Skip to main content

Full text of "Otia botanica Hamburgensia ?Fasciculus primus [?secundus, pars prima] /Henrici G. Reichenbach fil."

See other formats


m 
FU 
Pal 
AT 
mi 
Ln pei 


Henrici G. Reichenbach fil. | | 


Otia botanica. Hamburgensia. 


" j 
OCC 5 i A 


Fasciculus primus. 


I. Orchideae F. C. Lehmannianae ecuadorenses. T. Orchideae Godefroyanae 
cambodianae, HI, Orchideae E, C. Parishianae burmenses. IV. Orchideae 
Wilkesianae ineditae, V. Orchideae Schweinfurthianae aethiopicae. 


Fasciculus seeundus eum tabulis, quarum decem jam lapidibus 
sunt incisae, serius edetur. 


MISSOURI BOTANICAL 
GARDEN LIBRARY 


Hamburgi, 
dieb. fest. paschal. 1878. 


Typis Theodor. Theophil. Meissneri, Amplissimi Senatus, Gymnasii et loannei Typographi. 


! : I A 4 $ 
P Jo. 2 per Mti eis 2 jr 
Bu ka S fi 
/- " "m € a 
Á = Eo 4 — da do 49, 
(n É O Ad « é g ee, d ) e in Ace te. 
i Pay f T 6 
Ao xc) AT A # 7 
Í A "P. (o i Co sau c 


This copy of Otia botanica hamburgensia is made up of the first 68 pages 
of the continuously paged reprint listed in the BM(NH) catalogue. The re- 
maining pages are aetacneu from Verzeichnáss der Vorlesungen, welche am 
Hamburgischen Akademischen und Real-Gymnasium von Ostern 1881 bis Ostern 
1882 gehalten werden sollen, and are paged [39, 40] 41-89 instead of 
69-119 e. 


Because of the obscurity of the journal of original publication this work 
is usually cited without reference to the journal, as Reichenbach, H. G. 
(fil.), Otia botanica hamburgensia. When this is done the pagination 
should conform! Original dates of publication were: Fasc. l (nos. 1-5), 
1878; Fasc. 2 (nos. 6-8), 1881. 


JF. Orchideae F. €. Lehmannianae ecuadorenses. 


Herr F. C. Lehmann aus Werder hat für die berühmte Firma H. Low & Comp., 
Upper Clapton, London, N. E. einen Theil des westlichen Südamerikas bereist, 
wesentlich um lebende Pflanzen zu sammeln. Im Einverständniss mit Herrn Low 
hat der ebenso kühne als geschickte und glückliche Botaniker mir mehrere Samm- 
lungen getrockneter Orchideen gesendet, welche unter die ausgezeichnetsten Beiträge 
gehören, die ich empfangen. Es sind nicht die einzelnen Blüthen ohne Nach- 
richten. sondern fast durchgängig ganze Exemplare und selbst von solchen Pflanzen 
wie Stanhopea, Cycnoches, Catasetum, wo ein gewisser Heroismus dazu gehörte. 
Folge davon ist, dass wir Herrn Lehmann, der mit einer offenbar tüchtigen 
Kenntniss des Bekannten versehen, als den Entdecker von manchen Arten begrüssen 
werden, vor deren Sammlung seine Vorgänger, besonders Jamieson, sich gescheut 
haben mögen. Dazu erhielt ich viele sehr schätzbare Notizen. Ich glaube nicht, 
dass es zeitgemäss ist, die genauen Localangaben zu veröffentlichen. Bei der 
jetzigen grossen Coneurrenz im Orchideensammeln würden sie dazu dienen, manche 
Pflanzen der Zerstórung zu opfern. Der Vandalismus, mit dem besonders unin- 
telligente Sammler selbstständigen tüchtigen Vorgängern folgend, Alles vernichten, 
ist nicht zu unterstützen. Ich weiss, dass Manche meine Ansicht nicht theilen 
und „im Interesse der Wissenschaft“ jede Detailangabe fordern — um dann 
Guineen mühelos zu verdienen. Es geht eben im Gartenwesen mit der „Wissen- 
schaft“, wie in der Politik mit dem Christenthume. Nachdem die Herren Low & 
F. C. Lehmann Mittel und Leben oder Gesundheit für ihre Ziele auf das Spiel 
gesetzt, halte ich mich nicht für ermächtigt, ihr Vertrauen zu missbrauchen. 
Dieser meinerseits immer eimgehaltnen Verschwiegenheit, danke ich es, dass ich 
die unbekannt gehaltnen Unternehmungen der Londoner Firmen in der Regel 
kenne und ihre pflanzengeographischen Ergebnisse erfahre. 

Im Uebrigen will ich darauf aufmerksam machen, dass eine auffällige 
Harmonie zwischen der Orchideenflora von Costa Rica und Ecuador herrscht. 
Es wird das schon aus dem Vergleich mit den Orchideen Endres’ hervorgehen. 
In der Regel sind die Arten äusserlich überraschend ähnlich, erweisen sich aber 

t 


bei näherer Untersuchung als verschieden. Es wäre sehr zu wünschen, durch 
 oreographische und climatologische Daten belehrt zu werden. Moderne Theorie- 
spinner werden ihrer nicht bedürfen. Eine Wolke von organischen Keimen, die 
sich über Costa Rica ergossen, sparte alsdann ihre übrigen Keime für Ecuador. 
So wird es wohl gewesen sein — vor wie viel Millionen von Jahren? 


1. €ranichis macroblepharis: íolio basilari uno seu foliis geminis 
breve petiolatis oblongis acutis, pedunculo ultra spithamaeo vaginis paucis (3) 
amplis, racemo densifloro brevi, bracteis triangulis acuminatis uninerviis, ovaria 
apice rostrato contracta subaequantibus, sepalis triangulis acuminatis uninerviis, 
tepalis linearibus obtusiusculis longe ciliatis, labello oblongo calceolari simpliciter 
trinervi, apice apiculato inflexo. 

