Full text of "Mnēmeia hellēnikēs historias. Documents inédits relatifs à l'histoire de la Grèce au moyen âge"

See other formats

Google

This is a digital copy of a hook that was preserved for générations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world’s books discoverable online.

It has survived long enough for the copyright to expire and thè book to enter the public domain. A public domain hook is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright terni has expired. Whcthcr a hook is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that’s often difficult to discover.

Marks, notations and othcr marginalia présent in the original volume will appcar in this file - a reminder of this book’s long joumey from the
publisher to a library and finally to you.

Usage guidelines

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we hâve taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.

We also ask that you:

+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.

+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google’s System: If you are conducting research on machine
translation, optical character récognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these puiposcs and may be able to help.

+ Maintain attribution The Google “watermark” you see on each file is essential for informing pcoplc about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in othcr
countries. Whether a book is stili in copyright varies from country to country, and we can’t offer guidance on whether any spécifie use of
any spécifie book is allowed. Please do not assume that a book’s appcarancc in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.

About Google Book Search

Google’s mission is to organize the world’s information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world’s books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
al |http : / /books . qooqle . com/|

Google

A propos de ce livre

Ceci est une copie numérique d’un ouvrage conservé depuis des générations dans les rayonnages d’une bibliothèque avant d’être numérisé avec
précaution par Google dans le cadre d’un projet visant à permettre aux internautes de découvrir l’ensemble du patrimoine littéraire mondial en
ligne.

Ce livre étant relativement ancien, il n’est plus protégé par la loi sur les droits d’auteur et appartient à présent au domaine public. L’expression
“appartenir au domaine public” signifie que le livre en question n’a jamais été soumis aux droits d’auteur ou que ses droits légaux sont arrivés à
expiration. Les conditions requises pour qu’un livre tombe dans le domaine public peuvent varier d’un pays à l’autre. Les livres libres de droit sont
autant de liens avec le passé. Ils sont les témoins de la richesse de notre histoire, de notre patrimoine culturel et de la connaissance humaine et sont
trop souvent difficilement accessibles au public.

Les notes de bas de page et autres annotations en marge du texte présentes dans le volume original sont reprises dans ce fichier, comme un souvenir
du long chemin parcouru par l’ouvrage depuis la maison d’édition en passant par la bibliothèque pour finalement se retrouver entre vos mains.

Consignes d’utilisation

Google est fier de travailler en partenariat avec des bibliothèques à la numérisation des ouvrages appartenant au domaine public et de les rendre
ainsi accessibles à tous. Ces livres sont en effet la propriété de tous et de toutes et nous sommes tout simplement les gardiens de ce patrimoine.
D s’agit toutefois d’un projet coûteux. Par conséquent et en vue de poursuivre la diffusion de ces ressources inépuisables, nous avons pris les
dispositions nécessaires afin de prévenir les éventuels abus auxquels pourraient se livrer des sites marchands tiers, notamment en instaurant des
contraintes techniques relatives aux requêtes automatisées.

Nous vous demandons également de:

+ Ne pas utiliser les fichiers à des fins commerciales Nous avons conçu le programme Google Recherche de Livres à l’usage des particuliers.
Nous vous demandons donc d’utiliser uniquement ces fichiers à des fins personnelles. Ils ne sauraient en effet être employés dans un
quelconque but commercial.

+ Ne pas procéder à des requêtes automatisées N’envoyez aucune requête automatisée quelle qu’elle soit au système Google. Si vous effectuez
des recherches concernant les logiciels de traduction, la reconnaissance optique de caractères ou tout autre domaine nécessitant de disposer
d’importantes quantités de texte, n’hésitez pas à nous contacter. Nous encourageons pour la réalisation de ce type de travaux l’utilisation des
ouvrages et documents appartenant au domaine public et serions heureux de vous être utile.

+ Ne pas supprimer l’attribution Le filigrane Google contenu dans chaque fichier est indispensable pour informer les internautes de notre projet
et leur permettre d’accéder à davantage de documents par l’intermédiaire du Programme Google Recherche de Livres. Ne le supprimez en
aucun cas.

+ Rester dans la légalité Quelle que soit l’utilisation que vous comptez faire des fichiers, n’oubliez pas qu’il est de votre responsabilité de
veiller à respecter la loi. Si un ouvrage appartient au domaine public américain, n’en déduisez pas pour autant qu’il en va de même dans
les autres pays. La durée légale des droits d’auteur d’un livre varie d’un pays à l’autre. Nous ne sommes donc pas en mesure de répertorier
les ouvrages dont Γ utilisation est autorisée et ceux dont elle ne l’est pas. Ne croyez pas que le simple fait d’afficher un livre sur Google
Recherche de Livres signifie que celui-ci peut être utilisé de quelque façon que ce soit dans le monde entier. La condamnation à laquelle vous
vous exposeriez en cas de violation des droits d’auteur peut être sévère.

À propos du service Google Recherche de Livres

En favorisant la recherche et l’accès à un nombre croissant de livres disponibles dans de nombreuses langues, dont le français, Google souhaite
contribuer à promouvoir la diversité culturelle grâce à Google Recherche de Livres. En effet, le Programme Google Recherche de Livres permet
aux internautes de découvrir le patrimoine littéraire mondial, tout en aidant les auteurs et les éditeurs à élargir leur public. Vous pouvez effectuer
des recherches en ligne dans le texte intégral de cet ouvrage à l’adrcssc [http : / /books . qooqle . com|

S03
. M6?

J)P

S03

. M6?

ΜΝΗΜΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

DOCUMENTS INEDITS

RELATIFS Λ

U HISTOIRE DE LA GRÈCE

AU MOYEN ÂGE

PUBLIÉS SOUS LES AUSPICES

DE LA CHAMBRE DES DÉPUTÉS DE GRÈCE

PAR

G. N. SATHAS

TOME II.

LIBRAIRIE 6. P. MAISONNEUVE

19ô, BouN S l -ûermaia, P, iuiô (VU*)

PARIS

Maisonneuve et C ,e éditeurs
25, Quai Voltaire

LONDRES
B. Quaritch

ATHENES

A. COROMILAS
MDCCCLXXXI

LEIPZIG ET VIENNE
F. A. Brockhaus

ΜΝΗΜΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

DOCUMENTS INÉDITS

RELATIFS λ

L’ HISTOIRE DE LA GRECE

AU MOYEN ÂGE

PUBLIÉS SOUS LES AUSPICES

DE LA CHAMBRE DES DÉPUTÉS DE GRÈCE

G. N. SATHAS

TOME II.

LIBRAIRIE G. P. MAISONNEUVE
198, Boul d S'-Germain, FARIS (VII*)

PARIS

Maisonneuve et C œ éditeurs
25. Quai Voltaire

LONDRES
B. Quaritch

ATHENES

A. COROMIL AS
MDCCCLXXXI

LEIPZIG ET VIENNE
F. A. Brockhaus

x>r

• Λΐ£γ

Venise - Imprimerie de Marco Visentini

T)i/tìi ri'hO
Γϊ>» conpruve

3W?|

PRÉFACE.

Si, comme on le sait, les archives de Venise renferment des documents
d’un intérêt capital pour l’histoire de l’Europe, la Grèce, à plus d’un titre, peut
regarder ces archives comme la source principale de son histoire pendant le
moyen âge.

Tributaire de Byzance jusqu’ aux Croisades, maîtresse de plus du quart
des lambeaux restants de Γ empire Grec, Venise, par sa civilisation, par son
commerce, ses institutions et sa politique, était une ville plutôt grecque
qu’italienne (*). Telle elle se présentait aux yeux des patriotes italiens jusqu’au
XIV* siècle Η-
θη reconnaît l’ influence byzantine, non seulement dans le dialecte, le
costume et les usages vénitiens, mais aussi dans le nom même de diverses
fonctions de la République, comme signori di notte , 'patricii , pregadi , prov-
veditore , capi di contrade , cinque alla pace , capitavo generai da mar, co-
mito, sopracomito, ufficiali sopra T armamento, arsenale, magistretti del pro-
prio, del pétition, della messetaria , sopra i conti , sindico , catasticatore, bajulo ,
qui ne sont qu’ une simple traduction des dénominations byzantines, νυχτε-

(1) «i De tous les vassaux italiens, le plus docile à Byzance, celui qui subit le plus complètement
l’influence des idées et des moeurs byzantines, c’est Venise ». A. Hambaud, Y Empire Grec au X *
siècle. Paris 1870, p. 441. M. Armingaud, quoique décriant un peu trop ce Bas-Empire , avoue néan-
moins que, grâce à la tutelle byzantine, Venise ne fut point comprise dane l’étau écrasant de la féo-
dalité Franque. « Les césars byzantins l’ont laissée grandir inaperçue sous leur protection ; et quand
l’heure est venue, ils l’ont produite au jour en faisant reconnaître son indépendance ». Venise et le
Bas-Empire (Archives des Missions scientifiques, 1867, p. 326).

(2) On sait ce que le Dante écrivait à Guido da Polenta ( 1314 ) sur les Vénitiens : « E non è
da maravigliarsi punto, eh’ essi il parlare italiano non intendano; perchè da progenitori Dalmati
e Greci discesi ». Dante Alighieri, Opere Minori , Firenze 1857, p. 506. Cf. Marco Foscariui, della
Letteratura Veneziana , 1854, p. 208, note 1.

PRÉFACE

παρχοι, πατρίκιοι, {*) παράκλητοι ( 2 ) προνοητη'ς, ( 3 ) γειτονιάρχαι, είρηνάρχαι, 6
κατεπάνω, ο* πλο'ϊμος στρατηγός, ό κόμης, ο* πρωτοκόμης, ό επί του άρμαμε'ντου,
τό άρσηνάλιν ( 4 ), ό ε'πί του είόικου, ό επί των δεήσεων, ό ε'πί της μεσιτείας, ο
επί των λογαριασμών, ό σύνοικος, ο καταστιχωτης, d βαγίουλος ( 5 ). Les noms
vénitiens des vaisseaux et autres embarcations, tels que gondola , barca, lembo,
sandalo, galera , scafo , ippagogo , grippo, j usta , caravella, cumbaria, chelandia,
dromone, copam, rotonda, saettia, panfilo, taforese, ne sont que de légères cor-
ruptions des mots grecs ή κοντελάς, ή βάλκα, ή λέμβος, το σαν$άλιον, ή γαλ/α,
το σκάφος, η* ίππαγωγός, ο γριπος, η* φούστα, το καράβιον, η* κουμβαρία, το χελάν-
tftov, ο βρομών, ο κόπανος, ή στρογγυλή, η* σαγίττα, ο πάμφυλος, τ} μεταφορά ( 6 ).

(1) Au XI e siècle la dignité de Patricius était conférée au Doge de Venise par l'empereur de
Byzance. Domenico Contarmi portait le titre de « patrice et protosébaete »; son successeur, Domenico
Selvo, devint protohèdre ( πρωτοπρο'εδρος ). Les Doges portaient aussi les titres byzantins ύπατος,
πρόεδρός , πρωτοσπαθαρ<ος . Armingaud, ρ. 356-357. Le titre même de la République « Serenissima
Signoria » remonte aux temps du protectorat de Byzance. Pour les Doges d' alors le Serenissimus
ιΓ était autre que l’empereur de Constantinople. Idem p. 341.

(2) On sait que les sénateurs vénitiens portaient les noms Pregadi ou Rogati, c'est-à-dire
les Priés, étant en effet priés par le Doge pour venir à son conseil. Au IV e siècle le Rogator (Ρογατωρ)
était une grande dignité de l’empire byzantin (S. Nilus, p. 353, édition de Migne). Au temps de
Justiuien on disait aussi Eh ex a pi ος (precarius). Παρακλητικός, Παράκλητο; (Theophilus Antecessor, 1, 14,
1). Ces deux derniers mots, n’étant qu’une simple traduction grecque des mots latins Rogatus , Pre-
catus (en vénitiens Pregado ), ont passé de bonne heure en Occident sans changement. « Paracletus,
Rogatus ut faveat, deprecator, consolator, tutor causae, defensor ». Laurent, in Amalth. (Du Cange,
Gloss Latin, au mot Paracletus).

(3) Cette dignité se lit dans des bulles byzantines, que j’ai vues à Athènes. M. Gustave Schlum-
berger vient d’acquérir deux bulles de cette sorte appartenant à deux pronoètes (provveditori) By-
zantins du X e siècle: « Κύριε βοη'Οιι Κωνσταντίνον βεστάρχην και προνοητη’ν πα'σης Βουλγαρίας — Κύριε
βοηθέ ι ’Ιωαννφ προίδρψ, xptrrj τού βηλου χαι ιτρονοητί) Βουλγαρίας ».

(4) Je ne sais si le mot Arsenal est d’origine arabe, comme on le croit. Chez les Byzantins on le
rencontre pour la première fois au commencement du IX e siècle pour signifier un abri (dortoir?)
destiné au peuple. Voir l’inscription de Γ empereur Théophile dans le Glossaire de Meursius p. 52.

(5) Voir dans les glossaires de Meursius, de Du Cànge, et de Sophoclès Γ histoire de toutes ces
dignités byzantines. Sur le νυχτίπαρχος (praefectus vigilum) voir aussi Constantin Armenopoulos , pag.
778, édition Heimbach.

(6) « Την ίν Ttj> πλοιφ σχάσην, ηγουν την κοινω; λεγομίνην βα'λχαν χαί χουντιλα'δα ». Armenopoulos,
ρ. 328. Cf. Μ. FoBcarini, ρ. 208, note I. Le mot χουντελάς signifie une barque dirigée au moyen d’une
rame en forme de lance (χοντψ ε'λ?ν). De pareilles κουντελαδες se rencontrent encore dans les lagunes
de Missolonghi sous le nom de μονο*υλα. Il est très curieux do retrouver encore dans la gondole
vénitienne un trait caractéristique d’une varieté des bateaux anciens. On sait que le signe distinctif de
la gondole est le fer dentelé élevé verticalement sur la proue; privé de ce fer, le bateau ne s’appelle
plus gondola , mais barca. Ce fer est le τροχαντηρ des anciens, mot qui se conserve encore en Grèce
pour désigner une espèce de vaisseaux à une voile très légers (τρεχαντήρια). Quant à βα'ρχα voir Jean
Lydus , p. 118, édition Hase. — Les bateaux appelés par les Byzantins et σα'νδαλοι ou τα σανδαλια (les
souliers), à cause de leur forme, sont mentionnés par le chronographe Théophane (p. 332 édition de
Paris;, et Constantin Porphyrogennète, dans le sens de λέμβοι Anastase le Bibliothécaire, traduisant
Théophane, remplace les σα'νδαλοι par lintres. Une bulle d’or du XIV e siècle mentionne τα αλιευτιχα'
σανδα'λια (barques de pêcheurs). C. Sathas, Bibliotheca Graeca medii aevi , vol. I, p. 236. Quant au
mot οούσ-α il me parait être d’origine égyptienne et avoir signifié dans le principe la toile de coton:

PRÉFACE

▼

Venise ayant servi comme de trait d’union entre l’Occident et l’Orient,
c’ est dans cette cité qu’ il finit rechercher l’ origine de quelques institutions
de l’ antiquité, conservées par les Byzantins et qui se sont perpétuées jusqu’ à
nous, comme par exemple les bibliothèques publiques (*), les théâtres (*).
L’ historien même de la mode et de Γ art culinaire peut consulter avec profit
les annales de la Sérénissime République f).

ο φωσων Αιγύπτιος, 1% παχεος λινού. Poi lux, 7, 71. Les voiles des vaisseaux se faisant avec cette espèce
de coton égyptien, le mot φωσων signifiait à Byzance la voile de vaisseau et le vaûeeau lui -même,
comme pendant tout le moyen âge et encore de nos jours les Français, les Italiens, les Espagnols
disent la vela , la voile , par synecdoque de la partie pour le tout, le navire. Les Latins aussi disaient
carbasum Γ étoffe de lin, la voile du navire et le navire lui-méme. C’est la même chose qui est
arrivée au mot ancien το αρμενον qui , après avoir signifié d* abord la voile du vaisseau , devint
au moyen âge le vaisseau lui-méme. Suidas écrit: φωσωνος, του άρμενου. Photius: χρυ'δβμνον (coiffure),
φωσωνιον. Pachymère : τους φωσωνας διαπετασαντες (ayant déployé les voiles du vaisseau). Cf. le Trésor
d'Henri Etienne , au mot φωσων. Ainsi φωσων signifiait non seulement les voiles, le vaisseau, mais
aussi tout habit fait de coton. « Panni de bombice . . dicuntur fustania. — Fustanium, vestis ex to-
siamo confecta ». Du Cange, Gloss. Lat. au mot Fustanium. Chez les Grecs d’aujourd’hui φουστάνι
signifie tout vêtement de femme, soit de soie, soit de lin, soit de coton. L’habit des paysans, la célèbre
φουστανελλσ, a conservé le sens primitif du mot, parce que cette foustanelle se fait toujours de toile
de coton. Les Vénitiens ont gardé aussi le mot, fusto , fusteto, fustagnin , fustagno dans les sens de
toile grossière pour les habits des paysans. L’étymologie du mot φούστα de latin fustis (le bois) me
parait invraisemblable. — C’est du mot byzantin χομβαρια que tire son nom le vaisseau vénitien
appelé au XIV 9 siècle gombaria (A. Danduli. Chronicon , p. 204) et aujourd’hui la gambara (gabarre).
— Sur rp?*o; (bateau de pécheur) voir ma Bibliotheca , vol. II, p. 193. Les Grecs modernes appellent,
comme les anciens, γρϊπος seulement une espèce de filet; le bateau nommé au moyen âge grippe se
nomme par les Grecs διχτοχαϊχον (bateau à filets). — Que le nom du vaisseau de transport appelé au
moyen âge taforese provienne du grec η μεταφορά’ (le transport) c’est prouvé, croyons-nous, par
ce fait que le même mot est conservé au dialecte vénitien dans un autre sens. Pour exprimer ce
que les autres disent la métaphore , les Vénitiens emploient le mot taf ora : « parlar sotto tafora
(parler métaphoriquement) ». — Les Génois et les Pisans se servaient aussi de ces noms de vaisseaux
byzantins. Voir L. Cibrario, della economiapolitica del medio evo, 1861, tom. I, pag. 243. La termi-
nologie de la marine vénitienne abonde en emprunts byzantins, comme stolus (ο στο'λος), mandrachio
(το μανδραχιον, port fermé), fanh (ο φανός) etc.

(1) C’est le célèbre général de Justinien Narsés qui a fondé la première bibliothèque publique
à Venise (560). Armingaud, p. 307.

(2) Voir mon histoire du Théâtre Byzantin , p. 409. Lodovico Dolci écrivait en 1561 sur Antonio
Molino: « in Corto e in Candia cominciò a esercitarsi in recitar comedie ». Antonio Molino, % Fatti
di Afanoli Blessi Strathioto. Vinegia, 1581, p. 5. Pour démontrer l’influence byzantine sur l’ancien
théâtre populaire de Venise, il suffît de citer les deux mots par lesquels on désignait ces pièces
représentées dans les banquets de noces, comme à Constantinople ; ce théâtre populaire portait à
Venise les noms Momaria , Bombaria . Le premier mot est le grec Μωμαρ et Μωμος, le second est le
Βομβωναριο* des Byzantins, espèce de grelot ou castagnette des comédiens (Malalas, p. 280, édition
de Bonn).

(3) Le doge Domenico Selvo s’étant marié en 1049 avec la fille de Constantin Ducas, c’est par
cette dogaresse grecque que les Vénitiens apprirent Γ usage de la fourchette, inconnue alors à tout
Γ Occident. Il est curieux de voir le dialecte vénitien conserver encore le mot grec piron (πιρούνι)
pour désigner l’ustensile que les autres Italiens appelent forchetta. La vie trop élégante de la
princesse grecque, se lavant avec des parfums et se servant de fourchettes d’or pour prendre les
mets, au lieu de se servir de ses doigts comme tout le monde, éleva contre elle les protestations du
père Damiano (Armingaud, p. 357.)

PRÉFACE

Je sortirais de mon sujet si je me laissais aller à m’étendre dans cette
préface sur l’influence exercée par la civilisation grecque sur Venise. En pu-
bliant des documents tirés des dépôts vénitiens, je me contenterai de faire en
peu de mots une comparaison des archives de Byzance avec celles de Venise,
laissant au lecteur le soin d’apprécier la portée des conjectures que je lui sou-
mettrai.

Byzance avait de nombreux dépôts d'archives, on peut môme dire qu’elle
en avait trop. Outre les villes, les évêchés, les couvents (*), chaque patricien
conservait les titres de sa noblesse (*). Mais, comme il est aisé de le penser, la
première place appartenait aux grandes archives d’État, dont plus d’un histo-
riographe a tiré ses renseignements ( 1 2 3 ).

Ces dépôts des documents officiels connus sous ces diverses noms, αρ-
χεία, χαρτοφυλάκια, κιγκλί^ες, κάγκελλα, σκρίνια, et plus spécialement τά σεκρε-
τα ( 4 ), étaient confiés à la surveillance de conservateurs appelés άρχειώται, α’ρ-
χειοφυλακες, χαρτοφύλακες, σκρινάριοι, κιγκλώάρισι, καγκελλάριοι, μυστικοί, μυστο-
Υράφοι, σεκρετάριοι, άσηκρήτις. Ces archives contenant pour la plupart des
procès, testaments, cadastres, livres de privilèges, leurs gardiens étaient très
versés dans ces matières, et surtout dans les études juridiques, la science la
plus compliquée des Byzantins et si justement appelée επιστήμη επιστημών.

Chaque gouverneur de province, chaque amiral, chaque général, était
accompagné de ses archivistes, qui écrivaient ses ordres, examinaient la
valeur des privilèges qu’ invoquaient couvents, ou seigneurs, servaient d’in-
troducteurs à ceux qui demandaient une audience de leur chef ( 5 ), et rendaient

(1) Des relations très modernes émanées d'employés vénitiens nous informent parfois de faits
historiques anciens tirés des archives grecques de villes soumises à la République ; en voici un exem-
ple. « Per alcune scritture antique e greche si vede che a tempo che li Saraceni si fecero padroni
dell'isola di Candia, molti paesani si salvarono in essa fortezza (Spinalonga) et si difensavano da
quei Barbari ». Relazione de ser Francesco da Molin fu provveditore a Spinalunga, 4 febraio 1585
(Relazioni Ambasciatori e Provveditori, busta 68. Archives de Venise).

(2) Les historiens mettaient à profit quelquefois des archives particulières dans lesquelles se
conservaient des lambeaux de parchemins remontant à l'époque Romaine (Michel Attaliate, p. 218,
édition de Bonn).

(3) L'expression de Michel Psellus que Basile II dédaigna les lettres, signifie seulement que cet
empereur soldat n'a pas voulu suivre l'exemple de ces prédécesseurs et faire écrire la suite de la
chronographie officielle, la quelle, en réalité, s' arrêtant à Léon le Diacre présente une lacune con-
sidérable jusqu'à Psellus (Sathas, Bibliotheca Graeca , vol. IV, p. 18, et V p. 141). Les Vénitiens
adoptèrent de bonne heure l'usage byzantin de rédiger des annales officielles; quoique Sabellico
soit reconnu comme le premier historiographe de la République, néanmoins tous ses dévanciers depuis
André Dandolo puisèrent également aux archives, ce que le Sénat ne pouvait évidemment permettre
qu'en donnant à ces chroniques une importance quasi officielle.

(4) 'Αρχεία ένθα gi δημόσιοι χάρτα ι άποκεΐνται, χαρτοφυλάκια, η τά χωρία των κριτών. Suidas. Pour
les autres mots voir les Glossaires précités.

(5) Οίς δη τά άρχεΐα επεφροντίστο, της τε άλλης ευ'κοσμιας περί και' 3 πως μη χύδην άπασι τοΓς βουλο—

PRÉFACE

νπ

la justice au nom de 1’ empereur. C’ est pour cette raison que le nom de
σεκρετάριος, α’σηκρητις, καγκελλαριος, σκρινάριος, νοτάριος, signifie quelquefois 1θ
juge ou le perceveur des impôts, et la secrète (το* σέχρετον) la cour judiciaire
ou la trésorerie.

Le patriarcat avait aussi ses secrètes qui étaient en même temps uiu
dépôt d’archives et un tribunal pour le droit canonique. Mais la vraie Secrète
de Γ État se conservait au palais impérial sous la surveillance d’ un haut
fonctionnaire, lequel était en même temps le conseiller de Γ empereur et le
ministre des affaires étrangères, sous les divers noms de πρωτασηχρητις, προε-
στως των σεκρε’των, καγκελάριος ou λογοθε'της τοο σεκρετοο (').

Jean Lydus qui a connu très bien toutes ces archives au temps de Ju-
stinien, nous en a transmis des notices fort importantes. Tout en se plaignant
de l’état un peu négligé de ces admirables dépôts, et ajoutant que l’État, par
mesure fiscale, avait cessé à cette époque de délivrer gratis les copies au
public, y compris même le papier, comme autrefois, néanmoins il avoue que
dans quelques unes de ces secrètes régnait un tel ordre qu’ on pouvait trou-
ver immédiatement l’instrument demandé, et cela dès le temps de l’empereur
Valens (*).

Le même auteur nous apprend que des écoles d’ archivistes étaient atta-
chées à ces chancelleries, et que ces écoles surveillées par de vrais savants,
étaient fréquentées par des jeunes gens, qui préféraient aux autres occupations
la profession d’ employé, ou le plaisir de passer leur temps en compagnie des
savants qui y affluaient ( 3 ).

Ces élèves des secrètes en liant commerce avec des confrères plus fa-
vorisés de la fortune, parvenaient ainsi plus facilement au but de leur ambi-
tion. Mais il était rare de voir un élève, tout puissant qu’ il fut, rompre les
liens d’ une hiérarchie rigoureuse, et parvenir à ime haute fonction d’ un seul
bond, au mépris, sinon des convenances, du moins d’une règle scrupuleuse-
ment observée. A ce sujet une épigramme de Jean d’ Euchaïtes nous montre

με’νοις ως αυτόν εΓσιτητεα εΓη * τουτους δε' Εθος Ρωμαίοις ε*χ των χιγχλίδων επονόμαζε tv καί της εν ταυταις
έπιμελειας ». Âgathias , ρ. 55, édition de Bonn.

(1) Notes de Du Cange à Anne Comnène y p. 269, édition de Paris, et les Glossaires aux mots,
σεχριτον, λογοθέτης, χαγχελλαρκος. Dans une bulle d’or, la fonction du protasecrète est qualifiée « η*
μυστική του χρατους υπηρεσία ». Sathas, Bibi. Graeca y V, p. 216.

(2) Παντα 9ε τά απο' της βασιλείας του Ου*αλεντος ε'ν τοίς τότε μεγίστοις διχαστηρίοις πεπραγμένα
αυτόθι σώζεται, καί τοΤς ε'πιζητουσιν ούτως ε’στιν Ετοιμα, ωσει χθες τυχόν πεπραγμε'να. Jean Laurentius
Lydus y p. 182, édition Hase. Cf. pag, 172, 212.

(3) Οί δε' προ αυτών καί ηδη πρότερον σχολαζοντες ε’κεΤ συνερρεον, τάς μεγίστας χαί λαμπρας των της
βρχης προσταξεων ε*γχειριζόμενοι χαί όσαις ετερός τις πέρας ου*χ Γσχυσεν ε*πιθεΐναι * μηδε τόν της αργίας και-
ρόν Ερημον λογικών ζητημάτων α'πολαμβανοντες , των ε*νδό£ων ε’ν διδασχαλοις λόγων συντρεχόντων ως αυτους
χαί περί των αγνοούμενων συζητου'ντων ». Idem, ρ. 172.

Vili

PRÉFACE

que môme les plus petites faveurs dans Γ école de la secrète ne passaient pas
inaperçues au sein d’ une société essentiellement bureaucratique (‘).

Michel Psellus qui, de simple élève de la secrète, s'éleva à la. plus brillante
fortune, nous a conservé un assez triste tableau de la secrète imperiale dans
une espèce de supplique adressée à Γ empereur Michel IV (1034-1041), sous
lequel le jeune avocat entra pour la première fois au palais.

« L' esclavage des asecrëtes (*), dit-il, est pire que le feu de Γ enfer. Cour-
bés sous le travail, ils ne peuvent même se gratter l'oreille, lever la tête,
manger, ni boire à l'heure convenable; n'ayant pas le temps d'aller même au
bain, ils se contentent de se laver la tête avec la sueur qui ruisselle de leur
front. Us sont froissés, menacés, insultés par leurs supérieurs. Pour surcroît
de malheur ils voient l’empereur combler tout le monde de ses grâces, excepté
les asecrètes. Prométhée cloué sur le Caucase était plus heureux que nous; au
moins aucun spectateur n* assistait à son supplice. Mais pour nous, cloués au
milieu de la ville, nous sommes exposés aux insultes de chacun. Ce n'est pas
pour avoir volé le feu comme Prométhée; nous ne dévoilons pas aux mortels
les secrets de nos supérieurs. Et cependant nous avons reçu une éducation
soignée, nous avons dansé sur l’Hélicon en compagnie des Muses, nous avons
sucé le lait de Calliope; mais pour nous mieux vaudrait de nous plonger dans
les ténèbres de l’ enfer que d’ embrasser cette pénible carrière des asecrètes.
Quelle table que la nôtre ! poussés, froissés, parqués dans une étroite enceinte,
nous sommes réduits à recevoir sans plainte la nourriture détestable qu’on nous
jette au nom de l’empereur. Parfois, ce métier sert à ceux qui, n’ayant aucun
mérite, se contentent d’ apprendre la tachygraphie, ou bien à ceux qui, doués
de force physique, se destinent à devenir lutteurs; il convient aussi aux
bavards, enfin à toute personne dénuée de capacité. Car, en vérité, tout ce
personnel sans mérite, s’ il choisit l’ école des asecrètes, c' est dans l’ espoir
de parvenir aux dignités et aux honneurs. Il y a là, de gens qui ne font
que se défier réciproquement, prêts à en venir aux mains; et même ils se bat-
traient, sans l’intervention de Fasulas et d’Achyras, ces bons vieux asecrètes
qui ne font autre chose que d’apaiser toute dispute. Furieux de ne pouvoir en
venir aux coups, ils se répandent en injures: l’un qualifie l’autre de vieil im-
bécile, celui-ci répliqué par un mot ordurier. L’ un élève un bras armé contre
son ennemi, qui se contente de lui appliquer par derrière un vigoureux coup
de pied » (®).

(1) ΕΓς Ttva εςαίφνης τιμηθιντα (Poèmi de Jean d* Bue h ait e s , dans la Patrologie Grecque de
Migne, vol. 120, p. 1174-1175).

(2) C’est un mot grecisé, provenant du latin a secretis. Les asecrètes , étaient appelés aussi en grec
plus pur μυστικοί, οι tV& των απορρήτων. Du reste il y a quelquefois dans la signification de ces trois
termes une nuance dont la distinction dépasserait les limites d’une note. Cf. Lydus , p. 182.

(3) Sathas, Bibliotheca Graeca f V, p. 248-253.

PRÉFACE

Nous ignorons si Psellus, une fois parvenu à la dignité de protasecrète,
devenu le favori des quatre empereurs qu’il a servis, a pu réformer dans
l’école, dont il s’agit, les abus qu’il décrit d’une manière si pittoresque. Mais
il est probable que peudant son long ministère il ne se prêta pas facilement
à l’ avancement des nobles ou paresseux que recommandaient de puissants
protecteurs. Quand il est obligé de faire une concession, en faveur du protégé
d’ un important personnage, il se borne à placer à la secrète d’ un gouverneur
de province cet employé, porteur quelquefois d’ une lettre qui ne faisait pas
son éloge (*).

L’ invasion des Croisés, en bouleversant la vieille société de Byzance,
porta un coup irréparable à son administration. Campés à Nicée les empereurs
exilés songèrent à réparer leurs désastres bien plutôt par les armes que par
l’ habileté d’ une bureaucratie dont les insignes étaient promenées en manière
de raillerie dans les rues de Constantinople (*) par des vainqueurs persuadés
que les statues de bronze p’ avaient d’ autre valeur que celle qui résultait de
leur conversion en lingots, et que pour diriger le monde, il fallait compter,
non pas sur la plume et sur le livre, mais bien seulement sur l’ épée.

Depuis, quand le vieil empire reconquit sa capitale, il n’ avait plus ni le
temps, ni les moyens de se recueillir. Ses ennemis se multiplièrent, ses pro-
vinces les plus riches ne lui furent jamais restituées. Tous les secrets dont
Byzance se regardait à juste titre comme le dépositaire unique, furent divul-
gués. Devenus chevaliers français les descendants des empereurs servaient
sur les galères des Lusignan; du flanc de ces vaisseaux de guerre partait ce
feu grégeois qui, pendant six siècles, avait été un secret d’État que la jalousie
byzantine s’ était appliqué à cacher à tout le monde ( 1 2 3 ).

Cette fin de l’empire d’Oricnt peut être regardée comme le commencement
de la renaissance de l’ Occident. On sait que chacun des conquérants reçut
avec ime parcelle de territoire quelque lambeau de la civilisation gréco-
romaine.

(1) Voici une de ces lettres: « Mon cher chambellan, le sous-préfet que je t'envoie est un jeune
poulain novice au joug et qu’on attelle pour la première fois au char des affaires. 11 a besoin d’ un
cocher habile et expérimenté pour F introduire dans la carrière et lui faire doubler la terrasse de
Γ hippodrome; il n’est point encore habitué à la course publique, il craint les montées et les
tournants. Bride -le soigneusement; ne laisse pas flotter les rênes, de crainte qu’ il n’aille à sa vo-
lonté; ne le serre pas trop, pour ne pas lui abîmer la bouche et le rendre rétif; veille à ce que
le timon ne le blesse pas; sache le pousser et l’arrêter à propos ». C. Satbas, Bibliotheca Graeca
taedii aeriy V, p. 343, lettre 100.

(2) Nicète Choniate (Migne, Patrologie Grecque , vol. 139, col. 981).

(3) La chronique chypriote de Léonce Machéras parle à diverses reprises du feu grégeois (τέ
<Ur,vtxcv λαμπρόν) et signale de nobles Coustantiuopoütains, tels que Monomachos, Lascaris (χαβαλλαριδις
ΙΗλΓτα:) comme étant au service des rois de Chypre.

PRÉFACE

Aussi voyons nous dans ces petits états de l'Orient Latin, fonctionner
encore des dignités dont le nom même est oublié à la cour des Paléologues.
Ainsi, par exemple, dans le royaume fondé à Chypre par les Lusignan on

rencontre ό α’γελαρχης, ο μαστρομιλης OU μαΐστρος, ό σακκουμανος, ό χϋρις των
σακκιων, τής βότας, 6 νομοκριτής, ό νομοδιδάσκαλος, à α’ποίοχα’τωρ, ό επί τών
α’πυΐείςεων, ό πρακτωρ, ό βαχλιώτης, ό κατεπάνω, ό κηβιτανος, ό νεροφορος, ©
πρωτοκηπουρός, ο πρωτογερος κλπ. Quand les Vénitiens occupèrent Chypre,
plusieurs de ces fonctions étaient déjà réduites à néant (').

Mais c’est surtout la secrète que nous retrouvons à Chypre avec tous
ses attributs byzantins.

Cette cour des archives d’ État, que les Chypriotes appellaient innocem-
ment το συγκρίτου, en latin Secreta Regia, et en français la Secrète, était en
même temps l’office financier, le trésor royal, enfin une cour judiciaire. Son
principal dépôt d’ actes portait en français le nom de « livre des remembran-
ces », en grec « το βιβλίου το" ρεμιυπροίσο τού συγκρίτου » (*).

Outre cette secrète royale, il y avait encore une secrète archiépiscopale,
et une secrète de la douane appelée « les registres des remembrances de la
Douane ».

De nombreux employés de la secrète royale de Chypre nommés en grec
ot συγκριτικοί, of γραμματικοί, of νοτα’ριοι, en français les segretains , relevaient d’un
haut fonctionnaire appelé en grec ο' πράκτορας, en français le baiUi de la se-
crète. Le président de la cour judiciaire portait le titre byzantin ο' νομοκριτής
του συγκρίτου, en latin judex cancellante. Une partie du personnel attaché
au service de la correspondance royale dépendait du grand chancelier de
la secrète ( ο μεγας καυτζηλιε'ρης του συγκρίτου ). Une école d’ archivistes
adjointe à cette dernière section de la secrète (ο μαβηταί ) dépendait aussi
du grand chancelier P).

On sait que les Vénitiens retirèrent le plus grand profit de la conquête
de Constantinople. Même avant la IV* Croisade, des Byzantins fuyant les
vexations de Manuel Comnène trouvèrent à Venise une hospitalité qui leur
fit oublier bien vite leur ancienne patrie. De l’empressement même de la Ré-
publique à faire entrer ces réfugiés au Sénat, on peut conclure que cette
hospitalité n’ était pas desinteressée (*). D’ après une très ancienne chronique

(1} Diomède Strambaldi traduisant en dialecte vénitien la chronique grecque de Macbéras,
lorsqu’il vient à rencontrer quelques - uns de ces noms inconnus pour lui, se contente de les tran-
scrire en lettres grecques.

(2) Mas- Latrie, Histoire de Vile de Chypre , vol. III, pag. 184-188, et passim. Cf. Mackiras,
passim.

(3) Satlias, Bibliotheca Graeca , vol. II, p. 208.

(4) Andreac Dandnli Chronicum , p. 291, édition de Muratori.

PRÉFACE

vénitienne, on peut attribuer à Narsès, la première idée de la fondation des
archives vénitiennes (').

Pour revenir à notre sujet, examinons donc ce que fut la secrète véni-

tienne; nous verrons ensuite quels rapports elle pourrait présenter avec celle
de Constantinople.

Les archives de la République déposées dans le palais Ducal, furent par-
tagées avant le XV e siècle en deux sections, appelées d’ une manière générale
chancelleries ducales; mais plus spécialement ces sections portaient les noms
Concellaria Superiore et Concellaria Inferirne.

La chancellerie inférieure, qui comprenait les testaments et autres pièces
privées concernant les intérêts des citoyens, était dirigée par deux chance-
liers et quelques coadjuteurs. Dans la chancellerie supérieure, spécialement
appelée Cancellario Ducale, étaient rassemblées des pièces législatives non
secrètes, et des documents politiques secrets. Le surveillant de ces derniè-
res archives était le cancelliere grande, dignité qu’ on rencontre pour la pre-
mière fois dans les chroniques en 1268 (*).

Comme les documents composant ce dernier dépôt s’ augmentaient
chaque jour, et que les papiers secrets étaient exposés à trop de regards in-
discrets, un acte du Grand Conseil (23 Avril 1402) ordonna de séparer les
instruments qu’on pouvait consulter sans danger d’avec toute pièce confiden-
tielle dont le contenu touchait exclusivement à l’ intérêt de l’ État.

Ainsi les papiers relatifs aux affaires des particuliers restèrent à la chan-
cellerie Ducale; quant aux documents d’une importance internationale (comme
traités, rapports des ambassadeurs, actes administratifs, et en général tout
papier secret) ils formèrent le noyau de cette troisième section, la plus mo-
derne et la plus célébré de toutes, la Cancellarla Secreta ( 1 2 3 ).

Quoique séparée, la Secrète, ne fut pas tout - à - fait indépendante de la
chancellerie Ducale; au contraire, malgré toutes les faveurs dont le Conseil
des Dix s’ appliqua à combler cette section appelée « le coeur de l’ état », la
Chancellerie Secrète ne cessa pas d’ être regardée comme une simple subdi-
vision du dépôt primitif d’ où elle sortait.

Les deux chancelleries portaient même un nom commun : Secreteria
Regia.

(1) « Tam ipse multitudinis librorum diversitatis thesaurum perventaniis perceptum, et eaedem
Ecclesiae Ducis capellae dimisit, tam Duci, quam in omni Veneticorum potestate ». Cronaca Altinate ,
Firenze 1845, p. 208-209.

(2) Depuis 1268 jusqu'à la chùte de la République, on compte 44 grands chanceliers. Mais quel-
ques uns, comptant ces fonctionnaires seulement depuis 1323, n'en admettent que 43.

(3) Le mot Secrète ne fût pas une invention du XV e siècle; car, dès avant 1345, une partie des
Délibérations du Sénat portaient le nom de Secreti . Le volume qui contenait ces actes était dit Liber
Secretorum. L'ancien recueil des traités de la République était intitulé Liber Pactorum a Secretis.

XII

PRÉFACE

Les quatre secrétaires ou notaires, chargés de copier et de mettre en or-
dre les registres de la Secrète, étaient choisis parmi les élèves les plus savants
et les plus discrets de la chancellerie Ducale.

Quand on parle d’une école de jeunes gens attachée à la Secretoria Regia
de Venise, on ne peut manquer de se rappeler Γ école des asecrètes de Con-
stantinople.

De môme que les secrétaires de la chancellerie byzantine formaient des
classes (σχολαί ), ainsi leurs confrères de Venise étaient partagés en classes,
qu’ il fallait graduellement traverser, pour parvenir à des postes plus indé-
pendants

De même qu’une classe d’archivistes byzantins, rentrant dans la secrète
imperiale, portait dès le VT siècle le nom &πουτατοι (*), ainsi trouvons nous
le même nom, deputato, donné au gérant do la secrète Royale de Venise.

De même qu’aux secrètes byzantines étaient attachés des employés pour
résumer et transporter dans des livres spéciaux les instruments originaux,
employés nommés σχε&άριοι, σχείογρβφοι, ainsi à la Secrète vénitienne sont
attachés les Rubricarii. Le travail du Rubricarius byzantin appelé το σχί9ος (*)
se conserve dans la langue italienne sans altération, scheda.

Quant au Cancelliere Orande de Venise, il offre une ressemblance frappante
avec le grand chancelier ou le grand logothèto ( 1 2 3 ) des Byzantins, non seulement
dans le nom et dans les fonctions, mais encore dans son costume.

Comme le Cancelliere Grande figurait parmi les plus illustres dignitaires
de la République, le grand logothète était placé au plus haut degré de la hié-
rarchie de la cour ( 4 ). Le chapeau et le manteau du grand logothète étaient de
pourpre ( 5 ), de même que le manteau et les bas du grand chancelier de Venise.

Venise devenue, pour ainsi dire, l’héritière de la bureaucratie byzantine,
avait trop d’offices, couséquement trop d’archives. Sur cet intéressant sujet
on connaît les travaux de M. Armand Baschet et des directeurs des archives,
MM. T. Toderini et B. Cecchetti. Ces trois savants ont consacré à l’étude des
magistratures et des archives vénitiennes d’excellents ouvrages, qui se recom-

(1) Lydus j p. 164, 166

(2) « Το' σχεδαριον γαρ Ισον »στι, xat το αυ’του παραβληθεν* αλ\' η αυτό το πρωτότυπόν, η ο πα-
ρεχβληΟη ου*κ α’πο σχεδαρίου, αλλά τοΊ κωδικό;, *ητοι της ^ε«ως του σεκρίτου, τούτο γαρ πρωτότυπόν ιοτιν ».
Scholiaste des Basiliques (Du Cange, au mot Σχεδο;).

(3) On sait que logothète et cancelier signifie la même chose à Byzance, le λογοθιπ}; étant l’équi-
valent grec du mot latin cancellarius. « χαγχ ελλα'ριοε γα'ρ αυ’τοι και λογοΟιται ». Zydus t p. 214. Cf. la
note I de la page VII de cette préface.

(4) Codinus, de offlciis , chap. IV.

(5) Ce fut l’empereur Isaac Ange II (1185), qui conféra à son oncle, le logothète Théodore
Castamonite, le privilège qui précédemment n’appartenait qu’à la famille impériale exclusivement;
c’est-à-dire celui d'avoir un manteau, et les harnais de son cheval teints en couleur de pourpre. Il
avait le droit de mettre sa signature en encre rouge (Nicétas Ckoniate, col. 808, édition de Migne).

PRÉFACE XIII

mandent à Γ attention de tous les esprits désireux de connaître Γ histoire si
compliquée des archives de la Sérénissime République (')

Mais, par malheur, de toutes les sections qui les composent, les deux
principales, celles qui intéressent au plus haut degré l’histoire hellénique,
sont précisément les moins connues. Et de fait, il s’ est rencontré peu de
curieux, encore moins d’ historiens, pour mettre à profit les deux admirables
séries dont est formé le dépôt des documents de Γ île de Crète.

La première section de ces archives gréco-vénitiennes, est un vaste fonds
composé de pièces de toutes sortes, propres à éclairer du jour le plus inattendu
la vie publique et privée des Hellènes, durant plus de quatre siècles (1204-1669).
Cette section intitulée Archivio del Duca di Cardia fait partie du grand
dépôt conservé, comme on sait, dans Γ ancien couvent de Fra /ή (*). Quant à
la seconde section, laquelle peut justement être regardée comme la suite
inséparable de Y Archivio del Duca di Cardia, elle est déposée dans le même
établissement, mais dans un lieu particulièrement désigné « Archivio Nota-
rile ». Ces archives Crétoises contiennent en quelques centaines de volumes
les actes originaux des notaires de la Crète, en langues latine, vénitienne et
grecque. On sait quelle mine inépuisable ces documents fournissent à Γ hel-
léniste, à l’historien, au juriste, à tous ceux en un mot, qui s’appliquent

(1) A. Baschet, les archives de la sérénissime république de Venise. 1857; et Histoire de la Chan-
cellerie Secrète . Paris 1870. {T. Toderini et B. Cecchetti), H R. Archivio di Venezia. Venezia 1873.
On sait que le commandeur Cecchetti, devenu directeur des archives, s’occupe assidûment de Γ hi-
stoire des admirables dépôts confles à sa surveillance, et qu’il a déjà publié sur cô sujet de mo-
nographies très intéressantes.

(2) L'Archivio del Duca di Candia se compose de 84 volumes ou cartons ainsi partagés. Catastici
etc. sec. X1II-XV1, et 1588-1642, 4 volumes.— Catastici di Canea, 1314-1369, 1 vol. — Deliberazioni del
Maggior Consìglio di Candia 1344-1363, 1 voi. — Deliberazioni del consiglio dei feudati XIII-XVU. 1
voi. — Atti antichi, 1225-1474, 2. voi. — Registri di leggi statutarie 1207-1669, 1 voi. — Ducali e
lettere, 1402-1669, 7 voi. — Missive e responsive, 141,7-1643, 2 voi. — Proclami, 1313-1669, 4 voi. —
Officiali, 1537-1669, 2 voi.— Incanti, 1338-1640, 1 voi. — Cavalli, 1385-1564, 2 voi. — Successioni,
1579-1661, 2, voi. — Sentenze, 1364-1669, 3 voi. — Pegni, 1637-1665, 2 voi. — Memoriali antichi e
notatorio, 1319-1501, 4 voi. — Memoriali ed atti, 1505-1669, 15 voi. — Processi varii, 1368-1650, 1
voi. — Estraordinario, Visite, Militare, 1 voi. — Ufficio del Proprio ed atti giudiziarii, 3 voi. —
Testamenti, 1332-1650, 1 voi. — Mandati, 1640-1647, 1 voi. — Reggimento di Sitia, 1 voi. — Reg-
gimento di Tine, 1 voi. — Atti del capitan grande, 1639-1641, 2 voi. — Atti dell’ Inquisitor ed Avo-
gador, 1637, 1 voi. — Nascite e matrimoni, Candia, 1590-1668, 2 voi. — Nascite e matrimoni della
Canea, 1591-1644, 2 voi. — Miscellanea di processi e carte araldiche, 2 voi. — Suppliche di nobili
Cretesi, 1572-1669, 1 voi. — Mandati, Pensioni, 1 voi. — Retimo, Processi, 1582, e Dispacci, 1645-1646,
2 voi. — Processi dei Provveditori, Capitani generali, 1574-1666, 4 voi. — Miscellanea, 1 voi. —
Nascite, 1519-1582. Matrimoni, 1559-1593, 1 voi. — Carte Greche, Turche ed Ebraiche, 1 voi. —
Suppliche di Candioti alla Veneta Signoria, e risposte di questa (1304-1619). Giornale dell’ assedio di
Candia.

Dans mon dernier voyage à Venise j’ai appris avec grand plaisir que le eous- archiviste M.
Predelli s’occupe de mettre en ordre Γ Archivio del Duca di Candia. Tout le monde connaît les
publications de M. Predeili sur les Commemoriali qui font tant d’honneur à la science vénitienne.

XIV

PRÉFACE

à étudier la vie des Hellènes au moyen âge en môme temps qu’à pénétrer
les transformations successives qu’ a subies la langue grecque aussi bien que
le droit byzantin.

Il n’ est pas ime seule de ces diverses sections des archives vénitiennes
dans laquelle on ne puisse rencontrer quelque document qui révèle un aspect
inconnu de cette époque. Les dépôts mêmes qui ne contiennent que des instru-
ments relatifs à Γ état social de Venise, peuvent, dans une large mesure, re-
compenser tout chercheur assez patient pour les explorer. H s’y trouve, par
exemple, des testaments, des privilèges et autres pièces concernant cette foule
de commerçante Grecs qui s’établirent à Venise dès le ΧΙΙΓ siècle, ces artistes
et fabricants qui initièrent les Vénitiens aux arts, ces réfugiés Byzantins dont
le nom est inséparablement uni à l’un des plus grands événements de l'hi-
stoire moderne, la Renaissance, — enfin ces fameux Stradioti qui, sans patrie,
parcourant l’Europe en mercenaires, ont en quelque sorte réformé la tactique
militaire.

A coup sûr, si Venise n’ avait vu périr une partie de ses trésors, le pre-
mier rang reviendrait à une section dont les rares débris nous font apprécier
l’importance. Je veux parler des dépêches et relations adressées au Sénat
par les consuls et les ambassadeurs fixés soit à Constantinople soit dans
le reste du Levant, et par les gouverneurs civils et militaires de toutes
les villes grecques soutnises à la République. Mais des incendies consécu-
tifs, sans compter l’ incurie des employés, ont fait disparaître de ces archi-
ves toute cette correspondance, depuis le ΧΙΙΓ siècle, jusqu’ au milieu du

xvi.·

Dans l’ état actuel, après Y Archivio del Duca di Candì a, c’ est la Can-
cellarla Secreta qui fournit les matériaux les plus importants sur l’histoire
hellénique.

En parlant plus haut avec quelque détail de la Chancellerie Secrète,
j’ ai eu pour but, non seulement de présenter au lecteur des conjectures sur
les rapports qui doivent avoir existé entre la secrète de Venise et celle de
Byzance, mais encore de lui faire connaître le principal dépôt d’où sont tirés
les documents dont se compose mon recueil.

Entre les diverses sections qui formaient la secrète vénitienne, les prin-
cipaux documents sont la série des délibérations du Sénat, qui en réalité, gou-
vernait la République. Ces délibérations, resultat de l’expérience des sénateurs,
avaient trait tantôt à la politique extérieure, tantôt à l’administration des
provinces vénitiennes.

Dans le premier cas, ces actes étaient nommés Deliberationes Secrete,
dans le second, Misti. Ce dernier titre, un peu bizarre, u’est qu’ une abrévia-
tion vulgaire des mots latins Deliberationes Mixtae.

PRÉFACE

On donna ce nom (Misti) aux ordonnances administratives du Sénat
jusqu’en 1440, parce que ces actes regardant l’administration des possessions
terrestres et maritimes de l’ Etat, étaient mêlés , -« continentes res terrestras
et maritimas ». Mais depuis le 28 Septembre 1440, ces délibérations admi-
nistratives partagées en deux subdivisions (*), donnèrent naissance à deux
séries distinctes, dont l’ une, comprenant les actes de l’ administration des
possessions en terre ferme, fut intitulée Senato Terra, et l’ autre relative aux
possessions maritimes, porta le nom de Senato Mar.

Dans le cours de cette publication nous aurons l’occasion de revenir sur
quelques autres sections des archives vénitiennes.

Des deux cartes qui accompagnent ce volume, la première (B) est un
fragment d’un grand portulan inédit, qui se conserve au Museo Civico de
Venise; dessiné en 1421, il est curieux à cause des six drapeaux qui l’accom-
pagnent (*). La seconde (C) est une carte géographique proprement dite, ré-
présentant l’ île de Crète au commencement de XVI* siècle; dessinée en 1563
par le célèbre cartographe Crétois Georges Sideri Calapoda, elle est conservée
à la bibliothèque de Saint-Marc à Venise.

En dédiant cet ouvrage à la Chambre des Députés de Grèce qui, vérita-
blement, a réveillé parmi nous le souci des études historiques, je m’acquitte
d’un devoir de reconnaissance, ou, pour mieux dire, de justice.

C’ est à elle que revient l’ honneur d’ avoir jeté, sur le passé de nôtro
pays et dans ses parties les plus obscures, un jour nouveau, entièrement inat-
tendu, d’ avoir suscité toute une école d’ érudits, qui, déjà, a fait beaucoup
pour la patrie, mais qui fera bien plus encore dans un prochain avenir. Aussi,
les généreux encouragements qu’elle a donné à ces études, ont fait naître chez
nous, et même à l’ étranger, des sentiments de gratitude aussi vifs que du-
rables. En dépit des difficultés du moment, malgré le renouvellement trop

(1) La section Misti se composait de soixante volumes qui comprenaient les années 1293 à 1440;
les quatorze premiers volumes étant brûlés, il n'en reste plus que 49, lesquels vont du 4 mars 1332
au 28 septembre 1440. Des premiers volumes disparus (1293-1331) Ton a gardé des rubriques publiées
par M. Joseph Giorno (Archivio Veneto 1879*1880, tono. XVII, p. 126-140,251-273, tona. XYI1I, p.
40-69, 315-338, tom. XIX, p. 188-191, et suivants).

(2) Le premier de ces drapeaux à droite est celui de l'empire de Trébizonde, le second, celui du
milieu, est l'ancien étendard de la république de Gènes flottant sur Péra de Constantinople: le troi-
sième, à gauche, est le drapeau de l'empire Byzantin placé sur Thessalonique et Constantinople. Des
trois autres drapeaux gravés en bas, le premier à droite est celui de l'Arménie sur la ville de Tarsos,
le second et le troisième, sont les drapeaux des Lusignan flottant sur les forteresses de Curicos et de
Myra ou Macre. Nous avons promis pour un des volumes de ce recueil, une description historique et
analytique de tous ces monuments géographiques, dont l'origine nous parait remonter bien au delà
du moyen âge.

XVI

PRÉFACE

fréquent de la Chambre des Députés, celle-ci a gardé constamment le senti-
ment qui l’a toujours animée, je veux dire le dévouement à la science, le culte
des souvenirs patriotiques.

Après un esclavage sans exemple dans l’histoire de l’humanité, la Grèce,
à peine régénérée, ne saurait trouver dans l’initiative privée les moyens d’en-
courager, comme il est nécessaire, des ouvrages tels que le nôtre.

D’ ailleurs, dans d’ autres pays, ce rôle revient de droit aux Académies :
mais puisque la nôtre n’ est pas encore en état de recueillir de ses mains
l’ héritage de nos pères, c’ est avec raison qu’ un de nos députés revendiquait
pour la Chambre l’honneur de patronner les publications savantes.

En parlant de l’Académie hellénique, le nom de son fondateur M. Sinas,
se présente tout d’ abord à ma pensée.

Assûrément, il suffit d’ être Grec et à aimer Γ étude pour vénérer le nom
de ce généreux patriote, qui s’ est appliqué, par l’ usage le plus noble de ses
richesses, à embellir Athènes; mais, en ce qui me concerne, ma dette est
personnelle, et j’ ai à coeur de le proclamer.

Protecteur, ardent non moins qu’ éclairé des études historiques, le baron
Simon Sinas, auprès de qui j’ ai trouvé, grâce à mes savants amis MM. Re-
nieris et Lidorikis, l’appui le plus efficace, a voulu faire tous les frais de tran-
scription des documents insérés dans ces deux volumes.

Il comprenait à merveille que cette œuvre appartenait à l’ Académie
qu’ il avait fondée. La mort ayant interrompu Γ exécution de son patriotique
dessein, c’ est à sa mémoire qu’ il me reste à témoigner, dans ces Monumenta
Historiae Hellenicae, ma profonde gratitude, comme mon affliction.

Paris, Mars 1881.

C. Sathas.

MONU MEN T A

HISTORIAE HELLENICAE.

CANCELLARLA^ SECRETAE

PARS ALTERA

(Deliberazioni Miste).

209.

1400, 7 martii.

Provisiones ser Antonii Michiel qui fuit Castellanus Coroni et Mothoni,
et primo quod remittatur Venetias una de galeotis.

Cum per dominationem nostram fuerint misse galeote due Coronum ut in
omni casu necessitatis armari deberentur, que ambe nunquam fuit possibile armari 5
salvo quoquo earum una, et presentialiter propter epidemiam proxime preteritam
et miserabilem Tureorum casum qui multas de districtu Coroni animas exportarunt,
multo minus possibile foret, ita quod non est sperandum aliquo modo quod quando-
cumque esset expediens armari possent; Vadit pars, quod scribatur et mandetur Ca-
stellanis nostris Coroni et Mothoni quod debeant ipsarum unam minus sufficientem 10
quamcitius poterunt, et cum quam minori expensa comunis mittere Venetias vel
alio, ubi per dominationem ordinabitur quia stando ibi penitus destrueretur, et nulla
ex ea sequeretur utilitas.

de parte omnes

de non 0 15

non sinceri 0

(Repr.° 45, 1400-1401, c. 2),
Vol. II.

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAK

·>

21α

1400, 7 martii.

Item mittatur Mothonum unus ìnaranus pro laborerio portus et moli.

Quia est omnino necessarium providere ad securitatem et fortitudinem moli
nostri Mothoni, videlicet in ponendò tectum lapidum a parte exteriori de tempore
5 in tempus quod nisi fietur nullo modo durare posset propter impetum maris de
sirocho quod non cessat ipsum paulatim destruere ; Vadit pars, quod maranus qui
presentialiter ibi est nullius est valoris, nec ad hoc opus amplius adoperari potest,
quod mittatur Mothonum unus alius maranus portate butarum sexaginta, vel cir-
cha, vel quaedam galeacia prout deliberabitur per collegium domini consiliariorum
10 capitum et sapientum utriusque manus, cum quo possit ire ceptum ad loca consueta
lapides et ponere ad dictum molum pro fortificatione ipsius ne consumetur quod
maximum damnum foret prout omnibus satis notum est.

de parte 66

de non 3

15 non sinceri 0

(Repr.° 45, 1400-1401, c. 2).

211 .

1400, 23 martii.

Potestas Neapolis faciat restitui quamdam possessionem quam
tenet presbite r Nicolaus Coelio loco Pagassi.

20 Sapientes ordinum.

Capta. — Cum tempore regiminis nobilis viri ser Victoris Mauroceno olim
Potestatis et Capitanei Neapolis Romanie comparuerit coram eo presbiter*Nicolaus
Codio asserens quod in casu quod dicto ser Victori placeret dare dicto presbitero
unam vineam quam quondam dominus Petrus Cornano olim dicti loci dominus
25 dederat Leoni Pagassi teneret modum et procuraret quod civitas Argos cui tunc
dominabatur despotus perveniret ad manus dicti nostri Rectoris quod audiens dictus
noster Rector misit pro dicto Leone dicens quod volebat certa bona causa quo dicto
presbitero Nicolao Codio daret dictam vineam non exprimens dictam causam, ac
promittens sibi quod dominium provideret de dando sibi alium, ita quod esset con-
30 tentus de quo idem Leo fuit contentus, et sic dictus presbiter habuit illam et habet,
et modo nuper comparuerit coram nostro dominio Constantius Pandoni procurator
dicti Leonis supplicantis quod dignemur sibi restitui facere vineam predictam, cum
dictus presbiter nihil fecerit nec operatus fuerit, et per nobilem virum ser Victorem
Mauroceno nobis constet quod didam vineam dicto presbitero Nicolao consignari

CANCELLARIA SECRETA

fecit, quia se obtulit facturum et procuraturum multa bona pro locis nostris sub
certa fidejussione pro musto quod ex dicta vinea recolligeretur et nobilis vir ser
Octavianus Bono olim Potestas et Capitaneus dicti loci dixerit quod sibi videtur
quod eidem Leoni restitui debeat vinea sua quam tempore suo restituere non potuit,
quod in scripturis domini Victoris continebatur quod fecerat dictam vineam dare 5
dicto presbitero Nicolao certa bona causa quam causam ignorabat; Vadit pars pre-
dictis omnibus consideratis quod scribatur et mandetur Potestati et Capitaneo nostro
Neapolis quod vineam suprascriptam dare et restituere debeat Leoni suprascripto
accipiendo eam a dicto presbitero Nicolao juxta tenorem privilegii Leonis predicti.
Verum si eidem videtur placet nobis quod possit dare dicto presbitero de territoriis 10
nostris que essent in comuni.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 4).

212 .

1400, 26 aprilis.

Iohannes Vatacho caput castri Athenarum possit inde recedere.

Consiliarii. 15

Capta. — Cum pro parte Ioannis Valacho unius ex castellanis suis capitibus
castri Athenarum expositum fuerit quod renuntiavit quia habet necessitatem eundi
ad faciendum aliqua facta sua sibi omnino necessaria, et quia non potest recedere
sine licentia nostri domini supplicaverit quod dignemur eidem concedere licentiam
deinde recedendi; Vadit pars quod concedatur dicto Iohanni Valacho postquam re- 20
nuntiavit licentiam deinde discedendi, et eundi ad faciendum facta sua ; Potestas
vero et Capitaneus dicti loci nostri Athenarum ponat et subroget unum alium Ca-
stellanum sive caput ad beneplacitum nostri dominii, et sic scribatur Potestati, et
Capitaneo Athenarum.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 8 , t e ). ~ 25

213.

1400, 26 aprilis.

PtOvisionati quadraginta missi Corphoy quia non sunt

amplius necessarii, cassentur .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum isto mense octobri proxime elapsi missi fuerunt quodraginta 30
provisionati ad Corphoy cum soldo ducatorum quatuor in mense pro quolibet quo-
rum firmam complevit mense instanti vel circa, nec ibi sint amplius necessarii ; Vadit
pars quod scribatur, et mandetur Baiulo, et Capitaneo nostro Corphoy quod debeat
omnes dictos provisionatos cassare pro scansando expensas nostro comuni.

(Reg.° 45, 1400-1401, c.' 8, t°).

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

214.

1400, 26 aprilis.

Cassentur tres banderie nove et reficiantur veteres .

Capta. — Cum tempore epidemie anno preterito misse fuerint tres banderie
Mothonum et tres Coronum quarum alique compleverunt firmam suam, et alique
complent isto mense maii proximo, et Castellani nostri Coroni et Mothoni scribant
5 petendo declarari super facto dictarum banderiarum ; Vadit pars, quod scribatur
et mandetur dictis Castellanis quod Castellanus Mothoni debeat cassare illas tres
banderias que sunt in Mothono, et de hominibus dictarum trium banderiarium qui
sunt de partibus ponentis et sufficientes, et velint remanere ad soldum vetus octo
librarum 'debeat retinere et scribere ad dictum soldum tot quot volent remanere,
10 cassando totidem de illis qui sunt ad presene ad dictum soldum octo librarum, vi-
delicet Grecis, aut senibus, aut insufficientibus faciendo taliter quod commune no-
strum non habeat propterea maiores expensas illis quas habere debet pro numero
illorum qui possunt accipi ad dictum soldum librarum octo in mense. De aliis vero
tribus banderiis que sunt in Corono, quia quilibet castellanus potest dehinc ducere
15 secum XXV pagas, ordinetur quod dictus noster Castellanus Coroni debeat cassare
dictas tres banderias, et de ipsis eligat quadraginta pagas sub duobus commestabi-
libus sufficientioribus, et procuret ipsas retinere cum soldo librarum decem vel duo-
decim in mense, prout melius poterit pro avantagio nostri comunis.

(Rep.° 45, 1400-1401, c. 9).

215.

20 1400, 26 aprilis.

Castellani de celero teneant equos sex pro quolibet sicut tenebant octo, cum con-
dicionibus ibi notatis, et sicut tenentur ad presene famulos decem, teneant
de cetero octo.

Capta. — Cum Castellani Mothoni et Coroni teneantur tenere octo equos, et
25 hic numerus non erat eis gravis quando Amorea erat in bona conditione quia inve-
niebant emptores, sed nunc propter malum terminum in quo est dictus paesius, male
reperiuntur emptores, et etiam tot equi non sunt eis necessarii, quia captum est
nuper quod dicti castellani non possint dormire extra castra; Vadit pars, quod ca-
stellani qui de cetero eligendi non teneantur tenere nisi sex pro quolibet, quorum
30 equorum quatuor ad minus sint de partibus ponentis, et sicut non poterant vendere
ipsos nisi uno mense ante complementum sui regiminis, ita de cetero possit eos
vendere duobus mensibus ante complementum sui regiminis, verum ille centum
gargatie de palea quas habent pro illis duobus equis qui eis diminuuntur deveniant
in comune.

CANCELLARI A SECRETA

Capta. — Quia castellani Coroni et Mothoni sunt gravati magna expensa, et
habent modicum salarium, et etiam propter diminutionem equorum non egent tot
famulis; Vadit pars, quod sicut tenentur tenere dictos famulos, illi vero qui de cetero
eligentur, non teneantur tenere nisi octo pro quolibet qui erunt sufficientes, et
maxime quia non equitant exterius. 5

iReg. 0 45, 1400-1401, c. 8 1.°).

216.

1400, 14 maii.

Mittatur una bona galea Corphoy loco illius que ibi esi .

Capta. — Quia galea nostra que est Corphoy per ea que scribit noster Baiulus
ii Capitaneus est valde fragida, et si deberet reparari esse necessarium mittere ma- 10
deria, et multa alia, et tamen ita cito sicut esset expediens reparari non posset ;
Vadit pars quod prestissime paretur una galea, illa scilicet que habito conferimento
cum patronis Arsene deliberabitur per collegium et mittatur ad illas partes quanto
prestius esse poterit per illum modum qui per dictum collegium fuerit terminatus,
ut armari possit et exire secundum nostra mandata. 15

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 12, t.°).

217.

1400, 28 maii.

Electus supracomitas galee Nigropontis vir nobilis ser Marcus Grimant.

Nota quod die suprascripto electus fuit supracomitus galee Nigropontis secun-
dum partem captam in Rogatis, 1386 die decimoseptimo marcii, et remansit ser 20
Marcus Grimani qui fuit etiam supracomitus dicte galee duobus annis proxime elapsis.
iReg* 45, 1400-1401, c. 15).

218.

1400, 22 junii.

Baiulus Corphoy casset illos quinque ballistarios qui fuerunt addili in castro .

Capta. — Insuper quod propter nova que anno preterito dicta fuerunt de galeis 25
regis Ladislai missi fuerunt ad custodiam castrorum Corphoy ballistarii quinque
pro quolibet castro ultra numerum viginti solitorum ibi esse qui non sunt ibi ne-
cessarii, immo dicitur quod viginti sunt plus quam satis ; Vadit pars quod scribatur
dicto Baiulo et Capitaneo Corphoy, quod recepto presenti nostro mandato cassare

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

debeat dictos ballistarios, ita quod in illis castris non sint nisi ballistarii consueti, sed
viginti pro castro cassando insufficientes et tenendo modum quod ipsi viginti qui in
utroque eorum stare debent sint boni et fideles, ut castra sint semper bene custodita.

Preterea quia dicitur quando armatur galea Corphoy semper duo et plures de
5 dictis ballistariis pro castro permittuntur per rectoree ire cum dicta galea, et hi
tales interim ponunt loco sui homines satis leves et non aptos ad ballistas, nec ad
custodiam quia dant ipsis medietatem solum soldi quod habent, ita quod habent
soldum galee et medietatem soldi ballistariorum ; Vadit pars quod mandetur dicto
Baiulo et Capitaneo ac successoribus, quod nullo modo amplius dictam licentiam
10 concedere debeant alicui, sed faciant quod attendant ad suam custodiam, ut castra
semper sint bene custodita.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 20, f).

219.

1400, 13 julii.

Mittatur Nigropontem una galea grossa pro conducendo
15 Venetias ratam mercationum.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quia necessarium est providere quod mercationes Nigroponti et illa-
rum partium et que superabundabunt a rata galearum nostrarum a mercato cum
comodo mercatorum et securitate ipsarum possint conduci Venetias ; Vadit pars,
20 quod mandetur statim patronis nostri arsenatus quod debeant facere aptari, et poni
in ordine omnibus necessariis unam de galeis mensure Romanie que debeat mitti ad
Navarescam usque Mothonum, et recedere de Venetiis quando videbitur collegio ac
possint super ipsa caricari et mitti ille res que collegio videbuntur. Ante vero re-
cessum dicte galee secundum informationem novorum que habebuntur de partibus
25 superioribus providebitur qualiter ire debebit a Mothono Nigropontem, et ab inde
reverti Venetias pro exequendo intentionem predictam.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 23, t.°).

220 .

1400, 16 julii.

Subveniatur Matheo de Montona habitatori in Athenis de certa provisione
30 quam habet a nobis.

Sapientes consilii.

Cum sit hic quidam Matheus de Monthona fidelis nostri dominii qui dedit nobis
dominium civitatis Athenarum dicens quod pro forma litterarum nostrarum fuit sibi
tunc assignatum et provisum quod deberet habere de introitibus deinde yperperos

CÀNCELLABIÀ secreta

quadringenti omni anno et dicit quod a dicto tempore citra non habet nisi yperpe-
ros centum vel circa, et propterea supplicat cum magna instantia cum fuerit cap-
tus ab inimicis et expoliatus omnibus bonis suis in tantum quod non remanserunt
sibi nisi quatuor equi, dignemur sibi subvenire de aliqua quantitate dicte provisio-
nis ut possit se fulcire armis et aliis sibi necessariis, et ire ad dictum locum ad 5
procurandum nostrum honorem, subiungendo quod de reliquo dicte provisionis pro-
videamus in dando et non dando sibi quia erit contentus de eo quod placebit no-
bis ; Vadit pars, considerata fidelitate sua et pro bono exemplo aliorum, ac promis-
sione sibi facta per nos quod dari hic sibi debeant ducati ducenti pro parte dicte
sue provisionis de pecunia nostri comunis et dicatur sibi quod vadat celeriter et 10
libenter, et sit fidelis et legalis nostro dominio, quia habebimus ipsum semper com-
missum, et providebimus quod habebit provisionem suam sibi promissam, ita quod
poterit vivere ad nostrum honorem.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 24).

221 .

1400, 1 augusti. 15

Mittatur Molhonum unum maranum pro opere moli.

Capta. — Cum alias captum fuit de mittendo Mothonum pro facto moli unum
maranum portate bottarum sexaginta, et ut asseritur, esset minus parvum et non
sufficiens; Vadit pars quod mittatur Mothonum pro facto predicto, dictum maranum
quod sit portate bottarum circa centum. 20

(Reg.° 45, 1400-1401, c 25).

222 .

1400, 3 augusti.

Ser Nicolaus Victuri iturus Potestas Athenarum conducatur cum galea

Nigropontis ad suum regimen.

Consiliarii. 25

Capta. — Cum nobilis vir ser Nicolaus Victuri vadat de nostro mandato Pote-
stas et Capitaneus Athenarum, et sit iturus cum quadam navi usque Nigropontem ;
Vadit pars, quod mandetur regimini nostro Nigropontis quod teneat modum quod
dictus ser Nicolaus cum sua familia et levibus arnesiis feratur ibi, et conducatur ad
dictum suum regimen cum galea nostra Nigropontis in casu quo sit arenata, vel 30
alia nostra galea que se reperiret ibi ad custodiam Insule, dummodo hoc non sit cum
sinistro agendorum nostri comunis sicut alias concessum fuit aliis nostris rectori-
bus dicti loci.

(Rcg.° 45, 1400-1401. c. 25, t.°).

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

223.

1400, 16 augusti.

Mittatur Corphoum una galeota de banchis XXII circa .

Sapientes ordinum.

Capta. — Quod mittatur Corphoy una galeota de banchis circa ΧΧΠ juxta
5 requisitionem Baiuli, et Capitane! Corphoy per illum modum qui videbitur collegio.
(Reg.° 45, 1400-1401, c. 26).

224.

1400, 19 augusti.

Subveniatur Leonardo de Bononia habitatori in Athenis
de yperperis ducentis de sua provisione.

10 Capta. — Cum alias propter laudabilia et fidelia opera prò vidi viri Leonardi
de Bononia experti continuatis temporibus valde prompti ad honores et statum nostri
dominii provisum fuerit servatis solemnitatibus nostrorum consiliorum quod dictus
Leonardus habere et percipere debeat singulo anno in vita sua de provisione yper-
pera ducenta de introitibus civitatis nostre Athenarum, et nuper pro parte ipsius
15 Leonardi suplicatum nobis fuerit quod dignemur dictam provisionem ducentorum
yperperorum dare hic in Veneciis patri suo seni qui moratur hic Venetiis de pe-
cunia nostri comunis, de hinc, ut dictus pater suus habeat unde vivere in senectute
sua ; Vadit pars, considerata pia et honesta supplicatione dicti Leonardi, et conside-
rata fidelitate sua, quod concedatur et fiat sibi sicut petit de gratia speciali, et hoc
20 intelligatur solum de tempore futuro.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 26, t.°).

225.

1400, 23 augusti.

Ser lacobus Trevisano supracomitus Culphi vadat Nigropontem et mandatum
factum regimini pro conservatione Insute propter casum duarum nostra-
25 rum galearum Crete captarum per Turchos 9 et de hominibus equestribus
stipendiandis.

Capta. — Quia deliberatum per collegium de mittendo ducatos tresmille pro
subventione galearum nostrarum Romanie et dicti tres mille ducati securius condu-
centur cum galea nostra Trivisana quam aliam viam (sic); Vadit pars, quod ipsi tres

CANCELLARLA SECRETA

mille ducati assignentur supracomito eius et committatur eidem quod illos conducat
Nigropontem, et assignet Baiulo et Capitaneo, ac consiliariis Nigropontis quibus
committatur quod, quanto prestius videbunt hoc facere posse, teneant modum et ita
committatur ser Jacobo quod cum galea sibi commissa illos portet Chium ad manus
ser Marci Gradonico et ser Pauli Papaciza vel alterius persone sufficientis in casu 5
quo non esse ibi vel eorum aliquis dando ordinem et providendo, quod quanto cele-
rius poterit per cambium vel aliam securam viam que eidem occurreret, vadant ad
manus capitanei galearum nostrarum que ibi sunt ser Nicolaus Capello, et patronus
navis cui dati erant illos restituat et nabulum similiter postquam mittuntur per
aliam viam. 10

(Reg. e 45, 1400-1401, c. 27, t.°).

1400, 23 augusti.

Ponatur ad incautum patronia galee grosse mittende Nigropontem pro levandis
mercationibus cum conditionibus ibi notatis, et vadat aterzata .

Sapientes consilii et ordinum. 15

Cum necessarium sit ut mercatores conversantes a Nigroponte citra se intelli-
gant providere presto qualiter galea grossa quam captum est mitti Nigropontem pro
conducendis mercanciis ire debeat ad dictas partes et inde redire Venetias maxime
habito respectu quod non est bonum diminuere numerum galearum Culphi de una ga-
lea, considerantes quantum sunt necessarie pro custodia Culphi et pro multis casi- 20
bus qui possent occurrere pro factis Turchorum in partibus superioribus, et propterea,
Vadit pars, quod patronia dicte galee grosse ponatur ad incantum prout sunt galee
armatarum a mercato, et deliberetur plus offerenti ac detur fulcita per nostrum co-
mune corredis et aliis necessariis secundum usum cum his aliis condicionibus etiam
infrascriptis ad incantum cujus pro non angariando consiliarios sufficiat quod sint 25
présentes duo consiliarii et unum caput de XL, qui incantus fleri debeat die mercu-
rii XXV mensis instantis.

Quod patronus dicte galee in facto essendi probatus in consilio rogatorum, sit
ad conditionem patronorum galearum a mercato.

Quod debeat esse armata de hominibus de pede et ballistariis prout esse de- 30
bent galee viagii Romanie de hominibus vero de remo debeat habere ad minus ho-
mines centum viginti, et in facto mense, et in solutione et in omnibus aliis spectan-
tibus hominibus tam de pede quam de remo sit ad conditionem galearum viagii
Romanie debeat vero dare pagam in Veneciis duorum mensium.

Item, quod terminus caricandi in Venetiis sit usque diem XX mensis septem- 35
bris proximi, et terminus recedendi sit die XXV dicti mensis.

Et possit dicta galea levare in Venetias pro Corphu, Mothono, Corono, et Ni-
groponte, et in Corphu pro Mothono, Corono, et Nigroponte, et in Mothono et Co-
rono pro Nigroponte omnes mercationes quas levare possunt galee Romanie, et
Vol. IL 2

MONUMENTA HISTORIAE HELLENTCAE

similiter possit levare in reditu in Nigropontem pro Venedis, et quolibet dictorum
locorum de loco in locum et de loco ad locum de supranominatis secundum quod
faciunt galee Romanie solventibus mercantila de nabulo, id quod facerent galeis Ro-
manie per locis predictis, et in facto ordinum caricando et discaricandi in Venetias
5 et extra Venetias sit ad conditionem galearum viagii Romanie quantum pro locis
predictis.

Dicta vero galea in Corphu vel Mothono tam eundo quam redeundo non possit
stare nisi uno die ultra diem quo applicuerit ad aliquem dictorum locorum. In Ni-
groponte vero debeat stare ad minus diebus quatuor, con computato die accessus
10 nec recessus, et si patrono dicte galee videretur necesse, possit stare aliis quatuor
diebus in Nigropontem ultra primos quatuor dies.

Iusuper dicta galea teneatur levare quinquaginta ballistarios qui mittuntur Ni-
gropontem cum suis armis et rebus et ipsos conducere Nigropontem sine aliqua
solutione nabuli.

15 Item, quod unus de scribanis armamenti vadat ad expensas patroni Polam ad
faciendum ceream, et si aliquis de hominibus quos ducere debet tam eundo quam
redeundo deficeret sibi, cadat ad penas et ordines in quas incurrunt alie galee de
mercato.

Ante recessum autem dicte galee de Venetiis ad securitatem ipsius eundo et
20 redeundo poterit provideri prout videbitur esse necessarium.

de parte 23

Capta.

Ser Bartolomeus Contareno, Sapiens ordinum,

Vult quod vadat aterzata dicta galea prout vadunt alie galee nostre a mercato
25 cum aliis omnibus conditionibus contentis in parte prodicta.

de parte 43

de non 6

non sinceri ....... 4

a\0ix n -15, 1400-1401, c. 20, t °j.

< *

1 100, 20 augusti.

Dr castris Corphoy non accipiantur ballistarii ipsorum pro eundo

ad alium locum ullo modo .

Sapientes ordinum.

Cum duo castra civitatis nostre Corphoy sunt diligenter custodienda, quia
;i5 custoditis bene et conservatis dictis castris civitas et Insula semper conservabuntur
sub nostro dominio, sed ut sentiunt quando armatur galea Corphoy accipiuntur do
quolibet dictorum castrorum duo vel tres ballistarii de melioribus quod non est fa-
ciendum ullo modo; Vadit pars, quod de cetero per Baiulum et Capitaneum Corphoy
nec per supracomitum galeo deinde, nec per aliquem alium, quisquis sit, possit mo-

CANCELLAR ΙΑ SECRETA

veri a custodia dictorum castrorum nec accipi pro ponendo in dictam galeam nec
in aliquem alium locum aliquis de ballistariis deputatis ad custodiam alicujus ca-
strorum predictorum ullo modo vel ingenio, et quia quando armatur galea de dictis
ballistariis portando cum ea possent facere se cassare similiter vetitum sit quod
non possit conduci cum dicta galea aliquis de ballistariis dictorum castrorum qui 5
non fuisset cassus per unum mensem antequam dicta galea poneret bancum pro
armando, et quod quilibet ballistarius dictorum castrorum qui se cassari faciet pro
eundo cum dicta galea vel pro accipiendo aliud soldum non possit modo aliquo inde
ad unum annum ad custodiam dictorum castrorum reassumi et scribatur et mande-
tur Baiulo et Capitaneo nostro Corphoy presenti, et addatur in commissione futu- 10
rorum quod predicta in quantum ad eos spectant debeant observare et facere
inviolabiliter observari.

de parte omnes alii

de non 2

non sinceri 1 15

(Keg. e 45, 1400-1401, c. 28).

228.

1 400, 30 augusti.

Prorogetur terminus domino Rizardo de Ugot de pheudo quod (enet Corphoy .

Capta. — Cum alias, scilicet in millesimo trecentesimo nonagesimo septimo
die octavo mense marcii ad supplicationem nobis factam pro parte magnifici domini 20
Rizardi de Ugot tunc Idronti comitis cum nostris consiliis rogatorum et additionis
concesserimus eidem de gratia speciali quod per quatuor annos tunc proximos foret
nbsolutus a serviendo et prestando nobis servicium pheudale equorum quod facere
et prestare tenetur pro terra et pheudo quod tenet et possidet in insula nostra
Corphoy, ita tamen quod dictum pheudale servicium non excederet numerum equo- 25
rum quatuor, hac apposita conditione, quod propter guerram aut alium sinistrum
casum occurrentem, quod Deus advertat, idem dominus Rizardus ad omnem nostram
requisitionem seu Rectorum nostrorum cum dicto pheudali servitio equorum servire,
et ipsos tenere, sicut ante concessionem dicte gratie tenebatur. Nunc autem quia
dictus Rizardus predictus nobis et nostro dominio supplicavit quod cum tempus 30
nostre absolutionis et gratie predicte expiraturus de proximo sit, dignemur ipsum
de benignitate nostra solita prorogare ; Vadit pars, ejus bona dispositione et volun-
tate pensata, quod dictus terminus a complemento primorum quatuor annorum per
alios quatuor annos inde sequentes de speciali gratia prorogetur, cum omnibus
modis et conditionibus supradictis. 35

de parte 62

de non 4

non sinceri 2

Re*r.° 45. 1400-1401, c. 32).

MONUMENTA HISTORIAE HEI.LEXICAE

•»q

«•V»'·

1400, 10 septembris.

Libertas data regimini Nigro pontis soldandi centum equites pro securitate

insute et de duabus bandt'riis illue missis.

Capta. — Quia in remissione que fuit facta pridie de galea Trivisana, et in coni-
° missione sibi facta quod iret ad custodiam Nigropontis fuit commissum et scriptum
Baiulo et Capitaneo ac consiliariis Nigropontis quod tenerent dictam galeam ad cu-
stodiam Insule et aliorum locorum nostrorum deinde, donec aliud sibi daremus in
mandatis, et bonum sit habundare cautela; Vadit pars, quod scribatur eisdem recto-
ribus quod sicut videbunt ex mandatis nostris, ultra missionem istius galee ad eos
10 nos damus sibi libertatem quod soldent usque numerum centum hominum eque-
strium pro custodia Insule, mittimus etiam sibi duas banderias inter quas erunt
multi ballistarii boni et sufficientes, que expensa, sicut considerare possunt; erit
valde magna et excessiva, et propterea reducimus eis ad memoriam quod quocies-
cumque videbunt cum securitate locorum sibi commissorum et aliorum locorum
15 nostrorum deinde posse stare et facere sine dicta galea, ipsam licentiare debeant, et
mittere Venecias ad disarmandum pro utilitate nostri comunis.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 33).

230.

1400, 16 decembris.

Mittantur Coronum certe res requisite per Castellanum.

02 Capta. — Cum Castellanus existens Coroni* scribat infrascriptas res esse neces-
sarias pro laborerio portus Coroni et murorum dicti loci; Vadit pars, quod mandetur
patronis nostri arsenatus quod debeant emere infrascriptas res, et mittere Coronum
quam prestius esse potest per illum modum qui videbitur dominio.

Infrascripte sunt res mitende Coronum.

25 Tabulle de pezo CCC.

Clave usevelle XL.

Tolpi da X in XII per 1 un . . . L.

Antenelle XXV.

Civiere XXX.

30 Badili de ferro XXV.

Zapponi XXV.

Lumiere X.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 45, t.°).

CANCELLERIA SECRETA

231.

1400, 7 januarii.

Mittantur Neapolim Romanie pecunie et res ibi notate .

Sapientes consilii.

Capta. — Cum per plures litteras Potestas et Capitaneus Neapolis Romanie et
ultro per unam cedulam nobis presentatalo per Iohannem Cavaza notificaverit 5
omnibus nobis quod domum castri et castrum dicte terre egeret magna reparatione
omnino necessaria, pro qua reparatione sunt necessarie res et pecunie infrascripte ;
Vadit pars, quod per illum, modum qui videbitur collegio, dominis, consiliariis, et
sapientibus consilii et ordinum mittantur Neapolim res et pecunie infrascripte.

Primo pro aptando turrim Sancte Marie claue de larexe de mesura . . . . XII. 10

Tolle de larexe XL.

Pro aptando domus dicti castri travatoli · . . . C.

» » Item travi XL

Pro aptando cruces culmorum domum, agudi grandi . . . . . . . . CC.

Item in pecunia per magistrantia, et pro ziavronis, et pletis ducatos ducentos, 15
et ducentos pro portando terram et pro manualibus.

Die dicto.

Sapientes consilii.

Capta. — Cum providus vir Iohannes Cavaza Castellanus Castri Neapolis
Romanie exposuerit nostro dominio quod habitait in una nostra domo dicti nostri 20
castri que est ruitura, et non habet habitationem in qua possit habitare cum sua
familia et propter hoc sit contentus fleri facere in dicto castro unam domum sol-
vendo nostrum comune medietatem omnium expensarum et ipsum Iohannem alteram
medietatem, cum conditione quod possit extrahere de Venetiis quidquid erit ne-
cesse pro fleri faciendo dictam domum sive solutione alicuius datii, et quod res 25
infrascripte sunt necessarie pro laborerio dicte domus; Vadit pars, quod concedatur
dicto Iohanni Cavaza quod possit fleri facere dictam domum in dicto castro pro sua
habitatione cum aliis conditionibus suprascriptis, et ultra hoc quod faciat dictam
domum in illo loco qui videbitur rectori nostro Neapolis habilis et sine incomodo
castri et remanente semper dicta domo in nostrum comune. 30

Res necessarie sunt iste.

Claue de albedo X.

Travi de albedo L.

Tole de albedo . CCC.

Travatoli ML.

14 MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

Agudi da 25 * MMCCCiX.

Agudi grandi per conzar el colino e altre 'cosse fara niestier . . . CC.

Chiodi pizoli CCCCCC.

Cantinelle CC.

5 Plete terra, maistranza, manoali, et tute altre specie fara mesticr.
iReff.' 45, 1 100-1401, c. 45, t.*).

232.

1400, 4 februarii.

Scriptum fuit domino Muclini in favorem Nicole Catello .

Sapientes ordinum.

10 Capta. — Quod scribatur Domino Muclini in hac forma. Per Aporie um Catello
fratrem Nicole Catello qui ambo sunt nostri fideles habitatores Neapolis Romanie
nobis fuit cum querela expositum quod cum dictus Nicola ad vos venisset causa
solidandi vobiscum aliquas rationes mercantiarum vos voluistis videre rationes, sci-
licet ipsum carcerari fecistis et carceratum tenetis, non obstante quod fratres dicte
15 Nicole voluerint facere plezariam sive depositum de solvendo vobis de omni eo quod
inveniretur eum vobis teneri dum tamen rationes videantur et examinentur per
bonos viros aut quod dicta questio committeretur decidenda vel domino despoto vel
Capitaneo Corinti, vel Castellanis Coroni et Mothoni vel potestati et Capitaneo
Neapolis Romanie super quo facto etiam dictus potestas et Capitaneus Neapolis Ro-
20 manie nobis scripsit, et asseruit sic esse rei veritatem, de qua novitate et modis
quos observavistis contra dictum Nicolam fidelem nostrum sunt contra iusticiam
et equitatem ac contra dilectionem quam tenemus esse inter nos et vos miramur et
merito gravamur vos requirentes et rogantes quatenus velitis et placeat dictum
Nicolam fidelem nostrum in sua pristina libertate cum si quid ab eo habere debe-
25 bitis dummodo videantur rationes, Potestas et Capitanius noster Neapolis Romanie
coget dictum fidelem nostrum ad faciendam integram satisfactionem, et si hoc fa-
cietis erit nobis gratum valde, aliter vero pro liberatione dicti nostri civis nos
oportebit providere de remediis opportunis.

Potestati et Capitaneo Neapolis Romanie.

30 Intellectis literis vestris super facto Nicole Catello capto per dominum Muclini
providemus scribere sibi in forma presentibus interclusa. Vobis autem mandamus
cum nostris consiliis rogatorum et additione quatenus debeatis procurare et procu-
rari facere liberationem dicti fidelis nostri. Quando vero cum literis et verbis hoc
facere non possetis, et esset alius modus, mandamus vobis cum dictis consiliis quod
35 tenere debeatis in hoc omnes illos modos qui vobis videbuntur possibiles sine damno
tamen locorum vobis commissorum.

Et scribatur etiamsi erit necesse domino despoto in illa forma que videbitur
necessaria secundum effectum dicte littere que scribitur domino Muclini.

(Reff. e 45, 1400-1401' c. 55, t.°).

CANCELLAR IA SECRETA

233.

1400, 11 februarii.

Scriptum Regimini Nigropontis quid sit obserandum de galea

Arimondo, et de galea Trevisana .

Sapientes consilii.

Capta. — Quod scribatur Baiulo et Capitaneo nostro Nigropontis et consiliariis 5
ejus in hac forma videlicet.

Per nobilem virum Donatum Arimondo supracomitum nostrum Culphi recepi-
mus litteras vestras multa continentes, et inter alia qualiter receperatis mandatum
nostri dommii per galeam nostram patrono nobili viro ser Iacobo Trivisano quam
miseramus vobis pro securitate et bono insule nostre Nigropontis quam retinere 10
possetis in casu quo esset vobis multum necessaria deinde, et si non esset vobis
multum necessaria, deberetis eam licenciare, ut rediret Venetias, quia ipsa multum
constat nostro comuni etiam inter alia nobis scripsistis quod miseratis illam in simul
cum galea armata in Nigroponte ad partes de Stalimine, Chii, et Methelini ad presen-
tiendum de novis, quod quidem in reversione sua si videretis quod dicta galea non 15
esset vobis multum necessaria licenciaretis eam ut Venetias remaneret. Sin autem
retineretis eam pro securitate insule suprascripte etc ; prout in ipsis nostris literis
continetur, pro quibus et aliis significatis nobis per vos sapientiam vestram merito
commendamus. Verum ad , factum galee Tervisane dicimus quod pro ea que senti-
mus de novis deinde tenemus pro constanti quod ante receptionem presentis man- 20
dati nostri iam licencia veritis dictam galeam quod veniat Venetias, pro gravi expen-
sa quam de ipsa patimur, sed si casus dedisset quod non licenciavissetis eam debeatis
subito recepto presenti mandato nostro licentiare eam quod veniat Venetias, salvo
si haberetis rem et nova ita ardua et que tangerent ita statum nostrum Jn illis par-
tibus quod videretis eam omnino retinendam quam in dicto casu retinere possi- 25
tis 66.

Ser Rambertus Quirino, sapiens consilii, ser Lucas Fermo, sapiens ordinum.

Volunt partem suprascriptam cum ista addicione quod in casu quo regimen
Nigropontis licenciet dictam galeam ut revertatur Venetias ex nunc mandetur ser
Jacobo Trevisano suprascripto quod statina cum recesserit de Nigroponte debeat 30
quam celerius poterit ire ad partes Syrie vel Barutum vel alias partes Syrie ubi pu-
taverit melius posse presentire de novis Tamberlani et de omnibus novis que occur-
rissent in partibus suprascriptis et de motibus et conditionibus illarum partium, et
habita plena informatione de omnibus tam in partibus Syrie quam insulae Cipri et
omnibus aliis partibus que sibi videbuntur posse presentire de dictis novis debeat 35
quamcitius poterit reverti Venetias de omnibus informatus. — 19.

Sapientes ordinum.

Volunt pro omni bona causa et respectu quod si dicta galea Trivisana licencia-
bitur de Nigroponte sicut in aliis partibus quantum debeat ser Jacobus Trivisano

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

cum dicta galea ire versus partes Romanie et si senserit quod possit secum tran-
sire vadat Constantinopolim ad dandum mudam ser Nicolao Capello qui est ibi, ut
redeat Venetias et sic scribatur ser Nicolao .... 3

non .... 2

5 non sinceri .... 1

(Reg. n 45, 1400-1401, c. 55, t °).

234.

1400, 11 februarii.

Dominus Rizardus de TJgoi possit ire in Corphoy .

Sapientes consilii.

10 Capta. — Cum magnificus Dominus Rizardus de Ugoto olim dominus Idronti
fuerit ad presentiam dominii et supplicaverit propter prohibitionem alias sibi factam
de non eundo Corfoy, quod facta fuit propter nova que tunc ferebatur de aliquibus
galeis regis Ladislay que erant extra, et vigilabant ad damna dicte insule quod cum
licentia et beneplacito nostro possit illuc ire, quia stabit ibi plane cum sua familia
15 et .serviet pheudo suo cum sit pheudatus nostri dominii gaudens suis possessionibus,
nam necessitas urget, et habita consideratione ad fidelitatem et amorem quem do-
minus Rizardus predictus, etiam dum erat in stato et dominio suo, semper habuit ad
nos et nostrum dominium et generaliter ad omnes cives nostros qui declinaverunt
ad partes suas reddentes bonum testimonium de eo, sit 'eidem complacendum, et
20 dandam sibi causam quod peramplius se disponat ad honores nostros et ad con-
servationem nostri status; Vadit pars, quod dicatur dicto domino Rizardo quod fa-
cientes illam bonam fidem de persona sua quam faceremus de uno ex nobilibus
nostris propter sinceram dispositionem quam semper habuit ad honorem et statum
nostrum, et^ indubitanter tenemus ipsum habere quia certi sumus quod et in Cor-
25 phoy, et ubique et verbo et opere vigilaret ad quelibet concernentia conservationem
locorum nostrorum sumus contenti et placet nobis quod ipse possit ire ad insulam
nostram Corphoy, sicut requirit, quia committimus rectoribus nostris quod eum vi-
deant alacri et bono vultu et ipse a parte sua taliter se portabit versus eos, quod
portamentum suum apud nostra mandata inducet eos ad observandum ample man-

30 data nostra.

de parte 77

de non 4

non sinceri 6

(Reg.° 45, 1400-rl401, e. 56).

CANCELLARLI SECRETA

235.

1401, 18 martii.

Duo provisores ituri Coronum et Mothonum, ei ad illas parles .

Capta. — Quod scribatur Castellanis nostris Coroni et Mothoni in hac forma,
videlicet. Recepimus diebus proxime elapsis quamplures litteras vestras et inter
alias quasdam per quas notificastis nobis damna gravia illata per gentes Turchorum 5
in territoriis nostris Coroni et Mothoni et presertim in districtu Coroni, prout in
ipsis vestris litteris denotatur; ad quas respondemus quod molestum fuit nobis talia
presentire considerando quam damnose territoria nostra presertim Coroni lacerata
fuerint in personis et havere fidelium nostrorum deinde, et per ea que a pluribus
et pluribus personis fide dignis etiam per litteras multas constat, vos quasi nihil 10
scripsistis de quantitate personarum et animalium ablatorum respective ad eccessi-
vum damnum et iacturam animarum nostrarum captivatarum per Turchos de quibus
quamplurimum doluimus et dolemus presertim prout a cetero didicimus predicta
damna pro maiori parte evenerunt propter tardam provisionem in faciendo reduci
gentem Coroni, et quia non dubitamus quod illi nostri fideles illarum partium qui 15
remanserunt manent territi et dubiosi debeatis illos ex parte nostri dominii hortari
quantum poteritis et dare illis spem bonam quod intentio nostri dominii est non
derelinquere eos, sed providere conservationi eorum quantum plus poterimus cum
illis bonis verbis que vobis videbuntur, notificando illis pro conforto et remedio
suo quod providimus mittere ad partes illas presto duos nostros solennes proviso- 20
res, solummodo pro flendis illis provisionibus que sint salutifere, et conservative
ad utilitatem bonum remedium ipsorum, utendo circa hoc ut prefertur illis bonis
verbis que vestre discretioni videbuntur.

Et ex nunc sit captum quod eligantur in isto consilio per scrutinium duo nostri
provisores qui vadant ad partes Coroni et Mothoni ad videndum et «aminandum 25
provisiones necessario flendas deinde cum illo ordine, commissione et forma in
omnibus qui videbuntur ante recessum eorum, et vadant cum galeis nostris Culphi
quia ante recessum eorum venietur ad istud consilium, et providebitur sicut erit
expediens, et possint dicti provisores accipi de omni loco et officio, et respondeatur
infra terciam diem, et non possit refutare sub pena librarum centum et non eligan- 30
tur de sapientibus consilii pro non impediendo facta terre, et habeant de salario
ducatos ducentos pro quolibet, pro primis tribus mensibus et ab inde supra ducatos
XXV in mense, ducendo secum ad eorum salarium et expensas tres famulos pro
quolibet, unum notarium cum uno famulo et unum cochum, et possint expendere in
omnibus expensis quomodolibet occurrentibus ducatos duos pro quolibet in die 35
exceptis nabulis navigiorum, agoziis equorum et scortis.

Et quia comune nostrum est multum gravatum expensis, nec est bene con-
veniens quod paciatur istud onus expensarum ordinetur quod de omnibus mercatio-
nibus que conducentur Venetias de partibus Coroni, Mothoni, Patrassi, et de locis
Voi. II. 3

MONUMENTA HISTORIAE IIELLENICAE

Romanie basse, de illis videlicet que consuete sunt conduci Venetias de dictis par-
tibus solvatur quarta una pro cento nostro comuni in reditu quousque solutum
et restitutum fuerit nostro comuni totum quod dicta de causa fuerit expensatum
per nostrum comune, et hoc committatur extraordinariis execuciendum secundum
5 consuetudinem sui officii.

Electi provisores.

\ refutaverunt. die 5 aprilis

) die 7 aprilis

236.

1401, 15 aprilis.

15 Ser Petrus Miani Supracomilus galea de Corphoy possit repatriare .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum attinentes nobilis viri ser Petri Miani supracomiti galee de
Corphu supplicaverint dominio quod considerato quod armamentum dicte galee
non est ad presene necessarium, et dictus ser Petrus sit contentus repatriare non
20 obstante quod non sit completus terminus duorum annorum quibus ibi stare posset,
sibi concedatur licentia veniendi Venetias ; Vadit pars, quod concedatur licentia
dicto ser Petro Miani repatriandi, et sit absolutus a dicta supracomitaria non
obstante quod non sit completus terminus suus ; baiulo vero et Capitaneo Corphoy
scribatur et mandetur quod faciat aptari subtus fundum et alibi ubi erit necesse
25 dictam galeam, et cohoperiri et conservari secundum usum ita quod non deva-
stetur.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 71).

237.

1401, 15 aprilis.

Mandatum factum potestati Neapolis pro lite inter Nicolaum
30 Cocho et Leonem Pigassi pro una vinea .

Sapientes consilii et ordinum.

Capta. — Cum anno preterito de mense marcii per partem captam in consilio
Rogatorum fuerit scriptum Potestati et Capitaneo nostro Neapolis Romanie quod

Ser Iohannes de Canali
Ser Leonardus Mozenico
Ser Augustinus Quirino
10 Ser Iacobus Gradonico

Ser Leonardo Trevisano.
Ser Philippus Da Molino
(Recr.° 45, 1100-1401, c. 64).

CANCELLERIA SECRETA

imam vineam quam tenebant quidam Nicolaus Cocho presbiter in Argo dare de-
teret uni Leoni Pigassi cum ipse Leo ostenderet certum privilegium sibi factum
per dictum Petrum Cornario dominum dicti loci per quod faciebat sibi donationem
de dicta vinea committendo sibi quod daret dicto presbitero Nicolao de territoriis
nostris que essent in comune cum rectores fecissent âdem quod ipse presbiter Ni- 5
colaus fuit fidelis et est nostro dominio et quod bene se gesserit in nostrum honorem
et sicut scribit dictus Potestas et Capitaneus noster Neapolis volens adimplere
dictum nostrum mandatum in dando presbitero de territoriis nostris comunis ipse
de illis noluit dicens quod volebat venire ad pedes nostros, quia dominatio nostra
non fuerat bene informata de facto, et quod non fuerat auditus neque alius* pro 10
eo et quod volebat vineam suam quam a trecentis annis sui plantaverunt, colue-
rant, et habuerant, nec volebat aliena, et ita dictus presbiter venit Venetias dicens
et fidem faciens quod a tempore; cujus non est in contrarium memoria, vinea fuit
suorum et sua et in possessione ejus erat, sed ad partem privilegii quod reperitur
in manibus illius Leonis Pigassi facti per dominum Petrum Cornarlo dicit quod 15
veritas est quod propter malam informationem datam dicto domino Petro de eo et
quodam fratre suo fuit necesse quod se absentarent a patria, quo tempore ipse dedit
vineam dicto Leoni et fecit sibi illud privilegium, sed postea habita informatione
veritatis restituit sibi vineam et fecit sibi privilegium per quod intravit in posses-
sionem vinee et semper abinde citra in ea fuit et tempore despoti, et etiam tempore 20
domini Peracii Maripetro qui propter bonum portamentum quod faciebat in faciendo
sibi sentire de cavalcatis et motibus ipsius despoti, illi sibi confirmavit in tantum
quod captus fuit per eum et in carcerem positus in quibus stetit per annum et
plus, et nisi fregisset carceres fecisset eum mori, et propter ea supplicabat quod
dignaremur dictum mandatum, et facere quod possit tenere et gaudere sua vinea 25
sicut fecerunt sui antecessores et ipse dum vixit; Vadit pars, omnibus consideratis
et tam absentia istius presbiteri quando facta fuit deliberatio suprascripta et quod
ita longissimo tempore sui fuerunt in possessione ejus, et ut omnia fiant cum bono
ordine et regula quod scribatur de novo ipsi potestati et Capitaneo nostro Neapolis
Romanie quod non obstante mandato nostro alias sibi misso quod dare deberet 30
dictam vineam suprascripto Leoni Pigassi debeat audire omnia illa que iste pre-
sbiter Nicolaus dicere producere, et allegare et probare voluerit pro favore sui
juris et pro ostendendo possessionem dicte vinee et quod sibi restituta fuit per do-
minum Petrum Cornano audire etiam et intelligere debeat dictum Leonem et jura
sua et quidquid per ipsum dici et probari voluerit pro favore sui juris et si con- 35
stabit sibi per scripturas vel testes fidedignos quod ipse presbiter Nicolaus Cocho
rehabuerit ab ipso domino Petro dictam suam vineam postquam fuit data per eum
ipsi Leoni, volumus et committimus sibi quod illam dicto presbitero debeat facere
assignari, ita quod libere et seciindum contraditionem alicujus possit illa gaudere
sicut antea faciebat, et quia nobis probetur bonum testimonium de dicto Leone per 40
Rectores nostros qui fuerunt ibi, sumus contenti quod sibi debeat assignare de
vineis et territoriis nostri comunis que nulli spectent tantum quantum sibi videbitur
esse justum. Si vero casus foret quod presbiter probare non posset per scripturas
vel testes quod vinea sibi restituta fuisset per dominum Petrum postquam illpm

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

dedit Pigasso, tunc etiam in hoc casu quia Rectores nostri dicunt quod iste pre-
sbiter est fidelissimus et fuit et similiter omnes sui ac potens et bene armatus
deinde, ita quod vinea ab antiquo fuit sua et suorum debeat dicto presbitero dare
unam vineam que fuit cujusdam Georgii Cooho sui attinentis, alias capti a Turchis
5 et mortui et que propter deficientiam omnium suorum devenit in nostrum comune
et etiam tantum de aliis territoriis nostri comunis nemini spectantibus et pertinen-
tibus quod rationabiliter habeant causam remanendi contentos committendo dicto
Pigassio in isto casu quod remaneat contentus de vinea illa et permittat sacerdotem
in pace, ita quod de fructibus preteriti temporis propter certam scripturam que re-
10 peritur in cancellarla deinde nullam sibi inferat novitatem.

de parte 62

de non 3

non sinceri 10

Nota quod presene pars replicata fuit ser Heustachio Caueho et successoribus suis per literas
15 datas VI maii 14Ó9.

iRepr." 45, 1400-1401, c. 70).

238.

1401, 19 aprilis.

Res mittende pro G relanda de Argos .

Ser Hermolaus Barbaro, ser Sanctus Venerio.

20 Capta. — Cum Iacobus Roengo Capitaneus Grelande Argos requisiverit quod
pro securitate dicte Grelande necessarium esset mittere res infrascriptas ; Vadit
pas quod committatur patronis nostris arsenatus quod infrascriptas res mittant ad
manus Potestatis et Capitanei Neapolis Romanie pro munitione Grelande predicte
et similiter committatur solutoribus nostris armamenti quod dicto Iacobo subvenire

25 debeant de ducatis quadraginta ut possit satisfacere aliquibus ab eo habere deben-
tibus pro armis et aliis sibi necessariis hic Venetiis emptis et scribatur Potestati et
Capitaneo Neapolis Romanie predicto quod dictos denarios scontare debeat in pa-
gis suis.

Res mittende sunt hec.

30 Tabule albeti centum.

Unum miliare cum dimidio clavorum.

Curazie viginti.

Arma de testa viginti.

Pavesia viginti.

35 Lanzie viginti.

Balliste quindecim.

Capse veretorum decem.

(Reg,° 45, 1400-1401 , c. 72).

CANCELLALA SECRETA

239.

1401, 22 aprilis.

Commissio provisorum iturorum Coronum e Moihonum .

Quod fiat commissio nobilibus viris ser Philippo Da Molino et ser Augustino
Quirino provisoribus ituris ad partes Mothoni et Coroni in hac forma.

Nos Michael Steno Dei gratia Dux Venetiarum etc. — Committimus vobis no- 5
bilibus viris Philippo de Molino et Augustino Quirino dilectis civibus et fidelibus
nostris, quod cum presentibus galeis nostris Culphi quarum est capitaneus vir no-
bilis Andreas Bembo ire debeatis nostri provisores ad partes Mothoni et Coroni pro
confortatione et consolatione fidelium nostrorum locorum prodictorum et pro facien-
do aliquas bonas provisiones ut occurrentibus amplius insultibus Turchorum et alia- 10
rum gentium vigilantium ad damna eorum et destructionem terrarum nostrarum
de extra cum familiis et bonis suis reduci possint fortilicia et conservari ita quod
non ducantur in captivitatem et dispersionem, et similiter etiam pro adimplendo alia
omnia que per nos vobis commissa fuerint.

Et ut sitis informati de modo quem servare habetis et de nostra intentione com- 15
mittimus vobis quod cum eritis ad partes Mothoni ubi capitaneus noster rationabi-
liter vos deponet, debeatis quanto prestius poteritis esse cum Castellano nostro dicti
loci et cum consiliariis quibus ordinate narrabitis totam nostram intentionem, et om-
nia que vobis commissa sunt ostendendo et legi eis faciendo presentem commissio-
nem vestram ut plene sint de omnibus informati, et audito consilio et opinione sua 20
ac habita bona collatione ad invicem de his que facere habebitis, providere debeatis,
de transferendo vos quanto prestius poteritis ad partes Coroni, dando etiam ordinem
inter vos, quod ipse Castellanus noster Mothoni veniat quando tempus erit, ad illas
partes pro essendo ad parlamentum simul cum socio suo et vobiscum pro executione
mandatorum nostrorum, quia nostra intentio est, quod ipse in illo loco Coroni de- 25
beat esse presens et interesse omnibus que fient per vos juxta formam vostre com-
missionis, et in hoc casu damus tibi libertatem quod possit dormire extra castrum,
non obstante forma sue commissionis, in casu quo videatur sibi posse hoc facere
cum bona securitate loci et dimittendo consiliarios ad custodiam cum tali ordine et
regula quod de loco dubitari non possit, et si videretur vobis et castellano predicto 30
quod cum eo venirent aliqui ex civibus Mothoni qui forent de· ipsis factis plenarie
informati, placet nobis quod istud fiat pro possendo facere meliorem deliberationem
in his que facturi eritis.

Cum autem certis in partibus Coroni eritis ad collegium simul cum Castellanis
nostris ambobus et consiliariis dicti loci iliisque dicetis parte nostra quod sicut ipsi 35
clare comprehendere et considerare possunt, nos portavimus et portamus maxi-
mam passionem et melanconiam de sinistro et adverso casu occurso subditis et

•

fidelibus nostris qui tot et tanta damna importabilia sustulerunt et non solum in
bonis, sed quod est compassibilius in personis, unde compacientes eisdem, et optan-

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

tes pro viribus providere ad observandum quod toto posse de cetero amplius simi-
lia non occurrant et quod fiant aliqua iortilicia, et aliqui reductus ubi occurren-
tibus talibus correriis se locare possint et salvare, misimus vos ad illas partes pro
possendo simul cum eis deliberare de illis fortiliciis et reductibus flendis qui per fu-
5 tura tempora veniant ad securitatem earum familiarum et bonorum suorum, sicut
videre poterunt per formam istius nostre commissionis quam volumus quod semel et
pluries, ac quociens eis placuerit, ostendere debeatis.

