Skip to main content

Full text of "Icones Bogorienses"

See other formats


ee 


PE 
E ss rr 
re, 


Sn 


er 


Olen 


Ee td 
ed 


Ee 


pe, 


ete 


NE jn 
ere ineen 
ee Oee 
Ege 
end. 


nes 


} \ « ds en 
4 ad E as 
15 
/ k hj 
Kek 
Ak) 
‚ 
ro, S, nf Pd - 
2 
ì 5 dl 
% / 
ì 
\ 
‚ 5 , 
iJ 
iË 
hd 
pe - 
* 
z 
r 5 
k | 
7 5 
kei hd 
= „ 
N 
pel 
h \ 
n 
, 
N 
1 
‘ 
’ 
= 
nj 
pe 
= 
e pe 
+ V 
zi 
N 
ni 
‘ 
\ 
‘ hd 
k + 
1 + 
u 
* 
1 kel s 
if 
. 8 
Miel 
8 fi 
- ki N Zn 
; De * 
s v 
6 ‚ 
« - Ni Li 
DE $ lat y 
7 a 
\ Tie 
7 bi ed N 
d Eed Def 
ART : … % 


JARDIN BOTANIQUE DE L’ETAT. 


ICONES BOGORLENSES 


Pl 


VOLUME IV 


PL. CCCI-CD. 


LIBRAIRIE er IMPRIMERIE 
ci-devant 


E.J. BRIL L 
LEIDE — 1914. 


Fasc. 
Fasc. 
Fasc. 
Fasc. 


IMPRIMERIE ci-devant E. J. BRILL — LEIDE. 


DATES DE LA PUPLICATION 


me oo DO 


/ 


rd 


a THSr Av, 


# 


DU QUATRIEME VOLUME. 


… 1% Novembre 1910. 


25 Avral 
14 eam 
0 AVE 


Sn 
”, Ba 
ON 
$ 


\ 
, 


10E 
1918. 
1914, 


Tab, 


Tab. 
Tab. 


Tab. 
Tab. 


Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 


_ Tab. 


Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 


Tab. 


Tab. 
Tab. 


Tab. 


Tab. 


TABLE DES MATIÈRES 


DU QUATRIEME VOLUME. 


ORCHIDACHAE. 


Oee sevanien JAS par TJ. Smith. 
CCCII. Coelogyne Kelamensis J. J. S. par J. J. Smith. 
CCCIII. Mierostylis Horielensis J. J. S. par J. J. Smith. 
CCCIV. Dipodium purpureum J. J. S. par J. J. Smith. 
CCCV. Appendicula rostellata J. J. S. par J. J. Smith. 


EUPHORBIACHAE. 


CCCVI. Glochidion insigne J. J. S. par J. J. Smith. 

CCCVIT et CCCVIIL. Cyclostemon laevis J. J. S, par J. J. Smith. 
CCCIX. Baccaurea sanguinea J. J. S. par J. J. Smith. 

CCCX. Baccaurea deflexa Muell. Arg. par J. J. Smith. 

CCCXI, Baccaurea stipulata J. J. S, par J. J. Smith. 

CCCXII. Baccaurea multiflora Burck par J. J. Smith. 

CCCXTII. Antidesma venenosum J. J. S. par J. J. Smith. 
CCCXIV. Croton borneensis J. J. S. par J. J. Smith. 

CCCXV, Euphorbia thymifolia Burm. par Ch. Bernard. 

CCCXVI. Euphorbia prostrata Ait. par Ch. Bernard, 


BIXAOCHEAE. 


CCCXVII, Riparosa hirsuta J. J. S. par J. J. Smith. 


CLETHRACHAE. 


COOXVIIL. Clethra canescens Reinw. par J. J. Smith, 
CCCXIX. Clethra sumatrana J. J. S. par J. J. Smith. 
| ERICACHEAE. 


CCCXX, Vaccinium uniflorum J. J. S, par J. J. Smith. 
CCCXXI. Vaccinium Claoxylon J. J. S. par J. J. Smith. 


VI TABLE DES MATIÈRES. 


Tab. CCCXXII. Rhododendron Zollingeri J. J. S. par J. J. Smith. 
Tab. CCCXXIIL. Rhododendron Nieuwenhuisit J. J. $. par J. J. Smith. _ 
Tab. CCCXXIV. Costera ovalifolia J, J. S. par J. J. Smith. 


EPACRIDACHAE. 
Tab. CCCXXV. Styphelia celebiea J. J. S. par J. J. Smith. 
ACANTHACHEAE. 


Tab. CCCXXVI. Lamiacanthus viseosus Kuntze par Valeton. 
Tab. CCCXXVII. Sautiera tinctorum Dene par Valeton. 


AMPELIDACHEAE. 
Tab. COCXXVIII et CCCXXIX. Vitis Koordersii Backer par Ban 
BALANOPHORACEAE, 
Tab. CCCXXX. Balanophora Ungeriana Val, par Valeton. 
ERICACEAE. 
Tab. CCCXXXI. Vaccinium dialypetalum J. J. S. par J. J. Smith. 
MORACEAE., 


Tab. CCCXXXII. Morus macroura Mig. par J. J. Smith. 


MYRTACHAE. 


Tab. CCOXXXIII. Eugenia Kangeanensis Val, par Valeton. 


POL YGALACHEAE. 


Tab. CCOXXXIV. Xanthophyllum lanceatum J. J.S. par J. J. Smith. 


RUBIACHEAE, 


Tab. CCCXXXV. Antirrhoea hirsutiuscula Val. par Valeton. 
Tab. CCCXXXVI. Cephaelis stipulacea Bl. par Valeton. 

Tab. CCCXXXVII. Cephaelis cuneata Korth. par Valeton. 

Tab. CCCXXXVIIL Gardenia pseudo-ternifolia Val. par Valeton. 
Tab. CCCXXXIX. Gardenia pterocalyx Val. par Valeton. 

Tab. CCCXL. Hydnophytum spathulatium Val. par Valeton. 

Tab. CCCXLI, Ixora apoda Val. par Valeton. 

Tab. CCCXLIT. Randia jambosoides Val. par Valeton. 

Tab. CCCXLIIL Streblosa tortilis (BJ) Korth. par Valeton. 
Tab. CCOXLIV, Tarenna confusa Val. par Valeton. 


Tab. 
Tab. 
Tab. 


Tab. 
Tab. 


Tab. 


Tab 


Tab. 


Tab. 


Tab. 


Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 


Tab. 


TABLE DES MATIÈRES. VII 


CCCXLEV. Tarenna Winkleri Val. par Valeton. 
CCCXLVI Timonius Wallichianus (Korth.) Val. par Valeton. 
CCOXLVII. Xanthophytum frutieulosum Bl. par Valeton. 


RUTACEAE. 


CCCXLVIII. Paramignya angulata Kurz par Valeton. 
CCCXLIX. Paramignya? littoralis Mig. par Valeton. 


ZINGIBERACEAE. 
CCCL. Hornstedtia alliaeea Val. par Valeton. 


BALANOPHORACEAE. 


„CCCLI. Balanophora Kawakamii Val. par Valeton. 


EPACRIDACEAE. 
CCCLII. Styphelia wetarensis J.J. S. par J. J. Smith. 
ERICACHAE. 
COOCLIL Dimorphanthera pulchra J.J. S. par J. J. Smith. 
WFAGACHAE. 
CCCLIV. On Abendanonii Val, par Valeton. 
RUBIACEAE. 


CCCLV. Acranthera abbreviata Val, par Valeton. 
CCCLVI. Acranthera Hallierii Val. par Valeton. 
CCCLVII. Cephaelis psychotrioides Val. par Valeton. 
CCCLVIII. Greenea xanthophytoides Val. par Valeton, 
CCCLIX. Ixora filipes Val. par Valeton. 

CCCLX. Ixora Demonechyana Val. par Valeton. 
CCCLXI. Ixora pulcherrima (7. et B.) Val. par Valeton. 
CCCLXII. Morinda leparensis Val. par Valeton. 
CCCLXIII. Ophiorhiza anonyma Val. par Valeton. 
CCCLXIV. Ophiorhiza densifiora Val. par Valeton. 
CCCLXV. Ophiorhiza Marosiana Val. par Valeton. 
CCCLXVI. Ophiorhiza neglecta Bl. par Valeton. 


APOCY NACEA EE. 


CCCLXVII. Rauwolfia densiflora Benth. par Valeton. 


VIII 


Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 


Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 


Tab. 
Tab. 
Tab. 


Tab. 


Tab. 


Tab. 


Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 


TABLE DES MATIÈRES. 


THYMELAEACHEAE. 


CCCLXVIII. Phaleria laurifolia Hook f. par Valeton. 
CCCLXIX. Phaleria revoluta Boerl. par Valeton. 
CCCLXX A. et B. Phaleria splendida Val. par Valeton. 
CCCLXXI. Phaleria Wichmannii Val. par Valeton. 


ZINGIBERACHAE. 


CCCLXXII. Alpinia scabra (Blume) Baker par Valeton. | 
CCCLXXIIIL. Riedelia lanata K. Sch. var. ligulata Val. par Valeton. 
CCCLXXIV. Riedelia erecta Val. par Valeton. 

CCCLXXV. Riedelia corallina (K. Sch.) Val. par Valeton. 


ZINGIBERACHEAE., ° 


CCCLXXVI. Kaempferia undulata 7. et B. par Valeton. 
CCCLXXVII. Gastrochilus grandifolius Val. par Valeton. 
CCCLXXVIII. Hornstedtia mollis Val. par Valeton. 


BURMANNIACHEAE. 
CCCLXXIX. Burmannia bifaria J.J. S. par J. J. Smith. 
EUPHORBIACHEAE. 
CCCLXXX. Antidesma batoeense J.J. S. par J. J. Smith. 
ERICACHAE. 
CCCLXXXI. Rhododendron brevitubum J.J. S. par J. J. Smith. 


RUBIACHAE. 


COOCLXXXII. Lerchea bracteata Val. par Valeton. 


CCCLXXXIII. Ophiorhiza canescens Bl. par Valeton. 
CCCLXXXIV. Ophiorhiza Junghuhniana Mig. par Valeton. 
CCCLXXXV. Ophiorhiza Mungos L. par Valeton. 
CCCLXXXVI. Ophiorhiza trichocalyx Bl. par Valeton. 
CCCLXXXVIL Argostemma Hallieri Val. par Valeton. 
CCCLXXXVIIL Argostemma lanceolatum Val. par Valeton. 
CCCLXXXIX. Argostemma streblosifolium Val. par Valeton. 
CCCXC. Adina minutiflora Val. par Valeton. 

CCCXCI. Acranthera capitata Val. par Valeton. 

CCCXCII. Aeranthera hirtostipula Val. par Valeton. 
CCCXCIII. Aecranthera involuecrata Val. par Valeton. 


Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 
Tab. 


TABLE DES MATIÈRES. 


COCXCTV. Acranthera lanceolata Val, par Valeton. 
CCCXCV. Aecranthera maculata Val. par Valeton. 
CCCXCVI. Acranthera multiflora Val. par Valeton. 


CCCXCVII. Aeranthera ophiorhizoides Val. par Valeton. 


CCCXCVIII. Acranthera parviflora Val. par Valeton. 
CCCXCIX. Aecranthera strigosa Val. par Valeton. 
CD. Lasianthus glaber Scheff. par Valeton. 


IX 


TABLE ALPHABETIQUE 


DU QUATRIEME VOLUME. 


Les synonymes sont imprimés en italigques. 


Acanthaceae. 85—89 . 

Aecranthera abbreviata Val. 181 
Acranthera capitata Val. 275 
Aeranthera Hallieri Val. 183 
Áecranthera hirtostipula Val. 277 
Acranthera involuerata Val. 279 
Aecranthera lanceolata Val. 281 . 
Aecranthera maculata Val. 283 
Acranthera multiflora Val. 285 . 
Acranthera ophiorhizoides Val. 287. 
Acranthera parviflora Val. 289 . 
Aecranthera strigosa Val. 291 
Adina minutiflora Bl, 

Alpinia corallina K. Sch. 235 
Alpinia scabra (B/.) Baker. 225. 


Alpinia scabra (Bl) Backer, var. parviflora Val. 225. 


Ampelidaceae. 91—93 

Antidesma batuense J.J. S.. 
Antidesma venenosum J. J.S. 41 
Antirrhoea hirsutiuscula Val. 113 
Apocynaceae. 207—210. 
Appendicula rostellata J.J. S. 13 
Argostemma Hallierii Val, 297. . 
Argostemma lanceolatum Val. 269 . 
Argostemma streblosifolium Val. 271 
Atalantia longispina Kurz. 159 . 
Baccaurea deflexa Muell. Arg. 29 
Baccaurea multiflora Burck. 837 . 


COOXXVI—CCOXXVIL 
CCCLV. 
OGCKON 
CCOLVI. 
COCZe 
COCXCII. 
CCOXOTY. 
CCOXCV. 
CCOXCVI. 
CCOXCVIL 
CCCXCVIIL 
GOUXCI: 
OOEXE 


CCCLXXII. 


CCCXXVIII—-CCCXXIX. 
CCCLXXX. 

CCCXTII. 

CCOXXXV. 

CCCLXVII. 

CCCV. 

CCCLXXXVII. 

CCCLX XXVIII. 
COCLXXXIX. 


CCCX. 
CCCXIL. 


TABLE ALPHABETIQUE. 


Baceaurea sahguinea J.J.S. 2 —. « … CCCIX. 
Baecaurea stipulata J. J.S. 33. . … … «… CCCXIL 
Balanophora dioeica Unger. 95 . 

Balanophora elongata Bl. 95 


Balanophora Kawakamii Val. 169 . . … … COCLI. 
Balanophora Ungeriana Val. 95 . . . … CCCXXX. 
Balanophoraceae. 95—98, 169—170. . . . CCCXXX, CCCLI. 
Bisdedae: Di—-5I . Rn OCM VII. 

Bobea hirsutiuscula T. en B. u3. 

Bobea Wallichiana Korth 151 Ne. 

Buememmiabifaria JJ. S. . …=-. …« … « OCCOLXXIX, 
Burmanniaceae. . … ne COCCLNNIK. 
Cephaelis cuneata Korth. us hen Pen CCOCXXXVIL. 


Cephaelis cuneata Korth. King-et Gamble, 9. 

Cephdelis Griffithii Hook f. 119. ä 

Cephaelis psychotrioides Val. 185 . . …. … CCCLVII. 
Cephaelis stipulacea Bl, 115. . . … CCOXXXVI. 
Cephaelis stipulacea Bl. var. ee (5 

Citrus angulatus Willd. 159 


Gliese canescens Reunw. 61. . . …. ……. CCOXVIIIL 

Gleeman sumatrana J. J.S: 65 . . …—… … CCCXIX. 

Clethraceae. 61—66 . . . eee OCCOXVIII-CCCXIX. 
Coelogyne kelamensis J. J. ee Oee Tere SOORT 

Costera ovalifolia J.J. S. 7 Ee OCO IN 

Proson borneensis J.J. S. 45 … …… … —… … CCCXIV. 
Gvclostemon, laevis J.J.S- 21 . … .-. … CCOVIT, CCCVIII. 


Cystopus muricatus J. J.S. 3 

Dais octandra Burm. 211 

Dais dubiosa Zipp. 211 . 

Dais coccinea Gaudich 219 

Diasperus insignis O, K. 17. An 
Dimorphanthera pulchra J.J. 4 biommee ne CCCLII 
Dipodium purpureum J.J. S. ent CCCTV. 
Donacodes alliaceus T. et B. je 

Drymispernum ambiguum Meissn. 211, 22. 
Drymispernum Burmannii Decne. 211, 222, 
Drymispermum Blumei Hassk. 211. 

Drymispermum laurifolium Decne. 211 . 

Drymispermum longifolium Mig. 211 

Drymispermum revolutum T. et B. 215 

Drymispermum urens Reinw. 211 

Elettaria mollis Bl. 


XII TABLE ALPHABETIQUE. 


Epacridaceae. 81—82, 171 —178. 


Ericaceae. 67—79, 99—101, 175 —118 . 


Eugenia kangeanensis Val. 107. 
Euphorbia prostrata Ait. 51. 
Euphorbia thymifolia Burm. 49 
Euphorbiaceae. 17—55 

Fagaceae. 119—180 . 

Gardenia pseudo-ternifolia Val. 123. 
Gardenia pterocalyx Val. 127 . 
Gastrochilus grandifolium Val. 241, 
Glochidion insigne J. J.S. 17 . 
Gonocitrus angulatus Kurz. 159 
Greenea xanthophytoides Val 187 . 
Hedycbium lanutum Scheff. 227. 
Hellenia scabra Bl. 225 . 
Hornstedtia alliacea Val. 165 
Hornstedtia mollis (Bl.) Val. 244 
Hydnocarpus laevis Mig. 21. 
Hydnophytum spathulatum Val. 129 
Ixora apoda Val. 131 

Ixora Demonchyana Val. 191 
Ixora filipes Val. 189 

Ixora pulcherrima Val. 195. 
Kaempferia Gilbertii Bull. 240 . 
Kaempferia undulata 7’. et B. . 
Kuhlhasseltia javanica J. J.S. 1 
Kuhlhasseltia muricata J. J.S. 3 
Lamiacanthus viscozus Kuntze 83 
Lasianthus glaber Scheff. 295 
Lauterbachia corallina K. Sch. 235 
Lerchea bracteata Val. 255 . 
Limonellus angulosus Rumph. 159 
Limonia angulosa W. A. Prod. 159 
Limonia littoralis Backer 163 
Limonia spinosa Miq. 159 
Mierostylis horielensis J. J.S. 7 
Moraceae. 103—106 . 

Morinda leparensis Val. 197 

Morus maeroura Mig. 103 
Myrtaceae. 107—108. 

Ophiorhiza anonyma Zoll. 199 


COCXXV, COCLIL 

CCOXX-—CCOXXIV, COOXXXI, 
COCLIII, CCOOLXXXI. 

CCOXXXIIL 

CCOXVL 

COCXV. 

COCVI-COCXVI, COCLXXX. 

COCLIV. 

COCXXXVIIL 

COCXXXIX. 

CCOLXXVII. 

COCVI. 


CCCLV III. 


CCCL. 
CCCLXXVIII. 


CCOXL. 
CCCXLI. 
CCCLX. 
COCLIX. 
CCCLXT. 


CCCLXXVI. 
CCCT. 


CCCXXVI. 
CD. 


CCCLXXXII. 


CCCIII. 
COCXXXII. 
CCCLXTI. 
CCCXXXIL. 
CCCXXIII. 
CCCLXIII. 


TABLE ALPHABETIQUE. 


Ophiorhiza canescens Bl. 257 
Ophiorhiza densiflora Val. 201 . 
Ophiorhiza Junghuhniana Mig. 2ö1. 
Ophiorhiza marosiana Val. 208 . 
Ophiorhiza Mungos L. 263 

Ophiorhiza neglecta Bl. 205. 
Ophiorhiza subfalcifolia Mig. 199 
Ophiorhiza trichocarpa Bl. 265. 
Ophioaylon serpentinum var. sp. nov. Zoll. 207 
Orchidaceae. 1--15 

Paragmignya angulata Kurz. 159 
Paragmignya? littoralis Mig, 163 
Paragmignya longispina Hook. f. 156 . 
Pavetta pulcherrima T. et B. 195 . 
Phaleria laurifolia Hook. f. 211. 


__Phaleria laurifolia Hook. f. var. javanica Val. 212 


Phaleria longifolia apud Dr. G. Senn. 211 
Phaleria revoluta Boerl. 215 

Phaleria splendida Val, 219. 

Phaleria urens Scheff. 219 . 

‚ Phaleria Vriesei Baill. 215 . 

Phaleria Wichmannii Val. 221 . 
Phyllanthus insignis Muell, Arg. 17. 
Phyllanthus superbus Muell. Arg. 17 
Polygalaceae. 109-112 . 

Polyphragmon trichocaulon Mig. 113. 
Psychotria sarmentosa Kds. 189 
Psychotria tortilis Bl. 189 

Pyrostria hexasperma Roxb. 113 

Quereus Abendanonii Val. 179. 

Randia jambosoides Val. 136 

Rauwolfia densiflora Benth. 207. : 
Rauwolfia perakensis King. et Gamble. 207 
Rhododendron brevitubum J.J. S. 253. 
Rhododendron Nieuwenhuisii J. J.S. 75 
Rhododendron tubiflorum Zoll. 73 . 
Rhododendron Zollingeri J. J.S. 73 
Riedelia corallina (K. Sch.) Val. 235 . 

_ Riedelia curviflora Oliv. 227 

Riedelia erecta Val. 281. 

Riedelia lanata K. Sch. 227. : 
Riedelia lanata K. Sch. var. ligulata Val, ‘oat 


XIII 


CCCLXXXIII. 


_CCCLXIV. 


COCLX XXIV. 
CCCLXV. 
CCCLXXXV, 
CCCLXVI. 
CCCLXXX VI. 
CCCI—COCV. 


CCCXLV III. 
CCCXLIX, 


COCLXV III. 


CCCLXIX. 
CCCLXX. 


CCCLXXI. 


CCOXXXIV., 


CCOCLIV. 
CCCXLII. 
CCCLXVII. 


CCCLXXXI. 
CCCX XIII. 


CCCXXII. 
COCLXXV. 


CCCLXXIV. 


CCCLX XIII. 


XIV TABLE ALPHABÉTIQUE. 


Rubiaceae. 113—157, 181—206 


Fuellia bilabiata Reinw. 87. 
Rutaceae. 159—164. 

Ryparosa hirsuta J. J.S. 57 
Sautiera Decaisnei Mig. 87 
Sautiera tinctorum Dene 87 
Sclerostylus spinosa Bl. 159 
Skaphium lanceatum Mig. 109. 


Streblosa tortilis (Bl) Korth. 139. 


Stylosoryne laxiflora Bl. 148 
Styphelia celebica J.J. S. 81. 


Styphelia wetarensis J.J. S. 171. 


Tarenna confusa Val. 143 . 
Tarenna mollis Val. 147 
Tarenna Winkleri Val. 147 
Thymelaeaceae. 212-222 
Timonius attenuatus Elmer 118 
Timonius Rumphii Wall. 151 . 
Timonius Wallichianus Val. 151 


Timonius Wallichianus Val. var. glabrior Val. 152 
Vaccinium Claoxylon J. J.S. 71 . 
Vaccinium dialypetalum J.J. S. 99 


Vaccinium J. J. S. 67 
Vitis Koordersii Backer 91. 


COCXXXV—ECCLVII, 


CCCLV—CCCLXVI, CCCLXXXII—CD. 


CCCXLVIII—CCCOXLIX, 
CCCXVII. 


CCOXXVIL. 


COCXLIII. 


CCCXXV. 
CCCLII. 
CCCXLIV. 


CCCXLV. 
CCCLXVIII—-CCCLXXT. 


CCCXLVI. 


CCCXXI. 

CCCXXXI. 

CCOXX. 

CCCXXVIII en CCCXXIX. 


Xanthophyllum laneeatum J.J. S. 109 . . COCXXXIV. 
Xanthophytum frutieulosum Bl. 155... . .« CCCXLVIL. 
Xanthophytum frutieulosum B/. var. borneense. 157 
Xanthophytum fruticulosum BJ. var. brevipes. 157 
Zingiberaceae. 165—167, 223—225 CCCL, COCLXXII— 


CCCLXXV, CCCLXXVI—OCCLXXVIIL. 


nd 


lc. Bog: XII. | | Tab. CCC. E 


IN Wi, 4 Jif DE bh | 5 d 
0D 405 


é 
KÂf 
AE 
de 
ô 
En 


wagen 
ee eee 


sen 


Zar 


me dr 
PR te 


J.J.S.et RNatadipoera del. M.K romohardjo 


Kuhilhasseltia. avance ast Ln E 


KS 
Kk 


TABULA CCCI. 
Kuhlhasseltia javanica J.J. S. n. sp. 


Orchidaceae. 
Fig. 1. Stirps 5. — Fig. 2. Flos à. — Fig. 3. Sepalum dorsale 5. — Fig. 4. 
Sepalum laterale 5. — Fig. 5. Petalum f. — Fig. 6. Labellum cum gynostemio í. — 
Fig. 7. Labellum expansum £. — Fig. 8. Gynostemium î. — Fig. 9. Anthera *’. — 


Fig. 10, Bractea +. 
Kuhlhasseltia J. J. &. 


Sepala petalaque libera, conniventia. Sepalum dorsale cum 
petalis conglutinatum. Sepala lateralia basi obliqua saccum vel 
calcar labelli totum vel basi tantum amplectentia. Petala valde 
obliqgua, basin versus angustata. Labelluam basi saccatum vel 
calcaratum, unguiculatum, sacco vel calcari intus glandulis 2 
integris instructo, ungue depresso carnoso integerrimo margi- 
nibus ineurvo, lamina dilatata subconcava. Gynostemium subtus 
elamellatum, elinandrio magno, concavo, marginibus antice 
utringue in lobulum rostello parallelum exeuntibus. Anthera 
anguste oblonga, basi brevi-corta. Pollinia 2, Stigma in gynostemii 
facie inferiore, integrum, clinandrio simile. 

Plantae humiles, terrestres, caule foliato basi decumbente et 


_radicante. Folia ovata, petiolata. Inflorescentia erecta, laxa, 


pubescens. 


Diese neue Gattung ist von Cystopus Br. durch den verhältnissmässig breiten, 
ganzrandigen Lippennagel und das Fehlen der Lamellen an der Unterseite 
der Säule verschieden. Die Pollinien sind für soweit bekannt bei den beiden 
Gattungen ebenfalls anders gestaltet, indem die Klebmasse bei Cystopus nur 
klein, bei Kuhlhasseltia stark ausgebildet ist. 

Bis jetzt gehören ihr 2 Arten an; die eine, K. javanica, wurde neulich von 
mir auf dem Salak entdeckt, die zweite is K. muricata, die in „Die Orchideen 


von Ambon, p. 18”, vorläufig als Cystopus muricatus beschrieben wurde. 
XIII 1 


2 


Die Gattung habe ich den beiden bekannten, zu früh gestorbolen Gelehrten, 
H. Kuur und J. C. van HasseLT, gewidmet. 

Blätter dunkelbraun. Sepalen mit sehr wenigen dünnen Haaren. Sporn nicht 
völlig von den paarigen Sepalen umschlossen, K.javanica J.J. S. 

Blätter grün mit 8 weisslichen Nerven. Sepalen an der Spitze mit Weich- 
stacheln. Sporn völlig von den paarigen Sepalen umschlossen, K. muricata J.J. S. 


Kuhlhasseltia javanica J. J. &. 


Humilis. Folia ovata, acuta. Inflorescentia elongata, laxe 
pauciflora pubescens. Flores parvi. Sepala lanceolata, obtusa, 
dorso parce pilosa. Petala sepalo intermedio agglutinata, oblique 
lanceolato-spathulata, acutiuscula. Labellum calcaratum, ungui- 
culatum, ungue lato eoncavo dilatato, lamina dilatata transverse 
oblongo-ovali intus ad basin eostulis 2 donata, calcari conico 
apice excepto sepalis lateralibus obtecto. Anthera anguste cor- 
dato-oblonga. 


Planta humilis. Caulis e basi decumbente, radicante erectus, 
teres, glaber, fuscus, parte erecta c. 3 cm. longa, c. 5-folia. 
Folia petiolata, ovata, acuta, 3-(—5-) nervia, velutino-atrofusca, 
margine rubella, subtus rubescentia, c. 1—1.8 cm. longa, 0.8 —1.1 
em. lata; petiolus canaliculatus, fuscus, cum vagina brevi tubu- 
losa ce. 0.5—0.9 em. longus. Intlorescentia erecta, laxe c. 6-flora, 
peduneulo pubescenti, fuscescenti, c. 9 cm. longo, calophyllis 3, 
rhachide flexuosa, pubescenti, c.5 cm. longa. Bracteae ovario 
adpressae et eum basi amplectentes, e basi late ovata subulato- 
acuminatae, fimbriato-ciliolatae, fuscae, c. 0.8 em. longae, 0.37 
cm. latae. Flores paulum aperti, sepalis petalisque parallelis, 
toti ce. 0 84 em. longi. Sepalum dorsale anguste oblongum, obtu- 
sum, basis latum, concavum, fuscum, c. 0.64 em. longum, bene 
0.2 em. latum. Sepala lateralia basi oblique dilatata calcar apice 
excepto ampleetentia, oblique oblongo-lanceolata, obtusa, con- 
cava, extus praesertim basin versus obtuse carinata et parce 
pilosa, fuscescentia, c. 0.66 cm, tota c. 0.725 cm. longa, medio 
e. 0.2 em, basi 0.8 em. lata. Petala sepalo dorsali agglutinata, 
obliqgue lanceolato-spathulata, vix falcatula, ungue apicem versus 


B) 


dilatato, Famina obligue ovato-rhombea, acutiuscula, uainervia, 
semipellucida, alba, tota e. 0.625 em. longa, 0.2 em. lata. Labellum 
calcaratum, unguiculatum, totum e. 0.775 cm. longum; calcar 
obligue conicum, lateraliter compressum, apice obtuso inter 
sepala exserta, intus medio glandulis 2 sessilibus subglobosis, 
fuscescens, ce. 0.2 em. longum; unguis marginibus incurvis con- 
‚ tingentibus, carnoso-alato-dilatatus, pallide rubescens; lamina 
dilatata, transverse oblongo-ovalis, lateribus incurvis, apice 
canaliculato-conduplicata, extus convexa; basi lobulis minimis 
rotundatis, intus ad basin costulis 2 brevibus donata, albida, 
expansa ec. 0.16 em. longa, 0.325 em. lata. Gynostemium basi 
_ tenue, fusco-rubrum, superne album, subtus elamellatum, totum 
e. @.36 em. longum ; clinandrium majuseulum, longum, concavum, 
marginibus antice utrinque in lobulum verticalem triangulum 
exeuntibus. Anthera anguste oblonga, obtusa, basi cordata, alba, 
e. 0.27 em. longa. Rostellam 8-lobum, parte mediana subulato- 
bidentata. Stigma in gynostemi facie inferiore, concavum, 
clinandrio simile. Ovarium ereetum, tortum, 3-costatum, parce 
pilosum, fuseum, ce. 0.85 em. longum. 


Hab. Java: Auf dem Salak bei Goenoeng Boender, am Boden 
im Urwalde (J. J. S., bl. im August 1909). 


Kuhlhasseltia muriecata J. J. S. — Oystopus muricatus 
de d-S. Ofch. Amb. p. 13. 


Hab. Ambon: Auf dem Toena am Bodem im Urwalde (J.J. 5, 
bl. im Juli 1901). | 
J. J. Smrrn. 


i/ 


MOVE 4 


tale AA 


4 


ie, 


… . Ë 
- 3 
” it 
mi 
he 4 
el zr 
E ' 
Ô 
1 
t 
A / 
« 
4 
\ 
ï 
in: 
de 
. É 6 
Ws Ì el 
£ 
b: nde 
ik A N 
es 
0 | 
k 
N e p 
„Se 
f 


Kop Dog É XI 


J.J.S.et R.Natadipoera del. nn. \ ZS M.Kromohardjo Lith. 
Coelogyne kelamensis J.J. S.\ 


TABULA CCC. 


Coelogyne Kelamensis J. J. 5. n. sp. 


Orchidaceae. 
Fig. 1. Stirps à. — Fig. 2. Sepalum dorsale £. — Fig. 3. Sepalum laterale 5. — 
Fig. 4. Petalum 5. — Fig. 5. Labellum expansum &. — Fig. 6. Gynostemium £. 


Rhizoma elongatum. Pseudobulbi elongati, tenues, 1-foli. 
Folium petiolatum, oblongo-elliptieum, acuminatum. Inflores- 
centia intervallis plures flores gignens, ad e. 12 em. longa. 
Sepala oblonga, ce. 1.6 em. longa. Petala linearia. Labellum 8- 
lobum, basi excavatum, supra excavationem inerassatione oblonga 
plana basi retusa ad basin lobi medi contracta et in costas 
2 divergentes ad apicem labelli confluentes et incrassatas exeunte 
donatum. Gynostemium superne alatum, ala 8-lobulata, lobulo 
apieuli truncato. | 


Rhizoma validum, elongatum, teres, radicans, squamis tubu- 
losis tectum. Pseudobulbi c. 3—3.5 em. inter se distantes, elon- 
gati, tenues, c. 5—{ em. longi, in sieco basi c. 0.5 em. diam., 
l-folii. Foltum erectum, petiolatum, oblongo-elliptieum, leviter 
obovatum, breviter acute-acuminatum, basi in petiolum con- 
tractum, undulatum, nervos 5 majoribus subtus prominentibus, 
coriaceum, ce. 10—18 em. longum, 3.6—4.8 em. latum; petiolus 
canaliculatus, c. 25—3 cm. longus. Inflorescentia in pseu- 
dobulbis evolutis synantha, intervallis plures (ec. 11) flores 
gignens, pedunculo tenui nudo ce, 5.5—6.5 em. longo, rhachide 
lexuosa ad c. 5.5 em. longa, internodiis ce. 0.5 em. longis. Brac- 
teae rhachidis apicem arcte includentes, caducae, oblongo-trian- 
gulae, acutae, ce. 0.75 em. longae. Flores mediocres, verisimi- 
liter singulatim aperti. Sepalum dorsale oblongum, obtusum 


6 


apieulatum, 5-nervium, c. 1.65 em. longum, 0.675 em. latum. 
Sepala lateralia obligue oblonga, obtusa, apiculata, concava, 
carinata, c. 1.6 cm. longa, 0.6 cm. lata. Petala linearia, acuta, 
d-nervia, c. 1.5 cm. longa, 0.15 em. lata. Labellum 3-lobum, 
expansum c. 1.45 em. longum, 0.9 em. latum, basi excavato- 
concavum utrinque plica instructum et ec. Y-nervium, supra 
excavationem inerassatione valida longitudinali oblonga supra 
plana et costula longitudinali instructa basi lata retusa ad 
basin lobi intermedii contracta et in costas 2 divergentes sub- 
marginales ad apicem lobi intermedii confluentes et subverru- 
coso-incrassatas exeunte donatum; lobi laterales erecti, gynos- 
temium amplectentes, falcato-trianguli, obtusi, usque ad basin 
lobi medii e. 0.4 em. longi; lobus intermedius obovato-oblongus, 
subrhombeus, obtusus, ce. 0.% em, longus, 0.875 em. latus. Gyno- 
stemium gracile, arcuatum, superne alatum, ce. 1.8 em. longum, 
ad stigma c. 0.85 em. latum, ala 3-lobulata, lobulis lateralibus 
late rotundatis, lobulo apicali trapeziformi truncato subcrenu- 
lato. Rostellum magnum, ovato-semirotundum. Ovarium Ó-sul- 
catum, cum pedicello c. 1 em. longum. 


Hab. Borneo: Auf dem Kelam (Harrier n. 2489). 


Die Art ist nahe verwandt mit C. incrassata, Lundl., von welcher sie durch 
weit auseinander stehende Trugknollen, länger gestiellte Blätter, lockerere 
Blütenstände, die Schwielen der Lippe und die an der Spitze dreilappige, 
abgestutzte Säule verschieden ist. 


J. J. SMITH. 


A 
DN 
1 
} 
N, / 
« 
é : 
„ 
Mer; Gee 
Pe, ie 
He 
4 
nj 
De À 
hi " 


ic. Bog: XI 


J.J.S.et R.Risman del. 


Mierostylis 


hottelemstsn dels 


Tab. CERA 


M_Kromohardjo ih 


TABULA CCCLIT. 
Mierostylis Horielensis J. J. $. 


J. J. S. Orch. Ambon, 29. 


Orchidaceae. 


Fig. 1. Planta a — Fig. 2. Flos 2. — Fig. 3. Labellum expansum !ò. — Fig. 4. 
Gynostemium. !’. — Fig. 5. Anthera %. 


Caulis erectus, crassus, multifolius. Folia lanceolata, acumi- 
nata, undulata. Inflorescentia laxius multiflora. Flores mediocres, 
atropurpurei. Sepala petalaque patentissima, oblonga, obtusa. 
Labellum hippocrepiforme, auriculis magnis remotis triangulis, 
lobo intermedio lato bilobo incurvo, laciniis acutis 2 et lobulo 
obtuso utrinque. 


Caulis erectus, subeylindrieus, sectione transversa subellip- 
tieus, carnosus, viridis, purpereo-suffusus, ce. 12 em. longus, 1.2 
em. diam, 15—20-folius. Folia erecto-patentia, arcuata, petiolata, 
oblique lanceolata, acute acuminata, margine undulata, nervis 
plerumque 4 supra sulcatis subtus acute carinatis, supra inter 
nervos convexa, nitide viridia, ad ec. 15.5 em. longa, 5.2 cm. lata, 
superiora minora; petiolus late canaliculatus, acute 4-carinatus, 
viridis, marginibus carinisque saepe atropurpureus, cum vagina 
brevi e. 5 em. longus. Inflorescentia erecta, elongata, sublaxe mul- 
tiflora, atropurpurea, peduculo multialato-angulato ce. 6 em. longo 
0.35 em. diam, rhachide pedunculo simili e. 16 em. longa. Brac- 
teae reflexae, subulatae, acutae, atropurpureae, ad c. 0.75 cm. 
longae. Flores medioeres, atropurpurei, c. 0.65 em. lati, 0.7 em. 
long, sepalis petalisque patentissimis. Sepalum dorsale oblongum, 
obtusum, convexum, e. 0.37 cm. longum, 0.17 em. latum. Sepala 
lateralia breviora, oblique ovalia, obtusa, convexa, superne 


8 


concava, c. 0.3 cm. longa, 0.2 cm. lata. Petala subspathulato- 


oblonga, obtusa, convexa, c. 0.36 em. longa, 0.15 cm. lata. Label- 
lum hippoerepiforme, auriculis magnis remotis subparallelis trian- 
gulis anguste obtusis subplanis gynostemium amplectens, basi 
fovea nectarifera incrassatione hippocrepiformi limitata donatum, 
antice valde incurvum 3-lobum, lobo intermedio subguadran- 
gulo bilobo, lobis lateralibus brevibus obtuse triangulis, laciniis 
2 subulatis subfalcatulis acutis lobo intermedio brevioribus 
utringue inter lobum intermedium et lobos laterales, expansum 
totum ce. 0.45 em. longum et latum. Gynostemium breve, leviter 
ineurvum, c. 0.12 em. longum, auriculis divergentibus sub- 
rhombeis obtusis. Anthera transverse subrhombea, basi retusa, 
dilute flava. Pollinia flava. Stigma transversum. Ovarium Ó-cos- 
tatum, ec. 0.25 em. longum, eum pedieello ce. 0.35 em. longo, 
angulum obtusum faciens. 


Hab. Ambon: Auf dem Horiel (J. J. S. 1900, leb. P.). 
Die Art is ausgezeichnet durch zahlreiche Blätter und die stark einwärts 


gekrümmte Spitze der Lippe. 
_J. J. Smrran. 


Mn 
Me 


0, 


Ic. Bog: XI Ee Ee bn nr, TabCCC\V 


8 6 M.Kromohardja lith 
J.J. Smith “etR.Risman del. Es 


5 Dipodium purpureumt J.J. S. pe 


{ had _ 
ï d 
B m 
_ 9 n 
_ n at 
fe 
fi 
Rh î 
_ ij _ 
1 B LS hj _ 
1 a 
Li ni 
vis OA 
î 
n t 
Ô Rd 
d & 
1 u 
d 
en N 
_ d 
“ rt Pe _ 
_ Ni 
, 
_ En _ 
« _ nj 
tes 5 ze ij ì 
a! 1 
mn A n 
Ei 
u _ - ie 
St ae 
z B _ En B 
5 i 
_ 8 
ee _ Ô Sn 4 ij 
E Ee 4 _ 
Ap 
Je _ 
… ni _ 
tkn 
: 8 
î 
Ap 
al } 
pie _ k kÀ 
De ' 
5 
Ld _ 
L \ m n @ 
dq 
_ Nn 
nn ë 9 
- 
t 
_ he 
_ _ 
- af 
_ 1 
A _ 
1 
: N _ _ R 
n 
B î 
L - 
id y 
B 
En 
t 
v 
B 
j E 
d . hal fi 
8 : (A k j 
ee had el _ ‚…- Ì 
wt : en : 
_ El 
8 1 
* 4 ie ij 
B 
" _t En B N he 
Pl _ Ô ee == 
: B | _ 
_ a _ 
_ _ n 
B ’ 
nn _ 
ik Pe = 
KE had et 
E _ d ì £ E 
_ 1 heel Û 
In . il 
Ô 
- y En Rn Ô _ 
Û in 
_ n hik 1 K _ nj 
n _ ü - i _ 
r 8 nT 
Ek, >: _ n 
1 _ lj 
n _ 
hd n Ke \ IN 
j CAA | | | 
II _ Ss In . 
Kk 4 Ì \ RE 3 _ IE 
_ _ id 
EN 1m he _ 
8 _ a 
Ì n pt de 1 
haak ’ 
de ka kj 
J t Ë E dn is 5 
k i _ 
É : Ì 
ú _ 
Rd là 
ER pe 
ne N ú 1 ii 
’ Ea B 
| k / ij n Á ve 
bl ke : _ B 
n Ke n } 4 h 
Nn Jd B 
: 
DRE] Ne B 
5 
1 E n _ 
ú 


Ee 5 ' 


mad : _ 4 Ô 
ie} be oe Û 
Tt ' 
8 zi 
EN Cm “ 
r ij _ At 


Á 
Î 0 
. ij " 
ï in … 
° « 
‘ 
" _ 
‘ 
i Ü 
kel . " 
in ‘ 
‘ 
{ 
Nn 
. = 
‘ 
‘ 
8 NA fi _ 1 
« 
es 1 ï 
ï 
N ‚ 
„ 
u 
k 
Ei 
zn 
Ed 
: 1 
. ï 1 
° . 
. _ _ id 
Ta _ 
1 
RI 
z : 
R Nn 
OE, _ 
Í n 
‘ 
Pes 
h 
an 
Ô 
: 
be , 1 
EN 
1 
" 
„ 
— Dn 
… 
. ‘ _ _ " 
‘ ï k x 
_ > 
‘ 
ue 
‘ 
: 
= : ri} . 
“ ï 
1 
' 
‘ 
‘ 
1 _ 
T 
_ 7 
ij 
. 
En 
De a EN 
. re : 
in _ 
‘ 
we 
ü « 
b 2 mn ' 
ze 
mek 
aa ° x 
iel 
pa 
‘ 
4 n 
Nn n 
B A _ 
‘ 
' 
je ï 
n 
‘ 


br W) 
Ree ù / 4 
' Ë PE 
% 1, 
pen 


Ae 


TABULA CCCIV. 


Dipodium purpureum J. esn sp. 


Orchidaceae. 
Fig. 1. Planta. — Fig. 2. Flos 3, — Fig. 3. Petalum 3. — Fig. 4 Labellum 
cum gynostemio 8. — Fig. 5. Labellum expansum 3. — Fig. 6. Pollinarium antice 
visum f. — Fig, 7, Idem dorso visum !ê. 


Habitus D. picti Rchb. f. Inflorescentiae elongatae, arcuatae, 
laxe multiflorae. Flores magni, albi, purpureo-maculati. Sepala 
petalague lanceolata. Labellum angustum, inferne incrassatione 
longitudinali velutina; lobi laterales minimi, gynostemio multo 
breviores, lineares; lobus intermedius undatus, 6-angulatus, 
longe acuminatus, convexus, striis 6 purpureis, fascia villosa 
longitudinali anguste usque ad apicem. Pollinia longe subulato- 
stipitata. 


Caulis scandens, radicans, spiralis, c. 1 m. longus. Folia bifaria, 
patentia, loriformia, apicem versus sensim angustata, inaequa- 
liter acuta, concava, subcoriacea, nervis 3 praesertim intermedio 
subtus prominentibus, opaca, virida, c. 30—35 cm. longa, basi 
8.2— 3.6 cm. lata; vaginae erecto-patentes, c. 9 cm. longae. 
Inflorescentiae axillares, elongatae, folia aequantes vel supe- 
rantes, valde arcuatae, laxe multiflorae, pedunculo leviter com- 
presso, pallide fulvo, e. 20—27 em. longo, 0.45—0.5 em. lato, 
nonnullis squamis brevibus amplexicaulibus, obtusis vel acutius- 
eulis, dilute viridibus ce. 0.6—1 cm. longis tecto, rhachide angulata, 
praesertim superne purpurea, c. 14—28 cm. longa. Bracteae 
patentes, semiovales, rotundatae, apiculatae, basi latae, cana- 
hieulato-concavae, flavescentes, pallide marginatae, obsolete rubro- 
punctatae, c. 0.4—0.6 em. longae. Flores c. 18—18, magni, 
pulchri, e‚ 5 em. diam, sepalis petalisque patentissimis, lanceo- 


10 


latis, albis, .purpureo-maculatis. Sepalum dorsale basi angus- 
tatum, apice obtusum et paulo reeurvum, e. 2.7 em. longum, 
0.85 em. latum. Sepala lateralia basi obliqua, apice recurva 
apiculata, costa media dorso prominente, c. 8.l cm. longa, 0.85 
cm. lata, omnia intus praeter marginem dorso tota superficie 
maculata. Petala obliqua, basin versus angustata, apice acuta 
incurva, intus extusque maculata. Labellum angustum, 3-lobum, 
basi breviter rotundato-sacculato-gibbosum, c. 2.25 em. longum, 
parte inferiore intus incrassatione longitudinali oblonga, antice 
angustata, in '/, parte lobi medi obtuse terminante, plana, 
subeoncava, unisulcata, velutina, sordide purpurea, gynostemio 
adpressa donata; lobi laterales minimi, gynostemio adpressi et 
multo breviores, lineares, obtusi, albi, parte libera c. 0.2 cm. 
longa; lobus intermedius porrectus, undatus, longitudinaliter 
convexo-conduplicatus, breviter unguiculatus, expansus, 6-an- 
gulatus, longe subulato-acuminatus, apice subacutus, fascia 
villosa longitudinali basi angustissima superne paulo dilatata 
pilorum breviusculorum alborum usque ad apicem, albus, striis 
6 longitudinalibus purpureis plus minusve maculatis, expansus 
ce. 1,7 em. longus, 0.8 em. latus. Gynostemium crassum, apice 
subrecurvum carnoso-alatum, glabrum, subtus in medio incras- 
satione A-formi velutina, inferne concavum, album, apice aureum, 
e. 0.95 em. longum, 0,56 em. latum, aurieulis latis obtusis sub- 
repandis, filamento recurvo triangulo minute erenulato carnoso 
aureo, elinandrio 8-costato. Anthera cucullata, obtusa, alba. 
Pollinia 2, obligue obovoidea, dorso profunde sulcata, flaves- 
centia; stipes profunde bipartitus, lâciniis longe subulatis initio 
planis mox marginibus revolutis, glandula rotundato-guadran- 
gula; pollinarium totum c. 0.2 em. longum. Rostellam 2-par- 
titum. Stigma subapicale, parvum, transverse ovale, profunde 
excavatum. Ovarium 6-sulcatum, c. 1.7 em. longum, cum pedi- 
cello c. 2.3 em. longo sigmoideum, album, purpureo-punctatum. 


Borneo: Boekit Mili (Exped. Nrieuwrnnvis 1899, Sakeran n. 
1854, leb. Pf.) 


11 


Im Juni 1899 erhielt der Botanische Garten in Buitenzorg eine grosse und 
besonders schöne, von Herrn Prof. Dr. A. W. NieuwenNmurs in Zentral-Borneo 
zusammengebrachte Sammlung lebender Pflanzen. Dabei befand sieh das oben 
beschriebene Dipodium, das, wiewohl gut wachsend, erst im Juli 1907 zum 
ersten Male blühte. 

Habituell ist die Art dem D. pictwum Rehb. f., D. elegans J. J. S. u. s. w. 
ähnlich, den Blüten nach steht sie jedoch D. paludosum Rchb. f£. näher. Aus- 
ser durch viel längeren, auswärts gebogenen Blätter ist D. purpureum durch 
schlaffe, stark bogige Blütenstände, viel grössere Blüten, kleiner und beson- 
ders auf den Petalen auch innen gefleckte Blüten vor D. paludosum ausge- 
zeichnet. . 

Es ist zu bedauern, dass die Pflanze so selten blüht; sie gehört mit D. 
elegans J. J. S. zu den schönsten Arten der Gattung. 


J. J. SMITH. 


AN 


M.Kromohardjo 


Ee 


et A.Naladipoera del. 


(CBOE ne 


lith. 


AAE heen 


endicula- rostel! 


App 


TABULA CCCV. 
Appendicula rostellata J.J. S. n. sp. 


Orchidaceae. 


Fig. 1. Ramus florens 4. — Fig. 2. Inflorescentia 3. — Fig. 3. Flos cum bractea 4. — 
Fig. 4. Flos $. — Fig. 5. Sepalum dorsale £. — Fig. 6. Petalum '}. — Fig. 7. 
Labellum cum gynostemio '}. — Fig. 8. Labellum expansum $. — Fig. 9. Gyno- 
stemium supra visum ''. — Fig. 10. Idem subtus visum &!. — Fig. 11. Anthera Lt. — 
Fig. 12. Pollinarium ‘©. — Fig. 13. Stipes !}. — Fig. 14. Labellum Appendiculae 
calcaratae Ridl. “©, 


Caules ereeti ramosi. Folia sublinearia bilobulata, ad c. 1.9 cm. 
longa. Inflorescentiae terminales, dense pauciflorae bracteis im- 
bricatis quam flores brevioribus. Flores albi. Sepala mucronata ; 
mentum calcariforme obtusum. Petala acuta vel acutiuscula. 
Labellum spathulatum subtrilobum superne alte bicostatum 
inferne appidulam majusculam undatam gerens. 


_Caules approximati, erecti, ramosi, sectione transversa ellip- 
tiel, dilute virides, c. 35 c. longi, 0.2 cm. lati, internodiis c. 
0.5—0.6 em. longis, superioribus brevioribus. Folia patentia, 
basi semitorta, leviter curvata, sublinearia, apice paulo inae- 
qualiter rotundato-bilobulata eum mucrone brevi inter lobulos, 
costa media subtus tenuissime prominente, tenuiter coriacea, 
viridia, ce. 0.8—1.9 em. longa, 0.07—0.47 cm. lata; vaginae 
tubulosae, antice usque ad medium fissae, internodia superantes. 
Intlorescentiae terminales, breves, densae, compressae, c. 6—7- 
Hlorae. Bracteae bifariae, majusculae, floribus breviores, adpressae, 
1mbricatae, concavae, ovatae, acutae, virescenti-albae, semipel- 
lucidae, ce. 0.7 em. longae, 0.8 cm. latae. Flores albi, c. 0.73 cm. 
lati et longi. Sepalum dorsale ovatum, superne angustatum, 
obtusum, mucronatum, concavum, 3-nervium, semipellucide 
album, ec. 0.4 em.longum, 0.23 em. latum. Sepala lateralia ad 


14 


pedem columnae decurrentia, marginibus anticis longe connatis, 
mentum calcariforme rectum obtusum ovario parallelum ec. 0.3 
em. longum 0.17 em. diam. formantia, partibus liberis divari- 
catis, satis anguste triangulis, acutiusculis, mucronatis, angulato- 
concavis, bene 0.4 em. longis. Petala oblique erecta, apice leviter 
recurva, obligue subovato-lanceolata, acuta vel acutiuscula, pur- 
purascenti-marginata, ce. 0.35 em. longa, 0.1 em. lata. Labellum 
parallelum pedi gynostemii erectum, apice recurvum, spathu- 
latum, unguiculatum, subtrilobum, intus superne costis 2 altis 
inferne in appediculam majusculum valde undatum oblongam 
retusam concavam unguem aequantem decurrentibus, album, 
expansum ec. 0.6 em. longum, ad lobos laterales ec. 0.25 em. 
latum, ungue lineari concavo, mesochilio (lobis lateralibus) quam 
lobum intermedium multo angustiore, epichilio (lobo medio) 
recurvo transverse ovali apiculato c. 0.225 cm. longo, 0.84 cm. 
lato. Gynostemium breve, album, cum rostello c. 0.27—0.3 cm. 
longum, clinandrio valde obliquo, auriculis porrectis triangulis 
obtusis. Anthera cucullata, ovalis, longissime rostrata, rostro 
tenui ruguloso, purpurascens, c. 0.2 em. longa. Pollinia 6, elon- 
gato-clavata, dilute flava, c. 0.17—0.1%5 cm. longa. stipitibus 
2 inferne connatis cum glandula oblonga c. 0.2 em. longis. 
Rostellam elongato-lineare, porrectum, tenuiter bidentatum, 
e. 0.16 em. longum. Stigma magnum. Pes gynostemii ovario 
parallelus, apice incurvus, concavus, e. 0.3 cm. longus. Ovarium 
ce. 0.35 em. longum. | 


Hab. Borneo: Liang Gagang (Harrier, leb. Pf.) 


Diese Pflanze wurde 1894 von Herrn Dr. Harrem in Borneo gesammelt 
und dem Botanischen Garten, wo sie seitdem kultiviert wird, zugesandt. 

Wie wohl ieh die Ridleyschen Originale der Appendicula calcarata Ridl. in 
Kew gesehen, aber keine Blüte seziert habe und es mir damals schon aufge- 
fallen war, dass dieselben bedeutend stärker sind und längere Brakteen haben 
als das in Buitenzorg kultivierte Exemplar, passten Ridley’s und Schelechter's 
Beschreibung doch so gut auf sie, dass ich sie früher unter diesem Namen an 
verschiedene Herbare distribuiert habe. 

Vor kurzem traf ich jedoch unter den von Herrn Dr. HusenT WINKLER in 


15 


S. O. Borneo gesammelten Pflanzen die echte 4. calcarata Ridl. an und es 
stellte sich heraus, dass sich auch in der Blüte Unterschiede auffinden liessen. 

Ich glaube also die Hallier'sche Pflanze, wenn auch nahe verwandt, doch 
als eine eigene Art betrachten zu müssen. 

A. rostellata J. J. S. ist eine weniger kräftige Pflanze als 4. calcarata Ridl., 
die Stengel sind dünner, die Blätter kleiner, die Brakteen kürzer als die 
Blüten, die Blüten kürzer, die Lippe kürzer genagelt und breiter und mit 
einem grösseren, stark wogigen Anhängsel versehen. 


J. J. Sumiran. 


vk 


' 


F4 Ll 


le. Bog: XIN. 


R.Natadipoera del. | M.Kromohardjo Lith. 


Glochidion insigne J.J. S. 


TABULA CCCVI. 
Chloehidion insigne J. J. $. 


J.J. S. in Meded. Dep. Landb. Buit. X (Bijdr. XII Boomsoorten Java), 
160. — Phyllanthus insignis Muell. Arg. in DC. Prodr. XV, 2, 1271, — 
Ph. superbus Muell. Arg. (spec. jav.!) in Flora XXIII (1865), 375; in 
DC. Prodr. XV, 2, 292. Diasperus insignis O. K. Rev. gen. pl. Il, 599. 


Euphorbiaceae. 

Fig. 1. Ramulus florens { |. — Fig. 2. Folium }. — Fig. 3. Pars ramuli floren- 
tis Q j, — Fig. 4. Flos { {. — Fig. 5. Sepalum { intus visum !e. — Fig. 6. 
Idem extus visum L°. — Fig. 7. Stamina '2. — Fig. 8. Fructus |. — Fig. 9. 
Fructus lateraliter visus 4. — Fig. 10. Idem supra visus }. — Fig. 11. Semina in 
columella persistentia 4. — Fig. 12, Semina í. 


Arbor, ramulis validis villoso-pubescentibus. Folia majuscula, 
inaequilatera, oblonga vel subovalia, breviter acuminata, basi 
valde obliqua, subtus pubescentia. Inflorescentiae supraaxillares, 
sessilles, pulvinos magnos valde multifioros formantes. Flores 
& longius pedicellati. Calyx 6-partitus. Stamnia 8. Flores Q 
sessiles. Calyx 3-fidus vel 3-dentatus. Ovarium puberulum, 3—4- 
loculare; stigmata acuta. Fructus mediocris, valde depresso- 
globosus, 3—4-lobus, apice excavatus, pubescens. 


Arbor. Ramuli validi, flexuosi, angulati, villoso-pubescentes. 
Folia in ramis alterna, rudimentaria, ramulis adnata, squami- 
formia, bistipulata. Folia in ramulis alternatim bifaria, majus- 
cula, breviter petiolata, inaequilatera, obligue oblonga, ovalia 
vel plus minusve ovata, breviter acuminata, acuta, plerumgque 
mucronata, basi valde obliqua, plerumque altero latere obtusa 
rotundata vel interdum semicordata altero acuta, integerrima, 
margine valde revoluta, supra initio parce patenter pubescentia, 
deinde glabra, in nervo medio et in nervis lateralibus pius 


minusve villoso-pubescentia, subtus praesertim in nervis et 
XIII 2 


18 


venis villoso-pubescentia, in utraque parte costae mediae subtus 
prominentis pallidae nervis lateralibus ce. 8—10 (in latere an- 
gustiore 6—9), patentibus, curvatis, intra marginum anastomo- 
santibus, venis clathratis plus minusve regularibus eonjunctis, 
reticulato-venosa, nervis lateralibus et venis supra impressis 
subtus prominentibus, rigide coriacea, supra nitide viridia, 
subtus opaca et pallidiora, novella fuscescentia, c. %—28 cm. 
longa, 5—10 em. lata; petiolus subteres, exalatus, villoso-pubes- 
eens, e. 0.5—1.2 em. longus. Stipulae persistentes, triangulae 
vel subulato-lanceolatae, acutissimae, haud incurvae, virides, 
pubescentes, c. 0.6—1.1 em. longae. Inflorescentiae supraaxillares, 
sessiles, puivinos magnos longitudinali-oblongos valde multifloros 
e. 1—2em. longos formantes, initio flores +, deinde © gig- 
nentes. Bracteae longiusculae, triangulae ad lanceolatae, inter- 
dum irregulariter lobulatae, dorso parce pubescentes, membra- 
naceae, pallide virescentes, c. 0.15—0.25 cm. longae. Flores 
longius pedicellati, pedicello filiformi, parce piloso, apice in 
torum brevi-eupuliformem pilosum inerassato, albo, apice pallide 
rubro, e. 0.5—l em. longo. Calyx profunde 6-partitus, c. 0.6 cm. 
diam., laciniis exterioribus patentibus, plus minusve recurvis, 
oblongis, obtusis vel acutiusculis, convexis, dorso praesertim in 
costa incrassata villoso-pubescentibus, flavescentibus, mox rubes- 

centibus, c. 0.26—0.35 em. longis, 0.1—0.13 cm. latis, laciniis 
interioribus similibus, basi subangustatis, vix minoribus. Stamina 
3, in columnam oblongam, flavescentem c. 0.15— 0.17 em. longam 
connata; antherae sulcis profundis separatae, c. 0.1 cm. longae, 
thecis linearibus, appendicibus divergentibus subulatis ce. 0.04— 
0.05 em. longis. Flores @ sessiles. Calyx subcampanulatus, 3-fidus 
vel 3-dentatus, dentibus inaequalibus triangulis, extus pube- 
rulus, pallide virescens, c. 0.275 cm. longus. Pistilluam ovoi- 
deum, vel plus minusve ellipsoideum, ec. 0.17—-0.2 cm. longum; 
ovarium globosum, adpresse puberulum, viride, 8—4-loculare; 
stigmata erecta, conica, acuta, pallide flavo-viridia, e. 0.05 em. 
longa. Pedicellus fructifer pallide viridis, villoso-pubescens, c. 
0.5— 0.9 em. longus. Fructus calyce bivalvato, rupto suffultus, 
cotumna stylari brevi conica adpresse hirtella coronatus, valde 


19 


depresso-globosus, 8—4-lobus, apice excavatus, villosulo-pubes- 
eens, roseo-albus, e. 0.%—0.8 em. altus, 1.25—1.5 em. diam., 3—4- 
loculare, in cocca 3—4 bivalvia dehiscens, pericarpio et meso- 
carpio tenui, endocarpio tenuiter corneo-pergamaceo ab mesocar- 
pio solubili, columella crassa, c. 0.3—0.4 cm. longa. Semina 
diu persistentia, dorso convexa, aurantiaca, ce. 0.55—0.6 cm. 
diam., testae strato exteriore inaequaliter carnoso-incrassato, 
strato interiore duro; cotyledones curvatae, late ovatae, flaves- 
centi-albae, ce. 0.47 em. longae; radicula teres, c. 0.1% cm. longa. 


Hab. Java: Buitenzorg (J.J. $S.); Palaboeanratoe, in der Res. 
Preanger (S. H. Koorpers fr. im August); Ngebel, in der Res. 
Madioen (S. H. Koorpers, bl. im August). 


Die Beschreibung wurde nach im Buitenzorger botanische Garten kulti- 
vierten exemplaren angefertigt. 

Die Pflanze wurde anfangs von Mveurer für G. superbum Baill. gehalten, 
nachher jedoch von ihm als neue Art beschrieben. 

Sie ist vor G. superbum Baill, dem sie tatsächlich sehr ähnlich sieht, durch 
nicht herzförmige, schiefe Blätter, sehr grosse, sitzende, polsterige, sehr viel- 
blütige Blütenstande und grössere Blüten und Früchte, sitzende @ Blüten 
u. s. w. ausgszeichnet. 

Die sehr merkwürdigen Blütenstände bringen abwechselnd &/ und © Blüten 
hervor; die beiden Geslechter habe ich nie zu gleicher Zeit angetroffen. Nichts- 
destoweniger setzen die Blüten regelmässig und reichlich Frucht an. 

Ob die Pflanze in Buitenzorg wirklich wild ist, bedarf noch näherer Bestä- 
tigung. Ich traf nur ein einiges Exemplar ausserhalb dem Botanischen Garten an. 


J. J. Smrrn. 


lc. Bog: XIII. | 


R.Natadipaera “del, 


Cyelostemontaenis es 


ic. Bog: X 1. 


Ei 


lsad 
! Zi 


zi 


# 
| RN 


1 $ ie 
/ 
ja 


R.Natadipoera del. í 


v 


Cyclostemon laevis J.J. Sa 


TABULA CCOVIT er CCCOVIIT. 
Cyelostemon laevis J.J. &. 


Hydnocarpus laevis Miq.! Fl. Ind. Bat. Suppl. 388. 
Euphorbiaceae. 


Tab. CCCVIIL. Fig. 1. Ramulus florens {/£. — Fig. 2. Flos. { 4. — Fig. 8. Flos 


{ supra visus. £. — Fig. 4. Flos { dorso visus. à. — Fig. 5, 6. Sepala £. — Fig. 
7, 8. Stamina î. — 
Tab. CCCVIII. Fig. 1. Ramulus florens Q &. — Fig. 2, 3. Flores Q 2, — Fig. 4. 


Pistillam 4. — Fig. 5. Ovarii sectio transversalis £, —- Fig. 6. Stigmata supra visa }. — 
1 


Fig. 7. Discus &. — Fig. 8. Fructus &+. — Fig. 9. Putamen. +. — Fig. 10. Embryo ;. — 


Folia mediocria, oblongo vel lanceolato-ovata, abrupte obtuse 
acuminata, nervis lateralibus utrinque c. 9—12. Flores fasci- 
culati, axillares et laterales, praesertim. ” longe pedicellati, 
puberuli, @ quam & majores. Calyx 5-partitus, laciniis ovatis 
ad spathulato-obovatis, valde concavis. Stamina 11—18, circa 
diseum irregulariter dentatum medio econico-elevatum inserta, 
filamento puberulo, anthera oblonga. Ovarium subglobosum, 
sericeo-tomentellum, biloculare; stigmata magna, lata cuneata, 
truncata, crenulata. Fructus majusculus, globosus, puberulus, 
loeulis monospermis. 


Abor mediocris, ramulis tenuibus, obtuse quadrangulis, leviter 
flexuosis, puberulis, lenticellis verruciformibus dense obsitis. 
Folia alternatim bifaria, petiolata, ovato-oblonga vel lanceolata, 
abrupte longe obtuse acuminata, basi saepe oblique acuta obtusa 
vel interdum rotundata plerumque brevissime contracta, integer- 
rima, margine leviter recurva, interdum laxe undulata, glabra, 
in costa media supra brevissime puberula, in utraque parte 
costae mediae supra subtusque prominentis subtus flavescentis 
nervis lateralibus c. 7—12 patentibus, intra marginem anasto- 


22 


mosantibus, irregularibus, tenuibus, minute reticulato-venosa, 
nervis venisque semipellucidis, coriacea, supra nitide atroviridia, 
subtus nitidiuseula et pallidiora, ce. 10—1% em. longa, 8.15—6 
cm. lata; petiolus tenuis, subteres, supra subapplanatus, pube- 
rulus, deinde transverse rugosus, c. 0.9— 1.4 cm. longus. Stipulae 
caducae, minimae, adpressae, triangulae, minute puberulae, 
e. 0.18—-0.14 em. longae. Fasciculi &' axillares et laterales, 
numerosi, sessiles, multiflori, dense bracteati. Flores / longe 
pedicellati, penduli, e. 0.9—1.15 em. diam., sepalis deinde reflexis, 
pedicello tenui, parce puberulo, dilute viridi, e. 1.5—2.1l em. 
longo. Calyx 5-partitus, laciniüs in praefloratione imbricatis, 
laciniis exterioribus ovatis ovalibus vel obovatis, basi latis, dorso 
parce puberulis, laciniis interioribus basi contracta spathulato- 
obovatis, dorso ad basin puberulis, omnibus obtusis vel rotun- 
datis, valde concavis, ciliatis, basis intus puberulis, dilute 
viridibus, e. 0.45—0.55 em. longis, 0.3—0.45 em. latis. Stamina 
1118, circa discum inserta, lhibera; filamentum subulatum, 
hirtello-puberulum, superne plerumque subglabrum, album, c. 


0.20.27 em. longum; anthera majuscula, erecta, curvata, 


extrorsa, oblonga, basi emarginata, parce hirtella, longitudina- 
hter dehiscens, clausa c. 0.25—0.27 em. longa. Discus mediocris, 
Irregulariter dentatus, medio conico-elevatus, tomentello-puhe- 
rulus, pallide viridis, e. 0.1%— 0.2 em. diam. Fascieculi © laterales 
in ramulis vetustioribus, sessiles, c. 4—9-flori. Bracteae parvae, 
triangulae, tomentosae, ce. 0.2 em. longae. Flores Q pedicellati, 
e. 1.25—1.5 em. diam, pedicello angulato, puberulo, viridi, 
e. 0.5—l.7 em. longo. Calyx (4—)5-partitus, dilute viridis, 
laciniis in praefloratione imbricatis, inaequalibus, valde concavis, 
dorso omniùo intus basi tantum puberulis, ciliolatis, exterioribus 
ovato-triangulis, obtusis vel obtusiusculis, e. 0.87-—0.6 em. longis, 
0.525—0.425 em. latis, interioribus tenuioribus, oblique spathu- 
lato-obovatis, rotundatis, ce. 0.45—0.7 em. longis, 0.85— 0.55 em. 
latis. Ovarium subglobosum, leviter compressum, apice truncatum, 
sericeo-tomentellum, dilute viride, ce. 0.8 em. longum, 0.4 cm. 
latum, 2-loculare, pariete carnoso, loculis biovulatis; stylus 
brevissimus, sericeo-tomentellus, c. 0.05 em. longus; stigmata 


bte inns mn" tin CH as nn antari mach lk a tied ld rde tcd Gn 


» 
A EK} 


23 


2, unguiculata, divaricata, valde dilatata, late cuneata, truncata, 
minute crenulata, dorso puberula, carnosa, dilute flava, c. 0.15 — 
0.23 em. longa, 0.35—0.5 em. lata. Diseus annularis, erenulatus, 
carnosus, flavescens, c. 0.275—0.5 em. diam. Fruetus drupaceus, 
indehiscens, globosus, stylo brevissime apiculatus, puberulus, 
opacus, ochraceus vel dilute armeniacus, ce. 3.3—4.2 em. diam, 
pericarpio cellulis induratis granoso e. 0.225 em. crasso, meso- 
carpio molliter carnoso, crasso, pallide flavo; putamina 2, com- 
pressa, elliptico-ovata, pallide flavescentia, ce. 2—2.25 em. longa, 
1.4 em. lata, monosperma, pariete pergamaceo. Semen com- 
pressum, ovatum, ventre- nervosum, ce. 1,85—2.1 em. longum, 
1.25 em. latum, testa tenuiter membranacea; albumen crasse 
crassum, solidum, album; cotyledones ovales, obtusissimae, basi 
cordatae, albescentes, c. 1.4—1.6 cm. longae, 1.2—1.3 cm. latae ; 
radieula eylindrica, obtusa, e. 0.83—0.48 cm. longa. 


Hab. Sumatra, prov. Lampong prope Mangala (TryYsMANN; 
nom. ind. Kajoe goela). 


Die Beschreibung wurde angefertigt nach 2 wohl authentischen lebenden 
Bäumen in Hort. Bog. (III F 36 {/, 36 A @), mit welchen die von TEYSMANN 
gesammelten Herbarexemplare verglichen wurden. 

Mrqver, der nur Früchte sah, stellte die Pflanze in die Gattung Hydnocarpus 
und wurde darin von Boervaar (Cat. Hort. Bog. fase. 1, 54), der die Art lebend 
untersuchen konnte, gefolgt. 

Meine Aufmerksamkeit wurde von Prof, Dr. M. TrevB auf sie gelenkt. Bei 
Treum’s Untersuchungen über die Verbreitung der Blausäure in den Pflanzen 
ergab es sich nämlich, dass Hydnocarpus laevis die einzige Art der Gattung 
wäre, welcher jede Spur dieser Verbindung fehlte. Da durch einen glücklichen 
Zufall die beiden Geschlechter im botanischen Garten vertreten sind und reife 
Früchte hervorgebracht wurden, war die Lösung der Frage nicht schwierig. 
Der Baum gehört der Gattung Cyclostemon an und soll also den Namen C. laevis 
führen. 

C. laevis ist ein ziemlich kleiner Baum, der kaum 15 m. Höhe erreicht, Der 
Stamm ist kurz, die Krone breit verzweigt mit langen, dünnen, abstehenden, 
an der Spitze übergebogenen Ásten. Die ledrigen Blätter sind glänzend grün. 


J. J. Smrrn. 


5 


", $ 

et 

5 
Kie Er 


£ 
, 


0) 


Kk 


XT 


« 
. 


Lith 


o 
25 
5 
a 
ö 
Ee 
e) 
5 
o 
te 
Av 
== 


del. 


poera 


R‚Natad 


Baccaurea sanguinea J.J. S. 


TABULA CCCIX. 


Baccaurea sanguinea J. J. $. n. sp. 


Euphorbiaceae. 

Fig. 41. Ramulus florens {/ 2. — Fig. 2. Flos { î. — Fig. 3, 4. Sepala { 4. — 
Fig. 5. Flos { sepalis remotis Ì. — Fig. 6. Stamen ?. — Fig. 7. Inflorescentia 
Oz — Fig.8. Flos Q }. — Fig. 9,10,14, Sepala Q 5. — Fig. 12. Pistillum 5. — 
Fig. 13. Stigmata supra visa ò, — Fig. 14. Fructus &. — Fig. 15. Fructus sectio 
longitudinalis +, — Fig. 16. Fructus sectio transversalis ;. 


Arbor parva ramulis novellis minute puberulis mox glabratis. 
Folia elliptica vel elliptico-obovata, abrupte acuminata, basi, 
cuneata vel acuminata, glabra, novella subtus parcissime pube- 
rula, nervis lateralibus ce. 5—7 utrinque. Stipulae caducae, trian- 
gulae. Inflorescentiae &' axillares et laterales, elongatae, pedun- 
culis partialibus c. 8-floris, bracteis parvis. Flores &' parvi, calyce 
A-partito, tomentello-puberulo. Stamina 6—7. Glandulae disci 
parvae. Inflorescentiae Q in ramis crassioribus, pluriflorae, pedun- 
culis partialibus I-, interdum 2—3-floris. Flores Q quam 
majores. Sepala 4—5, subelliptica vel ovata, incurva, tomentella. 
Ovarium dense sericeo-tomentosum, 3- vel plerumque 4-loculare; 
stigmata lata. Fruetus medioeris, subglobosus, puberulus, san- 
guineus, carnosus. Semina cobaltina. 


Arbor parva c. 6—-metralis, ramulis teretibus, glabris apice 
obtusangulis longitudinali-sulcatis initio brevissime puberulis, 
innovationum ec. 10—20 em. longarum sympodia formatium 
internodiis inferioribus longis, internodiis superioribus abbre- 
viatis. Folia in parte superiore innovationum conferta, alterna, 
inaequilonge petiolata, elliptica vel elliptico-obovata, abrupte 
longiuscule vel breviuscule obtuse acuminata, basi cuneata vel 
saepe sensim acuminata et acuta, saepe leviter repando-sub- 


26 


crenata, glabra, novella subtus in costa et interdum in nervis 
venisgue parcissime puberula, in utraque parte costae mediae 
supra subtusque prominentis nervis lateralibus c. 5—7 paten- 
tibus, curvatis, intra marginem anastomosantibus, supra tenuiter, 
‚subtns manifeste prominentibus, laxe retieulato-venosa, areolis 
venulas liberas ramosas includentibus, crasse herbacea vel sub- 
coriacea, plus minusve fragilia, utrinque nitida, supra atrovi- 
ridia, subtus pallidiora, novella violacea et subtus puberula, 
c. 8.5—16 em. longa, 4—8.5 cm. lata: petiolus foliorum infe- 
riorum brevis, foliorum superiorum longissimus, supra prae- 
sertim apicem versus late sulcatus, basi apiceque incrassatus, 
initio vix puberulus, ce. 0.6—6 em. longus. Stipulae caducae, 
triangulae, acutae, conduplicato-concavae, carinatae, ciliatae et 
dorso praesertim in carina adpresse pubescentes, dilute virides, 
ce. 0.5—0.8 em. longae. Inflorescentiae &' axillares et in ramulis 
ramisque laterales, solitariae vel fasciculatae, pendulae, elon- 
gatae, breviter pedunculatae, laxe multiflorae, ce. 9—24 cm. 
longae, pedunculo ec. 1—2 em. longo, eum rhachide angulato, 
puberulo vel tomentello-puberulo, dilute viridi saepe purpureo- 
tincto. Bracteae parvae, ovato-triangulae vel subovales, basi 
latae, obtusae vel acutae, puberulae. Pedunculi partiales breves, 
minute puberuli, ce. 0.05—0.l em. longi vel saepe subnulli, c. 
8-Hlori. Flores parvi, pedicellati, dilute flavi, odorati, e. 0.8— 0.37 
em. diam, pedieello medio articulato, minute puberulo, c. 
0.15—0.35 em. longo. Calyx 4-partitus, laciniis incurvis, orbicu- 
lari- vel triangulo-ovatis vel ovalibus, obtusis vel rotundatis, 
basi latis, utrinque tomentellis, carnosis, ce. 0.15—0.4 em. longis, 
0.15—0.3 em. latis. Stamina 6—, brevissima, c. 0.04—0.0%5 
em. longa; anthera didyma. Pistilli rudimentum magnum, cras- 
sum, interdum valde inconstans, medio saepe plus minusve 
constrictum, angulatum, apice truncatum, excavatum vel inter- 
dum medio conico-elevatum et radiato-costulatum, puberulum, 
flavescens, stamina aequans vel superans, c. 0,075—0.2 cm. 
longum. Glandulae disci eum staminis alternantes, parvae, saepe 
purpureo-tinctae. Inflorescentiae Q in ramis crassioribus, pedulae, 
pedunculatae, laxe racemiformes, ce. 7—20-florae, c. 7—25 cm. 


: 


27 


longae, pedunculo ec. 1.5—7.5 em. longo, eum rhachide erasso, 
angulato, puberulo, viridi saepe purpureo-suffuso, pedunculis 
partialibus patentissimis, brevissime puberulis, dilute viridibus, 
e. 0.8—0.7 em. longis, plerumque l-, interdum 2—8-floris. Bracteae 
minutae, triangulae, puberulae, ce. 0.05—0.1 em. longae. Flores 
Q pedieellati, recurvi, odorati, c. 0.7—0.8 cm. diam, pedicello 
crasso, brevissime puberulo, dilute viridi e. 0.05 —0.65 em. longo. 
pepala 4—5, decidua, circa ovarium incurva, plus minusve 
elliptica vel ovata, obtusa, extus convexa, intus costa longitu- 
dinali, carnosa, farinaceo-puberula dilute flava, c. 0.7—1 cm. 
longa, 0.35— 0.7 em. lata. Ovarium subglobosum, apice breviter 
contractum, sericeo-puberulum, pallide flavescens bast rubro- 
tinctum, ec. 0.4— 0.5 em. altum et diam, 3- plerumque 4-locu- 
lare, loeulis 2-ovulatis, pariete crasso; stigmata recurva, lata, 
valde subulato-lacinulata. Pedicellus fructifer cum pedunculo 
partiali ce. 1.2—1.6 em. longus. Fructus leviter depresso-globosus, 
apice leviter acutatus, puberulus, pulchre phoeniceus, ce. 2.7 
em. diam., plerumgque 4-locularis, loculis monospermis loculicide 
in valvas 4 rumpens, mesocarpio crasse carnoso succoso intus 
roseo ec. 0.6 cm. erasso, endocarpio tenuiter crustaceo haud 
solubili, septis papyraceis glabris pulchre sanguineis margine 
inferne albis. Semina oblonga, trigona, dorso convexa, ce. 14 cm. 
longa, ll em. lata, testae strato exteriore succoso cobaltino 
acido, semina sine testae strato exteriore compressa, dorso 
convexa sulco longitudinali lato instructa, ovalia vel subovata, 
basi abrupte et breviter contracta, atropurpurea, e. 1.15 em. 
longa, 0.8—0.9 em. lata, testae strato interiore tenuiter corneo- 
pergamaceo; albumen album; cotyledones latae, apicem latissi- 
mum subtruncatum versus leviter dilatatae, basi cordatae, 
albae, e. 0.7 cm. longae, 0.9 cm. latae; radicula obovoidea, tetra- 
gona, c. 0.15 em. longa. 