4000' Guayaquil. Auf dem Boden und auf ganz verwitterten Baumstämmen. 
Blüthe weiss. Juni 1876. 

Obs. Ab affini Cranichide ciliari H. B. Kth.! labello simpliciter trinervi 
facillime distinguitur. Dimensiones partium eaedem. 


2. Cranichis Lehmanni: foliis in caulis basi paucis (ternis) aggregatis 
petiolatis ellipticis acutis, pedunculo pedali distanter vaginato, vaginis quaternis, 
inferioribus amplis, superioribus duabus squamaeformibus, racemo cylindraceo 
multifloro densifloro, elongato, bracteis triangulo setaceis ovaria pedicellata ae- 
quantibus, sepalis oblongis obtusis trinervüs, tepalis lineariligulatis uninerviis, 
labello elliptieo obtuse acuto quinquenervi, trabeculis nervorum lateralibus disco 
incrassatis tumidis. Folia illis Cranichidis muscosae Sw. aequimagna. Flores minores. 


Quito 7000". Auf dem Boden. Blüthen weiss. Juni 1877. 


3. Sobralia rosea Pöpp. Endl. 


Westcordilleren. Blüthen mit violettrosa leicht angehaucht. Lippe dunkler 
gestreift und gefleckt. Auf dem Boden. Bis sieben Fuss hoch. 


4. Odontoglossum Lehmanni:aft. Odontoglosso tripudianti Rchb. f. 
racemo elongato polyantho, bracteis triangulis brevibus, sepalis tepalisque cuneato 
oblongis acutis, labello unguieulato basi columnae adnato dein dilatato hastato 
oblongoligulato apice dilatato bilobo cum cuspide parva, lateribus medianis serratis, 
lamellis denis utrinque ante basin quaternis superioribus arctius approximatis tri- 
angulis, anterioribus quadratis anticis medianis rhombeis lobatis, columnae trigonae 
alis quadratis integris. 
`> Quito. An niedrigen Bäumen und an Gesträuch. März 1877. 8200”. 


5. Odontogiossum angustatum Lindl. 
- Quito. Nicht getrocknet vorliegend. Blühte vor einiger Zeit bei Herrn Low, 
welcher ein lebendes Exemplar einsandte. 


5 


6. Odontoglossum claviceps Rchb. fil. Garden Chronicle 1876. 
Vol VI. p. 516. Oct. 21: affine Odontoglosso angustato Lindl.: sepalis lineari- 
lanceis acuminatis, lateralibus labello suppositis; tepalis cuneato rhombeis acumi- 
natis undulatis; labelli ungue columnae adhaerente, lamina oblonga acuta, callo 
bicarinato, pluriserrato; columna brevi crassa, superne capitato incrassata aptera. 

Flores ex icone missa cinnamomei flavo praeeincti. Quito. 

7. Oncidium pusillum Rchb. fil. (iridifolium H. B. Kth). 

Chimborasso 600—1800'. An Gebüsch und auf todtem Holz. April 1877. 

5. Oncidium olivaceum H. D. Kth.! (cucullatum Lindl.!). 

Ich habe im Pariser Herbar das Originalexemplar des Oncidium olivaceum 
studiert. Es ist gar kein Zweifel, dass es die jetzt als Oncidium cucullatum 
wohlbekannte Pflanze ist. 

Quito. 10—11000', Februar 1877. 

9). Oncidium nubigenum Lindl. 

Cuenca. 11000’. 17. September 1876. — Quito. 10—1100'. Februar 1877. 

10. Oncidium virgulatum Rchb. fil. 

Guayaquil. 5—7000’ Juni 1876, 

1l. Oncidium hyphaematicum Rchb. fil. ? 

Besonders auf Cereus-Arten. December 1876. Es wird das Fragezeichen 
bei einer von mir selbst aufgestellten Art sehr auffallen. Es erklärt sich dadurch, 
dass die Blüthen, wie die vieler anderer Arten, durch Schimmel fast ganz zer- 
stórt wurden. 

12. Oncidium rupestre Lindl. 

Loja. 8—10000'. October 1876. 

13. Sigmatostalix picta Rchb. fil. 

Quito. An Bäumen. 5500'. Blüthen schmutzig gelb mit braun. Juni 1877. 

Ein höchst auffallender Dimorphismus! Einige Blüthen mit ganz kurzer dicker, 
die andern mit der längst bekannten und beschriebenen schwanenhalsigen Säule. 

lt. €omparettia falcata Pöpp. Endl. 

Ost-Cordilleren. An Bäumen. Juni 1877. 

15. Scelochilus Jamesoni Lind. 

Quito. An Bäumen. Bis 9000’. März 1877. 

16. Mesospinidium vulcanicum Rchb, fi. 

Quito. Juni 1877. 

17. Mesospinidium sanguineum, Rchb. fil. 

Loja 6—8000'. Juni 1876. 

18. Mesospinidium roseum Rchb. fil. 

Loja 10000’. October 1876. i 


6 


19. Lockhartia serra: caule stricto, foliis triangulis obtuse acutis illos 
Lockartiae parthenocomos prope aequantibus, inflorescentiis apicilaribus, subpani- 
eulatis, paucifloris, bracteis ovatis acutis multinerviis, sepalo summo oblongo, 
sepalis lateralibus angustioribus complicatis, tepalis ovatis obtuse acutis, labello 
tripartito, partitionibus lateralibus basilaribus linearibus basi angulatis divaricatis, 
partitione media pandurata, antice utroque latere dilatata, utrinque semioblonga, 
callo baseos triangulo seriebus quinis dentium in disco ad basin laciniae mediae, 
columnae aliis subquadratis. 

Ebene bei Guayaquil an Bäumen. Mai 1876. 


30. Telipogon obovatus Lindl. : 
Gewöhnlich auf niedrigem Gestrüuch und trockenen Zweigen. Blüthen gelb 
oder rahmgelb. 9000’. August 1876. 


