This is a digital eopy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully seanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the eopyright to expire and the book to enter the publie domain. A publie domain book is one that was never subject
to eopyright or whose legal eopyright term has expired. Whether a book is in the publie domain may vary eountry to eountry. Publie domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, eulture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and hnally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize publie domain materials and make them widely aeeessible. Publie domain books belong to the
publie and we are merely their eustodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resouree, we have taken steps to
prevent abuse by eommereial parties, ineluding plaeing teehnieal restrietions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-eommereial use of the files We designed Google Book Seareh for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-eommereial purposes.
+ Refrainfrom automated guerying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are eondueting researeh on maehine
translation, optieal eharaeter reeognition or other areas where aeeess to a large amount of text is helpful, please eontaet us. We eneourage the
use of publie domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on eaeh file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Seareh. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
beeause we believe a book is in the publie domain for users in the United States, that the work is also in the publie domain for users in other
eountries. Whether a book is still in eopyright varies from eountry to eountry, and we ean't offer guidanee on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearanee in Google Book Seareh means it ean be used in any manner
anywhere in the world. Gopyright infringement liability ean be quite severe.
About Google Book Seareh
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally aeeessible and useful. Google Book Seareh helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reaeh new audienees. You ean seareh through the full text of this book on the web
at|http : //books . google . eom/
t 1. 3W, 9. Vo
3t|ari)artj eToUegr iLtbrarg
■iL. M
bm^
'^
ING
BAYUNG TIPAN
NING
KEKATANG GUINUNG
TALAPANGABUS
A I
JESU-CRISTO.
. ^ ! g3g^ i if .
MANILA:
GALLE EEAL, INTRAMUEOS, Num. 69.
1908.
MOV 12 1908
^^r.,.-.
v.= ^^ .
V
The New Testament
IN
Pampanga.
PHILIPPINE AGENCY.
AMERIGAN BIBLE SOGIETY,
BIBLE HOUSE, ASTOB PLAeE,
\
7
DING LIBEU NING BAYUNG TIPAN.
BiloDgtii.
San Mateo 1
San M^reos 81
San liueas 133
San Juan 221
Depat ding Apdstoles . . 283
Bomanos 865
I. C!oriDto 401
n. Corinto 486
Galaeia 459
^eso » . • • 471
Tan Filipo8 433
Tan Oolosa 492
I. Tau Tesal6nica . . . 500
II. Tau Tesaloniea
508
'Bihmgaii»
I. Timoteo SIS
n. Timoteo 523
Tito 530
Filem6n 535
HebieoB 538
Santiago 565
I. San Pedro 674
II. San Pedro S84
I. San Juan 590
II. San Juan g99
III. San Juan 601
San Juda8 603
Apoealipsis 606
\
f
/
KANO
SAN MATEO.
Ing pipuirpunan nang JesU'Cristo.
1ING pipanpunan naug Tesu-Oristo, a anak nang David, a
ortolr tio'rtnr AV\iHiVkorrk
anak nang Abraham.
"*0
2 I Abraham ayanak ne i Isaae ; at i Isaao ayanak ne i
Jacob ; at i Jacob ayanak ne i Judd at diiig keang kapatad,
3 at i Jud4 ayanak ne kang Tamar i Ear^ at i Zara ; at i
FarfeB ayanak ne i Esrom ; at i Esrom ayanak ne i Aram,
4 at i Aram ayanak ne i Aminadab ; at i Aminadab ayanak
ne i Naason ; at i Naason ayanak ne i Salmon ;
5 at i Salm6n ayanak ne kang Kahab i Booz ; at i Booz
ayanak ne kang Rut i Obed, at i Obed ayanak ne i Isai ;
6 at i Isai ayanak ne ing aring Dayid.
Ati David ayanak ne i Salomon kanitang ayasawa nang
Urias;
7 at i Salomon ayauak ne i Eoboam ; at i Eoboam ayanak
ne i Abias ; at i Abias ayanak ne i Asa ;
8 at i Asa ayanak ne i Jo6afat ; at i Josafat ayanak ne i
Joram ; at i Joram ayanak ne i Ozia8 ;
9 at i 6zias ayanak ne i Joatam ; at i Joatam ayanak ne i
Acaz ; at i Acaz ayanak ne i Eza]uias ;
10 at i Ezequia8 ayanak ne i Manases ; at i Mauases ayanak
ne i Am6n ; at i Am6n ayanak ne i Josias ;
11 at i Josias ayanak ne i Jeconias at ding keang kapatad,
king panaun a miugse la Babilonia.
\
2 SAN MATEO 1.
12 At kaibat na ning pangaugse ra Babilonia, i Jeconia8
ayanak ne i Salatiel ; at i Salatiel ayanak ne i Zorobabel ;
13 at i Zorobabel ayanak ne i Abiud ; at i Abiud ayanak ne
i Eliaquim ; at i Eliqauim ayanak ne i Azor ;
14 at i Azor ayanak ne i Sadoe ; at i Sadoe ayanak ne i
Aquim ; at i Aquim ayanak ne i Eliud ;
15 at i Eliud ayanak ne i Eleazar.; at i Eleazar ayanak ne i
Mat^n ; at i Matdn ayanak ne i Jacob ;
16 at i Jacob ayanak ne i Jose a asawa nang Maria, a
kaniti ya mibait i Jesus^ a ausan dang Gristo.
17 Nanupata ding pipunpunan na manibat kang Abraham
angga kang David, labi lang apat ding pipunpunan na ; at mani-
bat kang David angga king pangaugse ra Babilonia, labi lang
apat ding pipunpunan na ; at manibatking pangaugse ra Babi-
lonia, angga kang Gristo, labi lang apat ding pipunpunan na.
Ing pangabait nang Jesfi' Gristo.
18 Dapot ing pipunpunan nang Jesu-Cristo raakanyan a
pangapalyari : A inyang i Maria a keang Indu mekitangu ya
kang Jose, bayu la miabe, mabuktut ne, king lalang ning
Espiritu Santo.
19 Eanita pin i Jose a asawa na, antining tau yang bamal,
at e na pin buri ing mibulalag ya puri, binalak nang kawanyan
neug lihim.
20 Dapot kabang isipan na iti, oini, ing metung a angel
ning Guinu pepataguimpan ya kea, sinabi na : Jose, a anak
nang David, e ka magsalupsupan tanggap kang Maria a
kekang asawa ; uling ing atiung kabuktut na, lalang ne ning
Espiritu Santo.
21 At manganak yang metung a lalaki ; at palaguiuwan
meng Jesus : uling ya ing manatbus king kasalanan na ning
keang balayan.
22 At ing keganaganang iti mepalyari ngan bang matupad
ing sinabi na ning manula, ngana :
23 j Oini ing dalagang alang bakas mabuktut ya,
at manganak yang metung a lalaki !
at mipalaguiuwan yang Emmanuel ;
a ing kabaldugan na: Ing Dios atiu kekatamu.
24 Eauita pin i Jose pangaguising na, depatan na ing inutus
na kea ning ^ngel ning Guinu, attinggap ne ing keang asawa ;
1 ^
SAN MATEO 14 2. 8
25 at e ne kilalang babai anggang e mibait ing anak a
pangane ; at pepalaguiuwan neng tTESUS.
Ding mangabyasa king aslagan,
O INYANG i Jesus mibait ne Betlehem sakup ning Judea,
^ king panaun nang aring Herodes, oreni, ding maugabyasa
a meni'^tan king mikakandayu ning aslagan dinatang la
Jerusalem,
2 sasabyan da : ^ Nu ya karin itang mibait a ari ra ding
Judios ? Uling ikit mi ya ing batuin na karin king aslagan,
at mine ke keti bami yang samban.
8 Pamanamdam ning aring Herodes kaniti, megulu ya isipy
at patina ing mabilug a Jeru8alem.
4 At tinipun na la pin ding anggang pun da ding saeerdotee
at ding eseribas king balayan, kitang na karela nung nu ya
kaya mibait ing Oristo.
5 At ila sinabi ra kea : Eing Betlehem ning Judea ; uling
yang makasulat king manula :
6 At ika, Betlehem, sakup ning Jud4,
king makananumang l:^gue e ka lati karing ukuman ning
Judfi ;
uling keka ya lunto ing matnube
a mingat kiug balayan kung Israel.
7 Kanita pin i Herodes, inaus nong lihim ding mangabyasa,
at inusisa nang miamasamas karela ing panaun a pangalto na
ning batuin.
8 At tinubud no Betlehem, sinabi na: Ume kayu, at
nsisan yung miamasamas ing bague dikil king pungul; at
panakit yu kea, pabalu yu kanaku, baku ya namang ayan at
samban ke.
9 Ila kanita pin, kaibat deng pekiramdaman ing ari, meko
na la ; at oini,^ ing batuin a ikit da king aslagan, mumuna ya
karela, anggang inyang miras la, tinuknang ya tulid ning
kabibiliyan na ning pungul.
10 At inyang akit de ing batuin, bina lang Mesaya.
11 At pamanlub da bale ikit de ing pungul pati i Mariang
indu na ; at memanyiklaud lang sinamba kea : at biklat da ing
karelang pibandian inain da kea ing lamak da, guintu, ineienso
at mirrai.
12 Dapot antiniug pepabaluan no ning Dios king pamana-
4 SAN MATEO 2.
guimpan, king e no mibabalik kang Herodag, minuli la king
labuad da king aliwang dalan.
Ing pamanakas dang mine Egipto. — PamaTeamate Tiaring
alang malit kasalanan.
13 At panlako ra, oini, ing metung a angel ning Guinu
pepakit ya king panaguimpan kang Jos5, sinabi na : Talakad
ka, kuanan me ing pungul ampon indu na, ume ko Egipto ; at
karin ka anggang ala kung sabyan keka uling i Herodes
panintunan ne ing pungul baneng papate.
i4 Tinalakad ya pin kanita, kinua ne ing pungul ampon i
indu na itang bengi, at mine ya Egipto ;
15 at ya karin ya angga king kamatayan nang Herodes;
bang matupad ing sinabi na ning Guinu, a guingkas ning
manula, ngana :
Inaus ke Egipto ing anak ku.
16 Kanita pin i Herodes, inyang akit nang biniru re ding
mangabyasa, mikasbu yang bina ; at mitubud yang sundalus,
pepapate nongan dihg anggang anak a lalald karin king Betle-
hem, king anggang sakup na, manibat king pungul a bayung
penganak angga kmg aduang banua, agpang king panaun a
inusisa nang miamasamas karing mangabyasa.
17 Kanita pin metupad ing guingkas na ning manula a i
Jeremias, ngana :
18 Siwalang meramdam karin Bam&,
tangis at tagulele :
ya i Baquel a tatangisan no ding keang anak^
at e ne bisang tumula
uling mete na la.
Ing panlako na Egipto,
19 Dapot, pangamate nang Herodes, oini, ing metung nang
angel ning Guinu pepakit ya kang Jose kabang matudtud ya
kirin Egipto,
20 sinabi na : Talakad ka, at kuanan me ing pungul arapon
i indu na, at ume ka Israel : uling mete no ding magn'asa king
bie na ning pungul.
\
N
SAN MATEO 2 & S. 6
21 Tinalakad ya pin kanita, kinua ne ing pungal ampon i
indu na, at minuU ya Israel.
22 Inyang damdaman na king i Arquelao yang aring
naumutus Judea a minalili kang Herodes a tata na, mirinan
yang takut ume karin ; dapot inyang matudtud ya pekibatan
ne ning Dios, minuli ya king sakup ning Galilea ;
23 at inyang miras ya karin, menuknangan ya king metung
a eindad a ausan dang Nazaret ; baug matupad ing sinabi ra
ding manula : Mipalaguiuwan yang Nazareno.
I Juan a Maminyag.
3
KING panaun a ita dinatang ya i Juan a Mamin^rag,
manaral ya king ilang ning Judea,
2 sasabyan na: Sumisi kayu; uling ing kaarian banua
linapit na.
3 Yapin iti ing balita na ning manula a Isaias, ngana :
Siwala ning metung a kukulait king ilang :
Isadya ye ing dalan na ning Guinu
tuliran yo ding keang daklat.
4 I Juan pin mimalan yang bulbul eamello, at makababat
ya king awakan na ing metung a kaliko balat ; at ing paman-
gan na durun la ampon pulut panilan.
5 Kanita pin mame ia king panuknanganan na, ing Jeru-
salem, at ing mabilug a Judea, ampon ing anggan mikakan-
lapit a karatig ning Jord&n ;
6 at mebinyag la h»3k king ilug Jord4n, sasalesean da ing
karelang kasalanan.
7 Dapot panakit na karing maldang fariseos at sadueeos a
lalapit pabinyag kea, sinabi na karela : Daing ubingan ^ ninung
mituru kelatyung manginlag king muang daratang ?
8 Munye ko ping bungang karampatan na ning pamanisi ;
9 at e yu isipan sabyan king kekong pilubluban : I Abraham
yang tata mi ; uling sasabyan ku kekayu ing Dios makapalto
yang anak kang Abraham kareni mang batung deni.
10 At ngeni pin ing palakul makabili ya king uyat da ding
dntung; ding anggang dutung a e makibunga ping mayap
makutud la at miugse la king api.
11 Aku king katutuan bibinyagan da kong danum king
pamanisi ; dapot ing datang king tauli ku, mayupaya ya pa
6 SAN MA1?E0 3 & 4.
kanalm, a e ku bague mang magdala karing keang s&pin : ya
binyagan na kayu king Espiritu Santo ampon king api.
12 Atiu king gamat na ing paiaipayangin, at linisan nang
mayap ing mepalut at isinup ,na ing trigu Idng kamalig, dapot
dulukan na ing are king aping e matatda.
Pamammyag kang Jesus,
13 Kanita pin i Jesus inayan ne i Juan, manibat Galilea
angga king Jordan, bayang mabinyag kea.
14 Dapot i Juan buri nang ambaganan, sinabi na : Akung
sukat pabinyag keka ^ at inayan mu fai ?
15 Kanita pin i Jesus mekibat ya, ngana kea : Paintulut
mu ngeni; uling bague kekata ing tupad king anggang
katuliran. Kanita pin pepaintulut na na.
16 At kaibat nang mebinyag, sinaka ya king danum i
Jesus ; at o ini, king ding banua mebuklat la kea, at ikit ne
ing Espiritu ning Dios kukuldas ya katulad ne ning pati-pati
at daratang ya tulid na.
17 At o ini, ing metung a siwala a ibat karing banua,
ngana: ilti yang Anak kung kaluguran, a atiu kea ing
kasayan ku !
Ing pam^nuksu kang Jesu8.
A KANITA pin i Jesus dela ne king ilang nin^ Espiritu
'*• baneng tuksuan ning demonio.
2 At kaibat nang migayunung apat a pulung aldo ampon
apat a pulung bengi, meranup ya.
3 At lepitan ne pin ning mapanuksu, sinabi nakea : Nung
ika ing Anak na ning Dios, sabyan mu king ding batung deni
malyari lang tinape.
4 Dapot ya mekibat ya, ngana : Tiu makasulat : E mu king
tinape karin ya mie ing tau, nung e king anggang sabing
manibatan king asbuk ning Dios-
5 Kanita pin ing demonio dela ne king santong eiudad, at
binili ne king pamakpak ning pisamban,
G at sinabi na kea ; Nung ika ing anak ning Dios, luksu ka
ken angga lalam ; uling makasulat :
Karing keang angeles munye yang bilin dikil keka ;
SAN MATEO 4. 7
at babo mDg palad da ding gamat da karin da ka dalan,
bang e ka mitakid a bitis karing batu.
7 I Jesas sinabi na kea : Makasolat mn naman : £ me
tntuksoan ing kekang Guinung Dios.
8 Inulit neng dela ning demonio king metung a bunduk a
tutung matas, at tiru no kea ding anggang laiarian king yatu
ampon ing dangalan da ;
9 at sinabi na kea : Ing keganaganang yan ibye ku keka,
nung siklaud kang samba kaku.
10 Kanita pin i Jesus sinabi na kea : Lisia ka, Satan&s,
uling makasulat : King Guinung kekang Dios samba ka, at kea
ka mu sumuyu.
11 Likuan ne pin kanita ning demonio ; at oini, dinatang la
ding angeles at susuyuan de.
Uesus karin Galilea ; ding minuna nang alagad.
12 Panamdam na ping Jesus king i Juan makasukul ya,
minuli ne Galilea ;
13 at likuan na ing Nazaret, mine ya Gapernaum, eiudad
yang makalele dayatmalat, wakas ne ning ZabuI6n at ning
Neftali, at karin ya menuknangan :
14 bang matupad ing guingkas ning manulang Isaias, ngana :
15 Ing labuad ning Zabul6n at ing labuad ning Neftali,
nangan king dayatmalat, nangan na pa karin ning
Jorddn,
Gkililea ra ding dai ;
16 ing balayan a makalukluk king dalumdum menakit yang
maragul a sulu,
at ding pakalukluk king sakup at lilung ning kamatayan,
inaslagan no ning sulu. .
17 Manibat kanita migmula neng menaral i Jesiis at mena-
lese : Sumisi kayu ; uling linapit na ing kaarian banua
18 At kabang lalakad ya lele niug dayatmalat Galilea ikit no
ding aduang mikapatad, i Simon, a ausan dang Pedro, at
i Andr^ a keang kapatad, babaldug lang pukut king dayat-
malat ; uling mamalakaya la.
19 At sinabi na karela : Tuki ko kanaku, gawan da kong
mamalakayang tau.
'h SAN MAT^O 4 4 6.
20 Kanita murin ila likuan dong agad ding pukut da, at
tinuki la kea. *^
21 At pamanlakad na pa, ikit na no naman ding aduang
mikapatad, i Santiago anak nang Zebedeo, at i Juan ^ keang
kapatad, king bangka abe re i Zebedeo a karelang ibpa, ulipan
do ding pulmt da ; at inaus na la.
22 At ita murin, ila, likuan de ing bangka at i ibpa ra,
tinuki la kea.
23 At i «Tesus libutan na ing mabilug a Galilea, tuturu ya
karing sinagoga ra, at ibubulalag ne ing mayap a balita ning
kaarian, at pakayapan no king anggang sakit at keganagana
rang panamdaman ding memalayan.
24 At ing kabantugan na mikalat Idng mabilug a Siria ; ^t
darala ro kea ding anggang sakitan, ding manamdaraan a
miayaliwang sakit at kasakitan, afc ding alipnan da ding
demonios, at ding bulanbulanan, at ding lumpu ; at ya paka-
yapan na la.
26 At tutukian de ding dakal a tau Galilea, Dee^pdis,
Jerusalem, at Judea, at nangan na pa karin ning Jord^n.
Ing pamanaral king hmiduk : ing mayap a kapalardn.
AT inyang ikit no ding malda, minukiat ya king bunduk,
at pangalukluk na linapit la kea ding keang alagad ;
2 at bisni ne kanita ing asbuk na, tuturu na la, ngana
karela: *
3 Nuan la ding maluka king espiritu ; uling mike kairela ing
kaarian banua.
4 Nuan la ding tatangis ; uling mipatulan la.
5 Nuan la ding mamu lub ; uling ilang magmana keti sulip.
6 Nuan la ding daranup at mau king katuliran ; uling
mipasawan la.
7 Nuan la dimg mapamakalulu ; uling mipakaluluan la.
8 Nuan la ding malinis a pusu ; uling akit de ing Dios.
9 Nuan la ding mapamayapa; uling ilang mipalaguiwan
anak ning Dios.
10 Nuan la ding maliligalig king uli na ning katuliran;
uling mike karela ing kaarian banua.
11 Nuan kayu nung palmuran da ka^ru, at ligaligan da
SAN MATEO 6. 9
kayn, manga panyabyanaD king keganaganang marawak,
king nli ku mu, aguiamang maglarara la.
12 i Magpakasaya kayu at tumula, uling maragul ing mia-
blas kekayu karin banual uling makanyan dong pepalasan
ding manulang minuna kekayu.
Ingpamanaral ling bunduk (katuki) : Diiig alagad
ilang asin at sulu hing meio yatu.
13 Ikayung asin na uing gabun : dapot nung milako kalat
ing aein, ^ nanung panalat kea ? Ala neng kabaldugan nanu-
man, nung e miugse na ya mu, at maramusak karing tau.
14 Ikayung sulu ning yatu. Ing metung a dudad a maka-
bili babo uing bunduk e misalikut.
15 Ing metung a sulu e ya naman sisindian, at ibili lalam
ning pati, nung e king pagsuluguian ; at aslagan no ngan ding
anggang atiu bale.
16 Makanyan yang sumala ing kekong sulu arapan ding
tau ; barang akit ing dapat yung mayap, at mipaligayan i
Ibpa yung atiu karin banua.
Ing pamanaral ki'ng bunduk (katuld) : Ing pangatupad
ning kautusan at ding karing manula.
17 E yu isipan ing mine kung gawan alang kabaldugan ing
kantusan, o ding manula : e ku mine gawan mung alang
kabaldugan, nung e bang tupad.
18 Uling ing katutuan sasabyan ku kekayu, angga king
lumipas ing banua at gabun, kapatak man at kagulis
alang mawala king kautusan/angga king mituparan ing kegan-
agana.
19 Uli na niti ninuman ing salangsang king metung king
lalnng maisak a kautusan, at makanyan ing ituru na karing
tan, mipala,guiwan yang malati king kaarian ning banua:
dapot ing ninumang dapat at mituru kareti, mipalaguiwan
yang maragul king kaarian banua. **
20 Uling sa sabyan ku kekayu, a nung ing kekong katuliran
e miguit king katuliran da ding eseribas at fariseo6, king
makananu mang bague e ko lungub king kaarian banua.
21 Dimdam yu ing mesabi karing minunang tau. E ka
makamate ; at itang makamate miatulan ya.
K) SAN MATEO 5.
22 Dapot aka sasabyan ku kekayu ; ninuman itang mimua
king kapatad na, miatulan ya ; at ing sumabi king kapatad
na : j Alang balu ! miatulan ya king Goneilio ; at ing sumabi
kea : ; alang isip ! miparusan ya king api king infierno.
23 Uli na niti nung idurup me ing ain mu king altan, at
karin mu aganaka king ing kapatad mu atin yang sukal a lub
keka;
24 lakuan me karin ing kekang ain king arap ning altan, at
muli ka ; makikasundu kapamu king kapatad mu, at panyat-
ang mu pin, idurup me ing kekang ain.
25 Makikasundu kang agad king kasalang mu, kabang abe
me king dalau ; amagkang ing kekang kasalang ibie na ka
king ukum, at ing ukum ibye na ka king manibala, at midala
ka king sukulan.
26 Ing katutuan sasabyan ku keka king e ka milako karin,
anggang e ka makabayad king katataulian a utsabas.
27 Dimdam yu king mesabi : E ka makipangatawan king
e mu asawa.
28 Dapot aku sasabyan ku kekayu, a ninuman ing lumawe
king metung a babai a magdalang pamangaibagan^ antine
mong mekipangatawan kea king pusu na.
29 Inya pin nung ing mata raung wanan makabie yang
pamikaeala keka, dukitan me, at ilako me keka ; uling mayap
pang mawala ya keka ing metung a dake ning katawan mu, e
mu ing mabilug mung katawan miugse king infierno.
30 At nung ing gamat mung wanan makabie yang pami-
kasala keka, pututan me, at iugse ; uling mayap pang mawala
ya keka ing metung a dake ning katawan mu, e mu ing
mabilug mung katawan manabu king infierno.
31 Mesal^ mu naman : Ninuman ing kawani king asawa
na dinan neng kaustan king pamikawani ra.
32 Dapot kekayu sasabyan ku, a ninuman ing kawani king
asawa na, nung e ya mmin pepaliwas, ipasari na ing paliwas
ya ; at ing malua.sawa king kewanian, mikasala ya king pami-
paliwas.
33 Dimdam yu naman king sinabi ra karing minunang
atu : E ka susumpa king kalaraman, nung e tuparan mu ing
sumpa mu king Guinu.
SAN MATEO 6. 11
• 34 Dapot kekaya sasabyi^o ku : King makanumang bague e
ko suEumpa ; aguiatig kitig uU ning banua, uliog yaug laklukan
na niDg Dioe :
35 aguiang kiog uli iiing gabun, uliug yang dalpakan da
diu^ keang bitis, a^ruiang uli ning Jeru6alera, uling yang
eindael na iiiog Aring niatas.
36 aguiang king uli na ning buntuk mu e ko susumpa,
oling e mu arapat ing nietung mumang buak maguing
nimputi ya o matuling.
37 loya ing kekong pamanyabi, Wa, wa; Ali, ali; uling
iog iniguit kaniti manibatan king marawak.
38 Dimdam yu king Bitiabi ra karing minuna : Mata libe
mata, at ipan iibe ipan.
39 Dapot kekayu saBabyan ku, king e ko bablas king
pangaalipit^ nung e bagkus, nung ating sumugat keka king
piBni mnng wanao, ipalad uiea naman ing kaili.
40 At ing bisaDg makiaiua.nu keka, at kunan ne ing imalan
mu, ibie mea namn ing balabal mu.
41 At nuug aiiog mamilit keka a papusan lumakad
malibung kalakbangan (una milla), daptan mu mg adwang libu.
42 Dinan me ing manyawad keka ; at ing bisang mandam
keka e me gugulutan.
48 Dimdam yu king meaabi : Luguran me ing lupa mung
taUt at pikaBaman me ing kaaalang mu.
44 Dapot kekaya Bas^abyan ku : Luguran yo ding kekong
leasalang ; purian yo detang kekayu malmura ; daptanan yong
mayap iing kekayu mua^ at panalangin yo ding manirang puri
kekayu at liligalig :
45 ban^ maguing anak na kayu ning Ibpa yung atiu
banua : aling ya pasikat ne pin ing keang aldo karing marawak
at nmyap, at mumuran karhig banal at makasalanan.
45 ining nnng luguran ya ding kekayu malugud, ^nanung
ablas a mike kekayu ? ^K mu naman makanyan ing daraptan
da diug manyingil buis?
47 At nuug ding kapatad yu ilang bukud a kekong atuan,
^, tianuDg iguit a depatan yu ? ^ E mu naman makanyan ing
daraptan da ding paganos?
4H Magpakabanal ko pin antimo ing pangabanal na ning
Ibpa yung at iu banua.
12 SAN MATEO 6.
Ing pamanaral king bunduk (katuki) : Ing pamanlimus,
ing pamanalangin, ing pamag-ayunu.
/? MINGAT kang dapat kabanal^n arapan ding tau, bang akit
^ da: uling king makananumang bague ala kong ablas
kang Tbpa yung atiu banua.
2 Nung manlimus ka pin, e ka titiup pakakak arapan mu,
antimo ing daraptan da ding rqagbanal-banalan karing sinago-
gas at karing plasa, bang purian do dning tau. Ing katutuan
sasabyan ku kekayu : Atin nong ablas.
3 Inya nung manlimus ka e na sa abalu ning kaili mu ing
daraptan na ning wanan mu ;
4 bang milihim ing pamanlimus mu ; at i Ibpa mung
manakit keka king libim ablasanaka, king bulalag.
5 At nung manalangin kayu, e ko sa anti ding magbanal-
banalan ; uling ila kapad da ing manalangin makatolakad
karing sinagogas, ampon karing suluk da ding dalan, bang akit
do ding tau. Ing katutuan sasabyan ku kekayu : Atin nong
ablas.
6 Dapot ika, nung manalangin ka, lungub ka king silid B,t
kaibat meng kebat ing pasbul, manalangin ka kang Ibpa mung
atiu makaUhim ; at i Ibpa mung manakit keka king libim,
ablasan na ka king bulalag.
7 A t nung manalangin kayu, e yu ulitan ing alang kabldugan,
anti ding paganos ; uling ila isipan da nung dakal la sinabi
maradam la.
8 E ko pin makiapus karela ; uling i Ibpa yu balu na ing
kailangan yu bayu yu adwan.
9 Manalangin ko pin anti kanini :
Ibpa mi, a atika banua, Samban da sa ing laguiw mu.
10 Datang kekami ing kaarian mu. Mipamintuan ing
kaburian mu karin banua anti na man sa keti sulip.
11 Ibie mu ngeni ing kakanan mi king aldo-aldo.
12 At ipatawad mu kekami ing utang mi, antimo ing
pamamatawad mi karing makiutang kekami.
13 Ampon e mu ke patuksu, nung e ikabus mu kami king
marawak. UUng keka ing kaarian, at ing kayupayan, at ing
ligayang alang angga. Yanasa.
14 Uling nung patawaran yo ding tau king karelang
8AN MATEO 6. 18
kasalamny patawaran na kaya naman ning Ibpa ynng atiu
banna king Walanan yn :
15 dapot nung e yo patawaran ding tau king karelang
kasalanan, e na kayu naman patawaran Ibpa yu king kekong
kasalanan.
16 At nung magayunu kayu, e ko sa anli karing magbanal-
banalan, a palumbayan de ing lupa ra ; uling ila babayu re ing
lupa ra, bang akit do ding tau a magayunu la. Ing katutuan
sasabyan ku kedayu : Atin nong ablas.
17 Inya ika, nung magayunu ka, lanyan me ing buntuk mu
at imuan rae ing kekang lupa,
18 bara kang e akit magayunu ding tau, nung e i Ibpa mung
atiu makasalikut ; at i Ibpa mu a manakit libim keka, ablasan
na ka, king bulalag.
Ing pamanaral king bunduk (katuhi) : Ing pibandian
banua. Ing matang e mamilait, ding aduang
guinu, ing nasa king kabyayan,
19 E ko titipun pibandian keti sulip, a nung nu ing pulilia
ampon kalawang asisira ra, at ding mapanako akalkul da at
apanako :
20 nung e bagkus, tnmipun kong pibandian banua, a nung
nu ing pulUia at kalawang e ra asira, at nung nu ding mapanako
e ra aloilkul, at apanako :
21 Uling nung nu karin ing pibandian yu, atiu naman
karin ing kekong pusu.
22 Ing sulu ning katawan yapin ing mata ; nung ing mata
mu pin e mamiraya, ing mabilug mung katawan kumatmu
yang sala ;
23 dapot nung ing mata mu marawak ya, ing mabilug
raung katawan madalumdum ya : nung ding sulung atiu pin
keka madalumdum la, ing dalumdum a ita, ] karagul nang
bina !
24 Ninuman alang makasuyu karing adawang guinu ; uling
o kamua ne ing metung at luguran ne ing metung, o kuraampi ya
king metuug at isakuil ne ing metung. E ko makasuyu king
Dios ampon king pakinabang.
26 Inya pin 8asabjran ku kekayu : E ko magmalasakit
king kekong kabyayan, uli na mu ning kekong kanan o ning
14 SAN MATEO 6 & 7.
kekong inaman ; makanyan mu naman king uli na ning
kekong katawan, o dikil king kekong imalanan. ^ Ing bie e
aliwa ntmg e ing pagkabie, at ing katawan ing imalan ?
26 Pagumasdan youg miamasamas ding ayup banua, e la
tatanam, e la papalut, e la mibabangan ; at i Ibpa yung atiu
banua pakananala : ^ eko maiguit pa karela ?
27 ^ At ninu kekayu, aguiamang magmalasakit ya, atnglun-
gan neng metung a siku ing sukad ning bie na ?
28 At tungkul king imalan, ^bakit magmalasakit kayu?
Pagumasdan yo ding lirio king ilang, nung makananu lang
tutubu : e la magobra, e la mamabal ;
29 dapot aku sasabyan ku kekayu king i Salomon man
busal ning keang dangalan e miimalan anti ing metung karela.
80 At nung ing Dios paimalanan nong makanyan ding
tanaman king ilang, a ngeni tanaman la, at bukas nedtangab
ya king kalang, ^lalu na kasi ikayo, taung ditak a kasal-
pantayanan ?
31 Uli na niti e ko magmalasakit, ngayu : ^, Nanung kanan
mi ? ^ o nanung inuman mi ? ^ o nanung imalanan mi ?
32 uling ding pagano panintunan dang mapilit ing kegan-
aganan bague a iti ; balu na pin ning Ibpa yung atiu banua,
king kailangan yu ing keganaganang bague a iti.
33 Dapotmunang panintunan yu pa ing kaarian na ning
Dios ampon ing katuliran na ; at ing keganaganang bague a iti
miabie kekayung karagdagw*
34 Inya pin e ko magmalasakit king aldo bukas ; a ing aldo
bukas pagmalasakitana na king keang sarili ing bague
Makaguiw king balang aldo ing sarili nang pamagmalasakit
Ing pamanaral hing bunduk {Kapupu san) : ing kapan-
gangasan a pamanatul ; ing mayubung bague a binye
ra karitig asu ; ing kapibabatan king pama^ia^
langin^ ing pasbul a makiput^ ding e tutung
manula ; makiramdam at dapat,
7 E ko manatul, ban e ko miatulan.
• 2 Uling nung makananu ing pamanatul yu, makanyan mu
naman ing yatul da kekayu ; at ing sukad a panyukad yu, ya
namang panyukad da kekayu.
3 ^ At bakit lalawan me ing puling king mata na uing
kapatad mu, at e me balu ing kabwal a atiu king mata mu ?
SAN MATBO 7. 15
4 0^ makananu man^ sabyan king kapatad mxx : paboien
me, palual ke ing puling king mata mu ? [ at o ioi, ing kabwal
Idng sarili mung mata t
5 I Magbanal-banalan 1 palual me pa ing kabwal king mata
pm, at kanita masala yang akit muug ipalual ing puling king
mata ning kapatad mu.
6 E yu babye ing banal a bague karing asu, at e yo yugse
ding perlas arapan ding babi ; b^ rong e damusakan at uli ra
reti arapan da kong panginisan.
7 Manyawad kayu, at mirinan kayu ; manintun kayu, at
manakit kayu ; maus kayu, at mibuklatanan kayu.
8 Uling detang anggang manyawad, tanggap la; at ing
maninkm, manaklt ya ; at ing mamaus, mibuklatanan ya.
9 0^ ninu ing tau kekayu, a nung adwanau neng tinape
ning anak na, dinan neng metung a batu?
10^0 nung adwanp^n neng metung asan, dinan neng
metung a ubingan ?
11 Nung ikayu pin mangarawakkayu,biasakong magkalub
kaiing anak yu, ^ lalu ne kasi i Ibpa yung atiu banua munye
dakal a bague mayap karing manyawad kea ?
12 Inya pin itang anggang buri yung daptan da kekayu
ding tau, ya uamang daptan yu karela: uling iti yang
kauulian na ning kautusan at ding manula.
13 Lungub ko king pasbul a makiput ; uling maliwalas ya
ing pasbul, ampon malapad ya ing dalan a mame king
kasirau ; at dakala ding lulub kea :
14 at uling makiput ya ing pasbul, at makitid ya 'wg dalan
a mame king bibe, at ditak la mu diug manakit kea.
15 E ko tiwala karing e tutung manula, a deti ayan da
kayung maganiu lang oveja, dapot lang lub da lobu lang ganid.
16 King karelang bunga akilala yu la. ^Anta gagtal ko
waring uvas karing suksuk ; o higos karing sapinit?
17 Inya ding anggang dutung a mayap raakibunga lang
mayap; dapot ing dutung a marawak makibunga yang
marawak. ^ '
18 E malyaring mamungang marawak ing dutung a
mayap, at ing dutung a marawak mamungang mayap.
16 SAN MATEO 7 & 8.
19 Ding anggang dutung a e makibungang mayap,
makutuel la at miugse king api.
20 Inya pin king bunga ra aldlala yu la,
21 £ detang anggangsasabi kanaku : iGuinu! |Guinu!
lungub la king tebarian banua; nung e itang dapat king.
kaburyan nang Ibpa kung atiu banua.
22 Dakal la ding sumabi leanaku king aldo a ita : ; Guinu,
Guinu! *^e ke wari manula king laguiu mu, ampon king
laguiu mu papalual keng demonios, at king laguiu mu
dinapat keng dakal a mala ?
23 at kanita itutul ku karela : j kapilan man e ra ko
kilala ! ; kawani ko kanaku, mapanyapat marawak !
24 Inya pin detang anggang makiramdam kareting turuku
at daraptan da, makaabas ya Idng metung a taung maisip, a
mitalakad bale babo ning batu.
25 At minuran, at minulus la ding ilug, at minangin, at
ing hsAa bubungguan deng masikan, at e miragsa ; uliug
makatalakad ya babo ning batu.
26 Dapot detang anggang makiramdam kaniting turu ku,
at e ra daraptan, makaabas la king metung a taung alang isip
a mitalakad bale babo balas :
27 at minuran, at minulus la ding ilug, at minangin, at
pingkulan deng masikaning bale, at miabual ya ; at makatakut
ing pangaragsa na.
28 At milyari inyang i tTesus meari neog tim iti, ding malda
mengapamulala la king keang turu ;
29 uling tuturu na la anti ya mo king makimaragul a
kayupayan, at e anti karing eseribas.
Pamipakayap king metung a leproso.
8
AT inyaug kuldas ne i Jesus king bunduk, malda lang tau
ding tutoM kea.
2 At o ini ing metung a leproso linapit ya at sinamba kea,
sinaU na : ] Guinu, nimg buri mu alinis mu ku !
3 At guewang ne ing gamat na, tigkilan ue, sinabi ua :
i Buri ku : luminis ka ! At ita murin melinis ya lepra.
4 At i Jesus sinabi na kea : Mingatka, kaniuuman e mu
SAN MATEO 8. IT
panyabyan nung e inako ka, pakit ka king saoerdote, at idorup
me ing ain a inntos nang Moyses, bang mipatatoan kaiela.
Ing Genturion* Gapemaum.
5 At pamanlub na Capemanm, linapit ya kea ing raetnng a
pun da ding sundalus (eenturion) pagamuamu na kea,
6 at sinabi na : Guinu, ing ipus ku makarate ya bale, lumpa
ya, at bina yang iHisasakitan.
7 At i Jesus sinaH na kea : Ayan ke, at pakayapan.
8 Dapot ing eenturiou mekibat ya ngana : Guin, e dapat
ing lungub ka lalam ning kakung bubungan ; dapot sumabi
kang metung a amanu, at ing ipus ku kumayap ya :
9 Balu ku ; uling aku, aguiang tau ku namang sasakupan,
atin kung sundalus a sakup ; at sabyan ku kanini : Ume ka,
at ya mako ya ; at king metung : Ume ka keni, at ya lumapit
ya ; at king ipus ku : Daptan mu ini, at ya daptan na.
10 At inyang dimdam nang Jesus iti, mipamulala ya ; at
sinabi na karing tutuki kea : Ing katutuan sasabyan ku kekayu,
karin man Israel e ku mena^t kasalpantayanan a binang
maragul.
11 At kekayu sasabyan ku, king dakal la ding manibatan
kiog aslagan, at king albugan, at makiluklukan la king dulang
kang Abraham at Isaae at kang Jacob king kaarian banua :
12 dapot ding anak king kaarian miugse la king dalumdum
lual ; karin na ing taugis at pamitiguis da ding ipan.
13 Eanita pin sinabi nang Jesus king Oenturion : Mako na
ka ; at nung makananu ing kapaniwalan mu, yang mapalyari
keka. At ing ipus na kinayap ya kanita murin.
Ing katiwanganang bahaing Pedro.
14 At inyang datang ya i Jesu8 king bale nang Pedro, ikit
ne ing katiwangan na niti makakera ya king dase, at nialalag-
nat.
15 At inapis ne gamat; at ing lagnat likuwan ne ; at ya
tinalakad ya, at sinuyu ya karela.
16 At inyang miras na ing gatpanapun, dela ro kea ding
alipnan da ding demonios ; at king metung nang amanu pepa-
* Pdeapun ym karing sundmlas.
18 SANMATEO'8.
laalan no ding demomoG ; at pepakayapan nalading anggang
Balunan:
17 bang matupad ing sinabi na ning manulang Isaias, a
ngana: . . .
Ya muring kinanwa king kekatang sakit,
at migdala kingkekatang panamdaman.
Nung makananu ing pammuhi kang Jesus.
18 Panakit naping Je8us karing maldang taung makapa tulug
kea, inutusnaking dalakit la kangatba ning dayatmalat..
19 At linapit ya ing metung Karing eseribas sinabi na kea :
Maestro, tuki ku nu ka man ume.
20 At i Jesus sinabi nakea : ; Ding Zorras atin lang lukib,
at ding ayup banua, sale ; dapot ing Anak' ning tau ala yang
pihiligan king buntuk na !
21 At ing metung karing alagad, sinabi na kea : Guinu,
paintulutan mu ku pang muli, at ikiitkut ke pa i ibpa ku.
22 At i Jesus sinabi na kea : i Tuki ka kanaku ; at paburen
mo ding. mete mikutkut karing karelang mete !
Uesus pepatuhnangan na ing bagyu.
23 Atinyang lungub ya king bangka, dirig keang alagad
tinuki la kea.
24 At oini minagyung masikan king dayatmalat, nanupata
ing bangka tatakpan ne ning alun ; dapot ya raatudtud ya.
25 At lepitan de ding alagad na guinising de, sinabi ra kea :
j Ouinu, iligtas mu kami, at mangamate kami I
26 At i Jesus sinabi na karela : ^ Bakit tatakut kayu, taung
ditak a kasalpantayanan ? Kanita pin tinalakad ya, sebyanau
na ing angin, ampon ing dayatmalat ; at minalili ing maragul
a karatunan.
27 At ding tau mengapamulala la, sinabi ra : j Nanu yang
tau iti, a ing angin man at ing dayatmalat mamintu la kea !
Ding tau Gadara a mahidemonios.
28 At pangaras da kangatba, l^ng balayan da ding tau
Gadara, selubungan de ding aduang makidemonios, a lulual
karing kutkutan, mabagsik lang bina, nanupata ninuman alang
mangs^ngas daralan king dalan a ita.
SAN MATEO 8 & 9/ 19
29 At, oini» kinalaiti la, ngara : ^ Nanang pakialam mi keka,
oh Anak ning Dios? ^Mine ka keting pasakitan mu kami
baya miras ing panaun ?
30 At maiayu ya karela idg kawan da ding dakal a babing
manambuk.
31 Ding deraonios pekisabi le pin kea ngara: Nung
palualan mu kami, padala mu na kami mu ketang kawan da
ding babi.
32 Atyasinabi na kaiela: Mako kayu. At panlual da,
meko la at linub la karing babi : at oini ing mabilug a kawan
tinulandung lang makatakut manibat king gulud angga king
dayatmalat, at mete la king danum.
33 Dapot ding papastul memamulai la, at pepainturu la king
eiudad, selita rangan, lalu na itang mepalyari karetang
inalipnan da ding demonios.
34 At oini ing m^bilug a dudad sinalubung la kang Je3us,
at panakit da kea', pekiBabi rang mayap king mako ya sa king
sakup da.
Ing lumpu eapernaum^
O AT linub ya kanita i Jesus king metung a bangka, dinalakit
^ ya kang atba, at mine ya king keang eiudad.
2 At, oini, dela re kea ing metung a lumpu, a makarate na
king dase : at panakit nang Jesus king kasalpantayanan da,
sinabi na king lumpu : ] Magtiwala ka, anak ; ding kasalanan
niu mipatawaran la I
3 At oini ding mapilan karing eseribas sasabyan da king lub
da : i Manyabi yang kapusungan iti !
4 Dapot i Jesus kanita, balu na ing isipan da, sinabi na :
^ Bakit mimisip kong marawak karing kekong pusu ?
5 Inya pin ^ Isanu ta ing mayan sabyan : Ding kasalanan
mu mipatawaran la ; o sabyan : Talakad ka at lumakad ?
6 Bang abalu yu pin, lang ing Anak ning tau makikayu-
pa^'an ya keti sulip mamatawad kasalanau (sinabina pin king
lumpu) : j Talakad ka, kuanan me ing dase mu at muli ka
bale mu 1
7 At ya tinalakad ya kanita, minuli ya bale na.
8 At panakit.da ding tau, mengapamulala la, at pinuri r^
ing Dios, a minye anti kanitang kayupayan karing tau.
20 * SANMATUOd:
Oampa nang Mateo.
9 At inyang mako ya i Jesiis karin, ikit ne ing metung a
iau, a palaguiuwan dang Mateo, makalukluk ya king bang-
kung pipanyingilan buis ; at sinabi na kea : Tuki ka fcanaku.
At tinalakad ya kanita, tinuki ya kea.
10 At milyari inyang makalukluk neng mangan klng bale
nang Mateo, oini ding dakal a manyingil buis at makasalanan
dinatang la at mekiluklukan lang mengan kang Jesus, at kar-
ing keang alagad.
11 At inyang ikit da iti ding ^ariseos, sinabi ra karing keang
alagad : ^ Bakit makisulu yang mamangan ing kekong Maestio
karing manyingil buis at makasalanan?
12 Ya pin panamdam na kanita, sinabi na : Ding alang
masakit e la magkailangan manulu, nung e ding sakitan.
13 Inya ume kayu at pagaralan yu nung nanung kabal-
^ugan na niti: Pagnasan ku ing kapakaluluan, at e king
pamanain; uling e ku mine keting maus banal, nung e
makasalanan.
Ing pamagayunu.
14 Kanita pin detangan de ding alagad nang Juan a Mam-
inyag, sinabi ra: ^Bakit magayunu kami at ding fariseos
madalas, dapot ding keleang alagad ali la ?
15 At i Jesus sinabi na karela : ^ Makananu lang magpal-
das ding abe na ning kakasal kabang abe re ing asawa?
Dapot miras ing aldo a ing asawa mikawani ya karela ; at
kanita pin magayunu la.
16 Kinuman e ne itagpi ing imalan a bayu king imalan a
aran ; uUng iti muring penagpi igutan ne ing imalan, at lalu
neng dagul a kasiran.
17 E la naman mibibiling bayung alak king lulanan a aran ;
nung mipakanyan misalbag la ding lulanan, at ing alak
miugse, at masira la ding iulanan ; nung e ibili ra ing alak a
bayu king bayung lulanan, at mikametung Iaqg luat.
Ing babaing miagasan : ing anak nang babaing Jairo,
18 Kabang ya sasabyan na karela ing bague a iti, oini
dinatang ya ing metung a pun king sinagoga, siniklaud ya
SAN MATEO 9. 21
arap na, anabi na : j Ing anak kung babai mekad mete ne ;
inya nme ka keni, at itampak me ing gamat mu, at mie ya I
19 At tinalakad ya kanita i Je8us tinaki ya kea abe no ding
keang alagad.
20 At dni ing metuDg a babaing atin nang labing aduang
banuang miagasan, linapit ya king gugulutan na, tigkilan ne
ing lele ning keang imalan ;
21 uling sasabyan na king pilubluban na : j Nung atagkil
ku ya muman ing imalan na, kumayap ku !
22 Dapot melikid ya kauita i Jesu8, at inyang akit ne, sinabi
na : jMagtiwala ka anak ; ing kasalpantayanan mu pepakaya
pan na ka t At ing babai kinayap ya manibat na king oras a ita.
23 Inyang miras ya pin i «Tesiis king bale nitang pun, at
panakit na karing titigtig basle, ampon ding dakal a taung
malingongo,
24 sinabi na : ] Palabas kayu ; ing dalaga e mete, nung e
matudtud ya mu ! Dapot ila kailian de.
25 At inyang ding malda milual na la, linub ya, ampon
telanan ne gamat : at ing dalaga tinalakad ya.
26 At iti mibantug king mabilug a labuad a ita,
Pamipakayap karing aduang bulag at kmg metung apipi.
27 At panlako nang Je3us karin, tinuki la kea ding aduang
bolag kukulait la, ngara : ] Pakaluluan mu kami, oh Anak
nang David 1
28 At inyang lungub ya king metung a bale, linapit la kea
ding bulag : at i Je6U8 sinabi na karela : ^ Paniwalan yu ing
arapat ku iti ? Sinabi ra kea : Wa, Guinu.
29 Eanita pin inapis no mata, ngana : | Nung makananu
ing kekong kasalpantftyanan, yang mapalyari kekayu! At
roebuklat la ding karelang mata.
30 Dapot i Je8us penabilin nang matalik kaiela, ngana :
i Mingat kayu, ninuman sa alang makabalu !
31 Dapot ila meko na la at bilalag da ing kabantugan na
king mabilug a labuad a ita.
32 At inyang mako na la, o ini dela re kea ing metung a
taung pipi, a alipnan na ning demonio.
33 At inyang milual ne ing demonio, ing pipi minyabi ne :
at ding tau mengapamulala la, sasabyan da : ; Eapilan man
ala pang meakit a bague a anti kaniti keti Israel.
22 SAN MATEO 9 & 10.
34 Dapot ding iariseos sasabyan da : j Kayabe ne ing
pekapun da ding demonios papalual karing demonios !
Ing dayami at ding talasiasat
35 At lilibut ya i Jesus karing anggang eiudad, ampon
nayun, tuturu ya karing sinagogas da, at panaral na ing mayap
a balita ning kaarian, at pakayapan no king keganagsuiang
sakit at king mialiwang kapanamdaman ding memslayan.
36 Dapot inyang akit no ding keraklan, melunus ya karela,
uling malungkut la at pakasambulat, anti mong tupang alang
papastul karela.
37 Sinabi na pin kanita karing keang alagad : Katutuan
king ing dayami dakal, dapot ding papalut ditak la mu :
38 Panalangin yu ping mayap king Guinu ning dayami
padala yang malut king keang dayami.
Ding labing adua at ing katungkulan da.
1 A AT inaus no kanita ding laLinangaduang alagad, dininan
■^^ nong kayupayan karing espiritung marinat, barong
apalual, at makapakayap king keganaganang sakit ampon
miaaliwang kapanamdaman.
2 At ing laguiu ra ding labing aduang apostoles, ila deni :
Ing mumuna, i Simon, a ausan dang Pedro, ampon i Andres
a kapatad na, i Santiago a anak nang Zebedeo ampon i Juan
a kapatad na,
3 i E^lipe ampon i Bartolome, i Tomas at i Mateong publi-
eano, i Santiago anak nang Alfeo, i Lebeo a palaguiuwan dang
Tadeo,
4 i Simon ing matupad, ati;Juda3 Iseariote a mipamye kea.
6 Deting labing adua inutusan nong Jesus kaibat nong
penabilinan, sinabi na : E ko mame king dalan da ding
gentiles, at e ko Itilub king eiudad da ding tau Samaria ;
6 nung e lalung mayap ume kayu karing tupang menga-
wala king bale ning Israel.
7 Ume ko pin at manaral, ngayu : [ Linapit na ing kaarian
banua !
8 Pakayapan yo ding salunan, biayan yo ding mete,
linisan yo ding leproso, palual yo ding demonio; Tinggap
yung alang bayad, ibye yting alang bayad.
SAN MATEO 10. 23
9 B ko magbakal guintu, pilak, at tinggaputi man king
kekong awakan ;
10 Buput man king dalan, adua man kapiblasan a imalan,
sapin man ampon tukud : uling ing darapat kararapatan kea
ing kakanan na.
11 At nukarin raang eiudad o balayan a lungub kayu,
siasatan yung masalese nung ninu ing karin karampatan : at
manuknangan ko karin angga king panlako yu.
12 At panlub yu bale mamugue kayu.
13 At nung ing bale karampatan ya, ibye yu ing kapayapan
kea ; dapot nung e na karampatan niisubli kekayu ing
kapayapan.
14 At ninuman ing e tanggap kekayu, at e na pakiram-
daman ing kekong sasabyan, paraanlako yu king bale a ita
o dadad, ipagpag yu salang karela ing alikabuk ding kekong
bitis.
15 Ingkatutuan sasabyan ku.kekayu, king mayan pa ing
parusa king labuad ning Sodoma at Gomorra king aldo ning
pamanukum, king kanitang eiudad a ita.
16 O ini, aku ^nitus da kayuantimo ding tupa king busal da
ding lobo ; maisip ko sang anti.ding ubingan, at maraung anti
ding patirpati.
17 At e ko magtiwala karing tau ; uling ibye ra kayu karing
piukuman ; at batbatan da kayu karing sinagogas da ;
18 at midala kayu arapan da ding ukura ampon ding ari
king uli ku, bang mipatutuan karela at karing sablang tau.
19 Dapot nung miabye na kayu, e ko magmalasakit nung
makananu o nanung sabyan yu ; uling king oras muring ita
miabye kekayu ing bague yung sabyan ;
20 uling aliwa ikayu ing manyabi, nung e ing Espiritu nang
Ibpa yu yang manybi king kalili yu.
21 At ibye neng papate ning kapatad ing keang kapatad, at
ning tata ing anak ; ding anak salangsang la karing matwa ra,
at papate ra la.
22 Atpikasamanda ko ngan king uli ninglaguiw ku : dapot
ing mibata angga king kapupusan, iti miligtas ya.
23 Nung Ugaligan da ko pin king metung a eiudad, ume ko
king aliwa ; uling ing katutuan sasabyan ku kekayu king e yo
apupus lakaran ding eiudad ning Israel, angga king datang ya
ing Anak ning tau.
24 8AN MATEO 10.
24 Ing alagad e ne iguitan ing keang Maestro, at ing ipns
man e en iguitan ing guinu na.
25 Dapat na ing alagad mipante ya king keang Maestro, at
ing ipus king Guinu na ; nung ing Ibpa ding mitubale inaus
deng Diablo, ^ lalu na kasi ding king bale na ?
26 E yo pin pitatakutan, uling alang makatakap a e mibu-
lalag ; at makasalikut a e mabalu.
27 Ing sasabyan ku kekayu king madalumdum, sabyan ya
king sala ning aldo ; at ing damdaman yu king bulung panyaus
yu manibat king bubUngan.
28 At e ko tate*kut karing makamate king katawan, dapot ing
kaladwa e re apate ; lalu ye pang pitakutan Itang makapate
king kaladwa anti mu naman king katawan karin king
infierno.
29 (^ E ro pisasaling metung a kualta, balang adwang denas ?
at metung man karela alang manabu king gabun nung e na
paintulut Ibpa yu.
30 Dapot ing buak yu man king buntuk makabilang.
31 E ko pin tatakut, ikayu maiguit ko pa kanng daked a
denas.
32 Inya pin detang anggang mipasiag kanaku king arapan
ding tau^ipasiag ku la naman arapannang Ibpa kung atiu banua.
33 Dapot ninu man ing milingad kanaku king arapan da
ding tau, ilingad kea naman arap nang Ibpa kung atiu banua.
34 E yu isipan ing mine kung magdalang kapayapan keti
sulip, e ku mine magdalang kapayapan, nung e talibung.
35 Uling mine kung pipagkamuan ku la ing lalaki kang tata
na, ing anak a babai kang inda na, at ing manuyang a babai
king k^tiwangana ;
36 at ding kasalang ning tau ila naman ding king tune
nang bale.
37 Ing lugud kang Ibpa na, 6, indu na miguit pa kanaku, e
dapat kanaku ; at ing lugud king anak nang lalaki o babai
miguit pa kanaku, e dapat kanaku ;
38 at ing e mamusan king paud naampon e tutuki king tauli
ku. e dapat kanaku.
89 Ing manakit king bie na, ibating ne ; at ing kabatingan
king bie na king uli ku mu, akdt na ya,
40 Ing tanggap kekayu, akung tatanggapan na ; at ing
tatanggap kanaku, tatanggapan ne itang pepadala kanaku.
SAN MATEO 10 & 11. 25
41 Ing tatanggap Idng metang a mannla king laguia na
ning manala,ablas manula ing taanggapan na ; at ing tatanggap
king metang a banal, king laguiu ning banal, ablas banal ing
tanggapan na.
42 At ninuman ing munye king metung karing anak a
mangalating deni metung a yasung danum a marimla, king
laguiu ning alagad, ing katutuan sasabyan ku kekayu, e pin
mawala ablas.
Ding tubud nang Juan a Maminyag.
1 1 AT milyari king inyang i Tesus meari na nong dininan utus
ding keang labing aduang alagad, meko ue karin bang
tnru at manaral karing karelang eiudad.
2 At inyang dimdam nang Juan king sukulan pisasabyan
da ing dapat nang Gristo, minutus yang adua karing keang
alagad,
3 sinabi na kea ^lka pin itang datang, o manaya keng aliwa?
4 At i Jesus mekibat ya ngana karela : Ume kayu at salesean
yu kang Juan ing bagi» akakit yu ampon daramdaman :
5 Ding bulag manakit la, ding pile lalakad la, ding leproso
malilinis la, ding raaklak ma karamdam la, ding mete susubli
lang mie, at ing eyangelio mipanaral ya karing maluka ;
6 j at nuan la detang e manakit pikasalanan kanaku 1
7 At inyang mako na la, migmula neng minyabi i Jesus
karing malda tungkul kang Juau : ^Nanung inayan yung
inalben king ilang? ^metung a kawayan a ugunan na ning
angin?
8 ^ At nanung inayan yung inalben ? i ing metung a taung
roiBusuIud imalan a maulaga ? Oreni, ding misusulud imalan
a maulaga atilu bale ra ding arian.
9 ^ At nanung ine yung inalben? ^metung a manula? kekayu
sasabyan ku kiug ya pin, at miguit ya pa king manula.
10 Iti ya itang a kea misulat :
O ini, aku padala ke ing tubud ku king arapan mu, a
isadya na ing dalanan mu.
11 Ing katutuan sasabyan ku kekayu, a karing mibait karing
babai, ala pang linto maiguit kang Juan a Maminyag : ma-
kanyan man itang lalung malati king kaarian banua, maiguit ya
26 SAN MATEO 11.
12 At manibat king panaun nang Juan a Maminyag angga
ngeni, pagpilitan de ing kaarian banua; at ding mamilit
isasamsaman de.
13 Uling ding anggan manula ampon ing kautusan, angga
kang Juan, inula ra naku.
14 At nung buri yung tanggapan, iti ya itang EUas a
datang.
15 j Ing ating balugbug a makiramdam, raakiramdam ya !
16 ^Dapot kaninu ke ibas ing daing iti? Katulad da la
ding anak a pakalukluk karing plaza, a mangulait karing abe ra,
17 at sasabyan da ; Penigtigan da kong basle, at e ko
tinerak ; delitanan da kong malumbe, at e ko menagulele.
18 Uling dinatang ya i Juan a e mamangan tinape, at e
miminum alak, at sasabyan da : j Atin yang demonio!
19 Dinatang ya ing Anak ning tau, a mamangan ya, t,
miminum, at sasabyan da : j O ini ing taung matako at
mapaninum alak, kakaluguran da ding manyingil buis at
makasalanan ! At makanyan man ing kabyasnan mipatu-
tuan karing anak na.
Ding atlung dudad a e sinisi,
20 Kanita pin pigmulan nong sebyanan diug eiudad a nung
nu merapat. ing dakal nang mala, uling e la sinisi, ngana :
21 i Ealulu na ka, Corazin ! \ kalulu na ka, Bethsaida !
uling nung kihg Tiro at Sidon karin pailyari ing malang merapat
kekayu, maluat nang bina ing sinisi lang linukluk king abu
at suput.
22 Inya sasabyan ku kekayu king mayan pa ing parusa
ning Tiro at Sidon king aldo niiig pamanukum, king kekayu.
23 j Ika man, oh Gapernaum, a mitas ka angga banua,
angga king kasiran magkasakit ka ! uling nung king ,Sodoma
karin milyari ing n?alang keka merapat, menatili ya sa angga
king aldo ngeni.
24 Dapot sasabyan ku kekayu king mayan pa ing parusa ning
labuad ning Sodoma king aldo ning pamanukum, king keka.
Ing paud nang Gristo.
25 King panaun a ita, i Jesus meldbat ya, ngana : ] Pasa-
lamat ku keka, oh Ibpa, Guinu ning banua at sulip, uling
SAN MATEO 11 & 12. 27
selikut ma ing bague a iti karing biasa ampong maisip, at
pepabalu mu karing anak !
26 Makanyan pin, Ibpa, uling yang minamayap na ning
panlalawe mu.
27 Ing keganaganang bague binye na kanakung Ibpa ku ;
at ninuman alang makakilala king Anak, nung e ing Ibpa ;
at alang makakilala ninuman king Ibpa, nung e ing Anak, at
itang buri nang pabaluan ning Anak.
28 i Lumapit ko kapaku ikong anggang mapagal na at
kababayatnan, at aku dinan da kong kapainawan !
29 i Pusanan ye ing paud ku, at magaral ko kanaku ; uling
mamu ya at mapagpa&imbaba ing pusu ku ; at raanakit kong
kapainawan king kaladua yu !
30 Uling malambut ya ing kanakung paud, at mayan ya
ing pupusanan ku.
I Jesus guinu ne ning sdhado,
1 O KING pananun a ita i Jesuslalakad ya misan a aldo ning
-*• ^ sdbado libutad ding tanaman ; at inyang meranup la ding
alagad na, pigmulan dang inakdut ing tinalague at pengan da.
2 At panakit da kaniti ding {ariseos, sinabi ra 'kea, Lawan
mu, ding kekang alagad darapat lang e karampatan king aldo
sabado.
3 Dapot ya sinabi na karela : (jE yu abasa ing depatan-
nang David, inyang dumanup ya mangga na ding abe na ;
4 ya linub ya king bale ning Dios, at penganno ding tinape
ning ain, a e no dapat kanan, deta mang abe na, nung e mu
ding saeerdotes ?
5^0 E yu abasa king kautusan, a kiug sabado, king
pisamban, ding saeerdotes mawawala lang galang king sabado,
at e la mikakasala ?
6 Dapot aku sasabyan ku kekayu a Idng karinan a iti atin
pang maiguit king pisamban.
7 Nung abalu yu pin nung nanung kabaldugan na niti :
Pagnasan ku ing pakalulu at e ing ain, e yo sa peparusan ding
alang kasalanan.
8 Uling ing Anak ning tau Guinu ne ning sabado.
Pamipakayap Mng lalaking malangi metung a gamat
9 At panlako na karin, linub ya karing sinagoga ta.
28 SAN MATEO 12.
10 At o ini, ng metung a taung malangi metung a gamat ;
at kitang da kea, ngara : ^ Dapat ing mannlu king aldo
sabado ? bareng asumbung.
11 Dapot ya sinabi nakarela: <?Ninu kaya kekayu, a
nung atin yang metung mung tupa kabud, a iti, nung
manabu ya king kulkul king aldo ning sabado, e ne abutan at
k^ianan ?
12 ^ Nu pin anti ing iguit ning tau king tupa ? inya karam-
patan ing dapat mayap king aldo sabado.
13 Sinabi na pin kanita king lalaki: latyat me ing
gamat mu. At ya inatyat ne; at kinayap yang anti ing
metung.
14 Dapot panlako ra ding fariseos, mipulung lang salang
kea, nung makananu reng apate.
15 Dapot i Jesus inyang akilala na iti, meko ya karin ; at
tutukian de ding dakal a tau, at ya pepakayapan na la ding
anggang salunan ;
16 at penabilin nang matalili karela king e re sa pabalu :
17 bang matupad ing guingkas na ning manulang Isaias,
ngana :
18 i O ini ing Alipan ku, a kakung pinili,
ing Kaluguran ku, a pitutulan na ning kaladua ku-
ibili ke ing Espiritu ku babo na,
at pabalu na ing pamanukum karing tau !
19 E makipatas, e kulait,
at ninuman alang makaramdam king siwala na karing
plasa;
20 e ne paklian ing kawayan a belukan,
at e ne patdan ing mitsang babasuk,
angga king magtagumpe ing pamanukum :
21 at king laguiu na manalig la ding naeion.
Ing amanung kapusungan ding/ariseo.
22 Kanita pin pigdala reng metung a taung makidemonio,
bulag ya at pipi ; at pepakayapan ne, nanupata ing pipi
manyabi ne at manakit.
23 At ing mabilug a balayan mengapamulala ya, at
sasabyau da : ^ Aliwa ini ing Anak nang David ?
24 Dapot diog fariseo6 inyang damdaman da, ngara ; Iti
SAN MATEO 12. 29
e papaloal demonios, nnng e ne abe i Beelz6bub, a ptin da ding
demomos.
25 I JesCis pin uling balu na ing isipan da, sinabi na karela :
Ing sanuinang kaarian a mikakawani salang king sarili na,
misalbag ya ; at ing sanumang eiudad o bale a mikakawani
salang king sarili iia e manatili.
26 At nung i Satanas itabi ne i Satanas salan^ king sarili na,
mikakawani ya ; ^ makananu ya ping manatili mg kaarian na?
27 At nung akn abe keng paloal karing deoionios i Beelze-
bab, (^ding kekong anak ninung abe rang palual kaiela? uli
oa nita ilang magaing ukum yu.
28 Dapot nung aku abe ke ing Espiritu ning Dk» papalual
karidg dauonioA, katutuaa ing keiarian na ning Dios miias na
kekayu.
29 O ^ makananu yasg iungub ing ninuman king bale ning
mayupaya at samsaman no ding keang ka.sangkapan, nung e
ne pa igapua ing mayupaya ? at kanita samsaman na ing Imig
pibalebeile na.
80 Ing e kampi kanaku, salang ya kanaku ; ing kanaku e
makatipun^ makasalbag ya.
31 Inya sasabyan ku kekayu: Ing keganaganang kasa-
lanan ampon kapwuDgan mipatawad karing tau ; dapot ing
kapusungan a salang king Espiritu alang kapatawaran.
32 At ing manyabing salang king Anak ning tau, mipata-
waran ya ; dapot it^ m^inyabing salang kmg Espiriiu &kDto,
alang kapatawaran, king panaun a iti» at king daratang man.
Dmg dutung ampon ding bunga,
33 Pakayapan ye ing dutung, at ing bunga na mayap ;
pakarawakan ye ing dutung, at ing bunga na marawak;
uling king bunga makikilala ya ing dutung.
34 i Oh daing ubingan ! i^n^ananu kayung makapan^rabi
king bague mangayap, nung mangarawak kayu ? uling king
mangatmu king pusu manyabi ya ing asbuk.
35 Ing taung mayap» king mayap nang pibandian manikua
yang bague mangayap ; at ing taung marawak, king pibandian
nang marawak manikua yang bague marawak.
36 Sasabyan ku pin kekayu a ing kegana^anang amanung
alang kabaldugan a igkas da ding tau, ipagsulit da king aldo
iiing panHLnuk^m :
90 SAN MATBO 12.
87 Uling king gaingkdi^ mu mipatutoan ka» at kiug gnii^kas
mu miparosan ka.
Ing tanda nomg Jond8.
38 Kanita pin pekibatan de ding mapilan karingegoribat at
iariseos, ngara : Maestro, pagnasan ming manakit nanomang
tanda keka.
89 Dapot ya pekibatan na ia ngana kaiela : Ing daing
marawakat mapagpaliwas manintan yangpilit metemga tanda;
dapot nanumang tanda e midinan, nnng e mo ing tanda nang
JimiB ing mannla.
40 lHing ntmg makanann yapg mitiik»ang i J<mi8 king
atian ning maragul a asan king lub ning atlung aldo ampon
athmg bengi, makanyan mu naman ing Aiiak ning tau manuk-
mngan yang atlmig aldo ampon atluQg beng king poi^ na
ningg^bun.
41 Ding tau Ninive mibangun la king aldo ning pamanukum
kambe ne iog daing iti, layaa dn^ paiman ; uling ila litm la
king aral nang Jon&s ; at oini ing maigiiit pa kang Jon48
kbg karinan a iti.
42 Ing reina king ab^^an mibangmi ya Idng i^o ning
pamanukom kambe ne ing daing iti, at hyim neng pi^ttsan ;
ulmg ya ibat ya manibat king kayangganan na nbg gabun
bang damdaman na ing kabyaanan nang Saiomto ; at dni ing
magetit pa kang Salom6n kteig karinan a itL
43 Ing espiritung marinat pangalual na king tau, Ulibut ya
karing karinan aalang danum, maniutan yang kapainawan, at
e manakit.
44 Eanita ^ sabyana : Mibalik ku bale ku a nung nu ku
mek0< At pangaraana, ^kbsaneng alai^ manuknangan» malink
ya ampon masalese.
45 Eaniba pin mako ya ampon kuma ya pang pitung
d^noniong marawak pa kea; at panhib da, manuknangan no
karin ; at la lu ya pa namang mipakarawak ing tauling asal na
ning iaang rta, king ketang minuna. Makanyan mu naman
ing malyari king dm^ marawak a iti.
IHng oatubale nang Je8u$.
46 At kabang makisabi ya king balen, o ini i indu ntk ampoo
SAN MATIO 12 & 13. 31
ding liea^ kapolad kMin k kidl, nuHatetM lftflg {Mllilan a
akasabi re.
47 At Bkbg sioabi kea : Oini kiilg i itidtt mti ampoti ding
kekang kapatad atila karin hial, at tnaDintoo lang pailalati a
akasabi ra ka,
48 Dapot ya pekibatan ne itang Anabi kea kanita, ngana :
^ Ninu i inda ku at ninu ding kapatad ku ?
49 At inatiat ne ing gamat na l»ring keang alagad, tonabi
na : | O mtA di Indulni ampon taapatod I
50 Uling detang anggaog daispatking kabtiriad nang Ibpa
kung atiu karing banua, deti ilaog kapatad kti ampdti iMu.
AUmbawa hing manammem.
1 O KING aldo muring ita, panlakd t^atig Jei»l bate» Untikluk
^^ ylb Me nmg dnyaidmlat.
2 At detangan deding dakal a katapanan a tau ; tdi na niti,
pwDkb M \6io% msttmg a bAngka» tintiihik ya \ ac ding toeilda
nUbkataMBad la kiilg pangpaBg.
8 At i^siigsalita yangdAhal a bagua Ung aUmbaim ) tipoAi
O ini, ing mananaman linual yang tinanam.
4 Ai pamanaDiim sa, iiig uwan^ bM menabd Idtig
kekaban na ninp[ dalan ; at dinatang la dmg ayup» at ]Mbgan da.
5 At ing aliwa menitbii kitig kabatuan, A keti ditak tntl
'mg gabttli; at tinubung malagua, uMng e malalam ing
gabun.
6 DmpoA pangandag ning aido, mdduluk ; al AHtinii^g alatlg
yamut, melangi.
7 At ing aliwa menabu busal ning suhsuk, at ditig Mik6tik
meragul kii at pipulati da.
8 At ing aliwa menabu king gabnn a mayap, at memtmga *
isani ing inetung kingdinalan, isalm king anam a pulu, at
iwnu king atiung pnlu.
9 iNuDgninuingmakibaiugbugmakitamdamimakiramdam
y»;
10 Kanita pin linapit ki ding teang alagad at 6itiabi ttk kea:
^ Bakit pakisabyan ma king alimbawa ?
11 At ya mekibat ya, ngana karela : Uiing keka ya dapat
rnipabalu ing midt6rld& ning kaarian banua ; dapot karela e
dapit.
82 SAN MATEO 13.
12 niing ing atin mirinan ya, at iomabis ya : dapot ing ala,
ita mang atiu kea milako pa.
13 Inya pakisabyan ko king aKmbawa ; oling lalawe la e la
manakit, at makiramdam la e la daramdam, at e ra atatalastas.
14 At matutupad karela ing ula nang Isaias, a sinabi na :
Nung makiramdam kay u, damdam kayu, at e yu atalastas ;
at nung lumawe kayu akit yu, at e yu atalus :
15 uling ing pusu ning balayan a iti mekapal ya ; ^
at mabayat dang daramadaman karing baiugbug da,
ampon piny&k: do ding mata ra ;
barang e akit kariog mata ra»
at e ra damdaman karing balugbug da,
at atalus kariDg pusu ra^
ampon mibalik la lub,
at aku pakayapan ku la
16 Dapot nuan la ding kekong mata, uUng mamkit la ; at
ding kekooog balugbug, uling makarameULm la.
17 Ing katutuan sasabyan ku kekayu, king dakal la ding
ding manula ampon banal a mignasang maoiakit king ildt yu, at
e ra ikit ; ampon makiradam king dimdam yu, at e ra dimdam.
18 Pakiramdaman je pin ing alimbawa oing mananaman.
19 Panamdam na nmuiiian king amanu ning kaarian, at e
na atalastas, datang ya ing Marawak at samsoman na ing
mitanan^ king pusu na : iti ya ing mitanam king kekaban na
ning dalan.
20 At ing mitanami king kablituan, ya itang makiramdam
king amanu at matula nang tanggapan ;
21 dapot alang sariling yamut, nung e panapanaun n ,4 ; at
nung miras na pin ing kalungkuto.n o ihg I^ngasngasan king
uli na ning amanu, king oras. a ita mitakid ya.
22 At ing mitanam busal ning suksuk, ya itang makiramdam
king amanu ; dapot ing nasa king panaun ampon ing piraya
ning pibandian puputan da ing amanu, at e mamunga.
23 Dapot ing mitanam king gabun a mayap, ya itang
makiramdam at makatalastas king amanu, ya naman ing
mamunga, at magdala yang isanu metung king dinalan, isanu
king anam a pulu, at isanu king atlung pulu.
AHmbawa hing dikut a balut
24 Pigsalita ne karela ing aliwang alimbawa, ngana : Ing
8AN MA!EEO 18. 88
kaan&n baniui k*bas ne niog metong a taoDg tinanam bining
mayap king keang marangle.
25 Dapot king oras a panudtud ding tau, dinatang ya ing
kaealang na at tiuanam yang balut libntad ning trign, at layun
meko ya.
26 Inyang ing tanaman pin tinubu na ampon memunga,
linto mu naman kanita ing balut.
27 At inyang dinatang la ding alipan na ning ibpa ning
pibalebale, sinabira kea: Guinu, ^e ka tinanammayapabini
king marangle ? i nukarin pin ibat ing balut ?
28 At ya sinabi na karela : Metung yang kasalang ing
dinapat kaniti. Ding alipan sinabi ra kea : ^ Buri mu pin
nme kami at dakpan mi ya ?
29 Dapot ya sinabi na : Ali ye ; magkang king pamangua
yn king Imlut, apakiputput yu naman ing trigu.
30 Paburen yu nong miagnan tumubu angga na king pama-
malut : at king panaun ning pamamalut» sabyan ku karing
papalut : Kunan yu pang muna ing balut, ampou aptasan
yn bayung dulukan ; dapot ing trigu tipunan yu king kamalig
ku.
Almbawa Mng hutul mustasa ampon king levadura.
31 Pigsalita na ya naman karela ing metung a alimbawa,
ngana: Ing kaarian banua kabas ne ning metung a butul
' mustasa, a kinua na ning metung a tau, at tenam ne king
marangle na.
32 A iti ing katutuan malati yang dili karing anggang bini ;
dapot inyang dagul ne, mapkgul yang dili karing anggang gule,
at dutung ne wari ; nanupata daratang la ding ayup banua, at
dagpa la karing sanga na.
33 Pigsalita na ya naman karela ing metung a alimbawa :
Ing kaarian banua kabas ne ning levadura, a kinua na ning
metung a babai, at binusal ue king atlung takal a arina, angga
king sinlam ngan.
34 Ing anggang bague a iti sinabi nang JeBus karing malda
king alimbawa, at nung e king alimbawa nanuman ala yang
sinabi karela :
35 bang roatupad ing guingkas ning manuki, ngana :
Ibuklat ke king alimbawa ing asbuk ku ;
84 SAir MATEO 18.
ipuBag ka dt&g bague mAkftBaIikQt manibat king pa»ga-
lalaiig ning yatu.
Kamlesayan na ning oUndHwa king diktU a balut.
36 Kanita pin, inyang pepalakuan na no ding malda, i
Jesus mibalik ne bale : at lepiton de, ding keang alagad, ngara :
Salesayan rau kekami ing alimbawa king dikut a balut king
marangle.
37 At ya mekibat ya, ngana karela : Ing tatanam king
mayap a bini ya ing Anak nmg tau ;
38 Ing marangle ya ing yatii ; ing mayap a bini ila ding
anak ning kaarian ; dapot ing balut ila ding anak ning
Maraw^-k ;
39 ing kasalang a tinanam kareta ya ing Piablo ; ing pama-
malut ya ing kawakasan na ning panaun ; at ding papalut ila
ding angeles.
40 Nung makananu ing pamanipun king balut at pamian-
yuluk king api,. makanyan mu naman king kawakasan na
ning panaun.
41 Padala no ning Anak ning tau ding keang angeles, at
ilan^ tunnpun king k^ng kaarian detang anggang makatakid,
at dmg darapat marawak.
42 At iugse ro king kalang a makiapi ; karin na iog tangis
ampon ing pamitiguis ding ipan.
43 Kanita pn sunlag la ding banal, antimo ing aldo, king
kaarian nang Ibpa na. ] Nung ninung makibalugbug a maki-
r^mdam» makiramdam ya !
Mimbaioa kingpibandian a makasalikut,
king perla ampon king Umhat.
44 Ing kaarian banua kabas ne ing pibandian a makasalikut
king mettmg a gutad, a inyang akit ne ning metung a tau,
tikpan ne ; at king tula iia, m^o ya at pisati na ing angg&ng
kayatinan na, at eeli na itang gutad.
45 Ing kaarbm banua katolad na ya naman ning metting a
iDanyali a manintun masanting a perke ;
46 a iti, inyang manakit yang metung mu kabod a pertas a
maldaiaga» meko ya, at piBati naogan ing kayatman na, at seli
ne.
8AN MATEO 18 & 14. 86
47 Ing kaarian bamm katokd n^ jm naman ning metting a
palakaya a miamang king dayatnoalat, at memkna yang
miaaliwang asan ;
48 a itt ; inyang mitmn ne, tinaka re Ida, at linnldok la
kanita, tinipan do ding niangayap king Inlanan, at tnngn lo
ding mangarawak.
49 Makanyan mn naman king kawakasan na ning panann :
Inal la ding angeleBi at ikawani lo ding marawak karing
mayap,
50 at iagae ro king kalang a makiapi : karia na ing langiSy
at langitngit dmg ipan.
61 I Je6aB anabi na karela : ^ AtalaetM jn ing anggang
bagae iti ? Ha dnabi ra kea : Wa.
52 Ta sinabi na pin kaiela : Inya pin ding auggang eeeri-
bang metMggap a anttng alagad king kaarian banna, katnkd
ne ning metang a ibpa ning pamibalebale, a kakaa kiog ptban-
dian na bagae a baya ampon bagoe a aran.
Miumii ya i Jesu$ karim Naearet.
53 At milyari inyang i Jewm ayari na nang einabi tng alim-
bawang iti, meko ne kurin ;
54 at mibe ya kanita king laboad a tibaan na, totara na la
king abiagoga ra, nannpata mengapamalala la, at «teabyan da :
^ Nana il^t niti ing kabyasnan a iti at iting kayapayan ?
55 i Aliwa ini ing anak ning alaagoi ? <; ing lagaia nang
indu na e Maiia ^ at ding kapatad na, i Santiago, at i JoBlb, at
i Sim6n, ampon i Jadas ?
56 At ding kapatad nan|| babai. ^E ta la ng»ii abe keti ?
^ Nnkarin na i^in niti ibat iti ? At mitakid bk kea.
67 Dapot i Jeiafi rinabi na kaiela: Ing manula e y4
noaakmg pnri» nung e king labaad nang tiboan» at king bale na.
68 At e d^apat karin dakal a mala, nling e la talaealpan-
taya.
Ing pangamate nang Juan a Maminyag.
1 A KINGr panaan a ita i Herodes a Tetraroa dimdam na ing
^^ ki^n^igan nang Jeeufi ;
2 at sinabi na karing keang ipos ; Iti yang Jaan a Mamin-
86 SAN MATEO 14.
yagiBinubli.yang mebie kariiag mete; at inya atiu kea ing
kayupayan a makapagmala.
3 Uling i Herodes peparakap ne i Juan, at pepatalikala ne
ampoh pepasukul, uli nang Herodias a asawa nang Felipe, a
keang kapatad :
4 uling i Juan sinabi na kea : E karampatan ing pakia-
bayan me.
5 At buri ne sang patayan tatakut ya mu king balayan ;
uling paniwalan deng manula i Juan.
. 6 Dapot inyang miras ing kayaldawan nang Herodes king
pangabait na, ing anak nang babaing Herodias tinerak ys,
libutad ding inagkat, at mekapatula kang Herodes :
. 7 Idng uli na niti pengaku nang leukan sumpa king ibie na
kea ing auggang aduan na.
8 At ya, king abluk nang indu na, gdnabi na : Ibie me
kanaku king metung a pinggan ing bnntuk nang Juan ing
Maminyag.
9 At ing ari melungkut ya : dapot king uli na ning sumpa
na, at ding kasulu na king dulang, pepabie ne kea.
10 At minutuB ya kanitang metung a sundalos tibtab ne
batal i Juan king sukulan.
.11 At dela re ing buntuk king metung a pinggan, at Innye
re king dalaga ; at ya dela ne kang indu na.
12 Atdtngalagad nang Juan dinatang la at kinua re ing
bangke^ at kitkut de ; at meko no kanita, at pigsalita ra kang
Jesus.
Eamumulan a pami/parakal karmg tmape,
13 At inyang damdaman nang Jesufe iti, meko ya karin,
sinake yang metung a bangka, at mine ya king metung a
karinan a ilang ampon makakalilna ; dapot ding tau panam-
dam da kaniti, tinuki la keang lalakad manibat karing eiudad.
14 At paiilako nang Jesu8 ikit no ding malda, at melunus
ya karela at pepakayapan no ding karelang salunan.
15 At inyang miraras na ing gatpanapun, ding alagad
linapit la iea, ngarang sinabi : Ilang ing karinan, at milabas
na ing oras ; palakuan mu no ding tau, bang ume la karing
nayun at saling kanan da.
16 Dapot i Jesus sinabi na kaida : E no kailangan mako ;
dinan yong pamangan.
SAN MATEO 14. 87
17 At ila siDabi ra kea : Ala ke keni nung e mn limaDg
tinape ampong adnang asan.
18 A.t sinabi na ksaeHsk : Idala yo kaku keni.
19 At kaibat nang inutns karing tau king magbilig ia babo
ning diknt, kinua no ding limang tinape, st tinalanga ya
banua, binindieiunan na la : at kaibat nong pirakerake ding
tinape, binye no karing alagad, at ding ala^ad karing tau.
20 At mengan langan, at kinabsi : at mibuat la, king pisi-
pising mits^an, labing aduang salikap a mitmu.
21 M ding noengan lima lang libu katau, e la pa kabilang
ding babai ainpon anak.
Lalakad ya i Jesu8 babo ning dayatmalat.
22 At ita murin pepaluban nong Jesu8 king bangka ding
keang alagad, at pepaunan nong dinalakit keakangatba, kabang
ya palakuan no ding kekaldan.
23 At inyang apalakuan na no ding malda, minukiat yang
dili na king bunduk, manalangin ya, at inyang miras na ing
bengi, ya mung diH na karin.
24 Dapot ing bangka makalibutad ne king dayatmalat^
saeabulan ne ning alun ; uling makasalangsang ya king angin.
25 At king kapat nang vigilia niug bengi*, i Je8U8 inayan
na la lalakad ya babo dayatmalat.
26 At d!ng alagad, panakit da keang lalakad ya babo
da^ratmalat, mengasdan la, ngarang sasabi : ; Multu ya ! at
Idng takut da migmula lang guinulisak.
27 Dapot i Jesus agad nong pekisabyan, ngana karela :
Pasiknangan yu ing lub yu ; aku ; e ko tatakut.
28 ICanita pin i Pedro mekilMit ya, ngana kea : Guinu,
nung ika pin, palapitan mu ku keka babo ning danum.
29 At ya sinabi na : Ume ka keni. Kanita pin i Pe^^ro
kinuldas ya king bangka, linakad ya babo ning danum at in-
ayan ne i Jesu8.
30 Dapot inyang aldt nang masikan ing angin, mitakutan
ya, at inyang lalbug ne, kinulait ya, ngana : j Guinu, iligtas
mu ku !
31 At kanita i Jesus agad neng guewang ing gamat na,
telan ne, at sinabi na kea : \ Taung ditak a kasalpantayanan 1
^ bakit mikakunu ka ?
* A las t*es ning galingaldo.
88 SAN MATEO 14 k 15.
32 At panlub da king bttngka, tinuknang ing angin.
33 At ding atiu king bangka, linapit la kanita keai simban
de, ngara : Totu pin ika ing Anak ning Dios.
34 At inyang adalakitan dA nie ing dayatinalat, dinatang ia
king sakup ning Glenesaret.
85 At inyang akilala re ding taa king labaad a ita, mttubud
la ketang ang^ng iabuad a pakapatulug, ampon dela to kea
ding anggang salunan ;
36 at pakisabi rang niayap kea king paintaiiitan no eang
tagkil muman king lele ning imalan n& : at inyang atagkilan
de, kinayap lang masalese.
Ing taidtaid dang sabi ding tnakatua.
1 Fi KANITA pin inayan de i ^esua ding eseribas ampon
■*-^ fariK3os Jeru8alem, sinabi ra :
2 i Bakit lalakton da ding alagad mu ing taidtaid dang sabi
ding makatua ? e ro pin wasan dmg karelang gaixiat nung ma-
mangan lang tinape.
3 Dapot ya mekibat ya kanita, n|^na karela : Ika^rn
man ^ Imkit ^alakton yu ing utus ning Dios king uli na mng
taidtaid yung sabi ?
4 Uling ing Dios inutus na, ngana : Igalang mo di ibpa
mu, indu mu ; at ing malmura kang ibpa na, o ^ng indu na,
mate yang alang sala
5 Da^ot ikaya sasabyan yu: Ing sumabi kang ibpa na,
o kang mdu na : Miain king Dios itang malyaring pakina-
ban^ mu kaku.
6 e na ne igalang i ibpa na, am^on i indu na. Makanyan
yeng guewang alang kabaldugan ing utus ning Dios uli na
ning taidtaid yung sabi/
7 i Magbanalbanalan ! j mayap namu inulan na kekayung
Isaias, ngana :
8 Ing balayan a iti pupurian na ku king asbuk na ;
dapot ing pusu nai marayu ya kanaku :
9 dapot alang kabaldugan ing pamangalang da kanaku,
king pamanuru rang aral a utus ding tau 1
10 At inaus na kea ing balayan, sinabi na karela : ) Paki-
ramdaman yu at talastasan ! .
11 Aliwa ing lulrib king asbuk yang makayawa king tau.
nung e itang lulual kiug asbuk ; iti yang makayawa king lau.
SAK MATEO IS. S8
12 Eanita pia litiapit la kea dbg alagod na, iigaia kea :
^ Baln mu inyang ding temeoB damdaman da ing amaniuig iti
mengagulu la ?
13 Dapot mekibat ya kanita, ngana : Ing keganaganang
tanaman a e na tenam Ibpa knng atia banua, mabagut.
14 Paburen yu la : ila bulag la, tataid lang bolag ; at nung
ing bulag tairan ne ing bulag, mikametung lang manabu king
knlkul.
16 Mekibat ya pin kanita i Pedro, ngana kea : Salenyan
me kekami ing alimbawang iti.
16 At i JeBfm sinabi na : ^ Ikayu man ala ko pang kaisipan ?
17 iByn balu king ing anggang lulub king asbde tatagh»
king atian, at palual king lihim a I»rinan ?
18 Dapot ing lulual £ng asbuk, king putu manibatan ; at
iti yang makayawa king tau.
19 Uling king pr»u manibatan ing marawak a kainpan, ing
pamakamate» pamakipaliwas, pamakipangalugud, pamanako,
pamagBakei king e tutu, ing kapusungan.
20 Iti yang makaawa king tau ; dapot ing pamamangan a
e manuas gamat e makaawa king tau.
Ing babamg t<m Ganaan.
21 At panlako nang Je8U8 karin, mine ya king sakup ning
TOto ai Siddn.
22 At oini ing metang a babaing tau Ganaan, keta mimng
eakup a ita, linual ya king dalan, kukulait ya, nganang saeabi :
I Guinu, Anak nang David, malunus ka kanaku ; ing anak
kung babai pasakitan neng bina ning demonio I
23 Dapot ya e ne pekibatan metung mang amanu: at
lepitan de ding keang alagsid pakisabi rang mayap kea, ngara :
Ilabas mu ne, uling kukukit ya gugulutan tamu.
24 Dapot ya mekibat ya kanita, ngana karela : E ku mipa-
data nung e mu karing tupang mewala king bale nang Israel.
25 Kanita pin linaptt f a at simban ne, ngana : i Gninu,
ampunan mu ku 1
26 Dapot ya mekibat ya at sinalH na: E matulid ing
kuauan ya ing tinape karing anak, at iugse ya karing asu.
27 At ya sinabi na : ; Makanyan pin, Guinu : dapot ding
ara ^aa mamaogan la king mugmug a manganal)u king
dulang ning guinu ra !
40 SAN MATEO 16 & 16.
28 Kanit» i Je8ua mekibat ya» ngana kea : j Oh babai, ing
kaealpantayanan mu maragul ; mapalyari keka nung makananu
ing kaburian mu ! At ing anak na kinayap ya manibat na
king.oras a ita.
Kaduang pamiparakal ha/ring tinape.
29 At panlako nang Je8us karin, dinalan ya king kekaban
na ning dayatm^at Galilea ; at minukiat ya kanita king bunduk,
linukluk ya karin.
80 At detangan de ding dakal a tau, a magdalang pile,
bulag, pipi, singkul» ampon aliwa pang dakal a salunan, at
binili ro karing bitie na ; at ya pepakayapan na la :
31 nanupata ding malda mipapamulala la, inyang akit dong
manyabi ding pipi, kinayap ding singkul, ding pile lalakad, at
ding bulag manakit ; at pinuri re ing Dios ning Israiei.
82 At i Je8us inaus no kanita ding keang alagad sinabi na
karela : Malulunus ku kareting matdang t^u ; a E|.tlu nong aldo
abe ku, at nanuman ala lang apangitn ; at e ko buring palakuan
e mengan, a magakang mangaliping la king dalan.
88 Dapot ding alagad na sinabi ra kea : ^ Nu ke kuma
keti king llang dakal a tinape a ipakan mi karing dakal a tau ?
84 At i Je8us sinabi na karela : i Pile^ la diag tinape yu ?
Ha sinabi ra : Pitu la, ampon mapilang asan a ir^ngalati.
35 At inutus na karmg ^u king magbilig la king gabun.
86 At kinua no kanita ding pitung tinape ampon ding asan,
pepasalama^ ya, at pinisi.na la, at Unye karing keang alagad,
at ding alagad karing tau.
37 At mengan langan, at kinabsi: at mibuat ia king
pisipising tagan, pitung salikap a mitmu.
88 At ding mengan apat lang libung tau, e la pa ipakabilang
ding babai ampon anak.
39 At inyang mako no ding tau, linub ya king bangka, at
mine ya karing angganan ning Magdala.
Ing levadura ding /arlseos,
1 ^ AT pamanyatang ding fariseo8 at sadueeos, inawad da kea,
^^ tutuksuan de, king pakitanan uo sang metong a tanda
ning banua.
8AN MATEO 16. 41
2 Dapot7a.mekibatya,Dgaiiakaiela: Panga gatpaoapan na
sabyan yn : Lomino ing panaun ; aling ing banna malutn ya.
3 At pangaabak na : Ngeni mikabaguinng masikan ; uling
ing banua maluta ya at malulam. Biasa ko ping kilala
tungkul king aske ning banua, ^ at e yu arapat tungkul king
tanda ning panaun ?
4 Ing metung a daing marawak at mapagpaliwas mapilit
nang panintunan ing metung a tanda ; at e mirinan nanumang
tanda, nung e ing tanda nang Jon&8 ing manula. At kanita
likuan na la, meko ya.
5 At inyang miras ne kangatba ning dayatmalat, ding alagad
akalinguan dang migdalang tinape.
6 At i Je8ti8 sinabi na karela : Lawan yu, mingat ko king
leTadora ra ding fariseos,at saduoeoB.
7 Papot ila miisipisip lang sariii, ngara : Iti uli ning e ta
magdalang tinape.
8 At inyaog akilala nang Je8U8, sinabi na : ^Nanuta ing
piisip-isipan yung sarili, taung.ditak mutaasalpantayanan» uling
ak kong iinape ?
9 ^E yu pa atalastas, at e yu no agaganaka din^ Umang
tinape karing limang libu, at pilan lang salikap ding biwat yu ?
10 ^ Ampon ding pitung tinape karing apat a libu, at pilan
laDg ealikap ding bi wat yu ?
11 i Bdldt e yu atalastae king e ku minyabi kekayu tungkul
king tinape ? dapot mingat ko king leyadura ra ding Tariseos at
sadueeos.
12 Ila pin atalastas da king e na sinabi karela ing mingat la
king leyadura ning tinape, nung e king tuturu ra ding fariseo8
at sadueeoB.
Ing pamipatutu na/ng Pedro.
1 At inyang datang ya % Je8us king labnad ning Oesarea a
sakup nang Filipo, kiteing na karing keang alagad, ngana :
^ Ninu ing sasabyan da ding tau a Anak ning tau ?
14 At ila sinabi ra : ding aliwa, king 1 Jnan a Maininyag ;
ding aliwa, king i Elias ; at ding aliwa, king i Jeremias, o
metung'karing manula.
^ 15 I Jes6p sinabi tia karela : Dapot ikayu i ninung aasabyan
yn tungkul kanaku ?
» SAN MATEO 16.
16 At i ^moB Pedtopekibatan m^ ngAnd : { Jka ing Oi&to
ing Anttk ning Pios a mabie !
17 Kanita i JeBUs mekibati ya^ ngana kea : Nu&h ka,
^mon, a anak nang Jon^8 ; uling e na pep&T<raga ki^a ning
laman at daya, nung e Ibpa kung atiu kaiing banua.
18 At aku man sasabyan ku keka, king ika i Pedro, at babo
na nitiing Balu italakad ke 'mg Iglesia ku ; at dmg pasbul ning
infierno e re daigan.
19 At ibie ko keka ding sulut ning kaatian banua ; at ing
talian mu keti sulip, matali ya naman baiiua ; al iog kalagan
mu keti sulip, makalag ya naman banua.
20 Kanita inutus na kaiing keang alagod king e tft iMltbyan
kaninuman a ya ing Oiisto.
21 Manibat na kanita p^pnulan Mng oaabitig J^$ ke^gg
keang alagad kilig kailangan ked tng ume y% I&rtmiA&i, at
magdusa yang dakal a bague karing makatuai at katiiig p^t^
ding 8aoei!doteB, Maapt» ding oteribMi biytin yaiig liMte at
suU^g mie IdDg klitiwtkg aldk
22 At kanita kewani neng Pedro, pigmulan nwg fmgi/IM^
nmn« ngMA : ) Guinu» kalunusan mu lUg krtawan mtl ; kitig
makananrlmang bague e malyaH keka iti I
20 Dapot }ra« nnn^up ya kanita mmhi iili Imig Ped^o:
Mako ka king lalawan ku, Satan^; itAkaial^ ka kk^ku'.
dling e mu atatalMM itang king Dktti ntmg e itaing kaiing
tau»
Pustman ne ing eh^ tm^
24 E^nita pin sinabi nang Jesu8 karing keang alagad : Ing
bisang tuki gugulutan ku, isakuil na ing keang sarili, at dalan
ne ing cruz na, at tilki ya kakui
25 Ulinging bisang miligtas king bie na, mawala ya kea ; at
ing kawalto king bie na ki^g uli ku mu, akit ne^
26 Uling ^nanung pakinabangnan na ning tau ftkati]ftft&
naman ing mabilug a yatU, at tnaWala netnan ing kskl&dua
na ? 6 ^ nanung aibye nang paMtboi ning tau king kttladua
na?
27 Uling ing Anak ning tau datang pk kiug llg^ya tiang
Ibp tia kayabe no ding keang angeteg ; at kttnite^ i\& tia kibg
bakmg metung ing karampatan king depatati n#.
SAN MATEO 16 4 17. 48
28 Ing katatium saaabyan ka kakayn : Ating mapilan
kanng atin keti, a e ra aburi ing kamatayan, anggang e re
akit ing Anak ning tau datang kmg kaarian na.
Ing pamibayung aske.
1 n AT kaibat ning anam a aldo tiki neng Je8ua i Pedro, at i
-'- * Bantiago, ampon i Juan a kapatad na, at dda no king
Do^Btang a bunduk a matas at makakawani ;
2 at mine^B ya aAke king arapan da : at «nlag ya ipg lupa
na antimo ing aldo» at Ing imalati na mepating antimo ing
sala.
3 At omit pepakit kt karria in Moitds ampon i Elias, maki-
sabi la kea.
4 At minyabi ]ra kanita i Pedto^ ngana kang Je8ue:
I Groitra« tnayap ine tuknang tana keti ! nung bori mu, gawa
ke keUng atiung kubu ; metnng keka, metung kang Mobte» at
DMtoDg kang^iae*
6 l£myabi ya m% inyang, oini» iug metimg a \A^ ving
sala sdilungan na la ; at^ oini, ing m^ung a eiwala Imual y«
king biga at aaeabyan na : | Iti yang Anak kung kaluguran,
a kea atiu ing tula ku ! ] Pakiramdaman ye !
6 At Inyang damdaman da iti ding alagad, mengasabsob la
at luna lang mitakutan.
7 At i Je$na lepitan no kanita, tigkil na la, at linabi na :
Talakad kayu, at e ko tatakut.
8 At iuyang itas do ding mata ra, ala.nong ikit nung e na
mu bukud i Je8U8.
9 At inyang kukuldas no king bunduk, inutus nang Je8U8
kaiela, ngana : B yu saaabyan kenuman ing ikit yu, angga
king ing Anak ning tati e ya subling mie Ubutad dipg mete.
10 At ding alajfl^d kitang da kea, ugara : ^bakit pio aasa-
byan da ding esGnna^ king dapat yang datai^ muna i S^Uaa?
11 At kanita mekibat ya, aiuabi na : I EUas king katutuau
datang ya,'at yang 8i;(bUng lumarin king ke^anamna.
12 Dapot aku sasabyan ku kekayu kmg linatang ne i
Elias» at e re akiiola ; bagkus da pang depatan kea ing ang-
gangj|3uri ra. Makanyan mu naman ing Anak ning tm
karela yan^ pasakitan.
13 !Kamta pin ding alagad atalastas da king i Juan a
Maminyag yang sasabyan na karela.
44 SAN MATEO 17.
Pamipakayap Idng bulanbulanan.
14 At inyang miras la kin^ kabilian da ding malda^ linapit
yaTeea ing metung a tau, sisiklauran ne, at nganang sas bi :
15 i Guinu, malunus ka king anak ku, uling bulanbulanan
ya, at tutu yang raagkakasakit ; uling parati yang mananabu
king api, ampon king danum :
16 at dela ke karing alagad mu ; dapot e re apakayapan !
17 i Jesu8 mekdbat ya, ngana : j Oh daing etalasalpantaya
at marawak ! «^aiigga kapikn akayabe yu ku? i (^ngga ra ko
pa kapilan pibatan ? Idttla ye keni kanaku.
18 At pengamanuan neng Jesus ing demonio ; at likuan ne ;
at ing anak kinayap ya manibat kinggras a it^.
19 Kanita pin linapit lang magdilidili kang Je3as ding
alagad, sinabi ra : ^ Bakit e mi ya apakay^-p ?
20 At ya sinabi na karela : lili ning ditak yuog kasalpan-
tayanau ; king katotuan pin sasabyan ku kekaya, a tiung atin
kayung kasalpantayanan anti muman ing butul ning muiitasa,
BOkH yu naman king bunduk a iti : I/amipat ka karin, at
lui^iipat ya ; at nannman alang e malyari.
21 Inya ing daing iti e milual nung e mu kiDg panalangin
22 At kabang raagtakad la Galilea, ainabi na karelang
Jesus : ing Anak niug tau manabu ya king gamat di: g tau ;
23 at patayan de ; dapot king kadung aldo Bublt yang mie
At ila bina lang melungkut.
Uesus mamayad yang buis,
24 At pangaras da Capernaum, linapit la kang Pedro ding
manyinguil king kapitnang sk^Io,* at sinabi ra kea : ^ Ing
kekong Maestro e ne babayaran ing kapitnang sido ?
25 ifa sinabi na : Wa. At inyang linub no b«Qe i Jesu8
migpauna yang sinabi kea, ngana: ^Nanung balak mu,
Simon? IHng ari keti sulip ^kaninu ing buis a sisingil da?
i karing anak na, 6 karing jdiwa V
26 At sinabi na kanita : Karing aliwa ; i Jesus sinabi na
kea : E kasi ding anak ala lang bayad,
27 Makanyan rnan, bang e la midinan sangkan mangulu,
* Bielo-alagang pesas.
8AN MATEO 17 4 18. 45
ome ka at mibaldtig kang metmig a kaw'd king dayatmalat» at
kuaoan me ing maoang asan a mayakaa ; at iDokkt me asbak
akit me ing metang a sielo : Euanan me iti, at ibie me king
kekata yang adoa.
Ing maragul kmg kMrian bantia.
1 O EINOr panaon a ita ding alagad linapit la kang Jesus,
^^ dnabt ra : ^ Ninu |)in ing mararrul king kaarian banna ?
2 At ya inaus ne kanita ing metung a anak a malati, tela-
kad ne libutad da»
3 at sinabi na : Eing katutuan sasabyon ku kekayu nnng
e ko subli at maguing anak, king makananu mang bague e
ko lungub king kaarian banua.
4 Kinu man pin ing magpakumbabang anti ing anak a ini
yang maragul king kaarian banua.
d At ing tanggap anak a anti kanini b'ng laguiu ku» akung
tatanggapan na.
6 E^pot ing dapat king kataiakiran ding mangalating deti
a sasalpantaya kaka„ mayap pa l^ ing sabitanan ^ra king
batal metung a batung guIUugan, at mipalbug ya king kakda-
man na ning dayatmalat.
7 \ Ealulu ne ing yatu, uli ra mu ding katatakiran ! uling
kailangan lang datang ding katatakiran, dapot { Ealulu ne
itang taung penibatan na ning katatakiran !
8 Uli na niti nung ing gamat mu o bitis makapauli ya king
ikabaldug mu, putuiebn mu la, at ilako keka ; bague keka ing
lungub kang pile 6 singkul king bie, king ketang atin kang
aduang gamat o aduang bitis, miugse ka king a^ing edang angga.
9 At nung ing mata mu makapauli ya king ikabaldug mu,
dukitan me, at ilako kel^ ; hague keka ing lungub kang metung
mu mata king bie, kin^ ketang ating kang aduang mata,
miugse ka king api king mfiemo.
10 Itawan yu« dapat yeng pakamalan ing metuQg karing
anak a deti ; uling sasabyan ku kekayn, king ding kar^ang
angel karin banua akakit deng parati ing lupa ning Ibpa kang
atiu karing banua.
11 tlling ing Anak ning tau mine ya keti baneug iligtas ing
mewala.
12 i Ni^nung balak yu ? Nung ing raetung a tau makidi-
46 SAN MATEO 18.
nalan yang tupa, at malili ya iog metong kaeeb, i e no pabazm
ding siam apula,t, siam at ume ya king bundnk bang panin-
tunan ne ing meliU ?
13 At nung mikatagun ing akit ne, sasabyan ku kekayu mekad
tumula ya kea, king karetang siam apulu,t, siam a e melili.
14 Makanyan mu naman,e na kaburian ning Ibpa ^mng
atiu banua a ing metung karing anak a malating deni mate ya.
Ing pamamatawad. — Alimbawa hing pautang
a aiang pahalulu,
15 At nung ing kapatad mu mikasala ya kek^i, ume ka,
pisbwaga mu kea ing kasalanan na ngening ikayung adua :
ntmg pakiramdaman na ka, ikua me mo ing kapatad mu.
16 Nung e na ka pakiramdaman, maus ka pang katau o
adua pa, bang king asbuk ding adua o atlung sam mipatutuan
ing anggang amanu.
17 Ax nung ila man e no pakiramdaman, sabyan me king
iglesia : at nung e na pa pakiramdaman ing iglesia, ya]^us mu
neng anting metung a gentil at metung a manyingil btds.
18 Inglmtutuan sasabyan ku kekayu, detang anggang talian
yu keti suHp, matali la banua ; at itang kalagan yu keU sulip,
makalag ya banud..
19 Sasabyan kung pasibayu kekayu, a nung ding adua
kekayu pisabyan da keti sulip tungkul king nanumang bague a
aduan da, daptan na karelang Ibpa kung atiu karing banua.
20 Uling nu la man makatipun ding adua o atlu katau Idng
laguiu ku, Karin ku libutad da.
21 Kanita linapit ya i Pedro, sinabi na kea : Guinu,
^makapipilan ya mi^usala ing kapatad ku salang kanaku, a
patawaran ke ? ^ makapipitu ?
22 At i Jesus sinabi na kea : E ku sasabyan keka : maka-
pipitu ; nung e ; pitung pulung makapipitu.
23 Uli na niti ing kaarian banua katulad ne ning metung a
ari a mekipagmaaalese karing alipan na.
24 ^At inyang migmula na nong selese, midurup ya kea ing
metung a makiutang apulung libung talento.* *
25 At antining eda yang ikapamayad, ing guinu na papapi-
sali ne, at ing asawa na ampon anak, at mg keganaganaiig
kayatinan na, at daptan na ihg kapamayaran.
* Balang mdtung a talento timbang aduang llbung petM.
SAN MATEO 18 k 19. 47
26 Sanita pin ing alipm» amiklaiiel ya karibg bitis na,
pakiaabi nang mayap kea, ngana : | GainH) pibatan mu ku,
at bayaran ka ngan keka !
27 Sanita ing guinu ning alipan, king pangalunnt na kea,
pepaburian na ne, at pepatawad, na kea ing nkang na.
28 Dapot pai^lako na nita muring alipan a ita, asalubungan
ne m(i abe nang alipan a mwutang keang dinalan a
denario/ at tdanane kanita* taiakalane batal, sasabyana ;
Mamayad ka king utang mu kaku.
29 Eaoita ing abe nang alipan sinildaud ya karing bitis na,
pe^sabi nang mayap l^, ngana: {Pibatan mu ku, at
bayaranan da ka !
80 !Dapot ya e mdnea ; nung e meko ya at pepadala ne king
sukulan, anggang e mekapamayad.
31 Inyang aUt da pih ding abe langalipan ing milyari,
Ihi^ l^ng mikaabu, at meko la toiuita, ainabi xa king goinu ra
ing anggang toepalyari. .
32 Eanita, pepayaus ne pin ning guinu na, stnabi na kea :
l Alipan a marawak ! pepatawad ku I^ka ing anggangutang
mu, uling mekisabi kang m&yap kanaku :
33 ^e ka pin dapat mainnus king abe mung alipan, anlimo
ing pangalunus ku keka?
34 At mitatan ya kanita king mua ing gwnu na, binye ne
karing pasakiti anggang e na abayaran ing utang na.
35 Makanyan mu naman ing daptan na kekayung Ibpa
kung atiu banua, nung king piesu yu e ne patawann nmg
metung at metung ing kapatad na.
Ing pamikawani ding misawa.
't Q AT milyari a inyang i Jesns a pupus nana iting pamaf)uru,
-^*^ meko ya (3alilea, at mine ya king sakup nmg Judea,
dinalan ya katgatba ning Jord6n.
2 At tikian de ding dakal a tdu ; at pepakayapan no karin
dingsalunan,
3 At linapit la kea ding fariseo6, tutuksuan de, at ngara t
i Dapat king lalaki ing kawanyan ne ing asawa na king sablang
kasangkanan ?
* DliuUiii $ denirto iiUg«Bg Alluiig pulotyt, «tlemg ptwis»
48 SAN MATEO m
4 At kamita ya meldbat ya, ngiitU: . ^ Kapilai! mab e! yu
sirbasa king ing MigialaDg, inanihBkt king naohi, ga#wa nong
lalaki at babai,
5 at dnabi na : ktng uli na niti lakuan ne ning lalald i ibpa
na at indu, at makiabe yaldng asawa na ; at ding adua magu-
ing metung lang laiBan. ^
6 Inya e no ndua, nung e m^tung na k mu king laman.
Uli na niti, ing piabe na ning Bios kiog metimg, e no pika-
wanyan ning tau.
7 Ua oas^an da kea : ^ Bakit pin inatu» nang Moises
munye pisulatau king pamikawani, «4 kanita akawanyan ya ?
8 Sinabi na karela : king kasiasan na ning keke^g pusa
p^aiatuiutan na kong Moises kawani kartng aeawa yu ; dapbt
king kamumulan e makanyan.
9 At aku aaaabyan ku kekayu, a ing kawani king asaWai na,
Bung e mu king pamakipangalugud, at makiasawa^ ya king
aliwa, dinapat ya king pamipaliwas ; at tng makiasawa kmg^
kewanyah, darapat ya king p&mipaliwas.
10 Ding alagad sinaltt la kea : Nung makanyan ing tigali
ning lalaki king asawa na,. e dapat makiasawa.
. 11 Dapot ^'a sinabi na kaiela : £ ding M.bta atnpaian da
ing sabing iti, nung e mu detang mipagke^ban.
12 Adn ping kapun a mib^^it nsuig noakanyan itaanibat king
atian nang indu na ; at ating kapun a kepunan da ding tau ;
at ating kapun a ila murin ing kinapun kareia king uli na ning
kaanaa banua. Ing makarapat kttiiti, daptaa na.
Bebendidunan nong Jesus ding anak,
18 Kanita pin dela ro kea ding mangalating anak, bang
itumpak no karela ding gamat i^ at nmnai^ngin.yaT'de^po^
dipg alagad sebyanan do dmg naiarap Harela.
14 At i Je8us sinabi na pin: paburen yong lum^pit
kanaku ding anak, at e yo babawalan, ^ling ka^ti ya ing
kaarian banua.
15 At kaibat nong timpak ding gamat na karela, ineko ya
karin.
Ing kayanakan a mdba^idi
16 At oini lioi^^t ya kea ing meiong, ngana: {Mayap a
SAN IdATBO 19. 4»
MaeBtipt ^Naoong toayap kang dapten baiig akua ko ing
biealang angga?
17 At ya sinabi na kea : i Bakit sasabyan mung mayap
kn ? Ninuman alang mayap nnng e ya mu metupg. yapin ing
Dios. Dapot nong bisa kang luDgub lang bie, tuparan mo ding
utus. , . . '
18 Smabi na kea : ^ Isanu ? i Jeeu8 sinabi na :
E ka mak^mate ;
E te daiapat paliwae ;
E ka manako ;
E ka sasaksing kalataman ;
19 Igalang me i mpa mu at indu mu ;
at luguran me in^ lupa mung tau antimo keka.
20 Sinabi na kea mng kayanakan: Itingan tiparan ku:
^ nanu pang kulang kanaku ?
21 Sinabi na keang Je8U8 : Nung buri mung miganap ka,
ume ka, pisali mu ing anggang kayatinan mu, at ibye muka*
ring kalulu, at mikabandi ka banua ; at mekeni, tuki l^ kanaku.
22 Dapot panamdam ning kayanakan king sabing iti, meko
yang malungkut ; uling maragul ya kayatinan.
23 I Je8us sinabi na pin karing keaug alagad : Ing katu*
iuan sasabyan ku keka^m king ing mabandi masulit yang
lungub king kaarian banua.
24 At iutit kung sabyan kekayu, king mayan pa king
eamello ing dumabn ya king busbus nmg karayum, king
lungub ya mg mabandi king kaarian ning Dios.
25 Panamdam da kaniti ding alagad mengasdan lang bina,
ngarang sinabi : ^ Ninu pin ing miligtas ?
26 Dapbt i Je8us, linawe no kanita, ngana karela : Karing
tau iti e mapalyari ; dapot king Dios mapalyari ngan.
27 Kanita i Pedro mekibat ya, ngana kea : | Oim', ikami
likuan mi ngan, at tikian da ka, ^ nanu ping kamtan mi ?
28 At i SesdA sinabi na karela : Ing katutuan sasabyan ku
kekayu, king ikayung tinuki kanaku, kanyang kaduang bie, ing
Anak na ning tau lukluk ya king luklukan na ning ligaya na,
ikayu man lukluk kayu karing labing aduang luklukan, bang
matul karing labi nang aduang tribu ning Israel.
^ At detang anggang milakuan bale, kapatad a ialaki,
kapatad a babai, tata, indu, asawa, anak al gabun, king uli na
ning laguiu ku, tanggap yang makatadinalan a pakinabang at
naana na ing bie alang angga.
80 SAN MATEd 19 «5 20.
30 Dapot ^^^1 la ding mnmtmang mitanli, atv^tj[Ung
mipauna.
Alimbawa Tearing maMupa a mekipa^kayari kiiig
miaalitvanff oras.
OA ULING ing kaarian karing banua, katulad ne ning
^^ metung a tanng, ibpa king pibalebale, a pangaabak
meko yang menintun upaan king uvasan
2 At klibat nang mekikayari karing upaan inanunggal
denario ing aldo, pep9.dala no king uyasan.
3 At inyang malapi^ na ing oraa a katlu* linual ya kanita,
ikit no ding auwa king plasa ala larig daraplan ;
4 at sinabi na karela : ume kayu naman king uvasaa at ing
kara.mpatan ibie na kekayu. At ila mine la, '
6 Meko yang pepasibayu itang bayu kanam a oras,t at king
kasiam, maka'nyan murin ing depatan pa.
6 At bayu king kalabing mdiung a oras meko ya namaia,
ikit no ding aliwang atiu karjn, at sinabi na karela : 4 Bakit
patingapun ko keti ala kong daraptan ?
7 Sinabi ra kea : uling alang manupa kekami. Sinabi na
karela : Ume kayu naman king uvasan.
8 At inyai^g miras na ing bengi, ing guinu ning uvasaii
sinabi na king katiwala na : Ausan mo ding iipaan, at
bayaranan mu la king talagang kabayaran, panibatan mo
karing tauli, at pupusan mo karing minuna.
9 Inyang datang la pin ding mine malapit king oras a
kalabing metung, tinanggap la balan^ katau metung a denario.
10 At inyang dinatang la ding mmuna,^ isipan da tanggap
lang maiguit ; dapot ila man tinanggap la balang katau meSong
a denario.
11 At inyang tanggapan da na la, bubulungan de ing ibpa
ning pibalebale,
12 ngara : deting tauli guinalo lamung metung a oras, a,t
pinte mo kekaming mibatang kasakitan ampon ing pali ning
aldo.
13 Dapot ya mekibat ya, ngana king metung karela : Abe,
e ra ka alipitan. l E mu pekitanguanan kanaku ing metung
mung depario ?
* a Itst naeve ning abtk. t ft Im doee nihg Moi '
SAN MATEO 20. 61
14 :^^&aiian mu ing keka, at mako ka ; akn bori keng dinan
itiug tauli anti mDiin keka.
15 ^ E da|)at iug daptan ku ing bori ku king kanaka ? ^6
marawak ya ing mata mu, uUng aku mayap ku ?
16 Inya ding mumuna mitauli la, at ding tauli muna la.
Ing Oiiuan f%a mng indu ra ding andk nang Eebedeo.
17 At inyang mukiat ya i Jesu8 Jeru8alem, inaus nong
makabukud king dalan ding labing aduang alagad» at dnabi na
karela :
18 Oini munmkiat ta na Jcrnsalem» at ing Anak ding tau
manabu ya karing pun ding saeerdotes, ampon eseribas; at
deti atulan de king kamatayan,
19 at ibye re karing gentil, bareng palumuran, at palukan,
ampon ipaku king cruz : dapot king katlung aldo subli yang mie.
20 Kanita linapit ya kea ing indu ra ding anak nang
Zebedeo, abe uo ding anak na, babye ra kea ing kagalangan»
At admn da k^ ing metung a bague.
21 At ya sinabi na kea : ^Nanung buri mu? Ya sinaln
na kea : lyutus mu king deting adwa kung anak lukluk la,
ing metung king wanan mu, at ing metung kmg kaili mu» king
i^arian mu.
22 Dapot i Jesus mekibat ya kanita ngana kasela : E yu
balu ing adwan yu. /, Malbiinum ko kmg ki^ng pinuman
ku ? Sinabi ra kea : Wa ; arapat mi.
23 At ya sinabi na karela : Minum kong tutu king kopa
ku ; dapot ing lukluk ko king wanan ku at king kaili, aliwa
aknng makaibye ; nung e karetang aidya nang Ibpa ku.
24 At inyang damdaman da ding apulu iti, mikasbu la karing
adwang mikapatad.
25 I Jesus pin inaus no kanita, sinabi na : Balu yu king
ding pun da ding dai ilang guiguinuan da deti at ding mang-
aragul ilang makikayupayan a sasakup karela.
26 Dapot kekayu e mipakanyan, inya ing l»sang maragul
kekayu, yang maguing ipus yu ;
27 ating bisang mumuna kekayu, yang magning alipan yu :
28 nmliBnyan mu naman ing Anak tung tau e mine keting
suyuan da, nung e sumuyu, at bang ibye na ing bie na king
pamanatbus karing dakaU
18 SAN MATEO 20 &: 21.
Ding admmg hulag Jeric6. ^
. 29 At panlako ra Jeric6, malda laog tan ding tirmki kea.
30 At o ioi ding adwang bolag, a makalnkluk lele dalani
inyang damdaman da king i «Tesus lalabas ya» kinnlait la,
ngard : ^ Malunus ka kekaini, Guinu, Anak nang David !
31 Atdingtaupangamanwandalabalangtuknang. Dapot
ila lalu lang kukulait masikan : i Malunus ka kekami, Guinu,
Anak nang David 1
32 At tinuknang ya kanita i Jesu8 inaus na k» at sinabi na :
^ Nanung buri yung daptan ku kekayu ?
83 Ila sinabi ra kea : ; Gmnn^ mabuklat la sa ding mo>ta
34 Uesus pin, king pangalunus na karela inapia no mata ;
at ita mvam misubli ing panimannmi da ; at tinuki h kea.
Ing masaymig parUtib nang Jesu8 kann JerusaUm.
Q1 AT inyang milapit no Jenisalem, at miras la 'Beirh^
^^ lele ning bunduk OIivos, i Je8us tinubnd no ding adtiang
alagad,
2 sinabi na karela : Ume kayn king nayun a arapan yu^ aA
ita mnrin manakit kong metung a asnong babai maka^i,
ampon abe ne ing metung a pollino : kalagan ye, at dalan ye
ketikanaka.
3 At nung ating sumabing ditak l^kayo, sabyan yn : Ing
Guinu kaiiangan na la ; at kanita padala na la.
4 Iti milyari bang matupad ing guingkas ning manula,
ngana :
5 Sabyan yu king anak nang babaiag Si6n :
Oini ing ari mn daiatang ya, mamn ya»
at makalukluk babo ning asno,
ngana wari, babo ning metung a pollino, a anak ning asna.
6 Ding alagad meko la pin» at depatan da itang inntus nang
Jesus karela,
7 dela re mg asna ampon ing pollino ; at timpak da babo ra
ing karelang imalan, at ya linnklnk ya babo ra deti. ,
8 At ding maldang tan lalantang da ing imalan da king
dalan ; at ding altwa kinutud lang sangang dntung ai kakalat
da king dalan.
9 At dmg maldang mumuna kea, at ding ksa tauli kaknk^t
&AN MATEO 21. 68
la^ ngansg sMabi : I Hotanna kiiig Anak nang David I
iNnan ya ing daiatang king lagoia ning Gkdna 1 ; Hosanna
kaiing Intaaan !
10 At panlab nang Jeta8 karin Jara8alem, ing mainlag a
eiudad melingongo ya, ngata : ^ Nina iti ?
11 At ding malda aaeabyan da : Iti ya i ^etua» ing manala
Nazaret karin Gkililea.
Pamanlinis king Pigamhan.
12 At linub ya i ^esus king pi^amban na ning Dioe, at tinabi
no ding miaasali at manyali king pisamban ; at gailuan no ding
dolang da din^ maniibe salapi, ampon diug laklakan da ding
miaaaalin^ patipati ;
13 at smabi na karela : Makasalat :
Ing bale kn miaosan yang Bale ning Panalanginan ;
dapot ikaya gagawan yeng kaebang raapanako.
14 At linapit la kea king piaamban ding balang ampon
pile ; at ya pepaka^apan na la.
l^ At inyang dmg pon ding saoerdotes ampon ding esGribas
iktt da ing malang d^ptan na, ampon ding anak a kakalait
king {Msamban, ngaiang sasal» : { Hosanna king Anak nang
Da^id! mikasbn lang bina;
16 at sinabi ra kea : (^Daramdaman ma ing sasabyan da
deni? Sinabi nang ^esoa kaeela: Wa: ^kapi^n man t ya
pa abasa iti t
King asbak eUng mangalati, at ding sasaso,
aganap ma ing kaparian ?
17 At lilman no kanita, mine ya loal ning eiudad angga
Betania, at tinoknang ya karin.
Ing higuerang tnalangi.
18 At kabakasan, inyang mibabalik ya Idngdadad, meranap
ya;
19 at panakit na king metung a higuerang magdilidili lele
ning dalan, lepitan ne ; dape^ ala ya^ ikit nanaman nnng e
mn bakad balung : at sinabi na kea : ; kapiian paman alang
Innto banga keka ! At ing higoera melangi ya kanita.
20^ At panakit da kaniti ding alagad mipamalala la, ngara :
] kalagua nang melangi ning bignera !
Si SAN MATEO 21.
- 21 At i Jesus kaidta mekibat ya, tigema karda : Ing
katatuan sasabyan ku kekayu a nung atin kayung kasalpanta-
yanan, at e ko mikakunu, e mu king higuera arapat yu iti,
tiung e aguiamang king bunduk a iti sabyan yu : Mako ka, at
tulandung ka king'dayatmalat ; malyari :
22 at ing keganaganang adwan yu king pamanalangin
salpantaya kayu sa tanggapan yu.
Ing binyang nemg Ju(m.
23 At inyang datang ya kin^ pisamban, dii*g pttn ding
saeerdotes ampon ding makatwa king balen linapit la kea kabang
tuturu na ing balen, ngana: /,Nanung kayupayan mung
darapat king bague a iti? ^at ninung minye k^a Idng
kayupayan a iti ?
24 Kanita pin i Jesus mekibat y a, ngana karda : Akuman
ikutang ku kekayti ing metung a bague, a Blung asabi yu
kanaku, akuman sabyan ku kekayu nanung kaynpayan kung
darapat king bague a iti.
26 Ing Wnyag nang Juan, <5nu menibatan? ^Wng banua, o
karing tau? Dapot iia misip-isip la, ngara: Nung sabyan
tamu : king banua ; sabyan na kekatamu : i Bakit pin e ye
peniwalan ?
26 Dapot nung sasabyan tamu : karing tau, tatakut tamu
king bal^ ; uling kikilalanan dengang manula i Jtian.
27 At inyang mekibat la kang Je8us, sinabi ra : E mi balu.
Ya man sinaln na karela : Akuman e ku sab^ran kek&yu nung
nanung kayupayan daraptan ku iug bague a iti.
Alimbawa karing adwang anak a lalaJd.
28 i Dapot nanung bakk yu ? Ing metung a tau atin
yang adwang anak ; at linapit ya king mumuna, sinabi na
kea : Anak, ume ka, at galo ka ngeni klng uyasan;
29 Ya mekibat ya kanita, ngana : E ku bisa ; dapot kaibat
na sinisi ya, at mine ya.
30 At inyang milajrit 3^ king metnng, makanyan mu
naman ing sinabi na kea. At mekibat ya kanita, ngana:
Aku, Guinu, nme ku ; dapot e mine.
31 i Isanu karing adua ing tinupad kimg kaburian na ning
Ibpa ? Ha sasabyan da : Ing mumona. I Je6^ sittabi na
SAN MATEO 21. 65
kaMla: Ing kakitaan 6afiftbyan ka kdeaya, kiiig ding
manyiDgil buis ampon ding patatat mamana la kekaya king
kaananna ning Dio0.
82 Uling detangan na kong Jaan king dalan na ning
kabanalan^ at e ye peniwalan ; dapot din^ man^ringil bais
ampc»a ding patatot sinalpantaya k kea ; at ikaya, panakit ya
kaniti, e ko smising agad bang salpantayanan ye.
AUmbatoa karing maratoak a makisamak.
33 Pakiramdaman ye ing nMtang a alimbawa: ating
metung a ibpa ding mibale^le, a menanaman uyas, ampon
noitalakad yang metong a matas a bantayan, at pepapabongan
ne kaiing malasamak^ at mine ya king aliwang laboad.
84 At inyang malapit nang datang ing panaon a pama-
nannga, tinutod no ding alipan na karmg makisamak, teiiong
tanggapan ding bauga na.
35 Dapot ding makisamak, dekap do ding alipan, pemaluka
re ing metung, at pete le ing metang, at ing metang pemakul
deng bata»
36 At minalit yang mitabad aliwang alipan, maigait la pa
karing minona ; at makanyan ma naman ing depatan da
kaiela.
37 King katatatalian pin tinabad ne kaieUi, ing anak na
ngana : Gabngan de ing anak ka.
38 Dapot; ding makisamak panakit da king anak na, misa-
bisabi la : Iti yang magmana : Ume ko keni patayan taya,
at koanan tama ing mana na.
39 At dekapan de kanita liwal de king avasan, at pete re.
40 Mang datang ya pin ing gaina ning ayasan, ^ nana ing
daptan na karetang makisamak ?
41 Sa89>byan da kea : Lipolan nong alang pakalala ding
mangarawak, at papabanga na ing ayasan na karing aliwang
naak^mak a mamayad keang pabanga king panaan.
42 I Jesas sinabi na karela: ^kapilan man e ya pa abasa
karing Kasulatan :
Ing batang inogse ra ding alwagai,
ita morin milyari yang pamnntak ning solak :
Uli na ning Gaina milyari iti,
at bague pagmumulalan da ding kekatang mata ?
4d Inya pin sa^yan ka kekayu, king ing kaarian na ning
56 SAN MATEO 31 & 22.
Dios milako ya kekayu» at miabye ya kaietaug taang mikiakaat
in king bunga na.
44 Ing mabaldag king babo ning batnng iti, mabalbal ya ;
dapot kaisana ya man manabo, ita dunotan iie^
45 At inyang ding pun ding saoeidotea ampon ding fariseos
dimdam da ing keang alimbawa, atingid da king ilwg sasab*
yan na.
46 At pagpilitan dang arakap de ; dapot tatakut la king
balayan ; i:ding kikilalanan d^ig manula.
Alimbemi king pamkmaL
OO AT minyaU ^rang pepasibayu kanita i Je6us, inuliban
^^ nong pigsalitanan alimbawa, ngana :
2 Ing kaaiian banua katuls^d ne ning metung a ari» a pigsa-
yan na ing pangakasal ning keang ani^ a lalaki.
B At tinubud no ding alipan na barong dakiti^n ding
inagkat king kasal i dapot e la tinuki<
4 Tipubud nong pepasibayu ding aliwang aKpan, sinabi na
karela : Sabyan yu karing inagkat : Oini, sidya ku ing '
pamangan, diog vaca ku at ding animal kung mangataba,
mepate na la, at malo^sadya na ngan : ume ko ki^ kasal.
5 Dapot ila e ro pekiramdaman ; at pesilako la, ini king
keang marangl^» at ita king keang kapanintonan ;
6 at ding aliwa, dekapan do ding keang alipan, pilmuran
da la, at pete.
7 Kanita pin ing ari mikasbu ya» at tinubud no ding keang
sundalus, lipulan no detang mdkamate, at pepasila^ ne ing
dudad.
8 Eanita sinabi na karing alipan na : Ing kasal makaadyay
dapot ding inagkat e la karampatan.
9 Ume ko pin karing asbuk da ding dalan ; at detang ang-
gang akit yu» iagkat yo king kasal.
10 At panlual da king dalan detang alipan, tinipun do.ding
anggang ikit da, marawak na ampon mayap ; at ing kasal
kinatmu ya karing inagkat.
11 Linub ya pin kanita ing ari banong lawan ding inagkat»
ikit ne karin ing metung a iaung e miimalah pagkasal :
12 at sinabi na kea : Abe,* i bakit linub ka keting e miima-
lan pagkasal ? At ya e mekibat.
18 Kanita pin ing ari sinabi na kanng abe na : Gaposan
I
SAN MATEO 22. 87
ye gamat ampoD UHb, at iogse je krog dalmndiim loal ; j karin
ing tan^is at pamiti^uiB ding ipan I
14 Uling dakal la ding meyaos, dapot ditak la ma ding
mepilL
Ing pisasabyan tungkul king btUs,
16 Kanita pin meko b ding fiuriB60t, {niabi-eabi ta, nang
makananu leng arakap king pamonyabi na.
16 Tinnbud do pin kea ding karelang alagad abe ro ding
Herodianoe, Binabi ra kea : MaeBtio balu mi king ika man-
yabi ka king katatoan, at tutora me king katatuan ing dalan
na ning Dios ; at e ka mangimi kenuman, uling e ma lalawan
ing anyu ra ding tm.
17 Sabyan mu pin kekami nung nanang balak ma:
(7 Karampatan king balayan na ning Dios mamayad buis king
Gesar, o ali ?
18 Dapot i Jesus abala na na ing karawakan da, sinabi na
karela : i Bakit tutuksuan yu ku, taung magbapal-banalan ?
19 Ipakit ye kanaku ing kuaJta nmg buis. Kanita pin
diwang de kea ing metung a denario.
20 At ya sinabi na karela : i Kanina ya larawan ini, at
ing makasulat ?
21 Sinabi ra kea : Eang Ce6ar ya. Eanita pin sinabi na
karela : Bayaran ya piu kang Gesar ing kang Cesar ; at ing
king DioB king Dios.
22 Panamdam da kaniti» mengapamulala la, at likuan de
kanita, meko la.
Ding Sadueeos ampon ing pamanyuUyng mie.
23 Kanita muring aldo a ita dinatang la kea ding sadaoeos,
a manyabi king alang pamanyabling widf at kitang da kea,
24 ngara : Maestro, i Moiste sinabi na : Nung ing me«
tong mata yaug alang anak, makiaBawa ya ing lapatad na
king beang aeawa, at dinan neng palipi ing kapatad na.
25 Atin ping pitong mikakapatad kekami : at ing mumana,
m^asawa y a pin, mete ya ; at antining ala yang palipi, likuan
ne ing asawa na Idng kapatad na.
26wMakanyan ma naman ing kadoa, at ing katlu, angga na
king kapita.
m SAN MATEO 22.
27 At pangamate rangan mete ya naman ing babai<
28 ParaanyubliDg mie pin, ^kanina ya karing pita ing
babdi ? uUng ilangan ayasawa re.
29 Dapot i Jesu8 meHbat ya kanita, ngana karela : Maba-*
balatong kayu, uling e yo balu ding Easulatan, ampon ing
kayupayan na mng Diois.
30 Uling king pamanyubling mie, e la makiasawa, at e no
papakiaaawa, nu&g e anta lang angel banua.
31 Dapot tungbil king pamanyuHi rang mie ^ng m^, ^e
yu abasa iog ainabi na ning Dios, ngana :
32 Akti ing Dios nang Abraham, at ing Dios napg IsaaOi at
ing Dios nang Jacob ? Ing Dios e re Dios ding mete, nung e
dingmabie.
33 At panamdam da kaniti ding malda, mipamulala la king
tuturu na.
Ing masaplalang utus.
34 Dapot iny ang dimdam da ding f ariseos king apatuknangao
nong sinabi ding sadtieebs, mipulung la keta muring kaiinan a
ita ;
35 at ing metung karela^ teilapanalese ya king kaotusan,
kitatig na kea, tutuksuan ne:
36 Maestro ^ isanung masaplalang utus king Eautusan ?
37 I Jesu8 sinabi na kea : tuguran me ing Gulnung Dios
mu mabilug king pusu mu, at mabilug king kaladua mu, at
n^tiilug king kaisipan mn.
38 Iti ya ing inumuna at ya ing masaplalang utus.
39 At ing kEkdua katulad ne : Luguran me ing lupa mung
tau antimo keka.
40 Kareting aduang uttls atina ngan ing anggang kautusan,
patina ding manula. ,
Ing Gristo Andk n&ng Dat){e2. ;
41 At makatipun la pa ding ^anseos, i JeBus kitangna kaeela,
42 ngana : i nanung balak ya tungkul' kang Oristo ?^ kamm]
y% anak ? Ib sinabi ra kea : Etog Da\jd.
48 Ya sinabina karela : ^Bakit /pin i David king pama*
milatan na ning Espiritu, ausan neng Gninti, ngana :
44 Suiabi ning Guino, king Guinu \bi:
Lukluk ka wanan ku,
SAN MATBO 2» & 28. 09
angga king ibali ka la ding kekang kasriawg hlam ning
kekangbitis?
45 NuDg i David pin aosan neng Goinu na, ^ bakit anak ne?
46 At nina man e xe apakibatan a metong mumang amma ;
at mai^t king Mo a ita ala nang mengattgas mengmtang pa
kea.
Pamandntas nang Jesus karing tseribas at/ariseot.
OO KANITA minyabi ya i ^esos karin|; malda^ at karing
^^ keang alagad,
2 ngana : Ding eseribas at iiariseos laklok la king laklakan
nang Mdste :
3 ing anggan^ sasabyan da keka^ pin. tantanan yu at
daptan ; dapot e ko darapat agpang bng aapat da ; oling sasabi
la mn at e la darapat.
4 Uling ila talian de ing balatan a mabayat at masakit dalan»
layan deng papasan karing taa ; dapot ila king metang da mang
taliri e re baring kimatan.
5 Makanyan man, ing anggang dapat da papakit da karing
tau: uling lalapad da la ding karelang maeteria/ ampon
laladlad da la ding lele ning karelang imedan*
6 At kalagaran do ding mamunang kabOyanan king apanan,
at ding mumunan^ luklukan karing sinagoga,
7 ating pamamague karing i^lasa, ampon ausan do ding tau,
{ Eabbi !
8 Dapot e ko payaus Babbi ; aling metung ya kabud ing
kekong Maestro, at ikongan mikakapatad kayu.
9 At ninuman e ye ausan keti sulip ibpa yu ; uling metung
ya kabud ing Ibpa yu, iti atiu karing banua.
10 E kayu naman payaus Maestro, uling metung ya kabud
ing k^kong Maestro, ing Gristo.
11 Dapot ing maragul kekayu, yang maguing talasuyu yu.
12 Ing magpakasaplala, mibaba ya; at ing paibaba»
misaplala ya.
13 Dapot i kalulu na kayu, eseribas at fariseo8, a magbanal-
banalan ! uling kakabat ye karing tau ing kaarian banua ;
ikayu e ko lulub, at ding pasipanlub e yo buring lungub.
* Metang yang balat, a nu mttkasalat ing mapilan a mepalyari a atia king
S^Molatan.
60 SANMA.TE0 23.
, 14 ]EAlalu tia kayu eseribas at ^ariseos, a magbanal-
banalan ! uling lalaklakan yo ding bale ra ding noebalu, at
kaowaii manalangin kong makaba : uli na niti kamtan ya ing
dlakal a parasa.
16 I Katola na kaya 6Bcribaa at fariseoB, a magbanal-bana-
lan! oling tutalagan ye ing dayatmalat ampon ing labwad
bang manakit kayang metang a kakampi ; at pangapalyari na,
gagawan yeiig karampataii aduang ukdu king innei^o king
kekayung sarilL
16 ] Kalulu na kayu, talataid bulag I a sasabyan yu : Nang
ing ninuman isumpa ne ing pisamban, alang nanauaman;
dapot ing misumpa king guinu ning pisambah makasa^
lanan ya.
l7]Mangmang at bulag! ^isanu piu ing maragul, ing
guintu, o ing Pisamban a pasaplala king guintu ?
18 At : Nung ing ninuman isumpa ne ing altan, alsmg
nanunaman; dapot ing misumpa king ain a atiu babo na,
makasal^nan ya.
19 Mangmang at bulag ! ^ isanu pin ing maragul, ing ain, o
ing altan, a pasaplala king am ?
20 Eing uli na niti ing misumpa king altan, suisumpa ne,
at ing anggaug atiu babo na.
21 At mg misumpa king pisamban, susiampa ^e, at Itang
kea manuknangan.
22 At ing misumpa king banua, susampa he ing luklukan
na ning Dios, at Itang king babo na makalukluk.
23 jKaIulu na kayu, eseribas at fariseo3, a magbanal-
banalan ! uling kakuanan yong sikapulu ing dikut a mayap,
ing anis ampon ing eomino, at pepaburian yu ing lalung mayu-
laga pang bague ning kautusan, ila pin ing katuliran, ing
pakalulu, at ing kasalpantayanan. Ing bague a iti dapat yung
daptan, at e yo paburean mu naman deta.
24 ]BuIag a talataid, a mamagag king yamuk, at ing
eamello kekayu yang iakmul !
25 ] Kalulu na kayu eseribas at fariseo8, a magbanalbanalan 1
uling Unisan ye ing lual ning kopa ampon ning pinggan, dapot
king Idlub mitmu lang kapanakawanan ampon kapalaluan.
26 j Bulag a ^ariseo linisan me pamu ing kilub ning kopa
ampon ning pinggan, bang ing lual na luminis mu naman^
27 ]Ka)ulu na kayu, eseribas at ^ariseos, a magbaual-
banalan I uling katidad da kayu ding kutkutan a pitian, a ing
SAN MATBO 28 & 24. 61
katotuan balatnu masanting la king loal, dapot JdDg kilab
noitmu lang butul mete ampon dakal a karinatau,
28 Makanyan mu naman ikayu ing katutuan Idng lual
papakit kong banal karing tau ; dapot king lub mitmu kong
pamagkanwari ampon karawakan.
29 I Ealulu na kayu eseribas at fari8eo8, a magbanal-
banalan ! uling tatalakad yo ding kutkutan ding manula, at
gagayak ya la ding kutkutan ding banal,
30 at sasabyan yu : Nung ketasang panaun da di ibpa
tamu, 6 la kata sana karame deta king pamibubu king daya
ra ding manula.
31 Inya ikayu murin patutuau yn king anak da ko detang
mekamate karing manula.
32 i Elatmaan ya narinan ing sukad da ding matua yu I
33 I U&ingan, daing kamamalu ! i Makananu yung lisian
ing parusa ^ng infi6rno ?
34 Inya pin» oini, aku padala kung manula kekayu, pantas,
ampon eseribas ; a kareti, ding aliwa patean yu la at ipaku
king cruz at ding aliwa karela pamalukan yu la karing kekong
sinage^as, at talukian yu la balang eiudad ;
35 bang dumpa kekayu ing anggang mayulagang dayang
mikalat keti suUp, manibat king daya nang Abel a banal
angga na king daya nang Zacarias a anak nang Baraquias, a
pete yu pilatan na ning Santuario ampon ning altan.
86 Ing tutu sasabyan ku kekayu, king itingan datang king
daing iti.
37 j JeruBaIem ! ; ^erusalem ! a makamate ka karing manu-
]a, ampon pamatuan mu la ding padala ra keka, ; makata-
pilan fco buring tinipun ding anak mu, antimo ing manuk a
gaindu titipunan na la ding keang sisi lalam ning pakpak na,
at e ka mebisa !
38 j Oini, ing bale yu likuan deng ilang kekayu I
39 Aku pin sasabyan ku kekayu, manibat na ngeni e yu na
ku akit, anggang e yu sabyan : i Nuan ya Itang 3atang king
laguiu ning Guinu !
Ing aral a ula : Ing pamagmula ning kasakitan,
OA AT panlual nang Jesus king pisamban, linakad ne ; at
^ -^ ding keang alagad linapit la bang ituru ra ing {>an-
garapat ning Templo.
82 SAN MATBO 24.
2 Dapo^ ya mekibat ya kanita, ngana karda: ^U yo
akakit deti? Ing katutoan sasabyan ka kekaya, alang
mitagan keti batung niitutumpak, a e miragsa.
3 At kabang makalukluk ya baba ning bunduk 01ivos, ding
alagad linapit lang lihim kea, ' ngarang sinabi : Sabyan
mu kekami, ^kapilan malyari iti? ^^at nanung tandang
mayakit king panyatang mu, at king kawakasan na ning
pamun?
4 At i Jesus n^kibat ya kanita, ngana kaiela: Mingat
kayu bang ninuman e ra ko apirait.
5 Uling dakal la ding datang king laguiu ku, ngarang
sumabi : j Aku ing Gristo ! at dakal la ding piraitnan da.
6 At damdaman yung pisabyan da ing pamipamuk, ampon
ing bulungbulung ning pamipamuk : mingat kayu, e ko paisira
lub ; uling kailangan ing malyari iti ; dapot aliwa pa ing
kawakasan.
7 Uling talakad ya ing dai salang king dai, at ing kaarian
salang king kaarlan ; ampon datang ing danup at ayun \Jng
numan karian.
8 Ing keganaganang bague a iti yang kamumulan na ning
kasakitan.
9 Kanita pin miabye ko king kasakitan, ampon patayan da
kayu ; at ding anggang tau akasaman da kayu uli na ning
laguiu ku.
10 At dakal la ding mabalakid ; ampon ilaila mipapan-
ganyaya la ; layun ilaila misasakuilan la.
11 At dakal lang e tune manula ding lunto, at piraitnan do
ding malda.
12 At king keraklan na ning karawakan, dimla ing lugad
ding keraklan :
13 dapot ing mibata angga king kapupusan miligatas ya.
14 At iting evangeliu ning kaarian raipanaral ya king meto
sikluban, king pamipatutu karing anggang tau ; at kanita
datang na ing kawakasan.
Ing aral a ula (katuki) : Ing maragul a kasakitan.
15 Eamanakit ^ni pin king mabagsik a kasiran, a sinabi
nang jL)anieI a manula, karin king Santong Earinan (Talas-
tasan ning babasa),
8AN MATEO 24. 68
16 kamia pm ding mannknaoigan Jndda mnldat la king
bnnduk;
17 at ing atin king bnbnngan» e ne knknldas bale a knma
nannman l«Lle na ;
18 at ing atin king paglanltan, e ne mibalik bang dalan ne ing
keang balabal.
19 Dapot j kalnln no ding mabuktut, ampon pasusn king
aldo a ita !
20 Panalangin yn pin kin^ e nasa kiug panaun na ning
dimla ing pamamulai yu, at kmg aldo ning s&bado :
21 nling datang kanita ing maragul a kasakitan, a e pa
meakit manibat king kamumulan ning yatu augga ngeni, at
kapilan man e na mayakit.
22 At nnng e la kumnyad ding aldo a deta, alang laman a
miligtas ; dapot uli ra ding pili, ding aldo a deta kuruuyad la.
23 Kanita nung ating sumabi kekayn : | Oini ing Cri8tu !
o kaya : j Oyan ! e ye paniwalan :
24 uling lunto la ding e tone Oristo, ampon e tune manula,
at pakit lang dakal a tanda ampon mala, nanupata piraitnan
da la, nnng malyari, ding tune pili.
25 Oini, kekayu sinabi ku nang agsid.
26 Nung sabyan da pin kekayu : j Oini, atin king ilang ! e
ko Inlual : o kaya : ! Oini, atiu karing silid ! e yu paniwalan.
27 Uling mtimo ing kildap lalto ya king aslagan, at mayar-
yakit yang sasida angga na king albugan, n^kanyan mn naman
ing panyatang na ning Anak ning tan.
28 Uling nu ya man karin ing bangke» karin la mitipun ding
buitre.*
29 At kanita, kaibat ning lungkut king aldo a ita, ing aldo
dalnmdum ya, at ing bulan e sunlag, at ding batuin manabu la
king banua, at ding upaya banua pasigalgai la :
30 at kanita pin lunto ya ing tanda ning Anak ning tau
karin banua ; at kanita pin maglunns la ding anggan tribut keti
suUp, at akit de ing Anak ning tau datang yang atiu king biga
ning banua, mitmu yang kayupayan ampon ligaya.
31 At pabal no ding angel na kambe ra ing masiglang tiup
* Ayup lang mangaragul a mamangan bangke tau.
^ t MetODg ja karlng tapuk a mumutus ktog sarili na king metung a labdad.
64 SAN MATEO 24.
ding pakakak, a deti tipunan do ding karelang pili king apat
nang dake ning angin, manibat king metung nang sepu ning
banoa angga king kangatba nang sepu.
32 King higuera pagaralan yu ing alimbawa : Pamanya-
guiwa na sanga, ampon mamulung ne, balu yu na king ing
kalaldo malapit na :.
33 makanyan mu naman ikayu panakit yn king anggang
bague a iti, talastasan yu na king malapit na karing pasbul.
34 Ing katutuan kekayu sasabyan ku, king e milabas ing
daing iti anggang e malyari ing keganaganang bague a iti.
35 Ing banita at sulip milal^s la, dapot ding amana ka e la
milabas.
Ing ardl a ula (katuki) : Usuk king panmtigat
36 Dapot bague king aldo a ita at oras, ninuman alang
makablu nung kapilan datang, ding angeles man banua, ing
Anak man, nung e mu kabud ing Ibpa.
37 Dapot nung makanann ing panaun nang Noe, makanyan
mu naman ing panyatang ning Anak ning tau.
38 Uling king aldo bayu dinatang ing albug, mamangan I»
ampon miminum, pakasal la at mangasal, angga king aldo a
panlub nang No5 kmg daung,
89 at 6 ra atalastas anggang e miras ing albug, at dela no
ilangan ; makanyan ing panyatang ning Anak ndng tau.
40 Kanita pin miable la ding aduang lalaki king marangle ;
ing metung midala ya, at ing metung malakuan ya :
41 ating aduang babai a guiguiling king guilingan ; ing
metung midala ya, at ing metung malakuan ya.
42 j Lumame ko pin uling e yu balu ing aldo a panyatang
na ning kekong Guinu !
48 Makanyan man talastasan yu, a nnng ing ibpa ning
pibalebale abalu na ing oras a panyatang na ning mapanako,
lumame ya, at e na paburen atibag de ing bale na.
44 Inya pin miadya kayu naman ; uling king oras a e ya
isipan, ing Anak ning tau datang ya.
45 ^Ninu pin ing alipan a tapat a lub ampon maingat, a
ing guinu na^ pepanibala no kea ding sakup na bale banong
dinan pamangan king panaun?
46 {Nuan ya itang alipan, a panyatang ning guinu na
dasan neng darapat niakanyaa t
8AN MATEO 24 & 25. 65
47 Ing tata kekayn saeabyan ku, king ipaniwala na ngan
kea ing anggang kayatinan na.
48 Dapot nang ing alipan a marawak sabyan na king keang
pusu : Ing gninu ku maluat ya pang e datang ;
49 at magmula neng mamasakit karing abe nang alipan,
at makipangan ampon makipaninum karing malasing ;
50 datang ya ing guinu na nitang alipan king aldo a iti a e
ne panayan, at king oras a e na balu,
51 at salubungan neng paluka, layun itulad ne karing mag-
banalbanalan : karin naing tangis ampon langitngit da dingipan.
Ing aral a ula {kaiuki) : AUmbaioa kanng apulung
dalaga/ng aUmg bakas.
Q K lt(Q kaarian banua katulad de pin ding apulung dala-
^ ^ gang alang bakas, a telanan do ding sulugui, linual lang
tanggap king asawa.
2 At ding lima kareti ala lang isip, at ding lima maisip la.
3 Uling ding alang isip inyang Inianan do ding karelang
sulugui, e la migdalang laru :
4 dapot ding maisip kinanua lang laru karing tapayan da,
dadalan do ding karelang sulagui.
5 Meluat ya pin ing asawa, ila ngan detangan no ning
tundu, layun lang mipatudtud.
6 Dapot inyang kapitangan nang bengi ating kinulait,
ngana : i Oini, daratang ya ing asawa I [ laal kong salubung t
7 Eanita pin deta ngang dalagang alang bakas tinalakad la
ampon sinindian do ding sulugui ra.
8 At ding alang isip sinabi ra kaiing maisip : ^ Dinan yu
ke king laru yu, matatda la ding sulugui mi I
9 Dapot ding maisip nieldbat la, ngara : Bang e malyari
ing kakulangan tang parapara, ume ko pa karing misasali, at
sali kong kekaya.
10 At kabang ila mame lang sasali, dinatang ya ing asawa ;
at ding makaadya linub lang kayabe na karing pikakasalan ;
at mikabat ya ing pasbul. ^
11 Kanita dinatang la naman ding aliwang dalagang alang
bakas, ngara : j Guinu, Guinu, buklatanan mu kami !
12 Dapot mekibat ya kanita, ngana : king, katutuan kokayu
sasabyan ka : E ra ko akikilala.
66 8AN MATEO 26.
13 { Lumame ko pin, uling e ya halu ieg aldo at ing oras
man !
AUrnbawa haring talento.
14 Uling mapalyaring anti king metung a t&ung mine king
aliwang labuad inaus no ding keang tune alipan, at peniwala
na karela ing kayatinan na :
15 dininan ne pin ing metung limang talenta, ing metung
adua, at ing tauli metung ; king balang metung makabague
king aguiu na ; layun neng meko marayu.
16 Kanita pin ing tinanggap limang talento, meko ya at
penintunan na la, at mekinabang yang limang talento.
17 Makanyan mu naman ing tinanggap adua, mekinabang
ya namang adua.
18 Dapot ing tinanggap metung, meko ya, at minaun ya
king gabun, selikut ne karin ing salapi na ning keang
guinu.
19 Pangalaba$ ning makabang panaun, dinateing ya ing
guinu ra detang alipan at inaus nong pelapagkasalesayan.
20 Dinurup ya pin kanita ing tinanggap limang talento,
migdala ya pang limang talento, ngana : Guinu, lima lang
talento ding peniwala mu kanaku ; oini, mekinabang ku pang
limang talento.
21 Ing keang guinu sinabi na, kea: jMayap, alipan a
mayap at tapat a lub I king ditak migtapat ka, panibalan da ka
king dakal : j kamtan mu ing tula na ning guinu mu !
22 Makanyan mu naman ing tinanggap aduang talento,
dinurup ya, at sinabi na: Guinu adua lang talento ding
peniwala nu kanaku; oini, mekinabang kung adua pang
talento.
23 Ing guinu na sinabi na kea : { Mayap, alipan a mayap
at tapat a lub 1 king ditak migtapat ka, panibalan da ka lang
dakal : { kamtan mu ing tula na ning guinu mu !
24 Dapot dinatang ya naman ing tinanggap king metung a
talento, sinabi na : Guinu, aku balu ra ka king tau kang sakim,
papalutan mu ing e mu tenam, at pupupulan mu ing e mti
silbag ;
25 uli na niti migdala kung takut, at meko ku layun keng
selikut king gabun ing kekang talento : Oini ing bska.
26 MelatMit ya kanita ing keang goinOy Dgana kea : lAlipau
SIN MATEO 25: 67
a marawak at matamad I baluan mu king papalatan ku ing e ku
ten^pa, at pupupulan ku ing e ku silbag :
27 inya pin dapat me sang binye ing salapi ku karing
maglibe mangalakal, bang king panaun na ning panyatang ku
tanggapan ke ing kanaku patina ing tubu.
28 i Kunan ye kea ing talento, at ibye ye king makiapulung
talentol
29 Uling detang atin na, midinan la pa, mikaatin yang
dakal ; dapot itang ala, itamang atiu kea tnilako pa.
30 At ing alipan a alang kabaldugan iugse ya king
dalumdum lual : karin na ing tangis ampon langitngit da ding
ipan.
Ing bie alang angga at ing alang anggang parusa.
31 Pamanyatang na ning Anak ning tau king ligaya na, at
kambe no ding ingeles na, kanita pin lukluk ya king trono
ning ligaya na ;
32 at king arapan na raitipun langan ding anggang tau ; at
ding tau pikaliluan na la, antimo ing pastul kakaliiua no ding
tupa karing kambipg :
38 at ibili no wanan na ding tupa, at ding kambing king
kaili na.
34 Kanita pin sabyan na ning Ari karing tiu wanan na :
j Ume ko keni, mepuri kang Ibpa ku, manan yu ing kaarian a
naakasadia kdkayu manibat king pangalalang ning yatu !
35 uling meranup ku, at pepakan yu ku ; kinau ku, at
pepainum yu ku ; migaliwa kung balayan, at pepanlayunanan
yuku;
36 lubas ku, at pepaimalanan yu ku ; salunan ku, at inapa yu
ku ; mesukul ku, at delawan yu ku.
37 Kanita pin pakibatan de ding banal ngarang sumabi :
I Guinu, ^inyang ikami akit da kang danupan, at pepakan da
ka ; o mau at pepainum da ka ?
38 ^lnyang ikami akit da kang menaliwang balayan, at
pepanlayunanan da ka ; o lubas, at pepaimalanan da ka ?
39 (?0 inyang akit da kang salunan, o king sukulan, at
dinalo ra ka ?
40 At makibat ya kanita ing Ari sabyan na karela : Ing
katutuan sasabyan ku kekayu, ing depatan yu j^n king metung
karing lalung malati karening kapatad ku, kanaku yu depatan.
68 SAN MATEO 25 & 26.
41 Eanita pin sabyan na naman karing atiu king kaili na :
j Dayu ko kanaku, mangarawak, ume kayu king aping alang
angga, a makasadya dikil king Diablo ampon karing angeles
na!
42 uling meranup ku, at e yu ku pepakan ; kinau ku, at e
yu ku pepainum ;
43 migaliwa kung balayan, at e yu ku pepanlayunanan ;
lubas ku, at e yu ku pepaimalanan ; salunan ku, at mesukul
ku, at e yu ku delawan.
44 Kanita pin ila makibat la naman, ngarang sumabi :
Guinu, ^inyang ikami akit da kang danupan, o mau,omenali-
wang balayan, o lubas, o salunan, o lang sukulan, at e ke
sinuyu keka ?
45 Eanita pin makibat ya karda, nganang sumabi : Ing
katutuan sasabyan ku kekayu, king 'e yu pamanyapat pin king
metung karing palalung malati karetinan, kanaku man e ya
depatan.
46 At deti ume la king parusang alang kapupusan, dapot
ding banal king bie alang kapupusan.
Ing pamipulung da ding saeerdotes.
Q/^ AT milyari inyaug i Jesus ayari na no ngan ding amanu
^^ na, sinabi na karing keang alagad :
2 Baluan yu king lub ning aduang aldo magawa ing
Pasku, at ing Anak ning tau miabie ya bang mipaku.
3 Kanita pin ding pun ding saeerdotes, ampon ding man-
gatua king balayan mitipun la king patio ning marangal a
saeerdote, a ausan dang Caifds ;
4 at misangguni la bareng dakpan i Jesus king pirait, layun
deng pnprUie.
5 Dap'ot sasabyan da : E king kayaldawan na ning pista,
bang e magulu ing balayan.
6 At kabang karin ya i Jesus Betania, king bale nang
Simon a leproso,
7 linapit ya kea ing metung a babaing magdalaug metung
a vasung alabastro, mitmung maulagang unguento ; at bilus
na king keang buntuk, kabang makahilig ya king dulang.
8 At ding alagad panakit da kaniti mikasbu la, at sinabi la :
^ nanung ka$aQgkanan na ning kapanyiran a itinan ?
BAN MATBO Q». 69
9 nling ing angu^toDg iti apisali yang nial, at miabie
karing kaluln.
10 Dapot i Je8U8 magumasid ya kanita, sinabi na karela :
<;Bakit liiingasngasan ye yang babai? mayap naman ing
depatan na kanaku.
11 Uling kayabe yong parati ding kalulu ; dapot aku e ya
ku akayabe parati.
12 Uling pamamulus na king katawan ku king anguentuug
iti, depatan na bang isadya na kanaku king kutkutan.
13 Ing katutuan Basabyan ku kekayu, king nukarin paman
iting eyangelio mipanaral ya king meto yatu, karin man ing
depatan na ning babaing iti misalita king kapigaganakan kea.
Ihg abli king kataksilan : Ing tauUng pasku :
Ing banal a pamanapun.
14 Kanita ing metung karing labingadwa, itang ansan dang
Judas laeariote, mine ya karing pun ding saeerdotes,
15 at sinabi na : ^ Nanung buri yung ibie kanaku bakeng
ibie kekayu ? at tinimbiug do kea ding atlung pulung salaping
pilak.
16 At manibat pin kanita menintun neng mayap a paralan
baneng apamie.
17 King mumuna nang kayaldawan karing Xzimo6, linapit
la kang Jesus ding ala^ad, ngara : ^ Nukarin ing buri mung
isadya ra ka bakang mangan king pasku ?
18 At ya sinabi na: Ume ko king dudad, ketang metung
a tau, at sabyan yu kea : Ing maestro sasabyan na : Ing kayal-
dawan ku malapait na ; kiug bale mu karin ku pagmasusian
ing pasku abe ko ding alagad ku.
19 At ding alagad depatan da itang inutus nang ^esi'is karela,
at &idya ra ing paska.
•20 At inyang miras na ing gatpanapun, ya mighilig ya
king dulang at abe no ding labing adwang alagad.
21 At kabang mamangan la, sinabi na karela : Ing katu-
tuan sasabyan ku kekayu, king ing meturig kekayu ipamye
ua ku.
22 At ila bina lang melungkut ; at balang katau migmulang
ainahi kea : ^ Aku kaya, Guinu ?
70 SA:N MATEO 26.
28 Dapot mekibat ya kanita ngana: Itawg makisttlu
kanaku king pingan yang mamye kanaku.
24 Ing Anak ning tau mako neng katutuan, nung maka-
nanu ing sinulat da kea ; dapot i kalulu ne itang tau a king uli
na miabye ya ! mayap pa ketang taung ita king e ne sa mibait
kapilan man.
25 Kanita mekibat ya i Judas, a mipamye kea, ngana :
^ Aku wari Babbi ? I Jesus sinabi na kea : Ika sinabi tnu.
26 At kabang mamangan la, i Jesiis kinanwa yang metung
atinape, at binendieiunan ne, piriisi ne ampon binye katiita
karing aiagad, sinabi na : | Kuanan ye, at kanan ; iti yang
katawan ku 1
27 At kinwa ne kanita ing eopa at pepasalamat ya, ampon
binye ne karela, nganang sinabi : j Minum ko ngan kea I
28 uling iti yang daya ku, ing daya na ning Bayung Tipan,
a iti mibulus king uli ra ding malda, bang mayatbus ing
kasaJ[anan.
29 Sasabyan ku pin kekayu, king manibat ngeni e na ku
minum king bunga na niting uyas, angga na king aldo a ita a
minum kung bayu kagum yu ing kaarian nang Ibpa ku;
80 At kaibat dang dinaiit metung a himno, mine la king
l)unduk ning OIivos.
31 Kanita pin i Jesu8 sinabi na kareia : [ Iko ngan mana-
kit kong ikamwa yu kanaku king l)enging iti ! uling makasulat :
Sugatan ke ing pastui,
at misalbag la ding tupa nang kawan.
82 Dapot pamanyubli kung mie, ume kuDg makauna kekayu
Galiiea.
33 Dapot i Pedro mekibat ya kanita, ngana kea : ; Bistat
man manakit ia ngang ikamwa keka, kapiian man aku e ku akit !
34 I Je8U8 sinabi na leea : Ing katutuan sasabyan Ini keka,
king behging iti, Imyu ya tulauk ing manuk, ilingad mu kung
makatatiu.
35 Sinaln na Iseang Pedro : [ Hstat man kailangan ing
mate loi keka, king maltananu mang bague e ra ka ilingad !
At ding anggang alagad yan&mian ing sinabi ra.
I Jesus karin Getsemani.
36 Kanita i Jesus dinatang ya kayant$il)e na la king metong
SAN MATBO 28. 71
a moIaDg ansan dang Geteemani ; at rinabi na karing keaiig
alagad *. j Luklak ko kefci, anggang aku mame ku karin
ampon manalangin !
37 At tiki no di Pedro ampon ding adwa nang anak
Zebedeo, migratUa neng melungkut, at binang mesindak.
38 Kanita i Je8ii8 sinabi na karela : | Malungkut yang
bina ing kaladna kn, a magsalbat ya angga king kamatayan t
i malakwan ko keti, at makilame ko kanaku 1
39 At dnulung ya pang ditak, migsakab ya at menalangin,
nganang sinabi : | Ibpa ku, nong malyari, Innmbas ya kaku
i&ag ealis ! dapot aliwa ing lokburian ku yang malyari, nung e
itang keka.
40 At mibalik ya karing keang alagad, at disan nong
matudtud ; at sinabi na kang Pedro: ^Bakit? (je ko meka-
paglame kanakn metung mu mang enras ?
41 Lumame kayu at manalangiu, bang e ko lungub king
tnksu ; ing espiritu ing katutuan makaadya ya, dapot ing laman
maina.
42 Mibalik yang miuman, a kadua na bilang, menalangin
ya ngana : j Ibp.i. ku, nung ining ealis e na akwang lumabas,
a e ke inuman, papalyarian mu ing kaburian mu I
43 At mibalik yang pepasibayu, kanita, disan nong matud-
tud ; uling mitutundu la.
44 At likwan nong pepasibayu, meko ya, ampon menalangin
katlung ulit, guingkas na itamuring sinabi na.
45 Belikan no pin ding alagad, at sinabi na kaida:
i Matudtud kayu at painawa ! | Oini, ing oras mala][»t na, at
ing Anak ning tau mibye ya king gamat ding makasalanan !
46 I Talakad kayu, mako tamu ; oini, lalapit ne itang mamye
kanaku!
Ing pamanyakap kang Je8U8.
47 At kabang sasabi yamu, oini i Judas, a metung karing
laWngadwa. dinatang ya; at abe no ding maldang taung
makatalibung ampon raagpalupalu, king utus ding pun ding
Baeerdotes ampon makatwa king balayan.
48 At ing mipamiye kea dininan nong metung a tanda,
ngana : i Ing uman ku, ya ita ; dakpan ye !
49 At inyang milapit ya kang Jesus, sinabi na kea:
I Mayap a iHe, Maesko ! layun neng inuma.
72 SAN MATEO 26.
50 At i Je8n8 sinabi na kea : Abe, ^ nanung tane a sangkan
dinatang ka ? Eanita linapit la ding aliwa, telanan de i JeBns,
ampon dekapan de.
51 At, oini, ing metang karing abe nang Jesus guinawang
ya at kinwa ne ing keang talibung,,layun sinugat ne ing alipan
ning marangaJ a saeerdote, leko ne metung a balugbug.
52 Binabi na ping Jesus kea : Isubli me ing talibung king
kabibilyan na ; Tiiiiig ding anggang gagamit talibung, mate la
king talibung.
53 i^Isipan mu galang king e ku makapanalangin kang
Ibpa ku, at ya, ngeni murin, padalan na kung labingadwang
kawal a dngeles?
54 ^ Dapot makananu lang matupad ding Kasulatan, a deti
sasabian dR. king kailangan ing malyaring makanyan ?
p55 King oras a ita sinabi nang Jesus karing malda :
Linague kong dakap kanaku, anting metung a mapanako,
magtalibun^ ampon magpalupalu? Aldo-aldo lulukluk ku
king Pii^aiiiban, tuturu ku, at e yu ku dekapan.
56 Dapot ifci ngan mepalyari, bang matupad la ding Kasu-
latan ding manula. Kanita ding anggang alagad, likwan de
at pesitakas la.
Uesus arap ning Sanedrin,
57 At ding mekarakap kang Jesus dela re kang Caifas, a
marangal a saeerdote, a nung nu la makatipun ding eseribas
ampon ding mangatwa.
58 At i Pedro tutuki ya keang makarayu angga king beku-
ran na ning marangal a saeerdote ; at melaus ya kilub, meki-
luklukan ya kariug ipus, banang akit ing kawakasan.
59 At ding pun ding saeerdotes mangga na ing mabilug a
katipunan, manintun lang saksing kalaraman laban kang
Jesus, bareng apapate ;
60 dapot e la manakit makaagpang ; bistat man dakal lang
malaram a saksi ding dinurup. Dapot king katataulyan ating
adwang dinatang.
61 a sinabi: Iti sinabi na : Atin kung upayang lasak
king pisamban na ning Dios, at mitalakad king katlung
aldo.
62 At tinalakad ya kanita iug marangal a saeerdote.
a/LN MATBO 26. T8
EHDabi na kea : ^ E ka makibat nanuman ? ^ nano ing ipakibat
roa king sasabyan da keka deti ?
68 Dapot i Jesus e bubolad. Katiita ing raarangal a saeer*
dote sinabi na kea : i Ipanyawad kuug lub keka king uli na
ning Dios a mabie, king sabyan mu kekami, nung ika i
Gristo, ing Anak ning Dioe !
64 I Jesus sinabi na kea : Ika sasabyan mu ; at bistat 6
yu man paniwalan ; makanyan man sasabyan ku kekayu, king
manibat pa ngeni akit ye ing Anak ning tau makalukluk
wanan na ning kayupayan na ning Dios» at datang ya atia
king biga banua.
66 Kanita ing marangal a saeerdote guinabak na ing keang
imalan, nganang sinabi : ] Migpusung ya ! f, bakit pagnasan
ta la pa ding sakri? i Oini, ngeni dimdam yu oa ing kapa-
suiigan!
66 i Nanung karin king lub yu? At ila mekibat la kanita,
ngara : ; Dapat kea ing kamatayan !
67 kanita liran de lupa, at timpaling ; at ding aliwa pinyu-
gat de king sirul,
68 ngara : ( Ulan mu kami, oh Gristo ! {, nina ing sinagat
keka?
lAngad neng Pedro i Je9u$.
69 Kabang iti malilyari i Pedro makalukluk ya loal ning
bale king bakuran; at linapit ya kea ing metuug a ipus a
babai, ngana : | At ika abe na kang Jesu8 a Galilao !
70 Dapot ya lingad na king arapan ding malda, ngana : E
ka balu ing sasabyan mu.
71 At panlual na king pasbul, ikit ne ning metung ; | Ini
man abe neng Jesus Nazareno !
72 At pepaalian neng pepasibayu makilauk sumpa, ngana :
i E ke akikilala ing taung yan !
73 At miuman-uman ditak, lepitan de detang karin makata-
lakad, sinabi ra kang Pedro : { Katutuan ika metung ka
naman karela, uling pati king pamanyabi mu makikilala ka !
74 Kanita migmula neng menagkas, ampon sinumpa ya,
ngana : ] E ke akikilala ing taung yan I At ita murin
tinulauk ya ing metung a manuk.
75 At aganaka nang Pedro ing amanung guingkas nahg
Je6us : i Bayu ya tulauk ing manuk, ilingad mu kaog maka-»
T4 SAN MATBO 26 A 27.
tetlting olit 1 At linual ya kanita, menangis yang kapait-
paitan.
27
Ing painaighitiki nang Judas,
AT inyang galingaldo na, ding anggang pun ding saeer-
dotes ampon ding makatwa king balayan pipulung de i
Jesds, bareng apapate.
2 At kaibat deng agapus, dela re, ampon binye kang Poneio
pilatong ukom.
3 Kanita i Juda8 a mipam^re kea, inyang akit neiig mia^l-
an, n!iitmu yang kabalisan a lub, sibli na la ding atlung pulung
salaping pilak karing pun ding saeerdotes at karing makatwa,
4 ngana : [ Aku mikasala ku, king pamamye ku king da-
yang alang kasalanan ! Dapot ila sinabi ra : ^ Naung datang
kekami ? ; ikang bala !
6 At silbag no ding salaping pilak king pisamban, meko ya
at linakad, at keta ya migbitki.
6 At ding pun ding saeerdotes pinulut da dirig salaping
pilak, sinabi ra : E dapat ibaldug la king kaban limus, uling
abii lang daya.
7 Dapot kaibat dang mipulung, pinyali ro king gabun na
ning metung a magkukuran, a pikutkutan karing tkung ali-
wang labwad.
8 Nung inya mipalaguiwan ing labwad a ita, Labwad ning
daya, angga na king aldo ngeni.
9 Eanita pin metdpad ing guingkas na ning manulang y
Jeremias, ngana : At kinwa ro ding athmg pulung ealaping
pilak, abli ning mialagan, a inalaga ra ding pun ding anak ning
Israel ;
10 at penaldi to king labwad ning magkukuran, nung
makananu nang inutus daptan kanaku ning Giiinu.
I Je8us kmg arap niang PUato.
11 Eanita pin i Jesus makatalakad ya arapan ning ukum ;
at kitnan ne ning ukum, ngana : ^ Ikapin ing ari ding Judios ?
i Jesus sinabi na kea : Ika sasabyan mu.
12 At inyang isumbung de ding pun ding saeerdotes ampoa
ding makatwa, e m^bat nanu man.
8AN HATBO 97. 18
18 Eanita i Pilato ainabi na kea: ^E roa daramdaman
ing dakal a bagoe a sasaksi ra keka ?
14 Dapot ^^a e ne pekibatan, metung mang amanu ; nana-
pata ing ukum bina yang migmulala.
15 Balang pista kaugalyau na ning ukum mibulus king
balayan metung a makasukul, itang adwan da.
16 Makimetung la ping makasukul a balita king dewakan,
a milalaguiwan Barrabas.
17 Inyang makatipun lapin, sinabi nang Pilato kalera:
i Ninung buri yu a kekong pabulus ? i i Barrabas, o i Jesu8 a
milalaguiwan Gristo ?
18 ya balwan na pin king binye re kea uli na ning diria.
19 At inyang makalukluk ne king piukuman, mitubud ya kea
ing asawa na, ngana : | E ka makialam king banal a taung yan ;
uling ing peninap ku dakal a bague mabayat king uli na mu !
20 Dapot ding pun ding saeerdotes ampon ding makatwa
inabluk de ing balayan Idng adwan de i Barn^bas, at papate
re i Jesus.
21 Inyang makibat ya pin ing ukum ngana karela : ^isanu
karing adwa ing buri yu a kekong pabulus ? ila ainabi ra : 1 1
Barrabte!
22 Sinabi na karelang Pilato: ^,nanu pin ing daptan ku
kang Jesus a milalaguiwan Gristo ? Ila ngan sinabi ra kea :
j Mipaku ya king Cru£ !
23 At ing ukum sinabi na karela : ^ Bakit ? ^ nanung depat
nang marawak? Dapot ila kukulait lang masikan : i Mipaku
ya Inng cruz I
24 Panakit na ping Pilato king ala yang akarapat, nung e
bagkus daragul ing gulu, kinanwa yang danum, at menwas
yang gamat king arapan na ning balayan, nganang sinabi :
] Ala lamg kasalanan king daya niting taung banal I j ikayu
nang bala I
25 At mekibat ya kanita ing mabihig a balayan, ngana:
i Dampa kekami, ampon karing anak mi ing daya na I
26 Binulus ne pin karela i Barrabto ; at kaibat neng pepa-
paloka i Je8us, lAaye ne karda bang ipaku re king craz.
27 Kanita ding sundalus ning ukum, inyang idala re king
Pretorio, in^ maMug a katipunan pepatulugan de.
28 At kaibat deng linubas, sUuranan deng metung a balabal
a malutu.
76 SAN MATEO 27.
29 At gainawa la kanita metnng a koronang snkemk,
pinutung de king buntuk na, at ing metung a kawayan king
gamat nang wanan ; ampon siniklaud la arapan na, susunu re,
ngara : i Ing Dios ingatan na ka, Ari ding Judios I
30 At panluran de, ampon kakwanan ing kawayan,
susugatan de buntuk.
31 At kaibat deng piniunu, likas de kea ing balabal, at
sinulud kea ing tune nang imalan, lay un delang ipaku king em^.
Ing pamipaku kina Cruz,
3*2 At panlual da king eiudad, ikit de ing metung a tau Girene,
milalaguiwan Siinon ; iti pinilit deng migdala king cruz na.
33 At inyang miras na la king karinan a ausan dang
Oolgota, a buri nang sabyan, Karinan na ning CaIvario,
34 pepainuiii deng aslam makilauk atdu; dapot ya, kaibat
nang tikman, e na ininum.
35 At inyang apaku ra ne king cruz pirake-rake ra ing
keang imalan, peparalan da king pipangalman ; bang matupad
ing guingkas ning manula :
Pirake-rake ra ing imalan kn,
layun dang pipangalman :
36 at linukluk la kanita, tatanuran de karin.
37 At binili re babo ning buntuk na ing laguiu ning bibili
rang kasalanan, a makanyan a pangasulat : Iti ta I JBSUSy
ING ARI RA DING JUDI0S.
38 At inabe rong pinaku kea ding adwang mapanyabat, ing
metang king wanan na, a^^g metung king kaili na.
39 At ding lalabas lilibakan de, pipiling la buntoik,
40 at ngararng sasabi : i Nung ika alasak me ing pisamban»
at king lub ning atlung aldo atalakad me, iligtes mung diii mu
ing kekang katawan 1 | Kung ika ing Anak ning Dioa, kol-
das ka king cruz !
41 MakB.nyan mu naman ding pun ding saeerdotes lilibakan
dea naman, patina ding eseribas ampon makatwa, ngarang
42 i Ding aiwa linigtas na la, ing katawan na e na aligtas t
I Nung ya ing ari Israel, koldas ya ngeni king oraz, at mani-
wala k3 kea 1
SAN MATEO 27. 77
43 I Menalig ya king Dios I ikabns ne ngeni, nnng kahiga-
ran ne ; aling sinabi na : ; Anak na ku ning Dios !
44 Ding mapanyabat a abe nang makebpaka king Qniz,
lilibakan dea naman.
45 At manibat king oras a kanam medalamdam king meto
siklaban, angga king oras a kasiam.
46 At inyang malapit na ing oras a kasiam, i Tesus kinalait
yang masikan» nganang sinabi : [ Eli, Eli ; Lama Sabaetani ! a
ing bari nang sabyan : |Dios ko! iDios kol ^bakit pepaim-
bmsanmaka?
47 Ding mapilan a atia karin, panamdam da kaniti, sinabi
ra : { Aasan ne i Elias niti !
48 At agad nang milai ning metang karela, kinanwa yang
metang a basan, at besa ne king aslam, at binili ne king me-
tang a kawayan, inabat neng painam.
49 Dapot ding aliwa sasabyan da : ; Pabarian ye I ] alben
tama nung datang ya i Elias at iligtas ne !
50 Dapot i Jesus miaman yang kinalait masikan, at binye
ne ing keang espirita.
51 At, oini, ing tabing ning pisamban meguisi yang adwa
karake, manibat babo angga lalam ; at guinalgal ing gabun ;
at ding batu mengabangal k ;
52 at ding kutkutan mengabaklat la ; at ding dakal a kat-
awan ding beinal, a mipatudtud, tinikdo la ;
53 at inyang lual la karing kutkutan, kaibat nang sinubling
mebie, mine la king banal a eiudad, anipon pepakit karing
malda.
54 Ing eenturion pin, ampon ding abe nang babante kang
Jesas, panakit da king ayun at king bague a meugapalyari,
mitakutan lang bina, ngarang sinabi : ] Tuta pin king Anak
ne ning Dios !
55 At atliu naman karin ding dakal a babai makarayu lang
lalawe, a deti tikyan de i Jesu8 manibat Galilea, susuyu la kea :
56 kareti atilu di Maria Magdalena, i Maria indu nang
Santiago at Jose, ampon ing inda ding anak nang Zebedeo.
Ing pangakutkut nang Jesus,
67 At inyang gatpanapun na, dinatang ya ing metung a
taung mabandi tubu Arimatea, a ing laguiu na Jo6e, iti alaga4
na ya namang JeBus :
78 SAN M:A.TE50 27 & 28.
58 iti dinnrup ya ka;ng Pilato, at inawad ne ing 4:atawan
nang Jesus. Kanita i Pilato inutus na king ibye re kea.
59 At kinwa ne kanitang Jose ing ka1».wan nang Jesus,
binalut ne king metung a imalan a raalinis,
60 at binili ne king metung nang kutkutan ^ bayung
pepakulkul na king batu : at kaibat neng tikpan king metung
a batung maragul ing pasbul ning kutkutan, meko ya
61 At karin la di Maria Magdalena ampon ing metung a
Maria, makaiukluk tulid ning kutkuian.