Hab. Nach Angaben auf den Etiketten im botanischen Gar- 
ten zu Buitenzorg soll die Pflanze von Sumatra, prov. Palem- 
bang, stammen. 


28 


Beschreibung nur nach einigen lebenden Exemplaren in Hort. Bog. (VII 
F8A {, 300,30 A {/, 81 {). 

Die Art ist verwandt mit B. dulcis Muell. Arg., von ihr jedoch durch klei- 
nere, meistens länger gestielte, länger zugespitzte, weniger ledrige Blätter, 
einen nur schwach gefurchten Blattstiel, viel grösseren rudimentären Frucht- 
knoten, kleinere lebhaft rot gefärbte Früchte, blaue Samen u.s. w. zu trennen. 

Das unter VIII F 3 A kultivierte { Exemplar ist vor den beiden anderen 
durch einen nicht rot gefärbten Pedunculus, etwas grössere, blasser gefärbte 
Blüten, einen sehr unregelmässig gebauten rudimentären Furchtknoten und 
nicht purpurn angelaufene Diskusdrüsen ausgezeichnet. Der Kelch ist nicht 
selten 5-teilig. 

Die blühenden { und besonders die mit zahlreichen Fruchtständen behan- 
genen © Exemplaren sind sehr hübsch. Der Stamm der Bäumchen ist kurz, 
die Krone besenförmig verzweigt. 


J. J. Smrrn. 


De 


Ke BOE An 


en 


ee en an 


L A | k k 


ze 
Dennen 


Me 


pmen 


EE inde TE ne ek 


DN 
Ne 


R.Natadipoera del. 


Baccaùrea deflexa. MUG AE 


NN 


TABULA CCOX. 
Baccaurea deflexa Muell. Arg. 


Muverr. Ara.! in DC. Prodr. XV, 2, 462; J. J. S. in Med. Dep. Landb. 
Buit. X, (Bijdr. XII Boomsoorten Java), 248. 


Euphorbiaceae. 


Fig. 1. Ramulus florens {/ t&. — Fig. 2. Pedunculus partialis { antice visus 2? , — 
Fig. 3. Idem lateraliter visus °°. — Fig. 4. Flos { . — Fig. 5. Inflorescentiae 


Q 1, — Fig. 6. Flos Q lateraliter visus î. — Fig. 7. Idem supra visus &. — Fig. 


8, 9. Sepala £. — Fig. 10. Pistillum à. — Fig. 14. Sectio transversalis ovarii 7. — 
Fig. 12. Stigmata ‘7. 


Arbor mediocris, ramulis foliis in nervis et inflorescentiis 
stellato-tomentosis. Folia elliptica, subabrupte acuminata, bre- 
vissime crenata, nervis lateralibus utrinyue 6—9 cum venis 
subtus bene prominentibus. Inflorescentiae foliis breviores, saepe 
curvatae, dense vel subdense spiciformes, &' axillares et laterales, 
peduneculis partialibus 3-Horis, 9 in ramulis vetustioribus fasci- 
culatae. Flores &' sessiles, calyce 4-partito. Stamina 5— 7, pistilli 
rudimentum aequantia. Flores © brevissime pedicellati, parvi, 
sepalis 4—5. Pistillam ovoideo-globosum, velutinum, 2—38-locu- 
lare, stigmatis 2-partitis vel 2-lobis, laceratis. 


Arbor mediocris, ramulis obtusangulis suleatis avellanee stel- 
lato-tomentosis. Folia alterna, petiolata, elliptica, subabrupte 
obtuse acuminata, basi cuneata obtusa vel fere rotundata ple- 
rumque breviter contracta, plerumque levissime crenata, glan- 
dulis parvis marginalibus puberulis inter crenas, supra glabra, 
subtus in nervis stellato-subtomentosa, inter nervos parcissime 
stellato-puberula, in utraque parte costae mediae nervis latera- 
libus e. 6—9 patentibus, leviter curvatis, intra marginem anasto- 
mosantibus, venis transversis densis conjunctis, reticulato-venosa, 


80 


nervis et venis transversis supra leviter impressis subtus bene 
prominentibus, coriacea, supra atroviridia et densissime cinereo- 
puncticulata, subtus dilutiora, utrinque nitida, ce. 6.5—19 em. 
longa, 8.5—ll em. lata; petiolus basi apiceque incrassatus, 
supra prope apieem anguste sulcatus, stellato-tomentosus, c. 
2—4.25 em. longus. Stipulae caducae, oblongae, carinatae, dorso 
tomentosae, c. 0.4—0.6 cm. longae. Inflorescentiae / axillares 
et laterales, solitariae vel geminatae, pedunculatae, superne 


recurvae, anguste subspiciformes, superne densiflorae, folio multo _ 


breviores, ec. 8—6 em. longae, omnino velutino-tomentosae, 
peduneulo ce. 0.7—8.5 em. longo, peduneculis partialibus patentis- 
simis, brevissimis, compressis, velutino-tomentosis, 3-floris, c. 
0.1—0.2 em. longis. Bracteae adnatae, parte libera triangula, 
tomentosa, ce. 0.06— 0.1 em. longa. Flores &' minimae, sessiles, 
infra calycem articulati, ce. 0.17 em. diam. Calyx 4-partitus, 
laciniis inaequalibus, ovatis triangulisve, incurvis, concavis, 
utrinque in siceco fulve velutino-tomentosis, carnosulis, e. 0.07 — 
0.075. em. longis. Stamina 5—7, brevissime, e. 0.04 em. longa; 


anthera didyma. Pistilli radimentum parvum, stamina aeguans, 


tomentosum. Inflorescentiae @ in ramulis vetustioribus fascicu- 


latae, pedunculatae, saepe curvatae, anguste racemiformes, 
densius multiflorae, c. 1—16 em. longae; pedunculoe. 1—3 em. 
longo, cum rhachide angulata sulcata pallide fuscescenti-velutino- 


tomentoso, peduneulis partialibus patentibus, brevissimis, velu- 
tino-tomentosis, ce. 0.05—0.15 em. longis, 1—8-floris. Bracteae 
adnatae, parte libera triangula tomentosa, totae c. 0.20.25 em. 
longae. Flores Q brevissime pedicellati, ineurvi, parvi, viridi- 
flavi, leviter odorati, e. 0.25—0.45 em. diam., pedicello cum 
pedunculo partiali articulato, tomentoso, ce. 0.075— 0.1 em. longo. 
Sepala 4—5, decidua, erecto-patentia, apice plus minusve recurva, 
utringue velutino-tomentosa, ovata vel ovalia, obtusa, convexa, 


carnosa, c. 0.17—0.25 cm. longa, 0.1—0.2 cm. lata. Pistillam 


ovoideo-globosum, apice paulo econtractum, pallide fuscescenti- 
velutinum, c. 0.25 em. longum, 0.2—0.28 em. diam, 2—8-loculare; 
stigmata 2—3, patentissima, apice recurva, 2-partita vel 2-loba, 
lacinulata, carnosa, pallide viridia, ce. 0.05—0.075 cm. longa. 


51 


Die Beschreibung dieser bis jetzt nur unvollständig bekannte Art wurde 
angefertigt nach einigen lebenden © Bäumen im Buitenzorger Botanischen 
Garten und gut erhaltenem, vielleicht von einem früher im Botanischen Garten 
kultivierten Bäume herrührendem ’ Materiale im Herb. Bog., das mit dem 
fragmentarischen Originalexemplar im Herb. Bog. vollkommen übereinstimmt, 

Die Herkunft dieser Species ist ziemlich unsicher; Muverrrer giebt an Java, 
aber bekanntlich sind seine Angaben in dieser Hinsicht nicht stets vollkommen 
zuverlässig. Im Herb. Kds. fehlt sie. Nach den Namenschildehen der in Buitenzorg 
kultivierten Bäume soll die Art aus Bangka stammen, aber auch diese An- 
gaben sind nur mit grosser Vorsicht anzunehmen. 

Mverrer vergleicht B. deflexa Muerr. Arg. mit B. racemosa Mverr. Arg, 
mit welcher Spezies sie jedoch nicht die geringste Ähnlichkeit zeigt. Es ist 
eine auch steriel sehr leicht kennbare Pflanze, die in der Blattgestalt B. sangwinea 
J.J. S. zwar sehr ähnlich sieht, aber durch das unten stark vorspringende 
Adernetz und die Behaarung ausgezeichnet ist. Die schmalen, dichten, klein- 
blütigen, in der Regel gekrümmten Blütenstände hat sie mit keiner anderen 
Art gemein. 

B. deflexa Mveru. Ara. ist ein hübscher Baum mit grosser, breit eiförmiger 
Krone und gefurchtem, graubraunem Stamme. Die Rinde ist von zahlreichen 
kleinen Längsfurchen durchzogen. 


J. J. Smiru. 


AN 5 x > 
eN ï % < 
ed } 
ee REE 
of 5 
8 ki Ki 
À ' 
f í = 
he 
Ï 
3 
Î ne & 
% Ô N 
« 4 
N H k 
ij } 
i je 
b En 
N N 
fa 
v ' ; 
# 
ij Lok „ 
: : 
ze : 
Fan 
© : h 8 
0 7 - 5 4 
3 # \ 
de 5 
; h hi fi ff 
of eet 
, 
f ï 
(ra) . 
{ 
e h 
: 
"z 
; 1 
8 
0 = - 
: 
É , 5 i 
E ‘ 
A « 
« 
49 
an 
ek 
à = 
n 
Iet p 
k Ne 
\n i 
is 
… 
hel 
(ei 
Eef $ f , 8 
5 ï 5 
’ He 
e S { 
d . - 
d 
H d 
if / 
Bl rk, 
7 B kl Bek! 
„ lÀ * 
ha ï ú r wie 
Ë he me k 
, k Houd 
$ ' 1 ' 
fi , Phi 
ó %: = Y beh 
fi ig k Pl it 
f ki, ú ï 
Ki is % 04; 4 


zr 


J.J.S.et R.Natadipoera del. M.Kromohardjo lith. 


baceaurea. stoute 


TABULA CCOXT. 
Baccaurea stipulata J. J. $. n. sp. 


Euphorbiaceae. 
Fig. 1, Ramulus florens { +. — Fig. 2. Folium f. — Fig. 3. Innovatio &, — 
Fig. 4. Flos { %. — Fig. 5 Stamen 2%. — Fig. 6. Pistilli rudimentum 2. — 
Fig. 7. Racemus fructifer $. — Fig. 8. Flos Q **. — Fig. 9. Sepalum Q. ‘£. — 


Fig. 10. Pistillum *®. — Fig. 11. Fructus (maceratus) +. 


Arbor ramulis validiusculis novellis pubescentibus. Folia ma- 
juscula, elliptica, obtuse acuminata, adulta glabra, nervis late- 
ralibus c. 7—10 utrinque. Stipulae diu persistentes. Inflores- 
centiae / laterales, interdum axillares, elongatae, laxae, 
puberulae, peduneculis partialibus brevissimis 83-floris, floribus 
pedicellatis. Calyx 4-partitum, tomentellus. Stamina 4—5, fila- 
_mento subulato. Pistilli rudimentum majusculum, apice valde 
dilatatum, tomentellum. Inflorescentiae © elongatae, floribus 
solitariis parvis. Sepala 4, decidua. Ovarium subsericeum, 2- 
loculare; stigma 2, lata, bifida, lacinulata. Fructus 2-spermus. 


Arbor, ramulis annosis validiusculis, teretibus, glabris, in 
sieco pallidis, novellis adpresse puberulis vel pubescentibus. 
Folia in apice innovationum dense conferta, majuscula, alternä, 
petiolata, elliptica, late elliptica vel plus minusve obovata, 
subabrupte obtuse acuminata, basi cuneata acuta vel obtusa, 
subintegerrima, novella supra glabra subtus adpresse pubes- 
centia, mox glabrata, subtus prope marginem series glandulorum 
parvarum maculiformium, in utraque parte costae mediae 
nervis lateralibus ec. 7—10 patentibus, leviter curvatis, intra 
marginem arcuato-anastomosantibus, nervis in sicco supra et 
praesertim subtus prominentibus, reticulo venarum laxo subtus 
prominente, venis primariis transversis, supra in sicco cinerea, 

XIII 3 


3d 
e. 9—2lem. longa, 4.5—1l em. lata; petiolus basi apiceque 
incrassatus, supra planus, adultus ce. 1—6 em. longus. Stipulae 
totae vel saltem basi diu persistentes, densae, subimbricatae, 
majusculae, anguste triangulae, acutae, dorso carinatae et prae- 
sertim in carina dense adpresse pilosae, ciliatae, ce. 0.%—0.8 cm. 
longae. Inflorescentiae in parte superiore ramulorum annotino- 
rum-nondum omnino defoliatorum plerumque proxime infra 
folia, interdum axillares, laxe racemiformes. Inflorescentiae 
Je. 18—20 em. longae, pedunculo tenui puberulo e. 2—{ em. 


longo, rhachide tenui tomentella, pedunculis partialibus brevissi- _ 


mis vel subnullis 3-floris. Bracteae minimae, triangulae, acutae, 
tomentoso-puberulae. Flores & parvi, c. 0.25 em. diam. pedi- 
cellati, pedicello medio fere articulato, farinaceo-tomentello, 
e. 0.8—0.75 em. longo. Calyx 4-partitus, laciniis oblongis, obtusis, 
extus farinaceo-tomentellis, intus tomentosis, c. 0.125 —9.16 cm. 
longis, 0.060.075 em, latis. Stamina 4—5, plerumque 5, c. 
0.075—0.l em. longa, filamento subulato glabro, anthera introrsa 
didydma, thecis ovalibus longitudinaliter dehiscentibus. Pistilli 
rudimentum majusculum, angulatum, in formam disci suborbi- 
cularis sublobulati medio saepe depressi valde dilatatum, dense 
tomentellum, ec. 0.075 em. longum. Glandulae disc1 in sieco 
subobsoletae. Inflorescentiae @ elongatae, parte parata 10 em. 
longa, peduneulo ce. 2.5—4.5 em. longo eum rhachide puberulo, 
pedunculis partialibus brevibus patentissimis 1-floris cum pedi- 
cello ce. 0.2 em. longis. Flores Q parvi, quam { majores. Sepala 


4, decidua, incurva, oblonga, ohtusa, extus parce intus dense _ 


tomentella, ec. 0.275 em. longa, 0.125 cm. lata. Ovarium ovoi- 
deum, apice contractum, adpresse subsericeum, c. 0.16 em. 
longum, e. 0.14 em. diam, biloeulare, loeulis biovulatis; stig- 
mata 2, reflexa, lata, bifida, lacinulata. Racemi fructiferi c. 
235 —31 em. longi, rhachide puberula. Pedicellus fructifer c. 0.2— 
0.5 em. longus. Fructus (tmmaturus maceratus) subglobosus, 
glabrescens, carnosus, c. 1.8 em. diam., loeulis monospermis. 


Hab. Borneo: Soengei Sibouw (Hauer n. 531); Amai Ambit 
(Harrier n. 3445, 7); Soengei Bloe-oe (Exped. Nreuwennurs 


Lond Padt: Grendene rts dk 


5. 


1896 —97, Jaheri n. 489, &; Sepaar dingaj Exp. Nruuwermuis 
1896 —9%, Jaheri n. 816, ©); Boekit Liang Karing di bawah 
(Exp. Nrieuwenmuis 1896—97, Jaheri n. 1246, 9); Boekit Brapan 
(Exp. Nriruwennuvis 1896—97, Jaheri n. 1876, ©); Mahakam 
(Exp. Nieuwennuis, Amdjah, n. 41, nom. indig. Madang). 


Wie aus den oben aufgezählten Standorten hervorgeht, ist diese Spezies 
in Borneo keinesweges selten; ich habe jedoch keine ihr entsprechende Be- 
schreibung finden können. 

Äusserlich, namentlich was die Form und die in siceo hellgraugrüne Farbe 
der Blätter anbelangt, sieht sie B. lanceolata sehr ähnlich. Bei B. lanceolata 
sind jedoch die { Sepalen aussen fast kahl, die Antheren fast sitzend und 
an der Spitze nicht ausgerandet, der rudimentäre Fruchtknoten an der Spitze 
nicht verbreitert, die © Sepalen an der Spitze kappig und aussen fast oder 
ganz kahl, der Fruchtknoten an der Spitze kegelig zulaufend und 4-fächerig, 
die 4 Narben gross und 2-spaltig, mit breiten, stumpfen Lappen. 

Bemerkenswert sind die wenigstens zum Teile lange bleibenden Stipeln. 


J. J. SMITH. 


c 1 
A No 
NN en 
CN ij 
. hg N 
ME : 
5 de kde N « … 
p pb ET 5) ee N: 4 {; Nl 
N A, ) É 1e vn 
5 EN gee 
hi - k Tie 
' Ki $ 
t « 
Nai EE 
\, 7 5 . =Ô d 
a s ë 8 
. k,Ì ä 
4 hae . \ 
- Mig 
N TA 5 
« ds 
. kel IL 1 
N 
| K 6 N 
Ae en 4 } 
- 5 Á - 
je de TUNES LS 
ì pn 
hl 4 
=s ï “ . x 5 . X 5 ee 
\ ir Á Ô 
0 ij N 
hd u Al ef 
î 4 « ee KT ACC . IJ Ci 
1 . 
, is 3 
- ” iÀ fj 
| b 
. ny ic ej 1 
N 
El B 
= al : 
ä d á iN 5 
f « 
« 
« . EN 
- 
- Te 
« } 9 
7 
ï - ï . f 
Feij. . : 
A 
egen oe * 4 
Nd hed 
d ind 4 ° Kl ME 
« 15 d 0 ze. 
û f Lj f 
„ te Vi ” 
. 4 cd . 
tred é Mete. 8 FOR 
Ô k id r be 7 ME ied 
É Rit ú « we k 


lc. Bog XIN | Tab.CCOXIl 


R.Natadipoera del. M.Kromohardjo lith. 


Baeccaurea multiflora Burck. 


\ 
1 
AN 
u 
: en 
: 1 
4 
1 kj 
‘ ij 
B n 
= } 
> 
ï 
\ 
re 

é EN 

: _ 

Ki 

an 
: 
Bl s 
D . 
8 KS 
Pi = _ 
2 


ij _ 
_ 1 
B Î 
_ = 
’ : 
Dn B _ j 
ke 
- 
en 
| ij _ ú 
. El 
_ _ : - 
ef 
_ L 
‘ _ . 
E 
ê 
> 
Jt 
- | 
dd 8 _ _ m E 
n 
ij 
B 
: _ | | 
1 j ie 
Lj 
hi 
. 4 _ 
_ ni 
| | 
: 
n r 
í 
B 
B 
Hi 
v 
ì 
n 
8 & 8 
| ii Uw 
_ n 
' 
| "8 
se 
| E 
gn 
Ei 8 | _ 
B 
_ _ 
1, 
| R 0 
| 9 
_ ze, | 
k en 
m nj 
Nn 
Ee 
_ . 
n 
“} p _ 
1 _ R E d 
IE nm | 
4 
: Tin j 
_ _ 
| 1 
_ _ _ | 
At Le 
IN Í an s 
_ wv 
Rn 1 
ni 


Tab.CCCXII. 


r 


in Bonne 


mand 


TABULA COCXII. 
Baccaurea multiflora Burck, ms. 


Burcek in Herb. Bog. 


Euphorbiaceae. 


7 


Flos { lateraliter visus 2. — Fig. 4 Idem supra visus j. — Fig. 5. Sepalum { *®. — 
Fig. 6. Flos { sine calyce 3. — Fig. 7. Stamen ‘*. — Fig. 8. Inflorescentiae 
OQ. 5 — Fig. 9, Flos Q. +. — Fig. 10, Fructus ;. — Fig. 11. Fructus sectio +. — 


Fig. 1. Ramulus florens / £. — Fig. 2. Inflorescentia partialis { 3. — Fig. 3. 


Arbor parva, ramulis validiusculis novellis stellato-tomentellis. 
Folia obovata vel obovato-elliptica, breviter obtuse acuminata, 
basi cuneata, subintegerrima, adulta supra glabra, subtus par- 
cissime stellato-puberula, nervis lateralibus c. 5—6 utrinque, 
venis obsoletis, crasse coriacea. Stipulae caducae, triangulae. 
Inflorescentiae & axillares et laterales, solitariae vel fascicu- 
latae, anguste paniculato-racemiformes, pedunculis partialibus 
e. 3—18-floris. Bracteae parvae, adnatae. Flores &' parvi, calyce 
4—6-partito puberulo. Stamina 5 —6. Pistilli rudimentum humile, 
latum, puberulum. Discus obsoletus. Inflorescentiae © laterales, 
folii breviores, pedunculis partialibus 1—?2-floris. Flores Q quam 
{' majores. Sepala 4—5, inaequalia, valde convexa, puberula, 
carnosa. Ovarium velutinum, rubrum vel rubescens, 2-loculare; 
stigmata 2-partita. Fructus subglobosus, majusculus, puberulus, 
carnosus, armenicus, in cocca bivalvia dehiscens. Semina al- 
bescentia. 


Arbor parva, ramulis validiuseulis, novellis stellato-tomen- 
tellis glabrescentibus, sympodia formantibus. Folia in parte 
superiore innovationum subconferta, alterna, petiolata, obovata 
vel obovato-elliptica, brevissime vel breviter abrupte obtuse 


58 


acuminata, basi cuneata, subintegerrima vel leviter repando- 
crenulata, dentibus puberulo-apiculatis, adulta supra glabra, 
subtus parcissime ferrugine stellato-puberula, in utraque parte 
costae mediae supra subtusque prominentis nervis lateralibus 
G. 5—6 patentibus, curvatis, intra marginem anastomosantibus, 
subtus prominentibus, venis obsoletis, crasse coriacea, supra 
nitide viridia, subtus mitidiuscula et pallide viridia, e. 5—14 
em. longa, 2.5.5 em. lata; petiolus basi apiceque incrassatus, 
supra plus minusve applanatus vel leviter sulcatus, initio 
stellato-puberulus plus minusve glabrescens, fuscus, ce. 0.9—4.5 
em. longus. Stipulae caducae, oblique triangulae, acutae, con- 
cavae, carnosae, stellato-tomentosae, c. 0.4—0.6 cm. longae. 
Inflorescentiae  axillares et in ramulis annotinis vel vetus- 
tioribus, solitariae vel fasciculatae, saepe numerosissimae, an- 
guste paniculato-racemiformes, e cymis dissitis breviter pedun- 
culatis dense c. 3—18-floris compositae, multiflorae, c. 3.5—l11 
em. longae, haud raro 1—2 folia parva gerentes, rhachide angu-. 
lata stellato-puberula pallide virescenti rubello-suffusa. Bracteae 
primariae basi pedunculo partiali puberulo ec. 0.1—0.2 cm. 
longo adnatae, oblongo-triangulae vel subovatae,-acutae, con-_ 
cavae, puberulae, dilute virides, parte libera ce. 0.15—0.3 cm. 
longa. Flores pedicellati, parvi, flavescentes, subodorati, c. 0.2%— 
0.35 em. diam, pedicello basi articulato, dense puberulo, flaves- 
centi, c. 0.1—0.15 em. longo. Calyx 4-—-6-partitus, carnosulus, 
laciniis patentibus, ineurvis, oblongis vel plus minusve ovatis vel 
triangulis, obtusis vel apice plus minusve contractis vel acu- 
minatis, concavis, puberulis, intus verruculosis, c. 0.18—0.28 
cm. longis, 0.07—0.125 cm. latis. Stamina 4—6, brevississima, 
e. 0.05 em. longa; anthera didyma, thecis ovalibus longitudi- 
nahiter dehiscentibus. Pistilli rudimentum brevissimum, crassum, 
dense puberulum, c. 0.03 em. longum. Glandulae disci obsoletae. 
Inflorescentia © in ramulis vetustioribus solitariae vel fascicu- 
latae, laxe racemitormes, e cymis partialibus 1—2-floris com- 
positae, ce. 5—15-florae, c. 3.5—9.5 cm. longae, haud raro 1 vel 
pauca folia parva gerentes, rhachide angulata, sulcata, stellato- 
puberula, pallide virescenti plus minusve rubello-tincta, pedun- 


89 


culis partialibus patentissimis, apice incrassatis, subtomentoso- 
puberulis, c. 0.25—0.3 cm. longis. Bracteae adpressae, triangulae, 
acuminatae, concavae, puberulae, pallide vireseentibus, c. 0.15 — 
0.3 cm. longis. Bracteolae minutae. Flores 9 quam &' majores, 
pedicellati, flavescentes, ce. 0.8—0.9 cm. diam, subadorati, pedi- 
cello eum pedunculo partiali articulato, erasso, longitudinaliter 
sulcato, dense subtomentoso-puberulo, rubro vel pallide rubes- 
centi, e. 0.25—0.3 em. longo. Sepala 4—5, inaequalia, patentis- 
sima, apice recurva, valde convexa, oblonga, acuta vel obtusa, 
basi lata, velutino-puberula, carnosa, c. 0.35—0.5 cm. longa, 
0.175—0.3 em. lata. Ovarium magnum, ecrasse fusiformêé vel 
subovoideum, subquadrangulum, apice leviter contractum, velu- 
tinum, rubrum vel rubescens, cum stigmatis c. 0,.5—9.6 cm. 
longum, 0.270.387 em. diam, 2-locuïare; stigmata 2, majus- 
cula, divaricata, 2-partita, ecruris divergentibus intus dense 
subulato-lacinulatis, crassa, flavescentia. Pedicellus fructifer quam 
peduneulo partiali crassior. Fructus calyce reflexo suffultus, 
stigmatis coronatus, subglobosus, leviter transverse ovalis, sulcis 
longitudinalibus 2 distinetis, 2 obsoletis, puberulus, armeniacus, 
Bd em. altus, 8.4 3.6 em. et 3.1 4 em. diam, biloeu- 
lare, in cocca 2 bivalvia dehiseens, mesoecarpio crasse carnoso, 
albescenti, exterius dilute roseo, c. 0.75 cm. crasso, ab endo- 
carpio intus puberulo haud solubili. Semina subovoidea, trigona, 
dorso convexa, ventre subreetangula, albescentia, ce. 1.55—1.9 
cm. longa, 1.85 —1.6 em. lata testae strato exteriore crasso 
sucecoso, acido-dulci, strato interiore a dorso valde compresso, 
suborbiculari, pergamaceo, stramineo, ce. 1.1—1.25 em. diam. ; 
albumen carnosum, album; cotyledones suborbiculares, apice 
truncatae, basi emarginatae, albae, c. 0.9—l em. longae, 1—1.2 
cm. latae; radicula brevis, obovoidea c. 0.17—0.2 em. longa. 


Hab. Bangka: Bei Djeboes (TrysmanN n. 3504 H. B.) und 
Plangas (Teysmann n. 9162 H. B.) Nom. ine. Zwmpoei boeroeng. 


Die Beschreibung dieser neuen, von BurcK im Buitenzorger Herbarium 
mit dem Namen B. multiflora belegten Spezies wurde aufgestellt nach meh- 


40 


reren lebenden Ezemplaren im botanischen Garten (VIII F 54 und 54 A 4, 
VIII F 56 9, VIII F. 56 A /, IX A 33 und 83 A ©, TI Goo 
_ Die Art ist schon steriel an die meistens ziemlich kleinen, dick ledrigen, 
unten blassen Blätter mit sehr undeutlichein Adernetz leicht erkennbar. 

Sie gehört zu den wenig zahlreichen Arten mit vielblütigen Seitenästchen 
der { Inflorescenz und kleinen Brakteen. 

Die Früchte sind gross, mehr oder weniger braunorange, sehr kurz behaart, 
2-fächerig und öffnen sich mit 4 Klappen. Die Samen sind weisslich und 
besitzen eine dicke sauer-süsse Aussenschicht. 

Das stark verzweigte Bäumchen erreicht in Buitenzorg eine Höhe von 
e. 5—6 m. 


J.J, SMrrH. 


Tab. COCXH. 


| 


Ë 
R.Natadipoera del. M.Kromohardja _ bith. 
AmtldeSma wenenas int mm en 


TABULA CCOXIIL 


Antidesma venenosum J. J. S. n. sp. 


Euphorbiaceae. 

Fig. 41. Ramulus florens { £. — Fig. 2, Pars inflorescentiae { £. — Fig. 9. 
Flos { *£. — Fig. 4. Idem supra visus staminibus amputatis '£. — Fig. 5. Sta- 
men 2. — Fig, 6. Pistillì rudimentum ‘£. — Fig. 7, 8. Squamulae disci *’. — Fig. 9. 
Ramulus florens Q + — Fig. 10. Pars inflorescentiae © Ì, — Fig. 11, I2. Flores Q 

_lateraliter visi t°. — Fig. 13. Flos Q antice visus ©. — Fig. 14. Fructus 5. 


Ramuli ineano-tomentosi. Folia mediocria, longius petiolata, 
oblonga vel lanceolata, longe acuminata, basi obtusa vel rotun- 
data, in nervis pubescentia. Stipulae lineares. Inflorescentiae 
terminales et axillares, paniculato-ramosae, densius multiflorae. 
Bracteae parvae. Flores &' sessiles, minimi, Calyx cupuliformis, 
4-lobus. Stamina saepius 4. Pistili rudimentum majusculum, 
obeonieum, pubescens. Glandulae disci 4, majusculae, apice exca- 
vatae, glabrae. Flores 9 pedicellati, minimi. Calyx cupuliformis, 
4— 5-lobus. Ovarium valde obliguum, glabrum. Discus cupuli- 
formis, suberenulatus, glaber. Drupa minima, valde obliqua, 
putamine compresso late faleato-semilunato reticulato-foveato. 


Ramuli tenues, incano-tomentosi. Folia modice petiolata, 
oblonga lanceolatave vel plus minusve obovata, longe et anguste 
obtuse vel acute acuminata, mucronata, basi rotundata vel 
obtusa, integerrima, in utraque parte costae intermediae nervis 
lateralibus ce. 1— 10 patentibus arcuato-anastomosantibus tenuibus 
sed distinctis subtus prominentibus, laxiuscule reticulato-venosa, 
juvenilia parce pubescentia, adulta glabra, nervis supra sub- 
tusque pubescentibus, membranacea, c. 7—16 cm. longa, 2.5 
—5.5 em. lata; petiolus tenuis, basi apiceque paulo incras- 


43 


satus, tomentoso-pubescens, c. 0.45-—1l em, longus. Stipulae 
caducae, lineares, l-nerviae, tomentosae, c. 0.5—0.6 cm. longae. 
Inflorescentiae &' terminales et axillares, paniculato-ramosae, 
laxe multiflorae, ce. 5—9- em. longae, ramulis tenuissimis incano- 
tomentoso-pubescentibus. Bracteae minutissimae, ovato-trian- 
gulares, dorso pubescentes, 0.08—0.04 cm. longae. Flores 
sessiles, inter minimos generis. Calyx cupuliformis, basi impressus, 
brevissime 4-lobus, extus puberulus, intus ad basin rufo-pilosus, 
e. 0.06 em. diam., 0.05 em. altus. Stamina plerumque 4, ce. 0.07 cm. 
longa; anthera obreniformis, theeis globosis. Pistilli rudimentum 
majusculum, obeonieum, angulatum, obtusum, pubescens, c. 
0.08—0.04 em. longum. Disci glandulae 4, majusculae, carnosae, 
squamiformes, latae, apicem versus dilatatae, angulatae, apice 
truncatae et excavatae, glabrae, calycem superantes. Inflores- 
centiae Q terminales et axillares, pedunculatae, satis ramosae, 
densius multiflorae, pubescentes, c. 4.5—7 cm. longae. Bracteae 
parvae, triangulae, concavae, pubescentes, c. 0.05 cm. longae. 
Flores © minimi, pedicellati, pedicello pubescenti, e. 0.05 em. 
longo. Calyx cupuliformis, 4—5-lobus, extus pubescens, intus 
ad basin paucipilosus, c. 0.0% em. diam. et altus, lokis erectis 
obtusis concavis longiuscule ciliatis. Ovarium valde oblique 
ovoideum, glabrum, stigmatis 3 brevissimis plerumque bidentatis. _ 
Diseus cupuliformis, carnosus, suberenulatus, glaber, e. 0.06 cm. 
diam. Pedicellus fructifer patentissimus, c. 0.1 em. longus. Drupa 
minima, valde oblique subglobosa, 0.2—0.25 em. diam. Putamen 
compressum, late falcato-semilunatum, reticulato-foveolatum, 
excavationibus paucis majusculis, c. 0.175 cm. longum, 0.13 
em. latum. 


Hab. Borneo: Rejang Kapit (HavrLanp and Hose, 1898, n. 720 5); 
Soengei Saloet Penihin (Exp. Niruwennuis 1896—’97, Jaheri 
n. 171, ”, n. 1548, ©); Bloe-oe (Exp. Nieuwennuis 1896—'97, 
n. 743, ©); Boekit Liang Karing dibawah (Exp. NieuweNHuirs 
1596 —'’97, Jaheri n. 1257, ©); Boekit Mili (Exp. NreuwenHuis 

1898, Amdjah n. 85, ©). 


43 


Diese offenbar in Borneo nicht seltene Art ist nahe verwandt mit 4. tetrandrum 
Bl; sie ist jedoch sofort an die erheblich mehr verzweigten Blütenstände, 
kleineren Blüten und äusserst kleinen Früchte, welche die kleinsten aller mir 
bekannten Arten sind, zu unterscheiden. Ausserdem ist der Discus der _/ Blüten 
in 4 ziemlich grosse Drüsen geteilt, der verkümmerte Stempel kurz behaart, 
der Fruchtknoten und die Frucht sehr schief. 

Die von HAVILAND gesammelten Exemplare sind unter dem Namen A ver- 
breitet. 

Bei einer der von NieuweENHurs gesammelten Nummern fand ich die Notiz, 
dass die Pflanze von den Eingeborenen als Pfeilgift benutzt wird, Für so viel 
mir bekannt ist, hat man jedoch bis jetzt bei Antidesma noch keine giftige 
Stoffe nachgewiesen. Vielleicht bildet die Pflanze nur einen der Bestandteile 
einer als Gift benutzten Mixtur. 


J. J. SMITH. 


TabCoodis 


Re Bog «XII. 


SE 
S 


/; 


2 


OP 


/ 


djo th. 


M.Kromohar 


el, 


R.Natadipoera d 


De 


Croton bormeensis 


TABULA CCOXTV. 


Croton borneensis J. J. $. n. sp. 


Euphorbiaceae. 
Fig. 1. Ramulus florens 2. — Fig. 2. Folium 5. — Fig. 3. Innovatio }. — Fig. 4. 
Flos { 2. — Fig. 5. Sepalum {/ ©. — Fig. 6. Petalum { ‘°. — Fig. 7, 8. 
Stamina °°. — Fig. 9. Flos Q &. — Fig. 10. Pars marginis folii 2, 


Innovationes badie stellato-Hocculosae. Folia magna elliptica, 
breviter acute acuminata, denticulata, glandulis parvis stipitatis 
in margine, basi in costa utrinque glandula sessili donata, 
adulta costa media subtus excepta glabrata, nervis lateralibus 
e. 1l—1% utrinque. Stipulae lineari-subulatae. Torus pilosus. 
Calyx 5-partitus, extus stellato-pubescens. Petala & oblonga, 
lanato-ciliata. Stamina c. 17. Glandulae disci 5. Petala @ obsoleta. 
Ovarium stellato-hispidum; styli 3 bipartiti, filiformes, hirtelli. 
Discus plano-annularis, 5-lobus. 


Ramuli validissimi, initio badie stellato-flocculoso-hirti, gla- 
brescentes, verruculosi. Folia alterna, superiora conferta, magna, 
petiolata, elliptica, breviter acuminata, acuta, basi obtusa 
rotundatave interdum cuneata, denticulata, saepe in margine 
supra dentes glandulis parvis plus minusve stipitatis, recurvis 
munita, juniora supra in nervo medio tantum subtus in nervis 
et partim intra nervos badie stellato-tomentosa, adulta nervo 
medio subtus excepto glabrescentia, basi in costa utrinque 
glandula sessili donata, in utraque parte costae mediae subtus 
valde prominentis nervis lateralibus c. 11—1% patentissimis 
paulo ecurvatis apice arcuato-anastomosantibus subtus promi- 
nentibus, reticulo venarum irregulari in sieco subtus prominente, 
coriacea, c. 11—26 em. longa, 5.5—13 cm. lata; petiolus supra 
sulcatus, subglabratus, verruculosus, c. 2.5—10 cm. longus. 


46 


Stipulae aliguamdiu persistentes, lineari-subulatae, dens badie 
stellato-subtomentosae, ce. 0.5-—1.8 em. longae. Inflorescentiae 
terminales et in ramulis brevibus ex axillis summis, laxe race- 
mosae, Inferne flores Q, superne flores & gerentes, e. 12—15 
em. longae, rhachide dense badie stellato-hirta. Flores plerumque 
solitarii. Bracteae patentissimae, lanceolatae, concavae, dorso 
stellato-pubescentes, c. 0.25 cm. longae, 0.075 cm. latae. Flores 
& pedicellati, pedicello breviter stellato-hirto c. 0.13 em. longo, 
toro intus valde convexo longe piloso. Calyx 5-partitus, laciniis 
triangulis acutiusculis, extus nonnullis pilis stellatis tectis, apice 
stellato-comatis, c. 0.28—0.275 cm. longis, 0.15—0.1%5 cm. latis. 
Petala oblonga, obtusa, longe et dense lanato-ciliata, c. 0.2 cm. 
longa. Stamina c. 1], in praefloratione inflexa; antherae intror- 
sae, ovales, curvatae, conneetivo lato. Glandulae disci 5. Flores © 
brevissime pedicellati, pedicello stellato-pubescenti, e. 0.07 em. 
longo. Torus intus inter lobos disci longe stellato-pilosus. Calyx 
D-partitus, laciniis oblongis obtusis vel obtusiusculis dorso et 
intus ad basin stellato-pubescentibus c. 0.4 cm. longis 0.175 —0.2 
cm. latis. Petala ohsoleta. Ovarium subglobosum, longe stellato- 
hispidum, e. 0.27 em. diam.; styli 8, bipartiti, filiformes, prae- 
sertim inferne hirtelli, e. 0.85 em. longi. Discus plano-annularis, 


d-lobus. Pedicellus fructifer c. 0.4 cm. Columella c. 1 em. longa. 


Hab. Borneo: Boekit Singkadjang (T'rysmaNN n. 8429, nom, 
ine. „Prentang tienggang”; n. 8618, nom. ine. „Kisepoe ager”). 


Diese Art, welche ich im Buitenzorger Herbarium antraf, ist durch die 
ziemlich flockige, in siceo dunkelbraune, bald ausser auf den Inflorescenzen 
verschwindende Sternhaarbekleidung, kräftige Zweige und grosse, ledrige 
Blätter mit sehr charakteristischer Nervatur ausgezeichnet. Bemerkenswert 
sind die kleinen, meistens gestielten Drüsen am Blattrande; ähnliche Bildungen 
kommen z. B. auch bei C. caudatus Geisel. vor, welcher Art sie übrigens nicht 
im wenigsten ähnelt. 

Von den nur sehr spärlich vorhandenen { Blüten habe ich eine seziert, 
welche 17 Staubblätter besass. 

C. borneense J. J. S. sieht C. Griffithii Hook. f, äusserlich sehr ähnlich. Die 
beiden Arten können wie folgt charakterisiert werden: 


E 
| 
Î 
Ì 
î 
| 
À 


Pr WER TT ie 


De Me 


47 


Croton borneensîs J. J.S. Junge Zweige, Blattstiele, Blätter unten auf den 
Nerven und Stipeln sowie Blütenstände ziemlich lang und steif dunkelbraun 
sternhaarig. Blätter zwischen den Nerven unten kahl, am Rande mit gestielten 
Drüsen. Zweige und Blattstiele mit zahlreichen kleinen Warzen. Seitennerven 
dicht beim Blattrande anastomosierend. Blüten und Früchte grösser als bei 
0. Griffith. 


Croton. Griffithiù Hook. f. Zweige, Blattstiele, Blätter auf der ganzen Unter- 
seite, Stipeln und Blütenstände sehr kurz blass sternhaarig. Blätter am Rande 
ohne gestielte Drüsen. Zweige und Blattstiele nicht warzig. Seitennerven ziem- 
ich weit vom Blattrande anastomosierend. 


Nach Hooker f. soll C, Griffithij völlig kahl sein; wie die von Perak stam- 
menden Exemplare in Herb. Bog. zeigen, ist diese Angabe jedoch unrichtig. 
Die Sternhaarbekleidung der Blattunterseite ist zwar sehr kurz und anliegend, 
aber deutlich und ziemlich dicht. 


J. J. SMIrn. 


ic. Bog: XII Tab.CCCWV. 
\ 


\ 
\ 


‘Ch. Bernard ad nat.del. M.Kromohardjo Lith. 


Euphorbia thymitolia Burm, 


TABULA COCXV. 
Euphorbia thymifolia Burm. 


Euphorbiaceae. 


BoissiER. — In De Candolle, Prodromus Syst. nat. Regni veget. XV, 2, 
p. 47, n. 157. — E. thymifolia (BURMANN, fl. ind, p. 2). MrQqver. — 
Flora indiae batavae. 1, 2. p. 420, n. 12. 


Fig. 1. Ramulus florens 3. — Fig. 2. Folium ‘#. — Fig. 3. Ramulus, facies supe- 


1 


rior; stipulae °£. — Fig. 4. Ramulus, facies inferior; stipulae 2°. — Fig. 5. Cyathium, 


1 


intus conspectum °’. — Fig. 6. Cyathium extus conspectum °;. — Fig. 7. Cyathium, 
capsula, stamen *%. — Fig. 8. Cyathium, columella valvis dejectis *”. — Fig. 9. 
| Semina 

Caules fihformes, prostratae, ad articulationes leviter incras- 
satae, subtus glabrae, supra hirtulae. Folia breviter petiolata, 
elliptica, e basi inaequalia, obtuse ecrenulata, pagina inferiore 
parcissime hirta. Stipulae interpetiolares triangulares elongatae, 
fimbriatae. Cyathia axillaria, subsessilia, in racemulos brevissimos 
congesta, extus adpresse hirta, intus glabra. Lobi triangulares, 
ciliati. Glandulae 4, longiter stipitatae. Appendices distinctiores 
quam in Zuphorbia prostrata. Capsulae brevissime stipitatae, etiam 
juniores erectae, adpresse hirtae, obtuse carinatae. Styli lon- 
giuseuli bifidi. Semina rubella, irregulariter tetragona, trans- 
verse 4—5-sulcata. 


Habitat: In tropicis totrus fere orbis terrarum. 


Cru. BERNARD. 


XIII Á 


ee EE a ens 


lith 


Tab.CCCXVL 
Kromohardjo 


M 


rata À 


Er 
Lb 


Q 
ad 


men oen me BERET REE EE 


Euphorbia pro 


4 


. 


de 


at 


Ch. Bernard ad n 


TABULA CCOXVI. 
Euphorbia prostrata Ait. 


Euphorbiaceae. 


BoissteR. — In De Candolle, Prodromus Syst. nat. Regni veget. XV, 2, 
p. 47, n. 158. — E. prostrata (Air. hort. Kew. IL, p. 139). 


Fig. 1. Ramulus florens 2. — Fig. 2. Folium “>. — Fig. 3. Ramulus (facies supe- 


rior), Stipulae 2%. — Fig. 4. Ramulus (facies inferior), Stipulae *}. — Fig. 5. 
Cyathium, intus conspectum *?. — Fig.6. Cyathium extus conspectum “’.— Fig. 7. 


1 
20 


Dispositis capsularum aetatis diversae *}. — Fig. 8. Capsula inclinata, cyathium, 
stamen *». — Fig.9. Cyatricum, columella valvis dejectis 25. — Fig. 10. Semina °$. 


1 


Caules filiformes prostratae, ad articulationes leviter incras- 
satae, subtus glabrae, supra regione mediana ecrispule hirtulae. 
Folia breviter petiolata, ovato-orbiculata, e basi inaequalia, 
denticulata, ad marginem terminalem parcissime ciliata. Stipulae 
elongatae, ciliatae, inferiores coalitae. Cyathia axillaria, lon- 
giuscule pedicillata, in racemulos brevos congesta, intus glabria, 
extus ad lobos parcissime hirta. Lobi ciliati, triangulares. Glan- 
dulae 4 breviter stipitatae. Appendices vix prominentes. Cap- 
sulae longiuscule stipitatae, juniores cyathii incisuram versus 
reclinatae. Coccae ad carinas acutas hispido-ciliatae. Semina 
grisea, acute et irregulariter tetragona, profunde 5—7-sulcata. 
Styli breviusculi, bifidi. 


Habitat: In regione subtropica et tropica Americae et Africae. 
In tropicis Asiae. En 


52 


Au cours d'un travail de physiologie, je fus obligé de me procurer des 
Euphborbes de diverses espèces, et je portai mon attention entre autres sur de 
très petites plantes que l'on rencontre un peu partout à Java, le long des 
chemins, dans les cours des maisons, entre les pierres, bref, dans tous les lieux 
arides, et j'en récoltai une grande quantité en vue de mes expériences; mais 
quand il s'agit de les déterminer, je me trouvai dans un certain embarrag, 
lorsque je constatai que ces plantes, d'apparence extérieure assez semblable, 
appartenaient cependant à deux espèces bien caractérisées, tandis que dans 
les flores, les listes de plantes, les herbiers, le nom d'une seule d’entre elles 
était indiqué, à savoir LE, thymifolia. Les deux espèces avaient donc été con- 
fondues jusqu’ici, et je pus me convaincre, en parcourant les herbiers que 
j'avais sous la main, qu'elles se trouvaient toujours sous un seul nom et 
presque toujours mélangées. Il n'est pas nécessaire de donner ici une nouvelle 
description de ces deux formes déjà connues; mais, du moment que ces deux 
types n'ont pas été fréquemment signalés, et surtout que leurs caractères 
distinctifs n'ont pas été figurés jusqu’ ici de fagon comparative, ee qui pourtant 
est indispensable chez des espèces aussi voisines, du moment aussì que certains 
caractères de ces plantes ont été insuffisamment décrits, du moment enfin que 
le nom de lune de ces espèces est signalé pour la première fois à Java, il 
ne m'a pas paru inutile d’attirer par une brève note et par quelques dessins, 
l'attention des botanistes sur ces deux formes, car il serait intéressant de 
rechercher dans les herbiers, en Europe et ailleurs, si ces deux plantes ont 
été en d'autres circonstances récoltées en mélange, et si elles ont été groupées 
alors abusivement sous un seul et même nom. 

Il est à remarquer tout d'abord que la maturation des graines de ces deux 
plantes ne se fait très vraisemblablement pas à la suite d'une fécondation croisée, 
car entre ces deux espèces très proches parentes, le plus souvent rencontrées 
côte à côte, je n'ai jamais pu observer aucune forme de passage pouvant être 
interprétée comme hybride; j'ai toujours trouvé les deux types avec leurs 
caractères très purs et très constants. 

Nous nous contenterons de relever les caractères non encore décrits de ces 
deux espèces, puis les détails sur lesquels il est possible de les distinguer. 
Si nous nous reportons à la classification donnée par Borssrer du genre Euphorbia 
dans le „Prodromus”t), nous voyons que ces deux plantes appartiennent à la 
section Anisophyllum: (Chamaesyceae, Rhytidospermae). Elles sont assez faciles à 
distinguer à première vue lune de l'autre (Pl. COCXV, Fig. 1, PL COCXVI, 
Fig. 1): E. thymifolia a, sur ses rameaux filiformes, prostrés, des feuilles (Pl. 
CCCXV, Fig. 2) en général un peu plus grandes et plus vertes que celles, plus 
arrondies et plus nettement rougeâtres de E. prostrata. (Pl. COCXVI, Fig. 2). 


1) — Borssrer, in De Candolle, Prodromus Syst. nat. Regni veget. KNN p. 47. N°, 157, 
B. thymifolia (Bormann, fl. ind. P. 2), N°, 158, ZE, prostrata (Ait. hort. Kew. ÏÌ, p. 139). 


4n) 


Dans les figures 2 des planches CCCXV et CCCAVI, j'ai chcisi deux feuilles 
où les caractères sont bien accentués; souvent les différences à ce roint de vue, 
sont moins nettement indiquées. Pour la disposition des rameaux, les deux 
plantes ne diffèêrent guère lune de l'autre; le caractère le plus apparent pour 
distinguer les deux formes est celui que nous trouvens déjà indiqué dans le 
Prodrome; pour £.t, „Capsulis brevissime stipitatis etiam junioribus erectis ad- 
presse hirtis obtuse carinatis”, et pour E.p. „Capsulae caeterum glabrae coccis 
ad carinas acutas hispido-ciliatis”’, 

Chez Euphorbia prostrata en effet, les cyathes sont assez longuement pédi- 

cellées et les capsules, plus fortement stipitées que chez WH. thymifolia, sont 
penchées dans le jeune âge vers l'incisure de la cyathe. L'angle bien marqué 
de la carène des coques est tout hérissé de poils blancs assez longs et très 
apparents. (Pl. CCOXVI, Fig. 7, 8). Bien au contraire, les cyathes d’ E. tuymifolia 
(PL. COCXV, Fig. 7) sont à peu près sessiles et les poils qui couvrent toute la 
surface des coques sont intimément appliqués contre les parois du fruit et sont 
peu visibles. Un autre caractère distinctif important sera trouvé dans les 
gemences; je cite toujours le Prodrome: Z. t. „Semine rubello oblongo-tetragono 
transverse 4—5-sulcato”’. E. p. „Semine griseo acute-tetragono profunde 5—7- 
sulcato’’. Je dois ajouter que les semences de K. prostrata (Pl. CCOX VI, Fig. 10) 
sont un peu plus grandes que celles de EK. thymifolia (Pl. CCCXV, Fig. 9); leur 
couleur grise et leurs rides plus profondément marquées sont bien typiques. 
_ Parmi les détails qui n'ont pas encore été signalés, j'indiquerai que chez 
E. t‚-les feuilles sont d'ordinaire plus longuement elliptiques, plus aiguës à 
leur extrémité, peut-être un peu plus fortement asymétriques à leur base. Leurs 
dents ‚sont moins fortement marquées, et n'occupent en général guère que le 
tiers terminal des deux marges. Lua face inférieure de la feuille porte de très 
rares, assez longs poils blancs, épars. (Pl. CCCXV, Fig. 2). Chez E. p., les dents, 
plus fortement marquées, se rencontrent jusqu'à plus de la moitié de la marge, 
et en outre, le bord terminal de la feuille est pourvu d'un petit nombre de 
poils blanes (Pl. CCOXVI, Fig. 2). 

Chez les deux espèces, la face inférieure de la tige est glabre (Pl. CCCXV, 
Fig. 4, Pl, CCCXVI, Fig. 4), sa face supérieure seule est hérissée de poils. Mais, 
tandis que chez Et, toute cette face est couverte de poils (Pl. CCCXV, Fig. 8), 
chez HE. p. au contraire, ces poils n'oecupent qu'une bande longitudinale plus 
ou moins étroite au milieu de la face de la tige (PL CCCXVI, Fig. 3). 

Les stipules interpétiolaires peuvent nous donner également des caractères 
distinctifs: tandis que celles de la face supérieure sont disposées à peu près 
de la même fagon chez les deux espèces, (Pl. CCCX V, Fig. 3et Pl. COCXVI, Fig. 3)’ 
à savoir nettement écartées dès la base lune de l'autre, celles de la face 
supérieure sont séparées jusqu'à leur base et même quelquefois éloignées lune 
de l'autre chez Et. (PL CCOXV, Fig. 4) et elles sont au contraire concrescentes, 
quelquefois jusqu’ au sommet chez Ep. (PL. COCXVI, Fig. 4). Remarquons à ce 


D4 


sujet que, dans le Prodrome, Borssier donne pour Z. prostrata: „Stipulis 
triangularibus fissis superioribus coalitis.” Il ne nous a pas semblé que ce 
détail, le seul presque par lequel nos échantillons s’écartent de la dercription 
de Borssier, pût nous obliger à séparer notre forme de K. prostrata type, et 
nous nous demandons même s’il n'y a pas une erreur de description, et si la 
qualification de „coalitis” ne doit pas s'appliquer aux stipules inférieures, aussi 
bien pour les formes déjà connues de cette espèce que pour celles que nous 
en avons rencontrées. 

Les cyathes nous permettent de relever encore quelques détails: chez Et. 
(PL. CCCXV, Fig. 5, 6), elles sont glabres à l'intérieur et garnies, sur toute leur 
surface externe, de poils appliqués, tandis que chez ZE. p. (Pl. CCCXV1, Fig. 5, 6), 
et c'est là encore un détail qui s’écarte légèrement de la description du Pro- 
drome, il se trouve quelques poils blancs et longs sur la face externe de la 
cyathe, au-dessous des lobes, lesquels ont Àà leur bord comme une frange 
de ces longs poils blancs; à l'intérieur la cyathe est glabre, mais on voit la 
frange au bord des lobes. Ceux-ci sont plus nettement visibles chez E.p., où 
ils sont triangulaires-aigus, tandis qu’ils sont plus lancéolés chez ZE.t. Les 
glandules sont plus longuement pédicellées chez Z, t, et P'appendice en bourrelet 
qui se trouve au-dessous d’elles est également beaucoup plus développé. En outre, 
chez HE. t., les styles bifides sont relativement un peu plus longs que chez EL, p. 

On trouvera encore, sans aucun doute, d'autres détails caractéristiques entre 
les différents organes des deux plantes; la columelle qui persiste après dispa- 
rition des coques présente par exemple quelques divergences (PL. CCCXV, Fig. 8, 
Pl. CCOXVI, Fig. 9), de même les étamines (Pl. CCCXV, Fig. 7, Pl. CCCXVI, 
Fig. 8), les bractées, etc. Il n'est pas nécessaire d’insister ; de même je ne m’arrête 
pas aux différences de couleurs, caractères distinctifs assez nets entre les deux 
plantes, mais qui sont sujets à varier dans une certaine mesure selon les con- 
ditions de la localité. Enfin, les quatre arêtes des semences sont plus forte- 
ment marquées chez Ep. que chez Et, et chez les deux espèces, les quatre 
faces de la graine ne sont pas égales entre elles. | 

Quant À la distribution de Z. hymifolia, espèce déjà connue pour les régions 
tropicales de presque toute la terre, nous n’avons rien à ajouter; pour ZE. prostrata, 
espèce indiquée jusqu’iei seulement pour les régions tropicales et subtropicales 
de PAmérique, de l'Afrique, il sera nécessaire d'ajouter aux indications géogra- 
phiques, qu'elle existe également dans les régions tropicales de l'Asie; je ai 
rencontrée, en mélange avec F.t, un peu partout à Java et à Singapore. Je 
l'ai vue, toujours indiquée sous le nom de E. (hymifolia, dans plusiers collections 
de plantes de Java, et aussi dans des herbiers de Kine (Jardin botanique de 
Calcutta), de Ripuev (Pasir Padjang, Singapore) et de Merrrriuu (Philippines). 

Lorsy !) a le premier décrit pour le Guatemala une espèce qu'il a nommée 


1) — Lorsy, — Some Euphorbiaceae from Guatemala, — Bot, Gazette, O8 P. 349. 


55 


E. rubrosperma, et qu'il a mise dans le groupe des Leiospermae; ce type est 
en tout cas fort voisin de E, thymifolia, dont il ne se distingue guère que par 
un détail des semences: „Seminibus sub lente punctulatis trigonis rubellis”, 
dit l'auteur. Je regrette de n’avoir pas pu examiner le matériel de cette 
plante qui n'est malheureusement pas représentée dans la petite note de Lorsv, 
et de n’avoir ainsi pas pu me rendre compte sì vraiment elle est différente 
des deux espèces que j'ai observées et, sl oui, par quels caractêres elle se dis- 
tingue de lune et de l'autre. 


Cu, BERNARD. 


rl 


le. Bog XII. de } Tab. CCCXVII 


N Ne N Ii IJ/ s 4 
WZP NN 
ANNET: it) 
(fade. | 
\ u fi / i 


ZELAN 


f dd kl | 


J.J. S.et R.Natadipoera del. M.Kromohardjo _lith. 


WJ 


Rwypotosa «hirsuta dalen 


TABULA CCCXVIT. 
Ryparosa hirsuta J. J. &. n. sp. 


Bixaceae. 


Fig: 1, Ramulus 4, — Fig. 2. Racemi fructiferi 4. — Fig. 3. Flos Q &. — Fig. 4. 


Sepalum *£. — Fig. 5. Petalum ‘7. — Fig. 6. Squama petalorum >. — Fig. 7. 
Pistillum. >. — Fig. 8. Stigma. 

Arbor, ramulis validis cum foliis subtus et petiolo fulvo- 
hirsutis. Folia magna, oblonga vel obovato-oblonga, plerumque 
brevissime acuminata, basi obtusissima vel rotundata, integer- 
rima, nervis lateralibus 9—10 utrinque. Flores © parvi. Sepala 
4, quorum 2 connata, ovato-triangula, dorso hirtella. Petala 4, 
sepalis longiora, oblonga, dorso hirtella, intus ad basin squama 
suborbiculari hirsutula. Ovarium subglobosum, hirsutum, 2-locu- 
lare. Racemi fructiferi in ramis vetustioribus, validi, hirsutuli. 
Fruetus magnus, depresse ovali-globosus, 2-spermus. 


Arbor ramulis validis subtomentosis et pilis longioribus fulvo- 
hirsutis. Folia alterna, magna, petiolata, oblonga vel obovato- 
oblonga, brevissime triangulo-acuminata, obtusa vel subacuta, 
basi obtusissima vel rotundata, integerrima, supra costa media 
pubescenti excepta glabra, subtus in nervis tomentoso-pubes- 
centia et pilis longioribus fulvo-hirsuta ceterum parce hirsuta, 
in utraque parte costae mediae supra teuuiter subtus valde 
prominentis nervis lateralibus ce. 9—10 patentibus curvatis 
intra marginem arcuato-anastomosantibus venis clathratis trans- 
versis conjunctis, reticulato-venosa, nervis venisque subtus pro- 
minentibus, papyracea vel subcoriacea, subtus glaucescentia, 
e. 20—80 em. longa, 8—14 em. lata; petiolus basi apiceque 
incrassatus, esulcatus, fulvo-hirsutus, c. 5—8.5 cm. longus. 
Racemi @ elongati, dense multiflori. Bracteae parvae, patentis- 


58 


simae, incurvo-concavae, dense hirtae, e. 0.15 cm. longae. Flores 
Q parvi, pedicellati, ce. 0.5 em. diam, pedicello dense hirto, 
ec. 0.15—0.8 em. longo. Sepala 4, quorum 2 saepe connata, late 
ovato-triangula, apiculata, concava, dorso dense adpresse hir- 
tella, c. 0.16 em. longa, 0.2 cm. lata. Petala 4, sepalis longiora, 
oblonga, apicem versus angustata et marginibus incurvis quasi 
acuminata, obtusa, concava, ciliata, dorso dense adpresse hir- 
tella, ec. 0.85 em. longa, 0.14—0.15 cm. lata, intus ad basin 
squama majuscula adpressa suborbiculari carnosula intus dense 
adpresse hirsutula eum pilis 0.2 em. longa, 0.1% em. lata instructa. 
Staminodia obsoleta. Ovarium subglobosüm, hirsutum, e. 0.2 em. 
longum, 2-loculare; stigmata 2, subsessilia, recurva, subadpressa, 
majuscula, suborbiculari-reniformia, dorso adpresse hirsuta, c. 
0.125 em. lata. Racemi fructiferi in ramis vetustioribus solitari 
vel 2—8-fasciculati, validi, sessiles, c. 15—31 em. long, rhachide 
in sicco costata subvelutina et pilis longioribus fulvo-hirsutula. 
Fructus breviter pedicellatus, pedicello erasso, ce. 0.3—0.4 cm. 
longo, calyce et corolla suffultus, majusculus, depresse ovali- 
globosus, sordide fuscus, in sieco ad c. 2.5 cm. altus, 8.1 em. et 
8.6 cm. diam., 2-spermus. Semina ovali-semiglobosa, ce. 1.5 cm. 
alta, 2—2.5 cm. diam. 


Hab. Borneo: Liang gagang (Harrier n. 2781). 


Die Beschreibung wurde angefertigt nach einigen fruktifizierenden, zwischen 
den Früchten noch mehrere Q Blüten tragenden Exemplaren im Buitenzorger 
Herbarium. 

Die bis jetzt bekannten Arten der Gattung sind: 

R. caesia Bl. 
R. javanica (Bl) Kurz. 
R. sumatrana (Miq.) Warb. 
R. Kurziù King. 
R. Wrayi King. 
R. Hullettii King. 
R. Scortechind King. 
R. Kunstleri King. 
R. fasciculata King. 
Die neue Art ist vor allen diesen Arten durch die Behaarung und, für 


59 


soweit angegeben, auch durch die grössere Zahl der Seitenerven ausgezeichnet. 

R. Kureü ist sehr unvollständig beschrieben und PR. swmatrana ist eine 
zweifelhafte Art. 

R. Wrayi, R. Hullettii, R. Kunstleri, R. fasciculata und R. javanica besitzen 
5-zählige Blüten. Ausserdem sind die Früchten der R. Wrayi l-samig, die- 
jenigen der R. Kunstleri und R. fasciculata 5—6-samig. 

R.caesia hat nach Koorpers und VALETON 5-, nach Kine 4-zählige Blüten; 
die Blütenstande sind hier axillär. 

Bei B. Scortechinii sind die Blüten, wie bei R. hirsuta, 4-zählig und die Früchte 
gross und 2-samig. 


J. J. SMITH. 


litho 


M.Kromohardjo 


Natadipoera del. 


IRS RE AAG 


Rein w. 


B) 


NS 


Clethra canesce 


TABULA COCXVIII. 


Clethra canescens Reunw. 


Blume Bijdr. 863; Miq. Fl. Ind. Bat. II, 1056 (p. p.?); in Ann. Mus. Bot. 
Lugd. Bat. I, 41 (p. p.?). 


Clethraceae. 


Fig. 1. Ramulus &. — Fig. 2. Basis folii 2. — Fig. 3. Inflorescentia +. — Fig. 4. 


Calyx expansus £. — Fig. 5. Petalum '». — Fig. 6. Stamen ;.— Fig. 7,8. Idem *”. — 
Fig. 9. Pistillum ‘>. 


Frutex vel arbuscula stellato-lanato-tomentosa. Folia saepe 
plus minusve obovato-elliptica, acuta vel acutiuscula, basi excepta 
serrata, glabrescentia, nervis lateralibus subtus valde prominen- 
tibus e. 10—15 utrinque, e. 3—11 em. longa. Flores parvi. Calyx 
extus tomentosus, laciniis ovatis. Petala cuneata, brevi-ungui- 
culata, crenulata. Filamenta subulata, glabra; antherae basi 
mueronato-acuminatae. Ovarium ereeto-villosum ; stylus clavatus, 
apice 3-lobus, glaber. Capsula parva, c. 0.2 cm. longa. 


Frutex vel arbor parva, ramulis pilis stellatis avellanee floccu- 
loso-lanato-tomentosis. Folia alterna, oblongo-obovato-elliptica 
vel subelliptica, apice acutata vel leviter acuminata, acuta vel 
acutiuscula, basi acuta vel interdum obtusa, basi excepta cal- 
loso-serrata, supra glabra, novella subtus in nervis stellato- 
tomentosa, inter nervos pilis stellatis sparsis, plus minusve 
glabrescentia, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus 
e. 10—15 patentibus curvatis intra marginem anastomosantibus 
venis clathratis conjunctis, nervis et saepe etiam venis supra 
sulcatis, nervis venisque subtus valde prominentibus, coriacea, 
&. 3—ll em. longa, 1.5—4 em. lata; petiolus semiteres, supra 
apiceem versus sulcatus, ce. 0.5—1.l em. longus. Inflorescentiae 


62 


terminales, simpliciter paniculata-ramosae, ramis racemosis, In- 
ferioribus saepe in axilla foliorum summorum sitis, pilis stellatis 
avellanee focculoso-lanato-tomentosae, c. 6.5—10 cm. longae, 
multiflorae. Bracteae caducae, subulatae, inferne concavae, 
pubescentes, c. 0.35—0.5 cm. longae. Flores parvi, pedicellati, 
(albi, roseo-tincti, ingrati apud Koorpers in Herb.), pedicello 
lanato-tomentoso, e. 0.3—0.4 em. longo. Calyx 5-partitus, expansus 
ce. 0.8 em. diam, laciniis in praetloratione imbricatis, ovatis, 
acutiusculis vel obtusis, marginibus in praefloratione extrariis 
intus tomentosis, marginibus intrariis longe ciliatis, extus omnino 
lanato-tomentosis, c. 0.8— 0.38 cm. longis, 0.2—0.25 cm. latis. 
Petala 5, basi (in sicco) leviter cohaerentia, breviter et late 
unguiculata, cuneata, constrictione levi vix quadriloba, apice 
rotundato-truncata interdum leviter retusa, ungue excepto cre- 
nulata, glabra, c. 0.4 em. longa, 0.35— 0.375 cm. lata. Stamina 
10, basi petalis (in sicco) leviter adhaerentia et eis breviora; 
filamentum subulatum, glabrum, c. 0.24—0.275 cm. longum; 
anthera dorsifixa, medio fere affixa, ambitu ovalis vel obovata, 
basi obtusa mucronato-acuminata, usque ad medium fere bifida, 
tota ec. 0.1 em. longa, thecis parallelis anticee sulcatis, partibus 
liberis acutis poro rimiformi dehiseentìbus. Pistillum ce. 0.4 em. 
longum; ovarium depresso-globosum, apice impressum, dense 
erecto-villosum, basi impressionibus staminum, 3-loculare, c. 0.14 
em. altum, 0.16 em. diam.; stylus clavatus, superne 3-sulcatus 
et 3-lobus, glaber, c. 0.26 cm. longus; stigmata capitata, trun- 
cata. Capsula calyce suffulta, parva, trigono-globosa, 3-suleata, 
tomentosa, e. 0.2 em. longa, loculieide in valvas 3 a columella 
centrali solubiles dehiscens. a 


Hab. Celebes: Ohne nähere Fundortsangabe (RrinwarDt); auf 
dem G. Klabat (FòrsreN ex Mrqvurr); ebenda in 1400—2000 
m. Meereshöhe, im Urwalde auf vulkanischem Sandboden 
(S. H. Koorpers n. 195293 und 192803, bl. und fr. im Januar 
1895); auf dem G. Rindengan (Sapoetan-gebirge) in 1400—1500 
m. Meereshöhe (S. H. Koorprrs n. 19611 2, fr im Mai 1895). 

Java: Auf dem Jang (Zouuincer) in 2300 m. Meereshöhe (}). 


63 
Lombok: Auf dem Rindjani in 2700 m. Meereshöhe (?). 


Die Beschreibung und Tafel wurden nach dem von Koorpers in der Provinz 
Minahasa gesammelten Material angefertigt. Ob die von Java und Lombok 
stammenden Pflanzen mit der Celebespflanze identisch, scheint mir noch näherer 
Bestätigung zu bedürfen. 

Nach einer Notiz im Herb. Kds. sind die Blüten weiss mit rosenrotem 
Anfluge und stinkend, die Antheren gelb und der Griffel und Narbe hellgrün. 

Auf dem G. Klabat wird die Pflanze Madaoesip genannt. 


J. J. Smiru. 


j 


hes Bog Xin 


% 


See 


Ce 


a 07 
in. 


Me) 
En 
er 
[au] 
Cc 
(e) 
5 
e} 
Ces 
Dd 
= 


J.J.S.et R.Natadipoera del. 


Cana en 


h 
L 


bra Stimme 


G 


C 


TABULA COOXTIX, 


Clethra sumatrana J. J. S. n. sp. 


Clethraceae. 


Fig. 1. Ramulus florens +. — Fig. 2. Calyx f. — Fig. 3. Calyx expansus à. — 
Fig. 4. Petalum 5. — Fig. 5, 6. Stamina °. — Fig. 7. Pistillum “> 


TT 


Arbor parva, Iinnovationibus stellato-tomentosis mox glabratis. 
Folia oblongo-elliptica, acuta, superne serrata, nervis lateralibus 
subtus bene prominentibus c. 8—13 utrinque, c. 4—1l1 cm. 
longa. Flores medioeres. Calyx tomentosus, laciniis subovatis 
vel ovali-oblongis. Petala obovata, crenulata. Filamenta linearia, 
basi apiceque longe villosa; antherae basi in appendiculam 
triangulam productae. Ovarium subadpresse hirsutum; stylus 
teres, apice subtrilobus. Capsula ec. 0.35 cm. alta. 


Arbor parva, ramulis validiusculis, innovationibus stellato- 
tomentosis et pilis fasciculatis intermixtis, mox glabratis. Folia 
alterna, petiolata, oblongo-elliptica, plerumque leviter acumirata, 
acuta, basi cuneata acuta parte inferiore excepta calloso-serrata, in 
utraque parte costae mediae in sicco supra sulcatae subtus promi- 
nentis nervis lateralibus c. 8—13 patentibus intra marginem anas- 
tomosantibus venis transversis conjunctis, reticulato-venosa, ner- 
vis venisque in sicco subtus prominentibus, coriacea, novella 
rubra (OUwrHAND), c. 4—11.5 em. longa, 1.5—4.5 cm. lata ; petiolus 
supra sulcatus, ce. 0.6—2 em. longus. Inflorescentiae terminales 
et in axillis superioribus, racemosae, plus minusve paniculam 
terminalem formantes, pedunculatae, laxe multiflorae, c. 8—14 
em. longae, peduneulo e. 1—2 em. longo, eum rhachide tomen- 
toso. Bracteae caducae, sublineares, acuminatae, tomentosae, 


e. 0.8—1 em. longae. Flores pedicellati, pedicello tomentoso, 
XIII 5 


66 


sub calyce articulato, e. 0.8 em, in fructu ec. 0.6—1.l cm. 
longo. Calyx 5-partitus, tomentosus, e. 0.5 em. longus, laciniis 
in praefloratione imbricativis, deinde erectis, inaegualibus, sub- 
ovatis ad ovali-oblongis, exterioribus satis ficrmis et obtusius- 
culis, interioribus apice leviter contractis, marginibus introrsis 
membranaceis ciliatisque, omnibus concavis, Intus parte supe- 
riore tomentellis, extus tomentosis, c. 0.4—0.45 em. longis, 0.2— 
0.27 em. latis. Petala 5, libera, basi breviter conglutinata, 
erecta, obovata, apice eroso-crenulata, concava, glabra, rosea, 
e. 0.55 em. longa, 0.45—0.475 em. lata. Stamina 10, basi petalis 
leviter agglutinata, alternatim paulo inaequalia et inaequilonga, 
undata, tota e. 0.5—0.55 em. longa; filamentum lineare, basi 
apiceque excepte longo et dense subadpresse pilosum, inex- 
planatum e. 0.35—0.4 em. longum; anthera supra basin dorsifixa, 
introrsa, bifida, obsagittata, thecis apice acuminatis acutis antice 
longitudinali-sulcatis superne rima longitudinali dehiscentibus, 
connectivo basi in appendieem triangulam acutam producto, 
e. 0.2 em. longa, anthera staminum longiorum quam eam stami- 
num breviorum angustior et appendice connectivi minore. Ova- 
rium superum, depresso-globosum, subadpresse hirsutum, ce. 0.2 
cm. diam., S-loculare, placentis axillaribus crassis co ovulatis; 
stylus teres, glaber, cum stigmate leviter incrassato subtrilobo, 
e. 0.55 em. longus. Discus subobsoletus, annularis, Fructus calyce_ 
suffultus, stylo tarde persistente coronatus, subglobosus, 3-sul- 
catus, c. 0.84 em. altus, 0.45 diam. (immaturus), adpresse fasci- 
culato-pilosus. 


Hab. Sumatra: Toba bei Bonan Dolok, auf einem ziemlich 
kahlen Berghang in 1100 —1200 m. Meereshöhe (C. D. OuwerAND 
n. 922, bl. und fr. im März 189%). | 


Nach der den beiden Herbarexemplaren beigegebenen Notiz sind die Blüten 
schwach und angenehm duftend und rosenrot. 

Die Art ist von C. canescens ReiNw. durch weniger zahlreiche Seitennerven, 
längere Blütenstände und Brakteen, grössere, wohlriechende Blüten, die Form 
der Petalen und lang behaarte Staubfäden verschieden. 


J. J. Smrrg. 


Ee 
‘oo 
@ 

CD 
o 


M.Kromeohardjo Iith. 


S.et R. Natadipoera del. 


jn 


Je 


@ 
NE 


Wacetiium ua onm es 


TABULA COOXX. 


Wacermnvum uarflorum J. J.S. n. sp. 


Ericaceae. 
Fig. 4. Planta +. — Fig. 2. Inflorescentia }. — Fig. 3. Calyx cum pistillo >. — 
Fig. 4. Stamen antice visum ??. — Fig. 5. Stamen lateraliter visum *?. 


Frutex epiphyticus, ramulis pubescentibus. Folia minuscula, 
brevissime petiolata, ovata vel lanceolato-ovata, longissime 
acuminata, subtus parce puberula. Inflorescentiae axillares, 
brevissimae, uniflorae, flore parvo. laciniae calycis triangulae, 
hirsutulae. Corolla globoso-urceolata, hirsutulae, lobis recurvis 
obtusis. Stamina corolla breviora, filamento lineari piloso, anthera 
dorso subulato-bicalcarata, tubulis erectis parallelis poro longi- 
tudinali oblongo dehiscentibus. Ovarium hirsutum ; stylus glaber. 
Discus annulari-pulvinatus, hirtus. 


Frutex parvus, epiphyticus, ramulis tenuibus patenter pubes- 
centibus. Folia alterna, minuscula, brevissime petiolata, ovata 
vel lanceolato-ovata, longissime acute vel obtusiuscule acuminata, 
basi obtusa, integerrima, margine in sieco plus minusve recurva, 
supra glabra, subtus parce adpresse puberula, in costa media 
subtus et initio In margine parce pilosa, basi in utraque parte 
costae mediae in sicco supra in sulco prominentis subtus pro- 
minentis nervis lateralibus ec. 1—2 approximatis, patentibus, 
curvatis, valde adscendentibus, intra marginem anastomosan- 
tibus, tenuibus, ceterum pluribus nervis lateralibus brevibus, 
reticulo venarum supra subtusque prominente, c. 2—5.8 cm. 
longa, 0.75—1.% em. lata; petiolus villosulus, c. 0. 15—0.2 cm. 
longus. Inflorescentiae axillares, solitaria vel interdum geminae, 
brevissimae, uniflorae, basi nonnullis squamis imbricatis parvis 


68 


triangulis hirtis, peduneculo (pedicello) brevi, hirto, c. 0.275 cm. 
longo, bracteis 3 parvis triangulis. Calyx 5-partitus, laciniis 
adpressis, (riangulis, acutis, extus hirsutulis, c. 0.13 cm. longis. 
Corolla ureeolato-globosa, apice valde contracta 5-loba, extus 
hirsutula, intus pubescens, c. 0.825 cm. longa, lobis recurvis, 
triangulis, obtusis, convexis, c. 0.05 em. longis. Stamina 10, 
e. 0.2—0.25 em. longa; filamentum sigmoideum, lineare, pilosum, 
e. 0.1—0.125 em. longum; anthera erecta, supra basin dorsifixa, 
introrsa, ambitu oblonga, apiceem versus angustata, basi lata 
retusa, dorso calcaria 2 majuscula papillosa c. 0.04 cm. longa 
gerens, ce. 0.15 em. longa, parte inferiore ovali papillosa, tubulis 
erectis parallelis poro longitudinali oblique oblongo dehiscen- 
tibus. Ovarium parvum, subsemiglobosum, hirsutum; stylus 
crassiusculus, glaber, ce. 0.25 em. longus. Discus annulari-pul- 
vinatus, superne hirtus, c. 0.07 em. diam. 


Hab. Borneo: Amai Ambit (Harrier n. 3296). 


Unter den bis jetzt von Borneo bekannt gewordenen Vaccinien ist die vor- 
liegende Spezies durch einblütige Blütenstände ausgezeichnet. 
Die nächste Verwandte dieser Art ist wohl V. lanceolatum (Bu) J. J. S. 


(Gaylussacia lanceolata Br. Bijdr. 861; V. acuminatissimum MrQ. in Ann. Mus. _ 


Bot. Lugd. Bat. 1, 36). Eine von Borneo stammende Pflanze, die Mrquer als 
eine Form seines V. acuminatissimum betrachtete, wurde später von HOOKER f, 
(Hook. Ie. pl. XII, 54, t. 1160) als Rigiolepis borneensis beschrieben. BOERLAGE 
und VvrckK (Hand]. IT, 2638) zeigten, dass die von Hooker für seine Gattung 
Rigiolepis angegebenen Merkmale nicht alle zutreffend sind, und stellten 
Rigiolepsis borneensis Hook. f, in Übereinstimmung mit Mrqver wiederum in 
die Gattung Vaccinium zurück. 