21. Telipogon Hartwegii Rchb. fi. 
Quito. Blüthen gelb mit braun linirt. Blüht sehr reichlich. An niedrigem 
Gesträuch. 9000’. August 1876. 


22. Telipogon dendriticus: íolis approximatis cuneato ligulatis 
acutis, pedunculo subaequali alato ancipiti apice paucifloro racemoso, bracteis carinatis 
triangulis ovaria pedicellata longe non aequantibus, sepalis triangulis trinerviis 
dorso medio carinatis, tepalis obtusangulo rhombeis undecimnerviis transverse 
nervillis trabeculatis, labello transverse rhombeo breviter acuto, septendecimnervi, 
nervillis transversis nervum proximum non attingentibus, columna setosa. 

Mensurae Telipogonis Hausmanni Rchb. fil. 

Blüthen gelb mit braun geadert. An niedrigem Gesträuch. Anden von 
Quito. 9000”. 


23. Telipogon polyrrhizus: foliis approximatis cuneato ligulatis 
acutis, pedunculo longiori vix compresso, aptero, apice racemoso paucifloro (usque quadri- 
floro), bracteis triangulo navicularibus acuminatis ovaria pedicellata subaequantibus, 
sepalis triangulis, sepalo impari trinervi, sepalis lateralibus sesquinerviis, omnibus 
supra nervum medium carinatis, tepalis rhombeis, obtusangulis novemmerviis, 

labello transverso obtusangulo breve acuto quindecimnervi, ommibus nervis tepa- 
. lorum et labelli juxta lineam utrinque brunneo lavatis, columna setosa. 
Mit T. dendriticus. 


24. Anguloa Ruckeri Lind.’ 
Tunguragua 6000’. An Steinen uud auf dem Boden. März 1877. 
Die Blüthen derartig von Schimmel zerstört, dass die Bestimmung sehr 


zweifelhaft, was um so mehr zu bedauern, als bisher’ meines Wissens weder 
Anguloa Ruckeri Lindl. noch A. Clowesii Lindl. bisher aus Ecuador vorliegt. 


7 


25. Lycaste Denningsiana Rchb. fil.? 

Auf der Erde. März 1877. 

Dieselbe Bemerkung, wie bei voriger. Das Vaterland der Lycaste Denning- 
siana, die nur in Lord Londsborough’s Garten bisher blühte, woher ich sie erhielt, 
ist bisher unbekannt. 


26. Lycaste mesochlaena Rchb. fil.? 
Blüthen weiss. Auf der Erde. März 1877. 


27. Maxillaria lepidota Lindl. 
Loxa. 5000’. October 1876. Quito Juni 1877. Blüthen gelbbraun. 


28. Maxillaria lepidota Lindl. var, albida: flore albo, labello 
tamen pallide violaceorubro. 

Guayaquil. 500'. Juli 1876. 

29. Maxillaria muscicola: af. M. lepidotae Lindl. foliis euneato 
oblongis acutis 0,1 m longis, 0,35 m latis, pedunculis paulo longioribus vaginis 
acutis vestitis, bractea lanceo acuminata, perigonii dorsum basilare &equante, 
mento bene angulato, sepalis triangulis acuminatis tepalis paulo brevioribus, 
labello ligulato basi rotundato apice trifido, laciniis subaequalibus, laciniis lateralibus 
ligulatis obtusis, lacinia mediana triangula marginata inferne ancipiti crassa, punctis 
radiantibus aspera, callo oblongo marginato ligulato obtuso a basi in discum, 
columna trigona minute denticulato marginata. 

Planta Maxillariae lepidotae Lindl. valde affinis recedit foliorum natura ac 
labelli lacinia media. „Folia atroviridia, quasi velutina, flores brunnei et flavi. 

Quito. f 

30. Maxillaria divitiflora: pedunculo 0,17m alto distanter vaginato, 
vaginis inferioribus amplis acutis, floris mento obtuso, sepalis curvulis lineari- 
lanceis acutis tepalis subaequalibus, labello cuneato dilatato trifido, lacinia mediana 
carnosa superne basi plana triangula, lineis per discum elevatis medianis angulatis 
geminis non abruptis, laciniis lateralibus obtusangulis, columna clavata brevi. 

Maxillaria brevipes Lindl. bene recedit labello per discum plurisuleato, laciniis 
apice subaequilongis, lacinia media planiuscula non ancipiti. 


Maxillaria colorata Rchb. fil optime recedit callo parvo transverso labelli et —— 


lacinia media bene truncata. Tres hae species gregem parvum efficiunt floribus 
curvatis prope Maxillariae nigrescentis Lindl gregem collocandum. : 
Quito. 8000’. An Bäumen. Blüthen gelb oder rothbraun, zahlreich an Eine 
Bulb erscheinend. Juni 1877, 
31. Maxillaria grandiflora Lindl. 
Loja. Auf Bäumen. Bis 9000’. October 1876. 


32. Maxillaria Lehmanni: aftinis Maxillariae grandiflorae Lindl. 
folio duplo latiori cuneato oblongoligulato, bractea ampla oblonga acuta naviculari 
ovario longiori, sepalis latis oblongis acutis, tepalis oblongis acutis, labello flabel- 
lato antice attenuato acuto valde crispulo obseurissime trilobo callo depresso 
antice bilobo seu trilobo abrupto in disco anteriori, disco superiori furfuraceo, 
columna incurva trigona. 