62 Kabukasan na nita, aldo ibat ning Pamiadya, ding {nin
ding saeerdotes, ampon fariseos dinurup lang miagnan kang
Pilato,
63 sinabi ra : Guinu, aganaka mi king itang malaiam
nnabi na kanita pang mabie ya : ] Kathing aldo subli kong
mie !
64 lutus mu king bantayan de ing kutkutan aogga king
k^tlung aldo ; a magkang ayande king bengi ding keang alagad,
pfbnaka.wan de, at sabyan da king balayan : j Sinubli yang
mebie libutad ding mete 1 at ing tauling kabalatungan lalu pang
marawak king minuna.
65 Sinabi na karelang Pilato : j Atin kong metung a bante ;
ume kayu, at pakaingatan ye king laiung mayap a kabalwan
yuf
66 Ila mine la, pin, at pepaingat deng bante ing kutkutan»
layun tetakan de pa ing batu.
Ing pamaniubli na mye.
OQ KING kawakasan na ning Sabado, inyang nme neng
^^ sumala ing mumuna nang kayaldawan ning paruraing-
gu, ine reng delawan king kutkutan di Maria Magdalena ampon
ing metung a Maria.
2 At, oini minayun masikan ; uling ing me tung a ingel ning -
Guinu tinipa yang ibat banua, at inyang miras ya, leko ne ing
batu king pasbul ning kutkutan, at Unukluk ya babo na.
3 Ing aske na anti ya mong kildap, at maputing anting ulap
ing keang imalan :
4 at king iakut da kea ding bante guinalgal la, at anti la mong
mete :
6 At sinabi ya ing fingel kanita, ngana karing babai : { £
i^
BAK MATEO 28. T9
ko tataktitnlitigbahi kn king panintnnan ye i Tesos, ing pinakn
ra king craz.
6 j Alayu keti ! sinubli ya ping raebye, anti ing sinaW na
kekayu. i Ume ko keni, lawan ye ing kebilyanan ning Guinu I
7 At mako kong agad, ampon «abyan yu karing alagad na
king sinubli yang mebie karing mete; at, oini, ume yang
makauna kekayu karin O^lilea ; karin ye akit ; oini, siuabi ku
kekayu.
8 At ila, kanita meko lang agad king kutkutan magdala lang
takut at maragul a tula, mine lang pupnlai munye balita karing
alagad.
9 At» oini, i Jesus selubungan na la» nganang sinabi kaiela :
j Mayap a bie ! At ila, lepitan de kanita, kinawat la karing
bitis na, layun deng simban.
10 Eanita i Jesus sinabi na karela : | E ko tatakut : ume
kayu, at sabyan yu karingkapatad ku king tumuru la Gulilea ;
at akit da ku karin !
Ing salitang kaugalian ding Judio8.
11 At inyang raako na la, oini ding raapilan karing bante,
roine la king eiudad, peraa]ita ra karing pun ding saeerdotes ing
auggang mengapalyari.
12 At deti, inyang ibat nong mekitipun ampon mekipulung
karing makatwa, dininan dong dakal a kualta ding sundaius,
13 ngara: Sabyan yu: ding keang alagal dinatang lang
bengi, at penako re iuyang matudtud kami.
14 At nung iti damdaman na ning ukum, ikami agguiggan
rai ya, at ibili ra ko king panatag.
15 Ila pin, kinwa ro kanita ding kwalta, depatan da antimo
ing tiru ra ; at ing salitang iti meguingkaugalian ding Judio8
angga king panaun a iti.
Ing pamipahit nang Jesiis karin Galilea.
16 At ding labirigmetung a alagad mine la Galilea, king
bunduk a tiru nang Jesus karela.
17 At panakit da kea siraban de : dapot ding aliwa mika-
kunu la.
18 Linapit ya pin kanita i Jesiis, pekisabyan na la, ngana :
; Ing auggang kayupayan karin banua ampon keti sulip miabye
kanaku !
80 SAN MATEO 28*
19 I Ume ko pin at miakl kong alagad karing' anggan dai,
binyagan yu la king laguiu ning Tbpa, ampon ning Anak,
ampon ning Espiritu Santo :
20 ituru yu karela king tuparan da ing anggang bague a
inutus ku kekayu : at oini, tiku kekayu kapilan man, augga
king kapupusai;! na ning panaun.
ING SANTO EYANGELIO NING GUINU TANG
JESU-CRISTO
KANO
SAN MARGOS.
1 Juan a Maminyag.
1 EAMUMULAN ning eyangelio ning Gaina tang J6Ba«
■^ Gristo, Anak ning Dios.
2 Nung makananung misulat karing n^nula :
Oini, ipabal ke ing tubud ku mutnuna king arapan mu»
bang isadya ne ing dalan mu ;
3 I mwala ning metung a kukulait king ilang
Isadya ye ing daian na ning Guinu,
tuliran yu la ding keang daklat I
4 Dinatang ya i ^uan, maminyag ya king ilang, at panaral
na ing binyag king pamanisi» a makapatawt^ king kasalanan.
5 At linual la ngan kea ding mabilug nang labuad ning
Judea at ding anggang karin Jeru8alem, at bininyag na ia king
ilug ning Jc»:d&n, papasiag da ing karelang kasalanan.
6 At i Juan makaimalan yang bulbul eamello, at magdala
yang aptas a balat makababat Idng keang awakan ; at
mamangan yang durun ampon pulut panilan :
7 at paniaus na, ngana : | datang yang tutuki kanaku ing
lalupang mayupaya kanaku, a e ku ba^ue mang dukung kalag
karing tali ra ding keang sapin I
8 i Aku ing katutuan, bininyag da kayu king danum» dapot
ya binyagan na kayu king Espiritu Santo 1
Pamaminyag atpamanukiu kang JE8US^
9 At milyari kinjg aldo a deta i JESUS ibat ya Nazaret
karin Galilea, at bimnyag na ya namang Juan king Jordan.
82 SAN MAEOOS 1.
10 At inyang pangasaka na king danum, ikit nong mebuk-
lat bigla ding banua, at ing Bapiritu, a miganyung patipati,
kukuldas ya tulid na. #
11 At dinatang ing siw^la karing banua, ng^m ; { Ika ing
Anak kung kaluguran ; atiu keka ing tula ku 1
12 At agad neng dela ning Espiritu king ilang.
13 At karin ya king ilang apat apulung aldo, at tiksuan neng
Satanas ; abe le ding animal a mabagsik ; at susuyuan de
ding angeles.
Pangayaus ding minunang alagad.
14 Inyang i Juan masukul ne, mibalik ya Galilea i Josus,
paiiaral na ing evangelio ning Dios^
15 at sasabyan na : j metupad na ing panaun, at Hnapit na
ing kaarian ning Dios : sumisi kayn, at salpantaya kayu king
evaiigdio.
16 At inyang dadalan ya king lele ning dayatmakt ning
Galilea, ikit ne i Sim6n at i Andres a kapated na a babaldug
de ing karelang lambat king dayatmalat ; uling iia mama-
lakaya la.
17 At sinal» na l{B>reIang Jesus : [ Tuki ko kanaku, at gawan
da kong mamalakaya karing tau.
18 At kanita murin, likuan do ding palakaya ra, tinuki la
kea.
19 At milaut yang ditak, ikit ne i Santb^o anak nang
Zebedeo at i Juan a kapatad na, deti atilu king karelang
bahgka, lalarinan do ding palakaya.
20 At inaus na la : at Ua likuan de king bangka i ibpa rang
Zebedeo, a kayabe ra ding makikiupa, at,tinula la.
Pamipakayap king makidem/mio karin OaperTiaum.
21 At linub la karin Oapemaum ; at inyang aldo na ning
Sabado, linub ya king Sinagoga, at tuturu ya.
22 At mipapamulala la ding tau king keang ituturu ; uling
itatora na la antimong makikayupayan, at e Siuti ding eseribas.
BAK MABGOS 1. 88
^ At atiBg metong a taa king smagog& a makiespiritong
marinat ; at iti sikan na ing siwala na»
24 ngana: ^Nanung pakialam mi keka, Jesus a taa
Nazaret ? ^ Dinatang ka bang lipulan ma kami f | Akikilala
ra ka, at balu ku nong ninu ika, ing Banal na ning Dios 1
25 At sebyanan neng Je8U8, ngana : | Magt^akapipi ka at
lual ka kea 1
26 At gagalgal yang tinabi na, at gugolisak yang masikan,
linual ya k^. ,
27 At mipamnlala langan» nanupata pitatuan da, ngara :
^Nanaiti? ^Nanung bayung aral iti? imakiupaya yang
mumutus patina karing espiritung marinat, at pamintuan de t
28 At agadagad ing kabantugan na mibulalag karing ang-
gang balayan a makapatulug king Gkililea.
Pamipakayap hing katiwangan nang bahaing Pedro ampon
karing aiiwapang salwian.
29 At inyang linual ne king sinagoga, linub la king bale
nang Kmon at Andres, abe na la i Santiago at i Juan.
80 At ing katiwangan nang babaing Sim6n atiu king pag-
keran malalagnat ya ; at kanita murin dnabi re kea.
81 Eanita telanan ne gamat, at telakad ne ; at likuan ne
ning lagoat, at sinuyu yu te^rela.
82 At pangagatpanapun» pangalbug ning aldo, dadala ro
kea ding anggang sakitan, at ding ating demeKiios ;
33 at ing mabilug a eiudad mitipun la king pasbul.
84 At pepakayapan na la ding dakal a makimiaaliwang sakit,
at pepalualan na la ding dakal a demonios ; at e no buring
paintulutan manyabi ding demonios, uling ya akikilala re.
36 At kabangun nang maranun a maranun» kapitangan
bengi, meko ya at mine ya king metung a karinan a ilang at
kann ya manalangin.
36 At i Simon at ding abe na, tinuki l^ kea ;
37 at inyang disan de, sinaU ra kea : Uaaagan panintunan
da ka.
88 Dapot ya sinabi na karela : tara ume karing nayun at
karing kaeiping a balayan, baku namang manaral I^in ; uling
king anti kaniting bague inya mine ku beti.
#1 BAN MAHeoa 1 & 2.
39 At lalub ya karing sinagogas da, king mabilog a Galilea»
maoaral ya at papalual demonios.
Pamipakayap king metung aleproso,
40 At lioapit ya kea ing metang a makisakit lepra, maga-
muamu ya at i^isildauran ne, ngana kea: inung buri mn,
aliniB mu ku !
41 At king pangalunus nang Jesus kea, guewang ne ing
gamat na, at inapiB ue, at ginabi na kea : | buri ku ; luminis ka !
42 At kanita murin likuan ne ning lepra, at melinis ya.
48 At ^enabilioan neng matalik, at pepalakuan ne,
44 at Binabi na kea : i Lawan mu e mu panyabyan kani-
iiuman, uuBg e mako ka, at pakit ka king sac«rdote, at main
ka king pangaliuis mu antimo ing inutus nang Moises ; bang
mipatutuan karela 1
45 X)apot ya, inyang milako ne, migmula neng binang
memalita at bilakg na ing milyari ; a inya i Jesus e ne milub
bulalag king balayan, nunge migbili ya karing karinan a ilang.
At daratang la kea ibat king anggang karinan.
Ing lumpu karin Gapernaum.
O AT pangalabas ning pilan aldo i Jesus mibalik yang linub
^ karin Capernaum ; at mebalu king atiu bale.
2 At mekitipun la ding malda, nanupata e no mipaguiu
niaiigga na king lele ning pasbul ; at panaral na karela ing
aiuanu.
3 At dinatang la ding magdalang metung a lumpu pupu-
^nan deng tiapat katau.
4 At antining e la malyaring milapit kea uli ning keraklan
da diog tau, sinira re ing bubungan a tulid na ; at inyang
abukalt da ne, kildas de ing langkayan a kabibilyan na ning
lumpu-
5 Inyang akit na [ong Jesus ing kasalpantayanan da, sinabi
na kiDg lumpu : [ Anak, ding kasalanan mu mipatawaran la !
6 Dapot atin karin makalukluk, mapilan karing eseribas, a
mibulebule king karelang pusu, ngara :
7 l Bakit makanyan yang manyabi iti ? ; MagpuBung ya !
/, ninu ing makapamatawad kasalanan nuug e mu bukud ing
Dios?
\.j^Ai^
BAN MABOOS d. 85
8 At m]rang, akilala nang Tesos a king karelang esptrita
mibolebale lang makanyan, siuabi na karela : ^bakit pibulebu-
hiyan ya ing auti kanyan Idng pasa ya ?
9 Isanang lalapaug mayan sabyan king lampa: ding
kasalanan ma mipatawaran la ; 6 sabyan : Talakad ka, at
kaanan me ing langkayan ma, at lamakad ka ?
10 Bang a^Ia ya pin, king ing Anak ning taa atin yang
kayupayan keti salip mamatawaa kasalanan (mnabi na king
lumpu)
11 Keka sasabyan ka : | talakad ka kaaoan me ing langkayan
ma, at ume ka bale ma.
12 At tinalakad ya kanita, dimpat ne iug langkayan na, meko
ya kiug arapan dangan; nanapata mipamulala langan at
papurian de ing £>io6, ngara : ] Eapilan man e ke pa meuakit
anti kaniti.
Ing pangayaus nang Levi.
13 At linaal yang pepaeibayu king lele dayatmalat; at
mabilag a kekaldan tinuki kea, at ya inaralan ua la.
14 At king paulabas na, ikit ne i Levi anak nang AIfeo,
makalukluk ya king laklakan da ding maniugil buis, at sinabi
na kea : ] Taki kpi kanaka t At tinalakad ya, tinuki ya kea.
15 At milyari inyang makaluklak neng mangan t Jesas
karin king bale na niti, dakal lang publieauos at makasalanan
ding linuklak manamang mangau; uling malda la, at ila
tutukian de.
16 Dapot ding eseribas at ^ariseos inyang akit deng maki-
pangan karing'publieanos at makasalanan, ngara karing alagad :
] Ya makisulu yang mamangan at miminum karing publieanos
at makasalanan I
' 17 At i Jesus pamanamdam na kaniti, sinabi na karela :
Ding alang sakit e re kailangan ing manulu, nung e ding
sakitan ; e ka dinatang keting maus kariug banal nuug e karing
makasalanan.
Tunghil king ayuno.
18 At ding alagad nang Jaan Bautista ampon ding fariseos
magayuua la ; at ila.Iiuapit la at siuabi ra kea : i Bakit didg
ala^ uang Jaan at ding karing tarisaos magayana la» at ding
alagad mu e la magavana ?
m sm MABOos 2 & s.
19 A.t i Je6U8 ngatia karda : i Makanaiia hng mag^]mnu
4mg abe na ning kakasal a lalaki at kabaag iti abd re ? ang*
gang abe re ing asawang lalaki e malyaring magayuna la.
20 Dapot datang ing aldo a milako ya karela ing asawa, at
kanita magayunu la king aldo a ita.
21 Ninuman e ne ipana>gpi ing imalan a bayu king aran ;
nung mipakanyan ing penagping bayu igutan ne ing aran,
at lalu pang dagul ing guisi.
22 Ninuman alang mibiling alak a bayu king aran a balat ;
nung mipakanyan ing alak siran no ding balat at mibulus ing
alak, at ding balat masira la ; nung e ing alak a bayn ibiU king
balat ft bayu.
lJ^sust guinu ne nirig saha^.
28 At milyari inyang dadalan ya libutad ding tanaman
king aldo ning sabado^ ding alagad kietbanglalakad la pigmulan
da ing pamanakdut kmg tmalague.
24 Ding £Euiseoa sinabi ra pin karela : | Lawan mu !
^bakit darapat la king aldo sabado king e karampatan
daptan?
25 Dapot ya sinabi na karela : ^e yu wari abasa man ing
depatan nang David» inyang midinan yang kailangan at
meranup ya amppn ding kayabe na ;
26 nong makananu yang linub king Bale ning Dios inyang
panaun na ning marangal a saeerdote Abiatar, at pengan no
ding tinape ning proposieion ; a ninuman e ro karampatan
kanan, nung e mu ding saoerdotes ; at dininan na la naman
ding biyabe na ?
27 At sinabi na karela : meklang ya ing sabado king uli na
ning tau, at e ing tau king uli na ning sabado.
28 Inya ing Anak mng tau guinu na ya naman ning
eabado.
Ing lalaking malangi tnetung a gamat
3
AT i JaBus linub yang pasibayu king sinagoga : at karin
ating metung a taung malangi metung a gamat.
2 At pagumasdan de nung palObyapan ne kmg aldo sabado ,
bareng malyaring asumbung.
B Ya kaiuta sinabi na king taung malangi metang a gamat :
i Talakad ka king Ubutad !
SAN MABGOS 9. tH
4 Eanita aiuabi na karela : i IsaDH ing karampatan, dapat
mayap karing sabado, 6 dapat marawak? ^miligtas bie» 6
makamate ? Dapot iia tahmik la.
5 At pepatulngan nong linawe makimua, at malulongkat
ya nli ning kadasan ning pusa ra, einabi na king lalaki:
] latyat me ing gamat mu I at inatyat ne ; at ing gamat na
kinayap ya.
6 At panlual da ding &ri8eoe linub la king puhmg da ding
herodianos laban kea, bang pisabyan da nung makananu leng
apapate.
7 I Je8U8 pin sinalikut ya king dayatmalat abe no ding
keang alagad ; at tinuki kea ing metung a kekaldan a tau,
menibatan Galilea at Judea :
8 at din^ ka'rin Jerusalem at Idumea, at ding nan^n na
pa karin ning Jordan, ampon ding pakapatulug king Tiro at
Sidon, metung lang maragul a kekaldan, inyang damdaman
na ing maragul a bague daraptan na, mame laugan kea.
9 At dnabi na karing keang alagad king isadya re ing
metung a saken a malati, king uS ra ding kebildan bang e re
askupan :
10 uling dakal ya pepakayapan, a inya sasaksakan de,
bareng atagkil detang anggang makimiaaliwang sakit.
11 At makanyan mu naman ding espiritung marinat pama-
nakit da kea sisiklaud la arapan na, at kukulisak la, ngara :
i Ika ing Anak ning Dios !
12 Dapot ya penabilinan nong matalik king e re bubulalag.
Pamanalal karing lahing adua.
18 At minukiat ya kin^ bunduk, at pepalapitan no kea
detang balang aburi na ; at ila pesilapit la kea.
14 At minalal yang labing adua, bang makiabe kea, at
manaral ;
15 at bang mikaatin lang kayupa^an pakayap sakit, at
makapalual kiftring demonios :
16 ila pin, i Sitnon a pepalaguiuwan nang Pedio ;
17 i Santiago anak nang Zebedeo» ampon i Juan kapatad
nang Santiago, a pemsdaguiuwan nong Boan^iges, a ing
kabaldugan na : Anak no ning duldul ;
IS at i Andies, i Felipe, i Bartolomi, i Mateo» i Tomim, i
W 8AN MAEOOS 3.
Saritiago a anak nang Alfeo, i Tadeo, i SimoD a auean dang
Matupad,
19 i Juda8 Iseariote a iti nainan yang mipamye kea : at
mibalik la bale.
Ing kapu$ungan da ding eaeribas.
20 At mitipun pepasibayu ing kekaldan, nanupata ila e ra
akua mang mangan.
21 At iuyang damdaman da iti ding katubale na inayan de
bareng dakgan ; uling sasabyan da : mamumulang ya.
22 At diiig eseribas a menibatan Jerusalem, saeabyan da :
j Atiu kea i Beelaebub ; at ing pekapun da ding demouios,
papalualan no ding demonios !
23 Ya pepalapitan no pin at sinabi na karela king
alimbawa: .^Makahanu nang arapat Sataims palualan ne i
Satanas? -
24 Afc nung ipg metung a kaarian midakedake salang king
keang sarili, e malyaring manatili ing kaarian a ita.
25 At nung ing metung a bale midakedake ya salang king
keang sarili e malyaring manatili iug bale a ita.
26 At nung i Satanas tinalakad ya laban king keang sarili
at midakedake ya e malyaring manatili nung e miririnan neng
kapupusan.
27 Ninuman alang milub king bale na ning mayupaya at
samsaman na ing keang pibandian, nung e ne pa gapusan ing
mayupaya ; at kanita aluban na ne pin ing bale na.
28 Ing katutuan sasabyan ku kekayu, king mipatawaran
ing anggang kasalanan karing anak ding tau at ing kapusun-
gan da, nanumang sabyan dang kapusungan :
29 Dapot ninumang manyabing kapusungan salang king
Espiritu Santo kapilan man alang kapatawaran, nung e
makasalanan ya king metung a kasalanan a alang kapupusan :
Z0 Uling sasabyan da : Atin yang espiritung marinat.
Dtn^ ha/tuhale nang Je8U8.
81 Dinatang la pin kanita ding kapatQ.d na at iindu ni,
at antining ila atilu lual, mitubud la kea, at payaus de. ,
32 At ing kekaldan makalukluk a makapatulug kea : sinabi
ra kea : ] Oini i indu mu at ding kapatad mu panintunan 49>
ka kiDg lnal 1
SAN MABOOS 8 & 4. 89
38 Atya pekibatan-na la: ^Ninn i indu ka, at mnn ding
kapatad kn ?
34 At lalawan* nongan ding anggang pakalnkluk a maka-
patnlug kea, ngana : | Oini i indu ku at ding kapatad ku
35 uling detang anggang tutupad king kaburian na ning
Dios, deti ilang kapatad ku, at indu ku.
AlimbaiM king mananatHon.
A AT migmula yang pepasibayung tinuru*. jle dayatraalat;
•^ at linapit kea ing metung a I&Bkaldan, nanupata inyang
lumub ya king metung a daung, at linukluk ya king dayat-
malat ; at atilu king gabun le!e dayaknalat.
2 At tuturu nong dakal a bague king alimbawa ; at sasabyan
na karela ing keaug tuturu :
3 I Makiramdam kayu 1 Oini, ing mananaman linual ya
bang tanam.
4 At milyari inyang tanam y^, ing aliwa mebaldug king
kekaban na ning dalan ; at ding ayup dinatang la, pengan da.
5 At ing aliwa mebaldug king kabatuan, nnng nukakrin
alang dakal a gabuu ; at tinubuug agad, uling mababo mu ing
gabun :
6 dapot pangaslag ning aldo, meduluk ; at uli ning alang
uyat, melangi.
7 At ing aliwa mebaldug king busal ning auksuk ; at mera-
gul ing Buksuk mepuput ing bini, at e memunga. ,
8 At ing aliwa mebaldug king mayap a gabun, at inyang
tumubu at raitas, memunga ; at ing metung memunga yang
atlung pulu, ing metung anam apulu, at ing metung diualau.
9 At sinabi na : { Ing makibalugbtig a pakiramdam maki-
ramdam ya I
10 Inyang migdilidili ne, detang makapatulug kea patina
ding labing adua, kitnan de tungkul karing alimbawa.
11 At ya sinabi na karela : kekayu mipakilala ing misteriu
na ning kaarian na ning Dios ; dapot karing atiu lual, mipara-
lan ngan king alimbawa ;
12 bang nung lalawe la akakit da at e ra atitingid ; at nung
makiramdam la daramdaman da at e ra atatalastas ; a
magkang king aliwang pauaun mibalik la lub» at iug kasalanan
da mipatowaian.
m SAN MAEOOS 4.
18 At sinabi na karela : i'E ye atalastas iting alimbawa ?
l Makanani,! yo ping atalastas ding anggang alimbawa ?
14 Ing mananaman tatanam na ing amanu.
16 At deti ila pin detaug karin king kekaban na ning dalan,
a nu mitanam ing amanu ; deti inyang damdaman da, kardia
murin datang ya i Satanas at dalan na ing amanung mitanam .
king pusa ra.
16 Makanyan mu naman ini ing mitanam king kabatuan ;
deti, panga dimdam da ing amanu agad lang matulang
tinanggap ;
17 dapot e migyamut karela, nung e sagasaguli lang;
panaun ; inya, pamanyatang na ning lungkut o ligalig uK na
ning amanu, agad lang mitakid.
18 At ding aliwa ding mitanam busal na ning suksuk ; deti
ilang makiramdam king amanu,
19 dapot ing kalilingasngas tungkul king panaun a iti, ing
pirait ning pibandian, at marawak a kapagnasan tungkul king
miaaliwang bague, pamanlub na mapuput ing amauu, at e na
mamanga*
20 At deti ilang mitanam king gabun a mayap ; pakiram-
daman da ing amanu at tatanggapan da at mamunga titiung
pulu tianam apulu tia dinalan.
Alimbawa tungkul hing sulu,
21 At sinabi na karela : ^dadala ya wari ing sulu bayang
ibili lalam na ning takalan o lalam na ning pagkeran? ^e
bayang ibili king pagsuluguian ?
22 Uling alang nanumang bague makasalikut a e mibulalag,
o nanumang makalihim a e lubus mabalu.
23 i Nung ninuman ing makibalugbug a pakiramdam, ma-
kiramdam ya !
24 Sinabi na naman karela: Tingiran yu ing kekong
daramdaman ; king sukad a kekong panyukad, karin ko
masukad ; at ikong makiramdam, lalu ko pang midinan.
25 Uling ing makiatin midinan ya ; at ing ala, ita pang
atiu kea milako.
Alirnhawa king bini.
26 At sinabi na : Makanyan ya ing kaarian na ning Dios,
antimo ing metong a taung misalbag bini king gabun ;
BAN MABOOS 4. 91
27 matneltiid ya at mibangun king bengi at king aldo at iog
bini tutubu at daragul a e na balu nung makanana.
28 Uling ing gabuu talagang mamunga ya king keang
sarili ; ing muna bulung, tutuki ing dayami at kaibat binutil a
mangatmu king tinalague.
29 At nung ing bunga matua na, agad nang palutan king
lait, uling dinatang na ing pamamalut.
AHmbauHi king btUul ning mustata.
30 Sinabi na naman : ^ Kaisanu taya ipakitalad ing kaanan
na ning Dios ? ^ o kaisanung alimbawa a salesoan taya ?
31 Katulad ne ning binutil ning mustaBa, a pangatanam na
king gabun» aguiama^g malati yang dili karing anggang binutil
fing gabun,
32 makanyan man, pan^tanam na, mitas ya, at laloan no
pa dagul ding anggang gule, at manyanga yang mangaiagul ;
Danupata ding ayup banua misalilung la king ksaug lilung.
33 At king miaaUwang alimbawa sasabyan na karela ing
amanu, agpang king aguiu na ning karelang pamanamdam ;
34 dapot e no pakisabyan nung e mu king alimbawa : at
king makabukud sasalesean nangan karing keang alagad.
P^paiuknangan nang Je$u8 ing baguiu.
35 At kanita muring aldo a ita pangagatpanapuni sinabi na
karela : dalakit tamu kangatba.
36 At inyang apalakuan na no ding malda, dela le nung
makananu ing pangabili na king daung ; at atin naman kaiin
abe nang aHwang daung a mangalati.
37 At tinyup ing metung a masikan a baguiu ; at ing ahm
lulub king daung, nanupata kakatmu ne.
88 At ya atiu king mulin matudtud ya babo ning metung a
nlunan : at guiguisingan de, ngara kea : j Maestro t i^e bala
keka nanuman ing mate tamo ?
39 At inyang miguising ya, sebyanan na ing angin, at sinabi
na king dayatmalat : ; Tuknang ka I j Taimik ka I At tinuk-
nangingangin, at mesalese ing panaun.
^ 40 At sinabi na karela : ^ bakit mitatakutan kayu ? ^ ala ko
pang kasalpantayanan ?
41 At ^ bina lang mitakatan, at misasabi la ing metung at
92
SAN MAEGOS 4 & 5.
metung: ^nmii pin iti, ing angin man at ing dEiyatmaU'
painiiUuau de?
Ing tau Gadara a 7mJddemoniy,
K AT iuiraa la kaD^atba na uiDg dayatraalat king ba!ayau
da ding tau (Tada.ra.
2 At inyang linual ya king daung, kanita Belubmigan neng
agad niiig metutig a taung ibat karing kutkutan, % makies-
piritung marinat ;
3 a iti diiig kutkutaii ilang tuknangan na ; at ninuman e re
agapus, aguiamang karing talikala.
4 Uling raadalas a n^ipango ya at rDigapus karing talikala ;
at ding tatikak asisira na la, at ding pango apapamakli na la ;
ninuman alang niakasupil kea,
5 At kabang panaun, bengi at aldo, lalakad yang kukulait
king kabundukan at karing kutkutan at pangarulan na ing
keang katawan kbiring batu.
6 At inyang akit ne i Jesu3 king *«arayu, milai ya, at
Bimbau ne ;
7 at kukulait yang maBikan, ngana : ^ Nanung pakialani kn
keka» JesuE, a Anak na ning Dios a kakataskatasan ? susumpa
ku keka king uli ning Dioa, e nm ku pasakitan,
8 uling sasabyan na kea : j Laal ka king taung iti, espiritung
marinat t
9 At kitnan m : ^ nanu ing laguiu mu ? At ya sinabi na ;
Kawan ing laguiu ku ; uling dakal kami.
10 At bina nang pakisabi^ mayap kea king e no sa
palualan ketang balayan a ita.
11 Atin naman karin, king tibis ning ning bunduk, metting
a kawan a babing manambuk :
12 at ding demonios pekisabi rang mayap kea, ngaia :
Ipadala mu kami karinj^ !feabi bakeng lumub kai'ela.
13 At ya pepaintulut na, Kanita pamanlako ra ding
espiritung marinat, linub la karing babi ; at ing kawan linuksu
king pangpang a ma^tas king dayatmalat {ating aduang libu),
at mengalumud la king dayatmalat.
l^ At ding magpaatul karel» tinakas la, at pigsalita ra king
balayan at karing gutad, At linual la ding tau karin barang
akit nung nanu ing mepulyari.
15 Al miue b^ kang Jesufi^ l&lawaia de ing ating demomo
SAN MABOOS «. 98
makalnkhik ya at raakaimalan at mayap a {-^iaipan itang Rban
na imig kawan da ding demonio : at mirini»n lang takni
16 At pigsaUta la karela ding menakit, nnng makananang
milys^ king makidemonio, at itang milyari karing babi.
l7v At migmnhb lang mekisabing mayap kea king mako ya
fia king saknp ning karelang angganan.
18 At pamanlub na king daung, itang mikaating demonio
noekisabi ya kea king paintolutan ne sang makiabe ya kea.
19 Dapot e ne pepaintnlutan Je8U8 ; nnng e sinabi na kea :
mnli ka beAe mu, karing kamaganak mn, at sabyan mu karela
!ng maragul a bague a depatan na keka ning Guinu» at nung
makananu na kang kelunuian.
20 At ya meko ya, at pigmulan nang pengolait karin
Deeapdis ing maragd a bague a depatan nang JeBU8 kea : at
ding sabla magmulala la.
In^ anak nang babaing Javro ; ing babaing kayayaga$m%.
21 At inyang dinalakit yang pepasibayn kangatba i Jes68
king metung a bangka, mitipun a niakapatalug kea ing metong
a oiaragtd % kekaldan, at ya atiu lele ning dayatmalat.
22 At linapit ya ing metung karing p^apun kin^ sinagoga a
sosan eUing Jairo, at inyang akit ne, migsakab ya karing bitis na^
23 at migamuamu yang bina kea, ngana : | ing anak kung
babaing mak^ magbingalu ya I ; nme ka karin I at itumpak
mo ding gamat mu kea bayang kumayap at mie.
24 At tinuki ya kea ; at tntukian ne ning metung a maiagul
a kekaMan at lasaksakan de.
25 At ing metung a babai atin neng labing adnang banuang
i»y*y«gwn,
26 at misakitan yang bina karing dakal a manulu, at agagnl
na^ na ing anggang kayatinan na at e ya kinayap ditak man,
nong e lalupang mebayat,
27 inyan^ damdaman no ding bagoe a sasabyan da kang
Je8us, linapit ya king kekaldan king gogulatan na at tigkilan
na ing imalan na :
28 nling sasabyan na king lub na : ] Nung malyari keang
atagkilan aguiang ing imalan namu, kumayap ku !
^ At ksunta murin meampat ing aga8 ning kenng daya, at
akilala na king katawan na king ya mayap ne king batbat a ita.
94 SAN MABOOS 6 4 6.
BO At i Jeira8, inyang akilala nang agad Idng basaiilinan i^
king ating upayang linual kea, belikdan na ing kekaldaia, at
siDabi na : ^ ninung tiuagkil king imalan ku?
31 At ding alagad na onabi ra kea : akakit mung ding mal<li^
saBaksakan da ka, i, at sabyan mu : ninung tinagkil kanaku ?
32 Dsipot ya lalawe ya karing makapatulug baneng akit
it&ng dimapat kaniti.
33 Iiig babai pin tatakut ya at gagalgal, pablasang abalu na
ing milyari kea, linapit ya at siniklaud ya king arap na at
ednabi ua ing anggang katutuan.
34 JJ^apot ya sinabi na kea ; . | Anak, ing kasalpantayanan
mu pepakayapan na ka ; mako kang payapa at kumayap k»
kiug kekang batbat.
35 Kabang manyabi ya ating dinatang ibat kii]^ pun ning
Binagoga, ngana : { Ing anak mu mete ne ! ^ baket lingasangsan
m^ pa ing Maeatro?
3f3 Dapot i Jesus panamdam na king sasabyan na, sinabi
na Mng pun ning sinagaga : } e ka tatakut ; salpantaya kamn I
37 At 6.na pepaintulutan mg tukian de ninumAn nung e mu
i Pedro at i Santiago ampon i Juan a kapatad nang Santiago.
38 At dinatang la king bale na ning pun king sinagoga : at
ikit na ing aUngongo ding manangis ampon ding manyambitaA.
39 At pamanlub na lolub sinabi na karela ; ^ baket malin-
googo kayu at manangis ? ing anak a babai e mete» nung d
matadtud ya. . .
40 At ila kailiaii de. Dapot inyang apalualan na nong&n,
tiki ne iug tata at inda ning anak a babai ampon ding abe na»
at liuub ya kilub nung nu ya karin ing anak.
41 At inyaasg t^Ianan ne ing gamat n£^ ning iinak, ngana
hea : \ Talitha eumi ! a ing kabaldugan na : j Dalaga» Baaabyan
ku kelm, talakad ka. /
42 At ita murin ing dalaga tinalakad ya at linakad ; a^
neng labing aduang banua. At ila roengapamulala lang bina.
43 Dapot ya penabilin naing matalik kmg ala Bauyg naakabalu
tunutnibu at sinabi na king piikanan de.ii]^ dalaga.
PepaaUm deng ulag.a % Jesu& ka^in Naaarri^
G PAMANLASO nang Jesu8 karin» minuli ya king balayan
^ na ; at diog alagad na tutuki la kea.
SAN KABOOB 6« ' 9*
2 At inymg mirai iog sabado» migmiila yang tinnra king
sinagoga ; at pamanamdam da ding malda, mengapamolala
la^ at ngara : ^ na ya mikaatiu kaniti ? i at nanun^ kabyanian
ing miabye kea ? ^^ at binang mangaragul a mala ing daraptau
na kariiiig gamat na ?
3 i Aliwa iti ing aJoagui a anak nang Maria, kapatad nang
Santiago^ Jo8^, Jada8 at i Sim6n ? ^ at e tala abe keti ding
kapatad nang babae ? At iU mitatakid la kea,
4 Dapot i Je8U8 sinabi na karela : Ing manula e mayalang
puri nung e king balayan Da» karing kamaganak na, at king
balena. ^
5 At e mekagawwg nanumang mala karin» bokud mu
karing mapilan a eakitan a timpakwan m karing gamat na,
apakayap na la,
6 At mipapamulala ya king kayalan dang kasalpantayan^.
At lalakad yang totom kariiig bdayan a pakasiping.
Ing katungkulan da ding labing adua.
7 At pepalapitan na la ding labind adua, at pigmulan noog
tinubud tidua-tidua at dininan nong upaya dikil karing espiri-.
tang marinat ;
8 at inutus na kaisela king e la magdala nanuman king
dalan, nung e mu bukud takud ; e la magdala nanumang
ropot^ agmang tinspe at ealapi king awakan da ;
9 nung e misalud lang tapakw ; at e la misusulud adua
kai^blas a imalan.
10 At sinabi na karela : numan karin a milub kayu king
metang a baJe manuknai^an ko karin angga king e ko
mamako karin.
11 At detang anggang e tanggap kekayu at e makiramdam
kekayu, paoianlako yu karin» ipagpag yu ing alikabuk a atiu
king kekong talampakan king pamipatutung salang karela.
(Ing Vatutaaii ^asabyan ku kekayu, king makikapatawaran ya
pa ing Sodoma 6 Gomorra king aldo ning pamanukum, king
ketang balayan a ita.)
12 At panlako ra, penaral da karing tau king pasisisi la :
, 13 at papalual lang dakal a demonios, at pupulisan dong
kru ding dakai a salunan, at pakayapan da la.
9» SAN MAteoos e.
Ing pangamdste nmg Juan a Mantingag.
14 At dimdam na ning aring Herod^, (nling ing lagtttu
nang Je8ad makabantug ne) ; at sasabyan na t ] i Jaan a
Maminyag sinubli yang mebie karing mete, at inya iting
makikayupayan a dapat mararapat king tdi na.
15 IMng aliwa sasabyan da: ya i Ellas. At sasabyan da
naman ding aUwa : Manola ya, antimong metung karing
iatii^unang inanula.
16 Dapot panamdam nang Herodes, sinabi na : ) ya i Juan,
a tibtab ku batal : sinubli yang mebie.
17 UUng i Herodes murin pepadala yang ^ndaius at
peparakap ne i Juan, at pepaknlung Idng sukulan, king titi
nang Herodias a asawa nang Filipo a kapatad na ; uling
pld^kasal y^a kea.
18 Uling i Juan sasabyan na kang Herodes : ; e karam^tan
a bandian me ihg asawa na ning kapatad mu: '
19 At king sangkan a iti akasaman na neng Herodias, at
buri neng paiayan ; dapot ew aTap^^t. , ^
20 UUng i Herodes tatakut ya kang «I'uan, at baluan na king
tau yang mayap at banal, at babaUkdahvia kea iti ; at nung
paki^mdaman he, dakal a bague ing daraptan na, attutu
ntog buring pakiramdaman.
21 At miras ing aldo a kebaitan nang Herodes, guewa na
ing metung a apunan karmg makamisd at ktoing ooremd at
kmng taung pekapun karin Galilea ;
22 at inyang lungub ya ing anak nang babaing HerodiM at
tet^rak, akatulan neng Herodes ampon ding abe na king
dulang ; at ing ari sinabi na king dalaga : | Aduan mu kaktr
ing anggang buri mu, at ibye ku keka !
23 At simpa na kea, ngana : Ing sablang adu«n mu kaku
ibye ku keka, angga king kapitna ning kaarian ku.
24 At pamanliial na, sinabi na kang Inda lia : ^ Nanung
aduan ku ? At ya sinabi na : ] Ing buntuk nang Juan
Bautista I
26 Eanita pin ing dalaga Unub yang balus « nung nukarin
ya ing ari, inawad na, ngana: ] Ngeni murin buri ku ibye
me kaku king metung a pinggan ing buntuk nang Juaa
Bautista. >
26 At ing ari bina yang melungkut ; dapot uli ning sumpa
na, at ding kayabe na kihg dulang, e mekatanggui.
8AN MA]RCOS 6. 97
27 At mmntTis yang agad metaog karing bante na pepriroa
ne ing bontak nang Juan. At iti meko ya at^pinmigut ne ing
bmitme nang Juan karin king Bukulan ;
28 at inyang daralan na ne ing bontuk king metung a
pinggan, bmye ne king dakiga ; at ing dabga lonye ne kang
inda na.
29 At inyang ding keang alagad abalu ra, dinatang la at
biwat de ing bangkam na, at binm le king metung a kutkutan.
Ing muTumg patmparakal karing tinape.
30 At ding apostoles mekitipun la kang JesuB, oelese mDgan
kea ing keganaganang depatan da at ing ansgang tiru ra.
31 At ya riiiabi na kareia : Ume ko kenjl^wani tamu king
metnng a karinan a maratun at painawa kong ditak. Ulii>g
dakal la dtng ome keni at ume karin > nanupate e la akuaman
ing mangan.
32 liinayag noping naakadaung at king metung a karinan a
maratnn at makakawani.
33 Dapot ding tau ikit dala kabang mamako la, at dakal la
ding mekakilala kea ; at ding karin^ anggang l^dayan mine
lang lalakad karin, at minuna lang dmatang karela.
34 At pamanloal nang Jesus, ikit na ing metung a man^ul
a kekaldan, at melunus ^a karela, uling anti la «mong tupang
alang pastul karela : at pigmukm nong tirung dakal a bague.
35 Dapot inyang mabengi na, dinatang la kea ding keang
akgad, ngara : | Bang iting karinan a iti, at mabebengi na :
36 Palakuan mu la ; banong ume karipg nayun at karing
mikakanlapit a balayan, at makasali kmg apangan da.
37 Dapot ya pekibatan na la, ngana karela : Dinan yong
apapgan da. At ila sinabi ra kea : i Mako ke pang sajing
aduang dalan a denariong tinape, a ibye ming pakan ^da ?
38 At ya sinabi na karela : ^ piten la ding tinape yu ? ume
kayu at alwan yu la. At ila inyang asiasat da na la, sinaln ra :
lima la» at aduang asan.
39 At inutus na king papagiligan .dongang dakedake babo
ning dikut a saguiwa.
40 At ila linukluk lang dakedake tiadinalan at tialimang
pulu ing dake. /
41 At inyang kinua na la r mg limang tinapoat ding aduang
98 8AN MAROOS 6.
ft6ai!, tinalaDga ya bantm, at binindioinnaD na la ; at pinisi no
dkag tinape, tuaye no karing alagad na, barong ibili king arapan
da : at pirakerake na la ding adnang asan k^rela ngan.
42 At tnengan langan, at kinabsi la.
43 At /nilmat lang labing aderang basla a mitmnkaring
pisipisi at antimnrin ding asan.
44 At di&g mengan karing tinape atii^ Umang libu katao.
Lalakad ya i Jesus baho ning danum,
45 At kanita murin inntns na karin^ keang alagad king
ittmnb no feing bangka, at muna nong dalakit kea langatba,
karin Betsaida, kabang ya palakuan no dihg tau.
46 At kaibat na nang memun karela, mine yailg menalangin
kitog bunduk.
47 At inyang mabebengi na, ing bangka atine libutad ning
dayatmalat at ya magdilidili ya king gabun.
48 At ikitna la maplit lang gagaud ; ttling makasalangsang
la king angin. At inyang malapit na ing kapat a Yigilik ning
bengi, inayan na la lalakad ya babo ning dayatmalat; at
antinomong buring lagpusaii.
49 Dapot ila inyang akit ddng lalakad babo ning dayattnalat,
inisip da king metung yang multu, at sikan da ing kuKsak da :
50 uling akakit dengan at mitakutan la. Dapot i JesuB
kanita ^ekisabyan' na la, sit sinabi na karda : ] siknangail ]m
ing kekong lub ; aku ; e ko tatakut I
61 At sinampa ya kar^Ia king bangk*; at tinuknang ing
angin, a% ila bina lang mengapamtdala :
52 p^blasang e ra apiunudtmus ing malang milyari tongkol
karing tinape ; nnng e ma^gasias la pilsu.
53 At inyang midsdakit na la, mira» la king sakup ning
Oeneiiret, atmine la king sadsaran.
54 At inyang hial la king bangka, kanitai murin akilala re ;
- 56 at masalusu ing pamanlibut da king anggang karinon a
ita, pigmulan dong dela kea ding salunan a manibatan king
miaaliwang karinan a ma>kalangkayaiv, a nung nu ya karin a
damdaman dang atiu.
66 At nu ya man lungub karing nayun, balayan, o karing
gutad bibili ro ding sakitan karing plasa, at pagamuamu ra
kea paiirttdutan iio santl agtiiang tagkU muman lang lele mng
SAN MAIteOS 6 A 7. M
keang imalan: at detong itnggang mekategldli ldnaya]|^
langan.
Ing likasUkas dang sabi ding makaiua.
7
AT Imele la king makapatulng kea ding iiarigeos at mapilan
a eseribas, a menibatan Jera8alem,
2 a deti ikit dong mengan ding mapilan karing alagad na
marinat a gamat, ngana wari, e mewas.
3 Uling ding ^ariseos at ding anggang Judios, nnng e la pa
manuas gamat, e la mangan ; kmg pamanUpad da king
Hkaslikas dang sabi ding makataa.
4 At pangaibat da king plaza, nnng e la manuas e la
mangan : at miaaliwang oagtie a tinggap da, bang tnparan
anlimo ing pamanuas karing eopa, saru, vasung taugsu at king
pagkeran.
6 At kitnan de ding fariseofl ampon ding eeeribas : i bakit
e la lalakad ding kekang alagad a agpang king likaelikas a sabi
ding mangatua nung e mamangan lang marinat a gamat ?
6 Dapot ya sinabi na karela : ! Mayap ing pangaula nang
Isaias kekayu, magbanalbanalan ! antimo ing makasulat :
Ing balayan a iti karing labi na pupurian na ku,
dapot ing pusu na marayu ya kaku.
7 At alang kabaldugan ing pamanyamba ra kaku,
uling ing aral a tuturu ra, ing kautusan da ding tau.
8 Paimburisan yu ing utus ning Dioe, yang pamintuan ya
ing likaslikas a sabi ding tau ; antimo ing pamanuas karing
sarti at k^iring kopa : at miaaliwa pang bague katulad na niti
daraptan ^m.
9 At sinabi na karela : ] Bina yting isasakuil ing utus na
ning Dioe, bang atuparan yu ing likaslikas yung sabi I
20 Uling i Moises sinabi na : Igalang me 1 Ibpa mu
ampon i indu mu ; at : Ing manyumpa kang ibpa na at indu
na, I mate yang e sumala 1
11 Dapot ilrayu sasabyan yu : nung ninuman sasabyan na
kang ibpa na o indu na : Oorban ya, (ngana wari ain king
Dios) itang anggang malyaring asuyu rou kaku.
12 At e ye paintulutan dapat nanuman tungkul kang ibpa
na at indu na :
13 gagawan yung alang kabaldugan ing amanu ning Dios
100 SAN MAEOOS 7.
king uli na ning likaslikes yung sabi» a kekong tira: At
dakal a bague katulad na niti daraptan yu.
14 At inyang inaus pong pepasibayu ding kekaldan, ngana
karela : j Makiramdam kongan at tingiran yu !
15 Alang nanumang atiu lual ning tau a makaawa kea ;
dapot ding bague a manibatan kea ilang makaawa king tau.
16 I Nung ninuman atin yang balugbug a pakiramdam
makiramdam ya.
17 At inyang lungub ya king bale, mikawani ne karing
kekaldan, kitnan de ding keang alagad tungkul king alimbawa.
18 At ya sinabi na karela : ^, ala kayu namang pamisip ? ^^ E
yu balu nung ing anggang p.tiu lual, nung lamub king tau, e
ne malyaring ayawa ?
19 uling e lulub king pusu na, nung e king keang atian» a4i
lolual king liim a karinan ; alilinis nangan ing anggang asan.
20 At sinabi na : Ing manibatan king tau, yayaw^ ne.
21 Uling king lub ning pusu ra ding tau, manibatan in^^
kaisipan a marawak ing pamipaliwas, ing pamakipangalugud,
ing pamakamate,
22 ing pamanako, ing pamandiria, ding dewakan, ing
pamamirait, ing kalibakan, ing matang marawak, ing kapus*
ungan, ing kapalaluan, ing kamangmangan :
23 Ing keganaganang bague a iti king lub ngan manibataD,
at ilang makayawa king tau.
Ing hahaing tau Siro/enida.
24 Atinyang tumulak ya karin mine ya king angganan ning
Tiro at Sidon ; at panlub na king metung a bale, pagnasan
na king niiiuman iilang makabalu kea ; dapot e malyaring
misalikut.
,25 Uling antining abalitan ne ning metung a babai, a
makianak babaing ating espiritung marinat, lina]^t ya kea, at
siniklaud ya karing bitis na.
26 Ing babai tau ya Greeia, SirofeniGia ing naeiun na, at
pigamuamu na kea king palual ne sa ing demonioking anak na.
27 Dapot ya sinabi na kea : paburen mo pang kumabsi di»g
anak ; uling e katuliran kuanan ing tinape karing anak, Ht iugse
me karing asu.
2B Dapot ya pekibatan ne at sinabi na kea : ] Wapiu pi^
8AN MABeOS 7 A 8. 101
Guina ; dapot^ling asa man, lalam ning dnlaiig maiPdaiigaii la
ketang teib^ddug ^ng mugmug ding anak.
29 At i Je6us sinabi na kea : { Uli na ning sinabi mong iti,
mako na ka ; ing demonio linual ne king anak mu.
30 At inyang muli ne bale na, disnan ne ing anak a
makakera king aasey sda ne ing denoonio kea.
Pamipakayap king maklak at gagti karin DecdpoU$,
81 At meko yang pepasibayu king angga na ning Tiro, nune
ya Siddn miglayaglang dayatmalat ning Gatilea, daralanan na
ing anggauan na ning Dee&polis.
32 At dela le kea ing metung a maklak at gagu, at
pagamuamu ra kea king itumpak ne kea ing gamat na.
33 Atinyang kewani ne karing keraklan sinulud no ding
keang tatiri karing balugbug na, at kaibat nang Unura tigkilan
ne ing dila na ;
34 at inyang tinalanga ya banua, dinalung ya, at ngana :
I Epbatba t ngana wari : ] mabuklat !
35 At ita murin mebuklat la ding keang balugbug, at
mekalag ing tati na ning keang dila, at manyabi yang masalese.
86 At inutus na karela king e ra panyabyan kaninuman :
dapot nung kapilan na lalung panabitin, kanita ra naman lalung
ibabdk^g ;
37 at mipapamuleda lang bina, ngara : | Makapagmukda
ngan ing depatan na ; aguiang ding maklak daraptan nang
mididinan lang panamdam, at ding pipi makapanyabi la !
Kaduang pamiparakal na karing Hnape,
Q KABING aldo a deta, inyaug mikaating pasibayung binang
^ dakal a tau» at ala lang apangan, pepsdapitan no kea ding
keang alagad^ at sinabi na karela :
2 Malmunus ku karing kekaldan, uling atla nong aldo kayabe
ka, ala lang apan^an.
3 At nung paulian ko bale ra a e mengan, mangalambut la
king dalan, uUng ding aliwa karela marayu la penibatan.
4 At diug alagad na pekibatan de : i Nu manibatan at
ninung makapakabeing tinape karing taung deni keti king
ilang?
5 At kitang na karela : ^ Pilan la ding tinape yu ? at ila
sinabi ra : Pitu la.
m SAN MAKOOS 8.
6 Eanito intittts na karing kekaldan magilig la Mng gaban ;
at kinua no ding pitnng tinape, at kaibat nang pepasalamat,
{miki na la, at binye no karing keang alagad barong ibili
aiapan da, at ila binili ro king arapan na ning kekaldaji.
Y Atin la namang mapilan a asan a mangalati ; at kaibat
nong binindieiunan, inatirs na king ibili ra la naman arapan
da.
8 Mengan la pin at kinabsi la ; at pitung salikap a mitmu
ing karelang biwat king labis a pisipisi.
9 At ding mengan ating anggang apat a liba ; at pepaIaJaian
na la. -
Ing levadura ding /ariseos.
10 At linub ya kanita king daung abe no ding keang alagad
mine ya king sasakupan na ning Dalmanuta.
11 At linual la ding fariseos, at migmula lang mekitoa kea
pakiduangan deng metung a tanda a manibatan king banua ;
bareng atuksu.
12 Dapot ya dinaluug yang malalam king keang espirita^
sinabi na : i Bakit manyawad yang tanda ing daing iti ? Ing
katutuan sasabyan ku kekayu nanumang tanda e la midinan
ding daing deti.
13 At Hkuan na la, linub yang pepasibaya king daUng, at
dinalakit ya kang atba.
14 At akaUnguan dang migdalang tinape ; at ala la nung e
mu metung a tinape kiug daung.
15 At inutus na la, ngana karela : Lawan ytt, liiingat ko
king Ievadura ra ding fariseos at king Ievadtira nang Herodea.
16 At mibulebule la king sarili ra, sasabyan da : sasaby&n
na iti uling ala tatrg tinape.
17 At inyang aMlala nang Jesus, sinabi na karela : ^ Bakit
mibulebule kayu, ^uli na ning ala kong tinape? ^^E yu pa
akikilala at atatalastas ? ^ Masias ya pa ing kekong pusu ?
18 i Atin kong mata, e fco manakit, at atin kong balugbug,
e ko makiramdam ? ikteyu agaganaka ?
19 Inyang pirake ko ding limang tinape karing limang liba,
ipilan* lang salikap a mitmu king pisipisi ding biwat yu?
Sinabi ra kea : Labilang adua.
L-
SAN MARGOS 8. 108
SX) At inyang ding prtu karing apat a libu, i pilan lang
salikap a mitmu king ptsipim ding biwat ^ru ? At sinabi ra kea:
pita la.
21 At ya sinabi na karela : ^E ya pa atatalastas ?
Pemipakayap kmg hulag king SetBOdda,
22 At dinatang la Betsaida: at pigdala leng metaDg a
bnlag^ at pagamnama ra kea king tagkiUn ne.
23 At inyan^ tdan ne gamat ing bulag, dela ne lual nii^
balayan ; at kaibat nong liran ding mata na, timpak no kea
ding gamat na, at kitang na kea : i Atin kang nanumang
akakit?
24 At ya telanga no ding mata na, ngana: Akakit ko
ding tau, anti la mong dutung, a lalakad.
25 Eanita binili nong pepasibayu ding gamat na karing
kaang mata, at pepadawayan neng pasibayu; at kinayap ya,
at masalese ikit na ing keganaganang bague.
26 At pepaulian na ne bale na, ngana kea ; E ka lulub
aguiang king. balayan, at kaninuman king balayan e mu
saeabyan.
Pamanalese king pamangilala nang Pedro.
27 At mine ya i Je6us abe no ding keang ak^;ad karing
nayun ning Oesarea ning Pilipo. At king £dan kitang na
karing keang alagad, ngana karela : i Ninu aku ing sasabyan
da ding tau?
28 At ila pekibatan de : I Juan ing Maminyag ; at ding
aliwa : I EI^ ; at ding aHw^ : Metung ka toiring minunang
29 At ya smabi na karela? Dapot ika^ru, ^ninumo aku a
sasabyan yn ? Pekibatan neng Pedro, ngarna tea : i Ika ing
Oriato!
30 At peiiabilin nang matalik katela king kaninumah e ra
sasabyan nung ninu ya.
31 At pigmulan na nang selese karela king kaikmgan ing
Anak ning lau mibata yang dakal a bague, at isakuil de ding
niangatua, at ding pun da ding sae^otes, at ding esoribas,
at mate ya, at king katlung aMo iubU yang mie.
104 SAN MAlteOS 8*9.
32 At Einabi nang bulalag ing amanung iti. . Kauita pin i
Pedro kewani neng dilidili, at sebyanan ne.
33 Dapot ya, inyan^^ malikid ya at linawe no ding keang
alagad, sebyanaii ne i Pedro, ngana : [ Kawani ka king lala-
wan ku, Satanas ! uling e mu isipan ing bague makatungkul
king Dios, uang e Ing makatungkul karing tau.
Pusanan ya ing Cruz.
34 At pepalapitan na kea ing kekaldan patina ding keang
dagad, sinabi na karela : Nung ilinumari bisa yang- tuln
l^nakn, painggulutan na ing keang sarili, at dalan nie ing
keang cniz, at tnki ya kanaku.
35 Uling ing bissing miligtas king bie na, mawala ya kea ;
at ing mawalu bie klng uli ku at king uli na ning evangelio,
miligtas ya.
36 Uling, (5 nanung pakinabangnan nirig tau akamtan
namao ing mabllug a yntu, at mipaamak ya ing kaladua na ?
37 O, ^ nannng panatbus na ning taii king kaladua na ?
88 Uling karing mikariniEi kaku at karing amanu ku, king
daing iti a makipangalugud at palpikasala, ing Anak ning tau
pikarine na ya naman nnng datang king ligaya nanglbpa faa
a kayate no ding banal a angeles.
Q AT sinttbi na karela : Ing katutuan sasabyan ku kekayu ;
king attng mapilan karing atiu keti. a e ra.takman ing
kamatayan. anggang e re akit datang ing kaarian na ning
Dios a kambe na ing kayupayan.
Ing pamibayung a^ke.
2 At pangakbaa na ning anam- a aldoi tiki neng Jesus i
Pedro at i Bantiago ampon i Juan, at dela no king metung a
matas a bunduk, king kaainan a makakawani ; at migbayu
yang aske king arapan da.
3 At ing imalan na sinlag, binang maputing antimong
ulap ; oaoupata ninumang mamipi keti king yatu e maka-
paputiug makanyan.
4 At pepakit ya karela i Elias abe ne i Moises pakisabayan
de i Jesus. , . ^ . ...
h At mekibat ya i Pedro, ngana kang Je86s : j EablH, mayap
ing tuknang tana ketij gawa ta {ang atlung kubu: metung
kaka, metung ks.Lig Moisee» at. metung kang Slias :
aK^ MAKeOS 0. 10»
6 niing^ na baln ing solnt nang sabyan ; pabla^ang metiga
takutan la. ^
7 At dinatikng ya ing metatig a biga a IDungan na la at
linoal ya ing metang a siwala king biga, a ngana : | Iti ya
ing Anak kung kalngnran I | makiramdam ko kea !
8 At bigla lang linawe king makapaliguid ala nong ikit
ninuman nung e na mn i JeBU8 a kayabe ra.
9 At kabang kukuldas la king bunduk, inutas na karek king
kenuman e ra sasabyan ing ikit da, nung e anggang ing Anak
ning tau e ya subling mie karing mete.
10 Attindanan da iting amanung iti, pibulebula^ran da king
kaeariHnan da nung nanu ing subling mie karing mete
11 At kitang da kea ngara: ^Bakit sasabyan da ding
eseribaa king dapat yang munang datang pamu i Mias ?
12 At ya sinabi na karela : I EKas king katutuan muna
yang dateng, at isubli na ing keganaganang bague ; nuog
makananung misulat dikil king Anak ning tau a lumasa yang
dakal a bague, at mayala yang ula^.
13 Dapot saBabyan kukeka^ru kiug i Ellas dinatang ne at
depatan da kea ing anggang buri ra dikil klng misulat kea.
Ing kayanakan a bulahbulanan.
14 At inyang dinatang la karing alagad, ikit da ing raaragul
a kekaldan a miakapatulug karda at ding eseribaa a makitua
karela.
15 At kanitang ikit ne pin ning mabilug a kekaldan,
mipamulala la ; at milai lang mine kea, guihalang la kea.
16 At kitang na karing eseribas: ^Nanung pakitua yu
karela?
17 At ing metung karing kekaldan pekibatan ne : Maestro,
deia k^ ketek ing atiak ku a atin yang metung a espiribuug
marinat ;
Id a iti nu ne man talanan daragsa ne ; nanupata bubula ya
asbuk, at lalangitngit ya ipan at lalangi ya : at dnabi ku karing
b^ng ategad'bareog paltealan ; at ila e ra arapat.
19 Elapot/ya mekilmt ya karela ngana: iO daing alang'
panianyalpantaya ! (^angga kapilan makayabe ku kekayu?
^angga kapihm pibabatan d^ kayu? Idala ye kan^ku.
20 At linapit de kea : Dapot panakit na kea, kanita
106 8AIf MABOOS.^.
pepagalg^lan ne ning espiritu; at miragsia ya ku^-g^bnn,
kasatkasat ya at bubula asbuk.
21 At kitnan neng J€BUs i tata na : ^ Kapila]» pang panaun
malilyari kea iti ? At sinabi na kea : Manibat pa 1^^ anak jra ',
22 at maralas iugse ne king api at king danum ;, baneng
pOiten; dapot ika nung atin kang akarapat ditak muman,
I malunus ka kekami at saupan mu kanu t
23 I Jesus sinabi na kea : i Nuug ika malyari /kang
salpantaya. Eegana^nai^g bague malya^:! ngan kia^ig ta^asat*
pantaya. .
24 At kanita ing tata na ning anak, kinulisak ya» kikiak ya
at sinabi na : | Maniwala ku pu, Guinu ; saupan m;a ing
kakulangan ku kasalpantayanan,
25 Panakit na ping Je8us king ing keka^dan mi^asaksak,
sebyanan ne ing espiritung marinat ngana kea ; \ ^lspiritung
pipi at maklak, iyutus ku keka king lual ka keai at e na ka
lulub kea !
26 Eanita kinulisak ya, at kaibat neng p^galgajan masikan,
meko ya: at ya meguing anti yang mete; nanupata 4iug
keraklan sasabyan 40* t i M^ ya !
27 Dapot telan ne gamat Jesus at biwat ne ; at ya tina-
lakad ya.
28 At inyang lumub la bale ding keang alagad kitnan deng
dilidili ; i Bakit ikami e mi ya apaloal ? v
29 At sinabi na karela : Ing anti kaniting dai ala^g o^a*^
kapalako kea nung e mu ing panalangin.
Inff maragul king kaemm bm^a.
30 At paniako ra karin, dinalan la Galilea ; at e na bnri iug
abalu re ninuman*
31 Uling tu)iqru ua h ding kqapg alag^-d ait jMabyan na
karela : ing Anak ning tau miabye ya king gamat da ding.tau,
at paten de; at pangamate na suUi yaQg miei king katkmg
aldo.
32 Dapot ila e ra atalastas ing amaaung iti ; at tato^ut lang
kutang kaa :
3l3 At dioatang la Capemaum ; at inyang karin no bale
kitang na karela i Nanung pituan yu king dalan ?.
SAN MABOOS 9. lOT
34 Dapotikebbobalad olmg kingd»)anpitataanfla ttong
ninu ing pekabnntuk.
35 At myang makalakiak ne inaos no ding labing adaa, at
sinabi na karda: Nang ninaman bari na ing magoing
bontak, magaing mababa ya karela ngan at ya ing talasuya
rangan.
36 At telanan ne ing metang a malating anak* telakad ne
libutad da ; Bepnpuan ne karing takde na at ainabi na karela :
37 Ing tanggap king laguiu ku king neietang kadng anti
kareting anaki akung tatanggapan na ; at ing tatanggap
kaoaka, aliwa akung tatanggapan na nung e Itang kanako
mitubud.
Ing e sasaia/ngsang iekatamu, kekatamu ya.
38 At i Jaan sinabi na kea : Maestro» men^kit keng
metung a tau a king laguiu mu apapalual no ding demonioa ;
at ikami bewalanan mi ya, uling e ya tutuki kekatamu.
39 Dapot i Jesu8 sinabi na : B ye babawal ; uling ninuman
alang makapalyaring mala king laguiu ku, nung manyaU yang
marawak kanaku.
40 Uling ing e salang kekatamu, makausig ya kekatamu.
41 Uling ing minurti metung a. Tasung danum kekayu Wng
laguiu ku, uling kang Oristu kayu, ing katutuan sasabyan ku
kekayu, e mawala ing ablas kea.
Karing kaiaiakiran.
42 At ninumang munye katatakiran king nietung karing
anak a mddating deni a maniwabi kanaku, mayap pa kea king
talianan ne ing batal na king metung a guUingan a batu a
kukuliutan asno at ibaldug ya king dayatmalat
43 At nung ing gamat mupin babye yang katitisuran keka,
pututanme; mayap pa keka singkulluid]g lumub king bie,
ketang atin kang aduang gamat, ume king infierno king aping
e matatda :
44 a karin e ya mamamate ing ulad na,
at ing api e matatda.
45 At nung ing bitis mu babye yang katitisaran keka,
putotan me ; mayap paug hunab kang ]Nle king bie> king atin
kang aduang bitis, ume lang infiemo :
108 SAN MABOOS 9 & 10.
' 46« nimg nttkariti ing olad tia e ya mamamate,
at ing api e matatda.
: 47 AX nnng ing mata mu makabie yang katitiBtiran keka.
dukitan m^ ; mayap>pang lumub kang metung a mata king
kaaria]!i ning Dios, e mu king atin kang aduang mata, a' miugse
king infiemo :
48 ai nung nukarin ing ulad na e ya mamamate,
at ing api e matatda.
49 Uling ilangan mipakalatan la king api.
^ 50 Mayap ing asin ; dapot nung ing €^in mikko ya kalat,
2 nanu ing pana4at yu ? Akambe yu lang sariU yu ing asin at
mie kong payapa ing metung at metung.
Ing pamikawani ding ^iamwai
1 A TINALAKAD ya kaarin at meko ya, mine ya king sakap
•*-^ ning Judea, nangan na pa karing ning Jordan: at ding
kekaldan a tau mibalik I^ng mipamisan king makapatulug kea ;
at king sadya nang ugali, tuturu nong pasibayu.
2 At dinatang la ding mapilan a fariseo8, kitnan de, tutuksuau
de : i, Matulid king lalaki kawanyan ne ing asawa na ?
3 Dapot ya mekibat ya, at sinabi na karela : ^ Nanung
inutus na kekayung Moises?
4 Ha sinabi ra : I Moises pepaintulutan nang ibili king
kasulatan ing pamikawani at ing pamangawani.
5 At i Jesus sinabi na katela: King kasiasan na ning
kekong pusu sinulat na kekayu ing kautusan a iti :
6 dapot manibat pa king kamumulan na ning pangalalang
na ning yatu, ing lalaki at babai lelangan no ning Dk)8.
7 King uli na niti ing lalaki lakuan ne i ibpa na at i indu na,
at pakiabayan ne ing keang asawa ;
8 at ding adua magmetung la mung laman. Inya e no
adua, nung e metung na lang laman.
9 Ding piabe na mng Dkb e no pin apikawani ning tau.
10 At karin bale inulit dang kitang kea 4)ng alagad tongkol
kingbague a ita.
11 At sinabi na karela : Ing kawani king aeawa na, at
makiasawa ya kingaliwa, pepaliwas ya king asawa na.
12 Aibnmiging nab^i kawani ya king asawa na at makianiiwa
ya king aliwa, dinapat yang pamipaliwas.
SAN MAEGOS 10. 109
Behendidunan nong Jesus ding andk.
13 At pagdala reng anak a maisak banong apisan ; dapot
ding atagad pengamanuan do ding magdala.
11 At panakit nang Jesus migdala yang mua, at sinabi na
karela : \ Paburen yong lumapit kanaku ding anak, at e yo
babawalan ; uling kareti ya ing kaarian na ning Dioe 1
15 lug katutuan sasabyan ku kekayu, a ing e tai^ggap
anting anak king kaarian na ning Dios, e lumub karin.
16 At kaibat nong kinaul, timpak no ding gamat na kaida,
at binindieiunan na ia.
Ing kayanakan a mabandi,
17 At kanitang mamako yang lalakad, pupuhi yang Knapit
kea ing metung a lalaki, at siniklaud ya king arapan na, kitang
na kea : j Mayap a Maestro I i nanung daptan ku bakung
liianaD ing bie alang angga ?
18 Dapot i Jesus sinabi na kea : ^ Bakit sasabyan mu kung
mayap ? ninumau alang mayap nung e mu metang, a yamu
ing Dios.
19 Balu mo ding kautusan :
£ ka makamate ;
E ka makipaliwas ;
E ka manako ;
E ka patutu king e katutuan ;
E ka mamirait ;
Igalang me i ibpa mu at i indu mu.
20 At ya sinabi na kea : | Maestro, itingan tiparan ku ibat
pa king kayanakan ku I
211 Jesus kanita dinangat na kea ing panimanman na, ligu-
ran ne at sinabi na kea : Metung a bague ing kulang keksi :
i Ume ka, pisali mungan ing anggang kayatinan mu, at ibye
mu karing pakakalulu ; at mikapibandian ka banua : at ume
ka keni, tuki ka kanaku I
22 Dapot miDalis ing aske nang lupa king amanung iti, aft
malungkut yang meko ; uling maragul ya pibandian.
28 Eauita i Je8us linawe ya king makapatulug kea, at
siuabi na kaxing keang alagad : | Easakit dang biuang
lungub king tia,^.rian banua ding makipibandian 1
24 At ding alagad mipamulala la karing keang amana.
110 SAN MAEGOS 10.
Dapot i Jesu8 mekibat ya, inulit nang sinabi karela : Anak,
I kasakit nang bina karing manalig king pibandian, ing lungub
king kaarian ning Dios !
25 Mayan pang bina ing dumalan ya iug metung a kamel-
lo kiilg busbus nipg karayum, king lungub ya ing metung a
mabandi king kaarian na ning Dios.
26 At ila lalu la pang mipamulala, at misabi la king kasari^
linan da : ^ Ninu pin ing miligtas ?
27 At i Je8UB dinangat na karela ing panimanman na, at
sinabi na : karing tau iti e mapalyari, dapot kiug Dios e
makanyan ; uling ing keganaganang bague malyari ngan king
Dios.
28 I Pedro kanita pigmulan na nang sinabi kea : Oini,
ikami likuan mi n^an ing keganagana, at tinuki ke keka.
29 I Jesus mekibat ya, ngana : Ing katutuan sasabyan ku
kekayu, king ala ninuman a likuan ne ing bale na, 6 ding ka-
' patad nang lalaki, 6 ding kapatad nang babai, 6 tata, 6 inda, 6
asawa, 6 anak, 6 gabun, king uli ku at king &vangelio,
30 a e tanggap makatadinalan a ukdu ngening panaun a iti,
bale at kapatad a lalaki at babai, at inda, at anak, at gabun,
ampon king pangaligalig, at king panaun a daratang bie alang
angga.
31 Makanyan man dakal la ding mumuna a mitauli ; at
ding tauli a miuna.
Ing kayaduanan da ding anale nang Eebedeo.
82 At atino king dalan mame ^erusi^em, at i JeQfm mumn-
na ya karela : at ila mangapamulala la ; at tutukian de magdala
lang takut. At kewani nong pepasibayu ding labing adua, at
inulit nong selita karela ding bague a malyari kea,
33 ngana : Oini, mumukiat tamu Jeru8alem, afc ing Anak
ning tau miabie ya karing pun da ding saeerdotes at karing es-
eribas ; at atulan deng mate, at ibye re karing g^ntiles ;
34 a deti libakan de luran de, at pamalukan de, at patayan
de : dapot pangalabas ning atlung aldo subli yang mie.
35 At linapit la kea i Santiago at i Juan, sinabi ra kea :
Maestro, pagnasan mi ing daptan mu kekami ing nanumaog
bague a aduan mi keka.
SAN MAKGOS 10. 111
86 At ya sinabi na karela : ^ Nanang bim ynng daptan
ku kekayu ?
37 At ila sinala ra kea: Paintulatan ma kekami ing
metung luklnk ya king wanan mu at ing metung king kaiti
mn, karin king ligaya rau.
38 Dapot i Jesu8 sinabi na karela : E yu baiu ing aduan
yu. ^ Makainum kayu king kopang inuman ku, o mabinyag
kayu king binyag a kebinyag ko ?
39 Ila sinabi ra kea: Arapat mi. I Jesii8 sinabi na
karela : King kopang inuman ku, tutu pin ing miuum kayu,
at king peminyag da kanaku, mabinyag kayu naman :
40 Dapot ing lukluk kayu king wanan ku o kaili, aliwa
akung makaibie : nnng e kareta yang pisadyanan.
41 At inyang ding apulu dimdam da iti, migmula lang
mimna king uli ra, i Santiago at i Juan.
42 Dapot' i Je8us pepalapitan no kea, ngana karela:
Baluan yu king ding mialal anting pekapuu da ding naeion,
ilang papanginu karela ; at ding mangaragul karela gagamitan
da karela ing kayupayan da.
43 Dapot kekayu e makanyan ; nung e bagkus, ing bisang
maragul kekayu, yang maguing talamiyu yu ;
44 at ing bisang maguing buntuk kekbyu, yang maguing
alipan yu.
45 Uling aguiang ing Anak ning tau, e mine keting sa^ruan
da, nung e bayang samuyu at bang ibie na ing keang bie king
ikaatbos da ding malda.
Ing bulag karin Jericd.
46 Dinatang la kanita karin Jeric6 : at panlako na karin
J0nc6 patina ding keang alagad ampon ding kekaldan a tau,
ing anak nang Timeo i Bartimeo, a metung a bulag a mag-
psdimus, makalukluk ya lele ning dalan.
•47 At panamdan na king ing daralan i Je8U8 Nazareno,
migmula yang kinulait at minyabi: |Jesus, Anak nang
David, malunus ka kanaku !
48 At ding kdealdan karaumuan de bayang taimik : dapot
ya lalu na pang eisikan ing kulait na : ] Oh Anak nang David,
pakaloluan mu ku t
49 At kanita tinuknang ya i JeBus, sinabi na : Aosan ye
112 SAN MARGOS 10 & 11.
Inans de kHnita ing bulag, at sinabi ra kea : | Biayan mu ing
lub rau ; talakad, ka, ausan na ka I
50 At pangaugse ning balabal na linuksu yang tinalakad,
at linapit ya kang Jesus.
51 At pekibatan neng Jesus, ngana : ^ Nanung buri
mnng daptan ku keka ? Ing bulag sinabi na kea : j Eabboni, .
manakit kueang pasibayu !
52 At i Jesus sinabi na kea : ] Ume ka ; pepakayapan na
ka ning kasalpantayanan mu ! At kanita murin misubli ing
paDimanman na, at tinuki ya kea king dalan.
/n^ masayang pamanlub nang Jesus harin Jeru8alem.
Tl AT inyang milapit no Jerusalem, at miras no katin
^ ^ I5atfage at Betania, lele ning bunduk 01ivos, tiburan no
ding adua karing keang alagad,
2 afc Binabi na karela : Ume ko king nayun a tulid yu, at
pangalual yu karin, dasan ye ing metung a pbllino a makatali,
a ninutiiang tau e ne pa sekayan : kalagan ye, at dalan ye keti
kanaku.
3 At nung ating sumabi kekayu : ^ Baket daraptan yu iti ?
^abyan yu : KaSangan ne ning Guinu ; at kanita murin
padala ne keti.
4 At ila meko na la, at disan de ing poilino makatali ya lele
ning p&sbul, king lual dalan ; at kakalagan de»
5 At ding alliwang atiu karin, sinabira kea: ^Naniiing
daraptan yu, kakalagan ye ing poUino?
6 At ila dnabi ra karela agpang king inutus nang Jesus ; at
pepaburen da nong ineko.
7 Dela re pin kang Jesus ing pollino ; at timpak da babo na
iDg imalan da, at i Jesus sinake ya kea.
B At dakal la ding milalantang king dalan king imalan da ;
at ding aliwa kinutud lang sangang dutung, at lalantang da
king dalan.
9 At ding mumuna at ding tutuki king gugulutan na
kuknliBak da ; | Hosanna I j Nuan ya ing daratang king
laguiu ning Guinu I
10 I Nuan ya sa ing d^ratang nang kaarian ning ibpa tang
David ! [ Hosanna karing katasan !
11 At linub ya karin Jerusalem, at king Pisainban ; at
kaibat nong kilala' ding keganaganang karin pakapatulug.
8AN MABGOS 11. 118
antining mabebeogi no,, mine ya Betania abe no ding labing
adua.
tng Ei^i&remg meUangi, at ing panumlima king pisamban.
12 At kabukasau na nita, panlako la kaiin Betania,
meranup ya.
13 At king marayu abatiawan ne ing metung a higuera, a
makibulung, leptan ne» sakaling manakit yang nanuman kea.
Dapot inyang milapit ya kea, nanuman ala yang ikit nung e
mu btduHg ; ub'ng e ra pa panaun ding higoe.
14 At minyabi ya i Je8us, ngana king higuera : | Manibat
ngeni ninuman ala nang mangan kapilan man karing bunga
mu I At dimdam da iti ding keang alagad.
15 Miras la pin ^erusalem: at panlub nang Tesus king
{»^mban, pigmulan n[ong tinabiding misasali at manyali king
pisamban ; at guiluan no ding dulang da ding mamanlibe
salapi, at ding Iddukan da ding magtindang patipati ;
16 at e na pepaintulutan ing ninuman magdala yang nanu-
mang lulanan kmg Pisamban.
17 Attuturu na la, ngana karela: ^E wari makasulat:
Ing bale ku mipaiaguiuwan yang Bale ning Pipanalanginan
karing anggang naeion ? dapot ikayu guewa yeng lukib ding
mapanako.
18 At dimdam da iti ding pun ding saoer^tes at eseribaB,
at manintun lang paralan a apate re : uling tatakut la kea,
pablass^ng ing balayan n^iipapamulala ya king ituturu na.
19 At balang gatpanapun lulual ya king eiudad.
20 At itang abak, inyang lalabas la, ikit de ing higuera
malangi ya manibat king yamut.
21 At inyang aganaka nang Pedro, sinabi na kea : | Lawan
mu, Eabbi ; ing higuerang simpa mu noelangi yst I
22 At i J66U9 mekibat ya, sinabi na karela : } Salpantaya
ko king DioB {
23 Ing katutuan sasabyan ku kekayu : Ing sumabi king
bunduk a ini : j Mako ka, at dulung ka king dayatmalat ; at
e niagsalupsupan ing pusu na, nung e paniwalan na Idng
mapalyari ing sasabyan na, arapat na.
24 Inyapin sasabyan ku kekayu : Ing^anggang aduan yu
114 SAN MABOOS 11 & 12.
Idng paiiaIftDgui, paniwalan ya kiDg tanggapan ya, at
mapalyari.
25 Atkapilan mang manalangin kayu, patawad yu nung
attn kong uanunmng }abaii kanmuman ; bang i Ibpa yung
atiu banua patawaran na kayu king kasalanan yu.
26 Dapot nong ikayu e ko patawad, i Ibpa yu mang i^tia
banua, e na ko patawaran king kasalanan yu.
Tungkul king binyag nemg Ju(m,
27 At mibalik lang pasiba^ni Jerusalem : at inyang laiakad ya
kiiig pisamban, ding pun da<ding saeerdotes, at ding eseribas at
ding makatua lepitan de,
28 at sinabi ra kea: ^Eing mtnung kayupayan daraptan
mo ding bague a deti ? ^ at ninung minye kaniting kayupayan
bang ^ptan mo ding bague a deti ?
29 Ati Jeftus sinabi na karela: Aku kutnan da ko king
metung a bague, at pakibatan yu ku ; kanita sabyan ku kekayu
nung nanung ka^rupayan daraptan ko deting bague :
SO^Ing biuyag nang Juan, king banua o kating tau?
Pakibatan yu ku.
81 Dapot ila mibalak la king fc»sarilinan da, sasabyan da :
Nung sabyan tamu : Eing banua ; sabyan na : ^ Baldt pin e
yu peniwalan ?
32 Dapot nung sabyan tamu : Karing tau, — ^mitakutan la
king balayan ; uling ilangan kikilalanan de i Juan a katutuan
a manula.
33 Atmekibat la kang Jesu8, ngara kea : E mi balu. I
Jesus pin sinabi na karela : Akuman e ku sabyan nung
nanung kayupayau daraptan ko ding bague a deti.
Alimbawa karing mara/toak a mananaman.
1 0 AT pigmulan nong pekisabyan king alimbawa : Ing
•*-^ metong a tau tinanam yang metung a uvasan, bekuran
neng dutung, at kinulkul yang metung a karinan, at mitalakad
yang metung a bantayan ; at pepabuis ne karing makisamak,
at mine ya king aliwang karinan.
2 At king panaun a karampatan, tinubud ne ing metung
nang alipan karing mananaman, banang tanggapan karing
anaaaanaman ii:^ pA)unga ning uvasan.
8AN MABGOS 18. 115
3 At ila dekapan de, pemalaka le, at pepalakoan deng
alang dadala.
4 At mitubud yang pasibayu kaiela aUwang alipan ; at iti
pemata re at sinugat de bantuk at bina reng piunaran.
5 Pepadala ya kanitang aliwa ; at iti pete re : at dakal la pa
ding tinubud na : ding aliwa sinugat da la, at diog aliwa pete
ra la.
6 Atin nemang anak bugtung ya mu, kaluguran neng bina,
tinnbud na ya naman karela iti, yang katotaulian, ugana:
; Ing anak ku galaegan de I
7 Dapot diug mananaman pisabisabi ra king kaearilinan da :
l Iti yang talapagmana I | ume ko keni, paten taya ; at mike
kekatamu ing mana.
8 At dekap de, pete re, at inu^ re lual ning UYasan.
9 ^Nanu ping daptan na nmg guinu na ning uyasan?
Datang ya at patayan no ding mauanaman, at ibye na king
aliwa ing UYasan. *
10 i^ £ ye abasa man ing Kasulatan a iti :
Ing batuDg inugse ra diug maualakad bale
milyari yaug pamuntuk kin^ manyuluk :
11 uli na ning Guinu mepalyan iti,
at bague pagmumulalan karing kekatang mata ?
12 At pagkapilitan deng dakpan ; dapot tatakut la king
balayan ; uiing atalastas da king salang karela sinabi ua ing
alimbawa : at likuan de, meko la.
Ing pisasabyan tungkul kmg buis,
13 At pepadala ro kea ding mapilan karing fariseo8 at
Herodianos, bareng dakpan nanu muman king amanu.
14 At inyang miras la, sinabi ra kea: Maestro, balu mi
king ika manyabi ka king katutuan, at e ka mangimi kaninu-
man ; uling e mu lalawan ing anyu ra ding tau, nung e tuturu me
king katutuan ing dalan na ning Dios: ^Dapat ing munye
buis king Gesar, 6 ali ?
15 (, Munye kami, o ali kami ? Dapot ya pablasang akiki-
lala na ing karelang pasalimpapo, sinabi na karela : ^ Bakit
tutuksuan yu ku? Abutanan yu kung metung a deuario,
bakeng lawan.
16 At pangayabot na kea, sinabi na karela : ^ Kaninu ya
116 SAN MARGOS l^.
larawan ini/at ing makasulat ? At ila sinabi ra kea ; Kang
Gssar ya.
17 At i Jesus sinabi na karela : j Bayaran yu kang Oesar
ing kang Gesar, at ing king Dios king Dios I At mipamulala
la kea.
Ding sadueeos at ing pamanyubling mie.
: 18 Kanita linapit la kea eling sadueeos, a sasabyan da king
alang paiDaiiyubling mie ; at kitang da kea, ngara : ^
19 Maestro, i Moises srnulat na kekami : Nung ing
kapatad imog lalaki ning ninuman mate ya, at milakuau
yang asawa, at alang melakwan a anak, kunan ne ning
kapatad ing asawa na at dinan neng dai ing kapatad na. >
20 Ating pitung mikakapatad a lalaki; ing pangane me-
kiasawa ya, at mete ya e milakuan dai.
' 21 At pengasawa ne ning kadua at mete ya e ya naman
milakuan dai : Ing katlu makanyan mu naman.
22 At ding pitu pengasawa re ngan, at e la milakuan dai
Mete ya naman ing babai, tauli karela ngan.
23 King pamanyubling mie f^ kaninu karela maguing asawa
ne ing babai ? uling ding pitu ayasawa re ngan.
24 1 Jesus sinabi na karela : ; E ko magkamali kaniti
murin, a e yo akikilala ding Kasulatan, aguiang ing kayupayan
na ning Dios ? '
25 Uling nung subli lang mie karing mete, e no niakiasawa,
at e no papakiasawa ; nung e anti nong angel a atiu banua.
26 Dapot tungkul karing raete, a subling mie, ^^kapilan
man e yu pa abasa king Libro nang Moises, king Zarza. a
nung makananu neng pekisabyan ning Dios, ngana : Aku
ing Dios nang Abrabam, at Dios nang Isaae, at Dios nang
Jacob ?
27 B Dios ding mete, nung e ding mabie: Ikayu mag-
kamali kong bina.
Ing maragul a utus.
28 At linapit ya ing metung karing eseribas, a iti, pama-
namdam nang mitutua la, at inyang akit na king pekibatan
nong mayap, Idtang na kea : ^ Isanu ing maragul enii karing
utus ?
29' I Jesus mekibat ya: Ipg maragul ya ini: Mak!ram-
SAN MAEGOB 12. 117
dam ka, oh Israel : Iilg OtdnoDg kekatang DioB, ing Gnina
inetang ya mn :
30 at Ingnran me iug Guinung kekang Dios mabilug king
posu ma, at mabilug king kaladua mu at mabilug king kaisi-
pan mu, at mabilog king anggang sikanan mo.
31 At ing kadua ya ini : Luguran me ing lupa mung taa
antima naman keka. Alang aliwaug uti» a miguit pa kareti.
32 At dinal» na kea ning eBoriba : Mayap, Maestro, kata-
trsan ing Binabi ma, Mng metuug ya ma ing Dios ; at .bukcKl kea
ala nang aliwa :
83 at nung luguran meng mabilug king pusu ma, at
.mabilug kiug kaladua mu, at mabilug king Iraisipan mu^ at
mabilug king anggang sikauan mu, at uuug luguran me mg
Japa mang tau antima naman keka, maiguit pa king
keganaganang ain at daun.
'34 At inyang ikit nang JeBus a mekibat ya king binang
kabiasn'an sinabi na kea : E ka maraya kiug kaarian na ning
DioB. At ninnman karing mal^arap ala uang mengangas
mengutang kea.
I Gristo anak neng David,
35 At inyang tuturu ya i Jesus king Pisamban mekibat ya
at sinabi na : gBakit sasabyan da diug eseribas king i Grii^
dai neng Dayid ?
36 Uling i Dayid murin yaug sasaln kiug pamamilatan na
ning Esplritu 8auto :
Sinabi na ning Guinu kii^ Gniua ka :
Lukluk ka wauan ku,
angga king ibili ku la ding kekang kasaiaug lalam diug
bitis tnu,
37 I Dayid murin ausan ue, Guinu : ^ nu ya tau ing anak
na? At ding maldang tau buri reug pakuamdaman.
PaTnamintaa karing eseribas.
38 At king keang ituturu sinabi na : Mingat kayu karing
eseribaS) a buri ra ing lalakad makaba iiualan, at buri ra ing
gagalangan kiiig plaza»
39 at ding mumunaug luklukan kariug sinagoga, at ding
^u^noimng ,pagkabilian ^ing apunan: ...
*U8 SAN MAKOOS 12 &; 13.
40 Deti lalaklakan do ding bale ra ding mehsAn, at sasangkan
da ing mangakabaDg panalangin. Deti tanggap lang lalapang
mabagaik a parusa.
Lig ain na ning malukang babaing inebalu,
41 At inyaeg makaluklak ya i Jesa8 arapan na ning kaban
a piEiiiiBn, lalawan na ing pamamaldug nang salapi ning
bakyan kiog kaban na ning piainan ; at malda la diug
masalaping babsildiig dakal.
42 Dinatang ya naman ing metung a malukang babaing
mebalui at mildiig yang aduang maputi timbang lang metung
a utsabas.
43 At pepalapitan no kea ding alagad na, sinabi na karela :
Ing katutuan sasabyan ku kekayu king iting malukang babaing
mebalu mildug yang maiguit karing keganaganang mildug
king kaban na ning piainan ;
44 Uling ila ngan mildug la king karelang labis ; dapot iti,
king keang kakaluluan bildug na ing anggang atiu kea patina
ing augg&Dg pagkabye na.
Ing a/tal hing tila. — Ing pamagmula na ning kasakitan.
1 O AT inyang lual ne king Pisamban sinabi na kea ning
^^ metung karing keang alagad : i Maestro, lawan mu !
I nanu la tang batu at nanu la tang bale deti !
2 At i Jesiia sinabi na kea : ^ Akakit mo deting mangaragul
fl bale ? Ala ping mitagan a batung makatumpak king iupa
nang batu a e miragsa.
3 At inyang makalukluk ya king bunduk da ding 01ivos,
kiDg arapan na ning Pisamban, kitang da keang makabukud i
Pedro at Santiago at Juan at i Andres, ngara :
4 Sabyan mu kekami, ^ kapilan la malyari ding bague a
dett ? (^ at nanung maguing tanda nung ume nong mituparan
ding keganaganang bague a deti ?
5 I Jesus mekibat ya, pigmulan nang sinabi karda : Mingat
kayu bang ninumau e ra ko apirait.
6 Dakai la ding datang king laguiu ku, sabyan da : aku i
eristo ; at piraitnan do ding dakal.
7 Dapot nuDg damdaman yu ing pamipamok, at aliDgongo
8AN MABGOS 18. 119
na nmg pamipamnk, e ko paignhi Inb: kailapgan king
mapalyari dapot aliwa pa ing kawakasan.
8 Uling ing naeion talakad salang king nadon, at ing
kaarian Inng kaarian ; at datang ing ayon king miaaliwang
kaiinan. at mika danup at kagaloan: deting bagoe a deti
nmla no nin^ kasakitan.
9 Dapot mgatan ya ing kekong sanli ; nling ibye la ko
karing piukmnan, at karing sinagoga mapalnka kayn; at
miarap ko karing pekapan ampon ari, king uli ku, king pami-
patata karela.
10 At kaHangan king ing evangelio mipanftral ya pama
karing anggang naeion
11 Nang idala ra na ko pin bara kong ibie, e ya na ganakan
pamu ing kekong sabyan ; nung e itang miabye kekaya itang
oras a ita yang eabyan ya : aling aliwa ikaya ing manyabi,
nong e ibg Eepiritu SantoL
12 At ing kapatad ibye ne king kamatayan ing keang
kapatad, ing ibpa king anak» at ding anak tabkad ku^ laban
karing mangatua ra, at papate ra la.
13 At ding malda pikaisaman da kayu king uli na ning
lagaia ku: dapot ing manatili angga king kapupusan miligtas
ya.
Ing pammaral king tda {katuki) : maragul a kasakitan.
14 Dapot pamanakit yu pin king mabagsik a pan^alasak a
sinabi nang Daniel ing manala, king e na dapat pagbilian (ing
babasa tingiran na), kadnita ding manuknangan Judea tamakas
lang ume king bunduk ;
15 at ing atiu king bubungao e ne kukuldas» at e lumub kilub
bang kuma nanumang bague king bale na ;
16 at ing atiu king mamngle e ne mibabalik kam£^ mumang
imalan na.
17 Dapot i kalulu no ding mabuktot at pasusu karing aldo a
detal
18 Manalangin ko pin king e sa malilyari king panaun na
ning dimla!
19 Uling kanng aldo a deta mikaating kalungkutan a e pa
milyari manibat kmg pamaglalang king lelangan na ning Dios
angga ngeni at kapilan man e na malyaei.
20 At uung ing Guinu e no pakuyaran diag aldo a deta,
120 SAN MAEOOS 13.
ninnmang laman alang miligtas ; dapot king oli lading pili, a
pinili na, pepakuyad no ding panaun a deta.
^l At kanita, nuhg ninoman 6abyan na kekayu: |Oini i
Oristo ! o kaya joyan ! E ko maniwala :
22 uling iunto la ding e tutuhg Oristo, at e tutung manula,
at pakit lang tanda at makapagmulala, balang makapirait,
nang raalyari, kariDgtpili,
2^ Maningat ko pin, oini pepauna ku na ngang.sinabi tekaya.
* Jng pamanaral hing ula (katuki) Ing pamibalik ^
mng Anak nmg. tau.
^4 Dapot karing aldo a deta, pangalabas na ning kalung-
kutan a ita/ing aldo dalumdom ya at ing bulan e nje ibye ing
e&la iia ;
'25 at manganabu la ding batuin banua; at pasigalgsd la
din^; kayupayan a atiu banua.
26 At kaaita ing Anak ning tau mayakit yang datang a atiu
king biga, king maragul a kayupayan at ligaya.
27 At kanita tuburan no ding angeles, at tipunan' no ding
pili kin^ apat a angin, manibat king waka» ning'gabun angga
kiiig wakis ning banua.
28 Eing higuera pagaralan yu ing katalad na: Nung
sasaguiwa ne sanga at mamulung ne, abalu yu na king malapit
na ing kalaldo.
29 Makanyan mu naman ikayu pamanakit yung malilyari
malapit no ding bague a deti, balu yu na malapit na la king
pasbuL
30 Ing katdtuan saSabyan ku kekayu, king e milabaB ing
daing iti, a e malyariiti ngan.
31 Ing banua at gabun lumipas, dapot ing sinabi toi e
lumipas.
Ing aral king ula (kawaka^an) Ing pamaningat,
82 Gapot tungkul king aldo a ita at oras ninuman alang
makabalu nung kapilan datang, ding angeles man banua,
aguiang ing Anak man, nung e mu ing Ibpa.
3t3 j Maiugat kayu ; maglame kayu at manalangin'; oUng e
yu balu nuog kapilan kaya ing panaun I
SAN MAKG08 13 & 14. 121
34 Antimo isg taang mine king aliwang labaad a likoan ne
ing bale na, at binye na karing l^ng ipns ing kayupayan, at
balang metnng kareia king sarili nang katungkolan, at iDUtus
na naman king bante pasbul maglame ya.
35 ]Maglame ko pin, uling e yu balu nung kapilan ya
datanr ing guinu na ning bale, nung king gatpanapun, o
nung king kapitangan bengi, o nung king pamanulauk ning
manuk, o nung king abak ;
36 I magkang datang yang bigla, dasnan na kong raatud-
tud!
37 At ing sasabyan ku kekayu, sasabyan ku ngan karing
sabla : ; Maglame kayu t
Ing pamipulung da ding saeerdotes.
'i.A ADUANG aldo bayu Paseua at ing pista na ning
^ -*^ Azimos : at ding pun da ding saeerdotes at ding eseribas,
manintun la nung makananu reng arakap king pii-ait, paten de.
2 Dapot sasabyan da : E king pista, magkang magulu ing
bd«layan.
Ingpamanapun karin Betania*
3 Ai inyang kaiin ya Belania king bale nang Sim6n a
1^1080 kalang maghilig ya, diuataug ya ing metung a babai,
a magdalang mietung a vasong alabastro a mitmung unguen-
tong nardo a alang samut, a maragul a alaga ; at bilbal ne ing
.vafiO tigtug na manibat king buntuk angga lalam.
4 Dapot ating mapilan a mimua king kasarilinan da at
sasabyan da: ^Nanung kapagoasan na kaniting depatan
nang pamanyira king unguento?
5 Uling ing unguentung iti apisaling maiguit atlung dalan
a denario at pimye «ana karing maluka. At pilmuran deng
bina ing babai.
6 Dapoti Jesu8 sinabina: iPaburen yel ^bakit lilingas-
ugasan ye? mayap a dapat ing depatan na kanaku.
7 Uling kapilan man abe yu la ding maluka^ at kapilan
mang burian yu, araptanan yong mayap ; dapot aku e yu ku
abe kapilan man.
8 Ta depatai^ na ing aguiu na ! migpauna neng kinuskus
king katawan ku king bitlmtan. ;
^^*^7^
122 SAN MAKOOS 14.
9 Ing ikatntaan gasabyan ku kekayu a m ya man mipa-
naral ing evangelio king mabilug a yatu, karin man misalita
ing depatan na ning babaing iti king pamigaganaka kea.
Ing ahli hing pamdgtaksil,
10 At i Judas, a metung karing labingadua, mine ya
karing pun da ding saeerdotes baneng ipamye i Jesus.
11 At ila inyang damdaman da iti metula la, at pengakoa-
nan deng dinan salapi. At ya manintun ya nung makananu
ne sang apamye king masanting a pana^n.
Ing tauling Paseua ; ing banal a pamanapun,
12 At king mumuna nang aldo ning Aziraoa, inyang gaga-*
wan da ing pamanain king Paseua, ding ala^ui na sinabi ra
kea : ^ Nukarin ing buri mung ume kami at misadya bakang
mangan king Paseua?
1^^ M y^ mitubud yang adua karing alagad na, at sinabi na
karela ; Ume ko king eiudad at salubungan na kayu ning
melunga taung magdaiang metung a bangang danum : tukian
ye.
14 At nung nu ya karin kmgub, sabyan yu king raakibale :
Ing Maastro sasabyan na : ^ Nu ya karin ing kabalenan a
pipanganan ku Idng Paseoa a kayabe ko ding alagad ku ?
15 At ya ituru ne kekayu ing maragul a kabalenan at matas,
makikasangkapan at makaadya; misadya kong kekatamu
kann.
16 At mine la ding alagad, at disan da nung makananu ing
sinabi na ; at sidya ra ing Paseua.
17 At inyang miras na ing gatpanapun, ya meko ne kayabe
na diug labing adua.
13 Atinyang makahilig na la M mamangan, i Jesas sinabi
na: Tng katutuan sasabyan ku kekayu king ing metung
kekayung kasulu ku pamye na ku.
19 Ila migmuk lang melungkut, at metung metung misabi*
sabi : ^ Aku kaya ?
20 At ya mekibat ya, ngana karela : metung ya karing labing
adua ; itang makisulu kaku ing pinggan.
SAN MAEOOS 14. 188
21 Ing katataan Idng ing Anak ning tan nme ya antimo ing
kea makasalat ; dapot, | kalala ne itang taa a mipamye king
Auak ning taa I | mayap pa ketang taang ita ing e ne mibait I
22 At inyang mamangan na la i Je86s kinamia yang metang
a tinape, at kaibat neng binindidanan, pim'si ne, at binye ne
karela, ngana : Eimnan ye ; iti yang katawan kn.
23 At kinaa ne ing kopa, at kaibat nang pepasalamat binye
ne ; at mininam langan.
24 At sinata na karela : iti yang daya ka, ing king Bayong
l^pan, a mikalat king ali ra ding malda.
25 Ing katataan saeabyan ka keka]ra king e na ka minam
king banga na ning avas, angga king aldo a minam kang bayn
king kaarian na ning Dios.
26 At inyang mekadalit nong metaag a himno, mine h king
banduk ding Oliyos.
Penunan ne i Pedro.
27 At i Jesus sinabi na karela: Ikongan midinan koug
ikatisad ; uling makasulat :
Sugatan ke ing pastul,
at misalbag la dinj^ tupa.
28 Dapot pamanyubh kung mebie, ome kang mnna kekaya
Galilea.
29 Sinabi nang Pedro kea : | Aguiang ila ngan manakit lang
ikatisud, dapot aku ali ku !
30 At i Jesus sinabi na kea : Ing katatuan sasabyan ku
keka, king ika, ngening benging iti, bayu ya tulauk ing manuk
makaladuang ukdu, ilingad mu kung makatatlu.
81 Dapot ya sinabi nang lalung matibe: {Aguiamang
kailangan ing mate kung kayabe mu, e ra ka ilingad kapilan
naan 1 Ila ngan makanyan ing saeabyan da.
I Je8U8 king Oethsemani.
32 At miras la king metung a mula, a ausan dang
Getbsemani ; at sinabi na karing keang alagad : Lukluk ko
keni, kabang aku manalangin ku.
33 At tiki ne i Pedro i ^ntiago at i Jaan, at migmula n«}g
niitakatan at melun^ait a bina.
184' SAN MAEGOS 14.
84 Ai sinabi na karela : i malungkat yang bina ing k^adtia
ku, angga king kamatayan ! | malakuan ko keti at maglame
kayul
35 At pamanlakad na pang ditak, migsakab ya king gabun,
at meiialangin ya, king nung malyari sa» milabas kea ing oias
a ita.
36 At sinabi na : | Oh Ibpa, ing kegana^a namalyari ngan
ki?l:a ; idayu me kanaku ing kopang iti ! [ Makanyan man
aliwa in^ kaborian ku, nung e ing keka ! -
:^7 At mibalik ya, at disan nong matudtad ; at sinabi na
kang Peelroi ] Simdn, matudtud ka! ^e ka mekapaglame
metimi^ inuniang oras?
3B j Ma^lame kayu at manalangin, bakong e lungub king
tukRU, ing katutuan ing espiritu makaadya ya, dapot ing laman
niaina ya,
139 At niine yang pepasibayu, at menalangiu, ding amanu i
ila namang sinabi na.
40 A£ inyang raibalik yang pepasibayu, disnan nong
matiiLUud ; uliug bina lang mitutundu : at ala lang balung
ipakibat kea,
41 At linapit ya king katlung ukdu, at sinabi na karela :
I Matudtud na kayu at painawa!. |Makaguiu nal ing oras
miraB na : [ Oini, ing Anak ning tau miabye ys king gamat
da ding makasalanan I
42 ; Mibangun kayu, ume tamu ; oini, ing mipamye kanl^ku
lalapit ne !
*' Pamanyakap kang Jesus.
43 At itamurin, kabang ya raanyabi ya pa, dinatang ya i
.Tudas, a metung karing iabing adua, at abe na ing metung a
kekaldan makatalibung la at magpaluka, menibat la karing
pun da ding aaeerdotes at eseribas ampon makatua.
44 At ing mamye kea, minye yang metung a tanda, ngana :
; Ing uman ku, ya ita ; dakpan ye, at dalan ye king binang
katngatan \
45 At inyang miras ya, agad nang linapit kea, at sinabi nat
I Kabbi ! at iuuma ne.
46 I]a pin telanan de at dekapan.
47 Papot metung ya karing atiu kariabegut ne ing talibung-
aiN MABeOS M. m
fiA» «Dugat ne iog ipets ning manuigal a aaoerdotet M leko ne
metang a baingbag.
48 At mekibat ya i Je$Q8 sinabi na karela : ^LiAiial kajti
antimong ealang kmg metong a tnlisan makatolibmig kayu
at magpaluka, bai^ dakpan ya kb?
49 Aldoaldo abe ya ka at tntmra ka king pisamban, at e ya
ku dekapan. Dapot bang matapad ing kasulatan.
50 At ding anggang abe na likaan de, at tinakas la.
61 Dapot tatalMH ne ning meto&g a baintaa, makabakit
yang metemg a ulas uling lubas ya : at dekapan de.
fi2 At yi Ukuan ne ing ulae, at milai yaog labas.
IJ€9u$ airap ning Stmedrin.
53 At dela re i Tes^s king marangal a s^eeidolo ; at meldti-
pem ia kea ding . anggang poo da diog saowdoiei, at ^ng
makatua, ainpon ding eaotibaB.
54 At tikian neng Pedio king makarayti, sngga king lab
ning patio ning maiangal a mmtM^ ; at makimklokMi ya
kaiing ipos, at magialab ya king a^.
55 At . ding pun da ding saeeidoteB, at ing mabitag «
Sinedrio manintun bng ]patota sabmg kang Je6ds banog
i9f)apate; dapot e la menakit.
66 mUng dakal man a patatung kalammas salang kea» ing
kareiang pamipatutu e mikakaagi^ang.
57 At tinsiakad la ding mapilan sasaksi lang kakueamaa
salang kea, ngata :
58 Ikami dundam ming sinabi na: t Akn lasakan ke itiog
Pisamban, a guewang gamat, at king lub ning atlong aldo
mitalakad kung aliwa a e guewang gamat !
59 Maloinyan man e pa miktde^^aog iag pamipatutu la.
60 At tinalakad ya kanita ing maiangal a saoerdote king
libtitad,c kitang na kang JesuB» ngana: ^E ka m^kibat
nanuman ? i nanu iting papatuta ra salang keka ?
61 Dapot ya e bnbalad at e middbat. Eitai^ nang pasibaya
kea ning maran^al a saeerdote ; at sinabi na : i Ika ing Gristo^
ing Anak na ning Nuan ?
62 I Jesus siimbi na kea t j Aku {ho ; at ikaya akit ye iog
Anak ning tau makalukluk ya king wanan na ning kayupayan,
at tipa yang kambe na ing biga ning banua t
126 SAF MAEOOS 14 k 15.
'63 Ealbita ing matatigal a saeerdote, pinlapat na ing imalan
na, sinabi na : ^ Nanan ta la pang kailangan ding sakai ?
64 Dimdam ya ing kaposongan: ^nann ing balak ya?
At ita ^gan inataian de klng dapat ya king kamatayan.
65 At ding aliwa pigmulan da neng liran, at tikpan a lapa,
at penampaUng de, at sasabyan da kea: { Ulan ma! At
pinyintak de ding man&ala.
Irtg pamanlitigad nang Pedro kang Jesti8.
66 Atinyang karin ya i Pedio king patio, linapit ytii ing
metang a babaing ipas ning marangal a saoerdote ;
67 at panakit na kang P^ro, a magoEdab ya, Unawe neng
maratan, at sinabi na : | At ika abe na ka ning taa Nazaret a
idresdsr
68 Dapdt ya lingad na, ngana : B ka bala^ at b atalastas
ing sasabyan ma. At linaal ya labm bale ; at tinalaak ya ing
nietong a manak.
60 At panaldt na ning ipi» « babai ^Mgmnlan nang «inabing
pepasibaya karetang atia lokri^g : ] Ini m«feang ya karela 1
70 Dapot ya lingad neng pe^ibaya. At miaman dit,
detemg atia karin'siEual» rang pepaabaya kang Pedro : ] Eata-
taan metang ka karela ; tding tan ka Ghi&leal
71 Dapot ya migmala yang menagkaa at sinoinpa ngana :
I ]£ ke akildlala ing taang iti a sadabyan ya.
72 At kanita marin, king kadoang akda, tinalaak ya in^
metang a manak. At i Pedbeo aganaka na ing aoiMiang sinabi
nang Jesas kea: Baya ya talaak makaladoa in^ numak,
iHngad mn kang n^katathmg tdoda. At inyang aisip na ita,
kinyakya.
Uesus Hifi9 or<ip nang Pilato:
1 ^ AT inyang galingaldo na mipalang la ding pan da ding
^^ saeerdotes abe ro ding makataa at ding eseiibas ampon
ing mabilog a Sinedrio, gainapos de i ^esos, pepadala te at binye
kang Pilato.
2 At kitnan neng Pilato: ^lka ing ari ra ding jQdio8?
At ya mekibat ya, ngana kea : Ika sasabyan ma.
3 At ding pon da ding sae^otes dakal a bagae ing sosam-
bang da kea :
flAN MABQ03 U. W
4 EitoannengpepaobayoogPilatOyPgwa: ^Ekamakibat
nannman? ]Ijawan mu nong nnanti karakal a bagne ing
sosambung da keka I
5 Dapot i Jesa8 e ne mekibat nanuman, nanupata magmu-
lala ya i Pilato.
6'Dapot balang pista piugalyan ing papalual metunga
noakasuknl.e^ nuog ninung aduan ^
7 At ating metung a milaguiung Baiabas makaguknl ya
patba ding abe na king pamangulu, at deti king kaguluan a
depatan da mekapate lang metung.
8 At inyang lumapit la ding kekaldan, pigmulan dang
ioawad king daptan na ing aadya xwxg 4axaptan kaiela.
9 At i Puato pekibatan na la, ngana ; ^ JBuri yung ibulus
ke kekayuing Ari ra ding JudiQB?
10 balu na pin king uli na ning diria dii^ pup da ding
^aeerdotea binye re kea.
11 Dapot din^ pun ding saoerdotes iimguiag de ing bakqra»p,
banaxu[ adua^ kmg ibuluB oe i Barabas.
12 Xt inyanig makibat ya i Pilato, sinabi nang pepa^ibayn
kaida : ^Nanung buri yu ping daptan ku king ausain dang
Ari ra ding Judio6?
13 At ila pepasibayu lang kinulisak, ^iasabyan da: . Ipaku
ya kii^ cruz.
14 I Pilato saaabyan na karela : ANanuping marai^rak a
dq9a<;an na ? Papot ila lalifi lapang kukulisak : j Ipaku ya t
15 Eing kabunan nang Pilato munye lub kmg babyan,
biuulus ne karela i Bara^, at binye ne i 4fesus, ksabat nang
mebatbatr bayang mi^ku long cruz.
16 DingBUudalus pin dela xe king lub ning patio, ngana
wariy Hng Pretorio ; at tinipun da ing mabilu^ a kekaldan.
17 At pepaimftlanan deng pnrpura ; at mihko lapg metung
a eoronang suksuk, pinutung de kea ;
18 at pigmulan deng pigayM^ at sasabyan da kea : i Ing
Dio6 ingatan na ka, Ari ra ding Judic6.
, 19 At^susugatan de buntuk king, metung a kawayao, at
lulun^ do, at sisiklauran d^, sasamban.de.
20' At kaibat deng pilmoran, likas da kea ^.purpura, at
pepasulud da ing imalan na/at dela re bareng ipaku.
128 BAN MABOOS 15.
Ing pdmipakuking Gruis.
21 At ]^inilit de ing metnng a lalabas (i Stm6n eirineo, tata
nang Alegandit) at Bafo a ibat ya king marangle), baneng
posanan ing craz nang Jesu8.
22 At dela le king karinan a ansan dang . Gt61gota, a ing
kisbbaldagan na : Karinan ning Bango.
23 At painaman deng alak makisamat mirra ; dapot ya e
na ininam.
24 At kaibat deng ^inaka, pirake ra ing keing imaian, a kare-
lang pipningalman nang isana ing dalan na ning 1)a])Bing kataU.
^ At katin ne ing oras inys^ng ipaktt re.
26 Atipg salat king sombang kea makai^yan ]^a pangasalat :
IKG AiM BA DiNa Jtmios.
27 At pinaka rong kayabe na ding adaang ttllisan, ing
metong king ^nan na, at ing metang Mng kaiH na.
28 TAt metapad ing Easalatan a sasabi: At ya mibOisng
ya karing mangaraWakl.
29 At ding lalabas KUbakan de gagald to ^g l^tiilimg
'l)litttak, at Misabyan da: lAba! lika hig te^ak king
Pisamban, at klng lab mng atiangaldo it&lakad me,
30 ilietas ma ing sarili ma, at kaldas ka king ctttz t
31 Ihfoloinyan mn naman ding pan da ding saoerdotes
lilibakan de, sasabyan na ning metans at metang; patina ding
ei9CribaB: { IHng aiiwa limgtas na la, mg sariK na ,e na ^ligtas !
32 I Ing eristo, ing Ari kipg Israel, koldas y^ ngeni King
miz bami yang akit at salpantayanan ! Hakanyali ma naman
^ing abe nang makapaka, lilibakan de.
33 At inyang oras nang kaisatn, medakimdam Idng meto
siklnban» angga king oras a kasiam^
84 At inyang kasi&m ne ihg orks kiimlait yang masikan i
Jesas : ELoi, BLOt/ lammA SABAOTHANt ; a ing kalmldn^n
na ngana wari : } Bios ko/ Dios ko ! ^ baldt pepaimborisan
mnlm?
85 At ding mapilan a itia karin^ panamdam da kakuti,
dnabi ra : | Oini, i EUas aasan ne !
36 At milai ya ing metang karela besa neng aslam ing
metang a esponja, at inyang abili ne king metang a kaiwayan
at pepainam ne kea^ngana : j Pabaren ye lawaji tama nong.
"da^ng ya^ i ESas a baneng ikiddas !
BAN IIASeOS }6 & 16. la?
87 Di^Mk i ikem kaibai Wf^ MiryoiMk masikim, inepatad
ing inawa na.
38 At iog tabiog ning PieAmban megabak ya manibat babo
angga lalam at maadiia ya kapki.
39 At inyang ing kapitan a atia tolid na ikit na king
m^patad ya ioawa km^ anti kaniting bagne, giuabi na:
Katatnan pin ing tama^ mi Anak ne niu£[ Dioa.
40 A^ oamao kaan mapiUn a babai a babatk) makarayu
at kateti atin i Maria Magdalena at i Manang inda nang
Santaago i»^ malati at i Joe^ ampon i Salmpi.
41 A deb inyaog kann ya Galilea totaki la kea at sosayoan
da ; at aliwa pang dakal a timdd k^ ^erosalem.
Ing pemikuikut.
42 At inyang miras na ing gatpanapun (a ya pin ing
Pamiadya» D0aDa ^nui V)g daqpiias nins^ aabada)
43 dinatan^ ya i San Jort a tau Anmatea a concejerong
naabamal, a iti manaya ya natpim kipg kaaxifm na nm^ Dkb^
akOMDgangaayanglu^ab kipg babilian nang.Pilato, mawad.
ne ing katawan nai^ JeBaa.
44 Dapot i Pilato mipamalala ya king ya mete ne ; at inaos
i^ kapi^ iog oeDtaiion IdtaDg na kaa nong maluat peng mete.
45 At inyang abalu na king oentoripOi pepaintulut ne ing
k^lawao kaog Jo8f^.
46 At kaibat nang sinaling metung a ulas, kildaa ne king
xmip at bioabit ne kiDg idae at biniU ne kmg metnng a kutku-
tan a kilkul king metung a batu ; at peparulang liaing metong
avbata kiD|S pasbol ning k^tkatan.
47 At i Maria Magdakna, ampon i Mariang ipda DWg-
J<«^ lalawaD df^ nong nu ya mil»Ii.
Ing panga^ubling mebie.
1 i^ AT inyang milabas na ing sabado» i Maria Magdalena
^^ ampon i Mariang inda nang Santiago, at Salome ainali
lang ODgoentang mabaogla bsurepg ayan puliean.
2 At galingaldo paug malalam, kmg mumopang aldo ning.
panmiingga, dioatwg k^ king kut^tany makaBlag ue ing aldo.
3 At pisabisabyan da : ^ Nina ing autos tamung p^^pam* .
laiig loDg batoDg atiu king paebol oiog ko^ikotaD ?
180 SAN MABOOS 16.
4 dt myahg iatnga m ding mkta m, ikit da kie^g in^ bola
makaparplaDg ne : ulipg bina yang mara^l.
5 At panlab da king kntkntan, ikitde mg metang a baintau
maks^lukluk ya nangan wanan, at misusultid yang imalan a
maptiting makaba ; at mengasdan la. -
6 Dapot ya dasabyan nia karela : ] E ko ma>sasdd>n ! pan-
intunan y^ i Jesu8 a tau Nazaiet; a mipakU! einubli neng
misbie ; ala ne keni ; ] lawan ye ing kairman «^ pibily&n da
keaj ' - • •■■ ' ;• ' •■ ^' ' - • •> ■ '' ■•• ;' ■' '
7 Dapot ume ka^, sal^an yu karing keang ak^d at kang '
Pedro : i Ya magpautaa neng ume kekayil Gtdika ; tottiri ye
akit nung makananu nang isiimbi kekayu ! '
8 At inyang linual la, meko la king kutkutan; uling
mengatakutan la at pesigalgal ; aff k^ninuman ala lang sinabi
nanuman, uling tatakut la.
Ding pampahU nemg Jesu6 d iinubUng mebie.
9 At inyarig subH nerig, mie i Je6us, galingttleb pang
malalam ^ng mumunang aldo ning partoiinggu, pepakit'
yang minuna kang Maria Magdalena ariuiag kaninu riO tinabt
ding pitung demonioi
10 At ya meko ne at pepabeLlu ria katriig kay^be na, a d<Bti '
managutele la at maoangtt.
11 At ila» panamdam da king mabie ya at ikit ne, e le
pieniwalari. '
12 Eaibat na niti; pepakit ya king aliwang aekd keiring adtn
karela, a lalitkad mame king niatangle.
13 Ha man n^ekp la at pepabalu ra karingaliwi ; dapbt^
man e to peniW8&ni
14 £ing kawakasan, pepakit ya karin* muring }al»&g
metung, inyang makalukluk nong mangan, at sebyanan no
king kakulangan darig pamanyalpantaya at kasiasan da pusu»
uling e ra peniwalan ing ikit da kea king pamanyubli nang
mebie. ' .
15 At sinabi na ksorda : [ Ume ko king mabiltlg a yatu, at
panaral ye ing elrslrigelio karing anggan^ ^u I
16 Ing salpantaya at riiabinyag miligtas ya; dd{)0<r ing
e salpantaya miparusan ya.
17 At ding tanAing dkH maMabe la karing talMalpainrtayG^ :
SAN MABOOS 16. 181
^Dg lagnia ka makapalual lang demonio; manyabi lang
aKwang amanu;
18 makatalan lang ubingan at nung makainum lang
nanumang nakamate, e la numanu; nung karing masakit
ibili ro ding gamat da, kuma yap la.
19 Ing Guinu pin, kaibat nong akasabi metanggap ya babo
banua, at linukluk ya wanan na ning Dioe.
20 Dapot ila, inyang mako na la menaral la king anggang
kannan ; kakasian no ning Guinu, at patutuan na ing pengpkka
Da king kagum nang tanda. Yanasa.
KAKO
SAN LUGAS.
Kamumulan.
t ANTINING malda la ding rinnbnk miu^e-tigne sinnlat
-^ katiDg bagtie a metanggap kekatamn antunong kataiuan,
2 nung makananu ping sehta ra detang ibat king kamu-
malan ilSng saksing menakit at kaibat meguing talaingat la
king amann.
B binalak knng mayap kn namang daptan, aniining aku
man ansisa kn nang miamaaamas ing anggang bagne, iseuat ku
kekang masalese, Unan^ mayap a Te6fik>,
4 bang akilala mu mg katntoan da ding bagne a tiru ra
k^
Ing haHta kingpangaiaii nang Juan.
5 King panaun nang H«K)des a aii ludiea, ating meking a
saoerdote laguiu na Zacaria0, kayabe ne king tapok king
pangasaeerdote nang AUas; at ing aaawa na menibat ya
k&ring anak nang babwig Aav6n, at ing laguiu na Elizabet.
6 Paxapara lang bwal king arapan na ning Dioe, (s^nap
dang tutukian ing anggang utus ampon tuntaoan na nipg
Gninu.
7 At ala lang anak uli ning i Elieabet baug ya, at parapara
lang mataa na.
8 At milyari pin kabang daraptan na ing k^ng pangasa-
eerdote king arapan na ning Dios i^pang king tutuk na,
9 a makaagpang king kaugalian na ning saeerdoeio» mitud
184 SAN LUaAS 1.
kea ing kalma a ya iog duluk king ineienso, Itimab king
Pisamban na ning Guina.
10 At ding anggang keraklan na ning balen manalangin
la loal king oras ning ineienso.
11 At pepakit ya kea ing metung a angel ning Guinu
makatalakad ya king nangutt ~w-nan ning ahar ning
IneienBo. hj
12 At inyang akit ne, i Zacaria8 misdan ya at liban ne ning
takui.
13 Dapot ing ^tigel sina^ na Itea : E ka tatakut Zacanas ;
antining mepa^ramdam ing kekd,iig panalangin, at ing asawa
mUDg i Elizabet manganak yang metung a lalaki, at
pamalaguiwan meng Juan. -
14 At miriBan kang tula at saya, at malda la ding tomula
king paDgabait na ;
15 uli niug maguing maragul ya king arapan na ning
Guiuu; at e minum alak at aguiang nanumang inuman at
makalasing ; at kumapnu ya Idng iEspiritu Santo manilukt pa
king atian nang indu na ;
16 at dakal la karing anak ning Israel ding papibaUkan na
king GuinuDg Dios da.
17 At ya ing manimuna king arapan na, kipg espirita at
kayupayan nang Elias, bang papibalikan no pusu ding ibpa ,
karing anak da, at ding e mapamintu naman, balang lumakad
king kabiasnan da dii^g bwal, kanita misad^a ya ing balen
tungkul king Guinu.
18 At sinabi nang Zacarias king angel : ^ Nu ku akilala
itinan? uli ning aka matwa na ku, ^t ing asawa ku
matwa ne.
19 At mekibat ya ing &ngd, ngana kea : Aku i'Gabrid, a
ati ku king arapan na ning Dios; at mituburain ku ba^g
manyabi keka, at ibie' keka deting tnayap a balita.
20 At oini^ mapipi ka, at e ka rnakapanyaM, ragga king
aldo mapalyari itinan ; uUng e ka meiiiwala karing amanu ku,
a mituparao king panaun da.
21 At ing balen makapan^ya kang ^aearias; at mipa-
pamulala la king pamagluat na king IuId ning Pisamban.
22 Dapot inyang lual ne, e no apakisabyan ; at kanita ra
akilala king menakit yang mala king lub nittg Pi^iiiban ; at
ya paki&abyan no king anyu, at mepipi yav
38 Aioolyui a iuyang metapad na la ding aldo ning keang
katongkolan, minedi ya Me na.
24 At pangalabas da diiig aldo a deta, milamnan ya i
EIizab6t a asawa na, at siualikat yang limang bulan, ngana :
25 Makanyai^ nang depatan kanaku ning Goino, karmg
aldo a linawe na kn, bang ilako ing kaomisan. ko kariog
maldang taa.
Ing balita hmgpangobait nang Juu$.
26 At king kanam a bolan, ing: 6ngeI.Gabriei tiboran ne
ning Pios lung meton^ a dodad ning Gtalilea, a mayayaos
Nazaret»
27 k^^ metong a dalagapg alang bakas a ketangwanan na
mng metung a lalald a ing lagoio na Jo6e» Ipngbale nang
David ; at ing lagoiu na ning dabga Maria.
28 At linub ya king pato^otan na, ai ngaoa : } Ingatan
na ka ning uio&^ kakataskatasan a mipakamalan ! Ing Goino
atiu keka : ;(man ka karing babai.
29 Bapot ya me^u yang bina kaiapan king sabing iti, ak
]^kanotkonotan naking keang sarili nung nanu kayang atu iti.
30 Eanita ing &ngel eioaM na kea : Maria, e ka tatakut ;
oling menakit lukng kalam king Dios.
31 At oini kumagli ka, at manganak kang metong a lalaki,
at pamalaguiwaii meng Je8U8.
82 Iti magoing maragtil ya, at mayaus ]fang Anak na ning
Eakataskatasan ; at ibie ne kea ning Guinung Dioe ing luklu-
kan nang Parid a il3^ na ; < '
33 at magari yang alang kapupusan king bal^ nang Jacob ;
. at ing kaarian »a e mirinan kapup^n.
84 Enita i MiMtoainaibi na king fing6l: ^Makananung
mapalyari iti, uli ning aku e ku kikilalang lalaki ?
35 At mekibat ya ing &ngel, ngana kea: Ing EBpiritu
Santo ume ya keka, at tng upaya ning Eakataskatasan lHun-
gan na ka : uli niti ing banal a pungul a mibait, ma}rau3 yang
Anak ning DioB.
86 hb oini king ing kamaganak mung Elizabet milamnan
ya namang metung a anak a lalaki king keabg ketuan ; at iti
yang kanamiiangDukii kea a mayayaus yang baug ;
37 tding king Dios alang nanumang bague a e ma^yari.
38 At i Maria sinabi na : Oini ing atip^n na Kubg 6i:dlsu,
marapat kanaku nung makananu ing amapu piu. At ing
togel likuan ne.
Ing patnanalo nang Maria kang Elizabet.
39 At king aMo a deti tinalakad ya i Maria, mine yaog
mirarapal king klkbundukan, king metung nang dudad 3vA&y
40 at panlub na king bale nang Zacarias, inatu ne i
Elizabet.
41 At miiyari, king kanitang dimdam nang Elizabet ing
atu nang Maria, ing puu^l linuksu ya king atian na ; at i
BHzab^ kinatmu ya king EspirSu Santo,
42 at minyabi yang masikan, at ngana : l^an ka karing
sablang babai, at nuan ya ing bunga na ning atian mu.
48 ^At liukarin kanaku iti a detangan na ku ning inddna
ning Gtrinu ku ayapa na ku?
44 Uli ning, oini, ipyang datang karitig panapidan^ kti ing
»wala ning k^ng alu, ing pungul maeaya yang linuksu king
atian ku.
45 At nuan ya ing babaing sinalpantaya, uUng niipa-
mlntuan ngan ing sinabi na kea ning Guinu.
DalU nang Maria.
46 Kanita i Maria ^oabi i^a : .
Sasaplala ne ning kaladwa ku. ing Quin^
47 at ing e8{4ritu ku metula ya king Pi» & mangabos
kaku. ^
48 Uling iinawe na ing kebaban na ning kaaiig ^liipan a
babiii;
inyapin manibat ngeni ausan da kung nuan ; . t
49 uling depatan na kani^u mng Mayupaya ing oMBgaragul
abague;
at bantd ing laguiu na.
50 At ing pakalulu na karing dai at dai,
miaUe kareitang makitakut k^a.
51 King keang takde dinapat yan^ sikanan :
bimbulat na la dii>g palalu uk ning kaisipan na ning
karelang pusq.
52 Leko na la ding mayupaya king kaielang hiklnkitn,
at iinas nQ ding pmbaba lab^
«AK IiTJCAS 1. m
S8 I^ig danapoii Itakatmiian nong pibandian,
at ding maDandi palakuan nong akng daralan*
54 Senpan na ing Israel a ab'pan na,
banang aganaka in^ pakalulu
55 (agpang Ung sinabi na karing mangatwa tamn)
kang Al»abam at karing kwng deu angga king kapilan
56 At i Maite i^enaknangan ya kea ating anggang athmg
bnlan, at kaibat mibalik ya bale na.
IngpangdbaU nangJuan a Maminyag.
57 At kang S3izab6t pin metnpad kea ing panann » man*
ganank ya ; at menganak yang metang a lalaki.
58 At dimdam da ding siping nan^ bale at ding kamaganak
na king ing Guina pq[)aragal na dikil kea ing pakalnlu na, at
mekitaM la kea.
59 At m9ytti, a kw^ kawalang aldo dinatane la bateng
talian ing pangol» at pamalagaiwan de» agpang Idng h^a
nang ibpa na, Zaoa>ia8.
60 At meldbat ya i indu na, ngana : AH^ ntn^g e mipala*
goiwan yang Jaan,
61 at dnaU la kea : Ak ninaman kariog kamaganakan
mn a mayayaas king lagoiang iti.
62 At pekisabyan de king anya i ibpa na, kakatnan de nang
nanu ing bari nang palagatu kea.
6S At inaHMid na ing malating tabla, sihulat ya, ngana:
Jaan ing lagaia na. At ila ngan mipapamnlala h.
64 At kaniti mebaklat ya asbak, ing dila na mikawal ya, at
minyabi yi^, paparian ne ing Dioe.
65 At liban no ning takot ding anggang manoknangan a
maka);>atalag keurela ; at king anggang kabandukan niDg Judea
pisasabyan da iting aeggang bague.
66 At ding anggang malommdam, ingatan da king posu ra,
at ngara : i Nanu ping daptan na niting anak a lalaki ? At
ing gamat na ning Oaina atia kea.
DalU nang Zacarias,
67 At i 2iaeaai^ a tbpa na kinatma ya king Espirita Sahtb,
at mentda ya, ngana :
68 Noan ya ing Gaimmg £)ibB na hing Israel,
lap SAJT liUGAS 1 ft 2.
oliDg miBapa ya Idi^g bal^yap m at clepa4^ na. ipg lE^aiig
pamanatbu8 ;
69 at telakad ne dikU keka^iamu iog inatung a sagaiiing
paugakabus, ; ,
king bale nang Dayid.a alipan t^. .
,70 (ABttmo ing $inabi na king asbuk is^ding keang banal a
manula,
a menibat la pa king minuna),
71 pai^^gakabua; king kayopayan- j9a d^ keka^amung
kasalang, . , ; , ^ *
at king gamat da ding anggang misasakuil kekatamu ;
72 bang d^pat* yang pakatulu karing mailgatw& tamu,
. |bt agagauaka na.ing banal n9,ng pangEibu,: (
73 ing sumpa a simpa na kang Abraham a ibpa tan^u;
li king ja» ibie na kekatamu, kaibat ning. pangahgtfas tamn
king gam^t da ding kekatang kasalang,
ing suyuah tayang alang takut,
75 long kab^nalan at katiiUz»n ikiiog frap na^ y^ angs^ng
jJBotam^.
76 At ika, pungul, mayaus kang ne^^DuIa na ^pg Kakatas-
'. ^^tasan; - , ^ ' * ..^, .^
ume ka ping mumuna king arap na nibg Guinn» balang
misadia ding keang dalwi,;
77 ipakilala na iug pangakabus ning keang.b^klayain,: ..
king pf^qg8iyatbus mnig kasalanauida ;,
78 king uli na ning pakalulu na nin^ kekata^g Dio9»
a ya ing penapa na kekatamu mg Alaj^^» a naanibatan
king tetassm, • . . V
79 bang munye sulu karing atiung makaluUuk kii^ dalum-
dum at king lilung ning kamatayap ; . . . ^
bang Jtqru i^a la ding bitis tamu king dalan na ning
kapayapai^
80 At ing anak a lalsiki meragul ya, at nppasikuangi^u ya
ing keang espiritu at menuknaio^n ya ^smg ila^g angga
king aldo a pepakit ya IsraeL . . : j :
Ing paTigabaU nang destt^Gristo.
Q AT milyari king panaup.a ita a.linual ya ipg metim^ a
^ kautusan a ibat king Oesar Augusto^ king miaulaila aing
nmnuknangan kii:^ ma)[>tf% aJabu«^.
6AH UJCAB 3. 18»
2 Iti yaog miimnuig pamipagalat a mQnqMt kanitatig i
eSrenio pekapun ya kiDg Siria.
3 At baog misulat K ila ngan balang metang ome la king
sarili rang eiudad*
4 At i Jo66 pin mipukyat ya G^lilea, mennlakan ya king
eiudad ning Nazaret, king Jadea, apgga king eindad nang
DairiS, i* mayayaiu Bel^ilebem (oling ya metang ya kanng
katnbale na at dai nang Dayid),
, 5 baeg paaolat ya^ patiaa i Mmiaog kesanmetang na, a iti
mabuktat ya.
6 At milyarit kabang ila i^tilu kanni metupad la ding aldo a
mragaaak ya ;
7 at penganak ne ing anak nang lalaking pa^gane, at
Unalat neng lampin, at kinera ne king metung a lilibangan ;
uli ning abng kaiinan dildl kaeela a pagkabilyan da king
pipanlayunanan.
Ding paHul Bithtehem.
8 At ating pastal kiag labuad a ita, deii mannknangan la
king gutad ingaian dong lalamayan king bengi ding tupa ra.
9 At ing metung a ingel ning Ouinu mekiabe ya karela ; at
in^ ligaya na niog Guinu sihlag king makapatulug karela ; at
mitakutan la king maragul a takut.
10 At ing ingd mn$\A na karela : E ko pin iatakut, oini,
balitanan dakayung mayap a balita king maragul a tula, a
magning ikatula na ning mabilug a balean ;
11 uling ngeni, king eiudad nang David, mibait ya kekayu
ing mangabus, a ya ing Gristo, ing Guinu.
12 At iti yang maguing tanda yu : Manakit kong metung
a pungul a makabalat karing bmpin, at makakera king
metung a lilibangan.
13 At bigla y«Dg mekiabe king ^^gel ing metung a knak-
lan na 4ing. kin^g banua, a pupuri h kmg DiieMBy ^ ngai» :
14 li^ya kmg Dioe kanng katasan,
at keti suUp ing kapay^pan, k^ring tmng mayftp a
piluUuban.
15 At milyari^ inyang likuan da no ding ^ngelesat mine
£0 banua, eUng pastul sinabi j» king metang att metung:
Ijumakad ta pin, angga Bethlehem, at btwan tamu itingbague
i40 8AN LtlGAS 3.
a kaibat pang . mepalyari, a Sti ing Geiiii^a pe^abalti* na
kekatamn.
16 At mine lang biiiang imratapal, at disnan de i Maaria, at
i Jos6, at ing pangul makakera ya kiug lilibarigan.
17 At inyang ikit de pepa^lala ra ing baKta a miabiekarela
tangkul kanittng pungul.
18 At ding atij^gang mekaramdam mengapamalata ia Idng
sinaU ra karela dmg pastul.
19 Dapot i Maria ingatan na iting anggang bague, at
pibalebulayan na king keang posa.
20 At n^alik la ding pastul, paligaya la at pnpiiri king
Dios dikil king anggang bague a dimdam da at itdt, malMtg-
pang king mibi^ kaiela^
Tng pangatuU at paimarap Jcang Jnsu8.
21 At inyang miganap na ing walupg.aldo bang naatoli ya»
mipalaguiwan yang Je8U8, laguiung binye na kea ning &ngel
bayu ya kigli kmg atian. >
22 Makanyan mu naman inyang nuganap la ding aldo
, nin^ pamanlinis ka):ela a makaagpang king kautusan nang
Moiste, dela re ^erosalem bang miarap ya king Guinu ;
28 (antining makasulat lang ka^tusan na niog Quinu :
Ding anggang lalakihg minunang p^ganak, mayaua lang
banal king Guinu 0 . .
24 at bang midaun ]^ng ain makaagpang king masasaln
king kautosan na ning Guinu: kapiasawanan a patipati o
adwang malutub.
ISmeonaiiAna,
96 Al, oitd, atmg metung a tau karin Jerusalem laguiu na
Simeon, at itkig taung iti, banal ya at mapamakalulu, ^panayan
ne ing ikatula na ning Israel ; at ing Eb{^u Santo at«u kea.
26 At pepabak na kea ning Bspiritu Santo, king e na akit
ing kamatayan ansgang e ne akit ing Oristo mng Guina.
27 A king agmag ning Espiritu linub ya kanita king
Pisamban : at inyarig yarap de dtng mangatwa na ing
pangol a ^esus bang marapat kea agpang king kaugalian «a
ning kantosaDi
SANIiUeASa. Ul
28 ys naman tiiiggap ne kariDg tekde na, at piirari ne ing
DioB, at Dgana :
29 Ngeni ipaintiilat monang mako yang payapa mg alipan
mu, (^nina,
a^^pang king amann mn.
30 UliDg ikit de ding mata kn ing kekang pamangabHB»
31 a iti sidia ma king arapan da ding anggang balayan,
82 Sola yang pasala karing dai
at ing ligaya na ning balayan mnng laraeL
3S At ii^ na at inda na mipamnlala la king sablang bagoe
a sasabyan da tangkal kea.
34 At i Simeon pinori na la ; at anabi na kang Mariang
inda na : Oini, king iting pangal anti ^rang batong mibin
bang ikabaldog da, at bang ikatalakad da ding dabU king
Israel, at tanda ya a magaing ealangsangan da ;
35 (king sarili mang kaladwa ta^los ya naman ing metang
a sandang king bang mipakilala mg kaiapan ding dakal a
pnsa.
36 Atia naman ing metang a babaiog manala, Ana» anak
neng Panad, king dai nang Aser, (dabd ne twa») at mebie
yang pitang banwang kayabe na ning asawa na manibat king
keang pangadalagang alang bakas ;
87 at mebald yang walang pala,t, apat a banwa a iti e ya
noamako king PisamMn, daraptan na ing ayono at panidangin
king ben^ at aldo.
88 At inyang dinatang ya ketang oras maring ita, pasa«
lamat ya king Dios at manyabi ya tungkal king pnngol karing
anggang manaya king pamanatbas karin ^erosalem.
89 At inysdig ataparan dana ngan ing sablang bagoe agpang
king kantosan na ning Gainn, mibalik la GaUIea, king kandang
modad a Nazaret.
40 At ing anak daragal ya» at mipwnknangan ya king
espirita mikakatmaan yang kabiaanan : at ing kalam ning Dk»
atra hetk.
Ing anak a Jesus libutad dingpania$.
41 At mame la ding mangatwa na Jerasalem banwabanwa
king pista na ning Paseoa.
14S BAN IiTJCAS 2^3.
42 At inyaDg ^ra miras nong labingadwang banw*i inaeiukiat
la makaagpaug kiDg kaugalian king pista.
' 43 At inyapg atuparan da no ding aldo, king pamibalik da,
melakwan ya ing anak a Je8us karin ^^isialem» at ding
mangatwa na e ra pangabalwan.
44 At king ukul da pin kayabe ra ne king katipunan da,
linakad la lob ning patingapun ; at panintuna de karing kama-
ganak da, at kakilala.
45 At antining e le disan, mibalik i& Jeiti8alw penintun de .
46 At mdlyari, kaibat ning atlung aldo, disnan de Idng
Pisamban, makalukluk ya libutad da ding pantas, pakiramda-
man na la, at kukutnan na la.
47 At ding anggang makdramd^. kea mangapamulala la
king keang luiisipan at pakibat.
48 At inyang akit de, mipeunulala la ; at sinabi na keang
indu na : Anak, i bakit depatan mu kekami ing makanyan ?
Oini king ibpa mu at aku penintun da kang kambe ing lungkut.
49 Ing sinabi na karela : i bakit panintunan yu ku ? <^ E yn
balu king dapat kung magbUi karing kabagayan nang ibpa ku ?
50 Dapot ila e ra atalastas ing sasabyan na kai^Bla.
51 At tinipa yang kayabe ra, at minuli ya Nazaret; at
p^^asakup ya karela : At i indu na ingatan na king keang
pusu iting anggang mesabi.
52 At i JeBUB daragul ya king katnasnan at king pamikaka^
tawan, at king kayap dikil king Dios at karing tau.
Pamanaral nang Juan a Mamiyang,
O EIKG banwang labin(^ma niog pangalari nang Tiberio
^ Oesar, kanita i Poneio Pilato gob^ador ya Judea, at i
Herodes tetrarea ya Galilea, at ing kapatad na i Hlipo, tetrarea
y^ Ituiea at king kaukuman^ na ning Judea at Traeonite, at i
Iiysanias tetratea ya Abilinia^
2 inyang Sumo Saeerdote ya i Ands at i Caifis dinatang
ing pamipasiag na ning Dios kang Juan a anak uang Zacarias,
a karin king ikng.
3 At ya mine ya king anggang labuad a makabebe ktng
Jor^, panaral na ing binyag ning pamanisi, bang mipata-
waran ing kasalanan ;
SANLtrCAB«. U8
4 antioso ing makamilat kiog libni karitig amana nang
Isaias a maniila,
Siwala na ning metang a kukulisak king ilang :
Isadya yu ing dalanan na ning Guinu,
toliiadi yn la ding keang daklat.
5 Ding anggang saug mitambunan la,
at mibaba la ding anggang bunduk at taluktnk ;
at tumulid ing anggang baluktut,
ai ing dalan a bun^ mipatag ;
6 at ing anggang laman akit naing pangabus na ning Dios.
7 At saaabyan na karing lulual a palnnyag kea : Daing
kamulalu i ninung tinuru kekayu a tumakas ko king muang
daratang ?
8 Manye ko pkkg bungang katampatan king pamanisi, at e
yu pagmulan sasabyan king lub yung sarili : I Abraham yang
ibpa mi ; uling aku sasabyan ku kekayu, king ing Dios smpat
na, aguiang kareting batung deti, a mitalakad anak nang
Abrabam.
9 At ngeni murin ing palakul makabili ya karing uyat da
ding dutung : ding anggang dutung a e pin munye mayap a
bunga makutud la, at miugse king api.
10 At ding malda kukutnan de : ^ Nanu pin ing daptan
mi?
11 At mekibat ya, ngana karela: Ing ating adwang
kaimalanan, idake ne ing ninumang ala ; at ing at ing kaka-
nan daptan na naman ing makanyan.
12 At dinatang la naman ding manyingil buis balang
mabiuyag, at anabi ra kea : ^ Maestro, nanu ing daptan mi ?
13 At sinabi na karela : E ko; maguimbut maiguit king
makautus kekayu.
14 At kitnan ,da ne man ding sundalus, ngara : At ikami
^ nanu ing daptan mv? At sinabi na karela : E ko mami^
kaninumau ; at kamnuman e ko n^analipit ; at makaguiu kayu
king kekong upa.
15 At inyang manaya ya ing bala^ran, at ding malda
mitatwa ing karehng pusu tungkul kang Juan, nung ja
galang ing Gristo :
16 Iiifokibat ya i Juan karing malda, ngana : Aku» king
katutwan, bibit^yagap dakayu Ung danum ; dapot datang ya.
144 SAN LUOAS 8.
iBg metang a laln kayupayan kanakn, a e ku man bagne kalag
king tali diug keang sapin: ya binyagan na kayu kiog
Espiritu Santo at king api«
17 Ing pamipayangin na atiu king gamat na, at bang
linisan neng tune ing keang pidadaran, at tipunan na la ding
binutil king keabg bangan; dapot ing are silaban na king
aping e ma^Bitda.
18 At king mialiwang dakal a kausukan pauaieal na ing
mayap a balilA king balayan.
19 Dapot i Herodes a tetraiea, inyang sebyanan ne uli nang
Herodias a asawa na ning kapaiad na, at king anggang
depatan nang dewakan Herodes,
20 digda^ na iti king^ anggang mdayaliwa, a kiiung nei
JuaH king sukulan.
Pamaminyag hang je8u$. ^
21 At milyari, a inyang ing mabilug a balayan mebinyag na,
at i Jesus mebinyag nea naman, at inyang maualangin ya,
mebuklat ya ing banwa.
22 At tinipa ya babo na ing Espiritu Santo king askje a
katawan antimong patipati, at ating metung a siwala meni-
batan banwa^ a sasabyan na : Ika ing Anak kung kaluguran»
keka ku akakit ing tula ku.
Penibatan nang lahing lesus.
28 At i Jesu8 murin kanita atin neng ang^og aUung
pulimg banwa, inyang migmula yang menaral (a king pikabal-
wan da) anak neng Jo86, a anak nang Eli,
24 a anak nang Matat, a anak nang tjevi, a anak nang
Melqui, a anak nang Jane, a anak nang Jo66,
25 a anak nang Matatias, a anak nang Am6s, a anak nang
Nahum, a auak nang Esli, a anak nang Nage,
26 a anak nang Maat, a anak nang Matatias, a anak nang
Sime, a anak nang Jo66, a anak nang Jud&,
27 a anaJcnang Juana, a anak nang Besa, a anak nang
Zorobabel, a auak nang Sealtiel, a anak nang Neri,
26 a anak nang Melqui, a anak nang Adi, a anak nang
Gosam, a anak nang £lmodam, a anak nMg Er,
SAN liUOAS S^& 4. 146
29 a anak nang Jo6^, a anak nalig EliezBr, a aoak Dang
Joriin, a anak nang Mattat, a anak nang Leyi»
30 a anak nang Sim66n« a anak nang Jiid&, a anak nang
Jo86, a anak nang Jcmfin^' a anak nang EUagnim,
31 a anak nang Mdea, a anak nang Mena» a anak nang
Mattata; a anak nang Natfin, a anak nang Dayid,
*32 a anak nang I^i, a anak nang Qbed, a anak nang Booz,
a anak nang Salm6n, a anak nang Kaasdn,
33 a ans^ nang Aminadab, a anak nang Aram, a anak
nang Eeiiom, a anak nang Far^» a anak liang Jad&,
34 aanak nang Jacob, a anak nang laaae, a anak nang
Abiabam» a anak nang Tare, a anak nang Kacc»r,
35 a anak nang Serug, a anak nang Aagan, a anak nang
Peleg, a apak nang Hetor, a anak nang Selab,
36 a anak nang CaiDfin, a anak na^ Ai'£ftzad, a anak nang
Sem, a anak nang No6, a anak nang Lamee,
37 a anak nang Matosalem, a anak nang Enoe, a anak nang
Jared, a anak nang Mabalaleel, a anak nang Cainfin,
38 a anak nang Ende, a anak nang Set, a anak nang Adam,
a menibatan king Dioe.
Jjnq pamamiksu.
A AT i Jesu8 kipnuan ya \ax\^ Espiritu Santo, mibalik ya ibat
-*- king Jordan, at dela ne nitig fe6piritu king iiang,
2 king lubning apat apulung aldo tutukBwan ne ning diablo.
At e mengan nanuman king aldo a deta : at pangapupus niti
meranup ya.
3 At ing diabk), sinabi na kea : Nung ika ing Anak na ning
Dios, sabyan mu king batung iti malyari yang tinape.
4 At i Jesu8 pekibatan ne : Makasulat : E mu king tinape
mie ya ing tan.
5 At inukiat ne babo» at king dit a panaun pepakit no kea
ding anggang kaarian a tutuknangan kett king yatu. .
6 At sinabi na kea ning diablo : Eeka ibie ku ngan iting
anggang kayupayan, ampon ing kapurian da deting kaarian :
nli nin^ miabie kanaku, at ibie ku king nung ninu ing buri
kung dinan.
7 ]!7Qng ika pin samba ka king arapan ku, ing sabla maguing
keka.
146 SkHi IiUOAS 4.
8 Ai mdkibat ya i J6s6s, ngana ke^ : makasalat : 'King
Gninnng Dios mn karin ka 6amb«, at ya kabtid ing duynan nm,
9 Aiinatad nekanita Jern8alem, at binili ne king babo nang
pamakpak ning iPisamban, atsinabi oa kea : nnng ika Aliak na
ka ning Dios, paibaldag ka ma^ibat keti angga lalam :
10 Uli ning makasulat :
King panabilinan na la ding keang ingdes, bang ingsttan
daka;
11 8t:
Babo rang palad ding kareiang gamat dakn da ka,: '
bang e ya mitakid ing bitis niu king nannmang batu.
12 At pekibatan neng Je9i^, ngana k^ : Masasalese : £
me tntnkBwan ing Gninnng Dios mu.
13 At inyang mapnpns na ing anggang tnksu; ing diablo
kinarv7ani ya keang mapiian panann.
Pepalakuan de i Jem$ Nazaret.
14 At i Jesus mibalik ya Galilea king npaya na htng Espirita,
at ing keang kapnrian mikalat king anggang labuad a mika-
kanlapit.
15 At tutum ya karing sinagogas da, at pnpurian de ding
malda.
16 At dinatang ya Nazaret, a nnng nn ya meragnl ; at linub
ya, king sinagoga king aldo sabado, nling yang kaugalian na,
at tinalakad yang minasa.
17 At miabie ya kea ing libm nang Isaias a mannla ; at
inyang bikadkad ne ing iibrn, ikit ne ing dake a nnng nu
makasulat itinan :
18 Ing Espiiitu ning Gninn atin kanakn,
uli ning linyan na ku bang mnnye mayap a balita karing
maluka ;
. tinnbnd nakn bang mipabaln karing bihag mg panga-
atbns da^
at karing bnlag ing pangasnbli ning karelang pani*»
manman ;
balang mibiii king katimawan ding mayayalipit ;
19 bang n^ihnlalag ing kawiliwiling buina na ning Gninn.
20 At isyang lilnn na ne ing libm, binye na king kalwalhgan»
8AN LUCA8 4. 147
ai linukluk ya ; at ding tnata ra ngan dtng maldatog atia kiDg
sina^^a dtnangat do kea.
21 At mi^iula yang minyabi karela ; Ngeni mtpamintwan
ya iting lotsulat^n king daramdaman yu.
22 At ding roalda babie la ngang pamipatuta ; at manga*
pamulala la ^ng sablang amanung ma^rap a lulual king aamk
n% at ngAira : ^ AEwa iti ing anak nang Jose ?
23 At ya ainabi na karela : Alang kapikakunnan nbyan ye
kanaku iting diparan : Manulu, uluan mu ing sarili mu : ing
anggang dinidam ming depatan mu king eapemaum, daptan
mu naman keti king gabun a tibuan mu.
24 At ainabi na karela : Tuta man sasabian ku kekayu,
king ninitmang manula e matanggap king balayan na.
25 Tutu mau sasabyan ku kekayu, king raalda b ding
mehalung babai a atiu king Israel, inyang panaun nang EliaB,
kanitang mikabat ing banua Idng atlang bant» at anam a
bolan, nanupata mikamaragul a^dabup king mabilug a yata ;
26 dapot kaninu pa man karela e mitubaran i Elias nong e
Sarepta, sakup ning Sidon, king metung a babaing mebalu.
27 At dakal la naman din^ leproso a atiu Israel king panaun
nang Eliseong manula ; at ntnuman karela alang meluus mmg
6 i Naaman a tau Siria.
28 At kinatmu lang mua ding anggang atiu king sinagoga,
king pamanamdam da king bague a iti.
29 At pesitalakad la, at tinabi re king lual ning eiudad, at
dela re king tungatung ning bunduk, a nung nuya makatalakad
ing karelang eiudad, baresang ibaldug.
30 Dapot ya, linabas ya king kalibudtan da, at meko ya.
Pamanulu kUig nieiung a tau Oapemaum a makidetHomo.
Sl At ya tinipa ya Capernaum oiudad ning G^ea. At
tuturu na la king aldo ning s&bado.
32 At magmulala la king keang pamanuru» iding ing keang
amanu makiKayupayan.
33 At king sinagoga ating metung a tauug makiespiritu
ning naetung a demoniung n^rinat, minyabi yang misksikati :
84 iE^buren mu kami, i Nanu ing pakialam mi keka, Jesu8»
tau Nazaret? ^Dinatang ka bamu keug lipulan? Aku
akikilala ra ka nung ninu ika, ing Baual ning Dios.
V148 SAN LUiDAS 4 & 5.
^85 At i Jej3as sebyanaa ne, ngana : Paipipi ka, at loal ka
kea. At inyang bdabag ne ning demonio libutad da meko ya
kea^ at e ^e penasakit.
36 At ila ngan mengasdan la, at misabisabi la balang metung,
ngi^ : ^Natinng amanu iti? uling yutus no ding marinat a
espiritu, makikayupayan at bigsikan, at mamako la ?
37 At mikalat ing balita tungkul kea king anggang karinan
a makalapit king labuad a ita.
Ing pamipahayap king katiwangan nang Simon. .
38 At inyang talakad ya king sinagoga linub ya king bale
nang Sim6n. At ing katiwangan nang babaing Simon
makakera ya uli ning maragul a lagnat ; at mengutang la dikii
. kea.
39 At inyang. lumapit ya king 8i|)ing na, eebyanan na ing
lagnat, at likuan ne ning lagnat ; at tmalakad ya kanita m^n
atrinuyu ya kea.
40 At pangalbu^ na ning aldo, ding anggang makisalunan
: a miayaliwang sie^kit, darala ro kea : at ya tutumpak no ding
gamat na bal^ ning balaug metung karela, pakayapan na la.
. 41 At ding demeoiias man lulual la karing malda, gugulisak
la, at ngara : Ika ing Anak ning Dios. Dapbt ya sasabyanan
na la,«»e no paintulutan manyabi, uli ning balu ra king ya ing
erisb.
42 At inyang mayayabak na, i Jesus mine ya king metung
a ilang ; at ding keraklan panintunan de, at sasak^k la kea
at pagka^ilitan deng kawatan, bai^g e kawani karda.
43 Dapot ya sinabi na karela : Dapat mu namang ipanaral
ku karing aliwang dudades ing kaariai!) na ning Dios: uling
king uli na niti mipabal ku.
£i At lalakad yang manaral karing sinagoga ning Galilea.
Ing mala hing pamamalakaya. Ding minunartg alagad.
K AT ing milyari king miean a aldo, inyang ding maldang
^ tau ' sasaksak lang lumapit kea» bang makiramdam king
amanu ning Dios, ya makatalakad ^ra siping ning dayat dayatan
inalat na ning Genesaret ;
8AN LUGAS 5. 149
2 at ikit no diog adaang sakayan, a deti atilu kiog pan^pang
nisg dayatdayataD ; at ding manliligo likoan da U, at UlinuBan
do ding karelang puknt.
8 At lilrab ya king metung karing sakayan, ya ing kang
^m6n, at kea inawad na king idayu neng ditak king gabnn :
at inyang Inklnk ne, panaralan na la ding ketaklan manibat
king bangka.
4 At inyang tinuknang yang minyabi, ngana kang Sim6n :
Itaru me king malalam, at ibaldug yu la ding pukut yu» bang
makaligo.
5 At i Sim6n mekibat ya, ngana : Mestro, kabukas ken^
neiepagal, at ala keng ikna nanuman : dapot, king uli ning sabi
mu iroldug ko ding pukut.
6 At inyang arapat na na mekakulung lang binang dakal a
asan, a migmula lang maguiguisi ding pukut.
7 At ila inaus da la ding kayabe rang atilu king aliwang
sakayan, bang lumapit lang sumaup karela. At inyang datang
na la, kitmuan do ding aduang sakayan, nanupata lalbug la.
8 I Sim6n Pedro pin, inyang akit na iti, siniklaud ya karing
biias nang ^esos, ngana : Eawani ka kanaku, Guinu, uling
aku tau loing palpikasala.
9 nii ning migmulala ya, at ding anggang abe na,
makaingguil karing arakap dang asan ;
10 at makanyan mu naman i Santiago at i Juan, anak
nong Zebedeo a kayabe nang Sim6n. At i Jesu8 sinabi na
kang Sim6n : E ka tatakut : manibat ngeni lumigo kabg tau.
11 At inyang asaka ra no king gabun ding sakayan da,
likuan do ngan, at mekiabe la kea.
Pamipakayap king metung a leproso.
12 At milyari king inyang ya atiu king metung karing
eiodad, oini, linapit ya kea ing metung a lalaking mipnung
lepra ; a iti pamanakit na kang Jesus, migsakab ya, at mag-
amuamu ya kea, ngana : Guinu, nung buri mu, alinis mu ku.
13 At ing gamat na guewang ne, tigkilan ne, ngana : Buri
ku ; luminis ka. At kanita murin likuan ne ning lepra.
14 At inutus na kea king kaninuman e na pangabyan; nung
e mako ka, (ngana) pakit ka king saeerdote, at main ka king
pangalink mu» agpang king inutus nang Mois^s. king pami-
patutu lokiela.
m SAK LUOAS 6.
15 Dapot lalu pang mikakalat ing balita dikilieea : ot miti-
puntipun kk ding binang dakal a tau bang makiramdam ia, at
maulu la king karelang sakit.
16 At ya lulual ya &ng iktng, at manaiangin ya'.
Pamipdkkayap king metung a lumpu.
17 At milyari king misan a aldo a tuturu ya, at ding fari-
seos a talaturu na ning kautusan karin la pakalulduk, a pawa
la ngang mehibatan karing anggang nayun ning Galilea, at
ning Judea, at ning Jerusalem ; at ing upaya ning Guinu atiu
kea bang pakayap.
18 At, oini, ding lalaki dara^an de king metung. a pagkeran
ing metung a lalaking lumpu ; at manintun lang pUuban at
bang abili re king arap na.
19 At inyang e la manakit piluban da uli ra ding dakal a
tau, penik de tang bubungan, at king bubungan dinalan de
beba reng makabiU king keang pagkeran,. king Hbutad da^ at
binili re king arapan nang Jesus. ^
20 At inyang ikit na iting karelaug kasalpantayanan,
ngana : Tau, ing kasalanan mu mipatawaran na.
21 Kanita ding eseribas at fariseos migmula lang mitatua,
ngara : i Ninu ining sasabing kapusungan ? ^ Ninu ing maka-
patawad kasalanan nung e mu ing Dios ?
22 Dapot i Jesus, antining balu na ing kaukulan da, peki-
batan na la, ngana : ^ BalSt manisip kayu kipg kekong pusu ?
23 i Isanu mg lalung mayan sabyan : Ding kasalanan mu
mipatawaran la ; 6 sabyan : Talakad ka, at lumakad ka ?
2^ At bang abalu yu pin, king ing Anak ning tau makiu-
paya ya keti sulip mamatawad kasalanan, ngana king lumpu :
Sasabyan ku keka : Talakad ka, at dalan me ing kekang
pagkeran ; at lumakad kang muli bale mu.
25 At kanita, tinalakad ya king arapan da, at dela ne ing
keang pagkeran, minuli ya bale na, pupurian ne ing Dios.
26 At mipamulala la ngan, at pupurian de ing. Dios ; at
kinatmu lang takut^ hgara : Henakit keng pagmulalan ngeni.
Ing pangapili nang Levi,
27 At kaibat na niting bague meko ya. at ikit ne ing
metung a manyingil buis, laguiu na Iievi, makaluktuk ya king
pipanyingilan buis, at sinabi na kea : Tuki ka kanaku.
SAN LUOAS S &6. 151
S8 At likoaa na ngan, tinalakad ya at tikian ne.
29 At i Levi pigtawan neng maragnl bale na ; at mika-ating
daksd a matnyl^il bois, at wwa pang makalakluk a kayato
xa.
30 At ding Aniseoo at ding eseribas da babalnng la salang
karing alagad na, ngara: ^Bakit mamangan kaya at
noiminam k^yabe ra ding manyingil bais at palmkasala ?
31 At pekibatan nong Je8us, ngana karela : Ding mayap e
re ksulangan ing mannlu, nung e ding masakit
32 E ku dinatang bang ausan ko ding banal, nung e ding
palpikasala king kapanisian.
Ing ayuno.
33 At ila sinabi ra kea : Ding alagad nang Jaan maga^
ynnu lang maralas at manalangin, at makanian mu naman
ding karing fariseo6; dapot ding keka mamangan la at
miminum.
34 At i Jesus dnabi na karela : i Arapat yu wari king ding
abe king kasal magayunu la, anggang kayabe re ing asawa ?
35 Dapot datang ing Mo dikil kaniti ; at nung ilako ya
karela ing kekasal, kanita magayunu la king panaun a ita.
36 At sinabi nea naman karela ing metung a alimbawa :
Ninuman e ne itagpi ing pinilas klng imalanan a bayu, king
aran a imalan : uO ning maguisi pa ing bayu, at king aran e
maguing dapat ing tagping mepilas king bayu.
37 At ninuman e milululan bayung akk karing aran a
balat; nung mipakanyan ing alak a bayu guisian no ding
balat, at mibulus ing alak, at ding balat masira la :
38 nung e ing ak^ a bayu dapat ilulan karing balat a bayu.
39 (At aguiang ninuman, a miminum king laun a alak, e
na na buri.ing bayu ; uling sabyan na : Mayap ing laun.)
I Je8U8 Guinu ne ning Sabado,
^ AT milyari inyang lalabas ya i Jesus king asikan king
^ mkan a s&bado, ding alagad na lalabnut la king tinalague,
kakanah da, Uliguisan da karing gamat da.
2 At ding mapilan karing iariseos sinabi ra karela : ^ Bakit
daraptan yu ing e matulid daptan karing aldo ding 86bado ?
152 SAN LUGAS 6.
3 At mekibat ya i Jes(m karela, ngana : Agmaing iti e yn
abasa, iti depatan nang David, inyang meranup ya ampon
ding kayabe na,
4 ihyang linab ya king bale ning Dios, at kinua no ding
tinape a ain, at mengan ya ; at dininan na la naman ding
kayabe na; tinapelang e matulid kanan na ning hinuman»
nung e mu bukud ding daeerdote?
5 'At sinabi na karela : Ing Anak ning tau Guinu ne ning
s&bado.
Pamipakayap hing metung a taung malangi
m^tung a gamxit
6 At milyari mu naman king metung a s&bado, king linub
ya king sinagoga at tuturu ya ; at atin karin metung a taung
malangi ya ing gamat nang wanan.
7 At ding eseribas at fariseos pagumasdan de, bang akit da
nung pakayapan ne king sdbado, bang manakit lang dalan
bareng asumbung.
8 Dapot ya akib'Iala na ing kaisipan da, at sinabi na king
lalaking malangi gamat: Talakad ka, at magbili \b, king
libutad. At ya tinalakad ya.
9 Kanita i Jesiis sinabi na karela: Kutnan da kong
metung a bague : ^ Katuliran king aldo sibado dapat mayap,
6 dapat marawak, miligtas bie 6 kaya makamate ?
10 At linawe no ngan ding makapatulug, sinabi na king tau :
Yatyat me ing gamat mu, at ya makanyan ing depatan na, at
ing gamat na kinayap ya.
11 At ila kinatmu la king mua, at pisabisabyan da balang
metung ing dapat dang daptan kang Jesus.
Pamanalal karing labingadwang apostol,
12 At milyari king aldo a deta a ya mine ya king bunduk
bang manalangin ; at kabukas manalangin ya king Dios.
13 At inyang abak na, inaus na la ding keang alagad, at
memili yang labing adwa karela, a pemalaguiwan nong
ap6stoI :
14 i Sim6n a pemalaguiwan na namang Bedro, at i Andr^a
a kapatad na, Santiago at i Juan, Eelipe at BartoIom6|
15 Mateo at Tomfis, Santiago anak nang AUeo, at i Sim6n
a Ek\mn dmg talasiasat,
SAN LUOAS 6. 153
16 at i Jada8 anak nang Santiago, at i Tadas Iseariote, ing
milyarmg taksil.
17 At inyang tipa yang kayabe ra, tinaknang ya king
metong a karinan a patag, at ing keraklan karing alagad na»
at ding binang dakal a taang memalayan,'a menibat king
mabilog a Jadea at ^erasalem, at king bebe na ning Tiro at
ning S^dn ; deti dinatang la bang palmnmdaman de at bang
kamayap la king kardang takit ;
18 at ding pasakitan da ding esplritang maiinat, kinayap la.
19 At ding anggang keraklan pagkapilitan deng atagkikn ;
aU ning lolatd kea apaya a pakayap kariela ngan.
Ing pemanaral king bunduk.
20 At ya, tinas no ding mata na karing keang alagad,
Dgana karela : Naan kaya ikong malaka ; aling keka^ra ]ra
ing kaarian na ning Dios.
21 Naan kaya ikong daranap ngeni ; aling kamabei kaya.
Noan l»ya ikong ngeni tatangis ; aling tamala kaya.
22 T^um. kaya nong ding taa pikakamaan da kaya, at
isasakwil da kaya, at palmaran da kaya, at isakwil da ing
lagaia ya anting marawak, ali na ning Anak ning taa ;
23 magsaya kaya king aldo a ita, at luksa kaya king tala ;
oling, oini, ing kekong ablas maragul karin banoa ; antining
makanian ma naman ing depatan da ding mangatwa ra
karing manola.
24 Dapot, kalala na kayang mabandi aling ngeni atina
kekaya' ing tala ya.
25 Kalulu na ka]ra ikong mabsi ngeni; aUng dumanap
ka^m. Kalahi na kaya ikemg matala ngeni aling manangis
kaya at managulele kayu.
26 Ealula na kayu nung ding anggang tau manyabi lang
mayap dikil kekaya uling makanyan ma naman ing depatan
da ding mangatua ra karing e tutong manula.
27 Dapot keka^rung makiramdam, sasabyan ku : Luguran
yo dihg kasidang yu : daptanan yemg mayap ding masama
kekayu:
28 Purian yu la ding malmura kekayu ; at ipanalangin ya
la ding manlibak kekayu.
1S4 SAN liUOAS 6.
29 At king 8inuga4; keka king metting a pi^, yaorap mea
naman ing metung ; at ninutnang milako king kekang balabal,
e mea nanan pagkait ing tuniea.
30 Detang anggang maniawad keka, dinan mu la ; at king
kinua na king bsmdi mu» e muna aduan pasiba^ru. ^
31 At nung makananu ing buri yung daptan da kekaya
ding tau, makanyan mu naman ing daptan yu karda.
32 Uling nimg kaluguran yu la ding malugud k^ayn,
^ nanu ing kalam a kamtan yu ? uling ding palpikasala man
lulugud la karretang luli^d karela.
33 At nung darapat kong mayap karing darapat mayap
kekayu, f^ nanu ing kalam a kamtan yu ? uling aguidng ding
palpikasala daraptan da naman iti.
34 At nung paparam kayu karetang atin kong panayan
tanggapan, <? i;ianu ing kalam a akamtan yu ? aguiang ding
palpikasala paparam la karing palpikasala, barang pasilmyung
tanggapan.
35 Ikayu, e makanian, lugud kayu karing kasalang yu ; at
dapat kong mayap at param kayu, king alang nanumang
panayan ; at maragul ing maguing ablas yu, at maguing anak
na kayu ning Kalbitaskatasan ; uling ya maganatesi ya dikil
karing e kikilalang utang a lub at mangarawak.
36 Maguing mapamakalulu kayu, antimo ing kekong Ibpa
mapamakalulu ya.
37 At e ko mamatuL at e ko mayatul ; e ko mamarusa, at
6 ko miparusan. Mamatawad kayu, at mipatawaran kayu. ^
38 Munie kayu, at mirinan kayu ; tinaksd a mayap, mnkup,
siksak, at lalapo, miabie king kandungan yu; uU ning king
sukad a pisukdan yu, karin da ko sukdan.
39 At sinabi na neman karela ing metung a dimbawa:
^ Arapat na wari ning bulag tumaid yang bulag ? ^^e la para-
parang mabaldug king kulkul ?
40 Ing alagad e ya makataB king keang talaturu, dape^
balang metung nung maguing tune ya tnaguing anti ya IdBg
talaturu na. ;
41 ^ At bakit lalawan me ing puling a atiu king mata m
ning kapatad mu, at e roe ukulan ing kabual a atiu king sariH
mung mata ?
42 ^ At makanau mung asabi Idng kapatad mu : £apatad,
paburen mu^ yugse ke lual ing puling.a atra king mata ma ait
SAN LUOAS 6&7. 156
nimg ik» mitrin e rae lalawan ing tatal a atiu king mota nm ?
Magbanalbanalan, yngse me pamn ing tatal king mata^ mn, at
kanita akit mnng masalaing pamanogse mu lual king puling a
atiu king mata na ning kapatad mu.
43 Uting alang dutung a mayap a mamungang maiawak;
at alang marawak a dutung a mamungang mayap.
44 Illingbalangdutungkingbunganamakikilalaya. Uliug
kaiing aya e ka makapupul higoa, agoiaug karing zarza e ka
guntal uvas.
45 Ing mayap a tau king mayap nang pibandian ning
keang pusu kakuanan na ing mayap ; at ing marawak a tau,
king marawak nang pibandian ning keang pusu kakuanan na
iug marawak ; uling ing mangatmu king pusu yang sabyan na
ning asbuk.
46 i Bakit ausan yu kung .Guinu, Ouinu : at e yu daraptan
ing sasabyan ku ?
47 Detang anggang mame kanaku, pakiramdaman na ing
amanu ku, at ^aptan na la, ituru ke kekayu nung ninu ing
kalupa na :
48 kilupa ne ning metung a tau a menalakad metu^ig a bale,
kinulkul ya, at linalam ue, at telakad ne ing asias babo ning
batu; at inyang dinatang ing bulus, pupungkulan ne ning
mabilis a agus, dapot e ne akimut» uli ning mayap nang
pangatalakad.
49 Dapot ing makiramdam at e na daraptan, makiiupa ya
king metung a tau a tslakad ne king gabun ing bale na e
miniling pipapagtibayan, at iti pingkulau ne ning bulus misaldak
ya; at maragul ing m^uing kasiran na nitang bale.
Ing emturion CapemaMfn.
n AT inyang ayari na na ngan ing anggang amanu na king
' daramdamau na nmg balayan, linub ya Capemaum.
2 At ing alipan nang lalaki ning metong a eenturion a
pakwialan nang bina masakit ya, at malapit yang mate.
3 Dapot inyang damdaman na ing balita tungkul kang
Je6us, tinubud na la kea ding makitua ra ding Judio8,
ipagamuamu ra kea king ayan ne sa at pakayapan ne iug
keang aUpan.
156 SAN LUOAS 7.
4 At ila litlapit la kang Jieeus, mi^moamn la kea king
taimtim Dgara : Karampatan king iti daptan mu kea ;
5 uliog kaluguran na ing kekatang dai, at ya telakad na
katang sinagoga.
6 I Jesus tinuki ya karela. Dapot inyang e no marayu
kirig bale, tinubud no kea ning centuri6n ding mapilan nang
kaluguran, ngana kea : Guinu, e ka mangabala, uling aku e
ku karampatan a ika lungub ka king lalam ning kakung
bubungan :
7 uli na niti e ku inukul man a aku katampatan kung ume
keka ; dapot manyabi kang metong a sabi, at ing ipus ku
komayap ya ;
8 balu ku : uli ning aku man 'tau kuug makabili lalam ning
kayupayan, atin kung sundalus a sasakupan ; at sabyan ku
kanioi : makoka, mako ya, at king metung : ume ka keni,
lumapit ya, at king alipan ku : Daptan mu iti, at daptan na.
9 At inyang damdaman nang Je8us iti migmulala ya kea ;
at melikid ya, ngana karing keraklan a tutuki kea : Sasabyan
ku kekayu, king aguiang karin l8ra.el, e ku menakit kasalpanta-,
yanan a binang maragul.
10 At inyang ding tubud mibalik la at linub la bale, disnan
deng mayap ing alipan.
Ing anak nang laldki ning metung a mebalu karin Nain.
11 At milyari king aldo a tutuki, a mame ya i Je8us king
eitidad a mayayaus Nain, at kayabe na la ding malda karii^
keang alagad, at ding keraklan kayabe na la.
12 At inyang datang ya a malapit king pasbul ning eiudad,
oini, lulual de ing itietung a mete, bugtung neang anak inda
na, a ya man mebalu ya ; at dakal lang tau king eiudad ding
kayabe na.
13 At inyang akit ne ning Guinu, melunus ya keSi at
Bgana : E ka manangis.
14 At linapit ya, tigkil ne ing kabaung ; at ding magdala
tinuknang h!^ At sinabi na: Baintau, sa^byan ku kska,
talakad ka.
l^ At linukluk ya ing mete^ at migmula yang minyabi: at
binye ne kang indu na.
16 At ding sabla mirinan lang takut, at pupurian de ing
1^%
8AN LUGAS T. 16T
IXo8, ngara : Ing mettmg a maragul a manTila tmalakad ya
king libutad tama ; at : Ing Dioe inapa ne ing keang balayan.
17 At ing balita tangkol kea mikalat king mabilag a Jadea,
at king mabilug a labuad a mikakaalapit.
Ding tiburan nang Juan a Maminyag.
18 At belita ra kang Jaan ding keang alagad dikil king
anggang bagae a iti
19 At i Juan roinaus yang adua karing keang alagad, at
tinabud no king Guinu, ngana : i Ika itang datang, o
manaya keng aliwa ?
20 At inyang datang no kea ding lalaki, ngara : I Juan a
Maminyag tinubud na ke keka, at pasabi na : i Ika itang
datang, o manaya keng aliwa ?
21 At king panaun a ita pepakayapan na la ding dakal
king karelang sakit, at kaskupan da, at espiritung marawak,
at ding dakal a bulag dininan noug panimanman.
^2 At mekibat ya, ngana karela : Ume kayu, at ibalita yo
kang Juan ding bague a ikit yu at dimdam : diug bulag maka-
kit la, ding pile lalakad la, ding leprosu malilinis la, ding
maklak daramdam la, ding mete susubli lang mie, at karing
inaluka mipamalita ya ing eyangelio.
23 At nuan ya ing e manakit katatakiran kanaku.
24 At inyang meko na la ding tubud nang Juan, ya
migmula yang sinabi karing keraklan tungkul kang Juan
^ Ikayu linual kayu king ilang nanung inalben yu ? ^ metung:
yang kawayan a ugunan na ning angin ?
, 25 Dapot, ^nanung liwalan yung inalben? ^metung a
taung makapiblas imalan a masanting ? Oini, ding makimau-
lagang imalan, at ding mabibie king tula, atilu karing bale ra
ding arian.
26 Dapot, i naiiung liwalan yung inalben ? i metung yang
manula ? Wa, aku sasabyan ku kekayu, at maiguit ya king
manula.
27 Iti ya itang king uli na makasulat :
Oini ipabal ke ing kakung tubud raumuna king arap mu,
\ a isadya na ing dalan mu king kekang arapan.
28 Aku sasabyan ku keka^ru king karing mibait karing babai,
158 SAN IiUCAS 7.
ft}ang ninaman a maiguit kang Jaan ; dapot iilg pekamatati
kiDg kaarian mng Dios, maragnl ya kea.
29 ^At ing mabilog a balayan at ding manyingil bnis inyang
damdaman de, pepatutuan de ing Dios, a pepabinyag la king
binyag nang Juan.
30 Dapot ding ^ariseos at ding talaturu king kautusan,
sikuil da ing kaburian na ning Dios king kar^Ia, e la pepa-
binyag kea.)
31 ^Eaninu ko pakitulad ding taung bait ngeni/at kaninn
la roihBiA ?
32 Eatulad do ding anak a makalukluk king plaza, at
migugulisakan la ding metung at metung, at ngara :
Tinigtigan da kong basle, at e ko idnerak ;
a managulele kami at e ko menangis.
33 Uling dinatang ya i Juan a Maminyag a tinape man e
mamangan, at alak man e miminum, at sasabyan yu : At in
yang demoniu.
34 Ing anak ning tau dinatang ya, a mamangan ya, at
miminum, at sasabyan yu : Oini, ing metung a tanng matako,
at mapaninum alaik, kakaluguran de ding manyingil buis at
ding palpikasala.
35 Dapot ing kabiasnan mipatutuan karing anggang
anak na.
Ing makasalanan a babai a minulis pahanglu
haring hitis nang Jesus,
36 At pekisabyan neng mayap ning metung karing farMeo8,
king makiabe yang mangan kea ; at linub ya king bale na
ning fariseo, mighilig ya king dulang.
37 At, oini, ing metung a babai king eiudad, a iti palpika-
sala ya, at inyang austa na a atiu king dulang king bale na
ning fariseo, inigdala yang metung a basung alabastru a
ma^unguento ;
38 at inyang atinayu king gugulutan na, malapit karing
keang bitis menangis ya at pigmulan nong diligan king lua
ding bitis na, at kukuskusan na la king buak na ning keang
buntuk ; at uman na lang taimtim ding l»tis na at pupulisan
na la king unguento.
SAN LUOAS 7 & 8. ISt
39 At inyang akit na iti ning fariaeoDg mina^^t kea,
minyabi ya king sarili na, ngana : Iti, nang manula ya,
akilala ne nung isanu at nuDg ninu ing babaing tatagkil kea,
uling palpikasala ya.
40 At mekibat ya i Je9us, ngana kea : Sim6n, atin kuDg
sabyan keka a metung a bague. At ya ngana kea : Sabyan
mu, Maestro.
41 Atiug metung a pautang at ating adwang makiutang
kea : Ing metuug makiutaug yang liaiang dalan a denario,
ac ing kadua limang pulu.
42 At antining ala lang apamayad, parapara nong pepata-
waran king utang da. ^Ninu pin karela ing lalung lugud
kea?
43 Mekibat ya i Sim6n, ngana: Isipan ku king itang
pepatawaran naug dakal. At ya sinabi na kea: Minatul
kang binaug matulid.
44 At bdikdan ne ing babai, ngana kang Sim6n : ^ Akakit
me ining babai? Aku linub ku bale mu, e mu ku dininan
danum a panuas karing bitis ku : dapot iti tigtugan noug Ina
ding bitis ku, at kiskusan na la king keang buak.
45 E mu ku inunGA : dapoir iti, manibat king panlub ku» e
ne pepatugut mumuma karmg bitis ku.
46 E me pilisan lania iug buntuk ku : dapot iti linyan nong
unguentu ding bitis ku.
47 Eing uii na niti, sasabyan ku keka : mipatawaran ing
kaealanan nang dakal, antining linugud yang dakal ; dapot ing
mipatawaran ditak, ditak ya lugud
48 At king babai sinabi na : Mipatawaran na ka karing
kasalanan mu.
49 At ding kayabe na king dulang, migmula kkng misabisabi
king karelang sariii: ^Ninu iti, a patawad ya namang
kasalanan?
50 At sinabi na king babai : Ing kasalpantayanan rau
Unigtas na ka : ume kang payapa.
Ding hahaing susuyu hang Jesus king karelang
pibandian.
Q AT milyari kaibat na niti, a ya lalakad ya karing eiudades
^ at nayun, manaral ya, at ipabalu ne ing mayap a balita
ning kaarian na ning Dios ; at ding labingadua kayabe na la,
2 at ding mapilan a babaing inuluan na kanng mangarawak
160 SAN riUOAS 8.
a eapiritu, at karing sakit, i Maria, a aasan dang Magdalena,
a kaniti linual la ding pitung demonius,
3^afc i Juana, asawa nang Chuza, katiwala nang Herodes ;
at i Susana, at aliwa pang dakal a babai, a eusuyuan da la
king karelang pibandian.
Ali^nbawa hing mananaman.