Zu demselben Formenkreise gehört auch V. leptanthum Mrg. (in Mus. Bot. 
Lugd. Bat. I, 87), welches von Borrvaaz Ì. c. ebenfalls als eine Form des 
V. acuminatissimum Mr1q. angegeben wird, aber vielleicht besser als spezifisch 
verschieden zu betrachten wäre. 

Schliesslich traf ich im Buitenzorger Herbarium noch eine ganze Reihe 
Pflanzen an, die im Blütenbau (für so weit Blüten vorhanden sind) kaum 
Unterschiede mit den oben erwähnten Pflanzen darbieten, aber in der Blatt- 
gestallt ziemlich stark verschieden sind. Sie sind entweder als neue Arten 
oder als Varietäten des V. lanceolatum (Bl) J. J. S. anzusehen. 

Alle diese Pflanzen sind durch kleine, krugförmige Blüten, sich mittelst 


69 


einer länglichen, vertikalen Offnung öffnende Antherenröhrchen und eine 10- 
fächerige Frucht mit häutigen Scheidewänden ausgezeichnet. Leider fehlt mir 
Untersuchungsmaterial besonders der ostindischen Vaccinium- und Agapetes- 
| Arten, so dass ich nicht in der Lage bin zu entschliessen ob vielleicht Hooker 
doeh nicht Recht hatte, als er seine Gattung Rigiolepis aufstellte, wenn auch 
eins seiner Merkmale, d. h. die Zahl der Samenanlagen in den Fruchtknoten- 
fächern, nicht zutrifft. Jedenfalls kommt es mir erwünscht vor, die oben 
erwähnten Pflanzen als eine Sektion Rigiolepis zusammenzufassen. 


J. J. SMITH. 


at ee 
ì 
z * 
&, 
1 
E 
É hd A 
1: re id 
1 
ad » 
/ « 
. 
« 
: 
i * 
, ë 
CR u 
„ 
‚ 
7 
hand 
2 
, 


ie 


Tab _CCCXX 


lith. 


M.Kromohardjo 


J.J.S.et R.Natadipoera del. 


ARE 


| 


Claoxy 


coro afhan 


TABULA COOXXT. 
Mee mmwmseclaoxylom JJ. S. n.sp. 


Ericaceae. 


Fig. 1. Ramulus fructifer t. — Fig. 2. Inflorescentiae 2. — Fig. 3. Flos sine 
corolla t°. — Fig. 4, Corolla te, — Fig. 5, 6. Stamina 2e. — Fig. 7. Stylus *. 


Frutex glaber. Folia late elliptica, obtusa, c. 8—18 cm. 
longa. Racemi multiflori, ad 18 em. longi, floribus parvis. Calycis 
laciniae glanduloso-denticulatae. Corolla ovoideo-oblonga, glabra. 
Filamentum apice excepto pilosum; anthera profunde bipartita, 
ecalcarata, thecis paralellis apice poro dehiscentibus. Stylus 
crassiusculus, inferne longe adpresse pilosus. Diseus cupuliformi- 
pulvinatus, 10-lobulatus,. glaber. 


Frutex, ramulis validiuseulis, glabris, in sieco angulatis. Folia 
alterna, late elliptica vel interdum plus minusve ovata vel ob- 
ovata, obtusa vel interdum rotundata, basi sensim in petiolum 
brevem spathulato-acuminata, integerrima, margine in sleco 
leviter recurva, glabra, subtus glanduloso-punctata, basi vel in 
petiolo glandulis l—2 marginalibus impressis, in utraque parte 
costae mediae latae supra subtusque prominentis nervis latera- 
hbus ec. 6 (5—7) patentibus, valde curvatis, intra marginem 
anastomosantibus laxe reticulato-venosa, nervis venisque in sicco 
supra subtusque prominentibus, crasse coriacea, nitida, tota c. 
8 —13 em. longa, petiolo sectione transversa late elliptico rugoso 
glabro e. 1—1.5 em. longo, ce. 4.5—7.5 em. lata. Racemi axillares 
et laterales, solitarii, subsessiles, multiflori, ce. 7—13 em. longi, 
rhachide angulata, glabra. Bracteae cito deciduae. Flores parvi, 
pedicellati, pedicello sub ovario articulato, glabro, c. 0.25 cm. 
longo. Calyx 5-partitus, laeiniis late ovato-triangulis, obtusis, 


12 


glanduloso-denticulatis, glabris, e. 0.125 cm. longis et latis. Corolla 
ureeolato-tubulosa, ovoideo-oblonga, 5-loba, extus intusgue glabra, 
e. 0.55 em. longa, lobis ovato-triangulis, obtusis, concavis, e. 0.075 
em. longis et latis. Stamina 10, alternatim longiora et breviora, 
e. 0.425—0.5 em. longa: filamentum lineare, supra basin dila- 
tatum, c. °/; partibus inferioribus longe pilosum; anthera paulo 
supra basin inserta, erecta, introrsa, usque ad basin bipartita, 
brevi emarginata et papillosa, ecalcarata, thecis erectis, paral- 
lelis, oblongis, apice poro obliquo dehiscentibus, e. 0.1 em. 
longis. Ovarium semiglobosum, glabrum, c. 0.075 cm. altum, 
0.175 em. diam.; stylus crassiusculus, basi obconica glabra in 
diseum insertus, c. 0.55 em. longus, parte inferiore c. 0.8 cm. 
longa conico-cylindrica adpresse longe pilosa, parte superiore 
tereti (vel angulata?), glabra superne papilloso; stigma sub- 
capitatum, truncatum, vix lobulatum. Discus cupuliformi-pul- 
vinatus, excavatione magna radiatim 10-lobulatus, glaber, c. 0.175 
cm. diam. Fructus (immaturus) subglobosus, calyce et disco 
coronatus, glaber, c. 0.45 cm. diam., 5-locularis, polyspermus, 
loculis septis spuriis altis fere bilocellatis, septis omnibus tenuibus. 


Hab. Borneo: Goenoeng Kenepai (Harrier n. 1690); G. Seme- 
doem (Harrier n. 718). 


_ Der Beschreibung nach sind die vegetativen Teile dieser Art dem V. pachy- 
dermum SraPF vom Kinibalu sehr ähnlich. Sie ist jedoch durch vollkommen 
kahle Blütenstände, Kelch, Korolle und Diskus, längere Inflorescenzen, viel 
kürzer gestielte Blüten, nicht gewimperte, sondern drüsig gezähnelte Kelch- 
abschnitte leicht kennbar. Besonders merkwürdig sind ausserdem die Antheren, 
die bis zur Basis zweiteilig sind, keine Sporne auf dem Rücken besitzen und 
also gewissermaasse denselben der Gattung Claoxylon ähneln; sie öffnen sich an 
der Spitze mittelst Löcher. 

Die Blüten sind verhältnissmässig sehr klein und zahlreich. Die falschen 
Scheidewände der Frucht sind sehr breit und, wie die echten, dünnhäutig. 


J. J. SMITH. 


ad 
£ 
if ® 
4 Ed 
ed 
s 
> 
% 
Dld 
« 
Ld = 
- 
‘ 
& 
« 


. í, 
" 


f 


Tab:CCOON 


J.J. S.et R.Natadipoera del. 


Rhododendron Zollingeri J.J.S. in 


TABULA CCOXXTI. 
Rhododendron Zollingeri J. J. 5. n. sp. 


Rh. tubiflorum Zorr. (haud D. C.) in Mor. Syst. Verz. ZoLL. 42. 


Ericaceae. 


Fig. 1. Ramulus fructifer $+. — Fig. 2. Folium subtus visum 3. — Fig. 3. Flos à. — 
Fig. 4. Stamen ‘?. — Fig. 5. Anthera >”. — Fig. 6. Pistillum 5. — Fig. 7, 8. 
Fructus 4, — 

Frutex ramulis lepidotis. Folia minuscula, lanceolata, apice 
acuta vel obtusiuscula, basi acuta, adulta subtus pallida et 
impresse lepidota. Flores parvi, longius pedicellati, lepidoti. 
Calyx irregulariter 5-dentatus. Corolla hypocrateriformis, 5-loba. 
Stamina 10, glabra, anthera brevi. Ovarium crasse conicum, 
9-suleatum, lepidotum, stylus brevis, glaber. Capsula crasse 
fusiformis. 


_ Frutex, ramulis tenuibus lepidotis. Folia ad apicem ramulorum 
c. 5 conferta, minuscula, breviter petiolata, lanceolata, acuta 
vel obtusiuscula, basi acuta, integerrima, margine in sicco recurva, 
adulta supra glabra impresse punctata, subtus pallidissima et 
densius impresse fuscescenti-lepidota, in utraque parte costae 
mediae supra sulcatae subtus prominentis nervis lateralibus 
C. 3—6 patentibus intra marginem anastomosantibus tenuiter 
supra sulcatis, coriacea, c. 3.3—5.5 em. longa, 1.15—1.55 cm. 
lata; petiolus semiteres, supra sulcatus, lepidotus, c. U.25—0.5 
cm. longus. Inflorescentiae terminales et axillares, sessiles, um- 
belliformes. Bracteae lineares. Flores parvi, longius pedicellati, 
pedicello lepidoto, e. 1,2—2.2 em. (in fructu) longo. Calyx valde 
oblique cupuliformis, leviter inaequaliter 5-lobus vel 5-dentatus, 
12 laciniis ceteris multo majoribus et anguste triangulis, 
eroso-denticulatus, lepidotus, c. 0.4 em. diam. Corolla hypo- 


74 


crateriformis, 5-loba, extus densius lepidota, („pulcherrime coc- 
cinea”” Zorr.), ce. 1.4 em. longa, tubo in sicco c. 0.5 cm. lato, 
lobis suborbieularibus, ce. 0.4 em. longis. Stamina 10, c. 0.85—0.9 
em. longa; filamenta linearia, glabra; antherae dorsifixae, in- 
trorsae, breves, subsemiovales, apice latae truncatae leviter 
retusae, basi obtusissimae, c. 0.07-—0.1 cm. longae, 0.1 cm. latae, 
poris magnis orbicularibus paulo obliquis dehiscentes. Ovarium 
crasse conicum, 9-suleatum, densissime pallide lepidotum, ce. 0.4— 
0.48 em. longum, 0.27 diam.; stylus brevis, teres, apice leviter 
incrassatus, glaber, ce. 0.4—0.46 longus; stigma 5-lobum, annu- 
latum. Discus annularis, 10-lobus. Capsula stylo coronata, calyce 
et disco suffulta, crasse fusiformis, saepe leviter curvata, dense 
lepidota, e. 1.8 em. longa, 0.5 em. diam. 


Hab. Java: Auf dem Argapoera in c. 3000 m. Meereshöhe 
(Zorn. n. 1684!); auf dem Dieng (Fräul. Von GRÄVENITZ-UND STEIN). 


Das oben zitierte, von ZOLLINGER als Rh. tubiflorum Bl. (= Rh. malayanum 
JACK) bestimmte Exemplar ist nur in Frucht, aber dem von Fräulein Vor 
GRÄvENITz UND SreiN auf dem Dieng gesammelten und dem Buitenzorger 
Herbarium in liebenswürdigster Weise geschenkten Specimen völlig ähnlich. 

Die Art steht Rh. retuswm wohl am nächsten, ist jedoch durch spitze, unten 
dichter und kleiner punktierte Blätter, nicht behaarte Blütenstielchen und 
Kelch, kürzere Antheren und sehr kurzen Griffel verschieden, 

Vor dem weniger verwandten Rh. malayanum Jack ist die neue Spezies 
durch nicht zugespitzte, anders beschuppte Blätter, länger gestielte Blüten, 
einen sehr schiefen Kelch, nicht dichtschuppigen Diskus, sehr kurzen Griffel 
und kurze, dickere Früchte ausgezeichnet. 

Bemerkenswert sind die nicht nur terminale, sondern auch aus den höchsten 
Blattwinkeln hervorbrechenden Blütenstände. 

Ahnliche axilläre Blütenstände fand ich bei einer von Borneo stammenden _ 
Form des Rh. malayanwm Jack im Buitenzorger Herbarium. Ich möchte die- 
selbe als eine var. axillare J. J. S. unterscheiden. | 

Diese blattwinkelständigen Blütenstände scheinen stets nur wenigblütig zu sein. 


J. J. Surra. 


Kon Bog: X IL, 


Táb coco 


SSN 


IA n dl Ô 


Pl belga 
ht bn 70 


J.J.Set R Natadipoera del. M.Kromohardjo_ bith. 


Rhododendron _Nieuwenhuistt J J.S. 


Ea 7 N he 


TABULA CCOXXTII. 
Rhododendron Nieuwenhuisii J. J. 5. n. sp. 


Ericaceae. 


Fig. 1. Ramulus &. — Fig. 2. Folium à. — Fig. 3. Lepides %°. — Fig. 4, Flos 2. — 
Fig. 5. Stamen *. — Fig. 6. Pistillum £. — Fig. 7. Stigma £. — 

Frutex stellato-lepidotus. Folia subverticillata, minuscula, 
lanceolata, acuminata, utrinque lepidota, nervis lateralibus c. 
Y—l1l utrinque, subtus bullata; petiolus lepidoto-tomentosus. 
Inflorescentiae 1—2-florae. Flores medioeres, pedicello cum 
calyce et tubo corollae stellato-lepidoto. Corolla ultra medium 
d-partita, inferne subeylindrieo-tubulosa, laeiniis obovatis. Fila- 
mentorum pars media villosa; antherae lineari-oblongae. Ovarium 
villosulum; stylus glaber. 


Frutex ramulis tenuibus, teretibus dense in sicco obscure 
rufo-stellato-tomentosis, innovationibus ad basin squamas con- 
fertas subulatas stellato-lepidotas ad c. 0.% em. longas gerentibus. 
Folia quasi in verticillos ce. 4—6-meris disposita, petiolata, 
lanceolata, sensim longe vel longiuscule acuminata, anguste 
obtusa, basi acutiuseula, integerrima, margine in sicco recurva, 
supra subtusque stellato-lepidota, supra demum plus minusve 
glabrescentia, lepidibus c. 0.08 em. diam., in utraque parte costae 
mediae supra altius sulcatae subtus valde prominentis nervis 
lateralibus e. 7—l1 subpatentissimis intra marginem anastomo- 
santibus tenuissimis supra plus minusve prominentibus subtus 
impressis, intra nervos deorsum plus minusve bullata, tenuius- 
cule coriacea, c. 2.5 —5.5 cm. longa, 0.65—1.75 em. lata; petiolus 
supra sulcatus, lepidibus stellaribus obscure rufis dense tomen- 
tosus, c. 0.3—0.55 em. longus. Inflorescentiae terminales, sessiles, 
1—2-florae. Gemmae floriferae ovoideae, ramentis imbricatis, 


76 


exterioribus subulatis, interioribus majoribus ovalibus acumi- 
natis, acutis, concavis, dorso stellato-lepidotis, c. 0,2—0.95 em. 
longis. Flores mediocres, pedicellati, pedicello stellato-lepidoto, 
e. 0.5 em. longo. Calyx parvus, obliguus, brevi-dentatus, stel- 
lato-lepidotus, ec. 0.26 em. diam. Corolla inferne tubulosa, 
usque ad °/, supra basin 5-partita, tota ce. 2.6—2.7 em. longa, 
tubo subeylindrieo, apiee dilatato, extus lepidoto, ce. 1—1.2 cm. 
longo, 0.875 em. diam., laciniis obovatis, rotundatis, glabris, 
e. 1.2—1.6 em. longis, 0.8—1.35 em. latis. Stamina 10,e. 1.45 — 
1.8 em. longa; filamenta linearia, medio fere villosa, parte 
villosa c. 0.6 cm. longa; antherae verticales, dorsifixae, introrsae, 
lineari-oblongae, apice truncatae, basi emarginatae, poro ter- 
minali orbieulari haud obliguo dehiscentes, ce. 0.85—0.4 cm. 
longae. Ovarium oblongo-subfusiforme, rotundato-quinguangu- 
latum, 5-suleatum, dense villosulum, c. 0.6 em. longum, 0.1%5 
em. diam.; stylus teres, apice incrassatus, glaber, c. 0.95 cm. 
longus; stigma profunde 5-lobum, in sieeo ec. 0.36 em. diam. 
Discus annularis, obtuse 10-lobus, glaber, interius puberulus, 
e. 0.175 em. diam. Fructus (immaturus?) calyce undulato et 
disco suffultus, stylo coronatus, dense villosulus, ce. 1.75 cm. 
longus, 0.35 em. diam. 


Hab. Borneo: Soengei Bloe-oe (Exp. Nieuwennvis 1896—'97, 
Jaheri n. 521); Soengei Boeleng (Exp. Nieuwennvis 1898—'99, 
Amdjah n. 122, bl. im Oktober 1899). | 


Die Schuppenbekleidung dieser Art ist der des Rh. rugosum Low (in Hook. 
f. Ie. plant. IX (1852), t. DOCCLXXXV) ähnlich. Rh. rugosum ist jedoch 
eine viel kräftigere Pflanze mit grösseren, breiteren, nicht zugespitzten, oben 
zwischen den Nerven convexen Blättern, mehrblütigen Blütenständen, viel 
längeren Blütenstielchen, weiterer aussen nicht schülferigen sondern kurz- 
haariger Kronenrohre, am Grunde behaarten Staubfäden und längerem Griffel. 

Auch Rh. stenophyllum Hook. f. (ex Becc. Mal. I, 208; Stapf in Transact. 
Linn. Soc. IV (1894), 196) scheint einige Ähnlichkeit mit Rh. Nieuwenhuisiù 
zu zeigen. Dort sind jedoch die Blätter viel schmäler und einnervig, die Knos- 
pendecken kahl und die Staubfäden am Grunde behaart. 


J. J. SMITH, 


Tab.CCCXXIV. 


ie: Bog : XII. 


Lith. 


M.K rom ohardjo 


J.S. et.R.Natadipoera del. 


Er 


Là 


ostera ovalifo 


(@ 
W 


TABULA CCOXXIV. 
Costera ovalifolia J.J. S. n. sp. 


Ericaceae. 


Fig. 4. Ramulus florens 2. — Fig. 2. Flos ‘?. — Fig. 3. Corolla cum stami-_ 


1 
nibus *£. — Fig. 4. Corollae laciniae intus visae */. — Fig. 5. Anthera antice 


visa *°. — Fig. 6. Idem lateraliter visa >. — Fig. 7. Idem dorso visa *r. — Fig. 8. 


Fructus immaturus 3. — Fig. 9. Fructus vertex 5. 


Costera J. J. S. nov. gen. 


Calyx cupuliformis, 5-dentatus. Corolla 5-partita, tubo brevi. 
Stamina 5, eum laciniis corollae alternantia, basi corollae leviter 
adhaerentia; filamentum breve, lineare ; anthera dorsifixa, intror- 
sa, dorso ecalcarata, tubulis elongatis erectis integris poro apicali 
dehiscentibus. Ovarium inferum, 4-loculare (an semper?), loculis 
WD ovulatis: stylus rectus, stigmate haud inerassato. Discus 
parvus, annularis. Fructus subglobosus, calyce coronatus. 

Frutex epiphyticus, glaber. Folia alterna, coriacea, integerrima, 
nervis lateralibus basi confertis. Inflorescentiae axillares, fasci- 
culares, sessiles. Flores parvi, pedicello sub flore haud articulato, 
basi bibracteolato. 


Costera ovalifolta J. J.S. 


Frutex epiphyticus, ramulis glabris. Folia alterna, brevipetio- 
lata, ovalia, apice rotundata retusa, basi obtusa, integerrima, 
glabra, in utraque parte costae mediae nervis lateralibus c. 
2—3 basi confertis, patentibus, arcuatis, valde adscendentibus, 
superioribus apicem laminae fere attingentibus, intra marginem 
anastomosantibus, reticulato-venosa, nervis et venis majoribus 
in sicco supra subtusque prominentibus, rigide coriacea, c. 
2.6—6.7 em. longa, 1.4—3.7 em. lata; petiolus crassiusculus, 


78 


glaber, in sicco rugosus, c. 0.2—0.6 cm. longus. Inflorescentiae 
axillares, fasciculares, ad c. 4-florae, basi squamis parvis trian- 
gulis imbricatis. Bracteae parvae, acutae, c. 0.05-—-0,1 cm. 
longae. Flores parvi, longius pedicellati, pedicello tenui, glabro, 
ce. 0.9—1.2 em. longo, sub ovario haud articulato, basi bibrac- 
teolato. Calyx cupuliformis, 5-dentatus, glaber, dentibus erectis, 
triangulis, acutis, glanduloso-apiculatis, e. 0.04 em. longis. Corolla 
5-partita, glabra, ec. 0.825 em. longa, tubo brevi, obeonico, calyce 
ineluso, c. 0.07 em. longo, 0.075 em. diam., laciniis erectis, 
anguste oblongo-triangulis, anguste obtusis, apice incurvis, con- 
cavis, c. 0.25 cm. longis, basi 0.075—0.1 cm. latis. Stamina 5, 
cum laciniis corollae alternantibus, basi corollae leviter adnata, 
c. 0.83 cm. longa; filamentum breve, lineare, latiusculum, superne 
eiliatum, e. 0.07 em. longum ; anthera dorsifixa, introrsa, ambitu 
linearis, basi obtusa, ecalcarata, ce. 0.3 cm. longa, parte inferiore 
oblonga, papillosa, tubulis elongatis, erectis, parallelis, angustis, 
poro minuto dehiscentibus, grosse interdum subelavato-papillosis, 
e. 0.17 em. longis. Ovartum inferum, subglobosum, 4-loculare, 
@D ovulatum ; stylus filiformis, glaber, e. 0.825 em. longus. Fructus 
calycee eupuliformi e. 0.2 em. diam, e. 0.1 em. alto et disco 
minimo annulari glabro.coronatus, subglobosus, glaber, ce. 0.33 cm. 


diam. (maceratus, 1mmaturus), septis membranaceis, pedicello 


fructifero ce. 1,2 em. longo. 


Hab. Insel Karimata, westlich von Borneo (T'rYsmanN). Nom. 
indig. Zjapien djanten. Insel Madjang (Maja), westlich von Borneo 
(TEYsmaNN). Nom. indig. Peloempoer bad. 


Im Buitenzorger Herbar ist die Pflanze durch 2 Exemplare vertreten. Das 
eine, von Poeloe Karimata stammend, trug eine gute Blüte und mehrere junge 
Früchte; das andere, von Poeloe Madjang, ist steriel. 

Habituell sieht die bis jetzt einzige Art dieser neuen Gattung durch die 
büscheligen Blütenstände einer Diplycosia ziemlich ähnlich, obgleich keine der 
mir bekannten Arten dieser Gattung in der Blattform mit Costera ovalifolia 
übereinstimmt. Durch den Kelch, Fruchtknoten, Frucht, Diskus und Bau der 
Staubblätter schliesst sie sich bei Vaccinium an, während das unterhalb des 
Fruchtknotens nicht gegliederte Blütenstielchen an Pentapterygium erinnert. 


me: 7 Kid á Mi 
„vk: Cil ett Denken oled dn AS en Stern ee ne bf 


adri 


79 
Besonders bemerkenswert sind die tief geteilte Korolle und die Zahl der 
Staubblätter. 


Eine der untersuchten Früchte war deutlich 4-fächerig, zwei andere waren 


nicht mehr in genügendem Zustande um die Scheidewände unterkennen zu 
lassen. 


Ich habe mich erlaubt diese neue Gattung meinem hochverehrten Lehrer 
Herrn Dr. J. C. CosrÉrus, zu widmen. 


J. J. Smrrn. 


\ 


iid 


nl 


4 


€ 


Tab. CCOXXV. 


De 


J.J.Set R.Natadipoera del. M.Kromohardjo Lith. 


Styphelia celebica JRE 


TABULA CCOXXV. 
Styphelia eelebiea J. J. S. n. sp. 
Epacridaceae. 


_ Fig. 1. Ramulus £. — Fig. 2. Folium $. — Fig. 3. Inflorescentia 3. — Fig. 4. 
Alabastrum. 2. — Fig. 5 Flos £. — Fig. 6. Corolla expansa ':. — Fig. 7. Flos ex 
apice inflorescentiae antice visus “”. — Fig. 8. Idem postice visus 8, — Fig. 9, 10. 
Sepala '£. — Fig. 411. Corolla 2. — Fig. 12. Pistilum cum disco 2. 


1 


Frutex, ramulis tenuibus puberulis. Folia minima, ovato-lan- 
ceolata, obtusiuscula, ciliolata. Inflorescentiae terminales et 
interdum laterales, capituliformes. Sepala 5, bracteis bracteo- 
lisque similia, late ovata, ciliolata, nervosa. Corolla tubuloso- 
subcampanulata, 5-fida, laciniis oblongo-triangulis basi intus 
longe barbatis. Stamina 5, partibus liberis lacinias corollae 
aeguantibus. Ovarium parvum; stylus brevis. Discus cupuli- 
formis, 5-lobus. | 


Frutex, ramulis tenuibus puberulis glabrescentibus dense 
foliatis, adultis pulvinis foliorum tuberculatis. Folia minima, 
alterna, petiolata, ovato-lanceolata, obtusiuscula, in sieco con- 
Cava, macerata convexa, ciliolata, supra ad basin minute pube- 
rula, eeterum glabra, 5-nervia, nervis et venis partim subtus 
prominentibus, in sieco rigida, ce. 0 4%5—0.7 cm. longa, 0.16 — 
0.25 em. lata; petiolus supra planus, minute puberulus, ce. 0.075 — 
O.L em. longus. luflorescentiae terminales et nonnullae laterales, 
sessiles, abbreviatae, densae, capituliformes, c. 10—13-florae, 
rhachide puberula ce. 0.3—0.4 cm. longa. Bracteae initio imbri- 
catae, deinde patentissimae, orbiculari-ovatae, obtusissimae, con- 
cavae, ciliatae, dorso prominenter nervosae, firmiter coriaceae, 
ce. 0.125 em. longae et fere aequilatae. Bracteolae calyce ad- 


pressae, bractea similes, ce. 0.15 cm. longae et latae. Flores 
XIII 6 


82 


parvi, sessiles, c. 0.45—0.5 em. longi. Sepala 5, bracteis similia 
sed majora, adpressa, imbricata, inaequalia, ovata, obtusa, con- 
cava, ciliolata, dorso valde prominenter longitudinali-nervosa, 
firmiter pergamacea, ce. 0.175—0.25 em. longa, 0.15—0.1% cm. 
lata. Corolla tubuloso-campanulata, 5-fida, ce. 0.4— 0.425 em. 
longa, laciniis oblongo-triangulis, apieulatis, intus ad basin longe 
barbatis, niargine minute papillosis. Stamina 5, cum laciniis 
corollae alternantia, corolla adnata, filamentorum parte libera 
crassiuscula lacinias aequante, anthera introrsa, dorsifixa, lineari. 
Pistillum ec. 0.225 em. longum; ovarium superum, parvum, 
5-loculare; stylus brevis, crassiusculus, in sieeo angulatus ; stigma 
truncatum. Diseus ovario ad pressus, obeonieo-cupuliformis, 5-lobus, 
bene 0.1 cm. diam. 


Hab. Celebes: M. Boeloe Palaka in ec. 3695 m. ü. d. M. 
(E. C. ABENDANON 1909). 


Ein Paar Zweiglein dieser neuen, aus einer noch völlig undurchforschten 
Gegend stammenden Art wurden, leider in nicht sehr schönem Zustande, von 
Herrn ABENDANON dem hiesigen Herbarium freundlichst zugesandt. 

Die bis jetzt vom malaiischen Archipel und Neu-Gruinea bekannten Arten 
der Gattung sind: 5 

S, abnormis (Sonp.), Ins. Waigeou. 

S, javanica (De Vr.) Java. 

S, lancifolia (Hook. r.) Borneo. 

S. malayica SPrENG., Malacca Singapore, Sumatra, Bangka, Borneo. 
S. moluccana (ScHerr.), Gebeh. 

S. obovata (Fawc.), Timor. 

S. papuana (C. H. Werieurt), Nova Guinea. 

Vor diesen Arten ist S. celebica J. J. S, die der nur in der Zweizahl vor- 
handenen Vorblätter wegen der Sektion Leucopogon angehört, durch kleine 
Blätter, dichte, hauptsächlich terminale, ziemlich vielblütige Blütenstände und 
am Grunde mit einem dichten Haarpolster versehene Korollenabschnitte aus- 
gezeichnet. | 

Das vorliegende Material lieferte nur 3 oder 4 Blüten, nach welchen die 
Beschreibung angefertigt wurde. Eine davon, die ich fast an der Spitze eines 
Blütenstandes antraf, war breiter und besass eine etwas weitere Korollenröhre 


als die anderen von mir untersuchten Blûten. 


J. J. SMITH. 


CXXV]. 


Tab.CC 


enneh an ii el hee in, dl end 


mn PRE TE 


th. 


Kromohardjo 


M 


R.Natadipoera del. 


Kuntze. 


ISCOSUS_ 


Lamiacanthus v 


En 


TABULA CCOXXVI. 


Lamiacanthus viscosus Kuntze. 
Kunrze Revisio II p. 493, LinpAu in Enar. Pr. Nat. Pfl. fam. IV Sb, p. 302. 
Acanthaceae. 


Fig. 1. Ramus cum inflorescentiis juvenilibus 4. — Fig. 2. Pars folii $. — Fig 3. 
Calyx cum bractea, bracteolis 2 et ovario, &. — Fig. 4. Corolla %. — Fig 5 Eadem 


aperta cum staminibus; | p. == labium posticum, }. — Fig 5b. Labium posticum cum 


fasciculis pilorum #. — Fig 6. Stamen antice et dorso visum, tè. — Fig. 7. Capsula 


aperta, Ì. — Fig. 8. Eadem post semina ejecta valde exsiccata, $. — Fig. 9. Valvula 
seminifera }. — Fig 10. Eadem medio dissecta. — Fig. 11. Semen humefactum 6. — 
Fig. 12. Idem transsectum $. — Fig 13 Pollen, + 222. (Omnia e sicco). 


Strobilanthes caule fruticoso quadrangulo dense lanuginoso- 
hirto, bracteis bracteolis et calyce dense hirtis et glandulis 
longe stipitatis obsessis (viscosis?), foliis longe petiolatis late 
ovatis, In singulis nodis valde heteromorphis, altero normali, 
altero minuto, basi cuneato-productis, crenatis, nervis laterali- 
bus + 8, quorum 4 inferioribus infra medium folu approxi- 
matis, spicis axillaribus pedunculatis et subsessilibus valde 
abbreviatis decussatis, bracteis ovatis imbricatis glanduloso- 
hirsutissimis; floribus sessilibus, singulis bractea ovata calyce 
longiore et bracteolis binis sepaliformibus instructis, calyce 
D-partito, corolla infundibulari conspicua, limbo subbilabiato 
D-partito lobis ‘aequalibus, fasciculo pilorum in labio portico 
instructo, polline echinato, ovario biovulato, capsula obovata 
apice hirsuta bisperma, seminibus glutinoso-pilosis. 


Frutex 1.5—8 metralis, valde ramosus, omnibus partibus 
molliter pilosissimus, haud viscosus, caulibus et ramis tetra- 


gonis, nodis leviter incrassatis fragilibus. Folia in quoque nodo 
XIV 7 


84 


valde heteromorpha, alterum majusculum, alterum multo minus 
et saepe cum ramo axillari fere vel plane abortivum, unde fit 
ut caulis ad nodos flexuosus sympodium simulat. Folia longe 
petiolata late ovata vel elliptica, basi abrupte cuneato-protracta 
apice modice acuminata obtusa, margine late profunde crenata 
vel subserrata herbacea, siccando olivacea, supra fuscescentia, 
subtus pallidiora, supra parce piloso-hirta pilis longiusculis, 
subtus lanuginoso-pubescentia. Nervi laterales utrinque circ. 8, 
ereeto-patuli, supra etiam conspicui, prope basin folii sat ap- 
proximati, supra medium laxis ores venis grosse reticulatis. 
Folia 10— 140 mm. longa, 7—90 mm. lata; plerumque 90 mm. 
longa, 50 lata. Petioli 5—60 mm. long. 

Inflorescentiae capitatae vel potius spicas condensatas sisten- 
tes, bracteis imbricatae, breviter vel modice pedunculatae, axil- 
lares, vulgo binae in quoque nodo, saepe e foliis diminutis 
secus ramulos axillares, foliis circe. aequilongos. Rami post an- 
thesin saepe defoliati. Flores sessiles, singuli bractea magna 
sessili calyce duplo longiore elleptica apice rotundata hirsu- 
tissima et glandulifera et bracteolis 2 oblongis vel spathulatis 
apice attenuato-obtusis sepalis fere conformibus instructi. Brac- 


teae exteriores 14 mm. longae, 10 latae, interiores 10—12 mm. 


longae, 6—S8 latae, bracteolae circ. 5 mm. Spicae totae 10—25 
mm. diam. [sine corollis), in sieco albido-hirsutae. Pedunculi 
5—15 mm. longi. Calyx tubularis cire. ad medium 5-fidus, 
demum 5-partitus, infra glaber, superne dense glanduloso-hir- 
sutus, lobis obovato-linearibus vel oblongis. Corolla infundibu- 
lari-tubulosa, limbo 5-fido leviter obliquo vix bilabiato, lobis 5, 
subaequalibus late obovatis emarginatis, patulis, glabris, 2 pos- 
ticis labium postieum sistentibus fasciculo pilorum rigidorum 
sub sinu instructis. Stamina 4 didynamia medio limbo inserta, 
longiora externa per anthesin vix exserta, minora inclusa; 
filamenta fiiformia glabra per juga basi connata et costam 
pubescentem in utraque parte limbi basis sistentia. Antherae 
elliptico-oblongae subbilobae lobis obtusis medio-dorsifixae ver- 
satiles. Pollinis granula subtrigono-elliptica vel subglobosa, 
aculeis obtusis dense obsessa. Ovarium ellipsoideum acutum 


hea Bini teha adel oawemend 6 wr ot 


85 


apice setosum ceterum glabrum disco columnari insidens, levi- 
ter complanatum uniloculare. Ovula 2 majuscula (rarissimo 4) 
opposita collateralis, receptaculis magnis seminularibus parie- 
talibus insidentia e placenta crassa nerviformi (septi rudimento) 
orta. Stylus glaber valde exsertus, stigma simplex punctiforme 
aeutum. Calyx 9 mm. longus. Corolla 20 mm. longa, dum arte 
evoluta 28 mm. lata, lobi 6 mm. longi, 8 mm. lati (dimen- 
slIones e@ vivo). 

Capsula ellipsoidea vel subobovata acuta apice setoso-hirsuta, 
unilocularis, bisperma (rarissime 4-sperma) valvis cymbiformi- 
bus, costa media valde incrassata, infra medium receptaculo 
magno hamato seorsum recurvo acutissimo instructa, valvis 
siecando demum patentibus, parietibus a basi inde fere ad 
medium solutis (Rungiae modo). Semina parva (vix 2 mm.) 
discoidea laevia, pilis sericeis longis in sicco appressis, hume- 
factis undique irradiantibus dense obtecta. 

„Frutex 1—8 metros altus valde ramosus haud viscosus. 
Flores candidi, calyx basi albus, dimidio superiore viridi, brac- 
teae virides. Folia pallide viridia’” (Backer adnot. in n°. 434). 


Habitat Java universali: in monte Lawoe ubi legit Zorn. 
(sine numero in Herb. Bog.); in monte Slamat alt. 2400 —2440 
M. ubi leg pr Moncry n°. 26 in Herb. Bog., et Backer n°. 484 
in Herb. Bog.; in monte Andong (Res. Magelang) alt. 1600 M. 
ubi leg. Kps (coll. indigenus) 280589; in monte Dieng. alt. 
2500 M. ubi leg. Kunrze non vidi; in monte Gedeh, ubi leg. Backer. 


Le genre Lamiacanthus fut institué par Kunrze pou une púnte trouvée 
par lui à Java et basé sur l'ovaire biovulaire, par lequel la plante en question 
se distingue de toutes les autres Acanthacées connues. LINDAU Ì.c. a accepté 
le genre, le basant plutôt sur le pollen échineux, par lequel il se distinguerait 
du genre Strobilanthes, qui possède en commun avec lui tous les autres carac- 
tèêres. Or, depuis, CLARKE a démontré qu’il existe dans le genre Strobilanthes 
un grand nombre d'espèces à pollen échineux qu'il sépare des autres Strobi- 
lanthes sous le nom génerique Acanthopale. J'ai pu examiner plusieurs exem- 
plaires du L. viscosus Kunrtzp, plante assez commune sur le sommet de quel- 
ques montagnes du Java central et lui ai trouvé quelquefois (quoique rarement) 


36 


un ovaire à 3 ou quatre ovules comme dans les autres Strobiülanthes. Nous 
possédons aussi une espèce provenant de Célèbes très voisine de L. viscosus, 
et ne s'en distinguant que par des caractères peu importantes, où il y a tou- 
jours 4 ovules dans l'ovaire. D'ailleurs le Strobilanthes hirta Bl, espèce ressem- 
blant beaucoup au L. viscosus, mais appartenant certainement au genre Súrobi- 
lanthes, a du pollen qui n'est ni du „Stachelpollen”, ni du „Rippenpollen” 
véritable. I] me semble done que le genre Lamiacanthus n'a aucun droit 
d'existence et que la plante ci-décrite doit être rangée sous Strobilanthes. Il 
est encore à remarquer que la plante entière n'est nullement visc ase 
d'après Mr. Backer. Seulement les inflorescences sont couverts de poils ‚ gs 


capitulés, qui sécrètent probablement une matière visqueuse. 


VALETON. 


/ 


a 


SEN EE / ze DN 
SAN DIENEN fg N 


deg \ 
is Z 


x IN At 
NEN 


R.Natadipoera del. M.Kromohardjo _ Lith. 


Sautiera tinctofum BOne: 


Pe ba Re atd 
gers jr bee k} 
À ires 
wiek d 


TABULA CCCXXVII. 
Sautiera tinctorum Dene. 


Dore, Herbar. timorense p. 55 (1855), excl. cit. Rumea.; LiNpau in Engl. 
Jahrb. XX; — Sautiera, Decaisnei Miq F. TI. B. IL, p. 781. — Ruellia 
bilabiata Reixw. in Blume, Cat. H. Bog. teste DECAISNE. 


Äcanthaceae. 


Fig. 1. Ramulus florens 4, e vivo. — Fig. 2. Folium 4 — Fig. 3. Inflorescentia }. — 
Fig. 4. Flos 2. — Fig 5. Corolla dissecta (Stamina posteriora nimis longa deliniata). — 


Fig. 6, 7, 8. Anthera |. — Fig. 9 Pistillum cum disco £. — Fig. 10. Calycis pars 


superior à. — Fig. 11 et 12. Capsula 2. — Fig. 13. Ovulum. — Fig. 14. Pollinis 
granula 2, — Fig. 15. Basis folii 2 (omnia e vivo). 


Fruticulus caule erecto, simplici, cortice pallido, lenticulis 
parvis rotundis consperso. Folia inter minora, petiolata, ovata 
subacuminata acutiuscula, basi rotundata inaequali, firmiter 
herbacea, saepe + bullato-rugosa, siecando saepe complicata, 
margine irregulariter undulato-crenata, adulta subtus ad nervos 
appresse puberula. Nervi laterales utrinque + 6 valde arcuati 
subtus prominuli supra subimpressi; venae laxe reticulatae. 
Folia 35—45—70 mm. longa, + 16-—35 mm. lata. Petiolus 
supra canaliculatus 8— 14 mm. longus gracilis. Inflorescentiae 
diehotomo-eymosae subsessiles in axillis fere omnibus, imprimis 
versus apicem ramulorum densae (in herbariis saepe lapsu fo- 
liorum spicas mentientes), pauci- (2—5-)florae saepe triflorae, 
flore intermedio sessili ebracteolato, bracteis petiolatis foliis 
conformibus sub quoque flore, externis majoribus ad 25 mm. 


 longis interioribus secundi et tertii ordinis sensim minoribus. 


Bracteolae nunc nullae (teste Linpavu parvae lineares). 
Flores inter majores, conspicui sed bracteis magis minusve 


88 


absconditae, sessiles, toti cum bracteis interioribus pilis glandu- 
losis brevibus dense obsiti et puberuli. Calyx tubulosus 5-angu- 
latus, ad medium usque 5-fidus lobis subulato-linearibus medio 
costatis, corollae tubum fere aequans (teste MiqueL et Linvau 
sphalmate tubo longior). Corolla ringens tubo elongato (haud 
brevi) calycem superante apice vix dilatato; limbus bilabiatus; 
labium superius tubo longius inferne late lineare, superne dila- 
tatum et bilobum, lobis brevibus emarginatis, erectum, fornicato- 
convexum. Labium inferius late obovatum basi canaliculatum, 
superne patens, 3-lobum, lobis emarginatis. Stamina stricte 
aeguilonga (demum specie didynamia exterioribus leviter late- 
raliter recurvis), labium superius fere aequantia et illi appressa. 
Staminodium minutum. Filamenta pro '/, parte superiore con- 
nata, membranam crassam excavatam marginibus incrassatis 
pubescentibus, stylum vaginantem, sistentes, in fauce corollae 
geniculata et secus dorsum tubi separatim descendentia, su- 
perne glabra. Antherae oblongae apice emarginatae obtusae, 
basi profunde bilobae, lobis basi minute muecronatis (in sieeo 
jure sagittatis), antice pubescentes, dorso dense glandulosae. 
Pollinis granula inter majora, ellipsoidea, nune 68 micron 
longa, 50 lata, costata (Rippenpollen), costis nunc 9 nunc 12, 
intervallis laevibus haud punctatis; pori tres in medio costa- 
rum vallo parvo ecircumdatae. Ovarium disco pulvinari sat 
distincto insidens, stylus filiformis inter stamina invaginatus, 
exsertus parce puberulus, basi cum apice ovarii glanduloso- 
puberulus. Stigma abortu simplex punctiforme. Capsula teres 
5-angulata leviter secundum dissipimentum compressa inferne 
paullum attenuata, dimidio inferiore intus solida. Semina 4, 
matura non visa. 


Pedunculi 2—5 mm, bracteae 25—10 mm. longae. Flos 30 
mm. longus. Calyx 12 mm. longus. Corollae tubus 12.5 mm, 
longus. Labium superius 20 mm. longum, inferius 15 mm. 
longum 10 mm. latum. Corollae tubus pallide flavidus, limbus 
extus albus prominenter reticulatus intus pallide purpureus. 
Stamina alba, antherae flavae. 


89 


La plante que je viens de décrire a été cultivée dans le Hortus Bogoriensis 
depuis des temps inconnus, peut être depuis RerNwARDT. Le nom en était 
ineonnu aussi bien que l'origine et j'ai eu quelque difficulté en la determinant, 
vu que les descriptions qui en existent ne se comportent pas tout à fait avec 
la plante vivante. Des synonymes qui existent j'ai choisi le plus ancien publié, 
d'après les régles de Vienne, quoiqu'il soit basé sur une assez grave erreur 
de lauteur, qui identifiait lespèce avec le „Herba tinctorum” de RumePm 
(Peristrophe tinctoria Nees), bien à tort, comme démontré déjà par Mrqveu l. c. 


VALETON. 


. Ni . ke 
ê N kf . 
En, 1 
= 1 a 13 
1 Lo 
© me í\ 
p) 1 Á 8 
‚8 1% je … za 
' { 
1 . w 
x 
keld IN: 
5 : ‘ 
n _ ‘ 
> Fi 
nk ke ° 
L - re 8 & N 1 
=i ï De ad 
Ì 5 he ' yr L 
_ i El . L 3 5 S 
K a : “ fi ‘ mn 
- A d ke A 4 
« - De R - ú 
- ot ï } 1 5 
ik d 
ij î ie nd Ô 7 
5 à B î 
: ae ï ie 4 5 e 
pn + di 5 
f Kal \ 
Ï ei a El . le , 
EN) î ‘ ï 1 
, \ 4 4 4 5 " Ee LJ { 
î r 
" ‚ B] 
ï Ie oen R A ; SG n N ° en t 
e El - 
- 5 
4 = / 
Ô 4 1 1 
_ ef / 3 = . 
x dl Ei \ : A 
d xC A n 
en E sl e ‘ d q 
EN 5 h 
zi k _ ! e . i . é ' 


Vitis 


Koordersi 


Backer. 


Tab.CCCXXIX 


M.Kromohardjo lith. 


ar ed dd 


zel 


eN 


et rt 


bad 


lc.Bog: XIV. ‚_Tab.CCCXXVII. 


\ 
NG 


ON 


R.Natadipoera del. M.Kromohardio Lith. 


Vitis Koordersii Backer. 


TABULA CCOXXVLII er COOXXIX, 


Vitis Koordersii ') Backer. 


Ampelidaceae. 
Fig. 1. Ramulus cirrhosus Lt, — Fig. 2. Folium 4. — Fig. 3, Ramulus floriger, 
foliis delapsis +. — Fig. 4. Pars cymae à. — Fig. 5. Flos Â. — Fig. 6. Flos longi- 
tudinaliter sectus 1 (a, discus. — b, ovarium. — o, ovulum). — Fig. 7. Semen 4. 


Vitis (Cissus) scandens, caule acute tetragono, stipulis pur- 
pureis patentibus, foliis modice vel longiter petiolatis ovatis 
basi profunde cordatis apice acute acuminatis, mucronato- 
serratis glabris, cirrhis bifidis; eymis oppositifoliis 4—5-radiatis 
glabris vel subglabris, floribus pro genere majusculis 4-meris, 
calyce truncato, petalis 3—34 mm. longis pallide violaceis 
ovato-oblongis apice cucullatis; disco purpureo exserto 4-lobo, 
ovarium tere totum includente, stylo cylindrico, stigmate haud 
dilatato, baccis nigris monospermis, seminibus obovato-globosis 
basi rostratis, testa laevi. | 


Caulis scandens herbaceus acute tetragonus ad nodos saepe 
albido-pruinosus subfragilis 2—5 m. longus. Cirrhi oppostiti- 
folii bifidi virides purpureo-suffusi, in pluribus nodis et semper 
in parte florigera caulis deficientes. Stipulae primum erectae 
mox patentissimae purpureae ovales vel subfalcatae basi lata 
amplexicaules apice obtusae, 6—8 mm. longae 4—5 mm. latae. 
Folia modiee vel longiter petiolata, petiolis 30—90 mm. longis, 
ovata, basi profunde cordata apice valde et acute acuminata 
margine serrata, glabra, 5-nervia, pallide viridia, saepe pur- 
pureo-suffusa, 90—150 mm. longa, 60—100 mm. lata. Cymae 


t) Named after Dr. S. H. Koorpers, who first discovered this plant, 


92 


in parte superiore caulis oppositifoliae vel, foliis floralibus defi- 
cientibus, in paniculam spuriam collectae, modice pedunculatae, 
pedunculo angulato, 20—35 mm. longo, apice bracteato et 
radios 4—5 gerente, radijs apice nunc ramulis paucis secun- 
dariis instructis nune flores numerosos gerentibus. Pedicelli 
glabri vel subglabri, 2—4 mm. longi. Flos nondum apertus 
+ 5 mm. longus. Calyx cupulato-campanulatus truncatus glaber 
+ 14 mm. altus. Discus + £ mm. alte exsertus, purpureus, 
conspicue 4-lobus ovarium fere totum includens. Stamina 4 in 
disei sinubus inserta, filamentis + 2 mm. longis, pollinis gra- 
nula ellipsoidea. Petala primum patentia mox reflexa, glabra, 
pallide violacea, apice viridia, ovato-oblonga, apice cucullata, 
334 mm. longa, 15—12 mm. lata. Ovarium 2-loculare, loeulis 
biovulatis, stylus cylindricus 14— 15 mm. longus post anthesin 
vix elongatus, stigmate haud dilatato. Bacca nigra, monosperma, 
semen obovato-globosum, basi rostratum, testa laevi. 


Habitat in insula Java. Lecta fuit: 


Ll. in sylvis primaevis prope Soember Tangkil (Pasoeroean) 
ad altitudinem 400—500 m., ubi detexit Dr. S. H. Koor- 
DERS (25. VI. 1896, N°. 23622 /} Herb. Koorders). 

2. in tectonetis prope Ngarengan (Semarang) ad altitudinem 
50 m., ubi detexit Dr. S. H. Koorvrers (22. V. 1899, 
N°. 371923 Herb. Koorders). 

8. in sylvis primaevis prope Bandjar (Preanger) ad altitu- 
dinem + 50 m. Dee. 1910. (leg. Backer). 


This species is nearest allied to V. hastata but differs by the broader 
leaves and the much larger flowers. From V. pentagona it differs by the 
more deeply cordate leaves and the acutely tetragonous stems, from V. qua= 
drangularis by the bifid tendrils, the much larger leaves of different shape, 
the stipules and the larger flowers, from V. pallida by the acutely tetrago- 
nous stems and the bifid tendrils. 


Dr. S, H. Koorpers kindly adds the following information : 
Vitis Koordersii Backer. n. sp. (msc. 25, III. 1911). 


Mittel-Java: Prov. Semarang (Djapara): Bei Ngarengan um 50 m. ü. M. im 
Djatiwalde: Kds 371923 (Auf periodisch trocknem Boden, nicht selten. — 


93 


2099 * Nur mit Blättern gesammelt am 22, V. 1899, — Einheimischer Name: 
Ojod tikel balung, Javanisch. — Kletterpflanze mit blattgegenständigen rosarot 
und grün gefarbten Ranken, kahlen, scharf 4-kantigem, geflügeltem, hellgrünem 
Stengel und herzförmigen, beiderseits blassgrünen Blättern. — Der javanische 
Name Ojod bedeutet Schlingpflanze oder Kletterpflanze, während der Name 
tikel balung sich auf den eigentümlichen vierkantigen Stengel bezieht. Auch 
einige Pflanzen aus anderen Pflanzenfamilien heissen in Java tikel balung). 


Ost-Java: Prov. Pasuruan: Bei Tangkil in der Abt. Malang, in Regenwald, 
um 400—500 m. ü M.: Kds 236223 (Auf ziemlich fruchtbarem Boden, 
nicht selten. — 1501 * Nur mit Blättern gesammelt am 25. III. 1896, — Ein- 
heimischer Name: Ojod sangkal balong, Javanisch. — Kletterpflanze, 5 m. 
hoch mit krautigem, scharf vierkantigem, geflügeltem Stengel, mit blattgegen- 
ständigem Ranken kletternd. Blätter unterseits blassgrün). 


BACKER. 


Ee | 


pe 


D) 
DS 


a 


ek Ba Tab.COC006 


Á M.Kromohardjo _lith. 


R.Natadipoera del. 


Balanophora Ungeriana Val. 


TABULA CCOXXX, 


Balanophora Ungeriana Val. n. sp. 


Balanophora elongata Bl. p. p.; Bl. Enum. [ p. 87. — B. dioecia (non 
R. Br.) UNGFR in Ann. Wien Mus. II p 26 et 33, tab. 2, fig. 4. 


Balanophoraceae. 


Balanophora, sectio Balaniella, (v. Tieghem genus). 


Fig. 1 et 2. Tuber cum spadicibus in radice Ficus leucantatomi, 5. — Fig. 3. 
Spadix pedunculatus bracteis ablatis &. — Fig. 4. Idem longit. dissectus 4, — Fig 5. 
Spadix sessilis +. — Fig. 6. Spadicelli et pseudovaria speciminis fig. 3. — Fig. 7. 


Spadicelli cum seminibus fere maturis. 


Unice feminea. Tuber („rhizoma’, „receptaculum basilare’') 
pro ratione parvum e centro communi dense vel laxe ramosum 
ramis abbreviatis, subsimplicibus vel basi pauci-ramulosis pleio- 
_ ehasii modo dispositis, apice spadicigero valde incrassato, 

vulgo obovoideo semper indiviso (ramulis secundariis nullis vel 
obsoletis); cortice dense punctulato, punetulis grossis pyrami- 
datis acutis subhispido, vulgo sordide-rubro, pustulis pallidis 
multiradiatis magnis valde conspicuis consperso, sectione pal- 
lido parce viscoso-succoso, fasciculis fibrovasalibus intrusis 
(,Wurzelzweige” Heinricher) colore rubro vulgo insignibus. 
ppadices ex orificio subregulariter dentato erumpentes, globosi 
vel late elliptici saepe magni vulgo sessiles, rarissime breviter 
pedunculati, juniores squamis totis inelusis ovoideis acutis, 
adulti vix apiee denudati, squamis paullo laxioribus vix 
subpatulis. Squamae dense imbricatae appressae inferiores 
trigonae parvae superiores sensim increscentes ultimae ovatae 
et ellipticae, omnes acutiusculae coriaceae basi crassae dense 
striulatae, striis („nervis’) numerosis 20 vel pluribus subparal- 


96 


lelibus percursae, extus magis minusve longitudinaliter ridata- 
striatae. Spadices sectione aurantiaci. 

Spadicelli, (Engler) („granuli’® Junghuhn, „squamae’’ Lotsy), 
primo obovati vel elongato-obeoniei vel etiam cylindrici, apice 
vulgo truncati vel late rotundati basi in stipitem primo bre- 
vem denum fere aequilongum producti. 

Pseudovarla in juventute inter spadicellos, mox etiam ad 
stipites spadicellorum disposita, processubus styloideis spadi- 
cellis brevioribus vel eos vix superantibus. 

Tuberi magnitudine diversi saepe in apice radium 8—5 mm. 
erassorum ad insertionem tuberi haud valde incrassatorum, sed 
etiam laterales et terminales ad radices 10—25 mm. erassos 
apice ad 60 mm. latitudinis incrassatos. 

Tuberi radicibus fieorum: (Heus villosa, Heus Ribes, Ficus 
leucantatoma, Ficus lepicarpa) innati, in arboribus aliorum ge- 
nerum haud occurentes. 


Habitat: Java occidentalis ad montes Salak et Gedeh ad al- 
titudinem 1000—1800 Metr. 


Il n'existe aucun doute que la plante décrite par UNaer dans l'étude citée 
comme B. dioica, et qui provient des collections de BruMr, ne soit diffé- 
rente de celle considerée à droit par JuNGHUEN, GaArPPeErT et par tous les 
botanistes après eux comme le vrai B. elongata de BrumE BLUME n'’ayant pas 
fait une étude profonde de cette espèce a confondu sous ce nom deux espèces 
bien différentes. Les deux espèces sont communes sur le Salak et sur le 
Gedeh et se ressemblent à première vue. Cependant les indigènes, coureurs 
de forêts, les distinguent très-bien et les nomment d'après les racines-mêres 
les plus fréquentées lune le „prout tjantigi”’ (Vaccinium), „prout haroeman”’ 
(Albizzia montana) „prout panggang”’ ou „ramogiling” ou „Serem” (différentes 
formes d'Araliacées), l'autre sans exception „prout konjal’” (Ficus villosa). 

La première, le B. elongata, a été trouvée sur une douzaine de plantes des 
genres et espèces les plus diverses, mais comme déjà remarqué par JUNGHUHN 
et, comme je puis le constater moi-même après des années d'observation, on 
ne la trouve pas sur des Ficus. L'autre, que je veux nommer Balanophora 
Ungeriana, habite exclusivement des espòces de Ficus, mais de ceuz-là les plus 
dissemblables, comme le F. villosa, Épiphyte a tige mince rampante, le F. Ribes, 
petit-arbre, et très-souvent le F. leucantatoma, arbrisseau très commun dans 


les forêts inférieurs du Salak.… 


07 


Pour distinguer ces deux espèces je veux signaler quelques points saillants. 
D'abord le port en est très-différent. Comme on sait (voir les figures excel. 
lentes de JuNeruaN, Javanische Balanophoreen, tab. I, et de GarpPert: Über 
der Bau der Balanophora Tab. 1, Fig. 1 et aussi le B. multibrachiata Fawc. 
(Fawcerr, On new species of Balanophora, Tab. 834, fig. 25, qui n'est qu'une 
forme de B. elongata), le „rhizome’ de B. elongata se ramifie d'une manière 
répétée en guise de fourchette, formant ainsi des dichotomies ou des pleio- 
tomies composées, à branches tantôt égales tantôt très inegales, mais toujours 
se terminant par un spadix et formant de nouveaux rameaux immédiatement 
au-dessous de celui-ci. Le spadix se trouve done souvent dans langle central 
d'une diehotomie ou d'un pleiochase. Voilà ce qui n'est jamais le cas chez le 
B. Ungeriana. Tei les rameaux du rhizome qui, comme dans le B. elongata se 
terminent par un „spadix’”’, ne se ramifient d’abord que tout-près de leur base, 
se prolifiant ainsi indéfiniment, mais restant courts; elles peuvent s'allonger 
plus ou moins et former de nouveaux rameaux, restant courts de même et se 
terminant tous comme les branches primaires par un membre gonflé, de forme 
sphérique ou vbeonique formant un support propre pour le spadix. Ce support 
fait défaut chez le B. elongata et caractérise tròs-bien l'espèce. Comme on 
voit elle se rapproche par le port beaucoup du B. globosa (voir Juneau. 1. c. 
Tab. IT). Quant au spadix lui-même, il est très-rarement pourvu d’une tige 
courte (au plus de 2 cent. de longueur), presque toujours il est sessile, ellip- 
soide ou ovoide ou plus souvent sphèrique ou même un peu déprimé, et peut 
atteindre une largeur de 5 centimètres. Les bractées, disposées d’ailleurs en 
spirale imbriquée comme chez le B. elongata et s'élongeant de la base vers le 
sommet sont très coriaces, à base epaisse, et striées en dehors d'une manière 
disticte, leur forme est trigone ou ovée à base elargie à sommet obtus ou 
presque aigu (dans le B. elongata elle sont arrondies ou même obovées et 
beaucoup plus minces). Le spadix reste longtemps enclos dans les bractées, 
qui n’atténuent vers le sommet et forment ainsi un bourgeon de forme ellip- 
soide appointue, caractéristisque pour l'espèce (chez B. elongata les bourgeons 
sont arrondis) En s'ouvrant elles ne s’étendent que très-peu et ne mettent au 
nu que le sommet-même du spadix (autre différence avee B. elongata). 

Les spadicelles sont tout à fait semblables à celles de B. globosa (comparer 
nos figures 6 et 7 avec celles de Lorsy, Ann. XVI, tab. 22, fig. 12), et de 
Fawcerr (l. e. tab. 34, fig. 20 —= B. ramosa Fawcett, qui est identique avec 
B. globosa Juneu.). C'est à dire qu'elles diffèrent de celles de B. elongata par 
la forme eylindrique ou obovée, à sommet tronqué ou largement arrondi et 
par la tige allongée couverte de pseudovaires, dont les processus styloides 
relativement courts ne les surpassent que très-peu. Dans le B. elongata les 
spadicelles ont des contours très-variés, mais leur sommet est toujours arrondi 
et les processus styloides des pseudovaires, soit que ceux-ci soient insérés sur 


08 


Ja tige ou sur le corps des spadicelles, qu'elles soient sessiles ou longuement 
— stipitées, surpassent toujours de beaucoup les spadicelles. 

Quand À Y'écorce qui prête souvent d'excellents services pour distinguer les 
espèces de Balanophora, elle n'est que peu utile dans notre cas. En effet les 
‘ petites granules lignifiées qui constituent l'écorce sont plus grands dans le 
_B. Ungeriana que dans le B. elongata, d'une forme pyramidale et très-atténuée 
au sommet, donnant à la surface une rudesse touchant à Yhispidité et plus 
grande que dans le B. elongata où ces granules sont plus petites et souvent 
arrondies; en sus les pustules accumilatrices d'eau („,Wasserfänge”) sont 
beaucoup plus grands qu'il n'est le cas d'ordinaire chez le B. elongata (elles 
ont souvent un diam. de 5 mm.). Pourtant les propriétés de l'écorce sont 
tellement variables dans les diverses formes de celle-ci, que les formes extrê- 
mes en offrent entre eux des différences presque aussi grandes qu'avec le 
B. Ungeriana. Dans les deux espèces la couleur de l'écorce est tantôt rouge 
et tantôt grisätre. 

D'ailleurs le B. Ungeriana a évidemment sa place dans le système tout près 
du B. elongata et Pon peut être certain que, sì la forme masculine existe, elle 
doit ressembler de pròs à celle du B. elongata; l'espece appartiendrait done à 
la troisième groupe distinguée par Fawcerr et élevóe au rang de genre sous 
le nom de Balaniella par VAN TirmemeMm (Ann. d. Se. N, 9e sér., T. 6, 1907). 
Cependant, me basant sur des observations de plusieurs années et sur le 
témoignage universel des indigenès qui connaissent la plante, je suis bien 
persuadé que la forme masculine s'est éteinte (à Java du moins), comme c'est 
le cas du B. globosa où le même fait a été constaté par Lorsy pour la mon- 
tagne Kendeng et affirmé par moi-même pour le Gedeh. 

Pour ecomplèter notre description il faut encore remarquer que le tissu cel- 
lulaire du tubercule est blanc et secrèête un suc très-peu résineux; les rameaux 
“radicellaires y sont bien marqués par leur couleur presque toujours rougeâtre. 
Pour le fabricage des bougies cette espèce n'est pas usitée, à raison de la 


qualité inférieure du cire. 


VALETON. 


ra 


Tab.CCCXXX1. 


lc. Bog: XIV. 


MiKromohardjo Lith. 


Vaccinium dialypetalum J.J.S. 


er 


ad 


5 


wig 


wens 


TABULA OCOXXXT. 
Vaccinium dialypetalum J.J. $. n. sp. 


Ericaceae. 


Fig. 1. Ramulus florens 4. — Fig. 2. Folium cum inflorescentia t. — Fig. 3. 


Flos &. — Fig. 4, 5. Sepala 'P. — Fig. 6. Petalum '/. — Fig. 7. Petalum ex- 
pansum 'ò. — Fig. 8. Stamen lateraliter visum 2. — Fig. 9. Idem antice visum 25. — 
Fig. 10. Pistillum |, — Fig. 11. Ovariüi sectio transversa |}. — Fig. 12. Discus 
supra visus 2. 


Prutex epiphyticus ramulis pubescentibus. Folia brevissime 
petiolata, ovata vel ovato-lanceolata, acuminata, adulta sub- 
glabra, penninervia. Inflorescentiae axillares, racemosae, foliis 
multo breviores, 6—10-florae, pubescentes, loribus parvis longe 
pedicellatis, pediecellis basi bibracteolatis. Calyx 5-partitus. Pe- 
tala 5, libera, valde concava, dorso pubescentia. Stamina 10, 
_filamentis liberis pilosis, antheris cohaerentibus, dorso bical- 
caratis, apice in tubulos curvatos exeuntibus. Ovarium spurie 
10-loculare. Discus annularis, undulatus. 


Frutex epiphyticus, ramulis elongatis pendulis in sicco su- 
perne flexuosis compressisque pubescentibus, lenticellis ver- 
ruciformibus praeditis. Folia alternatim bifaria, brevissime peti- 
olata, ovata ad ovato-lanceolata, longe et anguste acuminata, 
basi rotundata vel obtusa, integerrima, margine praesertim ad 
basin (in sieco) recurva, paulum supra basin utrinque glandula 
marginali impressa donata, adulta subglabra, in costa media 
supra subtusque puberula, in utraque parte costae mediae in 
sicco subtus prominentis nervis lateralibus c. 9—10 patentibus 
tenuibus curvatis intra marginem anastomosantibus, reticulato- 
venosa, nervis venisque in sicco supra subtusque tenuiter promi- 


nentibus, c. 5.7 —l1 em. longa, 1.9—4.5 em. lata; petiolus pube- 
XIV | 8 


100 


scens, c. 0.2—0.4 cm. longus. Inflorescentiae numerosae, axillares, 
racemosae, foliis multo breviores, c. 6—10-florae, pedunculo c. 
0.8—0.6 em. longo pubescenti basi squamis parvis donato, rachide 
pubescenti c. 0.8—1.7 cm. longa. Bracteae caducae. Flores minus- 
culi, longe pedicellati, pedicello superne inerassato infra ovarium 
artieulato pubesecenti e. 2 em. longo, paulum supra basin brac- 
teolis 2 suboppositis parvis subadpressis triangulis acutis con- 
cavis puberulis e. 0.075 em. longis instructo. Calyx profunde 
d-partitus, lacintis erectis incurvis triangulis acutiusculis dorso 
puberulis intus parce puberulis carnosulis c. 0.24—0.26 cm. 
longis, 0.15—0.16 cm. latis. Petala 5, libera, erecta, apice in- 
curva, valde eonduplieato-concava, expansa subobovato-oblonga, 
breviter obtuse acuminata, dorso praesertim medio et apice 
pubescentia, intus glabra, expansa c. 0.425 cm. longa, 0.225 — 
0.25 em. lata. Stamina 10, circa discum inserta, antheris arcte 
cohaerentia, subaequalia, inexpansa tota c. 0.815 em. longa; 
filamenta libera, inferne divergentia, parte superiore arcuato- 
incurva, lineari-subulata, basi alternatim magis minusve dila- 
tata, basi intus extusque excepta villosa, carnosula, inexpansa 
e. 0.175 em. longa; antherae lateribus arcte cohaerentes, dor- 
sifixae, introrsae, oblongae basi oblique rotundato-truncatae, 
apice in tubulos 2 erectos tenues curvatos c. 0.18 cm. longos — 
exeuntes, dorso calcaribus 2 elongatis curvatis subulatis minute _ 
puberulis ce. 0.1 em. longis praeditae, totae c. 0.9—0.325 cm. 
longae, parte inferiore c. 0.175 em. longa, thecis parallelis 
antice suleo profundo separatis suleo longitudinali laterali in- 
structis. Ovarium inferum, depresse obeonico-disciforme, dense 
pubescens, c. 0.17 em. altum, 0.25 em. diam, septis spuriis 
10-loculare, multiovulatum, placentis axillaribus bifidis; stylus 
in excavationem parvam disci insertus, exsertus, teres, glaber, 
e. 0.525 em. longus, stigmate minute lobulato. Discus annularis, 
margine undulatus, glaber, carnosus, ce. 0.2 em. diam. 


Hab. Java: Kartamana bei Bandoeng, auf einem Baume im 
Urwaldreste in ce. 1600 m. ü. dM. (A. Ranr und J, J. SMrrH 
n. 518, bl. im April 1911). 


101 


Diese interessante Art glaube ich wohl am besten in die Gattung Vaccinium 
einzureihen. Wegen des 10-fächerigen Fruchtknotens und auch habituell nähert 
sie sich der Untergattung Rigiolepis, ist von dieser jedoch durch die völlig 
freien, stark concaven Petalen sehr verschieden. Freie Petalen sind innerhalb 
der Gattung bis jetzt nur bei der Untergattung Oxycoccus bekannt; von dieser 
ist die neue Art jedoch habituell, und durch gespornte Antheren und einen 
10-fächerigen Fruchtknoten verschieden. 

Bemerkenswert sind die unten freien, aber mit den Antheren knapp zusam- 
menhängenden Staubgefässe, die wahrscheinlich zusammen abfa!len. 

Es scheint mir unvermeidlich auf diese Pflanze eine neue Untergattung 


aufzustellen, für die ich den Namen Galeopetalum vorschlage. 


Vaccinium. — Subgenus Galeopetalum. Calyx 5-partitus. Petala 5, libera, galeata, 
calyce longiora. Stamina 10, filamentis liberis, antheris arcte cohaerentibus 


bicalcaratis, tubulis elongatis. Ovarium 10-loculare. 


J. J. Suirn 


E 


. 
, 


“ 


pa 


a 


14 
| 
: 


Tab.CC 
Ic. Bog: XIV. | abo. CCCXXXII 


R.Natadipaers del 


Morus macroura Mig. 


5 
1 
Ke] 
| . \ 
D) | 
£ j 
1 
| j 
Dn en | 
Se ai 
j 
| \ 
en 
ë 
, 
| | OE 
en : 
| î 
| _ 
- | 
b 
=_ A mn = . n | 
EA n G | 
: zé 
18 n 
nd haf | 
x _ 
| | j 
a n 5 
hj 
el 
| 
El _ | | | 
j : 
oe, n Ì 
in OO | 
en s. | | 
} _ Le … E _ | | 
OO 5 } 8 En gee | | 
e) ad Î ú | | | | 
Ee : _ | | | 
d _ cd ï On j | | 
kn n | 
_ Wi | 
} n _ Mi 
Ne ” 
ai k 


. 
1 
if 
‘ 


ce Boe 


R.Natadipoera del. 


b-CCOOX. 


„Kromohardjo 


TABULA OCOXXXIT. 


Morus macroura Mig. 


Pl. Junen. 42; Fl. Ind. Bat. I, 2, 280; Suppl. 171, 414; Bureau in DC, 
Prodr. XVII, 247. 


Moraceae. 

Fig. 4. Ramulus f. — Fig. 2. Folium & — Fig. 3. Pars folii subtus visa 3%. — 
Fig. 4 Gemma 2, — Fig. 5. Ramulus florens { 1. — Fig. 6. Flos { 2 — Fig. 7. 
Sepalum 7 9%. — Fig. 8,9. Stamina ‘?. — Fig. 10. Pistilli rudimentum . — 
Fig 14 Inflorescentia OE, — Fig 12. Flos Q £ — Fig. 13, 14. Sepala Q }. — 
Fig. 15. Pistillum &. — Fig. 16. Inflorescentia fructifera ;. — Fig. 17. Fructus 


calyce obtectus f. — Fig. 18, 19. Fructus nudi à. — 


_ Arbor dioica, ramulis pubescentibus, gemmis conspicuis ra- 
mentaceis. Folia decidua, petiolata, ovata vel orbiculari-ovata, 
saepe cordulata, acuminata, leviter serrata, asperula, subtus 
subvelutino-pubescentia, 3-nervia, c. 9—22 cm. longa. Stipulae 
subulatae. Amenta in ramulis novellis, cylindracea, multiflora, 
e. 4— 11 em. longa. Pistilli radimentum majuseculum, obeonieum. 
Flores Q compressi, perianthii segmentis suborbicularibus pi- 
losis. Amenta fructifera densissima. Drupa perianthio leviter 
aueto succoso inclusa, mesocarpio succoso, putamine com- 
presso-trigona. 


Arbor dioica, mediocris vel alta, cortice lactescente, ramulis 
subteretibus pubescentibus lenticellis oblongis verruciformibus 
instruetis, innovationibus sericeis. Gemmae conspicuae, ovoideo- 
conicae, ramentaceae, ramentis superne acrescentibus semiorbicu- 
laribus ad ovatis rotundatis ad acutis concavis dorso sericeis per- 
gamaceis ad ec. 1.25 em. longis. Folia decidua, alterna, petiolata, 
ovata vel orbiculari-ovata, saepe leviter cordata, longe et anguste 
acute acuminata, basi late rotundata subtruncata vel leviter 


104 


incisa, leviter serrata vel crenato-serrata, supra parce pubes- 
centia et asperula, subtus plus minusve dense subvelutino- 
pubescentia subasperulaque, basi trinervia et utrinque nervo 
parvo margini parallelo addito, nervis basilaribus interdum 
inaequilongis adscendentibus plerumque ad vel ultra interdum 
longe ultra medium laminae productis exterius numerosos 
nervos laterales patentes intra marginem anastomosantes emit- 
tentibus, ceterum in utraque parte costae mediae nervis late- 
ralibus ce. 3—6 patentibus adscendentibus intra marginem ana- 
stomosantibus, nervis lateralibus omnibus leviter curvatis vel 
subreetis, reticulato-venosa, nervis venisque semipellucidis supra 
impressis subtus prominentibus, membranacea, adulta firmiora, 
supra nitidule viridia, subtus opaca et pallidiora, ce. 9—22 cm. 
longa, %-—14.5 em. lata; petiolus teres, supra apicem versus 
sulcatus, pubescens, viridis, ce. 2.5—5.5 cm. longus. Stipulae 2, 
laterales, caducae, subulatae, basi dilatatae, costa media promi- 
nente, pubescentes, c. 0.9 cm. longae. Amenta { in axilla 
foliorum infimorum partim rudimentarium  ramulorum novel- 
lorum solitaria, pedunculata, cylindrica, subdensa, valde multi- 
flora, c. 4—8.5 em. longa, peduneculo ec. 0.4—l cm. longo cum 
rachide villoso dilute viridi. Flores c« parvi, sessiles, dilute 
virides. Alabastra gquadrangulo-globosa, longitudinaliter 4-sul- 
cata. Perianthium 4-partitum, aestivatione induplicativum, laci- 
niis ovalibus vel subovatis obtusis concavissimis dorso prae- 
sertim versus apicem parcius pilosis ce. 0.23.—0.8 cm. longis, 
0.1%5 em. latis. Stamina 4, laciniüis perianthio opposita, in 
praefloratione inflexa, deinde elastice porrecta, perianthium 
multo superantia, c. 0.425—0.55 cm. longa; filamentum lineare, 
apice attenuatum, carnosulum, albidum; anthera extrorsa, 
quasi introrsa, dorsifixa, suborbicularis, curvata, c. 0.075 cm. 
diam. Pistilli rudimentum majusculum, perianthio bene brevius, 
obeonieum, plus minusve quadrangulum, basi pilis stipatum, 
dilute viride. Amenta @ in axilla foliorum infimorum partim 
rudimentarium ramulorum novellorum, solitaria, pedunculata, 
cylindrica, densius multiflora, e. 4—11l em. longa, absque stylis 
e. 0.5—0.65 em. diam., pedunculo ec. 1—1.8 em. longo, cum 


105 


rachide longe pubescenti dilute viridi. Bracteae 0. Flores @ 
patentissimi, sessiles, compressi, suborbiculares, virides, c. 0. 225— 
0.24 em. diam. Perianthium 4-partitum, laciniis 1mbricatis ova- 
rium arcte ineludentibus suborbicularibus, exterioribus conca- 
vissimis, interioribus concavis, omnibus longe ciliatis et dorso 
praesertim medio pilosis intus parce pubescentibus ec. 5-nerviis 
e. 0.175—0.2 em. longis. Ovarium ecompressum, orbiculari- 
ovatum, apice breviter contractum, uno latere costula longitu- 
dinali donatum, glabrum, ce. 0.15 em. latum, uniloculare, ovulo 
ex apice loculi pendulo; stigmata 2, basi in stylum brevissimum 
connata, lineari-filiformia, puberula, ce. 0.575 0.4 cm. longa. 
Spicae fructiferae inflorescentiis haud longiores, eylindricae, 
densissimae, ce. 0.7—0.85 cm. diam. Drupa segmentis perianthii 
leviter auctis succosis dilute viridibus e. 0.24—0.8 cm. diam. 
tota inclusa, stigmatis siccis coronato, compressa, suborbicularis, 
nitida, dilute viridis, e. 0.225 em. diam., mesocarpio succoso- 
carnoso; putamen compresso-trigonum, obligue ovatum, fusces- 
eens, e. 0.17 em. longum, 0.125 cm. latum, pariete duro, late- 
ribus latis aequalibus planisve, latere angusto valde convexo 
et sulco longitudinali instructo. 


Hab. Java, in der Residenz Preanger Regentschappen, Abt. 
Limbangan bei Pangentjongan in 900—1300 m. ü. dM. (Koor- 
DERS n. 87402, 8741 9, 87425, 139302, 13970 2, 14126 2, 
14193 (2, Ham, Duvrars); Abt. Bandoeng, bei Malabar in 1520— 
1580 m. ü. dM. (K. A. R. Bosscra, bl. im August, November 
und Dezember; fr. im September), bei Tjibitoeng (Ranr, fr. im 
September. 

Nom. ine. Kertoh, Kertoe, Kertaoe, Kerteuj, Kerteuw. 

Sumatra: bei Batang baroes (Tersmann), Djambi (Heyne). 


Die Art wurde zuerst von Mrqver in „Plantae Junghuhnianae” beschrieben 
und Java als Standort genannt. 

In „Fl. Ind. Bat. Suppl. 414” identifiziert Miqver eine von TEYSMANN in 
Sumatra ohne Blüten gesammelte Pflanze als Morus macroura. Zugleicherzeit 
macht er die Bemerkung, dass es nicht völlig sicher gei, ob die früher von 
ihm beschriebene Pflanze aus Java oder aus Sumatra stamme. Borrnaer erwähnt 


106 


in seiner „Handleiding dann auch nur Sumatra als Standort und zählt sie, 
wie auch BUREAU es tat, zu den zweifelhaften Arten., Aus diesen Gründen 
wurde die Spezies nicht in „Bijdragen tot de kennis der Boomsoorten van 
Java XI’ aufgenommen. | 

Bei der Bearbeitung der Gattung Artocarpus für die „Bijdragen” traf ich 
im Herb. Kds. als Artocarpus sp. einige steriele Zweige einer Baumspezies 
an, die wegen der gut ausgebildeten, beschuppten Blattknospen sehr charakte- 
ristisch waren und sicher keiner Artocarpus-art angehören könnten. 

Einige Zeit später erhielt ich einen ebenfalls sterielen Zweig dieser rätsel- 
haften Pflanze von Herrn S. P. Ham, Inspector des Forstwesens, und zwar 
von Pangentjongan. Wiewohl Herr Ham sich bemühte blühendes Material zu 
bekommen, gelang ihm das leider nicht. 