Et quia non tantum Castellani nostri qui ad presens ibi sunt, quam omnes pre-
teriti qui Venecias se reperiunt, et generaliter omnes qui fuerunt in (betis partibus
10 Coroni principaliter laudant et suadent quod locus ille qui dicitur Insula, et est prope
castrum nostrum est unus locus qui reductus in fortitudinem sicut leviter reduci pos-
set, et cum parva expensa salvaret multos ex dictis nostris fidelibus presertira a ca-
sale quod dicitur Carocopi citra versus castrum, distante a castro per duo milliaria,
volumus et committimus vobis quod habita prius bona collatione cum illis personis
15 quas cognoscetis scire et sentire de dictis factis, et posse dare vobis ahquam
informationem super bona exeeutione istius nostre intentionis postea vos quatuor,
scilicet duo castellani, et vos duo provisores per maiorem partem vestrum delibe-
rare et terminare debeatis de modo, forma, et ordine, quibus dicta Insula reduci
possit in fortitudinem, sicut est nostra intentio, ita quod villici et fideles nostri qui
20 ibi se reducerent forent salvi et securi cum rebus et animalibus suis, nec possent
capi et in captivitatem duci, providendo quod secundum quod deliberamus per vos
vel per majorem partem vestrum fuerit ita presto et celeriter exeeutioni mittantur.
Verum intentio nostra est quod inter alias habeatis advertentiam ad infrascripta,
videlicet quod super illa Insula reducantur primo marinarii nostri qui sunt homines
25 magis utiles nostro comuni, et post illos alii nostri fideles qui volent fabricare do-
mos in loco predicto pro sua habitatione et quando isti non forent ad sufficientiam
pro fabricis que comprehenderentur in illo quod daretur etiam aliis civibus qui vel-
lent facere habitationes pro locatione aliorum. Est etiam nostra intentio quod ali-
quis eorum qui volet facere fabricari de dictis domibus non possit ibas facere nisi
30 sint remote a fosso castri per passus viginti et similiter quod per vos dividantur
strate magistre et fiant ample secundum quod videbitur vobis rationabile, et quod
fiant directe per faciem castri, ita quod illi qui forent intra castrum possint cum
bombardis et ballistis directe proicere pro eisdem et si videretur vobis de faciendo
aliquas croserias pro oomoditate illorum qui edificabunt, avisamus vos quod fiant
35 cum illa maiori securitate que fieri poterit. Reducimus etiam vobis ad memoriam quod
donec ibi eritis unicuique volenti de dicto territorio, pro faciendo aliquam fabricam
pro suo reductu et habitatione ac sua salvatione dare debeatis et assignare tantum
de illo territorio quantum vobis videbitur sufficiens ei pro fabrica predicta et ul-
tra illud tantumdem discopertum pro comoditate sua et animalium suorum assi-
40 gnando eis illum terminum qui vobis conveniens videatur ad faciendam fabricam
antedictam ut non acciperent territorium et postea non fabricaretur et quando non
essetis ibi, sumus contenti quod castellanus qui ibi est et sui successores per tem-
pora istud facere valeant. Reducimus insuper ad memoriam quod ut omnes magis
libenter se reducant ad laborandum et habitandum in illa Insula» provideatis per ta-

CANCELLARIA SECRETA

lem modum quod fideles nostri possint de die et de nocte ad libitum suum intrare
et exire dictam Insulam, faciendo hoc cum illa maiori securitate et comoditate ca-
stri que fieri poterit, quia sumus informati quod istud bene fieri potest : dicimus
etiam quod nobis videtur non tantum utile sed necessarium quod provideretur de
aqua pro eis aut cum puteis aut cisternis, aut per alium modum qui vobis melior 5
videretur.

Ceterum* cum habeamus satis mentem attentam ad istam fortificationem Insule
et quod illi nostri fideles et principaliter marinarii qui sunt tantum utiles et neces-
sarii dicto loco Coroni se disponant ad faciendum domicilia sua ibi, et reducendum
ad habitandum in Ula, volumus quod illam angariam quam dicti marinarii iam lon- 10
gissimo tempore habuerunt et habent ad presens de soldis octo pro quolibet, et quo-
libet viagio quod faciunt auferatur ab eis et totaliter cancelletur, ita quod amplius
non solvatur per eos, ut habeant causam se reducendi ad habitanduiri et edifican-
dum in Insula supradicta, ita quod cum istis verbis eos inducere poteritis ad hanc
nostram intentionem, et ita per nostras expressas literas scribatur et mandetur 15
nostris castellanis quod debeant de cetero observare, et facere observari.

Insuper informati sumus quod in contrata de longa penes quedam casalia
nuncupata Vunaria longe a Corono per milliaria quinque vel circa est unus mons
prope mare taliter situatus qui est fortissimus ab omni parte, et quod in summitate
illius fieri posset una turris et fortificari taliter dictus mons quod fideles nostri di- 20
ctorum casalium ibi circumstantium se reducere possent ad faciendas habitationes
in quibus postea se reducerent tempore incursionis Turchorum et quorumcumque
aliorum. Committimus vobis quod conferendo etiam de hoc cum Castellano Mothoni
ut habeatis opinionem et parere suum, et cum aliis qui vobis viderentur, postea
simul cum Castellano Coroni ire debeatis ad dictum locum, et videre, et examinare 25
dictum montem et cum bono consilio et deliberatione deliberare et terminare de
modo, forma fortificationis dicti montis, et de fatiendo ibi dictam turriin providendo
de custodia ejus cum facta fuerit, et assignatione loci quibuscumque nostris fideli-
bus volentibus facere intra circuitum extra turrim sibi habitationes secundum quod
videbitis et cognoveritis opus esse. 30

Item, cum ut sentimus custodia tum castra Coroni que est passuum 632, quam
burgi veteris que est 268, et similiter burgi Sancti Johannis que est passuum 388
est valde magna respectu paucarum personarum que in locis predictis habitant, quia
dicitur quod in illis non sunt nisi persone 380 in quibus sunt latini 80, et dictus
burgus Sancti Johannis, in quo sunt facte alique domus pro reductu nostrorum non 35
est ita fortis quod bene custodiri et salvari posset si casus occurrerent quo perdito
alius etiam burgus subiaceret periculo et fortasse castrum propter quod est bonum
habere ad istam partem advertentiam, committimus vobis ut nostra intentio de
faciendo quod Insula habitetur melius impleatur, quod debeatis conferre cum Ca-
stellanis nostris Coroni et Mothoni ac aliis qui vobis viderentur et cum eis videre 40
ac examinare quid esset fiendum de dicto burgo, et si est utile tenere ipsum, ut est
ad presens, ac etiam fortificari facere et custodire pro conservatione illorum qui
intus habitant, vel si esset utilius tenere modum quod illi qui reducti sunt, se redu-
cerent ad Insulam, et portarent, seu reficerent domos suas in illa, et quidquid aliud

MONUMENTA HISTORIAE HEIXEN1CAE

vobis videretur flendum super dicto facto, ut habita ipsa vestra informatione possi-
mus providere sicut nobis utilius apparebit. Verum ex nunc committibus vobis quia
hoc credimus fore non tantum utile sed necessarium, ut omnes habeant causam et
materiam eundi libentius ad fabricandum in dicta Insula, quod non concedatur am-
5 piius licentia alicui possendi fabricare in illo burgo, donec per vos deliberatum fue-
rit, ut nobis videbitur superinde.

Preterea cum facta sit nobis conscientia, quod nisi foret certa gravitas, et certa
impositio que ab antiquo facta est, et flt Grecia et aliis volentibus venire ad habitan-
dum loca nostra Coroni et Mothoni que est quod solvunt pro medio villano torne-
lli sios novem omni mense, et fortasse etiam de aliis angariis multi se reducerent ad
habitandum in dictis locis quod esset cum magna utilitate et comodo nostri comu-
nis et locorum predictorum, committimus vobis quod cum eritis deinde, debeatis cum
Castellanis nostris Coroni et Mothoni et cum aliis qui viderentur vobis, videre et
examinare si esset utile removere dictam angariam et dictam impositionem et simi-
15 liter de aliis et tam his qui de novo venirent, quam his qui tunc sunt in locis no-
stris et modum et formam qui, et que vobis videretur tenendus superinde mittendo
nobis, si non essetis ita cito expediti deinde totum illud quod examinaveritis et con-
tuleritis simul consilium et parere vestrum, vel veniendo cum illo quando essetis
venturi Venecias ut informati a vobis possimus providere, sicut nobis videbitur
20 opus esse, non derogando propter hoc libertati quam Castellani habent in subve-
niendo rusticis de suis angariis vel aliqua earum juxta formam sue commissionis.

Ser Zacharias Trivisano miles, Sapiens consilii.

Vult quod ut subditi nostri libentius se reducant ad habitandum et fabrican-
dum in Insula et Vunaria et aliis locis que fortificarentur quod provisores nostri
25 cum Castellanis dicti quatuor concorditer habeant libertatem liberandi vel absol-
vendi seu suspendendi illos qui se reducerent et fabricarent in illis locis ab angaria
personali soldorum quatuor cum dimidio, quos solvunt omni mense et ab angaria
mediatici et ab aliis angariis non tangendo angariam acrostici in parte et toto per
aliquod breve tempus ut eis videbitur, habendo respectum ad faciendum hoc cum
30 quam minori damno poterunt.

Ser Sanctucius Venerio, Sapiens ordinum.

Vult considerato quantum faciat pro nobis et statu nostro quod rustici et alii
veniant ad habitandum loca nostra Coroni et Mothoni et etiam ad fabricandum in
Insula et aliis fortiliciis que fient quod cum applicuerint nostri provisores, castellani
35 nostri faciant in locis solitis publice proclamari quod omnes qui ad presene habitant
in dictis locis vel de cetero venient habitatum solventes novem tornesios quod vel
qui solvere deberent sint exempti a dicta angustia et angaria novem tornesiorum
quos solvunt, vel solvere tenerentur omni mense si venirent in loca nostra melius
habitentur, sed quod de aliis angariis ipsorum rusticorum examinetur et videatur,
40 ut superius per alios sapientes dicitur.

Dominus Dux.

Preterea vult cum in incursionibus Turchorum multi ex nostris subditis damni-
ficati fuerint per diversos modos, et inter alia damna, ut sentimus, habuerunt dam-
num notabile in animalibus suis bovinis .pro quibus solvunt zovaticum nostro co-

CANCELLARLA. SECRETA 25

muni, quibus nisi fieret subventio de dicto zovatico male possunt ducere vitam suam
et solvere zovaticum suum et multo peius fabricare domos in fortiliciis de novo
fiendis, committimus vobis quod cum eritis cum nostris Castellanis, et tam cum am-
bobus quam cum uno habeatis libertatem per majorem partem vestrum et tam si
eritis quatuor quam tres, aleviandi dictos rusticos nostros a zovatico quod solve- 5
rentur, tam pro bobus, quam pro territoriis suis in toto, et parte per illud tempus
quod vobis rationabile apparebit secundum conditionem et quantitatem damni quod
receperint ut per istam alienationem ipsi melius possint ducere vitam suam et facere
fabricari habitationes in locis et fortiliciis antedictis non faciendo aliam mutationem
in soldis quatuor cum dimidio quos solvunt omni mense nec in aliis angariis, ultra 10
illam que de marinariis superius dicta est.

Insuper cum damna data fidelibus nostris per Turchos data fuerint, quia non
fuerunt bono tempore previsi de adventu suo, et si bono tempore informati exti-
tissent, nullatenus intervenissent, quia se reduxissent ad fortiiicia, committimus vo-
bis quod essendo cum Castellanis nostris Coroni et Mothoni et conferendo de hoc 15
simul providere debeatis per vos vel per maiorem partem vestrum de habendo ali-
quos homines equestres in forma caballariorum usque ad numerum sex vel pluri-
mum, si plures viderentur vobis necessarii, qui sint bene in equis, et cum tali soldo
quod bene possitis facere debitum suum, qui sex equestres continuo stare debeant
in tribus partibus, ad illas vias per quas dubitari potest Turchos venturos esse vel 20
venire posse ad damna locorum et subditorum nostrorum, committendo eisdem quod
semper sint vigiles et attenti ad senciendum de omnibus congregationibus que fie-
rent et motibus Turchorum vel aliorum, qui vellent intrare in patriam et ad signi-
ficandum de hora in horam castellanis nostris omnia que senserint et habuerint, ut
habita eorum informatione providere bona hora possint ad faciendum reduci fideles 25
nostros ad fortiiicia, ita quod non recipiant lesionem nec asportentur a Turchis. Re-
ducimus vobis ad memoriam quod una de utilibus rebus que fieri possit ad securi-
tatem et conservationem rusticorum nostrorum est quod strate sint bene rostate, et
bene sbarate, et propterea placebit nobis quod istud fiat per Castellanos nostros,
et quod roste fiant bene fortes, quia durabunt per bonum tempus. 30

Item, cum secundum informationem quam habemus, dominus princeps fuerit
satis principalis ad introducendum Turchos in patriam, qui damnificarunt loca no-
stra in tantum quia multi ex suis fuerunt cum eis super nostris territoriis depre-
dando, comburendo, et multa alia mala committendo et tamdem receptando dictos
Turchos cum prédis et captis, eisque victualia ministrando ac emendo in bona parte 35
predam eorum, quod debet esse satis molestum et grave nobis nec ullatenus tolle-
randum et pro honore nostro et propter malam consequentiam que sequi exinde
posset, committimus vobis quod habita a nostris Castellanis Coroni et Mothoni cum
eritis in partibus deinde distincta et plenaria informatione hujus facti quanto pre-
stius poteritis cum nostris literis credulitatis quas vobis fecimus exhiberi, ire de- 40
beatis ad presentiam ipsius domini principis et facta sibi salutatione parte nostra
dicere debeatis, quod una de rebus que multis rationibus et causis quas nolumus
explicare minime intrare poterat mentem nostram, et quam minime credebamus

erat, quod magnificentia sua cum qua iam tanto tempore fuimus coniuncti singulari
Voi. II. 4

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

benevolentia et amore, et cui ab introitu suo in patriam usque modo semper servivi-
vimus, et servire fecimus opere et sermone consentiret et multo minus favores im-
penderent vel per suos impendi permitteret et presertim Turchis persecutoribus
fidei christiane quod equitarent et venirent ad damna et desertationem locorum no-
5 strorum predictorum, quia constantissime tenebamus, quod amoris et caritatis pre-
dicte et receptorum beneficiorum non deberet ullatenus oblivisci, et ut informati
sumus et habemus a certo quod certissime nos conturbat, magnitudo ipsa sua causa
fuit introducendi Turchos predictos in patriam, et ut dicitur, pro salvandis locis suis
post eorum introitum consenciendi et favores impendendi quod curaretur ad damna
10 nostra, unum bene scimus quod negari non potest quod multi ex suis et compagnie
sue vocati iussi fuerunt venire in nostris territoriis cum eisdem, comburendo, pre-
dando, et multa abominabilia committendo, asportando predas in locis suis, et etiam
emendo spolia per Turchos facta, narrando eidem distincte factum istud secundum in-
formationem quam habueritis a Castellanis nostris ac faciendo istam conclusionem,
15 et quia talia gravia, et importabilia nobis sunt sicut merito esse debent, misimus
vos ad presentiam suam, rogantes quatenus, ut videamus quod istud non placuerit
sibi quidquid ab eo non processerit, utque habeamus causam remanendi contenti,
placeat taliter providere quod nobis et nostris fiat debita emenda et satisfactio pre-
dictorum ita quod bova per suos ablata nostris et que reperirentur in locis suis
20 libere restituantur eisdem vel debite emendentur, et quod contra culpabiles taliter
procedatur quod bene satisfiat debito suo et honori suo, quodque ceteri sumant
exemplum nec audeant talia vel similia de cetero perpetrare, quia si hoc fecerint,
habebimus causam remanendi contenti, quando autem non faceret, nos ex nunc da-
mus sibi ad intelligendum quod pro nostro honore esset nobis necesse introducere
25 gentes in locis nostris pro conservatione eorum subditorum nostrorum facere de
illis provisionibus quo nostrum honorem habeant conservare.

Exponetis etiam eidem quod ad nostram audientiam est deductum quod ma-
gnificentia sua ab aliquo tempore citra contra pacta et antiquas ac bonas consuetu-
dines patris in loco Drisie imposuit vel imponi fecit aliquam angariam civibus et
30 mercatoribus nostris conversantibus et mercantibus in loco predicto, de quo valde
miramur, cum sui conversantes et mercantes in locis nostris tractati sint et tracten-
tur dulciter et benigne ut tractati fuerunt temporibus retroactis, et propterea ro-
gamus magnificentiam suam quatenus placeat dictam angariam vel impositionem
facere removeri ac restitui quidquid nostris ob dictem causam ablatum foret,
35 providendo quod tractentur de cetero uti soliti antiquitus sunt tractari quia ita
tractabuntur sui in locis nostris.

Et si dominus princeps uti consideramus per ea que nobis dicendo misit per
suum oratorem se excusabit sicut per illum fecit quod non fuerit de ipsa correria,
nec aliquid sciverit dicendo quod notificavit bene congregationem Castellanis no-
40 stris et alia similia verba, tunc volumus quod secundum informationem quam habue-
ritis ab eisdem, sustinere debeatis honorem nostrum et nostram intentionem, et
quod bene faciet ad faciendum debitum suum, procurando cum illis verbis, que vobis
videbuntur, quod emenda et satisfactio predicta fiat ac restitutio ablatorum, aut de-
bita sat isfactio, et si pol eritis obtinere bene quidem, quando autem obtinere non

CANCELLARE SECRETA

possetis, tunc dicere debeatis quod vos audivistis et intellexistis illa que sua Magni-
tudo vobis dicere voluit, et quod nobis notificabitis omnia et nos providebimus postea
prout nobis videbitur et placebit, et accepto comeatu redeatis ad loca nostra red-
dentes vos previsos quod si dominus princeps faceret vobis mentionem de videndo
et terminando confinia inter ipsos et nos, sicut nos requiri fecit per suum oratorem 5
qui hic est quod vos dicere debeatis quod de hoc nullum mandatum habetis a nobis
nec postquam orator suus est ad nostram presentiam, etiam propter istam causam
vobis aliquid commisissemus, quia dabimus responsionem oratori suo predicto.

Insuper quia sentimus quod magnus commenderius Mostevice bene se portavit
in reddendo previsos Castellanos nostros de motibus et insultibus Turchorum pre- 10
dictorum possent esse aliqui alii qui id fecissent, et fortasse etiam de aliis qui fecis-
sent contrarium fecimus vobis fieri plures literas credulitatis in personam vestram
et utriusque vestrum ut possitis ire ad quemlibet predictorum cum illis verbis que
deliberata fuerint per vos vel maiorem partem vestrum ad regradandum eis vel ad
aggravandum nos de eis, et si forte vobis videretur melius et utilius non ire, sed mit- 15
tere vel scribere sumus contenti quod istud facere valeatis, prout vobis melius
apparebit.

Preterea sicut scitis, orator principis qui est Venedis fecit nobis mentionem
de facto Heximilii, dicens quod dominus despotus et fratres de Rodo qui sunt in pa-
tria, miserunt ad magnum magistrum Rodi super dicto facto, et quod de brevi erit 20
ambassiata eorum ad nostram presentiam que vobis faciet mentionem de dicto facto,
committimus vobis quod si donec eritis in partibus illis per aliquem dominum vel pro
parte eius fieret .vobis aliqua mentio de dicto facto, quod vos respondere debeatis
quod de illo nullam informationem habetis a nobis nec possetis aliquid facere super
inde, sed per illa que alias comprehendere potuistis de nostra intentione et bona 25
dispositione ad dictum seraleum et ad conservationem illius patrie si illi domini ad
quos potest hoc factum spectare, mittent ad nostram presentiam de suis pro dicta
causa non dubitatis, sed certi estis quod dominatio nostra pro honore christianita-
tis et bono patrie invenietur disposita ad faciendum illa que honesta et rationabilia
fuerint parte sua. # 30

Ceterum quia informati sumiis et vos etiam scire debetis loca principis et ca-
salia sua sunt multum mixta cum nostris et nostra cum suis quia habent aliqua casa-
lia prope loca nostra Coroni et Mothoni et nos prope sua, et habitatores locorum et
casalium nostrorum qui sunt inter sua remoti a locis nostris male salvari possent,
propter quod comuniter omnes judicant quod si posset fieri concambium de suis 35
cum nostris, esset valde utile, et presertim si possemus habere locum Grisii et
quemdam alium qui dicitur Cosmina, dando sibi de illis territoriis nostris que forent
magis remota quia locus Grisii est medius inter Coronum et Mothonum, et locus Co-
smine est prope illum locum qui dicitur Vunaria, committimus vobis quod cum eri-
tis deinde, etiam super ista parte conferre et esse debeatis cum Castellanis nostris 40
Coroni et Mothoni et videre et examinare, si posset haberi modus aliquis de facien-
do cambium antedictum, et si videritis quod haberi posset aliquis modus de intrando
in dictum tractatum, sumus contenti quod intretis in eo, videatis et examinetis
modum et formam quo fieri posset et cambium quod altera pars vellet habere, et

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

quia sentimus quod rationabiliter dare non possemus eis loca equivalentia, sed ista
inequalitas equari cum pecunia posset quam aliqui de civibus, et fidelibus nostris
deinde essent contenti exbursare pro habendo postea a nobis de locis predictis, vo-
lumus quod omnia ista videatis et examinetis, et si intrabitis tractatum detis ope-
5 ram de sentiendo ut possitis vel nobis scribere si nobis videbitur, vel cum redieritis
nos de omnibus informare, qua informatione habita, providere uti expediens nobis
videbitur, valeamus.

Et quia ut comprehendere potuistis per commissa vobis superius, habemus mul-
tum spiritus nostros attentos ad conservationem rusticorum nostrorum et bonorum
10 suorum quod si non in toto in parte saltem fieri posse speramus faciendo sibi et
dando sibi reductus, et fortilicia de quibus in quantum spectat ad locum Coroni
superius providemus, committimus vobis quod cum eritis Mothonum videre et exa-
minare similiter debeatis cum Castellano et consiliariis nostris vel aliis qui vobis
viderentur, habendo etiam, et accipiendo Capitaneum nostrum Culphi et supracomi-
15 tos nostros, si ibi forent, burgum nostrum dicti loci et quemlibet alium locum ibi
prope ad marinam existentem, qui reductus in fortilicium posset salvare nostros, et
si facta bona examinatione per maiorem partem vestrum in casu quo Capitaneus
Culphi et supracomiti interfuerit deliberare et terminare de faciendo fieri reductus
et fortilicia antedicta, et secundum quod fuerit deliberatum, ita mitti debeat per Ca-
20 stellanum executioni. Si vero Capitaneus et supracomiti non forent presente» exa-
minationi predicte, volumus, cum eritis cum Castellanis Coroni, notificete sibi totum
quod videritis et examinaveritis et opiniones eorum qui interfuerunt et postea per
vos, vel maiorem partem vestrum deliberare exterminare sicut melius et utilius
apparebit, et illud quod terminatum fuerit postea mitti debeat per Castellanum Mo-
25 thoni executioni.

Verum quia fortificationes predicte que erunt deliberate per vos, ut dictum est,
et quarum executionem fieri volumus per Castellanos nostros fieri non possent
sine pecunia , avisamus vos quod apud eos in dictis partibus habemus libras
octomille parvorum nostri comunis, quas sumus contenti quod ipsi possint accipere
30 et de illis expendere, prout fuerit opportunum, et si necessarii erunt plures denarii,
nos de tempore in tempus informati per eos et vos donec ibi eritis de eo quod ftierit
opportunum, providebimus quod habebunt ad sufficientiam, ita quod complere pote-
runt quod inceptum erit.

Et licet non dubitemus, sed certi simus confidentes in sapientia vestra quod
35 eritis solliciti et attenti ad executionem mandatorum nostrorum pro omni bona
causa et ad informandum nos de tempore in tempus de omnibus que feceritis et
facere speraveritis et de his que sequentur, tamen reducimus vobis ad memoriam
quod detis operam de ponendo presto finem his que vobis supra committimus, et
posito fine in bona gratia sumus contenti quod ad nostram presentiam cum plena
40 et distincta informatione omnium que vobis et Castellanis nostris predictis vide-
rentur ultra commissa vobis utilia ad securitatem et conservationem locorum pre-
dictorum et subditorum nostrorum celeriter veniatis, quia auditis vobis et parere
vestro et castellanorum predictorum nos postea providebimus, sicut videbimus opus
esse.

CANCELLARLI SECRETA

Habere quidem debetis de salario ducatos ducentos pro quolibet pro primis
tribus mensibus et ab inde supra ducatos vigintiquinque in mense, ducendo vobiscum
ad vestrum salarium et expensas tres famulos pro quolibet, unum notarium cum
uno famulo, et unum coquum, et potestis expendere in omnibus expensis quomodo-
cumque vobis occurrentibus ducatos duos pro quolibet in die exceptis nabulis na- 5
vigiorum, agoziis equorum et scortis.

Iurastis proficuum et honorem Venecie, eundo, stando et redeundo.

Data in nostro Ducali palatio die XXIV aprilis indictione nona.

(Re(?.° 45, 1400-1401, c 72. t.°).

240.

►

·% *

1401, 23 aprilis. 10

Quid scriptum fuit Batulo Corphoy super loco de Labarga.

Sapientes ordinum.

Cum nobilis vir ser Marinus Karavello Baiulus et Capitaneus noster Corphoy
intromiserit et acceperit quemdam locum qui dicitur Labarga qui est in terra firma
solitus levare insignia Sancti Marci et dare tributum nobis cum certis pactis et 15
conditionibus quas non misit nobis, scribens quod si illa intro missio erit grata no-
bis, placebit valde sibi, et quando non placeret multi essent qui libenter acciperent
dictum locum dando et reddendo multo majus tributo quam dabat dominus dicti loci,
et pro tanto dignemur superinde scribere et mandare id quod nobis placet, et pro
possendo facere meliorem deliberationem superinde sit commissum Capitaneo no- 20
stro Culphi quod ire debeat ad ipsum locum et examinare cum provisoribus et su-
pracomitis nostris bene et diligenter illum et postea nos de omnibus particulariter
informare ; Vadit pars, quod respondeatur dicto nostro Baiulo et Capitaneo quod
licet certi simus quod intromissionem dicti loci de Labarga fecerint ad bonum finem,
et bona causa, ac respectibus in suis litteris annotatis tamen miramur satis quod 25
illam fecerint sine nostra licentia et nulla noticia nobis data, sed quia scribit quod
firmavit cum oratoribus dicti loci aliqua levia pacta cum conditione quorum ipsos
accipit de quibus nullam informationem habemus, volumus, et mandamus sibi quod
illa pacta nobis cum litteris Capitane! nostri Culphi, et provisorum nostrorum qui-
bus dedimus in mandatis ut vadant ad videndum et examinandum dictum locum 30
bene et diligenter ut de omnibus nos possint plenarie informare, nobis studeat desti-
nare ut habita plena noticia omnium possimus postea deliberare et terminare prout
nobis utilius apparebit.

(Regr.° 45, 1400-1401, c. 75).

MUNIMENTA HISTORIAE HELLENTCAE

241.

1401, 6 maii.

Responsio data amba.riatori Principis Aeh nje, ad corposità per cum.

Sapientes.

Capta. — Quod respondeatur oratori domini principis Achaye ad partes am-
5 bassiate per eum exposite parte sua, et primo ad primam partem per quam se ex-
cusat de incursione et robaria facta per Turchos in locis nostris Coroni et Mothoni,
et quod ipse non fuerat causa etc ; quod dominus princeps debet esse certissimus
quod de incursione Turchorum predicta et damnis datis pauperibus rusticis, et fide-
libus nostris nos portavimus et portamus cordialem dolorem maxime considerantes
10 quod sint in Turchorum manibus, et per eos in captivitatem ducti cum tanto periculo
animarum suarum, considerantes etiam quod dominus princeps cui ab introitu sue
in patriam citra semper complacuimus et non tantum in minimis, sed in valde tan-
gentibus statum suum et personam suam fuerit causa satis principalis quod incur-
rerit damna dicta, nam informati sumus quod volendo postquam ipsi Turchi intro-
45 ducti fuerunt in patriam dominum principem conservare loca sua, eos induci fecit
ad discurrendum loca nostra, et quod hoc sit verum satis evidenter comprehendi
potest quia multi de suis et compagnie sue et visi et notati fuerunt in correria secum,
predando, comburendo, et omnia alia atrocia committendo, est etiam verum, nec
hoc negari aliquo modo potest quod Turchi non fuerunt receptati in locis suis non
20 habuerint victualia et favores, non fuerint spolia receptata et empta per suas et pro
majori parte dimissa in locis predictis, et propterea rogamus ipsum dominum prin-
cipem quatenus ut videamus quod ita sit, sicut ipse nobis dicendo misit utque ha-
beamus causam remanendi contenti de eo placeat providere per talem modum quod
nobis et nostris fiat debita emenda et satisfactio predictorura ita quod bona per
25 suos ablata nostris et que reperientur in locis suis libere restituantur eisdem vel ·
debite emendentur, et quod contra culpabiles taliter procedatur quod bene satisfiat
debito suo et honori nostro quam quod ceteri sumant exemplum , nec audeant
talia vel similia de cetero perpetrare, quia si hoc fecerint habebimus causas rema-
nendi contenti, quando autem non fieret, nobis necesse erit introducere gentes in
30 locis nostris pro conservatione eorum et subditorum nostrorum, et facere de illis
provisionibus que nostrum honorem habeant observare.

Ad partem secundam in qua facit mentionem quod oratores dicti domini sui
principis et fratrum de Rodo venturi sunt de brevi ad nostram presentiam pro facto
Heximilii quam clausuram omnes cognoverunt et cognoscunt esse conservationem
35 et securitatem illius patrie etc; respondeatur quod postquam oratores predicti ven-
turi sunt, non expedit quod aliquid dicatur vel raciocinetur de materia predicta, ad
venientibus autem eis, nos audiemus eos, et postea dabitur responsio secundum
eorum propositionem, prout nobis honestum et rationabile apparebit.

Ad terciam ed ultimam partem per quam ipse rogat nostrum dominium quod

CANCELLARI A SECRETA

placeat committere Castellanis nostris vel aliis quibus placeret quod confinia inter
ipsum et nos videantur et examinentur ac ponantur in locis debitis, ut omnes cogno-
scant terminos suos, quia positio et assignatio talium terminorum erit causa quietis
et pacis ac contentationis ambarum partium, respondeatur, quod nos scribemus Ca-
stellanis nostris istam requisitionem dicti principis domini sui, et super illa fient ille 5
provisiones que fuerint opportune.

Ad ultimam partem quam nobis dixit quod dominus princeps vellet scire no-
stram intentionem cum sib a modo senex, et non vixurus nisi quantum Deo placue-
rit, si moriente eo vellemus accipere filios suos parvulos in nostram gubernationem,
conservando sibi loca sua, et regendo eos ad suas expensas donec esset in etate 10
perfecta in qua postea assignarentur sibi dicta sua loca, respondeatur quod nos
rogamus Deum quod dignetur prestare magnitudini sue multos annos ut possit eius
natos predictos tamdiu alere et nutrire quod cum postea ipsi Deo placuerit eum ad
se vocare sint in tali etate quod bene sciant et possint se et sua regere et conservare,
ita quod non sit ei necessaria gubernatio nostra nec aliorum. Nihilominus quia sicut 15
ipse scit, nos semper dileximus eum et statum suum, et certi reddimur quod nunc
et per futura tempora versus nos et nostros taliter se portabit quia habebimus cau-
sam perseverandi in dicto bono proposito nostro, sicut intentionis nostre est. Nos
dicimus quod adveniente casu predicto, quod absit, immo Deus prestet sibi longam
vitam nos dictos eius filios loca et statum suum habebimus quantum possibile nobis 20
fuerit velut filios carissimos cordialiter recomissos.

Verum quia commissum est provisoribus nostris qui iverunt ad partes illas
Coroni et Mothoni quod faciant mentionem domino principi de quadam impositione
seu angaria que imposita est et imponitur de novo per eum mercatoribus nostris
mercantibus in loco Drusie contra pacta et antiquas consuetudines de quo est bo- 25
num facere similem mentionem dicto oratori dicatur sibi quod nos valde miramur,
quod dominus princeps de novo fecerit contra pacta et consuetudines antiquas mer-
catoribus nostris ipsam novitatem, cum istud non fiat per nos neque per nostros
suis, et propterea rogamus eum quatenus velit dictam impositionem facere removeri
ct restitui quidquid nostris ob dictam causam oblatum foret providendo quod de 30
cetero tractentur uti antiquitus soliti sunt tractari, quia si hoc fecerint, ita tracta-
buntur sui in nostris.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 78 t.°).

242.

1401, 26 maii.

Rectores Nigropontis non cogant aliquem patronum barcharum pro conducendo 35

ligna, pisces et alia contra eorum voluntatem .

Sapientes ordinum.

Capta. — Quod pro bono et comodo mercatorum nostrum volentium destinare
cum navigiis disarmatis de havere et rebus subtilibus prohibitis mitti cum dictis

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

navigiis, ordinetur quod totum havere et mercationes que prohibite sunt mitti non
possint cum navigiip desarmatis possint caricari et mitti solvendo nabula galearum
infra octo dies postquam dicte mercationes delate fuerint caricando semper cum
buleta nostrorum extraordinariorum qui teneantur dare sacramentum illis qui cari-
5 cabunt, quod volent hujusmodi mercationes et havere solum pro illis locis ad que
fecerint eas scribi. Si vero predicti aliquo tempore postea mitterent predictas mer-
cationes et havere ad alias partes quam ad eas ad quas facerent ipsas scribi te-
neantur solvere complementum nabuli galearum quarum erunt viagia, quemadmo-
dum si forent caricate in Venetiis, solventibus ipsis dictum complementum nabuli
10 in Barato ad deremos ΧΧΠΠ pro ducato, in Alexandria de omnibus XXVI grossis
unum bisancium auri, in Romania ad rationem caratoram LXXX pro ducato et
qui contrafecerit prodictis, vel alicui prodictorum cadat ad penam contraordinis, de-
clarando ex nunc quod si galee viagii Barati non ibunt ad viagium quod omnia
nabula spectantia galeis prodictis ire debeant in galeis viagii Romanie in casu quo
15 ponantur ad viagium Romanie. Quando vero galee Romanie non irent ad viagium
omnia prodicta nabula veniant in nostrum comune. Insuper pro utilitate dictaram
galearam Romanie ordinetur quod omnes mercationes subtiles quas portabimus de
Venetiis Mothonum, Coronum, et in Romaniam bassam et Nigropontem usque re-
cessum dictarum galearum Romanie non habentium suum plenum, et si babebunt

20 suum plenum, illud quod superhabundabit de prodictis nabulis sit galearum via-

giorum Alexandrie et Barati per ratam secundum numerum dictarum galearum ut
superius exprimitur. Quando autem occurrat quod pro anno presente non ponantur
galee ad viagia Romanie nabula omnium mercationum conductarum Nigropontem,
et a Nigroponte supra venire debeant in nostrum comune.

25 (Regr .· 45, 1400-1401, c. 82 t ).

243.

1401, 4 julii.

Galee due deputate ad viagium Nigropontis et Crete.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quod in bona gratia deputentur ad viagia Candide et Nigropontis
30 due galee una de mensura grossa, illa quarta, videlicet que est in aqua in arsenatu
prò viagio Candide et una de mensuris Romanie prò viagio Nigropontis que armari
debeant per speciales personas et deliberari plus offerentibus et dari fulcite corredis
et aliis secundum usum, et sint ad unum denarium de nabulis eundo, stando, et re-
deundo et ponant banchum ab beneplacitum dominii.

35 Patroni earum approbentur in consilio rogatorum per modum et cum condicio-
nibus patronorum aliarum galearum a mercato.

Debeant esse armate hominibus de pede et hominibus a remo sicut galee viagii
Romanie et in facto mense, et in solutione et in omnibus aliis spectantibus homini-

CANCELLARE SECRETA 33

bus tam de pede quam de remo sint ad conditionem galearum Romanie et debeant
dare pagam in Venetias solummodo duorum mensium.

Terminus vero caricandi in Venetiis sit usque diem Vili septembris et terminus
recedendi sit die XII dicti mensis.

Et possint levare in Venetiis et de loco ad locum illa que ibit Nigropontem 5
prout possunt galee Romanie et illa que ibit in Candidam prout possunt galee
Alexandrie, sed teneantur dicte galee ire simul usque Mothonum et usque caput
malei, et a dicto loco quelibet dictarum galearum vadat ad viagium suum in bona
gratia. Illa vero que ibit in Candidam possit et debeat levare in Candida omnes
species et collos illuc conductos de partibus Syrie uel Egipti que species et colli 10
esse debeant obligati dicte galee nec de predictis speciebus et cûllis habeant se im-
pedire galee Alexandrie, possint etiam levare in Candida setas et granas illarum
partium sed non possit dicta galea stare in Candida ultra dies VI non computatis
diebus accessus et recessus. Altera vero galea que iverit Nigropontem possit et
debeat levare in Nigroponte extra pro reditu, sicut faciunt galee viagii Romanie 15
non possendo stare in Nigroponte ultra dies sex non computatis diebus accessus et
recessus.

Et expedite quelibet dictarum galearum illa de Candida et illa de Nigroponte
debeant venire Mothonum et se expectare unam alteram in quo loco Mothoni et
similiter in Corphoy debeant et possint levare omnes mercationes Romanie basse 20
et illarum partium sicut possunt galee Romanie non se impediendo de collis et
spetiebus partim Syrie et Egipti qui essent in Mothono, salvo si ibi remansisset
rata a galeis Alexandrie quibus galeis obligati sunt dicti colli et species partium
Sirie et Egipti existentes in Mothono. Et non possint dicte due galee postquam
anbe reverse erunt stare in Mothono ultra duos dies non computatis diebus ac- 25
cessus et recessus et in Corphoy nisi uno die et a Mothono usque Venetias debeant
venire simul prout facere debent ad eundum.

Insuper cum captum sit quod cum cochis tane possint conduci Mothonum sete
et omnes alie mercationes que conduci possunt cum galeis a mercato, ordinetur
quod omnes dicte sete et mercantie que conducte fuissent Mothonum cum dictis 30
cochis sint obligate dictis duabus galeis, que possint et debeant levare dictas setas
et mercantias, declarando quod si dicte galee invenirent ratam que remansisset
a galeis Alexandrie in Mothono debeant prius levare setas, granas, et carmexi tam
conductas cum navibus, quam illas que ibi essent de partibus illis Romanie basse,
et postea ratam dictarum duarum # galearum Alexandrie. Si vero remaneret rata 35
in Mothono a dictis galeis Alexandrie quam non potuissent levare galee Nigro-
pontis et Candide, tunc dicta rata possit conduci Venetias cum navigiis disarinatis
accipiendo bulletas et literas nostrorum rectorum deinde, secundum usum et non
teneantur ad aliquod nabulum galearum et sint absoluti a V pro cento quod sol-
vantur ad tabulam. 40

Verum si coche tane non applicuissent Mothonum ante recessum dictarum
duarum galearum in reditu de Mothono vel quod dicte galee non haberent plazam,
debeant dicte coche conducere Venetias dictas setas et alias mercationes quas de-
bebant dimittere in Mothono, solventibus dictis talibus mercantiis illud nabulum
Vol. II. δ

MONUMENTA HISTORIAE HELLKMCAE

quod solvissent sete de Mothono si conducte fuissent cum galeis de Mothona
Venetias, medietas eius nabuli sit dictarum cocharum et alia medietas sit dictarum
duarum galearum si ostenderent plazam, et si dicte galee non ostendent plazam, sint
absolute ab alia medietate nabuli.

5 Mercantie vero que conducentur cum dictis duabus galeis tam eundo quam
redeundo, quibus non datur ordo nabuli in presenti incantu solvant nabula consueta
solvi galeis Romanie, excepto quod species quas conducent de Candida solvant qua-
tuor quinta totius nabuli quod solvissent, si fuissent conducte Venetias de Alexan-
dria cum galea et a residuo sint absolute. Sete uero et graue de Candida solvant
tO sicut si fuissent conducte cum galeis Alexandrie.

Item cum de mese maii captum fuerit quod omnes mercationes subtiles que
portarentur cum navigiis disarmatis de Venetiis Mothonum, Coronimi, Romania m
bassam et Nigropontem usque recessum galearum Romanie solvere deberent nabula
galearum Romanie non habentium suum plenum, et si non ponerentur galee ad
15 viagiuin Romanie, nabula mercationum conductarum Nigropontem et a Nigroponte
venire deberent in comune, et pro anno presenti ut patet non mittantur galee ad
dictum viagium, et bonum sit beneficare istas duas galeas que ponuntur loco dicta-
rum duarum galearum Romanie de dicto benefitio, ordinetur quod si dicte due galee
non habebunt suum plenum, suppleatur eis de omnibus dictis nabulis, et illud quod
20 superabundaret sit galearum Alexandrie. *

Insuper cum captum sit quod havere subtile possit mitti cum navigio disar-
mato solvendo nabula galearum, et consideratis magnis expensis que occurrunt in
mittendo pannos Nigropontem ut detur mercatoribus causa quod non desistant a
mittendo dictos pannos pro bono mercantie et dictarum galearum, ordinetur quod
25 dicti panni qui mittentur Nigropontem vigore dicte partis cum navigio disarmato,
sicut debebant solvere totum nabulum galearum, ita solvere debeant inedium nabu-
lum galearum.

Et ut dicte galee vadant et revertantur sub bona regula, ordinetur quod eli-
gator Capitaneus dictarum duarum galearum in maiori consilio per quatuor manus
30 electionum secundum usum quod capitaneus debeat ire et stare et reverti super
galea que ibit Nigropontem et habeat de salario pro isto viagio libras duodecim
grossorum, et si staret ultra duos menses habeat salarium suum ad rationem du-
catorum sexaginta in mense pro rata, tenendo duos famulos, et ducendo secum
unum presbiterum, unum medicum, cirugicum, et unum admiratum qui debeant ha-
35 bere expensas oris, et salarium suum, unde soliti sunt cum galeis Alexandrie.

In commissione uero Capitane! dictarum galearum ponantur omnia illa capitula
commissa capitaneis galearum Romanie que sunt necessaria et pertinentia galeis a
mercato, et omnes alii erdines soliti poni qui debeant per Capitaneos et patronos
observari.

10 Et incantentur hodie secundum usum primo iste due galee Candide et Nigro-
pontis, et postea incantentur galee Alexandrie, et si invenientur patroni de ambabus
armatis, bene quidem, quando vero invenirentur patroni de una armata, et non de
alia, nihilominus valeat incautus illius armate de qua reperientur patroni.

de parte 57.

CANCELLARLA. SECRETA

Dominus Dux.

Vult partem suprascriptam cum hac correctione.

Quia non est necesse dare istis galeis omnes expensas Capitaneis, considerato
etiam parvo itinere, ordinetur quod Baiulus, et Capitaneus noster iturus Nigropon-
tem debeat esse caput dictarum duarum galearum, et debeat levari super galeis 5
Nigropontis cum sua familia arnexiis, et rebus consuetis sine aliquo nabulo, et co-
mune nostrum nihil teneatur dare baiulo ituro Nigropontem debeat similiter le-
vari super dicta galea cum sua familia occasione nabuli. In reditu vero nobilis vir
ser Nicolaus Vallaresso ad presene baiulus Nigropontis debeat similiter levari super
dicta galea cum sua familia arnexiis et rebus consuetis pro solvendo pro nabulo 10
solummodo ducatos XXX, et esse capitaneum dictarum duarum galearum usque
Venetias, et quod dicti duo baiuli non possint caricari super dictis galeis nisi suas^
arnexios, et res suprascriptas nec se impedire de facto mensorum.

de parte 22.

Ser Vitus de Canali caput de XL. 15

Vult partem sapientum ordinum, sed vult quod patroni faciant capitaneriam
ad zornatam et quod solutores armamentorum mittant unum ex suis scribis Polam,
et quod comes Pole faciat ceream et accipiat homines defficientes prout faciunt
capita et similiter faciat Baiulus et Capitaneus in Corphoy et Castellanus in Mo-
thono et Baiulus in Nigroponte et Regimen Crete in Candida. 20

de parte 9

de non 0

non sinceri 0

Incantus galearum Candide et Nigropontis. — Galea Candide deliberata fuit
nobili viro ser Marino Pisani quondam ser Cristofori. 25

libr. LXH. sol. X. den. 05.

Galea Nigropontis deliberata fuit nobili viro ser Georgio Fuscareno quondam
ser Nicolai.

libr. XLI. sol. XI. den. 05.

{Reg« 45, 1400-1401, c. 90, t.°).

244.

1401, 7 julii.

Responsio data ambaxatoribus dvehr Zefalonie ad certa, exposita per eos .

Sapientes consilii.

Capta. — Cum magnificus dominus dux Luchate et comes Zephalonie civis no-
ster miserit per suos oratores dicendo nostro dominio quod tamquam amator hono- 35
ris et status nostri et qui nollet facere rem que non foret grata nobis, libenter vellet
informari a nobis et sentire nostram intentionem si placeat nostro dominio quod
non debeat obedire mandatis domini regis Ladislai cujus est subditus et a quo ha-
bet terras et loca sua in pheudum, maxime in his que non sunt aliud quam honoris

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

et status nostri, quia si hoc volumus, ipse obediet voluntati nostre dummodo pro-
videamus de conservando eum in statum suum, ita quod non pateretur detrimentum
et quod non molestaretur ab ipso, domino rege, et quoniam istud non placeat nobis
rogat quod scribatur taliter rectoribus nostris partium deinde quod non molestent
5 eum, nec faciant sibi mandata que fecerunt anno preterito hoc dicit quia dum ipse
dominus rex ipso anno misisset tres suas galeas ad partes levantis et scripsisset ae
mandasset eis quod illis galeis subvenire de frumento et pane deberet, et ipse du-
bitans ne damnificarent gentes et navigia nostra istud eis permittere noluisset nisi
iurarent et promitterent per eorum literas sua bulla bullatas factas in personam
10 Baiuli nostri Corphoy, quod non offenderent nostrates, immo eos tractarent tamquam
subditos sui regis, quas literas ipse dominus Dux Luchate misit eidem Baiulo de
presenti promittendo tunc dictis galeis quod in suo reditu haberent frumentum et
refrescamentum quod non potuit eis postea obtinere quia post aliquos dies dictu»
Baiulus .misit unum suum oratorem ad eum, requirendo ipsum quod pro quanto
15 habebat caram gratiam ducalis dominii non deberet dictas galeas recipere in locis
suis, nec eis victualia adhibere, et ita fecit, sed occurrit quod facta de hoc facto
conscientia domino suo regi, et dicendo quomodo facta processerant, ipse fuit gra-
viter turbatus, contra eum in tantum quod nisi se reperisset ad suam presentiam,
alii sui attinentes, inter quos sunt Marchio Cotroni, comes Girate, ejus frater servas-
20 set de modis gravibus contra eum et propter istam causam, optat informari a no-
bis quomodo vivere habeat ; Vadit pars, quod respondeatur eisdem suis oratoribus
quod dominus suus debet esse certissimus quod male libenter videre vellemus quod
ipse a domino suo rege predicto, a quo, ut dicit, recognoscit dominium et loca sua
vel aliquo alio turbaretur vel inquietaretur in statu suo, et multo magis si istud
25 procederet causa nostri, quia sicut diximus sibi quando ipsum assumpsimus et acce-
ptamus ad cualitatem et benevolentiam nostram, nos acceptavimus et assumpsimus
eum ut deberet de dicto facto emolumentum et comodum, non damnum seu incomo-
dimi reportare, sperantes, immo certe tenentes quod ipse etiam a parte sua deberet
versus nos et nostrum dominium facere quod foret debiti sui ac honoris sicut nobis
30 promisit, et sicut hucusque fecit, et in futurum facturum speramus, quia nos bene
cognoscimus eum ita sapientem, et habere ita solidum et sanum consilium apud se,
quod occurrentibus sibi de casibus similibus casui anni preteriti vel aliis, ipse sciet
videre, cognoscere, et ponderare ea que videnda et ponderanda fuerint, et facere per
modum quod ipse dominus rex non habebit justam causam possendi gravari de eo,
35 et nos habebimus causam remanendi certi, quia nos nil aliud querimus, nisi quod
galee quas ipse sciet vel posset comprehendere fore male dispositas, et male opera-
tionis, vel que declaraverint sibi per nostros rectores esse talis conditionis, non de-
beant recipere, nec illis prebere in locis suis victualia nec favores quod honeste
facere potest cum laude, et sine reprehensione alicujus, et ita scribemus rectoribus
40 nostris quod observent de cetero cum ipso domino duce Cephalonie.

Ad secundam partem qua ipse requirit quod complaceamus sibi de una ex ga-
leis nostris novis arsenatus fulcita necessariis quam ipse intendit habere armatam
ad persecutionem Turchorum et ad securitatem mercatorum nostrorum navigantium
per illos culphos ut fecit anno preterito, et hoc pro illo precio quo extimata fuerunt.

CANCELLARLI SECRETA

respondeatur quod licet istud civitas nostra non sit solita multociens facere et con-
cedere aliis, tamen quia amamus ipsum dominum ducham ut honorabilem civem
nostrum sumus contenti complacere sibi de dicta galea fulcita suis corredis pro illo
precio quo extimata fuerit, nam certi reddimur quod semper ad omne beneplacitum
nostrum et nostrorum rectorum serviet nobis de galea predicta. 5

Ad ultimam partem castri Megare quod est in manibus suis quod est dispositus
vendere cum sit valde remotum a locis suis nec retineri potest secundum magnam
expensam, et protanto si placeret dominio nostro illud emere ipse primus daret nobis
quam aliis, respondeatur quod castrum ipsum non faceret pro nostro dominio, quia
est etiam valde semotum a locis nostris et propterea ipse potest de illo disponere 10
ad beneplacitum suum sed nos bene suademus domino duché quod pro utilitate et
bono cristianitatis teneat modum quod veniat ad manus talium personarum que
ipsum teneant ad honorem nominis cristiani, et persecutionem Turchorum.

de parte . . . .

. . 92

de non

. . «

non sinceri. . .

. . i:j

[Rcç n ir> r 1*100-1401 . c. 89,.

243.

1 101, 28 iulii.

Gracia facta Atbricio de la Spada de certo territorio in Mothono .

Capta. — Cum providus vir Albrioius de la Spada civis et fidelis noster qui a 20
tempore quo potuit inducere arma usque in diem presentem semper exercuit perso-
nam suam in mari, et in terra in omnibus guerris nostri dominii reverenter et fide-
liter serviendo supplicaverit nostro dominio quod dignemur concedere eidem quod
habeat in burgo Mothoni passus viginti terre per longitudinem et passus sex per
latitudinem apud magazenuin Petri Grasso ab uno capitum et ad latus viridarium 25
quod fuit quidam Alberti de Crescenciis ut possit ibidem iabricari facere magazenos
pro suo reductu, quia conducit Romanias Venetias, et vir nobilis ser Petrus Ve-
nerio qui fuit castellanus Coroni et Mothoni responderit bonam esse ediflcationem
talium magazenorum ut in ipsis possint se reducere villici in casibus necessariis, et
propter hoc, et propter bona opera dicti supplicantis consuluerit bonum esse quod 30
eidem Alberto concedantur in burgo Mothoni passus dicte terre per longitudinem,
et passus quinque per latitudinem in loco in quo dictus Albertus petit cum condi-
tione quod pro recognitione dicte terre a comuni nostro solvat comuni annua-
tim soldos quadraginta quatuor parvorum ; Vadit pars, secundum quod consultum
est pro consiliariis, quod fiat gratia dicto Albricio per illos modos et sicut consulit 33
suprascriptus ser Petrus Venerio, qui fuit Castellanus, faciendo fieri laboreria secun-
dum consuetudines deinde.

;RfS ° 45, 1100-1401, c. 9l ; t

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

246.

1401, 31 julii.

Complaceatur dù'to domino cornili de' uno comito .

Consiliarii.

Capta. — Cum isti ambassiatores domini ducis Cephalonie rogaverint nostrum
10 dominium quod placeat concedere dicto domino suo quod possit tenere per unum
annum ad gubernationem galee quam sibi vendidimus illum comitum quem accepe-
runt per ipsam ; Vadit pars, quod complaceatur dicto domino de dicto comito per
unum annum sicut petunt, non obstante parte alias capta, sed nihilomians quod dic-
tus dominus teneatur elapso anno facere dictum comitum reverti Venetias et det
15 dictus comitus plezariam officialibus armamenti sicut continetur in dicta parte pri-
die capta.

(Reg. e 4S, 1400 1401, c. 92, t. e ).

247.

1401, 19 augusti.

Galee iture pro mercantiis Nigropontem addantur ballistarii quinque,

20 Sapientes ordinum.

Capta. — Cum galea itura pro mercantiis Nigropontem a capite malei supra
vadat sola, et sicut omnibus notum est, in illis partibus et locis ligna Turchorum
pro maiori tempore discurrunt ad damnum euntium et redeuntium, et bonum, imo
necessarium sit providere quod ista galea predicta sit in ordine quod non possit
25 recipere damnum ; Vadit pars, considerato quod non habet nisi XV ballistarios,
videlicet XI populares, et quatuor nobiles, quod addantur dicte galee alii quinque
ballistarii, qui accipiantur per modum solitum accipi alios, soldum et expense ipsa-
rum solvantur per mercationes que conducentur cum dicta galea, videlicet medietas
ad eundum et medietas ad reditum, et comune nostrum debeat mutuare pecuniam
30 necessariam et extraordinarii exigant a mercantiis, ut superius dictura est.

(Rpg.° 45. 1400-1401, c 99).

CANCELLA R ΙΑ SECRETA

248.

1401, 4 septembre.

Elongatio termini caricando dictas galeas Nigroponlem et Cretam.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quod terminus caricandi galeas Nigropontis et Crete prorogetur
usque XVII mensis instantis, et terminus recedendi prorogetur usque diem XXI 5
mensis instantis, ad quem terminum Capitaneus et patroni teneantur recedere sub
penis ducatorum quingentorum Capitaneo, et ducentorum cuilibet patronorum
contrafacienti in suis propriis bonis, quam exigant officiales levantis et non possit
elongari aliquis de dictis terminis nec fieri gratia de penis, nec revocari presens
pars nisi per sex consiliarios, tria capita de quadraginta, et tres partes consilii* 10
rogatorum.

(Reg.° 45, 1400-1401, e. 100, t.°).

249.

1401, 4 septembris.

Supracomitus galee Nigropontis eligatur cum salario et conditionibus solitis.

Capta. — Quod pro dando expeditionem fratris istius supracomiti galee Nigro- 15
pontis, quod supracomitus nunc eligendus debeat eligi per quatuor manus electio-
num in consilio rogatorum cum salario et conditionibus consuetis, et teneatur
recedere in presenti galea que vadit Nigropontem et respondeat cras per diem.

;Rep.° 45, 1400-1401, c. 100, t.°).

250.

1401, 6 septembris. 20

Ad instantiam summi Pontificis committatur Baiulo nostro Corphoy de quadam

canonicatu coltalo domino Petrino.

Consiliarii.

Capta. — Cum hoc sit quod dominus Papa nobis exponi fecerit, et rogari per
Petrum nostrum nunc venientem a curia Romana quod quia quidam filius spectabi- 25
lis domini Zanelli fratris domine genitricis sue habens unum canonicatum in Cor-
phoy obiit propter pestem, ipse dominus Papa subito contulit dictum canonicatum
venerabili domino Petrino filio dicti domini Zanelli cubiculario suo, ideo velimus
scribere Baiulo nostro Corphoy quatenus ad possessionem dicti canonicatus in qua

MONUMENTA HISTORIAE HELLENIC.AE

dictus alter filius predicti domini Zanelli pacifice steterat iam pluribus annis, debeat
dictus dominus Petrinus admitti et de redditibus dicti canonicatus responderi ;
Vadit pars, considerato quod nostras supplicationes sibi porrectas benignitus exau-
divit, scribatur nostro Baiulo Corphoy quatenus permittat dictum dominum Petrinum
5 germanum et consanguineum domini Pape vel eius procuratorem comparentem cum
bullis suis ad possessionem dicti canonicatus admitti, et quod de redditibus, et pro-
ventibus ipsius canonicatus eidem Petrino respondeatur.

(Rep.° 45, 1400-1401, c. 105).

251.

1401, 16 septembris.

10 Mercationes conducende cum galea grossa missa Mothonum solvant nabulum

ac si venissent cum galeis a mercato.

Capta. — Quod scribatur viro nobili ser Petro Lauredano supracomito nostro
Culphi quod sicut captum est per nostra consilia rogatorum et additionis scripsimus
capitaneo nostro Culphi dando sibi informationem de galea grossa itura Mothonum,
15 et committendo eidem quod quando senserit illam transivisse pro eundo Mothonum
debeat vos ser Petrum licentiare ad tale tempus quod possitis esse Mothoni ad tem-
pus applicationis dicte galee grosse et super illa ascendere cum hominibus et zur-
ma galee vestre, et sic vobis committimus quatenus cura Capitaneus vos licentiaverit
debeatis ire presto Mothonum et per modum predictum ascendere super suprascripta
20 galea grossa cum tota zurma et de Mothono ire debeatis in Candidam ad levandum
mercationes que remansissent a rata galearum levando totam illam quantitatem que
habiliter levari poterit, ut cum dicta galea conducatis de dictis mercantiis in quam
minori quantitate poteritis et deinde venire Mothonum et postea Corphoy per Rive-
riam, et in casu quo galea haberet plazam in quolibet dictorum locorum debeatis
25 levare mercationes omnes illas quas levare poteritis que remansissent a rata galea-
rum ponendo de illis mercantiis in quolibet loco galee in glavis et extra ubi videbi-
tur vobis cum securitate stivando sic et taliter ipsas mercationes quod stent bene
in ordine et regulate, et insuper habendo mentem et advertentiam semper ad secu-
ritatem galee vobis commisse super omnibus, sicut in sapientia vestra speramus.

30 Verum volumus quod mercantie sic conducte cum dicta galea sive cum galeis
Culphi debeant solvere tale nabulum quale solvissent, si venissent cum aliquis ga-
leis a mercato, de illis locis in quibus levate fuissent.

de parte alii

de non 1

35 non sinceri .... 3

Re>r 0 15, 1100-1 401 j c. 100 t.°).

CANCELLAR IA SECRETA

25?.

1401, 16 septembres.

Cum poneretur quod mercationes que forent in Molhono et Corphoy possent
reduci cum quibuscumque navigiis captum fuit de non.

Capta. — Quia in locis nostris Mothoni ct Corphoy possent esse multe merca-
tiones que non possent levari super galeis et remaneret in corde yemis, ita quod 5
libentius mercatores facerent ipsas conduci nunc quam differre vel stare in expectu
dubio, scribatur et mandetur Rectoribus nostris predictis quod faciant publice
cridari quod quilibet a receptione presentis mandati in antea possit caricare et cari-
cari facere super quibuslibet navigiis omnes setas et granas quas haberent et vel-
lent ad beneplacitum suum usque quo ultima armata vel galea a rata transiverit 10
ulterius et illas mittere vel conducere Venecias cum litteris rectorum quas cum ap-
plicuerint Venecias debeant ipsas omnes setas et granas presentare nostris officiali-
bus extraordinariorum qui teneantur illas tenere in magazenis sub diversis clavibus
quousque secunda armata a mercato venerit Venecias. Verum si aliqua armatarum
ostenderet tantam plazam que potuisset illas levare, debeant ille mercationes sol- 15
vere nabulum illis galeis que habuissent plazam ipsam pro rata, et plaza quam
ostenderent, si autem non haberet plazam, illud nabulum devenire debeat in nostrum
comune existentibus absolutis a quinque pro cento, que solvuntur ad tabulam.

de parte 29

de non 59 ->0

non sinceri 14

(Hcg® 45, 1400-1401, c. 107).

253.

1401, die 16 septembris.

Rata que remansit ab omnibus armatis in Molhono et Corphoy possit

conduci Venecias cum quocumque navigio. 25

Capta. — Insuper scribi debeat et committi Castellano nostro Mothoni ac
Baiulo et Capitaneo nostro Corphoy quatenus si a galeis seu armatis omnibus
cum descenderint, et recesserint a locis predictis remansisset rata aliqua debeat in
locis sibi commissis publice facere proclamari quod quilibet possit caricum facere
ipsas mercationes que remansissent a rata galeaurum super quolibet navigio ven- 30
turo Venedis existentibus absolutis a quolibet nabulo galearum, et illi qui volent
caricare de mercationibus que remanserint a rata teneantur recipere literas recto-
rum nostrorum deinde quod dicte mercantie sint de dicta rata.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 107).

Vol. II. C>

MONUMENTA HISTORIAE HELLËMCAR

254.

1401, die 16 septembris.

Respondeatur Castellanis et provisoribus nostris existentüms Mothonum

super multis que scripserunt dominio .

Capta. — Quia fuit pridie scriptum per istud consilium Castellanis nostris
δ Coroni et Mothoni ac provisoribus quod propter subitum recessum galee nostre
Diede non poteramus sibi respondere ad illa que nobis scripserant sed per naves
seu per aliam viam responderemus sibi et mandatum nostrum mitteremus mandanda
ipsis provisoribus quod non recederent deinde sine nostro speciali mandato, pro-
pter quod ut non diiferant amplius deinde cum expensa comunis, maxime post ad-
ventum et reditum navium et galearum nostrarum ; Vadit pars, quod rescribatur
10 eisdem quod nos ex tenoribus litterarum suarum plene vidimus et comprehendimus
omnia gesta et deliberata per eos tam in loco nostro Mothoni quam etiam in Co-
rono et provisiones factas de nostro mandato in fortificationibus flendis et in pro-
visionibus adhibendis pro securitate et reductu nostrorum fidelium. Vidimus etiam
et bene notavimus novitatem ortam inter eos et Zenturionem Zachariam occasione
15 fabricationis et fortificationis fortilicii quod faciebat in pertinentiis Casalis nostri
Lauramii in loco qui dicitur Castemu distante a dicto casali per dimidium miliare
et modos quos servarent ad obviandum dictam constructionem, et ea omnia que
occurrerunt et finaliter quia ipse Centurio contentus est quod cognoscatur de iure
ad quem spectat dictus locus si ad nos vel ad eum; et ultimate notavimus ea que
20 ipsi provisores obtinuerunt a domino principe super negocio principali sibi com-
misso scilicet de restitutione et emenda rerum ablatarum nostris tempore incursionis
Turchorum cujus sui causa fuerunt ea pro maiori parte habuerunt et presumptio—
ne culpabilium, ita quod eorum pena transeat aliis ad exemplum. Ad que omnia
respondemus eisdem quod deliberatio et provisio eorum facta in Mothono nobis
25 placet, placent etiam modi et ordines quos servarunt ipsi nostri provisores in
eundo ad dictum dominum principem et procurando nostram intentionem prodictam
de dicta incursione Turchorum quam etiam in faciendo restitui et emendari nostris
res eis acceptas, quando in descensu loci de Lauramio capti fuerunt per gentes ipsius
domini principis, et speramus in virtute et sollicitudine sua quod etiam ante rece-
33 ptionem presentium taliter fecerint, operati fuerint, et sollicitaverint ipsum domi-
num principem quod cum effectu fecerit quod permisit, quod summe placebit nobis
pro omni bona causa et quando non fecissent, volumus quod donec ibi stabunt, istud
procurent, et faciant toto posse. Verum quia tangunt dicti provisores nostri super
facto Centurionis Zacharie et Casalis de Lauramio, quod idem dominus princeps
35 dixit quod ipse teneret modum, quod de ipso loco nil fieret donec haberent re-
sponsum a nostro dominio, si velemus quod cognosceretur cui spectaret de jure
vel non, cum conditione quod de ipso intérim ipsi etiam nihil facere deberent. Ad
istud rescribatur eisdem quod est nostra intentio quod si ipsi propter conditiones

CANCELLARLA. SECRETA

in quibus se reperiunt ad presene facta deinde cum Castellanis nostris viderent et
cognoscerent quod absque eundo plus ad aliquem, vel dicendo aliquid alicui ipsi
possent costruere dictum fortilicium in loco de Lauramio, istud valde placeret
nobis, et ita volumus quod fieri faciant. Quando autem cognoscerent quod istud
facere non possent, tunc volumus quod ipsi debeant comparere coram ipso domino 5
principe et dicere quod nos non modicum miramur quod de tam patenti, et tam
clara moveatur per eum vel suos aliquod dubium vel lis aliqua nostro dominio,
nam a tempore, cujus non est memoria in contrarium, semper dominatio nostra
fuit in dominio et possessione dicti casalis de Lauramio et loci in quo ipse Cen-
turio fabricari faciebat istud fortilicium nec unquam lis vel questio nobis per 10
quemcumque amplius mota est. Istud etiam non tantum per longissimam posses-
sionem loci, sed etiam per nostra catastica et nostras scripturas potest clarissi-
me demonstrari, que putamus fore ita nota Magnitudini sue sicut alicui alteri
persone deinde. Et propterea non possumus non mirari quod existente hoc facto
ita pubblico et notorio ipse toleraverit quod dictus Centurio ita de facto nostra ter- 15
ritoria violaverit, et voluerit violare et in illis sua potentia fabricare et quando
dici posset quod fecisset sine sua conscientia et voluntate poterat tamen post sibi
datam noticiam et casus ac novitates occursas providere quod se a tali intentione
et proposito removeret, et permitteret nobis in pacifico loca nostra, volendo quod
ponamus ea in liteih, nam non debet ullo modo credere Magnitudo Sua quod rem 20
nostram tam claram et patentem velimus in dubio et questione ponere quod non esset
honor noster, et propterea rogamus ipsum quantum possumus quatenus placeat
predictis omnibus consideratis que necessaria sunt, consideratis etiam aliis que consi-
deranda sunt, et considerari possunt, maxime in presenti etiam nostra contempla-
tione, non inquietare vel molestare Castellanos nostros, nec permittere per ipsum 25
Centurionem vel alios molestari in pacifica possessione loci predicti, sed permittere
quod nostri rectores locorum nostrorum possint in illo loco construere et hedificare
sicut sibi videbitur et placebit. Et si nostri provisores obtinebunt ab ipso domino
principe, quod ipse sit contentus non molestare nec turbare nostros in possendo
construi facere dictum fortilicium in illo monte de Lauramio, tunc ipsi nostri pro- 30
visores dicere debeaut quod de hoc nostra dominatio habebit complacentiam et re-
manebit bene contenta pro non habendo causam intrandi in litigium cum aliquo,
sed tamen pro honestando se etiam cum dicto Centurione habent in mandatis a
nobis eundi vel mittendi ad eum ad ostendendum sibi iura nostra et dicendum no-
stram intentionem, et quod nullo modo sumus dispositi ponere rem nostram in liti- 35
gium ac ad inducendum ipsum si fieri poterit quod sit de plano contentus quod
locus remaneat nobis ut remanere debet quia noster est, et quod possimus edificare
ut dominio nostro placebit, et quando istud nolet consentire procurandi cum domino
despoto quod ipsum inducat ad hoc pro omni bona causa de quo volumus quod in-
formatus remaneat, ac non miretur de predictis, quia intentio nostra attenta est ad 40
illud factum. Et ita volumus quod facere debeant et adimplere cum dicto Zenturione
per illum bonum modum qui sapientie sue videbitur, et si obtinere poterunt ab eodem
nostram intentionem, tunc sumus contenti quod in bona gratia Castellani nostri
procedant ad faciendum fieri et fortificari illud fortilicium in loco de Lauramio, sicut

MONUMENTA HISTORIAE IIEI.LENICAE

superius dictum est. Si vero non possent obtinere a dicto Centurione quod esset con-
tentus quod nos possemus edificare et facere dictum fortilicium tamquam in loco no-
stro, tunc in hoc casu volumus quod ipsi vel unus eorum vadant aut mittant secundum
quod eis melius videbitur ad inducendum dictum dominum despotum ad nostram
5 intentionem, et si illam secum poterunt obtinere bene quidem. Quando autem obti-
nere non possent, procurent saltem quod non debeat dare sibi auxilium nec favorem
contra nostram intentienem, et si istud poterunt obtinere, habito consensu domini
principis, volumus quod castellani nostri procedant ad faciendum fortilicium, ut
supra dictum est. Si vero non possent obtinere tunc faciant pretestari dicto Centu-
10 rioni de omni damno, expensis, et interesse sequutis nobis vel que sequi possent
ob causam antedictam. Quando autem ipsi nostri provisores non possent obtinere a
domino principe intentum nostrum, scilicet quod ipse permitteret quod nos posse-
mus facere illud fortilicium tamquam in locum nostrum, tunc non procedant ulterius
quia non esset necesse, cum dominus princeps sit dominus patrie, sed protestentur
15 sibi de omni damno, expensis, et interesse secutis, et que sequerentur nobis, et dato
ordine cum Castellanis nostris quod fiat unum fortilicium in loco Lamuniste, cum
eo quod fecerint et habuerint, Venecias revertantur. Verum reducatur ad memo-
riam Castellanorum nostrorum et dictorum provisorum quod intentio nostra esset
quod obtinentibus dictis provisoribus nostram intentionem de loco Lauramii et La-
20 muniste ita quod obstaculum non foret, ipsi debeant offerre quando sibi videbitur
tam domino principi quam domino despoto interpositionem Castellanorum nostrorum
ad tractandam reconciliationem et pacem inter eos, ut illa patria non vadat ad
manus infidelium, quam interpositionem ipsi Castellani faciant vel mittendo aliquem
de suis ad faciendum dictum tractatum, vel procurando quod mittant ad eos, vel
25 per alium modum qui sibi melior videbitur, sed in omni casu volumus quod provi-
sores nostri veniant Venecias in ista muda presenti de omnibus informati.

de parte 65

de non 8

non sinceri 20

30 (Repr e 45, 1400-1408, e. 107, t.°|.

255.

1401, 13 septembris.

Provisio facta pro accessu ser Iohannis Dicclo ad Regimen
Neapolis el pro reditu ser Albani Contareno.

Sapientes consilii.

35 Capta. — Quia nobilis vir ser Iohannes Diedo iturus de nostro mandato pote-
stas et Capitaneus noster Neapolis Romanie recedet cum istis nostris galeis Candide
et Nigropontis usque Mothonum conducendo uxorem et familiam et sperabat deinde
posse conduci cum galea que Nigropontem mitti volebat que via nunc sibi deficit,
et propterea requirit a nobis passagium, ita quod possit secure conduci ad suum

CANCELLARLA. SECRETA

Regimen et nulla alia via habeatur per quam providere quod galeota que ibi est, ar-
metur et veniat ad levandum eam ; Vadit pars, quod dentur eidem litere nostre per
quas mandetur ser Albano Contareno precessori suo auctoritate istius consilii quod
receptis dictis nostris literis ipse debeat armari facere galeotam nostram quam ibi
habet, providendo hominibus de pane et de aliis secundum quod solitum est fieri 5
vel quando armata fuit, quam armatam mittat presto Mothonum ad levandum ipsum
successorem cum sua familia conducendum ad locum illum. Sumus etiam contenti
ut ipse possit se reducere ad talem locum quod possit cum nostris galeis de mer-
cato venire Venetias quod cum ipse successor suus illuc applicuerit, possit cum dicta
galeota Neapolis facere se conduci Mothonum cum sua familia pro comodo suo et 10
familie sue.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 106).

256.

1401, 20 septembris.

Ser Nicolaus Victuri Potestas et Capitaneus Sithmes possit expendere

libras ducenti in reparationibus . 15

Capta. — Quod vir nobilis ser Nicolaus Victuri Potestas in Sithmes pro repa-
ratione murorum, bertescharum, et aliarum verum necessariarum possit expendere
usque ad quantitatem yperperorum ducentorum fatiendo quam meliorem et uti-
liorem expensam poterit pro bono nostri comunis.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 109). -0

257.

1401, 20 septembris.

Baiulus Corphoy itiirus notificet Ione Albanensis de factis

salinarum et turris Sainte .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum Iona Albanensis qui tenet turrim Saiate scripserit nostro domi- 25
nio per eius literas quod placeat dominio nostro dimittere eis salinas Saiate et tur-
rim, ita quod illas possit pacifice possidere et per istum modum erit amicus nostri
dominii, et sibi fuerit tunc responsum quod per Baiulum et Capitaneum nostrum itu-
rum Corphoy eidem responderemus ita quod est necessarium sibi prebere respon-
sum ; Vadit pars, quod committatur nobili viro ser Iohanni Capello ituro Baiulo et 30
Capitaneo Corphoy quod cum erit in Corphoy debeat notificare Ione predicto quod
nostrum dominium considerans salinas predictas et turrim Saiate spectare et perti-
nere nostro dominio, et esse nostre jurisdictionis non assentiret ullo modo quod
haberet salinas predictas et quod ut remaneat amicus noster debeat nobis restituere

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

turrim Sainte prediote quam tenet, et circa recuperationem dicte turris debeat di-
ctus Baiulus et Capitaneus instare et procurare cum illis verbis sapientibus et dextris
que sue sapientie videbuntur. Quando autem dictus Iona Albanensis dictam turrim
restituere nolet, debeat procurare Baiulus et Capitaneus predictus quod dictus Iona
5 in recognitionem turris predicte a nostro dominio de Baiulo et Capitaneo Corphoy
pur nostro nomine aliquem censum annuatim fatiendo bonam partem admittere
quando nolet dare aliquem censura, nec vellet facere pacem, debeat sibi dimittere
turrim predictam faciendo ad invicem bonam pacem.
iRejç ° 45, 1400-1401, c. 109;.

258.

10 1401, 20 septembris.

Locus Barge acceptetur ct custodiatur pro nostro dominio .

Sapientes consilii, et Sapientes ordinum.

Capta. — Cum bonum, immo necessarium sit deliberare una vice in hoc con-
silio si debemus acceptare locum Barge intromissum per nobilem virum ser Mari-
15 num Kara vello Baiulum et Capitaneum Corphoy, et ut hec deliberatio melius et
clarius posset fieri, alias commissum fuit per hoc consilium Capitaneo et supracomito
nostris Culphi et provisoribus qui iverunt Mothonum quod examinarent conditio-
nem dicti loci et nobis scriberent ordinate examinationem factam et opinionem et
parere eorum qui omnes unanimiter et concorditer, nemine discrepante, per plures
20 manus literarum scripserunt dictum locum esse utilem et fructuosum nostro domi-
nio et omnino necessarium Insule nostre Corphoy, laudantes multum intromissionem
factam per dictum nostrum Baiulum Corphoy de dicto loco, et proptera; Vadit pars,
quod in nomine Christi et bona gratia dictus locus Barge debeat acceptari, teneri,
et custodiri per nostrum dominium, et nomine nostro et sub dominio et protectione
25 nostra etiam pactis et conditionibus cum quibus Baiulus noster Corphoy illam ac-
cepit et intromisit, et de hoc scribatur et avisetur dictus Baiulus noster et capta
presenti parte posteaquam videbitur tempus, providebitur per istud consilium ad
omnia ea que videbuntur necessaria pro conservatione, custodia, fortificatione, et

regimine dicti loci.

30 de parte 60

de non 20

non sinceri 33

·.

4Γ>, 1400-1401. e. 109, t.°;.

CANCELLARE SECRETA

259.

1401, 20 septembris.

Precipiahir ser Francisco Dandulo Capitanco Vilichi quod siet

ad suam custodiam et non recedat .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum nobilis vir ser Franciscus Dandulo Castellanus Vilichi pro 5
maiori parte anni stet in Corphoy et dimittat in castro unum Vicecapitaneum, quod
non est bene factum, cum possit* occurrere rem de qua non essemus bene con-
tenti, tam propter ligna Turchorum quam etiam piratarum et aliorum qui essent
male dispositi, et necessarium sit quod dictum castrum cum portu bene custodiatur
pro omni bono respectu ; Vadit pars, quod mandetur Baiulo et Capitaneo nostro 10
Corphoy quod precipere debeat predicto ser Francisco quod ire debeat ad custo-
diam dicti castri et inde non discedat absque nostro mandato, et in casu quo ire
nolet, committatur Baiulo et Capitaneo Corphoy quatenus esse debeat solicitus et
attentus ad exigendum introitus et regalias nostri comunis, ostendendo ordinate
rationem Baiulo et Capitaneo Corphoy, et successoribus suis ad omnem suam re- 15
quisitionem, et insuper committatur Baiulo predicto, quod de tempore in tempus
fulcire debeat castrum predictum munitione et» aliis necessariis, et si erit necessa-
rium facere aliquam reparationem, habeat libertatem illam faciendi et expendendi
usque summam ducatorum viginti quinque, ut dictuin castrum sit bene in puncto
et in ordine. 20

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 109, t.°).

’·.· j

200 .

1401, 20 septembris.

Quando ser Petrus I/xuredano ascenderit super galea grossa Castellani
Coroni et Mothoni faciant deferre galeam subtilem .

Prout est manifestum, nobilis vir ser Petrus Lauredano Vicecapitaneus Culphi 25
cum zurma sue galee ascendere debet super galea grossa nostri comunis, et ut
habetur, galea Lauredana est marcida et fragida ; Vadit pars, quod scribatur Ca-
stellanis nostris Coroni et Mothoni quatenus dictam galeam Lauredanam debeant
destrui facere et lignamen, et ferramenta ponere ad utilitatem locorum nostrorum
Coroni et Mothoni in illis locis que eis videbuntur, et retinendo penes se remos, 30
sartiam, arbores, et omnia alia galee predicte, pro subveniendo aliis galeis nostris
in casu necessitatis, exceptis vellis que ad manus nostrorum patronorum debeant
transmittere.

;Re?.° 45, 1400-1401, c. 109, t «).

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

261.

1401, 21 septeinbris.

Galea Nigropontis cambietur cum galea, ser Bertuci Diedo que est melior .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum galea que est in Nigroponte, ut sentitur per illos qui deinde ve-
5 niunt, non est bona, ita quod est bonum illam cambiari facere ; Vadit pars, quod
scribatur ser Bertucio Diedo supracomito nostro quod in casu quo non vadat ad
partes Constantinopolis quando reversus fuerit Nigropontem debeat ascendere super
galeam nostram Nigropontis, et cum illa venire ad exequendum mandata que ha-
bet a nobis dimittendo corpus sue galee cum suis fulcimentis ibi in Nigroponte,
10 ita quod ibi sit una bona galea sicut requirit conditio dicti loci, significando hoc
regimini nostro Nigropontis et mittendo sibi istas literas ut ipsa possit dicto ser
Bertucio presentare, et similiter facere debeat in casu quo iret Constantinopolim
quando redibit, et cambium sibi dabimus.

(Regr.° 45, 1400-1401, c. 110;.

15 1401, 22 septembris.

Prooisio ut mercationes que remanserint in Mothono conducantur Venedos .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum sit necessarium providere ad utilitatem mercatorum nostrorum
quod mercationes sue non remaneant in Mothono ; cum per ea que habentur et
20 sentiuntur, galee nostre a mercato, tam que recesserunt, quam que recessure sunt,
quam etiam galea grossa nostri comunis sint habiture caricum suum ; Vadit pars,
quod elargetur, quod omnes mercationes grosse que sunt in Mothono et conduci
non possunt Venecias nisi cum galeis possint conduci Venecias cum navigiis disar-
matis ante reditum galearum nostrarum a mercato, cum post reditum galearum sit
25 datus alius ordo, solvendo illud nabulum quod solverent galeis, quod nabulum sit
prime mude galearum nostrarum a mercato in casu quo habeant plazam, et si non
haberent plazam, sit secunde mude galearum habentium plazam, et et si aliqua
muda galearum predictarum non haberet plazam, dictum nabulum veniat in no-
strum comune. Verum in quantum galea super qua ascendit nobilis vir ser Petrus
30 Lauredano haberet plazam, nabulum mercationum sit comunis, et in quantum non
haberet plazam, teneantur ad solvendum medium nabulum, et a reliquo sint abso-
lute existentibus absolutis a quinque pro centenario. Et teneantur mercatores cari-
care predictas mercationes cum licentia castellani nostri Mothoni, qui Castellanus
teneatur scribere omnes predictas mercationes ordinate et nomina cuius erunt, et

CANCELLARLA. SECRETA

in quibus navigiis caricabuntur, et si aliquid conducetur ultra illud quod contine-
bitur in literis Castellani habeatur pro contrabanno. Et cum dicte mercationes
applicuerint Venecias poni debeant sub bulla clavibus advocatorum comunis et Ca-
pitanei postarum, et cum prima muda galearum nostrum a mercato applicuerit Ve-
necias, dentur et consignentur predicte mercationes mercatoribus quorum erunt. 5

de parte

... 48

de non

... 6

non sinceri . . . .

... 5

(Reg.o 45, 1400-1401, c. 110;.

1401* 25 septembris. 10

Ordo conducendi mercationes que sunt in Corphoy Venecias *

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum per ea qtie habentur et sentiuntur galee, nostre a mercato que
recesserunt, sunt habiture caricum suum, et necessarium sit providere et subvenire
mercatoribus nostris conversantibus in partibus Patrasii cum sit quodam navigium 15
recessurum, per quod mercatores poterunt avisare factores suos, ita quod merca-
tiones sue poterunt conduci Venecias, et non remaneant a galeis nostris a mercato;
Vadit pars, quod omnes sete et grane conducte Corphoy possint conduci Venecias
cum navigiis disarmatis ante reditum galearum nostrarum a mercato, cum post redi-
tum galee datus sit alius ordo, solvendo nabulum galearum, quod nabulum sit prime 20
mude galearum nostrarum a mercato in casu quo habeant plazam, et si non habe-
rent plazam, sit secunde mude galearum habentium plazam. Quando vero aliqua mu-
darum predictarum non haberet plazam et galea grossa super qua ascendet nobilis
vir ser Petrus Lauredano haberet plazam, dictum nabulum veniat in dictam galeam
comunis, et in quantum non haberet plazam teneantur mercationes ad solvendum 25
medium nabulum quod sit comunis* et a reliqua medietate sive absolutione existen-
tibus absolutis XV pro cento que solvuntur ad tabulam, et teneantur mercatores
caricare predictas granas et setas cum licentia Baiuli nostri Corphoy, qui Baiulus
scribere debeat per suas literas ordinate totum quod caricabitur, nabula quorum
erunt, in quibus navigiis, et si aliquid inventum fuerit et caricatum ultra id quod con- 30
tinebitur in literis Baiuli et Capitanei Corphoy habeatur pro contrabanno et cum
dicte mercationes conducte fuerint Venecias poni debeant sub bullis et clavibus ad-
vocatorum comunis, extraordinariorum, et capitanei postarum, et quando prima
muda galearum a mercato applicuerit Venecias dentur et consignentur mercatoribus
quorum erunt, intelligendo et declarando quod si dicte galee ostenderent plazam, 35
primo eis suppleri debeat de nabulis rerum grossarum caricatarum in Mothono
super navigiis disarmatis, et si dicta nabula non sufficerent, suppleatur de nabulis
mercantiarum grossarum caricatarum in Corphoy, intelligendo quod nabulum di-
ctarum setarum et granarum vadat ad illas armatas galeas que applicuerint post
Voi. II. 7

MONUMENTA HISTORIEE HELLENICAE

caricare dictarum setarum et granarum in Corphoy, scilicet quod sint caricate anta

applicationem armatarum in Corphoy pro veniendo Veneciàs, ostendendo plazam in
Corphoy quam videri faciat Baiulus noster.

- de parte 00

& de non 6

non sinceri 0

(feèff . 0 45, 1400-1401, c. 110 t.°).

» *. I

1401, 25 septembris.

Corrigantur solutiones que accipiuntur per scribam Camere Coiphoy.

10 Consiliarii.

Capta. — Quia scriba camerariorum nostrorum Corphoy ultra salarium suum
accipit ab habentibus agere ad illud officium multos denarios, dicens hoc esse de
regaliis et consuetudine officii, et propter Hoc multi conquerentur et de dictis rega-
lile nulla appareat scriptura, et utile, immo necessarium sit quod habentes agere ad
1 5 dictum officium sciant quantiim solvere habeant; Vadit pars, quod scribatur et
detur libertas Baiulo et Càpitaneo nostro qui noviter iverit Corphoum, quod quand»
tempus ei habile videbitur esse, debeat cum consilio deinde et terminare quantum
dictus scriba accipere debet pro qualibet re spectante officio predicto faciendo ordi-
nate notare terminationem, et illam scribere ad dictum officium camerariorum iri
20 quodam loco pubblico, ut omnes possint videre quantum solvere debebunt, ponendo
etiam illas penas que eis videbuntur utiles et necessarias, ut non contrahat his que
ordinabuntur per eos, que terminatio revocari non possit, nisi de voluntate et cum

deliberatione consilii istius Rogatorum.

de parte 66

25 de non 12

non sinceri 5

(Reg.” 45, 1400-1401, c. 111).

265.

1401, 25 septembris!

Moins ordinatus fiat pro portu Corpboy.

\ t

30 Sapientes ordinum.

Capta. — Quia sicut omnibus manifestum est, locus noster Corphoy est utilis-
sima Insula multis respectibus et causis ac dexter passus omnibus nostris navigiis
euntibus ad partes levantis, sed pur sinistrum sit et grave quod ibi non sit ali-
quis portus seu molus intra quem in multis casibus occurrentibus galee et navigia

cancellar™ secreta

♦ 1 ‘ 1 . Λ

possint se reducere habiliter, et ibi stare cum securitate et maris et piratarum seu
gentium male dispositarum, et ideo utilissimum et bonum sit providere super hoc ;
Vadit pars, omnibus mature consideratis qnod in loco nostro Corphoy fabricari
debeat unus molus hoc modo, scilicet quod illuc mittatur unum navigium sufficiens
ad tempus novum pro hoc facto quod impletum lapidibus profundari debeat a capite
levantis, et adhuc repleatur lapidibus quousque fuerit neeesse, et similiter ab extra

* · i

a latere exieriori navigii in tramontana proiici debeant de lapidibus pro reparatione

» * « %

navigii quantum erit neeesse, et hac de causa provideatur de hinc de aliquo navigio
pro conducendo lapides, vel deinde fabricetur ipsa de causa ; quo facto anno pre-
senti, subsequenter anno sequenti provideatur de alio navigio et ibi profundetur 10
plenum lapidibus, et postea repleatur et ab e^tra proiiciantur lapides per modum
suprascriptum, et sic successive de anno in annum lutanando (sic) se a muro civitatis

I , « * · ·

per tramontanam passibus XXX, ubi reperietur de fundo circa passus quatuor, ita
quod molus predictus sit in tanta longitudine quanta est murus civitatis que potest
esse circa passuum CX, ej quia neeesse esjt dare viam pro eundo ad molum, completis
suprascriptis, fiat unus ager de petra latitudinis peditum trium vel circa, qui vadat
prope muros marine, incipiendo a turri Camerlengi usque ad montem qui est versus
levantem, ubi principiat molus, et quia istud redundabit valde ad maximum como-
dum ipsius loci, ordinetur quod dari debeat aliqua angaria habitantibus, et specia-
liter illis qui utuntur ibidem cum navigiis, barchis, et postea completo molo, et 20
ante si videbatur, illi rectori ellevetur porporeriam pro bono, dextro, et utilitate loci

».f 'i'" i,

predicti,

de parte alii

<Je non 3

non sinceri 7 25

' 4

(Reg.e 45, 1400-1401, c. 111).

266.

1401, 5 januarii.

Fiant quatuor banderie bonorum peditum pro mittendo Coranum, et Mothonum.

Capta in Collegio. — Quod iste quatuor banderie que mitti debept Goronum et
Mothonum sicut captum eat per Consilium Rogatorum conducantur et accipiantur 30
in hunc modum, videlicet cum pagis XXVI in totum, computato bagatino et paga
mortua et sint omnes ballistarii, ijui ballistarii habere debeant libras decem octo
parvorum in mense pro quolibet. Capitaneus vero habere debeat pro se, bagatino
et paga mortua libras quadraginta in mense in totum, et detur eis firma mensium
octo et paga trium mensium de presenti et paga quarti mensis in suo recessu de 35
Veneriis et debeant habere a nostro comuni passagium eundo et redeundo, et sint
sufficientes et boni homines et habeant bonas ballistas, dando securitates secundum

usum.

iRe*r.° 15, 14u0-1401, c. 122, t.° y .

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAB

207.

1401, 12januarii.

Ser Nicolaus Valaresso et alii qui fuerunt Rectores in Nigroponle possint

stare in rogatis quando tractabitur de illis factis ,

Sapientes ordinum.

° Quia per Cancellarios et socios Rectorum nostrorum interdum fiunt de rebus
non bene factis tam in non faciendo custodias, prout tenentur, quam in fatiendo
alia de quibus subditi nostri habent causam se gravandi, et presertim in terris
nostris longinquis a Veneciis, ut est insula Nigropontis, et bonum et necessarium
est providere specialiter pro Nigroponte, considerata conditione presentis temporis;
10 Vadit pars, quod Cancellarii et socii Rectorum qui de cetero ibunt ad Regimen
Nigropontis debeant stare et esse subiecti sindicatui successoris Rectoris cum quo
fuerint et non debeant recedere de Nigroponte nisi elapsis diebus octo a die quo
successor dicti sui Rectoris applicuerit Nigropontem, et teneantur dicti tales suc-
cessores Rectorum predictorum audire omnes volentes conqueri de dictis Cancella-
15 riis et sociis, examinare testes, et firmare processus, et examinationes mittere
debeant nostris Advocatoribus comunis qui prosequantur et faciant officium suum
sicut possunt facere in processibus sindicorum. Verum si dicti tales Cancellarii et
socii recederent ante terminum dictorum octo dierum quod nihilominus successores
suorum Rectorum possint firmare processus et facere examinationes contra eos,
20 eorum absentia non obstante, et nihilominus etiam de hinc puniantur de ipsorum
inobedientia.

(Repr.° 45, 1400-1401, c. 124).

208.

1401, 12jannarii.

Cancellarii et socii Batuli stent ad sindicatum successoris per octo dies alio-
25 quin etc . et mittatur una ex galeis nostris exituris ad Culphum Nigropon-
tem et armetur galea Nigropontis ut ibi continetur, et certe alie responsiones
date Ambaxatoribus Comunitatis Nigropontis ad certa quesita per eos , et
mittatur etiam una galeota pro custodia Tinarum et Miconarum,

Sapientes ordinum.

30 Capta. — Quia omnino necessarium est providere ad securitatem et defensio-
nem terre et insule nostre Nigropontis, et bonum sit dare responsionem Ambassa-
toribus nostrorum fidelium Nigropontis ad capitula requisita super infrascriptis mate-
riis; Vadit pars, quod subito cum Capitaneus noster Culphi exiverit de Veneciis una
de galeis nostris Culphi armatis in Veneciis, illa videlicet que videbitur collegio do-

CANCELLARLA. SECRETA

minorum Consiliariorum Capitum de XL, et sapientum ambàrum manuum, vel maiori
parte debeat mitti, et ire Nigropontem et secundum mandatum et ordinem qui sibi
dabitur per Regimen Nigropontis debeat sollicite, et viriliter vigilare et attendere
ad securitatem et defensionem terre et insule nostre Nigropontis et ad damnum et
offensionem Turchorum, et subiectorum Turchie, et locorum, et terrarum suarum, 5
cui quidam Regimini committatur, quod ut dicta galea bene attendat ad dictam cu-
stodiam debeat ipsam retinere ad terram Nigropontis quam minus fleri poterit. Et
si pur ipsam ibidem aliquando retineri oportebit non possit stare ad dictam terram
nisi uno die pro qualibet vice, salvo si dicto Regimini aliter videretur pro expressa
necessitate securitatis, et defensionis dicte terre Nigropontis, sed omnino dicta ga- 10
lea una vice ad minus in mense circumdare totam insulam Nigropontis. Et quia
nobis videtur omnino necessarium quod dicta galea aliquando etiam vadat ad dam-
num locorum Turchorum et suorum subiectorum in dictis partibus circumstantibus
pro terrore ipsorum et pro securitate aliarum insularum Egeopelagi, dictum Regi-
meu habeat libertatem mittendi dictam galeain ad dictas partes quando dicto Re- 15
gimini videbitur pro terrore et damno Turchorum. Et debeat dicta galea stare ad
dictam custodiam quantuin dicto Regimini videbitur necessarium, non possendo
tamen stare ultra quam per totum mensem octobris, et postea debeat veijire ad
Culphum.

Capta cum correctione infrascripta. 20

Sapientes ordinum.

insuper quia illa sola galea non esset bene sufficiens ad dictam custodiam, scri-
batur et mandetur expresse Regimini nostro Nigropontis quod debeat armari facere
galeam Nigropontis ad minus mensibus sex in anno, et tantum plus, quantum dicto
Regimini videbitur necessarium, quam galeam Nigropontis dictum Regimen debeat 25
operari ad defensionem Insule, offensionem Turchorum simul cum galea Culphi et
separatim prout dicto Regimini videbitur necessarium, existente supracomito nostro
Culphi Capitanei quando dicte due galee erunt in simul, et quia galea est ad presens
in Nigroponte et nullo modo potest plus operari debeat mitti presto Nigropontem
una de galeis nostri Arsenatus nova fulcita omnibus necessariis, et eligatur supra- 30
comitus galee predicte Nigropontis per illum modum et cum illis conditionibus cum
quibus fuit electus ser Marcus Grimani. Et ultra hoc subiaceat ordinibus, penis, et
stricturis captis hoc mense in hoc Consilio, quando fuerint deputate galee pro custo-
dia Culphi super facto campariorum, famulorum, et aliorum contentorum in dicta
parte, qui supracomitus qui eligetur, debeat cum illo numero hominum qui videbi- 35
tur collegio, ascendere super galea predicta mittenda et ipsam conducere quam pre-
stius fieri poterit Nigropontem, et si in via inveniet de hominibus a remo, eos acci-
piat et soldet pro ponendo ipsos in numero hominum centum quoniam data fuit libertas
alios Regimini Nigropontis soldari et accipi ad annum currentem et pro hoc facto
debeant dari dicto supracomito qui eligatur ducati ducenti, non possendo dare nec 40
promittere illis hominibus quos accipiet ultra valorem yperperorum octo de Nigro-
ponte in mense stando in galea quam in terra, et ultra hoc etiam grassam de quanto
stabunt in galea secundum modum et ordinem in sequenti capitulo contentis. Et si
de dictis ducatis ducentis superabundabit, debeat consignare Regimini nostro deiu-

MONUMENTA HISTORIAE HELLENTCAE

de, galea vero antiqua debeat aptari quam melius fieri poterit per Regimen nostrum

deinde et mitti Venecias ad Navarescam cum pluri comodo et utilitate comunis vel

cum quam minori expensa poterit. Sed quia necessarium est dare causam quod dicta

galea bene et presto possit armari et etiam continuo teneri armata, si erit necesse

tam pro hoc anno quam pro futuris, scribatur çt mandetur Regimini nostro Nigro-

pontis, et suis successoribus quod cum omni studio, cura, et diligentia studeant et

procurent accipere et habere ad soldum ad annum currentem centum homines a

remo pro armamento galee predicte, computatis in dicto numero omnibus illis qui

jaccep t ti fuissent per patronum in itinere quod non sint de civitate et Insula Nigro-

10 pontis sed sint forenses, non possendo alicui eorum dare plus soldum quam yper-

perorum octo in mense, et solvendo illis, et cuilibet ipsorum de mense in mensem,

« ·

ac dando eis grassam de quanto steterint in mari, et non retinendo aliquid pro scri-
vania. Et si dictum Regimen ita cito in una vice non poterit habere omnes centum
d#beat ipsos acçipereet soldare ad partem ad partem usque dictum uumerum centum,
15 quamprestius fieri poterit. Qui homines accepti ad soldum anni currentis .teneantur
et debeant semper, omni mora cessante, ad mandata Regiminis intrare et ire cum
dicta galea et cum aliis navigiis annatis que videbuntur dicto Regimini totiens quo-
tiens illis mandatum fuerit, et ayisetur dictum Regimen Nigropontis quod habeat
advertentiam accipiendi tales homines qui sint boni et non fugitivi, providendo di-
20 ctum Regimen de reliquis hominibus necessariis ad complementum armamenti dicte
galee sicut providetur ad presens, cum hac addicione, quod ut dicti de Nigroponte

I 1 ' t

libentius vadant in galeis, dçbeant etiam ipsi, videlicet homines a remo, habere de
soldo de quanto steterint in galeis yperperos octo in mense et ratione mensis, et
ultra illud etiam grassam, et u,t illi homines a remo qui accipientur ad soldum ad
25 annum currentem in nullo alio aggraventur preterquam in eundo in galea et alia
navigia armata que videbuntur regimini predicto, scribatur et mandetur dicto Re-
gimini quod non audeat nec présumât aliquis de dicto Regimine mittere, tenere, nec
operari aliquem de predictis in eorum vel alicujus ipsorum serviciis nec utilitatibus,

vel aliis suis çomodis sub pena yperperorum centum pro quolibet misso vel operato

•

30 in servigiis, utilitatibus sive comoditatibus Baiali et Consiliariorum vel alicujus eo-
rum, et similiter sub dicta pena etiam supracomiti dicte galee, et Admiratus, et offi-
ciales Nigropontis, et quilibet ipsorum non possint nec debeant operari aliquem de
dictis hominibus qui accipientur ad annum currentem in aliquo suo servitio, utilitate,
vel comodo, sicut de Baialo et consiliariis dictum est.

35 de parte 26

* .

Ser Nicolaus Barbadico Caput de XL.

Capta. — Vult partem Sapientum ordinum per totum, salvo quod supracomi-
tus qui eligetur habeat de salario anno et ratione anni ducatos quinquaginta de
pluri eo quod habebat ser Marcus Grimani, videlicet habeat de salario in anno du-
40 catos ducentos quinquaginta in totum.

de parte 43

de non 1

non sinceri 3

^ANCELLfelUX SECRETA

XII Januarii.

Sapientes ordinum.

,1 , .

Ad factum illius quantitatis pecunie quam dicti Ambassatores dicunt fuisse de^

positatam ante guerram làmie per cives Nigropontis pro emendo bladam pro muni-
tione dicte terre acceptam de tempore in tempus per Rectores dicte terre de mani- 5
bus camerariorum deinde in summa yperperorüm duorum mille septingenti sexa-
ginta octo, soldorum XXII, quod fuit causa quod dicta terra non potest se fulcire

t »

munitione biadi, quam pecuniam supplicant restitui in Càmerlengariam dicte terre
pro dicta causa supradictà, provideatur in hunc modum, quod scribâtur et mandetur
Regimini nostro Nigropontis quod videat et examinet dictam petitionem, quam fece^ 10
runt dicti Ambassatores super dicto facto, et si invenerit sic esse, ut exposuerunt,

• \ I

debeat dictum Regimen de primis denariis qui superabundàbunt ab expensis neces-
sariis flendis per dictum Regimen restituere in Camerlengariàm deinde dictam
quantitatem pecunie et facere ipsam scribi et deputari pro illamet causa fulciendi

dictam terram munitione biadi pro <Juà erat primo scripta et deputata. 15

Sapientes ordinum.

Preterea quia habita est informatio tam per literas presentis Regiminis Nigro-
pontis quam per Baiulum qui nuper redivit Venecias, quod in Nigroponte suht quin-
que banderie pagarum decemnovem pro qualibet, et banderiam unam in fiteleo pa-
ga rum XXI et quod necessarium, esset mittere ballistarios de hinc pro aptando 20
dictas banderias, quia maior pars hominum ipsarum sunt insufficientes, et Greci,
ac habitantes deinde ; Vadit pars, quod dehinc debeant solidari et fieri triginta
ballistarii forenses qui non sint Greci, qui mittantur Nigropontem cum illo soldo èt
per illum modum qui videbitur collegio, et scribatur et committatur Regimini nostro
Nigropontis quod dictas sex banderias debeat reducere in quinque per hunc modum, 25
videlicet, cassando tot de miiius sufficientibus de illis qui sunt Greci et de aliis et de
habitantibus deinde, qui melius possunt stare sine soldo, quod computatis dictis
triginta ballistariis qui dehinc missi fuerint, et illis quos retinebit dictum Regimen,
quod sint quamplures forenses poterunt, in totum sint banderie quinque, ut dictum
est supra, videlicet quatuor in Nigroponte pagarum XVIIII pro qualibet, et una in 30
fiteleo pagarum viginti.

Sapientes ordinum.

Insuper iuxta requisitionem literarum Regiminis Nigropontis mittantur dehinc
per illum modum qui videbitur collegio, una galeota pro locis Tinarum et Miconarum
loco combuste per Turchos, quia est magne necessitatis; et remi centum a galeota 35
et quinquaginta balliste fulcite et hoc fiat quamcicius esse poterit secundum quod
requirit dictum Regimen, cui Regimini committatur quod debeat dicere illis homini-
bus dictarum Insularum Tinarum et Miconarum quod si accideret quod suo defectu
dicta galeota combureretur quod ipsi solvant ipsam et sic captum sit. Verum de
quanto tempore stabit armata dicta galeota, homines ipsius habere debeant panem 40
vt grassam a Regimine nostro Nigropontis predicto.

(Hepr.° 45, 1400-1401, c. lfci, t.°).

MONUMENTA HISTORIAE HELLEN IC AE

260.

1 100» 23 januarii.

ttem fiant alie quatuor banderie .

Consiliarii, Capita, et sapientes utriusqüe manus.

Capta. — Quod ultra quatuor banderias ballistariorum factas pro conserva-
li tione locorum nostrorum Coroni et Mothoni fieri debeant alie quatuor per collegium,
quod habeat libertatem accipiendi et firmandi illas per illum modum et cum illis
conditionibus in totum per quem, et cum quibus habuerunt libertatem faciendi pre-
dictas, quia dicte quatuor non sunt sufficientes ad custodias necessarias deinde.
\Rep.° 45, 1400-1401, c 130).

270.

iO 1 401, 24 januarii.

Electus supracomitus galee Nigropontis etc., et eligatur per quatuor

manus electionum illa vice .

Consiliarii»

Capta. — Quod non obstante quod non sit numerus ordinatus sapientum ordì-
15 num procedi possint ad faciendum scruptinium provisores Alexii secundum usum et
supracomiti galee Nigropontis.

Supracomitus vero fuit electus per quatuor manus electionum secundum for-
mam partis capte super hoc die dicto.

;Repr.° 45, 1400-1401, v. 130).

27 i.

20 1 401 , 30 januarii.

Mittantur ad partes Romanie et Crete sindici quatuor cum ordinibus ibi notatis .

Consiliarii.

Capta. — Cum ducale dominium pro bono et ortamine suorum fidelium par-
tium levantis nonnullis temporibus citra, secundum formam partis in consilio Ro-
25 gatorum super hoc capte, consueverit mittere suos solemnes sindicos et provisores
de quatuor in quatuor vel in quinque annos ad partes ipsas, quod cessit et cedit ad
honorem et famam multiplicem hujus dominii, et comodum, et utilitatem fidelium
predictorum, et nunc tempus instet quod tales provisores et sindici ad dictas partes
videlicet Durachii, Corphoy, Coroni et Mothoni, Crete, Nigropontis, et Neapolis

CANCELLERIA SECRETA

Romanie fieri debeant, et mitti quatuor solemnes sindici et provisores qui eligi
debeant per scruptinium in isto consilio rogatorum et additione, et possit accipi
de omni loco et officio et de judicatu petitionum, et de auditoribus sententiarum et
non possit refutare sub pena ducatorum centum auri, et teneantur respondere infra
terciam diem, quorum duo aut per concordium aut per texeram pro celeri expedi- 5
tione agendorum sibi commissorum teneantur et debeant ire ad partes Crete et
per totam insulam, et alii duo ad partes Durachii, Corphoy, Coroni, et Mothoni
Nigropontis et Neapolis Romanie, intelligendo quod omnes quatuor sint ad unum
denarium de hiis de quibus concurreret in una opinione.

Verum si sindici ituri in Cretam essent expediti de factis sibi commissis et in 10
reditu suo se reperirent in partibus Coroni et Mothoni, vel in aliis partibus in quibus
alii sindici non sindicassent, possint etiam et debeant pro celeri expeditione inqui-
rere, examinare, et sindicare, ut possint de aliis sibi commissis et si omnes quatuor
se reperirent in simul debeant facere et exercere simul officium suum.

Et ut habeantur persone sufficientes quod dicti sindici et provisores habere 15
debeant de salario ducatos ducentos quadraginta auri pro quolibet in primis qua-
tuor mensibus, et ab inde in antea ducatos triginta auri in mense pro quolibet, et de
toto eo quod intromittent et condemnationem et sententiam facient, habere debeant

medietatem sicut alii provisores et sindici ituri in Cretam, et possint illi duo sindici

expendere ducatos duos auri in die inter eos ducendo secum duos famulos pro quo- 20

libet, unum notarium cum uno famulo, et unum cochum, et similiter alii duo sindici

ituri ad dictas alias partes possint expendere alios duos ducatos in die ducendo
secum similem familiam, non computatis in his nabulis navigiorum et agociis equo-
rum, et cum aliis conditionibus, libertatibus, et commissione sindicatus, quibus ulti-
mo facti et missi fuerunt sindici et provisores ad ipsas partes, declarando ex nunc 25
quod in casu quo essent differentes, quilibet ipsorum habeat libertatem plenam
inquirendi et intromittendi prout possent si essent concordes.

Et teneantur recedere pro eundo ad partes predictas ad beneplacitum dominii,
et habeant plenam libertatem inquirendi contra omnes generaliter qui essent vel
fuissent in ipsis partibus, videlicet ab annis decem citra, salvo quod dicti sindici 30
non possint se impedire de illis processibus qui iam forent intromissi per Advo-
catores comunis, qui Advocatores teneantur dictos tales processus intromissos dare
in scriptis serenissimo domino duci et dictis sindicis per eorum informationem ut
sciant quod habeant observare. Item quod aliquis qui fuerit a dictis annis decem
citra Rector vel officialis in dictis partibus ullo modo ad dictum sindicatum eligi 35
non possit pro ista muda.

Insuper quoniam in locis nostris Crete, Coroni, et Mothojii, et omnium aliorum
locorum a bono et magno tempore citra non mille rationes frumenti et aliorum
bladorum ac quam plurium rerum diversarum nostri comunis non fuerunt vise vel
examinate, et utile sit pro bono et utilitate nostri comunis quod generaliter omnes 40
rationes nostri comunis, non specificando aliquod tempus, per dictos nostros sindicos
videantur et examinentur; ordinetur, et sic ex nunc sit captum, quod dicti sindici
et provisores teneantur et debeant generaliter videre et diligenter examinare

omnes rationes frumenti et aliorum bladorum ac omnium aliarum rerum spectan-
Vol. II. 8

MONUMENTA HISTORIAE HELLENTCAE

tium nostro comuni, oujnscumque conditionis existant, et de quocumque tempora
eis videbitur fore necesse habendo super hoc illammet libertatem et conditionem
quam habent de aliis sibi commissis.

Item quod dicti sindici et provisores teneantur et debeant infra unum annum
5 postquam redierint Venecias expedivisse omnia intromissa per eos salvis nostris
Rectoribus et officialibus qui se reperirent in Regiminibus vel officiis de quibus
habeant transacto termino dicti anni terminum aliorum trium mensium postquam
redierint Regiminibus vel officiis in quibus essent. Et ut dicti tales non possint se
excusare, teneantur dicti sindici dictis Rectoribus vel officialibus, suis literis signi-
10 care et committere quod debeant completo Regimine vel officio suo directe venire
vel mittere Venecias suum procuratorem ad defendendum jura sua, alioquin pro-
cederetur ejus absentia non obstante in aliquo. Et si qua restarent ad expediendum
post complementum dictorum terminorum, teneantur et debeant omnes scripturas,
et omnes alios actus, et processus acceptos et formatos per eos, videlicet quaslibet
15 per se presentare et dare nostris Advocatoribus comunis, ut loco eorum facere
possint officium suum, et dicti Advocatores comunis teneantur omnino ipsas omnes
sibi presen tatas, videlicet a die presentationis usque sex menses, expedivisse pro
posse suo secundum eorum bonam conscientiam et sub debito sacramenti.

Insuper teneantur dicti sindici et provisores cum applicuerint Venecias infra
20 unum mensem legisse et dedisse in scriptis omnes scripturas, actus, et processus
acceptos et formatos per eos salvis nominibus accusatorum ducali dominio, ut sem-
per sit informatum de eo quod ipsi ducent, et de eo quod restabit ad ducendum,
et hoc sub pena librarum centum pro quolibet sindico in suis propriis bonis et simi-
liter teneantur postquam redierint Venecias infra terminum trium mensium dedisse
25 in scriptis illis quos intromiserint eorum capitula et alias scripturas solitas dari, et
hoc sub dicta pena librarum centum cuilibet sindico pro quolibet intromisso, cui non
darent dicta capitula, et alias scripturas.

Item quod dicti sindici postquam redierint a dicto sindicatu non possint eligi ad
aliquod Regimen, seu ad aliquam aliam rem extra civitatem, et corpus Venecie us-
30 que unum annum, sed ad officia et regimina de intus corpus Veneciarum et quod
nihilominus remaneant et sint sindici et provisores, non obstante quod sint officiales,
et non possint etiam dicti sindici postquam redierint a dicto sindicatu refutare
ipsum sindica tum a die applicationis sue Venecias usque unum annum sub pena
ducatorum centum auri pro quolibet.

35 Insuper per ea que habentur per illas duas ultimas manus sindicorum et pro-
visorum nostrorum destinatorum ad partes levantis formati fuerunt certi processus
- et accepte non mille testificationes quas omnes postea assignarunt nostris Advoca-
toribus comunis, et sic remanent suspense, et utile sit quod omnes tractentur equa-
liter, ordinetur quod dicti sindici et provisores teneantur et debeant accipere a
40 dictismostris Advocatoribus omnes scripturas acceptas et formatas per dictos sin-
dicos et presentatas ipsis nostris Advocatoribus, et ipsas omnes secura portare et
super ipsis, si eis videbitur, de novo accipere alias testificationes, et formare alios
actus possint facere ut possunt de aliis sibi commissis, et sic teneantur dicti Advo-
catores nostri comunis eas eis dare et assignare.

CANCELLARLI SECRETA

Et postquam redierint Venccias, Consiliarii teneantur eisdem dare ad omnem
suam requisitionem illud consilium quod voluerint sub pena librarum decem pro
quolibet consiliario qui eis denegaret et pro qualibet vice.

De quibus omnibus penis vel aliqua earum non possit modo aliquo alicui contra-
facienti fieri gratia, donum, remissio et recompensatio, termini elongatio, vel aliqua 5
declaratio sub pena librarum quingenti pro quolibet consiliario, capite, sapiente,
vel alio ponente vel consentiente partem in contrarium, et sic procedatur usque
in infinitum, et committatur nostris officialibus de Cathavere quod inquirere et exi-
gere debeant dictas penas habendo partem ut de aliis sui officii.

Item quod de aliqua condemnatione vel sentencia quam fient per placitare 10
dictorum sindicorum vel alicujus eorum non possit fleri aliqua gratia, donum, re-
missio, recompensatio, termini elongatio, *nec aliqua declaratio, nisi per sex Consi-
liarios, tria capita de quadraginta, XXXV de XL, et tres partes majoris consilii.

Commissio vero sua circa libertatem quam habere debet in providendo et circa
ea que debebunt observare vigore provisorie ante eorum recessum de Veneciis, fiet, 15
et providebitur prout isti consilio apparebit.

Item quod dicti sindici teneantur et debeant pro possendo melius habere infor-
mationem et veritatem rerum que non forent bene facte per Rectores et alios offi-
ciales nostros dictarum partium convocare et interrogare separatim de nostris
fidelibus dictorum locorum usque ad numerum de duodecim ad minus pro quolibet 20
locorum tam grecorum quam latinorum, et plures si eis videbuntur, et illas personas
que eis videbuntur, et dare eis et cuilibet ipsonim sacramentum quod dicant, et
propalent omnia ea que sciverint vel audiverint esse acta per aliquem Rectorem vel
officialem loci, unde erunt contra honorem nostrum vel contra jus et justiciam vel
in damnum nostri comunis vel alicujus persone indebite et injuste, ut dicti nostri 25
sindici clarius possint procedere et facere officium suum.

Sapientes consilii. Ser Leonardus Bembo, Ser Robertus Quirino.

