70, 79. 
Gurctes 32. 
Gyclopes 55, 75. 
Gyllene mons 43. 
Gynosura 81, 82. 
Gyrene 87. 

Dardanus 08, 64. 

Delphin s. Delphinus 56 sq., 88. 

Delphin, uir quidam 56. 

Deltoton 59, 89. 

Demetrias urbs 74. 

Demodice 60. 

Demophon 77. 

desperata spe 86. 

Deucalion 70. 

dcxterior 91. 



Dia insnla 88. 

SimtBxavfdvti 27. 

Diana 80, 81, 48, 55, 59, 68, 70, 71, 78. 

dies — tempuB 77. 

dies (definitur) 106, 120. 

dignuB c. genit. 89. 

dimenaio 28, 27, 106, 116. 

DiognetoB Erythraens 70 ct 4. 

di6q 59. 

Dodonaeus luppit^ 65. 

Dodonides nymphae 62. 

Draco 81 sq. 

duodedm signa 26, 59 sqq., 89 Bqq.,. 

104, 118. 
durare 27, 102. 

Echidna 58. 

Edonus 59. 

eicere 116. 

Elaeusa 77. 

Elatus 76. 

Electra 68. 

Engonasin 41, 82 sq. 

Ephialtes 78. 

Equus 58 sq. 88. 

Eratosthenes 84, 85, 41, 42, 48, 51, 55,, 

56, 60, 66, 67, 69, 71, 78, 79 (bis> 

80 (bis), 81, 88. 
Erechtheus 47. 
Eriboea 40. 
ErichthoniuB 47. * 
EridanuB 79. 
Erigone 34 sqq. 68. 
erraticae stellae 78, 106, 117. 118. 
erratio » error 33. 
etesiae 87. 
Ethemea 55. 
hoq 87. 

EubnluB 70 cf. p. 4. 
Eudora 62. 

EuhemeruB 46, 49, 80. 
Eupheme 69. 
Euphrates 70. 

EuHpides 45 (bis) 47, 58, 62. 
Europa 27. 

Europa, Agenoris filia 62, 73. 
Euryale Minois fil. 72. 
Eurydice 43. 
Enrystheus 54. 



— 124 — 



aO^ 37, 57. 
(ddbuiiD)2S. 
66. 
Sl. 
c. sent 27, 86, 87, 110 («oaterX 
(gea. fndD.) 27, 28. 
fiutio24^ 26,90. 
FlnMB H 110. 
lonuiiii bi« 
Fortniui 68. 

Ganynedes 55, 7a 

CSemini 64 aq., 90. 

Genealogiae 46. 

(krjon 42. 

(Setae49, 5a 

Olaiiaia MiiioiB IIL 51 aq. ~ Siiyplii 

liL 6S. 
Goigo a. GmeaoaL 46, 49, 58, 86, 86. 
^kwgooea 46. 
Graeae 46. 

Haedi 48, 86, 87. 

Haemonia 48. 

Tiyiiniwiinia teiBpliiiii ot gJBmlacnim 61. 

Hammon guidam 61. 

Hegesianax 41, 50, 7a 

Heienji 45. 

Helioe nymplia 82, 48; nitia in Pelo- 

ponneao 48. 
Hdicon 58, 69. 
Helle 59, Oa 
Hdlen, looia fiL 59. 
ndleapontua 59, 6a 
Heniocbus 46 aqq., 8a 
Hepiiaestiaa 47. 
Heradea Panyasidia 41. 
HenidideB Ponticua 7a 
Heicnlea 88, 84, 41, 42, 50, 52, 54, 

64, 65, 66, 75, 79, 8a 
Hercnlla cotomnae 27. 
Henn^ppoa 88, 60 cf. p. 5. 
Hefodotoa 88. 
HeaiodaB 88, 41, 54. 
Heaperua 79, 80, 117, 119. 
biMiialiB drcuhiB (deBcribitur) 25, 

108 Bq. 
Hippocrene 58, 
mppolytuB 51. 



•HiBdlin^L 

HHtoe Cntae oppidnm 32. 

88, 88, 48, 65, :^ 103. 



28, 107. 
^92,97. 
Hjadea 62, 68, 90. 
HjaB68. 