Blüthe dickfleischig, rein weiss. Lippe weiss mit Rothbraun gestreift und 
punktirt nach Art der Maxillaria grandiflora. Von dieser schon durch den so 
dicht bescheideten Blüthenstiel verschieden. Die Blüthe ist so gross, wie die der 

Lycaste Skinneri. Die Lippe war eigenthümlich kraus. 
Quito. 7— 8000‘, 

33. Maxillaria fractiflexa: vaginis juvenis caulis (pseudobulbi) tri- 
angulis acutis distichis (ad 0,48 m longis, 0,55 m latis), foliis petiolatis oblongo 
ligulatis acutis (ad 0,48 m longis, 0,055 m latis), pedunculis gracilibus elatis, 
vaginis arctis acuminatis (0,036 m altis), bractea ligulata acuta ovario pedicellato 
sublongiori, mento obtusangulo subacuto, sepalis triangulo linearibus acuminatis 
(siccis 0,11 m longis) lateralibus fractiflexis, tepalis subaequalibus brevioribus 
tectis, labello oblongo apice trifido, laciniis lateralibus obtusangulis lacinia mediana 
triangula, callo lineariligulato antice abrupto obtuso a basi in discum ultra medium, 
basi suleato, columna crassa elavata. à 

Quito. 7000'. Die beiden Petalen sind stets nach vorn spiralig gedreht 
und weissgelb, wührend die Sepalen gelbbraun sind und die beiden unteren 
eigenthümlich vertical nach unten hängen. Juni 1877. — Baños. 600'. Auf der 
Erde. Mürz 1877. 


34. €hrysocynis sp. 

Grósser als Chrysocynis Schlimii Rchb. fil. 7000'. Auf Boden und an 
Steinen. Blüthen gelbbraun. 
Anm. Die Lippe fehlt, daher ich natürlich von der Beschreibung absehen muss. 

35. Zygopetalum Roezlii b. euglossum (Zygopetalum eu- 
glossum Rchb. fil.). 

Zahlreiche Exemplare haben die Mittelformen geboten zwischen den beiden 
. Arten, welche zuerst in ihren Extremen weit verschieden mir vorkamen. 
: Herr Lehmann hat nicht nur eine ausgezeichnete Abbildung in Folio, 
sondern auch eine Beschreibung eingesandt. Letztere theile ich hier mit. 

„Blätter bis 0,6 m lang, vor der Basis schmal, bis Zu drei Viertheilen der 
Länge breiter, nach oben spitz auslaufend, mit starker Mittelrippe und hervor- 
ragenden Adern, von etwas weicher Beschaffenheit. Blüthen an 12 bis 17cm 
langen Stielen, zart milchweiss, an den Spitzen der Sepalen und Petalen in ein 
leichtes Violett bis Rosa übergehend. Die Lippe ist rundlich herzförmig, an der 


9 


Spitze zweilappig, stets an den Seiten nach unten umgerollt, wodurch sie eine 
länglich gebogene Masse bildet. Nach der Basis ein starker zweihöckriger Callus 
und von diesem mit einer starken Ader an der untergebogenen schaufelförmigen 
Säule übergehend. Der herzförmige Theil der Lippe ist von derselben Farbe, 
wie die Spitzen der Sepalen und Petalen, indessen von tieferer Färbung. Die 
Schwiele ist weiss, elfenbeinartig, mit ganz sanften rosenrothen Streifen, öfter 
auch ganz so gefärbt. Die Säule ist weiss und trägt in der Höhlung etwas Rosa. 
Die Blüthen, wenn völlig geöffnet, messen 7—10 cm im Durchmesser.“ 

Bei 3000— 4000’ hat die Pflanze viel tiefere, dunklere Farbe, als wenn 
man sie tief unten, bei 1000’ antrifft. 

Guayaquil 1000’. August. Cuenca 600—1600’. Alausi 900— 4000 '. 

56. Zygopetalum (Kefersteinia) bicallosum: ebulbe, foliis 
cuneato hgulatis acuminatis papyraceis spithamaeis, pedunculis tenuibus multo 
brevioribus, unifloris, vaginis geminis acutis, bractea triangula acuta ovario pedi- 
cellato multo breviori, mento bene evoluto, sepalis ligulatis acutis, tepalis sub- 
brevioribus, labello cuneato oblongo acuto integro, callo uno in basi semigloboso, 
callo altero subquadrato in disco papulis asperis minutis inter utrumque callum, 
columna trigona sine carina sub fovea. 

Blüthen braun. Bei Guayaquil in der Ebene. August. 

(Obs. Juvat affinem, licet diversissimam speciem addere, a fratribus Klaboch 
verosimiliter etiam in ditione ecuadoreana lectam Z. gramineo Lindl mensuris 
aequalem, flore igitur quam in praecedenti majori. 

87.) Zygopetalum expansum : ebulbe, foliis petiolatis euneato ligu- 
latis acuminatis gramineis, prope spithamaeis, pedunculo unifloro tenui, sepalis ligulatis 
lanceis, tepalis amplioribus, labelli hypochilio ovato foveato, callo in basi oblongo 
profunde unisuleato bene didymo, epichilio expanso, profunde fimbriato, columna 
trigona sub apice valde dilatata, utrinque quadrato ampliata, gibbere transverso 
elongato sub fovea.  Kefersteinia expansa. 

Flos viridulus. Sepala atropurpurea, apicem versus infra atropurpureo- 
striata. In hypochilio medio maculae atropurpureae. 

35. Stanhopea connata Klotzsch. 

Wächst auf dem Boden. Ostcordilleren. Blüthen gelb mit brauner Basis. 
März 1877. 

39. Stanhopea tricornis Lindl. 

Westeordilleren. 1000— 3800’. Blüthen zart gelbweiss. Lippe elfenbein- 
artig. April 1877. , rd : 

40. Catasetum expansum: sepalis tepalisque latis ligulatis obtuse 
acutis, labello obtusangulo rhombeo integerrimo ante basin angulato serrato, tumore 


 subtriangulo ante ostium. 
| ? 


Caulis fusiformis usque semipedalis. Folia petiolato cuneata oblonga acuta, 
media 0,05 m lata ultra pedalia. Racemus pauciflorus. Flores atropurpurei illis 
Cataseti saccati similes, cui magnopere affine, sed labelli figura sepalis tepalisque 
brevioribus bene recedit. Flores forsan brunnei. ; 

Ecuador. 


41. Cycnoches Lehmanni: af. Cycnochi ventricoso Bat. callo labelli 

basilari in ligulam liberam ascendentem expanso. 