Quod sindici qui eligentur habeant ducatos ducentos pro primis quatuor men-
sibus et ducatos viginti in mense ab inde in antea, et quod duo eorum per concor-
dium vel texeram cum prima galea Culphi que hinc recedet, vadant Nigropontem 30
et postea veniant Neapolim, Coronum, Mothonum, Corphoy, et Dyrachium faciendo
officium suum. Alii duo vadant ad Insulam Crete ad faciendum officium suum sindi-
catus cum omnibus aliis modis et conditionibus contentis in parte consiliariorum.

de parte consiliariorum et capitum de XL ... 45.

de parte Sapientum consilii 27. 35

de non 2.

non sinceri 2.

Electi Sindici.

Ser Nicolaus Fusculo — Ser Iohannes Caucho — Ser Michael Suriano — Ser
Iacobus Erizzo. 40

(Reg. 45, 1400-1401, c. 134, t.°).

MONUMENTA HISTORIAE HELLENTCAE

07 O

1401, 10 februarii.

Regimen Nigropontis possit stipendiare quinquaginta bonos equites.

Sapientes ordinum.

Capta. — > Insuper quia bonum est facere omnem possibilem provisionem ad
5 securitatem nostre Insule Nigropontis et aliis cognitum fuit quod accipere et habere
homines equestres ad soldum in Nigroponte de illis qui reperiuntur ibi, redundavit
in honorem nostri dominii et bonum et securitatem Nigropontis, et sic asseritur
quod ad presens illa esset bona provisio, propterea ; Vadit pars, quod scribatur et
mandetur Regimini nostro Nigropontis quod in quantum habere possint usque ad
10 numerum quinquaginta equitum, qui sint omnes homines sufficientes, et non ragadi,
non acceptando ullo modo ad dictum soldum aliquem in dicta Insula cum soldo
trium usque quatuor ducatorum in mense pro quolibet quam melius poterunt, dando
eis firmam sex mensium, et dando eis illam pagam ante tempus quod dicto Regimini
videbitur et providendo in regulando eos taliter sub bono et sufficienti capite, quod
15 faciant custodias quas facere debebunt et non stent incassum, sed faciant id pro
quo accepti erunt, et ut caput suum habeat causam bene gubernandi dictas gentes
et cum maiori fidelitate et solicitudine facere honorem nostrum, debeat dictum Re-
gimen avantazare dictum caput de aliquo pluri soldo, non possendo eidem capiti
dare, ultra ducatos sex in mense, et quia informati sumus quod alii equtes nun-
20 quam equitabant super territoriis inimicorum dicte nostre Insule, et quodammodo
lucrabunt soldunt suum frustra, debeant dictum Regimen quando non erunt necessa-
rii pro expressa custodia Insule facere eos equitare ad damnum inimicorum nostri
dominii et ad securitatem loci nostri Athenarum, et aliorum nostrorum locorum de
extra Insulam, ita quod denarii qui expendentur non amittantur.

25 Capta dicto die.

Ad supplicationem quam fecerunt Ambassatores Nigropontis, videlicet quod
omnes fideles nostri de terra Nigropontis generaliter tractarentur pro civibus et
possent suas mercantias, navigare, ut alias fuit concessum fidelibus nostris de cavo
dicte terre Nigropontis, provideatur, ut dicti fideles nostri cognoscant et videant
30 benignitatem nostram, et ut de bono in melius se disponant ad honorem nostrum
et ad conservationem dicte terre et Insule sub dominio nostro sicut plene confidimus
et sic captum sit, quod omnes illi qai usque diem captionis presentis partis sunt
cives dicte terre nostre Nigropontis, exceptis Iudeis, habeant et gaudeant et gaudere
possint illis beneficiis et immunitatibus civilitatis et navigandi mercantias suas que
35 et quas habent et quibus gaudent et gaudere possunt fideles nostri de campo Ni-
gropontis, ita quod in facto dicte civilitatis, et navigandi suas mercantias et in totum
tractentur per illum modum quo tractantur illi de campo Nigropontis.

(Reg.· 45, 1400-1401, c. 136).

CANCEIXARIA SECRETA

273.

1401, 10 februarii.

Mittantur Corphoy per patronos arsenatus res contente

in parte , videlicet arma et alia.

Capta. — Quod committatur patronis nostris Arsenatus quod debeant mittere
infrascripta arma Corphoy quamprestius esse poterit, et emere illa ex dictis armis 5
quas non haberent in Arsenatu ut mitti possint ut dictum est pro fulcimento civi-
tatis Corphoy.

Res sunt iste, videlicet:

Lancee 100.

Capse Veretonorum 30.

Curacie 20 .

Barilia pulveris a bombardis .... 25.

Balliste cum crochis 100.

Arma de testa 20.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 136).

274.

1401, 10 februarii.

Cives et subditi nostri Nigropontis, preter Iudeos , gaudeant beneficio civilitatis
sicut illi de campo , et Collegium sive regimen Nigropontis faciat aptari
muros et turres tam civitatis quam Insule.

Sapientes ordinum. 20

Capta. — Cum habita sit informatio quod necessarium esset tam pro securitate
nostre Insule Nigropontis quam ut villani habeant loca in quibus cum securitate
possint se reducere et habitare, et non habeant causam exeundi de Insula quia âeret
provisio super fortiliciis et domibus ac habitationibus que sunt in dicta Insula ;
Vadit pars, quod scribatur et committatur expresse Regimini Nigropontis quod 25
debeat, qûam velocius esse potest, facere aptari et poni in ordine fortilicia et turres
nostri comunis tam civitatis quam Insule, ita quod possint custodiri et defendi ac
etiam debeat fulcire illa munitionibus et armis necessariis possendo expendere de
pecunia nostri comunis, prout fuerit necessarium pro ponendo dicta fortilicia in
defensione et in ordine. Verum ut defectu armorum necessariorum dicta fortilicia no- 30
etri comunis non remaneant difulcita, Collegium dominorum Consiliariorum, Capitum
de XL, et sapientum ambarum manuum habeant libertatem faciendi emi et mitti
Xigropontem pro munitione dictorum fortiliciorum comunis illa arma que dicto

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

collegio videbuntur necessaria. Insuper quod scribatur et expresse committatur Re-
gimini Nigropontis, quod subito recepto hoc nostro presenti mandato debeat facere
deinde publice proclamari in locis necessariis quod a die proclamations facto usque
ad unum annum tunc proxime secuturum, quilibet habens aliquod fortilicium in
5 Insula nostra Nigropontis et videbitur dicto Regimini potens ad faciendum expen-
sam debeat ad suas expensas receptavisse et reduxisse dictum fortilicium in tali
puncto et in tali ordine et fortitudine quod possit teneri et conservari contra Turchos
per illum modum, et sicut videbitur necessarium nostro Regimini Nigropontis et
similiter fulcivisse ipsa fortilicia illis munitionibus armorum et aliarum rerum que
10 videbuntur necessarie dicto Regimini Nigropontis pro defensione dictorum fortili-
tiorum et villanorum dicte Insule qui se reducerent in ipsis, et quilibet qui habet
et videbitihr dicto Regimini petens ad expensam de dictis fortiliciis qui non obser-
vabit et adimplebit, ut superius dictum est, cadat in penam y perperorum ducento-
rum, que pena exigatur per dictum nostrum Regimen habendo medietatem, et alia
15 medietas sit nostri ébmunis, et si fuerit accusator per quem sciatur veritas, habeat
tertium et teneatur de credentia, Regimen tertium et comune reliquum, et de pre-
dictis penis non possit fieri per dictum Regimen nec per aliquem alium aliqua gratia,
donum, remissio, nec recompensatio sub pena ducatorum quingenti pro quolibet
ponente vel consentiente partem in contrarium, et ultra dictam penam si dicti tales
20 habentes dicta fortilicia qui videbuntur Regimini potentes ad expensas non timendo
penam predictam non observabunt predicta, infra dictum terminum debeat dictum
regimen facere reaptari fortilicia inobedientium, et fulciri munitionibus prout supra-
dictum est, accipiendo de redditibus et introitibus eorum pro faciendo expensas ne-
cessarias. Et predicta revocari non possint sub pena ducatorum quingenti pro quo-
25 libet ponente vel consentiente partem in contrarium, et ut defectu armorum intentio
nostra predicta de fulcimento dictarum turrium specialium personarum non cesset,
ordinetur sicut sunt contenti Ambassiatores Nigropontis, et mandetur patronis nostri
Arsenatus quod debeant accipere ad cambium et mittere ad solvendum in Nigroponte
per nostrum comune ducatos mille, de qua pecunia debeant emere et mittere Nigro-
30 pontem, quamprestius esse poterit, ballistas fulcitas, verotonos, aliquas coracias in
illo numero qui videbitur collegio, verum sicut dixerunt Ambassiatores Nigropontis
ipsi in sua spécialité teneantur et debeant promittere nobis quod ipsi solvent et
dabunt nostro Regimini deinde dictos mille ducatos et costum ipsorum et expensas
missionis armorum ad terminum cambii accepti per patronos nostri arsenatus.
35 Arma vero predicta que mittentur debeant dari et dividi per dictum Regimen inter
illos qui debent fulcire fortilicia suprascripta per ratam, prout erit necesse, faciendo
dictum Regimen quod illi quibus dabuntur de dictis armis solvant dictis Ambassia-
toribus totum id quod constiterint dicta arma eis data cum expensis secutis.

de parte ....

. · , .

. 46

de non ....

• · · ·

. 24

non sinceri . .

• · · ·

. 15

45, 1400-1401, c. 137).

ΓΛΝΓΕΙ.Ι.ΛΜΑ SECRETA

(>■}

275 .

1400, 10 februarii.

Revocetur angaria de Chapinichi et quod villani consuent arma sua ut ibi.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quia tam per relationem Ambassiatorum Nigropontis quam etiam
aliquorum ex Rectoribus nostris qui fuerunt ibidem asseritur quod mille familie et 5
ultra recesserufit, et de aliis recessure sunt de dicta Insula propter angariam voca-
tam el Capinicho, que est de soldis quinquaginta pro quolibet igne; Vadit pars,
quod revocetur et removeatur totaliter dicta angaria vocata el Capinicho, que est
<le soldis quinquagiuta pro quolibet igne. Sed ordinetur, quod domini omnium casa-
lium Insule Nigropontis teneantur et debeant a die quo per Regimen nostrum Nigro- 10
pontis sibi factum fuerit hoc preceptum usque quatuor menses tunc sequentes fecisse
et tenuisse modum, quod quilibet ex suis villania annorum XVIII vel inde supra,
habeat et fulcitus sit uno bono arcu et XL freciis, et uno ense, et una targa,
non possendo dictos dominos casalium astringere nec cogi facere suos predictos
villanos ad solvendum dicta arma, nisi in hunc modum, videlicet; Quod dicti villani 15
teneantur solvere dicta arma dominis casalium in duobus terminis, videlicet medie-
tatem elapsis sex mensibus, a die qua habuerint dicta arma, et postea elapsis aliis sex
mensibus aliam medietatem, sicut videntur contentari Ambassiatores Nigropontis. Et

ut dicti villani stent continuo fulciti dictis armis, teneantur et debeant Capitanei de-

putati per Insulam, quilibet in locis eis commissis, facere fieri monstra per dictos 20
villanos de dictis armis duabus vicibus quolibet anno, et notificare Regimini nostro
Nigropontis illos qui non habebunt et tenebunt arma predicta, sub pena perpetue
privationis omnium Capitaneriarum predictarum. Et quilibet de dictis villanis cui
deficient dicta arma, vel non contentabitur ipsa arma habere, teneatur solvere et ab
ipso exigatur drictum dei Capinicho, Et ut dicti villani non disperdant dicta arma 25
ordinetur, quod nemo possit, nec debeat accipere dicta arma villanorum nec alicuius
ipsorum in pignore, Et ut dicti villani habeant causam utendi et exercendi dictum
arrhum, teneantur et debeant dicti Capitanei Insule facere et deputare in sua Capi-
taneria, duo palia, valoris yperperorum decem in totum, quam expensam comune
nostrum teneatur solvere, sicut ortantur et petunt dicti Ambassiatores. Et precipiatur 30
Regimini nostro Nigropontis, quod subito recepto presenti mandato, quam prestius
fieri poterit, debeant notificare et precipere dominis omnium casalium Insule, quod
debeant facere et observare ut superius dictum est.

de parte 30 ... 33

de non 9 35

non sinceri 6 . . . 6

Dominus vult quod dicti villani teneantur habere et tenere unum arcum, et
XL frecias, et ad ensem et targam non teneantur.

de parte 34 ... 41

v Rfjr." in, 1100-1101, c. 1*37, t."/·

MONUMENTA HISTORIAE HELLENTCAE

(il

270.

1401, 14 februarii.

Ser Fìntici Folcati gener domini Nepanti scribat socero suo

guedam sibi imposita per dominium.

Sapientes ordinum.

5 Capta. — Cum omnibus satis notum sit, quantum dannum posset cedere locis
nostris, Corphoy, Mothoni et Coroni, et quanto periculo subiacerent navigia nostra
navigantia per illas partes, si locus Nepanti pervenisset ad manus Turchorum, et
bonum sit providere, considerato eo, quod scripsit Baiulus et Capitaneus Corphoy;
Vadit pars, quod precipiatur nobili viro ser Franci Foscari, qui est gener dicti
10 domini loci Nepanti. Quod ipse ser Franci, ostendendo facere et scribere a se,
debeat per suas litteras scribere dicto socero suo, quod intellexit et sensit, quod
Turei petunt et volunt habere dominium et possessionem dicti loci Nepanti, aut
* concordium cum eo, pro habendo receptum in dicto loco, et pro fatiendo cursum
contra Christianos, Et pro obtinendo hanc suam intentionem multum molestant eum,
15 Et propterea ipse ser Franci tamquam filius et bonus amicus suus, et sui honoris,
ac sui status et fame sue hortatur et rogat ipsum, quod velit esse constantis et
virilis animi ad conservandum honorem suum, et dictum locum Nepanti sub suo
dominio, et non dare audientiam dictis Turchis nec aliquod receptum nec favorem
eis, et hoc fatiendo, deus dabit sibi vires, disponet amicos suos circumstantes ad
20 suum subsidium et favorem, et specialiter nostrum dominium, quod diligit eum tam-
quam suum carum amicum, et cum his, et aliis bonis et hortativis verbis, que pru-
denter sciet dictus ser Franci scribere, scribat et hortetur dictum dominum quantum
poterit, quod se conservet, nec aliquod concordium faciat cum Turchis, faciendo hanc
conclusionem in dictis suis litteris, Quod quando dictus dominus videret et cogno-
25 sceret, quod propter nimiam molestiam Turchorum, ipse non esset potens ad conser-
vandum et sustinendum dictum locum contra Turchos, in casu quo ei placeret pro
bono christianitatis, et pro bono suo, et quia bene cognoscit perfidiam et proditiones
Turchorum, et qualiter non attendunt aliquid quod promittant, ipse dominus potest,
vel mittere nuntium suum cum sufficienti mandato, et informatum de sua intentione,
30 et de pactis que velet a nostro dominio, dando nobis dominium et possessionem
dicti loci, vel informare ipsum ser Franci Foscari de omnibus ad plenum, circa
suam intentionem, Cum ipse ser Franci se offerat sentire a nostro dominio nostram
intentionem et procurare obtinere a nobis quos ipse sentit esse bene dispositos
quicquid boni poterit pro ipso domino.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 138,.

CANCELLARLA SECRETA

277.

1401, 14 februarii.

Immunitas data venientibus ab extra, habitantium super Ìnsula Nigropontis.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quod addatur gratie alias, videlicet die X° mensis februarii instantis
concesse et facte fidelibus nostris de Nigroponte pro eorum conforto et consolatione,
quod considerata fidelitate sua, omnes illi, qui usque in diem presenterà sunt cives
terre Nigropontis, tam de campo quam de tota terra Nigropontis, in facto Civilitatis
Veneciarum et navigandi, habeantur et tractentur in totum prout habentur et tra-
ctantur fideles nostri de Candida, et Corono et Mothono, exceptis Iudeis.

(Reg." 45, 1400-1401, c. 138).

278.

1401, 16 februarii.

Forlilicium de la Vunaria compleatur et propterea castellani .
préparent calcinant et alia necessaria.

Consiliarii et capita de XL.

Capta. — Quia clare cognoscitur quod necessarium est quod fiat et compleatur 15
laborerium, et fortillicium loci de la Vunaria secundum quod alias in hoc consilio
captum fuit, Ordinetur, quod scribatur, et mandetur Castellanis Coroni et Mothoni,
quod subito faciat fleri bonam quantitatem calcine, ut presto possit fieri dictum
fortillicium de Ia Vunaria, et etiam alia fortillicia que viderentur. Insuper quod dicti
Castellani faciant parari omnes res necessarias ad talem fabricam, ut presto possint 20
compleri fortillicia necessaria.

(Reg.° 45, 1400-1401, c. 139).

279.

1401, 16 februarii.

Castellani accipiant XII equites Albanenses, vel alios

pro quolibet locorum pro bono ipsorum . 25

Sapientes ordinum.

Capta. — Quod scribatur et mandetur Castellanis locorum nostrorum Coroni
et Mothoni, quod debeant accipere ad soldum ΧΠ Albanenses, vel alios homines
confidentes equestres, pro quolibet dictorum locorum, qui sint boni et sufficientes
Voi. ii. 9

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

homines, et habeant bonos equos, et arma consueta haberi deinde per tales, dando
cuilibet ipsorum de soldo, in mense, a quindecim usque viginti yperperos, prout me-
lius facere poterunt. Et quilibet ex castellanis in loco sibi commisso, debeat operari
dictos equestres vel partem eorum, in mittendo et tenendo ipsos ad loca et passus
«5 Amoree in quibus melius et citius possit sciri adventas et intentio Turchorum vel alio-
rum volentium venire in Amoream, vel ad damna territoriorum nostrorum locorum,
dando eis inter alia ordinem, quod subito et prestissime, cum sentirent aliquid de
predictis novis, veniant ad informandum nostros Castellanos predictos, et debeant
operari etiam dictos equestres, in faciendo reduci vilanos dictorum locorum no-
10 strorum ad fortilicia, in casu necessitatis, et in fatiendo alia que viderentur ne-
cessaria dictis nostris Castellanis, pro bono, custodia, et conservatione dictorum
locorum nostrorum declarando dictis Castellanis quod accipiant dictos equestres
qui sint homines habentes familiam, et quod sua familia veniat ad habitandum in
locis predictis.

15 iRcir.° 45, 1400—1401 , c. 139 t.° ).

280.

1 401, 21 februarii.

Ser Philippus de Molino , et ser Augustinus Quirino, qui fuerint provisores in

partibus Mothoni et Coroni , possint venire ad istud consilium et dicere opi-
niones suas super ponendis pro illis partibus .

20 Ser Rambertus Quirino, sapiens consilii.

Capta. — Cura nobiles viri ser Philippus de Molino et ser Augustinus Quirino,
qui fuerunt provisores ad partes Coroni et Mothoni, multum bene informati sint, et
nunquam habitum fuit tempus audiendi in hoc consilio eos, super provisionibus
que eis viderentur necessarie pro locis predictis, Et nunc tractatur de modo provi-
25 flendi, et tractabitur etiam ante recessum Capitanei Culphi ; Vadit pars, ut possit
fieri maturior et salubrior provisio in istis factis, Quod dicti provisores, qui sunt in
sala exteriori, et ibi expectant de mandato dominii, debeant venire ad hoc consilium,
et audiri primo quid volent dicere, et provisiones, que eis videntur necessarie, pro
dictis locis nostris, Et postea die Iovis venietur ad hoc consilium, et poterit fieri
et provideri prout videbitur, tam super hoc facto, quam super aliis que videbuntur.
(Reg.° 45, 1400-1101, c. 140).

CANCELLARLA SECRETA

281 .

1401, 27 februarii.

·*.

Pars capta pro factis domine Petronille et domini Nico fai Venerio

cum domino ducila EgeopelagL

Sapientes consilii, ser Petrus Aymo, miles, ser Donatus Mauro.

Capta. — Cum existente certa differentia, inter egregiam dominam Petronillam, 5
uxorem nobilis viri domini Nicolai Venerio, filii quondam inclite memorie domini
Antonii Veneciarum ducis, ex una parte, et dominum Iacobum Crispo ducham Egeo-
pelagi, ex altera, ex eo quia dictus dominus Iacobus non dedit, neque solvit ad ter-
minos debitos dicte domine Petronille, sive dicto domino Nicolao, aut suis procura-
toribus, illud quia solvere tenetur, juxta pacta et conventiones alias tractata inter 10
patrem dicti domini duché, et ipsam dominam Petronillam, seu dictum dominum
Nicolaum, dominatio commiserit sapientibus utriusque manus, scilicet consilii et or-
dinum, quod debeant partes audire, et id quod dicere volunt super dicta differentia,
et providere secundum quod videbitur esse justum. Et dicti sapientes audiverint
dictum dominum Nicolaum et jura, et similiter ser Petrum Geno, qui comparet no- 13
mine cognati sui, domini duché predicti, et illud quod dicere volunt super peticione,
que sibi fiebat per dictum dominum Nicolaum, .quod per ipsum dominum ducham
solveretur ipse domine Petronille, illud quod vigore pactorum suorum dare sibi -/
restat de pagis preteritis usque diem presentem et similiter periam V milia du-
catorum in quam incurrit et cuius medietas spectat comuni Venecie, et sic obser- 20
varetur sibi de anno in annum, ac examinaverint similiter totum Instrumentum
pactorum predictorum, et similiter quamdam partem captam in consilio rogatorum,
per quam auctoritate ipsiusmet consilii, ad firmiorem observantiam contractorum,
ipsa pacta confirmata et validata fuerunt, et scriptum dicto domino duché, quod
illa velit observare sicut continetur, quia observante eo faciet rem gratam et pia- 25
citam nostro dominio, et quando non faceret et observaret consilia terre providerent,
quia non intendunt ipsam dominam derelinquere. Quibus omnibus diligenter visis et
examinatis, nos sumus debitores, et tam ex tenore dicte prime partis, quam etiam ex
commissione nunc facta per dominium subvenire domine Petronille predicte , et
similiter dicto domino Nicolao, cum manifeste et expresse dominus ducha fecerit 30
contra pacta predicta; Vadit pars, quod dicatur ipsi ser Petro Geno cognato dicti
domini Iacobi duché Egeopelagi, et sic sibi scribatur. Quod nos miramur, quod sua
nobilitas contra pacta et promissiones factas per eius patrem in quibus ipse venit
obligatus, et ad quorum observantiam tenetur, et contra id quod post mortem dicti
sui patris, fecit et scripsit ac promisit ipsi domino Nicolao se facturum, cum effectu 35
non fecerit, et fieri fecerit debitis temporibus solutiones suas, eisdem, seu eorum
procuratoribus, quas facere tenebatur, et quod promiserit se incurrere penam V
milia ducatorum, in instrumento contentam, cuius medietas debet nostro comuni ap-
plicari, Γ Et licet sicut dicto quondam genitori suo scripsimus, possemus juste, et

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

honeste providere superinde, tamen intendentes declinare in humaniorem et mitio-
rem partem, sibi dicimus, quod usque ad sex menses proximos debeat tenuisse talem
modum cum domina Petronilla, et domino Nicolao predictis, quod ipsi cum integri-
tate habeant id quod ab eo habere debent, de affictibus temporis preteriti usque
5 dictum tempus, in ratione ducatorum Μ VIII centum in anno, et quod ab inde in
antea solutiones sue eis fiant cum integritate temporibus debitis, secundum formam
et tenorem dicti instrumenti, Reservantes jus penarum nobis et omnibus qui ipsum
jus haberent, quia si faciet, faciet debitum suum, et rem que erit grata et accepta
nobis, quando autem non faceret, nos ex nunc damus sibi ad intelligendum, quod man-
10 dabimus omnibus nostris rectoribus et officialibus terrarum et locorum nostrorum
ac capitaneis galearum nostrarum, quod transacto dicto termino, intromittere de-
beant omnia bona, et omnes mercationes, et res suas, et insularum suarum ubicum-
que poterint reperire usque integram satisfationem dictorum nobilium et civium
nostrorum, et ultra hoc servabimus illos modos qui nobis honesti et necessarii
15 videbuntur, et tam pro facto penarum, quam etiam ad indemnitatem nostrorum
civium predictorum, pro futuris temporibus, Et ita in dicto casu debeat inviolabiliter
observari.

de parte , ... 81

Ser Leonardus Bembo, sapiens consilii.

20 Vult partem suprascriptam usque ad Γ, et postea vult sic, Et licet sicut dicto
quondam genitori suo scripsimus possemus honeste et juste providere superinde,
tamen intendentes declinare in magis benignam partem sibi dicimus, quod usque ad
Sanctum Michaelem proximum debeat servasse talem modum cum domina Petronilla
et domino Nicolao predictis, quod ipsi cum integritate habeant id quod ab eo habere
25 debent de affictibus preteriti temporis, Et quod de cetero solutiones sue eis fiant
cum integritate temporibus debeatis secundum formam et tenorem pactorum, que
inter eos sunt, Et quando istud faciat cum effectu, faciet rem sibi debitam et gratam
nobis, ut non habeamus causam, quando non faceret, providendi superinde, secundum
quod honori nostro et indennitati nostrorum civium predictorum justum et conve-
30 niens videretur, quia illos derelinquere non possemus.

de parte 12

de non 12

non sinceri 12

iReff." 45. 1400-1401. c. 141).

CANCELLERIA SECRETA

282.

1402, 3 marcii.

Modificatio facta provisoribus Mothoni et Choroni prò facto Insule
prope Coronum cum multis ordinibus ibi contentis .

Ser Philippus Corrario consiliarius.

Capta. — Cum in commissione data provisoribus missis Mothonum, capti fue- 5
rint aliqui ordines, pro faciendo hedificari habitationes super locum vocatum Insula
Coroni, sed nichil factum est, quia continetur quod primo concederetur de dicto
territorio marinariis, et postea aliis et necessarium sit providere ; Vadit pars, quod
ordines dati tunc super facto habitationis dicte Insule modificentur in tantum in
quantum continent ordines infrascripti, videlicet, 10

Primo quod quilibet fidelis noster cuiuscumque conditionis existât, qui volet
hedificare super Insula Coroni, possit hedificare in illa parte qua volet, infra terminos
ordinatos, ét cum modis et conditionibus contentis in parte alias capta super hoc,
Declarando quod quis inceperit hedificare habeat istam prerogativam hedificandi in
qua parte dicte insule voluerit. Et similiter subsequenter possint facere quicumque 15
citius voluerint hedificare.

Item quod totum vinum, quod incanipabitur in dicta Insula, debeat solvere de
introitu medietatem eius, quod solvit pro introitu illud vinum quod ponitur in ca-
stro, Et quia dicitur, quod fideles nostri deinde dubitant quod dicte habitationes
ruinentur propter cassus occurentes, prout factum est de habitationibus burgi Sancti 20
Iohannis, Committatur Castellanis nostris, quod debeant asserere et hortari dictos
nostros fideles, quod nostre intentionis est, quod conserventur et nullo modo ruinen-
tur, sed stent in culmine et augeantur de bono in melius, et ultra hoc pro extrahendo
bene eis omne dubium de animis eorum, quando pur aliquo tempore nostro dominio
videretur de factiendo ruinare habitationes factas, vel que fierent, super dicta Insula, 25
vel partem ipsarum, tunc debeant tales habitationes, que ruinarentur extimari, et
illa extimatio, habito respectu ad damnum quod sequeretur, debeat solvi illis, qui
hedificassent dictas habitationes de pecunia nostri comunis.

Item omnes marinarii, qui habitabunt in domo sua propria super dicta Insula,
cum sua familia, sint absoluti toto tempore quo ibi habitabunt, a solutione sol- 30
dorum quatuor cum dimidio in mense, quos soliti sunt solvere pro angaria perso-
nali et similiter illi qui solverent minus pro dicta causa, et sint etiam absoluti ab
angaria Erbe.

Insuper quia possibile est, quod aliqua specialis persona habeat territorium
super dicta Insula, et non esset conveniens, quod volentibus ipsis hedificare super 35
suis terrenis, darentur aliis. Ordinetur, quod terrena specialium personarum, que sunt
in dicta Insula, volentibus dictis talibus hedificare, et hedificantibus, infra terminum et
per modum contentum in parte alias capta super hoc non debeat dari nec concedi
specialibus personis. Verum si nollent hedificare, et aliquis alius volet hedificare super

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

dictis terrenis specialium personarum, tunc Castellani debeant et possint concedere
dicta terrena specialium personarum aliis personis, secundum ordines, captos cum
hac tamen conditione, quod illi qui volent hedificare super dictis terrenis, teneantur
et debeant dare illis quorum erunt dicta terena sita in dicta Insula, tantum terre-
5 num in aliqua alia parte, quantum videatur Castellanis nostris competens satisfactio
et cambium, pro terrenis acceptis in dicta Insula, vel illum censum annuatim, qui
videatur dictis Castellanis sufficiens recompensatio, et satisfactio, consideratis tamen
per dictos Castellanos conditionibus et qualitatibus personarum, Et debeat dicta pars
publice proclamari in locis nostris Coroni et Mothoni in locis solitis.

10 de parte ser Philippi Corrano 40

de induciando 20

de non 0

non sinceri 2

(Κι·{Γ. Μ 15, 1402*1405. c. 1, t.**).

283.

15 1 102, 0 marcii.

Quod supracomitus qui eligetur nunc /libere debeat ducatos
terccntos in anno cum aliis conditionibus .

Ser Iohannes Navaierio, ser Petrus Arimondo, capita de XL.

Capta. — Quia electi sunt plures supraromiti galearum Nigropontis. et non

20 acceptarunt, et bonum est providere, quod reperiatur persona sufficiens, que velit
ire ad dictam supracomitariam, pro bono et conservatione dicte Insule; Vadit pars,
quod sicut captum est quod dictus supracomitus habeat de salario in anno ducatos
CCL, sic supracomitus qui alligetur nunc habere debeat ducatos tricentos in anno,
et ratione anni, cum aliis conditionibus captis in hoc consilio.

25 ( Rc£.° 45, 1402-1405, c. 3, t.°).

284.

1402, 0 marcii.

Castellani Coroni et Mothoni armare debeant galeolam de Corono
pro assecuratione navigiorum in partibus Patracrii.

Ser Philippus Corrano consiliarius.

30 Capta. — Quia sepe armatur in Culfo Patraxii in partibus sole, et aliis subditis
Turchis aliquod fustum, quod vadit damnificando nostra navigia conversantia in dicto
culfo, Et ob hoc inviamentum, et utilitas habitatorum in nostris locis Coroni et
Mothoni, et raarinarii disperduntur, et bonum est providere tant ab illa parte quaui
a parte versus caput malei dicta de causa; Vadit pars, quod scribatur, et mandetur

CANCELLERIA SECRETA

Castellanis nostris Coroni et Mothoni, et successoribus suis, quod quando videbitur eis
esse necesse de tempore in tempus, pro asecuratione nostrorum navigiorum et con-
forto, et inviamento marinariorum possint et debeant armare galeotam nostram que
est in Corono, dando illud soldum de pecunia nostri comunis, quod videbitur dictis
Castellanis rationabile, et ipsam galeotam mittere versus ponentem intra culphum 5
Patraxii et plus ultra quantum dictis castellanis videbitur, et similiter possint et
debeant armari dictam galeotam de pecunia nostri comunis, et ipsam mittere per
riperiam et illos culphos usque caput malei, et non ultra a parte levantis, quando
dictis Castellanis videbitur necessarium pro assecuratione nostrorum navigiorum et
conforto et inviamento marinariorum, avisando dictos castellanos nostros quod 10
dictus labor eundi cum dicta galeota dividatur ita equaliter inter marinarios, et alios
subditos nostros dictor.um locorum aptos ad tale opus, quod quilibet ita participet
quod nemo habeat causam conquerendi, quod sit plus aggravatus quam alii.

(Reg.° 45, 1402-1405, c. 3, t.°).

285.

1402, 6 martii. 15

Nullus ex fidelibus nostris Coroni et Mothoni angarizeiur tempore
quo ipsum tangit ire cum barcha , de alio labore .

Ser Philippus Corrano, consiliarius.

Capta. — Quia sepe marinarii, et alii fideles, et subditi nostri Coroni et Mothoni
conqueruntur, quod quando tangit aliquem eorum ire cum barcha, que mittitur per 20
comune pro lapidibus et aliis necessariis, licet non sit necesse nec cum dicta barcha
angarizantur in aliis rebus, ad quas non tenentur, Et bonum sit consideratis condi-
tionibus presentis temporis dare causam dictis nostris fidelibus, quod non habeant
causam se gravandi ; Vadit pars, quod committatur Castellanis Coroni et Mothoni
et successoribus suis, quod nullo modo debeant angarizare, nec gravare aliquem de 25
fidelibus, et subditis nostris deinde, tempore quo ipsum tangit ire cum barcha pre-
dicta de aliquo alio labore vel opere, nisi in operibus et laboribus solitis fieri cum
dicta barcha, vel occasione ipsius barche.

(Reg.° 46, 1402-1405, c. 3, t.°)

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

28β.

1402, 18 marcii.

Positum quod teneantur Castellani présentes et futuri poni facere in fortitudine
Burgum Sancti Iohannis de Corono , captum fuit de non .

Sapientes ordinum.

5 Cum per multos asseratur, quod non custodiendo et ponendo in fortitudine
Burgum Sancti Iohannis de Corono, dicta Civitas nostra subiacet imanifesto periculo
propter casus, qui possent occurrere, propter insultus Turchorum ; Vadit pars, quod
scribatur et mandetur Castellanis nostris Coroni et Mothoni, et successoribus suis
quod debeant quam prestius poterunt facere poni in fortitudine dictum burgum
10 Sancti Iohannis, aut partem ipsius, prout et sicut dictis Castellanis et syndicis nostris
ituris illuc vel maiori parti eorum melius, et securius videbitur, Et ad custodiam
dicti burgi, vel illius partis, que ponetur in fortitudine, debeant dicti Castellani depu-
tare de ballistariis, qui de proximo illuc mittentur, illum numerum qui eis videbitur
sufficiens ad securitatem et custodiam supradictam, Et sic consulunt provisores, qui
15 illuc fuerunt.

de parte 28

de non 29

(Rcg. e 46, 1402-1405, c. 4, t°).

1400, 18 marcii.

♦

20 Committatur Castellanis et Syndicis illuc ituris quod convocare debeant de fide-
libus decem, et per maiorem partem ipsorum 1HI determinare de predicto
burgo , ponendo in fortitudine, ut ibi

Pilippus Corrano, consiliarius.

Capta. — Quod committatur Castellanis et Sindicis illuc ituris, quod debeant
25 convocare de fidelibus nostris deinde qui eis videbuntur, et examinare, et audire
opiniones suas super facto dicti burgi Sancti Iohannis, Et audita opinione ipsorum
debeant postea determinare per majorem partem ipsorum quatuor, videlicet Castel-
lanorum et Sindicorum, si dictus burgus totus debet poni in fortitudine, vel non, Et
etiam si pars ipsius debet poni in fortitudine vel non, et secundum quod deliberato-
30 tur super dicto facto, per majorem partem ipsorum quatuor, sit firmum, et debeat
observari per Castellanos. Si vero Capitaneus cocharum tane ibi se reperiet debeat
esse quintum ad dictam terminationem, Et si deliberaretur, quod totus vel pars
deberet poni in fortitudine, tunc debeant Castellani deputare ad custodiam ipsius,
prout continetur in parte sapientum ordinum, Si vero deliberabitur, quod nec totus

CANCELLARIA SECRETA 73

burgos predictus, nec pars ipsius debeat poni in fortitudine, provideant dicti Castel-
lani ad fortificationem burgi veteris, quantum securius et melius poterunt.

de parte 32, 35.

de non 2.

non sinceri 33. 5

(Reg.° 46, 1402-1405, c. 4, t.*).

288.

1402, 18 marcii.

Teneantur castellani facere refici fortiticium et laborerium Avonarie,

non obstante quod Turchi ibi fecerunt.

Sapientes ordinum. 10

Capta. — Quod scribatur et committatur Castellanis nostris Coroni et Mothoni,
et successoribus suis, quod non obstante eo, quod fecerunt Turchi in loco Avonarie,
illud fortilicium, et laborerium debeant reffici, et perfici ac exequi, secundum quod
captum fuit in hoc consilio, et postea ordinatum, et provisum per collegium deputatum
deinde, quando provisores illuc missi fuerunt, Et habeant dicti Castellani libertatem 15
faciendi fieri turrim principalem dicti fortilicii, habendo propterea consilium cum
illis fidelibus nostris deinde, qui eis videbuntur. Insuper faciant dicti castellani fieri
sollicite illos fossos, qui sunt circa, et passus per quos potest dari succursus dicto
loco, a partibus marine invitis inimicis. Et sic consulunt provisores.

(Reg.° 46, 1102-1405, c. 4, t. e ). 20

289.

1402, 18 marcii.

Commissum castellanis quod attendere debeant ad faliendum hedificari
fortilicia necessaria super montibus Lauramii etc.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum alias captum et cognitum fuit per istud consilium, quod pro 25
reductu, et conservatione rusticorum nostrorum locorum nostrorum Coroni et Mo-
thoni, et suarum rerum, super locis sive montibus Lauramii et Muniste, bonum imo
necessarium esset fieri construi, et edificari fortillicia, Et scriptum fuerit, et commis-
sum Castellanis dictorum locorum et provisoribus, qui fuerunt ad illas partes, qui
provisores nunc reversi dicunt, et consulunt optimum esse fieri dicta fortilicia; Vadit 30
pars, quod committatur Castellanis nostris dictorum locorum quod quam citius fieri
potest debóant attendere et attendi facere ad faciendum fieri, et edificari fortillicia
necessaria, supei* et in dictis montibus sive locis Lauramii et Muniste, prout et
quando melius, utilius, et securius videbitur dictis nostris castellanis, pro securitate
et reductu villanorum dictorum nostrorum locorum et rerum suarum. 35

(Reg." 46, 1400-1405, c. 5).

Voi. 11.

MONUMENTA HISTORIAE IIELLENICAE

290.

1402, 18 marcii.

Item commissum Castellanis quod debeant cum verbis bonis et oblationibus
conservare amorem inter eos, et Rosomicam subveniendo sibi.

Sapientes ordinum.

5 Capta. — Cum alias habita sit informatio per Castellanos nostros Coroni et
Mothoni et etiam per provisores nostros qui fuerunt ad dictas partes, quod qui-
dam nomine Rosomica, qui habet unum castrum in uno loco vocato Lacosmina
multociens in casibus occurrentibus, dederit reductum in dicto castro multis villanis
nostris et rebus suis, faciendo eis maximum comodimi ac etiam multociens se obtu-
10 Ierit castellanis et aliis nostris, qui fuerunt in dictis partibus esse semper toto suo
posse in casibus occurrentibus paratum ad omnem honorem nostri dominii et ad
omne comodum et securitatem ac utilitatem locorum nostrorum Coroni et Mothoni
et subditorum nostrorum, dummodo per Castellanos nostros detur ei subventio ne-
cessaria ; Vadit pars, quod committatur Castellanis nostrorum locorum Coroni et
15 Mothoni et successoribus suis, quod debeant cum bonis et amicabilibus verbis et
oblationibus, conservare amorem et benivolentiam inter eos et dictam Rosomicam,
subveniendo eidem et dicto loco suo de illis rebus, de quibus habiliter facere pote-
runt secundum casus occurrentes per tempora, ita quod habeat causam de bono in
melius se disponendi erga nostrum dominium.

20 (Repr.° 46, 1400-1405, c. 5).

291 .

4402, 18 marcii.

Galeola Coroni debeat armari et conducere Sindicos Nigroponlem.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quia necessarium est dare passagium sindici s, et provisoribus nostris
25 ituris de Mothono, ad partes Nigropontis; Vadit pars, quod non habendo dictos
sindicos habilius passagium, et quod non sit cum minori incomodo nostrorum agen-
dorum, debeat galeota Coroni armari, et conducere eos Nigropontem, non obstante
parte pridie capta, per quam dicta galeota non poterat transire caput Malei.

(Rep.° 46, 1402-1405, c. 6, t.°).

CANCELLARLA SECRETA

1402, 18 marcii.

Potestas et Capitaneus Sithines faciat publicari quod, qui volet conqueri

de rectoribus ad Smdicos vadat Nigropontem.

Ser Philippos Corrano, consiliarius.

Capta. — Quod scribatur et committatur potestati et Capitaneo Sithines, quod 5
faciat publicari in loco predicto, quod quilibet noster fidelis, qui volet conqueri de
rectoribus nostris, qui fuerunt in dicto loco, vel de familia sua, vel de aliis personis
contra quos possunt procedere nostri sindici, possint venire, vel Nigropontem, vel
Neapolim Romanie, et ibi comparere coram sindicis nostris, quibus committatur
quod faciant examinationes et forment processus, et scripturas necessarias, ac ha- 10
beant illammet libertatem in facto sindicatus, et provisorie pro dicto loco Sithines,
sicut habent de aliis locis specificatis in sua commissione.

(Reg.° 46, 1402-1405, c. 6, t°).

293.

1402, 18 marcii.

Quid commissum fuit sindicis ituris in Romaniam pro 15

Insulis Tinarum et Mtconamm.

Sapientes consilii.

Capta. — Quia Insule nostre Tinarum et Miconarum reducte sunt, ut comuniter
habetur per omnes nostros rectores venientes de Nigroponte, a tempore quo vene-
runt in nostrum dominium usque ad presene, reducte sunt in tali termino, quod ubi 20
comune nostrum erat solitum habere de introytibus illarum ultra expensam yper-
perorum III mille VII centum et ultra de anno in annum, sunt taliter diminuti,
quod non habentur ultra y perperos 1100, et consideratur comuniter, quod finaliter
et in brevi tempore devenient ad nichilum, et quod peius est, disperdentur familie et
anime, que in illis sunt, propter quam causam est omnino necessarium superinde 25
providere, ita quod tantum malum non sequatur aut per viam afiictationis, aut ven-
ditionis, aut per alium modum meliorem, cum senciatur, quod sunt aliqui qui ad istud
attenderent; Vadit pars, ut talis provisio fiat, cum bona deliberatione, et bona pro-
visione, et cum illo utiliori et meliori modo qui videbitur, Quod committatur sindicis
et provisoribus nostris ituris Nigropontem, quod cum fuerint ad partes Nigropontis, 30
dent omnino operam de eundo personaliter ad utramque insularum predictarum, et
ibi diligenter videant, et examinent omnes conditiones, et qualitates eorum, terminos
in quibus se reperiunt, familias que in eis sunt, et eorum conditiones, omnes introy-
tus et expensas eorum singulariter et distincte, et conditiones dictorum introytuumet

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

expensarum, mandras, animalia, rusticos et omnia alia spectantia nostro comuni, et
angarias ad quas obligati sunt, et quecumque alia viderint opportuna, pro dando
meliorem informationem ipsarum insularum, exercendo etiam suum officium sindi-
carie, contra nostros rectores, qui in illis fuerunt, et specialiter contra illos, quorum

5 introytus et rationes non reperiuntur in scriptis, in Nigroponte et cum dicta exami-
natione in scriptis particulariter posita, redeant Nigropontem et sint cum rectoribus
nostris, et cum illis omnia conferant, videndo et examinando postea inter eos de
modis qui eis apparerent servandi in augumentum dictarum Insularum, conservatio-
nem earum et utilitatem nostri coraunis.

10 (Reg.“ 46, 1408-1405, c. »).

294.

1402, 30 martii.

Commissum regimini Nigropontis, quod mittat galeam suam armatam Molhonum
ad accipiendam galeam novam subtilem mittendam Nigropontem.

Sapientes ordinum.

15 Capta. — Quia captum est et ordinatum, quod una galea nova subtilis mittatur ad

Navarescam usque Mothonum, pro eundo Nigropontem loco galee veteris que est
ibi, Et quod super dicta galea nova ascendat Supracomitus Nigropontis, sed quia
dicta galea disarmata cum manifesto periculo propter Turchos iret a Mothono Ni-
gropontem; Vadit pars, Quod scribatur et mandetur Regimini nostro Nigropontis,
' 20 quod debeat mittere galeam Nigropontis armatam usque Mothonum, faciendo dictam
galeam de Nigroponte recedere circa quintumdecimum diem mensis maii, zuma et
homines cuius galee veterioris debeant ascendere super galea nova predicta, ad
obedientiam supracomiti nostri quem mittimus cum dicta galea nova, Qui supraco-
mitus noster quam prestius potest cum dicta galea nova vadat Nigropontem, ad
25 custodiam Insule, secundum formam ordinum et partium captarum superinde.

(Reg.” 46, 1400-1405, c. 11, t. e ).

295.

1402, 30 martii.

Quid commissum fuit sindicis ituris in Romaniam pro Castro Carisli.

Ser Nicolaus Vallaresso, qui fuit Baiulus et Capitaneus Nigropontis.

30 Capta. — 'Cum alias concessum fuerit per incantum Castrum Caristi olira ser
Michael lustiniani et fratribus, cum conditione quod solverent annuatim nostro
comuni libras quinquaginta grossorum, Et teneret dictum castrum et locum in
contio et culmine, Et postea de gratia dicta solutio L grossorum fuit reducta in
libris XXXV, Sed occurrit quod duo fratres dicti ser Michaelis gaudent dicto castro

CANCELLALA SECRETA

et loco per hunc modum videlicet quod unus eorum tenet et gaudet illo duobus
annis, et alter frater aliis duobus, et sic successive de tempore in tempus, propter
quod dictus locus non tenetur in culmine et contio necessario, quia aliquis oorum
non suffert, nec vult suo tempore facere totam expensam necessariam et sic vadit
in ruinam nisi provideatur; Vadit pars, Quod committatur specialiter nostris sindicis 5
ituris Nigropontem, quod debeat ire ad dictum locum et examinare dictum locum et
omnia que erunt necessaria videre et examinare pro bono dicti castri et loci, et pro
tenendo ipsum in culmine et contio, et ponere omnia ordinate in scriptis, ut possint
postea in Veneciis ponere illas partes que eis videbuntur necessarie superinde se-
cundum libertatem, quam habent in providendo in aliis locis nostris, remanente 10
nichilominus firma parte, et ordine dato regimini Nigropontis super facto fortifica-
tionis et munitionis turrium et fortilliciorum Insule Nigropontis.

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 12).

296.

1402, 13 aprilis.

Responsio facta per litteras duché Zeffalonie, ad ea que scripsit, pro facto 15
sententie laie per indices petitionum , in favorem Iohannis Cremolisi .

Ser Benedictus Superancio procurator, ser Ludovicus Mauroceno, ser Donatus
Mauro, ser Rambertus Quirino, ser Zacharias Trivisano miles, sapientes consilii.

Capta. — Cum magnificus dominus dux Cefalonie sententiatus fuerit anno
preterito per nostros judices peticionum ad requisitionem Iohannis Cremolisi civis 20
nostri in ducatis XXXVI mille VIII centum ΧΠΙΙ quos habere debebat a domino
Nerio de Azaiolis socero dicti duché, ut apparet per aliam sententiam quam dictus
Iohannes habet contra dictum dominam Nerium tamquam ille ad cuius, ut dictis
judicibus clare constitit pervenerunt de bonis dicti domini Nerii, ultra quantitatem
predictam et facta illi conscientia per oratores suos qui fuerunt hic ad judicium 25
suo nomine et etiam de mandato dominii per nobilem virum ser Nicolaum Vene-
rio quondam domini ducis, quod deberet tenere modum, quod dictus Iohannes re-
maneret contentus, ita quod non foret expediens providere superinde, ipse per suas
litteras respondet non solum non dicens de volendo solvere id quod sententia con-
tinet, sed in pluribus locis multum inhoneste loquens, et prorumpens contra judices, 30
dicendo quod per subornationem processerunt ad dictam sententiam, et quod nun-
quam audire voluerunt jura sua, et quod acceperunt testes ante citationem suam,
qui erant proditores, et alias eum tradiderunt, et plura alia inhonesta, et que sunt
cum onere nostri dominii, Et bonum sit providere tam ad indemnitatem dicti Iohan-
nis Cremolisi, quam etiam pro conservatione jurium et honoris jqdicum, et per con- 35
sequens nostri dominii; Vadit pars, quod scribatur ipsi domino duché Egeopelagi, de
receptione litterarum suarum predictarum, dicendo sibi, quod nos non parum mira-
mur de multis verbis turpibus et inhonestis, que in ipsis suis litteris vidimus conti-
nere. et si non consideraremus, quod ad scribendum talia passione motus est, habe-

MONUMENTA HISTORIAE HEIXENICAE

remus causam gravandi nos de eo, quia quocienscumque dicit judices nostros per
simoniam vel aliam cupiditatem prevaricare a tramite iusticie et veritatis, et non
facere debitum suum, et id quod eis impositum est per nos scilicet unicuique debitum
justicie ministrare, et omnes equa lance tractare, dicit rem que etiam est cum onere
5 nostri dominii, nam videtur, quod consenciamus, quod per nostros judices flat contra
jus, et contra id quod de urbe nostra non fuit a seculis auditum, nam inter alias
orbis urbes scimus urbem nostram j usticie preconio insigniri, et in hoc predecesso-
res nostri potuerunt, et nos possumus Deo gratias gloriari, a qua via nullo modo passi
fuerimus, nec presentialiter pateremur, quod ipsi nostri judices declinarent, imo si
10 quemquam sentiremus prevaricare, e um taliter puniremus, quod pena eius esset
ceteris ad exemplum. Sed pars que de eis reputat se gravatam, habet bene ad quos
recurrere, et se de gravaminibus appellare nostris ordinibus preservatis. Est tamen
verum, et aliter iudicando, ut plurimum esse non potest, quod Iudices non possunt
ambabus partibus complacere.

15 Iudices autem appellationis ipsos audiunt, et si habent quod per ipsos judices,
contra juris ordinem sit processum, revocant eorum sententiam, cum pena in his
casibus dictis judicibus limitata, ita quod magnitudo sua honestius providisset, si
talia improperia tacuisset, et si de sententia judicdm predictorum senciebat in aliquo
se gravari, recurrisset ad subventionem sibi, et quibuscumque aliis attributam, unde
20 nolentes ipsum Iohannem Cremolisi civem nostrum, nec nostros judices, in eo quod
sibi de jure spectat, ac advocatos, in suo jure perire, quia non esset honor nostri
dominii, deliberavimus magnitudini sue scribere, concludentes quatenus placeat, infra
menses quatuor a die presentationis presenti um, de qua latori earum dabimus ple-
nam fidem, si placet sibi, et si de illa summa, ut stabit, retinet se gravatum, mittere
25 ad nostros auditores sententiarum, ad appellandum et gravandum se de ipsa, quia
ipsi servatis ordinibus nostris diligentissime, quos miserit audient, et sibi debitum
justicie ministrabunt, et nos ad cautelam committemus eisdem, quod postpositis
omnibus, diligentissime et solicite istud faciant, et eos debeant expedire. Quando
autem usque ad dictum tempus non mitteret, nos nostris civibus in j usticia debi-
30 tores, debitores etiam, quod sententie per judices nostros late, debite executioni
mittantur, providebimus, per illos modos qui honori nostro et indemnitati nostro-
rum civium utiles et convenientes videbuntur.

de parte alii

de non 6

35 non sinceri 7

’ 46, 1 100-1 403, c. 15).

CANCELLARLA SECRETA

297.

1402, 18 aprilis.

MiUanlur Nigroponlcm triginta baUistatH sub uno capite , prout videbitur col-
lègio, et commissum fìat regimini Nigropontis quod reducant illas quinque
banderias in tres vel quatuor.

Dominus et consiliarii excepto ser Petro Zanchani, et ser Leonardo» Vecturi, 5
sapiens ordinum.

Capta. — Quia triginta ballistarii, quos captum est debere mitti Nigropontem,
pro aptando banderias, que sunt ibi, male possunt haberi sine capite ; Vadit pars,
quod debeant fieri et conduci quantum prestius esse potest dicti triginta ballistarii,
sub uno bono capite, illo videlicet quod videbitur collegio solito, cum illo soldo, tam 10
capiti qflam ballistarii, et cum illa firma et conditionibus, cum quibus fuerunt ac-
cepte banderie ballistariorum nuper misse Mothonum, Et scribatur Regimini nostro
Nigropontis, quod debeat reducere, illas quinque banderias que sunt in Nigroponte,
in tres vel quatuor, prout melius videbitur dicto Regimini, cassando de Grecie et
habitatoribus deinde, et de aliis qui videbuntur dicto Regimini minus sufficientes. 15
(Reg.° 46, 1400-1405, c. 15, t. e ).

298.

1402, 20 aprilis.

Quedam provisio facta, pro apopttlando Insulam Nigropontis.

Sapientes ordinum. «

Quod, pro apopulando Insulam nostram Nigropontis, Scribatur et mandetur 20
Regimini nostro Nigropontis, Quod debeat facere publice proclamari, quod quilibet
Albanensis, vel alia gens, qui non sint nostri subditi, qui cum equis volent venire et
venient ad habitandum, a die captionis presentis partis, usque duos annos proxime
sequentee, in Insulam Nigropontis, recipientur et sint ac erunt perpetuo liberi et
absoluti ab omni angaria reali et personali, et sibi donabuntur de terrenis nostri 25
comunis incultis, que tamen sint apta ad laborandum, cum conditione tamen, quod
dicti tales Albanenses et alia gens equestris, teneantur tenere tot equos, quot ho-
mines capita familie erunt numero, nec possint recedere de dicta Insula sine licentia
dicti Regiminis, sed teneantur et debeant, omni vice qua erit necesse, equitare et ire
ad defensionem Insule, et offensionem quorumcumque volentium dannificare Insù- 30
lam nostram prodictam, et post mortem eorum, dicta terrena sint et esse debeant
suorum heredum, qui habitarent super dicta Insula, cum obligatione, tenendi anga-
riam predictam. Si vero non haberent heredes, dicta terrena revertantur in nostrum
comune. Verum dictum Regimen Nigropontis, in facto dandi de dictis territoriis no-

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

stri comunis dictis Albanensibus, et aliis equestribus venientibus habitatum in Insula
predicta, habeat libertatem dandi predictis illam quantitatem de terrenis nostri co-
munis, per modum predictum qui ipsi Regimini videbitur, secundum qualitatem
personarum, et quantitatem ac conditionem familie illius qui venerit habitatum in
5 Insula predicta.

(Reg, e 46, 1400-1405, c. 15, t.°).

299.

1402, 20 aprilis.

Mittantur Corphoy per dominium ducatos Vili centum in tomesellis.

Capta. — Quia rector noster Corphoy ut nobis scripsit, per plures litteras suas,
10 habet multam necessitatem pecunie, sine qua non potest facere facta nostra, et
implere sibi commissa per nos ; Vadit pars, quod per dominium mitti sibi debeant
ducatos Vin centum tomeselorum convertendorum in illis rebus que necessarie ipsi
dominio videbuntur, et sint dicti torneseli ad rationem librarum quinque pro ducato.

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 16).

300.

15 1402, 27 maii.

Commissum regimini Nigropontis, quod faciat fieri unam bastitam
super Insulam, ad strictum Sancti Marci a C has one Uis.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quia inter alia loca per que magis habilius ymo leviter asseritur
20 posse vadari et transiri strictum Nigropontis a staria super Insulam, est locus Sancti
Marci a Cazonelis, quia est locus valde strictus, et ultra duas partes eius equi inve-
nirent terram, taliter quod non opporteret eos natare, et alias a non modico tem-
pore citra fuerit facta, ob hanc causam certa provisio, ita quod bonum est providere
pro continuo ; Vadit pars, quod scrìbatur et mandetur Regimini Nigropontis, quod
25 debeat quam prestius esse potest, facere construi super illo passu in Insula predicta
apud marinam quantum sit necesse, et per illum modum qui dicto Regimini melior
videretur, unam turrim fortem, et per modum quod possit custodiri et munitam armis
defensibilibus et offensibilibus, prout erit necesse ac ponendo ad dictam custodiam
aliquos ballistarios, faciendo in facto prodicto illam quam minorem expensam facere
30 poterit, dummodo dictus passus sit bene custoditus, sicut de prudentia dicti regiminis
est plene confidendum.

de parte ....

... alii

de non

... 2

non sinceri. . .

. . . 13

(Rcg.° 46, 1400-1405, c. 25 t.°).

✓

CANCELLAR IA SECRETA

301.

1402, 27 maii.

Concedatur magno magistro Rhodi, extrahendi stellas ducentas

remigiorum de nostro Ar senatu.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum comparuerit magnificus Commanderius Cypri coram dominio, 5
pro parte magni magistri Rodi, petens de gratia posse extrahere duceVitas stellas
remigii pro galeis, de quibus ipse multum eget, pro galeis suis; Vadit pars, quod
concedatur eidem quod possit ipsas extrahere de Venetiis pro conducendo Rodum,
Solvendo id quod est consuetum solvi, accipiendo ipsas a patronis nostri Arsenatus.

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 26, t.°). 10

302.

1402, 27 maii.

Dominium mittat Corphoy pecuniam et lignamen pro castro .

Consiliarii.

Capta. — Quod pro casu occurso de castro Corphoy, possit mitti per dominium
pro reparacione ipsius pecunia, lignamen et alia necessaria, sicut dominio videbitur 15
opportunum.

de parte alii

de non 2

non sinceri 1

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 26 t.°). 20

303.

1402, 30 maii.

Provisiones posite per nobilem virum, ser Nicolaum Vallaresso ,
olim baiulum et capitaneum Nigropontis .

Ser Nicolaus Vallaresso.

Capta. — Cum plerumque contingat, quod camerarii Nigropontis, Rectores, 25
Vicarii, Catapani, et alii officiales constituti per Regimen Nigropontis, in Nigroponte
et in multis locis per Insulam, ad exigendum denarios et alias res et bona introytuum
comunis, ponunt manum in dictis denariis bonis et rebus comunis, et illos ac illa in
eorum usum et utilitatem convertunt, Et finaliter per Regimen Nigropontis per viam

Voi. II. 11

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

accusationis vel inquisitionis aut aliter cognoscitur, aliquem ex huiusmodi came-
rariis, Rectoribus, Vicariis, Catepanis, et aliis officialibus accepisse de dictis denariis,
et bonis comunis, et illos in suum usum convertisse, ipsum Regimen facit illos
restituere illud, quod acceperunt sine aliqua pena, quod est turpe et ineptum, et
5 etiam datur materia dictis camerariis, rectoribus, vicariis, catapanis et aliis offi-
cialibus quod ponant manum in pecunia et bonis comunis, Et in Venetiis sit ordo,
quod si aliquis officialis posuerit aliquo modo manum in denariis comunis, et illos
expendiderit in eius utilitatem, accipiendo tamen eos per modum mutui, ipso facto
cadit de L pro cento, et sic tenetur ad restitutionem capitalis, et dicte pene de
10 L pro cento, quod est sanctum et iustum, nam datur materia cunctis officialialibus
exigentibus denarios comunis, quod non audeant ponere manum in illis, Et utile
immo necessarium sit, quod etiam talis ordo observetur per Regimen Nigropontis
contra quoslibet suos officiales contrafacientes ; Vadit pars, quod de cetero ca-
merarii Nigropontis, Rectores, Vicarii, Catapani, et omnes alii officiales exigen-
15 tes denarios et alias res ac bona introytuum comunis, tam in Nigroponte quam
per totam Insulam, si aliquo modo forma vel ingenio posuerint manum et acce-
perint de denariis, ac aliis rebus et bonis introytus comunis statim cadant in
penam de L pro cento, Et baiulus et consiliarii, . quibus facta fuerit conscientia
vel accusa, quod ipsi camerarii, Rectores, Vicarii, Catapani, seu alii officiales
20 acceperint de pecunia, rebus vel bonis comunis ad suum usum, teneantur et de-
beant ab ipsis contrafacientibus aufere et auferi facere, tam capitale quam di-
ctam penam de L pro cento, Et si dicti baiulus et consiliarii fuerint négligen-
tes ad exigendum a predictis contrafacientibus dictum capitale cum pena, cadant
ipsi baiulus et consiliarii in suis propriis bonis in pena tantumdem quantumdem
25 cadent dicti contrafacientes, Et nichilominus comune semper habeat regressum
contra principales contrafacientes, quousque sibi, de capitali et de pena, fuerit
integre satisfactum. Et si de predictis vel aliquo predictorum fuerit accusator ha-
beant medietatem dicte pene et teneantur de credentia, et alia medietas sit comunis,
Et predicta omnia addantur in commissione baiuli et consiliariorum Nigropontis
30 reservato semper arbitrio officii advocatorum comunis Venetiarum contra camera-
rios, et specialiter contra illum qui mittetur de Venetiis, et cridetur presens ordo in
Nigroponte publice ut omnibus notus sit.

de parte omnes alii

de non 0

35 non sinceri 3

(Repr.° 46, 1400-140Γ), c, 22, t.°).

Die dicto.

Capta. — Cum in commissionibus Baiuli et Capitanei, et Consiliariorum Nigro-
pontis sit quoddain capitulum continens quod ipse Baiulus et Capitaneus, et Consi-
40 liarii non incantent, nec faciant incantari aliquid quod vendatur per comune etc., ut
in ipso continetur, Et ipsum capitulum sit iustum et honestum sed non observatui·,
quia per illud ipsi Baiuli et Consiliarii contrafacientes non incurrunt aliquam penam.

CANCELLARIA SECRETA

Et sic sepe quando aurum, argentum, pignora aut alie res et bona, que suat valoris
et precii incantantur, ad petitionem comunis, aut specialium personarum, ipsi Baiulus
et Capitaneus et Consiliarii ponunt aut poni fatiunt pretium super ipsas res, Et alie
personis incantantes dictum aurum, argentum, pignora atque res videntes, et scien-
tes quod Baiulus, vel Consiliarii faciunt poni sursum in incantu ad petitionem suam 5
non ponunt amplius supra ipsum incantum, et sic permittunt ipsas res dari et deli-
berari ipsis Baiulis et Consiliariis, et hoc faciunt timore illius Baiulis vel illius Con-
siliarii, qui incantaverit aut incantari fecerit dictas res, Et sic isto modo dictum
aurum, argentum, seu alie res incantate per ipsos Baiulum et Consiliarios non exi-
stentibus aliis qui ponant plus sursum, dantur et deliberantur multo minori pretio, 10
eo quod iuste valent, quod est cum danmo et incomodo illorum, quorum jsunt dictum
argentum, aurum, pignora sive bona, Et est etiam sepe cum damno illorum, ad
peticionem quorum ipsa bona venduntur, et ponuntur ad incantum, Et bonum et
utile* ymo penitus necessarium sit pro honore nostre dominationis taliter providere,
quod talia inhonesta per ipsum Regimen Nigropontis amplius non committantur; 15
Vadit pars, quod expresse prohibeatur ipsis Baiulo et Capitaneo ac Consiliariis Ni-
gropontis, quod de cetero nullo modo vel ingenio per se vel alios, palam vel occulte,
non debeant incantare nec incantari facere aurum et argentum laboratum vel non
laboratum, aliqua pignora nec aliquas alias res, cuiuscumque valoris et conditionis
existant, que quomodocumque incantentur, tam per comune quam per speciales per- 20
sonas sub pena yperperorum V centum in suis bonis propriis, quos ad incantum
per se vel alios emissent aut emi fecissent vel incantassent vel fecissent incan-
tari, Cuius pene medietas sit accusatoris si fuerit per quem veritas habeatur, et alia
medietas sit comunis. Et ut ipsi Baiulus et Capitaneus et Consiliarii sub pretextu
ignorantie, se excusare non possint, addatur hoc in commissionibus eorum, Et hoc 25
publice cridetur, Et committantur hec nostris advocatoribus comunis, qui inquirant,
et penas exigant habentes partem ut de aliis sui officii, quibus reservetur ad fa-
ciendum officium suum contra illos qui per elapsa tempora deliquissent. Et ad
condicionem sint camerarii Nigropontis et cancellarii, et sotii Baiuli in non pos-
sendo incantare, vel incantari facere pro se vel aliis ullo modo, sub penis predictis, 30
Et similiter etiam observetur contra illos qui emerent et postea per aliquem modum
darent de dictis rebus emptis, Baiulo, Consiliariis, vel alicui predictorum nominato-
rum, qui cadant ad penas et ordines suprascriptos et Baiulus et Capitaneus et
Consiliarii et alii suprascripti qui emerent, ab illis talibus de rebus predictis cadant
ad penas et ordines antedictos. 35

de parte omnes alii.

de non 4

non sinceri 2

\Repr ° 46, 1400-1405, c. 22-83).

Capta.

Ser Nicolaus Vallaresso predictus.

Cum possessiones et bona stabilia ac villani Insule nostre Nigropontis nisi
provideatur, sint pro maiori parte pervente ad manus judeoruiu, que res certe esse

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

deberent abhominabiles omnibus christianis, et ultra hoc cederet in damnum nostri
comunis propter bona feudalia, que in multis casibus qui possent occurere possent
devenire in nostrum comune; Vadit pars, quod de cetero aliquis judeus vel judea
civitatis, vel Insule Nigropontis, vel de aliqua alia terra vel loco, cuiuscumque
5 conditionis existât, non audeat vel présumât emere, vel emi facere per se vel alium,
nec nomine pignoris nec affictus aliquo modo, vel ingenio, seu aliqua ratione vel
causa aliquam possessionem, territorium, vel aliquod aliud bonum stabile cuius-
cumque conditionibus existât in dicta InSula Nigropontis intus vel extra civita-
tem nisi in loco deputato pro judaica veteri intra civitatem Nigropontis. Nec
10 similiter possit nec debeat emere nec emi facere, in dicta terra vel insula, per se
vel alium, nec nomine pignoris nec affictus, habere, accipere, vel tenere aliquem
villanum vel villanam ullo modo, ratione, vel causa, Et si aliquis judeus, vel
judea contrafaceret predictis, vel alicui predictorum per viam et modum emptionis,
illa possessio, vel territorium, vel aliud bonum stabile, aut villanus vel villana,
15 empte vel in pignus accepte, debeant ipso facto in totum confiscari in nostrum
comune, salvo quod si exinde fuerit accusator, per quem sciatur veritas, habeat
medietatem, et teneatur de credentia, Et judeus vel judea qui contrafecerit, si non
solvisset venditori cogi debeat per Regimen ad solvendum integraliter venditori
et si solverit, amittat omne ius, quod habere posset contra venditorem. Si vero
20 aliquis judeus vel judea contrafaciet predictis, vel aliqui predictorum per viam et
modum pignoris, tunc illa possessio, vel territorium, vel aliud bonum stabile, aut
villanus vel villana accepte in pignus debeant accipi per comune, de manibus et ar-
bitrio judei vel judee contrafacientis, Et ipse judeus, vel judea debeat amittere pe-
cuniam mutuatam, et omne ius quod haberet contra debitorem, que quidem pecunia
25 mutuata, videlicet capitale solum, debeat postea exigi per comune nostrum a debitore,
restituendo debitori pignus, et confiscando pecuniam in comuni totam, salvo' si exinde
fuerit accusator, per quem sciatur veritas, habeat medietatem dicte pecunie, et tenea-
tur de credentia. Si vero aliquis judeus vel judea contrafaciet predictis vel alicui
predictorum, per viam vel modum affictus, vel alia quacumque ratione vel causa, illa
30 possessio, territorium, vel aliud bonum stabile, vel villanus vel villana, pro quibus
contrafactum fuerit, restituatur illi cuius erit, Et si affictus vel alia pecunia, sub alio
nomine, vel colore, vel modo soluta, vel data fuerit alicui dicta de causa, perveniat
et confischetur in comuni, Et ultra hoc dictus judeus vel judea, qui contrafecerit,
solvat aliam tantam pecuniam pro pena, que sit nostri comunis, et si exinde fuerit
35 accusator, per quem sciatur veritas, habeat medietatem dicte pene, et teneatur de
credentia.

Insuper si aliquis judeus vel judea, usque diem publicationis presentis partis,
emisset vel emi fecisset per se vel alium, aut nomine pignoris vel affictus, vel alio
quocumque nomine vel causa haberet vel teneret · aliquam possessionem, territo-
40 rium, vel aliud bonum stabile, in Insula predicta, intus vel extra civitatem, in alio
loco quam in Iudaica veteri ut est dictuin, aut aliquem villanum vel villanam,
teneatur et debeat, infra unum annum tunc proxime sequentem, exivisse de dictis

talibus possessionibus, territoriis, vel aliis bonis stabilibus et similiter de villanie, sub
penis suprascriptis in totum per modum supraseripturu.

CANCELLAR ΙΛ SECRETA

Preterea sit omnino vetitum cuilibet judeo et judee, emere vel emi facere, per
se,, vel alium aut nomine pignoris, vel affictus, vel alio modo, vel causa habere,
vel tenere aliquem sclavum vel sclavam christianos, Et si usque diem publicationis
presentis partis, haberent aliquem vel aliquam de dictis sclavis Christianis, dictus
talis sclavus vel sciava christiani statim sint liberi et franchi ac liberi a servitute. 5
De quibus omnibus penis supradictis, vel aliqua earum, non possit fieri contrafacien-
tibus aliqua gratia, donum, remissio, suspensio, recompensatio nec aliqua declara-
tio, sub pena librarum M pro quolibet ponente vel consentiente partem in con-
trarium. Insuper quia locus in quo habitant judei in civitate Nigropontis, habet
multas portas domorum, per quas dicti judei possunt intrare et exire, Et ob hanc 10
causam committuntur et possunt committi multe inhonestates et mala, scribatur et
mandetur dicto Regimini Nigropontis, quod debeat omnino facere murari et claudi,
et teneri clausas omnes dictas portas, et non dimittere apertas nisi tres portas
principales dicte Iudeche, per quas dicti Iudei possint intrare et exire de dicta Iu-
decha nt obvietur malis et inhonestatibus predictis. 15

Item quod habitatio dicte Iudeche non possit augeri, nec coniungi dicte Iudeche,
de domibus ei contiguis nec concedi per Regimen vel aliquem alium, quod hoc fiat
ullo modo vel forma, nisi de gratia concessa per dominium et consilia ordinata
Venetiarum. Regimen vero predictum Nigropontis teneatur et debeat, subito recepto
presenti mandato, facere publicari omnia supradicta, in locis solitis civitatis et Insule, 20
et observare et facere observari predicta in quantum ad ipsum spectat, Et predicta
pars, et quodlibet contentorum in ipsa non possit revocari, nisi per sex consiliarios,
tria capita de XL, XXXVIII de XL et tres partes maioris consilii.

de parte

de non

. ... 50
. ... 22

non sinceri . . .

. ... 20

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 23, t.°).

304.

1402, 1 junii.

Expensa facta per ser Iohannem Capello , Baiulum et Capilaneum Corphoy pro

pane et vino dato manualibus , laborantibus ad castrum , acceptetur. 30

Consiliarii.

Capta. — Cum nobilis vir ser Iohannes Capello baiulus et capitaneus noster
Corfoy scripserit nobis quod pro laboreriis castri, ipse dari fecit hominibus manua-
libus laborantibus ad illud panenl et vinum, ut forent prompti ad faciendum labore-
rium necessarium, et quia ipse non habet libertatem faciendi talem expensam ipse 35
dubitat; Vadit pars, quod scribatur dicto Baiulo et Capitaneo nostro, quod placet
nobis id quod fecit, recomraendando portamentum suum, et ex nunc auctoritate
istius consilii acceptetur dicta expensa, Sed pro futuro tempore ordinetur quod
dictus Baiulus non debeat amplius dare panem neque vinum, sed dare debeat a

MONUMBNTA HISTORIAE HELLENICAE

soldis quatuor in quinque tornesellorura pro quolibet manuali in die, quam melius
poterit pro bono nostri comunis.

(Reg. e 46, 1400-1405, c. 23, t. e ).

303.

1402, 1 iunii.

Loco ser Rossi Marino , castellani Coroni et Mothoni,

eligatur unus provisor .

Ser Petrus Zanchani, ser Marcellus Marcello, ser Franciscus Vallerio, ser
Bartholomeus Donato, consiliarii.

10 Capta. — Quia est multum advertendum ad faciendum provisionem salutiferam
et bonam pro conservatione locorum nostrorum Coroni et Mothoni, pro multis ca-
sibus qui possent accidere, etiam sit considerandum ad faciendum unum, qui sit loco
nobilis viri ser Rossi Marino, qui est Castellanus noster in Mothono et complevit
iamdiu terminum suum ; Vadit pars, quod loco dicti ser Rossi Marino eligatur de
15 presenti, unus provisor in isto consilio, per quatuor manus electionum, qui possit
accipi de illis locis de quibus potest accipi ad XII regimina, et sit per quatuor
menses et tantum plus quantum Castellanus noster eligendus applicuerit ad partes
illas, Et habeat de salario ducatos centum auri in mense, et statim in Veneciis ha-
beat pagam dictorum quatuor mensium, et respondeat die qua eligetur, vel altera
20 ad terciam, Et teneatur habere et tenere, suis salario et expensis, quatuor famulos,
et etiam habeat unum sotium cui faciat expensas oris. Salarium vero recipiat a
nostro comuni. Verum teneatur dictus provisor quando erit Mothoni stare ibi, quous-
que ser Jacobus Trivisano, qui est Coroni, complevit terminum unius anni, quo
completo, vadat dictus provisor Coronum, et dictus ser Jacobus revertatur Mo-
25 thonum, Et incipiat dictus provisor lucrare salarium suum, die quo recedit de
Venetiis, et completis primis quatuor mensibus habere debeat de salario ducatos
L auri in mense et racione mensis usque quo rediverit Venetias, Et in facto re-
giminis habeat illam libertatem et commissionem quam habent Castellani nostri
Coroni et Mothoni. Regalie autem et honorificentie solite dari Castellanis in Regi-
30 mine ubi erit provisor, veniant in nostrum comune, sicut est iustum donec de ca-
stellano erit provisum, Et teneatur dictus provisor recedere quam cicius esse poterit,
ad beneplacitum dominii. Verum quando Castellanus noster qui fiet loco dicti provi-
soris applicuerit ad dictas partes, debeat dictus provisor quanto cicius esse poterit

cum primis navigiis Venerias remeare 64.

35 de non .* . . 48.

non sinceri 3.

Electus provisor Ser Nicolaus Barbo, plezius ser Jacobus Gradonico, miles, re-
futavit.

Ser Iacobus Gradonico, plezius ser Nicolaus Barbo refutavit.

CANCELLARLA SECRETA

8 Junii Ser Iobannes Mauro ser Donati, plezius ser

1 1 Junii Ser Franciscus Iustiniano, quondam ser Michaelis, plezius sèr Fridericus

Iustiniano, refutavit.

ii Junii Ser Augustinus Quirino .... plezius ser Mafeus Permarino, acceptavit.

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 23, t.°). 5

306.

1402, 30 julii.

Miitaniur Corphoy due banderie ballistariorum, una pagarum XXV,
alia paga/m?n XL, et certe alte res , prout ibi continetur .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum Baiulus et Capitaneus noster Corfoy, per suas literas nobis 10
scripserit, quod castra Corfoy sunt male in ordine de ballistariis, et quod non invenit
nisi de Apulea et Grecos, de quibus, omnibus consideratis, non esset confidendum,
et maxime consideratis novis que habentur de galeis Regis Ladislai, et intentione
sua. Item scripsit, quod commestabilis Castri novi est senex, et licet fuerit semper
bonus et fidelis, tamen necesse esset, ponere unum alium sufficientem, et providere 15
de dicto commestabile veteri, Adhuc etiam scripserit dictus Baiulus Corfoy, quod si
necesse esset defendere civitatem Corfoy, non sunt ibi persone, de quibus possent
bene confidere quod possent esse sufficientes ad defensionem, et maxime considerata
murmuratione quam facit populus dicte civitatis, quando vulgarizatur de galeis et
factis Regis Ladislai, Et consulit dictus Rector bonum esse, illuc mitti de hinc ali- 20
quos stipendiarios ; Vadit pars, considerato quantum habere debemus carum dictum
locum Corfoy, Quod quam cicius esse potest debeant stipendiari et conduci ad
nostrum stipendium, due banderie ballistariorum, una de Venetis nostris de XXV
pagis, et altera de forensibus de pagis XL sub duobus bonis et sufficientibus capiti-
bus, uno veneto, et altero forense, que capita eligantur, et approbentur per collegium 25
secundum usum, et accipiantur cum illo soldo, et firma ac pactis, que dicto collegio
videbuntur, que quidem due banderie debeant quam prestius esse potest mitti Cor-
foy per illum modum qui videbitur dicto collegio, et scribatur et mandetur dicto
Baiulo, quod debeat loco commestabilis Castri novi qui est senex, ponere commesta-
bilem venetum qui de novo mittetur, et cum dictis ballistariis venetis, renovare bai- 30
listarios dictorum castrorum, cassando de aliis minus sufficientibus, faciendo taliter
quod dicta castra sint bene munita et associata de ballistariis venetis. De comme-
stabili vero veteri dicti Castri novi, provideat de ponendo ipsum ad aliam rem, ita
quod possit habere tantam utilitatem, quod possit vivere sicut justum et debitum
est, quia fuit bonus et fidelis. Aliam autem banderiam ballistariorum forensium de- 35
beat dictus Baiulus tenere in civitate Corfoy, pro custodia ipsius, secundum quod
viderit opportunum. Et de puteo quem scripsit dictus Baiulus fecisse incipi, et facere
persequi ad aptationem ipsius in dicta civitate, et de laboreriis Castri novi, et aliis
laboreriis necessariis, que facit fieri, laudetur prudentia et sollicitudo dicti Baiuli,

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

mandando sibi, quod sit sollicitus, ut plene confidimus, ad faciendum perfici illa la-
boreria, que sunt magis necessaria, et subsequenter alia, prout viderit esse necesse.
Insuper quia dictus baiulus scripsit, quod illi fideles nostri dicte terre sunt inermes,
et quod consulit, quod bonum esset mittere arma et res infrascriptas, quas ipse di-
5 spensabit, per nostros fideles, quid ei apparebunt magis confidentes, et faciet solvi
precium, quo scriptum fuerit ei, dicta arma constitisse, Ordinetur,- quod mittantur ei
arma infrascripta per ipsum requisita, de quibus faciat et dispenset inter dictos
cives, prout scripsit, faciendo solvi dicta arma, et ponendo pecuniam ad computuin

nostri comunis.

10 Lance curte da man M.

Targe tonde sclavanesche III cento.

Spado V cento.

Archi de nasso da freze VI cento.

e freze necessarie.

15 Non. Quod ultra arma et res hic prope scriptas, dominatio, propter literas Baiuli
et Capitane! Corphoy receptas die XII 0 Augusti, ordinavit quod etiam mitterentur

Corphoy res infrascriptas videlicet :

Baliestre da lieva XII.

Mulineli ΧΠ.

20 Veretoni per le dite Madasse de bon spago . III cento.

Lumiere de fero forte XII.

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 36).

307.

1402, die 10 augusti.

Quid scriptum fuit Castellanis Coroni et Mothorn, ad instantiam fratris
25 Iacobi Herculem preceptoris domus sancte Marie de la Mosteniza .

Consiliarii.

Capta. — Quod scribatur ser Iacobo Trivisano, castellano Coroni et Mothoni,
et ser Augustino Quirino provisori ibidem, et successoribus suis, in hac forma, vide-
licet: Ad supplicationes nobis porrectas per venerabilem fratrem Iacobum Herculem,
30 preceptorem domus sante Marie de la Mosteniza, partium Romanie, fratrum Theu-
tonicorum ordinis sante Marie Ierosolimitani, devotorum nostri dominii, scribimus
vobis, cum nostris consiliis rogatorum et addicione Quod exposuerit, quod noviter
per nobilem virum ser Rossum Marino, Castellanum tunc Coroni et Mothoni, accepta
sit sibi et fratribus dicti ordinis, una vinea, quam dictus locus et ordo de la Moste-
35 niza, habuerunt pacifice et quiete et tenuerunt a tempore conquiste dictarum par-
tium usque nunc, que vinea est quantitatis unius mozate cum dimidia vel circa, et
quam dicti fratres dimiserunt per affictum, uni villano nostri comunis, pro affictu et
responsione soldorum quinque parvorum in anno, qui villanus cum suis antecesso-

CANCELLARLA SECRETA

ribus ipsam tenuit, iam preteritis annis LXXXVI, vel circa, respondendo continue
dictum affictum dicto ordini, et nunquam factum fuit, vel datum aliquod impedi-
mentum, et putent ipsi fratres, quod dictus ser Rossus hoc fecerit propter malam
informationem sibi datam propter quam dictus ser Rossus, per terminationem per
eum factam, dictam vineam posuit in comune, et postea illam affictavit, et per affi- 5
ctum concessit illi proprio villano, qui illam tenebat a dictis fratribus, pro affictu
et responsione trium yperperorura solvendorum nostro comuni in anno, Et pro-
pterea licet res parva sit, sed hoc faciunt, pro sustinendis juribus sui ordinis, sup-
plicaverunt, quod in jure subveniremus eisdem, quatenus sicut alia, in simili casu,
fuit concessum et factum per nos, super differentiis existentibus inter fratres Rodi 10
et Alemannorum, sic presentialiter facere debeatis, videlicet, quod elligatis sex, de
nostris nobilibus, apud vos, et videatis, examinetis, faciatis, et terminetis, sicut
vobis, vel majori parte vestrum videbitur, per illum modum quo alias factum fuit,

Et quando erit tempus àbile quod unus vestrum possit secure, et cum securitate
loci vobis commissi, debeat unus vestrum ire ad videndum, cum predictis sex, lo- 15
cum de quo supra fit mentio, et quod ille vestrum qui ibi, possit dormire extra
castrum per unam noctem, predicta de causa, non obstante puncto vestre commis-
sionis, Et sic mandemus vobis cum dictis nostris consiliis, quatenus ut dictum est,
observare et observari facere debeatis.

lReg.° 46, 1400-1405, c. 37). 20

308.

1402, die 17 augusti.

Quedam responsio facta Baialo et Capitaneo Darachii pro facto Faris
et Balabam Turchorum, et pro facto Castri Croi/ e.

Ser Iohannes Mocenigo, ser Zacharias Trivisano, miles, sapientes consilii et
sapientes ordinum. 25

Capta. — Quod respondeatur Baiulo et Capitaneo nostro Duracini, ad literas
suas quas nobis misit, datas XXVIII, julii, Quod nos intelleximus ad plenum omnia
que dictis suis literis nobis scripsit, et tam super modis et bonis provisionibus, per
ipsum servatis, contra exercitum Turchorum, duabus vicibus quibus venerunt, ad
damna locorum sibi commissorum, et similiter artem quam servabit in habendo illo 30
Faris et Balabam conductores, et capita Turchorum, in manibus suis et similiter
bonam provisionem, quam habuit, in totam contratam de Scucia ad fidelitatem et
obedientiam nostri dominii. Intelleximus etiam modos quos servavit, et servaturus
est, in volendo toto posse suo procurare, quod locus Croye veniat ad manus nostras,
Quia omnia cognoscimus fore valde bona et utilia, et redundare posse in magnam 35
utilitatem, et comodum nostri comunis, et locorum deinde, maxime si dictus locus
veniet in manus nostras, Et propterea solicitudinem suam, et modos omnes per
ipsum servatos, digne et merito commendamus. Verum quia petit a nobis declarari,

seu habere a nobis libertatem, quod pro possendo habere ipsam terram et castrum
Voi. II. 12

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

Croye, possit expendere de pecunia nostri comunis quantum placebit nobis, et simi-
liter donare duas pecias panni valoris ducati dimidii pro brachio, que capient sum-
mam ducatorum triginta. Ad istud nos respondemus sibi, cum nostris conciliis roga-
torum et additione, quod sumus contenti et placet nobis, quod non duas, sed quatuor
5 pecias, quas sibi mittemus, et mitti debeant diversarum conditionum, ipse donare
possit hominibus antedicüs, ut habeant causam perseverandi in fidelitate et obe-
dientia nostri dominii.

Ad factum autem Croye sumus contenti, quod possendo ipsum castrum et
terram habere, in potestate, et libertate nostra, aut per modum recordatum per eum,
10 aut per alium meliorem modum, et meliorem tractatum qui sibi occurreret, ipse
possit expendere usque ad summam ducatorum mille auri, faciendo cum qua maiori
prerogativa et avantagio poterit nostri comunis, quam pecuniam occurrente dicto
casu, et ut pro illa non deficiat, quando nostra intentio impleatur, sumus contenti,
quod possit recuperare per cambium, et a provisore nostro Lesii, de pecunia nostri
15 comunis, et sic ei tradatur in mandatis. Verum reducimus sibi ad memoriam, quod
non est nostra intentio, quod in facto predicto, et pro habendo ipsum locum, ipse
debeat ponere gentes nostras sibi commissas, ad pugnandum ipsum locum, quia non
facit pro con servatione locorum sibi commissorum, ponere gentes nostras ad talem
risicum. Volumus similiter, et sic debeat observare, quod de cetero habeat bonam
20 advertentiam et considerationem, quando inimici currerent ad loca sibi commissa,
quod si deliberaret de faciendo exire de nostris hominibus, quod non exeant in tanta
quantitate, quod si sinistrum de eis occurreret, quod absit conservatio locorum no-

strum portaret defectum.

de parte 79

25 non 14

non sinceri 9

(Uepf." 46, 1400-1405, c. 38).

309.

1 402, 22 augusti.

Responsio facta Castellanis Coroni et Mothoni pro di/ferenfia inter eos
30 esistente, pro habitatione loci qui dicitur Insula .

Sapientes consilii, excepto ser Aloysio Lauredano, procuratore ; sapientes
ordinum.

Capta. — Cum certa differentia orta sit inter Castellanos nostros Coroni et
Mothoni, super mandatis nostris que habent in facto faciendi fabricari per fideles
35 nostros habitationes in loco illo qui dicitur Insula, pro reductu et salvamento ipso-
rum fidelium nostrorum, nam vir nobilis ser Jacobus Trivisano qui est Coroni dicit
quod intelligit nostrum mandatum ultimum, et sic publicari fecit, quod omnes nostri
fideles indifferenter, volentes in illo loco fabricare, possint fabricare et iam multis
qui habitant in Corono, assignari loca fecit pro fabrica, quam facere intendebant.

CANCELLAR ΙΑ SECRETA

qui parari fecerunt lignamina et lapidés, et alia opportuna. Ser Rossus vero Marino
dicit intelligere dictum mandatum solum pro vilicis comunis, propter quod supersti-
terunt, et petunt declarari a nobis super ipsa differentia ; Vadit pars, auditis literis
et rationibus utriusque eorum, Quod rescribatur dictis Castellanis declarando pre-
dicta in hac forma, videlicet, Quod nostre intentionis est, quod observetur et fiat 5
per eos circa habitationem dicte Insule, secundum opinionem nobilis viri ser Iacobi
Trivisano, videlicet, Quod omnes nostri fideles cuiuscumque conditionis sint, possint
in dicta Insula Coroni, fabricare domos ad beneplacitum suum, fabricando cum
modis et conditionibus alias sibi missis et declaratis.

Ser Nicolaus Foscari, consiliarius. 10

Vult partem predictam, cura hac addicione, quod declaretur, quod non possit
fieri, super dicta Insula aliqua habitatio pro magazeno, sed pro habitando solumodo.

de parte sapientum consilii et ordinum . . 53

de parte ser Nicolai Foscari . . . . .37

de non 8 15

non sinceri 4

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 38).

310.

1402, 22 augusti.

Libertas data Regimini Nigropontis solidandi a CC in CCC equestres ,

pro recuperando castrum et civitatem Athenarum . 20

Sapientes consilii et ordinum.

Capta. — Cum per literas Capitanei nostri Culphi et Regiminis Nigropontis,
et Neapolis Romanie habeatur, quod omnino sit necessarium attendere ad recupe-
rationem civitatis nostre Athenarum, et ad damnum et éxterminium Antonii de
Azaiolis et suorum locorum, quia si hoc non fieret, Insula nostra Nigropontis, et alia 25
loca nostra deinde subiacerent manifesto periculo, Et scribatur per Capitaneum Culfi,
et Regimen Nigropontis, quod si acciperetur ad stipendium nostrum aliquis certus
numerus equestrium illarum partium, Est sperandum quod recuperabitur civitas no-
stra Athenarum predicta, et fiet maximum damnum dicto Antonio, Et propterea;
Vadit pars, quod scribatur dicto Regimini Nigropontis, quod auditis literis suis, et 30
literis Capitanei Culphi, Sumus contenti et volumus, quod recepto hoc nostro man-
dato, si dicto Regimini Nigropontis, consideratis novis, conditionibus et terminis, in
quibus se reperient partes et loca deinde, videbitur infrascriptam expensam posse
esse utilem et fructuosam, dictum Regimen habeat libertatem conducendi ad soldum
nostrum, de equestribus dictarum partium a CC. usque CCC. ultra numerum de L, 35
de quibus alias data fuit libertas dicto Regimini, dando et possendo dictis equestri-
bus dare de soldo, usque ad yperperos XII in mense pro quolibet, prout scripsit
dictum Regimen, et dando eis firmam pro quam pauciori tempore poterit, et videbit
posse adimplere nostram intentionem infrascriptam, Non possendo propterea firmare

MONUMENTA HISTORIAE HELLENIGAE

ipsos pro pluri tempore quatuor menses, Cum quibus equestribus, et cum de aliis
ballistariis et peditibus, quos dictum Regimen poterit coadunari facere de nostris
subditis et fidelibus, et de aliis amicis nostris deinde, debeant viriliter attendere et
vigilare, ad recuperationem civitatis nostre Athenarum, et ad damnum et extermi-
5 nium Antonii de Azzajolis et Thebarum, et aliorum locorum suorum, et inter alia
debeat dictum Regimen facere attendi et vigillari ad factiendum fulcire Castrum
Athenarum munitionibus et victualibus, pro illo quampluri tempore fieri poterit, et
similiter hominibus pro conservatione et defensione ipsius Castri, prout dicto Regi-
mini videbitur esse necesse.

10 Et quia multum est confidendum, de probitate, prudentia et sollicitudine dicti
Regiminis, Relinquatur in libertate dicti Regiminis procedendi ad recuperationem
Athenarum et ad exequendum dictam nostram intentionem, cum gentibus supra-
scriptis, per illos modos et vias, qui et que dicto Regimini videbuntur, meliores et
tutiores, habendo semper propterea bonam advertentiam et curam ad conservatio-
15 nem et securitatem Nigropontis et aliorum locorum nostrorum.

Insuper in casu quo videatur dicto Regimini Nigropontis necessarium mittere
galeam Nigropontis pro factis predictis, hoc etiam sit in libertate dicti Regiminis,
habendo semper menti de securitate Insule, et dando in mandatis Supracomito dicte
galee, quod non ponant homines dicte galee in terram, sed per mare faciat, quicquid
20 boni facere poterit, et ultra hoc, si videbitur dicto Regimini necessarium, possit
mittere pro galea ducis Egeopelagi, si haberi poterit, ut etiam vadat, ad dandum
subventionem gentibus nostris predictis, Et si casus daret ut est sperandum, quod
posset capi et obtineri locus Thebarum, qui est dicti Antonii, volumus et expresse
mandetur dicto Regimini, quod debeat facere ruinari et destrui totam dictam terram,
25 Et ut dictum Regimen possit obtinere predictam, debeant mitti de pecunia nostri co-
munis dehinc ad manus Regiminis nostri Nigropontis ducatos triamillia pro fatiendo

dictas expensas.

de parte 104

de non 3

30 non sinceri 18

iReff.· 46, 1400-1405, c. 38, f).

311.

1402, 22 augusti.

Talea data Antonio de Azajollis de ipperperis Vili mtUe
et commissa Regimini Nigropontis .

35 Ser Aloisius Mauroceno, ser Iohannes Mocenigo, ser Zacharias Trivisano,

miles, sapientes ordinum.

Preterea ut fiat omnis provisio possibilis ad damnum et exterminium dicti
Antonii de Azzaiolis, qui meretur omne malum, tamquam inimicus fidei Christiane,
Mandetur Regimini Nigropontis, quod debeat facere publice proclamari, in locis

CANCELLARI A SECRETA

necessariis, quod quilibet qui dabit in manibus et fortia dicti Regiminis Antonium
de Azzaiolis vivum habebit a dicto Regimine yperperos VIR mille et quis dabit ipsum
mortuum in manibus nostri Regiminis, vel fecerit constare dicto Regimini esse
verum quod occiderit ipsum, habebit a dicto Regimine yperperos V mille, et sic
debeat observari et adimpleri per Regimen predictum, ut superius dictum est, de 5
talea predicta et solutione ipsius.

de parte omnes alii

de non 4

non sinceri 14

(Rego 46, 1400-1405, c. 38, t.°,· 11

312.

1402, 22 augusti.

Quedam prooisio posita et non capta, de mittendo Nigropontem unum

camerarium, cum certis conditionibus ut üri.

Ser Nicolaus Valaresso, olim baiulus et capitaneus Nigropontis.

Cum pridie captum fuerit in hoc consilio, de faciendo duos camerarios in 15
Nigroponte, quorum unus eligetur, in nostro maiori consilio, per duos annos, cura
salario yperperorum V centum in anno, et alter eligeretur, in Nigroponte, cum
salario yperperorum CC sicut in dicta parte continetur, et sicut notura est, non
reperiretur aliquis volens ire deinde, cum tam modico salario ; Vadit pars, quod
camerarius eligendus, in Venetiis, habere debeat ducatos CL in anno de salario 20
et ratione anni, tenendo unum famulum suis salario et expensis, non possendo
facere de mercationibus ullo modo, verum quia sepe mittitur Nigropontem bisco-
tum pro comodo galearum et navigiorum nostri comunis, et etiam fit de biscoto in
Nigroponte, pro nostro comuni, et super hoc servetur, quod deputantur aliqui deinde,
qui custodiunt dictum biscotum, et habent certum salarium, Ordinetur quod isti duo 25
camerarii, qui nunc deputantur, teneantur et debeant recipere dicium biscotum, no-
stri comunis, quod quomodocumque erit et conducetur Nigropontem, et illud facere
conservari et de eo respondere rationem, sicut fit de aliis rebus pertinentibus ad
eorum officium, et quod de cetero non deputantur alii pro facto dicti biscoti, sed
scansetur ista expensa, pro bono nostri comunis, Verum in cunctis que committerent 30
dicti camerarii, contra honorem et bonum nostri comunis, subiaceant officium nostro-
rum advocatorum comunis, sicut subiacent alii rectores, et officiales nostri.

de parte 35

de non 68

non sinceri 15

(Reg. e 46, 1400-1405, c. 38, t. e ).

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

313.

1402, 29 augusti.

Commissum Batulo et Capitaneo Corphoy, ut promittat armare galeolam Cor-
phoy, ad expensas mercatorum nostrorum de Patrasio , pro conducendo
mercationes suas Corphoy .

5 Sapientes ordinum.

Capta. — Quia possibile erit, et forte omnino necessarium, quod mercatores
nostri conversantes in Patrasio et illo Culpho, oportebit habere galeotam nostrain
existentem Corfoy, ut cum securitate possit conduci facere Corfoy suas mer-
cantias de dicto Culpho, et hoc instanter supplicent dicti mercatores; Vadit pars,
10 Quod scribatur et committatur Baiulo et Capitaneo Corfoy, quod debeat concedere
dictis mercatoribus, quod possint armare dictam galeotam in Corfoy, expensis ip~
sorum mercatorum, aptando etiam ipsam suis expensis si erit neces se, et cum ipsa
facere conduci de Patrasio et illo Culpho, mercantias suas, ad civitatem nostram
Corfoy pro eorum securitate, non transeundo dictam galeotam Patrassium ullo
15 modo, cum conditione quod illi tales nostri mercatores, qui armassent dictam galeo-
tam teneantur et debeant levare, usque ad complementum carici dicte galeote,
omnes mercationes aliorum nostrorum mercatorum dictarum partium, qui vellent
stare ad ratam omnium expensarum dicte galeote, sed non debeant levare aliquam
mercationem forensium, ullo modo, Et hoc sit pro ista muda solummodo.

20 iRe*c. e 46, 1400-1405, c. 40).

314.

1402, 13 septembris.

Mandetur Castellanis Mothoni et Coroni , quod palmare faciant

galeam grossam illuc mittendam .

Sapientes ordinum.

25 Capta. — Cum alias captum fuerit in isto consilio, et scriptum Capitaneo nostro
Culphi, quod deberet mittere Mothonum unam de galeis sibi commissis, ut Supraco-
mitus ipsius cum zurma sua, ascenderet super galeam grossam ituram Nigropontem,
pro mercandis etc. ut in dicta parte plenius continetur, Et leviter posset occurrere
quod galea grossa itura ad Navarescam Mothonum, inveniret Capitaneum Culfi,
30 Corfoy vel inde infra, propter quod bonum est anticipare tempus; Vadit pars,
quod mandetur Capitaneo nostro Culfi, quod in casu quo ipse inveniret istam ga-
leam grossam antequam misisset Supracomitum cum galea Culfi Mothonum, quod
ipse Capitaneus debeat facere ascendere unum de Supracomitis de Venetia cum
zurma sua, super dicta galea grossa, et facere ascendere viginti de hominibus, qui

CANCELLARLA SECRETA

mittuntur cum dicta galea grossa, super galeam subtilem, ut ipsam reducant Vene-
cias. Alii vero duodecim homines qui ibunt cum dicta galea grossa, debeant ire
usque Mothonum, et reducere Venecias unum maranum nostri comunis, qui ibi est,
si mitti poterit, aut unam galeotam quam dixit vir nobilis ser Rossus Marino non
esse ibi necessariam, Et sic scribatur Castellanis nostris Coroni et Mothoni, quod 5
ipsum maranum per dictos homines mittere debeant Venecias si mitti poterit, Et si
non poterit mitti, debeant mittere galeotam predictam, Et possint Castellani nostri
Mothoni et Coroni in casu quo mittant maranum, naulizare super ipso, pro bono
nostri comunis.

de parte alii 10

de non 4

non sinceri. .!.... 2

(Reff.° 46, 1400-1406, c. 42, t.°j.

315.

1402, 7 octobris.

Paries et provisiones, posite occasione captionis Batuli et Capitanei Nigropontis, 15
tam pro electione provisoris, quam pro multis alus, quarum alique fuerunt
capte, et alique non.

Ser Petrus Cornarius, procurator, ser Benedictus Superando, procurator,
ser Thomas Mocenigo, sapientes consilii, ser Barbonus Mauroceno, et sapiens or-
dinum. 20

Capta. — Quia istud novum captionis Baiuli et Capitanei nostri Nigropontis, et
totius gentis, que cum eo erat, est arduum quantum esse posset et multum periculo-
sum, pro statu illius civitatis et Insule, propter quod providendum est per nos, ad
securitatem et conservationem earum, quantum prestius et salubrius fieri potest;
Vadit pars, quod istud lignum riperie Marchie cuius est Capitaneus ser Marcus 25
Bembo, mitti debeat ad Capitaneum nostrum Culphi, et cum illo mittatur unus noster
provisor qui vadat ad dictam civitatem Nigropontis, qui provisor eligatur de pre-
senti in isto consilio, per duas manus electionum, et una per scrutinium, inter domi-
num, consiliarios, capita, et sapientes utriusque manus, qui possit accipi de omni loco
et officio, et Iudicato petitionum, de corpore Rivoalti, et de Ambaxiatoribus, qui nun- 30
dum recessissent, et teneatur respondere de presenti, non possendo refutare, sub
pena ducatorum centum, recedat omnino, die mercurei de nocte sub pena ducato-
rum (ÎC et ad similem penam cadat Capitaneus riperie Marchie, ut ipso termino
recedat, quam exigant Advocatores comunis, habentes partem, ut de aliis suis
officii, habeat de salario ducatos centum in mense, et ratione mensis, et pagam 35
quatuor mensium ante suum recessum, ducat secum duos sufficientes socios et sex
domicellos, quatuor quorum hic accipiat, et duos deinde pro minori incomodo ligni,
ad expensas nostri comunis, possendo expendere pro eo et predictis ducatos tres in
die, in omnibus expensis.

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAB

Ser Lüdovicus Maurocenus, sapiens consilii.

Vult quod habeat ducatos VI centum pro primis quatuor mensibus, et ab inde
in antea ducatos centum in mense.

de parte 15

5 Capta. — Et cum ipse noster provisor invenerit dictum Capitaneum nostrum
Culphy, licentiare debeat de presenti dictum Capitaneum riperie Marcine, ut redeat
supra portum nostrum cum omnibus literis et novis que habebit, et sibi dabit Capi-
taneus noster Culphy prodictus, non permittendo suos homines descendere, Ita
quod non possit ire ad custodiam suam presentati literis antedictis.

10 Capta. — Capitaneo Culphy mittatur copia novorum habitorum a Castellano
nostro Coroni, de facto captionis predicti nostri Baiuli, et provisionum factarum per
eum, committendo et mandando sibi, auctoritate huius consilii, quod sumpto in galea
ipso nostrq provisore, et assignatis literis suis dicto Capitaneo Marchie, de presenti
cum omnibus suis galeis studeat quanto prestius poterit navigare, et ire versus par-
15 tes Mothoni, solicitando ita navigare suum, quod possit de solicitudine apud nos
merito commendari, Et cum applicuerit Mothonum det ordinem de essendo presto
ad collegium, cum Castellanis et Consiliariis nostris Coroni et Mothoni, qui erunt in
Mothono, ipso nostro provisore et supracomitis nostris, qui secum se reperient in dicto
loco Capitane» et provisoribus, qui se reperient ibi, et in collegio predicto videre et
20 diligenter examinare debeant omnia nova, que quocumque habebuntur, tunc tempo-
ris ibi de factis prodictis Nigropontis, et de terminis et conditionibus omnibus, in
quibus se reperiet civitas, et insula nostra, et de subventionibus illuc missis per
rectores nostros, de quacumque parte et loco, Et si examinatis et discussis diligenter
omnibus novis et conditionibus deinde dicto collegio, vel maiori parti, videbitur ha-
25 bere nova de illis partibus, ita clara quod considerent non esse necessarium, quod
ipse Capitaneus cum suis galeis omnibus, que secum tunc temporis ibi se reperirei
habere, iret ad partes Nigropontis, quia illa civitas habuisset talem subventionem, et
foret in tali termino, quod de ipsa non foret dubitandum, Tunc in bona gratia ipse
Capitaneus, cum una ex dictis galeis, quam volumus esse galeam Candide, si illam
30 habebit, mittere debeat dictum nostrum provisorem ad partes Nigropontis, qui cum
ibi fuerit exerceat Regimen, et sit Baiulus et Capitaneus in casu quo sit verum, quod
Baiulus captus fuerit, cum Consiliariis suis, cum illa commissione, et quemadmodum in
civilibus et criminalibus Baiulus et Capitaneus faciebat, dando ordinem, quod depo-
sito illo prosto revertatur in Candidam, et si erit de Venetiis revertatur ad Culphum
35 nostrum ad quem volumus, quod ipse Capitaneus redeat ad exequendum mandata
nostra, vel que sibi dimitteret dictus Capitaneus, Salvo si dicto provisori et consiliariis
non videretur utile, quando ibi erit retinere ipsam galeam ibi per aliquos dies, pro uti-
litate et securitate agendorum deinde, quia in hoc casu placet nobis, quod ipsa galea
possit remanere per illud tempus quod eis videbitur. Si vero dicto collegio vel ma-
40 iori parti, omnibus novis examinatis, que ibi tunc habebuntur, videretur utilius et
melius, quod ipse noster Capitaneus, cum omnibus galeis sibi commissis, iret ad illas
partes, tunc in hoc casu ipse Capitaneus cum dicto provisore ire debeat, et deposito

CANCELLARLI SECRETA

eo attendere et vigilare, cum dictis galeis, ad securitatem et conservationem civitatis
et Insule per illas vias et modos qui eidem videbuntur, donec videbitur sibi neces-
β sanum. Quando autem videbitur sibi non fore amplius sibi necessarium, quod ibi
inoram facere debeat, tunc in bona gratia cum suis galeis Venecias revertatur, nisi
aliud haberet in mandatis a nobis, licentiando galeam de Creta que secum erit, in 5
illo loco, qui sibi videbitur, quod vadat in Candida ad disarmandum.

Et si casus foret, quod absit, quod de ipsa civitate et Insula aliquid accidisset,
ita quod exivisset de nostro dominio, in hoc casu ad cautelam committatur Càpita-
neo antedicto, quod ipse, cum galeis sibi commissis, vadat versus illas partes, et
nutriendo se, in illis locis et partibus secundum quod sapientie sue melius et utilius 10
apparebit, vigilet, et studeat die noctuque vigilare, per omnem viam, et modum sibi
possibilem ad recuperationem civitatis et Insule, et ad damnificandum inimicos no-
stros, et ad faciendum nostrum honorem, ut melius possit pervenire ad nostram
intentionem, habendo semper advertentiam ad conservationem galearum sibi com-
missarum, et gentis sue, et significando nobis presto per omnem viam et modum sibi 15
possibilem, omnia que fecerit, et habuerit, et in quibus terminis consistent negotia,
pro nostra informatione, et ut providere possimus sicut nobis utile apparebit.

Verum quia faciendo istas provisiones, tam si Capitaneus ibit sursum, cum omni-
bus «galeis sibi commissis, quam si mitteret unam solam, expedit mutare mandatum
factum Capitaneo, pro securo reditu galearum nostrarum a mercato. Scribatur et 20
mandetur utrique Capitaneo dictarum armatarum, quod mandatum reliquatur in
Mothono, ut illud ibi habeant, quod intentio nostra omnino est, et sic mandamus
eis, cum nostris consiliis, quod debeant observare, quod illa armata que prius appli-
cuerit Mothonum, expectare debeat reliquam, in dicto loco, et cum ambe ibi fuerit in
bona gratia, simul et de societate ambe armate veniant Venecias, veniendo cum bono 25
ordine et bona regula et provisione, ita quod mediante divina gratia aliquid sinistri
de eis non accideret, Et est rationabile et justum, quod expensa illorum dierum qui-
bus una armata expectabit reliquam in Mothono, ultra stantiam solitam, scilicet
dierum trium, non solvatur per patronos, ex nunc sit captum, quod talis expensa
solvi debeat et vadat in vaream quarumcumque mercationum, que cum utraque 30
armata Veneciis conducentur, et etiam nabulorum patronorum predictorum, quia
talis provisio fit pro conservatione mercantiarum et nabulorum omnium utriusque

viagu.

Et quia posset occurrere casus, quod non posset reperiri aliquis provisor, qui
ad ipsum terminum ire vellet, ad partes ipsas, ita quod expedit providere, etiam in 35
hoc casu, Ordinetur quod occurrente dicto casu, Capitaneus riperie Marchie vadat
ad inveniendum Capitanem nostrum Culphy cum mandatis et ordinibus antedictis
omnibus, non faciendo mentionem de provisore, Sed committendo sibi, quod cum
erit in Mothono et fuerit ad collegium, ut supra dictum est, per illud collegium etiam
provideri et deliberari debeat, de uno provisore et rectore dicti loci Nigropontis, 40

secundum terminos in quibus se reperient, possendo etiam accipere de sindicis no-
stris, qui ibi essent, non diminuendo sibi utilitatem, sindicarie, salvo quam salarium.

quia haberent salarium provisionis, ita quod ibi sit persona nostro nomine, donec

hic providebimus de alio, habendo illam libertatem, in dando salarium, et faciendo

Voi. II.

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

expensas, quam haberet istud consilium, ut impleatur intentio nostra, quia provisor
etiatn exerceat regimen, sicut faceret provisor qui iret de Veneciis.

Si autem novum captionis Daiuli et Capitanei nostri Nigropontis non esset
verum, tunc noster provisor remaueat in sua libertate et Venecias revertatur ad
5 libitum suum, habendo provisionem, et salarium suum mensium quatuor, quod habuit
in Veneciis.

de parte 62

Ser Leouardus Daudulo, miles, sapiens consili, ser Sanctucius Venerio,
sapiens ordinum.

10 Volunt partem aliorum sapientum, in omnibus aliis, preterquam in istis modifi-
cationibus. Quia non est perdendum tempus, in his factis, que sunt tanti ponderis.
Sed providendum prestissime, quod Capitaneus noster Culphy se presentet in illis
partibus, pro conforto et subventione locorum nostrorum ; Vadit pars, quod non
differatur hic ad faciendum istum provisorem, quia male reperiretur persona que ita
15 cito posset se expedire, sicut requerit condicio facti, Sed mandetur Capitaneo riperie
Macchie, quod omnino cras de nocte, sine provisore recedere debeat, sub pena duca-
torum centum, in suis propriis bonis, quam exigant Advocatores comunis, habentes
partem ut de aliis sui officii, et ire ad inveniendum Capitaneum nostrum Culphy, quo
invento et assignatis sibi literis nostris, cum literis dicti Capitanei revertatur supra
20 portum nostrum ut in parte illorum sapientum continetur.

Capitaneo Culphy mandetur, quod receptis ipsis nostris literis, quanto prestius
et celerius esse poterit, cum omnibus suis galeis vadat versus partes Mothoni, et
si eundo in via sua in aliqua parte reperiret virum nobilem ser Nicolaum Fusculo
usque Mothonum vel ibi, mandare sibi debeat parte nostra, quod ascendat secum in
25 galea, et vadat noster provisor in Nigroponte cum salario et conditione contentis in
dicta parte. Si autem non reperiret eum usque Mothonum nec in Mothono, tunc
sumpta omni plena informatione omnium novorum partium Nigropontis, solicite et
cum omni diligentia, existente novo vero ire debeat cum dictis suis galeis, ad illas
partes, et cum illis vigilare et attendere ad securitatem et conservationem civitatis
30 et Insule. Verum est nostra intentio, quod si esset aliquis noster nobilis qui vide-
retur sibi sufficiens ad attendendum ad Regimen, et conservationem locorum prodi-
ctorum quod ipsum constituere debeant, cum consilio et deliberatione nostrorum
nobilium, qui ibi se reperient, cum illo salario et conditionibus, que sibi videbuntur,
vel maiori parti. Si autem ibi non foret persona talis conditionis, tunc subito scri-
35 bat Regimini nostro Crete, ut ipsi deinde provideant, de dicto provisore, cum illo
salario, modis, et conditionibus qui eis videbuntur, donec nos providebimus de uno
alio hic.

de parte 15

Ser Rernardus Iustiniano, sapiens ordinum.

40 Vult partem quatuor sapientum per totum in omnibus, salvo quod ipse vult,
quod in casu quo Capitaneus Culphy non vadat sursum, cum suis galeis, sed mittat
sedum unam galeam, quod galeo a mercato veniant Venecias secundum ordinem

CANCELLAR!»* SECRETA 09

datura, quia galee Alexandrie veniunt cura securitate, rura duabus galeis Culphy et
similiter galee Barati cura dictis duabus galeis.

de parte 11

Ser Franciscus Cornarlo, consiliarius.