4 At inyang initipun la ding binang dakal a tau, at ding
anggfin karing eiudad a migsaria kea, miniabi yang metung a
alimbawa :
5 Ing mananaman Hnual ya bayang tanam king bini na ;
at kin^ pamanysdbag na, ing aliwa mebaldug king kekaban na
ning dalan, at medamusak, at ding ayup banwa pengan da.
6 At ing aliwa mebaldug babo batu ; at inyang tumubu,
melangi, uling alaiig basa.
7 At ing aliwa mebaldug king busal ning suksuk ; at ding
suksuk tinubung kayabe na, piputau na.
8 At ing aliwa mebaldug kitig mayap a gabun ; at inyang
tumubu, meinnnga dinalan balang metung Pangasabi na
niting t^gue, kiiisak na : lug Uting panamdam a makiram-
dam, nmkiLumdam ya.
9 At diug keang alagad kitnan de, nung nanu ya iting
talimbagang iti.
10 At ya einabi na : Kekayu miabye pabalu ing misterius na
ning kaarian na ning Dios ; dapot karing aliwa sasabyan ke
karela king alimbawa, bang lalawan da at e ra akakit, at
pakiramdaman da at e ra atatalastas.
H Ya pin iti ing alimbawa : Ing punla ya ing amanu na
ning Dios.
12 At ding raebaldug king kekaban na ning dalan, ila ding
mekiraradam; kaihat datang ya ing diablo, at ilako na king
pusu ra ing amaiiu, balang e salpantaya, at miligtas.
13 At ding king babo batu, ila pin ding nung dararadaman
da, matula lang tatanggapan da ing amanu ; at iti alang
yamut ; at defci king ditak a panaun salpantaya la, at king
panaun na ning tuksu kakawani la.
14'*At ding mebaldug king suksuk, deti ilang makiramdam,
isasundu ra ing lakad da, at pupuputan na ning pamamahala
at pibandian at kalayawan king bie, at e mamunga.
\
SAN liUeAS 8. 161
15 At iing king mayap a gabun, detinan ila ding king posa
lang mayap at matulid pamanamdam da ing amana siBim-
pan da, at mamunga la king kapibabatan.
Alimbawa king sulu.
16 Ala ninuman, a nung selaingan ne ing metung a sulu
suklaban ne king metung a guguling, 6 ibili ne king lalam na
ning metung a pagkeran ; nung e ibili ne king raetung a
pagkandilan, bang ^mita ding lulub akakit de jng sulu.
17 Uling alang nanumang bague a makaealikut, a e mibu-
lalag ; at alang nanumang bague makalibim a e makilala, at
mibili king sala.
18 Lawan yu pin nung makananu kong makiramdam ; uli
ning ninuman ing makiatin, mirinan ya ; at ing ala, aguiang
itang isipan nang atiu kea, milako kea.
Ding katubale nang Je8u$,
19 At dinatang la kea i indu na at ding kapatad na, at e la
milapit kea makauli karing keraklan.
20 At ating minye palmlu kea, ngana . Indu mu, at ding
kapatad mu adlu lual, buri ra kang akit.
21 At ya mekibat ya, ngana karela : Tng indu ku at ding
kapatad ku ila ding makiramdam king amanu na ning Dios,
at daraptan da.
Peyapa nang Jesu8 ing baguiu.
22 At. milyari king misan a aldo king ya linub ya king
metung a saken kayabe no ding keang alagad, at sinabi na
karela : dalakit tamukangatba na ning dayatdayatan malat;
at tinulak la.
28 Dapot kabang maglayag la, metudtud ya. At dinatang
king dayatdayatan malat ing masikan a baguiu ; at kakasna
la king danum, at mipapanganib la.
2<^At pesilapit la kea, guinising de, ngara: Maestro,
Maestro, mangamate tamu. At miguising ya, sebyanan na ing
angin at ing bulus na ning danum, at pepatugut la ; at mesan-
ting ing panaun.
25. Ai" siiiabi na karela : i Nukarin ing kekong kasalpan-
162 SAN LTJCA.S 9.
ta.yanaTi? At ila mitakutan la at mengatilihan na la mn,
ngana ning metung at metung : ^Ninu pin ini a aguiang king
angin at king danum mumutus ya, at pamintuan de ?
Ing tau Gadara a makidemonio.
26 At sinanglad la king gabun da ding tau Gadara, a iti
makatulid king Galilea
27 At inyang kuldas ne king gabun selubungan ne ning
metung a lalaki king eiudad a atin yang dertionius ; at maluat
nang pana.un e misueulud imalan, at e manuknangan bale^
nung e karing kutkutan.
28 At inyang akit ne i Jesus, kinulisak ya, at siniklaud ya
king arapan na, at sinabi nang masikan : ^ Nanu ing pakialam
ku keka, Je8iis, Anak na ning Dios a Kakataskatasan ? Paki-
sabi kung mayap keka e mu ku pasakitan.
29 Uli ning yutus na king espiritung marinat king lual ya
king tau ; antining maba neng panaun a sasamsaman na : at
susukul deng makagapus karing tanikala at pango, dapot
sisiran na la, at tatabi neng daralan ning demonio karing
ilang.
30 At kitnan neng J esus : i Nanu ing laguiu mu ? At ya
sinabi na : Legidn. Uling dakal lang demonius ding linub
kea.
31 At pekisabi rang mayap kea king e no sa yotas ume
king kalalaman.
32 At atin karin metung a kawan ding dakal a babi a
manambuk la king bunduk ; at pekisabi rang mayap kea king
paburean na nong luneub karela ; at pepaburean na la.
33 At inyang milual na la king tau ding demonius, Hnub la
kaiing babi ; at ing kawan linuksu ya king pangpang a matas
angga king dayatdayatan malat, at melumud la.
34 At ding pastul, inyang akit da ing mepalyari, tinakas la
at Belite ra king eiudad at kaiing kagutaran.
35 At linual la baraug pakikitan ing mepalyari, at mine la
kang Ja«^^ ; at disnan de ing tau nung nu la linual ding
deruonius, makalukluk king bitis nang Jesus, makiimalan, at
m^yap ne kaisipan ; at mirinan lang takut.
36 At ding menakit pigsalita ra karela nung makananu
ing pangaligtas ni^g makidemonb.
^ 37 At dmg anggang keraklan king labuad da ding tau
SAN LUGAS 8. 163
Gadara a mikakanlapit pekisabyan deng mayap, king lakuan
na la ; nling mirinan lang maragal a takut. At ya sinam pa
ya king saken, mibalik ya.
38 Am ttang lalaki a nung nu la linual ding demonius,
pekisabi nang mayap a makiabe ya kea ; dapot pepalakuan na
ya, ngana :
39 Mibalik ka bale mu, a^ pagsalita mu nung nuanti dagul
a bague ing depatan na keka ning Dios. At ya meko ya,
bubutelag na king mabilug a eiudad ing mangaragul a bague
a depatan nang «Tesus kea.
Ing anak nang babaing Jdiro ; ing babaing kayayagasan.
40 At inyang mibalik ne i Jegus, tinggap de ding keraklan
a tau; uling ila ngan panayan de.
41 At, oini, kmg dinatang ya ing raetung a lalaki a
milaguiung Jdiro, at iti pekapun ya king sinagoga, at siniklaud
ya king bitis nang Je8us, pakisabi nang raayap kea king
lungub ya bale na ;
42 uling atin yang anak a babai bugtung ya, atin neng
labingaduang banua, at iti magbingalu ya. At myang mame
ne, askupan de ding tau.
43 At ing metung a babai, a^kayayagasan daya atin nang
anggang labingaduang banua, at ninu man e re apakayap,
44 inyang milapit ya king gugulutan na, tigkilan ne ing
lelayan na ning keang imalan; at keibud kanita tinuknang
yang kayayagasan.
45 At i Je«us sinabi na : i Ninu ing tinagkil kaku ? At
ila ngan paali la, sinabi nang Pedro at ding kayabe na:
Maestro, ding malda askupan da ka at pupuputan, at sasabyan
mu : i Ninu ing tinagkil kaku?
46 At i Jesii8 sinabi na : Ating tinagkil kaku ; uling
akilala ku king ating linual a upaya kaku.
47 Tnyang akit na ning babai king e ya makasalikut, linapit
yang gagalgal, at inyang makasiklaud ne arapan na, sinabi na
king arap ning mabilug a balayan, ing sangkan nung bakit
tigkilan ne, at ing kabud pangakayap na.
48 iXt ya sinabi na kea : Anak, ing kasalpantayanan mu
iinigtas na ka : mako kang payapa.
/
164 8AK LUCA8 8 & 9.
49 Ya manyabi ya mu, dinatang ya ing metung a ibat king
bale na ning pekapun king sinagoga a sinabi kea : Ing anak
mu raete ne : e mu ne dirinan kapagalan ing Maestru.
50®At inyang danidaman nang Jesus pekibatan ne : E ka
tat^ikut : salpantaya ka kabud, at kumayap ka.
51 At inyang lungub ya king bale, e na pepaintulut kaninu-
man a tuki yang lungab kea nunge mu i Pedro, at i Juau, at
i Santiago, at ing ibpa at ing indu na ning dalaga.
52 At manangis la ngan, at panagulelen de. At ya ngana :
E ko manangis : uli ning e mete, nung e matudtud ya
53 At ila kailian de, balu rang mete ne.
54 At ya, inyang talanan ne king gamat, Idlisak na, ngana :
Dalaga, talakad ka.
55 Kanita ing kaladwa na mibalik ya, at tinalakad ya; at
ya inutus na king dinan deng kanan.
56 At ding mangatua na mengayala lang diwa : at karela
inutus na king kaninutnan e ra paniabyan ing keang depatan.
Katu^igkulan ding lahingadwang apostol,
Q AT tinipnn na la ding labingadua, dininan nong upaya at
*^ kayupayan dikil karing anggang demonius, at pakayap
ktng E^akit.
2 At tinubud na la a ipanaral da ing kaarian na ning Dios,
at bang pakayap.
3 At sinabi na karela : E ko magdalang nanuman king
panlakad, aguian^ tiikud, agniang suput, aguiang tinape, agui-
an^ salapi, ae^uiang deim kasuluran a imalan.
4 At isanuinang bale a luban yu, manlayunan ko karin, at
karin kayu nmnulakan.
5 At ding anggang e tanggap kekayu, mako kayu ketang
eiudad a ita, at in^^ alikabuk pagpagan yu king bitis yu king
pamipatntung salang karela.
6 At inyang m^^ko la, libutan do ding anggang nayun baba-
lita ra ing evangelio, at pakayap la king anggang labuad.
I Serodes a tetrarea at i Juan a Maminyag.
7 At dimdara nang Herodes a tetrarea, ing sablang milyari,
at niirinan yang kapikakunuan, pauli ning sasabyan da ding
mapilan, king i Juan sinubli yang mebie karing mete ;
8AN LUCA6 9. 166
8 at ding aliwa, klDg i Elias linto ya ; at ding aliwa, king
ing metung karing minunang mannla sinubli yang mebie.
9 At sinabi nang Herodes : I Juan pinungut ke buntuk :
;ninu pin kaya iti, a tungkul kea daramdaman ku iting bagae ?
At pagkapilitan neng akit.
Kamumulan a pamiparakal tinape.
10 At inyang mibalik naia ding keang ap6stol, selita ra kea
ing sablang bague a depatan da. At tiki na la, minuli ya
king metung a eiudad a mayayaus Bethsaida.
11 Inyang austa ra ding keraklan, tikian de ; at ya tinggap
na la, at sasabyan na karela ing kaarian na ning Dios ; at
pepakayapan no ding makikailangan
12 At ing aldo magmula neng lalbug ; at linapit la ding
labingadwa, sinabi ra kea : Palakuan mo ding tau, bang ome
la karing nayun at makibale mikakanlapit, bang makapa-
kiampit la at manakit lang pamangan ; uli ning keti ati taraa
king metung a labuad a ilang.
18 At sinabi na karela : Ikayu dinan yu lang apangan da.
At ila &inal)i ra : Ala tamu nung e liraang tinape at aduang
asan, nung e kami saling kanan^king plasa a ibie kareiing
anggang tau.'
14 Uling ating anggang limang libu kataiu^ At sinabi na
karing keang alagad : papagbiligan yu lang bilugbilug tiali-
mang pulu.
15 At makanyan ing depatan da ; pepapagbiligan do ngam
16 At inyang kinua na la ding liraang tinape at ding ad-
nang asan, binendisiunan na la makalawe ya banwa; at
pinisi na la, at binye no karing keang alagad bang yapag do
king arapan da ding tau.
17 At mengan la ngan, at kinabsi la ; at biwat da ing
miglabis, labingadwang salikap a pisipisi.
Ing pamipatutu nang Pedro,
18 At milyari, inyang raagdilidili yang manalangin, kayabe
na la ding alagad, at kitnan na la, ngana : ^ Nanu ing sasa-
byan da ding tau ?
19 Ila mekibat la, at sinabi ra : I Juan ing Marainyag ; at
ding mapilan : I Elias ; at ding aliwa, metung ya karing
minunang manula sinubli yang mebie.
166 SAN LUGAS 9.
20 At ya sinabi na karela : ^ At ikayu, ninn aku a sasabyan
yu ? Mokibat ya i Bimon Pedro, ngana : Ing Gristo ning
Dio8.
21 Dapot ya penabilinan na la, inutus na a kaninuman e
ra sasabyan iti ;
22 ngima : Kailangan king ing Anak ning tau raibata
yang dakal a ba.,^iio, at inisakuil ya karing makatua, at karing
pekapun dEii ding saeerdotes, at ding eseribas, at mate ya, at
eubliBg mie king katluiig aldo.
Pusanan ya ing Cruz.
28 At sasabyan na karing sabla : Nung ninuman bisa
yang tuki tanli ku, payalian na ing sarili na, pusanan ne king
aldo aldo ing krus iiii, at tuki ya kanaku.
24 Uling ninuniang bisang miligtas king bie na, raawala ya
kea ; at ninnneiang mawala ing bie na king uli ku, iti iligtas
na ya.
25 Uling; ^nsinii ing pakinabangnan na ning tau nung
maguingbaiidi na n^Mi ing mabilug a yatu, at ipawala ing
Barili na, o kaya mibili ya king kapanganiban ?
26 Uling ing mikanne kaku at karing amanu ku, iti pin ing
Anak niiig tau pikarine na ya, nmig datang ne king keang
Hgaya, at king Ibpy., nt karing banal a ^ngeles.
27 At sasabyan ku kekayu king katutuan, king ating mapi-
lan karing atiu keti, king e ra burian ing kamatayan, anggang
e re akit ing kaarian Ba ning Dios.
big pamibayung aske.
28 At milyan inyaog atin nang ualung aldo kaibat na nisig
amanung iti, tiki m i Pedro, at i Juan, at i Santiago, at
miiiukyat ya king bunduk bang manalangin.
29 At kabang manalangin ya, ing aske na ning lupa na
mialiwa ; at ing imalan na maputi at maslag.
30 At, oini, ating ndwang lalaki a makipagsalita kea, deti i
MoieeB, at i Elms,
31 a pepaldt lang nmkib'gaya, at pisabisabyan da ing panlako
na, a iti matupad Je]usalem.
32 At i Perlm, at dinpf kayabe na, bina lang mitutundu ; at
tnyang niiguiAing la, ikit ^h, ing keang ligaya ; at ding aduang
lakking kayabe na.
8AN liTTGAS 9. 167
83 At milyari, inyang kinawani la kea, i Pedro sinabi na
kang Je3U9 : Maestro, niayap ing tnknang ta keti ; at gawa
tang atlong kubu, ing metung keka ya, at ing roetung
kang Moises ya, at ing metung kang Elias ya : manyabi yang
e na balu.
3d Kabang ya saaabyan na iti, dinatang ya ing metung a
biga & selilangan na la ; at mitakutan la inyang milub la king
biga.
35 At mikametung a Riwala king biga a ngana : Iti yang
Anak kang katuguran, kea makiramdam kayu.
S6 At pangalabas na nitang siwala, i Jesu8 meakit yang
magsasanH ; at ila migtahimik la, at king panaun a ita e ra
pinyabi kenuraan ing ikit da.
Pamipakayap king metung a andk a lalaking sosoning,
37 At milyari king aldo a tutaki, inyang tipa na la king
bunduk, linual lang sinalubung kea ding keraklan.
38 At, oini, ing metung a lalaki king keraklan kinulisak ya,
ngana : MRestro, pakisabi kung mayap keka king lawan me
ing anak kung lalaki, uli ning bugtung yang anak ku.
. 39 At, oini, in^ metung a espiritu tatalanan ne, at bigla
yang kalisak; liliglig ne at bubula ya asbuk, bibii-ang kakawani
ya kea, bina neng papagkasakitan.
40 At pigamuamu ku karing kekang alagad a palakuan de»
at e ra arapat
41 At mekibat ya i Jes'as, ngana : } Ob daing e tapat at
nmarawak ! /, anggang kapilan makiabe ku kekayu, at pibaba*
tan da kayu ? Dalan me keni ing anak rau.
42 At kabang lalapit ya, belabag ne ning demonio, at
liniglig ne ; dapot i Je6U8 sebyanan ne ing espiritung marinat,
at pepakayapan ne ing anak, at sibli ne kang ibpa na.
43 At ila ngan mengayalan lang diwa king degulan na ning
Dios.
At kabang mipapamulala la ngan king anggang bague a
daraptan na, sinabi na karing keang alagad :
44 Ikayu ibili yu king panamdara yu iting amanu: Uli
ning mapalyari king ing Anak ning tau miabye ya king gamat
da dingtau.
m 8AK LU0A8 9,
45 Dapot ila e ra atalastas iting amann ; at karela misalikat
barang e atalastas, at tatakut lang kntang kea kaniting amanu.
Ing maragul king haarian banwa.
46 Ila pitatua ra, nung ninu karela ing maragul.
47 Dapot i Jesus, inyang akit na ing kaisipan ding karelang
pusu, kinanua yang metung a anak at binili ne king siping na.
48 At .sinabi na karela : Ninu mang tanggap king anak a
ini kin^ laguiu ku, akung tatanggapan na ; at ninu mang tang-
gap kEinaku, tatanggapan ne ing mitubud kanaku. Uli ning
nung niiiu ing malati kekayu, iti yang maguing maragul
Ing e sasalangsang kekatamu, kampi taya,
49 At mekibat ya i Juan, ngana : Maestro, menakit keng
metung a papalual yang demonius king laguiu mu ; at binawal
mi kea uling e ya tutuki kekatamu.
60 T Jesus sinabi na kea : E ye babawalanan, uling ing e
makasalaiig kekayu, kekayu ya.
Isasakwil de ding tau Samaria i Jesus,
51 At milyaii, antining metupad na ing panaun a ume
neng matanggap ya babo, ya inarap ne ing lupa na bang ume
Jeru3alem.
52 At pepadala yang tubud king arapan na. At mine la at
linnb king metung dang balayan ding tau Samaria, barang
daptan ing pamisadya kea.
53 At e re tinggap, uling ing pake na Jerusalem.
54 At inyang akit da iti ding alagad, i Santiago at i Juan
Ginabi ra : Guinu, ^ buri mung yutus tarau a patipang api
banwa, at matampus la ?
55 At melikid ya, sebyanan na la
56 At mine la king metung a nayum
Nung makananu ing pamanuki kang JesuB.
57 At milyari king inyang lalakad la, ing metung sinabi na
kea king dalan : Aku tukian da ka nu kaman bisang ume.
SAN LTT0A6 9 & 10. IM
68 At i 7«sd8 sinabi na kea : Ding zorra6* atin Ianf Inkib»
at ding aynp banua, makipugad la, dapot ing Anak ning taa
ala yang pagbiligan king buntak na.
69 At sinabi na king metung: Tuki ka kaku. At ya
sinabi na: paburen mu ku pang mako bang ikutkut ke
ibpa ku.
60 At ya sinabi na kea: Paburen mo ding mete ilang
mikutkut karing karelang mete, dapot ika mako ka, at ibalita
me ing kaarian na ning Dios.
61 At ing metung naman sinabi na: Tnkian da ka,
Ouinu: dapot paburen mu ku pang mamun karing atiu
bale ku.
62 At i Je8U8 sinabi na kea: ninu ^ramang ibili ne ing
gamat na king sarul at malikid ya king gulut, e maguing
dapat king kaarian na ning Dies.
Eatungkulan ding pitung pulung ala^ad.
1 A AT kaibat da deting bague, minalal ya ing Gttinu ali-
^^ wang pitung pulu, a deti tinubud nong tiduatidua a
mumuna kea, karing anggang eiudad at labuad a nung nuya
ume maglakad.
2 At sasabyan na karela : Ing palutan dakal, dapot ding
papalut ditak lamu ; uli na niti, pagamuamu yu king Guinu
na ning palutan king mitubud yang mamalut king kaang
palatan. '
8 Lumakad kayu. Olni, aka tatubud da kong anldng
eordero king libutad ding lobo.
4 E ko magdalang bulsa, agaiang Buput, at aguiang sapin ;
at e ko mamatu kenuman kipg dalan.
5 King kaisanumang bale a luban yu ing munang sabyan
yu : Ing kapayapan mike keting bale.
6 At nung karin ating metung a anak na ning kapayapan,
ing kapayapan yu manuknangan kea ; at nung ala mibalik
kekayu.
7 At manuknangan kayu king bale a ita, mangan at
* Metang yaiig animal kinr kabnndukaD a makawangia king asay at ket>
king kapoloan nlng PiUpinas alang manaknangan.
m ^ SAN LUOAS 10.
minitm Idngibid ra kekayu ; uli iiing ing mapapagal dapaiing
upaban ya. E kayu lipatlipat karing bale. -
8 At nukarin mang eiudad a lungub kayu at tanggapan da
kayu; mangan ko k^/nitang ibili ra king arapan yu ;
9 at pakayapan yu la ding salunan a atiu karin, at sabyan
yu karela : Linapit kekayu ing kaarian na ning Dios.
10 Dappt nukarin mang eiudad a lungub kayu at ^e ra ko
tanggapan, pangalual yu karing dalan da sabyan yu :
11 Aguiang ing alipugpug ning eiudad yu a mengapakat
kekami papagpag ming makasalang kekayu : makanyan man
iti, baluan yu, king ing kaarian na ning Dios linapit ya.
12 At sasabyan ku kekayu : King ding karin Sodoma
mkinan la pang patawad king aido a ita, king kanitang eiudad
a ita.
13 i Kalalu na ka, Corazin ! ] E^ialulu na ka, Bethsaida !
nung king Tiro at king Sidon karin merapat ing kayupayan a
merapat kekayu, maluat na sanang aldo memanisi lang maka-
\ lukluk king abu.
4 l^ Makanyan man ing Tiro at ing Sid6n apibata ra pa
* king pamanukum, king kekayu.
I 15 At ika, Gap^^maum, ^mitalakad ka angga banua?
Mibaba ka angga king impiemu.
L 16 Ing makiramdain kekayu, kaku ya makiramdam ; at
[ ing misakuil kekayu, aku ing sasakwil na; at ing misakwil
I kanaku, sasakwil ne ing mitubud kaku.
\ 17 At masaya lang mibalik .'ding pitung'pulu, ngara:
Guinu, ding demonius man makapamintu la kekami, uli na
m ning laguiu mu.
18 At ya sinabi na karela : Aku ikit ke i Siitanis anti-
mong metung a kildap a mababaldug manibat banua.
19 Oini, ikayu dininan da kong kayupa^ran a damusak
ubingan at alakdan, at king anggang upaya na ning kaaa-
lang, at alang makapanasakit kekayu.
20 Makanyan man, e yu pitutulan iti king ding espiritu
makapamintu h, kekayu ; bagkus tumula kayu king ding
laguiu yu makasulat la banua.
21 Kanitang oras muring ita, metula ya king lEspiritu
Salnto, at sinabi na : Aku pupurian da ka, i Oh Ibpa, Guinu
na ning banua at sulip! king seUkut mo karing biasa at
SA».IiU0AB2(>. m
maorip detmg bagiw, ftt pepabala mo karing fl(iiak a Ungat :
Ua, Ibpa, nlmg makanyau pin ing kaburian mu.
22 Ing anggang bagae binye na ngan kanakung Ibpa kn ;
at ninuman e ne balu nung ninu ing Anak, nung e mu ing
Ibpa ; at nong ninu ing Ibpa, nung e ing Anak, at nung niau
itang buiian nang pabalaan ning Anak.
23 At lingiisan nong makabokad ding keang alagad, ngana :
Noan la ding matang manakit king akakit yu.
24 Uling sasabyan ka kdeayu» king dakal ]a ding manala at
arian a mignasang akit da ing akakit yu» at e i:a ikit;al
damdaman ing daramdaman yu, at e ra dimdam.
Alimbawa hmg mayap a tau Samaria.
26 At, oini, ing metung a talatoru ning kautusan tinalakad
ya, tutuksoan ne at ngana : Maestro, i Nanu ing daptan ku
bakung apakikuanan ing bie alang angga ?
26 At ya sinabi |ia kea : i Nanu ing makasulat king
kautusan ? i Makananu ing abasa mu ?
27 At mekibat ya ngana : Luguran me ing Guinung Dios
mu maMug king pusu n)u, at mabilug king kaladwa mu, at
king mabilug mung sikanan, at mabilug mung kaisipan ; at
ing kalupa mung tau luguran meng anti keka.
28 At sinabi na kea : Mayap kang mekibat : daptan mu
iti» at mie ka
29 Dapot ya, king kaburian nang mapuri ing kasaritinan
na, ngana kang JeBU8 : ^ At ninu ing kalnpa kung tau ?
30 At i Je3us mekibat ya, ngana : Ing metung a tau titipa
ya Jeru3alem mame Jeric6, menabu ya king gamat da ding
tolisan; at kinua ra ngan pati imalan na at kaibat deng
sigatan, meko la, likuan de kapitna nea bie.
31 Ing milyari, king titipa ya ing metung a saeerdote king
dalan a ita ; at inyang akit ne, linabas ya kasumangid.
32 At makanyan mu naman ing metung a Levita ; inyang
milapit ya ketang karinan a ita, inyang alawe ne, linabas ya
kasumangid.
33 Dapot ing metung a tau Samaria king keang pamag-
iakad, dinatang ya a malapit kea, at inyang akit ne, melunus
ya;
34 at pangalapit na, inaptas no ding sugat na at tigtugan
■ ■ ■* lCfc
m SAN liUOAS 10 4 11.
nong IsLYu at alak ; at binili ne babo ning keang sasaken, dela
ne king pipa^layunanan, at iningat ne.
35 At kabukasan inyang mamako ne, kinanua yang
aduang denario* at binye no king makibandi king pipaglayu-
nanan, at sinabi na kea : Ingatan me ; at ing anggang miguit
a agugul mu, aku, kanyang mibalik ku, bayaran ko keka.
36 i Ninu, pin, kareting atlu king balak mu, ing meguing
kapara nang tau nitang menabu kitig gamat da ding tulisan ?
S7 At ya, ngana: Ing guinamit king pakalulu kea.
Kanita i Jefiu8 sinabi nA kea : Mako ka, at makanyan mu
naman ing daptan mu.
I Marta at i MaHa.
88 At milyari, king keang pamaglakad, linub ya king
metung a naytm : at ing metung a babai a mayayaua Marta,
tinggap ne bale na.
39 At, iti atin yang kapatad a babai, a mayayaus Maria, iti
Unukluk ya king siping da ding bitis nang Jesus, makiramdam
ya king amanu na.
40 Dapot i Marta malilingasngas ya king dakal nang
kapanyasatan bale; at linapit ya kea, ngana : Guinu, ^e me
apapagumasdan ing kapatad kung babai paburian na kung
dilidiling dampat ? Sabyan mu pin kea king saupan na ku.
41 Dapot mekibat ya ing Guinu, sinabi na kea : Marta,
Marta, malilingasngas ka at king dakal a bague magugulu ka.
42 Dapot bague yang metung ing kailangan; uli ning i
Maria piniii ne ing mayap a dake, a iti e ya milako kea.
Ing panalangin king Guinu,
1 1 AT milyari king manalangin ya king metung a karinan,
^^ inyang mayari ya, ing metung karing keang alagad
Ginabi na kea : Guinu, ituru mu keng manalangin, antimo i
Juan tiru no ding keang alagad.
2 At ngana karela : Nung manalangin kayu, sabyan yu :
Ibpa mi, datang ing kaarian mu ;
3 ibye mu kekami ing kakanan mi king aldo-aldo ;
* ^aUpi 1b KMnak ing minunang panaun a ing alaga ra king panann
ogeoi allaiig pulung eentimos.
SAN LUOAS IL 178
4 at patawsran mti Jcd king kasalanan mi ; uli ning pata-
waraD mi la ding anggang mikasala kekami ; at e nm ka
tutnlut king tnksu» nnng e iligtas mu kami king marawak.
AUmba/wa king kakaluguran a mapanlingasngas,
5 At sinabi na karela : i Ninn kekayn ing mikamettmg a
kalugoran, at ayan ne king kapitangan na ning bengi, at
sabyan na kea : Kaluguran paraman mu kung atlung tinape,
6 uling ing metung kung kakaluguran dinatang ya kaku a
ibat miglakbe, ala kung ayampang arapan na,
7 at ya ibat kilub mak^bat ya, sabyan na: E rau ka
lilingasngaBan ; ing pasbul makasara ne, at ding anak ku abe
ku la king pagkeran : e ku mitalakad bang dinan da ka.
8 Sasabyan ku kekayu, king agaiamang e tatalakad a
inunye kea uli ning kakalugura^ ne, makanyan raan, uli ning
kalingasngasan na kea talakad ya, at dinan ne king anggang
kailangan na.
9 At aku sasabyan ku kekayu : Manyawad kayu, at rairi-
nan kayu : raanintun kayu, at raanakit kayu : raaus kayu, at
mibuklatanan ka^ru.
10 Uling ding anggang raanyawad, tatanggap la ; at ing
raanintun, raanakit ya ; at ing mamaas, mibubuklatanan ya.
11 (}Dapot ninu mo kekayung ibpa, nung ing anak^a
manyawad ya keang tinape, dinan neng metung a batu?
6 asan, ,5 at e asan ing ibie na nung e metung a ubingan ?
12 Nang adwananan neng metung a ebun,'^dinan neng
metung a alakdan ?
13 Nung iko ping mangarawak, biasa kfcg munye mayap
a pagkalub karing anak yu, ^ e kasi h>Miia i Ibpa yung atiu
banwa aibye ne ing Espiritu Santo k^r^g anggang manyawad
kea?
Tng atnanung ka^ut^^^^^ ^!^^g Pariseos.
U At palual yang r^^ng a demonio, a iti pipi ya : at
milyari pangalual na ir^S demomo, ing pipi minyabi ya. At
ding tau migmulala ** , , , i
15 At ding n^*'^'^" 5?>^ela sasabyan da : Uli nang Beel-
zebub, a pe^^ ^* ^^^8 aemoniua, palualan na la diiig
demonius. /-
^
m SAN liUGAS 11.
16 At; diiig aliwa, tutaksn0.n de, manyaw^d la keang tauda
karin bapua.
17 Dapot ya, antining akikilala na ing kaisipan da, sinabi
na karela : Isanumang kaarian araidakedake raisasalang-
sang king keang sarili raaguing ilang ya at ing metung a
mitutubale nung midakedake misasalangsang king keang sarili
masira ya.
18 At nung i Sat^.na8 naman midakedake ya salang king
keang sarili ^, raakananu yang manatili ing keang kaarian ? uli
ning sasabyan yu, king laguiu nang Beelzebub papalualan ku
la ding deraonius.
19 Dapot nung papalual kung demonius king pamamilatan
nang Beelzebub, ^kaninung pamamilatan ing pamipalual
dang demonius ding kekong anak ? Inya pin kaniting beigue
ila murin^ niaf:uing ukum yu.
20 Dapot nuiig king uli ning taliri ning Dios aku palualan
ko ding demonius» katutuau ing kaarian na ning Dios dinatang
kekaya.
21 Nijnf^; ing raasikan a makasandata magbante ya king
keaug sariling baiisbisan, atiu king kapayapan.
22 Dapot nung datangan ne ning aliwa a lalung masikan
kea at malupig ya, kuanan no ngan ding anggang sandata
ang panaligan, at pirakerakayan nang pamye ing mesamsam
k^. .
Ninumang a e makisanmetung kaku, makisalang ya
kanaku ; at ing e titipun kanaku, mikakalat ya.
24 Nung ing espiritung marinat lual ya king tau klakad
ya karing karimn a raalangi, manintun yang pipainawan na,
at nung e manak'A, ngana : Mibalik ku bale ku, a nung nuku
linual.
25 At nung datang^ie, dasnan nengmepalis atmakagayak.
26 Kanita mako ya, ». mituki yang aliwang pitung espiri-
tung marawak pa kea, at lu^gi^ib la at raanuknangan karin ; at
ing kapupusan na ning taungti marawak ya pa king minuna.
27 At milyari, king inyapg su^byan na iting bague, ing
metung a babai kipg kekaldan, sikan .„ i^g siwala na sinabi na
kea: Nuan ya ing atian a migdala ^^jjg^^ ^^ ^g g^g^^^g
sisuan mu. ^ i i ^ ^
28 At ya ^inabi na: Lalu lang nuan t^ makiramdam
king amanu na ning Dios, at karelang tutupai?
SAN LUCA8 11. 171
Ing tanda nang Jcmds.
29 At inyaDg sasaksakan de ding keraklan, migmula yang
minyabi: Ing daing iti marawak ya: maiiintun yang tanda,
at e miabye karela, nung e ing tanda nang Jonas.
30 Uling nung makananung meguing tanda ya i Jon48
karing tau Ninive, makanyan mu naman ing Anak ning tau
king daiug iti.
31 Ing reina king mauli talakad ya king parnanukum a
kayabe ra ding lalaki at ning daing iti, uling dinatang yang
menibat karing wakas ning gabun bang makiramdam king
kabiasnan nang Salomon ; at, oini, ing metung a maiguit kang
Salom6n king karinan a iti.
32 Ding lalaking tau Kinive talakad la king pamanukum a
kayabe na ning daing iti, at atulan na la ; uli ning king aral
nang Jonas, memanisi la ; at, oini, ing maiguit kang Jon&s
king karinan a iti.
Ing $ulu na ning katawan,
33 Kinuman e ne ibili king makasalikut ing kandilang
makasindi, aguiang king lalam na ning katabe nung e king y"
pagkandilan, bang ding lulub akakit de ing sulu. X
ci4 Ing sidu ning katawan ya ing mata mu : nung ing mata
mn pin, malino ya^ antimu naman ing mabilug mung kata^wan
maslag ya ; dapot nung marawak ya, makanyan mu^man
ing katawan, maralumdum ya. y
35 Lawan mu pin, king ing suluug atiu ke^ e ya sa
dalmndum. y^
36 Inya pin nung maslag ya ing mabilue^ung katawan,
ala yang nanumang dake a dalmndum, sum^ ya ngan antimo
nung suluan na ka ning metung a sulun^^^I^g*
Pipintasan nong Jesfis ding^^'^^^^ atfariseo8,
37 At kaibat nang minyabi, ii^"^"^"^^ ya kea ing metung
a fari8eo a makiabe yang my^^^ ^^^ » ^^ inyang milub ne i
Jesus, migbilig ya king A\jif^\
38 At ing fariaeo iny^r^ ^^^^ ^^» migmulala ya king ya e
menuas bayu ya raeng^* i . ,
39 At^ing GuiDr '^!^^^^ ^* k^»: Ngeni ikong fariseos
Knisan yu ing W'^^^ ^^^,^ ^^ "'«g pu^ggan ; dapot ing atiu
kbg lnb yu i^ ^g^g kapanakawanan at dewakan.
176
SAN liUGAS llv
40 ]M"angmftDg! ^^ing dinapat king makElual, e na naman
dBpatan ing inakalub ?
41 Maltanyau man king kayatinan yu, manye kong UiriuB j
at, oini, ing Babla, luEninis keka,yii,
42 Dapot j kakilu na kayn, ikoiig fnri?eo3 1 a Gisikapulaan yu
ing dikut a mayap, at Ing agusu, at iiig sablang tanaman ; at
ing pamanukum at ing lugud king Dios pabustan yu. Iti
ping anggang bague a iti yang kailangan daptan, at e paburea
ing aliwa.
43 i Kalulu na kayu ikong fariseos I a kaluguraii yo ding
' muruunang luklukan kaiiDg Einagoga, afc ing kagalangau
karing pla^»,
44 j Kalulu ua kayn ! iili ning anti komong kutkutan a e
mayayakit, at e m balu iti ding taung lalakad babo.
45 At mekibat ya ing metung karing talatura na niDg
kautusan, ngana kea; Maestro, king Baaabyan mung iti,
ikami man unnsaii mu kami.
40 At ya sinabi na: jKalnlu kayu naraan ikong talaturu
na ning kautusao 1 papusan yu karing tau ing pusEin a e m
adala; dapot ikayu aguiang king metung yung taliri, e ko
tetagkil king pusaii.
47 I Kalulu na kayu ! uli ning tatatakad yu la ding kutkutan
ding rLanuIa, at pete ro diiig maiigatua yu.
48 Kbiiutuan saksi kayu a panayun king dapat da ding
mangataa ^y^ uling ingkatutuan ik pete ra la, dapot ikayu
tatalakad yo li^g karelang kutkutan.
49 Inya pinv,^ kabiasnan na ning Dios smabi na naman:
Mitubnd ku kare. manula at apostol, kaieti ding mapilan
paten da la at ligalibr,^
50 Bang king daing,; niayawad ing daya ra ding aiiggang
nianuk, a mibubu meniU ^^j^^ pan^alalang ning vatu.
51 Menibat king daya .. ^^^^ ^^^^^ kiug daya uang
Zac-arias a mete kmg P^^^^^^;^ ^ii,,, altar at nin^ ni^amban :
62 iKalnlu iia kayu talatura k - . ^. ^.
leko ye ing .usi na Bmg kabiasnan .^;^^ ^.^^ ^ ^^ ^^^^^ ^^
ding lulub ambanganan yu la.
63 At inyang ya meko ya, diog es'
kautu&an 1 uli
ding fariseM
SAN LUOAS 11 & 12. 177
pigmdlan deug tdikan miamasamas, at usukan de bayang
raanyabi king dakal a bague ;
54 pakirakpan de, at pagpilitan dang makarakap metung
mumang annanu king asbuk na bareng a dalum.
Nu7ig kaninu dapat tumahut.
1 0 KABANG mititipun la ding libunglibung tau, nanupata
inirararausakan la ing metung at metung, miginula
yang minyabi kauuanunan karing keang alagad, ingatan yu
ing lebadura ra ding farisco9, a ya ing pamagbanalbanalan.
2 Dapot alang makatakap a e mibulalag ; at alang nanU"
mang makasalikut a e mabalu.
3 King uli na niti ding bague a sinabi yu king madalumdum,
maramdam king masala ; at ing sinabi yung malale karin
kingsilid, raikulait king bubungan.
4 Dapoi sasabyan ku kekayu, kalnguran ku : E ko tatakut
karing papate king katawan, at kaibat ala nong arapat.
5 Dapot ituru ku kekayu nung kaninu ko turaakut:
Tumakut ko kanitang kaibat nang leko ing bie, atin yang
kayupayan miugse king ingerno: katutuan sasabyan ku
kekayu : Iti yang pitakutan yu.
6^E balang limang denas pisasaK rong aduang tiduang
kualta ? at ninuman karela e makakalinguan king arapan na
ning Dios.
7 Dapot aguiang ing buak na ning kekong buntuk makabi-
lang ngan. E ko pin tatakut : maiguit kong mipakamalan
karing dakal a denas.
8 At sasabyan ku kekayu king ninuman itang mipasiag
kanaku king arapan da ding tau, makanyan mu naman ing
Anak ning tau ipasiag ne king arapan da ding ingeles ning
Dios.
9 Dapot ing paali kanaku king arapan da ding tau, mipaa-
lian ya kin^ arapan da ding ingeles ning Dios.
10 At dmg anjggang manyabing sabing makasalang king
Anak nii^ tau, mipatawaran ya ; dapot ing manyaWng kapu-
sungan salang king Espiritu Santo, e ya mipatawaran.
11 At nung dalan da kayu karing sinagoga, at karing
pekapun at makikayupayany e yu piisipan ing ipakibat yu king
pamanloala king saorili ya.
178 SAN liUGAS 12.
12 TJli ning ing Egpiritu Santo ituru na kekayu ketang oras
a ita ing maguing kailangan yung sabyan.
Alimbawa ning saldm a mabandi.
13 At sinabi na kea ning metung a kayabe king keraklan :
Maestro, sabyan mu king kapatad ku king idake na ku king
mana.
14 Dapot ya sinabi na kea : Tau, ^ Ninung mibili kanaku
a maguing ukum yu, 6 talapirake kekayu ?
15 At ya sinabi na karela : Lawan yu, at panginlagan yu
ing anggang kaiinutan ; uling ing bie na ning tau e mu king
kaiguitan ning pibandian king keang kailangan.
16 At selita ne karela ing metung a alimbawa, ngana :
Ing aBikm na ning metung a taung mabandi mikabungang
dakaL
1 7 At ya ukulan na king kasarilinan na, ngana : ^ Nanu
ing daptan ku, uli ning ala kung pitipunan king pinupul ku ?
18 At sinabi na : Iti yang daptan ku : lagpakan ko ding
bangan ku, at mitalakad kung lalung ruangaragul ; at karin
ku tipunan ing anggan^ pupul ku at ing 'baiptdi ku ; >
19 at sabyan ku kmg kaladua ku : Kaladua, dakal ka
bandiiig makasadya king dakal a banua : painawa ka, mangan
ka, minum ka^ magsaya ka..
20 At sinabi iia kea ning Dios : [ Mangmang ! ngenitig
bengi aduan de ing kaladua mu ; at ing tinipun mu i magu-
ing kaninu kaya ?
21 Makanyan ya ing tinipun pibandian king kea mu, e
mabandi tungkul king Dios.
Ing kaUgaligan king kabiayan,
22 At sinabi na karing keang alagad : Uli niti sasabyan ku
kekayu : E ko migaganaka king kabiayan yu, nung nanu ing
kekong kanan ; aguiang king katawan yu, nung nanu ing
imalanan yu.
28 Ing bie maiguit ya king pamangan ; at ing katawan
maiguit ya king. imalan.
24 Pagumasdan yo ding awak, a e la tatanam, at e la
^
BAN LUGAS H. 179
papalnt : a ala lang bangan, at kamaKg ; ing Dk» pesesan na
la. i Nnanti ing degolan nin^ alaga yu, kiiig karing ayup !
25 Dapot ^ninu kekayu ing misip alang kapikakunuan
arapat na ing dagdagan nang metung a siku ing keang katas.
26 At nung ikayu e yu arapat aguiatnang ing makamalati,
i bakit pagpilitan yung buring daptan ing makamaiguit **
27 Pagumasdan yo ding lirios, nung makananu lang
daragul : e la paipagal, at e la mamabal ; at sasabyan ku
kekayu, king i Salomon king mabilug nang dangalan e miima-
lan antimo ing metung kareti.
28 At nung ing Dios makanyan neng papiblasan ing dikut
king gntad a ngeni tutubu, at bukas miugse ya king kalang,
i e kasi lalu na ikayu, taung dit a ketsalpantayanan ?
29 At ikayu, e ko manintun nuug nanu ing kanan yu, o
nung nanu ing inuman yu, at e ko malilingasngas a kaisipan ;
30 uling iting sablang bague, panintunan da ding tau king
yatu ; dapot Ibpa yu balu na king kailangan yu iting bague.
31 Dapot pagpilitan ye ing kaarian na, at detinang bague
miabie ngang dagdag kekayu.
32 E ka tatakut, kawan a malati ; uling Ibpa yu minamayap
na ing aibie ne kekayu ing kaarian.
83 Pisali yu ing kayatinan yu, at munye kong liraus : gawa
kong bulsa yu a e mayayaran, pibandian a makapanilas banna
a kapilan man e magkulang : a karin ing mapanako e miraras,
at alang bukbuk a ngangatngat.
34 Uling nung nuya karin ing kekong pibandian, atiu naman
karin ing kekong pusu.
Alimbawa ning alipan a maingat
36 Babatan yo ding kekong awakau, at salaingan yu la
ding kekong sulugui ; *
36 at ikayu, makiapus ko karing taung manaya king guinu
ra nung mibalik yanj]j manibat king kasal, keta nung datang ne
at maus, agad deng buklatanan.
3*^ Nuan la detang alipan, a deti nung datang ya ing guinUj
dasnan nong paipuyat : katutuan sasabyan ku kekayu, king ya
magbabat ya, at daptan na ing paluklukan na la king dulang,
at lumapit yang sumuyu kaeda.
160 8AN liUOAS 11
88 At aguiamang datang ya king kaduang vigiliai* at
aguiamang datang ya kiug katlung vigilia, at dasnan nong
makanyan, nuan la deta.
39 Makanyan man iti talastasan yu, king nung a balu namu
uing guinu ning pibalebale irig oras a panyatang na ning
mapanako, katutuan migpuyat ya sa, at e ne pepaburen
melukib ing bale ua.
40 Ikayu man pin magsadia kayu ; uli ning king oras a e 3^
isipan, ing Anak ning tau datang ya.
41 At i Pedro sinabi na : Guinu, i sasabyan mu iting
alimbawa kekami, 6 karing sabla naman ?
42 At sinabi na ning Guinu : Ninu ing katiwalang tapat at
maisip, a paniwala na ning keang Guinu ing keang pamibalebale,
banong dinan king karelang pamangan king kapanaunan ?
43 Nuan ya itang alipan, a nung datang ne ing guinu,
dasnan nang makanyan ing daraptan na.
44 Tutu man sasabyan ku kekayu, king kea na ipaniwala ing
anggang pibandian na.
45 Dapot nung ing alipan a iti sabyan na king pusu nang
sarili : Ing guinu ku magluat ya king panyatang na, at
pagmulan nong.pamalduan ding alipan at ding ipus a babai,
at mangan, at minum, at maglasing.
46 iSitang ya ing guinu na nitang alipan king aldo a e na
^panayan, at king oras a e na balu ; at pamalukan ne, at ipakiabe
]^a ing keang dake karing e tapat.
47 At ing alipan a mekatalastas king kaburian na ning keang
guiuu, at e miadia, at e na depatan ing makatuntun king
kaburian na, mapaluka yang dakal.
48 Dapot ing e mekatalastas, at dinapat karing bague a
katampatan king paluka, mapaluka yang ditak, uling ing
ninumang mirinan dakal, dakal ing mayawad kea a isubli na ;
at ing mipauiwalan dakal, maiguit lalu ing mayawad kea.
Uesus hinili na king yatu ing api at ing pamisalangsangan.
49 Dinatang ku bang ibili ing apf king yatu, ^ at nanu ing
buri ku, nung mitatau na ?
* Yigilia, tnetung ya karing apat nang dake ning bengi king pamagUme a
makapirake king Utlang oras batang miwL
BAN LU0A8 12 & 13. 181
50 Dapot ako atin kang metnng a binyag a ibinyag
da kaka; at nuanti ing kanakong kapagnasan anggang e
mituparan
51 ^Uknlau yu king dinatang ku bang munye kapayapan
king yatu ? AU, sasabyan ku kekayu, lalung pamisasalang-
aang.
52 Uli ning mikakawani la ding limang manuknangan ngeni
king metung a bale, ding atlu salang la karing adwa, at aing
adwa salang la karing aUu ;
53 ing ibpa kawani yang salang king anak a lalaki, at ing
anak a lalaki salang kio^ ibpa : ing indu salang king anak a
babai, at ing anak a babai salang king indu : ing katiwangan a
babai salang king manuyang nang babai, at ing manuyang a
babai salang king katiwangan a babai.
Ding tanda ra ding panaun,
54 At sasabyan na naraan karing keraklan : Nung akakit
ynng Inlual ing lulam king albugan, agad yung sabyan ; Datang
ing uran ; at makanyan ing mapalyari.
65 At nung titiup ing mauli, sasabyan yu: Datang ing
pali ;.at mapalyari.
56 i Magbanalbanalan ! Balu yung pibaldugan ing aske na
ning gabun at ning banua, ^at ing panaun a iti, bakit e ye
balung pibaldugan ?
57 ^ At bakit e yu atulan king kekong sarili nung isanu ing
matulid ?
68 Nung ume ka pin king ukura a abe me ing kekang
kasalang, anggang lalakad kayu pagpilitan mung tumakas ka
kea, a magkang idala na ka king ukum, at ing ukura ibye na
ka king manibala, at ing manibala ilub na ka king sukulan.
59 Sasabyap ku keka king e ka lual karin angga king bayaran
mu ing katataulian a utsabas.
Ing pamakanuUe karing tau OaUlea at ing torre SHoi.
1 O AT king panaun a iti atilu karin ding mapilan a pamalita
^^ ra kea tungkul karing tau Galilea, a ing daya ra deti
pekilauk nang Pilato king karelang ain.
2 At mekibat ya, ngana karela: ^Balak yu galang king
detiug tau Galilea uling mibata la karisg bague a deti, maiguit
la pangamakasalanan karing anggang tau Gaiiilea ? -
162 BAN LU0A8 13.
3 Ali, aku sasabyan ku kekayu, bagktis nnng e ko sumisi,
iko ngan mate kong makanyan,
4 0 detang labingwalu, a mipatanan king torre ning Silo6,
at pete na la, ^, balak yu king maiguit lang palpikasala karing
anggang taung manuknangan king Jerusalem ?
6 Ali, aku sasabyan ku kekayu, bagkus nung e ko sumisi,
iko rigan mate kong makanyan.
Alimhatea ning higuerang e mamunga.
6 At selita ne iting alimbawa : Ating metung a tau atih
yang metung a higuera a makatanam king keang mulahan ;
at mine ya Iwing guntal karing bunga na, at e ya menakit.
7 At sinabi na king magmulahan na: Oini, atlu nang
banuang manintun kung bunga kaniting biguera, at e ku
manakit ; kuturan me, ^ baket makaskup ya pa king gabun ?
8 At ya kauita mekibat ya, ngana kea : Guinu, paburen
mu ne pa king banuang iti, angga king ag£^mbul ke, at adinan
keng pakataba.
9 At nung mamunga ya \dng paintungul, mayap, dapow
nung ali ya, kuturan mu ya.
Pamipakayap hing metung a babaing lumpu*
].0 At tuturu ya king metang a sinagoga king aldo s^bado.
11 At, oini, ing metung a babai a makisakit a menibatan
king.eapiritung marawak, labingwalung ban^a, at bukut yang
lalakad, nanupata king makananumang bague e na arapat ing
miatyat ya.
12 At inyang akit nong Jesus, inaus ne, at ngana : Babai
makaiigtas na ka kin^ kekang sakit.
13 At timpak no ding gamat na kea ; at kanita miatyat ya,
at pupuri ya king Dios.
14 At inyang mekibat ya ing pdeapnn king sinagoga, moa
ya king i Jesu8 menuln ya king aldo s&bado; ngana king
keraklan: Anam a aldo ing sukat igalo: kareti ping aldo a
deti karin ko datang, at manulu kayu ; at e king aldo sabado.
15 At ing Guinu pekibatan ne, at ngana: Magbanalba-
nalan, balang metung kekayu ^e nekakalagan king aldosdbado
ing keang bakang lalaki, 6 ing keang asno king lilibangany at
idala neng padnuman?
SAN liUGAS Ig. m
16 At mg babaing iti a anak nang Abraham, a tinali nang
Satanas iab^ugwalung banwa, i e dapat kakgan king pangata-
U na king aldo s^bado ?
17 At inyan^? sasabyan no deting bagne, inangapakorine la
diug anggang kasalang na ; dapot ing mabilug a balen matn-
ttila karing sablang bague a maligayang keang depatan.
Alimbaw2 ning bimUil musiasa at ning lebadura.
18 At sinabi na : ^ Kaisanu ya makatnlad ing kaarian na
ning DioB, at kaninu ke pakiabas ?
19 Katolad ne ning binutil mustasa, a kinua na ning
metuDg a tau at tenam ne king keang mula ; at tinubu ya, at
meguing dutung yang maragul, at ding ayup banua minyale
la karing sanga na.
20 At pa&ibayu yang minyabi : i Kaisanu ke pakiabas ing
kaarian na niug Dios ?
21 Kabas ne ning lebadura; a kinua na ning metung a
bs^bai, at binusal ne king atlung takal a tapung augga kuig
siolam ngan.
Ing pasbul a makiput
22 At maglakad ya karing eiudad &t nayun, tuturu ya, at
lalakad yang mame Jeru8a{em.
23 At sinabi na kea ning metung: (^GkiinUt ditak lamu
ding mililigtas ? At ya sinabi na karela :
24 Pagpilitan yung lungub king pasbul a makiput ; uli ning
aku sasabyan ku kekayu, king malda la ding magnasang
lungub, at e ra arapat.
25 Nung mitalakad ne ing guinu ning pibalebale, at ikabat
ne ing pasbul, at magmula kong ' talakad lual, at maus king
pasbul, a sabyan yn : Gninu, Guinu, Imklatanan mu kami ; at
makibat ya kekayu, ngana: B ra ko akikilala nung nuko
tau.
26 Kanita pagmulan yung sabyan: King arapan mu
mengan at mininum kami, at karing kekeng dalan tinuru ka.
27 At sabyan na kekayu : Sasabyan ku kekayu, king e ra
ko akikialala nung nuko tau ; kawani ko kana.ku iko ngang tala-t
panyapat king dewakan.
28 Karin ing kiak at langitngit ding ipan, uung akit yu ne
184 SAN LUCAS!l3 & 14.
i Abraham, at i Isaae, at i Jacob, at diii^ anggang mantila
king kaarian na ning Dios, dapot ikayu sanling initabi kayu.
29 At datang la ding manibatan king aslagan, at king
albugan, at king amianan at king mauli, at lukluk la king
dulang king kaarian na ning Dios.
30 At oini, ating tauli a maguing mumuna ; at atin.:?
mumuna, a maguing tauli.
Ing pamipaingat kang Jesus salang kang Herodes.
31 Kanita muring aldo a ita dinatang la ding mapilan a fari-
seoB, sinabi ra kea : Lual ka, at mako ka keti ; uliug i
Herodes buri na kang paten.
32 At sinabi na karela : Ume kayu, at sabyan yu kanitang
zorr9, : Oini, iyugse ko lual ding demonius at pakayap ku
ngeni at bukas, at king katlung aldo ayari ku.
33 Makanyan man dapat kung lumakad ngeni, at bukas at
makadwa ; uling e malyari'king ing metung a manula mate ya
liial ning Jeru8alem.
34 j rterusalem, Jerusalem ! a makamate karing manula, at
babatuan mu la ding tubud keka, ^raakapipilan ko birian
tipnnan ding anak mu, antimo ing pamanipun na ning gaindu
kn,riDpj keang sisi king lalam da ding pakpak na, at e mu
birian? • •
35 Oini, king ing bale yu lakuan neng paimburisan at
sasabyan ku kekayu king e 3'u ku akit, anggang e datang ing
panaun a sabyan yu : Nuan ya ing daratang king laguiu na
ning Guinu.
Pamipakayap king. metung a maiigalbag,
1 A AT milyari inyang linub ya king bale na ning met^ing a
■*■ pekapun da ding fariseos king misan a sAbado bang
mangan tinape, ila babanten de. i
2 At, oini, atiu king arapan na ing metung a lalaking man-
galbag.
3 At inyang makibat ya i Jesus, minyabi ya karing talatm*u
na ning kautusan, at karing fariseoa, ngana : ^ Katuliran ing
pakayap Ymyi^ aldo sdbado 6 ali ? ^
4 At iU e la bubulad. At telanan. ne, pepakayap ne, at
pepal&kwan ne> .
^ /
8AN LUOAS 14. IW
5 At shiabi Ba karela : i Ninu kekayu ing ating asnu 6
bakang lalaki a mabaldug king talaga, at e ne agad iUgtas king
aldo B^bado ?
6 At e re apakibatan king bague a iti.
Alimbawa karing m/umunang lukhikan at karing inagkat
7 Antining apagumasdan na king pipilinan do ding mumu-
nang luklukan king dulang, minyabi yang mettmg a alimbawa
karing inagkat, ngana kaiela .
8 Nung inagkat na ka ning ninuman king kasal» e ka
lulukluk king mumunang luklukan ; uling magkang atin yang
aliwang agkatan a lalung mal keka,
9 at lapitan na ka ning minagkat keka at kea, sabyan na
keka : Dinan meng luklukan ini : at ika kanita magmula na
kang dumine a miabie ya keka ing tauling luklukan.
10 Dapot nung inagkat da ka, ume ka, at lukluk ka king
tauling luklukan ; uling nung datang ne ing minaua keka, at
sabyan na keka: Kakaliiguran malaus ka king masiduan,
kanita mir^^an kang kapurian king arapan da ding anggang
kayabe 'n\? g inakalukuluk king dulang.
11 L'ling ninu yamang magpakasapiala, maumis ya, at ing
magpakaumis, misaplala ya.
12 At sasabyan na naman king minagkat kea : Nung ga-
gawa kaug pamangan 6 apunan, e mo ausan ding kakalu-
guram mu, aguiang ding kapatad mu, aguiang ding kama-
ganak mu, aguiang ding siping mung bale a mabandi;
magkang ila agkatan da ka naman, at ablasan da ka.
13 Dapot nung magtau ka, ausau mo ding maluka, diug
pingpkul, ding pile, ding bulag ;
14 at maguing nuan ka; uling ila ala lang sukat iablas
keka ; dapot mibayaran keka keng subli lang mie ding banal.
Alimbaioa king maragul a a%unan.
16 At inyang damdaman na iti ning metung karing atiung
kayabe nang makalukluk king dulang, sinabi na kea : Nuan
ya ing mangan tinape king kaarian ning Dios
16 At sinabi na kea: Ing metung a tau guiuawa yang
metung a maragol a apunan, at inagkat no ding dakal.
m , SANIiUClS14
17 Ali king oras na ning apunan tiburan 66 ing keahg
alipan bang sabyan na karing inagkat na: Ume ko.keuit
uling makasadia na ngan.
18 Afc ila ngan king metung a pamisangguni, migmula
no ngang minyangkan : Ing mumuna sinabi na kea : Sinali
kung metunga asikan, at kailangan kung raako, iit lawan ke :
pakisabi kung mayap keka, tanggapan mu ing sangkan ku.
39 At ing ipetung ngana: Sinali kuug lima kaparis a
baka, at ume ku bang subukan ku la:. pakisabi kung mayap
keka, tanggapan mu ing sangkan ku*
20 At ing metung sinabi na : Kaibatibat ku p^ng mikasal ;
at uji na niti e ku malyaring unae.
21 At mibalik ya ing alipan, pepabalu no king guinu na
deting bague. Kanita ing guinu niug pibalebale mimua ya at,
nganang minyabi king keang alipan : Malagua kaug uma
kariug plasa, at karing pigulut ning eiuda^, at dalan mo keti
ding maluka, ding pingkul, ding bulag at ding pile.
22 At einabi na ning alipan : Gruinu, makat^pad na ing
inutus mu; at makanyan man atin pang karinan.
23 At sinabi na ning Guinu kiug alipan : Ume ka karing
dalan, at karing mulahan, at pilitan mong lungub, bayang
kumatmu ing bale.ku..
24 UHng sasabyan ku kekayu, king ninuman karetang
inagkat, e la takman king kakung apunan.
Alimbawa tungkul kmg pamiadia,
25 At dakal lang tau ding tutuki kea ; at melikid ya ilgana
26 Ninumang ume kanaku, at e ne isakuil i ibpa na, at i
indu na, at ing asawa na, at ding anak na, at ding kapatad
nang lalaki, at ding kapat^d nang babai, at antimu naman
ing bie nang sarili, e malyaring maguing alagad ku.
27 At ninumang e magdala king keang erus, at e tuki
king tauli ku, e malyaring maguing alagad ku. ,
28 Uling ^ ninu kekayu, nupg bisa yang mitalakad metung
a tpri e pamu lukluk at balakan ing gugulan na, nung atin ya
king maguingkailangan na baneng ap^yari ?
29 Magkang nung kaibat ua neng abili ing katatalakaran
na, at e ne apayari ngan, ding sablang manakit kanifi, e ra
pagmulan ing biruan de,
SAN IiUGAS 14 & 15. 187
30 sabyan da: Iting taung iti pigmnlan neng telakad, at e
ne ayari.
31 6 /,ninung ari, nung eagana yang raakipamuk salang
king aliwang ari, e pa lukluk at e nana balakan nung arapat
nang lual makitalad karing apulu nang libu, king daratang a
salang kea a makiadwaug pulung libu ?
32 0 kaya kabang ing metung marayu ya pa, mitubud
yang metung a tubud a aduan na ing kapayapan.
33 Inya pin balang metung kekayu ing e makalakuan king
sablang bague a bandi na, e ya malyaring alagad ku.
34 Mayap pin ing asin ; dapot nung ing a^u mawala ing
kalat na, ^» nanu ing panyangkap kea?
35 Aguiang king gabun man, aguiamang king pibubuntunan
dinat e na dapat ; iugse re lual. Nuug ninu ing makipa-
namdam a makiramdam, makiramdam ya.
Alinabawa king tupa at king draema* a mewala.
1 pv AT lalapit la kea ding anggang manyingil buis at ding
^ palpikasala bang pakiraradaman de.
2 At bulungbulung la ding farif^08 at ding eeeribas, ngara :
Iti tatanggapan no ding palpikasala, at makisulu ya karela.
3 At ya sinabi na karela iting alimbawa, ngaim :
4 ^ Ninu kekayu a ating dinaian a tupa, nung mawala ya
ing metung karela, e no iakuan ding siamapulu at siam king
ilang, at ayan neng panintunan ing mewala, anggang e ne
akit?
5 At nung akit na ne, masaya neng pusanan karing pago
na;
6 at nung datang ne bale^ tipunau na la ding kakaluguran
na, at ding siping nang bale, sabyan na karela : Makipagsaysi
ko kanaku ; uliug ikit ko ing tupa kung mebating.
7 Sasabyan ku kekayu, king mikasaya banua tungkul king
metung a palpikasakng sisiBi, maiguit karing siamapulu at
siam abanal, a e kailangan sutnisi. '
8 <) (^ninung babai ing atin yang apulung draoma, nung
* Al*f^ 7»n|? *P*t apuluug eentimoa.
188 SAN LTJCAS iS.
mawala ya ing metnng « draema, e ne salaingan ing sulu at
paUsan ne ing bale, at pagmalasakitan neng panintunan,
anggang e ne akit ?
9 At nung ikit na ne tipunan no ding keang kakaluguran,
at ding siping nang bale, sabyan na karela : Makipagsaya ko
kanaku ; uling ikit ke ing draemang mewala kanaku.
10 Basabyan ku kekayu, king makanyan raikatula king
ai-apan da ding ingeles ning Dios uli ning metung a palpikasa-
lang sisiBi.
Alimbawa king anak a mapanyintang.
11 At sinabi na: Ing metung a tau atin yang aduang
anak a lalaki ;
12 at ing bungsu karela sinabi na kang ibpa na : Ibpa, ibie
mu kanaku ing dake king bandi a katuliran ku. At ya pirake
na karela ing keang pagkabie.
13 At e milabas ing dakal a aldo, tinipun na ngan ning anak
a bungsu, meko ya at mine ya king metung a marayung labuad ;
at karin na sinira ing pibandian na king pamagkabie a pamag-
tamasa.
14 At inyang agugul na na ngan, dinatang ing metung a
maragul a danup king labuad a ita ; at migmula yang
kekulangan."
15 Mine ya at mekiabe king metung karing manuknangan
king labuad a ita, at iti tinubud ne king keang laulta, bang
pastulan na la ding babi.
16 At nasa neng pakabsian ing atian na karing algarroba*
a kakanan da ding babi ; dapot ninuraan alang babie kea.
17 At mibalik ya lub, sinabi na : | Pilan la ding upahan
nang ibpa ku a atiu; bale na sawa lang tinape, at aku keti
mamaraate kung danup !
18 Talakad ku at ume ku kang ibpa ku, at sabyan ku kea :
Ibpa, mikasala ku salang king banua, at king arapau mu ;
19 e na karampatan kanaku ing mayaus kung anak mu :
ibiK mu kung anting metung karing kekang upahan.
20 At inyang talakad ne, mine ya kang ibpa na. At marayu
ya pa ikit neng ibpa na, at tiblan ne ning pakalulu ; at pupulay
yang selubungan ne, kinaul ne king batal, at inuma ne.
21 At ing anak sinabi na kea : Ibpa, mikasala ku salang
* Anti lang bungang bule.
SAN LUGAS 16 & 16. 189
king batioa, at kiDg arapan mu : 6 na katampatan kanaka ing
mayaos kung anak mn.
22 Dapot ing ibpa sinabi na karing keang alipan : Enanan
ya ing mal a imalaD, at papiblasan ye ; at ibili ye ing metong a
singsing king gamat na, at ding sapin karing bsang bitis ;
23 at dabn ye keti ing bieerung pepataba, at paten ye ; at
mangan tamn, at magsaya tama ;
24 uling ing anak kung iti mete nea, at mebie yang pasi-
bayn : mewala ne, at meakit ya. At pigmulan da ing pami-
tutula.
25 Dapot ing anak a matwa atiu king marai^le, a inyang
dinatang ya, at Unapit ya king bale, dimdam na ing tigtigan
at ing terakan ;
26 at inans ne ing metong kaiing alipan, kitang na kea
nung nanu ita.
27 At ya nnaln na kea : Ing kapatad mu dinatang ya ; at
i ibpa mu pete ne ing bieerung pepataba, uling tiuggap neng
mayap ya :
28 at miinua ya, at e bisang lungub. At ing ibpa na
Hnual ya, at pagamuamu ua kea ting lungub ya.
29 At mekihat ya sinabi na kang ibpa na : Oini, dakal
mng banuang susuyuan da ka, a k^pilan man e ku linapas
king utus mu, at kapilan man e mu ku dininan metung a
mabiting kambing bang pakikatula ku karing kakaluguran ku ;
30 dapot inyang dinatang ya ing anak mung iti, a guisan na
ing bandi mu karmg patutut, king uli na pete me ing bieerung
pepataba.
^l Ya kanita sinabi na kea: Anak, ika kapilan man
kayabe mu ku, at ing anggang bandi ku kekangan ;
32 dapot kailangan ing pamagtau at ing pamipatula tamu
uUng ing kapatad mung iti mete nea, at sinubli yang mebie :
mewala ne at meakit ya.
Alimbawa king katiwalang e tapat
1 £1 AT sinabi na naman karing keang alagad : Ating
^ metung a taung mabandi, a makimetung yang kati-
wala ; at iti misumbung ya kiug arapan na, a sisira king keang
pibandian.
2 At inaus ne, at sinabi na kea : i Nanu iting daiamdaman
ku dikil keka ? salesean mu ing mipaniwala keka ; uliug e na
malyari iug maguing katiwala ka pa.
190 SAN LUGAS 16.
8 At sinabi na ning katiwala king sarili na : Nann ing
daptan ku ? uling ing guinu ku lalako na kanaku ing pangakati-
wala. Kulkul, e ku aguiu : magpalimus, marine ku.
4 Aku balu ku na ing daptan ku, bang nung milako na
kanaku ing pangakatiwala, tanggapan da ku karing bale ra.
5 At inyang inaus na la balang metung karing makiutang
king guinu na, sinabi na king mumuna : ^ Magkanu ing utang
mu king guinu ku ?
6 At ya ngana : Dinalan a guguling a laru. At ya sinabi
na : Abutan me ing pitandanan yu, at lukluk kang malaguap
isulat mung limang pidu.
7 Eaibat sinabi na king kadua : ^ At ika, magkanu ing
atang mu ? At ya ngana : Dinalan a takal a trigu. At ya
sinabi na kea : Abuton me ing pitandanan yu, at isolat mung
walung pulu.
8 At pinuri ne ning guinu na ing katiwalang e tapat, oling
dinapat ya king matas a kaisipan; uling ding anak king
yatung iti maisip la nung king karelang sariling dai karing
anak ning sulu.
t) At aku sasabyan ku kekayu: Daptan yu ing makika-
tugurau king pamamilatan na ning pibandian na ning
dewakan, bang nung magkulang kayu, tanggapan da ko karing
alang anggang tuknangan.
10 Ing tapat king dit, king dakal man tapat ya ; at nung e
ya tapat king dit, e ya naman tapat king dakal.
11 Nung iko pin e ko meguing iapat king marawak a
pibandian, ^ninu ing paingat kekayu king katutuan a
pibandian ?
12 At nung e ko meguing tapat king pibandian ning aliwa,
^ ninu ing munye kekayu ketang kekayung sarili ?
13 Ninumang alipan e ya malyaring sumuyu karing
adwang guinu ; uiing 6 umisan ne ing metung, at aluguran ne
ing kadua, 6 maguing tapat ya king metung, at pikasaman ne
ing kadua. E ko makasuyu king Dios, at king pibandian.
Ing kayupaywn na ning kauiuMn.
14 At ding fariseo6 a pawang malogud king salapi daram-
daman da ngan itiag sablang bagae, at ya susanu re.
15 At sinabi na karela : Ikayu ing ^agawang b%nal king
sarili yu king arapan da ding tau ; dapet mg Dios akikilala no
8AN LU0A8 16. 191
ding pua yp ; oliDg ing paolagan da ding taa, Idng arap ning
Dios makadiri.
16 Angga kiug panaun nang Jaan ing kantnsan at ding
manula : manibat kanita ing kaarian na ning Dios mipanarsd
ya, at ding keganagana lulub la king pilit.
17 Dapot mayau pang bague ing lumabas ing banoa at ing
gabun king kumulang iug metung nang gulis ning kautusan.
18 Ninuman^ kawani king keang asawa, at makiasawa ya
kmg aliwa, pahwas ya ; at ninumaug makiasawa king kewa-
nyan na ning Aksawang lalaki, paliwas ya.
AlimbauHi king iaung mahandi at king pulubing i Ldgaro.
19 At ating metung a taung mabandi, a mimalan yang
ma^rubung kme at masinsin a pangaabal, at mamangan yang
makapayan king aldoaldo.
20 Atin namang meiung a pulubi a milaguiung Lfizaio, a
mibili arap ning keang pasbul, mitmu yang sugat,
21 at ing nasa na magpakabsi karing siming mangabalag
kiug dulang na ning mal^ndi ; at augga ding asu linapit la, at
didilatan do ding sugat na.
22 At milyari king mete ya ing pulubi, at dela re ding
aogeles king kanduugan nang Abraham ; at mete ya naman
iug mabandi, at mikutkut ya.
23 Ac king Hades tinas no diug mata na, inyang atine king
dusa, ikit ue i Abraham king marayu, at i Lizaro king kan-
dungan na.
24 At guinulisak ya, ngana: Ibpang Abraham, pakalu-
luan mu ku, at tuburan me i L&zaro bemeng basan danum
ing sepu ninp taliri na, at parimlan ne ing dila ku ; uling atiku
magkakasakit kening labiab.
25 Dapot i Abraham sinabi na : Anak, ukulam mn king
tinggap mu na ing mayap king kekang bie, at i Lazaro naman
ing marawak ; dapot ngeni mipatulan ya keni, at ika, mipasa-
kitan ka.
26 At makaahwa king sablang iti, metung yang maragul a
saug ing atiung makapamilatan king kekami at lang kelutyu,
baug ding bisaug luittipat manibat keni angga kean kekayu e
ra arapat, at manibat kean ninuman e milipat keni kekami.
27 At sinabi na: Pagamuamu ku pin keka, ibpa, king
itnbud me king bale nang ibpa ku ;
132 SAN LUGAS 16 & 17.
28 nling atin kung limang kapatad a lalaki, bang patuttian
na mu karela, bang e la ume mu naman king karinan a ini
ning kaBakitEiD .
29 At i Abraham Binabi na : Atin lang Mois6s, at ding
manula ; a makiramdam la karela.
30 At ya sinabi na ; Ali, ibpang Abraham, dapot nung
ninamau a luanibat karing mete at ume ya karin karela, ila
pa^isigila,
31 Dapot ya sinabi na kea : Nung e la makiramdam kang
Moiaes, at karing niaoula, e la naman mayabluk, aguiang
ninnmau talakad ya karing mete.
Trmgkul karing mahaiUe katatakiran ; hing pamipatawad
king kaUbakan at king kabagsikan na ning
Katitumn—Ding alang kabaldugan
a alipan.
t T SINABI na naman karing keang alagad : B malyariog
-*-' e la datang ding tiiakatisud ; dapot jkalulu no itang
nUDg nim ing panibatiin da !
2 Mayap pa kea, nuug isabit ne king batal na ing metung
a gnilingan a batu, at miugse ya king dayatmalat, king munye
yang katitieuran king n^etung karing mangalating deti.
3 Mingat kay u. Nung mikasala ya ing kapatad mu, sabya-
nan me ; at nung flumif?i ya, patawaran me.
4 At nung malmpituog ukdu king aldo mikasala yang
aalang keka, at pituu^^ ukdu a luraapit ya keka, at sabyan na :
SiEisi ku, patawaran me.
5 At sinabi ra king Guinu ding Ap6stol : Dagdagan mu
ing kasalpantayaiiaii mi.
6 At ing Gninu sinabi na : Nung ating kong kasalpanta-
yanan anting kabutilan a mustasa, sabyan yu kanining dutung
a sic6moro : Mabagnt ka, at mitanam ka king dayatmalat, at
pamiotuan na kayu.
7 i Dapot, ninu kekayti ing makimetung a alipan a sasarul,
o magpastul tupa, nung muli neng manibatatt king matangle
sabyan na kea : Ume ka kouing agad, lukluk ka king dulang,
8 e na pa munang sabyan kea : Isadia mu kung aya-
SAN liUOAS 17. m
puoan, at magbabat ka, at Bumuyn ka kaka anggang ibat
koDg mengan at mininnm ; at kaibat na niti ika mangan ka at
minum ka ?
9 i Pasalamat ya king alipan uling depatan na ing inutos
na kea?
10 Ikayu makanyan mu naman, nung arapat yu na ngan
isg inutus ku kekayu, sabyan yu : Alipan keng alang kabal-
dugan : u]ing depatan mi ing katungkukbn ming daptan.
Pamipakayap karing apulung Uproto.
11 At miiyari king inyang tuturu ya Jeru8alem, lalabas ya
king pilatan na ning Samaria, at uing Galilea.
12 At inyang lungub y^ king metung a nayun, dinatang
lang sasalubungan de ding apulung lalaking leproBO, at tinuk-
nang la king makarayu ;
18 at sikan da ing tiwala ra, ngara: Je8U8, Maestro, paka-
laluan mu kami.
14 At inyang ikit na la, sinabi na karela : Ume kayu, at
pakit kayu karing saoerdotes. At milyari kabang mame la
melinis la.
15 At ing metung karela, inyang ikit nang kinayap ya,
mibalik ya, pupurian ne ing Dios king masikan a siwala ;
16 at migsakab ya king bitis na, at pasalamat ya kea ; at iii
metung yang tau Samaria.
17 At mekibat ya i Jesu8, ngana: ^E la melinis ding
apulo ? i Dapot nu la karin ding siam ?
18 ^ Ala nang aliwang meakit mibalik, at munye kapurian
king Dios, nung e iting aliwang balayan ?
19 At sinabi na kea : Talakad ka, mako ka ; ing kasal-
pantayanan mu pepakayap na ka.
Sinig Uglang panyatang na ning kaarian na ning Dios,
20 At kukutnan de ding fariseos, nung kapiian ya datang
ing kaarian na ning DioB, pekibatan na ia, at ngana : Ing
kaarian na ning Dios e datang a maya^rakit ;
21 at e ra sabyan : | Oining keni I 6 j atiu kean I uling,
dai^ ing kaarian na ning Dios atiu kilub yu.
22 At sinabi na karing keang alagi^ : Datang la. ding
194 SAN .LUGAS 17.
alelo, a pagnasan ynug akit ing metung kaiing aldo na ning
Anak ning tau, at e ye akii.
23 At sabyan da kekayu : j oining keni ! 6 | oyang kean I £
ko mame numan karin, at e ko tutuki karela.
24 Uling antimo ing kildap, nung kildap ya manibat king
metung a wakas a atiu lalam ning banua, kikislap €uigga king
sUmangid nang wakas ning lalam ning banua, makanyan
mu naman ing Anak ning tau king aldo na.
25 Dapot dapat pamu king ya mibata yang dakal a bague
at isakuil ne ning^ daing iti.
26 At antimo ing milyari karing aldo nang No6, makan-
yan mu naman ing malyari kanng aldo na ning Anak
ning tau :
27 mamangan la, miminum la, mikakasal la at mangasal la,
angga king aldo a linub ya i Noe king daung ; at dinate.ng ing
albug a linipul karela ngan.
28 Makanyan mu naman nung makananu ing milyari karing
aldo nang lot: mamangan la, miminum la, manyali la,
misasali la, tatanam la, manalakad la ;
29 dapot king aldo a i Lot meko ya Sodoma, minuran api at
asupri menibat banua, at melipul la ngan.
30 Makanyan mu naman ing malyari king alda a mibulalag
ya ing Anak ning tau.
31 King aldo a ita, ing makaukiat king bubungan, at ding
bandi na atiln bale, e Inikuldas bang dalan na k ; at maka-
nyan ma naman ing atiu king marangle, e moihtdi king
ibatan na.
32 G^nakan ye ing asawa nang Lot.
33 Ing magkapilit miligtas king bie na, mawala ya kea ; at
ing miwala king bie na aingat ne niti.
34 Sasabyan ku kekayu, king benging ita mayakit la ding
adua king metung a pagkeian : ing metung mayakua ya, at
ing kadua malakuan ya.
35 Aduang babai mayakit lang miabe guiguiling: ing
metnng mayakua ya, at ing kadua malakuan ya.
36 Aduang lalaki mayakit la king marangle: ing metusg
noayakua ya, at ing kadua malakuan ya.
37 At pekibatan de, ngara: ^Nukarin, Guinu? At ya
sinabi na karek : Nung nuya karin ing katawan, karin la
naman milipan ding balawe.
*^.<i
SAN LUOAS 18. 196
AUmbawa king marawak a uhum.
1 Q AT sinabi ne karela metung a alimbawa, bang ifcam na
^ king ila kailangan lang manalangin parati, at e ra
painan ing lab da,
2 at sinabi na: Ating metang a nkum king metong a
dadad, a e tatakat king Dios, at e ne gagalang ing taa.
3 Ating manamang metang a babaing mebala king eiudad a
ita, a daratang ya kea, ngana : iablas ma ka king kanakang
salang.
4 At ya e mebisa king mapilan a panaan : dapot kaibat na,
sinabi na king keang sarili : Agaiang e ka tatakat king Dios,
at e ka gagalang king tau.
5 makanyan man, antining iting babaing mebalu pangaba-
lanan na ku, iablas ke kea ; bang e ne parating daratang at e
na na ka papagalan lilingasngasan.
6 At sinabi na ning Guinu : Pakiiamdaman yu ing sabi na
ning ukum a marawak.
7 <jAt ing Dios e no wari ipanlualu ding keang pili a
kukulisak kea king aldo at bengi, at makanyan man, maragul
ya kapanupayan tungkul karela ?
8 ^sabyan ku kekayu king panlualu na la king kamamala-
guanan. Makanyan man ing Anak ning tau, nung datang ne,
^manakit ya kayang kasalpantayanan keti sulip?
Alimbawa king/a^iseo at manyingil buis.
9 At sinabi na ne man iting alimbawa karing manalig king
keang sarili, king ila, banal la, at lilibakan da la ding aliwa ;
10 Ding adua katau menik la king pisamban at manalangin,
ing metung fariseo ya, at ing kadua manyingil yan buis.
11 Ing Tariseo makatalakad yang manalangin king sarili na,
king anti kanini : Dios, pasalamatan ku keka, king e ku anti
ding aliwang tau, mapanako, mapanalipit, mapagpaliwas, at e
ku anti man ining manyingil buis.
12 Magayunu kung makaladua king paruminggu; babie
kang sikapulu king anggang kayatinan ku.
13 Dapot ing man^^ingil buis, makarayu ya, e no buring
italanga munwn banaa ding mata na ; dapot durugdugan ne
ing salu na, ngana : Dios, pakalulu ka kakung palpikasala.
196 SAN LUGAS 18.
14 Sasabyan ku kekayu king iti tinipa yang minuli bale
nlipatutuan ya pang banaj king metung ; uling ding anggang
nmgpakasaplala, maumis la ; at ing ninumang magpakaumis,
misaplala ya.
Bebendieionan nong'^esHs ding anak.
15 At daralan da la naman kea ding anak banong apisan,
at inyang akit da iti ding keang alagad, sebyanan da la.
16 Dapot i Jesus inaus na la, at ngana : Paburen yong
lumapit kanaku ding anak, at e yo ambanganan ; uling karela
ing kaarian na ning Dios.
17 King katutuan sasabyan ku kekayu, king ninu ya man a
e ne tanggapan ing kaarian na ning Dios a antimong metung
a anak, e lungub kea.
Ing kayanakan a mabandi.
18 At kitnan ne ning metung a pekapun, ngana : ^ Mayap
a Maestro, nanung daptan ku bang manan ku ing bie alang
angga ?
19 At i Jesus sinabi na kea : ^ Bakit ausan mu kung mayap ?
Alang mayap ninuman, nung e metung ya mu, ing Dios.
20 Balu mu la ding utus :
B ka paliwas ;
E ka makamate ;
E ka manako ;
E ka sasaksi king e katutuan ;
Igalang me i ibpa mu at i indu mu.
21 At ya ngana : Detinang sablang bague tiparan ko ngan
manibat king kayanakan ku.
22 At inyang damdaman nang Jesu8 iti, sinabi na kea :
Kulang ka pang metung a bague: Ing anggang kayatinan
mu, pisali mu, at pirakerakayan mu ngan karing maluka, at
mikapibandian ka banua ; at ume ka keni tuki ka kaku.
23 Dapot ya, inyang damdaman na iti, melungkut yang
bina, uling tutu yang mabandi.
24 At inyang ikit nang Jesus, sinabi na : Kasakit da nang
Inngub king kaarian na ning Dios ding ating pibandian.
25 Mayan ya pang lumabas ing metung a eamello king
busbus na ning metung a karayum, king ing metung a mabandi
Uuigub ya Idtig kaarian na ning Dios.
SAN LDGAS !$• 107
26 At dmg mekaramdam kaniti, snabi ra : ^ At imm pin
ing malyariug miligtas ?
27 At ya sinabi na : Ding bagoe a e mapalyari nmig karing
tau, mapalyari king DioB.
28 I Pedro sinabi na : Oini, ikami likuan roi ing kekarai at
tikian da ka.
29 At ya sinabi na karela : Eing katatnan sasabyan kn
kekayu, king ala ninuman a likwan ne ing bale, 6 asawa 6 ding
kapatad, 6 ding pengari, 6 ding anak, uli ning kaarian na ning
Dios,
30 a e tanggap lalung dakal king panaun a iti, at king
panaun a daratang ing bie alang angga.
Inulan nemg JemB ing keang kasakitan,
Sl At tinipun no ding labingadwa, sinabi na karela : Oini,
king manik ta Jeru8alem, at mipamintuan ngan in^ sablang
bague a sinulat da ding manula tungkul king Anak ning tau.
32 UUng miabie ya karing naci6n, at malibak ya, at
malapastangan ya, at miluran ya ;
33 at kaibat deng peluka paten de ; at king katlung aldo
subli yang mie.
34 At ila ala lang atalastas kareting bague, at ing amanu
iti mitakpan karela ; at e ra atalastas ing sasabyan na.
Ing hulag Jeric6,
35 At milyari, king inyang milapit ya Jeric6, ing metung a
bnlag makalukluk ya lele dalan magpalimus ya.
36 At antining dimdam no ding keraklan a lalabas, kitang
na nung nanu ita.
37 At sinabi ra kea, king : Jesu8 tau Nazaret lalabas ya.
38 At ya guinulisak ya, ngana : ] Jeem, Anak nang Dayid»
pakaluluan mu ku !
39 At ding king mumuna sasabyanan de bayang tuknang :
dapofc ya lalu na pang pakagulisak: lAnak nang Dayid,
pakaluluan mu ku 1
40 I Jesas pin tinuknang ya, inutus nang dalan de kea.
At inyang milapit ne, kitnan ne :
41 i Nanu ing buri mung daptan ku keka ? At ya ngana :
Guinu, manakit ku sa nang pasibayu.
198 SAN LUOAS 18 & 19.
42 At i Jesiis sinabi na kea : Manakit ka : ing kasa,^panta-
yanan mu linigtas na ka.
43 At kabud menakit ya, at tinnki ya kea, papuryan ne ing
Dios ; at pamanakit na ning mabilag a balayan kaniti, minye
yang kapuryan king Dios.
Zaqueo ing manyingil buis.
1 Q AT inyang lulub ya i Jesu8, daralan ya Jeric6.
^^ 2 At, oini, ing metung a lalald a mayayaus Zaqueo
raetung yang pekapun ding manyingil buis, at mabandi ya.
3 At pagpilitan neng akit i Jesus nung ninu kaya ya, dapot
e na arapat, uli ra ding keraklan, antiniug pandak ya.
4 At milai ya pin king mumuna, at minukiat ya king
meti^ng a dutung a sic6moro, bang akit ne; uling karin ya
lunmbas.
5 At inyang miras ya i Jesus king tuiid a ita, tinalanga ya,
aintibi na kea . Zaqueo, malagwa ka, kuldas ka ; uling ngeni
kailangan ing manlayunan ku bale mu.
6 At ya kinuldas yang mirarapal, at tinggap neng masaya.
7 At inyang akit da iti, bubulung la ngan, ngara : mine
yang minlayunan king metung a taung palpikasala.
3 Dapot i Zaqueo, kaibat nang tinalakad, sinabi na king
Guinu : Oini, ing kapitna ning bandi ku, Guinu, babye ku
karing maluka; at nung sakali sekiman ke ing ninumanp
iiusabli kung makatapat.
9 At i Jesus sinabi na kea : Ngeni ing kaligtasan dinatang
kiDg bale a iti ; uling ya man anak neng Abraham.
10 Uling ing Anak ning tau dinatang ya baneng panin-
tuuan at iligtas ing mewala.
AUmbawa haring a pulung nUna.^
11 At kabang ila pakiramdaman da iting bague, sindu na,
at sinabi ne ing metung a alimbawa, uling malapit ne Jeru8a<
tem ; at uling ila ukdan da king ing kaarian na ning Dios
pakit ya,
12 Sinabi na pin : Ing metung a taung makamal mine ya
* MetuDg yang saUpi karin Boroa a ing alaga an apat apulimg pesns.
SAN LUOAS 19. 199
kiog mettiDg a maraytmg laboael, bayang tanggap metang a
kaarian, at mibalik ya kauita.
13 At inyang inaos na la ding apnla nang alipan, dininan
nong apulung mina a( ngana karela: Mangalakal kayu
angga keng datang ko.
14 Dapot ding keang kabala]ran kasaman de : at pepatagal
de king metnng a tabud, ngara : E mi buri king iti magari
ya kekami.
15 At milyari myang mibalik yang pasibayu, kaibat neng
tinggap ing kaarian, pepayaus na la ume king arapan na ding
alipan a deta, a nung kenu ne binie ing salapi, banang abalu
nung magkanu ing akalakal da balang metung.
16 At diuataag ya pin ing mumuna, ngana : Guinu, ing
mina mu migtubu yang apulung mina.
17 . At sinabi na kea : Mayap, alipan a mayap : antining
migtapat ka king binang ditak, atin kang kayupayan karing
apuIuDg eiudad.
18^ At dinatang ya ing kadwa, ngana Guinu, ing mina
mu migtubu yang limang mina.
19 At makanyan mu naman ing sinaU na kaniti : Ika atin
ka namang kayupayan karing limang eiudad.
20 At dinatang ya ing katiu» ngana : Guinu, oini ing mina
mu, a selikut ke king metung a panyu.
21 niing mitakutan ku keka, uling tau kang mabangis:
kakuanan mu ing e mu binili, at papalutan mu ing e mu
tenam.
22 Sinabi na kea : Marawak a aUpan, king keka muring
asbuk atukn da ka : i Balu ma king aku tau Irong mabangis,
king kakuanan ku ing e ku binili, at papalutan ku ing e. ku
28 i at bakit pin e me Unili ing salapi ku king pipanilasanan
salapi, bang king panyatang ku adwan ke pati ing tubu ?
24 At simbi na karing makarungut: Ilako ing mina, at
ibie ye king makiapulung mina.
25 At ila sinabi ra : Guinu, atin neng apulung mina.
26 Sasabyan ku kekayu, king in^ ninumang makiatin,
mirinan ya ; dapot ing ala, itamang atiu kea milako kea.
27 Makanyan man deting kakung kasalang, a e la bisa king
aku magari ku karela, dalan yo keni, at tabtaban yo batal king
arapan ku.
200 SAN liUGAS 19.
Ma^ayang panlub nang Jesus Jerusalem,
28 At ya kaibat nang sinabi iti meko ya bang manik
Jerusalem.
29 At milyari, king inyang datang ya malapit king Betfage,
at Betania, king bundnk a ausan dang 01ivar, mitubud yang
dawa karing keang alagad,
30 ngana; Ume kayu king katulid a nayun, kalub yu
karin, akit ye ing metung a bieeru a makatali, a kea ninumang
tau ala pang sinake : kalagan ye, at dalan ye.
: 31 At nung ating kukutang kekayu /, Bakit kakalagan
ye ? Makanyan ing sabyan yu : Ing Guinu kailangan ne.
32 At meko la ding tiburan, at disan da antimo ing sinabi
na karela.
dS Ati inyang kakalagan de ing bieeru, ing makibandi
kaniti sinabi na karela : ^ Bakit kakalagan ye ing bieeru?
84 At ila sinabi ra : Ing Guinu kailangan ne.
35 At dela re kang Jesus ; at pangasable na ning kaii^elang
imalan king gulut na ning bieeru, seke re babo i Jes§8.
36 Ab kabang lalakad ya, lintang da ing karelang imalan
kiDg dnlan.
37 At inyang malapit na la king pamanguldas king bunduk
da eiing Oliyos, ing anggang kekaldan da ding alagad, migmula
lang metula, at minuri kirig Dios king mamkan a siwala, uli na
ning atiggang dapat^ a maMkayupayan a ikit da,
38 ngara :
iMapuri ya sa ing Ari a daratang king lagaiu ning
Guino ; kapayapan karin banua, at Ugaya karing
katasan.i
39 At din^ mapilan karing fia.riseos a makasamut kari&g
malda, sinabi ra kea : ] Maestro, sabyanan mo ding kekang
alagad [
40 At ya mekibat ya, sinabi na : Sasabyan kn kekayu king
nUBg deti tuknang la, ding batu gulisak la.
41 At inyang miras ne king malapit at ikit ne ing eiudad,
menangis ya king uli na,
42 ngana : j Ah, nung ika man akilala mu sana, kingaldo
a iti, ding bague a dikil king kekang kapayapan I dapot ngem
makaRslikut karing mata mu.
43 Uling d».tang la keka ding aldo, a bakuran da kang kuta
SAN LUGAS 19 & 20. 201
dtng kokang kasalang, at knbkaban da ka, at Bpitan da ka
king misusumangid ;
44 at isaldak da ka king gabun ; at ding anak mu, a atiu
keka, at e re lakuan keka ing metung a batung makatumpak
batu ; antining e mu kilala ing panaun a keka pamanyalo.
Pamanlinis king Pisamban
45 At inyang lungub ya king pisamban, pigmulan nong
tinabi ding anggang misasali karin,
46 Binabi na karela : Makasulat : Ing bale ku maguing-
bale ne ning panalangiuan ; dapot ikayu guewa yeng lukib oa
ding mapanako.
47 At tuturu ya aldoaldo king pisamban. Dapot ding
pekapun da ding saeerdotes, at ding eseribas» at ding pekapun
na ning balayan pagpilitan deng yai-ian.
48 At e la manalat nanumang bague a malyaring daptan
da kea, uling ing mabilug a balayan makapanaya a makiram-
dam kea.
King binyag nan^g Juan.
OA AT milyari king miean a aldo, kabang tuturu na ing
^^ balayan karin king pisamban, at panaral ne ing
evangelio, linapit la kea ding pekapun da ding saeerdotes at
ding eseribas kayabe ro ding makatwa,
2 at pekisabyan de, ngara: Sabyan mu kekami king
nanung kaynpayan daraptan mo deting bague, 6 ninu itang
minye ktka kaniting kayupayan.
3 Dapot ya mekibat ya, ngana karela : Aku man kutnan
da kayu namang metung a bague ; pakibatan yu ku pin :
4 i Ing binyag nang Juan king banua, 6 karing tau ?
5 Dapot ila misabisabi la king sarili ra, ngara : Nung sabyan
tamu : King banua, sabyan na : ^ Bakit pin e ye peniwalan ?
6 Dapot nung sabyan tamu : Karing tau, iug mabilug a
balayan batuan na katamu, ultng maniwala ya king i Juan
metung yang profeta.
7 At mekibat la king e ra balu nung kaninu ya.
8 At i Jesu8 sinabi na karela: Aku man e ku naman
202 SAN LUGAS 20.
8Bbyan kekayu nong kaninu kayupayan daiaptan kn iting
bagtie,
Alimbawa karing marawak a mananaman,
'9 At pigmnlan nang einabi king balayan iting alimbawa :
Ing metang a taa menanaman yaug metung a uyasan, at
pepabuis Re karing mananaman, at mine ya king aliwang
balayan king makabang panaun.
10 At king kapanaunan mitubud yang metung a alipan
kanug m£]knanaman, bareng dinan king bunga na ning uvasan ;
dapot peluka re ding mananaman, at pepanlian deng alang
daml&.
11 At minutus ya pang aliwang alipan ; at iti man peluka
re at pepalakuan deng alang darala.
1'2 At minutus ya naman king katlu ; at iti sigatan da ya
naman, at tinabi re.
13 At ainabi na ning Guinu ning uvasan : ' ^ Nanung
daptau ku? itubud ke ing Anak kung kaluguran: mekad iti
igalang de.
14 I):ipot inyang akit de ding mananaman inisip na ning
m^tUDg at metung, ngara : Iti ya ing magmana ; paten ta ya,
bang ing mana mike kekatamu. ,
15 At inyang atabi re lual ninguvasan, pete re. ^ Nann
pin ing dapban na karela ning Guinu ning uvasan ?
16 Datang ya at lipulan na la ding mananaman a deti ; at
byd na ing uvasan karing aliwa. At ila inyang dimdamda
ti, n gara i | Mananusang e mapalyari !
17 Dapot ya linawe na la, ngana : ^Nanu pin ining
makasulat :
Ing batung guewa rang alang kabaldugan ding mana*
lakad,
ya rin ing meguingpitumpakan king panyulak ?
13 Ing munang mabaldug l^bo na ning batung ita, manga-
lasi ya ; dapot ninumang asaldakanan na isalbag neng anting
alikabuk.
Ing pisasdbyan king buis,
19 At ding eseribas at diug pekapun da ding- saeerdotes
pagpilitan deng dakpan king oras a ita, dapot mitakutan la
8AN LUCAS 20. 208
king balayan ; nling atalastas da king sinalH ne ing alimba*
wang iti salang karela.
20 At snbuksabnkan de, mitabud lang magnmasid a mag-
kakannaring banal, bareng arakap king kean amanu, at aibie le
king pangasakup at king kayupayan na ning pekapun :
21 At deti kitnan de, ngara ; Maestro, b^du mi king ika
manyabi ka at tuturu lang binang matulid ; at e mu lfl£iwan
ing pangatau ning ninuman, nung e ituturu me ing dala na
ning Dios king katutuan.
^ i Eatuliran munye buis king C^r, 6 ali ?
23 Dapot ya, atatalastas na ing karelang kalalangan, sinabi
na kaiela :
24 Pakitanan yu kung metung a denario. ^Eaninu ya
ing larawan na at ing makasulat kaniti? At sinabi ra:
Eang G^sar ya.
25 At ya sinabi na karela : Bayaran yu pin kang O^r,
ing kang C^r, at king Dios ing king Dios.
26 At ila e ra atalastas ing amanu king arapan na ning
balayan : at mipamulala la king keang pakibat, migtahimik la.
Ding Sadueeoi at ing pamanyubling mie.
27 At inyang datang la ding mapilan karing Sadueeoe, ding
sasabi king alt^ng pamanyubling mie, kitnan de, ngara :
28 Maestro, i Mois^ kekami sinulat na : Nung ing kapatad
nang lalaki ning ninuman mate ya a maki£tsawa, at alang
anak, kuanan ne ning keang kapatad ing asawa na, at dinan
neng bini ing keang kapatad.
29 Atin ping pitung mikakapatad a lalaki ; at mekiasawa ya
ing pangane, at mete yang alang anak ;
^ 30 at ing pangadwa at ing pangatlu mekiasawa la king
mebaln ;
31 a makanyan la^ naman ding pitu e la milakuan a anak
at mete la.
32 Eaibat mete ya naman ing babai.
33 Ing babai pin king pamanyubling mie, ^kaninu ya
karela maguingasawa ? uling ya meguingasawa re ding pitu.
34 At i Tesus sinabi na karela : Ding anak Idng yatung iti
makiasawa la, at piasawanan da la ;
85 dapot detang mibibilang karampatan a apakikuanan da
204 SAN LUGAS 20 & 21.
ing bie paintungttl, at ing pamaniubli rang mie ^ing mete> e la
makiasawa at e la papakiasawa ;
36 uling e no malyaring mate ; xjli ning katulad da no ding
^ngeles, at anak no ning Dios, uling anak la king pamanyu-
bling mie.
37 Dapot tungkul king pamibangun da ding mete, pepaki-
lala na namang Moises king zarza, inyang mamaus ya kiug
Guinu, Dios nemg Abrabam, Dios nang Isaae, at Dios nang
Jacob.
38 Uli ning e re Dios ding mete, nung e ding mabie ; uling
din^ sal^ mabibie la king uli na.
39 At ding mapilan karing eseribas mekibat la, ngara :
Maestrb, mayap mung sinabi.
40 Uli ning e no mengangas kutang pang aliwa kea.
Ing Gristo, mak neng Da/vid.
. 41 Dapot ya sinabi na karela: ^^Bakit sasabyan da king
ing Gristo.anak neng David ?
42 Uling i David murin ing sasabi king libru ding Salmos :
Sinabi na ning Gainu king Guinu ku : Lukluk ka king
wanan kn,
43 angga king gawan kong dalpakan da ding bitis mu ding
kekang kasalang.
44 I David pin inaus neng Guinu na, ^? at bakit anak ne?
Pipintasan nong Jesus ding Eseribas,
45 At daramdaman ne ngan ning mabilag a balayan»
anabi na karing keang alagad :
46 Mimingat ko karing eseribas, a bisa lang lumakad
makaabitu^ pagdiwatan da ing pamamugue karela karing
plasa ; at ding mumunang ruklukan karing sinagoga ; at ding
makaunang piluklukan karing apunan :
47 deti lalaklakan do ding bale ra ding babaing mebalu, at
ing sasangkan da ing makabang panalangin : deti tanggap
lang lalung maragul a atul.
Ing ain na ning malibkang bahai'ng mebalu.
0 1 AT inynag tinas no ding mata na, ikit ne ing mabandi a
^ ^ babaldiig do ding karelang limus king kaba na ning ain.
SAN LUGAS 21. 205
2 At ikit na ya naman ing metung a babaing mebalung
maluka, a babaldug karin adwang utsalms.
3 At sinabi na : Tutuman sasabyan ku kekayu, king iting
babaing mebalung maluka mibaldug yang maiguit karing
Babla.
4 Uling deti ngan, king atiung labis da yang karelang
bildug king ain ; dapot iti king kalukan na bildug na ing ang-
gang pagkabie nang atiu kea.
Ing aral king ula—Ing patnagirmla ning sindale.
5 At kabang pakisabyan de ding mapilan tungkul king
pisamban, a makipamati yang masanting a batn at dauu,
ngana :
6 Tungkul karing bague a deti a akakit yu datang la ding
aldo a alang malakoan a batung makatumpak batu a e
nialagpak.
7 At ila kitnan de, ngara: Mestro, ^kapilan la pin
n^Iyari deting bague ? ^ At nana ya ing tanda nung datang
nong malyari deting bague ?
8 At ya sinabi na : Mingat kaya a e ko papilait ; uling
dakal la ding datang king laguiu ku, sabyan da : Aku Ya ;
at : Ing panaun lalapit na : e ko tutuki kareta.
9 At pati mekaramdam kayu king pamipamuk at kaguluan
e ko neiangasdan ; uling kailangan king malyari pamu deting
bague ; dapot e kaagadagad datang ing kapupusan.
10 Eanita sinabi na karela : Talakad ya ing naeion salang
king naeion, at kaarian salang king kaarian ;
11 at mikamangasikan a ayun at king miayaliwang karinan
mikadanup at mikasalut ; at mikaating bague makasdan at
mangaragul a tandang manibat banwa.
12 Dapot bayu malyari iiig anggang bague a iti d£\.kpan da
kayu, at ligaligan, ibie ra kayu karing sinagoga, at karing
sukulan, dalan da kayu arap ding arian, at ding pekapun,
king uli na ning laguiu ku.
13 Iti malyaring pamipatutu kekayo.
14 Ibili yu pin king kekong pusu a e yu piisipan nung
makananu iug dapat yung ipakibat.
15 Uling aku dinan da kong asbuk at kabiasnan, a ding
anggang kasalang yu e ra arapat ing lumaban, at tumutul.
206 SAN LUOAS 21.
16 At ibie ra kayu aguiang ding pengari yu, at ding kapa-
tad ju, at ding kamaganak at ding kakaluguran ; at papate ra
la ding mapilan kekayu.
17 Afc pikasaman da kayu ding sabla, king uli na ning
laguiu ku»
18 Dapot ing taetung mang buak ning kekong bnntuk e
mipahamak.
19 King kekong kapibabatan akamtan yo ding kal|bdwa yu
Iny aral klng ula (katuglung) ; ing maragul
a kapaglunusan.
20 Dapot pamanakit yu king Jerusalem a makakubkub
yang eJ3rcito kanita atalastas yu na king ing keang pangasaldak
inakalapit na.
21 Kanita ding atilu king Judea, tmnakas la karing bun-
duk ; afc ding atilii kiag libutad na, lual la ; at ding king gutad,
e no lungub kea.
22 Uling deti aMo no ning pamanablas, bang matupad ding
anggang bague a nmkasulat.
23 ; Kalulu na la ding mabuktut, at ding pasusu, king
panaun a ita ! nling mikamaragul a kalipitan keti sulip, at
kasbu tuugkul kieg balayan a iti.
24 At mangaragBa la king taram na ning sandata, at dalan
lang bibag kadng anggang naeion; at ing Jerusalem mara-
musak ya karing naeidn, angga king matupad ing panaun da
ding naeion,
Ing aral king ula {katuki) : ing pamihalik ning
Anak ning tau,
25 At mikaating tanda king aldo, at king bulan, at karing
datuin ; at keti &ulip mikakapagbitkilan karing naeion, a man-
gatiliban la uli ning biung na ning dayatmalat at ning alun ;
26 mayayat la ding tau makaingguil king takut, at king
pamanaya ra karing bague a datang king babo na ning
labuad ; uling ing kayupayan karing banuwa galo la ngan.
27 At kanita akit de ing Anak ning tau datang ya king
metuiig a biga a raakiupaya, at dakal a ligaya.
28 Darpot niing mipagmulan nong marapat ding bague a
deti, matna kayu, at itas yu la ding buntuk yu ; uling ing
kekongpangayatbua malapit na.
8AN LUCA8 21 & 22. 207
29 At sinabi ne kaiela ing metang a alimbawa : Lawan ye
ing higaera at ding anggang dntung :
30 nung mikakabulong na la, akit yu* at ikayu man kaba-
luan yu king ing yerano* malapit na :
31 raakanyan rau naraan ika^ru, nung akit yu nong mapa-
palyari deting bague, talastasan yu king malapit na ing kaarian
na ning Dios.
32 Tutu man sasabyan ku kekayu, king e la milabas ding
bait ngeni, anggang ing sabla e marapat.
33 Ing banua at ing gabun lumipas la, dapot ding amana
ku e la lumipas.
Ing aral hing ula (kapupusan) ; ing pamaningat.
34 Mingat ko pin king kekong sarili raagkang ding pusu yu
masna la king katakawan at kalasingan, at ]^g kasiasatan
king bie a iti, at bigla yang datang kekayu ing aldo a ita»
antiraong raetung a silu.
35 Uling datang ya karing anggang manuknangan king
babo na ning raabilug a yatu.
36 Lumame ko pin, kabang panaun at manalangin, ba-
3rung apanginlagan iting sablang bague a datang, at mitalakad
Idng arapan na ning Anak ning tau.
87 At aldoaldo tuturu ya king lub ning pisamban ; at king
bengi maraako ya at manuknangan ya king bunduk a maya-
jaus ing Oliyar.
88 At ing mabilug a balayan mame keang maranun» bang
pakiramdaman ne karin king pisamban.
Ing alaga ning pamaglUu.
OO DAPOT lalapit na ing aldo ning pista ra ding Azimo8 a
^^ ausan dang Paseua.
2 At ding pekapun da ding saeerdotes, at ding eseribas
manintun lang paralan a nung raakananu reng apapate ; uling
tatakut la king balayan.
* Metaog ys karing apat nang dake niog panaun king pabaniia) a karing
lnbnad naogan king amyanan js ing kalaldo.
208 SAN LUOAS 22.
3 Papot i Satania linub ya kang Jnda8, a mayayaus Isear-
iote, a metung ya karing labing adwa.
4 At ya mine ya, at raekisabi ya karing pekapun da ding
saeerdotes, at ding ukum, nung makananu neng a ibie karela.
6 At ila metula la, at pisanmetung da ing dinan deng salapi.
6 Ati pepaintulut na ; at manintun yang masanting a
panaun bang a ibie ne karela makakawani kirig keraklan.
Ing tauling Pasoua ; ing banal a apunan,
7 At dinatang pin ing kaaldawan na ning AzimoB, a kaniti
kailangan idaun ya ing eordero king Paseua.
8 At tinubud ne i Pedro, at i Juan, ngana : Ume kayu,
isadya ye kekatamu ing eordero, batang mangan.
9 At ila sinabi ra kea : ^ Nukarin ing buri mung isadya
mi?
10 At ya sinabi na karela : Oini, pangalub yu king eiudad,
asalubungan na ko ning metung a lalaking magdalang metung
a bangang danum : tukian ye angga king bale a nung nuya
lungub ;
11 afc sabyan yu king makibale : Ing Maestro sasabyan na
keka : ^ Nuya karin ing silid a pipanganan ku king apunan
king Paseua a kayabe ko la ding kakung alagad ?
12 At ya ituru ne kekayu ing metung a maragal a silid a
matas, a makagayak : isadya yu karin.
13 Ila mine la, ikit da anti ing sinabi na karela ; at sidya ra
ing Paseua.
14 At inyang datang na ing oras, mighilig ya king dulang ;
at ding apostol abe na la.
15 At sinabi na karela : Binang pignasan kung mangan
kayabe yu kauiting Paseua bayu ku magkasakit.
16 Uling sasabyan ku kekayu, king iti e ku ne kanan angga
king iti mituparan ya king kaarian na ning Dios.
17 At kinua ne ing metung a eopa, at inyang mekapasala-
mat ne, sinabi na : Kuanan ye iti, at pirakerakayan ye.
18 Uling sasabyan ku kekayu, king e na ku minum manibat
ngeni king bunga na ning uvas, anggang e datang ing kaarian
na ning Dios.
19 At kinanua yang metung a tinape, at kaibat nang
pepasalamat, pinisi ne, at binye ne karela, ngana : Iti ya ing
SAN LUOAS 22. 20^
kataM^an ka, a miabye king oli yu ; daptan yn iti king pami-
gaganaka kanaku.
20 Makanyan ma naman ing eopa, kaibat dang minapun,
Binabi na :
Iting eopa ya ing baynng tipan king daya ka, a iti mibuba
king uli 301.
21 Dapot oini ing gamat na ning monye kanaka kayabe ke
king dulang.
22 Uling king katutuan ing Anak ning tau ume ya agpang
king pikayari ; dapot ; kalulu ne itaug taung mipamye kea !
^ At ila kanita pigmulan dang kitnan ing eanli ra, ninu
kaya karela ing dapat kaniti.
Ing maragul kabas na ya rin ning malati.
24 At milyari ing mitatua la tungkul king nung ninu karela
ing maguing pekabuntuk.
25 Dapot ya sinabi na karela : Ding arian karing naeion
papangiuu la karela ; at detang makikayupayan karela maya-
yaus lang talapanyapat niayap :
26 dapot ikayu e makanyan ; nung e ing raaragul kekayu,
maguing auti ya mo ing lalung anak, at ing pekabuntuk anti
ya mo ing susuyu.
27 Uling i ninu ing pekaraaiagul, ing lukluk king dulang, 6
ing sumuyu ? ^ E itang lukluk king dulang ? dapot aku long
libutad yu anti ku ing susuyu.
28 Dapot ikayu ing menatili kanaku angga king pama-
nuksura kaku.
29 At aku pangakuanan da kong raetung a kaarian, antimo
ing pamarigaku na kanakung Ibpa ku ;
30 bang mangan kayu at minum king dulang ku king
kaarian ku ; at bang lukluk kayu kaiing luklukan, mukum
karing labing adwang tribu ning Israel.
Pepabaluan ne i Pedro.
31 Sim6n, Simon, oini, king i Satands inawad na kayu
bang aliglig na kong anting trigu ;
32 dapot aku delung da ka bang ing kapalpantayanan mu e
210 SAN LUGAS 22.
magkulang ; at ika, nung makapibalik na ka lub, papagtibayan
mu la ding kapatad mu.
33 At ya sinabi na kea : Guinu, aku makasadya kung tuki
keka, king sukulan, at king kamatayan man.
34 At ya sinabi na : Pedro, sasabyan ku keka king ing
manuk e tulauk negeni, angga king ika paalian mung atlung
ukdu king e mu ku akikHala.
Dmg adwang sandata.
35 At karela Binabi na: inyang tinubui da kong alang
Bumtf at alang suput, at alang sapin, ^ atin kong nanumang
n^i^kulang? At ila sinabi ra : Ala.
dii At ya sinabi na karela : Dapot ngeni ing ating susut,
kaanan ne ; at raakanyan mu naman ing keang suput ; at ing
ala^ pieali ne ing keang balabal at sali yang sandata.
87 Uling sasabyan ku kekayu, Idng kailangan matupad
kanaku ing atiung makasulat : At mibilang ya karing man-
garawak ; uling ding bague a makarikil kaku ating panga-
tupad da.
38 At sinabi ra : Guinu, oreni ding aduang sandata. At
ya sinabi na karela : Makaguiu na.
Ilesiis karin Getsemani.
39 At raeko ya, mine ya king bunduk da ding oIivos;
antirao ing kangalian na ; at ding alagad na naman tikian de.
40 At inyang iniras ne king karinan a ita., ngana karela :
Manalangin kayu bang e ko lungub king tuksu.
41 At ya kinawa^i ya karela antimong kabasibasan king
metung a batu ; at siniklaud ya, menalangin ya,
42 ngana : Ibpa, nung buri mu, ilako me kaku ing oopang
iti, raal^yan raau e marapat ing kaburian ku, nting e ing
keka,
43 At pepakit ya kea ing metung a 4ngel a ibat banua a
patibekea.
44 At inyang mibili ya king pamipangkal ning kaisipan,
laiu yang manalangin raataimtim ; at ing pawas na meguing
anting maragul a pat^-k ning daya a malalaglag king gabun.
45 At inyang talakad ne king pamanalangin na, linapit ya
karing keang alagad, dianan nong matudtud king lungkut.
8AN LUGAS 22.
211
46 At sinabi na karela : ^ Bakit matndtnd kayu ? Talakad
kayu, at manalangin bang e ko lungub king tuksa.
* Pamanyakap kang Jesu$.
47 At kabang manyabi ya, oini, ing metung a keraklan
ding tau, at ing mayayaus Judas, metung ya karing labing-
adwa, mumuna ya karela at linapit ya kang iesus, bang nman
ne.
48 Da^t i Je8U8 sinabi na kea : Juda8, i king metung a
ama pamie me ing Anak ning tau ?
49 At inyang akit da ding kayabe na ing milyari, ngara
kea : Ouinu, i nung BUgatan mi ya king sandat ^ ?
60 At ing metung karela sinugat ne ing alipan na ning
marangal a saeerdote, at leko ne ing balugbug nang wanan.
61 Dapot mekibat ya i JeBUfl, ngana : Paburean yu angga
iti. At inapis ne ing keang balugbug, pepakayapan ne.
52 Kanita i Jesus sinabi na karing pekapun da ding
sa.cerdoteB, at karing eapitin king pisamban^ at karing ma-
katwa a memanyatang a salang kea : ^ Ikayu pesilual kayu
antimong laban king metung a tulisan maloisandata kayu at
makapalupalu ?
63 inyang abe yu ku aldoaldo king pisamban, e yo guewang
ding gamat yu salang kanaku ; dapot iti yang kekong oras, at
ing kayupayan na ning dalumdum.
Pamilingad tiang Pedro hang Je8U8,
54 At dekapan de, dela re, at linub de king bale na ning
marangal a saeerdote. At i Pedro tikian neng marayu.
55 At inyang patau lang api king lalam bale, at pesilukluk
la, i Pedro linukluk ya libutad da.
56 At metung yang ipus a babai ing mekakit ke^ kabang
makalukluk ya lang masala, peguniasdan ne, at ngana : Ini
man kayabe ne.
57 At ya pepaalian na, ngana : Babai, e ke akikilala.
58 At miumanuman ditak ikit ne ning metung, ngana:
Ika man metung ka karela. At i Pedro ngana : Tau, ali ku.
59 At inyang milabas na ing ating metuiig a oras, ing
metung patutuan na a bibitasan ne, ngana : Katutuan king
iti abe nea naman uling tau ya Galilea.
212 SAN LUGAS 22 & 23.
60 At 1 Pedro sinabi na : Tau e ku balu ing sasabyan mu.
At kanita muring salukuyan na pang manyabi, ing metung a
manuk tinulauk ya.
61 At melikid ya ing Guinu, linawe ne i Pedro ; at a*ganaka
nang Pedro ing amanu na ning Guinu, a sinabi na kea :
Bayu ya tulauk ing manuk ngeni paalian mu kung makatatlu.
62 At ya inyang linual ya lual, menangis yang kapaitpaitan.
I Jesus king arap ning sanSdrin.
63 At ding lalaking magbante kea, lilibakan de, papaldoan
de;
64 At tikpan do ding mata na tatampalingan de lupa, at
kukutang da kea, ngara: Ulan mu, ^^ninu ing tinampaling
keka?
65 At dakal a miayaliwang bague ing sinabi ra salang kea, a
palmuran de.
66 At inyang mayabak na, mitipun ing pulung da ding
makatwa na ning balayan, a pekapun da ding saeerdotes, at
ding eseribas, at dela re king karelang sanedrin,
67 ngara : { Nung ika ing Gristo, sabyan mu kekami !
Dapot ya sinabi na karela : Sabyan ku man kekayu, e yu ku
rin paniwalan ;
68 at nung ikayu kutnan da na ko man, e yu ku pakibatan,
69 dapot manibat ngeni ing Anak ning tau lukluk ya king
wanan na ning upaya ning Dios.
70 At sinabi ra ila ngan : ^ Ika pin ing Anak ning Dios ?
At ya ngana karela : Ikong sasabi king aku.
71 At sinabi ra : ^ Nanu pang pamipatutung kailangan
tamu ? uling itamu murin dimdam tana king asbuk na.
I Jesus king arap nang Pilato at king arap nang Herodes,
OQ AT pesitalakad la ding anggang kekaldan da, dela re
^ king arap nang Pilato.
2 At pigmulan deng simbung, ngara : Ini ikit mi yang
parawakan na ing kekeng naeion, at babawal na ing munye
buis kang Gesar, ngana king.ya ing Gristo, ing Ari.
8 Kitnan neng Pilato at ngana : ^ Ika ing ari ra ding tTudios ?
At ya pekibatan ne, ngana : Ika sasbyan mu.
SAN LtrOAS 23. 213
4 At i Pilato sinabi na karing pekapon da ding saeerdotes,
at king keraklan:' Nanumang kasalanAn e ku mauakit king
taung ini.
5 Dapot ila lalu rang pipilit, ngara : Gugulnan na ing
balayan, a tuturu ya king mabilug a Judea, R»nibat Galilea
angga keti.
6 At i Pilato inyang damdaman na iti kitang na nung iti
tau ya Galilea.
7 At inyang atalaetas na king ya atiu king saBakupan nang
H^eodes» pepa^a ne kang Herodes, a iti atiu naman Jeru8alem
king panaun a ita.
8 At i Herodes, inyang akit ne i JesuB, tutu yang metula ;
nling maluat na neng pagnasan akit, uling ya mekabalita ya
tangkul kea ; at manaya yang makakit nanumang malang
dapat na.
9 At dakal ing pengutang na kea ; dapot ya e ya mekibat
nanuman.
10 At karin la ding pekapun da ding saeerdotes, at ding
eseribas dadalum deng mapilit.
11 At i Herodes patina ding keang sundaleis iibakan de, at
inumis de, pepasuluran deng imalan ; at pepabalik ne kang
Paato.
12 At i Herodes at i Pilato mikaluguran la ketang aldo a ita ;
nling deti sadia lang mipapagkamua.
13 I Pilato, tinipun na la ding pekapun da ding saeerdotes,
^i ding mangatas a pekapun, at ing balayan,
14 sinabi na karela: Inarap ye kanaku ing taung iti
anting parawak king balayan ; at, oini, aku penuliksan ke king
arapan yu, e ku menakit nanumang kasalanan kaniting tau
kiog idadalum yu kea.
15 Aguiang i^Herodes man ; uling pepabalik neng padbayu
kekatamu ; at oini, alang nanumang depatan na karampatan
ning kamatayan.
16 Parusan ke pin at ibulus ke,
17 uling kailangan a mibulus metung a makasukul king
pieta.
18 Dapot ing mabilug a kekaldan guinulisak mipamisan
sgara : ] Ilako me iti, at ibulus me kekami i Barrabas : !
214 8AN LUOAS 23.
19 a iti mesukul ya uli na ning metung a kaguluan a depatan
na king eiudad, at king pamakamate na.
20 At kilisak nang pepasibayu karela i Pilato, king kapag-
nasan nang ibulus ne i Jesus. «.
21 Dapot ila kinulisak la, ngara: Ipaku me king krus,
ipako me king krus.
22 At ya sinabi na karela king katlung ukdu : ^ Nanu ping
maniwak a depatan na niti ? nanumang kasalanan dapat nang
ikamate e ku menakit kea : parusan ke pin, at ibulus ke.
23 Dapot ila pipilit da king mangasikan a gulisak, adwan
da king mipaku ya sa king krus at ing karelang siwala,
miDyauI.
24 At inatulan neng Pilato a marapat ing karelang yawad.
25 At binulus ne, king awad ning ker^^klan, itang mesukul
uli ning pamangulu at pamakamate nang tau ; dapot \mye ne
i JeBus king kaburian da.
/ Je8U8 king dalan ning Oolgota.
26 At inyang dela ra ne, kinua re i Simon, a atau Oirene, a
manibatan ya king marangle, at pepapusan de kea ing krus
ktng gugulutan nang Jesus.
27 At tutukian ne ning metung a kekaldan na ning balayan,
at ding babai a panangisan de, at panagulelen.
28 Dapot i Jesiis belikdan na la ding babai, ngana karela :
Anak nang babai ning Jerusalem, e yu ku tatangisan : dapot
panangisan yu ing kekong sarili, at ding kekong anak.
29 triiiie^» oini, king datang la ding aldo, a sabyan da:
iNaan la diug babaing baug at ding atian a kapilan man e
menganak, at ding salung e pepasusu.
30 Kanita pagmulan dang sabyan karing bunduk : j Mirag-
Ea ko kekami 1 at karing bundukbundukan : j Takpan yu kami !
;^1 Uling nung king dutung a saguiwa depatan da iti,
^ nanu kaya ing daptan da king malangi ?
Ltg pamipaku.
32 At kea midala la naman ding adwang tulisan bang
miparusan la king kamatayan.
33 At inyang miras na la king karinan a mayayaus Ca1-
8AN LUGAS 28. 215
yario» pinaku re king kms karin ; at ding talisan, ing metong
king wanan na, at ing kadwa king kaili na.
34 At i Je8d8 linabi na : Ibpa patawaran ma la ; nling >6
ra bala ing daraptan da. At pirake re ing keang imalan,
king nli niti pipaningalman de.
35 At ing Dalayan albean na ; at suBana ra ne man ding
pekapon at sasabyan da : Liligtas no ding aliwa, iligtas na
ing keang sarili nang iti ya ing eristo na ning Dios a pmili na.
36 Makanyan mu naman ding sandalas susana re, pesilapit
la kea dadarapanan deng aslam,
37 at ngara : Nang ika ing Ari ra ding Jadias, iligtas ma
ing kekang sarili.
38 At king babo na atin namang metong a salat : ING
AEI KA DING JUDIUS ITI.
39 At ing metang karing tolisan a makapaka, lilibakan ne,
ngana : ^ Aliwa ika ing Gristo ? iligtas ma ing sarili mu,
ampon ikami.
40 Dapot mekibat ya ing kadwa, sebyanan ne, ngana:
Ika e ka pa tatakut king Dios, king atina ka king anti kani-
ting pipanisan ?
41 At ikata, katuliran pin, uli ning tatanggapan ta ing
karampatan a kabayaran king kekatang dapat ; dapot ini e
dinapat nanamang marawak.
42 At sinabi na kang Jesus: Guinay ganakan mu ka
nang datang na ka king kaarian ma.
43 At pekibatan ne: Eatutuan man sasabyan ka keka,
king ngeni murin akayabe ra ka king Paraiso.
44 At malapit na king oras ning kanara,* medalamdum
babo na ning mabilug a yatu minangga king oras ning
kasiam.t
45 At ing aldo meralumdum ya, at ing tabing ning pisam-
ban megabak ya king libutad.
46 At i Je8iis inyang kinulisak yang masikan, sinaW na :
Ibpa, karing gamat mu ipanabilin ke ing kaladwa ku. At
pangasabi na niti, mepatad ya inawa.
47 Inyang ikit na ning eenturion ing milyari, pupuryan ne
ing Dios, ngana : Eatutuan iting tau ^nal ya.
* Oras ning kaoam : ja iog agtang aldo.
t Oraa nlog kaaiam : a las U^ ning gatpanapan.
216 SAN LUGAS 23 & 24.
48 At ding anggang keraklan a makatipun a raakaalbe
kaniti inyang ikit da ing milyari pesiuli na la a durugdugan flo
ding karelang 6alu.
49 Makanyaii mu naman ding anggang kakilala lia, at
ding babaing tutuki kea manibat Galilea, atilu king matayu
pagumasdan da ing bague a iti.
Pamikutkut kang Jesu$.
50 At, oini, ing metung a lalaki a milagyung J'ose, a iti
metung yang consejero, lalaki yang mayap at banal :
51 (iti e mekisanmetang king pipulungah, aguiahg karing
dapat da), tubu ya king Arimatea, eiudad da ding Judius :^ iti
man panayan ne ing kaarian na ning Dios.
52 Iti, mine ya kang Pilato, at inawad ne ing bangkala
nang Jegu8.
53 At inyang akuldas na ne king krus, binalut ne king
metung a ulas, at binili ne king metung a kutkutan a meaun
king batu, a kaniti ala pang mikutkut ninuman
54 At aldo na ning pamisadia king Paseua at ing sabado
sasala ne.
55 At ding babaing tinuki kea manibat Galilea, ikit de ing
keang kutkutani at nung makananu yang makabili ing bang-
kala na.
56 At pamibalik da misadia lang pabanglu, at ungiientu.
At pepainawa la king aldo sabado, agpang king kautusan.
Ing pamanyuhling mebie.
. O j_ AT king munang aldo na ning paruminggu, maranun a
^ ■*- maranun mine la king kutkutan, darala ra ing pabang-
lung sidia ra.
2 At disan deng makayalis ing batu king kutkutan.
3 At inyang lungub la e re ikit ing bangkala ning Q-ui-
nung Jesus.
4 At milyari, king kabang matitilihan la king uli na niti,
oini, ding adwang lalaki migbili la siping da, makailo ing
imalan da.
5 At kanitang ila mit^tkutan la at makaruka la ding lapa
SAN LUGAS 24. 217
ra Iring gabon, sinabi ra karela : ^ Bakit panintunan ye ka-
ring mete ing mabie ?
6 Ala yu keti, nung e sinubli yang mebie: ganakan yu
nung malobnanu ing sinabi na kekayu inyang karin ya Galilea,
ngana :
7 Kailangan king ing Anak ning tau miabie ya king gamat
da ding taung palpikasala, at mipaku ya king krus, a subU
ytog mie king katlung aldo.
8 At ila aganaka ro ding keang amanu.
9 At pesiuli la ibat la king kutkutan, at belita ra ing
anggang bague a iti karing labingtnetung at karing aliwa.
10 At ila di Maria Magdalena, at i Juana at i Maria indu
nang Santiago ; at ding aliwang kayabe ra sinabi ro deting
bague karing apoetol.
11 At babalakan dong metung a kamangmangan deting
amanu at e ro paniwalan.
12 Dapot i Pedro tinalakad ya milai ya king kutkutan ; at
inyang dinuku ya, ing imalan ya na mu kabud ikit na ; at
mine ya bale na a magmulala king milyaring ita.
Ding adwang alagad king dalan ning Emdua.
13 At, oini, king ding adwa karela mame la king aldo mu
namang iti king metung a nayun a mayayaus Emdua a maka-
rayu ya Jeru8alem anam a pulung estadio.*
14 At ila pipapagsalitan da ing anggang bague a mengapal-
yari.
15 At milyari king, kabang ila mipapagsalita la at mikukut*
nanan la ing metung at metung, linapit ya i Jesus at mekiabe
ya karela.
16 Dapot ding mata ra ating makatakap, ban e re akilala.
17 'At ya ngana karela : ^ Nanu iting salitang pisasabyan
yu ning metung at metung kabang lalakad kayu? At ila
tinuknang lang malungkut a lupa. •
18 At metung ya karela, a mayayaus Gleopas, ngana kea :
i Ika waring manuknangan Jerusalem, a e makitolu karing
baguo a karin mepalyari karing aldo a deti ?
19 At sinabi na karela : ^ Nanu lang bague ? At ila
sinabi ra kea : Tungkul kang Jesus a tau Nazaret, a iti me-
* Auam a pulang estadio : adwang leguas a dayu.
218 SAN I^UGAS 24.
tnng yang raanulang mayupaya king dapat at king amanu,
king arapan na ning Dios at ning mabilug a balayan :
20 at nung makananung ding kekatang marangal a saeer-
dote at ukum, binye re bang miatulan king kamatayan at
pinaku re king krus.
21 Dapot panayan ming ya ing manatbus king Israel.
Dapot bukud king sablang iti, ngeni ing katlung aldo manibat
king milyari la deting bague.
22 Dapot ding mapilan mu namang babai karin a kayabe
mi pemasdanan da kami, deti sa«ala pa ati no king kutkutan.
23 At inyang e re ikit ing bangkala na, mibalik la, ngara
king menakit la namang angeles a pepakit, a ilang sinabi king
ya mebie ya.
24 At mine la king kutkutan ding mapilan karing kayabe
mi, at ikit da nung makananu ing sinabi ra ding babai ; dapot
ya e re ikit.
25 At ya sinabi na karela : j Oh taung alang kaisipan at
mabayat a pusu king kapaniwalan king anggang sinabi ra ding
manula !
26 ^ E wari kailangan king in Gristo lumasa ya kareting
bague, at lungub ya king keang ligaya ?
27 At manibat kang Moises, at karing anggang manula,
ding bague makatungkul kea selese no karing mabilug a
kasulatan.
28 At ila milapit la king nayun a nu la mame ; at balamu
ya atin ya pang ayan a lalung marayu.
29 Dapot ila kakawatan de, ngara : Malakwan ka kekami,
uling mabebengi na, at atiu lalbug ne ing aldo. At linub ya
bang malakwan ya karela.
30 At milyari, king inyang makabilig yang kayabe ra king
dulang, kinwa ne ing tinape, binendieiunan ne, at {^inisi ne, at
binye ne karda.
31 At mebusni la ding mata ra, at akilala re ; at ya meak
ya king m^a ra.
32 At sinabi na ning metung at raetung : ^ E milalabiab
ing kekatang pusu king lub tamu, kabang pakisabyan na
katamu king dalan, at kabang bubuklatan no kekatamu ding
kasulatan ?
33 At pesitalakad la king oras muring ita, mibalik la Jeni-
saleni ; at disnan dong makatipun ding labing metung, at ding
kayabe ra,
SAN LUGAS 24. 219
34 a sinabi ra king ing Gaina katatoan sinabli yang inebie,
at pepakit ya kang Sim6n.
85 At deti selita ra ing milyari king dalan, at nang makanana
reng akilala inyang pisian ne ing tinape.
hig pemipakii nang Je8U8 karing labing metung a Apostol
36 At kabang pisabisabyan do ding bagae a deti, ya morin
atia king libatad da, at sinabi na karela : Ka]:ayapan kekaya.
87 Dapot ila mengiiabut la at mitakntan, akakm da king
manakit lang metung a espiritu.
38 At ya sinabi na karela : ^ I^akit magugulu kayu, at bakit
malilyari ing pamituatua king kekong pusu ?
39 Lawan yo ding gamat ku at ding bitis ku, uling aka
mnrin pin. Salatan yu ku, at lawan, uling ing metung ^
espiritu ala yang laman at butul, anti akung atin a akakit yu.
40 At pauga asabi na iti, pepakit no karela ding gamat na
at b tis.
41 At kabang e la pa maniwala king saya ra, at meugapa*
mulala la, ngana karela : ^ Atin ko keti a nanumang apangan ?
42 At binye re kea ing kaputut ning metung a asan a
ningnang.
43 At ya kinaa ne, at mengan ya king arapan da.
44 At sinabi na karela : Deti ila ding amanung sinabi ka
kekayu inyang kayabe ya ku pa, king kailangan matupad ing
anggang bague a makasulat tungkul kanaku king kautusan
nang Mois^, at king misulat karing manula at karing Salmos.
45 Kanita ila biklat no kaisipan, bang atalastas da la ding
kasulatan.
46 At ngana karela king makanyan ing misulat, a kailangan
magkasakit ya ing Oristo, at subli yang mie libutad ding mete
king katlung aldo,
47 magnaula Jeru8alem mipanaral king laguiu na karing
anggan naci6n,ing pamauisi king kapatawaran king kasalanan.
48 Ikayu ing saksi karekting bagae.
49 ^At, oini, aku ipadala ke kekayu ing pangaku naug Ibpa
kn ; dapot manatili ko king eiudad, angga king inisulud kong
upaya a manibatan king katasan.
220 SAN liUGAS 24-
hig pamanukiat ba^iua,
50 At dela no lual angga king tulid ning Betania, at tinas
no ding keang gamat binedieiunan na la.
51 At milyari, kabang bebendieiunan na la, likuan na la at
,midala ya babo karin banua.
62 At ila kaibat deng simban, mibalik la Jerusalem king
raaragiil a tula. <*
63 At parati lang karin king pisamban, pupuri la kiug Dioa.
Yanasa. '
ELAPUPUSiiN.
KAHa
SAN JUAN.
Ing Verbo mikatawan yang tdm.
1 BAT Wng mula Verbo ne, at ing Verbo, kagum ne ning
■*• DioB, at ing Verbo Dios yA.
2 Ya Sbat king mtila kagum na oe ning Diob.
8 Ing keganaganang bague mepalyari ngan king nti na, at
Dtmg e lya nanmnan Inng melalang alang milyari.
4 Eea atiu ing bie ; at ing bie ya ing sulu ding tau.
5 At ing Bulu saslag ya karing datumdum; dapot ding
dalumdum e le atalastas.
6 Ating metung a tau, tubud ne ning Dios a ing taguiu na
Juan.
7 Iti dinatang yang salesi a munye patutu tungkul Idng sulu,
bang ding sabla maniwata ta king uli na.
8 Atiwa ya ing sulu, dapot dinatang ya I)ang tnunye patutu
tungkut leing sutu ;
9 uting ing katutuan a sutu, a pasala learing anggang tau,
datang ne Idng yatu.
10 Atiu king yatu, at ing yatu melalang ya king uli na, at
ing yatu e ne akilata.
11 Mine 5^a keti karing kea ; at ding kea e le tinggap.
12 Dapot detang kea tinanggap pigkaluban nong mipala-
guiuwan anak ning Dios ; detang maniwala king laguiu na.
13 a deti penganak la, e king daya, e king kaburian na ning
laman, e king kaburian na ning tau, nting e ning Dios.
14 At ing Verbo mikatawan yang tau, at mekiabe j%
222 SAN JUAN 1,
kekatamn (at ikit tamn ing ligaya na, ligayang antimo ing king
Bugtung ning Ibpa), mitmu ya king kalam at king katutuan.
Pamipaiutu ruing Juan ing Maminyag.
15 I Juan pepatutu ya kea, at kilisak na, ngana : ] Iti ya
itang sasabyan ku * Ing datang a tutuki kaku, mumuna ya
kanaku ; uling minuna ne kanaku !
16 At king pangasakdal na itangaa tuianggap tang kalam
a katimbang ning Italam.
17 Uling ing kautusan miabye king pamamilatan nang
Moises ; ing kalam ampon ing katutuan atiu king uli nang
Jesu-Cristo.
18 Ninuman a lapang menakit kmg DioB : Ing Anak
a bugtung, atiu king kandungan ning Ibpa, ya pepakilala ne.
19 At iti yang pamipatutu nang Juan, inyang ding Judio6
pituburan deng saeeidotds ampon levitas» bang ils^tang da kea :
^Ninuika?
20 At ya pisiag na at e na lingad, nuag e pisiag na, ngana :
Aliwa aku ipg Oiisto.
21 At kitang da kea : ^ Ninu pin ika ? ^ Ika i EUas ? At
sinabi tia : Aliwa aku. i Ika ing Manula ? At mekibat ya :
Aliwa.
22 Sinabi ra pip kea ^Ninu ika ? sabyan mu kekami» bang
apakibatan mi la detang mitubud kekami. ^ Nanu ing sasaby an
mu tungkul king kekang sarili ?
- 23 Aku, nganang sinabi, ing siwalang kukulait king ilang :
\ Tuliran ye ing dalan na ning Guinu ! nung maka^nanu ing
sinabi nang Isaias a manula.
24 At iia inutus do ding fariseo6.
25 At kitang da kea, ngara: ^bakit maminyag ka pin»
nung aliwa ika ing Oristo, i EliaSi o ing Manula ?
26 I Juan mekibat ya karela, ngana : aku maminyag kn
king danum ; dapot ating metung a makatalakad libutad yu, a
e yu akikilala,
27 ya pin ing datang a katuki ka> a e ku bague mang kalag
king tali ding keang sapin.
28 Ing bague iti mepalyari karin Betania, tangan na karin
ning Jord&n» a nuug nu ya maminyag i Juan.
8AN JUAN 1. 238
29 EabakMAn^i jQanikit ne i Jesa8 lalapitya kea;at sinabi
na : j Oini ing oordeio ning I^os, a makalako king kadalanaH
ning meto yatu I
S^ Iti ya itang swsabyan ku : Pangaibat datang ya ing
metang a Lalaking mamana kanaka; aling minana ne
kanaka.
31 At aka e ke akikilala ; dapot bayang mipabala Inrael,
inya aka mine ku keting meminyag king danam.
82 At i Jaan p^patata ya, ngana : Akn ikit keng kukaldas
ing Eepirito, anti yang patipati^ ibal ya banoa ; at tinaknang
ya talid na.
38 Aka e ke akikilala; dapot ing kanakn mitabad a
maminyag king danam, ya marin ing nnabi kanaka : Itang,
a king tidid na akit me ing Espirita a kakoldas at tataknang
babo na, Hi yai^ mAminyag king Eapirita Santo.
84 At aka ikit ke, ait pepatataao ka king iti ya ing Anak
ning Dioe.
ding minunang alageUt nm^ Juut.
85 Eabakltean tm nita i Joan atine nanMmg paabaya
ketang Iraarian maring ita, pati ding adaang keang a|agad :
86 at inyang Knawe ne i ^esds a lalabas, nnabi na : i Oini
ing eordero ning Dios 1
87 At dibg AMaoa nang alagad panenndam dang makanyan
king sinabi na» tinaki la kang Je6U8.
88 Kamta pin i Je8us melikid ya, at inyang ikit nang tataki
la, sinabi na karela : i Nanung panintanan ya ? Ila sinabi
ra kea : Babbi (a ing bari nang sabian, Maestro) ^ na ka
manuknangan?
89 Ya sinabi na karela : Taki kaya at lawan ya. Mine la
pin at ikit da nung nu ya tutuknang ; layun lang tinuknang
kea king aldo a ita : malapit na ya mu ing oras a kapulu.
40 I Andres a kapatad nang Sim6n Pedro, m^ng ya karing
dinamdam kang Juan, at tinuki la kea.
41 Ya ing minunang roenakit kang Sim6n a kapatad na, at
sinabi na kea : ] Ikit mi ya ing Mesias I (ngana wari, ing buri
nang sabyan ing Cristo).
42 At dela ne kang Je8us. Linawe neng Jesus, at sinabi
na : Ika i Sim6n, a anak nang Jonte ; mipalagniuwan kang
Ce&8 (a ing kabaldugan na Pedro)«
224 SAK JirAK 1 £ 2.
48 EAbukaiaD na nita binan n^ng mme ytk Galilea; at
panakit na kang Eeiipe, i Je6ns sinabi na kea: {Tnki ka
kanaku !
44 I PeUpe taa ya Betsaida, oiudad nang Andres ampon i
Peduo.
45 I Felipe ikit ne i Natanael, at sinabi na kea : j Ikit mi
ya itang sinulat nang Moises kiug kau^usan, at ding manola,
yapin i Je6us a tau Nazaret a anaJE nang Jos5 1
46 At i Katanael sinabi na kea : i Earin Nazatet atin
W^ring malyaring innto bague a mayap? I Felipei mM>\ na
kea : Ume ka keni, at lawan mu.
47 I Je8U8 ikit ne i Natanael klapit ya kea, at kaniti sinabi
na: lOim ing metong a tune Isiadita a kea ala ing
kapamiiaitnan.
48 I Natanael sinabi na kea : ^Numakuakikkla? Uesos
mekibat ya at ngana : Bayu na ka inaos Felipe, kanitaug
karin ka lalam ning dutung a higuerra, aku ikit da ka.
49 I Natanael mekibat ya kea : j Babbi, ika ing Anak ning
Dios ! ] Ika mg ari Iseaeli
50 I Jesus mekibat ya ngana kea : King uli na ning sinabi
ku keka: Ikili da kalalatm mvg htginerra^ nnaaiwa»la ka?
maragol pang hague kaniti ing aldt mu.
51 At sinabi na kea : lag katuteum, ing katatuan kekayu
sasabyan ku» king akit yeng mabuklat ing banua» at manik la
at tipa ding angel ning Dios iuUd ning Aaak ning tau.
Ing koial kmg Gand :■ ing damim milyaring aldk.
^ AT inyang katlung aldo migkasal la king Gan&, ^kup ning
^ Gkkliiea ; at ing indu nang Jesus atiu karin :
2 At i JeBus inagka^ da ya naman king kasal, mangga na
ding keang alagad.
3 At inyang migkukng ing alak^ i indu nang Je8us sinabi
na kea : | Ala lang alak !
4 I Jesiis siuabi na kea: Babai, ^nanung pakialam ku
keka ? E pa miras ing oras ku.
5 Sinabi na ning indu karing sasaup : Ing anggang sabyan
na kekayu daptan yu.
6 At ating anam a tapayan a batu a makabili karin agpang
king ugali ^ng pamanlinis ding Judios» a king balang metung
kareti mipapaguiu ing adua o atlung banga.
8AKJUAKfi. 225
7 I JeBn8 mnabi na kaiela : Katmnan yong daniim ding
tapayan. ? At ila kitmnan da la angga king labi.
8 Kanita ya sinabi na kaiela : j Kuanan yo ngeni at idala
yo king katiwala king dnlang I At dela ra k.
9 At antining aburi na ning katiwala ing dannm a megning
alak, e na baln man nnng nn ibat (dapot baln ra ding
Basanp a kinanna king danom) inans ne ning katiwa la ing
lalaking kesal.
10 at sinabi na kea: ding anggang tan mnmnna rang
gagamitan ing alak a mayap at nnng mekainnm no king
mayap, kanita ra gamitan itang e mayap : ika sinimpan mn
ing mayap a alak angga man ngeni.
11 Iti ing kamnmnlan a mala a depatan nang Je8us CSanfi,
saknp mng Oalilea at pepakit na ing ligaya na ; at meniwala
la kea ding alagad na.
12 Kaibat na niti, tinnm ya Capemanm, ya at i indn na, at
ding.kapatad na ampon ding keang alagad : at mennknangan
la ^rin e malnat a aldo.
Lilinisan neng Je$iii8 ing f%Hmit4tn.
13 At malapit na ing Paska ding Jodio6, at i Je8U8
mitiiikiat ya JeniBaIom.
14 At dinn no king pisamban ding misasaling bakang
kapnn at tnpa at patipati, at ding tuamibe ealapi pakalnklnk
la king sipin^ ding dnlang da.
. 15 At kanita ya gninawa yang metnng a pamalnkang Inbid,
pepalnalan no ngan king pisamban ; at makanyan mu naman
ding tnpa at ding baka ; at simbnlat no ding aalapi la ding
manlibe, at guiloan no ding dnlang da.
16 At karing misasaling patipati sinabi na karela : | Ilako
yn keti itil je yu gagawan king Bale nang Ibpa ku, bale
pipangalakalan !
17 ELanita ding keang alagad aganaka ra king raakasulat :
Ing pamagmalasakit king Bale mn papagkasakitan na ku.
18 Uli na niti mekibat la ding Judio8 at einabi ta kea:
i Naiiung tandang pakit mu ke^ami, ya ring king daraptan
mn ing bague iti ?
19 I Je0U8 mekibat ya ngana karda : Lasi^n ye ing
pisMnban a iti, at akii king katUmg aldo italakad kiL
226 ' SA|T^Ay2ft8.
20 Sinabi ra pin ding ^aelios : Apd.t yang pulu a^ anam a
banuang gaga^n da ing pisamban a iti ; ^^ at ika king aldung
aldo italakad me ? ,
21 Dapot ya sasabyan na ing pisamban ning katawan na.
22 Pamanyubli na ping mie karing.mete, aganaka ra ding
keang alagad king sinabi na iti : at mieniwala la king Easulatan,
at kiDg amanung guingkas nang Jesus.
23 At inyang karin ya Jerusalem, Wng Pasku, king kapistan,
dakal la ding meniwala king lagmu na, inyang a&t.^da ing
malang daraptan na.
24 Dapot i Jesu8 e magtiwala kaiela ; tiling akikilala
nongaui -
25 ai e na kailan|;an king patatu la kea tungkul Ung tau ;
uling balu na ing atm king lub ning tau. . .
I Jesu$ makisdbi tfa Jcang Nieodemo tungkul Teing
buyung pangabait \
O AT ating katott karing farig€(ps a milagaiUng Kieodemo,
^ metung yang pun karing Judios.
2 Iti dinataog yang bengi kang Jesus, a^ siaabi na kea:
Babbi, balu mi king metung kang maesteoi^g iba t king IMos ;
uling ninuman alang makard.pat king malaoig darapKi%n mu,
tiung e.mu atiu kea ing Pios.
3 Mekibat ya i Jesus at sinabi na kea : Ing katutuan, ing
katutuan sasabyan ku keka:: Nung e ya mu inibart pasibayu
ing tau, e ne akit i^ng kaarian. na ning Dios.
4 XNicodemo8inabi n^ kea : i^Makanaamyam gmibait ing
tau nung matua ne ? ^ malyari ya pa waoiig lungub pasibayung
kadu^'Ug ukdu king atian nang indu na at mibait?
5 I Jesusmekibatya: .Ingkatuittan«iBgkatuj;uansa8abyan
ku keka : Nung e ya mu mibait ing tau lang damim ampon
king Esj»ritu, e lungub king kaarian ning Dios.
6 Ing mibait king laman, laman ya, at ing mtbait king
Bspiritu, espiritu ya,
7 E mu pagmulalan ing sinabi ku keka : Eailangan kekayu
ing mibait pasibayu.
8 Ing angin titiup numan kadnn ing buri 22a .; at daramdaman
mu ing Im^ na, dap6t e nda baljii nung mi manilaaliaii, at
SAN JUAN 8. 227
nang nti mame : makanyan la naman ^ietang aog^ng mibail
king Espiritu.
9 I Nieoderao raekibat ya at sinabi na kea : iMakanammg
malyari iti ?
10 I Jesus mekibat ya at sinabi na kea : f, M^ang kang
Maestro Israel at e ma atatalaettus iti ?
11 Ing katatuan, ing katutuan sasabyan ku keka king ing
balu mi sasab^an mi at ing ikit mi patutuan mi ; at e ya
tanggapan ing pamipatutu mi.
12 Nung kekayu miny-abi kung bague keti suiip at e yu
peniwalan, ^ makananu yung paniwalan Dung ing bague king
banua yang sabyan ku kekayu ?
13 At ninuman alang minukiat banua, nung e mu itang
tinipa banua ; ing Anak ning taung atiu banua.
14 At nung makananu neng telakad Moiate ing ubingan
king il^^ng, makanyan munaman kailadigao ing mitalakad ya
ing Anak ning tau ;
15 bang detang anggang maniwala kea mirinan lang bie
alang angga.
16 Ubng king lugud ning Dios king yatu, binye ne ing Anak
nang bugtuug, bang detang anggang naaniwala kea, e la mate
nong e nurinan lang bie alang angga*
17 E ne pin tinubud niing Dioe ing Anak na king yato,
uung e )>a yanjj mikabus ing yatii king uli na.
18 Ing inamwala kea^ e mipamsan ; dap6t ing e maniwala
mipaiusan ne; uling e mmiwala king laguiu na ning.Anak
uang bugtung ning Dioe^
19 At iti yapg parusa, a inya ing «ulu dinatang ya keti king
yatu, at ding tau liguran da pa ing dalumdum kiug sulu» nli na
ning dapat dang marawak.
20 Uling detang anggang darapat matawak» kataman de itig
salu, at e la bisa king sulu, bang ing dapat da e misabyanan.
21 Dapot ing darapat king katutuaj>, mame ya king sulu^
bang ing dapat na mibulalag ; uling depatan da iti dikil king
Dios.
Bayung panupatutu nang Juan a maminyag.
^ 22 Eaibat na niti mine ya i Je8U8 abe no ding keang abgad
king sakup ning Judea ; at menuknangan lang mapilan s3da
karin, ampon maminyag ya.
328 SAN JtJAN 8 i 4.
23 At i Juan niailiinyag ya naman karin Enon, malapit king
Salim, nling dakal ing danum karin ; at daratangan de ding
tau at mabibinyag la :
24 e pa pin mesukul kanita i Juan.
25 Mirihan lang pamisasalangsangan ding alagad nang
Juan king metung a Judio, tungkul lang famanlinis :
26 at mine la kang Juan at sinabi ra kea : Babbi, ing abe
mu tangan na karin ning Jordan, a pepatutuan mu, oini
maminyag ya, at ayan de ding kekaidan.
27 I Juan melabat ya ngana: E malyaring tanggp a
nantiman mg tau, nung e mu mipagkalub kea a ibat banua.
28 Ikayu murin ing saksi ku king sinaM ku : Aliwa aku
ing eristo ; nung e meguing tubud kumung minuna.
29 Ing makibandi ^ng babaing talasd.-wa ya pin ing a$awa
na ; dapot ing kakaluguran na ning asawang lalaki a susuyu at
makiramdam kea, bina yang matula iili na ning siwala na ning
asawang lalaki : ing tula kung iti, mitmu pin.
30 Eailamgan king ya dagul ya at aku lati ku.
31 Ing manibatan babo, atiu babo ding sabla ; ing manibatan
keti fiulip tau ya ketisulip at tungkul keti sulip ing sasab^ran na :
Ing manibatan king bgmua atiu babo ding sabla.
32 At ing ikit na at dimdam, yang patutxian na ; at ninuman
alang tatanggap kmg pamipatutu na.
33 Dapot itang tatanggap king pamipatutu na, biniH ne ing
tBkek na kaaiti, a kin^ ing Dios kattituan ye,.
34 Uli ping Itang tinubud ning Dibs, sasabyan na ing amanu
na ning Dios ; uling e ne babye ing Es'piritu a tnakasukad.
85 Ing Ibpa kaluguran ne ing Anak, at binili na Ipng gamat
na ing keganaganang bague.
36 Ing maniwala king Anak, atin yang bie alang angga,
dapot itang: e maniwaia kitig Anak, e na aldt ing }oie', nung e
ing mua ning Dios yang mandatun kea.
: lug bdbmng iau Samaria,
4INAYNG abalu na pin ning Guinu king ding Tariseos
dimdam da king i Je9U8 darapat ya at maminyag at
darakal la ding keang alagad maiguit pa ka^ing kang Juan.
2 (I Je6U8 e maminyag nung e ding keang alagad,
3, meko ya Judea, at mibaHk yang pa^bayu Galilea :
4 at kailangan ing dumalan ya kHig libutad ning Samatia.
SAN lUAK 4. 230
5 Dinateog ya pin king meiuDg nang eiudad iiin^ Samam
a ansan dang Siear, malapit king lansangan a btnye nang
Jacob kang Job^ a keang anak :
6 at ing talaga nang Jacob athi karin. I Jesas pin kanlta,
king pangapagal na king pamanlakad, Unnklnk ya iele ning
talaga. Eanam ne ing oras kanita.
7 At' dinatang ya ing metung a babaing tan Samaria ntklu
yang danum : ^ Sinabi nang Je6us kea : | Painuman mu ku I
8 Uling ding'keang alaga^ mine la king dodad bang saling
pamangan.
9 Eanita pin sinat» na kea ning babaing tau Samaiia:
^ bakit, metung ka pang Judio, makiinum ka kanakung babaing
tau Samaria ? (ullng ding Jiidks e la makilaguyo karing tau
Samaria.).
10 I JeBds m^bat ya at sinabi na kea : Nung akikilala
mu mu tng kalam na ning Dioe, at nung ninu itang keka
sasabi : Painuman mu ku ; ika ing naanyawad kea, at ya
dinan na kang danum a mabye.
11 Sinabi na kea ning babai ; Guinu, ala kang pangua, at
ihg talaga malalam ya : ^ nu karin pin tng danum mung
m^hie ?
12 i maiguit ka pa wari kang ibpa ming ^aeob» a minye
kekami king talaga ; a ya mininum ya nukngga na ding anak
na, ampon ding keang animales ?
13 i Je8us mekibat ya at sinabi na kea : Detang anggang
minum king danum a iti kumau lang pasibayu ;
14 dapot ing minum king danum a ibye ku kea, kapilan
man e kumau ; nnng e ing danum a ibye ku kea maguing sibul
ya kea a sumibul king bie alang angga.
16 Ing babai sinabi na kea : j Guinu, dinan mu ku king
danum a iti, bang e ku kumau at ume paug saklu keti !
16 I Jesus sinabi na kea : Mako ka» ausan me ing asawa
mu, at rnne ka keti.
17 Ing babai mekibat ya at sinabi na kea : Ala kung asawa ;
i Jesu8 sinabi na kea : Mayap ing sinabi mu : Ala kung
asawa ;
18 uling lima la ding a asawa mu ; at ing abe mu ngeni e
me asawa : iti sinabi mu ing katutuan. .
19 Ing babai sinabi na kea : GuinU) auulingid ku king
manTda ka.
20 Ding mangatua mi sinamba la keting bunduk a iti, at
280 SAN JUAJf 4.
ikayu sasabyan yu king atiu Jerus8^1em ibg karinan a dapat
pisasamban.
21 I Jesus sinabi na kea : Babai, maniwala ka kanaku
king miras ing panaun a keti raang bunduk a iti, Jerusalem
man e ye samban ing Ibpa.
22 Ikayu sasamban ye ing e yu akikilala ; ikami sasamban
mi ya ing akikilala mi uling ing pangaligtas manibatan' karing
JudioB.
23 Dapot daratang ing panaun, at ngeni ya^na, a diug tune
sasamba ^ samba la king Ibpa king espiritu at king katiatuan ;
uling ing Ibpa man paninkman nong samba kea detaDg anti
kareta.
.24 Ing Dios espiritu ya;.at ding sasamba kea, kailangan
king samban de king espiritu at king katutuan.
25 Ing babai sinabi na kea : Balu ku king datang ya ing
Mesias (a ausan dang Cristo> ; at pamyanyatang na niti ituru na
kekatamu ing keganaganang bague. . .
26 I Jesus sinabi na kea : Aku» a makisabi keka*
, 27 Kaniti dinatang la ding keang alagad> al^ mipamulala \^
uling makisabi ya king metung a babai : dapot ninuman alang
anabi kea. ^Napung panintunim mu? kang Je8us man :
^ Nanung sasabyan mu kea ? .;
28 Ing babai pin kanita, likuan ne ing banga na, mine ya
king eiudad, atsinabi na karing tau :
29 i Ume ko keni lawan ye ing metung a tau a sinabi na
kanaku ing k^ganaganang depatan ku ! <^ ya kaya ing Ghisto
iti? . .
30 Linual la king oiudad, at inayan de i Jesu6.
insfpapalui(mut ding.makmjp<i.
31 Kabang iti malilyari, ding keang alagad pigamuamu ra
kea, ngara : j Babbi, mangan ka !
32 Dapot ya sinabi na karela : Aku atin kung kanan a
metung a pamangan a ikayu e yu balu.
83 Sinabi ra pin ding alagad king sarili ra : ^ Atin galang
ninuman a migdalang pamangan kea ?
34 I Jesus sinabi na karela : Ing.pamangan ku ing tupad
king kaburian na Nitang mitubud kanaku, at arian ing da{)at
Qft*.
BAX JUAK 4. m
35 ^B yn sasabyan king atin pang apat a bolan at datang
na ing pamanaalut ? Oini, kekayu sasabyan ku : j latna yo
ding mata yu at lawan yo ding marangle ; maputi na at dapat
nang palutan !
36 At ing mamalut tatanggapan na ing upa na» at titipun
yang bunga dikil king bie alang angga ; bang ing mamalut at
tatanam miabe lang magsaya.
37 Kaniti pin matupad ing mesabi : Metung ya ing tata-
nam, at aliwa ya ing papalut.
38 Aku tinubud da kayu bang palutan yu ing e y u pipagalan :
aliwa la ding pepaipagal at ikayu linub ko king kapagalan da.
39 At king eiudad a ita dakal la kariog tau Samaria ding
meniwala kea, king amanu ning babai, a iti patutu ya, ngana :
Sinabi na kanaku ing keganaganang depatan ku,
40 Nanupata inyang ding tau Samaria dii^tang la kea»
pigamuamtt rakea king manuknangan ya karela : at kanita pin
tinaknang yang aduang aldo karela.
41 At dakal la pa ding meniwala king uli na ning amanu na ;
42 at sasabyan da king babai : E ke maniwala king sabi
mu ; uling ikami mnriu dimdam mi ya, at balu mi king ya ing
tune Cri^, ing Magligtas king yatu.
Pamipakayap na king metung nang anak ning ^
metung a sugui k^ng kaarian,
43 At pangalabas ning aduang aldo,. meko ya karin at
mine ya Griilea.
44 uling i Jesus muriu pepatutuan na king ing manula e ya
mipuri king tune nang balayan. .
4g Inyang datang ya pin Galile$iy ding tau Galil^a tinggap
de, uling ikit da ing k^anaganwg depatan na Jerusalem ising
luB'ning pistauling £b man tipagun la king pista,
46 Mine ya piug pepasibayu Oan^ sakup ning Galilea, a
nung nu na popalyarian alak ing danum. At ating metung a
makamal a tau ing anak nang lalaki masakit ya karin
Capemaum.
47 Inyang damdaman na pin king i Jesus dinatang ya
Gklilea a ibat ^udea» mine ya kea», at pigamuamu na kuldas ya
sa Capenia]am, a^ paJ^yapan ne ing anak na ; uling mamamate
282 SAK ^AN 4 & 5.
48 I Jesufl sinabi mi pin kea : Nung e kayn manakit tanda
at inakapagumlala, e ko maniwala.
49 Ing makamal sinabi na kea : | Guinu, kuldas ka, bayu
ya mate ing ahak ku !
50 I Jesus sinabi na kea : j Ume ka ; ing anak mu mabie
ya 1 Meniwala ya ing tau Idng amanung sinabi na keang
Jesus, at meko ya.
51 At kukuldas ya, ding alipan na asalubungan de, at
pepabalu ra kea, ngara : j Ing anak mu mabie ya !
62 Kitang na pih karela ing oras a pamangayap na: at
sinabi ra kea : Napun, king oras a kapitu, likuan ne ning
lagnat.
53 Kanita na abalu ning tata king ketang oras a ita kanita
na sinabing Jesus kea : i Ing anak mu mabie ya ! at ya
murin meniwala ya, patina ding atiu king bale na.
54 Iting kaduang mala a depatan nang Jesus, kadua nang
pamanlako Judea a mine Gtalilea.
Pmdpakeiyap king metung a lumpu Bethesda,
K KAIBAT na niti, migpista la ding Judios ; at i Jesus
minukyat ya Jerusalem.
2 At karin Jerusalem lele dkig paabul ding tupa, ating
metung a talaga king bebreo mipalaguiwan yang Bethesda, a iti
atin yang liraang pasbul.
3 Kareti pakakera la ding dakal a salunan/ bulag, pile,
magetika, a manaya king galo ning daniuni.
4 Uling ing metung a angel kukuldas ya misan king tak^^
at gogogawan na ing danum : ing munang kuldas, kaibsbt nang
megalo ning danum, kumayap ya nanumang atiung sakit na.
5 At atiu karin ihg metung a tautig aiin nehg a/tlu nang pula
at walung banua king sakit na.
6 PanaMt nang Jesii5 king makakera ya, at inyang akilala
na king maluat neng ]^anaun makanyan, sinabi na kea : i Bisa
kang kuma^yap ?
7 Pekibatan ne ning sakitan: Guinu, alang miduiang
kanaku king talaga, pangagogo na ning danum ; at k^ba ^g
aku mame ku, atin nang mumunang kakuldas kan%ku.
8 1 Je8us sinabi na kea: {Taiakad ka, ibua^ m6 ii^
iangkayan mu, at lumakad ka I
SAK JT7AN 8. 283
9 At loboits morin kiiia]^p ya ing taong ita ; at inyang biwat
ne ing langkayan na, meko ya.
Dapot sabado ing lado a ita.
10 Ding Jadio8 nnabi la pin king kinayap : ] Aldo ning
sabado e karampatan dalan me ing langkayan ran I
11 Dapot ya mekibat ya kaiiela : Itang p^pakayap kanakn,
yh murin ing sinabi kanaka : Iboat me ing langkayan mu, at
lamakad ka.
12 Ila kitang da kea : ^ Minu ing taang iti a sinabi keka :
Iboat me ing langkayan ma at lamakad ka?
18 Dapot ing lqnayap e ne bala, oling i JeBafi meko ne
kanita ; ali ning keraklan da ding king karinan a ita.
14 Kaibat na nita ikit neng Jesa8 king pisamban ; at sinabi
na kea : j Oini, mayap na ka ; e na ka miaman mikasala, a
mi^kang atin pang malyari kekang lala pang nuirawak I
15 Meko ne ing tao, at muabi na karing Jadio6 king i Jesa8
yang pepakayap kea.
I Idsus pepakilala yang Anak ning Dios. Stikametung
la mu ila ning Ibpa.
16 At king oli na nlti ding JadioB liligaligan de i^ ^esos» at
pagpilitan da ing apate re, aling depatan no ding anggang
bagoe a deta, king aldo sabado.
17 Dapot i Jesu8 mekibat ya karela: I Ibpa ka angga
Dgeni darapat ya, at aka darapat ku.
18 Eing uli na niti ding Jadio8 pagkapilitan da ing apate
le ; uling e muing e na pangilinan ing sabado, nunge sabeayan
na pa king ing Dios yang tune nang Ibpa, makipante ya Ung
Dios.
19 I Jesas mekibat ya pin sinabi na at karela : Ing katatoan
sasabyan ku kekayu : Ing Anak e makarapat nanuman king
kasarilinan na, nang e ing akakit nang daraptan na ning Ibpa ;
ing dapat na ping niti ya namaiig dapat na ning Anak.
20 Uling ing Ibpa kaluguran ne ing Anak, at pabala na kea
mg keganaganang daptan na ; at pabalu na kea ing dapat nang
^iguit pa kaniti nanupata mipamulala kayu.
21 Kang makanana oong patalakaran ning Ibpa ding metd
234 SAN JtJAN 5.
at dmnan bie, inakan^ran mu namkn ing Aiiak dirinan nOng
bie detang kaluguran na. .
22 Uling ing Ibpa e mamatul kaninuman, nung e binye na
king Anak ing mabilng a pamanatul ; :
23 bang ding' sabla Igalaii^g de ing Anak nung makaMna
reng gagalang ing Ibpa. Ing e gagalang kmg Anak> e yei
gagalang king Ibpang kea mitubud. /
24 Ing katutud,n, ing katutuan sasabyan ku keUaytii king
ing makiramdam king amanu ku, at maniwala Kanitang
kanaku knitubud, atin yang bie ialapg angga, at e.«ii|Jarui3an,
nung e linipat ne kinig kabiayan ibat Idng- kamata^a^* , . -,
25 Ing katutuan, ing katutuan sasabyan ku kekayu, king
datang naing oras, art ngend na, a king ding met0 damdamooi
da na ing siwak ning Anak ning.Dios; at ding makiramdam
mie la. ; . . .
26 ITIingnung makananung ing Ibpa atin yang bie kieg
sarili na, niakanyan mu naman pigksdubna king Anltk king
atin yang bie king sarili na ;
27 at dininan neng kapaintulutan dapat king pamanatol,
uling Anak ne ning ta^u.
28 E yu pstgmulalaii itt; uling datang ing oraB a ding
anggang atiu king'kutkutian damdai^ati da Ing dwala na,
29 at lual la ; ding dinapat mayap, bang subli lang mie, at
ding dinapat toarok, bangv8ujs^'lang mie king kapai^asewa.
30 King sarili ku nanUman ala kung aiapat: dildl king
daramdaman ku, yang atulan ku ; at ing atul ku matuiid ; uling
e ku p^gkapilitan dara<ptaa3 ing sarili kung kaburian, nung e
ing kaburian na Nitang mitubud kanaku.
81 Nung patutuan ku ing kasariUnan ku, ing pamipatatti
ku e katutuan.
32 Aliwa ya Itang patutu tungkul kanaku ; at balu ku king
ing pamipatutu na kanaku katutuan.
33 Ikayu tinubud ye i Juan, at ya minye yang patutu king
katutuan. ^
34 Dapot e ibat kaninumang tau ing pamipatutung. tinggap
ku : Makanyan sasabyan ku ing keganaganang bague iti bang
miligtas kayu.
35 Ya metung yang sulung milalablab at saslag ; at ikayu
migsaya kong ditak a panaun king sala na.
36 Dapot ing pamipatutu ra kanaku maiguit king kang
Juan ; uling. iug dapat a binye nang patupad kanaku msg
SAN JUAK 5 & 6. 235
Ibpa, ]raBg daraptftii ku, yang patata kanakn kmg tinubad na
ku ning Ibpa.
37 Ing Ibpa mn naman a mitnbud kanako, ya murin ing
patotu kanaku. Kapilan man ikaya e yu pa dimdam ing
siwala na, at e pa pepakit kekayu.
38 At ing amanu na e manatili kekay u ; oling e ye paniwaian
itang tinubud na.
39 I Saliksikan yo ding Kaeulatan ! uUng iaipan yu king atiu
karela ing bie yung alaDg angga ; at ilang patotu binaku ;
40 at, makanyan man, e ko bisang ume kanaku bang
mirinan kong bie.
41 Ing kapurian a ibat karing tau aku e ku tatanggapan.
42 Dapot aku akikilala ra kaya, at balu ku king ala kekayu
ing lugud ntng DioB.
43 Aku mine ku keti king laguiu nang Ibpa ku, at e ]m ku
tatanggapan: nung aliwa ya ing ume keti king SEUili nang
laguia, iti tanggapan ye.
44 ^Makananu kong makapaniwala^ ikayu tatangga^ kong
kapurian king metung at metung, at e yu panintunan king ing
kapuriian king Dios manibatan ?
45 E yu isipan king isumbang da kayu king arapan na ning
Ibpa : Ing kekong telasumbung i Moises a kekong panaligan.
46 Nung paniwalan ye i Moises, paniwalan yu ku naman :
uling sinulat ya tungkul kanaku.
47 Dapotnun^ding ginulat na e yo paniwalan, ^makananu
kong maniwala Ung amanu ku.
Pamparakal karmg tihape.
Ct KAIBAT na niti i Tesus dinalakit ya kangatba nang
pampanp ning dayatmalat niug Galilea, a ya pin ing
dayatmalat nmg Tiberias.
2 At tinuki kea ing metung a maragul a kekaldan ding tau,
uling akakit da ing malang daraptan na karing sakitan.
3 Dapot i Jesus mine ya king bunduk, at linukluk ya karin
abe no ding keang alagad.
4 (At malapit na ing Pasku, ing pista ra ding Judios.)
5 Inyang inatna nong Jesu8 ding mata na aii ikit na king
ayan de ding tau, sinabi na kang Felipe: ^Nukarin tamu
saling tinape batong mangan deti?
236 SAN JUAN 0/ . ^
6 Iti sasabyan m ba aeng subukap ; uling balu oa miudn
ing daptan na.
7 I Felipe mekibat ya koa: Aduang dalan a denario^g
tinape e pa tnakaguiu kareia, a mirinan ya sa ditak ipu naan
balaug metung karela.
8 Sinabi na kea Hing metung karing keang alagad, i Andres
a kapatad nang'Simon Pedro :
9 Ating metung a aj)ak k«ni a makiUmang ti^ape eebada
aduang asan a nmngalati : dape^ deti ^ ^anung kabaldugan da
kaxiug dakal a tau?
10 I Jesus sinabi na : Papaghili^an yo ding tau: at
madikut ketang karin w a ita. Migbilig la pn ding tau, angga
la king limang libu bilang.
11 Eaniti i Jesus kinua no ding tinape, at b^ibat nang
pepasalamat, pirakerake no kat^tang pakabiHg : at makanyan
murin dininan na la karati^ng asan anggan^ bisa la.
12 At inyang mabsi na la, sinabi na kaiu^ keaiig al^gad :
Tipunan yo diasg pisipisihg tagan, bang ab-ng ma^^^ala nnna-
man.
13 Tinipun da pin kanita, at labi laopg aduf^i^ salikap ding
kiuatmu karing pisi ding lim^ng tdnape Oebada» a tag^n da ding
m^2gftn.
14 Nanuta inyang akit da ding tau ing malang depatan
nang lesus^ ^asabyan da : ] Iti ya ing katutuan a Manu}ang
datang king yatu !
15 I Je8us pin, inyang aumasid nang lalapitan deng kuanan
king pilit bareng gawan ari^ nii^Q yang pepasibayu king bunduk
yang dili na.
I Je$us laldkad ya haho ning dayatmal^iU
16 At inyang gatpanapun na, ding keang alagad dinulung
la king dayatmalat ;
17 at linub la king metung a saken, at dadalakit la pangan
Oapemaum. At b^ngi na ; at i Jesus e no pa detangan :
18 at ing dayatmalat daragul ing alun na, uli na ning
masikan a angin a titiup.
19 Inyang mekabagse no pin metung a aduang pnlu
o atlung pulung estadio,* ikit de i Jesus lalated ya
* Miguit o kumalang kiog metong a legim 6 Ubang kalAkbitiigto.
J
SAN JUAN 6. 237
babo ning dayatmalat, at lalapit ya king saken ; f,t mengas-
dan la.
20 Dapot ya sinabi na karela : Aku ; e ko tatakut.
21 Matula re ping tinggap king bangka ; at sinadsad ya pin
kanita ing bangka king karinan a ayan da.
J leaus yang tinape ning bie karing talasalpantaya,
22 Eabukasan na nita, ding tanng atiu kang atba ning
dayatmalat, panakit da king ala karin nung e raetung a
bangkang malati, at king i Jesus e linub king saken a kayabe
ra ding keang alagad, nung e ding keang alagad meko lang
dili ra ;
23 (makanyan mau ding bangka Tiberias sinadsad la raalapit
king karinan a pipanganan da karing tinape, kaibat nang
pepasalamat king Guinn ; )
24 inyang akit da pin ding tau king i Jesiis ala yu karin,
anti naman ding alagad na, linub la naman karing bangkang
mangalati, at mine la Gapernaum, panintunan de i Jesu8.
25 At inyang akit de kangatba ning dayatmalat, sinabi ra
kea : j Babbi ! ^ kapilan ka mine keti ?
26 I Jesus mekibat ya karela at ngana : Ing katutuan ing
katutuan sasabyan ku kekayu : Panintunan yu ku, e king ikit
yu ing mala nung e uling* mengan ko karing tinape, at Idnabsi
ka^ni.
27 Dapat kayu, e uli ning pamangan a mamain, nung e
nli na ning pamangan a manatili angga king bie alang angga,
ya pin ing ibye na kekayu ning Anak ning tau ; uling tetakan
na ning Ibpa a ing Dios.
28 Kanita sinabi ra kea : ^ Nanung daptan mi, bang arapat
mi ing dapat na ning Dios ?
29 I Jesus mekibat ya at sinabi na karela : Iti yang dapat
ning Dios, king maniwala kayu Kanitang keang tiuubud.
30 Sinabi ra pin kea : ^^ Nanung tandang daptan mu, bang
akit at paniwalan mi ? ^ nanu ping damptan mu ?
31 Ding mangatua mi mengan la king mana king ilang
agpang king makasulat : Tinape ibat banua ing binye nang
pepakan karela.
32 Sinabi na ping Jesus karela ; Ing katutuan ing katutuan
sasabyan ku kekayu : Aliwa i Moises ing minye kekayung
238 SAN JUAN 6.
t
tinap^ ibat banua ; dapot i Ibpa ka dirinan na kayu tinape a
ibat banna.
33 Uling ing tinape ning Dios ya Itang tinipa a ibat banna,
at babye bie kmg yatu.
34 Ila sinabi ra pin kea : j Gubiu, ibye mung parati keleami
ing tinape a iti !
35 I Jesus siiiabi na karela : Aku ing tinape ning bie : ing
lumapit kanaku e dumanup, at ing salpantaya kanaku kapilan
maii e kumau.
36 Dapot dnabi ku na kekayu king ikit yu ku, at e ko
maTiiwala,
37 \ Ing keganaganang babye na kanaku ning Ibpa, lumapit
kanaku ; at ing lalapit kanaku, king makananu mang bague e
ke isakoil !
33 Uling tinipa kung ibat banua e king daptan ku ing
kabutian kung sarili, nung e ing kaburian na Nitang mitubud
kanaku. ,
39 At iti ya ing kaburian na Nitang mitubud kanaku, a ding
anggang binye na kanaku ala kung babating nung e pasublian
kong mie king tauling aldo.
40 Iti ya pin ing kaburian nang Ibpa ku, a detang anggang
lalawe king Anak at maniwala kea atin lang bie alang angga ;
at aku pasublian kong mie king tauling aldo:
41 Inya ding Judios pibulungbiilungan de, uli ning sinabi
na : Aku ing tinape a tinipang ibat banua.
, 42 At sasabyan da : ^ Aliwa ya iti i Jesus, a anak nang
Jose, a ibpa na at indu na akikilala ta la ? ^ bakit pin sasabyan
na : Aku tinipa kung ibat banua ?
43 I Jesus mekibat ya : at sinabi na k^ela : E ko bubulung
king sarili yu.
44 Ninuman alang milapit kanaku, nung e ne ilapit kanaku
ning Ibpang kanaku mitubud : at aku pasublian keng mie king
tauling aldo.
45 Makasulat karing manula : At ila ngan tiru no ning
Dios. Balang metung a mekaramdam king Ibpa, at pegaralan
na, lumapit ya kanaku.
46 Ninumang tau e ne ikit ing Ibpa nung e mu Itang
manibat king Dios : iti ikit ne ing Ibpa.
47 Ipg katutuan ing katutuan sasabyan ku kekayu : Ing
salpantaya kanaku atin yang bie alang angga.
SAN JUAN 6. 239
48 Aka ing tinape na ning bie.
49 Ding mangatua ya inengan la kiug mani kiug ilaiig, at
metela:
50 iti ya ing tinape a tinipang ibat banua^ bang ing taa
apangan ne at e ya mate.
51 Aku ing tinape a mabie a ibat banua ; ninumang mangan
king tinape a id» mie yang alang kapupusan ; at ing tiuape a
ibye ka ya ing laman ku, a kabiayan na ning yatu.
52 Mitatua la pin ing metung at metung karing Jadios,
ngara : ^ Makananu nang apalyari ning taong iti ibye keka-
tamung pakan ing laman na ?
53 I Jesus kanita sinabi na karela : Ing katutuan ing
katutuan, sasabyan ku kekayu : Nung e ya mu kanan ing
laman ning Anak ning tau at minum king daya na, ala kong
bie king kekaya.
54 Ing mangan king laman ku at minum king daya ku,
mie yang alang angga ; at aku pasublian keng mie lang taoling
aldo.
55 Uling ing laman ku yang tune pamangan, at ing daya
ku ya ing tune inuman.
56 Ing mamangan king laman ku at miminum king daya
ku, manuknangan ya kaku, at aku kea.
57 Antining i Ibpang mabie tiuubud na ku, at aku mabibie
ku king pamamilatan na ning Ibpa, inya ing mangan kanaku,
iti mie ya naman king pamamilatan ku.
58 Iti ya ing tinape a ibat banua : e anti ding matua yung
mengan king mana at mete la : ing mamangan king tinape a
iti, mie yang alang augga.
59 Ing bague a iti sinabi na king sinagoga, inyang manaral
ya Gapernaum.
J Jesii8 pepaburen de ding dakal karing keatig alagad.
Pamipasiag nang Pedro.
60 Inya ding keraklan karing keang alagad, panamdam da
kaniti, sinabi ra : j Masias a amanu iti ! ^ ninu ta ing maka-
paldramdam ?
61 Dapot i Jesus inyang akilala na king sarili na king ding
keang alagad bubulung la kaniti, sinabi na karela : ^iti
makatisad kekayo?
240 SAN JUAN 6 & 7.
62 Nung akit ye ing Anak ning tau a mumukiat king
kabilian nang minuna.
63 iDg ospiritu ya ing bibie, ing laman nanuman alang aka-
kua : Ding amanung sinabi ku kekayu ilang espiritu ampon bie.
64 Dapot ating e maniwala. Manibat pin king mula baluan
nong Jesiis nung ninu ding e maniwala, at nung, ninu itang
mipamye kea. '
65 Sinabi na pin : Dikil kaniti sinabi ku na kekayu king
ninuman e milapit kanaku, nung e na ya mu ibye Ibpa ku.
66 Kaniti ding kekaldan karing keang alagad mibalik la at
e 110 mekiabe linakad kea.
67 Inya i Jesus sinabi na karing labingadua : ^ Ikayu man
mako kayo ?