Hjdim 75 aqq. 97 aq. 
Hypatoens aMma 56. 
^Hypoiipnni 99. 
HjrienB 68, 72. 



laaion 88,65. 

ihiB69. 

karaa (aliiB cat karina) 34 sqq., 68, 

74» 7a 
Idaene nynqpbae 31. 
Idaa65. 
igitnr (priBHi loeo pomtnr) 99, 106, 

107, ia& 109; alBB Becondo. 
Indinatio mnndi a. cneli 100, ig8, 

109, 118. 
ingenionlaie, ae ywml^eir 42. 
ingenioaoB nd alqd. 44. 
Ino 60, 62. 
Instanti tenqiiore 77. 
inteDegere (Bemper scripd ex D; in Q 

fomtantiT acribitiir intdligere; inN 

nariat Bcrlptuni). 
InteriectnB tcnae 29. 
interian 63. 
inteiitio 76. 
intennqHlliim tieta^Qeror^ ^aZ'C 81, 

8», 90^ 91, 92, 93, 97. 
lo 62. 
IobateB58. 
Ipludas72. 
lachyB ElatifilinB 76. 
iadem «=: iisdcm 82, 74, 83 (in 6 ple- 

nunqne aciibiliir hf^dfff») 
l9^fupiw6Q 24. 
198 74, 7a 

iBtrua 78, 74 76 ct p. 6. 
Izion 42. 

Juno 81, 84, 42, 55, 65, 80^ duB 

faoiti83. 
Jnppiter (aic nMqne acripd ex D G; in 



V 



— 125 — 



N est Japiter) 31, 87, 38, 40, 41, 42, 
43, 44 et alibi . Dodonaens 66; Ham- 
mon 61, 62; Lycaeits 80, 34 . Jouis 
natrices 48 . Jouis stella 78, 79, 
117, 119. 

xixovtofiivog 86. 

labyrinthus 39. 

Lacedaemon Jouis fil. 63. . 

Laccdacmoncs 65. 

lactc 80 lac AS. 

lactcns circulus (dcscribltur) 80, 105. 

Latona 68. 

Leda 45. 

liCmnus 72. 

Leo 06 sq., 91. 

Leon 61 cf. p. 5. 

Lepus 71, 95. 

Icrnaca iiydra 65. 

Leros insula 71. 

Lesbiae uirgines 67. 

Lesbos 44. 

Liber pater 35, 38, 39, 42, 43, 57, 60, 

61, 62. 65, 66, 69. . 
Libra 68. 
Libya 27. 
Ligurcs 42. 
lineola 94. 
XoSog 24. 
Lucifer 79, 80. 
lucrari 78. 

luna 114 sqq. — lunae eclipsis 116. 
Lycaon 30, 31, 34. 41. 
Lyciorum ap:n 58, 
Lycurgus 62. 
Lycus Neptuni fil 63. 
Lydia 50. 
Lynccus 65. 
Lyra 42, 83. 

Macedonia 43. 

Maeotis palus 27. 

Maera 36. 

Magnes 46. 

Magnesia 74. 

Maia 43, 63, 80. 

manifesto 31 (in D suprascr. manifestc). 

Mars 63, 78; eius stclla 79, 117, 320. 



Mastusius 77 sq. 

Mastusium mare 78. 

materia 88. 

mederi c accus. 87. 

Medusa 46, 58. 

Megisto 31, 41. 

Melanippa, fabula Euripidis 58. 

Melanippe 68. 

Melisseus 48. 

mensis (definitur) 120. 

Mercurius 42, 43, 46, 48, 56, 69, 60, 

63, 69, 71, 72, 79; eius stella 80, 

117. 
Merope Atlantis filia 63; Oenopionis 

fil. 72. 
Meropes 55. 

mesembrinus circulus 94, 107. 
metior 24, 120. 

Meton Atibeniensis 21 cf. p. 5. 
Minerua 39, 40, 72, 73. 
mordicus 65. 
mundus (rerum uniuersitas) 22 . aliis 

lods idem est quod caelum. — mo- 

tus mundi 105. 
Musae 42, 43, 44, 69. 
musae i. e. studia 69. 
Musaeus 48, 62 cf. p. 5. 
Myrmidon 51. 
Myrtilus 48. 
mysteria 47. 

natura i. e. membrum naturale 66. 

Naxica 31, 56 (bis). 

Naxos 56 sq. 

neccssarii bomincs 22. 