= Pseudobulbus fusiformis usque spithamaeus pro genere haud crassus. Folia 
oblongoligulata acuta cuneata.  Racemus triflorus.  DBracteae oblongae acutae 
ovariis pedicellatis ter usque quater breviores. Sepala lanceo acuminata. Tepala 
oblonga subito attenuata acuminata. Labellum manifeste unguiculatum lamina 
oblonga acuta convexa, callo in basi angulato crasso ascendente parte antica libero. 
Flos flavus. Callus et unguis et ovarium pedicellatum viridula. 

Hier Herrn C. F. Lehmannns Beschreibung. 

„Pseudobulben 12—15 cm lang, walzig, nach oben spitz endigend. Die 
älteren sind gefurcht, die jüngeren sind glatt, öfter auch mit einem grauen Filz 
überzogen. Die jungen Bulbs sind mit 5—6 Blättern gekrönt. Blätter länglich 
lineal, scharf zugespitzt, je mit 2 Adern und Mittelkiel und von weicher Substanz. 
Die Blüthen stehen gewöhnlich zu dreien an einer wagerechten Axe und sind 
chromgelb. Das obere Sepalum ist schmal und gebogen. Die beiden unteren 
Sepalen und die Petalen sind länglich, schief und viel breiter, als das erstere, 
an der vollständig geöffneten Blüthe nach rückwärts gebogen. Die Lippe am 
Grunde grün, später grünlich weiss, dickfleischig elfenbeinartig glänzend, oben 
convex, unten stark gehöhlt, also umgekehrt kahnförmig. Die Säule ganz dünn, 
oben stark verdickt.“ 

In der heissen Gegend. 500—1000’. 26. April 1877. 

42. Adranthus (Cryptoplectri) Lehmanni: caule validiusculo- 
basi radicibus intricatis nidum efficientibus obtecto, medio e foliis evaginatis floridissimo, 
apice foliato, foliis linearibus apice inaequali acuminatis (!), margine microscopice 
serrulatis, pedunculis gracilentis hinc paulo flexuosis, vaginis arctis apice acutis, 
bractea paulo ampliori ovarium pedicellatum ac calcar cylindraceo filiforme obtusum 
aequilongum includente, sepalis triangulis, tepalis junioribus pandurato cuspidatis, 
labello triangulo naviculari. 

Caulis speciminis unici 0,06 altus. Folia usque 0,11 longa, 0,01 lata. 
. Pedunculi numerosi uniflori. Sepala prope 0,01 longe. Tepala breviora. Labellum 
adhuc brevius. Tepala serius coarctata effigiem panduratam haud amplius offerunt. 

7400" auf vulkanischem Gestein. März 1877. 

43. Epidendrum longipes: affine Epidendro variegato Hook. pseudo- 
. bulbo teretiusculo elongato ( 0,4), triphyllo, folis oblongoligulatis (0,91 longis, 


11 


0,05 medio latis), racemo elongato cylindraceo, multifloro (0,21 longo), bracteis 
triangulis minutis, sepalis tepalisque ligulatis obtusis, labello parvo trilobo, lobis 
lateralibus rotundatis, lobo medio semiovato acuto, «callo elongato tuberculis 
geminis in basi lobi antici oblongis, interposito callo lineari, tuberculis geminis 
postpositis, columnae androclinio trilobo, lobo postico brevi abrupto, anteposita 
ligula porrecta lineari bidentata, lobis lateralibus semiovatis. i 

6500'. Quito. Blüthen weissgelb mit braun gefleckt. Bildet grosse 
Büsche. Juni 1877. 


44. Epidendrum grammatogiossum Rchb. fil. 
6000’. Nur an Steinen. Blüthe gelb mit violetten Strichelchen auf Seiten- 
zipfeln der Lippe. Sehr zierlich. Juni 1877. 


45. Epidendrum coriophorum Rchb. fi. 
Tunguragua. März 1877. 


46. Epidendrum brachyglossum Lindl. 
Tunguragua. 8000’. Auf Bäumen. 


47. Epidendrum $iophronitis Rchb. fil. 
Blüthen weissgelb mit lebhaft braunen Streifen. Blätter silberweiss über- 
zogen. 7—8000'. Juni 1877. 


Die Bestimmung dieses vorliegenden Exemplars ist mir etwas zweifelhaft. 
Alle Organe sind grósser und lünger ausgestreckt als bei den Originalexemplaren 
meiner Sammlung, welche die Herren Wallis und Dr. Krause sammelten. Auch 
das Verhältniss der seitlichen Sepalen zur Lippe ist etwas verschieden. Vielleicht 
existiren lebende Pflanzen bei Herrn Low, vermöge deren wir Aufschlüsse erhalten. 
Besonders schwankend macht mich die Abbildung meiner Art im Botanical Maga- 
zine, welche dem Exemplare Herrn Lehmanns viel näher steht, als meine ursprüng- 
lichen Exemplare. Nichts desto weniger stammt dieses im B. M. abgebildete 
Gewüchs von Herrn Linden, wurde also von Wallis gesammelt. Dies weist darauf 
hin, dass die Art durch äussere Verhältnisse verschiedener Entwickelungen 
fähig ist. 


48. Epidendrum Lehmanni: (Spathium) altum validum, foliis cuneato 
oblongis acutis (0,36 longis, 0,9 medio latis), spatha valida subcoriacea ligulata 
acuta, racemo multifloro, floribus illis Epidendri leucochili Klotzsch subaequalibus, 
similibus, sepalis lineari lanceis acuminatis, tepalis angustioribus, labello tripartito, 
partitionibus lateralibus ligulatis retusis abbreviatis, partitione media lineari acu- 
minata porrecta, carinis geminis rhombeis in basi. 

An Felsblöcken. Stamm einen Finger dick, einen Meter hoch. Blüthen gelb. 
Säule rein weiss. 6000’ Juni 1877. we vd 

= * 


12 


49. Epidendrum geminiflorum H. B. Kth. 
Blüthen bräunlich gelb, nur zu zwei. Juni 1877. 5—7000'. 


50. Epidendrum stenopetalum Hook. b.tenuicaule: caulibus 
tenuibus fractiflexis, folis apice attenuatis. 


Die Blüthen, freilich in üblem Zustande, scheinen mit denen der bekannten 
weit verbreiteten Hauptform durchaus übereinzustimmen. Seltsam ist es, dass 
eine so weit verbreitete Art sich in Europa durchaus nicht in der Gultur erhält. 