Vult sic, Considerato, quantura ista négocia egent velocissima expeditione, et 5
una dies et etiam unus sufficiens rector potest esse causa conservationis Nigropontis
et Insule, non vult quod fiat aliqua dilatio in eligendo pro nunc hic Venedis aliquem
Rectorem Nigropontis, Sed quod scribatur ët precipiatur nobili viro ser Nicolao
Fusculo, sindico et provisori, quod si reperiet se, aut Mothonum et Coronum, quando
Capitaneus Culphy illuc applicabit, debeat omnino ire in Baiulum et Capitaneum Ni- 10
gropontis, cum illis conditionibus, cura quibus sapientes ponunt, de eligendo hic unum
alium, Et si dictus ser Nicolaus tunc se non reperirei ibidein, quod precipiatur et
scribatur ser Augustino Quirino, quod ipse debeat ire ad Regimen Nigropontis, cum
dictis conditionibus, Et si ser Augustinus predictus, quod absit, non esset in tali con-
valescientia persone, quod ire posset, provideat collegium de uno alio nostro nobili 15
sufficienti, qui vadat ad dictum Regimen Nigropontis, cum conditionibus predictis,

In casu vero quo dictus ser Augustinus iret, debeat provideri per collegium, quod
nunc deputatur, in Mothono, de constituendo in illo locorum Coroni et Mothoni in quo
esset dictus ser Augustinus Quirino de uno alio provisore loco sui, cum conditioni-
bus dicti ser Augustini, possendo in dicto casu eligere et constituere de aliis sindicis 20
nostris, qui se reperirent et de aliis nostris nobilibus, qui dicto collegio vel maiori
parti videbuntur, Verum scribatur etiam Capitaneo Culphy quod in omni parte, a Mo-
thono, citra in qua reperiet esse dictum ser Nicolaum Fusculo debeat ei precipere,
ei sic scribatur, et comittatur ei per literas nostras, quod debeat reverti et ire ad
Regimen Nigropontis per modum et cum conditionibus predictis. In aliis autem 25
omnibus observetur pars sapientum consilii, et ser Barboni Mauroceno, sapiens
ordinum, cum hac additione etiam, quod dictum collegium, et dictus Capitaneus
Culphy pro executione predictorum sibi commissorum possint imponere penam et
penas, que sibi videbuntur.

de parte 7 30

non 3

non sinceri 3

Die Vili octobris.

Ser Sanctucius Venerio, sapiens ordinum.

Cum nova casus occursi de Nigroponte non sint ita gravia ut putabantur, ta- ,35
raen sunt, per modum, quod omnino est velociter providendum, pro regimine et con-
forto dicte civitatis et Insule de uno provisore ; Vadit pars, quod provisor, quem
captum est debere eligi, et mitti Nigropontem, eligatur cum salario ducatorum cen-
tum in mense pro primis quatuor mensibus, et abinde ultra habere debeat ducatos
quinquaginta in mense, et cum aliis condicionibus heri captis, Sed teneatur recedere, 40
per totam diem jovis. Et similiter omnia alia contenta in parte heri capta sint firma,

100

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

Salvo quod in casu quo deliberaretur per collegium in Mothono, quod Capitaneus
Culphy non vadat Nigropontem, eo casu, armate nostre a mercato, non sint astricte
de expectando se unam alteram in Mothono, et de veniendo in simul Venerias, Sed
remaneant et subiaceant aliis ordinibus nostris, qui capti erant ante partem que fuit
5 heri capta.

Capta.

Sapientes consilii, ser Bernardus Iustiniano, ser Barbonus Mauroceno, sa-
pientes ordinum.

Quia nova, que nunc habita sunt, de factis Nigropontis per literas consiliariorum
10 nostrorum deinde, per illa etiam que distinctius habentur oretenus, per nobilem vi-
rum ser Franciscum Girardo non sunt ita gravia, et tante importantie, quante exti-
mababantur heri, propter quod est procedendum in illis cum pluri examinatione
quam primo; Vadit pars, quod pro hodierna die diferatur electio provisoris que deli-
berata heri fuerat, quia iterum videbuntur, et examinabuntur litere suprascripte,
15 et postea venietur ad istud consilium, et fiet sicut utilius et melius videbitur.

de parte 86

non 1

non sinceri 2

Ser Petrus Cornano, procurator, ser Rambertus Quirino sapientes consilii.
20 Quia, die septima huius mensis citra, qua fuit captum de faciendo unum provi-
sorem ad partes Nigropontis, propter nova, que tunc valde dubia habebantur, sunt
recepte litere a consiliariis deinde, per quas ipsi non dicunt casum ipsum esse ita
gravem, ut primitus habebamus, ymo, non obstante casu, videntur esse virilis et
constantis animi ad manutenendum et conservandum civitatem et loca eis cotnissa,
25 ac dicunt fecisse ad hoc plures bonas provisiones, recepte etiam sunt litere a re-
gimine Crete, per quas apparet ipsum Regimen informatum de casu deliberasse et
providisse illuc mittere duas galeas, cum una banderia peditum, et successive postea
presto ballistarios centum, propter que non expedit, ut cum tanta frequentia velimus
mittere ad illas partes nostrum provisorum, sicut pridie fieri volebat, quod fieri
30 non poterat, nisi difulciretur Culphus noster nostris galeis, que ipsum securum red-
dunt, et nisi etiam tardaretur adventus galearum a mercato, et nisi fieret magna
expensa, in dicto provisore, que omnia habitis dictis novis, si non in toto, in parte
saltem diminui et vitari possunt; Vadit pars, quod eligatur de presenti in hoc
consilio unus noster provisor, per duas manus electionum, et una per scrutinium,
35 inter dominium, consiliarios, capita et sapientes, qui possit accipi de omni loco et
officio, et judicatu peticionum de corpore Veneriarum, qui teneatur respondere cras
ad tercias, non possendo refutare sub pena ducatorum C ponat se presto in ordine
omnibus oportunis, ita quod possit recedere, quando sibi mandabitur per dominum
transactis diebus XV, a die qua acceptaverit, et ire ad ipsum locum Nigropontis,
40 per illam viam et modum, et cum illa commissione, que sibi dabitur per consilium
istud ante suum recessum, habeat de salario ducatos IIII centum, pro primis quatuor
mensibus, et abinde in antea duratos L in mense et ratione mensis, incipiendo li-

CANCELLARLA. SECRETA

101

vrare, et livrando suum salarium a die qua recesserit de Venetiis, usque ad suum
reditum, ducat secum duos socios, sex famulos ad expensas nostri comunis, tam oris
quam salarii, possendo expendere pro eo et dicta familia ducatos tres in die, non
iutelligendo de agoziis equorum, et nabulis navigiorum.

Verum ad cautelam remittatur de presenti ille galedelus seu brigantinus, qui 5
venit de Mothono, per quem scribatur, tam Consiliariis Nigropontis, quam Regimini
Crete et etiam Castellanis, ut in parte sociorum suorum continetur, tangendo dictis
consiliariis de provisione facta de ipso provisore, et quod presto curabimus illum ad
eos mittere.

de parte 13 10

Ser Benedictus Superancio procurator, ser Thomas Mocenigo, sapientes

consilii.

Cum pridie quando fuit posita pars, in isto consilio, de faciendo unum provi-
sorem ad partes Nigropontis, propter casum accursum Baiulo et Capitaneo nostro
dicti loci, non habebantur litere, que postea habite fuerunt, a consiliariis dicti loci, 15
per quas apparet ipsos esse constantis et ferventis animi ad defensionem locorum
eis comissorum, et fecisse nonnullas provisiones bonas et utiles propter dictam cau-
sam, non erant etiam habite litere regiminis nostri Crete, per quas apparet ipsum
providisse de subventione subita duarum galearum, et unius banderie peditum, et
etiam de mittendo illuc subito post centum ballistarios, non fuerant etiam examinata 20
plura capitula contenta in commissione dicti loci per que apparet, quod licet infor-
tunium sibi acciderit, quod non debet propterea extra Regimen, cum equitaverit per
deliberationem consilii deinde vocati et congregati vigore libertatis tradite per suam
commissionem, que omnia in unum concurrentia clare indicant, quod necessitas non
urget nos, nec ad expensam provisoris pridie captam, que magna, nec etiam ad dif- 25
fulciendum Culphum nostrum de galeis bene necessariis, pro securo reditu galearum
nostrarum a mercato; Vadit pars, quod pars pridie capta de faciendo dictum provi-
sorem, pro presenti revocari in totum debeat, et per galedelum de Mothono rescri-
batur Consiliariis nostris Nigropontis predictis, per duas manus, que litere mittantur
ad manus Castellanorum nostrorum Coroni et Mothoni comittendo eis, quod ipsas 30
quanto prestius poterunt, Nigropontem studeant destinare, Quod nos recepimus et
displicenter intelleximus literas suas datas, quinto Septembris, per quas significarunt
nobis casum occursum, in personam Baiuli et Capitanei nostri Nigropontis, fidelium
nostrorum, et aliorum, qui secum erant captorum per Antonium de Azaiolis, et gentes
suas, qui casus, pluribus respectibus molestus et displicibilis nobis fuit, quantum esse 35
potuisset specialiter propter multa mala que secum trahere potuisset, et posset, et
nisi vidissemus, per ipsas literas, bonum et virilem animum, quem habuerunt et ha-
bent, non obstante casu, ad conservationem locorum sibi commissorum, et ad fa-
ciendum omnes illas bonas provisiones, que in similibus casibus requiruntur de (sicj,
sunt et similiter alii nostri fideles, apud nos merito commendandi, nisi etiam sensis- 40
semus, per literas regiminis nostri Crete, subvenctionem galearum et gentium, quam
subito eis misisse et missuros esse dicunt, noster animus turbatus vehementius
extitisset, Sed ipsis omnibus intellectis displicentia nostra mitigata est, Tenentes in-

102

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

dubie pensata fidelitate et constantia sua, ac etiam bona dispositione fidelium no-
strorum, et quod sapienter et viriliter vigilabunt, et attendent, ad bonum regimen,
et conservationem civitatis, et Insule nostre, et locorum eius, ita quod de eis sini-
strum aliquod non occurreret, donec providebimus de hinc, sicut nostra intentio
5 facere, quanto cicius videbimus posse facere, Et nichilominus interim per omnem
viam et modum sibi possibilem studeant de tempore in tempus, nos de omnibus in-
formare, vel informari ab eis, ultra provisiones, quas presto faciemus, possimus
etiam de aliis facere, que per suam scripturam nobis viderentur.

Verum quia de levi res possent esse in tali termino, quod superfluum foret
10 tenere expensam magnam ballistariorum quos regimen nostrum Crete miserit deinde
reducatur ad memoriam consiliariorum predictorum, quod si videretur in processu
temporis posse scansare aliquid de expensis predictis sine dubio locorum eis commis-
sorum, quod istud facere debeat, quia necessarium est, cum Camera Crete sit expen-
sis aliis valde gravata.

15 Regimini etiain Crete scribatur et litere mittantur ad manus Castellanorum, qui
ipsas dirigant, laudando subitam et bonam provisionem, quam fecerunt in subve-
niendo civitati et Insule nostre Nigropontis, tam de galeis quam de peditibus et
ballistariis, et quod deliberavimus, quanto prestius poterimus dehinc providere su-
perinde et quod nichilominus ad cautelam scripsimus consiliariis deinde, quod si vi-
20 debunt in processu temporis sine dubio locorum sibi commissorum, posse scansare
de illa expensa, quod istud faciant, cum Camera Crete sit valde gravata.

Castellanis etiam predictis scribatur, laudando modos, quos servarunt, in notifi-
cando nobis et rectoribus nostris Crete nova predicta, et similiter provisionem quam
facere deliberaverant de subveniendo eis, de illa galeota et ballistariis quos scripse-
25 runt, et similiter de revocatione postea facta, habentes per literas consiliariorum
Nigropontis, loca non esse in illo dubio, in quo prius ipsa fore scripserant, ut omnes
ipsi rectores habeant causam faciendi de bono in melius per futura tempora.

de parte 18

Dicto die.

30 Sapiens consilii, ser Aloisius Mauroceno et ser Sanctucius Venerio, sapientes

ordinum.

Capta. — Cum propter nova habita, de partibus Nigropontis et etiam de aliis
partibus Romanie, omnino necessarium sit, quod habeamus unum nostrum nobilem
notabilem in dictis partibus Nigropontis, tam pro regimine dicte Insule, et conforto
35 fidelium nostrorum deinde, quam pro aliis casibus, qui in partibus Romanie occur-
rerent, propter mutationes et momenta que fient deinde, occasione conflictus Tur-
eorum ; Vadit pars, quod debeat mitti Nigropontem unus solemnis provisor, ad
Regimen Civitatis Nigropontis et Insule, et pro aliis causis suprascriptis, cum illa
commissione que datur Baiulo et Capitaneo Nigropontis, Salvo quod super Capitulis
40 temporis quo ibi stare débet, et Capitulis salarii, familie, et de equis, provideatur in
hunc modum videlicet:

Quod dictus provisor debeat stare ad exercendum dictum regimen, et ad fa-

CANCELLARLA SECRFTA

103

ciendum quecumque alia sibi committerentur, donec dehinc aliud fuerit provisum, Et
habere debeat de provisione in mense, et racione mensis, a die quo recesserit de
Veneriis usque quo redierit Venerias ducatos Centum auri, Et hic in Veneriis reci-
piat ante suum recessum pagam quatuor mensium, et ducere debeat secum duos
socios et sex famulos, ad expensas nostri comunis, tam victus quam salarii, possendo 5
expendere de pecunia nostri comunis, pro victu suo, et pro salario et victu dicte
sue familie, et in omnibus aliis expensis quomodolibet occurrentibus ducatos tres
auri singulo die, non computatis agogiis equorum nec nabulis navigiorum, Et ille
qui acceptaverit, et iverit ad dictam provisoriam, quando providebitur de Baiulo et
Capitaneo Nigropontis possit elligi y non obstante aliquo alio ordine. Electio vero dicti 10
provisoris, fiat per scruptinium in hoc consilio, probando electos ad unum ad unum,

St qui habuerit plures ballotas aliis, transeundo medietatem consilii, sit firmus Et
possit accipi de omni loco et officio, et de iudicatu peticionum, et teneatur respondere
die qua fuerit electus, vel altera ad tercias, et non possit reffutare sub pena ducato-
rum centum auri, et teneatur sub dicta pena ducatorum centum, recedere de Vene- 15
ciis, usque per totum mensem presentem, et ire cum ‘ligno Riperie Istrie, ad invenien-
dum Capitaneum nostrum Culfi, pro quo ligno Riperie Istrie subito mittatur, et lignum
Riperie Marcine debeat ire ad custodiam suam, quia hoc modo presenti tempore ce-
det ad minus damnum absentia unius ligni quam alterius. Capitaneo vero Culfi com-
mittatur et scribatur Quod subito, quando galee viagii Baruti venerint versus Ve- 20
necias, debeat expedire galeam Crete secum existentem, que conducat provisorem
et suam familiam atque res usque Nigropontem, et deposito dicto provisore in Ni-
gToponte, vadat in Candidam ad disarmandum. Lignum vero Istrie, invento Capita-
neo Culfi, et deposito dicto provisore cum familia et rebus suis, secundum ordinem
Capitanei, presto revertatur ad custodiam suam. 25

Insuper debeat expediri iste brigantinus armatus in Mothono, et scribantur
litere Castellano et provisori Mothoni recommendando prudentiam et solicitudinem
suam, et similiter in Cretam que mittantur per Castellanos Coroni et Mothoni, per
primum navigium illuc iens, Scribantur etiam Nigroponti, que mittantur per dictos
Castellanos, per primum navigium vel per terram, prout melius poterunt, de displi- 30
centia quam habuimus de casu, et cum verbis ortativis, recommendando providen-
tiam consiliariorum, et notificando eis, quod presto erit ad partes illas, unus noster
provisor, cum una ex galeis nostris Culfi, et alia mandata ct provisiones nostre pro
bono dicte Insule et agendorum deinde.

XIV octobris. 35

Capta.

Ser Barbonus Mauroceno, ser Sanctucius Venerio, sapientes ordinum.

Cum omnino necessarium sit, consideratis novitatibus et iniuriis, illatis per
Januenses in Insula Cipri et in mari, nostris cochis et navigiis, ac civibus et fidelibus
nostris, et eorum mercantiis, et bonis coadhunare nostras galeas subtiles, in quam 40
maiori numero fieri potest pro presenti, multis racionibus et respectibus, et specialiter,
ut si perseverarent in sua prava dispositione iam, incepta, possimus succurrere secun-

104

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICÀE

dum quod fuerit necesse, et etiam ut detur eis causa, videndo nostras galeas unitas

removendi se a sua dicta mala intentione, et relaxando cochas et navigia nostra,

et bona nostra tum capta et intromissa; Vadit pars, quod mandetur patronis arse-

natus, qui se tamen obtullerunt ad hoc, quod poni faciant in puncto et in ordine

5 unam galeam subtilem, et hoc facere debeant ad longius, usque per totam diem

Jovis proximi, super qua fiant ascendi de zuma et hominibus ligni armati, pro Ri·

peria Marcide, illi qui sponte volent ascendere, dando eis illud plus soldum, quod

videbitur collegio racionabile, ut libentius vadant, alii remaneant cum dicto ligno.

De residuo vero zurme et hominum armetur dicta galea aut in Veneciis aut in
10 Istria quam velotius fieri poterit, dando pagam hominibus, duorum mensium cum
dimidio, et illud soldum quod videbitur collegio, Kt fiat supracomitus ipsius galee
cum salario et conditionibus aliorum supracomitorum Culli, qui eligatur per duas
manus electionum in hoc consilio, et unam inter dominum, consiliarios, et capita, et
sapientes consilii et ordinum, qui respondeat statini, et non possit reffutare sub pena
15 librarum C, Et teneatur recedere de Veneciis omnino, usque per totam diem do-
minicam XXII ara mensis instantis, sub pena librarum centum, et supracomitus qui
eligetur possit eligi supracomitus ad Culfum, quando eligentur supracomiti ad Cul-
fum pro anno proximo futuro.

Insuper, super dicta galea, debeat ascendere nobilis vir ser Thomas Mooenigo,
20 iturus provisor Nigropontis, et ire ad inveniendum Capitaneum nostrum Culli, Cui
Capitaneo Culli scribatur subito, et committatur per istum brigantinum de Mothono,
quod sine mora cum tribus galeis secum existentibus, debeat ire Mothonum, pro
securitate armatarum nostrarum a mercato, ad quem locum Mothoni dictus ser
Thomas Mocenigo, cum dicta galea subtili nuper armanda, se reducere debeat, dando
25 etiam sibi operam in via, de presentiendo progressus Capitane! Culli predicti, ut
presto possint esse insimul in Mothono, in quo loco Mothoni debeant convenire
simul Capitaneus Culli, Provisor Nigropontis, Castellanus, et Provisor Coroni et
Mothoni, et omnes supracomiti, habendo libertatem determinandi, per maiorem par-
tem ipsorum, circa ea que committentur eis, per istud consilium ante recessum de
30 Veneciis dicti ser Thome Mocenigo. Preterea precipiatur et scribatur, omnibus galeis
nostris subtilibus, existentibus tam in partibus, Romanie, quam Nigropontis et Crete,
ubicumque armatis, quod omni causa remota, recepto presenti mandato, debeant se
reducere Nigropontem, Et si ibi invenerint dictum ser Thomam Mocenigo, exequan-
tur et faciant, secundum ordinem qui eis dabitur per euin. Si vero non invenerint
35 ipsum in Nigroponte veniant Mothonum, ubi invenient, aut mandata nostra, aut col-
legii suprascripti quibus debeant obedire. Et mittantur iste litere duplicate per istum
brigantinum Scutariin et Durachium, precipiendo dictis rectoribus, quod dictas nostras
literas, quilibet eorum non respiciendo ad aliquam expensam, mittant per duos con-
fidentes et diversos nuntios, per terram, ad partes Constautinopolis, Vicecapitaneo
40 nostro, ac galeis nostris existentibus in partibus Constantinopolis, Et alie due manus
etiam dictorum nostrorum mandatorum mittantur Mothonum per istud brigantinum,
ut per prima navigia mittant ipsas nostras litteras Nigropontem, in Cretam, et etiam
in Romaniam, et ultra hoc postea, dentur similes litere nostre dicto ser Thome Mo-
cenigo, qui debeat de Mothono et de Nigroponte, prout melius poterit, mittere ipsas

CANCELLARLA. SECRETA

105

in Cretam et Nigropontem et in Romaniam, per plures manus et diversos modos, ut
presto recipiant mandata nostra, et fieri possit cohadunatio predicta. Ille vero no-
stre galee, que se reperient in Romania debeant in suo recessu, accipere amicabilem
commeatum a domino Imperatore, et omnibus aliis deinde, cum verbis generalibus
amoris et dilectionis, dicendo quod certa bona causa, habent mandatum repatriandi. 5

de parte 93

de non 16

non sinceri 7

(Reg .· 45, 1400-1405, c. 46-48 t.°).

316.

1402, 31 decembris.

Mandatum factum Castellanis Mothoni et Coroni prò galea grossa illuc missa.

Dominus et consiliarii.

Capta. — Quod mandetur Castellanis nostris Coroni et Mothoni, quod in casu
quo galee nostri Culti, videlicet ser Marci Grimani, et ser Eustachii Truno de-
scendisent versus Venecias, et quod zurma alicuius earum non posset ascendere
super galea nostra grossa presenti quam nunc destinamus Mothonum, secundum
quod in aliis nostris mandatis continetur, et quod ipsi non haberent novum de ga-
lea ser Bertuccii Diedo Supracomiti nostri Culti, quod foret ibi prope, debeant, cum
illo bono ordine qui eis videbitur, remittere dictam galeam grossam Venecias, cum
illis hominibus qui eam conducent Mothonum, et cum aliis si qui deficerent, ut condu-
catur dicta galea Venecias, pro non faciendo ibidem expensam, et etiam ne dicta galea
amittatur ibi. Verum volumus, quod predicti nostri Castellani provideant prout de
sua virtute confidimus, quod dicta galea habeat illud maius inviamentum, quod po-
terit pro utilitate nostri comunis, Sed si casus daret, quod dicta galea reverteretur
disarmata, volumus quod non obstante aliquo alio nostro ordine in contrarium lo-
quente sit in libertate mercatorum nostrorum habentium mercationes suas ibi in
Mothono et in Corfoy, prout in ordine dato super inde continetur, que remanserint
a rata galearum nostrarum a mercato et a galea nostra Nigropontis possendi cari-
care illas super galea predicta, et super aliis nostris navigiis disarmatis, secundum
quod sibi libuerit, cum aliis ordinibus contentis in parte et ordine supraseripto.

(Reg.° 46, 1400-1405. c. 59;.

Vol II

106

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

317.

1402, 26 januarii.

Miitantur Mothonum f Coronum et Corfoy sex banderie
ballistariorum , videlicet due pro loco.

Dominus, consiliarii, capita, sapientes consilii et ordinum.

5 Capta. — Quia loca nostra Coroni et Mothoni, et etiam Corfoy, non sunt de
gentibus pro custodia ipsorum, in illo bono ordine, qui esset necessarius, Considerato
malo termino in quo ad presene est principatus et Amorea, quia despotus querit se
facere dominum, et etiam est habenda bona advertentia ad armatam Ianuensem,
quia transibit prope illa loca nostra; Vadit pars, quod ad securitatem et custodiam
10 dictorum locorum, mittantur sex banderie ballistariorum, de illis que sunt in Trivi-
sana, videlicet, due Mothonum, due Coronum, et due Corfoy, Et mittantur per illos
modos, et cum illo soldo, firma, et pactis, qui et que videbuntur collegio.

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 61, t .·).

318.

1402, 30 jannarii.

15 Sicut captum fuü de sex banderiis mittendis Mothonum

Coronum et Corfoy, ita mittantur VIII.

Consiliarii, ser Paulus Zane, sapiens consilii, ser Iohannes Mocenigo, et ser
Georgius Quirino, sapientes ordinum.

Capta. — Quod sicut collegium domini Consiliariorum, Capitum, et Sapientum
20 consilii et ordinum habet libertatem mittendi sex de banderiis novis trivisanis, ad
loca nostra Corfoy, Coroni, et Mothoni, ita habeat libertatem mittendi octo, ita quod
loca sint bene fulcita, et quod alie quatuor banderie, que restant in Trevisana de
banderiis novis cassentur, cum conditione, quod si in banderiis veteribus essent ali-
qui insufficientes, possint remittere de istis loco eorum cum soldo antiquo.

25 de parte alii

de non 8

non sinceri 3

Die tercio februarii in Collegio domini Consiliariorum, Capitum, et sapientum
utriusque manus.

30 (Reg.° 46, 1400-1405, c. 63, i.·).

CANCELLAR!* SECRETA

107

319.

1403, 6 marcii.

Captum quod dominus Imperator Constantinopolitanus possit recipi in Corono,
et Mothono cum XL personis, non obstante commissione Castellanorum .

Capta. — Quod Serenissimus dominus Imperator Constantinopolitanus possit
recipi in Mothono et Corono cum XL personis, non obstante commissione Castella- 5
noram nostrorum dictorum locorum.

(Reg. e 46, 1400-1405, c. 66 t.*).

320.

1403, 13 marcii.

Captum quod golhoni partium Amoree, et similiter omnes gothoni qui nascuntur

m Insulis nostris possint caricari pro conducendo Venetias, ut ibi. 10

Ser Barbonus Mauroceno, ser Leonardus Caravello, ser Georgius Quirino,
sapientes ordinum.

Capta. — Cum aliqui mercatores nostri conversantes in partibus Mothoni,
et Coroni requirant tractari equaliter cum mercatoribus nostris partium Crete, in
conducendo gothonos, qui nascuntur in partibus Amoree, Venecias, Et justum ac 15
rationabille sit, quod omnes dicti nostri mercatores tractentur equaliter in facto pre-
dicto, ut petunt; Vadit pars, quod concedatur dictis nostris mercatoribus, quod pos-
sint facere caricari gothonos suos, qui nati sunt et nascentur in partibus Amoree,
pro conducendo ipsos Venecias, usque per totum mensem aprilis proximum, sicut
concessum est de gothonis Insule nostre Crete. 20

Et ad similem conditionem sint omnes gothoni qui nascuntur in Insulis dominio
nostro suppositis.

(Regr.° 46, 1400-1405, c. 67).

108

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

321.

1403, 5 aprilis.

Commissum Castellanis Coroni et Mothoni, quod mandetur ser Vietori Braga -
dino, quod non annet aliquod fus tum , pro eundo ad Insulam Cipri, svi) pena .

Ser Petrus Zanchani, ser Nicolaus Mudatio, consiliarii.

5 Capta. — Quia providetur per partem Advocatorum Comunis nuper captam,
quod ser Victor Bragadino, cum brigantino quem armavit non possit ire nisi usque
Mothonum vel in Candidam, Et secundum intentionem pro qua talis provisio fit, non
adimpleretur intentio nostra, nisi aliter provideretur ; Vadit pars, quod ultra con-
tenta in dicta parte mandetur Regimini Crete, et Castellanis nostris Coroni et Mo-
10 thoni, quod non debeat promittere ullo modo armari per ipsum ser Victorem, in
aliquo dictorum nostrorum locorum aliquem brigantinum, galedellum vel aliud fustum
armatum, faciendo in hoc omnem diligentem inquisitionem necessariam. Si vero dictus
ser Victor vollet ire cum alio navigio ad Insulam Cipri, possit ire ad suum benepla-
citum, et precipiatur dictis nostris Rectoribus et ser Leonardo Mocenigo, Capitaneo
15 trium galearum sibi commissarum, quod inveniendo dictum ser Victorem debeant
precipere sibi, quod non armet in aliquo nostrorum locorum aliquod fustum arma-
tum, pro eundo in Ciprum, sub pena ducatorum duorum millium contenta in parte
Advocatorum Comunis, cura condicionibus contentis in parte Advocatorum Comunis,
dicendo ei ut dictum est, quod si vollet ire cum aliis navigiis ad Insulam Cipri, possit
20 ire ad suuin beneplacitum.

de parte 59

de non 32

♦

non sinceri 15

(Reg·." 4G, 1400-1405, c. 72;.

25 1403, 18 aprilis.

Concessio armorum, arcuum et sagitarum missarum Corfoy pro fulcimento

hominum deinde cum condicionibus ibi jio tatis.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum Baiulus et Capitaneus noster Corfoy per suas literas, alias, et
30 nuper etiam scripserit fideles nostros habitantes in Civitate, burgis, et Insula esse
sine armis, et petierit lanceas, arcos cum freciis, enses et targas, pro dispensando
dicta arma, inter dictos nostros fideles, pro precio competenti, ponendo ad com-
putum nostri comunis, tam pro minori expensa nostri comunis, in custodia fienda,
quam etiam pro dando principium et causam fidelibus nostris predictis capiendi

CANCELLAR IA SECRETA

109

audientiam eundi ad illa loca Insule, ad que foret necesse pro defensionibus neces-
sariis, Et bonum ymo utile et omnino necessarium sit mittere de dictis armis dicto
nostro Baiulo, ut provideat sicut erit necesse; Vadit pars, quod committatur expresse
patronis nostri arsenatus, quod omni causa remota, debeant emere de pecunia nostri
comunis arma infrascripta, et ipsa quantotocius fieri poterit mittant Baiulo et Ca- 5
pitano nostro Corfoy, scribendo eidem precium ordinate, Et ut dicti patroni nostri
Arsenatus predicta facere possint prestissime, dominatio debeat eis facere dari pe-
cuniam necessariam. Verum scribatur et mandetur dicto Baiulo et Capitaneo Corfoy,
quod debeat dare et dispensare dicta arma inter dictos nostros fideles habitantes in
civitate, suburbis, et Insula, dividendo et dando ipsa illis, videlicet qui sibi videbun- 10
tur melius apte ad dicta arma, Et si aliquis de dictis nostris fidelibus petet sponte
de dictis armis debeat dictus noster Baiulus eidem petenti dare de ipsis armis illa
que ipsi Baiulo videbuntur, pro solutione, quorum armorum debeat dictus noster
Baiulus exigere ab illis qui habebunt de dictis armis illud precium, quod constiterint
in Veneciis, ponendo ad computum comunis, et faciendo eis terminum ad solven- 15
dum in hunc modum, videlicet, a die quo eis dabitur de dictis armis, usque ad tres
menses tunc futuros, solvarit medietatem precii, et elapsis aliis tribus mensibus aliam
medietatem, Et ut non disperdantur dicta arma, ordinetur quod nemo possit nec
debeat accipere dicta talia arma in pignore sub pena perdendi precium, vel aliud
quod mutuassent, vel acomodassent, vel fecissent cambium, quod veniat in comune, 20
et restituendi nichiloininus dicta arma illis quorum erunt.

(Regr.° 46, 1400-1405, c. 75 t ).

323.

1403, 7 junii.

Responsio facta A mbaxiatori principis Achaye ad aliqua per eum petila ut ibi.

Capta.— Quod respondeatur isti scutifero et familiari principis Achaye, qui in 25
effectu retulit dominio, ea que continetur in literis quas nobis scripsit, videlicet, quod
nobis placeat dare sibi auxilium, consilium et favorem nostrum, circa prosecutionem
intentionis sue, et impresie quam frater fecerat, in volendo aquirere principatum
Achaye, concludendo quod velimus desistere ab emptione civitatis Patracensis, quam
intellexit velle nos emere et etc. Quod sicut pridie diximus sibi, ita ad presene 30
dicimus, quod de facto emptionis civitatis Patracensis dominus princeps non habuit
bonam informationem, quia nos non fuimus in aliqua pratica, nec in aliquo tractatu,
de dicto facto, nec nobis per aliquem verbum aliquod motum fuit, de volendo illam
nobis vendere, et ista est rei veritas, et qui aliter diceret recederet a tramite ve-
ritatis. 35

Ad partem consilii, quod dominus suus requirit a nobis, super intentione quam
habet in volendo prosequi impresiam per fratrem principiatam de principatu Achaie
et etc; Respondemus, quod nos in omnibus complaceremus ei foret expediens ipsi
domino principi, sicut singulari et magnifico amico nostro, Sed nos scimus, quod ipse

110

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

dominus princeps est ita sapiens dominus, et habet apud se bonum et solidum con-
silium, quod bene deliberare sciet, quid in dicto facto facturus sit, ita quod consi-
lium nostrum non est sibi necessarium.

Ad partem auxilii et favoris, dicimus, quod veritas rei est, ut dictus dominus
5 princeps sensisse potuit, quod nos ad presene sumus diversis magnis et a diversis
negociis impliciti, ita quod pro presenti male possemus vacare ad facta predicta,

et propterea magnitudinem suam rogamus quatenus placeat habere nos merito

excusatos.

de parte 87

10 non 1

non sinceri 0

(Re<r.« 4C, 1400-1405, c. 87, t.*|.

*- * *
v Φ

1 403, 7 junii.

Processus contra nobilem virum ser Nicolaum Vallaresso, olim
15 Baiulum el Capiianeum Nigropontis,

Ser Nicolaus Fusculo, ser Iohannes Caravello, ser Michael Suriano, et ser
Iacobus Erizo, sindici Romanie.

Si videtur vobis per ea que dicta et lecta sunt Quod procedatur contra virum
nobilem ser Nicolaum Vallaresso, olim Baiulum et Capitaneum Nigropontis, qui in
20 X capitulis sibi appositis contrafecit contra honorem dominationis et contra suum
sacramentum et contra formam sue commissionis expresse in dedecus et verecun-

diam regiminis sui ut est dictum. ,

de parte 64

de non 25

25 non sinceri 35

Dominus, ser Dominicus Contareno, ser Bartholomeus Donato, et ser Paulus
Zane, consiliarii.

Quod iste ser Nicolaus Vallaresso sit perpetuo privatus omnibus officiis et
Regiminibus Insule Nigropontis, et per duos annos omnibus regiminibu^ de extra
30 Culphum, et solvat ducatos ducentos, et non possit dicta pars revocari» nec de pre-
dictis, vel aliquo predictorum fieri gratia donum, remissio, nec aliqua declaratio nisi
per VI consiliarios, tria capita de XL. to , XL.“ de XL. U , et quatuor partes maioris
consilii.

de parte 29

35 Ser Petrus Zanchani, ser Nicolaus Mudacio, consiliarii, ser Franciscus Ba-

sadona, caput, consiliarii de XL.

Volunt quod iste ser Nicolaus sit perpetuo privatus omnibus officiis et Regimi·

CANCELLARLA SECRETA Ili

nibos Insule Nigropontis, et solvat ducatos centum cum omnibus stricturis contentis
in parte domini

de parte 75

Ser Franciscus Valerio, consiliarius, et ser Bernardus Diedo, et ser Lauren- 5
cius Bragadino, capita de XL.

Volunt quod iste ser^Nicolaus sit perpetuo privatus omnibus officiis et Regi-
minibus Insule Nigropontis et solvat ducatos ducentos cum omnibus stricturis
contentis in parte domini.

de parte 13 IO

Sindici.

Volunt quod iste ser Nicolaus sit perpetuo privatus omnibus Regiminibus et
officiis Insule Nigropontis et per V annos omnibus Regiminibus de extra Culphum,
et solvat ducatos CCL cum omnibus stricturis contentis in parte domini.

de parte 3 15

non sinceri 4

(Reg.° 46, 1402-1405, c. 88, t e ).

325.

1403, 28 junii.

Mandatum Regimini Nigropontis, quod neminem cogant ad

deponendum caratos pro vilanis, vel bonis stabilibus . 20

VI sapientes consilii.

Capta. — Cum ab aliquo tempore citra per nonnullos, ex rectoribus nostris
Nigropontis, contra illud quod per precessores suos ante servatum fuerat, sit ductum
in consuetudinem quod quicumque volentes petere coram eis, aliquem villanum, vel
aliquod stabile debeant deponere caratos in curia hoc modo, videlicet, quod si petunt 25
villanum suum, vel suam possessionem, petunt illum, vel illam, vel pro suo damno
tantam pecuniam, et de illa deponunt caratos, ex quo secute sunt et sequi possent
multe et maxime inconvenientie, quia si persone, et specialiter ecclesiastice vellent
prevaricare a via recta et honesta, per talem modum sequi possent multe affranca-
tiones rusticorum, ecclesiarum, et aliarum specialium personarum, nec non alienatio- 30
nes possessionum, ita quod in processu temporis, ecclesie et alie persone privarentur
possessionibus et rusticis suis. Et propterea sit secundum Deum et honorem nostri
dominii providere super inde per modum quod obvietur erroribus et inconvenientiis
antedictis ; Vadit pars, quod mandetur Baiulis et Capitaneis nostris Nigropontis, et
Consiliariis suis, tam presentibus quam futuris, et ita notari faciant in actis cancel- 35
' larie de inde ad memoriam futurorum, Quod si de cetero nomine alicuius persone
ecclesiastice, vel secularis, comparuerit aliquis in judicio coram eis , petens ali-
quem adiudicari esse suum villanum, vel petens aliquod bonum stabile, quod illos

112

MONUMENTA HISTORIAE HELLEKICAE

tales non debeant cogere, ad deponendum aliquem caratum, seu ad petendum ipsum
villanum vel bonum stabile, aut pro suo damno tantum, et pro illo deponendum
caratos, Sed pure solum et simpliciter debeant judicare de illo villano, vel bono
stabili, si spectat ad petentem vel non, non accipiendo aliquem caratum, propter
5 causas antedictas, quia per istum modum nec villani francari poterunt, nec posses-
siones alienari, Sed tam villani quam possessiones remanebunt in illo statu in quo
esse debebunt, Et si esset aliquis in judicio dictis de causis, qui deposuisset caratos,
illos tales debeant tractare, sicut superius dictum est, et facere sibi restitui suos
caratos, ita quod sint ad conditionem predictorum.

10 de parte 103

non 15

non sinceri 13

(Ri*<r. e 46, 1400-1405, c. 89, t. e ).

326.

1403, 20 julii.

15 Mandatum Regimini Nigropontis, quod faciat cohoperiri et compleri ar senatum,
et captum de possendo expendere tam db hanc causam , quam pro aptatione
palacii, ut ibi.

Sapientes consilii, et sapientes ofdinum.

Capta. — Quia secundum quod scribit nostrum Regimen Nigropontis, iam bono

20 tempore fuit fabricatus in illis partibus unus Arsenatus de muro, pro repositione
galee nostre, que valde bene et secure ibi stabit, sed dictus Arsenatus non est co-
pertus, et propterea sit omnino tenendus modus de coperiendo eum, quia si co-
perietur, habebitur utilitas possendi conservare galeam nostram, et expensa hucus-
que facta non erit iactata, ubi aliter perderetur in totum, et de brevi iret in ruinam ;

25 Vadit pars, quod mandetur dicto Regimini nostro Nigropontis, quod omnino tenere
debeant talem modum, quod arsenatus predictus coperiatur, ita quod in illo galea
nostra locari et conservari valeat, et quia scribit esse necessaria nonnulla sibi de hinc
mitti, sine quibus compleri et coperiri non posset, mandetur per dominium illis offi-
cialibus qui sibi videbuntur, quod emere debeant res infrascriptas de pecunia nostri

30 comunis, que eis detur per dominium, et quod illas res, quanto prestius poterunt, et
per illam viam meliorem et minus sumptuosam, que eis videbitur, mittere debeant
Regimini antedicto, ut possint postea implere nostra mandata, de faciendo coperiri
arsenatum predio tum, non possendo dictum Regimen, aliquo modo, in alia opera
ponere nisi in coperiendo dictum arsenatum.

35 Res autem hec sunt :

Zapoli de larice dç passibus sex pro quolibet . . XXX.

Bordonali de larice aseveli XXX.

CANCELLAR IA SECRETA

113

Tabulle de taiola de larice sen abiete V centum.

Aguti de palmo V centum.

Aguti de pede C.

Aguti de XXV VI nulle.

Insuper quia domus, in qua habitat Baiulus et Capitaneus noster, est male et 5
pessime in ordine, quia fere tota copertura pluit, et lignamen est marcidum, et in
parte minatur ruinam, et similiter sala magna in multis et multis partibus male
coperta trasfunditur, et lignamina marcida, et similiter sit in tota lobia, Et utile ac
necessarium sit, quod predicta reperentur ut non vadant in ruinam, quia si àet presto
expensa erit multo minor quam si differetur ; Vadit pars, quod Concedatur eidem 10
Baialo et Capitaneo nostro, ser Bernardo Fuschareno, quod in dictis reparationibus
possit expendere ducatos trecentos, de pecunia nostri comunis. Verum de illa quan-
titate emi debeant et mitti sibi, ut dictum est supra, per illos officiales, qui ement
lignamina pro arsenatu, lignamina infrascripta, sine quibus ipse reparationes minime
fieri possent, et scribatur sibi expensa rerum predictarum, ut sciat quantum restabit 15
ad possendum expendere, de summa predicta ducatorum CCC.

Tabule de abiete IV centum.

Item de larice tabule . . . . C.

Item cantinelle V centum.

Item barile j clavorum plurium manerierum. 20

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 91, t.·).

327.

1403, 20 julii.

Fiat salvus conductus domino duché Egeopelagi.

Consiliarii.

Capta. — Cum dominus Ducha Egeopelagi scripserit, quod affectat comparere 25
ad presentiam nostram pluribus causis, et esse Venetiis pro aliquibus factis suis,

Et ser Nicolaus Venerio quondam domini Ducis et domina Petronella eius uxor, qui
habent certum ordinem captum in hoc consilio, in eorum favorem, contra dictum
dominum ducham sint contenti, quod fiat sibi salvus conductus ; Vadit pars, in com-
placentiam ipsius domini duché, Quod fiat sibi salvus conductus pro se, commitiva 30
sua ac navigiis, seu galea vel galeis, quod possit venire Venetias, et ad quelibet
locorum nostrorum et stare et recedere ad sue beneplacitum voluntatis, sicut alias
concessum fuit ei in simili casu.

(Reg.* 46, 1400-1405, c. 93, t*).

Vol. II.

114

MONUMENTA HISTORIAE HEIXENICAE

328.

1403, 20 julii.

Responsio facta ambasciatori ducis Cefaìonie ad aliqua per ipsum exposita.

Capta. — Quod respondeatur oratori domini ducis Cefalonie, ad ambaxiatam,
quam nobis exposuit, quod in guerra quam habuit, et habet cum Moricio Albanensi,
5 qui ei abstulit unam de terris suis, Castellani nostri Coroni et M othoni, et similiter
Baiulus et Capitaneus noster Corphoy, prebuerunt et prebent sibi auxilium et favo-
rem de bombardis, sartiis et ferramentis, quod vertitur in maximum damnum suum.
Et propterea supplicat, quod dignemur providere, quod de cetero similes favores sibi
non prebeantur. Supplicat etiam, quod prohybeatur fidelibus nostris Corphiensibus,
10 quod non accipiant piscerias suas ad affictum, cum utilitate predicte affictationis
cessante, dictus Moricius non poterit ita ipsum offendere et danificare, ut hucusque
fecit et cet; Quod dominus suus debet a certo tenere nobis molestum esse, quod ipse
habeat guerram et novitatem cum aliqua persona, quia amamus ipsum, ut honora-
bilem civem nostrum, et vellemus quod staret in pace, que debet omnibus placere
15 et grata esse bene vivere optantibus, et si ipse videret, quod per rectores nostros
qui sunt in illis partibus nomine nostro posset aliquid boni operari, in tractando
pacem et concordium inter eos, certe nos istud comitteremus, et scriberemus eis-
dem, et teneremus modum, quod ipsi laborarent, et toto suo posse procurarent,
quod ipsum concordium sequeretur.

20 Ad alias autem partes providendi, quod per nostros rectores non prebeantur
dicto Moricio favores de quibus facit mentionem, et similiter prohybendi, quod no-
stri de Corphoy non accipiant piscerias dicti Moricii, Respondeatur, quod nos de istis
factis nullam informationem habemus, et videtur nobis extraneum, si per nostros
rectores date fuissent bombarde, sartie et ferramenta predicta, Et propterea delibe-
25 ravimus eisdam scribere, et informare nos de dictis factis, qua informatione habita,
nos postea providebimus super inde, secundum quod videbimus quis esset, cum ho-
nore nostri dominii.

de parte 124

non 0

non sinceri 2

Rejr ·' 4«, 1400-1405, c. 91, t."(.

CANCELLARLA. SECRETA

115

1403, 27 augusti.

Mandatum ser Augustino Quirino provisori Coroni, quod in factis spectantibus
nobilibus vitis Victori et Benedicto Superando fratribus, cum Navarensibus,
differre debeat per totum mensem Aprilis.

Consiliarii. 0

Capta. — Cum comparuerint coram nostro dominio nobiles viri, Victor et Be-
nedictus Superancio, filii quondam ser Iohannis Superancio cives nostri, exponentes
quod cum alias, dum dictus ser Iohannes Superancio viveret obtinuisset unam sen-
tentiam in Corono contra principales Navarenses Patrie, de ducatis ij mille, quos ha-
bere dicebat ab illis, in qua sententia includitur, quod quando dictus ser Iohannes 10
monstraverit habere debere dictos denarios, satisfieret sibi, propter quam senten-
tiam intromisse fuerunt certe res, et bona, ac denarii spectantes dictis Navarensibus
et subditis suis, et etiam fuit terminatum, quod de illis rebus et denariis, deberet
satisfieri et solvi dicto ser Johanni Superancio, et depositati in Cancellarla Coroni,
et sic usque ad presene extiterunt et sunt, Et prout ad noticiam dictorum Victoris 15
et Benedicti deductum est, nobilis vir ser Augustinus Quirino fecit fieri quamdam
proclamationem, quod qui habent jus in rebus predictis debeant comparere coram
judicio Coroni usque per totum mensem septembris proximi, Alioquin dabuntur res
et denarii predicti cui vel quibus videbuntur spectare, qui nobiles propter subitam
informationem predictam, non possent ullo modo usque ad dictum tempus compa- 20
rere, nec esse ibi Coroni, unde petunt, quod eis de benignitate ducali succurratur ;
Vadit pars, ne dicti nostri cives pereant de juribus suis, quod mandetur ser Augu-
stino Quirino, et successoribus suis, quod debeant super dicto negotio supersedere,
et nullam facere novitatem, usque per totum mensem Aprilis proximi, in quo tem-
pore predicti fratres erunt ibi, et suis negociis poterunt providere. 25

(Reg.° 46, 1400-1405, c. 9Θ).

330.

1403, 23 octobris.

Mandatum factum Castellanis Coroni et Mothoni, per pro factis salis qui
portabatur per Mothonum et Coronum , a staria Corfoy Albanensibus.

Sapientes ordinum. 30

Capta. — Quod scribatur Castellanis Coroni et Mothoni, et eorum successori-
bus in hac forma. Scripsit nobis vir nobilis Johannes Capello noster Baiulus et
Capitaneus Corfoy, quod griparie Mothoni et Coroni, vadunt in portubds staree
nostre Corfoy, et accipiunt barchas Chimarie et Avalone, et ipsas conducunt onus-
tas sale ad suas griparias, et dant Albanensibus tres mensuras salis, pro una men-

ite

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

sura frumenti, ubi Corflati cambiant et dant mensuras tres salis pro duabus frumenti,
et si sic facere deberent, non esset necesse, quod comune nostrum fieri faceret salem
Corfoy, quod cederet in maximum d amnum nostrum. Idcirco quia volumus, quod
servetur de dicto sale, sicut hactenus consuevit, et quod nemo de nostris audeat
5 atemptare talia, nec quicquam aliud, in tantum damnum dominii nostri, fidelitati
vestro scribimus et mandamus, quatenus debeatis facere proclamari publice in locis
solitis vestrorum Regiminum, quod nemo subditus nec districtualis noster audeat
amodo talia perpetrare, sub pena perdendi navigia, que comburi debeant, et standi
duobus mensibus in carceribus, Et sic vobis mandamus, quod observare debeatis, in
10 casu quo quisque de subditis vestro Regimini neglexerit presene mandatum. Intel-
ligendo, quod subditi nostri, qui caricabunt de sale nostri comunis, cum literis no-
strorum Rectorum in quibuscumque locis nostris, non intelligantur in prohibitione et
strictura predicta. Scripsimus etiam super inde Baiulo et Capitaneo nostro Corfoy,
quod in casu quo de cetero quisque reperiatur contrafaciens prefate nostre inten-
15 tioni similem modum debeat observare.

(Reg.* 46, 1400-1405, c. 107).

331.

1403, 18 novembris.

Collegium habeat libertatem emendi res mittendas Corfoy.

Capta. — Cum Baiulus et Capitaneus noster Corfoy, per suas literas requisi-
20 verit assides aguttos duos maranos portate milliarium C pro quolibet, serraturas
quinquaginta, ballistas duodecim grossas, veretonos, manganellas, bombardas gros-
sas , pulverem a bombardis, et multa alia necessaria, sicut in literis ipsius Baiuli
continetur ; Vadit pars, quod dominium debeat emi facere omnia predicta, et alia
que sibi viderentur necessaria, pro loco predicto, habendo libertatem expendendi pro
25 ipsis id quod fuerit necesse, faciendo emi et mitti prodictas res quanto prestius fieri
poterit, pro bono nostri comunis.

(Reg * 46, 1400-1405, o. 113 t.*).

332.

1403, 20 novembris.

Concessum ser Egidio Mauroceno Batulo et Capitaneo Corfoy, quod possit
30 expendere in reparatione turris porte de ferro ducatos CCC.

Consiliarii.

Capta. — Quia nobilis vir ser Zilius Mauroceno, Baiulus et Capitaneus noster
Corphoy, scripsit nobis, qualiter murus turris porte de ferro, et alii muri palatii,
minantur ruinam, et si caderent, non tantum esset in damnum nostri comunis, pro

CANCELLARE SECRETA

117

expensis flendis, sed in periculum manifestum loci, Ita quod pro ipsis, et aliis repa-
rationibus sue habitationis, esset necesse expendere multam pecunie quantitatem ;
Vadit pars, pro bono et utilitate nostri comunis, et securitate loci, quod dictus ser
Zilius pro modo possit in dictis laboreriis, de quibus scripsit expendere, ad summam
ducatorum trecentorum, de pecunia nostri comunis Non desistendo propterea ab aliis 5
laboreriis necessariis pro fortificatione et securitate Corphoy, de quibus etiam per
suas literas nobis mentionem fecit.

(Reg.® 46, 1400-1405, c. 115).

333.

1403, 15januarii.

Supracomitus galee Nigroponlis habeat de cetero de salario ducatos CCL. 10

Capta. — Item quod sicut supracomitus galee Nigropontis habet ad presene
ducatos trecentos in anno, ita de cetero, supracomiti dicte galee, habere debeant
nisi ducatos ducentos quinquaginta in anno cum aliis conditionibus solitis.

(Reg.· 46, 1400-1405, c. 122).

334.

1403, 24 januarii. 15

Mandatum factum Bando et Capitaneo Corfoy, de incipiendo murum burgi, et
captum de mittendo a duobus usque tria millia ducatorum pro principio
ipsius operis .

Sapientes consilii, et sapientes ordinum.

Capta. — Cum alias per collegium commissum fuerit nobili viro ser Karolo Geno 20
tunc Capitaneo nostro generali Culphy, Quod congregato certo collegio in partibus
Corphoy, deberet videre et examinare, si erat utile construere certum murum, ad ma-
rinam, et murare burgum, et modum et formam ipsius, ac expensam necessariam, et
similiter quantum subditi de inde vellent contribuere ad dictam expensam, Et secun-
dum quod ipse scripsit, congregato dicto collegio per omnes concorditer delibera- 25
tum fuit, de fabricando ipsum murum, et de modo et forma ipsius, et similiter de
expensa flenda et de omnibus aliis necessariis, propter quod considerato bono ymo
optimo fructu, ac securitate maxima que resultabit toti illi Insule, et constructione
et fabrica dicti muri, sit non solum utile sed necessarium, quod deliberatio ipsa
deducatur ad effectum, et quod incipiatur et prosequatur dictum opus, quia completo 30
illo, illa civitas, et per consequens tota Insula permanebit sub maxima securitate,
et in occurrentibus casibus non erit expediens facere magnam expensam in custo-
diendo illam; Vadit pars, quod mittatur Baiulo et Capitaneo nostro Corphoy de
presenti copia deliberationis facte in dicto collegio, secundum formam literarum

118

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

dicti ser Karoli, et comittatur et mandetur eidem, Quod in bona gratia ipse debeat
ponere se in ordine, de omnibus opportunis, pro possendo dare principium laboreriis
antedictis, et positis et paratis rebus necessariis, debeat quanto prestius poterit dare
principium ipsi operi secundum modum et formam contentam in deliberatione pre-
5 dicta. Vero ut defectu pecunie non restaret in mittendo executioni istam nostram
intentionem, ducalis dominatio debeat providere, quod mittantur quanto prestius,
esse poterit, ad manus dicti nostri Baiuli et Capitanei usque ad summam ducatorum
Π mille in ΠΙ mille, cum quibus incipiat facere expensam necessariam, non possendo
ipsos vel partem eorum expendere in aliis rebus sub pena librarum V centum in
10 suis bonis, quam exigant Advocatores comunis, habentes partem, ut de aliis sui
officii, Reducendo sibi ad memoriam, quod procuret quod barones solvant illam
partem expense predicte, quam solvere promiserunt, et quod similiter dant per
rusticos et Corphienses illa que solita sunt fieri per eos quando faciunt laboreria
antedicta, et similia, et similiter mitti debeant alia necessaria, ad executionem ope-
15 ris antedicti, secundum quod collegio apparebit.
lRe>r. u 40, 1400-1405, c. 119, t.°).

335 .

1403, 14 februarii.

Subventio factu mercatoribus pro setis et granis suis.

Sapientes ordinum.

20 Capta. — Cum sint multe speties, grane et sete in Candida et Corfoy, que non
potuerunt conduci Venecias, defectu securi passagli, et bonum est eis dare subven-
tionem; Vadit pars, quod subveniatur eis, et similiter illis que essent in Mothonum,
in tantum quod omnes ille speties, sete et grane, que fuerint conducte ad dicta loca
usque per totum mensem decembris elapsi, si fuerint caricate usque per totum men-
25 sem cum navigio disarmato, possint conduci Venecias, solvendo nostro comuni ter-
tiam partem illius nabulli, quod solvissent galeas a Mothono Venecias, Et omnia illa,
que per alios ordines nostros debebant dimitti in Mothono, per cochas nostras Tane
possint conduci Venetias cum ipsis et aliis navigiis, solvendo nostro comuni, tertiam
partem illius nabulli, quod solvissent galeas de Mothono Venecias accipiendo literas
30 a rectore de omnibus suprascriptis secundum usum, Et si rontrafactum fuerit cadant
in penis ordinatis.

(Reff ° 46, 1400-1405, c. l^i>.

CANCELLARLA SECRETA

119

336.

\ 404, 22 marcii.

Elongatio termini goihonorum Crete, Coroni et Mothoni.

Ser Fridericus Michael, sapiens ordinum.

Capta. — Cum omni anno consuetum sit ellongare terminum gothonis, ortis in
districtibus Crete, Coroni et Mothoni, Nigropontis, Corphoy, et Sancte Henritus 5
(sic) possendi conduci Venecias per totum mensem Aprilis, Et propter novitates
preteritas non potuerint conduci Venecias dicti gothoni; Vadit pars, quod proro-
getur terminus dictis gothonis usque per totum mensem maii proximi.

Misse fuerunt litere rectoribus quibus spectat.

de parte 48 ... 52 10

de non 41 ... 39

non sinceri 9 ... 10

(Ueg.° 46, 1400-1405, c. 129).

337.

1404, 22 martii.

Collegium habeat Ubertatem scribendi in favorem viri nobilis ser Gabrielis 15
Aymo militis, pro suo feudo, dominis Zenturioni Zacharie et fratribus .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum vir nobilis ser Gabriel Aymo miles comparuerit coram nostro
dominio, exponens, quod iam sunt anni XXVUI, et ultra, quibus habuit quoddam
pheudum in territorio condam domini Ansanii Zacharie domini Patrasii, ut patet 20
per instrumenta et patentes cartas, Et nunc per filios dicti condam domini Ansanii
eidem ser Gabrieli dictum pheudum sit arreptum, Sitque dispositus dictus ser Ga-
briel mittere suis expensis dicta de causa unum nuntium Patrasium ad dominos
prelibatos, pro rehabendo feudum suum predictum, Et humanum sit dicto nostro
nobili subvenire; Vadit pars, quod collegium domini, Consiliariorum Capitum et Sa- 25
pientum utriusque manus, habeat libertatem scribendi predictis filiis condam prefati
domini Ansani, et aliis, qui videbuntur, in favorem nobilis civis nostri prefati, prout
dicto collegio videbitur expedire, possendo ire dictus nuntius suus, cum navigiis
nostris quibuscumque armatis, que irent ad partes levantis, pro expeditione dicti
negocii ad expensas dicti ser Gabrielis. 30

de parte .
de non . . .
non sinceri

:Reg." 46, 1400-1105, c. 129).

omnes alii
6
0

120

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

338.

1404, 24 martii.

Elongatio termini nobilium virorum Victoris et Benedicti Superando

fratrum ad eundum Coronum.

Capta. — Quod pars, alias capta, pro facto nobilium virorum Victoris et
5 Benedicti Superantio, die XXVII augusti, notata in presenti libro, ad cartas 99,
confirmetur, et ellongentur eis terminus usque recessum galearum Alexandrie.
(Reg.® 46, 1402-1 408, o. 128).

339.

1404, 26 marcii.

Alique banderie, misse de novo Mothonum, Coronum, et Nigropontem, cassentur.
10 Ser Marcus Dandulo.

Capta. — Cum propter nova, que tunc habebantur de armata Ianuensis, misse
fuerunt certe banderie peditum, ad partes Durachii, Corphoy, Coroni et Mothoni
et Nigropontis, pro securitate nostrorum locorum prodictorum, et sicut notum est,
per Dei gratiam devenimus ad bonum concordium, cum Ianuensibus, ita quod non
15 est necessarium, quod faciamus nec substineamus onus expensarum, que fiunt pro
dictis banderiis ; Vadit pars, pro bono nostri comunis, quod omnes ille banderie
peditum, que misse fuerunt, ad dictas partes, a mense februarii de 1402, citra debeant
cassari, et sic scribatur rectoribus nostris dictarum partium et locorum. Verum detur
eis libertas, Quod si banderie veteres deputate in dictis locis, non essent bene in
20 ordine, et bene fulcite, possint reducere illas, ad pagas debitas, de istis banderiis
novis, de melioribus et sufficientioribus, habendo soldum veterem dictarum bande-
riarum veterum, ut dicte banderie sint bene furnite que remaneant in numero ban-
deriarum et ordine, sicut erant, antequam iste banderie nove mitterentur.

(Reg.® 46, 1400-1405, c. 128).

CANCELLARLA SECRETA

121

310.

1404, 4 aprilis.

Collegium habeat libertatem mittendi vel scribendi domino Imperatori Constan-
linopolis, et magno Magistro Rodi, pro damnis illatis, simul eum armata
Ianuensi, nostratibus .

Sapientes ordinum. ^ 5

Capta. — Quia non est cum honore nostri dominii, nec cum bono agendorum
nostrorum, stare tacitos cum illis de Rodo, de damnis illatis nostratibus in partibus
Baruti per galeas suas, cum armata Januensi, nec etiam de galea sua, que fuit et
venit in favorem armate Januensis contra nostram in partibus Mothoni, Similiter
etiam est necesse ostendere cum domino Imperatore Constantinopolis, quod non 10
placeat nobis, quod gentes sue se intromittant et accipiant de illis locis, que habue-
ramus, et habere debeamus per pacem factam cum Turco, in territorio proximo
Insule Nigropontis, Est etiam bonum respondere aliquibus literis suis ; Vadit pars,
considerato quod nostri sindici mittuntur ad partes illas nec potest omni vice occu-
pare hoc consilium, pro istis minimis rebus, ut possit dari presta expeditio istis 15
sindicie, qui non est bonum quod differat ullo modo, Quod collegium domini, consi-
liariorum, et capitum de XL sapientum consilii et ordinum, habeant libertatem,
aut scribendi, aut committendi istis sindicis, quod exponant, nostra parte, magistro,
et illis de Rodo et domino Imperatori Constantinopolis, in illa forma, et cum illis
verbis et rationibus, que dicto collegio videbuntur, substinendo honorem et jura 20
nostra, et procurando quod per illos de Rodo refficiantur damna nostratibus illata
in partibus Baruti, ut tacendo non credatur, quod velimus ita pertransire cum eis
de his que fecerunt ; habeat etiam collegium libertatem respondendi et scribendi
Baiulo nostro, in partibus Nichosie, super facto pecunie, in qua nobis est obligatus
dominus Rex, quia videtur, quod dicto Baiulo dederit bisantios ad rationem, de qua 05
nostrum comune reciperet non modicum damnum.

de parte 80

non 21

non sinceri 3

(Reg.* 46, 1400-1405, c. 128 t. e ). 30

Voi. 11.

MONUMENTA HISTORIAE HELLE NICAE

!·)·>

341.

1404, 30 maiì.

Angaria del Capinico alias revocala, exigatur ul primum.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum in millesimo quadringentesimo primo, de mense februarii per
5 informationem tunc habitam ab Ambaxatoribus Nigropontis qui hic erant, et etiam
propter guerras Turchorum captum fuerit in isto consilio, quod quedam angaria
vocata el Capinico, que erat de soldis quinquaginta pro quolibet igne imposita alias
pro armamento galee Nigropontis, que est deputata ad custodiam Insule fuerit
revocata, quia tunc informatum fuit nostrum dominium, quod propter dictam anga-
10 riam recesserant de dicta Insula mille familie, et ultra et cet; sicut in dicta parte
distincte continetur, Et postea informati fuerimus per literas Regiminis Nigropontis,
et etiam oretenus per virum nobilem ser Franciscum Bembo militem qui fuit Ba-
iulus et Capitaneus Nigropontis dum a dicto Regimine Venecias reverteretur, quod
non fuerit data nobis bona informatio, quod per dictam angariam recessisset un-
15 quam de dicta Insula aliqua familia, Et bonum sit providere, consideratis predictis,
considerato etiam quod esset expediens pro bono dicte Insule armare dictam ga-
leam, que est melius quod armetur per dictum modum dei. Capinico quam ad expen-
sas nostri comunis, quod est multum agravatum, ut omnibus notum est, preterquam
per Dei gratiam dicta Insula est in pace ; Vadit pars, quod dicta angaria dei Capi-
20 nico alias, ut predicitur, revocata debeat solvi et exigi amodo in antea, incipiendo
ipsam isto mense Marcii sequuturo de millesimo quadringentesimo quinto. Et danarii
qui exigentur ex ipsa angaria expendi debeant sicut alias fieri consuevit.

de parte omnes alii

de non 4

25 non sinceri 11

(Rep." 46, 1400-1405, c. 135, t.").

342.

1404, 27 julii.

Regimen Nigropontis mittat galeam Nigropontis, cum galeis

Romanie, usque Conslantinopolim.

30 Sapientes omnes.

Capta. — Quod committatur Capitaneo galearum Romanie, Et sic mandetur
Regimini Nigropontis, Quod in casu quo, in applicatione dictarum galearum Roma-
nie in Nigropontem, galea Nigropontis sit in ordine, vel possit haberi et poni in
ordine, de quanto dicte galee Romanie possunt stare in Nigropontem, dicte galeo

CANCELLARLA SECRETA

123

Romanie non perdendo aliquod tempus, debeat ducere secura dictam galeam Nigro-
pontis usque Constantinopolim, et ibi licentiare eam, que revocatur Nigropontem
ad custodiam suam, Et in casu quo invenirent dictam galeam Nigropontis in itinere
suo, debeant dictam galeam ducere secum, ut superius dictum est.

(Reg-. 0 46, 1400-1405, c. 145, t.°). 5

343.

1404, 2 augusti.

Mandatum Castellano Mothoni, quod cassare debeat duas banderias peditum
que ibi sunt, et quod ponere debeat octo ballistarios sub uno capite.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quod scribatur et mandetur Castellano Mothoni, quod receptis literis 10
et mandato nostro presenti, debeat cassare illas duas banderias peditum, que ibi sunt
ad custodiam burgi Mothoni, loco quarum debeat ponere octo ballistarios, cum uno
capite, cum illo quam minori soldo poterit, pro scansando expensas nostri comunis
cum dictus burgus sit in fortilicio, Et sic consulit idem castellanus.

l Reg.“ 46, 1400-1405, c. 147, t.°). 15

344.

1404, 31 decembris.

Responsio facta ser Octaviano Bono, potestati et capitaneo
Neapolis Romanie ad ea que scripsit dominio.

Qnod respondeatur ad literas, quas nobis misit ser Octavianus Bono potestas, et

Capitaneus Neapolis Romanie, et successoribus suis in hac forma. 20

Sapientes ordinum.

Crebris literis vestris nobis transmissis de statu et conditione locorum vobis
commissorum remansimus plenarie informati. Ad quas sub compendio vobis presen-
tibus respondemus. Ad primam namque, quod civitas nostra Neapolitana est pessime
in ordine multis rebus, Nam quedam turris, que est iuxta portam civitatis* cum ali- 25
quali parte muri dicte terre in totum corruit, preterea murus, qui est in capite terre
qui dicitur Sombolo, est totus diruptus, et similiter cisterne conducti castri sunt
destructi et rupti, propter quod petitis licentiam a nostro dominio possendi expen-
dere illam quantitatem pecunie in predictis reparationibus que videbitur nobis. Cum
nostris consiliis Rogatorum et addicione concedimus vobis, quod pro reparationi- 30
bus predictis incipiendo a fortificatione castri, et fieri faciendo laboreria ex lapidi-
bus et calcina, ita quod sit durabile opus, possitis expendere de pecunia introytuum
de inde spectante nostro comuni ducatos quadringentos auri, de illis videlicet quos

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

12i

vobis dimisit ser Johannes Diedo olim potestas et capitaneus Neapolis. Verum quia
nobis iustum videtur considerata utilitate, quam concives loci predicti ex dicto
laborerio consequuntur, quod similiter ipsi ponerent aliquam partem expensarum
predictarum pro dictis reparationibus, propterea mandamus vobis quatenus cum illi»

5 dextris et bonis verbis, que vestre sapientie videbuntur debeatis iustare et procu-
rare quod predicti cives se condoleant de aliquali parte predictarum expensarum,
attento, quod id quod fit redundat in bonum et comodum suum, quod si fecerint
placebit nobis, quando autem recusarent, faciatis laborari de pecunia predicta vobis
concessa, scribendo nobis de tempore in tempus qualiter procedent predicta la—
iO boreria, ut providere possimus quemadmodum nobis videbitur et placebit.

Ceterum quia scribitis quod multis et diversis causis optimum esset quod dacium
uve passule incantaretur annuatim, propter multas fraudes que exinde comittuntur.
Cum nostris consiliis antedictis vobis licentiam presentibus impartimus, quod pre-
dictum dacium incantari facere debeatis annuatim, cum illo pluri avantagio poteritis
15 pro utilitate nostri comunis, prout in vobis confidimus indilate.

Preterea quia summe est nobis cordi, quod civitas nostra Neapolis et Argos
cum eorum districtibus cultiventur, et populentur quam amplius fieri potest, cum
nostris consiliis Rogatorum, et addicione vobis concedendo, Mandamus quatenus in
bona gratia dare et conferre debeatis quibuscumque forinsecis, qui voilent venire
20 ad habitandum Neapolim et Argos et in territoriis illis de vineis et territoriis incul-
tivatis nostri comunis, secundum condicionem et qualitatem personarum, Faciendo
fieri cartas et alia instrumenta necessaria et opportuna illis venerint habitatum
loca nostra predicta, pro securitate eorum, ut videant benignitatem nostri dominii.
Habente (sic) vobis semper advertendam, quod de predictis territoriis et vineis sic
25 concessis cognoscatur et reservetur iurisditio nostri comunis, in faciendo dari vobis
illas recognitiones que vobis videbuntur pro utilitate nostri comunis, secundum
conditionem personarum, quibus predicta territoria contuleritis. Verum ex nunc
statuimus et expresse mandamus, quod hec pars (sic) nostra concessio non valeat,
nec teneat ullo modo in illos qui recederent de civitatibus, terris et locis nostris
30 pro veniendo habitatum in predicta nostra territoria. Insuper si foret aliquis, qui
aut interceptione Turchorum, aut aliter reliquissent contractam et territoria nostra
predicta, et reverterentur ad eorum proprias lares, debeatis eis dare vineas et pos-
sessiones suas quas primitus habebant, Et si forte prebuissetis dictas possessiones et
vineas suas alicui alteri, Mandamus vobis quatenus debeatis accipere dictas posses-
35 siones et vineas de manibus illorum, qui eas tenerent et dare eas cui primo fuerant.
Illis vero quibus dicta possessiones et vineas accipissetis, dare debeatis de aliis pos-
sessionibus et vineis incultivatis nostri comunis, ita et taliter, quod valeat merito
contentari, Remanente semper libertate illorum qui repatriarent accipiendi posses-
siones et vineas suas predictas, aut de aliis possessionibus incultivatis nostri comu-
40 nis, sicut eis utilius et melius apparebit. Quare fidelitati vestre c »\u nostris consiliis
antedictis scribimus et mandamus, quatenus dictas partes, ut jacent in quantum ad
vos spectant debeatis observare et facere inviolabiliter observari.

(Re*.° 46, 1400-1405, c. 165).

CANCELLARLA. SECRETA

125

345.

1404, 29 januarii.

Fiat salvus conductus domino duché Egeopelagi .

Ser Iohannes Contareno, ser Gabriel Superantio, ser Antonius Bragadino,
ser Franciscus Fuscari consiliarii, ser Bernardus Bembo, ser Vitus de Canali, ca-
pita de XL. 5

Capta. — Quia per illa que sentiuntur Magnificus dominus ducha Egeopelagi
est expeditus a Serenissimo domino Rege Anglie, et intendit per civitatem nostram
repatriare, et propterea supplicari fecit, quod dignemus sibi nostrum salvum con-
ductum facere, quo mediante possit cum sua familia et rebus venire Venecias, et in
illa stare, ac navigium reperire, cum quo possit secure ad loca sua redire ; Vadit 10
pars, omnibus consideratis, quod fiat dicto domino duché salvus conductus, quo me-
diante, non obstantibus aliquibus debitis comunis, vel specialium personarum secure
possit, cum sua familia et rebus venire ad civitatem nostram Veneciarum, stare in
illa per unum mensem et recedere ad beneplacitum suum, ac ire ad partes suas
per loca nostra, tute, libere et secure sine ulla molestia, vel impedimento, eidem in 15
personis vel rebus suis quomodolibet inferendis per gentes, galeas, vel alia nostra
navigia, ut habeat causam perseverandi in fidelitate et devotione nostri dominii.

{Reg.° 46, 1400-1405, c. 168).

346.

1404, 7 februarii.

Eligatur unus provisor iturus Mothonum. 20

Dominus.

Capta. — Quia possent occurere in partibus Mothoni de casibus in quibus
essent necessarie multe provisiones, et continua, et solicita custodia, et multa alia,
que per unum solum rectorem in dicto loco, non possunt fieri; Vadit pars, ut remo-
veatur omne dubium, in loco tantum nobis carissimo, Quod elligi debeat in hoc con- 25
silio per scruptinium unus provisor, qui debeat ire ad standum in Mothono, donec
aliud sibi mandabitur, qui sit provisor Coroni et Mothoni sicut fuit necesse, cum illa
commissione que sibi dabitur per collegium, Et possit accipi de omni loco et officio,
Recedat omnino de Veneriis, et vadat quando sibi ordinabitur per dominium, Re-
spondeat hodie vel cras ad tercias, et non possit refiutare sub pena ducatorum CC, 30
ducat secum tres famulos suis salario et expensis, habendo de salario ducatos sexa-
ginta in mense, et ratione mensis, et habeat pagam quatuor mensium.

de parte omnes alii.

de non 12

non sinceri 2 35

(Reg\° 46, 1400-1405, c. 167}.

120

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

347.

1405, 17 marcii.

Gothoni Nigropontis, Crete, Coroni et Mothoni, Corphoy et Sancte Hermis
possint conduci Venetias, usque per totum mensem mati.

Ser Fantinus Viadro sapiens ordinum.

5 Capta. — Cum consuetum sit omni anno elongari terminus gothonis ortis in
districtibus Crete, Coroni, Mothoni, Nigropontis, Corphoy et Sancte Herinis, pos-
sendi conduci Venecias per totum mensem aprilis, Et propter novitates preterita»,
non potuerint conduci Venetias; Vadit pars, quod prorogetur terminus dictis go-
thonis usque per totum mensem maii proximi.

10 (Retf.’ 41, 1405-1408, c. I).

348.

1405, 22 maii.

Quid scriptum fuit Castellanis Coroni et Mothoni, et provisori.

Quod scribatur Castellanis nostris Coroni et Mothoni, et
provisori ser Marco Corrano in hac forma :

15 Ser Michael Maripetro, ser Franciscus Foscari, consiliarii, et sapientes or-

dinum.

Capta. — Recepimus literas vestras, per quas distincte scripsistis nobis, de
differentiis cassalium ortis inter vos et illos de principatu, prout continetur in vestris
literis suprascriptis, super quibus vobis presentibus respondemus, Quod nos occupati
20 presentialiter in arduis factis nostris, non vidimus, quod possimus in presenti aliud
vobis exhibere responsum, Sed interim volumus et mandamus vobis, quatenus cum
illis sapientibus et dextris modis, qui vestre sapientie videbuntur debeatis pro bono
agendorum nostrorum dissimulare et transire tempus cum principe et aliis de prin-
cipatu, et secum quiete manere, et ostendere sibi bonam amicitiam et bonum vici-
25 nium, ita quod hinc inde omnis molestia cesset, et quod error vel novitas non oc-
currat. Nos autem quando tempus habebimus, vobis dabimus illam responsionem,
que nobis justa et rationabilis apparebit. Attamen volumus, quod in isto tempore
debeatis diligenter inquirere et videre in catasticis et in scripturis cancellarie ve-
strorum Regiminum, si aliqua jura, seu jurisditiones sanguinis vel aliter habemus
30 in locis et cassalibus differentiarum predictarum, et sicut inveneritis debeatis nobis
presto per vestras literas omnia presto facere manifesta, pro nostra informatione.
Insuper mittimus vobis presentibus interclusam copia litere nostre, quam dirigimus
ser Marco Corrario provisori nostro, pro informatione omnium Castellanorum.

{Reg.* 47, 1400- U08, c. 4, t.°).

CANCELLARLA SECRETA

127

349.

1405, 22 maii.

Quid scriptum fuit ser Marco Corrano, provisori Coroni et Mothoni,

ut rediret Venetìas.

Quod scribatur ser Marco Corrano provisori nostro

Coroni et Mothoni in hac forma. 5

Ser Michael Maripetro, consiliarius.

Quia tam propter galeas nostras Culfi, que sunt extra, quam propter gentes
de novo missas Mothonum, non est opus, 'quod amplius ibi maneatis, provisore no-
stro, Mandamus vobis, quatenus complecto termino pro quo fuistis electus, et pro
quo habuistis salarium quod fuit per quatuor menses, debeatis Esse absolutus, a 10
dicta provisoria, nec ulterius habeatis salarium a Comuni. Si velletis remanere in
illis partibus, ibi in bona gratia remanere possitis, Sed si veletis redire Venecias,
debeatis recepto presenti mandato nostro, cum primo bono passagio, quod occur-
rent Venecias redire, non obstante, quod tempus quatuor mensium non transisset.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 5). 15

350.

1405, 29 maii.

Mandatum factum Castellanis Coroni et Mothoni, ut permittant in libertate sua

Johannem de Rampollo, factorem domini Eney.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum nobilis vir Iohannes de Rampallo, qui erat ambaxiator domini 20
Eni, dimisus fuerit in Mothono, cum suis bonis per Capitaneum Culphy et Capita-
neum galearum Romanie, quando detenti fuerunt, aliqui alii Januenses super dictis
galeis Romanie, qui Januenses postea dimisi fuerunt in Veneciis, Et considerata
optima dispositione prefati domini Eni, erga nostrum dominium et subditos nostros ;
Vadit pars, in complacentia prefati domini Eni, quod mandetur Castellanis nostris 25
Coroni et Mothoni, quod predictum Johannem debeant permittere in sua libertate,
ita quod possit ire, quo sibi placuerit, rettinendo penes se res et bona prefati Jo-
hannis, donec aliter providebimus super inde. Verum si sentirent usque applicatio-
nem presentis mandati aliquam novitatem factam fuisse per dictum dominum Eni,
vel eius subditos, subditis et fidelibus nostris, tunc dictum Iohannem nullatenus re- 30
lassare debeant.

(Reg.° 47, 1405-1408, c 5).

128

MONUMENTA HISTORIAE HBLLENICAE

351.

1405, 29 maii.

Ser Egidius Mauroceno baiulus et capitaneus Corphoy, absolvatur a pena, in
quam incurrerit, quia posuit manus in pecunia sibi missa, pro murando
burgos, et illam expendit in atiis rebus.

5 Ser Nicolaus Barbo, ser Michael Marìpetro, ser Daniel Delfino, ser Nicolaus

Lauredano, consiliarii.

Capta. — Cum alias missi fuerunt ducati tria millia nobili viro ser Egidio Mau-
roceno Baiulo et Capitaneo nostro Corphoy, pro murando burgum dicti loci, Et
per consilium istud fuerit eidem ser Egidio impositum, quod sub pena librarum
10 quingentarum in suis propriis bonis non deberet expendere dictos denarios in aliqua
alia re, quam in amurando predictum burgum, postmodum vero dicto ser Egidio
scriptum fuerit per ducales literas, Quod de denariis quibuscumque nostri comunis,
quos haberet penes se, deberet facere et adimplere sicut per provisores nostros biadi
sibi scriptum foret, pro emendo frumentum, Venetias destinandum, cuius usqüe nunc
15 misit staria duomillia, et ultra Venecias, et bonum sit providere, ne dictus Baiulus
noster recipiat aliquod detrimentum pro bene faciendo ; Vadit pars, quod dictus ser
Egidius auctoritate huius consilii potuerit posuisse manum in dictis denariis, non
. obstante aliquo alio mandato nostro sibi misso, et similiter quod absolvatur a pena
in quam incurrisset, cum per dominium, ut expressum est sibi scriptum fuerit, quod
20 deberet emere frumentum de denariis nostri comunis, quos quoque modo haberet
penes se.

(Reg.° 47, 1400-1405, c. 5).

352.

1405, 2junii.

Concessum ser Egidio Mauroceno, baiulo et capitaneo Corphoy, posse expendere
25 ducatos centum, pro faciendo unum granarium.

Consiliarii.

Capta. — Quia provisores nostri biadi miserunt Corphoy unum pannicoculum
pro faciendo biscotum nostri comunis, et ser Egidius Mauroceno baiulus noster
30 Corphoy scripserit provisoribus nostris predictis, quod ultra furnos factos, pro fa-
ciendo dictum biscotum, esset flendum unum granarium pro reponendo frumentum,
pro faciendo dictum biscotum; Vadit pars, secundum consilium dicti ser Egidii,
quod pro fabrica eiusdem granarii, idem ser 'Egidius habeat libertatem expendendi
de pecunia nostri comunis, ducatos centum, ultra lignamina, que sibi mittent iidem
35 provisores nostri predicti.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 5, t.°).

CANCELLERIA SECRETA

129

353.

1405, 10 iunii.

Ellongetur salvus conductus domino duché Egeopelagi,

usque per totum mensem julii.

Dominus dux, consiliarii et capita de XL.

Cum salvus conductus concessus domino Duché Egeopelagi expiret, et dictus 5
dominus ducha non habeat paratum navigium pro transitu, cum concesserimus sibi
unum corpus galee, cum quo vult repatriare ; Vadit pars, quod prorogetur ei dictus
salvus conductus, prout jacet, usque per totum mensem iulii proximi.

de parte alii

non 6 10

non sinceri 0

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 6 t.°).

354.

1405, 16 iulii.

Pacta et conventiones facte inter dominum ducham Egeopelagi , et dominum Ni-
colaum Veneno et dominam Petronilam confirmentur per consilium Ro- 15
gatorum.

Ser Petrus Civrano, consiliarius.

Capta. — Cum magnificus dominus Iacobus Crispo ducha Egeopelagi, Et egre-
gia domina Petronilla, Et nobilis vir ser Nicolaus Venerio condam domini ducis,
de differentiis in quibus erant in simul interpositione et de conscientia Serenissimi 20
domini ducis suique consilii devenerint ad concordium, Et utraque pars tamquam
cives Venetiarum sint contenti pro efficatiori observatione pactorum quod confir-
mentur per hoc consilium; Vadit pars pro omni bono respectu, et ut partes melius
observent concordium, ac etiam ut non contraveniatur per aliquam partium con-
tentis in contractu, quod celìebrabitur super inde, quod dicta pacta et conventiones 25
confirmentur et vallidentur auctoritate istius consilii.

de parte

. ... 59

de non ,

. ... 30

non sinceri . . .

. ... 16

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 11, t. e ). 30

Vol. II.

MONUMENTA HISTORIAE IlELLENICAE

i;j 0

355.

1405, 1« julii.

Concessum, domino duché Egeopcllagi posse mittere ad Jnsulam Crete equos et
mulos a XXV in XXX ta omni armo, et duret per quinque annos.

Dominus et consiliarii.

5 Capta. — Quod complaceatur domino duché Egeopelagi qui hoc postulavit in
magnam gratiam, Quod ut melius possit attendere et solvere secundum quod nunc
promisit egregie domine Petronille et ser Nicolao Venerio condam domini ducis
suprascripto, Possit mittere et facere conduci de suis Insullis ad vendendum et ven-
dere in civitate nostra Candide omni singulo anno inter equos et mullos a viginti-
10 quinque usque triginta, observando in dicta venditione ordines nostros de inde, Et
duret hee concessio per annos quinque.

(Rcpr,· 47, 1405-1408, c. 11, t.°).

350.

1405, 21 augusti.

Ut mercationes existantes in Nig rapante possint conduci Venetias fuit captum
15 de mittendo illuc unam galeam ad Navarescam.

Ser Laurentius Bragadino et ser Fantinus Viadro, sapientes ordinum.

Capta. — Quia pium et humanum est subvenire nostris mercatoribus, habenti-
bus suas mercantias in partibus Nigropontis, ut valeant ipsas extrahere de inde, tam
pro suo comodo, quam pro utilitate nostri comunis ; Vadit pars, quod subveniatur
20 ipsis mercatoribus nostris in tantum, quod in bona gratia mitti debeat Mothonum ad
Navarescham unît galea de mensuris Romanie per illum modum, et quando collegio
videbitur, Et ex nunc committatur Capitaneo nostro Culphy, quod debeat usque
XX vel XXV dies octobris misisse unam de galeis sibi commissis armatam Venetiis,
illam videlicet, que sibi videbitur, Mothonum, ut zurma dicte galee subtilis ascendat
25 super galeam grossam predictam, Supracomitus cuius idem Capitaneus precipe-
re debeat, quod cum dicta galea grossa debeat ire Nigropontem, ad levandum
.omnia que erunt ad levandum. Verum de omnibus pannis qui quomodocumque ca-
ricati fuerunt super dicta galea in Mothono pro Nigroponte, solvi debeat unus du-
catus cum dimidio pro balla ad pagamentum, Et per consequens de ‘omnibus aliis
30 mercantiis, que caricabuntur super dictam galeam solvi debeat unus tertius nabulli,
sicut solvissent galeis, que omnia nabulla deveniant in nostrum comune. De omnibus
autem mercationibus, que de Nigroponte Venerias conducentur solvere debeant
drictum terre nostre et nabulluin galearum quemadmodum facere consueverunt,
possendo stare in Nigroponte ultra sex dies non computatis diebus accessus nec
35 recessus.

CÀNCELLAIUA SECRETA

131

Statuatur etiam, quod dicta galea grossa teneatur et debeat levare omnes
mercatores et officiales nostros, quos presenti tempore mittimus ad partes Nigro-
pontis et Phystelei, cum suis arnesiis, levatis primo mercationibus, que caricari
velent super dictam galeam, et similiter debeat levare omnes rectores et officiales
nostros dictorum locorum, qui vellent venire Venecias sicut est justum, solventibus 5
ipsis in redditu illud nabullum, quod sit rationabile et honestum, quod nabullum
limittetur per officiales nostros extraordinariorum. Que quidem galea grossa appli-
cata Mothonum et Corphoy, in reditu debeat levare omnes mercatores et merca-
tiones, secundum usum. Verum si videret dictus Capitaneus, quod propter casus, qui
occurrere possent, omnes galee forent necessarie apud ipsum, tunc debeat expectare 10
adventum galearum Alexandrie et Baruti in suo reditu Mothonum, ad quem termi-
num debeat dictus Capitaneus dare omnem operam possibilem de mittendo ad
dictum tempus Mothonum unam de galeis sibi commissis, illam videlicet que sibi
videbitur, que armata sit Veneciis, ut zurma ipsius galee subtilis ascendat super
galeam grossam predictam, cuius patrono idem Capitaneus debeat precipere et ordi- 15
nare, quod mittat executioni ea que superius sunt specificata.

de parte omnes alii

de non 1

non sinceri 1

;Repf. e 47 ; MÔ5-1408, c. 15, t °). 20

OOI.

1405, 31 augusti.

Muda goihonorum Coroni , Mothoni, Corfoy t ei aliorum locorum ibi

scriptorum sit per mensem odobris.

Ser Laurentius Bragadino et Fantinus Viadro, sapientes ordinum.

Capta. — Cum propter tempora occursa muda gothonorum, qui nascuntur in 25
territoriis nostris Crete, Coroni et Mothoni, Corphoy, Sante Herinis, Nigropontis
et Salonici, que est per totum mensem septembris, non sit sufficiens ad faciendum
conduci dictos gothonos Venecias; Vadit pars, quod dicta muda dictorum gotho-
norum prorogetur usque per totum mensem octobris, proxime venturi, sicut alias
consuetum est fieri. 30

<Reg. e 47, 140S-H08, e. 16, t.·).

132

MONUMENTA HISTORIAE IIEI.I.ENICAE

358.

1405, 19 octobris.

Scriptum fuit Castellanis Coroni et Mothoni, quod non damnificent Januenses.

Dominus, consiliarii.

Capta. — Quia ambaxiator noster existens Ianue multociens scripsit et scribit,
5 quod Regimen Ianue pluries requisivit, et requirit ad presene, quod fieri feriamus,
et eis mittamus literas nostras per quas precipiamus rectoribus, et galeis atque
navigiis nostris, quod non damnificent Januenses, loca et navigia sua in illa forma,
in qua fieri fecerunt et miserunt nobis vice versa, Et veritas sit, quod miserunt
nobis dictas suas literas, que missa sunt nostratibus ad partes levantis et Romanie ;
10 Vadit pars, quod debeant fieri et mitti eis litere nostre predicte in forma, qua fece-
runt et miserunt suas nobis.

(Reg.® 47, 1405-1408, c. 22).

359.

1405, 15 decembris.

Scribatur Regimini Nigroponiis, quod mittant m Candidam usque XXV
15 Turckos pro laboreriis comunis.

Sapientes ordinum, excepto ser Hermolao Vallaresso.

Capta. — Cum Regimen nostrum Crete scripserit dominio nostro, quod Turchi
qui erant in Insula, facientes facta diurna et nocturna nostri comunis inceperint def-
licere, nam aliqui ex eis fugierunt extra Insulam, aliqui etiam mortui sunt, propter
20 quod negotia nostri comunis fieri non possunt Scripserint etiam, quod dignemur
scribere et mandaro Regimini Nigropontis, quod saltim mittat Cretam Turchos
XXV causis prodictis ; Vadit pars, quod scribatur et mandetur Regimini Nigropon-
tis, quod debeat quanto prestius poterit mittere in Candidam dictos XXV Turchos,
pro faciendo et exercendo facta nostra prodicta.

25 (Reg.® 47, 1405-1408, c. 28).

CÀNCELLARIA SECRETA

360.

1405, 15 januarii.

Castellani Coroni et Moihoni non se impediant de
redditibus Episcopatus Mothoni.

133

Consiliarii.

Capta. — Quod noster Castellanus Mothoni qui ad presens est, et qui pro 5
tempore futuro succedent, non debeant se intromittere nec aliqualiter impedire de
fructibus, redditibus et proventibus spectantibus * et quovismodo pertinentibus epi-
scopatui sive ecclesie Mothoni, et etiam spectantibus canonicatibus et prebenda
eiusdem Ecclesie, tam de tempore preteriti episcopi defuncti de Cha Mauroceni,
quam tempore vacationis dicti episcopatus usque modo, et quamdiu dicta ecclesia 10
steterit sine legittimo pastore, Nec similiter se impedire de fructibus, aut bonis re-
pertis ad obitum dicti episcopi Mothoni defuncti, Sed permittere debeant, quod
collector domini pape, seu subcollector eius in partibus Romanie constitui libere
valeat in dictis redditibus, fructibus et bonis suum debitum exercere offitium.

de parte 51 15

de non 4

non sinceri 7

(Reg. e 47, 1405-1408, c. 26, t.°).

361.

1405, 30 januarii.

Responsio facta ambasciatori principis A chaie , quod vivat in quiete 20

cum nostris castellanis Coroni et Mothoni .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum Centurio Zacharia princeps Achaye miserit ad presentiam no-
stri dominii quemdam suum ambaxatorem, qui presenta vit nobis certa capitula satis
inhonesta, quibus nullatenus est exhibenda responsio, et utile sit dare expeditionem 25
dicti Ambaxiatori, ne amplius moretur hic multis rationibus, causis, et respectibus,
nam ut nobis assertum est venit ad nostram presentiam magis pro exploratore,
quam pro ambaxatore; Vadit pars, Quod respondeatur dicto oratori, quod intelle-
ximus ea que nostro dominio retulit parte domini sui, et similiter examinavimus
capitula nobis porrecta per eum, que sunt maxime importantie, Sed quia sumus 30
quampluribus aliis arduis negociis occupati, non possumus pro presenti aliam sibi
dare responsivam, salvo quod potest ad suum libitum repatriare, et dicere domino
suo, quod permaneat in quiete cum Castellanis Coroni et Mothoni et aliorum loco-
rum nostrorum, de inde, quia de brevi ad ipsum mittemus nostram ambaxatam, que
cum eodem, domino concedente, factis predictis optatum finem imponet. 35

iRejr.® 47, 1405-1408, c. 27. t.°).

131

MONUMENTA H ISTORI AK UELl.KNU'AK

1405, 5 februarii.

Sribatur et mandetur supracomito galee Nigropontis , quoti veniat Mothonum ad
levandum nobilem vinim ser Franeiscum Bembo militem , iturum baiulum
et capitaneum Nigropontis.

5 Consiliarii.

Capta. — Cum nobilis vir ser Franciscus Bembo miles, quando electus fuit
Baiulus et Capitaneus Nigropontis haberet sufficiens passagium pro eundo ad Re-
gimen suum, et iam scripserat nobili viro Marco Bembo fratri suo supracomito
galee Nigropontis, quod deberet emere equos quos tenere debet secundum formam
10 sue commissionis, qui frater suus receptis literis eiusdem ser Francisci illico emit
equos predictos, quos iam quatuor menses tenuit sumptibus ser Francisci fratris
sui prodicto, Sed interim per dominium missus fuit sicut notum est gubernator
exercitus nostri cum maximis laboribus persone sue, que omnia tullit patienter, et
bonum sit providere de sufficienti passagio eidem ser Francisco rationibus predi-
15 ctis; Vadit pars, Quod subveniatur dicto ser Francisco tantum, Quod auctoritate
huius consilii scribatur et mandetur supracomito galee Nigropontis, quod debeat
venire, cum galea ei commissa, usque Mothonum, ad levandum dictum ser Franci-
scum, familiam et arnesias suas sicut est iustum pensatis predictis et sicut in simili
casu quampluribus concessum fuit.

20 47, 1405 1408, c 25 ).

303 .

1 105, 18 februarii.

Galea Nigropontis conducat uxorem et familiam condam ser Bernardi Fuscha·
reno , olim baiali Nigropontis , Mothonum, quand ) veniet ser Francisco
Bembo milite ituro Nigropontem .

25 Sapientes ordinum*

Capta. — Cum nobilis vir ser Bernardus Fuseareno, olim Capitaneus Nigro-
pontis, sit sicut Deo placuit de hac vita subtractus, a quo remansint in Regimine
uxor sua et certi sui filii, et humanum sit quod familia dicti condam ser Bernardi
conducatur Venecias cum securitate; Vadit pars, quod subveniatur dicte familie
30 intantum, quod precipiatur galee Nigropontis, venture Mothonum ad levandum ser
Franeiscum Bembo militem, iturum Baiulum et Capitaneum Nigropontis, quod in
quantum veniret ad levandum dictum ser Franeiscum, ut captum fuit per hoc con-
silium, debeat levare uxorem condam sor Bernardi predirti» et filios suos* et fami-

CANCELLALA SECRETA 135

liam ac illas arnesias parvas que habiliter poterunt levari, et illas conducere Mo-
tlionum vel Coronum.

.Reg.* 47, 1405-1408, c. 32, t.°).

3(34.

1400, 4 martii.

liem elongatio termini gothononim predictorum . 5

Ser Leonardus Vituri, ser Franciscus Lauredano, sapientes ordinum.

Capta. — Cum solitum sit omni anno elongari terminus gothonis ortis in di-
slrictibus Crete, Coroni, Mothoni, Nigropontis, Corfoy, Sancte Herinis et Sa-
lonichi possendi conduci Venecias per totum mensem maii, Et propter novitates
preteritas, et etiam quia non fuerunt navigia in illis partibus non poterint conduci 10
Venecias ; Vadit pars, quod prorogetur terminus dictis gothonis usque per totum
mensem maii proximi secundum usum, Et ad istam condicionem sint gothoni Con-
stantiuopolis, Callipolis et aliarum partium Turchie et Romanie basse.

47, 1405-1408, c. 35, t.°).

305.

1406, 11 marcii. 15

Scribatur Antonio de Azaiolis, quod observet pacem faciam

secwn pro factis Athenarum .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum per Regimen nostrum Nigropontis nobis significatum fuerit,
quod Antonius de Azzaiolis non curat, ymo non vult attendere ea que promisit 20
secundum formam pacis nuper cellebrate cura eo, et bonum sit scribere dicto Anto-
nio, quod sentiat nostrum dominium fore dispositum, quod attendat que tenetur ;
Vadit pars, quod scribatur dicto Antonio, pro observatione contentorum in pace pre-
dicta, in illa forma, que collegio videbitur.
iReg.° 47, 1405-1408, c. 30).

136

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

366.

1406, 11 marcii.

Cassentur alique banderie Nigropontis, sicut videbitur Batulo et Capüaneo ituro.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quia facit multum pro utilitate nostri comunis scansare omnem
5 expensam superfluam; et specialiter presenti tempore, Et sicut notum est, sunt quam-
plures banderie in Nigroponte, que si essemus in concordio cum Januensibus, et cum
Teucro sicut sperandum est nobis non essent necessarie, Sunt etiam ex dictis ban-
deriis alique habentes libras XVI in mense, et alique libras Vm, ob quod utilissimum
est omnes dictas banderias reducere ad unum precium; Vadit pars, Quod comrait-
10 tatur nobili viro, ser Francisco Bembo militi ituro Baiulo et Capitaneo nostro Ni-
gropontis, quod applicato ad Regimen suum, et sentiret nos esse in concordio cum
Januensibus et Imperatore Teucrorum predictis, debeat cassare illas banderias,
que sibi videbuntur superflue, remanente semper civitate in securitate. Debeat etiam
reducere banderias, que refirmabuntur ad unum soldum, faciendo cum illo quam mi-
15 nori poterit, pro utilitate nostri comunis, non possendo nullatenus excedere quan-
titatem librarum X parvorum pro quolibet stipendiario in mense. Verum si non
essemus in concordio cum Januensibus et Teucro, quod non est credendum, Nichilo-
minus debeat cassare de dictis banderiis, et alias redducere ad unum precium, sicut
videbitur dicto ser Francisco fore utile pro securitate loci predicti et comodo nostri
20 comunis.

(Eeg.° 47, 1405-1408, c. 36).

367.

1406, 23 marcii.

Scribatur ser Qeorgio Lauredano supracomito Culphy, quod ubicumque reperiet

nobilem virum ser Franciscum Bembo militem , iturum Batulum Nigropon -
25 ' tis, ipsum levet, et conducat Nigropontem.

Sapientes ordinum.

Capta. — Quia Regimen nostrum Nigropontis, non bene stat sine rectore suo,
et nobilis vir ser Franciscus Bembo, qui vadit Baiulus noster Nigropontis recesse-
rit, et antequam recederet dictum fuit sibi, quod si velet ascendere super galea
30 nostra Lauredana conduccietur ad partes illas ; Vadit pars, ut dictus ser Franciscus
possit presto ire ad suum Regimen, quod si presens nostra galea inveniret eum in
aliquem locum, antequam applicuisset ad suum Regimen, nobilis vir ser Georgius
Lauredano supracomitus presentis galee, teneatur eum cum uxore sua et tribus fa-
mulis, et levibus arnesiis suis levare et conducere Nigropontem.

35 (Reg « 47 > 1405-1408, c. 36, t.°).

CANCELLARIA SECRETA

137

368.

1406, 30 mardi.

Mandetur Baiulo et Capitaneo Corphoy, quod solvi facial operariis et magistris
tnurarüs, videlicet operarüs ad rationem soldorum quinque, et magistris
soldorum X in die.

Sapientes ordinum. 5

Capta. — Quia Baiulus et Capitaneus noster Corphoy scribit, quod propter
malas solutiones factas manualibus et murariis laborantibus ad laboreria nostri co-
munis, multi aufugerunt de dicta Insula, et aufugient, nisi provideatur, quod fiant sibi
ille solutiones, que facte fuerunt tempore ser Johannis Capello ; Vadit pars, quod
Mandetur dicto nostro Baiulo Corphoy, quod dare debeat ipsis operariis soldos 10
quinque, et soldos decem pro quolibet murario in die, ut nullus habeat causam re-
cedendi, et ut omnes libentius vacent laboreriis antedictis.

(Heg.* 47, 1405-1408, c. 37).

369.

1406, 4 aprilis.

Notarii Insule Corphoy possint facere quelibet instrumenta. 15

Ser Bernardus Hauroceno, ser Nicolaus Barbo, ser Nicolaus Lauredano,
consiliarii.

Capta. — Cum viri providi ser Iohanninus de Theano, et Theodorus Thomasini
notarii, cives et habitatores Corphoy comparuerint coram ducali dominio conque-
rentes, Quod cum ipsi notarii et alii civitatis et Insule Corfoy semper consueverint 20
conficere omnia et singula instrumenta et alia acta publica, prout in dictis locis an-
tiquitus extitit consuetum, videlicet cartas stabilium rerum, venditionum, donatio-
num, permutationum et aliarum obligationum, uti requiruntur a personis Super qua
quidem confectione dictorum instrumentorum, stabilium rerum, ipsi notarii, et ceteri
notarii civitatis ejusdem, a parvo tempore citra fuerint sintque impediti in tantum, 25
quod talia instrumenta minime conficere possunt, Sed ipsa instrumenta tantummodo
Cancellarius Baiuli et Capitanei Corfoy occasione stridationum, quas idem cancellarius
facit auctoritate ejusdem Baiuli, conficit et in publicam formam reddegit, quod quidem
cedit, ut asserunt, ad damnum, sinistrum, et iacturam ipsorum exponentium cetero-
rumque nuntiorum dicte Insule, Cumque per ducale dominium commissum fuerit 30
advocatoribus comunis et suo officio, audire examinare et providere super querella
ipsorum notariorum, Et ipsi quidem advocatores primo viderint et examinaverint
duas literas dupplicatas eiusdem tenoris viri nobilis ser Nicolai Foscari, ad presens
Baiuli et Capitanei Corfoy, per quas scribit dominio, quod dubitans, ne porrigatur
Voi. II. 18

138

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

coram ducali dominationi disonum a veritate per ipsos quidem prenominatos nota-
rios aggravantes, de proclamatione de iussu eius facta, ipsi reverenter dominationi
notificant, Quod attento ut manifestum est, quod in capitulari rationum veterum
continetur, quod non possunt facere aliquod instrumentum venditionis, permuta-
5 tionis, cambii vel impignorationis rerum immobilium, sine expressa licentia iudicum
examinatorum, Consideratoque quod de mandato condam viri nobilis ser Symonis
Dalmario olim precessone sui fuerat publice proclamatum, quod instrumenta mane-
rierum suprascrip tarum sine stridis nullius essent valoris, eo quod talia instrumenta
flebant in damnum et preiudicium dominarum et dotium suarum, Scitoque quod
10 dicti notarii, propter temporis lapsum, ad primum reddierant inconveniens, Idem
namque ser Nicolaus Baiulus et Capitaneus prefatus proclamari fecerat, quod nullus
notarius cuiuscumque condicionis existeret de cetero non auderet, nec presumeret
accipere partes, nec instrumentum facere alicuius venditionis permuttationis, cambii,
aut impignorationis alicuius rei stabilis sine eius licentia vel successorum suorum sub
15 certa pena, nec per consequens Cancellarius suus hoc facere posset nisi per modum
ut supra. Auditis insuper suprascriptis Iohanuti et Teodoro notariis asserentibus,
quod licet huiusmodi ordo videatur honestissimus, Nichilominus conditus est in
eorum et aliorum maximum preiudicium, quia solummodo Cancellarii Baiuli prefati
faciunt huiusmodi instrumenta, quia licet petant talem licentiam, eis totaliter dene-
20 gatur, ita quod omnimodo sunt privati a stipulatione huiusmodi contractuum, quod
quidem si sic est videtur inhonestissimum quid, et penitus contra mentem domina-
tionis, nec non contra id quod semper praticatum fuit, Omnibus consideratis, ut
servetur equalitas, et ne subditi et fideles nostri astringantur contrahere plus cum
uno notario, quam cum alio, Sed quod remaneant in pristina libertate, ut est iustum
25 et conveniens, Considerato, quod auditis viris nobilibus ser Iohanne Capello et ser
Egidio Mauroceno, olim Baiulis et Capitaneis Corfoy, qui dicunt et asserunt, quod
revera predicti notarii semper erant et fuerant consueti talia facere instrumenta ;
Vadit pars auctoritate huius consilii, Quod scribatur et mandetur, dicto ser Nicolao
Foscari ad presens Baiulo et Capitaneo Corfoy, et successoribus suis, laudantes
30 provisionem factam, quod talia instrumenta non flant sine stridis, Quod omnes ille
persone que vellent facere fieri, et rogare in Insula Corplioy aliquod instrumentum,
de aliqua suprascriptarum manerierum sint et esse debeant , in sua libertate et
arbitrio eundi, ad faciendum fieri dicta sua instrumenta, per illum, vel per illos
notarios, qui sibi placuerint faciendo tamen fieri stridas secundum usum, ut non
35 possit committi fraus ullo modo.

(Res." 47, 140Ô-1-U.8, c. 40).

CANCELLARLA. SECRETA

139

370.

1406, 4 aprili».

Cancellarii rectorum Corphoy dent medietatem lucri quod percipiunt ex cancel-
larla nostri comuni, et Camerarii exigant didam medietatem mm solicitudine .

Nicolaus Victuri, sapiens consilii.

Capta. — Cum habita sit informatio, quod notarii sive Cancellarii, qui iverunt 5
cum Baiulis nostris Corphoy superlucrati sunt magnam ymo excessivam quantitatem
pecunie ; Vadit pars, quod de cetero medietas totius utilitatis cancellarii sive notarii
presentis Baiuli et Capitanei Corfoy et successorum suorum debeat esse, et ire in
nostrum comune. Et ut non committatur fraus in exactione dicte utilitatis, Mandetur
Rectori presenti et successoribus suis, quod statim, cum posuerit manum, in aliquo io
actu facto, per Cancellarium sive notarium suum debeat facere notificari camerariis
Corfoy de dicto actu factum per suum Cancellarium sive notarium, ut Camerarii
exigant partem utilitatis tangentis sive spectantis nostro comuni, Qui Camerarii
debeant exigere cum solicitudine dictam medietatem utilitatis predicte, prout faciunt
alios introytus nostri comunis. Et incipiat hic ordo habere vigorem, a die quo pre- 15
sens noster Corphoy receperit hoc nostrum mandatum.

(Re°r. 47, 1405-1408, c. 40, t.°).

371.

1406, 16 aprilis.

Concessum nobili viro ser Nicolao Foschari Baialo et Capitaneo Corphoy posse
expendere pro reparacione palacii Corphoy et constructione unius cisterne 20
ducatos CC.

Ser Antonius Ferro, caput de XL.

Capta. — Cum nobilis vir ser Nicolaus Foschari Baiulus et Capitaneus noster
Corphoy scripserit nostro dominio, quod hospitium quod fieri fecit ser Petrus de
Vubrio cum terrazia totum ruit, et sub eo moratur velut esset ad discohopertum 25
quando pluit, et similiter duo hospitia que fieri fecit ser Zilius Mauroceno quia
trabatura est de frassine, est tota separata a muris et per totum pluit in eis et
minatur ruinam, et nisi presto provideatur omnia illa hedificia ruitura sunt cum no-
tabili damno comunis et periculo manifesto personarum habitantium in palatio, Etiam
est de necessitate facere unam cisternam quia male stat sine cisterna, et pro omni- 30
bus istis esset de necessitate expendere magnam summam pecunie, sed habendo
libertatem expendendi ducatos CC faceret quam melius posset ; Vadit pars, quod
concedatur dicto ser Nicolao, quod possit expendere de pecunia intrate nostre Cor-
phoy dictos ducatos ducentos, cum ser Zilius Mauroceno dicat, quod essent ne-
cessarii ducati CGC in laboreriis suprascriptis. 35

(Reg.° 47, 1405-1408, e. 33, t.°j.

140

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

372.

1406, 22 aprilis.

Scribatur regimini Crete , quod intromittat de bonis Rodensium ad satisfacùmem
unius balle tappelorum accepie Starnati Rosso cici nostro .

Sapientes ordinum.

5 Capta. — Cum Regimen nostrum Crete scripserit nostro dominio, quod per
Rodenses accepta tempore elapso quedam balla tappetorum Starnati Rosso civi
nostro, pro qua rehabenda dictum Regimen scripsit pluries dictis Rodensibus, Sed
ipsam minime valuit rehabere, unde idem Starnati personaliter venerit Venetias pro
implorando nostrum subsidium, cui pium est subvenire; Vadit pars, quod subvenia-
10 tur ei in tantum, quod auctoritate huius consilii scribatur et mandetur Regimini
nostro Crete, quod si invenire poterit ad presene vel in futurum aliquid de bonis
dictorum Rodensium in Insula nostra Crete, debeat tot de dictis bonis intromittere,
quot sunt sufficientia usque ad satisfationem et valorem balle tappetorum pre-

dictorum.

15 de parte 94

de non 7

non sinceri 3

(Reg.· 47, 1405-1108, c. 37, t. e ).

373.

1406, 29 maii.

20 Vinum Insule Corphoy , quod venditur ad spinam solvat ducatum pro qualibet
buta metrorum X, et vinum forense quod venditur ad spinam solvat duca-
tum unum et dimidium pro buta metrorum X.

Ser Iohannes de Garzonibus, sapiens super introytibus et exitibus.

Capta. — Quod vinum Insule nostre Corphoy, quod venditur ad spinam solvat
25 de cetero nostro comuni ducatum unum pro qualibet buta decem mitrorum et vi-
num forense quod venditur ad spinam in dicta Insula solvat deinceps nostro comuni
ducatum unum cum dimidio, pro qualibet buta decem mitrorum, qui denarii de-
beant teneri per se, per nostros rectores Corphoy, et mitti Venetias ad manus no-
strorum provisorum comunis, sub pena ducatorum quingentorum in suis propriis
30 bonis, pro quoque contrafaciente. Ceterum quod lignamen quod extrahitur de Cor-
phoy, solvat de cetero nostro comunt decem pro C.°, pro exitu qui denarii te-
neantur similiter de per se et mittantur per dictos nostros rectores Corphoy, sub
penis predictis, dictis nostris provisoribus comunis, et duret hec pars per quinque
annos.

35 (Reg.° 47, 1405-1408, c. 51).

CANCELLARLA. SECRETA

141

374.

1406, 2 junii.

Commune solvat expensas et salarium dominorum sociorum ser Francisci de
Prtolis de tempore quo steterunt cum ser Vitale Miam provisore.

Consiliarii.

Capta. — Quod illi duo socii, qui steterunt in Regimine Mothoni, cum nobile 5
viro ser Francisco de Priolis, quos tenuit secum nobilis vir ser Vitalis Miani, qui
ivit provisor Mothoni, Quoniam per formam sue commissionis non habet libertatem
tenendi socios, cum fuerint penitus necessarii, quia absque ipsis non potuisset at-
tendere ad bonam custodiam Mothoni, debeant stetisse ad expensas et salarium
comunis et stare donec dictus ser Vitalis steterit in Regimine Mothoni. 10

(Reg. e 47, 1405-1408, c. 39].

375.

1406, 11 junii.

Baiulo et Capitaneo Corphoy recommandetuv monasterium fratrum heremita-
rum Annunciale Virginis edificatum per dominum Petrum Capice mililem t
et fiat inventarium de bonis dicti monasterii in Concellaria Corphoy. 15

Capta. — Cum egregius miles dominus Petrus Capice fidelis noster habitator
Corphoy, suo proprio motu et sua devotione, edificari et construi fecerit de suis
propriis bonis, extra burgum nostrum Corphoy unam ecclesiam et monasterium sub
nomine et vocabulo Annunciate Virginis Marie, regule et ordinis heremitarum
Beati Augustini, ad quam ecclesiam et monasterium celebrantur misse et divina 20
officia, et multi nostri cives fideles et subditi ac forenses, navigantes ad eamdem
ecclesiam, et monasterium vadunt et audiunt missas et officia divina cum magna
devotione, quia ibi prope non est aliqua ecclesia et monasterium, in qua celebretur
divinum offitium more latino, Et ipse dominus Petrus supplicaverit, quia iam senex
factus est, quod dignemur, intuitu pietatis et devotionis et pro honore nostri do- 25
minii, teneri facere dictam ecclesiam et monasterium in culmine, ne vadat ad
malum et dispersionem, et quod non occupetur, nec bona de quibus ipsum rao-
nastemum et ecclesiam dotavit disperdantur, sed continue conserventur et in cul-
mine teneantur, Et istud sit et redundet ad pium opus et honorem nostri dominii;
Vadit pars, quod scribatur et committatur efficaciter nostro Baiulo et Capitaneo 30
Corphoy et successoribus suis, et sic addatur in commissionibus suis, quod omnino
teneantur ipsam ecclesiam et monasterium cum suis iuribus et pertinentiis habere
recommissum, et tenere modum et facere, quod dicta ecclesia et monasterium et
bona sua, per aliquam personam non occupentur ullo modo, nisi per fratres presbi-

142

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

teros celebrantes missas et officia divina, in ecclesia et monasterio predicto, quia
locus ipse editicatum est per eumdem dominum Petrum solum illa de causa. Insuper
teneant modum Baiuli et Capitanei Corphoy, présentes, et qui per tempora erunt,
facere scribi et catasticari in cancellarla Corphoy omnia et singula bona mobilia et
5 immobilia spectantia et pertinentia dicte ecclesie et monasterio et que per alium
modum de tempore in tempus dabuntur et relinquentur ipsi ecclesie et monasterio,
per quemcumque modum, et jus summarium faciant procuratoribus, qui sunt et
erunt constituti dicte ecclesie et monasterio, ita quod dictum monasterium et ec-
clesia possint, mediante gratia divina augeri de bono in melius, Et ut continue de
10 bono in melius dictum monasterium et ecclesia augeatur et conservetur, volumus
quod Baiulus et Capitaneus noster Corphoy, presens et successores sui, nomine no-
stri dominii, ipsius monasterii et ecclesie procuratores existant, et esse debeant.