Nemesis 44, 45. 

Neptunus 40, 41,56,58,59, 63, 64, 71, 72. 

Nereides 40, 45. 

Nicostratus 32. 

Nilus 27, 59, 71. 

Nonacris mons 31. 

nostri 57, 64, 68; nostri scriptores 49. 

nox (definitur) 106, 120. 

Nubes 60. 

nutrisse 75. 

Nycteus Neptuni fil. 63. 

obicere 58. 

obsemantia rijgticig, nagatiigiiaig 79. 



— 126 — 



«oetBUt 27y 71. 

OceaiuiB 81| 63. 

Odjnea l(Kt. 

Oeagnit 48. 

OeneoB 48. 

OeDOouutt 48, 68. 

OeDopkm 72, 78. 

CMenoo Dibo io tenm Aetolide 48. 

(Menno Uakoni IIL 4a 

Olor 44 aq., 88 aq. 

Olympim (oertonino) 67. 

Olympao mono 43. 

Omiiholo 50. 

Ophiadmo 49 sqq., 87. 

OphinsBO inaalo 61. 

Opa48, 80. 

optinere 27. 

optingere 52. 

Orchomenua urba Boeotiae 6a 

Orci galea 46. 

Orion 72 sqq., d5. 

iifviq 44. 

Orpheus 42, 43, 44. 

Orsilochus 48. 

Otos 7a 

Paoon 59. 

Fagaaao 75. 

Pan 49, 70. 

Panathenaea 47. 

Pandora 53. 

PangaeoB mons 43. 

navixSg 69. 

Panyasia 41. 

paraUeli 23, 24. 

Parcae 54. 

Parias Sa 

Parii 88. 

Parion oppidum 88. 

Parmeniscus 82, 48 c£ p. 5. 

Parthenoi 68. 

PedUe 62. 

Pegasos 58, 98. 

Pelion moni 59. 

Peloponnesos 83, 4a 

perisso 58, 65. 

porlatio (ad sidora) 20. 

porpotuo 45 perpetuo 119. 



Pofooai 46^ 85 aq. 

PetellideB GnooiaB 88 ct p. 5. 

petiBBe 88, 89, 47, 58, 59, 67, 68, 69, 72. 

Phoenon 78 sq., 119. 

Phaethon 79, 119. 

PherecxdeB 33, 59, 62 (bis). 

Pliilomelas 33. 

Philyra 75. 

Phl^Uaa 76. 

Plioenice (arctoo minor) 83. 

PlioenioeB 33. 

Fhoenix88, 45 

Plioios centaaruB 75. 

FhorbOB 51. 

Phorddes, labala Aeschyli 46. 

Phrixos 59, 6a 

PhylarchuB 77. 

Phyto 62. 

Pindams 72, 74. 

Pisandras 66 cf. p. 6. 

Pisces 70, 98. 

Pisds boreos 93 notias 78^ 98, 110. 

PiBtrix 94, 108, 110. 

plagius nXdyioq 82. 

planetae 7a 

PlanBtrom 32, 83. 

Pliadcs 62, 68, 64, 90. 

Plione (aliis est Pleione), Oceani iilia 

68, 64. 
Plntas 88. 
poU 2a 
PoUux 64, 65. 
polus boreus et notios 28, 24; stella 

in cauda arcti minoris 81. 
Polydectes 46. 
Polyxo 62. 

Polyselus Rhodins 51 d. p. 6. 
posterius » poBtea 81, 82, 86, 40. 
Priapus 66. 
Procris 73. 
Procyon 74, 96. 
ProetoB 58. 

progenies 43, 47, 57, 64. 
proioero 78. 

Prometheos 42, 52. 53, 54, 55, 79. \ 
IlQOfiti^fvq Xv6fi€vog 42. v 

pronatare 57. 
n(^6novQ 90. 

44, 55. 



— 127 — 



Proterilaos 77. 

protioos 81, 94, 98, 104, 112. 

nQOXQvyfntriQ 91. 

proaenire 28, 109. 

Ptolomaens 67. 

Pyrois 79, 120. 

I(uic8sc 35. 

reicere 85. 

reiectus (pars nanis) 96. 

Rhodii 51. 

Sagaris flamcn 50. 

Sagitta 52 sqq., 87. 

Sagittarios 68, 69, 92. 