Guayaquil in der Ebene. An Bäumen. Blüthen schön carmoisin. 


51. Epidendrum fimbriatum H. D. Kth. 
Auf dem Boden. 8000’ März 1877. Quito. 


52. Epidendrum difforme Jacq. 
Blüthen weissgelb An Bäumen. 2000'. Juni 1877, 


53. Epidendrum jejunum (Euepidendra Umbellata): juxta Epiden- 
drum tolimense Lindl. vultu Epidendri megagastrii L. sed spatha nulla, caule flexo 
ancipiti (3),0,09m alto, 0,004m lato, foliis lineariligulatis apice obtusis cum 
apiculo, seu acutis, usque 0,08 longis, 0,01 latis, floribus solitariis seu geminis, 
cum ovariis pedicellatis medio obtuse cuniculatis 0,025 longis, telae validiusculae, 
sepalis lanceis acuminatis, lateralibus falcatis, tepalis latioribus, labello cordato 
pandurato cum apiculo, callis angulatis parvis transversis geminis in basi, andro- 
clinii cucullo denticulato. 

An Bäumen. April 1877. 


54. Epidendrum rhizomaniacum (Euepidendrum): validum, caule 
compresso ad 0,26 alto, 0,0115 lato, radicibus adventitiis flexuosis, numerosis, 
imo supra folia juniora, foliis oblongis apice obtusis emarginatis (0,11 longis, 
0.045 latis) floribus geminis sine ulla spatha, magnis, ovariis pedicellatis non 
cuniculatis, 0,03 longis, sepalis ligulatis acutis (0,025 longis, vix 0,003 latis), tepalis 
subrhombeis aequilongis (medio 0,008 latis), labello a rotundata basi oblongo acuto, 
carinis in basi ternis approximatis obtusis, externis basi angulatis; 0,02 longo, 
0,01 lato, columna brevi, androclinii cucullo bene serrulato denticulato. 


Species quodammodo Epidendro Scutellae Lindl. comparabilis, sed folia 
multo majora, papyracea et spatha nulla. 


Guayaquil in der Ebene. Blüthe grünlich weiss. Juni 1876. 

55. Epidendrum purum Lindl. 

6—8000'. An Bäumen und Steinen. Blüthen gelblich weiss. Juni 1877. 
56. Epidendrum laeve Lindl. 


Tunguragua. 7000’. Blüthen rothbraun. Lippe weiss. Bis einen Meter 
hoch. Juni 1877. : 


13 
57. Epidendrum fastigiatum Lindl.? bifidum: planta gracilis, 
foliis cuneato ligulatis acuminatis (0,09 longis, 0,015 latis), inflorescentia bifida, 
ramis arrectis subaequalibus. 
Planta mihi satis dubia. An plantae prima vice florentes e seminibus enatae? 
| Tunguragua. 8—9000'. An Baumstümmen. Blüthe braun mit weisslicher 
Lippe. Juni 1877. 


58. Bletia Wageneri Rchb. fil. 

Ich konnte nur eine einzige Blüthe untersuchen, welche von der Pflanze 
aus Venezuela etwas abweicht. 

7500‘. Auf dem Boden. Blüthen carmoisin. Juni 1877. 


59. Masdevallia Tubeana Rchb. fil.: (Saccilabiatae) foliis usque pe- 
dalibus petiolatis cuneato oblongoligulatis acutis, dorso per lineam mediam carinatis 
sat mollibus, pedunculo valido arcto, unifloro (semper?), sepalis ima basi connatis 
semioblongo triangulis longe caudatis intus centrum versus asperis, excentrice 
filiformi papulosis, tepalis minute ligulatis apice bivalvibus, valva altera longiori 
externa cum lamina externa tepali continua obtusa denticulata, interna multo 
breviore acuta integerrima, interstitio papulis acutis multis aspero, labelli hypochilio 
rhombeo, epichilio transverso semirotundo limbo externo implicito, carinis medianis 
tamen longitudinalibus membranaceo alatis a basi in apicem, venis divergentibus 
9—11 utrinque ex parte minute carinato alatis, columna apiculata. Perigonium 
purpureoviolaceum obscurum intus zona flavida circa partes centrales. (Tepala, 
labellum, columna alba). 

Planta perpulchra hortulano Tube Dresdensi, Orchidearum cultori insigni 
dicata, qui studia mea annis 1844— 59 benevole floribus plurimis Orchidearum adjuvit. 


Quito. 900’. 


60. Masdevallia Lehmanni: (Amandae) affinis M. tridenti Rchb. fil. 
Mss. foliis longe petiolatis cuneato oblongis acutis trinerviis, pedunculo apice 
racemoso, bracteis semiovatis obtuse acutis cucullatis ovaria subaequantibus, ovariis 
crispo tripteris, sepalo summo parte libera oblongo, sepalis lateralibus oblongo- 
ligulatis, omnibus in caudas aequilongas extensis, margine aspero ciliolato muri- 
culatis in basi, tepalis oblongis acutis, lateribus serrulatis, labello ligulato ante 
apicem constricto, obtuse acuto, columna clavata acuta. — Flores flavi fere 
0,015 longi. 
Masdevallia Lehmanni Rchb. fil. Gardeners Chronicle 1877. Juli 14, p. 38. 
Dimensiones Masdevalliae polystictae Rchb. fil. 
Loxa. 6—8500'. Juni 1876. 
(Obs. Masdevalliae tridens Rchb. fl. Mss. 1859 (Amandae): 
vaginis foliorum amplis, foliis bene petiolatis cuneato oblongis obtusis, pedunculo 


racemoso longiori, bracteis abbreviatis ovatis apieulatis ovaria triptera aequantibus, 
mento obtusangulo, floribus profundissime fissis, per dorsum sepali imparis cari- 
natis erenulatis, sepalo impari late triangulo, sepalis paribus multo angustioribus, 
omnibus in caudas subaequales subito attenuatis, tepalis euneato oblongis apice 
tridentatis dente medio longiori, labello ligulato pandurato obtuse cordato, 
columna clavata. 