In November 1910 wurde von Herrn K. A. R. Bosscra, Malabar, bei 
Bandoeng, dem Departement van Landbouw in Buitenzorg blühendes cf Ma- 
terial eines ihm unbekannten Baumes mit vorzüglichen Holze zugeschiekt, mit 
der Bitte ihm den Namen mitzuteilen. Die Sache wurde in meine Hände 
gestellt und zuerst wurde dann um Zusendung von Q Blüten und Fruchten 
dieser offenbar mit dem oben erwähnten Koorperschen Material identischen 
Art gebeten. Die ersten wurden erhalten, aber einige Monate später schrieb 
Herr BosscHaA mir, dass der einzige, ihm bekannte Q Baum keine Früchte 
angesetzt hatte. 

Wiewohl de systematische Stellung der Art ziemlich klar war, waren Früchte 
doeh für eine vollkommen sichere Bestimmung notwendig und desshalb 
besprach ich die Sache mit Herrn Dr. A. Rarr, von Tjinjiroean bei Ban- 
doeng, dem es im September des vorigen Jahres gelang mir dieselben zu ver- 
schaffen Merkwürdigerweise traf ich ungefähr zur selben Zeit in einer an 
Herrn K. Heyre, Vorstand des Technischen und Handelsmuseum in Buiten- 
zorg gerichteten Sendung Material nützlicher Holzarten von Djambi in Su- 
matra, Zweige mit Q Blüten der nämlichen Art an. Es unterliegt also jetzt 
keinem Zweifel mehr, dass wir es hier wirklich mit MrQuers Morus macroura 
zu tun haben, dass die Pflanze von Mrqver in die richtige Gattung gestellt 
wurde und dass sie sowohl in Java als in Sumatra vorkommt. Allerdings scheint 
sie in Java sehr selten zu sein, und Erwähnung verdient es, dass die von 
Herrn Dr. Ranr geschickten Früchte, sowie auch später von Herrn BossCHA 
erhaltene, trocekne Steinkerne alle taub waren. 

Der Baum ist laubverlierend, steht jedoch nur während sehr kurzer Zeit 
kahl. Die Blütenstände erscheinen gleichseitig mit den jungen Blättern. 

Der verlängerten Blutenstände wegen gehort die Art zu Mrqusr's Sektion 


Macromorus. 


J. J. SMITH 


zen te 


Tab COO 


He Bog: Dale 


jo ith. 


M.Kromohard 


R.Natadipoera del. 


Val. 


5, 


Eugenia kangeensi 


TABULA COOXXXIIL. 


Eugenia Kangeanensis al, 


Myrtaceae. 
Fig. 1. Ramulus fructi &. — Fig. 2. Flores }. — Fig. 3. Flos à, — Fig. 4. Sta- 
mina *°. — Fig. 5. Flos longit. dissectus 3. — Fig. 6. Bacca à. — Fig. 7. Eadem 
transsecta }. — Fig. 8. Semen à. 


Eugenia (sect. Eu-eugenia), subglabra foliis 2—4-polliearibus 
ellipticis obtusis basi acutis brevissime petiolatis pergamaceis, 
nervis tenuibus obsolete reticulatis. Floribus axillaribus solita- 
rijs vel binis peduneculo communi brevissimo, puberulis. Drupa 
globosa laevi, bisperma, calyce 4-partito coronata. 


Arbor glabra. Ramuli teretes cortice laevi griseo; floriferi 
graciles, internodiis leviter complanatis, superne dilatatis. In- 
novationes sericeo-puberulae. Folia brevissime petiolata elliptica 
obtusa vel obtusissime subacuminata basi acuta leviter pro- 
dueta, subeoriacea, in sicco haud pellucide-punctata, marginibus 
recurvis, novella, imprimis supra, pilis parcis appressis conspersa, 
adulta utrinque glaberrima, in sicco utrinque fusco-grisea, vel 
(in alio specimine) supra nigrescentia nitidula, subtus rubes- 
centia. Costa media tenuis subtus prominula. Nervi laterales 
utringue 7—9 tenues undulati utringue prominuli, obligue pa- 
tuli, in venam intramarginalem e margine remotam confluentia, 
vens reticulatis subinconspicuis. Folia 60 —1 10 mm. longa, 30— 50 
lata, saepe {5 mm. longa. Petioli 4—6 mm, supra complanati. 

Flores in axillis, (haud raro extra-axillares), solitarii, longiu- 
scule pedunculati vel raro bini, pedunculo brevi complanato, 
pedicellis longiuseulis puberulis sub flore minute bibracteolatis. 


108 


Pedicelli et pedunculi uniflori 10—25 mm. longi, pedunculi 
biflori 2—8 mm. longi. Flos 25 mm. diam. Calyx (cum recep- 
taculo} obeonicus sericeo-puberulus, 4-partitus, lobis 4 patenti- 
bus, rotundato-ovatis, alternatim longioribus, 4— 6 mm. longis. 
Petala calycis lobis 2—8-plo longiora rotundata obovata, 12 mm. 
longa et lata. Stamina numerosissima. Discus pulvinaris sub- 
patelliformis hirtellus. Bacca nunc bisperma, globosa, laevis 
(haud costata), 15 mm. diam. calyce coronata. Semina 2 angu-- 
lato-rotundata, testa crassa, radicula minima, cotyledones con- 
ferruminati. 


Habitat: In insula Kangean prope Madura leg. houtvester; 
in insulis Key leg. coll. indigenus Jarem1. 


"Wir empfingen ein Paar Blüten und Fruchtzweige dieser Art von dem 
Herrn Ober-Förster in Madura, auf der kleinen Insel Kangean gesammelt, 
wo der Baum nicht selten scheint. Nachher fand ich im Herbar einige Exem- 
plare derselben Art aus den Ket-inseln Es ist also sehr wahrscheinlich dass 
sie auf den Molukken-inseln einheimisch ist. Unter den zahlreichen von Tevys- 
MANN und anderen in den Molukken gesammelten Eugenia-Arten im Buiten- 
zorger Herbar fehlt sie jedoch. Es sind indess schon zwei Arten dieser Section 
aus den Molukken beschrieben worden Eugenia vismoides DC. II p. 267 und 
Eugenia (Jossinia) Reinwardtiana (Bl) DC. (Miq. F. 1. B. 1 p. 467). Erstere 
ist nur von der 3-zeiligen Diagnose in dem Prodromus bekannt, und soll zwei 
gesonderte Blüten in den Blattachseln besitzen; HE. Reinwardtiana, von welcher 
die Beschreibung sonst sehr gut auf unsere Pflanze stimmt, soll 8-rippige 
Früchte besitzen, während die unserer Pflanze volkommen glatt sind. Ich habe 
deshalb vorläufig einen neuen Artsnamen geschaffen, obgleich ich vermute 
dass die Art mit einer der beiden beschriebenen, wo nicht mit beiden, con- 


specifisch Ist. 


VALETON 


Tab.C0CXxxiv. 


Ie, Bog: XIV. 


Xanthophyllum lanceatum J.JS- 


Di « 
= _ 
_ n En 5 
* n 
n _ “ 
A ed 7 - 
e, R …_ 
he . 
AN _ E _ ed 
- . _ s SA — oe 
2) N n 
3 c Í = a 
€ _ D 
E _ _ : 
B ge > Nt 
: 
e « v 
ox E 
_ = _ 
5 = 
n en E3 
le mi . ht 
_ A RE " 
5 | 
d a _ | 
K p _ _ NN 
_ 5 _ ' 
1 8 _ 
- as _ Ì IJ _ - _ _ 1 
_ _ r pi, EN n 
wie na En Del 2 
_ = 2 " a ee 
hd EN - 
B NS z 
E _ t 
Nn _ 5 5 Hd 
hd _ T & n n 
H 5 [IL N B = B _ 
_ 1 on 


de en 
en le es 
à 
> ee _ _ : _ 5 ï EN Ee 8 
5 N “ E _ : _ 
Se nr j _ : 
ke N 
_ € 
on se = k 
N alls Le 
nj 5 E _ 3 
n _ Ee " 5 
: _ nn _ e _@ úd — Len 
wl aki ad drupen n (5 Es I-% 5 8 : _ 
en Air 8 Ê n en el ke _ 
kee danae De Sen tn _ n sr _ _ =e ER 
bie AT f Ree ZAG Ae 2 Nn a en ne Dà ed ee a Od Ee oke 


Tab.COCXXXIV. 


TABULA CCOXXXIV. 


Xanthophyllum lanceatum J. J. $. 
Skaphium lanceatum Miq.! Fl. Ind, Bat. Suppl. 1 (1860), 357. 


Polygalaceae. 


Fig. 1. Ramulus florens +. — Fig. 2. Pars folii subtus visa }. — Fig. 3. Sepalum 


posticum 2. — Fig. 4, 5. Sepala antica $. — Fig. 6, 7. Sepala lateralia à. — 


Fig. 8, 9 Petala postica $. — Fig. 10. Carina cum staminibus oppositis *?. — 
Fig. 141, 12. Petala lateralia &. — Fig. 13, 14. Stamina petalis posticis opposita ? — 
Fig. 15 Stamen petalo laterali opposito &. — Fig. 16. Stamen liberum & 
Fig. 17. Stamen ex alabastro antice visum ‘©. — Fig. 18. Idem dorso visum }. — 
Fig 19. Pistillum cum disco 8 — Fig 20. Fructus immaturi +, — Fig. 21, 22. 
Semina +. — Fig. 23. Seminis sectio transversa &. — Fig. 24 Semen absque integu- 
mento 2. — Fig. 25. Cotyledon intus visa 5. 


Folia oblonga vel lanceolata, apice leviter acuminata vel 
angustata plerumgue obtusa, nervis venisque subtus prominen- 
tibus, dense reticulato-venosa, glabra, subtus opaca, e. 3—l1 em. 
longa. Inflorescentiae terminales et axillares, simplices vel pa- 
rum ramosae, densae, ad ec. 6.5 em. longae. Sepala inaequalia, 
„ovata ad orbicularia. Petala postica oblongo-spathulata, late- 
ralia latiora, carina late triangulo-ovata c. 0.47 em. lata un- 
guiculata, omnina margine apicali incurva, 0.6—0.8 cm. longa. 
Stamina inferne et sub anthera pilosa. Pistillum pilosum, 
4-ovulatum. Fruetus 1—4-spermus. Semina depressa, orbicularia 
vel angulata, integumento papyraceo. 


Ramuli tomentelli, glabrescentes. Folia alternatim bifaria, 
petiolata, oblonga lanceolatave, apice angustata vel breviter 
acuminata, obtusa vel interdum subacutiuscula, basi cuneata, 
integerrima, glabra, in utraque parte costae mediae subtus 
bene prominentis nervis lateralibus ec. 7—10 patentibus, vel 


110 


patentissimis irregularibus tenuibus ecurvatis anastomosantibus, 
dense reticulato-venosa, venis in sicco supra et praesertim 
subtus prominentibus, coriacea, supra nitida, subtus opaca et 
subglauca, ce. 3—1l em. longa, 1.2—8.4 em. lata; petiolus in 
sicco supra canaliculatus, transverse rugulosus, glaber, c. 0.2— 
0.6 em. longus. Inflorescentiae spiciformes, terminales et axil- 
lares, simplices vel parum ramosae, in sieco fulvo-velutinae, 
dense multiflorae, ce. 3.5—6.5 cm. longae, rachide ce. 2—4.5 cm. 
longa. Bracteae caducae, patentes, triangulae, concavae, velu- 
tinae, c. 0.1—0.18 em. longae. Flores minusculi, brevissime 
pedicellati, pedicello supra basin articulato in stieeo dilute cin- 
namomeo-velutino ce. 0.075—0.l em. longo. Sepala 5, imbricata, 
valde inaequalia, concava, intus marginibus tenuibus exceptis 
minute puberula, dorso marginibus introrsis exceptis velutino- 
tomentosa, minute ciliolata, carnosula; sepalum postieum ova- 
tum, obtusum, c. 0.27 cm. longum, fere 0.2 cm. latum (expan- 
sum); sepala antica inaequalia, alterum ovatum, obtusum, 
e. 0.23 em. longum, 0.16 em. latum, alterum valde oblique 
ovatum, margine interiore valde membranaceo-dilatatum rotun- 
datum, e. 0.25 em. longum, 0.23 em. basi 0.15 em. latum; 
sepala lateralia orbiculari-ovata, rotundata, basi brevissime 
contracta, tenuiter marginata, c. 0.35—0.35 cm. longa, 0.33— 
0.3 em. lata. Petala postica anguste oblongo-spathulata, basi in 
_unguem brevissimum angustum contracta, obtusangule falcata, 
basi intus medio pubescentia supra basin utrinque brevi tractu 
ciliolata et extus pubescentia, ce. 0.8—0.84 em. longa, parte su- 
periore dilatata obligue oblonga rotundata concava margine 
apicali incurva. Petalum anticum (carina) latum, breviter un- 
guieulatum, dorso faseia lata longitudinali pilorum adpressorum 
erectorum, intus stria angusta pilorum patentissimorum in- 
struetum, ungue oblongo superne paulo dilatato extus intusque 
adpresse piloso reverse ciliato ec. 0.14 em. longo, lamina late 
ovato-triangula rotundata apiculata superne marginibus incurvis 
valde concava basi lata subtruncata medio in unguem cuneato 
contracta flabellato-venosa c. 0.47 cm. longa et lata. Petala 
lateralia oblique spathulata, concava, c. 0.625—0.7 cm. longa, 


111 


ungue cuneato-oblonge extus intusque ad basin parce pubescenti 
et ciliato, lamina ovata rotundata margine apicali incurva 
e. 0.45 em. longa, 0.3%— 0.35 cm. lata. Stamina 8, inaequalia, 
filamento inferne dilatato et latere libero adpresse erecto-piloso 
sub anthera parva ovali manicato-piloso; stamina 2 postica peta- 
lis posticis adhaerentia, ce. 0.6—0.7 cm. longa; stamina petalis 
lateralibus opposita eis basi adhaerentia, c. 0.4 et 0.55 em. longa; 
stamina 2 carinae opposita et ea basi adhaerentia linearia, superne 
angustata, ec. 0.7 cm. longa, parte inferiore c. 0.9 cm. longa 
pilosa; stamina 2 altera inter petala postica et lateralia inserta, 
libera, basi circumpilosa, ce. 0.63 em. longa. Pistillum c. 0.67 em. 
longum; ovarium oblique ovoideum, adpresse erecto-pilosum, 
e. 0.125 em. altum, 0.15 em. diam, ovulis 4; stylus teres, apice 
attenuato incurvo excepto adpresse pilosus, stigmate parvo 
capitellato. Discus brevis, annularis, undulatus. Fructus imma- 
turus breviter et crassius pedicellatus, subglobosus, glaber, 
e. 2.4 em. diam, pericarpio in sicco tenuiusculo erustaceo, 
endocarpio papyraceo. Semina matura l—4, depressa, orbicu- 
laria vel si plura adsunt angulata, medio in sicco depressa, 
e. 0.7—l em. alta, 1.5—l./ em. diam, integumento in sieco 
papyraceo reticulato; cotyledones crassissime carnosae; embryo 
parva; radicula brevis, crassa. 


Hab. Sumatra: Palembang bei Meranjat (LeEYSMANN, nom. inc. 
Sioer-sioer); Djambi (nom. ine. Medang stro et Kajoe stoer). 


Die obige Beschreibung wurde aufgestellt nach von Herrn K. Heyne, Vor- 
stand des Technischen und Handelsmuseum in Buitenzorg, aus Djambi in 
Ost Sumatra bezogenem Material. 

Ein unreife Früchte tragendes, authentisches, von BOERLAGE im Herbarium 
schon nach der Gattung Kanthophyllum verwiesenes, Bxemplar des Skaphium 
lanceatum Mrq. findet sich im Buitenzorger Herbarium und stimmt sehr gut 
mit dem aus Djambi erhaltenen Material überein, nur sind die Blätter im all- 
gemeinen kleiner. 

_ Die Pflanze gehört zu den Arten mit ziemliehn kleinen Blättern; dieselben 
sind länglich bis lanzettlich, kahl, ohne Drüsen und besitzen ein uuten vor- 
ragendes, dichtes Adernetz; der Stiel ist kurz und in sieco querrunzelig. Die 
dichten Blütenstände überragen die Blatter nicht und bilden an den Zweig- 


112 


spitzen ziemlich kleine Rispen. Die Blüten sind nur sehr kurz gestielt und 
besitzen sehr ungleiche, kurz behaarte Sepalen. Die hinteren Petalen sind 
schmal länglich spatelig, am Grunde noch wieder in ein kleines Nägelchen 
zusammengezogen, im unteren Teile innen in der Mitte und aussen behaart; 
die seitlichen Petalen sind breiter, während das vordere Petalum sehr breit 
eirund-dreieckig und kurz genagelt ist. Von den 8 ungleich langen, am Grunde 
verbreiterten und behaarten, unterhalb der Anthere gebärteten Staubblättern 
hängen 6 am Grunde etwas mit den Blumenblättern zusammen, während 2 
frei sind. Der Stempel ist, ausser der Spitze, anliegend behaart und hat im 
Fruchtknoten 4 Samenanlagen, die alle oder nur zum Teil zur Entwicklung 
gelangen. Die Früchte sind kahl, aber leider liegen reife nicht vor. Die reifen 
Samen sind niedergedrückt, besitzen eine weich papierartige Samenhaut und 
messen bis 1.7 em. im Durchmesser. Sie liefern ein bis jetzt völlig unbe- 
kanntes Fett. 
J. J. Sura 


en 


… 


nj 


R.Natadipoera del. 


Antirrhoea hirsutiuscula Val. 


Tab.CCCXXXV. 


M_Kromohardjo Lith. 


TABULA CCOXXXV. 


Antirrhoea hirsutiuscula Val. 


VALETON in Bull. du Dép. de 'Agr. XXVI (1909). — Bobeu hirsutvuscula 
TeysM. et Binn. in Nat. Tijdschr. DI. 29 (1867), p. 247. — Poly-" 
plrragmon trichocaulon Mrq. Am. IV, p. 241. — Timonius BorrL: 
Handl. le. — Timonius attenuatus ELMER. Phillip. Leafl. I, p. 34 
(1906). — Probab. Pyrostria hevasperma Roxs, Fl, Ind. I, p. 403 (1820). 


Rubiaceae. 


Fig. 1. Ramulus florens Q &. — Fig. 2. Parsfolii, à. — Fig.3. Flos Q &, — Fig. 4. 


Corolla, $. — Fig. 5. Anthera Cassa *). — Fig. 6. Gynaecium Ê£. — Fig 7. Ramu- 
lus fructifer +. — Fig. 8. Drupa $. — Fig. 9. Putamen, à. — Fig. 10. Idem trans- 
sectum à. — Fig. 11. Gemma, stipulis inclusa &. — Fig. 12. Aestivatio corollae. 


Arbuscula hirsutiuscula, ramulis gracilibus subtetragonis. 
Stipulis ovato-lanceolatis apice tubuloso-rostratis. Foliis brevi- 
ter petiolatis ellipticis acuminatis subtus strigillosis et ad nervos 
pilosis, nervis utrinque {—8. Peduneulis masculis et femineis 
elongatis gracilibus dichotomis seeundifloris. Bracteolis 5 linea- 
ribus calycem circ. aequantibus. Floribus tetrameris, ovario 
vulgo 6—7-loculari. Drupa parva globosa calyce coronata puta- 
mine lignoso extus sulcato-carinato, 6—7-loculari. 


Arbuscula habitu Timoniüi. Ramuli graciles subtetragoni, no- 
vellf eum innovationibus tenuiter piloso-hirsuti. Stipulae ovato- 
lanceolatae apice involuto tubuloso-rostratae, hirsutiusculae, in 
gemma valvatae marginibus incurvis, demum liberae subper- 
sistentes. Folia petiolata elliptica modice acuminata, basi acuta 
+ attenuata, herbacea, supra siecando rufo-fusca, parce pilosa, 
glabrescentia, subtus pallidiora parce strigillosa, ad nervos sub- 
appresse pilosa; nervi laterales utrinque %—8, erecto-patuli 
arcuati subtus prominuli, venae numerosae conspicuae e nervis 


114 


et costa pinnatim oriundae, subhorizontales, laxe reticulatae. 
Petioli teretes pilosi. 

Peduneuli &° hirtelli elongati graciles bis vel ter dichotomi 
ramis gracilibus. Hlores secus ramulos ultimos secundi sessiles 
parvi. Calyx quadrifidus cupularis lobis ovatis obtusis. Pedun- 
euli Q maseulis similes, vulgo longiores, dichotomi %-flori. Flores 
laterales brevi-pedicellati, bracteolis anguste lanceolatis, calycem 
aeyuantibus. Corollae tubus gracilis, lobis brevibus late ovatis 
rotundatis haud inerassatis aestivatione imbricatis (2 extus, 

®2 intus). Antherae crasse lineares, ovarium ovoideum, calyce 

paullo longior, stylus crassus 6—l0-sulcus, stigmata 6—10 
guorum 4 eeteris majora; ovarium 6-(5—10-)loculare, loculis in 
singulam seriem dispositis, verticalibus. Drupa monopyrena 
mesocarpio baccato, putamine duriuseulo lignoso, per longitu- 
dinem costato, 6-(5—10-)loculari. Semina generis. 

Stipulae nunc 12 mm. longae. Petioli 5—12 mm. Lamina 
70—150 mm. longa, 30—65 mm lata. Pedune. &° 20—30 mm, 
rami 5—6 mm. Calyx 1—2 mm., lobis mm. Pedunc. @ 35 mm. 
Calyx 1.5 mm. Corollae albae tubus 5 mm., lobi 1.5 mm. longi 
et lati. Ovarium 2 mm. Drupa cire. 6 mm. diam, rubra demum 
nigra. Putamen 8 mm. diam. 


Habitat Saparoea Trysm.; Ambon Teysm., pe Frerrs.; C. H. B. 
IV, 50 (e Saparoea) @. Nom ind. „Laharoen’ (Ambon). — Distr. 
Ins. Philippin. AnmrrN's coll. 20910. 


Anm. Ob Antirrhoea strigosa Kortn. Kruidk. Arch. II, p. 241 aus Sumatra 
dieselbe oder eine andere Art ist kann nicht constatiert werden, der Name 
ist kaum mehr als ein nomen nudum, Ueber die Synonymie von FW 


hexasperma vergleiche die zitierte Abhandlung. 


VALETON 


Tab.CCCXXXVI. 


+ 


M.Kromohardjo Lith 


del 


R.Natadipo era 


\pulacea Bl. 


t 


SS 


Cephael 


TABULA COOXXXVT. 


Cephaelis stipulacea Bl 


Bruue, Bijdr. 1005. — Mig. F.I.B. II, p. 310. 


Rubiaceae. 


Fig. 1. Caulis florens (e sicco). — Fig. 2. Inflvrescentia juvenilis cum nodo termi- 


_nali et stipula integra. — Fig. 3. Nodus adultus cum stipula. — Fig. 4. Stipula a 


latere interno. — Fig. 5. Inflorescentia partialis +. — Fig. 6. Alabastrum cum brac- 
teola 2. — Fig. 7. Idem dissectum. — Fig. 8. Stamen antice et dorso visum. — 
Fig. 9. Stigma &. — Fig. 10. Capitulum frutescens &. — Fig. 11. Drupa à. — Fig. 12. 
Drupa transsecta &. — Fig. 13. Pyrena a dorso. — Fig. 14. Pyrena a ventre. 


Fruticulus subsimplex subglaberrimus. Stipulis magnis latio- 
ribus quam longis, liberis, apice subtruncatis, coriaceis mox 
scariosis et deciduis. Foliis magnis saepe pedalibus, obovato- 
oblongis acuminatis in petiolum marginatum decurrentibus, no- 
vellis in costa puberulis, ceterum glabris, nervis utrinque + 16. 


Imflorescentia sub-capitata pedunculata raro simplex, vulgo 


tripartita, capitulis brevi-pedunculatis, bracteis stipulaceis parvis 
subliberis, orbicularibus, peduneulo communi apice foliis dimi- 


nutis vel obsoletis et stipulis liberis instructo. Pedunculis secun- 


dariis puberulis. Bracteolis parvis ovatis ad flores nonnullos. 
Receptaculo glaberrimo. Calyce tenuiter membranaceo parvo. 
Corollae tubo elongato, antheris fauce inclusis sessilibus, basi 
faucis annulo parvo pilorum instructo. Drupis parvis, ovatis, 
pyrenis valde eomplanatis dorso alte carinatis. 


Frutex metralis subglaberrimus. Caulis 10 mm. crassus su- 
perne viridis. Stipulae vulgo magnae liberae intra petiolum 
haud contiguae et basin petioli annulo obsolete amplectentes, 


subeoriaceae medio carnoso-incrassatae, in vivo atro-virides, 
XIV | 9 


116 


juveniles orbiculares apice rotundato vel emarginato, adultae 
transverse quadrangulae angulis rotundatis, apice marcescentes, 
mox totae scarlosae, demum deciduae, intus glabrae, basi 
utrinque fasciculo setarum paleacearum prope marginem basi 
instructae, circe. 12 mm. longae, 16 mm. latae, in aliis speci- 
minibus saepe multo minores, vix 8 mm. longae, 10 latae. 
Folia magna modice petiolata obovato-oblonga, apice late acute 
acuminata basi sensim in petiolum attenuata crasse membra- 
nacea, novella costa subtus puberula, adulta glabra, in vivo 
supra saturate viridia, subtus pallide-viridia, in sicco supra 
fusco subtus pallide-olivacea; cuticula subtus minute ridata. 
Nervi laterales utrinque circ. 16 obligue patuli arcuati vel fere 
recti prope marginem arcuato-adscendentes et amplectenti-con- 
fluentes, tenues, subtus prominuli, basi, saepe ad costam de- 
currentes. Venae obtectae. Folia 150—300 mm. longa, 60—110 
mm. lata. Petioli biconvexi marginati cire. 25 mm. longì. 
Inflorescentia terminalis vel pseudo-axillaris (rarissime vere 
axillaris?) pedunculata, capitata. Capitula rarissime simplicia et 
bracteis stipulaceis floribus multo brevioribus involucrata, vulgo 
in apice pedunculi communis terna, breviter crasse pedunculata, 
singula bracteis stipulaceis orbicularibus coriaceis binis oppo- 
sitis floribus multo brevioribus involucrata; pedunculus com-_ 
munis apice stipulis 2 cum foliis valde diminutis vel rudimen- 
tariis raro plane obsoletis instructus. Peduneulus communis 
10—80 mm. longis, secundarii 5—10 mm. longi crassi teretes 
puberuli. Flores (nune longistyli) dense cymoso-fasciculati per 
greges bracteis orbicularibus stipulaceis binis involucrati, singuli 
nunc (terminales) ebracteolati, nunc (laterales) bracteolis parvis 
ovatis calyce longioribus appressis instructi, brevissime pedicel- 
lati. Receptaculum inter flores glaberrimum. Calyx parvus cu- 
pularis subtruncatus vix conspicue acute denticulatus, tenuiter 
membranaceus, 1.25 mm. longus, 2.5 mm. latus, ovarium cum 
pedicello + 3 mm. Corolla hypocraterimorpha tubo elongato, 
superne in faucem campanulatum 4 mm. longam, 3 mm. latam, 
antheras includentem dilatato, sub et inter antheras corona 
parva pilorum instructo ceterum glabro. Tubus cum fauce 


ld 


12 mm. longus, limbus 12 mm. diam., lobi ovati acuti patentes, 
D mm. longi, 8 mm. lati. Antherae inclusae sessiles oblongae, 
fauce breviores. Stylus longus glaber, stigma exsertum bilobum 
lobis longe papillosis. Pollinis granula subglobosa granulata 
poris  (? an pluribus) prominentibus, valde conspicuis. Drupae 
capitatae brevissime pedicellatae ovato-ellipsoideae, apice con- 
tractae et calyce parvo cum disco coronatae, circe. 12 mm. lon- 
gae, 6—7 crassae, carnosae, in vivo lazurei; pyrenae tenuiter 
lignosae semiellipsoideae valde complanatae dorso carina valde 
prominente apice sulcata instructae, ventre leviter concavae 
marginibus incrassatis sibi appressae, pulpam tenuem inclu- 
dentes. Semen pyrenae conforme dorso leviter costata, testa 
tenuis, albumen aequabile. Embryo parvus. 


Habitat Java, in Monte Salak leg. Brume, aliique. „Fleurs 

blanches. Stipules et involucres verts-noirâtre, fruits bleus. 
L'inflorescence entière repand une odeur aromatigue pénétrante, 
les feuilles et les fleurs sont inodores.” 
_ Borneo, Soengei Parei leg. NiruwenHuis (forma genuina); for- 
mas diversas pyrenis et bracteis a typo recedentes leg. Teys- 
MANN: Landak, Singkadjang, Boekit Lempai; etiam e Kuching 
(HaviLanD n°. 3000), (Hewirr). 


Var. parvistipula. Stipulae et bracteae stipulares prioris 
et secundi ordinis parvae ovatae, nune 5 mm. longae, scariosae, 
capitula laxiflora. Folia longe petiolata, obovato-lanceolata. 


Habitat Java, leg. Forbes N°. 5%5a. 


Cette espèce n'est connue jusqu'ici que par la description de Brumm, ce qui 
veut dire qu'elle est à peu près inconnue. Nous en donnons une table d'après 
des plantes recueillies sur le Salak; c'est la montagne où BLuMe a découvert 
lespôce Nos exemplaires sont tout à fait semblables à l'original de BLuMz. 

En jetant un coup d'oeuil sur notre table on verra que linflorescence de 
cette espèce est dépourvue d'un involucre, elle n’appartiendrait donc pas À la 
section Tapogomaca (Müru. Arg.) comme genre mais à Cephaelis Mürr. Arg. 


_ Ear dl <5 ee 
E 3 k = 
E p vaa: 
k 7 \ 
Ne he 
mr Ge 
EN 


AE ce Rn geen ou Mi en A 


4e 


Ë k 5 co Á B LEL Ke 


| salia curviflora Rw. 
zk 
ie 
Ed 
| 
- 


on 


R.Natadipoera 


Cephaelis 


cuneata Krth. 


Tab. COCXXXVI) 


M.Kromohardio [ih 


ATR OC 


ke 
sake 
pet n 4 


TABULA CCOXXXVII. 


Cephaelis euneata Korth. 


Kortn. in Ned. Kruidk. Arch. II, p. 248; Hook. f. F.I. B. III, p. 178. — 
Cephaelis Griffithii Hook. f. et cuneata KortH., KiNG et GAMBLE Nat. 


MED. 179. 
Rubiaceae. 
Fig. 1. Ramus fructescens j. — Fig. 2. Pars caulis cum stipulis juvenilibus pe- - 
dunculus recurvum includentibus. — Fig. 3. Inflorescentia frutescens dissecta. — Fig. 4. 
Drupa e vivo j. — Fig. 5. Pyrenae pars superior, dorso et ventre visa. — Fig. 6. 


Pyrena transsecta. 


Fruticulus subsimplex glaber. Stipulis liberis juvenilibus 
ovatis longioribus quam latis, apice mox scariosis. Foliis petio- 
latis lanceolatis acuminatis glabris in petiolum decurrentibus, 
nervis lateralibus utrinque 7—18. Capitulo terminali modice 
peduneculato simplici, eupula semiglobosa flores totos includente, 
e bracteis stipulaceis ad medium usque connatis composito, 
receptaculo pilis longissimis inter flores hirsuto. Drupa cerasi- 
formi pyrenis parvis, dorso convexis leviter uni-costatis, haud 
carinatis, ventre concavis, crasse marginatis. Semine sectione 
semilunari dorso obtusangulo. 


Fruticulus subsimplex glaber. Caulis teres superne 4 mm. 
crassus, lignosus, cortice in sieco ridato. Internodia superiora 
brevia viridia nune eire. 12—14 mm. longa; nodi paullum 
dilatati. Stipulae magnae liberae, basi contiguae internodiis 
appressae et illa includentes, circ. aequilongae, juveniles ma- 
gnae ovatae obtusiusculae marginibus incurvis, cire. 18 mm. 
longae, 10 latae, demum ellipticae apice truncatae parte supe- 


120 


riore scariosa lacerata, 14 mm. longae. Folia longiuscule petiolata 
lanceolata, oblanceolata et oblongo-lanceolata, sensim longe acu- 
minata, basi sensim in petiolum decurrentia, crasse membranacea 
in sieco olivacea, subtus pallidiora. Nervi laterales utrinque 13 in 
specimine javensi, 7—10 in specimine sumatrano, oblique sub- 
erecti valde arcuati et prope marginem arcuato-ascendentes et 
ampleetenti-confluentes. Venarum reticulatio vix hie inde con- 
spicua. Folia 150—220 mm. longa, 30—52 mm. lata. Petioli 
in specim. javensi 25—35 mm. longi semiteretes, vix distincte 
alati, in spec. sumatrano 10—20 mm. longìi semiteretes, fere 
ad medium alati. Capitulum terminale modice pedunculatum, 
simplex, cupula magna totam inflorescentiam amplectente in-_ 
volueratum. Peduneulus nune 60 mm. longus. Cupula e brac-_ 
tels stipulaceis (foliis propriis abortivis) fere ad medium con- 
natis, superne liberis marginibus sese amplectentibus, apice 
truncatis et scariosis, 20 mm. alta, 28 mm. lata, 16 mm. crassa. 
Flores toti inclusi toro crasso insidentes per greges paucifloros 
vel singuli bracteis stipulaceis minoribus orbicularibus involu- 
erati; pilis longissimis duris intermixti. Calyx brevissimus sub- 
truncatus vix 7.5 mm. longus. Corolla etc. ? 

Drupa cerasiformis brevissime pedicellata; (pedicelli ò mm. 
longi, fere 2 mm. erassi), oblongo-globosa, succulenta in vivo 
lazurea, 15 mm. longa circ. 12 mm. crassa. Pyrenae parvae 
dorso valde convexae leviter costatae basi concavae, margi- 
nibus valde incrassatae, pulpam lentiformem inter se inclu- 
dentes. Semina pyrenis conformia, seetione semilunaria, dorso 
obtusangula. 


Habitat: Java in monte Kawung kembar, Takoka, Tjiandjoer, 
Res. Preanger 1200 M. s. m., 16/3 ’02, leg. Kps, 39503. Semel 
lectum, fructiferum. 

Ins. Batoe (prope Sumatra) leg. Raar fructiferum, Ins. Riouw 
et Liengga leg. TrEYsMANN. — Sumatra, leg. Forprs 2511, (Ceph. 
Griffithiù teste K. et G. Lc.); Korrmars in monte Singalang; 
Malacca, Kina et GamBLE l.c. (non vidi). 


121 


Cette espèce, nouvelle pour Java, très-rare à ce qu'il parait, possède l'inflo- 
rescence enveloppée d'un involucre en forme de coupe entière, tormé de deux 
bractées concrues par les bords. Elle appartiendrait done au genre T'apogomaca 
Mürr. Arg. (section de Cephaelis: K. Scm.). Cependant elle a des rapports aussi 
étroits avec espèce décrite ci-dessus (C. stipulacea Br), qu'elle ne doît 
guêre en être séparée. BElle en diffère pourtant en dehors de l'involucre man- 
quant chez celle-là, par le réceptacle couvert de poils enveloppant les fleurs, 
qui font défaut cher C. stipulacea. 


VALETON 


„ 


NTS cn 


ay, 


Li 


Ee 4 
Ln : Î 
je h 
: 
- 
ï 
A ef abe, I 
: E N 
E ge 
Ee 5 Ni t 
ES 
‘ 
Eh 
i er, 
5 e 
7 7 
í ie pe 
Ni ; : her 
Ee id : 5 
j t r Ae 
nas: ed a ER 
dt Dn 
ze 
he Ea, 1d ij 
gee & 
a í 
ni 
4 Balt 
3 ' 2 
RN 6 a 
\ Ba of | 
7 re 
k te 4 | 
 _ L B 
fl e N 
EN Ee 
5 5 En : 
7 El ot nah: 
ki 
5 13 E 
he 
z can , 
5 if end 
: 
En kcal 
> Gs hen AR 7 
ie Er 
ij pik! 
… 1 _ - 
“ 
} - 
3 
> 
De 
\ í 
n kl 
nt (e R 
4 | 
Kd EN 1 
k e 
à Ì Á 
En Ta 
De 
he 4 hed “ 
n } 
IA L 
a 
el i 
r z 
4 $ 


le. Bog: XIV. 


Af 


Ce, 


MMromohardjo_lith. 


R‚Natadipoera del. 


Gardenia, pseudo-ternifolia, Val. 


Pd 


û- 


we. 


Ty 


dl 


ne aaemndind 


Tab.CCCXXXVIIL 


N 
| 
) 
' 
Î 
| { 
| l 
| 
dd 
. _ matin n es 
Er END EE Ra dn and RIEN ELT TIES annen aange mnd > - - Á | 
à Pa . % 


TABULA CCOXXXVIIT. 
Gardenia pseudo-ternifolia Val, 
Rubiaceae. 


Fig. 4. Ramulus florens, antice visus (floribus defectis) t. — Fig. 2. Nodus ejusdem 
rami a latere inferiore conspectus £. — Fig. 3. Inflorescentia cum ovario et calyce à. — 
Fig. 4. Ovarium transverse dissectum !'2. — Fig. 5, Fructus ad 5 reductus. — 
Fig. 6. Fructus sectio transversa + — Fig. 7, Semen longitudine dissectum 4. 


Arbor pubescens Gardeniae anisophyllae affinis, ramis bifacia- 
libus gracilibus. Stipulis ovatis acuminatis inaequilongis. Foliis 
subsessilibus subaequalibus ellipticis et obovato vel ovato- 
oblongis subacuminatis basi rotundatis, pseudo-ternis. Inflores-_ 
centiis axillaribus eymoso-fasciculatis paucifloris breviter pedun- 
culatis pubescentibus. Floribus brevi-pedicellatis, calyce tubuloso 
ovario longiore 5-denticulato, placentis duo brevibus parietali- 
bus. Drupa magna globosa laevi pericarpio crasso, endocarpio 
tenu1 laevi. 


Arbor pubescens. Rami bifaciales graciles subteretes breviter 
tomentosi demum glabrescentes, cortice fusco sublaevi. Inter- 
nodia nune 60— 100 mm. longa, 2—5 mm. lata. Stipulae oppo- 
situe basi vaginatim connatae, superne late ovatae longiuscule 
acuminatae bicruri-nervosae, pubescentes inaeguales; altera (in 
vivo superior) 8—10 mm. longa, basi + 8 mm. lata, altera 
multo brevior. Folia ejusdem nodi subaegualia, in ramis 
floriferis specie terna, folio singulo infimo ramuli axillaris 
(opposito abortivo) foliis rami plane aequali et (quia interno- 
dium basale ramuli brevissimum 5—6 mm.) eum foliis rami 
verticillum trifolium simulante, subsessilia, elliptica et obovato- 


124 


oblonga rarius ovato-oblonga late acuminata acutiuscula basi 
rotundata, margine recurvo, subcoriacea, in juventute tota fer- 
rugineo-tomentosa, supra mox, costa excepta, glabrescentia in 
sieco badia, subtus ferrugineo-tomentosa. Nervi laterales utrin- 
que 10—13 supra impressi subtus prominentes, basales 2—8 
magis approximati, obliqgue patuli leviter arcuati et proxime 
marginem ascendentes. Venae primariae clathratae, obliquae, 
prominentes, secundariae et tertiariae distincte reticulatae. Folia 
130—190 mm. longa, 55—80 lata, petioli 1—2 mm. 

Inflorescentiae velutino-tomentosae axillares pau- 
ciflorae, cymosae, breviter pedunculatae, ramulum 
brevissimum unifoliatum (folio altero abortivo) bistipulatum 
terminantes. Pedunculi breves (+ 5—10 mm.) teretes stipulis 
Ils aequilongis involucrati, apice bracteis stipuliformibus sub- 
oppositis (foliis abortivis) instructi, subfurcati, ramis 1—8—5- 
floris, brevissimis. Inflorescentia cum ramulo sine corollas circ. 
30 mm. longa. Flores brevi-pedicellati, bracteolis stipuliformibus 
suboppositis instructi, ovario subtereti in pedicellum transeunte. 
Calyx tubuloso-campanulatus ovario longior, breviter 5-dentatus, 
dentibus latis acutis. Corolla deest (probabiliter illae G. andso- 
phyllt similis). Pedicellus zE 6 mm, ovarium 5 mm., calyx 
D mm. longus et diam, bracteolae 4 mm. Ovarium extus leviter 
D-costatum uniloculare placentis 2 brevibus ovulis nune mi- 
nutis. Drupa brevi-pedunculata magna calyce abraso, su b- 
globosa, lateraliter leviter compressa, nunc 80 mm. longa et 
lata, 78 mm. crassa. Pericarpium carnosum 10—15 mm. 
crassum; endocarpium tenue cartilagineo-coriaceum. Placen- 
tae 2. Semina magna ovata complanata testa laevi; embryo 
parvus transversus, radicula vaga. | 


Habitat insula Liengga, prope Sapientjan (Tersmann 19411, 
in Herb. Bog.). 


Bemerkung. Die Art gehört in die unmittelbare Verwandtschaft von Gardenia 
anisophylla WALL. Cat. 8899, welche von Hooker als Gruppe Axrisophyllea 
zur Gattung Randia ist gebracht, Wenn diese Ansicht richtig ist so muss die 
Unterscheidung der Gattungen Randia und Gardenia unbedingt in Wegfall 


ì 


125 


kommen, indem sich dann kein unterscheidendes Merkmal zwischen den beiden 
Gattungen herausfinden lässt. | 

Wenn man aber die parietale Placenta als Gattungsmerkmal für Gardenia 
behalten will, so gehören die Anisophyllea zu letzterer- Gattung. (Siehe meine 
Notiz in Engl. Jahr. 44 (1910) p. 599, sowie BeNrm. et Hook. Gen. PI, II, p. 89). 

Die vorliegende Art ist sehr eigentümlich durch die scheinbar in Dreizahl 
wirtelständigen Blätter der bifacialen Zweigen. Die scheinbare Dreizahl wird 
verursacht durch das untere durch Abort einzelne Blatt des axillären, Blüten- 
tragenden Zweiges, welches in seinem Ansatz nur etwa 5 mm. von den beiden 
normalen Blättern entfernt, ebenso grosz wie diese und mit denselben horizon- 
tal ausgebreitet ist, also bifaciale Zweige bildend. Durch die viel stärkere Aus- 
bildung des oberen Nebenblattes wird die Bifacialität noch mehr hervorgehoben. 

Ausser durch dieses Merkmal ist die Art auch leicht von G. anisopluylla 
zu unterscheiden durch die vielmal grösseren ungerippten Früchte mit dünnem 
Endocarpium. 


Tur. VALETON 


man 
- 
en 


lc„Bog:X IV. Tab.CCCXXXIX. 


R.Natadipoera del. lith. 


Gardenia pterocalyx Val. 


EE 


TABULA COOXXXIX. 


Gardenia pterocalyx Val 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Ramus florens &. — Fig. 2. Corolla aperta, staminibus plerisque excep- 
tis. — Fig. 3. Anthera a latere sinistra et antice visa &. — Fig. 4. Fructus juve- 
nilis . — Fig, 5 Fructus maturus 5. — Fig. 6. Fructus pars basalis placentas 


4 exhibens +. 


Arbuscula glaberrima sectionis Eu-gardenia, ramulis ultimis 
sgquarrosis annulatis, nodis inerassatis, stipulis resiniferis deci- 


duis. Foliis brevissime petiolatis euneato-obovatis coriaceis 


obtusissimis vel rotundatis. Floribus singulis terminalibus pe- 
duneulatis majusculis, calyce magne tubuloso truncato 7—9- 
alato. Ovario 14—18-carinato. Corollae lobis 7—9. Drupa glo- 
bosa haud magna 14—18-ecostata, endocarpio duro, placentis 
nune 4—5. 


Glaberrima. Gemmae et apices ramulorum valde resinosi. 


_Ramuli ultimi squarrosi saepe bifurcati, annulati, internodiis 


brevibus, 5—10—18 mm. longis, 8—5 crassis, nodis elongatis, 


inerassatis, cum basi stipularum truncata 3—4 mm. longis. 


Stipulae parvae connatae resinam copiosam secernentes, deci- 
duae et marginem annularem brevem truncatam relinquentes. 
Folia cicatrice parva medio nodorum inserta, brevissime petio- 
lata, oblonga, apice obtusa vel obtusissima vel saepe rotundata 
basi cuneata in petiolum decurrentia, coriacea, in sicco dura, 
supra fusca lucida subtus pallidiora. Nervi laterales utrinque 
S—_12 patuli prope marginem ascendentes supra paullum pro- 
minuli subtus prominentes. Venae utringue conspicuae, subtus 


128 


prominulae, oblique transversae et anostomosantes. Folia 50— 
120 mm. longa, 20—40—50 lata. Petiolus 3—5 mm. Flores 
singuli terminales, saepe in bifurcationibus ramulorum pe- 
dunculati, Pedunculi teretes robusti 10—20 mm. longi, 38 mm. 
erassì. Calyx tubuloso-campanulatus ovario multo longior trun- 
catus Y—9-alatus, alis elevatis usque ad basin ovarii percurren- 
tibus. Calyx cum ovario parvo ad 25 mm. longus alis ad 2 mm. 
altis, in specimine sumatrano calyx 40 mm. altus ovarium 8 mm., 
alae ad 3 mm. Corollae tubus calyce circ. duplo vel 4 longior 
(45 mm.), intus ad faucem striatim hirsutus in specimine suma- 
trano 55 mm. longus. Lobi 8—9 ellipsoidei, apice obtusissimi, 
cire. 35 mm. longi, 16 lati. Antherae lineares infra medinm 
attenuatae, dorso medio affixae, apice exsertae, corollae appressae, 
10—12 mm. longae. Ovarium extus 16-(—18-) carinatum, costis 
7 
mediis; placentis brevibus parietalibus 4—5. Drupa globosa cire. 
25 mm. diam. calyce alato persistente circ. aequilongo coro- 
nata, alis 16—18 alternatim demissioribus costata ; endocarpium 
tenue, duriusculum. Placentae parietales nunc 4. Semina com- 


) eum alis calycis continuis totidemque brevioribus inter- 


planata laevia. 


Habitat Borneo, Kapoeas (Terysu. 8267 nom. ind. „Landak ile"); 
Borneo, Poeloe madjang (Trysu. 8333, nom. ind. „Kajoe landak”’, 
Jarnert coll. 1893); Borneo, Sungei Kenepai (Haruier 1416 B.). — 
Sumatra, Palembang ad flum. Medak (Buurman v. Vrempe, 6 III 
1892) nom. ind. „Randa padang” mal. „arbuscula vix 10 m. alta”. 


Bemerkung. Die Art gehört zu der Untergattung Eugardenia, mit einzelnen 
axillären Blüten, vollkommen 1-fächeriger Frucht, grosze Corolla mit 4—9 Zapfeln. 

Von den drei anderen Arten mit herabläufenden Kelchflügeln oder Rippen: 
G. latifolia Ait. (non Roxe.), G. coronaria Ham, und G. carinata WALL, Ist 
sie durch die grosze Zahl derselben, welche sich am Eierstock durch inter- 
mediäre Rippen verdoppelt, sowie durch die dieken abgerundeten länglichen 
nicht sehr grossen unbehaarten Blätter bedeutend verschieden. Die Zahl der 
Placenta’s beträgt in zwei untersuchten Früchten nur 4, in einer 5, ist also 
viel geringer als diejenige der Kronzipfel. 

VALETON 


1 


n= 


a 
, 
n 
í 
> 
di 
kt 
zr 
ke 
vl 
en 
. 
B 


dn 


zl 


ic Bosse 


Ri‚Natadipoera del. 


Hydnophytum spathulatum Val. 


Tab.CCCMES 


M.K romohardjo 


Lik. 


TABULA CCCXL. 


Hydnophytum spathulatum Val. n. sp. 


Rubiaceae. 

Fig. 1. Ramulus florens. — Fig. 2. Pars sectionis tuberi + — Fig. 3. Nodus 
fructifer }. — Fig. 4. Alabastrum &. — Fig. 5. Corolla floris aperti £. — Fig. 6. 
Stylus £. — Fig. 7. Stamen a dorso et ventre '©. — Fig, 8. Calyx £. — Fig. 9. 
Drupa à — Fig. 10. Pyrena a dorso et latere dextro £. 


Tuber oblongus nune 25 em. longus, 10 latus. Rami nume- 
rosi semimetrales virgati laxe ramulosi, graciles, intermedia 
ulteriora 25—835 mm. longa, 2-3 mm. lata, tetragona, sub- 
acutangula. Folia subsessilia basi articulata, obovato-spathulata 
apice rotundata basi sensim in petiolum brevem attenuata, 
coriacea, siecando nigrescentia. Costa media infra prominens, 
nervi laterales subimmersi, utringue conspieul, cire. 4 utrinque. 
Flores in tuberculis pulvinatis axillaribus circ. 5 mm. altis 
glomerati nidulantes, basi bracteolis brevissimis membranaceis 
et pilis rufis cireumdati. Calyx parvus cupularis membranaceus 
pilis brevibus rufis appressis parce conspersus. Corolla parva, 
_exsiccata in toto 5 mm. longa, lobis oblongis tubo paullum 
brevioribus. Antherae erectae sessiles oblongae demum anguste 
ovato-oblongae apice obtusae basi emarginatae. Faux ad anthe- 
rarum insertionem fasciculis pilorum villosorum donsorum bar- 
bata, intra antheras pilis longioribus densis antheras haud 
superantibus obsessa. Stylus valde elongatus filiformis parte 
superiore 3 incrassatus (in alabastro incurvus) stigmata brevia 
papillosa. Drupa parva obovato-globosa apice constricta. 


130 


Cette espèce ‘nouvelle très marquée appartient à la section ***B de BEccArr 
[voir Malesia II, p. 124 (Tab, 32, 34, 37], section três bien caracterisée d abord 
par les fleurs à demi-enfoneées dans des tubercles axillaires, entourées à leur 
base par des bractéoles quelquefois considérables, et couvertes de poils rousses 
tant sur le calice que sur les bractéoles, et puis par les pyrènes obovées, ar- 
rondies au sommet. 

Brccari a décrit trois espèces de cette section: H. lortuosum Beoc., H. peli= 
olatum Beco. tous deux de la Nouvelle Guinée, et H. ovatum Mrq. habitant 
Tile de Ternate. J'y ai ajouté déjà deux espèces nouvelles: H. bracteatum V An. 
et H. Kochii Var. (voir Nova Guinea pars VILIL, troisième fascicule, 1911). La 
sixièême espèce que je viens de décrire, a été racoltée par Mr. Surra dans l'ile 
de Batjan et a été cultivée pendant quelque temps dans le jardin botanique 
où elle croissait très bien et dépuis s'est perdue. La description est donc 
faite d'après des exemplaires d'herbier. Comme on le voit facilement, l'espèce 
a beaucoup de rapports avec le H. ovatum Mrg. et peut être encore plus 
avec le H, tortwosum (voir Brco. tab. 37, fig. 8 et 4, qui sont à peu près 


identiques avec les miennes). 


VALETON 


Û 


4 
NE 
1 
. 
: 
Tt 
Î 
1 


al CCEXN 


M.Kromohardjo lith. 


R Natadipoera 


\xora apoda Val. 


TABULA CCOXLI. 


Ixora apoda Val 
Rubiaceae. 


Fig. 1. Ramulus florens }. — Fig. 2, Inflorescentia fructifera cum folio 5. — 
Fig. 3. Inflorescentia corollis dejectis }. — Fig. 4. Alabastrum &. — Fig. 5. Calyx 


cum ovario bracteolis 4 decussatis f. — Fig. 6. Pars corollae cum staminibus. — 


Fig. 7. Stigma £. — Fig. 8abc. Pyrena +. — Fig. 9. Pyrena transverse dissecta 


cum semine #. — Fig. 10, Stipula 4. — Fig. 11. Gemma &. 


Frutex squarrosus glaberrimus foliis brevissime petiolatis ellip- 
ticis vel subobovatis brevi-acuminatis basi rotundatis vel obtusis, 
stipulis rotundato-ovatis longe cuspidatis. Inflorescentiis sessilibus 
axillaribus et terminalibus. Floribus sessilibus conglomeratis 
4-bracteolatis. Alabastris acuminatis acutis. Floribus parvis, ca- 
lyeis lobis 4 longe subulatis, corollae lobis acutis marginibus 
reflexis tubo longioribus. Antheris linearibus exsertis. Stylo gla- 
bro. Drupa generis, calycis lobis longis coronata. 


Frutex glaber squarrosus. Ramuli subteretes lignosi, cortice 
laevi, 4—5 mm. erassi. Internodia ultima 20—50 mm. longa, 
cire. 2 mm. lata, paullum complanata. Stipulae rotundato- 
trigonae apice carinatae et longe subulato-cuspidatae, ultra 
medium in vaginam connatae circ. 6—8 mm. longae (cuspis 
2—t mm). Folia breviter vel brevissime petiolata elliptica, 
ovata, vel saepissime obovata, modice late acuminata, acuta, 
basi subtruncato-rotundata vel subcordata, raro cuneato-obtusa, 
rigide pergamacea, glaberrima, supra in sicco fusca subtus 
rufescentia. Nervi laterales utrinque 12—16, patuli procul a 
margine bifurcati et areuato-conjuncti, tenues, prominentes, 


venis costalibus tenerrimis interjectis. Venae subtus conspicuae 
XIV 10 


152 


laxe reticulatae. Folia 80—160 mm. longa, 40—70 lata, petioh 
subteretes supra concavi 3—6 mm. longi. Flores tetrameri in 
axillis conglomerati sessiles, singuli basi involucrati bracteolis 
4 deecussatis (internodio brevissimo eum flore articulato inter- 
jeeto), subulatis, ovario longioribus, glandulis capillaribus ob- 
sessis; glomeruli bracteis foliaceis parvis cum stipulis numerosis 
dense imbricati. Ovarium parvum subtetragonum 1 mm. longum, 
calyx ovario multo longior subeampanulatus alte 4-fidus lobis 
subulatis ovario multo longioribus 3.5 mm. longis, tubus 
l mm. Corolla in alabastro anguste fusiformi-clavata apice 
acute angustata, extus et intus glabra. Tubus corollae calycem 
paullum superans 6 mm. longus, faux glabra, limbi lobi (in 
alabastro sinistrorsum contorti) late lanceolati acutissimi mar- 
ginibus recurvis, tubum aequantes vel leviter superantes, 7 mm. 
longi. Stylus breviter exsertus glaber, stigma bipartitum, lobis 
hnearibus revolutis. Stamina exserta, antherae lineares, acutae, 
contortae, basi bilobae, lobis acutis, 4 mm. longae. Drupa 
bipyrena, pyrenae semiglobosae apice acutiusculae, endoecarpio 
tenui lignoso haud suleato, ventre plano prope basin fenestro 
parvo rotundo instructae, 6 mm. longae, 4 mm. crassae. Semen 
orbiculare ventre profunde concavo, marginibus incurvis pla- 
_centam carnosam amplectentibus, haud involutis, pyrenam in 
specimine extante haud replens; albumen carnosum, embryo 
parvus dorsalis, radicula infera. | 


In Insula Obi (prope Ternate), leg. Arasrip coll. indigenus, 
anno 1899, N°. 91. 


Cette espèce réunit en plusieurs détails les caractères des genres Jxord 
et Coffea. 

L'aspect general du rameau avec les inflorescences pour la plupart axillaires, 
rarement terminales et toutes sessiles, avec des fleurs glomerulées entourées 
chacune d’une petite cupule de bractéoles, rappelle beaucoup plus le port du 
genre Coffea que d'Ixora. Cependant les caractères distinctifs de la fleur, de 
l'ovaire et du fruit sont absolument ceux d'un Ixora. 

Il faut done bien ranger l'espèce dans ce dernier genre, où elle occupe une 
place à part et se fait remarquer par le manque absolu de pédoncles et de 


155 


pédicules et en ‘conséquence par le port de Coffea bengalensis. Toutefois je 
viens de décrire, sous le nom d'Ivora coffeoides (Coffea, multibracteata VAL.) une 
autre espèce d’Ixora appartenant à la même section et provenant de l Ouest 
de la Nouvelle Guinée (voir Nova-Guinea, fase. III Rubiaceae, Nachträge, 
Tabula). Je me doute fortement que le Coffea uniflora K. SCHUMANN (Flora 
Kaiser Wilhelmsland, p. 182) que je n'ai pas vu n’appartienne à cette section 
d'Ixora. K. SCHUMANN veut le reporter au sous-genre Lachnostoma Hook. f, 
Mais comme je l'ai démontré ailleurs (Bulletin VIII de l'Institut Bot. de Bui- 
tenzorg) la dite section doit être séparée tout à fait du genre Coffea et même 
du tribu des Cofféacées et placé tout-près de Diplospora. Depuis, Kina et 
GAMBLE lont réuni à Diplospora en identifiant les espèces Diplospora malac- 
censis et Lachnostoma triflora Kortn. (Kina et GamBLe Materials III, p. 114, 
anno 1904). Certainement le Coffea uniflora n'appartient donc aussi peu au 


genre Coffea que cela n'est le cas de l'espèce ci-décrite, 


VALETON 


Ny 


A 


n 


4 


Es, 


Zoe: X IV Tab CCCXLII. 


Í fi vn / 


ME 


R.Natadipoera del. M.Kromohardjo lith. 


Randia jambosoides Val. 


TABULA CCOXLI[L. 


Randia jambosoides Val. 


Randia, sectio Gynopachys. 


Rubiaceae. 

Fig. 1. Ramulus foliosus à. — Fig. 2, Folium 4. — Fig. 3. Ramus florifer j. — 
Fig. 4. Corolla alabastri explicata cum fasciculo pilorum. — Fig. 5. Stamen î. — 
Fig. 6 Stigma 4. — Fig. Ta. Ovarium transverse dissectum. — Fig. 7b. Pla- 
centa \ò. — Fig. 8. Ramulus fructifer +. — Fig. 9. Fructus dissectus #. — Fig. 10. 
Semen b°. — Fig. 411. Semen !’, cum embryone. 

Fig. 1 et 3—7 e specimine Beccarii 778. — Fig. 2 et 8—11 e specimine Teys- 


manniana. 


Frutex glaber, ramulis crassis. Stipulis parvis lanceolatis 
caducis. Foliis majusculis brevissime petiolatis, ellipticis acumi- 
natissimis basi vulgo rotundatis. Floribus infraxillaribus medio- 
eribus ad ramos vetustiores fasciculatis pedicellatis calyce sub- 
truncato denticulato, corollae tubo prope basin piloso-annulato, 
antheris linearibus haud septatis, stigmate eylindraceo-tusiformi. 
Bacca pisiformi. 


Frutex glaber. Ramuli subtetragoni 4—15 mm. crassi, cortice 
pallido-griseo. Stipulae parvae caducissimae, cicatricem obso- 
letam relinguentes, in ramulis juvenilibus basi vaginatim con- 
natae, lanceolato-trigonae acutae, interdum 4 verticillatae, 
nune cire. 5 mm, longae. Gemmae parvae acuminatae. Folia 
majuscula breviter vel brevissime petiolata, saepe obliqua ellip- 
tica apice acuminatissima, basi rotundata, raro obtusa vel 
oblique acuta, subcoriacea, in sicco valde fragilia, glaberrima 
supra nitidula badia, subtus vix pallidiora. Nervi laterales 
utringue numerosi saepe 16—18, subtus prominentes supra 


156 


leviter impressi, medio subprominuli patuli, ante marginem sat 
abrupte ascendentes, marginem intramarginalem laxam tenuem 
sistentes. Venae inconspicuae, primariae hic inde subparallelae, 
Folia 200—300 mm. longa, 70—100 mm. lata. Petioli 2—5 mm. 
longi. Flores medioeres (25—35 mm. longi), ad ramos et, ramulos 
vetustiores, circo 20 mm. infra nodos extraaxillares, pauci vel 
densi fasciculati, tuberculis primo parvis demum ramiformibus 
(ad 10 mm. longis) inserti, bracteis cupuliformibus minutis 
suffulti, pedicellati, ebracteolati. Calyx cum ovario subeylindrieo 


continuus campanulatus, subtruncatus, brevissime 5-dentatus 


dentibus acutis, interdum lateraliter fissus. Corolla hypocrate- 
rimorpha coriacea glabra, tubus intus glaber prope basin annulo 
pilorum rigidorum sericeeorum instructus, lobi 5 late oblongo- 
obtusi + dimidio vel triplo breviores. Stamina fauce inserta ; 
filamenta brevia erecta. Antherae lineares apiculatae exsertae 
dorso infra medium affixae, loculis 4 haud locellatis, rimis 2 
dehiseentes. 

Pedicellus nunc 5 mm. longus; calyx cum ovario 7 mm, 
corollae tubus (floris majoris) 20 mm. longus, basi 4, apice 
6 mm. diam., lobi 10 mm. longi, 5 mm. lati. Antherae 10 mm. 
longae, filamenta 9—4 mm. Discus crassus cupularis. Ovarium 
complete biloculare. Stylus brevis glaber. Stigma fusiforme 
simplex vel in aliis floribus ad basin usque bilamellosum. Pla- 
centae axiles bicrures laminis recurvis ovulis rumerosissimis 
inter prominentias cellulosas placentae insertis et quasi im- 
mersis. Bacca globosa pisiformis, nune cire. 10 mm. diam., 
calycis basi annulari persistente coronata, parte superiori cir- 
cumscisse decidua. Semina numerosissima, pulpa cellulosa car- 
nosula subimmersa, minuta, complanata, oblonga vel obovata, 
1.5 mm. longa, testa reticulato-exsculpta, figuris oblongis; 
albumen carnosum; embryo 4 seminis longitudine. 


Habitat Borneo: TrysmanN sine numero in Herb. H. Bog.; 
Nrieuwennvis 842 (anno 1896—91); Brccarr 778 (in Herbar. 
Petropolitano). 


vern EE ee 


IJ 
dede Od 


3 aderen nd nnen 


187 


Bemerkung. Die Art ist ziemlich nahe verwandt mit Randia Boerlage VAL. 
Te. Bog. Tab. 247 = Gynopachys acuminata Bu. Ebenso wie bei dieser Art 
stehen die Blüúten in fast unverzweigten Büscheln und fehlt die Kammerung 
der Antheren, welche für den Typ der Untergattung (R. corymbosa Var. Ie. 
Bog. Tab. 145) eigentümlich ist. 

Durch die verhältnissmässig grossen Blüten, welche in der sonst nackton 
Kronenröhre einen basalen Haarring besitzen, unterscheidet sie sich von den 
bisjetzt bekannten Arten. Die grossen Blätter erinneren an Jambosa-arten. 
Zu dieser Ähnlichkeit tragen auch die lateralen Blüten sowie die fast überall 
fehlenden Stipeln bei. 


VALETON 


Û 
| 


> me 


* 


Ko 


En 


fe 


XIV Tab. CCEXLIII. 


Mss 
WEN Nl, 4 
(ils It A0, 


EN, Wd 
SEN, D ‚„ di ) 17) 
Wi iff 


GGD 
WN 


En 


Ai 
PU Md VN 
4 Ee) 


Gh 


0) PAIS , Cd) / 
Á BEAR A 
A AD 
ie SNS \N 
nd 
Í, bol 
OU AMA ) 
WIN 


/ 
/ 


RORMD 


MENTAL TENEN 


\ d ze 
Eet e ee DR 5 EET 
î il bi WR: APEN dd 
Rd bl k , gel 4 / 
ë 4 K & GER j 
| d F | S jn Ì î Ii , 
k a S ú di } , 
° Ei i Ì 7 o 
\ Ì ie B, Pens 4 
do 1 / RAN ME Pd Gn de 
LAN, 4 ie ke : S 
ú fa (sATA / Dt 7 
er die 


M.Kro mohardjo Lith. 


Streblosasterist eni 


TABULA CCOXLIII 


Streblosa tortilis (Bl) Korth. 


Korru. Ned, Kruidk. Arch. II, 245. — Ann. Mus. IV, 211, 262, — Psy- 
chotria tortilis Bl. Bijdr. (1826) Miq. F. 1. B. II, 294. 


î Rubiaceae. 

Fig. 1. Ramulus florens. — Fig. 2. Folium. — Fig. 3. Stipula a dorso, particula 
ablata villos exhibente. — Fig. 4. Inflorescentia +, floribus dejectis. — Fig. 5. Flos 
plane apertus +. — Fig. 6. Alabastrum à. — Fig. 7, Pars corollae explicatae. — 
Fig. 8. Stamen |W. — Fig. 9. Calyx cum gynaecio à. — Fig. 10. Stigma |’. — 
Fig. 14. Diachaenium $. — Fig. 12. Pyrena a dorso í. — Fig. 13. Eadem a ven- 
tre à. — Fig. 14. Eadem transsecta Â. — Fig. 15. Pyrena per longit. dissecta. — 
Fig. 16. Embryo. — Fig. 17. Semen transsectuni (omnia e specimine vivo). 


Suffruticosa, subvillosa caule sublignoso prostrato ascendente, 
stipulis medioeribus late ovatis bicuspidatis membranaceis, 
foliis modice petiolatis late ellipticis vel ovatis acutis vel ob- 
tusis basi late rotundatis ad petiolum contractis vel late cune- 
atis insigniter reticulatis, supra glabris subtus imprimis in 
juventute furfuraceo-villosis. Inflorescentiis unilateraliter axil- 
laribus et terminalibus pedunculatis, peduneulis petiolo cire. 
aequilongis, dense umbellato-eymosis, ramis pseudospicatis brac- 
teatis densifloris, floribus minutis sessilibus, drupis subsiccis 
glabrescentibus, subdidymis latioribus quam longis, pyrenis 
dorso 4—5-costatis. 


Fruticulus repens caule herbaceo florifero adscendente. Caulis 
viridis teres 4—5 mm. crassus hirsutus, glabrescens. Innovationes 
pulverulento-hirtellae. Stipulae subpersistentes et marcescentes 
interpetiolares plane liberae late trigono-ovatae membranaceae 
medio paullum incrassatae apice longe acuto bifido, hirtellae 
9—8 mm. longae. Glandulae stipulares filiformes nigrae in 
axillis foliorum inter stipulas insignes fere 1 mm. longae. 


140 


Folia modice petiolata vulgo late ovata, apice subacuminata 
acuta vel obtusissima vel raro rotundata, basi late cuneata vel 
rotundata vel subtruncata ad petiolum contracta, herbacea in 
vivo supra vulgo inter nervos bullata, supra in vivo viridia 
glabra subtus albido-glauca ad nervos pulverulento-hirtella 
nervis lateralibus utringue 9 —12 patulis vel oblique patulis 
arcuatis, ante marginem confluentibus subtus valde prominulis, 
venis laxe clathrato-reticulatis subtus valde prominulis. 

Petioli 10—530 —60 mm. longi subteretes. Folia vulgo 120 mm. 
longa, 70 mm. lata. | 

Inflorescentiae axillares et terminales pedunculatae, umbellato- 
cymosae compactae, bracteis 2 ovatis acutis apice peduneculi 
oppositis. Rami inferiores stricte -oppositi, ceteri (rhachi valde 
abbreviata) numerosi quasi umbellatim conferti omnes fere a 
basi dichotomi et trichotomi denum elongati. Flores sessiles in 
cymas trifloras secus ramos spiraliter insertis, bracteis ultimis 
oppositis subtensi, densissime condensati. Bracteola parva 
calyce appressa. Flores parvìi vix à mm. longi, calix 5-partitus. 
Pedunculi 15—35 mm. longi, rami 10-—20 mm. longi, lobis 
vix l mm. longis obtusis hirsutis. Corolla hypocrateriformis, 
tubo brevissimo obeonieo glabro, fauce paullum dilatata, cum 
limbi lobis in alabastro subvalvatis patentibus fauci aequilongis 
ovatis, extus dense subglanduloso-puberula. Stamina 5 basi 
faucis inter pilos albos patentes et erectos inserta, filamenta 
libera brevissima erecta. Antherae fauce inclusae et cum pilis 
orifiecium intercludentes, basi dorsifixae rimis dehiscentes. Pol- 
linis granulae 42 micron diam., subtrigonae, triporosae, exine 
dense punctulata. Stylus valde exsertus basi disco crasso albo 
insigni immersus, glaber, superne paullum dilatatus. Stigma 
breve bipartitum lobis latis patentibus dense papillosis. Ovarium 
biloeulare ovulis e basi loculorum erectis anatropis. 

Drupa exsucca (diachaemium) ovoidea, & mm. longa et lata 
calyce hirsuto coronata primo hirsuta demum exoecarpio eraso 
glabrata et siccando obsolete 8—10-costata, fusco-viridis. Exo- 
carpium molliter coriaceum. Pyrenae planconvexae dorso argute 
4—5-costatae (3 —4-sulcatae), ventre sulco profundo costa pro- 


141 


minente pertenso et in vivo sarcocarpio repleto. Pyrenae 2.5 mm. 
longae et latae. Semen concavo-convexum dorso obsolete 
3-costatum, ventre concavo medio vix elevato, haud costato. 
Albumen aequabile embryo teres, dimidium albuminis aequans, 
rectum cotyledonibus minutis appressis. 


Habitat Java occidentali et centrali in collibus calcareis prope 
Buitenzorg (Tjampea) et in ins. Nusa Kembangan, alt. 50 —800 M. 
(eollectores diversi); prope Gadok, Pasir karet, (ubi legit BACKER). 


Sumatra prope Ginteng in sylvis Galangankwo, (teste Korr- 
HALS Ì. C.). 


Le genre Streblosa a été formé par KorrmaArs du Psychotria tortilis de BLUME. 
Quoique KorrHaLs se soit trompó quant à lattachement de l'ovule, qui ne 
diffère en aucun rapport de celui de Psychotria, il n'y a aucun doute que le 
genre ne soit bien passible d’occuper une place Àà part. Déjà Srarr l'a dé- 
montré dans sa belle étude sur les plantes du mont Kinibalu (Trans. Linn. 
soc. IV, 1896, tab. 13) où il en a décrit une nouvelle espèce, le Streblosa, urticind. 

Le port de la plante, les inflorescences axillaires, l'insertion scorpioide des 
fleurs sur les rameaux (voir la figure 2 dans la table citée de Srarr) et la 
structure du fruit sont autant de caractères de valeur génériques et qui sépa- 
rent les Streblosa du genre Psychotria. 

Dans une étude sur les Rubiacées recueillies par WINKLER dans lîle de 
Borneo j'ai décrit deux autres espèces de ce genre, dont lune nouvelle, et 1l 
s'en trouve trois autres encore indécrites dans notre Herbier. Le genre compte 
done au moment 6 espèces de l'île de Borneo, 1 de Java, l de Sumatra, 
tandis que Kina et GAMBLE déerivent sous le nom de P. tortilis une espèce 
habitant Malacca et Sumatra qui ne doit pas être identifiée avec le Ps. tortilis 
de BLUME. 

Cette dernière espèce est la plus anciennement et en même temps la plus 
superficiellement connue du ‘genre; j'en donne ici une description détaillée 
accompagnée d'une table faite d'après la plante vivante. 

Dans la plante décrite par Kina et GaumgBre (Materials III, p. 221) les 
inflorescences sont dites sessiles, les fleurs pedicellées et les feuilles à base 
attenuée. C'est done là probablement la var. 3 Korru., l. ce. p. 246, trouvée 
par KorrHars gur le mont Singalang Àà Sumatra. 


VALETON 


Tab CECXLIV. 


M.Kromohardjo Lith. 


R.Natadipoera 


Tarenna confusa Val. 


TABULA CCOXLIV,. 


Tarenna confusa Val. 


Stylocoryne laxiflora Br. Bijdr. p. 983. Non Tarenna laxiflora K. et V. 
Bijdr. VIII, p. 80 (quae est Stylocoryne insignis BL. msc. — Styloco- 
ryne polycarpa Miq. = Tarenna polycarpa K. et V.). 


Rubiaceae. 

Fig. 1. Ramus florens * (e sicco floribus nimis compactis). — Fig. 2. Inflorescentiae 
ramulae ultimus 3. — Fig. 3. Flos formae robustioris ‘e vivo C. H. Bog.). — Fig. 4. 
Corolla aperta. — Fig. 5. Stamen £. — Fig. 6. Stylus. — Fig. 7. Placenta a 
ventre visa. — Fig. 8. Ovulum. — Fig. 9. Bacca £. — Fig. 10. Semen. — 


Fig. 11. Pars folii. 


« 


Arbor mediocris, ramulis ultimis tetragonis et partibus juni- 
oribus rufo-hirtellis. Stipulis haud magnis ovato-trigonis sub- 
acuminatis hirtellis costa haud prominente. Fols petiolatis 
elliptieis vel obovatis nigrescentibus, glabrescentibus subtus ad 
axillos nervorum barbatulis, ineonspicue laxe venulosis. Corym- 
bis sessilibus puberulis trichotomis demum laxifloris, floribus 
brevi-pedicellatis gracilibus parviusculis, tubo corollae 8—9 mm. 
longo, lobis 4 mm. longis. Ovario multovulato. Bacca poly- 
sperma, seminibus multangulis, testa minute striulato-exsculpta, 
plieis paucis erassis in albumen intrusa. 


Arbor ad 28 metros alta, 45 em. crassa. Ramuli ultimi tetra- 
goni breviter appresse rufo-hirtelli. Internodia ramulorum flori- 
dorum brevia, 8—10 mm. longa, 2—4 mm. lata. Stipulae 
subpersistentes ima basi connatae et insertionem folii semiam- 
plectentes ovato-trigonae subacuminatae dense hirtellae costa 
bifurcata inconspicua, 5—6 mm. longae. Folia petiolata iis 
T. fragrantis valde similia obovato-oblonga vel fere elliptica 


144 


basi cuneato-attenuata apice subacuminata acuta in sieco 
tenuiter chartacea, fusca, supra glabra costa papilloso-puberula, 
subtus in juventute parce appresse puberula, adulta nervis 
puberulis exceptis glabrescentia, Nervi laterales utrinque 9—13 
obliqui leviter arcuati prope marginem arcaato-conjuncti, 
subtus prominentes, in axillis vulgo barbatuli. Venae tenerrimae 
saepe inconspicuae, ubi conspicuae laxe clathrato-reticulatae 
(iis 7. polycarpae simillimae). Folia 120—200 mm. longa, 
40—86 mm. lata. Petioli semiteretes 15—20 mm. longi. 
Corymbi lati sessiles foliis multo breviores, foliis floralibus 
vulgo diminutis, breviter pubescentes, ramis decussatis pedun- 
culatis bracteis linearibus subtensis, laxe corymboso-ramulosis, 
ramulis ultimis saepe cymoso-1-floris. Flores hermaphroditi 
breviter vel brevissime pedicellati, laterales minute bracteolati. 
Calyx cupularis 5—6-dentatus, dentibus trigonis acutis, cum 
ovario 2 mm. longus pedicellus Z—2 mm. longus. Corollae 
extus dense puberulae tubus 8—9 mm. longus, intus cum 
fauce glaber, lobi obovato- vel elliptieo-oblongi tubi dimidio 
paullum breviores 4 mm. longi, fere 2 lati, apice truncati vel 
rotundati, valde sinistrorsum contorti. Antherae oblongo-line- 
ares apice vix minute apiculatae basi sagittatae, totae exsertae, 
filamenta brevia, dorso ad + antherae supra basin affixa, orli- 
ficio faucis inserta, dimidium antherae circ. aequantia. Pollen 
minutum laeve, triporosum. Stylus tubum aequans superne 
minute hirtellus. Stigma teres glabrum, stylo longius, e lobis 2 
(in fl. hexameris 3) etiam in flore aperto connexis vel subecon- 


natis compositum. Discus parvus annularis. Ovula numerosa 


(+ 24) in quoque loeulo, amphitropa, subpeltata placentis hemi- 
sphaericis carnosis peltatis ima basi 1mmersa. 

Bacca polysperma generis. Seminum testa valde corrugata, 
albumen lobatum. 


Habitat in Java occidentali, cum dubio Banca. 

Herb. Kps. 693 #2, 68323, 68332, 15743 2 (Sanggrawa et Pala- 
boean-ratoe province. Preanger, alt. 300—400 M. supra mare), 
cult. in Horto IV E 145 (e Banca?), olim IV E 144 (typica 


inidan and nnn enden cen cases “oenen 6 


145 


javanica). Nom. ind. teste Kps. boeng-boelang-peutjang. Arbor, 
teste Kps., 25—28 M. alta 4—4.5 dM. crassa; floret in mense 
Juli, flores viridi-albi odore ingrato. 


Dans nos „Bijdragen tot de kennis der Boschboomflora”, N°, VIII (Meded. 
Ss. L. Pl N°. 59, anno 1902) j'ai déerit sous le nom de T. laxiflora le Styloco- 
ryne polycarpa de Mrqver, croyant ces deux espèces identiques. Par l'étude 
des exemplaires authentiques dans \'Herbier de Leyde je me suis persuadé 
pourtant que le Stylocoryne laviflora Bu. est une espèce bien caractérisée et 
très-différente de S. polycarpa Mrq. autant que de S. fragrans Bu. Depuis 
j'ai trouvé dans le Jardin de Buitenzorg un arbre vivant de cette espèce, 
d'origine inconnue et puis des exemplaires appartenant à cette espèce et pas 
encore déterminés trouvés par Mr. Koorpers dans l'ouest de Java. 