Salmoneus 60. 

Salones 60. 

Satamas 75, 80; eius stella 79, 118, 120. 

Satyri 66, 69. 

Scorpio 8. Scorpias 68, 92. 

Bcriptio 21. 

Scythia 53. 

secandus ab 101. 

Scmela 30. 

flcorsum 61, 64. 

Scptcmtrioncs 24, 82. 

Serpens 83. 

Sicilia 59. 

Siculum mare 57. 

sideram ortus et occasas 109 sqq. 

Sileni 66. 

siliquaatrum 45, 84. 

singillatim 29. 

Binisterior 100, 102. 

Sirius 74, 95. 

Sisypiius 74, 95. 

Sol. 48, 73; eius stella 79, 117. — 

solis cursus 112 edipsis 115. 
Sophocles 45. 
Sosilhcus 60 cf. p. 6. 
Sparta 45, 65. 
sphaera (deiinitar) 22. 
Btatio 23, 81. 
Stcrope 63. 
Stifpttvog 89. 
Sthcnoboca 58. 
Stilbon 80, 119. 
succumbere 31. 



BaperareBBaperesse 104. 

saperiores 80, 86. 

BuperiaB 91. 

avvSeofiOQ inovQcivioi 94. 

Syri 70, 78. 

Syria 70. 

• 

Taenaram 57, 58. 

Tanais 27. 

Tartaras 53. 

Taaras 62 sqq., 89, 90 caada Taori 64. 

Taygete 63. 

terrae diuisio 27. 

Terra 88, 49, 53, 68. 

Tethys 31. 

Thales Milesias 33. 

Thamyris 42. 

Thebae 62, 72, 74; Th. Aegyptiae 61. 

Themis 48, 67. 

&egtvbQ tgonixog 24. 

TheseuB 39, 40, 41. 

Thesprotia 65. 

Thessalia 60, 75. 

Thetis Nerei fil. 40, 54, 62, Ghironis 

fil. 58. 
Tliracia 43, 44, 49. 
Thraciae mulieres 42. 
Threicia auis 70. 
*Thasca8 38. 
Thyone 62. 

Titanes 49, 56, 69, 75. 
tonos tovoQ 117. 
traueho 57. 
triangulam 59, 89. 
trifariam 59. 
irifarie 27. 
Triopas 50, 51. 
Triptolemus 49, 50, 64. 
Triton 66. 

Tritonida s. Tritonis lacus 46. 
Troczcne 41. 
Troia 63, 77. 
tgonixog 24. 
taribalum 97. 
Typhon 53, 69, 70. 
Tyrrheni 56, 57. 

Urion 72. 

utor cf. adn. ad p. 28 et 85. 



— 128 — 

ualere c. infin. 40. Uirgo 67 sq., 01. 

aenire := euenire 28, 106. . Uulcanas 89. 46, 47, 48, .58, 66, 72, ?J. 

Uenus 88, 40, 44, 66, 70, 80; eiu8 

BteUa 79, 117, 119. Zephyritis 67. 

Uergiliae 64, 90. codiacus (describitar) 26, 104. 
oirgines Atheniensiam 86, Lesbiae 67. 



EPIMETRON. 



Cum nuperrimuB editor fabularum Hygini, M. Schmidt, in iis quae ex libro 
meo ezcerpeit et in nsus buos conuertit, alia omiserit, alia non recte adnota- 
nerit, non inutUe uidetur paucia de hac re disputare. 