(Regr.° 47, 1405-1408, c. 72).

376.

;■ v3

1406, 12 junii.

15 Concessum potestati et Capüaneo Neapolis Romanie posse investire pecuniam

suam que superabundabit a suo regimine.

Consiliarii omnes.

Capta. — Cum potestati et Capitaneo Neapolis Romanie nunc solvatur ad tor-
nesios, et ei cederet ad magnum damnum portare monetam predictam, que super-
20 habundaret de dicto suo Regimine in partibus istis ; Vadit pars, quod potestas et
Capitaneus Neapolis Romanie, possit totam dictam pecuniam, que superhabundavit
ei de Regimine, equis, et rebus suis, investire de inde, prout possunt Castellani Co-
roni et Mothoni.

(Re£. e 47, 1405-1408, c. 52).

CANCELLAR!.* SECRETA

143

377.

1406, 5 julii.

Scribatur Baiulo et Capitaneo Corphoy responsiones facte aliquibus papatibus

Corphoy , super certis suis capitulis .

Capta. — Quod scribatur Baiulo et Capitaneo Corphoy, et successoribus suis
in hac forma videlicet. Comparuerunt ad presentiam nostram quamplures papates, 5
vice et nomine collegii triginta duorum presbiterorum de inde, qui papates porre-
xerunt nostro dominio certa capitula, ad que ordinate dedimus responsivam, ut
per responsiones nostras, ipsis, capitulis videbitis contineri, volentes et mandantes
cum nostris consiliis opportunis, quatenus dicta capitula in quantum ad vos spectat,
observare et observari inviolabiliter facere debeatis, fatiendo has nostras literas in 10
actis Cancellarie vestri Regiminis ad futurorum memoriam registrari. Tenor autem
capitulorum predictorum talis est.

Primo, quod dictum collegium astringi non possit per Baiulos et Capitaneos
nostros Corphoy, présentes et qui erunt per tempora, ad aliquam angariam realem
vel personalem etc, Respondemus quod sumus contenti et placet nobis, quod dictum 15
collegium non astringatur personaliter, sed pecuniarie sit.

Secundo, quod possit facere presbiteros et caloyeros etc., Respondemus quod
hoc volumus ullo modo.

Tercio, quod dicti papates et eorum filii non molestentur realiter vel persona-
liter in aliqua armata nostra, nec per terram, Respondemus et volumus quod filii 20
dictorum papatum sint astricti realiter et personaliter in quibuscumque serviciis
nobis opportunis, dummodo non sint papates, vel presbiteri aut caloyeri.

Quarto, quod possint custodire sua festa etc., Respondemus, quod hoc relin-
quimus in libertate rectoris favendi sicut sibi videbitur.

Quinto, quod possint facere suas processiones secundum usum etc., Respon- 25
demus, quod de hoc sumus contenti.

Sexto, quod si aliquis dictorum presbiterorum haberet monoxilo, vel corite,
quod sint sui liberi et cet., Respondemus, quod de hoc sumus contenti, ipsis tamen
iurantibus qui sui sint.

Septimo, quod quando ipsi volent ostendere Baiulo nostro Corphoy, aliqua sua 30
privilegia, quod dictus Baiulus debeat ipsa audire et videre etc., Respondemus, quod
de hoc sumus contenti.

Octavo, cum omnes illi de dicto collegio teneantur ire ad palatium Baiuli in
vigilia Nativitatis, et Epiphanie, et ibi fatiunt laudem ad honorem nostre domi-
nationis, ob quam causam dabantur sibi duo carcerati, qui essent condennati ;jr>
Respondemus , quod sumus contenti quod dictis presbiteris concedatur id quod
petunt, dummodo dicti tales carcerati non sint condennati ad penam perdendi vi-
tam, vel mutilationis alicuius membri.

(Res. e 47 , 1400 - 1407 , c. 72 72 , t.°j.

144

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

378.

1406, 15 julìi.

Scribatur potestati et Capitaneo Neapolis Romanie, quod cum nobilis vir ser
Franchus iturus successor suus applicuerit Mothonum mittat galeam Nea-
polis armatam Mothonum ad levandum ipsum.

5 Consiliarii omnes.

Capta. — Cum nobilis vir ser Franchus Caucho, sit iturus potestas et Capitaneus
Neapolis Romanie, et secum ducat totam familiam et res suas, et a Mothono supra,
nisi iret cum navigio armato, subiaceret manifesto periculo, respectu lignorum Tdr-
chorum, qui quotidie discurunt, et depredantur per illas partes, Et sit una galeota in
10 dicto loco Neapolis, que armatur sepe per comune, causis supradictis; Vadit pars,
sicut est solitum concedi et ordinari pro aliis nostris Rectoribus, Quod scribatur et
mandetur potestati et Capitaneo Neapolis Romanie, Quod applicato in Mothono dicto
ser Francho Cocho, et recepto dicto nostro mandato, debeat mittere dictam galeotam
armatam usque Mothonum ad levandum et conducendum Neapolim dictum ser
15 Franchimi Caucho cum sua familia et rebus sine aliquo nabulo, providendo homi-
nibus dicte galee de pane et aliis secundum quod est consuetum fieri.

(Reg. e 47, 1405-1408, c. 50;.

379.

1406, 19 julii.

Baiulus et Capitaneus Corphoy permittat conducere Venedos frumentum de
20 partibus Storie et nullam licentiam velet.

Capta. — Quod mandetur Baiulo nostro Corphoy, auctoritate huius consilii,
quod permittat omnes volentes extrahere de partiblis Starie frumentum et bladum,
pro conducendo Venecias, et quod non impediat, neque neget dare licentiam alicui,
ullo modo.

25 (Reg.* 47, 1405-1408, c. 57).

CANCELLARLA SECRETA

143

380.

1406, 20 julii.

Partes praticate cum domino marchiane Bondenice pro factis
Tinarum et Miculatwm (sic) et non capte .

Sapientes consilii.

Cum pratica fuerit inter sapientes consilii, et dominum Nicolaum Georgio 5
fratrem domini Marchionis de la Bondeniza, nomine suo, et dicti domini Marckionis
super facto Insularum Tkinarum et Michonarum, quas petunt sibi dari per nostrum
dominium, aut in pheudum, aut per venditionem, vel per affictum, cum illis condi-
tionibus, que nostro dominio videbuntur convenientes, Et dicti sapientes consilii
vigore libertatis tradite collegio per hoc consilium, Experientiam fecerint, quantum 10
honeste fieri potuit de reducendo illos, ad illas promissiones, et obligationes, per
quas habeant gratiam, que eis fiet, gratam, et Comune nostrum etiam sentiat illam
honestatem et debitam utilitatem, que sit conveniens; Vadit pars, Considerato, quod
jam multo tempore dicte Insule vadunt quodammodo in ruinam, cum parva imo
quasi nulla utilitate nostra, Et nisi provideatur, totaliter amittentur omnes introitus 15
ipsarum, ac etiam considerato, quod sunt nostri nobiles Venetiarum, et caro et san-
guis nostra, semper parati ad omnia mandata nostra, Quod dicte Insule Tinarum et
Michonarum, cum aliquibus scopuletis, et aliis juribus, et jurisdictionibus, que ad
presens ille Insule possident, dentur et concedantur ad pheudum et jure pheudi,
predictis domino Marchioni Bondenize, et domino Nicolao fratri suo, ac suis he- 20
redibus legitimis masculis, de suo corpore descendentibus, Cum conditionibus in-
frascriptis.

Primo, quod ipse dominus Marchio Bondenize, et dictus frater suus, pro se et
heredibus suis masculis legittimis de suo corpore descendentibus, et similiter ipsi
sui heredes, quando ad ipsos perveniet dictum pheudum, tamquam boni feudatarii 25
et vassalli, et tamquam nobiles et cives Venetiarum, Teneantur facere Sacramentum
fidelitatis et obediencie, Illustri domino duci et Comuni Venetiarum, et esse palam

et occulte amici amicorum dicti domini ducis, et Comunis Veneciarum, et inimici

inimicorum suorum Et accipere investituram a dicto domino duce, et Comunitate
Veneciarum, secundum quod facere tenentur omnes feudatarii a dominis suis, ac 30
etiam .si aliquid senserint tractari vel fieri contra statum dominii et Comunis Ve-
netiarum, teneantur et debeant facere fieri eis notum. Et deficientibus omnibus suis

heredibus masculis predictis, dicte Insule cum dictis scopulletis, et aliis juribus, et
jurisditionibus suprascriptis datis in pheudum, revertantur et deveniant in ducale
dominium et Comune Venetiarum, sicut sunt ad presens. 35

Item, quod ipse dominus Marchio et frater, teneantur et debeant dare in Ve-
netiis, salvos in terra, ipsi ducali dominio, et Comuni Venetiarum, in reditu, quem
fa tient galee viagii Romanie anni presentis, ducatos quinque mille boni a uri et
iusti ponderis, que pecunia sit comunis Venetiarum.

Voi il

140

MONUMENTA HISTORIAE HELLEMCAE

Item, teneantur et debeant dare, seu dari facere, in Venetiis salvos in terra,

ipsi ducali dominio Venetiarum, omni et singulo anno, et simili modo heredes sui

predicti, quando venient ad successionem dicti pheudi, pro censu et homagio dicti

feudi, ducatos trecentos boni auri et iusti ponderis, incipiendo facere hanc solutio-
6 nem ducatorum trecentorum, ad festum nativitatis domini nostri de M.°CCCC.°VII. 0 ,
et sic successive de anno in annum, Et in die sancti Marci de mense aprilis, omni
singulo anno, unum cereum ponderis ad minus librarum XXV, quod facere debeant
presentari serenissimo domino duci Venetiarum , pro ecclesia sancti Marci de
Venetiis.

10 Item, quod habita tenuta et possessione dictarum Insularum, debeant notari
omnes et singuli homines, et persone, tam masculi, quam femine, et tam magni
quam parvi, qui habitabunt super ipsis Insulis, et fari inventarium et notare eis, tam
in terra nostra Nigropontis, quam etiam in ipsis insulis. Et quod dictus dominus
Marchio et frater teneantur et debeant dictos omnes homines et feminas, ac omnes
15 descendentes eorum tractare, regere et gubernare, illo modo et forma, quibus recti
sunt et reguntur per Rectores suos ad presens, nec ipsos in aliquo, nunc vel per
futura tempora, gravare vel molestare in aliquo vel aliquibus, nisi prout et secun-
dum quod factum est per Rectores suos, per elapsa tempora, Et si contrafaciet, et
aliquis subditorum predictorum vellet de ipsis gravaminibus conquiri et habere
20 recursum ad Rectores nostros Nigropontis, quod ipse dominus Marchio et frater
et sui heredes predicti, sint suppositi ad omnem correctionem et deliberationem que
fieret per ipsos nostros Rectores, ac si in dicto casu forent Rectores ibi pro comuni
Venetiarum. Omnes autem alias animas et personas, quas ponerent, et de novo
conducerent ad Insulas supradictas, tractare, regere et gubernare possint, et de
25 illis facere, ut de rebus propriis, secundum quod eis videbitur et placebit.

Item, quod ipse dominus Marchio et frater, et heredes sui predicti, teneantur
et debeant ad omnem requisitionem dicti domini ducis et comunis Venetiarum, ar-
mare et armari facere unam galeam completam, tam de hominibus opportunis a
remo, quam ballistariis, et aliis hominibus opportunis, habendo a dominio Venecia-
30 rum corpus galee fulcitum omnibus opportunis, et grassam atque panaticam, et
soldum pro dictis hominibus omnibus necessariis illum, videlicet soldum, quem ha-
bent homines galee Nigropontis a Regimine Nigropontis, que galea debeat stare
armata quantum placuerit ducali dominio Venetiarum.

Item, quod nostris subditis et mercatoribus non innovetur, nec ab ipsis aliquid
35 exigatur, ultra id quod consuetum et solitum est exigi, et exigitur ad presens.

Et capta presenti parte, possint fieri instrumenta vel littere patentes de con-
cessione dicti feudi per illum modum et formam, et cum illis verbis, que consueta
sunt poni in instrumentis vel literis patentibus similis concessionis feudi, prout
collegio videbitur, non mutando in substantiam et effectum suprascriptorum capi-
40 tulorum.

de parte .
de non . .
non sinceri

(Πο*:. 0 17, 1405-1 108. c. 58, t.°).

35, 35
46, 48
13, 12

CANCELLAR!.* SECRETA

147

381.

1406, 22 julii.

licgitnen Nigropontis notum faciat Comunitatibus Tinarum et Micularum, quod
miUant nuncios suos cum sindicatu ad plenum pro conveniendo nobiscum de
introytibus et expensis ipsarum Insularum.

Ser Franciscus Lauredano, sapiens ordinum. 5

Capta. — Cum dominatio nostra sit informata, quod introytus, quos percipit
prefata dominatio nostra de Insulis nostris Thinarum et Michonarum in anno sint
multum diminuti respectu eius, quod solebat percipi ànnuatim de introytibus ipsarum
Insularum, Et sint dicti introytus ituri quotidie de malo in peius, nisi flat provisio
super inde, quod redundat in damnum nostri comunis, et hoc processit et procedit 10
defectu rectorum nostrorum, qui fuerunt et sunt in dictis Insulis, qui exegerunt,
et exigunt ac ministrant dictos introytus, Et sit bonum et utile apponere talem or-
dinem et Regulam super inde, quod dicti introytus ad damnum nostri comunis, non
veniant ad defitiendum; Vadit pars, Quod scribatur et mandetur Regimini nostro
Nigropontis, Quod cum volumus, quod introytus et redditus ipsarum Insularum no- 15
strarum Thinarum et Michonarum potius perveniant ad manus Comunitatum ipsarum
Insularum, et convertantur in usum et utilitatem dictorum Comunitatum cum illis
modis, pactis et conditionibus, qui erunt iusti et rationabiles, et cum quibus domi-
natio nostra se poterat convenire et concordare cum illis comunitatibus, que fiat
aliqua alia provisio super inde, Quia intentionis nostre dominationis est, velle pe- 20
nitus providere super dictis introytibus et redditibus, ne ita dissipentur et dimi-
nuantur in damnum nostri comunis. Dictum Regimen Nigropontis teneatur et de-
beat avisare Comunitates dictarum Insularum de huiusmodi intentione nostra, Et
quod Comunia et homines ipsarum Insularum, debeant mittere Venetias ad presen-
tiam nostri dominii unum vel duos Sindicos, aut plures, secundum quod sibi videbi- 25
tur, pro quaque Insula, qui venire debeant cum galeis nostris Romanie viagii pre-
senta, in reditu suo, et habeant mandatum sufficiens, et libertatem ad pleuum,
conveniendi, concludendi et concordandi se nomine ipsarum Comunitatum, cum do-
minatione nostra, de accipiendo in se sed pro ipsis comunitatibus, omnes et singulos
introytus, fructus et redditus et proventus, quos dominatio nostra quoquo modo 30
percipit singulo anno, de dictis Insulis et utraque earum, et de convertendo omnes
ipsos redditus et introytus in usum et utilitatem ipsarum Comunitatum dando et
solvendo singulo anno nostro dominio, quicquid conclusum et terminatum fuerit
inter dominationem nostram, et dictos sindicos illarum Comunitatum, quod dare et
solvere debeant pro beneficio dictorum introituum, qui venient remanere comunità- 35
tatibus antedictis. Et quod dictum Regimen Nigropontis reddat avisatos homines et
Comunia dictarum Insularum, quod si non mittent dictos suos sindicos, ad tractan-
dum et concludendum conventiones predictas, nos non poterimus facere quominus
provideamus super facto dictorum introytuum per modum, quo non ibunt defitiendo

148

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

ad damnum et iacturam nostri comunis. Verum dictum Regimen Nigropontis tenea-
tur et debeat bene et diligenter inquirere et examinare, quid et quantum respon-
deat ad presens introitus et redditus dictarum Insularum, et omnem examinationem
quam fecerat super facto dictorum introituum, ac omnem aliam informationem quam
5 habere poterit super inde, debeat nobis per redditum dictarum galearum suis literis
denotare.

de parte omnes alii

de non 0

non sinceri 4

1Ü ;Re?. e 47, Î 405-1 4C8, c. CO;.

:*82.

1400. 23 julii.

Dira fur a mi. 'tastatori Antonii de Aco y olis, quod se removeat a petitione quam
facit de territorio nobis concesso per Turchum , alioquin revocabimus con-
cessionem sibi factam de Sil /unes.

15 Sapientes consilii.

Capta — Cum sit facta responsio ambasiatori Antonii de Azaiolis super facto
territorii quod nobis dedit Turchus secundum quod continetur in parte nuper capta in
hoc consilio, Et dicti ambasiatores responderint non habere aliam libertatem, Sed quod
referent domino suo Antonio de Azaiolis responsionem nostram, qui poterit facere
20 et respondere prout sibi placebit. Et propterea quod placeat nostro dominio infor-
mare nostrum Regimen Nigropontis et pro responsione, intentione nostra, ut si
dictus Antonius dabit responsionem gratam dicto nostro Regimini, dictum Regimen
possit facere erga eum, secundum formam pactorum, et responsionis nostre predicte;
Vadit pars, Quod scribatur et informetur dictum nostrum Regimen de differentia in
25 qua remansimus cum ambasiatore Antonii de Acaiolis et de responsione, quam
sibi fecimus, et de illa responsione, etiam quam ipse nobis fecerunt ordinate, preci-
piendo dicto Regimini, quod debeat mittere dicendo predirta dicto Antonio de Aza-
iolis. Et in casu quo infra quindecim dies tunc proximos ipse Antonius per publicam
scripturam sit contentus se removere a sua opinione dicti territorii, quod dedit no-
30 bis Turchus, et approbet quod illud territorium sit et debeat remanere nostro domi-
nio, secundum formam responsionis hodie facte dictis suis ambasiatoribus, dictum
Regimen debeat dare et instrumentum concordii, et concessionis alias facte sibi de
loco Sithines, quod instrumentum mittatur dicto Regimini. Et quia dictus Antonius
non dedit nobis palia promissa, debeat dictum Regimen, antequam det ei dictuin in-
35 strumentum, facere sibi dari palium quod non dedit, et ipsum nobis mittere, noa
derogando propterea, quando de cetero dictus Antonius teneatur et debeat mittere
palium ordinatum, omni singuli anno, ad ecclesiam nostram sancti Marci secundum
formam instrumenti. Si vero dictus Antonius, infra dictos quindecim dies, numeran-
dos a die quo dictum Regimen notificabit ei dictam nostram intentionem, non faciet

CANCELLAR IA SECRETA

149

secundum requisitionem nostram predictam, dictum Regimen non debeat dare ei
dictum instrumentum, quia nolumus quod teneat nec valeat concessio ei facta de
loco Sithines, sed quod utraque pars remaneat in statu suo, quia ipse Antonius vult
usurpare, id quod est nostrum, nec observavit promissa per ipsum, que continentur
in concessione predicta, Et sic hic Venetiis dicatur dictis ambasiatoribus dicti An- 5
tonii de Azaiolis. Insuper mandetur dicto nostro Regimini, quod in casu quo non
remaneret in concordio, cum dicto Antonio de Azaiolis, non debeat cassare stipen-
diarios nostros missos de novo, sed si remaneret in concordio debeat cassare dictos
stipendiarios, secundum formam alterius nostri mandati.

v Reg.° 47, 1405-14C8, c. 61).· 10

383.

1400, 26 julii.

Forme Utere aperte facte Batulo et Capitanco Corphoy pro certis responsioni-
bus factis ambasiatoribus Corphoy super aliquibus capitulis per ipsos
porectis .

Sapientes ordinum. 15

Capta in Collegio — Michael Steno, Dei gratia dux Venetiarum et cet. Nobi-
libus et Sapientibus civis Nicolao Foschari de suo mandato Baiulo et Capitaneo Cor-
phoy, et successoribus suis, fidelibus dilectis, salutem et dilectionis affictum. Acces-
serunt ad presentiam nostri dominii Egregius miles dominus Perotus de Altavilla,
Gilius de Paxe, et alii quamplures ambasiatores et sindici comunitatis, et insule 20
nostre Corphiensis, qui ambaxiatores porrexerunt nobis capitula inferius annotata,
ad que cum solemnitate nostrorum consiliorum, ad capitulum, ad capitulum, nostram
dedimus responsivam, quemadmodum poteritis distinctius intueri, volentes et man-
dantes cum nostris consiliis antedictis, quatenus omnia et singula capitula infra-
scripta ut jacent, in quantum ad vos spectant observare et observari inviolabiliter 25
facere debeatis, fatiendo has nostras literas et concessiones in actis Cancellerie
nostri Regiminis, ad futurorum memoriam registrari. Tenor autem predictorum
capitulorum per omnia talis est, videlicet :

Primo — ad primum capitulum, per quod petunt quod satisfiat hominibus Cor-
phiensibus, conducentibus cum suis barchis, lapides, calcem, et alias res, pro labo- 30
reriis que fiunt in Corphoy etc.; Respondemus quod per alias nostras literas, super
huiusmodi negotio, vobis prestissime nostram mittemus intentionem.

Ad secundum capitulum continens de villanie, qui cum suis someriis et personis
serviunt ad laboreria coraunis, quod eis satisfiat de sua mercede etc.. Respondemus,
quod sumus contenti, quod habeant soldos quinque in die pro quoque pro sua per- 35
sona et pro someriis soldos duos pro quolibet somerio in die.

Ad tercium capitulum continens de solutionibus Cancellarii recipiendis etc.;
Respondemus, quod volumus quod dictus Cancellarius, de omni strida ab yperperis
quinquaginta supra, habeat soldos quadragintaquinque, et pro precone soldos octo,

150

monumenta historiae hkllenicae

Et ab inde supra usque in infinitum, aliquid aliud non possit habere. Ab j'perperis
autem quinquaginta infra, habeat Cancellarius predictus medietatem solutionis pre-
dicte. Item pro qualibet attestatione, quam dictus Cancellarius accipiet in civilibus,
habeat soldos duos ; de attestationibus autem quas in criminalibus accipiet, nil ha-
5 bere debeat. Item de bulletis olei, ab una buta supra, et sit que quantitas vellit non
possit accipere dictus Cancellarius, nisi soldum unum unum pro quolibet bulleto, et
a libris quindecim infra olei, accipere debeat duos tornesios tantum.

Ad quartum capitulum continens, quod dragomanus accipiebat unum soldum
pro qualibet attestatione, que examinabatur tara in civilibus quam in criminalibus.
10 quod id removeatur etc.; Respondemus, quod sumus contenti, et placet nobis quod
fiat sicut petunt, videlicet quod non accipiat dictum soldum dictus dragomanus.

Ad quintum capitulum continens de solutionibus sotiorum militum Baiuli et
Capitanei etc.; respondemus, quod volumus quod dicti socii milites accipiant de ce-
tero suas solutiones, hoc modo, videlicet, Primo de judicatibus ab yperperis quin-
15 quaginta infra, soldos XV, et ab inde supra soldos XXX, de sententiis parvis ab
yperperis L infra soldos X et de sententiis ab inde supra usque in infinitum soldos
XXX. Item de rebus venditis, tam pro sententiis, quam judicatibus quas pignora-
bunt et vendent ab yperperis L infra, habere debeant tornesium unum pro quolibet
yperpero. De rebus autem, quas intromittent, et postea restituentur illis quorum
20 erunt, sint ad conditionem superius specificatam de sententiis scilicet ab yperperis
L infra, habere debeant soldos XV, et ab inde supra soldos XXX.

Ad sextum capitulum continens de doariis et permutationibus possessionum
fiendis de uno in alium etc., Respondemus, quod nostre intentionis est, quod de
isto capitulo nichil fiat, sed remaneat ista permutatio de ipsis in terminis in quibus
25 sunt ad presens, et fuerunt per elapsum.

Ad septimum capitulum continens, quod possint dare in dotem filiabus suis de
bonis et rebus suarum uxorum etc., Respondemus quod nolumus hoc consentire,
quia non est iustum nec honestum.

Ad octavum capitulum continens, quod notarii Corphoy possint exercere offi-
30 tium notarie etc., Respondemus quod de hoc sumus contenti.

Ad nonum capitulum continens quod Greci habeant libertatem fatiendi se cha-
loyeros et presbiteros etc., Respondemus quod hoc nolumus ullo modo, et nil fiat.

Ad decimum continens, quod provideatur quod per homines galearum Culpby
non inferrantur tot damna etc., Respondemus quod circa hoc providebimus per
35 modum, quod poterunt merito contentar!.

Ad undecimum capitulum continens de datio tornesii posito tempore ser Ma-
rini Caravello, ut revocetur etc., Respondemus, quod propter occupationes terre et
guerras preteritas, non videmus posse pro nunc providere, sed per tempora futura
providebimus, sicut nobis videbitur et placebit.

40 Ad duodecimum continens de offitiis existentibus sub Regimine Corphoy, dan-
dis civibus Corphoy, per Baiulum solummodo per unum annum etc., Respondemus,
quod de hoc sumus contenti, intelligendo tam de offitiis existentibus extra terram
per Insulam quam de illis que sunt in civitate.

Ad XIII continens de Iudeis lapidandis, etc,, Respondemus quod nolumus quod

CANCELLARLI SECRETA

151

dicti Iudei lapidentur pro bono illius terre nostre, nam si dicti Iudei lapidarentur,
hoc cederet ad maximum damnum domorum, que devastarentur, Sed loco lapi-
dationis, volumus quod dicti Iudei de cetero debeant portare unum 0 zalum in
pectore ad mensuram unius panis, a quatuor denariis, ut cognoscantur a Christianis,
aut si nolent portare dictum 0 , solvant ducatos trecentos singulo anno, nostro co- 5
muni, pro non portando ipsum 0 . Item quod omnes villanos, possessiones, vineas
et terrena, quos, quas et que dicti Iudei habent extra terram, per totam insulam
Corphoy, ipsi teneantur et debeant vendidisse infra duos annos, a die precepti sibi
facti per Baiulum nostrum, sub pena amittendi dictos villanos, possessiones, et ter-
rena, qui et que veniant ad nostrum commune. Item non possint dicti Iudei de ce- 10
tero ullo modo emere aliquas possessiones, domos nec terrena, que habent villanos,
tam in civitate Corphoy quam extra in Insula, ultra eas quas presentialiter habent
in Iudaycha.

Ad quartum decimum continens de solutionibus quas solebant habere, illi qui
ponunt salem in magazenis, quod ipse solutiones sibi dentur etc.. Respondemus, 15
quod propter occupationes et angarias présentes, non possumus super inde pro nunc
providere, sed in futurum providebitur sicut erit iustum.

Ad XV continens, quod quotiescumque eis libuerit, possint mittere suos amba-
siatores Venetias, ad libitum suum, sine aliqua molestia etc., Respondemus, quod
de hoc sumus contenti, dummodo sit notus suus adventus rectori nostro de inde. 20
Ad XVI continens, quod Nundine sint franche, nam multe fraudes committun-
tur per milites Baiuli etc., Respondemus quod de hoc sumus contenti quod fiat,
salva semper ratione nostri comunis, in qua ratione comunis nolumus tamen, quod
comprehendantur alique regalie, quas sibi atribuebant milites Baiuli, de quibus re-
gains, nolumus quod de cetero penitus nichil habeant. 25

Ad XVII continens de Dragomano videlicet, quod omnis Rector habeat suum
etc., Respondemus, quod quia dictus Dragomanus habet illud officium in vita sua,
et sic captum est, per nostrum majus consilium, non videmus posse super hoc ali-
qualiter providere, Sed si committet aliquid inhonestum, vadant ad conquerendum
se de eo coram baiulo, quia baiulus tunc providebit, sicut sibi videbitur esse justum. 30
Ad XVIII continens quod homines et villici de extra, non astringantur ad
excubias flendas etc., Respondemus, quod hoc relinquimus in libertate baiuli, se-
cundum quod casus occurrent, existentibus semper guardiis in ordine videlicet de
accipiendo de dictis hominibus de extra sicut sibi videbitur vel non accipiendo.

Ad XVIIII continens de censualibus eis confirmandis etc., Respondemus, quod 35
hoc volumus remanere in libertate baiuli et capitanei nostri fatiendi super inde,
sicut sibi videbitur, et ita volumus observari.

Ad vigesimum capitulum continens de rebus comestibilibus, que emuntur per
baiulum nostrum etc.. Respondemus, Quod dictus baiulus teneatur et debeat emere
et solvere dictas res commestibiles precio hic annotato, videlicet unam gallinam 40
soldis VI, polastrum unum soldis tribus, capretum unum soldis X, porcelletum unum
vivum cuiuscumque ponderis, tornesiis duobus pro libra, casei libram soldo persuto-
rum soldis tornesiorum sex. Item quod carnes quas dictus baiulus accipiet ad becha-
riam, debeat solvere eo precio, quo solvunt alie speciales persone, salvo quod si in

152

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

facio dictarum carnium, dictus baiulus per commissionem suam, haberet aliquam
regaleam quod dicta regalea sibi reservetur, Et quia de dictis carnibus a becharia,
et omnibus aliis rebus commestibilibue predictis, non possit emere nec accipere qua-
libet vice, nisi tantum, quantum sibi sufficiat, pro usu domus sae, et non ultra ullo
5 modo. Item, quod de oleo, quod dictus baiulus emet pro usu suo, debeat habere
avantagium in precio soldos III pro libra, de eo quod vendetur aliis personis. Item
de facto bladorum necessariorum baiulo, pro usu domus sue et equorum suorum,
emere debeat prodictus baiulus ab illis qui biada emerent. Illos autem, qui non ha-
berent de bladis predictis, dictus baiulus nullatenus astringere debeat de ipsis reçu-
10 perandis. Et si per dictum baiulum in predictis, vel aliquo predictorum, per se vel
alios iuerit contrafactum, cadat ad penam iperperorum centum, pro qualibet vice, Et
si fuerit accusator habeat tercium et teneatur de credentia, Ille cui factum fuerit
alium tercium et Comune reliquum, Et si non fuerit accusator medietas dicte pene sit
nostri comunis, et alia medietas sit offensi, Incipiendo dictum baiulum accipi facere
15 de rebus commestibilibus suprascriptis de casale in casale, ad unum ad unum, donec
omnia fuerint pro andata, ne contrafiat huic nostre intentioni.

Ad capitulum XXI continens de cancellariis et militibus Gaiuli et Capitanei
Corphoy, sindicandis per successorem suum etc., Respondemus, quod de hoc sumus
contenti et placet nobis.

20 (Roff. e 47, 1405-1408. c. 72, t.· 73 e 73 t. e ).

384.

1406, 26 julii.

Forma Utere aperte facte Judeis Corphoy pro certis responsionibus pictis

super certis capitulis porcetis per eos.

Baiulo et Capitaneo Corphoy, et successoribus suis.

25 Capta in Collegio. — Michael Steno, Dei gratia, Dux. Venetiarum etc., nobi-
libus et sapientibus viris Nicolao Foschari de suo mandato Baiulo et Capitaneo
Corphoy, et successoribus suis, fidelibus dilectis, salutem et dilectionis affectum. Ad
nostri dominii presentiam accesserunt Aurachius de Chaffaro, David Samuelis, et
Salomon Dolceto Judei, sindici et procuratores universitatis hebreorum civitatis no-
30 stre Corphiensis, et porexerunt nostro dominio, nomine et pro parte dicte univer-
sitatis, certa capitula, ad que servata solennitate consiliorum nostrorum, in talibus
opportuna, ad capitulum ad capitulum prebuimus responsionem nostram, sicut inferius
distincte videbitur contineri, volentes et mandantes vobis cum nostris consiliis ante-
dictis, quatenus omnes dictas responsiones nostras factas ad dicta capitula, et
35 quodlibet eorum, in quantum ad vos spectant, debeatis observare et facere inviola-
biliter observari, fatientes has literas nostras in actis Cancellarie nostri Regiminis
ad futurorum memoriam registrari. Tenor autem dictorum capitulorum, et respon-
sionum nostrarum factarum ad illa, per omnia sequitur et est talis.

CANCELLARLA. SECRETA

153

Primo ad primum capitulum per quod dicti Judei sindici prefate Universitatis
Iudeorum Corphoy, petebant quatenus dignaremur sibi de gratia concedere, quod
non fleret sibi aliqua novitas in astringendo illos ad portandum unum 0 in pectore,
contra formam sui privilegii etc., Respondemus, quod sicut respondimus super
capitulis porrectis per Ambassiatores Comunitatis terre et Insule Corphiensis, volu- 5
mus quod dicti Iudei de cetero debeant portare unum 0 zalum in pectore, ad men-
suram unius panis, a quatuor denariis, ut a ciiristicolis cognoscantur, Aut si non
vellent portare dictum 0 solvant ducatos trecentos singulo anno nostro comuni, pro
non portando ipsum 0 , et hoc volumus occasione in proximo sequenti capitulo
expressa et annotata. 10

Item, ad secundum capitulum, per quod petebant dicti sindici, quod dicti Iudei
non debeant lapidari etc., Respondemus, quod sicut respondimus, super quodam
alio capitulo dictorum ambassiatorum comunitatis Corphoy, tenoris consimilis. No-
lumus quod dicti Iudei lapidentur pro bono illius terre nostre, Nam si ipsi Iudei
lapidarentnr, hoc cederet ad maximum damnum domorum que devastarentur, sed 15
loco lapidationis volumus, quod dicti Iudei de cetero portent unum 0 zalum in pe-
ctore, ad formam predictam, aut quod solvant singulo anno nostro comuni, ducatos
trecentos auri, prout superius dictum est.

Item, ad tertium capitulum per quod petunt, quod cum Sindici Comunitatis
Corphoy, non velint quod dicti Iudei habeant nec teneant possessiones, quas ha- 20
buerunt antiquitus, dignaremur de gratia, quod super inde non fieret eis aliqua
novitas vel iactura, etc., Respondemus, quod sicut respondimus ad dictum capi-
tulum dictorum Sindicorum Comunitatis Corphoy, fatiens mentionem de istis pos-
sessionibus, volumus, quod omnes villanos, possessiones, vineas et terrena, quos,
quas et que dicti Iudei habent extra terram per totam Insulam Corphoy, ipsi 25
teneantur et debeant vendidisse infra duos annos, a die precepti sibi facti per Ba-
iulum et Capitaneum nostrum Corphoy, sub pena amittendi dictos villanos, posses-
siones et terrena, qui et que veniant in Comune nostrum.

Item, non possint dicti Iudei de cetero ullo modo emere aliquas possessiones,
domos nec terrena que habeant villanos, tam in civitate Corphoy, quam extra in 30
Insula, ultra eas, quas presentialiter habent intra Iudaycham Corphoy.

Item, ad quartum capitulum continens quod cum ipsi Iudei habeant pacta cum
Commutate Corphoy, quod de omni angaria, varea et expensa, que fiant per illam
Comunitatem, dicti Iudei solvere debeant unum octavum etc., Et jam duobus an-
nis taxatores dicte Comunitatis acceperint eis plus uno octavo, et hoc quia non 35
acceperint secum unum Iudeum sicut facere solebant, et facere tenebantur secundum
formam suorum pactorum, Et ex hoc dicti Iudei, sentientes se gravatos, petebant
quatenus dignaremur mandare vobis, et successoribus vestris, quod fatiatis conven-
tiones et pacta sua, que habent cum illa comunitate, inviolabiliter observari. Re-
spondemus, quod volumus et nostre intentionis est, quod in hoc non nat dictis 40
Judeis aliud de novo, nisi secundum quod continetur in privilegio suo, Reservato
semper ordine ritus, quem volumus debere penitus observari.

Item, ad quintum capitulum continens, quod concedatur dictis Iudeis, quod
possint emere panem, caules, fructus, et alia super plathen Corphoy, sicut christia-
Voi. Π. 20

154

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

ni, prout ab antiquo emere solebant, Respondemus, quod de hoc flat sicut petunt,
quia honestum est.

Item, ad sextum capitulum continens de taxa fatienda inter omnes Iudeos Cor-
phoy, qui solvant per soldum et per libram, totam expensam factam et secutam
5 occasione missionis dictorum suorum Sindicorum Venecias, Respondemus quod
committimus vobis Baiulo et Capitaneo, quod fleri fatiatis dictam taxam, prout vobis
videbitur esse justum, ac etiam omnes alias taxas, que in futurum vobis per domi-
nationem nostram fuerint ordinate.

Ad septimum capitulum continens, quod ipsi Iudei permittantur accipere aquam
10 saltem de puteo, quem fieri fecit nobilis vir ser Iohannes Capello, de cuius expensa
ipsi solverunt partem suam ut vivere possint etc., Respondemus quod contenti su-
mus, et sic debeatis permittere, quod ipsi Iudei accipiant et accipere possint aquam
de illo putheo, de quo solverunt partem suam, quando fabricatus fuit.

Ad octavum continens quod multi minantur eis de interficiendo ipsos Iudeos,
15 et de depredando eorum domos etc., Respondemus, quod commiitimus et mandamus
vobis, quod si quis intulerit ipsis Iudeis vel alicui eorum, aliquam violentiam, iniu-
riam vel offensam et comparuerint coram nobis, ut sibi iustitiam fatiatis, debeatis
contra quemlibet sibi offensam vel iniuriam inferentem, sibi ius et iustitiam mi-
nistrare.

20 v Uep.° 47, 1405-1408, e. 13, t."-14,.

.-{85.

i 100, 30 julii.

Muda gothonoi'um et aliarum mercationum Crete, Nigroponlis, et Romanie
basse , elongetur usque ad dimidium mensis octob/ns.

Ser Lucas Trono, ser Franciscus Lauredano, sapientes ordinum.

25 Capta. — Cum muda gothonoruin et aliarum mercationum, que intelliguntur
ad mudam Insule Crete, Nigropontis, et aliorum locorum Romanie basse, sit et in-
telligatur esse per totum mensem septembris proximum, Et dicti gothoni et mercan-
te ad dictum terminum male possint caricari pro conducendo Venetias, nisi provi-
deatur de elongando dictam mudam, et hoc defectu navigiorum, que non potuerunt
30 haberi, pro eundo ad dictas partes; Vadit pars, quod scribatur et mandetur omni-
bus nostris Rectoribus partium Romanie, quod omnes gothoni et omnes alie mer-
cante, que intelliguntur ad mudam, qui et que per mercatores presentate fuerint
dictis nostris Rectoribus, per totum mensem septembris proximum, possint caricari
super quibuscumque navigiis pro conducendo illos et illa Venetias usque ad medium
35 mensem octobris proxime venturi, Quibus gotonis et mercantiis sic presentate per
totum mensem septembris, dicta muda ex nunc intelligatur elongari, usque dictum
medium mensem octobris proximi.

47, 1405-1408j c. 63 t,°).

CANCELLARLA SECRETA

155

386.

1406, 26 augusti.

Concessum commissoriis et heredibus, cond im ser Michaelis Justiniano, posse
transferre castrum Coristi, quod habent in pheudum a nostro dominio in
nobilem virum ser Nicolaum Geòrgia fratrem domini Marchionis Bon -
dmice. 5

Cum alias, per nostra consilia ordinata, concessum et traditum fuerit Castrum
Caristi, Insule Nigropontis, cum suis pertinentiis viris nobilibus ser Michaeli Iusti-
niano et fratribus in pheudum, sicut in partibus captis super inde serio se cavetur
et dicti ser Michael et fratres sicut Altissimo placuit, de hac vita transiverint, di-
missis aliquibus suis filiis pupillis, inpotentibus ad regendum et gubernandum di- 10
ctum locum, Et Regimen Nigropontis notificaverit nostro dominio per suas literas,
quod dictus locus vadat in desolationem, eo quod non habet gubernationem neces-
sariam ; Vadit pars, quod concedatur commissariis et heredibus dictorum ser Mi-
chaelis et fratrum, quod dictus locus Caristi transferri possit in virum nobilem ser
Nicolaum Georgio, fratrem domini Marchionis Bondonize, seu virum nobilem Io- 15
hannem Georgio eius commissum per illos modos, et cum illis conditionibus et
terminis ac affictu quibus habent et possident ad presens heredes dictorum no-
bilium de cha Justiniano, cum ipsi heredes et affines sui, de cha Justiniano, de hoc
contenti sint.

(Reg.· 47, 1405-1408, c. 67, t.°). 20

387.

1406, 16 octobris.

Mittatur ad dominum despotum Misistre unus noster Ambasiator, pro celeris

damnis datis nostris subditis Coroni et Mothoni.

Sapientes ordinum.

Cum per literas Castellanorum nostrorum Coroni et Mothoni, et similiter ore- 25
tenus per nobilem virum ser Vitalem Miani, ad nostram presentiam de dictis parti-
bus redeuntem, extiterimus plenissime informati, quod dominus despotus Misistre,
et princeps Achaye sunt in maxima guerra et discordia simul hostiliter preliantes,
in tantum quod gentes despoti volentes danificare loca et territoria principis, intu-
lerunt maxima danna nostris fidelibus Coroni et Mothoni, ad valorem yperperorum 30
centum millium, quod cedit ad eorum maximum incomodum et iacturam, et onus no-
stri dominii, Et circa talia expediat debite providere, et habere in ipsis partibus unum
nostrum solemnem ambaxatorem et sindicum multis respectibus; Vadit pars, quod
per scrutinium in hoc consilio, eligi debeat unus noster solemnis orator et sindicus.

MONUMENTA HISTORIAE HEU.EMCAE

136

qui possit accipi de omni loco et officio, et iudicatu petitionum, non accipiendo de
sapientibus consilii, pro non impediendo facta terre, qui Ambassiator et sindicus non
possit refutare sub pena ducatorum ducentorum, et respondeat statim vel cras ad
tercias, debeat habere pro primis quatuor mensibus ducatos ducentos, et ab inde
5 in antea ducatos XL in mense et ratione mensis, et possit expendere in omnibus
expensis quomodocumque sibi occurrentibus, non intelligendo nabula navigiorum
et agocia equorum, ducatos duos singulo die, ducentibus ad dictam expensam unum
notarium cum uno famulo, et tres alios famulos, ante vero recessum dicti Ambasia-
toris providebitur de sua commissione sicuti videbitur huic consilio, Et non valeat
10 dicto Ambasiatori excusatio de persona, nisi captum fuerit per maiorem partem
consilii Rogatorum, ipso tamen iurante causam esse veram.

de parte 35, 31, 42.

de non 30, 34, 24.

non sinceri 8, 6, 6.

15 |Reg.* 47, 1405-1408, c. 78 t.*).

388.

1406, 17 octobris.

Precipiatur nòbili viro ser Bernardo Nigro capiianeo Riperie Istrie,
quod portet dictum Ambasiatorem nostrum usque Mothonum.

Ser Albanus Baduario et ser Nicolaus Victuri sapientes consilii, ser Geor-
20 gins Cornario, sapiens ordinum.

Volunt quod pro scansando omni expensa, que habiliter scansali potest, preci-
piatur nobili viro Bernardo Nigro ituro Capitaneo Riperie Istrie, quod debeat quanto
prestius fleri potest, ponere se in ordine et in puncto, et conducere dictum Amba-
siatorem Mothonum, quo deposito debeat statim reverti ad custodiam suam. Verum
25 si in itinere inveniret Capitaneum nostrum Culphy, debeat dictus Capitaneus Riperie
Istrie dimittere dictum Ambasiatorem super unam ex galeis nostris Candide, que
debent ire ad disarmandum, que ipsum conducat Mothonum, et eo casu debeat dictus
Bernardus Nigro reverti ad custodiam suam, remanente tamen ser Marco Iusto ad
presene Capitaneo dicte Riperie ad dictam custodiam, donec dictus Bernardus fuerit

30 reversus ad custodiam suam.

de parte 43

de non 1

non sinceri ........ 3

(Reg.· 47, 1405-1408, c. 77).

CANCELLARLI SECRETA

157

389.

1406, 19 octobris.

Sii in liberiate domini ducis et collegii armandi unam galeotam pro conducmdo

dictum ambasiatorem ad dictas partes.

Ser Franciscus Lauredano, sapiens ordinum.

Vult quod pro omni bono respectu, et ut facta nostri Comunis non patiantur 5
defectum, armari debeat una galeota dupla, de mensuris galearum Riperie Istrie,
Cuius eligatur unus supracomitus in isto consilio, per duas manus, et unam per
scrutinium domini, consiliariorum, capitum et sapientum utriusque manus, Et non
possit refutare sub pena librarum centum, ducendo secum illos homines de pede, et
ballistarios, sicut facit Capitaneus Riperie Istrie, habeatque illudmet salarium quod 10
habet Capitaneus Riperie Istrie, habendo de mensa grossos duos cum dimidio, pro
hominibus de pede, Et expedite de Mothono, debeat venire Venetias ad disarman-
dum 36.

Ser Paulus Quirino et Georgius Cornano, sapientes ordinum. 15

Capta. — Volunt quod collegium suprascriptum habeat libertatem armandi
dictam galeam, cum illis modis salario et conditionibus, qui dicto collegio vel maiori

parti videbuntur 42

de non 1

non sinceri 1 20

(Re&.° 47, 1405-1408, c. 77).

390.

1406, 19 novembris.

Differatur deliberacio commissionis et recessus ser Nicolai Fuschulo
ituri ambasiatoris ad dominum despotum Misistre.

Sapientes consilii, excepto ser Ramberto Quirino. 25

Cum galee nostre a mercato partium Levantis, expectentur de brevi, et galee
Alexandrie transiverint suum terminum reditus, de quatuor diebus, pro quibus ha-
bebuntur nova certa de Romania, et de omnibus partibus Levantis, Et consideranda
sint multa, super quibus erit necesse providere pro dictis partibus, super quibus non
potest salubriter provideri super uno, nisi super aliis habeatur vera informatio, quia 30
una res dependet ab alia, Et sapiens res sit non facere expensam, specialiter tem-
pore non congruo, quam ignoremus esse utilem vel inutilem ; Vadit pars, quod
deliberatio commissionis ser Nicolai Fuschulo et recessus suus diferatur usque ap-
plicationem galearum, quia sunt ad oculis apertis et firmiori ac clariori deliberatione,

158

MONUMENTA HISTORIAE HEMÆNICAE

poterit provideri, id quod utilius erit pro nostro dominio, quia levis res est intrare
in novitate inconsulte, sed nimis difficilimum est ipsas bene prosequi et cum hono-
re de ipsis exire. Interim vero istud lignum mittatur ad custodiam Istrie, pro quo
loco est deputatum, donec erit tempus aptum et congruum ad mittendum et exe-
5 quendum id quod erit bonum pro nostro dominio.

(Reff.o 41, 1405-1408, c. 79,.

391.

1 106, 30 novembri».

Cum pone mit ur quod fierent domino Consiliarii, Corphoy, et quod non
mitteretur Camerarius de Venetiis captum fuit de non .

10 Ser Marcus Lauredano, caput de XL.*

Cum Insula nostra Corphoy, propter situm et condictionem ipsius, sit et esse
debeat tantum nobis cara, quantum aliquis alius locus noster, et nulla alia res vel
provisio magis potest esse causa conservandi pacifice loca et terras nostras sub nostro
dominio, etiam quod facit fieri bonum et iustum Regimen in ipsis locis et bene, et equa-
15 liter ac humane tractari facere fideles nostros habitantes in eis, et quia in Candida,
Negroponte, Corono et Mothono, per progenitores nostros et nos, cognitum semper
fuit et cognoscitur ad presene, quod ad volendum facere predicta, et conservari ipsa
loca, omnino necesse fuit et est, quod Regimina predicta, et spectantia eis, non con-
sistant in deliberatione solummodo unius rectoris, Et propterea consideratis pre-
20 dictis, et etiam habito respectu quod dicta Insula Corphoy habet agere cum pluri-
bus dominis et dominiis, cum quibus necesse est vivere cum bonis modis, ita quod
non incuratur amplius in inconvenientias alias secutas, Et per sensum duorum vel
trium, quam unius, melius videbitur et deliberabitur id quod sit honor noster, con-
tentamentum fidelium nostrorum, et conservatio benivolentie vicinorum; Vadit pars,
25 quod de cetero ad Regimen civitatis et Insule Corphiensis et pertinentiarum suarum,
debeant fieri et eligi in nostro maiori consilio, secundum usum, quo fiunt alia regi-
mina, per duos annos unus baiulus et capitaneus, et duo consiliarii, qui tres debeant
exercere Regimen pred ictum, tam in fatiendo jus et justiciara in civilibus et crimi-
nalibus,, quam in aliis spectantibus dicto Regimini, per omnes tres concordes, vel
30 maiorem partem eorum, habendo Baiulum et Capitaneum versus consiliarios, et
consiliarii versus baiulum et capitaneum in predictis, illam libertatem, quam habet
baiulus et capitaneus Nigropontis, versus suos consiliarios, et sui consiliarii versus
eum, prout in sua commissione continetur. Regimen autem Capitanerie remaneat
dicto baiulo et capitaneo soli, sicut servatur in Nigroponte. Dictus vero Baiulus
35 habere debeat in anno et ratione anni salarium, utilitatem, familiam, equos, et expert*
sas quas habet ad presens, Consiliarii vero habere debeant in anno et ratione anni,
ducato» trecentos pro quolibet, et domum a nostro comuni, videlicet illas duas

CANCELLARLI secreta

159

turres civitatis Corphoy, comodas satis competenter unam pro quolibet, que sunt
illa in qua stat ad presens Camerarius, et altera que est ab alio latere terre in loco
vocato Verseie, vel in Castrade, Et non possint facere nec fieri facere dicti consiliarii
de mercationibus, per se vel alium ullo modo, Et teneantur et debeant dicti baiulus
et ambo consiliarii sedere ad reddendum ius, omnibus diebus lune, mercurii et ve- 5
neris de mane, et diebus martis et iovis post prandium, quia dies sabati est, et sit
deputatus ad criminalia, Et quia hoc modo augeretur expensa, necesse est etiam
cassare superfluas, prout hic et etiam inferius dicetur.

Primo, quod non mittatur amplius Camerarius de Venetiis, sed teneantur et
debeant dicti Consiliarii facere officium Camerarii Corphoy, quilibet ipsorum de 10
duobus, in duos menses, simul cum alio camerario, qui fit et deputatur in Corphoy,
non habendo propterea aliud salarium quam salarium consiliarii, sed habeant alias
utilitates et regalias consuetas, excepta regalia salis ut infra dicetur, Et teneatur
sedere ad exercendum officium camerarii ille ex dictis consiliariis, quando erit came-
rarius, omnibus diebus martis et iovis de mane, et omnibus diebus lune, mercurii, 15
et veneris post prandium, Alter vero consiliarius dictis diebus martis et jovis de
roane, et dictis diebus lune, mercurii, et veneris post prandium, teneatur stare et
esse cum baiulo, ut si aliquis casus extraordinarius occureret, possit, si erunt ambo
concordes, sententiare, vel determinare, vel ordinare, prout erit necesse, Et si essent
discordes, debeant mittere pro altero consiliario, qui erit Camerarius, et per maiorem 20
partem postea facere Regimen suum, et hoc modo cessat expensa salarii camerarii,
qui mittitur de Venetiis, quod est ducatorum CC.

Insuper quia Camerarius, qui ad presens missus est de Venetiis Corphoy com-
plet terminum suum per unum annum post complementum termini baiuli et capitanei
vel circa. Et si tempore, quo ibit baiulus novus, eligeretur et mitterentur ambo con- 25
siliarii, haberentur per unum annum expense Consiliarii et Camerarii, Et bonum sit
evitare unam de dictis expensis, propterea ordinetur, quod pro prima muda, non de-
beat eligi, nec mitti apud baiulum, nisi unus consiliarius sed camerarius, qui ad
presens est de inde, debeat esse, donec compleverit terminum suum, loco alterius
consiliarii, Exercendo consiliariam et camerariam simul cum consiliario, qui mittetur 30
pro hac prima muda, secundum ordinem et modos suprascriptos, Et ante comple-
mentum termini dicti camerarii, qui ad presens est de inde, eligi et mitti debeat de
hinc alter consiliarius, non mittendo amplius camerarium de hinc ut observentur ea
que superius dicta sunt, Et de tempore in tempus eligatur dictus Baiulus et Capita-
neus, et dicti duo consiliarii, ut vadant et sint ad dictum Regimen, quando sui pre- 35
cessores vacaverint vel compleverint.

Item, alique regalie salis quas Camerarii Corphoy et scribanus Camerarie,
reduxerunt in suum usum, debeant esse et venire in nostrum Comune, que utilitas
erit in anno ducati circa L.

Item, cum habeatur una expensa superflua ducatorum XL in anno, qui dan- 40
tur cuidam Iohanni Fino Trucimano in anno, pro trucimanando de greco in lati—
num, quando redditur ius, Et talis expensa non sit necessaria, quia sunt multi advo-
cati greci, qui advocant pro specialibus personis, et stant continuo apud baiulum,
ordinetur quod dictus Trucimanus cassetur et non teneatur amplius dicta expensa,

160

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

sed hunc laborem* habeant dicti advocati greci, et illam utilitatem quam habent de
aliis pro quibus advocat de inde in iuditio.

de parte 36, 38, 35.

de non 46, 48, 50.

5 non sinceri 12, 10, 11.

(Rep.·* 4*7, 1 403-1408, e. 80-80, t.*).

392.

1406, 11 januarii.

Concessum nobili viro ser Francho Caucho expendendi pro reparatione castri
et muri ac munitionis residuum pecunie concesse suo precessori pro repa-
10 rationibus predictis.

Consiliarii, excepto ser Johanne Zane.

Cum alias missa fuerit pecunia Neapolim Romanie, videlicet iperperos mille pro
reparatione castri et muri et munitionis, Et precessores nobilis viri ser Franchi Cau-
cho ad presens ibidem Potestatis et Capitanei, de dicta pecunia non expenderint nisi
15 iperpera trecenta. Ita quod restant iperperi septingenta de inde dicta de causa, et
non sunt facte reparationes ordinate, que omnino sunt necessarie, nec Rector pre-
sens audet prosequi ad dicta laboreria, quia litere concessionis expendendi dictam
pecuniam pro dictis laboreriis, non dicunt in successores; Vadit pars, Quod mande-
tur dicto ser Francho Caucho, ad presens Rectori ibidem, quod prosequatur ad
20 reparationem dictorum laboreriorum et munitionis, cum libertate expendendi resi-
duum dicte pecunie videlicet iperperi VII centum. Et ultra hoc concedatur eidem,
quod pro reparatione palatii, quod tenderet in ruynara in aliqua parte ipsius nisi
repararetur possit expendere tot iperperos quot valent libros CL parvorum.
(Res.· 41, 1405-1408, c. 81, t').

393.

25 1406, 27 januarii.

Nobilis vir ser Nicolaus Fuschulo iturus ambassiator ad partes Amoree

vadat cum galea itura Trapesundam.

Dominus, consiliarii, capita, et ser Albanus Baduarius, sapiens consilii.

Capta. — Cum pridie captum fuerit in isto consilio, quod galea itura ad partes
30 Trapesunde, deberet caricavisse hic Venetiis, per totum diem decimum octavum fe-
bruarii proxime secuturi, et recessisse die vigesima prima eiusdem, Sub pena libra-
rum quingentarum patrono ipsius, in suis propriis bonis, De qua pena non possit
fieri dicto patrono gratia, sub eadem pena etc. Et dicta pars non fuerit stricta,
quantum necesse est pro dando omnino causam, quod dicta galea dicto tempore

CANCELLARLA. SECRETA

161

galea debeat caricavisse per totum dictum diem XVIII, et recessisse die vigesima-
prima dicti mensis februarii, ultra quos terminos, non possit aliquid caricari in dicta
galea, nec differre possit recessum suum, sub dicta pena librarum quingentarum
patrono dicte galee, de qua pena, non possit eidem fieri gratia, donum, remissio,
recompensatio, nec aliqua declaratio, seu presentis partis revocatis, sub eadem pena 5
pro quolibet ponente vel consentiente partem in contrarium et sic similiter de dicta
pena, non possit fieri gratia, alicui ponenti vel consentienti dictam partem, usque
in infinitum.

de parte 61

non 3 10

non sinceri 1

(Reg.* 47, 1405-1408, c. 91).

394.

1406, 10 februarii.

Nobilis vir ser Nicolaus Fuschulo iturus ambassiator ad paries A moree

vadat cum galea itura Trapesundam . 15

Sapientes ordinum, excepto ser Georgio Cornano.

Cum nobilis vir ser Nicolaus Fuschulo electus fuerit Ambaxator ad partes
Amoree, utilissimumque sit quod dictus ser Nicolaus prosequatur ambassiatam
suam, ut in hoc consilio captum fuit, sed sit expediens quod dictus ser Nicolaus
vadat quanto prestius esse potest; Vadit pars, quod dictus ser Nicolaus ire debeat 20
pro expeditione agendorum predictorum cum galea itura ad partes Trapesunde.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 91).

395.

1406, 17 februarii.

Elongacio termini gotonorum Coroni, Mothoni, Crete

Corphoy, NigtOpontis et Romanie basse. 25

Sapientes ordinum.

Cum muda gothonorum Venetias conducendorum de partibus Coroni, Mothoni,
Corphoy, Sancte Herini, Candide, Salonichi, Nigropontis et Romanie basse, sit
usque dimidium mensis aprilis, Et consuetum sit elongare terminum dicte mude per
totum mensem aprilis; Vadit pars, quod omnes gothoni, qui fuerint presentati nostris 30
Rectoribus et offitialibus, usque dictum dimidium mensis aprilis, possint caricari,
Usque per totum mensem maii, Et si in hoc fuerit contrafactum intelligatur fuisse
conductum contra ordinem.

Reg.° 47, 1405-1408, r. 91, t.*).

Voi. 11.

102

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

390.

1406, 20 februarii.

Nobilis vir ser Nicolaus Fuschulo iturus ambasiator ad partes Amoree postquam
non ducit secum unum notarium ducat unam aliam personam sine salario ,
sed solum ad expensas comunis om,

5 Ser Paulus Quirino, sapiens ordinum.

Quia in parte ubi fit mentio de familia, quam ducere tenetur vir nobilis ser
Nicolaus Fuschulo, iturus de nostro mandato ambasiator ad partes Amoree, conti-
netur quod habeat tres famulos et unuin notarium cum uno famulo, possendo expen-
dere ducatos duos in die, et dictus ser Nicolaus non ducit dictum notarium cum
10 famulo, quia illum habere non potest; Vadit pars, ut dictus ser Nicolaus vadat cura
familia honorabili pro honore nostri dominii, quod possit ducere secum, ultra dictos
famulos, unam aliam personam postquam non ducit, ut premititur dictum notarium,
non dando sibi aliquod salarium, sed tantum expensa oris.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 92, t °).

397.

15 1106,21 februarii.

Scribatur Regimini Nigropontis , quod afficient territoria nostri comunis
de inde per quatuor annos completis affictationibus eorum .

Ser Paulus Quirino, sapiens ordinum. ·

Quia Regimen Nigropontis per suas literas scripsit dominio, quod terminus
20 affictationis fortiliciorum et territoriorum nostri comunis positorum in Insula Nigro-
pontis, alias affictatorum per quoddam nobilem virum ser Berharduin Fuschareno,
olim baiulum et Capitaneum Nigropontis, et consiliarios suos, per tempus et spaciura
quatuor annorum, Expirât de proximo, Et quod eidem Regimini videretur, quod
completo termino dicte affictationis, dicta fortilicia et territoria non deberent amplius
25 affictari, quia pervenit ad noticiam suam, quod omnes illi qui habuerant ipsas pos-
sessiones et terrena ad affictum, pretendunt solurtnnodo ad eorum utilitatem et
comodum, et ad desolationem et ruynam ipsarum possessionum et territoriorum,
Sed sibi videretur quod esset bonum et utile pro comodo comunis, et dictarum
possessionum, quod deberent vendi ad incantum per decenium plus offerentibus,
30 cum illis modis et conditionibus et formis, quibus vendite sunt possessiones paduani
districtus etc., prout in dictis literis continetur; Vadit pars, Quod scribatur dicto
Regimini Nigropontis, Quod intellectis suis literis antedictis, et consideratis omni-
bus contentis in eis nobis non videtur, quod pro nunc aliquo modo debeant ven-
di dicte possessiones et terrena nostri comunis , Sed volumus et mandamus eis,

CANCELLARLA SECRETA

163

quod completo termino dicte affictationis, debeant omnes ipsas iterum affidare, pro
aliis quatuor annis, quam maiori precio poterunt. Ita tamen, quod debeant illas
affidare cum ista conditione, et sic expresse fieri faciant mentionem in affictatio-
nibus quorumcumque, Quod omnes illi, qui accipient dicta fortilicia, possessiones
et territoria nostri comunis ad affictum, teneantur et debeant in fine suarum affi- 5
dationum, sub illa peqp que sibi videbitur apponenda in instrumentis dictarum
affictationum, considerata qualitate et quantitate dictarum possessionum affictata-
'rum reddere ipsa fortilicia, possessiones et terrena meliorata, et non deteriorata,
prout est de more fieri et servari in omnibus affictationibus, que fiunt de posses-
sionibus et terrenis, Et isto modo dicte possessiones et terrena, non ibunt in deso- 10
lationem et ruinam.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 92 t.).

398.

1406, 21 februarii.

Volentes habere et accipere Insulas Thinarum et Michu f arum faciant

se scribi ad Gancellariam cum conditionibus notatis . 15

Ser Paulus Quirino et ser Franciscus Lauredano, sapientes ordinum.

Cum alias scriptum et commissum fuerit Regimini Nigropontis, quod deberet
facere preceptum Comunitati Insularum nostrarum Tinarum et Michonarum, quod
deberet mittere Venetias suos nuncios cum libertate sufficienti ad conveniendum cum
dominio nostro, de accipiendo in se dictas Insulas, per illum modum et cum illis con- 20
ditionibus, que viderentur dominio, Et modo nuperime vigore dicti mandati, venerint
Venetias duo pro parte Comunitatis dictarum Insularum ob causam supradictam,
qui in pratica habita secum, super facto volendi assumere in se dictas Insulas, an-
tequam provideatur per alium modum, non videntur velle attendere ad istud, imo
retulerunt et dicunt verba, que sunt levis importantie, et quibus non est prebenda 25
audientia sibi, nisi in tantum quod dicunt quod essent valde contenti habere in
Rectorem nobilem virum ser Marcum Bembo, qui fuit supracomitus galee Nigro-
pontis, ita tamen quod acciperet in se onus exigendi intratas dictarum Insularum,
et de illis respondere dominio, sicut deliberatum esset, quia sibi videtur, quod isto
modo habendo dictum ser Marcum Bembo pro suo Rectore, ipsi starent et viverent 30
secure in dictis Insulis, quia cognoscunt illum esse praticum in illis partibus, et bene
sciret ipsas Insulas custodire ab impetu et insidiis Teucrorum, Et cum idem ser Mar-
cus Bembo requisitus fuerit super predictis, et dicat quod libenter vellet se reperire
ubi posset esse ad damna, persecutiones et destructiones Turehorum, pro possendo
facere debitum suum, et honorem dominationis nostre, Et pro tanto essendo de be- 35
neplacito nostri dominii, ipse contentus esset ire et esse Rector nostrarum Insula-
rum, et illas regere in civilibus et criminalibus, prout reguntur ad presens, Et quia
de dictis Insulis habentur de introitu yperpera milleoctingenta, vel circa singulo
anno, prout est manifestum, ipse contentus est, et sic vult promittere ac se solemni-

164

MONUMENTA HISTOHIAE HELLËNICAE

ter obligare de dando et respondendo continue singulo anno de quanto ibi staret .
sperpera millequingenta dominationi nostre, et residuum quod superhabundaret de
dictis introitibus, remaneret eidem ser Marco, pro fatiendo expensas sibi et fami-
lie sue, cum ista etiam conditione, quod sibi detur et deputetur una galeota de ban-
5 chis XXII fulcita et bene in ordine, omnibus suis corredis et rebus sibi necessariis,
per dominationem nostram, Et insuper se offert reddere semper dictas Insulas domi*
nationi nostre, quando vellet, quod non staret amplius ibi, melioratas et non deterio-
ratas, remanendo semper sub correctione et sindicatu Regiminis Nigropontis, prout
fuerunt alii Rectores, qui fuerunt in dictis Insulis, Et éxaminatis diligenter ac bene
10 consideratis omnibus partitis recordatis super facto dictarum Insularum, non inve-
niatur aliquis alius melior, utilior, nec securior modus pro nostro comuni, quam
iste, scilicet de constituendo dictum ser Marcum Bembo in Rectorem dictarum Insu-
larum, cum modis et conditionibus suprascriptis ; Vadit pars, Quod in bona gratia
dictus ser Marcus Bembo constituatur et mittatur in' nostrum Rectorem dictarum
15 Insularum Thinarum et Michonarum, qui stare debeat, ad gubernationem illarum,
ad beneplacitum nostri dominii, et regere illas in civilibus et criminalibus prout re-
guntur ad presens, et dare et solvere omni anno dominationi nostre yperpera mille
quingenta libere de introitibus de inde, Et residuum ipsorum introituum sibi debeat
remanere pro suis expensis, ut est dictunf, et ille mittere ad manus Regiminis nostri
20 Nigropontis de anno in annum, habendo a nostro comuni unam galeotam de banchis
XXII fulcitam corredis et aliis sibi necessariis, ut possit cum illa facere viriliter
honorem dominationis nostre, remanente ipso sub sindicatu et correctione Regi-
minis nostri Nigropontis, prout fuerunt omnes alii nostri Rectores, qui fuerunt in
dictis Insulis, incipiendo terminum respondendi nostro comuni dicta yperpera M
V centum, die qua Regimen dictarum Insularum sibi fuerit consignatum.

25 Et quia in commissione aliorum nostrornm Rectorum continetur, quod non
possint facere nec fieri facere de mercationibus, declaretur quod in hoc dictus ser
Marcus non intelligatur esse ad dictam conditionem.

, de parte 20

(Reg.o 47, 1405-1408, c. 90, t.°).

890.

80 1406, 21 februarii.

Volentes habere ei accipere Insulas Tinarum et Michularum faciant se scribi ad

cancelleriam cum condicionibus notatis .

Ser Lucas Truno, sapiens ordinnm.

Capta. — Cum sit res magne honestatis servare omnem equalitatem inter
35 cives nostros, que fieri potest; Vadit pars, quod cridetur publice, in primo maiori
consilio, quod omnes nostri nobiles, qui vellent in se habere et tenere Insulas no-
stras Thinarum et Michonarum, cum conditionibus contentis in parte aliorum sa-
pientoni, et dando cum plezaria singulo anno, nostro comuni yperpera milleoctia-

CANCELLARLI SECRETA

165

genta faciant se scribi ad curiam maiorem usque octo dies, et illi qui remanserint in
Rogatis sint solummodo per quatuor annos, possendo in fine quatuor annorum eligi
ad Rectoriam dictarum Insularum.

de parte 29

non 0 5

• non sinceri 0

(Reg.* 47, 1405-1408, c. 93).

400.

1406, 21 februarii.

Libertas data Castellanis Coroni et Mothoni super certis debitoribus veteranis in
examinando dicta debita et remittendo illam partem que eis videbitur . 10

Ser Paulus Quirino, sapiens ordinum.

Capta. — Cum sicut scribit nobilis vir ser Antonius de Mula, Castellanus Co-
roni et Mothoni, ipse invenerit in Regimine Coroni, quamplures veteranos fore de-
bitores nostri comunis, in magna quantitate pecunie, de diversis temporibus, videli-
cet aliquos de annis X, aliquos de annis octo, et aliquos ab inde infra, qui veterani 15
non possunt exigere a villicis propter eorum paupertatem et consumptionem suarum
rerum et bonorum, quod accidit eis propter incursiones Turchorum, Cum ex ipsis
veteranis atque villicis quamplures cum suis familiis fuerint capti, et sua loca re-
manserint in maxima desolatione, et aliqui redempti reversi sint ita impotentes,
quod ab eis per magnum tempus non speratur aliquid haberi, nunc esse non possent 20
in maiori paupertate et extremitate, et etiam aliqui ex eis metu dictorum suorum
debitorum aufugerunt et quotidie fugiunt, Et subiungat etiam dictus Castellanus in
dictis suis literis, quod adhuc peius exigitur ab eis propter incursiones factas nuper
per gentes despoti in Casalibus Mothoni et Auramio et Spanochori, quando cursita-
runt in principatu, Et propterea consulat dictus Castellanus, quod tam pro bono 25
et utilitate nostri comunis, quam etiam pro recuperatione et sustentatione dictorum
villicorum nostri dominii, qui tenentur in dictis debitis comuni nostro, sibi videretur
bonum et utile, quod per dominationem nostram committeretur et jnandaretur Ca-
stellanis dictorum locorum quod examinarent conditionem cuilibet dictorum villano-
rum debitorum nostro comuni et remittere vel absolvere partem vel totum dictorum 30
suorum debitorum, ad hoc ut possent recuperari et reduci fugitivi predicti, et ipsi
et ceteri pauperes, qui restant possent reaptare sua bona, collere et reducere, ac
paulatim sua onera futurorum temporum solvere etc., sicuti in dictis literis distincte
continetur; Vadit pars, Quod auctoritate huius consilii, Scribatur et mandetur Ca-
stellanis nostris Coroni et Mothoni, quod sicut consulit ser Anthonius da Mula pre- 35
dictus, ipsi habeant libertatem videndi et examinandi omnia debita omnium vete-
ranorum ac vilicorum debitorum nostri comunis, ac qualitates et conditiones eorum,
et cuiuslibet eorum, Et de ipsis debitis, seu de aliqua parte ipsorum, remittendi illam
partem, que sibi videbitur, considerata quantitate ipsorum debitorum, et paupertate

166

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

et conditione dictorum veteranorum vel vilicorum, et de residuo in quo remanebunt
debitoree comuni nostro, similiter habeant libertatem faciendi sibi terminos ad sol-
vendum ipsa debita, de tempore in tempus, ac de termino in terminum, per illos
terminos et tempora, que sibi videbuntur, inspecta quantitate debiti et conditione
6 personarum. Veruntamen teneantur et debeant dicti Castellani a dictis talibus vete-
ranis et rusticis accipere bonas fideiussiones, de solvendo ÿcta sua debita ad ter-
minos, qui sibi fuerint limitati per dictos castellanos. Et hoc solum intelligatur et
locum habeat in debitis veteribus et contractis usque in diem presentem.

(Reg. e 47, 1405-1408. c. 92).

401.

1407, 1 marcii.

Cotnmissio nobilis viri ser Nicolai Fuschulo missi Ambasiaforis

ad paries Amoree .

Quod fiat Comissio nobili viro ser Nicolao Fuschulo, ituro ambassiatori

nostro ad despotum Ministre.

15 Sapientes consilii, et sapientes ordinum.

Capta. — Nos Michael Steno, Dei gratia, dux Venetiarum etc. — Committimus
tibi nobili viro Nicolao Fusculo dilecto civi et fideli nostro, Quod debeas ire noster
Ambaxiator ad magnificum dominum despotum Misistre, propter damna data per
ipsum et gentes suas nostris subditis et fidelibus in nostris territoriis Coroni et
20 Mothoni, Eundo primo Mothonum cum presenti nostra galea, ubi dabis operam de
essendo et conferendo cum castellanis nostris predictis, quibus ostendes presentem
nostram commissionem, informando te ab eis particulariter et distincte de omnibus
damnis dictis nostris fidelibus illatis, valore et quantitate et qualitate eorum, ac in
scriptis illos ordinate sumendo, ac etiam de temporibus et modis, quibus illata fue-
25 runt. Qua informatione plenaria habita ab eisdem, dabis operam de conferendo te
ad presentiam dicti domini despoti, cum literis nostris credentialibus, quas tibi feci-
mus exhiberi.

Et cum fueris ad dictam suam presenciam presentabis sibi dictas literas, iliis-
que presentati portabis Excellentie sue nostra parte salutes, offerendo nos ad be-
30 neplacita sua cum illis verbis, que sue sapientie videbuntur pertinentia.

Subsequenter expones eidem, quod per literas Castellanorum nostrorum do-
minatio nostra fuit plenarie informata, qualiter de anno proxime preterito gentes
sue, nulla causa, a nobis vel nostris procedente, et contra sinceram benivolentiam,
que semper viguit inter excellentissimam domum suam et nostrum dominium, bis
35 hostiliter et armata manu, discurerunt territoria et loca nostra, multas predas.
damna et violentias committendo ac incendia faciendo in territoriis antedictis ad
summam valorem illius quantitatis, de qua, a dictis nostris castellanis, eris plenissime
informatus, de quibus non contenti, multa inhonesta de nobis et nostro dominio

CANCELLARLI SECRETA e

167

loquebantur, peiora facere comminando, de quibus damnis violentiis et novitatibus
immensissime mirati fuimus, considerata indissolubili caritate, que semper viguit
inter nos, et his que semper fecimus et operati sumus, pro Serenissima domo sua,
et pro omnibus principalibus illius et notantor pro fratre suo et pro sua excellentia,

Et multo plus mirati et turbati fuimus audientes, quod sua Excellentia predicta, re- 5
quisita per rectores nostros, de emenda et satisfactione damnorum predictorum, et
facta promissione, quod illam faceret, ostendendo quod displicerent sibi, factaque
forent contra suam voluntatem et mandatum, non solum voluit hoc servare, sed
secundario similiter fecit nos damnificari, non volendo modo aliquo providere de
aliqua emenda et satisfactione. Et quia talia sunt nobis gravia displicibilia et mo- 10
lesta, quantum esse possent, sicut merito esse debent, deliberavimus te mittere ad
presentiam suam rogantes et requirentes quatenus, ut cognoscamus, quod tales
novitates et violentie facte fuerunt contra voluntatem et mentem suam, et quod sibi
displicuerunt, sicut merito displicuisse debent, debeant tenere modum, quod ipsa
damna cum integritate restituantur et emendentur nobis et civibus nostris, sicut 15
merito fieri debet, quia si hoc fecerit, faciet debitum et honorem suum et rem gra-
tam nobis, utendo predictis et aliis bonis et utilibus ac inductivis verbis 'et ratio-
nibus, que tue sapientie videbuntur, pro possendo obtinere nostram intentionem
predictam.

Et illam poteris obtinere sicut rationabiliter facere debes, cum sit justa et 20
rationabilis valde, placebit nobis, quando autem facta per te omni experientia pos-
sibili, ipsam obtinere non posses, volumus quod dicere debeas sue magnificentie,
quod nullo modo credere poteramus, quod ipse recusaret satisfacere nobis damna
predicta, ita inhoneste et contra deum et justitiam, lata nobis, et quod tu redibis ad
presentiam nostram, et referes omnia que habueris ab eodem, non dubitando, quod 25
talia intollerabilia nobis essent, et quod providebimus super inde, sicut honori no-
stro videbitupopus esse, et ita facere debeas protestando sibi de omni damno, expen-
sis et interesse secutis , et que sequerentur nobis et nostris ac portando tecum
copiam omnium scripturarum et informationum, quas habebis a castellanis nostris.

Verum quia fortasse difficultas cadere posset inter dictum dominum despotum 30
et te, in casu quo vellet facere restitutionem, et emendam damnorum predictorum in
tempore, quia requireret ipsam facere per tempora, et etiam in quantitate, et nos
nollemus quod propter istam causam concordium restaret. Committimus tibi, quod
occurrente dicto casu, tu debeas esse cum Castellanis nostris, et illud quod per vos
tres vel maiorem partem, pro bono nostri dominii et nostro honore fuerit termi- 35
natum, tam in temporibus quam in quantitate damnorum, per te volumus adimpleri
Et propter hoc non restat concordium antedictum, procurando toto posse vestro, de
habendo statim aliquam partem de eo de quo eritis in concordio relinquendo exa-
ctionem residui Castellanis predictis.

Insuper si casus erit, quod tu sis in concordio cum domino despoto predicto, 40
volumus quod procedendo de beneplacito et consensu utriusque partis ad utrumque
quarum ire debeas, et ad hoc te offerre, tunc des operam de concordando et pacifi-
cando divisiones, que sunt inter dictum dominum despotum et dominum principem
Amoree, si alique forent per illas bonas vias et modos, qui tue sapientie videbuntur,

168

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAB

ut inter eoe vigeat bona pax et bonus amor, et ut ille centrate remaneant in paci-
fico et quieto, et si istud poteris obtinere valde placebit nobis, quando autem facto
per te quicquid boni honeste fieri poterit, obtinere non posses, accepto ab utroque
eorum amicabili comeatu, cum illis pertinentibus verbis que sue sapientie videbuntur,
5 et Venecias revertaris.

Et fecimus fieri tibi sindacatum ad plenum, ad possendum petere restitucionem
et emendam damnorum prodictorum ac ad componendum, ac paciscendum de illis si
necesse fuerit, nec non protestandum de omnibus damnis expensis et interesse se-
cutis, et que sequerentur nobis et nostris.

10 Habere debes pro primis quatuor mensibus causa dicte ambaxiate ducatos
ducentos et ab inde in antea ducatos quadraginta in mense et ratione mensis, pos-
sendo expendere in omnibus expensis quomodocumque tibi occurrentibus, non in-
telligendo nabula navigiorum et agocia equorum ducatos duos singulo mense, du-
cendo ad dictam expensam unum notarium cum uno famulo et tres famulos.

15 Nobilis vir ser Gabriel Aymo miles querit et procurat quod sibi restituatur
quoddam suum pheudum vocatum feudum de Culimena, de quo ipse ser Gabriel fuit
spoliatus per dominum principem Achaye cui pluries scripsimus prout videbitis per
copiam literarum vobis assignatam. Quapropter mandavimus tibi, quod in casu quo
vadas ad dictum dominum principem debeas procurare restitutionem dicti feudi, cum

20 verbis et rationibus contentis in dicta copia dictarum nostrarum literarum, faciendo
circha hoc quicquid boni poteris.

(Reg. e 47, 1405-1408, o. 94).

402.

1407, 15 marcii.

Ille nobilis qui accipiet Insulas Mickularum et Thinarum faciant inventarium
25 de omnibus rebus comunis, et mittatur per Regimen Nigropontis una suffi-
ciens persana ad faciendum dictum inventarium.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum pridie captum fuerit in isto consilio, quod omnes nostri nobiles
volentes accipere Insulas nostras Thinarum et Michonarum, faciant se scribi ad
30 curiam maiorem, usque octo dies, et ille qui remanserit in rogatis sit solummodo
per quatuor annos, cum aliis conditionibus contentis in ipsa parte, Que quidem pars
esset utilis et bona, si in ea continerentur ad plenum, ea que rationabiliter deberent
contineri pro bono et utilitate nostri comunis, Et sit conveniens et honestum, tum
pro favore iurium Comunis, tum etiam, quod quicumque noster nobilis acceperit dictas
35 Insulas, habeat causam et materiam fatiendi, quod sit sui honoris et debiti apponere
in datione et concessione dictarum Insularum talem ordinem, conditionem et for-
mam, quod comune nostrum non recipiat incomodum, et etiam quod ille qui acci-
piet dictas Insulas, sciat quid habebit observare ; Vadit pars, quod ultra omnia alia
contenta in dicta parte capta, ille noster nobilis, qui accipiet dictas Insilias teneatur

CANCELLARLA. SECRETA

169

et debeat in consignatione sibi flenda de Regimine illarum, accipere per computimi
et in scriptis ordinate, omnes res et bona nostri comunis, que sunt in dictis Insulis,
sicuti sunt equi et eque, et alia animalia grossa et minuta cuiuscumque sortis et alie
res et bona spectantia nostro comuni, de quibus omnibus debeat fieri inventarium
ordinate, per unum suficientem nuncium mittendum ad ipsas Insulas ob istam eau- 5
sam, per Regimen nostrum Nigropontis, quod inventarium flat in presentia Rectoris
qui consignabit dictas Insulas, et illius nostri nobilis cui, ut est dictum, consignabitur
Regimen illarum. Et postea mittatur ipsum inventarium ad manus Regiminis Ni-
gropontis, Copia cuius etiam debeat remanere penes nostrum nobilem eupradictum,

Et in capite quatuor annorum videlicet quando consignabit dictas Insulas, illi qui 10
mittetur in successorem suum, teneatur dictus Rector consignare dictas Insulas,
eidem successori suo, cum omnibus animalibus, rebus et bonis nostri comunis, que
continebuntur in inventario supradicto, ostendendo de ipsis bonam rationem et com-
putalo et dando ac restituendo etiam ipsas Insulas melioratas et non peioratas, sicut
est conveniens et honestum. 15

(Reg. e 47, 1405-1408, c. 101, t.°j.

403.

1407, 28 aprilis.

Scribatur baiulo et capitaneo Corphoy quod non permittat ullo modo angarizare
villanos casalium affictatorum ultra id quod debite facere tenentur.

Ser Nicolaus Pisani, ser Petrus Gradonico, ser Petrus Marcello, sapientes 20
ordinum.

Cum accesserint nuper ad presëntiam dominationis aliqui vilani comunis ha-
bitatores casalium de Cavodato, Prolipsimades, Armenades et Sterminades Insule et
districtus Corphoy, pro se et aliis hominibus et vilanis dictorum casalium Exponen-
tes, quod cum sint villani nostri dominii, et sic steterint sub dominatione, ex quo
habuit dominium Insule Corphoy, usque modo, Et nobilis vir ser Nicolaus Foschari 25
ad presene Baiulus et Capitaneus Corphoy, affictaverit dicta casalia, cuidam Vito
Darmario, et domino Feramonte de Sancto Ypolito, per yperpera mille et uno in
anno, et dicti Guido et dominus Feramonte cogant ipsos homines et villanos ad sol-
vendum duplum eius, quod sunt consueti solvere dominationi, ac etiam coarctent eos
ad diversa gravamina, que nunquam sibi fuerunt imposita, in maximum eorum ineo- 30
modum et iacturam, Et licet supplicarent quod dominatio nostra dignaretur pro-
videre quod dicta affictatio, que est pro annis quinque revocaretur, et quod ipsi
reducerentur in pristinum statum, videlicet sub dominatione, tandem fuerunt con-
tenti, quod dicta affictatio obtineat firmitatem, ita tamen quod per conductores dicte
afficta tionis non innoventur nec fiant eis alie gravitates et onera, nisi ad ea ad que 35
tenebantur et solvebant dominationi nostre; et cum hoc sit rationabile atque iustum ;
Vadit pars, quod scribatur et mandetur Baiulo et Capitaneo nostro Corphoy, Quod
licet simus certissimi, quod ipse affictaverit dicta casalia, eo modo et cum illis con-
Vol. U. 22

170

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

ditionibus, utilitatibus et oneribus, quibus ipsa casalia tenebantur et solvebant comuni
nostro, tamen quia dicti villani conqueruntur, quod per supradictos conductores
imponuntur sibi maiores gravitates et honera, his ad que tenebantur et solvebant
comuni nostro, contra id quod semper consuetum et servatum fuit, debeat diligenter
5 videre et examinare, si per predictos fiant et imponantur alique gravitates et an-
garie, ultra illas quas dicti vilani tenentur facere, Et reperiendo quod ipsi villani
angarizentur in aliquo, ultra debitum, et ultra id in quo tenebantur comuni nostro,
debeat providere et mandare dictis conductoribus, quod aliquo modo non debeant
artare nec angarizare dictos villano3 in denariis nec aliis angariis, ultra illud in
10 quo tenebantur et solvebant comuni nostro, quoniam nostre intentionis est, quod
nullo modo graventur ultra debitum, et illud quod consuetum est. Et insuper si in-
veniret quod per dictos conductores foret aliquid acceptum per indirectum dictis
villanie, debeant facere illud sibi restitui, cum integritate, nec in aliquo indebite
molestentur.

15 (Re&.° 47, 1405-1408, c. 110).

404.

1407, 28 aprilis.

Mittatur Nigropontcm presto una galea subtilis .

Sapientes ordinum.

Quia omnino necesse est mittere presto unam galeam subtilem Nigropontem,
20 loco illius que ibit erat naufragium passe, cum Regimen Nigropontis scribat quod
dicta galea sibi mittat presto, quia exiverunt extra plura ligna Tureorum, ut cum
illa possit fieri honor dominationis nostre ad conservationem illius Insule ; Vadit
pars, quod mittatur una ex galeis subtilibus, que sunt in nostro Arsenatu, quod
mittatur ad Navarescam usque Mothonum, scribendo dicto Regimini Nigropontis,
25 quod mittat Mothonum ad accipiendum dictam galeam.

(Uo{T.° 47, 1405-1408, c. 110;.

405.

1407, 29 aprilis.

Forma lilere scripte magno magistro Rodi pro factis Zanachi de la Cecha, ei

similiter scriptum fuit Pifanio de Acre.

30 Quod scribatur reverendissimo domino magno magistro Rodi

in hac forma videlicet:

Ser Nicolaus Pisani, ser Petrus Gradonico et ser Petrus Marcello, sapientes
ordinum.

Comparuit ad presentiam nostram Zanachius de la Cecha, civis et fidelis noster
35 Canee, exponens quod dum venisset, cum una gripparea de longo, et haberet certam

C AN CELLARIA SECRETA

171

quantitatem lane zangali, videlicet unum cantarium et rotulos X vel circa, quam con-
ducebat in Ziprum, draganonus reverendissime paternitatis vestre habens noticiam
de dicta lana, fecit illam exonerari, et dixit quod volebat illam accipere pro reveren-
dissima paternitate vestra, quoniam valde pulcra esset pro fatiendo fieri zambelotos
pro largiendo illos, et quod illam bene sibi solveret, quod tamen non fecit, Dumque 5
per Capitaneum galearum nostrarum Baruti habita bona informatione de hoc facto,
destinati fuissent eius nuncii ad presentiam vestre reverendissime paternitatis, ro-
gantes illam ut placeret mandare, quod eidem Zanachio fieret jus in facto dicte lane,
tandem post longam praticain habitam super inde pro parte reverendissime pa-
ternitatis vestre seu per dictum draganonum promissum fuit prout liquide nobis 10
constat, quod eidem Zanachio restitueretur dicta lana vel provideretur taliter de
solutione ipsius lane, quod haberet merito contentari, Et cum de hoc nichil fuerit
observatum, et per fide dignos testes nobis constiterit dictum draganonum accepisse
ipsi Zanachio dictam lanam, et non solvisse illam, nec possimus aliqualiter arbitrari,
quod procedat de mente et intentione reverendissime paternitatis vestre, quod cives 15
et mercatores nostri conversantes in terris vestris, tractentur nisi favorabiliter et
benigne, prefatam reverendissimam paternitatem vestram affectuose precamur,
quatenus, nostri amoris intuitu, placeat mandare dicto draganoni, quod debeat dare
et solvere ser Piphanio de Acre consuli venetorum, qui comparebit nomine dicti
Zanachii, verum et justum valorem et precium cum integritate, quod habuit et per- 20
cepit de dicta lana, quam informati sumus ipsum draganonein misisse ad venden-
dum in Ciprum, ubi de lana similis condicionis tunc valebat quilibet rotulus bisanziis
XXV, unde precium dicte lane veniret ascendere ad summam ducatorum quingen-
torum et ultra. Et quia dictus draganonus per literas missas nobili viro Leonardo
Mocenigo, olim Capitaneo dictarum galearum, se excusat dicens voluisse solvere 25
dictam lanam eidem Zanachio si jurasset quanto precio sibi constiterat, quod jurare
noluerat, ad istud nos dicimus, quod non fuit nec est rationabile neque justum,
quod solvere debuisset seu deberet dictam lanam, precio quo illam emerat dictus
Zanachius, cum ad vendendum illam in Ciprum, ubi vendebatur bisanziis XXV
rotulus ut est dictum. Et propterea placeat reverendissime paternitati vestre con- 30
sideratis omnibus supradictis providere, quod idem ser Piffanius nomine dicti Zana-
chii habeat verum et justum precium extractum ex ipsa lana cum integritate, ut
est conveniens et honestum, quod profecto erit nostro dominio valde gratum.

Similiter scriptum fuit ser Piffanio de Acre consuli venetorum in Rodo, quod
cum predictis aliis pertinentibus verbis procuraret habere dictum precium et vaio- 35
rem cum integritate extractum ex ipsa lana ut apparet in registro per mare.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. Π0, t.°).

172

MONUMENTA HlSTuHIAE HELLENICAE

40G.

1407, 24 maii.

Galee Culphy non stent Corphoy nisi die qua applicuerint,
et die sequenti sub pena ibi notata.

Sapientes consilii et ordinum.

5 Capta. — Quia galee nostre Culphy, quasi oranes, cum se reducunt ad partes
Corphoy, stant ibi multis diebus, et in illa stantia multa homicidia, mala et enormia
committunt, propter quod est necessarium providere super inde ; Vadit pars, quod
prohibeatur expresse, Capitaneis et Supracomitis nostris Culphy tam presentibus
quam futuris, quod quotiescumque declinabunt cum galeis sibi commissis ad terram
10 Corphoy, non possint nec debeant stare ibi ultra diem, qua illuc applicuerint, et
sequentem, nec etiam palmare in dicto loco, Sub pena librarum centum, pro quolibet
eorum et qualibet vice, qua per eos fuerit contrafactum, ac ammissonis mense et
page suorum hominum de pede de illis diebus quibus, plus ibi starent, quam superius
dictum sit, Quam penam exigant offitiales et pagatores nostri armamenti habentes
15 partem, ut de aliis sui officii. Et si accusator inde fuerit per quem sciatur veritas
habeat tercium, et teneatur de credentia, pagatores predictum tercium, et Comune
reliquum. Et ut melius adimpleatur et servetur intentio terre, Comittatur Recto-
ribus Corphoy, quod debeant quotidie habere advertendam, si per aliquem ex dictis
Capitaneis et Supracomitis foret contrafactum, significando nobis omnes illos, qui
20 contrafacerent, habendo terciam partem penarum predictarum, terciam habeant
pagatores, et reliquum sit comunis, fatiendo has literas registrari in cancellarla loci
predicti, et poni in commissionibus predictorum Capitaneorum et Supracomitorum,
ut sint omnibus manifeste, Et similiter facere debeat dictus Baiulus et Capitaneus
Corphoy in informando Regimen nostrum Crete, si fuisset contrafactum per Su-
pracomitos Crete, ut pena exigatur ab illis, sicut superius dictum est, de quo infor-
25 metur per nostras literas Regimen antedictum.

(Reg, ft 47, 140Ô-1408, c. Ili ).

407.

1407, 27 maii.

* '

Collegium domini consiliariorum capitum ei sapicntum ulriusque manus ha-
beant libertatem providendi de expensis reditus illius nostri civis qui vtmit
30 Venecias pro factis Nepanti.

Ser Tornas Mocenigo et ser Nicolaus Victuri, sapientes consilii.

Cum faciat pro statu nostro respectibus infinitis declaratis isti consilio, habere
istum locum Nepanti, ne vadat ad manus Turchorum; Vadit pars quod mandetur

CANCELLARLA. SECRETA

173

Capitaneo nostro Culphy, quod levato isto nostro cive, qui tractavit nobiscum dictum
factum, in galeis sibi commissis, et habita plena informatione ab eo, de viis, et modis,
utilibus dextris et necessariis, qui sibi videbuntur, ut melius et prestius possit ista
nostra intentio mitti executioni, quia periculum est in mora, propter Turchos, qui
vigilant ad habendum ipsum locum, det operam cum galeis omnibus sibi cora- 5
missis, tam de Venetiis quam de Creta, si secum erunt, de habendo ipsum locum,
cum pescheriis habentiis et pertinentiis suis, in fortia et manibus suis, ita quod nullo
modo vadat ad manus Turchorum, gerendo se taliter in bonis cautis et secretis
modis dandis per eum, cum isto et socio suo, et in presta et votiva executione
ipsius nostre intentionis, quod possit apud nos merito commendari, habendo semper 10
in omni casu advertentiam ad conservationem et securitatem galearum nostrarum, et
gentium suarum, Et ut istud melius facere possit et exequi, habeat libertatem pos-
sendi expendere usque ad quantitatem ducatorum millequingentorum, quam inten-
tionem si obtinuerit, ut in eo speramus, provideat de custodia loci et vadat postea
ad exequendum alia nostra mandata, Significando nobis prestissime quecumque facta 15
et secuta fuerint per eum in factis predictis; Et ad cautelam dentur sibi litere
Rectori nostro Corphoy, et Castellanis Coroni et Mothoni, quod habito loco predicto,
ad omnem requisitionem dicti nostri Capitanei, subveniant sibi de rebus necessariis,
pro fulcimento eius, et si forte videretur dicto Capitaneo Culphy de stando ibi per
aliquos dies pro reformatione loci, volumus quod unam de suis galeis mittat Mo- 20
thonum, cura pecunia, quam illuc mittemus, pro executione eorum, que facere debe-
bat in dictis partibus. Sed si locus predictus iam esset in manibus Turchorum,
Committatur dicto Capitaneo, quod de illo se non debeat impedire.

de parte 58

de non 5 25

non sinceri 4

iReer.° 47, 1405-1408, c. 110).

408.

1407, 9 j unii.

Regimen Nigropontis mittat acceptum de Mothcmo gaieam

illuc missam ad Navarescham. 30

Ser Iohannes Georgio, ser Nicolaus Pisani, ser Victor Superantio et ser Pe-
trus Marcello, sapientes ordinum.

Capta. — Quia omnino est necessarium providere, quod galea que mittitur
Nigropontem, que vadit ad Navarescham usque Mothonum, vadat de Mothono Nigro-
pontem. ita armata et ita bene in puncto, quod inveniendo ligna Turchorum, non 35
reciperet impedimentum ab illis; Vadit pars, quod scribatur et mandetur Regimini
Nigropontis, quod subito recepto presenti nostro mandato, debeat armare galeotam,
et cura illa mittere ser Marcum Grimani supracomitum galee, cum hominibus de
pede, et zuma galee, usque Mothonum, ad accipiendum dictam galeam, vel provi-

174

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

deat de mittendo acceptum illam per alium modum qui sibi videatur, mittendo in
omni casu dictum ser Marcum Grimani, ita quod ipsa galea vadat Nigropontem
cum salute, et scribatur Castellanis nostris Coroni et Mothoni, quod subito appli-
cata ipsa galea Mothonum, mittat unum cursorem cum dictis nostris literis Ni-
5 gropontem.

de parte 42

Ser Petrus Gradonico.

Vult quod omnino dictum Regimen Nigropontis mittat ser Marcum Grimani
supracomitum dicte galee, cum tota zurma et hominibus de pede illius Mothonum
10 cum galeota, et quod illos qui non poterunt ascendere super galeotam, dictum Re-
gimen provideat mittere cum aliis fustis qui sibi videbuntur, ut dicta galea omnino
vadat armata de Mothono Nigropontem, et non possit recipere sinistrum a lignis
Turchorum, Conducendo secum dictam galeotam, et alios fustos, qui ivissent cum
dicta zurma de Mothono usque Nigropontem.

15 de parte 21

non 5

non sinceri 10

(Eog.· 4*7, 1405-1408, c. 119 t.°).

409.

1407, 14junii.

20 Complaceatur domino duché Egeopelagi de una galea de illis que

misse fuetnmt in Cretam pro sua pecunia .

Consiliarii et capita.

Quia bonum est considerato casu, naufragii galee Egeopelagi, et numero ligno-
rum de Turchie, que sentiuntur exisse et exire ad damna Nigropontis, Egeopelagi,
25 et illarum partium, Subvenire domino duci Egeopelagi de una galea, pro sua pe-
cunia; Vadit pars, Quod scribatur et mandetur Regimini Crete, quod de istis duabus
galeis subtilibus, quarum in Candidam una missa est, et altera mittetur de brevi, Si
dominus ducha Egeopelagi volet unam ex ipsis, dictum Regimen debeat unam ex
dictis duabus galeis, illam que dicto Regimini videbitur, facere examinari, cum core-
30 dis, et fulcimentis, et ipsam cum dictis coredis et fulcimentis pro dicto pretio extima-
tionis, vendere et dare dicto domino Duché Egeopelagi. accipiendo bonam et idoneam
plezariam, quod pretium ipse dominus Ducha teneatur et debeat solvere in duobus
annis, videlicet medietatem primo anno, et alteram medietatem secundo anno, quam
quidem pecuniam totius dicti pretii dictum Regimen Crete debeat mittere Venetias,
35 nostris patronis arsenatus sub illis penis sub quibus tenetur dictum Regimen mit-
tere Venetias alias pecunias nostri dominii.

(Reg.® 47, 1405-1408, c. 120],

CANCELLAR IA SECRETA

175

- λ r N * ·

4 IO.

1407, 14 junii.

Cum poneretur pars de subveniendo mercatoribus Nigropontis, quod possent
mittere mercantias suas cum galeis Nigropontis Salonicum solvendo nabula »
et cet

Ser Nicolaus Pisani, ser Victor Superancio et ser Petrus Marcello, sapien- 5
tes ordinum.

Cura mercatores nostri conversantes in partibus Nigropontis, plerumque su-
stineant magna et notabilia damna et incomoda de mercationibus suis, quas mittunt
de Nigroponte Salonicum, quod accidit, quia mittunt dictas suas mercantias cum
greppariis et aliis fustis per ius disarmatis, non habentes alium modum possendi mit- 10
tere dictas mercationes, que grippane nequentes se defendere a lignis Turcliorum
capiuntur ab illis et conducuntur in Turchiam cum hominibus et mercimoniis exi-
stentibus in eis, Et supplicent dicti mercatores, quod sibi subveniatur de galea seu
galeota nostra Nigropontis, ad mittendum illam Salonicum cum suis mercimoniis sol-
vendo illa nabula que sint iusta, Et sit bonum et utile providere quod dicti mercato- 15
res possint navigare et mittere suas mercantias Salonicum, cum securitate illarum et
proficuo nostri comunis; Vadit pars, Quod scribatur et mandetur Regimini Nigro-
pontis et successoribus suis, quod de cetero quando galea de inde non fuerit armata,
et mercatores nostri de inde volent mittere de suis mercationibus Salonicum, et
requirent dictam galeam, dictum Regimen habeat libertatem, si sibi videbitur, ha- 20
bendo semper respectum magis ad securitatem Insule, quam ad utilitatem mercato-
rum, armandi dictam galeam, dando zurme panaticham per Comune, Et dicti mer-
catores debeant caricare omnes suas mercationes tam grossas, quam subtiles super
grippareis de inde, ita quod nichil de ipsis mercationibus caricetur super dicta galea,
quas gripparias dicta galea teneatur et debeat associare usque Salonicum, et stare 25
in Salonico, solummodo diebus quatuor, non computatis diebus accessus nec reces-
sus, et recedendo de Salonicho similiter debeat ipsa galea associare illas grippareas,
que in recessu suo erunt caricate, et inde expedite, et cum illis redire Nigropontem,
et similiter in reditu suo de Salonico Nigropontem, non possit super dicta galea
caricari alique mercationes ullo modo, Salvo quam aurum et argentum, Et pro as- 30
securatione dictarum gripparearum, tam in eundo quam in redeundo, debeant dicti
mercatores solvere de pro dictis suis mercationibus nostro comuni, illa nabula que
Regimini Nigropontis videbuntur justa et rationabilia, et similiter de auro et argento,
quod caricaretur super dicta galea, ita tamen quod dictum Regimen semper habeat
bonam et diligentem advertentiam, et sic scribatur sibi de taxando et limitando dicta 35
nabula ita et taliter, quod Comune nostrum non reciperet dannurft pro expensa que
sequeretur in armando dictam galeam et de panatica predicta, sed quod utilitas
dictorum nabulorum sit maior quam expensa. Si vero aliquando occureret, quod
mercationes, quas dicti mercatores vellent mittere Salonichum forent in tam parva

176

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

quantitate quod nabula illarum non sufficerent ad expensam que fieret pro armando
dictam galeam tunc sit in libertate dicti Regiminis si sibi videbitur, armandi galeo-
lam de inde, que associet dictas gripparias per modum supradictum, consequendo
semper et in omni casu Comune nostrum, tam pro armando dictam galeotam, quam
galeam, maiorem utilitatem quam expensam, ut est justum.

28 26.

Ser Johannes Georgio, sapiens ordinum.

Quod mercatoribus nostris existentibus Nigroponte, volentibus destinare de
mercationibus suis Salonicum, subveniatur in hunc modum, videlicet ; Quod scri-
10 batur et mandetur Regimini Nigropontis, et successoribus suis, Quod de cetero quo-
tiescumque dicti mercatores voluerint caricare super galea nostra de inde panos
IIII centum, vel ab inde supra, sit in libertate dicti Regiminis, si sibi videbitur, de
armando dictam galeam super qua caricentur dicti pani hoc modo, videlicet, quod
nullo modo caricentur in ballis, sed ponantur dicti pani in galea ad unum ad
15 unum disoluti et non ligati ullo modo, solvendo mercatores de dictis panis pro
nabulo nostro comuni soldos XL pro quolibet pano, Et similiter si dicti merca-
tores vellent caricare super dicta galea setam et granam, possint ipsam caricare,
solvendo de nabulo duo pro cento valoris, vel ab inde infra, ut melius videbitur
Regimini predicto, Et non possint super dicta galea caricari in Nigroponte nec alibi
20 eundo Salonicum, alique alie mercationes grosse nec subtiles, ullo ingenio sive
modo. Et cum applicuerit Salonicum non possit ibi stare nisi diebus duobus non
computatis diebus accessus nec recessus, et non possint etiam super ipsa galea ca-
ricari alique mercationes, grosse nec subtiles, ullo ingenio sive modo, nisi solum
aurum et argentum, pro quibus solvatur de nabulo nostro comuni una pro centena-
25 rio valoris dicti auri et argenti, vel ab inde supra, ut videbitur dicto Regimini, Et si
in recessu dicte galee de Salonico fuerint caricate alique grippane mercationibus
dictarum nostrorum mercatorum pro conducendo illas Nigropontem, debeat dicta
galea associare illas usque Orcum, quod est in capite Insule Nigropontis, et appli-
cando Orcum, debeat tunc dicta galea venire directe Nigropontem. Pro quibus
30 mercationibus, que conducentur in reditu de Salonico Nigropontem, debeant merca-
tores solvere de nabulo nostro comuni unam pro centenario valoris dictarum mer-
cationum vel ab inde supra, ut melius videbitur dicto Regimini, Et insuper quando
dicta galea armabitur per Comune cum fecerit circam suam, ac fuerit expedita de
negotiis sibi commissis per dictum Regimen Nigropontis, si fuerit requisita per di-
35 ctos mercatores, sit in libertate dicti Regiminis etiam in isto casu, si sibi videbitur,
mittendi dictam galeam Salonicum, dando mercatores e panis UH centum, ut est
dictum, Sed si dicti mercatores volent mittere panos ducentos vel ab inde supra,
sit in libertate dicti Regiminis armandi galeotam si sibi videbitur, mittendo ipsam
cum dictis panis per illum modum, et cum illo nabulo et conditionibus, de quibus
40 pro galea dictum est superius.

de parte 7

de non 29, 38

non sinceri 4,

(Reg.· 47, 1405-1408, c. 120, t.°;.

ΓΑΝ CELLARIA 8ECRETA

177

411.

1407, 31 junii.

Concessum Castellanis Coroni et Mothoni posse expendere pro reparatione pa-
latii Castellanorum Coroni et Consiliariorum ut ibi, et mandetur Rectori
Neapolis Romanie, quod mittant dictis Castellanis Coroni et Moloni yper-
pera II mille. 5

Sapientes ordinum.

Cum nobilis vir ser Anthonius de Mula Castellanus Coroni et Mothoni, per
plures manus literarum scripserit, quod palatia habitationum Castellani et Consi-
liariorum Coroni, indigent maxima reparatione et quod palatia dictorum Consilia-
riorum sunt in pontelis et minantur ruinam, Et nisi presto repareatur ibunt totaliter 10
in ruinam et desolationem, ita quod oporteret postea ipsa palatia refici et reparari
cum multo maiori expensa ea que fieret ad presene in reparatione illorum, que
expensa examinata quantitate lignaminis, clavorum et aliarum rerum, quas requirit
dictus ser Anthonius de Mula ascendunt ad summam ducatorum quingentorum vel
circa. Et nobilis vir ser Andreasius Justiniano, qui vadit Castellanus Coroni et Mo- 15
thoni offerat se velle mutuare ducatos ducentos pro parte expense fiende in repa-
ratione predicta, et stare ad accipiendum illos de inde ; Vadit pars, quod ultra
ducatos ducentos mutuandos per dictum ser Andreasium sibi restituantur de introi-
tibus Coroni, accipiantur hic ad cambium alii ducati trecenti, pro emendo de ipsis
et de illis ducentis mutuandis per dictum ser Andreasium, lignamina, clavos et alia
necessaria, que mitti debeant Coronum, pro reparatione dictorum palatiorum, qui 20
ducati trecenti mittantur ad solvendum in Corono per Castellanum de inde de
denariis nostri comunis. Et insuper dentur ipsi ser Andreasio Justiniano ducati
trecenti in tornesiis, ut ipse possit de illis solvere dictum cambium, et solvere nabu·
lum de rebus que mittentur et magistranciam, ac facere alias expensas necessarias
pro reparatione predicta. Et ut de inde dictus ser Andreasius possit habere denarios 25
ad sufficientiam, Ex nunc ordinetur, quod scribatur et mandetur Potestati et Ca-
pitaneo Neapolis Romanie, quod quam prestius poterit, ac quam meliori et tutiori
modo poterit, mittere debeat yperpera duo millia de denariis nostri comunis, quos
habet de inde, ad manus Castellani nostri Coroni predicti.

de parte omnes alii 30

de non 3

non sinceri 1

(Refr.” 47. 1405-1408, c. 121, t.·).

Voi. 11.

178

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

412.

1407, 9 julii.

Cum poneretur pars de soldando quinquaginta ballistarios pro
mittendo Coronum, captum fuit de non.

Ser Franci Foschari, consiliarius.

5 Quia locum nostrum Mothoni debemus habere carum, ut pupilam oculi, sicut
omnes clare cognoscunt, Et multis respectibus et evidentibus suspectis, presenti
tempore est de ipso habenda bona et secura custodia; Vadit pars considerato quod
deputati ad dictam custodiam, sunt pro maiori parte homines insufficientes, et ha-
bentes uxores et familiam de inde, Quod debeant presto stipendiari quinquaginta
10 ballistarii, qui mittantur ad custodiam dicti loci Mothoni, cum illo soldo, passagio
et conditionibus que collegio videbuntur, Et committatur Castellanis Coroni et Mo-
thoni et successoribus suis, quod nullo modo vel forma debeant accipere nec tenere
ad soldum in locis sibi commissis aliquem paysanum.
iRepr» 47, 1405-1408, c. 124, t. e ).

413.

15 1407, 15 iulii.

Nobili viro ser Marco Bembo observentur promissiones ei deliberationes sibi
facte de Insulis Thinarum et Michonarum , et nil aliud sibi fiat.

Dominus dux, ser Nicolaus Victuri, ser Rambertus Quirino et ser Franciscus
Contareno, sapientes consilii, ser Petrus Marcello, sapiens ordinum.

20 Cum pro comodo et conservatione galeote, ac Insularum nostrarum Thinarum
et Michonarum sit omnino necesse, quod in dictis Insulis sit unus brigantinus XII
bancorum vel circa, Et hoc quia quando expedit armare dictam galeotam, obser-
vatur iste modus videlicet quod de loco Michonarum, ascendit medietas zurme super
dicta galeota que stat ibi, et postea cum dicta medietate zurme oportet ipsam ga-
25 leotam ire ad Insulam Thinarum, ad levandum inde aliam medietatem dicte zurme,
cum manifesto periculo dicte galeote, et consequenter ipsarum Insularum, nam inter
utramque Insulam est quidam scopulus vocatus le Sdiles, super quo semper sunt et
reperiuntur carnes et aqua, et alia refrescamenta, ad quem scopulum ob hanc cau-
sam sepissime ligna Turchorum se reducunt, ita quod recedendo dictam galeotam a
30 Michonis, pro eundo Thinas ad levandum aliam medietatem zurme, ut est dictum,
convenit quod transeat per dictum scopulum de le Sdiles, et reperiendo ibi aliqua,
ligna Turchorum, que ad presene non sunt ligna, sed galeote grosse, dicta galeota
existens disarmata caperetur ab ipsis Turchis, quod esset cum manifesto periculo
illarum Insularum, Et sit necessarium providere super hoc; Vadit pars, quod de hinc

CANCELLARIA SECRETA

179

mittatur unus brigantinus de XII banchis, qui erit sufficiens quotiescumque armari
volet ipsa galeota, ire ad Thinas ad levandum medietatem zurme, ibi existentem, et
conducere illam ad Michonas ubi est galeota, et isto modo ipsa galeota semper
recedet armata, Et erit etiam multum utilis dictus brigantinus, quando galeota inve-
niret ligna Turchorum, essendo in societate dicte galeote, Et quia de mandato 5
dominii, et de pecunia viri nobilis ser Marci Bembo factus est per nostros patronos
arsenatus brigantinus predictus, ita quod non restat nisi providere, quod mitti possit
ad illas partes, Comittatur pagatoribus armamenti et etiam dicto ser Marco, quod
reperiant octo homines, cum quam minori soldo poterunt, qui conducant dictum
brigantinum ad locum Mothoni, et ibi remaneant scapoli. Pecunia vero expensa 10
facta et in faciendo brigantinum difalchetur dictus ser Marcus de eo, quod dare
debebit nostro comuni pro Insulis predictis, et quod conducat ipsum brigantinum
ad suas expensas.

Ser Johannes Georgio, sapiens ordinum. 15

Vult quod observetur dicto ser Marco Bembo forma promissionis et delibera-
tionis facte sibi de Insulis, et nil aliud sibi fieri debeat.

de parte 36 de non 4 non sinceri 3

{Reg.° 47, 1405-1408, c. 125;.