68 Mekibat ya kea i Simon Pedro : Guinu, ^ Kaninu ke
ume ? i ikamu ing ating amanu idng bie alang angga :
69 at ikami meniwala kami at akilala mi king ika ing
Gristo, ing Anak ning Dios a mabie !
70 I Jesus pekibatan na la : <? E ra ko pinili ikong labin-
gadua, at ing metung kekayu diablu ya ?
71 Ing anak nang Simon i Judas Iseariote, ya ing sinabi
na, uling iti, metung ya karing labingadua, ya ing mipamye kea.
Ing € ra kapaniwalan ding hapaiad nang Jesus,
^ AT kaibat na niti lalakaran nang Jesus ing Galilea ; e pin
* bisang lumakad Judea, uling ding Juclios pagkapilitan
deng apate.
2 At malapit na mu ing pista ra ding Judios, a palaguiuwan
dang Enrainadas.
3 Ding kapatad na pin sinabi ra kea : i Mako ka keti, at
ume ka Judea, bang ding kekang alagad akit da naman ing
dapat a gagawan mu !
4 uling ninuman e darapat nanumang bague king lihim,
kabang ya pagkapilitan na ing mibulalag ya : j nui.g darap-
tan mu ing bague iti pakilala mu king yatu !
5 Uling aguiang ding kapatad na e la maniwala kea.
6 1 Jbsiis pin sinabi na karela : Ing panaun ku e pa
dinatang; dapot ing panaun yu talagang makasadya.
7 Ing yatu e na ko apikasaman, dapot aku kasaman na ku,
uling patuluan ku king ing da^pat na ma^w^U-
SAN JUAN 7. 241
8 Miikiat kayu king pista : aku e ku pa ume king pistang
iti, nling ing panaun ku e pa metupad.
9 Kaibat nang sinabi ing bague iti» menukuangan ya
Galilea.
Uesus manaral ya king templo king pisaia ra ding
iahernaeulos. — Pamitua ra ding Judios dikil
kea. — Pagpilitan deng dakpan.
10 Dopot inyang mine no king pista ding kapatad na, ya
man mine ya birin e mu bulalag nung e lihim.
11 Ding Judios penintun de pin king pista, at sasabyan da :
i Nu ya karin ?
12 At dakal ing bulungbulung karing keraklan tungkul
kea : Ding aliwa sasabyan da : | Mayap yang tau ! ngara ding
aliwa : ; Ali ya, nung e pipiraitnan na ing balayan !
13 Dapot ninuman alang manyabing bulalag tungkul kea,
nli na ning takut da karing Judios.
14 Dapot inyang mapipitna na ing kapistan, menik ya i
Jesus king pisamban, at tuturu ya.
15 Mangapamulala la ding Judios, ngarang sasabi : ^Bakit
biasa yang letra, kapilan mau e megaral ?
16 Pekibatan no ping Jesu8, at ngana : Ing tuturu ku e
kanaku, nung e Eanitang kanaku mitubud.
17 Nung ninuman bisa yang dapat king kaburian na,
akilala na king tuturu ku, nung king Dios, o nung manyabi
ku king sarili ku.
18 Ing manyabi king keaeg sarili, panintunan na ing sarili
tiang kapurian ; dapot ing manintun king kapurian ua Nitang
kea mitubud, iti manyabi ya king katutuan, at ala kea ing
matulid.
19 i E ne binye Moises kekayu ing kautusan ? j at ninuman
kekayu alang tutupad king kautusan ! ^ Bakit pagpilitan yu
kung patayan?
20 Ing kekaldan, mekibat : ; atin kang demonio ! i ninung
magpilit makamato keka ?
21 I Je8us mekibat ya at sinabi na karela dinapat kung
metung a bague^ at ikongan mipapamulala kayu.
22 I Moii^ pin binye na kekayu ing pamanuli (e ing kang
242 SAN JUAN T.
Moises, nung e ing karing mangatua), at ikayu king sabado
inan tutulian ye ing tau.
23 Nung ing tau tatanggapah na king Sabado ing pamanuli,
bang ing kaut^n nang Moises e masalangsang. ^ mimumua
ko kaku uling pepakayapan keng lubus ing metung a tau
king aldo ning Sabado?
24 E ko mamatul tungkul king anyu, nung e matul kayu
kign matulid a pamanatul.
25 Sasabyan da pin ding mapilan Jeru8alem : f, aliwa ya iti
ing panintunan dang patayan ?
26 At oini manyabi yang timawa at nanuman ala lang
sasabyan kea ^ malyari kaya king ding mumutus abalu ra pin
king iti ya ing Gristo ?
27 ikami akikilala mi ya pin iti, at batu mi nung nu ya taa :
dapot nung datang ya ing Oristo, ninuman alang makabalu
nung nu ya tau.
2o I Je3us kanita kilisak na king pisamban kabang tuturu
ya, sinabi na : ; ikayu e mu ing akikilala yu ku nung e baki yu
nung nu ku tau ; at aku e ku mine keti king sarili ku : dapot
ing mitubud kanaku ya ing katutuan, a ikayu e ye akikilala :
29 aku akikilala ke ; uling kea ku at yang mitubud kanaku !
30 Pagpilitan de ping dakpan ; dapot ninuman alang miwat
gamat. uling ing oras na e pa dinatang.
31 At karing keralan dakal lang meniwala kea, at sasabyan
da : ^ nung datang ya ing Gristo ? ^ dapat ya pa waring mala a
maiguit king depatan ning tau ?
32 Ding fariseos dimdam da karing memalayan ing bulung-
bulunganamakanyan ingguil kea : at ding pekapun da ding
saeerdotes at ding fariseos minutus lang manibala bareng
dakpan.
33 I Jesus pin kardta sinabi na : ditak pang panaun pakia-
bayan da kayu ; kaibat ume ku Ketang mitubud kaku.
34 Panintunan yu ku, at e yu ku aWt ; at nung nu ku karin
e ko malyaring mike.
35 Kanita ding Judio6 sasabyan da king sarili ra : ^ Nu ya
ume iti, bang e ta ya malyaring akit ? ^ Ume ya wari karetang
makasalbag karing griegos at ituru no ding griegos ?
36 i Nanung amanu iting dnabi na : Panintunan yu ku at
e yu ku akit; at nung nu ku karin ikayu e ko malyaring
mike?
SAN JUAN 7. 243
37 At king taaling aldo, king karagulan na ning pista
tinalakad ya i Je8U8 at kinulait ya sinabi na : Nung ing
ninuman mau ya, nme ya kaku at minum ya.
38 |Ing salpantaya kaku, antimo ing sasabyan na ning '
Banal a Kasulatan, king lub na magus la ding ilug a mabie
danum.
39 Dapot iti sinabi na dikil king Espiritu king ding sasal-
pantaya kea tanggapan de ; uling ing Bspiritu Santo e ya pa
mibie, uling i Jesu8 e pa mipaligayan.
40 Ding aliwa pin karing keraklan pamanamdam da kaniting
amanu sinabi ra : j Ini pin king katutuan ya ing Manula !
41 Ding aliwa sasabian da : j Ini pin ing Mesias ! Dapot
ding aliwa sinabi ra : ^ Ibat ya wari Gralilea ing Mesias ?
42 ^ E na sasabyan ning Kasulatan king ing Mesias manibat
ya king pipunpunan nang Dayid, at Betlehem, nayun a nung
nu ya karin i David ?
43 Mitatua la pin ding kekaldan ingguil kea.
44 At ding ahwa karela pagnasan deng dakpan; dapot
metnng man karela alang miwat gamat.
45 Dinatang la pin dmg manibala ding pekapun ding
saeerdotes at ding fariseos ; at deti sinabi ra : ^ Bakit e ye
dela?
46 Ding manibala mekibat ta : \ Kapilan man alang taung
minyabing anti kaniting tau !
47 Pekibatan da pin bing fariseo8 : ^ Ikayu man pin
mepiraya kayu?
88 Inta wari ninuman karing sasakup o karing fariseo8
meniwala la kea?
49 1 Dapot deting taung e makibalu Idng Kautusan marawak
la!
60 I Nieodemo ngana karela (itang mine kang Jesus inyang
bengi metang ya pin karela) :
51 i Inta wari ing kautusan tamu maraatul ya kaninuman
nung e na pakiramdaman itang kea at pakibaluan ing daraptan
na?
52 Ila mekibat la at sinabi ra : Ika man tau ka Galilea.
j Saliksikan mu at lawan king karin Gralilea alang lalto
Manula f
53 At ila memanuli la karing bale ra ;
244 ' fc'AN JUAN 8.
In^ babaing Pepaliwas.
O DAPOT i Jesus iuiDe ya king buuduk ding olivcs.
2 At kamamaTOntinan dinatang yang pepasibayu king
Pisaiiiban at Smg memalayan pesilapit la kea ; a£ linukluk ya,
pin' tuturu iia la,
3 At diiig eseribas at fa,nseos dela re kea ing metung a
babai ibat kiiig pamipaliw;is.
4 at pan^abili na Idng libutad da ngarang sinabi : i Maes-
tTo» iniog Imbaing ini nieakua ya king pamipaliwas king
kasalukiiyan !
5 At king kautusan, i Mois6s inutus na kekami king batuan
mi la ding anti liareti ; dapot ^ ngamu paya tungkul kea?
6 At iti einabi ra kea, Rusubukan de bang atin lang asum-
bung. Dapot ditiuku ya i Jesus at king taliri na sinuktt ya
king gabun.
7 Dapot antining pa^ka.sipitan dang kukutang kea, minatyat
ya, at sinabi na learela : [ Ing alang kasalanan kekayu ya pin
ijig munang masibas metung a batu kea !
8 At dinuku yang pepaslbayu, susulat ya king gabun.
9 At Ua panatndam dn kaniti memanlako lang tunggal
tniggal, manibat karing mangatua angga karing kayanakan.
At i JeEi'is melakuatt yang dili na, at ing babaing maJtatalakad
libutad.
10 Inyaug talakad ya piti i Jesus at inyang ala yang ikit
nung e ing babai ngana kea : babai ^ Nukarin la ding misu-
Bumbung keka ? i alang ninumang matul keka?
11 At ya sinabi na : j niauman guinu! At i Jesus sinabi
na kea : \ aku man pin e ra ka atulan ! [ Ume na ka ; ngeni
e na ka mikakasalang nMuman.
PamanaUse Tiang le&us dikil king katungkulan na,
12 I SeBus pekisabyan nong pasibayu, ngana : aku ing suiu
niDg yata: Ing tnki kanaka e lumakad king dalumdum
ntlng e niik^ ya kea ing euln ning bie.
18 At sinabi ra pin ding fariseos ; ika babye kang patutu
dikil mu naman keka ; ing pamipatutu mu e katutuan,
14 I Jeso£ mekibat ya at ngana karela: aguiamang babye
leaag pamipatutu tungkul king kanaku mu naman, ing
SAN JUAN 8. 246
pamipataiu ka katatuan : uling balu ku ing ibatah ku at ing
ayan ku ; dapot ikayu e yu balu ing ibatan ku at ing ayan ku.
15 Ikayu mamatul kayu agpang king laman; aku e ku
mamatul kaninupaman :
16 At nung mamatul ku man, ing atul ku katutuan ; uling
aliwa mu akung dili nung e aku at Ibpang mitubud kaku.
17 Makanyan mu naman king kekong kautusan makasulat
king ing pamipatutu ra ding adua katau katutuan.
18 /3ai ing babye patutu dikil king kakung sarili at patutu
ya tungkul kanaku ing Ibpang mitubud kanaku.
19 Ila pin sinabi ra : ^Nukarin ya i Ibpa mu? I Jesus
mekibat ya : Aguiang aku e yu ku akikilala Ibpa ku man e
ye akilala : nung akikilala yu ku akilala yu ya naman ing
Ibpa ku.
20 Iting amanung iti sinabi nang Jesus king karinan ning
pililimusan, manaral ya kiug Pisamban; at ninuman alang
dinakap ; uling e pa miras ing oras na.
21 I Jesus pin pekisabyan nong pepasibayu : aku mako ku
at ikayu panintunan yu ku, at Inng kekong kasalanan mate
kayu : Nung nu ku karin ikayu e ko malyaring mike.
22 Ngara ping sinabi ding Judios : ^ Inta wari paimate ya,
uling sasabyan na : ^ Nung nu ku ume ikayu e ko malyaring
mike?
23 At ya sinabi na karela : ikayu tau ko lalam at aku karin
ku babo : ikayu tau ko keti king yatu : aku e ku tau keti king
yatu.
24 Inya sinabi ku kekayu king mate kayu king kasalanan
yu : uling nung e ko salpantaya king aku pin, mate ko king
kekong l^salanan.
25 Ha pin sinabi ra kea: Ika ^ninu ika? I Jesus
pekibatan na la : Ya naman ing sinabi ku kekayu manibat
king kamumulan.
26 Atin kung dakal a bague a sabyan at yatul tangkul
kekayu: Dapot ing mitubud kanaku katutuan ya at ding
bague a dimdam ku kea, deti ilang sasabyan ku keti king yatu.
27 lla e ra aulingid king manyabi ya dikil king Ibpa.
28 I Jesus pin sinabi na karela : Nung italakad yu ne king
katasan ing Anak ning tau, kanita akilala yu na king aku pin
at ala kung depatan king kakung sarili, nung e sasabyan ku
ding bague adeti agpang king tiru na kanaku ning Ibpa.
246 SAN JUAN 8.
29 At irig mitubnd kaiialea atiu kanaku : e na ku pepabutean
dilidili ; uling daraptan ku. liiapilan man ing bague a makatula
kea.
30 Inyang sasabyan na ing bague a iti, dakal lang 6inal-
pantaya kea.
81 Sinabi na ping Jesus karetang Judios a sinalpantaya kea :
Nung manatili ko king amanu ku, iko pin 'ding tune kung
alagad ;
32 at akilala' yu ing katutuan at ing katutuan iligtas na
kayu.
33 Pekibatan de ding aliwa : Dai na keng Abraham, at
kapilan pa man e ke mealipan kauitiuman : ^Bakit sasabyan
mu : ikayu miligtas kayu ?
34 I Jesus pekibatan na la, ing katutuan, ing katutuan
sasabyan ku kekayu, king itang darapt kasalanan alipan ne
ning kasalanan.
35 At ing ipus e magdatun bale kapilau paman : Ing anak,
magdatun ya kapilan paman.
36 Nung ing anak pin itimawa na kayu, raatimawa ko ping
tune.
37 Balu ku king dai na koiig Abraham : dapot pagpilitan
yu kung patayan, uling ing amanu ku alang kapagaiuwan
kekayu.
38 Aku sasabyan ku ing ikit ku kang Ibpa ku, at ikayu
daraptan yu ing ikit yu kang Ibpa yu.
39 At ila mekibat la at sinabi ra kea : Ing Ibpa ini ya i
Abraham. Ngana ping Jesus : nung anak na ko ping Abrabam
daptan yu sa ing dapat nang Abraham.
40 Dapot ngeni pagkapilitan yu kung patayan, taung
minyabi kekayu king katutuan at dimdam ku king Dios : e na
depatan iting Abraham.
41 Ikayu gagawan yu ing dapat da ding matua yu : . Sinabi
ra kea ; Ikami e ke mibait king pamakipangalugud ; atin keng
metung a Ibpa ing Dios.
43 Binabi na. karelang Jesus : Nung ing Dios yang kekong
Ibpa, Inlugud ko kanaku ; uling aku ibat ku king Dios uling
e ka ibnt kanaku murin, nung e ya tinubud na ku.
43 i Bakit e yu atalastas ing kanakung sabi ? anti murin e
yu malyaring apakiramdaman ing amanu ku.
44 Ikiyu keta kong Ibpa yu, ing Diablo, at ing nasa na
SAN JUAN 8- 247
nmg kekong ibpa bori ynng taparan. Ya makamate ya
wenibat king nlula, at e ya menatili king katutaan, uling
alang katutuan kea. Panga manyabi yang kalataman, king
kea karin ya manyabi, uUng malaram ya, at ibpa ya king
kalaraman.
45 Dapot nung sasabyan ku ing katutuan, ikayu e yu ku
paniwalan.
46 i Ninu kekayu ing sabyanan na ku tiingkul king kasa-
lanan ? At nung sasabyan ku ing katutuan ^ baket e yu ku
paniwalan ?
47 Ing king Dio6 pakiramdaman na ing amanu na ning
Dios : inya pin ikayu e yu pakiramdaman, uling e ko pin king
Diosl
48 Mekibat la pin ding Judios at sinabi ra kea:. ^E
makatud ing sasabyan mi king ika tau ka Samaria, at atin
kang metung a demonio ?
49 Mekibat ya i Jesiis: aku ala kung demonio; dapot
diiinan keng puri i Ibpa ku, at ikayu lalako yu ku puri.
50 Dapot aku e ku panintunan ing kapurian ku; ating
manintun, at matul kea.
51 Ing katutuan ing katutuan sasabyan ku kekayu : Nung
ninu mang mamintu king amanu ku, e na akit kapilan man
ing kamatayan.
52 Ding Judios pin sinabi ra kea : Ngeni balu mi kdng atin
kang metung a demonio: I Abraham mete ya, at ding
manula: at ika sasabyan mu. Ninuman ing tupad king
kanakung amanu,. e na pin katman kapilan man ing kama-
tayan.
58 Matua ka wari king Ibpa ming Abrabam, iti mete ne ?
at ding manula mete na la : ^ Balak mu ninu ika ?
54 I J^us mekibat ya : Nung aku iparangal ku ing
kakung sarili, ing dangalan ku alang nanuman : i Ibpa ku ya
ing parangal kaku ; ya pin ing sasabyan yung kekong Dios :
55 at il^yu e ye akiMlala : dapot aku kakilala ke ; at nung
sabyan ku : E ke akikilala, metung kung malaram, antimo
ikayu, dapot aku akikilala ke at tutuparan ku ing amanu na.
56 Ing Ibpa yung Abraham mitmu yang tula nung akit na
sa ing kaaldawan ku ; at ikit na, at metula ya.
57 Sinabi ra pin ding Judio6: Ika ala ka pang liman^
pulung banua, ^ at ikit me i Abraham ?
248 SAN JUAN 8 & 9.
58 Sinabi na pin karelang Jesas : Ing katutuan, ing
katutuan sasabyan ku kekayu : [ Bayu ya pin mibait i
Abraham, atina ku l
59 Eanita pin dinamput lang batu bareng basibasan : dapot
sinalikut ya i Jesus, at linual ya king Pisamban.
Pamipahayap king metung a bulag
a ibat pa hi'ng kahait na,
Q KING pamanlakad na, ikit ne ing metung a taung bulag
manibat king pangabait na.
2 At kitang da kea ding alagad na ngara : Eabbi, i ninu
ing mikasala, ini o ding mangatua na, king pangabait naug
bulag?
3 I Jesus mekibat ya: Aguiang ini e mikasala, aguiang
ding pengari na; dapot milyari bang ding dapat ning Dios
makiiala la kea.
4 Inya mayap king aku gawan ku ing dapat na Nitang
mitubud kanaku, anggang aldo : ing bengi daratang a ninuman
6 makarapat.
5 Anggang atiku keti king yatu, aku ing sulu na ning yatu.
6 Inyang asabi na na iti, linura ya Idng gabun, at guewa
nang burak ing lura na, at kiskusan no ding mata na ning
bulag,
7 at sinabi na kea : i Ume ka at manuas ka king talaga
nang Siloe ! (at nung pibaldugan ing buri nang sabyan :
Tinubud.) Mine ya pin, at menuas ya, at mibalik yang
manakit.
8 Ding siping nang bale at ding menaldt na kea, king
minuna, at balu ra king magpalimus ya, sinabi ra : ^ Aliwa
ya ini itang lulukluk at magpalimus ?
9 Ding aliwa sinabi ra : Ini pin : ding aliwa sinabi ra :
Aliwa ya, nung e kawangis ne. Dapot ya sinaW na ; akp. pin.
10 Sinabi ra kea kanita : ^ Makananu la ping mibuklat
ding kekang mata ?
11 Mekibat ya at sinabi na : Itang taung milaguiuwan
Jesus guinawa yang burak, at kiskus na karing mata ku, at
sinabi na kanaku: Ume ka king talaga na ning Siloe, at
manuas ka : mine ku pin, at menuas Iru, at tinggap ku ing
panimanman.
fiAN JUAN 9. 249
12 Ila kanita sinaW ra kea : i Nu ya karin ? Ya sinabi
aa : Tabalu :
13 Daralan de karing fariseos ing bulag ketang minuna.
14 At sabado kanitang i Jesu8 guewa na mg burak, at
biklat ne mata.
15 Ding fariseos kitnan deng pepasibayu nung makananu
nang tinggap ing paniinanman. At ya sinabi na karda :
BiniU na ing burak karing mata ku, at menuas ku, at manakit
ku.
16 Ding aliwa pin karing fariseos sinabi ra kea: Ing
taung iti e ya king Dios, uling e na pangilinan ing sabado.
Dapot ding aliwa sinabi ra, ^Makananu nang agawa ning
taiing makasalanan ing anti kanitang mala ? at e la mikaka-
metung.
17 Sinabi rang pepasibayu king bulag: ^lka nanung
sasabyan mu tungkal kea, a miklat karing mata rnu? Ya
sinabi na : king manula ya.
18 Dapot ding Judios e la meniwala kea king sadya yang
bnlag, at tinanggap yang panimanman, angga pin king ianus
do ding mangatua na ning tinanggap panimanman ;
19 at kitnan da la, ngara; ^,Ya pin ini ing anak yung
sasabyan yu king mibait yang bulag ? ^ o bakit manakit ya
ngeni ?
20 Ding matua na mekibat la at sinabi ra : Balu mi king
ini ya pin ing anak mi at mibait yang bulag :
21 dapot ngeni manakit ya, e mi balu ; o ninung mibaklat
karing mata na, e mi balu ; kutnan ye ; atin neng banua : ya
makapanyabi ya king sarili na.
22 Iti yang sinabi ra ding mangatua na uling tatakut la kar-
ing Judios : Uling ding Judios pikametung da na, nung ninu-
man ing manyabi king ya ing Gristo, mitabi ya king sinagoga.
23 Inya sinabi ra ding mangatua na : Atin neng banua ;
ikutang yu kea. *
24 Inaus de ping pepasibayu ing taung sadyang bulag, at
sinabi ra kea : ] Dinan m^g kapurian ing Dios ; ikami balu
mi king ing taung ini makasalanan ya I
25 Ya kanita mekibat ya : Nung makasalanan ya, e ku
balu ; metung a bague ing balu ku, ya pin, king aku bulag ku
ngeni manakit ka*
860 SAN JUAN 9.
26 Kanita sinabi rang pepasibayu kea : ^ Nannng depatan
na keka ? ^ Makananu nong biklat ding'mata mu ?
27 Pekibatan no pin : sinabi ku na kekayu, at e yu peki-
ramdaman ; ^ baket buri yung pakiramdaman pasibayu ?
i Buri yu naman wari king maguing alagad na kayu ?
28 Kanita pilmuran de, at sinabi ra: j Ika pin ing keang
alagad ; dapot ikami alagad na keng Moises !
29 Balu mi king ing Dios pekisabyan ne i Moises j dapot
tungkul kaniti, e mi balu ni^ng nu ya tau.
30 Mekibat ya ing tau at sinabi na karela: jAtiu pin
kaniti ing makapagmulala, a e yu balu nung nu ya tau ; at
biklat no ding mata ku !
31 Balu mi king ing Dios e no pakiramdaman ding maka-
salanan ; dapot ninuman ing tatakut Iting Dios at iti gagawan
na ing buri na, iti pakiramdaman na ya.
32 Manibat king kamumuian ning yatu, e pa meramdam
kapilan man, king ninuman ala pang mekabuklat king mata
na ning metung a mibait nang bulag.
33 Nung iti e king Dios, ala yang arapat nanuman.
34 Ila mekibat la at sinabi ra kea : ; Ika mibait kang
lubus king kasalanan 1 ^ at ikang turu kekami ? At tinabi re
lual.
36 I Jesi3s dimdam nang tinabi re lual at inyang ikit ne,
sinabi na kea : ^ Sasalpantaya ka king Anak ning Dios ?
36 Mekibat ya, ngana : ^ Ninu ya, Guinu, ba keng
salpantayanan ?
37 I Jesus sinabi na kea : Ikit me pin, at ing makisaln
keka ya kabud !
38 At sinabi na kea : { Sasalpantaya ku, Guinu ! at
simban ne.
39 At sinabi nang Jesu8 : Uli na ning pamanatul mine kn
keti king yatu, bang ding e manakit, mauakit la, at ding mana-
kit ba no mang mabulag. **
40 Detang kampi ra ding fariseo8 a kayabe na dimdam da
iti, at sinabd ra kea : ^ Ikami man wari bulag kami ?
41 Sinabi nang Jesus karela: Nung bulag kayu e ko
mirinan kasalanan : dapot ngeni sabyan yu : ; Ikami akakit
mi I inya ing kasalanan yu manatiii.
SAN JUAN 10. 251
Alimbakoa king mayap a pastul.
1 A ING katatuan, ing katutuati, sasabyan ku kekaya : ing e
^^ lulub king pasbul a kulungan da ding tupa, nung e
rDumukiat ya king aliwang karinan, iti tulisan ya at mapanako.
2 Dapot ing lulub king pasbul yang pastul karing tupa.
3 Kaniti ibuklat no ning magbante pasbul at ding tupa
pakiramdaman da ing siwala na ; at ausan na la king laguiu
ra, at darala no lual.
4 At nung lulual na la ding tupa, mununa ya karela, at
ding tupa tutuki la kea ; uling akikilala ra ing siwala na.
5 Dapot nung aliwa ya e i^ tukyau, nuug e takasan de ;
uling c ra kakilala ing siwala ra ding aliwa.
6 Ing -alimbawang iti sinabi nang Jesus karela : dapot iti e
ra atalastas nung nanu ing sasabyan na karela.
7 I Jesii6 sinabi nang pepasibayu karela : King katutnan,
king katutuan sasabyan ku kekayu : aku iug pasbul da ding
tupa.
8 Ding anggang minunang dinatang kanaku, tulisan la at
mapanako : dapot ding tupa e la mekiramdam.
9 Aku ing pasbul : nung ninumang linub kanaku, n^Iigtas
ya ; at himub ya, at lual ya, at manakit yang pagpastulan.
10 Ing tulisan e ya daratang nung e ya manako, at
iimkamate, at lumipul : aku dinatang ku balang mirinan bie,
at balang kumabsi.
11 Aku ing mayap a pastul: ing mayap a pastul babye na
iag bie na uli ra ding tupa.
12 Dapot ing makiupa, at aliwa ya ing pastul, a e no tune
bandi ding tupa, akakit neng daratang in lobo, at paburean no
ding tupa, at taiakas ya ; at ing lobo sasamsaman na la, at
inisalbag la ding topa.
13 Ing makiupa tatakas ya pablasang makiupa ya, at alang
pamagmalasakit karing tupa.
14 Aku ing mayap a pastul ; at kakilala ku la ding kakung
tupa, at ding tupa ku kakilala ra ku.
15 Antinio ing pamangilala na kaku ning Ibpa, anti mu
iiaman ing pamangilala ku king Ibpa ; at babye Im ing bie ku
dikil karing tupa.
I 16 At atin na ku mang aliwang tupa a e la king kulungan
I a iti: at deti idala ku la naman, at pakiramd^mau da ing
352 SAN JUAN 10.
siwala ku ; at magmetung ya mu ing kawan at metung mung
pastul.
17 Uli na niti ing Ibpa kaluguran na ku, uling ibabye ku
ing bie ku bang kuanan keng pasibayu.
18 Alang ninumang makalako kanaku nung e kusa kung
ibabye' Atin kung kayupayan munye at atin kung kayupayaii
a kuanan kung pasibayu. Ing kautusan a iti tinggap ku kang
Ibpa ku.
19 MisasalaiTgsangan no namang pasibayu ding Judios dikil
karing amanung deti.
20 at ding kerakalan karela sinabi ra : j Atin yang demonio,
at mamulang ya ! <j baket Pakiramdaman ye ?
21 Ding kekaldan sinabi ra : i Iti e na sabi ning metung a
makidemomo! ^Arapat na wari ning demonio ing muklat
mata karing bulag ?
22 At pista na kanita ning Pamanain karin Jerusalem, at
panaun na pin ning dimla ;
23 at i Jesus lalakad ya king Pisamban, Idng pasbulan nang
Salomon.
24 Ding Judios pin migpatulug la kea, at sinabi ra : ^ Angga
pa kapilan ibili mu ke king kapikakunuan ? ! Nung ika pin
ing Gristo sabyan mung masala kekami !
25 I Jesus pekibatan na la : sinabi ku na kekayu, at e ko
meniwala : ding dapat a daraptan ku king laguiu nang Ibpa
ku, deti babye lang patutu kanaku.
28 Dapot ikayu e yu paniwalan, uling e kayu karing tupa ku.
27 Ding tupa ku pakiramdaman da ing siwala ku, at akn
kakilala ku la, at ila tutuki la kanaku :
28 At aku dirinan kong bie alang angga, at ila o la mate
kapilan paman, at ninuman alang makasamsam king gamat
ku.
29 I Ibpa kung minye kanaku, margul yang dili ; at alang
makasamsam ninuman king gamat nang Ibpa ku.
30 Aku at i Ibpa ku metung kami mu.
31 Ding Judios dinamput lang pasibayung batu bareng
basibasan.
32 I Jesus pekibatan na la : dakal a mayap a bague ing
pepakit ku kekayu a ibat kang Ibpa ku; ^Kaisanu karing
dapat a deti buri yu kung basibasan ?
sAn JTJAN 10 ft 11. 2S8
33 DiDg jTi€lio6 pekabatan, de. Makauli king metnng a
bague mayap e ra ka basibaean, nnng e nli na ning kapnsn*
ngan ; at uling ika tau ka at gagawan ninng DioB ka.
34 I Jesus pekibatan na la : ^ B makasnlat king kdeong
kaatooan : Aka sinabi ka : Bioses kayd ? /
35 Nmig aoBan lang diosea detang pakasautan na ning
amanu na ning Dios (at ing kasulatan e malyaring magkuking),
36 ^sasabyan yu Kanitang pepagbanalan na at tinabnd na
king yatu ning Ibpa : | Ika magpasang ka ! oli na ning ainabi
ku : aku ing Anak ning Dios ?
S1 Nung e ku darapkan ing d$pat nang Ibpa ku, e yu ku
paniwalan :
38 Dapot nun^ daraptan ko, bbtat e yu ku paniwalan,
paniwalan yu ing dapat ; bayung akilala at paniwalan nung
ing Ibpa atiui kanaku, at aku ati ku king Ibpa.
39 Uli niti pagkapilitan deng dakpan pasibayu : dapot ya
milako ya karing gamat da.
40 Atmine yang pepasibayu dane na karin ning Jordin,
king karinan a kanitang minuna pipaminyagan nang Juan, at
melakuan ya karin. :
41 ; At dakal la ding mame kea : at sinabi xa : 1 1 Juan king
katutuan e dinapat mala ; dapot ing anggang sasabyan napg
JiWi dikil kaniti, meguipg tuta I
42 At dfi^kP^l lang me&iwala kea karin.
Ing pamanyttbli nang mebie Ldzaro,
1 1 ATING metung a tau a atiu king kapanamdaman; ing
laguiu na L^zaro, tau Bhetania, ing ne^yun nang Maria
at king kapatad nang Marta. <
2 (Ya pin at ita i Maria a minolis unguentu king Guinu at
kiskusan no ding bitis na king buak na, a ing kapatad na i
.Iiazaro ma$akit; ya.)
3 Mitubud la pin kea ding kapatetd nangb^bai» sasabyan
da : 1 Guinu, oini itang kaluguran mu masakit ya.
4 Dapot i Je6us panamdam na kaniti, sinabi na : iting sakit
a iti e king kamatayan, nung e king ikapuri na ning Dios bay-
ang mirangal ing Anak ning Dios king uli na.
5 I JesuB kaluguran ne i Marta, at ing kapatad na, at i
Lfizaro.
254 SAN JUAK 11.
6 Inyang ditodam na pin king masakit ya, tinnknang ya
pang adnang aldo keta mnring karinan a nnng nu ya karin.
7 Nannia kaibat na niti, einabi na karing alagad na : ] Ume
tamong pasibayu Jadea I
8 sinabi ra kea ding alagad : | Babbi, ngeni pamn pagka-
pilitan da ding JadiQ8 ing batuan da ka I Ume kang pao^^ni
karen?
9 I Jesus mekibat ya ^ Alang labing aduadg oras king aldo ?
Nung uinumang ialakad aldo, e mitatakid ulmg akakit ne mg
sulu na niting yatu.
10 Dapot nung ninuman lalakad yang bengl, mitatakid ya,
uling ing sulu ala yu kea.
11 Ing bague a iti sinaH na ; at pangaibatna niti sinaU na
karela : j Ing kekatang kaluguran i IiAzaro matudtud ya,
dapot aku ume ku bakeng guisingan king tudtad na !
12 Sinabi ra pin ding alagad : i Guinu, nung matutud ya,
kumayapya!
13 Dapot i Jesu8 manyabi ya dikil king kamatayan ; dapot
ila isipan da king manyabi ya king pamipainawang tudtod.
14 Kanita pin i Jesus sinabi nang masala karela : ; I
Ij&zaro mete ya !
15 At aku niatula ku king uli yu, kin^ ala ku karin, bakong
maniwala : Dapot ume tamu ngeni kaa^ing kea.
16 I Tom&s pin, ing milaguiuwan Dtdimo, sinabt na karing
kayabe nang alagad : j Ngeni ume tamu mu naman batang
mate kayabe na !
17 Inya kanitang datang ya i Jesus, disan neng atin nang
apat nang aldo king kutkutan.
18 At ing Bhetania atiu king malapit ^erusalem, labing
limang estadio* ing dayu na.
19 a/t dakal la karing Judios dinatang la kang Marta at
kang Maria batong patulan dikil king kapatad da.
20 I Marta pin, inyang damdaman na Idng i Je9as darat-
ang ya, selubungan ne : dapot i Maria makalukluk ya karin
bale.
21 I Marta kanita sinabi na kang Jesus: Guinu, imng
keti kamu, e mete ing kapatad ku t
22 Dapot balu ku kmg ngeni man, ing keganaganang
aduan mu king Dios, ing Dios ibye na keka.
28 I Jesus sinabi na kea : i Subli yang mie ing kapatad mu I
SAN JUAN 11. 265
24 I Marta sinabi na kea : Bala ka kieg snbK yahg mie
king pamanyubHng mie king tauling aldo.
25 I Jesm nnabi na kea : | Aka ing pangasubling mebie
at bie : ing sasalpantaya kaku aguiang mate ya, mie ya ;
26 at detang anggang mabibie at gasalpantaya kanaku e
la mate kapilan man ! ^ Sasalpantayanan mu ite ?
27 Ya sinabi na kea : Wa, Guinu ; aku sinalpantaya ku
king ika ing Oristo, ing Anak ning Dios a dinatang keti king
yatu.
28 At kaibat iiang ainabi iti, meko ya^ at inaus neng lihim i
Mariang kapatad na^ ngana : j Ing Maestro» atiu keni, at
aosan na ka !
29 Ya panamdam na kaniti tinalakad yang mirapal, at
inayan ne.
30 (I Je8us e pa pin miras king nayun, nung e atiu pa
ketang karinan a nung nu ne diaan i Marta.)
31 Ding Judios a abe na pin bale patula^ de, at inyang akit
da king i Maria tinalakad yang marapil at meko ya, tikian
de, ngara : Ume ya king kutkutan bang manangis karin !
32 Kanita i Maria» inyang miras ya king karinan a nung
nu ya karin i Jesus, panakit-na kea, migsakab ya karing bitis
na, sinabi na kea : j Guinu, Hung ati ka keti, e mete ing
kapatad ku !
§3 Inya ping akit neng kikiak Jesu8, at kikiak la naman
ding abe nang Judios, migsaibat ing espiritu na, at migmulala
ing lub na ;
34 at sinal» na : ^NuyebbOi? Sinabirakea: ]Guinu,
ume ka keni at lawan me.
^ 35 I J68us kinyak ya.
36 Sinabi ra pin kanita ding Judios : ] Lawan yu nung
nu anti ing lugud na kea !
37 At ding mapilan karela sinabi ra : ^ E na naman kaya
arapat ning taung iti, a miklat karing mata na nitang metung
a bulag, a iti e sa mate ?
38 I Tesus kanita, mioman yang migsalbat king sarili na,
mine ya kiug kutkutan. Metung yang lukib iti at ing metung
a batu makatumpak ya babo ua.
39 I Je8us sinabi na : | Ilako ye ing batu ! I Marta, a
kapatad ning mete, sinabi na kea : j Guinu, mabuluk ne ;
ulmg apat neng aldo !
266 SAN JUAN 11.
40 I Jesfis sinabi na k6a : ^E kn sinabi keka iitmg sal-
pantaya ka, akit mu ing ligaya iia ning Dios ?
41 Leko re pin ing bata king karinan a kabilyan na ning
nlete. Kanita i Jesus inatna no ding mata na babo, at sinabi
na : j Ibpa, pasalamat ku keka uling pekiramdaman mu ku !
42 At baluan ku king kapilan man pakiramdaman mn
ku, dapot sinabi ku king uli na ning kekaldan, a makarap
balang salpantaya king aku tinubud mu ku.
43 At pangasabi na niti, kinulait yang masikan : j L£zaro^
lual ka !
44 At itang mete linual ya> makatali ya bitis ampon gamat
king panali, at makabalut ya lupa king nietung a tilas. I
Jesus sinabi na karela : i Ealagan ye, at paburen y^g
mako!
46 Dakal la pin ding JudioB a mine kang Maria, at ikit da
ing depatan nang J^us, meniwala la kea.
Dmg/ariseos misangguni la harenp papaU i Jesus.
46 Dapot ding maplan karela mine la karing fariseo6, at
sinabi ra karela ing depatan nang Jesus.
•
47 Eanita ding pun ding saeerdotes at fariseos mipulung la
king pititipnnan at sinabi ra: ^Nanung daptan tamu?
nling ing taung iti darapat yang dakala mala.
48 Nung paburen tayang makanyan, ding sabla salpantaya
la ngan kea, at datang la 'ding tau Boma at kunan da ing
karinan tamu ampon ing kekatang naoiun.
49 Dapot ing metung karela, i Gaifas, a niarangal a saoer-
dote king banuang ita, sinabi na karela : Ikayu nanuman ala
kong balu,
50 e yu na inisip man a kekatamu karampatan a ing kata-
nng tau mate ya king uli na ning balayan e ing mabiiug a
naeiun mipanganyaya.
51 Iti sinabi na e king keang sarili ; dapot antining yang
marangal a saeerdote king banuang ita; inulan na king i
jesus mate ya king uli na ning naoiun ;
52 at e mu king uli na ning naeiun, nung e bang mitipun la
king metung diug anak niug Dios a pakakalat.
53 Manibat king aldo a ita pikametung da na king papate le.
SAN JUAN 11 & 12. 267
54 I JeBxm pin kanita e ne lalakad makalagoe karing
Jndios, nmig e mine ne king nietuug a labuad a malapit king
ilang, king metung a eiudad a ausan dang Efraim ; at manuk-
nangan ya karin abe no ding keang alagad.
55 At malapit na ing Pasku ra ding Judios ; at dakal la
ding menik Jeru8alem ibat king gutad a ita, bayu Paseu, bang
manlinis la.
56 Peninturi de pin i Je8U8, at inyang karin no king
Pisamban, pisasabyan da ing metung at metung i Nanu ing
l^alak yu ? ^j e datang king pista ? *
57 At ding pun ding saeerdotes ampon ding fari8eo8 minye
lang utus a ninumang makibalu nung nukariu ya, sabyan ne,
bareng dakpan.
I Maria linyan ne bitis i Je8us.
1 O I Jesu8 kanita, anam a aldo bayu Pasku, mine ya
Betania, nimg nu ya karin i L4zaro, a keang pepasublian
mebie karing mete.
2 Karin pin guinawa lang metung a apunan dikil kea : at i
Marta yang susuya ; dapot i L^zaro metung ya :karetang atiu
king dulang,
8 Kanita i Maria kinanua yang metung a librang ung-
aentong nardemg alang samut, binang maalaga liuyan no
ding bitis nang Jesus, at kiskusan no king buak na: at
Mnatmu ya ing bale king banglu ning ungueitto.
4 Eanita sinabi na ning metung kanng alagad, i Judas
Iseariote, a anak nang Simon, iti ya ing mipamye kea :
5 i bakit ing nnguentung iti e na pisaling atlung dalan a
denario, at pimye karing maluka ?
6 Iti sinabi na, e king magmalaeakit ya karing maluka,
nung e uling mapanako ya, at atin yang metung a suput,
yang magdala king babaldug da karin.
7 I Je8us pin sinabi na kea : i Paburen ye ; king aldo ning
pangakutkut ku karin na sasadya iti I
8 Uling ding kalulu abe yong parati ; dapot aku e yu ku
parating akayabe.
9 Ding kerak^n king balayan karing Judioe dimdam da
pin king atiu karin ; ai mine la, e mu king uli nang JeBU8
258 SAN JUAN 12.
nnn^ e bang akit da ya naman i Lfizaro, a pepasublian nang
niebie karing mete.
10 Dapot ding pun ding saeerdotes pisangguni ra nung
makananu ra ya namang patayan i Lazaro ; :
1 1 uling king uli na dakal la ding Judios a mame karin, at
sasalpantaya k kang Jesus.
Ing masaya na^tg panlub Jeru$alem Jesm,
12 Kabukasan na nita ding malda karmg tau, a tinagun
king pista, inyang damdaman da king i Je8U8 mame ya
Jerusalem,
13 kinanua lang sangang dutung, at selubungan de, at
Kilisak da : ] Hosanna ! i Nuan ya itang daratang king
laguiu ning Guinu, ing ari king Israel !
14 At i Jesus pamanaldt na king metung a asnong malati
sinake ya kaniti, agpang king makasulat :
15 E ka tatakut, anak nang babaing Sidn :
Oini daratang ya ing ari mu,
makalukluk ya king metung a anak ning asna
16 Deting bague e ro atalastes ding keang alagad king
kamumulan ; dapot inyang i Jesu8 miparangalan ne, kanita
aganaka ra king deting bague a deti makasulat la kea, at king
ila daptan do ding bague a deti kea.
17 bing kekaldan ping abe na, inyang inaus ne i Tiiaam
king kutkutan, at pepatalakaran ne karing mete, baby^ lang
patutu.
18 King uli na naman niti itang kekaldan a ita selubungan
de ; uling dimdam da king ya depatan na ing malan^ iti.
19 Inya sinabi ra ding &rifieos king m^ung at metuhg :
j Akakit yu na ala kong daraptan nanuman ! | Oini ding
anggang tau tutuki la ngan kea !
Ding mapilan a tau Greda buri reng ahit i Jes{ia, —
Ya manyabi ya tungkul king malagawa nang panga- •
bantug-Metung a siwala 7iing banua. — I
JesiLS sulu ne ntng yatu.
20 At ating mapiian a tau Greeia a pesiukiat sinamba king
pista : deti pin pesiiapit la kang Eelipe, a taii Betsaida karin
Galiea» a pigamoamu ra kea^ sinabi ra :
8AN TDAN 12. 259
21 { Gtimn, bori mi yang aldt i Jesa8 !
22 Linapit ya i Felipe, at sinabi na kang Andres ; at lina-
pit ya i Andres ampon i Eelipe, at sinabi ra kang Tesos.
23 At i Jesus mekibat ya karela, ngana : | dinatang ing
oras a maptiri ya ing Anak ning tau !
24 Ing katntuan, ing katutuan sasabyan ku kekayu : Nung
ing binutil ning trigu e manabu king gabun at mate, mitagan
yang dili na ; dapot nung mate ya, magdalang dakal a bunga.
25 Ing malugud king bie na mawala ya ; at ing ninumang
kasaman na ing bie na keti king yatu, ingatan ne king bie
alang angga.
26 Ninuman ing susuyu kanaku, tuki ya kanaku ; at nung
nu ka karin, karin ya naman ing taksuyu ku : nung ninuman
susuyuan na ku, iti purian neng Ibpa ku.
27 I Ngeni malungkut ya ing kaladua ku ! ^ at nanung
sabyan ku ? i Ibpa, iligtas mu ku king oras a iti I dapot king
uli na niti murin mine ku king oras a iti.
28 i Ibpa, paligayan me ing laguiu mu ! Eanita dinatang
ing siwalang ibat banua, ngana: iPepaligayan ku ne, at
paligayan keng pasibayu !
29 Ing kekaldan ping atiu karin dimdam da, sasabyan da
king duruldul : ding aliwa ngara : ] Ing metung a angel
pel^byan ne !
30 Mekibat ya i Je8U8, at sinabi na : B king uli ku naeram*
dam ya ing siwalan^iti, nung e king uli yu.
31 i Ngeni ing kaatulan Idng yatung iti ! i Ngeni ing prin-
eipi na niting yatu mitabi ya I
32 At aku, nung mitas na 'ku king katasan Ipng babo ning
labttad, ding sabla dalan ku la kanaku murin.
33 Dapot iti sinabi na patalastas na nung nanung kamata-
yan ing ikamate na.
34 Ing kekaldan mekibat kea: Dimdam mi na king
kantusan, king ing Oristo mie ya alang kapupusan {, at bakit
sasabyan mu : Eailangan king ing Anak ning tau mitas ya
king katasan ? f^ Ninu iting Anak ning tau ?
35 I Jesus pin sinabi na karela : Ditak nang panaun a atin
kong sulu : lumakad kayu anggang atin kong sulu, bang e im
ko da6i;iaii ning dalumdum: uliug ing lalakad king mada-
lumdum e na balu nung nu ya mame.
36 Eabang atiu kekayu ing sulu, salpantaya ko king sulu,
bang maguing anak na ko ning sulu.
260 SAN JTJAN X%
Ding bagae a deti sinabi nong Jesus, ftt jneko ya, at
selikutan na la.
37 Aguiang dinapat yang dakal a mala king arapan da, e
la sinalpantaya kea ;
38 bang maiupad ing amanung guingkag pang Isaias a
manula: . . v
Guinu, <;ninung sinalpantaya king^nabi mi? ^at kan-
inu ya mipabalu ing takde ning Guinu ^
39 UH na niti ila e la mekasalpantaya ; kanita pin miuman
nang sinaj>ing Isaias :
40 Ya binulag no ding mata ra, at pepasias no pusu ;
bang e ra akit karing noiata ra, at eraata]as^s king pusu
ra, ut mibalik la lub,
at aku pakayapan ku la.
41 Ding bague a deti sinabi nang Isaias inyang akit na, ing
ligaya na, at minyabi ya tungkul kea.
42 Makan^'an man pati karing pekapun dakal lang sinal-
pantaya kea ; dapot king uli ra ding {ariseds e ya papasiag ;
bang e ro itabi king sinagoga :
43 uling pakamalan da pa ing lige^ya ding tau maiguit king
ligaya na ning Dios.
44 I Jesus kilisak na at sinabi : ; Ing sasalpantaya kana-
ku, e kanaku sasalpaDtaiya, uung e ketang mitubud kanaku 1
45 At ing lalawe kanaku, lalawe ya Kamtang mitubad
kahaku. .
46 Aku dinatang kung sulu king yatu, bang detang ang-
gai]tg salp^ntaya kanaku e la nid.natili king dalumdlim.
47 At ing ninumang makiramdam king amanu ku, at e na
tuparan, atai. e,ke atulan ; uling e ku mine fcbg yatu bang
matul king yatu, nung e bang ikabus ku ing yatu.
. 48 Ing misasakuil kanaku, at e na tatangga'pain ing amanu
ki^. sting aliwang matul kea : ing amanung, kanakilng sinabi,
ya murin ing matul kea king tauling aldo.
49 Uling e ku minyabi king sanli ku, nungeing Ibpang
mitubud kanaku, dininan na kung kautusan king dapat kung
igkas at sabyan.
60 At balu ku king ing kautusan na bie alang angga : ing
keganagana ping sasabyan. ku, agpang king siuabi na kanaku
ning Ibpa, maka^yan kung sasabyam
I Jesu$ toasan no biiis dmg keamg alagad.
1 O AT itang bayp dinatang ing pista ning Pasku, inyang
^- ^ akilala nang Tesus king miras na ing oras a panlako
na keti king yatu, at ume king Ibpa, antining liguran na
la ding kea keti king yatu, liguran na la angga king kapupu-
san.
2 At kabang raamapun, antinmg ing diablo binili na king
pusu nang Juda8 Iseariote, a anak nang 8iin6n» ing pami-
j^amye kea,
3 balu na ping Jesu8 king ing Ibpa binye na king garaat
na ing keganaganang bague, at ibat ya king Dios, at ume ya
naman king Dios,
4 tinikdo ya king apunan, at likas na iug imalan na, kin^
anua yang metung a panamulisan, at bebatan ne.
5 Layun neng diuinan danum ing pipanuasan, at pigmulan
Dong inuas ding bitis da ding alagad at pinulis no king pana-
mulisan a makababat kea.
6 Miras pin kang Simon Pedro. I Pedro sinabi na kea :
Guinu,^ ika ing ij[iQas karin§ bitis ko?
7 Mekibat ya i Je8U8 at smabi na kea : Ing daptan ku ika
e mu balu ugeni ; dapot abalu mu kaibat na.
8 I Pedro sinabi na kea : j Eapilan man e mo wasan ding
bitis ku ! I Jesus mekibat ya kea : ]^ung e ra ka wasan, e
ka mikadake kanaku,
9 I Simon Pedro sinabi na kea : [ Guinu, e mu ding bitis
ku, nung e naman pati ding gamat ku at ing buntuk !
10 I Jesus sinabi na kea : Ing mewas na e na kailangaix
ing mawas ya nun^ e na ding bitis ; pablasang malinis nang
tune : at ikayu mahnis na kayu, dapot e ikongan.
11 Uling balu na nung ninu iqg mipamye kea ; inya sinabi
n9k : e ikongan malinis kayu.
12 Inya, ping awas na no bitis, at kinua ing imalan na, at
i^aigilig y£kng pepasibayu, sinabi na karela: ^Balu yu ing
depatan ku kekayo ?
13 Ikayu ausan yu kung Maestro, at Gninu ; at mayap ing
sasabyan yu ; uling aku pin.
14 Kung aku pin Guinu na ku at Maestro, ipuas ko ding
biti» yu, ikayu man iug metung at inetung kekayu dapat ing
mipanuas kong bitis. . ^
26*2 SAN arUAK IS,-
15 Uling minye kting alimbawa kekayu, bang ikayu man
daptan yu agpang king depata,n ku kekayu.
16 Ing katutuati, ing katutuan saisabyati ku kekayu : Itig
aHpan e maragul king keang Guinu, at ing titiubud e ya mara-
gui ketang kea mitubud.
17 Nung balu yo ding bague a deti, nuan kayu, nung
kekong daraptan,
18 E ku saeabyan tung^l kekongan ; balu ko ding pinili
ku : dapot bang matupad ing kasulatan : Ing mamangan
king tinape ku, tinas ne ing sakung na salang kanaku.
19 Manibat ngeni sasabyan ku kekayu bayu malyari, bang
nung malyari rxh, salpantaya kayu king aku pin.
20 Ing katutuan, ing katutuan sasabyan ku kekayu : Ing
tanggap king itubud ku, akung tatanggapan na ; at ing
tatanggap kanaku, tatanggapan tle ing mitubud kanaku.
Ipamalitd nang lesus ing pamaglingu nang Judas.
21 Inyang asabi ha nang Jesus iti, rnelumbe ya king keang
espiritu, at pepatutuan na, ngana: |Ing katutuan, ' ing
katutuan sasabyan ku kekayu king ing katau kekayu pamye
na ku !
22 Ding alagad kanita milalawayan la ing tnetung at
metung, magsaliipstipan la nutig kaninu na Basabyan.
23 M9.kailig ya king salu nang Jesus ing thetung karing
alagad; iti ing kaluguran nang Jesii8.
24 i Sjman Pedro kanita inanyu na kea, bahg i kutisbng na
nung ninu ing sasabyan na.
25 Ya kanita, kabang makailig ya kitig^lu na.hg Jes6s,
sipabi na kea : Guinu, ^ nitiu ?
26 I Jesus mekibat ya kea : Ya itang.basan ke ing kasubu,
at ibye ke kea. At ing kasubu binye ne kang Judas IsCariote,
a anak nang 3im6n.
27 At ka,nita murin, pangasubu na linub ya kea i Sataims.
I Jesim sinabi l . pin ke^ : ing daraptan mu daptan mung
malagua.
28 At hinuman kariiag pakalukluk king dulang e ra atakts-
tas nung nanung kasangkanan sinabi ni ita.
29 Uling ding allwa isipan da, a uling atiu kang Judas ing
Btipat, 1 J68us sinabi na kea: Saliwan mu ing kailang^'n
tamu king pista ; o munye yang ditak karihg kalulu.
SAI^ «mAN 18 & 14. 263
30 Ya kanita, inyang tiDggap na ne ing kasaba, meko
yang agad ; at bengi na kanita.
Ding tauling panabilin nang Je8us karing Teeang alagad. —
• Baket mako ya. — Pangaku tungkul king Mamatuld,
81 Inyang mako ne prn, i Tesns sinabi na : ( Ngeni mali-
gaya ya ing Anak ning taa, at ing Dios maligaya ya kea I
32 Nang ing Dios maligaya ya kea, ing Dios man paiigayan
ne king sarki »na, at agad neng paligayan.
33 Anak a mangalati, ditak pang panaan akayabe yn ku.
Panintunan ya ku ; at agpang king sinabi ku karing Jadios :
A nung na ka ume, ikayu e ko malyaring mike ; makanyau
ngeni ing sasabyan kti kekayu.
34 Metang a bayung kautosan ing babye ku kekayu, king
mikakalugud kayu ing metung at metung ; uiing aku liguran
da kayu, king ikayu man mikakalugud kayu ing metung at
metnng.
35 Eaniti akilala ra ding sabla king alagad da kayu, nung
mikakalugud kaya.
36 I Sim6n Pedro sinabi na kea : Guinu i nu ka ume ?
I Jes&s mekibat ya kea : Ing ayan ku ika e mu ku atukian
ng^i ; dapot tukyan mu ku pangaibat.
37 I Pedro sinabi na kea : Guinu, ^ bakit e ra ka atukian
ngeni ? j ing kakong bie ibye ku king uli n^u i
38 I Jesus mekibat ya kea : ^ Ing bie mu ibye mu king
uli ka? { Ing katotoan, ing atutuan sasabyan ku k^a : E
tulauk ing manuk, anggang e mu ku apayalian makatathmg
ukdu!
1 /i I £ YE palingasngaan ing pusu yu ; salpantaya ko king
-*■•*• Dior, salpantaya kayu naman kanaku !
2 Eing bale nang Ibpa ku ating dakal a tuknangan ; nung
e mu makanyan sinabi ku na sa kekayu ; uling ume ku bang
isadya ke kekayu ing karinan.
3 At nung mako na ku at datang kung pasibayu, aka
tanggapan da kayu kans^; ban^ nung nu kti man karin,
kann kayu naman.
4 At nung nn ka nme bala ya« at balu ye ing dalan.
264 SAN JXIATl 14.
5 Siiaabi r» keai^g Torois : Guinu, e mi balu ing ayan
mu : (, makananu mi ping abalu ing dalan ?
6 I Jesus sinabi na kea . Aku ing dalan, at ing katutuan,
at ing bie ; ninuman alang miras king Ibpa nung e king uli
ku.
^ 7 Nung akilala yu ku, akilala yu ya naman i Ibpa ku: 'at
manibat ngeni akilala ye, at ikit ye.
8 I Pelipe sinabi na kea : i Guinu ipakit me kdeami ing
Ibpa, at iti makaguiu na kekami !
9 I Je6us sinabi na kea : makaba napg panaun abe yu ku,
(^ at e mu ku akikilala, Felipe ? ing menakit kanaku, ikit ne ing
Ibpa ; i baket sasabyan mu pin : Ipakit me keksuni ing
Ibpa?
10 E ko sasalpantaya king atiku king Ibpa, at ing Ibpa
atiuikanaku? ing amanung sasabyan ku k^yu e kanaka
murinsasabyan ku ; dapot ing Ibpa manuknangan ya kanaku,
gagawan na ing dapat na.
11 Salpantayanan yu ku king ati ku kiug Ibpa, at ing Ibpa
atiu kanaku ; o kaya, salpantayanan yu ku king uli na murin
ning dapat.
12 Ing katutuan, ing katutuan sasabyan ku kekayu : Ing
salpantaya kanaku, king dapat a daraptan ku ya man daptan
na la at maiguit kauiti daptan na ulmg ume ku king Ibpa.
15 At ing keganaganang aduan yu king Ibpa lung laguiu
ku, yang daptan ku, baiig ing Ibpa mipalrga^ran ya king
Anak.
14 Nung manyawad kong ndnaman kmg laguia ku, aku
daptan ku. . >,
. 15 Nung kaluguran yu ku, pammtuan yu ing utus ku«
16 At aku pakisabi ku king Ibpa^ a. iti dinan na kong
aliwang P&tula, bang akayabe yu mangga king kapilan man ;
17 ing Espiritu ning katutuan, a iti ing yatu e ne malyaring
taaggapan ; uling e ne akakit, at e ne akikilala : ikayu «^
kilala ye; uling manuknangan ya kekayu, at manatili ya
kekayu.
18 E ra ko lakuan ulila ; aku databg ku kekayu.
19 Saguli pa, ing yatu e na na ku akit ; dapot ikayu akit
yu ku : uUng aku mabie ku ikayu man mie kayu.
20 King aldo a ita akilala yu king atiku kang Ibpa ku, at
ikayu kanaku at aku kekayu.
21 Ifig makiatiii kaiing uto» kn at tutoparaii iia la» yan ya
SAN:JTJASr U& 15. 26S
ing lalngiid kftn»ku, logaraii neng Ibpa kn» at aku Ingiiran ka,
at pakilala ka kee>.
22 I Jada8 sinabi na kea (aHwa ing Iseariote): Guinu,
i haket kekami ka pakilala, at ali king yata ?
23 Mekibai ya i J6sas at Broabi na kea : Nung ninnman
lulagnd 3ra kanaku taparan na i&g amaaa ka ; at i Ibpa ko
logaran na ya, at ikami ome ke kea, at gawan miyang
taknangan.
24 Ing e mahigad kanaka, e na tataparan ing amana ka :
Gtt ing amwang dimdam yu e kanaku, nung e kang Ibpang
mitubud kanaku.
25 Ing baguda iti smabi ku kekayu, kabang kanmgut ya
ku.
26 Dapot ing Mapamatula, ing Espiritu Santo, a iparala na
ning Ibpa king^laguiu ku« ya ituru na kekayu ing keganaga*
nang bague, at paganaka na ing anggang sinalH ku kekayu.
27 j Ing kapayapan bdakuan ku kekayu ; ing kapayapan
ku babye ku keka^u ; e anti ing panoamye na ning yatu, aku
babye ku k^ayu: e ye pailingasngae ing pusu yu, at e
tatakat !
28 Dimdam yu nung makananung sinabi ku keka^ru : Aku
mako ku, at mibalik ktmg pasibayu kekayu. Nung l^luguran
ya ku tumula kayu uling ume Im kang Ibpa ku : Uling ing
Ibpa maragol ya kanaku.
29 At ngeni nnabi ku na kekayu iti bayu malyari, bang
nnng malyari na salpanta^ra kayu.
30 Manibatna ngeni e na ku manybing dakal kekayu;
uUng datang ya ing prihoipe ning yata,.at.yai aiang nanuman
kanaku :
31 bang ing yatu akilala na pin king hilagud ku king Ibpa,
at agpang king utus a binye na kanaku ning Ibpa makanyan
kung daptan. | Talakad kaya at mako tamu keti 1
Ding tauling bilin haring alagad {katuglung) Matibe
pamikametung da i Jesus at ding keang sekupan,
1 p^ AKU ing katutuan a uyas, at i Ibpa ku ya ing
- ^ mananaman.
2 Ding anggang sanga kung e magdalang bunga, lalako na
266 SAN JUABr 18.
la; dtKpob dert^ng Sknggsmg mi^dalang buDga, ISiiOiBaa na la
balang magdalaDg dakal a bunga.
3 Malinis Da kiyu king uli na ning amanung guingkas ku
kekayu.
4 I Manatili ko kanaku, at aku kekayu ! Antimo ing e na
pamamunga ning sanga kiiTg Barili na, nung e manatiti king
treae, makanyan mu naman keka^ru, ntmg e ko maui^
kanaku.
5 Aku ing nvm, ika^u ing sanga: ing manuknangan
kanaku, at aku kea^ iti magdda^yang dakal a hii^a : uling
nung makakalilua ko kanaku nanuman ala kong arapat.
6 Nung ing ninuman e manatili kanaku, miugse ya lual
anting «inga, at langi ya ; at tipunan da ia at iugse king api,
at maduluk la.
7 Nung manuknangan ko kanaku, at ing amanu ku manuk-
naDgan l^kayu, aduan yu itang buriyu,' daptau na kekayiL
8 KarDiti maligaya ya i Ibpa ku, Idng pamagdala ^rung
dakal a bunga ; at maguing alagad da kayu.
9 Antimo ing lugud na kanaku ning Ibpa, makanyan mu
naman aku liguran da kayu : manatili ko kmg iugud ku.
10 Nung tuparan yu ing utus ku, manatili ko king lugud
ku ; akuman ti^aran ku ing utus nang Ibpa ku, at manatili ku
kiDg lugud na.
11 Deting bague sinabi ku kekayu, bang mike kBkayu mg
tula ku, at ing tula yu miganap.
12 Iti ye, ing utus ku, king mikakalt^d kayu, antunu
naman ing pamanlugud.ku ke^yu*
13 Ala na ninuman a ating maragul a lugud pa kaniti, tdng
ibye na ning ninuman ing keang bie king uli ra ding kakalu-
guran i)a.
14 Ikayu kakaluguran da kayu nung tuparan yu ing utus ku .
15 B ra na ko ausan alipan ; uHng ing alipan e na balu ing
daraptan na ning Guinu na : dapbt inaus da koug kakala-
guran ; uling ding sabiang bague a dimdam ku dikil kang Ibpa
ku, pepakilala ku kekayu.
16 Aku e yu ku inalal, nung e aku ing minalal kekayu, at
binili ra kayu, ba ping ume kayu at magdala kong dakal a
bunga, at manatili ing bunga yu ; bang ing anggang aduan
yu king Ibpa king laguiu ku, ya ibye na kekayu :
17 Iti inutus ku kekayu, king mikakalugud kayu ing metung
at metmig.
SAN JTJAK 15 & 16. 267
18 Nong ing yatn pikakasaman na Jcayu» balu yn king
akrmg pikiuBiaman na ba^ru ikaya. •
19 Nnng king yakt kayn, ing yata Ingurau na ka^ruDg
antimong kea: dapot antining e ko king yatu, nung e aku
piniU la ko king j^atu, inya kasaman na ko ning yatu.
20 Ganakan yu itang amaoning linabi ku kekayu : Ing
alipan e maiagul king guintt na« Nnng aku lingasogaaan da
ku, ikayu man lingasngasan da kayu naman ; nung tS^aran
da ing amantt ku, tuparan da naman ing kekayu*
21 Dapot ing keganaganaug itidaptan da kekayu king uli
na ning laguiu ku uting • le aldkilala mg mitubud kanaku.
22 Kung aku.e ku dinatang at e mekieabi karela^ e la
mikaBala^ dapot ngeni ala lang asangkan king kasalaium da.
2S Ing ninumang kasaman na ku» kaeaman na ya naman i
Ibpa ku.
24 Nung e ku dinapat king arapan da dapat a ninuman ala
pang mekarapat, e la mikasala, dapot ngeni ikit da ak dimdam
at kesaman da ku pati i Ibpa ku.
25 Dapot bang matupad ing makaaulat kii^ kautusan :
Akaaamadi da kung alang kasangkana^n.
26 Dapot pamanyatang na ning Mapamatula, a ipadala ku
kekayu manibat kang Ibpa, ing Espiritu ning katutuan, a ibat
kang Ibpa, ya patutu ya kanaku :
27 at ikayu man patutu kayu, uli ning.akayabe ra kayu
maiHbal pa king kamnmnlan.
Tauling bilin karing alagad {kapt$puM/n) : PepaHbe nang
J$9u$ ingpangoku tungkul hing MamaMa at Mng
keang mrilmg pomanyatang^
li^ Ding bague a deti sinabi ko kekayu bang e ko mi-
^^ takid.
2 Itabi ra ko karing sinagogas ; dapot datang ing panaun a
ing ninumang makamate kek^yu, isdpan na Inng susuyu ya
king Dio9.
3 At daptan da iti^ uling e re akikilala ing Ibpa, at aku
man.
4 At sinabi ko kekayn deting bague bang nung datang na
ing orae aganaka yu ya, at nung makananu kung nnabi
beksyu. At dedng bague e ko sinabi kekayu manilmt king
kammnulan, uling abe yu ku.
268 SAN JUAN 16.
5 Dapot ngeni tune kn Eanitang mitnbnd kanakn; at
ninuman kekayu alang kukutang kanaku : ^ Nu ka unie?
6 Dapot uling i»nabi ko kekayu deting bague, ing sakit
kitmuan no ding pusu yu.
7 Makanyan man ^asabyan ka kekayt^ ing katutuan:
karampatan kekayu ing ume ku : uling nung e ku ume, ing
Mapamatula e datang k^ayu; dapot nung upie k», ipadala
ke kekayu.
8 At nung datang ne, a asaul na ing yatu tongknl king
kasalanan, at king l^tuUran, at king pamanatni :
9 tungkul king kasalanan uling e la sasaipantaya kanaka ;
10 tungkul king katuliran uiing ume ku kang Ibpa, at e yu
na ku akit ; . ,
11 tungkul king pamanatol, uiing ing prineipi na niting
yatu meatul ya.
12 Atin ku pang dakal a bagpe a aabyan kekayu^ dapot e
yu apibata ngeni.
13 Dapot nung datang ne ita, ing E^iiritu ning katutuan
3ra tairan na kayu king anggang katntuan ; nling e manyabi
king sarili na, nung e ing anggang damdanian na sabyan na ;
at ibalita nokekayu ding bague a datang.
14 Ya paligayan na ku ; uling kum^ ya king kanalini» at
ibalita na kekayu.
15 Ing anggang atiukang Ibpa, kanaku: inya pin sinabi
ku kekayu king kuma ya king kanalni at ibaiita na kekayu.'
16 Saguli pa^ at e yu na ku akit ; at pasibayu pang saguli,
akit yu ku ; uling ume ku kang Ibpa.
17 Ding aliwa pin kariiig k)^ng aktgad ngara^ king sanli ra :
i Nanu iting sasal^an na kekatamu : saguli na mu, at e yu na
ku akit ; at pasibayu paug saguli, at akit yu ku ; at, uling ome
ku kahg Ibpa?
18 Sinabi ra pin : i Nanu iting sasabyan na : saguli namu ?
E ta balti ing sasabyan na. ^.
19 I Jesus aulata na king bmri rang ikntang kea ; at sinahi
na karela : ^ Mikukutnanan kayu tungkul kaniting ainabi ka:
Saguli na mu at aku e yu na ku akit ; at' pasibayu pang saguli
akit yu ku ?
20 Ing katutuan, ing katutuan sasabyan ku kekayn; king
ikayu manangis kayu at manyambitan ka^ru, dapot ingyata
tumula ya: Ikayu lungkut kayu, dapot ing lungloit 'yn
maguing tula.
BAN JUAN 16 & 17. 969
21 iDg babai nnng manganak ya, malungkut ya, uling
miras ing oras na : dapot niing abait na ne ing anak, e na na
agaganaka ing kasakitan, ali na ning tula na king pangabait
ning metung a t^ king yatu.
22 Ikayu pin ngeni malungkut kayu ; dapot akit da kong
pasibayu, at matula ya ing pusu yu, at ninuman e na alako
kekayu ing tula yu*
23 At king aldo a ita nanuman ala kong ikutang kanaku,
ing katutuan, ing katutuan sasabyan ku kekayu ; Ing kega-
naganag aduan yu kang Ibpa king laguiu ku, ibye na kekayu.
24 Anggaman ngeni ala ko pang inawad kiug laguiu ku :
manyawskd kayu, at tanggap kayu, ba>ng miganap ing tula yu.
25 Deting bague sinabi ko kekayn king alimbawa : ing oras
daratang na a e na ku manyabi kekayu ki'ng alimbawa, nung
e masAla kung salesayan kekayu ing kang Ibpa ku.
26 King aldo a ita manyawad kayu kiug laguiu ku ; at e ku
sasabyan kekayu king pakisabi ku kang Ibpa king uli yu ;
27 uling iti muring Ibpa kaluguran na kayu, uling liguran
yu ku, at sinalpantaya kayu kiug ibat ku king Dios.
28 Aku ibat ku king Ibpa, at mine ku king yatu ; lakaan
keng pasibayu ing yatu, at ume ku kang Ibpa.
29 Sinabi ra kea ding alagad na: Oini ngeni masala ing
pamanyabi mu, at e ka manyabing nanmnang alimbawa.
30 Ngeni akikilala mi king ika balu mu ing keganaganang
bague, at e mu kaiiangan a ing ninuman katnan na ka : uli
na niti sasalpantaya kami king ibat ka king Dios.
31 Peldbatan nang Jesu6 : ^ Sasalpantaya ko wari ugeni ?
32 Oini daratang na ing oras at miras na, , king ikayu
misalbag kayu, at ume ya ing balang metung king sarili na,
at laloian yu kung magdilidili: at makanyan man e ku nn
magdilidili, uling ing Ibpa*atiu kanaku.
33 Diug bague a deti sinabi ko kekayu, bang mirinan kong
kapayapan kanaku. King Yatu mirinan kong kalungloitan ;
i dapot biayan yu ing lub yu ; aka sinaul ke ing yatu !
Panalangin nang Je$us tungkul karing keang alagad.
1 7 DETING bague sinabi nong Je8us : Eanita tinalanga
^' ya banua, sinabi na: ilbpa, dinatang na ing oras!
270 SAN JUAN 17.
paligayan me ing Anak mu, bang ing Anak mu paligayan na
ka naman ;
2 agpang king kayupayan a binye mu kea dikil karing
anggang laman» bang karetang anggang binye mu kea, dinan
nong bie alang angga.
3 At iti ya ing bie alang angga, king ika kikilalanan da ka
a metung mung Dios a katutuan, at i JesuCristo a kekang
tinubud.
4 Aku pepaligayan da ka keti sulip ; ti>yari ku ing dapat a
binye mung parapat kanaku.
5 Ngeni pin, ! oh Ibpa ! pab'gayan mu ku king keka murin,
kUig ligayang kimtan ku keka bayu melalang ing yatu,
6 pisiag ku ing laguiu mu karing taung binye mu kanaku
keti king yatu: keto la, at ika binye mo kanaku; at ila
tiparan da ing amanu mu.
7 Ngeni ila akilala ra king ing anggang binye mu kanaku,
ibat keka :
8 uling ing amanung binye mu kanaku, bit>ye bu karela ; at
ila tinggap da, at akilala rang tune katutuan king ibat ku keka,
at sinalpantaya la king tinubud mu ku.
9 Aku magamuamu ku king uli ra : e ku magamuamu
king uli na ning yatu, nung e king uli ra ding binye mu
kanaku ; uling ila keka la :
10 at ing keganaganang kanaku keka, at iug keka kanaku ;
at aku maUgaya ku karela.
11 At ngeni ala na ku king yatu, dapot deti atilu king ]^tu,
at aku ume ku keka. | Ibpang Banal, ingatan mo king laguiu
mu detang kanaku binye mu, bang ila magmetung* la mu,
antimo ikata metung kai^mu !
12 Kabang abe ra leu king yatu, ingatan ko king l^guiu mu :
ding binye mu kanaku iningat ku la, at metung raan karela
alang mete, nung e mu ing anak nmg kasiran, bang ing Kasu-
latan matupad.
13 Dapot ngeni pin ume ku keka; at iti sasabyan ku
king yatu, bang ila mikaatin la king tula kung ganap king
sarili ra.
14 Aku binye ku karela ing amanu mu ; at ing yatu kesaman
na la, uling e la king yatu, anti murin aku e ku king yatu.
15 E ku manalangin king ilako mo king yatu, nung e
ingatan mo king marawak.
16 Ila e la king yatu, anti murin aku e ku king yata.
SAN JTJAN 17 4 18. 271
17 Papagbanatan mu la king katntnan ; ing amanu mn
yang katutuan.
18 Nung makananu mu kung tinubud king yatu, makanyan
la namang tinubud ku king yatu,
19 At king uli ra magbanal ku king earili ku, bang ila man
magbanal la king katutaan.
20 E mu deti ilang paualangin ku keka, nung e deta mang
salpantaya kanaku kmg uli na ning amanu ra ;
21 bang ila ngan mikametung la ; antimo ika, oh Ibpa,
kanaku, at aku keka, bang ilainan makisanmetuug la kekata,
ba ping ing yatu salpantaya ya king tubud mu ku.
22 At ing ligayang binye mu kanaku, aku binye ku karela :
bang ila meguing metung la, antimo ikata metung kata :
23 aku karela, at ika kanaku, bang ila maguing sakdal la
king pamakisanmetung ; ba ping akilala na ning yatu king
tinubud mu ku, at liguran mu la, antimo ing pamantugud mu
kanaku.
24 j Ibpa ! buri ku king ding binye mu kanaku, ajcayabe
ka la nung nia ku karin, lxing akit da ing ligayang binye mu
kanaku : Uling liguian mu ku bayu melalang ing yatu.
25 i Oh Ibpang Banal I ing yatu e na ka akilala ; dapot
aku akilala ra ka, at deti akilala ra king tinubud mu ku.
26 At pepakilala ko karela ing laguiu mu at pakilala ke;
bang ing lugud mu a ligud kanaku, mike kareLa, at aku karela.
Pamanyakap da kang Jesus leing Gethsemoni.
1 0 INYANG asabl na nong Jesus ding amanung deti, meko
^^ ya kayabe no ding keang alagad niine ya sumangid
oing lx)tis Cedr6n, a nung nukarin ating metuug a mula a
liban na pati na ding keang alagad.
2 At i Juda8 man, a mipamye kea balu ne ing karinan a
ita ; uling i Je8U8 madalalas yang makitipun karin karing
keang alagad.
3 Kanita i Juda8, inyang tanggapan no ding metung a
katipunan a sundalus at pekapun, a kayabe ra ding marangal
a saeerdotes ampon fariseos, mine ya karin magsulu at maka-
sandata.
4 I Je6us pin, antining balu no ding anggang diuatang kea,
linual ya, at Binabi na karela : ^ Ninung paointunan yu?
\
272 SAN JUAN 1&
5 Pekibatan de : 1 1 Jesu8 Nazareno ! I Jedtis sinabi na
kerala : j Aku l I Judas nian, a miparaye kea, j^be re.
6 Inyang asabi na {^n karda: jAku! minurung la, at
miragsa la king gabun.
7 Pasibayu pia kitnan na la: ^Ninung panintunan yu?
At sinabi ra kea : [ I Jesus Nazareno !
8 I Jesus mekibat ya : | Sinabi ku na kekayu king aku ;
nung aku ping panintunan yu, paburen yong mako deni !
9 Bang matupad ing sinabi na : Earetang binye mu
kanaku alang mewala metung man kanaku.
10 I Simon Pedro antining atin yang metung a talib^ng
kinua ne, at sinugat ne ing alipan na ning marangal a saeerdote,
at pinungut ne ing balugbug nang wanan j ing laguiu na lung
alipan Maleo.
11 I Jesus kanita sinabi na kang Pedro : i Ikaluban me
ing talibung mu ! Ing kopa a binye na kanakung Ibpa ku,
^ e ke wari inuman ?
I Je8U8 king arap na ning Sanedrin -^Pwpaalian
neng Pedro.
12 Eanita ing katipunan ding sundalus at ing eoronel,
ampon ding pekapun eUng Judios dd^p de i Jesus at telian» .
13 at inatad de pamu kang Annas ; uling katiuangan neng
Caifas, a marangal a saeerdote king banuang ita.
14 I Caifas, ya itang minusuk karing Judio9, kaiampatan
ing metung a tau mate ya king uli na ning balayan.
15 I Simon Pedro tinuki ya kang Jesus at ing metung mu
namang alagad. At ing alagad a yan kakilala ne ning
marangal a saeerdote, at abe neng linub Jesu8 kiug patiu ning
marangal a saeerdote.
16 Dapot i Pedro melakuan ya lele ning pasbul nangan
lual. Linual ya pin itang metung a alagad a kakilala na ning
marangal a saeerdote, at mekisabi ya king babaing beudte
pasbul, at linub ne i Pedro.
17 Eanita ing dalagang bante king pasbul sinabi na kang
Pedro ; «^E ka metung karing alagad na nite? Ya sinaln na :
jAliku!
18 At ding alipan ampon ding pekapun makatalakad la
karin, pepatau lang noetung a dapug a uling, anti ning noia-
SAN JXJAN 18. 278
rimla ; at ila magsalab la : at i Pedro abe n ya namang
magsalab./
19 Ing marangal a saeerdote, kitang na kang Je8U8 tangkoi
karing alagad, at tungkal king taturu na.
20 I Je8U8 pekibatan ne : Aka bulalag a manyabi kn king
yatu ; parati kung tuturu karing sinagoga at king Pisamban,
nosg nu la mitipupun ding anggang JodioB, at king makasali-
kut e ku minyabi nanuman.
21 ^Baket kukutang mu kanaku? ikutang mn karetang
mekaramdam kanaku, ing sinabi ka karela : Oini balu ra ing
sinabt ku.
22 At inyang sinabi na iti, ing metung karing pekapon a
raakarungat karin, timpaling ne i Je8as, nganang sinabi:
^Makibat kang makaoyan king marangal a saeerdote?
23 Pekibatan n^og Je8U8 : ] Nong minyabi kang marawak,
dinan mung pangatatu ing dewakan na ! dapot nang mayap,
i baket slasugatan mu ku ?
24 I Auas kanita makatali yang pepatad na kang Cai&8 a
marangal a Baeerdote.
25 At i Pedro atiu karin makatalakad at magsalab. Sinabi
ra pin kea : ^E ka metung karing alagad na? Ya pepaalian
na, at sinabi na : j Ali ku I
26 Sinabi na ning metung karing alipan na ning marangal
a saeerdote, a kamaganak na nil^ng pinnngut uabalugbog
Pedro : ^ E ra ka wari ikit abe na king mula ?
27 I Pedro pin pepaalian neng pasilmya ; at kanita murin
tinulaok ya ing metung a mwuk.
28 Intad de pin king Pretorio i Jesu8 a menibat bale nang
Caifas : maranan pa ; at ila e la linub king Piokuman, bang e
la mawa, nang e la pa mengan king Pasku.
29 I Pilato liwalan no pin, at sinaln na : i Nanung sam-
bang yu laban king taung ini ?
30 Mekibat la at sinabi ra kea ; Nung e ya mu tulisan ing
taung iti, e mi ne sa binye keka.
31 I Pilato sinabi na pin karela : | Euanan ye king kasari-
linan yu, at atulan ye agpang king kekong kautusan I Sinabi
ra pin kea ding Judio8 ; B karampatan kekami ing papate
kaninuman ;
274 SAN JUAN 18 & 19.
32 baDg matapad ing amanung sinabi nang Jesu8, inyang
ipakilala na nung nanung kamatayan a ikamate na.^
33 I Pilato kanita linub yang pepasibayu king Piukuman,
at inyang inaus ne i Jesus, sinabi na kea : ^ Ika ing Ari ding
Judios ?
34 Mekibat ya i Jesus : ^ Sasabyan mu king kekang sanli,
o einabi ra keka ding aliwa iti tungkul kanaku ?
35 Mekibat ya i Pilato : i, Judios ku wari ? Ding tune mu
muripg kabalayan ampon ding pun ding saeerdotes binye ra
ka kanaku. ^ Nanung depatan mu ?
36 I tlesus ipekibat ya : Ing kaarian ku e king yatung iti :
Nung king yatung iti ing kaarian ku, ding talasuyu ku makiia-
ban la pin bang e ku miabye karing Judios : dapot ngeni ing
kaarian ku e keti.
37 I Pilatokanita sinabi na kea : ^ Ari ka pin ? Meldbat
ya i Jesus : Ika sasabyan mu king Ari ku. Aku mibait ku
dikil kaniti, at dikil kaniti mine ku king yatu, bang munye
patutu king katutuan. Detang anggang king katutuan paki-
ramdaman da ing siwala ku.
38 Sinabi nang Pilato kea : ^ Nanuta ing katutuan ?
At kaibat nang sinabi iti, liwalan nong pepasibayu ding
Judios, at sasabyan na karela : | Aku nanumang kasalanan
e ku manakit kea !
39 Dapot ikayu atin kong ugali a ibulus ke kekayu ing katau
king Pasku ; <j Buri yu pin a ibulus ke kekayu ing Ari ding
Judios ?
40 Kanita ila ngan kinulisak lang pepasibayu, ngarang
sinabi : j Aliwa ya iti, nung e i Barabas ! At i Barabas
tulisan ya.
1 Q I.Pilato kanita telan ne i Jesus at bitbat ne.
^^ 2 At ding sundalus miliko lang metung a koronang
Buksuk, at pinutang de kingbuntuk na, at pepasuluranan deng
imalan a malutu ;
3 at pesilapit la kea, sasabyan da : [ Ing Dios ingatan na
ka, Ari ding Judios ! At panampalingan de.
4 I Pilato kanita pasibayu nong liwalan, at sinabi na karela :
; Oini liwal ke kekayu, bayung abalu king nanumang ksisalanan
ala kang ikit kea i
5 I Je8U8 pin linual ya, dadalan neng pupatODgan ii^
SAN JUAN 19. 275
koronatig suksuk anipon ing imalan a maluta ; at sinabi nang
Pilato karela : \ Oini ing tau !
6 Panakit da pin kea ding pun dipg saeerdotes ampon ding
pekapun» sikan da ing kulisak da, ngara : \ Ipaku me ! ] ipaku
me!< I Pilato sinabi na karela : j Kuanan ye king sarili yu,
at ipaku ; uling aku nanumang kasalanau ala kung ikit kea !
7 Ding Judios pekibatan de : Ikami atin keng kautusan, at
agpaug king kautusan ya dapat yang mate ; uli mng magkanu-
ari yang Anak ning Dios.
8 Panamdam na 'ping Pilato king amanung iti, lalu yang
mirinan takut ;
9 at iinub yaug pepasibayu king piukuman, ngana kang
Jesus : i Nu ka tau ? Dapot e ne pekibatan nanumang Je8U8.
10 Sinabi na ping Pilato kea : ^E ka manyabi kanako?
^e mu balu king atin kung upayang papaku keka, at atin kung
upayang mipabulus keka ?
11 Pekibatan neng Jesus: E ka mirinan kayupayan
nanuman laban kanaku nung e mu miabye keka ibat babo :
uli na niti itang mipamye kanaku keka atin yang lalung binang
kasalanan.
12 Manibat na kanita pagkapilitan neng ibulus Pilato;
dapot ding Judios kinulisak la, ngara : j Nung ibulus me iti e
na ka kakaluguran Oesar ! i detang anggang magkabiling ari,
manyabi lang salang kang Gesar I
13 I Pilato pin, panamdam na king amanung iti, kinua ne
i Jesus, at linukluk ya king piukuman, king karinan a ausan
dang Pavimento a king bebreo, Gabbatba.
14 At kanita Pamiadia king Pasku : malapit ne ing oras a
kanam. At sinabi na karing Judios : j Oini ing kekong Ari !
15 Dapot ila kinulisak la : ; Ilako ya, ilako ya ! | ipaku
rae ! I Pilato sinabi na karela : ^ Ing kekong Ari ipaku ku
ya ? Mekibat la ding pun ding saeerdotes : ) Ala keng aliwang
Ari nung e mu i Gesar !
16 Eanita pin binye ne karela, bang mipaku ya.
Einua re pin kanita i Jesu6 at inatad de lual ning eiudad.
Ing panUpaku.
17 At ya, dadalan ne ing cruz na, linual ya kipg metuog a
276 SAN ^UAN 19.
karinan a ausan dang Earinan uing CaIvaTio, aHBan da king
hebreo, Golgota ;
18 a nnng nu re pinaku ; at atin pang aduang kayabe na,
metung balang katalindikingan, at i Je6us makalibutad ya.
19 At i Pilato guinawa yang metung a sulat, at binili ne
babo ning cfuz ; at ing raakasulat : I JBaUS NAZAEENO,
ARI EA DING JUDIOS.
20 Ing 8ulat a iti binasa re pin ding malda karing Judios ;
uling ing karinan a pipakuan da kang Jesus malapit ya king
eiudad ; at iti misulat ya king hebreo, king griego ampon king
latin.
21 Sinabi ra pn kang Pilato ding pun ding saeerdotes
karing Judio6 : ; E mu susulat ing ari ding Judios^ nung e ya
ing sinabi : Aku ing Ari ding Judio6.
22 I Pilato mekibat ya : ] Ing sinulat ku, sinulat ku I
28 Eanita ding sundalus, inyang apaku ra ne i Je8us, kinua
ra ing imalan na, at guewa rang apat a dake, balang metuug a
Bundalus metung a dake ; at anti naman ing balabal : dapot
ing balabal ala yang tai, une ya manibat babo angga
lalam.
24 Pisabi ra pin metung at metung : ] E ta ya guiguisyan,
nung e pipagalman ta ya nung kanmu ya mike! h»ng
matupad ya ing kasulatan a ngana : Pirakerakayan da ing
imalan ku,
at ing balabal ku pipangalman de.
Iti pin depatan da ding sundalus.
25 At atilu king siping ning cruz nang Jesus i Indu na, at
ing kapatad nang indu na, i Maria nang deopas, at i Maria
Magdalena.
26 I Jesus pin, panakit na kang Indu na, at king alagad a
kaluguran na a atiu karin makarap, sinabi na kang Indu na :
[ Babai oian ing anak mu 1
27 At kanita sinabi na king alagad : i Oian i Indu mu !
Al ibat na king oras a ita tinggap ne bale na ning alagad.
28 Eaibat na niti inyang akilala nang Jesus king metupad
na ing keganagana, (bang matupad ing Easulatan), sinabi na :
j Mau ku !
29 Atin karin metong a lulanan a mitmuDg aslam t at ila
SAN JOAN 19, 277
sinoso le ing metang a esponja king aslan), at kaibat deng
binili king metnng a lande tinntuk de king asbnk na.
30 Inyang i Jesu8 tanggapan na na ing aslam sinabi na
j Metupad na I at inyang diku na ne ing buntuk na, binye ne
ing keang espiritu.
31 Ding Judk)S kanita, antining aldo ning Pamiadya, bang
ding katawan e la malakuan king cruz king sabado (uling
maragul ing' aldo sabadong ita), inawad da kang Pilato kiog
pamalbalan do puad, at ilako ro karin.
32 Dinatang la pin ding sundalus at bilbal de puad ing
mnmuna, anipon itang metung a abe nang makapaku :
33 dapot inyang linapit la kang Jesiis, at ikit de king mete
ne, e re bilbal a puad :
34 dapd; ing metung karing sundalus inulus ne king
katalindikingan king metong a tandus at kanita murin linual
ing daya at danum.
35 At ing menakit pepatutuan na (at ing keang pamipatuta
katutuan), bang ikayu maniwala kayu.
36 Uling ding bague a deti milyari la, bang matupad ing
Ea.8ulatan : Ing butul na e mabalbal.
37 At ing aUwang dake ning* Kasulatau sasabyan na
naman : Lawan de itang tindus da.
Ing pamikutkut kang Jesus,
38 Kaibat na niti, i Jose a tau Arimatea, antining alagad
neng Je8us, king lalung salikut uli na ning takut na kanng
Jndios, inawad na kang Pilato king Paintulutan ne sang ilako
ing katawan nang Jesus : at i Pilato pepaintulutan na ita.
Mine ya pin, at leko ne ing katawan nang Jesus.
39 Dinatang ya naman i Nieodemo, itang minunang mine
bengi kang Jesus, rnagdala 3'ang metung a pilauk mirra at
aeoibal, a ating dinalan a libra.
40 Kinua re pin ing katawan nang Jesu6, at binalut deng
nlas, patina itang karelang pabanglu, antining yang ugali rang
pamangutkut ding Judio6. ^
41 At king karinan a nung nu re pinaku, ating metung a
mula, at king mula ating metung a bayung kutkutan, a kaniti
iiinainan alapang mibili kapilan man.
m SAJS^ JtJAN 19 & 20.
42. Earin d« pin binili i Je8U8, king uli na ping kayaldawan
na ning Pamiadya ding Judios ; antining ing kutkutan
makalapit ya.
Irig pawanyuhling mebie.
OA KING muinnnang aldo ning pamminggu dinatang ya i
^^ Maiia Magdalena, maranun, madalumdum pa, king
kutkutan, at ikit ne ing batu makalako ya kiug kutkutan.
2 Kanita pupulai ya, at mine kang Simon Pedro, at king
metung a alagad, a kaluguran nang Jesus, at sinabi na karela :
jIjeko re king kutkutan ing Guinu at e mi balpi nung nu re
delal
3 Meko ya pin i Pedro, at itang metung a alagad, at mine
la Idng kutkutan. '
4 At miagnan lang milai ; at ing metung a alagad masalusu
yang milai kang Pedro, at minuna yang dinatang king
kutkutan ;
5 at pamagduku na, ikit na ing imalan makaugse ; dapot e
linub kilub.
6 Dinatang ya kanita i Sim6n Pedro, a makatuki kea, at
linub ya kilub ning kutkutan ; at ikit na ing imalan makaugse,
7 at ing ulas a atiu king buntuk na, e ne abe makaugse ning
imalan, nung e makakalilua yang makatuklip : King metung
a karinan a dilidili.
8 Kanita linub ya naman itang metung a alagad, ing minu-
nang dinatang king kutkutan, at ikit na at sinalpantaya ya :
9 uling e re pa akikilala ing Kasulatan, king ya subli yang
mie karing mete.
10 Kanita ding alagad minuli la bale ra.
I Jesus pepakit ya kang Marla Magdalena.
11 Dapot i Mana melakuan ya lual, lele ning kutkutan,
manangis ya. Kaba ping kikiak ya, linawe ya kilub ning
kutkutan ;
12 at ikit no ding'aduang angel makaimalan maputi, mfikka-
lukluk la, ing metung king kabuntokan at ing metuiig katum-
banan, king kabilyan na ning katawan nang Je8us.
13 At ila einabi ra kea : Babai, ^baket manangis l^? Y&
8AN JUAN 20. 279
sinabi na karela : Uling dela xe ing Gnina kn, at e kn balu
nung nu re binili.
14 At kaibat nang Binabi iti, melikid ya nangan king gulnti,
at ikit ne i Jesii8 makatalakad ya, at e ne akikilala king ya i
Je8U8.
15 I Je3us sinabi na kea: Babai, ^bakit manangis ka?
^. ninung panintunan mu ? Ya, balak na ing inananaman mu,
sinabi na kea : (^ruinu, nung ika leko me keni, eabyui mu
kanaku nung nu me binili, at aku dalan ke 1
16 I Jeeus dinabi na kea : | Maria ! At ya linapit ya kea,
sasabyan na king hebreo : j Babboni ! a,ing buri nang sabyan :
j Maeetro 1
* 17 I Je8us sinabi na kea : j E mu ku tatagkilan : uling e
kn pa minukiat kang Ibpa ku : Dapot ume I^ karing alagad
ka, at sabyan mu karela : | Mukiat ku kang Ibpa ku at
kekong Ibpa, at Dios ku at kekong Dios !
18 I Maiia Magdalena mine ya, a sinabi na karing alagad :
I Ikit ke ing Guinu ! at selese na karela nung makananu ing
pangasabi ra kea deting bague.
/ Jesus pepakit ya karing labing metung, — Ing e na
pamanyalpantayang Tomds.
19 Kanita inyang gatpanapun na, nita muring aldo a ita,
ing karaumulan ning paruminggu, at pakakabat la ngan ding
pasbul ketang pititipunan da ding alagad, king uli ning takut
da karing Judios, dinatang ya i Jesii8, at tinalakad ya libutad
da, sinabi na karela : j Kapayapan kekayu !
20 At inyang asabi na na iti, pepakit no karela ding gamat
na at ing katalindikingan na. Kanita metula la ding alagad,
inyang akit de ing Guinu.
21 I Jesu8 pin sinabi nang pasibayu karela : | Kapayapan
kekayu ! nung makananu ing pamitubud ning Ibpa, makanyan
mu naman tutubud da kayu.
22 At kaibat nang sinabi iti, tiniup na la, at sinabina karela :
j Tanggapan ye ing Espiritu Santo !
23 ding patawaran yu king kasalanan, mipatawaran la, at
ding e yu patawaran, e la mipatawaran.
24 Dapot J Tom^s, a metung karing labing adua, a ausan
dang Didimo, e re abe inyang datang ya i JeiU8.
280 SAN JtJAN 20 k 21.
' 25 Sinabi i** pin kea ding aliwang alagad : | Ikit mi ya mg
Guinu ! Dapot ya sinabi na karela : | Nung e ku akit karing
ganiat na ing tanda ra ding paku, at e ke isulut ing taliri ku
king tanda ding paku, at ipalub ke ing gatnat ku king katalin-
dikingan na, e ku maniwala !
26 At pangalabas ning walung aldo ding teang alagad
atilung pepambayu kilub, at abe re i Tomae. Dinatang ya i
Je8us, kanitang makakabat la ding pasbul, at tinalakad ya
libutad da, at sinabi na ; j Kapayapan kekayu !
27 Kanita BinaH na kang Tomds : j Ilapit me keni ii^
taliri mu, at lawan mo ding gamat ku, at ilapit me keni ing
gamat mu, at isulut me king katalindikingan ku : at e kasa e
talasalpantaya nung e talasalpantaya ka !
28 Mekibat ya i Tom^s, at sinabi na kea : j Guinu ku, at
Dios ko !
. 29 I Je8us sinabi na kea : Uling ikit mu ku, Tomfis, sinal-
pantaya ka : j nuan la detang e menakit at sinalpantaya la !
80 Kanita pin, miaaliwang tanda ing depatan nang Jesu8
king arapan da ding keang alagad, a e misulat king librung iti !
81 dapot iti misulat, bang salpantaya kayu king i Jesus ya i
Gristo, ing Anak ning Dios ; at bang nung salpatanya kayu,
mirinan kong bie king laguiu na.
Pamipakii nang Jesus king lele ning dayatmatat Tiberias.
01 KAIBAT na niti pepakit yang pepasibayu i Jesus karing
^^ keatig alagad, lele ning dayatmalat Tiberias ; at makan-
yan ing pamipakit na.
2 Miabe la i Simon Pedro, i Tomas a mipahguiuwan Didinao,
i Nataniel a tau Can& ning Galilea, ding adua nang anak
Zebedeo, at adua pa karing alagad na.
8 I Simdn Pedro sinabi na karela : j Aku mamalakaya kul
Ha sinabi ra kea : [ Ikami man tuki ke keka ! Meko la pin,
at linub lang agad king metung a daung; at itang bangi
muring ita e la menikua nanuman.
4 Dapot inyang sasala i Je8us tinalakad ya karin king
pasigan : dapot ding alagad e ra balu king ya i Jesus.
5 Kanita sinabi na karelang Je8us: ^Anak, atin kong
nanumang kanAu ? Pekibaton de : Ala ?
SAN JUAN 21. 381
6 Ya sinabi na karela : lyumang ye ing palakaya king
wanan na ning d^nng» at manikua kaya : Inamang depin, at
e ra ne abaat uli na ning keraklan da ding asan.
7 Sinabi na kaiiita kang Pedro nitang alagad a kalugnran
nang Jgsu8 : | Ya ing Guinu l I Pedro pin, panamdam na
king ya ing Gainu bebat na ing imalan nang pamalakaya
(uling lubas ya), at linuksu ya king dayatmalat.
8 Dapoi ding aliwang alagad sinadsad la karing saken a
mangalati, oling e la maraya king pangpang, nang e atin
mung metung a aduang dalan a siku, gogayad de ing palakaya
mitma yang asan.
9 Inyang misaka no pin, linuksu la king gabun, menakit la
karin metung a dapug a uling, at metupg a asaai a makatum-
pak babo, at tinape.
10 I Je8us sinabi na karela : Magdala ko keni karing asan
a arakap yu ngeni.
11 Sinampa ya i Pedro king daung at guinuyud ne king
gabun ing palakaya, mitmu yang asan a mangaragul, dinalan
la at limang pulu at atlu : at aguiang dakal la, e ya mesira
ing palakaya.
12 I Jesu8 sinabi na karela: jUme ko keni, at mangan
ka]ru t At ninuman karing alagad alang mengangas kinutang
kea : ^ Ninu ika ? akikilala re king ya ing Guinu.
13 Linapit ya kanita i Je3us, at kinua ne ing tinape, at
diniuan na la, at makanyan mu naman king asan.
14 Iti ya ing katlu nang ukdu ning pamipakit nang Jesus
karing keang aiagad, kaibat nang sinubling mebie karing
mete.
15 Inya ping meari nong mengan, sinabi nang Je8us kang
Sim6n Pedro: <jSim6n, anak nang Jon&8, kalup[uran mu
kung maiguit kareni ? Sinabi na kea : j Wa, Guinu, ika
balu mu king kaluguran da ka ! Sinabi na kea : Pustulan
mo ding anak da king tupa ku.
IG Sinabi nang pasibayu kea king kadua : ^ Sim6n, anak
nang Jonis, kaluguran mu ko? I Pedro sinabi na kea:
I Wa, Guinu, ika balu mu king kaluguran da ka ! Sinabi na
kea : Pastulan mo ding tupa ku.
17 Sinabi na kea king katlung ukdu : i Sim6n, anak nang
Jon£s, kaluguran mu ko ? Melungkut ya i Pedro king sinabi
na pa keang katlu : i Ealuguran mu ko ? at sinabi na kea :
282 SAN JUAN 21.
I
I Gainti, ika bala mu ngan ; ika bala mn king kalognran da
ka t I Jesa8 sinabi na kea : Pastalan mo ding fcapa ka.
18 Ing katataan, ing katataan sasabyan ka keka : luyang
kayanakan ka pa, rail3ablas ka king sarili mu, at lalakad ka
nung nu karin ing buri inu ; dapot pangatua mu na, lyatyat
mo ding gamat mu, at aliwa ya ing papiblas keka, at dalan na
ka ketang e mu buri.
19 Iti sinabi na nung nanung kamatayan a paligayan ne
ing Dios. At kaibat nang siuabi iti, ngana kea: jTuki ka
kanaku !
20 Dapot inyang malikid ya i Pedro, ikit ne ing alagad a
kaluguran nang Jesus tutuki ya Harela : ya pin ing king
apunan makailig ya .king salu na, at sinabi na: Guina,
^niuT^ itang keka mipamye?
21 Panakit na ping Pedro kaniti sinabi na kang Jesus:
Guinu, nanung daptan na niti?
22 I Je8us sinaU na kea : Nung buri kung ya malakuan
ya anggang e ku daratang, ^nanu king keka? |tuki ka
kanaku !
23 Linual pin ing amanung iti karing mikakapatad, king
ing alagad a ita e mate : dapot i Jesus e na sinabi kea king
e mate ; nung e : Nung buri ku king ya malakuan ya anggang
e ku daratang, ^ nanu lang keka ?
24 Iti ya ing alagad a patutu kariug bague a deti, at sinulat
no deting bague : at balu mi king ing pamipatutu na katutuan.
25 At atin mu namang dakal a miaaliwang bague a depatan
nang Jesus, deti nung isulat lang tunggal tunggal babalakan
ku aguiang king metmig a yatu e la mipaguiu diug librong
pisulatan.
-. _j
DING
APOSTOLES.
Kamumulan» Ing pamanukyat nang Jesu$ banua.
1 ING mamanang kasalesayan sinalat ke keka, oh Td6fiIo,
^ makatongkal king keganaganang bagae a pigraalan nang
Tesas daptan at ituru.
2 angga king aldo a kaibat nang binye ing kaatusan na,
king pamamilatan na ning Espirita Santo, karing apostoles a
pinili na, metanggap ya king katasan.
3 Karela pepakit ya namang raabie, kaibat ning keang lasa,
king dakal a kamasalan, king lab ning apat apalang aldo;
pepakit ya karekt, at pekipagsalitan na la king bague a maka-
tungkul king kaarian ning Dios.
4 At inyang makipulang ya karela, inatos na king e la ma
raako Jerasalem, nang e panayan da karin ing pangaku ning
Ibpa, a iti dimdam yu kanaku.
5 Uling i Jaan kmg katutuan meminyag ya king danum ;
dapot ikayu mabinyag kayu king Espirita Santo, a manibat
ngeni ditak nang aldo.
6 Ila kanita, inyang mipapulung la, kitnan de, ngara:
Gaina, (? igubli me king panaun a iti ing kaarian kang Israel?
7 Dapot ya mekibat ya karela : E kekayu ing apakibaluan
ding'^panaan agaiang ding kapanaunan a sinimpan na ning
Ibpa, king sarili nang kayupayan :
8 dapot tanggap kong upaya, pamanyatang na kekayu
ning Espiritu Santo; at ikong maguing sal^i ka, karin
Jera8alem at king mabilu^^ a Judea, at Samaria, at angga pa
king kawakasan na ning gabun.
284 APOSTOLES 1.
9 At inyang asaln no deting bague» kabang lalawan de,
mitas ya babo» at ing metung a biga kakuanan , ne king kare*
lang panimanman.
10 At inyang makalawe la ping maratun banua, kabang ya
darayu ya, oreni ding aduang tau a miimalan maputi
pesitalakad la king siping da ;
11 a deti sasabyan da naman karela : [ Lalaking galileos,
^bakit menatili kong makalawe banua ? [ iti muring Jesus a
meakwa keleayu babo banua makanyan ya namang datang
, nung makananU yeng ikit niine banua I
12 Eanita ila mibalik la Jerusalem manibat king bunduk, a
myayaus OIivar, a malapit Jerusalem, ing dayu na lakaran
metung a sabado.
13 Aiinyang dinatang la, menik la king metung a silid a
matas, a nung nu la manuknangan i Pedro, i Juan, i Santiago,
i Andrfe«, i Felipe at i Tomas, Bartolome at i Mateo, i
Santiago a anak nang AIfeo, i Simon Zelote, ampon i Judas a
kapatad nang Santiago.
14 Deti ngan misasanmetung lang manatili king pamanala-
ngin, abe ro ding babai, at i Maria a indu nang Jesu6, ampou
ding kapatad na.
I Matias mialal yemg apastol halili nang Judas.
15 Karing aldo a deta, tinalakad ya i Pedro libutad ding
kapatad (at ding metung a kekaldan ding taung makatipan
king karinan muring ita, ating dinalan aduang pulu), sinaU
na karela :
16 I Eapatad a lalaki ! kailangan ing matnpad ya ing
Xasulatan, king ing Espiiitu Santo sinabi na neng minuna pa,
king asbuk nang David, tungkul kang Judas, a tinuking
mituru karing dinakap kang Jesus.
17 Uling ya mal^biiang ya kekatamu, at tinauggap yang
dake king pamanibalang iti.
18 (Seli na pin niti king bayad ning keang dewakan ing
metung a gutad at pepaibaldog yang makatuag, mitdas ya
atian, at misalbag ing anggang laman na king lub.
19 At mibulalag iti I^ng anggan^; manuknangan Jera-
salem; nanupata ing labuad a ita neapalaguiuwau ya king
amanu rsi Aoeldama, ngana wari, Gutad ning daya)
APOSTOLES 1.& 2. 285
20 Uling makamilat Idng libra ding Salmos :
I Milako ya tan ing keang tuknangan
at ala ninnman tuknang kea 1
at
I Enanan na ning aliwa ing katmigkolan nal
21 Eailangan pin king karing tamig deti a mekiabe
k^atamu king kabang panaon a ing Guinnng TesiiS'IintLb ya
at linual ya k^tftmu.
22 (manibat king pamaminyag nang Jaan, angga king aldo
a metang^ap ya babo menibat kekatamu), ing metung murin
' kareti maguing saksi yang abe tamu king pamanyubli nang
23 At telaga ko ding adua : i Job^, mayayaus Banabas a
maktpalbyo Banal, at i Matiaa.
24 At manalangia la, ngaia : |Ika, Guinu, a makakilab
king pusu ding sabla, pabaln mu nong isanu kareting adua
ing pimM mu,
25 bang magbili ya kaniting katungkulan at pamag
apostol, a nung nu ya menabu i Judas, bang ume ya king tune
uang karinan !
26 At pipangalman da la ; at menabu ing kalma kang
Matias ; at ya milnlang ya karing labing metung a apostoles.
Itkg pamemipa na ning^ Espiritu,SantQ*
O AT inyang dinatangnaii^ kaaldawan ca ning Penteeostes,
^ ila ngan makatipun la king metung mnng kariDan.
2 At Ugttng dinatang ibal banua ing biung, antimong
metung a anoin a masikan a mabilii daratang ;* at kitmuan ne'
ogan ing mabilug a bale a nung nu la mipakahdduk.
/S At pepakit la kaiela ding dilang api a mikawakawani at
digpa king balang metung karela.
4 At iUiti^n kitmuan kt king Espiritu Sanio, at m^^ula
]^ng tninyabi king mialiwang amanu» agpang king babye na
kai^ nin^ Espiritu a kapaintulutan manyabi.
5 At manuknangan labg panapanaun «T^mialem ding
Jtidios/ a taUDg banal, a menibatan karing anggang naeibn
IaJam ning banua.
6 Inyang milyari {iin ing biung a iti, mitipun k ding
28ft APOSTOLBS 2.
kekaldai3| at magagnlola, nBng daramdaman domg niaii^iaU
ing balang metuDg king sarili rang amann.
7 At menganmum langan s^ mengapamnlala, ngarang
easabi : j Oini ! dening manyabi (je la ngan galileos ?
8 (7 baMt pin damndaman tamn balahg metong ing sariling
amahu tang tibaan. '
9 Ding tftu P^rtia at ding tan Media at tati Elam at no^nnk*
nangan Mng Mesapotamia, king Judea, king Oapadoeia, kiDg
Ponto at king Asia ;
10 King Fngia at PamfiUa, king Egipto, at king atiwa nrag
dake ning Lihia a siping ning Gi)cei;e, ding ^wang labuad «
manibatan Boma, antinaman ding JudioB ampon 4iiiei
meyagyag,
11 Ding tau Greta at tau Arabiai daraindaman te ladatg
manyabi king kekatang: sariling amahu ^ng dapiat nang
makikayupayan ning DioB. •
12 At meumum langan, ampon mipamulala, sinabi n^ ntng
metong at metung : i Nanu ing kabaldugan na miti?
19 Dapot ding aliwa mamiru la, ngarang sasabi : } Miiask^
la king alak a bayu !
Ing pammyahi nang Pedro king aldo ning'Penteeo^tes.
14 Dapol? $lamanalakad naiig P^ro iikatt lia itt^ siwala na,
at minyabi ya karela : | Lalaking tau Judea, at ikong
anggang manuknaaiigan Jern0a1em, ta^steaan ya sa- Iti,. 9$
pakimmdaman yn iKig kakimg amahu ! ^ < ' . '
16 UUng deti e la maladhg, imti iiig l^ipaaytu»!»^^
katln ya pamu ingorasning'aldo-, .
16 dapotiti/ing sinabi nang Jod«. mannla: ^ ^
17 At malyari.king karingtauling a£do»>iia8abyaii m, ning
Dios,
&alat ke ing Esi^ritu ku babo ning ang^ng IitiDan :
at ma^miia b ding anak .yimg laliald ai&pem omk ymg.
babai; ; . .
at ding kekong kayanakan managuimpan la,
ai ding kekong makatua manii^ap 1^1,
18 At antimu naman karing alipan kung ialaki at ^lipan a
babai, king aldo a ita, ,;
: mj}»ilat ku king^ kakung Espiritu, ^t ipanul^.
APOSTOLES 9. 48T
19 At pakrt ktu^ mala iMibo bonna,
at tMnH keti Bulip ;
daya, at a|^, ampon ringo ning asnk :
20 ing aldo maguing dalomdam ya, at ing bulan magoing
daya ya,
bayn datGing ing kaaldawan na ning Goina,
ing aldo yan maragul ya at maynlaga.
21 Ataaaiyari king detang anggang maus king lagoin ning
Gainu, miligtas la.
22 I Lalaki king Israel, pakiramdaman yu ing amanug itit
I Jesus a tau Nazaret a lalaking pepatutuan na inng Dios
kekayu king majnapayang dapat, at makapagmulala, at tanda-
nag depatan na ning Dios king uli na king Ubutad yu anti ing
pangab»luan yu king kekong kasarilinan,
23 itang miaby^ king mearing kayatalan at talaga ning
Dios, ikayu karing gamat da ding tampalasan, pete ye at pinaka
king cruz :
24 a pepe^sublian neng mebie ning Dioe inyang aligtas na
ne karing kasakitan na ning kamatayan pablasang e malyaring
asaklo ne niti.
25 Uling i David sasabyasi na tungkul kea t Aku lalawan
keng parati ing Guinu king arapan ku ;
uling atiu wanan ku, bang e ku mitalusad.
26 Uli na niti migsaya ya ing pusu kn, at metula ya ing
dila ku,
^ ing laman ku naman manuknangan ya king kapana»
ligan;
27 t!iling e nle ]^buren ing kalado^ ku Mng infiamo,
at e mu paintolutem a ing kekang Bai;^ manakit yang
kabulukan.
28 Pepakilala me kaku ing dalan na ning bie ;
katmuan mu kung tula king arapan ma.
99 {Kapatad a lalakil paintulut yu kaku ing sabyan kung
makikatimawan kekayu tungkul king patriarea Da^id^ a meto
at nnkutkut, at ing kutkutan na otiu Mbutad tamu angga king
aldo ngeni.
30 Dapot uling ya manula ya, at antining balu na king
ilimpa na kea ning Dios a king bunga na ning keang pusu,
talakad ya ing Cri8to a lukluk ya babo ning keang luklukan :
31 ya> pablsisang akakit na na iti, minyabi ya tungkul king
288 APOSTOIiES 2.
pamanyebli nang mie ning Mesias, a ^ra e mi^liAlroan kiiing
mete, at ing katawan na e manakit king kabulukan. . .
32 I Jesu8 ping iti pepasublian neng mebi^ ning Dios, kaniti
itangan saksi tamu
38 Pabiasa ping peparangalan ne king wanan na ning Dios,
at pananggap na lang Ibpa king pangaku ning Espiritu Santo,
ya simbulat na iting akakit yu at daramdaman.
34 Uling i David e minukiat banua; bagkus ya inuring
sasabyan na :
Sinabi na ning Guinu king Guinu ku: iLuklukka
king wanan ku,
35 angga king ibili ku la ding kekang salang lalam ding
hitis mu!
36 i Baluan na pin king tune katntuan ning mabilug I^srael,
king ing Dios guewieh neng Guinu at Gristo i Jesus muring iia a
kel^ng pinaku I
Ding meyayag hing pamanyalpantaya kang lesus.
37 At. panamdam da kareting bague melumbe la pusu, at
sinabi ra kang Pedro ampon karing aliwang apostoles
I Kapatad a lalaki ! i nanung daptan tamu ? ,
38 Kanita i Pedro sinabi na karela: j Sumisi kayu, at
pabinyag kayu, balang metung kekayu, king iaguiu nang Jesu-
Oristo, lang kapatawaran ning kasalanan yu ; at tanggapan
yu ing kalam nmg Espiritu Santo !
39 Uling kekayu pin ing pangaku, at karing anak yu, «mpon
karetang anggapg makarayu kea, ding anggang ausan na ning
Guinung Dios tamu.
4G At king dakal a miaaliwang sabi patutuan na» ikmpon
aralan na la, ngana : ) Pailigtas ko king daing marawak a iti I
41 Deta ping tinanggap king amanu na mebinyag la ; at
mekianib la kajring alagad king aldo muring ita ating atlmig
libung kaladua.
42 At isusundu ra ing pamanatili ila ngim ]dng tutum la
ding apostoles, at king pamakiagum king pamamisi king
tiuape, at kd,niij^ pamanalangin.
48 At midiiian lang takut ding anggang tau at dakal a
makapagrDDlala, ampon tanda ing milyari king pamamilatan
dia diug apiJsWea.
APOSTOLES 8 & 8. 289
44 At ding anggang talasalpantaya mipapamisan la, at ing
anggang bague kayatinan da dikil da karela ngan,
45 at pisasali ra ing kayatinan at paglaultan da, at pirake ra
karing sabla agpang king kailangan na ning sikakatau.
46 At aldoaldo atiln king pisamban ; at lang pamamiri kin^
tinape king bale kakanan da ing karelang pamangan a maki-
tula at kalinisan ning pnsn,
47 paporian de ing Dios, at lilingapan no ning mabilng a
balayan. At ing Guinu daragdag ya king Iglesia aidoaklo,
karing miiiligtas.
Pamipakayap Mnq metung a pile. — Pamanalese nang
Pedro king pisawhan.
Q I Pedro at i Jnan menik la king pisamban, king oras )ung
^ pamanalangin, ing king kasiam.
2 At ing mettmg a tau, pile ya manibat pa king atian nang
indu na, ^ralan de karin, a ibibili aldoaldo king pasbul nisg
pisamban a ansan dang Malagu, bang manyawad limus karing
lubbib king pisamban ;
3 a iti panakit na kang Pedro at kang Jaan a lolnb king
pisamban, minyawad yang metnng a limus karela.
4 Kanita i PeAxo dinangat na kea ing panimanman na,
patina i Jaan, at sinabi na * ; Lawan ma kami I
5 At ya linawe na la, manaya yang tanggap karela nana-
manoan.
6 Dapot i Pedro sinabt na: Pilak at guinta ala kanaka,
dapot ing atia kanaka yang ibye ka keka : { King lagoia nalig
Je8a»Cfisto a taa Nazaret, talakad ka at lumakad i
7 At telan ne king wanan nang gamat, at telakad ne : at ita
mii]fiu mesikan la ding bitk na at bakangbokung ;
8 at linuksu yang tinalakad, at linaloid ya ; at mekiagnan
yang Unab karela king pisamban, lalakad ya, at lulaksa, at
pupuri ya king Dios.
9 At ing mabilog a balayan ikit neng lalakad at pupori
king Dios. «
10 At akilala re king ya ing tune a parating Inlukluk mag-
palimus king pasbul nahg Malagu ning pisamban ; at ila kit«
muan lang pangapamulala at pangaamum makauli king
me]^lyaxi.
290 APOSTOLES 3
11 M iuyang tioftk]i ya kang Pedio at kang JnaD, ing
mabilng a balayan mine a pnpnlai kaida, king pasbal a ausan
dang Salem^ bina lang mipapamiilals
12 At^panakit nang Pedro, mekiba€ ya kiog balayan :
i Lalaking tau Israel ! ^ bakit migmolala ko kaniti? ^ 6 baldt
dadangat yo ding panimanman ^m kekami, anti waiing king
sarili ming npaya at Innns pepalakaran mi ya iti ?
, 13 Ing I>K)6 nang Abrabans» Isaae, at Jaoob, ing Dios ding
mangatoa tamn, pepaligayan ne in^ tUpan nang i Jesas, a
pemye yn, at e yn pepaintolat king ftxapaQ nang Pilato, inyang
iti pagpilitan neng ibnlus
14 Dapot ikayu gikuil ye ing Santo abt ing Ban&i, at inawad
yn king pagkalub de kekayu ing metung a taung makamaie taa ;
15 at pete ye ing Linalang king bie ; a pepa^'tiblian nang
mebie ning Dios karing mete : a kaniti saksi kami.
16 At king pamamilatan na ning kasalpantayanan king
lagoin na, iting kekong akakit at akikilala, ing laguiu na ya
ing minye sikanan kea ; at ing kasalpantayanan a ^ng pama-
SEttlatan na binye na kea iting tune i^ pangakayap king arapan
yn iko na ngan.
17 At ngeni, kapatad, aku balu ku king depatanyn ita kmg
e yu pangabaloan, anti mu naman ding pekapun yu :
18 Dapot tiparan na ning Dios a makanyan la ding bague
a pepauna nang belita king asbuk da ding mahulaking lumasa
ya ing keang Oristo, metupad a makanyan.
19 j Sumisi ko pin, at mibalik ko lub king Dios ; bang matte
iug kekong kasalanan ! baDg dalang ing panaun ning kapalda-
ntfn king pamanakit yu king Gninu ;
20 at bang utusan ne itahg Mesias, a telaga nang miiMina
kekayu, i Je8us ;
21 a iti kailangan a ing banua tanggapan ne, anggaking
panaun na ning pamanyubli king keganaganang bagud, a
sdnal:» na ning Dios king asbuk da ding banal nang manula. a
linto manibat pa king mula.
, 22 Uling i Moiste ing katutuan sinabi ,na ; Ing Gtdnting
Dios italakad ne kekayu ing metung a Manula, libutad ding
kekong kapat^d^ katulad ke; yang pakiramdaman yu, agpang
king anggang sd^yan ka kekayu.
28 At malyari king ninumang kaladuang e mamintu king
Manulang ita, patayan ya libutad ning balayan.
A^eOSTOLES 8 & 4« 291
24, At makanyan mn naman ding anggang mannla, manioat
kang Samuel, at ding minalili kea, ding anggang minyabi, ila
man belita no ding atdo a deti.
25 Ika^ra anak da ko eling mantda, at kmg tipan a depatan
na ning Dios karing mangatua yu, a ngana kang Abraheuu .
At king bini mu mipanuanan la ngan ding anggang dai keti
solip- .
26 Minnna kekayu, inyang apasublian na neng mebie ning
Dioe ing Anak nang i Je86B, tinubud ne bana kong panuanan,
kewani ne ing balang metung kekayu king karawakau na.
IPedro at i Juan king arap ning Sannedrin.
A AT kabang manyabi la king balayan, dinatang la karela
^ ding saeerdotes, at ing kapitan king pisamban mangga n^
ding sadueeos,
2 mikakasbu la uling tuturu la king balayan» at bubulalag
da king laguiu nang Jesus ing pamaniubling mie karing mete.
3 At dekapan da la, at dininan ban^ angga inyang abak ;
uling gatpanapun na.
4 Makanyan man, ding dakal a mekaramdam king amanu
na, meniwala la, at miras lang ating anggang limang libu ing
bilang ding tau
5 At milyari king kabukasan na nita mitipun la ding peka^
pun da, at ding makatua, ampon ding eseribais, JeruBaIem :
6 At i Annas a matas a saeerdote atiu karin, «mpon i Oaifa8,
at i 3xmi, at i Alejandro, at detang anggang daing saeerdote.
:-• 7 At inyani^ abili ro Hbutad da, kitnan da la : ^king nanung
kayupayan, at kaninung lftguiu depatan yu id ?
. 8 Kanita i Pedro, mitmu yang Espiritu Santo, sinabi na
karela . j ] Pekapun king balayan, at makatua Itiael i
9 nung king aldo ngeni susulitan yu kami tungkul king
mayap a dap&t a milyan king noetung a taung maldsakit, nung
Biaaung mekapakayap ;
10 i talastasan yu iko nangan, at ing mabi]|ug a balayan
Israel, a king laguiu nang Jesu-Gristong a tau Nazaret, a
pinaku ytt, a pepasubiian nang mebie ning Dio^karing mete,
at king uli na murin, iti ma katalakad ya king arapan yung
mayap!
292 APOSTOLES 4.
11 IH ya ing batung sikoil yu ikong aluagui, a iti meguing
pamtmtuk ya king suluk.
12 Afc kaniiiu pa iuan alang kaligtasan; uling ala metung
mang lagniu ialam ning banua, a miabie karing tau, a maka-
kabiis kekatamx
l9 At inyaDg akit da ing ^pang nang tedro ampon I Juan,
at inyaog atalastas da king tau lang ala^g pegaralan at beluan,
mengapamulak la ; at Mng kawakasan Mala ra la, king
akayabe nong Jesug.
14 At inyang akit ie ing taung kinayap, a makatalakad
libntad da, ak laiig asabing makasalang.
15 Dapot inyELng pepalnalan do king Sinedrio, misabisabila
king iiarili ra,
16 ngara. ^^Nannng daptan tamu karing taung deti?
triing niasala karing anggang manuknangan Jeru8alem, a ing
metung a matang maragul mepalyari king uli ra ; at itamu e
tamu alingad-
17 Makanyan man, bang iti e na mikalat king balayan,
balah ta ]a, iyuttia ta pin Idug manibat na ngeni e no manyabi
king lagdung iti kaninumang tau.
13 At inyang ayaus Ab, na la, inutus da karela king e la
manyabi nannman at tnru kiog laguiu nang Je8us.
19 Dapot i Pedro ilang Jiian mekibat la at sinabi ra karela :
j Atulan yu nung katnliran Idng arap ning Dios ing ikayu pama
ing pakiramdaraan mi bayu ing Dios! . .
20 nling tungkul kekami, e mi arapat ing e ke manyabi
karing bague a ikit mi at dimdam.
21 Nanupata kaibat do paog belan, binulus da la, antiniog
ala laog ikit a aparu^ga ra karela, uli na ning balayah ; uling
ila ngan pupuri la king Dios uli na ning mepalyari :
22 uling maignit neng apat apulung banua ing taong
kepalyarian na ning malang paugaulu.
23 Inyang mabulus na la, belikan do ding karelang abe, at
eeletse m ing kaganaganang sinabi ra karela ding pi^i ding
Baeerdoteg ampon ding makatua. . .
24 Kanita ila, inyang daradaman da, pikametung dang
eikan ing Eiv/ala ra king Dios, ngarang sasabi : . ]Guinu ! ika
ing Dioe s linakng king banua, at king gabun, at king daiyat
malat, at king keganaganang atiu karda ;
APOSTOLES 4. 898
?i5 a king aabak nmg alipan mmig . i Dayid sinabi nm :
i bakit mimna la ding dai,
at ding sibabalayan minisip lang alang kabaldogan?
26 Pesitalakad la ding arian king sulip,
at ding ^kapnn mekikametnng lang mekiabe
salang king Guina at salang king keang Gristo :
27 nling ing katutuan mitipun la king dudad a iti, salang
king banal mung Anak a i Jc8U8, a kekaug linyan, i Herodes
at i PoDGio PilatOy patina ding gentiles^ ampon ding dai nang
letrael,
28 bang daptan da ing iadiang telaga mu nang minuna
karing gamat mu at ing kekang nasa a dapat marapat
29 I Ngeni pin, Gkiinu, lawan mu ing karelang bala ; at
paintulut mu karin^ kekang alipan Id^ lalung maragul a
tapang manyabi la kmg anoanu mu.
30 kabang iyatiat me ing gamat mu bang pakayap, nanu-
pata ing tanda ampon mala mapalyari king laguiu na ning
banal mung Anak a i Jesu8 1
81 At inyang mekapanalngin na la minisgun ya ing karinan
a jp^titipunan da ; at kitmuan langan king Espiritu Santo ; at
mmyabi la king amanu ning Dioe king lalung katapanganu
Ding pighaluh a banding pitipuntipun da ding ndnundng
eristianos: — I Ananias at % Safira.
92 At ing kekaldan da ding talasalpantaya mikakametung
la pusu at kaladua ; at ninuman alang sasabing bandi neng
tune ing sanu mang bague king kayatinan na ; at ing kegand-
gana karela ngan.
93 At king maragul a ka^rupayan ^unye lan^ tanda dinjg
apoBtoIes king pamaniubli nang mebie ning Guinung Je8us ;
at dakal a kalam ing atiu karela ngan.
34 Uling alang metung mang kakulangan karela; ding
anggang makigabun at makibale, pisasali ra,, at dadalan da
ing alaga ning bague pisali,
35 at bibili ra king bitis ding apostoles : at |)irakerake ra
king balang katau agpang kmg kailangan hmg ninuman
karela.
36 At i Josi a pemaiaguiwan dang Bemab^ ding apostoles
(a nung isaleBean me^ Anak uing tula), Leyita^ a tnlm Glapre,:
594 Al^OSTOIiES 4 & 5.
37. atin yang metung a labuad pisali ne : at dela no ding
salapS, at binili no king bitis.ding apostoies.
ft DAPOT ating tating milaguinng Ananias ampon i Safira
^ a keang asawa, misali yang metung a pibandian ;
2 at selikut na ing metung a dake ning alaga na,,balu na
naman iti ning keang asawa, dela na ing metung a dake, at
biniK na king bitis ding apostoles.
3 1 P^ro kanita anabi na kea : ; Arianiais! ^bakit Ktmuan
neng Satanas ing pusu mu bang maglaram ka king ^Sspiritu
Santo, at selikut mu ing metung a dake ning alaga na ning
labuad?
4 Eanitang e iml pa pisasaH ^ e wari ita mansitiling kekang
sarili? at pangayaring' mipisali ^e wari atiu keka mu tiamian?
^Bakit inisip mu ing bagute a iti king kekang ptisu? e Isk
miglaram karing tau nung e king Dios.
5 At panamdami nang Ananias king amantiTig iti, miragsa
ya at piete : at dinatang ing maragul a- takut i^ring sablatig
mekaramdam kaniti. *
6 At memanalakael la.ding kayanakan, binalut de, at dela
re lual, at kitkut dei.
7 At iriyang pilabas i\a iug atlung oras, linub ya ing
asawa na, ala yang balu lang mepalyari^
8 I Pedro mekibat ya kea: ^Sabyan.-mu.-kak», Jiung
pisali yu ing labuad king anti ka,nitang ala<ga? At ing bahai
sinabi na: Wa, king.anti kanita.
9 I Pedro sinabi na kanita kea: \^Bakit pikametung yu
ing t^k8uafl, ye . ir^ Espiritu ning Guinu? Or^niag lung
pasWl ding ,bitis da ding mikutkut kingkekang asawa, at
ika man kuanan da ka.
. lO.At kanita mupn miragsa ya karing bitis na, at mete
ya; at inyang lungub la ding kayanakan disan dengn^ete;
at kinua reng kitkut king siping ning.asawa na.'
11 At dinatang ing maragul a takut king mabilug a Igldsia
at karing afigg9.ng mekararadam king bague a iti. ,
12 At karing gamat da ding apostoles dakal a tanda ing
Diepalyari at makapagmulala libutad mngbaiayari ; at ilaliigan
pikabmietung. da ing mititipun la king pasbul nang.Saklomon ;
APOSTOLES 5. 296
13 at ninumang aliwa alang mengangas mekiabe karela:
makanyan man ing balayan parangalan na ]a ;
14 at ding sasalpantaya king Guina lala lang miraiagdagan
karing koraklan a lalaki at babai :
15 nanapata dadalan do king dalan diog salunan, at bibili
rong ma kakera king dnyan» bang nong dumalan ya i Pedro,
ing anino na maman tumakad ya kenuman karda.
16 Minje la naman ding keraklan karing eiudad a pakapatu-
lug Jeru8alem, dadalan do ding salunan ampon ding paaakitan
ding. eBpiritung mangarinat ; a deti kinayap langan.
Ing makapagnmlaiang pangaligtas da ding apostoles hing
sukulan. Bm/u r<mg pangakutang king Sanedrin,
Tng U8uk nang Oammliel*
17 Eanita tinalakad ya ing marangal a saoerdote, patina
ding makisausig k^ (ing aeeta ding sadueeos), at, kitmuan
lang diria,
18 dekapan do ding apostoles, at linub do king sukulan diog
sabla.
19 Dapot ing angel niqg Guinu biklat no king bengi ding
pasbul ning sukulan at inyang alual na na la, sinabi na :
20 {Lumakad kayu, at magtalakad ko king Pisamban,
sabyan yu king balayan ing sablang amanu king Bie a iti I .
21 Panamdam da pin Imdii^ linub la tdng Pisambap panga
abak, at tuturu la. Eabang iti malalyari, dinatang ya ing
marangal a s^ioerdote ampon ding makisausig kea, tipipun
da ing Sinedrio, at ding anggang , makatua kaidng anak
jmig Israel; ,^ mitubud la idng sukulan bang kuanan
da la.
22 Dapot ding manibala ^ mine karin» e ro disap king
sukulan ; at inyang mibalik la, sinabi ra,
23 ngara ; Ing s^kulan king katutuan disan mi yang maka-
kabat king lalong katibayan, at ding bante makataJakad la
kanpg pasbul ; dapot inyang buklataaa mi ya, ala keng ikit
ninuman Win kilub.
24 Inyang damdaman eia ing amam^ng iti, ing pun king
Pisamban at ding pekapun ding saeerdotes, bina lang "fVf^^TO^'ff
dikil kaoiti nung nanu ing m^uiug wakas na. .
296 APOSaX)IiES 6.
: 25 Dapot inyang dinatang ya ing katan, pepabaln na karela,
ngana : j Oini» ding lalaking sinnkal yn, adln king Pisamban,
makatalakad fa, at tutura la king balayan I
26 Kanita ing pekapun ning Pisamban mine ya kayabe no
ding kear^ manilmla at dela ra la, e king pilit (oling tatakat la
king balayan), bang e ro pamatuan.
27 Inya ^in atuki ra la, dinurup do arap ning Snedrio ; at
kitnan no ning marangal a saeerdote,
28 ngana: ^e<mi inutus matalik kekaya king ekotuturu
king laguiung iti? at oini kitmuan ye king aral ^ru ing Jeru-
salem, at pagnasan yung ipadala kekami ing daya ning taung
iti!
29 Dapot i Pedro ampon ding aliwang apostoles mddbat la
karela, ngara : ( Eailangan ing mamjtQtu king Dios bayu
karing tau !
80 Ing Dios ding mangatua mi pepasublian neng mebie i
Jesus> a kekong pete, at sinabit king metung a dutung.
31 Iti, ing DioB peparangalan ne king wanan na barig mag
Pun at Magligtas, baneng dinan pamanisi ing Israd, at pata-
waran king kasalanan na.
32 At ikami saksi ke kareting bague ; at anti naman ing
Espiritu Sisiilto a binye ning Dios karing mamintu kea.
83 Ddipot ila panamdam da kaniti, mesugat la pusu, pisang-
guni ra na ing patayan da la ;
84 Inyang tinalakad ya libutad ning Sinedno ing mdtung a
fariseo, a milaguiuwan Gamaliel, talaturu king kautusan,
hiapupuii ya king mabilug a balayan, inutus na king palualan
cl6 saguK ding taung deta.
85 At sinabi na karelai | Lalaking Israelitas, lawan yu ing
kekong sarili, ing buri yung daptan karing taung deti 1
86 'TIlirig miB^na karing aldo a deti tinalakad ya i TeuSas,
ngana king ya metung yang marangal a tau ; a iti pddabayan
de ding ating apat a dalan katau : iti pete re ; at ding angigang
memrntu kea, misalbag la, at mintili la king- ala.
^' 87' Kaibat na niti tinallikad ya i Judas galileo, king panaun
na ning pamipasulat, at mituki ya;ng dakal a tau king gugulii-
tan ria. Ya mari mete ya ; at ding anggang memintu kea
toisalbdigla.
88 Kgeni pin sasabyan ku kdkayu : ] Kawani ko kariilg
APOSTOLBS 5 & 6. 291
tausg SmA, at pabuien yu l&^aim&g karing tMLingiitekaSti
0 ing dapat a iti, malabag ;
39 dapot nong king Dios, e yu alabag : magkang ibili za
ko pang makilaban king Dios 1
40 At mdkipaiiosig la kfa : nannpata inyang ayaos da no
ding aiMOBtol^, at pepabatbat, inatns da karela king e no
manyabi king lagnia nang Jesus, at binulus da la,
41 Ua meho la pin king arapan na uing Sinedrio, matula la
uling bibiU rang binang karampatan ing mibata lang kalibakan
king uli na ning Lagtiia.
, 42 At &Ideatdo king Pisamban ampon king bale, e la patagut
tutnru, at mibubulalag king mayap a balita king i Jesus ya ing:
Mtsias.
PamidleU karing pitung dideono.
^ KABING aldo a deta inyang dateil la ding bilang da ding
^ alagad, mikaatin lang pibalangbolungan karing belenistas
salang karW bebreos, loi^ ding mebaki rang babai e la
mililing)Bipan king karelang kabiayan aldoaldo.
2 Eanita ding labing adtte^ inyang atipun da na la ding
kermklan karing alagad, sinabi ra: E karampatan ing ikatni
paburoan mi ing amana na ning Dios^bang samuyu dudl king
dulang.
3 Manintun ko pin, kapatad, kekayu, pitu kataung manga-
yap a ugali, Utmaanking Bsi^ritu Santo at kabiasnan, a ilang
ibiu tamu king kapanyasatan a iti :
4 dapot ikarai manatili ;kami king pamanalangin, atking
pamanibala kiiig amtoa-
.5 At.ing balak me^^apan da<ling kdkaldan; at pnili re i
Esteban, taung mitmu king kasalpantayanan at king Bspiritn
Saiik), at i Eelipe, A Proeoro, i Nieanor, i Timon, i Parmenas
at i NieoI6B^ a bayung misyagyag kadn Antioqiiia *
6 a inarap do karing apdstoles; deti inyang mekapana-
laogin na la, timpak do karda ding gamat. da.
7 At ing amana na nmg Dios tutubo at darakallang bina
karin Jerusalem ing bilang da ding iidasalpantaya ; at metang.
a maragul a katiponan da ding saeerdote a talapamintu la
naman kbg kasalpantayanan. '
«98 ^ APdSTOIiES 6 A 7.
, J Esteban yemg wmunang/pepailasa king uU mmgOritto.
. 8 At i Esteban^ mitmu ya king kakm at kayapaywi,
darapat yang maragul a pagmumnlalan at tanda Mog bsUayan.
9 Pesitalakad la kanita ding mapilan king sinagoga a aosan
dang libertos, at ding eirineos, at ding AiejandrinaB, ding
king eilieia at ding king ukuman na ning Asia, pakiatkedan
de i Esteban.
10 Dapot e la milyaring miiaban king kabiasnan at king
espiritu ning keang pamanyabi.
11 Kanita sisupan do ding mapilan katau^ a sabyan da :
] Dimdam mi yang minyabing amanung kapttsun^^ sakiog
l^ng Mdsea at ^lang king Dioal . ■>. • '
12 At guiluan da ing balayan, at ding makatua, ampem
ding eseribas ; a deti, bigla reng lepitan, at sigmit» dela re long
Sinedrio: .
13 at migdala lang saksing malaram, sasabyan da : | Ing
taang iti e patugut manyabing amanung kapusangan salai^
king banal a karinan a iti, at Mng kautulsan ; :
14 ike pin dimdam rm yang maiiyabi» kiilg^itiBg Jesn8 »
tau Nazaret lasakan ne ing karinan a iti^ ,at alikui no ding.
kautnsan ar binye nang Moiaes k^tamu 1
15 ,At dinangat dakea ing panimanman da dtng anggang
pakalukkk king ^nedrk)^ ikit de ing lupa na anti ya mo
ing lupa ning metung a angel.
'7 SINABI na kanita ning marangal a saeerdotee
• i Makanyan pin ing bague a iti ?
2 At ya mekibat ya : [£a{)atad a laiaki, at ibpa, pakiram-
daman yu ku ! Ing Dios ning ligaya pepakit ya ka^g Abrabam
a ibpa tamu inyang karin ya Mesopotamia, bayu yat mtouk-
nanganGar&n;
3 at sinabi na kea : | Mako ka king labuad ma at king
Ubutad ding kama'ga'nak mu, at umelut king labuad a itura
ku k^! .
4 Kanita, p&nlako na king labuad ding Galdeos, meimk>
nangan ya Garin ; a nung nukarin, kai1]^t ning pangamate
nang ^painii, liiiipat ne ning Dios king kbuad a iti» a nnng
nu>kx>msnuknangan ngeni.
5 Ate ne dininan inana Imrin, aguiang metung mumang
bakas talampakan ; dapot pengakn na . kea king , 9Diye nai^
APOSTGLBS 7. 299
oiasA 1m flft kttring keang dai katbat na, inyang ala ya patig
anak.
6 Dapat makanyan ing tiilabi ning Dios k«a : a ding dai na
manaliwa lang baiayan king balayan ding aliwa ; a dett aKpnan
da la, at paaakitan dong apat a dalan a banua,
7 Dapot ing naeion a Boynan da, atolan k«, nganing Dios ;
at kaibat na niti mako la, at samban da ku king karinan a iti.
8 At binye na kea ing tanda king pamannli; at kanita
penganak ne i Isaae, at tilian ne king kawalung aldo ; at i Isaae
i Jaoob, at i Jacob at ding Islnng aduang patriaieas.
9 At ding pattiareas, king usnk ning diriai piiali le Egipto i
Jofe. Dapot atiu kea ing Dios.
10 At Immbutne king ang|ang.keug kaiakitan, at dininan
neng kalam at kabiasnan kmg arapan nang Earaon a ari
Bis^pto ; a;iti inalai neng pekapon karin Egipto at king mabilug
nang We.
11 Dinataog' kanita ing danap king mabilu^ a Egipto at
Ganaaoa, king luaragu) a katakitan ; nanupata dmg mangatua
tamu e la.menakit iipangan da.
12 Dapot inyang damdaman nang Jacob king aling tangu
Bgipto^ tinubud no ding mangatua tamu king minunang ukdu.
13 < At king kadua» i Jose pepakSala ya karing kapatad na ;
at mipabalu kang Earaon ing dai nang Jc8d.
14 Nanupata mitubud ya i Jose, pparakit ne i Jacob a Ibpa
m, patina ding snggang kamaganakan oa, bilang lang pitimg
pulu atiima katau.
15 Kinuldas ya pin i Jaool;> Bgipto ; a.'nung nu ya mete, at
dm^ mangatoa tamu ;
16 at :lini{iat do king 8iquem, at binili to king kutkutan a
seli nang Abrabam king alagang pilak, karing anak nang
EbdiL^» ibpa uang Siquem.
17 Dapot kabang blapit tngpanaun ning pangakung simpa
na ning Dios kang Abraham» miiagdag ya ing balayan, at
meiakalla Eg^pto, ^
18 angga king tinalakad ya Egipto ing aliwang ari, a^ e ne
alstidlaBla i Jos&. .
19 tti, guinamit yang kalaiangan karing dai tamu, pepasa-
kitanilo ding mangatua tamu, bang arapat m king ding anak
dang bayung bsiit miugse la^ bsng e la pin mJragdagan4icg dai.
mH APOSTOLES 7
. OO^ Eing pttoaiin a iti mibait ya i MmiBy st Iniii ]»ng
malagu ; at me^ese yang atlnng bulan king bale nang ibpa ha :
21 <dapot inyang mingse ya, pinuhit. ne ning «niik nang
babaii^ S'arapn ; a iti sinese neng antd nang anak.
22 At mituru ;a i Moises king anggang kabiasnan da ding
^pdos, At mayupaya ya king amanu ampem king dapat.
23 Dapotinyang miganapis^ng apat apulung banua^ lionb
kipg pu8U pa ing nasang dilaWan np ding keang kapatad^ ding
anak nang IsraeU
24 At inyang ikit ne ing metong mayayalipit ya pinlnala
]le, at inablas n^ ing mayayalipit^ pete naii^ Egipeio :
25 uling inisip na king ding kapatad na atalaitai da king
ing Dios iUgtas na k.king uli ra dinggamat na ; ilapot iia « ra
atalaatas. .•:■-■ - ' . • .r. '- - • ,^- . ; ,
26 Eing mban a aldo pin inayan m la kabang mipapate la,
at papayapa na la, ngana : ; Guinu, mikapatad kayu i ^ bakil
mipanalipit kayu ing metung at metung ?
27 Inya, ing manaUpit king lupa nang t^u tinulak ite,
nganang einabi: ^ninui^ moalal keka, pun.mi at >iiku]u?
28 Buri mu ku waring patayainEy anti ing pamakamate ma
napun king Eg^peio? ' . ; .
29,Panamdam na king amanung iHi tinakas ya i Moisdi, aft
mine yang nienaliwang beJayan king labuad nang !bfedian ; a
nung nu ya mikaaduang asak.. : . .
30 At inyang tnigsuoap naing apat ^pu)ung banna, pepakit
ya kea ing metung a Angel, king ilang ning bunduk iSinal^ •
king lablab ning-api^iktng'inetunga dukmg a zarza. . .
31 Dapot inyang akit nang Mois^, mipamiitoila ya kin^
linto ; at inyang linapit yal bang pagumasdan ne^ dinatasg ihg
siwala ning Guinu, zigjlna c
32 Aku ing Dios ding mangatua mn^.ing Dk» nang sAbia^
bam, at Dios nang Tsaae, at Dios naug Jacob. I Moiste
kanita ga^^blgal ya,. at e na pe;^]iga8ftn linawe. >
33 At sinabi. na ked ning Guinu : ; Ilako mo ding sapin^
ding bitis mu, uling ing lotrinan a kabilian mu, gabiiin a
banall' ,•* :. . : ;:, : " i"!
84 j Ikit ku, ikit ku ing pangaaiipit ning balayaa kung aHkk
Egipto, at pekiiamdanoan ku ing dalung da, at tinipaku*ba
kong iligtas I ; 'Ngeni pin, ume ka keni, tuburan da ka &gipto I
35: I. MoKsas a iti a sikuil da^ ngarapg sasabi : ^^mnmig
APOSTOLES 7. 301:
minalal pon kdea at nknm ? iti mariD yadg tinulnKi sing Dioa.
anting pun at maDatbus, king pamamilatan na ning Angd a
pepakit kea Mtg zazc».
36 Iti kinoa na la inyang memaDyapat yang mala ampon
banda Egipto, king dayat malat a Malutu, ampon king ilang
king lub ning apat apulUDg banua.
37 Iti ya itatag Moiste a sinabi karing anak nang Israel
Ing 'Guinung Dioa yu italakad m kekayu ipg metang a
Manula, karing kapatad yu, katulad ke, kea makiramdam
kayu.
36 Jt{ yfk ing atiu king Iglesia king ilang, a pakieabyan na
ning Angel kiug bunduk Sinai, abe no ding mangatua
tamu: iti tinggap no ding amanung mabie ^ng ibie no
kekatamu : .
^ ^ kaoiti e la mebisang memintu ding mangatua tamu^:
nat^e sikul de, at king pusu ra mibalik la Egipto,
40 sinabi ra kang Aaron : ] Igam mu keng dioees a mana
king arapan mi ; uling tun^^nal kang Moises a iti, a ktnanua
ke^roi king labuad ning Egipto, e mi balu nung nanung
milyari kea t
41 At guinawa \b,ng metung a biseru king aldoliita, at
minain la king anitu, at migsaya la king dapat a guewa ra
ding tune rang gamat.
42 Kantta guilutan na ning Dios, at pepaimburkan» bang
sumuyu la^kinge }eroitu ning banua ; agpang king makasulatr
knig Ubru ding Manula.
• ^lnainan yu ku waring animal a p^ at dann king apat
apulung banua king ilang, ob t^le nang Israel ? (
48 Bi^kus pa pin, telakad ye ing tabernakulu naug Moloe,
at ing batuin ning Dios Be&n,
a larawan a guewa yu bang samban yu la :
at aku ilipat da kayu tangan na pa karin ning Babikmia.
44 Ing Tabernakulo ning Pamipatutu atiu kariag matua
tamu kiag ilang, agpang king inutus na Nitaug minutus kang
Moises agpang king ikit na, >
45 a ^niti ding mangatua tamu naman, king tutuk da,
Hnub la^ king lalam nang upayang Jo8U^, inyang linub la
king pamanyakup karing naeiones, a pepalakuan no ning
Dios king arapan da ding mangatta tamu, ditak-ditak angga
karing aldo nang David ;
46 iti menakit yang kalam karing mata na ning. Dios, a(
802 APOSTOIiES 7:
inaWad iia kitig makakit ya gang metung a tuknangan: i apili-»
patiipat dikil king Dios nang Jacob.
47 Dapot i Salomon pepatali neng metiMig a Bale. '
48 Aguiamang ing Eakataskatasan e manuknangan karing
bale gue^^ang gamat, agpang king sinabi na ning nianula :
49 Ing banua ya ing kakung Liuklukan,
at iug gabuti ya ing dalpakan ding bitis ku: '
^nanu yfii>n^ Bale ing patsdi yu kanaku, ngani» *ning
Guinus .
o isanu ing karinan a pipainawan ku?
60 ^E no guewa ning gamat ku dkig saMangba^ue a
deti?
51 I Mangasias a tundun.at e metuli pusu ampon paoamdam;
ikayu kapilan man sasalangsang^ ko kmg Espiritd fianto : anli
ing depatan da ding mangatua yu, ya namang daiiaptan y^! *
52 Isanu kaiing manula ing e ra ligaligan ding inangatna
yu ? ] at ila pete ro detang minunang memalita king panyatang
na ning Banal, a kea ko ngeni meguing men^e-ampon mdi^
mate!
53 j Taung tinan^ap king katitiman kii^ pamanibalil ra
ding angeles^ at e ye iningat 1 .
' 54 At pamanamdarh da kareting bagt^ mengagugat la
puBu, at pititiguisan da la iaban kea dtng Welang ipan« -
55 Dapot ya, pablasang kitmuan ya king !BspiTita Saplo;
hlawe yang mai^tun banua, at ikit ne ing Kgaya na mng DioB,
at i Jesus, nmkatalakad ya *wanan na nkig I^os ;
' S6 at sinabi na c | Oini^ aku akakit kong maleabiikkt &bxg
banua, at ing Anak ning tau, makatalakad y&. wanan na ning
Diosl
57 Dapdi inyang memangulisak lang ibasikan, tik^n do
ding balugbug da, at bigla reng lepitan ;
58 at tinabi re lual ning eiudad, pemasiba^s deng batu ; at
ding saksi penilas da ing imalan na karing bitis ning metnng a
kayanakan, a milaguiuwan Saulo,
59 At pemasibaa deng batu i Esteban, aiti daralung ya, at
ngana : | Guinung Jegus, tanggapan me ing espiritu ku !
60 At siniklaud ya at kinulisak yang maragul a siwala :
j Guinu e mu bibilang karela ing kasalanan a iti ! At inyang
asabi n^ na iti, metudtud ya<
APOOTOIiBS 8. 808
Ing evcmgelio karin Samaria. I Sitnon a mago.
Q AT i Saulo mekisanmetaDg ya karela king kameitayan na
At king panaon a ita depatan na in^ ma«agal a kaiiga-
ligan king Iglesia a atia Jesnsalein ; at dmg saUa misalbag
la king laboad ni^g jQdea at Samaria, snbali karing apostoles.
2 At kitkut de i Esteban ding mapilau katau a makilub
king Dios ; at menangis lang e mu mistula king arapan na.
3 Dapot i Saulo Impulan ne ing Iglesia mame ya karing
balang hsAt ; at tataguyud na la ding lalaki at babai» at bil^
no king sukulan.
4 Data ping mengasalbag lalakad la at panaral da ing amano.
5 At i Felipe kinuldas ya Idng eiudad ning Samaria, panyaus
na karela ing Gristo.
6 At ding kekaldan mikakametung lang makiramdam king
sablang bague a sasabyan nang Eelipe, panamdam da at
panaldt king malang daraptan na.
7 Uling karing dakal a maki-espiritung marinat, deti lulual
la kaiela, kukulisak lang maragul a siwala ; at dakal la ding
luropu ampoa piie a kinayap.
8 At maragul a tula ing miras king eiudad a iia.
9 Dapot ating metung a taung milalagniuwan Simdn, a
menuknangan Mng oiudad bayu ya dinatang, palague yang
aniing ma la, at papagmulalan na la ding tau Samaria, at
sasabyan na king ya raetung yang taung makamal :
10 a kaniti Ha ngan, manibat kiug malati angga king mara-
gul, mekiramdam la kea, ngarang sasabi : )Ing taung iti ya
itang upaya na ning Dios a palaguiuan dang Maragul t
11 At makiramdam la kea, uling maba nang panaun ing
apapagmulalan na la king kabiasnan na king antiug mala.
12 Dapot inyang maniwala no kang Pelipe a ipanaral na
kareia ing raayap a balita ning kaarian na ning Dios, at ing
laguiu nang Jesu-Cristo, pepabinyag la, ding lalaki anti naman
ding babai
13 At i Sim6n man meuiwala ya ; at kaibat nang pepa-
binyag, mekiabe ya kang Fdipe; at panakit na king tanda
at mangaragul a malang mararapat, mipaparaulala ya,
14 Panamdam da kanita ding apostoles a atiu Jeiusaleni,
304 APOSTOLES».
king ding tau SamariM, tinggap da na ing araana niug l>ioB»
pepadala ro karela i Pedro ampon i ^Tuan ;
15 deti inyang datang Ha la, penaJangin da la, bang taeng-
gapan de ing Espiritu Santo :
16 Uling angga tnan kanita e pa tinipa kaninuman kd>rela :
nung e mebinyag la mu king lagiiin nifig Guinung Jeaus.
17 Kanita murin timpak do babo ra ding katelang gamat ;
at tinggap de ing Bspiritu Santo.
18 At panakit nang Simon, a king pamanumpak da king
gamat da ding apostoles, miabye ya ing Espiritu Santb» inalukan
nong salapi,
19 ngana : j Ibye yu naman kanaku ing upayang iti^ bang
ninumang itumpak ko kea ding gamat ku, tanggapan ne ing
Espiritu Santo.
20 Dapot i Pedro sinabi na kea : ; Mate kang abe mo
ding salapi mu; uling meniwala ka king karing salapl a
kamtan mu ing kalam na ning Dios I
21 Ala kang dake at e ka kayabe king bague a iti ; uling
ing pusu mu e matulid king arapan na ning Dios.
22 j Sumisi ka pin kaniiing dewakan mu^ at manalangin
ka king Guinu, niagkang sakali patawad na keka ing kaisipan
na ning pusu mu !
23 uling akakit ku king ati ka mu king atdu ning kapaitan,
at king talikala ning dewakan.
24 Kanita i Simdn mekibat ya, at ngana: |lpanalan^
yu ku king Guinu, bang e dumpa kanfkku ing stoumang
bague a sinabi yul .
25 Ila pin inyang apatutuan da na at sinabi ing amana
ning Guinu, mibalik k Jerusalem; at king keraklana bakyan
ding Samaritanos, bilalag da ing mayap a balita.
I Pelipe ampon ing kapun a taii EHopia.
26 Dapot ing metung nang angel ning Guinu minyabi ya
kang Felipe, ngana : | Talakad ka at ume ka nangan abagatan
king dalan a dulung ibat J^ru8alem a mame Gaza! itd
ilang. . ,
27 At inyang tinalakad ne, mine ya : at oini ing metung a
taung tubu Etiopia, kapun ya, a makikayupayan, a sakup neng
APOSTODES 8. 305
Gandaoe, a bahaing ari ra ding Etiopes, at yang mimiBgatking
sablang pibandian na, a iti mine ya Jera8alem bang samba ;
28 at mibalik ne, at makalnklak ya king keang karu, babo6an
ne i Isaias a manula.
29 At ing Espiritu sinabi na kang Eelipe : | Lumapit Ka,
at makial)e king karung ini I
30 Inyang pupulay ya ping lalapit i Eelipe kea, dimdam
neng babasan na i Isaias a manula ; at sinabi na : At mayap,
i a^a^wlastas mu ing babasan mu ?
•31 a kaniti anabi na kea: ^Makananiu ku ping atalastaa
nung e na ku ituru ning ninuman ? At inagkat ne i Eelipe
mukiat at i^akiluklukan kea.
' 32 At ing bague a babasan na king Kasulatan, ya iti :
Anti ya mong tupa a yatad king pipapatayan ;
at a^ti yang tupang mepipi king arapan na ntng gngun-
tbg king bulbul na,
ya makauyan ya e ne bubuklat ing asbuk na.
33 Eing kababan nang lub milalako kea ing katuliran na :
^at ninung manalese king dai na?
tuling ing bie na milako keti sulip.
At mekibat ya kanita ing kapun kang Eelipe, sinabi na :
Pagamuamu ku keka sabyan mu kanaku ^ kaninu na sasabyan
ning manula iti? ^^Kea murig, o king aUwa ?
35 At i Felipe inyang biklat ne ing asbuk na at apagmulan
na ing Kasulatan a iti, inaral na kea ing mayap a balita dikil
kang Je8U8.
36 At sinulung da ing panlakad da, miras la king metung a
danuman ; at sinabi na ning kapun : | Oim ing danum !
l, nanung makasangkan, bang e ku mabinyag?
37 (At i Felipe sinabi na : Nung paniwalan mung mabilug
king pu$u mu, malyari, at ya mekibat ya kanita, ngana :
i Ma,niwala ku king i Jesu-Cri8to Anak ne ning Dios !)
38 At pepatuknang ne ing karo : at ilang adua kinuldas la
kipg danum, i Felipe at makanyan mu naman ing kapun : at
bininyag He.
39 At inyang sinaka no king danum, ing Espiritu nmg
Guinu simsam ne i Eelipe : at ing kapun e na ne ikit, uling
sinulung yang matula king panlakad na.
40 Dapot i Eelipe meakit ya murin Azoto ; at inyang darakn
ya, penaral ne ing eyangeUo karing anggang eiudad, angga
Ipi^g minu^ ya Ce&8^.
306 APOSTOLBS 9,
Pamibalik nalub Saulo king dalan na tdng Damasoo.
Q DAPOT i Saulo, antining daralan na mu ing bahi at
^ pamakamate salang karing alagad ning Guinu, mine ya
king marangal a saeerdote, . ^ ^
2 at minyawad yang sulat a dalan na Damaseo, a ipabikl
karing sinagogas, bang nung manakit ya ninuman king datan,
laiaki ya man o babai, idala nong makagapus Jerusalem.
3 At inyang lalakad ne king dalau» milyari kanitang molapit
06 Damasoo, inyang bigla yang sinlag king makapatulug kea
ing metung a saktig ibat banua ; '
4 at, pangaragsa na king gabun, dimdam ne ingmetong &
siwala a ngana kea {Saulo! iSauio! ^,bakit liligaHgan
mu ku?
5 At ya sinabi na ^Ninu ika, Ouinu? At iiig Ouinu
mekibat ya : ; Aku i Je8us, a liligaligan mu 1 (! bii^ang masiaa
a bague ing paldakan me ing matilus I
6 At ya, gagalgal ya ampon misdan, sinaln na: Guina,
(^nanu ing buri mung daptan ku? At ing Guinu sinabi na
kea :) j Talakad ka, at lungub ka king eiudad, at karin^ da
sabyem keka ing sukat mung daptan.
7 At ding taung abe nang lalakad tinuknang la, e la maka^
panyabi, inyang daramdaman da ing siwala, dapot ala laiig
akakit metung man. ^
8 Tinalakad ya pin i Sauk) king gabun ; at inyang mabukkt
la ding mata na, e manakit nanuman ; at tinaid de gamat dela
re Damaseo.
9 At atlu yang aldo e manakit; e msngan at e mininum.
10 Dapot ating metung a alagad karin Damaseo, a mila*
guiung Ananias; at kaniti sinabi na kea ning Gmnu king
panaguimpan: jAnanias! At ya sinabi na: {Aiikti kem,
Ghiinu 1
11 At ing Guinu sinabi na kea : j Talakad ka at ume ka
king dalan a ausan dang Matulid, ume ka king baJe nang
Judas, ikutang me ing metung a tau Tarso, a inilalaguiung
Saulo : uling oini manalangin ya ;
12 at ikit ne ing metung a taung milalaguiung Ananias, a
iti'fulub ya at tutumpak no ding gamat na kea, bang manakit
ya!
13 Kanita i Ananias mekibat ya ; Guiau, dioiiam, ku
APOSTOLE8 9. ^ 307
karing m»lA% kingknl king tating iti, nting .noAiiti l^BJBkaI
ing dewaldan a depatan na karing banal karin JenxBB,lem :
14 afc keti man atin yang upayang ibat karing pun ding
saoerdotes, iir dakap karing anggang tukinggae'klng laguiu mn.
15 Dapot ing Ouinu sinabi na kea : { Ume k^ ; uUng Hi
ttmrisi metung yang lalanan a i^ili ku, bangdalan ne ing
k^ti ka arapan ding gmtiie8,*at ding arian, ampon ding
anak nang Israel ;
y^vMai^ aku Hum ku kea ing bague dakal a kailangan
long' ya luma sa ya king uli na ning iaguiu kul
. 17 Meko ya pin i Ananias» at Hnub ya king bale ; at
pangabili ra ding gamat na kea, sinabi na : |Sauto, kapatad,
ing Oumu, ngana wari, i Jegus, a pepakit ieks, king daian
a nung nu -ka menibatan, tinubud na ku keka bamung tang«>
gapan ing panimanman, at kumat mu ka king Espiritu
SjWtoI
18.. At kanita murin mebalag.la karing mata na &ig antitig
kalisknr at miaabH ii^ panimanman na : at pangatalakad na,
mebinyag ya;
10 at kaibat nang mengan, sinubli ing sikanan na.
Tng mapanligdlig a meligalig.
At niekiabe yang pilan aldo karing alagad a atiu Damaseo^
20 ki kaniti penaral ne i Oristo karing sinagogas, patutuan
na king iti ya ing Anak nln^ Dios.
21 At deteng anggang mekaramdam kea mipamulala la,
at ngara t ^ AKt(^a ya iti itang karin Jerusalem a Ulipul karing
ttttunggue 'king lagtiiung iti ? at mine ya naman keti king
sangkan mnring iti, bang yatad nong makagapus king arapan
ding pun ding saeerdot^.
22 Dapot 1 Saulo lalu ya pang mesikan a lub, at inumum
no ding Judios a manuknangan Damaseo, pakilala na king^
iti ya ing Oristo. .
23 At inyang milabas na ing aldo, ding Judios pikametung
da ing paten de ;
24 dapot ing bala ra abalu nang Saulo. At babantayan da
la mtirin ding pasbul king aldo at bengi bang apateie. •
25 At dilig alagad na kinua reng bengi, lindo re king kuta,
inugua deng makalulan metung a buslu'. ^
S08 AEOSTOUBS 9
26 At inyaDg nuraa iie. Temsalem^ pekikuanw nang makiabe
karmg alagad ; at ilangan tat^ut la, e la maniwala king ya
alagad ya. (,
.27 Papot telanan neng Bernabe, dela ne karing apoatdes»
at pigsahta na karela nmig makananu neng ikit ing Guinu
kin^ dalan, at iti p^kisabyan ne; at nung makanAnu yaoEig
menaial king lalung katapangan karin Damaseo king Ugoia
nang Jesufi. . . :
28 At ya kayabeabe reng lulub at lulualkarin Jeru3alem»
29 manaral ya kii^g teluDg katajpiangan king kt^uiu ning
GuinU. At makisabi ya at makiaskal karing helenistas : at
deti pagkapilitan da ing apate re.
30 Dapot ding kapatad inyang abalu ra Iti, inatad deOeeare»»
at manibat karin pepadala re Tarso.
31 Eanita pin mirinan kapayapan ing Iglesia king mabitug
a Jtidea ai Galilea ampon Samaria, at mitalakad ; at Talakad
ya, king takut na king Ouimu, ampon king tula na ning !Q9i>iriia
Santo, lalu pang miraragdag.
Pamipakayap ha/ng Enea^. — Pamaniubli nang mebie Tabita,
32 At milyari kabang i Pedro lalakad ya king anggang dake
ning kfbrinan, kinuldas ya naman karing banala manuknangan
Lidda.
33 At disan ne karin ing metung. a taung mhalaguiuwan
Eneas» a iti walu neng banuang makarate, at lumpu ya.
34 At i Pedro sinabi na kea : \ Eneas, i Jesu-Criato pakaya-
pan na ka ! ] talakad ka, at iiulun ipe. ing dase mu ! Atke^ta
murin tinalakad ya.
. 35 At ikit de ding; anggang manuknangan Lidda ampon
Sar^na ; at Diibalik langan a lub king Guinu.
36 Atin naman karin Joppe metung a alagad a babai a mila-
laguiuwan Tabita ; laguiu a nuilLg ibaldug me king griego,
ngana Doreas : ing babaing iti mitmu ya king dapat a mayap
ampon king limus a daraptan na.
• 37 At milyari king aldo a' deta, inyang menamdaman ya,
mete ysb : at kaibat deng dinilu, binili re king metuilg a siUd a
matas.
APOSTOLBS 9 i 10. 30»
88 Atantimng i Lidda malapit ya tiiu ^Toppd, Skig' aiagad
inyang damdaman da king i Pedro atiu ' karin, mitubud- lang
adua katau kea, a pagamuamu ra kea, ngara : ( B k^ magluat
a lune keni keloiimi i
39 Tinalakad ya pin i Pedro, at tinuki p, karda. At inyang
datang ya» inatad de king silid a tnatas ; at ding anggang baba
ing mebalu linapit lang manangis kea, at papakit do kea ding
tanika ampon ing imalttti a guewa Hang Doreas kabang
abe re.
40 At i Pedro, inyang apalualaii na no ngati, ainiklaud ya ot
meoalangin ; at minarap ya Ismg bangke, ainabi na : | Tabita,
talakad ka ! At ya Uklat no ding mata na i at palnakit na
bsmg Pedro,' mibangun ya.
41 At divfang ne ing gamat na, telakad ne : tit inyang inaus
no ding banal ampon ding mebalung babai, inarap neng
mabie.
42 At mebalu king mal^ug a Joppe, at dakal la ding meni-
wala king Guinu.
43 At milyaii king ya nbenuknangan yang dakal a aldo
Joppe, kang Sim6n, a mangulting balat.*
Ing eefUurum Com4Uo.
1 A AT ating metung a tau OSeMreti, a milalaguiuwan Gornelio,
^^ eenturion ya king metung a katipunan da ding sundalu*
a ansan dang ing Italiana,
2 tau yibng banal at matakut king Dios, ' patina ing mabilug
nang bale, a iti mamye yang dakala limus king balayan, at
parati yang manalangin king Pio0 : *
8 iti ikit neng masalese, king panaguimpan, kasktm ne ing
oras ning aldo^ ingmetung a angel ningDios, a lulub, at sitiabi
na: |Oomelio! . ;
4 At ya, linawe neng manitun, at ya tnitakutan ya, sinabi
na kea : .^ Nanu yan, Ouinu ? At ya mn^bi na : Ing pana-
laiigin.mu at pamanUmus minukiat anti mong patnigaganaka
king arapan ning Dios.
5«Ngeni pin mitubud kang tau Joppe, at iutus mung ume
ya.keti i Simdn, a makipangaduang laguiung Pedro ;
6 makipanlayunan ya king milalaguiung Suntdn, a mangul*
810 APOSTOI/BS 10.^
tlbg bolai a i&g balena atiu lele^ayatm^blat: tti^Balsya^n.Da
keka mg ebpat mung daptan. i
:, 7 At inyan^ mako n^ ing angel a manyabi kea, miDaus
yang adua kanng keang ipus, at metung a^.min&lua^ banal,
karetaiig parating «Kuyu kea;
8 At inyang 8Msalita na na ng8!fq, tinubud no jQppe.
9 At kabakasan, iny^ng }sasalukuyan dang latakad, at ugi^
pit no kiug eiudad, menik ya i Pedro king batiawani b&lg
manalangin, malapit king oras a kanam. y •
10 At meranupya, at bisang mangan : dapo^kabang sasadya
I», mUako y?a diwa ;
11 at ikit neng makabuklat ing banua, at kukpldas ya ing
^etung a lulanan» a antimo ii^ metung a ulas a malapad» a
inakabitin king apat nang suluk, bababa.ya king gabun:
12 a kaniti atilu ngan ding miaaliwang animal a misUdapat
a bitis, at 4itig gagapang king g^bun, ainpon ding ayap
banua. .
.13 At di]?o.tang ya kesi> ing metung a siwala» | Pedro^.tatakad
ka, makamate ka at mangan ka !
14 Kaniti sinabi nang Pedro : [ King makananu mang
bague e malyari Guinu ; uling kapilan man e kupa mengan
nanumang bague marin^t a e.malini^ l i
15 At dinatang ya kea ing metung a siwala, kaduang ukdu,
j Ing lininis ning Dios, e mu ausau marinat I
16 At iti me^rapat mekatatlung ukdu, at kanita metang^^
ne babo banua ing lulaimn*
17 At kabang i Pediro mikakunu ^a Mng satUi na, dikil king
kapalyarian na ning taguimpan a ikit na, oini diing taung tinu*
bud nang Cornelio, inyang apangutang de ing bale nang ^m6ti,
i^tilu arapan na ning pasbul ; . .
18 at Jnyang ayaus na na.la^ kitang da nung i Sim6B| a
makipangaduang laguiung Pedro, manlayunan ya karin.
19 At kabang i Pedro isipan na. ing taguimpan, sinabi na
kea ning.Espiritu | Oini, ding atlu katau papintiii;ian da ka l .
20 At talakad ka, at tipa, at tuki kang e mikaknnu karela ;
uling aku tinubud ku la.
21 Tinipa ya kanita i Pedro a nung nu kit karin ding tau^ at
sinabi na : ; Oini> aku ing panintunan yu t ^sNann pin ing
sangkan a inayan yu keti?
APOSTOLES 10. 811
23 At ila rinabi ra: l Conielio, mehmg yaDg oeiitririon,
taung banal at makitakut king DioB, at mayap a patnta king
maHlag a nebeion Judio8, mikaatin yang pakibat king Dios,
king pamamilatan na ning metong a angel a banal, king yntoi
na kang ume bale na, at makiramdam king keang amano.
23 inaus no pin kilub, at pepalayunanan na la.
At kabukasan» tinalakad ya, at tinuki ya karda ; at ding
mapilan a kapatad kaim Joppe tildan de,
24 At kabukasan na nita linub la Gesaiea. At i Gomeiio
patiayan na la, layun tinipun ding kamaganakan na ampon
ding keang kakaluguran a matalik.
26 At milyari inyang linub ya i Pedro, aelubungan neng
Comelio ; at mi^iklaud ya karing Utis na, simban ne.
26 At telakad neng Pedro, ngana : i Talakad ka, uling aku
tau ka naman !
27 At mekipagsalita ya kea, linub ya» atdiaan noding dakai
amakatipun;
28 atsinabi na karela: Ikayu balu yu king e nmkapain*
tulut king metung a Judio ing makiabey aguiang lumapt mu,
king metung a aUwang naeion : dapot ing Dioe tiru na kaku
king ninumang tau e l^ ausan e m^niB at marinat :
29 uli na niti mine ku pin keting e tinutul, inyang mayaua
ku. Eukutang Im pin nung nanung.kasangkaiMui {Htuburan
yu kung pepayaus.
30 At i Gomelio sinabi na ^ Apat na kung aldo ngeni a
magkulaeiun : at king oras a kasiam, manalangin ku bale
ku, dni, ing metung a lalaki migbiU ya arapan ku, minining-
ning y»imalan»
31 At sinabi na : Oomelio, meramdam ing kekapg panala*
n^, at ing iimus mu magaganaka king arapan na ning
Dio&.
32 Mitubud kapin Joppe, at ausan me i Sim^, a makipan*-
gaduang laguiung Pedro; manla]runan ya king bak nang
Sim6n, a mangulting balat, Ide dayatmalat.
33 Agad kn ping mitubud keka, at ika mayap ing depatan
mung dinatang ka. Ngeni pin itangan atite. I^ti makarap
king arapan ning Dios, bang makiramdam king k^anaganang
inutus na keka ning Dios.
: 34 Eantta i Pedro bikkt ne ing asbuk na, ngana : Ing
katutuan akikilala ku king ing Dios e mamiling tau ;
812 AP0ST0LB8 19.
35 nang.e Idng balang naeion ing tataknt kea ampon datapat
kabanalan kalognran ne.
36 Ing amanung pepadala na karing anak nang Israel,
panaral de ing evangelio nihg kapayiapah king pamamilatan
nang Jesa*0ri8to (itd Otiinu re ding malda),
87 ikayu baln yu ing balitang mibnlalag kingmabilug a
Judea, magmula Galilea, kaibat ning pamaminyag a penaral
pangJnan,
38 tungkul kang Jesu6 a kibu Nazaret ; antining liny^n ne
ning Dios king E^iritu Santo at kayupayan ; iti lal&kad yang
darapat mayap, at pakayapan na la ding anggang pasakitan
na nmg Diablo ; uling ing Dios atiu kea. '
39 At saksi kami king anggang depatan na, antinaman king
labuad ding Judio6 at JeruBalem man : a iti pete rea,naman a
sinabit ki^g metung a dutung,. ;
40 Iti, pepasublian neng mebie ning Dios king katlung aldo»
b talaga nang bilalag».
41 e king mabilug a balayan nung e karing saksing pinili
nang minuna ning Dios'; ikami pin, a menganampon mininam
abe na kaibat nang sinubling mebie karing mete.
:: 42 At ya inutus pa king manaral ke kmg balayan» at patu-
tuan mi king iti ya Itang. inalal.ning Dios tlkum ding mabie
ampon.mete*
. 43 Itimunn.yamg.patQtaan da ding anggang manula, a
detang anggang kea maniwala, king lagiu na kamtan da ing
kapatawaran king kasalanah da.
44 Sabang i Pedro sasabyan na ihg bague a iti, tihipa ya
ing Espiritu Santo babo ding anggang makiramdam king
amami. , • . '
: 45 At ding talasalpahtaya a atiu king pangatuli, ding
anggang tinuki kang Pedro, mangapamulala la uling karing
gentiles man mikalat ya ing kalam ning Espiritu Santo;
46 uling dimdam do ping manyabi king aliwang aonanu,
ampon pupurian ing Dios* Kanita ihekibat ya i Pedro :
' 47 ^ Arapat na ning ninuman ibawal ing pamangamit king
danum, bang de& e la mabinyag, a d^ tinggap de ing Es]^rita
Santo anti mu naman itamn ?
48 Inutus na pin king binyagan la king laguiu hang Je8a-
.Oristo: Eanita pigamuamu ra kea king paolakuan ya pang
mapilan aldo. .
APOSTOLES 11. 813
I Ped^^ wmye yang katuHran hing arapan ning
Igleaia uling bininyag ne % Gomelio.
1 1 . AT dimdam da ding apostoks ampoh ding kapaiad a atid
^^ Jadea» king ding gentiles man tinggap da ing aiMiiu
Bing Dios.
2 At inyang miukiat ne lerosalem i Pedro» pekiaskalan de
detang king pangatuli,
3 nganang sasabi : ; Ika linab ka king katiponan da ding
tamig 6 tali, at mekisula kang mengan karela I
4 I Pedro pin pigmulan na, at selese takituki karela, ngana :
5 Karin ku king eiudad ning Joppe manalangin ; at ikit ku
king pangaumum kU ing metung a taguimpan, ya iti, a ing
metung a lulanan kukuldas ya, anti ya mong metung a ulas a
malapad, makabitin ya banua karing apat nang «uluk; at miras
ya angga kanaku.
6 At inyang lawan keng maratun, pegunmsdan ke at ikit
ko ding animal a tiapat a bitis, ampon ganid^ at gagapang, at
ayup banua.
7 At dimdam ku naman ing metung a siwala, a sasabyan
na kaku : | Pedro, talakad ka ; makamate ka at mangan t
8 At aku sinabi ku : j King makananu mang bague e mal-
yari, Guinu; uling kapilan man e linub king asbuk ku ing
nanumang marinat a e maHnis I
9 Dapot ing siwalang manibat banua mekiba^; yang kaduang
akdu : j Ing lininis na ning Dios, e mu ausan marinat I
10 At iti mekatatlu milyari; pangalabas n& mitasngang
pepasibayu, banua.
11 At oini king kanita murin, ding atlu katau dinatang la
tulid nang bale a nung nu ke karin, a pepadala ra kanakung
ibat Oesarea : ^
12 at ing Espiritu sinabi na kanaku king tuki ku karela,
king e ko pangaUlua karing aliwa Antinaman ding atiam a
kapatad tioaki la kanaku at linub ke bale na ning taung ita.
13 At ya selita na kekami nung makananu' neng ikit bale
na ing angd, a makatalakad ya at sasabyan na kea : Mitubud
ka Joppe, at iyutus mung ume ya keti i Simoii, a makipanga-
duang laguiung Pedro :
14 ing manyabi keka king amanung ikaligtas mu, ika ampon
ing mabilug mung bale.
BU APOSTOLES 11.
15 At inyAng magmrda kung manyabi, tmipa fBk babo ra ing
Espiritu Santo, makanyan mu naman babo mi ketang minnna.
16 Aganaka ku kaoita ing amanu ning Guinu, nung maka-
ntou nang sinabi : I Juan king katutuan meminyag ya king
damiiii, da.pot ikayu mabinyag k) Iring Espiritu Santo.
17 Nung ing Dios pin pepaintulut na karela ing kalam
muring ita a pepaintulut na uaman kekatamung meiiiwala
king Guinung Jesu-Cristo, ininu ta akung makasalangsang
kingDips?
18 Panamdam da king bague a iti, migtaimik la, at pinuri
re ing Dios, ngaira : ; Ing Dios pin pepaintulut na naman
karing gentiles ing pamanisi king kabiayan !
Ing epangelio a rmpanaral karing genHles king Antioguia.
19 Deta ping misalbag king kaligaligan a milyari king uH
nang Esteban, mine la angga Fenicia, at Ghipre, ampon AjBtio-
quia, panaral da ing an^anu ; dapot l^ring Judio6 mu.
20 At ding ma^an karela tau la Obipre at Oirene, a deti,
inyang dinatang la Antioquia, minyabi la naman karing gri^o,
papasiag da ing mayap a balita ning Guinung Jesus.
21 At ing gamat ning Guinu atiu karela ; at ing metong a
maragul a ksibiiangan sinalpantaya la ampon pesibalik ^ lub
Idng Gtiinu.
22 At ding balita tungkul karing bague a deti miras ia king*
pakiramdam ning Igleeia a atiu Jerusalem; at tinabud de i
Bernab^ ^ngga Antioquia ;
23 iti inyang datang ya, at ikit na ing* kalam ning Dios
metula ya, usukan no ding anggang makatsblaga pusu a mana-
tiling makayanib king Guinu ;
24 uling tau yang mayap, at kitmttan ya king Espiritu ^nto
ampon kasalpantayanan : at dakal lang tau ding mmanib king
Ghiinu.
25 At meko yang mine Tarso a nianintiin kang Sanb:
26 At inyang a£it ne, inatad ne Antioqnia. At mil]^ a
king lub ning pabanuang ganap, mekiabe la king Iglesia, at
tinuru la learing dakal a tau : at ding alagad minuna remg inaas
erisliano karin Antioquia.
27 Eing aldo a deta ding manula kinuldas la Jerusalem
angga Antioquia.
APOSTOIiES 11 & 12. 816
28 Ai tinftlakad ya ing metimg karela, a luilalagtiitiwan
Agabo, pepabala na, king uli na ning Espiritu, king datanp ing
maragol a dantip king meto yatung bitoknangan : a iti milyari
king panami nang Claadio O^sar.
29 At ding alagad, king kagnitiWHn na ning balang katan,
inari rang padalang kasanpan karing kapatad dang manak-
nan(^ jQdea :
30 iti depatan da naman» pepadala la karing makatua king
gamafc nang Bemab^ «t kang Baalo.
J Eerodes pepapate ne i ^aoobo.—PangaUgtas nang
Pedro Mng mhuUm. — Ing pangamate ndHg
Herodes.