Flores flavo brunnei. 

Quito. Jameson 1868.) 


61. Masdevallia triglochin (Triaristellae): dense caespitosa, foliis 
cuneato spatulatis obtuse acutiusculis (si mavis tridentatis dente medio minuto) 
crassis, pedunculo folia haud multo superante unifloro, floribus paucis hetero- 
chronicis, perigonii sepalo impari triangulo in caudam subaequilongam excurrenti, 
sepalis paribus cum mento magno, connatis navicularibus, obtuse acutis, cauda 
utrinque laterali abbreviata divergente, tepalis ligulatis, apice extus serratis cum 
apieulo mediano, labello lineari pandurato, postice sagittato, apiculo deorsum 
inflexo, columna trigona gracili, androclinio denticulato. 
Masdevallia Triglochin Rchb. fil. Gardeners Chronicle 1877. VIII. 648. 


Blüthen erscheinen zu mehren an demselben Blüthenstiel. Braun mit 
gelben Borsten. 5500'. Juni 1877. Quito. 


62. Masdevallia ventricularia (Tubulosae): caespitosa, foliis longe 
attenuatis lamina aequali oblongo lanceolata obtuse acuta, pedunculo unifloro multo 
breviori, bractea pedicello breviori, tubo perigonii inflato cylindraceo elongato, 
ostio trifido, lacinia impari latiori, laciniis omnibus triangulis in caudas longiores 
extensis, intus strigosis, tepalis ligulatis apice obliquis emarginatis, angulo deorsum 
erasso supra basin, labello oblongoligulato basi cordato, apice emarginato bilobo, 
columna apice clavata. 


Flores rufobrunnei rari. Dimensiones M. saltatoriae Rchb. fil. 
Quito. : 


63. Masdevallia rosea Lind. 


Quito. 9800'. Juni 1877. Jeder Stängel giebt zwei Blüthenstiele. Farbe 
sehr hell carmoisin. Blüthen von etwas fleischiger Substanz, daher sie sich mehre 
Tage abgeschnitten sehr gut halten. 


(Obs. Masdevallia amethystina Rchb. fi). Mss 1869 (Ame- 
thystina): densissime caespitosa, caulibus secundariis brevissimis, foliorum basi 
petiolari angusta lamina lanceolata, pedunculis longissime exsertis, apice distiche 
arcte racemosis, floribus heterochronicis, cupula perigoni extinctoriiformi, limbo 
bilabiato, sepalo impari triangulo brevius acuminato, sepalis paribus triangulis 
longius eaudatis, tepalis obtusangulo rhombeis apicem versus attenuatis retusis, 


15 


labelli hypochilio lineari canaliculato bis curvo, ima basi parvula ligula oblonga 
angusta incumbente, epichilio sagittato triangulo lateribus implieitis carinulis 
paueis elevatis in basi disci, columna trigona crassa. 

Flores pulchre amethystini, illis M. ochthodis Rchb. fil. aequales. 

Western Andes. Jamieson 1869.) 


64. Masdevallia angulata: Leontoglossa unica mento bene angulato. 

Dense caespitosa. Folia validissima, basi vagina membranacea ampla, 
longipetiolata, lamina cuneato oblonga obtuse acuta (0,02 alta, petiolo laminam 
aequante seu superante, 0,025 lata). Flores more affinium specierum breviter 
peduneulati. Perigonium 0,45 longum, basi 0,15 altum, coriaceum, altius in 
tubum connatum, mento pulchre angulato. Labium impar longius liberum, tri- 
angulum in caudam extensum. Labium inferius multo altius connatum, apice 
bifidum laciniis infra abruptis, in caudas cauda impari multo breviores extensis. 
Tepala ligulata acuta utrinque obtusangula trinervia. Labellum a basi cordata 
ligulatum apice acuto erosulum carinis in apice ternis incrassatis, asperis, papulis 
asperis eircumjectis. Columna trigona acuminata. 

Flores brunnei visi. 

Quito. Martio 1877. 6800'. 


(Masdevallia macroglossa (Leontoglossae): dense caespitosa, foliis 
brevissime petiolatis cuneato oblongoligulatis obtuse acutis basi vaginis amplis 
retusis membranaceis duabus (usque 0,08 longis, 0,015 latis), pedunculo folio sub- 
duplo breviori basi vaginato, bractea —, perigonio apicem versus fisso, bilabiato, 
sepalo impari triangulo caudato, sepalis lateralibus alte connatis in triangula 
brevicaudata expansis, tepalis cuneato lanceis supra basin constrictis carinula 
superiori juxta limbum, labello longius oblongoligulato obtuso, media dilatato, 
carinulis geminis in basi, apicem versus valde papuloso, columna clavata apiculo 
postice parvo. 

Perigonium 0,02 longum. 

Venezuela.) 


(Masdevallia pardina (Coriaceae): uniflora mento obtusangulo, tubo 
laciniis breviori, sepalo impari triangulo in caudam filiformem ter longiorem ex- 
tenso intus aspero, sepalis paribus multo altius extensis, fissis in lacinias triangulas 
brevissimas longe eaudatas intus asperulas, tepalis unguiculatis superne oblongis 
acutis supra unguem utrinque angulatis, labello oblongo obtuso multipapuloso, 
caria antice mediana, carina angulata utrinque in disco, columna basi coarctata, 
subito dilatata, androclinio apice trifido, laciniis denticulatis. 

Flos siceus brunneus, atroguttatus, 0,055 longus. 