414.

1407, 15 julii. 20

In casu quo nobilis vir ser Andreastus lustiniano Uurus Castellanus Coroni et
Mothoni, non posset habere solutionem de ducatis ducentis mutuatis nostro
comuni pro lignamine emendo pro laboreriis nostri comunis , de inde co-
mune nostrum teneatur sibi restituere de hinc .

Sapientes ordinum. 25

Cum nobilis vir ser Andreasius lustiniano, iturus Castellanus Coroni et Mothoni,
secundum formam partis capte pridie in isto consilio, mutuaverit de suis pecuniis
nostro Comuni ducatos ducentos pro emendo lignamina mittenda Coronum pro re-
parando et aptando palatia Castellani et Consiliariorum, et in dicta parte continea-
tur, quod dicti ducati debeant reddi ipsi ser Andreasio de introytibus de inde, et de 30
facili posset occurere quod expensa de inde esset tanta, quod non posset sibi sol-
vere de dictis ducatis ducentis; Vadit pars, quod declaretur, Quod in casu quo
dictus ser Andreasius de inde videlicet in Corono, non posset sibi solvere de dictis
ducatis ducentis, et de trecentis acceptis ad cambium, Quod Comune nostrum sit et
remaneat obligatum ad restituendum sibi de hinc dictos ducatos ducentos et dictos 35
trecentos de pecunia nostri comunis, postquam redierit Venetias, a Regimine su-
pradicto.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 125, t.·).

180

MONUMENTA HISTORIAE ΗΕΙ,ΕΕΜΟΑΕ

415.

1407, 15 julii.

Pro custodia loci Nepanti aquisiti de novo soldentur ballistarii

triginta sub duobus capitibus.

Sapientes ordinum.

5 In bona gratia pro custodia et conservatione Castri Nepanti acquisiti et empti
per Capitaneum nostrum Culphy ad honorem et nomen dominationis nostre, soli-
dentur de presenti XXX sufficientes ballistarii sub duobus bonis et sufficientibus
capitibus, qui habeant pro persona sua cum uno ragacino pro quoque, et pro paga
mortua in totum libras quadraginta quatuor parvorum, pro quoque in mense et ra-
10 cione mensis, Ballistarii vero accipiantur per illum modum et cum illo soldo, con-
ditionibus et terminis, quibus accipiuntur et soldantur illi L qui mittuntur Mothonum,
Et ut habeantur duo sufficientes persone pro capitibus, habeant sapientes ordinum
libertatem eligendi dicta duo capita. Qui ballistarii mittantur quam citius esse potest
Nepantum, qui sint pro custodia illius loci, et ad obedientìam Capitane! ibi constituti
15 per Capitaneum Culphy, Et debeant facere dicta capita cum suis sociis custodiam
suam ad zornatam, ita quod semper omni die remaneat in castro unus ex dictis
commestabilibus cum suis sociis. In nocte autem teneantur et debeant ambo com-
mestabiles cum omnibus dictis ballistariis, stare et dormire in dicto castro, et facere
custodias suas, secundum quod per dictum Capitaneum sibi fuerit ordinatum, pro
20 custodia et conservatione dicti Castri.

(Reg.· 47, 1405-1408, c. 125, t.").

416.

1407, 25 julii.

Responsio facta ambasiatori domini duché Cefalonie super
aliquibus suis requisitionibus factis.

25 Capta in Collegio. — Quod respondeatur oratori domini duché Zefalonie, ad
esposita per eum, Et primo ad partem quod recipiamus ipsum in nostrum recom-
mendatum, et oblationem quam facit de tenendo aliquo tempore unam galeam ar-
matam, ad nostra mandata, Et quod scribamus Capitaneo nostro Culphy quod habèat
ipsum et Insulas nostras recommendatas, defifendendo ipsas, et offendendo quemlibet
30 volentem dannificare vel offendere ipsas, Respondeatur quod sicut sua magnifi-
centia scit, noster Capitaneus Culphy habet in mandatis a nobis, persequendi et
offendendi omnes piratas, quos inveniret, Et verum est quod si qua damna inferuntur
suis Insulis, fiunt quasi omnia per cursarios. Scit etiam Capitaneus noster Culphy,
quod habemus dictum dominum ducham, pro caro cive et amico nostro, ita quod

CANCELLARLI SECRETA

181

non esset expediens aliquid scribere dicto nostro Capitaneo, nichilominus in com-
placentiam suam, Scribemus et mandabimus dicto nostro Capitaneo Culphy, quod
habeat ipsum et Insulas suas favorabiliter comendatum. Ad factum recipiendi ipsum
in nostrum recomendatum, et ad oblationem galee, dicimus, quod ipse dominus
ducha et status suus, est et esset semper nobis recòmendatus, quia civis et carus 5
amicus noster est, ita quod alia recomendatio quantum ad nos, non esset necessaria,
nichilominus, quando hic esset persona, que haberet ab ipso domino ducha procu-
ratorium mandatum et libertatem ad plenum, dabiqius illam responsionem que nobis
videbitur conveniens et bona pro utraque parte.

Ad requisitionem quod scribamus domino principi Achaye pro reffectione dam- 10
norum illatorum per galeas Catellanorum, quando erant ad servitia ipsius domini
principis. Et quod scribamus Castellanis nostris Coroni et Mothoni, ut non aspor-
tentur de Insulis suis villici per barchas et gripparias nostras, Respondeatur quod
in complacentiam ipsius domini duché, sumus parati scribere domino principi et Ca-
stellanis Coroni et Mothoni in bona et honesta forma, secundum suam requisitionem, 15
Et propterea fiant et scribantur litere Capitaneo Culphy domino principi Achaye et
Castellanis nostris in formis suprascriptis.

(Res.· 47, 1405-1408, c. 127).

417.

1407, 23 julii.

Tenor Mere scripte Castellanis Coroni et Mothoni pro damnis que inferuntur 20

Insulis domini duché Zefalonie.

Castellanis Coroni et Mothoni, et successoribus suis.

In Collegio capta. — Quia magnificus dominus Ducha Cefalonie, ut nobis
exposuit quidam suus orator gravatur quod barche et grippane locorum vobis
commissorum, decimantes ad Insulas et loca sua, asportant de suis villicis et habi- 25
tantibus in dictis Insulis, in suum non modicum dannum et incomodum, vobis scri-
bimus et mandamus, quatenus debeatis providere quod per barchas et gripparias
nostrorum subditorum et fidelium, non fiat dicto domino duché dicte tales iniurie et
displicentie, Et fatiatis fieri cridas et proclamationes necessarias, ut quilibet caveat
asportare de Insulis suis, aliquem suum villicum, vel habitantem in eis, Et si aliquis 30
de predictis de cetero asportatus fuerit et conductus ad loca vobis commissa, Et
requisitus fuerit per ipsum dominum ducham fatiatis sibi restitui. Quia tenemus et
habemus in carum civem, et amicum nostrum.

(Reg, e 47, 1405-1408, c. 127, t°).

182

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

418.

1407, 25 julii.

Tenor Utere scripte Capitaneo Culphy , ut habeat recomissum
dominum ducham Ze faionie et loca sua.

Capitaneo Culphy.

5 Quidam orator alias missus ad nostram presentiam per magnificum dominum
Ducham Zefalonie, nostrum dilectum civem et carissimum amicum, pro parte sua,
nunc nos rogavit, ut recomendemus ipsum et Insulas suas, vobis et aliis galeis et
navigiis nostris, ne damnificentur a quocumque, Quare vobis scribimus et mandamus,
quatenus, eum et dictas suas Insulas, debeatis habere favorabiliter commendatum,
10 tractando ipsum et res suas amicabiliter et benigne, quia civis noster est, et amicus
dilectus.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 127 t.”).

419.

1407, 25 julii.

Tenor litere scripte principi Achaye, pro factis domini duché Zefalonie.

15 Principi Achaye.

Magnificus dominus ducha Zefalonie, dilectus civis et amicus noster, fecit nobis
exponi, quod alias per duas galeas Catellanorum fuit ei sive Insulis suis illatum
dannum ad non modicum valorem, Et quia habemus ipsum in carum civem et ami-
cum nostrum, et asseritur tunc dictas galeas esse ad vestra stipendia, Magnificen-
20 tiam vestram rogamus quatenus, existante re in forma exposita, placeat taliter pro-
videre, quia dictus dominus ducha habeat refectionem dicti damni sui sicut justum
est, et de benivolentia vestra speramus, Que bene scit, quod damna que inferuntur
nostris civibus et amicis, et specialiter dicto domino duché sunt et esse debent nobis
displicibilia et molesta.

25 (Re*.· 47, 1405-1408, c. 127, t.*).

CANCELLARIA SECRETA

183

420.

1407, 9 augusti.

Responsio fada Ambaanaiori domini Antonii de Azaiolis.

Ser Nicolaus Pisani, sapiens ordinum.

Capta in Collegio. — Quod respondeatur isti domino Episcopo oratori magni-
fici viri Antonii de Azaiolis Thebarum domini ad capitula per eum porecta in hac 5
forma, videlicet.

Et primo ad primum capitulum continens, Quod dominium declaravit, quod illi
de Nigroponte qui haberent aliquod pheudum super territorio domini Antonii, illud
haberent cum suo onere, juxta tenorem suorum privilegiorum, Respondeatur, quod
sumus contenti et placet nobis, quod subditi nostri de Nigroponte habentes aliqua 10
pheuda super territorio dicti domini Antonii de Azaiolis, extra territorium quinque
milliariorum, quod est dominationis nostre, de quo dicetur inferius, qui per eorum
privilegia tenerentur dare aliquam recognitionem realem, ipsi domino Antonio,
debeant illam sibi dare. Si vero essent aliqui nostri subditi qui haberent terrena
et pheuda super territorio dicti domini Antonii, de quibus habuissent possessium, 15
licet non haberent sua privilegia, quod isti tales non teneantur dare ipsi domino
Antonio, aliquam recognitionem, nec aliquam angariam, quam sibi vellet imponere
de novo, sed solum debeant sibi dare illam recognitionem, quam prius dabant,
quando prius erant in possessione dictorum terrenorum et pheudorum. De illis
autem subditis nostris, qui pro suis feudis tenerentur prestare ipsi domino Anthonio 20
servicium personale, Dicimus quod volumus, quod dicti subditi nostri, sint absoluti
ab omni angaria et servicio personali, Cum ista conditione, quod etiam subditi dicti
domini Antonii, qui tenerentur ad faciendum aliquod servicium personale nostro
dominio, pro feudis que haberent super territorio dominationis nostre, sint etiam
absoluti a dicto servicio personali. 25

Ad secundum capitulum continens quod omnia fortilicia et possessiones, que
sunt infra ista quinque milliaria et fructus earum, debeant pacifice remanere predicto
domino Antonio, Respondeatur, Quod sumus contenti quod omnia fortilicia que tene-
bat et possidebat dictus dominus Antonius supra territorium de quinque milliariis
predictis, tempore concordii celebrati secum, remaneant ipsi domino Antonio, ita 30
tamen, quod non possit facere fabricari de novo, aliquod aliud fortilicium vel casale,
possessiones autem existentes in ipso territorio quinque milliariorum, et fructus
earum, volumus quod sint et esse debeant illorum qui tenent et possident ipsas pos-
sessiones cum jure. Ita tamen quod si pro ipsis possessionibus et terrenis, tenerentur
dare aliquam recognitionem, et facere aliquod homagium, sive sint subditi nostri, 35
sive sint subditi dicti domini Antonii, volumus quod debeant facere dictam recogni-
tionem, et prestare dictum homagium nostro dominio, excepto servicio personali, a
quo sint absoluti subditi sui, ut in primo capitulo continetur, Cum dominium dicti
terreni V milliariorum, libere sit dominationis nostre, vigore donationis nobis facte
per Turchum, et confirmate per ipsum dominum Antonium. 40

184

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

Ad tercium continens quod pertinentis Athenarum non includantur infra quin-
que milliaria, cum dominium, Athenas cum omnibus suis pertinentiis libere con-
cesserit predicto domino Antonio, dante ipso ecclesie Sancti Marci, omni anno in
festo natalis domini, unum palium ducatorum centum, Respondeatur, quod volumus
5 quod totum territorium militariorum prodictorum, sive sit de pertinentiis Athe-
narum, sive Thebarum, sit libere dominationis nostre, Exceptis solum fortiliciis,
quas tenebat idem dominus Antonius per modum supradictum, Et hoc vigore dona-
tionis predicte, nobis facte per Turchino, quam nobis etiam idem dominus Antonius,
ratificavit et confirmavit.

10 Ad quartum continens, quod dominium scribat Regimini Nigropontis, ut det
nobis capitula pacis, que nondum dare voluit, et habuerit in preceptis, solvendo
palium anni predicti, dare ea nobis, Respondeatur, quod scribemus nostro Regimini
Nigropontis, quod cum idem dominus Antonius adimpleverit et restituerit ea que
restat adimplere et restituere per formam concordii, quod nostra dominatio cele-
15 bravit, dictum regimen debeat sibi dare instrumentum concordii supradicti.

(Re?.* 47, 1405-1406, c. 131).

1407, 27 augusti.

Quid scriptum fuit Castellanis Coroni et Mothoni, in favorem nobilium virorum

ser Victoris Superando et fratris.

20 Sapientes consilii.

Capta. — Cum nobiles viri ser Victor Supe rancio et frater asserant habere
debere certam quantitatem pecunie, vigore unius sententie voluntarie, quam habent
contra dominum principem Achaye et bona principatus, et bonum sit ei subvenire,
ut possint recuperare et habere pecuniam suam; Vadit pars, Quod scribatur et man-
25 detur Castellanis Coroni et Mothoni, quod expeditis factis nostris principalibus,
que habent in mandatis tractandi et faciendi cum dicto domino principe, debeant
procurare et facere procurari, tam cum dicto domino principe, quam cum aliis, cum
quibus esset necesse, quod dicti nostri cives habeant solutionem et satisfationem
suam debitam, faciendo in hoc quicquid favoris et boni poterunt, cum honore no-
30 stro, Qualiter se habet ordinate factum predictum, dictus ser Victor vel frater infor-
mare debeat castellanos nostros predictos, ut sciant et possint exequi dictum no-
strum mandatum.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 139).

C AN CELI j AR 1 A SECRETA

185

422.

1407, 4 septembris.

Quid scriptum fuit Castellanis Coroni et Mollumi, pro facto Castri Neclinc .

Consiliarii.

Capta. — Cum tempore quo castrum de Necline Episcopatus Mothonensis ca-
ptum et combustum fuit a Grecis et postmodum derelictum, dominus Archiepiscopus 5
Patracensis frater principis, cum voluntate et confirmatione principis contentus
fuerit, quod procuratores domini Antonii Corrario Episcopi Mothonensis, dictum
castrum repararent, et custodirent ac reciperent omnes introitus, qui sunt super
principatu, libere et sine impedimento, Et modo quod procurator suus expendit in
dicto castro, in reparatione et custodia necessaria, dictus princeps impedit et mole- 10
stat villanos, taliter quod non potest recipere introitus nec vult dictus princeps
dare salem colectum, et vult imponere coltas villanie, et ulterius vult accipere
castrum de manibus suis, Et quia Summus Pontifex multum nobis recommendavit
illam ecclesiam, nomine dicti domini Antonii, ad quem spectat ; Vadit pars, quod
scribatur et mandetur Castellanis nostris Coroni et Mothoni, quod debeant mittere 15
unam personam sufficientem et aptam ad presentiam dicti principis, ad procuran-
dum, per illos modos et vias habiles et utiles, que dictis castellanis videbuntur, quod
dictus princeps non molestet, nec molestari permittat, procuratores dicti Momini
Antonii Corrario nec villanos, sed permittat ipsos exigere et habere introitus omnes
dicti Episcopatus et tenere Castrum predictum. Quoniam non valentibus illis habere 20
introitus non possent manutenere castrum, se oporteret illud deserere, quod nobis
non deberet placere multis respectibus, Et circa predicta efficaciter scribatur dictis
Castellanis, quod toto suo posse cum illis utilibus et dextris modis et verbis, que sue
sapientie videbuntur, pro utilitate, et comodo dicti Antonii Corrario et honore nostri
dominii procurent, quod predicta habeant bonam et optatam conclusionem. Ita ta- 25
iiien, quod propter hoc non faciant vel tractent per modum, qui posset esse causa
alicuius erroris vel novitatis, cum dicto principe, Que omnia fiant ad expensas illo-

rum ad quos attinet istud factum.

de parte ..... 85 de non 1 non sinceri 2.

(Bei?. 0 47, 1405-1408, c. 144). 30

423.

1407, 5 septembris.

Mandatum factum, battilo et capitaneo Durachii, ut partecipato consilio
cuoi ser Nicolao Fuscari incipiat facere aptare muros, ut in parte continetur.

Nicolaus Victuri sapiens consilii.

Cum ex informatione habita a nobile viro ser Egidio Mauroceno, et aliis, domi- 35
Voi. II. 24

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

186

minatio nostra fuerit informata, quod muri Corphoy indigent magna reparatione
in multis locis, Et sit utile, imo necessarium, quod ipsi muri reparentur ; Vadit
pars, quod scribatur et mandetur nobili viro ser Dominico Contareno Baiulo et
Capitaneo nostro Corphoy, quatenus recepto presenti nostro mandato, debeat esse
5 simul cum nobili viro ser Nicolao Foschari, precessore suo, et videre et examinare,
ubi opus est, quod dicti muri aptentur et reparentur, Et subito hoc viso, debeat
incipere facere fabricari et laborari, ubi magis fuerit necesse, et sic debeat sequi et
procedere ad reparationem dictorum murorum, non desistendo propterea ab opere
moli et portus, Et si non haberet pecunias ad sufficientiam de denariis introituum
10 de inde pro fatiendo laboreria predicta, Mandetur dicto baiulo, quod debeat accipere
de denariis illius dacii impositi super vino, illam partem, que erit sibi necessaria,
accipiendo quam minus poterit de ipsis denariis, et residuum debeat mittere Ve-
netias, ut tenetur.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 137;,

424.

15 1407, 13 septembris.

Quid captum fuit de scribendo baiulo et capitaneo Corphoy , pro pischariis
castri Nepanti, quia ambaxalores domini duché Egcopelagi, dixerunt non
habere Ubertatem ,

Ser Petrus Marcello, sapiens ordinum.

20 Capta.— Quia non esset cum honore nostre dominationis, quod non habentibus
istis oratoribus domini duché Zeffalonie mandatum ad plenum, possendi ratificare
pacta et conventiones, quas volumus habere cum dicto domino ducha, super facto
turris et pischeriarum, quas asserunt spectare ipsi domino duché, nos exponeremus
sibi conceptum et intentionem nostram, et quod dictus dominus ducha remaneat in
25 suo arbitrio de acceptando ipsa pacta vel non ; Vadit pars, quod respondeatur ora-
toribus predictis, quod super facto dictarum pischeriarum et turris dei Natalicho,
scribemus distincte intentionem nostram Baiulo et Capitaneo nostro Corphoy, Et
propterea quia dicunt non habere sufficiens mandatum ad concludendum nobiscum
super dicto facto, possunt redire ad ipsum ducham ad beneplacitum suum, et sibi
30 referre nostri parte, quod mittente ipso suos nuncios Corphoy, infra duos menses a
die quo dicti oratores, in isto suo itinere, applicuerint Corphoy, incepturos, cum suffi-
cienti mandato possendi ratificare et concludere super facto dictarum pischeriarum
et turris, secundum quod per nostrum dominium scriptum et mandatum fuerit dicto
Baiulo Corphoy, dictus Baiulus concludet securn super inde, prout a nobis habuerit
35 in mandatis.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 137 t.°).

CANCELLAR TA SECRETA

425.

4407, 13 septerabris.

Responsio facta Ambawiatoribus domini duché Ze faionie , pro pischeriis Nepanti

Baiulo et Capitaneo Corphoy, scribatur in hac forma videlicet :

♦

Accesserunt ad presentiam nostram duo Ambaxatores magnifici domini Duché
Zefalonie, Exponentes nobis aliqua pro parte sua super facto pescheriarum empta- 5
rum per Capitaneum nostrum Culphy nomine nostri dominii, a Paulo Spata, simul
cum castro Nepanti, quas pescherias, et quamdam turrim vocatam el Natalicho,
asserunt spectare et pertinere ipsi domino duché. Et quia in pratica habita cum
dictis oratoribus super inde, nos finaliter condescenderaraus ad volendum contra-
here secum aliqua pacta et conventiones pro dictis pischeriis et turri, dicti ambaxia- 10
tores dixerunt non habere sufficiens mandatum contrahendi et firmandi dicta pacta,
cum dominatione nostra, nos autem sibi respondimus, quod ex quo non habebant
sufficiens mandatum ad istud, poterant redire ad dictum dominum ducham, et sibi
referre parte nostra, Quod in casu quo ipse mittat Corphoy infra duos menses, ince-
pturos a die quo isti oratores accesserint Qorphoy in isto suo reditu, suos nuncios, cum 15
pleno mandato, possendi contrahere et concludere vobiscum dicta pacta, secundum
quod per dominationem nostram vobis scriptum fuerit et traditum in mandatis, nunc
vos debeatis concludere secum, et firmare dicta pacta, Et propterea fidelitati vestre,
cum nostris consiliis Rogatorum et additionis, scribimus et mandamus, quod mittente
ipso domino ducha, ad vos, suos nuncios cum sufficienti mandato, infra dictum ter- 20
minum duorum mensium pro istis factis, vos debeatis nomine dominationis nostre,
contrahere, concludere et firmare secum pacta et conventiones infrascriptas, in hunc
modum videlicet:

Quod cum Capitaneus noster Culphy emerit a Paulo Spata domino olim Nepanti,
dictum castrum Nepanti, cum omnibus pischeriis, salinis, juribus, et jurisditionibus, 25
nec non redditibus et proventibus, tam his que eidem tempore sui dominii spectabant,
quam unquam quoquo modo spectare potuissent etc., prout constat in privilegio
dicte venditionis, vigore cuius dicte pescherie sunt dominationis nostre, Et cum in
ipsis pischeriis sit fundata dicta turris dei Natalicho, que similiter erat dicti Pauli
Spata, quam dictus dominus ducha per vim accepit de manibus dicti Pauli, et illam 30
ab aliquo tempore citra tenuit et occupavit usque ad presene, Et modo dum Capi-
taneus noster Culphy ivisset acceptum tenutam et possessionem dictarum pische-
riarum, et requisivisset dictum ducham, ut sibi daret et consignaret dictam turrim
dei Natalicho, tamquam rem existentem de jurisdictionibus et habentiis dictarum
pischeriarum, quia fundata est super ipsis, dictus dominus ducha fuit contentus, 35
quod Capitaneus noster habeat et teneat ipsam turrim, et sic deputavit suum Ca-
pellanum ad custodiam illius in cuius manibus dictus dominus ducha fecit fieri sa-
cramentum per gentes, que sunt deputate ad custodiam dicte turris, quousque per
dominationem nostram cognoscatur, quod fieri debet de ipsa turri, Consideratis

188

MONUMENTA HISTORIAE IIELLENICAE

omnibus supradictis, et dato quod diete pescherie, et subsequenter dicta turris, que
est de pertinentiis ipsarum pischeriarum, veniant esse nostri comunis, tamen do-
minatio nostra volens complacere prefato doinino duché, ex amore et sincera di-
lectione, quam sibi gerit, Et ut ipse dominus ducha videat et cognoscat quod
5 dominatio nostra diligit magnificentiam suam et etiam ut habeat causam per-
severandi et augendi bonam dispositionem, quam habet erga nostrum dominium.
Est contenta, quod ipse dominus ducha habeat et recognoscat dictam turrim dei
Natalicho a nostro dominio, dando omni anno pro censu dicte turris, in festo pa-
schatis resurrectionis duos doplerios cereos, ponderis librarum XXV, ecclesie Sancti
10 Marci de Venetiis, et mittendo illos Corphoy pro maiori suo comodo. Insuper domi-
natio nostra est contenta, quod de omnibus et singulis introytibus, qui quomodo-
cumque percipientur de tempore in tempus de omnibus dictis pischeriis, primo et ante
omnia, solvantur omnes expense, que fient et sequentur quomodocumque pro custo-
diendo terram et castrum Nepanti et tenendo illam bene in ordine et in puncto,
15 que expense intelligantur esse usque ad summam ducatorum duorum millium omni
anno, Et similiter quod solvantur omnes expense, que fient et sequentur pro tenendo
et custodiendo dictam turrim dei Natalicho, usque summam ducatorum quadrin-
gentorum in anno, et etiam solvantur omnes expense, que necessarie fuerint fieri
pro dictis pischeriis. Quibus omnibus expensis sic solutis et dante ipso domino ducha
20 scortam, in quantum sibi fuerit possibile, pro faciendo conduci canas prout fuerit ne-
cesse, pro dictis pischeriis de tempore in tempus. Quicquid superabundavit de intro y-
tibus dictarum pischeriarum, singulo anno, dividi debeat pro dimidia, videlicet me-
dietas sit prefati domini duché, et alia medietas sit comunis Venetiarum, Et si pre-
fatus dominus ducha fuerit contentus de istis pactis, et fecerit illa per suos nuncios
25 habentes ad hoc sufficiens mandatum ratificari, ut est dictum, tunc debeatis desti-
nare unam fidam sufficientem et expertam personam, Et similiter dictus dominus
ducha debeat mittere unum de suis pro parte sua, qui ambo vadant simul ad dictas
pischerias, ad providendum et procurandum, tum per modum affictationis, tum in
fallendo pischari illas, quod percipiatur ex eis, quam maior utilitas percipi poterit,
30 pro bono nostri comunis, et dicti domini duché, Cui nuncio quem mittetis per vos
provideatur pro labore suo, prout vobis justum et conveniens apparebit; Et omnes
introitus, qui quocumque modo percipientur ex dictis pischeriis, rector noster Ne-
panti debeat recipere et conservare, tenendo de illis bonum romputum ordinate, Et in
fine cuiuslibet anni, solutis et detractis omnibus expensis predictis, illud quod re-
35 stabit de dictis intratis, dividat pro dimidia parte ut supra.

Sed si dictus dominus ducha non esset contentus de pactis et conventionibus
predictis, tunc quia dicte pischerie et turris dei Natalicho debent remanere libere
nostro dominio, debeatis, et sic mandamus vobis cum nostris consiliis antedictis,
mittere, ad dictam turrim dei Natalicho, octo sufficientes ballistarios, sub uno fido et
40 sufficiente capite, cum quam minori soldo et expensa poteritis pro bono nostri
comunis, donec de hinc provisum fuerit pro custodia dicte turris, prout videbitur
expedire.

Insuper mittere debeatis in dicto casu, unam expertam et sufficientem personam,
que vadat simul cum provido viro Hartholomeo de Anselmis cive nostro, cui etiam

CANCELLARIA SECRETA

189

scribimus super isto negotio, ad dictas pischerias, Et ibi arabo debeant providere et
procurare tam per viam aflictationis, quam etiam in faciendo pischari illas, quod de
ipsis Comune nostrum habeat et consequatur, quam maiorem utilitatem consequi
poterit, habito respectu ad magnas expensas, quas nos oportebit habere, pro custodia
Nepanti et dicte turris, procurando et tenendo modum juxta posse suum, de extra- δ
hendo quam maiorem utilitatem poterunt de ipsis, per modum quod possint apud
nostrum dominium de suo bono portamento, merito commendari, Qui omnes introy-
tus pervenire debeant ad manus dicti nostri Rectoris Nepanti, qui de ipsis teneat
bonum computum ordinate, ut superius dictum est.

Si vero dictus Bartholomeus de Anselmis, non vellet ire ad exequendum istud 10
negotium, tunc relinquimus in libertate vestra providendi, super facto dictarum pi-
scheriarum, per nuncium vestrum predictum, et aliter prout vobis melius videbitur
pro bono et utilitate nostri comunis, Et ex nunc ordinetur, quod scribatur dicto
Bartholomeo de Anseimo, in illa forma, et cum illis verbis, que convenientia et ne-
cessaria videbuntur. 15

(Reg.° 47, 1405-1108, c. 137, t.°).

426.

1407, 14 septembris.

Castellani Corani et Moihoni se interponant pro differentiis existent ibus inter

principem Achaye et ducham Ze faionie .

Consiliarii. 20

Capta. — Cum Ambaxiatores duché Zefalonie humiliter requisiverint a nostro
dominio, quod dignaremur scribere et mandare Castellanis nostris Coroni et Mo-
thoni, quod pro differentiis existentibns inter principem Amoree et dictum dominum
ducham si possint operari aliquid boni pro pace vel alia bona compositione inter
eos operentur et faciant quicquid boni possunt ; Vadit pars, in complacentia di- 25
cti domini duché quod scribatur nostris Castellanis, ut est dictum quod si viderent
posse aliquid boni facere et ponere inter eos faciant et operentur cum honore
semper nostri dominii, non possendo dormire ullo modo extra castra propter hoc,
ultra quod contineat sua commissio.

(Repr. e 47, 1405-1408, c. 144 t. 0 ;. 30

427.

1407, 27 septembris.

Mandatum factum baiulo et capitaneo Corphoy, pro vilanis habitatoribus casatis
vocati Cavodato et aliorum trium cassalium, afpetatorum domino Feramonte
de Sancto Hy polito, et Vito Darmario .

Ser Johannes (Jeorgio et ser Petrus Marcello, sapientes ordinum. 35

Capta. — Cum alias accesserint ad presentiam dominationis aliqui villani

190

MONUMENTA HISTORIAE HEIXBNICAE

comunis habitatores casalis vocati Cavodato et aliorum trium casalium Insule Cor-
phoy, Exponentes quod nobilis vir ser Nicolaus Foschari, tunc baiulus Gorph oy
affictaverat dicta casalia domino Feramonte de Sancto Ypolito et ser Vito Damano,
per yperpera mille et uno in anno, et quod dicti dominus Feramonte et Guido coge-
5 bant ipsos villanos ad solvendum duplum eius, quod erant consueti solvere domina-
tioni et etiam cogebant eos ad diversa gravamina, que nunquam sibi fuerant imposita,
Supplicantes ut dominatio dignaretur providere, quod sibi non fierent et innova-
rentur alie gravitates et onera nisi ea, ad que tenebantur et solvebant nostro co-
muni, Et per istud consilium, scriptum et preceptum fuerit dicto Baialo et Capitaneo
10 Corphoy, Quod deberet diligenter videre et examinare si per dictos conductores
fierent et imponerentur alique gravitates et angarie dictis villicis, ultra illas, quas
facere tenerentur, Et inveniendo quod ipsi villani angarizarentur in aliquo, ultra
debitum, et ultra illud in quo tenebantur nostro comuni, deberet providere et man-
dare dictis conductoribus, quod nullo modo debeant artare nec angarizare dictos
15 villanos in denariis nec aliis angariis, ultra illud in quo tenebantur et solvebant
comuni nostro, Et insuper quod si per dictos conductores foret aliquid acceptum
indebite dictis villicis, faceret illud sibi restitui cum integritate etc., prout conti-
netur in dicta parte, Et dictus Baiulus Corphoy rescripserit nostro dominio, quod
affictavit dicta casalia, que fuerunt baronia comitis de Martina, predictis conducto-
20 ribus, habendo prerogativas et regalias, prout si Baro viveret, et quod volens obe-
dire mandatis dominii, dixit dictis villania quod deponerent querelam suam, de eo in
quo tenebant se gravatos, quoniam dispositus erat eos audire, et in nullo permit-
tere eos cogi, qui aliquod lamentum non deposuerunt etc., Et modo iterato venerint
ad presentiam dominationis, aliqui ex dictis villania, dicentes, quod nullum remedium
25 adhibitum fuit super predictis, et quod sunt in peiori conditione quam unquam fuerint,
in tantum quod nequeuntes sustinere angarias, que sibi imponuntur, coacte recesse-
runt a suis casalibus, et multe familie similiter inde recesserunt, et iverunt alio, et
nisi per dominationem provideatur, ipsi omnes derelinquent dictam Insulam, Et quod
dicti sui conductores poni fecerunt aliquos ex dictis villanis in carceribus, et acce-
30 perunt sibi suos catasticos in quibus scriptum est ordinate, quicquid facere tenentur
dicte baronie, dicentes quod parati sunt subire omnia illa onera et angarias, que con-
tinentur in dictis suis catasticis antiquis seraper observatis, Et sit bonum providere
super inde per modum quod villani non habeant causam derelinquendi Insulam
Corphoy, et eundi habitatum alio, ut jam inceperunt; Vadit pars, Quod scribatur
35 et mandetur Baiulo et Capitaneo Corphoy, et successoribus suis, Quod mittat pro
dictis conductoribus, et ab eis faciant sibi dari dictos catasticos ipsius baronis, et
secundum quod continetur in illis, debeant facere fieri angarias, et solvi per dictos
villanos, dictis conductoribus, et non aliter ullo modo, Et si dicti catastici haberi
non possent, debeat dictus Baiulus diligenter inquiri facere in actis Cancellarie
40 Corphoy, de copia dictorum Catasticorum, seu etiam si inveniri possent privilegia
antiqua, in quibus contineantur onera et angarie, quas et que tenentur ipsi villani
facere dicte baronie, Et secundum quod invenietur contineri in dictis catasticis seu
privilegiis dicte baronie, sic debeant mandare et providere quod dicti villani solvant
et faciant, ita et taliter, quod sibi non fiat nec imponatur aliqua gravitas vel angaria.

CANCELLERIA SECRETA

191

ultra quod contineatur in dictis catasticis, seu privilegiis suis, sicut est conveniens
atque justum. Et si affictatio dicte baronie facta fuisset dictis conductoribus, cum
aliis modis et conditionibus, debeat similiter dictus Baiulus providere prout sibi
melius videbitur, quod etiam dictis conductoribus non fiat aliquid contra debitum
rationis, sed provideat per modum quod unicuique tribuatur, quod jus et justicia 5
exigit et requirit, tum ut dicti villani causam habeant remanendi in suis casalibus,
tum etiarn, ut dicti conductores contenti remaneant et çoncordes.

de parte . ; 48

Consiliarii.

Quod suspendatur usque adventum ser Nicolai Foschari, considerato quod 10
istud negotium spectat ad comune nostrum, et quod dictus ser Nicolaus Foschari
est Venetias de proxime accessurus.

de parte 31

de non 0

non sinceri 0 15

(Regr. 47, 1405-1406, c. 100 t.°).

428.

1407, 3 januarii.

Libertas data ser Antonio de Mulla videndi debitum veteranorum

et vilicorum confirmetur .

Sapientes ordinum. 20

Quod libertas alias data et concessa nobili viro ser Antonio de Mula, Castellano
Mothoni et Coroni, ipso existente in Regimine Coroni de videndo et examinando
debita omnium veteranorum et vilicorum nostri comunis, et qualitates et condi-
tiones eorum, et de remittendo de ipsis debitis, seu aliqua parte ipsorum, illam
partem que videretur dicto Castellano, considerata quantitate debitorum et pauper- 25
tate et condicione personarum, Et de fatiendo terminum illis de solvendo residuum
in quo remanerent debitores nostro comuni, per illos terminos et tempora, que vide-
rentur eidem Castellano rationabiles et competentes, Et similiter libertas tradita ipsi
ser Anthonio de Mula de restituendo omnibus villicis dominationis nostre, qui a
captivitate Turchorum essent liberati, et redivissent habitatura in territorio domi- 30
nationis nostre pecuniam extractam de bonis suis venditis, et in Cancellarla Coroni
depositatala ista de causa, tamquam pecuniam illis spectantem etc., et similiter au-
ctoritate istius consilii concedatur nobili viro, ser Andreasio Justiniano, Castellano
in Corono et successoribus suis, qui scribit non posse mittere exeeutioni predicta
contenta in parte supradicta. Cum inveniat literas dominationis, super hoc fuisse 35
scriptas predicto ser Antonio de Mula, et non successoribus suis, quam partem
dirtus ser Andreasius scribit esse multum justam, laudabilem et honestam.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 160 t.°).

102

MONUMENTA HISTORIAE HEl.LENICAE

429.

1407, 5 januarii.

Ser Marcus Marcus Bembo Rector Tinarum et Miconarum

possit navigare equos in Cretam.

Ser Bartholomeus Nani, sapiens consilii, et sapientes ordinum, excepto ser
5 Iohanni Georgio.

Conzosia chel nobel homo ser Marco Bembo habia habudo da la nostra Si-
gnoria, le Ixole nostre de Michone e Tino chon le suo pertinende per anni 1111
segondo corno apar per la parte prexa in conseio de pregadi, de la intrada de le
qual quelo ser Marco da ogni anno al nostro comun iperperi M Vili centum, E oltra
10 questi de far el Rezimento de le dite Ixole, E luy aver le intrade de quele, e perche
el vien fato dubio a quelo ser Marco chel non si po navegar cavay de queli luogi,
al ixola nostra de Crede senza licenzia del Rezimento, Andera parte azo chel dito
ser Marco possa atender a la nostra Signoria, quelo lo ha promesso, chel possa
navegar i diti cavali per quel muodo se navegava per la Signoria nostra, quando
15 quela haveva le intrade, perche le secondo dio che sei dito ha 1 incargo, etiaindio
el debia haver la utilitade.

de parte 34

de non 15

non sinceri 4

20 ,Reg.· 47 , 1405 - 1408 , c. 161 ).

430.

*» · «

1407, 10 januarii.

Scriptum Baiulo et Capitaneo Corphoy , quod non concedat licentiam
(tendi caloyeros et papales de novo t nisi loco decedentium.

Sapientes ordinum.

25 Capta. — Cum alias pro parte Comunitatis nostre Corphoy, porrecta fuerint
nostro dominio quedam capitula inter que erat quoddam capitulum, per quod pete-
bant, quod Greci haberent libertatem fatiendi se chaloyeros et presbiteros etc., Et
ad istud capitulum per dominationem atque Collegium responsum fuerit, quod hoc
nollebamus, et quod super inde nichil fieret ullo modo, Et vir nobilis ser Dominicus
30 Contareno ad presene Baiulus Corphoy, scripserit dominio, quod fuit requisitus ut
licentiam concederet alicui, ut posset se fieri facere papatem sive sacerdotem gre-
cum, qui Baiulus visa responsione predicta facta suprascripto capitulo, respondit hoc
sibi non licere, nec facere posse, Sed quia scribit invenisse per quaternos actuum
Cancellerie Regiminis nobilis viri ser Nicolai Foschari sui precessoris, talem licen-

CANCELLARIA SECRETA

193

tiam fuisse concessam pluribus Grecie per dictum precessorem suum, Supplicavit
dominio, ut dignetur sibi declarare, per eius literas, si ejus intencio est, quod possit
dare dictam licenciam petentibus vel ne, significans tamen quod dicti tales, qui
huiusmodi licentias petunt, sive maior pars eorum, faciunt hoc, ut se eximant et
subtrahant a servitutibus et angariis comunis, seu aliorum ad quas tenentur, et ut de 5
servis et villanie fiant liberi et franchi, ab omnibus et singulis factionibus et angariis
comunis, seu aliorum, ad quas tenentur; Vadit pars, consideratis omnibus suprascrip-
tis, et responsione alias facta Sindicis dicte Comunitatis Corphoy, que fuit quod nichil
sibi fieret de eo quod petebant possendi facere se presbiteros et chaloyeros etc., Et
habito etiam respectu quod ultra rationem vel causas scriptas et allegatas per dictum 10
Baiulum Corphoy, que sunt verissime, et redundant in dannum comunis et spetia-
lium personarum si concedatur licentia omnibus petentibus quod possint se fieri
facere presbiteros et chaloyeros, in brevi tempore quasi omnes Greci dicte Insule,
erunt papates et chaloyeri, et sic eorum augeretur perfidia et minueretur devotio
chatholice fidei, esset etiam cum minori securitate status nostri in dicta Insula, Quod 15
scribatur et mandetur Baiulo et Capitaneo Corphoy, et successoribus suis, quod de
cetero cunctis Grecis petentibus licenciam possendi facere se fieri papates et cha-
loyeros, debeant dictam licentiam penitus denegare, nec permittere quod fiant plures
de dictis papatibus et chaloyeris quam sint ad presens, salvo quod quando aliquis
papa sive chaloyerus alicuius ecclesie de terra vel Insula Corphoy, decedet, tunc 20
Baiulus, qui pro tempore fuerit, possit dare licenciam quod loco talis papatis vel
chaloyeri sic defuncti unus alias fiat et constituatur et non aliter ullo modo, nam
sic fallendo erunt ad sufficientiam, nec venient in tantum multiplicare.

de parte 38

de non 16 25

non sinceri 9

(Rcg.° 47. 1405-1408, c. 102 t. e ).

431.

1 107, 6 februarii.

Responsio data oratoribus principis Achaye.

Sapientes consilii. 30

Quod fiat responsio oratoribus domini principis Achaye ad certa capitula que
pro parte domini sui porrexerunt et dederunt in nota nostro dominio, inter que
faciunt tres petitiones nobis, videlicet.

Et primo ad primam partem, per quam supplicant pro parte domini sui, et
petunt, quatenus nobis placeat et dignemur ipsum principem de gratia recipere pro 35
filio et recommendato nostro, ut vivere possit secure,

Respondeatur et dicatur in hac forma, videlicet, quod pensantes nos et ha-
bentes, a certo quod habeat et velit continue habere et perseverare in bona et

optima intentione et benevolentia, sicut nos versa vice sumus dispositi cum tota
Voi. II. 25

104

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

sinceritate, ut sentiat benignitatem nostram, Sumus contenti ipsum dominum prin-
cipem recipere, tenere in carum filium et bonum amicum, et etiam in recom-
mendatum nostrum, et ulterius in signum clare demonstrationis veri amoris, sumus
contenti facere et constituere ipsum in civem et nobilem de nostro maiori consilio
5 cum suis filiis et heredibus, declarando recommendationem predictam prebere seu
dare transitum, passum, subsidium nec favorem nostrum alicui vel aliquibus volen-
tibus seu cupientibus ire ad damnum vel offensam status sui vel locorum suorum
aliquo modo.

Ad aliam autem partem et petitionem quam predicti oratores faciunt pro parte
10 dicti principis, per quam supplicant et dicunt, quod ipse dominus princeps possit
habere a locis nostris de rebus sibi necessariis pro pecunia sua etc.

Respondeatur et dicatur, quod ut videat et cognoscat quod diligimus ipsum et
conservationem sui status, sumus contenti, quod de terris et locis nostris valeat pro
pecunia sua habere et extrahere cum navigiis nostris et aliter ballistas, victualia,
15 gentes armorum et alia sibi necessaria, pro defensione et manutenemento status sui
et suorum locorum.

Ad aliam autem ultimam partem et petitionem quam predicti oratores faciunt
pro parte ipsius principis, per quam ipsi oratores supplicant ut dignemur tenere
modum quod terra Clarentie sibi ablata restituatur etc.,

20 Respondeatur, Quod Deus novit doluimus et dolemus quod discessio et diffe-
rentia aliqua, nec causa discordii fuerit nec sit inter ipsum principem et comitem
Leonardum Zefajonie, nam essemus avidi et contentissimi, quod bonus amor et
sincera caritas et bona pax foret inter ambos, quos certe prosequimur benivo-
lentia singulari, Et propterea ut ipse dominus princeps videat et sentiat nostram
25 perfectam intentionem et voluntatem, dicimus quod sumus contenti et sic offerimus
nos interponere vices nostras et tractare et procurare ad justum posse nostrum,
cum comite Leonardo, quod ipse restituat prefato principi terram Clarentie supra-
scriptam et ponere ipsos in bona pace, et bono amore et benivolentia, ita quod
habeat causam vivendi pacifice et quiete, ut debent facere boni amici et vicini.

30 Que omnia suprascripta promittimus attendere sibi et observare velle inlegra-
liter et in totum, in casu quo dominus princeps velit dare et det et contribuat nobis
Grisum cum fortilicis Manticordi, et Zonclium, cum fortilicio cum illis juribus, confi-
nibus, et pertinentiis que sunt punctualiter notate in capitulis nobis porrectis.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 168j.

432.

35 1 407, 20 februarii.

Galea Nigropontis veniat ad levandum ser Nicolaum Venerio usque Molhonum,
Consiliarii.

Capta. — Quod juxta solitum mandetur Baiulo et Capitaneo nostro Nigropontis
et cousiliariis suis, Quod teneant modum quod galea nostra Nigropontis veniat bene

CANCELLAR TA SECRETA

193

annata juxta solitum, ad levandum nobilem virum ser Nicolaum Venerio, Baiulum
nostrum, iturum Nigropontem, ita quod dicta galea sit Mothoni, usque diem octavam
mensis maii proximi, ad conducendum ipsum ser Nicolaum, cum familia sua, et aliis
rebus levibus suis Nigropontem.

iReg.· 47, 1405-1408, c. 168). 5

43».

1408, 8 martiL

Studici Romanie non teneantur ire ad sindicatum terrarum Albanie.

Ser Bulgarus Victuri, ser Daniel Delphino, ser Nicolaus Corrano, ser Leo-
nardus Sanuto et ser Marcus Justiniano, consiliarii.

Cum alias provisum fuerit per istud consilium, in 1407 die XV martii, quod 10
provisores et Sindici ituri ad partes Romanie, visitare deberent loca nostra Al-
banie, acquisita de novo Et in illis, et quolibet eorum sindicare et providere, sicut
in aliis locis Romanie sibi commissis, Et postea ipsa loca Albanie et Durachii com-
missa fuerint provisoribus, qui nuper recesserunt pro eundo ad ipsas partes Albanie,
ita quod non est necesse, ut prefati Sindici visitent ipsa loca Albanie, occasione 15
predicta ; Vadit pars, quod predicta pars sindicorum predictorum revocetur, in
tantum, quod ipsi sindici teneantur ad ipsa loca Albanie, et Durachii accedere, re-
manente parte dictorum Sindicorum in omnibus aliis firma, sicut jacet, notificando
ex nunc quod in primo consilio Rogatorum, quod convocabitur fient Sindici an-
tedicti. 20

de parte omnes alii

de non 1

non sinceri 2

(Reg. e 47, 1405-1408, c. 177, t°).

434.

1408, 8 marcii. 25

Intromittantur de bonis magni magistri Rodi seu Rodensium et
draganoni pro satisfattone Zanaehii de la Cecha .

Ser Nicolaus Victuri, ser Nicolaus Mudazo, ser Bartholomeus Nani, sapien-
tes consilii, et ser Marinus Landò sapiens ordinum.

Cum alias auctoritate huius consilii scriptum fuerit per tres manus literarum 30
Reverendo domino magno magistro Rodi, in favorem Zanaehii de la Cecha, civis
et fidelis nostri Canee, super solutione sibi flenda de eo, quod extractum fuit de
lana ipsius Zanaehii, quam suus draganonus, sibi acceperat indebite et miserat ad
vendendum in Ciprum, Et prefatus dominus Magnus Magister, non fecerit fieri ipsi

190

MONUMENTA HISTORIAE IIELLENICAE

Zanachio aliquam restitucionem dicte lane, sed scripserit nostro dominio, dictum Za-
nachium, conduxisse,dictam lanam Rodum, contra formam statutorum Rodi, Et quod
ob hoc ipse incurerat penam corporalem, quam mitigaverat in penam pecuniariam,
Subiungens quod si dictus Zanachius jurasset quanto precio, sibi constiterat dicta
5 lana eidem solvisset dictum precium. Et concludens per dictas literas, quod si adhuc
dictus ser Zanachius velit jurare quantum sibi constitit dicta lana in Langone, pa-
ratus est sibi solvere dictum precium etc., Et cum ser Piffanius de Acre Consul Ve-
netorum in Rodo, scribat qualiter processit factum dicte lane, concludens expresse
dictum Zanachium in aliquo non contrafecisse, Et dictum draganonem accepisse sibi
10 illam, et misisse ad vendendum in Ciprum, Ex quibus omnibus clare comprehenditur
dictum magnum magistrum, non esse dispositum restituere ipsi Zanachio nisi solum
precium, quo emit dictam lanam, Et non sit rationabile nec honestum, Quod de re in
qua dictus Zanachius, non commisit errorem, sicut patet, ipse debeat ferre penam ;
Vadit pars, consideratis predictis, ut dictus Zanachius possit pervenire ad solutio-
15 nem dicte lane, et ut tollatur causa et materia dicto magno magistro, seu etiam
dicto draganoni intromittendi et accipiendi ita de facto bona et mercationes no-
strorum, contra debitum rationis, Quod hic in Venetiis, vel in aliis locis nostris in-
tromittatur et sequestretur de bonis dicti draganoni, seu dicti magni Magistri, seu
Rodensium, non intelligendo in his denarios qui mitterentur in subventionem re-
20 ligionis, tantum, quantum ascendat ad summam ducatorum quingentorum sexaginta
quod venit esse precium rationabiliter extractum de ipsa lana, ad rationem bisan-
ciorum XXV pro rotulo prout vendita fuit tunc temporis lana similis sortis in Cipro,
Et sic probatum est, que bona sic intromissa deponantur apud provisores comunis,
Et iterum scribatur dicto magno Magistro, prout alias sibi scriptum fuit cum illis
25 verbis, que erunt pertinentia circa istam materiam, faciendo sibi mentionem de ista
intromissione, Et quod si fatiet fleri debitam satisfationem ipsi Zanachio, vel nuncio
suo de precio extracto de ipsa lana cum integritate, quod ascendit ad summam
predictam, fatiemus subito removeri dictam intromissionem. Quando autem hoc
non faceret fieri, Scribatur sibi quod fatiemus fieri dictam solutionem de hinc in
30 dictis bonis intromissis ipsi Zanachio, usque dictam summam ducatorum V cen-
tum LX, Et sic ex nunc captum sit quod non fatiente fieri dicto magno magistro
dictam restitutionem, fiat ipsi Zanachio dicta solutio de hinc in dictis bonis, que
fuerint intromissa.

(Reg.° 47, 1405-1408, c. 177 t.°).

435.

35 1408, 13 marcii.

Electio quatuor smdicorum ad partes Crete et Romanie .

Ser Nicolaus Victuri, ser Nicolaus Mudazo, ser Bartholomeus Nani, sapientes
consilii, ser Franciscus de Musto, ser Paulus Orio et ser Marinus Landò, sapientes
ordinum.

40 Cum alias jam pluribus mensibus elapsis captum et provisum fuerit de mittendo

CANCELLAR ΓΑ SECRETA

197

quatuor Sindicos ad partes Romanie et Crete, Et dicti Sindici nunquam fuerint
electi pro eundo ad dictas partes, Et sit necesse quod dicti Sindici fiant et vadant
ad dictas partes, pro conforto fidelium et subditorum nostrorum de inde ; Vadit
pars Quod eligi debeant per scrutinium in isto consilio, quatuor sindici qui habere
debeant de salario pro quoque ducatos CLX pro primis quatuor mensibus, et ab 5
inde in antea ducatos viginti in mense et ratione mensis pro quolibet. Declarando
quod illi duo, qui ibunt in Cretam, habere debeant hic in Venetiis ducatos centum
pro quoque, et alios ducatos sexaginta pro quolibet habere debeant a Camera
nostra Crete, et similiter alios ducatos XX in mense si stabunt in partibus illis,
ultra terminum quatuor mensium. Illi vero qui ibunt ad partes Nigropontis, ha- 10
bere debeant totum suum salarium hic in Venetiis, scilicet dictos ducatos centum
sexaginta, ante recessum suum, remanente parte alias capta, de electione dictorum
Sindicorum firma in omnibus aliis contentis in ea.

Electi fuerunt Sindici.

Ser Eustachius Caucho
Ser Franciscus Girardo
Ser Iohannes de Caresinis et
Ser Marcus Venerio maior
Ser Andreas Barbaro
Ser Jacobus Michael
Ser Johannes Aymo maior
Ser Lucas Truno.

qui acceptaverunt.

(Repr.* 47, 1405-1408, c. 178j.

436.

1408, 17 aprilis. 25

Scriptum Rectoribus nostris Romanie , quod subveniant Sindicis de pecunia .

Capta. — Quod scribatur et mandetur Regimini Crete, et Nigropontis, ac Po-
testati, et Capitaneo Neapolis Romanie, et Baiulo Corphoy, Quod ad omnem requisi-
tionem sindicorum nostrorum, quos mittimus ad illas partes, debeant sibi dare et
subvenire de pecunia nostri comunis, in casu, quo haberent necessitatem pecunie, 30
pro expensis flendis, pro ipsis et familia sua, secundum quod ab eis, et quolibet
eorum duxerint requirendum.

(Reg. e 48, 1408-1410, c. 1 t.°).

refutarunt pro
eundo extra

198

MONUMENTA HISTOBTAE HELLENICAE

437.

Commissio egregiorum et Nobilium virorum dominorum Andree Barbaro,
et Iacobi Michael, honorabilium Smdicorum Insule Crete .

Nos Michael Steno, Dei gratia Dax Venetiarum etc. — Committimus vobis
Nobilibus viris Andree Barbaro, et Jacobo Michael ac Johanni Aymo, et Luce
5 Truno dilectis civibus et fidelibus nostris, Quod pro bono hortamine, salute et con-
servatione locorum nostrorum Corphoy, Mothoni, Coroni, Insule Crete, Neapolis
Romanie et Nigropontis, Et ut subditi et fideles nostri illarum partium sentiant et
videant dulcedinem et benignitatem nostram, Et ad ipsorum statum pacificum et
tranquillum nos plurimum vigilare in nolendo aut permittendo, quod aliquis subditus
10 noster oblique vel indirecte tractetur, et contra debitum rationis de nostro man-
dato, Vos Andreas Barbaro et Jacobus Michael ire debeatis in nostros solennes
provisores et sindiros, ad partes antedictas, Eundo solummodo per totam Insu-
lam Crete, et conferendo cum ducha consiliariis et Capitaneis nostris Crete, et
aliis nostris Rectoribus Insule Crete, cum quibus habita collatione in simul, quando
15 vobis utile apparebit faciatis proclamari, Quod omnes volentes conqueri et gravare
se de extorsionibus, aliquibus gravaminibus, et violentiis vel aliis insolenciis, seu
malis, que quomodolibet recepissent a Rectoribus vel officialibus nostris, qui in
partibus illis extitissent, a decem annis citra, debeant comparere coram vobis ad
deponendum querelas suas ordinate, et ad dandum et producendum testificationes,
20 probationes et oppositiones suas assignando eis illum terminum, vel illos terminos,
super hoc quos videbitis competentes. Verumtamen relinquimus in libertate vestra
incipiendi in illa terra, loco sive castro, prout melius et utilius apparebit.

Vos autem Johannes Aymo et Lucas Truno, ire debeatis in nostros solemnes
provisores et sindicos ad dictas partes Eundo solummodo, ad partes Corphoy, Mo-
25 thoni, Coroni, Neapolis Romanie et Nigropontis, incipiendo in illo loco, qui vobis
magis comodus et utilis apparebit, in quibus et quolibet eorum, audiatis, observetis,
et faciatis in omnibus et per omnia, ut de Insula Crete, superius dictum est, et com-
missum aliis sociis vestris.

Verum si vos ituri in Cretam eritis expediti de factis vobis commissis et in
30 redditu vestro reperietis vos in partibus Coroni et Mothoni, vel in aliis partibus, in
quibus alii socii vestri non sindicassent, possitis etiam et debeatis pro celeri expe-
ditione inquirere et examinare et sindicare, ut potestis de aliis vobis commissis. Et
si vos omnes quatuor eritis simul debeatis facere, et exercere insimul officium
vestrum.

35 Omnes querelas autem cuiuscumque conditionis existant, testificationes et pro-
bationes per modum predictum, quas conquerentes ipsi volent producere, faciatis
ordinate poni in Scriptis observando modum inquisitionibus et querelis, quem fa-
ciunt et observant nostri Advocatores comunis in Venetiis, Non impediendo seu in-
tromittendo vos de regiminibus presentibus, sed de Regiminibus preteritis inquiratis
40 diligenter et bene secundum formam huius vestre commissionis, Et omnia que exa-

CANCELLARE SECRETA

19 9

minaveritis et feceritis tenemini ordinate in redditu vestro portare Venetias, Et cum
applicueritis Venetias omnino infra unum annum expedivisse, et placitasse in nostris
Consiliis ordinatis sicut faciunt et facere possunt Advocatores comunis, omnia in-
tromissa per vos, Salvis de illis nostris Rectoribus et officialibus, qui se reperirent
in Regiminibus vel officiis, in quibus essent, Et ut dicti tales non possint se excusare 5
tenemini dictis Rectoribus et officialibus vestris literis significare et committere
quod debeant completo termino vel officio suo, directe venire, vel mittere Venetias
suum procuratorem legitimum ad deffendendum jura sua, alioquin procederetis
eorum in aliqua sua absentia non obstante, habendo medietatem condemnationum
que fient, Et si qua restarent ad expediendum post complementum dictorum termi- 10
norum, teneamini, et debeatis omnes scripturas et omnes alios actus et processus
acceptos et formatos per vos, videlicet quoslibet per se, presentare, et dare nostris
Advocatoribus comunis, ut loco vestro facere possint officium predictum, Et dicti
Advocatores comunis teneantur omnino ipsas omnes scripturas sibi presentatas, vi-
delicet a die presentationis, usque sex menses expedivisse pro posse suo, secundum 15
eorum bonam conscientiam, et sub debito sacramenti.

Insuper tenemini, cum applicueritis Venetias, infra unum mensem legisse et
dedisse in scriptis, omnes scripturas, actus et processus acceptos et formatos per
vos, Salvis nominibus accusatorum, nostro ducali dominio, ut semper sit informatum
de eo quod ducetis, et de eo quod restabit ad ducendum, Et hoc sub pena libra- 20
rum centum pro quolibet vestrum, in vestris propriis bonis, Et similiter teneamini
postquam redieritis Venetias infra terminum trium mensium, dedisse in scriptis illis
quos intromiseritis, eorum capitula, et alias scripturas solitas dari, Et hoc sub pena
librarum centum, cuilibet vestrum pro quolibet intromisso, cui non daretis dicta
capitula, et alias scripturas. 25

Insuper non potestis postquam redieritis a dicto Sindicatu, eligi ad aliquam
aliam rem, extra Civitatem, et corpus Venetiarum, usque ad unum annum, Sed ad
officia et Regimina de intus Corpus Venetiarum sic, Et nichilominus remanere de-
beatis in dicto Sindicatu, non obstante quod sitis officiales, Et non potestis etiam
postquam redieritis a dicto Sindicatu ipsum Sindicatum refutare modo aliquo, a die 30
applicationis, usque unum annum, sub pena ducatorum centum auri pro quolibet.

Insuper quia per ultimos Sindicos et provisores nostros destinatos ad dictas
partes Levantis, formati fuerunt aliqui processus, et accepte nonnulle testificationes,
quas omnes assignarunt nostris Advocatoribus comunis, et sic remanent suspense,

Et utile, sit quod omnes tractentur equaliter, Committimus vobis quod accipere de- 35
beatis a dictis nostris Advocatoribus comunis, omnes scripturas eis presentatas per
ipsos Syndicos et ipsas portare vobiscum, ut si vobis videbitur super ipsis de novo
accipere alias testificationes et formare alios actus, possitis facere, ut potestis de aliis
vobis commissis, Et sic teneantur dicti Advocatores eas vobis dare et assignare.

Et ducale dominium teneatur pro expeditione predictorum, tam vobis provi- 40
soribus, quam Advocatoribus comunis dare consilium et consilia que volueritis et
volent sub pena librarum X pro quolibet consiliario qui denegaret et qualibet vice.

De quibus omnibus suprascriptis penis, vel aliqua earum non possit modo aliquo
fieri alicui contrafacienti gratia, donum, remissio, recompensatio, termini elongatio.

200

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

vel aliqua declaratio sub pena librarum V centum pro quolibet Consiliario ca-
piente, sapiente, vel alio ponente vel consentiente partem in contrarium. Et pre-
dicta commissa sint nostris officialibus de Catavere, quod inquirere debeant dictas
penas, habendo partem, ut de aliis.sui officii, Et si consilium etc.

5 Insuper quia in locis nostris Crete, Coroni et Mothoni, ac aliorum locorum
nostrorum prodictorum a bono tempore citra, alique rationes frumenti, et aliorum
bladorum, ac quamplurium aliarum rerum et diversarum nostri comunis non fuerunt
vise et examinate, Et sit utile pro bono et utilitate nostri comunis, quod generaliter
omnes raciones nostri comunis, non specificando aliquod tempus, per vos videantur
10 et examinentur, Committimus vobis quod debeatis generaliter videre et diligenter
examinare, omnes raciones frumenti et aliorum bladorum, ac omnium aliarum rerum,
spectantium nostro comuni, cuiuscumque conditionis existant, et de quocumque tem-
pore, ut vobis videbitur fore necesse, habendo super hoc illammet libertatem, quam
habetis de aliis vobis commissis.

15 Insuper debeatis inquirere, si damna et extorsiones facte sint per dictos Recto-
res et offitiales contra nostrum comune cum illa libertate et modis omnibus, quos
habetis de aliis vobis commissis.

Ceterum reperiendo aliquem in culpa, qui foret in partibus illis, habeatis liber-
tatem plenam, imponendi sibi penam, quod personaliter veniat Venetias, vel mittat
20 commissionem ad personam, que possit et debeat ipsa uti, taliter quod sufficiens sit
responsator ad consequendam intentionem dominii, Et vos notificare ei debeatis
capitula, super quibus debeant fieri commissiones ad respondendum. Verum si ali-
quis officialis commisisset tale quid, et sic enorme, quod suspicaremini, quod non
veniret Venetias iuxta preceptum sibi factum per vos propter gravitatem delicti,
25 Tunc in isto casu vos provisores et Rector loci existente ipso rectore de ipsa opi-
nione vobiscum, possitis ipsum offitialem facere personaliter detineri, et mitti Vene-
tias, sicut vestre discretioni videbitur, considerata culpa sua..

Insuper, quia fertur, quod in Insula Crete et aliis partibus Romanie, fac(a fuit
et fit mala administratio bonorum et pecunie nostre comunis, habeatis libertatem
30 plenariam inquirendi et examinandi ac diligenter investigandi, tam per viam inqui-
sitionis, quam per testificationes, querelas et scripturas contra omnes qui videren-
tur vobis suspecti, et male administrasse bona, et pecunia nostri comunis, videli-
cet ab annis decem citra, Et omnes tales quos culpabiles inveniretis, condemnare,
et compellere possitis ad restituendum totum illud quod cognoveritis illos indebite
35 administrasse et male accepisse, per illum modum et cum illa libertate plenaria
quam habent et servant officiales Rationum veterum in Venetiis, contra male admi-
nistrantes bona, et habere comunis, ita quod in isto casu, sitis offitiales Rationum,
Et de toto eo, quod exegeritis, habere debeatis medietatem, et scribatis et man-
detis Regiminibus Crete, et aliorum locorum predictorum, quod dare debeant vobis
40 auxilium et favorem, tam de notariis, quam de omnibus aliis, quotiens ab eis re-
quisiveritis illud pro dicta executione, contra quoslibet per vos condemnatos fa-
cienda, quam executionem si complere non poteritis ante discessura vestrum, de
partibus in quibus fueritis, committere debeatis illam faciendam, Rectoribus loco-
rum ubi illam complere non poteritis, Quibus Rectoribus commisimus, et effica-

CANCELLA RIA SECRETA

201

citer mandavimus sicut sibi commiseritis, Verum si condemnati per vos, de con*
demnationibus quas feceritis contra eos conqueri voluerint, habeant libertatem re-
currendi ad nostrum ducale dominium, vel ad alia loca, ad que recurrere possunt
illi, qui volunt conqueri de offitialibus rationum, et prosequi jus suum contra vos
provisores et Sindicos, Et si fueritis male condemnasse convincti, et a condemnatis 5
exegisse, debeatis totum quod exegeritis et habueritis restituere, et medietatem
plus pro pena.

Item habere debeatis de salario, pro primis quatuor mensibus, ducatos CLX
auri pro quolibet, et ab inde in antea, ducatos XX auri, pro quolibet in mense, de
quibus ducatis CLX vos duo Sindici, qui estis ituri in Cretam, habere debetis hic in 10
Venetiis, ante recessum vestrum, ducatos centum auri, et alios ducatos LX habere
debetis a Camera nostra Crete, et similiter alios ducatos XX, in mense, pro illo tem-
pore quo steteritis extra in dicto sindicatu, ultra dictos quatuor menses. Et sic scri-
bimus et mandamus Regimini Crete, quod de inde vobis faciat solutionem predictam. ·
Vos autem Sindici, qui ibitis ad partes Nigropontis et Romanie, habere debetis totum 15
vestrum salarium predictum hic in Veneciis, Et insuper de toto eo, quod intromittetur,
et condemnationem et sententiam facientis, habere debeatis medietatem, Et potestis
expendere vos Sindici ituri in Cretam, inter vos ambos, ducatos duos auri in die,
ducendo vobiscum famulos duos pro quolibet, unum Notarium, cum uno famulo,
et unum quocum, Et similiter vos alii duo, ituri ad partes Nigropontis, et ad alias 20
partes, potestis expendere, alios ducatos duos auri in die, ducendo vobiscum simi-
lem familiam non computatis in his nabulis navigiorum et agociis equorum, Et
debetis esse ad unum denarium, de omnibus his, de quibus concurretur in una
opinione.

Et si feceritis aliquam inquisitionem contra aliquem, qui esset extra illum lo* 25
cum ubi illam feceritis habeatis libertatem postquam applicueritis Venetias faciendi
officium vobis commissum per modum supradictum, contra illum, contra quem in-
quisiveritis, usque terminum vobis superius limitatum, ita quod teneamini et de-
beatis vos expedivisse per totum dictum tempus.

Insuper declaramus vobis, quod in casu quo, in aliquo essetis differentes, 30
quod quilibet vestrum habeat libertatem plenariam inquirendi, et intromittendi,
prout possetis si essetis concordes.

Quia per suprascriptam partem de inquirendo contra illos qui male administras-
sent pecuniam comunis, non videtur vos provisores et sindicos habere libertatem
in aliquo casu inquirendi contra aliquam spetialem personam, et sicut fertur pu- 35
blice, aliqui cives et habitatores ipsorum locorum Romanie pro necessitatibus ar-
duis et magnis nostri Comunis in partibus illis mutuaverint multam pecunie quan-
titatem Rectoribus nostris, nomine nostri comunis, furniendo et solvendo ubi exti-
terat oportunum, quam pecuniam non valentes rehabere aliquo modo, in totum nec
in partem fecerunt venditionem de ipsa pecunia, vel denariis, forte pro medietate, 40
vel minori quantitate, aliquibus ementibus, quibus emptoribus statim fuit solutum
de bonis denariis integraliter, pro tota quantitate dictorum denariorum, seu pecunie
nostro comuni mutuate, quod fuit cum damno maximo nostri comunis, quia dicti

emptores nichil de bursa sua solverunt, nec aliquid mutuaverunt comuni, Et tamen
Voi. ii. 26

202

MONUMENTA HISTORÌàE HELLENICAE

lucrati fuerunt medietatem propter quod solvi non potuit nec dari ubi magis ne-
cessarium erit dari et solvi, sicut erant soldati qui compleverant pagas suas per
longum tempus, et alie res multum opportune, cum maximo periculo status nostri.
Capta fuit pars, Quod comitiatur vobis provisoribus et Sindicis, quod quando eritis
5 in partibus Romanie, debeatis diligenter inquirere et examinare contra omnem per-
sonam quam senseritis talia mercata fecisse per modum predictum, et quos in-
veneritis emisse de talibus denariis et pecunia, ac lucratos fuisse ut supra dicitur,
faciatis totum illud lucrum, quod ex inde percepissent restitui, poni in nostrum co-
mune. Verum ut vos provisores et Sindici sitis magis soliciti ad inquirendum de
10 predictis mercatis et lucris habere debeatis de toto eo quod inveneritis et poni
feceritis in comune Soldos duos pro libra, Et si vobis sindicis, et provisoribus con-
staverit aliquem Rectorem vel officialem nostrum fuisse participem talis emptionis
vel lucri procedere debeatis contra eum, vel eos, sicut in parte de male admini-
strantibus pecuniam nostram comunis plenius continetur vobis commissa. In illa
15 videlicet parte que tetigisset illum Rectorem vel officialem de dicta emptione vel
lucro solum, Et si de predictis vel aliquo predictorum fuerit accusator per quem
veritas habeatur, habere debeat soldos duos pro libra de parte tangente comuni
et teneatur de credentia, quam partem ut dictum est superius vos debeatis invio
labiliter observare.

20 Et non potestis refutare sub pena ducatorum centum auri pro quolibet, Et
debeatis omnino recedere cum illa galeota, quam mittimus Caneam, Et cum appli-
cueritis Mothonum, vos Joannes Aymo, et Lucas Truno, qui vaditis Nigropontem.
ascendetis super galea Nigropontis ventura Mothonum ad levandum nobilem virum
ser Nicolaum Venerio qui vadit Baiulus et Capitaneus Nigropontis, Vos vero An-
25 dreas Barbaro, et Jacobus Michael ire debeatis cum dicta galeota usque ad par-
tes Crete.

Insuper licet per suprascripta capitula sit vobis data libertas inquirendi, con-
tra omnes generaliter, qui essent vel fuissent in partibus et locis supranominali>
ab annis decem citra, Tamen vos avisamus, quod sicut captum est in nostris con-
30 siliis Rogatorum et addicione non potestis vos impedire de illis processibus, qui
jam forent abinali et intromissi per Advocatores nostri comunis, qui Advocatores
tenentur dictos tales processus intromissos dare vobis in scriptis, ut sciatis qiml
debeatis observare.

Item teuemini et debetis, pro possendo melius habere informationem et veri-
35 tatem rerum, que non forent bene facte per Rectores et officiales nostros dicta-
rum partium, convocare et interogare separatim de nostris fidelibus dictorum lo-
corum, usque ad numerum XII, ad minus pro quolibet locorum tam grecis, quam
latinis, et plures si vobis videbuntur, et dare eis et cuilibet ipsorum sacramentum,
quod dicant et propalent omnia, que sciverint vel audiverint esse acta, per aliquem
40 Rectorem, vel officialem loci unde erunt contra honorem nostrum, et contra jus
et justiciam, vel in damnum nostri comunis, vel alicujus persone, indebite et injuste,
ut vos clarius possitis procedere et facere officium vestrum, secundum formam
vestre comissionis.

Item sciatis quod de aliqua condemnatione vel sententia, que fiet per placitum

CANCELLARLA SECRETA

203

vestrum, vel alicuius vestrum non potest fieri aliqua gratia, donum, remissio, re-
compensatio, termini elongatio, vel aliqua declaratio nisi per sex consiliarios, tria
capita de XL, XXXV de XL, et tres partes maioris consilii.

Insuper pro transitu vestro de uno loco, ad alium, Scribimus per nostras li-
teras, Baiulo et Capitaneo Nigropontis et Consiliariis suis, quod ad omnem requi- 5
sitionem vestram, mittere debeant galeam Nigropontis vel aliud sufficiens et tutum
navigium, in omnem partem, ubi fueritis, ad levandum et conducendum vos Nigro-
pontem, Et similiter existentibus vobis in Nigroponte, dictam galeam existentem ar-
matam, vel aliud sufficiens et securum navigium, vobis consignari faciat dictum
Regimen pro passagio vestro, intelligendo quod dicta galea Nigropontis, sit solum 10
pro sindicis Nigropontis, et aliorum locorum Romanie, et non pro sindicis Crete,

Et insuper scribimus dicto Regimini Nigropontis, ac aliis Rectoribus partium Ro-
manie, quod debeant vobis de pecuniis necessariis, pro expensis vestris, et familie
vestre, vobis subvenire, sicut ab eis duxeritis requirendum.

Et similiter scribimus Capitaneo, et Supra comitis nostris Culphy, Et aliis Capi- 15
taneis nostrorum navigiorum armatorum, quod in casu quo se reperirent in illis
partibus Insule Crete, vel Romanie, vel aliis ibi prope, et fuerint requisiti, tam a
vobis sindicis Crete, quam a vobis sindicis Nigropontis, Romanie, tam oretenus,
quam per literas, quod cum una ex dictis galeis, vel navigiis, vos levare et condu-
cere debeat ad aliquas partes, ipsi debeant vos levare et conducere, prout duxeritis 20
ordinandum, pro celleri expeditione agendorum vobis commissorum, dummodo non
essent aliis nostris maioribus agendis occupati, Et tunc, quando non possitis per
dictura modum habere passagium, vos providere debeatis de transitu vestro, prout
vobis melius videbitur, et cum quam minori expensa poteritis nostri comunis.

Insuper capta fuit in Consilio Rogatorum, et addicione pars infrascripti tenoris 25
videlicet, Cum sint multa loca, territoria, et possessiones nostri comunis, que debent
incantari et delivrari in Insula Crete, de quibus est utile providere, ita quod non
decipiatur comune nostrum ; Vadit pars quod stringatur, et prohibeatur, quod Can-
cellarii Scribe vel Notarii Camerariorum Crete, vel alii pro eis, vel eorum nomine,
non possint de cetero accipere ad incantum ullo modo, de illis territoriis locis, vel 30
possessionibus nostri comunis, sub pena perdendi totum quod acciperent, quod sit
nostri comunis, Et scribatur duché, et Consiliariis Crete, et addatur in suis commis-
sionibus, quod sic teneantur et debeant observare, et facere observari.

Item, commissum est dictis duché, et consiliariis Crete, quod debeant facere
solvi, de presenti, totum et quicquid Cancellarii Notarii, aut Scribe tenentur solvere 35
nostro comuni, occasione terrenorum, locorum et possessionum, quas habuissent
a nostro comuni, intromittendo et vendendo de bonis illarum, si non solvent ut
dictum est, quam partem vos Sindici et provisores similiter observari facere de-
beatis.

Pars furantium de bavere comunis. 40

Si convictus fueris, per Advocatores comunis, quod furatus fueris de bonis et
bavere comunis libras quinquaginta ad grossos vel inde supra, aut acceperis ab

204

MONUMENTA HISTORIAE HEIXENICAE

aliis contra commissionem tuam, libras C ad grossos, vel inde supra modo aliquo
vel ingenio, intelligaris ex nunc cecidisse ad solvendum capitale, et tantundem pro
pena, usque ad tres dies, postquam fueris convictus, sub pena soldorum quinque
pro libra, tam capitalis quam pene, que pena dividatur per medium, videlicet me-
5 dietas sit advocatorum, et alia medietas sit comunis, Et si fuerit accusator pena divi-
datur per tertium, et sit de credentia, et ultra hoc sis perpetuo privatus omnibus offi-
ciis, Regiminibus, consiliis et beneficiis Comunis Venetiarum, tam intus quam extra.
Et crideris in primo maiori consilio, de festo solemni cridato, vel in quo fiant de ΧΠ
Regiminibus, per unum ex Advocatoribus comunis. Verum si voles restituere et
10 restitues, usque ad tres dies, postquam fueris requisitus ab advocatoribus, non per-
mittendo te convinci, sed confitendo te furatum fuisse de bonis comunis, vel acce-
pisse ab aliis, contra commissionem tuam, tunc tenearis solvere capitale, et medie-
tatem plus pro pena, que dividatur ut supra. Et ultra hoc sis perpetuo privatus hoc
presenti Regimine, et crideris in maiori consilio, ut est dictum.

15 Si vero convictus fueris furatura fuisse, a libris L infra, de bonis comu-
nis, vel ab aliis aliter accepisse contra commissionem tuam, a libris C ad grossos
infra, tunc incurras ad solvendum capitale, et medietatem plus pro pena, ad dictum
terminum, et sub dicta pena, que dividatur ut supra, Et ultra hoc sis perpetuo pri-
vatus hoc Regiminine, et publiceris in maiori consilio, per Advocatores comunis, ut
20 est dictum, Et si voles restituere, et restitues usque ad tres dies, postquam fueris
requisitus ab Advocatoribus comunis non permittendo te convinci, sed confitendo
te furatum fuisse de bonis comunis, a libris L infra ad grossos, tunc ad dictum
terminum, et sub dicta pena, teneris solvere capitale, et tertium plus pro pena, que
dividatur ut supra, Et ultra hoc priveris hoc presenti Regimine.

25 Verum si scriberes in tuis Rationibus vel quaternis, alias expensas, vel alias res,
quas officiales rationum dicerent, non potuisse poni, tunc hoc non habeatur pro furto,
sed veniatur ad collegium nostri, Consiliariorum, Capitum, Advocatorum et officia-
lium rationum, ubi terminetur si dicte expense erunt bene posite, vel non, sicut modo
servatur, et sicut continetur in capitulari consiliariorum in hac parte, Sed si vigore
30 alicuius publice determinationis, vel alterius actus judiciarii, aut vigore alicuius pu-
blice consuetudinis aliquid acciperes vel dares contra id quod deberes, quod forte
crederes posse licite accipere, vel dare, in his casibus non cadas ad dictas penas, sed
servetur illud quod servatur hodie, videlicet quod si volueris restituere et restitues,
quod indebite acceperis, infra tres dies, ipsum restituas, sine aliqua pena, Si autem
35 promiseris te duci, et convinci ad consilia, cadas ad dictam penam dupli, que divi-
datur sicut dividitur hodie, et de omnibus dictis penis, vel capitalibus, non potest tibi
fieri gratia, donum, remissio, revocatio, vel termini elongatio sub pena ducatorum
V centum pro quolibet ponente vel consentiente partem in contrarium.

In redditu vestro, postquam applicueritis Venetias, tenemini infra unum men-
40 sem ire, vel mittere ad officiales rationum, ad faciendum rationem cum eis, et ad
solvendum illud quod debebitis dare et refundere nostro comuni, pro familia et equis,
qui vobis defecerint tempore vestri Regiminis, in ratione grossorum trium in die, pro
quolibet ente de vestra familia, et pro quolibet equo qui vobis defecissent, pro tanto
tempore quanto vobis defecerint, Verum si deficiet vobis aliquis de vestra familia.

CANCELLARLA SECRETA

205

Labeatis terminum ad remittendum alium octo dierum, Et si aliquis equus vobis
defecerit, habeatis terminum ad remittendum alium, duodecim dierum, Et si remise-
ritis ad dictos terminos, nichil teneamini refundere comuni, pro eis. Si autem vos
non remiseritis ad terminos antedictos, tunc debeatis refundere comuni, a die qua
vobis defecerint, usque ad diein quo remiseritis in ratione predicta. Hec autem ser- 5
vabitis, sub pena librarum quingentarum, et tamen tenemini ad solvendum omne id,
quod debebitis pro dictis defifectibus, in ratione predicta, cuius pene librarum V
centum, medietas sit accusatoris, si fuerit per quem sciatur veritas, et alia medietas
dividatur inter comune nostrum, et officiales rationum predictos, Et si condemna-
bimini per officiales rationum ad aliquid dandum, vel refundendum, tunc subiaceatis 10
parti capte in maiori consilio, contra illos qui non solvunt, postquam eis preceptum
fuerit per officiales rationum predictos.

Insuper observare debeatis infrascriptam partem, captam in nostro Consilio
Rogatorum et additione videlicet. Quia bonum est declarare libertatem quam Sin-
dici et provisores nostri ituri in Cretam, et alia loca Romanie habere debent, prout 15
soliti sunt habere, super factis pro quibus facti sunt provisores, Ordinetur quod
quando dicti sindici et provisores, erunt in locis nostris Insule Crete, Coroni et Mo-
thoni, Corphoy, Neapolis Romanie, et Nigropontis, debeant esse et conferre cum
Rectoribus ipsorum locorum, et secum inquirere et diligenter examinare, de omnibus
que sibi videbuntur esse utilia ac necessaria, pro bono, comodo, ac conservatione 20
ipsorum locorum, Et facta diligenti examinatione, debeant requirere ipsos Rectores,
quod poni faciant suas opiniones et consilium in scriptis, quas suis literis inclusas
debeant Venetias apportare, et nobis presentare, Verum sit licitum, dictis Sindicis et
cuilibet eorum, venire postea ad Consilium Rogatorum et additionis infra duos men-
ses, post adventum suum Venetias, et consulere et ponere partem super omnibus 25
que videbuntur eis, vel alicui eorum comoda et necessaria, pro bono, conservatione,
et utilitate locorum predictorum.

Et si erit de consilio possit ponere ballotam.

Et ultra predictam generalem libertatem, si placebit dominio, aliquid specificare
dictis Sindicis, super quo dicti Sindici, et provisores habere debeant advertenti am 30
et examinationem, ponatur specialiter in commissione dictorum Sindicorum, non
derogando propterea, quod ultra que specialiter commissa eis fuerint examinanda,

w ♦

possint generaliter examinare et providere, ut superius dictum est.

Iurastis proficuum et honorem comunis Venetiarum, eundo, stando, et redeundo.

Omnia que vobis dicendo mandabimus, attendes et observabis bona fide sine 35
fraude.

Datum in nostro Ducali Palatio, die decimonono mensis aprilis, indicione prima
M.°CCCC. 0 VIII.

206

MONUMENTA HISTORIAE IIEI.I.ENTCAE

438.

1408, 31 inaii.

Andreas Zampini cnnestabi/is in uno castrorum Corphoy habeat libras XXXII.

Ser Franciscus da Musto, ser Marinus Landò, sapientes ordinum.

Capta. — Cura accesserit ad presentiam nostraiu, providus vir Andreas Zain-
5 pani, comraestabills unius castrorum Corphoy. asserens quod per nostrum dominium
facta fuerit sibi de gratia speciali, Quod esset coramestabilis ipsius castri, cura condi·
tionibus et inodis quibus fuit Marcus Geno, et ipse Marcus habuerit in introy tu dicte
comraestabelarie ducatos octo in mense, et postea ob infirmitatem, que ipsum in-
vasit, ut posset remanere in dicta commestabelaria fuit contentus de habendo libras
10 XXIV de illa moneta, que est ducatorum quatuor V 3 et noster Baiulus Corphov dei
dicto Andree in mense libras XXIV et non ducatos Vili, et ipse Andreas petat,
quod dominatio nostra declaret illud quod debeat percipere recordando domina-
cioni, quod nullam aliam utilitatem habet quam salarium suum; Vadit pars, quod
dictus Andreas considerata sua fidelitate et bonis operibus, sit ad conditionem al-
15 terius commestabilis, alterius castri, quod habet libras XXXII in mense.

(Reg.· 48, 1408-1410, c. 10..

430.

1408, 17 jimii.

Judei Corphoy possint habere possessiones e.rtra terram C orpho y

ad summam <lucatorum Illi mitia.

20 Consiliarii.

Capta,— Cum in MCCCCVI, die XXVI julii captum fuerit in hoc consilio, Quod
Judei Corphoy teneanlur, et debeant infra duos annos a die precepti facti eis, per
Baiulum nostrum vendidisse omnes possessiones, vineas, et territoria, quas, et que dicti
Judei habent extra terram, per totam Insulam Corphoy, Et dicta pars posita, et capta
25 fuerit, quia data fuit tunc informatio, Quod dicta eorum bona de extra terram erant
maximi valoris. Et nunc habita sit vera informatio, quod dicta bona non sunt tanti
valoris ad magnarn summam, Et inde etiam asseratur, Quod in habitatione Corphoy,
et ad presene dicti Judei fuerunt, et sunt fideles servitores nostri dominii. Et quod
si observaretur talis ordo, dicti Judei reciperent in extimabile damnum, quod esset
30 consumptio maioris partis sue facultatis, Et ob hoc magister Angelus physicus Judeus,
pro parte dictorum Iudeorum de Corphoy humiliter supplicaverit fieri reformatio-
nem predicti ordinis; Vadit pars, secundum consilium viri nobilis ser Nicolai Fo-
scari, qui fuit Baiulus et Capitaneus Corphoy, Quod dicta pars revocetur in tantum,
Quod dicti Judei Corphoy possint habere iu Insula Corphoy extra terram, posses-

CANCELLARLA. SECRETA

207

siones, vineas et terrena, usque ad valorem ducatorum quatuor millium auri, et usque
ad dictam quantitatem non teneantur vendere possessiones, vineas, et terrena sua
de extra etc., sicut alias captum fuit, ita quod nec de proprio nec in pignus, vel
aliter dicti Judei Corphoy possint habere in dicta Insula extra terram possessionès
vineas, nec terrena, que sint majora valoris in totum, inter omnes, quam ducatos 5
quatuormillium, ut dictum est supra, non possint etiam dicti Judei Corphoy habere
vilanos in dicta Insula.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 16).

440.

1408, 19 junii.

Regimen Nigropontis eligat camerarios de anno in annum , et illi qui fuerint 10

uno anno non possint esse usque annos duos sequentes .

Ser Leonardus Sanuto, consiliarius.

Capta. — Cum in provisionibus alias positis et captis in hoc consilio per
quondam nobilem virum ser Nicolaum Vallaresso, quondam Baiulum et Capitaneum
Nigropontis contineatur, quod in Veneciis in maiori consilio, fieri debeat unus came- 15
rarius nobilis, cum salario yperperorum V centum, propter quod minimum salarium
omnibus consideratis aliquis noster nobilis illuc accedere non vult, Et quia ut multis
notum est, non existente camerario nostro nobili, in Nigroponte sunt duo populares,
qui duo, vel alter eorum, iam annis XVI vel circa steterunt in dicta camerlangaria
administrantes pecuniam nostri comunis, Et circa hoc sit salubriter providendum ; 20
Vadit pars, Quod mandetur Regimini Nigropontis, quod nullo modo debeant per-
mittere dictos Camerarios permanere in dicto officio, prout steterunt usque nunc,
ymo debeat Regimen eligere alios loco eorum. Verum ille qui fuerit uno anno l# non
possit eligi, usque ad duos annos, Que omnia observare teneantur dictum Regimen,
videlicet Baiulus, et Capitaneus Nigropontis. et consiliarii, et successores sui, sub 25
pena librarum C in suis propriis bonis pro quolibet eorum contrafaciente.

(Reg.° 48; 14C8-1410, c. 17 t. e ).

441.

4408, 21 junii.

Concessum nobili viro ser Franco Caucho posse investire pecuniam

que sibi superabundavit de salario sui Regiminis . 30

Ser Bernardus Georgio, ser Octavianus Bono, ser Leonardus Sanuto.

Capta. — Quod concedatur nobili ser Franco Caucho potestati, et capitaneo
nostro Neapolis Romanie, sicut alias concessum fuit, nobili viro, ser Octaviano Bono
nunc consiliario, qui fuit in dicto Regimine, et contra aliquibus aliis nostris Recto-

208

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

ribus, quod per unum mensem ante complementum sui Regiminis, possit investire, et
investitam Venetias conducere, illam pecuniam, que sibi superhabundaverit a suis
expensis, de suo salario de gratia speciali.

de parte alii

5 de non 13

non sinceri 1

:Regr. e 48, 1408-1410, c. 18 t.·).

442.

1408, 21 junii.

Galeola Neapolis Romanie veniat Molhonum ad levandum nobilem virum ser
10 Heustachium Caucho iturum Rectorem Neapolim .

Ser Marcus Manolesso, caput de XL. U

Capta. — Cum galeota nostra Neapolis Romanie sit solita venire ad levandum
Rectores nostros ipsius loci, propter dubietatem Tureorum; Vadit pars, quod ipsa
galeota mittatur ad levandum, et conducendum, de Mothono, ad dictum Regimen
15 nobilem virum ser Heustachium Caucho iturum rectorem loci predicti, cum non
habeat aliud passagium, et ne possit ire ad dictum Regimen in termino sibi limitato,

et cum securitate.

de parte omnes alii

de non . 8

20 non sinceri 0

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 18 t.°j.

44:1.

1408, 3 julii.

Quid scnptum fuit magno magistro Rodi super facto testium , quos exaininaro

facere volebat ad pcticionem Januensium contra nos .

25 Sapientes ordinum.

Capta. — Quod magno Magistro Rodi scribatur in hac forma, videlicet: Con-
siderata antiqua benivolentia, que viguit inter sacram religionem Rodi, et nostrum
dominium, et attentis complacentiis et beneplacitis hinc inde secutis, multoque magis
habito respectu, ad pacientiam habitam per nos de offensionibus nobis factis per
* 30 galeam vestram, tempore quo bellum fuit inter galeas illustris domini Bucicaldi et
Januensium, et galeas nostras in aquis Mothoni, et ad remissionem quam fecimus de
iniuria predicta, quando ad nos misistis cum una vestra galea, oratores vestros ad
nostram presentiam, ad fatiendum excusationes vestras, quas non quia iuste fuerint.
Sed, ob antiquam dilectionem, patienter audivimus et benigne acceptavimus, sperantes

CANCELLARLA SECRETA

209

et plene confidentes, quod honor et jus nostrum esse deberet vobis in perpetuum
propensius et ferventius recommissum, Non possumus non mirari et gravari non
modicum, audientes, regentes pro vobis in Rodo fieri fecisse publicam proclamatio-
nem, quod si aliquis eset in Rodo pro parte nostri dominii, debeat comparere infra
sex dies, terminum perentorium ad videndum jurare testes perductos per sindicos 5
dicti domini Bucicaldi et comunis Janue. Est hoc premium nostre patientie et re-
missionis offensionis, certe non, ymo signum evidens, non vere amicitie, quia est
contra bonos mores et contra honestatem atque justiciam quia non estis judex noster,
nec ad vos spectat cognitio vel examinatio alicuius differentie existentis inter domi-
num Bucicaldum Januensem et nos, Scitis enim vos in facto predicto partem fuisse, 10
et quando pars non essetis, nolumus vos in judicem, nec examinatorem, nec aliquem
ex officialibus vestris, Et propterea reputantes, que fecistis, ad non parvum nostrum
dedecus, vobis scribimus, quod velitis talem reformationem et provisionem facere in
predictis, quod habemus merito contentari, quia si ob id aliquod incomodi sive damni
nobis, seu nostratibus sequeretur, non dubitetis quod providebimus prout honori et 15
identitati nostre videbimus convenire.

de parte 93

non 0

non sinceri 7

iRep 0 48, 1 -{08-14 10, c. 20). 20

444.

1408, 12 julii.

Castellani Coroni et Mothoni precipiant omnibus patronis navium illuc
accedentium , et tendentium ad partes Levantis quod non vadant ad Insulam Cipri .

Ser Franciscus de Musto et ser Marinus Landò, sapientes ordinum.

Capta. — Quia necesse est providere et vigillare toto posse, quod removeatur 25
ex toto omnis causa, propter quam possit occurrere, quod error et scandalum oria-
tur inter Januenses et nos, et etiam ut damnum non inferatur nostris subditis et
navigiis, et ut equalitas observetur navigiis ; Vadit pars, Quod committatur provi-
soribus nostri comunis, quatenus precipiant omnibus patronis navium de Venetiis
recessuris, quod nullo modo vel ingenio audeant vel présumant, eundo et redeundo, 30
ire ad Insulam Cipri, absque licentia huius consilii, sub pena cuilibet patrono con-
trafacienti ducatorum M, in suis propriis bonis et navis, et standi mensibus duobus
in carceribus, de quibus penis vel aliqua earum, non possit alicui contrafacienti
fieri gratia, donum, remissio, recompensatio, declaratio, vel termini elongatio, sub
dicta pena ducatorum M pro quolibet ponente vel consenciente partem in contra- 35
rium. Et ut ex toto possit impleri intentio nostri dominii, Scribatur nostris recto-
ribus Corphoy, Mothoni et Coroni, Crete et Nigropontis, et consulibus nostris Sirie,
quatenus debeant precipere quibuscumque navibus accedentibus ad sua regimina,

quatenus nullo modo vel ingenio, audeant vel présumant ire ad Insulani Cipri,

Voi 11 21

210

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

sub pena ducatoram M pro quolibet patrono contrafaciente, in suis propriis bonis et
navis, et standi duobus mensibus in carceribus et cum aliis penis et stricturis
superius dictis, Committendo etiam istis duobus Capitaneis ituris ad partes Sirie,
quatenus debeant facere mandatum predictum, quibuscumque navibus nostris, ubi-
6 cumque invenerint eas.

(Reg.* 48, 1408*1410, e. SI, t.·),

445.

1408, 13 juin.

Concessum egregiis dominis Jacobo et Nicolao Geòrgia Marcluonibus Bondinice,
posse conduci et conduci facere ad locum Coristi Insule Nigropontis de per-
10 sonis, animalibus, et bonis suorum locorum possendo poslmodum ea que per
suerint extrahere.

Sapientes consilii.

Capta. — Cum egregius et spectabilis vir, dominus Jacobus Georgio Marchio
Bondinize, et ser Nicolaus Georgio eius frater, nobiles cives nostri, sicut nobis exponi
15 fecerunt, timeant opprimi a Turchie, per ea que eis referuntur, et desiderent salvare
toto posse, subditos suos, et animas eis subiectas, ac animalia, et alia sua, et suorum
bona, et humiliter, a nostro dominio requisiverint et supplicaverint, quod eisdem de
gratia concedamus, quod possint et valeant conducere et conduci facere, ad Insulam
nostram Nigropontis, de personis et fidelibus suis et animabus eis suppositis et su-
20 biectis, et de animalibus et aliis bonis suis et subditorum suorum predictorum, ponen-
do ea, que conduci facient, ad locum Garristi dicte nostre Insule, quem locum dictus
ser Nicolaus Georgio tenet et habet in pheudum a nostro dominio, ut dictus locus
Carristi melius reducatur et cultivetur, et fatiendo scribi et notari ordinate, in actis
Cancellarie Nigropontis, personas et animas sic conductas particulariter et distincte,
25 per etates et alia signa manifesta, sic quod cognoscantur, et de ipsis noticia habea-
tur, Et similiter omnia alia animalia cuiuscumque generis de per se, et numerum e!
quantitatem, ac alia bona, que conduci fatient, ad Insulam nostram Nigropontis pre-
dictam, Et quod dictas personas et animas, et animalia et omnia alia bona sic con-
ducta et notata, in Cancellarla nostra Nigropontis, ut superius dictum est, Et si in-
30 terhn ex ipsis personis, nascerentur filii vel filie, et etiam ex animalibus fructi et
fructus, illos tales natos, et fructos, possint quandocumque voluerint et eis placuerit
extrahere de dicta nostra Insula Nigropontis, et conducere et conduci facere, ad eo-
rum loca, libere; Vadit pars, quod pro subventione dictorum domini Marchionis
Bondenice, et Nicolai eius fratris nobilium civium nostrorum concedatur, et fiat eis
35 gratia, sicut petunt et superius est notatum, cum ipsa peticio et requisitio contineat
honestatem et equitatem. Et sit secundum Deum, et honorem nostri dominii.

de parte alii

de non 5.

non sinceri 1.

40 iKcfr. rt 48, 1408-1410, c. 22j.

CANCELLAR IA SECRETA

211

446.

1408, 24 julii.

Dentur demino duché Egeopelagi de curaciis C de armis de testa C
et de remis C, solvendo eo precio quo constiterint comuni ’

Consiliarii.

Capta. — Quod ad requisitionem magnifici domini duché Egeopellagi, dentur 5
nobili viro, ser Petro Geno, nomine suo de arsenatu nostro C curatias ad formam
que presentialiter fuerit, Centum arma de testa similiter, et C remos solvendo illud
precium, quo predicte res constant et veniunt nostro comuni, usque ad unum an-
num proximum, dando plezariam de solvendo ad terminum suprascriptum per per-
sonas securas, que morantur Venetiis. 10

lReg.° 48, 1408-1410, c. 24).

447.

1408, 4 augusti.

Regimen Crete habeat libertatem providendi quod teneatur una galea in parti-
bus illis et Egeopelagi ac Nigropontis pro terrore lignorum Turchorum
damnificantia subditos et fideles nostros partium illatmm , intelligendo cum 15
regimine Nigropontis et cum domino duca Egeopelagi.

Sapientes consilii.

Capta. — Quia pridie vir nobilis ser Petrus Geno, dum fuit Veneciis, fecit con-
scientiam ducali dominio, de non bonis terminis, ymo potius malis, in quo se re-
periunt subditi nostri et fideles nostri Nigropontis, Crete et partium Egeopelagi, 20
propter ligna Turchorum, que cotidie reperiuntur armata in illis maribus, et que
vadunt damnificando dicta loca, dicendo quod si fieret provisio per rectores nostros
et per eos, quod una galea armata staret et iret continuo per illas partes, visi-
tando omnia dicta loca sine dubio Turchi predicti nunquam auderent in illis par-
tibus comparere, quod esset cum maximo comodo et emolumento fidelium nostro- 25
rum et subditorum suorum ; Vadit pars habendo respectu, quod ista provisio et
ista deliberatio sanius et melius fieri poterit per nostros Rectores Crete, quam per
alios, Quod auctoritate istius consilii scribatur et mandetur duché et consiliariis
nostris Crete, ac capitaneo similiter, quod ipsi debeant per illam bonam viam et
bonos modos, qui sue sapientie videbuntur, videre et examinare factum predictum, 30
et si eis vel maiori parti videbitur utile, secundum quod recordatur dominus ser
Petrus, scilicet quod se simul intelligant, tunc debeant se intelligere cum predictis,
intelligendo se etiam cum Regimine Nigropontis, nam tam ipse dominus ducha, quam
dictus ser Petrus debent ad eos mittere, causa antedicta, et deliberare tempora.

212

Monumenta historiae hêllênicàé

quibus quilibet eoruin debebit tenere extra galeam suam et ligna sua, et modos et
vias, ac ordines necessarios super inde, ita quod omnes se intelligant insimul,
reducendo eis ad memoriam, quod expensa galee Crete, quando stabit extra sol-
vatur perburgesias et alios pheudatos nostros, secundum quod alias deliberatum
5 fuit, quando armabatur galea pro factis Turchorum, Et si casus foret, quod dicti
nostri Rectores non essent concordes, tunc intrare debeat unus ex Camerariis no-
stris Crete per concordium vel texeram, ut possit deliberari secundum quod fuerit
opportunum.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 26 1).

448.

10 1408, 24 augusti.

Si qua rala remaneret in Corphoy a galeis a mercato et Culphy, possit

conduci Venetias cum navigiis disarmatisi

Sapientes ordinum.

Capta. — Quia posset esse, quod remaneret rata in Mothono et Corphoy, ab
15 omnibus galeis nostris, a mercato, et Culfy de setis et speciebus et aliis ; Vadit
pars, Quod predicte sete et species, et omne aliud, quod remaneret a rata predicta
posset conduci Venecias, cum navigiis disarmatis, solvendo id quod sunt solite sol-
vere, per ordines nostros.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 28 t. e ).

449.

20 1408, 28 augusti.

Castellani Coroni et Mothoni consignent Capitaneo Culphy starna CC biscoti
Sapientes ordinum.

Capta. — - Quod scribatur et mandetur Castellanis nostris Coroni et Mothoni,
quatenus pro subventione zurme galearum nostrarum Culphy, que assotiabunt
25 galeis Baruti, dare debeant et consignare Capitaneo galearum Baruti, stana centum
biscoti, que debeat dictus capitaneus Baruti portare Rodum, de quo biscoto, de-
beant dicti Castellani avisare illas galeas Culphy, que associabunt galeis Baruti.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 29).

CANCELLALA SECRETA

213

450.

1408, 5 septembris.

Quatuor officia Insule Corphoy videlicet Comesiabiliaria Insule, Castellani Castri
S. Angeli , Capitanaria portarum ferri et officium super sale sint reservata
dominio Veneciarum in dando et conferendo illa .

Sapientes ordinum. 5

Capta. — Quod scribatur Baiulo et Capitaneo nostro Corfoy, et successori-
bus suis, Quod intentio nostra est, Quod quatuor officia, videlicet Commestabelaria
Insule, Castri S. Angeli, Capitanei portarum ferri, et offitium super sale sint et esse
debeant reservata nostro dominio, sicut erant in curia regali, quando Civitas Cor-
foy erat sub regali dominio, que quatuor officia debeant dari et concedi, per do- 10
minationem nostram, eo modo, conditione, et forma, quibus data et concessa fuerunt,
a tempore quo habuimus dominium civitatis Corfoy citra, Nec intelligantur ipsa
quatuor officia esse ullo modo ad conditionem aliorum offitiorum terre et Insule
Corphoy, videlicet in dando et concedendo illa civibus Corfoy de anno in annum,

' sicut continetur in suo XII capitulo, a quo quidem capitulo, ipsa quatuor officia sint 15
et intelligantur esse exclusa et totaliter exceptata.

(Reff.° 48, 1408-1410, c. 31 t °J.

451.

1408, 7 novembris.

Admiratus Patrasti habeat unam domum communis pro sua habitatione .

Capta. — Nicola Meli, remansit armiratus Patrasii, et patronus galee deputate 20
ad custodiam dicti loci, cum salario ducatorum octuaginta auri in anno cum con-
ditione, quod habeat unam ex domibus comunis, et in casu, quo non foret aliqua
domus sibi armirato habilis, et comoda, pro suo officio, concedatur eidem una alia
domus, cuius affictus non excedat numerum triginta yperpera.

Reg-.° 48, 1408-1410, c. 42 t. a ). 25

452.

1408, 11 novembris.

In favorem reverendissimi domini Archiepiscopi Palracensis scribantur
litere Summo Pontifici , et aliis sicut videbitur dominio .

Capta. — Quod in favorem reverendissimi domini Stefani Zacharia Archiepi- ,

214

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

scopi patracensie, qui sicut est notura tara liberaliter, et devote possint se, et civi-
tatem Patracii et alia castra, et loca sua, in manibus nostri dominii, Et prò votiva
exequutione aliquorum negotiorum suorum, de quibus eci mentionem nostro domi-
nio, possit sibi summo Pontifici, et aliis qui dominio videbuntur in iUa forma, et
5 per illum modum, qui dominio nostro videbitur.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 43;.

453.

1408, 14 novembris.

Castellani Coroni et Mothoni vendant miìcum non bonum,

et denarios mittant Venerias.

10 Sapientes consilii et ordinum.

Capta. — Cum predictus ser Audreasius Justiniano noster Castellanus Coroni,
et Mothoni informaverit nostrum dominium, quod in munitionibus nostrorum loco-
rum Coroni, et Mothoni, reperitur magna quantitas milei veteris, de quo nostrum
comune nullam utilitatem consequitur, y ino damnum, quia de tempore in tempus
15 deterioratur, Et hoc non sit tollerandum, ymo sit necessario providendum pro bono
et utilitate nostri comunis; Vadit pars, quod scribatur nostris Castellanis Coroni, et
et Mothoni, ac eis autoritate huius consilii detur libertas, videlicet presenübus et
futuris, Quod dictas quantitates milei veteris non boni pro munitionibus predictis,
vendant quam melius, et utilius poterunt pro bono nostri comunis, et ubertate nostro-
20 rum fidelium de inde, denarios mittentes Venecias, de tempore in tempus, ut vendi-
derint provisoribus nostris biadi, per cambium, vel aliter, quam melius, et securius
poterunt, pro bono nostri comunis, non vendendo ymo reservando totum mileum
bonum et utile, pro munitionibus predictis.

de parte omnes alii

25 de non 28

non sinceri 3

(Re*.® 48, 1408-1410, c. 43, t.°.i.

454.

1408, 14 novembris.

Concessum nobili viro ser Antonio a Bocholis Castellano Coroni et Mothom\
30 posse dormire extra pro solicitando laboreria Castrifranchi incepta.

Sapientes consilii et ordinum.

Capta. — Quia sicut nobis scripsit vir nobilis, ser Antonius a Bocholis noster
Castellanus Coroni, et Mothoni, ut compleantur laboreria Castrifranchi incepta pro
securitate, et bono locorum nostrorum predictorum, est necesse, quod vadat ad

CANCELLARLI SECRETA 215

solicitandum, ut dieta laboreria perficiantur cito, ut est necesse, ita quod esset
opportunum, ut haberet licentiam dormiendi extra Coronimi, ne nostrum Comune in
dictis laboreriis pateretur defectum, ymo ut citius complerentur ; Vadit pars, quod
autoritate huius consilii scribatur, et detur licentia predicto ser Antonio castellano

I nostro predicto, ut pro solicitando, et compleri faciendo dicta laboreria, dormire 5
possit extra castrum Coroni predictum, prout fuerit expediens, donec fuerint com-
pleta laboreria antedicta, precipiendo eidem, quod solicitet, et instet, sicut credimus,
et in sua providentia, et solertia speramus, quod dicta laboreria cito compleantur,
nec habeat causam extra dictum nostrum Castrum Coroni sibi commissum, nisi
parvo tempore dormiendi, pro securitate nostri predicti, dimittendo loco sui in 10
dicto castro Coroni, donec steterit, et dormiverit extra dictum castrum, occasione
predicta, nostros consiliarios Coroni.

[

r de parte omnes alii.

de non 13

■ non sinceri . * 3 15

(Reg. e 48, 1408-1410, c. 44).

455.

1408, 14 novenibris.

Regimen Nigro pontis cavari faciat sicham, que est subtus pontem et provideat
taliter quod galee transire possint per subtus dictum pontem .

Sapientes consilii et ordinum. 20

Capta. — Quod respondeatur ad literas Regiminis nostri Nigropontis, per
quas scribit, quod quasi penes pontem est una sicha, ubi per subtus ipsum pon-
tem, galee nostre transeunt pro eundo in Romaniam, quam oportet cavari, nam
aliter galee nostre, transire non possent, Respondemus mirantes multum quod non
feceritis aliquam provisionem et remedium super ipso facto, ac propterea fidelitati 25
vestre mandantes cuin nostris consiliis Rogatorum et addicionis, quatenus debeatis
vos cum consiliariis de inde examinare diligenter factum ipsius sicché, capiendo
bonum consilium et deliberationem cum personis instructis et praticis ad talia, et cum
illis nostris fidelibus de inde, et tenere modum de faciendo ipsam cavari, aut aptari,
vel providere aliter in facto predicto, ita quod galee nostre possint transire, quod- 30
que maiorem damnum et expensam per tempora futura, non incurramus.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 43 t.°).

216

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

450 .

1408, 15 novembris.

Informetur Baiulus noster Constaniinopolis, quod accepimus Patrasium , cum
certis pactis et quod si sentiret Turchum turbari propter hoc mittat ad
eum qui sibi dici faciat , quod in nostro arbitrio esi facere quod Patra -
5 censes sibi soleant tributum suum.

Sapientes consilii omnes.

Capta. — Cum propter peticionem, que fit nostro potestati Patraxii, de tributo sol-
vendo Turrho, ac etiam, quia per plures literas, et specialiter per literas Francisci Gezo,
qui fuit nuper cum ambaxiatore nostro domino Petro Geno, ad Turchum sit dubium.
10 quod Turchus non observet pacem usque terminum promissum, quando sciet de
exceptione Patraxii, et bonum sit providere; Vadit pars, Quod scribatur nobili viro
ser Iohanni Lauredano Baiulo nostro Constantinopolis, Et informetur, quod sicut
potuit senscisse nos habuimus ad affictum civitatem Patraxii, et castra, ac loca, et
introytus patracenses a domino Archiepiscopo Patracense, pro certa quantitate
15 pecunie solvenda ipso domino Archiepiscopo, cuius magnam partem ipse jam habuit,
et cum certis condicionibus et pactis, Et specialiter, quod in nostro arbitrio est fa-
ciendi Patracenses solvere Turcho tributum solitum. Et cum noster Ambaxiator
dictus Petrus Geno, qui fuit ad Turchum, nobis scripserit inter alia Turchum pro-
mississe observare pacem nobiscum usque mensem marcii, Et possibile foret, quod
20 dictus Turchus sentiens dictam acceptionem Patraxii, posset nisi aliam informationem
haberet turbari, et sub ista ficta causa infringere pacem promissam ante complemen-
tum termini, Committatur dicto Baiulo, Quod in casu, quo sentiret Turchum propter
acceptionem loci Patraxii, quem diceret esse sibi tributarium, ordinasse vel velle
ordinare pacem promissam nostro oratori, non debere observari, et infringi ante
25 terminum promissum, debeat dictus noster Baiulus, mittere aliquam personam intel-
ligentem, et fidam, ad presentiam musulman Zalabi Turchi, ad informandum pro
parte ipsius Baiuli, qualiter accepimus Patraxium, et specialiter de facto pacto cum
Archiepiscopo, circa solutionem tributi soliti sibi solvi, dicendo quod sua excellentia
habeat et teneat pro constanti, quod intentio nostri dominii non est facere rem, de
30 qua habeat justam causam se gravandi, Et quod hoc sit verum, nostra dominatio
est disposita facere, quod Patracenses solvant tributum suum solitum, Et propterea
placeat sue Magnificentie, non dare fidem illis, qui nil aliud querunt, nisi ponere
inimicitiam inter eum et nos, Et ut hec amicitia conservari possit, et concordari
differentias ad presens existentes, placeat sue excellente mandare observari pacem,
35 et non infringi, usque terminum promissura oratori nostro, qui nuper fuit ad pre-
sentiam suam, concludendo, quod ipse noster Baiulus predicta verba facit sue ma-
gnificentie exponere parte sua, quia nostra dominatio ei nullum mandatum ferit,
quia expectamus ambaxiatorem sue excellente, quem promisit nostro oratori mit-
tere ad presentiam nostram, pro reformatione differentiarum, que sunt inter parte*.

CANCELLARLA. SECRETA

217

Et responsionem quam faciet dictus Turchus, debeat dictus noster Baiulus nostro
dominio, et nostris Rectoribus, quibus erit necesse scribere quam, prestius esse po-
test, ut informati possimus providere, prout opus erit.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 44).

457.

1408, 22 novembris. 5

Ubertas data Castellanis Coroni et Mothoni recipiendi in nostrum civem
amicum et henwolum Magazassi dominum Janice .

Sapientes consilii et ordinum in concordio.

Capta. — Cum viri nobiles ser Andreas Justiniano, et Antonius a Bocolis nostri
Castellani Coroni, et Mothoni, nobis scripserint requisitiones, quas sibi fecit fieri 10
Magazassi dominus Janice, requirendo nos, ut ipsum Magazassi, recipiamus in no-
strum nobilem atque civem offerens se ad servicia, et omnem requisionem nostri
dominii, in omni casu necessitatis equitare cum toto exercitu suo, et specialiter cum
ΗΠ centum bonis hominibus, contra quoscumque ordinaverit dominatio nostra vo-
lendo et requirendo, cum fuerit opportunum sibi subveniri de ballistariis quinque, 15
ballistis, et bombardis, ac aliis armis etc., ut in literis super inde nostro dominio nuper
transmissis, continetur diffusius. Et presentialiter faciat pro honore, et comodo nostri
dominii, acquirere amicos, et benivolos ubicumque, et potissime juxta nostra loca
Mothoni et Coroni; Vadit pars, quod detur libertas nostris Castellanis Coroni et Mo-
thoni predictis, Quod si videbitur eis, quod hoc faciat, pro honore, utilitate, et comodo 20
nostri dominii, auctoritate huius consilii habeant libertatem, eumdem Magazassi, re-
cipiendi in civem, amicum, et benivolum nostrum dilectum, de oblationibus, et omni-
bus aliis per eum promissis, et petitis, cum illis verbis, que convenient honori nostri
dominii, regratiando eidem, de sua bona et amicabili dispositione, subiungendo, quod
sua nobilitas non debet in aliquo dubitare, quod cognita hac sua bona dispositione, 25
nostra dominatio esset semper parata facere de his, que cederent ad honorem suum.