1 Q ULING king panaan a ita inatiat nong Herodes ding
^^ gamat na bang apasakitan no ding mapilan king Iglesia.
2 At pete ne king aandata i Santiago a kapatad nang Jaan.
3 At inyang akit na king iti aka{^ da ding Jadioe, Bindu
na naman ing pamanyakap na kang Pedro. Eanita pin, aldo
ding Tinape alang Leyadara.
4 At inyang ai-akap ne, binili re king suknlan, at binye ne
karing apat a tapak a sandalas, tiapat oalang metang b^reng
bantayan ; king nasang iyarap de king balayan kaibat ning
I*aska.
5 I Pedto pin babaotayan de king sakalan : at panalangin
neog alang patogat king Dioe ning Iglesia.
6 At inyang kaanan ne sang Herodes, king bengi maring
ita matadtad ya i Pedro libatad ding adijiang sondalus, maka-
gapus karing adaang talikala : at ding bante arap ning pasbal,
babantayan de ing sakalan.
7 At oini, ing metang nang angel ning Gaina siniping ya
kea, at'ing metang a sala sinlag ya king silid :. at kiibit ne i
Pedro king katalandikingan, guinising ne, nganang slnabi:
\ Talakad kang marapai I At mebalag la ding talikala king
gamat na.
8 At sinabi na kea ning angel : | Magbabat ka, at isahid
mo ding sandalias mu t At ya makanyan ing depatan na. At
sinabi na kea s Ibalat me keka ing kekang balabal, at taki ka
kakal
9 Afc inyang laal ya, tinaki ya kea j at e m bala king katataan
816 APOSTOLES 13. '
ing d^paten na BingttDgel, niing e isipan t^a king panagtiinipap
ing akakit na.
10 At inyang milabas no king mtimuna at kadnatig bante,
miras la king pasbnl a bakal a tatura king eindad ; a iti mebnk-
lat yang dili. na: at inyang Inal lia linak^d la king metung a
dalan ; at kanita ing angel kinawani ya kea.
11 Kanita i Pedro inyang misublian yang isip, Bmabi na 1
i Ngeni tune kung balu kmg ing Gmnu tinubud ne ing keang
ang^, at linigtas na ku }nng gamot nang Heiod^, ampon'
king pamanaya nang pagmulalan na ku ning balayan ding
Jumo6f
12 At kaibat nang pibalak, mine ya king bale nang Maria,
a indu nang Juan, a makipang^duang laguiung Mlroos; a
nung nu la pakatipun ding malda, at manalangin.
13 At inyitng aiamau».ya king pasbul, linapii ya bang
makiramdam ing metung a dalagabg milagmung Bode.
. 14 At inyang akilala m ing siwala napg Pedro, king tula
n^ e ne bikiatanan pasbul, liung e miiay ya kilub, pepabriu na
kaiela king i Peidro atiu tulid ning pasbul.
15 At ila sinabi ra kea : ] Mamulang ka l Dapdt ya patu-
tuan nang tune king tutu pin. Kaniti sinabi ra : j Ya {)in ing
angelnal
16* Papot i Pedi^o susundu na ing pamanyaus na : at ityang
buklatanan de, ikit de, at mipamulala la.
17 At mamaniu ya king gamat na bang tuknang lang
manyabi, seUta na k&iela nung makaoann neng Inlslila^ning
Guinu king sukulan. At sinabi na: |Pabalu yu ita kahg
S9Jitdago ampon karing k&patad! At meko yang mieie king
aiiwang karinaii^
18 At inyang abak na, e ditak ing kaguluan a milyari karing
8undaIus,,tungHtiI.king mep«^lyariJHing Pedra : ^
19 At inyang penintun neng Hei-odes, at ie ne ikit, petigutnan'
np ding bante, at inutus da king yatad:do king karaatayan.
At ibat Jud6& kiniildas ya deai^ie^, at tinuknang ya k^rin.
20 At bina yang rt)ita< i Herodes saktng king Tiro at 8id6n ;
dapot ila pisann^ietutig da ing ume kea, at inyang mekapakika*
luguran la kang Blasto si katiwala kingibale ning ari inawad
da ing kapayapan ; uling ing balayan da kakua yang pagkabye
king labaad ning ari*.
AP0ST0LE8 13 & 18. 317
21 At king Tnetang a aldo a pitipan, i H^odes, misnlnd yang
imalan aii at makalaklnk king Inklukan, menalese ya karela.
22 At ing balayan sikan na ing kulisak na, ngana : ; Siwala
ne niDg Dios, at e king metnng a tan !
23 At kanita nmrin sinugat ne ning angel ning Gninn, uling
e na binye ing kapurian king Dios : at, pengan de ding ulad,
mete ya,
24 Dapot ing amann ning Gktinn tutubu ya, at mikakalat.
26 At i Bernab^ ampem i Saulo mibalik lang ibat Jerusalera,
inyang makatupad na la king katungkuian a mirikil kareia,
tiki 18 i Juan, a ing keang pangaduang laguiu Mdroos.
I Bernabe at i Saulo, a inutiesan na ning Iglesia king
Antioquia manaral la Ghipre. I Elimas a
makimala.
1 O ATIN king Iglesia a atiu Antioquia, mannla at talatum,
^^ at i Bernab^ ampon i Simeon, a milaguiung Niger, at i
Lueio a tubu Oirene, at i Mauaben (a kapatad nang Harodes
a Tetrarea king pamanusu), ampon i Saulo.
2 At kabang deti tutupad la king Guinu, at magkuladUn la,
sinabi na ning Espiritu Santo : j Ikalilna yo kaku i Bernab6
at i Saulo, a makatalaga king dapat a inaus ku karela !
3 Eanita, inyang ibat nong migknlaeiun ampon menalangin,
at kaibat dong timpak karela ding gamat da pepalakuan da la.
4 Ila ^n, antining tubud no ning Espiritn Santo, pepaibaba
la Seleueia ; at manibat karin miglayag la Obipre.
5 At inyang karin no Salamina, pisiag da ing amismu ning
Dioe karing sinagogaa ding Judioe at abe ra ya naman i Juan
anting kasaup.
6 At inyang alibutan da na ing mabilug a pulu angga Fafo,
ikit de ing metung a mago a malaram a manula, Judio ya, a
ing iaguin na Bar-Jesus ;
7 iti abe ne ning proeonsul Sergio Paub, taung maisip.
Papayaus ne pin niti i Bernab^ ampon i Saulo, pagnasan nang
damdaman ing amanu ning Dios.
8 Dapot i Elimas a mago (ya pin ing laguiu na niti, oung
818 APOSTOIiES 13.
pibaldogan me) sasalaingsangan na la, pantntanan na ing
akawani ne king kasalpantayanan ing pioeonsul.
9 Canita i Saulo, a milalaguiuwan mu namang Pablo, mibnn
ya king Espiritu Santo^ dengatan neng maratun,
10 ngana: joh taung mitmu king anggang miayaliwang
kapiraitnan at king anggang dewakan, anak ning Diablo,
kasalang ning anggang kabanalan! <^e ka patugut parawak
karing matulid nang dalan ning Guinu?
11 Ngeni pin, oini ing gamat ning Guinu atiu keka» at
mabulag ka, at e me akit ing aJdo king ditak a panaun. At
kanita murin dimpa kea ing dalamdum at limputan ; at dudurut
yang lalakad manintun yang kataung tumaid kea.
12 Kanita» panakit uing proeonsul king milyari, meniwala
ya, mipapamulala ya king Tuturu na ning Guinu.
Jng pamanalese nang Pablo king sinagoga na ning
AnHoguia karing Pisidia. Pamanalangsang
dmg Judios.
13 At inyang meko la Pafo i Pablo at ding abe na, dinatang
la Perga karin Pamfilia : at i Juan, inyang kinawani ya karela,
mibalik ya Jeru8alem.
14 Dapot ila, inyang milabas la Perga, at dinatang la
Antioquia ning Pisidaa ; at panlub da king sinage^a, king aldo
ning sabado, linukluk k.
15 At pangayaii nang mebasa ning kautusan at ding karii^
manula, ding pun karing sinagoga mitubud la karela, ngarang
sinabi: iKapatad a lalaki, nung atin kong amanung utuk
king balayan, sabyan yu !
16 Kanita i Pablo, migtabikad ya, at inanyu. ne iag gamat
na, sinabi na: {Lalaking IsiaeHtas, ampon ikong tatakol
king DioB, makiramdam kayu !
17 Ing Dios na niting balayan Israel pinili no ding mangatoa
tamu,' at pinuri ne ing balayan, kanitang manuknangan k
antimong aliwang balayankarua Egipto, at king maulaga nimg
gamat kinua no karin.
18 At king lub ning metung a apat apulung banua pibatan
na ing karelang ugali king ilang.
19 At kaibat nong sinii» Sng pitung naeion king labuad
ning Oanaan, pirake nang pepamanaing gabun da : (iti meluat
ating malapit apat a dalan limang pulung banua).
APOSTOIiES 13. 319
W At pangaUbas na niti dininan nong nkdm angga ka^g
Samnel a manula.
21 At kaibat da ding bagno a deti, maniawad lang ari ra,
at ing DioB binye ne i Saul a anak nai^g Oisi lalaki yang
dai iiang Benjamin» king lab ning apat apolung banua.
22 At inyang leko na ne niti, telakad ne i David bang
yang magari karela ; a iti pepatutuan na ya naman, nganang
linabi : Ikit ke i Dayid anak nang Isai, taung makaagpang
king pusu kUy a tupad king anggang kaburian ku.
22 King dai na niti telakad ne ning Dios tungkul king Israel
ing metung a Magligtas a i Jesu8 ;
24 a inyang bayu ya datang, i Juan penaral na neng minuna
ing pamaminyag king pamanisi* king mabilug a balayan ning
25 At inyang tutuparan nang Juan iug katungkulan na,
sinabi na : i Ninu aku king balak yu ? Aliwa ya aku itang
iiripaoa yu ; atoini datang ya king tauli ku, a e ku bague mang
kalag karing sapin na.
26 \ Kapotad a lalaki, anak ning dai nang Abrabam, ikong
makitakut king Dioe» kekayu ya mipadala iug amanung iti ning
kaligtasani
27 Uling ding manuknangan Jerusalem ampon ding sasakup
karela, antining e la kinilala kea, aguiang king amanu ra man
ding manula a mababasa balang sabi^o, tiparan da king
pamanatul kea«
28 At biatat man e la menakit kasalanan a dapat nang
ikamate, inawad da kang Pilato king mate ya sa.
29 At inyaug atuparan da na ing keganaganang misulat
toaDgkul kea» kildas de king dutung at biniU re king metung a
kutkutan.
30 Dapot ing Dios pepasublian neng mebie karing mete :
31 at ikit de king dakal a aldo detang abe nang minukiat
ibat Oalilea mame Jerusalem ; a deti ilang kea patutu ngeni
king balayan.
32 At ikami babalita mi kekayu ing mayap a balita ning
pangakung ita, a miabye kariug ibpa :
33 a ing Dios tiparan na kekatamung anak da, pepasublian
neng me^i Jesus; anti murin makasulat kiug kaduang
Sedmo:
Ika ing anak ku ; aku penganak da ka ngeni.
34 At king katutuan kiug telakad ne karing mete, bang e
820 APOSTOLES 18.
na subling pasibayn kapilan man king ^bnlnkan, makanyan
ing sinabi na :
Ibie ku kekayn ing banal at tune pamipanuan nang David.
85 Iti murin sasabyan na naman king aliwang Salmo :
Ika e me paintulutan king ing Banal mu manakit yang
kabulukan.
86 Uling i David, inyteg mekasuyu ya kiaring kea muring
dai king kabutian na ning Dios, metudtud ya, at miabye ya
karing mangatua na, at ikit na ing kabulukaii :
37 dapot itang pepasubKan nang mebie ning Dios e menakit
kabulukan.
38 j Baluan yu pin, kapatad a lalaki, a king laguiu na niti,
mipanaral kekayu ing kapatawaran ning kasalanan ;
39 at detang anggang e yu apatanggap banal king kautusati
nang Mois6s, kea matanggap lang banal detang anggang
maniwala !
40 Mingat ko pin, magkang malyari kekayu ing naesabi
karing manula :
41 j Lawan yu, mapanlibak, at magmulala kayu at mate 1
uling dapat kung metung a dapat king ksualdawan yu,
dapat a king makananu raang bague e ko maniwala,
aguiamang salesayan na kekayu liing ninuman.
42 At ihyang lual na la, pekisabi i*a kea a kin^ sabadong
daratang naman, sabyan na karela ing amanurig iti.
43 At inyang mako ne ding pakatipun, dakal la karing
Judios at ding bayung mekianib tinuki la kang Pablo ampon
kang Bernab^ ; a deti, inyang makisabi la karela, pana-
ralan da la king manatili lang matibe king kalam na ning
Dios.
44 At king sabadong tutuki, mitipun la sa ding mabilug a
eiudad bang makiramdam king amanu na ning Dios.
45 Dapot panakit ding Judios karing kekaldan a tau, mig-
salupsupan la, at sasalangsangan do ding bague a sasabyan
nang Pablo, ampon manyabi lang kapusungan.
46 Kanite. i Pablo ilang Bernabe man^rabi la king lalung
katapangan^ at sinabi ra karela : j Eailangan ing mipanaral
parau kekayu ing amanu ning Dioe ; dapot antining sasakuil
yu, at atulan yu king e karampatan kekayu ing bie alang angga,
dni, mibaiik kami karing gentiks I
APOSTOLES 18 k 14 881
47 Uling makanyaD ing inutns na kekami ning Guinn,
ngana :
Aku binili rakang snln ding naeiones,
baog dalan ma ing kaligtasan angga king wakas ning
gabun.
48 At panamdam da kaniti ding gentiles, metula la, at pinuri
re ing amanu ning Dios ; at detang anggang mitalaga king bie
alang angga, meniwala la.
49 At mikalat ing amanu ning Guinu king mabilug a labuad
aita.
50 Dapot ding Judio8 inamuyut do ding babaing banal, a
anak makamal, ampon ding lalaking mayupaya king eiadad,
at kaibat dong telakaran kaligaligw» i Pablo ilang Bemab^
tinabi ro king karelang sasakupan.
51 At ila, pigpag dang salang karela ing alikabuk king bitis
da, at mine la leonio.
52 At ding alagad kitmuan lang tula ampon king £spiritu
Santo.
Mipanaral ya ifig Evangelio hing leonio, king Listra
at king Derbe. — Ing pangalaganap at ing
pamanligalig. — Pamibalih Antioguia,
"tA AT milyari karin leonio, a linub lang miagnan king
^ sinagoga ra ding Judios, at nanupata king pamanyaH
ra, ding meniwala karing Judio6 at helenistas metung a maragul
a kekaldan.
2 Dapot ding Judio8 a e maniwala, inaguiag do ding gentiles,
at pepakasbu a lab salang karing kapatad.
3 Maluat la ping panaun mindatun karin, manyabi la king
lalung katapangan inguil king Guinu; a patatuan na ing
auaanu ning keang kalam, paintulutan no ping dapat tanda
anapon pagmulalan king gamat da.
4 Dapot mikawakawani la ding kekaldan king eiudad ; ding
aliwa makaabe la king dake ra ding Judios, at ding aliwa karing
apostoles.
5 At inyang daptan da na ing pamanampalasan ding gentil
anti naman ding «Tudios, mangga na ding karelang pekapun,
bang libakan da la at pamatuan,
822 APOBTOLES 14.
6 atingid dft,tinakas lang mineListra atDerbe, eiudad ning
Lieaonia ampon king labuad a makapatulug ;
7 at tinuknang la karin, panaral de ing evangeHo.
8 At karin Listra ating metung a tau e no akimut m^-n ding
bitis na, pile ya ibat pa king atian nang indu na, a kapilan man
e pa linakad :
9 Iti dimdam neng minyabi i Pabte; a iti linawe neng
maratun at panakit na king atin yang kasalpanta^ranan a
kumayap ya,
^O sinabi nang masikan : j Talakad kang matulid a bitis !
At ya lititiksu ya at linakad.
11 At ding kekaldan, inyang akit daing depatan nang PaWo,
sikan da ing siwala ra sinabi ra king amanung Lieaonia:
j Dioses la ding kinuldas kekatamu, a kalupa lang tau !
12 At inaus deng Jupiter i Bemabe at i Pablo, Mereurio,
uling ya ing magdala king amanu.
13 At ing saeerdote nang Jupiter, a ing templo na makatulid
ya king eiudad, migdala yang baka arapon guirnalda karing
pasbul, at buri nang iain a kayabe no ding malda.
14 Dapot panamdam da kaniti ding apostoles, i Bernabe at
Pablo, guinabak da ing karelang imalan, at linuksu la libutad
ding malda kukulait la at sasabi :
15 i Makamal I ^bakit daraptan yu iti ? i Ikami man tau
keng anti ikayu, a manamdaman, at panaral mi ya kekayu ing
evangdio, bang manibat kareting kapalaluan mibalik ko king
Dios a mabie a linalang king banua, at gabun at king dayat-
malat, at king keganaganang atiu karela !
16 Iti, karing minunang dai, pepaintulut na karing anggang
naeiones a lumakad king sarili rang dalan :
17 aguiang e migpabustang pepatutu king keang sariH, uling
darapat yang mayap, at babye na kekayu ing uran ibat banua,
ampon panaun a mabsi, kakEttmuan ne ing pu^ yu king
pamangan ampon tula I
18 At inyang asabi ro deting bague, masakit dong binang
piniguil ding malda bang e ro daunan ain,
19 At dinatang la karin ding Judios a ibat Antioquia at
leonio ; at inyang ayamuyut do ding keraklan, pematu te i
Pablo, at kinua re king eiudad, balak da meie ne.
AP08T0LES 14 A 15. 829
2(X Dapot kabang makapatulng la kea ding akgad, tinalakad
ya, laynn linub king dodad ; at kabukasan tinuki ya kang
Bemab^ mine la Derbe.
21 At inyang penaral de ing eTangelio king eiudad a ita, at
inyang jiparal^l da na la ding alagad, mil^lik la Listra, at
leonio, at Antioquia,
22 patibayan no ding kaladua ra ding alagad, at usukan da
la king manatili la king kasalpantayanan, at tuturu ra krng
kailangan ing lungub tamu king kaarian ning Dios king uli na
ning dakal a kasakitan.
23 At inyang mekaalal nong makatua king balang Iglesia,
at inyang mekapanalangin na la at migkalaeiun, penabiUn do
king Guinung karelang peniwalan.
24 At inyang milabas no Pisidia» dinatang la Pamfilia.
25 At inyang mesabi ing amanu karin Perga, kinuldas la
Atalia;
26 at manibat karin miglayag la Antioquia, a nung nu ro
penabilin king kalara na ning Dios, king dapat a karela nang
atupad.
27 At pangaras da, tinipUD de ing Iglesia, at selese ra karela
ing mangangaragul a bague a depatan na ning Dios karela» at
nung mt^nanu neng biklat karing gentiles ing pasbul ning
kasalpantayanan.
28 At menuknangan ia karin e ditak a panaun abe ra ding
alagad.
Pamakitaltalan tungkul Jdnff kauttisan nang Moises. —
Ing kaUpumm lermalem ai ing atul na niti,
1 ti AT ating mapilan kataung kinuldas manibat Judea, tiru
^^ ra karing kapatad, ngara : j Nung e ko patuli, agpang
king kautusan nan^ Moises e ko miligtas !
2 At antining i Pabk) ilang Bemab^ mirinan lang e ditak a
pamisalangsangan at pamitua karela, ding kapatad pikayari ra
king i Pablo ampon i Bemabe, at aliwa pang mapilan karela,
ayan do ding apostoles ampon ding makatua karin Jerusalem,
tungkul king pisasabyan a iti.
3 Ha pin, pablasang tutum no ning Iglesia Idng dalanan da,
dinalan la, Benieia at Samaria, papasiag da ing pamibalik da
824 AP08TOLBS 16.
Inb ding gentiles : at dirimn dong maragol a tula ding anggang
kapatad.
4 At inyang' miras no Jerusalem, tinggap no ning Iglesia
ampon ding apostoles, at karing makatua ; at selita ra karela
ing keganaganang depatan na ning Dios karela.
5 Dapot tinalakad la ding mapilan a maniwala, karing seeta
ra ding fariseos, ngara : ; Kailangan ing tulian la, at patupad
karela ing kautusan nang Moises !
6 At mitipun la ding apostoles ampon ding makatua, bang
pisabyan da ing bague a iti.
7 At inyang ibat na ing maiuat dang pamitua, tinalakad ya
i Pedro ; at sinabi na karela :
) Kapatad a lalaki I ikayu baluan yu king manibat pa king
minunang aldo memili ya ing Dios kekatama, a king, asbuk ku
damdaman da ding gentiles ing amanu ning evangelio, at
maniwala la.
8 At ing Dios, a makakilala king pusu, pepatutuan na karela,
at binye ne ing Espiritu Santo antimunaman kekatamu ;
9 at nanuman e no dininan pangaa^iwa kekatamu, lininis
no pusu king kasalpantayanan.
10 Ngeni pin, ^bakit tutuk&uan ye ing Dios, king pamamili
ymig metung a paud king tundun ding alagad, a ding mangatoa
tamu ampon itamu e ta adala ?
11 Dapot itamu maniwala tang miligtas king uli na ning
kalam ning Guinu tang Jesu-Cristo, anti mu naman ila.
12 Kanita ding malda ala lang imik; at pekiramdaman de
1 Bemabe at i Pablo a magsalita karela king tanda at malang
depatan na ning Dios karing gentiles king pamamilatan
da.
13 At inyang taimik la deti, minyabi ya i Santiago, ngana :
I Kapatad a lalaki, pakiramdaman yu ku !
14 I Simeon selita na nung makananu nong inapa ning Dioa
king kamumulan ding gentiles, bang kuma yang metung a
balayan karela king laguiu na.
15 At kaniti makatud ing amanu ding msmula; agpeuig
king makasulat:
16 Kaibat na niti mibalik ku,
AP08TOLB8 IS. 82S
at italakad keng pasibayn ing tabemakola nang Dayid,
a miragsa;
at isubli keng larinan ing kasiran na, ampon italakad ke:
17 baug ding taung mitagan panintunan de ing Guino,
kt ding anggang gentUes a meaus king laguiu ku,
18 ngana ning Guinu, a pabalu na ing bague a iti ibat pa
king minunang panaun.
19 Eing uli na niti, atulan ku kiug e ta la lilingasngasan
detang karing gentiles a mibalik a lub king Dios;
20 nung e bagkus sulatanan ta la king panginlagan da ing
ikayawa ra karing anitos» ampon king pamipangalugud, at
king liuumudy at king daya.
21 UUng i Mois^s ibat pa king minunling panaun» atina
king balang eiudad mipanaral a tungkul kea, a king balang
sabado balmsan da karing sinagoga.
22 Kanita meyapan da ding apostoles ampon ding makatua ;
patina iug mabilug a Iglesia, a malal karela muring lalaking
padala ra Antioquia» akayabe nang Pablo ampon i Bernabe ;
ila pin, i Jud8i8 a milalaguiuwan Barsabaa, at i Silas, taung
makamal kskring kapatad ;
23 sinulat la king gamat da: {Ding apostoks, at ding
makatua ampon ding kapatad, karing kapatad karing gentiles,
a atiu Antioquia at Siria at Giiieia : { Mayap a bie I
24 Anti ning abalu mi king ding mapilan kataung linual
kekatamu» guiluan da kayu kmg amanu» pakiaiian do ding
kaladua yu, a deti e mi la dinioan kapaintulutan ;
25 pepamayapan mi, kekeng pisanmetung* mabd kekami
lalaking padala mi kekayu, a kayabe ra ding kekatang pakama*
lan a l^patad, i Bemab^ at i Pablo,
26 tauDg binili ra king panganib ing bie ra king uli na ning
lagiu na ning Guinu tang Tesu-disto.
27 Pepadala mi ya pin i Judas ampon i Silas» a deti igkas
da murin kekayu ing amanung iti.
28 Uling pepamayapan na ning Espiriki Santo ampon ikami»
e rako papagdalan mabayat a pusan nung e mu kaniting bague
a kailangan :
29 Panginlagan yu ing miain na karing anitos, at king daya,
at king linumud at king pamakipangalugud ; nung apangilinan
yu ing bague a iti, kayapan ing arapat yn. ) Ing Dios ingatan
na kayu !
826 APOSTOIiES 16 &/16.
30 Ila pin, inyang nmtnis da na la, Idnuldas la Ant»)qma;
at inyang makatipun no ding keraklan karing alagad, binye re
ing 8ulat.
31 At kaibat deng binasa, mesaya la king uli na ning pami-
patula ra karela.
32 At i Juda8 ilang Silas, antining ila man manula la,
inusukan do Mng dakal a amanu ding kapatad, at pepagtibayan
da la.
33 At inyang atin nong pilan aldo karin, pepabal&an dong
payapa ding kapatad ki^ng mitubud karela.
* 34 (Malobnyan man pepamayapan nang Silas ing nialakaan
la pa karin.)
85 Dapot i Pabio ilang Bernab^ menatiK la Antioc|uia, tuturu
la at ipaooaral» patina ding dakal a aliwang abe ra, iug amanu
ning Guinu.
Pamikaiwani ra i Pablo iiang Bemabi.
86 At kaibat ning pikn aldo, i Pabb sinabi na kang Bemabe :
I Mibalik kata ngeni, at yapa tala ding kapatad king balang
eiudad a nuta pisiag ing amanu ning Guinu, at lawan ta nung
makananu na !
87 At i Bemabe buri neng ituki mu namto karela i Juan,
ing milalaguiuwan Mareos.
88 Dapot i Pablo e ne kailangan ituki na itang kmawani
karela ibat pa Pamfilia, at e mine tinuki karda king kapagalan.
39 At mirinao lang maragul a pamitua angga king mikawani
la ilang adoa ; at i Bomabe kinua ne i MaiooB at miglayag la
Ghipee:
Tinatag naHg PaiAo ing kadua nang pamamlakad king
pamanaral king evangelio, kayabenang Sikts
at i Timoteo,
40 At i Pablo kaibat neng pinili i Silas, meko ya, a penabitiu
de ding kapatad king kalam ning Dios.
41 At dinalan ya Siria at Oilieia, patibayan na la ding
Igleeia.
1 ^ AT dinatang ya naman Derbe at Listra : at omi ating
^^ metung a alagad karin, a milalaguiuwan Timoteo, anak
AP08T0LES la. 82T
D6 Bing metang a Jadiang talaealpantaya ; dapot i ibpa na
griegoya*
2 a iti atin yang mayap a pangapatutnan karing kapatad
Dang atiu Listra at leonio.
3 Birian nang Pablo king iti tnki ya kea : at inyang kinua
ne, tilian ne, uli ra ding Judio8 a atiu king karinan a ita : uling
balu ra ngan king i Ibpa na griego ya.
4 At king pamanyalan da karing eiudad, babye na karing
kapatad barang isimpan ing kautuean a pikakametung da ding
apoBtoles at ding makatuang manuknangan Jerci8alem.
5 Kanita pin ding Iglesia metibe la Ung kasalpaDtayanan,
at king aldoaldo miraragdag la kabilangan.
6 At ddawan da ing labuad ning Frigia at Galaeia^ layun
binawal na karela ning Espiritu Santo king e re panaral ing
amanu karin Asia ;
7 At inyang miras la tulid ning Misia, pekikuanan dang
lioub Bitinia ; at ing Espiritu nang Jesu8 e na pepaintuluL
8 Inyang dumalan la pin lele ning MiBia, kinuldas la Troas.
Ing taguimpan karin Troas. — 1 Pdblo linipat ya Maeedonia
at menaral ya Philipos, I Lidia ; Ing manula ;
ing bante sukulan karin PhUijm.
9 At ikit ne king tagnimpan nang Pabb king mi$an a bengi :
Ing metung a tau Maeedonia makatalakad ya, magamuamu
ya kea, ngana : j Lumipat ka Maoedonia at saupan mu kami !
10 At inyang ikit na iti l^ing kesmg taguimpan, kanita murin
pekikuanan miog mine Maeedonia; uliqg piunuBunusan i;Di
king ing DioB inaus na kami bang ipanarsd ing evangdio kare-
tang karin.
11 Panulak mi ping miglayag manibat Troas, tinuru keng
matulid Samotraeia ; at kabukasan na nita, Neapolis ;
12 at manibat karin mine ke Pbilipos, a oiudad ning Maoe-
donia, ing mumuna nang dake ning kaukuman, sasakupan na
iiing Boma : at tinuknang keng pilan aldo king eiudad a iti.
13 At king al^o nmg sabado linual kami lual ning pasbul,
lele ning ilug, a nung nu mi «^inalak king ating mekinga
828 APOOTOLBS 16. /
kariDan a pipanalanginan, at panlaklok mi, mekisaU ke karing
babaing mitipun.
14 At ing metaog a babaing milalaguinwan Lidia; mauga-
lakal yang imalan purpiira, tau ya king eiudad ning Tiatira,
sasamba ya 'kiog Dios, iti makiramdam ya : a ing pusu na
biklat ne ning Guinu, bang talastasan na ing bague a sasabyan
nang Pablo.
15 At inyang mabinyag ne, anti murin ding abe na bale,
pigamuamu na kekami, ngana : j Nung balakan yung tapat
ku king Guinu, lungub ko bale ku, at manuknangan kayu !
At pinilit na kami.
16 At milyari inyang mame kami king karinan ning pipana-
lauginan, ing metung a dalagang makiespiritu king pamanula,
selubungan na kami ; a iti pagdala no ding guinu na dakal a
panakitan king pamanula na.
17 Iti, kabang tutuki ya gugulutan nang Pablo at kekami,
kukulait ya, nganang sasabi : j Ding taung deti alipan no ning
Dios a kakataskatasan, a deti kakalat dang papasiag kekayu ing
dalan na ning kaligtasan 1
18 Iti dakal a aldo daraptan na : dapot i Pablo, antining
peparawakan na ita, melikid ya at sinabi na king espiritu :
j Aku iutus ku keka king laguiu nang ^esu-Gristo, lual ka kea !
At king oras muring ita linual ya.
19 Panakit da pin ding guinu na king mewala ing kapana-
yan king panakitan da, dekap de i Pablo ampon i Silas, at
guinuyud dong dela king Agora,* arsipan ding pekapun ;
20 at inarap do pin karing ukum, sinabi ra : [ Ding taung
deti, Judios la guguluah deng bina ing kekatang eiudad,
21 at tuturu ra ing ugaling e ta dapat tanggapan, at daptan,
uling romanos tamu !
22 At miagnan tinalakad ing kekaldan salang karela ; at
ding ukum, kaibat dong pengabak a imalan, pepabatbat dong
tukud.
23 At inyang a panyugat da nong dakal, sinulud do king
sukulan, inutus da king bante sukulan king samasan nong
ingatan.
•PUml
APOSTOIiBS 16.
S29
24 Iti, inyang tangg^pan na ing ntos a iti, linnb no kakilnb-
kiluban ning Bukulan at tinalik ing pango karing bitis da.
25 At inyang kapitangan nang bengi, i Pablo at i Silas
manalangin \a at dadalit lang kapnrian king Dioe. at ding
makasukul pakiramdaman da la;
26 kaBud biglang minayun raasikan, nanupata, mengaugun
la ding asias na ning sukulan ; at kanita murin mebuklat la
ding anggang pasbul ning sukulan, at mekalag ngan ing gapus
da.
27 Pangaguising na pin ning bante sukulan» at panakit nang
makabuklat la ding pasbul niug sukulan, kinua ne ing talibung,
at magpakamate ya sa, uling isipan na king ding makasukul
tinakas la.
28 Dapot i Pablo kinulait yang maragul a siwala, ngana :
I E mu panasakitan nanuman ing katawan ma ; uling ati ke
ngan keni I
29 Kanita ya minyawad yang sulu, at linuksu ya kilub ; at
gagalgal ya king takut, migsakab ya arapan nang Pablo at
Silas ;
30 at kaibat nong dela lual, sinabi na : | Makamal I ^ nanung
daptan ku ba kung miligtas?
81 Kanita ila sinabi ra : | Maniwala ka king Guinong Jesu-
Oristo, at miligtas ka, ika at ing bale mu t
32 At sinabi re kea ing amanu ning Guinu, patina ding atiu
king keang bale.
83 At inyang kinua ra la, kanita muring benging ita, inuas
no ding sugat da, at mebinyag yang agad patina ding abe na bale.
34 At penik no bale, at inapag na katela ing pamangan, at
migsaya yanp maragul, patina ing mabilug nang bale, a mani-
wala king Dios.
35 At inyang abak na, ding ukum tinubud do ding manibala,
ngarang sinabi : | Ibulus yo ding taung deta I
36 At ing bante sukulan selese na kang Pablo ing tubud,
ngana : Ding ukum mitubud la bang ibulus da kayu : j ngeni
pin lual na kayu at urae kong payapa I
37 I Pablo sinabi na pin karela : Kaibat da keng pepabat-
bat king bulalag e ra ke inatulan, aguiamang tau ke Boma,
linub da kami king sukulan ; ^ at ngeni ipalual da ke waring
alimit ? j Ali, e pin malyari ; nung e ila murin ing ume keti at
ibulus da kamil
580 APOSTOLES 16 4 17.
38 At ding manibala sdita ra ing amanang iti karing akom ;
a deti mitakntan la panamdam da king taa k Boma :
39 at inayan da la, at pekisabyan dong mayap ; at kaibat
dong pepalaal, pigamuama ra karela king mako no sa king
eiudad.
40 Kanita ila, panlual da king'sukulan, linub la bale nang
Lidia ; at panakit da karing kapatad at kaibat dong pepatalan
meko la.
IPablo karin Tesaloniea at Bereet.
I^ AT pangalabas da Ampifolis at Apolonia, dinatang ki
^ ' TesAbniea nong nukarin la ating sinagoga ding Judios :
2 at i Pablo, agpang king ugali na, linub ya libiitiad da, at
king lub ning atlung sabado migmatulid ya karela karing
Easulatan,
3 bubuklatan na at sasalesean king kailangan a ing Mesias
pailasa ya, at subli yang mie libutad ding mete, at i Jesus a
iii, a ipanaral ku kekayu ya ing Mesia^.
4 At ding aliwa karela meamuyut le^ .layun kng meki&be
kang Pablo ampon kang Silas ; makanyan mu naman karing
griegos a banal at e ditak a babaing mayupaya.
5 Dapot ding Judio8 king diria m, mitniki lang mapilan
kataung mangarawak, karetang luyunluyun mung parati king
plasa a alang daraptan,. at kail^t dong tinipan ding anggang
keraklan a tau, guiluan de ing dudad ; at liban de pin kanita
ing bale nang Jason, ^kikuanan do sang iyarap king balayaq.
6 At inyang e ro disan, guinuyud de i Ja6on at mapilan
pang kapatad arapan ding pekapun king ciudad« kukuUBak la :
[Deting mengulu king meto yatung katuknangan, mine la
namian keti ;
7 a i Jason tiiaggap na la : at deti ngan daraptan da iug
makasalanggang king kautusan nang Gesar» sasabya^ da king
ating aliwang ari, i Je8us !
8 At ^uiluan do ding dakal a tau mangga na ding pun a
sasakup kirig eiudad, inyang damdaman da iting bague.
9 At kaibat deng pepangakuan i Jason ampon ding aliwa
pepabureGin da nong meko.
10 At ding kapatad, pangabeugi, pepadala rong agad i Pabio
AP'OSTOLES 17. 381
ilaDg £91as kann Berea ; a deti pangaras da karm, Ihmb la king
sinagoga ra ding Jadios.
11 Deti tapat la lab maignit karetang karin Tesaloniea ;
tinggap da pin ing amana king lalong malagawa, sisiasatan do
aldoaldo ding Kasulatan nung deting bagaebague makanian
l^n.
12 Uli na niti dakal la karela ding meniwala ; antimo naman
ding makamal a babaing griega, at e ditak a lalaki.
13 Dapot inyang atalos da ding Jadio6 karin Tesal6nica
king karin man Berea panaral neng Pabk) ing amanu na ning
Dios, mine ki naman Imrin, panamuyutan da la at gugolaan
dipg malda.
14 Nanata, kanita morin, ding kapatad tinabad de i Pal^,
bang ame ya angga ^ing dayatanalat ; dapot i Silas at i TinK>teo
menaknangan la karin.
I Pablo karin Atenas; ing keang sindbi king Areopago,*
15 Makanyan man, ding Hiamatad kang Pablo, dela re
Alenas ; at inyang tinanggap lang atus tungkul kang Silas at
kang Timoteo, a fing ume lang malagawa kea, mine la.
16 At kabang i, Pablo panayan no Atenas, mikasbu ing
keang espirita king keang sariU panakit nang mitmu yang
anita ing mabilug a eiadad.
17 Migmatulid ya pin king sinagoga karing Jadio6, a*t karing
g^lales a banal ; ampon king Agc«a, aldoaldo, karetang mame
kea.
18 At anltimurin ding mapikn a filosofong epieureo at karing
estoieo makitaa la kea. At ding mapilan sasaby an da : ^ Nanang
bori nang sabyan niting masalakata ? at ding aliwa : | Balama
metung yang mamalita karing atiwang dioses ! Uling panaral
na ing mayap a balita kang Jesus ampon king Paman^nibling
mie.
19 Eanita pin kinaa re, at dela re king Areopago, at ngarang
sinabi: j, Malyari ming abalu nung nanu iting bayung turu a
kdi:ang sasabyan ?
20 uling dadalan mu karing balugbug mi ing miaaliwang
* Ing kasasakdalan a katipnnaD kanitang miBuna karii^tenas.
m APOSTOLES l7.
bagtie a panibaywan ; buri ini ping abala nong nanimg
kabaldugan na niti.
21 (Uling ding anggang tau Atenas ampon ding aliwang
balayan a manuknangan karin, ala lang aliwang daraptan
nung e manyabi o makiramdam metung a bague bayu.)
22 I Pablo kanita, makatalakad ya libutad ning Areopago,
sinabi na :
I Makamal a tau Atenasl king keganaganang bague akakit
ku king ikayu bina kong banal.
23 Uling inyang lalabas ku king eiudad, at pagamaedan ko
ding bague a kekong pamanyamba, ikit ku ya naman ing
metung a altar a nung nu makasulat : KING- DIOS A E
AKlklLALA. jlng sasamban yu pin iti, a e yu akikilala, iti
yang pakilala ku kekayu I
24 Ing Dios a linalang king yatu, at king sablang makala-
man, uUng iti ya ing Guinu na ning banua at sulip, e manuk-
nangan karing templong megawa king gamat ;
25 at e re susuyuan karing gamat ding tau, a anti waring
ya magkailangan yang nanuman, antining ya murin ipg minye
karing salba king bie, king pangisnawa at king sablang
bague :
26 at guewa na la king metung muring daya ding anggang
naeion ding tau, bang manuknangan la king babo ning meto
sikluban, mibukud ing panaun da, ampon ing. dulun niug
tuknangan da ;
27 bang panintunan de ing Dios, nung sakali man, pag-
dulapan deng miamasamas, akit de ; bistat e man marayu
kaninuman kekatamu :
28 uli ping kea mabibie tamu, at kikimut at kea makipan-
gatau tamu ; antimo ing sinabi ra ding mapilan karing talapi-;-
kudta yu :
Uling ikami man dai na kami.
29 Inya antining dai na katamu ning Dios, e ta dapat isipaa
king ing Pangadios katulad ne ning guintu, o ning pilak, o ning
batung medukit a larawan kiug kabiasnan at talas na ning
kaisipan ning tau.
30 Ing panaun na pin ning kamangmangan pepalipas na
ning Dios ; dapot ngeni iyutus na karing tau, king ila ngan,
nukarin paman, sumisi la ;
31 uling ya n^talaga yang aldo a ipanukum n^ king meto
APOSTOLES 17 & 18. 8S3
nlilubaii king matolid, kmg metang a Lslaking tindanan na ;
a iti pepatntuan ne karing sahla, telakad ne karing mete.
32 At panamdam dang sinabi na ing pamaniubli rang mie
ding mete, ding aliwa meili la ; at ding altwa sasabyan da r
PaUramda^^an da kang pasibayu tungkui kaniti.
33 Eanita i Pablo meko ya libutad da.
34 Makanyan man ding mapilan katau mekiabe la kea» at
meniwAla la ; a kareti metung ya naman i Dionisio areopagita,
ampon ing metung a babaing noilalaguiuwan Dimaris, at aliwa
pang abe ra.
I Pablo karin CorintOf o^ kaibat katin E/eso ; ing
pamibalik na Jdrusalem.
1 0 KAIBAT na niti, meko ya Atenas, mine ya CorintOr
-^^ 2 At panakit na king metung a Judiong milalaguiuwan
Aquila, tubu ya Pouto, bayu yang dinatang ibstt Italia, pati i
Priseila, a keang asawa, (antiniug i Claudio inutus na king
mako la Boma ding anggang Judios,) mekiabe ya karela.
3 At antining mikakametung la king kapanintunan, minla-
yunau ya katela, at miabe lang darapat ; uling ing kapanintunan
da ing mangawang tolda de eampana.
4 At mangatuliran ya king sinagoga balang sabado, at
pagpilitan nong ayamuyut ding Judios ampon griegoe.
5 Dapot inyang i Bilas ampon i Timoteo dinatang lang ibat
Maeedonia, i Pablo pagkapilitan nang bina ing amanu, patutuan
na karing Judio8, king i Jesus ya ing Mesias.
6 At inyang ila sinalangsang la at minyabing kapusungan,
pigpag na ing imalau na^ nganang sinabi karela : j Mabaldug
ing kekong daya babo ning buntuk yu murin ; aku malinis ku !
{ ibat ngenl ume ku karing gentiles !
7 At inyang mako ya karin, linub ya king bale na ning
metung a taung milalaguiuwan Justo, matakutin king Dios, a
ing bale na siping ne ning sinagoga.
8 At i erispo, a pekapun king sinagoga, meniwala ya king
Guinu patina ing mabilug nang bale; at ding dakal karing
tan Gorintio, panamdam da long amauu meniwala la» ai
pepabinyag la.
884 APOSTOIiES 18,
9 At ing GWnu pakiaabyan ne pangabeiigi i Pablo Idng
metung a panagtiimpan; i^ana^ |E ka i^takut) xiung e
manyabi ka, at e ka tataimik ;
10 uling atiku keka, at ninutnan e na ka atampalasanan !
uling dakai ya ing balayan ku king eiudad a iti.
11 At menatiU yang pab^nua at apam abulan kaTin, tuturu
na karela ing amanu nibg DicM3. <
12 At inyang i Galion yang proeonsul Aeaya, ding Jadios
pjkametung dang dekapat^ i Pablo at dela re arapah na ning
piukuman, - "■■
13 sasabyan da : i Iti amuyutan no ding tau king samba la
king Dios a ma^kase^angsang kir^ ke^utusanl
14 At i Pablo inyang ume na nen^ buklatan ing asbuk na,
i Galion sinabi na karing Judios : ] Nung metung sang dapat
a e matulid, at mabayat a kasalanan, oh Judios, matidid ing
pibatan da kayu 1 <• ,
15 dapotnung pamitTia mu king amanu, at king laguiu, at
king kautusan yu miirin, pkayu nang bala I [ aku* e ku bisang
maguing ukura king bague 'a ^nti kanyan ! .
16 At tinabi ho arapan ning piukuman.
' 17 Kanita ila ngan dekapan de i Sostenes, a peka^pun nihg
sinagoga, at pemaldu re tulid ning piukuman: da^ot i Galion
nanuman kaniti alang pekialaman. ;
18 At i Pablo, kaibat nang tittukhang mabahg aldo pa,
memun ya karing kapatad, at miglayag ya, bang ume ne (at
patina i'Prisdla at i Aquila), kaibat h^tig sitsat in^ buntuk na
karih Geherea, uling atin yang metung a pahata. '
19 At sinadsad la Bleso, t^ nung nu re likuan : at panlub na
king sinagoga, migmatulid ya karing Judios.
20 At iriyang deti pekisabi ra kea king raanatili ya sang
mapilah pangaldo karela, e na pepaintulutan,
21 nun^ e memun ya karela, nganang sinabi : j D^pat kana
ku king malmhanu raan^^ bague pangilinan iting pistang data-
tang Jerusalem * dapot balikahda kayu, nung buri na ning
Dioj3 ! at linayag ya ibat Efeso. : > ^
22' At i)angiildas 'na Gesarea, pepaitas ya Jerusalem, at
kaibat nang bihye ing kagalangto king Iglesia, piepaibaba ya
Antioquia. - -
23 At inyang milabas ing mapilan panaun kariuimeko^ya.
APOSTOLES* 18 & 19. 881
at lekaian nang pitakitnki ing labuad ning Ghblada at ning
Prigia^ patibayan no lub ding anggaog kapatad.
I Jpolo$ karht l^/eso at Gorinto.
24 Dinatang ya kanita ]&feso ing metung a Jndiong milala-
guiuwan Apolos, a tubu AIejandria, tau yang biasang manyabi,
at mayupaya ya dikil karing kasulatan.
25 Iti mituru ya king dalan ning Guinu, at pablasang
malablab ya ing keang eepiritu, sasabyan na at tuturu nang
parati itang makaingguil kang Jes68, ing bukud mung balu na
ing pamaminyag nang Juan.
26 At migmula yang minyabi king lalung katapangan king
sinagoga. . Dapot inyang damdaman neng Priseila ampon i
Aquila, tiki re, at ssleBe ra kea king lalung katunayan ing dalan
ning Dios.
27 At antining pagnasan na ing lumabas ya Aoaya, pepasik-
nangan de lub kanitiding kapatad, at einulat la karing alagad,
bang tanggapan deng miaraasaraa* : iti, inyang . miras ya,
mekakayap ya karetang meniwala king uli na ning kalam:
28 Uling sinaul no ding Judios king lalung kayupayan,^ king
keraklan ding tau, paldlala na king pamamilatan na'ning
Easttlatan king i Jesiis ya ing Mesias.
Katlung pamanlakad nang menaral Pablo. — Ing &vaMgelio
a mipanaral karin Efeso, Kaguluan a inilgari
king amwyut nang Demetrio:
1 0 AT kabang i Apolos atiu Gorinto, milyari king i Pablo,
-^^ kaibat nong lebasan ding mangatas a labuad, dinatang
ya Efeso ; at panakit na karing mapilan a alagad,
2 sinabi na karela: ^Tinggap ye ing Espiritu Santo inyang
•meniwala kayu ? At mekibat la kea : e mi dimdatn man king
ating Espiritu Santo.
3 At ya sinaln na : ^ Kaisanu ko pin mebinyag ? At sinabi
ra : King Hnyag nang Juan.
4 At i Pablo sinabi na : I Juan itimiinyag ya king binyag
ning pamanisi, nganang sasabi king balayan king maniwala la
Kanitang datang tauli na, ngana wari, kang Jesus.
5 At; panaradani da kaniti, mebinyag la king laguiu iiing
Guinung Jesu-Cri6to.
986 APOSTOLES 19-
6 At kaibat mong timpak Fabk> kaiela ding gamat na,
kinuldas ya karela ing Espiritu Santo ; at minyabi lang mia-
aliwang amanu, at manula la.
7 At ding anggang lalaki ating labing adoa*
8 At paulub na king siuagoga, minyabi yang binang mabie
lub king lub ning atlung bulan» mangatuliran ya at manamu-
yut dikil kin^ kaarian niug DioA.
9 Dapot iiiyaug ding mapilan migkasias k at e la bisang
maniwala^ panyabyanan deng marok ing Dalan king arapan
ding malda, lanawani ya i Pablo karela, at kelilua no ding
alagad, mangatuliran ya aldoaldo king eseueki nang Tiranno.
10 At iti milyari lub ning aduang banua, nanuta ding ang-
gang manuknangan karing ukuman ning Asia dimdam da ing
ainanu ning Guinu, ding Judios anti mu naman ding griegos.
11 At ing Dios dinapat yang malang e kaugalian karing
gamat nang Pablo.
12 Nanupata ing panyu at tapitaping mipulis king katawan
na dela ra karing salunan ; king uli na niti kinawani karela ing
saldt, at linual la ding espiritung mangarawak.
13 Dapot ding mapilan a Judios a papalual lilibut, sibukan
da king sarili ra inaus babo ring makiespiritung mangarawak
ing iaguiu ning Guinung Jesus, ngara : j lyutus ku kekayu
king uli nang Jesu8, a ipanaral nang Pablo t
14 At ating pitung anak ning metung a Jndiong milala-
guiuwan Sceva, pekapun de ding saeerdotes, a ilang dinapat
king anti kaniti.
15 At mekibat ya ing espiritung noatawak, at sinabi na
karela : I Jesus akikilala ke, at balu ku nung ninu i Pablo ;
dapot ikayu ^ ninu il^ayu ?
16 At liksuan na la ning taung maki^espiritung marinat,
asupil na la at adaig, nanupata pesitokas lang iubas at sugatan *
king bale a ita.
17 At iti abalu ra ding sabla, ding Judios antimu naman
ding griegos, a manuknangan £fe8o, at ilangan mengatakutau
la : at ing laguiu ning Guinung Jesus miparangalan ya!
18 Ding keraklan mu naman karing meniwala, patutoan
da at bubulalag ing dapat na. t
19« At e la ditak ding guinamit. king kabiasnan king an-
ting mala, tinipun do ding keralang libro, at dilukan da la
APOSTOLES 19. ' 887
aiapan'ding keraklaa; at inyang bilangan da ing alaga ra,
ikit da king miras limang puluug libung diuomang pilak.
20 i King kayupayan a anti kaniti, tinubu ya ing amanu
ning Guinu, at yang migtagumpe.
21 At pangalabas ding bague a deti, i Pablo telaga na king
keang espiritu a kaibat nang libutan ing Maeedonia at Aeaya,
ume ya Jeru8alem ; sasabyan na : i Nnng wari at ibat na ku
karin, kailangan ing akit kea naman ing Eoma !
22 At inyang apadala na no Maeedonia diug adua karing
susuyu kea, ila pin, i TinK)teo ilang Erasto, ya murin tinuk-
nang ya pang mapilan aldo Asia.
23 At king panaun a ita e ditak ing gulung milyari dikil
king Dalan.
24 Uling ing roetung a pande pilak a milalaguiuwan Deme-
trio, a mangawang mangalating pisamban a pilak nang Diana
e ditak a pakinabang ing Imbye na karing mamangawa :
25 deti tinipun na la, patina ding tala-galo king anti kani-
tang kapanin^nan, at sinabi na karela : { Makamai I baluyu
king kapanintunan a iti mibabandi tamu.
26 At akakit yu at daramdaman king e mu bukud £feso,
uuag e laea king mabilug nang ukuman ning Ania, i Pablong
iti kdng pamanamuyut na dah^I lang taung alalako na, sasa-
byan na king e la dioses ding magagawang gamat.
27 i At e mu ing kapanintunan tamu yang manganib
mayalang kabaldugan, nung e mu naman ing pisamban niug
maiangal a diosang Diana mayala yang kabaldugan, at
masira ya ing dangalan na nitang a ing mabilug a Asia at ing
meto yata sasamban de 1
28 At inyang damdaman da iti kinatmu lang sukal a lub,
at kinulisak la, ngarang sinabi : i Marangal ya ing Diana
ding tau £feso I
29 At ing eiudad kinatmu king kaguluan ; at pisanmetung
da ing milay lang mabilis Idng teati^o, dekapan de pin i Gayo
ampon i Aristaieo, tubu Maeedonia, a abe nong Pablo king
pamaglakad.
30 At i Pablo bisa ya sang lungub kilub ning balayan, e
re pepaintulutan ding alagad.
81 At diug mapilaii murin karing mangs^ia king ukuman
338
APOSTOLES 19 & 20.
nti niiig Aeiar a keaug kakaluguran, mitubu£l la kea, at pekisabi
ra kin^ e mame king Teatro.
32 Diiig aliwa kukulisak da pin ing metnng a bagne, at
ding aliwa, aliw^ang bagiie ; uling ing katipunan magugulu, at
ding keraklan e ra balu nung nanuug sangkan mitipun la.
33 Af karetang keialdaii pepaukiatan de king tribuna i
Alejandro, tutulak de ding Judios At i Alejandro ianyu na
king gamat na ing magala lang imik, buri na ping gawan
iug keang pamanlualu ampan na ning balayan.
34 Dapot ila, iiiyaiig alolala ra king tTudio ya, ilangan king
rnetung a Biwak, ating aduang oras kinulisak la : j Maranga)
ya I Diana ding l^iesiDS !
35 At inyang apayapa no ning Seeratario ding malda,
sinabi iia karela : [ Mangapiang tau ll!feso ! <jninu karing
taung e na balu kiog ing eiudad ding tau ]6feso bina yang
makatiipad kirig pamanyamba king marangal a Diana,ampon
king larawan uaiig tiiiipang Jupiter?
36 Antining a pin apalaraman ing bague a iti, dapat kong
inagrDanene, at e ko darapat nanumang e piisipisipan.
37 Uling dela yo keti ding taung deti, a e la mapanako
k"irg pisamban, at e la manlibak king kekong Diosa.
3B Nung i Demetrio pin at ding abe na king pamamintu,
atin tang pisasabyau salang king ketiuman, makabuklat la
ding piukunian, at ating proeonsul : j a pisusumbungan !
39 Dapot nung atin kong pakibaluan tungkul king aliwang
bague, dapat yang atulan king tune katipunan.
40 Uling makapanganibtamung isumbung dang mapangula
king uli na niti ngeni, antining alang nanumang sangkan a
Idpg uli na anmtuliranan tamu ing pamitipun a iti.
41 At inyang aeabi na iti, pepalakuan no ding pakatipun.
Pamanapa nam>g pasihayting Pahlo karin Maeedonia at
Greda; at kaibat na karin tnine ya Asia.
OA AT pangalabas ning gulu, kaibat nong tinipun Pablo
^^ ding &lagadj anipon sebyanan» memun ya 'kArela, at
meko yang mine Maeedonia.
2 At inyang altbutan na na ing labuad a ita, at aibye na
na ing dakal a usak mine ya Greda.
S At inyang milabas ing atUmg bolan karin^ at beian dane
APOSTOIiKS 20- 889
ding Judio8, inyang unae neng maglayag Siria^ inari na Idng
tab na king mibalik ya Maoedonia.
4 At saupan de angga king ukunotan ning Asia, i Sopattong;
tubu Barea, anak nang Pirro ; at karing tau Tesaloniea, i
Aristareo ampon i Segundo ; at i Gayong' tubu Derbe, ampon
i Timoteo ; at karin Asia i Tiquico ilang Tr6fimo.
5 At deti, antining minuna la, panayati da kami Troas.
6 At ikami miglayag kami manibat Filipos, kaibat ning
aldo ning Amnoa ; at miras ke. karek. • karin Troas king lub
uing limang aldo ; a nung nu ke menuknangan pitung aldo ;
7 At king mumuna nang aldo ning paraminggu, inyang
mitipun na kami bang pisian ing tina^, i Pablo panaralan na
la, mako ne kabukasan na nita, at mekaba ing pamagsaiiia
na anggang kapitangan bengi, :
8 At dakal la ding sulu king • silid a matas^ a nung nu ke
makatipun.
9 At ing metung a kayanakan a mi^akguiuwan Eutieo
makalukluk ya king awang, manyaman ya tudtud, at kabang
i Pablo kakaba na ing pamagsalita na, menabu yang manibat
king katbmg susun, at biwat deng mete.
10 Afc i Pablo kanita tinipa ya, at.sikban ne, at inyang
kinaul ne, sinaln na : | E ko paibalisa ; uling ing bie na attu
kea !
11 Kanita inyang manik ne, at pinisi ing tinape, at pengan;
minyabi ya pang binang makaba, angga king sasala; at
meko ne.
12 At ila dela seng mabie ing kayanakan, at e mu ditak
ing kardang tula,
13 Dapot ikami sinake keng imnuna king daung, linayag
keng mine As6n„a nungnu mi ya salubungan i Pablo'; ulrng
makanyan ing inari na king hib na,' kaburian naiing mine
yang liiiakad. ,
14 At inyang .selubungan na ke Asdn; iseke mi ya king
daung ; at naine ke Mitilene. , ^
15 At nie&o keng linayag karin kabukasan dinattog ke
tulid timg Chk>; at ^bukasan na .pa niti sinadsad ke Samos,
at kaibat miiig memandal Trogilio, kabukasan dinatang ke
Mileto.. ,.'..-,.-.
16 Ubng inari nang Pablo maglayag ya '&ieao, alang^tttkh
m i^OSTOLI» 20.
Bang, bang e gnmugal panaitn A^ ; mamirapal ya ping
iniras, magkang arapat uang ume ya Jerusat^, king kaal-
dawan na ning Pentecx)Bte8.
Pamanalese nang PaUo karing imka;tua iifeso.
17 Manibat Mileto mitubnd ya !&feso, at inans no ding
makatua ning Pisamban. ^
18 At inyang dinatang la kea, sinabi na karela : Baluan
yuSeongtune, iba4i pa king kamumulan a aldo a dilpak ko
ding bitis ku A@ia, nung nanung inasal ku kekayu king ka-
bang panami ;
19 susuyu ku king Guinu king lalung kababan, at kambe
ii^ lua, ampon ing kasakitan a mengaras kanaku king uli na
ning pamipasakit da ding Judios :
20 e ku rin {»gkait ing menalese kekayu king nanumang
bague a pakinabangnan, at mituru kekayu king bulalag ampon
karing balang bale ;
21 patutuan ku karing Judios, antinaman karing griegos,
ing pamanisi king Dios at ing kstsalpantayanan king Guinu
tang Jesu-Cristo.
22 At ngeni, oini king amuyut ning espiritu ume ku Jeru-
salem, a e ku balu nung nanu ing tnalyari kanaku karin ;
23 subaling patutuan na kanaku ning Espiritu Santo king
balang eiudad, sasabyan na panayan na ku ning talikala at
kasakitan.
24 Dapot alang makakimut kanaku kaisanuman king
bague a iti, at e ^ pakawanan ing sariii kung bie aguiang
pakamalan ku pa, apupus ku sang matula ing lakad ku,
ampon ing katungkulan a tinggap ku king Guinung Je8us,
bang patutuan ke ing eyangelio ning kalam na ning Dioe.
25 At ngeni, oini, balu ku king ikongan, a penaralan ka
king kaarian na ning Dios, e yu ne akit ing lup» ku.
26 Uli na niti patutaan ku kekaya king aldo a iti, king
^ialinis kn king daya ra ding «abla ;
27 ulingekupin pigkait selese kekayu ing anggang U8uk
ning Dios.
W> \ Ingatan yn in^ sarili yu, ampon ding angga kaiT^an, a
ing Espiritu Santo bmili na kong obispo karela, bang mag-
pastul king Iglesia na ning Dios, a iti seli ne king tune nang
dayal
APOSTOIiH» 20 t& 21. 841
29 3ala ka king panlako kn, kban da ko eimg lobong
ganid, a e re patawaran ing kawan.
30 At lunto la kekasru murin ding taung raajiyabi king
bague mangarawak, bang akawani ro ding alagad, at tuki 1a
tauli ra.
31 King uli na niti maglame kayu, ganakan yu king lub
ning atlung banua e ku tinuknang a arakn ke king balang
metung aldo at bengi kambe ing lua.
32 At ngeni, kapatad, piAgsakdal da ko king Pios ampon
king amanu ning keang kalam, a iti mayupaya yang patibe
kekayu, at pamana karing anggang nuan.
33 E ku pigimbutan ing pilak, at ing guintu at ing imalan
na ning niuu pa man.
34 Baluan yu king dening gamat ku ilang siniasat king
kaiiangan ku, ampon karing abe ku.
35 Eing keganagana minye kung alimbawa keka]ru king
anti kaniting kapagalan, dapat yong saupan ding mangaina,
at ganakan yu ing amanu ning Guinung Je8us, a ya murin
sinabi na : [ llialuog kanuanan ing munye kiqg tanggap I
36 At kaibat nang minyabing makanyan, siniklaud ya, at
menalangin patina ilangan.
37 At maragul ing tangis da ; at sinambitin la king batal,
nang PaWo, at inuma re ;
38 Penamdaman dang lalu kihg sabla ing amanung sinabi
na, king e ra ne akit a lupa. At pitnubayan de angga king
dawg.
King pamibalik nang Pahlo ^erusalem dekap de
king Pisamban,
Ol AT inyang malyari na ing linayag kami« kaibat ming
^^ mtgkasakit.kinawani karela, tinuru keng matulid Coos;
at kal^ukasan karin Eodas ; at ibat karin dnuru ke Pdtara.
2 At panakit mi king metnng a daung a mame Fenicia,
ainake kami, at linayag kami.
3 At inyang abatiawan mi ya ing Gbipre, lalakuan mi ya
king nangan kaili, linayag keng mame Siria, at sinadsad ke
l^, uUng ing daung ikol^eus na karin ing lukn na.
S4fi APOSTOLUS 21.
. 4 At inyang aldt mi la ding alagad, menuknangan keng
pitung aldo karin : at ila sinabi ra kang Pablo, king pamami-
latan na ning Espiritu, king e ^ra tutuklu Jerusalem.
. 5 At inyang malyari na ing milabas ke l^ng pitung aldo a
deta, panlako rai, linakad kami, pitnube ra kami ilangan,
patina ding asawa ra. atnpon anak, angga king lual ning
eiudad , at myang siniklaud kami king pangpang, menalangin
kami,
6 at miparaun kami ing metung at metung; at ikami
doake kami, dapot ila pesibalik la bale.
7 At inyang ayari mi ing pamaglayag ibat Tiro, dinatang
ke Tolemaida ; at inyang apdtgmananuan mi no ding kapatad
'menuknangan keng patingapun karela.
8 At panlakomi kabukaean, dinatang ke Oesar^; at panlub
mi bale nang Felipe, ing eyaiigelista, a metutig ya karing pitu,
tinuknang ke kea.
9 Iti atin yang apat a anak a dalagang alang bakas, a
manula la. '
10 At inyang tinuknang keng mapilan aldokarin, kinuldaa
yang ibat Judea ing metung a manula, a railalaguiwan Agabo.
11 At inyang milapit ya kekami, kinua ne ing- babat nang
Pablo, at kaibat nong guinapus ding gamat naat bitis, sinabi
na: jMakanyan ing sasabyan na ning Espititu Santo:
Makanyan deng gapusan ding Judios karin JerUBalem ing
taung makibabat kaniti, at ibye re king gamat da ding gen-
tileBl
12 At inyang damdaman mi iti, ikami ampon ding king
karinan a ita pigamuarau rai kea king e ya mumukiat Jerusalem.
13 Kanita i Pablo mekibat ya : ^lS^apung daraptan yxx
king paraanangis at lalasawan ye ing pusu ku ? ] uling raaka-
sadia ku e rau ing gapusan da ku, nung e raate rau naman
Jeru8alera, king laguiu ning Guinung Jesus !
14 At inyang e pepayaimiyut, ikami tinuknang kamii
ngarai nang sinabi : {Matyari ing kaburian na ning Giiinu f
15 At pangalabas ding aldo a deta, sidya mi ing dalan mi»
at pepaitas ke Jeru8alem. •;
16 At tihuki la naman kekami ding mdpilan karing alagad
manibat Oesarea, abe re ing kataung jfnilalaguiuwan Mnason,
a tubu ebipire, matoa neng dagad, a kaniti ke^Dakipanlayaaa.
APOSTOliBS 21. m
17 At inyang datang ke Jera8alem, ding kapatad masaya
ra keng tinggap.
18 At kabukasan, i Pablo linab ya kayabe na kami bang
akit ne i Santiago ; at ding anggang makatoa pakamngut
langan.
19 At inyang mekapagmananu ne, selese nang tunggal
tung^al karela ing bague a depatan na ning Dios karing
gentiles king uli na ning katungkulan na.
20 At ila, ioyang damdaman da, minye lang kapurian king
Dios ; at «inabi ra kea : Akakit ,mu pin» ka|»itad, piian iang
libu libu karing Judios ding meniwala ; at ila nangan pawang
matupad la king kautusan ;
21 at dimdam ^ tungkul keka» king tatuni mo ding sab^
lang Judios a atiu karing gentiles, a kawani kaiig. MoiseS';
ngamung sasabi karela^ king e ro dapat patuli ding anak da,
at e lakkad king kaugalian.
22 ^Nanu pin? kapilitan ding malda mitipun la ; uling
damdaman da king dinataug ka.
23 Inya daptan mu iting sabyan mi keka : Attn tang apat
katau a makipanata :
24 itaki mo pin deti, makiabe kang manlinis karela, ai
pigugulan mu la, bang paaatsat de ing buntuk da ; ai kaniti
abalu ra ilangan king alang katutuan king kaisanumang bague
a dimdana da kelea, nung e ikaman lalakad ka king kautusan.
25 Dapot tungkul karing gentiles a meniwala, sumulat t^
karela, lyutws tamu king mangiling la kidg bague a iyain da
karing anitos, at king daya, at kmg lirHimud, ampon king
pam^paliwas.
26 Kanita i Pa;bk> Idnua no ding tau, at kabukasan, inyang
mekapaglinis neng kayabe ra, linub ya king[ Pisamban, sasale-
sayan nsl ing panaun nidg pamaglinis, angga king e miarap
ieg ain ning sikakatau karda.
27 At inyang ume nang mapuptts ing pitung aldo, ding
Judio8 kmg ukuman ning Asia, panakit da kea king Pisamban,
inamuyut do ding kekaldto, at' teknan de,
28 kukulait da : | Lalaki king Tsraet, sun^up kayu ! ] Itt
ya ing taung lalakad tuturu karing sabla, kitig anggang IgAtu
nan, salang king balayan na ning Dios, at salang king kautu-
san, at salang king karinan a iti ; at aliwa pa kaniti, pepaluban
»44 AP08TOLB8 21.
m, la naman king Pisamban ding griegew, at lepastanganan
ne iting banal a karinan !
29 Uling ikit deng minuna i Tr6firao. a tubu fifeso, kayabe
ne king eiudad ; at ini«ip da king i Pablo pepaluten ne king
Pisamban.
30 At megulu ing mabilug a eiudad, at mitipun ing balayan ;
afc dekapan de pin i Pablo, liwal deug tataguyud king Pisam-
ban : at layun pengabat do ding pasbul.
31 At kabang pagpilitan deng patayan, miras ing balita
king eoiond ding sundalus, king ing mabilug a Jeru8alem
guhi.
32 Iti, agad agad, kinanua yang sundalus at ding kapitan,
milai yang mine karek : at panakit da king ooronel ampon
kanng sundalus, tiknangan deng bigbugan i Pablo.
33 Kanita,inyang lumapit yaing eorond, dekap ne at pepa-
gapus neng aduang talikala; at kitang na nung niuu ya,
ampon nung nanung depatan na.
34 At ding karin pakatipun kilait da ing metung a bague,
»t dmg aliwa, aliwang bague : inyang e na pin akitela ning
^ronel mg katutuan, uli na ning alingongo, pepadala ne king
35 At inyang ati ne king balitang. timbayuk da na yarau
dmg sundalus, uli na ning sasalakban de ding malda ;
36 uling ing keraklan ning balayan tutukian de, at kukulait
da : i Patayan ya !
37 At inyang ume ra neng yatod i Pablo king lub ning kuta,
anabi na king eoronel : ^ Paintulutan mu kung manyabing
ditak keka ? Kaniti ya sinabi na : ^ Biasa kang gii^o ?
38 i Aliwa pin ika itang tau Egipeio a minuna kmg aldo
a iti guinawa yang me tung a kaguluan at dela no king ilang
ding apat a libu kataung makamate ?
SO'Dapot iPablosinalH na: Ing katutuan aku Judiu ko,
tau ku Tarso karin Gilieia, tau ku king metung a eiodad a
e mu ditak a dangalan, at pakisabi ku keka paintulutan mu
kung roanyabi king balayan.
40 At inyang paintulutan ne ning c6roneI| i Pablo kaibat
nang migbiU king balitang, inanyu na karing gamat na king
balayan : at inyang migdatun na, peb'sabyan na klDg ama-
nung hebreo» ngana :
APOSTOIiBS 22, 645
Pamanalese nang Pablo a pamanlualu na Teing keang
sarili hing arap ning balayan.
OO jKAPATAD at ibjpa, pakiramdaman yu iug matdid
^^ kung daptan ngeni king surapan yu t
2 (At inyang danidaman da king pakisabyan no king
amanung hebreo, lalu lang migraaratuu ; at ya sinabi na :)
3 Aku Judiu kung mibait Tarso, karin Gilieia, dtipot
megaral ku king eiudad a iti, kaiing bitk nang Gamaliel,
mituru ku agpang king makatuntun king kautusan ding
mangeitua tamu, matupad ku ketang makatungkul king Dioe»
anti mu naman ikayu king aldo ngeni.
4 At liligaligan ko detang king Dalan a iti angga king
karaatayan, gagapus ku la at lulub king sukulan ding lalaki
makanyan mu naman ding babai.
5 Anti raurin ing raarangal a saeerdote patutuanan na ku,
pati na ding raakatua : a kareti tinanggap ku namang Bulat
ibye karing kapatad, at lioakad na kung mine Damaseo, bang
dalan ku no mang makagapus karin Jerusalem ding atiu
karin balang miparusan.
6 At milyari inyang lalakad ku, at milalapit na ku Damaaeo,
raalapit nang ugtung aldo, iHglang mesala ing makapatuliig
kaku menibat ya banua ing metung a maragul a sulu.
7 At miragsa ku king gabuti, at dimdam ke ing meiung
a siwala a raanyabi kaku : | Saulo, i Saulo \ i bakit liligaligan
muku? r
8 At aku mekibat ku : j Ninu ika, Guinu ? At ya sinabi.
na kanaku : Aku i Jesus, ing Nazareno, a kekang liligaligan.
9 At ding abe ku, king katutuan ikit de ing aulu, dapot e
ra diradara ing siwala na Nitang manyabi kanaku.
10 At sinabi ku: ^Nanung daptan ku Guinu? At ing
Guinu sinabi na kanaku : ; Talakad ka at ume ka Daraaseo ;
at karin na salesayan keka ing keganaganang bague a mita*
laga kekang daptan rau !
11 At antinin^ e ku manakit, king oli na ning ningning na
nitang sulu, tinaid da ku king garaat ding abe kn, mine ku
Daraaseo.
12 At ing raetung a railalaguiuwan Ananias, lalaking banal
agpang king kautusan, a patutuan deng mayap ya ding
anggang Judios a manuknangan karin,
84» APOSTOIiES 92.
13 dipatang ya kakn, at tinalakad ya king arapan ku sinabi
na kaku : j Kapatad a Saulo, tanggapan mu ing paniman-
man ! at aku king oras muring ita, tinggap ku ing paniman-
man, at linawe ke.
14 At sinabi na kanaku : Ing Dios ding mangatua tamu
pinili na ka, bang akilala mu ing keang kaburian', at akit me
itang Banal, at daradaman mu ing metung a sabi ning asbuk
na.
15 Uling ikang maguing saksi na karing anggang tau, king
bague a ikit mu at dimdam.
16 At ngeni, ^bakit e ka pa kikimut? |talakad ka, at
pabinyag, at wasan mu ing kekang kasalanan, ausan me ing
laguiu ning Guinu I
17 At milyari :a, inyaug milialik na ku Jerusalem, at myang
manalangin ku king Pisamban, meumum ku.
18 At Ya ikit ke, a sasabyan na kaku : ] Mirapal ka, at
agad kang mako Jerusalem, uling e ra tanggapan ing pami-
patutu mu dikil kanaku !
19 At aku sinabi ku : j Guinu, ila murin balu ra king aku
pasukul ku la at babatbatan ku la king balang sinagoga, detang
maniwala keka ;
'20 at inyang mikalat ing daya na, ning saksi mung i Este-
ban, aku makarungut ku, paburian ku pin ita, at ingatan ku
ing imalan ding makamate kea !
21 At ya sinabi na kanaku : j Mako ka ; uling aku tuburan
da kan^ marayu keti karing gentiles !
22 At mekiraradam la angga king amanu nang iti ; sikan
Ak kanita^ ing siwala ra, ngara : i Ilako me keti sulip ing
taung anti kaniti, uling e dapat ing mie ya !
2% At antiniilg kukulisak la at pama^ibas da ing karelang
imalan, at muraugse, lang alikabuk Inng angin,
24 inutus na ning egronel king dalan de ting lub ning
kuta ; at sinabi na kmg pasakitan de king paluka, bang pag-
sulit na nung hanung sangkan kukulisak laug raakanyan
salang kea.
25 At inyang talian da ne karing lubid, sinabi nang Pablo
king k^pitan a makaitingut : ^Kararapatan wari kekayu ing
palukan ye ing metung a tau Eoraa, aguiang e miatulan?
26 At' panamdam na kaniti ning kapitan, mine ya king
APDSTOIiBS 22 & 28. 847
oaroneU at binye nang pabaki kea^ ngana : i Nainii)|[ daptan
mn ? nling ing taong iti tan ya BcHna.
27f Kanita itig eoronel inyang linapit ya kea, einabi na kea :
Sabyan ma kaku, ^ tau ka wari Boma ?
28 At ya fl»naJbi na: Wa*. At ing eoremel m^kibat ya:
kin^ matas a aiaga. apakikuanan ku ing pamakipamala^an
kuDg iti. Eaniti i Pabk) pekibat na: Dapot aku kebaitan
ku na.
29 Eanita nmrin likuan de detang p$«akit kea; at ing
ooionel man mitakutan ya inyang abalu na king tau ya
Boma ; at kiug pam^Mgapua na kea.
I Pablo arapan na ning Sanedrin.
80 At kabukasan na ntta, antining beiri nang abalung bita«a
nung nanung kasangkanan simbung Ae ding Judiati, binulus
ne, pepatipun no ding pekapun ding saeerdotea amppn ing
mabilug a Sinedrio; at inyang dela ne i Pablo inarap ne
karela.
OQ I PABLO kanita inyang linawe nang maratun ing
^ Sinedrio, sinabi na : | Lalaking kapatad, mebie ku king
arapan na ning Diod kingmayap a agal angga king aldo ngepi !
2 Ating marangal asaeerdoteng Ananias inutuaiiake^-
tang nsiakalapit koa king.sugatan de asbak.
3 Eanita i Pablo sinabi na kea : j Ing DioB sugatan na kfh,
poder a pitian 1 i Linukluk ka pin bang atuian mu ku Agpang
king kautusan» at iyutus mu king sugatan da ku, makaaalapg-
sang man king kautusan ?
4 At detang makalapit kea sinabi ra: (^Paniumpan me
iiig raarangal: a saeerdote ning Dios ? ,
5 Ing pd(ibat nang. Pabla: E ku badu, kapatad, king ya
ing :marangal a saeeirdote ; uling makaaulat : M ka manyabing
marawak ^ng pun ning balayan mio.
6 At inyang aosta nang Pablo king ding kapibia aaduoeos
la ,a() ding^kapitna ;bdseos. la» kinulisak ya king Sinedrio;
i Eapatad a lalaki, aku fariseu ku, anak kung&riseo: at dikil
king kapanaligan tamu, at king pamanyubli ; rang mie ding
mete, mktulan ku ! ' • • '
7 At inyang sinabi na iti, milyari ing metung a pamitaltalan
da ding ^atiseos ila dingsadueeoSyat mikakaewani itjng k^kaldan
d4^ APOSTOLBS «3.
8 UHi^ ding sadaeeo^ dasa^an da king akng pamanyub^'
ling mie, alang angel, ampon eBpiritu; dapot ding fariseoff
patutuan da iting aduang bague.
9 At milyari ing rnaragul a knlisakan : at tinalakad la pin
ding mapilan karing eseribas a kampi karing iariseos, mekias^I
ta, ngarang sinabi : | Ala keng ikit nanumang dewakan king
taung iti ! ^ At nanu nung pekisabyan ne man ning metm^
a espiritu o angel?
10 Atinyang milyari king mikaatin lang metoing a maragul
a pstii^italtalan, king takut ning eoronel a panlapakan de i
Pablo, pepatipan no ding sundalus, at p^pasamsam ne iibatad
da, layun pepadala ne king kuta.
11 At kabengian na nita, lepitan ne ning Gainu, at sinabi
na : ; E ka tatakut, Pablo ( nung makananu pin ing pamipa-
tutu mu kanaku Jerusalem, kailangan mu naman ing patutuau
mu ku karin Boma.
Pamamala ra ding Judios kang Pablo.
Pepaddla te Gesmea:
^ 12 At inyang abak ha, mikatip^m la ding Jadios, guina.wa
hng metung a pamisapakat at depatan da king lalam iia ning
sumpa, ngara king e la mangan ampon minum anggang e rd
apate i Pablo.
13 At maiguit la king apat a pulu ding inisumpanMi kaniti:
14 deti mine la karing pun ding saoerdotes ampon* ding
makatua, sinabi ra : Ikami pisumpanan ming matibe, king
e ke takman nanumebng bague anggang e mi ya apate i Pablo.
15 Ngeni pin, pasabi yu king eoronei, pati na king Sinedrio,
king dalan de arapan yu, anti yu mong usisan miamasamas
ing bagde a makatungkul kea : at ikami makaadya na keng
makamate kea bayu ya miras.
16 Dapot ing anak nang lalaki ning kapatad nang babaing
Pablo, inyang abalu na ing daptan da, meko ya, at panlab
na king kuta, sinabi na iti kaug Pablo.
17 I Pablo kanita, inaus ne ing metung karing kapitan,
sinabi na : Dalan me king eoronel ing kayanakin a ini ;
oling atin yang sabyan kea.
18 Inyang ituki na ne pin dela ne Idng ccax>nel| at sinaln
AP08T0LBS 28. 349
m : I Pablo ing mttkasokal, inaas na ka, at peloBabi nang ma-
yap king dalan ke keka ing anak a ini, iti atin yang sabyan keka,
19 Eanita ing eoronel, inyang telan ne gamat, kinalilua la,
at kitnan ne : i Nanung bnri mung sabyan kanaku ?
20 At ya sinabi na : Ding Jud& pikametung dang paki-
sabi keka king ipadab me bukas i PaUo arapan na ning
Sinedriot anti ra mong usisan mkkmasamas ing bague a maka-
tongkul kea.
21 Ika e ka pin payamuyut karela ; uling makasandata la
ding babaluig ating apat a puiu karela, a deti pipangakuanan
da king lalam na ning sumpa, king e la mangan at minum
anggang e re apate : at ngeni makaadya na la, panayan da
na mu ing pangaku mu.
22 Ing ooronel pin pepalakuan ne ing kayanakan, at inukis
na kea : ; E mu sasabyan kenuman ing pepabalu mu kana-
kongitit
28 Eanita, inaus no pin ding aduang kapitan at sinabi na :
j Isadya yo ding aduang dalan a sundalus a ume angga Oeaarea,
ampon pitung pulung makasake kabayu, at aduang dalan a
magtandus, Imig katlung oras ning bengi :
^ at inutus na king misadya lang animal a pisakayan da
kang Pablo, at yatad deng alang panganib l^ng Felix a
6di>erQador.
25 At goinawa yang metung a sulat a anti kanini :
26 jClaiidio Lisias, king; kasakdi^kdalan a gobemador
Felix, Mayap a bie 1
27 Ing taung iti dekapan de ding Judio8, at malapt da
neng, patayan, inyang dinatang ku karela a abe ku la ding
eondialns, at simsam ne king gamat da^ inyang atakstaB ku
king tau ya Boma.
• 28 At king kapagnasan kung abalu ku nung nanung sang-
kan susumbu^g de pepadala ke king arapan na ning karelang
Sinedrio ;
29 ikitjku a ya simbung de tungkul king kabagayan king
kautusan^ dapot alang nanumang sumbung a karampatan kea
ing kamatayan o kaya ing sukulan.
30 At antining pepabalu ra kanaku ing piadyan deng tam-
palasanan ing taung iti, kaniti murin pepatad ke keka : inutus
ku naman karing susumbung kea king sabyan da arapan mu
ing sanumang salang kea.
860 APOSTOIiES 38 & 24.
81 IMog bemdahB pin, sgpang king miatus kaida» Idboa le
pin i PaUo, layan inatad deng bengi Antipatris.
82 At kabnkasan na nita, liknan do ]nn ding makasake
kabayu bang takian de, ila mibalik la king kata.
33 At deta, in^rang miras no Oesarea, at aibye ra ne ing
sulat king gobemador, inarap da ya naman i Pablo kea.
34 At ksubat neng binasa niti ing salat, kitang na nang na
ya karing akaman ; at inyang abalu na king ya tuba ya
eilida,
35 sinabi na kea : pakiramdaman ka ing pisasabyan mu
pamanyatang da naman ding sasombung ke^ : at inutus na
king buitayan de king Pr^iao nang Herodes.
/ Pahlo arapan ning piuhwman nang gobemador FeUx.
QA AT pangalabas ning limang aldo» kinuldas ya ing maia-
^ -^ ngal a saoerdote Ananias abe no ding mapilan a maka-
taa> ampon, ing metung a talapanalese milagoiung Ttetuk) ;
deti minarap la king gobemador salang kang Pablo.
2 At inyang meaus ne iti, pigmulan na i^g simbatig
T^rtulo, ngana :
Antining king uli mu magkamit keng maragul a kapaya*-
pan, at king pamaningat mu milyari ing mayap a katatagan
king naeiun a iti,
3 tatanggapan mi king saUang panaun at king atiiggang
karinan, ob kasakdalsakdalan a Felix, king maragal a utang
alub..
4 At bang e ka binang mabalami pahisabi kung mayap
keka king uli na ning p^alulu mu pakiramdaman mu ke
saguli.
5 UMng ikit mi king ing taung iti mAkasalut ya, at tabtpa-
nalakad yang gulu karing anggang Judios kiog meto yatm^
katuknangan, at pekapun ya king sekta ding Nazarenoe :
6 a iti pigkapilitan na namang lepastanganan ne ing Pisam-
ban ; a ddkapan mi ya, (at buri mi ya sanang atulan agpang
king kekeng kautusan.
7 Dapot inyang datangan na ke ning ooronel liisiaSy king
sapiUtan leko ne ting gamat mi :)
8 a kaibat meng pengutnan malyari mung ausisa ^Dmgkal
king keganaganang bague a susumbung mi kea.
APOSTOIiB» 24. 851
9 At dii^ JiidiOB man mekiabe lang Binaooboi:^ patatmii
da pin ing bagne a iti makanyan pin.
10 M inyang ing gobernador minye yang anyu bang man*
yabi, i Pablo mekibkt ya.
Aasitining balnan ku pin king dakal a banoa ikang nkom
]mg naeion a iti^ matula kung gawan ing kakung paman-
Itsaln:
11 malyari mu ping atalastas king i^a pang labing aduang
aldo ing pamaman^ ku iTerusalem bang samba :
12 at aguiang e ra ku ikit makitaltalan kaninuman ksng
Pisamban, at e ku gagawang gulu king balayan, at karing
sinagogas, ampon king eiudad man :
13 at e ra amasalan keka ing bague a susumbnng da kanaku
ngeni.
14 Dapot iti ya pin, a patutuan ku keka, a agpang king
Dahn a ila ae^n dang Seeta, makanyan ing pamaniu^m ku
kiug Dios ding mangatoa mi, paniwalan miuigan ing anggang
mikkaagpang king Eautusan, at makasulat karing Manula :
15 manaya ke pin king Dios, a ila man panayan da, king
ating pamanyubli rang mie e mu ding banal nung e ding e
banai.
16 Eaniti ku naman tutupad, bang mikaatin kung piiublu-
ban a e raakamua king Dios ampon karing tau.
17 At pangalabas ning dakal a ba^ua, mine kung magda^
lang limuB karing kanaeiun ku, ampon ain king Dios ;
18 inya ping sisiasatan ku ing pamiain kaniti, ila ikit da na
kuog malinis na king Pisamban, alang abe a kekaldan, at
alang kaguluan ditak man : dapot ding mapilan a Judio8 king
Aaia;
19 a deti dapat la namang ume keti king arapan mu, at
salesayan ing susumbung da, nung atin lamang atutul salang
kanaku.
20 O deti rpurin igka^ da nung nanung asal a marawak
ing ikit da, inyang atiku arapan na ning Sinedrio ;
21 Bukud mu kaniting metung a amanung sinaU kung
masikan : | Dikil mu king pamanyubli rang mie ding mete
atalan yu ku ngeni I
22 Dapot i Felix, a makilubus pamangilala tungkul king
352 APOSTOLES 24 & 36.
Dalan, liniban na la, nganang Bmaln: Pamadigaldas ning
ooron#l Lisias, usisan ku ing pisasabyan yu.
23 At inutus na king kapitan king ingatan de i Pablo;
layun ibye ra kea ing kalingapan, at e le ibawal ing ninuman
karing abe na a sumuyu ya kea.
24 At pangalabas ning pilan aldo, dinatang ya i Felix abe
ne i Dru^a, a keang asawa, iti babai yang Jtidia, iat inyang
pepayaus ne i Pablo, pekiramdaman ne tungkul king kasal**
pantayanan kang Crtstong Je9us.
25 At inyang mangatuliran ya i Pablo tungkul king kaba^
nalan, king pam^niti ampon king pamanukum a daratsing, i
Felix migmulala ya, layun mekibat : | Ngetii ume ka pa ;
pamikaatin kung panaun a karampatan» payaus da ka t
26 PanayaH na naman ing dinan neng i^laping Pablo ;
king uli na naman niti, madalas neng pitutuburan, makipsbg-
salita ya kea.
27 Dapot inyang miganap na ing aduanfg banua, i PeKx
niialilan ya kang Poreio Festo ; at antining pagnasan
nang aluguran de ding Judios, i F€iix pepabtirigm ne i Pablo
king sukulan.
Dela re i Pablo king arapan nang Festo at migsakeUal
ya kang Gesar,
OK IFestopin, panlub na king ukuman, pangalabas ning
^^ atlung aldo minukiat ya Jerusatem, manibat Oesarea.
2 At minarap la kea* ding pekapun ding saeerdotes, at ding
taung raangapia karing Judios, salang kang Pablo, at pekisaU
rang mayap kea,
3 manyawad la ping saup salang kea, bang padala He
Jerusalem ; at minili lang mabat bang patayan de king dalan.
4 Makanyan man i Festo mekibat ya, king i Pablo atiu
babantayan da Gesarea, at ume yang agad karin.
5 Inya pin, ya sinabi na, detang malyari kekayu, tuki lang
kuldas kanaku, at nung ating karawakan na ning tau, isum-
bung de.
6 At kaibat nang mekiabe karela walu o apulung aldo,
kinuldas ya Gesarea ; at kabukasan na nita, inyang makaluk-
luk ne king piukuman, pepakua ne i Pablo.
APOSTOLES 26. 868
7 At inyang dmaiang ne, pepatolagan de ding Jndio6 a
kinuldas ibat ^erusalem, sasalesayan da pin ing dakal at
naangabayat a snmbnng salang kea, a iti e ra amasalan :
8 kabaDg i Pablo sasabyan na ing keang pamanlnalu:
Aguiang salang king kautusau da ding Judio6, aguiang salang
king Pisamban, aguiang salang king Gesar e ku migkaniit
kasalanan nanuman.
9 Dapot i Eesto, antining buri nang aluguran de ding
Judios, mekibat ya kang Pabk), ngana : ^ Bisa kang mukiat
Jerusalem, at payatul karin tungkul king bague a iti king
aiapan ku ?
10 Kaniti sinabi nang Pablo: King arapan na ning piuku-
man ning Cesar atiku ngeni, a nung nu ku dapat miatulan :
salang kariug Judios ala kung depatan nanumang dewakan,
ika man bina mu nang atatalastas.
11 Nung aku pin marawak ku dapat, o atin kung depatan
dapat ikamate, e ku tatangguian ing kamatayan ; dapot nung
alang nanuman katutuan ketang susumbung da kaku deti,
ninuman e ra ku aibye karela king utaug mung lub. { Mag-
sakdal ku kang Gesar.
12 Kanita i Festo, inyang mekakutang ne king katipunan,
mekibat ya : \ Magsakdal ka kang Oesar : kang G^r ka ume !
I Pablo hing arapan nang Agripa.
13 At pangalabas ning mapilan aldo, ing aring Agripa
ampon i Berniee dinatang la Oesarea, ba reng apagmananuan
iPesto.
14 At inyang maluat nong aldo manuknangaji karin, i
Fe8to selese na king ari ing pisasabyan nang Pablo, ngana :
Ating metung a taung likuan nang makasukul Felix ;
16 a tungkul kaniti, inyang kinuldas ku Jeru8alem, ding
pekapun ding saeerdotes ampon ding makatua karing JudioB
tninarap la kanaku, aduan da ing miatulan ya.
16 A kareti mekibat ku, king e ugali karing tau Boma ing
ibye ya ing ninumang tau king pamamye mung lub, anggang
alalu arapan na ning susambung ding misusumbung, at e pa
noekapanlualu king susumbung da.
17 Inyang mal^tipun no pin keti, king lalung malagawa,
kabukasan na nita, linukluk ku king piukuman, at pepayaus
ke ing tau.
854 APOSTOLES 25 & 26.
18 At inytog marap no ding sosumbung, ala lang adalang
nanamang Bnmbung king asal a marawak, a anti ing baba-
lakan ku ;
19 nung e atin lang ditak a pisasabyan salang kea tungkul
king keang tune religion, a makadikil king metung a milala-
guiung Jesus, a mete na, a patutuan nang Pablo ^ng mabie
ya.
20 At king pamikakunu ku tungkul king pamanusisa king
pisasabyan a iti, kitang ku kea nung bisa yang ume Jerusal6m,
at payatul karin tungkul kaniti,
21 Dapot inyang makapagsakdal ya 1 Pablo king ingatan
de bang atulan ne ning Emperador, inutus ku king ingatan
de' anggang king apabal ke kang Oesar.
22 At i Aglripa siliabi na kang Eesto : . Aku man buri keng
pakiramdaman ing taung iti. A kaniti sinabi na. Bukas
damdaman me.
28 At kabukasan na nita, inyang ume no karin i Agripa
ampon i Berniee, king maragul a dangalan, at inyang lungub
no king piukuman, patina ding eoroneles at ding lalaking
mangapia king eiudad, king utus nang Eesto dela re karin i
PaWo.
24 At i Pesto sinabi na : ; Aring Agripa, at ikonangang
mangapiang atin abe mi ! akakit ye ing taung iti, a ingguil
kea ing mabilug a balayan Judios pakisabi ra kanaku, e ma
Jerusalem, nung e keti man, kukulisak de king e ne dapat mie.
25 Dapot aku ikit ku king akng depatan nanumang dapat
nang ikamate ; at antining ya migsakdal ya king Emperador,
inari ku king padala ke.
26 A tungkul kea nanumang katutuan ala kung asulat king
guinu ku. At king uli na niti inarap ke kekayu, at laln na
keka, oh aring Agripa, bang nung masiaaat ne ditak muman
atin kung asulat.
27 Uling babalakan kung ala king matulid, ing padala ya
ing makasukul, at e na salesayan man ing sumbung a maka-
ealang kea.
0£l AT i Agripa sinabi na kang Pablo : Mipaintulutan kang
• ^ manyabi king makanayun keka. Kanita i Pablo, in-
yang inatyat no ding gamat na, depat na ing keang pamag-*
lualu:
' AI>OSTOIiES id- 3M
^ \ EaliUgaya kti) oh aring Agripa, a }dng arapan mn dap-
lan ka ing kakung pamagluala tungkul king keganaganang
bague a susumbung da kalra ding Judio8 !
3 lalut lalu na uling bina mung akikilala in^ sablang ugali
ampon ing pisasabyan a malilyari karing Judi08 : uli na niti
pagamuamu Im kel» king mibata ka sang makiramdam kaku.
4 Ing pamlan kin^ kabiayan ku, ibat na pin king kayana-
kan ko, a manibat king mula tintunan ku karing tune kung
kanaeiun, at karin Jerusalem, baluanda ngan iti dmg anggang
Judio8 ;
6 a deti baluan da ibat na king mipapauna (nung bisa lang
mnnye patutu), king agpang king palalung mataUk a sdkta
ning religion mi, aku mabibie kung iariseo.
6 At ngeni makarap ku bang miatulan, king uU na ning
kapanaUgan king pangakung binye na ning Dios karing
mangatua mi :
7 a kaniti ding kpkeng labing aduang tribu, king malablab
dftng pamanyuyu king Dioe, aldo at bengi, manaUg lang
miras: at tungkul king kapanaligan a iti, oh ari, yang
suBumbung da kaku ding Judios.
8 ^Balnt babatakan yung e sukat paniwalan a ing Dioa
pasublian nong mie ding taung mete ?
9 Aku ing katutuan inisip ku king sarili ku king sukat kung
daptan ing dakal a bague makasalangsang king laguiu nang
Je8ds a tau Nazar6t :
10 a iti depatan ku naman Jeru8alem, inyang aku murin
Idlung ko king eukulan ding keraklan karing banal, inyang ting-
gap ku na ing kayupayan karing pekapun ding saeerdoteB ; at
nung karela nong papate babye ku ing panayun ku salang karela.
11 At madalas ko ping paparusan, karing an^ang sina-
go^> layun pamiiitan kong manyabing kapusungan ; at pa^
blasang mua ku karela, panaluloan kong UligaUgan an|^a
karing aliwang eiudad.
12 At inyang mame ku Damaseo, king sangkan tnuring
iti, magdala kung upaya ampon utus a ibat kanng marangal
ft saeerdotes,
13 king ugtung aldo, j oh ari ! ikit ke king dalan ing metung
a sulung manibatan banua, maslag ya pa king flJdo, paaalan
na ing raakapatulug kaku at karing abe kung lalakad.
356 APOSTOLES 25.
14 Atinyang mepgasubsub kengan king gabun, diindam
ku ing metung a siwala a manyabi kaku king amanung
hebreo : | Saulo ! i Saulo 1 1 bakit iiligaligan mu ku ? | binang
masakit a bague keka king paldakan me ing matilus !
15 At sinabi ku : f, Ninu ika, Guinu ? At ya sinaW na
kanaku : Aku i Jesus, a kekang liligaligan.
16 Mibangun ka, at talakad : king sangkan a iti pepakit ka
pin keka, bang yalal da kang talapanibala ku, at saksi king
bague ping ikit mu, anti murin karetang papakitanan ku keka :
17 iligtas da ka king balayan, at karing gentiles, a pituta-
buran ku keka,
18 bang ibuklat mo mata, baping mibalik la ibat king
dalumdum a ume king sala at mako kt kig kaynpayan nang
satanas at ume king Dios bang tanggapan da ing l^patawa-
ran king kasalanan, at mana karing mipanuanan, king pama^
milatan na ning kasalpantayanan kanaku.
19 King uli na niti, oh aring Agripa, e ku sinwggalang
king taguimpan ibat banua ;
20 bakus pang pisiag kung minuna karing tau Damaseo, at
Jerusalem man, ampon king mabilug nang balayan ning
Judea, at karing gentiles, king sumisi la at pasibalik a lub
king Dios, daptan da ing d^pat a karampatan kiug pamanisi.
21 A king uli na niti, ding Judios dekapan da ku king
Pisamban, at pagpilitan da kung apate.
22 Inyang tanggapan ku pin ing saup a ibat king Dios^
manatili ku angga ^ng aldo ngeni, patutuan ku karing
mangalati ampon karing mangaragul mu naman, at ala kuhg
sasabyan nanumang bague bukud mu king bague a sinaU
rang mapalyari ding manula ampon i Mois^ ;
2S pasalan da king ing Mesias lumasa ya, at antining ya
ing muna king pamanyubling mie ding mete, ya ing mibnla-
lag a sulu king balayan at karing gentiles.
24 At inyang ya sinabi na ing bague a iti king pamanlualu
na kea, i .Festo sinabi nang masikan : [ Mamulang ka, Pablo !
j iug dakal mung kabiasnan yang mekamulang keka 1
25 Kaniti sinabi ya i Pablo : i B ku mamulang, karang-
aldangalan a Eesto ; nung e manyabi kung amanung katutuan
ampon talas a isip !
26 Uling akikilala na ning ari tungkul king bague a iti ; a
APOSTOLES 26 & 27. 3S7
kmg arapan na manyabi kimg tiwalang lub; uling mamwala
kn king alang e na balu nanuman Idng bague a iti ; pablasang
iti.e merapat king metung a suluk.
27 I Aring Agripa I /^maniwala ka karing manula ? [ Bala
ku king maniwala ka 1
28 At i Agripa mekibat ya kang Pablo: |king ditak a
amuyut buri mu kung gawan eristiano 1
29 Kaniti sinabi nang Pablo: iPagkalub na nasa ning
DioG, a king dakal, o king ditak, e mu ika, nung e ding sablang
makiramdam kanaku ngeni, dasnan da ing anti kanaku, bukud
mu karening talikala I
30 At iinalakad ya ing ari, at ing gobemador, at i Bernioe,
manggana ding abe rang pakalukhOe ;
31 At inyang kinalilua la, misabisabi la, ngara : ; ing taong
iti alang nanumang daraptan a sukat ikamate o ikasukul !
32 At i Agripa sinabi na kang Eesto : Dapat yang mabu-
h» na ing taung iti, nung e ya migsakdal kang Gesar.
Pepadala re i Pablo Italia, Ing pam^gaalhug na
king dayatmalat,
O^ AT inyang pikayari na ing ume keng maglayag Italia,
^ • binye re i Pablo ampon ding mapilan a aliwang maka-
sukul king kapitan a milalaguiung Julio> karing sundalus nang
Augusto.
2 At inyang sake na kami king metung a daung Adrumeto,
a ume maglayag karing balayan king |>ampangan ning Asia,
tinulak keng linayag, abe mi ya pin i Anstaroo, tau Maeedonia
]sBxva Tesalonika.
3 At kabukasan na nita, sinadsad ke Sid6n ; at i JuIio,
pepakitanan neng binang mayap a lub i Pablo, pepaintulut na
keang mne ya karing kakaluguran na, at tanggap king pana-
lala ra.
4 At inyang tumulak na kami manibat karin, mine keng
linayag a paagkanlung king Obipre; antining makasalang-
sang ke king angin.
5 At inyang adalakitan mi ne ing dayatmalat a tulid ning
Gilieia at Pamfilia, dinatang ke Mira, eiudad ning Lisia.
6 At karin, inyang ing kapitan menakit yang ^ metung a
daung karin Alejandria, a lalayag Italia, seke jia ke ke^n.
3S8 APOSTOLES 27.
7 At lalayag na keng mandne a tnakabaDg aldo, at migka-*
sakit keng miras king tulKl ning Gnido, e na ke baring tulutan
ning angiu, linayag keng migkanlong Oieta» tolid ning SaU
mon:
8 at linayag keng makikasakitan king bebe na, dinata)>ng
ke king metung a karinan a ausan dang Mayap-aHBadaatan ;
king aiping na atiu ing eiudad ning Lasea.
9 At inyang milabas na ing mabang aldoi at antining
makikasakitan na ing pama^yag, uling milaba6 na ing
Pamagkulaeiun, i Pablo sebyanan na la,
1Q ngana karela : j Mangapia I akakit ku king ing pa-
maglayag a iti munye maragul a kapanganiban ampem kasitan
ing malyari, e mu bukud Mng lulan at king daung» nung e
panaman patina ing bie tamu.
11 Dapot ing kapitan makikapanaligan ya pa king pik>tO
ampon kmg makibandi king daung, ketang sinabi nang Pablo.
12 At antining ing saebaran e ya mayap tuknangan king
panaun na ning dimla, ding keraklan inukul da ing tumu-
lak lumayag manibat karin, magkang malyaring miras la
Fenix, at palabasan ing dimla karin ; metung neng sadsaran
ning Oret^, a makarap king pilatan na ning nangan abagatan
at aslagan ampon ning amianan at adagan.
18 At king tiup nang manene ning Abagatan, babalakan
da king kamtan da na ing naea ra ; at tinas do ding ankla»
lalayag la king kekaban ning Oreta, binang malap^ Utlg
pampang.
14 Dapot e binang meluat, sinapul ing angin a bagaio, ^
ausan dang Euroelidon.
15 At antining masasaul ya ing daung, at d ya malyani^
mkalangsang king angin, king pamanuki na, pepabturen ming
dela na kami.
16 At antining petpulai yang kakanlung king nMtaog •
malating pulu a ausan dang Olauda, atibe mi ya rin ^og
maragul a kasakitan ing bote.
17 At inyang abuat de, guinawa laog parabn, inaptaa d<»
ing daung ; at king takut dang mipungkul ya kii^ kabatoanE
ning Sirte,* pemaba ro ding layag ; at migpadala na lammig
makanyan.
* Amyutaok ving AMea.
APOsTOLEs at. m
IB At inyaBg btna na keng sasapulan ning bagahi, kabuka-
san na Ditai pigmulan da nang inugse ing makalulan :
19 at king katlung aldo, karing tune rang gamat inugse ra
ing kasaugl^pan na ning daung.
20 At e pin sinlag ing aldo, at ding batuin man, king
mal^abang aldo, at atiu kekami ing metung a baguiu a e
malati, leko na ing anggang kapanaligan ming miligtas.
21 At antining makaba nong aldo e la mamangan, i Pablo
tinalakad ya libutad da, at sinabi na : ] Mapiang lalaki, nung
tikian yu ing usuk ku, at e ko tinulak Unayag manibat Creta,
bang e akamtan ing panganib a iti ampon kasiran !
22 Dapot ngeni iyusuk ku kekayu king biayan yu ing lub
yu ; uling e mawala bie ing ninuman kekatamu, nung e bukud
mu ing daung.
23 tning lepitan na ku nabengi ning metung nang aogel
ning Dios, a yang makibandi kanaku, at yang susuyuan
ku,.
24 a iti sasabyan na : [ E ka tatakut Pablo ! kailangan ing
marap ka kang C^r ; at oini ing Dioe pigkalub no keka ding
anggang abe mung maglayag.
25 j Sing ali na niti, mangapiang lalaki, siknangan yu ing
kekong lub ; uling paniwalan ke ing Dios, king mal^rari ing
eioabi na kanaku !
26 Dapot kailangan ing mipalpal tamu king metung a pulu.
27 At inyang miias na ing kalabing apat a bengi, king
pamipaidpaid rai king Dayatmalat ning Adriatieo, in^^ng
kapitangan nang bengi binalak da ding marinero king mala«
pit la king metung a labuad.
28 At inyang ibaldug de ing panaruk, ikit da king adua
imng pulu kabpa kalalam ing danmn ; at pamanlakad da pang
ditak, bildug deng pepasilHbyu ing panaruki at ikit da king
bbi nang lima kabpa.
29 King takut da ping mipungkul ke king kabatoan, bildug
do king mulin ding apat a anUa ; at pagnasan dang hibus
king miras na sana ing abak.
^ At inyang pagpititan dang tumakas king daung diisg
marinero, at inyang akuldas da ne ing bote king dayat«malat|
iosangkan da klng mibaldug lang ankla king sumanga,
81 i Pablo sinabi na king kapitan ampon karing Bundalua t
Kung deti e la manatili king daung, ikayu e ko miligtas.
360 APOSTOLBS 27-
82 Kanita ding sundalus pinutut do diiag tali ning bote, at
pepaburen deng mebaldug.
33 At kabang miraras ing abak, i Pablo pigamuamu na
karela ngan king mangan la, nganang sinabi : Atin nang
labing apat a aldo ing manenaya kong mibatang danup, at
nanuman ala kong kakanan.
34 King uli na niti pagamuamu ku kekayu king nuangan
ko sa uiing iti yang ikakayap yu ; ala ping ninuman kekayu
kawalan metung mang buak lang buntuk.
35 At kaibat nang sinabi iti, kinanua yang tinape, at pepa-
salamat ya king Dios king arapan ding sabla : at inyang apisi
na ne, migmula yang mengan.
36 Kanita ilangan mesikan la lub ; at ila man mengan la.
37 At ikengan king daung adua keng dalan pitung pulu
at anam katau.
38 At inyang mabsi na la king pamangan da, pakayanan
de ing daung, iugse ra pin ing trigu king dayatmalat.
39 At inyang abak na, e ra akikilala ing labuad ; dapot
abatiawan de ing metung a likung makipasigan, a keti
pepamayapan dang isadsad de ing daung, nung apalyari
ra, •
40 Inyang aputut do pin ding ankla, likuan do king dayat-
malat ; at agad dong kelagan ding tali ning timon, at inyang
aladlad da ne king angin ing layag king nangan sumanga,
tinuru la nangan lang paaigan.
41 Dapot inyang miras la king metung a karinan a nung
nu la misasagana ding aduang dayatmalat, bera re ing daung ;
at ing sumanga, kinutkut ya, at e mikimut, dapot ing mu^
mangalalag yvk king sikan ning alun.
42 At pibalak da ding sundalus, king patayan do ding
mi(,ka8ukul, bang ninuman alang miligtas kawe.
43 Dapot ing kapitan, king pangaburi nang aligtas ne i
Pablo, selangsangan na ing nasa ra ; at inutus na king ding
makakawe, muna lang luksa king danum, at sadsad la king
mamala ; . •
44 at ding aliwa, magtimbulan lang tabla, at king aliwang
kasangkapan na ning daung. At makanyau ing milyari a
ilangan mitakas lang mitigtas king mamala.
APOSTOLBS 2S^ 861
/ Pahlo karin Metita.
OQ AT myang mitakaa sa kami, kanita mi abaln king ing
^^ pulu milalaguiuwan yang Melita.
2 At detang tanng bunduk pepakitanan da keng mayap
a Inb a e ma ditak ; uling pepatau lang dapug, at tinggap
dakengan, uli na ning uran ampon ning dimla.
3 I^pot i Pablo inyang tinipun na ing sangang malangi, at
inngee lang api, linual ^a kanita ing metung a ubingan king
uli na ning pali, at tinaid ya king gamat na.
4 At panakit da ding taung bunduk, king ubingan a maka**
bitin king gamat na, sinabi ra king sarili ra : j Alang kapi-
kakunuan ing taung iti mskamate yang kalupa nang tau, a
bistat man mitakas ya king dayatmalat, ing Eatuliran e na
pepaintulut mie ya I
5 Dapot ya, inyang apagpag ne ing ubingan king api, ala
yang penamdaman nanuman.
6 Dapot ila'panayan da ing roangalbag ya 6 misaldak yang
l»glang mate : at inyang maluat nong manaya, at ikit da kiug
nanumang sakit alaug miras kea, migba^m la ping mibalak,
ngara king metung yang dios.
7 At karing makalapit king karinan a ita, atiu karin ing
gabun na iiing taung pekabuntuk king pulu, a iti milala-
goiuwan yang Publio : iti tinggap na kami, at pepalayunan
na kami king mayap a pilublutebn.
8 At matenyan ing milyari kiug ing tata ning Publio atiu
king dase, malalagnat ya at managuilid ; at linub ya i Pablo
a nung nu ya karin, at kaibat nang menalangin, timpak no
kea ding gamat na, at pepakayapan ne.
9 At inyang malyari iti, ding aliwa naman king putung
iti a makisakit, dinatang la, at kinayap la.
10 A detiman peparangalan da kami king dakal a danga-
lan ; at inyang tumulak na keng linayag, dela ra king daung
ing bague a kailangan mi.
Dinatang ya Roma % Pahlo at adua yang banuang maha-
sukul king keang sariling hale ;
11 Atinyang milaba^ ing atlung bulan, tinulak keng lina-
yag king metung a daung a mitigagal king pulu king panaun
na ning dimla, a ing laguiuna G^stor at P61ux.
m APOSTOLBS 98.
12 Atinyang sadAad ke ^raeusa, tmtilmang keng aUnng
aldo karin ;
18 at ibat karin» liniguid kami at sinadsad ke Begie; ot
pangalabas ning metung a aldo, pamanyap ning Abagat,
kaduang aldo dmatang ke Putedi :
14 a nung nu mi la ikit ding kapatad, at inagkat da keng
tuknang pitung aldo, kardba : at kanita dinatang 0a ka Boipa.
15 At karin pa ding kapatad» inyang da^idaman dang
pisaeabyanda kami, eelubungan da kami angga king FcHro
ning Apio ampon karing atlung Tabornas ; panakit na karetii
i Pablp pepasalamat ya king Dios, at misublian yang lub.
16 At inyang lungub ke Boma, ing kapitan binye no ding
makasukul king pun ning Ouardia Pretmana ; dapot kang
Pablo mipaintulut kea ing mibalebale yang dili» abe ne ing
metung a sundalus a babante kea.
17 At milyari a inyang milabas ing ekHiang aldo, tinipun no
ding pekabuntuk karing JudioB ; at inyang mitipun la, sinabi
na karela : Aku, kapatad, bistat ala kumang depatan bagoe
makasalang king balayan, o king ugali ding mangatua tamu,
binye ra kang makasukul, manibat Jerusalem, king gMnat
ding tau Boma :
18 a deti, inyang ausisa ra na, buri ra kung ibulue ; ^ling
ala lang ikit kanaku a dapat ikamate.
19 Dapot antining sinalangsang la kaniti ding Judio8,
mepilit Inlng migsakdal kang Gesar; e ing aka «tip kung
nanumang isumbung king naeiun ku.
20 Eing uli na niti, inaus da ko pin, bang akit da kayu«
at akasabi ra kayu : uling king uli na ning kapanaligan nang
Israel, a inya makagapus ku king talikalang ipi.
21 At ila sinabi ra kea : ikami e ke tinaggap king Judea
a sulat a makatungkul keka, at ninuman karing kapatad a
dinatang, e na selita ing nanumang marawak keka.
22 Dapot buri ming pakiramdaman keka ing isipan mu ;
uling tungkul king seetang iti, baluan tamu a king nukarin
paman salang kaniti mg pisasabyan da.
28 At inyang atalaga ra kea ing metung a aldo, dinatang
la kea ding dakal, king panlayunan na ; a kareti selese na ing
bague, sasabyan na ping tune ing kaarian na ning Dios, at
pangamanuan na la tungkul kang Je8U-Cristo, anguan na ing
APOSTOLES 28. 363
antiinti naman ing Kantnsan nang Moiste at karing mannla,
menibat king abak angga king gatpanapun.
24 At ding aliwa paniwalan da ing bagne a easabyan oa»
at ding aliwa e la raaniwala.
25 At inyang e la mikakametung balang metung, meko la,
kaibat nang sinabi karelang Pablo ing metung pang amanu :
Mayap sinabi na ning Espiritu Santo, king pamamilatan nang
Isaias karing mangatua yu,
26 ngana :
I tJme ka king balayan a iti, at sabyan mu kea :
Damdaman yu king panamdam, at e yu atalastas :
at lawan yu kekong akit, at e yu apiwari :
27 uling mekapal ya ing pusu na ning balayan a iti,
at ding balugbug da mabayat lang makaramdam,
at piniak do ding mata ra ;
bang e ra akit karing mata ra,
at e ra damdaman karing balugbug da,
at 6 ra atalastas king pusu ra,
at e la mibalik a lub, at e ko pakayapan t
28 Talastasan yu pin king ing kaligtasan nang iti ning
Dios pepadala na karing gentiles ; ila man damdaman da 1
29 (At inyang sinabi na na ing bague a iti, pesilako la ding
JudioB, at maragul a pamitaltalan ing milyari kareU iug
metung at metung.)
30 At menatili yang aduang banuang ganap king Barili
nang katuknangan a upaan, at tatanggapan no detaog
anggang kea mame makikit ;
81 panaral ne ing kaarian na ning Dios, at tuturu na ing
bague a makatungkul king Guinung Jesu-Cri8to, king mabilag
a l^panaligan, at ninuman e re ambanganaa.
»«♦■
r
ING SULAT
NINO
KARINO
TAU ROMA
Kamumulan at pamagmananu.
1 I PABLO, alipan nan^ Jesu-Cristo, a meaiis king pandaga-
■*" postol, a mibnkud dikil king evangeIio ning Dios,
2 a pengakuanan neng makauna, king asbuk da ding keang
manula, karing banal a Kasulatan,
3 dikil king keang Anak, i Tesu-Oristo a mibait king dai
nang Dayid, dikil king laman ;
4 f^ metupggue nang Anak ning Dios, makikayupayan
tungkul king espiritu ning kabanalan, king keang pangasubling
mebie karing mete ;
5 king pamamilatan na mtang tinggapan^n . tang kalai^^ at
king katnngkulan na nipg apostol, Wng kapamintuau king
kasalpantayanan karing anggang naeion king uli na ning
keanglaguiu,
6 a kareti ikayu man mayayaue kong dikil kang Jesu-Ciisto ;
7 kekongan^i; atiu kean Boma,.a kaluguran na ning Dios, a
mayayaus magbanal : kalam kekayu at kapayapan, ning Dios
a kekatang Ibpa ampon ning Guinung Jesu-Oristo.
Ing kasalpa^iatyanan ding iau Eoma, — I Pablo
pagnasa^nang bina ing akit na la.
8 Eiii^ kaunanunan babye kung pasalamat king k^kung
Dios, king pam^ipilatan ^ang Jesu-Pri6to, king i4i yu ngan,
, 866 TAU EOMA 1.
pablasang ing kekong kasalpantayanan inipanarai king meto
giklaban.
9 Uling saksi ke ing Dios, a susuyuan ku king kakung
espiritu king evangelio ning keang Anak, king gaganakan
dakopg alang tuknang, pakiaus kapilan man king kakung
paraanalangin,
10 nung ipaintulut ning Dios a mikapanaun kung mayap
pagnasan kung ayan dakayu.
11 Uling pagnasan kung lusuk a akit dakayu, bang adake
rakayu king nanumang kalam ning espiritu bakong pasitibe ;
12 Eing matulid a sabi, a, makayabe kti kekayu, mikakatula
tamu, uli ning pamiagum a kasalpantayanan ning kekayu at
kaku.
13 At e ku buri king e yu kabaluan, kapatad, king aku
maralas kung pigayakan a ume ku kekayu (at angga na ngeni
pengabalanan ku), bang mikaating ku nanumang bunga kekayu,
antimo 4ing aliwang naeional.
14 Makiutarig ku karing Griegos antinaman karing bari^aros,
karing biasa ampon karing e biasa.
15 Angga nung nukarin ing kaguiuwan ku, atiku agad
makatalagang ipanaral ke ing evangelio a kekayu mari atiu
keang Eoma.
Ing kabanalan king kasalpantayanan a masasalese
kmg suUU.
16 E ke pin pikakarine ing evangelio ; uling yang upaya
ning Dios king kaligtasan ding anggang maniwala ; mumuna
na king Judio, at antinaman king Griego.
17 Uling kea mipabalu ing kabanalan na ning Dios, king
kasalpantayanan ning kasalpantayanan ; dikil king a^tiung
makasulat : At ing banal mie ya king pamamilatan ning
kasalpantayanan .
PamanyaTnba karing anitu at dewakan da ding nadon
18 Uling ing mua ning Dios mipabala manibat banua,
salang king anggang alang kapakaluluan ampon king alang
kabanalan ding tau, a makayawat ing katutuan king dewakan.
19 UKng ing makikilala kihg Dios makabulahtg Ung lub da
murin ; uling ing Dios pepabalu na karel»,
TAU BOMA 1. m
20 Uling ding bague a atin kea a e mayayakit : ing alang
angga nang kayupayan ampon panga Dios, manibat king:
pangalalang ning yatu bina lang raaealang mipawaga, pabla-
sang mababalu king pamamilatan da ding dapat na, bang ila
ala lang asangkan :
21 antina ning inyang akilala re ing Dios e re pepaligayan
anting Dios, at e re pepasalamatan man nung e guewa rang
mistula itig karelang pamangatuliran, at pepadalumdum do
ding pusu rang alang kaguiuwan ;
22 king pamagbibiasa ra misubli la king alang balu,
23 at Unibere ing ligaya ning Dios a e masisira, king metung
nang katulad ning larawan na ning taung masiBira, ampon
ding ayup, at diog animsd a tiapat a bitis at ding gagapang.
24 King uti na niti binye no ning Dioe, king kapagnasan da
ding karelang pimi, king karinatan, bang ila murin ilako ra
puri ing sarili rang katawan ;
25 deti linibe ra ing katutuan na ning DioB king kalaraman,
at simban de at Bi^ruan ing lelangan bayu ing Linalang ; nuan
ya ili mangga king mangga. Yanasa.
26 King uli na niti, binye no ning Dios kio^ nasang mara-
wak: at mangga na ding karelang babai hnibyan da ing
ugali rang katutubu king talagang kaugalian, ketang makasa»
langsang king tibuan ; >
27 at makanyan munn ding lalaki man, inyang lakimn da
ing talagang kaugalian king babai, mikaluku la king kapag-
nasan ning laman ding lalaki king kalupa rang lala^, layun
guinawa iang kartnatan, at tinggap da kingkarela muring
sarili ing karampatan a ablas ning kabalatungan da.
•'
28 A^t antining e ire birian kilala ing Dios king pamangitala,
binye no ning Dios king metung a matawak a'pamanisip^'bang
dapat lang bague a e sukat karela ;
29 inibitmuan la king anggang e katuliran^ karawakan,
kaingguitan, nasang raarawak ; kitmuan lang diria, pamaka-^
mate kalupang tau, pamakipate, kapamirayatnan, raarawak a
ugali, mapanutsut,
30 mapanlibak, ating sama king Dios, mapalmura, matas a
lub, palalu, mapainikudtang dewakan, e mapamintu karing
mangatua»
868 TAU ROMA 1 & 2.
81 sdang kaisipan, e tapat king pitandanan, alang talagang
pamakamal, alang kapakaluluan :
32 a deti inyang akilala ra ing pamanukum ning Dios, king
ding darapat king anti kaniting bague karampatan la king
kamatayan, e mu king daraptan da iti, nung e panaman
pamayapan da karetang darapat kaniti.
Ing e ra pamanising tune ding Judios. — Kahanalan
na ning Dtos,
O INYAPIN e ka makapanyangkan, oh tau, ninuman sa
^ ikang mamatul ; uling king pamanatul mn king aliwa, ing
sarili mu yang paparusan mu; antining ikang mamatul
daraptan mu ing bague muring iti.
2- At balu mi king ing atul ning Dios, makaagpang king
katutuau salang karing darapat king anti kaniting l^gue.
3 ^At isipan mu joh tau! king atulan mu la ding darapat
king anti kaniting bague, at daraptan mu murin iti a king ika
alisian mu ing atul ning Dios ?
4 ^o kaya gagawan mung mistula ingpibandiau na ning
keang kamung lub at kapibabatan, at katatagan, e mu balu
king ing kamu nang lub ning Dios tuturu na ka king pamanisi ?
5 dapot dikil king kekang kasiasan at king k^ng pusang
e sisisi, paibandi ka king sarili mu king mua king kaaldawan
na ning raua at pamipabalu king matulid nang atul ning Dios ;
6 a iti ablasan ne ing balang metung agpang king keang
dapat:
7 karetang king pamanatili ra king mayap a dapat, panln*
tunan da ing ligaya, ing puri at ing alang kamatayan al^Iasan
na la king bie alang angga ;
8 dapot karetang talapanalangsang at e oiamintu king
katutuan, nung e bagkus mamintu la king e katuliran, p^kilan
na la king mua at kaabung lub,
9 kaskupan at kalungkutan babo ding anggang. kaladwa m
ding tau a darapat king dewakan, kaunanunan king Judio
ampon naman king Griego :
10 dapot ligaya at puri at kapayapan karetmig anggang
darapat king mangayap, mumuna na king Judio, ampon
naman king Griego ;
11 uling king Dios ala lang.pamialiwa ding tau.
12 Uling detang mikasalang alang kautusan mate lang
TAU BOMA 2. 369
alang kaatoaaa, at detang mikasala lalam niDg kautusan,
miatalan la king kautasan .
13 Uling e pin ding talapakiramdam king kautusan banal
la king aiapan na ning Dios ; nung e ding tutupad king
kautusan ilang matanggap banal.
14 Uling^pung ding naeion a ala karela ing kautusan,
daraptan da ing talagang ugali king bague ning kautusan, deti
aguiang karela ing kautnsan, king karelang sanli kautusan la ;
15 a deti papakit da ing dapat ning kautusan a makasulat
karing karelang piisu« mg pilubluban da layun babie mu
namang patutu, ampon ing karelang pamangatuliran king
metang at metung susumbung da o ipanlualu ra naman.
16 King aldo a atulan na ning Dioe ing dapat dang masa*
likut ding tau agpang king kakung eyangelio kang Je8u-Cri8to.
Ding Judios e la makapafvy<mgkan,—Ing ttme paaigatuU,
17 Dapot ika mayayaus kang Judio, at sasandal ka king
kautusan, ampon magmarangal kiog Dioe,
18 at akilab mu ing keang kabnrian, at pamayapan mu ing
bague a mangayap, tiling augalian mu ing kautusan.
19 At atin I»ng kapanaligan a king ika murin manaid da
ka ding bulag, metung a sulu karing atiu king daluradum,
20 talapagsane ding alang beluan, talaturu ding anak, layun
atiu kdea ix}^ anyu ning paman^iiala at ning katutuan,
21 ika pin a tuturu king aliwa, ^^ e mu tuturu ing kekang
Barile ? ikang mipapasiag king e dapat manako» i raanako ka ?
22 ihang setsabi king e dapat psdiwas^ i paliwas ka ? ikang
masama karing anito, i manako Ka karing pisamban ?
23 ikang magmapuri king kautusan ^king kapanalangsangan
mu king kautusan, sisira kang kapurian king Dios?
24 UUng, kitig uli yu, iog laguiu ning ning Dios malilibak
ya karing naeion, antimo ing makasulat.
25 Uling ing pangatuli katutuan pakinabangnan, nung
tutuparan mu ing kautusan ; dapot nung talapanalangsang ka
king kautusan ing kekang pangatuli mibiling e pangatuH.
26 Nung ing e pin pt^ngatuU igalang na la sa ding utus ning
kautusan, i ing keang e pangatuli e mibilang pangatule ?
27 at itang king kaugalian a e pangatuli nung tutupad yang
kautusan, ya atulan na ka, ikang talapanalangsang king
kautusan^ bistat atiu keka ing sulat at ing pangatuU.
3T0 TAU BOMA 2 & 3.
28 tiling S Jadio, ing Judio king lual ti^inu; at &tm
naman pangatuli, ing pangatuling mayayakit king laman t
29 dapot ing tune a Judio ya ing Judio king lub, at ing
pangatuli ya ing king pusu, king esplritu at e king sulat ; a ing
keang kapurian e karing tau nung e king Dios.
Ing mipagkalub king Judio ; kabanaldn ning I)ios,
O ^ NANU ping iguit na ning Judio ? o ^nanung pakinabang
^ ning pangatuli ?
2 Dal»I king sablang kapaialanan. Kaunanunan pin tiling
mipaniwala karela ing aral na ning Dios.
3 ^Nanu pin? nunig^ding mapilan karela mealalang'kasal-
pantayanan, ^ ing karela waring e kapaniwalan makapalyaring
mistula king katapatan na ning Dios ?
4 j E na sa mipakanyan ! Dapot ing Dios ya sa ing katutuan
at ding anggang tau malaram la sa agpang king tnakaBulat :
Bang mipatutuan ka king kekang sasabyan
at magwagui ka king pangaatultm mu.
5 Dapot nung ing kekatamung dewakan babie ulaga king
kabanalan na ning Dios, ^^nanung sabyem tamu? ing Dios
wari e ya banal a daratang yang magdalang mua? manyabi
ku antimong tau.
6 i E na sa mipakanyan I ^ nung makanyan pin makanana
neng atulan ning Dios ing yatu?
7 Dapot nung ing katutuan na ning Dios, king uU na ning
kakung kalaraman, makapa]ruba king keang kali^graa, ^b^kit
miatulan ku pa namsm antimong makasalanan?
8 At ^bakit e sabyan, nung makananu taog naalilibak, at
nung makananu ding mapilaa patutuan da ing gagkas tama :
^Dapat tang marawak bang datang ing luayap ? ing pamsa
matulid karetinan.
9 i Nanu pin ? ^ Bakit mayap ta waring Una ? Bitaiia pin
king ali, uling minuna simbung ta na la ding Judio anthiaman
ding Griego, a king ila atilu lalam niog kasalanan ;
10 agpang king makasulat :
Alang banai metung man»
11 alang makatalastas
alang manintun king Dios ;
TAU BOMA 3. ^71
12 din^ ke ganagana ^nawani la,
pawa lang mealang kasalesayan ;
alang darapat mayap,
ali, ala metong man.
13 Entkutan yang makabuklat ing keang akmolan ;
karing karelang dila minyapat lang kapamirayatnan ;
Kaipandag ning nhingan atia lalam ning karelang labi :
14 ing keang asbuk kitmuan ya king pamalmura ampon
kapaitan :
15 ding keang bitis lalakad lang masalusu bang mikalat daya;
16 kasuran at kayalan kalma atiu king karelang dalan ;
17 at ing dalan na ning kapayapan e re akikilala :
18 ala ing takut king Dios king arapan ding karelai^ mata.
19 Ngeni balu tamu king ing ang^ang sasalesean na ning
kautuaan ya sasabyan na karing atiu lalam ning kautu^an
bang ding anggang asbuk mapipila, at ing meto yatu mibili ya
lalam ning kayatulan ning Dios.
20 Inya pin king uli na ning dapat king kautusan ninumang
laman e matang^p banal Inng keang arapan ; uling king
pamamilatan na ning kautusan ya ing makapakilala king
kasalanan*
Pangatanggap hanal hing uli na ning kasatpantayanan
kang JesU'Cristo.
21 Dapot ngeni, bukud king kautusan, mipabalu ya ing
kabanalan ning Dios, a mipatutuan king kautusan ampon
karing manula ;
22 kabanalan na ning Dios, akamtan king uli ning kasal-
pantayai^an kang Jestt-Cristo, karing anggang maniwala (uling
alang pamialiwa
23 Uling ding sabla mikasala la at e ra akamtan ing ligaya
na ning Dios),
24 at matatanggap banal alang bayad king keang kalam^
king uli Ba nin^ pangaatbus kang Oristo Jesus :
25 a yang bmiiing antin^ ain Idng kablasan ning Dios, king
uli ning kasalpantayanan kiug daya na, bang malyaring pami-
pakilala king keang kabanalan, king uli na ning pangaatbus
ning kasalanan a depatan a minuna, king kapibabatan m
ning Dios ;
372 TAU EOMA 3 & 4
26 at bang malyaring pamipakilala InDg keang kabanalan
king panaun a tolukuyan, king bang magbanal ya at talatang-
gap banal kanitang makikasalpantayanan kang J^us.
27 ^Nukarin pin ing dangalan king kasaiSinan ? Maka-
kalilua. ^King kaisanung kautusan? (^King dapat? Ali,
'nung e kii^g kautusan king kasalpantayanan.
28 Yarian ta pin king ing tau matanggap yang banal king
kasalpantayanan, a makakalilua king dapat king kautusan.
29 ^li^g Dios wari karing Judio ya mn? ^eyariaman
wiri toiririg naci6n? Wa, karing naci6n ya naman ; " '
30 antining metung ya mu ing Dios, a iti tatanggapan nang
banal ing pangattili king kasalpantayanan, at ing e pangatuti
king uli Ha ning kasalpantayainan.
31 ^Paalan ta ya ping kabaldugan 5ng kautusan king uli
ning kasalpantayanan? [E na sa mipakanyan 1 nurig e bag-
kus, patibayan ta ya ing kautusan.
I Akralham metanggap yang hanai hing ka$aflfmitcuyana9u
A ^NA'NU ping sabyan tamu tungkul kang Abraham, a
■^ kekatang ibpa dikil king laman ?
2 Nung i Abraham pin metanggap yarig banal king dapat,
atin yang ipagmarangal* dapot e king Dios.
3 Uling (^nanung sasabyan naning kasulatan? 1 Abraham
sirialpantaya ya king IWos, at mibilang keang kabanalan.
4 Dapot kanitang darapat ing kablasan e bibilang anting
kalam, nung e antipg utang. . ^
$ At king e darapat, nung e sasalpantaya ya kanitang
tatariggap banal king marawak, ing kearig kaSalpantayanan
mibilang keang kabanalan.
6 Makanyan mu naman manyabi ya i Davld dikdl^ king
kanuanan na ning tau a mibilang . kabanalan kirig Dios, a
makaaliwa king dapat :
7 Nuan la detang a irig kar^lang dewakan mipatawaran, at
ing karelarig kasalariari makatakap t
8 nuan ya irig taungkea e na ibilang kasalanan ning Ghiiriu.
' 9 ^Dirikil im pin itig kanuanan a iti kirig pangatuli, d Wng
^e naman pangatuH ? uling sasabyan tamu lang kang Abraham
ing kasalpantayanan mibilang kabanalan.
TAU BOMA 4. 378
10 ^Makananu ping mibilang leea? ^kanitang ya atiu king
pangatali, p king e pangatuli? Ali king pangatuU nunge kikig
8 pangatuli :
11 at tinggap ne ing tanda ning pangatuli, antimong tatak
kabanalan na ning kasalpantayanan na, inyang atiu pa king e
pangatuli ; bang ya maguing ibpa re ding anggang saRalpantaya
a atiu king e pangatdt ; bang ing kkbanalan pih mibilang
karela,
12 at ibpa ne ning pangatuH, karetang e mu bukud' king
pangatuti, nung e pnnaman lalakad la king lakbang na nitang
kasalpantayanan na ning kekatang ibpang Abrabam, a Aitiu
kea inyang atiu king e pangatuli.
13 UUng e king \3i na ning kautusan dinatang ing pangaku
kang Abraham, o karing palipina, a talapagmana king yatu,
nnng e king uli na ning kabanalan na ning kaRalpantayanan.
14 UHng nung ding atiu king kautusan talapagmana la, ing
kai^Ipantayanan milyari yang alang kabladugan, at ing
pangaku alang ulaga.
15 Uling ing kautusan darapat yang mua; dapot nung
nnkarih ala ing kautusan, ala mu namang kapanalang-
sangan.
16 King uli na niti king kasalpantayanan ya, bayang miWIi
king kalatn ; baping mabitasa ing pangaku karing anggang
dai; e tou kanitang king kautusan, nung e kanitang king
kasalpantayanan nang Abrabam; a iti ya ing ibpa tamu
itanangan, •
17 (dikil king atiung makasulat : Inalal da kang Ibpa ra
difag d)sbkal a naoi6h) king arapan na nitang nung kaninu ya
sinalpantaya, yapin, ing Dios, a babye bie karing mete, at
mamaus karing e mabibie antimong mabie :
18 kaniti i Abrabam, king kapanaligan sinalpantaya yang
salang king'kap^naligan, bang maguing ibpa re ding dakill a
dai, makaagpang kmg mesabi kea: Makanyan la ding
maguingpalipi mu.
19 At e ya meina king kasalpantayanan, inapus na ing
katawan nang sarili antimong mete (antining yi bibilang iuehg
metung a dinalan a banua), at ing pangamate naman ning
palisiiiakan nang Saira ; '
20 nung e king pangaku ning Dios, e mikakunu king uli
hing alang kasalpantayanan, nung e mesikan ya king kasal-
pantayanan, babye yang kapurian kinjgDid6,
m TAU BOMA 4 & 5.
21 at lubus bitasan na king ing pengaloi Nd, a tnparan na
naman. .
22 King uli na niti binilang na namang kabanalan kea.
28 At emn bi^kud miBulat king uli ua a mibilang makanyan
kea ;
24 nmig e king kekatamu man, a nung kaninu kekatamung
easalpantaya Kanitang mitalakad karing mete kang^ Jesus» a
Ouinu tamu,
26 a iti miabye ya king uli na ;ning kekatang kapanalang-
sangan, at einubU yang mebie bang king kekatang ikatanggap
banal.
Kapayapan at pangasut king Dio$,
ri AKTINING metanggap ping banal king kasalpantayanan,
^ atin tamung kapayapan king Dios, king pamamilatan na
ning Guinu tang Jesu-Cnsto';
2 at king pamamilatan na mirinan tang pamanlub king
kalwi a iti, a nung nu ta karin, king uli na ning kasalpantaya-
nan tamu, at magsaya tamu king kapanaligan king Ugaya na
ning Dios.
3 At e mu bukud makanyan, nung e tumula tamu naman
king kekatang kasakitan; antining bs^uan king ing kasakitan
darapat kapibabatan ;
4 at ing kapibabatan darap^bt subuk ; at ing subuk» kapana-
ligan;
5 at ing kapanaligan e mikakarine ; uling ing lugud ning
Dios makal)ubu karing kekatang pusu, king pamamuatan na
ning Espiritu Santo, a miabye kel^tamu.
6 UliBg i CristQ» inyang maina ta pa, king kapanaunan,
mete ya king uli ra ding mangarawak.
7 Uling malagad mu king uli na ning metung a banal mate
ya ing ninuman ; at king uli na ning taung mayap/ mekad
atin pang ninuman a mangangas magps^amate :
8 dapot ing Dios itatalaga na ing keang lugud dikil kekatamn,
uling l^nitang itamu makasalanan ta pa, i Gristo mete ya
king uli tamu.
9 lialuna pin, metanggap tamung banal king keang 4aya
miligtas tamu king mua king uli na.
TAU EOMA 5. 876
10 tlling ntmg inyatig ssdang na katanni, raisut tarau king
l)ios king uli ning kamatayan na ning keang Anak, lalu na pa,
inyang misut tamn, railigtas tarau king uli na ning keang bie ;
11 at e rau bukud makanyan, nung e raagraarangal tamu
king i)ios, king pamarailatan na ning Guinu tang Je6U-Giisto,
a kmg oli na laratan tamu ngeni ing pangasnt.
King meiung mung tau dinatang ing kasalanan at ing
kamatayan; king metung mu namang tau dinatang
i^g kalam a labis king kasalanan.
12 Ittya ^n, nung raakananu a king uU ning metung raung
tau ing kasalanan linub king yatu, at king uli ning kasalanan
ning karaatayan, at kaniti ing karaatayan dinalan karing ang-
gang tau, uling ding sabla raikasala la.
13 Uli ping anggang king inyang atin nang kautusan, ing
kasalanan atiu king yatu ; makanyan man ing kasalanan e
raibilang kasalanan nung alang kautusan :
14 raakan]ran raan migari ing karaatayan raanibat kang
Adam angga kang Moyses, at kaieta mang e mikasala, maka-
agpang king pangatulad na kanitang kapanalangsangan nang
Adam ; a iti kauri ne nitang datang.
15 Dapot e antirao ing kapanalangsangan, ya ing kalara a
alang bayad: uli ping nung king uli na ning kapanalang*
sangan na ning raetung, ding raalda raete la, lalu na pa, ing
kalara ning Dios at ing pigkalub, king uli na ning kalara ning
metong a tm, i Je8u-CriBto» tinanggap la ding raalda Idng
raaragnl a alaga king labislai:^.
16 At e anti king paraarailatan na ning raetung a raikasala,
makanyan ing kalara: liling ing atul raeguingraetung rau
kabud dikil ki^g parusa ; dapot ing kalara a alang bayad king
dakal a kapanalangsangan raakapatanggap l^anal.
17 Uling nung king uli Ha ning kapanalangsangan na ning
-metung, ing kamata^ran migari king paraarailatan na ning
metung, lalu na pa, ding tinanggap lung dakal a kalara at ing
kalam ning kabanalan, magari la king bie king pamarailatan
na ning metung, i Jesu*Cristo.
18 Inya, antimo king uli ning metung raung kapanalaBg-
sangau, ing aiiul Idng parusa dinatang karing anggang tau,
makanyan rau naraan king uU na ning raetung raung dapat
876 TAU EOMA 5 & 6.
king kabanalan atnl ing datang karing anggang tau dikil king
pangatanggap banal king bie.
19 UU ping nung makananu a king pamamilatan na ning e
na pamanupad ning metung a tau, ding malda milyari lang
makasalanan, makanyan mu naman king pamamiiatan na
ning pamanupad ning metung, diaag malda maguing banal
la kea.
20 Ing kautusan linub mu naman bang dakal ing kasalanan ;
dapot nung makananung merakal ing ka^lanan, lalu pang
merakal ing kalam :
21 bang, nung makananung migari ing kasalanan king
kamatayan, makanyan mu naman magari ing kalam, king
pamamilatan na ning kabanalan, king bie alang aikgga, king
pam&milato.n nang Jesu-Cristong Guinu tamu.
Ing kalam marayu nang itulut hing kasalanan thnawa
hhig kayupayan na,
£i ^NANU ping sabyan tamu? ^ Manatili tamu king kasala-
^ nan, iMwig dakal ing kalam ?
2 iE na sa. mipapakanyan ! Itamung mete k^ng kasalanan,
^makananu tang mie pa kea?
3 ^, E yu wari balu lang itaniung mebinyag kang Je8u^Cri6to,
king kamatayan na mebinyag tamu?
4 Mikutktit ta' ping abena, king pamamilatan na ning
binya^ king kamatayan : bang, nung makananung i eristo
mnubli yang mebielibutad ding mete lung uli na ning maliga-
yang upaya na ning Ibpa, makanyan ma naman itamu lumabid
ta lang bayung bie?
5 Uii ping nung miagum tamu kea king katule^ ning keang
kamsitayan, miagum tamu mu naman king katoiad ningkeang
pamanyubling mebie ;
6 baluan tamu iti, king ing kekatang matwang pangatau
mipaku a kayabe na, bang malasak ya ing katawan na ning
kasalanan, bang e ta pin mibili king lalamning pangaalipan
king kasalanan ;
7 uling ing mete king kasalanan, makakabus ne king
kaBailanan.
8 At nung mate tamung abe nang Criato, maniwala tamn
king mie tamu mu namang abe na ;
TAU BOMA 6. 877
9 pemgabaluan king i erkto, kaibat nang sinubling mebie
karing mete, e ne mate : ing kamatayan e na papanginu kea,
10 Uling tungkul kiug kamatayan a kemate na, mete king
kasalanan misan mu angga na king mangga ; dapot tungkul
king pangaibie, maUbie ya king Dios.
1 1 Makanyan mu naman ikayu, ganakan yu king ipete na
kayung katutuan king kasalanan, dapot mabie kayu king Dios,
kang Cristo Jesus.
12 E pin sana magari ing kasalanan king kekong katawan
a makikamatayan, bang apamintuan 301 ing keang kaibugan ;
13 at e yo yain king kasalanan ding dake ning kekong
katawan, antimong kasangkapan na ning dewakan; nung e
bagkus yain yu ing sarili yu king Dios, antimong sinubling
mebie libutad ding mete, at ding dake ning katawan yu, anti-
mong kasangkapan na ning kabanalan dilol king Dios.
14 Uling ing kasalanan e ya papanginu kekayu ; uling ala
kayu lalam ning kautosan, nung e lalam ning kalam.
. 15 ^Nanu pin ? ^ Magpalpikaaala tamu, uli ning ala tamu
lalam ning Ira^utusan nung e lalam ning kalam? {E nasa
malilyari !
16^ E yu wari balu a nung kaninu yain ing kekong sarili
anting alipan bang king kapamintuan, alipan pa kayu nitang
pamintuan yu, aguiang king kasalanan dikil king ikamate, at
kapamintaan a £kil king kabanalan ? .
17 i Hakanyan man salamat king Dios, a king aguiamang
n^eguingalipan na kayu niog kaaalanan, milyari kong mapa*.
mintu king pusu kanitang kabagayan na ning turu aikaniti
miabie kayn ; .
18 at inyang miligtas na koking.kasalfiinan, milyari kong
alipan na ning kabauaian.
19 Manyabi ku agpang king kaugalian ding tau, king uli na
ning kainan na ning kekong laman. Uling nung makananu
yeaig inain ding kekong dake ning katawan auting alipan na
ning karinatan at ning dewakan, angga king dewakan, makan-
yan ngeni yain yo ding kekong date ning katawan anting
alipan na ning katuliran king pangabanal.
20 Uling alipan na ko ning kasalanan, timawa kayu king
vii ningkabanaian.
378 TATJ ROMA 6 & 7,
21 ^Nana phi ing bungang atia kekaya kanita kai5$tang
bagoe a ngeni pikakarine ya ? ali ping ing kawakasan da ding
bagae a deta ya ing kamatayan.
22 Dapot ngeni, kaibat yung miligtas king kasaknan» at
kaibat yung milyaring alipan na ning Dios, atin kekayu ing
banga king pangabanal, at king kawateiBan bie alang angga.
23 Uling ding bayad ning kasalanan ing kamatayan ; dapot
ing kalam nang alang bayad ning Pios ya ing bie alang angga,
kang Jesa-Gristong Gainu tama.
Mdkaligtas hmg kautusan, stisuyu tanm king Dios kifig
metung a eapiritung bayu. — Ing kautusan pepakilala
na ing kasalanan. — Pamakilaban na ning
lama/n salang king espmtu,
y i Eyu wari bala, kapatad, (manyabi ku pin karing makibalu
• king kautusan) king ing kautusan papanginu ya king tau
angga mung mabie ya ?
2 Uling ing babaing makiasawa makatali ya king kautusan
king keang asawa, kabang iti mabie ya ; dapot nung mete ne
ing asawa na, ya e na na dads^ia ing kautusan king asawa na.
3 Inya pin, makilaia yang anting paliwas, nung kabang
mabie ya ing asawa, makiabe ya king aliwang lalaki ; dapot
nung mate ne ing asawa na timawa ne king kautusan, nanupata
e ne paliwas, bistamang raakiabe ya king aliwang lalaki.
4 Anti mu naman ibkyu, kapatad ku, pepaimate kaya king
kautusan king pamamilatan na ning katawan nang mete
Gristo, bang makiabe ko king aliwa, Kanitang sinaMing m^ie
Mbutad ding mete ; bang mamunga ta pin king Dioe.
5 Uling inyang atitamu king laman, ding kimut pawang
king kasalanan, atilu king pamamilatan na ning kaatusan,
darapat la karing kekatang dake ning katawan, papamungan
na katamu dikil king kamatayan.
6 Dapot ngeni makaligtas tana king kautusan, pangamate
na hitang king kea mipiguil tamu ; nanupata susuyu tana
king metung a espiritung bayu, at e king sulat a minuna
7 ^ Nanu pin ing sabyan tamu ? i, Easalanan ya wari ing
kautusan ? ; Kapilan man e sukat sab}'an I | Nung e bagkus
e kusa akilata ing kasalanan, nung e mu king pamamitatan
m ping kautusan ; uling e kusa akilala ing pamangaibugnan
TAU ROMA 7. 8T9
king baDdi nfng parang tau nnng ing kantusan e na sinabi :
[ E ka mangaibugnan t
8 Dapot ing kasalanan, inyang mipanaunan, dinapat kana-
ku, king pamamilatan ning utus, ing keganaganang kapag^
nasan a e matulid : nung ikawani king kautusan, ing kasala-
nan mete.
9 At aku, makakawani ku kiug kautusan, mabibie ku king
misan a panaun u dapot inyang dinatang ing i^tus mabie
padbayu ing kasalanan, at aku mete ku..
10 At ing utus, a dikil king bie, ikit keng dikil king kama*
tayan :
11 Ulinging kasalanan, inyang mipanaunan king pama*
milatan na ning utus pirait na ku, at king pamanulaisin na
murin pete na ku.
12 Nung makanyan ing kautusan banal ya, at ing utus,
banal ya at matolid at mayap.
13 Ing mayap pin ^ Milyariug kamatayan kanaku ? Ali ;
nung e bang ing kasalanan, mipakilalang aniing kasalanan,
darapat kamatayan kanaku king uli na ning mayap ; bang
king pamamilatan na ning utus, ing kasalanan mibiling laluug
palpikasala.
14 Uling balu tamu king irig kautusan king espiritu ya,
dapot aku laman ku, a makapisali king lalam nang upaya
ning kasalanan.
15 Uling ing daraptan ku, e ku akikilala : uling e ing buri
ku ya ing panugalyan ku ; nung e ing pikakasaman ku, yang
daraptan ku.
16 Dapot nung daptan ku ing e ku buri, paintulutan ku
king ing kautusan mayap ya.
17 Ngeni pin aliwa na aku ing darapat makanyan, nung
e ing kasalanan a manuknangan kanaku.
18 Uling balu ku king e manuknangan kanaku, king
matuHd a sati, king kakung, laman, bague a . mayap : uling
atiung salukuyan kanaku ing painagnasa, dapot aliwa ing
daraptan ing mayap,
19 Uling ing mayap a buri ku, e ku daraptan, dapot ing
marok a e ku buri, yang daraptan ku.
20 Dapot nung daraptan ku ing e ku buri, aliwa na aku
ing darapat n^akanyan, nung e ing kasalanap a manuknangau
kanaku.
,s^
3fi|0 TAU IIOMA 7 & 8.
21 Akakit l^ pin itlDg kautusan, a ngening,buri kting
daptan ing mayap, ing marok a£iu saluloiyan kanaku.
22 Uling matutula ku ki|^g kautiisan na nin^ DioB, dikil
king pangataung atiu kilub :
23 dapot manakit kung aliwang kautusan karing kakung
dake ning katawan, makipamuk salang king kautusan na ning
kakung kaisipan, at daralan na kung bihag king kautusan na
uing l^salapan a atiu karing dake kung katawan.
24 i Ob taung alang kalma a anti kanaku ! f, ninung,
miligtas kanaku king katawan nang iti ning kam^tayan ?
25 iPasalamatku king Dios, king uli nang Je8a-Cri8tong
kekatang Guinu I Makanyan pin aku murin kiug kaisipan
susuyu ku king kautusan na ning Dios, dapot king Uman, lang
kautusan na ning kasalanan.
Ing bayung bie king lalam naning kdlam dikil hing
espiritu ning hahanalan ai pamananggap.
Q ALA pin ngeni nanumang parusa karing atiu kang Oris-
^ tong Je8U8.
2 Uling ing kautusan na ning Espiritu ning bie kang Gristo
JeBU8, linigtas na ku king kautusan na niug kasalans^n aujipon
ning kamatayan.
3 Uli ping ing e na arapat ning, kautusan, uUng maJna ya
ing pamamilatau na ning laman^depatan na ning Dios, inyaug
kepabal na ne ing keang Anak king katulad na ning laman a
palpika^a, at antimong ain king kia.$alanan, perusau na ing
pasalanan king keang laman :
4 bang ii;ig kayatulan a yadwan na ning kautusan matupad
kekatamu, detang e lalakad dikil king laman, nung e dikil
king espiritu.
5 Ulmg ding atiu dikil king laman, mimi^ip la king bague
ning laman ; dapot ding atiu dikil king e^piritu, king bagiie
ning espiritu.
6 Uling ing kaisipan ning laman kamatayan; dapot ing
kaisipan na rdng espiritu bie at kapayapan :
7 uling ing kaisipan na ning laman makisalaug yang laban
king Dios ; e ya pin makasakup king kautusan na ning Dios,
at Ung katutuan n^an e malyanng magbili ;
8 at ding a tiu king laman e la makapatula king Dios.
J
TAU ROMA 8. 381
9 Makanyan man ikayu ala kayu king IamaD,*ntu3g e king
espirita, nang makanyan iug Espiritu ning Dios mannknangan
ya kekayu : dapot ninuman ing ala king Espiritu nang Orieto,
iti 6 ya kea.
10 At nung i e'risto atiu kekayu^ ing katawan mete ya king
nli na ning kasalanan, dapot ing espiritu bie ya king nli na
ning kabanalan.
11 Dapot nung iog EBpiritu na Nitang pepasubling mebie
kang Jesus king libutad ding mete manuknangan ya keka^ru,
ing pepasubling mebie kang Oristo king libutad ding mete
biayan na la naman ding kekong katawan, kamatayan a maki
Idng uli na ning keang Espirita a manaknamgan kekayu.
12 Makanyan pin, kapatad, makiutang tamu, e king laman,
bang mie dilal king laman ;
13 uli ping nung mabibie kayu dikil king laman, mate
kayu ; dapot nung king espiritu, papaten yu la ding dapat
ning laman^ mie ka^ru.
14 ming ding angang tatairan na ning Espiritu ning Dios,
ding aoiti kareti anak no ning Dios.
16 Uling e ko tinanggap pasibayu king espiritu ning panga*
yalipan, dikil king takut ; dapot tinanggap kong espiritu ning
pangatanggap anting anak, a king uli na niti kukulatt tamu :
i Abba, Ibpa I
16 Ing Espiritu murin babie yang patutu a makaagum
king kekatang espiritu, a king itamu anak nakata ning Dios ;
17 at nung anak nakatamu, nung makanyan talapagmana
tamn; magmana king Dios, at makipagmana kang Oristo,
nttng makyabe tang mibabata kea, bang maligaya tamu mu
namang abe na.
Ding mumuna nang hunga ning Espintu.
18 Aku pin babalakan ku king ing kasakitan king panaun
a iting salukuyan e katampatan ibas king ligayang mipabalu
kekatamu.
19 Uling ing malablab a pamipanaya king pamaglalang
panayan na ing ipabalu ra ding anak ning Dios.
20 Uling ing pamaglalang mesakup ning kapalaluan e king
kaburian na, nung e king uli na Nitang sinakup kea,
382 TATJ EOMA 8.
21 King kapanaligan ing paraaglalang naman miligtas king
paogaalipan king kabnbkan^ at matanggap ya king maliga-
yaag katimawan ding anak ning Dios.
22 Uling Imlu tamii king ing mabilug a pamaglalang dara-
lung yang abe tamu, at ing nietung atiu king kasakitan ning
pamaDganak angga iigeni.
23 At e mu bnkud makanyan, nung e itamu man, e mak-
yatin king mumuiiang bunga ning Espiritu, wa, itamu murin
daralung tamu king kekatang lub, panayan ing pangatanggap
anting anak, ngana wari, ing pangaatbus ning kekatang
katawan.
24 Uling makaligtas tamu king kapanaligan : dapot ing
panaligan a niayayakit irn, e kapanaligan; ^ninu pin ing
manaya king akakit nana 9
25 Dapot nung panayan tamu ing e tapa akakit, king
leapibabatan panaligan tamu.
26 Makanyan mu naman ing Espiritu sasaupan ne ing
kekatang kainan : uling e ta biasang manalangin king katm-
patan ; dapot ing Espiritii raorin darapat yang pamamilatan
king nli tamu, king dalung a e milyaring apasiag king amanu.
27 Dapot ing Bisiasat karing pusu balu na a nung isanu ing
kaieipan na ning Eapiritu ; uling mamilatan ya karing banal
raakaagpang kiiig DioB.
28 At balu tanm king anggang bague miagum lang daiapat
dikil king ikakayap ding raalugud king Dios, ding mayayaus
dildl king keang nasa.
29 Uling ding akilala na king keang kabiasnan, telaga na
no naman bang raitulad la king larawan na ning keang anak ;
Imng yang pangane karing dalSil a mikakapatad.
30 At ding telaga na na, inaus na la naman ; at ding inaus
na, tinggap na no mang imnal ; at ding tinggap nang banal,
pepaligayan na la naman.
Dalit Hng pamagwapd : Nung ing Dios kekatamu,
ya i nimmg salang kekatamu f
31 ^, Nanu ping sabyan tamu king bagueaiti? nung ing
Dios atiu king kekatamu^ i nioung salang kekatamu ?
32 lug king keang tune na mang Anak e na pepatawad,
nung a binye ne king ali tangan, i bakit naman e na ibye
TAtl BOMA 6 & 9. 388
kekatamtmg alang bayad nanuman ing anggang bagne a
makaagum kea?
33 ^Ninung mibiliDg sumbung salang kaiing pinili ning
DioB ? Ing Dios ya ing tatanggap banal ;
34 ^ Ninu ing matul ? j I Oristong Jesus ya ing mete ; lalu
na, yang tinalakad busal diog mete ; yang atiu wanan na ning
Dios ; at ya naman ing raamilatan kekatamu !
85 ^Ninung mikawani kekatamu king Ingud nang Oristo ?
(^ing lugma? o ^ing kalungkutan? o <iing kalingasngasan ? o
^ing danup? o <5ing kalubasan? o <5ing panganib? o iii?g
talibung ?
36 Dikil king makasulat :
Eing uU mu mete kami aldo-aldo ;
magagawa keng anting tupa king pipapatayan.
37 Ali, bagkus king keganaganang bague a iti manyambut
tamu, at lalu na king pamamilatan na Nitang kekatamu
linugud.
88 I Uling paniwalan kung lubus king ing kamatayan man»
ing bie man, ding angeles man, ding arian man, ding kayupa-
yan man, ding bague man a kasaluloiyan» ding bague a datang
man,
39 aguiang ing matas man, aguiang ing mababa man,
nanumang ^wang bague a meklang e maguing mayupaya
bang ikalilua na katamu king lugud ning Dios, a atiu kang
Oristong Jesu8 a kekatang Guinu 1
Kalunghitem nang Pablo king uli ning kealanang
kasalpantayanan ning hrael.
Q SASABYAN ku ing katutuan kang Gristo e ku maglaram,
^ babye pamipatutu kanaku ing kakung pilubluban king
Espiritu Santo,
2 king atin kung maragul a kasakitan ampon kalungkutan
a alang tuknang king kakung pusu.
3 Uling aku makapagnasa Im muring mikawani kung alang
kapilisian kang Gristo, king uli ra ding kapatad ku, ding kakung
kamaganak dikil king laman :
4 9 deti Israelitas la, a karela ing pangatanggap anting
anak, ampon ing ligaya, ampon ding tanda, ampon ing pami-
pasiag king kautusan, ampon ing tune pamanyamba, ampon
ding pangaku-;
884 TAU ROMA 9.
5 a kaiela ing pangaibpa^ at manibatan ya karela dikil king.
laman, ing dinatang a Oristo ; j a iti maiguit ya karing sabla,
ing Dios a nuan ya mangga king mangga !
Eatimatoan a luhus Teing kalam ning Dios,
6 Dapot e anting migkulang ing amann na ning Dios ; uiing
e ilangan Israel la, ding king Israel ;
7 at e king aguiamang dai nong Abraham, anak no ilangan ;
dapot : kang Isaae mayaus kang dai.
8 Ngana wari, king e ding anak ning laman ilang anak
ning Dio6 ; dapot ding anak rdng pangaku mibilang la king dai.
9 niing iti ya ing meguing amanu ning pangaku : King
pwaim a iti datang ku at i Sara mikaanak yang metung.
10 At e mu bukud makanyan, nung e kaibat nang milam-
nan Bebeea king metung murin, king Kekataug ibpang Isaae ;
11 uling inyang e la pa mibait at ala lan^ depatan a bague
mayap at marawtus man, bang ing nasa na nmg Dios, a agpang
king pam£i(nalal, manatili ya, e kipg uli na ning dapa^ nung e
king mamaus,
12 mesabi kea : Ing kaka alipnan ne ning waJi.
13 Makanyan mu naman makasulat. Liguran ke i Jacob»
dapot i Esau Kesaman ke.
14 ^Nanu ping sabyan tamu? ^Atin waring kayalang
kabanalan dikil king Dios ? j Kapilan man e sukat sabyan !
15 Uling ya murin sasabyan na kang Moyses : Mikisipaka-
lulu ku nung kaninu ku makipakalulUi at uukalunus ku nung
kaninu ku mikalunus.
16 Inya pin e king makiburi, at king pupulai man, nung e
king Dios a makikapakaluluan.
17 Uling sasabyan na ning Kasulatan kang Faraon : king
kaniti murin aku telakad da ka, bang mipabalu keka ing kakung
upaya at bang mibulalag ing kakung Laguiu king anggang
labuad.
18 Makanyan pin nung ninu ing buri na, atin yang paka-
lulu ; at kanitang buri na, magkasias ya.
19 Ika pin sabyan mu kanaku : ^ Bakit daralung ya pa ?
bakit i ninung sasalangsang king keang kaburian ?
20 Bagkus pa, )ob tau! ^ninu ikang tutultul salang king
r
TAU EOMA 9. 386
Dios? ^ Ing saru waring megawa sabyan na king guinawa
kea : Bakit gaewa mu kung makanyan ?
21 ^O ing mamangawang lulanan a gabun ala yang upaya
king burak, bang gawang metung a saru kaniti muring burak
dikU king kapurian at ing metung dikil king kaumisan ?
22 i At nanu nung ing Dios buri nang ipabalu ing keang
mua, at ibye pakilala ing keang upaya, pibatan na king dakal
at makabang kapibabatan ding saru ning mua a makatalaga
na king kasiran,
23 ba ping a ibye nang pakilala nanoan ing pibandian na
ning keang ligaya karing saru ning kapakaluluan, a ya sidya
na nang minuna dikil king ligaya ;
24 a yapin, king kekatamu, a ya inaus na katamu mu
naman, e mu karing Judio8 nung e naman karing gentiles?
25 Anti naman ing sasabyan na kang Oseas :
Ausan keng balayan ku, ing e ku bala^ran ;
at kaluguran, ing e ku kaluguran.
26 At malyari a king karinan a nung nu mesabi karela :
Aiiwa ika^ru ing lOkkDng balayan ;
karin murin mayaus lang anak ning Dios a mabie.
27 At i Isaias kukulait na dikil king Israel : Aguiamang
ing kabikngan ding anak ning Israel anti la karing bsilas ning
dayatmalat,
ing tagan ya mu kabud miligtas;
28 uling ing Guinu daptan na ing keang
dapat keti sulip,
pupusan ne iti at pakuyaran.
29 At antining i Isaias asabi nang minuna :
Kang ing Ouinu king Pamipamuk e na kata likuananan
bim,
milyari ta sang anti ing Sodoma,
at mitulad ta sana king Gromorra.
30 i Nanu ping sabyan tamu? King ding gentiks a tinuki,
tinuki la king kabanalan, migkamit la king kabanakn, king
kabanalan king kasalpantayanan ;
31 dapot ing Israel, king pamanuki na king kautusan na
niiig kabanalan, e ne disan ing kautusan a yan.
32 ^ Bakit ? Uling tinuki ya e king tesalpantayanan, nung
e antimo king ing kabanalan mayayakua kii^ dapat ; inya pin
mitakid la king batu ning katatakiran ;
886 TAUBOMA9&ia
33 dikil king makasulat :
O ini aku bibili ke king Sion ing metung a batung katata-
kiran at batu yang makapamua ; at ing maniwala kea e ya
mipakarine.
Sikwit da ding ludios ing Tidbanalan a ibat hing Dios.
"j A KAPATAD, ing nasa ning kakung pusu at ning kak
•^^ dalung king Dios, makatungkul karela balang manga-
ligtas.
2 Uling patutu ku karela king atin lang binang pamagnasa
king Dios, dapot e dikil king kabiasnan :
3 Uling e na pangabaluan king kabanalan na ning Dios, at
pagpilitan dang italakad ing sariling karela, ila e la pepasakup
king kabanalan na ning Dios :
4 uling i eristo ya ing kawakasan na ning kautusaoi a ikapag-
banal da ding anggang sasalpantaya.
5 Uling i Moyses sinulat na dikil king kabanaion king
kautusan king ing taung dapat king anti kaniting bagtle, mie
ya king uli ra.
6 Dapot ing kabanalan king kasalpantayanan makanyan
ing sabi na : E mu sasabyan king kekang pusu : i Ninung
mukiat banua ? (ngana wari, midala keti lalam kang Gristo :)
7 6 (^Ninung tipa king kalalaman? (ngana wari, ing mitas
kang Oristo karing mete)
8 Dapot ^nanung sasabyan na? Ing amanu atiu makpit
keka, king kekang asbuk ampon king kekang pusu ; ngana
wari, ing amanu ning kasalpantayanan a kekaming panaral :
9 A nung ipasiag me king kekang asbuk ing Guinung Jesus,
at salpantayanan mu king kekang pusu king ing Dios pepa-
sublian neng mebie libutad ding mete, ika miligtas ka :
10 uling king pusu salpantayanan bang akamtan ing kaba-
nalan at Inng asbuk ing pamipasiag dikil king kaligtaaan.
11 Uling sasabyan na ning Kasulatan : Detang anggang
sasalpantaya kea, e la mipakarine.
12 Uli ping ala lang pamialiwa ing Judio ila ning Griego ;
uli ning metung ya mu ing Guinn ding sabla, mabandi ya
karetang anggang mamaus kea :
13 uling : Detang anggang mamaus king laguia ning Gainn
miligtasla.
rw^
TAU KOMA 10 & 11. 387
14 «^MakaDann re ping ansan itang e ra paniwalan? at
^makananu lang maniwala kanitang e ra dimdam? at ^maka-
nann lang makiramdam, nung alang manarai ?
15 at ^makananu lang manaral» nung e la talagang mipa-
dala? nung makananu ing makasulat: [Ealagu rang bina
ding bitis a magdalang mayap a balita t^ngkul king bague a
mayapl
16 Dapot e ding eabla pekiramdaman da ing mangayap a
balita. Uling i Isaias sasabyan na :
Guinu, i ninung meniwala king kekong balita?
17 Inya pin ing kasalpant^yanan manibei.tan king pama-
kiramdam, at ing pamakuramdam king pamamilatan na ning
amanu niug Dios.
18 Dapot sasabyan ku : ^E ra wari dimdam? Wa,
katunayan, ing siwala ra mikalat king mabilug a labuad,
at ing karelang amanu angga long wakais na ning yatu.
19 Dapot sasabyan ku : ^ I Israel e na wari balu ?
kin^ minuna i Moys^s sasabyan na : agkatan da kayu
kmg pamalngalalu king e dai,
king metung a dai agkatan da kayu king mua.
20 At i Isaias sasabyan nang binang masala :
Ikit da ku ding e menintuu kanaku ;
pepabalu kung aku karing e kukutang kanaku.
21 Dapot tungkul king Israel, sasabyan na :
King kabang aldo inatyat ko ding gamat ku
king metung a balayan a e mapamintu at mapanalang-
sang.
Ing paintungul ning Israel.
"j 1 SASABY AN ku pin : ^ Sikuil ne ning Dios ing keang
-*--*- balayan? jAIi ne pin! uling aku man Israelita ku,
king dai nang Abraham, king dai nang Benbamin :
2 e ne sikuil ning Dios ing keang balayan, a akilala nang
mipauna. ^E yu wari balu ing sasabyan na ning Kasulataa
kang Elias a nung makananu yang mamilatan king Dios
salang king Israel, nganang sasabi :
8 j Guinu I ila pete ro ding kekang manula, ampon ligpak
de ing kekang altar ; at aku melakuan kung dilidili, at pagim*
batan da ing kakung bie.
388 TAU BOMA 11.
4 Dapot ^nanang sasabyan na kea ning pakibat ning Dios?
Mitagan ku kanakung pitung libung tau, a deti e ro siniklaud
ding tud da king arapan nang Baal.
5 Makanyan mu naman pin, king panaun naman a iting
salukuyan, ating metung a iguit dikil king alal na ning kalam.
6 At nung king kalam, e na karing dapat ; nung makanyan
! ing kalam e na kalam.
7 ^Nanu pin ? King ing Israel e na akamtan ing panintu-
I nan na ; dapot ding mepili kimtan da, at ding aliwa pepasia-
san na la :
8 dikil king makasulat :
, Ing Dios dininan nong espiritu king tudtud a malalam»
matang e manakit, at panamdam a e makaramdam, angga
king aldo ngeni.
9 At i David sasabyan na :
{Ing keang dulang malyari ya sa karelang metuug a silu
ampon metung a umaug,
ampon metung a makatakid at metung a kabayaran ;
10 dalumdum la sa ding karelang mata balang e manakifc,
at mibaluktut la sa ding karelang galudgud kapilan man !
11 Sasabyan ku pin: ^Mitakid lawari balang manabu?
I Ali pin I nung e bagkus, king kapanalangsangan da dinatang
ing kaligta.san karing dai, bang agkatan da la kiug pamagkapilit
V karela murin.
12 at nung ing kapanalangsangan da yang meguing pibandi-
an na ning yatu, at ing kardang pamangalugui yang pibandian
ding dai, ^lalu na pa kasi ning keang ^ganapan ?
13 Dapot manyabi ku karing gentiles : antina pin ning aku
apostol da ku ding gentiles, paligayan ka ing kakuug katung-
kulan ;
14 a magkang a agkat ko king pamagkapilit ding laman ku,
ampon iligtas ding mapilan karela.
15 Uling nung ing pangasakuil da ya ing pangasut na ning
/ yatu, ^nu anti ing pamananggap karela, nung e bie libutad
ding mete?
X 16 At nui^ ding mumunang bunga banal la, makanyan ya
v: nainau ing kabilugan ; at nung ing yamut banal ya, makanyan
\ . k uaman ding sanga.
I 17 Bapot nung ding mapilan karing sanga mepakli la, ^t
TAU BOMA 11. 889
ika, a metnng kang oliyang lili, megoing sanga kang^ kayabe
ra, at mekirake ka karela king yamat at taba ning olivo ;
18^j e ka magpalalu salang karing sanga : at nnng magpalala
ka, ganakan mu king aliwa ikang mimiwi king yamut, nung e
ing yamut yang mimiwi keka I
19 Sabyan mu pin: Ding sanga: mepakli la bang aku
miabe ku.
20 Mayap : Eing uli na ning ila e la talasalpantaya mepakli
la, at king uli na ning kasalpantayanan ika makatalakad ka.
j E ka magpalalu, bagkus pang tumakut ka ;
21 uli ping nung ing Dios e no pepatawaran ding sangang
tune, ika man e na ka patawaran t
22 I Lawan mu pin mg kayapan ampon ing kabagsikau na
ning Dios I dikil karing menabu, kabagsikan ; dapot tungkul
keka, ing kayapan na ning Dios, nung ika manatili ka king
kayapan a yan ; nung ali ika man makutud ka.
28 At ila man, nung e la manatili king e pamanyalpantaya,
miabe lang sanga ; uling mayupaya ya ing Dios bang asubli
nong yabe.
24 Uli ping nung ika mekutud ka king talagang oIivang lili,
at salang king kaugalian miabe ka king mayap a oIivo, i lalu
na pa kase deting tune a sanga, a maguing sanga la king
karelang sariling olivo?
26 Uling e ku buri king e yu balu, kapatad, ing misteriung
iti (bang e ko maguingmangabyasa king kdeong sariling
pamibalak), a king ing kasiasan na ning metung a dake
milyari king Israel angga king ing kaganapan ding gentiles
linub ya:
26 at king anti kaniting bague ing mabilug a Israd miligtas
ya ; nung makananu ing makasulat :
Manibatan ya Bion ing Manligtas ; ya ikawani na kang'
«Taeob ing dewakan ;
27 At iti yang kakung pangaku karela,
nung ilako ku ing kasalanan da.
28 Dikil king evangelio, kasalang la king uli yu ;
dapot dikil king pangaalal, kaluguran lang bina king uli
ra ding ibpa.
29 Uling ding kalam at ing pamanyaus king Dios e la
makasakup king pangalibe-Iibe ning balak.
30 Uling nung makananu ikayu a king milabas a panaou e
390 TAU EOMA 11 & 12.
ko mapamiutu kin^ Diog, dapot migkamit kong pakalulu, king
saegkan na nitig e ra kapamintuan ;
Sl'makanyau mu nanian deti e la ngeni talapamintu, bang
king saugkan na ning pakolulu a mipaintulut kekayu, ila man
kakamtati da ing kapaktiluluan.
32 Ulinj^ ilangau kilung no ning Dios, king e kapamintuan,
bang mikakapakaluluan ya karing sabla.
Dalit Mng pamanyaniba.
33 j Oh kakkiiiiau ua uing pibandian, antimo ing kabiasnan
anti naman ing pamiui^ilala na ning Dios ! ibinang e asalik-
sik ing keang atul, at e la atalus ding keang dalan !
34 (^Uiing ninuug niekakilala king kaisipan na ning Guinu?
^o ninung ktsang pialraanan sangguni?
35 ^o nioimg minye keang mumuna, bang miablasan ya
kea?
36 Uling kin^ kea, at king uli na, at dikil kea ing keganaga-
nang bague. j Atiu sa kea ing ligaya mangga Idng mangga !
1 Yanasa !
Pamariain kiiig Bio&.—Kahahan a luh katapatan king
jmma7igamit karing kalam.
"12 PAGAMUAMU ]cu pim kekayu, kapatad, king uli na
^ ning lunus nin^f Dios, king iyarap yu la kea ding kekong
katawan, aotimong aiu a mabie, banal, matatanggap king
Dios ; a kekong katampatan a pamanyamba.
2 At e ko mumuaig king panaun a iti, nung e bagkus mag-
Imyu kong aske king paugabayu ning kekong kaisipan ; bang
mikapamangilala kayu nung isanu ing mayap, ing tatanggapan
na at itig tune a kaburyan na ning Dios.
3 Uling sasabyan ku, king pamamilatan na ning kalam a
miabye kanaku ; king balaug metung a atiu kekayu, king e ne
mimisip king keang sarili king matas pa a e na dapat isipan,
nung e raisip yang makipamagpakumbaba, dikil king dinake
na ning Dios king bakng metung king sukad ning kasalpan-
tayanan-
4 Uling nung makananung king metung a katawan atin
tang dakal a dake, at ding anggang dake e la mu metung a
katongkulan ;
TAir BOIIA 12. 891
5 makanyan mu naman itamu, agniang dakal tamUi metnng
tamn mu katawan kang Cri8to, at dake ne ning balang katau
ing metung at metmig.
6 Pablasang atin tang kalam, a miayaliwa dikil king kalam a
miabye kekatamn, maguing pamanula a gamitan dikil king
snkad na ning kasalpantayanan ;
7 ing king katungkulan, ning katungkulan ; o ing tuturu,
kiug keang pamanuru ;
8 o ing mua usuk, king keang usuk ; ing mamye, munye ya
king kayubuan a lub ; ing talasiasat, king kaiugatan na ; ing
gagamit king kapakaluluan king saya sa.
9 Ing lugud e sa king pamagkakanuari : pikasaman yu ing
marawak, at makiabe ko king mayap.
10 Tungkul king lugud a pamikapatad, mikalugud ko sang
tune king metung at metung ; tungkul king kapurian, ipalalu
ne ing metung king metung ;
11 e matamad Ung pamanyapat, mataimtim king espiritu»
sumuyu king Guinu ;
12 masaya king kapanaligan, mapibabata king kalungkutan,
mapanatili king panalangin ;
13 makiabyayan king kailangan da ding banal ; mapamye
laymianan.
14 Panuanan yu la ding li%alig kekayu; munye kong
kanuanan, at e ko malmura.
15 Makipagsaya ka^ru karing magsaya ; makitangis ka^ni
karing tatangis.
16 iSrisanmetung kayu king nasa. E ko mimisip king bague
kapalaluan, nung e tumulad kayu karing mangababa. E ko
sa mangabiasa king kekong sariling pamibalak.
17 Kaninuman e ya babayaran marawak ing marawak.
Pagimbutan yu ing bague a mapupuri king arapan ding ang-
gang tau.
18 Nung malyari, dikil king atiung kaguiwan yu, mie kong
payapa dikil karing anggang tau.
19 E ko mipanablasan mua, kaluguran ku, nung e dinan
yung pagbilian ing mua ning Dios ; uling makasulat : | kaku ing
pamanablas ; aku ibie ku ing kabayaran ! ngana ning Guinu.
20 Bagkus pa, nung ing kekong kasalang danupan ya,
pakanan me ; nung mau ya, painuman me ; nang makanyan
ing daptan mu, mibuntun kang bayang api babo ning keang
buntuk.
-jii^j^
aaa tau koma 12 & 13.
21 E ka sa pailupig king marawak, nting e bagkos lupigan
me ing marawak king mayap.
Oalang karing pekapun.
1 O PASAKUP la sa ding angg&ng tau karing pekapun a
'*-^ mangatas ; uling alang pekapun a e ibat king Dios, at
ding atiu na, inalal no ning Dios.
2 Ing sasalangsang ping king pekapun, sasalangsang ya
king panalal ning Dios ; at ding sasalangsang tanggap lang
parusa king sarili ra.
3 Uling diug sasakup e la pitakutan king dapat a mayap,
nung e king marawak. ^ Buri mu ping ala kang pitakutan
king pekapmi ? dapat ka king mayap, at mapuri ka kea ;
4 uling talasiarSat ne ning Dios king kekang ikakayap. Dapot
nung daptan mu ing marawak, tuinakut ka ; uling e neamu
daralang alang kabaldugan ing talibung : uling talasiasat ne
ning Dios, talapanablas mua, bang ibili na ing mua kanitang
darapat marawak.
5 Inya pin pasakup kayu, e mu bukud king uli na ning mua
nimg e naman king uli na ning pilubluban.
G I^rig iili na niti bayaran yu la naman ding buis ; uling
talasiasat lang susuyu king DioB, dirikilan dang alang tuknang
ing bague a iti.
7 Mamayad ko karing malda king katampatan karela : buis,
king buisan ; ambag, king ambagan ; takut, king pitakutan ;
pori, king dapat purian ;
Lugud hing kalupang tau, kaingatan, kaHnisan,
8 E ko sa mikakautang nanuman king kaninuman, subali
nung mikalugud kayu ing metung at metung : uling ing lulugad
kiug lupa nang tau, tinupad ya king kautusan.
9 Uling iti:
E ka paliwas;
E ka makamate;
E ka manako;
E ka mangaibugnan ;
at isaou mang aliwa pang utus, king amanung iti makaa^um
na ngan, a yapin : Lugm^n me ing lupa mung taa anti mo
keka.
a?AU TOMA 13 & 14. 898
10 Ing lugud e daiapat marawak king lopang tau: ing
lugod pin ya ing katuparan na ning kautusan.
11 At daptan tamu iti, antining akikilala ta ing {^naun, a
oras na ing miguising tamu king pangatudtud ; uling ing kalig-
tasan lalu pang makalapit ngeni king kanitang mumunang
pamanyalpantaya tamu.
12 { Ing bengi malalam na, at ing aldo lalapit na I i Yugse
ta pin ing dapat ning dalumdum, at isulud ta la ding sandata
na ning sala !
13 liumakad tamung binang mapuri, antimong aldo; e
king katakawan ampon kalasingan, e king kalibyan arapon e
king kanawangan e king pamipapagkamua at pamangariria :
14 nung e bagkus, miblas kayu king Guinung lesu-Gristo»
at e yu bibili kekayu ing kapagnasan king kabulukan na ning
laman.
Pamibabata karing maina king pamanyalpantaya.
1 A ING maina king kasalpantayanan, tanggapan ye, e king
^^ paraitua king balak a atii^ kapikakunuan.
2 Ating makikasalpantayanan bang makapangan ya king
keganagana ; dapot ing maina, raaraangan ya mung gule-gule.
3 Ing mamangan, e ne sa lilibakan ing e mamangan ; at
ing e mamangan, e ne Ba atulan ing mamangan ; uling ing
Dios iinggap ne.
4 ^Ninu ika a maraatul king alipan na m'ng aliwa? king
sarili nang panginuan raakatalakad ya o miraragsa ya. Dapot
iti mialalayan ya king tatag ; uling mayupaya ya ing Guinu
bang alalayau neng magtatag.
5 Ating pakamal king metung a aldo maiguit king metung ;
ding aliwa ding anggang aldo mikakametung la karela. Balang
metung atin yang ganap a pamanibe king sarili nang balak.
6 Ing pdkamal king aldo, pakamalan ne dikil Idng Guinu ;
at ing e pakaraal kiog aldo, dikil king Guinu e pakamal. Ing
roamangan, mamangan ya dikil king Guinu uling pasaiamat
ya king Dios ; at ing e mamangan, dikil king guinu e maman-
gan, at babye pasalaraat king Dios.
7 Uling liinuraan kekatamu e ya mabibie king keang sarili,
at ninuman e ya mamamate king keang sarili :
894 TAU EOMA 14.
8 uling nung mabibie tamu, mabibie tamu dikil king Guina ;
at nung mamamate tamu, mamamate tamu dikil king Guinu :
mie tamu at mate king Guinu, kea tamu.