Praeter multa alia addenda erant haec: p. 9 Hesperie Erythia, cf. Bunte 
p. 26. — £x Goelo et Terra Cottus, Briareus Gyes' oonidt Bunte p. 27. — 
p. 10 Brontes . hoc nomen addendum putat Buntc L c. — Arges uoluit Bunte 
1. c (haesitat Muncker). — post 'Arges' Bunte ponenda putat Uhi 'Titanes [et 
Ti^inides] etc. — Thia, Phoebe, Crius, Tethys . haec nomina ex coniectura ad- 
didit Bunte 1. c; quod probat Schmidt — • Ceto, Nereus, sic scripsit Bunte 
p. 28. — lanira, lanassa scripsit Bunte p. 29 pro ianira, panopaea, ianassa; ad- 
sentitur Schmidt — p. 12, 15 Aegle, Lampetie, Phoebe addidit Bunte p. 31. — 
p. 15 Sterope cf. Bunte p. 122. — p. 28 k^fi^vsvTiiQ uoluit Bunte p. 114. — 
p. 24 ^EQiAfiq ttoluit Bunte p. 114. — p. 26 certaret scripsit Bunte p. 119 ex 
schoL StatU. — p. 28 ^parth. Echion' scripsit Bunte p. 130 - Muncker uo- 
luit Echion. ~ p. 30 numerum scripsit Bnnte p. 183. ex A (i. e. ed. 
princ). -^ p. 80 Arataeis conL Barth, Arateis uult Bunte p. 188. — p. 83, 11 
CUtum ooni. Bunte p. 128, adsentitur Schmidt — p. 34 Celaeno coiii. Bunte, 
adsentitur Schmidt. — p. 87 Asbolus addidit Bunte p. 136, adsentitur Schmidt. 
Cyllopodes conL Bunte p. 137. — Ocypete cf. Bunte p. 136 sq. — p. 89, 10 
^Qui cum' scripsit Bunte p. 38. — p. 41 Citha^ne correxit Bunte p. 38. — 
p. 41, 16 luppiter scripsit Bunte p. 35. -— p. 44 Cometae conL Bunte p. 39. — 
p. 44 matre Clymene scripsit Bunte p. 39. — p. 45 Opuntius correxit Bunte 
p. 40. — p. 45 pro Atthida scripsit Bunte Ur^/da vflaov, — p. 50 Lycurgo 
uult Bunte p. 47. — • p. 50 Aenei etc. coni. Bunte p. 47. — p. 53 'seruatum . 
quod' sic distinxit Bunte p. 49. — p. 54 ^lason . Peliades' sic distinxit Bunte 
p. 54. — p. 58 ^Et iUud' scripsit Bunte p. 64 ex A. — p. 59 Plurasius scripsit 
Bunte p. 66 ex ApoUodoro. — PygmaUonis correxit Bunte 1. c. — p. 61 ipvlXa 
scripsit Bunte p. 67. ~ p. 62 Polydectes . Hinc incipit etc. cf. Bunte p. 69. — 
p. 63 ammiraretur scripsit Bunte p. 54 ex A. — p. 68 Corynetem Yulcani 
fiUum' uult Bunte p. 58. — p. 78 locasten correxit Bunte p. 70. — p. 77 apri- 
nea scripsit Bnnte p. 72 ex A. — p. 78 Bunte p. 78 sq. excidisse putat haec: 
Diomedes T^dei etc — p. 79 ^sexum' addendum putat Bunte p. 76. — p. 84^ 
aZ/a scripsit Bunte p. 80 . alya pro aff complures .dixerunt — p. 86 Hype- \ 
rion cf. Bunte p. 83. — p. 86 Bias conicit Bunte p. 83, recepit Schmidt — 
p. 89 nv^^ov scripsit Bunte p. 86. -— p. 90, 5 nauibus L cf. Bunte p. 86. — 






— 129 — 

p. 90 EuryaluB etc haee addidit Bonte p. 86 sq. — p. 91 Areilyd noluit Bmite 
p. 87. — Menestheas scripsit Bnnte p. 88 (Munck. noluit MneBtbens. — Thal- 
piuB Euryti ooni. Bunic p. 88, reccpit Sclimidt — Dioree Amaryncci conl. 
Bnnte, recepit Schmidt — Gorges acripsit Bunte p. 88 (Mnnck. nolnit Oorges 
nel Gorgis). — ox Aetolia etc. addidit Bunte p. 88. — p. 92 Aglaiae addidit 
Buntc p. 88. alii alia noluerunt — Phidippns' addidit Bnnte p. 88. — - Gyrtone 
coni. Bunte p. 89, recepit Schmldt — nauibns XX' coni. Bnnte p. 89, recepit 
Schmidt — p. 96 Bnnte p. 93 conl. Quam ob rem iratns. -> p. 104 ^partim 
morbo* coni. Bnnto ex cap. 2*. — p. 107 ^exiemnt. ad* sic distinxit Bunte p. 102. 