Ad partem autem, in qua dicit velle esse de consilio nostro, Respondeatur eidem,
Quod quandocumque mittet Venetias suum procuratorem, cum sufficienti mandato,
cum nostris consiliis providebitur, ut conveniens fore videbitur pro honore nostri
dominii. 30

de parte omnes alii

de non 5

non sinceri 2

(Regr.° 48, 1408-1 110, c. 45).

Vol. II.

218

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

458.

1408, 10 Januarii.

Volentes portare frumentum Coronum et Mottionum, faciant se scribi ad Can -
cellariam nostram, et scribatur Regimini Crete quod subveniat Castellanis
de yperperis VI mille Cretensibus .

5 Ser Bartholoineus Nani sapiens consilii, ser Leonardus Victuri sapiens or-

dinum.

Capta. — Volunt, quod pro subveniendo locis nostris Coroni et Mothoni, omnes
volentes conducere frumentum, faciant se scribere ad Cancellariam, et infra quod
tempus voluerint dictum frumentum conducere, et illis scriptis, per istud consilium,
10 terminetur, in dando licentiam, illis navigiis, que erunt necessaria, pro celeriori et
meliori subventione locorum predictorum, intelligendo et declarando, quod non pos-
sint conduci, nisi staria quatuor millia, ad loca predicta, Et omnes qui conducent de
frumento predicto, habeant libertatem, navigandi et conducendi, ad alias partes, ami-
corum nostrorum, que eis videbuntur in duplum quantitatis, quam dimiserit, in locis
15 predictis, Et ut mercatores habeant causam, conducendi frumentum predictum te-
neantur et possint vendere dictum frumentum, videlicet medietatem in Mothono,
et medietatem in Corono, super platea, vel illis personis, in dictis locis, que eis vide-
buntur, pro illo precio, quod dictis conductoribus videbitur et placebit.

Item scribatur, Regimini Crete, ut subveniat dictis Castellanis, de yperperis
20 sex milibus Cretensibus, de moneta Cretensi, prout in parte sapientum continetur.

de parte 34, 37, 41.

de non 8.

non sinceri 7, 11, 11.

Non, quod suprascripta pars non habuit executionem in facto frumenti, vigore
25 cuiusdam partis capte in collegio biadi die 12 januarii 1408, in facto autem deua-
riorum misse fuerunt litere necessarie.

(Ites. 0 48, 1408*1410, c. 48 t.°).

459.

1408, 15 januarii.

Scribatur Regimini Nigropontis, quod procuret , cum regimine Salonicht\ resti·
30 lutionem duarum ballarum pannorum nobilis viri ser Balduini Ballastro,
acceptarum sibi per dictum Regimen Salonichi.

Ser Leonardus Victuri, sapiens ordinum.

Capta. — Conzosia chel sia comparso, a la presentiate la nostra Signoria, el
nobelle homo, ser Baldoin Balastro exponando, corno per el rezimento de Salonichi,

CANCELLARIA SECRETA

219

le stado tolto per forza de casa de Theodoro Cholocita, balle do de suo pani, da Ve-
niexia, de valor de libre 40 de grossi, e questo per alguna gripparla carga de vini,
tolta in le acque de Casandria per el nobele homo, ser Gasparin da Mosto, patron
de una cochina, la qual gripparla jera de quelli de Salonichi E ben la dita gripparla,
za fosse stada prexa da Turchi, e menadi via i homeni, lassando scorrer la gripparla 5
per mar, ampuo quelli da Salonichi, vuol esser satisfati de la dita gripparla, e corno e
sorascrito, per satisfarse de la dita, ha tolto i diti pani, per essere stato el dito ser
Baldoin, in nave con quel ser Gasparin da Mosto, al tuor de la dita gripparla, L andara
parte, chel sia scrito al rezimento de Salonichi, corno le comparso, a la presentia de la
nostra Signoria, el dito ser Baldoin Balastro citadin nostro, exponendo como per el 10
rezimento de Salonichi, e stado tolto per forza de casa de Theodoro Cholocita, balle
do de pani, de raxon del dito nostro citadin, de valor de 400 ducati doro, E questo se
dixe i ha fato, per raxon de una gripparla, la qual i dixe, esser sta tolta, in le acque
de Casandria, dal nobel homo ser Gasparin da Mosto, patron de una cochina, la
qual gripparla, corno nui semo informadi, za jera stada prexa da Turchi, e menadi 15
via i homeni, e abandonada al mar, E quando ben la dita gripparla, fosse stada tolta
per mal muodo, la ha la fo tolta de man de Turchi, el non seria honesto, che per
averse trovado, el dito nostro zentilomo mercadante suxo la dita nave, chel dovese
ne debia portar nessun intereso, e pertanto nui pregemo, che le cosse del dito nostro
citadin, i debia render e far render, senza algun danno e violentia, la qual cosa 20
fazando, molto plaxera a la nostra Signoria, alioquin non rendando a la nostra
Signoria, sera molto molesto, e non porra far con mancho, cha proveder ai danni
per esi fati, al dito nostro citadin.

E cercha questo, sia commesso e scrito, al Rezimento nostro de Nigroponte, che
debia procurar, con quelli de Salonichi, con quelli honesti muodi, i parera, e con 25
honor de la nostra Signoria, récupération de le cosse, del dito nostro citadin, E chel
sia licito al dito ser Balduin Balastro andar personalmente a le parte de Salonichi,
per récupération de le dite sue cosse, reservando raxon al dito, de ogni spexa e
intereso, seguido e che seguise, contra de quelli, che ha tolto e posiede la dita
gripparla con el cargo over el trato de quella. 30

de parte 70

non 1

non sinceri 9

(Rei?, 0 48, 1408-1410, c. 49 t.°).

460.

1408, 17 januarii. 35

Elongatio termini gotonorum Romanie basse et alte.

Ser Leonardus Victuri, sapiens ordinum.

Capta. — Cum alias, Millesimo trecentesimo sexagesimo primo, die quarto ja-
nuarii concessum fuerit, quod gothoni recessuri de Creta possent extrahi de partibus

220

SïOttUMÊNTA HÎSrORIAE HEIXÊNICAE

Crete, per totum mensem aprilis, presentando eos Rectoribus locorum nostrorum,
per totum mensem marcii, Et sit utile providere, et subvenire mercatoribus nostris
volentibus facere conduci gotonos de partibus Salonichii, Nigropontis, Mothoni,
Coroni, et Romanie basse, Constantinopolis, et Turchie ; Vadit pars, quod auctori-
g tate huius consilii, sicut concessum est, de gotonibus Crete, ita concedatur, quod
de cetero gotoni predictorum locorum, Salonichii, Nigropontis, Mothoni, Coroni, et
Romanie basse, Constantinopolis, et Turchie, possint extrahi de dictis locis, per totum
mensem aprilis, et conduci Venetias, Verum non possint dicti gotoni extrahi, de
dictis locis, nec conduci Venetias, nisi primo fuerint presentati Rectoribus, sive
jO consulibus dictorum locorum, per totum mensem marcii, qui Rectores, vel consules
diligenter ponderari, reponi et scribi faciant, et postea cum ordine caricari, ita quod
fraus committi non possint, sicut de gotonis Crete dictum est, et cum conditionibus
predictorum gotonorum Crete, inteiligendo quod in locis in quibus non est consul
noster, Rector seu Baiulus, gothoni prodicti, presententur uni ex mercatoribus no-
jg stris, qui se reperii in dictis locis, qui mercator teneatur facere, in totum, et obser-
vare, sicut de dictis Rectoribus et consulibus dictum est, Et duret presens pars,
uno anno, et plus donec fuerit revocata.

de parte 78

non ii

non sinceri 0

lReg.° 48, 1408-1410, e. 50).

40 i.

i 400, 15 marcii.

Egregia donnina Petronilla consors domini Nicolai Venerio , que vadit ad domi-
num ducham Ccphnlonie fratrem suum, procuret removere rancorem, quem
25 concepit ipse dominus ducha contra ipsum pro turri de Natalico.

Dominus dux, sapientes consilii et sapientes ordinum.

Quia egregia domina Petronilla soror magnifici domini duché Zefalonie et
fratris, mota fidelitate et amore, quem gerit nostro dominio, comparuit noviter ad
nostram presentiam et dixit quod ipsa fuit informata et sensit aliquem rancorem
30 esse inter dominationem nostram, et dictos suos fratres, seu ducam Zefalonie,
propter turrim dei Natalico et pischerias de inde, et quod est itura ad partes Ni-
gropontis ad virum suum, sed ante est disposita visitare ipsos suos fratres, Et quia
optat et intendit omnino quantum in ea erit, quod ipsi sint semper fideles et servi-
tores nostri, et quod nullo modo recedant a voluntatibus et beneplacitis nostris, se
35 offert leto animo procurare cum eis, et sperat bene istud posse obtinere, quod ipsi
acquiescant et sint contenti de his, que nobis placebunt, Et bonum sit, omnibus
bene consideratis, et notantur his que de diversis partibus sonant presenti tempore,
quod ipse ducha cum locis suis, sit in bona henivolentia et amore nobiscum, et
non sit segregatus a nobis; Vadit pars quod cuiu illis bonis et utilibus verbis, que

CANCELLARLA. SECRETA

221

videbuntur dicatur dicte domine Petronille, quod dominatio nostra, faciens et sumens
largam fidem et spem de ea, sicut de aliqua alia nobili cive nostra, est contenta quod
ipsa vadat ad dictos suos fratres, et procuret quod ipse dominus ducha sit contentus
esse in concordio nobiscum, secundum tenorem et formam commissionis, quam sibi
dari faciemus. .5

(Regr. e 48, 1408-1410, c. 57 t.°}.

462.

1409, 15 marcii.

Redores Corphoy faciant anagraphi de anno in annum .

Ser Jacobus Michael, provisor partium Romanie.

Capta. — Cum rationes introituum nostri comunis, de terra et Insula Corphoy, 10
quotidie diminuantur, et sint iture de malo in peius, nisi fiat debita provisio super
inde, Et istud processit et procedat, quia ab annis quatuordecim elapsis citra, non
fuit facta anagraphi in dicta Insula, que anagraphi sit in singulo Regimine in In-
sula nostra Crete et Nigropopontis, ac in locis Mothoni et Coroni, et nisi sic fieret,
rationes nostri comunis dictorum locorum valde defecissent, ubi conservate fuerunt 15
et conservantur in suo esse, propter crebras descriptiones, que fiunt de dicta ana-
graphi, Et sit bonum et utile quod similis ordo et forma servetur in Insula Corphoy,
Vadit pars, quod committatur Baiulo et Capitaneo Corphoy et successoribus suis,
et sic addatur in commissione sua, Quod de cetero, quilibet Baiulus teneatur et de-
beat saltem semel in suo Regimine, facere et fieri facere descriptionem dicte ana- 20
graphi per totam Insulam Corphoy, et de ipsa anagraphi tenere computum ordinate,
ut de anagraphi in anagraphi videatur numerus et quantitas villanorum et habita-
torum dicte Insule pro conservatione j urium nostri comunis.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 58 t.°).

463.

1409, 15 marcii. 25

Correctio capituli solutionis sociorum Bandi et Capitanei
Corphoy de solutionibus sententiarum .

Ser Jacobus Michiel, provisor parcium Romanie.

Capta. — Cum in responsionibus factis ad capitula, alias porrecta nostro domi-
nio per Sindicos Comunitatis Corphoy, contineatur inter cetera in quondam capitulo 30
faciente mentionem de solutionibus accipiendis per socios milites Baiuli et Capitanei
Corphoy, quod de sentenciis ab y perperis quinquaginta supra, quas dicti milites mittent
executioni, ipsi habere debeant in totum soldos triginta, Et de sentenciis ab yperperis
quinquaginta infra ipsi habere debeant soldos decem etc., ut in dicto capitulo conti-

222

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

netur, Et cum quotidie proveniant ad manus dictorum sociorum militum infinite sen-
tente, que sunt de uno yperpero, vel duobus, vel tribus, et de modica quantitate, De
quibus vigore dicti capituli, ipsi accipiunt ita soldos decem, sicut si essent de yperperis
quadraginta vel quinquaginta, quod cedit in magnum damnum, et gravitatem pau-

5 perum personarum, que de huiusmodi sentenciis valde conqueruntur, Et sit bonum
modificare ordinem dicte solutionis, ut cessent clamores dictarum pauperum per-
sonarum ; Vadit pars, quod dictum capitulum in ea parte, ubi facit mentionem de
solutionibus accipiendis per dictos milites de sentenciis etc., reformetur et modifi-
cetur in tantum, videlicet, quod ubi de sentenciis ab yperperis quinquaginta infra

10 accipiunt soldos decem, declaretur quod de cetero de dictis sentenciis ab yperperis
quinquaginta infra, usque yperpera decem, dicti milites accipere debeant dictos
soldos decem, Sed ab yperperis decem infra, accipere debeant solummodo soldum
unum pro quolibet yperpero, et non plus, ullo ingenio sive modo.

\Reg.° 48, 1408-1410, c. 59;.

464.

15 1409, 18 marcii.

Mittatur Corphoy una galea pro fabrica moli , et concedatur dicto Baiulo quod
emat domum in qua laboratur Curamen, et fieri faciat unam domum pro
collocando salem comunts .

Ser Andreas Contarono, sapiens ordinum.

20 Capta. — Quod ut Baiulus et Capitaneus noster Corphoy possit melius et
prestius sollicitare ad faciendum ea que sunt necessaria pro fabrica moli, Mittatur
Corphoy una ex illis galeis, que iverunt Hagusium, per illum modum, qui videbitur
collegio. Insuper detur sibi libertas quod possit emere illam domum, que est ad
marinam, ubi laborabatur Curamen pro comuni, quia ibi poterit stare una galeota

25 comunis, secundum quod ipse scribit. Insuper committatur et detur libertas dicto
Baiulo Corphoy, et successoribus suis, quod possint emere vel construi facere unam
domum pro collocando salem nostri comunis, vel in Corphoy vel ad salinas, ut sibi
melius et comodius apparebit, Expendendo in dicta domo, illam quam minorem
quantitatem pecunie poterit pro minori expensa et gravitate nostri comunis.

30 (Reg.° 48, 1408-1410, c. 59;.

465. *

1409, 18 martii.

Queltbei galea Cidplvy teneatur levare et portare ad partes Nigropontis

remos XV pro galea domini ducis Egeopelagi.

Sapientes consilii.

35 Capta. — Cum nobilis vir ser Petrus Geno fecerit supplicari nostro dominio
cum maxima instantia, quatenus dignemur concedere cognato suo, domino duché

CANCELLARIA SECRETA

223

Egeopelagi de gracia, quod habere aliquos remos, pro armamento unius sue galee
Egeopelagi, quos emi faciet in hac civitate nostra, Et bonum sit complacere sibi,
quia est multum bene dispositus ad honores nostri dominii, et alias obtulit suam
galeam ad servicia nostra, et etiam presentialiter posset esse nobis necessaria, con-
sideratis factis illarum partium; Vadit pars, quod super qualibet ipsarum galearum 5
nostrarum Culphy, debencium recedere de proximo, leventur remi XV, et portari
ad partes Nigropontis, occasione predicta.

(Reg\° 48, 1408-1410, c. 65 t.°).

466.

1409, 21 marcii.

Potestas et Capiianeus Neapolis Romanie consignet capitaneo Culphy yperpera 10
circa Vili mille sibi consignata per suum precessorem et possit expendere
in reparatione castri yperpera II mille .

Ser Vitus de Canali, consiliarius.

Capta. — Cum data sit nobis informatio, per virum nobilem ser Franchimi
Caucho, qui fuit potestas et capitaneus Neapolis Romanie, Quod in suo recessu 15
ipse dimisit et consignavit suo successori yperperos circa octomillia; Vadit pars,
Quod mandetur Capitaneo nostro Culphy, Quod in reditu suo que faciet de partibus
Romanie, ipse mittere debeat, unam de galeis sibi commissis, ad dictum locum Nea-
polis Romanie, ad accipiendam dictam pecuniam, que consignetur postea dicto Ca-
pitaneo, pro subventione galearum, et aliis oportunitatibus occurrentibus, Et man- 20
detur potestati et capitaneo Neapolis Romanie, quod debeat salvare dictam pecu-
niam, Et illam consignare dicto Capitaneo vel illi qui ibit pro parte ipsius capitanei,
ad omnem suam requisitionem, Mandando etiam dicto potestati, et capitaneo Nea-
polis, quod sit sollicitus ad exigendum pecunias a debitoribus nostri comunis per
omnem modum ei possibilem, que pecunie, sicut informati sumus, excedunt summam 25
yperperorum XVI mille, Et de dicta pecunia, quam exiget, possit expendere pro
fabrica castri, et aliis laboreriis ibi necessariis, yperpera duomillia, pro bono et se-

curitate dicti loci.

de parte 103 de non 0 non sinceri 1

(Reç.° 48, 1408-1410, c 58). 30

* 467.

1409, 28 maftii.

Providus vir Franciscus Gezo admiratus Coroni vadat
cum ambaxiatore nostro ad Turchum .

Consiliarii.

Capta. — Quia committitur provido viro Francisco Gezo admirato nostro 33
Coroni, quod presentialiter vadat cum Ambassiatore nostro ad Turchum, et ad

224

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

exequendum mandata nostra, et etiam fuit aliis vicibus in talibus serviciis nostris
ad Turchum, in quibus non habuit nisi expensas ; Vadit pars, consideratis bonis
operibus suis, et maxima fidelitate sua, et quod est oneratus familia multa, quod
dentur et donentur sibi pro hac via, et aliis quas fecit yperpera quadringenta,
5 committendo preterea Castellanis nostris Coroni et Mothoni, quatenus debeant sibi
de pecunia nostri comunis, ipsa yperpera QII centum, ut possit providere factis
suis et famille sue, ut est dictum.

(Reg. e 48, 1408-1410, c. 04 t. 0 ).

468.

1409, 9 maii.

10 Possit expendere pro reparatione muri castri franchorum

yperpera quinquaginta, (sic)

Sapientes consilii.

Capta. — Cum potestas et Capitaneus Neapolis Romanie, per suas literasscri-
bat quod muri castri francorum Neapolis Romanie minantur ruinam, et nisi presto
15 reparetur locus ille, magno subiacet periculo ; Vadit pars, quod concedatur dicto
potestati et Capitaneo Neapolis Romanie, quod pro aptando castrum predictum
possit expendere yperpera quingenta, sicut per suas literas requisivit.

(Reg." 48, 1408-1410, c. 76).

469.

1409, lOjunii.

20 Emantur due naves, pro molo Corphoy.

Ser Leonardus, ser Andreas Contareno, sapientes ordinum.

Cum faciat pro honore, et comodo nostri dominii, Quod molum nostro Insule
Corphiensis etiam, compleatur, pro securitate navigiorum nostrorum, Et pro magno
fondo, quod est ibi sint necessarie due naves, una maior, et una minor, sicut sunt

25 naves Marci de Benedicto, et Christofori Conzanave; Vadit pars, quod autoritate
huius consilii, Emantur corpora prodictarum duarum navium, cum suis barchis, quam
meliori precio potest, non possendo expendero in maiori ultra libras octuaginta, et
in minori ultra libras quadraginta grossorum, Et mittantur Corphum, pro dicto
molo complendo, prout nostro dominio videbitur foro melius.

30 de parte omnes.

(Reg.® 48, 1408-1410, c. 84).

CANCELLARLA SECRETA

OOX

470.

1409, 12 junii.

Mittantur Corphoy tabulle mille, de larice , barilia XX ti pulvans a bombardis,
duo paria cazarum a cavando lapides , et duos pislrmos .

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum Baiulus et Capitaneus Corphoy pluries scripserit inter cetera, 5
quod sibi mittantur tabule Millequingente de larice, item aliqui pistrini de illis, qui
sunt in Àrsenatu, duo paria chazarum, prò cavando lapides purpurarie, et aliqua
quantitas pulveris a bombarda, Et sit bonum postquam illuc mittuntur iste due coche
mittere sibi cum dictis cochis res süprascriptas, quia conducentur absque aliqua
expensa nabuli; Vadit pars, quod committatur, patronis Arsenatus, quod faciant 10
preparali Mille tabulas de larice, barilia XX pulveris a bombarda, duo paria ca-
zarum pro cavando lapides dicte purpurarie, et duos pistrinos a manu de illis, qui
sunt in nostro Arsenatu, que omnia, cum fuerint preparata, debeant facere caricari
super illis duabus cochis, que mittentur Corphoy, possendo expendere de pecunia
nostri comunis, illam quantitatem pecunie, que erit necessaria pro rebus supradictis. 15
(Reg. e 48, 1408-1410, c. 88 t.°).

471.

1409, 25 junii.

Mittatur nobili viro ser Marco Bembo Rectori Ttdnarum et
Michonarum una galeota banchorum XX V.

Capta. — Cum nobilis vir ser Marcus Bembo Rector Tinarum, et Michonarum 20
scribatur quod galeota, quam habet, est valde vetus, et male in ordine in tantum,
quod cum illa non potest facere honorem nostri dominii, contra Turchos, qui cum
suis fustis sepissime se mittunt in aquis illis, et requirat aliam galeotam maiorem,
pro possendo melius se exercere ad honorem nostrum, dicendo, quod illam bene, et
optime armabit; Vadit pars, quod consideratis predictis, committatur patronis nostris 25
Arsenatus, quod faciant fieri, et preparari prestissime unam galeotam bancorum
XXV fulcitam omnibus necessariis occasione predicta, qua facta postea, provide-
bitur de mittendo illam ad predictas partes, et de mittendo ad accipiendum aliam de
inde, sive aliud disponendo de illa, prout et secundum quod melius collegio videbitur,
et placebit. 30

iReg. e 48, 1408-1410, c. 85 t. e ).

Vol. II.

226

MONUMENTA HI ST OR UE HELLENICAE

472.

1409, 18 julii.

Elongacio termini gotonorum Coroni et Mothoni, Nigropontis,

Salonichii, et Romanie basse.

Ser Leonardus Victuri, ser Franciscus de Musto, sapientes ordinum.

5 Capta. — Cum anno proxime preterito XVII januarii, per istud consilium con-
cessum fuerit inter alia, quod gothoni partium Salonicbii, Nigropontis, Mothoni, Ro-
manie basse, Constantinopolis, et Turchie, de cetero possent extrahi, de dictis locis
per totum mensem Aprilis, et conduci Venetias, presentando ipsos gothonos Recto-
ribus et Consulibus nostris de inde, per totum mensem marcii, ut in parte capta
10 super inde difusius continetur, Et pro comodo mercatorum nostrorum sit utile pro-
videre taliter, de muda septembris proximi, sicut fuit provisum de prodicta muda
marcii; Vadit pars, quod in nomine Yhesu Christi concedatur quod sicut dicti go-
thoni possunt extrahi, per totum mensem aprilis, ita possint extrahi de cetero per
totum mensem octobris, presentando ipsos Rectoribus, et Consulibus dictorum loco-
15 rum per totum mensem septembris, per modos contentos in parte predicta, ne fraus
aliqua, modo aliquo possit committi, sicut de gothonis Crete alias fuit concessum.

de parte 60 de non 1 non sinceri 1

(Ueg." 48, 1408-1410, c. 94).

473.

1409, 25 julii.

20 Concessum mercatoribus quibus remanserunt balle a bucentauro posse ipsas
mittere Nigropontem cum navigiis disarmatis cum condicione etc.

Ser Leonardus Victuri, ser Franciscus de Musto.

Capta. — Cum pro comodo nostri comunis, bucentaurus, super quo levari
debebant mercationes, que restarent a galeis viagii presentii tantum, missus sit
25 Jadram, ad servicia nostri comunis, in sinistrum, et incomodum mercatorum nostro-
rum viagii Nigropontis, Nam remanserunt quamplures balle mercatorum prodicto-
rum Nigropontis in terra, Et sit pium eis mercatoribus subvenire; Vadit pars, quod
autoritate huius consilii, concedatur mercatoribus antedictis, ut pro hoc viagio tan-
tum possit dictas suas ballas mittere Nigropontem, cum navigiis disarmatis, solvendo
30 medietatem nabuli, quod solvissent galeis prodicti viagii, comuni, et alia medietas
remaneat mercatoribus antedictis, pro expensis nabuli dictorum navigiorum, et aliis
expensis, quas facerent, pro mittendo dictas ballas pannorum cum navigiis di-
sarmatis.

de parte 57 de non ..... 21 non sinceri ..... 18

35 v Reg. e 48, 1 118-1410, c. 94).

CANCELLARLI SECRETA

227

474.

1409, 22 augusti.

Concessum religioni Rodi posse mittere Rodum cum galeis

Barati ducatos VI mille .

Consiliarii.

Capta. — Quod concedatur Religioni Rodi, quod Ianocius et Antonius de AI- 5
bertis, possint mittere cum galeis nostris viagii Baruti ducatos VI mille vel circa
Rodum, secundum consuetudinem nostrarum concessionum in simili casu factarum f
solvendo secundum usum.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 99).

475.

1409, 24 septembris. 10

Concessum nobili viro ser Nicolao Venerio baiulo et captlaneo Nigropontis ,
posse expendere pro reparatione sue habitationis yperpera quingenta.

Consiliarii.

Capta. — Quod concedatur nobili viro, ser Nicolao Venerio, quondam domini
ducis, Baiulo et Capitaneo Nigropontis, quod pro reparatione habitationis sue, que 15
in magna parte minatur ruinam, possit expendere yperpera quingenta de pecunia
nostri comunis.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 108).

476.

1409, 5 novembris. 20

Prorogatio terminum sindicorum qui fuerunt ad partes Romanie , veniendi

ad consilia cum suis intr omissionibus.

Consiliarii supradicti.

Capta. — Quod elongetur terminus, sindicis nostris, qui iverunt ad partes
Levantis veniendi cum suis intromissionibus ad consilia usque per totum mensem 23
marcii proximi, cum conditione quod ista elongacio non preiudicet sindicis predictis
de non possendo eligi ad regimina et officia, extra Venetias, ymo possint eligi, ac si
non essent sindici, cum primus eorum terminus expiret in proximo.

(Reg.* 48, 1408-1410, c. 111 t. e ).

228

MONUMENTA HISTORIAE HELLEMCAE

477.

1409, 5 decembris.

Concessum nobili viro ser Donato de Porto castellano Coroni et Mothoni , posse
dormnre extra Coranum , uti fuerit expediens donec fuerint completa labo-
reria Castri Leonis .

5 Sapientes ordinum.

Capta. — Cum alias concessum fuerit viro nobili, ser Antonio a Bocolis nostro
Castellano Coroni et Mothoni, ut pro solicitando, et compleri faciendo laboreria
Castri Leonis, et Misistre, posset dormire extra castrum Coroni, donec fuerint com-
pleta laboreria antedicta, ut in dicta parte continetur; Et vir nobilis ser Donatus de
10 Portu Castellanus noster de inde, per plures manus suarum literarum instanter
supplicaverit nostro dominio, ut possint compleri laboreria antedicta pro reductu
nostrorum fidelium de inde, et aliis multis bonis respectibus, quod sibi demus et con-
cedamus consimilem licentiam antedictam; Vadit pars, quod autoritate huius consilii
scribatur predicto ser Donato de Portu, quod sumus contenti, et placet nobis, quod
15 stet, et dormiat extra predictum nostrum castrum Coroni, uti fuerit expediens, do-
nec fuerint completa laboreria antedicta, dimittendo tamen loco sui, donec steterit
extra Castrum predictum nostros consiliarios Coroni, cum illis modis, et securi-
tatibus, que dicto nostro Castellano meliores et utiliores videbuntur.

de parte 48.

20 de non 7.

non sinceri 1.

(Re*.· 48, 1408-1410, c. 115).

478,

1409, 5 decembris.

Regimen Crete mittat Castellanis Coroni et Alothotii y perpera VI mille , videlicet
25 yperpera IU mille Coranum , et y perpera III mille Mothonum pro laboreriis
de inde .

Sapientes consilii.

Capta.—* Cum Castellani nostri Coroni et Mothoni nobis ser pserint, per plures
literas suas, requirendo sovencionem pecunie, precipue pro reparatione turrium,
30 bertescarum, et aliorum laboreriorum de inde, necessario flendorum, et sine quibus
nullo modo fieri potest, pro securitate, et tutela locorum predictorum, et bonum sit
providere, antequam maior occurrat expensa, sicut scribunt Castellani predicti;
Vadit pars, quod scribatur et mandetur Regimini nostro Crete, quatenus mitere
debeat Castellanis predictis yperpera VI mille tornesiorum de Candida, videlicet

CANCELLARLA SECRETA

229

yperpera ΙΠ mille Coroni, et yperpera ΙΠ mille castellano Mothoni, per illam quam
meliorem et securiorem modum et viam fieri poterit, ut Castellani nostri predicti
possint providere ad aptationem, et reparationem eorum que fuerint necessaria et '
opportuna, pro locis prodictis, secundum quod scribunt per suprascriptas literas
suas. 5

de parte omnes

de non 1

non sinceri 0

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 117 1.°).

479.

1409, 13 decembris. 10

In favorem aliquorum civium beneficialorum nostrorum Mothon?, et
Episcopatus Mothoni scribatur principi Achaye.

Consiliarii.

Capta. — Quod in favorem quorumdam civium, et subditorum nostrorum, be-
nefitiatorum in partibus Mothoni, et etiam pro Episcopatu Mothoni, cum quasi 15
omnes redditus dictorum benefitiorum, sint sub ditione principis Achaye, et in illis
non possint habere debitum suum, Possint scribi litere, dicto domino principi, per
nostrum dominium, in illa forma, que erit necessaria, et que videbitur nostro
dominio.

(Reg.* 48, 1408-1410, c. 1 15 t. e ). 20

480.

1409, 19 decembris.

Fiat unus arsenatus in Corphoy.

Infrascripte sunt provisiones, et partes capte in consilio Rogatorum, posite
per virum nobilem ser Dominicum Contarono olim Baiulum et Capitaneum Corphoy.

Ser Dominicus Contareno, olim baiulus et capitaneus Corphoy. 25

De chomandamento de la Signoria, per i chonsey fo concesso, EI dito ser Dome-
nego podesse chomprar una chaxa, che se sui porto, in la qual se feva la chonzaria
de churame, he per tempo haveria aterado el porto, la quai chaxa, el dito ha com-
prada e pagada, perche in quela habelmente se po far una arsena, da lugar una galia
o una galiota, et andera parte chel sia chomandado al Bailo, et Capitanio de Chorphu 30
he a so socesori, che abelmente al plu . presto lu po, el abia far fabrichar el dito
arsena, per quel muodo he plus habel luy po, fazando a tuta so possa in la dita
arsena, possa star una galia, quando non podesse per galiota. Anchor, che a tuta so

230

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

possa, el faza chavar, si che la galia possa star in aqua, perche la sera aqua morta,
E da bisse sera neta. Anchora chel dito misser lo Baylo habia libertade, de mandar
ha comprar qui algun legname, per la dita fazenda, di dener de la chamera de
Chorphu.

5 (Reg. e 48, 1408-1410, c. 118 t.*).

481.

1409, 19 decembris.

Claudetur portus Corphoy.

Conzio sia, chel porto de Chorphu sia serado, he posse dir in forteza, salvo
passa cinque e mezo in sie, resta a serar da la parte de ponente, Andera parte che
10 se chaxo occoresse, algun navilio chapitasse la, de forestieri o de veniziani, El dito
misser lo baylo, et successori habia libertate de chomprar el dito navilio, per
chomplir la dita fazenda, fazando chon la menor spexa se po, E che 1 ovra sia bona,
E chon bon conseio.

(Reg. e 48, 1408-1410, c. 118, t.°).

482.

15 1409, 19 decembris.

Aptentur et reparentur muri Corphoy.

Anchor chomo po esser manifesto a tuti, la terra de Corphu, da la parte de
Sirocho i muri tuti manazava ruyna, e chadaun gran navilio podeva vegnir a la piu
parte de muri, per lo dito ser Oomenego, de chomandamento de la Signoria e sta
20 fabrichado in lo luogo piu pericholoso zercha passa nonanta de muro chon do be-
lissime tore e large, et herte quanto he de necesso, e chon scale de pierà, he su
le dite mure non na a far nissuna chaxa, Andera parte, chel sia chomandado al dito
baylo, et a successori suo, che debia seguir el dito lavorier, fin a la tore fe far
misser Simon d Armer, fazando una tore al pontello apresso la cha fo de Zan Fin
25 pluy fuora del muro, quanto abelmente lui pora per mahor defexa. E tuto misser lo
baylo se achorda a questa opinion tuta fiada, non in pazando a la faconda del muoio.

(Reg.® 48, 1408-1410, c. 118, t.°).

483.

1409, 19 decembris.

Fiat una fovea circa salinas Corphoy prò clausura eorum.

30 Chonzosiache per i vilani de 1 ixola, e per i salinari lieva el sai, ex furto a se
de invola del dito sai, in gran danno del chomum perche, altuto le saline e averte.

CANCELLARIA SECRETA

231

e da ogni ladi se può far danno, Andera parte, per ben de chomun, e per oviar tanto
mal, chel sia chomandado al baylo de Corphu, et a suo sucessori, che debia far
uno fosso atorno le dite saline, largo e fondino quanto sia bastevole, E che per una
via, ho al pluy per do, se possa insir, Arecordando al sayer vostro, questo amo de
se fato tanta chel chomun davera questo anno, oltra tute spexe, perperi X mille in 5
XI mille. E questa una de le mazor intrade, che habia questa terra, perche per la
sai, se ha el formenlo, e tien in ubertate questa terra, Arecordando al saver vostro,
che ser Anzoleto Pisani, el qual e za XVI anni fora questa facenda del sai molto
lolda la dita provision. E che sera de uno gran utile a comun.

(Reg.°48, 1408-1410, c. 118 t. s ). 10

484.

1409, 19 decembris.

Locus Nepanti committatur potestati et capitaneo Patrasti.

Conzosia che lo luogo de Lepanto sia soto el Rezimento de Chorphu, e mal
fatibele al dito Rezimento a proveder de tempo in tempo, a quelo e de necesso, he
almen dinverno, perche el varga tal flade, mexi do o tre, el non se po intrar in quel 15
cholffo e Patras se apresso miara XX a Lepanto, Andera parte, che sia chomandado
al podestade e chapetanio de Patras che i dener se trara de le peschiere el debia
sovegnir de tempo in tempo el castelan de Lepanto, si che luy possa pagar i soldadi,

E azoche la chosa vada meio chel dito podestà e chapetanio debia andar al dito
luogo de Lepanto, ogni sie mexi, una volta, a visitar quelo luogo e proveder a le 20
chose i sia necessarie, tignandone tal chonto che sempre in ogni chaxo, el se possa
veder la raxon del nostro chomun.

,Reg.° 48, 1408-1410, c. 119).

485.

1409, 19 decembris.

Portus Nepanti aptetur per potestatem et capitaneum Patrasti. 25

Anchor chomo e manifesto a tuti, el porto de Lepanto se meteria in ordene
chon pizola spexa, e seria gran destro, non solamente a Lepanto, ma eciandio a Pa-
tras, perche Patras non a porto, e la poria star la galiota xe a Patras, che lano
passado fo plu àade a risicho de perderla, E in le fin se chonvene tirar in terra
molto disquadernada, Andera parte chel sia chomandado al podestà e capetanio de 30
Patras e ai sucessori, che al piu presto el po, debia far reparar le dite tore, chon
la menor spexa abelmente se po, E far far una chalchara, segondo linformation ho,
da ser Jacomo Loredan, farasse habel mente chon picola spexa, E le dite tore far
vardar, chon la menor spexa se po, E tegnir tanto men soldadi in Lepanto, quanti
se metera per varda de le dite tore.

(Rejr." 18, 1 108-1 i 10, c. 119).

232

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

486.

1409, 19 decembris.

Baiulus et Capilaneus Corphoy subveniat potestati et capilaneo Palrasn
de yperperis M pro reparatione portus Nepanti.

E perche son in dobio se i dener de le peschiere che se trarrà de Natalicho
5 sera tanti se possa far le dite spexe, vada parte chel sia chomandado al baylo, et
ai suo successori, per far questa fazenda del porto de Lepanto debia sovegnir el
podestà, el capetanio de Patras, fin a la summa de perperi M de Corphu, tignando
el podestà de Patras chonto de la dita spexa ho far tegnir al chastellan, segondo
chomo parera a luy, azoche chontinuamente le raxon del nostro chomun se possa
10 veder.

(Reg.® 48, 1408-1410, c. 119).

487.

1409, 19 decembris.

Cassetur commeslabilis turris de la Barga.

E vero che de la terra de labarga el sa ha habudo da poy che misser Marin
15 Charavello la tolsse, piu de spexa cha de intrada, da perperi VI cento in VII cento
perche quelo luogo ha de spexa percha da perperi Μ mi cento, e lintrada al pluv
che le stada, E stada perperi Vm cento o cerche, Andara parte chel sia chasso el
contestabele, e che pluy non se faza contestabele la, perche non he de necessitade
la xe oto compagni che ben sufficiente, a la varda de quel castelo, e quela spexa xe
20 da vanzo che xe ducati XX al mexe.

(Reg.® 48, 1408-1410 , c. 119).

488.

1409, 23 januarii.

Mittatur Mothonum una piata prò cavando portum Mothoni, et per castellanum

provideatur de eccpensa cavationis etc.

25 Ser Marcus Barbadico, sapiens maris.

Capta. — Cum vir nobilis ser Donatus de Portu, pluries nobis scripserit, quod
portus noster Coroni est taliter atterratus, quod nedum gripparie, et alia navigia,
quin ymo parve cimbe nequeunt ipsum portum intrare, nec exire, in grave preiu-
dicium nostri comunis, loci, mercatorum et civium de inde, Et nisi cito provideatur,

CANCELLARLA SECRETA

233

totaliter replebitur ceno, quod cavari non poterit, sine maxima expensa, Petens unam
piatam fulcitam, prout in literis predicti nostri castellani difusius continetur; Vadit
pars, quod precipiatur nostris patronis Arsenatus, quod per primam navem ad illas
partes declinantem sibi mittant piatam fulcitam predictam, prout ipse castellanus
noster suis literis requisivit. Et ut dicta expensa fiat per illos in utilitatem quorum 5
hec cavatio, et laboreria fient, Ex nunc sit captum, quod scribatur et mandetur no-
stro castellano predicto, et successoribus suis, quod illis, qui gaudebunt beneficio
cavationis dicti portus faciat aliquam impositionem rationabilem contribuere, et
convenientem, ita quod dicta expensa fiat universaliter, per gaudentes beneficio an·
tedicto, secundum magnas, et parvas utilitates, quas sequentur gaudentes beneficio 10
suprascripto.

de parte omnes alii

non 1

non sinceri 2

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 122).

489 .

1409, 25 februarii.

Mittantur Mothonum res ibi nominate pro munitione et expeditione marani.

Ser Marcus Barbadico, sapiens maris.

Capta. — Cum pro loci nostri Mothoni munitione et expeditione marani de
inde, res infrascripte sint omnino necessarie, ut maranum navigare possit, Et ne 20
Arsenatus de inde fulcitus sit necessariis multis «espectibus ; Vadit pars, quod pre-
cipiatur nostris patronis Arsenatus, quod res infrascriptas mittant Mothonum, cum
primis navigiis declinantibus ad partes Mothoni, sicut consulit quondam nobilis vir
ser Andreasius Iustiniano, olim noster Castellanus Coroni et Mothoni.

Per larsena de Modon. ο-.

Prima torciza per el maran 1.

Chanevo 1.

Prodesi 2.

Gripiÿ bone 2.

Churchume bone da menadori 2. 30

Anchora de lire CCC 1.

Fero de lire CCC 1.

Clave de albedo fornide per far ponte da descargar el maran Vili.

Taie da prodano per levar le erose ffll.

Churchume da ΙΠΙ nomboli per levar le erose .... II.

Taie da tirar in terra II.

Baril de agudi da navilio de 2 raxon Π.

Voi. il.

234

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

Baril de agudi de sexena et de XXV II.

Spago sottil per conçar vele lire XXV.

Ferfede da levar cholone II.

Cbanevo 1.

5 Chavi boni : . . . II.

Gripia una.

Churchnma da menador una.

Per la munixon de chomun.

10 Bombarde XII che traza piere da lire X fino XX.

Barilie XII de polvere da bombarda.

Clave ΙΙΠ per far bolzoni da ponte levador de passa VI luna, e per gros-
seza quarti III e pe, E per longhezza pe uno, che sia de rovere, doluto,
o de frassino.

15 (Reg. 48, 1408-1410, c. 130 t. e ).

490.

1410, 15 marcii.

Responsiones facte ambasiatori magnifici domini Mauiieii Arie etc . et quid
commissum fuit bayulo et capitaneo Corphoy , et castellanis Coroni et Mo -
thoni, ac potestati et capitaneo Patrasii super predictis .

20 Ser Marcus Barbadico, ser Nicolaus Mauroceno, sapientes maris.

Capta. — Cum füerit ad preæntiam nostri dominii Vir Nobilis Dimitri Schilier
arabaxiator et nuntius magnifici domini Mauricii Spata Arte etc., intimi et devotis-
simi amici nostri dominii, qui post amplas oblationes et offertas factas de domino
suo, et statu ipsius dominii ad honorem et statum nostri dominii presentavi aliqua

25 capitula, quibus considerata devotione ipsius domini, et quod multum facit pro no-
stro dominio tenere eum in amicum et benivolum nostri dominii, prout fuerunt sui
progenitores, quorum imitare intendit, necessarium est dare responsionem, Et pro-
pterea dictis capitulis respondeatur.

Et primo ad Primum Capitulum continens, quod occasione discordie et novitatis.

30 que fuit et est inter dominum Arte, et magnificum dominum Karolum ducham Zepha-
lonie, propter quam data fuerunt per dominum Comitem Leonardum ûÿtrem ipsius
domini duce per mare, cum gentibus ipsius domini duce plurima damna locis sub-
ditis et fidelibus ipsius domini Arte, capiendo illos et vendendo Catelanis, et aliis
pravis nationibus in contemptum Dei, et totius christianitatis, ex quo idem do-

35 minus Arte cohactus, conduci fecit aliquos Turchos, ut damnificarent loca, et
fideles ipsius domini ducis Zefalonie, Tamen idem dominus motus precibus et per-
suasionibus Rectorum locorum nostrorum Coroni et Mothoni, ac Patrasii, quibus
displicebat quod inter dictos dominos guerra, vel discordia foret, ita quod Turchi
haberent ex hoc causam standi vel iuitriandi se in partibus illis fuit contentus, se

CANCELLARLA SECRETA

235

abstinere a parte sua, a quibuscumque iniuriis atque damnis, Sed ipse dominus
Duca, et comes in sua duritie perseverantes noluerint se abstinere. Ea propter sup-
plicat idem dominus Arte, ne ipse habeat causam se adherendi Turchis, ut placeat
nobis providere et operationes nostras interponere, ut ad concordium et pacem re-
ducatur, cum fratribus predictis, ita et taliter, quod per mare non damnificent se 5
vicisim, ut circa vicini, et subditi partium possint sicut soliti sunt invicem traficare
tute, libere et impune sine aliquo timore vel molestia.

Respondeatur, Quod informati de sua bona, et filiali devotione, et dispositione,
ad honores et comoda status nostri, ac memores de sincera dilectione ac affectione,
quam ad nostrum dominium sui progenitores habuerunt, propter que ipsum ha- 10
bemus, et habere intendimus in filium et amicum carissimum, Sumus contenti sue
requisitioni condescendere, et intromittere nos, ut remaneat et ponatur in pacem
et bonum concordium cum domino duca predicto et eius fratre, Et propterea da-
bimus in mandatis, Baiulo et Capitaneo nostro Corphoy, Quod debeat, per omnes
illas vias et modos, quos cognoverit esse utiles et opportunos ad hoc instare et 15
procurare, ac instari et procurari facere, prout fuerit expediens, ita quod bona
pax et concordium inter partes sequatur, Et ex nunc sit captum, Quod mandetur
dicto Baiulo et Capitaneo Corphoy, quod circa hoc, faciat, et fieri faciat quicquid

poterit et possibile fuerit, ut dicta pax et concordium fiat inter dominos predictos,

possendo facere illas expensas, que fuerint necessarie pro hac causa, informando 20
etiam ipsum baiulum et capitaneum nostrum Corphoy, quod debeat notificari facere
dicto domino duci, quando sibi cadet in propositum, quod nullo modo volumus,
neque pati possemus, quod navigia euntia et redeuntia per partes illas predarentur
vel aliqualiter damnificarentur, vel impedirentur per suos subditos vel fideles, Et
propterea circa hoc debeat taliter providere sicut speramus, quod non habemus 25
querelas de hoc, quia nobis forent displicibiles et gravose. Et primo et principaliter
debeat ipse Baiulus et Capitaneus noster Corphoy, cum omni possibili instantia
procurare et procurari facere, ut melius ac facilius deveniatur ad bonum concor-
dium et pacem, quod idem dominus duca Zefalonie se abstineat, a damnis et offensis
inferendis subditis et locis ipsius domini Arte per mare, quousque differentiis inter 30
ipsos existentibus finis pacificus fuit impositus.

Secundum capitulum per quod requirebat fieri civis Venetiarum intus et extra
non ivit, quia dictum fuit, quod non poterat sibi concedi per istam viam, Sed per
consilia ordinata.

Ad tertium, per quod petit, quod in loco suo vocato Larnesa levare possit 35
vexillum nostrum Sancti Marci, offerendo se tribuere nostro dominio, unum dople-
rium cere albe ponderis librarum ΠΠ centum et duos anseres omni anno.

Respondeatur, quod sicut supradiximus in quibuscumque sibi comodis et gratis
essemus semper eidem dispositi complacere. Sed quia consideramus, quod pro pre-
senti, non faciat pro eo querere hoc, ne det materiam indignationis Turcho cuius 40
ipse est recommendatus et adherens, pro modo nobis non videtur de hoc sibi posse
complacere rationibus et causis predictis, et aliis que sua sapientia bene considerare
potest, Sed si in futurum videbimus posse facere, cum honore nostro, et etiam cum
bono suo erimus contenti sibi complacere prout requirit.

236

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

Ad quartum continens, quod si aliquo tempore eidem foret necesee pro casibus
qui possent occurrere se reducere cum sua familia, rebus et bonis ad loca subiecta
nostro dominio, precipiatur nostris Rectoribus Corphoy, Patrasii, Coroni et Mo-
thoni, quod ipsum cum eius familia rebus, arnesiis et bonis suscipiant amicabiliter
5 et benigne, stareque permittant, et recedere de locis predictis pro libito voluntatis.

Respondeatur, quod sumus contenti complacere eidem secundum requisitionem
suam, Et propterea scribatur et mandetur baiulo et Capitaneo Corphoy, Castellanis
Coroni et Mothoni, ac provisori Patrasii, et successoribus suis, quod perseverante
ipso in fidelitate et dilectione nostri dominii, in casu necessitatis ipsum recipere, et
10 acceptare debeant cum sua familia bonis et bavere in locis sibi commissis, habendo
semper ac haberi faciendo bonum respectum, ad securitatem terrarum et locorum
nostrorum sibi commissorum, prout de eorum sapientia plene speramus.

Ad quintum et ultimum, continens sibi concedi, quod si aliquo casu egeret
balistariis et balistis pro locis suis possit balistarios solidare suis expensis in locis
15 nostris, videlicet Coroni et Mothoni ac Corphoy, et conducere ad sua servicia pro
locis suis, et similiter de dictis locis balistas extrahere.

Respondeatur, quod ob sincerissimam dilectionem» quam ipsi domino gerimus
sperantes, quod in futurum, imitando vestigia suorum progenitorum ferventius etiam
ad nostros honores et comoda se disponet, placet nobis sibi complacere, quod possit
20 de locis nostris predictis pro suis pecuniis in casu quo sibi foret necesse extrahere
de balistis, pro tutela locorum suorum, et similiter solidare balistarios pro conser-
vatione eorum. Et propterea scribatur et mandetur nostris Rectoribus locorum pre-
d ictorum, quod in casu, quo dicto domino forent necessarii, tam ballistarii, quam
balliste pro locis suis eidem debeant complacere pro suis pecuniis, habendo semper
25 bonam advertentiam, ad quantitatem quam requireret, tam de balistariis, quam de
balistis, et etiam quod loca nostra non remaneant disfurnita de illis.

de parte 46

de non 6

non sinceri 4

30 (Reg.° 48, 1408-1410, c. 128-128 t °).

491.

4410, 18 aprilis.

Domini Archiepiscopi Crete , Corphoy, et Episcopi et prelati partium Levantis

vadant ad suos Archiepiscopatus et Episcopatus.

Dominus, consiliarii, et ser Petrus Trivisano, et ser Georgius Cornario.

35 Capta. — Cum dominus Archiepiscopus Crete, et Archiepiscopus Corphoy,
jam longis annis steterint in istis partibus, non curantes ire ad Archiepiscopatus suos,
cum desolatione ecclesiarum, et detrimento maximo animarum ; Vadit pars, quod
dicatur dictis Archiepiscopis, quod debeant ire ad ecclesias suas, et facere residen-
tiam, ac recedere de Venetiis, et ire ad terminum galearum nostrarum viagii Ale-

CÀNCELLARIA SECRETA

237

xandrie, Et si non iverint, ex nunc sit captum, quod Scribatur summo pontifici, quod
dignetur sua sanctitas prefatis ecclesiis, de aliis prelatis providere, et scribere, cum
illo ordine et modo, qui dominio utilior et melior apparebit, Et similiter ordinetur,
et observetur in omnibus aliis episcopis, et prelatis partium Levantis, quod debeant
recedere et ire ad ecclesias suas, ad terminum galearum predictarum, et residen- 5
tiam facere, cum omnibus modis et ordinibus suprascriptis, Excludendo ab ista parte
dominum Patriarcham Constantinopolis et dominum Archiepiscopum patracensem.
(Reg.° 48, 140&-1410, c. 134).

492.

1410, 18 aprilis.

In casu quo Archiepiscopus Corphoy non fecerit cohoperiri ecclesiam Corphoy , 10
baiulus et capitaneus Corphoy intromittat de bonis Archiepiscopi et Canoni-
corum Corphoy ad summam ducatorum CC, pro dicto opere fiendo.

Ser Dominicus Contarono, olim Baiulus et Capitaneus Corphoy.

Capta. — Conzosia che la gllexia del arcivescovado, altuto e in ruina se
provision non se fa, e grandissimo murmurar e lamento sia tra queli zentilhomeni, 15
e 1 altra bona gente, per che da può che la Signoria ave el dominio de Corphu, mai
per algun arzivescovo, che tuti sono stadi venitiani, non e stado messo alguna
spesa, E ben sia per reverentia de Dio, e per honor de la Signoria, e per contento
de queli de Corphu a darli sovvention, Andera parte, chel sia comandado al baylo
de Corphu, che se fin per tuto el mexe de luio 1 arciveschovo non habia fato co- 20
vrire e reparare la dita gliexia per muodo che la stia ben, e che piacqua al baylo,
pei* che el dito archivescovo dixe de farlo, e non el fazando passado el mexe de luyo
el dito baylo diebia intrometer tante de le intrade del archiveschovado che sia a la
suma de ducati C, Et altretanti de le intrade e prebende de li calonegi de Corphu,
toiando prò rata segondo li calogene, prebende, depositando li diti ducati CC in 25
man de una, o de do persone, a chi parera el baylo, per quel muodo li parera de
far la spesa, si che al postato sia reparada, e che la non vada sozo la dita gliexia.

E se li diti ducati CC non fosse sufficienti, toià de le intrade del 1411 per lo
muodo dito de sora, tanto che la gliexia sia ben conza. Aricordando al saver vostro
el dito arcivescovado a de intrade plui de ducati 800, adesso lo a afitado ducati 750, 30
E plui de altretanto vai de calonege e prevende, E cusi sia comandado al baylo e
a li suoi successori debia mandar ad execution.

de parte 48

de non 10

non sinceri 7 35

(Reg.° 48. 1408-1410, c. 138 t.°).

238

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAB

493.

1410, 18 aprilis.

Baiulus et Capitaneus Corphoy faciat quod villani baronie quondam
comitis de Martina faciant angarias debitas.

Ser Dominicus Contarono, olim Baiulus et Capitaneus Corphoy.

® Capta. — Conzosia che per ser Nicolo Foschari fo baiulo a Chorphu, fosse
affitado la baronia fo del Conte de Martina a misser Fioramonte da San Ipolito, e
compagni, per anni 5 per iperperi 1001 al ano con tute raxion, iurisdiction, avea o
podesse aver el so signor, e con tute angarie E li diti vilani de la dita baronia vegnis-
se a Veniexia a far lamento, che ser Nicolo Foschari iera baiulo li astringeva li fesse
10 la angaria personal, zioe do di a la domada per cadaun oltra le altre angarie perche
la Signoria scrise, e comanda per li consei, a mi Domenego Contarmi, io dovessi
examinare li catastici de la dita baronia, e che li diti vilani non fosse angarizadi plui
de quelo i he uxadi, E abuda bona information e conferimento, con molte persone,
li diti vilani, de raxon, he tegnudi de far la angaria personal, zioe do di a la domada,
15 corno e tegnudi li altri vilani de le altre baronie, ben che non labia fato del tempo
la Signoria a habudo Chorphu, E sora questa facenda o scripto molte e molte letere
e may non fo resposto, Andera parte che li diti vilani sia tegnudi a far la angaria
personal a li diti compradori, corno die far de raxon, perche quando altramente se
fesse, torneria in gran danno de la dita baronia, e de le altre vien in comun de di,
20 in di E cusi sia comandado al bailo de Corphu, e suo successori.

de parte 51

de non 3

non sinceri 7

(Reg.· 48, 1408-1410, c. 138 t.*).

494.

25 1410, 26 aprilis.

De lapidibus porporariarum Nigropontis non moveantur per

quemcumque sub pena ibi notata.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum Regimen nostrum Nigropontis, et similiter vir nobilis ser
30 Marcus Grimani supracommitus galee Nigropontis scripserit nostro dominio, quod
purpurarie ipsius terre nostre devastantur, et hoc propter certos datalos, qui sunt in
lapidibus predictarum purpurariarum, quos illi de inde vadunt querendo, et pro
accipiendo illos removent dictos lapides, Ex quo in brevi spatio, nisi provideatur
erunt devastate omnino, Ea propter ; Vadit pars, secundum consilium predictorum,

CANCELLAR IA SECRETA

239

quod scribatur Regimini nostro Nigropontis, quod debeat in locis solitis de inde
facere publice proclamari, quod nullus sit quivis modo aliquo vel ingenio audeat, vel
présumât de cetero levare, vel aliqualiter movere lapides dictarum purpurariarum
sub pena librarum trium parvorum, pro quolibet contrafaciente, et qualibet vice, de
qua si accusator fuerit habeat tertium, tertium Regimen nostrum Nigropontis, vel 5
ser Marcus Grimani predictus, quibus in simul et in solidum, pro meliori executione
huius nostri mandati hoc committatur, Et aliud tertium sit nostri comunis, si vero
non fuerit accusator, medietas sit illorum vel illius ex predictis qui condemnaverunt
contrafacientes, et alia medietas sit nostri comunis.

de parte omnes. 10

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 138 1.°).

495.

1410, 26 aprilis.

Mittatur Nigropontem una galeota banchorum XXV.

Sapientes ordinum, excepto ser Thoma Michael.

Capta. — Cum Regimen Nigropontis scripserit nostro dominio, quod pro ca- 15
sibus, qui possent occurrere in futurum esset bonum et utile, habere ibi unam
galeotam, banchorum XXV; Vadit pars, Quod per collegium domini consiliariorum,
capitum, et sapientum utriusque manus provideatur, quanto prestius fieri poterit,
de mittendo Nigropontem ad Navarescam unam galeam a banchis XXII, usque XXV,
prout dicto collegio videbitur. « 20

de parte omnes alii

de non 0

non sinceri 1

(Reg.* 48, 1408-1410, c. 138 t°).

496.

1410, 26 aprilis. 25

Mittantur Nigropontem banderie quatuor peditum, et banderie
que ibi sunt redumntur ad duas banderias.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum baiulus et capitaneus noster Nigropontis et ejus consiliarii, per
suas literas inter alia nostro dominio denotaverint quod eisdem videretur bonum, 30
multis respectibus quod de hinc illuc mitterentur banderie tres peditum, Et quod de
illis quinque banderiis, que ibi presentialiter sunt, cassarentur omnes Greci, et fierent
due vel tres de latinis, qui sunt in illis cum quibus melius et securius, fieret statum et
honorem nostrum, dimittendo etiam duos vel tres ex comestabilibus latinis qui sunt

240

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

ibi, et alios duos Grecos, qui in negotiis bene et fideliter se gesserunt, dando unam
pagam mortuam pro quolibet eorum volente remanere, Et bonum ymo necessarium
sit consideratis predictis, super hoc de opportuno remedio providere, ut mediante
gratia Dei, dicta civitas perpetuo conservetur sub nostra protetione; Vadit pars, Quod
5 hic Venetiis, quanto cicius fieri poterit, solidari et stipendiari debeant' banderie qua-
tuor peditum, inter pedites et ballistarios, prout collegio domini consiliariorum ca-
pitum et sapientum utriusque manus apparebit, sub quatuor sufficientibus et fidis
capitibus, cum soldo, quod per dictum collegium fuerit ordinatum, et cum aliis pactis
firma modis et conditionibus qui et que dicto collegio videbuntur, qui postea mitti
10 debeant Nigropontem, mandando baiulo et capitaneo Nigropontis et consiliariis,
quod debeant illas quinque banderias peditum, que ibi sunt reducere ad banderias
duas de latinis et magis fidis cum soldo quod habent ad presens, remanentibus in
numero predictorum illis duobus vel tribus capitibus latinis, et illis duobus Grecis,
qui ut scribit Regimen predictum in nostris negotiis fideliter se gesserunt, cum una
15 paga mortua pro quolibet, si voluerunt remanere, cum stipendio aliorum de inde.

de parte 71

de non 2

non sinceri 1

(Reg.” 48, 1408-1410, c. 130).

497.

•20 1410, 29 aprilis.

Mandatum facium potestati et capitaneo Neapolis Romanie , quod det et assignet
quartam partem mercationum repertarum in quadam chochina de Mar-
zeia repertoribus dicte chochme ei residuum et chochinam ipsam reasignet
patrono.

25 Sapientes ordinum.

Capta. — Cum alias dum quedam cochina de Marseia portate buttarum centum,
vellet intrare portum Bottarum, et ex impetuositate venti garbini in eo intrare
non posset, Eiectis per nautas tribus ferris in mari causa persistendi ibi nec tamen
ob impetum ventorum et maris, ferri illam tenere non possent, videntes patronus
30 mercatores et marinarii hoc, intraverunt in ipsius barcheta, et in terram iverunt
relicta chochina vehi quo vis maris et ventorum cohercebat allatus, et quinque diebus
continuis circumvagando amiserit unum ferrum, Cumque per potestatem et capita-
neum nostrum Neapolis armata fuisset galeota Neapolis pro prosequendo et per-
quirendo aliqua ligna Turchorum, qui ceperant unam barcham de Neapoli, cum
35 quatuor hominibus Et iret perquirendo acciderit, quod homines ipsius galeote vi-
derint süper la plena, dictam cochinam vagantem per mare, sine aliquo regimine,
Et reperierint in ea unum hominem senem annorum LX, qui erat nauta ipsius navis,
dictamque chochinam Neapolim conduxerint, petentes a dicto potestate et capitaneo
nostro omnes mercationes, que erant in illa, que ad ipsos spectare dicebant, quia

CANCELLARLI SECRETA

241

predicti patronus et marinarli relinquerant cochinam infortunio maris tamquam
rem amissam, Patronus vero et mercatores petebant sibi omnia restitui tamquam
bona non naufragata. Et etiam quia naulizaverant in Neapoli quamdam barcham,
pro eundo ad querendum navem predictam, quam dum iara exivissent perquisi-
turi, invenerunt fuisse inventam per galeotam predictam. Et idem noster potestas 5
et capitaneus volens exequi in predictis, quicquid ordo iuris postulat, non reperiens
aliquod statutum, neque consuetudinem circa predicta, scripserat castellanis nostris
Coroni et Mothoni, ut sibi si quod statutum ordinem aut consuetudinem antiquam
haberent, vellent eidem reservare, pro expeditione et declaratione predictorum, Et
dicti castellani responderint nullum ordinem ipsi habere, postea vero quidam civis 10
Neapolis ostenderit sibi quoddam capitulare, quod ordinate tractabat, in uno eius
capitulo, de rebus repertis in mari supra aquam, non eiectis in terram, quod dividi
debeant per medietatem, videlicet medietas omnium repertorum, alia dominorum
quorum erant dicta bona, juxta cuius seriem divisit mercimonia iu ea existentia
per medium, depositando tamen medietatem mercimonii predicti pertinentis ad reper- 15
tores in Neapoli in loco tuto, donec speciale mandatum a nobis habuerit super hoc,

Et patronus navis predicte comparuerit coram nobis supplicans humiliter ut digna-
remur considerata expensa ac damno quod ex hoc consequutum est, iam mensibus
tribus et ultra in veniendo huc, attento etiam quod exiverat iam pro eundo ad per-
quirendum illam, subventionem et gratiam nostram eidem impartiri, ne ipsi afflicto 20
addatur afflitto; Vadit pars predictis omnibus consideratis, attento etiam quod navis
non erat naufragata, nec merces ipsius debent esse ad conditionem rerum naufra-
gatami^ attento etiam, quod hic nullus ordo invenitur circa hoc factum, Quod
scribatur et mandetur dicto potestati et capitaneo nostro Neapolis, quod debeat
dare et assignare repertoribus cochine predicte pro recuperatione diçte navis et 25
mercationum quartam partem solummodo omnium mercationum, que erant super
navi predicta tempore reperture eius, restituendo libere patrono chochinam suam, .et
residuum mercationum predictarum, ut de predictis disponere possit prout sue fuerit
libitum voluntatis.

de parte. . . 64 30

de non 4

non sinceri 3

(Reg.° 48, 1408-1410, e. 140).

498.

1410, 6 maii.

Regimen Nigroponlis, et Capitaneus Culpky provideant de restitutione pannorum 33
nobilis viri ser Rugerii Ruzini ablatorum per illos de Insula Schiali.

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum Regimen nostrum Nigropontis scripserit nostro dominio, Quod

dum due gripparne de Corono onuste mercantile subditorum nostrorum discesisseut
Voi. ii. ai

242

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

de Nigroponte una ipsarum passa est naufragium prope Insulam Schiati, et ut
asseruerunt marinarli qui illuc redierunt, recuperaverant certas petias pannorum,
et mercantias, et dum posuissent panos ad solem homines habitantes in Insula
predicta, violenter acceperunt ipsis marinariis pannos predictos, qui sunt viri
5 nobilis ser Rugerii Ruzini civis nostri et sociorum, et similiter alias mercan-
tias recuperatas, Et debitum sit et conveniens considerato casu predicto subvenire
ipsis civibus et fidelibus nostris, ita quod ad recuperationem bonorum.suorum va-
leant pervenire ; Vadit pars, Quod scribatur et mandetur capitaneo nostro Culphi,
seu vicecapitanei qui ibit ad dictas partes, Quod quando erit in Nigroponte, debeat
10 esse cum Regimine de inde, Et si nondum facta fuerit restitutio mercationum et
pannorum predictorum, debeat in suo accessu ad Bondenitiam, vel in reditu, prout
sibi comodum fuerit ire ad predictam Insulam Schiati, Et toto posse suo debeat
procurare de habendo restitutionem mercationum et pannorum predictorum, cum
illis verbis que sue sapientie videbuntur, ita quod toto posse suo dicta satisfatio
15 fiat ut est dictura. Et similiter scribatur et mandetur dicto Regimini Nigropontis,
quod in casu quo dicta restitutio non fieret ut prefertur, debeat procurare per
modum superius dictum, quod dicta restitutio fiat.

de parte omnes.

(Roff.· 48, 1408-1410, c. 141 t.°j.

499.

20 1410, 17 junii.

Regimen Crete et Rector Canee subveniant Castellanis nostris Coroni et Mo -
thoni de ballistariis et hominibus pro custodia Mothoni propter epidemiam .
sicut ipsi castellani requirent ab eis .

Sapientes consilii.

25 Capta. — Cum pridie captum fuerit propter epidemiam sevientem in partibus
Mothoni, quod Rector Corphoy deberet mittere ballistarios usque L u ad custodiam
dicti loci Mothoni, et sentiatur de novo dictam epidemiam esse multum auctam,
in tantum, quod posset sequi, quod dictus locus Mothoni haberet necessitatem
maioris subventionis ad custodiam eius; Vadit pars, quod scribatur, et mandetur
30 Regimini Crete, et Rectori Canee, quod ad omnem requisitionem Castellani Mo-
thoni, debeant mittere subventionem ballistariorum pro custodia, et conserva-
tione dicti loci, secundum quod dictus Castellanus scribet, et requiret esse necesse.
Et informetur Castellanus de presenti dicto nostro mandato, quod debeat requirere
eos, si erit necesse de dicta subventione ballistariorum predictorum pro custodia
35 dicti loci.

(UepT.° 48, 1408-1410, c. 154).

CANCELLARLA. SECRETA

243

500.

1410, 28 junii.

Prorogatio termini nobilis viri ser Andreasii Justiniano , olim Castellani
Coroni et Mothoni veniendi cum suis provisionibus ad consilium Rogatorum.

Consiliarii omnes.

Capta. — Quod prorogetur terminus viro nobili ser Andreasio Justiniano, qui 5
fuit Castellanus Coroni et Mothoni, veniendi ad consilium rogatorum cum provi-
sionibus quas notari fecit, usque ad duos menses proximos.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 150 t.°J.

♦

501 .

1410, 28 junii.

Mittantur due banderie peditum Mothonum propter epidimiam , et scribatur 10
Capitaneo Culphy , quod se mittat in aquis illis donec dicte due banderie
illuc ibunt .

Ser Nicolaus Victuri, ser Petrus Quirino, ser Marcus Dandulo, ser Marcus
Karavello, ser Fantinus Michael, ser Antonius Contareno, sapientes consilii.

Capta. — Cum per literas Castellanorum nostrorum Mothoni et Coroni, simus 15
informati, tot homines et habitatores specialiter de loco Mothoni deflfecisse et mor-
tuos esse ob epidimiam que regnavit et adhuc regnabat tempore scriptionis lite—
rarum, quod locus predictus remansit quasi vacuus et non sine dubio, respectu
multorum que possent occurere; Vadit pars, quantum ille locus debet esse nobis
rarus, quod illuc mitti debeant due banderie peditum latinorum per illos modos et 20
conditiones, cum quibus melius videbitur collegio, ut cum maiori tutela et securitate
locus noster predictus Mothoni, valeat continue conservari.

de parte 79

de non 0

non sinceri 2 25

Insuper quia multa resonant undique et precipue de armatis galearum existen-
tium in mari, Ordinetur pro omni bono respectu, considerato quantum locus noster
Mothoni debet esse carus, et considerato quod antequam dicte due banderie sint in
Mothono, transibunt plures dies, scribi debeat et mandari Capitaneo nostro Culphi,
quatenus mittere debeat de presenti unam ex galeis nostris sibi commissis, de illis 30
armatis in Venecia per texeram, que debeat stare et se nutriat in aquis Mothoni,
videlicet ad Sapientiam et ad Zonclum et ibi circa, non eundo propterea Mothonum
nisi in casu necessitatis, vel quod requireretur a castellano, qui haberet aliquam

244

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

dubitationem de loco sibi commisso sive adhuc, quod epidimia non cessasset, stando
in ipsis aequis, ut dictum est quousque sibi aliud mandatum nostrum miserimus,
quod destinabimus per galeas nostras Romanie, Super quo facto debeat etiam scribi
castellano Mothoni, et informare ipsum, ut si videret fore opus et dubitare in ali-
5 quo debeat requirere supracomitum ipsius galee, qui debeat esse continue paratus
ire in ipsis casibus, ad honorem et conservationem status ipsius loci Mothoni.

de parte 75

de non 2

non sinceri 4

Ì0 (Regr 48, H08-1410, c. 163).

502.

1410, 2julii.

Banderiis mittendis Nigropontem dentur de soldos Ubras XV
pro pavesarlo et libras X VII pro ballistario .

Capta in collegio. — Cum praticatum sit cum istis quatuor comestabilibus ituris
15 Nigropontem de dando eis de soldo, ad rationem librarum ΧΠΠ pro pavesarlo, et libras

XVI pro balistario in mense, et non fuerit modus, quod dicti comestabiles vellint
assentire, et pur sit de necessitate, quod dicte quatuor banderie mittantur; Vadit pars.
Quod possint dari dictis banderiis ad rationem librarum XV pro pavesano, et libras

XVII pro balistario, et firma octo mensium, et quatuor de respectu ad beneplacitum
20 nostri dominii reddendo ipsos previsos per dies XV ante finem dictorum octo men-
sium de dicto respectu, et fiat eis paga statim trium mensium, et facta monstra paga
quarti mensis, Et cum applicuerint Nigropontem paga unius quinti mensis. Et detur
eis passagium, eundo et redeundo, ac etiam ligna, sal, et aqua, et fiat sibi postea
paga in Nigroponte de mense in mensem.

25 (Reg.° 48, 1408-1410, c. 158 t.°).

503.

1410, 15 julii.

Thomasius quondam Friderici de Alemania f habeat soldum yperperorum

C in anno et frumentum a comunt in Mothono.

Consiliarii.

30 Capta. — Attenta fide et operibus Thomasii de Alemania, quondam Friderici
marischalchi equorum, fidelis nostri, concedatur eidem quod habeat nostrum soldum
in Mothono, videlicet yperpera centum in anno, et frumentum, prout habent alii
nostri stipendiarii de inde, faciendo custodias et alia opportuna, sicut faciunt alii
nostri stipendiarii, Et sic consulunt ser Jacobus Civrano et ser Andreasius Justi-
35 niano qui fuerunt Castellani Coroni et Mothoni.

(Re£.° 48, 1408-1410, c. 157 t.°).

CANCELLARIA SECRETA

245

504.

1410, 15 juin.

Prorogatio termini Archiepiscopo Çorphoy eundi ad suum Archiepiscopatum .

Ser Fantinus Dandulo, consiliarius, et ser Petrus Trivisano, sapiens ordinum.

Capta. — Cum Reverendus pater dominus Archiepiscopus Corphoy comparuerit
ad nostram presentiam dicens, quod quando recessit de Corphoo, et venit ad has 5
partes, causa sui adventus fuit solum, ut vacaret studio, cupiens ad apicem scientie
pervenire, et non aliqua causa alia, dicatque non posse redire ad suum Archiepi-
scopatum cum presentibus galeis Alexandrie, secundum formam partis capte super
inde, nisi deserat et relinquat studium suum imperfectum, quod completurus est ad
Pascha Resurectionis dominice proxime; Vadit pars, ne propter hoc relinquat tantum 10
bonum imperfectum. Quod elongetur sibi terminus eundi ad dictum suum Archiepi-
scopatum, usque ad dictum festum Pascatis Resurectionis proxime, non obstante
parte capta et disponente super inde.

' de parte ; 55

de non 30 45

non sinceri 9

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 161 t.°).

505.

4410, 24 juliL

Promius vir lohannes Bontempo patronus posticius galee Nigropontis

iuibeal de salftrio amodo ducatos LXXX in anno . · 20

Sapientes ordinum.

Capta. — Cum sicut est manifestum probus vir Johannes Bontempo patronus
posticius galee nostre Nigropontis, a tempore quo ibi stetit, et ante continue, in nostris
servitiis fideliter et laudabiliter se gessit, Et quando missus fuit Nigropontem, fuerit
destinatus cum salario ducatorum septuaginta auri in anno ad monetam curren- 25
tem, cum quibus quam melius potuit pertransivit, Sed propter partem captam in
rogatis per quam ordinatur, quod omnes habentes salaria nostra in partibus Le-
vantis recipiant illa ad soldos nonagintasex pro ducato, receperit, et recipiat ma-
ximum damnum, cum ducatus valeat soldos CXX, ex quo quia est gravatus
expensis propter maximam familiam suam, nam habet filias quatuor, aliqualiter 30
vivere non posset, Et considerata fidelitate sua et onere dicte familie, ac etiam
quantum eius persona est utilis in Nigroponte et in illis partibus, justum et conve-
niens sit providere super hoc; Vadit pars cum idem lohannes steterit hic multo
tempore absque aliquo soldo, quia querebat aliud inviaraentum, Et nunc debeat gui-

246

MONUMENTA HISTORIAE HEIXENICAK

dare, et conducere galeam grossam cum stipendiariis Nigropontem sine aliquo sol-
do, Quod de cetero habere debeat de salario in anno ducatos octuaginta auri ad
rationem predictam soldorum nonagintasex pro quolibet ducato, incipiendo lu-
crare soldum ea die qua ascendet super ipsam galeam pro eundo Nigropontem, ut
5 est debitum.

de parte 62

de non 2

non sinceri 0

(Bofr." 48. 1408-1410. c. 158).

506.

01 1410, 24 julii.

Cum poneretur de faciendo* certam unionem galearum , videlicet galee domini
duché Egeopelagi , Nigropontis, Crete et Neapolis Romanie pro obviando
Turchis inferentibus damna in partibus illis captum fuit de non .

Sapientes ordinum.

15 Cum a magno tempore citra, sicut est manifestum per Turchos data fuerint quam-
plurima damna in havere et personis fidelium nostrorum locorum nostrorum, Insule
Crete, Mothoni et Coroni, et aliorum locorum nostrorum, interficiendo illos, capien-
do et asportando cum familiis et bonis, quod quantum sit inhumanum omnes clare
considerant, Sed hucusque non fuerit modus providendi per modum, quod dicta
20 mala amplius non committerentur, Et nunc recordetur una sancta et utilissima pro-
visio ad oviandum malis predictis, Et bonum sit ac utilissimum reverentia creatoris
nostri, et pro honore nostri dominii, et bono locorum nostrorum predictorum, ac
securitate fidelium nostrorum illorum locorum, a parte nostra facere quantum pos-
sibile nobis est, ut dicta mala amplius non occurrant; Vadit pars secundum con-
25 silium et recordationem habitam super hoc, quod debeat fieri una adunancia ga-
learum, per infrascriptum modum, videlicet: Primo debeat esse galea domini duché
Egeopelagi, quam hac causa dare vult et promittit, Item illa domini Petro Geno,
Item galea Nigropontis, Item una galea de Candida, que armatur per comunita-
tem, expensa cuius solvatur per modum solitum quando armatur contra Turchos,
30 Item galea Neapolis Romanie. Que quidem omnes galee, debeant factis vindimiis
anni presentis, se reducere ad locum nostrum Nigropontis, et habito consilio et
conferimento cum Regimine nostro Nigropontis debeat requirere galeam de Rodo,
si venire voluerit ad istud factum, Et si nollent illam mittere, non stent pro-
pterea de exequendo istam nostram intentionem. Et postea in bona gratia debeant
omnes insimul ire et se reducere Palatiam, et Altum locum, et cum illis bonis et
utilibus viis et modis ac verbis, qui et que dictum nostrum Regimen Nigropontis,
et supracommitos ipsarum galearum vel maiorem partem eorum fuerit deliberatum
debeant instare et procurare, de faciendo bonam pacem cum Turchis predictis, ita
et taliter, quod amplius cum fustis et aliis lignis armatis, seu aliter non veniant ad

CANCELLARLA. SECRETA

247

pirara, neque ad damna navigiorum et subditorum nostrorum, aut locorum et sub-
ditorum omnium suprascriptorum. Et in casu quo nolent facere dictam pacem,
debeant per omnem viam et modum eisdem possibilem attendere ad damna et
destructionem ipsorum Turchorum, locorum et bonorum suorum, tamquam capita-
lium inimicorum, prout cognoverint opus esse, non descendendo neque damnizando 5
illos in terra ullo modo, Et quia est credendum, quod non erit expediens, quod con-
tinue omnes suprascripte galee, debeant stare armate pro ista causa, Sed tamen sit
bonum dare ordinem, ut de tempore in tempus secundum occurrentiam exercitus
predictus, sit ita potens, quod per Turchos predictos inferri non possint damna et
mala locis et subditis partium suprascriptarum, ordinetur quod omnes suprascripti 10
debeant ita et taliter se ad invicem intelligere, quod continue secundum nova, que
sentirentur de lignis Turchorum habeant preparatas tot galeas, quot sunt sufficien-
tes ad ostandum potenter lignis predictis, ne valeant suam perversam intentionem
aliqualiter ducere ad effectum, de quibus omnibus suprascriptis idem dominus ducha,
et dominus Petrus Geno valde contentantur. Verum ordinetur, quod galee nostre 15
Neapolis Romanie, et Miconis, habere debeant panaticam et grassam, a nostro co-
muni, prout habent galee Gulphi Soldum vero non quia tenentur servire absque
soldo.

Et si dominus ducha Egeopelagi veniret personaliter cum sua galea predicta,
ordinetur quod esse debeat capitaneus armate predicte, Quando vero non, sit capi- 20
tanius ipsius armate nobilis vir ser Marcus Grimani, supracomitus galee Nigro-
pontis vel successor suus, Et si dictus ser Marcus vel successor suus non foret cum
dicta armata, quia non foret expediens armare dictam galeam, provideant inter se
de capitaneo, prout per maiorem partem omnium suprascriptorum fuerit ordinatum
de illis qui essent exituri cum dictis galeis, Et predicta omnia scribantur domi-
nis suprascriptis ac Regimini Candide et Nigropontis, et aliis supranominatis, ut
de hac deliberatione nostra sint informati, et possint exequi ut superius est de-
claratum.

de parte . .
de non . .
non sinceri

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 159).

28, 26.
34, 44.
6 , 6 .

507.

1410, 25 julii.

Francisais filius Nicolai de Ferraria habeat similiter soldum yperperorum

C et frumentum in Mothono.

Consiliarii.

Capta. — Consideratis laudabilibus portamentis Francisci filii Nicolai de Fer-
raria, fidelis nostri concedatur eidem, quod habeat nostrum soldum in Mothono,
videlicet yperpera centum in anno, et frumentum, prout habent alii nostri stipen-

248

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

diarii de inde , faciendo custodias, et alia opportuna, sicut faciunt alii nostri sti-
pendiarii, Et sic consulunt nobiles viri ser Jacobus Civrano, et ser Andreasius Ju-
stiniano, qui fuerunt Castellani Coroni et Mothoni, licet predictus Francisais sit
oriundus loci predicti.

5 (Reg.° 48, 1408-1410, c. 157 t e ).

508.

1410, 2 augusti.

Pro expeditione banderiarum iturarum Mothonum, et Nigroponlem accipiantur

ducati mille de denariis apportatis de Tarvisio.

Capta. — Quia est necessarium providere penitus dare expeditionem istis
10 quatuor banderiis, quas mittimus Nigropontem, et duas quas mittimus Mothonum
et Coronum, propter epidimiam, que in partibus illis sevit, et pro expediendo galeam
cum qua mittimus banderias predictas ; Vadit pars, quod de denariis missis nuper
de Tarvisio, qui sunt libre XXVIII mille vel circa, accipiantur ad summam ducati
mille, Et est captum per quinque consiliarios et duo capita de XL, et per duas
15 partes consilii Rogatorum congregatorum ab octuaginta supra.

de parte 96

de non 9

non sinceri 3

(Reg.· 48, 1408-1410, c. 188).

509.

20 1410, 5 augusti.

Galeola Neapolis Romanie veniat Mothonum ad levandum nobilem

virum ser Marcum Βαβό rectorem.

Capta. — Cum galeota nostra Neapolis Romanie sit solita venire ad levandum
Rectores nostros ipsius loci, propter dubietates Turchorum; Vadit pars, quod ipsa
25 galeota mittatur ad levandum et conducendum de Mothono, ad dictum Regimen,
nobilem virum ser Marcum Baffo, iturum Rectorem loci predicti, cum non habeat
aliud passagium, Et ut possit ire ad dictum Regimen in termino sibi limitato, et
cum securitate.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 164 t. e ).

CANCELLARLA SECRETA

249

510.

1410, 30 augusti.

Elongahis fuit terminus nobili viro ser Andreasio Insinuano, olim Castellano
Coroni et Mothoni veniendi ad consilium rogatorum cum suis provisionibus.

Consiliarii.

Capta. — Quod elongetur terminus viro nobili ser Andreasio Justiniano, qui 5
fuit castellanus Coroni et Mothoni, veniendi ad istud consilium, cum suis provisio-
nibus, que notari fecit, per mensem unum, post suum reditum Venetias.

(Reg.· 48, 1408-1410, c. 162 1.‘).

511.

1410, 30 augusti.

Fiant duo Consiliarii apud Batulum et Capitaneum, cum 10

conditionibus et salario ibi notatis.

Ser Marcus Lauredano caput de XL.* ser Victor Superando sapiens or-
dinum.

Capta. — Cum Insula nostra Corphoy propter situm et conditionem ipsius, sit et
esse debeat tantum nobis cara, quantum alius aliquis locus noster, Et nulla res vel 15
provisio potest esse maior causa conservandi pacifice loca et terras nostras, sub no-
stro dominio quam facere fieri bonum et justum regimen in eis, ac bene equaliter et
humane tractari facere fideles nostros habitantes in illis, Et quia in Candida et Ni-
groponte per progenitores nostros et nos, cognitum semper fuit et cognoscitur ad
presens, quod ad volendum facere predicta et conservare ipsa loca omnino necesse 20
est quod regimina predicta et spectantia eis non consistant solummodo in delibe-
ratione unius rectoris, propterea consideratis predictis et habito etiam respectu,
quod dicta Insula habet agere cum pluribus dominis et dominiis cum quibus necesse
est vivere cum bonis modis, ita quod non incuratur amplius in inconvenientias
alias factas, Et per sensum duorum vel trium melius quam per sensum unius solius 25
deliberabitur et fiet id quod sit honor noster, contentamentum fidelium nostrorum,
et conservatio benivolentie vicinorum; Vadit pars, Quod de cetero ad Regimen civi-
tatis et Insule Corphiensis et pertinentiarum suarum, debeant fieri et eligi in nostro
maiori consilio secundum usum, quo fiunt alia regimina per duos annos unus Ba-
iulus et Capitaneus, ulterius eligantur duo consiliarii, qui tres debeant exercere 30
regimen predictum tam in faciendo jus et justiciam in civilibus et criminalibus,
quam in aliis spectantibus dicto regimini per omnes tres concordes vel per maiorem

partem eorum habendo bayulum et capitaneum versus consiliarios, et consiliarios
Voi. il. 32

230

MONUMENTA HISTORIAE IIELLENICAE

versus bajulum et capitaneum in predictis illam libertatem quam habet ducha
Crete versus suos Consiliarios, et sui Consiliarii versus eum, prout in sua commis-
sione continetur.

Regimen autem capitanerie remaneat dicto bajulo et capitaneo soli sicut ser-
5 vatur in Nigroponte, Et debeat dictus Bajulus habere in anno et ratione anni sala-
rium utilitatem familiam equos et expensas quas habet ad presene, Consiliarii vero
habere in anno et ratione anni ducatos auri trecentos pro quolibet et domum a no-
stro comuni, videlicet illas duas turres civitatis Corphoj comodas satis competenter,
unam pro quolibet, que sunt videlicet illa in qua stat ad presene camerarius et al-
io tera que est ab alio latere in loco vocato Verseie vel Incastrade, Debeant tenere et
habere duos equos et tres famulos pro quolibet, non possendo facere nec fieri fa-
cere de mercationibqs per se vel alium ullo modo, Et teneantur et debeant dicti Ba-
julus et capitaneus et aiqbo consiliarii sedere ad reddendum ius omnibus diebus
lune mercurii et veneris de mane, Et diebus martis et iovis post prandium, quia dies
10 sabata est et sic sit deputatus ad criminalia cum modis et conditionibus infrascri-
ptis, videlicet.

Quod teneantur et debeant dicti duo consiliarii facere officium camerarie Cor-
phoj, quilibet ipsorum de duobus in duos menses, nou habendo propterea aliud sa-
larium, quam salarium consiliarie, Sed habeant alias utilitates et regalias consuetas
20 haberi per camerarios, Et teneatur sedere ad exercendum offitium camerarie ille ex
dictis consiliariis, qui erit camerarius omnibus diebus martis et jovis de mane, et die-
bus lune, mercurii et veneris post prandium. Alter vero consiliarius omnibus aliis
diebus deputatis ebdomade, teneatur stare et esse temporibus debitis cum baiulo,
ut si aliquis casus extraordinarius occureret, possint si erunt concordes ambo, sen-
25 tenoiare vel determinare, vel ordinare, prout fuerit opus. Verum si essent discordes,
debeant mittere pro altero consiliario, qui erit camerarius, et per maiorem partem,
postea facere regimen suum.

Sed quia jam electus est unus camerarius cum conditionibus solitis, qui de pro-
ximo recedet, debeat idem ire ad officium suum camerarie, et ibi exercere officium
50 predictuin, usque ad tempus quo elligetur baiulus et capitaneus, et iverit ad regimen
Corphoj, in quo tempore elligi etiam debeat unus consiliarius, cum modis, salario
et conditionibus supradictis, qui tunc vadat et sedeat pro salario illis diebus, et
illo tempore, quibus dictum est supra. Verum quia a tempore quo applicuerit baiulus
et consiliarius Corphoj, adhuc restabit stare in officio camerarie, iste camerarius
35 electus, per tempus complementi duorum annorum, debeat ipse camerarius toto ipso
tempore, quo restabit stare in officio, videlicet a die applicationis Baiuli et Consilia-
rii usque ad complementum temporis sui oficii exercere etiam consiliariam et esse
loco consiliarii, de duobus in duos menses, ut dictum est, secupdum quod ad eum
tanget in diebus deputati^, non habendo majus salarium, nec utilitatem, per illud tein-
40 pus quo steterit in consiliaria, eoque habebitur in cameraria. In complemento autem
officii sui camerarie elligi debeat unus alter consiliarium, cum modis salario et con-
ditionibus, quibus electus fuerit primus consiliarius, qui duo primus et secundus de-
beant observare in facto consiliarie et camerarie et in aliis omnibus, ut superius
dictum est, et sic observari debeat de tempore in tempus per futura tempora.

CANCELLARLA. SECRETA 251

Remanentibus aliis tribus judicibus annualibus, in illis honoribus, prerogativa, mo lis
et conditionibus, cum quibus sunt ad presene.

de parte 35, 37, 35.

non 35, 34, 37.

non sinceri 8, 6, 5. 5

Ipsa die acceperunt se ipsum in instanti hora et posuerunt a capite.

de parte 39.

de non 33.

non sinceri 4.

(Reg.° 48 , 1408 - 1410 , c. 172 }. 10

512.

1410, 30 augusti.

Villani Coroni reducant vinum, biada , olivas et alia in loco sive fortilicio

Castrifranchi sub pena ibi notata .

Ser Andreasiue Iustiniano, olim Castellanus Coroni et Mothoni.

Capta. — Cum semper in omnibus vicibus in quibus subditi et fideles nostri, 15
districtus Goroni, receperunt damnum et lesionem in incursionibus Turchorum, vel
Albanensium, fuit quia tenuerunt biada, vina, olea, et àlias res suas in loco aperto,
et non in loco clauso, et ut ab inimicis, Et nunc locus noster Castrifranchi et alia
loca districtus Coroni presentialiter reperiantur in bona fortitudine et securitate,
videlicet turris cum Zirono et burgis de supra, et adhuc compresus burgi laboratus 20
de novo, quod est causa reddendi securos omnes nostros villanos districtus Longa, et
multorum aliorum casalium existentium ibi prope, qui possunt reducere res suas in
securitatem fortilitiorum predictorum, Et existentes villani securi cum suis rebus, ab
incursionibus Turchorum et aliorum prosperabunt in melius, et nostri introitus au-
gebunt, ubi e converso sequeretur oppositum, et est opus postea mittere subventio- 25
nem ab hinc, et ulterius villani, et subditi nostri disperduntur, Et utile ymo necessa-
rium sit providere; Vadit pars, Quod scribatur Castellanis Coroni et Mothoni, et suc-
cessoribus suis, quod recepto presenti nostro mandato, faciant publice proclamari,
quod omnes villani et districtuales locorum subditorum Corono, debeant reduxisse
biada, vina, oleum, et omnia alia victualia, et res suas per totum mensem novembris 30
in dicto fortilicio Castrifranchi, et aliis fortiliciis, Et si foret aliquis contrafatiens pre-
dictis, transacto dicto termino, Castellani présentes, et qui per tempora erunt, faciant
inquirere cum omni diligentia domos dictorum villanorum, et si in eis invenietur
de predictis rebus, debeant solvere pro pena, pro quolibet stario frumenti solidos
XV, pro quolibet stario ordei et avene solidos X, et de omnibus aliis bladis et vi- 35
ctualibus pro ratione, Et miro vini solidos V, et pro omni libra olei solidos VI,
et pro qualibet mensura olivarum solidos Vili, et sic per rationem de omnibus
aliis rebus, que viderentur Castellanis predictis accipiendo ad hoc, ut ipsi villani
non restant portare suas res in fortilicio predicto/Et si aliquis volet reducere sua

252

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

bona in Zirono vel in burgo Sancti Iohannis, hoc sit in sua libertate, pur quod redu-
cantur in fortiliciis ad dictum terminum, Sed ut libentius predicti villani reducant sua
bona, non obstando, quod dictus burgus sit in maximo fortilicio propter magnam
defensam, quam facit castrum de supra, Attamen ut reducatur in termino, quo esse
5 debet, scribatur et mandetur prodictis Castellanis et successoribus suis, quod illud
quod deficit ad reducendum dictum burgum in termino, quo esse debet, quanto pre-
stius esse potest, solicitetur reducere illud, Et si videretur prodictis Castellanis prope
nova que haberent, reduci facere prodicta bona in fortiliciis ante terminum pre-
dictum, sive pro anno presenti, hoc sit in libertate sua pro bono et salvamento
10 dictorum villanorum. Si autem videretur eis, hoc non facere utile et bonum, conside-
rata conditione temporis, pro presenti anno sit in libertate sua faciendi, prout melius
sibi videbitur, sed pro anno futuro debeant omnino observare prodictum nostrum

mandatum, sicut superius continetur.

de parte 29

15 non 14

non sinceri 6

(Reg.* 48, 1408-1410, c. 17* t. e ).

513.

1410, 3 novembres.

Concessum Bornio et Capitaneo Nigropontis posse expendere pro reparatione
20 palam, et Cancellarie ducaios quinquaginta auri .

Consiliarii.

Capta. — Quod concedatur viro nobili ser Paulo Quirino Baiulo et Capitaneo
nostro Nigropontis, quod pro reparatione palacii et cancellarie Nigropontis, possit
expendero ducatos quinquaginta auri de pecunia nostri comunis, sicut per eius
25 literas a nostro dominio requisivit.

(Reg.* 48, 1408-1410, c. 179 t.“).

514.

1410, 7 novembres.

Mandetur nobili viro ser Roberto Mauroceno ituro Bando Corphoy,

quod omnino vadat cum galea PttsquaUga.

30 Ser Lucas Truno, sapiens ordinum.

Capta. — Quia ista galea Pasqualiga de Candida est multum antiqua, ita quod
non posset amplius cum securitate operari, et utile sit retinere ipsam hic, et mittere
in Candidam unam bonam galeam, que pro omni bono respectu de inde bene stabit;
Vadit pars, Quod dicta galea debeat cambili, et dari supracommito unam galeam

CANCELLARLA. SECRETA

253

novam, seu unam bonam galeam de illis que sunt in nostro arsenatu, que dominio
videbitur, et que quam prestius poterit debeat expediri, ut possit ire ad exequendum
nostra mandata. Et quia locus noster Corphoy male stat sine nostro baiulo et capi-
taneo, et maxime isto tempore, et pro ista causa principaliter fecimus venire huc
istam galeam Culphi, ex nunc sit captum, quod vir nobilis seu Robertus Mauroceno 5
iturus baiulus et capitaneus Corphoy, debeat ponere se in ordine, et omnino ire cum
presenti galea Pasqualiga, ad suum Regimen prout tenetur.

de parte 67

de non 33

non sinceri 1 10

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 179 i).

515 .

1410, 13 novembres.

Cassetur una banderia missa Mothonum completa firma sua .

Omnes sapientes consilii, et ser Antonius a Bocholis, olim Castellanus Coroni
et Mothoni. 15

Capta. — Cum propter epidimiam que affuit in locis nostris Coroni et Mothoni,
mandato nostri dominii, missa fuerit de nostra Insula Corphiensi, Mothonum una
baneria peditum pro custodia, subventione, et securitate ipsius loci, ac exhorta-
mine nostrorum fidelium de inde, Et a festivitate Sancti Joannis nuper preterita
epidimia prodicta cessaverit, ita quod ipse locus noster Mothoni est reductus ad 20
optimam conditionem sanitatis et stipendiariorum, nec non sunt reducte banerie
solite ad conditionem pristinam, ita quod subiecta sunt queque dubia et rancores,

Et utihmum sit presenti tempore scansare expensas quibus nostrum Comune gra-
vatur quotidie ; Vadit pars, quod scribatur et mandetur Castellanis nostris Coroni
et Mothoni, quod dictam baneriam, cum suam compleverit firmam, cassare debeant 25
sibi castellanis tamen tradita, et reservata libertate sumendi et accipiendi de homi-
nibus cassatis, illos, videlicet qtd sibi meliores videbuntur, pro supplemento aliarum
baneriarum, si volent remanere ibi cum stipendio aliorum soldatorum veterum, pro
bono et utilitate nostri comunis.

de parte

... 57.

de non

• · ·

non sinceri . . . .

... 2.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 180).

254

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

516.

1410, 13 novembris.

Accipiantur ducati V centum ad cambium pro subveniendo galee Culphy Crete,
qui solmntur per Regimen Corphoy ut ibi, et dentur de ipsis quingentis
ducati C nobili viro ser Roberto Mauroceno, et ala ducati CCC de dieta
5 pecunia nostri comunis prò parte sui sodarti.

Sapientes consilii.

Capta. — Quia opus est dare subventionem isti galee de Candida prò neces-
sitate pauperum hominum, et nostra dominatio non sit presentialiter in comodo pos-
sendi dare pecuniam, ita quod opus est providere per alium modum habilem, ut ad
10 minus possint dari ducati duo pro quolibet hominum a remo, et subventionem su-
pracomito, et aliis soldatis galee; Vadit pars, quod nostra dominatio debeat hic
Venetias facere accipi ad cambium per quam meliorem modum poterit ab aliqua
speciali persona ducatos V centum solvendos in Corphoy, videlicet ducatos ΠΠ cen-
tum pro subventione galee predicte, ut est dictum, et ducatos C pro dando viro
15 nobili ser Roberto Mauroceno, ituro Baiulo Corphoy, pro parte salarii sui, Et ob hoc
scribi debeat, et mandari Regimini Corphoy, videlicet Baiulo et Consiliariis quatenus
de pecunia, que pervenerit ad manus regiminis predicti, de illa videlicet missa de Pa-
trassio, vel de alia persona nostri comunis, que ibi esset solvere debeat dictum cam-
bium in applicatione galee, solvendo et dando ducatos in auro, si reperientur ducati,
20 Si autem non reperirentur tot ducati, debeant dari valutam ipsorum usque ad dictam
summam, Et si ibidem non posset fieri ista solutio cambii, quia non foret pecunia,
sive tanta pecunia, que suppleret ad solutionem, debeat Regimen Corphoy scribere
Regimini Crete, quatenus de inde in Creta debeat solvere, sive supplere tantam
pecuniam quanta erit, sive deficiet ad solutionem cambii suprascripti, ad illammet
25 valutam proprie, quam debuisset recipere in Corphoy, et sic debeat per nostrum
dominium scribi Regimini Crete, quatenus in hoc debeat observare, secundum quod
sibi scribetur per Regimen Corphoy, ponendo ipsam pecuniam solutam ad rationem
nostri comunis pro armamento ipsius galee.

Ser Andreas Contarono, ser Johannes Navaiero, consiliarii.

30 Verum quia nobilis vir ser Robertus Mauroceno iturus Baiulus Corphoy, se
obtulit libenti animo, ire ad Regimen suum cum presenti galea, que debet ipsum
conducere Corphoy, et postea debet ire ad disarmandum in Candidam, Et ipse ser
Robertus nullum habeat respectum ad epidimiam, nec ad aliquod dubium, et peri-
culum persone sue pro obediendo mandatis nostris, et bonum et utile sit dare expe-
35 ditionem sibi, quia non potest ire sine pecunia pro suo salario, Et ulterius hoc erit
expeditio galee, que stat cum expensa nostri comunis, et gravedine non modica ;
Vadit pars, Quod de pecunia nostri comunis, que portata est de Verona, dari debeant

CANCELLARIA SECRETA 255 '

ducati trecenti predato ser Roberto, qui trecenti et alii C suprascripti, qui sunt
quadringenti sint pro parte salarii sui de Regimine suprascripto.

de parte 70

de non 3

non sinceri 0 5

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 182).

517.

1410, 19 novembris.

Regimen Crete miltat Coronum et Mothonum yperpera X mille de Candida ,

pro solvendo stipendium ipsorum locorum.

Ser Iohannes Caresini, ser Victor Bragadino, sapientes ordinum. 10

Capta. — Cum propter maximas expensas quas habemus in locis nostris Coroni
et Mothoni, pro custodia ipsorum locorum sine quibus fieri non potest, Et parvas
utilitates locorum predictorum, comune nostrum sit multum debitum ibi; Vadit
pars, Quod mandetur Regimini nostro Crete, quod cum duabus galeis armandis, se-
cundum preceptum sibi fiendum pro subventione nostrorum locorum predictorum, 15
mittere debeant Mothonum yperpera decem mille de Candida, de quibus solvatur
stipendiariis nostris, et fiant expense opportune in locis predictis, prout castellanis
nostris videbitur esse utilius, et sic mandetur ipsis Castellanis, quod debeant adim-
plere.

(Reg.° 48, 1408-1410, c. 180 1.°). 20

518.

1410, 28 novembris.

Scribatur domino duché Egeopelagi, non det receptum nec favorem aliquibus,

qui damnificassent seu damnificarent terras Soldant.

Ser Vitus de Canali, consiliarius, ser Johannes Caresini et ser Angelus
Venerio, sapientes ordinum. 25

Capta. — Cum alias scripsimus domino duché Egeopelagi, rogando eumdem, ut
sibi liberet non dare receptum nec aliquem favorem aliquibus piratis, seu aliis, qui
damnificarent, seu damnificare vellent subditos et loca domini Soldani, cum propter
receptum datum tunc aliquibus qui portarunt ad loca dicti domini duché certos
Saracenos, et ibi illos vendiderunt, mercatores nostri conversantes in locis domini 30
Soldani sustinuerint damnum ducatorum quingentorum et ultra, nec propterea idem
dominus ducha, ut sentitur a certo desistat dare favorem et receptum predictis
piratis, cum noviter dederit et dat receptum et favorem aliquibus catelanis et bo-
schainis, qui cum aliquibus suis navibus vadunt ad damna Saracenorum, quod etiam

256

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

de novo posset cedere ad damnom et incomodimi mercatorum nostrorum conver-
santium in locis ipsius domini Soldani, cum idem dominus ducba tractetur et habeatur
pro veneto, Sitque propterea necessarium providere; Vadit pars, Quod iterato scribi
debeat ipsi domino duché, eumdem instanter et efficaciter rogando ac requirendo,
5 quatenus eidem placeat, ne ex hoc de novo aliquod damnum seu incomodum deveniat
civibus nostris et mercatoribus prout alias evenit et magnitudo sua satis velit cum
effectu tahter ordinare ac mandare, quod de cetero non detur in locis suis aliquod
receptum, seu aliquis favor, aliquibus qui damnificarent, vel damnificare vellent loca, et
subditos ipsius domini Soldani, neque permittere, quod persone neque bona de locis
10 prodictis surrepta in locis vestris acceptantur nec vendantur, quia si sua magnitudo
ad hoc non provideret prout est conveniens atque justum, et speramus ipsam fa-
cturam, foret et redundaret ad magnum damnum nostrorum, quod foret nostro do-
minio importabile atque gravosum et sue magnitudini ut putamus, multis respectibus
tediosum. Et propterea vellit providere, ut dictum malum aliqualiter non sequatur.
Et de predictis informetur Regimen nostrum Crete, mandando eidem quod per nun-
15 cium prius mittat literas ipsi domino duché, qui reportet responsum, de quo po-
stea nostrum dominium per ordinem debeat informare.

de parte 66

de non 0

non sinceri 1

(Reg.o 48, 1408-1410, c. 184).

519.

1410, 23 decembris.

Burgus Mothoni muretur, ad expensas ut ibi.

Ser Andreasius Iustiniano, olim Castellanus Coroni et Mothoni, consentiente
ser Antonio a Bocolis, olim Castellano.

25 Capta. — Cum burgus noster Mothoni presentialiter sit bene habitatus a no-
stris civibus, et adhuc melius habitaretur, nisi foret parcum spatium territorii in ipso
burgo in quo etiam tempore neccessario reducerentur multi villani cum suis rebus,
Insuper ipse burgus qui factus fuit multum presto, propter nova et dubia Turcho-
rum, non fuit factus fortis, ut requireretur, ymo est de palancatis, et de die in diem
30 multiplicatur expensa in refectione ipsius et aptatione, Et necessarium sit reducere
ipsum et ponere in tali fortitudine, quod in quolibet casu et eventu subditi et fide-
les nostri possint cum suis rebus esse securi; Vadit pars, Quod ipse burgus debeat
murari de petra, quod fiet sine expensa nostri comunis in hunc modum, videli-
cet, Quod scribatnr et mandetur Castellanis nostris, quatenus applicato Capitaneo
35 nostro Culphy Mothonum, dictus Castellanus Coroni debeat venire Mothonum et
ibi debeant esse simul ipsi tres et videre et examinare locum, ubi debet fieri di-
ctus burgus, tam a mari quam a terra, et omnibus discussis et examinatis, ac
audita opinione, et consilio illarum personarum instructarum ibidem existentium,

CANCELLARLA SECRETA 257

terminare et diffinire per maiorem partem ipsorum qualiter, fieri debebit, et sicut fue-
rit terminatum, debeat per Castellanos mitti executioni. Expensa vero debeat fieri et
salvi per hunc modum, videlicet, quod omnes habitantes domos in dicto burgo sive
magazenos, debeant contribuere affictum sex mensium, et habentes domos, sive ma-
gazenos in castro debeant dare affictum trium mensium, solvendo statim unum ter-
cium, et sic quolibet anno unum tercium, ita tamen, quod domus et magazeni, qui et
que non forent affictati sive qui tenerentur pro usu suo debeant extimari quantum
solverent de affictu, et facere solyi, sicut si ille et illi forent affictati, et hoc solvere
debeant illi quorum sunt possessiones. Verum insuper debeat comune nostrum po-
nere villanos suos ad angariam, tam pro faciendo calcinam quam pro manualibus.
Similiter accipi debeant villani ecclesie per modum nostrorum pro dicto laborerio,
nam ipsi ita gaudent beneficio, sicut faciunt nostri. Et ex nunc committatur Castel-
lano Mothoni, quatenus debeat facere teneri bonum et verum computum de per se,
de tota tali pecunia, que exigetur, et de expensis que fient ordinate et particulariter,
et omnes ipsas rationes mittere offitialibus rationum, que pecunia, nec pars possit
expendi in aliqua alia re, sub pena quarti eius quod expenderetur.

de parte 88

de non 3

non sinceri 5

(Reg* 48, 1408-1410, c. 200).

520.

1411, 5 marcii.

Elongado termini gothonorum Coroni et Mothoni , Nigropontis, Salontchii,

Corphoy et S . Hcrinis.

Ser Laurentius Donato, sapiens ordinum.

Capta. — Cum propter sinistra temporalia, que successerunt a quampluribus die- 25
bus citra, naves que ire debeant ad levandum gothonos in territoriis Nigropontis,
Salonici, Coroni et Mothoni, Corphoy et Sancte Herinis non potuerint recedere de
Venetiis, Et terminus caricandi dictos gothonos, qui est per totum mensem aprilis,
sit nimis brevis respectu temporalium ; Vadit pars, Quod subveniatur mercatoribus
nostris in tantum quod dicti gothoni locorum predictorum, qui fuerint empti, usque 30
per totum dictum mensem aprilis proximi possint conduci Venetias usque per totum
mensem iunii proximi, cum hac conditione, quod mercatores quorum sunt dicti go-
thoni teneantur per se vel factores suos presentare sive fidem facere nostris rectori-
bus locorum predictorum dictos gothonos fore conductos ad ipsa loca, usque per
totum mensem maii proximi, Et si dicti gothoni non fuerint ad loca predicta con- 35
ducti, usque per totum mensem maii proximi, ut superius est expressum, non pos-
sint dicti gothoni conduci Venetias ullo modo sub pena ordinata.

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 1 t.°).

Vol. II.

258

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

521.

1411, 13 marcii.

Mittatur Neapolim Romanie una galea subtilis ut ibi.

Ser Iohannes Caresini et ser Laurentius Donato, sapientes ordinum.

Capta. — Cum comparuerint iam pluribus diebus coram nostro dominio aliqui ex
5 fidelibus nostris Neapolis Romanie exponentes, quod quia Turchi multo plus solito,
et cum pluribus fustis armatis diversis temporibus se reducunt ad districtum ipsius
loci nostri inferentes plurima damna ipsis nostris fidelibus in personis, et bonis suis
asportando eos et bona eorum quibus malis et inconvenientiis obstare non possunt
ullatenus, prout solebant quia timent ascendere super nostra galeota que ibi est,
10 quia exeundo cum ipsa timent capi ab ipsis Turchie, qui pro maiori parte veniunt,
cum pluribus uno, duobus fustis, ut est dictum. Et propterea ut possent istis malis
obstare et viriliter facere honorem nostrum, contra dictos Turchos, supplicarunt,
ut dignaremur ipsis nostris fidelibus concedere et assegnari facere unam galeam
subtilem, quia ibi optime stabit occaxione predicta, et pluribus aliis causis, que sequi
15 possent, nam bene et optime armabitur, et presto, ac de bona gente quociescumque
fuerit necesse, et omnes libenter ascendent super illam, Et auditis persuasionibus
nobilis viri, ser Heustachii Caucho, qui fuit potestas Neapolis et plurium aliorum
nostrorum nobilium, qui ibi fuerunt, et hoc quamplurime laudant; Vadit pars, Quod
ipsis nostris fidelibus complaceatur de una galea subtili prout petunt, cum suis
20 fulcimentis, et armis necessariis pro illa, ultra illa arma, que ibi sunt presentialiter
pro galeota que ibi est, Que quidem galea stare debeat et operari in dicta terra
Neapolis, prout stat et operatur ad presens galeota que ibi est. Et ipsa galea de-
beat mitti ad Navarescam usque Mothonum, Et potestati nostro Neapolis man-
detur, quod debeat mittere usque Mothonum galeotam que ibi est, cum illo nu-
25 mero hominum, qui eidem videbitur sufficiens, pro conducendo dictam galeam, de
Mothono Neapolim. Predicti vero, qui de Venetiis conduxerint Mothonum dictato
galeam debeant postea conducere Venetias galeotam que conducta fuerit de Neapoli

Mothonum.

de parte omnes alii

30 de non ........ 1

non sinceri \ 3

49,1411-1413, c. 2 t.°).

C AN CELLARIA SECRETA

259

522.

1411, 31 marcii.

Et super dicta galea levetur nobilis vir ser Marcus
Minio iturus consiliarius Mothoni

Consiliarii.

Quod pro securitate galee disarmate, que mittitur ad partes Neapolis Ro- 5
manie, ut sit melius sotiata levari possit nobilis vir ser Marcus Minio iturus consi-
liarius Mothoni, super dicta galea, et conduci libere usque Mothonum, si dictus ser
Marcus ire voluerit cum galea supradicta, cum ejus familia, et levibus arnesiis suis.
(Reg.° 49, 1411-1413, c. 2 t °).

523.

1411, 7 aprilis.

Concessum Rectori Neapolis Romanie posse expendere in nunciis et
eaploratoribus ac in faciendo unam coperturam pro galea .

Ser Delphinus Venerio, ser Laurentius Donato, ser Nicolaus Georgio et ser
Victor Superantio, sapientes ordinum.

Capta. — Cum intellexerimus quod Turchi inceperint molestare terram nostram 15
Neapolis Romanie et iam de fidelibus nostris districtus ipsius terre multos asporta-
verint cum maximo terrore aliorum nostrorum fidelium de inde, Et si pur fuissent
provisi de eorum adventu dicti nostri fideles hoc non habuissent, mediantibus utili-
bus provisionibus quas fecissent, et facerent, Et locus noster predictus etiam fuisset
et erit magis tutus, Et noster potestas et capitaneus Neapolis nullam licentiam 20
habeat expendendi de pecunia nostri comunis, in nuntiis seu exploratoribus mitten-
dis huc et illuc, pro informando se de novis, et progressibus ipsorum Turchorum et
necessarium sit providere, ut obvietur tali et tanto malo ; Vadit pars, Quod conce-
datur ipsi potestati et capitaneo Neapolis, quod possit in dictis nuntiis et explora-
toribus mittendis pro informando se ut est dictum expendere de pecunia nostri 25
comunis quolibet anno usque iperpera centum, ut informatus possit attendere ad
securitatem locorum eidem commissorum, Et ad comodum ipsorum nostrorum fide-
lium prout cognoverit opportunum.

Insuper pro faciendo unam cohoperturam de lignamine et paleis, pro galea
illuc mittenda possit expendere usque iperpera centum et quinquaginta de pecunia 30
nostri comunis.

de parte 66

de non 1

non sinceri 0

(Re*.® 49 , 1411-1413, c. 13 t.°).

. . 66

. . 1

. . 0

200

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

524.

1411, 2maii.

Concessum potestati et capitaneo Patrassii posse expendere pro reparatione
murorum y perpera MM et pro reparacione paludi y perpera ΙΠΙΙ centum.

Ser Nicolaus Delfino consiliarius, ser Nicolaus Georgio, sapiens ordinum.

5 Capta. — Quod concedatur potestati et capitaneo nostro Patrassii, quod pro
reparationibus murorum dicte civitatis, possit expendere yperpera duornilia, et pro
aptatione palatii dicte civitatis possit expendere yperpera quingenta de introitibus
de inde.