9 Uling kaniti murin i Gristo mete ya at pepasibayung mebie
bang yang maguing Guinu ra e mu ding mete nung e angga
ding mabie.
10 Ika pin ^ bakit atulan me ing kekang kapatad ? at ika,
^bakit lilibakan me ing kekang kapatad? uling itamu ngan
marap tamu king arapan na ning piukuman na ning Dios.
11 Uling makasulat:
1 Mabie ku, ngana ning Guinu, a kanaku siklaud la ding
anggang tud,
at ding anggang dila magsulit la king Dios !
12 Inya pin ing balang katau kekatamu munye yang salit
king keang sarili king Dios.
Katimdwan at lugud.
13 E ta na pin mipanatul ing metung at metung ; nung e
bagkus, atulan tamu iti, a king ninuman e ya bibiii king aiapan
ning kapatad a katatakiran o^angkan na ning pangabaldug.
14 Balu ku, at maniwala kung lubus king Guinung Jesu8, a
king ala nanumang dinat king kea ; nung e mu ketang babalak
king kaisanuman anting marinat, dikil kea marinat ya.
15 Dapot nung king uli na ning kekd.ng kanan iug kekang
kapatad malulumbe ya, e na ka lalakad dikil king lugud. £
me sa lalabagan king kekang kanan itang king oli na mete ya
i Gristo.
16 E yu sa paburean a pisasabyan marawak ing kekong
kayapan :
17 uling ing kaarian na ning Dios e ing pamangan at ing
pamaninum, nung e ing kabanalan, ing kayapan, ing tula ning
Espiritu Santo.
18 Uling ing king kaniti susuyu kang Oristo, matatanggap
ya king Dios, at mipamayapan ya karing tau.
19 Inya pin, tukian ta la ding bague a daraptan na king
kapayapan, at detang king uli ra mitatalakad tamu ing metung
at metnDg.
20 E mu lalagpakan, king uli na ning pamangan, ing dapat
niDg Dioe. Ding anggang panasanan king katutuan mdinis
TAU BOMA 14 & 15. S95
]a; makanyan man, ing malinis marawak ya king taung
mamangan king salang ning pilubluban.
21 Mayap ing e mangan eame, at e minum alak, at e dapat
nanumang bague a ikatakid ning keang kapatad, o ikamumua
na, o ikaina na.
22 Ing kasalpantayanan mu, a atiu keka tanggapan mu
king sanli mu king arapan ning Dios. {Nuan ya itang e
mamatui king keang sarili king bague a keang pamayapan.
23 Dapot ing ating gunamgunaman, at mamangan ya,
mipaparusan ya, uling e darapat king uli na ning kasalpantaya-
nan ; inya pin ing anggang e king k^lpantayanan, kasalanan.
I Gristo alimbatoa ya king pamibdbata.
1 K ITAMU ping masikan dapat tamung pibatan ing kainan
^^ da ding mangaina, at e patulan ing kekatang sarili.
2 Ing ba]ang metung kekatamu patula ya sa king lupa nang
tau, tungkul king mayap, dikil king keang ikatibe.
3 niing i Oristo man e pepatula king keang sariii ; nung e
bagkus, dikil king makasulat :
Ing kalibakan ding linibak keka
menabu kanaku.
4 Uling ing sabla nang misulat king minuna pa, dikil king
kekatang pangaturu misulat ; bang king pamamilatan na ning
kapibabatan, ampon ning tula karing Easulatan, itamu mirinan
tang kapanaligan.
5 i At paintulut na sa kekayu ning Dios ning kapibabatan
ampon ning tula, king mikakametung ko sa king pamamalak
dikS kang Jesu-Cristo :
6 bang king metung mung pamisausig, at king metung
niuring asbuk, paligayan ye ing Dios Ibpa ning kekatang
Guinung Jesu-Cristo !
7 Inya pin mitanggapan kayu ing metung at metung, anti
mu naman i Gristo ikayu man tinggap na kayung dikil king
ikapuri na ning Dios
8 Sasabyan ku pin king i Gristo meguing talapaniwi ya king
pangatali, ^ing uli na ning katapatan na ning Dios, bang patu-
tuan na ing pangakung miabye karing Ibpa,
9 at ban ding gentiles man purian de ing Dios king keang
kapakaluluan ; dikil king makasulat :
396 TAU EOMA 15.
Inya pin ipasmg da ka king basal da ding dai,
at idalit ke ing laguiw mu.
10 At masasabing pasibayu :
j Tumula kayu, oh dai, king keang balayanl
11 At pasibayu:
j Purian ye ing Guinu, ikong anggang dai,
at isaplala ye ikong anggang balayan !
12 At pasibayu, sasabyan nang Isaias :
Mikametung a Sulul king yamut nang Isai, ngana waori,
Itang talakad bang
sumakup karing dai ;
kea la manalig ding dai.
13 i At ing Dios nmg kapanaligan katmuan na kayu king
anggang tula at kapayapan, king pamamilatan na ning kasal-
pantayanan, bang mikatmuan kayu king kapanaligan, king
kayupayan na niog Esi^ritu Santo I
Pangaapostol at katatdgan ntmg Pablo.
14 At aku man maniwala kung lubus dikii kekayu, kapatad
ku, king kitmuan kong kayapan, ganap kayu king keganaga-
nang bague a pamangilala, at dapat na naman kekayu ing
mi|)apangamanu ing metung at rnetung.
15 Dapot sinulat ku kekayu king maragul a katimawan
(antimong paganaka ku kekayu ing balu yu na), king uH na
ning kalam a miabie kanaku dikil king Dios ;
16 bang aku maguing talasiasat na kung Jesu-Cristo, dikil
karing gentiles, ^iasatan ku ing pamanibala lang evangelio ning
Dios ; bang ing pamidaun da ding gentiles, king ain king Dios»
matanggap kea, antining guewa nang banal ning Espiritu Santo.
17 Aku pin ating kung ikasaplala kang eristong Tesus, king
bague makarikil king Dios.
18 Uling aku e ku mangangas manyabi nung e mu tungkul
king depatan nang Oristo king kakun^ kapamilatan, bang dalan
king kapamintuan ding gentiles, kmg amanu ampon king
dapat,
19 pauli ning tanda ampon makapagmulala, at king kayupa-
yan na ning Espiritu Santo ; at kaniti man ibat Jerusalem, at
king anggang makapatulug king Ilirieo, bilalag keng binang
ganap ing eyangelio nang Gristo :
TAU BOMA 15. 897
20 dapot atin kung kapagnasan a mipanaral king anti kaniti
ing mayap a balita, e Ketang nung nu ya matutunggue i Oristo ;
ban e ne italakad babo ning katatalakaran a aliwa ;
21 nung e bagkus, dikil king atiung makasulat :
Akit da detang e mikaating balita kea,
at ding e mekaramdam, atalastas da.
22 King uli na nama niti mengabala kung madalas king
nasang ume kung dalawan da kayu :
23 dapot ngeni, ala nang panaun karing labuad keni, at
antining dakal nang banua, milalablab ing nasa ra a ayan da
kong pakikitan,
24 nnng tumulak na ku a ume Espana, ayan dakayu : uling
panaligan kung akit dakayu king pamaglakbe, at mituru kakn
karin king dalanan, kaibat kung kinumit tula king pamakiabe
ku kekayu.
25 Dapot ngeni tumulak kung ume Jerusalem , bang manibala
karii^g banal.
26 Uling meapan da ding kiug Maeedonia at Aeaya gawang
metang a ambagan dikil karing kalulu karing banal a atiu
Jerusalem.
27 Meyapan da, at pikakautangan da la ; uling nung ding
gentiles miabe la king karelaug bague a dikil king espiritu,
dapat la namang siasatan king bague dikil king katawan.
28 Panga atupad ku na pin itinan, at bitasan ku na karela
ing bungang iti, dumalan ku kean kekayu kaniting ume ku
Espana.
29 At balu ku, nung ume na ku kean kekayu, ume kung
mitmu king bendisiun nang Oristo.
30 Dapot pagamu-amu ku kekayu, kapatad, king uli na ning
Goinu tang Tesu-Oristo, at king uli na ning lugud ning Espiritu,
king makipagimbut ko sa kanaku, ing kekong panalangin king
Dios, iparikil yu kaku ;
31 bang aku miligtas ku karing e talasalpantaya a atiu
Jiid6a ; at ing kakung pamanibala king pamanyaup Jerusalem
matanggap sa karing banal ;
82 bang, king paraamilatan na ning kaburian na nmg Dios,
aku masaya kung ume makikit kekayu, at manakit kung
kapainawan a kayabe yu. ' '
38 j At ing Dios ning kapayapan manatili ya sa kekongan !
{Yanasa!
898 TAU EOMA 18.
Pandbilin, pamagmananu at panalangin,
1 i5 PANABliilN dakayu king kapatad tang babaing Febe,
a iti diaeollisa ya king Iglesia a atiu Generea ;
2 bang tanggapan ye king Gtdnti, antimo ing karampatan
karing banal, at saupan ye king nanumang bague a imbut na
kdkayu ; uling ya man kasaup de ding malda, at anti naman
kaku.
3 Pagmanwuan ye i Prisea ampon i Aquila, a kakung
kasaup king kapagalan kang Gristong Jesus ;
4 a deti king kanakung bie binili ro ding karelang baial hlam
ning pataram ; a kareti e mu aku ing pasakmat karela, nttng e
ding anggang king Iglesia ding gentiles :
5 at pagmananuan ye ing Iglesia a atiu kin^ kekong bale.
Paginananuan ye i Epeneto, a kaluguran ku» a ia yang tnutnu-
nang bunga king kaukuman ning Asia kang CristO*
6 Pagmananuan ya i Maria^ a iti dinapat ya king vXi yu.
7 Pagmananuan ye i Andronioo at i Junias, a kakung kama-
ganak at kayabe king sukulan, a deti kakilala ro ding apostole&i ;
^dng atiu mu naman kang Oristo minuna kanaku,
8 Pagmwanuan ye i Ampliato a kakung kaluguran king
Guintu
9 Pagmananuan ye i Urbano, a kekaming kasaup kang
Oristo, ampon i Eustaguis, a kakung kaluguran.
10 l^agmananuan ye i Apeles a mesubuk kang Cristo. Pag-
mananuan yu la ding katubale nang Aristobulo.
11 Pagmananuan ye i Herodion, a kakung kamaganak.
Pagmananuan yo ding katubale nang Nareiso, ding atiu
king Guiou.
12 Pagmananuan ye i Triiena ampon i TriTosa, a deti
darapat la king Guinu.
Pagmananuan ye i Persida, ing binang kaluguran} a
dinapat dakal king Guinu*
13 Pagmananuan ye i £ufo, a mepili king Guinu, at isg
keang indu, a kaku ya naman.
14 Pagmananuan 3'e i Asinerito, at i Plegonte, at i Hermes
at i Patrobas ampon i Hermas, at ding kapatad akayabe ra.
15 Pagmananuan yo i FiI6Iogo at i Julia, at i Nered^at ing
kapatad nang babai, at i Olimpas, at karing anggang banal &
kayabe ra.
i
« TAU BOHA 18. 899
16 Mipapagmaoana ka^ru ing nietiuig at noiainHig Hng bl^nal
a uma. Pagmananuan da ko ngan ding anggang Igleaia nang
Oiisto^ ^
17 Dapot pagamuamu ku kekayn kapatad, king pagumaAdan
yu la ding makapauli king pamikawani ampon katitisuran, a
makasalangsang king Arai a kekong pegaralan, at ikalilwa ya
la karela :
18 Uling ding anti kareti e la susuya king Guinu tang Jesa-
eristo, nung e karing karela mung atian ; at king karelang
maynbung pamangamanu at pamanyunu, pipiraitnan da la
ding pusu ra ding alang malit.
19 Uling ing kekong kapamintuan makikilala na karing
sabla. Matula ku pin tungkul kekaya; da|^t pagnasan ku
king mangabiasa ko sa king mayap, at maguing alang beluan
king marawak.
20 At ing Dios ning kapayapan dunutan neng agad i Satanaa
king lalam da ding kekong talampakan.
I Ing kalam na ning Guinu tang Jesa-Cristo manatili sa
kekaya !
21 Pagmananuan na long Timoteo a kakung kasaup, ampon
i Laeio at i Jas6n at Sosipatro, a kakung kamaganak.
22 Aku i Tereio, a susaiat king sulat a iti, pagmananuan da
kayu king Guinu.
23 Pagmananuannakong Gayo a makipanlayunan kanaku,
anti naman ing mabilug a Iglesia. Pagmananuan nakong
Erasto, a mimingat king kaban na ning eiudad, ampon ing
kapatad a i Ouarto.
24 ( i Ing kalam na ning Guinu tang Je8u-Gristo manatili sa
kekayu!. iYanasa!)
25 i At ing mayupaya a bang luid kong yalal na, dikil king
kakung eyangelio at king aral nang Jesu-Cristo, makaagpang
king pamipasiag ning misterio a king makabang panaun misim-
pan ya king karatunan,
26 dapot ngeni mipasiag ya, at king uli ra ding sinulat da
ding manula, dikil king utus ning Dios a alang angga, mipa-
400 TAU EOMA 16. ♦
kilala karing anggang dai, barang dalan ding tau Idng kapa-
mintoan king kasalpantayanan ;
27 King Dios a bukad mung biasa manatili na sa kea ing
ligaya, king pamamilatan nang Jesu-Cristo, angga king mangga
{YanaBat
■ »»♦
rap^-
ING MUMUNANG SULAT
KABIKO
TAU eORINTO.
Eamumulan, pamugmananu at pantipasalamat
"I I PABLO, a meyaus paaguiDg apostol nang Jesu-Cristo,
•■■ king kaburian na ning Dios, at i S6stene8 a kapatad,
2 King Igleaa na ning Dios a atiu Gorinto, ila pin ding
raetanggap banal kang Gristo Jesus, meyaus king pangabanal,
pati na ding sabla king anggang karinan a manyabi king laguiw
ning Guinu tang Jesu-Cristo, a karelang Gtunu at kekatamu :
3 i kalam keka^ru at kapayapan, ning Dios a kekatang Ibpa,
ampon ning Guinung Jesu-Cri8to !
4 Pasalamat kung parati king kakung Dios, makatungkul
kekayu, king uli na ning kalam na ning Dios a miabye kel^yu
a kang Oristo Jesus ;
5 pablasang king sablang bague mipabandyan kayu kea,
king anggang kalam ning amanu, at king angg^ng kabyasnan ;
6 antimo ing pamipatutu kang Oristo mipatibayan kekayu ;
7 nanuta e ko malmba karing aliwang Iglesia king kaisanu-
mang kalam, a manaya king paogapasiag ning Guinu tang
Jeeu-Oristo;
8 a iti patutwan na kayu angga king kawakasan, ban e ko
misabyanan king kayaldawan na ning Guinu tang Jesu-Cristo.
9 \ Tapat ya ing Dios, a king pamamilatan na meaus kayu
kiiig pakigayagum kang Jesa-Cristong kekatang Guinu t
402 I. TAU eOBINTO 1.
Ing pamisasalangsang da hing Iglesia king Gorinto.
10 Pagamuamu ku pin kekayu, kapatad, king laguiw ning
Guinu tang Jesu-Cristo, king manyabi kayu ikongan me tung-
mung bague, at ^a sang pamidakp-dake kekayu ; nung e mag-
bili co sa king tune jJamisausig king metuiig mung pamanisip
at king metung mung panaoadan^,
11 Uling mipabalwan ku dikil kekayu, kakung kapatad,
karing katubale nang Cloe, Ung atin kong kagulwan.
12 Buri kung sabyan ini, a king balang metung kekayu
sasabyan na : ] Aku kang Pablo ku ! i at aku, kang Apolos ku !
j at aku, kang,Ceifap kut | at aku, kang Oristo kt^t
13 ^I eristb wari midake-aake ya ? ^^1Vfipkkti ya i Pablo
king idi yu, o mebinyag kayu king laguiw nang Pablo?
14 I Pasalamat ku king INds, king'ala kung bininyag ninuman
kekayu, nung e mu i Crispo ampon i Gayo !
15 hmg ninum$.n alang makWbi king mebinya^ ka»;u king
laguiw ku.
16 At bininyag ku la naman ding katubale nang Estefanaa ;
bukud kareti, e ku balu nung meminyag ku pa king aliwa.
Ingleabyasnan na nifig Dios at ing hahyasnan n(%
ning yatu.
17 Uling 6 na ku pepadalang Gristo a maminyag, nung e
ipanaral ing erangeHo ; dapote lang kabyasnan na ning amanu,
ban e mayalang kabaldugan ing Cruz nang Cristo.
18 Uling ing aral king Cruz metung a kamangman^n
kltring m$kmama^; dapot kekatamung makaligtas, ya ing
upaya ning Dios.
19 Uling makasulat:
Lab^an ku ing kabyasnan ding biasa^
at isakuil ku ing kaisipan ding manip.
20 f, Nuya karin ing biasa ? i nuya karin ing eseriba? (iouya
karin ing talapakiadkal king panaun a iti? ^E ne binalik m&g
Dios king kamangmangan ing kabyasnan na ning yatu ?
21 Uling ya rin king ing habyasnan na ning Dios, ing yatu
king patnamilatan na ning keang kabyasnan e ne akilal4 ing
Dips, meyapan na ning Dios king iligtas no ding sasa^^antaya,
king kapamilalatina ning kamangmangan na ni^ araL
I. TAU GORINTp l & 2. 40»
22 Uling ding JadioB manyawad lang tanda» at ding Griegos
mamntun lang kabyasnan ;
23 dapot itapu ipanarai taya ing metung a Mesias a mipaku,
a makatakid karing Judios, at karing gentiles karaangmangan ;
24 dapot dikil karing mayayaus, difig Judios antinaman
ding Griegos, i OristO; ing upaya na ning Dios at iug kabya&*
nan na ning Dios. ^
25 Uling ing kamangmangan king Dioe biasa nanig bina
karing tau^ at ing kainan na ning Dios masikan nmg bina
karing tau.
26 Lawan yu pin kapatad ing kdkemg pangayaos, e king
ding daksd a mangabiasa dikil la king laman, e ding dakal a
myupaya, e ding dakal a mangarangal meatts la kea :
27 nung e pinili na ning Dios ing bague a kamangm^ngan
king yatu, bang agutgut na la ding mangabiasa ; at ing bague
a mangaina king yatu pinili na la ning Dios, bai^ apakarine
na la ding mangasikan ;
28 at io^ bagae a alang ulaga king yartu ampon mura pimli
no ning Dios, at dingala, bang apaala na la ding e anti kareta :
29 bang Keta ing nanu mang laman e magmarangal king
arapan na nmg Dios.
30 Dapot l^ manibatan a maguing kang Oristong J6sqs
kayu; a iti king pauli ning Dios depat na k^katamu ing
kabyasnan, at kabanalan, at kalinisan, at pangaatbus ;
31 bang, dildl king makasulat : ; Ing m9>gmarangal| mag-
marangal ya sa king Guinu I
Tanda ningpanaral nan^ Pailo karin Gormto.
O AT aku, kapatad, inyang mine ku keteyu, e ku mine king
^ dangalan na ning pamanyabi, ipasiag kekayu ing pamipa-»
tutu king Dios :
2 uling inari ku nang alang kilalanan nanuman kekayu,
nmig e i Je8u-Cristo, at ing mipakung iti.
3 At kayabe yu ku king kainan, at king takut, at king dakal
a galgal.
4 At ing kakung amanu ampon ing kakung panaral e king
amanung panamuyut ning kabyasnan, nung e king pami-
pakilala king Espiritu ampon king upaya :
5 bang ing kekong kasalpantayanan e manguntalan king
kabya^nan ding tau, nung e king upaya ning Dio!&
464 i. TAU eoEiiii^b i.
6 Dapot king katutwan manyabi kaming kabyaBnan karing
sakdal ; bistat e ing kabyasnan na ning.panaun a iti, at e karing
pekapun king panaun a iti, a deti mirar^s na la king karelang
kawakasan :
7 dapot manyabi kami king kabiasnan na ning Dios king
misterio; ngana wari, kabiasnan a lihim, a iti telaga na nang
minuna ning Dios, karing panaun,' king kekatalig ikaligaya ;
8 a itie ra akilala ninuman karing pekapun king panaun
a iti ; uling nung akilala re e re sa pinaku ing Guinu ning
ligaya :
9 dapot, dikil king taakasulat :
] !^gue a e na ikit ning mata^ at e na dimdam ning balu^-
bug, '
at kapilan paman e linub king kaisipan na ning tan
ding bague mangaragula sidya na ning Dios karing lulu-
gudkea! '
10 Dapot kekatamu pisiag na iti ning Dios king pamamila-
tan na ning keang Espiritu ; uling ing Sspiritu ^saliksikan na
ing anggang bague, at ing bague riiang mangalalam king
Dios,
11 Uli ping (? ninu karing tau ing makakilala king kabaga-
yan na ning naetung a tan, nung e ing espiritu ning taung atiu
kea? makanyan mu namn ing kabagayan na ning Dios ninu-
man e na akikilala, nung e mu ing Espiritu nin^ Dios.
12 Dapot ikami tinanggap kami, e ing espintu ning yatu,
nung e ing Espiritu ning Dios ; bang akilala mi ing l«.gue a
binye nang alang bayad kekami ning Dios.
13 A ding bague deti sasabyan mi naman, e king amanung
tuturu na ning kabyasnan na ning tau, nung e ing tuturu na
ning Espiritu Santo, sasalesayan na ing bague king Espiritu
king amanung espiritu.
14 Dapot ing taung dikil king laman e na tatanggapan ing
bague king Espiritu ning Dios ; uling kea kamangmangan ; at
e no malyaring akilala, pablasang manasisa la dikil king
espiritu.
15 Dapot ing taung king espiritu usisan na ing keganagann»,
at ya e ne usisan ning ninuman.
16 Uling
^Ninung mekakilala king kaisipan na ning Guinu,
bang ituru na kea?
Makanyan man kekatamu atiu ing kaisipan nang Grislb.
1 TAtl COIttN*0 t 401;
Ing espirUu dihil king h^man, 'kasangkanwn na mng
^ pamipagkamtoa.
O AT aka, kapatad, e la ko apakisabyan antioiong king
^ espiritu, nung e anting king laman, antimong anak kang
Gristo.
2 Pepakan da kong gatas e king kakanan a masias ; uling e
yu pa aguiw ita ; at aguiaman ngeni e yu pa aguiw ;
3 uling king laman ko pa : at anggang atiu kekayu ing
kaps^ngalaluan ampon pamiaskal, ^e ko wari king laman»
lalakad dikil king ugali ding tau ?
4 Uli ping nung easabyan na ning metung: {Aku kang
Psiblo ku ! at ing metung : | Aku kang Apolos ku I ^e kayu
anting taung pangayatu ?
6 (iNanu ya pin i Pablo, at nanu ya i Apolos, nung e tala-
siaisat la king pamamilatan da pesisalpantaya kayu ; at yang
dikil king binye na ning Guinu king balang katau ?
6 Aku tenam ke, i Apolos diUgane, dapot ing Dios ya ing
peparakal.
7 Nanupata alang nanuman aguiang king tatanam, aguiang
king didilig man, nung e king Dios a babye king pangarakal.
8 Ing tatanam ampon ing didilig mikakametung la mu ;
dapot ing balang katau tanggapan na ing keang tune kaablasan,
dilfll king kea muring dapat,
Ing talasalpantaya bale ne ning Dios ;
I Gristo ya ingpipagtihayan hing bale a itL
9 Uling ikami kasaup na ke ning Dios king kapagatan:
ikayu ing asikan na ning Dios, ikayu ing bale a ing Dios
tatalakad na.
10 Dikil king kalam ning Dios a miabye kaku, antimong
biasang manalakad, aku binili ke ing pitalakaran, at ing aliwa
ya ing mitatalakad babo na : dapot lawan na sa ning balang
metung nung makananu yang mitatalakad babo na.
11 tlling ninuman ala nang makabiling aliwang pitalakaran,
bukud king makabili na, a iti ya i Jesu-Cristo.
12 /Nung ninu man ing mitatalakad babo ning pititibayan a
iti, guintu, pilak, batung mayalaga, dutung, kumpe are ;
13 ing dapat liing baUang metung mibtilalag ; uling ing aldo
ipag^ulit ne, uling king api mipasiag ya ; at ing api murin
subukan na ing dapat ning baiang metung, a nung makananu.
1
406 I. TAU eORINTO 3 & 4.
14 Nung iiig dapat a telakad na ning ni^uipan babp na,
luat, tanggapan na ing kablasan :
15 nung ing depat na ning ninuman maruluk, ya dala na
ing pangalugoi; dapot miligtas ya murin, inakanyan man
anting king pamamilatan na ning api.
16 d E yu balu king templu na ko ning IHos, at ing e^iritu
ning Dios manuknangan ya kekayu ?
17 Ninuman ing lasak king teinplo ning Dios, lasakan ne
2)iDg Dios ; uling ing templu na ning Dios banal ya ; ing
templong iti ikayu.
18 j Ninuman e na pipiraitnan ing sarili na ! Nungninuman
kekayu isipan na king ya biasa ya king panaunA iti, magpaka-
mangmang ya bayang maguing biasa.
19 Uling ing kabyasnan king yatung iti kamangmangan
dikil king Dios. Uling makasulat :
Ya darakpan na la ding biasa king karela muring kala-
langan.
20 At pasibayu:
Ing Guinu akikilala na ing pamangatuliran ding biasa,
at bahi na king alang kabaldugan.
21 Inya pin e ya sa magmarangal ing ninuman karing tau.
Uling ing anggang bague kekayu :
22 I iPablo man, i Apolos man, i Cefas man, ing yatu man,
ing bie man, ing kamatayan man, ing kasalukuyan man, ing
daratang man,
23 i ing keganagana kekayu, at ikajiu kang Oristu kayu, at
i Gristu king Dios ya !
Ding alipannang Gristo at talaingat Tdng Misterios na
ning Dios,
A YAEIAN da na kesa ing balang metung, antimong tala-
panyasat nang Gristo, at talaingat karii^ misterios ning
Dios.
2 Bukud pa kaniti, pagnasan king karing talasyasat a
magiiing metung la sang tapat.
3 Dapot tungkul kanaku, ditak mung binang bague a kabal-
dugan ing miatulan ku kekayu, o king atul ning tau : lalu napa,
akn a ku atuian ing kakung sarili.
I. TAU eOBINTO 4. m
i V\ihg DAoaeoan ala kiiDg bala a salang kanaku umrin ;
dapo^ 6 king uli na niti metanggap knng banaJ, nung e ing
kaku mamatul yo, ing Guinu.
6 Inya pin e kosa manatul nannman king e pa panaun,
an^ang e datang ing Guinu ; a iti palto na king masala ing
dapat a makatakap klng dalamdum, at ipa^a na ing nasa ra
ding pusu ; at kanita balang metung mirinan yang kapoiian
king I>io6, at e king tau.
Kapalaluan iing tau Oormto ; kabahan lub ai kattmgkulan
ding apostoles.
6 At ing bague a iti, kapatad, linipat ku king makatalad
kanaku inurin ampon kang Apokn, king uli yu ; bang king
kekami magaral kayu a e lalabis king bague a makasulat babo;
bang ilinuman kekayu e magpalalu king makausig'king metung
at aalang king aliwa.
7 Uling ^ninung darapat a king ika makaaliwa ka? ^o
nanang atiu kekang e nm tinggap ? Dapot nunjg tinggap mu
mu, gbakit magmarangal ka, a antimong e mu tinggap?
8 \ Mabsi na kayu ; mibandi na kayu ; nung e mu ikami e
ko roiras a migari : at aku buri ku sa ing magari kayu, bang
ikami man sa magari kaming abe yu !
9 Aku pin isipan ku king ing Dios binili na kekami, ing
maguing apostoles king pialbayan, ding katataulian karing
sabla, anting taung miparusan king kamatayan : uling mibiU
keng pialben king meto siklubau, karing angeles, antinaman
karing tau.
10 Ikami mangmang kami king uli nang Gristo, dapot ikayu
mangabiasa kayu kang Gristo ; ikami mangaina kami, dapot
ikayu mangasikan kayu; ikayu atin kong kapurian, dapot
ikami kayalang puri.
11 Angga king oras ngening salokuyan, daranup kami, at
mau kami, at lubas kami, at matatampaling kami, at ala keng
tune a tuknangan,
12 at susuku na ke king pagal, darapat kami karing tune
ming gamat : nung king bague palmuran da ke man, pupuri
kami ; pikakasaman da ke man, pibabatan mi ;
13 malilibake man, manalangin kami : milyari keng anting
dinat na ning yatu, at suka ning anggang bague, angga king
aldo^ngeni.
408 I. TATJ eOEINTO 4 & 5-
; 14 E ku soBuIat ing bague a iii bang pakarinayan da kaya,
nung e^ antimong anak a kaluguran ku, ing pamangamanu ku
kekayu.
15 UMng aguiang mikaapulu kong libung maningat kang
Oristo, makanyan man ala kong dakal a ibpa ; uling kang
Gristo Jesus, king pamamilatan na ning evangelio aku penganak
da kayu.
16 Pagamuamu ku pin kekayu king maguing tularan ku sa
kekayu.
17 King uli na niti pepadala ke kekayu i Timoteo, a iti ya
ing anak kung kaluguran, at tapat ya king Guinu ; a iti paga-
naka no kekayu ding kakung dalan kang Gristo, nung maka-
nanu kong tuturu king nukarin paman, king balkng Igleaia.
18 Dapot ding mapilan magpalalu la, a anti waring e ra na
ko ayan.
19 Makanyan man ayan da kong agad, nung ing Guinu
burian na ; at kilalanan ku, e ing amanu ra ding palalu, nung
e ing upaya. '
20 Uling e ya king amanu ing kaarian na ning Dios nung e
king upaya.
21 ^Nanungburi yu? (^king ayan da kong magpaluka, o
king lugud at king espiritu ning kayuinuan ?
Ing e kalinisan king Iglesia nang Gristo,
PamamaAJoal at pamatiaral,
K KING numan karin masasabi king makipangalugud ka^ru,
^ at ing anti kaniti karing gentiles man e mayayakit; a
yapin, ing pangaluguran ne ing asawa nang ibpa na.
2 At ikayu magpalalu kayu, at e ko malungkut, bang milako
ya libutad yu ing dinapat kaniting marawak a dapat.
3 Uling aku king katutuan e ku makarap man king ^atawan,
dapot atiku makarap king espiritu, inatulan leu ne, antimong
makamp ku, itang dinapat king dapat a iti ;
4 at inari ku, a king laguiu ning Guinu tang Jesus, inyang
mak^tipun tamu king metung, ikayu ampon ing kakung
espiritu, atiu kekatamu ing upaya na ning Guinu tang Jesu8,
6^ i ing anti kaniti miabye ya kang Satanas, bang king
kalasak na ning laman bang ing espiritu miligtas ya king aldo
na ning Guinung Jesus.
I. TAU eOBmrO 5 & 6. 409
6 E mayap ing kekong pamagmaiangal. { E ]ru wari balu
a king ing ditak a levadara ipaknmbo ne ing mabUug a masa I
7 Magiinis kaya king matuang leyadura : uling ing kekatang
Pasoua miain ya naman, a yapin, i Oristo.
8.1nya pin pangitinan tamu ing kdeatang pista ; e king
matuang leyadura, aguiang king levadura na ning marawak a
pamanisip at ning dewakin, nung e karing tinape a alang
levadura ning katunayan at ning katutuan.
9 Binulat ku kekayn, king sulat a ita, king e ko makiabe
karing makipangalugud :
10 e ing buring sabyan a tune karing makipangalugud keti
king yatu, at karing maingguit man, at karing mapanyupii
man, at karing sasamba man karing anito : uling nung makan-
yan kailangan ing mako kayu king yatu.
11 Dapot, antina ning yang maliiyari, sinulat ku kekayu
king e ko< makiabe kaninumang ma]rayaus kapatad, nung
makipangalugud ya, o mapaningguit ya o sasamba karing anito,
o mapanagkas, o malasing, o mapanyupil ; king anti kaniti, e
ko makipangan man.
12 ITling nanung kabaldugan kaku nung atulan ku la ding
king lual ? i'Eyo atulan ding king lub ?
13 Dapot ding king lual atulan no ning Dios. Ilako ye pin
itang taung marawak king libutad yu.
Pintas hing piamantum ding mikakapatad.
£i ^MANGANGAS ya ing ninuman kekayo nung atin yang
^ piamanuan salang king metung, ausan neng payatul
arapan ding e banal at e king arapan ding banal?
^ i&yu wari balu king ding banal ilang matul king yatu?
a't nung ing yatu atulan ye, ^ e ko wari matampang matul
king bague ft alang kabaldugan?
3 ^E yu balu king atulan mi ia ding angeles? lalu na pa
ding bague dikil king bie a iti.
4 Nung mirinan kong piamanwan tungkul king kabagayan
king bie a iti, iWlili yong maguing ukum ding kulang a pama-
kamai king Iglesia.
5 iSasabyan ku kekayu iti bayung ikarine! ^Makanyan
pin e malyaring mayakit kekayu ing metung man taung biasa,
a dapat makaatul karing keang kapatad,
410 L TAU eOBINTO 8.
6 nnng e, ing kapatad pandalam ne ing keang kapated^ at
iti king araptn ding sasalpantaya ? O
7 Ngeni pin, metung nang kasalanan a . mabayat king
kekayu, a miamanu ing metung^ at metung kekayn. ^ Bakit e
yu lalung pibabatan ing e matulid ? ^bakit e yu lalupg apsipain-
tuluting mapirait kayu?
8 j Dapot ikayu murin daraptau yu ing e onrtulid at mamira^
kayu, at iti karing kekong kapatad!
9 ^E yu wari balu king ding e banal e re manan ing kaari-
anna ning Dios? ; E ko paipirait l ; aguiang^ ding makipanga-
lugud aguiang ding sasamba karing anito, aguiang ding paliwas
man, aguiang ding maganting babai man, ding makipangatawan
lupang lalalS,
10 aguiang ding mapanako, aguiang ding maingguit, aguiang
ding malasing, aguiang din^ mapi^nagkls^ ding mapaniupl» e
le manan ing kaarian na mng Dios !
11 ; At anti la kareti ding mapilan kekayu : dapot mewas na
kayu at melinis na kayu, at metanggap na kong banal, kii^g
laguiw ning Ghiinung Jesu-CriBto,. at king Espiritu na tAo^
kekatang Dios !
Ding kekatang hatawan dake nong J^sU'Cri6ta.
12 Ding anggang bague kaku katulirsin, d^pot e di^g k^ad:>a-
gana pakinabangnan ; ding anggang bague kaku katuliran ;
dapot e ku manginu kesuinUraan kar^.
13 i Ding pamangan tungkul la king atian sasabyan yu, at
ing atian tungkul ya king pamangan ! dapot ing Dios ^ran na
ita, makanyan mu naman deti. Ing katawan makanyan man
e king pamakipangalugud, nung e king Guinu Ja ; at ing Guinu
king katawan ya :
14 at ing Dios e mu bukud pepasubliap^ ^eng mebie ii^
Guinung Jesus, nung e itamu man pasubli^tn na kataog mie
king pamamilatan na ring keai^ upaya.
15 ^E yu balu king ding kekong katawan dfitke n^ la nilig
katawan nang Oristo? <^Kuanan ko pin ding dake nang
katawan Oristo, at gawan kong dake na ning ke^tawan na ni^g
metung a babaing patutut ? i E malyari !
16 iE^yia wari balu king • iteng makiabe king metung a
babaing patutut makisanmetung yang katawan kea? uli|3g
sasabyan na nin^ Kasulatan : Ding adua metun^ la mu Iwitan.
I. TAU OORINTO 6 & 7. 411
17 Dapbt itang noakiabe king Guinu» kasanmetung yang
espiritu kea.
IB I Tumakas kayu king pamakipangalugud ! Nanumang
aliwang kasalanan a kakamtan na ning tau king hial ning
katawan ; dapot ing darapat king pamakipangalugud, mika*
kasala ya tolang kir^ kea muring katawan.
19 ^E yu wari balu king ing k^song katawan templo ne
ning Bspiritu Santo, a atiu kekayu, a tinggap yu king Dk» ?
^ At aliwa ikayu ing makibandi king kekong aarili ; ulSng
mesali kayung maragul a alaga ; paligayan ye pin ing Dios king
kekoDg l^tawan.
Pakihat haring tau Gorinto dikil hing pamiasawa,
^ INGUIIi king bague-bague a sinulat ya kanaku : Mayap
^ sana king ing lalaki e ya sasalang babai ;
2 dapot kin^ uli na ning pamakipangalugud, ing balang
lalaki mikasanli ya sang asawa na, at ing balang metung a
babai a sarili nang asawa.
3 Ibye nasa ning lalaki king keang asawa ing katampatan
kea, at makanyan mu naman ing babai king keang asawa.
4 Ing babai aliwa ya ing makibandi king tune nang katawan,
nung e king asawa ya ; at makanyan mu naman, ing asawang
lalaki aliwa ya ing makibandi king tune nang katawan, nung
e king babai ya.
6 E ko mipamirait ing metung at metung kekayu, nung e
mn king pikasundwan, king misan a panaun, bang mipuk kong
lubus a lubi» king panalangin ; at mibalikayung miabe bana
kong e tukswan Satands king uli na ning kekong e kapanga-
watan.
6 Dapot iti sasab^'an ku kekayu king dala na ning kapain-
tulutan e king dala na ning utus :
7 inyapin buri kusa king ding anggang tau mianti la ngan
kaimku. Dapot ing balang metung atin yang sarili nang kalam
king Dios, ing metung king anti kaniting bague, at ing raetung
king ainti kanita.
8 Dapot sasabyan ku karing e talasawa ampon karing
babaing mebalu : Mayap karela nung manatili lang makanyan
anti Kanaku.
4ia I. TATJ CX5KmTO 7.
9 Dapot nnng e la makapibata, makiasawa la : oliBg mayap
ing malaasawa a king maduluk.
10 Kariug talasawa makanyan man iyatns ku, dapot aliwa
aku, nmig e ing Guinu : King e yasa kateiwani ing babai king
keang asawa ;
11 (uling nung kawani ya, manatili yang e makiasawa, o
kaya makikasandu ya king keang asawa); at ing lalaki e ne sa
lalakwan ing asawa na.
12 Dapot karing aliwa, sasabyan ku, aiiwa ing Guinu:
Nung ing ninu mang kapatad a lalaki atin yang asawa a e ya
sasalpantaya, at nung lub na ing manuknangan yang abe na,
e ne sa lalakwan.
13 At ing babaing makiasawang e sasalpantaya, at nung lub
na ing manuknangan yang abe na, ya e ne sa lalakwan ing
keang asawa.
14 Uling ing asawang lalaki a e sasalpantaya magbauEd ya
king keang asawa, at ing babaing e sasalpantaya magbanal ya
king keang asawa : king aliwang kabagayan ding kekong anak
marinat la ; dapot ngeni banal la.
15 Makanyan man nung ing e maniwala kakalitua ya, ksdilna
ue ; e makasakup king pangayalipnan ing kapatad a ialaki, o
ing apatad a babai king anii kaniting bague : dapbt ing Dios
inaus na katamu bang mie king kapayapan.
16 Uling ({makananu mu ping balu, ofa babai, nung aligtas
me ing asawa mu? ^o makananu mung balu, oh asawang
lalaki, nung aligtas me ing asawa mu ?
17 Dapot dikil king pirake na ning Guinu king balang
metung, at dikil king pamauyaus ning Dios king balang metung,
makanyan yang lumakad : at makanyan ing iyutus ku karing
anggang Iglesia.
18 ^ Meaus ya ing uinuman nung metuli ya ? E sa malya-
ring e tuli. ^King e pangatuli meaus ya ing ninuman? E sa
malyaring patuli.
19 Ing pangatuli alang nanuman, at ing e pangatuli alang
nanuman ; dapot ing makikabaldugan ya ing pamanupad
karing utus na ning Dios.
20 lug balang katau manatili ya sa ketang pangayaus a
keyaus na.
21 fj Meaus ka king bang ika alipan ka ? E mu sa gunam-
gunaman iti ; mayap nung ika namau malyari kang maguing
timawa ka, palusuk mung gamitau ing katimawan.
',•■■«1"
I. TAU GOBIKTO 7. 418
22 Uling ing meaus king Gniim, inyang alipan ya, thnawa
ne Idng Gainu: makanyan mu naman, ing meaus iiung timawa
ya, alipan neng Cri8to.
23 Mesali kayung maragul a alaga; e ko sa malilyaring
aUpan ding tau.
24 Kapatad, ing balang metung manatili ya sa king Dios
ketang pangabilyan a keang keyaus.
25 Tungkul karing dalagang alang bakas ala kung utus
ning Guinu ; dapot babye ku ing kakung pamibalak, antimong
migkamit pakalulu ning Guinu bang maguing katampatan
king kapanaligan.
26 Aku isipan ku king iti mayap, king uli na ning kalung-
kutan a atiu babo tamu ; sasabyan ku, king mayap a king ing
tau manatili ya king sadyang bili na.
27 ^ Makatali ka king ba^i ? emu sa pagpilitan mabulus ka.
^ Makakalag ka king babai ? e ka sa manintun babai.
28 Dapot makiasawa ka man sa, e ka mikakasala ; at nung
ing metung sang dalaga makyasawa ya, e mikakasala. Dapot
ding anti kareti midinan lang kalugman king laman ; at aku
buri ku sa ing iligtas da kayu.
29 Dapot iti sasabyan ku, kapatad : Ing panaun a makatagan
makuyad kekatarau; bang karing lalaking ating asawa magu-
iug antimong ala lang asawa ;
30 at ding manangis, maguing anti la mong e manangis ; at
ding naagsaya, anti la mong e magsaya ; at ding manyali, anti
la mong alang ababandi ;
31 at ding gagamit king yatu, maguing anti la mong e
mimiguit ing pamangamit : uling ing kaugalyan king yatu
lilipas. *
32 Dapdi ak;u buburian ku sa king magbibli kayung alang
kaligaligan. Ing e talasawa, magkapilit ya kin^ kabagayan na
iiing Guinu, isipan na nung makananu yapg makapalugud king
Guinu ;
33 dapot ing talasawa, magkapilit ya king kabagayan king
yatu, isipan na nung makananu yang makapalugud king babai.
34 At ating pamialiwa ra ing babaing talasawa ila ning
dalaga. Ing e talasawa magkapilit ya king kabagayan king
Guinu, bayang magbanal, king katawan anti naman king
espiritu : dapot ing talasawa, magkapilit ya king kabagayan
414 I. TAU OOMNTO 7 & a
nkig yatii, iaipan na mmg mabinaim yang makapahigod Idng
anwana.
35 At iti sasabyan ka kekayn dikil kingkekang pakinabang ;
e kiog baia kong siloan, nnng e king bague a katimtunaoan»
at bakong makasayn king Gninn king alang kabalanan.
36 Dapot nmig ing ninnman kipan na bog e ya makapag-
timtiman king keang anak a dalaga» nnng lomipas ya king
pangasampaga ning keang panann a e makiasawa, at nnng
mipakanyan,daptannaBaingbarina; emikakaaab; imakia-
tewa na la I
37 Dapot ing matatag king keang posOt nong ala ya kani-
ting kapagnasan at ya ing makibandi king sanli nang ^boiian,
at inari na king sarili nang paso king ingatan ne ing keang
anak a dalaga, nong makmyan ing daptw, mayap ing
daptan na..
38 Nanapata ing papakiaaawa Idng anak a dalaga, mayap
ing daraptan na, at ing e papakiasawa kea, mayap ing darap-
tan na.
39 Ing babaing taJasa wa atia lalam ning katnngkalan kabang
panaan a mabie ya ing keang asawa ; dapot nang ing asawa na
mete ne, mipaintolatan ne a makiasawa king bori na ; king
makapaminta king Goina.
40 Dapot lala ya pang noan nang manatili ya king sadya
nang bUi, dikil king kakong pamibalak ; at isipan ka Im^ aka
man atin ka king Espirita ning Dios.
Pakibat king kuta/ng ding tau Gorinto dikil king
pamangan a miain karing anitu.
Q TUNGKUL karing bagae a yain king pamidaan kaiing
^ anito : .Bala tama king itangan atin tang kaokolan. Ing
kaakalan magpalala, dapot ing lagad patibe.
2 Nong ninaman isipan na king biasa yang ditak, nanaman
ala ya pang bala antimo ing dapat pakibalaan :
3 dapot ninoman ing malagad king Dios, ing anti kaniti
kakilala ne.
4 Tangkul pin king pamamangan karing bagae a miain king
pamaniaan karing anito, bala tama.aking ing anita alang
kabaldagan king yata, at ala nang Dios nang e ma metnng ya
kabud.
L TAU OOBINTO 8 & 9. 415
5 Uling a.giiiamang ating ma^rayaus dioses, king banaa man,
keti Btdip man (antimong dakal la ding dioses at dakal la ding
panginnan) ;
6 dapot Idng kekatamn metung ya kabad ing Dios, ing Ibpa,
a penibatan na ning sablang bagne, at itamn kea tamu ; at
metung ya ma kabnd ing Guinu, i Jesu-Cristo, king pamamila-
tan na, ding sablang bague, at itamu king pamamUatan na.
7 Makanyan man, ala karing sabla ing pamangilalang iti ;
nong e ding mapikn, pablasang atiu kaiela angga ngeni ing
kaugalian dang pamangamit karing anito, maman^an la kating
bague a deta ani»mo karing bague a ain a midaun kmg metung a
anito ; at ing keang pilubluban, pablasang mayna, mamawa ya.
8 Uapot ing kanan e na katamu panabilin king Dios : at e
tamn marawak nung e taniu mamangan, at e tamu naman
kumayap nung mamangai^ tamu.
Q Dapot mingat kayu, e sana king nanumang bagi^ iting
kekong katimawan malyaring katakiran da ding mangaina.
10 Uling ninuman ing manakit keka, a atin ka king paman-
gilalang iti, a makalukluk king dulang Idng pisamban na ning
anito, (56 mipasOsnangan ing keang pilubluban, antining maina
ya, bang inangan ya karing bague a miaio king pangadaaa
karing anito?
1 1 I Maningat ka, sasabyan ku ; uiing king uli na ning kekang
pangakilala malyari yang mate ing maina, ing kapatad a king
uli na i Gristo m^ ya t
12 At nung mikasalang makanyan salang karing kapatad,
at nung sugatan ya ing pilubluban dang manamdaman, salang
kang GriBto mikakasala kayu.
13 King uli na niti, nung ing pamangan makatakid ya Idng
kakung kapatad, e na ku mangan laman kati kapUan paman,
bang e ya mitalnd king uli ku ing kakung kapatad.
Katimatean at kaiampatan na ning apostol.
Q ^E ku ap6stoIV ^E ku timawaV ^E ke ikit i Tesus a
^ kekatang Guinu ? <? E ra ko dapat king Guinu ?
2 Nung karing aliwa e ku apostol, kekayu rauman apostol
ka; uling ing tatak ning kakung pangaapostol ikayu muriu
king Guinu.
416 L TAU OORINTO 9.
8 Iti yang kaknng tntatnl dikil karing kakn kukntang.
4 ^ Ala ta waring katnliran mangan at minum?
5 (^Ala tang katuliran mituki nukarin paman metung &
asawang a sasalpantaya antimo ding aliwang apostol, at ding
kapatad king Guinu, ampon i CefiBU3 ?
6^0 bukud aku ampon i Bernabe ing alang katuliran a e
dapat?
7 (}Ninu ing sumuyung anting sundalus kapilan man king
sarili nang gugul ? ^ ninu ing tatanarn uvas, at e ya mamangan
king bunga na? ^o ninu ing papastul king metung a kawan,
at e magkabye king gatas ning kawan ?
* 8 i Sasabyan ku wari iti dikil mu king kaugalian ding tau ;
o e na sasabyan ning kautusan mu naman iti ?
9 Uling makasulat king kantusan naug d^bises : Eme dudnan
busal ing yaeang dadara. ^ Ding vaca wari ilagg ingatan nang
makanyan ning Dios ; «
10 o sasabyan nang tune iti king uli tamo? King alang
kapikakunuan misulat king uli tamu : uling ing sasarul, dapat
yang sarul makikapanaligan, at ing dadara, dapat yang duma-
rang makikapanaligan a mirakayan.
11 Nung ikami tinanam keng dikil kekayu king bague tung-
kul king espiritu, ^maragnl a bague ing pupulan miii^g kekong
bague a dikil king laman ?
12 Nung ding aliwa atin la king anti kaniting katuliran yu,
i lalu na pa ikami ? Makanyan man e mi guinamit ing katu-
liran a iti ; nuug e bagkus, ing sabla pibabatan rai, ban e magn-
ing makapangabala nanuman king evangeIio nang eristo.
13 ^E yu balu king ding darapat karing banal a bagne,
mamangan la karing bague tungkul king Pisamban, at ding
susuyu king altar karake no ning altar?
14 Makanyan mn naman inutus na ning Guinn, king ding
manaral king evang^lio, mabibie la king evangelio. .
Keala ruMig nasa at pamanlugud Pablo.
Ing bayaning Gristiano.
15 Aku makanyan man e ku guinamit; isann man king
kataliraii a iti ; at e ku susulat ing bague a iti bang kaku makan-
yan iug marapat ; j uling mayap pa kaku ing mate, ketang
p£talanang kabaldugan ning ninuman ing kakung pagmarangal I
I. TATT eOElNTO 9. 417
16 luyapin aguiang panaral ke ing evangeIio, nanutnan e
ku pagmarangal ; uling katampatan, kanakung mibili ; uli ping
i kalulu naku ! nung e ke ipanaral ing eyangelio.
17 Uling nung daraptan ku iti king tune kung kaburian, atin
kung ablas ; dapot nung king pangapilit mu, uling katungkulan-
nang talaga ning talasiasat a mipaniwala kanaku.
18 ^lsanu pin ing ablas ku? Iti, a king pamanaral ku
king evangelio, bibili ku king ing evangelio nang Gristo
alang bayad, e ata e ku guinamit ing lubus kung katuliran
king evangelio,
19 Uling aguiamang aku timawa ku tungkul karing sabla,
pepayalipan ku karing sabla, bang makayagyag kung lalung
dakal
20 Inya karing Judios meguing anti kung .Tudio, bakong
ayagyag ding Judios; karing atiu lalam ning kaatusan,
antimong atiu lalam ning kautusan (aguiang aku ala ku lalam
ning kautusan),. bang ayagyag ku la ding atiu lalam ning
kautusan ;
21 karing alalu king kautusan, antimong alang kautusan
(aguiang ala ku king kautsan dikil king Dio^, nung e lalam
ning kautusanang Gristo), bakong ayagyag ding ala kmg
kautusan.
22 Karing maina meguing anti kung maina, bakong ayagyag
ding maina : meguing anti ku ngan karing malda, bang lang
makananu paman aku aligtas ko sa ding mapilan.
23 At daraptan ku ngan king uli na ning evangelio, king
bang pati na ing karing aliwa, aku man mirakayan ku kea.
24 (i fi yu pangabaluan king ding pupulai king pipupulayan
pupulai langan, dapot mistung ya mu ing tatanggap ablas?
j Inya pasipulai kong raakanyari bakong magkamit I
25 At detang anggang makilaban king pipupulayan, maniti
la king sablang bague. lia king katutuan daraptan da iti bang
akamtan de ing eorona a masisira dapot itamu, ing metung a
eorona a e masisira.
26 Aku pin pupulai kung anti kaniti, antimong e pupulai
king pamakipangalnaa ; makanyan kung makilaban, e antimong
susugat king angin :
27 dapot pakidaigan ke ing katawan ku, at susupilan ; mag-
isang king makananumang bague, kaibat kung menaral karing
aliwa, aku murin miaskuil kung anting e katampatan.
118 I. TAU eORINTO 10.
E taya tutuksuan in-g Dios a antiim ing depat
na ninn Israeh
10
UlilNG e ku buri ing e yxx pangabaldan kapatad, king
ding kekatang mangatwa ilangan atilu lalam ning biga,
at ila ngan dinalan la libutad niug dayatmalat ;
2 at ila ngan mebinyag la kang Mds^ kiug biga ampon
king dayatmalat ;
3 at ilangan mengan la king metuug mung pamangan
espiritual,
4 at ilangan mininum la king metung muog inuman espiri-
tnal ; uling miniuum la kanitang batung espiritual a tataki
karela : at ing batung ita ya i Gristo.
5 Makanyan man, karing keraklan karda e no liguran ning
Dios ; inya pin digsa no king ilang.
6 At ding bague a deti a alimbawa kekatamu, baping itanm
e ta mangadiria king bague a mangai-awak, antimoila man
mengadiria la.
7 E ka^ru naman sasamba karing anito, antimo ding
mapilan hsirela ; dikil king makasulat : Linukluk ya ing
balen bayang mengan ampon mininum, at tinalakad la bang
mamialungan.
8 E tamu naman darapat pamakipangatawan king e asawa
antimo ing depatan da ding mapilan karela, at miragsa la king
misan a aJdo ding adwang pulut, t, atlung libu.
9 E taya naman tututeuan ing Guinu, antimo ding^mapilan
karela titeuan de, at mengamate lang mekeat ubingan.
10 E kayu naman malmura, antimo ding mapilan karda
malmura la at mengamate la king manlasak.
11 At ding bague a deti milyari karela apaka da la, at misulat
bang makaibye pangabaluan kekatamu, a disnan na ning kawa-
kasan na ding panaun.
12 Inya pin, j ing mimisip king ya makatalakad ya, mingat
ya bayang e miragsa !
13 ]f' ko mirasnan nanumang tuksu a e na kakametung ning
karing tau : dapot tapat ya ing Dios, a iti e na paintulut king
tuksuan da kayu maiguit ketang aguiu yung pilmtan ; nung e,
kalangkap ning tuksu, gawan na ne naman ing dalan na ning
pamanal^, bayung mslyaring apibata.
^r^
I. TAU eOBINTO 10. 419
Ing pamanyamhang anito, pamaldkametung
karing demmio.
14 Eing uli na niti, kakang kaldgoran, ] tumakas kayu king
pamanyamba karing anito I
15 Antimong karing mangabyasa a sasabyan ku kekayu iti ;
atulan yu iting sasabyan ku.
16 Ing kopa na ning kanuanan a pepanuan tamu, ^^ aliwa
ing pamakiagum king daya nang Gristo ? Ing tinape a ^inisi
tamu, (^aliwa ya ing pamakiagum king katawan nang Oristo?
17 Uling metung ya mu kabud ing tinape, itamu, bistat
dakal tamu, metung tamu mung katawan; uling ita ngan
mirake-rake tamu keting tinape a metung ya mu kabud.
18 jLawan ye ing Israel, a dikil king laman! ^Ding
mamangan wari karing ain, ala lang pama^gum Idng altar?
19 ^Nanu prn ing sasabyan ku? ^a king ing midadaun king
ain karing anito ating kabaldugan? ^^6 ing anito murin atin
yang kabaldugan ?
20 Bagkus pa, sasabyan ku king ding bague a ding gentiles
daraun dang yain karing demonio, yain da e king Kos : at e
ku buri ing atin kong pamakisanmetung karing demonio.
21 E ko makainum king eopa ning Guinu, ampon king eopa
ding demonio. E ko makapakirake lang dulang na ning Guinu,
at ]£ng dulang da ding demonio.
22 ^Yayagyagan taya ing Guinu? ,jMasikan ta pa wari
kea?
ing kati$nawan a eristianoi ; ing lugud,
23 Ding anggang bague matulid la, dapot e deti ngan karam-
patan la. Ing anggang bague mipaintulot, dapot e ing sabk
mftg9imit Dgan king pamagtibe.
24 E nasa panintunan ning ninumaningkeahgsarili, nung
e balang metung king ikakayap na ning kaiupang tau.
25 Ing anggang pisasali king pipapagtindan, kanan yu, e
lumakad pamung mangutang king uli na ning pilubluban a
rpikakunu ;
26 uling king Guinu ya ing gabun, at ing keganaganang
makalaman kea.
27 Nung agkatan na kayu ning metung karing e sasalpanta-
ya, at bisa kong ume, ing keganaganang ibiU ra king arap yu.
4S0 r. TAU eoBnm) lo & ii.
kanan yo, e ko lamakad pamnng mangntang king nli na mng
pilnblnban a mikaknnn.
' 28 t>apofc nnng ing ninn man sabyan na kekayn : j Iti
midann a ain ! E yn ^kanan, king uli na nitang sinabi keka,
at king nli na ning pilublnban.
29 Pilubluban, ngaku, e ing keka, nung e ing king aliwa ;
uling ^ bakit miatulan ing kaknng katimawan king pilubluban
ning aliwa ?
30 Kung aku king kalam a dake ku king Dios, ^bakit
malyari kimg malibak kiug uli na ning pamipasalamat kn ?
31 Inya pin mamangan ko man, miminum ko man, o
nanumang bague ing daraptan yu, daptan yn ngan king kapu-
idan na ning I)io6.
32 £ ko l^bye kasangkanan king matakid, agniang karing
Judio6, aguiang karing Gri^os, aguiang king Iglesia na ning
Dios:
33 antimu naman aku king keganagana pagpilitan kung
makapalugud karing malda, e ku panintunan ing sarili kung
pakinabang, nung e ing karing malda, bang miligtas la.
~| ~| MAGUING talatulad ko pin sa kanakn, antimo aku kang
-'"'- Gristo.
DiJdl king yas da ding hoLbai king Iglesia.
2 Aku pupnrian da kayu, kapatad, a king k^naganang
ba^e gaganakan yu ku, at tatandanan yung matibe ing kakung
tuturu, antimo ing binye ku kd&a^ni.
3 Dapot buri ku ing abalu yu kinging peka bnntuk da dii^
anggang tau i Gnsto, at peka buntuk na ning babai ing lalaki,
at ing p^a buntuk nang Gristo iug DioB.
4 Ding anggang lalaking manalangin 6 mannla, nnng maki-
takap ya ing buntuk na, lalako ne puri ingkeang buntnk.
5 Dapot ding anggang babaing manalangin 6 naannla a
alang t^Iikbung a buntuk, lalako ne pnri ing keang buntuk ;
uling anti ya muring inurud.
6 Uli ping nung ing babai e magtalikbung panrud ya ns^an :
dapot nnng kamarinayan king baboi ing nnid ya 6 gnitgatan
ya, magtaUkbung ya.
I. TAU eOKTNTO 11. 421
7 ITling ing lalaki king katutaan e ne dapat talikbangan ing
keang buntnk, antina ning yang larawan^na at ligaya ning
Dios ; dapot ing babai yang ligaya na ning lalaki. i
8 Uling ing lalaki e ya iang babai, nong* e ing babai king
lalaki ya ; ^
9 at king katutuan, e ya melalang ing lalaki king uli na ning
babai, nung e ing babai king uli na ning lalaki.
10 Inya pin ing babai dapat yang magdalang tanda babo
na ning keang buntuk king kayupayan na ning asawa, king uli
ra ding angeles.
11 Makanyan man, e malubus ing lalaki nung alang babai,
aguiang ing babai nung alang lalaki, king Guinu.
12 Inya pio antinaniog ing babai king lalaki ya, makanyan
mu naman ing lalaki king pamamilatan na ning babai ; dapot
ding sablang bague king Dios la.
13 jAtuIanyu king kekong sarilil ^bague a kasinsinan a
ing metung a babai manalangin ya king Dios a e makatalikbong?
14 ^ B wari ing kaugalian munaman ya ing tuturii kekayu
nung ing lalaki mak^ba ya buak, metung a kayalang puri kea?
15 Dapot nung ing babai makaba ya buak, metung a kapu-
rian kea : uling ing buak a makaba miabye kea a panakap.
16 Dapot nung ninuman anti yang makasalangsang, maka-
gaiu nang sabyan king ikami ala keng kaugalian king anti
kaniti, at makanyan mu naman ding Iglesia na ning Dios.
Kaguluan a depatan da karing pulung — Ing
pamanyapat king santong apunan.
•
17. Dapot king kapabaluan kekayu kaniting makatuki, e ra
ko pupuryan ; anti na ning mititipun kayu, e king bang lalung
ikakayap nung e king bang lalung ikarawak.
18 Uling, king makaunang dili, daramdaman ku a king
pamitipun yu kmg Iglesia, ating pamirake-rake ; atin kung
ditak a peimaniwala.
19 Inya pin malyari ing mipapagkamwa kayu, balang
mabalu ding mipamayapan.
HO Nung mitipun ko pin king metung muring karinan a iti,
e king bang mangan kayu king Apunan na ning Guinu :
21 uling king kekong pamamangan, ing balang metung
kakuananan na, bayu miras ing pamitiun-tiunan, king sariling
apunan na ; at ing metung danupan ya, at ing metung malasing
ya. •
423 1. TAU eOBINTO 11 & 12.
22 i Nanu 1 i Ala kong bale a pipangadaji at pinuman? ^ O
paalan yeng alaga ing Iglesia na ning Dios, at pakarinayan yu
la ding ala nanuman ? ^, Nanung Babyan ku kekayu ? ^ purian
da kayu kaniti? j E ra ko purian !
23 Uling aku tinggap ke king Guinu ing binye ku naman
kekayu : king ing Guinung Jesu8, king bengi muring miabye
ya, dinamput yang tinape ;
24 atkaibatnangpepaBalamat, pinisineatsinabina: {Kuma
kayu, niangan kayu ! [ Iti yang kakung katawan, a king uli
yu mirake ya ! j Daptan yu iti king kapigaganakan kanku !
25 At makanyan murin kinua ne ing oopa, kaibat ning
pamanapun, nganang sinabi : j Ing oopang iti yang Bayung
Tanda king kakung daya ! ] daptan yu iti, halang minum kayu
kea, kiiig kapigaganakan kanaku !
26 Uling balang mangan kayu king tinape a iti at minum
kayuking oopang iti, babalita yu ing kamatayan na uing Guinu,
anggang ya e datang.
27 King uli na niti, itang mangan king tinape 6 minum
king eopa ning Guinu a e karampatan, mikasala ya tungkul
king katawan na at daya ning Guinu.
28 Dapot siasatan na ing sarili na ning balang metung, at
kanita mangan ya king tinape, at minum ya king eopa,
29 Uling ing maraangan at miminum a e karampataii
mamangan ya at miminum parusa king keang sarilii nung e re
kikilalanan ing katawan na ni^g Guinu.
30 King uli na niti ding dakal kekayu mangaina la at ating
sakit, at dakala ding matudtud.
31 Dapot nung atukn tamu ing kekatang sarili, e tamu
miatulan.
32 Dapot nung miatulan tamu, miparusan tamu kmg Guinu»
bang e tamu miparusan kayabe na ning yatu.
33 King uli na niti, kakung kapatad, nung mitipun kayu
bang mangan mipapanaya kayu ing metung at metung.
34 Nung ninuman danupan ya, mangan ya bale ; bang e ko
mititipun dikil king kaparusan. At ding aliwang bague sale-
sean ku kanyang ayan da kayu.
PamialiweL na ning kalam a dikil king espiritu,
1 0 AT tungkul.karing kalam dikil king esioritU) kapatad^ 6
ku buri king e yu balu.
._- 4
I. TAU eOKINTO 12. 4^
2 Balu yu a inyapg gentiles kayu, miataS kayu king tauli ra
ding anitong pipi, king kaisanumang paralan a pangaatad yu.
3 King uli naniti pabalu ku kekayu, king ala ninuman, nung
manyabi ya dikil king Espiritu Santo, sasabyan na : I Jesu8
makasakuil ya ; at ninuman e na asabi : j i Jesu8 ya ing Guinu!
nung e king pamamilatan na ning Espiritu Santo.
4 At ating miaaliwang kalam, dapot metung ya murin ing
Espiritu :
e5 at miaaliwa ing 'kapaningatan, dapot metung ya murin
ing Guinu ;
6 at ating miaaliwang pamaniapat, dapot metung ya murin
ing Dios, a iti daraptan na ing keganagana karing sabla.
7 Makanian man king balang metung raiabye kea ing pami-
pasiag ning Espiritu dikil king pakinalwing ding malda.
8 Uling king metung, king pamamilatan;Jna ning Espiritu,
miabye kea ing amanu ning kabiasnan, king aliwa, amanu
ning pamangilala, dikil murin kaniting Espiritu :
9 king aliwa, kasalpantayanan, king anti murin iting Espiritu,
king aliwa kalam king pamanulu, kaniti muring Espiritu ;
10 king aliwa, kapaintulutan king pamaniapat raala ; king
aliwa pamanula ; king aliwa paraangilala king Espiritu ; king
aliwa, miaaliwang amanu ; king aliwa, kasalesean king amanu.
11 Dapot deting keganaganang bagne daraptan na la nitatog
metung at iti muring Espiritu, pirake-rakayan na king balang
metung dikil king buri na.
Pamikametung ning katawan king bistat ding dake na
niU miayaliioa la.
*
12 Uling nung makananung ing katawan metung ya murin,
dapot dakal ya dake, at ding anggang dake ning katawan,
aguiang dakal la metung la muring katawan, makanyan, ya
naman i Gristo.
13 Uling king metung muring Espiritu itangan mebinyag
tamu, batang maguing metung mung katawan, aguiang Judios
taman 6 Griegos man, aguiang alipan taman 6 timawa man,
at ita ngan pepainum na katamu king metung muring Espiritu.
14 Uling ing katawan e ya metung mung dake, nung e
dakal ya.
424 I. TAU GOErNTO 12.
15 Nung sabyan na ning bitis: Antina ning e ku gamat, e
ku king katawan ; e king uli na niti e ne king katawan.
16 At nung sabyan na ning panamdam : Antina ning
e ku mata, e ku king katawan ; e king uli na niti e ne king
katawan.
17 Nung ing mabilug a katawan mata ya, <^nu ya karin ing
panamdam ? Nung keganagana panamdam, (^nu ya magkabiii
mg pamau ?
18 Dapot ing sangkan nung inya ing Dios binili no ding
dake, balang metung karela, king katawan, yang biryan na.
19 Nung wari, t, ding sabla metung lamung dake, ^^nuya
magkabili ing katawan ?
20 Dapot pin dakal la ding dake, makanyan man metung
ya mu kabud ing katawan.
21 At e na asabi ning mata king gamat : Ala kung kailangan
keka. Ing buntuk man e na asabi karing bitis: Ala kung
kailangan kekayu.
22 Nung e bagkus, ialu la pang kailangan detang dake, a
antimong lalung mangaina ;
23 at detang dake ning katawan a babalakan tamung ditak
la kapurian, papiblasan ta la king ganap a puri ; at ding keka-
tang dake a manawang ilang lalung ating ganap a lagu ;
24 kabang ding kekatang dake a mangalagu ala lang
kailangan : dapot ing Dios pibague-bague ne ing katawan king
sarili na murin, binye ua iug maragul a kapurian king dake a
makikakulangan ;
25 ban e mirinan kaguluan ing katawan, nung e ding dake
mikaatin lang mikakametung a pamaningat king metung at
metung :
26 at kapilan paman ing metung a dake manamdam ya,
manamdam lang abe na ding anggang dake ; kap;lan man a
maputi ya iug metung a dake, ding anggang dake tumula la
ngang abe na,
27 Iko pin ing katawan nang Oristo, at balang metung
kekayu dake na.
28 At in^T Dios binili no ding dake king Iglesia, ing mumuna
dtng ap6&ti}leB, kadwa ding manula, katlu ding talaturu, layun
ing Piala, ainpop ing kalam king pamanulu, ding king paman-
yaup at kiiig pamaniakup, at miaaliwang amanu.
29 i Ding Eabla apostoles la ? ^ ding sabla manula la ngan ?
? ialataru la ngan ? ^ talapanyapat la ngang mala ?
^
I. TAU eORIOTO 12 & 18, 439
*r
30 ^atin la ngang kalam a mannlo? ^5 makapanyabi la
ngang raiaaliwang amano? jj makapanalese la ngan king
amanu ila ngan ?
31 Papot lusuk yong lalung pagnasan ding mangaragul a
kalam. At ing metung pang dalan a lalu pang marangal ituru
ke kekayu.
Lubus a kayap na mng pamanlugud king kaUipang tau.
1 O NUNG manyabi ku king amanu ding tau, 6 ding angeles^
-*-^ dapot ala kung lugud, meguing anti kung tangsung
kakatni, o eampanang bibiung.
2 At nung mikaatin ku king kalam ning pamanula, at abalu
kn ing anggang misterio, at ing eabkng pamangilata ; at nung
mikaating ku king anggang kasalpantayanan, nanupata ayalis
ko ding bunduk, dapot ala kung lugud, ala kung kabaldugan.
3 At nung pirake-rakayan ku ing kayatinan ku at ibye kung
pakan karing kalulu, at nung ibye ke ing katawan ku bang
dulukan, dapot ala kung lugud, ala kung pakinabangnan.
4 Ing lugud mapiiba^ta at mamu a lub ; ing lugud alang
diria, ing lugud e mapagparangalan, e ya palalu,
5 e manugaling alang kasinsinan, e na panmtunan ing
keang sarili, a paimua, mapanupaya ya king kaalipitan,
6 e ya tutula king marawak, dapot makitutula ya king
kakltuan ;
7 ing sabla pibabatan na, ing sabla paniwalan na, ing sabla
panaligan na, ing sabla yayamyaman na.
8 Ing lugud kapilan man e kumulang : dapot atin yang
pangamanula, mangapupus ; maguingatin yang pamanga-
manu, tuknang la ; maguing atin yang pamangilala, mapupus.
9 triing ditok muman akikilala tamu, at ditak muman
auula tamu ;
10 dapot nung datang ya ing tune, ing e tune mapupus ya.
11 Inyang anaku, manyabi kung anting anak, mimisip
kung anting anak, mangatuliran kung anting anak ; dapot
ngening matwa naku, likwan ku na ing pangaanak.
V2t Uling ngeni binang madalumdum a akakit tamu, anti-
mong* king pamamilatan na ning metung a salamin, dapot
kaibat na, mikakit a miarap ; ngeni akilala ku ditak mumafn,
dapot kanita akilala ku nung makananu naman a aku maid-
kilala ku.
m I- TAU eORINTO 13 & 14.
13 Ngeni pin manatili ing kasalpantayanan. ing kapana-
ligan» ing lugud ; dapot ing maragul kareti ing lugud.
Kayapan na ning kalam pamanula nung dihil mu
kingpamagsaUta.
14 TUKIAN yu pin ing lugud ; dapot lalu yong lusuk
pagnasan ding kalam tungkul king espiritu, dapot lalu
na pa ing pasipanula ka yu.
' 2 Uling ing manyabi king aliwang amanu e manyabi
karin^ tau, nung e king Dios ; uling ninuman e n^ at^'talastas ;
aguiang manyaU ya king espiritu ning misterios.
3 Bagkus pa, ing manuk, manyabi ya karing tau, dikil
king katibayan, dikil kipg usuk, at dikil king kali^bangan.
4 Ing manybg^i king aliwang^ amanu, ps^pagtibaytm na ing
keang sarili ; dapot ing manula, papagtib^.yan ne ing Iglesia.
6 Aku bi^uryan ku sa king ikongan manyabi kong aliwang
amanu, dapot lalupa sana ipg manula kayi; : at maiguit ya
itang manula ketang maayabing ali^^ang am^nu ; subali mu
king makaibye yang kasalesean king anianu, ban ing Iglesia
*^ngg»P ywg pamagtibe. .
6 Ngeni pjn, kapatad, ni?ng ayan da kayung manyabi king
aliwang amanUf ^ nanung pakinabangnan kukekayu? ^At
makananu ra kong pakinabangnan bukud mu nung man]^%bi
;ku kekayu king pamamilatan ^a ning pamipasiag, q. ning
pangakilala, o ning pamanula, q ning pamanuru ?
7 At ding bague.mang alang bie a babie kaJtni, b^sli ya
man, o alpa, nung e la babye pamialiwa king katni^^^makana-
nung ma^Iala ing titigtig king;basli, o king alpa ?
8 Nung ing pakakak pin munye yang katping e ma}dla>Ia,
i ninung magsadya dikil king pamipamuK ?
9 Makanyan mu i^aman ikayu, nung kii^g dila e ko gung-
kas aman^ng mangayan talastasan, i n^akananupg makilala
ing kekang sasabyan ? manyabi ko pin king angin,
10 Ating, alimbawa, dakal a bague a siwala l^ng yatu ; at
metung muman alang e makdk^baldugan.
11 Nung aku.pin e ku atatalastas ing kabaldugan na ning
siwala, maguing tai? ku king aliwang labuad dikil king man-
yabi, at ing manyabi maguing metung yang tau king^aliwang
labuad kanaku.
I. TAU eOBINTO 14. 42f
12 Inya pin, ikaya mam, antina ning mangadiria kaya karing
kalam a dikil king espiritu, pagpilitan yung kumatmu kayu
kareti dikH king ikaiibe na ning Iglesia.
IB King uli na niti, ing manyabi king aliwang amanu,
panalangin na king makaibye .yasang kasalesean king aliwang
amanu.
14 Uling nung aka manalangin ku king aliwang/amanu,
ing kakung espiritu manalangin ya, dapot ing kakung kaisipan
e mamunga.
15 ^Nanu pin? Memalangin ku king espiritu, at mana-
langinka naman king kaisipan ; dalit ku king espiritu, at dalit
ku naman king kaisipan.
16 Nung makanyaUi nung babye kang bendieion dikil Idng
espiritu, ing magbili king kal»liAn na ning e biasa, ^ makananu
nang sabayan ing | Yana aa ! king kawakasan na ning kekang
pamipasalamat 1 antining e na atatalastas ing kekang sasab-
yan?
17 Uling ika king katutuan babye ,mung mayap ing pasa-
lanoat, dapot ing aliwa e ya titibe.
18 iPasalamat ku king Dios king aku manaybi kung
aliwang amanu maiguit pa keko na ngan :
19 maksinyan man king Iglesia, buri ku pang tune manya-
bing lima mung amanu king kakung kaisipan, bang makaturu
na ku man karing aiiwa, ketang apulung libung amanu king
anaanung aliwa.
20 Eapatad, e kosa magpakaanak king pamisip : king
dewakan, makanayan man, magpakaanak kayu, dapot king
pamisip magpakatau na kayu.
21 King kautusan maka^at :
Earing taung makialiwang amanu,
at karing laging aliwang labuad,
aku pakisabyan ke ing balen a iti ;
at makanyan man e ra ku pakiramdaman, ngana ning
Guinu.
22 Nanupata ing amanu malyaring tanda, e dikil karing
sasalpantaya, nung e dikil karing e sasalpan^taya ; dapot ing
pamanula malyaring tanda, e dikil karing e sasalpantaya nung
e dikil ^^aring saaalpantGtya.
23 Nung ing mabilug a Iglesia pin makatipun yaking
zs^tung mung karinan, at ding sabla manyal» la king aliwang
428 L TAU OOBINTO 14-
amanu, at lungub la ding e biasa, 6 ding e maniwala, ^e la
«abyan king mamulang kayo ?
24^Dapot nung ding sabla manda la, at luhgub ya ing
metung a e maniwala, 6 e biasa, ayagyag de ding malda ;
miatulan ya karing sabla,
25 at ing liim ning keang pusu mipabalu; at kanita,
pamanyakab na samba ya king Dios» salesean na king ing
Dips katutuan atiu libutad yu.
Karampatan king kasalesean na ningpamiHpun
hing panumyamba.
26 ^Nanu pin, kapatad? Nung mititipun kayu, balang
metung atin yang metung a salmo, atin yang metung a aral,
atin yang metung a pamipasiag, atin 3^ng metung a aliwang
amanu, atin yang metung a pamamye kasalesean king amanu.
Daptan ing sablang bague dikil king ikatibe.
27 Nung ating manyabi king aliwang amanu, maguing
adwa la o ing keraklau, titlii, at mililiwas ; at ing metnng
sasalesean na kabaldugan.
28 Dapot nung alang talapanaleee king kabaldugan, mag-
taimik yasa king Iglesia, at man]rabi ya king sarili na,
arapon Inng Dios.
2d Earing mahula, manyabi la ding adwa o atlu, at matol
la ding aliwa.
30 Dapot nung ating nanumang mesabi king fnetung
a makalukluk, magtaimik ya ing mumuna.
31 UKng ikongan malyari ko ngang manula tunggal
tunggal, bang ding sabla magaral la, at ilangan mipatulan la :
32 at ding espiritu ra ding manula masakup la karing
manula:
33 uling ing Dios e Dios ning kaguluan, nung e ning
kapayapan. Antimo ing malilyari karing anggang Iglesia
ding banal.
34 Ditig babai taimik la karing Iglesia : uling e makapain-
tulut karela ing manyabi ; dapot magbili lang sasakupan,
anting ing sasabyan na nama^ ning kautusan.
35 At nung bisa lang magaral ditak king aliwa, ikutang
da bale karing karela muring asawa : uling kanawangan a
bague a ing metung a babai manyabi ya Idng Iglesia.
I. TATJ eORINTO 14 & 15. 429
36 i Nanu ? i linual wari kekayu ing amanu ning Dios ?
^ 6 kekayu ya neiu kabud dinatang ?
37 Nung ninuman impan na king ya manula ya, 6 taung
inipaisipan king espiritu, kilalanan na a kiug ding bague a
susulat ku kekayu utus no ning Guinn.
38 Dapot nung ninuman ing bisa king pangaalang beluan,
magala yang beluan.
89 King uli ua niti kapatad, pagnasan yung lusuk ing
malyaring makapanula, at e yu babawal ing manyabi king
aliwang amanu.
40 Dapot daptan sana ing keganaganang bague king
kasinsinan at king kasalesean.
Ing pwngasuhling mebie,
1 pv PABALU ke kekayung bayu, kapatad, ing evangeliong
•*-^ penaral ku kekayu, a iti tinggap yu ya naman, a kaniti
raagtibe kayu naman,
2 at king pamamilatan na niti makakabus kayu, nung
ingatan yung parati ing arnanung panei-al ku kekayu ; bukud
mu nung meniwala kayung alang kabaldugan.
3 Uling binye ke kekayu bayu king kegauagana, ing tinggap
ku naman, a king i Oristo mete ya kmg uli na ning kasalanan
tamu, dikil karing Kasulatan ;
4 at mikutkut ya ; at sinubli yang mebie king katlung aldo,
a makaagpang karing Kasulatan ;
5 at pepakit ya kang Cefas, at karing labing adwa ;
6 at kaibat pepakit ya karing limang dalan a kapatad king
misan mu; a kareti ding keraklan manatili la mu angga
ngeni ; dapot ding mapilan matudtud na la :
7 kanita ikit neng Santiago, layun ding anggang apostoles.
8 at kaibat ding sabla, antimong kikuan, pepakit ya naman
kanaku
9 Aku pin ing malati karing ap6stoles, at e ku katampatan
mayaus apostol uling ligaligan ke ing Iglesia na ning Dios.
10 Dapot king uli na ning kalam na ning Dios aku pin at
aku ; at ing keang kalam a miabye kaku, e raealang kabal-
dugan ; nung e bagkus dinapat ku pang raaiguit karela ngan ;
dapot aliwa aku, nung e ing kalam na niug Dios a atia
kanaka.
430 I TAU eOBINTO.16.
. 11 Maguing aku man pin o ila man, makanyan ming
ipanaral, ai makanyan ing kekong silpantayanan.
12 Dapot nung panaral ya i Orisix) a sinubling mebie
libutad ding mete, ^ bakit sasabyan da ding mapilan kekayu
king alang pangasubli rang mie ding mete ?
13 Nung ala la pipg pangasubling mie ding mete, antimu
naman i Jesu-Cristo e ya sinubling mebie;.
14 at nung i Gristo e ya sinubling mebie, alang kabaldugan
ing kekeng panaral, at ing kekong kasalpa^tayaart ala mu
namang kabaldugan.
15 Bukud pa kaniti meguing saksi kaming malaram tung-
kul king Dios ; antina ning sinaksi kami tungkul king Dios,
a pepasublian neng mebie i Gristo ; at e ne pepasublian mebie,
nung makanyan ding mete e la susubling mie.
16 Uling nung ding mete e la susubling mie, i Oristo man
e ya sinubUng mebie ;
17 at nung i Oristo e ya sinubling mebie, alang kabaldugan
ing kekong kasaipantayanaii ; atiko pa karing kekong ka^-
lanan.
18 Nung makanyan ding matudtud munaman kai^ Oristo
mengamate la.
19 Nung king kaba.mung bie a iti, ing panaligan kang
Oristo, itamu ing binang alang ulaga karing tau.
20 Dapot ya ing sangkan king i Oristo sinubli yang mebie
libutad ding mete, yang mumunang bunga ra ding metudtud.
21 Antining makapyan pin Idng pamamilatan na ning tau
dinatang ing kamatayan, king pamamiiatan na naman ning
tau dinatang ing pangasubK rang mie ding mete.
22 Uling nung makananung kang Adan ding sabte. menga-
mate la, makanyan mu naman leang Orlsto ding sabla mie la.
23 Dapotbalang metung king karelang pamituki: i Gristo
ing mumunang bunga; at kaibat ding kang Oristo, king
panaun na ning keang pamanyatang.
24^Kanita datang ing kawakasan, nung ya ibye na na ing
kaarian king Dois at keang Ibpa ; pati alasak na na ing pami-
panginu at anggang katungkulan ampon kayupayan.
25 Uling katampatan king ya magari ya, angga king abili
na la ding keang kasalang lalam ding keang bitis.
26 Ing tauling kasaiang ing kamatayan, maiabag ya.
^trr^
L TAU eORINTO 15. 481
27 Uling makasalat :
Ding keganaganang bague pepasuku na la ning Dios
lalam ding keang bitis.
Dapot pati sasabyan na: Ding keganaganang bague
makasukn la kea, malino a makapasubali ya Itang pepasuku
karela dikil kea.
28 At pangasuku ra kea ding keganaganang.bague, kanita
iting Anak murin sumuku ya naman king pepasuku king
keganaganang bague, bftng ing DioB maguing ya ngan king
keganagana.
29 Nung e mu makanyan, ^nanung daptan da ding
mebinyag tungkul karing mete? Nung ding mete tune a
lubus a e la susubling mie, ^ bakit mabibinyag la pa ?
30 ^bakit naman mipapanganib tamu king balang saguli?
31 [ Aku mamamate ku aldo-aldo ! daraptan ku ing pama-
nutul a iti king uli na nitang kapurian a atiu kekayu, kapatad,
a atiu kaku kang Oristo JeQU8, a kekatang Guinu.
32 Nung aku, dikil king ugaling tau, mekipate ku karing
ganid king ]&feso, nanung pakinabang ku nung ding mete e la
sosubling mie?
j Mangan at minum tamu
uling bukas mate tamu I
38 E ko mipamirait : ing mangarawak a pamiabe sisiran
na ing mangayap a kaugalian.
34 Miguising kayu king kekong panamdara, uling ya ing
matulid, at e ko mikakasala; uling ating mapilan a alang
pamangilala king Dios : sasabyan ku iti barakong akimut king
kamarinayan.
35 Dapot ing aliwa sasabyan na : ^, Makananu lang susu-
bling mie ding mete? at ^nanung anyu na ning katawan
dang datang ?
36 i Mangmang ! ing keka muring itatanam e mie nung e
ya mate pamu :
37 at nung itanam mu iti, e mu tatanam ing katawan a ya
ing malyari, nung e ing binutil a lubas, nung wari, t, trigu
yaman, o isanuman karing aliwang binutil :
38 dapot ing Dios babye na kea ing katawan, nung
noakananu nang meyapan, at king balang bini ing keang
iiariling katiiww.
432 L TAU eORINTO 15.
39 E ing anggang laman metung mung lam&n; nunge
atdng metung a laman tau, at ing aliwa laman karing animal,
at ing aliwang laraan karing ayup, at ing aliwang laman
karing asan,
40 Atin naraang katawan king banua, at katawan king
gabun : dapot aliwa ing ligaya ra ding king banua, at aliwa ya
ing king gabun.
41 Aliwa ya ing ligaya na ning aldo, at aliwa ya ing ligaya
na mng bulan, at aliwa ya ing lig^ya ra ding batuin : uling
irg mettmg a batuin makayaliwa ya king metung a batuin
king ligaya,
42 Makanyan mu naman ing pamanyubli rang mie ding
mete. Mitatanam ya Iring ating pangasira ; misubU yang mie
kin^ alang pangasira ;
43 mitatanam ya king kamuran ; misusubli yang mie king
kapnnan ; mitatanam ya king kainan, misusubli yang mie king
kayupayan ;
41 mitatanam ya king katawan a gabun, misubli yang mie
king katEiwan a espiritu ; ating katawan a gabun, atin namang
katawan a espiritu :
45 Makanyan mu naman makasulat : Ing mumunang tan,
i Adam, meguing kaladwa yang mabie: dapot ing tauling
Adam meguing metung yang espiritung babye bie.
46 Dapot e minuna ing king espiritu, nung e ing king
gabun, at kaibat ing king espiritu.
47 Ing minuriang tau ibat ya king gabun, king alikabuk ;
ing kadwang tau king banua ya.
48 Nung makananu ya ing ibat king alikabuk, makanyan
la iiaman ding king alikabuk ; at nung makananu ya ing king
banua, makanyan la naman ding king banua.
49 at nung makananu tayang dela ing larawan na ning
ibat king alikabuk, dalan taya naman ing larawan na ning
king banua,
50 Sasabyan ku pin iti, kapatad, king ing laman at daya e
la amana ing kaarian na ning Dios, at ing ating kasiran man
e ne amn.na ing alang kasiran.
51 0 ini sasalesayan ku kekayu ing metung a misterio : E
itangan matudtud tamu, dapot itangan mialiwa tamu,
5*2 King misan a saguli, king misan a kisap mata, pangatig-
tig na ning katataulian a pakakak: ulihg matigtig ya ing
I. TAU eORINTO 16 k 16. 488
pftkakak, at ding mete subli lang mie a alang kasiran, at itamn
mialiwa tamu.
53 Uling katampatan king iting katawan a masisira miblas
ya king aiang pangsira, at itiug katawau a makika,matayan
misulud ya king alang karaatayan.
54 At nung iting katawan a masisira misulud ne king
alang pangasira at iting katawan a makikamatayan misulud
ne lung sdang kamatayan, kanita malyari ua ing amanung
makasulat :
j inakmul ne ning pamagwagui ing kamatayan !
55 ^ Nuya karin, oh kamatayan, ing Kekang uyung ?
«^nuya karin, oh Kutkutan, ing kekang pamgwagui?
56 Ing uyung ning kamatayan ing kasalanan, at ing
sikanan na ning kasalanan ing kautusan :
57 dapot j salamat king Dios king babye na kekatamu ing
]^magwagui, king pamamilatan na ning Guinutamung JeBU-
Oristo!
58 Eing uli na niti, kalugaran kung kapatad, ]magtibe
kayu, e ko balisa, dagdagan yu ing dapat king Guinu, bstluan
yu king ing kekong dapat e alang kabaldugan king Guinu !
Ding anrhag a saup karing Gristianos a maluka
karin Jerusalem.
1^2 TUNGKUL king ambagan a mararapat dikil karing
•*-^ banal, a binye kung utus karing Iglesia ning Galaeia,
ikayu man daptan yu namang makanyan.
2 Balang mumuna nang aldo ning paruminggu, mikawani
yang ditak, bang isimpan na, ing balang metung kekayu,
agpang king akayatinan na, king bang keta nung datang ku,
e na daptan ing ambagan.
3 At pamanyatang • ku, pabal ku la detang kekayung
pamayapan king pamamilatan da ding sulat, bang dalan da
mg kekong saup Jerusalem ;
4 at nung karampatan ku namang ume, ila ituki ku la.
Eatatagan nang Pahlo, miyayaliwang
panabilin, pamagmananu.
5 Dapot aku ayan da koug pakikitan king panyalan ku
Maeedonia , uling dumalan ku Maeedonia.
4S4 I. TAIT eOEINTO 16.
6 At malyaring manatili ka kekayu, at akayabe yn kung
panaun ning karimlan ; bang itm-u yu ku king dalanan ku
nukuman ume.
7 E ku pin buri ing akit da kayu ngeni king pamanyalan
ku uling pagnasan kung tuknang mapilan a aldo kekayu, nung
ing Guinu paintulut na iti kanaku.
8 Dapot mabalam ku ;fifeseo angga king Penteeostes ;
9 uling mibuUat ya kanaku ing metung a pasbul a maragul
at niasikanan, at ding kasalang dakalia.
10 At nung datang ya i Timoteo, lawan yu king manuk-
nangan yasang abe yung alang takut ; uling daraptaia na ing
dapat ning Guinu, antimo aku :
11 ninuman e ne payalang kabaldugan ; bagkus pang ituru
ye king dalanan na king kapayapan, bayang ume kanaku ;
uling rnnayan keng kambe no ding kapatad.
12 Dapot dikil king kapatad a i Apolos, pigamuamu kung
dakal kea king ume ya sa kekayu kambe no ding kapatad, at
king makananumang bague e mebisang ume ngeni ; dapot ume
ya pangadinan nang panaun.
13 i Maglame kayu ! i magtibe kayu kkig kasalpant-ayanan !
j magbili ko king pangalalaki ! ] magpal^asikan kayu !
14 i Daptan yu ing keganaganang bague a kekong daraptan
king lugud pamikakapatad !
15 Usukan da kayu, kapatad (akikilala ye pin ing bale nang
Est6fanas, at balu yu king ilang muniuna nang bunga ning
Ac5aya, at pesidikil la king kasuyuan karing banal).
16 king pasakup ko sa karing anti kareti, at anti murin king
balang metung a sasaup ampon darapat.
17 At matula ku king uli na ning panyatang nang Estefanas
ampon i Eortunato at i Aeaieo ; uling ing kekong meguing
kakulangan ila guenapanan da.
18 Uling patulan de ing kakung espiritu ampon ing keka^ru :
kilalanan yo piu ding anti kareti.
19 Pagmananuan da kayu ding anggang Iglesia king
ukuman na ning Asia. I Aquila ampon i Prisea, pagmana-
nuan da kong dakal king Guinu^ patina ing Igiesia a athi bale
na.
I. TAU OOBINTO 16. 435
20 Ding anggang kapatad pagmananuan da kayn. Mipag-
mananu kayu king metung at metung king banal a uma.
21 Ing pamagmananu ku, sinulat ning tuue kung gamat, a
i Pablo.
22 Nung ninuman a e lugud king Guinung Jesu-Cristo,
i misakuil ya sa !* | Maran-atba !
23 i Ing kalam na ning kekatang Guinung Jesu-Cristo mike
kekayn !
24 i Ing kakung lugud kang Jesu-Cristo, mike sa kekayun-
ganl
* Ing Oniniitama aiiie ya ketL
ING KADUA NANG SULAT
KABINO
TAU eORINTIOS.
Eamumulan at pamagm^nanu.
1 T PABLO, a apoetol nang Cristong Jesus king kaburyan na
ning Dios, at ing kapatad a Tiinoteo, king Iglesia na ning
Dios a atiu Corinto, patina karing anggang banai a atiu king
mabilug a Akaya :
2 i Kalam kekayu at kapayapan ning Dios a kekatang Ibpa,
ampon ning Guinung Jesu-Cristo !
Pamasalam/it no/ng Pablo dikil king pamipatula
a pigkaluh ning Dios kea.
8 i Nuan ya ing Dios at Ibpa ning Guinutang Jesu-Cristo,
ing Ibpa ning kapakaluluan ampon Dios ning mabilug a tula ;
4 a iti patulan na kami king sabla ming kalungkutan, bang
apatulan mi )a ding atiu king kaisanumang kalungkutan, king
pamamilatan na ning tula a pepatula na naman kekami ning
Dios.
5 Uling nung makananung binang merakal ing kasakitan
nang Gristo dilal kekami, makanyan mu naman ing kekaming
tula binang darakal king pamamilatan nang Cristo.
6 Dapot magkasakit ke mansa, king kekayu mung ikatula
at kaligtasan ; mipatulan ke mansa dikil king kekayu mung
ikatula, a ing dapat a iti king pamibabata king kasakitan
muring pibabatan mi mu naman.
^
n. TAtJ COBI!«TO 1. «T
7 A% ing kekaming kapanaUgan dikil kekayu matibe;
balaan yu na, nung makananu ing makarame kayu king
kasakitan, raakanyan mu naman piakarame kayu king tula.
8 E mi pin buri king ala kong pangabalnan, kapatad, tungkul
king kekeng kalungkutan, a milyari kekami king ukuman na
ning Asia» a binang tune kebayatnan kami, a maiguit king
kekeng kaguiwan, nanupatat, meala kekami ing kapanaligan
king kabiayan :
9 king katutuan, ikami atina king lub mi a king kekeng earili
mirinan keng kayatulan king kamatayan ; ban e ke manalig king
kekami murin, nung e king Dioe a pasubling mie karing mete :
10 a iti kinabus na kami king dakal a panganib king
kamatayan, at kaka')U8 na ke pa ; a yang panaligan mi a ya
namang mikabus kekami ;
11 ikayu-naman sumaup kayu king kekong panalangin a
patungkul kekami ; bang king uli ra ding dakal a tau miabye
ing pasalamat king uli na ning dapat a mayap a iti, a
mipagkalub kekami king kayadwanan da ding malda.
Kasangkanan a aasabyan nang Pahlo a kebalam na hing
keang pamanyalo king Gorinto,
12 Uling ing kekeng tula ya iti: Ing patutu na ning
kekeng pilubluban a king ^banalan, at king katutuan na ning
DioB, e king kabiasnan ning laman, nung e king uli na ning
kalam na ning DioB, mipabal kami dikil kmg yatu, at lalung
lalu na kekayu.
13 Uling e ra ko susulatanan aliwang bague a makalual*
king babasan yu, at kikilalanan yu naman, at aku panaligan
ku king kilalanan yu naraan angga king kapupusan :
14 Uli na naman ning ikami kilala yu kami naman, dit
muman, a iteiming tula yu, antimu naman a ikayu ing keka-
ming tula, king aldo na ning Guinu tang Jesu6.
15 At king kapanaligan a iti telaga ku ing ayan da kayung
muna, bakong mirinan kadwang pakinabang ;
16 at dumalan ku kean kekayu a ume Maeedonia, at pasi-
bayuan da kong ayan manibat Maeedonia, at pasaup ku
k^kayu a lumakad Judea.
17 Inyang italaga ke pin iti ; ^ guinarait ku wari king e
katibayan a lub? ^6 ding bague a tatalaga kuug daptan,
tatalaga ku la dikil king lamau, bang mike kanaku ing Wa»
Wa. ating Ali,aU?
m n. TAtJ coiim«rb i & i
18 ©apot aiititia ning ing Dios tapat ya, ing keteng amatiii
kekayu^e Wa at Ali. '
19 Uling ing Anak ning Dios, a i Jesu-Cristo, a king libntad
yu penaral mi ya, ngana wari ; kanaku at kang Silvano ampon
katig Timoteo, e Wa at Ali, nung e ing kekeng amnu kea Wa
ya.
20 Uling nupaman anti ing pangaku na ning Dios kea atiu
ing Wa kareti ; at kea ing Yanasa, dikil king kapurian ning
Dios king pamamilatan mi.
21 At ing patutu kekami patina ikayu kang Gristo, at ing
minulk; lanya kekami, ya irlg Dios ;
22 a iti tetakan na kami, at binye no kekami ding sangla na
ning Espiritu karing kekeng pusu.
23 Dapot ing Dios yang ausan kung saksi dikil king kakung
kaladwa, a miliabus kekayu a e ku p. mine Oorinto.
24 E king atin kepg pamipaiigmu king kekoipig kasalpan-
tayanan, nung e talasaup kami king kekong tula : uling king
uli na ning kasalpantayapan mangatibe kayu.
O DAPOT iti inari ku king kakung sariU, a king e na ku
^ ume pasiba^ru kekayu a makilungkut.
2 Uling nung aku palungkntan da kayu, ^ninu pin ing
patulakaku, nung e ing palungkutan ku murin?
3 At sinulat ku tungkal murin king pisasabyan a iti, bang
panyatang ku e ku mirinan lungkut karetang dapat kung
ikatula, a manalig ku kekong sabla, king ing kakung tula
yang tula yu ikongan.
4 Uling busal ning dakal a kalungkutan at lugma na ning
pusu, siniSat ku kekayu, king dakal a lua ; e king ikayu bakong
lungkut, nung e bang alalala yu ing lugud kung binang
maragul kekayu.
6 Dapot nung ninuman mekapalungkut ya, e mu akung dili
ing pepalungkut na, nung e king ditak (bang e binang mipa-
bayat) kekongan.
6 Makaguiu na king anti ita ing anti kaniting parusa a
peparusa ra ding keraklan kekayu :
7 nanupata ^gkus pasang^ dapat yeng patawaran at patu^
\an, a magkang iti milugmuk ya king binang kalungkutan. '
II. TAU eoBlNTO 2 4 8. 4S9
8 King uli na niti aku pagamuamn ku kekayu king patu-
tnan yu ing lugud kea.
9 King uli ua naman niti sinulat ku, bang akilala ku ing
kaustan kekayu, nung mapamintu kayu king keganagana.
10 Dapot ninuman irg patawaran yung ditak, aku raan
patawaran ke : at ing pepatawaran ku naman, nung pepatawad
kung nanuman, king uli yu pepatawaran ke, king pangatau
nang Gristo,
11 Idng bang i Satanas e mirinan nanumang kaiguitan keka-
tamu ; uling e tamu alang kamalayan king keang Kalalangan.
1 2 Dapot inyang dinatang ku Troas, king pamanaral king
evangelio nang Gristo, at kebuklatanan kung metung a pasbul
king Guinu,
13 e ku mirinan kapayapan king kakung espiritu, king uli
na ning e ke disan i Tito a kakung kapatad : dapot inyang
mamuna ku karela, mine ku Maeedonia.
1 4 Dapot i salamat king Dios, a iti parati na katang papag-
waguian dikil kang Gristo, at king pamamilatan tamu pabalu
na ing samyu ning pangakilala king kea murin king sablang
karinan I
15 Uling king Dios masamyn na katamung baung Oristo,
dikil karing mililigtas, ampori karing mangamate :
16 karing aliwa, samyu tamung kamatayan dikil king
kamatayan ; at karing aliwa, samyung bie dikil king bie. ^ At
ninung tune katampatan dikil karing auti kareting bague ?
17 Uling ikami e ke pin anti karing dakal a akikilala yu, a
gagawaif dang metung a kalakal ing amanu ning Dios ; nung
e bagkus, anting kat,apatan, at bagkus, anting king Dios, king
arapan na ning Dios, manyabi kami a kang Gristo.
O ^PAGMULAN tamu waring pasibayung ipanabilin ing
^ kekatamu muriug sarili? ^o kailangan mi wari, antimo
ding mapilaii, sulat a pamanabilin a dikil kekayu 6 manibatan
kelai.yu ?
2 Ing kekaming sulat king kapanabilinan ikayu murin, a
makasulat king kekaming pusu, akikilala ra, t, ababasa ding
anggang tau :
3 antinaning makanyan king makapabalu na k^^yung
metung nang sulat Oristo a penibaian mi, makasulat e king
440 11. TAU eOEHTTO 3.
tinta, nung e king Espiritu ning Dios a mabie, e karing tabla
ning batu, oung e karing tabla nang laman ning pusu.
4 At ing kapanalanginan a anti kaniti atin kami king Dios
king paraaniilatan nang Cristo :
6 e king ikami murin raakaguiu na kami king kekeng sarili
bang iT^ipan mi ing isanu mang bague a ibat kekami muriu ;
nung e ing kekaming kaguiwan king Dios :
6 kaniti mu naman guewa na keng makaguiu bang mani-
bala Vmg Bayung Pitandanan ; e king letra, nung e king
espiritu ; uihig ing letra makamate ya, dapot ing espiritu babye
yang bie,
7 Dapot ing pamanibala king ikamate, a makasulat karing
letra at iimkatatak karing batu, kapnrian, nanupata a king
ding anak ning Israel e ra alawe . maratun ing lupa nang
Mois^s, kiiig uli na ning ligaya na ning keang lupa, a ing
ligayang iti lilipas:
8 (^bakit e ya pa lalung mikaligaya ing darapat king
Eepiritu ?
9 Uling nung ing manibalang kaparusan mirinan yang
ligaya, mirinan yang dakal a ligaya ing manibala king
kabanalan.
10 Uliiig ing guewa na namang maligaya king bague a iti e
ne raipaligayanp king uli na ning ligayang mimiguit pa.
11 Uling nung ing lumipas pin mirinan ligaya, laluna pa
ing manatiling atiu king kaligayan.
12 Antina ning atin ya ping metung a binang maragul
a kapanaiigan, gagamitan mi ing amanung binang malino,
Vii at e ke darapat anti i Mois6s, a iti tekap ne ing metung
a talikbung king keang lupa, bang ding anak ning Israel e re
itangad ing pauimanman da king kapupusan na nitang
lumipas :
14 Dapot ing karelang kaisipan mengasias; uling angga
kinp; aldo ngeni, nung babasan de karela ing Minunang Tipan,
ing talikbung murin manatiili yang e mitatas ; a ing talikbung
a iti leko am^ Gristo.
15 ^rlakanyau man angga king aldo ngeni, kapilan paman
a i Moises rnabasa ya, ing metung a talikbung makatakap ya
kariiig karelang pusu.
16 Dapot kapUan paman a ing ninuman karela mibalik ya
king Guinu^ milako ya kea ing talikbung.
n. TAU eOEINTO 8 4 4. 441
17 At ing Guinu ya ing Espiritu ; at nung nu ya karin atiu
ing Espiritu ning Guinu, atiu karin ing katimawan.
18 "'^apot itangang alang talikbung a lupa. a lalawe antimo
king metung a salamin ing ligaya ning Guinu, raibayn tamu
king pangalarawan murin, manibat king ligaya angga king
lalung ligaya, antimong ibat king Eepiritu ning Guinu.
l' Je$u-Cristo buhud yang pake na ning pamanibala
nang Pablo.
A KING uli na niti, antina ning atiu kekami ing pamani-
^ balang iti, dikil king tinggap ming kapakalulawan, e ke
maiina :
2 nang e bagkus, sikuil mi la ding dapat a makarine a
makasalikut, at e ke lalakad king kasutilan, at e mi pamalian
ing amanu na ning Dios, nung e bagkus, king pamipabalu
king katutuan, panabilin mi karing anggang pilubluban ding
tau, king arapan ning Dios.
3 Dapot nung makatalikbung ya pa ing kekeng evangelk),
dikil karing miwawaglit makatalikbung ya ;
4 a kareti ing dios ning yatu bilagan na ing kaisipan ding e
sasalpantaya, bang karela e na dasnan ning abak ing sala ning
eyangelio ning ligaya nang Oristo, a iti ^ra ing larawan na ning
Dios.
5 Uling e mi panarat ing kekaming sarili ; nung e i Oistong
Je6U6, ing Guinu, at ikami alipan yu kami, king uli na ning
lugud kang Jesus.
6 Uling ing Dios a sinabing : sunlag ya ing sala busal ning
dalumdum, ya ing sinlang karing kekaming pusu, bang dinan
na keng sala king pamangilala king ligaya na ning Dk)6,
king lupa nang Je8u-Cristo.
7 Dapot atiu kekami ing pibandian a iti king gabun a
lulanan, bang ing marangal nang degulan ning kayupayan
maguing king Dios sa, at e kekarai.
8 Misusumangid ngan akakit mi ing mibibili kami king lipit,
dapot e ke malulagma ; mangarinan kabalisan, dapot e kuku-
lang a kapanaligan ;
9 mangaligalig, dapot makanyan man e mipaburean \ mira*
rag^ dapot e malalasak ;
442 n. TAU eORINTO 4 4 6.
10 numan kaiin paraii mi yang daralan king katawan ing
kamatayan nang JesuB, bang ing bie na hamang Jesus
inipabalu king kekeng katawan.
llrllling ikami a piabibye, parati keng miayabye king
kamatayan king uli nang Jesus, bang ing bie na namang Je8U8
mipabalu king kekeng laman a makikamatayan.
12 Nanupata ing kamatayan darapat ya kekami, dapot ing
kabiayan kekayu.
13 Dapot, ahtina ning atin muring metung a espiritu ning
kasalpantayanan, dikil king makasuiat :
Sinalpantaya ku, inya minyabi ku ;
ikami man sasalpantaya kami, at king uli na naman
niti manyabi kami ;
14 pangabaluan mi na Inng ing pepasubling mie king Qui-
nung Jesu8, pasublian na kami namang mie king pamanoilatan
nang JesiT6, at iarap na kaming kayabe yu.
15 Uling ing anggang kakung pibabatan king uli yn mu ;
bang ing kalam mipagkalub antina ning miragdagan king uli
na ning karakayan da ding dakal, darakBtl ing kapasalamatan,
dikil king kaligayan na ning Dios.
Panga/m.ate pangabye at pamanukum.
16 King uli na niti, e ke maiina; dapot aguiamang ing
kekeng pangataung atiu lual mimina ya, makanyan man ing
pangataung atiu kilub mibabayu aldo-aldo.
17 Uling ing kekeng mayan a kalungkutan, a e luluat nung
e saguli mu, darapat ya kekaming matas at lalu pang matas,
metung a alang anggang bayat ning ligaya ;
18 e ke lalawe karing bague a mayayakit, nung e karing
bague a e pa mayayakit ; uling ding bague a mayayakit,
panapanaun lamu, dapot ding e pa mayayakit, ala lang
kapupusau.
pv ULING balu mi king nung ing kekaming bale a gabun,
^ metung yang matbud at maeira ya, atin kami king Dios
metung a tuknangan, a e guewang gamat, a alang kapupusau
karin banua.
2 Inya pin kabang ati kami kaniti, daralung kami, pagnasan
ming binang lusuk piblasan na kami ning kekeng tuknangan a
ibat banua :
II. TAU GOEINTO 5. 443
3 nnng Idng katatuan makapiblas kami king aldo a ita, e
ke lubas.
4 Uling ikaming atiu king dampang bale a iti, daralung
kami, antina ning kababayatnan kami, e ing pagnasan mi ing
malubas, nung e mipiblasan, bang ing atiu kekami a
makikamatayan mayakmul ya king bie.
5 At iug dinapat kekami dikil kaniti murin, ya ing Dios, a
iti binye na kekami ing sangla nipg Espiritu.
6 King uli na niti makapanalig kami murin ; at baluan mi
king kabang ati kami makayara/p king katawan, ala kami king
arap ning G-uinu.
7 (lalakad ke pin king kasalpantayanan, at e king lawe);
8 makapanalig kami, ngaku, at magnasang bina a dumayu
king katawan at marap king Guinu.
9 King uli na niti naman pagpilitan mi king bang,
makayarap ke man king katawan o makarayu kea, matanggap
ke sana king Guinu :
10 uling ikami nangan malyari keng mipabalu king
arapan na ning piukuman nang Gristo ; bang king ing balang
metung tanggapan nong pasibayu ding bague mengarapat king
katawan, dikil king depatan na, mayap man o marawak man.
Ing pamanibala hing pamisut.
11 Antina ning makikilala pin ing takut king Guinu a
katampatan kea, amuyutan mi la ding tau ; dapot mipabaln
kami king Dios, at panayan ku king mipabalu kami naman
karing kekong pilubluban.
12 E mi pamabilin pasibayu ke kayu ing kekeng sarili, dapot
dirinan da kong sangkan a mipuri kayu king uli mi ; bang
atin kong apakibat karing paipuri king anyu,. at e king pusu.
1 3 Uling ibang ke mansa, e kekami nung e dikil king Dios,
malino ke mansa kaisipan, dikil kekayu.
14 Uling ing lugud nang Gristo pipilitan na kami, uling
mamatul keng ma^anyan: King metung y$, mu kabud ing
mete king uli ra ding sabla ; nung makanyan kea mete la ding
sabla;
15 at ya mete ya king uli ra ding sabla, bang ding mabibie,
e no mabibie king karelang sarili, nung e dikil Kanitang mete
king uli ra, at sinubling mebie.
IG Inya pin, ikami manibat na ngeni, e mi ya akikil£^a ing
444 n. TAU GORtNTO 5 & 6.
ninaraan dikil kiug laman : at aguiamang akilala mi ya i
Gristo dikil king Eiman, dapot ngeni e mine kikilalanan
makanyan.
n Inya nnng ninuman atiu kang Gristio, metung yang
"bayung melalang: ding bague a sadya linipas na la, o reni
ding sabla pawa lang mibayu.
18 At ding kegananang bague king Dios, a iti sinut na kami
kea murin fing pamamilatan nang Oristo, at peniwala na
keliBimi ing pamanibala king pamisut :
19 a yapin, king ing Dios atiu kang Gristo, kea murin sinut
na ing yatu, e na tutunggayan karing tau ing karelang kapana-
langsangan ; at kekami peniwala na ing amanu ning pamisut.
20 Ikami pin tubud kami king lagiu nang Gristo, antimong
nung ing Dios pagamuamu na kekayu king pamamilatan mi :
paga{nuamu mi kekayu, king laguiu nang Cristo, king sumut
kayu king Dios !
21 Uling kanitang e kinilalang kasalanan, guewa na keang
kasalanan, king uli tamu, bang itamu malyari tang banal king
Dios king uli na.
Pamagpahasakit nang Pablo Mng keang pamanibala.
£^ INY A pin, antina ning darapat keng makaagum kea, ikami
^ man pagamuamu mi kekayu king e yu tatanggapan ing
kalam na ning Dios a alang kabaldugan ;
2 (uling sasabyan na:
King panaun a karampatan pekiramdaman da ka,
at king aldo na ning kaligtasan seupan da ka :
j o ini ngeni ing panaun a karampatan ! ; o ini ngeni ing
aldo na ning kaligtasan !)
3 6 babye nanumang sangkan a katatakiran bang e
mipalsalanan ing pamanibala ;
4 Nung e bagkus, k-ing keganagana pauabilin mi ing sarili
mi anting talapanibala na ning Dios, king dakal a kapibabatati,
king kalungkutan, king kakulangan, king lugma,
5 king batbat, karing sukulan, king kaguluan, king dapat,
king pamaglame, king pamagkulaeiun ;
6 king kalinisan, king beluan, king katibayan a lub, king
kamung lub, king Espiritu Santo, king lugud a e pigagawan,
7 king amanung katutuan, king kayupayan na ning Dios ;
II. TAU eORINTO 6. UH
ki^ pamamilatan na ning sandata na ning kabanalan, king
wanan at kaili,
8 king pamamilatan na ning pnri at kealang puri, king
pamamilatan na ning maiawak a dangalan at mayap a
dangalan; antimong mapamiraya, at bagkns mapanyabing
tutu ; '
9 antimong e kakilala, at bagnkuB tnne ladg akilala;
antimong magningalu, at o ini mabie kami; antimong
mipaparusan, dapot e meie ;
10 antimong malungkut, nung e parating, matutula;
antimong kalulu, dapot pabandian na la ding dakal ; antimong
ala la nanunlan, atbagkus atin la )m^ keganaganang beigue.
Mapilit a pamano/ral hing pangasut.
11 ! Ding kekeng aebuk makabusni la kekayti, i o tau
Gorinto, ing kekeng pusu, meliwalas ya 1
12 AJa kong metung a karinan a maskup king kekeng
puBu; kmg kekoug kaniwan karin kayu alang kariuaa king
kakn:
13 Makanyan pin bilang kaablasaii na murin (manyabi ku
antimong a kakung anak), pasiliwalas kayu naman.
14 E kosa miabe king paud a e makikametung karing e
6a8aJpanataya : ^nanu pin ing pamiabe ra ing kabanalan ila
ning dewakan? ^o makananu pin ing pamakiagum na ning
eala king dalumdum ?
lfi ^at nanung pamakikasundu nang Gristo keng BeKal?
^ o nanu ing dake na ning sasalpantaya king e sasalpantaya ?
16 ^at pamakikayari na ning templo na ning Dios karing
anito? uling itamu templu na katamu ning Dios a mabie:
antimo ing sinabi na ning Dios: Mannknangan ku kerala, at
lamakad ku karela; at aku ing karelang Diok, at ila ing
kaknng balayan.
17 King uli na niti t;.
1 mako kayu karela at kalilwa kayu, ngana ning Guinu, *
at e ko tatagkil king bague a marinat ;
at aku tanggapan da kayu, .
18 at akung kekong ibpa,
at ikayu ding anak kung lalaki at anak a babai,
ngana ning Guinung mayupaya king sabla !
446 n. TAU COEINTO,7.
^ ANTINING atiu pin kekatamn ing pangakong aiiti kamti,
' kakang kalugnran, magpakalinis tasa king ai^;gang
kE^rinatan ning laman at king dspirita, gawan tamong tone
ing kabanalan king takat king Dios.
I Pablo matutula ya hing pamanyatang nang Tito at king
ma/yap a herarasana ning hmg minunang sulai.
2 ! Tanggapan yn kami karing kekong puoi I e ke dimpat e
kaliaUran kaninnmaa ninumane mi ya pepaeawak, kaninuman
e ke memiriMt.
3 E ku saeabyan iti baitg atuhm da kayu ; sinabi ku naking
ati kayu karing kekeng pusu, bang miabe mate at miabe mie.
4 i Maragul ing kakung kapanalingan a manyabi kekayu ;
maragul ing kakung kapurian king uli' yu; kitmuan kung
saya, ganap ku king tula boaal ning kekeng anggang
kalungkutan !
5 Uling aguiamang datang ke pa Maeedonia, ing kekeng
laman e mirinan kapainawan, nung e king sablang bague
atike king kalungkatan; king lual pamipamuk, kirtg kiiub
takut
6 Makanyan man, ing pasaya karing mababa lub, ya pin
ing Dios, pepasaya na kami king panyatang nang Tito;
7 (at e mu kabud king panyatang na, nung e naman king
uli na nii^ kasayan a l^niti ya mesaya kekayu), inyang belita
na kekami ing kekong nasang milalablab, king kekong tangisy
at ing kekong kapagdulapan kanaku ; nanupata lalu ku pang
metula.
S Uling aguiang pepalungkutan da kayu king sulat a ita, e
na ku dininan panamdam, aguimang penamdaman ku ; akakit
ieu pin king ing sulat a ita pepahmgkutan na kayu» agaiang
king makuyad mung panaun :
9 makanyan man ngeni matutula ky; e king uU ning
lungkut kayu, nung e Ung uli ning lungkut kayu dikil king
pamani^i ; uling melungkut kayu dikU king Diosi bang
nanuman e ko tanggap kasiian kekami.
10 Uling ing pamanamdaman a makadikil king Dios
bubunga ning pamanisi dikil king panagakabas, a kapihn
man e sisisi ; dapot ing kapanamdaman king yatu Imbunga
na ing kamatayan.
^
I. TAI? eOEINTO 8 & 4. 447
11 Uling, o ini, iti murin, ing kekoog kekingkut dikil king
BioB^ (nuanti ing ganap a kaingatan ing depatan na kekayu!
at; nuanti pa ing pamanlualu na kekayu! at jnuatitiDg
kasbu! at {nuanting takut! at. | nuanting. milalablab a nasa!
at i nuanting kalingapan ! at ; nuanting pamanablas ! King
^^anagana pepakit kayong malinis king piBaaabyan a iti.
12 Inya pin, aguiang ginulat ku kekayu, e king uli na
nitang dinapat king marawak, at e mu naman kiiig uli na
nitang mibata ki^g dewakan» uung e bang mipabalu kekayu
ing kekeng gi^nap a kaingatan kiyig' kekayu.
18 Inya pin metiila kami : at king kekeng tula« masasaya
ke pa, king uU na ning tula nang Tito ; pablstsang ing keang
espiritu pepasayan y^ ikayu na ngan.
14 Uling nung king ditak muman guinamit kung pamag-
parangalan dikil kea a tungkul kekayu, e ku mipakarine ; nung
6f nung makananu ming sinabi kekayu ing keganagana king
katutuan, makanyan mu namn ing kekeng pamagparangalan
dikil kang Tito, meakit a katutuan.
15 At ing keang lugud a taimtim lalu pang ganap dikil
kekayu, pati aganaka na ing kapamintuan yu ngan, at nvmg
makanu yeng tinggap a makitakut at galgal.
16 Aku matutula ku pin, king kaniting sabla atin kung
lubus a kapanaligan kekayu.
Ing ambagan dikil karing GrisHanos a
pakakalulu karin Judea,
Q BUKTTD kaniti, kapatad, pabalu mi kekayu ing kalam na
^ ning Dios a miabie karing Iglesia king Maeedonia ;
2 nung makananu king busal na ning metung a margul a
pai^asubuk king kalungkutan, ing kipnuan na ning keang tula
ampon ing keang malalam a kakaluluan linapo dikil king
dagdag karing pibandian na ning keang mayubung lub.
3 Aku pin babye kung patutii karela, a agpang king
karelang kaguiwan, at maiguit pa king karelang kaguiwan,
sinaup la king sarili rang kaburian,
4 Pagamuamu ra kekaming mapilit a mipagkalub sana
karela ing kapaintulutan a miabe la king pamanibala king
pamanyaup karing banal.
5 At iti depatan da, e dikil king pamanalig mi; nung e
binye ra pamu ing sarili ra munang muna king Guinu, layun
kekami, king kaburian na ning Dios.
448 II. T"AXJ eORINTO 8.
6 NanupatA pigamnamu mi kang T^to, antining ya minnna
yang migmula, makanyan mnrin yarian na kekayu king kalam
namang iti.
7 Yarin pin king mikatmuan kayu king keganagana, king
kasalpantayanan, lang kalam king amanu, king kabyasnan
king pamangilala, at king sablang kasipagan, ampon king
kekong lugud kekami, lawan yu king mikatoauan kayu naman
king kalam a iti.
8 E ku manyabing anting mumutus, nung e king tlli na
ning kasipagan* ding aliwa; at bang asubukan ing katunayah
na ning kekong lugud.
9 Uling akikilala yu ing kalam na ning kekatang Guinung
Jesu-Gristo, a, king bista, t, mabandi ya, king uli yu mekalula
ya, bang ikayu, king pamamilatan na ning keang kakaluluan,
mibandikayu.
10 At kaniti babye ku ing kakung pamibalak ; pablasang iti
makabague kekayu, a migmula kong minuna bayu ding tau
Maeedonia, e mu king pamanyapat, nung e king uli ning
mebisa kong dinapat kirig Tt>anuang milabas.
11 Ngeni pin yariau yxx nang daptan naman iti; antina
ning mirinan yang malagawang pangabisa, makanyan mu
naman mikaatin king pamanari king kekong kaguiwan.
12 Uling nung ating malaguang kaisipan ing kalam
matatanggap agpang king atiu kea ning ninoman» e agpang
Idng e atiu kea.
13 Uling e ku sasabyan iti, Idng bang ding aliwa minnan
lang mayan, at ikayu metung a mabayat a daralan ;
14 nung e Idng pamipante ; ing kekong pangaating I&bis a
labis maguing saup king panaun ngeni dikil Idng karelang
kakulangan, bang king aliwang panaun ing karelang
pangaating labis a labis maguing kasaupan dikil king kekong
kakulangan ; nanupata, t, maguing pamipantepante :
15 dikil king makasulat : Ing tinipun dakal ala ya nung e
mu ketang kailangan na ; at ing ditak, e ya mikakulang.
16 Dapot i salamat Idng Dios a bibili na ing ganap nang
kaingatan kekayu king pusu nang Tito !
17 Ein^ katutuan pin tinggap na ing kekeng pagamuamu ;
dapot pablasang tutu yang malingap, king sarili nang
kaburian inayan na kayu.
18 At tinubud mi yang abe na ing kapatad a ing
II. TAU eOBINTO 8 & 9. 449
kapurian na Idng eyangelio mibantog kanng anggang
Iglesia :
19 at e mu kabnd iti, nnng e inalal de ding Iglesia
a^timong kayabe king pamaglakad, a makatungkul king
kalam a iti, a mipanibala kekami dikil king kapurian na ning
Guinu, at dikil king pamipabalu ning kekeng kamalagawanan :
20 at penginlagan iti» ninuman alang«inakapalBaIa kekami
tungkul kaniting pibandian a mipanibala kekami :
21 uling gagamit keng kapiadyan tungkul king makapuri,
e mu king arap na ning Guinu, nung e pa naman king arapan
da ding tau.
22 At tinubud mi yang abe ra ing kekeng kapatad, a iti
madalas mi yang asubukan king dakal a bague, mas^pag ya ;
dapot ngeni lalu ya pang masipag king uli na ning kapanali-
gan nang maragul kekayu.
23 Nung atin ninumang siasat tungkul kan^ Tito, ya ing
kayabe ku ampon kasaup kiug kapagalan dikil kekayu; o
nung ating ninumang siasat tungkul karing kp.patad, ila tubud
da la ding Iglesia, at kapurian nong Oristo.
24 Pakit ya pin karela king arapan ding Iglesia, ing
kaustan na ning kekong lugud, at ning kekeng kepuri dikii
kekayu.
Q ULI14G tungkul king kapanibalan dikil king kasaupan
^ karing banal, labis na, isulat ku pa kekayu :
2 akikilala ku pin in^ kekoug kamalagawanan, a kaniti
kakung pagmarangal tungkul kekayu dikil karetang k^ng
Maeedonia, king ing Aeaya keta pang banuang metung
makasadya ne ; at ing kekong kalingapan inaguiag na la ding
keraklan karela.
3 Makanyan man, tinubud ko ding kapatad, bang ing
kekeng pamagmarangal tungkul kekayu e sa mayalang
kabaldugan king bague a iti; bang, dikil king sinabi ku,
noakasadya kayu :
4 a magkang nung tuki la kanaku ding mapilan karing tau
Maeedonia, at dasan da kong e makasadya, (bang e mi
asabing ikayu) dumine kami king kapanaligan ming iti.
5 Inisip ku king katampatan, ipagamuamu karing kapatad
king muna nong ume kekayu, at isadya ra neng tambing ing
kekong pagkalub a saup a makapangaku na ; bang makasadya,
antimong pagkal^b, at e anting bague a kaimutan.
460 H. TAU eOEINTO 9 & 10.
6 Makanyan man sasabyan ku iti : Ing tatanam makikari-
mntan, malnt ya namang makikarimutan ; at ing tatanam
binang dakal, malut ya namang binang dakal.
7 Daptan na ning balang metung dikil king atiung tatalaga
na king keang pusa ; a e mabayat king lub na, o kaya king uli
na ning kapagimbutan ; uling ing Dios ka luguran ne ing
masayang babye.
8 At arapat na ning Dios a king ing anggang kalam
miabye labislabis kekayu; king bang, ikayung atin a parati
king anggang kaguiwan king keganagana; mikaatin kong
dakal dikil king sablang dapat a mayap ;
9 agpang king atinng makasulat :
Kinalat na, binye na karing kalulu ;
ing keang kabanalan manatili mangga king mangga.
10 At ing babye bini king mananaman, ampon tinape dikil
king pamangan na, ibye na ampon paragdagan ing kekong
bini bang itanam, at dagdagan no ding bunga na ning kekong
kabanalan;
11 a ikayu mabandi kayu king keganagana,^ king anggang
mayubung lub: a iti mamunga ya king pamamilatan na ning
kekeng panlipasalamai king Diosl
12 Uling ing pamanibala ki'ng kasuyuan a iti a daraptan
yu, e mu ing kakatmuan na ing maguing kakulangan karing
banal, nung e labis-Iabis ya karing bunga, king pamamilatan
na ning dakal a kapasalamatan king Dios ;
18 kabang, king kekong pangasubuk, a' merapat king
pamanibalang saup a iti, ila pupuriaii de rng Dios, king uli na
ning kapamintuan a kikiialanan yu king evangeIio nang
Gristo ; ampon king uli ning mayubu yung lub king ambag a
daraptan yu karela, ampon karing sabla :
14 kabang ila murin naman, king pamanalangin a
makatuiigkul kekayu, atin lang malablab a lugud kekayu»
king uli na ning ganap at labis^labis a kalam na ning Dios
kekayu.
15 I Satemat kihg Dios king:uli na ning keang kdilam a e
pasabil
I Pablo panlualu na ing keang kayupayan kmg
keang panga ApostoL
lA AT aku i Pablo pagamuamu ku kekayu, alang-alang
"**^ king kamung lub ampon yumu nang Gristo, aku nung
F. ^l ,
ILTAU eOKlNTPO 10. 451
makorap kn kekayn inaran ktt Inb, dapot ntmg ala kn king
arap yu, mapangangas kn kekayn ;
2 wa, aku pagamnamn ku kekayn bang, nnng makarap kn,
e knsa pakit kapaugangasan a ating katiwalan a inari knn^
ipangangas laban karing mapilan a mimisip kekami a ikami
anti ke waring lalakad dikil king laman.
S Agniang lalakad ke pin king laman, e ke makipamnk a
dikil king laman,
4 (nling ding sandata ning kekeng pangasnndaluB e la
king teman, dapot king pauli ning Dios makiupaya lang
makalagpak karing kuta,)
5 At yang lalasak king pamangatuliran, a palalu ampon
ing anggang bague a katasan a salang Idng pamangilala
king Dios at mibibiling bihag king anggang kaisipan king
kapamihtuan kang eristo ;
6 at makasadya lang mamsa king anggang kapanalang-
sangan, nung metupad na ing kekang kapamintuan.
7 Lalawan yn la ding bague-bague dikil mu king anya
Ninnman ing ating kapanaligan king keang sarili, king ya
kang Gristo ya, piunusan na sang pasibayu king keang sanli
iti: a nung makananu yang kang Gristo, ikami man
makanyan kami naman.
8 Agniang raagmaragul ku ping ditak tungkul king kekeng
kayupayan (a binye na kekami ning Guinu bang patabayan
da kayn, at e bang iragsa na kayn), e kn ikarine.
9 Dapot ituknang kn, bang e ku lunto antlng bisang
patakut kekayu karing kakung sulat.
10 Uling sasabyan na : Ding keang sulat mabayat la at
noabagsik ; dapot ing anyu na lang katawan maina ya, at ing
keang araann alang kabaldugan.
11 Isipan na iti ning anti ita, a nung makananu kami kpg
pamangamanu Mng pamamilatan da ding sulat, nung e ke
makarap, makanyan kami naman king dapat, nung makarap
kami.
12 Uling e ke mangangas makibilang o makibas karing ma-
pilan karetang pupuri king sarili ra: dapot ila, nung mipapa-
nynkad la, at mitutularan la, kulang la king mayap a kaisipan.
18 Makanyan man ikami e ke papuri ketang makalual
king kekeng sukad, nung e bagkus, dikil karing sukad ning
dulun a pirake na ning Dios kekami, sukad a miraras pa
a33gga na kekayn.
452 n. TAU eOBINTO 10,
14 Uling e ke lalgpos milala ; antiinoDg e miiaras angga
kekayu ; uling angga man kekayn miras keuni king and king
eYangelio nang Gristo.
15 e ke papari ketang makaloal karing , kekeng sokad, a
makialam kami karing daraptan da ding aliwa ; dapot antina
ning atin keng kapanaligan, a bang daragol ing kekong kasal-
pantayanan, king pamamilatan yu la In la pasang mirosag
dakal ding kekeng dnlon ;
16 bang ipanaral ing eyangelio karing laboad a nangan ya
pa karin, at e ke papori, king dnlon na ning aliwa, kanng
bagae a makasadya na.
17 ; Dapot ing papari, muri ya sa king Goinu I
18 Uling e mipamayapan ing papuri king keang sarili,
nong e itang paporian na ning Gaina.
Ding e tutung apostol.
11 i MANANU nasanang apibata yu kang ditak king kakang
-^-^ kamangmangan ! at king katutaan pibatan ya ka.
2 niing aka pangalalu ra kayu, king pamangalalu dikil
king Dios, uling kesal da kayu king metung mung asawaang
ayarap da kayu kang Oristo, antimong dalagang malinis.
3 Dapot tatakut ku, magkang, nung mal^nanuing ubingan
pirait ne i Bva kieg. koang kal^Iangan, makanyan mu naman
ing kekong kaisipan, masira, ampon kalilua king kalinisan
kai^ eristo.
4 tHing nung itang datang, panaral ne ing aliwAng Jes68,
a ikami e mi ya ^panaral^ o nmig tatanggap kayung aliwang
E^piritu, a iti eye tinggap, o aliwang eyangelio» a e yu ting-
gap, mayap nung pibah9.^n ye ing anti kaniti.
5 Pibatan yn ku pin ; uling babalakan kung e ku tauli king
makanu man karing lalupang ma>ngarangal a apostd.
6 Dapofc aguiang magaspang ku king pamanyabi, makanyan
man, king kabiasnan, ali ku nung e bagkus, king sablang bili
pigsulit mi iti kekayu king k^naganaiig b«^gue«
i ^Makasala ku wari, .migpakumbaba ku king saanli kd,
ba^g ikayu mipuri kayu, antina ning peneral keng alang
bayad kekayu ing evangelio ning Dios ?
b.JECaL;u l«tng simsamanan ding aliwang Igksia, layun
kinanua kung upa karela, bang sumuyu ku kekayu.
9 At inyang ati ku king arapan yu, at kukulang kajag
II. TAO eOEINTO 11. 453
pagkabye, e kei mekapangabayat kaninnipan ; nling ing kaku-
langan kn, kitmuan da ding kapatad a meoibatan MsKsedonia ;
at Ung keganagana meningat kung e sana makabayat kekayu,
at mingat ku manibat na ngeni.
10 Antina ning atiu kanaku ing katutuan nang Oristo,
ninuman e na alako kanaku ing kapurian a iti, karing anggang
lab«ad ning Aeaya.
11 ^Nanung kasangkanan? (^uling e lako kt^uguran?
] Mayap balu na iti ning Dios !
12 Dapot ing daraptan ku, ya namang daptan ku« bang
akutud ku ing ^sangkanan karing magnasang kasangkanan ;
bang keta paupuri la, mayakit la aang antimo itamu.
18 Ulii^ ding anti kareti e la tune apo9tol» ^namirait lang
taladapat, a maganyung apostol nang Oristo.
14 At.e pagmulalan ; uliug i Satan&s murin maganiu yang
^gel na ning sala.
15 E maragul a bague pin, king ding keang talapanibala
maganiu lang antimong talapanibala king kabanalan ; ] a ing
keang ayan makaagpang ya karing keang dapat I
l^asakitatt nemg Pablo dikil king evangelio,
16 Sasal^an kung pasibayu : Ninuman sa e na ku yapus
anting mangmang ; dapot nuug iti daraptan yutig makanyan
tanggapan yu ku^ makanyan man, antimong metung a mang-
mang, bang muri ku pang ditak.
17 Ing sasabyan ku, e dikii king Quinu sasabyan ku, nung
e antimong kamangmai^adi, kaniti muring kapanaligan kung
pamamuri.
. 18 Antina ning dakal la ding pupuri dikil king laman, aku
man pupuri ku.
19 Uling buri yong binang pibabatan ding mangmang,
pablaaang mangabiasa kayu.
20 Ulmg pmabatan yu nung ting ninumang mana-
lipan kekayu, nung lalakltkan da kayu, nung bibibagan
da kayu, nong y^ magpalalu ya» nung su9ugatan da kayu
lupa.
21 Manyabi ku king kakung kapintasan^ antina ku mong
mailia. Dapot king kaisanumang l^gue king nung ninuman
mapangangas ya (manyabi kung kamangmangan), akuman
mapalDgangas ktt.
454 II. TAU eOBINTO 11 & 13.
22 ^lla hebieoB la? Aknman ({Israelitas la? Akaman
(5 Palipinong Abraham? Akuman.
23 ^Talapanibala nong Oristo? (Manyabi ku antimong
mebating a isip) Laln ku pa : king dapat ganap ku |^, karing
sukulan lalu pang parati, karing batbat labis kmg bilang, king
kamatayan maralas.
24 Karing Judio8, makatalima ku tinanggap apat apuhing
batbat, kulang metung ;
25 Mekatatlu ku mebatbat karing pamaluka, misan da ku
pemukul batu, mekatatlu ku metiab, patingapun at kabukas
dinatan kung kakawe kalautan na ning dayatmalat:
26 Eing pamaglakad, maralas ; king panganib karing ilug,
king panganib karing tulisan, king panganib karing kabalen,
king panganib karing gentiles, king panganib king Oiudad,
king panganib king ilang, king panganib king dayat malat,
king panganib busal ding e tune kapatad :
27 king pagal ampon king binang masakit a dapat, king
pamaglame maralas, king danup at kau, king pamagkolaeiun
maralas, king dimla ampon kalubasan.
28 £ na saglawayan ding aliwang bague, ating kaku pasakit
king aldo-aldo, ing kalingapan ku karing anggang Iglesia.
29 ({Ninung maina, a aku e ku mosa mainang anti ya?
^Kinung mii»takid dildl karing aliwa, a aku e ku mosa
milablab a mikasbu?
30 iNung katampatan ing aku magmaragul kn karing
bague a katampatan king kakung kainan I
31 i Ing Dios at Ibpa ning Guinung Je8iis, a iti kapilan
paman nuan ya, balu na king e ku maglaram !
82 E^ring Damaseo, ing Grobemador a sakup ning ari Aretas,
babantayan de ing Giudad ding tau Damaseo, bang dakpan da
ku.
33 Dapot king metung a awang, king metung a buala,
migpatagusgus ku king pader, at makanyan kung mitakas
karing gamat da.
Ing apana^uimpan karing bamta at mg uyung king laman.
1Q EAEAMPATAN pagmarangal ku, aguiaog king
^'^ katutuan e makabague kanaku: datang ku king
taguimpan ampon king pamipasiag king Guinu.
2 Aku akikilala ke ing metung a tau kang Gri^o^ a iti atio
\
!
n. TAU eORINTO 12. 466
neng labing apat a banna (6 king katawan man, e ka bahi, 6
Inal ning katawan, e kn baln ; ing Dios bahi na) Mesamsam
ya angga karing banaang katla.
8 At akikilak ke ing taung iti, (king katawan man, 6 laal
ning katawan, e ka balu ; ing Dios bala na>
4 mesanosam ya king Paraiso, at dimdam na ing amanong
6 asabi, a e na ehpat sabyan ning metang a tau.
5 Tangkul king anti iti magmaragul ku, dapot tangkul king
kakoiig sarili ; e ka magmaragal, nung e king kakung kainan.
6 Uling aguiamtag burian ka ing magmarangal, e ku
maguing mangmang, uling sabyan ka ing katutuan: dapot
mengawat ku, bang ninuman e misip kanaku king matas ku
. Idng akakit na kanaku, 6 dararadaman na tangkul kanaku.
7 At bang aku e ku magpalalung biila, king ali na ning
d^ulan na ning mipabaln, miabye ya kanaku ing metang a
suksuk king kakung laman, metung neng tubud Sataniui, a
tampaUng kanaku, baping aku e ku magpalalung bina.
8 Dikil kaniti makatatlu kung pigamuama king Guinu,
bang kawani ya kanaku.
9 At ya sinabi na kaku : j Ing kakung kalam labis-Iabis na
keka ; uling ing kayupayan ku migaganap ya king kekang
kainah ! Inya pin aku bina kung matula a magmarangal king
kakung kainan, ban ing upaya nang Gristo manuknangan kaku.
10 Eing uli na niti manakit kung tula king kainan, king
pamanlupig, king kapagnasan, king kaliligalig, king kalung-
kutan, a pibabatan ku king uli nang Oristo ; uling pati maina
ku, masikan ku pin.
Kulang nang kapagnasan PaMo hing pdkinahang.
11 j Milyari kung metung a mangmang ! ikayu pinilit yu
ku; uli ping dapat ku sang mipuri kekayu: uling king
makananu paraah e ku makatauli karing lahi pang mangaran-
gal a apostol ; aguiang ala kung kabaldogan.
13 Eing katutuan ing tanda nring kakun^ paogaapoetd
raerapat la libutad yu, king anggang kap^babatra, king
pamamilatan na ning tanda ampon ning makapagmulala at
dapat a mayupaya.
IS Uling ^nanu ingketauli yu karing aliwang Iglesia, nung
emuing aku murin eku mekapangabayat teikayu? ]Fatft-
we^tan yu ku king kapintasan a it» t
m II. TAU eOBINTO 12 & 13.
14 O ini, iti ing katiung ukdu a makasadya Hung ayan, da
kayn-; at e ku makapangabayat kekayu : uling e ku paninr
tunan ing kekayu, nung e ikayu ; uling e dapat kaiing anak
ing tun^pun. pibandian dikil kariog pengari, nuBg e ding
peangari dikil karing anak.
16 Ataku matula kung binang gumugul at paigugul kn
kipg uli ra ding kaladwa yu ; nung aku luluguran da taiyupg
dakal ,jluluguran da kung ditak ?
16 i Dapot aguiang makanyan man 1 Aku murini sasabyeui
da e ku makapangal^yat kekayu ; at pablasang sutil ku» ikua
ra ko king lalang.
17 i Pirait da ko wari king uli ra ding ^iapilan kaietang
tinut)ud kekayu?
18 Pigarnusktnu ku kang Tito a king ay«n na ko tsa, at
tinub^d keng abe na ing kapatad. i Pirait na. ko waring Tito ?
^!E4kQ linak^ king metung. mung ei^iritu? ^e ke linakad
karing m^turigipauring piralpakan? ^
Tauling pamipaganaka karing tau (7onnto.—
Paj9^agmananu, .
19 ^lsipan yu a king kabang panaun a iti manyangkan
katiai kekayu? iKing arapa» na niag Dios manyala kami
king kang Oristp ! d^pot daraptan mi ing keganagana, kaknng
kaluguran> dikil ^ng. kekong ikatibe.
20 Uling tatakut ku, magkang malyari king makanaiw
maiig bague king panyatang ku, dasan da kayu ketang e ]m
buri, at aku man dasnan yu ku ketang e yu buri ; e 6ana
malyari king ms^nana man, ing pamituatua, kapangalaluan,
kamua, pamikampikampi, pamanyirang puri, sabi^sabi, kapala-
luan, kaguluant
. Sl at e sana malyari a nung> ume kung pasibayu, ing
kakang Dios daptan naug magpakumbaba ku aiapanyu, at
kiakan ku la ding k^rakkp a mikasalang minuna, Sit e la
^inisi king karinat^^n ampon pamakipaagatawan king e aaawa
at kaibugan a dep^tan da.
1 O KATLU nang ulit iti a mine ku kekayu : king pamipa-i
-^. tutu ding ^.dwaiiig saksi, o - ding atlu mipaitutaan
iog anggang 5^manu» _ .
2 Sinabi ku nang minuna;» at sasabyan kn namf^i]g paaibi^
p^"^-.*
11. TAU OORTNTO 18. 457
a mtimitoa ^ekayn, antimo inyaDg makara|) ka keteng
kadwing ulit, makanyan ngeni, a makarayti ku, easabyan ku
karing mikasalang minunna, ampon karing aliwa, a nung
ume kung pasibayu, e na ku mamatawad ;
3 antina ning manintun kong metung a kaustan king i
' Gristo manyabi ya kanaku, a iti e maina dikil kekayu, nung e
'bagkus mayupaya ya king kekayu:
4 aguiang mipaku ya pin king uli na ning kainan, makan-
yan man mabie ya ngeni king uli na ning upaya na ning
Dios ; at aguiang ikami man pin, maina kami kea, makanyan
man, king makadikil kekayu, mie tamung kagum na, king uli
na ning kayupayan na ning Dios.
5 I Siasatan yu ing kekong sarili, at lawan yu nung
atikayu king kasalpanatayanan ! j8ubukan yu ing kekong
sarili! (^E yu wari balu ing makatungkul kekayu murin,
king i Je8U-Cristo a tiu kekayn, bukud mu nung misakuil
kayu?
6 Dapot aka panaligan ku king akilala yu king ikami e ke
misakuil.
7 At pagamuamu mi king Dios king e ko sa darapat nanu-
mang marawak : e king ikami mayakit keng masubuk, nung
e bang ikayu daptan yu ing katampatan, aguiamang ikami
antina keng misakuil -
8 uling ala keng akarapat salang king katutuan, nung e
king makaiusig king katutuan.
9 Uling matutula kami nung mangaina kami, at ika^ru
mangasikan kayu : at iti naman yang pagamuamu mi king
Dios, a ya'pin, ing kekong pangasakdal.
10 Inya pin, susulat ku ing bague-bague a iti, anggang ala
ku king arap yu, bang nung miarap ku, e ku gagamit kaban-
gisan dikil king kayupayan a binye na kanaku ning Guinu,
dikil king pamagtibe at e dikil king pamanlasak.
11 Eing kawakasan, kapatad, ] Ing Dios ingatan na kayn !
i magpakasakdal kayu; magsaya kayu; mikimetung kong
pamisip ; mie kayu king kapayapan ; at ing Dios ning lugud
ampon kapayapan makasaut ya kekayu I
12 Mipagmananu ka^ru ing metung at metung king banal
a uma.
18 Ding anggang banal pagmananuan da kayu.
4S8 IL TAU CX)KINTO 18.
14 I Iiig kAlam Ding aainung Je6ii-Cristo« ampon iag lagud
ning Dios, at ing pamakiagnm na ning Espirita Santo nuuiatili
sa ^kaya nangan ! } Yanasa I
ING SULAT
NIKO
.AiPOSTOIl. S^IT I5JLBXjO
KABIHO
TAU GALAGIA.
1 I PABLO, a apostol (e menibatan karing tau» at e iiog
^ pamamilatan na ning ninnmang tau, nung e Idng
pamamilatan nang Jesu-Cristo ampon ning Dios Ibpa, a ya
ing pepasubling mebie kea karing mete),
2 at ding anggang kapatad a kayabe ku, karing Iglesia na
ning Gkkkkeia :
3 miabye keka^ni ing kalam at kapayapan a ibat king Dios
Ibpa, at lang kekatang Guinung ^e^-Gristo ;
4 binye na ing keang sarili king uli na ning kekatang
kasalanan, bang ikabus na katamu king panaun a marawak
a kasalukuyan agpang king kaburian na ning kekatang Dios
atlbpa:
5 a kea manatili ing ligaya mangga king mangga | Yanasai 1
KMian dang kapibabatan ding tau Galada. Patibayan
nang Pablo ing kayupayan na ning Dios king keang
pangaapostol at kmg keang a/ral,
6 Aku mipapamuiala ku king binang malagawa ing paman^
galilua yu king minaus kekayu king kalam nang Cristo, bang
tuki king aliwang eyangelio :
7 a iti e ya aliwang evangelio, nung e adng mapiian a
Ulingasngas kekayu, at buri re sang gawan marawak ing
eyangeliu nang Gristo.
460 TAU GALAGIA 1.
8 Dapot agniang ikami murin, o ing metung a ingel a ibat
banwa, panaral na kekayu ing eyangeliong makayaliwa king
panaral mi kekayu, | isaktul ya !
9 X)ikil king sinabi mi na, ya namang sublian kung pasiba-
yung sabyan : j Nung ninuma^i ipanaral na kekayu ing metung
a eyangeUong makayaliwa king kekong tinggap, ; isakuil ya !
10 Uling ^manamuyut ku pin ngeni toiring tau 6 king
DioiB? 6 kaya, ^ pagkapilitan kung aluguran da ding tau?
] Nung pagkapilitan ku sang aluguran da ku ding tau^ e ukusa
alipan nang Gristo !
11 Uling pabalu ku kekayu, kapatad, tungkul king evange-
liong penaral ku a e dikil king t^u. ;
12 Uling e ke tinggap iti king kaninU|)amang tau, at e le
tiru mu naman kanaku ; nung e tinggap ke iti king pamipabala
nang Jesu-Cristo.
13 Uling dimdam yung sinabi ra tungkul king kabyayan
ku, king aliwang panaun, king Ji;daismo^ nung iaakdnan0
ken^ liligaligan alang patugut* ing Iglesia na ning TAor at
pakisiran i
14 atmumuna ku king pamanyalpantaya ra ditig.Judio%
maiguit pa karing maldang kakametung ku kii^tg tua king
kakung dai, lalu ku pang maiugat king likaslikas a sabi ding
mangatwa ku. .
15 Dapot inyang mayapan na ning Dios (a itikeiilua na
kung dikil kea ibat pa king atian nang indu ku, at inaus na ku
king keang kalam),
16 a mipabalu ya ing keang Anak kanaku bang ipanaral ke
sa karing gentiles, ibat na pin kanita e ku minyawikd usuk
kiDg laman ampon .daya ; .
17 at e ku minukiat Jerusalem, a makikit karing apostdes
nang minuna kanaku; nunge.mine ku Arabia; at mibaHk
kung paaibayu Damasoo.
18 Kanita, pangalabas ning atiung banwa, minukiat ku
Jeru8al6m bang akilala ke i Oetas at menulenaiigan kung
laUnglimang aldo kayabe na.
19 Dapot ala kung ikit ninuman karing apostoles, nUng e
mu i Santiago, ing kapatad ning Guinu.
20 At tungkul king susulat ku, 1 oini, king arapan na niog
Dios, king e ku maglaram I
TAU GALAGIA 1 & 2. 461
21 Kaibat na niti mine ku king labuad 'ning Siria a^
eilieia :
22 at e ra ku pa akikilala ding king Igleda ning Judea a
pawang kang GriBto ;
23 ing karela mu ping daramdaman a pisasabyan da:
|Itang liligalig ketang minuna kekatamu, ngeni panaral na
ing kasalpantayauan a king misan a panaun pakiairan na 1
24 At pupuri la king Dios kanaku.
O KANITA, kaibat ning labingapat a banwa minukiat kung
^ pepasibayu Jerusalem, abe ke i Bemabe, layun tiki ku
ya naman i Tito.
2 Minukiat ku dikil king pangapabalu ; at selese ku king
arapan da itang eyangeliang panaral ku karing gentiles ; dapot
bukud king arapan da ding marangal magkang king maka-
nanumang paralan mulai ku o mulai kung eilang kabaldugan.
3 Dapot aguiang i Tito man, a kayabe ku, aguiang griego ya
pa, e mepilit a matuli ya :
4 at ita, dikil karing e tune kapatad, a linub king liim, a
deti pasilub . lang liim, bang atiktikan da ing katimawan a
kakamtau mi kang Oristo Jesus, bang abili ra ke king
pangaalipan :
5 a karela e mi tilutan a asaul da kami, king metung
mumang oras ; bang ing katutuan na ning evangeliu manatili
ya kekayu.
6 Dapot karing ating ditak a dangalan (maguing nanu la
naan ala lang nanuiuan kanaku ; ing Dios e na tatanggapan
ing anyu"^ na ning ninuman) ngaku, a king detang ating ditak
a dangalan e ra ku pepabaluap nanuman.
7 Nung e bagkus, pamanakit da king mipaniwala ya kanaku
ing evangeliu ning e pangatuli, anti murin kang Pedro ing
evangeiiu ning pangatuli ;
8 (uling ing diuapat kang Pedro king pamagapostol na king
pangatuli, depatan na naman kanaku dikil karing ^entiles : )
9 inyang ila atalastas da pin ing kalam a miabie kanaku, i
Santiago ilang Cefas at i Ju^n, a megawang pekaasias, binye
re kanaku ampon kang Bernabe ing gamat a wanan ning
pamiabe, bang ume ke karing gentiles, at ila king pangatuli :
10 bukud mung pagnasan da king gagnakan mi la sa ding
• ' ■-' ) ■ ' ' ■ ' " ■ '
462 TAU GALAOIA 2.
pakakalulu ; ing bague rauring iti dku inan pigpilitan kung
depatau.
11 Dapot inyang dinatang ya i Cefes karin Antioquia,
sinalangeang ku kea king arapan, uling dapat parusan.
12 uTing bayu la dinatang ding mapilan a rbat kang
Santiago, makipangan ya karing gentiles: dapot, inyang
dinatang na la, meko ya, at kinawani ya karela, Idng takut na
karing atina king pangatuli.
13 At ding aliwang Juclios patina ya e la paulata ; nanupata
i Be^rnabe milisia ya king dalan patina ding aliwa, king
panmgliiin da.
14 I>apot iuyang akit i:u king e la lalakad matulid agpang
king katutaan na ning eyangelio, sinabi ku kang Cefas, king
ampan da ding sabla : Nung ika, Jurliu ka, mabibie kang
antimo diog gentiles at e anta ding Judios, ^ bakit pagpilitan
mong mat; Juaiu8 ding gentiles?
15 IktLmi, antining Judiu8 ke king pangatau, at e makasaia-
nan kariug gentiles,
16 dapot king bistat ing tau akikilala na king matatanggap
yang banal, e Idng dapat ning kautusan, nung e king pama-
iDilatan na ning kasalpantayanan kang Jesu-Cristo, ikami
munn meniwala ke kang Cristo Je3us, bang matanggap keng
banal king kasalpantayanan kang Cristo, at e king dapat
ning kautusan : uling king dapat ning kautusan e ya matang-
gap banal ing eanumang laman.
17 Dapot wapin, kabang pagpilitan tamu ing matanggap
banal kang CMsto, itamurin naraan mealdt tang makasalanan,
^I Cristo wari yang talapanibala king kasalanan? jAliwa
ya!
18 Nung aku pin pasibayuan keng italakad ing lesakan ku
na, aku murin maniwala kung mapanalangsang ku.
39 Uling king paraamilatan na ning kautusan^ aku mete
kii king kautusan, bang mie ku king Dios.
20 Mipaku l:ung abe nang Cristo ; makanyan man mabie
ku ; dapot nHww na aku, nung e i Cristo makabie ya kanaku :
at ing bie a ita a ngeni mabie ku king laman mabibye ku king
kasalpaniayanaii king Anak ning Dios, a iti luguran na ku, at
binye na ing saiili na king uli ku '! ' •
*21 E ku gagawan alang kabaldugan ing kalain ning Dios :
uling nung lang pamamilatan na ning kautusan ya iug
TAU GALAGIA 2 & 8. 468
kabanalan nong makanyan i Cristo mete yang alang
kabaldugan.
Ing kautusan ala yang kayupayati mangabus, dapot
yang mamatad hang Orislo at king
kasalpantayanan,
O jOH tau Galaeia a man^mangl ^ninwng mekaguna
^ kekayu a karing mata yn i Jesu-Cristo & pepalague rang
maseela antimong pinaku ya ?
2 Iti yang bukud a buri ku sang abalu kekayu : i Tinggap
ye ing Espiritu king dapat ning kautusan 6 king panabilin na
ning kasalpantayanan ?
8 ^Bina na kong mangmang? ^kaibat yung migmula king
Espiritu, ngeni magpakatune ko king laman ?
4 i Mibata kong dakal a bague king alang kabaldugan ;
nung king katutuan alang kabaldugan ?
5 Ing babye na pin kekayu nin^ Espiritu, at darapat yang
mala kekayu, ^daraptan na iti king dapat ning kautusan 6
king pamanabilin na ning kasalpantayanan ?
6 Antimo i Abrabam sinalpantaya ya king Dios, at iti
mibilang nang kabanalan.
7 Balu yu pin a king ding king kasalpantayanan, deti anak
nong Abraham.
8 At ing kasulatan antining mekilala king ing Dioe tatan-
gapan nong banal ding gentiles king kasalpantayanan, penaral
na neng minuna ing evd»ngeliu kang Abraham, ngana : Keka
mipanuanan la ding anggang dai.
9 Inya ding Mng kasalpantayanan mipanuanan lang kayabe
na ning talasalpantoyang Abraham.
10 Uling ding anggang king dapat ning kautnsan, atilu king
lalam ning sumpa ; uling makasidat : j Makasumpa la detang
anggang e manatili king anggang makasulat king libru ning
kautusan, a daptan da iti !
11 Da^ot ing dapat a king kautusan ninuman e matanggap
banal king arapan na ning Dios, malino ; uling makasulat :
Ing banal mie ya king uli na ning kasalpantayanan :
12 at ing kautusan e ya king kasalpantayanan, nung e
easabyan na : ; Ing dapat kareting bague, mie ya king uli ra !
13 I Gristo makanyan man inatbus na katamu king sampa
464 TAU GALAGIA 3.
ning kaatusan, a meguing sumpa kekatamn ; (oling makasolat
pin : i Misusumpa la ding anggang misasabit king dutung ! ) .
14 bang karing dai datang ing pangapanuanan nang
Abraham, kang Jesu-Cri8to ; bang kanito. tanggapan tamu ing
pangaku ning Espiritu king pamamilatan na ning kasalpanta-
yanan.
15 Kapatad manyabi ku dikil king ugali ding tau : Aguia-
mang metung mung panagaku ning metung a tau, makanyan
man uli ning mipatutuan, ninuman karing mitipanan, je ne
apayalan kabaldugan, at e ne aragdaganan.
16 Kang Abraham pin miabye ing pangaku, at king keang
^bini. E na sasabyan ning Dios : Karing bini ; antimong
manyabi ya karing dakal nung e manyabi ya king metung
mu : King kekang bini ; a iti ya i Gristo.
17 Iti pin ya ing sasabyan ku : Eang ing metung a pangaku*
mipatutuan nang minuna king Dios, ing kEiutusan, a dinatang
pangalabas ning apat a dalan atlung pulung banua, e ne
apayalan kabaldugan, nanupata baneng gawan alang ulaga
ing pangaku.
18 Uling nung ing mana king kautusc!.n ya, e ne king
pangaku : dapot ing Dios pigkalub na kang Abraham king
pamamilatan na ning pangaku. .
19 (^ Nanu ping meguing kabaldugan na ning kautusan ?
Meguing karagdagan uli na ning kapanalangsangan kabang
e daratang ing Bini, a king kaniti mepalyari ing pangaku.; al
miutus king pamamilatan da ding angeles king gamat na ning
metung a talapamilatan.
20 At ing metung a talapamilatan e ya talapamilatan king
metung mu : dapot ketang keang pangaku, ing Dios metung
ya mu.
21 ^ Ing kautusan pin makasalangsang ya king pangaka
ning Dios ? j Ali ya ! uling nung minye yang metung a
kautusan a karampatan a makaibie king bie, binang katutuau
ing kabanalan maguing king kautusan sana.
22 Makanyan man ing Kasulatan kilung na ing meto yata
lalam ning kasalanan,kingbang ingpangaku, dikil ya kingkasal-
pantayanan kang Jesu-Cristo miabye karing talasalpantaya.
23 Dapot bayu dinatang ing kasalpantayanan, makapaingat
tamu lalam ning leautusan a makakulung ta king pamisadya
kin^ Kasalpantayanan a mipabalu nang minuna.
TAU GALAOlA 3 & 4/ 466
24 Kannpata ing Eantusan yang kekatang m^ningat, bang
idala na katamu kang Oristo, batang matanggap banal king
kasalpantayanan.
25 Dapot antining dinatang ta na king Easalpantayanatl
ala ta na king maningat :
26 uling* itamungan anak na kata ning Dios/ king pama*
milatan na ning kasalpantayanan kang Cristo Testis.
27 Uling ding anggang mebinyag kekayu kang Oristo
mibablas kayu kang Gristo.
28 Kea alaitg Judio at griego, alang alipan at timawa, alang
lalaki at babai; uling ikongan metung kayu murin kang
Oriisto Je8U8.
29 At nung kang Oristu kayu, nung makanyan bini na
kong Abraham, at talapagmana dikil king pangaku.
Ing evangeKo e ne sasakupan ning kautusan.
4 DAPOT sasabyan ku, a kabang ing talapagmana anak ya,
•* ala yang pangaaliwa nanuman kin alipan, aguiang guinu
ne pa ning sabla ;
2 nung e atiu lalam ding talaingat at ding talasiasad;, angga
king panaun a tildu nang ibpa na.
3 Makanyan mu naman itamu, inyang atiak ta pa, ati
tamu lalam ning pangaalipan, lalam ning mumunang pagaralan
king yatu king kautusan.
4 Dapot inyang miras na ing pangatupad na ning panaun,
pepabal ne hing Dios ing keang Anak, a penganak ping babai
at penganak king lalam ning kautusan,
5 bang manatbus karing atiu lalam ning kautusan, bang
tanggapan tamu ing pangaampun anting penganak.
6 At antining anak na kayu, pepabal ne ning Dioe ing
Espiritu na ning keang Anak karingkekong pusu, kukulait ya :
lOhlbpa!
7 i Nanupata e na ka alipan, nung e anak ; at nung anak
na ka, nung makanyan talapagmana ka king Dios king
pamamilatan nang Oristo !
8 Bukud kaniti, king panaun a ita, ikayung gentiles, inyang
e ye akikilal^ing Dios, atikayu lalam ning pangaalipan karing
e talagang dios.
9 Dapot ngeni, antining akilala yu na ya rin ing Dios, 6
466 ^ TAU GALAGIA 4.
lalung mayap aldlala na ko ning Dios, ^bakit babalikan yong
pasibayu detang mangaina at alang kabaldugan a mumunang
pegaralan, a pagnasan yung pasibayu ing mibili king pangaa-
lipan?
10 Tuparan yu ing aldo, at bulan, at panaun, at banwa :
11 mitatakutan ku tungkul kekayu, a magkang Idng ditak a
bina, pepaipagal ku mung alang kabaldugan kekayu !
. 12 i Pagamuamu ku kekayu kapatad, king maguing ai^ti ko
sa kanaku ; uling aku anti ku pin kekayu I Ala kong d^atan
kanaku nanumang pamanalipit. «
13 Nu^ig e bagkus, balu yu king milyariking uli na ning
kapanamdaman ning katawan, penaral ke kekayu ing evange-
liu king kamumulan ;
14 at ing kekayu metung yang kaustan king lamanku, e ye
guewang alang kabaldugan at e ye sikuil ; nung e tinggap yu
kung antimong metung nang angel ning Dios, antimo kang
Gristo Jesu8 morin.
15 ^Nn pin karin ngeni ing kanuanan yukanita? iulii^g
babie kutig patutu kekayu a nung malyari mu sa, kinna yo
ding kekon^ mata, at binie yo kanaku !
16 i Makanyan pin, a meguing kasalang yu ku, klng
pamanyabi ku kekayu king katutuan ?
17 Detaog liekayu manamuyut atin lang kaingatan kekayu,
dapot e kiiig nasang mayap : bagkus, buri ra kong ikalilua
kekami, bang atin kong kaingatan karela.
18 Diipot mayap ing ingatan ing mayap kbg kabang
panaun, at e mu bukud kabang aku makarungut ku kekayu.
19 j An^k kung mangalati, a abe yu kung pasibayu king
pamanamdam king pamanganak, anggang i Oristo e pa
magbili kekayu,
20 bisa ku sang maldrungut kekayu ngeni, at alilan tula ing
lumbe ning siwala ku ; uling mikakunu ku tungkul kekayu!
I Sara at i Agar uliran laMng adtoang pangaku,
21 Sabyan yu kanaku, ikong magnasang magbili king
lalam ning kautusan, ^e ye daramdaman ing kautusan?
22 Uling makasulat a king i Abraham mikaanak yang
adwa, ing metung king alipan, at ing metung king babaing
timawa. •^
23 Dapot ing king alipan, mibait ya dikil king laman, dapot
TAU GALAGIA 4 4 5. 0?
ing king babaing timawa .mibait ya IdDg pamaeuilatan na
ning pangaku ning Dios.
24 Deting bague miagkas la kiiig talimaga ; uling deting
adwang ba&d adua lang pangaku ; ing metang ibat ya king
bunduk Sinai, a manganak king pangaalipan, a iti ya i Agar.
25 Uling iting Agar ya ing bunduk Sinai, karin Arabia, at
makasakup ya king Jerusalem ngeni : uling atiu king pangaali-
pan patina ding keang sablang anak.
26 Da^t ing Jeruf»lem banua tinoawa ya; a iti ya^g
kekatang indu.
27 Uling makasulat :
l Magiaya ka, ob baug, a king kapilan man e ka
menganakl ,
I luksu kang munye puri at maklis, ikang ka^lan man
e pa menganak I
ulinyg. maiguit la pa ding anak a mipaburean» karetang
king ating asawa.
28 At ikami, kapatad, antimo i Isaae anak na ke ning
pangaku ning Dios.
29 Dapot, anti na ning milyari, a ing mibait dikil king
laman ligalig ne ing mibait. dikil king espirSiu, makanyan mu
naman ing rnalalyari negeni.
30 Makanyah man, ^nanung sasabyan na ning Easulatan?
i Itabi ya ing ali]pan ampon ing anak na ; uling e makipag-^
niana ing anak ning alipan king anak ning babaing timawa 1
31 Eing uli .na niti, kapatad, e na kata anak ning alipan^
nung e ning babaing timawa.
Pamanaral dikU king pamanatili hing katimawan
a.eristiano,
pi I MANATILI ko pin king katimawan uling i Gristo timawa
^ na katama, at e ko pasakup pasibayu lalam ning paud
ning pangaalipan !
2 Oini aku i Pablo sasabyan ku kekayu, a nung tatang-
gapan yu ing pangatuli, i Oristo e na ko pakinabangnan
nanuman.
3 At patutu kung pasibayu karing anggang taung tatanggap
king pangatali, a makikatungkulan yang tupad king anggang
kaatusan.
466 ' TAtJ GAtiAeiA 5.
4 Makakalilna kong lubos kang Crisfco» ikong bisang matang-
gap banal king uli na ning kauti^n ; menabu kayu a menibkit
king kalam.
6 Uling ikami pin, king pamamilatan na ning Espiritu,
king kasalpantayanan (e king dapat) panayan mi ing pangaka
king kabanalan.
6 Uling kang Gristo Jesus, aguiang ing pangatuli alang
kabaldugan, at aguiang ihg e pangatuli, nung e ing kasal-
^ntayanan a darapsit ^g pamamuatah na ning Ihgtid.
7 Pupulai kong mayap ; ^ninung babye pangabala kekayu,
bang e ko mamintu king katutuan?
5 ) Itin^ aniuyut a mililisia kekayu, e ibat Eanitang kekayn
mamaus kmg keang kalam !
9 ilng ditak a leTadura ipakumbo ha ing kegant^ganang
masal
10 Aku atin kung kapanaligan dM kekayu king Guinu,
king e ko, misip king aliwang bague: dapot ing munye
pangabala kekayu idala na ing parusa na, maguing ninu
pamai;i.
11 Dapot aku, kapatad, niing ipanaral ku mu ing pangatuli,
dikil king sasabyan da, ^bakit raaliligalig ku.mu? nung
makanyan mepupus na ing katatakiran king Cruz.' .
12 j Buri ku sa a king ding manlingasngas' kekayu, karela
murin makutud hang lubus ing kekong pamakiabe [
18 UUng ikayu, kapatad, meaus kayu king katimawan ;
bukud a e ye sa gagamitan ing kekong katimawan bang dinan
panaun ing laman ; nung e bagkus king pamamilatan na ning
lugud, misusuyuanan kayu ing metung at m^tung.
14 Uling ing anggang kautusan ^ matutupad king metung
mung amanu, a ya ini : Luguran me ing lupa mung tau
antimo keka.
15 Dapot nung ing naeiung at metung kekayu mipapangeat
kayu at mipapanganan kayu, j mingat ka^ru magkang mipapa-
napas kayu ing metung at metung !
16 Sasabayan ku pin: |Lumakad kayu dikit king Espirita,
at e yu pamintuan ing nasa ning laman I
17 Uling ing laman mahgariria ya salang king espiritu, at
ing es{»ritu salang king laman ; uling deti mikasama la ing
metung at metung ; nanupata e yu arapat ing bague a buri yu.
TAtJ GALAGlA 5 4 6. 465
i8 Dapot ntmg tataitan na ko ning Espiritu, ala ko lalam
ning kautusan.
19 Atbulalag ing dapat ning lainan, a ila deui: Pami-
paliw^s, PamaWpangalugud, kannatan kalibian,
20 Ba,nianyamba karing anitu, pamagatiitu, paraipagkamua,
pamipate, pamangalalu, kamiia, kaguluan, pamidakedake at
balatung a pamanyalpantaya,
21 diria', paniagiasitig, katakawan at aliwa pang bague anti
kat)iti: tungkul kareti sa^sabyanan da na kong makauna,
antimo^ ing sinabi ku ha k^kisiyu, a ding darapat king anti
kaniting bague e ra manan ing ka«trian na ning Dios..
22 Dapot ing bunga ning Espiritu ya ing lugud, tula,
kapayapan; kalambutan a lub, mayap a lub, kayapan, katapa-
tan a lub,
*S8 katnung hib, kapanitian: ealang karing b^gue a deti
alang kautusan; ' '
24 At detang k^ng Gristo Jesu8, pinaku re ing laman, pitina
ing karelang kapagnasan a marawak ampon karelang kaibugap,
25 Nung mabibie ta king uli ning I^piritu, lumakad tanlt|
mu naman dikil king Espiritu.
26 E ta sa magpalalu; a mamungkasi ing metUng at
metung ampon mipangariria ing metung at nietung kekatamu.
Ing pamanamuyut a katataulian at pamagmxinanu.
^ KAPATAD, nung ing hiuman mibli ya king kaisanumang
^ kapanalatigsangan, ikong ati na.kingespiritu, papibalikan
ye iti king espiritu ning kamung lub, layun lawan mu ing
keka muring sarili, a magkang ikaman matuksu ka.
2 Misaupsaupan kong magdala king pupusarian ning metung
&t metnng, makanyanyungtuparan mg kautti^n nangOriBto.
3 Uling nung ing ninuman isipan na king atin yang
kabaldugan aguiamang ala yang kabaldugan, pipiraitnan na
ing keang sarili. . > ,
4 Makanyan man subukan na ning balang metung ing
sarili nang dapat ; at kanita mikaatin yang kapurian tungked
murin king keang kasarilinan, a e tungkul king aliwa :
5 uling balang metung idala na ing keang kalungkutan.
6 Ing mituruanan king amanu ning Dios domame ya
4?0 TAtJ GALAGIA 6.
kanitang mitn^ king keganagaDang bague a makaiDgguil Idng
mayap:
7 i E ko pai^orait ; ing Dios e pabirn : uling ing sabk nang
itanam nin^ tan, iti naman yang palatan na !
8 Uling mg tatanam dikil king keang laman, king laman
ing pnpulan nang kasiran; dapot itang tafcanam dikil king
espintn, king espiritu ing pupulan nang &e alang angga.
, 9 At e ta ga manamdaman kapagalan king mayap ; uling
king panaun na pupulan tamu, nung e ta parimlan ing lub.
10 Makanyan pm agpang kin^ panaun a atiu Wkatamu,
daptan tamu ing mayap karing sabla, at lalu na karetang anak
na ning kasalpantayanan.
11 Lawan yu nang nula anti pangaragul ding letraog
susulat ku kekayu king tune kung gamat.
12 Detang anggang bisang mayap a aske king laman» deti
ilang pipilit kekayu a patuli kayu ; bang e la mu maligalig king
uli na ning Gmz nang Oristo.
13 niing deta mang atiu king pangatuli e la rin tutupad
king kautusan ; dapot buri rang abili ra ko king pangatuli,
balang mikakapurian king kekong laman.
14 i Dapot kapQan man e na sa paintulut ning Dios king
aku mapuri ku nung e mu king Cruz ning Guinutang Jesu-
Oristo ; king pamamilatan na niti ing yatu mipaku ya kanaku
at aku king yatu I
15 Uling ing pangatuU alang kabaldugan, anti naman ing e
pangatuli, nung e ing makikabaldugan ing bayung pangalalang.
16 At ding anggang mabibie agpang king tuntunan a iti,
{kapayapan sa at pakalulu ing miahie karela» at king Israel
ning Dios!
17 Manibat na ngeni ninuman e na na ku lingasngasan ;
ulii^ daralan kung makalimbag king katawan ku ing tanda
nang ^esus!
18 i Eapatad, ing kalam ning Guinu tang Jtsu-Cri8to miabie
na sa king kekoug espiritu ! { Yanasa I
r~"
1NQ SULAT NIN& APOBTOL 8AN PABLO
KABINO
TAU ±FESO.
Eamumulan at Pamagm^inanu.
1 I PABLO» a apoBtol nang OiiBto Jesu8, king kaborian na
^ ning Dioe karingbanal a atia king '&{eso at tetasalpantaya
kang Oristo Je8as :
2 I Kalam kekayn at kapayapan, ning Dio0 a Ibpa tamn,
ampon ning Guinnng Jesa-Cn8to!
3 Noan ya ing Dios at Ibpa nang Jesa-CriBtong Gaina
tartia, a iti pepanaan na katamu kang eristo king keganaganang
makarikil king pamipanaan a espiritaal karing banaa :
4 dikil king pangapili tana kea baya melalang ing yata
batang maguingbanal a alang pangapintas king arapan na :
5 antining telaga na katamu, king keang lugud, king panga-
tanggap anak king pamamilatan nang Jesu-Cristo, king keang
sarili ; dikil king meyapan na ning keang kaburian ;
6 king kapurian klng ligaya na ning keang kalam» a pigkalub
na keka^mu a alang bayad king uti na ning kaluguran aang
Anak :
7 a kaniti atiu ing kekatang pangaatbus king pamamilatan
na ning keang daya, ing panpapatawaran ning kasalanan
tamu, dikil king pibandian na nmg keang kalam»
8 a peparakal na kekatamu, ing anggang kabiasnan at
koisipan ;
9 at pepakilala na kekatamu ing misteriu ning keang
kaburian, agpang king keang minamayapan a telaga na king
keang sarili,
472 TAU *FESO 1.
10 (tangknl king kasiasatan king pangatapad ding panann,}
bang tipunan ing keganaganang bsigae kang Ciisto, ding atia
banaa, at ding atia babo ning gaban ; king kea sasabyan ku,
11 king. kea ma naman gaewa na katang talapagmana, a
telaga n» aa. katama a iqinaBa pa, dikil kii^ ininamayap na
Nitang linalang Idng sablang bagae dikil king asok na ning
keang pilabluban ;
12 bang itama magoing kaparian na katama ning keang
ligaya, itamong Jadio8 a menaya kang eristp ;
13 a kea ikaya man. tinanggap kbng mkna, kaibat yang
dimdam ing amana ning katutaan, ing eyangeliu ning kekong
kaligtasan; a kea ma naman inyang sinalpantaya kaya,
mitatakan ko king Espiiita santo ning pangaka ;
14 a iti ya ing sangla na ning kekatang mana, angga king
pangaatbas ning pibandian a pigkalab na, king kaparian king
ligaya na.
15 Dikil ka'niti, aka man, inyang damdaman kaing kasal-
pantayanan ya king Gainoiig ^esoSi at ing adimg lagad yu
dikil karing anggan^ banal,
16 e ka tataknang pasalamat king ali ya, at sasaglawayan
i^ kayu king kakang pana^angin ;
17 king bang ing Dios ning Guina tang Je8u-Cri8to, ing
Ibpa ning ligaya, pagkalaman na kong espiritu ning kabiasnan
at ning kabsduan king pamangilala kea ;
18 antining mesala la ding mata ning kekong kaisipan,
bang akilala yu nong isanu ing kapanaligan na ning kekong
pangayaus, nung isanu ing pibandian na ning ligaya ning
keang mana karing banal,
19 a nung isanu ing kakataskatasan nang degulan ning
keang upaya dikil kekatang sasalpantaya, agpang ketang dapat
na ning kayupayan na ning keang sikanan,
90 a ya depaton na kang Gristo, inyang telakad ne libutad
ding mete, at likluk ne king wanan karing banwa,
21 king kakataskatasan ning keganaganang pam^nyakap
at katungkulan at upaya . at guiguinuan, at babo ra ding
anggang laguiung mayayaus, e mu king bie a iti, nung e Idllg
daratang :
22 at binili na ing sablang bague lalam ding kqang bitis, at
iniEklial neng Buntuk king sablang bague tungkul king keang
Iglesia,
TAU EFESQ 1 & a. 47A
23 a iti ya ing katawan na^ ing kagampan Nitang pakat-
muan na ing sabla king sabla.
Ing pangahahus hing uU ning kalanu
O AT ikayu dininan na kong bie, kanitang mete kayu king
^ kapanalangsangan at king kasalapan ;
2 a tintunan yu king misan a panaun, agpang king
kaugalian na niting yatu, ^gP^i^g ^Qg prineipi na ning
kayupa^an na ning angin, espiritung ngeni.darapat karing
anak nmg kapanalangsangan :
3 king libutad da deti itangan king misan a panaun mabibie
tamu mu naman king kabulukan na ning laman, kekatang
pamintuan ing nasa ning laman at kaisipan ; at katutubu tamu
ing anak na katamu ning mua, antimu naman ding aliwa.
4 Makanyan man ing Dios, pablasang mabandi ya king
pakalulu, uli na ning maragul nang lugud a ligud na kekatamu,
5 king bistamang mete tana king k^iatang kapanalang-
sangan, binyayan na katamu a kayal^ nang Oristo (lapg uli na
ning kalam mikabus kayu) ,
6 at telakad na katamung kayabe na, at pepaluklukai^ na
katamung kayabe na karing baqwa, kang eiri^to Jesus ;
7 bang king panaun a daratang ipabalu na ing maragul
nang pibandian ning keang kalam, king keang kayapan
kekatamu kang Jesu-Cristo.
8 Uling king kalam makakabus kayu, king pamamilatan na
ning kasalpantayanan ; at iti e ibat kekayu murin, i nung e
kalam na ning Dios :
9 e king uli ra ding dapat, bang ninuman e ya magmarangal.
10 Uling lelang na katamu, a mdalang kang Oristo Tesus
dikil karing mayap a dapat, a^d^ti i^g Dios sidya na nang
minuna, bang lumakad ta kareti.
11 King uli na niti, ganakan yu % king misan a panaun
ikayu, gentiles kayu king laman, a mayayaus e king pangatuli
uli na nitang mayayaus king pangatuli (king la^an.at megaTs^a
king gamat);
12 ganakan yu, ngaku, a king panaun a ita ala kong CristOf
at makakawani .kayu ki: g pangatau Israel, at aliwa kong
balayan tungkul king pitandanan king pangaku ; alako p^ng
kaipanaligan, at ala kong Dios king, jatu. ,
«74 TAU fiFESO 2 & 8.
18 Ngeni makanyan man, kang erirto Jes&B, ikayn king
misan a panaun makaraya ka^ru king Dioe, milapit ko kea king
nli na ning daya nang Oristo.
14 Uling ya ing kekatang Eapayapan, a iti ding adiyang
balayan ^ewa nong metong mu, lesakan ne ing pader a
makapamdatan a papikawani karela,
15 ngana wari, ing karelang pamipagkamwa ; digsa na king
keang laman a mipaku ing utus dieg kautusan a atiu
king tuntunan ; bang karing adwa lalangan ne king keang
sarUi ing metung a taung bayu, a kaniti guewa na ing
kapayapan ;
16 at bang apikasundu na la ilang adua (a miabie king
metung mung katawan) king Dios, king pamamilatan na ning
Cm2, pete na ing pamipagkamwa, inyang kaniti mete ya ;
17 at inyang dinatang ne libutad ding mete, penaral na ing
kapayapan kekong makarayu, ampon ing kapayapan karing
makaiapit :
18 uling king pamamilatan na itamu atin tang panlub,
king uli na ning metung rauring Espiritu, king Ibpa.
19 Inyapin e na ko aliwang balayan ampon mamaglakbe,
nung e kabalayan da na ko ding banal, at metung na kayu
karing katubale na ning Dios ;
20 a mitalakad king babo na ning pitatalakaran da ding
apostoles at ding manula, i Oristo Jesus murin ya ing batung
pamuntuk ning suluk :
21 a kaniti ing mabilug a bale, a. mayap a pangalapat king
keang sarili, daragul ya bang magawang metung a banal a
templo king Guinu ;
22 a ikayu man mitalakad ka^ru, bang maguing tuknangan
na ko ning Dios, king uli na ning Espirita,
Ing misterio king pamanyaus karing Gentil, — Ing
pangaapostol nang Pablo.