Je donne ici une description complète du véritable Stylocoryne laviflora Br. 
En rapportant le genre Stylocoryne à Tarenna je suis obligé hélas de rem- 
placer le nom spécifique de Brume par un nom nouveau, parce que dès-lors 
le Tarenna laxiflora K, et V. est un synonyme de T. polycarpa (Mrq.) K. et V. 
De plus Mr. Hooker a cité le nom Stylocoryne laxiflora BL comme synonyme 
de Stylocoryne fragans Br, et je me doute fortement que le Stylocoryne laxi- 
flora de Korrrars, trouvé à Borneo, n'appartienne aussi à S fragans BLuME. 
Jl me paraît done bien raisonnable d'éliminer toutes ces confusions en décrivant 


espèce tellement controversée sous un nom nouveau: T. confusa K. et V. 


. 


VALETON 


5 3 
y pe 
n- D 
ï ; 
Pl hef 
al . Ì on 
ij 
Ù 
se ei 
_ 7 
‘ 
í 
8 dl 
N oe, 5 5 
z _ _ 
€ 
AM 
_& n 
ie / 
Dn | 
5 : 
{ ad en . 
Bore S 
kt 6 Nt 
î 
Fi Ü s LR 
ye í 
Ee te 
8 . N 
e n E 
ke ' 
Ok ee, 
oe 1 
í 8 
el 
' 
EN K 
$ 
er 
ï 
‘ 
en 
N 
: 
N s 
\ 7 
\ { 
Dn 
ek à 
, 
= 
p En 
N 8 5 £ 


lo Boa nAne Tab.CCCXLV. 


Prneren 
R.Natadipoera del. 


M.Kromohardjo Lith. 


Tarenna Winkler: Val. 


TABULA CCOXLV. 


Tarenna Winkleri Val 


Kd 


Tarenna mollis Var. in Engl. Jahrb. 44 (1910), p. 558. Haud Stylo- 
coryne mollis WALL. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Ramus florens jd. — Fig. 2. Flos 3. — Fig. 3. Ramulus fructifer. — 
Fig. 4, Bacca (e sicco). — Fig. 5. Semen, ab hilo, a latere et a dorso visum. — 


Fig. 6. Anthera a dorso et antice visa. 


Arbuscula tomentosa, ramulis ultimis obtuso tetragonis. Sti- 
pulis majusculis (15 mm.) ovato-lanceolatis acuminatis. Foliis 
petiolatis ellipticis breviter acute acuminatis, basi vulgo rotun- 
datis, coriaceis supra nervis valde impressis subtus prominen- 
tibus crasse reticulatis, subtus dense ferrugineo-velutino- 
tomentosis. Corymbis sessilibus trichotomis densifloris, floribus 
subsessilibus calyce parvo obtuse dentato, tubo corollae sericeo- 
tomentoso, 12 mm. longo, lobis 5 mm. longis. Ovario multovu- 
lato. Bacca polysperma, seminibus multangulis testa minute 
striulato-exscalpta plicis paucis crassis in albumen intrusa. 


Arbor tomentosa. Ramuli ultimi obtuse quadrangulares rufo- 
tomentosi. Folia petiolata elliptica et obovato-elliptica, breviter 
acute acuminata basi obtusa vel rotundata vel brevi-acuta (in 
specimine singulo (Harrier 1440) in petiolum sensim attenuata) 
margine in sicco recurva, rigide subcoriacea, supra in sicco 
fusca et parce hirsuta, demum deglabrata, subtus rubro-olivacea, 


rufo-hirto-tomentosa, costa et nervis velutino-tomentosis. Nervi 
XIV 11 


148 

laterales utrinque + 10 (8—13), supra valde impressi, subtus 
prominentes, erecto-patuli leviter vel vix arcuati, prope mar- 
ginem ascendentes; venae transversae supra impressae subtus 
valde prominulae, dense conspicue reticulatae. Folia majora 
170 mm. longa, 90 mm. lata, saepe minora sed etiam 225 mm. 
longa, 100 mm. lata. Petioli 8—8-—12 mm. longi. Stipulae magnae 
ovato-lanceolatae acuminatae acutae costa hirsuta paullum pro- 
minente, rufo-hirtae, 15 mm. longae. 

Corymbi terminales internodiis abbreviatis eum foliis dimi- 
nutis suffulti, foliis dimidio breviores, a basi inde tripartitae, 
ramis longe pedunculatis iteratim trichotomis, ramis secundariis 
divergentibus. Bracteae stipuliformes sub ramis secundariis etc. 
lineares. Pedunculus corymbi mediani teres, 20—80 mm. longus 
ramis primariis elongatis divergentibus, pedunculi laterales 
compressi nune 40-—50 mm. longi apice breviter corymbosi. 
Flores subsessiles circ. 14 mm. longi. Ovartum semiglobosum rufo- 
hirsutum. Calyx parvus 5-dentatus, dentibus obtuse ovatis 
brevibus hispidis, eum ovario 8 mm. longus. Corolla tubulosa, 
in alabastro subclavata extus tota sericeo-tomentosa tubus 
12 mm. longus, 1 latus, lobi elliptici, apice truncati inaequa- 
liter exculpti tubo plus dimidio breviores 5 mm. longi. Tubus 
in alabastro intus parce villosulus, faux et limbi lobi glabri. 


Antherae ipsa fauce insertae, filamentis glabris, dorso prope 


basin ad 4 longitudinis affixae, lineares, 4.5—4 mm. longae. 
Stylus teres medio leviter incrassatus appresse hirtus; stigma 
anguste fusiforme glabrum apice fissibile, discus parvus annu- 
laris. Placentae parvae peltatae, semiglobosae, ovulis in quoque 
loeulo 18—20, suberectis. Fructus globosi in sicco 5 mm. diam. 
breviter coronati, glabrescentes. Semina nunc 12 in quoque 
loeulo irregulariter trapezoidiformia, valde regulosa, testa cel- 
lulosa, circ. 1,5 mm. diam, pulpa nulla. 

„Baum, Knospen grün.” (WINKLER). 


Habitat: Borneo meridionali-orientali. Hayoep im Urwald, 
Hus. WinkreR 2315. — Bwrcoarr 193 in Herb. Bog. — Am 
Fuss des Gunung Kenepai, Harrier 14403 (mom. ind. „keta 


ie 


149 


kompulu’”). — Niruwennmuis 690. — Sarawak Koching, Hewrrr ! 
Rb. 47.2 in Herb. Bog. — Riouw, Tandjong Pinang, Teys- 
MANN 19360. 


Die Art hat Ahnlichkeit mit Tarenna mollis (Warr.) Var. (WALL. Cat. 8454, 
Kine Materials, p. 202) ist aber schon durch die sehr verschiedene Behaarung 
sowie durch das oberseits tief eingedrückte, unterseits stark hervortretende 
Adernetz leicht von derselben zu unterscheiden. Bei 7. mollis (WALL) VAL. 
ist das Adernetz unsichtbar, die Haare sehr lang und abstehend, wie auch 


von Hooker F.B. L, III, p. 104, angegeben wird. 


VALETON 


av 


htt Lb in En: 


he Beens Tab.CCCX1VL 


R.Natadipoera del. M.Kromohardjo _ lith. 


limomus Wallchianus ak 


TABULA CCOXLVI._ 


Timonius Walliehianus (Korth.) Val. 


Var. in Bullet. Dep. Agr. XXVI, 1909, p. 35. — Bobea Wallichiana Kortn. 
Kruidk. Arch. II, p. 211 (4851) nomen. — Timonius Rumphúi (haud DC.) 
AMAR Cat 0127 Hooge £. FI. B. Ind. II, p. 127; Kina et GAMBLE 
Fl. Mal. 15, p. 129 (excl. cit. Rumphius). 


Ld 


à So Rubiaceae. 


Fig. 1. Ramulus cum infl. { &. — Fig. 2. Infl. Q juveniles et fructus. — Fig. 3. 


Inf. @. — Fig. 4. Alabastrum { &. — Fig. 5. Flos @ 2. — Fig. 6. Aestivatio 
dors AL — Fig. 7. Fructus transverse dissectus f. — Fig. 8. Folium }. — Fig. 9. 
Stipula £, 


Arbor parva glabrescens; innovationibus hirsuto-sericeis. Sti- 
pulis parvis liberis caducis, vernatione subvalvatis. Foliis petio- 
latis elliptico-lanceolatis acuminatis basi attenuatis, in sicco 
supra nigrescentibus subtus incano-sericeis (in varietate „gla- 
brior” subtus haud albicantibus, appresse pilosulis), venis trans- 
versis parum conspicuis. Pedunculis &{ axillaribus petiolum 
aequantibus ramis parvis secunde multifloris raro subcapitatis, 
Hloribus subsessilibus. Pedunculis @ unifloris vel saepe trifloris. 
Floribus & et @ pubescentibus, calyce dentato vel acute lobato, 
corollae tubo 6— 10 mm. longo, lobis intus vix incrassatis tubo 
multo brevioribus, in alabastro subvalvatis. Drupa pisiformis 
4-sulcata, pyrenis 20—30 in greges 4 eruciatim dispositis. 


Arbor parva, %—10 M. alta. Ramuli graciles glabrescentes. Inno- 
vationes hirsuto-sericeae. Stipulae parvae liberae deciduae, 4—6, 
rarius ad 8 mm. longae, ovatae valde acuminatae, costa media 
basi dilatata, totae sericeae; intus vilosissimae vernatione sub- 
valvatae. Folia petiolata elliptica, vel elliptico-lanceolata acumi- 


152 


nata basi attenuata, tenuiter chartacea, in sicco supra nigrescentia, 
glabrescentia, subtus pulchre argenteo- vel incano-sericea (pilis 
valde appressis); nervi laterales utrinque {—10 erecto-patuli, 
arcuati, tenues; venae parallelae vix transversae, obtectae. Folia 
80—180 mm. longa, 35—50 lata, interdum 150 mm. longa, 
40—55 mm. lata. Petioli pubescentes 8—10 mm. longi. Pedun- 
culi ” axillares petiolum + aequantes 5—1l2 mm. longi, pu- 
bescentes, nunc bis trichotomi, ramis tenuibus brevibus vel 
longioribus secunde multifloris, in specimine bancano subnulliss 
unde flores subeapitulati. Flores & sessiles pubescentes, late- 
rales bracteolis parvis linearibus instructi, calyx cupularis par- 
vus l—2 mm. longus acute 4-dentatus. Corolla nondum aperta 
tubulosa nune 10 mm. longa, lobis aestivatione leviter sub- 
vexillari-imbricatis; haud valde conferruminatis. Pedunculi @ 
axillares, solitarii breves vel elongati, 15—25 mm. longi tri- 
flori, flore medio sessili, pedicelli laterales 2—5 mm. longi. 
Bracteolae parvae subulatae. Flores tetrameri, pubescentes. 
Calyeis limbus cupularis 4-dentatus vel fere ad medt1m usque 
4-fidus lobis trigonis parvis, 1—1.5 mm. longus, basi con- 
strictus, lobis 0.5 mm. longis. Corollae tubus 6—8 mm. longus, 
lobi patentes tubo multo breviores, obtusi ovati in alabastro 
irregulariter imbricati, vix incrassati. Ovarium calyce longius 
ellipsoideum in sieco 4-sulcum 4-loculare, stylus crassus, stig- 
mata 4-linearia exserta parva. Drupa parva ellipsoidea vel sub- 
globosa obtusa tetragona, in sieco 4-sulea, dense sericea, 8 mm. 
longa calycis limbo coronata. Pyrenae lignosae appressae, in 
greges 4 dispositae, circ. 20—28. 


Habitat Banca (Trysm.!, Kopvs!); Malacca (Misit. Ripreur! 
specimina sine numero). 

Nomen indig. fide Terysm. „membaran’’ (Soengei lat) „„me- 
miendjan’’ (Toboali), fide Kopvs „Kali adap”. 


Var. glabrior Var. Folia subtus in nervis hirtella in 
parenchymate laxe appresse pilosula, haud albicantia (in sieco 
badia), venatione minute reticulata conspicna. Pedunculi cf 


158 


ramis divergentibus iterum dichotomis multifloris. „Flores lutei”’ 
(Kira's collector). 


Habitat. Larut (Wray 2282, Krna's collector 5464!) 


Comme je l'ai démontré ailleurs cette espèce n'a rien à faire avec 1 Aitimon 
de Rumen (Timonius Rumphii DC.) avec lequel elle a été confondue par les 
auteurs anglais. Kine et GAMBLE en donnent sous ce nom une description 
très-bonne àÀ laquelle je n'ai qu'à ajouter quelques détails pris sur des exem- 


plaires de Banca et de Singapore (Ridley). 


VALETON 


N Adin an le 


en ed 


f E 
= 
ij 
1 
\ £ 
= 
{ 
1 
. 
B 
L « 
„ 
1 
RE 
' 
E 
n 


Tab.CCCXLVII. 


VDK halm, 
bmg 


Ni 


R.Natadipoera del. M.Kromohardjo 


Xanthophytum fruticosum Bl. 


TABUEA COCXLVIL 


Xanthophytum fruticulosum Bl 


BruMme Bijdr. p. 989, Mig. Fl. I. B. II, p. 175. 


Rubiaceae. 

Fig. 1. Caulis florens ;. — Fig. 2. Folium a dorso j. — Fig. 3. Inflorescentia 5. — 
Fig. 4. Flos + £. — Fig. 5. Corolla cum staminibus &. — Fig. 6. Stamen |. — 
Fig. 7. Ovarium cum calice et disco, apertum. £. — Fig. 8. Stylus cum stigmate 1’. -— 
Fig. 9 Ramulus fructifer +. — Fig. 10. Fructus bicoccus &. — Fig. 11. Mericarpia &. — 


Fig. 12, 14, 15. Semina 5%’. — Fig. 13. Embryo £. — Fig. 14. Pars foli. 


Fruticulus ramosus dense appresse rufo-sericeo-villosus. Sti- 
pulis ovatis longe acuminatis haud magnis persistentibus. Foliis 
petiolatis oblongis utrinque attenuatis acuminatis supra gla- 
brescentibus, subtus parallele costatis. Paniculis laxifloris pe- 
duneulatis petiolo longioribus pauciramosis, floribus parvis 
brevipedicellatis laxis, minute bracteatis. Calyce 5-partito lobis 
parvis oblongis. Corollae tubo calyce longiore fauce barbatulo, 
lobis tubo duplo brevioribus acutis, in alabastro valvatis con- 
ferruminatis staminibus liberis, tubo aequilongis. Capsula bi- 
coeca calycis lobis brevioribus coronata, coccis sijemiglobosis 
indehiscentibus, endocarpio lignoso duro. Seminibus angulatis 
obiter reticulatis. 


Frutieulus omnibus partibus rufo-sericeo-villosus, caulis erectus 
2 meter altus prope basin 10 mm. crassus. Internodia sub- 
teretes utroque latere linea paullum elevata percursa 20—40 mm. 
longa 2 mm. crassa, lignosa, villosula. 

Stipulae parvae late ovatae longe acuminatae acutae dorso 
et apice villosae persistentes 5—6 mm. longae. Folia modice 


156 


vel longe petiolata e basi longe attenuata in petiolum decur- 
rentia, lanceolata vel oblongo-lanceolata sensim modice acute 
acuminata (in specimine 30877/ e Tjampea subacuminata acuta), 
membranacea, supra glabrescentia nigrescentia, subtus appresse 
ferrugineo-villosa. Nervi laterales numerosi (utrinque 14— 18) 
oblique arcuati, paralleli, fere ad marginem pertensi, hine 
ascendentes et oblitescentes; venae laxe reticulatae, inconspi- 
cuae. Folia 80—140 mm. longa, 20—40 mm. lata. 

Petioli in eodem specimine valde inaequilongi 7—24 mm. 
longi, graciles, teretes, villosi. Paniculae axillares (nunc in 
utrogue, saepius in singulo axillo) longe graciliter pedunculatae 
laxiflorae, petiolis fere dimidio vel duplo longiores, ramis paucis 
(saepe 4) peduneulatis suboppositis vel alternis patentibus basi 
bracteis parvis lanceolatis subtensi, laxe eymoso-floridis, brac- 
tels minutis. Paniculae cum pedunculis 20—40 mm. longae, 
rami 6—12 mm. longi. Flores laxe irregulariter eymosi breviter 
vel brevissime pedicellati parvi (in vivo eum pedicello vix 
4 mm. longi) calyx 5-partitus ovario vix brevior, lobis oblongis 
obtusis £—f mm. longis, post anthesin paullum auctis. 

Corolla in vivo hypocrateriformis calyce longior (& 2.5 mm. 
longus lobis suberectis) (siceando infundibuliformis), tubo lato 
cire. 1.5 mm. longo, lobis 5 subpatulis tubo brevioribus (1 mm. 
longis) extus parce pilosis, oblongo-ovatis acutis in alabastro 
valvatis marginibus conferruminatis, apicibus haud inflexis 
neque incrassatis; suturis intus dense papillosis. Tubus intus 
glaber fauce tenuiter hirsuto. Stamina tubo aequilonga, fila- 
menta filiformia ad basin usque lhbera. Antherae oblongae, 
mediodorsifixae supra et subtus obtusae et emarginatae. Stylus 
crassus glaber. Stigma capitatum minute papillosum paullum 
exsertum. Capsula indehiscens bicocca late depresso-ovoideo 
lateraliter compressa et subdidyma, calycis lobis persistentibus 
auctis, ipsi aequilongis, oblongis, obtusis coronata, villosa apice 
medio acuta glabra, circ. 2 mm. lata et alta l mm. crassus. 
Mericarpia globosa, demum denudata. Endocarpium lignosum 
durum sine vestigio suturae. Semina valde numerosa minuta, 
ferruginea angulato-subglobosa, testa crustacea, marginibus cel- 


157 


lularum leviter prominentibus reticulata, minutissime punctata. 
Embryo minutus obovoideus cotyledonibus parvis carnosis. Se- 
mina } mm, 


Habitat: Java oeccidentali et centrali in montibus calcareis; 
in ins. Noesakambangan leg. Br, in monte Tjampea prope Bogor. 
leg. Kps, 30877 /3, Pringombo (Prov. Banjoemas, Java centralis, 
alt. 800 M.) leg. Kvs, 39118 /7; in monte Madoer prope Bajah 
(Banten) ad 180 M. alt. leg. Backer 631. 


Var. Borneensis. Polis brevi-petiolatis densius villosis 
erebrius costatis, nervis utrinque ad 20, paniculis longe pedun- 
culatis, folii 4 superantibus, calycis lobis elongatis, capsulam 
longitudine aeguantibus. 


Habitat Borneo centralis in monte Lianggagang, Harrr B 
2583; Borneo Tadioek, Nikuwennuis 195. 


Var. brevipes. Foliis modice petiolatis, inflorescentiis brevi- 
peduneulatis petiolis brevioribus, loribus dense glomeratis calycis 
lobis brevibus. 


Habitat in insulis Batu prope Sumatram occidentalem leg. 
Raar, 185, 233, 305, 558; — in insulis Philippinis (Metabolos 
ferrugineus DO). 

VALETON 


EE 


zn, 


zi 


TK 


TELNET 


y 


En 


… 


kl 


lith. 


jo 


« 


M.Kromohard 


Tab CCCXLVIII. 


tadipoera del. 


Ja 


„IN 


eo) 
LR, 


rf 
Za 


d Ur 


angulat 


as 


gnva 


TABULA CCOXLVIIL. 


Paramignya angulata Kurz. 


Kurz Journ. As. soc. 43, pars Il (1875), p. 135; Forest flora Burma I, 
p. 194; — Citrus angulatus WiLLp. sp. pl. HT 4426 (1800'; DC. Prod. 
T. 540. — Gonoeitrus angulatus Kurz in Journ. As. soc. (1873), p 228, 
t. 18. — Liümonellus angulosus RumruH. Herb. Amb. Il 110, t. 32. — 
Limonia angulosa W.A. Prod. IL. 91; Mig. F. L. B. 1. 2, p. 521. — 
Limonia spinosa Mia. l.c, p. 520. — Selerostylus’ spinosa Bu. Bijdr. 
134 (1825). — Atalantia longispina Kurz in Journ. As. soc. (1872), 
p. 295; — Paramignya longispina Hook. f. FL. B. J. 1. 511 (1875); 
Kine Mat. I. n°. 4, p. 224. 


Rutaceae. 


Fig. 1. Ramulus foliosus e spec. authenth. Blurmeano #. — Fig. 2. Ramulus florens 
e vivo &, — Fig. 3. Inflorescentia &. — Fig. 4. Axillus cum flore }. — Fig. 5 et 6. 
Flos £. — Fig. 7. Flos longit. dissectus } — Fig. 8. Calyx cum squamulis. — Fig. 9, 
10, 11. Stamen, — Fig. 12. Fructus fere maturus ; — Fig. 13. Idem transsectus. — 
Fig. 14, 15, 16. Fructus maturus 3. — Fig. 17. Semen }. — Fig. 18. Embryo +. 


Arbuscula paludosa radicibus adscendentibus aereis, glabra, 
squarroso-ramosa, spinis gracilibus longis strietis acutis vulgo 
binis et divergentibus cum folio insertis ad ramos fortiores, 
ramis ultimis vulgo inermibus. Foliis oblongis acutis vel 
obtusis, basi rotundatis minute crenulatis. Floribus in axillis 
singulis vel binis pedunculatis. Staminibus 10 hiberis, antheris 
lineari-oblongis basifixis. Disco columnari. Ovario 8—4-loculari 
loeulis 8—4-spermis, stylo erasso. Fructu trigono vel tetragono 
apiculato pericarpio coriaceo glanduloso; seminibus pendulis 
8—4 in loculis, in liqguore aqueo viscido nidulantibus, pulpa nulla. 


Frutex vel arbor parva squarrosa glaberrima ramis et ramulis 
teretibus cortice pallido vestitis; rami validiores vulgo spinis 
ad nodos binis saepe divergentibus valde elongatis strictis tere- 


160 


tibus acutis instructi, tenuiores inermes vel spinis minoribus 
nunc binis, saepius abortu singulis instructi. Spinae validiores 
saepe 30 mm. longae, basi 2 mm. crassae, minores 5—15 mm. 
longae. Radices aerei Avicenniae modo erecti. Folia breviter 
petiolata elliptica vel oblonga, saepe supra medium leviter 
dilatata apicee subacuminata acuta basi rotundata, margine 
minute ecrenulata, subcorliacea supra in sicco pallide grisea 
subtus ochrascenti-grisea. Nervi laterales utrinque 8—10, tener- 
Fimi supra et subtus conspicui patuli ante marginem adscen- 
dentes et areuato-conjuneti, venis costalibus paullum reticulatis 
intermixti, costa media subtus prominens. Folia 45—160 mm. 
longi, 20—55 mm. lati. Petioli 5—% mm. longi supra sulcati. 
Flores axillares interdum ad ramulos abbreviatos foliis 1 vel 
2 instruetos singuli vel bini, rarius pauci-fasciculati, peduncu- 
lati, cire. 18 mm. diam. Peduneculi prope basin squamulis 
minutis instruecti cire. 5 mm. longi saepe deflexi cire. 5 mm. 
longi sub flore incrassati. Flores 18 mm. diam. Calyx 5-den- 
tatus dentibus trigonis acutis. Petala oblonga acutiuscula {—9 
mm. longa, 3—5 mm. lata, subunguiculata. Discus columnaris 
fere 1 mm. altus. Stamina 10 circa basin disci inserta petalis 
breviora, 6 mm. longa. Filamenta late linearia crassa basi 
hibera. Antherae basifixae, lineares acutae erectae conniventes, 
filamentis fere duplo longiores loculis lateralibus, connectivo 
crasso cum filamento continuo. Ovarium basi attenuatum disco 
insidens in stilum crassum supra antheras leviter exsertum 
attenuatum. Ovula in quoque loculo 4, pendula. Stigma parvum 
subdisciforme. Fructus ellipsoideus, 3—4-locularis, sectione obtus- 
angule trigonus vel tetragonus, basi truncatus disco cum calyce 
paullum auctis insidens, apice acute acuminatus ad 40 mm. 
longus 22 mm. diam. Loculi succo hyalino viscido repleti, sine 
pulpa. Semina vulgo-4 in quoque loeulo subcollateraliter 1m- 
bricata e summa axi pendula, valde complanata ellipsoidea basi 
rotundata pallide olivacea, testa coriacea laevi, radicula supera, 
matura 20 mm. longa, 8 lata, saepe minora. Frutex omnibus 
partibus sed imprimis fructibus odorem citrinum penetrantem 
exhalat. — Flores albi. 


161 


Habitat: In sylvis littoralibus. Javae meridionalis (Kinderzee) 
Br.!; Herb. Bog. coll. indigenus. Distr.: in ins. Moluccanis 
(Rumrn.). — Pegu, Tenasserim (Kurz.). — Malacca (Maincar etc). 


Cette espèce a déjà été décrite par Kurz, qui donne un assez bon dessin 
du fruit et des graines, comme représentant d'un genre nouveau. Comme 
caractère distinctif de ce genre il considère les loges du fruit contenant 3 ou 
quatre graines trempées dans un suc aqueux extrêmement viscide et depourvu 
de pulpe celluleux. Plus tard Kurz rapporte ce genre à Paramignya où 1l 
trouve le même caractère du fruit et il constate l'identité de espèce avec le 
Paramignya longispina Hook. et la grande affinité qu'elle a avec l’ Atalantia 
missionis Hook. f., qui, d'après lui, est également un véritable Paramignya. 
Aux synonymes déjà nombreux cités par Kurz nous ajoutons encore un autre, 
celui de Sclerostylis spinosa, nom donné par BrLvme, qui décourvit la plante 
dans les forêts-mangrove du Kinderzee. C'est à Mr. A. T. Survere de Wash- 
ington U. S., botaniste distingué et bien connu par ses expériments d’hybridi- 
sation remarquables, que nous sommes redevables de la connaissance de cette 
synomie, qu'il avait dépistée dans la littérature. Nous n’avons pas voulu tarder 
à publier ici une description détaillée de cette espèce, dont les fleurs étaient 
mal-connues jusqu'tci. 


VALETON 


NN 


lc. Bog: XIV. Tab. OCCXLIX. 
CD CN el À NZ 


M.Kromohardjo lith. 


R.Natadipoera del. 


Paramignya littoralis Mig. 


TABULA OOOXLIX. 


Paragmignya? littoralis Mig. 


MriQ. Ann. Mus. L. B. I, p. 211 (1864). — Kurz Journ. As. Soc. Bengal 
vol. 43, pars 2 (1874), p. 136 in adnotatione. — Limonia littoralis 
BACKER, Schoolflora Bzg. 1911. 


Rutaceae. 
Fig. 1. Ramulus flovens t. — Fig. 2. Pars folii 2. — Fig. 3. Alabastrum. — 
Fig. 4 Idem per longit. dissectum. — Fig. 5. Stamen juvenile a dorso. — Fig. 6. 
Gynaecium. — Fig. 7. Ovarium transverse dissectum. — Fig. 8, Stylus transverse 


dissectus, glandulis magnis instructus. 


Paramignya? Spinis axillaribus solitartis, foliis simplicibus 
ellipticis apice emarginatis. Floribus condensato-corymbosis ter- 
minalibus. Disco subnullo. Antheris oblongis dorsifixie versati- 
libus. Ovario 5-loeulari, piloso, loeulis biovulatis. Seminibus 
abortu paucis (pulpa nidulantibus %). 


Frutex glaber (an arbuscula?). Ramuli teretes cortice pal- 
lido sublaevi. Spinae in ramulis florigeris axillares solitariae 
rectae acutae patentes usque ad 22 mm. longae. Folia sim- 
plicia breviter petiolata late elliptica, nunc subobovata apice 
obtuso vel late subacuminato emarginato, basi acuta, obsolete 
crenulata margine in sicco recurvo, coriacea pellucido-punctata, 
in sicco pallide olivacea nitidula. Nervi laterales utrinque 7—8 
tenues supra et subtus prominuli erecto-patuli ante marginem 
arcuatim conjuncti, venis costalibus laxe reticulatis prominulis. 
Folia 50—80 mm. longa, 30—40 mm. lata. Petioli teretes 
5—6 mm. longi. | 

Inflorescentia terminalis corymbosa condensata sessilis den- 

XIV 12 


164 


siflora, flores in ecymis contractis fasciculati brevissime crasso- 
pedicellati. Calyx inaequaliter 5-dentatus, petala 5 elliptico- 
oblonga, imbricata crassiuscula. Stamina 8— 10, antherae in 
alabastro oblongae dorsifixae lineares „dorso glandula oblonga 
notatae” (fide Miqvurer, non observati). Filamenta linearia sub- 
ulata. Ovarium disco brevissimo (subnullo) insidens, 5-angulum, 
parce pilosum, pilis longis teneris. Stylus crassus basi parce 


…_ pilosus. Stigma disciforme 10-angulum. Ovarium 5-loeulare 


loeulis biovulatis ovulis collateralibus. „Bacca globosa abortu 
2—38 sperma, loculis vacuis distinctis pruni armeniacei fere 
mole”. (Miqver, non vidi.) 


_ Habitat: Java in littore meridionali prov. Rembang (leg. 
T'EYSMANN). 


Cette espèce est encore tròs-mal-connue. Il n'en existe qu'un seul exem- 
plaire dans l'herbier de Buitenzorg avec un double, (original décrit par Mrquer) 
dans \'Herbier d'Utrecht ou de Leyde. Je n'ai done pu ajouter que quelques 
détails à la description de Mrqver; mais j'aì cru utile d'en faire composer 
un dessin. f 

D'après Kurz le fruit frais serait pourvu d'une vraie pulpe, qui pourtant 
se perdrait par l'exsiccation. La position de l'espèce dans la famille paraît 
done encore assez douteuse. Par l'inflorescence, les étamines, le disque, le 
nombre des ovules, la pulpe du fruit, elle diffêre tellement du Paramignya 
angulata Kurz, qu'il est difficile à croire que les deux soient congónères. En 
effet la délimitation des genres Atalantia, Limonia et Paramignyd & besoin 
d'une revision élaborée. Il ne m’a pas été possible hélas d'obtenir des matériaux 
complets des espèces et les descriptions qui existent sont tout à fait insuffisantes. 


Tu. VALETON 


le. Bog: XIV. 
zn 
BÀ 


Ge 


SE ij Krt NN 


M-Kroamahardjo _ lith. 


Hornstedtia alliacea Val. 


En 


sk 


+ 


aai 


° | 
5 
| | | n 
1 ie 
1" 
ù 
nt | 
| | ‘ 
1 
: 
1 
_ \ 
1 
5 Ì j 
ú 
El 
‘ 
| t 
‘ 
En Mi 
| ' 
: 
hen U 
| \ 
e 
5, 
EN: 
‘ 
M 
| r 
hal | 
N di 
= 
" _ | | 
En _ | 
| | nn 
EE 5 
7 
E Id 
en 
: ad hl id 
| Ì | | 
Pal 
t 


_ Le 
ata en Oe 
re EA ep 


4 


peen 


i 
‚& 
ih 
1 
| ï 
1 
: 
ä 
on 
' 
k 
el 
4 
…- 
B 
ii), 54 
_ B 
| : 
De \ 
| 
1 
| DN 
_ 
2 | 
_ | 
“ 
| | OO 
ag 
ne _ Ì Ì | 
Kd | 
_ 
_ 5 | 
_ 
_— | 
LOE Dan 
ee # We 
ak 


e <7 
lj en | 
\ gd, 
\ | / 


NINIIN 


M.Kromohardjo _ Lith. 


RK Natadinoera del. 


‚ rd zl 


TABULA COOL. 


Hornstedtia alliacea Val. 


Donacodes alliaceus TrysM. et BINN. Hort. Bog. (1866) nomen. Non 
Zingiber alliaceum K. Sch. Mon. Zingiberaceae, p. 170, (quod est 
Zingiber elatum RoxB.). 


Zingiberaceae. 


1 


Fig. 4. Inflorescentia }. — Fig. 2. Folium 4. — Fig. 3. Vagina 4. — Fig. 4. Flos 5. — 
Fig. 5. Corolla a dorso visa, petalo mediano deflexo 3. — Fig. 6. Labellum cum 
stamine. — Fig. 7, Flos a vertice visus 3. — Fig. 8, Stamen 2. — Fig. 9. Gynae- 
eium cum nectariis à, — Fig. 10. Stigma. — Fig. 11. Petalum. — Fig. 12. Bracteola. — 


Fig. 13. Inflorescentia matura. — Fig. 14 et 15. Fructus bracteola inclusus +. — Fig. 16. 


Fructus pericarpio ablato 2, — Fig. 17, Semen £. — Fig. 18. Apex bracteae 5. 


1 


Rhizomate subterraneo et supra-terraneo. Foltis modice petio- 
latis oblongis abrupte acuminatis basi subinaequali-rotundatis, 
subglabris. Ligula petiolo duplo breviore basi incrassata. 

Inflorescentiis brevissime pedunculatis eylindraceo-fusiformibus, 
fructiferis bulbiformibus, pedunculis subterraneis. Bracteis exte- 
rioribus appresse pallide tomentellis, roseo-marginatis apice 
mucronatis. Bracteolis lanceolatis membranaceis. Receptaculo 
plano. Calyce spathaceo, corollae tubo vix longiore, petalis 
roseis, labello petalis longiore, basi erecta incurvo-patente, 
marginibus erectis crenulatis. 


Rhizoma horizontale prope terrae superficiem repens sympo- 
diale e membris cire. 10 em. longis, 10—15 mm. erassis inter- 
nodiis brevibus densis compositum. 

Caulis foliaceus pro genere gracilis 3—3.5 Metr. longus, 
10 —12 mm. crassus, basi bulbiformi 30 mm. crasso, folia 
20—30 gerens. Folia modice petiolata (petiolus 25—30 mm. 
longus, 8 mm. crassus supra complanatus dorso parce puber- 


166 


ulus), subglabra, sub lente fortiore ad costam subtus minu- 
tissime parce puberula, oblonga breviter abrupte acuminata 
basi nune subinaequali-rotundata, in vivo supra laete viridia, 
subtus pallidiora, eire. £ M. longa (inferiora minora), 10 cM. 
lata, acumine 1.5—2.5 em. longo. Ligula petiolo fere dimidio 
brevior ovata, rotundata subecoriacea glabra 15—20 mm. longa, 
explicata 10 mm. lata, dorso ad petioli basin verrucoso=incras- 
sata (gemmam simulans). Inflorescentiae brevi-pedunculatae e 
rhizomate lateraliter orlundae per anthesin ecylindraceo-fusi- 
formes, fructiferae bulbiformes (unde nomen). 

Peduneculus (subterraneus) 80 mm. longus, 8—10 mm. crassus, 
squamis vaginantibus pallide carneis apice rotundatis 5— 10 mm. 
longis dense minute sericeis dense imbricatus. Spica forens 
eum fore 110 mm. longa, medio 25 mm. lata. Bracteae ste- 
riles involucrantes ovatae exteriores circ. 40 mm. longae, 35 mm. 
latae, inerescentes, acutiusculae medio appresse pallide tomen- 
tellae, margine roseo minute sericeo 8 min. lato cinctae, sub 
apicem leviter complicatum muecronatae (muecro £—l mm. lon- 
gus). Bracteae steriles interiores 85 mm. longae membranaceae 
glabrae ovato-lanceolatae, apicee distincte mucronato tantum 
exsertae et tubum flores vaginantem sistens. Flores receptaculo 
plano sessiles secundi, singuli eodem tempore aperti 100 mm. 
longi; pars exserta pulchre rosea 20 mm. longa. Ô | 

Bracteae interiores fertiles (bracteolae) lanceolatae tenuiter 
membranaceae flores vaginantes versus centrum capituli inde 
a 80 m. ad 25 mm. decrescentes ultimi tenerrimi. Alabastra 
calyce apice acuminato 10—15 mm. longo calyptriformi hyalino 
inclusa. Calyx cum ovario puberulus spathaceus apice demum 
bifido minute vel vix tridentulus, in flore aperto 65 mm. longo. 
Tubus corollinus calycem vix superans (70 mm.) complanatus 
albus. Petala 25—80 mm. longa, pulchre rosea, aequilonga, 
erecta quasi labium superius tripartitum erectum sistentia, 
apice rotundata, dorsale oblongum % mm. latum, lateralia 
antice basi connata lineari-oblonga 5 mm. lata. Labellum petalis 
longius, e basi erecta incurvo-patens, intus parce pilosum, basi 
antheram petalis multo breviorem, includens, marginibus erectis 


167 


prope basin auriculato-dilatatis leviter erispatis; parte patente 
leviter dilatata margine crispato-crenata; inde a basi 30 mm. 
longum. Anthera tota basi petalorum et labelli inclusa, con- 
nectivum lineare apice profunde bilobum lobis leviter diver- 
gentibus et supra loculos paullum (2 mm.) productis. Anthera 
12 mm. longa, alba apice rosea, glabra. Stigma cyathiforme 
poro transverso. 

Inflorescentia fructifera, bulbo allii conformis globoso-ovoidea 
saepe 100 mm. longa, 50 mm. lata. Fructus compresso-oblongus 
calyce coronatus bracteola semiinvoluecratus, 80 mm. longus, 
20 mm. latus pericarpio tenero clauso, seminibus obeonieis. 


Le nom que TEYsSMANN a donné à cette plante n'est qu'une traduction du 
nom malais „Pining bawang’’. Sous le nom „Pining” les sundanais comprennent 
toutes les espèces de Hornstedtia (Donacodes Br.) sì caractêristiques par leurs 
inflorescences imbriquées, tandis que „bawang” signifie „ail”. On comprend 
facilement que le nom se rapporte à l'inflorescence fructifère (voir notre fig. 13) 
qui dans cette espèce, beaucoup plus que dans les autres, ressemble à une 
bulbe d'ail. ScrumANN (Pflanzenreich 1. c.) a rapporté le nom Donacodes allia- 
ceus Tevsm. à une espèce de Zingiber, qu'il a étudié dans l'Herbier de Leyde 
ou d'Utrecht. Je me suis douté tout d'abord (voir Bullet. de l’Inst. Bot. Bog. 
N°. XX) qu'il devait exister ici une erreur dans l'étiquette; puisque ni les 
indigèênes ni TeYSMANN n'auraient pu eonfondre un Donacodes d'avee un Zingiber. 
Or en examinant l'Herbier de Leyde je n'y ai pas trouvé la plante de Teys- 
MANN, que SCHUMANN doit avoir eue en vue mais jy aì trouvé l'étiquette 
autographique de ScHUMANN sur un exemplaire de Zingiber elatum Rox. 
Cette espèce a été omise par K. SCHUMANN dans sa monographie et c'est à 
elle que sa description du Z. alliaceum se rapporte. Le nom de Zingiber allia- 
ceum doit done être rayé. 


VALETON 


> 
Pe 
-{ 
: 
ti 
Re 
EN 1 E 5 
ij „es 2 A - 
bn Ü y 
' 
hd ke 
B H 
r 
Ü 
| 
ï 
- 
r kl 
& 
E: 3 q 
: 
5 
{ 
p 0 
5 


Kea We Tab. CCEER 


(lp Es WES AD 
nnn 7 
Baie VW, je hij) 


KE 


\ 


UN 
\ 


R.Natadipoera del. M.Kromohardjo lith. 


Balanophora Kawakami! Val. 


ns 


TABULA CCCLI. 


Balanophora Kawakamii Val. 


Fig. 4. Scapus masculus, juvenilis &. — Fig. 2. Scapus femineus +. — Fig. 3. 
Flos { }. — Fig. 4. Idem ex apice visus à. — Fig. 5. Idem exsiccando apertus }. — 
Fig. 6. Spadicelli cum pseudovariis juvenilibus “©. 


Balanophoraceae. 


Balanophora, subgenus Balania (v. T. genus). 


Char. subgeneris: Flos & trimerus e thecis 8 sessilibus basi 
concretis fissura transversali bivalve dehiscentibus. 

Dioiea. Rhizoma deest, prob. parvum. Cortex epustulatus, 
obsolete, irregulariter tesselatus. Scapi e ramo globoso parvo, 
subtri- quadrivalve dehiscente oriundi. Peduneculus © nonnisi 
summo apice nudus, fere totus squamis tenuiter coriaceis 
oblongis obtusis eoncavis dense imbricatus. Capitulum &' oblongo- 
eonieum obtusum. Flores brevissime pedicellati in alabastro fere 
discoidei. Perianthum trivalve segmentes apice obtusis trigonis. 
Scapi feminei &' similes, squamis dense imbricati, capitulo 
ovoideo denudate. Spadicelli clavati vel obeonici-apicee convexe 
truncati in stipites angustos attenuati. Pseudovaria fere matura 
oblongo-ellipsoidea nune omnes ut videtur stipitata inter spadi- 
cellos inserta, processubus styloideis spadicellis brevioribus. 
pcapus + circ. 100 mm. longus, pedunculo apice denudato 
10 mm. diam. Squamae in medio pedunculo 25—85 mm. longae, 
15 mm. longae, 15 mm. latae, in fimae 12—20 mm. longae. 
Membrum basale circ. 15 mm. longa 12 mm. crassum. Capi- 
tulum &' nondum plane maturum 25 mm. longum, basi 20 mm. 


diam. Flores & cire. 5 mm. diam valde complanati. Scapus 
XV 13 


1/05 


femineus nune 90 mm. longus. Capitulum nondum plane matu- 
rum 16 mm. longum, basi 13 mm. diam. 


Japan, in insula Formoso, ubi legit KAwArRAMD. 


Cette espèce me fut gracieusement communiqueó par monsieur KAWAKAMI, 
illustre botaniste du gouvernement Japonais à Formose, qui lavait recueillie 
dans l'iîle de Formose sur des racines de Quercus. | 

Comme on le voit elle reprósente une espèce nouvelle du groupe des Balanda, 
considéré par VAN TriroHeM (Annales d. Se. nat, 9e ser, 6, p. 261) comme un 
genre différent de Balanophora, et dont il distingue 3 espèces, auxquelles il faut 
ajouter à mon opinion le Balanophora involucrata, admis par Mr. vaN Tinourm 
comme formant une sous-famille à part. 

L'espèce décrite ici se distingue des espèces déjà connues du groupe par 
les caractères suivantes. : 

B. japonica (VAN Treaunem) Var. a le rhizome ponctué par de petites pus- 
tules circulaires. 

B. Harlandi Hook. f. (Frans. Linn. Soc. XXII, p. 426, t‚ 75 B.) a le pédon- 
cule nu sur sa plus grande longueur; il n'est couvert qu'à la base de bractées 
subfoliacées, en outre le capitule a la forme d'un cône déprimé (plus large 
que haut). 

B, Henryi HeNsrn. (Journ. Tuinn. Soc, 26, p. 420), dont le capitule est 
ovoide, a également des bractées ne couvrant que la base du pédoncule. 

B. ceracea (VAN Tiranem) Van. ne porte sur le pódoncule que 6 à 8 
bractées appliquées contre le pédoncule sans le recouvrir tout à fait. En 
outre les bractées, comme le rhizome, ont lapparence d'être couvertes de cire, 
et les fleurs mâles sont portées par des pédicelles assez longs. 

B. minor Heus. est une espèce mal-connue, mais qui se distingue tellement 
par ses dimensions très-minimes, qu'il sera bien superflu de lui comparer notre 
nouvelle espèce. 


VALETON. 


vind nes li 


BO Av 


A W, Ee, 
ES 


M Kromcherdjo lith. 


JJS. et Natadipoera del. 


Styphelia wetarensis J.J.S. 


TABULA COCLII. 


Styphelia wetarensis J. J. S. n. sp. 


Epacridaceae. 


Fig. 1. Ramulus &. — Fig. 2, Folium supra visum 5. — Fig. 8. Folium subtus 


visum £. — Fig. 4. Pars folii subtus visa &. — Fig. 5. Inflorescentia **. — Fig. 6. 


Bracteola *}. — Fig. 7, 8. Sepala 7. — Fig. 9. Corolla expansa '£. — Fig. 10. Pis- 


tillum cum disco >. — Fig. 14. Pistillam *?. — Fig. 12. Pars disci expansa 5’. — 


Fig. 13. Fructusi mmaturi sectio transversa “7. 


ad 


Ramuli puberuli. Folia erecto-patentia, lanceolata, aciculari- 
acuminata, minutissime serrulata, 0.5—1.1 em. longa, 0.1—0.175 
em. lata. Inflorescentiae numerosae, axillares, 1—3-tlorae. Brac- 
teae bracteolaeque sepalis similes sed breviores. Sepala ovata, 
obtusa, apiculata, ciliolata, nervosa, c. 0.18—0.14 em. longa. 
Corolla 5-fida, expansa c. 0.925 em. longis, laciniis triangulis, 
acute acuminatis, intus longe pilosis. Antherae oblongae, corollae 
lacintis multo breviores. Pistillum ce. 0.125 em. longum. Fructus 
immaturus abortu 2-locularis. 


Fruticulus e. 35 em. altus, ramulis tenuibus, puberulis, sub- 
dense foliatis. Folia alterna, parva, sessilia, erecto-patentia, 
lanceolata, aciculari-acuminata, pungentia, basi paulo angustata, 
minutissime setuloso-serrulata, nervis 5 dorso in sicco promi- 
nentibus, costa media excepta ramosis, coriacea, c. 0.5—1.1 cm. 
longa, 0.1—0.175 em. lata. Inflorescentiae numerosae, axillares, 
brevissimae, 1—8-, plerumque 2-florae, pedunculo puberulo 
e. 0.14 em. longo, nonnullis squamis minutis adpressis subo- 
vatis donato, rachide brevissima, flexuosa, angulata, puberula. 
Bracteae calyci adpressae, suborbiculari-ovatae, acutae vel sub- 
acuminatae, membranaceo-marginatae, ciliolatae, concavae, ner- 


172 


vosae, ad ec. 0.07 cm. longae. Bracteolae 2, adpressae, bractea 


majores, subinaeguales, !/, 
naceo-marginatae, ciliolatae, concavae, nervosae, e. 0.015—0.1 
em. longae, 0.1—0.125 cm. latae. Flores parvi, sessiles. Calyx 
profunde 5-partitus, sigmentis adpressis, imbricatis, inaequa- 
libus, ovatis ad ovali-ovatis, obtusis, brevissime apiculatis, 
membranaceo-marginatis, ciliolatis, c. 0.18—0.14 em. longis, 
0.1—0.125 cm. latis. Corolla tubuloso-infundibuliformis, 5-fida, 
extus glabra, ce. 0.3 em. longa expansa c. 0.925 cm. longa et 
apice 0.44 em. lata, laciniis erecto-patentibus, apice recurvis, 
crassiusculis, triangulis, acute acuminatis, intus patentissime 
longe pilosis, ce. 0.14 em. longis, 0.06 em. latis. Stamina 5, cum 
laciniis corollae alternantia, in fauce inserta, brevia; filamentum 
lineare, glabrum, c. 0.05—0.06 em. longum (pars liber); anthera 
pendula, oblonga, basi apiceque leviter retusa, rima longitu- 
dinali dehiscens, c. 0.06—0.0% cm. longa. Pistilluam c. 0.14 cm. 
longum; ovarium fere totum disco tnelusum, turbinato-subglo- 
bosum, apice depresso-conicum 10-sulcatumque suleis 5-longi- 
tudinalibus 5-lobum, glabrum, e. 0.05 em. diam, 5-loeulare; 
stylus teres, glaber, stigmate capitellato, ce. 0.075 em. longus. 
Discus ovarium arcte includens, cupuliformis, leviter 5-lobus et 
minute repandulo-erenulatus, extus longitudinaliter 5-sulcatus, 
facile in partes 5 rumpens, glaber, c. 0.04 cm. altus. Fructus 
immaturus longitudinaliter multicostatus, c. 0.16 em, diam., 
abortu 2-locularis, loculis monospermis. 


Insel Wetar: Abhänge oberhalb Iltwaki in 150—550 m. Meers- 
höhe, in Bwuecalyptus-Buschwald, an ziemlich trocknen Stellen, 
auf Vulkantuffe (J. ErBrerr n. 4415, Bl. u. Fr. im Februar 1910). 


Die Pflanze scheint unter den malaïischen und papuanischen Arten am näch- 
sten verwandt zu sein mit S. abnormis (Sonp.) J. J. S. S. papuana (Wrreur) 
J. J. S. und S, obovala (Fawo.) J. J. S. Insofern aus den Beschreibungen 
hervorgeht ist sie von S. abnormis verschieden durch nicht angedrückte, klei- 
nere, schmälere Blätter und nicht langgespitzte, sondern nur mit einem sehr 
kleinen Spitzchen versehene Sepalen, von S. papuana durch schmälere, pfriem- 
lich zugespitzte, sehr fein gesägte Blätter, kleinere Blüten, gewimperte Sepalen 


2, orbiculares, apiculatae, membra- 


id 


are irene 


173 


und lang behaarte, spitze Kronenzipfel, und von S. obovata durch schmälere, 
nicht verkehrt etrunde Blätter und kürzere Sepalen. 

Es scheint dass fast jede Insel eine oder mehrere endemische Arten dieser 
typisch australischen Familie besitzt. à 

In der Aufzählung der Arten der Familie des malaïischen Archipels und 
Neu Guinea (in Nova Guinea) habe ich S. trochocarpoides Ev. Muvern. (Des- 
eript. not. Pap. pl. 1 (1875), 107) vergessen. Die Art stammt aus Niederl]. 
Neu-Guinea und ist nach sterielem Material beschrieben, so dass sie zu den 


zweifelhaften Arten zu rechnen ist. 


J. J. Surrn. 


„. 


Lik 
re 
4 ì 
— 
BE, 
ad 
3 5 
: 
mx i 
k 
. “eg, 
Eel 
hd 
N 
iin 
- e 
5 
’ 
- * = N, 
a: 
ij 
- 
DN 
. { E, 
” bd 


Tab. COC. 


lc. Bog: XV. 


M.Kromohardja Lith 


R.Natadipoera del 


Oimorphanthera pulchra J.S. 


zn 


Ee 


Fn 


zE 


a Genta sid iens USE lerend Ren 


’ 


Tab. COG 


TABULA CCCLIII 


Dimorphanthera pulchra J. J. S. n. sp. 


p Ericaceae. 

Fig. 1. Ramulus fforens 4. — Fig. 2. Flos &. — Fig. 8. Calyx cum disco supra 
visus 2. — Fig. 4, Pars corollae expansa {. — Fig. 5. Stamen majus antice 
visum £. — Fig. 6. Stamen minus antice visum j. — Fig. 7. Idem dorso visum 5. — 
Fig. 8 Idem lateraliter visum & — Fig. 9. Stylus 4. 


Frutex, ramulis glabris. Folia ovata, obtuse acuminata, basi 
obtusa, subtus punctata, 5—?7-plinervia, %—15 em. longa; 
petiolus 0.8—1.4 em. longus. Inflorescentia faciculares, 8-—6- 
florae. Flores magni, glabri, pedicello ad 2.5 em. longo. Calyx 
repando 5-lobulus. Corolla late infundibuliformi-campanulata, 
fere ad medium 5-fida, e. 8 em. longa, laciniis late ovali-ovatis, 
obtusis. Stamina 10, dimorpha; filamenta late hineari, basi 
excepta pubescentia; antherae majores Y-formes, 0.775 cm. 
longae; antherae minores ambitu lanceolatae, apice bidentatae, 
0.575 cm. longa. Stylus 8.8 em. longus. Discus crassus, 10- 
sulcatus. | 


Frutex, ramulis validiusculis, glabris. Folia alterna, petiolata, 
ovata ad ovato-oblonga, obtuse acuminata, basi obtusa vel 
rotundata, brevissime in petiolum econtracta, integerrima, mar- 
gine in sicco recurva, supra glabra, subtus sparse punctata, 
initio punctis pilos brevissimes crassiusculos adpresses plus 
minusve caducos gerentis, 5—7-plinervia, costa media in sicco 
supra ad basin prominente ceterum sulcata, subtus prominente, 
nervis lateralibus supra subtusque leviter prominentibus adscen- 
dentibus arcuatis intra marginem anastomosantibus, coriacea, 
ec. {— 15 em. longa, 8.5—6.75 em. lata; petiolus in sicco rugo- 


176 


sus, adultus glaber, c. 0.8—1.4 em. longus. Inflorescentiae 
axillares et laterales, subsessiles, abbreviato-racemosae, fasci- 
culiformes, c. 9— 6-florae, basi squamis parvis densis imbricatis 
late ovato-triangulis subfimbriato-ciliatis concavis donatae. 
Bracteae parvae, orbiculari-ovatae, fimbriatulae, concavae. 
Flores pedicellati, magni, pulcherrimi, phoenicei, pedieello 
tereti, subovario articulato, apicem versus incrassato, glabro 
e. 2.25-—28.5 em. longo, supra basin bracteolis 2 approximatis 
ovato-triangulis plus minusve subulato-acuminatis concavis 
carinatis fimbriatulis c. 0.2 em. longis instructo. Calyx brevis, 
cupuliformis, brevissime repando 5-lobulus, lobulis interdum 
minute apiculatis, irregulariter marginatis, glaber, e. 0.2% cm. 
altus, 1 em. diam. Corolla magna, late infundibuliformi-campa- 
nulata, fere ad medium 5-fida, obtuse quingquangulata, basi 
contracta, utrinque glabra, tenuiuscule carnosa, c. 2.9—8,1 cm. 
longa, lacinis late ovali-ovatis, obtusis vel obtusiusculis, apice 
recurvis, c. 1.38—1.5 cm. longis et fere aequilatis. Stamina 10, 
dimorpha, ecalcarata. Stamina majora c. 1.l—1.2 cm. longa; 
filamentum late lineare, sigmoideum, inferne dilatatum, intus 
concavum et glabrum, parte superiore villosulum, ce. 0.5 cm. 
longum, 0.275 em. latum; anthera magna, C. 0.2 cm. supra 
basin dorsifixa, leviter sigmoidea, Y-formis, inferne angustata 
et parte libera incurva retusaque, glabra, suleis 2 parallelis, 
superne in tubulos 2 divergentes oblongos acutos pachydermos 
auriformes poro rimiformi magno lato longitudinali introrso 
sinum paulum superante hiantes exeuns, connectivo dorso 
angulato-convexo, superne bifido, glabro, inferne margine piloso, 
tubulis breviore, utringue in dentum minutum execute, tota 
ce. 0.775 em. longa, ad apicem tubulorum 0.85 em. lata, tubulis 
0.3 em. longis. Stamina minora e. 0.93 em. longa; filamentum 
late lineare, leviter undatum, inferne glabrum, ceterum pubes- 
cens, c. 0.5 cm. longum, 0.13 cm. latum; anthera curvata, C. 
0.1% em. supra basin dorsifixa, ambitu lanceolata, basi libera 
incurva et breviter acuminata, apice acute bidentata, glabra, 
thecis antice sulco separatis, suleo longitudinali instructis, poris 
magnis, rimiformibus, obliquis, longitudinalibus, antice ad basin 


Kid 


dente triangulo acuto interdum ruptione libero separatis, con- 
neetivo dorso convexo, glabro, inferne ad marginem parce 
piloso, tota c. 0.575 em. longa, 0.1% cm. lata. Ovarium turbi- 
natum, glabrum, e. 0.% em. longum, 0.95 em. diam, pachy- 
dermum, 5-loeulare, loeulis intus haud costatis, placentis axil- 
laribus, medium loeulorum attingentibus, margine incrassatis, 
sectione transversa claviformibus, oo-ovulatis; stylus elongatus, 
curvatus, teres, apicem versus leviter attenuatus, glaber, c. 
8.8 em. longus, stigmate stylo vix crassiore, Discus crassus, 
angulato-orbieularis, infundibuliformi-excavatus, styli insertionis 
excavatione parva in fundo, radiato-10-sulcatus, sulcis binis 
approximatis, glaber, calyce multo brevior, c. 0.55-—0.6 em. diam. 


Ambon: Auf dem Toena, im Urwalde (J. G. BorRLAGE, n. 
285, bl. im Juli 1900). 


Die sehr hübsche Pflanze mit grossen, lebhaft gefärbten Blüten ist der 

westlichste Representant der Gattung. 
_ Durch die grosse Gewogenheit des Herrn Prof. Dr. O. Brccarr habe ich 
sie mit dem Original der D. amblyornidis (Broo.) F. v. Muvern. vergleichen 
können. Aus dieser Vergleichung ging hervor, dass die beiden Arten noch 
näher verwaudt sind, als ich anfangs nach der Beschreibung zu urteilen 
glaubte und vielleicht würde die Vergleichung frischen oder in Alkohol auf- 
bewahrten Materials herausstellen, dass D. pulchra besser als eine Varietät 
der D. amblyornidis anzusehen sei. Die Verbreitung der Art wäre dann eine 
sehr auffallende. 

D. amblyornidis ist besonders durch die aussen, wenn auch nur ziemlich 
schwach, behaarte Korolle, die an der Basis in 2 deutliche, kegelige, spitze 
Fortsätze ausgehenden, aber mit einem unterhalb der Röhrenspitzen nicht in 
einen deutlichen Zahn endenden Konnektiv versehenen grossen Antheren und 
den nicht trichterig vertieften, aber deutlich ringförmigen und ausserdem dicht 
und kurz behaarten Diskus, ausgezeichnet. Ausserdem scheinen bei dieser Art 
die Kelche und die grossen Antheren kleiner zu sein und die Korollen- 
abschnitte schmäler; das letztere Merkmal ist jedoch an trocknem Material 
der wahrscheinlich auch hier ziemlich fleischigen Blüten nicht mit genügender 
Sicherheit festzustellen. 

Durch die breite, trichterig-glockenförmige Korolle erinnern die beiden 
Arten an die Beschreibung (wenn dieses Wort hier benutzt werden darf) der 
Gattung Paphia Semm. in den „Natürlichen Pflanzenfamilien.” Die ursprüng- 


5 178 


liche Beschreibung im „Journal of Botany” *) erwähnt jedoch nicht das sehr 
auffallende Merkmal der dimorphen Staubblätter, so dass ich annehmen muss, 
dass die Gattungen Paphia Seem. und Dimorphanthera F. v. Mverr. neben 
einander bestehen bleiben können, wenigstens, dass sie nicht identisch sind. 
Wäre dies nicht der Fall dann hätte erstere die Priorität und wären alle 
Dimorphanthera-Arten in Paphia überzuführen. | 


J. J. Smrrn. 


1) Der betreffende Band, sowie SEEMANN „Flora vitiensis” fehlen in Buitenzorg; 
ich erhielt jedoch eine Kopie des Artikels im „Journal of Botany” durch die Freund- 
lichkeit des Herrn Dr. MoLHUYsEN, Konservator an der Universitätsbibliothek in 
Leiden. 


Ie. Bog: XV. Tab: CCC Lane 


S.Darmosoediro del. M.Kromohardjo Lith. 


Quercus abendanonii Val. 


TABULA CCCLIV. 


Quercus Abendanonii Val. n. sp. 


Fagaceae. 


Subgenus Pasania. 


Fig. 1. Ramulus florens 4, — Fig. 2. Ramultus fructifer , — Fig. 3 et 4, Folium 
e dorso et facie visum. — Fig. 5. Spica juvenilis 5. — Fig. 6, 7, 8. Fructus cum 
cupula fere maturus. — Fig. 9. Semen fere maturum. 


_Arbuscula squarrosa, partibus junioribus pulverulento-tomen- 
tellis. Folia ovatis acutis integerrimis rigidis, haud magnis, 
nervis lateralibus subtus prominulis circ. 8 utrinque, supra 
depressis. Spicis e foliis diminutis axillaribus apice ramulorum 
paucis fasciculatis. Nucibus semi-ovoideis cupula depresso-cupu- 
lari squamis elongatis apice liberis densissimis imbricata, mar- 
gine (squamarum ope) dentata. 


Arbuscula squarrosa. Ramuli breves, cortice fusco in ramulis 
vetustioribus desquamante, novelli eum foliis novellis dense 
ferrugineo-pulverulento-tomentosi. Folia persistentia breviter 
petiolata vel late elliptica breviter acute pungenti-subacumi- 
nata (hie inde rotundata), basi saepe inaequali late rotundata, 
coriacea (in sicco rigida) supra nitida, (in sicco) badia subtus 
pallida minute pulverulenta, demum glabrescentia, nervis late- 
ralibus numerosis (saepissime 8 utrinque) patulis arcuatis hic 
inde bifurcatis, supra impressis subtus prominulis, venis sat 
densis subeclathratis, vulgo paullam conspieuis. Petiolus teres 
crassus. Spicae adhuc nimis juveniles ad apices ramulorum 
nunc 2—8 fasciculati, vel singulae infra apicem ramuli axil- 
lares, pulverulento-tomentosi, folia superantes. 


180 


Nuces ad ramulorum vetustiorum apices confertae parvae 
(inter omnes is Q. pallidae maxime affines, sed multo minores) 
ovato-conoideae nitidae apiculatae, basi lata cupulac patelli- 
formi vel eupuliformi insidentes et circe. dimidio involucratae. 
Cupulae squamis numerosissimis parvis lanceolata-trigonis apice 
liberis tomentellis dense imbricatae, margine squamis apice 
exsertis denticulato. Folia 30—65 mm. longa, 15—86 mm. lata. 
Petiolus cire. 4—5 mm. longus. Cupulae 20 mm. diam. 7 mm. 
altae. Nuces fere maturae 16 mm. diam., 12 mm. altae. 


Habitat: Celebes in summo apice montis Latimodjong (in 
monte Boeloe Palakka) ad 3095 M. s. M., legit Abendanon, nom. 
indig. „Kajoe pali.” 


Cette espèce nous fut aïmablement communiquée par Mr. ÁBENDANON, 
ingénieur des mines, qui la recueillit sur le plus haut sommet du mont Lati- 
modjong. | 

Avec une espèce de Coprosma et deux autres arbrisseaux encore indéter- 
minés elle constitue les représentants les plus élevés de la flore forestière 
sur le plateau de cette montagne, tout à fait inexplorée jusqu’ici. 

Le Quercus Abendanoni doit etre rangé parmi les Pasania, tout près du 
Quercus brachyclada VON SErMEN (v‚, SEEMEN in Bulletin Dep. de l'Agr. n°. 
I, 1906), récolté dans la partie méridionale de l'ile près de Bonthain, proba- 
blement dans la plaine. Les deux espèces se ressemblent par le port, par les 
feuilles et par les fruits jeunes (les fruits murs de Q. brachyclada sont in- 
connus), mais la forme, lindument et la nervation des feuilles montrent des 
différences tellement prononecées que le @. Abendanoni doit etre regardé cer- 


tainement comme une bonne espèce. 


VALETON. 


et 


COOLS 


Tab. 


KC Bog: XV. 


= = BEE ant EES AKAI 
EN eN - SSN 


M.K romohardjo Lith. 


EE ene UNS 
SRT 
NE or uu 

N 


an 


HAP Weeg — be, 
PP 
Ten, 
"rab, 


Te et 
ies ES NY Rr EE 
END 


ssh Hs an E 
RAS EN ee 
DN PARE Se > 


Joa Pd 

a reren , Alk (4 DAT et À 

5 7 / bk, Da > ee 
PARA S RE 


ZEN DY lade 


Zn PE) 


— v 
Ee 5 del 


rt NEN 


6 AR 
et rant 


d 


EANN 
re 


NN 


NCN 


MANNS 


Ne 


a 


KE 
ú\ Is 
: 
ORN 


iN 
iN 
KA 


Ar 
Er \ 
ij zl : 
BAN 


\ro del. 


S.Darmosoed 


Acranthera abbreviata Val. 


TABULA COCLV. 


Aecranthera abbreviata Val. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Herba &. — Fig. 2, Corolla vi aperta 4. — Fig. 3. Calyx lobis 2 acceden- 
tibus anomalus 4, — Fig. 4, Stamen a latere visum à. — Fig. 5. Stigma juvenile, 


5 


male depictum £. 


Caulis suffruticosus. Folia petiolata oblanceolata acute sub- 
acuminata basi sensim cuneata, subtus imprimis ad nervos 
molliter pubescentia. Stipulae oblongo-ellipticae obtusae. Flores 
axillares ad apicem caulis pauci conglomerati foliis et stipulis 
imbricati. Corolla infundibulari-campannlata, limbo tubo bre- 
viore, lobis ovatis acutis, extus puberula, filamentis longius- 
eulis, connectivo dorso alte carinato apice acuto breviter pro- 
dueto. Stigma bipartitum lobis hirsuto-papillosis. 


Herba suffruticosa. Caulis prostratus et erectus, strictus, 
obtuse tetragonus tomentosus lignescens. Stipulae oblongae 
acutiuseulae, medio dorso villosulae deciduae. Folia decussata 
in apice caulis approximata diutius persistentia modice et 
longe petiolata, oblongo- vel elliptico-cuneata, apice subacumi- 
nata acuta, basi attenuata subtus imprimis in venis et nervis 
molliter pubescentia. Nervi laterales suberecti et se invicem 
ampleetentes, nunc utrinque %—8, venae laxe reticulatae. Pe- 
tioli teretes villosi. | | 

Flores axillares ad apicem abbreviatum caulis pauci conferti 
foliis et stipulis approximatis involucrati, protandri (an uni- 
sexuales?), breviter pedicellati. Ovarium per anthesin rudimen- 
tarium stipitiforme eum pedicello brevi dense pubescens. Sepala 
plana libera anguste lanceolata acutissima —+& inaequalia hir- 


182 


tella et ciliata. Corolla infundibulari-campanulata, extus molliter 
puberula. Lobi tubo breviores ovatt acuti, in alabastro condu- 
plicati; alabastrum 5-carinatum. Stamina erecta, fere ad basin 
libera filamentis filiformibus; antherae iis subaequilongae, con- 
niventes et conjunctae, conneetivo dorso alte carinato, apice 
acuto paullum supra thecas producto, glabro; thecae angustae, 
lineares margine et basi ciliatae. Stigma bipartitum, lobis lan- 
ceolatis valde elongatis, pinnatim pubescentibus. Capsula 1mma- 
tura elongata teres hirtella. | | 

Folia ad 140 mm. longa, 50—55 mm. lata, saepe minora. 
Petioli 15—45 mm. longi. Stipulae 18 mm. longae % mm. latae. 
Ovarium 8 mm. longum cum pedicello gracili brevi 20 mm. 
longum. Sepala 16—18 mm. longa 4—5 mm. lata. Corolla 
25—30 mm. longa + 15 mm. lata. Anthera 10 mm. longa, 
crista conneetivi 2 mm. alta, 1—1.5 mm. producta, filamenta 
12 mm. longa. Capsula nune 30 mm. longa 4 mm. lata, sepalis 
coronata, adhuc valde immatura. 


Habitat Borneo in monte Lianggagang, Harrier 2589. 


Avec lAcranthera atropella Srapr et 14. Hallieri, déerit ci-après, cette 
espèce forme un groupe à part dans le genre, caractérisé par les fleurs qui 
en réalité sont axillaires, mais sont toutes groupées au sommet de la tige par 
le rapprochement des feuilles supérieures, formant ainsi des pseudo-ombelles 


involucrées par les feuilles avec leurs stipules. 


VALETON. 


a . | 
A 1MOLEH BISUIULIIY 


UJ of 
[paeyowou Pp OJPaoSsouuner 
MN 
“|e 
| Jl S AAE 
d {Q) 
J 


AN 


TABULA CCCLVI. 
Acranthera Hallieri Val. n. sp. 


Rubiaceae. 


„Fig. 1. Herba florens &. — Fig. 2. Folium &. — Fig. 3. Flos vi apertus. — Fig. 4. 


1 1 


Stamen f. — Fig, 5. Stigma &. 


Herba parva suffructicosa. Folia petiolata oblanceolata basi 
cuneata subtus ad nervos sericea et ciliata. Stipulae ellipticae 
obtusae. Flores in apice caulis stipulis et folliis imbricati, 5—6 
subumbellati, pedicellis gracilibus brevibus. Sepala hbere lan- 
ceolata. Corolla late tubulosa, sericea, lobis tubo brevioribus. 
Filamentis brevibus. Antheris triplo longioribus, linearibus, 
subulatis dorso subcostatis. Stigma capitatum bicuspidatum 
longe dense papillosum. 


Herba suffruticosa prostrata. Caulis semisubterraneus apice 
vix ascendens, sublignosus, irregulariter flexuosus obtuse tetra- 
gonus, 9—5 mm. crassus, cortice laevigate, apice minute sericeo. 
Stipulae valde deciduae, ad folia superiora elliptico-oblongae, 
obtusissimae, foliaceae glabrae dorso parva appresse puberulae 
1214 mm. longae 6—8 latae. Folia opposita in parte supe- 
riore caulis approximata modice petiolata elliptica vel saepius 
euneato-oblanceolata apice subacuminata acuta, deorsum sensim 
attenuata, in sicco pergamacea, fuscescentia secus nervis supra 
insigniter nigrescentibus, supra glabra subtus vix pallidiora, ad 
nervos et venas breviter sericea, margine dense conspicue 
albido-ciliata. Nervi laterales utringue vulgo 6—%, tenues subtus 
_prominentes, oblique arcuato-erecti, inferiores superiores amplec- 
tentes, prope marginem delitescentes, inferiores ad °/, longitu- 


184 


dinis foli pertensi; venae sat conspicue laxe reticulatae, in 
foliis novellis cum nervis albido-sericeae. 

Inflorescentia terminalis inter folia superiora adhue juvenilia 
eum stipulis et bracteis foliaceis sessilis. Flores nune pauci 
(5—6), pedicellati, bracteolis minutis ad basin pedicellorum 
instructi. Pedicelli eum ovario stipitiformi 10—16 mm. longi, 
graciles, sericeeo-villosi. Sepala lhibera lanceolata corollae tubo 
aequilonga extus parce sericea. Corolla late tubulosa, limbo _ 
patulo, extus dense sericea; tubus calycem aequans, lobi tubo 
multo breviores obtusiusculi. Stamina basifixa tubo aequilonga. 
Antherae conniventes valde elongatae, connectivo dorso brevi 
carinato glabro, apice acute apiculato, filamenta antheris plus 
triplo breviora. Stylus erectus, elongatus. Stigma capitatum, 
apice bicuspidatum glabrum, ceterum dense pilosum (pilis 
crassis mollibus). 

Folia 80—180 mm. longa 85—45 lata, petioli 15—80 mm. 
Calyeis lobi eire. 10 mm. longi, 2—2.5 mm. lati. Corollae tubus 
10 mm. longus 8 mm. latus, lobi 6—7 mm. longi. Antheras 
7 mm. longae, filamenta 8 mm., „flores albi”. 


Habitat Borneo centralis, leg. Nriruwenmuis coll. indigenus 
1898—'99. 


Cette espèce correspond à peu près à 1’ Acranthera Atropella SrAPF (Trans. 
Linn. Soc, 2e sér. 4, 1896), qui d'après la description excellente qu'en donne 
auteur, ne semble se distinguer de notre type que par la forme un peu dif- 
férente des feuilles et la couleur des fleurs, mais dont je n'ai pas pu com- 
parer original. 

L'île de Borneo parait être la vraie patrie du genre Acranthera dont l'Her- 
bier de Buitenzorg possède encore plusieurs espèces nouvelles que je me pro- 
pose de publier en temps utile. Il s'y trouve des formes très divergentes dans 
les caractères morphologiques; surtout en ce qui regarde les inflorescences, la 
construction des étamines et la couleur de la corolle. 


À VALETON. 


Tab. CCGEN 


M.Kromohardjo lith. 


R.Natadipoera del. 


Cephaelis psychotrioides Val. 


TABULA CCCLVII. 
Cephaelis psychotrioides Val. 


Fig. 1. Ramulus fructifer t, — Fig. 2, Fructus exsiccatus à. — Fig. 3. Pyrenae 


AT 


a latere visae 2. Fig. 4. Pyrena transsecta *. — Fig. 5 Pyrena a ventre 2. — 


Fig. 6. Pars folii 5. 


Herba elata basi lignescens. Stipulae parvae vaginantes basi 
marcescente persistentes. Folia petiolata magna obovato et 


‘oblongo-cuneata, acuminata, ad nervos subtus pulverulenta. 


Inflorescentia tomentosa bis trichotoma laxa, ramis iterum 
trichotomis, capitulis parvis ad apicem ramulorum densifloris, 
bracteis parvis connatis ad basin ramorum et ramulorum, 
involuero nullo. Drupis fere C. cuneatae. 


Herba elata (an frutex?) subglabra. Caulis pars superior 


decussato-compressa lignescens circ. 4 mm. lata glabra. Folia 


majuscula longe petiolata obovato- vel oblongo-cuneata, apice 
subabrupte breviter acuminata, basi sensim in petiolum atte- 
nuata et decurrentia, membranacea, supra in sicco schistacea 
subtus olivacea, subtus ad nervos et costam pulverulente- 
tomentosa ceterum glabra. Nervi laterales utrinque 14—16 
areuato-patuli, subtus prominuli proxime marginem delites- 
centes. Venae tenerae laxe reticulatae vix conspicuae. Petioli 
semiteretes puberuli. Stipulae caulem invaginantes parvae 
deeiduae basi marcescente et indurante persistente. Inflores- 
centia terminalis graciliter pedunculata laxe paniculata bis 
trichotoma foliis multiplo brevior, tomentosa. Rami oppositi 
apiee trichotomi, Hores ad apicem ramulorum brevissime pedi- 
cellati dense capitati. Bracteae sub trichotomiis et capitulis 


basi connatae, involuera parva plano-cupulata sistentes. Flores 


XV 14 


186 


ignoti. Drupae parvae siccando nigrae, (probabiliter caeruleae), 
ovatae complanatae, utrinque dorso costatae, calyce parvo 
truncato tomentello coronatae. Pyrenae convexo-concavae, 
endocarpio tenui dorso crista lata complanata instructo, ad 
marginem conduplicatione breviter inter se continguae, cavi- 
tatem biconvexum latiusculum (in vivo pulpa repletam) inclu- 
dentes. Folia prope apicem caulis 200—5800 mm. longa, 10—65 
mm. vel etiam 85 mm. lata. Petioli 20—35 mm. longi. Inflo- 
rescentia 80 mm. longa, peduneculus 40 mm. longus, rami infe- 
riores 15 mm., ramuli 5—10 mm. longi. Capitula fructifera 
globosa in sieco 20 mm. diam. pyrena 8 mm. longa, 6 mm. lata. 


Habitat: Borneo in monte Lianggang, leg. Harrier. 


Par linflorescence paniculée et non capituliforme cette espèce s'éloigne des 
Cephaelis econnus jusqu’ici et ressemble à certaines espèces de Psychotria; par 
le fruit au contraire elle est tout à fait semblable aux deux espêces de lar- 
chipel malais, rapportées par les auteurs au genre Cephaelis et que j'ai déjà 
discutées dans ce même ouvrage (Ie. Bog., Vol. IV, table 336 et 337). 


_ VALETON. 


en ai 


Tab. CECLVIIL. 


le. Bog: XV. 


ij 
Sa 
e 
2 
5 
© 
E 
D 
2 
E 
5 
5 
ä 
U 
Ft 
Ed 
B 
EN 
E 
E 
ë 
5 
a 


/ 


É 


md 


le 


55 


en 


sn 


M Kromohardjo lith 8 


mnl 


etser in tegen 


DD 
DD 
5 
ee) 
Ee 
Se 
Cc 
el 


A 


Greenea zantho 


TABULA CCCLVUII 
Greenea xanthophytoides Val. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Ramulus florens et fructifer t, — Fig. 2. Ramulus ultimus inflorescen- 
tiae 5, — Fig. 3. Alabastrum, vi apertum 2. — Fig. 4 et 5. Flos apertus $. — Fig. 6. 
Capsula matura à. — Fig. 7. Eadem discum exhibens 5. — Fig. 8. Semina *. 


Frutex hirsutus. Stipulis ad basin usque bipartitis segmentis 
_multifidis, lobis capillaribus hirsutis. Foliis brevi-petiolatis 
elliptico-lanceolatis longe sensim acuminatis basi cuneato- 
_attenuatis subtus appresse hirsutis; nervis lateribus utrinque 
12—14. Pamieculis breviter pedunculatis, foltis brevioribus, longe 
setoso-hirsutis. Sepalis hnearibus ovario multiplo longioribus 
persistentibus et accrescentibus. Corollae tubo calycem vix 
superante, fauce lanato-barbato. Capsula globosa indehiscente, 
endocarpio erustaceo seminibus reticulatis. 


_Frutex hirsutus. Ramuli florentes elongati hirsutissimi indu- 
mento avellaneo. Internodia nune 40—50 mm. longa 2—8 mm. 
lata, teretia. Stipulae ad basin usque bipartitae segmentis e 
basi lineari-ovata multifidis lobis crasse capillaribus elongatis 
utringue hirsutissimis, 5—15 mm. longis, deciduae. Folia bre- 
viter, superiora brevissime, petiolata, inter majora, elliptica 
apice sensim longe acuminata, acutiuscula basi acuminato- 
attenuata, membranacea, in sicco supra fusca subtus obscure 
avellanea, supra costa hirsuta scabriuscula. Nervi laterales 
utrinqgue 12—14 oblique arcuati, subamplectentes et versus 
marginem reticulato-eonjuncti sat prominentes, venae laxe reti- 
culatae laxe subclathratae, subtus prominulae. Folia 150—250 
mm. longa, 50—70—80 mm. lata. Petioli semiteretes, setaceo- 
hirsutissimi, 5—15 mm. longi. Inflorescentia singula termi- 


188 


nalis pedunculata setaceo-hirsuta, paniculata, ramis inferioribus 
oppositis, supremis subumbellato-confertis dichotomis, ramulis 
iterum dichotomis, ultimis scorpioideis, floribus numerosis se- 
eundis erectis brevissime pedicellatis, bracteola lineari-lanceo- 
lata, ovario longiore, pedicello subadnata instructis. 