(Reg.° 49. 1411-1413, o. 19 t.°).

525.

1411, 2 maii.

Dentur nobili viro ser Georgio Zanchani de tempore quo stetit

vicebaiulus Corphoy ducati C.

Consiliarii.

Capta. — Cum in commissione Camerarii nostri Corphoy contineatur, quod
15 defitiente aliquo casu, baiulo et Capitaneo nostro Corphoy, dictus Camerarius rema-
neat vicebaiulus et Capitaneus dicti loci, donec per doiqinium de Rectore aliter
provisum fuerit, Et sicut omnibus notum est, nobilis vir, quondam ser Michiel Mari-
petro decessit in ipso regimine, die primo mensis septembris, Et nobilis vir, ser Geor-
gius Zanchani, tunc Camerarius noster Corphoy, intravit vice rector, secundum'
20 formam sue commissionis, et stetit vicebaiulus ultra terminum sue Camerlengarie
per tres menses, et ultra sine aliquo salario, antequam per dominium de dicto Regi-
mine aliquid provisum fuerit, Et facta provisione de Regimine per dominium, re-
mansit ibi multis diebus, quia non potuit habere passagium, quod habiliter habuisset,
completo officio sue Camerarie, tandem si voluit habere passagium oportuit expen-
25 dere circa ducato* XLVI in dicto passagio, sic quod computato termino, quo stetit
in Regimine Corphoy, et tempore, quo non potuit habere passagium, stetit sine
aliquo salario menses sex. Et non est justum, quod dictus nobilis steterit in servitio
nostri dominii, suis expensis. Et pium sit sibi subvenire; Vadit pars, quod pro dicto
tempore, quo stetit sine salario aliquo, et suis expensis, in recompensatione sua den-
30 tur sibi ducati centum de pecunia nostri comunis, quia si tempus dictorum sex men-
sium stetisset Camerarius, habuisset de salario dictos ducatos centum auri.

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 20).

CANCELLARLI SECRETA

261

526.

1411, 26 maii.

Territoria comunis Insule Nigropontis afficientur hic Veneiiis ad incantum

ad annos XXIX, cum conditionibus ibi notatis .

Ser Marcus Dandulo et ser Petrus Civrano, sapientes consilii, ser Delphinus
Venerio, ser Laurentius Donato, ser Nicolaus Georgio et ser Zacharias Barbaro,
sapientes ordinum.

Capta. — Cum propter affictationem, que fit de territoriis nostris Insule Ni-
gropontis ad annos quatuor, dicta territoria iverint multum ad malum, eo quia illi
qui illa territoria habent ad affictum, pro tam parvo tempore, non curant illa aug-
menta yrao solum utilitatem propriam, quod nisi provideretur foret causa reducendi
ipsa territoria ad nichilum, Et iam istud manifeste cognoverimus, quia territoria que
solebant valde bene affictari, nunc dantur pro minimo pretio, Et per consequens
per experientiam cognoverimus, quod affictatio que fit de territoriis et casalibus
nostris Insule Crete ad annos vigintinovem, ad renovandum valde bene responderit
sitque propterea pro bono nostri comunis, et dicte Insule necessarium providere ;
Vadit pars, Quod omnia casalia, et territoria nostri comunis Insule Nigropontis de
cetero debeant hic in Venetiis ad partem ad partem, prout melius et utilius videbitur
pro nostro comuni affictari per incantum ad annos vigintinovem ad renovandam
cartam ad alios annos vigintinovem, et postea redeant in comune nostrum, Cum modis
et conditionibus infrascriptis, Et ut illi qui volent de dictis territoriis sint previsi et
sciant, quando debeant huc venire pro accipiendo de territoriis predictis, scribatur
et mandetur regimini nostro Nigropontis, Quod in locis solitis, et etiam per insulam
debeat facere publice proclamari, Quod quicumque voluerit accipere ad affictum de
territoriis predictis ad dictura tempus annorum XXIX jad renovandum ad alias annos
XXIX, cum aliis conditionibus infrascriptis, debeat Venetiis per se vel procuratores
suos esse, quia post reditum galearum nostrarum viagii Tane dicta territoria facie-
mus incantari. Mandetur insuper ipsi nostro regimini, Quod ut facere valeamus
omne avantagium et commodum pro nostro comuni, debeat distincte et ordinate
nos informare ac particulariter de omnibus territoriis, casalibus et locis nostri co-
munis ipsius Insule, et de conditione eorum, et in quo termino, statu et esse sunt, ac
de utilitate annuali eorum, et cuiuslibet eorum particulariter, et de modis, et condi-
tionibus, que ipsi regimini viderentur utiles, pro melioramento ipsorum locorum,
et utilitate nostri comunis, ac etiam de omnibus et quibuscumque aliis, que ipsi
regimini viderentur necessaria et utilia, ut informati, yaleant provideri prout fuerit
melius et utilius.

Et ex nunc sit captum, Quod conditiones cum quibus incantari debeant sint
iste, videlicet primo, quod afflictentur ad annos XXIX ad renovandum, ut superius
continetur. Item, ne dicta loca vadant ad malum propter mortem personarum,
que illa accepissent ad affictum, Et ut comune nostrum de anno in annum habeat

262

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

affictum suum, teneantur illi, qui ipsa loca et territoria acceperint solvere annuatim
affictum suum, videlicet in capite quorumlibet sex mensium medietatem, sub pena
solidorum duorum pro quolibet yperpero. Et si aliquis dimittet discurere tres an-
nos, quibus non solvat affictum, regimen nostrum predictum transactis dictis tribus
5 annis, faciat reincantari et affictari dictum locum vel loca, per illud tempus quod
restabit, et cum illa conditione, qua primo allietata erant, ad damnum et utilitatem

illorum, qui ante habeant ipsa.

de parte 69

de non 13

10 non sinceri 13

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 23).

527.

1411, 7 junii.

Castellani Coroni et Motkoni de mercationibus Venetorum existenttum super
navibus captis in OaUipoli, et mittant Venetias illas que mitti debent cum
15 primis navigiis, de aliis que de inde debent remanere faciant ut ibi.

Capta. — Cum per literas nuper receptae a Baiulo Constantinopolis habeatur,
quod per reditum ser Petri de Grecie habuit, quem miserat ad presentiam Mussi,
quod a dicto Mussi obtinuerat, quod loca dominationis nostre, per suos non debeant
de cetero damnificari, et quod faciet bene tractare Venetos, et quod habebit bonam
20 pacem et meliorem, quam habuerint progenitores sui f cum dominatione nostra etc.,
Et quod ordinaverat naves nostras captas, debere restitui, quia fuerant capte post
promissiones predictas, Et per litteras Castellanorum nostrorum Coroni et Mothoni,
fuimus informati, quod navis Satii Mamona, civis et habitatoris nostri Coroni, et si-
militer Nicoleti Rizo et Pauli Toxello, fuerunt restitute, cum hominibus solummodo,
25 Verum de mercationibus mercatorum nostrorum non restituerunt vigesimam par-
tem ; Vadit pars, Quod mandetur nobili viro, ser Iacopo Trivisano, ambaxiatori no-
stro ituro ad Turchum, quod quando erit in partibus Mothoni, det sibi operam, de
habendo informationem mercationum existentium super dictis navibus captis, et
de valore, Et cum fuerit ad presentiam dicti Mussi debeat cura illis sapientibus ver-
30 bis, et modis, qui sue sapientie videbuntur, procurare et solicitare, quod dictus
Mussi restituat, et debitam emendam et satisfactionem faciat mercationum predicta-
rum, sicut iustum est, nam sua excellentia debet credere, quod hoc esset et nobis,
et civibus nostris, si non fieret restitutio, valde damnosum, Et circa restitutionem
predictam faciendam, debeat totis spiritibus suis sollicite attendere. Si vero dictam
35 restitutionem obtinere non posset facta per se instantia possibili, debeat procurare,
quod dicta damna computari debeant, et defalcari annuatim in tributo de quo se-
cum erit in concordio, eidem dando pro illis terris et locis, que continentur in sua
commissione, faciendo fieri instrumenta et scripturas necessarias super hoc, prout
de aliis tibi commissum est. Si vero hoc obtinere non posset, sequi debeat formam

CANCELLARE SECRETA

263

sue commissionis, Et si in Mothono non posset veram informationem habere de
valore mercationum, que erant super navibus predictis, quando erit in partibus
Gretie', mittere debeat vel scribat baiulo nostro Constantinopolis, et ab eo procuret
habere informationem plenariam, ut posset procurare, sicut superius continetur. In-
super volumus, quod det sibi operam de sciendo, que facta fecit Petrus de Grecis, 5
cum Turcho, que si sunt cum avantagio nostro, et plus quam contineatur in tua
commissione, procurare similiter illa observari, quando non, observare debeat for-
mam sue commissionis.

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 24 t.°).

528.

1411, 23 junii. 10

Potestas ei Capitaneus Patrassii possit mittere vinum el ordeum

quod habet sicut sibi placuerit.

Ser Nicolaus Delfino, ser Marcus Justiniano, consiliarii, ser Paulus Orio,
caput de XL.*

Capta. — Cum potestas et Capitaneus noster Patrassii per suas literas scrip- 15
serit nostro dominio, quod in loco Patrassii est una magna quantitas vini veteris
et novi, et etiam una magna quantitas ordei, que res vendi non possunt in Patras-
sio, quia non reperiuntur emptores, Et propter abundantiam dicti vini, superveniente
novo, dicta vina et biada iacientur, quia non habebuntur vegetes, Et supplicat ut
dignemur sibi mandare, quid tam pro tempore presenti, quam futuro agere habeat 20
pro bono nostri comunis, et si volumus quod dicta biada et vina mittat ad loca
nostra, vel ad alia loca ad vendendum; Vadit pars, Quod scribatur et mandetur
dicto nostro potestati Patrassii, quod vina et ordeum, que habet possit mittere ad
alia loca nostra vel alio, quam ad loca nostra ad vendendum ubi persenciet, quod
melius vendi possint, faciendo tenere computum ordinate, Et ita servare debeat de 25
vino et biado anni futuri superabundanter, habendo semper respectum, quod locus
sit benefulcitus, Et ob hoc possit naulizare illa navigia, que erunt necessaria.

de parte 78

de non 7

non sinceri 2 30

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 26 t.°).

529.

1411, 10 julii.

Castellani Coroni et Mothoni, potuerint retinuisse gentes seu stipendiarios illuc

missos, sed reducant eos ad numerum solitum .

Ser Nicolaus Georgio, sapiens ordinum. 35

Capta. — Cum Castellani nostri Coroni et Mothoni, prout scribunt pro tutela

264

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAB

loci nostri Mothoni considerata temporis exigentia propter epidimiam, que fuit in
loco predicto deliberaverint retinere, et refirmare aliquos ex stipendiariis bande-
riarum missarum de Venetiis, cum soldo librarum duodecim in mense pro quolibet, Et
ne in posterum sibi possit imputari per officiales nostros rationum, petierunt dictam
5 eorum terminationem per nos confirmari; Vadit pars, attenta exigentia que sic re-
quirebat, quod auctoritate huius consilii declaretur, quod facere potuerint dictam
expensam, sicut est justum, debitum et honestum. Verum pro omni bono respectu,
et ut comune nostrum ultra modum non gravetur, mandetur Castellanis nostris
predictis, quod si gentes que presentialiter sunt in Mothono excedunt numerum
10 solitum ibi esse, quod debeant cassare de minus sufficientibus, et reducere illas ad
numerum solitum, et stabilitum per nos, ne comune nostrum gravetur expensis
superfluis.

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 35).

530.

1411, 18julii.

15 Ba iulus Nigropontis det nobili viro aer Therme de Molino ituro

rectori Phetelei ducotos CC pro suo salario.

Consiliarii.

Capta. — Cum nobilis vir ser Thomas de Molino iturus Rector Fitiley restet
habere ducatos ducentos a camera nostra de salario, et ipsum oporteat ire ad di-
20 ctum regimen cum istis galeis mandetur Regimini nostro Nigropontis, quod debeat
de pecunia de inde dictos ducatos auri sicut debet habere in Venetiis, ut dictus ser
Thomas pro pecunia, que sibi restat solvi pro salario restet ire ad dictum regimen,
cum dictis galeis.

'Beg.° 49, 1411-1413, c. 39 t.*)

531.

25 1411, 5 octobris.

Quid scriptum fuit Baiulo et Capitaneo Corphoy pro captione navis
Bartholomei de Benedicto, ut mittat ad ducham Cephalonie.

Quod scribatur Baiulo et Capitaneo Corphoy, in hac forma.

Sapientes consilii.

30 Capta. — Occurrit nuper certis nostris nobilibus et aliis mercatoribus nostris,
quidam casus displicibilis et molestus videlicet: Cum una nostra cocha cujus erat
patronus Bartholomeus de Benedicto, die XXX mensis augusti se reperirei super
caput Boreani in aquis Sicilie onerata frumento et aliis rebus, et vellet ire Neapolim

CANCELLAR IA SECRETA 265

ad discaricandum ipsum granum. Ecce due naves altera spinarcia et alia barza, que
remigabant adhesserunt coche nostre, et volentes aggredi sicut fecerunt cochain, et
sequi malam intentionem suam, illi de nostra cocba se viriliter defenderent, per spa-
tium duarum horarum, taliter quod evasissent indennes et sine dubio, Sed interea
preliando et fugiendo superaddidit una navis tendens vela sua, et descendens ab 5
Aretio Calabrie cujus est patronus Garcia de la Tressa de Aragonia, super qua erant
homines circa centumtriginta et tunc ferventius et magis audacter iste due prime
naves aggresse fuerint chocham, et ista tercia Garcie insultavit et ipsam in proram
super qua ascenderunt tot homines, et precipue qui erant super illa Garcie predicti,
Quod capta fuit cocha predicta, et de hominibus coche fuerint plures vulnerati et 10
duo mortui, et sic fecissent de aliis qui erant circa triginta nisi saliissent de
subtus. Post autem duos dies, dum applicuissent in portum Bolcani fecerunt bu-
tinum suum, et deposuerunt patronum, cum aliquibus ex hominibus in terram, que-
sito primo ad dorsum cuiuslibet eorum, et accepto toto, quod habebant, et licentia-
verunt ipsum patronum, cum paucis marinari» qui venerunt per terram Venetias, 15
Et quia habuimus informationem et per plures vias nobis certificatum est, supra-
scriptam navim patronizatam per Garciam de la Tressa, fore domini Duché Zepha-
lonie et ad postulationem suam, nam ipsam emit, et postea contulit ipsam dicto
Garcie, cum sufficiente plezaria, et posito ipso pro patrono ut gubernaret ipsam, et
ire deberet in cursum, cum certis pactis, et conventionibus premissis simul ad damna 20
lanuensium et Mororum, sed caute etiam ad damna Venetorum allegando, quod cum
causa hoc faciebat et facere volebat, Que omnia propalata sunt per personam scientem
veritatem, et bene aperuit quia effectus zudicavit, Et propterea dolentes et gravantes
multum, quod talia fiant et attententur per dominum ducam Zefalonie, deliberavi-
mus cum nostris consiliis rogatorum et addicione vobis scribere et mandare, qua- 25
tenus predicta occasione procurato per vos de habendo omnem informationem pos-
sibilem in favorem nostratum, et de modo, quo armata fuit ipsa navis, et de aliis
que possent allegari pro favore predictorum, mittere debeatis unam sufficientem
personam cum literis credentis vestris, ad ipsum dominum ducham Zefalonie ad
explicandum predicta ipsi, que quia sunt contra Deum et humanitatem multum habui- 30
mus et habemus molesta et gravia, quantum plus esse possent. Quoniam semper re-
putavimus ipsum dominum ducham et ipse se ostendit in bonum amicum et filium
nostri dominii, Et disponente ipso talia, non sunt signa nec demonstrationes bone
amicitie. Idcirco quia navis sua est que fuit causa captionis coche une que cepit
ipsam, quia erat multum bene armata hominibus qui subito salierint super cocha, 35
et ceperunt ipsam, et quia ipse dominus ducha accepit et habet plezariam sufficien-
tem in Zefalonia suprascriptis omnibus causis sua interest providere in hoc facto,
secundum, quod conveniens est, requirimus ergo Magnificentiam suam, quatenus
velit disponere taliter, Quod fiat restitutio choche nostre, ac carici mercantiarum et
aliarum rerum sibi ablatarum et existentium super chocha ut inferius continetur, 40
aut emenda, et satisfatto valoris omnium predictorum quoniam illi de navi sua pre-
dicta fecerunt butinum ordinate de omnibus predictis suo modo. Si autem hoc fe-
cerit plenarie sicut requiritur, et quod iu posterum absidat de animo suo, et caveat

a s imili bus et talibus novitatibus pertransibimus pro nunc et erit nobis placitum
Voi. 11. 34

266

MONUMENTA HISTORIAE HELLBNICAB

et de contentamento. Quando autem non, quia talia pati non possemus, cum tanto
manifesto damno et iactura nostratum, quos non valemus deserere, nobis erit lici-
tum et debitum providere pro indemnitate nostrorum civium, secundum quod nobis
iustum et conveniens apparebit.

6 Et si hec nostra intentio poterit obtineri bene quidem cum prefato domino
ducha, qui faciat promissionem debitam debeatis procurare executionem sicut provi-
dentia vestra cognoverit pertinere. Quando vero se excusaret, et diceret predictam
informationem nobis datam esse ultra veritatem, debeatis omnino secuta nobis pre-
stissime denotare per vestras literas, ut possimus disponere et providere, secundum
10 quod nobis videbitur opportunum.

Sed pro majori informatione omnium predictorum, et ut melius possitis procu-
rare nostram intentionem, mittimus vobis copiam querele patroni coche, et casum
in forma secutum sicut per ipsam copiam videbitis contineri.

Preterea debeat scribi per literas nostras Consuli nostro Messane, domino
15 Frederico Statafora, et similiter nobilibus viris ser Jeronimo Pasqualigo et ser

Nicolao Mauroceno existentibus in partibus Sicilie et

domino Marchioni Cotroni locumtenenti domini Regis Ludovici in partibus Cala-
brie etc. etc.

Ommissis.

20 de parte . .’ 75

non 8

non sinceri 3

(Reg, e 49, 1411-1413, c. 67 t. e 58).

532.

1411, 5 octobris.

25 Sii in Uberiate battili Corphoy retinendi ibi quamdam galeam Culphy de Creta.

Baiulo et Capitaneo Corphoy.

Capta. — · Quia presene galea vadit de nostro mandato in Candidam ad disar-
mandum, per quam mittimus vobis hoc mandatum per vos exequendum si videretis,
quod ipsa galea de Candida, que vadit ad disarmandum verteretur vobis ad como-
30 dum et utile agendorum vobis commissorum, Relinquimus in libertate vestra pos-
sendi eam retinere aliquibus paucis diebus, ét postea ipsam subito licentiare ad
disarmandum.

(Reg.* 49, 1411-1413, c. 58).

CANCELLARLI SECRETA

267

533.

1411, 15 januarii.

Terminus mude goionorum marcii prorogetur usque ad mudam septembris.

Ser Nicolaus Victuri, ser Nicolaus Foschari, ser Bartholomeus Nani, ser
Antonius Contareno, sapientes consilii.

Quia provisores nostri bladorum naulizaverunt et naulizant omnia navigia no- 5

stra, pro mittendo ad caricandum et conducendum frumentum Venetias tantum nobis

necessarium pro ubertate terre nostre et agendis que presentialiter nobis occurrunt,

et occasione dictorum navigiorum sic naulizatorum per dictos provisores non sunt

navigia pro eundo ad levandum mudam gotonorum mude marcii proxime venturi,

et si dicti gothoni non conducerentur Venetias verteretur in maximum damnum et 10

iacturam nostri comunis ac civium et mercatorum nostrorum, quibus in quantum
»

fieri potest est subveniendum pro universali bono; Vadit pars, quod non obstanti-
bus aliquibus nostris ordinibus captis super inde, Quod muda gothonorum martii
proxime venturi, prorogetur usque ad mudam septembres proxime venturi, sub illis
modis et conditionibus mudo septembris prefate. Verum ut dicti gothoni cum maiori 15
habilitate et comoditate mercatorum nostrorum possint etiam Venetias conduci isto
medio tempore, ex nunc sit licitum et concessum nostris civibus et mercatoribus
posse naulizare et etiam emere quocumque navigia forensium pro faciendo conduci
Venetias gothonos mudo martii predictos, et hoc pro ista vice tantum, et similiter
possint toto isto tempore, videlicet usque dictam mudam septembris, omni tempore 20
conduci dicti gothoni Venetias pro comodo mercatorum nostrorum, et per modum
et ordinem suprascriptum.

de parte ....

... 80

de non

... 15

non sinceri. . .

. . . 5

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 81 t.°).

534.

1412, 12 marcii.

Soldentur ballistarii centum forenses pro custodia Coroni et Mollumi
Sapientes consilii.

Cum habeantur nova certo, Quod presto de Ianua exibunt armate octo coche 30
cum ducentis quinquaginta balistariis pro quolibet, et due galee iture contra ar-
matam Catellanorum, et divulgatur etiam ipsam armatam Ianuensem esse facturam
multa alia, Et credendum sit quod Ianuenses predicti si non habere possent inten-
tionem suam contra armatam Catellanorum, noluerint fecisse dictam expensam fru·*

268

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

stra, Et quia in similibus dicitur de faciendo unum et sit aliud, Et omnibus notum sit,
cum qua custodia et non bona voluntate circumvicinorum sunt et stant loca nostra
Coroni et Motboni, quibus locis est omnino providendum, ut sint sub bona deffen-
sione pro conservatione ipsorum; Vadit pars, Quod prestissime quantum esse potest
5 debeant soldari et stipendiari centum ballistarii forenses, qui quanto prestius esse
potest, mittantur ad custodiam Coroni et Mothoni per illa navigia et sub illis capi-
tibus, et cum illo soldo, forma, modis et conditionibus, que videbuntur Collegio.
Mittantur etiam de predictis Corfoy si videbitur.

(Reg.® 49, 1411-1413, c. 101).

535.

10 1412, 17 marcii.

Respondeatur ambasiatori domini ducis Luchate, quod potest redire ad domum
suam, et quod super facto captionis Barlholomei de Benedicto domino suo
de brevi nostram intentionem faciemus manifestam.

Scribatur Rectori Corphoy, quod retineat illum Jacomardum de Baroncellis de
15 Senis, et nepotem illius Qarzie de la Treza, donec aliud habebit in mandatis.

Ser Georgius Cornano, sapiens ordinum.

Capta. — Cum jam pluribus diebus fuerit ad presentiam nostram unus nuntius

et ambaxiator domini ducis Luchate et Comitis Zefalonie, et post devotas reco-

mendationes factas nostro dominio de dicto domino suo et eius statu in effectu fecit
»

20 excusationem, de eo quod dici intellexit de eo, de captione navis Bartholomei de Be-
nedicto civis nostri, subiungens quod certissime sue dispositionis seu voluntatis
nunquam fuit quod navis que cepit ipsum Bartholomeum de Benedicto iret ad damna
civium nostrorum neque bonorum suorum, et quod ita invenietur esse rei veritatem
et non aliter. Et ulterius quod ut patronus dicte sue navis timeret inferre damna
25 nostratibus ipse pro terrore suo et etiam quia ab eo habere debet certam summam
pecunie retinuit unum suum nepotem et unum alium attinentem dicti patroni pro
obsidibus, qui presentialiter sunt in Corphoy et fortia nostra, Et cum multis simi-
libus verbis fecit excusationem suam, ultimate requirens devote et cum instantia
locum nostrum Nepanti in feudum pro fratre dicti domini sui, cum certa respon-
30 sione annuali flenda nostro dominio, Et necessarium sit dare responsionem dicto
ambasiatori, qui multum nos infestat ; Vadit pars, Quod respondeatur eidem quod
intelleximus diligenter ea omnia que sapienter nobis exposuit pro parte prefati do-
mini sui, Sed quia factum dicte navis tangit multos nobiles et cives nostros, qui de
factis suis sunt bene informati, Et illos presentialiter propter occupationes presen-
35 tes audire non possimus per modum quod expeditio poni possit, pro non retinendo
ipsum ambaxiatorem hic cum sinistro et expensis, sumus contenti in quantum sibi
videatur et placeat, quod revertatur ad domum suam, quia de brevi intentionem et
voluntatem nostri dominii super istis duabus partibus tam de facto navis quam Ne-

CANCELLA RIA SECRETA 269

panti sibi significari faciemus per baiulum et capitaneum nostrum Corphoy per
nuntium proprium seu literas suas.

Baiulo et capitaneo nostro Corphoy et consiliariis scribatur et mandetur, quod
illos Jacomardum de Baroncellis de Senis et nepotem illius Garzie de la Treza, quos
de inde retentos habent sub bona custodia prout scribunt retinere debeant sic sub 5
bona custodia, quousque aliud a nobis habuerint in mandatis, quia dicto domino
duce sive ambaxiatori suo respondimus, quod per vos per nuncium vel litteras par-
ticulariter ad exposita nobis responderi faciemus.

de parte

.... 74

de non

.... 2

non sinceri . . .

• · · · Λ

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 97 t.°).

536.

1412, 18 marcii.

Ballistarii seu stipendiarii forenses ituri Coronum et Mothonum habeant libras
XX parvorum in mense pro quolibet et capita libras XL pro quolibet in 15
mense cum uno ragacio .

Ser Bertucius Pisani, consiliarius.

Capta in Collegio. — Quia captum est in Rogatis de soldando ballistarios centum
forenses pro locis nostris Coroni et Mothoni et Corfoi, cum illo soldo et condicio-
nibus que videbuntur huic collegio; Vadit pars, quod fiant dicti centum ballistarii 20
sub quatuor capitibus cum soldo librarum XX parvorum pro quolibet, et quodlibet
caput habeat duas pagas, videlicet libras quadraginta, tenendo unum ragacium, Et
dentur eis page duorum mensium, et cum fecerint monstram pro intrando in navi-
gium detur eis tercia paga, et quarta paga detur eis cum applicuerint ad loca pre-
dicta, habeant passagiuin a nostro comuni, secundum usum, videlicet aquam, ligna 25
et salem, Et committatur executio predictorum officialibus armamenti.

de parte omnes.

(Regf.° 49, 1411-1413, c. 100).

537.

1412, 29 marcii.

Potestas et Capitaneus Patrassii sit ad conditionem aliorum rectorum Levantis, 30
videlicet Coroni et Mothoni , possendo investire illud quod sibi super abun-
dabit ab expensis et pecuniam equorum et amesiorum ut ibi.

Ser Iohannes Mauro, consiliarius, ser Thomas Mocenigo, procurator, ser
Nicolaus Victuri, ser Franciscus Cornario, ser Bartholomeus Nani, sapientes consilii.
Capta. — Cum in commissione castellanorum nostrorum Coroni et Mothoni, et 35

270

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

quasi omnium aliorum Rectorum nostrorum partium Levantis contineatur quod non
possint facere de mercationibus, verum licitum est eis salarium suum, quod eis su-
perfuerit ab expensis, et pecuniam quam receperint de suis equis et arnesiis investire
et facere investiri in mercationibus infra duos menses, ante complementum suo-
5 rum Regiminum, et Rectori nostro Patrassii facta fuerit commissio sub compendio,
et in brevibus verbis, nec habet dictam libertatem quam habent alii nostri Rectores,
et justum et conveniens sit, quod ipse Rector noster Patrasii non habeat deterio-
rem condicionem, Sed sit et habeat illammet condicionem quam habent alii nostri
Rectores Levantis; Vadit pars, Quod potestas et capitaneus noster Patrassii habeat
10 illammet condicionem quam habent alii nostri Rectores in possendo investire, et
facere investiri illud quod sibi superfuerit ab expensis, et pecuniam quam recipiet
de suis equis et arnesiis infra duos menses ante complementum sui Regiminis, ut
possunt Castellani nostri Coroni et Mothoni ut superius dictum est, Et ad istam con-
dicionem sint alii nostri Rectores, qui ibunt ad Regimen Patrassii predictum.

15 de parte .59.

de non 11.

non sinceri 1.

(Reg. e 49, 1411-1413, c. 100 t.°).

538.

1412, 22 aprilis.

20 Responsiones facte nuncio et ambasiatori domini Nicolai Georgio Marchionis

Bondonide ad certas requisitiones factas .

Ser Iohannes Caresini, ser Blanchus Bembo et ser Zacharias Barbaro, sa-
pientes ordinum.

Capta. — Quod isti domino Episcopo Bondenicie nuntio et ambasiatori do-
25 mini Nicolai Georgio marchionis de la Bondeniza ad ea que nobis exposuit pro
parte domini sui respondeatur in hac forma. Et primo:

Ad requisitionem quam fecit nostro dominio, quod dignaremur committere et
mandare regimini nostro Nigropontis et successoribus suis, quod in casu quo locus
de la Bondeniza opprimeretur seu molestaretur per Tureos seu Christianos, subditos
30 ipsi Turcho, et ipsi regimini videretur posse subvenire ipsi loco de ballistariis et
aliis rebus opportunis cum securitate tamen loci nostri et insule Nigropontis debe-
ant eidem subvenire ne vadat ad manus Turchorum etc. Et considerato, quod alias
dum dictus locus molestaretur per Turchos, simile mandatum factum fuit dicto re-
gimini et commissum capitaneo nostro culphi, quod sé deberent in illis partibus
35 transferre pro conservatione loci de la Bondeniza, Respondeatur quod propter
amorem quem habemus ad ipsum dominum et statum suum, scribimus ipsi regimini
nostro et successoribus suis per litteras nostras per modum, quod occurrente casu,
quod absit sibi subvenietur, ita quod se tueri et locum predictum poterit conservari,
Regimini vero Nigropontis mandetur, Quod in casu quo ipse dominus marchio, seu

C AN CELLARIA SECRETA

271

loca sua per Tureos molestaretur seu opprimeretur et hoc non procederet culpa
seu defectu ipsius domini marchionis sed malitia ipsorum Turchorum, debeat caute
et secrete quantum poterit ipsi domino marchioni subvenire de ballistariis et gen-
tibus nostris, cum quam minori expensa poterit nostri comunis, habito semper re-
spectu ad securitatem terre et insule nostre Nigropontis. 5

Ad id autem quod petit, quod mandetur Regimini Nigropontis prefato, quod
faciat restitui ipsi domino marchioni aliquos vilanos suos quos timore Turchorum
transmisit super Insulam nostram prefatam prius quam obtineret gratiam a nostra
dominatione possendi de vilanis et animalibus suis mittere super ipsam Insulam
nostram occasione predicta et postea illos libere extrahere, quos quidem vilicos 10
misit confidens obtinere gratiam prefatam a nostro dominio prout obtinuit, Sed quia
de illis quos ante concessionem gratie illuc miserat, nulla fit mentio illos extrahi
non permittitur, ymo occupantur per alios de Insula, nam est contentus illos tales
rusticos missos ante concessionem dicte gratie non extrahere de Insula nostra pre-
fata sed illos tenere super suis possessionibus, quas tenet et habet in Insula Nigro- 15
pontis. Respondeatur, quod mandabimus regimini nostro Nigropontis, Quod super
hac causa eidem contra quoscumque debeat iuris et justicie debitum ministrare,
non recedendo tamen a consuetudinibus et ordinibus de inde, et sic dicto nostro re-
gimini mandetur et committatur quod debeat observare.

Item cum dare teneatur anno quolibet pro castro Caristi, quod tenet in pheu- 20
dum a nostro dominio ducatos trecentos et quinquaginta auri, et regimen nostrum
Nigropontis velit solummodo ducatos auri et hoc sit minus grave, quia in Nigro-
ponte non inveniuntur ita comode et habundanter ducati auri, vellimus et placeat
mandare, quod solvere possit dictam responsionem annualem vel de ducatis auri,
vel de moneta currente secundum cursum et pretium quo de tempore in tempus va- 25
lebunt dicti ducati, Respondeatur, quod in singularem complacentiam et comodità-
tem suam sumus contenti, quod facere possit dictam solutionem, si habere non poterit
ducatos auri ad sufficientiam et complementum de moneta de inde currente ad pre-
tium quo valebunt ducati in Nigroponte, de tempore in tempus.

de parte 77 30

de non 5

non sinceri 3

(Reg.° 40, 141 1-1413, c. 104 t.°).

539.

1412, 15 raaii.

Baiulus et Capttaneus Nigropontis fiat per ΠΠ manus electionum in maiori 35
consilio cum salario et omnibus conditionibus solitis .

Ser Iohannes Caresini et ser Zacharias Barbaro, sapientes ordinum.

Capta. — Quia respectu novorum que diversimode sonant de armata Januen-
sium, et pro novitatibus Turchorum et pro multis aliis bonis respectibus sit neces-

272

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

sanum providere; Vadit pars, Quod baiulus et capitaneus Nigro pontis eligendus
pro ista vice tantum fiat per quatuor manus electionum in maiori consilio, probando
electos ad unum ad unum, et qui habuerit plures balotas aliis transeundo medieta-
tem consilii sit firmus, sit cum salario familia et cum omnibus aliis conditionibus
5 cum quibus fuit et est baiulus presens.

de parte 73

de non 0

non sinceri 0

(Reg·.® 49, 1411-1413, c. 106 t.®).

540.

10 1412, 3junii.

Regimen Corphoy pro laborerüs moli, et cuiusdam salerii possit expendere de
denariis dadi vini a spina f et solvat ducaios CCCCL acceptos ad cambium
pro XX ballistariis , soldatis et illuc missis.

Ser Blancus Bembo, ser Paulus Aurio et ser Zacharias Barbaro, sapientes
15 ordinum.

Cum Camera nostra Corphoy, sit debita in yperperis IIII mille et ultra, sit
etiam necessarium facere multas et diversas expensas in quibus expenderetur ma-
xime pecunie quantitas sic est in complemento moli et cuiusdam salerii incepti, et
diversis aliis expensis omnino necessariis, prout in literis Regiminis nostri Corphoy
20 particulariter continetur, Et si dicte expense non fierent, redundaret ad non parvum
sinistrum et damnum nostri comunis, nam si molus non compleretur totum id quod
factum est remaneret inutile, et expensa posita foret amissa, similiterque esset de
aliis laboreriis et reparationibus opportunis, Et sicut notum est dicte expense fieri
non possint sine pecunia, et nunc non sit tempus comodum, nec habile subveniendi
25 dicto Regimini, nec etiam ipsum regimen habeat modum habendi pecuniam sicut
solebat antequam foret vetitum, quod non posset ponere manum in pecunia que
exigitur de vino quod de inde venditur ad spinam, Et ut non cesset quando dicte
reparationes et opera tantum utilia fiant sit necessarium providere; Vadit pars,
Quod concedatur dicto Regimini Corphoy, quod non obstante parte prohibitionis de
30 non ponendo manum in dicta pecunia que exigitur de vino de spina, ipsum regi-
men pro complemento dicti moli pro quo sunt necessarie due magne naves et pro
complemento dicti salarii incepti, ac etiam pro constructione unius cohoperture in
qua collocari possit una galea per modum arsenatus, ultra pecuniam extractam de
dicto datio vini de spina, quam nunc habet in manibus suis, possit adhuc per unum
35 annum proxime incohandum a die receptionis presentis nostri mandati, de pecu-
nia que exigetur et habebitur de dicto vino facere fieri reparationes et laboreria
predicta, non poesendo sub pena ducatorum V centum baiuli et consiliarii pro
quolibet in suis propriis bonis dictam pecuniam expendere nisi in et pro causis
predictis, videlicet in complemento moli et salarii incepti et constructione dicte

CANCELLARLA. SECRETA 273

cohoperture pro una galea sicut superius dictum est, Et quia ultra predicta dictum
Regimen requirit ballistarios vigintiquinque sine capitibus pro ponendo ad custodiam
castrorum Corphoy, loco inutilium ibidem existentium, et lignamen et ferramenta,
et certas alias res omnino necessarias pro complemento dictorum laboreriorum et
pro munitione loci prefati, possint hic Venetiis accipi ad cambium quam melius 5
poterit ducatos CCCCL auri pro solidando balistarios XX, et pro emendo alias
res prodictas, Scribendo dicto regimini, quod de pecunia quam habebit de vino
prodicto, et aliis introytibus nostris de inde dictam pecuniam acceptam ad cambium
debeat solvere secundum quod eidem dabitur in mandatis.

de parte 96 10

de non 3

non sinceri 1

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 113).

541.

1412, 24 junii.

Castellani Coroni et Motfumi non faciant seminari ferazinam nec aliud 15

super Insula que èst prope Castrum.

Ser Johannes Corrarius, consiliarius.

Capta.— Cum in millesimo quadringentesimo primo die ΧΧΠ mensis aprilis, in
isto consilio Rogatorum captum foret, et commissum provisoribus nostris, qui iverunt
Mothonum et Coronum, quod deberent esse cum Castellanis nostris Coroni et Mothoni 20
et prius habita bona collatione, cum illis personis, quas cognoscerent, scire et sentire,
et informatos esse de quodam loco vocato Insula, qui locus est prope Castrum, et qui
reduceretur in fortitudinem, sicut leviter duci posset, et cum parva expensa salvaret
multos ex fidelibus nostris, postea essent insimul cum Castellanis, et per ipsos quatuor
vel maiorem partem ipsorum deliberare et terminare de modo, via et forma, et ordine 25
quibus dicta Insula posset in fortitudinem reduci, sicut erat intentio dominii, ita
quod villici et fideles nostri, qui ibi se reducerent, forent salvi et securi cum rebus
et bonis ac animalibus suis, Et quod intentio nostri dominii erat, quod inter alia
haberent advertentiam, quod super dicta Insula primo reducerentur marinarii, et
post illos alii nostri fideles, qui vellent fabricare domos in loco predicto, pro sua 30
habitatione, et quando isti non forent ad sufficientiam pro fabricis, que comprehen-
derentur in illo, quod etiam daretur aliis civibus, qui vellent facere habitationes,
Erat etiam intentio dominii, quod aliquis eorum, qui vellet facere fabricari de dictis
domibus, non posset illas facere, nisi essent remote a fosso castri per passus viginti.

Et similiter, quod per eos dividerentur strate magistre et fierent ample, secundum 35
quod dictis Castellanis videretur rationabile, et quod fierent directe per fatiem castri,
ita quod illi, qui forent intra castrum possent cum bombardis, et ballistis directe
prohicere pro eisdem, Et quod si eis videretur de fatiendo aliquos croserias pro

comoditate illorum, qui hedificarent, quod fierent cum illa maiori securitate, qua
Voi. II. 35

274

MONUMENTA HISTORIAE HËLLKNICAK

fieri poterit, Et quod ei aliquis vellet de dicto territorio pro faciendo aliquam fa-
bricam, pro suo reductu, habitatione ac salvatione sua, dare deberent tantum de illo
territorio quantum eis videretur sufficiens pro fabrica predicta, et ultra illud tam-
dem discohopertum pro comoditate sua, et suorum animalium, assignando dictis ta-
5 libus illum terminum, qui eis conveniens apparebit ad fatiendum fabricam predictam.
Captum etiam fuit, quod post recessum dictorum provisorum, Castellani qui ibi essent,
et similiter successores sui per tempora hoc facere possent, et quod provideretur per
talem modum, quod illi qui venirent illuc habitare, ut magis libenter se reducerent
ad laborandum, et fabricandum, quod possent de die, et de nocte intrare et exire
40 dictam Insulam, fatiendo hoc cum illa maiori securitate, et comoditate Castri, que fieri
posset, postea vero in millesimo quadringentesimo secundo, die tercio mensis martii,
captum et modificatum fuit, super facto dicte Insule, in ista forma, videlicet, Quod
quilibet fidelis noster, cuiuscumque conditionis existeret, qui vellet hedifficare super
dicta Insula Coroni, posset hedificare in illa parte, qua vollet infra terminos ordinatos
45 cum modis et condicionibus superius descriptis. Item provisum fuit, quod totum vi-
num, quod incanipabitur in dicta Insula, deberet solvere de introitu medietatem eius,
quod solvit pro introitu .vinum, quod ponitur in Castro, Et ut fideles nostri non
dubitarent, quod predicte habitationes non ruinarentur, propter casus occurrentes,
Commissum fuit Castellanis nostris, quod deberent dicere et hortari fideles predi-
20 ctos, quod intentio nostra est, quod dicte habitationes conserventur, et nullo modo
ruinentur, et pro removendo omne dubium, quod quando nostro dominio videretur
de fatiendo minare habitationes factas, vel que fierent super dicta Insula, vel par-
tem ipsarum, tunc debeant tales habitationes, que ruinarentur extimari et illa exti-
matio, habito respectu ad illud quod sequeretur debeat solvi illis, qui hedificassent
25 dictas habitationes, de pecunia nostri comunis ; provisum similiter fuit, quod omnes
marinarii, qui habitabunt in domo sua propria, super diota Insula, cum sua familia,
sint absoluti toto tempore, quo ibi habitabunt, a solutione soldorum quatuor cum
dimidio in mense, quos soliti sunt solvere, pro angaria personali, et similiter illi qui
solverent minus pro dicta causa, et quod sint etiam absoluti ab angaria Erbe. Item
30 quod quia possibile esset, quod aliqua specialis persona haberet territorium super
ipsa Insula, quia non esset conveniens, quod vollentibus ipsis hedifficare, daretur
aliis, Provisum fuit, quod terrena specialium personarum, que sunt in dicta Insula,
volentibus dictis talibus hedifficare, et hedifficantibus infra terminum ordinatum, nou
debeat dari nec concedi specialibus personis, verum si nollent edificare, et aliquis
35 alius vellet hedifficare super dictis terrenis specialium personarum, tunc Castellani
debeant et possint concedere dicta terrena specialium personarum aliis personis, cum
conditione, quod illi qui vellent edificare super dictis terrenis, teneantur et debeant
dari illis, quorum erunt dicta terrena, sita in dicta Insula, tantum terrenum in aliqua
alia parte, quantum videatur nostris Castellanis, competens satisfatto, et cambium,
40 pro terrenis acceptis in dicta Insula, vel illum censum annuatim, qui videretur dictis
Castellanis sufficiens recompensatio, et satisfatio. Que quidem partes et ordines,
sicut fuit intentio terre, non observantur, Et utile sit providere, quod omnino dicta
Insula habitetur, pro securitate fidelium nostrorum ; Vadit, quod partes, et ordines
suprascripti sint firmi, sed refformentur in hunc modum, videlicet, Quod de cetero

CANCELLAR» SECRETA

275

nullo modo, forma vel ingenio, Castellani nostri Coroni et Mothoni possint seminare,
nec seminari facere super dieta Insula prò suo ferazine nec pro aliqua alia re, nec
permittere, quod aliquis alius seminat, seu seminari fatiat, sub pena ducatorum
centum, pro quolibet Castellano contrafatiente, et qualibet vice, quam penam exigant
advocatores comunis, habentes partem, ut de aliis sui officii. Verum possint dicti 5
Castellani accipere de territoriis, que essent a parastasi et etiam de aliis que délibé-
rassent aliis personis, quibus per successionem vel hereditatem dicta territoria non
spectarent. Et similiter debeant dare de aparastasi, ut superius dictum est, illis, qui
haberent territorium super dicta Insula, in excambium dicti territorii, ita quod illi
qui hedifficaverint et hedifficabunt remaneant sine aliquo onere, Et hec addantur in 10
commissionibus Castellanorum Coroni et Mothoni.

de parte omnes

de non 0

non sinceri 0

(Reg.* 49, 1411-1413, c. 123 t." 24). 15

542.

1412, 25 julii.

Accipientes de territoriis Nigropontis ad affictum dent plezariam de armo

m annum, de solvendo affictus predictos.

Baiulo Nigropontis, et successoribus suis.

Ser Andreas Gabriel, ser Paulus Orio et ser Zacharias Barbaro, sapientes 20
ordinum.

Cum alias fuerit commissum officialibus nostris rationum veterum, quod debe-
rent incantari facere territoria Nigropontis, ad vigintinovem annos, ad renovandum,
et dicti officiales aliqua ex dictis territoriis iam deliberaverint, Et utile sit pro nostro
comune providere, quod illi qui acceperint, et accipient territoria predicta, non 25
decipiant nostrum Comune, videlicet, quod accipiant redditus, et proventus, et pu-
stea non solvant affictus; Vadit pars, quod committatur dictis officialibus rationum,
quod providere debeant, quod omnes illi qui acceperint, et accipient de territoriis
predictis, teneantur dare plezariam de anno in annum, de solvendo suos affictus,
videlicet si erunt veneti debeant dictam plezariam dare in Venetiis dictis officialibus, 30
Et si erunt.de Nigroponte debeant Rectoribus nostris Nigropontis dictam plezariam
dare, ut de anno in annum comune nostrum sit securum. Verum si nostri veneti
qui illa acceperint, seu acciperent, irent habitatum Nigropontem, possint dictam
plezariam dare de inde.

de parte omnes alii 35

de non 1

non sinceri 1

(Reg.* 49, 1411-1413, c. 130 t.*).

276

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

543.

1412, 21 angusti.

Vicepotestas Neapolis Romanie miUat galeolam ad levandum nobilem virum

ser Morbasanum Poloni iturum rectorem illuc.

Sapientes ordinum.

5 Cum sit necessarium providere, quod vir ser Morbasanus Polani iturus noster
potestas et capitaneus Neapolis Romanie, vadat ad Regimen sibi commissum, quanto
prestius fieri potest, nec defectu passagli desistat; Vadit pars, quod mandetur Vicepo-
testati et capitaneo Neapolis Romanie, quod in quantum sibi videatur posse absque
aliquo dubio seu periculo locorum sibi commissorum, armare galeam nostram de
10 inde, pro veniendo ad levandum ipsum ser Morbasanum, Mothonum, Et quod post
recessum illius de Neapoli loca nostra sibi commissa remaneant bene tuta, et secura,
debeat illam armare, et mittere ad levandum ipsum ser Morbasanum. Quando vero
videretur eidem dicta loca remanere non bene secura, illam galeam armare, neque
mittere debeat, sed in isto casu ordinetur, quod applicatis galeis nostris Culphy,
15 que vadunt cum galeis Romanie, Vicecapitaneus dictarum galearum debeat facere
ipsum ser Morbasanum conduci, cum arnesiis suis cum una ex galeis sibi commissis
de Mothono, Neapolim Romanie, ne defectu passagli ibi remaneat.

de parte omnes

20 de non 0

non sinceri 0

(Reg.* 49, 1411-1413, c. 132).

544.

1412, 21 augusti.

In casu quo nobiles viri ser Petrus et ser Marcus Gradonico , quondam ser
Angeli noluerint dare plezariam de territoriis Nigropontis emptis secundum
25 partem capiam , revocetur vendicio ipsa.

Consiliarii.

Cum alias ordinatum et captum fuerit, quod aliqua territoria nostri comunis, in
Nigroponte et Insula, deberent incantari ad publicum incantum, sicut in parte illa
continetur, Et vigore dicte partis viri nobiles ser Petrus et ser Marcus Gradonico,
30 quondam ser Angeli emerint ad dictum incantum duo ex dictis territoriis, Et de inde
post dictam emptionem captum fuerit, quod pro omnibus emptionibus tam factis
quam flendis, emptores deberent dare plezariam, ex quo dicti ser Petrus et Marcus
Gradonico gravantur ad hoc, contra formam partium primarum et exemptionis sue,

CANCELLARLA SECRETA

277

cum eorum magno incomodo et preiuditio, Et propterea supplicant nostro dominio,
quod dignemur mandare et providere, quod forma sue emptionis eis observetur, ita
quod non graventur dare dictam plezariam, aut quod absolvantur a dicta emptione.

Et habita consideratione, quod ea que dicunt vera sunt, et quod non est justum
ipsos nostros nobiles contra debitum aggravare ; Vadit pars, quod in casu quo dicti 5
nobiles nolint dare plezariam pro territoriis, que emerunt, dicta eorum emptio re-
vocetur, et ipsi ab incantu et emptione libere absolvantur, Et dicta territoria in
nostrum comune revertantur, de quibus fiat, sicut de aliis est ordinatum, Et sic con-
sulunt officiales nostri rationum veterum.

de parte 80. 10

de non 2.

non sinceri 3.

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 132).

545.

1412, 2 Septembris.

Mandetur Rectori Neapolis, quod procedat ad fortificationem terre et absolvat 15
homines dicti loci a vigilathico dicte terre et ibi continetur, quid habere
debent fideles nostri prediali, quando armatur galea de inde , pro servi-
etis suis .

Ser Andreas Gabriel et ser Paulus Aurio, sapientes ordinum.

Cum pro parte fidelis comunitatis nostre Neapolis Romanie fuerint ad presen- 20
tiam nostram aliqui nostri fideles definde, et humiliter ac devotissime supplicaverint,
quod cum alias tempore quondam nobilis viri ser Octaviani Bono, olim potestatis
Neapolis Romanie, pro recuperando denarios pro murari fatiendo dictam terram
Neapolis, et pro aliis rebus necessariis ad tutelam et conservationem illius per con-
silium dicte terre captum et provisum fuerit de ponendo et solvendo certa datia et 25
aliqua onera pro reparatione dicte terre, et aliis opportunis, ut dum dicta terra
foret murata, Rectores nostri dimitterent facilius ipsos navigare, cum tunc ipsa terra
esset secura, et posset cum minori numero gentium tueri ac defendi, et dictam con-
tributionem facere promiserant, si forent aleviati et absoluti a vigilaticho, quod
ascendit in totum yperpera 744 in anno, Et datia et onera que sponte et alacriter 30
solvere se obtulerunt ascendunt summam yperperorum ΧΙΠ mille in anno, digna-
remur providere et mandare, quod dicti muri dicte terre compleantur, et etiam alie
res et reparationes necessarie fiant de dictis datiis et oneribus pro quibus ipsa datia
et onera posita fuerunt, ac etiam quod absolvantur a solutione vigilatici, Quodque
mandare dignaremur, quod quando ibunt cum galea contra Turchos habeant pana- 35
tica et grassam, et quando ibunt ad serviciâ dominationis nostre habeant salarium
et panaticam, Et secundum informationem habitam a Rectoribus nostris, qui ibi
fuerunt, ipsi nostri fideles iuste et debite supplica\ r erint, Et propterea sit honor nostri
dominii eis gratiose complacere ; Vadit pars, quod mandetur potestati et Capitaneo

278

MONUMENTA HISTORIAE HELLENICAE

nostro Neapolis Romanie, et successoribus suis, quod debeant de cetero de datiis, et
oneribus predictis positis, ut supra, facere expensas necessarias de inde, ac etiam
solvere expensas necessarias pro dicto vigilatico, a quo ipsi nostri fideles sint absoluti,
et residuum quod superhabundabit a dictis expensis debeant de tempore in tempus
5 expendere, ac ponere in constructione dictorum murorum dicte terre, et aliis neces-
sariis pro tutela, et conservatione illius, ita quod ipsa terra reducatur in fortitudine
debita. Ulterius ordinetur, quod quando dicti nostri fideles ibunt cum galeis contra
Turchos, habeant panaticam et grassam a nostro comuni. Et quando ibunt et ope-
rabuntur in serviciis nostri dominii, habeant pro mercede sua, sicut habent fideles
10 nostri Crete, qui vadunt cum galeis nostris Culli, ita quod sint ad illammet condi-
tionem in totum, ad quam sunt dicti nostri fideles Insule Crete, Sed quando venirent
de cetero ad conducendum Rectorem nostrum de Mothono Neapolim, nichil habeant,
quia pro illis paucis diebus non habebunt causam se gravandi.

de parte omnes alii.

15 de non 2

non sinceri 6

(Reg.· 49, 1411-1418, c. 134).

546.

1412, 27 decembris.

Regimai Corphoy mittat V enecias quemdam Iacomardum ibi detentum.

20 Sapientes ordinum et Azo Trivisano, consiliarius.

Cum in Corphoy sint detenti quidam Iacomardus de Senis, et unus alius ejus
eotius, qui remanserant obsides apud dominum ducam Zefalonie, pro Garcia de la
Treza de Senis qui cepit et derobavit navem nostram, olim patronizatam per Bartho-
lomeura de Benedicto, Et Baiulus, et Consiliarii nostri Corphoy pluries scripserint,
25 quod predicti stant ibi cum magno onere, et expensa nostri dominii, atque periculo
aufugiendi; Vadit pars, quod mandetur Baiulo et Capitaneo Corphoy et Consiliariis
suis, quod debeant predictum Jacomardum et sotium mittere Venetias per aliquod
nostrum navigium, ita quod conducantur sub bona custodia, ut postea applicatis de
hinc, provideri possit, prout videbitur utile, ut cives nostri ad satisfattone)» sui
30 debiti valeant devenire.

de parte . .
de non . .
non sinceri

tReg.* 49, 1411-1413, c. 137, t. e ).

omnes

CANCELLARLA. SECRETA

279

547.

1412, 14 januarii.

Potestas Neapolis Romanie mittat Regimini Crete yperpera XIIIl mille,
que sunt ibi et superabundant de introytSms Neapolis.

Ser Marcus Dandulo, sapiens guerre.

Cum sicut apparet, per quaternos rationum loci nostri Neapolis Romanie mis- 5
sos ad officiales rationum veterum in dicta camera Neapolis restent yperperi ΧΠΠ
mille et ultra, que respectu necessitatis presentium multum erunt utilia pro factis
nostris, si habeantur hic Venetiis; Vadit pars, quod mandetur potestati et Capita-
neo Neapolis Romanie, quod debeant per quam securiorem viam et modum poterit,
dictam pecuniam mittere sine mora ad manus Regiminis nostri Crete, ut postea 10
provideri possit de habendo illam hic, et operari ac expendi in negotiis et expensis
necessariis. Mandando insuper dicto potestati et Capitaneo, quod sit solicitas et
attentus, ad exigendum a debitoribus nostris de inde, omnem quantitatem possibilem
a debitoribus ipsius camere. Mandetur insuper Regimini nostro Crete, quod habita
illa pecunia, debeat illam conservare, quousque aliud sibi dederimus in mandatis. 15

de parte 55

de non 21

non sinceri 8

(Re?. 0 49, 1411-1413, c. 145).

548.

1412, 9 februarii. 20

Dominus Dueha Egeopelagi possit mittere in Cretam inter equos et mulos

XL omni anno usque ad quinque annos.

Sapientes ordinum.

In Rogatis. — Cum captum fuerit alias, quod per quinque annos, tunc sequentes
complaceretur domino duché Egeopelagi, quod posset mittere et facere conduci de 25
suis Insulis, ad vendendum et vendere in nostram civitatem Candide, omni singulo
anno, inter equos et mulos, XXV in triginta, et dictas terminus dicte concessionis
expiraverit, Et ipse dominus Ducha, iterato cum instantia, supplicari fecerit, quod
iterato concedamus eidem posse facere conduci ad dictam Insula de dictis suis equis
et mulis, usque octuaginta; Vadit pars, quod similiter mittere et conduci facere possit 30
de suis Insulis ad vendendum in Candidam, omni anno, XL" inter ronzenos et mulos,
qui sint ronceni silvestres, et muli ad sauma, observando in dicta venditione nostros
ordines de inde, Et duret hec concessio per annos quinque proximos.

280

MONUMENTA HISTORIAE HBLLENICAE

Et similiter mandetur Regimini nostro Crete, quod non possit recipere, nec
scribi facere dictos equos, nec aliquis eorum in aliqua varnitione.

de parte 52

de non 11

5 non sinceri 3

(Reg.° 49, 1411-1413, c. 162 t.*).

549.

1412, 9 februarii.

Dominia Petrus Geno dominus Andres possit similiter mittere in Cretam usque

equos et mulos XX usque quinque annos.

10 Sapientes ordinum.

In Rogatis. — Similiter per modum suprascriptum et pro suprascripto tempore
concedatur domino Petro Geno domino Andres, de equis et mulis XX.

de parte 53

de non 10

15 non sinceri 8

(Reg.· 49, 1411-1413, c. 153).

TABLE

DES DOCUMENTS.

209. 1400, 7 marlii. — Provisiones ser Antonii Michiel qui fuit Castellanus Coro-

ni et Mothoni, et primo quod remittatur Vcnclias una de galeotis . Pag. 1

210. 1400, 7 martii. — Item mittatur Mothonum unus maranus prò laborerio

portus et moli »2

211. 1400, 23 martii. — Potestas Neapolis faciat restitui quandam possessionem

quam tenet presbiler Nicolaus Codio loco Pagassi >2-3

212. 1400, 26 aprilis. — Iohannes Valacho caput castri Athenarum possit inde

recedere >3

213. 1400, 26 aprilis. — Provisionati quadraginta missi Corphoy quia non sunt

amplius necessarii, cassentur >3

214. 1400, 26 aprilis. — Cassentur 1res banderie nove et reficiantur veteres . > 4

215. 1400, 26 aprilis! — Castellani de cetero teneant equos sex pro quolibet sicut

tenebant octo, cum condicionibus ibi notatis, et sicut tenentur ad pre-
sene famulos decem, teneant de cetero octo >4-5

216. 1400, 14 maii. — Mittatur una bona galea Corphoy loco illius que ibi est >5.

217. 1400, 28 maii. — Electus supracomitus galee Nigropontis vir nobilis ser

Marcus Grimani >5

218. 1400, 22 junii. — Baiulus Corphoy casset illos quinqne ballistarios qui fue-

runt additi in castro >5-6

219. 1400, 13 julii. — Mittatur Nigropontcm una galea grossa pro conducendo

Venelias ratam mercationum >6

220. 1400, 16 julii. — Subveniatur Matheo de Montona habitatori in Athenis de

certa provisione quam habet a nobis >6-7

221. 1400, 1 augusti. — Mittatur Mothonum unum maranum pro opere moli . > 7

222. 1400, 3 augusti. — Ser Nicolaus Victuri iturus Potestas Athenarum condu-

catur cum galea Nigropontis ad suum regimen >7

223. 1400, 16 augusti. — Mittatur Corphoum una galeola de banchis XXII circa > 8

224. 1400, 19 augusti. — Subveniatur Leonardo de Bononia habitatori in Athe-

nis de yperperis ducentis de sua provisione >8

225. 1400, 23 augusti. — Ser lacobus Trevisano supracomitus Culphi vadat Ni-

groponlem et mandatum factum regimini pro conservatione Insule
propter casum duarum nostrarum galearum Crete captarum per Tur-
chos, et de hominibus equestribus stipendiandis >8-9

Vol. II. 36

282 Table dès ùocüMenTB

226, 1400, 23 augusti. — Ponatur ad incantum patronia galee grosse mittende
Nigropontem pro levandis mercationibus cum conditionibus ibi notatis
et vadat aterzata ................ Pag. 9-10

227. 1400, 2G augusti. — De castris Corphoy non accipiantur ballistarii ipsorum

pro eundo ad alium locum ullo modo .......... >10-11

228. 1400, 30 augusti. — Prorogetur terminus domino Rizardo de Lgot de pheu-

do quod tenet Corphoy . . . . . >11

229. 1400, 10 Septembris. — Libertas data regimini Nigropontis soldaudi centum

equites pro securitate insule et de duabus banderiis illuc missis . > 12

230. 1400, 16 decembris. — Mittantur Coronum certe res requisite per castel-

lanum >12

231. 1400, 7 janunrii. — Mittantur Neapolim Romanie pecunie et res ibi notate > 1314

232. 1400, 4 februarii. — Scriptum fuit domino Muclini in favorem Nicole Catello > 14

233. 1400, 11 februarii, — Scriptum Regimiui Nigropontis quid sit observandum

dc galea Arimondo, et de galea Trevisana >15-16

234. 1400, 1 1 februarii. — Dominus Rizardus de Ugot possit ire in Corphoy . >16

235. 1401, 18 mariti. — Duo provisores ituri Coronum et Mothonum, et ad illas

partes .................... > 17-18

236. 1401, 15 aprilis. — Ser Petrus Miani Supracomitus galee de Corphoy pos-

sit repatriare >18

237. 1401, 15 aprilis. — Mandatum factum potestati Neapolis pro lite inter Nico-

laum Coebo et Leonem Pigassi pro una vinea ....... > 18-20

238. 1401, 19 aprilis. — Res mittende pro Grelanda de Argos > 20

239. 1401, 22 aprilis. — Commissio provisorum iturorum Coronum et Mothonum > 21-29

240. 1401, 23 aprilis. — Quid scriptum fuit Baiulo (iorphoy super loco de La-

barga >29

241. 1401, 6 maii. — Responsio data ambaxiatori Principis Achaye ad exposita

per eum 30-31

242. 1401, 26 maii. — Rectores Nigro|K>ntis non cogunt aliquem patronum bar-

charum pro conducendo ligna, pisces et alia contra eorum voluntatem > 31-32

243. 1401, 4 julii. — Galee due deputate ad viagium Nigropontis et Crete . . > 32-35

244. 1401, 7 julii. — Responsio data ambuxatoribus duché Zefalonie ad certa

exposita per eos 35-37

245. 1401, 28 julii. — Gracia facta Albricio de la Spada de certo territorio in

Molhono >37

246. 1401, 31 julii. — Complaceatur dicto domino comiti de uno comito . . >38

247. 1401, 19 augusti. — Galee iture pro mcrcantiis Nigropontem addantur bal-

listarii quinque >38

248. 1401, 4 seplembris. — Elongatio termini caricandi dictas galeas Nigropon-

tem et Cretam . >39

249. 1401, 4 seplembris. — Supracomitus galee Nigropontis eligatur cum salario

el conditionibus solitis >39

250. 1401, 6 septembris. — Ad instantiam summi Pontificis committatur Baiulo

nostro Corphoy de quodam canonicalu cullato domino Petrino . . > 39-40

251. 1401, 16 septembris. — Mercationes conducende cum galea grossa missa

Mothonum solvant uubulum ac si venissent cum galeis a mercato . >40

252. 1401, 16 scolembris. — Cum jKmeretur quod mercationes que forent ln Mo-

TABLE DES DOCUMENTS

283

thono et Corphoy possent reduci cum quibuscumque navigiis captum

fuit de non Pag. 41

333. 1401, die 10 Septembris. — Rata que remansit ab omnibus armatis in Mo-

thono et Corphoy possit conduci Venecias cum quocumque navigio > 41
354. 1401, die 16 septembres. — Respondeatur Castellanis et provisoribus no-
stris existentibus Mothonum super multis que scripserunt dominio > 42-44

255. 1401, 13 septembris. — Provisio facta pro accessu ser lobannis Diedo ad

Regimen Neapolis et pro reditu ser Albani Contareno .... > *44-45

256. 1401, 20 septembris. — Ser Nicolaus Victuri Potestas et Cupitaneus Sethines

possit expendere libras ducenti in reparationibus >45

257. 1401, 20 septembris. — Buiulus Corphoy iturus notifleet Ione Àlbanensis

de factis salinarum et turris Saiate » 45-46

258. 1401, 20 septembris. — Locus Barge acceptetur et custodiatur pro nostro

dominio >46

259. 1401, 20 septembris. — Precipialur ser Francisco Dandulo Capitanco Vilichi

quod stet ad suam custodiam et non recedat >47

260. 1401, 20 septembris. — Quando ser Petrus Lauredano ascenderit super ga-

lea grossa Castellani Coroni et Mothoni faciant deferre galeam subtilem > 47

261. 1401, 21 septembris. — Galea Nigropontis cambietur cum galea ser Bertuci

Diedo que est melior >48

262. 1401, 22 septembris. — Provisio ut mercationes que remanserint in Mothono

conducantur Venecias > 48-49

263. 1401, 25 septembris. — Ordo conducendi mercationes que sunt in Corphoy

Venecias > 49-50

264. 1401, 25 septembris. — Corrigantur solutiones que accipiuntur per scribam

Camere Corphoy >50

265. 1401, 25 septembris. — Molus ordinatus fiat pro portu Corphoy ... > 50-51

266. 1401, 5 januarii. — Fiant quatuor banderie bonorum peditum pro mittendo

Coronum et Mothonum >51

267. 1401, 12 januarii. — Ser Nicolaus Valaresso et alii qui fuerunt Rectores in

Nigroponte possint stare in rogalis quando tractabitur de illis factis > 52

268. 1401, 12 januarii. — Cancellarii et socii Baiuli stent ad sindicatum successo-

ris per octo dies alioquin etc. et mittatur una ex galeis nostris exituris
ad Culphum Nigropontem et armetur galea Nigropontis ut ibi contine-
tur, et certe alie responsiones date Ambaxaloribus Comunilatis Ni-
gropontis ad certa quesita per eos, et mittatur etiam uua galeota pro
custodia Tinarum et Miconarum >52-55

269. 1400, 23 januarii. — Item fiant alie quatuor banderie >56

270. 1401, 24 januarii. — Electus suprucomitus galee Nigropontis etc., et eligatur

per quatuor manus electionum illa vice >56

271. 1401, 30 januarii. — Mittantur ad partes Romanie et Crete sindici quatuor

cum ordinibus ibi notatis > 56-59

272. 1401, 10 februarii. — Regimen Nigropontis possit stipendiare quinquaginta

bonos equites x 60

273. 1401, 10 februarii. — Mittantur Corphoy per patronos arsenatus res con-

tente in parte, videlicet arma et alia >61

274. 1401, 10 februarii. — Cives et subditi nostri Nigropontis, prêter ludeos,

284

TABLE DES DOCUMENTS

gaudeant beneficio civilitatis sicut illi de campo, et Collegium sive re-
gimen Nigropontis facial aptari muros et turres tam civitatis quam
Insule Pag.

275. 1401, 10 februarii. — Revocetur angaria de Chapinichi et quod villani con-

suent arma sua ut ibi >

276. 1401, 14 februarii. — Ser Franci Foscari gener domini Nepanti scribat so-

cero suo quedam sibi imposita per dominium »

277. 1401, 14 februarii. — Immunitas data venientibus ab extra, habitantium su-

per Insula Nigropontis »

278. 1401, 16 februarii. — Fortilieium de Ia Vunaria compleatur et proplcrea

castellani préparent calcinaio et alia necessaria »

279. 1401, 16 februarii. — Castellani accipiant XII equites Alhancnscs, vel alios

pro quolibet locorum pro bono ipsorum *

280. 1401, 21 februarii. — Ser Philippus de Molino, et scr Augustinus Quirino

qui fuerint provisores in partibus Mothoni et Coroni, possint venire ad
istud consilium et dicere opiniones suas super ponendis pro illis par-
tibus »

281. 1401, 27 februarii. — Pars capta pro factis domine Petronille et domini Ni-

colai Venerio cum domino duella Egeopelagi >

282. 1402, 3 marcii. — Modificatio facta provisoribus Mothoni et Choroni pro

facto Insule prope Coronum cum niultis ordinibus ibi contentis . . »

283. 1402, 6 marcii. — Quod supracomitus qui eligetur nunc habere debeat du-

catos tercentos in anno cum aliis conditionibus »

284. 1402, 6 marcii. — Castellani Coroni et Mothoni armare debeant galeotam de

Corono pro assecurationc navigiorum in partibus Patraxii ... *

285. 1402, 6 marlii. — Nullus ex fidelibus nostris Coroni et Mothoni angarizetur

tempore quo ipsum tangit ire eurn barcha, de alio labore ... »

286. 1402, 18 marcii. — Positum quod teneantur Castellani présentes et futuri

poni facere in fortitudine Burgum Sancti lohannis de Corono, captum
fuit de non >

287. 1402, 18 marcii. — Committatur Castellanis et Syndicis illuc ituris quod

convocare debeant de fidelibus decem, et per maiorem partem ipsorum
1111 determinare de prodicto burgo, ponendo in fortitudine, ut ibi . »

288. 1402, 18 marcii. — Teneantur castellani facere refici fortilieium et labore-

rium Avonaric, non obstante quod Turchi ibi fecerunt .... >

289. 1402, 1» marcii. — Commissum castellanis quod attendere debeant ad fa-

tiendum hcdiiicnri forlilicia necessaria super montibus Lauramii etc. *

290. 1402, 18 marcii. — liem commissum Castellanis quini debeant cum verbis

bonis et oblationibus conservare amorem inter cos, et Rosomicam
subveniendo sibi >

291. 1402, 18 marcii. — Calcola Coroni debeat ornari et conducere Sindicos

Nigropontem >

292. 1402, 18 marcii. — Potestas et Capitancus Sitbincs faciat publicari quod qui

volet conqueri de rectoribus ad Sindicos vadat Nigropontem . . >

293. 1402, 18 marcii. — Quid commissum fuit siudicis ituris in Romnniam pro

Insulis Tinarum et Miconaruin »

294. 1402, 30 marlii. — Commissum regimini Nigropontis, quod mittat galeam

61-62

65-66

67-68

69-70

70-71

7*2

72-73

75-76

TABLE DES DOCUMENTS

285

suam armatam Mothonum ad accipiendam galeam novam subtilem
mittendam Nigropontcra Pag. 76

295. 1402, 30 martii. — Quid commissum fuit sindicis ituris in Romaniam pro

Gastro Caristi > 76-77

296. 1402, 13 nprilis. — Responsio facta per litteras duché ZefTalonie, ad ea que

scripsit, pro facto sentcntie late per iudices petitionum, in favorem
loliannis Cremolisi > 77-78

297. 1402, 18 aprilis. — Mittantur Nigropontem triginta ballistarii sub uno ca-

pite, prout videbitur collegio, et commissum fuit regimini Nigroponlis
quod reducant illas quinque banderias in 1res vel quatuor ... > 79

298. 1402, 20 aprilis. — Quedam provisio facta, pro apopulando Insulam Ni-

groponlis > 79-80

299. 1402, 20 aprilis. — Mittantur Corphoy per dominium ducatos Vili centum

in lornesellis >80

300. 1402, 27 maii. — Commissum regimini Nigropontis, quod faciat fieri unam

bastitam super insulam, ad strictum Sancti Marci a Chazonellis . . >80

301. 1402, 27 maii. — Concedatur magno magistro Rhodi, extrahendi stellas du-

centas remigiorum de nostro Arsenatu >81

302. 1402, 27 maii. — Dominium mittat Corphoy pecuniam et liguameu pro castro > 81

303. 1402, 30 maii. — Provisiones posite per nobilem virum, ser Nicolaum Val-

laresso, olim bniulum et capitaneum Nigropontis >81-85

304. 1402, 1 junii. — Expensa facta per ser Iohannem Capello, Baiulum et Capi-

taneum Corphoy pro pane et vino dato manualibus, laborantibus ad
castrum, acceptetur > 85-86

305. 1402, 1 junii. — Loco ser Rossi Marino, castellani Coroni et Molhoni, eliga-

tur unus provisor > 86-87

306. 1402. 30 julii. — Mittantur Corphoy due banderie ballistariorum, una pa-

garum XXV, alia pagarum XL, et certe alie res, prout ibi continetur > 87-88

307. 1402, 10 augusti. — Quid scriptum fuit Gistellanis Coroni et Mothoni, ad

instantiam fratris lacobi Herculem preceptoris domus sancte Marie de
Ia Mosteniza , >. 88-89

308. 1402, 17 augusti. — Quedam responsio facta Baiulo et Gipitaneo Duracini

pro facto Faris et Balabam Turehorum, et pro facto Gislri Croye . > 89-90

309. 1402, 22 augusti. — Responsio facta Gistellanis Coroni et Mothoni pro difle-

rentia inter eos existente pro habitatione loci qui dicitur Insula . > 90-91

310. 1402, 22 augusti. — Libertas data Regimini Nigropontis solidandi a CC in

CCC equestres, pro recuperando castrum et civitatem Athenarum . > 91-92

311. 1402, 22 augusti. — Talea data Antonio de Azajollis de ipperperis Vili mille

et commissa Regimini Nigroponlis >92-93

312. 1402, 22 augusti. — Quedam provisio posita et non capta, de mittendo Ni-

gropontem unum camerarium, cum certis conditionibus ut ibi . . > 93

313. 1402, 29 augusti. — Gimmissum Baiulo et Gipitaneo Girphoy, ut promittat

armare galeolam Corphoy, ad expensas mercatorum nostrorum de
Patrasio, pro conducen lo mercationes suas Corphoy . . · . . >94

31 i. 1402, 13 septembris. — Mandetur Gistellanis Mothoni et Coroni, quod pal-
mare faciant galeam grossam illuc mittendam » 94-95

315. 1402, 7 oclobris. — Parles et provisiones, posite occasione captionis Baiuli

TABLE DES DOCUMENTS

286

et Capitanei Nigropontis, tam pro electione provisoris, quam pro mul-
tis aliis, quarum alique fuerunt capte, et alique non Pag. 95-105

316. 1402, 31 decembris. — Mandatum factum Caslellanis Mothoni et Coroni pro

galea grossa illuc missa > 105

317. 1402, 26 januarii. — Mittantur Mothonum, Coronum et Corfoy sex bande-

rie ballistariorum, videlicet due pro loco >106

318. 1402, 30 januarii. — Sicut captum fuit de sex banderiis mittendis Mothonum

Coronum et Corfoy, ita mittantur VH1 >106

319. 1403, 6 marcii. — Captum quod dominus Imperator Constantinopolitanus

possit recipi in Corono et Mothono, cum XL personis, non obstante
commissione Castellanorum > 107

320. 1403, 13 marcii. — Captum quod gothoni partium Amoree, et similiter

omnes gothoni qui nascuntur in Insulis nostris possint caricari pro con-
ducendo Venetias, ut ibi > 107

321. 1403, 5 aprilis. — Commissum Castellanis Coroni et Mothoni, quod mande-

tur ser Victori Bragadino, quod non armet aliquod fustum, pro eundo
ad Insulam Cipri, sub pena >108

322. 1403. 18 aprilis. — Concessio armorum, arcuum et sagitarum missarum

Corfoy pro fulcimento hominum deinde cum condicionibus ibi no-
tatis > 108-109

323. 1403, 7 junii. — Responsio facta Ambaxiatori principis Achaye ad aliqua per

eum petita ut ibi > 109-1 10

324. 1403, 7 junii. — Processus contra nobilem virum ser Nicolaum Vallaresso,

olim Baiulum et Capitaneum Nigropontis >110-111

325. 1403, 28 junii. — Mandatum Regimini Nigropontis, quod neminem cogant

ad deponendum caratos pro vilanis, vel bonis stabilibus . . . . > 111-112

326. 1403, 20 julii. — Mandatum Regimini Nigropontis, quod faciat cohopcriri et

compleri arsenalum, et captum de possendo expendere tam ob hanc

causam, quam pro aptatione palacii, ut ibi > 1 12-1 13,

327. 1403, 20 julii. — Fiat salvus conductus domino duché Egeopelagi ... >113

328. 1403 n 20 julii. — Responsio facta ambaxiatori ducis Cefalonie ad aliqua per

ipsum exposita >114

329. 1403, 27 augusti. — Mandatum ser Augustino Quirino provisori Coroni,

quod in factis spectantibus nobilibus viris Victori et Benedicto Supe-
rando fratribus, cum Navarensibus, differre debeat per totum men-
sem Aprilis >115

330. 1403, 23 octobris. — Mandatum factum Castellanis Coroni et Mothoni, pro

factis salis qui portabatur per Mothonum et Coronum, a stana Corfoy
Albanensibus >115-116

331. 1403, 18 novembris. — Collegium habeat libertatem emendi res mittendas

Corfoy >116

332. 1403, 20 novembris. — Concessum ser Egidio Mauroceno Baiulo et Capita-

neo Corfoy, quod possit expendere in reparatione turris porte de fer-
ro ducatosCCC > 116-117

333. 1403, 15 januarii. — Supracomitus galee Nigropontis habeat de celero de

salario ducatos CCL >117

334. 1403, 24 januarii. — Mandatum facium Baiulo et Capitaneo Corfoy, de ind-

TABLE DES DOCUMENTS

287

piendo murum burgi, et captum de miltendo a duobus usque tria

millia ducatorum pro principio ipsius operis Pag. 1 17-118

385. 1403, 14 februarii. — Subventio facta mercatoribus pro selis et granis suis > 118

336. 1404, 22 martii. — Elongatio termini gothonorum Crete, Coroni et Mo-

thoni >119

337. 1404, 22 martii. — Collegium habeat libertatem scribendi in favorem viri

nobilis ser Gabrielis Aymo militis, pro suo feudo, dominis Zenturioni
Zacharie et fratribus >119

338. 1404, 24 martii. — Elongatio termini nobilium virorum Victoris et Benedicti

Superando fratrum ad eundum Coronum > 120

339. 1404, 26 marcii. — Alique banderie, misse de novo Mothonum, Coronum,

et Nigropontem, cassentur , > 120

340. 1404, 4 aprilis. — Collegium habeat libertatem mittendi vel scribendi do-

mino Imperatori Constuntinopolis, et magno Magistro Rodi, pro damnis
illatis, simul cum armata Januensi, nostratibus >121

341. 1404, 30 maii. — Angaria dei Capinico alias revocata, exigatur ut primum > 122

342. 1404, 27 julii. — Regimen Nigropontis mittat galeam Nigropontis, cum galeis

Romanie, usque Constantinopolim > 122-123

343. 1404, 2 augusti. — Mandatum Castellano Molhoni, quod cassare debeat duas

banderias peditum que ibi sunt, et quod ponere debeat octo ballista-
rios sub uno capite > 123

344. 1404, 31 decembris. — Responsio facta ser Octaviano Bono, potestati et ca-

pitaneo Neapolis Romanie ad ea que scripsit dominio > 123-124

345. 1404, 29 januarii. — Fiat salvus conductus domino duché Egeopelagi . . > 125

346. 1404, 7 februarii. — Eligatur unus provisor iturus Mothonum .... > 125

347. 1405, 17 marcii. — Gothoni Nigropontis, Crete, Coroni et Mothoni, Corphoy

et Sancte Ilerinis possint conduci Venetias, usque per totum mensern
maii > 126

348. 1405, 22 maii. — Quid scriptum fuit Castellanis Coroni et Mothoni, et pro-

visori >126

349. 1405, 22 maii. — Quid scriptum fuit ser Marco Corrario, provisori Coroni

et Mothoni, ut rediret Venetias > 127

350. 1405, 29 maii. — Mandatum factum Castellanis Coroni et Mothoni, ut per-

mittant in libertate sua Johannem de Rampallo, factorem domini Eney > 127

351. 1405, 29 maii. — Ser Egidius Mauroceno baiulus et capilaneus Corphoy, ab-

solvatur a pena, in quam incurrerit, quia posuit manus in pecunia sibi
missa, pro murando burgos, et illam expendit in aliis rebus ... > 128

352. 1405, 2 Junii. — Concessum ser Egidio Mauroceno, baiulo et capitaneo Cor-

phoy, posse expendere ducatos centum, pro laciendo unum granarium > 128

353. 1405, 10 junii. — Ellongetur salvus conductus domino duché Egeopelagi,

usque per totum mensem julii > 129

354. 1405, 16 iulii. — Pacta et conventiones facte inter dominum ducham Egco-

pelagi, et dominum Nicolaum Venerio et dominam Petronilam confir-
* mentur per consilium Rogatorum > 129

355. 1405, 16 julii. — Concessum, domino duché Egeopellagi posse mittere ad

Insulam Crete equos et mulos a XXV in XXX w omni anno, et duret
per quinque annos > 130

288 TABLE DES DOCUMENTS

356. 1405, 31 augusti. — Ut mercationes exislentes in Nigroponte possint conduci

Venetius fuit captum de mittendo illuc unam galeam ad Navurescam Pag. 130-l^t

357. 1405, 31 augusti. — Muda gothonorum Coroni, Motboni, Corfoy, et aliorum

locorum ibi scriptorum sit per mensem octobris >131

358. 1405, 10 octobris. — Scriptum fuit Castellanis Coroni et Mothoni,quod non

damnificent Januenses >133

350. 1405, 15 decembris. — Scribatur Regimini Nigropontis, quod mittant in

Candidam usque XXV Turchos pro laboreriis comunis .... >133

3G0. 1405, 15 januarii. — Castellani Coroni et Mothoni non se impediant de red-
ditibus Episcopatus Mothoni >133

3G1. 1405, 30 januarii. — Responsio facta ambaxiatori principis Acbaie, quod

vivat in quiete cum nostris castellanis Coroni et Mothoni . ... >133

3G3. 1405, 5 februarii. — Scribatur et mandetur supracomito galee Nigropontis,
quod veniat Mothonum ad levandum nobilem virum ser Franciscum
Bembo militem, iturum baiulum et capitancum Nigropontis ... >134

3G3. 1405, 18 februarii. — Galea Nigropontis conducat uxorem et familiam con-
dam ser Bernardi Fuscharcno, olim baiuli Nigropontis, Mothonum,
quando veniet ser Francisco milite ituro Nigropontem . . . . > 134-135

3G4. 140G, 4 martii. — Item elongatio termini gothonorum prodictorum . . >135

3G5. 140G, 11 marcii. — Scribatur Antonio de Azaiolis, quod observet pacem

factam secum pro factis Athenarum * >135

3GG. 1406, 11 marcii. — Cassentur alique banderie Nigropontis, sicut videbitur

Baiulo et Cupitaneo ituro > 136

367. 1406, 33 marcii. — Scribatur ser Georgio Lauredano supracomito Culphy,

quod ubicumque reperiet nobilem virum ser Franciscum Bembo mili-
tem, iturum Baiulum Nigropontis, ipsum levet, et conducat Nigro-
pontem >136

368. 1406, 30 marcii. — Mandetur Baiulo et Capitaneo Corphoy, quod solvi faciat

operariis et magistris murariis, videlicet operariis ad talionem soldo-
rum quinque, et magistris soldorum X in die >137

369. 1406, 4 aprilis. — Notarii Insule Corphoy possint facere queiibet instrumenta > 137-138

370. 1406, 4 aprilis. — Cancellarii rectorum Corphoy dent medietatem lucri quod

percipiunt ex cancellarla nostri comuni, et Camerarii exigant dictam

medietatem cum soliciludine >139

371. 1406, 16 aprilis. — Concessum nobili viro ser Nicolao Foschari Baiulo et
Capitaneo Corphoy posse expendere pro reparacione paludi Corphoy

et constructione unius cisterne duca Los CC >139

373. 1406, 32 aprilis. — Scribatur regimini Crete, quod intromittat de bonis Ro-
densium ad satisfucionem unius balle tap|>etorum accepte Starnati
Rosso civi nostro . , >140

373. 1406, 29 maii. — Vinum Insule Corphoy, quod venditur ad spinam solvat

ducatum pro qualibet buta metrorum X, et vinum forense quod ven-
ditur ad spinam solvat ducatum unum et dimidium pro buta metro-
rum X >140

374. 1406, 2junii. — Commune solvat expensas et salarium dominorum socio-

rum ser Francisci de Priolis de tempore quo steterunt cum ser Vitule
Miani provisore >141

TABLE DES DOCUMENTS

289

375. 1406, 1 1 junii. — Baiulo et Capitaneo Gorphoy recommandctur monasterium

fratrum heremitarum Annunciate Virginis edificatuin per dominum
Petrum Capice mililem, et fìat inventarium de bonis dicti monasterii
in Cancellarla Corphoy Paj

376. 1406, 12 julii. — Concessum potestati et Capitaneo Neapolis Romanie posse

investire pecuniam suam que superubundabit a suo regimine . . »

377. 1406, 5 julii. — Scribatur Baiulo et Capitaneo Corphoy responsiones facte

aliquibus papatibus Corphoy, super certis suis capitulis .... »

378. 1406, 15 julii. — Scribatur potestati et Capitaneo Neapolis Romanie, quod

cum nobilis vir ser Fmnchus iturus successor suus applicuerit Molho-
num mittat galeam Neapolis armatam Mothonum ad levandum ipsum »

379. 1406, 19 julii. — Baiulus et Capitaneus Corphoy permittat conducere Vene-

rias frumentum de partibus Starie et nullam licentiam velet ... »

380. 1406, 20 julii. — Partes praticate cum domino marcinone Bondenice pro

factis Tinarum et Micularum et non capte »

381. 1406, 22 julii. — Regimen Nigropontis notum faciat Comunitalibus Tinarum

et Micularum, quod mittant nuncios suos cum sindicatu ad plenum pro
conveniendo nobiscum de introytibus et expensis ipsarum Insularum >

382. 1406, 23 julii. — Dicatur ambasiatori Antonii de Acayolis, quod se removeat

a petitione quam facit de territorio nobis concesso per Turchum, alio*
quin revocabimus concessionem sibi factam de Sithines .... '»

383. 1406, 26 julii. — Forme li tere aperte facte Baiulo et Capitaneo Corphoy pro

certis responsionibus factis ambasiatoribus Corphoy super aliquibus

capitulis per ipsos porectis »

384. 1406, 26 julii. — Forma litere aperte facte Judeis Corphoy pro certis re-

sponsionibus factis super certis capitulis porectis per eos ... . »

385. 1406, 30 julii. — Muda gothonorum et aliarum mercationum Crete, Nigro-

pontis, et Romanie basse, elongetur usque ad dimidium mensis oc-
tobris »

386. 1406, 26 augusti. — Concessum commissariis et heredibus, condam ser Mi-

chaelis Justiniano, posse transferre castrum Caristi, quod habent in
pheudum a nostro dominio in nobilem virum ser Nicolaum Georgio
fratrem domini Marchionis Bondinice »

387. 1406, 16 octobris. — Mittatur ad dominum despotum Misistre unus noster

Ambasiator, pro celeris damnis datis nostris subditis Coroni et Mo-
thoni »

388. 1406, 17 octobris. — Precipiatur nobili viro ser Bernardo Nigro capitaneo

Riperie Islrie, quod portet dictum Ambasiatorem nostrum usque
Mothonum »

389. 1406, 19 octobris. — Sit in libertate domini ducis et collegii armandi unam

galeotam pro conducendo dictum ambasiatorem ad dictas partes . »

390. 1406, 19 novembris. — Differatur deliberacio commissionis et recessus ser

Nicolai Fuschulo ituri ambasiatoris ad dominum despotum Misistre »

391. 1406, 30 novembris. — Cum ponerentur quod fierent domino Consiliarii,

Corphoy, et quod non mitteretur Camerarius de Venetiis captum fuit
de non

392. 1406, 11 januarii. — Concessum nobili viro ser Franeho Caucho expendendi
. Voi ll

. 141-142

142

143

144
144

145-146

147- 148

148- 149

149- 152
152-154

154

155

155-156

156

157

157- 158

158- 160

200

TABLE DES DOCUMENTS

pro reparatione castri et muri ac munitionis residuum pccauic con-
cesse suo precessori pro reparationibus predictis Pag. Ì60

393. 1406, 27 januarii. — Nobilis vir ser Nicolaus Fuschulo iturus ambassiator

ad partes Amoree vadat cum galea itura Trapcsundam .... > 160-161

394. 1406, 10 februarii. — Nobilis vir ser Nicolaus Fuschulo iturus ambassiator

ad partes Amoree vadat cum galea itura Trapcsundam .... >161

395. 1406, 17 februarii. — Elongacio termini gotonorum Coroni, Mothoni, Crete

Corplioy, Nigropontis et Horna nie basse ......... >161

396. 1406, 20 februarii. — Nobilis vir ser Nicolaus Fuschulo iturus ambasiator ad

partes Amoree postquam non ducit sccum unum notarium ducat unam
alium personam sine salario, sed solum ad expensas comunis oris . >164

397. 1406, 21 februarii. — Scribatur Regimini Nigropontis, quod allicient terri-

toria nostri comuuis de inde per quatuor annos completis aflictatio-

nibus eorum . > 162-163

398. 1406, 21 februarii. — Volentes habere et accipere Insulas Thinarum et Mi-

chulurum faciant se scribi ad Cancellarium cum conditionibus notatis > 163-164

399. 1406, 21 februarii. — Volentes habere ct accipere Insulas Tinarum et Michu-

larum faciant se scribi ad cancelleriam cum condicionibus notatis . > 164-165

400. 1406, 21 februarii. — Libertas data Castellanis Coroni et Mothoni, super

. certis debitoribus veteranis in examinando dicta debita et remittendo

illam partem que eis videbitur > 165-166

401. 1407, 1 marcii. — Commissio nobilis viri ser Nicolai Fuschulo missi Amba-

siatoris ad partes Amoree > 166-168

402. 1407, 15 marcii. — Ille nobilis qui accipiet Insulas Michularum et Thina-

rum faciant inventarium de omnibus rebus comunis, et mittatur per
Regimen Nigropontis una suflicicns persona ad faciendum dictum in-
venlarium > 168-169

403. 1407, 28 aprilis. — Scribatur baiulo et capitanco Corphoy quod non per-

mittat ullo modo angarizare villanos casalium affictalorum ultra id

quod debile facere tenentur . . . > 169-17(1

404. 1407, 28 aprilis. — Mittatur Nigropontem presto una galea subtilis . . > 170

405. 1407, 29 aprilis. — Forma litere scripte magno magistro Rodi pro factis

Zanachi de la Cecha, et similiter scriptum fuit Pifanio de Acre . . > 170-17 1

406. 1407, 24 maii. — Galee Culphy non stent Corphoy nisi die qua applicuerint,

et die sequenti sub pena ibi notata > 172

407. 1407, 27 maii. — Collegium domini consiliariorum capitum et sapientum

utriusque manus habeant libertatem providendi de expensis reditus il-
lius nostri civis qui venit Venecias pro factis Nepanti > 172-173

408. 1407, 9 junii. — Regimen Nigropontis mittat acceptum de Molhono galeam

illuc missam ad Navarescham > 173-174

409. 140?, 14 junii. — Complaceatur domino duché Egeopelagi de una galea de

illis que misse fuerunt in Cretam pro sua pecunia > 174

410. 1407, 14 junii. — Cum poneretur pars de subveniendo mercatoribus Nigro-

pontis, quod possent mittere mcrcantias suas cum galeis Nigropontis
S.ilonicum solvendo nabuln et cel > 175-176

411. 1407, 31 junii. — Concessum Castellanis Coroni et Mothoni posse expen-

dere pro reparatione palacii Castellanorum Coroni et Consiliariorum

TABLE DES DOCUMENTS

291

ni ibi, et mandetur Rectori Neapolis Romanie, quod mittant dictis Gi-
stelianis Coroni et Mothoni yperpera II mille Pag. 177

412. 1407, 9 julii. — Cum poneretur pars de soldando quinquaginta ballistarios

pro mittendo Cnronum, captum fuit de non » 178

413. 1407, 15 julii. — Nobili viro ser Marco Bcmbo observentur promissiones et

deliberationes sibi facte de Insulis Thinarum et Michonarum, et nil

aliud sibi fiat > 178-179

414. 1407, 15 julii. — In casu quo nobilis vir ser Andreasius lustiniano iturus Ca-

stellanus Coroni et Mothoni, non posset habere solutionem de ducalis
ducentis mutuatis nostro comuni pro lignamine emendo pro laboreriis
nostri comunis, de inde comune nostrum teneatur sibi restituere de
hinc > 179

415. 1407, 15 julii. — Pro custodia loci Nepanti aquisiti de novo soldentur balli-

starii triginta sub duobus capitibus > 180

416. 1407, 25 julii. — Responsio facta ambasiatori domini duché Cefalonie super

aliquibus suis requisitionibus factis > 180-181

417. 1407, 25 julii. — Tenor litere scripte Castellanis Coroni et Mothoni pro da-

mnis que inferuntur Insulis domini duché Zefulonie > 181

418. 1407, 25 julii. — Tenor litere scripte Capitaneo Culphy, ut habeat recomis-

sum dominum ducham Zefalonie et loca sua » 182

419. 1407, 25 julii. — Tenor litere scripte principi Achaye, pro factis domini du-

ché Zefalonie >182

420. 1407, 9 augusti. — Responsio facta Ambaxiatori domini Antonii de Azaiolis > 183 184

421. 1407, 27 augusti. — Quid scriptum fuit Castellanis Coroni et Mothoni, in fa-

vorem nobilium virorum ser Victoris Superando et fratris ... >184

422. 1407, 4 Septembris. — Quid scriptum fuit Gistellanis Coroni et Mothoni, pro

facto Castri Necline >185

423. 1407, 5 septembris. — Mandatum factum, baiulo et capitaneo Durachii, ut

partecipalo consilio cum ser Nicolao Fuscari incipiat facere aptare mu-
ros, ut in parte continetur > 185-186

424. 1407, 13 septembris. — Quid captum fuit de scribendo baiulo et capitaneo

Corphoy, pro pischariis castri Nepanti, quia ambaxalores domini du-
ché Egeopelagi, dixerunt non habere libertatem >186

425. 1407, 13 septembris. — Responsio facta Ambaxiatori bus domini duché Ze-

falonie, pro pischeriis Nepanti > 187-189

426. J407, 14 septembris. — Castellani Coroni et Mothoni se interponant pro dif-

ferentiis existentibus inter principem Achaye et ducham Zefalonie . > 189

427. 1407, 27 septembris. — Mandatum factum baiulo et capitaneo Corphoy, pro

vilanis habitatoribus casalis vocati Gavodato et aliorum trium cassa-
lium, affictatorum domino Feramontc de Sancto Hypolito, et Vito

Darmario > *189-191

428. 1407, 3 januarii. — Libertas data ser Antonio de Mulla videndi debitum ve-

teranorum et vilicorum confirmentur > 191

429. 1407, 5 januarii. — Ser Marcus Marcus Bembo Rector Tinarum et Micona-

rum possit navigare equos in Cretam > 192

430. 1407, 10 januarii. — Scriptum Baiulo capitaneo Corphoy, quod non concedat

licentiam fiendi caloyeros et papales de novo nisi loco decedentium > 192-193

292

TABLE DES DOCUMENTS

4*'l. 1407, fi februari. — Responsio data oratoribus principis Achaye . . . Pag. 193-194

435. 1407, 50 februarii. — Galea Nigroponlis veniat ad levandum ser Nicolaum

Venerio usque Molhonum > 194-195

433. 1408, 8 martii. — Sindici Romanie non teneantur ire ad sindacatum terra-

rum Albanie > 195

434. 1408, 8 marcii. — Intromittantur de bonis inagni magistri Rodi seu Roden-

sium et draganoni prò satisfattone Zanachii de la Cecha .... > 195-190

435. 1408. 13 marcii. — Electio quatuor sin licorum ad parles Crete et Romanie > 196-197

436. 1408. 17 aprilis. — Scriptum Rectoribus nostris Romanie, quod subveniant

Siiidicis de pecunia > 197

437. 1408, 19 aprilis. — Commissio egregiorum et Nobilium virorum domino-

rum Andree Barbaro, et lacobi Michael, honorabilium Sindicorum In-
sule Crete > 198-505

438. 1408, 31 maii. — Andreas Zampani comeslabilis in uno castrorum Corphoy

habeat libras XXXII . . ., >506

439. 1408, 17 junii. — Judei Corphoy possint habere possessiones extra terram

Corphoy ad summam ducatorum 1111 milia . . * > 506-507

440. 1408, 19 junii. — Regimen Nigroponlis eligat camerarios de anno in annum,

et illi qui fuerint uno anno non possint esse usque annos duos se-
quentes > 507

441. 1408, 51 junii. — Concessum nobili viro ser Franco Gaucho posse investire

pecuniam que sibi super.ibundavit de salario sui Regiminis ... > 507-508

445. 1408, 51 junii. — Galeota Neapolis Romanie veniat Mothonum ad levandum

nobilem virum ser lieuslachium Caucho iturum Rectorem Neapolim > 508

443. 1408, 3 julii. — Quid scriptum fuit magno magistro Rodi super facto te-

stium, quos examinare facere volebat ad peticionem Januensium con-
tra nos > 508-509

444. 1408, 15 julii. — Castellani G>roni et Mothoni precipiant omnibus patronis

navium illuc accedentium, et tendentium ad partes Levantis quod

non vadant ad Insulam Cipri > 509-510

445. 1408, 13 julii. — Concessum egregiis dominis Jacobo et Nicolao Georgio

Marchiouibus Bondinice, posse conduci et conduci facere ad locum
Carisi] Insule Nigroponlis de personis, animalibus, et bonis suorum
locorum possendo postmodum ea que posuerint extrahere ... > 510

44f·. 1408, 54 julii. — Dentur domino duché Egeopelagi de curaciis C de armis

de lesta C et de remis C, solvendo eo precio quo constiterint comuni > SIL

447. 1408, 4 augusti. — Regimen Crete habeat libertatem providendi quod te-

neatur una galea in partibus illis et Egeopelagi ac Nigropontis pro ter-
rore lignorum Turchorum damnificantia subditos et fideles nostros
partium illarum, intelligendo cum regimine Nigropontis et cum domi-
no duca Egeopelagi > 511-515

448. 1408, 54 augusti. — Si qua rata remaneret in Corphoy a galeis a mercato et

Culphy, possit conduci Venetias cum navigiis disarmatis .... > 515

449. 1408, 58 augusti. — Castellani Coroni et Mothoni consignent Cupitaneo Cul-

phy slaria CC biscoti >515

450. 1408, 5 septembris. — Quatuor officia Insule Corphoy videlicet Comesla-

biliaria Insule, Castellani Castri S. Angeli, Gipi lanaria portarum ferri

TABLE DES DOCUMENTS

293

et officium super sale sint reservata dominio Veneciarum in dando et
conferendo illa Pag. 213

451. 1408, 7 novem bris. — Admiratus Patrasii habeat unam domum communis

pro sua habitatione » 213

452. 1408. 11 novembris. — In favorem reverendissimi domini Archiepiscopi

Patracensis scribantur litere Summo Pontiffci, et aliis sicut videbitur
dominio » 213-214

453. 1408, 14 novembris. — Castellani Coroni et Mothoni vendant rnileum non

bonum, et denarios mittant Venecias » 214

454. 1408, 14 novembris. — Concessum nobili viro scr Antonio a Boeholis Ca-

stellano Coroni ct Mothoni, posse dormire extra pro solicitando labo-
reria Castrifranchi incepta * 214-215

455. 1408, 14 novembris. — Regimen Nigropontis cavari faciat sicham, que est
subtus pontem et provideat taliter quod galee transire possint per
subtus dictum pontem > 215

456. 1408, 15 novembris. — Informetur Baiulus noster Constantinopolis, quod

accepimus Patrasium, cum certis pactis et quod si sentiret Turchum
turbari propter hoc mittat ad eum qui sibi dici faciat, quod in nostro
arbitrio est facere quod Patracenses sibi solvant tributum suum > 216-217

457. 1408, 22 novembris. — Libertas data Castellanis Coroni et Mothoni reci-

piendi in nostrum civem amicum et benivolum Magazassi dominum
Janice » 217

458. 1408, 10 januarii. — Volentes portare frumentum Coronum et Molhonum,

faciant se scribi ad Canee! larium nostram, et scribatur Regimini Crete
quod subveniat Castellanis de yperprris Vi mille Cretensibus . . » 218

459. 1408, 15 januarii. — Scribatur Regimini Nigropontis, quod procuret, cum

regimine Salonichi, restitutionem duarum ballarum pannorum nobilis
* viri ser Bulduini Ballastro, acceptarum sibi per dictum Regimen Sa-

lonichi > 218-215

460. 1408, 17 januarii. — Elongatio termini gotonorum Romanie basse et alte » 219-220

461. 1409, 15 marcii. — Egregia domina Petronilla consors domini Nicolai Vene-
rio, que vadit ad dominum ducliam Cephalonie fratrem suum, pro-
curet removere rancorem, quem concepit ipse dominus ducha contra

ipsum pro turri de Natalico > 220-221

462. 1409, 15 marcii. — Rectores Corphoy faciant anagraphi de anno in annum > 221

463. 1409, 15 marcii. — Correctio capituli solutionis sociorum Baiuli et Gipitanei

Corphoy de solutionibus sententiarum * 221-222

464. 1409, 18 marcii. — Mittatur Corphoy una galea pro fabrica moli, et conce-

datur dicto Baiulo quod emat domum in qua laboratur Curamen, et
fieri faciat unam domum pro collocando salem comunis .... » 222

465. 1409, 18 marcii. — Quelibet galea Culphy teneatur levare et porlare ad par-

tes Nigropontis remos XV pro galea domini ducis Egeopelagi . . * 222-223

466. 1409, 21 marcii. — Potestas et Capitaneus Neapolis Romanie consignet capi-

taneo Culphy yperpera circa VHl mille sibi consignata per suum pre-
cessorein et possit expendere in reparatione castri yperpera II mille » 223

467. 1409, 28 martii. — Providus vir Franciscus Gezo admiratus Coroni vadat

cum ambaxiatorc nostro ad Turchum » 223-224

294 TABLE DES DOCUMENTS

♦

468. 1409, 9 maii. — Possit expendere pro reparatione muri castri Franchorum

yperpera, quinquaginta (sic) » 294

469. 1409, 10 junii. — Emantur due naves, pro molo Corphoy » 224

470. 1409, 12 junii. — Mittantur Corphoy tabulle mille, de larice, barilia XX U pul-

veris a bombardis, duo paria cazarum a cavando lapides, et duos pi-
strinos » 225

471. 1409, 25 junii. — Mittatur nobili viro ser Marco Bembo Rectori Thinarum

et Michonanim una galeota bancorum XXV > 225

472. 1409, 18 julii. — Elongacio termini gotonorum Coroni et Mothoni, Nigro-

pontis, Salonichii, et Romanie basse > 226

473. 1409, 25 julii. — Concessum mercatoribus quibus remanserunt balle a bu-

centauro posse ipsas miltere Nigropontem cum navigiis disarmalis

cum condicione etc » 226

474. 1409, 22 augusti. — Concessum religioni Rodi posse mittere Rodum cum

galeis Barati ducatos VI mille » 227

475. 1409, 24 septembris. — Concessum nobili viro ser Nicolao Venerio baiulo et
capitaneo Nigropontis, posse expendere pro reparatione sue habita-
tionis yperpera quingenta » 227

476. 1409, 5 novembris. — Prorogacio terminum sindicorum qui fuerunt ad par-
tes Romanie, veniendi ad consilia cum suis intromissionibus ... » 227

477. 1409, δ decembris. — Concessum nobili viro scr Donato de Porto castellano

Coroni et Mothoni, posse dormire extra Coronum, uti fuerit expe-
diens donec fuerint completa laboreria Castri Leonis > 228

478. 1409, 5 decembris. — Regimen Crete mittat Castellanis Coroni et Mothoni
yperpera VI mille, videlicet yperpera III mille Coronum, et yperpera

111 mille Mothonuin pro laboreriis de inde » 228-229

479. 1409, 13 decembris. — In favorem aliquorum civium beneficiulorum nostro-

rum Mothoui, et Episcopatus Mothoni scribatur principi Achaye . » 229

480. 1409, 19 decembris. — Fiat unus arsenatus in Corphoy > 229-230

481. 1409, 19 decembris. — Claudetur portus Corphoy * 230

482. 1409, 19 decembris. — Aptentur et reparentur muri Corphoy .... > 230

483. 1409, 19 decembris. — Fiat una fovea circa salinas Corphoy pro clausura

eorum . . . · » 230-^31

484. 1409, 19 decembris. — Locus Nepanti committatur potestati ct capitaneo

Patrasii » 231

485. 1409, 19 decembris. — Porlus Nepanti aptetur per potestatem et capita-

neum Patrasii » 231

486. 1409, 19 decembris. — Baiuius et Capitaneus Corphoy subveniat potestati

et capitaneo Patrasii de yperperis M pro reparatione portus Ne-
panti. » 232

487. 1409, 19 decembris. — Cassetur commestabilis turris de Ia Barga . . » 232

488. 1409, 23 januarii. — Mittatur Mothonum una piata pro cavando portum Mo-

thoni, et per castellanum provideatur de expensa cavationis etc. » 232-233

489. 1409, 25 februarii. — Mittantur Mothonum res ibi nominate pro munitione

et expeditione marani » 233-234

490. 1410, 15 marcii. — Responsiones facte ambasiatori magnifici domini Mauricii

Arte etc. et quid commissum fuit bayulo et capitaneo Corphoy, et ca-

TABLE DES DOCUMENTS

295

stellante Coroni et Molhoni, ac potestati et capitaneo Patrasii saper
prediclis Pag. 234-236

491. 1410, 18 aprills. — Domini Archiepiscopi Crete, Corphoy, et Episcopi et

prelati partium Levantis vadant ad suos Archiepiscopatus et Episco-
patus > 236-237

492. 1410, 18 aprilis. — In casu quo Archiepiscopus Corphoy non fecerit cohope-

riri ecclesiam Corphoy, baiulus et capitaneus Corphoy intromittat de
bonis Archiepiscopi et Canonicorum Corphoy ad summam ducatorum
CC, pro dicto opere fiendo » 237

493. 1410, 18 aprilis. — Baiulus et Capitaneus Corphoy faciat quod villani baronie

quondam comitis de Martina faciant angarias debitas > 238

494. 1410, 26 aprilis. — De lapidibus porporariarum Nigropontis non moveantur

per quemcumque sub pena ibi notata » 238-239

495. 1410, 26 aprilis. — Mittatur Nigropontem una galeota banchorum XXV . » 239

496. 1410, 26 aprilis. — Mittantur Nigropontem banderie quatuor peditum, et

banderie que ibi sunt reducantur ad duas banderias » 239-240

497. 1410, 29 aprilis. — Mandatum factum potestati et capitaneo Neapolis Roma-

nie, quod det et assignet quartam partem mercationum repertarum in
quadam chochina de Marzeia repertoribus dicte chochine et residuum

et chochinam ipsam reasignet patrono » 240-241

498. 1410, 6 maii. — Regimen Nigropontis, et Capitaneus Culphy provideant de
restitutione pannorum nobilis viri ser Rugerii Ruzini ablatorum per
illos de Insula Schiati > 241-242

499. 1410, 17 junii. — Regimen Crete et Rector Canee subveniant Castellanis no-

stris Coroni et Mothoni de ballistariis et hominibus pro custodia Mo-
thoni propter epidemiara, sicut ipsi castellani requirent ab eis . . » 242

500. 1410, 28 junii. — Prorogatio termini nobilis viri ser Andreasii Justiniano,

olii» Castellani Coroni et Mothoni veniendi cum suis provisionibus ad
consilium Rogatorum » 243

501. 1410, 28 junii. — Mittantur due banderie peditum Mothonum propter epi-

dimiam, et scribatur Capitaneo Culphy, quod se mittat in aquis illis

donec dicte due banderie illuc ibunt » 243-244

502. 1410, 2 julii. — Banderiis mittendis Nigropontem dentur de soldos libras

XV pro pavesano et libras XVJI pro ballistario > 244

503. 1410, 15 julii. — Thomasius quondam Friderici de Alemania, habeat sol-

dum yperperorum C in anno et frumentum a comuni in Mothono . » 244

504. 1410, 15 julii. — Prorogatio termini Archiepiscopo Corphoy eundi ad suum

Archiepiscopatum » 245

505. 1410, 24 julii. — Providus vir lohannes Bontempo patronus posticius galee

Nigropontis habeat de salario amodo ducatos LXXX in anno . . » 245-246

506. 1410, 24 julii. — Cum poneretur dc faciendo certam unionem galearum, vi-

delicet galee domini duché Egeopelagi, Nigropontis, Crete et Neapolis

Romanie pro obviando Turchis inferentibus damna in partibus illis ca-
ptum fuit de non * 246-247

507. 1410, 25 julii. — Francisais filius Nicolai de Ferraria habeat similiter soldum

yperperorum C et frumentum in Mothono » 247-248

508. 1410, 2 augustii. — Pro expeditione banderiarum iturarum Mothonum, et

296

TABLE DES DOCUMENTS

Nigropontem accipiantur ducati mille de denariis apportatis de Tar-
visio > 248

509. 1410, 5 augusti. — Galeota Neapolis Romanie veniat Mothonum ad levan-
dum nobilem virum ser Marcum Baffo rectorem » , 248

510. 1410, 30 augusti. — Eiongatus fuit terminus nobili viro ser Andreasio Iusti-
niano, olim Castellano Coroni et Molhoni veniendi ad consilium roga-
torum cum suis provisionibus > 249

511. 1410, 30 augusti. — Fiant duo Consiliarii apud Baiulum et Capitaneum, cum

conditionibus et salario ibi notatis > 249-251

512. 1410, 30 augusti. — Villani Coroni reducant vinum, biada, olivas et alia in

loco sive forlilicio Castrifranchi sub pena ibi notata Pag. 251-252

513. 1410, 3 novembris. — Concessum Baiulo et Capitaneo Nigropontis posse

expendere pro reparatione palacii, et Cancellarie ducatos quinquaginta
auri » 252

514. 1410, 7 novembris. — Mandetur nobili viro ser Roberto Mauroceno ituro

Baiulo Corphoy, quod omnino vadat cum galea Pasqualiga ... % 252-253

515. 1410, 13 novembris. — Cassetur una banderia missa Mothonum completa

firma sua > 253

516. 1410, 13 novembris. — Accipiantur ducati V centum ad cambium pro sub-

veniendo galee Culphy Crete, qui solvantur per Regimen Corphoy ut
ibi, et dentur de ipsis quingentis ducali C nobili viro ser Roberto Mau-
roceno, et alii ducati CCC de dicta pecunia nostri comunis pro parte
sui salarii » 254-255

517. 1410, 19 novembris. — Regimen Crete mittat Coronum et Mothonum yper-

pera X mille de Candida, pro solvendo stipendium ipsorum locorum > 255

518. 1410, 28 novembris. — Scribatur domino duché Egeopelagi, non det re-

ceptum nec favorem aliquibus, qui damnificassent seu damnificarent

terras Soldant » 255-256

519. 1410, 23 decembris. — Burgus Mothoni muretur, ad expensas ut ibi . . > 256-257

520. 1411, 5 marcii. — Elongacio termini golhonorum Coroni et Mothoni, Nigro-

pontis, Salonichii, Corphoy et S. Herinis » 257

521. 1411, 13 marcii. — Mittatur Neapolim Romanie una galea subtilis ut ibi . » 258

522. 1411, 31 marcii. — Et super dicta galea levetur nobilis vir ser Marcus Minio

iturus consiliarius Mothoni » 259

523. 1411, 7 aprilis. — Concessum Rectori Neapolis Romanie posse expendere in

nunciis et exploratoribus ac in faciendo unam coperluram pro galea » 259

524. 1411, 2 maii. — Concessum potestati et capitaneo Patrassii posse expendere

pro reparatione murorum yperpera MM et pro reparacione palacii
yperpera 11111 centum > 260

525. 1411, 2 maii. — Dentur nobili viro ser Georgio Zanchani de tempore quo

stetit vicebaiulus Corphoy ducati C » 260

526. 1411, 26 maii. — Territoria comuuis Insule Nigropontis affictentur hic Ve-

netiis ad incantum ad annos XXIX, cum conditionibus ibi notatis . > 261-262

527. 1411, 7 junii. — Castellani Coroni et Mothoni de mercationibus Venetorum

existenlium super navibus captis in Gallipoli, et mittant Venetias illas
que mitti debeut cum primis navigiis, de aliis que de inde debent re-
manere faciant ut ibi » 262-263

Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Books

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

Full text of "Mnēmeia hellēnikēs historias. Documents inédits relatifs à l'histoire de la Grèce au moyen âge"

See other formats