O KING uli na niti, aku i Pablo, a makasukul nang Oristo
^ Jesu8, uli yu mung gentiles,
2 a mekad dimdam yun^ sinabi ra king kapanibalan king
kalam ning Dios, a kaku miabie king kekong ib^kayap ;
8 anting kapabaluan miabie kaku a roipakilala ing misterio,
dikil king nnulat ku babo king makuyad^a amanu.
TAU fiPESO 8. 475
4 a kin^ kekong pamamasa akilala nnng isanu ing kakmig
pamangilsaa king misteria nang eristo ;
5 a king aliwang panaun a miabie mipakilala karing anak
ding tau, a antimo ing pangapabalu na ngeni karing keang
banal a apoetoles at manula king uli na ning Espiritu ;
6 a yapin, king ding gentiles ma^ing kamana la, at dake la
king metung muring katawan karing Judios at karake king
pangaku murin kang Oristo Jesu8, king pamamilatan na ning
eyangelio ;
7 a kaniti aku mialal kung talapanibala agpang king
pigkalub nitang kalara ning Dios a miabie kaku, diWl king
pamanyapat na ning keang upaya.
8 Kaku, a mababang ^dili karing anggang banal, a miabie
ing kalam a iti, bang ipanaral karing dai ing pibandian nang
Oristo a e abut ukulan,
9 at daptan a king ding ang^ang tau akit da nung isanu
ing pamanibala king misterio a kmg anggang panaun misalikut
king Dios, a Linalang king keganaganang bague ;
10 bang ngeni king pamamilatan ning Iglesia, miabye
mipakilala karing ma^mpaya at katuugkdan karing banua ing
miayaliwang kabiasnan na ning Dios,
11 a makaagpang king nasang alang angga a mitalaga kang
Gristo Jesus, a kekatang Guinu :
12 a kea atin tang katimawan king amanu at pamanlapit
king Dios king kapanaligan king pamamilatan na ning
kekatang kasalpantayanan kea.
13 King uli na niti pagamuamu ku kdeayu king e yu sa
painan ing lub yu king mi na ning kasakitan a king uli yu
pibabatan ku, a iti metung a ligaya king kekayu?
Ing panalangin nang Pablo a patungkid
kari/ng tau ]^eso.
14 King uli na niti, sisiklaud ku arapan ning Ibpa ning
Guinu tang Je8a-Cristo,
15 a kea kakua lang laguiu ding anggang katubale karing
banwa, at sulip,
16 pagamuamu ku king pagkalub na sa kekayu agpang
king li^yatinan na ning keang ligaya king mipasiknangan ko
,sa king upaya, king pamailatan na ning keang Espiritu, king
Uekong pangataung atiu kitub ;
m TAU EFESO 3 & 4.
. 17 }dng mmvkmn^m ya ssk i Oripto karing kekong pusu,
king pamamilatan na ning kaealpaiitayanan ; king bang, nung
magyamut at tumibe na kayu king lugud,
18 malyari yung atal^-stas, patina ding anggang banal, nung
isanu ing kaliwalasan at kekaban, katasan ampon ing
kalalaman, <
19 at akikilala ing lugud nang Gristo, a mimiguit pa king
pamangilala ; king bang kanita kumatmu kayu, angga king
sukad ning anggang pangaganap na ning Dios.
20 At king mayupayang darapat king lalupg dakal a maigtdt
king anggang malyaring adwan o ieipan, dikil king kayupayan
a darapat king kekatamu,
21 miabye sa kea ing ligaya king Iglesia, at kang Oristo
Jesiis, karing anggang panaun a mangga king mangga.l
i Yanasa ! , ,
Ing patnisanmetung Teing pamanyalpd'ntaya.
A AKU pin pagamuamu ku kel^ayu, a atiung makasukul king
•*- Guinu, king tuntun ko sa ketang karampatan kung aus a
kekong keaus,
2 kmg kababan at kamung lub, king kapibabatan, daptan
yu ing kapibabatan king metung at metung king lugud ;
3 pagpilit9.n yung daptan ingpai^isanmetung king Esptritu
king tali ning kapaya.pan.
4 Ating metung, muring katawan, at metung muring
E^iritu, ' aptinaman ing pangayaus yu king m^tung mung
kapanaligan ning kekong pangayaus ;
5 metung muring Guinu, metung muring kasalpantayanan,
metung muring pangabinyag,
6 metung nlung Dios at Ibpa ding malda, a iti makalaluya
karing keganaganang bague, at atiu king keganaganang bague,
at k^kayu ngan.
7 Dapot ing balang metung kekatamu miabye kea ing
kalam, agpang king[^ sukad ning pigkalub na^g Oristo.
8 King uli na niti sasabyan na :
.. Pamanukiat na king katasan, dela na ing keraklan ding
bihag, at dininan no king pigkalub ding taul
9 (Atiting pamanukiat, ^napung buri na^g sabyan, nung
e kinuldas ya naman karing kababa^ nin^ gabun ?
TAU EFBaO 4. 477
10 mg kinaldas ya mnrin ingpepaitas babo ra pa dig
aoggang banwa, bang akatmuan na ngan ing anggang bagae.)
11 At inalal nong apostoles ding mapilan; at ding aliwa.
manola; at ding aliwa eyangelista; at ding aliwa, pastor at
maestro;
12 king ikapalyari rang tune ding banal dikil king dapat
ning pamanibala king pangatalakad king katawan nang Oristo :
13 angga king itangan miras tamu king pamikametung king
kasalpantayanan at king pamangilala kmg Anak ning Dios,
king pangabilian na ning taung tune, king sukad na ning
katas ning pangaganap nang Oristo :
14 bp.ng e ta na maguing anak, a mibalandang keni at
karin, at daralan na king misusumangid ning anggang angin
ning turu, king pamamilatan na ning pirait ding tau, ampon
ing karelang kalalangan king dapat a kalalangan ning kabala-
tungan ;
15 nung e, nung igka,s ing katutuan king lugud, dagul kayu
king keganaganang makatungkul king Pekabuntuk ngana
wari, kang Cristo ;
16 a kaniti ingmabilug a katawan, a mayap a pangalapat
at pangayagum king keang sarili, king pamailatan na mng
saup ning Imlang metung a pikalukaluan, agpang king paman^
yapat a makatungkul king balang dake, paragul .ya king
katawan king ikatibe na ning keang sarili kiug lugud.
Ing kabanalan ning pangaeristiano makasalangsang
king mdrawak dang ugaM ding Gentiles.
17 Iti pin sasabyan ku at patutuan king Guinu, a e na ko
lalakad antimo ing pamanlakad da naman ding gentiles, king
pamagpalalu na ning karelamg kaisipan,
18 atiu kingkaralumduman ing karelang kaisipan mikawani
la king bie na ning Dios, king kealang balu a atiu karela, king
uli na ning kasiasan ning pusu ra :
19 at deti antining mewala na ing panamdam da king
kamarinayan, binye no king kaibugnan ning laman, bang
arapat da king mabilug dang kapagnasan ing anggang bague
king karinatan.
20 Dapot ika^ni e ko megaral king anti kaniti kang Gristo :
21 nung tune king ya ing pekiramdaman yu, at mitura ko
kea, dikil kingkatutuan a atiu kang Je6us ;
478 TAU «PBSO 4*5.
22 king maglabas kayn tongktil kiDg kabiayan ^mng milabas,
king matuang pangatau, a mikakarawak na dikil king
kaibagnan na ning laman a mapamirait ;
23 at mibaya ko sa king ee^urita ning kekong kaisipan,
24 at misolad ko sa king taung baya, a iti, dikil king
larawan na ning DioB, melalang ya king I^taliian at kabanalan
a katutaan.
25 Uli na niti, isakail ing kalaraman, Babyan ya ing
katutuan ing balang metong king lupa nang tau ; oling itamn
dake na katamu ning metung at metung.
26 Mimoa ka^ra» at e ko mikakasala ; e sa lambag ing aldo
a atin kong mua ;
27 at e ye sa dirinan dalan ing Diablo.
28 Ing manako e ne sa manako, nang e bagkuB galo ka^m
king makapuri karitig kekong gamat, b^ng atin yang aibie
king makikailangan.
29 Nanaman sang amanung marinat e lulaal king kekong
asbuk, nnng e bagkus ing mayap a makapagtibe, agpang king
makabskgae, bang miabie ing kalam karing makiramdam.
30 At e ye palungkutan ing Espiritu Santo ning Dios a
kaniti mitatakan kayu king kayaldawan na ning pangakabus.
31 Ing anggang pait, at kasbu, at mua, at kolisak, at
pamanlibak milako sa kekayu, patina ing anggang karawal^n ;
32 at maguing mayubu kong lub ing metung at metung
dikil karing aliwa, mapamakalulu, mipapamatawad ing metung
at metung keka^ra, anti mu naman ing Dios kang eristo
pepatawaran na kayu.
F^ MAKTTULAD ko pin king Dios, a antiDg anak nang
^ kaluguran ;
2 at lumakad ko king lugud, antimu naman i Oristo ligaran
na katamu, at binye na ing keang sarili king ali tamu, anting
daun at ain king Dios, a mayubung bau.
3 Makanayan man ing pamakipangatawan king e asawa at
ing anggang kabagayan laug karinatan, 6 kaimutan, e dapat
mang saglawayan yu antimo ing karampatan karing banal :
4 at ing karinatan man at ing mangmang a pamanyabi at
kayabangan, bague a e karampatan ; nung e bagkos ing
pamipasalamat.
TAU ISEHm 5.. 470
5 TTliBg iti akikilala yn nang labns, king ninumang maki-
pangatawan king e na asawa at tanng raakasnmami o tanng
maimut, a iti sasamba ya kariDg anito, ala yang mana
nanoman king kaarian nang Gmto at ning Dios.
6 Ninuman e na ko ta pamirayatnan king amannng alang
kabaldngan ; nli na pin ning bague a iti daratang ing moa na
ning Dio6 karing anak ning kapanalangsangan.
7 E ko pin sa makialam karela ;
8 uUng king miian a panaun dalumdum kayu, dai>ot ngeni
mlu kayu king Guina : Inmakad kong anting anak ning sulu,
9 (uiing ing bunga na ning sulu lubi^ a kayapan at
kabanalan at katutuan),
10 umian yu ing kaburima na ning Gninu,
11 at e ko makiabe king alang pakinabang a dapat ^ing
dalumdum, nung e bagkus pangamanuan yu la ;
12 uling ing bague a depatan da king liim eabyan man
naakarine.
13 Papot ing keganaganang mipangamanuan, pakilala na
ning 6ulu ; uling iog sulu ya ing pasala king keganagana.
14 King uli na niti masasabi :
I Miguising ka ikang matudtud,
at tidakad ka libutad ding mete»
at pasalan na kang eristo I
15 Lawan yu ping miamasamas ing kekong panlakad ; e
anting mangmang, nung e anting mangabiasa ;
16 aapiantalan yu ing panaun king mayap a dapat uling
ding aldo mangarawak la.
17 King \ili na niti e ko la mangmang, nui^ e talaitaean
7U nung isanu ing kaburiap aa ning Guiau.
18 At e ko pailasing king alak, a kaniti ating kasiran, nung
e bf^ku8, magpakfttmu ko sa kiiig Espiiitu ;
19 mipapagsalita kayu karing salmos ampon himnos at
dalit a makaingguil lang espiritu, gumale kayu at dapat
kapurian king kekong pusu king Guinu ;
20 pasalamat kayu kapilan man ; king keganaganang bague,
king laguiu na ning Guinu tang Jesu-Cristo, king Dios at Ibpa
tamu ; f»
21 pasakup kayu ing metung at metung king takut king
Dio».
480 TAU £F£S0 5 & 6.
Katungkulan hing pamihalebaU.
22 Ikong babai, pasaknp kayn karing kekong tune asawa»
antimo king Guinu :
23 uling ing ialaki ya ing buntuk ning babai, antimu naman i
Oristo ya ing ^untuk ning Iglesia, ya murin ing Miligtas king
keang katawan.
24 Dapot antining ing Iglesia atiu niakasakup kang Cristo,
makanayan mu naman ding babai pasakupla karing karelaog
asawaldng keganagana.
25 Lalaki, luguran yo ding kekong asawa, makanayan mu
naman i Oristo liguran ne ing Iglesia, at binye na ing keang
sarili king uli na ;
26 bang gawan neng banal, kaibat neng lininis king pama-
nuas king amanu ;
27 bang ayarap ne king keang sarili, Iglesiang maligaya,
king alang musing, at kulutun man, at aliwa mang bague a
katulad, nung e banal ya sa at alang musing.
28 Makanyan mu naman ding lalaki dapat dong luguran
ding tune rang asawa, antimo Mng tune rang katawan : ing
malugud Idng asawa na, kaluguran na ing sarili na.
29 Ninu man pin e ya mimua king tune nang katawan,
nung e lilingapan ne at palayawan, makanyan mu naman i
Oristo king Iglesia ;
30 Uling itamu dake na katamu ning keag katawan; maka-
yabe karing laman na at karing butul na.
31 King uli na niti lakuan ne ning lalaki i ibp^ na at indu
na, at makiabe ya king keang asawa : at ilang adua maguing
metung lang laman.
32 Iti ya ing metung a misteriong maragul; dapot aku
manyabi ku tmgkul kang Oristo at king Iglesia.
83 Makanyan man, dikil naman kekayu, luguran ye balang
katau ing tune yung asawa antimo king kekong sarili ; at akit
na ning babaing gagalang king keang asawa.
Ct ANAK ku, mamintu ko karing mangatwa yu king Guinu ;
^ uling iti yang tune.
2 Igalan^ me i Ibpa mu ampon i Indu mu (a iti ing muma-
nang utus lang pangaku), ^
K
i
TAU fiFBSO «• 481
3 bang mipakayap ka, at kumaba ka bie keti sulip.
4 At ikong mangatwa, e yu ipamungkasi iug mua karing
kekong anak, nung e ituru yu la king tuntunan at king usuk
ning Guinu.
5 Alipan» mapamintu kayu karing dikil king laman, kekayu
lang panginuan, king takut at galgal, king kalinisan na ning
kekong pusu, antimo kang eristo :
6 e Busuyu ing mata, antinK) ding ma^kapilit-a palugud
karing tau, nung e bagkus, antimong alipan naug Oiagto,
daptan king pusu ing kaburian na ning Dios ;
7 king mayap a kaburian daptan ing kasuyuan, anti yu
moug daraptan iti king Guinu, at e karing tau ;
8 balu yu a king nanumang bague mayap a daptan na ning
balang metUB^, iti murin yang pasibayuan nang tanggapan
king Guinu, akpan ya man, 6 timawa.
9 At ikong panginuan, daptan yu naman iti karela, at
lakuan yu ing bala ; akikilala yu king ing karelang Guinu at
ing kekayu atiu banwa, at ala laug pamialiwa kea ding tau.
Ing gayak ning Dios,
10 Bukud kaniti, kapatad, magkapilit ke king Guinu at
king upaya na ning keang sikanan.
11 Misulud ko king anggang gayak ning Dios, bakong
malyaring tumibe salang king pirait ning diablo.
12 Uling ala kekatamu ing pamakilaban salang king laman
ampon daya, nung e salang ksuring pekapun, salang karing
mayupaya, salang karing sasakup kmg sikluban, ding kaniting
kaarian ning dalumdum, salang karing dikil king espiritu ning
karawakan karing banwa.
13 Eing uli na niti ; kuanan yu ing anggang kagayakan na
ning Dios, bakong malyaring milaban king aldo a marawak,
at nung arapat yu nangan, magtibe kayu. <
14 Magtibe ko pin, a ding kekong awakan babatan yo king
katutuan at misulud king baluti ning katuliran,
15 at ding kekong bitis misusulud lang pamisadya king
pamikalat king evangeIio ning kapayapan ;
16 bukud kaniti dalan ye ing kalasag na ning pamanyal-
pantaya, king uli naniti malyari yung apatda ing mitataung
sulugui ning Diablo.
482 TAU fiFESO 6.
17 Makanyan ma naman koanan ye ing kalasag ning
kaligtasan, at ing talibnng ning Espiritn, a ya ing amana na
ning Dios ;
18 manalangin ko king Espiritu king anggang pama-
nalangin at dalang, king kabang panaun, at lumame a
manatiling tnne king daing a ipatungkal karing anggang
banal,
19 at kanaku, bang mipaintulut ing malaguang pamanga-
manu, king pamibuklat king asbuk ku, bang apalnlala ku mg
misteriu na ning evangeIio ;
20 a king uli na niti aku metung kung tubud a makatalikala ;
bang king evangelio makitapang kung manyabi, antimo iog
karampatan a kakung salesayan.
I Tiquieo a makidaralang sulat. — Ding
tauling pamagmananu.
21 Dapot bang abalu yu naman ing kanakung kabagayan
at ing kanakung daptan, i Tiquico, a kaluguran a kapatad at
tapat a talapanibala ning Guinu, kekayu pakilala na ing
keganagana :
22 a tinubud ke kekayu, king kaniti murin, bayung akilala
ing makatutuk kekatamu, at bang ya patulan no ding kekong
pusu.
23 \ Kapayapan karing kapatad, at lugud a makikasalpan-
fcayanan a ibat king Dios Ibpa at king Guinung Jesu-Cri8k) !
24 |Ing kalam kamtan da na sa ding anggang malagad
king Guinu tang Jesu-Cristo king katapatan I { Yanasa!
Tr » < »■
ING SULAT NANG APOSTOL SAN PABLO
KAKINO
TAU PILIPOS.
Kamumulan at pamagmaim^iu.
1 I PABLO at i Timoteo a alipan nang Gristo Je«^s, karing
•*- anggang banal kang Cristo Jesiis a manuknangan FilipoB,
patina karing obispos at diaeonos :
2 I Ealam kekayu at kapayapan, king Dios a ktakatnug Ibpa,
at king Guinnng Jesucristo !
Ing lugud nang Pablo karing tau FiHpos king uli ning
lugud da king evangelio.
3 Pasalamatan ku king kakung Dios, balang aku aganaka
ra kayu,
4 kapilan man king balang dalung ku, daiaing kuog matula
a patungkul ku kekayu,
5 king uli na ning kekong pamakirame king pamibulB.lag
king evangeIio, manibat pa king minunang aldo augga na
ngeni ;
6 a lubus kung tiwala kaniti, a king Iteng migmula kekayu
king dapat a mayap ilud nang iganap angga king aldo nang
Jesucristo :
7 antimo ing katuliran a kakung isipan kekayu tungkiil
kaniti uling atikayu king kanakung pusu ; pablaaang karing
kakung talikala at pamanlualu at pamipatotu kiug evangelio,
ikongan pawang aku karake ra kayu kanitinfj kalara.
8 Uling saksi ke ing Dios nung nu anti kalablab ing nasa
ku kekongan king maragul a lugud nang Gristo Tesus.
484 TAU FILIPOS 1.
9 At iti ipagamuarnu mi king Dios : King ing kekong lugud
lalu at lalu sang dakal, king kabyasnan king sablang panga-
4^1astas ;
10 nanupata, t, usigan yo ding bague mayap ; bang maguing
malinis kayu at alang pangapintas angga king aldo nang
Gristo.
11 nung kitmuan ko karing bunga na ning kabaualan, a
deti king pamamilatan nang Jesucristo, king ligaya at kapu-
lian ning Dios.
Ing pangasukul nang Pablo pahinabang dikU king
pangasulung ning EvangeUo.
12 Dapot buri ku king abalu yu sa, kapatad, a ding bague
a kaku milyari merapat king lalung ikasulung ning evangelio ;
13 nanupata, t, ding talikala ku makikilala nong mayap a
king laguiu nang Gristo karing anggang Bante ning Pretorio,
ampon karing aliwa pa :
14 at ding keraklan karing kapatad, inyang midiwa no lub
king pangatalikala ku metapang lang binang gungkas alang
takut king amanu :
15 Ding mapiian king kalutuan panaral de pa i Oristo king
diria ampon king pamitaltalaii, dapot ding aliwa naman king
mayap a piltibluban :
16 deti daraptan da king lugud, antining akikilala ra king
aku atiku makabili king pamanlualu king evangelio ;
17 dapot deta panaral de i Oristo king espiritung pamikam-
pikampi, e king katapatan, minisip lang mitalakad kaligaligan
salang king pangatalikala ku.
18 i Nanu pin ? Iti makanyan man, king sablang kapara-
lanan king kapanyangkanan man, o king katutuan man, i
Gristo mipanaral ya ; i at kaniti masaya ku, wapin, at isundu
ing pamagsaya 1
19 Uling balu ku king iti ing kaulian na ing kakung
kaligtasan, king pamamilatan na ning kekong dalung, at ning
pamagkalub ning Espiritu nang Tesueristo ;
20 dikil king malablab kung kapanayan at king kakung
kapanaligan, ala kung pangapakarine ; nung e nung dapat ku
king lubus a katapangan, antimo ing sadya, makanyan mu
naman ngeni, i Oristo misaplala ya king katawan ku, king
TAU PILIPOS 1 & 2, «5
pamamilatan na niag Ine man, o king pamamilatan na ning
kamatayan man.
21 Uling king kanaka ing kabiayan i erisio, at ing kamata-
yan, pakinabang.
22 Dapot nung ing kabyayan king laman iti ya ing bunga
na niDg kakung kapagalan ; nnng makanyan e ku balu nung
iaanu ing kakung {Hlinan.
23 Uli ping maka^ipit ku king mingatba, pagnaean kung
kawani at ume kang Gristo ; a iti yang lalung raayap.
24 Dapot ing n^nalili ku king laman yang lalung kailan-
gan king uli yu.
25 Eing kapaniwalan a iti, balu ku na king malakuan ku at
manatili ku kekongan, king kekong ikasulung at ikatula king
26 bang lalung dakal ing kekong tula kang Gristo Jesus,
king uti ku, king uli ning pamalarungut kung pasibayu
kekayu :
Pamanaral king pamanatili king lugud pamikapatad,
at king pamagpakumbaba at king pam^agbanal,
27 dapot musang ing kekong kabiayan katampatan king
eyangelio nang Oristo : king bang datang kuman at akit da
kayu, 6 ala kuman, damdaman kung pisabyan da ing kekong
pangalttlyan, abalu ku king matibe kayu lang metung mung
espiritu, magkapilit kong miabeabe, king metung mung
kaladwa, king kasalpantayanan king evangelio ;
28 at nanuman e ko nedririnan toikut karing kekong kasa-
lang : a iti king karela masalang tanda ning kaskan, dapot
tanda na ning kekong kaligtasan at iti ibat king Dios.
29 Uling kekayu mipaintulut, king uli nang Oristo, e mu
bukud ing salpantaya kea, nung e naman miba^^ata king uli
na:\
30 Antining atiu kekayu ing kasakitan mu namang ikit yu
na kaku at ngeni daramdaman yung atiu kanaku.
O NUNG atin ping nanuraaug aral kang Gristo a maki--
^ kabaldug^n, nung ating nanumang tula ning lugud, nung
ating nanuraang pamakiagum king Espiritu, nung ating
nanumang maragul a kapakaluluan,
2 daptAu yung ganap ing tula ku, maguing metung kayung
486 TAU ITLIPOS 2.
kaypan, metang mung lugud, metnng mung e^iritu, metong
mung panamdam.
3 B kasa darapat king nanuman king dapat ning eBpiritung
mapagpakiaskal o mapagpalaiu, nung e lalung mayap king
kaisipan a kababan lub, pakamalan ne ing metung at metung
antimosang mayap ya pa king keang sarili :
4 e na lalawan ning balang metung kekayu ing tune mung
kea, nung e balang metung naman ing karing aliwa.
5 Mikaatin kayn kekayu king kaisipan a iti a atiu naman
kang Grista :
6 a iti king aske a panga Dios, e na birian a kaiampatan
panguntalanan na ing pangapante na king Dios ;
7 nung e kdag na kea ita, kinua na ing aske ning metang
a alipan a meguing katulad da ding tau.
8 At antining mekakit ya king ugaling tau, migpakumbaba
ya king sarili na, meguing mapamintu ya angga king kamata-
yan, at kamatayan lang Cruz.
9 King uli na niti ning Dioe naman peparangal neng bina,
at dininan neng laguiu a makalalu karing sablang laguiu ;
10 bang king laguiu nang Jesus, ding anggang tud isiklatid
la, antimo ding king banua, antinaman keti sulip ampon ding
king infierno ;
11 at ding anggang diia ipasiag da king i Tesii-Oristo
GuiNU ya king kapurian na ning Dios Ibpa.
12 Inyapin, kakung kalugutan, agpang king pamaminta
yung maka^rati, e mu bukud ing king arapan ku, nung e
bagkus maiguit pa ngeni king kalakawan ku, kekaya yang
daptan ing kekong tune kalig^san a makitakut at galgal ;
13 oling ing Dios ya ingdarapat kekayy, a magnasa at
dapat dikil king keang minamayap.
14 Daptan yu ing keganaganang bague king alang kapal-
muran iat pamiaskal.
15 bang maguing ala kong pangasabyanan at mali^iia, a
anak ning Dios a alang ikapintas, king Ubutad na ning metung
a dai baluktut at marawak, a libutad da deti makaslag kayu,
antimong sulu, king yatu,
16 a manalese karing sabla king amanu na ning bie ; bang
aku magsaya ku king aldo nang Gristo, a e ku milaing alang
kabaldugan, at e dinapat alang kabaldugan.
17 Dapot aguiamang mibuba ing kakung daya antimong
TAU FILIP0S 2. 4&7
intiman dikil king ain at kasu^ruan ning kekong kasalpantaya-
nan, matula ku at makipagsaya ku kekongan ;
18 at antimurin ikayu man matula kayu at makipagsaya ko
kaku.
Pamamuri katig Timoteo at kang Epa/rodito, tubud nang
Pablo karing tau Mlipos.
19 Dapot panaligan ku king Guinung Jesus a padala neng
malagawa kekayu i Timoteo, bang aku man mipanatag ku lub
pati abalu ku ing kekong pangabilyan.
20 Ala ku ping kakametung kaniting nasa king pamagma-
sakit a bina king kekong pangabilyan.
21 Uling ding sabla panintunan da ing king karelang sarili,
aliwa ding bague nang Jesu-Cri8to.
22 Dapot ikayu akikilala yu ing pangasubuk kea, antimo
ing anak king siping ning keang ibpa, makanyan yang
sinuyung kayabe ku king ikasulung ning evangelio.
23 Ya pin ing panaligan kung itubud, kaibat kung ikit,
nung nanung malyari kanaku.
24 Dapot manalig ku king Guinu, king aku man ume ku
kekayung agad.
25 Makanyan man, binalak kung kailangan keng itubud
kekayu i Epafroditb, a kapatad ku at kasaup king pamaipagal
at kayabe king sandata, at kekong tubud, ya ing sisiasat karing
kailangan ku :
26 Uling atin yang malablab a nasa a akit na kongan, at
bina yang malungkut, uling abalitan yu king masakit ya.
27 Katutuan pin king menamdaman ya, a bigsu ne mete ;
dapot ing Dios mikapakalulu ya kea, at e mu bukud kea, nung
e anti naman kanaku bang e ku mirinan susunsusun a lungkut.
28 Inutus ke pin king maragul a pamagkapilit, bang paraa-
nakit yu keang pasibayu, tumula kayu, at aku mabawas ing
lungkut ku.
29 Tanggapan ye pin king Guinu king ganap a tula, at
ding anti kareti dinan yong kapurian :
30 uling king uli na ning kapagalan kang Gristo milapit ya
king kamatayan, e na pepaalagan ing bie na, bang aganapanan
na ing kekong kakulangan king kasuyuan kanaku.
^'flp,^J^
TAU PILIPOS 3.
PamanareU tungkul kmg pamaningat karmg e tune ^
pantas at pamanese haring anggang
bunga na ning Espiritu,
O L AYUN, kapatad, tumula kayu king Guinu. Ing paman-
^ yulat ku kekayu karing bague antimo ding minuna a
sinabi ku kekayu, kanaku e makapangabala, dapot kekayu
kapanditagan.
2 Mingat kayu karing asu, mingat kayu karing marawak a
talapanyapat^ mingat kayu king pamamutut :
8 uling itamu ing tune a pangatuli, a itamu sasamban taya ing
Dios king espiritUt at magmarangal tamu king uli nang Cristo
Jesus at e ta bibili ing nanumang kapanaligan king laman.
4 Aguiamang aku atin kuug kapanaligan king laman.
Nung ing aliwa isipan na kipg atin yang kapanaligan king
laman, lalu aku :
5 a metuli king kawalung aldo, king dai ning Israel, king
lagi nang Benjamin, hebreo ra ding bebreos, tuugkul king
kautusan, fariseo ku ;
6 tungkul king kalingapan, talapanligalig ku king Iglesia.
nuDg king kabaualan atiku king kautusan a alang pangasab-
yanan.
7 Dapot detang bague a pakinabang ku guewa kong
pangalugui king uU nang Gristo.
8 At bioang katutuan ding anggang bague a gagawan ku
nang pangalugui, king uli na ning maragul a kayapan ning
pamangilala kang Oristo Jes(is, a kakung Guinu, a king uli na
mewala ngan kaku ing keganagana, at king uli na gagawan
ku nang sukal, bang aku akamtan ke i Oristo,
9 at mayaklt ku sa kea, king alang kabanalan a sariiing
kanaku, a yapin ing king kautusan, nung e ing king
pamamilatan na ning kasalpantayanan kang Oristo, ing
kabatmlan a mauibatan king Dios king pamamilatan na ning'
kasalpantayariaLi :
10 bang aka akilala ke, at ing upaya na ning keang
pamanyubling mie, at ing pamakikametung king keang kasa-
kitan, a aku mitutulad ku kiug keang kamatayan ;
11 a king makananu man akamtan ku ing pamanyubling
mie, libutad ding mete.
12 £ king aku tinggap ku ing abalas 6 kaya meguiug gauap
TAU PILIPOS 8 & 4.
na ka: dapot susulang kurin magkang dasnan ku itang
apakirasnan na naman kanakung Gristo Jesus.
13 Eapatad, e ku pa arian a disan ku na ; dapot metung
mung bague ing daraptan ku, yapin, kakalinguan ku ing
bague malalakuan king gulut at ayan ku ing bague atiu king
mumuna,
14 isusundu ku ing pamamulaing marapal king piang-
ganan; ablas ning mayupayaug pangayaus king Dios diMl
kang Oristo ^esus.
15 Itamu ping anggang sakdal, mikapanamdatn ta sa
kaniti ; at nung king ditak muman atin kong pangaaliwa iti
ipabalu ua naman kekayu ning Dios.
16 Makanyan man, numan karin angga ing disan ta na,
Jumakad tamu king tuntunau muring iti.
17 Ikongan misanmetung kong tumulad kanaku, kapatad,
at ilawe yo ding mata yu karetang lalakad agpang IdDg uliran
« akakit yu kekami.
18 Uling dakal la ding lalakad, a ilang madalas ku nang
sinabi kekayu at ngeni kikiak kung sasabyan ko kekayu, a ila
kasalang no ning Cruz nang Oristo :
19 a ing kararasnan da ing kasiran, a ing karelang dios ing
atian da, at ing dan^alan da ing karelang kamarinayan ; at
deti ya mung bukud isipan da ing dikil king yatu.
20 Uling ing kekatang pangataung balayan atiu banua;
manibat karin panayan taneman ing Mangabus, ing Ghiinung
Jesa-Cristo ;
21 a iti ibayu na ing kekatang katawan a alang kabaldugan,
bang maguing katulad na ning katawan nang maligaya^ dikil
king pamanyapat nang pamipasuku na kea king sablang bague.
A I INYAPIN, kapatad kung kalugoran, at bmang pagnaean,
-^ kakung tula at korona, magtibe kong makanyan king
Guinu, kakung kaluguran t
2 Pagamuamu ku kang Eyodias, at pagamuamu ku kang
Sintike, king maguing metting la sang pilubluban king Guinu.
3 At keka pagamuamu ku naman, a tapat a kayabe king
paud, king saupan mu la ding babaing deti, uling ila mepagal
lang kayabe ku king eyangelio at kayabe na namang demente
at ding aliwa kung kasaup king pamagpakapagal, a ing kaielang
laguiu atiu king libru ning bie.
490 TAU FILIPOS 4.
4 j Magsaya kong parati king Gninu I uUtan kung sabyan :
) Magsaya kayu I i
5 Makilala sa karing anggang tau ing kekong kamung lub
j Ing Guinu makalapit ya !
6 £ ko magmalasakit king nanumang bagud, nung e king
sablang bague, king pamamilatan na ning panalangin at
dalung, ipakilala yu ing kekong yawad king Dios :
7 at ing kapayapan ning Dios, a maiguit king anggang
kaisipan, ingatan no ding kekong pusu at ing kekong kaisipan,
kang Gristo JesuB.
8 King kawakasan, kapatad, ing anggang bague makanayun
king katutaan^ ing anggang bague a kagalanggalang ; ing
anggang matulid, ing anggang malinis, ing anggang batgue a
kalugudlugud, ing anggang makilaguiung mayap; at nung
atin pang aliwang kayapau, at nung atin pang aliwang bague
a sukat king kapunan, isipan yu la ding Imgue a deti.
9 Ding bague a kekong pegaralan, at tinggap, at dimdam».
at ikit yu kanaku, daptan yu la : at ing Dios ning kapayapan
magbili ya kekayu.
Pamangilala nang utang luh Pablo karing tau MUpos
dikil karing pigkakuh a heang tinggap
karela. — Tduling pamagmananu.
10 At aku magsaya kung Iwang maragul king Guinu a
ngeni king kekong katataulian kekong binyayan ing paima-
ningat kaku ; a ing katutuan mirinan kong pamaningati dapot
migkulang keka^ru ing mayap a panaun.
11 B king sasabyan ku ing dikil king kailangan; uling
kaknng pegai^alan ing pamayapan ku ing pangabilyan a kaka
nunkil.
12 Biasa kung magpakumbaba at Inasa kung magpakarakal
a kanawan king anggang bague at king libutad da ding
anggang tau, mituru ka e mu bukud king pangakabsi nung e
naman king pamibatang danup ; e mu king kanawan nong e
king pamibata king pamagkailangan. r
13 Ing keganagana a arapat ku, Kanitang kaku pasikw.
14 Makanyan man mayap ing kekong depatan king
mekirame kayu king kakung kasakitan.
15 At ikayu, oh tau FiIipoB, pangabaluan yu naman kauitang
TAU PILIPOS 4. m
mipagmulan ya ing eyangelio, kanitang meko ku Maeedonia,
isannmang Iglesia alang mekisausig kanaku tungkul king
pamamye at paraananggap, nung e mu bukad ikayu :
16 uling kanitang atiku pa karin king Tesalonika king misan,
at angga king makaladua, pepadala kayu king kakung
kailangan,
17 E ku sasabyan iti a king uli na ning aku magnasa kung
nanumang pagkalub, nung e uling magnasa kung bungang
binang dakal lang kekayu.
18 Dapot atiu ngan kanaku ing kanawan: mitmu ku
pablasang tinanggap ku kang Epafrodito, karing bague a ibat
kekayu; daun a masamyu bau, ain a matatanggap, binang
makalugud king Dios.
19 At ing kakung Dios katmuan ta ing anggang kekong
kailangan, dikil king keang pibandian king ligaya kang Oristo
Jesu8-
20 i At ing Dios a Ibpa tamu maligaya ya sa mangga Idng
mangga ! j Yanasa I
21 Pagmananuan yu la ding balang banal kang Oristo
Jesus.
Pagmanannan da kayu ding kapatad a kayabe ku.
22 Ding anggang banal pagmananuan da kayu, lalunglalu
Da ding kmg be^ nang Cesar.
23 i Ing kalam ning Guinu tang Jesu-CristQ miabye sa king
kekong espiritu I { Yanasa 1
^.
ING SUhkT NING APOSTOL SAN PABLO
KABINO
TAU eOLOSAS.
Kamumulan (U pamagmanami.
1 I PAELO, a. apostol iiang Gristo Jesus, king kaburian na
^ ning Dios, at iog kapatad a Timoteo,
2 karing banal at tapal: a kapatad kang Cristo, a atiu karin
CoIoeas : \ Kalain kekayu at kapayapan a manibatan king Dios
a kekatang Ibpa, at king Guinung ^esu-Griato!
Famanyalp(mtaya ra ai lugud hmg parang tau ding tau
Colosa&. — Panalangin na ning apostol iunghul king
kmrelang kemlung king Espiritu. — I ^esu-^Gristo,
a makidapai king pangaatbus
tamu, larauHm ning Dios a e
mayayakity a makilalang king
sablang bague, at buniuk na
ning Iglesia.
3 PaBalamat ka kiog Dios, ing Ibpa ning Guinu tang Je6U-
GristOp panalangin da kong parati,
4 inyang abalitan mi tng kasalpantayanan yu kang Gristo
Jesue, at king lugud yu karing anggang banal ;
5 king uIl na ning kapanaligan a kekayu makasadya karin
banwa, a iti dimdam yu king amanu nang katutuan ning
evangelio,
6 miras ya kekayn ; makanyan mu naman king mabilug a
yatu mamUDga ya at tutubung antimu naman ikayu, manibat
king aldo a dimdam yu at almlu ing kalam na ning Dios king
katutuan ;
TAU GOLOSAS 1. 498
7 agpang king pegaralan yn kang Epatras, a kalngtiran
ming kayabe king pangaalipan, a king kekayu metung yang
tapat a tatepanibala nang Onsto ;
8 a ya nanoan ing memalita kekami king lugad yn king
Es^ta.
9 King uli na niti ikami man, manibat king aldo a dimdam
mi iti, e ke pepatugat manalangin king Dios, at yaduan mi
king kumatmu ko sa king pamangilala king keang kaburian
king anggang kabiasnan at kaisipan tungkul king espiritu ;
10 bang lumakad kayu king katampatan king Gruinu, a
patolan ye king keganagana, at mamunga king anggang
nmyap a dapat, at tumubu king pamangilala king Dios :
11 mipasiknangan kayu kin^ mabilug a sikanan, agpang
king maligaya nang upaya, king anggang kapibabatan at
kalambutan a lub, a makitula ;
12 pasalamat king Ibpa, a darapat kekatamu batang
maguing katampatan a maguing karake king mana ra ding
banal king sala ;
18 a iniligtas kekatamu king kayupayan na ning dalumdum,
at linipat na katamu king kaarian na ning Anak nang
kaluguran ;
14 a kea atiu ing kekatang pangaatbus, king pamamilatan
na ning keang daya, ing kapatawaran ning kekatang
kasalanan :
16 a iti yang larawan na ning Dios a e mayayakit, ing
pangane king anggang melalang :
16 uling king uli na melalang ing keganaganang bague,
karing banwa at king gabun, mayayakit at e mayayakit, ding
luklukan da man ding ari, o pamanyakup, pekapun o ding
kayupayan ; keganaganang bague king pamamilatan na at
king uli na melalang ;
17 minuna ya king sablang bague, at ing anggang bague
mabibie kea.
18 At ya ing Buntuk na ning katawan ngana wari, ning
Iglesia ; ya ing mula, ing pangane* karing mete ; bang king
sablang bague mirinan yang pangamatas.
19 Ulii^ birian na ning Ibpa king ing mabilug a pangaganap
manuknangan kea ;
20 at king pamamilatan na pakikasundu na kea murin ing
anggang bague, a papayapa na king pamamilatan na ning
494 TAU eOIiOSAS 14 2.
daya ning keang Cruz ; king pamamilatan na, ngaku, naagning
ding bague man keti babo yatu, o ding bague mang karin b^wa.
21 At ikayu kanitang milabas a panaun palakawani kayu
at kasalang king kekong pamiisip, king kekong dapat a
mangarawak, dapot makanyau man ngeni pikasundu na kayu,
23 king katawan ning keang laman kiug pamamilatan na
ning kamatayan, bang ayarap na kong banal at alang musing
at alang pangapantas king keang arapan :
23 nui[ig tune a manatili kayu king kasalpantayanan, a
ating katatalakarau at matibe, at e makimut king kapanaligan
king evangeliong dimdam yu at mipanaral karing anggang
melalang king lalam ning banwa ; a aku i Pablo ing mudal
talasiasat.
Ing kapagalan na dt pamaTdpamuk Pablo
king keang pamanibala.
24 Ngeni masaya ku king kakung kasakitan king uli )ru at
tutuparan ku king kakung laman ing kakulangan na pa ning
kasakitan nang GriBto king kakung laman king uli na ning
keang katawan, a ya ing Iglesia ;
25 a aku mialal kung talasiasat kaniti, agpang king pama-
nibala na ning Dios kebtyu a binye na kantusu, bang ipanaral
at matupad ing amanu na ning Dios,
26 ing mistariong misalikut king anggang panaun at karing
dai, dapot ngeni mibulalag karing keang banal ;
27 a kaiela birian na ning Dios a ipakilala na nung nanu
ing pibandian king libutad da ding gentil, a iti ya i erisio a
atiu kekayu, ing kapdmaUgan king ligaya :
28 a ya ing kekaming panaral, at pamalita karing anggang
tau, at tuturu karing anggang tau, king mabilug a kabiasnan»
bang ayarap mi lang sakdal kang Oristo ding anggang tau ;
29 king bague a iti aku man darapat ku, pagpUitan ku
agpang king keang pamanyapat, kanaku dinapat yang maki-
kayupayan.
Q ULING buri ku abalu yu nung nuanti dagul ing pamag-
^ kapilit ku kekayu at karing atiu Laodieea^ at karetang
anggang e menakit Inng lupa ku king laman ;
2 balang tumula ding karelang pusu, king kardang pamia-
guuiagum king lugud ; king angg^ng pibandian king labos a
TAU 0OLOSA8 2. 498
kalntasau ning pangakilala bang akilala ra ing miBterin na
ning DioB, ngana wari i Gristo ;
3 a ya ing kasasalikutan king anggang pibandian ning
kabiasnan at ning pamangilala.
Panabilin laban hing e tune usuk,
4 Iti Aasabyan ka, bang ninuman e na ko apirait king
amanung panamnyat.
5 Uling aguiamang king laman ala ku king kekong arapan,
dapot atiku kekaya king espiritu, matnla ka panakit ka king
kekong mayap a kasalesayan, at ing katibayan na niag kekong
kasalpantayanan kang Oristo.
6 Nang makanana pin, ing pamananggap ya kang Oristo
Jeras ing Gaina, lamakad kong makanyan kea ;
7 makiyamat at makatalakad kea, at matibe king kekong
pamanyalpantaya» antimo ing pangatura ya, at kipnaan kea
ing pamipasalamat.
8 Mimingat kaya, magkang kekaya ating mamihag, king
pamamilatan na ning keaog filo6ofia ampon ning pamangata-
Uran nang alang kabaldugan, dikil king likaslikas a sabi ra ding
taa, agpang king kabagayan king yata at e agpang kang Oristo.
9 alin|; kea manaknangan ing mabitag nang panga Dios ;
10 at ikayu miganap ko kea, a ya ing Buntak ding anggang
ka^'.Ian ampon kayupayan :
11 a kaniti ikayu man metuli ko king tuling e depatan
gamat, king pamaglubas ^ning miglukas kong lubus king
katawan ning laman, king pamamilatan na ning pangatuU
nang Gristo ;
12 at mikutkut a ^ayabe na king binyag, a kaniti ikayu man
telakad na kong kayabe na king pamamilatan na ning paman-
yalpantaya king pamanyapat ning Dios, a kea pepasubling
mie karing mete.
13 At lunitang mete kayu king kekemg pamanalangsang,
at king e na pangatuli ning kekong laman, binyayan na kayu
a kayabe na, a pepatawad na kekayu ing kekong anggang
kapanalangsangan ;
14 pitda neng salang kekatamu, ing pisulatan a kesulatan
m TAU eOLOBAS S A 8.
na Bmg tnntunan, at iti leko ne libutad, pinaku ne king keang
Cruz ;
15 afc inyang alubas na nong lubus ding kaarian at
kayupayan, binili no king pilalawan at migwagui ya karela
king bague a iti.
16 Ninunian pin kekayu e ya mamatul tungkul kiog
pamangan 6 pamaninum, 6 tungkul king aldo pista, 6 king
bayung. bulan, 6 king sibado :
17 a deting bague metung la mung anino ra ding datang,
dapot ing katawan kang Gristu ya.
18 Ninuman ala sang mamirait kekayu king kekong ablas,
king pamamilatan na mng binang kababan at pamanyamba
karing dngel ; at makialam ya king bague a keang apaninap,
a magpalalu lang alang kabaldugan king uli na ning nasa a
dikil kmg laman ;
19 at e la kakalawat king Buntuk; a kea ing mabilug a
katawan a alalayan na at makalapat king pamamilatan da
ding pikalukaluan at litid a daragul la king pangaragul a
manibat king Dios.
20 Nung ikayu mengamate na ko kang Oristo tungkul king
aral na ning yatu, ^^bakit, pasakup ko pa king tuntunan na a
anti ko raong mabibie pa king yatu :
21 I e ko daramput at e ko maniasa at e ko tatagkil !
22 (ding sablang bague a deti pawang masi^ra la kiug
pamangamit,) agpang king utus at aral ding tau?
23 Ding bague a deti atin lang aske king kabiasnan king
pamanyambang kitsa, at king binang pamagpakababa at tdng
kabagsikan king katawan ; dapot alang nanumang kabaldugan
laban king kapatawaran king atiu king laman.
Atal tunghul hing kabanalah at king
lugud pamikahapatad,
O NUNG sinubli ko ping mebie a abe nang Gristo, panintunan
^ yo ding bague a atiu babo, a nung nu ya makalukluk i
Gristo king wanan na ning Dios.
2 Tsipan yo ding bague a atiu babo, e ding bague a atiu keti
sulip;
TAXJ OOIiOSAS 8- 491
3 v3mg mete na kayu, at ing k^oi^ bie makasaKkut a abe
nang Gristo king Dios.
4 Nong i Gristo, a kekatang bie, mibulalag ya, makanyan
mu naman ikayu mibulalag kong abe na king ligaya.
5 Paten yo pin ding sangkap ning kekong katawan a atiu
keti sulip: pamakipangalugud, karinatan, kaibugan, nasang
maiawak, k^kiman» a iti pamaganitu ;
6 a dikil karing b^ue a deti daratang mg mua ning Dios
karing euiak ning pamanalangsang :
7 kebniti ikayu man linakad kayu king misan a panaun,
inyang mabihie kayu king anti kaniting bague.
8 Dapot ngeni, paingguhitan yu naman ing anggang bague
a iti : kamua, kasbiing lub, ukul a marawak, amanung sapala,
amanu nang marinat ning kekong asbuk.
9 E ko mipapi^glaram ingmetong at metung, yarin king
linubas yu na ing matwang pangatau king dapat,
10 at mibablas kayu king paoigataung bayu, mibabayu ya
agpang king larawan na Nitang kea linalang :
11 a nul^rin alang pamialiwa antimo ing grii^o ampon ing
Judio, ing pangatuli ampon ing e pangatuli ; ing tsbung aliwang
labuad, ding tau Seytha, alipan at timawa ; nung e i Ciisto ya
ing saUa kmg sabla.
12 Pasipiblas ko pin, antimo ding pinili ning Dios, a banal
at kaluguran, king metung a laus a kapakaluluan, king
masam^ a pilubluban, king kababan, king kamung lub king
kalambutan a lub ;
13 daptan yu ing pamibabata king metung at metung, at
mipamatawad ka^ni ing metung at metung, nung ninuman
mikaatin yang sumbung salang king aliwa, antimu naman ing
Gkdnu pepatawaran na kayu, makanyan mu naman ing
daptan yu.
14 At maiguit kareting anggang ba^e, pasipiblas ko king
lugud, a ya ing tali na ning pangasakdaJ.
15 At magari karing kekong pusu ing kapayapan ning Dios,
at king bague namang iti ikayu meyaus kayu king metung
mung katawan ; at kilala king uta;ng a lub.
16 Manuknangan nasang ganap kekayu ing amanu nang
Oristo, king >sabla.ng kabiasnan ; mituturuanan kayu at mipa-
panaral ing metung at metong, king saknoB at kaporian at
m TAU OOIiOSAS 8 & 4.
daJit a makarikil king espirita, daUt maldkalam karing kekong
pusu kiug Dios.
17 At ing anggang kekong daptan king amanu o king
dapat, daptan yu ngan king laguiu ning Guinung Jes6s»
pasalamat kayu king Dios Ibpa Idng pamamilatan na.
Eatungkulan king peuniihalebale,
18 Babai, pasakup kayu karing kekong asawa antimo ing
karampatan krng Guinu.
19 Lalaki, luguran yo ding kekong aaawa, at e ko (sa
maguing mapait kaiela.
20 Anak, mamintu kayu karing kekong mangatwa king
k^anagana ; uling iti yang binang makapalugud Idng Guinu.
21 Ikong ibpa e yo pamungkasian ding kekong anak, bang
6 mimina ing lub da.
22 Alipan, mamintu kayu king k^anagana karing guinu
yu king laman ; e king pamaniuyu king mata antimo karing
bisang palugud karing tau, nung e king alang pirait king pusu,
tumakut kayu king Guinu ;
23 nanumang kekong daraptan daptan yu king pusu,
antimong dikil king Guinu at e dikil karing tau ;
24 antining kekong pangabaluan a king G«inu karin yu
tanggapan ing ablas a mana ; susuyu kayu kang Crisk>, ing
Guinu.
26 Uling ing darapat marawak, tanggapan nang pasibayu
ing marawak a keang depatan : at alang pamialiwa ki^ng tsiu.
A PANGINUAN daptan yu karing kekong alij»n ing
^ katuliran ampon karampatan ; baluan yu lang aiin kayu
namang metung a Panginuan karin banwa.
Aral tungkul king paneUangin at king kahia^nan,
2 Manatili kong parati king panalangin, lumame ko kaniti»
king paraipasalamat ;
8 pakipanalangin yu kami naman, baneng buldatan ning
Dios kekami ing pasbul dikil king amanu, baming salesayan
ing misteriu nang Oristo; a king uli na naman atika Ung
sukulan ;
4 bang iti kakung ipasiag, antimo ing kakung karampatan
sabyan.
5 Lumakad kong makikabiasnan makarikil karing atiu lual,
Bamantaid*nan yu ing balang kapanaunan.
TAU eOLOSAS 4. 499
6 Ing kekong pamangamanu kapilan man sa makikalam
king DioB, a mikalasang asin, bang abalu yu ing dapat yung
ipakibat king balang katau.
Pamitubud hang Tiquico at kang Onisinio. —
tauling pamagmananu.
7 Ing keganaganang kakung kabagayan ipabalu nang
Tiquico kekayu a kaluguran a kapatad, at talasiasat a tapat,
at kakung abe alipan king Guinu :
B a yang inutuean ku kekayu dikil king bague a iti, bang
abalu yu ing kekeog bili, at banoug patulan ding pusu yu ;
9 a kayabe ne i On^nK>, tapat ii kaluguran ia. kapatad, a
iti metung ya kekayu. Ila ding munye pabalu kekayu king
anggang bague a malilyari k^.
10 Pagmananuan na kong Aristaroo, a kayabe ku king
sukulan, at i Mareos, a pisan nang Bernab^, (a tungkul kea
tinangap na kong utus; nung datang ya ken kekayu
tanggapan ye,)
11 at i Jes6sy a mayayaus Banarl ; a deti atilu king pangatuli :
deti mu ilang kasaup ku tungkul king kaarian na ning DioB ;
taa lang meguing metung a paglimbang kaku.
12 Pagmananuan na kong Epa&as, a metung ya kekayu,
alipan nang Gristo, a iti magkapiiit yang parati king kekong
ikakayap king keang panalangin, bakong pasitibe, king
pangasakdal, at ganap a kabitasan king anggang kslburian na
ning DioB.
18 UUng ya patutuan ku king paipagal yang bina kekayu,
at dmg king iMAkeA ampon ding king Hier&polis.
14 Pagpaananuan na kong Lueas, ing kalugurs^n a manulu,
anipon i De^as.
15 Pagmananuan yu la ding kapatad karin Laodioea, at
kang Nim^as ampon kipg Iglesia'a atiu bale ra,
16 At pati abasa ye ing sulat a iti, ipabasa yu neman king
Iglesia ra ding tau Laodieea ; at bsisan yu nenlan ing sulat a
menibatan Laodioea.
17 At sabya^ yu kang Arquipo : ; Siasatan mu ing katnng-
kulw a tinggap mu king Guinu, bakang makatupad kea !
18 Ing pamagmananu na king sarili nang gamat Pablo.
j Gaiiakan yu ing kakung pangaaukul ! i Ing kalam miabie
kekayul j
ING MUMUNANANG SULAT NING
APOSTOL SAN PABLO
EAIlIMa
TAU TESALONIGA.
Kamumulan at pamagmananu.
1 1 PABLO, at i Silvano, ati Timoteo, king Iglesia ding tan
^ Tesaloniea, king Dios Ibpa ampon king &u!nttng Jesu-
Gristo : | kalam kekayu at kapayapan, ning Dioe Ibpa, ampon
ning Goinung Je8u*Ori5to !
Ing pangalusuk nmg €vangelio king Tesak^Uettt <xt
katapatan ning keang Iglesia,
2 I Pasalamat keng parati king Dios, makauli kekongan, at
asasaglawe ra kayu king kekeng panalangin,
3 a gaganakan da kong alang pattrgut, king arapan na ning
DioB ampon Ibpa tamu, ing dapat ning kekong kasalpan-
tayanan, ampon ing kapagalan na ning kekong lugud, at king
kapibabatan na uing kekong kapanaligan king Guinu tang
Je8u-Cri8to ;
4 kabaluan, kapatad, a kaluguran na ning Dioe, ing
pangaalal yn. <
6 Uling ing keiiaming evangeIio e miras keka^m king amanti
mu kabud, nung e king upaya, at king Espiritu Santo, ampon
king lubus a kabitasan ; antimo ing kekong pangabaluan nung
nanu ing pangatau mi ing kekeng pepakit bskayu king uli yn.
6 At ikayu pesitulad ko kekami at king Gkiinu, inyang
tinggap yu ing amanu king dakal a lugma, a makitula king
Espinta Santo:
1. *ATJ tESALONIOA 14 2. 801
7 nantipate ik^yn ni^gtiing nKran ka]^ learing sablang
Basalpantaya a atiii Maeedonia at Aeaya.
8 uling naanibat kekayu mibulalag ing amann nidg Gmnu,
e mu buknd karin Maeedonia at Aeaya, nnng e king anggang
karinan mibantug ing kekong kasalpantayanan king Dios,
nanupata ikami e mi na kailangan ing sumabi nanuman :
9 nling ila mumi ing sasabi tungkul kekami, a nung
makananu in^ pangalub mi kekayu, at nung makananu ing
pamipainggulut yu karing anitu, at minarap king Dios bang
samuyu king Dioe a mabie at katutuan,
10 at bayang panayan ing keang Anak a manibat banwa a
telakad na karing mete, a yapin, i Jes(\B mikabus kekatamu
king muang daratang.
Kaniuwan king panga apostol nang Pablo
karin Tesaloniea.
O IKAYU murin baluan ^ru, kapatad, a ing pamanlub mi
^ kekayu e mealang kabaldugan ;
2 nung e pablasang mibata ks^i king minutia, at libakan^
antimo ingkekong pangabaluan, karin Eilipos, mirinan keng
kapanaligan king kekatang Dios, bang salesean mi kekayu ing
amann na ning Dios 13>utad ning dakal a kahgaligan.
3 ITling ing kekeng pamanamuyut e king kabalatungan, a^
karinatan at kapamiraitnan ;
4 iiung e, nung makananung guewa na keng meguing
karampatan ning Dios baneng ipaniwala ing evangelio,
makanyan yang i^asalita mi, e anting palugud karing tau, nung
e' king Dios a susubuk karing kekeng pudu.
5, Uling e ke gagamit kapilan man king amanung sunu, anti
ing pangabaluan yu at e king talikbung ning kasakiman : saksi
yaingJDio6;
6 at e mi panintunan king tau ing kapurian, aguiang king
kekayu aguiang king aliwa, nung king bagu^ ikami malyari yu
keng maguing pusan, pablasang apostol nang disto.
7 Nung e bagkus, mamu kami king libutad yu, antirao ing
pamaglambing na ning metung a sisiwa karing tune nang anak ;
8 makanyan mu naman ikami pablasang atin keng
masampat a patnakamal kekayu; pepamayapan mi king ikayu
dakayanan da kayu^e ma kang eva)ig^ liing Dios^ nimg )d fa
m I. !?4U TBSUliONIOA 2.
namdn karipg ttme ttiing k,c^ladwa, pablasang ooiogoing Imia
kong mal kekami. s^
9 Uling gaganakan ya, kapatad, ing kekeng kapagalan
ampon kasakitan ; at darapat kami lang bengi at.uldoi .bang e
ke maguing pusan kaninuman kekayp, panaral mi ya kekayu
ing eyangeliu na ning Dios.
10 Ikayu saksi kayu, at ing Dios m^n, i^ng nuanti ing
pangabanal at matulid a alang pangapinEtas iog papugali^n naii
kekong saaalpantaya :
11 antimo ing kekong pangabal^an nung mak^rnanu ing
panugalian tpi karing balang metung, kekayu karing tnakabas
king n^etunga ibpa dikil karing tune nang anak, a mipanaralan
kayu at mipasiknangan a lub at sasaksian, , ^^
12 bang lumakad kayu king karampatan king Dios, a
minaus kekayu king kaarian na at ligaya.
13 At king uli na niti ikami rnan pasalamat kami king Dios
a alang patugut, inyang tanggapan ye kekami ing amaou na
ning Dios a ^imd^m yu kekami. tin^ap yue king amanang
tau nung e dikil king katutuaning a<ma^ na ning Pios, a
darapat naman kdkayu a sinalpantaya.
14 Uling ikayu, kapatad, pesitulad. kayu karing I^eigia.iia
ning Dios» atiu Judea kang Oristo Jesus ; uling mibata kayu
naman karing kek^ng sfi,riling kabalen, anti naman ila karing
JudioB; ^ . .
15 e mubukud pete re ing Guin^ng Jesus at ding mpknula»
nuqg e ikamiman tinabi ra kami at e la minie lugud kipg.Dios,
at salan^ la karing an^ang tau ;
16 mibabawalanan ^ng makisabi karing gentil, bang e la
miligtas ; barang katmuan p^rati ing .l^relang ^salanan : dapot
dinatang karda ing mua angga kin^ wakas.
Nasa nang Pablo ing akit nong pasibayu ding iau
Tesaloniea. Ing keahg tula at Teeang paHd^ '
langin dikil king halitang daralan
nang Timoteo.
17, Dapot ikami, kapatad, a miwal^ kek^yu king ditak a
nanai^n, king arapaneking pu^u, pagk^pititan ming naaaipit
Wg akit W ing l^pa y«k, kipg ^ni^i^t a kapa^nas^n :
L TAU T3B!SALONICA a & 3. 508
IS nling pagnasan ming a^ran da kayu/ aku i PaUo, king
misan at ^iduang ukdn ; at pengabalanan na keng Satan&s.
19 Uling ^isann ing kekeng kapanaligan, otula, a kekeng
pa^yan 6 eorona a kekeng pagmarangal ? ^e ikayu murin
king arapan na ning Guinu tang JeBU*Gristo king keang
panyatang?
20 Ikayu ing kekeng kapurian at kekeng tula.
O KTNG uli na niti, antining e mi na apibata pa, meyapan
^ min^ pailakuan dilidili Atenas;
2 at tmubud mi ya i Timoteo^a kekeng kapatad, at talapa*
nibala na ning Dios at abe ming paipagal king evangeliu nang
eristo, baiig patibayan na kayu at patulan tungkul king kekong
kasalpantayanan ;
9 bang ninunjan e ya makimut king uli na ning kasakitaii
a iti : uHng ikayu murin baluan yu king kaniti ke makaalal.
4 Uling kiiig katutuan, kanitang abe yu kami, sinabi ming
agad kekayu king dumalan keng kasalotan ; antina pin ing
milyari, at baluan yu.
5 King uli na naman niti, inyang e ku na apibata pa^
mitubud ku bakung abalu ing kekong kasalpantayanan,
magkang atukau na ko ning mam^su, at ing kekeng kapagalan
mayalang kabaldugan.
6 Dapot antining i Timoteo dinatang ne kekami ng^, a
ibat ken kekayu, at migdala yang mayap a balita king kekong
kasalpantayanan at lugud, at parati yu k^ig binang gaganakan
a pagnasan yung akit yu kami, makanyan mu namanikami
pagnasan ming akit da kayu ;
7 king lili na niti metula kami, kapatad tungkul kekayu,
king anggang kekeng kalipitan at kalungkutan ^ng pamami-
latan na ning kekong kasia.lpantayanan :
8 ulin^ ngeni mabibie kami, nung ikayu manatili ka^rung
matibe kmg Guinu.
9 ^Nanu ping pamipasalamat ing aibie mi king Dios dikil
kekayu dikil king mabilug a tula a kekeng katutuia dikil
kekayu king arapan na ning kekatang Dios ;
10 bengi,t, aldo pagamuamu ming mapiUt king akit mi sa
ing kekong lupa, ampon aganapanan mi ing kukulang king
kekong kasalpantayanan ?
1 * i At patnubayan na ning Dios at Ibpa tamu at ing Guinu
tang Je8u-0ri8to, ing kel^ng pamaglakbe kekayu I.
«04 r. TAXJ TESAliOHIOA a * 4.
12 At daptan na sa ning Gtiina king luMabpng kayn at
kun^tmu kayu king lagnd king metang at metnng, ampon
karing sabla, intimu naman ing daraptan mi kekayu ;
18 banong patibayan ding kek(^g pusu, kmg alang panga-
pintas king kabanalan, king arapan na ning kekatang Dios at
Ibpa, king panyatang na ning Guinu tang Jesus a kayabe nt>
ding anggang keang banal.
Aral tungkul king kabwmlan, king lugud pamika/patad
at Mng pamanyapat.
A ING kapupusan pn, kapatad, l^agamuimiuan da kayu at
•^ panaralan king Guinung Je8U8 agpang king tinggap yu
kekami, mung makananu kong dapat lumakad at munye tula
king Dios, makanyan kong himabung.
2 'Baluan yu pm nung nanung kauttsan ing binye mi
kekayu king kayupayan na ning Guinung Je8us.
3 Uling iti ya ing kaburian na^ ning Dios, ing kekong
pamagbanal : a ikayu dumayu ko king pamakipangalugud ;
4 a. ing balang metung kekayu mabiasa yang papanginu
king keang sariling katawan king pamagbanal ampon king
kapurian,
5 e king kaibugan ning iaman, antimo ding dai a « kikilala
king Kos ;
6 a king ninuman sa e ialapastangan king atiu king matulid,
at e ne ppiraitnan ing Jkeang kapatad long kapanintonan ;
uling ing Guinu mapanablas ya tungkul king anggang bague
a anti kaniti ; antimu naman pepatalastas mi kelmyu at
pepatutuan minuna pa.
7 Uling e na kata inaus ning Dios king karinatan nung e
king kabanalan.
8 Inyapin, ing misasakuil king amanu ku, aliwa ing tau ing
sasakuil na nung e ing Dios, a babye kdeayu king ke^mg
E^piritu Santo.
9 Dapot tungleul king lugud pamikapatad, e yu na kailan-
gan in^ sulatanan da ko pa : uling ikayu murin tutuiru.na
kayu ning Dios king mikalugud kayu ing metung at raetun^ ;
10 uling king katutuan daraptan yung makanyan kanng
anggang kapa^id, a atiu king mabilug a Maeedonia. Dapot
pagamuamu mi k^yu, ke^tad, kii^ lalu ko sang mslusuk ;
I. TAU TESALONIGA 4 4 6. 805
11 at pagnasaa yn sa ing mie kong tabimik, at daptan yu
ing kekoug sariling dapat at daptan karing sariUng gamat,
nung makanu ing inutas mi kekayu ;
12 baping lumakad kayu king karampatan karing atiii lual,
at e ko magkailangan nanuman.
Tiingkul hing pangabie rang pasibayu ding meU^ at
king pamibalik na/ng Grisio.
13 Dapot e ku buri king ala kong kamalayan, kapatad,
tungkol karing matudtud king Guinu; bang ikayu e ko
lungkut antimo ding aliwai^ alang kapanaligan.
14 Uling i^ung maniwala tamu a king i Jesu8 mete ya at
sinubling mebie makanyan rau naman ding matudtud kang
Jesufl, idala no ning Dios a kayabe na.
16 Uling iti sasabyan mi kekayu king amanu ning Guinu :
A iatamung mabibie, a makatagan angga king pamsmyatang
na ning Guinu, e ta miuna king makananu man karing
metudtud na.
16 Uling ing Guinu murin yang kuldas ibat banwa
makisiwalang areangel at maki pakakak ning Dios, at ding
mete kang C^to talakad lang muna ;
17 kanita^ itang mabie a makatagan, masamaam tamu a
akayabera karing biga, king pamanyalubung king Guinu, king
angin ; at kaniti akayabe na katama ning Guinu angga king
kapilan paman.
18 Mipapamatula kayu ing metung at metung king
amanung iti.
K DAPOT tungkol karing kapanaunan at oras, kapatad, e
^^ yu kailangan a isulat ku pa kekayu ing nanuman.
2 UCng ikayu rin ing lubus a makibalu, a antimoug
mapanako king bengi makanyan ing panyatang na ning
kayaldawan na ning Guinu.
3 Panga ^asabyan da ding tau : [ Kapayapan at kabitasan !
a kanita murin datang karela ing biglang kasiran antimo ing
pamiramdam king pamanganak ning mabuktut; at e ra
akuang mili^tas.
4 Dapot ikaya, kapatad, ala ko king dalumdum, a bang king
aldo a ita antirno ing mapanako a bandayan na kayu :
5 Uling ikongan anak na ko ning sulu at anak ning aldo ;
ika^ e ke king bengi at king dalumdumu
606 I. TAU TESAtONIGA B. '
> 6' B tai sa matradtod pin, aDtimo dtng aliwa, nung eltimame
tamu at maniti.
7 Uling ding matudtud, matudtud lang bengi at ding
.magksing, maglasiug lang bengi :
8 dapot pablasang itamu anak na kata ning aldo, maniti
tamu ; miblas tamu king baluti ning kasalpantayanan at ning
lugud, at gawan baluti ing kapanaligan king kaUgtasan :
9 uling ing Dios e nakatatelaga king mua, nung e king
pamagkamit king pangakabus king pamamilatan na ning Gui-
nn tang Jesu-Cristo ;
10 a iti mete ya king uli tamu, bang maglame taman 6
matudtud taman» mie tang kayabe na.
11 Kiog uli na niti ndipanamuyut ko/ing metmig at metung
kekayu at mipagtibe kayu ing metung at metung kekayu,
antimo ing kekong daraptan.
Miayaluoang utus, poAnanalangin, at pamagmananu,
12 At pagamuamu mi kekayu, kapatad, king kilalanan yo
sa ding paipagal kekayu, at pekapun yu kiug Guinu, at
papigaganaka kekayu ;
13 at kekayu lang lusuk p^kamalan king lugud, king uli na
ning karelang dapat. Magpayapa kayu kmg kekong sarili
14 Pagamuamu mi mu naman kekayu kapatad, king
kekayu lang sabyanan ding mangulu, king pasiknangah yu la
ding mangaina lub, alalayan yula ding mangaina,:mapibabata
ko sa kaHng sabla.
15 Lawan yu king ninuman e na sa aUasan ing marawak
king marawak ; at nung e ttakian yung parati ing mayap ing
paetung king metung at karing sabla.
16 Magsaya kong parati.
17 Manalangin kong alang patugut.
18 King saHang bague pasalamat ko king Dios ; uling iti
yang kaburyan na ning Dios kang Oristo Jesus tungkul kekayu.
19 E ye papatdan ing Espiritu.
20 E yu gagawan mistula ing pamanuia.
21 Subukan yxi ing sablang bague ; isinup yu ing mayap.
22 Dayu kayu king anggang auyu ning dewakan. '
23 \ At ing Dios na murin ning kapayapan papagbanalan
I. TAU TBSALONIOA «. 607
na kayn king keganagana ; at pagamnamu kn king ing kekong
mabilng a pangatau, ing espipritu at kaiadwa at katawan,
ingatan alang pangapintas king pamanyatang na ning Guinu
tang Je8u-Cri8to !
24 Tapat ya Itang kekayu mamaus, a iti ya roan daptan
nang makanyali.
25 Eapatad panalangin yu kami.
26 Pagmananiian yu la ding ^nggang kapatad kiog banal a
uma.
27 Pagamuamu ku kekayu king uli ning Guinu king basan
ye ing Sulat a iti karing anggang kapatad.
28 i Ing kalam ning Guinu tang Je8U-Cristo miabie kekayu !
-»»^-
ING kAdwa nang sttlat ^ng
APOSTOL SAN PABLO
TAU TESALONIGA.
Kamumulan at pama^m^nanu.
1 I PABLO at i Silvano ampon i Timoteo Idng Iglesia ra
-*- ding tau Tesaloniea, king Dios a kekatang Ibpa ampon
king Guinung Je8u-Cristo :
2 i kalam kekayu at kapayapan, a manibat king Dios Ibpa
at ning Guinung Jesu-Cristo !
Kesulung at pamibabata ra ding tau Tesaloniea hing
kasalpantayanan at hing lugtid, king
bistat liligdligan da la,
3 Ikami atin keng katungkulan, kapatad, a pasalamat keng
parati king Dios king uli yu, antining yang karampatan, uli
ning binang miraragdag ing kekong kasalpantayanan, at ing
pamikalugud ning metung at metung kekayungan merakal ;
4 nanupata ikami king kekeng sarili magmarangal kami
king uli yu karing Iglesia na ning Dios king uli ning kekong
kapibabatan at kasalpantayanan, king libutad ning anggang
kaligaligan ampon kalungkutan a kekong pibabatan ;
5 a iti metung a bulalag a tanda ning matulid nang kayatu-
lan ning Dios ; bakong matanggap a makikarampatan king
kaarian na ning Dios, a king uli na niti ikayu man mibabata
kayu :
6 nung makanyan metung a bague a matulid king Dios,
ing ableusan no king kalungkutan ding keko palungkut,
7 at ikong palungkutan da, painawa koug kayabe mi, king
II. TAU TESALONIOA 1 & 2. 609
pamipakit na ning Gainung Jesus ; manibat banwa, kayantabe
no ding angeles king keang upaya,
8 king lablab ning api, a ablasan na la ding e kilala king
Dios, ampon e mamintu king evangeliu ning Guinung Jesus :
9 a deti pibatan da ing alang anggang kapahamakan,
manibat king arapan na ning Guinu at king ligaya ning ke^ng
upaya,
10 pamanyatang na king aldo a ita, bareng paligayan ding
keang banal at pagmulalan da ding anggang sinalpantaya :
uling kekeng pamipatutu kekayu, mepaniwala.
11 king uli na naman niti panalangin da kong parati, bana
kong tanggapan a maguing dapat ning kekatang Dios, king
pamanyaus kekayu a tuparan a makikayupayan ing sablang
nasang mayap at dapat ning kasalpantayanan :
12 king bang ing laguiu ning Guinu tang Jesus mipaligayan
ya kekayu, at ikayu kea, agpang king kalam ning kekatang
Dips, ampon ning Guinung Je8U-Crisfco.
Ing pamibalik nang Gristo manimuna ing pangalto
ning Aittieristo,*
Q DAPOT tungkul king pamanyatang na ning Guinu tang
^ Jesu-Cristo, at king kekatang pangatipun a makapatulug
kea, pagamuamu mi kekayu kapatad,
2 a e ko sa pakimut agad king kekong kaisipan, at e kayu
naman palingasngas aguiang king pamamilatan naman ning
espiritu o king pamamilatan na ning amanu, o king pamamila-
tan na ning sulat a anti waring manibat kekami, antimong
dirikilan na na ing kayaldawan na ning Guinu.
3 E yu paintulutan a king ninuman apirait na ko king
makananu mang bague ; uling ing aldo a yan e malyaring
datang, anggang e pamu dataiig ing pamipainggulut king
pangaeristiano at mibulalag ya ing taung makasalanan, ing
anak king kapahamakan ;
4 a iti sasalangsang ya king Dios at paitas ya laban king
anggang mayayaus Dios, o sasamban ; nanupata king lukluk
ya king Pisamban ning Dios, a papakit na king keang sarili a
antimong Dios.
* Salang nang Cristo.
510 I TAU TESAIiONIOA 2.
5 ^ E yu wari agaganaka king iuyang abe yn ka pa, sasab-
yan ku kekayu ing bague iti ?
6 At ngeni balu ^ru ing makapguil kea, bayang mipabalu
king tune nang panaun.
7 Uling ing raisteriu ning dewakan darapat ne ; atin mung
metung a kakawat ngeni, at kakawatan anggang e milako king
dalan :
8 at kanita mibulalag ya ing marawak, a patayan ne ning
Ouinung Jesus king espiritu ning keang asbuk, at labangan ne
king sala ning keang panyatang ;
9 itang keang panyatang makaagpang king pamanyapat
nang Satan&s, kambe na ing anggang upaya, at tanda, at
malang kalaeaman,
10 at ing anggang kapamiraitnan king e matulid, karetang
mipapahamak ; antining e ra tinggap ing lugud king katutuan,
bang miligtas la.
11 At king uli na niti, ing Dios paralan na karela ing
pamanyapat king kamalian» bala ping maniwala king kalara-
man;
12 balang miatulan detang anggang e maniwala king
katutuan» nung e luluguran da ing e katuliran.
13 Dapot ikami atin keng katungkulan pasalamat king
Dios, tungkul kekayu, kapatad, a kaluguran na ning Guinu,
antining pinili na ko ning Dios, manibat king mula, dikil king
pangakabus, king pamagpakabanal king Espiritu ampon ing
pamaniwala king katutuan ;
14 a kaniti inaus na kayu Mng pamamilatan na ning koka-
tang evangeIio, bakong magkamit king ligaya ning Guinu tang
Jesu-Cristo.
15 Inyapin, kapatad, magtibe kayu, at isimpan yu ing aral
a mituru kekayu, king amanu naman ning asbuk, king
paraamilatan na naman ning kekeng sulat.
16 i At ing Guinu ta muring Jesu-Cristo, apon ing Dios a
Ibpa tkrau, a iti liguran na katamu, at binye na kekatamu ing
alang anggang ttda ampon ing mayap a kapanaligan Idng
pamamilatan na ning kalam,
17 Patulan uo sa ding kekong pusu, at apapagtibayan na
ka^ru king auggang dapat at king amanung mayap !
II. TAU TESAIiONIOA 8. 511
Miayaliwang aral at pamagmatumu,
O ING kawawakasan, kapatad, panalangin yu kami, bang
^ ing amanu ning Guinu mulai at mapuri, makanyan mu
naman ing mapalyari kekayu ;
2 at bang miligtas kami karing taung alang katuliran at
raangarawak ; uling e ding mlda atin lang kasalpantayanan.
3 Makanyan man tapat ya ing Guinu, a iti patibayan na
ka^ru, at ingatan na ko king marawak.
4 At atm keng kapanaligan king Guinu tungkul kekayu,
king e mu bukud karaptan yu nung e tutuntunan yu ing
yutus mi.
5 ] At ing Guinu patnubayan no sa ding kekong pusu king
logud king Dios, ampon king kapibabatan nang Oristo !
6 lutus mi pin kekayu, kapatad, king laguin ning Guinu
tang Jesu-Cristo, a pasikalilua ko sa karing anggang kapatad
a lalakad alang kasalesayan, at e agpang king aral a tinggap
yu kekami.
7 Uling ikayu mu naman ing makibalu nung makananung
dapat yu keng tularan ; uling ikami e ke menugaling alang
kamasalesayan kekayu,
8 at e ke mengan alang bayad kiug tinape ning ninuman ;
nung e king kapagalan at masakit a pamanyapat, bengi,t,
aldo darapat kami, bang ikami e ke maguing pusan Mng
kaninuman kekayu :
9 e king ikami ala keng kaiampatan, nung e bang ikami
maguing uliran ke kekayu at kekong tularan.
10 Ketaman ping abe yu kami, yutus mi kekayu iti : j Nung
ninuinan e bisang dapat, e ya naman mamangan !
11 Uling kekeng ababalitan ding mapilan kekayu a ialakad
alang kamasalesayan, e la darapat nanuman nung e palpaki-
alam la king pisasabyan ding aliwa.
12 Karing anti kareti pin, yutus mi karela at pagamuamu
king Guinung Jesu-Cristo, king dapat lang tahimik, at mangan
la sa king sarili rang tmapa.
13 Dapot, ikayu kapatad, e ko sa anting mapapagal king
pamanyapat mayap.
14 At nung ninuman e mamintu king kekeng amanu, king
512 n. TAU TESAIiONIOA S.
pamamilatan na ning sulat a iti, tandanan ye iti, bang e ko
maldabe kea, bayang dnmine.
15 At e ye yapns anting kasalang, nnng e sabyanan yeng
anting kapatad.
16 j At ing Guinu na murin ning kapayapan ibye na kekayu
ing kapayapan king sablaDg panaun at Inng anggang kabaga-
yan ! \ Ing Guinu manatili ya sa kekayu ngan !
17 Ing pamagmananu na ning tune kung gamat, i Pablo ;
a iti yang kakuog tanda king balang eulat : makanyan kang
suBulat.
18 j Ing kalam ning Guinu taug Jusu-Cristo manatili sa
kekoDgan 1 ] Yanasa I
»>#
ING MUMUNA NANG SULAT NING
APOSTOL SAN PABLO
TIMOTEO.
Kamumulem at pamagmananu»
1 I PABLO, apostol nang Gristo Jesus, agpang king utus
ning Dios a kekatang Mangabus, at kang Gristo Jesus, a
kekatang kapanaligan,
2 kang Timoteo, a tuqe kung anak king kasalpantayanan :
I Kalam, kapakaluluan at kapayapan, a menibat king Dios a
kekatang Ibpa, at kang Griato Jesus a kekatang Guinu !
Ing m^ing aral at ing evangelio ning kalam,' —
Ing mayap d pamakilaban
3 Antiino ing pamagamuamu ku keka king pailakuan ka
]d]feso, inyang ume ku Maeedonia, bang autus mu karing
mapilan a tau a e la tuturu king aral a makaaliwa king
kekami,
4 at e la makiramdam king katsa at karing pipupunpunan
a alang kapupusan, a panibatan na ning pamiaskal, at e ing
pamagtibe king Dios king pamanyalpantaya.
5 Dapot ing kaulian na ning kautusan ya ing iugud, a
manibatan king metung a pusung malinis, at king metung a
pilubluban a mayap, at king kasalpantayanan a tapat ;
6 kareting bague; pangalisia ra ding anapilan, kinawani la
king metung mung alang kabaldugan a pamagsalita,
7 a pagnasan dang maguing talaturu king kautusan, agui-
ang e ra atatalastas, ing karela mang sasabyan, at.ita ms^ng
panaligan dang patutuan.
i
614 I. TIMOTEO 1.
8 Dapot balumi king ing kautnsan mayap ya, nung gaga-
mitan ya king katunayan :
9 antining pangabaluan king ing kautnsan e miabye king
taungbanal, nungekaring mangarawak at mapangulu, karing
alang Dios at makasalanan, karing mangarawak a asal at
alang kagalangan, karing makamate ibpa ra at makamate indu
ra, karing makamate lupa rang tau,
10 karing makipangatawan king e ra asawa, karing maki-
pangatawan lupa rang.lalaki, karing manako karing tau, karing
mangalaram, karing palsumpan king kalaraman, at king
miaaliwang bague a makasalangsang king mayap a aral ;
11 agpang king maligayang evangelio ning Dios a nuan, a
kanaku mipaniwala.
12 Pasalamat ku Kanitang kanaku pepasikan kang Gristo
Jesus, a kekatang Guinu, antining meguing tapat ku kea, binili
na ku king pamanibala ;
13 bistaman king minuna mapanlibak ku at mapanligalig
at mapanyirang puri ; rnakanyan man migkainit kung pakalulu,
uling iti depatan kung alang kamalemale king kayalang
kasalpantayanan ;
14 at mebinang dakal ing kalam na ning Guinu tamu,
kagum na ing kasalpantayanan at lugud» a pawang kang
Gristo Jesus.
15 Tapat ing amanung iti, at dapat dang tanggapan, ding
sabla, a i Gristo Jesus tinipa ya keti king yatu bang ikabus
no ding makasalanan ; a kareti aku ing mumuna,
16 Makanyan man dikil kaniti migkamit kung pakalulu,
bang king kanaku, a mumuna, i Jesu-Cristo ipakit na ing
anggang keang lubus a kapibabatan, antimong uliran karetang
sasalpantaya kea king bie alang angga.
17 j At king aii ning panaun, alang kamatayan, e mayakit,
king metung mung Dios, ing kapnrian at ligaya mangga king
mangga ! \ Yanasa !
18 Ing utus a iti paniwala ku keka, anak kung Timoteo,
agpang king ulang minuna dikil keka, bang king uli ra deti
maldpamuk ka king mayap a pamakipamuk.
19 ingatari mu ing kasalpantayanan, ampon ing mayap a
pilnbluban ; inyang iti isakuil da ding aliwa karela mengabag-
bag la tungkul king pamanyalpantaya :
I. TIMOTEO 1 & 2. «16
20 a kaieti metung ya i EUmeneo at i Alejandro ; a ila binye
ko kang Satanas, bang magaral lang e manyabing kalibakan.
Ing pa/nalangin patungkul karmg sablang tau.
O YAMUYUT ku pin, makauna king sablang bagne, king
dalung la sang pamagamuamu, manalangin, ipapamilatan
at pamipasalamat king uli ra ding sablang tau ;
2 king uli ra ding arian arapon ding sablang atiu king
kayupayan ; bang itamu mie tang taimik at maratun, king
lubus a leabanalan at kasalesayan.
3 Iti mayap at makatula karing imata na ning Dios a keka-
tang Talapaghgtas ;
4 a ya buri na king ding anggang tau mikabus la, at
pasikilala king katutuan.
5 Uling ating metung a Dios, at metung a Talapamilatan
king Dios at karing tau, ing taung i Giisto Jesus ;
6 a iti binye na ing keang sarili king pangaatbus ding
sabla ; a pamipatutung mibulalag klng sariling kapanaunan ;
7 a kaniti mialal kung talapanaral at apostol (sasabyan ku
mg katutuan, e ku maglaram), at talaturu ra ding dai king
kasalpantayanan at katutuan.
8 Pagnasan ku pin king manalangin la ding tau king numan
karing karinan a ibuat do ding gamat a banal king a lang
mua at pamisalangsang.
Katunghulan da ding babai.
9 Makanyan mu naman ding babai miblas lang banayad
king imalan a makikahinhinan at magalang e inikat a buak at
alang guintu, o perlas, o imalan a maldalaga,
10 nung e bagkus (a iti karampatan karing babai ing dapat
magyungyung king kabanalan), karing mangayap a dapat.
11 Ing babai magaral ya king karatunan king lubus a
pamipasakup.
12 Aku e ku paintulut king ing babai turu ya, o mirinan
yang kayupayan king lalaki, nung e magtaimik ya.
13 Uling i Adam yang minunang melalang, at tinuki i Eva :
14 I Adam a mepirait, nung e ing babai, king pangapirait
na» menabu ya king kapanalangsangan.
«16 , I. TIMOTEO 2 <fe 3.
15 Makanyan nian, ya mikabus ya king pamamilatan na
ning pamanganak, pamanatili na king kasalpantayanan at
lugud at kabanalan, king kapanitian.
Karampataii haring obispos at diaeonos.
O TAPAT ing amanung iti : Ninuman magnasa yang maguing
^ obispo mayap a dapat ing nasa na.
2 Kailangan pin king ing obispo ala yang kapipintas, asawa
ne ning metung mung babai, mapaniti, maisip, c palalu,
mapamie yang layunanan, karampatan ya king pamanmTi ;
3 ala yu king alak, ,e palpakipate, nung e banayad ya ; e
palpakitua, e mapangaibagan king marinat a pakinabang ;
4 metung yang mamahalang mayap king sarili nang bale
susupilan na la ding keang anak, king lubus a kasalesayan ;
5 (uling nung ninuman e ne balung panibalan ing sarili
nang bale, ^makananu neng panibalan ing Iglesia na ning
Dios 7)
6 e sana bayubayu Idng religion a magkang kumatmu yang
katasan a lub, manabu ya king parusa ria mng diablo.
7 Dapat ya namang mirinan mayap a pamipatutu karing
atiu lual, magkang manabu ya king kamur an at king silu
ning diablo.
8 Anti murin ding diacx)nos dapat ing tau lang maisip, e
adua dila, e king dakal a alak e masakim king pakinabang a e
malinis ;
9 ingatan na ing misteriu ning ka»salpantayanan Idng mali-
nis a pilubluban.
10 At deti masubuk la pamu, at nung mal^anyan mama-
hala no king pangadiaeono, nung alang mapintas karela.
11 Makanyan mu naman ding karelang asawa dapat ing
maisip la e la mapanyandali, mapaniti la, tapat king kegana-
gana.
12 Ding diaeonos maguing asawa la sang tunggal mung
babai a manihalang mayap karing karelang anak at karelang
13 Uling ding menibalang mayap king katungkulan ning
diaeono, magkamit la king karelang sarili metung a panga
I. TIMOTBO 8 4 4. 517
bilyan a mayap, at dakal a tapang king kasalpantayanan a atia ^
kang Gristo Jesus.
«
14 Deting bague susulat ku keka, pagnasan kung miratan^g
kung agad keka ;
15 dapot nung aku luat kung inakabang panaun, bang
abalu mu nung nanung dapat mung panugalian king Bale
ning Dios (a iti ya ing Iglesia na ning Dios a mabie) a anting
asias at sandalan ning katutuan.
16 \ At king alang nanumang pamisalangsang, maragul ya
ing misteriu ning pakalulu, a yapin : Itang mipabalu king
laman, mipatutuan king espiritu, meakit k9.ring angeles,
mipanaral karing dai, mepaniwala king yatu, metanggap babo
karing king ligaya !
Ing pamipainggulut king pangaerisHano hing
tauling panaun,
A DAPOT ing Espiritu sasabyan nang malino, a king panaun
^ a daratang ding mapilan kawani la king kasalpantaya-
nan, at makiramdam la karing espiritung mapamiraya ampon
king tuturu ra ding demonius,
2 ding manyabing kalaraman king pamagbanalbanalan,
kikintalan de ing sanli rang pilubluban,
3 babawal da ing pamakiasawa, at barang yutus ing
pamangilin mangan Idng laman kati a lelangan na ning Dios
tanggapan king pamipasalamat ding sasalpantaya at makaki-
lala king katutuan.
4 Uling ing keganaganang lelangan na ning Dios mayap,
at ala nanumang dapat isakuil, nung tatanggapan king
pamipasalamat ;
, 5 uling meguing banal king pamamilatan na ning amanu
ning Dios ampon ning panalaugin.
Ing pamagtapat at hasipagan hing pamanibala.
6 Nung ipaganaka mo karing kapatad ding bague a deti
maguing metung kang mayap a talapanibala nang Gristo
Jesus, a binyayan na king amanu ning kasalpantayanan at
ning mayap a aral, a tikian mu angga ngeni.
618 I. TIMOTEO 4 4 5.
7 Dapot isakuil ma ing katsa ra ding tau at ing karing
mangatwang babai ; at magsane ka king pamamakalalu :
8 Uling ing pamagsane king katawan ditak mung bina
pakinabangnan ; dapot ing kapakaluluan king keganagana
pakinabangnan a makipangaku king bie a iti at king daratang :
9 tapat ing amanung iti, at karampatan matanggap karing
sabla.
10 Uling king uli na murin niti darapat kami at magkapilit,
uling atiu makabili ing kekeng kapanaligan king Diis a mabie,
a iti ya ing Talapagligtas karing anggang tau, lalu na karing
talasalpan^ya.
11 Yutus mu ing bague a iti, at ituru mu.
12 Ninuman e na umisan ing kayanakan mu; nung e
bagkus, maguing uliran da ka ding sasalpantaya king amanu,
king kabiayan, king lugud, king kasalpantayanan, king kalini-
san.
13 Eabang aku mame ku karin, magmalasakit ka king
pamamasa, king pamanamuyut, king pamanuru.
14 E mu pabuuean ing kalam a atiu keka a miabye keka
king pamamuatan na ning ula, king pangatumpak ding gamat
da ding presbitero.
15 Mibalak ka king bague a iti, magkabili kang lubus a
lubus kareti, bang ing kayapan mu makilala karing malda.
16 Lawan rau ing kekarig sarili, at ing tutura mu ; mana-
tili ka karing bague a deti ; uling nung daptan mu iti, ika
muring mib'gtas keka, anti naman ding keka mab'ramdam.
Ding makatwa at ding babaing mebalu.
K E ME pangamanuan ing matwa, nung e bagkus panaralau
^ meng antimong ibpa ; at ding baintau antimong kapatad ;
2 ding babaing mangatwa, antimong indu ; ding kayana-
kan a babai, antimoug kapatad, Idng lalung kalinisan.
3 Igalang mo ding babaing mebalu a katutuan a mebalu.
4 Dapot nung ing ninumang mebalung babai a makianak o
apu, magaral la deti, laluna king pamipakit king kapa-
ksluluau king sarili rang katubale, at isubli ing ablas karing
karelang mangatawa; uling iti yang matatanggap king
arapan na ning Dios.
5 Ing katutuan a babaing mebala at alang lilingap kea.
L TIMOTBO 5. 519
manalig ya king DioB, at manatili ya king panyalang at king
panalangin bengi,t, aldo.
6 Dapot ing magpakalayo king laman, mabie ya man mete
ya.
7 Yutus mu naman ing bague a iti balang alang pangapin-
tas.
8 Nong ninuman alang pamanibala king keang sarili, at
lalung lalu na kareiaug king tune nang hale, sikwil na ing
kasalpantayanan, at marawak ya pa king e sasalpantaya.
9 E sa misulat ing ninuman, anting babaing mebalu, nung
kulang ya king anam apulung banwa a meguing asawa na mu
ning metung a lalaki,
10 atin yang mayap a pamipatutu tungkul king mayap a
dapat : nung sinese yang anak, nung minye yang layunanan
karing aliwang balayan nung inuas no bitis ding banal, nung
binye na ing saup na karing malungkut, nung masipag yang
tinuntun king mayap a dapat.
11 Dapot isakwil mo ding babaing mebalung anak pa ; uling
nung dasan na no ning kelabuaran salang kang Oristo pagna-
san da ing makiasawa ;
12 menabu la king parusa uling pepaimburisan da ing
minuna rang pangaku.
13 At lalu na, magaral lang alang dapat, at lipatlipat karing
bale ; e mu bukud ala lang dapat, nung e malabit la, mapakia*
lam la, mapagsalita la karing bague e sukat.
14 Pagnasan ku pin a lang ding babaing mebalung anak
pa makiaiawa la, manganak la, panibalan de ing bale, at e re
dirinan dalan ing kasalang king nanumang kapalmuran :
15 uling ding aliwa kinawani no kang Oristo, bang tuki la
king gugulutan nang Satan&s.
16 Nung ninumang talasalpantaya, lalaki o babai, nung at-
in yang babaing mebalu, sumaup ya king kailangan na, at e
sa mipabayatnan ing Iglesia king karelang pagkabie, bang
asaupan na la ding babaing tune a mebalu.
Eatuliran da ding talapanihala. Miayaliwang tisuk.
17 Ding makatwa manibala lang mayap, maguing dapat la
sa king gauap a puri, lalu na detang darapat king {«.manaral
at pamanuru.
520 I. TIMOTBO & & 6.
18 Uling sasabayn na ning Kasulatan : $3 me bibili ing
busal king bakang Sadara ; at pasibayu pa : Karampatan yang
tanggap upa ing darapat.
19 Salang king matwa e ka tatanggap sumbung subali king
pamipatutu ra ding adwa o atlung saksi.
20 Ding mikasala, pangamanuan mu la king arapan ding
malda, bang ding aliwa naman midinan lang takut.
21 i Pauabilinan da ka king arapan na ning Dios, at kang
Gristo Jesus, at karing piling angeles, a tuparan mu ing bague
a iti king alang pamanalipit, at e darapat nanuman king
ating pamialiwa !
22 Emo agad tutumpak ding gamat mukanintiuian, at e
ka makirame king kasalan ning aliwa : mirigat kang malinis.
23 E ka miminum danum mu kabad, nung e gumamit
kang ditak a alak uli na ning kekang dungus, ^mpoh ning
maralas mung pamanamdaman.
24 Ing kasalanan da ding mapilan a taa makabulalag na,
mame nang mumun^ king ukuman ; at ding aliwa naman
tutuki la karela.
25 Makanyan mu naman ating mangayap a dapat a maka-
bulalag ; at ding e anti kareti e la malyaring misalikut.
Ing katungkulan ding alipan.
fi DING anggang atiu lalam ning paud ning pangaalipan,
^ kilalanan do din'g tune rang guinu asukat king lubus a
puri ; bang ing laguiu ning Dios ampon ing aral na e malibak.
2 At ding ating guinung talasalpantaya e la kukulang a
kagalangan karela uUng kapatad da la, nung e bagkus sumuyu
lang mayap karela, antining talasalpantaya la at luluguran
ding tatanggap king anti itang kksuyuan. Ituru mu^ ipana-
ral ing bague a iti.
Aral at tisuk karing sabla, — Kapu^pusan.
3 Ninuman ing turu king aliwang bague, at e makapana-
yun king amanung makakayap, ing amanu ning Guinu tang
Jesu-Cristo, at king pamanurung makaagpang kiug kapaka-
luluan ;
4 ing anti iti kitmuan yang kapalaluan, alang balu nanu-
I. TIMOTEO 6. 521
man, imng e atin yang sakit tungkul king piarnanuan at
pamiaskal kipg amanu a nung nu manibatan ing diria, pami-
taa, sabing sapala, pamagsalupsupan a marawak,
5 pamitaltalan ding taung makipilubluban a mangarawak,
at kulang king katutuan, a babalakan da a king ing kapaka-
loluan yang dalan na ning pakinabang.
6 Dapot king katutuan maragul a pakinabang ing kapaka-
luluan, nung makanayun king espiritu :
7 tiling ala tang dela king yatu, at makanyan mu naman
ala tang akua nanumang bague kea.
8 Atin tamu musang kakanan at imalan, raakaguiu tana
kaniti.
9 Dapot ding maguasang mibandi, manabu la king tuksu,
at king silu, at king dakal a kasakiman a kamangmangan at
makasira, a papalbug karing tau king kasiran at karawa-
kan.
10 Uling uyat na ning sablang dewakan ing lugud king
salapi; a kaniti ding mapilan a nmgnasa, . milisia la king
ka.salpantayanan, at makanyan murin panaglusan na la ning
dakal a kasakitan.
11 iDapot ika, io! tau ning Dios, manginlag ka king bague
a iti, at tuki ka king kabanalan, king kapakaluluan, king
kasalpantayanan, king lugud, king kapibabatan, king kamung
lub!
12 i Makilaban ka king mayap a pamakilaban na ning
kasalpantayanan ; talan ka king bie alang angga, a kaniti
meaus ka, at pigsulit mu ing mayap a pamanalese, king arapan
ding dakal a saksi !
13 i Patupad ku keka, king arapan ning Dios, a babye bie
king sablang bague at kang Gristo Jesus, a iti king arapan
bang Poneio Pilato pepatutu ya king mayap a pamanalese ;
14 a tuparan mu iting utus alang musing, alang pangapintas,
angga king pamipakit na ning kekatang Guinung Jesu-Cristo ;
15 a iti king kapanaunan pakilala ne ing nuan at bugtung a
Mayupaya, Ari ra ding ari, at Guinu ra ding guinu ;
16 a iti bukud na namung alang kamatayan, manuknangan
ya king metung a salang e darasan ; a iti ninuman ka«*ing tau
e ne pa ikit kapilan man, at e ne malyaring akit : a kea atiu
ing puri at upayang alang angga 1 i Yanasa !
'^^<M9!H"i
522 I. TIMOTEO 6.
17 Earetang mabandi king panaun a iti, patupad mu kaiela
king e la sa mangatas ,a lub, at e ra bibili ing kapanaligan da
king pibandian a e manatili, nung e king Dios, a iti babye na
kekatamung labislabis ing keganaganang bague bang ikatula
tamu;
18 king dapat la sang mayap, king mibandi la sa king
mangayap a dapat, at mitalaga la king pamagkalub, malugud
la king pamamye ;
19 tumipun la king karelang sarili metung a mayap a
pipagtibayan dikil king panaun a daratang balang talan king
bie a katutuan.
20 j Oh Timoteo, ingatan mu ing keka mipaniwala, gulutan
mu ing pamanyabing alang kabaldugan at pamanalangsang
king pamangilala a ausan dang makanyan a e matulid ;
21 pablasang tikian da ding aliwa milisia la tungkul king
kasalpantayanan.
j Ing l^latn n^iabye sa keka !
ING KADWANG SULAT NING
• APOSTOL SAN PABLO
EASO
TIMOTEO.
Kamumulan at pamagmananu.
1 I PABLO, apoetol nang Gristo Jesu8, king kaburyan na ning
^ DioB, agpang king pangaku king bie a atiu kang Gnsho
Jesiis,
2 kang Timoteo a kaluguran kung anak: ]Ka)am,
pakalulu at kapayapan, ning Dios Ibpa at kang Oristo Jesus
a kekatang Guinu !
Lugud nang Pablo kang Timoteo, — Aral king pamagtibe
king kasalpantayanan at kapihahatan king
pamanyapat king pamanihala.
8 Pasalamat ku king Dios, a kakung susuyuan manibat pa
karing raangatwa ku king mailinis a pilubluban, a alang
patugut gaganakan da ka £ng kakung pamanalangin bengi.t
aldo,
4 pagnasan kung lusuk a akit da ka, at ganakan ku ing
kekang lua, bakung kumatmung tula ;
5 a gaganakan ku ing kasalpantayanan a e pamagkanuEkri
a atiu keka, a iti menuknangan minuna kang apu niuiig
babaiug Loida, at kang indu mung Euniee ; at aku paniwalan
kung lubus a manuknangan mu naman keka.
6 King uli na niti, panabilin ku keka king biayan mu ing
kalam ning Dios a atiu keka, king pamamilats^ na ning
pangatumpak da ding kakung gamat.
624 II. TIMOTEO 1.
7 Ulig e na katamu dininan ning Dios king espiritu ning
katalotian, nung e ing espiritu ning sikanan at ning lugud, at
ning kapanitian.
8 E mu pin pikakarine ing pamipatutu king kekakatng
Guinu, aguiang kanaku, a makasukul king uli na ; nung e
bagkus mibabata kang kasakitan a makiabe kanaku king uli na
ning evangelio, agpang king kayupayari ning Dios ;
9 a iti kinabus na katamu, at inaus na katamu king metung a
banal a kayuyungyungan, eagpang king kekatang dapat, nung
e makaagpang king sariH nang nasa, at ing lealam a kekataiuu
miabye kang Gristo Jesus minuna king panaun a alang
angga;
10 dapot mipakilala ngeni, king pamamilatan na ning
pangalto na ning kekatang Mangabus a i Gristo Jesus ; a iti
lesakan na ing kamrttayan, at kinua na king sulu ing bie at ing
alang kamatayan king pamamilatan na ning evangelio ;
11 a king bague a iti aku mialal kung mamanaral, at
apostol ampon talatura.
12 King uli na naman niti pibabatan ku ing bague iti ;
makanyan man, e ku pikakarine; uling akikilala ke Itang
kakung silpantayanan, liling bibitasan ku king mayupaya
yang misimpan king kakung penilas angga king aldo a iti.
13 Tandanan mung matibe ing aske na ning amanung
makapaldan a dimdam mu kanaku, king kasalpandayanan at
lugud kang Gristo Je8us.
14 Itang mayap a penilas a keka mipaniwala, isimpan mu,
king pamamilatan na ning Espiritu Santo a raanuknangan
kekatamu.
15 Pangabaluan mu na iti^ king kinalilua la kanaku ding
anggang king ukuman na ning Asia ; a deti ila i Eigello at i
Hermogenes.
16 j Pagkalub na sa ning Guinu ing pakalulu na king bale
nang Onesifero ! uling ya madalas na kung dininan ikapaldan
at e na pikarine ing talikala ku :
17 nung e bagkus, inyang karin ya Eoma penintun nakung
mapilit, at ikit na ku :
18 (j Ipagkalub na nasa kea ning Guinu a manakit yang
pakalulu kmg Guinu king aldo a ita !) at nung nuanti ing
suyung binye na lianaku ]&feso, ika balu mung lubus iti.
^
n. TIMOTEO 2. 525
O IKA pm, anak ku, paaiknangan mu ing lub mu king kalam
^ a atiu kang Gristo Jesns.
2 At ing bague a diradam mu kanaku, a mipatutuan king
pamamilatan da ding dakal a saksi, ipaniwala mu karing
taung tapat, a karampatan makaturu naman karing aiiwa.
3 Makiabe ka kanaku king kapibabatan king kasakitan,
. antimong mayap nang sundalus eristo Jesus.
4 Ninumang sundalus a atiu king keaug katungkulan e
pailingasngas king kapanintunan ^ing bie a iti, baneng
aluguran nitang mitanda kea king pangsundalus.
5 Makanyan mu naman ninuman ing makilaban king
pulayan e ya miputungan a buntuk subaii nung makilaban
yang masalese.
6 Kailangan pamung galo ya ing manasik bayu ya miraka-
yan king bunga.
7 Talastasap mu ing sasabyan ku ; uling ing Guinu ibye
na keka ing kaisipan king keganagana.
8 Ganakan me i Jesu-Cristo (king dai nang David), sinubli
yang mebie karing mete, agpang king kanakung evangelio ;
9 a kea mibabata kung kasakitan, antimong tulisan, angga
king mengasukul ku : dapot ing amanu ning Dios e makasukul.
10 Inya pin aku pibabatan ku ing keganagana king uli na
ding mepili, bang ila man apakikuanan da ing kaligtasau a
atiu kang Oristo Jesus, king ligayang alang angga.
11 Tapat ing amanung iti :
Uling nung mate taraung kayabe na,
mie tamu mu namang kayabe na ;
12 nung mibata tamu,
magari tarau mu namang kayabe na :
nung ilingad taya,
ya man ilingad na katamu ;
13 nung e ta tapat,
ya manatili yang tapat ;
uling e na alingad ing sarili na. .
Kaugalian a dapat pibalakan karing kakawani king
mayap a aral at kv)ig kalinisan a
pangaeristiano.
14 Paganaka mo karela ding bague a deti at panabilinan
mu la king arapan na ning Guinu, king e la sa misaskal
626 n. TIMOTEO 2.
tangkul kbg amanung e pakinabangnon, nung e ikasiia ra
ding makiramdam.
15 Pakikuanan mung mapilit marap king arap ning Dios
antimong talapanibala a mesubuk, takpanyapat a alang
nanumang pikakarine^ a gumamit king matulid a amanu ning
katutuan.
16 t)apot pauginlagan mu ing pamangamanung alang
kabaldugan ; uliug lalu la pang misundu king dewakan ;
17 at ing karelang amanu kumalat antimong eangrena;
deti Himeneo ilang FiIeto,
18 taung agpang king katutuan milisia la, sasabyan da
king ing pamanyubling mie milabas na ; at dsiran da ing
kasalpantayanan ding mapilan.
19 Makanyan man ing pipapagtibayan king Dios makabiling
matibe, a. makitatak king anti ini : Akikilala no ning Guinu
ding kea ; at : j Pasikalilua la king karawakan detang anggang
tutungue king laguiu nang Gristo !
20 Dapot king metung a bale maragul, e mu ating basung
guintu at pilak nung e mu naman dutung at burak : at ding
aliwa Mng ikapuri, at ding aliwa king ikaalang puri,
21 Nung ing ninu man pin malinis ya kaisanu ndan kareti,
magmetung yang basu king kapurian, meguingbanal, makika-
baldugan ya king makibandi at makasadya kidg anggang
dapat a mayap.
22 Dapot manginlag ka king yungyung ning kayanakan,
at tuki ka king gulut na ning kabanalan, ning kasalpantaya-
nan, ning lugud, ning kapayapan, a kayabe ra ding mamaus
king Guinu king malinis a pusu.
23 Dapot panginlagan mu ing pisasabyan a kamangmangan,
at menibatan king kayalang beluan, baluan mu king mamung-
ang pamiaskal.
24 At ing alipan ning Guinu e dapat palpakitua, nung e
mamu ya lub karing malda, dapat ya king pamanuru, mapiba-
bata ya,
25 bawalanan na la ding sasalangsang a mamu ya lub;
magkang sakali ing Dios ipagkalub na karela ing pamanisi
dikil king pamangilala king katutuan ;
26 at balang mabulus king silu na ning diablo, a king uli na
niti mebihag la bang dapat dikil king kaburyan na.
. j
II. TIMOTEO 3. 897
hig pamanlapo ning dewaTean karing tauUng panaun,
O PAPOT balu mu iti, king karing tauling aldo datang mg
^ panaun a makipanganib.
2 Uling ding tau maguing malugud la king karelang sarili,
malugud la king salapi, palalu la, mangatas a lub, mapanlibak,
e mapamintu karing karelang mangatua, marawak la, ala lang
kabanalan,
3 alang lugud a katutubu, ala laug pamipanawang lub,
mapanyandali, ala lang pamangawat king sarili, mabagsik,
talapanyakwil king mayap,
4*taksil, bugasuk, palalu, malugud king kalayawan, a
maiguit king pamanlugud king Dios ;
5 atiu karela ing anyu ning kapakaluluan, dapot sasakwil da
ing keang kayupayan : Kawani ka naman karing anti deti.
6 Uling kareti la ding manlub karing bale, at mamibag
karing babaing masna king kasalanan, a meyagyag king
miayaliwang kelabuaran ;
7 a deti parati lang magaral, at kapilan paman e ra malilya-
ring darasnan ing pamangilala king katutuan.
8 At nung makananu lang sinalangsang i Jane8 at i Tambres
kang Mois6s, makanyan mu naman deti sasalangsang la king
katutuan ; taung mesira na pusu, at makasakwil tungkul king
kasalpantayanan .
.9 Dapot e ra isundu ing dapat da ; uling mibulalag karing
sabia ing kayalan dang balu, nung makananu ing pangabula-
lag na niti.
Aral tunghul hing paTnanatili Tdng mayap a
aral at ipanaral parati.
10 Ika makanyan man akilala mung ganap ing kakung
tuturu, ing kakung panugali, ing kakung nasa, ing kakung
kasalpantayanan, ing kakung kalambutan a lub^ ing kakung
lugad, ing kakung kapibabatan,
11 ing kakuug pangaligalig, ing leakung lasa : baluan mu
nung nanung milyari kanaku Antioquia, king leonio, king
liistra ; a ing kaligaligan a pibata ku : at kareti ngan kinabus
na ku ning Guinu.
12 Tune pin, at ding anggang bisang mie king kabanalan
kang Oristo Jesu8, mibata la lang pangaligalig.
528 II. TIMOTEO 3 & 4.
13 Dapot ding taung mangarawak at ding lilu lalu la pang
mipakarawak, mamirait la, at ila murin ing mapipirait.
14 Dapot manatili ka king bague a kekang pegaralan, at
kekang peniwalan lusuk, baluan mu nung kaninu mu pegara-
lan ;
15 at ibat pa king anak ka akilala mo ding Banal a Kasula-
tan, a apabiasa ra ko king kaligtasan king pamamilatan na
ning kasalpantayanan a atiu kang Gristo Jesu8.
16 Ing mabilug a Kasulatan. a kesian na ning Dios ; at
makikabaldugan king pamanuru, king kapangamanuan, king
pamamawal king pamipabalu king kabanalan ;
17 bang ing tau ning Dios maguing sakdal ya, mituru yang
lubus king sablang dapat a mayap.
A PANABILIN ku kekang matalik king arapan na ning
"*- Dios at kang Gristo Jesu8, a iti atulan no ding mabie at
ding mete, kiug panaun a pangalto na at king keang kaarian :
2 i Panaral mu ing amanu ; pagpilitan mu king Isapauaunan
at king e kapanaunan, mangamanu ka, mamintas ka, manaral
ka king lubus a kalambutan a lub a pamanuru !
3 Uling datang ing panaun a e ra pibatan ing mayap a aral ;
nung e, pangadinan dang gatal a. balugbug, buntunanan na
lang talaturu, dikil king karelang sariling kelabuaian,
4 at ikawani ro king katutuan ding panamdam da, at
mibalik la karing pikatsa.
5 i Dapot ika mangawat ka king sablang bague, pibatan mu
ing kapagalan, daptan mu ing dapat ning evangelista, tuparan
mu ing keleang pamanibala !
I Pablo dkakit na ing malapit nang kaioahasan at iyagkat neng
Pablo i Timoteo king makiahe ya kea. Balita-tungkul
karing miaaliwang tau. Tauling pamaginaiianu.
6 I Uling ati na ku makadaun king ain, at ing panaun na
ning kakung panlako miras na !
7 i Mekilaban ku king mayap a pamakilaban, ayari ku ing
kakung lakad, sinimpan ku ing kasalpautayanan ;
8 manibat na ngeni makasadya r(e kaku ing eorona ning
kabanalan, a ibye na kaku ning Guinu, ing banal a Ukum,
king aldo a ita ; at e mu kanaku, nung e karing anggang
uialugud king pangalto n€|i I
^
n. TIMOTEO 4, 529
9 Daptan mu ing kaguiuwau mu bakang miras malagua
kaku:
10 Uling i Demas likuan na ku, king pamanlugud na king
panaun a iting salukuyan ; at mine ya Tesaloniea ; i Gresente
mine ya Galaeia, i Tito king Dalmaeia.
11 Bukud nang Lueas abe ku. Kuanan me i Mareos, at
ifeuki me ; uling maragul ya kabaldiigan kaku king pamanibala.
12 Dapot i Tiquico pepadala ke ;fefe80.
13 Ing balabal a likuan ku Troas kang Oarpo, dalan me
pangamine ka keni, at ding libro, lalu na ding pergamino.
14 I Alejandro a pande tangsu diptananan na kung binang
marawak : ablasanan ne ning Guinu agpang king keang dapat.
15 Mingat ka naman kea, uMng bina nang selangsangan
ing kekeng amanu.
16 King minuna kung pamanutul, ninuman alang kinampi
kanaku, nung e bagkus ilangan pepaimburisan da ku : | e na sa
mipakibilang karela iti !
17 Dapot ing Guinu mine ya kaku, at pinilit na ku, bang
king kalmng pamamilatan ing aral malyaring matupad, at
barang damdaman ding anggang gentiles : at makan^ran kung
miligtas king asbuk ning leon.
18 Makanyan mu naman ikabus na ku ning Guinu king
sablang dapat a marawak, at king kaingatd.n idala na ku king
kaarian na banwa : | Eamtan na sa ing ligaya mangga king
mangga I | Yanaea !
19 Pagmananuan me i Prisea ampon i Aquila, at ing bale
nang Onesitero.
20 I Erasto melakuan ya Gorinto; dapot i Tr6fimo likuan
keng salunan karin Mileto.
21 Pakikuanan mung miratang ka bayu miras ing panaun
na ning dimla. Pagmananuan na kang Eubulo, at i Pudente
at i Lino, at i Olaudia, at ding anggang kapatad.
22 j Ing Guinu manatiii ya sa king kekang espiritu ? } Ing
kalam manatili sa kekayu I | Yanasa !
»■ #
ING SULAT NING APOSTOL SAN PABLO
KANO
T I T O.
Katmmttlan oipamagTnananu,
1 I PABLO, alipan na ning Dios at apostol nang Jesu-Cristo,
agpang king kasalpantayanan ding pinili ning Dios, ampon
king pamangikla king katatnan, a makstagpang king kabana-
lan,
2 king kapanaUgan king bie alang angga, a iti ing Dios a e
malyaring maglaram^ pengaka nang minana king panaona
alang kapupasan,
3 (dapot king tane nang panaon binye nang pepakilala iog
amana na, king pamanaral a kaka mipaniwala, s^&ng king
atus ning Dios a kekatang Taiapagligtas,)
4 kang Tito, a tane kimg anak, agpang king ksisalpantaya'
nan ding malda : ; Kalam at kapayapan ning Dios a kekataug
Ibpa at i Gristo Jesus a kekatang Talapagligtes !
Pamananggap nang Tito Tdng bilin iungkul hing pamanaless
king Iglesia king Greta at tungkul king pamamOMal
karing e tunepantas.
5 King ali na niti likaan da ka Gret&. bang ayari mung
salesean ing bagae iiakulangan pa, at bang mialal kang
makatua king balang eiudad, nung makananu kung inutas
6 ninuman karetang e makasalanan, a asawa na ning
metung mung babai, atin yang anak a talasalpantaya, a e
asumbung king pamagtamasa, 6 mapanalangsang.
7 Uling ing obispo dapat yang e makasalanan, antining ya
TITO 1 & 2 531
iog talapaDibala na niug Dios ; e matas a lub, e palpimaa, e
magula, e palpakipate, e mapagimbnt king marinat a pakina-
8 nmiy e mapamye yang layunanan, malognd king mayap»
maisip, banal, santo mapaniti,
9 tandanan nang miamasamas ing amanung tapat, a maka-
agpang king aral, bayang makapanaral king mayap a turu, at
a yagyag ding sasalangsang.
10 Uling dakal la ding mapanguiu, masalitang alang kabal-
dugan, mapamiraya, lalu na ding king pangatuli,
11 a deti kailangan lang ikabat a asbuk ; taung mapangulu
king mabilug a bale tutum la king e ra karampatan, uli na
ning marinat a pakinabang.
12 Sinabi na ning metung murin karela, a tune rang manula :
Ding tau Oreta talaga lang malaram,
mangarawak lang animal, matako la matamekd.
13 Ing pamipatutung iti tune : king uli na niti sabyanan
mong makikabagsikan, balang kumayap king kasalpantayanan,
14 e la makiramdam king katsa ra ding Judio6, at king utua
ding taung a kakawani king katutuan.
15 In^ keganaganang bague malinis karetang mangalinis ;
dapot karing minawa ampon e talasalpantaya, nanuman alang
malinis, nung e minawa na ing tune nang kaisipan at pilublu-
ban.
16 Sasabyan dang akikilala re ing Dios ; dapot king dapat
da painggulutan de, pangangasaman la pin, at e la talapamintu,
at misakwil la king anggang dapat a mayap.
Nu7ig mdkananung dapat yang manaral i Tito karing
mangatway karing babai, baintau, at karing
alipan. — Ya dapat yang munye
alirnbawa karing malda.
O DAPOT ika, sabyan mo ding bague a makabague king
^ aral a mayap :
2 king ding lalaking makatwa mapaniti la sa, masinsin,
maisip, mangayap king kasalpantayanan, king lugudi^ king
kapibabatan :
3 king ding babaing mangatwa magalang la naman sa king
532 TMO 6.
karelang aske, e mapamikatsang amann, e makaalipan king
dakal a alak, talataru la sa king bague mangayap ;
4 bang ituru ra la ding kayanalM,n a babai king lugnran do
ding karelang asawa, king luguran do ding karelang anak,
maisip la,
6 mangalinis, masipag king pamibalebale, masampat a lub,
pasakup la karing tune rang asawa, bang e malUibak ing
amanu ning Dios.
6 Sabyanan mu la naman ding kayanakan a lalaki king
magpakaisip la sa :
7 King keganaganang bague pakilala ka king ika metung
kang uliran king mangayap a dapat ; king kekang aral pakilala
mu ing e pangaara, ing kasalesean,
8 pamanyabing mayap a e miatulan; bang ing kakampi
king kasumangid a kasalang, dumine ya, a alang nanumang
marawak a masabi tangkul kekatamu.
9 Panaralan mu la naman ding alipan Idng pasakup la sa
karing tune rang panginuan, patulan da la king keganagana ;
e la sa palpakibat ;
10 e ro sa pamiraitnan king nanupaman, nung e bagkus
ipakit da ing anggang mayap a katapatan, bang apamutian da
king keganagana ing aral ning Dios a kekatang Talapagligtas.
Inji kalam a ina*igahiis makapabalu karing sabla, at ing
tuturu na niti.
11 Uling mipakilala ing kalam niog Dios, a iti daralan na
ing pangakabus karing anggang tau,
12 ituturu na kekatamu, king nung tumikus tamu king
dewakan at king kapagnasan king pangayatu, mie tang maisip,
at matulid at banal, king panaun a iting salukuyan,
13 panayan itang nuan a kapanaligan, ampon ing pamipalto
nang ligaya ning masaplalang Dios at Talapagligtas tamu, i
Jesu-Cristo ;
14 a iti binye na ing keang sarili king uli tamu, bang atbusan
na katamu king anggang dewakan, at linisan ne king Sarili na
ing metuDg a balayan a tune nang bandi, matupad king
mangayap a dapat.
15 Ding bague a deti sabyan mo at iaral, at ibawal kiiig
mabUag a kayupayan. Kinuman sa alang lilibak keka.
r^
N
^ttO 3. 533
Q PATANDA mn karela ing pamipasakup karing pun at
^ king kayupayan, rdaguingtalaparaintu a makatalaga king
sablang dapat a mayap,
2 e manybing marawak kaninuman, e palpakitua, magma-
sinsin, ipakit ing anggang kamung Inb karing sablang tau.
3 Uliug itamu man king minunang panaun mangraang
tamu, e mapamintu, mepiraya, susuyu king miaaliwang kela-
buaran ampon kalayawan, a mabibie king marawak a pamiisip
at diria, makamua tamu at misasakwilan tamu ing metung at
metung.
4 Dapot inyang mibulalag ne ing kayapan ning Dios a
kekatang Talapagligtas, at ing lugud na karing tau,
5 e king uli ra ding dapat king kabanalan a depatan tang
sarili, nung e agpang king keang pakalulu ya kinabus na
katamu, king pamamilatan na ning pangawas king pangabait
pasibayu at king pamipabayu na ning Espiritu Santo,
6 a ya bibu na kekatamu a binang ganap, king pamamilatan
nang Jesu-Cristo a kekatang Talapagligtas ;
7 king bang, nung itamu tanggapan na katamung banal
king pamamilatan na ning keang kalam, maguiugtalapagmana
tamu dikil king pamanalig king bie alang angga.
8. Tapat ing amanung iti ; at tungkul king bague a deti
pagnasan ku king patutuan mu sang lubus, bang ding sinal-
pantaya king Dios ibili ra ing kasiasatan king pamanyapat
karing mayap a dapat. Ding bague a deti ilang mayap at
i^iakipakinabang karing tau :
9 dapot lisian mu ing pisasabyan a kamangmangan, at ing
pamanalese karing pipupunpunan, at ing pamakitua at pama-
kitaltalan tungkul king kautusan ; uling alang pakinabang at
alang kabaldugan.
10 King taung balatung a pamanyalpantaya, kaibat na ning
misan at kaduaug kapangamanuan kea, isakwil me ;
11 pangabaluan mu king iti milisia ya, at mikakasala ya, at
atulan ne ning keang sarili
Makabukui a panahilin — Ing pamagmananu.
12 pati tinubud ke keka i Artemas o i Tiquico, marapal kang
ume kaku keni Nieopolis ; uling inari ku na king magtigagal
ku karin king panaun na ning dimla.
¥^
534 TITO 3.
13 Saupan meng miamasamas i Z6nas a abogado, at i
Apolos, king karelang pamaglakbe balang e magktdang
nanuman. •
14 At magaral la naman sa ding taa tamn king pamanatili
king mayap a dapat, king kailangan a gagamilmi balang e
mayalang bunga.
15 Pagmananuan da ka ding anggang abe ku. Pagmana-
nuan ko ding anggang lulugud kekatamu king kasalpantaya-
nan. i Ing kalam miabye sa kekongan 1
ING SULAT NING APOSTOL SAN PABLO
PILEMON.
Kumumulan, pamagmananu, at pamipaaalamat
1 I PABLO ^ makasukul nang Jesu-Cristo, ampon ing
-■- kapatad a Timoteo, kang Filem6n a pakamalan a kakalu-
guran at kekeng kasaup ;
2 kang Apia mu naman a kekeng kaluguran a kapatad, at
kang Arquipo a kekeng kayabe king sandata, ampon king
Iglesia a atiu king kekang bale :
3 j Kalam kekayu at kapayapan, king Dios a kekatang Ibpa
ampori ning Guinung Jesu-Cristo !
4 Pasalamat kung parati king kakung Dios, at ika sasagla-
wayan da ka king kakung panalangin,
5 panamdam kung sasabyan da king lugud mu ampon
kasalpantayanan king Guinung Jesus, at mangga na karing
anggang banal ;
6 bang ing pamakiagum ning kekang kasalpantayanan,
maguingmalusuk king pamangilala karing anggang mayap a
atiu kekayu dikil king ligaya nang Cristo.
7 Uling maragul ing tula ku at saya king uli na ning kekang
lugud, uling ding pusu ra ding banal ^patulan mu la, kapatad.
Ipamilatan neng Pdblo i Onesimoiig alipan a mibalik a lub,
tinahas king bale na ning keang guinu.
8 King uli na niti, aguiang maragul ku kapanaligan kang
Oristo bang a utus ku keka ing karampatan,
636 PILEMON 1.
9 makanyan man, king uli ning lugud, pagkapilitan kung
pagarauamu keka, aku i Pablong matwa, at ngeni makasukul
mu naman kang Gristo Jesus :
10 pagamuamu ke keka ing anak ku, a kakung penganak
king pangasukul ku, i Onesimo ;
11 a iti king minunang panaun ala pang kabaldugan kdea,
dapot ngeni makikabaldugan ya keka at kanaku ;
12 a pepabalikan ku keka ; tanggapan me pin antimo ing
king pilubluban ku.
18 Aku buri ku sang kawatan ke king siping ku, bang king
laguiu ma saupan na ku king sukulan na ning evangelio ;
14 dapot king e mu kaburyan.e ku sa bisang dapat nanuman ;
bang ing kekang pamanyapat mayap e maganting kailangan,
nung e king tune mung kaburyan.
15 Uiing mekad king uli na murin nili ya mikawani ya keka
king saguling panaun, bang king pasibayu magparati ne keka ;
16 e na anting alipan, nung e maiguit ya king alipan, anti-
raong kapatad a kaluguran, lalu na kanaku, i dapot lalu na pa
keka, king laman, at king Guinu !
17 Nung gawan mu ku ping anting kayabe, tanggapan
meng antimurin kanaku.
18 At nung.king ditak muman atin yang piraya keka, o atin
yang utang keka, ibilaug mu iti kanaku :
19 aku i Pablo sinulat ku iti king 6arili kung gamat ; aku
isubti kung kabayaran keka iti : makanyan man ala kung
Basabyaii karing utang mu kaku, a patipa ing kekang bie utang
mn.
20 Wa, kapatad ; tumula ku sa keka king Guinu ; parimlan
me iiig pusu Im kang Gristo.
21 Antining panaligan ku ing kekang kapamintuan, sinulat
ku keka, pablasang akikilala ku king maiguit pa ing daptan mu
kbg BaB3Lbyan ku.
Pamipabalu na King pamamilatetn ning
tubud.—Pamagmananu,
22 At makanyan murin sana isadya mu kung panlayunanan
ku» uling panayan ku a king pamamilatan ning kekong pana-
langin mipagkalub ku kekayu.
23 Pagmananuan na kong Epafras, a kakung abe king
Bukulan kang Gristo Jesus ;
IF"
FILEM0N 1. 537
24 at makanyan mu naman i Mareos, i Aristareo» 1 Demas
at i Lueas, a kakung kasaup.
25 i Ing kalam ning Guinu tang Jesu-Cristo miabie sa king
kekong espiritu ! i Yanasa 1
"mr^
ING SULAT NING APOSTOL SAN PABLO
KABna
HEBREOS.
I Gnsio maragul ya karing angeles pahlasang Anak
ne ning Dios.
"1 KAIBAT nang sinabi ning Dios king minunang panaun
-*" karing mangatua, king miaaliwang kabagayan, at king
miaaliwang paralan, karing manula,
2 a kareti, king katataulian a aldo, sinabi na kekami dikil
king Anakna; nung ninu ing mialal Talapagmana karing
anggang bague, a king pamamilatan na naman niti lelangan
na ing sikluban
3 a iti, antining aslag ne niug keang Hgaya, ampon tune
neng larawan ning keang panga Dios, at mamalale karing
sablang bague king amanu ning keang upaya, inyang arapat
na na ing pamanlinis king kekatang kasalanan, linukluk ya
king wanan na ning dangalan karin banua,
4 dinatang yang binang mayap karing angeles, pablasang
migmana yang marangal a laguiu king karela.
5 Uling i kaninu karing angeles a sebyanan na ning Dios
kapilan paman :
Ika ing kakung Anak ; aku penganak da ka ngeni ?
at pasibayu :
i Aku ing keang Ibpa, at ya ing maguing Anak ku ?
6 At inyang pepasibayu neng dela ing Pangane king yatu,
sasabyan na :
; Samban de ding anggang angeles ning Dios 1
7 At karing angeles masasabi :
Gagawan nong tutuburan na ding angin,
at ding talapanibala na metung a lablab ning api.
^i'>'-lSii
HEBEEOS 1 <& 2. 589
8 Dapot king Anak makanyan ing masasabi :
{ Ing kekang luklukan, ob DioB, mangga ya king mangga ;
at ing metung a eetro ning katuliran yang eetro na ning
kekang kaarian !
9 Liguran mu ing kabanalan, at kesaman mu ing dewakan ;
inya pin, ing Dios, ya ing Dios mu,
linyan na ka king laru ning tula maiguit karing kekang
kayabe.
10 Ampon naman :
Ika, Guinu, king kamumulan lelangan me ing gabun,
at ding banua dapat do ding gamat mu :
11 ila mayapas la, dapot ika manatili ka ;
at ilangan, antimong metung a imalan, mayaran la,
J.2 at antimong metung a balabal ibalut mu la, at piblasan la :
dapot ika ing sadya murin,
at ding banua mu kapilan man e la mapupus.
13 Dapot ^kaninu karing angeles a sebyanan na kapilan
paman : .
Lukluk ka king wanan ku
anggang king aku ibili ku la ding kekang kasalang lalam
ding kekang bitis ?
14 ^e ilangan espiritu lang manibala, a mituburan bang
sumuyu karetang magmana king kaligtasan ?
I Gristo matas ya haring angeles antining Anah ne ning ta/u,
tnatas a saeerdote, ganap a pahalulu hing hehatang
hainan.
O KING uli na niti dapat tang munye lalupang maingat a
^ pamakiramdam karing bague a dimdam tamu, a magka
sakaling pabustan ta lang milagpus.
2 Uling nung ing amanung guingkas king pamamilatan da
ding angeles metibe, at ing anggang kapanalangsangan ampon
e kapamintuan tinggap na ing matulid a kabayaran ;
3 ^makananu tang mitakas, nung mabande tamu king
metung a binang maragul a pangakabus ? a iti, king minuna
mipabalu ya kekatamu king Guinu mipatutuan ya kekatamu
karing mekaramdam kea ;
4 a silesian ho ning Dios a kagum ning pamamilatan da
ding tanda at pagmumulalan, at miaaliwang bague a mala, at
kalam na ning Espiritu Santo, agpang king sarili nang kaburyan.
640 HEBEEOS 2.
6 Uling ya e ne pepasakup karing angeles ing yatung katuk-
nangan a datang, a iti yang pisasabyan tamu.
6 Makanyan man ing katau king metung a karinan pepa-
tuj;uan na, ngana :
^ Nanu ya ing tau,
bang gayakan me,
at ing aijak ning tau, bang dalawan me ?
7 Guewa meng mababang ditak karing angeles ;
pitungan meng dangalan at puri,
at binili me babo ra ding dapat ding keang gamat ;
8 ding keganaganang bague pepasuku mu la lalara ding
keang bitis.
Uling inyang pasukuan na kea ing anggang bague, nanu-
man alang e na pepasuku kea. Makanyan man ngeni e tft la
pa akakit ding anggang bague a raakasuku kea :
9 dapot i Jesus akakit ta yang makaputung kaligayan
arapon puri, king uli na ning kasakitan na king kamatayan ;
ngana wari, ing king ditak milyari yang mababa karing
angeles, bang king ulina ning kalam na ning Dios a buri na
ing kamatayan king uli ra ding sabla.
10 Uling karampatan Kanita a kea langan ding keganaga-
nang bague, at king pamamilatan na kea langan ding kegana-
ganang bague, banong dalan ding dakal a anak king ligaya,
gawan neng tune ing Makirapat king keang pangakabus king
pamamilatan da ding kasakitan.
11 Uling ing pamagbanal, antinaman ding maguing banal,
king metung la muring penibatan ; king uli na niti e no
pikarine ausan kapatad ;
12 sasabyan na :
Pamalita ke ing kekang laguiu kalring kakung kapa-
tad,
king Ubutad ning Tglesia idalit ke ing kapuryan mu.
13 At pasibayu ngana :
Aku ibili ku ing kapanaligan ku kea.
At pasibayu :
j O ini tiku keni, ampon ding anak a binye na kaku ning
Dios!
14 Inya, antina ning ding anak makayabe la king laman
ampon king daya, ya man antimurin miabe ya karela, bang,
king pamamilatan na ning kamalayan, labagan ne itang ma-
kiupaya kipg kamatayan, ya iti, ing diablo,
HEBBBOS 2 ft 8. S4i
15 at iligtas na la detang atia Idng takitt Idng kaiDatayan,
kabang bie ra atilu lalam ning pangaalipan.
16 Uling king katutuan e no kinua ding aogeles» nung e
kinua na la ding dai nang Abraham«
17 King uli na niti karampatan a king keganagana mitulad
ya karing keang kapatad, bag maguing mi^n|; yang Matas a
Saeerdote karela mapamakalulu at tapat, king makatungkul
king Dios, bayang gawang pakalambut lub makarikil king
kasalanan na ning balayan.
18 Eaniti ping kea muring pamibata» inyang tuksuap de,
asaupan nik la n^man detang tutuksuan da.
I Gristo matas ya kang Moiees ; kapanganilHm king e
kasal^antayanan ai e kapamintuan,
Q KING uli na niti, kapatad a santo, a piakarake king metung
^ a aus ning banua, isipan ye ing Appetol at Matas a Sa^r-
dote king kekatang kasalpantayanan, a i ^esos ;
2 a iti tapat ya ketang kea mialal, anti mu naman i Moises
king mabilug nang Bale ning Guinu.
3 Uling ita mibilang yang karampatan a i^inang maragul
pa kapuryan kang Moises, atin yang marngul a.kapuryan king
bale itang kaniti mitalakad :
4 uling ding sablang baie mitalakad la king <uli na ning tau,
dapot ing mitalakad karing sablaug bague ya ing Dios. ,
5 At i Moisea king katutuan tapat ya kiug mabilug nang
Bale ning Guinu, antimong metung a alipa^, bang munye
paimtu kaidng bague a mipamalita kea :.
6 dapot i Gristo anti yang metung a anak, a mialal king
Bale mng Guinu ; a ing Bale a iti itamu, nung inga^nr tamung
n^tibe ing'kekatang pangakatiwala at ing tula king kekatang
kapanaligan angga king kapupusan.
7 Eing uli na niti, nung makananu nang sa^byan ning
Espiribu Santo :
I Ngeni, nung damdaman yu ing keang siwala,
8. e yo pasiasan ding kekong pusii .
antimo king pamamungl^si, king aldo na ning pamanuksu
king ilang ;
9 a karin da ku tikBuan ding kekoi^ mangatwa, ,
king pamanyubuk da kanaku, aguiang mit do ding kakung
dapat king apat apulipag banua t
B4H Bmmm 3 & 4.
10 Emg tili nA siti mekisalang kn king daitig ita,
at sinabi ka : ; Eapilan paman mababalatang la king
kaielang puBU,
at e ro akilala ding kakung dalan !
11 Nanupata sinnmpa ku king kakung nraa :
I E la lungub king kaknng pipainawan I
12 Lawan yu pin, kapatad,: a magkang atin kentiman
kekayu a maki marawak a pusu a alang kas^Ipantayanan, ting
pamangEdiluia king Dio» a mabie :
13 nung 6 bagkus^ mipanaral kayu ing matung at metnng,
aldo-aldo, kabang masasabi : Ngeni ; ban e sumias ing ninuman
kekayu king uU na ningpirait na ning kaealai^n t
14 uliug mdguing karake na katang Orislo, nung ingatan
tamung matibe ing kamumulan na ning kekatang kapanaligan
angga king kawakasan ; ...
15 kabang masasabi :
j Ngeni, nung damdaman yu ing keang siwala,
e yo pasiasan ding k^ong pusu,
antimo king pamamuiigkasi !
16 Uling^ninu a inyang dimdam de pemungkasian de?
BagkuB^ ^e la mine ding aiiggang meko Egipto Kng pamami-
latan nang Moises ?
17 ^ At kaninu yanaknuang apat apulong bama ? ^e karihg
mikasala, a ding karelang bangk^ miragsa la king ilang ?
18 At liinung simpa na a king ela mikib king keang pipai-
nawan, nung & ding siimlangsang king kasalpantayanaa, ?
19 Akakit ta pin king:e la milyaring milub Jdng uli^ na ning
kaalang kasalpantayanan.
A MITAKUTAN ta pin, y^nng king ating melaknan a
■*■ pangaku king pamankib king kapainawan: na ning Goina
a magkang ninuman kekayu aibing antimong e makaabut
kanitiEt." ■■ -. . ■'^ . ' . : ■■; ...... . ■, '
2 Uling penaral na ya naman kekatamu iug mayap a baiita,
antimo karela; dapot ila e re pBkinabangnan; ing amai^ung
mipadala, antina ning alang ke^m a kasalpantayanan karing
naekartondam, • . .
3 uling itamung sinalpantaya, lulub tamu kbg ka|)ainawan
a mipangaku ; nung makanahu nang sinabi rmg Dioa:
Nanupdta simpa ku king k^kung mm, ^
i E la lungub king kakung kapaina,wan ! '
HEBKBOS 4. 548
aptdang ding karelang dapat meari la manibat
kmg paDgalalang ning yatu.
4 uling king metung a karinan makanyan ing masasabi,
tungkul king aldo a kapitu : At pepainawa ya ing Dios king
kapitung aldo, king sabla nang depat.
5 At king karinan a iti sasabyan nang pasibayu :
I E ia lungub king kakung kapainawan !
6 Inya, antming atin pang makatagan mapilan a lungub
kaniti at detang king kBrda mipanaral lang minuna ding
mangayap a balita e la milub king uli na ning kayalan dang
kasalpantayanan ;
7 pasibayu pa tutulduan na ing metung a aldo, ngeni,
nganadg sasabi king pamamilatan nang David, ksubat ning
makabang panaun, agpang king atiung inesabi na: Ngeni
nung damdartian yu ing keang siwala, e yo pasiasan ding
kekong pusu
8 (uHng nung i Josue binye na karela ing kapainawan a
mipangaku, e ne sa manyabi kaibat na niti, Idng aliwang aldo);
9 mitatagan pa pin ing metung a kapainawan diKI king
balayan na ning Dios.
10 Uling ing railub king keang kapainawan, ya murin naman
tintiknang ya karing dapat na, nung makananu ing Dios
pepainawa ya karing kea.
11 |PagpiIitan ta pin ing milnb tamu king kapainawan a
ita, bayang e manabu ing ninuman dikil king alimbawa na
murin ning alang kasalpantayanan !
12 ITIing ing amanu ning Dios mabie^ at masikanan, at
matatam pa king kaisanumang talibung a adua taram, at
tatalab ya angga king pamikawani na ning kaladua ila ning
esplritu, at angga king pikalukaluan ila ning utak, at matingid
yang kilala king kaisipwn ampon nasa ning pusu*
13 At alang metung mumang lelangan a e mipasiagking
keang arapan ; nung e l^gkus, ding keganaganang ba^e lubas la
ampon bulalag karing mata na Nitang kekatamung pagsulitan.
I Gristo matas ya haring pontifice ning matua/ng tipan.
14 Antina ning atin la ping metung a maragul a Matas a
Saeerdote, a linub karing banua, i Jesus, a Anak ning Dios,
ingatatl tamung matibe ing kekatang kasalpantayanan.
544 HEBBEOS 4 8s 5.
15 niing ala tang metung a Matas a Saoerdote a e malyaring
malunus king kekatang kainan, nung e metung a tiksuan da
kihg keganaganang bague, antimo itamu, makanyan man aJang
kasalanan.
16 i Lumapit ta ping makikatiwalan king luklukan na ning
kalam, bang apakirasan tamu ing kapakaluluan at manakit
tang kalara, bang saupan na katamu king panaun a dapat !
Fi ULING ding anggang matas a saeerdote, antining meakoa
^ ya karing tau mialal ya dikil karing tau, bayang midaun
kalam ampon namang ain king makarikil king DioB, king uli
na ning kasalanan ; ...
2 a makapibata yangmamu lub dikil karing alang ndalit at
karing raababalatung, pablasang ya man makapatulug ya king
kainan :
3 at king uli na niti, atiu king katuigkulan a dumaun ain
king uli ning kasalanan, e mu dikil klng balayan, nung e
naman dikii ]ung keang sarili.
4 At ninuman e kalma dikil kingkeangearilikingkapnryan,
nung e nung ausan ne ning Dios antimo i Aaron.
5 Nanupata i Gristo man e na peparangal ing keang sarili,
bang dasan na ing Matas a Sae^dote, nung e bo^gkus Itang
kea sinabi :
i Ika ing kakung Anak,
Bku penganak da ka ngeni I
6 Makanyan mu naman sasabyan na kihg aliwang dake :
i Ika Saeerdote ka king kapilan paman,
dikil king pangasaoerdote nang Melqui8©dec !
7 Kanita i Jesus karing aldo na ning keang laman, minain
yang panalangin apapon namang pamagamuamu, king masikan
a kulisak, at lua, !|^i>nitang mayupaya bang ikabus ne king
kamatayan ; at meramdam ya at mikabus king keang takut.
8 Aguiamang ya ing Anak, pegaralan na ing kapamintuakn
king uli ra ding bague a pibatan na ; .
9 at inyang sakdal ne meguing Taiapanyapat ya king
alang anggang pangaleabus karing anggang kea mamintu ;
10 pamalaguiuwan ne ning Dios, Matas a Saoerdote agpang
king pangasaeerdote nang Melquisedec.
11 .Tungkul kea atiu keng sabyan a dakal, at masakit sale,
yan : pablasang meguing mapurul ko lqng pamakiramdam..
s
HEBBEOBS^e. S45
12 Uling antina ning dapat da na kayung*talaturu ding
aliwa, king uli na ning panaan a pamaniwala yu, katampatan
yu a ing metung ituru na kong pasibayu, a nung isanu ding
mumunang pangaralan karing aral na ning Dios ; at meguing
anti kayukaring magimbpt gatas, ate king masias a pamangan.
13 Uling balang metung a ga^amit gatas, atiu king alang
mayap a sibukan king amanu ning katuliran ; uling metung
yang anak.
14 Dapot ing pamangan a masias karing ganap na panga-
tau ; ngana wari, karetang a king pamamilatan na ning dapat,
misane na ing karelang panamdam bang akilala ra ing mayap
ampon ing marawak.
fi KING uli na niti, lakuan la ding. mumunang pagaralan
^ king aral nang Criato, ibalaus tarnu king kasakdalan ning
keang tuturu ; e tamu ibibiliiig bayu ing katatalakaran na ning
pamanisi diug mete a dapat, anti naman ning kasalpantayanan
king Dios,
2 karing aral king binyag, at ing pamitumpak karing
gamat, at ning pamanyubli rang mie ding mete, arapon ning
pamanukum a alang angga.
3 At daptan tamu iti, nung ipaintulut ning Dios.
4 Pagkapilitan daptan; uling e malyari karing miaslagan
mu misan at alasa ra ing kalam na ning banua, at meguing
karake la king Espiritu Santo,
5 at alasa ra ing mayap a amanu ning DioB, at ing upaya
ning panaun a daratang, at kaibat mebaldug ya king pamipa-
inggulut, e na malyaring abayung pasibayu king pamanisi ;
6 at antining pnaku reng pasibayu king karelang seriU ing
Anak ning Dios, at ^ kardang pepatangal king bulalag a
katibakan.
7 Uling ing metung a labuad a sinij)sip king uran a manana-
bung madalas babo na, a tutubu ing dikut a makikabaldugan
dikil karetang a king uli ra deti masasarul ya^ tatanggap yang
kanuanan king Dios :
8 dapot nung magdala yang suksuk at wake misakuil ya, at
malapit ya king sumpa ; a ing keang kawakasan ing maduluk
9 Makanyan man, kakung kaluguran, manaya ke king
kapanaligan mangayap a bague kekayu, at bague a kalangkap
niug.pangakabos^ aguiang manyabi kami king makaayan :
546 HE6BE06 6 & 7.
10 niing ing Dios e ya anting e banal, bang kalingoan na
ing kekong dapat, at ing hagad a pepakit yu king keang laguin,
king pamanyuyu yu karing banal king karedang kakulangan,
at Wng pamanyuyu yu mu karela.
11 At pagnasan mi king balang iiiietung kekayu pakit na sa
ing kasipagan murin king ketang minuna, dikil king gatiap a
kabitasan- na ning kapanaUgan, angga king kapupusan :
12 king e kosa mangatamaran, nung e makitulad kayu
karetang a king pamamiktan na ning kasalpantayanan ampon
kapibabatan, magmana la king pangaku.
13 Uh'ng kanitang ing Dios mengaku ya kang Abraham,
pablasang e ne makasumpang aliwang maragul, sumpa na ing
keang sanli,
] 4 nganang sinabi : | Tmie king pamipamian panuanan
da ka at king pamiparakal parakakin da ka I
15 At makanyan, kaibat nang menayang mibabata, kim-
tan na ing pangaku. ,
16 ITling ding tau eusumpa re ing lalu pang maragul
karela; at ing sumpa miabye dikil king pamipatutu, yang
maguing karela ing wakas na ning anggang paraitaltalan.
17 King uU na niti, antina ning buri nang ipakit ning Dios,
king maragul a pangakipnuan king kabitasan karing talapag-
mana king pangaku ing ala nang pangauman ing keang usutk
pepamilatan na ing keang sumpa ;
18 bang kmg uli ra ding adwang bagoe a e mamnan a kareti
e raapalyari king mg Dios maglaram ya^ mikaatin tamung
metung a mayupayang ikahmbang itamung tinakas bajig
magsantung, talan king k^panaligan a makabili arapan tanin ;
19 a iti gagawan ta yang anting sinipete ning kaiadwa,
kapanaligan a bitasa at matibe, at lulub ya ketang atiu king
lub ning tabing ;
20 a karin, antimong k^ata manimuna, i Jeeu-Gri3to linnb
ya king uli tamu, makaalal yang Matas a Saeerdote mangga
king mangga, dikil king pangasaeerddte nang Melguisedeo.
Ing pangasaesrdote nang Melquisedec katulad na ning
pangasaeerdote nang alang anggang Oristo,
y UlilNG i Melquisedec a iti, a ari king Salem, saoerdote
* ning DioB a Kakataskatasan, a iti yang sinalubang kang
/
HBBEEOS 7. 9*7
Abiaham, pamibalik na niti a linipul kaiing arian, at pepa-
nuanan ne ;
2 a iti naman i Abraham dinake ne king kapulnng dake
ding sabla a nung pibaldugan, ing mumuna, Ari ne ning
katuliran, ampon namang, Ari ya Salem, a ya, Aii ya king
Kapayapan ;
3 alang tata, alang indu» alang pipumpanan, ala ya aguiang
pigmulan a aldo, at ala yang kapupusan a bie, dapot meguing
katul^d ne ning Anak ning Dios, manatiM yang saeerdote
niangge^ king mangga.
4 Dapot balakan yu nung nu ya. anti karagul iti^ a ing
patriarea Abraham hmye na ing kapnluhg dake ding eabla.
5 At king katutuan ding karing.anaJ£ naing Leria tina-
nggap katungkulan king pangasaoe^odte, atin lang utus a
kumang sikapulu king balen agpang khig kautuaan ; king
matulid a sal^, karing keang kapatad, nguiang deti lintial la
naman king sbwakan nang Abraham :
6 dapot itai^ a ing keang pip^npunap e mibilang karela,
kinanua yang sikapulu kang Abraham, at pepanuanan ne itang
ai^lu kea ding pangabi.
7 Dapot alang nanumang pamitua, ing nialati panuanan ne
nijjg mamgul.
8 At o mi king katutuan tatanggap lang jukapulu ding
taung mamamate ; dapot karin ing metung a iti miririnan
yang pamipatutu king noalrie ya.
9 At bang sabyau migtonyan, king pamanailatan nang
Abjabam, i.Xjdvi.naan, a iti tatanggap ^remg sikapulu beyara-
nan na la ;
lO'UUng 'atiu pa Ipng awakS'U nang il^a m, kanitang
§alubungan Q0ng Melquiseql^c. .
V
11 I^ung ing pangatuna i^ jrin ding bague atiu kang pama^
milatan na ning pangasaeerdote levitico (uluag lalam na tinggap
na ning balen ing kautusan), ^nanu pang kailangan a dikil
king pangasaeerdote na^g Meiquisedec talakad ya ing aUwang
Boeeriot^, at e inibilang agpang king pangasao^dote nang
Aaron?
12 Uling nung alilan mg pangasaeerdote, karampatan king
HiiaUlan ing kautusan.
13: Uli ping itftng n^kiitungkul: k^a masasg-bi ^ 4ing hague
»48 HEBREOS 7.
a deti, makaabe ya king 'aliwang dai, a kareti niiraman alang
Bnsuyu dikil king altar.
14 Uling malino a ing kekatang Gainu linto ya kang Juda,
a king daing iti alang sasabyan i Moises tutigkul karing
saeerdotes.
15 At ing sasabyan mi lalupang ganap a lino, nung dikil
king panga«acerdote nang Melqui6edec talakad ya ing aUwang
saeerdote,
- 16 aiti mialal ya^ agpang king kautusan na ning utus dikil
king laman, nung e agpang king upaya na ning metiing a bie
a alang kamatayan :
17 uli ping kea miabye ing paraipatuiu, a iti :
j Ika Saeerdote ka mangga king mangga
agpang king pangasaeerdote nang Mdguisedee \
18 Bukud kaniti, ing pangalabag na ning kautusan a minuna,
king uli na ning keang kainan at kayalang kabaldugan
19 (uling ing kautusan e ya magdala nanuman king keang
pangasakdal), at king aliwa ing mula na ning metung a
pangakung mayap, king pamamilatan na niti milalapit tamu
king Dios.
20 At king pangaraatas na karela, a e king alang sumpa
meguing saoerdote ya,
21 (uling deta king katutuan mialal lang saeerdote king
alang sumpa) dapot iti makisumpa king uii na Nitang sinabi
tungkul kea :
Sinumpa ya ing Guinu at e sumisi :
i Ika Saeerdote ka raangga king mangga !)
22 kabang mialal ya i Je8us ya ing talapakibat king laln pang
mayap a pangaku.
23 At Idng katutuan, d^rrg meguing dakal a eaeerdbte,
uling king uli na ning kamatayan e mipaintulut karela 'king
misundu la king pangasaeerdote ;
24 dapotiti, anti na ning misundu yfet nbangga king kapilan
paman, atin yang pangasaeerdote a e mialilan,
26 king uli na naman niti, malyari yang mangabus angg^
king lalung matas karing lalapit king Dios king pamamilatan
na, pablasang makapanatili ^rang mabie bang mamilatan ya
karela.
26 Uling ing antil«tniting matas a saeerdote katampaten
ya kekalama : Banal ya, 41ang malit, alang odusing ^tuaka^a-
SBBRBOS 7*8. 649
lilua ya karing makasalanaD, at megawa yang lalu pang matas
karing atiu banua ;
27 a iti e na karampatan king aldo-aldo, antimo detang
matas » saeerdote, ing midaun ain, raumuna king uli ra ding
keang sariling kasatanan, at kaibat king kasalanan na ning
balen ; uling iti depatan na king misan mangga na king mangga,
inyang inain na ing keang sarili.
28 Uling ing kautusan mamalal yang matas a Saieerdote
karing taung atiu laiam na^ ning kapanamdaman ; dapot ing
amanu na ning sumpa, a katuki na ning kautusan, yalal ne ing
Anak, a iti megawa neng ating pangasakdal mangga na king
mangga.
hig matuetng pangahi hattdad ya mu at maliUpas.
I Gristo yang mamilatan na Hing metung a lalupang mayap
ampon alang (mggatig pangaku,
Q ING pekabuntuk pin kating bague a sasabyan rai ya iti :
^ Atin karaing metung a Matas a Saeerdote, a linukluk king
wanan na hing luklukan na ning Dangalan karin banua ;
2 talapanibala ya king pisamban, at king tune tabemakuto,
a telakad na ning Giiinu, at e ing tau.
8 Uling ding anggang matas a saoerdote maka^'alal la bang
midaun king pigkalub ainpon namang ain ; king Uli na niti
kararapat^ti naman king mg Saeenrdotbng iti atin yang nanu-
mumang daun.
4 Dapot nung atiu sa h^ho ning gabun, e saeerdote king
makananuraang bague, uling atin nang saoerdote^ a mid^adaun
king pigkalub agpang king kautusan ;
5 a d^ti susuyu la kiiag bague a katulad at anino ning bague
karin banua ; antimo i Moises a sinabi na kea ning Dios iriyang
ume n6ng italakad ing Tabernaeulo ; i Lawan mu, ngana kea,
gawan mu la ding anggang bague agpang kin^ bili a mipakit
keka king bunduk !
6 Makanyan man ngeni i Jesu8 kiratan na ing metung a
pamanibsla a lalung maragul, pablasang ya naraan mg Tala-
pamiktan king metung a tipan a mayap, a mibili babo ra ding
mangayap a pangaku.
7 Uling nimg itang mtimunang pangaku e sa migkalang,,e
4Nk.menintQii pagbUyan ing kadua.
fS50 HEBREOSe&t.
8 Uling inya iti ya depatan na ; ujing inyang a^pintasan na
itang e sakdal, sasabyan na karela :
Oini daratahg la ding aldo, ngana ning Guinu,
a aku daptan ku king bale nang Istael ampon king
bale nang Jud& metong a tipan a bl^yu :
' 9 e agpang king pangakung depatan ku karing.kareiang
mangatua,
king aldo a teianan ko gamat,
bang kuanan ko king gabun na ning Elgipto :
ila e la menatili king l^kung pitandanan,
at aku ibinilstng kong alang ulaga, ngaina ning Guinu.
10 UliDg iti yang pangaku a daptan ku king bale ning Israel
kaibat ding aldo a deta, ngana ning Guinu :
Ibili ka ing kakung kautusan king kareking kaisigan,
at king kai^ang pusu isutait ku la ;
at aku ing kardang magusng Dios,
at ilang kakung maguing balayan :
11 at e ra itOTU ing balang metung king keang kabalayan,
at ing balang m^tung king keang kapatad,
nganang sumabi : i Kilalanan me ing Guinu !
uling ilangan kilalanan da ku,
manibat Mng malati angga toig maaoagul karela ; ,
12 uling a^u mikaatin kung kapakalu}uan ,king karedbng
dewaiban, -
M at ing karelang hetealanan e iku oa. g^nakan pa.
13 Inyang sasabyan na : Metung a bayung pangaki», gu^wa
nang araning minuna^ Dapot ing may^yarau at matui?ua na,
imalalMttie.ldaig pangalipaa.
,t)insf ain ncL ning sadyang pangaku dapat lang ulitan
madalas, king uli na ning e ra pangattme ; ing
Mng Oristo ya mu kabud, pablasang
yang luhus a ganap.
Q AT king ^tutuan ing mumuhang pangaku atin yA namang
^ tontunan king pamanyamba, at ing keang Pisamban,
king yatu ya murin iti.
2 Uling ing metung a Tabernaeulo misadya ya ; ing mumu-
na a nungnu la karin ingpagkandilani at ing dulang, ampon
ding tinape a iain ; a iti mayayaud yang ing Kwnrinan .a Baiial.
OIEDBBOS 9. 'mii
3 At gugulutan na ning kaduang tabing ing Tabernpteulo
rnayayaus yang ing Karinan a Kabanalbanalan ;
4 a makiatin king pipapaginsensuan a guintu ampon iDtg
Kaban ning Pangaku, a makakalupkup yang guintu, a kaniti
^tiu ing basung guintu a raakiman^, ampon ing tukud nang
memulaklak Aar6n, at ding tabla ning pangaku ;
5 at babo na niti, ding angel ning ligaya, a palilung king
luklukan na ning lunus : a ding bague a deti e ta la ngeni
apisabing bukud.
6 At king pangabili rang makanyan ding bague a deti, king
muraunang Tabernaeulo lulub lang makapamti ding saeerdotes,
kitig pamanupad king paraanyamba king Dios ;
7 dapot king kadua, ing Matas a saeerdote mu kabud, misan
king pab&tiua, at kaniti e luhib a e magdakmg daya, a iti
iain na king keang sarili, ampon king kabalatungan na ning
balayan :
8 babye nang patakstas kaniti ning Espiritu Santo, king e
pa mibulalag ing pamanlub king tune banal a karinan, kabang
makatalakad ya pa ing mumunang Tabernaeulo.
9 A iti metung yang takitaki dikil king panaun a kasaiuku-
yan ; agpang kaniti midaun la ding pigkalub ampon ain a e ra
apapalyari, a mipatungkul king pilubluban, makapasakdal king
sasamba,
10 bukud mu (Bubali king asan at iatuman at aliwang pama-
minyag) king tuntunan na ning laman» bayad angga king
panaun na ning pamibayu.
11 Dapot inyang dinatang ne i Oristo, a Matas a Saoerdote
karing pibandian a datang, king pamamilatan na ning
maragul at lalung tune a Tabemaeulo, e guewang gamat,
ngana wari, e king pamaglalang a iti -,
12 e mu naman king pamamilatan na ning daya ding
iambing a lalaki ampon ding bakang beeerro nung e king
pauli na ning keang sariling daya, linub ya misan mangga na
king mangga king banal a karinan, inyang akamtau na ing
alang anggang pangaatbus.
13 Uling nung ing daya ding kambing a lalaki.ampon ding
bakang laiaki, at ing abu ning bakang dumalaga, a mipisik
karing n^eguing marinat papagbanalan na la dikil king kalini-
san na ning laman ;
6KS HEBHEOS 9.
14 ^lalu na pa ing daya nang Gristo (a iti king paraamilatan
na ning alang anggang Espiritu inain na ing keang sarili
alang musing king Dios) linisan na ing kekong pilubluban
karing dapat a mete, bang sumuyu king Dios a mabie?
15 At king uli na niti ya ing Talapamilatan king metung a
bayung pangaku ; bang, inyang mikametung a kamatayan
dikil king pangaatbus ning kapanalangsangan a atiu lalam
ning mumunang pangaku, ding meyaus tatanggapan da ing
pangaku king alang anggang mana.
16 Uling nung nukarin ating metung a pisulatan, datang a
karampatau ipg kamatayan na ning guinawa kaniti.
17 Uling itig pisulatan atin yang kabaldugan pangamate
ding tau ; uling alang sikanan nanuman kabang mabie ya ing
guinawa.
18 Eing uli na niti aguiamang ing mumunang pangaku e
mipatibayap b» alang daya.
19 Uling kanitang abulalag nang Moises ing balang utus
ning kaotusati king mabilug a balayan, kinanwa yang daya
*king beeerrong vaca at karing kambing a lalaki makalangkap
ing danum ampon ing bulbul a malutu ning tupa at isopo,*
pisikanne iti muring libru ahtimu naman ing mabilug a
balen,
20 nganang sasabi : [Itiyangdaya ning pangaku.a inutus
ning Dios tungkul kekayu !
21 Makaman mu naman king Tabernaeulo arapon karing
anggang kasangkapan king.. pamanyambay pisikan na la
namang makanian king daya.
22 At dikil king kautusan, tune ding keganaganang bague
luminis la king daya ; at nung alang mibubung daya alang
pangaatbus.
23 Meguing kailangan pin a king ding katulad ding bague
karin banua lurainis la karing ain a reti, dapot deti muring
bague karin banua, king raangayap pang kaainan kareti.
24 Uling e ya 'linub i Gristo Inng raetung a Banal a Karinan
a guewang garaat, a raetTing ya mung katulad na ning katu-
tuan, nung e king banua murin, bang miarap ngeni arapan^na
ning Dios king uli tainu
25 At e mu naraan katarapatan a yainang maralas ing
* Pamisik. ' > ,
HEBREOS 9 & 10. 5Ja
sarili na, antirao ing panlub na ning matas a saoerelote banua
banua king Banal a Karinan king daya na ning aliwa ;
26 ntmg e makanyan karampatan m kea ing lantasa yai^g
maralas manibat king pangalalang ning yatu : dapot ngeni
misan mu kabud king kapupusan na ning yatu ya mipabalu ya
dikil king pangalako na ning kasalanan, king pamamilatan-
na ning ain king keang sarili.
27 At makanian mu naman makatalaga karing tiliu king
mate lamung misan, at kaibat na niti tuki na ing pamanukum ;
28 makanian mu naman i Gristo, a inain na king misan mu,
bang dalan na ing kasalauan ding dakat, king kadwang ukdu
pakit yang ala king kstsalanan dikil king kaligtasan ding
manaya kea.
1 A ULING ing kautusan, aptining atin yang . raetung a
•^^ anino ding pibandian a datang,:aliwa ing larawan da
murin ding bague, king pamamilatan da mmin ding daun a
miain banua banna kapilan man e no apapaguing sakdai ding
anti kareti a lalapitking Dios!
2 ^kanita e la pin tinukilang a mamain ?' antina ning ditig
sasamba, nung melinls na iang misan, e no sa mikapilubluban
king kasalanan.
3 Dapot karing ain a deta ating pamigaganaka king kasala-
nan banua banua.
4 Uling e maliari a king ing daya ding Yaea ampon ding
kambing a lalaki ilako na ing kasalanan.
5 King uli na niti pamanlob na king yatu sasabyan na :
Ain at daun, e mo birian ;
dapot sidia mu kung metung a katawan :.
6 karing ain a dilukan a^npon daun king uH na ning kasa-
lanan e mu ketulan :
7 kanita sinabi kti : j Oini aku daratang kn
(king balut iling libru' raakasulat tiingkul kanaku),
bang daptan, i oh Dios, ing kekang kaburian !-
8 Pangasiitabi na karin babo: '
Ain ampon daun,
at 6.in a durulukan ampon ain king uli na ning kasalanan,
e mu birian,
at e ma ketulati
(bague a yain agpang king kautusah),
9 layun sinabi na:
I Oini aktt darartang ku
L ..*r
664 HEBBiSOS 10.
bang daptan, Oh Dios, ing kekang kabarian !
(ilalako na ing mumuna Imng ibili ing kadwa ; )
10 a king kabnrian a iti meguing banal tamu, king paraami-
latan na ning ain king katawan nang Jesu-Cri8to, a merapat
misan mu angga na king mangga.
11 At king katutuan ding anggang saeerdote aldo aldo sisia-
sat la, at mamain lang maralas king metung muting ain, a e
maliaring kapilan man makalako king kasalanan ;
12 dapot iti, ing kekatang Saeerdote, inyang adaun na na
ing metung mung ain king uli na ning kaealanan mangga na
king mangga, linukluk ya king wanan na ning Dios,
13 manibat na kanita manaya ya anggang ding keang kasa-
lang mibili la lalam ding keang bitis :
14 uling king metung mung dann guewa jmxg sakdal
mangga na king mangga ding meguing banal.
15 A kaniti ing Espiritu Santo mu naman babye yang
patutu kekatamu ; uling kaibat nang sinabi :
16 iti ya ing pangakung daptan ku karela,
kaibat ding aldo a deta, ngana ning Guiuu :
Ibilikulading kakung kautusan king karelang pusu,
anti naman isulat ku la king Ira/telang kaieipan ;
17 layunn nang daragdag :
At ding kasalanan da ampon kardang dewakan e ku na
ganakan pa.
18 At nung nukadn ating kapatawaran ba^ti, alanang ain
pa king kasalanan.
Arai (t manatiU bing h(i$dlpmtayana^'
19 Antining atin taha pin, l»p$4}ad, kapaintulutan king
karinan a kabanalbanalan, king uli na ning daya nang JesuB,
20 king metung a dalan a bayuatmabie^ a ya biklat ne
dikil kekatamu, dinalan ya sumangid ning tabing, nga^a wari,
ing keang laman ;
21 at: antina ning atin^, metung a maragul a Saeerdote a
pekapun king bale na ning Dios ;
22 lumapit tamung makipusung tapat, king mipnung
kabitasan na ning kasalpantayanan, a maldating pusung
mipisikan bang luminis tamu king metung a mar&wak a
pilubluban, at mawas la ding katawwi king ^mum a wagas.
HB5BBE08 10. 5B8<
23 Ihgatan tang matibe alang pangakinmt ing pamipasiag
king kekatang kapanaligan (uling tapat ya ing mengaku),
24 at mikakapigaganakan tamn ing metung at metung,
bang niakapiyayagyagan tamu king lugiid at kating maugayap
a dapat :
25 e ta'ialakuan ing kekatang pamitipun, antitno ing ugali
ra ding mapilan, nung e mipanaralan tamu, at lalu na, nung
akakit yung lalapit na ing I^yaldawan.
26 Uling nung ing pamikasala seria tamu, kaibat tioggap
ing pamangilala king loktutuan, ala nang mitatagan kekatamu
ain a nanuman dikil king kasalanan ;
27 nung e metung a makapangitabut a pamanaya king
pamanukum, ampon metung a kabag^ikan na ning api, a
lumangab karing kasalang.
28 Itang misakuil king kautusan nang Moises, king
pamipatutu ding adwa o atlung saksi mate yang alang kapaka-
luluan nanuman :
29 (^nu kaya anti kabagsik ing paiusa, a ukulan yu,
a maguing karampatan kanitang ya itang dinalpak lalam
ding keang l^itis' king Anak ning Dibs, at guewa nartg
antimong marinat ing daya ning pangaku a mekabanal kea
king kasuyuan king Dios, at libakan ne ing Espiriiu ning
kalam?
30 Uling balu taya nung ninu Itang'sinabi : | Eanaku ing
pamanablas mua ; aku ibye ke ing kablasan ( At saaabyan nang
pasibayu : Atulan na ning Gkiinu ing keang baten.
31 [Metung a bague a makasdan ing manabu karing
gamat ning Dios a mabie !
32 Dapot dalan yu king kekong kapigagaiiakan ding aldo a
minuna, a Idng kaibat yung miai^agan, pib&ta yu ing maragul
a pamslkilaban king kasaki^n ;
33 king na^tung a dake, antina ning milytiri kong pikaiHan
da ding tau, kdng uli na ning kalibakan at antinaman kitig
kalungkutan ; at king aliwa, antina ning milyari kong kayabe
ra detang'rqipakanian.
34 UKng* e mu bnkild' ing melnnus kayu karing* atiung-
mateisukul, nung e tin^^p yung matula ing pangasainiaam
ning kekong pibandian, antina ning akikilala yu king ating
dikil Teing keka^mng sariH, karin banua, metung a pibandian a
lalupang marangal fet maluat.
566 HEBEBOS 10 & 11.
35 E ya pin sasaknil iting kekoiig kapaaaligap^ a atin yang
metang a maragul a kabayar^n.
36 UliDg atin kong karampatan kiug kapibabatan, baping
nung depatan na ning Dios ing kaburian na, tanggapan yu ing
pangaku.
37 Uling king lob ning metung a palaiung maiagawang
panaun,
datang ya ing datang». at e magluat.
38 Ing banal makanian man mie ya king kasalpantayanan ;
at nong uinuman ^iibalik ya
e tumula kea iug kakung kaladwa.
39 Makanian man itamu e ta karetang mibabalik dikil king
kasiran, nuug e karing makikasalpantayanau dikil king ka-
ligt£^8an na uing kaladwa.
Kaiigalian na ning kasalpantayanan. — AUmbawa
dikil king kasalpantayanan a nieangii king
Minunang Pangaku,
11 AT ya ing kasalpe^utayanan ing kabitasan a atiu kea king
-*-^ bague a pauayan, ya ing kaustan karing bague a e pa
mayayakit.
2 Ya, uling king uli na ding kekatang mangatwa akamtan
da ing metung a mayap a pamipatutu.
3 Kix>g kaBalpantayaman atatalast^>8 , tamu king ing
sikluban melalang king uli na ning amanu ning Dios,
nanupata king ing mayayakit a megawa karing bague a
makalto.
4 King kasalpantayanan i Abel inain na king Dios ing
lalupaug niar'angal a aiu king kang Caiu ; king pamamilatau na
niti miabye kea ing pamipatutu king banal ya, sasaksi ya ing
Diop tungkul kapng keang pigkalub ; at king pamamilatan na
nita, m^te ua ya, manyabi ya pa, ,
5 King kasalpantayanan i Enoe milipat ya baug e na akit
' ing kitmatayau ; at e meakit, uling linipat ne ning Dios : uling
bayu ya milipat^ 'mipatutuan ya king kalugudlugud ya king
T)'m.
6 Dapot nung alang kasalpantayanan e malyariug makapa-
lugud ; uling karampatan king ing lalapit king Dios, maniwala
HEBREOS 11. 557
ya 'king rmkie ya, at makaalal yang nmmabl»! karing
manintun kea.
7 King kasalpantayanan i Noe, kaibat nang sinabi kea ning
Dios tungj{ul karing bagu6 a e pa meakit, king magalang nang
takut, sidya ne ing metung a daung dikil king kaligtaeau na
oing keang bale ; kmg pamamilatan na niting keang kasalpan-
tayanan, peparusan na ing yatu, at meguing talapagmana ya
king kabanalan a makaagpang king kasalpantayanan.
8 King kasalpantayanan i Abrabam, inyang meyaus ya
bang ume ya king metung a labuad a tinggap na antimong
mana na, memintu ya ; at meko yang e na balu a nung nu ya
ume.
9 King kasalpantayanan menuknangan yang anting aliwang
balen king gabun a pengaku, antimo king e na sariling labuad,
layun menuknangan karing kubu abe ne i Isaae ilang Jacob,
a kamana king pangaku muring iti :
10 uling panayan ne ing Oiudad a makitatalakaran ; a ing
aluagui ampon ing makidapat kaniti ya Ing Dios.
11 King kasalpantayanan naman i Sara murin tinanggap
yang upaya a kumagling metung a anak, kanitang ya lipas na
ing keang banua ; pablasang guewa neng tapat Itang dinapat
king pangaku.
12 King ub' na naman niti mibait la king metung, at yan
anti neng mete, daing anting batuin king karal^I, at e
mabilang antimo ing balas a atiu lele ning dayatmalat.
13 Agpang king kasalpantayanan mete langan deti, e ro
tinggap man ding pangaku ; dapot ikit da la ampon inatu
manibat king makarayu, at pisiag da king aliwa lang balayan
at maglakbe babo ning gabun.
14 Uling ding sasabi karing bague a anti kareti, pagsuUt da
king panintunan de ing tibuan dang balayan.
15 At king katutuan nung karelang aganaka nung nu la
menibatan, imkapanaun lang mibalik.
16 Dapot ngeni magnasa lang aliwang balayan a tibuan a
mayap, ngana wari, ing karing banua : a king uli na niti ing
Dios e no pikakarine a ausan deng Dios da ; ding atin yang
sidya karelang metung a eiudad.
688 HEBREOS 11.
17 Emg kasalpantayanan i Abraham, inyang mesubnk ya,
dinaun neng metung a ain i Isaae, ngana wari, ing tinanggap
matula karing pangaku, talaga neng iain ing keang bugtung a
anak,
18 a tungkul ketang nung kaninu mesabi: Kang Isaae
mayaus ing kekang 3ai ;
19 btnalak na king busal da man ding m^te apasublian
neng mie ning Dios : a karin naman tinggap neng pepasibayu
kiDg alimbawa.
20 Kirig kasalpantayanan i Isaae bineridieiunan ne i Jacob
ampon i Bsau tungkul karing bague a datang:
21 King kas'alpantayanan i Jacpb, inyang mamamate ne,
binendieiunan na la ing balang metuug karing anak nang
Jose ; at sinamba yang makasg^pnu king sepu na ning keang
tukud.
22 King kasalpantayanan i JoBe;. inyang :mamamate ya,
siglawe na ing panlako ra ding anak nang larael, at minye
yang utus tungkul karing keang butuL
23 King kasalpantayanan i Moises, inyang mibait ya,
selikut deng atlung bulan ding keang mangatwa ; uling ikit da
king masltnting ya ing pungul : at e la mirinan takut Mng
utus ning ari.
24 King kasalpantayanan i Moides, inyai^ maragul ne,
tingguian naiig mayaus yang anak na ning anak nang babaieg
Earaon ;
25 piniU na pa ing mibata yang lungkut kayaLe na ning
balayan na ning Dios ketang dumalan kasa^ran 3, makuknpas,
ning kasalanan ; f
26 liguran na pang maragul apibandian ing kalibakan nang
Gristo, king karing pibandian na ning Egipto ; uling ing keang
panlalawe makabili king kabayaran a ablas.
27 King kasalpantayanan likuan na ing Eg^rpto, a e mita>
takutan iang mua na ning ari ; uling pipilit ya antimong
manakit king e mayayakit.
28 King kasalpantayanan pigmasusian na ing Paseua, ampon
HEBRBOS 12. 659
ing pamamisik king da^^, bang ing manlipul karing pangane
e no tagkilan.
29 King kasalpantayanan dinalan la libatad ning dayat-
m&kt a Malutu, antimo king gabun a malangi ; a iti inyang
Bubnkan dang daptan ding Egipeios melumud la,
30 King kasalpantayanan melagpak la ding kuta ning
Jeric6, kaibat dang mitulugan pitung aldo.
31 King kasalpantayanan i Babab a babaing patutut, e ya
raete a kayabe ra ding tinanggui king kasalpantayanan, antina
ning migsantung yang payapa l^ring tiktik.
32 (jAt nanu pang sabyan ku? nling kumulang kung
panaun manyabi dikil kang Jedeon, kang Barae, kang Samson,
kang Jepte,,kang David naman at kang Samuel, ampon
karingmanula;
83 a deti king kasalpantayanan mekalupig lang kaarian,
dinapat lang kabanalan, migkamit lang pangaku, kebat do
asbuk ding leon,
34 pitda ra ing bangis ning api, mitakas la king taram ning
talibung kinanualang sikanan king kainan da, guewa rang
kayupayan king pamipamuk, at apaurungan da la ding ejercito
ding aliwang balen.
35 Ding babai tinggap dong sinubling mebie ding anak
dang mete at ding aliwa mete la king paluka, e ra tinggap
ing karelang pangatimawa, barang akamtan ing aKwang
mayap a pamaniubling mie ;
36 at ding aliwa mesubuk la king kalibakan ampon paluka,
anti naman ing pangatanikala ampon ding sukulan :
37 pematu ra la, pinlagari da la, tiksuan dala raete la- king
talibung; linakad la keni at karin a makibalat karabing at
tupa, a mengawale la, melugma at pikakasaman
38 (a kareti e ya karampatan ing yatu), raalili la king ilang
ampon karing kabundukan, at magsantung la karing lukib
ampon lungga ning gabun.
39 At deti ngan kaibat dang midinan mayap a patutu king
uli na ning karelang kasalpantayanan, e la pesitanggap
pangaku,
40 kaibat na katang sidya ning Dios metung a mayap a
bague ; bang ila e la maguing tune makakalilua kekatamu.
860 HEBREOS 12,
Ing pemematUi libutad ning pangasuhukt agpang
hing alimbawa nang CVisto,
1 O KING uli na niti itamu naman, antina ning raakapatu-
■^ lug tamu king metung a binang maragul a biga ding
saksi king Dios, ikuldas tamu ing anggang bayat ampon king
kasalanan a lilipit leekatamu, mulai tamu king kapibabatan
king pipulayan a mibili king arapan tamu ;
2 a lawan ya i. Jesus, a Makidapat ampon Papalyaring
tune king kekatang kasalpantayanan, a iti king uli na ning
tulang mibili arapan na, pibatan ne ing cruz, layun guewa nang
mistula ing kamarinayan, at linokluk ya king wanan na ning
Dios.
3 Piisipan ye pin Itang mibata king anti kaniting pamana-
langsang ding makasalanan salang king karela muring sariM,
bang e ko raagal, layun mina king kekong kaladwa.
4 E ko pa linaban angga king daya, a makipainuk salang
king kasalanan ;
5 at kelinguan yu ing aral a misuguid kekayu, antiraong
karing anak, ngara :
jAnaJsku, e mu gagawan mistula ing pangamanu ning
Guinu, at e na kaman mimina lub nung misabyanan
ka kaya ! '
6 uling ing Guinu paparusan ne ing luluguran na, afc
papalukan ne ing balang metung a tatanggapan nang anting
anak.
7 Nung pibatan yu ing pangamanu na, ing Dios gawan na
kong anting anak na ; uling ^ ninuping anak a e ne parusan
tata na ?
8 Dapot nung ala kayu king kapangarnanuan, a kaniti
makarake la ding anggang keang anak, nung makanyan lili*
kayu at e na ko anak.
9 Bukud pa, itamu mika tata tamu king laman, deti pepa-
rusan da katamu, at gagalangan ta la : ^; e ta lalung matulid
pasakup king Ibpa ra ding Espiritu, at mie ?
10 Uling deta king katutuan peparusan da katamu king
mapilan aldo, dikil king kardang meyapan ; dapot iti dikil
king kekatang pa1<kiabang, batang mirakayan king keang
kabanalan. «-
* Ba$tardo.
HEBBEOS n. 061
11 KantimaDg pangamanu kmg kasalukayan anting ikatula,
nung e bagkus ikalungkut ; makanyan man nung luat na,
mamunga yang mayumung bunga ning kabanalan karing
misasane king pamamilatan na. ,
Aral king kabanalan, — Miayalitoang utus.
12 Eing uli na niti, itas yu la ding gamat a makabaMug, at
pasiknangan yu la diiig tud a gagalgal ;
13 at gawa kong matulid a dalan dikil karing kekong bitis,
bang e malili ing pile, nung e bagkus, kumayap ya.
14 Tukian yu ing kapayapan dikil karing sabla, ampon ing
kabanahin, a nuDg ala kaniti ninuman e ne akit ing Guinu ;
15 layun lawan yung miamasamas a ninuman e kawalan
king kalam na ning Dios ; king e ya sibut sana ing nanumang
uyat ning kapaitan, at lingasangasan na kayu, at king uli na
niti dakal la ding mawa.
16 at king ala sanang ninuman mapangalugud, o, taung
mapanlapetstangan, antimo i Esau, a iti king metung mung
pinggan a pamangan pisali na ing sarili nang pangapangane :
17 uling balu yu king aguiang kanitang ibat na pagnasa na
ing numabang king bendieiun, misakuil ya (uling ala neng ikit
a panaun kang Ibpa na king pamanisi), aguiamang pagpilita-
nang panintunan miamasamas a kambe ing lua.
18 Uling e ko linapit king metung a bunduk a asasalat at
milalablab king api^.at king kadalumduman, ampon king pisak
at baguiu,
19 at king katni na ning pakakak, at king metung a Biwa-
lang manyabi ; a ing siwalang iti ding dinamdam, p^isabi ra
king e na nosa pakisabyan ;
20 (uling e ramalyaring a^ibata ing yutus na karela, a
king : Nung ing metung a animal man tuklu ya king bunduk,
batuan ya ;
21 at binang makasdan ya itang pialben, i Moiste murin
sinabi na : ) mitatakutan ku ampon gagalgal !)