Peduneculi 10—40 mm. longi; tota inflorescentia semiglobosa, 
v0—100 mm. diam, bracteis stipulaceis haud magnis prope 
basin ramorum. Rami 50—60 mm. longi, diechotomis, ultimi _ 
scorpioidei. Ovarium globosum dense pubescens, apice setaceo- 
hirsutum, calyx basi constrictus ovario multo longior 5-partitus 
sepalis linearibus hirsutis. Corolla infundibulari-tubulosa, tubo 
calyce paullum longiore + aequante parce pilose, limbo parvo 
vix patente, lobis extus pilosis brevissimis trigonis, apice acute 
cucullaribus, marginibus in alabastro incrassato-revolutis papil- 
loso-conferruminatis, jam in alabastro juvenili apice apertis, 
nunguam vere imbrieatis. Faux intus dense lanato-barbata. 
Calyx in flore 2.5—4 mm. longus, post anthesin auctus (ad 
7 mm. longus). Corolla explicata % mm. longa, petala fere 
1 mm., faux infundibularis cire. l mm., tubus fere 5 mm. 
longus. Antherae parvae lineares |l mm. longae fauce insertae, 
haud exsertae. Stylus tubo brevior, glaber; stigma bipartitum 
lobis linearibus. 

Capsula indehiscens, globosa apice constricta (2—3 mm. dia- 
metiens), calyee aucto plus duplo longiore coronata, umbilico 
parvo, pericarpio crasse erustaceo, nullo vestigio dehiscentiae, 
septo annulari intus persistente, parte mediana oblitescente. 
Semina numerosa iis Xanthophyti fruticulosi simillima, com- 
pressa, angulata, testa reticulata. | 


J'ai nommé cette espèce nouvelle d'après la ressemblance que présentent 
ses fruits et ses graines avec celles de Manthophytum fruticulosum. En dés- 
accord avec la diagnose du genre Greenia, auquel elle appartient cependant 
incontestablement, ses fruits restent longtemps fermés sans aucune trace de 
fissures et s'ouvrent probablement à la fin par désagrégation comme cela doit 
être le cas dans la plupart des espèces de Kanthophytum. 


VALETON. 


- 


Tab. CCC EI 


XV. 


° 
© 


le-(B08 


ia gi 


M.Kromohardjo 


Natadipoera del. 


Olt 


[Ixora filrpes Val. 


TABULA CCCLIX. 
Ixora filipes Val. msc. 


Psychotria spec. indeterminata et Ps. sarmentosa Kps. in Verslag botan. 
dienstr. Meded. ’s L. Pl. XIX, 1898, p. 501 (nomen tantum). 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Ramulus florifer £ (e sicco). — Fig. 2. Ramulus fructifer t (e sicco). — 
Fig. 3. Inflorescentia cum calyce à. — Fig. 4. Flos &. — Fig. 5. Anthera antice 


visa £. — Fig. 6. Stigma £. — Fig. 7. Petalum 2. — Fig. 8. Drupa 


1 


1 (e vivo). — 
Fig. 9. Pyrena :. — Fig. 10. Eadem transecta £, — Fig. 11. Stipula 5. 


Fruticosa glaberrima ramulis gracilibus. Stipulis parvis longe 
subulatis. Foliis haud magnis brevi-pedicellatis, obovato-lanceo- 
latis, breviter acutissime acuminatis basi attenuatis, crasse 
pergamaceis. Pedunculis brevibus axillaribus unifloris; pedi- 
cellis filiformibus foliis brevioribus. Calyee minute dentato. 
Corollae tubo elongato gracili fauce glabro. Drupa baccata 
rubra majuscula. 


Frutex glaberrimus. Ramuli subteretes cortice laeve inter- 
nodiis nune brevibus nunc elongatis 2—3 mm. ecrassis ad nodos 
dilatatis. Stipulae e basi lata brevissima connata, longiuscule 
subulato-acuminatae subpersistentes nune 4—5 mm. longae, 
basi 2 mm. latae. Folia brevissime petiolata obovato-lanceolata 
rarius elliptica vel oblonga breviter subabrupte acutissime acu- 
minata, vel subacuminata acutissima, basi sensim in petiolum 
attenuata, pergamacea supra pallide fusca subtus pallide grisea 
vel purpureo-grisea; costa media subtus prominula; nervi. 
utringue 7—-10 patuli, tenerrimi fere obsoleti, ante marginem 
ascendenti-confluentes; venae subnullae. Folia 60—120 mm. 
longa, 18—35 mm. lata. Petioli supra complanati 2—4 mm. longi. 

Peduneuli uniflori axillares teneri, breves, (2—5 mm. longi vix 
!, mm. crassi) prope apicem involucro minutissime (e bracteis 


190 


2 minutis eum stipulis subulatis) et apice bracteis parvis 23 
mm. longis instructi. Pedicelli filiformes elongati ex internodiis 
2—8 compositi, ad nodos articulati et bracteolis exiguis acutis 
instructi. Pedicelli eum pedunculis 30—50 mm. longi. | 

Flores (erecti?) pedicellati sub ovario ebracteolati. Calyx 
ovario oblongo brevior erectus minute 4-dentatus. Corollae 
tubus gracilis elongatus 30—38 mm. longus circ. l mm. crassus, 
intus cum fauce glaber, lobi patentes oblongo-lanceolati acuti, 
marginibus subrecurvis, in alabastro fusiformes, 10—12 mm. 
longi. Antherae subsessiles oblongae acutae basi abrupte bilobae 
lobis linearibus, 6 mm. longae. Stylus glaber; stigma paulum 
exsertum bipartitum lobis revolutis. 

Drupa cerasiformis pro genere magna (15—20 mm. diam.) 
globosa vel basi paullum attenuata, succosa siccando haud 
didyma vix medio leviter sulcata. Pyrenae semiglobosae nunc 
8 mm. longae 7 latae 5 crassae, endocarpio tenui extus fibroso- 
hirsuto, ventre suleo longitudinali oblongo exaratae. 


Habitat Celebes (ubi leg. Koorpers m. Febr. 1896) in Monte 
Lolomboelan prope Pakoe-oere ad alt. 415 M. (18710 /s et 
18715 #9) et in sylvis prope Kajoewatoe ad alt. 500 M. (18668 (1). 

‚Nom ind.: „Koma imbatu” (Tr) prope Kajoewatoe. 

„Frutex 2 m. altus, caule 3 cm. erasso, floribus albis ino- 
doris, bacca rubra” (Kps.). j | 


En faisant une révision des espèce d'Ixora et de Psychotria de \Herbier de 
Buitenzorg je découvris parmi les Psychotria indéterminés de la collection 
Koorpers de Celebes, cette espèce nouvelle et intéressante, qui se distingue 
de tous les Ixora eonnus jusqu'iei par les pédonculus uniflores, axillaires; elle 
présente done vis à vis des autres espèces du genre le même caractère quì 
distingue aussi par exemple la section „uniflorae” dans le genre Eugenia. 

Elle n’a pas été vue par M. ScHuMANN et m’est pas mentionnée dans 
„Koorpers, Nachträge zu meiner Enumeratio specierum phanerogamorum 
Minahassae” in Natuurk. Tijdsch. Ned. Ind, LXIII, 1904. Dans le „Verslag 
eener Dienstreis, Meded, ’s L. Plantentuin XIX, p. 502” elle a été designée 
sous les noms de Psychotria spec. et Psychotria?® sarmentosa Bu. En effet les 
feuilles montrent une certaine ressemblance avec celles de la dernière espèce. 


VALETON. 


4 
Ü 


G 


- 


0 


Lif 


LS 


Tab. CCC 
Ic. Bog: XV. X. 


Á 


ied, 


dn en 
SRS 
5 Ge 


\xora demonchyana 


ue 


es 


- 


8 


DaT 


Ì 
Û 
j 
ij 
B 
zt 
En 
5 
ì 
_ 
_ " 


Kl 


on 


Tab GOE 


IMO 


(f/ / CG OREL 

ded / ve Oy ({ NEZ 

SG NOL DT AARZAS TLK 
7 (ED LL ANSSESN 


Wc AA 


WL. - bi Nl IT zj 
RI). A _ en 4 
Ws Í N= =S El 
ene de EEN, an lk BRD 0d ZN en 


TABULA COCLX. 


Ixora Demonchyana Val!) 


Rubiaceae. 


Fig. 1. Ramus florens 4, — Fig. 2. Ramulus ultimus inflorescentiae cum flore vix 


aperto £. — Fig. 3. Anthera antice et dorso £. — Fig. 4. Calyx cum ovario Ì. — 
Fig. 5. Limbus cum staminibus 2%. — Fig. 6. Drupae exsiccatae 5. — Fig. 7. Pyrena 
transsecta 5. 


Fruticulus glaber foliis brevi petiolatis, majusculis ellipticis 
vel subobovatis subacuminatis basi vulgo cuneatis membrana- 
cels costato-nervosis. Stipulis carinatis et ecuspidatis deeciduis 
vel scariosis. Inflorescentiis sessilibus trichotomo-corymbosis 
valde condensatis, membris articulatis, bracteis densis conspi- 
_ecuis imbricatis. Floribus conspicuis albis. Calycis segmentis 
ovatis ovarium aequantibus. Corollae tubo elongato. Fauce et 
stylo glabris. Drupa didyma purpurea. 


Frutieulus glaber nunc '/,—l M. altus pauci-ramosus, caulis 
6 mm. crassus, lignosus cortice laevi. Ramuli teretes saepe com- 
pressì cortice desquamante. Stipulae parvae ovatae carinatae 
longe subulato-acuminatae, cum acumine aequilongo nunc 6 mm. 
longae, basi breviter connatae, basi saepe scariosa persistente, 
acumine deciduo. Folia breviter petiolata majuscula oblonga 
vel elliptico- vel subobovato-oblonga, breviter late acuminata 
vel subacuminata obtusa vel acutiuscula, mucronulata, basi 
attenuata (raro obtusa) in petiolum decurrentia, membranacea 
in sieco fusco-olivacea utrinque laevia supra nitidula glaber- 
rima. Nervi laterales utrinque 13—20, tenues, subtus valde 


1) In honorem P. pr MoncuHy, Conservatoris bene emeriti Herbarii Bogoriensis, 
qui in excursione cum Dr. Burckr fuit primus collector. 


192 


prominentes, supra conspicui nunc leviter impressi, obliqui, 


patuli proeul a margine arcuato-conjuncti, venae laxe reticu- 


latae, ultimae sat densae, haud prominulae. Folia 140—290 mm. _ 


longa, 60—100 mm. lata. Petioli subteretes supra complanati 
6—15 mm. longi. Corymbus parvus condensatus dense pube- 
rulus breviter vel brevissime pedunculatus, trichotomus, ramis 
brevibus (8—4 mm., rarius 10—12 mm. longis) iterum tricho- 


tomis, ramulis brevissimis 2—8 mm. longis; internodiis articu- 


latis, bracteae stipulaceae ovatae acutae conspicuae sub ramis 
_ramulis internodiis et floribus. Flores sessiles ad ramulorum 
apiceem terni, articulati, bracteolis ovarium aeguantibus vel 
superantibus suffulti tota inflorescentia, sine corollis 10—12 mm. 
(rarius ad 20 mm.) longa 15 lata, eum floribus 40 mm. longa 
50 lata. Calyx 4-partitus lobi ovarium aequantes late ovati 
acutiusculi ad sinus glandulosi, glabri, 2 mm. longi, bast 1.5 mm. 
lati. Corollae tubus gracilis 20—30 mm. longus, lobi in alabastro 
ovoidei acutiusculi, aperti ovato-oblongi acuti, % mm. longi, 
2.5 mm. lati subreflexi, marginibus reecurvis; fauw glabra. 


Antherae longiuscule exsertae, petalis paullum breviores_ 
4 mm. longe acute apiculatae, basi breviter bilobae dorsifixae, 


filamentis longiusculis. Stylus brevissime exsertus, glaber, 
stigma breve bilobum papillosum. Drupae numerosae dense 


glomeratae, ellipsoideae et didymae, calyce subpersistente coro- 


natae purpureae, majores 10—15 mm. latae, %—10 altae. Puta- 
mina parva ad % mm. lata, 5 mm. crassa, semiglobosa endo- 


carpio duro tenui, scabrido, perforatione ventrali parva rotunda. - 


Semen profunde concavum. 


Habitat in montibus calcareis prope Buitenzorg ad 200 mm. 
alt., nunguam frequens fere semper solitaria, alio loco nequa- 
quam visa. Flores cum calycis lobis albi, drupae purpureae, 
leg. pr Moncny et Burcr, Harrrer, 108 et 465, KooRrpzErs, 
50766 /2 et 30768 /2, Varrron, florens et fructifer totum annum. 


Cette espèce a probablement des rapports étroits avec Ixora Korthalsiana 
Mig. (Ann. IV, p. 197), dont je n'ai pu comparer qu'une seule feuille pro- 


venant de l'Herbier de Mrquur à Utrecht. Cependant d'après la description 


198 


„cette dernière espèce, trouvée Àà Sumatra, a les lobes du calice lanceolés et 
plus longs que l'ovaire, et les inflorescences en sont pedunculées et deviennent 
paniculées vers la fin de la floraison tandis que la petitesse de l'inflorescence 
est un des traits les plus saillants de notre nouvelle espèce; d’ailleurs les 
feuilles de 7, Korthalsiana ont la base arrondie et sont plus larges que celles de 
notre espèce. 

Bille ressemble aussi à l'Zxora umbellata Van. (leones Bog. Vol. II, Tab. 183) 
provenant comme elle des environs de Buitenzorg mais croissant sur des ter- 
rains argileux dans ce qui reste de forêt vierge près de Depok dans la plaine 
entre Batavia et Buitenzorg. 

Cette dernière espèce diffère pourtant de nôtre type par les lobes du calice 
très obtus presque arrondis, linflorescence beaucoup plus riche et en forme 
d'ombelle composée, et puis par la gorge barbue de la corolle et par la forme 
et la consistance des feuilles. 


VALETON. 


EN 


who ONK CENN 


lith. 


M.Kromohardjo 


Natadiooera del. 


R. 


lxora pulcherrima Tet.B. 


TABULA CCCLXI. 
Ixora pulcherrima Val 


Pavetta pulcherrima, TEYSMANN et BINNENDIJK, Cat. H. Bog. 1866, 
pag. 113 (nomen). — Mrq. Ann. IV, p. 193 (nomen). 


Rubiaceae. 


Fig. 1. Ramus florens }. — Fig. 2. Folium 2. — Fig. 3. Pars folii £. — Fig. 4. 
Stipula 2, — Fig. 5. Ramus inflorescentiae t. — Fig. 6. Ramus ultimus &. — Fig. 7 


et 8. Corolla ex apice visa +. — Fig. 9, 10, 11. Anthera 2. — Fig. 12. Drupa 5. — 
(Omnia e vivo in H, Bog. culto). 


Frutex glaber foliis brevi-petiolatis, articulatis oblongis et 
ellipticis attenuatis obtusis, nitidulis, nervis numerosis supra 
impressis, subtus prominulis. Stipulis connatis cuspidatis. Pani- 
cula corymbosa vulgo circuitu globosa, magna aurantiaco- 
lateritia, internodiis articulatis, ultimis brevissimis obsolete 
bracteatis, calyce parvo minute dentato. Corollae tubo elongato 
limbi lobis brevibus in alabastro ellipsoideis. Drupa transverse 
oblonga, subdidyma. 


Frutex glaber. Ramuli teretes brunnei. Stipulae late trun- 
catae in annulum connatae arista subulata tis aequilonga vel 
longiore terminatae intus villis longis exsertis instructae, cum 
cuspide cire. 5 mm. altae. Folia breviter petiolata elliptica et 
oblonga late subacuminate-attenuata apice acuta vel obtusa 
vel saepe rotundata basi obtusa vel acuta ad petiolum saepe 
paullum producta, crassiuscule membranacea, in sicco supra 
nitidula brunnea, subtus opaca, nervis lateralibus utrinque 
14—20 erecto-patulis arcuatis supra impressis subtus in sicco 
paullam prominentibus, venis tenere laxe reticulatis. Petioli 
teretes supra sulcati et submarginati basi cum nodo articulati. 
Paniculae corymbosae magnae saepe 100—130 mm. latae bre- 


196. 


id 


viter pedunculatae foliis summis breviores, saepe globosae, bis 


trichotome ecompositae, ramis primariis divergentibus haud 
valde elongatis 20—35 mm. longis, secundariis brevibus (5—6 
mm.) densissime ramulosis ramulis _brevissimis, internodiis 
ultimis articulatis puberulis bracteis minutis acutis. Flores 
subsessiles articulati. Calyx obsolete 4-dentatus eum ovario 
l mm. longus. Corollae tubus elongatus, 23 (in floribus centra- 


libus) — 42 mm. (in floribus externis) longus, | mm. crassus. 
Limbi lobi elliptici, obtusi circ. 8—10 mm. longi 6 lati, limbus- 


+ 15—20 mm. diam. Faux et tubus glaber. Antherae filamentis 
brevissimis fauce insertae, cruciatim dispositae, antherae 4—5 
mm. longae gcute apiculatae. Alabastra clavata limbo elliptico 
obtuso. Stylus glaber nune 8 mm. exsertus, stigma ellipsoideum 
ad '/, long. bifidum, lobis divergentibus. Drupa subdidyma vel 
abortu globosa haud magna. Folia in ramis florentibus saepe 
150 mm. longa 65 lata sed etiam 220 mm. longa 85 lata haud 
raro 150 mm. longa 40 mm. lata, in vivo laete viridia mitidula, 
subtus pallidiora nervis insigniter impressis, subtus valde pro- 
minentibus, venis supra et subtus valde conspicuis et promi- 
nulis. Petioli 4—6 mm. longi; tota inflorescentia in vivo cinna- 
barino-lateritia, corolla e flavido carnea. 


Habitat Banca, nom. indig. „katjo-katjo’’, leg. Trysm., Sumatra 
Lampongs; nom. ind. „nanabo” leg. Terysm. 4290 in Herb. Bog. — 
ins. Batoe prope Sumatra, leg. Raar 844, 586, 588 in Herb. Bog. 
(foliis aliis longioribus multinerviis alis acutioribus petiolis et 
pedunculis longioribus ludentibus); cult. in Hort. Bog. sub. V 
89 et 48. | 


Cette espèce, cultivée dans le Jardin depuis un demi siècle, mais dont le nom, 
cité par MrqurL dans une note sous la description de 1. Teysmanniana, n'était 
jusqu’ieì qu'un „nomen nudum”’, me parait bien digne d'etre tirée de Youbli, 

Elle a bien des rapports avec 1. Teysmanniae et aussi avec Ixora fulgens 


et Ixora Lobbiana (voir les descriptions détaillées de ces espèces dans la „Flore 
Malayana”’ de Kina et GamBLE (III, p. 152)), mais s'en distingue parfai- 


tement par les caractères indiqués ci-dessus. 


VALETON. 


metres heesheid Eer nn de te it hi Vlg 


Nt 


Any 

NI Ken 

Ni ALNEN | 
AA An 


A u, 
AG EN v Ó 
ij 


vind) Wo 
REKEN AND, 


K.Natadipoera del. 


(in) 
MI 
LN WN 


Morinda 


leparensis 


Val. 


Tab. CCC 


M.Kromohardjo lilh. 


_ 


Re rete be Ls AD 


TABULA CCCLXII. 


Morinda leparensis nov. sp. 


Rubiaceae. 

Fig. 4. Ramus florens +. — Fig. 2. Folii basis ;. — Fig. 3. Inflorescentia corollis 
ablatis #. — Fig. 4. Flos # — Fig. 5. Ovarium cum calice 5. — lig. 6. Corolla 
aperta £. — Fig. 7. Anthera '?. — Fig. 8. Syncarpium ; — Fig. 9. Idem longit. 
dissectum 5. — Fig. 10 et 11. Mericarpium 3, — Fig 12. Semen 5. 


Frutex scandens. Folia inter minora saepe elliptica apiculata. 
Inflorescentiae parvae globosae brevi pedunculatae 4—6-umbel- 
latae, terminales. Ovaria per anthesin vix connata. Flores minuti 
glabri (polygamo-monoeci?). Calyx undulato-truncatus. Corolla 
alba infundibularis, limbi lobi crasse obtuse cornuti. Faux hir- 
sutissima. Antherae lineares. Syncarpia parva valde tuberculata 
carnoso-baccata. 


Ramuli graciles teretes vix 2 mm. erassi, glabri novelli cum 
petiolis et pedunculis puberuli. Folia brevi-petiolata, parva, 
ovata vel elliptica vel oblonga basi rotundata saepe subinaequali, 
apice obtusa vel acuta raro subacuminata, minute apiculata, 
margine imprimis in sicco leviter recurvo tenuiter chartacea 
glabra, petiolo puberulo, In vivo supra saturate viridia nitida 
subtus pallidiora costa albicante, in sicco utrinque fusca, nervis 
imprimis in foliis junioribus nigrescentibus, venis densiuscule 
reticulatis imprimis in vivo supra prominulis, subtus immersis. 


Folia 22—55 mm. longa 12—26 mm. lata, petiolus 2.5 -—4 mm. 


Dtipulae minutae ovatae deciduae, basi tubuloso-connatae per- 
sistentes. Capitula parva breviter vel modice pedunculata, 
vulgo 4—6-umbellata. Pedunculi 5—22 mm. longi, basi bracteis 
stipuliformibus stipati, puberuli. Capitula parva (cum floribus 


198 


5— 10 mm. diam.) sat densiflora. Flores glabri. Alabastra apice 
profunde 4-sulea. Calyx undulato-truneatus cum ovario 1 mm. 
longus; corolla infundibularis, corollae tubus intus glaber, teres, 
2 mm. longus, limbus 2,5 mm. diam, albus, lobi tubo lon- 
giores, apice crista obtusa carnosa instructi, faucem densissime 
hirto-barbatam sistentes. Stamina corollae tubo longiora, fila- 
menta filiformia, tubo laxe adnata (maceratione facillime 
soluta); antherae lineares glabrae filamentis aequilongae. Stylus 
in floribus plerisque praestantibus (masculis?) plane deest, in 
floreolim colleeto corollam superans, laevis stigmate bieruri 
papilloso. 

Syncarpium e specimine olim collecto, calycibus eum discis 
prominentibus tuberculatum, cire. 15 mm. diam. 


Habitat Ins. Lepar, prope Banca, ubi leg. TrysmannN. Cult. in 
Hort. Bog. XVII C 102. | 


La plante que je viens de décrire et qu'on peut considérer ò volonté comme 
espèce propre ou comme variété de Morinda umbellata LiNN., espèce poly- 
morphe, largement repandue dans l'Asie tropicale, a été trouvée dans ile de 
Lepar près de Banca. 

Je lai comparée à une forme de Morinda wmbellata LIiNN., originaire de 
Banca et qui me parait assez semblable a lespèce-type de Sumatra et j'ai 
trouvé les différences qui suivent. Dans le type les feuilles sont lancéolées 
et pointues, beaucoup plus grandes, et ont les nervures mediane et latérales 
colorées d'une belle teinte cramoisie, la corolle de la fleur est campanulée 
(non infundibuliforme) de couleur verte, le fruit est ellipsoide et à surface 


lisse (non tuberculée). 


VALETON. 


" 


le. Bog : XV. | Tab. CCOEAIE 


S.Darmosoediro del. 3 M.Kromohardjo lith. 


Ophiorhiza anonyma 


TABULA CCCLXIII. 


Ophiorhiza anonyma Zoll. 


Rubiaceae. 


Ophiorhiza, ZouL. in Natuur- en Geneesk. Arch. II, (1845) p. 568. — 
0. subfalcifolia Mig. F. IL. B. II, p. 167, pro parte. 


Fig. 1. Ramus fructifer (e specim auth. Zorr. 2436 in H. B). — Fig. 2, Pars 
folii 2. — Fig. 3. Inflorescentia e spec. Herb. Kps. 28810 2 ;. — Fig. 4 et 5. Ramus 


1 


ultimus inflorescentiae 3. — Fig. 6. Flos £. — Fig. 7. Corolla alabastri aperti &£. — 


1 


Fig. 8. Stylus '?. — Fig. 9. Anthera ‘©. — Fig. 10. (Ramulus fructifer 5). 


Herba suffruticosa, caule viridi, stipulis minutis trigonis 
acuminatis. Foliis lanceolatis saepe subfalcatis attenuata-acu- 
minatis, membranaceis, subtus in vivo albicantibus in sicco ex 
ochraceo pallidis, nervis discoloribus, adultis glabris margine 
scabris. Floribus pedicellatis, calyce lobato, corolla tubulosa 
limbi lobis patentibus distincte cristatis. Inflorescentia parva 
subguadrifida ramis secundifloris ebracteatis. 


Herba simplex suffruticosa erecta subglabra, ad '/, metr. alta. 
Rami ultimi saepe trichotomi erecti. 

Folia ejusdem nodi nune subaequalia, nunc sat diversa, ex 
ovato, rarius ex obovato, lanceolata, haud raro subfalcata, 
apice longe attenuato-acuminata, basi longe attenuata vel 
cuneata-acuminata, membranacea supra in sieco fusco-olivacea, 
subtus ochraceo-sordido-pallida, nervis discoloribus, novella 
subtus ad nervos et petiolos puberula, adulta glabra margine 
_supra minute parce setuloso-scabra. Nervi laterales utringque 
1—12, tenues, oblique arcuati, subtus vix prominuli, venae 
laxae tenerrimae subtus impressae. Folia 90—125 mm. longa, 
30—25 mm. lata; petiolus brevis vel elongatus tenuis lamina 
decurrente marginatus. Stipulae minutae (l—-2 mm. longae) e 
basi trigona breviter filiformi-acuminatae, puberulae, caducis- 
simae („obtusae subrotundae” Zorn. l.c). Pedunculi terminales 
elongati graciles, folii dimidio longiores, dense puberuli, iteratim 
diehotome ramulosi. Inflorescentia umbelliformis ramis paten- 


200 


tibus dichotomis ultimis scorpioideis e basi inde dense secun- 
difloris. Flores in ramulis 6—8 (in specim. cit. Herb. Kps. 
numerosi), distincte pedicellati. Pedicelli puberuli 1—1,5 mm. 
longi ovarium eum calyee circ. aequantes. Calyx minutus, lobi 
ovato-trigoni obtusi, glabriusculi, costati. Alabastra adulta fubu- 
losa apice 5-cristata, cristis decurrentibus parvis puberulis, 5 mm. 
longa. Corollae tubus extus glaber eristis obsoletis puberulis, basi 
paullum inflatus medio eonstrietus, 5 mm. longus. Lobi extus alte 
eristati fere 2 mm. longi iutus dense papillosi. Tubus intus medio, — 
inter stamina, parce villosulus. Faux glabra. Antherae medio tubo - 
inclusae. Stylus nunc brevis, stigmate adhuc clauso ovato-lineari, 
stylo brevi glabro aequilongo, antheris incluse. Flores ergo homo- 
styli. Forma brevistylis antheris exsertis tanquam forma longi- 
stylis adhue ignota. Capsulae obreniformes lobis angulo obtuse 
divergentibus, apice obtusis, pedicellatae circ. 6 mm. latae. 


Habitat: in Java orientali a mare usque ad 700 M.: 

ad litt. prope Malang leg. Zorn. Oct. 1844, Z. 2436, 
(Herb. Bog.). 

in insula Noesabarong 1845, Z. 2436! (Herb. Bog.) 

ad rivulam prope Banjoewangi, leg. Zorn. 1858, 
Z. 2436! (Herb. L. B.) 

in sylva Tjuramanis ad 700 M. s. m. in mense Sept. 
flor. et fructif., leg. Kps. 28810 2. — | 

in sylva prope Terong, Rogodjampi in planitie, Nov. 2 
fructifer, leg. Kps. 21011 #5. 


Cette espèce, dont j'ai étudié les originaux cités par ZOLLINGER dans les 
Herbiers de Leyde et de Buitenzorg, a été décrite par ZOLLINGER sans nom 
spécifique. Plus tard Mrqurr a décrit (dans la Flora Ind. Bat.) sous le nom 
de O. subfalcifolia une plante admise par ZOLLINGER sous ce même numero, 
mais originaire de lîle de Celebes. Ici la description des fleurs fait défaut et la 
diversité d'origine me rend douteuse la conspécificité des formes C'est pour- 
quoi, n'ayant pas pu comparer la plante de Celebes, j'ai remplacé le nom de 
Mrqurr par celui de 0. anonyma. L'espèce semble être assez commune dans 
les montagnes orientales de Java. Elle ressemble beaucoup au Oph. Richardiand 
Gaup., originaire des Molluques, mal eonnu hélas quant aux détails. 


VALETON. 


Tab. CCC EA 


eos 


M.Kromohardjo lith. 


del. 


R.Natadipoera 


Ophiorhiza densiflora Val. 


TABULA COCLXIV. 
Ophiorhiza densiflora Val. 


Fig. 1. Ramus florens +, — Fig. 2. Ramulus juvenilis, £ — Fig. 3. Ramulus inflo- 
rescentiae 3. — Fig. 4, Flos &. — Fig. 5. Alabastrum adultum 8. — Fig. 6. Sty- 
lus &. — Fig. 7. Corolla aperta cum stylo et stigmate 5. 


Herba elata subglabra. Stipulis bipartitis segmentis filifor- 
mibus. Foliis ovatis longe acuminatis basi rotundatis et ad 
petiolum attenuatis herbaceis in sieco fusco-olivaceis conco- 
loribus, glabris, margine parce setulosis. Inflorescentia hirtella 
corymboso-paniculata, densiflora bracteis minutis instructa. 
Floribus pedicellatis, calyce dentato, corollae tubo urceolato- 
tubuloso, intus hirtello, fauce glabra, lobis tubo dimidio bre- 
vioribus obtuse cristatis. Filamentis valde elongatis filiformibus. 
Stylo brevi. 


Herba alta, erecta, caule basi lignoso 5 mm. ecrasso, glabra, 
inflorescentia excepta, rami ultimi (herbacei) compresso-tetra- 
goni, in sicco 4-sulci. Stipulae e basi crassiuscula minuta ovata 
bipartita segmentis filiformibus 10 mm. longis. Folia brevi- 
petiolata elliptica et elliptico-lanceolata, longo subabrupte 
acuminata, acumine attenuato acuto, basi oblique in petiolum 
acuminato producta, tenuiter herbacea subglaberrima, in sicco 
semper fusco-olivacea ad marginem minutissime parce setulosa. 
Nervi laterales 10—14 utrinque, patulo arcuati, subtus imprimis 
prope costam prominentes, prope marginem adscendentes, venae 
primariae insigniter pinnatim dispositae, arcuatae, ultimae 
reticulatae. Folia 60—160 mm. longa, 30—60 mm. lata in 
petiolum brevem 10—15 mm. longum producta. Inflorescentia 
terminalis medio pedunculata, foliorum dimidtum cire. aequans 


vel superans paniculato-corymbosa ramis irregulariter oppositis 
XV 15 


202 


et subsparsis, subfasciculatis ad rhachin communem patentim 
dispositis. Ramis pedunculati ramulosi apice densissime cymoso- 
_multiflori. Bracteae filiformi-lineares parvae ad basin ramu- 
lorum omnium. Pedunculi cum ramis et ramulis dense puberuli 
vel hirtelli. Pedunculus 25—85 mm. longus. Ramuli primarü 
10—15 mm. Inflorescentia saepe 25 mm. alta, 50 mm. lata. 
Flores (in speeiminibus suppetentibus brevistyli) breviter pedi- 
cellati; pedicellis 1—2 mm. longi basi bracteolatis, puberulis. 
Calyx eum ovario glaber 5-costatus, calycis dentes lanceolato- 
trigoni, acuti, cire. '/, mm. longi. Corolla in alabastro elongata 
tenuiter 5-costata, apice rotundato- 5-cristata, extus glabra, 
costis puberulis; aperta ureeolari-tubulosa, tubo supra medium 
leviter constrieto, lobis oblongo-trigonis patentibus dimidio tubo 
longioribus, intus dense papillosis apice obtuse eristatis, tubo 
intus ad constrictionem laxe villose, pilis inclusis orificium tubi 
haud attingentibus. Stamina infra medium tubo inserta fila- 
mentis erectis longe exsertis, antherae anguste lineares utringue 
truncatae fere 1 mm. longae. Stylus brevis glabra, stigma 
in juventute ovata-oblongum stylum aequans, denum bifidum ? 
Calyx cum ovario vix 1.5 mm. longus. Corolla in alabastro 
D mm. longa, tubus corollae apertae 3.5 mm. longus (urceolaris), 
lobi fere 2 mm. longi. Fructus in speeiminibus nostris plane 
desunt, an forma mascula ? | 


Habitat: Java orientali in Monte Tengger altit. 1650 M. Leg. 
Kps. 377197 2 et 37798 (2 (Oct. 1899), Korus Oct. 1891. 


L'Ophiorhiza que j'ai nommé densiflora, est une espèce monticole rare et 
localisée, très-caracteristique par linflorescence corymbiforme, qui est peu com- 
mune dans le genre. Les exemplaires que j'en ai étudies sont tous stériles et 
il n'est pas impossible qu'ils représentent une varieté locale d'une autre espèce 
répandue à Java, mais incomplètement connue. 


VALETON. 


Send 


WEB oere Tab. CCCLXV. 


VE 
REN 


N 
S.Darmosoediro del. M.Kromohardjo lith. 


Ophiorhiza marosiana. Val. 


TABULA CCCLXV. 


Ophiorhiza marosiana Val. n. sp. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Herba juvenilis &. — Fig. 2. Ramus florens speciminis adulti 2, — Fig. 3. 
Inflorescentia 3, — Fig. 4 et 5. Flos et alabastrum herbae fig. 1. — Fig. 6. Flos 


herbae fig. 2 “>. — Fig. 7. Stylus *r. 


Suffrutex glaberrimus in sieco vinoso-rubescens. Stipulis 
minutissimis acuminatis caducis. Foliis ejusdem paris (in stirpe 
adulta) valde imaequalibus, elliptico-lanceolatis, longe acumi- 
natis, in sicco supra olivaceis, subtus vinoso-lateritiis. Inflores- 
centia laxe quadrifida, ramis et ramulis bracteis et bracteolis 
lanceolatis conspicuis instructa. Floribus minutis subsessilibus. 
Corollae tubo brevi-urceolato. Fauce hirsuta. 


Suffrutex (an fruticulus?) glaberrimus, caule flexuoso, ramoso, 
gracili, in sieco omnibus partibus vinoso-rubescens. Ramuli 
lignosi in siceco rubescentes, subteretes, 1.5 —2 mm. crassi. Folia 
ejusdem nodi in juvenili subaequalia in stirpe adulto valde 
inaequalia, altero triplo ad multiplo minore, breviuscule petio- 
lata, elliptico-lanceolata apice longe vulgo anguste acuminata 
acuta basi obliqua vel aequali acute attenuata, crasstuscule 
chartacea, In sieco supra olivacea nitidula, subtus pulchre vinosa 
vel purperascenti-lateritia, glaberrima, haud setuloso-marginata, 
margine recurvo. Nervi laterales utrinque 7—10 suboppositi, 
subtus prominentes, supra vix conspicui arcuato-patuli prope 
marginem ascendentes et delitescentes, venae primariae hic inde 
costales et cum nervis alternantes saepe obsoletae, reticulatione, 
etiam sub lente, inconspicua. In stirpe juvenuli folia in nodis 
aequalia, ovata acuminata nervis 4—6 utrinque brevipetiolata. 


204 


Stipulae minutissimae crasse ovatae acuminatae caducae. Folia 
majora 60—130 mm. longa, 16—86 mm. lata, petioli 5—10 mm. 


longi graciles tenuiter marginati. Folia minora 15—25—85 mm. 
longa. Pedunculi singuli terminales erecti, graciles, juniores (in_ 


sicco fere capillares) saepe internodio diminuto, 8—15 mm. 
longo, ecompresso, foliis magis minusve diminutis sustenù, 
ebracteati, glaberrimi. 

Inflorescentia parva dichotoma bracteata, cymoso-glomerata 
ramis brevibus eymoso-ramosis bracteis secus ramos lanceolatis 
et oblongis, 3-7 mm. longis unilateraliter instructis. 

Tota inflorescentia 8— 15 mm. diam, pedunculi 10—30 mm. 
longi, bracteae 3—{ mm. longae. Flores in axillis bractearum 
glomerati subsessiles, minuti, nunc brevistylis, antheris exsertis, 
_nune homostyli antheris cum stylo brevi inclusis. — 

Calyx breviter obtuse dentatus. Corollae tubus brevissimus 
inflato-urceolaris basi brevissime contractus, nunc 1.5 mm. 
longus, glaber. Lobi tubum aequantes oblongi, acuti, papillosi, 
apice acuti incrassati, dorso vix minute carinati, in alabastro 
apice subrotundati, obtuse brevissime cristati, tubo vix breviores. 
Faux hirsuta pilis vix exsertis. Antherae nunc longe exsertae, 
nunc infra faucem inclusae. Stylus glaber, tum in flore bra- 
chyandro quam in dolichandro tubo brevior. 


Habitat Celebes, ad flumen Maros, leg. Tevsm. N°. 12826; 


KawakKAMi Nov. 1911. 


Dans une petite collection de plantes rapportées par Mr. KAWAKAMI, d'une 
excursion dans l' Archipel Malais et qu'il eut la bienveillance de mettre à ma 
disposition, je trouvai une jeune plante d'Orphiorhiza, remarquable par ses 


feuilles colorées d'un beau cramoisi sur la face inférieure. En examinant notre 


Herbier j'y trouvai plusieurs exemplaires adultes récoltés par T'EYSMANN dans 
la même région et présentant ce même caractère quoique à un moindre degré. 
Quoiqu’il y ait des différences dans quelques détails, je crois bien les deux 


formes conspécifiques. HElles constituent une espèce nouvelle, voisine d'Ophio- 


rhiza quadrifida Bu. 


VALETON. 


7 
A a : _ ; 
Ces ren Kahn eha / & 


Tab. CCCL XVI 


linnea 


J.Darmosoediro. del. M.K romohardjo lith e 


Ophiorhiza neglecta. Bl 


en 


dt 


TABULA CCOLXVI. 


Ophiorhiza neglecta B/. mssc. 


Dr CAND. Prod. IV, p. 416. Miq. F. L B. IL, p. 173. 


Rubiaceae. 


Ed 


Fig. 4. Ramus fructifer &. — Fig. 2. Folium £, — Fig. 3. Basis folii £. — Fig. 4. 


1 1 


Ramus ultimus inflorescentiae 8. — Fig. 5. Flos 2. — Fig. 6. Alabastrum 5. — 
Fig. 7. Corolla aperta £. — Fig. 8. Stigma '?. 


Herba prostrata et ascendens puberula, stipulis obsoletis. 
Caule atropurpureo. Foliis petiolatis subglabris subfalcato-ellip- 


ticis subacuminatis basi inaegualibus discoloribus. HFloribus 


parvis subsessilibus, calyce dentato, corolla campanulata pube- 
rula. Inflorescentia pseudo-umbellata, saepe 4-ramea, ramis 
saepe magnis multifloris, ebracteata. 


Herba puberula. Caulis prostratus ascendens, florens erectus 
ad 350 mrn. altus, nodis haud incrassatis. Stipulae juveniles 
semilunatae papillosae, demum calliformes vel obsoletae. Folia 
petiolata elliptico-lanceolata saepe subfalcata breviter acutius- 
cule acuminata, basi acutata inaequali, supra saturate viridia 
subtus albido viridia, nervis eum petiolo subtus concoloribus 
vel magis minusve atropurpureis, costa subtus eum petiolo pilis 
minutis atropurpureis conspersa margine papilloso-puberula 
ceterum glaberrima. Petiolus teres supra excavatus. 

Inflorescentia terminalis atropurpureo-puberula, solitaria vel 
altera et tertia ex axillis superioribus accedens, pedunculata 
foliis brevior, subumbellata, ramis saepe 4 decussatis approxi- 
matis, flore terminali. Rami simplices vel dichotomi, flore ter- 
minati. Flores parvi bostrychoideo-seeundi, vulgo 5 in quoque 
ramulo subsessiles. Calycis dentes breves trigoni, Corollae tubus 


206 


campanulatus, 9 mm. longus, extus hirto-puberulus intus longe 
pilosus; limbus patens 4 mm. diam, lobi 1.5 mm. longi intus 
albido-puberuli extus hirsuto-puberuli, apice in alabastro minute 
cucullati et apiculati. Antherae e fauce vix apice exsertae 
anguste-ellipticae cum stigmate et pilis faucem intercludentes, 
filamenta pro '/, corollae adnata, parte circ. l mm. longa. 
Stylus hirsutus, stigma capitatum, bilobum. Capsulae breviter 
pedicellatae ad ramos ultimos transverse dispositt saepe 5 in 
ramulo, atropurpureae. 

Folia majora 120 mm. longa 50 lata, saepe minora. Petiolus 
10—20 mm. longus. Caulis 5 mm. crassus, internodia 25—50 
mm. longa. 


Habitat: Java occidentalis in montibus ad 800—1400 M. in 
partibus obseuris humidis, leg. Brumr aliigue in montib. Salak 
et Gedeh. 


Cette espèce facile à reconnaitre par ses tiges d'un pourpre-noirâtre et par 
ses fleurs très petites et campanulées, est la plus commune du genre dans 
les montagnes de l'ouest de Java. Peut-être s'étend-elle aussi jusque dans les 
régions montagneuses du Centre de Java, mais les échantillons qui pourraient 
lui etre réunis, diffèrent un peu du type et ne sont pas assez complets pour 
permettre une détermination certaine. D'ailleurs une plante récoltée par 
JUNGHUHN sur le mont Ungaran, (retrouvée plus tard par Mr. Docters vAN 
LeEruweN) et citée par MrqvuerL sous ce nom (Ann. IV, p. 11) me semble 
appartenir à une espèce bien différente, que je veux nommer 0. Migueliana. 


VALETON. 


ee 


fd 


= = 
S E 
7 oe 
5 E 
5 € 
Ees 
De 
a 5 
E 
5, 3 
2 2 
ap 5 
5 5 
AO £ 9 
Ee 5 
£ 8 
vò 


Rauwolfia densiflora Benth. 


TABULA CCOLXVIT. 


Rauwolfia densiflora Benth. (sensu latissimo). 


BENTH. Gen. pl. IL 697, Hook. f.‚ F. 1. B. III p. 635. Wiaur, Icones, tab. 
1291 et 1292, — Rauwolfia perakensis KiNG et GAMBLE Flor. Mal. 
Per. III p. 634. — Ophtorylon serpentinum var, s. sp. nov. ZOLL. 2497. 


Apocynaceae. 
Fig. 1. Ramulus florens 2. — Fig. 2. Folium 2. — Fig. 3. Flos 5. — Fig. 4. 
Idem £. — Fig. 5. Calyx cum disco et ovario 2. — Fig. 6. Corolla aperta +. — Fig. 


7 et 8. Antherae %’. — Fig, 9, Fructus +. — Fig. 10. Idem í. — Fig. 11, 12, 13. 
Putamen 5. : 


1 


Fruticosa valde variabilis. Foliis saepius ellipticis vel obversis 
acuminatis basi cuneato-attenuatis in petiolum brevem decur- 
rentibus, discoloribus. Pedunculis in axillis superioribus 3—9 
elongatis, corymbosis cymosis. Floribus longiuscule pedicellatis. 
Calyce 5-partito lobis lanceolatis acutis, inaequilongis. Corollae 
tubo crassiusculo supra medium inflato, fauce tubo breviore 
infundibulari intus hirsuto, limbi lobis orbicularibus. Drupae 
binae (basi haud connatae) vel saepius abortu singulae ellip- 
soideae, putamine valde compresso, ruguloso-tuberculato. 


Frutex vel suffrutex saepe 300 dM. ad 1 M. altus. Ramuli 
cortice molli griseo vestiti, irregulariter 3—4-angulati, saepe 
prope apieem cicatricibus foliorum confertorum notati. Folia 
vulgo opposita,. hie inde terna (utrinque in eodem stirpe) 
breviter petiolata elliptica vel oblonga vel lanceolata saepe 
obversa, acuminata vulgo basi cuneato-attenuata, sensim in 
petiolum decurrentia, in sieco membranacea, supra fusca subtus 
e glauco pallida, nervis lateralibus utrinque 10—15 patulis 
prope marginem arcuatis valde conspicuis, venis laxe pinnatim 


208 


dispositis saepe inconspicuis. Glandulae axillares et interpetio- 
lares acutae conspicuae. Pedunculi fere semper in apice ramo- 
rum cum ramulis novellis, rarissime in axillis junioribus nune 
bini vel terni saepe numerosi (ad 9) conferti, rarissisimo singuli 
et tum apice umbellato-decompositi (Kps. 29869 (9), valde elon- 
gati, apiee cymoso-corymboso ramulosi. Flores longe pedicellati. 
Calyx 5-partitus lobis ovato-lanceolatis saepe inaequilongis nunc 
acutis longiusculis angustatis. Corollae tubus supra medium ad 
antherum insertionem inflatus, parte tubi superiori („fauce”) 
vulgo brevi, (raro tubulosa: Drs. v. Leruwen 874), infundibulari 
intus hirsuta. Corollae lobi orbiculares nune parvi, fauce bre- 
viores (speeiminibus omnibus supra 1000 M. collectis) nune sat _ 
magnae fauce multo longiores. Antherae ovatae acutae, basi 
bilobae in parte inflata corollae sessiles. Stylus brevis vulgo 
tubum usque ad inflationem aequans, interdum brevior. Ova- 
rium et nectarium ut in £. serpentina. Drupae semper ad basin 
usque liberae interdum binae, saepius altero abortivo singulae, 
ellipsoideae vix obliquae, leviter compressae carnosae, pyrenae 
ellipticae valde compressae extus tuberculato-rugulosae, nunc 
tubereculis elevatis fere muricatae, nunc obsolete rugulosae. 
Calyx viridis, corollae tubus extus roseus vel roseo- vel rubro- 
maculatus, limbus albus. Drupa „griseo-violacea, fusco-macu- 
lata” (Drs. v. LEEUWEN, OUWEHAND). | 

Folia 100—225 mm. longa, 85— 60 mm. lata, petioli 10—15 
mm., rami 5—20 mm. Pedicelli 3—6 mm. Flores 10—20 mm, 
calyx 2—83.5 mm. Corollae lobi 1.5—5 mm. diam. Drupa 
10—18 mm. longa 6—% mm. lata. Pyrenae nune 9 mm. longae 
5.5 latae, 2 mm. crassae, nunc 12 mm. longae 6 mm. latae 
2,5 mm. crassae. : 

Formas imprimis 2 inter specimina nostra distinguere pos- 
sumus: | | 

Á. Forma montana. Foliis obversis 100—160 mm. longis, 
85 —60 mm. latis, pedunculis ternis vel saepe numerosis. Flo- 
ribus parvis fauce infundibulari, limbi lobis parvis, pyrenis 
muricatis; in monte Tengger ad 1500 M. legit Konus, in monte 
Lamongan 1800 M. leg. Zorrincer (249%), in monte Oengaran 


209 


supra 1300 M. leg. Docters vaN Leeuwen (327). Hac forma fauce 
brevissimo ad typum ceylonensem approximat sed limbi lobis 
minutis discrepat. 

B. Forma ntermedia. Foliis saepe lanceolatis vel ellipticis 
acute subacuminatis ad 180 mm. longis 65 latis, vulgo mino- 
ribus. Peduneulis paucis, rarissime.singulis et tunc apice umbel- 
latis. Floribus ad 20 mm. longis tubo paullum supra medium 
inflato, fauce tubulosa-infundibulari ineurvo limbi lobis medio- 
eribus. Pyrenis valde compressis nune obsolete tuberculatis. Haec 
forma corollae tubo elongata ad A, serpentinum accedit; Japara 
leg. TrysManN, in monte Wilis ad 800 M. leg. Kps. (29156 #3 
et 29869 #9) florens et fructifer. In monte Merbaboe (ad 700 M. %) 
ad fontes fluminis Sindjojo leg. Docrrers v. Leeuwen (8%4) 5. 
IV. 12. florens et fructifer. Ad Pareh (Kediri) in planitie? leg. 
Docters v. Leeuwen (397) 28. IV. 12. florens. (Hoe specimen 
habitu robusto, foliis ad 240 mm. longis, inflorescentiis ad 
90 mm. longis inter omnes conspicuum). Ad hanc formam etiam 
specimen sumatranum habitu et floribus referendum videtur 
sed in illo pyrenae conspicue muricatae. 


Habitat: Ceylon (IL. B. 1831) specimen auth. e. Herb. Bentha- 
__miano (1854) in Herb. Bog. Malacca (Perak et Pahang) leg. 
Rmvrry 14272. Sumatra (Toba, in monte Dolok ad 950 M.) leg. 


OuwerNHAND N°, 28. Java centrali et orientali, inde a planitie 
ad 1400 M. alt. 


Les différentes espèces du genre Ophioxylon LINN., sous-genre de Rauwolfia 
d'apres BenruHAM, Gen. PI. II, p. 694, décrites par Mrqueu sous le nom d’Ophio- 
xylon serpentinum LiNN., 0. trifoliatum GAERTN., O. majus HAssk., 0. obversum 
Mrg. sont autant d'énigmes pour les phytographes. Parmi tous les caractères 
énumérés, on n'en trouve pas un qui vaille pour les distinguer de l'espèce 
typique de LiNNÉ l'Ophioxylon serpentinum LINN, originaire de Ceylon. En 
examinant les exemplaires assez nombreux de lHerbier de Buitenzorg récoltés 
à Java je trouve cependant deux espèces, très bien limitées, quoïique toutes 
les deux assez variables, dont lune est certainement le WRawfolia serpentina 
LiNN., tandis que l'autre peut très bien être rangée sous le type nommé Rau- 
wofolia densiflora par BeNtHAM, Gen. pl. l.c. Il est vrai qu'un des caractères 
donnés par les auteurs pour distinguer cette espèce du B. serpentina, fait 


210 


défaut, c'est à dire le limbe très-grand de la corolle à gorge extrêmement 
courte. Mais, en comparant les diverses figures de lespèces (Wriaur 1291 et 
1292) citées par Hooker, on voit que ce caractère est inconstant. En même 
temps la largeur du limbe comparée à la longueur du tube est extrêmement 
variable dans les exemplaires de Java que j'ai rapportés à cette espèce. Cer- 
tainement on pourrait distinguer des „petites espèces” parmi les formes de 
Java, autant que parmi celles des Indes Orientales, mais pour cela les exem- 


\ 


plaires à comparer devraient être beaucoup plus nombreux et beaucoup plus 
complets que ceux que j'ai eus à ma disposition et leur constance devrait être 
prouvée par des cultures. | | 

Pour le moment il me parait le plus raisonnable d'accepter la définition de 
Yespèce dans un sens un peu large, comme je Yai fait ci-dessus, en y com- 
prenant aussì le A. perakensis Kine et GAMBLE. 

C'est à M. Docters VAN LEEUWEN que je dois les exemplaires complets et 
pourvus de notes, qui m'ont mis sur la piste de cette espèce jusqu'ici entiè- 


rement inconnue pour Java. 


VALETON. 


tenemen ennn 


M.Kromohardjo lith. 


Tab. CGOCLXVIN: 


S Darmosoediro del. 


Phaleria laurifolia Hook f. 


TABULA CCCLXVIIL. 


Fhalerra-laurifolia Mook. f. 


Thymelaeaceae. 


Hook. f. Bot. Mag. tab. 5787, excl. tabula. — Drymispermum laurifo- 
lium DecNe in Ann. Se. nat. série II, T. XIX, tab. 4, fig. 1—12 (1843), 
MeissN. in DC. Prod. XIV, 2 p. 604. — Dr. wrens REINw. (deser. apud 
DECAISNE et MiQueL). — Dr. longifolium Mia. F. 1, B. I, p. 885 (haud 
Phaleria longifolia apud Dr. G. SENN., Trop. Asiat. Bäume, 1912). — 
Dr. Blumei, Hassk. non. aliorum, Rerzia l.c. — Dais dubiosa Zie. ! 
in Herb. L. B. et Bog. pro parte. — Dais octandra Burm. Flora indica, 
p. 104, p. p. — Drymispermum Burmanni DECNE le. — Dr. ambi- 
guum MeissN. 1. c. 


Fig. 1. Genwina: Ramus florens &. — Fig. 2. Fructus exsiccati 4. — Fig. 9. Puta- 


mina 5. — Fig. 4. Var. javanica: Ramus florens +. — Fig, 5. Folium &. — Fig. 6. 


Perianthium „… — Fig. 7. Pars superior aperta î. — Fig. 8. Anthera *°. — Fig. 9. 
‘ Stigma í. 


Frutex parvus. Folia ex obovato oblonga. Nervi laterales 
10 vel plures, haud valde prominentes, venae valde distinctae 
reticulato-ramosae. Inflorescentia modice pedunculata. Flores 
extus toti puberi vel interdum tubo extus glabro. Drupae 
parvae oblongae utrinque acutiusculae, pyrenis fusiformibus 
utringue acutis endocarpio crasse fibroso imperforato. 


Frutex parvus, 1-8 metralis truncis 2—6 cm. crassis. Ra- 
muli strieti cortice nigrescente per longitudinem ruguloso. Folia 
haud magna breviter petiolata obovato-oblonga vel obovato- 
lanceolata interdum anguste lanceolata apice attenuata vel 
subacuminata obtusa vel acutiusculi basi cuneata in petiolum 
brevem decurrentis rarius obtusa vel subrotundata 1ma subauri- 
culato-contracta, margine recurva subcoriacea supra in sicco 
brunneo-vel griseo-olivacea subtus avellanea. Nervi laterales 


212 


sat numerosi, utringue 10—14 subpatuli areuati ante marginem 
reticulato-conjuncti, tenues, leviter prominuli. Venae hie inde 
costales et nervos secundarios sistentes subtus valde prominulae 
nervis vix tenuiores et cum illis reticulationem conspicuam sat 
densam constituentes. Folia in ramis floriferis 85—125—140 mm. 
longa, supra medium 22—27—80 mm. lata. Petiolus in sicco 
nigrescens dense transverse ridatus, teres prope apice margi- 
natus 4—5 mm. longus. Inflorescentiae terminalis et axillares 
modice pedunculatae (peduneuli 5—14 mm. longi subtetragoni, 
nudi vel bracteis 2—4 lanceolatis parvis instructi). Flores parvi 
cire. 10 in apiee peduneculi sessiles, extus dense velutino-pubes- 
centes, basi bracteis oblongis obtusis persistentibus 4 verticillatis, 
tubo 2—8-plo brevioribus involucrati. Receptaculum 10—12 mm. 
longum 1 mm. crassum, sepalis oblongi circ. 5 mm. longi 2 mm. 
lati patuli; extus et intus dense velutino-puberi, stamina 8 alte 
exserta circ. 6 mm. longa; stylus filamenta superans 16 mm. 
longus. Drupa parva (viva nondum examinata) in sieco ellip- 
soidea apice et basi valde attenuata utrinque compressa, apice 
obtusiuscula basi substipitata. Pyrena fructu exsiccato fere 
conformis, longior quam lata apice cuneato-acuta basi cuneata 
obtusa; endocarpium crasse fibrosum fibris subparallelis 1mpri- 
mis apice dense compactis, haud perforato-reticulatum. Semen — 
generis. | | | 


Var. Javaniea Var: — Drymispermum Burmanni Decne; 
Dr. ambigwum Meissn. Folia latiora, minus obovata, basi saepe 
obtusa vel rotundata 100—150 mm, longa, 30—50 mm. lata. — 
Flores vulgo paullum longiores. 


Habitat in ins. Timor: ad Nonbouwa leg. Tersm. 8892, Tanini 
leg. id. 8891, 8892 ad Toofa Amarassi leg. id. 8553, 8554 ad 
vikabiti 8555; leg. ForBrs 3760 et 4050; leg. ZieeeL; in ins. 
Sumbawa leg. ZoLtinGER teste MiqveL; in ins. Bawean leg. 
Teysm. 1969 var. 3, in ins. Java in planitis leg. Drs. v. 
Leeuwen, Koorprrs et Var, prope Buitenzorg leg. Harrier 320 
(semel lecta). | 


215 


Dans une étude sur les Aquilariacées des Herbiers de la Hollande (Adan- 
sonia XI (1876) p. 326), Baillon émet la thèse que toutes les formes de 
Drymispermum de Java décrites sous différents noms spécifiques, toutes celles 
de Timor, Sumatra, Borneo, Celebes et encore quelques autres de différentes 
îles de l'archipel, doivent-etre reduites à une seule espèce, trouvée d'abord 
par BURMANN et dócrite par celui-ci comme Dais octandra. Cette conclusion, 
quoique basée sur l'examen de plus d'une certaine d'exemplaires, de l'origine 
la plus différente, ne peut pas être soutenue puisque l'examen avait pour objet 
des exemplaires où les fruits mûrs manquaient. En étudiant des specimens 
complets portant des fruits en bonne condition, on y reconnaît immédiatement 
deux types très différents. | 

Dans Vun, qui est le Drymispermum Blumei Done, (Phaleria capitata JACK.), 
le fruit est à peu près spbérique, à mésocarpe charnu, à endocarpe assez 
tendre consistant en fibres entrelacées et formant un réseau à travers les 
mailles duquel on voit le spermoderme nu de la graine, pris par REINWARDT, — 
jusqu’ici le seul deseripteur du fruit, — pour une couche intérieure de l'endo- 
carpe. Dans cette espèce la fleur est toujours glabre à l'extérieur, 

Dans l'autre, qui est le Drymispermum laurifolium Done, dont le Drymisper- 
mum Burmannii Dexre n'est qu'une variété, les fibres qui constituent l'endo- 
carpe forment une couche assez épaisse, compacte intérieurement, plus lâche 
dans les parties périphériques, mais ne laissant par d’ouvertures entre elles. 
Dans cette espèce, le fruit est atténué et pointu aux deux bouts en forme de 
fuseau et plus long que large; la fleur est plus où moins velue extérieurement. 

Les deux espèces se ressemblent beaucoup par la forme des feuilles, des 
fleurs et des inflorescences, et croissent souvent dans le voisinage immédiat 
une de l'autre, par exemple sur lîle de Nousakambangan, où j'ai récolté 
moi même les deux espèces, portant des fleurs et des fruits. : 

Il n'est done pas étonnant, que des exemplaires des deux espèces soient 
entremêlés dans presque tous les Herbiers, car ils ont été déjà confondus 
souvent par les collecteurs eux-mêmes, comme cela a été fait par BURMANN, 
Brumr, ReiNwARrDtT, Koorpers, ete. Cependant la distribution n'en est pas 
tout à fait la même. Le Drymispermum Blumei est largement répandu de 
Ceylon jusque dans les Moluques où elle habite la plaine et le pied des mon- 
tagnes, tandis que le Ph. laurifolia est limité aux parties orientales de Java, 
à Timor et aux petites îles, où elle recherche le voisinage de la mer. Évidem- 
ment elle est plus xérophile que l'autre. C'est là peut-être la raison pour 
laquelle les exemplaires autrefois introduits dans le Jardin Botanique de 
Buitenzorg ne s'y sont pas maintenus, HALLIER l'a récoltée pourtat une fois 
à Buitenzorg, tout près du Jardin botanique, où elle croissait à l'état quasi- 
spontané. Depuis je me suis efforcé en vain de l’y retrouver. 

Il n'est peut-être pas superflu de mentionner ici que la table donnée par 
Hooker (citée au début de cet article) et dressée d'après une plante cultivée 


214 


à Kew mais provenant du Jardin de Buitenzorg, n'a rien à faire avec D. 
laurifolium Dene., elle représente au contraire l'autre des deux espèces dis- 
cutées ci-dessus. j | 
Enfin c'est avec regret que je dois constater que la photographie publiée 
récemment par Mr. SENN dans les „Vegetations- Bilder", sous le numero 24 A, 
comme Phaleria longifolia Boern. (Ph. laurifolia Hook.) n'est autre qu'une 
forme arborescente du Phaleria capitata ou Drymispermwum Blumei. Vu que les 
employés de l'Herbier de Buitenzorg se tiennent toujours à la disposition des 
savants pour la détermination des materiaux qu’ils étudient, j'aurais ecru que 
la période des fausses determinations issues du Jardin Botanique appartenait 
au passé. Malheureusement je constate que plus cela change, plus c'est la 


même chose. 


VALETON. 


Ef 


Tab .CECLXIX 


ile Bog DE 


fh, 


del. 


S.Darmosoediro 


M.K romohardjo L 


Phaleria revoluta Boer! 


TABULA CCCLXIX. 
Phaleria revoluta Boerl. 


Boer. Haudl. V,‚, p. 144 (nomen tantum). — Drimyspermum revolutum 
T. et B. in Nat. Tijdschr. N. Ind. Dl. 27 (1864), p. 30. — Phaleria 
Vriese BarLL, Adansonia XI, (1875) p. 329. 


Thymelaeaceae. 
Fig. 1, Ramulus florens e vivo Ì. — Fig. 2. Basis folú 5. — Fig. 3. Inflores- 
centia &. — Fig. 4. Flos t. — Fig. 5. Drupae 5. — Fig. 6. Drupa dissecta j. — 


Fig. 7. Pyrenae 4. 


Arbuscula cortice vernicato-brunneo. Foliis magnis ellipticis 
brevissime abrupte acuminatis petiolis crassis. Capitulis sub- 
sessilibus (terminalibus, axillaribus et caulifloris), 20—80-flori. 
Alabastris elongato-clavatis extus glabris receptaculo tetragone. 
Sepalis patentibus demum revolutis receptaculo 4—5-plo bre- 
vioribus. Ovario fusiformi apice hirtello. Drupa haud magna in 
vivo globosa in sicco late ellipsoidea utrinque valde attenuata 
et complanata apice rotundata. Putamine crasse fibroso haud 
fenestrato. 


Arbuscula. Rami floriferi teretes robusti ad nodos valde 
dilatati, cortiee badio nitidulo (quasi vernicato) laevi vix rugu- 
loso. Internodia 70—110 mm. longa, circ. 5 mm. crassa. Folia 
majuscula crasse-breviter-petiolata elliptica vel rarius sub-obo- 
vato-elliptica, abrupte breviter late acuminata (acumine sub- 
trigono acutiusculo) basi obtusa vel subcuneata, ima leviter 
attenuata, in vivo crasse subcoriacea, supra saturato viridia 
subtus pallidiora, in sieco tenuiter chartacea, margine leviter 
recurva, olivacea, supra nitidula, subtus pallidiora, vel, juniora, 
utrinque opaca ochracea. Nervi laterales utrinque 8—12 


216 


distantes, erecto-patuli arcuati, ante marginem ascendentes et 
arcuato-confluentes, subtus prominentes, supra conspicuìi vel 


prominuli. Venae generis modo utrinque conspicue subdense _ 


subparallelo-reticulatae. Folia 160—260 mm. longa, 90—115 
mm. lata. Ee 
Petiolt crassì teretes superno leviter exsculpti et lamina 


decurrente submarginata, 8—12 mm. longi, in vivo 4—5 mm. 


crassi. Inflorescentiae terminales (haud raro 3 vel etiam 5 in 


apiee ramuli) capitulum compositum, maximum sistentes, rarius 
axillares, breviter pedunculati. Pedunculi 3—4 mm. longi, crassi, 
prope basin vel toti bracteis squamosis viridibus acute ovatis 
subearinato-mueronatis multiseriatis interdum valde inaequi- 
longis dense imbricati, apice in torum multilorum inerassatì, 
bracteis superioribus inflorescentias juveniles involucrantibus 


ovatis et ellipticis vel obtusissimis vel acutiusculis foliaceis 


pluriseriatis (internis 4 majoribus) persistentibus. Bracteae 4 
verticil)i interiores ad 8 vel 10 mm. longae 5 latae, externae 
multo minores. Bracteae infimae 1.5—2 mm. longae. Flores in 
singulis capitulis numerosi (16—20—30). | 
Alabastra clavata, apice rotundata glabra. Receptaculum 
tetragonum 22—80 mm. longum, medio 1.5 mm. latum sensim 
dilatatum ad apicem 2.5 mm. latum; sepala interdum 5 inae- 
qualia, patentia magis minusve revoluta, elliptica, supra con- 
vexa 5 mm. longa 8 mm. lata, acutiuscula. Receptaculum extus 
glabrum, intus «fra medium puberulum, faucis annulus in vivo 
lucidus in sicco inconspicuus. Sepala extus margine excepto 
glabra, intus medio glabra superae et margine dense puberula 
et ciliolata (externa 2 glabriora). Stamina (raro 10) fere aequi- 
longa longe exserta sepalis longiora, episepalia paullum altius 
inserta. Stylus ad 6 mm. exsertus staminibus paullum brevior 
ad 36 mm. longus (eum ovario). Ovarium fusiforme 8 mm. 
longus glabrum apice húrtellum. Discus subbilobus cupularis 
inaequaliter 3 erenulatus ovario plus duplo brevior. Drupa sub- 
globosa vel ellipsoidea lateraliter compressa vel etiam ohovata, 
sieceando utrinque attenuata apice obtusissima. Putamina ubi 
bina semi-obovoidea vel semi-ellipsoidea ventre applanata, ubi 


Tp 


EE 


le 
eN 

EA 
& 


21% 


singula ventre gibbosa, utringue attenuata obtusa crassa, dense 
fibrosa haud fenestrata, ellipsoidea, utringue compressa et valde 
attenuata 20 mm. longa 10 mm. lata 5 mm. crassa. 


Habitat: Atiahoe in insula Ceram (ins. Mollucecis), leg. Trys- 
MANN. Cult. in H. Bog. sub IX, D. 4. 


Wexemplaire original de cette espèce, récoltée par TEYsMANN et DE VRIESE 
dans île de Ceram et cultivée dans le Jardin de Buitenzorg, se trouve à 
Leyde, mais évidemment sans l'étiquette de TEYsSMANN; cela explique que 
BAILLON lait rebaptisée dans sa révision citée ci-dessus, tandis que dans l’Her- 
bier de Leyde le nom de Phaleria revoluta paraît avoir été donné à tort à 
une espèce de la Nouvelle-Guinée, citée dans BorrLaae, Handleiding 1. c. 
Comme presque tous les Phaleria, c'est un arbrisseau très décoratif, qui se 
distingue par ses inflorescences très grandes, composées d'innombrables fleurs 
blanches, couronnant les sommets des rameaux. Le fruit est relativement petit 
et ressemble beaucoup à celui de Ph. laurifolia; seulement il est un peu plus 
grand, plus arrondi aux extrémités et l'endocarpe en est plus épais. 


VALETON. 


XV 16 


ed 


Ek 


NG IK Be 
D re 
\ 
í IE 
í ‚A 
? 
in 
1 
í 
Eef 
L 
h 
Re 
1 
: io 
N 
‘ 
u 


& 


el 


1 
0 
j ï 
ni hd 
ï 
_ _ B 
| j Ù 
. 
| _ _ 
| 5 
in id | 
E | 
tE 
Dn | 
OO De 8 
4 
| de 
Pe 
| | = Ea _ 
n j | | 
E | | 
| " B 
_ | 
_ 
… 
fi 5 — Ì | | 
\ | | | | 
_ 
_ | 
n | | 
1 n | 
7 Ekin | | 
Eed n } _ i | | 
\ … JP Îe n 
B 1: | | | 
D | | 
E 5 d = | | | 
| | | | ex \ j 
î | | 
- _ | 
Bek | | | 
A | | | | 
De _ | 
| En 
_ | | 
y 
| | ni 
Se en | | | 
_ _ _ 
ú 
_ E EN er j | | 
en W 
_ j | | 
n _ et ij | | 
Ki P 
d He 
G : 
< 


Tab. CCCLXX.B. 


le. Boge XV. 


TABULA COCLXX. A—B 
_ Phaleria splendida Val. 


Ph. urens SonerF. (non ReiNw.) Ann. du Jard. Bot. de Buitenzorg I, 
p. 46; — prob. Dais coccinea GAupicH., Botanique du Voyage de 
\Uranie (1826) tab. 44, 


Thymelaeaceae. 


Fig. 1. Ramulus florens &, — Fig. 2, Folium &, — Fig. 3. Flos 2. — Fig. 4. Ala- 
bastrum î. — Fig. 5. Limbus apertus 2. — Fig. 6. Antherae ‘®. — Fig. 7. Stigma £. — 
Fig. 8, 9, 10. Pedunculi cum toro deflorato fructifero £. — Fig. 11. Putamen 2. 


1 


Frutex arborescens, multicaulis ramulis subhorizontalibus. 
Foliis magnis elliptico-oblongis subacuminatis basi rotundatis 
subeoriaceis supra lueidis, in vivo distichis deflexis. Inflores- 
centia rarissime ramiflora, vulgo terminalis pedunculis elon- 
gatis crassis, prope basin et apicem bracteis magnis densis, infe- 
rioribus linearibus, superioribus ellipticis quadrifariis obtectis, 
medio vulgo denudatis, in vivo inflexis. Floribus (fere Ph. 
laurifolae) parvis extus puberulis. Fructubus nunc semper 
monopyrenis parvis fusiformibus sarcocarpio tenui, putamine 
crassisimo. 


Frutex multicaulis elatus; rami arborescentes ad 8 metr. 
longi. Ramuli glabri lenticellis parvis rotundis; ramuli patentes, 
foliis plus minus deflexis angulum obtusum eum ramulo sis- 
tentes. Folia brevipetiolata magna, oblonga interdum obverse- 
oblonga, saepe elliptica breviter acute subacuminata basi 
rotundata ima contracta et in sicco quasi auriculata, in vivo 
nitida, pallide viridia, erasse membranacea, nervis lateralibus 
utringue 12—14 patulis, ante marginem arcuato-conjunctis, venis 
costalibus numerosis brevibus, venis transversis laxe reticulatis. 


_# 


220 


Inflorescentia saepissime terminalis raro ad ramos disposita, * 
haud magna, saepe trichotoma; pedunculis magnis saepe polli- 
caribus erecto-inflexis, basi et apice bracteis densius imbricatis 
oblongis instructis, medio vulgo nudis; bracteis majoribus 4—8 
ellipticis flores involuerantibus. Torus ecrassiusculus semiglo- 
bosus. Flores medioeres iis Ph. laurifoliae similes extus totae 
dense puberulae sepalis receptaculo multo brevioribus. Stamina 
longe exserta; stylus exsertus filamentis brevior. Drupa ut 
videtur semper monopyrena parva, elliptica carnosa, putamine 
haud erasso, haud perforato. Folia 180—800 mm. longa, 110 
mm. lata, petioli 8—10 mm. longi, 4 mm. erassi, supra sulcatì, 
teretes. Pedunculi 20—85 mm. longi. Tota inflorescentia 30—60 
mm. lata, 30 mm. longa. Drupa cire. 20 mm. longa, 15 lata, 
pyrena 18 mm. longa 12 mm. lata. 


Habitat Insula Salawatti prope Nov. Guinea, leg. TeYsMANN. 
Cult. in Hort. Bog. — Insula Key, leg. Jaheri. 


Cette espèce, trouvée par TeEysMANN dans l'ile de Salawatti, près de la Nou- 
velle Guinée, et conservée dans lHerbier de Buitenzorg et de Leyde sous le 
Nr 7457 H. B. a été désignée par ScHerrer sous le nom de Drimyspermum 
urens ReiNw. Elle fut introduite par le collecteur dans le Jardin Botanique 
où elle est devenue un arbrisseau magnifique, divisé tout-près du sol en plu- 
sieurs troncs élevés, dont quelques-uns atteignent une hauteur de 8 mètres 
et une épaiseur de presque 10 centimetres. Les fleurs et les fruits en sont 
relativement petits mais assez nombreux et les feuilles persistantes, grandes 
et luisantes en font une plante assez décorative. Il me paraît bien probable 
qu’il s'agit du type de Das coccinea de GaAuprcmavp (Phaleria coccinea E. v. 
Mürr.) originaire de Rawak, île separée de Salawatti par un bras de mer large 
d'environ un degré geographique. Il y a surtout une grande ressemblance 
dans les fruits, qui diffèrent de ceux de toutes les autres espèces connues du 
genre. Mais le nom de Phaleria coccinea, établi d'apres un dessin et une des- 
eription peu corrects a donné lieu à plusieurs déterminations fantastiques et 
il vaut mieux le mettre hors d'usage. Lia question de savoir si le Ph. coccinea 
K. Scr. trouvé dans la Nouvelle Guinée est conspécifique avec notre Ph. 


splendida doit rester ouverte, jusqu'à ce que les fruits en soient connus. 


VALETON. 


er 
Nn 


an a 


_ Tab. CCODSO 


ER 


ESSE 
NN > 


S= 


ES 


M.Kromohardjo lith 


S.Darmosoediro del. 


Phaleria Wichmannii Val. 


TABULA COCLXXI. 


Phaleria Wichmannii Val. n. sp. 


Thymelaeaceae. 
Fig. 1. Ramulus cum fructu juvenili £, — Fig. 2 et 2b. Inflorescentia ;. — Fig. 3 
et 3b. Flores 2. — Fig. 4, Perigonium floris decandri, pars superior j. — Fig. 5. 


Anthera *®. — Fig. 6. Gynaecium %. — Fig. 7. Drupa 5. — Fig. 8. Drupa dissecta &. 


Frutex parvus monocaulis sed proxime sol ramosus, foliis 
elliptico-lanceolatis et oblongis abrupte acuminatis, basi cuneatis. 
Inflorescentiis prope basin ramorum et ramulorum dispositis, 
axillaribus, brevi-pedunculatis, parvis, paucifloris, per anthesin 
exinvolucratis, floribus parvis extus glabris sepalis intus papil- 
losis; staminibus inclusis, stylo longe exserto. Fructu maximo 
pomiformi subexsucco, pyrenis magnis endocarpio fibroso cras- 
s1SSIMO. 


Frutex parvus, a basi inde ramosus, jam in altitudine bipe- 
dali florifer et fructifer, demum 2.5 metros altus. Rami graciles 
elongati. Folia brevi-petiolata mediocria vel parva, vulgo ellip- 
tico-lanceolata sed etiam elliptica vel oblonga raro subobovato- 
oblonga modice subabrupte acuminata basi magis minusve 
cuneata acuta, membranacea, supra nitidula sieeando olivacea. 
Nervi laterales utringue 8—10 irregulariter dispositi, in sieco 
utringue tenere prominuli, erecto-patuli, prope marginem ascen- 
dentes, haud confluentes. Venae costales numerosae (6—10 inter 
nervos dispositae) tenerae laxe subparallele reticulatae. Inflo- 
rescentiae axillares vulgo prope basin ramorum et ramulorum 
dispositae et lapsu foliorum ramiflorae, pauciflorae, (2—3-florae), 
peduneulo brevi tenui basi bracteis minutis squamaceis acutis 
imbricato apice exinvolucrato, vel bracteis 1—2 majusculis 


222 


instructo. Receptaculum extus glabrum, sepalis extus glabris 
intus papillosis, tubo multoties brevioribus. Stamina per 
anthesin biseriata tota inclusa; stylus receptaculo '/, vel fere 
dimidio longior superne glabra, stigma parvum applanatum._ 
Fructus maximus pomiformis vel late ovoideus magis minusve 
distinete 4-suleatus, basi ad pedunculum impressus. Sarco- 
carpium tenue subsicceum, pyrenae ecrassae molliter fibrosae. 
Folia %0—140 mm. longa latitudine varia, saepius 80 mm. 
longa 80 lata. Petioli 8—5 mm. longi. Peduneuli 3—4 mm. 
longi vulgo biflori. Flores 15—16 mm. longi. Stylus ad 25 mm. 
longus. Bracteae involucrantes vulgo nullae, interdum 2—8 mm. 
longae. Drupa 30—50 mm. lata. | 


Habitat Nova-Guinea septentrionalis, Wicnman 139, cult. in 
Hort. Bog. VIIL G 75 et XI B (X) 6. 


Par ses inflorescences composées de deux ou trois fleurs petites, supportées 
par des pédicelles courts et placées à l'aisselle des feuilles surtout à la base 
des rameaux, et par ses fruits relativement énormes, cette espèce se distingue 
remarquablement de toutes les espèces décrites jusqu'ici En 

Une autre espèce, très proche de notre type, a été récolté par divers explo- 
rateurs dans les régions meridionales de la Nouvelle-Guinée et aussi dans 
Kaiser Wilhelmsland. Cette dernière espèce a été cultivée aussi dans le 
Jardin de Buitenzorg; elle ressemble beaucoup à la nôtre, tant par ses feuilles 
que par ses inflorescences et ses fruits, mais son port plus élevó et ses 

ombelles multiflores, à fleurs beaucoup plus grandes et disposées sur toute la 
longueur des rameaux, de la base au sommet, lui donnent un aspect de 
bouquet gigantesque qui la distingue parfaitement de l'autre. 

C'est cette espèce-là qui a été determinée par Gira comme Ph. papuana 
Wea. et publiée sans description dans „Nova Guinea’, Ce nom m'est donc 


qu'un „nomen nudum”’. 


VALETON. 


Tab.CCCLXXIL 


EN 


Dee 
mn 


DE, 


En 
ne 


= EE 


S.Darmosoediro et R.Natadipoera del. [ M.Kromohardjo lith. 


Alpinia scabra Bl. 


TABULA CCLXXII. 
Alplinia scabra (Blume) Backer. 


BACKER in Hook. f. Fl. B. 1. VI (1892) 256; K. Son. in Engl. Bot. Jahrb. 
XXVI (1899) 275 t. 2. Fig C; Rrpr. in Journ. As. soc. Beng. (1899) 
164. — Hellenia scrabra Br, Enum. Pl. Jav. IT (1827) 60. 


Zingiberaceae. 