— p. 107, 5 imo Hippotae cf. Bunte p. 102. — Eurylochns timens' sic distmxit 
Bunte p. 102. — p. 109 quam inhabitabat Galypso' coni. Bnnte p. 104 (Munck. 
noluit habitabat ucl simile quid). — p. 118, 22 Nysus . sic correxit Bunte 
p. 108. — p. 124 petiit scripsit Bnnte p. 147 ex schol. Germ. — p. 129 Aegeas 
scripsit Bunte p. 163, adsentitur Schmidt — p. 135 Melicerte scripsit Bnnte 
p. 168 (Munck. noluit Melicerta uel Melicerte). — p. 138 Diomedem Martis* 
correxit Bunte p. 160, adsentitur Schmidt ~ ex Cyrene cf. Bnnte p. 160. — p. 189. 
Eurydicen scripsit Bunte p. 161. — p. 140 Illyria scripsit Bunte p. 162. — 
p. 142 'cruci figf scripsit Bnnte p. 164. -— p. 143 ne nidendo* nnlt Bnnte p. 166 
ex Seruio. — p. 144 gloria tanta scripsit Bunte 1. c. ex Semio. — p. 144 
Ulixe scripsit Bunte p. 166. — p. 144 ^quae cnm* coni. Bnnte, recepit Sdimidt 

— p. 146 Cycnus scripsit Bunte p. 167. — p. 147 pro *Lyd' Bunte coni. Ly- 
curgi p. 168. — p. 148 Cloanthns cum naui Scylla' addidit Bunte p. 170. — 
p. 149 Acacus scripsit Bunte p. 171. — p. 150 postca iidcm stamen innene- 
runi* nult Bunto p. 172. — 

Haec de hac re dixisse satis est . praeterea sdendum est nomen menm in 
hoc libro complnribns locis diuerso modo abbreuiari et in partes aduocari; qnod 
in aliis nominibus non cst factum . omnino antem Mauricins Schmidt, uestigia 
mea secutus, locis plus trecentis et uiginti easdem lectiones recepit, quas 
ant primns omnium receperam, aut in commentario meo legentibaB commen- 
daueram. 



w «"N.-* -v.' V ^ /■V-/'S 



ADDENDA ET CORRIGENDA. 



Pag. 1 in fine addi poterat: nid fortasse spectat ad illa p. 20, 8 'nec prae- 
termisimus . . . notationem\ — p. 10, 16 Uenetiis 1488 (Thom. de Blanis). — 
p. 21, 1 quare eta hinc nonnnUa sumpsit Isidor. N. R cap. 22. — p. 27, 1 
nunc . . . exponemns'. etiam haec exscripsit Isidor. N. R cap. 48. — p. 56, 1 
constitueret D unlg. coUocaret ~ p. 68, 16 thenobea G. — p. 68, 1 Aethra 
unlg. Pleionc. — p. 79, 4 Phacnonem scripsi ex D 1. c. sed melius est Phae- 



* <;iiRp. Uurih in A<laorR. amrmtti ae Imoo ei muHa aUa In OQdlee Uyfinl inuenlMe, eed hiile 
nlro, ubl de eodielbaii loqniinr, fldos nlalmo habendft eai. 



— 130 — 

CK 6r. MvtfyiTff. — p. 80^ 22 diziouH 6. ~ p. 120, 4 oidetiir legen- 



Fraelerea pwfndiiBi ent p. 8, SS: lib. 4 cp. 12. — p. 6 Qn fine) Sav- 
fUiaim. — p. 7, S7 cnp. 106, 115 (Gomiu elc>. ~p.7,38ci^. 233et234.— 
p. 12; 18 Lat ainor. — p. 16, 14 mos imbecile. — p. 19, 14 ptarifluun. • 
p. 56; 83 oele D N onlg. Cretae. — p. 67« 14 liortinnL — p. 92, 1 clarior, ea 
— p. 104, 84 naioria. — p. 119, 15 lyiae. 



♦ii 



\ 



LipiiM M ofloiM BMri «i HoraMBMi 



This book is a preservation photocopy 

produced on Weyerliaeuser add free 

Cougar Opaque S()# book weight paper, 

wbich meets die requirements of 

ANSVNISO Z39.48-1992 (permanence of paper) 

Preservation photocopying and binding 

by 

Acme Bookbinding 

Qiarlestown, M assachusetts 

m 

1994 




3 2044 013 676 56
Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Books

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

Full text of "Hygini Astronomica: ex codicibus a se primum collatis"

See other formats