22 nung e linapit kayu king bunduk ning Sion, at kii^g
Giudad nin^ Dios a malne, ing JerusalQm ning banua, ampon
ding e mabibilang a ejercitong angel,
23 king polong a pamipamisan at Iglesia xa ding pangane
I
669 HEEREOS 12 & 13.
a makasnlat karm banua, at Idiig Dios a Ukum ding eabla, at
karing espiritu ding banal a meguing sakdal ha,
24 at kang Jesus, Talapamilatan kipg Bayuhg Tipan, at
king dayang pamisik, a manyabing mangayap pang bague
king kang Abel.
25 j Lawan yu a king e ko sasalangsang king manyabi !
uling nung deta e la tinakas, ihyang salangsangan de ing
menalese king kaburian na ning Dios babo na ning yatu,
lalu na pa itamu, nung ikawani ta la ding panamdam Kani-
tang manalese kekatamu manibat banua :
26 ing siwala na niti kanita pepagalgal na ing gabun ; dapot
ngeni pengaku na, ngana :
King misan pa
pagalgalan ke e mu ing gabun, nung e papaman ing
banua.
27 At ing amantmg iti, Misan pa, sasalesayan na ing nasa
nang ilako na la detang bague a pepagalgalan, antiraong
bague a megawa, balang manatili ding e malyaring apagal-
galan.
28 King nli na niti, a nung tanggap tamung metung a
kayarian a e malyaring makimut, mikaatin tang kalam, king
pamamilatan na niti sumuyu tamu king Dios king metung a
kagalangan at takut a bague a matanggap sib ke^ :
29 uling ing kekatang Dios metung yang aping manampus
1 O MANATILT sa kfekatamu ing lu^iid pamikapatad,
■*-^ 2 E yu kakalinguan ing paihipalayun ; uling king
pamamilatan na, ding mapilan pepalayunan da la ding angel
a e ra balu.
3 Ganakan yu la ding makasukul a anti ko mong abe ra
kong makasukul ; at ding mipasakitan king uli nang eristo, a
antimu naman ikayu amipasakitan king katawan.
4 Mipuri sana ing pamakiasawa karing sabla, at e na yasa
mikakadungis ing pagkeran ; tling ding makipangatawan king
e ra asawa at ding makipangalugud,' ing Dios atulan na la.
5 Ing kekong kaugalian ala sang aske Itigud king salapi ;
rnatula kayu, ketang atiu kekayu : uling Ya miirin sinabi na :
E ra ka lakuan at e ra ka paimburisan.
6 •Nanupata tu^lyad tang asabi a Innaiig th^la
HEBREOS 13. 56»
\ Ing Gninu yang kanaku sasaup ; e ka tamaknt I
^ nanung arapat na kanaku ning tau ?
7 ganakan yu la ding king panaun a milabas atin lang
pamaniakup kekayu, deti sinabi re kekayu ing amanu ning
Dios : at pati abalak yu nung isanu ing kawakasan na ning
.mapamakalulu, tularan yu ing keang kasalpantayanan.
8 I Jesu-Cri8to Ya muriu ing napun, at ing ngeni, ampon
mangga king mangga.
9 ,E ko pin sana padala keni at karin, Idng miayaliwa at
aliwang turu ; uling mayap. a bague a ing pusu mipasiknangan
ya kmg kalam, e king pamangan a kapilan man e ra pekina-
bangnan ding migbili kamti»
10 liamu man atin tang metung a altar, a karin ala lang
matulid mangan ding talasuyu king Tabernaeulo.
11 Uling ding kaibawan detang anim^l, ing karelang daya
dudurup na ning matas a saeerdote king Banal a karinan
antimong ain king uli na xd,x^g kasalanan, dudulukp»n da la
lual ning karinan ning balayan.
12 King uli na naman niti i Jesus, bang apapagbanalan na
ing balayan na ning Dios king sarili nang daya linasa ya lual
ning pasbul.
13 Lualan taya pin king lual ning karinan ning b?ilayan,
layun dalan ing keang pangalibak.
14 Uling keti ala tang eiudad a manatili, dapot panintunan
tayang masipit ing datang.
15 'King paraamilatan na pin, midurup tang alang tuknang
king Dios ain king pamamuri, ngana wari, ing bunga ra ding
labi a ipagsulit king keang laguiu.
16 Dapot ing pamanyapat mayap ampon ing pamanyaup e
yu kakalinguan ; uling karing anti kareting ain ing Dios bma
yang matutula.
17 Mamintu kayu karing. Easakup kekayu, at pasakup
karela ; uling lalame la dikil karing kekong kaladwa uling ila
ding munye sulit king Dios ; baping daptan dang matula, at
alang kaluugkutan ; uling iti alang pakinabang kekayu.
18 j Panalangin yu kami ! uling bibitasan mi king atin
keng mayap a pilubluban, a pagnasan mi king sablang bague
mie ganap king puri.
m HteBREOS 13.
19 Dapot pagamaama ku kekayu krng lalang kaps^nasan
daptan yu iti, bang aku misubli ku kekayu king palalung
kamalagawanan.
Kapagnasan at tatdmg pamagmanami,
20 i At ing Dios ning kapayapan, a iti, king uli iiing daya
ning pangakung alang angga, pasiba^ni neng kinua busal ding
mete ing maragul a Pastor dmg tupa, ngana wari, ing keka-
tang Guinung Jesu8,
21 gawan na ko sang sakdal king anggang dapat a mayap,
bang daptan yu ing keang kaburian, a depatan na kekatamu
ing matatanggap arap«m na, kiug pamamilatan nang Je6U-
Oristo ! i a kea manatili na sa ing ligaya manga king mangga !
i Yanasa !
22 At aku usukan da kayu, kapatad, king pibatan ye ing
amanu ning pamanaral ; uling mlatanan da kayung maknyad.
23 Balu yu a king ing kekatang kapatad a i Timoteo
mebulus ne ; a nung agad yang datang, akit da kayung abe
na,
24 Pagmananuan yu la ding anggang sasakup kekayu,
ampon ding anggang banal. Pagmananuan da ka}ru ding
karin Italia. .
25 i Ing kalam manatili sa keko nangan ! ] Tanasa I
ING BULAT NA liARING SABLA
MINO
APOSTOL SANTIAGO.
Kamumulan at pam^gTmnanu.
1 I SANTIAGO, a alipan na niug Dios at ning Guinung
Je8U-Cri8to, karing labiugadwang dai a mikalatkalat,
j Mayap a bie [
Ding hing subuk at tuksu.
2 kakung kapatad, tanggapan^yu ngang anting tula, panga
menabu kayu kmg mia^^aliwang tuksu ;
3 a baluan yu Idng ing kaustan na ning kekong kasalpan-
tayanan ing dapat a kapibabatan.
4 At pabustan yu kmg ing kapibabatan mirinan sakdal a
dapat bakong maguingsakdal a e ko kakulangan nanumang
hague.
5 Makanyan man nung ing ninuman kekayu kukulang
yang kabiasnan« manyawad ya king Dios, a iti babye nang
ganap karing sabla, at e malsala ; at miabye kea.
6 Dapot (^uan nang makikasalpantayanan, a e kukulang a
kapaniwalan dit mu man ; uling itang e tiwala, katulad ne
nin^ metun^ a alun ning dayatmalat« a tutulak na ning
angm, at mipapalpal sumangid :
7 je na pin isipan ning taungita, king tanggap yang
nanumang bigue king Guinu ;
8 taung adwa pilubluban, a alang kapibabatan karing
^gg&iig keang dalan !
9 Dapot magmarangal ya ing kapatad a magmababa king
keang dangalan ;
566 SANTIAGO 3.
10 dapot ing mabandi, Idng keang pangababa ; antimo ing
bulaklak ning diknt, makanyan yang lumipas.
11 Uling pati sinlag ne ing aldo, a kagum na ing mietung a
angin a makaduluk, langi ya ing dikut, at malagas la ding
keang bulaklak, ampon niawala ing sintingan na ning keang
anyu : makanyan ya naman ing masalapi malanat ya king
anggang keang dalan.
12 jNuaii ya ing taung mib^bata king tuksu! iding pang-
amesubuk ya, tanggapan ne ing eorona ning bie, a pengaku
na ning Guinu karing kea lulugud.
13 E na sa sabyan ning ninuman nung tutuksuan de:
iTutuksuan na ku ning Diosl uling ing Dios e malyaring
atuksu re karing bague mangarawak, at yaman e manuksu
kaninuman ;
14 nung e balang metung tutuksuan ne ning yayagyagau
ne ning sarili nang kaibugan,
15 kanita ing kaibugan, kaibat nang kigli, panganak na ing
kasalanan ; at ing kasalanan pangaras na king keang kasakda-
lan, panganak ne ing karnatayan.
16 i E ko papirait, kalugutan kung kapatad !
17 Ing anggang mayap a pigkalub ampon ing anggang
miabye a sakdal pawang ibat babo, a kinuldas ibat king Ibpa
ding sulu, karetang e miririnan paniialiwa, ampon anino ning
pangalibe.
18 Eing sarili nang kaburian ya penganak na katamu,
king amanu ning katutuan, bang itamu maguingmumuna
tang bunga karing keang lelangan.
19 Baluan yu iti, kaluguran ktmg kapatad : dapot malagawa
ya sang makiramdam ing balang katau, makupad ya sang
manyabi, makupad ya sang mimua;'
20 uling ing mua ning tau e gagawa krng kabanalan ning
Dios.
21 Inya ikawahi yu ing anggang kaiiliatan at ganap a
dewakan a asal, tanggapan yu Wng kamung lub ing amanung
mitanam a iti mayupaya yang miligtas karing kekong kaladwa.
22 Dapot maguingtalatupad kayu king amanu, at e mu
bukud makiramdam, a pipiraitnan yu ing kekong sarili.
23 TTIing ninumanig tahpakiramdam king amanu i^ e ya
•'"^ 1
SANTIAGO 1*2. 567
talapanyapat, ing anti kaniti katnlad ne ning metong a tau a
lalawan ne ing tune nang lupa king metung a salamin i
24 uUng ya lawan na ing sarili na, at mako ya, at kanita
akalinguan na nung nanu ya.
25 Dapot ing sasaliksik a maingat king kautusan a tune, a
yapin ing katimawan, at manatili ya kaniti a e ya talapa-
kiramdam a mapangalinguan, nung e talatupad ya, iti
mipanuanan ya king keang dapat.
26 Ninuman ing mimisip king sasamba ya, kabang e ne
pipiguilan ing keang dila, nung e pipiraitnan na ing kea
muring pu^u, ing pamanyamba na alang kabaldugan.
27 Ing pamanyambang malinis at alang musing king
arapan ning kekatang Dios at Ibpa^ ya iti : Dalawan la ding
ulila ampon ding mebalung babai kiii^ karelang kalungkutan,
atmangiling yang alang dungis king ^ratu.
Sasabyanan na ing pamamili ka/ring tau. '
O KAKUNG kapatad, e ko mikakaatin king kasalpantayanan
ning inaligaya taraung iGrilinu, a i Jesu-Cristo, a maki-
kapamilinan karing tau.
2 Uling nung lungub ya king kekong sinagoga ing metung
a taung magBingsing guintu, ampon miimalan masanttng, at
lungub ya naman ing metung a kalulung miimalatt maldka ;
3 atkekayu yang ikawani ing makaimalan masanting, at
sabyan yu : i Lukluk ka keni king metung a karinan a.
. mayap ! %t king kalulu sabyan yu : } Talakad ka ken ! 6,
) Lukluk ka laiam ning dalpakan ^g ka;kung bitis I
4: iTSi ko rnangabiran kekayU murin, at minuli kayung
nkum a makikaisipan a mangarawak ?
6 j Pakiramdaman yti, kalugtiran kung kapatad ! <» E no
pinili ning Dios ding kalulu ingguil king yatu, bang mibandi
la king kasalpantayanan, ampbn magmana king kaarian a
atiung pengaku na karing kea lulugud ? .
-6 Dapot ikayu leko ye puri ing kalulu. g Anta wari ding
mabandi e ra ko alipitan, at ila murin guguyud da kayu
arapan ding piukuman ?
7 (^E re lilibakan itang mapuring ktguiu a mipalaguiu
kekayu?
8^ Makanyan man nung kekdng tuparan: ing mar«(ngal a
kautasan agpang kdng Kasulatan : LugoiMi me ing kkhipa
m BANTiAsaa.
mnng tau antitno ing patbanlugud mn kiBg kekang &arib\
darapat leong mayap :
9 dapot nung darapat kong pamiaiiwa karing tau, mikaka-
sala kayu, at atulan na ko ning kautusan antimong talapana-
langsang :
10 uling ing tutupad king mabilug a kaul^isan, at salang-
sang ya lung m^ung mung tuldik, meguing pikasaianan na
nangan.
11 Uling ing sinabi: B ka paliwas, sinabi na naman :
E ka inakamate. Ngeni pin nung ika e ka paliwas,
dapot makanmte ka, meguing mapanalaugsaug ka king
kautusan.
12 Makanyan ko ping manyabi, at makanyan kong dapat,
antimpng taung miatulan king kautusah a timawa.
13 Uling mikapamanukum a alang pakalulu^ dikil kanitang
e guinamit kapakaluluan : at ing kapakaluluan paligaya ya
salang king pamanukum»
Kayalan nang kabaldtigan ning kamlpantayanan
nung alang dapat
14 i Nanung apakinabang, kakung kapatad, nung ninuman
sabyan na king atin yang kasalpantayanan, dapot ala yang
dapat? ^Aligtas ne wari ning anti kaniting kasalpanta-
yanan?
15 Nunging metung a kapatad a lalaki o metang a kapatad
a babai lubas ya, o ala yang kanan aldoaldo,
16 at ing metung kekayu sabyan na kea : i Ume kong
payapa ; magpakapali kayu at magpakabsi ! d'apot e yo ibie
karela ding bague a kailangan da king kaitawan, i na nung
apakinabang da ?
17 Makanyan mu naman ing kasalpantayanan, nung ala
yang dapat, mete ya king keang sarili.
18 Dapot sabyan na ning aliwa : ; Ika atin kang kasalpan-
tayanan, at aku atin kung dapat : pakit mu kaiiaku ing kekang
kasalpantayanan nung ala kang dapat, at aku kanng kakung
dapat pakit ku keka ing kakung kasalpantayanan.
19 |Ika sasalpantayanan mu king ing Dios metung ya
mu I i Mayap ing daraptan mu : ding demonius man Basal-
pantaya la» at gs^$Jga| !
8ANTTAGO 2 & S. »6d
20 ^Dtipot bnri mnng abaln ] oJ tanng alang kabaldngany a
king mg kasalpantayanan a alang dapat baug ya?
21 ^E wari i Abraham a kekatan^ ibpa nietanggap ya king
pamamilatan na ning dapat inyang main ne ing keang anak
babo na ning altar?
22 akakit mn na king ing kasalpantayanan a kagnm na ing
keang dapat, at king pamamilatan ding dapat ing kasalpan-
ta^yanan meguing sakdal ya ;
23 at metupad ya ing Easulatan, a ngana : I Abraham
sinalpantaya ya king Dios, at mibilang keang kabanalan ; at
mdans yang kakalngnran na ning Dios
24 Akakit yn pin king nli na ning dapat matatanggap yang
banal ing tan, at e mn buknd king uli na ning kasalpantayanan.
25 At makanyan mn naman, i Bahab a patntnt «^e ya
metanggap banal king kapat, inyang tmggap na ki» ding tnbnd,
at pepadala no king aliwang dalan ?
26 uling nung makanann ing katawan a alang espiritn mete
ya, makanyan ya narnan ing kasalpantayanan a alang dapat,
mete ya.
Ing pamaniH king pamangamit hing amanu.
O E LA sa magningtalatum ding dakal kekayu, kapatad kn ;
^ . nling pangabalnan tamu king tanggap tang lalu pang
mabagsik a pamannknm ;
2 nling king itangan mitatakid tamu king dakal a bagne.
K<nng ninnman ing e mitalakid king amanu, ing anti kaniti
metnlig yang taung ganap, atin yang agurang maniti king
mabilng a katawan
3 Uling nnng ibili ta la ding busal karing asbnk ding kaba-
yn, bang mamintn la kekatamu, at panibalan ta ing mabilug
nang katawan.
4 Oreni mn naman ding danng, a deti, bistat bina la mang
mangar^gnl, at nnng tntnlak na la ning noasikan a angin,
jnakanyan man, king pamamilatan na ning lalnng malating
ngnit, abalik na la nukarin man ing buri na nmg talauguit.
5 Makanyan ya naman ing dila metnng yahg kasangkapan
a malati, at magpalaiu ya king mangaragnl a bague. j Oini
ing binang maragul a pnln 6iIaJban ne ning ditak a api \
6 Wa, nling mg dila metung yang api ; ing metnng a yatung
dewakan yaing diia, a mibili libi7^:;d dii^ kekalang kasMig-
670 SANTIAGO 3 & 4.
kapan ; a iti yawa na ing mabili^ a katawap, at 8^»sHi!6aIan ne
ing parulang ning pamaglalang, at ing dila susulsulan ne ning
inSerno.
7 Uling ding anggang miayaliwang ganid ampon ayup,
gagapang at ding king danuman apapatunud ya at kakamu
yakingtau:
8 da^pot ing dila e ne apakamu ning ninumang tau : metung
yang marawak a e tutuknang, a mipnung lasun a mak^wate.
9 Ya ing pamuri tamu king Guinu ampon Ibpa, .at ya ing
panyumpa tamu kariDg tjau, a melalang katulad ning Pios :
10 j king metung muring asbuk lulual ing pamamuri at pama-
nyumpa ! Kapatad, ding bague a deti e la dapat mipakanyan.
H (ilng metUng waring sibul bubukal na king metung
muring busbus ing danum a matabang ampon mapait?
12 (^ Kapatad ku, malyari king ing higuera mamunga yang
aeeitunas, o ing uvas, higos? E mu naman malyari a ing
malat munye d^num a matabang.
13 (^Ninu ing bia^a at matalas a isip kekayu? Ipakit na
king pamamilatan na ning metung a mayap a bie ding keang
dapat king kamung lub ning kabiasnan.
14 Dapot nung karing kdeong pusu ating kong mangapait
a kapangalaluan ampon pamikampikampi, e ko magmarangal
at e ko maglaaram salang king katutoan.
15 iAIiwa iti ing kabiasnan a kukuldas manibat be^bo ;
nung e bagkus ing makatungkul keti sulip, king pamakiiTamdam
king diablo!
16 uling nung nukarin ating kapangalalusm ampon pami-
Kampikampi, atiu karin ing kaguluan ampon ing ang(^g
dapat a marawak.
. 17 Dapot ing kabiasnan karin babo, munangmuna malinis,
layun payapa, banayad, mayan pagamusamuan, mipnung ka-
pakaluluan ampon mangayap a bunga, alang kakampian,
alang pamagbanalbanalan;
IS At ing buBga ning kabanalan makatananii ya king
kapayapan» karing darapat king kapayapan.
Pama/Hdtangsang hing aguiag na nmg Tnar.awah.
A i NU manibatan dng pamipamuk, ampon nukarin ing
' pamiaekal, Ubutad yu? i^ karing kekong kaibugan a
deti ilang makipamuk kaaring dake ning kekong katawao ?
n
SANTUGO 4. 571
2 magimbut kayn, at ala k^kayu ; makamate kayu at atin
kong diria, at e yu akamtan ; makipate kayu at makipamuk.
Ala kekayu, uling e ko manyawad ;
3 maniawad kayu at e ko tatanggap, uling maniawad
kayung makinasang marawak, bang guguluan yu king kekong
kalayawan.
4 j Paliwas t /«e yu wari baiu a kipg ing pamakikaluguran
king yatu pamakipagkamua king Pios? Itapipg bisang ma-
guingkaluguran na ning yatu, maguingsalang de ning Dios.
6 ^ Isipan yu wari king ing Kasulatan manyabi yang alang
kabaldug^n; Ing Espiritung manuknangaa kekatamu ma-
gimbut ya king diria ?
6 dapot ya babye yang maragul a kalam. King uli na niti
sasabyan na ning Kasulatan :
Ing Dios sasalangsang ya karing palalu, dapot babye
yang kalam karing mapagpakumbaba.
7 i Pasakup ko pin king Dios ; dapot salangsang kayu king
diablo, at takasan na kayu I
8 j Lumapit kayu lang Dios, at ya lapitan na kayu !
iWaaan yu la ding gamat, o makasalanan, at linisan yu la
ding pusu, ikong makiadwa pilubluban !
9 i Pailungkuii kayu, at dalung, ampon manangia ! i libyan
yu ing kekong tula king kiak, at ing kekong saya kiug kalung-
kutanl
10 i Magpakumbaba kayu king ar£^pan na ning* Guinu, at
ya itas na kayu !
11 Kapatad, e ko manyabing makasalangsang king metung
at metung. Ing manyabing salang king kapatad.na, o alnilan
ne ing keang kapatad, manyabi yang salang king kautusan at
atulan ne ing kautusan. Dappt nung a tulan me ing kautusan,
aliwa na ika ing talatupad king kautusan, nung e ing ukura.
12 Metung ya rau ing gagawa king kautusan ampon ing
Ukum, itang makapanligtas aropon makalabag. : dapot ika,
^ ninu ika, a atulan me ing kekang kalupang tau ?
Ing kuhmg a kabitasan king katai{aga/n ning tau,
13 iNanu pin ngeni, ikong sasabi: Ngeni o bukas ume
kami king anti kanitang eiudad, at manuknangan keng
pabwua l^in, at mangalakal kami ampon magtubu ;
m SANTIAGO 4 & 5.
14 I Ikayung e makibalu king malyari king aldo bnkas !
i Nanu pin ing kekong bie ? tune ya mung metung a singo, a
king saguling panaun lalto ya^ at saguli lumbug ya ;
16 kmg dapat yung sabyan : [ Nung ing Guinu burian na,
mie kami, at daptan mi iti o ita j
16 Dapot ngeni magmarangal kayu king kekong paraag-
palalu : ing an^ang pamagmarangal a anti kaniti marawak.
17 Ing makibalu pin king pamanyapat mayap, at e n«
daraptan, king kea iti kasalanan.
Kapintasan haring nuibanding mapamlipit.
K !NANU pn ngeni, oh mangabandit iPasitangs kayu
^ at manyambitan king uli na ning kalukan a datang
kekayu t
2 iding kekong pibandian mabubuluk, ding kekong imaian
mangay a tat pulilia t
3 [ing kekong guintu ampon kekong pilak mikukulapuan
la at iug kalawang da yang malyaring saked salang kekayu,
at kanan na ing kekong laman antimong api ! | Tinipun kong
pibandian dikil karing katataulian a aldo t
4 [Oini, ing upa ra ding makiupa a memalutlÅ kekong'
marangle, a deti pirait yu la at e yo beyaranan, gugulidak la ;
at ing gulisak ding mamalut linub king pakiramdam ning
Guinu king pamipamuk I
5 mebie kayung layo king babo ning gabun pepataban
yu la ding kekong pusu, antimo king aldo na ning pama-
mungut.
6 Perusan ye at pete ing banal, at ya e lalaban kekayu.
Aral king kapibabatan. — Ing sumpa, ing pemalangin^
ing pamibaUk da lub ding makaBalanan.
7 I Ika^ni pin, j o t kapatad, mibata kayu angga king pan*
yatang na ning Guinu t oini, ing manasik panayan na ing
mayulagang bunga ning gabun, mibabata yang manaya
anggang king tanggapan na ing matanun at tauling uran.
8 jMibata kayu naman; patibayan yu la ding kekong
pusu, uling ing panyatang ning Guinu lalapit na.
9 E ko mipapanganyaya, kapatad, ing m^ung salang
8ANTIAG0 6. 673
kiog tnetang bang e ko mipamBan : | oini ing nknm maka-
talakad ya arapan ding pasbtd !
10 Eapatad, kuanan yong alimbawa king pamibata king
dewakan, ampon king kapibabatan, ding manula a minyabi
king laguin rmg (p^ninu.
11 Oini, ausan mi lang nnan ding mibata. Dimdam yu
ing kapibabatan nang Job| at ikit yu ing katataulyan a birian
na kea ning Guinu, uling ing Guinu bina yang talapanlunus
at mapamakahilu.
12 Dapot maiguit king sabla, kakung kapatad, e ko susumpa
aguiang king uli na ning banwa, king uli naman ning gabun,
kmg uli na ning isanumang aliwang amnpa ; nung e ing
kekong wa, wa ya sa; at ing kekong ali, aU; bang e ko
mabaldug Idng parusa.
13 /.Ating malungkut kekayo? manalanguu ya; ^ating
matola ? daUt yang kapurian.
H^Ating ssdunan kekayo? payaus ya karing makatwa
king I^lesia, at ipanalangin de pulisan de king !^xu king laguiu
ning Guinu ; "
15 at ing panalangin ning kasalpantayanan pakayapan ne
ing salunan, at ibangun ne ning Guina ; at nung dKiapat yang
kasalanan, mipatawad la kea.
16 Mipasiagan ko ping kasalanan ing metung at metung
kekayu at mipanalangin kayu ing m^ti ng at metupg^ l^ak^ng
kumayap, Daka} ing apalyari na ning taiiatim a papalangia
ua ning panal.
17 1 Elias metung yang taung makasakup kiEig anti nourin
ing kainan tamu, at menalangin, ya king taimtim a papalan£;;iq
kiDg, e sa mumuian ; at e mipuran babp nmg gabun kin^ lub
nipig atlung banwa ampon anam a bulan,
18 At pepasibayu yang menalangin ; a( ipg banwa miny^
3rang nran, a( ing gabi^i pemunga ne^ ing keang bunga.
19 Kapatad ku, ninuman I^ekayu ing mili^ia kipg katutuan^
ating papibalik a lub kea/
20 oalu na,^ king ing papibalik Ipb king metung a naakasa-
lanan king kamalyan nmg keang dalan, ili^tas ne king
kaimtayan ing metong a kaladwa, at takpan ^a ing keraklan
a kasalanan.
ING MUMUNANANO SULAT KAEING MALDA
HIWO
APOSTOL SAN PEDRO.
Kamumulan at pamagmananu.
1 I PEDRO a apostol nang Jesu-Cristo, karing mepili a ma-
^ naliwang balayan Idng Pangakalat, karin Ponto, Galada,
Oapadoeia, Asia, at Bitinia ;
2 a mepili agpaiig king pangakilala na ning Dios Tbpa,
kmg pamipabanal na ning Espiritu, tungkul king kapamintaan
at pangapisik ning daya nang Je8u-Cri8to : ; Kalam at kapa-
yapan yasang dakal kekayu !
Kapasalam^atan tungkul hing kapanaligan
king kaligtasan.
3 iNuan ya sa ing Dios ampon Ibpa ning kekatang
Guinung Jesu-Cristo, a iti, agpang king maragul nang kapa-
kaluluan, penganak na katamung pepasibayu dilnl king metong
a kapanaligan a mabie, king pamamilatan na umg pamanyubli
nang mebie Jesu-Cri8to libutad ding mete ;
4 dikil king pamagkamit king metung a manang e masisira^
at alang musing, ampon e malalanat; a makasalikut karin
banua tungkul kekayu,
5 king ing upaya na ning Dios iningat yu, king pamami-
latan na ning kasalpantayanan, dil^l king kaligtasan, a
makasadya bang mipabalu kiilg tauling aldo.
6 A kaniti magsaya kayu, aguiang ngeni king ditak a
panaun (ya rin king kailangan) pepalungkutan da kayu king
miaaliwang tuksu ;
7 bang ing pamanyubuk king kekong kasalpantayanan (a
iti lalu pang maulaga king guintung masisira, aguiang susuba-
I SAN PBDRO 1. 678
kan ya king pamamilatan na ning aia), mayakit ya king
kapurian at ligaya at dangalan king panaun a pamipakit nang
Je8U-Cristo :
8 a iti aguiang e meakit, luluguran ye ; aguiang ngeni e ye
akakit dapot sasalpantayanan ye, magsaya kayu king tulang e
pasabi ampon kitmuan kaligayan ;
9 a tatanggapan yu ing kawakasan ning kekong kasalpan-
tayanan, ing kaligtasan ding kekong kaladwa.
10 A tungkul king kaligtasan a iti, penintun da at siasat
mapilit ding manula, a menula king kalam a makatalaga
keka^ru:
11 sisigatan da nung nanung kabagayan, o nanung panaun
tildu na ning Espiritu nang eristo a atiu karela, inyang
makauna pa pepatutuan na ing kasakitan nang Cri8to, ampon
ing kaligayan a tuki.
12 A kareti mipasiag a e king aariliug karela, nung e dikil
kekatamu, sisiasatan da la ding bague a deti, a ngeni mibalita
kekayu, king pamamilatan da ding kekayu manaral king
eyangelio, a kayantabe ing Espiritu Santo a mipabal ibat
banwa : a ing bague a iti pagnasan dang akit ding angeles.
Aral tungkul king pamagpdkahemai,
13 Eing uli na niti, babatan ye ing awakan ning kekong
kaisipan, maniti kayu, at ibili yung lubus ing kekong kapa-
naUgan Idng kalam a dalan da kekayu king.panaun a pamipa-
kit nang Jes\i-Cristo :
14 anting anak a mapamintu, e yu panusigan ing kekong
kelabuaran a mipapauna, kanitang pauaun a ala kong malit ;
15 nung e agpang king pangabanal na Nitang keka^ru
nednaus, magpakabanal kayu naman, king keganaganang
bague a kekong kabiayan ;
16 uling makasulat: | Magpakabanal kayu, uling aku
banal ku !
17 At nung ausan yeng Ibpa Itang e darapat pamialiwa
karing tau, a mamatul agpang king dapat ning balang katau^
gugulan yu king takut ing panaun na ning kekong paaaanali-
wang balayan :.
18 a baluan yu king meatbus kayu king kekong alang
kabaldugan a kabiayan, a ding kekong makatwa pepamana ra
kekayu, e karing bague a masisira, antimong pilak at guintu,
570 I SAN PBDBO 1 & 2.
1$ ntElDg 6 khag mlktilagang daya, mg ka»g Omto, antkne
hig metemg a eoi^eto a alang pangapintas at akmg moed&g,
20 a mekilalang kme king arapan ning Dios bayn mdakmg
ing yatu, dapot mipabalu king kawakasan dmg patunin,
21 king uli yn, a king pamamiktan na^ ngeni daM3EbIpantay«k
kayu king Dios, a iti pepasublyan neng mdbie karing mete at
dini^an nej^g kaligayan, bang ing kekbng' kasalpantayaDan
ampon kapanaligati maguing kmg Dios sana.
22 Kaibat nohg litiinis din^ l^kong kalaidwa^ king uN na
ndng kebong kapamintuan Mng katuiuan, king l^gud kai^
kapatad a e pigagawan mikalugud kong taimtim ing metong
at melun^ kitig pusulig malink ; *
38 uling p^ganak na kong pepasibayb e king bimt:^
ma^uiira nmng e king e masi^ira, £ng pamamihtan na nisg
amanu ning Dios, a iti mabie ya at manatili kapilan ii^tan.
■^ Uling ing anggang laman aibl^o ing dikut,
at ing anggang dangalan, antimo ing sampaga nietg dikot ;
ing dikut malalangi, at ing sampaga malala^a&,
2i6 dapot ing amanu' ning Guinu manatiii mangga' king
mangga.
At iti ya ing amanu ning mayap a balita a mipanaral
ya kekayu*
O KINO- uli na niti, ikawani ing anggang dewakan, at ing
^ anggaiig kapamiraitnan, at petmagnansSbaiiiaia», at diria,
ai ing a^ggtmg patnanlibak^
2 antimong anak a bayung bait pagimbutan yu ing malitiis
a gatas a makatungkul king espiritu, ba£ig king pamamilata»
%» niti tmnubu kayu dikil king kaUgtasan ;
8 rmng atakibaan yu king ing Guinu mayap ya.
4 A lumapit ko kea, anting metung a batimg mabiei a king
kiatotaan lulaiil de ding tau, dapot king Dioa pili ya ampoB
maulaga,
5 il^iyu man<, antimong batung mangabie, n^iiditalabad
kayu king metung a pisamban a makatungkul king espiiitay
bang maguingmetung a seoerdoteng bai^al ; bang midaun ain
a makatungkul king espiritu, matatan^p king Dioe, king
pamamilatan nang Je8U-Cristo.
6 King uli na niti makalaman king Kasulatan t
\ Oini aku ibili ke Iring Sion
ing bakmg pamuntuk ning suluk, mepili, maolaga ;
at itang salpantaya kaniti e mipakakine t
I 8AN PEE)EO H. m
7 Eekayii ping aa8alp8>iitaya^ maulaga ya ; dapot baii&g a
ing fbatcmg aktiil da ding almgtii,
ya mnring meguiDgpamimtak nipg BOluk,
8 at •
batung makatakid at hatung pamikasala; uling ila
mitakid la king amanu, anti na ning e la talapamintu : a
kaniti naman mitalaga la.
9 Dapot ikayu metung kayung daing pili, metung a pang-
aseerdoteng marangal, daing banal, balayan a tune nang
bandi; bang ipabalu yu ipg dangalan na Kitang kekayu
minaus manibat king dalumdum king keang makapagnrah-
lang sala ;
10 ikayu king milabas a panaun e ko balieiyan,
dapot ngeni balayan na kayu ning Diis ;
ikong e migkamit pakalulu,
dapot ngeni migkamit kayung pakalulu.
Ing asal a mayap a dapat turUunan libutad ding
e eristianos ; sumuku karing pekapun.
11 Kakung kaluguran, pagamuamu ku kdeayu, antimo
karing mtoaliwang balayan at maglakbe, a dayu kayu king
kaibugan na ning laman a deti makipamuk la salang ^g
kaladwa ;
12 maguing timtimah ko sa asal king kekong kabiayan
king libutad ding e ^asalpantaya ; bang karitig bagtte a
sasab^'an da salang keka^ru anting darapat marawal<, king
uli na ing mayap yung dapat a karelang e^kakit purian i}e ing
Dios king aldo ila ning pamanyalo.
13 Pasakup kayu karing anggarig tuntunan nmg ^tMi^ king
nli na ning Guinu ; maguing kmg ari man sa, a kakataska-
tasan,
14 o karing peli^ipun a tinubud king panaamaruisa baiiBg
darapat maraws^ ikadangal da ding darapstt mayap.
15 Uling m;akanyan ing kaburian na nin^ Pios, a king uU
ning pamanyapat yung mayap apapagmng pipi yu ing
pangaala rang balu ding mangmang :
16 anti ko mong <^mAwa/ dapot ing kekoioig katimawan e
578 I SAN PEDBO 2 4 8.
yu gagawan balabal ning dewakan, nnng e bagki», antimong
alipan na ning Dios.
17 j Igalang yu la ding sabla ; lagnran yu ing pamikapatad ;
tumakat kaya lang Dios ; igalang ye ing ari !
KeUungkulan ding alipan a eusrisHano.
18 Alipan, pasakap kayu karing kekong panginaan king
lubas a takut, e mu karing mangayap ampor^ manga,ga|iaka,
nung 6 naman karing mabingis.
19 Uling iti makabie lugud, ninuman a nung ing pilubluban
dikil king Dios, mibata yang kasakitan, aguiang lumas£v yang
ala kbg matulid.
20 Uling ^nanung kapurian, nung mikakasala kayu at
matampaling kayu kekong pibatan ? dapot nung darapat kong
mayap at lalasa kayu, pilMitan yu, iti makalugud king Dios.
21 Uling kaniti kayu murin meyaus; uling i Oristo man
mibata ya king uli yu, a likuanan na kong alimbawa, bang
tuki kayu karing keang bakas :
22 a ya e dinapat kasalanan^
at alang meakit a kapamiraitnan king keang asbuk ;
23 a, inyang melibak ya, e minablas linibak, inyang mig-
kasakit ya, e guinamit bala, nuDg e peniwala na iting bague
Kanitan^ manatul matulid.
24 A iti murin delana ing kekatang kasalanan king sarili
nang katawan babo na ning dutung, l^ng itamu, nung mete
ta na king kasalanan, mie tamu king kabanalan :
a lang uli ra ding keang sugat kinayap ka]ru.
25 Uling anti kayung tupang melili; dapot ngeni mibalik
kayu king pastor at Obispo ding kekong kaladnya'-
KaMingkulan ding bahai at dmg kareUmg asawa.
O MAKANYAN mu naman, ikayung babai pasakup ka^oi
^ karing tune yung asawa; bang nung ninuman ding e
salpantaya king amanu, mayakua lang alimg amanu kiiig
pamamilatan na ning asal ding karelang asawa ;
2 pati apagumasdan da ing kekong asal a mahinhin a
makitakut.
8 A ing karelang gayak e sa ing gayak king lual, ing
1 SAN PEDRO 3. 679
pamiikat baak at e diiinan gointu, o miinlnd imalan a
maulaga :
4 nung e in^ pang[ataung makasalikut king pusu a makii-
malan a e masiaira ning espiiitung mamu at payapa a king
arapan na ning DioB atin yang maragul a alaga.
5 niing, king minunang panaun, makan^ran la namang
migagayak. ding babaing banal a manaya king Dioe, a
makapasakup la karing time rang aaawa.
6 Antimo i Sara mamintu ya kang Abraham, ausan neng
Guinu na ; a ding keang anak a babai, ikayu, nung darapat
kong mayap, at e ko tatakut king uli na ning iianumang
pitatakutan.
7 Makanyan mu naman, ikong asawang lalaki manuk-
nangan kong abe ra ding kekong asawa dikil king pangabaluan
king dinan yang dangalan ing babai antimong matbud a
lulanan, pablasang iakayu man kakametung da kong talapag-
mana king kalam ning kabiayan; bang ing kekong panala
ngin eyukawatan.
Jng lugud pamikapatad ; ing hapibahatan king lungkut,
a^gpa/ng king alimAawa nang Gristo.
8 Eawakasan, ikongan magmetung kaya sang nasa, pan-
gangaburian, mikalugud kayu antimong mikalokpatad, ma-
pamakaluluy mapagpakumbaba ; .
9 e ablasan marawak ing marawak, ing pamanlibak king
pamanlibak, nung e bagkus purian la ; uling kaniti kayu murin
meyaus, bang magmana kotig kapurian.
10 Inyapin
ing bisang lugud king bie, at manakit mangayap a
aldo,
kawatan ne ing dila na king marawak,
at din^ keang labi, bang e la manyabing pirait ;
11 kawani king marawak, at daptan ing mayap ;
panintunan ing kapayapan, at tuki king tatdl na.
12 Uling ding mata na ning Guinu tilu babo ding banal, .
at diig keang panamdam makabusni la king karelang
daing;
dapot ing lupa na ning Guinu makasalangsang ya karing
darapa^ marawak.
680 1 SAI? P&DBO B & 4.
18 ^ At iimti ing gawang marawak kekayn, Dtmg maibgap
kayu king mayap ?
14 Dapot aguiamang Inmasa kayu king uli na ning katu-
liran, nuan kayu. E ko pm tatakut king uli na ning patak^
da, af e ko pailingaBngas ;
15 nung e samban ye ing Ouinung Gtisto karing kekemg
pusu, parati yang makasadyang munye pakibat karing ad^-
gang kekayu manyawad katuiiran king kapaha^an dang aliti
kd&ayu ; dapot makikamung lub at talmt :
16 mikaating mayap a pilubluban; bang kanita tiititii]^
sabyan dang marawak keka^m, dumine la ding manlibak Mtig
kekong mayap a kabiayan kang Oristo.
17 Uling kdung mayap, nung burian nang makaiiyan ning
kaburyan na nin^ Dios, king mibata kayu dikil king pamany^-
pat king mayap, e dikil king pamanyapat marawak.
18 Uling i ebristo tnan linasa }ra Inng uli na ning kl^te-^
lanan, miean mu angga king kapilan nGtan, ifig Banal king
uli ra ding e banal, bang adala na katamu king Dk)8, inyfimg
pete re tungkul king laman, dapot mebie ya tungkul king
espiritu ;
19 a kaniti naman, inyang ume ya, manaral ya karing
espiritung makasukul :
20 a deti king minunang pananun talapanalan^i^ la,
inyang panayan na ing makaba nang kapibabatan ning Dioe,
karing aldo nang No6, kabang sasadya neing daung, a kaisi^
ding mapilan a kaladwa, ngana wari walu ia ding miligtas
king danum:
21 a iti kabas ne ning l»nyag a togeni liligtaam katamu mu
naman (e ing lalako na kekatamu ing karinatan ning latnan,
nung /e^ing ablas ning metuog a mayap a pilublttban tangkul
king Dios), king pamamilatan na ning pamanyubli nang
mebie Jesu-Cristo :
22 a iti, inyemg ume ne banwa, atiu wanan na^ mAg Dios,
makasakup la kea ding ii^Ies at pekapun ampon kayt^ayan.
A ANTINIKGh linata yapin i GriBto king uli na nmg laman,
-^ magsandata kayu naman king makanyan a ^ioD^iiBip (a
Itang mibata king laman ala neng pamakialam ^g kasa-
^anan),
2 bang e na ko mie king makata^an % pMaaon king*laman
I SAN PBDBO 4. 861
1
Aihl tdDg liebtbaaran ding tau, ntmg e dikil king kabaryan na
ning Dids.
3 Uling ing panaun a milabas sukat na bang daptan ing
kabtiifyan ding e sasalpantaya, a lalakad king kaibttgan, king
kdalmatan, Idng pamaglasing, king katakawan, king pamag-
B»ya king laman, ampon king pamanyamba kaiing anitn a
makasumami;
4 king bague a iti magmulala la king ikayu e ko makipulai
karela kmg anti itang mUalalung kaguluan, lilibakan da l^yu:
5 a deti ibie rang pagsulit iti Kanitang makatalagang matul
karing mabie at karing mete.
6 Uling dikil kaniti pati karing mete mipanaral ya naman
ing eyangelio, bang miyatulan la ding taung tungkul king
laman, dapot mie la king Dios ding tungkul king Espiritu.
7 Dapot ing kawakasan ding sablang bague lalapit na;
mikaisip ko ping mayap at lumame king pamanalangin :
8 makauna king sabla maguingtaimtim kayu king pamika-
ktlugud ; uling ing lugud tatakpan na ing keraklan a ^salanan :
; 9 mipamye kong layananan a alang paihibulungbulungan :
10 misusuyuanan kayu antimong mayap a katiwala king
^adsaring kalam na ning Dios, ing balang katau agpang king
kalam a tinggap na :
11 nitmman manyabi ya, antimo ing aral na ning Dios;
ninuman talapanibala ya, anti ya sa king upayang babye nk
ning DioB : bang ing Dios mirangal ya karing keganaganang
bague, king pamamilatan nang Jesu-Cristo : j a kea ing ligaya
ampon ing pamanyakup, mangga king mangga I \ Yanasa 1
12 Eakung kalugutan, e ytl pagmulalan Ing api a subuk
kekayu bakong masubuk a ing malyari kekayu e ugaling
bAgtiei
18 nting e bagkus imasaya kayu, i^bblasang mabawime kayu
kaling kusia nang Oristo; bang king. pangabulalag na ntng
keevtig ligaya tumtila nako mang ganap a tula.
14 Nung melibak kayu king laguiu nang Oristo, nuan
kayu; tding ing espiritu ning ligaya at Iriiing Dios painawa
keteyu.
16 Dapot e mibabata ing ninuman kekayu antimong maka-
tnate te>u^ o antimong ma|^nako, o antimong ttd^n, o
antimong palpakialam king pisasabyan ning aliwa :
582 I SAN PEDBO 4 & 5.
16 dapot ninuman ing mibabatang aniimong eriatiano, e
na pikarine, nung e bagkos paligayan ne ing Dios king anti
kaniting lagniu.
17 niing miras na ing panaun a pagmulan na ing pama-
nukum manibat king Bale ning Dioe: at nung magtni^
kekatamu, ^isanu ing kawakaaan da ding e mamintu king
eyangelio ning DioB?
18 at nung ing banal masakit yang mililigtaSi ing marawak
ampon ing makasalanan f, nu la, marap ?
19 Eing uli na niti, panaral kunoman ding mibabata
agpang king kaburyan na ning Dios, daraun da ding kaladwa
ra king tapat dang Miglalang daptan da ing mayap.
Katungkulan ding pastul ampon ding kayanakan. —
Aral king kahaban lub ampon kmg
kaingatan.
pi KABING makatwa a atiu kekayu, iaral ku karela, akung
^ matwa nang kayabe ra, ampon saksi king laaa nang
Oristo, kayabe na naman king ligayaiag mibulalag :
2 pastulan yu la ding kawan ning Dios a atiu libutad yu,
gamitan yu ing pangapekapun, e king sapilitan, nung e kmg
mayap a kaburian agpang king Dios; at e king marinat a
palanabang, nung e king malagawang pamiisip ;
3 at e naman sana king ikayu anti ko mong ating pan^-
guinu, dikil king mana, nung e bagkus, antimong uliran dmg
kawan ;
4 at panga mibulalag ya ing Pastul a pekabuntuk, tang-
gapan ye ing e malalanat a korpna ning ligaya.
6 Makanyan mu naman, ikong kayanakan, pasakup kayu
karing makatwa ; at ikoDgan magbabat kong kapakumbaban,
bakong misusuyuanan ing metung at metung ; uung ing Dioa
makisalangsang ya karing palalu, dapot l^bye yang iialaoi
karing magpakumbaba.
6 Inyapin magpakumbaba kayu lalam ning n^^yupaya
nang gamat ning Dios, bang ya itas na kayu king kapa-
naunan ;
7 ibili yu kea ing anggang kekong kapigaganakan, uling ya
ingatan na kayu.
}
I SAN PEDBO 6. 688
8 Mamti kayn, maglame kayn ; ing k^ong kasalang ing
diablo, a anting leon a mamios, gagala yang maninton alaklak
na:
9 labanan ye pin, matibe king kasalpantayanan, baloan yn
king ing lasa mniing iti matatapad kaiing kekong kapatad a
atiu king yata.
Pemalangin at ding tauUng pamagmamiMi.
10 I At ing DioB ning anggMig kalam, a minaus keka^ru
king keang alang anggang ligaya kang Cristo, kaibat ynng
pibata king ditak a panaun, ya muim gawan na kong tune,
patibayan na kayu, pasiknangan na ka^ru I
11 I Miabye na sa kea ing dangalan at ing pamanyakup»
iiiangga king mangga ! j Yanasa !
12 King pamamilatan naiig Silvano, a kekatang tapat a
kapatad agpang king pamibilang ku keang makanyan, sinulat
ku kekayung makuyad, panaral ku at patutuan king iti ya ing
tune kalam ning Dios ; magtibe kayu kaniti.
13 Pagmananuan na kayu ning Iglesia a atiu Babilonia, a
mepiling kayabe yu, ampon naman i Maroos, a kakung anak.
14 Mipapagmananu kayu ing metung at metung kmg uma
ning lugud pamikakapatad.
1 Ealam k^ongan a atiu kang disto !
mO' EADWA NANG SUIiAT EAEINa MAI^DA
HIHO
APOSTOL SAN PEDRO.
EammMkm at pamagtnanarm.
1 I SIMON Pedio, a alipaii at apostol nang Jesa-Ci3sto,
^ karmg kayabe miDg tmaggap a lsakam£itqi)g king mao-
lagang kasalpantayanan, king nli na ning kabanalan ning
k^tang Dios ampon Talapagligtaa a i j€sa-CiiBto :
2 I kalam at kapayapan dakal sana kekayu, king pamwgi-
lala king Dios ampon kang Tesiis a kekatang Gmm I
Arai ki/ng pamanyapat koHng kaiHmaian
aerisHanos.
9 a nmig makanann ing upaya ning panga Dios na Unye
no kekatamn ding keganaganang bi^oe a makatangkol king
bie ampon kabanalan, king pamamilatan ning pamangilala
Eanitang kekatamn luinaos king saiili nang kaligayan at
kayapan ;
4 a king uli la dsti naman nuabye la kd»tamu ding
maulaga at binang mangaiagul nang pangaku; bang king
pamamilatan da deti maguingkaiake ka]ru king panga DioB,
paMasang mitakas kayu king atiu king yatu king uli na ning
kelabuaian.
5 At king uU na mann naman niti, jiung idagdag yu king
kekayu ing anggang pamagkapilit, iganap yu king kekong
kasalpantayanan» ing kayupayan; at king kayupayan, ing
beluan;
6 at king beluan, ing kapanitian ; at king kapanitiait, ing
kapibabatan ; at king kapibabatan, ing kaban^an ;
7 at king kabanalan, ing lugud pamikakapatad ; at king
lugud pamikakapatad, ing higud kanng sabla
n SAN EEDBO L m
8 Uling nnng atiki at ds^al hekayu dkg bagae a deti, e is
paborean a ala kong daraptan at alang .banga king paman^
gilab kii:^ kd^atang Ghiinnng JeBU*Crista.
9 Baptem yu iting makanyan ; uling itang ala kanng ba^^
a deti^ bulag ya, makapiak ^ra mata at akalingnan na ing
pamanlbiis king sady» nang kasahimn.
10 Ein^ uli na niti, l^patad, ibili yu ing mtbiaguL a
pamagkapilit king pamanyapat l^bitasan king kekong pang-
ayaus at pangaalal : u]ing nung daptan yu la £ng bague deti,
e ko mitakid kapilan man ;
- 11 tiitiiiig nukk^ da kon^ dinan dakal» king pamanli^b
ki(Dg £jflng an^gaikg kaorian ning kekiAang Ouinu a TaJapag^
ligtaB i Jesa-Ck]ifto.
12 Skig uli na mti ingatan kung pamti a paganaka kctei.yti
ding bague deti, aguiang akikilala yu la, at mipatutuankayu
king.kbtiilic»nit atiu kekayu.
13 At babalakaa kung matulid, kabang aiika king pistaiban
a iti, ing ayamayutt & kayu king pamamihdwdi tia ning
pa^nigAganaka ;
14 antina ning akikilala ka king nialalagawajia^ rlftrat>aBg
ing panauaning pamangafwani ku king ka^mg pisamban a
iti ilung niakananu nang tildu kanaku lang keka^ba^
Jesa-Cn8lo.
15 At daptan ku naman ing kag^iuwan bang apalyari yu,
king kabai:^ panaun, pamanlako ku, gaganakan yu la ding
baguea^eti,
16 uling e ke tinuki kanng pikatsang matas a isip, inyang
binye mi kekaynng p^kilah ing upaya at ing panyatang
ning Gmnu. tang Jerai-iQri^to,. nung e Baksi kaming menakit
king keang dangalan :
17 uling tini^ap yang ibat kin^ Dios Ibpa kapurian at
kaligayan, inyang mg metung a siwala midala ya kea ibat
king marangal a ligaya ; | Iti yang kakung Anak a kaiuguran,
a kBa atau ing kakimg tala I
18 At ing aiwalang iti dimdam mi, miparakng ibat banwai,
inyang abe miya kmg banal a bunduk.
19 At ikami atin keng lalung matibe a amanu ing ula ; a
kaniti dapatan yu ing mayap a pamaningid, antimo ing metung
a sulu a saslaig king metung a karinan a madalumdum,
586 11 SAN PEDEO 1 & 2.
ang^ang e mayayabak, at ing iaJa king mnnag e sonlag
karing kekong pusu :
20 a nung pangabaluan mmnuna iti : king isanumai^ ula
king Kasulaton e manibatan king pamanalese tang sarili :
21 Uling kapilan man e king kaburian na ning tau mipadala
ing ula ; nung e king aguiag ing Espiritu Santo, ding tau
minyabi lang ibat king Dios.
Ding e iune pantas.
Q DAPOT atin namang e tune manula king libutad ning
^ balayan, makanyan mu naman mikaating e tune te^latura
king libutad yu, a deti milub lang e tutung leasalpantayanaii
a manyira, isakuil da ya naman ing Panginuan a smali karela,
dalan da ing karelang sarili king metui^ a malagawang
kasiran.
2 At dakal lang tuki king dapat dang kaibugan kihg laman,
at makauU kar^ ing dalan na ning katutuan malibak ya.
3 Makanyan mu naman king kasakiman, king amanung
makipirait, pangalakal da kekayu ; ing atul ]£Bxeti makaba
rang panaun e na luat, at ing karelang pangasira e matudtad.
4 niing nung ing Dios e no pepatawaran ding ^ngeles
iigrang mikasala la, nung e bildug na la king infi6mo, kming
na la karing kalalaman ning dalumdum, ha.ng mitedaga la
tungkul king pamanukom ;
5 at nung e ne pepa{».waran ing matuang yatu, dapot
iningat ne i Noe (patina ding aUwang pitu), talapanaral Img
kabanalan, inyang dalan na ning Dios mg albug king yatung
marawak ;
6 at ding dudad ning Sodoma at ning Gomona pepalyatian
nong abu, at perusan na la king kasiran, baniU na la bang
alimbawan da ding mie king kasalanan ;
7 at Unigtas ne ing banal a Lot, a melungkut king kaibugan
a biera detang mangarawak
8 (uling ing banal a iti, a manuknangan Ubutad da, king
Enakit na at panamdam, malulumbe ya aldoaldo ing keang
ladwa banal karing dapat a mangarawak a daraptan da) ;
9 balu nong iUgi^ ning Guinu Idng tuksu dmg banal, at
ingatan ding e Imnal, bang magkamit parusa, dikil long
kayaldawan na ning pamanukum :
10 laluna ding lalakad dikil king laman, king kelabuaran na
II SAN PEDRO 2. 587
ning kaiinatan, at omisan de ing kayupayan. Mapangangas
la,t, masikan a Inb, a e la tataknt manyabing kalibakan Balang
kaiing pekapon :
11 kabang ding &ngeles, aguiang laln la pang mangaragul
king sikanan ampon upaya, e la magdalang kalapastanganan
a atul king arapan na ning Gruinu.
12 Dapot detang antunong animal a alang pamiisip, a
mibait talaga bang dakpan at patayan, manyabi lang kalibakan
salang ketang e ra atatalastas, at mayapas la king keganagana
ra muring kasiran,
18 a pibabatan da ing marawak antimong kablasan na
ning dapat a marawak ; taung mibibilang antimong metung a
ka%ayan ing pamanlakad kalayawan king aldo; dun^
ampon kapinteksan, magpakasaya la king karelang kapamirait-
nan, kabang makipangan lang abe yu ;
14 atin lang mata a mitmu long pamipaliwas, at e ra
malyaiing ituknang ing pamikasala ; aguiagan da la ding
kaladwang e matibe ; makimetung lang pusung misana Idng
kasakiman ; anak i;lo ning pamanyumpa,
15 a, inyang pepaimburisan de ing dalan a matulid, melili
la, tikian de ing dalan nang Balaam a anak nang Beor, a iti
liguran na ing ablas ning pamanyapat marawak ;
16 dapot misabyanan ya king keang kapanalangsangan ;
ing metung a jumentong pipi, inyang manyabi ya king
siwalang tau, kinawat na mg teimangmangan na ning manula.
17 Deti sibul lang alang danum, ulap lang tinulak na ning
metung a baguiu ; a kareti makasadia ing pisak ning dalum-
dnm.
18 Uling manyabi lang amanung palalu, kitmuan kaparan-
galan, managuiag la king kaburian ning laman, king
pamamilatan na ning kaibugan, karing tatakas a mabibie king
kabalatungan ;
19 I mipangakuan lang katimawan, inyang ila murin alipan
na la ning kaaran I uling nnng kaninu ya medaig ing ninuman,
aHpan ne niti.
20 Uling kaibat dang mitakas king pangayawa king yatu,
king pamamilatan na ning pamangilala king Guinu at
Talapagligtas a i Jesu-Cristo, nung mipasibayuan lang mikula-
put kaniti madaig la, lalu la pang mipakarawak king
pangabilian dang tauli king minuna.
588 n 8AN PEDBO 2 & 3.
21 UUog mays^ pa karela ing e ra zia akilala iag dalan n»
ning kabanalan, kamtang kaibat dang akilaia, gimialut la
king banal a kautusan a miabie karela.
22 Dapot milyari karda itang diparan a katatoan : j belikan
nang paaibayu ning mx ing keang saka at ing babiog babaing.
mewas, miglubalub ya king posali :
Ing pamanyatang ning Ouwu.
O m pin ing kadwang sulat a susulat ku kekayo, kak«ng
^ keduguran ; at kadng adwa amuyutan ku ing k^ng t^pat
a pamibaktk king pamannlatan na ning pamipaganaka,
2 bang agaganaka yu ing amanung sinabi lung minuna
dip^ banal a man^la, at ing u^ ning Gruinu Mj Tal^^gligtM,
a kmg pamamilatan da dii^ kakong apostoles ;
3 a ^baki pa^u iti :. a king katataulmn a aldo datang la ding
manyunu a nuigdalang pamanyunu, a lalakad la agpai^ kuig
karela muring kelabuarsm,
4 at sabyan da : ^ Nukarin ya ing pangakung keang
pamanya^tang ? uling mainbat king metudtuala diog mangatwa
ding sablang bague menatili lang antimo ing bUi manibat king
kamumulan na ning pangalalajig.
5 Uling kin^ kaburian da l^kalinguan da iti : king ating
banwa king mmunang panaun, at metung .a gabun a mak^-
kawani king danum^ at king bo^ nmg dani^n, king uli na
ning amanu ning Dios .
6 king pa^ia^iilatan da deti, ing yatu kanita lin^bug ya
kiog danum .
7 dapot ding banwa ngeni ampon ing gabun, king uli na
murin ning amanu maka4ipun la dikil kbg api, antma ning
makatalaga la dokil king kayaldawan na ning pamanukum
ampon ning pangalipul dk ding taung mangatawak.
8 Papotr e yu kaka^nguan, kakun^ kaluguran, ing ba^e
iti a makabukud, a ing.md^ung n\ung a]jio tongkul Idng, (luinu
anti ya mong libung banwa, at ing libung Imnwa antiaiio^g
metung mung aldo.
9 E palibau ing Guinu tungkul king keang pangaku an-
timo ding mapilan bibili ra a miliban ; nung e manaya ysiDs
mibabata ingguil kekatamu, a e xm buri a ninumi^n mipwntf£
ya, nung e ding sabla sumisi la.
II SAN PEDRO 3. 589
10 Makanyan man datang ing kayaldawan na ning Gninu
antimong mapanako ; king aldo a ita ding banwa lumipas
lang maragnl a biong, at ding baguebague matampus la king
minlungang paU ; ing gabun man at ding dapat a atiu king
gabun maduluk la.
11 Antining ding sablang bague a deti matampus lang
makanyan, ^nanu ping anyung pangatau ing karampatan
kekayu, king sablang anyu ning mayap a asal ampon kaban-
alan;
12 a manaya at magmalagawa king panyatang na ning
kayaldawan na ning Dios a makaingguil kaniti ding banwa, a
mitatau matampus la, at ding be^ebague malai^ la king
minlungang pali ?
13 makanyan man agpang king keang pangaku, itamu
manaya tamu a bayung banwa at ing metung a bayung
gabun, a panuknanganan na ning kabanalan.
14 £ing uli na niti kakung kaluguran, yarin king panayan
yu la ding bague a deti, magkapilit kayu, bang mayakit kayu
king kapayapan, a alang musing, at e misasabyanan king
arapan na.
15 A talastasan yu king ing makabang kapibabatan na ning
Guinu, dikil king kaligtaMn ; antimu naman ing kekatang
kaluguran a kapatad a i Pablo, agpang king I^loasnan a
miabye kea, silatanan na kayu ;
16 antimu naman iti murin sasabyan na karing sabla nang
suiat, inyang karela sasalesean no ding bague a deti: a
kareting sulat ating mapilan a bague a mangasakit talastasan
diDg alang balu ampon e matibe babaluktut da, antimo ing
daraptan da karing miayaliwang Kasulatan, dikil king sarili
raBg kasiran.
17 Iko pin^ kakung kaluguran, yarin king akikilala yu nong
makauna deting bague, mingat kayu, pota, nung malili kayung
king uli na ning kabalatungan da ding mangaj»wak, manabu
kayu king sarili yung katibayan.
18 Nung e bagkus, pasilabung kayu king kalam, at king
padnangilala king kekatang Guinu at Talapagligtas a i Je8u-
Gristo. \Kei atiu na sa ing ligaya, e mu n^eni nung e
maii^g;a kin^ mangga ! ; Yanasa !
ING MUMUNA NANG SULAT KARINa MALDA
KINO
APOSTOL SAN JUAN.
Ing Verbo ning Ue a mipabahi king lainan.
"1 ING manibat king mula, ing dimdam mi, ing ikit mi
-'' karing kekeng mata, ing pegumasdan mi, at asalat ding
kekeng gamat, tungkul king Verbo ning Bie ;
2 (uling ing Bie mipabalu ya, at ikit miya, at babye kseng
patutu, at babalita mi ya keka^ni ing Bie, itang Bie alang
angga, a atiu king Ibpa, at mipabalu kekami ;)
3 ing ikit mi pin ampon dimdam, iti yang pamalita mi
kekayu, bang iko naman makiagum ka^ru kekami ; at katutuan
ing kekeng pamakiagum king Ibpa, ampon Idng keang Anak,
a i Je8u-Cristo.
4 At ding bagtie a deti susulat mi la kekayu bang ing
kekong tula mituparan.
Ing Dios sulu ya ; at ing e lalakad Mng sala aia
yang pamakiagum kea.
5 At iti ya ing bilin a dimdam mi kea at pamalita mi
kekayu: King ing Dios sulu ya, at kea alang dalumduni
nanuman.^
6 Nung sabyan tamu king atin tang pamakiagum kea at
lalakad tamu king dalumdum, maglaram tamu, at e tamu
daraptan ing katutuan :
7 dapot nung lakkad tamu king sala, antin^ ya atiu king
sala, atin tang pamakiagum king metung at metiing^ nt ing
daya nang Jesus a keang Anak IiUnisan na katamu king sabla
tang kasaianan. ' .
/
I SAN JUAN 1 & 2. 691
Ing pamipasiag hing kasalanan ampon ing pama^
matawad nang Jesu^Cristo.
«
8 Ntmg sabyan tamu king ala tang kasalanan, pipiraitnan
tamu ing kekata muring sarili, at ing katutuan alayu ke-
katamu.
9 Nung ipasiag tamu ing kekatang kasalanan, ya tapat ya at
banal bang patawaran na katamu king kekatang kasalanan, at
linisan na katamu king sablang dewakan.
10 Nung sabyan temu king e ta mikasala, gagawan ta
yang malaram, ating keang amanu ala yo. kekatamu.
O MANGALATI kung "anak, ding bague a deti susulat ku
^ la kekayu bang e ko mikakasala. At ninuman ing
rtiikas^la, atin tamung Pintakasi king Ibpa, a yapin, i Jesu-
Gristo ing Banal ;
2 a iti ya naman ing pamayampat mua king uli na ning
kekatang kasalanan ; at e mu bukud king kekatang kasalanan,
nung e naman king uli na ning kasalanan da ding meto yatu.
Ing pamanupad haring iitus ; ing lugud pamikapatad ;
ing epamanlugud king yatu.
3 At kaniti bahian tamu king akikilala ta ya nung tu-
tuparan ta la ding keang utus.
4 Ing sasabi: Aku akikilalake, at e no tutuparan ding
utus na, malaram ya, at ala kea ing katutuan :
5 dapot ing tutupad king kearig amanu, katutuan king
kaniti meguingsakdal ing lugud ning Dios : kaniti pin balu
tB.ma king ati tamu kea.
6 Ing 6asa;bi king manuknangan ya kea, dapat ya muriil
namang lumakad antimo ing linakad na.
7 Kakung kaluguran, nanumang kautusan a bayu ala kung
guBulat kekayu, nung e ing utus a matwa a dimdam yu
manibat kitig mula : itaing matwang utu^ ya ing amanung
dimdam yu
8 Pasibayu, ing metung a bayung utus isulat ke kekayu,
bague a katutuan kea ampon kekayu; uling ing dalumdum
lilipas na at ing sulung katutuan saslag ne.
9 Ing sasabi king atiu king sala at pikakasaman ne ing
l^aps^tad na, atiu king dalumdum angga ngeni.
i
592 I SAN JTJAN 2.
10 Ing lulugud king keang kapatad, manaknangan ya Inng
sala, at ala kea nanumang sangkan a makatakid.
11 Dapot ing* masama king keang kapatad, atiu king
daluindma, at lalakad ya king dalumdum, at e na balu nung
nu ya ume, uling ing dalumdum binulag ne mata.
12 Susulat ku keka^ru,. mangalati kung anak, uling ing
kekon^ kasalanan mipatawad kekayu king uli na ning keang
laguiu. /
13 Susulat ku kekayu, [ o ! pengaii, uling akikilala ye Itang
menibat king mula a atina yu. Kekayu, io! kayanakan,
susiilat ku, uUng deigan ye ing marawak. Sinulat ku kekaya
mangalating anak, uling akikilala ye.in^ Ibpa.
14 Sinulat ku kekayu, pengari, uhng akikilala ye Itang
manibat king mula atina yu. Sinulat ku kekayu, kayanakan,
uling inangasikan kayu, at ing amanu ning Dios manuknangan
keka^oi, at adaig ye ing Marawak.
W K ye luluguran ing yatu, aguiang ding bague mang atiu
kiDg yatu. Nung ninuman kaluguran na ing yatu, ing lugud
ning ri>pa alayu kea.
10 Uling ing keganaganang atiu king yatu, ing kaibugan
ning laman, at ing kaibugan da ding mata, at kaparangalan
ning bie^ e ya king Ibpa, nung e king yatu ya.
17 At ing yatu lilipas ya at ing kelabuaran a atiu kea ;
dapot ing darapat king kaburian na ning Dioe manatili ya
mangga king mangga.
Ding antieristo.
18 Mangalating anak, oras nang katataulian ; at agpang
king diindam yung sinabi ra king datang ya ing Antieristo,
Dgeni man dakal lang tinalakad a antieristo ; inya abalu tama
king dinatang na ing oras a katataulian.
19 Linto la king libutad tamu, dapot e la kekatanm ; oUng
nung kekata la, menatili la sa kel^tamu ; makanyan man
linto la» bang mipabalu king ilangan e la kekatanm.
20 At ikayu atin kong metung a pangalanyan ning Banal,
at balu yu la ding sablang be^e.
21 E ra ko silatanan a uling ala kong malit king katutuan,
nung e uling balu yu, at uling nantuniMig kalaraman e kmg
k^tutuan.
I SAN JUAN 2 & 8. 593
22 ^ nina ing malaram, smig e itang payali Idiig i Je8ns ya
ing Gristo ? Iti ya ing Antieristo, ngana wari, ing payali king
Ibpa at king Anak.
23 Ninmnan ing payali king Anak, yan ala yn kea ing
Ibpa : ing mipapasiag king Anak, atiu naman kea ing Ibpa.
24 Tmigkid kekayu, manatili kekayu ing dimdam yu mani-
bat king mula. Nung manatili kekayu ing dimdam yu
manibat king mula ikayu naan manatili lokyu king Anak
ampon king Ibpa.
25 At iti ya ing pangakung pengaku na kekatmu, a yapin,
ing bie alang angga.
26 Deting bague a deti sinulat ko kekayu tungkul karing
bisang mamirait kekayu.
27 Dapot tungkul kekayu, king pangapulisan a Kea ting^ap
yu, manatili kekayu, at e yu kailangan a ituru na kayu mng
ninuman : nung e bagkus, nung makananu ing keang panga-
pulisan tuturu na kayu tungkul karing keganaganang bague,
at katutuan at e kalaraman, at nung makananung mituru
kekayu, makanyan kong manatili kea.
28 At ngeni, mangalating anak, manatili ko kea: bang
nung mipasiag ne, milbbatin tang kapanaligan, at e ta dumine
kirrg arapan na king keang panyatang.
29 Nung balu yu king ya banal ya, baluan yu naman king
detang anggang darapat kabanalan, penganak na la.
Ding wndk ning Dios.
O tLAWAN yu, nung makananung lugud ing binye na
^ kekatamu ning Ibpa, bang mayaus tang anak ning
Dios ! at makanyan tamu pin. King uli na niti ing yatu e na
kata akikilala, pablasang e ya kinilala kea.
2 Kakung kaluguran, ngeni anak na katamu ning Dios ; at
e pa mipabalu ing kekatang kararasan ; baluan tamu nung
mipabalu ne, itamu mitulad te kea, uling akit taya antimo ing
pangabili na.
8 At detang anggang ating kapanaligan kea maglinis la,
antimo ya maUnis ya.
4 Detang anggang darapat kasalanan, darapat la nanian
694 1 SAN JUAN 8.
salanig Idng kautasan ; uling ing kasalanan salang king
kautiisan.
5 At balu yu king mipabalu ya bang ilako no ding kasa-
ianan, at kea ala yu ing I^salanan,
6 Detang anggang manuknangan kea e la mikakasala ;
detang anggang mikakasala e re akit, at e akilala.
7 j Mangalating anak, e yu pabustan king ing ninuman
piraitnan na kayu ! ing darapat kabanalan banal ya, antkno
Ya banal ya :
8 ing darapat kasalanan king diablo ya, uling nmnibat king
mula ing diablo mikakasala ya. King kabagayan a iti mipa^
balu ya ing Anak ning Dios, ngana wari, bang lasakan na la
ding dapat ning diablo.
9 Detang anggang ]penganak ning Dios e la mikakasala ;
uling itang keapg bini manatili ya kea, at ya e malyaring
mikasala, pauli na ning ya penganak ne ning Dios.
10 Kanti mipabalu la ding anak ning Dios -at ding anak
ning diablo . It^ng e darsiipat kabanalan, e king Dios makan-
yan mu naman itang e malugud king keang kapatad.
11 Uling iti ya ing bilin a dimdam yu manibat king mtda :
King mik^/kalugud tamu ing metung at metung.
12 E anti kang Gain, a iti king Marawak ya at pete ne ing
keang kapatad. At ^jnanung sangkan ,pete ne? Uling ding
keang dapat mangarawak la, 9>t ding king keang kapatad,
banalla.
13 [E yu pagmulalan, kapatad, nung kasaman na kaya
ning yatu I
14 Balu tamu kmg Knabas ta king kamatayan at milipat
Idng bie, pablasang luluguran ta la ding kapatad ; in^ e
lulugud, atiu king kamatayan.
15 Detang anggang mimuinua king karelang kapatad maka-
mate lang lupa rang tau ; at balu yu Mng ninumang makamate
lupa nang tau, alang bie alang angga a manuknangan kea.
16 Kaniti akilala tamu ing.Iugud, pablasang Ya binlli na
ing keang bie king uK tamu ; at itamu dapat tang ibili ing
kekatang bie king uji ra ding kapatad.
17 Dapot itang ating pibandian king yatung iti, at akakit
ne ing keang kapatad a magkailangan, at kakalmt na kea ing
keang lunus, ^ makananung manuknangan kea ing lugud ning
Dios?
1 SAN JUAN 3 & 4. 595
18 I Mangalaiiiig anak, e ta lulugud king amann at agoiang
In'ng dila, nung e king dapat at king katutuan !
19 Kaniti akikilala tamu a king katutuan tamu, at pata-
imikan ta ya ing kekatang pusu king arapan na ;
20 uliiig nung ing kekatang pusu paparussan na katamu,
king ing Dioe maiguit ya pa lang kd^itang pusu, at balu
nangan.
21 Kapatad, nung ing kekatang pusu e na kata paparusan,
atin tang kapanaligan king Dios ;
22 at ing sablang adwan tamu, tatanggapan ta kea ; uling
tutupad ta karing keang utus, at gagawan ta la ding bague a
kalugudlu^d king panimanman na.
23 At iti ya ing keang utus : King salpantaya tamu king
laguiu na ning keang Anak, a i Jesu-C!ridK), at mikakalugud
tamu ing metung at metung, agpang king utus a binye na
kekatamu.
24 At ing tutupad karing keang utus manuknangan ya
king Dios, at ing Dios kea. At kaniti akikilala tamu ting ya
manuknangan ya kekatamu king king Espiritung binye na
kokatamu.
Ding e tune pantas.
A KAKUNG kaluguran, e ko maniwala karlng anggang
■*- espiritu, nung e subukan yu la ding espiritu, nung king
Dios la ; uling dakal la ding b tune manula a linto king
yatu.
2 Kaniti akikilala ta ya ing Espiritu ning Dios i ding
anggang espiritung manalese king i Jesu-Cristo mine ya keting
roikatawan tau, kmg Dios ya ;
3 at ding anggang espiritung e mipapasiag kang Je§us, e la
king Dios : at iti yang espiritu na ning Antieristo, a dimdam
yu king datang ya ; at ngeni ati ne king yatu.
4 Ikayu king Dios kayu, mangalating anak, at deigan yu
la ; uling mara^ ya Ing atiu kekayu, king kanitiiig atiu king
yatu.
5 Ila king yatu la ; inya manyaK la tungkul king yatu, at
ing yatu pakiramdaman na la.
6 Itamu king Dios tamu : ing kikilala king Dios makiram-
dam ya kekatamu ; ing e king Dios, e makiramdam kekatamu ;
596 I SAl? JTJAN 4.
kaniti akikilala taya ing espirita ning katataan ampon ing
espiritu ning kamalian.
Ing Dios higud ya, — Luguran ya ing Dios at luguran
la ding kapatad, ^
7 Kakung kaluguran, mikakalugud tamu ing metung at
metung uling ing lugud king Dios ya, at detang anggang
lalugud, penganak no ning Dios, at akikilala re ing Dios.
6 Iiig e lulugud, e ne akdkilala ing Dios, uling ing Dios
lugud ya.
9 Kaniti mipabalu ing lugud ning Dios kekatamu, a pepabal
ne ning Dios king yatu ing bugtung nang Anak, bang mie
tamn king pamamilatan na.
10 Atiu kaniti ing lugud, e king itamu ing linugud king
Die^e, iiung e king ya ing linugud kekatamu, at pepabal ne ing
Anak ua antimong pagpalambut lub king uli ra ding kasalanan
tamu.
11 Kakung kaluguran, a nung makananu na katang liguran
mng Dios, itamu naman daptan tang mikalugud tamu ing
metang at metung.
l^ Ninuman e re ikit ing Dios kapilan man ; dapot nung
inikalugad tamu ing metung at metung, ing Dios manuk-
nangan ya kekatamu, at ing keang lugud maguinglubus
kekatamu.
13 Kaniti akikilala tamu king manuknangan tamu kea, at
yai kekatamu, uling dininan na katamu king keang Espiritu.
14 At ikami ikit mia at patutuan mi king ing Ibpa tinubud
ne inf^ Anak ing TalapagUgtas king yatu.
15 Ninuman ing mipasiag king i Jesus ya in^ Anak ning
Dios, ing Dios manuknangan ya kea, at ya kmg Dios.
16 At akilala tamu at silpantayanan ing lugud na ning
Dios a atiu kekatamu. Ing Dios lugud ya ; at ing manuk-
nsingan kdng lugud, manuknangan ya king Dios at ing Dios
manuknangan ya kea.
17 Kaniti melubus kekatamu ing lugud, batang mikaating
kapanaligan king kayaldawan na ning pamanukam; uling
nung inakananu ya, makanyan tamu itang king yatung iti.
18 Alang takut king lugud, nung e ing lugud a tune
n
I SAN JtJAN 4 4 5. 59?
lakko na ing takut ; pablasang ing takat atin yang kaparusan :
ing tatakut : e pa makaganap king lugud.
19 Itamu lulugud temu, uling yang minmiang linugud
kekatamu.
20 Nung ninuman sasabyan na : Aku lulugud ku king
Dios, at pikasaman ne ing keang kapatad, metung yang
malaram ; uling ing e lulugud king keang kapatad a keang
akakit, e ya malyaiing makamgud king Dioe, a e na ikit.
21 At ing utus a iti atiu kekatamu a ibat kea : King ing
lulugud king Dios, lulugud ya naman king keang kapatad.
Ing kasd^ntayanm kang Je$u8; at mg
bunga na niti,
K DETANG- anggang maniwala king i Jesus ya ing Oristo,
^ penganat ne ning Dios ; at ing balang metung a lulugud
king manganak, lulugud ya naman king penganak na.
2 Eanita akikilala tamu king lulugud tamu karing anak
ning Dios, nung lulugud tamu king Dios, at tutuparan tamu
ing utus na.
3 Uling iti ya ing lugud king Dios, king tuparan tamu ing
utus na ; at ding keang utus e la mangabayat,
4 Uling detang anggang penganak na ning Dios dadaigaH
de ing yatu ; at iti ya ing pamagwaguing dadaig king yatu, a
yapin, ing kekatang kasalpantayanan.
5 Uling i ninu ing dadaig king yatu, nung e itang sasalpan*-
taya king i Jesu8 ya ing Anak ning Dios ?
6 Iti ya Itang dinateng king pamamilatan na ning danum
ampon ning daya, a yapin, i Jesu-Cristo : e mu bukud king
danum, nung e king danum ampon king daya ; at ing Espiritu
ya ing babie patutu, pablasang ing Espmtu ya ing katutuan.
7 Uling atlu la ding babie patutu karin banua, ing Ibpa,
ing Verbo at ing Espiritu Santo, at deting atlu metung
la mu.
8 At atlu la ding babie patutu keti sulip ing Espiritu at ing
danum ampon ing daya ; at deting atlu mdnmg la mu.
9 Nung tinggap tamu ing pamipatutu ding tau, ing pami-
patutu ning Dios lalu na ; uling iti ya ing pamipatutu ning
Dios, a binie na a pepatutu ya king keang Anak.
10 In^ sasalpantaya king Anak ning Dios atin yang pami-
patutu kmg sarili na ; ing e sasalpantaya king Dios, guewa
69S 1 SAN JUAJJ 5.
neng metimg a malaram, uling e maniwala loDg pa^patutal^
binie na ning Dios tungkul king keang Anak.
11 ^t iti ya ing pamipatuta: Eang ing Dios binye .na
kekatamu ing bie alang angga, at ing bie a iti atiu king keang
Anak.
12 Nung atiu kea ing Anak atiu kea ing bie ; nung alayu
kea ing Anak alayu kea ing bie.
13 Deting bague sdnulat ko kekayu, bang abalu yu king
atin kong bie alang angga ; ngana wari, ikong sasalpantay a
king l^.guiu ning Anak ning Dios.
Sikwnan na ning panaiangin.
14 At iti yang kapanaligan tamu kea, a nung manyawad
tamu nanuman agpang king keang kaburian ya pakiramdaman
na katamu ;
15 at nung balu tamu king pakiramdaman na katamu king
sablang aduan tamu kea, balu tamu mu naman king tangga-
pan tamu ing kekatang inawad.
16 Kinuman ing manakit king keang kapatad a dapai;
metung a kasalanan a e ikamate, dapat yang mawad, at ing
Dios dinan neng bie ; ngana wari, karing e mikakasalang e
ikamate. Ating kasalanan a ikamate : e tungkul kaniti ing
sasabyan kung ipanyawad.
17 Ing anggang marawak kasalanan ; at ating kasalanan a
eikamate.
18 Balu tamu king detang anggang penganak ning Dios, e
la mikakasala ; nung e l^igkus, ing penganak ning Dios mi-
mingat ya, at e ne tatagkilan ning Marawak.
19 Balu tang bandi na katamu ning Dios, at ing mabilng a
yatu makayungyung ya king Marawak.
20 Makanyan man balu tamu king ing Anak ning Dios
dinatang ya, at dininan na katang kaisipan, bang akilala taya
Itang katutuan ; at itamu ati ta king katutuan, ngana wari,
king keang Anak a i Jesu-Cristo. i Iti ya ing katutaan tf Dios
at ing bie alang angga !
21 I Mangakting anak, mingat kayu karing anitu t
-CH«J^-
ING IL^^UA NANG SULAT
APOSTOL SAN JUAN.
Kamumula/n at pama^manami. ,
1 ING matwa karing mepiling giiinung babai at karing
keang anak, a kakung kaluguran king katutuan ; at e mu
bukud aku, nung e ding anggang kikilala bing katutuan :
2 Eing uli na ning katutuan amanuknangan kekatamu, at
abe ta ya mangga king mangga.
3 >j Miabye na sa kekatamu ing kalam, kapakalulnan at
kapayapan, a manibatan king Dios Ibpa at kang Jesu-Ciii5to a
Anak ning Ibpa, king katutuan at king lugud !
Ing lugud pamikapatad. Ding e tune pantas.
4 Metula kung bina inyang ikit ko ding mapilan karing
kekang anak a lalaki lalakad king katutuan nung makananu
tang tinggap ing utus ning Ibpa.
5 At ngeni pagamuamu ku keka, guinung babai, e wari
king susulatan da ka king nanumang utus a ba^ru, nung e
itamuring atiu kekatamu manibat king mula, a king mikaka-
lugud ta sa ing metung at metung.
6 At iti ya ing lugud, at pasilakad tamu agpang karing
utus na. Iti murin ya ing utus, agpang king dimdara yu
manibat king mula, bang lumakad kayu kea.
7 Uling dakal la ding mapamirait a linto king yatu, a e re
papasiag i Jesu-Cristo antimong dinatang a mikatawan tau.
j Iti ya ing mapamirait at ing antieristo !
8 j Lawan yu ing kekong sarili, bang e la mawala kekayu
ding bague a depatan yu, nung e tanggap kong metung a
kablasan a ganap !
A
600 11 SAN JUAN 1.
9 Detang anggang lalagpnS) at e la mannknangan king
Ajral nan^ Cristo, ala yu kea ing Dios : ing manuknangan king
Aral, kamti atin ing Ibpa anti naman ing Anak.
10 Ninoman ing dateng kekayu, at e na daralan ing Aral a
iti, e ye tatanggapan king bale, at e ya naman pagmananuan :
11 Uling ing magmanana kea, mirarame ya karing keang
dapat a marawak.
12 Antina ning dakal a bague ing isulat ku kekayu, e kn
buring pabalu kekayu king papel ampon tinta : dapot pana-
liganku ing ayan da kayu, at makisabing asbuk, bang ing
kekatang tma miganap.
13 I^g anak ning mepiling babai a kekang kapatad
pagmananuan da ka.
,-^^.
ING KATLU NANG SULAT
NING
APOSTOL SAN JUAN.
KemMrmlan cU pamagmananu. Pamamuri
nang Oayo.
1 I ING matwa king kaluguran a Gayo a kakung lulugnran
•*■ king katutuan !
2 jKaluguran, pagamuamu ku a king sablang bague
misaplala ka ampon kumayap a katawan, nung makananu
yang misapalala ing kekang kaladwa !
3 bina ku ping metula, inyang dinatang la ding kapatad at
nmiye patutu king kekang katutuan, agpang king panlakad
mu king katutuan.
4 Ala kung lalu pang maragul a tula nung e ing damdamn
ka king ding kakung anak lalakad la king katutuan.
5 Kaluguran ika daraptan mu ing tapat a dapat king
sablang daraptan mu karing kapatad, anti naman karing
aliwang balayan ;
6 a deti babye lang patutu king kekang lugud king arapan
na ning Pisamban : a deti nung ituntun mu la king bague a
karampatan king Dios, ika dapat kang mayap :
7 ubng king uli na ning Laguiu, ila meko lang alang kinua
nanuman karing G^ntiles.
8 Dapat ta la ping ampunan deti, bang maguing kasap*
tamu king dapat kmg katutuan.
Surnhung salang Jca/ng Diotre/es. — Pamarmri
kang Demetrio, — Famagm>ananu.
9 Aku sinulat kung mapilan a bague king Iglesia ; dapot i
Di6trefes a lulugud long katasan karing aliwa, e na ke tatang-
gapan.
i i^tx..
602 ni SAN JUAN 1
10 Kiog uli na niti, nung ome ku karin paganaka ka la
ding dapat a daraptan na, a manyabi yang amanung manga-
rawak salang kekami ; at e pa matula kaniti, e no tatanggapan
ding kapatad, at e no tutulutan ding bisang dapat kaniti, at
palualan no king Iglesia.
11 Kaluguran, e mu tutularan in^ marawak, nung e ing
mayap. Ing darapat king mayap, kmg Dios ya ; ing darapat
king marawak, e ne ikit ing DioB.
12 I Demetrio atin yang pamipatutu karing sabla, at kaniti
muring katutoan ; at ikami naman babye keng patuiu ; at ika
balu mu king ing kekeng pamipatutu katutuan.
13 Dakal a bague ing isulat kosa keka, dapot e ku buring
isulat keka king tinta at pluma ;
14 uling panaligan kung akit da kang malagua, at misabi
ka tang asbuk. j Ing kapayapan miabye i^ keka ! Ding
kaluguran pagmamnuan da ka. Eagmananuan mu la ding
kakaluguran Ih^ng karelang laguiu.
-^•!<-
} r ■'rliii J
"^
ING SULAT NA KAUINa MALDA.
NING
APOSTOL SAN JUDAS.
Kamumulm at p(magnmiarm.
1 I JUDAS a alipan nang Jesu-Cristo, at kapatad nang
Santigao, karing meyaus kaluguran king Dios Ibpa at
ingatan dikil kang Jesu-Cristo.
2 \ Kapakaluluan at kapayapan at lugud ing maguingdakal
satia keka^ni !
Laba/n karing makasalanan ampon karing e
tune pantas.
3 Kakung kaluguran, kabang bibili ku ing anggang
pamagmalasakit king pamanyulat ku kekayu tungkul king
kekatangang kaligtasan, mikakailangan kung sinulat keka^ru,
a aralan da kayu king pakilaban ye sang mapilit ing kasalpan-
tayanan a misan mu miabye karing banal.
4 Uling milub lang liim ding mapilan a taung manga-
rawak (a manibat king minuna mitandanan na la dikil lang
kaparusan a iti), a deti lilibyan da king kaibugan ing kalam
ning kekatang Dios, at sasakuil de ing kekatang metung a
Guinu a i Jegu-Oristo.
5 Pagnasan ku ping paganaka kekayu, yarin king akilala
yu ing keganagana king misan, king ing Guinu, inyang aligtas
ne ing l«layan karin Egipto, kaibd.t na linipul no ding e
easalpantaya.
6 Ding angeles man a e ra iningat ing karelang minunang
pangabili, nung e likuan de ing sariU rang tuknangan, iningat
604 SAN JUDAS.
na la king pangasakul a alang angga, lalam ning taralunidu-
man, angga king pamanukiihi king maragul a aldo,
7 Ajitimo ing Sodpma at ing Gomorra, at ding dudad a
pakapatulug karela, makanyan la naman deti, atitina ning
migbabad la king pamakipangalugud, at pamanusig da king
aliwaijf^ laman, mibibili lang antimong.piakitan a mibabata la
king panosa na ning aping alang angga.
8 Makanyan man, deti naman makanyan murin, king
karelaiig pangatudtud, dirinatan de ing laman, at uniisan do
ding kayupayan, at manyabi lang bEilibakan salang kariiig'
pekapun.
9 Dapot ing Areangel Miguel, inyang makilaban ya king
diablo, niakitaltalan ya tungkul king katawan nang Mois^s, e
menga.ngas migdala salang kea metung a ka^ratulan a paraaai-
libak, nung e sinabi na : j Ing Guinu sabyanan na ka !
10 Dapot deti inanyabi lang kalibakan salang king e ra
atatalai^tas, makanyan man ting talagang atatalastas da
antimo ding animales a alang katuliran karing bagUie a deti
magpakasira la.
11 i lvalulu na la ! uling lalakad la king dalan nang Cain,
at daralusung lang alang tarus king kabalatongan nang
Balaam king metung a eablasan at mipaamak la king
kapaoalangsangan nang Cor6.
12 Deti musing la king kekong Pista king lugud pamikapa-
tad, magtaong alang takut at papastulan da ing kaielaiig
sarili ; j lulam a alang danum a daralan na ning angin ;
dutung la king panaun ning dimla alang bunga, inakalad^a
mete^ tneputput angga king wakat ;
13 mabiyung lang alun ning dayatmalat, a bubula ra ing
kaielang sariling dapat a kamarinayan ; batmn lang gagala, a
kareU iniBadia ing pisak na ning daiumdum mangga kmg
mangga I
14 A deti man inulan nong En6c, ning kapitu king bilang
mamlmt kang Adam, ngana : j Oini daratang ya ing Guinu,
kambe no ding keang e mabilang a banal,
15 bang daptan na ing psunanukum karing sabla, at baiig
lupigan ua la ding anggang mangarawak king anggang dapat
a mangarawak a depatan da king karawakan, at ioiag kegana-
SAN JU1>AS. 605
ganang bague a palmurang sinabi ra salang kea, ding makasa-
lanan a mangarawak !
16 Deti mapanlibak la, madalung, a lalakad gugulutan na
ning karelang kelabuaran, at ing asbuk da manyabi yang
amanung palalu, papakit lang galang karing tau king uli na
ning imbut.
17 Dapot ikayu, kaluguran, ganakan yo ding amanung
sinabi rang minuna ding apostoles na ning Guinu tang Jesu-
Gristo :
IS antimo ing sinabi ra kekayu : King katataulian a
panaun lunto la ding mapanyunu, a lumakad la agpang king
karela muring mangarawak a kelabuaran.
19 Deti ilang gagawang pamikakawani, tau la king laman,
a ala karela ing Espiritu.
Aral ab taMlhig pamarmri,
20 Dapot ikayu, kapatad, patibayan yu king kekong kasal-
pantayanan a kabanalan, layun manalangin king Espiritu
santo,
21 Manatili ko king lugud ning Dios, panaligan ing pakalulu
na ning Guinu tang Jesu-Cristo, dildl king bie alang angga.
22 At ding mapilan pangamanuan yu la nung nukakiuiu la,
23 ding aliwa lUgtas yu la kuanan yo king api ; ding aliwa
kalunusan yu la, a makitakut, isakuil yu manggana ing imalan
a makidungis king laman.
24 [ At Itang mayupaya a makaingat kdeayu king panga-
baldug, at bang ayarap na kong alang kapintasan king arapan
na iiing keang ligaya kagum na ning lubus a tula ;
26 king metung mung Dios, Talapagligtas tamu atiu kea
ing ligaya, ing dangalan, at ing pamanyakup at ing upaya,
ngeni at lang kapilan paman ! ; Yanasa I
'«!^a^l
ING APOGALIPSIS 0 ING PISIAG NANG
JESUCEISTO, A BINYE NA
KIMO
APOSTOL SAN JOAN.
Pal-agum at kdbagayan a makapalaman king Ubro.
1 ING piBiag nang Jesucristo, a binye na ning Dios kea,
- baoan^ ipabalu karing keang alipan ding bagoe a siikat
agad raapalyim : at keang pepadala at selese na king pama-
miltaan iia ning keang Angel, kang Juan a alipan na.
2 a Binaksi king amanu ning Dios, at king paniipatutu
nang Jesucristo, king sablang bague ikit na.
3 i Nuan ya ing babasa at ding makiramdam karing araann
niting ula^ at tutuntun karing bague makasulat keti ! uling ing
panaun malapit na.
Pamiain karing pitung Iglesia king Asia
4 I Ju!in karing pitung Iglesia a atiu king Asia : j Kalam a
miabye kekayu, at Kapayapan a manibat Kanitang mabibie, at
mebie, at datang ; at karing pitung Espiritu a atiu king arapan
na ning keang luklukan ;
5 at kaii^ Jesucristo, a ya ing saksing tapat, ing pangane
karing metG, at Pun da ding ari keti sulip ! [ Kanitang lulugui
kekataiuu at iuuas na ing kekatang kasalanan king kea muring
daya,
6 at guewa na katamung ari at saeerdote dikil king Dios at
Ibpa na ; Kea ing kapuryan at ing pamag ari mangga king
kapilan man ! i Anaen !
7 Oini. daratang ya kayabe ning biga, at ding anggang
mata akit de patina detang tinandus kea, at ding anggang
j
APOOALIPSIS 1. 607
dai keti sulip pasitangis langan king ali na. { Makanyan nasa
Yanasa 1
8 Aku ing Ala at ing Omega, ing Kamumnlan at ing
Kapupusan, ing mabibie, at mebie, at datang ya ing May-
upaya kdng sabla.
I Jesus pepakit ya kang Juan karin Patmos. — Utus
a pamipasulat king ikit na, at ipadala ing libru
karing pitung Iglesia king Asia,
9 Aku i Juan, a kekong kapatad, at kekong karame king
kaskupan, at king kaarian at king kapibabatan kang Jesucristo,
karin ku king pulung ausan dang Patmos, king uli na ning
amanu nrag Dios at ing pamipatutu nang Je8us.
10 Aku ati ku king Espintu, misan a aldo Domingo, at
dimdam ku king gugulutan ku ing metung a masikan a siwala
anti ya mo waring pakakak,
11 a sasabyan na : Ing akakit mu, isulat mu king metung
a libro, at ipadala me karing pitung Iglesia : King ]&feso at
karin Smima, at karin^Pergamo, at karin Tiatira, at karin
Sardis at karin Filadelfia at karin Laodieea.
12 At melikid ku bakeng akit ing siwalang manyabi kaku.
At inyang mibalikid ku, menakit kung pitung pagkandilan a
mangangaragul ;
13 at king libutad da ding pagkandilan, ating metung a
katulad ning metung a anak ning tau a makapiblas Inng
imalan a angga king bitis at makababat ya king salu king
metung a babat a guintu.
14 At ing keang buntuk ampon buak maputing anti ing
bulbul nang maputi ning tupa, anti mo ing ulap, at ding
keang mata anti lang lablab ning api,
15 at ding bitis na katulad no ning tansung binuli anti la
mong medalise king metung a bomo; at ing keang siwala
antirao ing biung na ning dakal a danum.
16 At ing gamat nang wanan atin yang pitung batuin ; at
king asbuk na lulual ya ing talibung a adua taram; at ing
keang lupa anti ya mong aldo a kasalukuyan saslag.
17 At inyang ikit ke misubsub kung anti mong mete karing
bitis na ; at ya timpak ne irig gamat nang wanan kaku, sinabi
na : V j E ka tatakut ! aku ing Kamumulan at Kawakasan,
608 " APOGAIilPSIS 14 2.
18 at iog Mabibie at aka mete ku, at dni aku mabie kn
angga king mangga ; at atila kaku ding susi ning kainatayan
at ning kutkutan.
19 Isulat mo pin ding kabagayan a ikit mu, at ding
kabagayan ngeni, at ing mapalyari kaibat da deti ;
20 ing kabaldugan da ding pitung batuih a ikit mu king
kakung wanan, at ding pitung pagkandilan a guintu. Ding
pitung batuin ila ding angeles da ding pitung Iglesia ; at ding
pitung pagkandilan, ila ding pitung Iglesia.
GAPITULO II.
Sulat karing pitung Iglesia Mng Asia,—
Mumunang sulat: king Iglesia
king ^feso.
O KING ingel ning Iglesia karin ;6feso, isulat mu : Ding
bague a deti sasabyan na ning maki atin karing pitung
batuin king wanan nang gamat, itang lalakad king libutad
da ding pitung pagkandilan a guintu :
2 Aku akikilala ku ing kekang dapat, at ing kekang
kapagalan, at ing kapibabatan mu ; at e ka makapibata karing
mangarawak at sinubuk mu ia ding magkakanuariiig apostol,
dapot ali la, at ikit mong malaram la ;
3 at atin kang kapibaba^ian, at migkasakit ka king uli na
ning kakung laguiu, at e ka mepagal.
4 Dapot atin kung laban keka, a pepaburen mu ing
mumuna mung lugud.
5 Inya gan^kan mu, nung nu ka mebaldug, a^ sumisi ka»
at gawan mu ing mumuna mung dapat; king aliwang
paralan, ume ku kekang agad, at ilako ke ing pagkandiiaa
king keang pangabilian, subali nung sumisi ka.
6 Dapot ika atin ka kaniti, a sasakuil mu ing dapat da ding
Nieolaitas, a iti aku man sasakuii ku.
7 j Ing makipanamdam, makiramdam ya king sasabyan na
ning Espiritu karing Iglesia! Ing magwagui, pakanan ke
king dutung ning kabiayan a atiu king libutad na ning
Paraiso ning Dios.
APOGALTPSTS 2. 609
Kaduang sulat: king Iglesia king Smirna.
8 At king dngel ning Tglesia king Smima isulat mu:
Detiog bague sasabyan na ning Mumuna at ning Kawakasan,
a mete at sinubling mebie :
9 Aku akikilala ku ing kekang dapat, e^ ing kekang lungkut
at ing kekang kakaluluan, (dapot ika milbandi ka), at ing
kapuBungan da ding sasabi king ila Judios la, at ali la, nung
e bagkus metung lang sinagoga nang Satands.
10 £ mo pitatakutan ding bague a pibatan mu. Oini, ing
diablo yugse no ding mapikn kekayu king sukulan, bakong
masobuk: ; at mika atin kong kasakitan apulung aldo. Mana-
tili kang tapat angga king kamatayan, at aku ibie ke keka ing
eorona na uing kabiayau.
11. I Ing makipanamdam, makiraimdam ya king sasabyan
na ning Espiritu karing Iglesial Itang magwagui e ya
numanu king kaduang kamatayan.
Katlung sulat : king Iglesia king Pergamo.
12 At king ingel ning Iglesia king Pergamo isulat mu:
Deting bague sasabyan na ning maki matalas a talibung a
adua taram :
13 Aku akikilala ku ing kekang dapat, at nung nu ka
manuknangan, nung nu ya karin ing luklukan nang Satanas ;
at ingatan mu ing laguiu ku, at e mu pepayalian ing paman-
yalpant<aya kako, aguiang karing aldo nang Antipas a tapat
kung saksi, raete ya king libutad yu, a nung nu ya ma-
nuknangan i Satands.
14 Dapot atin kung mapilan bague laban keka : uling atin
ka kean a mimingat king aral nang Balaam, a iti tiru ne i
Balae bang mibiling katatakiran king arapan da ding anak
nang Israel, bang mangan king midadaun king ain karing
anitu, at pamipaliwas.
15 Makanyan mu naman atin kang mapilan a mimingat
king makanyan mu ring bague a tuturu ra ding Nieolaitas,
j bague a sasakuil ku !
16 Sumisi ka pin ; uling nung ali, datang kung agad keka
at raakipamuk kung laban karela king talibung ning kakung
asbuk.
17 |Ing makipanamdam, makiramdam ya kiug sasabyan
610 . APOGALIPSIS 2.
na ning BBpirita karing Igleria ! Ing magwagni pakanan ke
king manaug makasinup ; at dinan keng metung a malating
batung maputi, at kaniting batu makasulat ing metung a
laguiung bayu, a ninaman alang makibalu, nung e itang
tatanggap.
Eapat (^^tdat : king Iglesia hhig Tiatira.
18 At king fingel ning Iglesia king Tiatira isulat mu :
Deting bague sasabyan na ning Anak ning Dios, a iti atin ya
karing mata a antimong lablab ning api, at ding bitis na
makatulad la king tansung binuli :
19 Aku akikilala ku ing kekang dapat, at ing lugud mu, at
kasalpantayanan, at suyu at ing kapibabatan mu; at ding
dapat muDg tauli maiguit la king minuna.
20 Dapot atin kung laban keka : paintulutan me ing ba-
baing Jezabel, a ngana manula ya at ya tuturu ya king
balayan ku, a magkamit pamipaliwas, at mangan king
miayain karing anitu.
21 At dininan keng panaun king bayang sumisi ; at ya e
mebisang sinisi karing keang pamipaliwas.
22 Oini, kaku yang ibili king metung a pagkeran, at ding
magkamit paliwas kea, king maragul a kasakitan, subali mu
nung pasisisi la king dapat da.
23 At patayan ku la ding anak na king salut ; at akilala ra
ding Iglesia king aku Itang sasaliksik king ialung masalikut a
kaisipan at karing pusu ; at ibye ku ing king balang metung
kekayu agpang king depatan na.
24 Dapot kekayu sasabyan ku at karing aliwang atiu kean
Tiatira, karing anggang e tatanggap king aral a iti, a e ro
akikilala ding bague a mangalalam nang Satan&s (anti ing
sasabyan da) : Aku e ku mibiling aliwa pang pusan kekayu.
25 Makanyan man ing atiu kekayu, ingatan yung matibe
anggang aku datang ku.
26 At itang magwagui at misimpan king dapat ku angga
king kapupusan, dinan keng kayupayan karing naeion ;
27 (at magbuntuk ya karela ing tukud a bakal ; antimo ing
pam^nyunut na ning gagawang sarung gabun karing sara ;)
aku makanyan mu namang tinggap ku kang Ibpa ku ;
28 at ibye ke k^ ing tala king monag.
APOGALIPSIS 2 & 3. 611
29 ilng maldpanamdam, makiramdam ya king sasabyan
na ning Espiritu karing Iglesia I
Kalimemg sulat : King Iglesia hing Sardis.
Q AT king Sngel ning Iglesia karin Sardis, isulat mu:
^ Deting bague sasabyan na ning maki pitung Espiritu
ning Dioa, at ding pitung batuin : Aku akikilala ku ing dapat
mu, a atin kang laguiu lang ika mabie ka, at ika mete ka.
2 Lumame ka at pakatibayan mu ing bague makatagan a
malapit king pangamate ; uling e ko ikit ding dapat mung
tune king arapan na ning Dios ku.
3 Ganakan rau pin, nung makananu mung tinggap at
dimdam ; at isimpan mu at sumisi ka. At nung e ka lumame
datangan da kang anting mapanako, at e mu abalu nung
nanung.oras datangan da ka.
4 Makanyan.man atin kang mapilan laguiu karin Sardis a
e ra dininan musing ing imalan da ; at abe kong lumakad
makaimalan maputi ; uling katampatan la.
5 Ing magwagui, iti misuluran yang makanyan king imalan
a maputi ; at e ke patdan ing laguiu na king libru ning
kabiayan, nung e ipasiag ku ing laguiu na king arapan nang
Ibp^ ku, at king arapan da ding keang banal a angeles.
' 6 jlng maki panamdam, makiramdam ya king sasabyan
na ning Espiritu karing Iglesia t
Kanam a sulat : king Iglesia king Filadel/ia.
7 At king dngel ning Iglesia king Filadelfia, isulat mu:
Deting bague sasabyan na ning banal, a mapamye patutu,
nitang maki atin king susi nang David, a bubuklat, at
ninuman e ne akabat, at mikakabat, a ninuman e ne abuklat :
8 Aku akikilala ku ing dapat mu ; oini, binili ke king arapan
ma ing metung a pasbul a makabuklat, kaniti ninuman alang
makakabat ; uUng atin kang ditak a kayupayan, at sinimpan
mu ing amanu ku, at e mu lingad ing laguiu ku.
9 Oini aku babie ko king Sinagoga nang Satanas, detang
sasabi king ila Judius la, at ali la, nung e maglaram la : oini
aku daptan kung ume la ken at pasisiklaud la karing bitis mu,
at abalu ra king aku liguran da ka.
10 Pablasang sinimpsm mu ing amanu ning kakong kapi-
612 APOGALIPSIS 8.
babatan, aku naman ingatan da ka king orfibs ning snbnk a
datang king mabilug a yatu, talang masubuk ding manuknan-
gan king gabun
11 Aku datang kung agad ; ingatan mung matibe ing atin
keka, bang ninu man e ne akua ing kekang eorona.
12 Ing magwagui, aku gawan keng asias ning pisamban
ning kakung Dios, at e ne lual karin ; at isulat ke kea ing
laguiu ning kakung Dios, at ing laguiu na ning eiudad ning
kakung Dios, ing Bayung Jerusalem, a iti manibatan banua
ning kakung Dios, at ing laguiu ku muring bayu.
18 jlng makipanamdam, makiramdam ya king sasab^ran
na ning Espiritu karing Iglesia !
Kapitung sulat: hing Iglesia king Laodieea.
14 At king Sngel ning Iglesia king Laodieea, isulat mu:
Deting bague sasabyan na ning Yanasa, ing Saksing tapat at
katutuan, ing kamumulan king pamaglalang ning Dios :
15 Aku akikilala ku ing kekang dapat, king e ka marimla
at e ka mapali. Ing buri ku king ika dimla ka 6 mikapali.
16 Inyapin antining maligamgam ka, at e ka mapali at e
ka marimla, aku isuka ra ka king kakung asbuk.
17 UUng ika sasabyan nlu: Aku mabandi ku, at ala na
kung kailangan nanuman, at e mu balung king ika mura ka,
at pakakalulu, at maluka, at bulag at lubas ;
18 aku iyusuk ku keka king sali ka king kakung guinta a
medalise king api, bakang maguing mabandi; at imalan a
maputi, bang isulud mu, at e mibulalag ing kamarinayan king
kalubasan mu; at panulung mata bang ipulis mu karing
kekang mata, bakang manakit.
19 Aku ding anggang luluguran ku sasabyanan ku la at
parusan ; ika magkapilit ka pin at sumisi.
20 Oini, ati ku makatalakad king pasbul, at mamaus ku ;
nung ninuman pakiramdaman na ing siwala ku at ibuklat ne
ing pasbul, lumub ku kea, at maki apun kung kasulu na at ya
kanaku.
21 Ing magwagui aku paintulutan keng makiluMukan
kanaku king loknakung luklukan, makanyan mu naman aka
migwagui ku, at mekiluklukan ku kang Ibpa ku Idng keang
Inklukan,
APOGALIPSIS S & 4. 613
22 j Ing makipanaindam, makiramdam ya king sasabyan
na ning ^^piritu karing Iglesia !
Taguimpan hing luklukan ning dan-galan ning Dios;
ding aduatig pulu at apat a makatua at
ding apat a animales.
A KAIBAT na niti linawe ku, at oini ing metung a pasbnl
-'- makabuldat karin banua, at ing mumtmang siwala a
kakung dimdam, antimo ing king pakakak, king metung yang
makisabi kanaku, ngana : j Manik ka keni ; at ipakit ku keka
ing anggang mapalyari king paintungul I
2 Kaniti murin migbili ku king Espiritu: at oini metung
.yang luklukan, makabili banua, at babo na ning luklukan
' ating Metung a makalukluk.
3 At ing makalukluk, ing keang wangis makatulad king
metung a batung jaspe at metung a sardio ; at ating metung
a pinanari a makapaliguid king luklukan, katulad ne ning
esraeralda. 4^
4 At king makapatulug king luklukan ating uduang pulu
at apat a luklukan, at babo ra ding luklukan makalulduk la
ding aduang pulu at apat a makatua makapiblas imalan a
maputi ; at babo ning buntuk da makaputung la ding koronang
gaintu.
6 At king luklukan lulual ing kildap,. at siwala, at duldul :
at ating pitung pagsuluguian a maki aping milalablab king
arapan na ning luklukan, deti ila ding pitung Slspiritu ning
Dios.
6 At king arapan na ning luklukan ating metung a dayat
malat a bubug, a katulad ning salamin ; at king libutad na
ning luklukan, at king makapatulug king luklukan, ating apat
a animal a mabie, mitmu lang mata king arap at king
gulut.
7 At ing mumunang animal lulupa ya king metung a
leon ; at ing kaduang animal lulupa ya king metung a bieeru ;
ing katlung animal atin yang lupa a anting tau ; at ing kapat
a animal makalupa ya king aguilang susulapo.
8 At ding apat a animal a mabie, balang metung karela
maki anam lang pakpak, mitmu lang mata king makapatulug
ampon king atiu kilub ; at e la patugut king aldo at king bengi
614 APOGALIPSIS 4 & 5.
a manyabi: Banal, bana), banal ya ing Guinung Dios a
Mayupaya king sabla, a mebie at mabibie at datang.
9 At kabang ding animal a mabie babie lang parangal at
puri at pamipasalamat king makalukluk king babo na ning
luklukan, king mabibie mangga king mangga,
10 ding aduang pulu at apat a makatua magsakab la king
arap na Nitang makalukluk babo ning luklukan, at sasamba
la Kanitang mabibie mangga king mangga, at yugse ro ding
karelang korona king arapan na ning luklukan, sasabyan
da:
11 iKarampatan ka, Guinu mi at Dios mi, a tanggapan
mu ing dangalan at ing kapurian at ing kayupayan ; uUng ika
lelangan mu ing sablang bague, at king kaburian mu ila atilu
at melalang la I
Ing librung ating tatah karing pitung tatak,
king ing eordero ya mu ing
karampatan muklat
>
K AT ikit ke king wanan na Nitang makalukluk king babo
^ ning luklukan, ing metung a libru a ating sulat lalub at
lual, at makakabat yang matalik karing pitung tatak.
2 At ikit ke ing metung a angel a mayupaya, a kukulait
king maragul a siwala : ^ Ninu ing karampatan muklat king
libro at kalag karing tatak ?
3 At ninoman l^rin banua, aguiang king babo na ning
gabun, at king lalam na ning gabun, alang makabuklat king
Iibro, at makalawe.
4 At aku kikiak kung bina, uling e ya menakit metung man
a karampatan muklat king libro at makalawe.
5 At sasabyan na kanaku ning metung karing makatua :
j E ka kikiak 1 oini, ing Leon king dai nang Jud&, king Uyat
nang Dayid, migwagui ya bang muklat ting libro, at bang
kalag karing pitung tatak.
6 At ikit keng makatalakad king libutad ning luklukan, at
ding apat a animal a mabie, at ding makatua, ing metung a
Gordero, anti ya mong pete; a iti atin yang pitung ss^ at
pitung mata, a ila ding pitu nang Espiritu ning DioB a mipabal
kiog mabilug a yatu ;
APOGALIPBIS 5 & 6. 615
7 at linapit ya at kinua ne ing libro king gamat nang
wanan Nitang ma kalukluk king babo na ning luldukan.
8 At inyang akua na ne ing libro, ding apat a animal a
mabie at ding aduaug pulu at apat a makatua, migsakab la
king arapan na ning Gordero, at balang metung karela atin
yang alpa, ampon tasang guintu a eoitmung ineienso iti ya ing
panalangin ding banal.
9 At dadalit lang metung a bayung dalit, ngara :
] Karampatan kang kuma king Ubro,
at muklat karing keang tatak ;
uling pete ra ka,
at seli mo king Dios
king daya mung sarili,
ding anggang dai, at amanu, at balayan, at naci6n ;
10 At guewa mu la king kekaming Dios arian at saoerdotes ;
at mag ari la king babo ning gabun I
11 At lalawe ku, dimdam ku ing siwala ding dakal a
angeles king makapatulug king luklukan at ding animal a
mabie at ding makatua ; at ing bilang da deti laksang laksa
at yutang yuta ;
12 at deti manyabi lang maragul a siwala : j Earampatan
ya ing Oordero a pete ra, a tanggapan na ing upaya, at piban-
dian, at ing kabiasnan, at ing sikanan, at ing puri at ing
dangalan at ing bendieion !
13 At king sablang bague a melalang a atiu banua, at king
babo na ning gabun, at king lalam na ning gabun, at ba1x>
ning dayat malat, at ding sablang bague a atiu b9brela, dimdam
kong sasabi : \ Bendieion, at puri at dangalan at pamanya-
kup king makalukluk king luklukan, at king Gordero, mangga
king mangga. Yanasa I
14 At ding apat a animal a mabie sasabyan da : | Yanasa !
At ding makatua migsakab la at sinamba.
Pamamuklat karing mumunang anam a tatak.
fl AT ikit ku inyang ing Gordero biklat ne ing mumuna
^ karing pitung tatak ; at dimdam ku king mumuna karing
^pat a animal a mabie, a manyabing antimo ing siwalang
duldul : Ume ka keni.
616 APOGALTPSIS 6.
2 At linawe ku, at oini ing metung a kabayung maputi ; at
itang makalukluk babo na magdala yang pana, at mirinan
yang metung a eorona ; at raeko yang migwagui, at bang
magtagumpe.
3 At inyang biklat ne ing kaduang tatak, dimdam ke ing
kaduang animal a mabie a «asabyan na : Ume ka keni.
4 At linual ya ing aliwang kabayung malutu : at ing maka-
lukluk babo na niti, mipagkaluban yang milako keti sulip king
kapayapan, balang mipapatayan ing metung at metung ; at
mirinan yang metung a raaragul a talibung.
5 At inyang biklat ne ing katlung tatak dimdam ke king
katlung animal a mabie a ngana : Ume ka keni. At linawe
ku, at oini ing metung a kabayung matuling ; at ing maka-
lukluk babo na ating metung a timbangan a atiu king gamat
na.
6 At dinamdam kung metung a siwala libutad da ding apat
a aniinal a mabie, a ngana : Aduang takal a trigu king
metung a denario, at anam a takal a eebada king metung a
denario, at e mu ipanganyaya ing laru at ing alak.
7 At inyang biklat ne ing kapat a tatak dimdam ku ing
siwala ning kapat a animal a mabie, a ngana : Ume ka
keni.
8 At linawe ku, at oini ing metung a kabayung maputla
at itang makalukluk babo na mayayaus yang Kamatayan ; at
ing yatu ra ding mete tutuki ya king tauli na. At deti mipag-
kaiuban lang kayupayan dikil king kapat nang dake ning
yatu, bang makapakamate king sandata, at king danup, at
king salut, at karing mabagsik a animales keti king labuad.
9 At inyang biklat ne ing kalimang tatak, ikit ko lalam
ning altar ding kaladua ra detang mengamate king uli ning
amanu ning Dios, at king uli na ning karelang pamipatutu :
10 at gugulisak la king maragul a siwala : ^ Angga kapi-
lan, oh Guinu, ing tapat at katutuan, e mu ukuman at yablas
ing kekaming daya karing manuknangan king labuad ?
11 At mirinan lang balang metung karela naetung a imalan
a maputi ; at karela sinabi na king paiuawa la pang ditak a
panaun, kabang e miganap ing bilang da munaman ding
APOGALIPSIS 6 4 7. 617
kayabe rang alipan, at diog kapatad da, a paten da naman,
a anti ila.
12 At ikit ku inyang biklat ne ing kanam a tatak, at milyari
ing metung a maragul a ayun, at ing aldo raetuling ya anti-
mong magaspang a imalan a buak at ing bulan meguing anti
yang daya,
13 at ding batuin king banua m^baldug la king gabun,
antimo ing biguera maMuguis la ding keang higos, a e pa
malulut, nung sasapulan no ning angin a masikan.
14 At ing banua mekimut ya anting metung a librung
mengalulun, at ding balang bunduk ampon pulu mengakimut
la karing kakarinan da.
15 At ding arian king yatu, at ding anak ding ari, at
pekapun, at ding mabandi, at ding mayupaya, at ding
anggang alipan, at timawa, pesisalikut la karing lukib at
karing batu karing bunduk ;
16 at sinabi ra karing bunduk at karing batu : Manga-
baldug ko kekami, at ipampan yu kami king panlalawe na
Nitang makalukluk babo ning luklukan, at king mua na ning
Gordero ;
17 uling dinatang na ing marangal a aldo ning keang mua,
at ^ ninung malyaring mitalakad ?
Ding Israelitas a tapat a mahaligtas karing
panganib a miririkiL
y AT kaibat na niti, ikit ko ding apat a ^ngel a makatalakad
' king apat nang suluk ning labuad, kakawatan da ing apat
nang angin ning labuad, bang e tumiup king labuad o king
dayat malat o karing nanumang dutung.
2 At ikit ke ing aliwang angel a mumukiat king aslagan na
ning aldo, daralan ne ing tatak na ning Dios a mabie ; at
guilisak nang maragul a siwala karing apat a angel k mirinan
upayang manganyaya king gabun at king dayat malat,
3 ngana : ] E yu ipanganyaya ing labuad, aguiang ing
dayat malat, aguiang ding dutung, kabang e mi la atatakan
king kanuan ding alipan na ning kekatang Dios !
4c At dimdam ku ing bilang da ding mitatakan, a dinalan
618 APOOAIilPSIS 7.
apat apulu at apat a libung mitatakan kariDg anggang dai
ding anak nang Israel.
5 King dai nang Jud& mitatakan la ding kbing aduang
.libu;
king dai nang Euben labi lang aduang libu ; t
king dai nang Gad, labi lang aduang libu ;
6 king dai nang Aser, labi lang aduang libu ;
king dai nang Neftali, labi lang aduang liba ;
king dai nang Manases, labi lang aduang libu ;
7 king dai nang Simeon, labi lang aduang 4ibu ;
king dai nang Leviy labi lang aduang libu ;
king dai nang Isaear, labi lang aduang libu ;
8 king dai nang Zabuldn, labi lang aduang libu ;
king dai nang Jos5, labi lang aduang libu ;
king da^ nang Benjamin labi lang aduang libu ding
mite.takan.
Panaguimpan karing martir a atiu hing ligaya.
9 Kaibat na niti, linawe ku, at oini ing metung a kekaldan
ding tau a ninuman e no abilang, migmula karing miaaUwang
naeion at dai, at balayan, at amanu, makatalakEbd k arapan
na ning luklukan, at king arapan na ning Gordero, makapibias
lang imalan a maputi at atin lang pabna karing giimat da ;
10 at kukulisak da king maragul a siwala, iif^Rra : j Ing
pangakabus king kekaming Dios a atiu makalukluk kiiig
luklukan, at king Gordero !
11 At ding anggang dngeles makatalakad la king maka-
patulug ning luklukan at karing makatua, at karing apat a
animal a mabie ; at migsakab langan king arapan oa uing
luklukan, at simban de ing Dios,
12 ngara : j Yanasa ! j Bendieion, at dangalan, at kabias-
nan, at pamipasalamat, at kapurian, at kayupayan at sikanan
king kekaming Dios angga kdng mangga. Yanasa [
13 At mekibat ya ing metung karing makatua sasabyan na
kaku : Deting makapiblas imalan a maputi, i ninu ila, ac
nung nu la menibatan ?
14 At aku dnabi ku kea : Guinu, ika balu mu. At ya
sinabi na kaku : Deti ila ding lulual king maragul a kasa-
APOOALIPSIS 7 & 8. 619
kitan, at pinipi ra ing karelang imalan, at pitian da king daya
na ning Oordeio.
15 Nung inya ila atilu king arapan na ning luklukan ning
Dios, at susuyuan de king aldo at bengi king keang pisamban ;
at itang makalukluk king babo na ning luklukan iladlad ne
babo ra ing keang tabernaeulo.
16 E no dumanup at e no kumau ; at e na no sugatan ning
aldo, at aguiang nanumang pali :
17 uling ing Gorderong atiu libutad ning luklukan pastulan
na la, at tukian na la karing sibul ning danum ning kabiayan ;
at pulisan na ning Dios ing anggang lua ra ding mata ra.
Pamamukhit hing kapitung tatak. Pitung angel a
makipitung pakakak. Ding apat a
mumunang pakakak.
O AT inyang biklat ne ing kapitung tatak, migtaimik
^ banua king lub ning kapitnang oras.
2 At ikit ko ding pitung angeles a makatalakad arap ning
Dios ; dininan na lang pitung pakakak.
3 At dinatang ya ing metung a angel at tinalakad ya king
siping ning altar, tatalan yang metung a ineensariung guintu ;
at dininan neng dakal a ineienso, bang idagdag na king pana-
langin da ding anggang banal king babo na ning altar a
guintu, a atiu ^ng arapan na ning luklukan.
4 At ing asuk ning ineienso miabe king panalangin da ding
banal, minukyat manibat king gamat ning angel angga king
arapan na ning Dios.
5 At kinua ne ning angel ing ineensario, at kitmuan ne
king api na ning altar, inugse ne king gabun : at milyaring
dulaul, at siwala, at kildap ampon metung a ayun.
6 At ding pitung angeles a tatalan pitung pakakak pesiadya
la barong tiupan.
7 At ing mumuna pepakatnian ne ing pakakak : at mil-
yaring lipat at api makisamut daya ; at inugse ra king gabun :
at ing katlung dake king gabun mesilab, at ing katlung dake
karing dutung mengasilab la, at meduluk ing anggang dikut
a saguiwa.
8 At ing kaduang dngel tinyup ne iug pakakak : at milya-
620
APOOALIPSIS 8 & 9.
riug anting metung a maragul a bunduk niitatan king ap!»
miugse ya king dayat malat ; at ing katlung dake ning dayat
m&lat miliaring daya ;
9 at mete la ding katlung dake karing melalang a atiu king
dayat nialat, a makibie ; at ding katlung dake katiog sasakeu
mesira. la.
10 At ing katlung angel tinyup ne ing pakakalt : at niebal-
dug yang ibit banua ing metung a maragul a bEituin, niitatau
aniing Eukgui ; at mebaldug king katlung dake ra ding ilug at
karing sibul ning danum :
11 at ing lagiu ning batuin Ajenjo ; at ing katlung dake
ning dauuman milyaring ajenjo ; at dakal lang taung menga-
miitG king nli na ning danum, uling mepait.
12 At ing kapat a angel tinyup ne ing pakakak ; at raepisi
ya ing katlu nang dake ning aldo, at ing katlu nang dake
ning bulan, at ing katlu rang dake ding batuin ; balang da-
luuidum ding katlu rang dake, at bang ing aldo e sunlag ing
katlu natig dake, makanyan mu naman ing bengi.
13 At ildt ke at dimdam ing metung a aguila a susulapo
king kapitna ning banua, a sasabyan nang mamgul a aiwala :
j Ay, ay» ay karetang manuknangan king labuad, Idng uli ra
diiig aliwa pang siwala ra ding pakakak, a tigtigan da dieg
atla pang angdeB !
Ing halimang pakaleak, 6 ing m/umunang / Ay !
Q AT ing kalimang angel tinyup ne ing pakakak : at ikit ke
^ ing raetung a batuin a mebaldug ibat banua angga king
gabun ; at miabye ya kea ing susi ning talaga ning kalalaman.
2 At biklat ne ing talaga ning kalalaman ; at menik ing
asuk ning talaga, antimo ing asuk ning metung a maragul a
boreo ; at meralumdum la ing aldo ila ning angin, uli niug
asuli ki]ig tulaga.
3 At king asuk linual la ding durun king labuad, at dininan
nong upaya anti ing upaya ra ding alakdan keti king yatu,
4 At mintus karela king e ra panganiaya ing dikat king
gabun, aguiang kaisanu maifg saguiway agmaog nanumang
i
APOOALIPSIS 9. 621
dutaug, nung e bukud mu kaietang taung alang tatak king
Dio^ l^ng karelang kanuan.
5 At mipaintulut kaiela king e ro papaten^ nung e pasaki-*
tan da lang limang bulan ; at ing pasaldt da antimo ing
psunipasakit ning alakdan nung sugatan ne ing tau.
6 At karing aldo a deta ding tau panintunan da ing kama-
tayan, at e ra akit ; at pagnassm dang mate, at ing kamatayan
tamakaa karela.
7 At ing aske dmg durun, katulad do ding kabayung
misadya dikil king pamipamuk ; at karing bUntuk da metung
^ anti mong korona kalupa ning guintu ; at ding lupa ra anti
ing lupa ding tau.
8 At atin lang buak auti ding buak ding babai ; at ding
ipan da anti la mo ding ipan ding ledn.
9 At makibaluti lang anti mong baluiing bakal;; at ing
biung ding karelang pakpak antimo ing biung da ding karro
at ding dakal a kabayu a sasagasa king pamipamuk.
10 At atin lang iki a kalupa ra ding iki ra ding alakdan, ai
atin lang tibu ; at king iki ra atiu karin ing karelang kayupa-
yan a pasakit karing tau king lub ning limang bulan.
11 At makimetung lang pekaari king kasarilinan da, ing
angel ning talaga ning kalalaman : ing laguiu na king hebreo
Ateiddon, at king griego atin yang laguiu ApoIySn.
12 Ing mumunang jay! milabas ne; at oini tuki la pa
(ling aduang ay.
Ing kanam a pakakak, 6 ing kaduang i Ay t
13 At ing kanam a angel tinyup ne ing pakakak : at meka-
ramdam kung metung a siwala karing sagu ning altar a
guintu, a atiu king arap ning Dios,
14 a sasabyan na king kamam a angel a makipakakak :
Kalagan mo ding apat a ^ngeles a makagapus king siping na
ning maragul a ilug Eufrates.
15 At kelagan da la ding apat a Sngeles, a misadya dikil
king boi:as, at aldo, at bulan, at banua king barong paten
^ing katlu rang dake ding tau.
16 At ing bilang da ding makipamuk a sasake kabayu adua
lang dalan a yuta : aku dimdam ku ing bilang da.
17 At makanyan kong ikit ding kabayu king taguimpan ;
622 APOOALTPSIS 9 & 10.
^t ding pakalaUuk babo ra makibaluti lang api, at jacinto
ampon asufre; at ding buntuk ding kabayu anti la ding
buntuk da ding Ie6n ; at king asbuk da lulual ing api at asuk
ampon a8ufre.
18 King uli ra deting atlung batbat mete la ding katlu rang
dake ding tau ; king uli ning api at asuk at asufre a lulual
king asbuk da.
19 Uling ing upaya ra ding kabayu atiu king karelang
asbuk, at karing iki ra ; liling ding iki ra kalupa ro ding
ubingan, at makibuntuk la ; at deti ilang panampalasan da.
20 At ding mitagan karing tau, ding e mete kaniting hat-
bat, e la pesisisi king depatan da ding karelang gamat, bang
lakuan da ing pamanyamba karing demonios, karing anitung
guintu, at pilak, at tansu, at batu, at dutung; a deti e la
malyaring makakit, at makaramdam, at lumakad ;
21 anti mu naman e la pesisisi king pamakamate ra, agui-
ang king karelang pamaganitu, aguiang king karelang maki-
pangalugud aguiang king karelang pamanako.
Ing librong menihataii hanua a lalaTda'kan nang Juan.
1 A AT ikit ke ing metung a angel a mayupaya a kukuldas
.LV/ jj^g^|. i^anua miimalan king metung a biga; at ating
metung a pinanari atiu babo nang buntuk ; at ing keang lupa
anti ya mo ing aldo, at ding keang bitis anti lang asias a api :
2 at king keang gamat atin yang metung a malating
librong makabuklat : at ing bitis nang wanan tikbang ne babo
ning dayat malat, at ing kaili babo ning labuad ;
8 at kinulisak yang maragul a siwala, ^ntimong le6D a
bubungil ; at inyang mekakulisak ne, ding siwala nang pitung
duldul minyabi la.
4 At inyang mekapanyabi na la ding pitung duldul, aku
isulat ku sana, inyang dimdam ku ing metung a siwalang
ibat banua, a sasabyan na ; Tatakan mo ding bague a sinabi
ta ding pitung duldul, at e mu susulat.
- 6 At ing angel a ikit kung makatalakad babo ning dayat
malat at ning labuad, telakad ne ing gamat nang wanan
banua,
%^ 6 at sinumpa y& Kanitang mabibie angga king kapilan
i^''- pmn, a linalang king banua at king sablang atiu kea, at king
NJ
APOGALIPSIS 10 & 11. 623
gabun ampon ing sablang atiu kea, at king dayatmalat
ampon king sablang atiu kea, a e na magluat ;
7 nung e karing aldo na ning siwala ning kapitung dngel,
nung malapit na neng tiupan ing pakakak, nung makanyan
meari na ing misterio na ning Dios ; dikil king mayap a balitii
a selese na karing manulang alipan na.
8 At ing siwalang dimdam ku banua, minyabi yang pasibayu
kaku, ngana : Lumakad ka, kuanan me ing librung maka*
baklat a atiu king gamat ning angel a makatalakad babo ning
dayat malat at ning labuad.
9 At aku mine ka king angel, sinabi ku kea king ibie ne
kaku ing malating libro. At ya sinabi na kaku : ] Euanan
me at kanan me! at ya dinan na kang pait king atian, dapot
king kekang asbuk malyari yang mayumu anti ing pulut.
10 At kinua ke ing malating libru king gamat ning angel,
at pengan ke ; king asbuk ku mayumu yang anti ing pulut ; at
inyang apangan ku ne, mepait ku atian.
11 At sinabi na kaku : Kailangan king ika pasibayu kang
manula karing dakal a balayan, at naci6n, at amanu ampon
arian.
Ding aduang saksi
"1 1 AT miabye ya kaku ing kawayan kalupa na ning panyu-
. -*" kad, sinabi na kaku : Talakad ka at sukdan me ing
pisamban na ning Dios, at ing altar, at ding sasamba karin.
2 Dapot ing patiung atiu lual paburean me, at e me susuk-
dan ; uling miabie ya karing gentiles, at ila dalpakan de ing
"Santa Giudad apat apulu at aduang bulan.
3 At aku dinan kong kayupayan ding aduang saksi ku, a
ila manula la king lub ning Iibu at aduang daianji<r.anam
apulung aldo, makaimalan lang suput.
4 Deti ila ding aduang .oliya, at ding aduang mangangaragul
a pagkandilan, a atiu king arapan na ning Guinu ning mabilug
a labuad.
5 At nung ninuman pagnasan dong panasakitan, api ing
lulual karing asbuk da, at lalaklakan do ding salang da ; at
nung ninuman pagpilitan nong panasakitan, kailangan king
mate ya king anti kaniting paralan.
624 APOGALIPSIS 11.
6 Deti makiupaya lang mikabat IdDg banna, bang e muian
king aldo ning karelang pamanula ; at atin lang upaya king
danam, bang apapalyarian dang daya, at bang apanganyaya
ra ing labuad lang anggang miayaliwang batbtt kapilan man
ft bori ra.
7 At nung mayari na ing karelang pamipatutu, ing animal
a manik ibat king kalalaman makipamuk yang salang karela,
at asanl na la at pamaten.
8 At ding bangke ra mikalat la king plasa na ning maragtU
a eiudad, a king espiritu mipalaguiwan Sodoma, at EgiptOi a
nung nu ya naman mipaku ing karelang Guinu.
9 At karing balayan at amanu at naeiones albayan da la
ding bangke ra atlung aldo at kapitna, at e ra ipaintulut king
ding bangke ra mikutkut la.
10 At ding manuknangan babo ning labuad ma^ya la
karela, at gawa lang pikatulan ; at mipamaralan lang kmak
ing metung at metung karela; uling deting aduang manula
pepasakitan da la ding manuknangan king labuad.
11 At kalabas na ning atlung aldo at kapitna ing espiritu
ning bie a tubud ning Dios, linub ya karela, at tinalakad la :
at mirinan lang maragul a takut ding m^akit karela.
12 At mekaramdam lang metung a siwalang maragul a
ibat banua, a sasabyan na karela : Manik ko keni. At
minukiat la banua king metung a biga, at ding salang da
akakit da la.
13 At kanitang oras a ita milyari ing masikan a ayun, at
melasak ing kapidu nang dake ning eiudad, at mete la king
ayun ding pitung libu katau ; at ding aliwa mengatakt^aa la,
at minye lang kapuryan king Dios banua.
14 liig kaduang jay! milabas ne;oini ing katlung {ayl
daratang yang marapal.
Ing ka^tung pdkakdk.
15 At ing kapitung ^ngel tinyup ne ing pakakak : at mU
yari ing mangangaragul a siwala karin banua, a ngara : Ing
kaarian keti king yatu, milyari lang kaarian na ning kekatang
Guinu, at ning keang Girntn : at ya magari ya angga Idng
mangga.
APOGALIPSIS 11 & 12. 625
16 At ding aduang pulu at apat a makatuang makalukluk
king babo ra ding luklukan king arapan na ning Dios, migsa-
kab la at simban de ing Dios,
17 ngara : j Babie mi keka ing pamipasalamat, oh Guinung
Dios a Mayupaya king sabla, mabibie at mebie, uling kinua
mu ing maragul mung kayupayan, at migari ka !
18 At mipagkamua la ding naeion, at ing kekang mua
dinatang tia, at ing panaun da ding mete balang miatulan, at
banang mibie ing ablas karing kekang alipan a manula, at
karing banal, at karetang tatakut king kekang laguiu, karing
mangalati at karing mangangaragul, at ing pamanlipul karing
tmanganyaya king labuad.
19 At mebuklat ya ing pisamban na karin banua ning Dios,
at ing kaban ning keang ti^an meakit ya king keang pisam-
ban : at memangildap, at siwala, at duldul, at metnng a ayun,
ampon uran lipat.
Ing babai at ing dragon,
1 0 AT metung a maragul a tanda meakit ya banua : Metung
■*-^ a babaing miimalan king aldo, at ing bulan king lalam
ding keang bitis,a,t king keang buntuk metung yang koronang
makilabing aduang batuin ;
2 at ya mabuktut ya, pepapiglo ya king pamiramdam na
ting pamanganak, at magkakasakit yang manganak.
3 At meakit ya pa ing aliwang tanda king banua ; at oini
metung yang maragul a dra^6n a malutu, atin yang pitong
btmtuk at apulung sagu, at kanng keang buntuk pitu no mang
^ittdema ding makapiitung.
* 4 At ing keang iki papalisan no ding katlung dake karing
batuin banua, at babaldug no king labuad : at ing dragon
migtalakad ya arap ning babaing manganak, baneng laklakan
il^ keang anak, nung ibait na ne.
5 At menganak yang metung a lalaki, a magari karing
anggang naci6n a makipamalukang bakal ; at ing keang anak
meBamsam ya angga king Dios at angga king keang luklukan.
6 At ing babai tinakas yang mine king ilang, a nung nuya
ating metung a karinan a sidya ning Dios, bang karin de am-
panan king lub ning libu at aduang dalan ampon anam
apulung aldo.
626 APOGALIPSIS 12.
7 At mikapamipamuk karin banua : I Migud at ding
dngeles na mekipamuk lang salang king dragon ; at ing dragon
at ding dngeles na mekipamuk la ;
8 dapot e la migwagui, at e ra naman ikit ing karelang
tuknangan karin banua. ^^
9 At bildug de ing maragul a dragon, ing matuang ubingau
a mipalaguiwan diablo at Satan&s, a iti pipirait nan no ding
king mabilug a yatu ; mebaldug ya king labuad, at ding keang
angeles meb^bldug lang kayabe na.
10 At dinamdam kung metung a maragul a siwala banua,
a ngana : Ngeni dinatang na ing kaligtansan at ing kay\i-
{)ayan at ing kaarian na ning kekatang Dios, at ing kayupa-
yan na ning keang Gristo ; uling ing talapagsumbung ding
kekatang kapatad mebaldug ne, a isusumbung na la king
arapan na ning kekatang Dios aldo at bengi.
11 At ila simbut de king uli na niug daya na ning Cordero,
at king amanu na ning keang pamipatutu ; at e ra liguran
ing karelang bie angga king kamatayan.
12 Inya magsaya kayu, oh banua mangga na ikong manuk-
nangan karela. j Kalulu na la ding manulmangan king labuad
ampon king dayat malat ; uling ing diablo tinipa ya kekayu, atin
yang maragul a mua, baluan nang ditak na ing panaun na !
13 At inyang ikit ning dragon king ya bildug de king
labuad, pekisalangsangan ne ing babaing menganak metung
a lalaki.
14 At king babai mipagkalub la ding aduang pakpak,
anting metung ^ maragul a aguiia, bang sulapo king ilang,
king keang tuknangan, a karin de inampunan king misan a
panaun, at ding panaun, at kapitna ning metung a panaon»
king sangil ning ubingan.
15 At ing ubingan migba ya king asbuk na king gugu-
lutan na ning babai, danum a anti mong ilug, baneng apa-
samsam king agus.
16 At ing gabun seupan ne ing babai, at ing gabun biani
ne ing asbuk na, at inalduk ne ing ilug a bigha ning drag6n
king keang asbuk.
17 At ing dragon mimua ya Idng babai, at ine nong paki-
pamukan ding makatagan karing dai na, ding tutupad king
utuB ning Dios, at makipatutu kang Jesucristo.
APOOALIPSIS 18. 627
Ing animal a sinaka king dayat malat
1 O AT aku makatalaUad ku babo ning balas ning dayat
^^ malat.»
At ikit ke ing metung a animal a sinaka king dayat malat
a atin yang apulung eagu at pitung buntuk, at karing sagu
na apulu lang eorona, at babo ra ding buntuk na laguiung
kapusungan.
2 At ing animal a ikit ku kalupa ne ning leepardo, at ding
bitis na anti la mo ding karing oso, at ing asbuk na anti yang
asbuk ning leon : at binye na kea ning dragon ing keang
kayupayan at keang luklukan, at maragul a kapalyarian.
3 At ikit ke ing metung karing buntuk na anti yang mika-
sugat a ikamate na ; at iting sugat a ikamate na kinayap ya ;
at ing mabilug a labuad mengapamulala, king gugulutan na
ning animal :
4 at simban de ing drag6n a minye kayupayan king ani-
nial ; at sinamba la king animal, ngara : ^ Ninung maguing
anti ing animal, at ninung makapakipamuk iaban kea ?
5 At mirinan yang asbuk a manyaln king mangangaragul
a bague, at kapusungan ; at mirinan yang kayupayan bang
dapat apat apulu at aduang bulan.
6 At biklat ne ing asbuk na king kapusungan laban king
Dios, bang pagpusungan na ing laguiu na, at ing keang
tabernaeulo, at ding manuknangan banua.
7 Ati mipaintulutan yang makipamuk karing banal, at
saulan na la : at mirinan yang upaya karing anggang dai, at
balayan, at amanu, at tau.
.8 At ding anggang manuknangan king labuad samban de,
detang laguiung e makasulat king libru ning bie, ning Gordero
a pete ra ibat king kamumulan ning yatu.
9 Nung ninuman makipanamdam, makiramdam ya.
10 Nung ninumang mebihag, pangabihag ing ulian na;
ninumang makamate king pataram, kailangan mate ya king
pataram. Kaniti atiu ing pamibabata ra at ing kasalpanta-
yanan d^ ding banal.
Ing animal a sasaka hing gahun.
11 At ikit ke ing aliwang animal a sasaka Idng gabuii ; at
628 APOGALTPSIS 18 & 14.
makiadua yang sagu anti ing karing tupa, at manyabi yang
anting metung a dragon.
12 At gagamitan na ing mabilug nang kayupayan ning
mumunang animal king arapan ua, at daraptan na king ing
labuad, at ding manuknangan kea samba la king mumunang
animal, nnng isanu ing makimaragul a sugat a kinayap.
13 At darapat yang mangangaragul a tanda, nanupata
patipa yang api ibat banua king yatu, king lalawan king toa.
14 At pipiraitnan na la ding manuknangan king labuad,
king pamamilatan da ding tandang miabye a upayang arapat
na king arapan na ning animal ; sasabyan na karing manuk-
nangan king yatu king gawa lang.larawan na ning animal a
mesugat pataram, at mebie ya.
15 At mikakapaintulutau yang makaibie bie king larawan
na ning animal, nanupata ing larawan ning animal e mu
bukud manyabi ya, nung e daraptan na king ninuman ing e
samba king larawan na ning animal, papate na la.
. 16 At daraptan na king ding sabla Haring mangangalati at
mangangaragul, anti mu naman masalapi at kalulu, makanyan
mu naman timawa at alipan, mikaatin lang kintal king gamat
a wanan, o king karelang kanuan,
17 at bang ninuman alang makasaU o makapisali king
ninuman, nung e itang makikintal 6 king laguiu ning animai,
0 ing bilang ning kayang laguiu.
18 Kaniti ating kabiasnan. Ing ating kaisipan, bali^n
na ing bilang na ning animal, uling bilang na ning metung a
tau ; at ing bilang na anam a dalan anam apulu at anam.
Ing Gordero at ding meatbus king babo na ning hmduk
ning Sion,
1 A AT linawe ku, at oini ing (Uordero atiu king babo na ning
■^^ bunduk ning Sion at ding kayabe na dinalan apat
apulung libu a makiatin king laguiu na at king la^u nang
Ibpa na, makasulat king karelang kanuan.
2 At dimdam ku ing siwalang ibat banua, antimo ing Uong
ning dakal a danum, at anti ing kalugkug ning metung a
masikan a duldul ; at ing siwalang dimdam ku antimo mg
karing talapanigtig alpa a ating alpang titigtigan da ;
8 at dadalit lang anti waii ing metung a dalit a bayu
^
APOOALIPSIS 14. 629
kingurapan ning Inklukan, at arapan da ditig aps^t a animal a
mabie, ampon ding makatua ; at ninnman alang makapagaral
king dalit a ita, nung e mu detang dinalan apat apulu at apat
a libu, a raeatbus keting labuad.
4 Deti ila ding e minawa karing babai ; uling dalaga lang
alang bakas. Deti, ila ding tutuki king Gordero nuya man
ume. Deti ilang meatbus karing tau, kamumulan a bunga
tungkul king Dios at tungkul king Gordero,
5 At king asbuk na alang meakit a kalaraman ; ala lang
musing.
Ing pamibulalag ding atlung angel king
pamanukum ning Dios.
6 At ikit ke ing metung a angel susulapo ya king kapitna
na ning banua, atin yang metung a mayap a balita alang
angga a ipamalita kariug manuknangan king gabun, at balang
metung a naeion, at dai, at amanu, at balayan ;
7 at sasabyan na king maragul a siwala : Tumakut ko
king Dios at dinan yeng daugalan ; uling ing oras ning keang
pamanatul miras na ; at samba ko kanitang linalang king
banua at labuad, king dayat malat ampon king sibul ning
danum.
8 At ing aliwang angel, ing kadua, tinuki yang sinabi:
Melasak ne, melasak ne ing maragul a Babilonia, a pepainum
karing anggang naci6n king alak na ning mua king keang
pamipaliwas.
9 At ing aliwang angel, ing katlu a tinuki karela, sasabyan
na king maragul a siwala : Nung ninuman samba ya Idng
animal at king larawan na, at tanggap yang kintal king
kanuan na o king gamat na,
10 ya man minum ya naman king alak ning mua na ning
Dios, a iti makasadyang alang samut king kalis ning keang
mua ; at mipasakitan ya king api at asupri, king arapan da
ding angeles a banal at king arap ning Gordero :
11 at ing asuk ning karelang kasakitan magparati angga
man king kapilan; at ala lang painawa king bengi at aldo
ding sasamba king animal at king larawan na, at ninumang
tatanggap king kintal ning keang ktguiu^
680 APOGALIPSIS 14
12 Atin kaniti ing pamibabata ra ding banal, ding tutnpad
king utus ning Dios, at king kasaipantayanan kang Jesns.
13 At dimdam ku ing metung a siwala banua a sasabyan
na : j Nuan la ding mete a mamamate king Guinu manibat
ngeni angga king paintungul I j yanasa ! ngana ning Espiritu ;
balang painawa la king karelang dapat, at ing dapat da tutuki
karela.
Ing tangke at ing bunga.
14 At linawe ku at oini ing metung a bigang maputi, at
babo na ning biga makalukluk ya ing Metung a kalupa na
ning metung a anak ning tau a king buntuk na mamutung
yatig metung a koronang guintu, at king gamat na metung
yang lait a mataram.
15 At iug metung a dngel linual ya king pisamban kukulisak
na king maragul a siwala king makalukluk king babo ning
biga : Yugse me ing lait mu, at .mamalut ka ; uling ing oras
ning pamamalut miras na, uling ding tangke king labuad
malulut na la.
16 At ing makalukluk babo biga, bildug. ne ing lait na king
labuad ; at mg king labuad mepalut.
17 At ing' aliwang angel linual ya king piamban a atiu
banua, tatalan ys; namang metung a lait a mataram.
18 At ing metung a angel linual ya king altar, a iti makika-
yupayan ya king api ; at kilisak nang maragul a siwala king
makilait a raataram, ugana: Yugse me ing lait mung
mataram, at palutan mu ing ta<ugke king labuad ; uling
malulut no ding karelang uyas
19 At ing angel bildug Qe ing lait nang mataram king
labuad, at tinipun no ding uvas king labuad, at bildug no king
alakan a maragul a alakan king mua na ning Dios.
20 At demusak ne ing alakan king lual ning eiudad ; at
king alakan linual ing daya miras karing prenu ra ding
kabayu, king dayung angga king libu at anam a dalan a
estadio.
APOOALIPSIS 15 & 16. 681
Dmg pitung dngeles at pitung hypa^ o ding
pitung tauling / Ay /
1 K AT ikit ke ing aliwang maragul a tanda at makapag-
•^^ mulala : pitu lang dngeles ding tatalan karing pitung
katataulian a batbat; uling kareti mapupus ing mua ning
Dios.
2 At ikit ke ing anti waring metung a dayat malat a bubug
a makisamut api ; at detang linual a migwagui king animal,
at king keang larawan, at king bilang na ning laguia na, atilu
babo ning dayat malat a bubug tatalan lang alpa ning Dios.
3 At dadalit da ing dalit nang Moises, alipan na ning Dios,
at ing dalit na ning Gordero, ngara :
I Maragul la at makapagmulala ding kekang dapat,
oh Guinung Dios, ing Mayupaya king sabla ;
matulid la at katutuan ding kekang dalan,
Oh Ari ra ding panaun !
4 i Ninung e tumakut, oh Guinu, at e parangal king ke-
kang laguiu ? uling ikang sarili ing banal :
uling ding anggaog naeiones datang la
at samba la king arapan mu ;
uling ding kekang banal a dapat mibulalag la.
5 At kaibat da deting bague linawe ku, at makabuklat ya
ing pisamban na ning king pamitutu karin banua :
6 at king pisamban linual la ding pitung angeles a tatalan
karing pitung batbat, makaimalan lang linong lubus at mas-
lag, at pakababat lang babat a guintu king salu.
7 At ing metung karing apat a animal a mabie minye ya
karing pitung angeles pitung guintung lulanan, mitmu la king
mua na ning Dios, a mabibie angga lang mangga.
8 At kinatmu ya ing pisamban king asuk ning dangalan
na m'ng Dios at ning keang kayupayan : at ninuman alang
milub king pisamban, anggang e la metupad ding pitung
batbat da ding pitung angeles.
1 /? AT dimdam ku ing metung a maragul a siwala king
•*• pisamban, a manyabi karing pitung angeles : Ume
kayu, at ibulus yo king labuad ding pitung lulanan king mua
na ning Dios.
632 APOOAIilPSlS 16.
2 At linual ya ing murauna at bilus ne ing lulanan na king
babo ning labuad ; at meguing sugat a marawak at mabayat
karing tauug maldkintal king ayup, at pesisamba king keang
larawan.
3 At ing kadua bilus ne ing lulanan na king dayat malat
at milyaring daya anting ibat king metung a mete ; at ding
anggang kaladuang makibie mete la ding anggang atiu king
dayat malat.
4 At ing katlu tigtug ne ing lulanan na karing ilug at
karing sibul ning danum, at deti milyari lang daya.
5 At dimdahi ku king angel ning danuman, a ngana:
Banal ka, oh Santong Dios, mabibie at mebie uling minatul
kang makanyan ;
6 uling ila bibu ra ing daya ra ding banal at ding raanula,
at ika pepainum mong daya a karampatan da.
7 At ing aliwa dimdam keng minyabi a ibat king altar :
Katutuan, oh Guinung Dios, ing Mayupaya king sabla, katu-
tuan la at matulid ding kekang atuL
8 At ing kapat bilus ne ing lulahan na king aldo ; at miri-
nan yang kayupayan duluk karing tau king api.
9 At mitau la ding tau king raaragul a pali, at pigpusungan
da ing laguiu na ning Dios, a ating kayupayan dikil kaniting
batbat ; at e la pesisisi bareng purian.
10 At ing kalima bilus ne ing lulanan na king luklnkan na
ning animal ; at ing kaarian na meralumdum ; at ngitngat do
ding karelang dila king uli na ning kasaldtan,
11 at migpusung la king Dios na ning banua, king uli ning
kasakitan da at karing karelang sugat ; at e la pesisisi kii^;
dapat da.
12 At ing kanam bilus ne ing lulanan na king maragul a
ilug ning Eufrates ; at raelangi ing danum na, bang maguing
dalan a misadya karing ari king aslagan.
13 At ikit ku king asbuk ning dragon, at king asbuk ning
animal, at king asbuk ning malaram a manula, atlung espiri-
tung marinat a antimong kigak :
14 uling espintu lang demonio a gagawang tanda ; a ayaii
APOGALIPSIS 16 & 17. 633
do ding anggang arian a manuknangan king yatu barong
tipunan king pamipamuk king maragul a aldo na umg Diob
a Mayupaya king sabla.
15 (Oini, aku datang kung anting raapanako. Nuan ya
itang lalame, at ingatan na ing imalan na ; bayang e lumakad
lubas at e atangalan da ing ikarine na.)
16 At tinipun da la ketang karinan a ausan dang Armagedon
king amanung bebreo.
17 At ing kapitu bilus ne ing .alanan na king angin ; at
linual ing metung a maragul a siwala king pisamban, manibat
king luklukan, sasabyan na : Merapat na.
18 At memangildap, at siwala at duldul, at mikamaragul a
ayun, a e pa milyari kapilan man ibat king mikatau king
3'atu, metung a ayun a binang maragul at binang masikan.
19 At ing maragul a eiudad mikawakawani yang atlung
dake, at ding eiudad karing naeiones mengalasak la : at ing
marangal a Babilonia dinatang ya pin king katandanan na
ning Dios, bang dinan ne king kalis ning alak ning keang
mua.
20 At tinakas ing anggang pnlu, at ding bunduk e no
meakit
21 At menabu ya karing tau ing metung a lipat a maragul
a ibat banua, antimo ing bayat na ning metung a talento :*
at ding tau pigpusungan de ing Dios king uli na nuig lipat ;
uling ing batbat na mebinang maragul.
Pangalasak na ning Bahilonia. — Taguimpan king
bantug a patutut a amuyutan na
ning animal,
i '7 AT dinatang ya ing metung karing pitung angeles a
•*- • makiating pitung lulanan, at manyabi ya kaku, ngana :
Ume ka keni ; at pakit ku keka ing atul na ning bantug a
palutut, a makalukluk king babo na ning dakal a danum ;
*i a kea la mekipangalugud ding arian keti sulip, at ding
manuknangan king labuad mengalasing la king bagsik ning
alak na ning pamakipangalugad na.
Timbang yang dinalan adaang pulu at limang libra.
634 APOGALIPSIS 17.
3 At dela na knng atiu king Espiritn king metung a ilang :
at ikit ke ing metung a babai makalukluk babo na ning
metung a animal a malutu, mitmu ya king laguiung pamag-
pusung, at makipitu yang buntuk ampon apulung sagu
4 At ing babai makaimalan yang purpura at malutu, at
pemutian yang giuntu at batuug mayalaga ampon perlas, at
tatalan yang kalis a guintu king gamat na mitmu king maka-
sumami, nanupata king karinatan na ning keang pamaki-
pangatawan ;
5 ' at babo ning biintuk na metung a laguiung makasulat :
MISTERIO : BABILONIA ING BANTUG A INDU BA
DING PATUTUT AT DING MAKASUMAMI KING
GABUN.
6 At ikit keng melasing ing babai king daya ra ding banal,
at king daya ra ding mdrtires kang Jesus. At inyang ikit ke
mipamulala ku king maragul a pangapamulala.
7 At sinabi na kaku ning angel : ^ Bakit magmulala ka ?
aku sabyan ku keka ing misteriu ning babai, at ing animal a
magdala kea a makipitung buntuk at apulung sagu.
8 Ing animal a ikit mu linto ya, at ala, at malapit yang
lual king kalalaman, at ume king kasiran. At ding manuk-
nangan king labuad a e makasulat a laguiu king libru ning
kabiayan ibat king pangalalang ning yatu, mangapamulala
la pamanakit da king animal a linto, at ala, at lunto ya.
9 j Kaniti ing kaisipan a ating kabiasnan ! Ding pitung
buntuk, pitu lang bunduk a luluklukan na ning babai ;
10 at pitu lang ari ; ding lima karela mebaldug la, ing
metung lourela ya, at ing metung e pa dinatang ; at paman-
yatang na kailangan manatili yang ditak a panaun.
4^11 At ing animal a linto, at ala, ya murin ing kawalu at
kakampi re ding pitu at ume ya king kasiran.
12 At ding apulung sagung ikit mu, apulu lang ari, e la pa
tinanggap kaarian ; dapot tanggap lang kayupayan king
animal, antimong ari metung mung oras.
13 Deti mikakametung la kaisipan, at ibye ra ing kayupa-
yan da at katungkulan king animal.
14 Deti makipamuk la laban king Oordero at saulan na la,
uling ya ing Guinu ra ding anggang guinu, at ing Ari ra din^
anggang ari, at detang atiu kea, ila ding meaus at mepih
ampoD tapal
APOGALIPSIS 17 & 18. 635
15 At sinabi na kaku : Ding dannm a ikit mu, nung nuya
makalul^uk ing patutut, balayan la, at kekaldan at naeiones,
at amanu.
16 At ding apulung sagung ikit mu, at ing auimal, deti
akasaman de ing patutut, at pabustan deng magsarili, at
lubasan de, at kanan da ing laman na, at dulukan de king
api.
17 Uling ing Dios binili na karing pusu ra, a dapat king
keang nasa, at ibili ra king kapigaganakan da at ibie ra ing
kaarian da king animal angga king pamintuan do ding
amanu na ning Dios.
18 At ing babaing ikit mu, ya ing maragul a eiudad a
magari keti king yatu.
Ing pangeUasak na ning Babilonia. — Sambitan na
ning labuad dikil kea.
1 Q AT' kaibat da deting bague ikit ke ing aliwang angel
^^ tinipang ibat banua, atin yang maragul a kayupayan ;
at ing labuad mesala king keang ligaya.
2 At kinulisak ya king makiupayang siwala, ngana : mis-
aldak ya, raisaldak ya ing niarangal a Babilonia, at milyari
yang tuknangan da ding demonios, at lukib da ding anggang
espiritung marinat, at kulungan da ding anggang ayup a
marinat at pikakasaman.
3 Uling king alak na ning mua king keang pamakipang-
alugad mebaldug la ding anggang naeiones ; at dbg arian king
yatu migkamit lang pamakipangalugud kea, at ding mangalakal
keti king yatu mengabandi la king uli na ning binang dakal
nang pamagkaula.
4 At dinamdam kang aliwang siwala banua, a sasabyan
na : Pasilual ko kea, kakung balayau, bakong e mirame king
keang kasalanan, at bang e ko tanggap king keang batbat ;
5 uling ding kasalanan da miras la angga banua, at ing
Dios aganaka na na ing karelang dewakan.
6 Dinan ye agpang king binye na kekayu; at bayaran yeng
adua timbang king keang dapat, king kalis nung nu na pilauk,
misamut kayu adua timbang dikil kea.
' 7 Nong makanauong pigmarangal na at mebie king ks^a-
636 APOOALIPSIS 18.
yawan, makanyan naman ing ibye yu keang pami|)asakit at
lungkut ; uling ya sasabyan na king pusu na : Akp maka-
lukluk kung reina, at e ku mebalu, at e ku akit kapilan man
ing kalungkutan.
8 Uling king misan a aldo datang kea ing batbat, kamatayan,
lungkut, at danup ; at malyari yang maduluk king api ; uling
ing Guinung Dios masikanan yang matul kea.
9 At nung akit da ing asuk naning keang pangasikbb
manangis la at managulde kea ding arian king yatu, at
migkamit pamakipangaluguk at mebie king kalayawan
kea,
10 magbili la Idng marayu uli ning takpt da king dnsa na,
ngara ; i Ay, ay kanitang marangal a eiudad ning Babilonia,
kanitang dudad a mayupaya ; uling king metung mung oras
dinatang ing keang atul !
11 At ding mangalakal king labuad manangis la at manag-
ulele kea, uliug ala nang sali king kalakal da :
12 kalakal a guintu at pilak, at batung mayalaga, at perlas,
at masinsin a linung maputi, at purpura, at sutla, at imalan a
malutu ; at miayaliwang mangabanglung ' dutuug, at karing
sarlsaring kasangln^pan a garing, ampon miayaliwang kasang-
kapan a dutung a binang mayalaga, at tangsu, bakal, at
marmol ;
13 at kanela, ampon pagkabanglu, at ineiensu, at unguentu,
at olibano, at alak, ampon laru, at sampagang arina, at trigu,
at animal, at tupa; at kabayu at earruages, at alipan, at
kaladua ra ding tau.
14 At ding bungang pangaibugnan na ning kekang kaladua
kinawani la keka;'at ding anggang mangaulaga at manga*-
santing kinawani nangan keka, at kapilan man e mu na akit.
15 Ding mangalakal kareting bague, a mibandi king uli na,
magbili lang marayu king takut da king keang parusa, pas-
itangis la at managulele,
16 ngara : j Ay, ay kanitang marangal a eiudad, a mi-
imalan linung masinsin a maputi at purpura, at m'alutu at
pemutian guintu, at batung mayulaga, at perlas !
17 uling king metung a oras milyari ngang melipul ing anti
kanitang maragul a kayatinan. At ding anggang pebapun
karing sasakw at ding anggang maglayag noman karin» at*
APOOALIPSIS 18 & 19. 637
ding marmeros, at ding anggang manintunan bie king dayat
malat, atila king marayu,
18 at ipemangulisak la pamanakit da king asuk ning keang
pangasilab, ngara : ^ Isanu kayang katulad na nitang
maraugal a eiudad ?
19 At bububuran dong alikabuk ding buntuk da, at guguli-
sak lang manangis, at managulele, ngara : i Ay, ay kanitang
marangal a eiudad, a ding anggang makisaken kmg dayatmalat
mibandi langan king uli na ning pibandian da ; uling king lub
ning metung a oras milyari ngang mesira !
20 Tumula ka, tungkul kea, oh banua, at ikong banal at
apostoles at manula ; uling ing Dios inablas ua kea ing depat
m kekayu.
21 At ing metung a angel a masikan dinamput yang metung
a batung maragul a anting guilingan, at besibas ne king dayat-
malat, ngana : Makanyan ing pangasaldak nang makasdan
ning pangalasak ning Babilonia, itang marangal a eiudad at
kapilan man e na mayakit.
22 At ing siwala ding titigtig alpa, at rausikus, at titigtig
basle at titigtig pakakak, kapilan man e no maramdam keka ;
at ninumang talaturu king dapat nanuman e na mayakit keka ;
at ing lai)gitngit ning guilingan, e na marameiara keka ;
23 at ing sala na ning metung a sulugui e na sunlag keka ;
at ing siwala na ning asawang lalaki at asawang ba.bai kapilan
man e na maramdam keka : uling ding kekang mangalakal
ilang pekabuntuk king yatu ; uling king pamaganitu mu
mepirait la ding anggang tau.
24 At kea meakit ing mibubu rang daya ding manula, at
ing karing banal, at ing karing anggang tibtab da batal king
yatu.
Pangalasah ning Bahilonia, — Tula atpamagwagui
karin banua.
1 Q AT kaibat na niti mekaramdam ku a antirao waring
^ ^ metung a raaragul a biung ning metung a maragul a
kekaldan karin banua, a ngana : i Aleluya ! i Ing pangaligtas
at ligaya at kayupayan king kekatang Dios ;
2 uling katutuan at matulid ing keang pamanatul ; uling ya
inatulan ne ing bantug a patutut, a peparawak king yatu king
638 AK>CAIiIPSIS 19.
keang pamakipaDgalngad ; at king gamat na inablas na ing
daya ra din^ keang alipan.
3 At inubtan dang sinabi : ] Aleluya ! At ing keang asuk
mumukiat angga king mangga.
4 At migsaka,b la ding aduang pulu at apat a makatua, at
ding apat a animal a mabie, at sinamba la king Dios, a maka-
lukluk king iuklukan, ngara : j Yanasa I [ Aleluya I
5 At ing metung a siwala linual king luklukan, ngana :
Muri kayu king kekatang Dios, ding anggang keang alipan,
ding makitakut kea, malati at maragul.
6 At dinamdam kung antimo waring biung na ning metung
a maragul a kekaldan, at antimo waring biung na ning dakal a
danum, at antimo waring kalugkug ning mangasikan a duldul,
a sasabyan da : j Aleluya ; uling magari ya ing Guinung Dios,
ing Mayupaya king sabbt I
7 j Magsaya tamu at dalit tang matula, at purian taya 1
uling miras na ing pangakasal na ning Oordero, at ing keang
asawang babai mal^i^^/dya na ya.
8 At kea mipagkalub ing misulud yang linung masinsin a
maputi, maningning a lubus : uling ing linung masinsin a
maputi ya ing tune kabanalan da ding banal.
9 At ya sinabi na kaku: Isulat mu : i Nuan la ding
meagkat king apunan na ning kasal ning Gordero ! At sinabi
na kaku : Deti ilang amanu nang katutuan ning Dios.
10 At migsakab ku karing keang bitis bakeng samban. At
ya sinabi na kaku : ] Ingatan mu yan a e daraptan ! aku
alipan kung kalupa mu pati na ding kapatad mung mimingat
king pamipatutu kang Jesus. ] Samba ka king Dios ! uling
ing pamipatutu kang Je8us yang espiritu na ning ula.
Ing pamagwagui nang Gristo king animal at king
e tune manula.
11 At ikit keng makabuklat ing banua ; at oini ing metung
a kabayung maputi, at ing makalukluk babo na, ausan deng
Tapat at Katutuan; at king katuliran mamatul ya at
makipamuk.
12 At ding keang mata metung lang lablab uing api, at king
buntuk na mamutung yang daked a diadema, at maldmetung
yang laguiung makasulat a ninuman e ne balu nong e ya mung
BariU na.
APOOAIilPSIS 19.
18 At misusolud yang tDetung a imalan a pidkan daya ; at
ing laguiu na, ING YEEBG NING DIOS.
14 At ding ejercito8 banua tutukian de makasake lang
kabayung maputi» at makaimalan lang linung masinsin a
maputi at lubus.
15 At king keang asbuk Jual ya ing metung a talibung a
mataram, bang sugatan no kaniti ding naeiones, at pagarian
na la king tukud a bakal ; at daralpakan ne ing alakan ning
kabagsikan ning mua na ning Dios a mayupaya king
sabla.
16 At king imalan na at king keang puad, atin yang
laguiung makasulat: AEI DING AKI AT GUINU EA
DING GUINU
17 At ikit ke ing metung e angel makatalakad king aldo, at
kilisak nang maragul a siwala, ngana karing anggang ayup a
susulapo libutad ning banua : Ume ko keni, mitipun kayu king
apunan na ning marangal a Dios ;
18 bakong mangan laman ding arian, at laman diug
pekapun, at laman diug matapang, at laman ding kabayu, at
ding makasake karela, at laman da ding sablang aske,
makanyan mu naman ding taung timawa anti naman ding
alipan, makanyan mu naman ding mangalati at ding manga-
ragul.
19 At ikit ke ing animal, at ding ari king yatu at ding
karelang ejercitos a makatipun bang makipamuk laban
Eanitang makalukluk babo na ning kabayu, at laban king
keang ejercito.
20 At telanan ne ing animal, a kayabe ne ing malaram a
manula a dinapat tanda king keang arapan, a iti ya ing
Emirait na karing tinanggap king kintal na ning animal, at
ring sasamba king larawan na. Deting adua miugse lang
mabie king dayatdayatan malat ning api a milalablab king
asupri.
21 At ding aliwa mete la king talibung na Nitang ma
kalukluk babo ning kabayu, a lulual king asbuk na : at ding
aDggang ayup kinabsi la king laman da.
640
APOGALIPSIS 20,
Mitalikala ya i Satanas ding hth ninp lihmg hmiua. —
Pamagari ra ding tapat a hayahe nang Cristo.
OA AT ikit ke ing metung a Au^el tilipang ibat banaa; a
^ tatalan king sulut ning kalalaman, at metung a maragul
a talikala king keang gamat.
2 At telan ne ing Dragon nitang matuang ubingan a ya iug
diablo, at satanas, at tinali ne king Inh iiiiig Hbung banua ;
3 at sildak ne king kalalaraan, at kebatan ne at babo na
tetakan ne bang e ne mamirait pa liadng naeionee anggang e
matupad ing libung banua, at kalabas na niti, kailangan ing
makalag ya king saguling panaun,
4 At menakit kung luklukan ; at liniiklak la karela ; at
mipagkaluban lang matul : at ikit ko ding kalndaa ra ding
pemanabtab da batal, king uli ning painipatutu ra kang Jesus,
at king uli na ning amanu na ning Dioii!, at ding anggang e
sinamba king animal, at king larawan iiaman» at e no man
tinanggap kintal karing kanuan da at kariiig gamat da ; ett
mebie la at migari la a kayabe nang Giisto libung banua,
5 Ding aliwa karing mete, e la sinubling mebie, anggang e
mepupus ing libung banua. Iti ya ing mumunang pangasu-
bling mie.
6 Nuan ya at banal^ng milangkap king mumunang pama
niubling mie : king uli ra deti ing kadnang kamatayan ali
neng kayupayan ; nung e malyari lang saeerdotes ning Die
ampon ning Gristo, at magari lang kayabe na king lub iiin|
libung banua.
I satanas kelagan ne, tnesamhut ya angga king
kapilan man.
7 At pangalabas na ning libung banua, i Batanas mabii
ya king kasusukulan na,
8 at lual ya banong piraitnan ding naeioneB a atia kiii^ ai
nang suluk ning yatu, kang Gog at kang Magog, barong
tipunan king pamipamuk ; ing kabilangan da anti lamo irig
balas na ning dayat malat.
9 At minukiat la king kelaparan na niug labuad at kibkul>ai:
da ing kampamentu ra ding banal kiDg makapatulug, at mg
APOOALIPSIS 20 & 21. 641
eiudad a mipakamalan : at tinipa ing aping ibat banoa, at
liklak na la.
10 At ing diablong mauiiraya karela misaklak ya king
dayatdayatan malat ning api at asupri, a kakarinan na naman
ning animal, at ing raalaram a manula ; at ila mipasakitan la
aldo at bengi angga king mangga.
Ing kmoakasan a pamanukum.
11 At ikit ke ing metung a maragul a. luklukan a maputi, at
ing makalukluk babo na a king arapan na tinakas ing labuad
at banua ; at alang mealdt a karinan tungkul karela,
12 At ikit ko ding mengamate, mangaragul at mangalati,
makatalakad la king arapan na ning luklukan ; at mengabuklat
la ding libru ; mebuklat ya na man ing metung a libro a ya ing
libru ning bie: at ding mete meatul la karing bague a
makasulat karing libru, agpang king dapat da.
13 At ing dayat malat binye no ding mengamate atiu kea ;
at ing kamatayan at ing kutkutan binye ro ding mengamate
karela : at meatul la balang metung agpang king dapat da.
14 At ing kamatayan at ing kutkutan misaldak la king
dayatdayatan malat ning api : at iti ya ing kaduang kainata-
yan.
15 At ing e meakit makasulat king libru ning kabiayan
misaldak ya king dayatdayatan malat ning api.
Ding bayung banua at ing bayung labuad.
01 At ikit ke ing metung a bayung banua, at metung a
^^ bayung gabun ; uliug ing mumunang banua at mumu-
nang gabun linipas na la, at ing dayat malat ala na yu.
2 At ikit ke ing banal a Giudad, ing bayung Jerusalem a
titipang ibat banua king Dios, makasadyang antimo ing
metung a makiasawang babai a gagayak da tungkul king asawa
na.
3 At dinamdam kung metung a maragul a siwala banua,
a sasabyan na : oini ing tabernakulu ning Dios atiu karing
tau, at ya manuknangan ya karela at ila malyari nong balayan,
at iti muring Dios malyari yang abe rang Dios da.
4 At pulisan na ing anggang lua ding mata ra; at q ng
642 APOOAIilPSIS 21.
mirinan kamatayan, at e na mikalangkat, at aklis at kasab'tan,
uling ding minunang bague milabas na la
5 At Ing makalukluk king luklukan, sinabi na : Oini aku
gawan kung bayu ing sablang bague. At ngana kaku : Isulat
mu ; uling deting amanu tapat la at katutuan.
6 At kaku sinabi na : Mepalyari na. Aku ing Alpa at
ing Omega, ing Mula at Kapupusan. Ing kumau, painuman
ke king sibul ning danum ning kabiayan, alang bayad
7 Ing magwagui, manan na ing sablang bague ; at akung
maguing Dios na at ya maguing anak ke
8 Dapot karing mataloti at karing e talasalpantaya at
karing makasumami at mapamakamate karing makipanga-
lugud at mapaganitu, at sasambang anitu, at karing anggang
malaram, ingmaguing dake na king dayatdayatan malat a
mitataung api at asupri : a ya ing kamatayan a kadua.
Ing bayung Jerusalsm.
9 At dinatang ya ing metung karing angel a ating pitung
lulanan mitmu karing pitung tauliiig batbat; at minyabi ya
kanaku, ngana: Ume ka keni; ituru ke keka ing babaing
asawa ning eordero.
10 At dela na ku king espiritu, king raetung a maragul a
bunduk at matas, at pepakit ne kaku ing banal a eiudad ning
Jerusalem a titipa king banua manibat king Dios ;
11 a makiatin king ligaya na ning Dios ; at ing sulu na
makipara ya king metung a batung mayalaga anti ing batung
jaspe a malino antimong salamin.
12 Atin yang metung a kutang maragul at matas, atin
yang labing aduang pasbul, at karing pasbul labi lang aduang
angeles; at ating laguiung makaaulat kareti, a iia pin ding
lagiu ra ding labing aduang dai ning Israel.
13 Nangan king aslagan ating atlung pasbul ; nangan
amyanan atlung pasbul; king abagatan atlung pasbul; l^ng
albugan atlung pasbul.
14 At ing kuta na ning eiudadatin yang labing aduang
aun a pitatalakaran, at kareti ing laguiu ra ding labing aduang
apostoles ning Gordero,
15 At ing makisabi kaku atin yang rae tung a panyukad a
guintu, baneng sukdan ing eiudad at ing pasbul na, at ing
keang kuta.
1
APOGALIPSIS 21 & 22. 643
16 At ing eiudad miea&nkad ya king apat nang dake, ing
kekaban na ya naman ing lapad na : at sikdan ne ing eiudad
kiog sukad labi yang aduang libung estadio. At ing kaba na,
at ing lapad na at ing katas na mikakametung.
17 At sikdan ne ing kuta na dinalan ya at apat apulu at
apat a siku king sukad lalaki, nanupata king angel.
18 At ing keisangkapan na ning keang kuta, batang ]aspe ;
' at ing eiudad guintung lubus, kalupa ning salamin a malino.
19 At ding kekutkutan na ning kuta pemutian la karing
anggang miay^-liwang batung mayalaga. Ing mumunang
keku&utan na jaspe, ing kadua zapiro, ing katlu kaloedonia ;
iog kapat esmeralda ;
20 ing kalima, sardonika; ing kanam sardio; ing kapitu
kris61ito ; ing kawalu berilo ; ing kasiam topaeio ; ing kapulu
krisopraeio ; ing kalabing metung, jacinto ; ing kalabing adua
amatista.
21 At ding labing aduang pasbul labi lang aduang perlas ;
balang metung karing pasbul metung yang perlas at ing plaza
ning eiudad guintu yang lubus, malino yang antimong salamin.
22 At e ku menakit pisamban kea, uling ing Guinung Dios,
ing Mayupaya king sabla, ampon ing Gordero, ila ding keang
pisamban.
23 At ing dudad e magkailangan king aldo, aguiang king
bulan, a sunlag kea ; uling ing ligaya na ning Dios pasalan ne,
at ing sulu na ing Gordero.
24 At ding naeiones luraakad la king sala na ; at ding ari
king yatu idala ra kea ing kapurian da.
26 At ding pasbul na e la mikabat kapilan man kiiig aldo,
(uling ken e na mikabengi);
26 at idala ra kea ding naeiones ing dangalan da at
kapurian.
27 At e na lumub kea ing nanumang bague naarinat, at ala
nang darapat makasuraami o kalaraman ; uling ding bukud
mung atiu ding makasulat king libru ning kabiayan ning
Gordero.
OO AT tiru ne kaku ing metung a ilug ning danum ning
^ kabiayan, maningning yang anting bubug, a lulual king
luklukan na ning Dios at ning Gordero, king libutad na ning
plasa na ning eiudad,
2 At king metung at king kangatbang pangpang ning ilug
644 APOGALIPSIS 22.
atia karin ing dutung ning kabiayan a niagdalang labing
aduang bunga mamunga ya balang bulan at ding bulung ning
dutung panulu re ding naeiones
3 At 6 ne mirinan sumpa, nung e king luklukan na ning
Dios at ning Gordero makasaut la kea at ding alipan na suyuan
de
4 At akit de ing lupa na, at ing keang laguiu mibili ya
karing kanuan da
5 At e na mikabengi ; at e la magkailangan sala na ning
sulugui, aguiang king sala na ning aldo ; uliug ing Guinnng
DioB aslagan na la : at magari la mangga king mangga.
Bilin at tauling pangaku. — Kapupusan.
6 At sinabi na kaku : Deting amanu tapat la at katutnan.
At ing Guinu, ing Dios da ding espiritu ra ding manula,
tinubud ne ing angel na banang ipakit karing keang alipan
ing bague a kailangan agad marapat.
7 Oini, aku datang kung agad. Nuan ya ing mimingat
karing amanu ning ula niting libru.
8 At aku i Juan, aku ing dinamdam at menakit kareting
bague. At inyang dimdam ku at ikit, migsakab ku bakung
samba kmg arap na karing bitis ning angel^ a pepakit kaku
kareting bague.
9 At ya sinabi na kaku : Ingatan mung e daraptan ; aku
abe mu kung alipan, at ding kapatad mung manula at karing
mimingat karing amanu na niting libru. j Samba ka king
Dios!
10 At sinabi na kaku : E mu tatatakan ing amanu ning
ula niting libru ; uling ing panaun malapit na.
11 Ing e matulid, darapat ya pang e katuliran ; at ing
marinat magpakarinat ya pa ; at ing banal, lalu ya pang
magpakabanal ; at ing santo, lalu yang magpakasanto.
12 Oini, aku dataug kung agad, at ing panablas ku atiu
kaku, bakung ibye ing kayablasan king balang metung agpang
king depat na.
13 Aku ing Alpa at ing Omega, ing Mula at ing kapupusan»
ing Kamumulan at ing Kawaka^xu
APOGALIPSIS 22. 645
14 Nuan la detang pipian da ing imalan da, balang man-
gaintulid king dutung na ning kabiayan, at malyari lang milub
king pasbul ning Giudad.
15 Ding asu e la makayabe, at ding mapaganitu, at ding
inapagpangalugud, at ding makamate lupang te.u, ding sasamba
karing anitu at balang metung alulugud at darapat kalaraman.
16 Aku i Jesus tinubud ke ing kakung angel, bang minye
patutu karetang bague karing Iglesia. Aku ing yamut at
supling nang David, ing talang masinag ning abak.
17 At ing Espiritu at ing asawa, ngara : ] Ume ka keni 1
at ing daramdam, sabyan na : j Ume ka keni ! at ing mau,
j lumapit ya ! at ing bisa, minum ya king danum ning kabia-
yan, alang bayad.
18 Aku patutu ku karing balang metung a daramdam
karing amanu na ning ula niting libru : Nung ninuman
dagdagan na iting bague, ibili no ning Dios kea ding batbat a
makasulat kaniting libru :
19 At nung ninuman a lakonan no ding amanu na niting
ula, ing Dios ilako na ing keang dake king libru na ning bie,
at king eiudad a banal, at karing bague atiung makasulat
kaniting libru.
20 Ing babye patutu kareting bague, sasabyan na : Katu-
tuau aku datang kung agad. [ Yanasa ! j Ume ka keni,
Guinung Jasus !
21 Ing kalam na ning Guinung Jesus manatili sa karing
anggang banal. j Yanasa !
[ING KAPUPUSAN.]
0%7
Cf«W
Live Music Archive
Librivox Free Audio
Metropolitan Museum
Cleveland Museum of Art
Internet Arcade
Console Living Room
Books to Borrow
Open Library
TV News
Understanding 9/11