Fig. 1. Panicula fructifera &. — Fig. 2. Ramus florens 2, — Fig. 3. Flos &. — 
Fig. 4. Flos 2 (lobo corollae singulo amoto). — Fig. 5. Tubi faux aperta cum labello 
et basi staminis £. — Fig. 6. Calyx 4. — Fig. 7. Stamen í. — Fig. 8. Styli apex *’.— 


Fig. 9. Bacca +. — Fig. 10. Eadem transsecta 5. — Fig. 11. Semen cum arillo £. — 


Fig. 12. B nitie et dorso visum £. — Fig. 13. Folii basis 5. 

Herba mediocris subglabra. Folia pedalia supra siccando 
scabra, subtus costa villosa, ceterum glabra. Ligula parva. 
Inflorescentiae pedales pyramidatae paniculatae ramis paucis 
divergentibus bracteis et bracteolis parvis fugacibus, ramulis 
pedunculatis subseccunde paucifloris. Flores pedicellati. Calyx 
tubulosus 3-dentatus eum corolla deciduus. Corolla bilabiata, 
in alabastro- apiculata. Labellum fere bipartitum. Stamen 
exsertum, liberum, connectivum angustum obtuse cristatum. 
Staminodia nullo. Bacca denudata pisiformis trilocularis sub- 
pulposa. Semina magna, circ. 8—5 in loeulo, sacco arilloideo 
in sieco tenui membranaceo vestita. | 


Herba l—2-metralis. Folia brevi-vel brevissime-petiolata 
oblonga, longiuseule anguste acuminata, basi in petiolum cana- 
heulatum decurrentia, membranacea costa subtus parce villosa, 
margine breviter scabriuscule pilosa ceterum in vivo subglabra, 
sed sieeando supra tactu scabra (ope pilis brevissimus vel potius 
punetulis visu vix cognescendis). Ligula parva truncata-ovata 
nervosa, puberulo-ciliata. he 

Infloreseentia paniculata magna pyramidalis, (juventute 


224 


nutans?) adulta erecta, rachi valida tereti, glabra, folio abbre- 
vlato et bracteis magnis membranaceis fugacibus involucrata, 
ramis inferioribus 2—8 iterum paniculatis divaricatis, ceterum 
laxe racemosa ramulis gracilibus patulis pedunculatis apice 
racemoso-laxifloris, floribus (vulgo 4—5) subsecundis, bracteis 
(„primariis”), parvis vel minutis lanceolatis fugacibus suffultis, 
bracteolis fugacibus vel obsoletis. | 

Pedicelli graciles obsolete bracteolati. Calyx tubulosus basi 
truncatus apice brevissime tridentatus, denticulis latis apice 
acutis ciliatis. Corolla in alabastro juvenili jam exserta, apice 
distincte et longiuscule apiculata, aperta bilobiata. Tubus 
calycem superans, lobi ovato-oblongi tubo longiores canaliculati, 
dorsalis paullum major cucullatus et apiculatus. Labellum 
corollae lobis anterioribus paullo longius alte bifidum lobis 
linearibus apice profunde emarginatis vel furcatis, lobulis saepe 
inaequalibus acutis vel obtusis, margine crenulata. Stamen a 
basi hberum erectum corollae lobo posteriori appressum, fila- 
mentum elongatum basi subcanalieulatum ibique vulgo parce 
pilosulum, anthera tota exserta, connectivi erista suborbieulari 
vel acutiuscula producta. Staminodia nulla. Corollae tubus 
intus hirsutus, faucis ostiolum labiis leviter incrassatis limi- 
tatum cum basi labelli et staminis vulgo glabrum (in varietate 
hirtellum). Stigma parvum cyathiforme hirsutum. | 

Bacca exsucca globosa, trilocularis apice denudata, matura 
atroviridis, pedicello tenui rubescente. Exocarpium tenue, 
duriusculum, in sieco fragile, endocarpio tenui membranaceo 
albo. Septa completa membranacea alba, fibrosa. Semina in 
locis 3—4 biseriata raro 5, pyramidata basi convexa, micropyle 
ad angulum internum, versa arillo saccato, albo, tenuiter cellu- 
lose, in sicco tenerrime membranaceo, fere tota arcte inclusa, 
funiculo elongato dorso affixa, testa tenui crustacea perispermio 
adnata. ; | | 

Folia vulgo 350—400 mm. longa, 60—65 mm. lata, petiolus 
5—10 mm. Ligula 4—5 mm. longa. Panicula 300—375 mm. 
longa. Rami + 100 mm. longi. Ramuli eum pedunculis 15—20 
mm. longis, 30—50 mm. longi. Pedicelli 3—6 mm. longi. Flos 


225 


80 mm. longus. Calyx { mm., corollae tubus 12 mm. Labellum, 
eum lobis 9 mm. longis, 12 mm., corollae lobus posterior 
13 mm. longus, lobi ant. 10 mm. Stamen 20 mm. longum. 
Flores pallide virides, labello albo. Fructus coeruleo-virides 
(an plane maturi?), circ. 10 mm. diam. Semina apice (placen- 
tam verso) lateritia basi nigrescentia, circ. + mm. lata. 


Habitat Java occidentali: In monte Harriang (Bantam) leg. 
VAN HassrLr; in monte Salak leg. Vareron aliique, in Java 
occidentali, ForBrs 881, Oct. 1879. 

Distr. Malacca ad 300 M., leg. Ripury (non vidi). 

Nomen indigenum: „Kining randji” (teste collector indigenus 
bogoriensis). 


Var. Parviflora. 


Inflorescentiae nunc nutantes. Flores '/, minores (20 mm. 
longi), pedicellis longioribus tenuioribus fauce ad basin labelli 
cum filamento insigniter hirtella. (An forma juvenilis prioris?) 


Habitat Java in monte Salak, (Goenoeng Kramat 950 M.). 
Leg. HocuHreuriNeR, VALRTON, aliique. 


Cette plante, dont il n'a pas été jusqu’ici publié de dessin, me paraît assez 
intéressante pour y consacrer une table des Icones. 

SCHUMANN lui trouve une grande affinité avec l' Alpina Galanga SwWARTz, 
qui doit être considéré comme le type du genre Alpinia, dans le sens admis 
par SwWARTZ, 

Pour moi je ne crois pas cette affinité tellement grande. D'abord ScHUMANN 
n'a pas fait attention au calice caduc en même temps que la corolle (comme 
dans le genre Riedelia et dans une seule section d’Alpinia où ce caractère a 
été relevé specialement par ScHUMANN), ni au labellum bifide presque jusqu'à 
la base (rappellant de même celui des Riedelia), ni au manque absolu d'organes 
qui puissent etre comparées aux soi-disant „staminodes” d’Alpinia galanga, ni 
à la structure du fruit et des graines. Par tous ces caractères 1’ Alpinia scabra, 
me semble occuper une place tout à fait apart dans le genre Alpinia. 


VALETON. 


É 
li 
Í 
Ë 


< 
N 
A 5 
RER 
Pe 
* 
\ 
> 
ze 


EN 


PLS 
# 
1 


Tab CCCLXXIIL 


op Bog: XV. 


tf 


Ee 5d 
ee an 


ES 


M.Kromohardjo Iith. 


R.Natadipoera, del. 


lanata K.Sch. var ligulata Val. 


Riedelia, 


TABULA CCCLXXIII. 
Raedelia-lanata K. Sch. 


Hedyehium lanatum Scuerr. in Ann. d. Jard. Bot. Buitenz. 1f, p. 57 
(1867). — Riedelia lanata K. Sem. mse. in Herb. Bog. (1896). — 
Riedelia curviflora Ortv. in Icones pl. 15, tab. 1419 (1883). — K, 
ScHuM. in Pflanzenreich p. 374 p.p. Excl. fig. 44 A. et B. (quae prob. 
ad A. macrantha K. ScH. pertinent). 


Var. Ligulata VAL. 


Zingiberaceae. 
__ Riedelia subgenus Eu-Riedelia VAL. 


Fig. 1. Caulis florens juvenulis ad-} reductos (ex herb). — Fig. 2 Folium supre- 
mum £, — Fig. 3. Ligula 3. — Fig. 4. Pars superior inflorescentiae (in spiritu vini 
cons.) +. — Fig. 5. Alabastrum anthesi ineunte 4. — Fig. 6. Flos apertus &. — Fig. 7. 
Idem calyce jam dejecto t. — Fig. 8. Idem corollae lobis ablatis ;. — Fig. 9. 
Labelli lobus %. — Fig. 10. Pars ultimis lobi corollae anterioris 4 — Fig. 11. 
Anthera í. — Fig. 12. Apex styli í. — Fig. 18. Capsula 5. — Fig. 14. Eadem 
singula valva remota 4. — Fig. 15, Semina 3. 


(Fig. 1—12 e specimine novo var. ligulata Var; Fig. 138—15 e specimine origi- 
nali doreensi). : 


Herba glabra foliis sessilibus acuminatissimis. Ligula longi- 
tudine variabili. Racemus elongatus laxiflorus nutans, bracteis 
minutis deciduis sub pedicellis. Flores glabri. Pedicelli ovario 
oblongo aequilongi. Calyx longissimus teres acuminatus, ad 
basin usque spathaceo fissus. Corolla calyeem longit. aequans, 
tubus cupuliformis brevissimus. Lobus posterior apice involuto- 
rostratus haud corniculatus. Lobi anteriores longissimi lori- 
formes. Labelli bipartiti lobi angusti flexuosi antrorsum decurvi 
lanati. Stamen elongatum corollam per anthesin excedens 
ineurvum. Capsula apice truncata. Semina pseudarillo brevi 
parvo instructa. 


Herba glabra 1,5 ad 2 metros alta. Caulis dense foliosus. 
Folia sessilia lanceolata longissime anguste acuminata basi 


228 


vulgo obtusa vel rotundata pergamacea glabra, margine glabro. 
Ligula ovata in typo parva late rotundata coriacea, in speci- 
mine Teysmanniano medioeris ad 20 mm. longa, in varietate 
valde elongata (60 mm.) acutiuscula apice interdum lacera, 
dorso villoso-puberula. Racemus terminalis elongatus, pedunculo 
arcuato compresso tereti, nutans, laxe multiflorus. Pedicelli 
breves saepe contorti (unde flores interdum subseeundi), apice 
sub ovario incrassati articulati, basi bracteis minutis deciduis 
instrueti. Ovarium eylindrieum pedicello aequilongum. Alabastra 
anthesi ineunte e basi truncata anguste ovato-teretia, apice 
longe attenuata. Calyx glaber teres acuminatus, ante anthesin 
clausus per anthesin ad basin usque spathaceo-fissus apice 
recurvo, demum circumscissije deciduus. Corolla calycem longi- 
tudine vix superans, glaber. Tubus brevis latus semiglobosus. 
Lobus dorsalis maximus crassiuscule membranaceus concavus 
apice subrostrato-cucullatus haud corniculatus. Lobi anteriores 
e basi latiore loriformes flaccidi apice ciliolati. Labellum bipar- 
titum, lobi e basi lata lineares flexuosi, valde acuti antrorsum 
deflexi dense lanati (in typo buruensi probabiliter minus dense 
lanati). Stamen longissimum, lobum corollae excedens, fila- 
mentum canaliculatum incurvum rigidum. Anthera elongata 
thecis parallelis contiguis apice obtusis medio dorsifixis con- 


nectivo brevissimo. Stigma parvum obeonieum ciliatum. Stylus. 


stamine multo brevior glabra apice haud inter thecas occlusus. 
Capsula subearnosa rubra, subtrigono-oblonga basi attenuata 
apice truncata trilocularis. Valvae coriaceae sero dehiscentes; 
septa tenera deliquescentia. Semina in loculis biseriata primo 
semiglobosa mox pressione valde complanata, ima basi pseud- 
arillo parvo, laxo, unilaterali instructa, testa coriacea laevis. 


Habitat: Typus insula Buru (Moluccae) leg. Rieper in Herb. 
Kew, 'TrysmanN sine numero in Herb. Bog., mense Aug. fl. 

Nova Guinea septentrion. prope Doreh, leg. TrYsMANN, Aug. 
1872, fl. et fr. 


Var. ligulata Nova-Guinea meridionalis ad ostium fluminis 


Noordrivier (Zandpoort) leg. Versrrra 1645, v. Römer 69 et 291. 


: 
pe < 


229 


Folia superiora 200 mm. longa 45 mm. lata, inferiora 330 mm. 
longa 7O mm. lata. Ligula ad 60 mm. longa 16 mm. lata, Racemi 
350 mm. longa (pedunculo 200 mm. longe). Pedicelli 3—5 mm. 
Ovarium 3—4 mm. Flos 45 mm. Calyx 35—40 mm. longus, 
explanatus basi 15 mm. latus. Corollae tubus floris aperti in vivo 
cire. 5—8 mm. altus, 10 mm. latus. Lobus dorsalis 35—40 mm. 
longus 6 mm. latus apice acuminatus. Lobi laterales + 30 mm. 
longi 1 mm. lati. Labelli lobi eire. 18 mm. longi. Filamentum 
_20 mm. longum 6 mm. latum, anthera 15 mm. longa. Fructus 
nune 18 mm. longus, 15 mm. diam. 

“Flores albi calyce flavido, ovarium viride, fructus ruber. 


__ Cette espèce a été décrite pour la première fois par ScrHerrFer |. c. (1876) 

d'après des exemplaires rapportés en 1871 par TeysmanN de la côte septen- 
trionale de la Nouvelle Guinée. Il lui trouva de la ressemblance avec des 
espèces de Hedychium et la rangea dans ce genre sous le nom de H. lanatum. 
SCHUMANN étudia l'exemplaire de Scurrrer pour le „Pflanzenreich” et le 
reconnut comme identique à l'espèce décrite par Orrver beaucoup plus tard 
(en 1886) sous le nom de Riedelia curviflora. Pour appliquer les règles de 
Berlin il changea done ee nom en Ricdelia lanata K. Sca. (Note autographique 
de ScHuMANN dans l'Herbier de Buitenzorg). Cependant il n'a pas fait mention 
de cette observation dans le „Pflanzenreich” et il y a décrit l'espèce sous le 
nom de R. curviflora Oriv. Puisque la règle de Berlin a été acceptée unani- 
mement par les membres du congrès de Vienne en 1905, j'ai dû m’en tenir 
à observation manuscrite de SCHUMANN et j'ai accepté le nom spécifique de 
SCHEFFER publié dix ans avant celui d'Orrvenr. 

Comme ScHUMANN l’à déjà observé, le dessin que donne Orrver, ayant été 
fait sans doute d'après un bouton trop jeune et peut-être anormal, ne donne 
pas une bonne idée de la structure de la fleur. Malheureusement un nouveau 
dessin de la fleur, publié dans le „Pflanzenreich’’ sous ce nom, n'a aucun rap- 
port avec lespèce qu'il doit représenter et n’appartient pas même à un Riedelia 
dans le sens où le comprennent Orrver et BENTHAM, pour qui la longueur 
égale du calyce et de la corolle est un des principaux caractères du genre. 
J'ai done cru utile de donner une nouvelle illustration de l'inflorescence et 
de l'analyse de la fleur, d'après des matériaux conservés dans de l'alcool. Je 
prie le lecteur de bien vouloir comparer les trois dessins; il superflu de les 


commenter longuement. 


VALETON. 


Dn 


Sham nn Adi dd EEE 


KE Bog: „an 


REE 


Tab CCCLXXN, 


SN ee 5 
DN DE / 


Es ON 


R.Natadipoera, del. | M.Kromohardjo lith. 
Riedelia, erecta Val. 


1 


ie 
tg 


Tab.CCCLXX.A. 


V. 


y 
\ 


Ic. Bog: 


M:Kromohardjo_ lith. 


S-Dermosoediro del, 


Val. 


Phaleria splendida 


De 


is 


Ps 


Ra 


ze _ 


ie 


Ene 


Ei 


Le 


A 


Ek ad 


ve 


Ea 


Tab.CCCLXX.A. 


NN 


En Aa 


/ 


) 
Ld 


/ 


4 


/ 
/, 


VINES 


sl) 


/ W/ Dd 0/9 


ek 


TABULA CCCLXXIV. 


Riedelia erecta Val 


kn Zingiberaceae. 


Riedelia, subgenus Kuriedelia VAL. 


| Fig. 4. Caulis defloratus &. — Fig. 2. Inflorescentiae pars superior 4. — Fig. 3. 


1 


Flos 2. — Fig. 4. Alabastrum fere apertum antice visum, lobis corollae arte de- 


1 


flexis. — Fig. 5. Corollae lobus posticus 2, — Fig. 6. Corollae lobus anterior 5. — 


Fig. 7. Labellum 2. — Fig. 8. Stamen à. — Fig. 9, Gynaecium í. — Fig. 10. Cap- 
sula fere matura &. — Fig. 11. Semina e singulo loculo dorso visa cum pseudarillis 
fere completis 2. — Fig. 12. Capsula transverse dissecta $. — Fig. 13 et 14. Se- 
mina 4. — Fig. 15. Ligula &. 


Herba subglabra foliis sessilibus acuminatissimis. Ligula 
longissima. Racemus elongatus laxiflorus erectus bracteis mi- 
nutis deciduis sub pedicellis. Flores sericei. Pedicelli ovario 
obeonico-tereti longiores. Calyx ovato-teres acutus, ad basin 
usque spathaceo-fissus. Corolla calycem paullum excedens, 
tubus campanulatus brevis. Lobus posticus late ellipsoideus 
concavus apice subcucullatus acutatus haud corniculatus. Lobi 
anteriores oblongi. Labelli bipartiti lobi flexuosi carnosì subu- 
lati glabri. Stamen lobo postico circ. aequilongum. Capsula 
trigono-teres apice obtusa. Semina pseudarillo pro magna parte 
involuta. 


Frutex vix 15 M. altus, glaber dense foliosus. Folia sub- 


sessilia lanceolata marginibus in sicco incurvis apice sensim 


anguste acuminatis basi rotundatis coriaceis in vivo subtus 
pallidis. Vagina tenuiter striulata laevis. Ligula valde elongata 
acute trigona saepius maceratione fibroso-lacera. Racemus 


232 


simplex terminalis erectus, rachi robusta puberula elongata, 
bracteis minutis deciduis, bracteolis nullis. Flores numerosì 
graciliter pedicellati laxe radiati, hie inde subverticillati, extus 
toti puberuli. Ovarium elongatum obeonieum. Calyx tubulosus 
primo clausus ovato-teres anguste acuminatus, per anthesin 
ad basin usque spathaceo-fissus, apice haud dentatus tricostu- 
latus. Corollae tubus campanulatus, paullum longior quam latus. 
Lobus postieus ellipsoideus concavus apice valde acutus sub- 
cucullatus haud corniculatus. Lobi anteriores oblongi acutius- 
culi flaccidi basi inter se et cum labelli basi connati. Labelli 
lobi basi econnati subulati rigidi, cornuum modo antrorsum 
deflexi et paullum divergentes, interdum lobulo intermedio parvo 
instructì. Stamen erectum corollam circ. aequans. Antherae 
thecae elongatae acutae approximatae, connectivum breve 
apice et basi excedentes. Filamentum lineare. Stigma parvum 
obeonieum ciliatum. Nectaria brevia, lata, valde rugulosa. 

Capsula carnosa cylindrica vel oblonga trigona basi breviter 
stipitata apice attenuata obtusa minute umbilicata, trilocularis 
ad basin usque loculicide trivalvis. Semina numerosa in loculis 
subbiseriata, compressione sub-discoideo-trigona, pseudo-arillo 
carnosulo e funiculi basi incrassata oriunda et ovula abortiva 
includente semi involuta. | 

Folia 250—400 mm. longa 40—75 mm. lata, nervis incon- 
spicuis. Ligula 20—30 mm. longa mox lacera, basi coriacea 
persistente, tenuiter striulata. 

Racemus 200 mm. longus (sine pedunculo). Pedicelli 6—8 
inferiores ad 10 mm. longi, ovarium per anthesin 3 mm. longum 
1 mm. erassum. Flos in vivo 25 mm. longus. Calyx 1% mm. 
longus. Corolla 22 mm. longa. Tubus ;—8 mm. longus 65 mm. 
latus. Lobus posticus 14 mm. longus, + 10 mm. latus. Lobi 
anteriores 13 mm. longi 5 mm. latis flaccidi. Labelli lobi carnosi 
subflexuosi ineurvi et cornuum bovinorum modo antrorsum 
deflexi, lobis corollae breviores, saepe in sinu lobulo intermedio 
vel fasciculo pilorum instructi. Stamen circ. 14 mm. longum, 
anthera 7 mm. longa. 

Capsula cire. 18 mm. longa, 5 mm. lata (sieca), in vivo multo 


233 


major, rubra. Semina in vivo viridula pseudoarillo sanguineo 
semi involuti. 

„Folia subtus pallida. Corolla alba, calyx viridis. Rachis 
rubescens. Capsula ignea” (Versrtera |. c.). 


Habitat Nov.-Guinea meridionalis „Noordrivier”, „ad ripam 
_fluminis saepe in Pandanetis,” Versrreoe 1127, 1310; ibidem 
Mosrowsk1 63 et 1%5, (v. S. in Herb. Mus. Berol.). 


VALETON. 


CN 17 


Tab.CCCLXXV. 


fc Bog: EW 


ZEER RAN 


Pe 


Er 


S. Darmosoediro del. 


„orallina Val. 


cora 


Riedelia 


AEN AE 


TABULA CCOCLXXV. 
Riedelia corallina (X. Sch) Val 


Alpinia corallina K. Scrum. in Fl. Dentsch-Schutzgeb. Südsee 225. — 
Pflanzenreich, Zingiberaceae, p. 363. — Seen bachia corallina K. Scr. 
msc. in Herb. mus. Berol. 


Riedelia subgenus Schefferia VAL. msc. Sect. Corallodendron. 
) 


Fig. 4. Basis herbae florigerae, foliis et inflorescentia ablatis 4 (e specimine auth. 


LaurerB. N°. 476 in Museo Berolino). — Fig. 2. Ramus inflorescentiae } (VERSTEEG 
1150). — Fig. 3. Apex vaginae cum ligula et petiolo 5. — Fig. 4, a be. Flos a 
latere et antiee visus, in 4b lobus corollae ablatus &. — Fig. 5. Pars supera corollae 
antice vi aperta et explanata 2. — Fig. 6. Nectarium &, — Fig. 6a. Stigma 5. — 
Fig. 7. Capsula juvenilis (e spir. vino VersrT. 1150) &. — Fig. 8. Capsula matura 
exsiccata (v. Römer 283) j;. — Fig. 9. Septa cum seminibus Less Fig. 10. Sect, 
transversa (v. RÖMER) 4. — Fig, 11. Semen 5. 


Herba glabra foliis subrosulatis maximis longissime petiolatis. 
Inflorescentia terminalis dense maxima, paniculato-ramosa. Ra- 
muli ad rachin et ramos densi breves pauciflori, floribus pedi- 
cellatis erectis secundis hirsutis. Calyx longus tubulosus dorso 
complanatus tridenticulatus ultra medium spathaceo-fissus. Co- 
rollae tubus elongatus calycem circ. aequans. Lobi breves tubo 
triplo breviores subaeqguales haud corniculati, erecti. Labelli 
bipartiti lobi lineari-oblongi erecti erassiusculi. Capsula carnosa 
fusiformis, sectione trigona, subtrivalvis. Semina exarillata. 


Herba magna ad 1.5 M. altitudinem attingens. Rhizoma 


squamis fugacibus obteetum, internodiis brevibus. Folia in 
apice rhizomatis conferta, vaginis inde a basi imbricatis caulem 


erectum brevissimum (nunc 80 mm. longum) sistentibus. Teste 
SCHUMANN Caules interd. ad 2 metros alti steriles. Folia maxi- 


mis 1—-1.20 M. longa, 150 mm. lata, apice attenuata, basi 


sensim in petiolum decurrentia, glaberrima petiolo et vagina 


236 


laevibus laxe striulatis. Ligula parva fugax. Inflorescentia ter- 
minalis (scilieet in nostris speciminibus, fide ScnumanN lateralis). 
Pedunculus crassus nudus, vel circa medium folio abbreviate 
vel bractea vaginiformi sessili instructus. Panicula magna, parce 
pubescens ramosa, ramis paucis inferioribus iterum paniculatis 


et bracteis magnis (coloratis?) tenuibus mox- obliterantibus 


suffultis. Ramuli (pedunculi) basi bractea decidua velati ad 
rachem brevem et ramos dense radiatim dispositi, secunde 
pauciflori (2—4-flori) (specie bifurcati) pedicellis crassis elon- 
gatis secundis erectis, basi bracteae obsoletae cicatrice notatis. 

Flores magui erecti. Calyx tubulosus a dorso valde com- 
pressus ultra medium spathaceo-fissus apice minute tridenti- 
eulatus, sericeo-hirsutus, ovarium ellipsoideum sericeo-hirsutum. 
Pedicellus crassus. Corolla sericeo-pilosa e medio calyce exorta, 
tubulosa, leviter curvata, tubo ad basin loborum anteriorum 
breviter fissa. Lobi subaequales erecti tubo triplo breviores, 
dorsalis eoncavus apice vix cucullatus, anteriores oblongi. La- 
belli lobi late lineari-oblongi, erecti margine anteriore paullum 
inerassati et fissuram corollae tubi limitantes, apice emarginati 
et lobulo parvo terminali antherae accumbentes, lobis corollae 
anterioribus aequilongi. Filamentum elongatum anthera exserta 
et paullum inflexa, thecis parallelis utrinque obtusis, conneetivo 
brevi. Capsula carnosa ellipsoidea vel fusiformis, in sicco fere 
lageniformis 80—45 mm. longa, 12 mm. lata sectione obtuse 
trigona, pericarpio carnoso, siccando dense striato, demum ut 
videtur loeuliceide dehiscens. Semina in singulis loeulis abortu 
uniseriata vel medio bi-seriata exarillata, testa nitida nigra, 
albumine homogeneo, 5 mm. longa 3 mm. lata. 

Caulis 80 mm. longus. Petioli 300 mm. longi. Folia 1—1.20 


Metros longa, 150 mm. lata. Vagina 450 mm. longa. Panicula 


tota eum, peduneulo communi et ramis 300 mm. longa, pedun- 
culus 150 mm. longus, 8 mm. crassus. Rami ad 100 mm. long. 
Ramuli (pedunculi) densi (sine floribus circe. 50 mm. longi), 
patentes iteratim (l—3 XX) bifurcati, bifurcatione altera erecta 
pedicellum sistente. Pedicelli 2—3 mm. longi. Ovarium ellip- 
tieum 5 mm. longum. Calyx 40 mm. longus. Corolla 65 mm. 


bez 


ke 


EN EE 


ei 


257 


longa, lobi 18—20 mm. longi. Filamentum 20 mm. longum. 
„Calyx igneus, cetera pallide rubra labellam flavidum. 
Fructus rubri’ (Versrerg). 


_ Habitat Nova-Guinea meridionalis ad ripas flum. Noordrivier; 
Vrrsreee 1150, 30/5, 1907 fl. et fruct.; v. Rôm. 288. 

Nova-Guinea austro-septentr., K. Wilh. land; Lautb. 476’ et 
904 (Mus. bot. Berol.) VArLeroN. 


L'espèce que je viens de décrire a été placée par SCHUMANN dans le genre 
Alpinia. Cependant les exemplaires recueillis par VersTEEG et qui sont tout 
à fait identiques a ceux de LAUTERBACH, cités par SCHUMANN dans sa des- 
eription originale de espèce, appartiennent certainement au genre Riedelia 
dans le sens admis par SCHUMANN (Pflanzenreich l.c). Les fleurs, conservées 
dans de lalcool,-que j'ai examinées, ressemblent dans tous les caractères 
essentiels à celles de Riedelia macrantha K. Scr. 

Dans une étude sur le genre Riedelia, que je me propose publier bientôt, 
jen ai discuté amplement les caractères et je crois avoir démontré la néces- 
sité de le deviser en deux sous-genres, que j'ai nommés Ewriedelia et Schefferia, 
et dont le dernier doit etre partagé de nouveau en quelques „Sections”. De 
celles-ci la Section „Coralliophyton”, à laquelle appartient le type ci-décrit, 
est certainement une des plus intéressantes. 


VALETON. 


GDR PA EV WA A GE EN STK OTEC CL SL TE TA OE 


Tab.CCCLXXVI. 


KEEN On val 


Sn 
SN 


Lith. 


M.Kromohardjo 


S. Darmosoediro del. 


Kaempfera undulata Tet B. 


TABULA COCLXXNI 


Kaempferia undulata 7. et B. 


Teysm. et BiNN. Nederl. Kruidk, Arch. III, (1885) 391. — K. ScHum. 
Pflanzenreich, Zingiberaceae, p. 63. — Kaempferia Gilberti Bull. in Gard. 
Chron. 2 Ser. IT (1882) 712 fig. 112. — K. Son. l.c. p. 86. 


Zingiberaceae. 
Fig. 1. Habitus (e vivo). — Fig. 2. Flos |. — Fig. 3 et 4. Corolla eum genita- 


lis &. — Fig. 5. Stamen e dorso £. — Fig. 6. Stamen cum stigmate ò. — Fig. 7. 
Stigma. 


Herba parva subacaulis pauci-(2—7)-foliata. Folia sessilia 
vaginis elongatis lamina circ. triplo brevioribus, anguste lan- 
ceolata, acuta, basi lata in vaginam decurrentia, margine un- 
dulata, glaberrima. Flores terminales nunc bini. Calyx parvus. 
Corollae tubus elongatus. Lobi lineares tubo 8-plo breviores. 
Connectivi appendiculum maximum, breviter bifidum lobis acutis. 
Staminodia magna oblonga petaloidea, petalis fere aequilonga 
stamine duplo longiora. Labellum obovatum apicee bifidum. 


Herba parva. Tuberi parvi bulbosi ovoidei basi vaginarum 
vestiti vix annulati, circ. 15 mm. longi 10 mm. erassi, apice in 
caulem producti, stolonibus horizontalibus apiee tuberos repro- 
dueentibus. Caulis brevis e vaginis latis foliorum compositus. 
_ Folia numerosa (2—?7), subrosulacea, sessiles, in vaginam latam 
sensim attenuata, margine ligulari notata, cum vaginis 100— 
160 mm. longa 20 lata (vaginae 30 —40 mm.), anguste lanceolata 
acuta margine integerrimo erispo-undulato, supra viridia subtus 
pallide glaucescentia. Caulis centralis brevissimus cum basi 
florum vaginis foliorum inclusus, nune (in stirpe juvenili) biflo- 
rus. Bracteae parvae foliaceae. Flos nune 90 mm. longus. 


Calyx spathaceo-tubulosus in alabastro acutatus ad 35 mm. 
XVI 18 


240 


longus 1.5 mm. crassus; ovarium glabrum, nectaria linearia 
4 mm. longa. Corollae tubus cire. %0 mm. longus 1 mm. crassus. 
Lobi lineari-lanceolati acuti 20-—24 mm. longi 2.5 mm. lati 
vulgo conduplicati, dorsalis erectus, anteriores flaccidi. Omnia 
alba. Labellum obovatum ad */; bifidum, violaceum medio pictum, 


petalis brevius vel fere aeqüilongum, 20 mm. longum 10 mm. 


latum. Staminodia lanceolata obtusa petalis subbrevioria, 18 mm. 
longa 4.5 lata, alba. Stamen album 10 mm. longum, filamento 
brevissimo, appendiculo petaloideo albo margine subviolaceo 
anthera duplo longiore (5 mm.) bifido, lobis oblongis obtusius- 
culis. Stylus glaber, stigma cyathiforme supra antheram exser- 
tum. Ovarium glabrum, nectaria linearia 4 mm. longa. 


Habitat: Java centralis, nom. indigenum: Zemoe pepet. 


Eine Varietät dieser soweit bekannt in Java endemischen Art, mit weiss- — 


gerandeten Blättern, von unbekannter Herkuft wird im Bot. Garten seit langer 
Zeit als K. Gilbertij Burr. cultiviert. Von dieser Pflanze sind die Blüten unbe- 
kannt. Wenn letztere Bestimmung richtig ist so stammt die von Burr (Ì. c.) 
introduzierte Art wahrscheinlich aus dem Buitenzorger Garten. 

Nach den Blättern ist K. Gilbertij jedenfalls unserer Art ähnlich. Die von 
K. ScuuMANN nach einem Exemplar im Bot. Garten zu Berlin beschriebenen 
Blüten mit kurzer Röhre und grossen Petalen sind aber himmelweit ver- 


schieden. Entweder die Buitenzorger oder die Berliner Pflanze ist also falsch | 


bestimmt. 
V ALRTON. 


\ Vv 
le. Bog: XVI. Tab. CCCLXXVII 


S.Darmosoediro del. M.Kromohardjo lith. 


Gastrochilus grandifolium Val. 


bl 
as i 
_ 
B kÀ 
EN 
MI 
H 
n } 
= | 
t 
8 
oe _ B | 
_ | 
à _i jj _ j E 
es _ 
U _ _ 
f 
= 
al _ _ 
n ks _ Ü 
Ä K _ IJ B ln _ 
é 
Gen he 1 n 
n 
fi 
n | 
D j 
| 
ED Ig _ 
| 
_ | 
ou Ì 
ij en € 
_ 
ï - | _ | 
_ E Ed _ 
n _ _ | 
_ 
p 
‘ | | | 
- ij 
Û _ j _ | | 
A se a 
j F E me n id 
DE _ 
t af 
En 
n _ Lj _ s | 
en _ | 
— _ | | 
of ij j 
_ fi B : _ E E 4 ed e j 
5 : | 
_ 1 5 hp ! n 
: E ; AK hi 
En Ee mn _ _ mn _ | 
ej, 3 _ ij | 
ne we k 
a =e dd af | 
B „re u Li _ 
_ _ _ A Le _ 5 _ in 
7 À _ j 
ES ed . n _ _ _ | 
Te En _ n i 
B B 5 AA € n m 
n 
U _ _ | 
| | _ | | _ En 5 . d 
_ $ EE: a _ eN | 
1 kn ii ze _ 1 | 
_ n ii Ki n Ie hi n mn _ 
don " _ n a _ _ _ 
- ân 9 ' j 
ee On 


Ener 


.… 


TABULA CCOCLXXVII. 
Gastrochilus grandifolium var. Val, 


Zingiberaceae. 


(Gastrochilus sectio Exanthi Rid.) 


- Fig. 4. Herba florens }. — Fig. 2. Pars basalis ejusdem 4. — Fig. 3 et 4. Basis 
et apex folii. — Fig. 5. Inflorescentia arte a basi folii suluta et expansa. — Fig. 6. 
Flos &. — Fig. 7. Limbus cum genitaliis 2, — Fig. 8. Stamen. — Fig. 9. Stigma. 


Kaempferia (sensu Schumanii), Gastrochilus (sensu Ridleyi) 
rhizomate tereti elongato apice folio singulo, eum squamis non- 
nullis vaginantibus, apice rotundatis rubris longe appresse pilosis, 
terminatum, punctum vegetationis ineludente. Foltum lanceola- 
tum magnum (fere metrale), apice acutum basi sensim in 
petiolum apice complicato-cymbiformem inferne teretem exeuns, 
costa cum petiolo pilis longis accumbentibus dense conspersa. 
Inflorescentia spiciformis compressa, vagina petioli cum squama 
opposita inclusa longe sericeo-pilosa, rachi tenui, bracteis in- 
numeris subalternis ovato-lanceolatis acuminatissimis, tubo corol- 
lae aequilongis imbricata. Flores 1 vel 8 eodem tempore aperti, 
bractea externa magna et 2 vel pluribus minoribus inclusi, 
tubo gracili elongato lobis lato-ovato-ellipticis multo breviori- 
bus, staminodiis parvis lanceolatis petalis brevioribus, labello 
lato obovato patente integro. Filamentum breve cum connectivo 
et appendieulo longo apice obtuso canaliculatum. 


Herba subacaulis. Rhizoma teres elongatum ramosum repens, 
ad nodos haud incrassatum, 6—8 mm. crassum, internodiis bre- 
vibus (10—15 mm.) squama brevi obtectis, apice caulem brevis- 
simum ascendentem vaginis carnosis, cum folio singulo erecto 
inclusum produecens. Vaginae vel squamae 4—5 crasse coriaceae 


242 


apice rotundatae mueronatae margine membranaceae dense ap- 
presse pilosae, infima nunc 40 suprema nune 200 mm. longa, 
intermediae sensim increscentes. | 

Folium magnum erectum longe petiolatum %00—1000 mm. 
longum. Petiolus crassus teres canaliculatus 100—300 mm. 
longus, 10—12 mm. diam., sensim in vaginam crassam (18 mm.) 
fere ad dimidium crassitiei excavatam dilatatus. Ligula marces- 
cens et inconspicua. | 

Lamina 500—600 mm. longa 120—150 mm. lata, elliptico- 
oblonga subacuminata acuta basi ecomplicato-cymbiformis et 
longissime in petiolum canaliculatum attenuata, Costa supra 
impressa subtus valde prominens dorso longe arachnoideo-villosa; 
nervi suberecti supra prominuli. Lamina supra saturate viridis 
glabra, subtus pallide rufoviridis costa cum petiolo et vagina 
rufescentibus, subtus pilis parcis longis appressis conspersa. 

Inflorescentia in apice rhizomatis terminalis, vagina folii 
eum basi carnosa persistente et demum marcescente squamae 
oppositae tota inclusa et floris apicem tantum exhibens, initio 
capitata mox spiciformis, rachi tenui valde compressa dense 
longe sericeo-pilosa, alba, 60—80 mm. longa, rachi 15 —20 mm. 
longa, bracteis numerosissimis pseudo-alternis imbricatis dense 
confertis et compressis obsessa. Bracteae externae ovato-lanceo- 
latae acuminatissimae cymbiformes, 40—50 mm. longae pleraeque 
fertiles, purpurascentes, pilosulae, bracteis secundariis plus duplo 
brevioribus lanceolatis alabastrum singulum involventibus ; mem- 
branaceis, interdum bracteis tertiariis nonnullis accedentibus. 
Flores singuli vel bini eodem tempore aperti, sessiles, cum tota 
inflorescentia lateraliter compressi. Ovarium glabrum triloculare 
(apice subuniloculare), ovulis paucis, vulgo singulo in quoque 
loeulo evoluto et subereeto. Calyx parvus subtridentatus valde 
compressus subanceps, basi villosulus, altero latere spathaceo- 
fissus altero minute dentatus, dentibus lateralibus acutis, 15 mm. 
longus. Corollae tubus elongatus gracilis, bracteis externis 
aequilongus (40—50 mm. longus). Laciniae ovato-ellipticae, dor- 
salis erecta, paullo major, 10 mm. longa % mm. lata. Labellum 
conspicuum late rotundato-obovatum patens, circ. 18—15 mm. 


245 


latum et longum, integrum leviter concavum et margine sub- 
recurvum. Staminodia pro genere parva lanceolata acuta, petalis 
multo breviora (% mm. longa 2—3 lata) erecta. Filamentum 
breve crassum canaliculatum. Connectivum canaliculatum thecis 
ellipsoideis apiee poro magno dehiseentibus (ut in G. Kunstleri), 
dorso hirtellum, appendieula ipsi aequilonga canaliculata apice 
subtruncate-obtusa. Stamen in toto 8—9 mm. Stylus glaber 
stigma apice cyathiforme subtruneatum trilobum, versus basin 
attenuatum oblongum. Nectaria lineari-semiteretia plane libera 
4 mm. longa. Fructus ignotus. Flores albi. Labellum album 
basi carmineum medio sulfureum, staminodia per longitudinem 
carmineo-striata, Odor rhizomatis haud aromaticus. 


Habitat: Borneo (ubi legit Nrieuvwenuuss ?) 


Die Art gehört offenbar in Gastrochilus War, Section Exanthi, von welcher 
Section SCHUMANN die Arten zum Teil in Kaempferia zum Teil in Gastrochilus 
versetzt. In diesem Falle scheint mir die Auffassung Riprev’s (Journ. Asiat. 
Soc. Beng. (1899) 108 und Materials for a Flora Mal. Pen. (1907)) besser 
zu verteidigen als diejenige ScHUMANN’s, welche einzig auf die Länge des 
Connectif-anhanges, (von welchem Charakter der systematische Wert an anderer 
Stelle von ScHUMANN so heftig bestritten wird), basiert ist (nicht einmal auf 
ein absolutes Fehlen oder Vorkommen) und mir vollkommen unnatürlich 
erscheint. Die oben beschriebene neue Art welche wegen dem grossen Con- 
nectif-anhang in Kaempferia (SCHUMANN) gehört ist in dem morphologischen 
Aufbau und Blütenstructur sicher nicht generisch von Gastrochilus Kunstleri 
Hoor. f (K. Scrum.) zu scheiden (siehe Bot. Mag. tab. 7868); dagegen von 
Kaempferia rotunda L, angustifolia Harn. ete. weit entfernt. — 


VALETON. 


hf hal han hi Lj mn ES Lr 5 et = he 
. : 5 Gls f fi 5 : E f 5 
kn ee 2 paf 9, 7 si pe 
5 E s d jk ' _ - En k & a 4 5 Ë È 
ë n = f n Ek 2 a a E : p 
E d 1 z) 
dis 5 N = 4 B 5 pe E - é . A 
ve Rs N d _ J _ 3 Ek i 5 
Á si _ ee n Ee e ne 8 en ke À N hi 5 2 
à = - - 5 5 Ee p k ë u =d E 5 : U a 
N 7 , n = z € = 7 4 h k en = he 4 
fi É. k _ 7 s E _ À P 5 id $ 5 - E 
N z E d s E = a B - ä « 
E ke) as É Ee H mn 3 S a , S 
‘ Ee EE ei ie 3 8 hd ze dl . ze Er B Ù 
N A * É 8 « a 
et d 8 Ë A î 5 5 u 6 # ä E) zn e E me n 
: « : 7, hie ee: B 5 En je s _ 
KR 5 = i ie Re 5 Te À ” 
5 e : E . EL En esn, i 
e , ne x si i EE È ” E kp 6 il de u 
3 = N Ns bn an er 4 ed 5 Te n _ E E ne 
ef Ee £ = E -, ren De ke x = 
1 E seal Pd Te À N 5 E RE, _ ee _, ed 
nn ee K 8 os = te zE j e : zr, à a hg 
de) 5 i Bk 7 Amt, ES he: we k Cid te U 
B Ee - d Le 3 55 wee Ld zi Pk D : | Ee d Ref - z 
8 4 É En EE pi’ Ô 1 Aalen d 8 Hib Nd ren oei, - E 
el N i En en ee _ B : NN Dr s 5 - R 
Dis 7 Le Be 3 . Ï % « Î ed f é _ = 
Eg …, 3 n : EN D2 se N î N 3 ‘ Ee 
NE] 5 P dz E ed È 
! 76 Ei be be - £ EE iel = k - p\ 
Ke en eee z Kd AT Ra n r je ie Hi - » si 1 a 5 
i … 5 E) 4 Ee EE 3 Dn Ee d di k 
d N EAT Te ne Rs Sl = ° \ De 1 = 
„\ : RA E : í f js nà En Tha 5 5 ei, _ 
EN ij ej Nl — + 5 PENS $ Ye 7 _ 
Ta s = E z Fo < , is en 
Ne : : Ni he 5 2) rn = ’ 
Ee ee 5 Le wi 3 ae _ < h = 
Te K E $ 5 1 - b = | ig 7 Ze 
e pe ot dr el wh G « = a = e, . e= = 5 x a 
5 à, k = B par 5 5 ct je 7 a î El ie pd 


á 


PA 


id 
f 


Ket 


Tab .CCCLXXVIIL, 


e= EEE 5 
TE 


=S en 


Ï 
If 


/ 


S.Darmosoediro del. 


M.Kromohardjo lith. 


„Hornstedtia mollis Val. 


TABULA CCCLXXVIIIT. 
Hornstedtia mollis (Bl) Val, 


VALETON, Bulletin. Inst. bot. XX (1903) p. 59. — Klettaria mollis Bl. 
Enum PI. Javae (1827) p. 52. — SCHUMANN, Zingib. in Pflanzenreich p. 201. 


Zingiberaceae. 


Fig. 1. Habitus e vivo 4. — Fig. 2. Capitulum e vivo }. — Fig. 25, Apex capituli 
cum flore uno aperto. — Fig. 3. Flos calyce inclusus a dorso visus. — Fig. 4. Pars 


supera corollae a latere dissecta. — Fig. 5. Stigma. — Fig. 6. Stylus cum ovario. — 


Fig. 7. Alabastrum bractea inclusum. — Fig. 8. Basis folii +. 


Rhizoma subterraneum. Caulis foliosus elatus. Folia costa et 
petiolo hirsutis glaberrima Ligula brevis duro-coriacea scapo 
elongato tenui tomentoso. Capitulum spiciforme; bracteis cori- 
aceis magnis primo tomentosis mox glaberrimis et quasi politis. 
Receptaculum subplanum. Bracteae florentes ad 90 mm. longae. 
Bracteolae nullae. Flores rubri subsessiles densissime conterti 
tubo longissimo petalis et labello oblongo marginibus incurvis 
carmineo-rubro. Anthera glabra apice emarginata. Stamino- 
dia nulla. 


_Rhizoma crassum teres ad nodos haud inflatum, cire. 20— 
35 mm. crassum ad superfictem solis repens, ramosum, internodiis 
versus apicem 6 mm. longis sericeis, cicatricibus squamorum annu- 
latum. Caulis foliosus basi in tuber crassum pugis magnitudine in- 
crassatus 3—4 M. altus circe. 15 mm. crassus. Folia lineari-oblonga 
omnia eirciter aequilonga (500—620 mm. longa, 105—150 mm. 
lata) apice breviter acute acuminata obtusa oblique in petiolum 
brevissimum (2—5 mm.) marginatum vel subnullum decurrentia, 
basis costa cum petiolo dorso hirsutis glabrescentibus, ceterum 
glaberrima. Ligula lato-ovata in juventute longiuscule ciliata, 


246 


mox glaberrima crasse duro-coriacea, in foliis adultis apice 
vulgo derupto saepe 8 mm. longa 12 mm. lata, intus nitida. 
Inflorescentiae prope apicem conoideum rhizomatis otiundae 
longe pedunculatae. Pedunculi erecti tenues (200—300 mm. 
longi, 8—10 mm. erassi), squamis appressis molliter sericeis 
apice rotundatis internodiis sericeis cire. aequilongis (30-—50 mm. 
longis) involuti, versus apieem incrassati et capitula spiciformia 
gerentia. Squamae superiores longiores (60 mm. longae) sensim 
in bracteas transeuntia. Inflorescentia fusiformis cire. 120 mm. 
longa 40 mm. lata floribus in receptaculo fere plano leviter 
convexo dense confertis, bracteis sterilibus maximis corilaceis 
appressis imbricatis generis modo obtecta et pseudo-spicata 
(re vera capitata). Bracteae elliptico-oblongae in juventute dense 
puberulae mox glaberrimae et nitidae, nune 90 mm. longae 25 
latae. Bracteae florigerae carnose coriaceae, marginibus hyaline 
membranaceis apice acutae glaberrimae exteriores ad 90 mm. 
longae. Bracteola nulla. Ovarium cum basi calycis sericeo- 
villosum. Calyx spathaceus apice 3-denticulatus dentibus barbatis, 
bractea paulum brevior. Corollae tubus longissimus albus. Pars 
superior dilatata cum petalis et genitaliis per anthesin brevem 
supra bracteas steriles exserta, post anthesin accrescens, petalis 
flaccidis et obliterantibus, labello incrassescente et involuto. 
Pars superior tubi cum petalis et labello carminea. Petalum 
dorsale erectum demum inflexum 25 mm. longum 9 mm. latum 
planum, petala anteriora basi labello adnata, parte libera oblonga 
14 mm. longa 5 mm. lata. Labellum eum petalis adnatis hori- 
zontale oblongum calciforme apice rotundatum marginibus 
elevatis et incurvis basi utrinque bidenticulatis antheram in- 
flexam totam ineludens. Anthera dorso glabra apice profunde 
acutato-emarginata incrassata exappendiculata. Staminodia 
nulla. Anthera cum marginibus labelli alba. Stigma breviter 
cyathiforme, ostiolo lato apicali, ciliato. Capsulae illis H. elon- 
gatae similes. 


Habitat: Java rarissima, endemica?, in Monte Salak úbi legit 
vAN Hassrrr, alîique; nulla alia statio adhuc cognita. 


247 


Nomen indigenum : pining kisie, Pining randjang, beide Namen 
auch für andere Hornstedtia-arten gebraucht. 


Diese Art ist, wie zurecht von KARL SCHUMANN bemerkt wird, sehr nahe 
mit Donacodes elongata (vide Iecones bogorienses Dl."II, tab. 166), Rumru's 
„globbalonga”, verwandt, letztere Art aber durch die viel kolossalere Statur, 
die dicken kurzen, oberirdischen Rhizom-glieder, die weissen oder hell-rosaroten 
Bläten, die Structur des Labellum leicht zu unterscheiden. BrLumeE hat sie 
statt zu Donacodes (Hornstedtia) zu LElettaria gebracht, weil in seiner Diagnose 
die erstgenannte Gattung durch einen zungenförmigen Connectiv-anhang ge- 
kennzeichnet war, während er die viel wichteren Merkmale im Aufbau der 
Blüte und der Inflorescenz, welche die Art mit Donacodes minor und Pininga 
gemein hat übersah. TeYSMANN und BiNNeNpigk haben die sehr verwandte 
D. elongata mit Recht zu dieser Gattung gebracht. Von letzterer Art sei hier 
noch bemerkt, was wie ich glaube noch nirgendwo erwähnt ist, dasz dieselbe 
oder eine ähnliche Art auch auf Ambon vorkommt und von Rumphius T. V. 
184 tab. 60 als Globba longa in ausgezeichneter Weise beschrieben wurde. 


VALETON, 


Ed \ Lies 
hes = 
« d 
N „ 
fi - 
; 3 Le ‘ 
á 
@ - 
i S 
- „ 
- 
. 
« 
: . 
4 


CCC 


Jab 


Ee BOg AL 


x 


ed 


oe Wes _ 
dend ended 


Et 


mee 


rdjo lith 


M.Kromoha 


J.J. Smith. et R.Natadipoera del 


La 


bifar 


Burmannia 


TABULA COCLXXIX, 


Burman brfarla AJ Sun. sp. 


Burmanniaceae. 
Fig. 4. Stirp- t. — Fig. 2. Flos '°. — Fig. 8. Pars perianthii explanata !2. — 
Fig. 4. Petalum 22. — Fig. 5. Anthera 2?. — Fig. 6. Anthera ex alabastro 5’. — 
Fig: 7. Stylus °?. — Fig. 8. Ovarii sectio transversalis !?. 


Caulis erectus, 7—10 cm. longus, squamis numerosis alter- 
natim bifariis. Cyma condensata, 1—7 flora. Flores brevissime 
pedicellati. Perianthii tubus trigonus, 6 costatus, sepalis apice 
recurvis, margine inflexis, expansis abbreviato-ovatis, petalis 
ovalibus, obtusissimis, convexis. Antherae 0.14 em. latae, con- 
nectivo lato, inferne gibboso, apice appendice. brevi biloba 
papillosa donato. Ovarium Ó-angulatum; stigmata bilabiata, 
labio inferiore deflexo, quinguangular!. 


Saprophytica, aphylla. Caulis erectus, simplex vel parum 
ramosus, basi attenuatus, plerumque plus minusve tortuosus, 
sectione transversa ovalis, carnosulus, c. 7—10 cm. longus, 
medio 0.16—0.275 cm. diam., squamis numerosis alternatim 
bifariis adpressis late triangulis ad semiorbicularibus obtusis 
concavis ad ec. 0.85—0.6 em. longis basin versus paulo deeres- 
centibus donatus. Cyma condensata, c. 1—?7-Hlora, ramulis ab- 
breviatis, erectis. Bracteae laxe adpressae, triangulae, obtusae, 
concavae, dorso medio incrassatae, ad c. 0.275 cm. longae. 
Flores erecti, brevissime pedicellati, cum pedicello c. 1.2 em. 
longi, ad hmbum ce. 0.4 em. diam., pedicello ecrassiusculo, 
obtuse trigono, c. 0.14 em. longo. Perianthium cum ovario con- 
tinuum, carnosulum, tubo trigono, lateribus obtusangule con- 
vexo, costa longitudinali in angulis lateribusque, c. 0.87 cm. 
longo. Sepala (pars libera) erecto-patentia, apice recurva, inex- 
pansa ambitu late ovato-triangula, obtusa, marginibus valde 


250 


angulato-inflexis snbverruculose-rugulosis basi leviter contractis 
concava, carnosula, expansa abbreviato-ovata, ce. 0.16 em. longa, 
0.225 cm. lata. Petala parva, sepalis multo breviora, erecta, 
ovalia, basi lata, obtusissima, antice convexa, dorso plana, 
ce. 0.07 em. longa, 0.05 cm. lata. Antherae 3, infra petala 
inserta, sessiles, c. 0.14 em. latae, conneetivo lato, convexo, 
inferne gibboso, in alabastro triangulo et basi comico-producto, 
apice in appendiceem erectam brevem bilsbam papillosam 
exeunte, thecis remotis, leviter decurvis, rima transversa laterali 
bilabiato-dehiscentibus. Ovarium trigonum, subsexangulatum, 
longitudinaliter 6-costatum, ce. 0.46 em. longum, 0.25 em. diam, 
d-loculare, septis tenuibus, placentis axillaribus, crassis, pipar- 
titis, multovulatis; stylus trigonus, apice in brachia 3 brevia 
erecto-patentia divisus, cum stigmatibus ce. 0.425 cm. longus, ad 
stigmata c. 0.175 em. diam.; stigmata patentissima, oblique ob- 
conica, bilabiata, cava, antice ambitu quinquangularia, c. 0.07 em. 
lata, labio superiore incurvo, cavitatem obtegente, extus con- 
vexo, e lamellis 2 contiguis oblique triangulis obtusis compo- 
sito, labio inferiore deflexo, majore, quinquangulari, obtuso, 
subirregulariter marginato, concavulo. 


Java: Auf dem G. Karang Gantoengan bei Buitenzorg in 
900—1000 m. ü.d. H., im Urwalde auf dicht beschattetem sehr 
humusreichem Boden. (C. A. Backer n. 6285, bl. im Dezember 
1912). Auf dem G. Soenarari bei Buitenzorg in 900—1000 
m. ü. d. H., im Urwalde zerstreut. ge A. Backer n. 6328, bl. 
im Januar 1913) 


Von der nächstverwandten B. Championii Tuw. ist die neue Art verschieden 
durch Grösse, augenfällig zweizeilig gestellte Schuppen, mehrblütige Blüten- 
stände, grössere, mehr geöffneten Blüten, verhältnismässig längere Sepalen, 
anders gestaltete Antheren und Narben. 

Auch B. sphagnoides Broo. von Borneo gehan nahe verwandt zu sein, 
besitzt aber (in sicco) zugespitzte Schuppen, kleinere Blüten, spitze Sepalen, 
schmälere Antheren und einen drehrunden Griffel. 

Leider fehlen die unterirdischen Teile. 


J. J. SurrH. 


iN 


ie ff 
« 


Ga) 


ke Dos | Tab. CCCROR 


A 


Z 
l 


M Kromohardjo lith. 


R.Natadipoera del. ij 
Antidesma batuense J.J.S. 


« 


TABULA CCOLXXX. 


Antidesma batuense J.J. S. n. sp. 
Euphorbiaceae. 


Glabrum. Folia obovato-lanceolata, acuminata, basi sensim 
acute angustata, nervis lateralibus 11—13 utrinque, 18—24 cm. 
longa; petiolus 0.6—1.l em. longus. Stipulae lineari-subulatae, 
pilosae. Inflorescentiae axillares, simplices, laxe multiflorae. 
Flores sessiles. Calyx bfidus, glaber. Stamina 5, exserta; antherae 
breves. Pistilli rudimentum 5lobum. Diseus & lobato-annularis, 
parcissime pilosus. Ovarium glabrum. Drupa ovata, compressa, 
l em. longa (sicca). 


Ramuli teretes, adulti glabri, cortiee in sieeo pallido. Folia 
alterna, majuscula, breviter petiolata, obovato-lanceolata, longius 
acute acuminata, basin versus sensim angustata et anguste 
acuta, integerrima, adulta glabra, in utraque parte costae mediae 
subtus bene prominentis nervis lateralibus c. 11 


18 patulis, 
leviter curvatis, intra marginem arcuato-anastomosantibus, 
tenuibus, subtus in sicco leviter prominentibus, laxe reticulato- 
venosa, sieco subtus pallida, e. 18—24 em. longa, 3.15— 6.3 cm. 
lata; petiolus erassiusculus, supra sulcatus, adultus glaber, 
e. 0.6—1.l em. longus. Stipulae deciduae, lineari-subulatae, 
initio parce adpresse pubescentes, c. 0.5-—0.8 em. longae. Inflo- 
rescentiae @Q axillares, spicatae, simplices, brevissime peduncu- 
latae, laxe multiflorae, glabrae, c. 7.3 em. longae, pedunculo 
e. 0.5 em. longo. Bracteae parvae, late ovatae, valde concavae, 
parce ciliatae, c. 0.07 em. longae. Flores &{' sessiles. Calyx cupu- 
hformis, 5 fidus, utrinque glaber, ce. 0.175 em. diam., 0.1 em. 
altus, lobis latis subrotundato-quadrangulis, subtruncatis, obtuse 


252 


apieulatis, eoncavulis, uninerviis, pilis paucis ciliatis. Stamina 5, 
in disci excavationes inserta, exserta, c. 0.14 cm. longa; fila- 
menta lata; antherae breviter Vformes, connectivo brevi, basi 
truncato (macerato), thecis breviter ovalibus, angulum rectum 
formantibus. Pistilli rudimentum in disci excavationem cen- 
tralem insertum, majusculum, crassum, apice inaequaliter 3 
lobulatum, glabrum, e. 0.03 em. diam. Diseus annulari-pulvini- 
formis, praesertim interius lobatus, ibidem pilis paucis instruectus, 
carnosulus. Inflorescentiae ®@ axillares, breviter pedunculatae, 
simplices, laxe multiflorae, glabrae, c. 14 cm. longae. Bracteae 
parvae, incurvae, ovatae, acutae, concavae. Flores Q sessiles. 
Calyx 5 fidus, glaber, lobis triangulis. Ovarium ovoideum, apice 
contractum, glabrum stigmatibus reecurvis. Discus annularis. 
Drupa majuscula, sieco obligue ovata, compressa, apiculata, basi 
tumida, laxe irregulariter reticulato-foveata, glabra, e. 1 em. 
longa, 0.8 cm. lata. 


Hab. Batoe-Inseln, westlich von Sumatra (H. Raar mn. 659 
und 680, bl. u. fr. im Februar 189%). 


Die Art gehört zur Verwandtschaft des 4. stipulare Br, ist von diesem 
u. m. sofort durch die schmalen Nebenblätter zu unterscheiden. ï 

Beschreibung nach einigen Herbarexemplaren mit Cf und bereits in Frucht 
übergegangenen Q Blütenständen. 


ha 


J. J. Smrrn. 


lc. Bog: XV. Tab. CCCLXXXI. 


J.J.S.et R.Natadipoera del. M.Kromohardjo lith. 


Rhododendron brevitubum J. J.S. 


Eh: 


TABULA COCLXXXT. 
Rhododendron brevitubum J. /. &. n. sp. 


Bricaceae. 


Fie. 4. Rarnulus. — Fig 2. Corolla L,_— Fig. 3. Stamen î.— Fig. 4. Anthera &, — 
Fig. 5. Pistillum eum disco et calyce 5. 


Ramuli validi, adulti glabri. Folia alterna, ovalia, obtusa, 
basi obtusa plerumque cordulata, nervis lateralibus 10—12 
tenuibus utrinque, c. 8.5—12 cm. longa, 3.15—1.5 cm. lata; 
petiolus latus, 0.7—1.2 em. longus. Inflorescentiae c. 3—4-florae 
Flores magni, pedicello glabro. Corolla 5-partita, glabra, tubo 
brevi, amplo, intus pubescenti, laciniis obovatis. Stamina inaequi- 
longa, 2.15—3 cm. longa, filamento inferne villosulo, anthera 
lineari, 0.65-—0.8%5 em. longa. Ovarium eum stylo glabrum. 


Frutex epiphytieus, ramulis validis, teretibus, annosis glabris. 
Foha alterna, haud subverticillato-conferta, breviter petiolata, 
ovalia, interdum leviter ovato-ovalia, obtusa, basi obtusissima 
et plerumque cordulata, integerrima, margine in sicco plus 
minusve recurva, adulta supra glabra, subtus praesertim in 
costa media sparsim minute in sicco subobsolete lepidota, in 
utrague parte costae mediae basi latae apieem versus attenuatae 
supra convexae subtus subplanae nervis lateralibus c. 10—12 
patentibus vel subpatentissimis, intra marginem anastomosan- 
tibus, tenuibus, in siceo supra subtusque prominulis, coriacea, 
ce. 8.5—12 em. longa, 3.15— 7.5 cm. lata; petiolus latus, supra 
in sicco convexus, subtus plus minusve concavus, sparse minute 
lepidotus, ce. 0.7—1.2 em. longus, 0.38—0.475 em. latus. Inflores- 
eentiae terminales, sessiles, umbelliformes, c. 8—4 florae, rachide 
ramentacea valida eylindrica. Flores magni, pedicellati, pedicello 


254 


glabro. Calyx oblique cupuliformis, subinteger, undulatus, glaber, 


e. 0.6 em. diam. Corolla 5-partita, glabra, in sieco expansa 


c. 85 cm. lata, tubo brevi, amplo, ce. 1.5 em. longo et medio 


in sieco aequilato, intus pubescenti, laciniis obovatis, rotundatis, 


ce. 8.53.75 cm. longis, 2.4 —3.1 em. latis. Stamina 10, inaequi- 
longa, c. 2.15—8 cm. longa; filamenta filiformia, dimidia parte 
inferiore dilatata et dense villosula, superne glabra, 1.4—2.5 em. 
longa; antherae introrsae, in ';—?’/; supra basin dorsifixae, 
curvatae, lineares, basi apiceque emarginatae, poris obliquis 
hiantes, c. 0.65--0.8%5 cm. longae. Ovarium eylindrieo-conicum, 
5 sulcatum, glabrum, ec. 0.9 em. longum, 0.4 em. diam.; stylus 
teres, apice incrassatus, glaber; stigma 5 lobum, manicatum. Dis- 
cus annularis, obtuse 10 lobus, interius puberulus, c. 0.47 em. diam: 


Hab. Borneo: Liang Gagang (H. Haurier n. 2805, 1895 —’94). 


Die Pflanze ist nahe verwandt mit Rh. Brookeanum Low und Rh. Lowi 
Hook. f. Von Rh. Brookeanum Low ist die vorliegende Pflanze den Beschrei- 
bungen und Abbildungen (in Flore des Serres V (1849) 477 —480b, 477 —480c 
und in Bot. Mag. LXXXII (1856), t. 4935) nach durch ovale, stumpfe Blätter 
und kürzere Blüten mit kurzer, viel weiterer Röhre und kahlem Fruchtknoten 
verschieden. Vor Rh. Lowii Hook. f. ist sie ausgezeichnet durch die Blattform, 
tiefer geteilte Korolle verhältnismässig viel längere Antheren, einen kahlen 
Fruchtknoten und verhältnismässig bedeutend kürzeren Griffel. Das ebenfalls 
verwandte Rh. gracile Low ist durch lange, schmale Blätter, viel längere 
Blütenröhre, längere Staubblätter u. s. w. gekennzeichnet. 

Der sehr breite Blattstiel und Mittelnerv sind nicht auf Rh. Lowii Hoor. f. 
beschränkt. Man findet solche auch bei Rh. brevitubum J.J. S, Rh. gracile 
Low, mehr oder weniger bei Rh. javanicum- BENN. u. s. w. 


Alle diese Pflanzen stehen Rh. javanicum BENN. sehr nahe. Besonders Rh. 
Lowii Hook. f. scheint der Figur nach ausser der Blattform kaum verschieden 


zu sein. Rh. brevitubum J.J.S. hat eine kürzere Kronenröhre viel längere 
Antheren und einen sehr kurzen Griffel, während die Blätter sehr breit sind. 
Rh. Brookeanum Luow besitz nach der Figur eine längere Kronenröhre und 
schmälere Kronenzipfel, während Rh. gracile Low, was die Länge der Antheren 
anbelangt, in der Mitte zwischen Rh. javanicum und Rh. brevitubum steht, 
jedoch längere Blätter besitzt. 

Vielleicht werden mehrere dieser Arten bei Vergleiehung von mehr Material 


sieh nur als Varietäten erweisen. 


Jed: Sn ke: 


€ 
… 
€ 


d nn ä ek LEE 
EN , EE & EADE A ES 


nn: 


lith. 


M.Kromohardjo 


Tab.CCCLXXXIL 


Ear 


EE 


Lerchea bravteata 


agt tntehanthente > tete kite 
en 
En Ees 


ENT 
ei 


f DAG NAT 
Bra earn aps Op 
SZ 


S.Darmosoediro del. 


er oee B 


TABULA CCOLXXXIL. 


Lerchea bracteata Val. n. sp. 


Rubiaceae. 


Fig. 1. Ramus florens. — Fig. 2. Apex inflorescentiae. — Fig. 3. Bractea. — 
Fig. 4. Flos. — Fig. 5. Calyx. — Fig. 6. Corolla aperta. — Fig. 7. Staminis pars 
libera. — Fig. 8. Stylus. — Fig. 9. Capsula. — Fig. 10. Endocarpia. — Fig. 114. 
Semina. 


Stipulae pollicares lanceolatae persistentes. Folia longe petio- 
lata, obverse lanceolata vel lanceolata deorsum attenuata basi 
acuta, apice sensim in acumen mediocre attennata, In sicco 
membranaceo-chartacea, costulis utrinque 16 —22 densis arcuato- 
patulis, retieulo venoso distineto, utringue glabra. Thyrsi racemi- 
formes terminales usque tripollicares e florum fasciculis com- 
positi, fasciculis inferioribus pedunculatis ceteris plerisque 
sessilibus densis paucifloris bracteis magnis lanceolatis cum 
bracteolis velati. Fructus longe pedicellati subexsneei subdidymi 
biloeulares multispermi, endocarpiis semiglobosis, corneis. 


Frutex? glaberrimus. Ramus (an caulis?) florens molhter 
lgnosus foliis et stipulis dense obsessus, crassus. Stipulae 
magnae foliaceae subpersistentes e basi lata lanceolatae acumi- 
natae, 20—830 mm. longae, pinnati-venae venis densis sube- 
rectis. Wolia longe petiolata et obverse lanceolata attenuato- 
acuminata obtusiuscula basi attenuata acuta, herbacea glabra. 
Costa ecrassiuscula subtus prominens. Nervi laterales crebri 
(16—22) paralleli, arcuato-patuli prope marginem alte ascen- 
dentes, crassi, colore obscuriore conspicui, venae subclathrato- 
reticulatae conspicuae. Folia 150—250 mm. longa 35—65 mm. 


lata, petioli 40—835 mm. longi semiteretes et leviter canali- 
| XVI 19 


256 


culati. Thyrsus racemiformis terminalis densissimus, rachi crassa 
e fasciculis prope basin racemi pedunculatis et ecompositis 


multifloris ceterum subsessilibus et sessilibus paucifloris, bracteis 
magnis velatis, compositus, nunc 160 mm. longus 20 mm. diam. 


Bracteae late lanceolatae et oblanceolatae subacuminatae 
membranaceae glabrae margine minutissime ciliato striato- 
venosae floribus vix longiores, 6— 12 mm. longae. Flores parvi 
pedicellati 2-plures fasciculati basi bracteis propriis pedicellum 
aequantes et bracteolis fertilibus minutis instructi, glabri, c. 
5 mm. longi, pedicellis primo brevibus, post anthesin valde 
acerescentibus suffulti. Ovarium semiglobosum cum _calyce 
1,5 mm. longum. Calyx 5-partitus lobis acutis late ovatis. 
Corolla tubuloso-infundibularis, limbo patente laciniis oblongis 
acutiusculis, tubo quam limbus 2—3 X longiore ad faucem dense 
piloso, 4 mm. longa. Stamina nune tubo breviores filamentis 
adnatis apice liberis erectis. Antherae lineares basi subsagit- 
tatae. Stylus elongatus exsertus, stigma bipartitum lobis papil- 
losis recurvis. | 

Capsulae longe pedicellatae, 5—10 mm. inter bracteas promi- 
nentes, transverse oblongae et subdidymae, biloculares, exocarpio 
subearnoso, loeulis semiglobosis, ventre plano fenestra oblonga 
perforato ceterum haud dehiscentes. Semina numerosa angulata 
minute areolata et minutissime foveolata. 


Habitat: Insula Batu prope Sumatram meridionalem legit 
Raar 1894. | 


Par la forme et linnervation des feuilles, les stipules et linflorescence 
racémiforme composée cette espèce ressemble à Lerchea interrupta K. Son. ; elle 
s'en éloigne par les grappes interrompues nullepart, sinon tout près de la base, 
à rameaux très-rapprochés d'ailleurs et munis de grandes bractées lanceolées 


qui eouvrent les inflorescences partielles presqu’ entièrement. 


VALETON. 


5-4 AEM 4 4 
5 LR, Mt p 
k Paak ae ee 8 : £ N 
Pi $ ON ee: en dn ú 
Bin 0 ze 5 4, 
8 dr =, ” } 4 Ke 
h ee ld # ‚A 
- 
ke! - . 
ij r … b Ì 
id Ì p 5 GP = N 
an Be 9 5 k Er ait ï 
fi Á 
N je a) of re 
hu > : EE 4 
1 H ; Ki es : 
A É hnke, 
û 
á 8 fi wi k 
j ï Ks k { . 1 
Ì Ô 4 
nt 5 4 5 
z : vt: A 5 5 
5 H 
A 1 N ft Î pe 
k i ie 4 « " A 
É î 
d e _ k ' 
Leni ® A K 
Ë î 
4, is R 
8 _ k 
5 fi Î Ea 7 
ú u ü f ij 
Ì Á Pe 
E ê ” ge 
Id n k : p É 
y Ô ER: DR, m5 
À d 1 $ AA hb a | p 
di 5 / : 
« = 5 al B 
ke kn vi ’ $ 
TR ' n 
Bn f 
Ad zi 
: 
h 
3 Ke ih 
À RRD 
$ 5 5 A 
Bnr } 
re & 
Ee " \ 
EE . ln, Ne | 
à 4, - 
ae ï k CN, 
ï 
3 fj 
F ï Ei laf Ë, j 
d k 
: 
ei r. En En 4 k k 
d . LN 4 
- + H id er E 
he AU Ì 
L d Ì , 
al al | 
k & ad _ 
Ll ke e 
Al t } 
À 4 
ct 
ke At d si) 
ei - se Ei 
} £ 
An Nl Ee k | 
4, ee ir LON 
- EN 
de LE - 
\ a 
a 8 
ij d î Bs Û 3 al 1 
La és x 4 \ 
1 EA 
4 Ô Rn di 4 ï 
“ù Ì B k 
add & 
y ki Ae ms pig H 
IK ad d bt, ij ae 
\ 5 okt: hi „ 1 e 
k 8 d | 
red d 5 
ni 4 5, f ii 
SA! \ 3 ri p 
p hi 
de ent Ed K v  
Á 5 ” ved a # y 
| nj ij * N 
dr rte ú 
EE * y Le EN De À 
1d Foe gnd = pe - 
ô Ë 
hed S 
knn ‚ 
mnd s 
hi $ É k 
Ee p il A ' ij 
re A N jk 
te 1 dal E 5 î d gan 
z sr E e 7 q 
1 vt 
Ek 6 
A Á dl 
7 | me k 
í od 4 bi - 
Gek rn (a k } E 
Ochi EN 
gf KE vi k, 
l 1 
‘ n 
. ; Í 
s Ak ' 


Tab.CCCLXXXIIL 


ACME 


Ic. Bog 


el 


iik 


lith. 


M.Kromohardjo 


S.Darmosoediro del. 


B 


Ophiorhiza canescens 


TABULA CCCLXXXIII. 


Ophiorhiza canescens Dl 


BLrume Bijdr. p. 977, MrQ. Ann. IV, p. 135. 
Rubiaceae. 


Fig. 4. Caulis fructifer. — Fig. 2. Flos longistylus. — Fig. 3. Flos brevistylus. — 


Fig. 4. Corolla aperta floris longistyli. — Fig. 5. Eadem floris brevistyli. — Fig. 6, 
Antherae. — Fig. 7. et 8. Stylus. — Fig. 9. et 10. Fructus ab uno et altero latere 
conspectus. — Fig. 11. Capsula irregulariter nervosa. 


Herba puberulo-tomentosa basi lignescens. Stipulae parvae e 
basi lata filiformes, deciduae. Folia subaequalia vel + disparia 
petiolata elliptico-lanceolata brevi-acuminata basi in petiolum 
angustata tenuiter membranacea, supra ad margines scabro- 
puberula subtus ad nervos tomentoso-puberula, canescentia; nervis 
vulgo numerosis parallelis in sicco colore fusco vel rubescente 
insignibus. Inflorescentia parva terminalis cymosa ramis breviter 
secundifloris et fasciculatis, puberula. Flores minuti subsessiles 
heterostyli; corolla urceolaris, lobis oblongo-ovatis tubo aequi- 
longis dorso acute cristatis fauce longe barbata. 


Herba fruticulosa nunc ad 200 mM. alta subglabra. Caulis 
ascendens brevi-tomentosa, canescens. Folia modice petiolata, 
elliptica vel elliptico-lanceolata vel ovato-lanceolata breviter 
acuminata acuta basi acutiuscula vel obtusa saepe sat abrupte 
attenuata et In petiolum decurrentia, tenuiter membranacea in 
sieco supra viridi-olivacea subtus canescentia nervis vulgo 
rubescentibus vel tota rufescenti-grisea, supra subglabra parcis- 
sime setoso-puberula, subtus glabra nervis et venis scabriuscule 
puberulis margine supra scabro-puberula. Nervi laterales nume- 
rosi arcuato-patuli vel erecto-patuli prope marginem arcuati 


258 


et conjuncti, utrinque 8—18, subtus valde distincti sed vix 
prominuli. Venae tenerrime reticulatae. Folia vulgo subaequalia 
interdum, imprimis in speciminibus amboinensibus, sat inaequalia 
magnitudine valde varia, majora 125 mm. longa 55 mm. lata, 
minora ad 50 mm. longa, 20 lata. Petioli 5— 20 mm. longi 
compressi; graciles, breviter tomentosi. Stipulae minutae 
18 mm, ad innovationes (a nobis non visas) e basi lata 
filnformes demum truncatae obsolescentes. Inflorescentia tomen- 
toso-puberula parva terminalis (nunc 30 mm. longa et lata 
peduneulo 5—10 mm.), brevi-pedunculata ebracteata, pedunculo 
bracteis minutis anguste linearibus consperso, ramis brevibus 
bifurcatis floribus eymoso-fasciculatis et cincinnatis. Flores 
heterostyhì (in eadem stirpe dimorphi) subsessiles bracteolis 
minutis ovato-lanceolatis ovario appressis sub fructu obsoletis. 
Flores minuti. Calyx campanulatus lobis dentiformibus trigonis 
glabris '/, mm. longis. Corolla in alabastro teres 5-costata 
glabra pulverulento-puberula. Tubus urceolaris 2—2.3 mm. 
longus et fere aequilatus, lobi tubo aequilongi apice dorso 
breviter acute ecristati, intus stupposo-papillosi, faux pilis longis 
(fere °/, mm.) dense barbata, tubus intus glaber. Stamina in 
flore brevistyli longe exserta 4 mm. longa. Stylus tubum 
aequans glaber, stigma teres papillosum. Stamina in flore longi- 
styli tubo aequilonga et inclusa, filamentis brevissimis. Stylus 
4 mm. longus glaber, stigma capitatum. 

Capsulae 2—3 in ramis inflorescentiae secundae transversae 
sessiles. Capsula glabra vix 10 mm. lata costulis saepe 6 pertensa. 


Habitat: Java occid. in monte Seribu leg. Reinwarpt et 
ScrerreR, in monte Pantjoer Scnerrer (in Herb. bog.), in Java 
Forbes 425. 

Amboina: Larike, Batoe gantoeng, Hina (Foe 365,543,511). 

Soja (IreuB 376) Hoetumuri (Trysu.). 

Celebes: Menado (Kps. 18656); Kajoewatoe (50 M.) Kops. 
num. div. Ratalok (100 M.) Kps. 18655. Lolomboelan 18662 
700 M. 


259 


Die Art scheint auf Java selten zu sein und wurde in den letzten 20 Jahren 
auf Java nicht wieder zurückgefunden. An den ursprünglichen Standorten ist 
übrigens die Flora ausgerottet. Die Art soll aber auch auf dem Gedeh gesam- 
melt sein. 

Was Brume zu dem Namen canescens veranlasst hat ist an dem Herbar- 
exemplar nicht sehr deutlich. Die Blätter sind unten blassgrün aber nicht 
grau, sehr oft mit einem rötlichen Anflug und sowohl oberseits als unterseits 
von rotbraunen Nerven durchzogen. Wahrscheinlich ist die lebende Pflanze 
mehr aschengrau. v. HasseLT nennt die Blätter unten „glauca”. 

In Ambon wurde die Art an zahlreichen Orten gesammelt und weist eine 
sehr scharfe Heterostylie auf. Die Zweige mit brevistylen und longistylen 
Blüten wurden durcheinander an einer Stelle gesammelt; es scheint als ob sie 
zum selben Hauptstamm gehören. 

Die Abbildung ist nach Ambonschen Exemplaren angefertigt. 


VALETON. 


Í 
Ë 
Î 
É 


í: € 
« 5 
4 
hd 


ri 


el 


. 


Tab.CCCLXXXIV.…. 


S.Darmosoediro del. 


Ophiorhiza Junghuhniana Mig. 


TABULA COCLXXXIV. 
Ophiorhiza Junghuhniana Mig. 


Miq. F‚ I. B. p. 352. — Ann. Mus. L. B. IV, p. 230. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Ramulus florens (floribus erratim pendulis depictis). — Fig. 2. Flos #. — 
Fig. 3. Alabastrum 4. — Fig. 4, Ovarium cum calyce. — Fig. 5. Corolla aperta cum 


stylo. — Fig. 6. Anthera. — Fig. 7. Stigma. — Fig, 8. Ramulus fructescentiae. — 
Fig. 9. Capsula à. 


Herba subglabra. Stipulae verruciformes. Folia petiolata el- 
liptica vel oblonga longiuscule obtuse acuminata basi acuta, 
pulchre multinervia. Infloreseentia inconspicue bracteata, thyr- 
siformis vel corymbosa ramis cymosis demum scorpioideis. Flores 
majuseuli pedicellati homostyli. Corolla tubulosa, limbi lobis 
ovatis longe acute cornutis, tubo 4-plo brevioribus. Faux glabra, 
tubus intus pilosulus. Stylus DE aequilongus stigmate e 
fauce subexerto. 


Herba elata nune frutescens 2 —3 M. alta (teste Backer), 75 cM. 
(teste Dets v. L.), glabriuseula. Stipulae verruciformes mox 
obsoletae. Folia longe petiolata, elliptica vel saepius elliptico- 
oblonga vel oblonga rarius obovato-oblonga, longiuscule acumi- 
pata obtusa basi cuneata in petiolum decurrentia, crasse mem- 
branacea supra nitidula siecando atrofusca subtus nitidula fusco- 
olivacea glaberrima. Nervi laterales numerosi (utrinque 18—15) 
patuli areuati eum costa prominuli et sat eonspicui; venae 
paucae laxae haud conspicue reticulatae. Folia 90—150 mm. 
longa 35—60 mm. lata. Petioli graciles 15—85 mm. longi. In- 
florescentia terminalis pedunculata, corymboso- vel subumbellato- 
cymosa vel etiam regulariter bis trichotoma ramis demum 


262 


scorpioideis secundifloris, bracteis 2 parvis (+ 6 mm.) lanceolatis 
ad apiceem pedunculi, bracteolis minutis ad basin pedicellorum. 
Peduneuli nune 35— 10 mm, rami primarii 5—10 mm. longe 
pedunculati, tota inflorescentia nune 50—60 mm. lata et longa 


minutissime puberula. Flores minute puberuli, inter majores, _ 


15—15 mm. long), pedicellis 3—5 mm. longis filiformibus suffulti, 
erecti, subebracteati. Ovarium cum calyce obovoideum puber- 
ulum valde costatum calycis dentibus minutis trigonis acutis. 
Corolla tubulosa basi leviter inflata, 10 mm. longa fauce paullum 
dilatata, limbus in alabastro apice 5-cornutus per anthesin 6 mm. 
diam. lobis per anthesin patentibus et revolutis late ovatis 3 mm. 
longis, dorso trigono-cornutis. Faux glabra. Tubus intus basi 
glabra excepta villosula et, ad basin filamentorum pilosula. Petala 
intus papilloso-stupposi. Stamina (ut videtur semper) tubo supra 
medium inserta inclusa apice subexserta. Antherae oblongae 
utringue rotundatae. Stylus glaber tubo aequilongus. Stigma 
subexsertum dense papillosum capitatum bilobum, lobis a dorso 


visis hippoecrepiformibus obtusis. Capsula lata angusta multinervis 


saepe 10—12 mm. lata 3 mm. alta. 
„Corolla alba. superne rubro-violacea.” (BAcKrR). 


Habitat: Java centralis in montibus inter 1800 et 2000 M. 


In monte Dieng leg. JunranvaN, in monte Oengaran prope 


Telomojo 1880 M. leg. Koorpers (29672 #5) et in apice Boetas 
2000 M. Docters v. Leeuwen (1244), in monte Slamat leg. BACKER 
(401, 402). | 


VALETON. 


S.Darmosoediro del. 


Ophiorhiza 


Mungos L. 


Tab.OCCLOKV. 


a 


M.Krom ohardjo lith: 


TABULA CCOLXXXV. 
Ophiorhiza mungos L. 


Linn. spec. pl. 150 (1753). Linn. FL. Zeyl. NO. 402, — Trimen Handb. 
to the Flora of Zeylon II p. 320. 


Rubiaceae. 
Wig. 1. Habitus t. — Fig. 2, Ramulus inftoresc. -— Fig. 3. Alabastrnm. — Iig. 4. 
Flos apertus. — Fig. 5. Calyx cum ovario. — Fig. 6. Corolla dissecta. — Iig. 7. 


Stamina. — Fig. 8. Gynaecium. 


Herba elata puberula; stipulae jam ad gemmas obsoletae. 
Folia majuseula modice petiolata oblongo- et ovato-elliptica 
subacuminata basi attenuata longe decurrentia membranacea 
supra scabriuscula subtus ad nervos puberula, nervis numerosis 
parallelis. Inflorescentia longe pedunculata umbellato-eymosa 
(pleiochasium) ramis vulgo semel bifurcatis scorpioideis elongatis 
secunde multifloris. Flores brevi-pedicellati nunc omnes homo- 
styli. Corolla tubulosa, lobis tubo + duplo brevioribus, dorso 
vix obtusissime cristatis, fauco longe dense barbatis ostio. 


Herba prostrata ascendens subglabra, caulis subtrigonus intus 
cavus. Folia inter majora modice petiolata aequalia oblongo- et 
ovato-elliptica modice acuminata longe secus petiolum decur- 
rentia, membranacea, supra siecando fusco-olivacea minutissime 
scabriuscula subtus pallidiora, ad costam et nervos puberula, 
juvenilia siccando nunc rubescentia. Nervi laterales numerosi 

(14-—15), alterni et suboppositi, erecto-patuli arcuati ante mar- 
_ginem ascendentt-confluentes utrinque tenuiter prominuli, venis 
costalibus tenerrimis interjectis, reticulatione vix distinguenda. 
pinnata. Stipulae subnullae annulum scarioso-glandulosum brevis- 
simum sistentes. Inflorescentia terminalis (pleiochastum) cymoso- 


264 


umbellata, velutino-(in sicco ferrugineo-)tomentosa, ramis 5—6 


(vulgo bifureatis) seorpioideis per anthesin longe acecrescentibus, 
secunde multifloris. Peduneuli 10—50 mm. longi, inflorescentia 
80-—50—60 mm. lata, 20—30 alta. Rami nune saepe 10-flori. 


Flores breviter pedicellati parvi, calyx 5-fidus lobis dentiformibus 


trigonis. Corolla extus glabra siecando rubecula in alabastro sub- 
clavata apice rotundata vix obtusissime costata, leviter 5-sulcata, 
sub-campanulato-tubulosa. Limbus tubo multo brevior 5-partitus, 
laciniis oblongis ovatis apice vix obsolete cristatis, fauce annulo 
pilorum densissimo lobis dimidio breviore instructa. Tubus 
latus prope basin vix inflatus limbo duplo longior intus glaber. 
Stamina nune tubo inclusa. Stylus brevis puberulus. Stigma 
bilobum. Capsulae pedicellatae (ped. 2- 4 mm.) nondum plane 
maturae 9 mm. latae 3 mm. altae, glabrescentes. 


Habitat: Ins. Ceylon, endemica ? 


Ophiorhiza Mungos gehört zu den häufig misbrauchten Pflanzennamen an 
denen die Spec. Pl. Linn. so reich sind. Die Beschreibung Linneus in Flora 
Zeylanica p. 420 giebt nicht mehr als eine Gattungs beschreibung und stimmt 
auf zahlreiche sehr verschiedene Arten, und wohl dem zufolge sind zahlreiche 


Arten unter diesem Namen beschrieben worden, und hat man der Art eine. 


viel zu weite geogr. Verbreitung zu erkannt. 

O. Mungos Mriq., Scunrerrer, K. SCHUMANN, VALETON, erstere von Java 
letztere 3 von Neu-Guinea sind 4 verschiedene Arten, von denen nur die 
erste ziemlieh nahe mit O. Mungos verwandt ist. In dem Leidener Herbar 
fand ich eine grosse Zahl verschiedener Arten aus Britisch-Indiën unter 
diesem Namen, z. B. Wight 1840 K. D. von Penins. Ind. orient., Griff 2865 
East Bengal, Scortechini 432, diese alle gehören zu verschiedenen Arten. 
Auch scheint mir die Beschreibung Hookers in Fl. Ind. mehr als eine Art 
zu umfassen. Um etwas Licht in der Sache zu bekommen wandte ich mich zu 


Herrn Wizrs in Zeylon, mit der Bitte mir von der Zeylonschen Typpflanze 


etwas Material zu senden, und nach dem Herbar welches er mir in gefäl- 
ligster und reichlicher Weise sandte habe ich oben stehende Beschreibung 
gemacht und die erste Abbildung welche bis jetzt von der Art besteht anfer- 
tigen lassen. 7 
VALETON. 


And Moline a à | a cinco 


1 


& t i re x 
ie . eh of et Aah a 25 Dh oid K 
Li VR AE TTE ENEN Ph le edet en 


en ) 
7 
" 
ie 
+ 
aak 


ja xApooylur eziyzorudO 


Jen | 45 “Jap outpsosowueg's 


TAXXX TAI OEL BG 1S0EP 


TABULA COCLXXX VI, 


Ophiorhiza trichocarpa Bl 


BruMe Bijdr. p. 976. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Caulis fructifer. — Fig. 2. Folium a dorso. — Fig, 3. Pars folii &. — 
Fig. 4. Ramulus ultimus infl. fructiferae. — Fig. 5. Apex ejusdem cum flore 


ultimo. — Fig. 6. Alabastrum. — Fig. 7. Flos, — Fig. 8. Corolla. — Fig. 9. Eadem 
dissecta. — Fig. 10, Anthera. — Fig. 11. Gynaecium &. — Fig. 12. Stigma !. — 
Fig. 13. Capsula antice et dorso visa. — Fig. 14. Nodus cum stipula. 


Herba prostrata pubescens ramosa. Stipulae filiformi-subulatae 
persistentes. Folia petiolata elliptica vel ovata subacuminata 
basi in petiolum decurrentia, subtus albo-viridia, nervis teneris 
parallelis, haud conspicuis, supra parce setuloso-puberula. Inflo- 
rescentia tomentosa breviter pedunculata bifurcata vel umbel- 
lata ramis 4—5, primo eymosis seorpioideis. Flores subsessiles 
extus pubescentes. Alabastra 5-costata costis pectinato-hirsutis. 
Tubus brevis inflatus. Limbus cum fauce maximo cyathiformi 
lobis brevibus intus papillosis extus vix cornutis. Annulus 
pilorum brevium in apice tubi. Stamina fauce inclusa apice 
exserto. Stylus geniculatus brevis. Capsulae dense pubescentes. 


Herba prostrata pubescens, caulis teres 4 mm. diam, iteratim 
dichotome ramosa, ramis decumbentibus et adscendentibus 
paucifoliis. Folia inferiora longe, superiora breviter petiolata 
paullum disparia, altero vulgo duplo minore, elliptica vel oblonga 
rarius ovata subacuminata acuta, basi subcuneata longiter ad 
petiolum decurrentia membranacea laete viridia subtus pallide 
vel subalbido-viridia, supra glabra, novella imprimis ad mar- 
ginem setuloso-puberula, subtus ad nervos parce puberula. Nervi 


266 


numerosi (10—18) erecto-patuli arcuati proxime marginem 
delitescentes supra in vivo insigniter impressi subtus promi- 
nentes venulis costalibus sat regulariter intermixtis, in sieco 
tenues reticulatione inconspicua. Folia 70—150 mm. longa. Pet. 
15—25 mm. Stipulae subulatae filiformes 5—10 mm. longae 
puberulae, persistentes. Inflorescentia terminalis modice robuste 
pedunculata ecymoso-umbellata 4—5-radiata ramis seorpioideis, 
demum valde elongatis. Flores secus ramos subsessiles numerosi - 
(nune ad 10); toti pubescentes. Ovarium globosum, calyx 5- 
partitus lobis dentiformibus lanceolato-trigonis. Corollae alaba- 
strum subteres medio attenuatum, im primis superne argute costu- 
latum, costis pectinato-hirsutis ceterum toto parce papillulosum, 
tubus brevis subinflatus apice constrictus, limbus cum fauce 
maxima ecyathiformi tubo duplo longior, laciniis ovatis acutis 
brevibus apice cornutis, intus totis parce papillosis, extus costis 
acutis pectinato-scabris pertensus, tubus intus glaber apice annulo 
pilorum brevium instructus, antherae nunc supra tubum et 
annulum exsertae, fauce inclusae. Stylus brevis medio genicu- 


latus, stigma fusiforme. Inflorescentiae rami post anthesin valde _ 


elongati; capsulae saepe 20, partim male evolutae sessiles parvae 
apice sinuatae dense pubescentes nunc 6 mm. latae 2 mm. altae. - 
„Flores albi’”’. 


Habitat Java. Allgemein in West und Mitten Java. In der 
Ebene und den niedrigen Hügeln, auch auf Kalkhügeln bis 
500 M. (Tjampea, Nusakembangan), weiter bei Buitenzorg, bei 
Plaboean ratoe, in Mittel-Java, bei Bandjar, Wonosari (BACKER) 
Tempoeran (Res. Semarang Drs. vaN Leeuwen) im schatten- 
reichen Urwald; auch in Djatiwald, auf dem Moeriah 300 M. 
(Drs. v. Leeuwen), Poerwakarta, Rembang, Djatilinga (Cheri- 
bon) Br! | 

VALETON. 


av, 


Tab. CCCLXXX VII. 


S.Darmosoediro del, | M.Kromohardjo Lith. 


Árgostemma Hallierii Val. 


TABULA.-CCOLXXXVIL 


Argostema Hallierii Val. n. sp. 


Rubiaceaceae. 
Fie. 1. Ramulus florens 5. — Fig. 2. Inflorescentia à. — Fig. 3. Flos £. — Fig. 4, 
Alabastrum #. — Fig. 5. Calyx cum ovario. — Fig. 6. Stamina. — Fig. 7. Stamen If, — 


Fig. 8. Stylus. 


Glabra. Caulis ascendens gracilis foliosus. Folia valde dis- 
paria: majora brevi-petiolata, elliptica subacuminata basi acuta, 
crasso-membranacea nervis prominentibus, venis distinetis pin- 
natis reticulatis, minora lanceolata nana. Stipulae late ovatae, 
cicatricem annularem relinquentes, petiolis duplo breviores. 
Inflorescentia longe pedunculata. Flores eum pedicellis longis 
ebracteolatis hirtelli bracteis stipuliformibus involuerati. Calycis 
lobi ovati. Antherae glabrae, appendieulum truncatum. Stylus 
hirtus. 


Herba parva circ. pedalis glabra caule adscendente gracili 
sublienoso cortice in sieco ruguloso. Folia in nodis valde 
inaequalia alterum nanum lanceolatum, stipuliforme alterum 
breviter petiolatum ellipticum apice subacuminatum obtusum 
basi acutiusculum, crasse membranaceum fuscescens, glabrum 
subtus dense vesiculato-punctatum. Nervi laterales utrinque 
cire. S—10 patuli subtus prominentes, venae primariae distincte 
_pinnatae (tum e costa quam e nervis prodeuntes) laxe reti- 
culatae. 

Stipulae e basi lata late ovatae acutae, cicatricem annularem 
basin petioli amplectentem relinquentes. Inflorescentia termi- 
nalis, longiuseule pedunculata et medio peduneuli vulgo bracteis 
binis stipulaceis, singula parva foliacea nune accedente instructa, 


268 


glabrescens, folia cire. longit. aequans, umbellato-corymbosa, _ 


peduneulis communibus brevissimis vel fere simpliciter umbel- 
lata, bracteis stipuliformibus involucrata. Flores longe pedicellati 


ebracteolati inter minores, eum pedicellis tomentoso-hirtelli,- 
6—12 in corymbo. Calycis lobi ovati glabrescentes. Corolla 


rotato-campanulata, calyce multiplo longior, 5-partita lobis 
ovato-lanceolatis acutis intus glabris. Stamina in conum coalita 
filamentis brevissimis, antherae oblongae, connectivum late 
lineare glabrum, appendicula late lineari apice emarginato ipso 
guintuplo breviore terminatum. Stylus glaber stigma longe 
lineare dense papillosum. 

Folia 45—85 mm. longa, 25—30—40 mm. lata, petiolus 
S—10 mm. Stipulae 4—5 mm. longa inflorescentia cum pedun- 
culo 50—60 mm. Pedicelli 10—15 mm, calyx 3 mm. diam, 
corolla circ. 10 mm., stamina 9 mm. longa (appendie. '/, mm.). 


Habitat: Borneo centrale, Amai ambit leg. Harrier 3228 D. 


Mit 4. lanceolatum ist diese Art sehr nahe verwandt. 


VALETON. 


\ s 
zdnet a dien ar he de er k 


fs 


be 


del. M.Kromohardjo Lith. 


Argostemma lanceolatum Val. 


S.Darmosoediro 


TABULA CCCLXXXVIIE. 


Argostema lanceolatum Val n. sp. 


Rubiaceae. 


bie 1: Rroulus florens. — Fig. 2. Fructescentia. — Fig. 3. Flos 4. — Fig. 4. 


Id 


Corolla eum genitalibus. — Fig. 5. Androecium. '}. — Fig. 5a. Idem long. dissect. *2, — 
Fig. 6. Stylus. — Fig. 7. Calyx. — Fig. 8 et 9. Capsula. 


Glabra. Caulis basi lignosus ascendens, foliosus per totam 
longitudinem. Folia valde disparia: majora 3—4-pollicaria bre- 
viter petiolata lanceolata acuminata subglabra, subtus ad nervos 
pilis parum conspicuis conspersa, minora anguste linearia minuta 
caduca. Stipulae ovato-oblongae obtusae, petiolis cire. aequilongae. 
Inflorescentia terminalis umbellata, 7—8 flora longe pedunculata, 
glabra. Pedicelli longiuseuli ebracteolati appresse pilosi, basi 
involuero 4-phyllo suffulti. Flores parvi extus pilosuli. Calyx 
(eum __ovario) cupuliformis lobis brevi-ovatis obtusissimis. 
Antherae glabrae; appendiculum truncatum. Stylus hirtus. 


Herba vel suffrutex simplex basi prostrata ascendens sub- 
glabra. Caulis basi lignosus gracilis, teres 3 mm. crassus, COr- 
tice minute ruguloso, plurifoltus, internodiis longiusculis (15 mm). 
Folia disparia. Majora petiolata lanceolata sensim acuminata 
acutiuscula 75—90 mm. longa, 18—23 mm. lata, basi acuta, 
petiolis 8—5 mm. longis, membranacea supra fusca glaberrima 
subtus pallide brunnea subglabra, pilis vix conspicuis ad nervos 
appressis conspersa, dense vesiculato-puncticulata. Nervi laterales 
utringue 8—10 supra et subtus conspicui tenues vix prominuli 
patuli, prope marginem ascendentes. Folia minora minuta ses- 
silia angusto-linearia in exsiscatis caduca, 3—5 mm. longa. 
Stipulae e basi lata ovato-oblongae, 3—% mm. longae, obtusae, 


270 


striato-venosae. Inflorescentia pedunculata, umbelliformis foliis 


brevior, nune %-—8-flora. Pedunculi glabri 15—30 mm. longi, 
pedieelli longiuseuli (5—-6, fructiferi 10—12 mm.) apice appresse 
pilosi involuero parvo 4-phyllo suffulti. Flores parvi, alabastra 
extus pilosa. Alabastra prope anthesin 4 mm. longa, calyx cum 
ovario puberulo 2 mm., calyx cupuliformis limbo brevi lobis 
brevi-ovatis obtusissimis. Antherae (in alabastro) leviter cohae- 
rentes, glabrae, appendiculo brevi lato apice truncato et sub- 
retuso instructa. Stylus hirtus. Fructus semiglobosi 3 mm. alti, 
apice 3 mm. diam. 


Habitat: Borneo occidentalis Trysm. 11291. 11292, 
Borneo centralis prope mont. Damoes Harrier 474 B, 
594 B. 


Specimen typicum in Herb. Bog. et Herb. Lugd. Bat. 


Anm. Die Art scheint in den Blättern mit Argostema Wrayi Ähnlichkeit 
zu haben (Kine le. p. 154) sonst aber in allen Hinsichten weit verschieden 
zu sein. Die eben beschriebene A. Haullieri unterscheidet sich hauptsächlich 
durch die breiteren Blätter und die etwas mehr verzweigte Inflorescenz. 


VALETON. 


arenden sne: 
eLWUWIISOB. y 


XMAKTII OEL 


TABULA CCCLXXXIX. 


Argostema streblosifolium Va/. n. sp. 


Rubiaceae. 


Fig. 1. Habitus. — Fig. 2. Ramus alter inflorescentiae, — Fig. 3. Ovarium cum 
calyce. — Fig. 4. et 5. Fructus. 


Herba subacaulis. Folia magna opposita subaequalia, brevi- 
petiolata late elliptica apice rotundata basi subtruncata subtus 
crasse reticulato-nervosa parce furfuraceo-puberula. Stipulae 
late ovatae vel orbiculares saepe recurvae. Inflorescentia 
terminalis involucro tetraphyllo suffulta multiflora pseudo- 
_umbellata, abbreviato-bifurcata ramis binis (vel singulo) demum 
accrescentibus secundifloris. Flores longe pedicellati. Calycis 
lobi lineares ovario longiores. 


Herba repens, subacaulis vel caule brevi ascendenti. Folia 
pro genere magna, opposita fere aequalia approximata et quasi 
rosulacea breviter petiolata late elliptica et suborbicularia apice 
rotundata, basi rotundata et subcordata, membranacea subtus 
ad nervos parce furfuraceo-villosula, parenchy mate dense punetu- 
lato ceterum glabro. Costa media crassa. Nervi laterales utrinque 
S— 10 patuli late arcuati et margini approximati, crassiusculi 
vulgo suboppositi, venae primariae conspicuae, crassae laxe 
clathrato-reticulatae. Folia 80—150 mm. longa 55—105 mm. 
lata, petiolus 10—15 mm. longus erasse carnosus. Stipulae late 
ovatae et orbiculares, marginibus saepe recurvae et subauriculi- 
formes, subpersistentes, 5— 10 mm. longae. Inflorescentia cymoso- 
umbellata basi involucro tetraphyllo (foliis diminutis cum 


stipulis) suffulta, a basi inde trichotoma vel bipartita, ramis 
DA a 20 


2712 


apice bibracteatis primo brevissimis (2—3 mm.) dense umbellato-_ 


multifloris mox, altero unilateraliter excrescente, cicinnum pedi- 
cellos innumeros elongatos erectos unilateraliter producentem 
sistens. Peduneculus 25—55 mm. longus. Umbella primo circ. 
20 mm. diam. Bracteae iuvolueri 5—10 mm. longae. Pedicelli 
10— 15 mm. longi glabri. Flores parvi glabri, ovarium semi- 
globosum, calyecis lobi lineari-lanceolati fere 1 mm. longi. Corolla 
aperta (prob. parva) deest. Antherae in alabastro generis modo 
conniventes appendieulo truncato. 


Habitat : Borneo. 


Die merkwürdige zuerst einfach schirmförmige bald in zwei Aeste geteilte 
Inflorescenz, deren Zweige längere Zeit durchwachsen und einen abgekürzten 
dichtblütigen einseitswendigen Wickel bilden hat diese Art mit 4, boragineum 
Br. gemein, von welcher sie sonst durch die grossen Streblosa-ähnlichen Blätter 
und den abgekürzten Stamm sehr verschieden ist. Die früher von mir als 4. 
boragineum var. rotundifolia beschriebene Varietät (WiNKrLER 2858 und 3229) 
steht allenfalls der neuen Art ziemlich nahe. | 


VALETON. 


3 Rd 
Lal 
E # ä 
ë n olen 
: k 
‚ nd j N Ô x 
’ bee wi ore 
z $ “ - En 
Û 
. 
' 
N 
4 ä 
/ 
mf N 
6 
8 „ee 
í 
‘ 
df 4 
Ld » 
oe 
3 ss } 
: 
hs 
: 
1e 
\ 
4 
‘ 
: " si 
é ” 
1 _ 
AR rh 
recht ln 
4 h 
» ed 
E 


KEO XVI. | Tab: CC 


S Darmosoediro del. 


Adina minutiflora Val. 


TABULA CCOXC. 


Adina minutiflora Val. u. sp. 


Rubiaceae. 


Fig. 1. Ramulus ultimus +. — Fig. 2. Pedunculi unicapitati 2. — Fig. 3. Corolla 
cum stylo. — Fig. 4. Corolla aperta. — Fig. 5. Antherae. — Fig. 6. Stigma. — 
Fig. 7. Capsula juvenilis cum calyce ‘?. — Fig. 8. Capsula juvenilis dissecta. — 
Fig. 9. Semina juvenilia. — Fig. 10. Bracteola. — Fig. 11. Stipulae ramuli florentis. 


„Arbor glabra. Folia petiolata elliptico-lanceolata obtuse vel 
acute caudato-acuminata basi acuta, 50—125 mm. longa nervis 
lateralibus utrinque 9—12 discoloribus. Stipulae minutae caducis- 
simae integrae. Capitula in eymis vulgo trichotomis axillaribus 
foliis triplo vel quadruplo brevioribus pedunculatis, minuta. 


Arbor ramis subultimis prob. patentibus gracilibus subtere- 
tibus cortice griseo circ. 4—5 mm. crassis. Ramuli ultimi ad 
ramos unilaterales subtetragoni corticati, parte inferiore nudi 
superne folia cum inflorescentiis gerentes, 100—120 mm. longi. 
Stipulae non nisi ad gemmos terminales adsunt, minutissimae 
eaducae cicatricem haud relinquentes. Folia prope apicem ramu- 
lorum approximata petiolata elliptica lanceolata et obovata 
modiee caudato-acuminata basi acuta chartacea, glabra, in sicco 
olivacea supra nitidula nervis discoloribus. Nervi laterales utrin- 
que 9 —12 patuli prope marginem arcuato-adscendentes subtus 
prominuli tenues, venae oblique subclathratae ad nervos ver- 
ticales, im primis supra conspicuae. Folia 55-125 mm. longa, 
27— 50 mm. lata interdum 140 mm. longa 50 lata, acumen ad 
10—15 mm. longum, petiolus 5—10 mm. Inflorescentiae axillares 
pedunculatae, petiolis.duplo vel quaduplo longiores, (20—30 mm.), 
vulgo tri-capitatae vel bicapitatae, capitulis longe peduneculatis. 


274 


Pedunculi partiales primarios aequantes vel iis longiores, 


puberuli (10—16 mm. longi). Capitula sine corollis 3—5 mm. 


diam. Bracteolae filiformes apice clavatae, ovaria longit. — 
“ aequantes. Ovarlum obeonieum apice puberulum; calyx 4-sepalus_ 


sepalis minutis rotundato-ellipticis glabris. Corolla tubulosa 
minute puberula limbi lobis elliptieis tubo 4-plo breviores, tota 
corolla 3—3.5 mm. longa, faux glabra, antherae fauce insertae 


limbo lobis multo breviores. Stylus 6 mm. longus glaber; stigma 


capitatum. Capsula. 


Habitat: Billiton ubi legit vaN Rossum. 


Cette espèce quoiqu’ ayant beaucoup de rapports avee Adtna polycephala en 
diffère pourtant par les capitules non paniculés mais placés en cymes bi-à 
triflores dans les aisselles des feuilles. D'ailleurs les capitules sont encore plus 
petits que ceux de l'espèce citée, et ne mesurent que deux-troisièmes de 
ceux-là. Elle ressemble à A. rubescens HeEMsL, qui a en commun avec elle 
les capitules très-petits placés en cymes axillaires mais qui diffère par la 
_pubescence, les feuilles un peu plus petites et à moindres nervatures et par 
les stipules bifides. 


VALETON. 


jj jn AN il OR 


IE od ” ü 
‘ + Ad od / ij ä 
ä 6 A 
A a K 5 
E, ï 8 
RES 
a pe, ey Di … _ 
: il » 
ke . 1 , p 
Pars = he en Nd Ald as 
ï WREE: k 3 hi Ale je RE) SOR: ' 
Cn KE Sl A 5 8 
: LR mf Es hi B 
« je, gn \ Í 
El ar ps ERA ee ee Ë 
6 É ‚ ne | ’ 
% . Ô 
u 4 A5 $ 
N 8 i 
" d Á B sr 
ï „el e BL iN 
« 
He, Se s í 
v k , À N - 
Wik k a : E E 
É ; ad: 
d ì E „a 
4 we - - é Ë 
den he hr 0 ï 
fi ! en si 
A: h } ke i) 5 id 
/ EN il ï 
k - 
» - 1e E 
» , 
+ 1 & De „AN … 
and ke " j U 
… e À 
f fi we 
. N ï « 
<4 or ke î v : ed ü 
5, * 
4 kd kol’ El 
d ë Ë 
= 4 . Ís b 
- e RE 
E Cia 
4 
Lj 
4 t 
' oja À í ie 
NA 
EN 
à : 0 
bri de gd ' 
id Ie Pt hj 
t . 
wt Mais « 
te 5 EE á 
. he - 
frs’ Ee 
Ge 4 in 
: " pl k d 7 
. re hi E . : . 
ss è N 5 
5 . PT d 
Ais - Û ak « df IA Ee zé 
Ee cie 5 ve a ee ME É 
ed kes k 
Ê zn k2 k e : : : 
' * " ed D Nj 
he Ens nar ol - ak 8 1 
RE 0 BEN hi ew 2 Ae A 
WOT ve Ad : kt 
A ied p, ' 
Ps hd d " NN A EE 


Tab.cccXch. 


| 
8 


Acranthera capitata Val. 


Kaa 


n Dl 
D EE _ 
n 
n 
nn _ 
n _ 
n 
_ sdi 
' _ 
"En 
E 5 
0 n ij n 
_ A 
n _ _ 
me _ _ 
E n 
_ C 
En Ph . Ù EE 
ge _ a _ hs? 
Pi 
Ek id 
| hl R 
Dn RK 
E n nm 
_ Kn ' _ 
- 
mm ee 
ze Ms n Ei 
we hd Ö 
_ Pa 
LN e 
n n EN 
E 
n 
8 
eN 4 _ _ B 
_ Ei 
AE 
EE OO y 
Kal ij 
e _ ee N 
_ n 
E 
D _ 
D) 
En 
ke 
4 
_ 


Nn 


U 
En _ 
de: En 
_ ne 
_ _ Ô 
n _ J 
Dr An 
Ì Ù ne 
e) RD Ln Ù 
en î 
_ Oe 
d En E3 
5 n _ KE 
Dg 
En n En _ 
_ _ ER 
Ô _ 
Ran 
ele DE AC 
Ga 
_ D ij 4 OO 
ii N ij ij 
0 
_ 
E 
En 
Lr _ Dd 
ij, 
Ka 
fi 
_ 
_ 
Ee 
5 
_ > 
Ee) 
_ 
5 ' en | 
mn 
os 
7 Ù 
n 
8 hai u 5 _ t 
_ _ 
EE: 
ij 
EN 
in 
Ô 
rin E 
_ 
En n eN: 
| 
n Re) 
9 
8 
8 
Ö 
it _ 
_ Dn 
A 
ee 
_ _ 
n 
1 
n O 
ij 
Kd 
8 
_ Ù Mi Kd 
Kd 
e 
_ Ei 
n û 
_ n 
n el 
_ _ 
Kd 


Lj 


En 


Iq 


+ 
B 
5 
_ 
_ me 
n 
_ 
_ 
En 
@© 
® 
n 
Se 
_ 
_ 
_ j 
an 
_ 


TekmBEEXCR 


MIIS 
ON 


2 CRA 


\ eí 4 
NE (ie 


hera capitata Val. 


M. Kromohardjo lith. 


TABULA CCOXCI. 
Acranthera capitata Val. n. sp. 
Rubiaceae. 


Fig. 41. Pars superior speciminis robustioris. — Fig. 2. Caulis juvenilis cum sti- 
pulis. — Fig. 3. Flos. — Fig. 4. Alabastrum. — Fig. 5. Flos dissectus. — Fig. 6. 
Genitalia. — Fig. 7. Eadem arte soluta. — Fig. 8. Stigma. — Fig. 9. Stamen. — 
Fig. 10. Infloresce. fructibus juvenilibus. — Fig. 11. Pars faciei inferioris foli ;. — 
Fig. 12. Eadem +. 


Herba prostrata sericeo-pubescens caule crasso subtetragono. 
Stipulae liberae ovatae obtusae, deciduae. Folia longe petiolata 
euneato-obovata vel elliptica, supra glabra, subtus in nervis et 
venis appresse pubescentia, nervis arcuatis, venis secus nervos 
pinnatis insignibus, reticulatis, parenchymate sub lente dense 
striulato. Flores parvi terminales capitati bracteis haud insig- 
nibus. Calycis lobi lanceolato-oblongi, corolla campanulato- 
hypocrateriformis. Filamenta brevissima, antherae brevi-apicu- 
latae, connectivo dorso vix costato. Stylus glaber. Stigma 
parvum. Flores albi vel violacei. 


Herba prostrata 300 mm. alta. Caulis crassus basi lignescens 
tetragonus, prope basin 7 mm. crassus, superne 5 mm, foliosus, 
internodiis 20—40 mm. longis. Stipulae liberae basi lata sessiles 
ellipticae vel obovatae dorso strigosae margine dense ciliatae, 
deeiduae 12—15 mm. longae, 8—12 latae. Folia longe petiolata 
cuneato-obovata rarius fere elliptica, apice obtusa saepe subapi- 
culata basi cuneata, crassiuscula membranacea supra nigres- 
centia glabra, subtus fusca, ad nervos et venas fortiores breviter 
appresse-pubescentia, in parenchymate glabra, 140—250 mm. 
longa, saepius 170—200 mm. longa, 75—90 lata, petiolo 
85—50— 10 mm. longo 2 mm. erasso semitereti puberulo. Nervi 


276 


laterales 7—12 suberecti arcuati, infimi prope basin oriundi parvi, 
magis minusve amplectentes, subtus prominuli et indumento 
conspicui, venae saepe conspicue secus nervos pinnatae, imprimis 
in latere exteriore, valde arcuatae, laxe reticulatae, superficie 
inter venas venulis minutis densis minute striulata, in folüis juniori- 
bus jam oculo nudo distinguenda. Inflorescentia terminalis, 
saepissime solitaris, interdum gemina, breviter pedunculata, 
peduneculo vulgo inter stipulas toto occulto, subgloboso-composito- 
capitata, densiflora, 30 mm. alta 40—50 mm. lata vel minor, 
bracteis foliaceis 10—15 mm. longis ellipticis laxe involucrata. 
Flores inter minores subsessiles sine ovario peduneuliformi 
cire. 12 mm. longi. Calyx 5-partitus lobis lanceolato-oblongis 
obtusiuseulis cire. 7 mm. longis, corolla (in alabastro late 
clavata) campanulata limbo patente, 10—12 mm. longa 5 mm. 
lata, lobis 8 mm. longis. Stamina corollae multo breviora, 
filamenta brevissima (1.5 mm.) antherae 4—5 mm. longae, 
apieulo tenui Ll mm. longo terminatae 1 mm. latae, basi sub- 
cordatae thecis latis marginibus contiguis haud connexis, 
apiculis stigmati appressis, connectivis dorso planis vix incras- 
satis. Stylus glaber rectus; stigma brevissime capitatum peni- 
cillato-lobatum. Ovarium hirsutum 5 mm. longum, Peduneculi 
post anthesin deflexi. Capsulae paucae maturescentes nondum 
plane maturae glabrae, circ. 10 mm. longae 2 mm. latae in 
pedicellum filiformem 2 mm. longum attenuatae sepalis mar- 
eescentibus coronatae. 


Flores albi vel (in 664) violacei. 


Habitat, Borneo austro-septentrionalis in montibus Oeloe 
Seboeloe, Amdjah 428, 429, 534, 456, 664 (anno 1912). 


VALETON. 


N 


S.Darmosoediro del. 


D 


Ö 


! 


Acranthera hirtostipula Val. 


SR 


IJ 
M.Kromohardjo lith. 


tk dnncenmennt tn 


TABULA COOXCIT. 


Acranthera hirtostipula Val. u. sp. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Caulis florens. — Fig. 2. Flos cum bracteis. — Fig. 3. Corolla dissecta. — 
Fig. 4, Stamina pistillum includentia. — Fig. 5 et 6. Stamen. — Fig. 7, Gemma. — 


Fig. 8, Pars folii a dorso à. 


Caulus erectus prob. subfruticosus, foliosus, internodiis elongatis 
decussatim compressis. Stipulae parvae hirsutissimae caducis- 
simae. Folia obovato-elliptica breviter acute abrupte acuminata 
basi cuneata subtrinervia, membranacea supra fusca glabra 
subtus molliter tomentosa, nervis utrinque 8 erecto-patulis 
arcuatis. Flores 5-meri in axillis solitarii vel fasciculati bibrac- 
teati brevi-pedicellati. Calycis lobi anguste lanceolati. Corolla 
extus tomentosa campanulata lobis tubo fere triplo brevioribus 
acutis. Filamenta elongata, connectivum latum planum. 


Herba? pubescens. Caulis erectus sublignescens subquadran- 
gularis decussatim compressus internodiis 15— 20 mm. longis. 
Stipulae anguste oblongae obtusae dorso dense sericeo-hirsutae 
D_—12 mm. longae 2 — 4 mm. latae, gemmas includentes caducis- 
simae, glandulis filiformibus hic inde inter pilis exsertis. Folia 
longe petiolata elliptico-obovata apice breviter abrupte acumi- 
nata acuta basi cuneata acuta trinervia herbacea, supra fusca, 
glabra, subtus avellanea imprimis ad costam et nervos mol- 
hter hirto-tomentosa. Nervi laterales utrinque circ. 8 erecto- 
patuli angulo in medio folio 500 valde areuati, subtus prominuli, 
venarum reticulatione laxa irregulari. Folia 125—180, 55-15 — 
85 mm. lata. Petioli 30-—40 mm. hirto-tomentosi. 

Flores in axillis solitarii vel pauci-fasciculati bracteis binis 


218 


elliptieis obtusis dorso dense hirsutis circ. 6—8 mm. longis 3 mm. 
latis basi inclusi, breviter pedicellati, interdum bracteola lan- 
ceolari sub ovario instructi. Flores 5-meri. Calyx 5-partitus 
segmentis inaequalibus oblanceolatis 6 —12 mm. longis 1— 3 mm. 
latis extus et intus pallide tomentosis. Corolla campanulata 
calycis lobis duplo longior:(20—25 mm. longa, 13 mm. lata) 
extus tomentoso, Limbi lobi tubo multo breviores (6— mm. 
longi, basi 4 mm. lati), ovato-trigoni aeutiusculi. Stamina tubum _ 
circ, aequantia (12—18 mm.), filamentis elongatis antheris paul- 
lum brevioribus. Antherae oblongae connectivo lato plano apice 
minute (!/,— l mm.) aristato, thecis prope marginem conneectivi 
affixis ad marginem internum barbatae. Stigma haud bene 
distinguendum prob. oblongum. 


Borneo-centralis, Liliboelan tepoetag, Niruwennurs 8%4 et 1002. 
Die Art hat in den Herbar-exemplaren mit einigen der mehr haarigen _ 
Formen von 4. maculata eine oberflächliche Ähnlichkeit ist aber durch die 
kleinen abfallenden Nebenblätter, die Zahl der Blattnerven die längere Blatt- 


spitze sowie auch durch die Staubfäden leicht scharf zu unterscheiden. 


VALETON. 


Pd 


ze 


ic. Bog: XVI. Tab.OCCXCIIL. 


CAL S 
LLL SSS Ze 0) 
= À SR 
SS 
LZ 


ZN Ne 
LD 


/ 


zl 


| 
NN, \ 


Ek 


F2 


5 
me Sd 


EN EEENENSNE 
ee 


Z SE 
ESES En 
AZS 5 ESS 
Aes A: GD 
_—_— NSE 


EE 


En 
id 


NS Te 


ae 
\ Ne Ne 
DE 


SD 


ZD 


DT 


DD) 


np) 
Ze 

DE EENS 

Fris 


=S, 

STE 
RE NS 
mr paf 


ss 
Deet 
dr 
AAARAAn 
nn, 


Dd 
\ 
N 
je 


== 
PIM 


en 


=S 
SET 


7 


Tall 


ERNANI 


S.Darmosoediro del. 


M.Kromohardjo lith. 
Acranthera involucrata Val. 


TABULA CCCLXCHI. 


Acranthera involucrata Val. n. sp. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Habitus. — Fig. 2. Flos singulus. — Fig. 3. Alabastrum ex alio speci- 
mine. — Fie. 4, 5, 6. Corolla cum staminibus (v. fig. 3). — Fig. 7. Stamen (v. 


fig. 2). — Fig. 8. Stylus cum stigmate. 


Frutex parvus hirsutus. Stipulae magnae subpersistentes in 
juventute basi connatae oblongae obtusae, dorso hirsutae. Folia 
petiolata obovato-oblonga abrupte subacuminata, supra glabra 
subtus molliter pubescentia. 

Inflorescentia nutans, bracteis 4 magnis ovatis decussatis 
involucrata, trichotoma, ramis capitatis brevi-pedunculatis et 
subsessilibus bracteis magnis iterum involucratis. Flores parvi 
basi bracteati. Corolla campanulata, sepala late lanceolata 
paullum breviora. Filamenta brevia, connectivum alte lamellato- 
carinatum apice brevi apiculatum. Stigma apice attenuatum 
teres papillosum. 


Frutex hirsutissimus. Folia in apice caulis approximata 
magna, breviter petiolata, obovato-vel cuneato-oblonga acumine 
subabrupto brevi acutissimo terminata, basi sensim angustata 
et in petiolum marginatum decurrentia, membranacea supra 
in sieco nigro-brunnea nitidula costa excepta glabra, subtus 
brunnea molliter pubescentia pilis accumbentibus imprimis ad 
costam et nervos densis et colore pallidiore conspicuis. Nervi 
laterales 12—14 utrinque, inferiores suberecti ceteri erecto- 
patuli (angulo 48°—68°) prope marginem arcuati et ascen- 
_dentes, venae transversae laxae haud valde conspicue clathratae. 
Folia 220— 800 mm. longa %5—100 mm. lata, acumen 5— 14 mm. 
longum basi 8—10 mm. latum, petiolus circ. 20 mm. longus 
hirsutissimus. Stipulae maximae pro '/, a basi connatae et 
apieem caulis cum foliis juvenilibus includentes, nunc 50 mm. 


280 


longae 15 latae ad 20 mm. connatae, dorso ut folia hirsutissime 
pubescentes. Inflorescentia composito-capitata, juxta folia novella 
ex apice caulis exorta pedunculata nutans. bracteis 4 decussatis 
magnis late ovatis acutis involuecrata, trichotoma, ramis capi- 
tatis, terminalì breviter peduneculato, lateralibus sessilibus, 
omnibus densifloris bracteis numerosis magnis semi involucratis. 
Tota inflorescentia 40—50 mm. diametiens, Bracteae binae 
exteriores late ovatae et sub-cymbiformes, 30 mm. longae et 
fere aequilatae, sequentes paullum breviores apice interdum 
bi-trifidae. Bracteae interiores saepe angustiores, oblongae. 
Flores haud magni pedicellati, ovario crasso a pedicello 
distincto. Calyx magnus, sepalis inaequalibus late lanceolatis. 
Corolla brevi-infundibularis, calyce paullum longior, ad '/; longi- 
tudinis 5-fida, lobis oblongis acutis suberectis, nune circ. 
12—13 mm. longa, lobis cire. 10 mm. diam. Stamina ima basi 
corollae adnata conniventia, S mm. longa. Filamenta basi 
dilatata brevia (2 mm.), antherae connectivum- dorso carina 
alta lamelliformi instructum apice in acumen acutum, subu- 
latum productum. Thecae angustae approximatae connectivo 
breviores basi rotundatae utrinque secus connectivum serie 
pilorum instructae. Stylus crassus 5-sulcatus; stigma fere aequi- 
latum oblongum obtusum cylindraceum papillosum. Pollinis 
granula discoidea obtuse trigona laevia, poris 8, + 27 micr. diam. 


Habitat Borneo Prope Kuching (Havranp et Hosr 887, Hewum 
R. 52) „flowers pale red’ Ad pedem montis G. Damoes (HALLIER 
486 et 650). TrysmanN in Herb. 


Ausgewachsene Inflorescenzen dieser Art verlieren die Bracteen mehr weni- 
ger vollständig und sind dann im Herbar nicht sicher von 4. frwlescens VAL. 
zu unterscheiden. Steriele Exemplare sind ebenso schwer sicher zu bestimmen. 
Die Blüten sind aber sehr verschieden. | 

Die jenigen von A. involucrata sind denen von 4. abbreviata sehr ähnlich 
(sieh Ie. bog. Tab. 355 (1913)) und die Staubblätter gehören zu einem ganz 
anderen Typ als die von A. frutescens wo das Connectif am Rücken abge- 
rundet ist, } 

VALETON. 


KL 


lc. Bog: XVL | Tab. CCCXCIV. 


Pe 
EIT ma I 


NE 
Es 


SN 


LEE 
SARSS 


IE 
SE 


EE NS 


ANS: 


VE 


S.Darmosoediro del. M.Kromohardjo lith. 


Acranthera lanceolata Val. 


TABULA CCCXCLV. 


Aecranthera lanceolata. Val. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Pars apicalis herbae florentis, f = flos apertus. — Fig. 2. Infl. juvenilis 
cum stipula s et bracteis b. — Fig. 8. Folium aliis speciminis. — Fig. 4, Albastrum 
juvenile. — Fig. 5. Stamen ex alabastro. — Fig. 6. Pistillum. 


Herba inecano-serieeo-puberula prostrata. Stipulae Mberae 
oblongae acutiusculae subglabrae deciduae. Folia breviter vel 
modice petiolata lanceolata vel oblongo-lanceolata basi angustata 
_apice breviter vel longe acuminata, multinervia avenia in sleco 
fusca petiolis et nervis incano-sericeis. Inflorescentiae incano- 
tomentosae cymosae 3—5-florae breviter et longe pedunculatae 
vulgo tres in apice caulis umbellatae. Flores parvi, tomentoso- 
puberuli. Sepala elliptica acuta, corolla tubuloso-campanulata, 
limbi lobis brevibus patulis. Connectivum latum planum brevis- 
sime acutatum, ecarinatum. Stigma conicum acutum. 


Herba prostrata ascendens, nunc fere semimetralis, sericeo- 
puberula in sicco canescens. Caulis basi lignescens subqua- 
drangularis 8—4 mm. crassus, pro magna parte nudus versus 
apiceem herbaceus et foliosus, internodiis 10—15 mm. longis. 
Stipulae oblongae acutiusculae subglabrae caducissimae circ. 
10—15 mm. longae 83—5 mm. latae. Folia modice petiolata 
lanceolata vel oblanceolata, vel anguste oblongo-lanceolata 
modice acuminata, acutiuscula basi cuneato-acuta, 65 —125 mm. 
longa, 20-—84 mm. lata vel etiam 100 mm. longa, 18 mm. lata, 
acumine 5—15 mm. longo; petiolis 10—80 mm. longis sericels, 
crasse membranacea in sicco supra et subtus fusca, nervis 
subtus pallidioribus, supra glabra subtus ad nervos sericea cete- 


Z 


282 


rum glabra, margine sericea. Nervi laterales numerosi paralleli, 
nune 10—14 utrinque erecto-patuli leviter arcuati subtus teneri 
prominuli eolore incano conspicui; venae inconspicuae. Inflores- 
centiae terminales umbellato-cymosae, magis minusve trichotome 
_compositae vel subsimpliees breviter vel longiuscule peduncu- _ 
latae, saepe tres fasciculatae, quarum laterales 8—5-florae bre- 
viuscule pedunculatae, centralis longe pedunculata 5-flora. Brac- 
teae parvae lanceolatae. Pedunculi 7—25 mm. longae. Flores 
in apice ramorum inflorescentiae 3—5-fasciculati subsessiles 
sericei. Ovarium lineari-fusiforme. Sepala elliptica acuta tomen- 
toso-puberula saepe 4—5 rarius 6 quarum Ì vel 2 minores, 
6—7 mm. longa 2.5—3 mm. lata, corolla tomentoso-puberula 
infundibulari-tubulosa ealyee duplo longior, 12 mm. longa + 9 mm. 
lata, limbi lobis patentibus brevibus ovatis. Stamina non nisi 
in alabastro examinata filamentis nondum evolutis. Antherae 
apiee brevi-acuminatae connectivo lato haud carinato. Stigma 
conieum acutum. „Flores albi”’. | 


Habitat: Borneocentralis, Nrieuwenauis in loeis seguentibus: 
Tadjoek n. 206, (1896—'9%): Soengei Harasee n. 214, (1893, 
99); Soengei senoen n. 80 (1898). 


Durch die im troeknen grau-seidige Behaarung, die terminale umbellate Inf, 
sowie durch die Grösse und Structur der Blüten scheint diese Art 4. atropella 
und A. Hallieri wohl am nächsten zu stehen. Während aber dort die Blüten 
langgestielt sind und die Dolde ungestielt, ist hier gerade das Umgekehrte 
der Fall Durch die fast Weiden-ähnliche Blattform steht die Art ganz allein. 


VALETON. 


7 
El 
En 
ï 
ol 


’ 


Ps 
en 
… 
7 
È 
“e 
1 


Ke 


lc. B 8 XVI j Tab. CCCXcv. 
„DOP: . 4 


Dar diro del. ® MKromoherdjo ih 
S.Darmosoediro del. 
Acranthera maculata Val. 


lo. Bog: XVI En Tab. COCXCV. 


eN 

\ v 
. \ 
4) 
V/ yl Àree / 
4 ZEN, sl 4 

X 14 ‚Z VR , 

\ aante: 


TNTEN ANNEN 


NN 


N 


es 
N 


INE: 
NT 
NIN \ 
SNN ON 


N 
EAN 


NN 


N 
NN 
ANN 
NN 
\n 


N 
\ 


KEEN 
TMN 


ed / 
4 / | ans UD) 
IV VANIDE 
Jh ij 1 
ze IJN if 1} /) 
J / u N 


S.Darmosoediro del. M.Kromohardjo lith. 


TABULA CCCXCV. 


Acranthera maculata Valse. 


Rubiaceae. 


Fig. 1. Herba florens. — Fig. 2. Alabastrum. — Wig. 3. Ilos dissectus 1. — Fig. 4, 


Corolla }. — Fig. 5. Calyx. — Fig. 7. Stigma +. — Fig. & Capsula Te 

Herba prostrata hirsuto-pubescens. Caulis basi radicans, 
aseendens foliosus. Stipulae liberae obtusae subpersistentes. 
Folia ad caulem elongatum disposita vel apice conferta cuneato- 
oblonga vel obovata apice brevissime acute acuminata supra 
glabra albido-maculata, subtus imprimis ad nervos et venas 
longe appresse-setoso-pilosa basi subtrinervia vel subtriplinervia, 
ceterum nervis paucis utrinque pertensa. Flores majusculi in 
axillis sohitarij, pedicellati. Calycis lobi lineares. Corolla infun- 
dibulari-campanulata, lobis tubo brevioribus ovatis acutis, extus 
puberula. Filamenta longiuscula, antherae contiguae conneetivo 
dorso alte carinato, apice acuto. Stigma fusiforme papillosum. 


Frutieulus prostratus radicans ascendens hirsuto-pubescens. 
_Caulis lignosus tetragonus foliosus elongatus vel variis modis 
abbreviatus, unde folia nunc versus apicem conterta. Internodia 
10—20 mm. longa + 3 mm. crassa. Stipulae liberae basi lata 
sessiles, late ellipticae vel obovatae obtusae hirsutae 12— 20 mm. 
longae, 7—ll latae. Folia longe petiolata subeuneato-oblonga 
apice brevissime subacuminata acuta basi cuneata vel obtusius- 
cula, rigidiuscule membranacea, in sicco supra obscure glauco- 
olivacea, pulchre maculata, parenchymate secus nervos densius 
colorata glabra, subtus pallida ad nervos et venas laxe longe 
_appresso-hirsuta, parenchymate inter venas subglabra vel parce 
pilosa, ad marginem et apicem insigniter dense breviter ciliata 
subtrinervia vel etiam triplinervia vel subquintriplinervia. 
Nervi laterales utrinque pauci (4—5), quorum par inferum 

prope basin ipsam oriundum, margini parallelum et ad */, foli 


284 


percurrens cetera amplectens, cetera inaegualiter opposita erecto- 
arcuata et amplectentia, venae nunc subinconspicuae nune sat 
distincte laxe irregulariter reticulatae. Folia %5—100—150 mm. 
longa, 32—88—60 mm. lata, 25—55 mm. longi. Flores inter 
majores, in axillis singuli, distantes vel cum foliis conferti, 
breviter pedicellati, 30—45 mm. longi pedicello cum ovario 
10—20 mm. longo. Calyx 5-partitus, lobis linearibus acutis 
14—18 mm. longis 1.5—2 mm. latis, utrinque (in sicco albido-) 
pilosulis. Corolla hirsuta elongata infundibulari-campanulata 
extus parce hirsuta, limbo in alabastro ovato haud alte costato, 
per anthesin infundibulari, 30—45 mm. longa basi vix 9 mm. 
diam., tubo 22—28 mm. longo, limbi lobis ovatis acutis in. 
flore aperto 8—16 mm. longis erecto-patulis. Stamina tubum 
circ. aequantia vel breviora nune 24 mm. longa (filamenta 14, 
anthera 10 mm.). Thecae parallelae contiguae anguste lineares, 
cum vicinis contiguae et connexae, basi rotundatae, connectivum 
angustum dorso carina lamellata medio cire. 2 mm. alta, 
semiorbiculari, apice acutum vix apiculatum. Antherae igitur 
sicut in Á. abbreviata sectione transversa figuram stellatam 
sistentes. Stylus filamentis aequilongus, stigma bipartitum lobis 
contiguis acutato-fusiforme papillosum 10 mm. longum. 
Fructus eylindraceus 5-costatus, 15—30 mm. longus 84 
crassus pedicellatus vel subsessilis. „Flores albi”: Amdjah 83%. _ 


Habitat: Borneo centralis, legit Nieuwennuis in locis diversis. 
Nieuwenh. n°. 337, 362, 539, 585, 605, 1045, 1211, 1845, 1871. 


Obgleich die Art in der Blatt-gestalt und der Dichtheit der Behaarung sehr 
veränderlich ist, und durch die Structur der Blüte besonders der Genitalia 
fast genau mit A. abbreviata Var. übereinstimmt; ist sie dennoch in allen, 
zahlreichen Formen von dieser Art leicht zu unterscheiden durch die geringere 
Zahl der Blattnerven, und die grösseren Blätter, besonders auch durch die bei 
abbreviata breit-lanzettlichen Kelchzipfel. Auch 4. axüllaris Van. (Eng). Jahrb. 
44 (1907 p. 550) hat eine ähnliche Inflorescenz und Blüten, auch dort sind 
aber die Kelchzipfel breit lanzettlich die Blätter viel grösser und ist die Ner- 
vatur (6—7 sich umfassende Nerven) sowie die kurze dichte Behaarung der 
Blatt-Unterseite total von der hier beschriebenen verschieden. 


VALETON. 


Í 
ij 
id 
U 
- Mi 
Hi 
Í 


S Darmosoediro del. 


Äcranthera 


multiflora Val. 


M.Kromohardjo lith. — 


WAB A CCCXOVL 


b | Acranthera multiflora Val. n. sp. 
‚Rubiaceae. 
Fig. 1. Habitus. — Fig. 2. Flos &. — Fig. 3. Idem corolla dissecta 2, — Fig. 4. 
Gynaecium cum staminibus £. — Fig. 5. Stamen 5. 


Frutex suberectus puberulo-tomentosus. Stipulae magnae in 
apice caulis persistentes late obovatae et cymbiformes extus 
| appresse pilosae. Folia longe petiolata oblanceolata vel elliptica 
apice acutiuscula, subtus ad nervos et venas dense appresse 
pilosa, supra parce pilosula. Nervi laterales numerosi, venae 
arcuato-pinnatae. In(lorescentiae terminales nune subumbellatae 
pedunculatae trichotomae ramosae, floribus in ramulis ultimis 
capitato-congestis. Calyeis lobi elliptici. Corolla campanulato- 
tubulosa, calycem cire. '/, superans extus pubescens; limbi 
lobi patentes tubo multo breviores. Filamenta brevissima, antherae 
brevi-apiculatae, connectivum dorso costatum. Stigma obovatum 
_compressum. 8 


Frutex suberectus. Caulis subtetragonus 5 mm. latus tomen- 
tellus. Folia longe petiolata elliptica vel raro late oblanceolata 
vel obverse oblonga late acuminata apice acutiuscula basi acuta 
subeuneata, crasse membranacea supra in sicco nigrescentia 
subtus brunnea nervis indumento pallidioribus, supra parce 
appresse pilosula subtus in costa et venis dense appresse hirtella 
in parenchymate pilis appressis substrigosa. Nervi laterales 
numerosi, utrinque 14—15, erecto-patuli (ang. 50—60°) leviter 
arcuati et prope marginem ascendentes, subtus prominentes et 
indumento conspicui, venae sat regulariter arcuato-pinnatae 
venula costali conjunctae laxe reticulatae. Folia 1%0/55— 
210/78 mm. longa, petioli 40—50 mm, tomentello-hirsuti. Stipulae 


286 


sat magnae deciduae non nisi in apice caulis persistentes _ 
late obovatae et cymbiformes, extus appresse pubescentes 10— 
40 mm. longae, 10—20 mm. latae. Inflorescentiae terminales 
dense tomentellae pedunculatae, pedunculis nunc plurimis in 
apice caulis umbellatis et basi stipulis confertis involucratis, 
trichotomo-capitatae, capitulis breviter vel modiee pedunculatis 
iterum ramulosis bracteis parvis ovatis (circ. 8 mm. longis 
d mm. latis) stipatae. Capitula nune 50—60 mm. diam., pedun- 
culi communes 25—45 mm. longae, capitula partialia 20—25 mm. 
latae, pedunculis secundariis 5—10 mm. longis. | 
Flores parvi hirsuti. Calyx 5-partitus, sepala late ovata S mm. 
longa 6 mm. lata hirsuta. Corolla hirsuta tubulosa, limbo 
subpatulo, tubo calyce vix longiore circ. 10 mm. longo 3 mm. 
erasso, limbi lobi ovati subpatuli 4 mm. longi. Staminum fila- 
menta brevia libera, antherae oblongae contiguae apice acumi- 
natae, connectivum dorso costatum haud carinatum, apice 
acuminatum, filamenta nunc brevissima (2 mm.). Stigma obova- 
tum compressum..Capsula oblongo-cylindracea, 20 mm. longa 
Ssramslata: | 


Habitat : Borneo centralis, Soengei-Bloeoe, Nreuwennuis 1896— 
One 8: 


Diese Art ist mit A frutescens sehr nahe verwandt und fast nur durch das 
Indument verschieden. Sowohl den Blüten als den vegetativen Teilen fehlt die 
hirsute Behaarung von A frutescens und die Blätter zeigen dadurch sowie 
durch mehr elliptische Gestalt im Herbar eine etwas verschiede Facies. Weiter 
sind die secundären sowie die tertiären Blüten-achsen bei 4, frutescens mehr 
verlängert wodurch die Inflorescenz weniger abgerundet kopfförmig ist. Die 
Blüte ist bei A. frutescens etwas grösser die Kronröhre mehr bauchig und der 
Saum mehr ausgebreitet, und das Connectivum ist dort an der Rückenseite 
halbeylindrisch, und die Thecae sind an der inneren Grenze barbat; hier tritt 
das Connectivum mehr eckig hervor und sind die Thecae uphehaart Auch die 
Gestalt des Stigma, bei 4. fruteseens spitz-eiförmig mit abhängenden Papillen, 
scheint verschieden. Es könnten aber diese Differenzen durch das zu sehr 
gepresste und weniger gut conservierte Material von 4. multiflord veran- 


lasst sein. 
VALETON. 


4 
8 


T ab.CCCXCVII 


| 


: Rn: 


hei hete et Ca on ad Rd SN 
PE NE mer EE En 


PENS Ce 


lith. 


M.Kromohardjo 


S.Darmosoediro del. 


Acranthera ophiorhizoides 


TABULA CCOXCOVII. 


Aecranthera ophiorhizoides Val, n. sp. 


Rubiaceae. 


Fis. 1. Pars apicalis herbae frutescentis. — Fig. 2. Inflorescentia triflora juvenilis, 
singulo alabastro vi aperto. — Fig. 3. Alabastrum vi apertum. — Fig. 4. Stamen 
antice visus. — Fig. 5. Idem a latere. — Fig. 6. Pistillum. — Fig. 7. Fructus juve- 


3 


nilis,. — Fig. 8. Pars folii 5. 


Herba prostrata caule lignescenti ascendenti, subglabra. Sti- 
pulae minutae in cupulam apiculatam connatae. Folia petiolata 
elliptica acuminata iis Ophiorhizae canescenti haud absimilia, 
membranacea subtus pallide grisea, subtus ad nervos vix 
minute appresse secrabro-puberula. Inflorescentia terminalis 
pedunculata eymoso- 3-pauci-Hlora. Flores parvi glaberrimi albi. 
Sepala anguste linearia, corolla campanulata. Antherae apice 
acutae vix cohaerentes, connectivum carina laminari alto 
instructum. Stigma parvum pro Sn, stylus striatus. Fructus 
glabri. 


Herba suffruticosa subglabra caule basi lignescenti prostrato, 
_ascendenti, gracili tereti, parte erecta circ. pedali. Internodia 
elongata subteretia glabrescentia (30—65 mm. longa) 3—1 mm. 
crassa. Stipulae in cupulam parvam connatae, medio apiculo 
hmneari appresse hirsuto demum deciduo terminatae 1—1.5 mm. 
altae, apiculo aequilongo. Folia breviter vel modice petiolata 
forma valde diversa, nune elliptica vel saepius lanceolata 
vix subacuminata acuta sensim in petiolum attenuata, mem bra- 
nacea, supra fusca subtus cinereo-pallida (Ophtorhizae canescenti 
_simillima) subglabra ad eostam et nervos appresse parce pube- 
_rula margine densiuscule puberula. Nervi laterales subtus 
XVI 21 


288 


colore valde distincti, tenues, vix prominuli, cire. 7—10 utrinque, 
distantes, arcuato-ereeto-patuli ante marginem ascendenti- 
conjuncti; venae haud vel parum conspicuae; inter 70/35 ad 
125/28 et 150/58 ludentia. Petioli 5-—20-—30 mm. longi semi- 
teretes dorso appresse puberuli. Inflorescentia terminalis pedun- 
culata nunc simplex 2—8-floro-cymosa, nunc 3-ramea, ramis 
iterum ecymosis, in toto %-flora, petiolos circ. 4-plo superans. 
Peduneuli 6—10 mm. longi, rami 5 mm.; pedicelli cum ovariis 
5_—10 mm. Bracteae lanceolatae parvae (3 mm) binae vel 
plurimae ad apieem pedunculi et ramorum. Flores subsessiles 
parvi glaberrimi. Calyx 5-partitus, sepalis linearibus circ. 6 mm. 
longis 1 mm. latis, erasstuseulis. Corolla subearnosa in alabastro 
obovata alte 5-carinata glabra 10 mm. alta, aperta late cam- 
panulata, limbi lobis brevibus (4 mm. longis 5 latis) rotundato- 
obovatis apice late marginatis et minutissime apiculatis. Stamina 
iam in alabastro libera, antheris contiguis. Filamenta brevia 
late loriformia cire. 2 mm. longa. Antherae antice visae 
oblongae vix contiguae apice acutae 5 mm. longae, thecae 
parallelae anguste lineares basi barbatae, connectivum dorso 
carinatum lamina latissima apice acuta basi rotundata, ad 
marginem thecarum barbatum. Stylus ecrassiusculus costatus, 
stigmate oblongo rotundato bilamellato. „Flores albi”’. 


Habitat: Borneo sept, G. djempangan, Boekit 5. Tempilan, 
B. S. Toelit. Leg. Amdjah. | 


Diese Art ist durch das fast vollständige Fehlen der Behaarung, sowie 
durch den ganzen Habitus, die kleine cymöse terminale Inflorescenz etc. von 
den übrigen Arten auffallend verschieden und gleicht beim ersten Anblick 
einer Ophiorhiza, besonders O0. canescens. 

Auch die kleinen weissen Blüten stellen durch die breit-abgerundeten Zipfel 
und die weite Röhre einen ganz eigentümlichen Typus dar, welcher keiner der 


bekannten Arten sehr nahekommt. 


VALETON. 


0 


Tab. CCCXCVII. 


1 
DE 


S.Darmosoediro del. $ M.Kromohardjo ih. 


Ácranthera parviflora Val. 


TABULA CCOXOVIIL. 


Acranthera parviflora al, n. sp. 


Rubiaceae. 
Fig. 1. Pars apicalis caulis }. — Fig. 2, Gemma terminalis juvenilis. — Fig. 9. 
Flos vix apertus 2. — Fig. 4. Idem î. — Fig. 5. Idem vi apertus £. — Fig. 6. 
Stamen !°, — Fig, 7. Pistillum ©. — Fig. 8 et 9. Alabastra juvenilia. — Fig. 10. 


3 


Flos post anthesin 5. 


Caulis erectus simplex suffruticosus, internodis elongatis. 
Stipulae liberae deciduae. Folia inter minora, petiolata lanceolato- 
elliptica acuminata paucinervia subavenia crasse membranacea 
subtus puberula. Flores parvi tetrameri, sericelli in axillis 
solitarii brevi-pedunculati. Sepala linearia; corolla paullum 
longior, infundibularis. Antherae contiguae connectivo angusto 
apice brevissime apiculato, filamentis brevissimis. Stigma magnum 
fusiforme ramuloso-papillosum. | 

Herba sublignosa simplex fere semimetralis suberecta puberula. 
Caulis sublignosus prope basin cire. + mm. crassus obtusangulo- 
quadrangularis, in juventute sericeo-puberulus; internodia 25— 
50 mm. longa. Stipulae foliaceae in gemmis planae sibi invicem 
appressae extus serliceeae mox deciduae cire. 15 mm. longae 
ellipticae vel oblongae apice rotundatae, nervo medio conspicuo 
saepe exserto. Folia graciliter petiolata elliptico-lanceolata sen- 
sim longiuscule acuminata acuta basi attenuata decurrentia 
membranacea, in sieco supra fuscescentia subtus olivacea, novella 
subtus appresse puberula, adulta ad nervos et marginem sericeo- 
puberula. Nervi laterales valde oblique arcuati ante marginem 
adscendentes teneri subtus neenon supra prominuli, utrinque 
6—7, alterni, venae parce reticulatae; adulta saepe ad 90 mm, 


290 


longa 30—40 mm. lata, in alio specimine 150 longa 55 lata. 
Petiolus supra complanatus appresse puberulus 15—25 mm. 


longus. Flores parvi tetrameri in axillis singuli vel rarius bini 


petiolis vulgo breviores, bracteis nonnullis basi inclusi, vix 
pedicellati. Ovarium cylindrieum sericeum. Calyx 4-partitus, 
_ segmentis anguste linearibus acutis, latitudine paullum varian- 


tibus, extus sericeis. Corolla calyce vix longior, in alabastro_ 


claviformis tetragona acuta, aperta nune infundibularis tubo 
subeampanulari intus glaberrimo, lobi elliptici acuti, in alabastro 
valvati. Stamina filamentis brevibus liberis, 2 mm. longis in 
annulum brevissimum conjunctis; antherae fere totae in tubo 
inclusae, contiguae, anguste lineares, breviter obtuse apiculatae 
apieulo */, mm. Stigma antheris inelusum fusiforme dense penicil- 
lato-papillosum apice nune aeutum bifidum (bipartitum lobis ap- 
pressis). Flos totus circ. 15 mm. longus. Sepala 9— 12 mm. longa 


fere l mm. lata. Corolla circ. 12 mm. longa tubus 6 mm , petala - 


circ. 6 mm. longa, 2.5 mm. lata. 

Fructus (an maturus) teres 15—20 mm. longus 2—25 mm. 
latus, bisuleus, sericeus brevi-pedicellatus, sepalis 7 mm. longis 
coronatus. 


Habitat: Borneo centralis, Amai ambit, leg. HALLIER 189394 
n°. 3247 B; Lianggagang n°. 2817 B. 


Durch die 4-zähligen kleinen axillären Blüten an verlängertem beblättertem 
Stengel steht die Art in der formenreichen Gattung bis jetzt allein. 


VALETON. 


E 

E 

4 

Pe) 
a 
j 

eg > 
% 
- 
Ee, 


elan NT ea ded 


Tab.COCXCIX. 


1 
wh 


Ze 


1/0) 


VIN 


1 
Ef 


Bd 


UG 


ij 


/ 


fi 


/j 


/ 
/ 
/ 


Pi 


/ 
/ 


je Zl 
, 


/ 
Ó 


(4 


/, 


, 
ij 


| 


De ere 


/ 


FT 


(/ | 
dl 
‚ 


9 if { 
4 


NS 


14 


1 


, 


. 


th. 


jo 


Kromohard 


M. 


S.Darmosoediro del. 


Val. 


Acranthera _strigosa 


TABULA CCOXCIX. 


\ Acranthera strigosa Val. n. sp. 
Rubiaceae. 
Fig. 1. Herba florens. — Fig. 2. Flos singulus apertus }. — Fig. 9. Ramulus 
inflorese. +. — Fig, 4. Flos corolla delapsa. — Fig. 5. Androecium antheris arte 


solutis. — Fig. 6. Stamen. — Fig. 7. Stylus. 


Herba robusta. Folia petiolata majuscula saepe elliptica vel 
obovata acute subacuminata longe strigosa et ciliata. Stipulae 
in ochreas magnas internodia juniora tota invaginantes apice 
longe multidentatas connatae. Thyrsi nutantes corymbiformes 
subglobosi densissime floridi bracteis numerosis cum stipulis 
foliaceis instructi. Flores brevi pedicellati parvi corolla campa- 
nulata calyce paullum longiore. Antherae connexae connectivo 
_magno apice in aristam longissimam capillarem producto. 
Dtylus glaber, stigma parvum globosum. 


Herba erecta, densissime pilosa, caule erasso internodiis brevi- 
bus. Stipulae magnae in ochream latam cyathiformem truncatam 
multidentulam, internodium sequens invaginantem connatae, 
appresse hirsutae, 10—20 mm. altae 10 mm. latae, dentibus 
_nune cire. 14, hnearibus, 2—8 mm. longis pilosis ornatae. Folia, 
majuscula superiora breviter, adulta longe petiolata, elliptica 
vel obovato-oblonga apice breviter acute acuminata basi cuneata 
vel obtusiuscula, membranacea, supra longe strigoso-pilosa subtus 
ad venas et nervos longe strigosa, margine ciliato. Nervi 
laterales utrinque 10—14, erecto-patuli superiores erecti, 
arcuati, tenues subtus valde conspicui, venae laxe reticulatae 
parum conspicuae. Folia 150—200 mm. longa 75—85 mm. lata. 
Petiolus folii adulti 60 mm. longus 3 mm. latus, hirsutus. 


292 


Infiorescentia terminalis inter folia nascentia erumpens, et | 
nunc nutans, pedunculata subglobosa corymboso-thyrsiformis, 
densiflora circ. 40—60 mm. diam, pedunculo nune 25 mm. 
longo. Ramuli ultimi saepe cymoso-5-flori. Flores brevissime 
et breviter pedicellati, inter minores, bracteola subaveni lineari 
parva. Calycis segmenta libera, lanceolata acuta hirsuta + 7 mm. 
longa. Corolla campanulata ad apieem tubi leviter econstricta 
cire. 8—10 mm. longa, lobi tubo dimidio breviores late ovati 
induplieato-valvati (generis modo). Stamina corollae fere aequi- 
longa circa stylum conniventia, filamentis filiformibus liberis, 
thecis paullum brevioribus. Antherae thecis antrorsis connectivo 
magno (crista dorsali lata membranacea ?) in aristam capillarem 
longissimum (thecis fere duplo longiorem) producto. Stylus _ 
crassus glaber, stigma parvum penicellatum. 


Habitat: Borneo, Sepan Broenei et Soenget Magni (Nreuwen- 
Huis 1896—'97 n°. 660 et 1330). 


Die Art ist durch die dicht striegelhaarigen Blätter und verwachsenen 
Nebenblätter höchst augenfällig. Die letzteren sind vollständig zusammen- 
gewachsen und bilden an den oberen Knoten weite Becher mit zahlreichen 
haarigen Randzipfeln welche die jüngeren Internodien mit dem nächsten 
Nodus einhüllen. Die Blüten sind verhältnissmassig klein und bilden dichte 
kugelförmige augenscheinlich terminale Köpfchen, welche in dem Herbar in 
solcher Weise zusammengeklebt sind dasz es äusserst schwierig ist eine voll- 
ständige Blüte heraus zu bekommen. Die Antheren uuterscheiden sich durch 
die sehr langen haarfeinen Grannen der breiten Connective, welche an der 
Rückenseite wenn ich richtig gesehen habe in einen breiten Kiel ausgehen. 
Ein solcher breiter häutiger Kiel kommt tatsächlich bei 4. abbreviata vor, 
fehlt aber bei 4. capitata, welche übrigens in Blüte und Inflorescenz der vor- 
liegende Art nicht unähnlich ist. 


VALETON. 


SO XML. 


ei 


9 


Zand 


Ne 


A 


M.K romohardjo Lith. 


S.Darmosoediro del. 


Val. 


Lasianthus glaber 


TABULA CD. 


Lasianthus glaber Scheff. msc. 


Rubiaceae. 
Fig. 1 et 15. Ramulus florens 2. — Fig. 2. Inflorescentia &. — Fig. 3. Flos à. — 
Fig. 4. Gynaecium. — Fig. 5. Corolla dissecta. — Fig. 6. Antherae. — Fig. 7, 


Gemma terrninalis cum stipula +. 


Frutex omnibus partibus glaberrimus. Folia petiolata ovato- 
lanceolata longe acuminata basi cuneato-acuta: paucinervia, 
nervis prominentibus 5—6 geniculato-arcuatis et longe ascen- 
dentibus, reticulatione venarum subhorizontali. Stipulae minutae 
caducae Flores breviter pedicellati in axillis fascieulati. Corolla 
infundibulari-tubulosa breviuscula alba, calyce eum pedicellis 
violaceis. 


Frutex arborescens glaberrimus. Rami florescentes virides 
laeves decussatim leviter compressi magisminusve contorti nodis 
dilatatis, internodia 35—50 mm. longa 3—4 crassa. Folia petio- 
lata ovato-lanceolata longiuscule sensim acuminata acutiuscula, 
basi ecuneato-acuta, rigidiuscule membranacea vel subcoriacea 
in sieco supra fusco-olivacea-vel viridia, subtus pallidiora. Nervi 
laterales utrinque 5—6 patule arcuati vel saepius geniculato- 
arcuati (inde a costa patentissimi, angulo fere recto ascendentes) 
ascendentes et erecti per longum spatium margini paralleliter 
proeurrentes, utrinque conspicui subtus prominentes, venae 
subtus prominulae sat dense reticulatae, primariae magis 
minusve horizontali-parallelae. Folia 125/35—160/50 mm. longa, 
acumen ad 30 mm. longum, nervis 3 percursum. Petiolus semi- 
teres leviter sulcatus 10—13 mm. longus. 

Stipulae parvae ovato-trigonae caducae 3 mm. longae, mar- 


Tee 
k den 2 4 Ken 
ginem inconspicuum ‘relinguentes, Flore ic 


pen Flores zaten minores a 18 mm. Bar caly 
dentibus acutis, campaniformis cum ovario 4 mm. lon 


glaber corollae tubo aequilongus, stigma bilobum K 
Drupa ignota. „Calyx cum pedicellis purpureus, corol 
Omnes partes foetidae.” 


Habitat: in monte Gedeh prope Tjibodas ubi- primus 
SCHEFFER, ut videtur rara. | 


Die Art welche von mir in Tjibodas gesammelt wurde findet sich im 
sonst nur in einem einzigen von SCHEFFER gesammelten und richtig 
Art erkannten Exemplar. Wahrschei:lich wird sie aber von den za 
Botanikern welche in Tjibodas gesammelt haben doch wel auch zuwe 
genommen sein und liegt dan in den Herbarien wahrscheinlich als ZL 

L. purpureus Bu. hat eine ähnliche Blattnervatur, aber viel 
schmälere Blätter. Die Blüten sind dort ebenfalls gebüschelt in « 
achseln, sind jedoch doppelt so lang und ganz purpurfarbig währe 
glaber die Corolla weisz ist, und nur Kelch und Blütenstiel violett 
lebendem Zustand sind die Arten unmöglich zu verwechseln. 


VALR