N. Granada.) 


* 


16 


(Masdevallia expansa (Triangulares): aff. Masdevalliae tricolori 
Lindl. folio petiolato oblongo acuto, pedunculo exserto, sepalis a cupula bre- 
vissima expansis, lacinia summa oblonga dorso carinata in caudam longiorem 
abrupte attenuata, laciniis lateralibus minoribus, brevioribus, angustioribus aequaliter 
abrupte eaudatis, tepalis flabellato retusis umbone incrassato semiovali in medio 
minuto, labello rhombeoligulato angustato apice abrupte hastato dilatato, columna 
acuta. — Mensurae M. triangularis Lindl. 


Neu Granada. Schlim. 1182.) 


(Masdevallia Falcago (Fissae; Falcago): folis lineari spatulatis 
coriaceis apice tridentatis, pedunculo subaequilongo, bractea ovario pedicellato 
multo breviori, cupula valde brevi, sepalis aequaliter lineari ligulatis acutis, 
omnibus deflexo faleatis, cupula basilari plus quater longioribus, tepalis ligulatis 
obtuse acutis columnam paulisper superantibus uninerviis, labello ligulato pandurato, 
basi cordato, bicarinulato, apice obtuse acuto reflexo, columna trigona incurva 
apice tridentata. 


Flos videtur albidus seu ochroleucus fuisse. Sepala circa 0,03 longa. 
Neu Granada.) 


(Masdevallia picturata (Fissae): folis euneato spatulatis oblongis 
obtuse acutis, pedunculo unifloro, bractea cupulata apiculata ovario pedicellato 
breviori, sepalis usque ad basin fissis, sepalo impari oblongo caudato lamina 
caudae aequali, sepalis lateralibus paulo majoribus, ceterum aequalibus, tepalis 
ligulatis apice tridentatis dente medio longiori, basi antica (se. juxta labellum !) 
angulatis, labello ligulato obtuse acuto trifido, laciniis lateralibus medio abrupte 
angulatis, columnae androclinio obliquo. ; : 

Masdevallia meleagris Rchb. fil. Xenia I. (tum specimina sicca typi non 


videram!), nec Lindl., quae recedit foliis argute tridentatis, caudis laminam 
longe excedentibus. 


Venezuela.) 


(Masdevallia uncifera (Fissae): dense caespitosa, vaginis baseos 
amplis laxis, foliis longipetiolatis (0,05 longis) lamina cuneato oblongo ligulata 
acuta (0,06 longa, 0,01 lata), telae haud ita crassae, pedunculo elongato gracili 
paucivaginato, bractea ovario pedicellato bene breviori, mento modico, sepalis haud 
alte coalitis, lanceo caudatis a basi triangula immediate extensis nec ullibi abruptis 
(0,05 longis, 0,01 vix latis), curvulis, tepalis a basi unguiculata ligulatis obtuse 
acutis, basi versus labellum dente deflexo semisemilunari, labello subaequilongo, 
basi cordato, pandurato ligulato, apice tridentato, dente mediano subaequilato 
reflexo, columna clavata androclinio membranaceo denticulato. 

Ecuador.) 


17 


65. Masdevallia auropurpurea Rchb. fil. 
Blüthe hat hellgelbe Oberlippe. Unterlippe braun. Juni 1877. 6000’. 


66. Masdevallia anachaeta (Clausae porrectae): densissime caespi- 
tosa, folio longipetiolato, lamina breviori cuneatolanceooblonga acuta, pedunculo longiori 
exserto, bractea ovarium interrupto alatum non attingente, perigonio basi mento 
parvo angulato longius clauso arcto bilabiato, labio superiori triangulo dorso 
carinato, in caudam ascendentem extenso, labio inferiori bifido in caudas duas 
arrectas ascendente, tepalis ligulatis acutis antice biangulatis, postice supra (apicem 
versus) serrulatis, labello elongato trilobo, lobis basilaribus obtusangulis, lobo 
medio lineariligulato porrecto, columna trigona acuta. 

Dimensiones Masdevalliae minutae Lindl. 

Auf Lavaboden. Quito. März 1877. 


Obs. Inserere juvat duas species ineditas jam diu descriptas: 


(Masdevallia chontalensis: (Clausae porrectae) aff. Masd. minutae 
Lindl cujus prope mensurae: valide vaginata, folio spatulato ab angustissime 
cuneata basi obtuse acuto, pedunculo longiori capillari (0,05 alto) subbifloro, 
bractea cucullata ovario pedicellato breviori, mento bene angulato, sepalorum 
connatorum tubo stricto elongato, laciniis liberis triangulis in caudas subaequi- 
longas exsertis, tepalis cuneato ligulatis retusis obseurissime trilobis, antice seu 
versus labellum medio angulatis, carina una antice superne, labello ligulato antice 
rhombeo serrato basi cordato, columnae androclinio anguste marginato, denticulato. 

Chontales 180. Seemann!) : 


(Masdevallia Sprucei (Clausae porrectae): foliis petiolatis oblongis 
obtuse acutis, pedunculo unifloro folium excedente, perigonio cupulari bivalvi, 
sepalo impari triangulo acuminato, sepalo pari oblongo ligulato apice ad dimidium 
fisso, laciniis triangulo acuminatis, labiis parte connata longioribus, tepalis ligu- 
latis angustis apice obtuse tricrenatis, labello ligulato, utrinque medio angulo 
exsiliente, apice acuto serrato, callo parvulo ante apicem, columna acuta. „Flores 
flavi. Petala duo antice intus purpurea^. Dimensiones prope Masdevalliae cupreae 
Lindl., sed paulo minor, folia duplo minora. 

3369. In lignis ad rivulum Uaienaka fluvii Parinoni tribut. Februario 1854. 
Spruce !). 

67. Masdevallia ophioglossa (Clausae porrectae): minuta, densis- 
sime caespitosa, foliis bene petiolatis lanceolatis acutis (0,03 altis) lamina petioloque 
aequalibus tenerae substantiae pedunculis capillaribus paulo longioribus, bractea 
cucullata acuta brevi ovarium cingente, perigonii mento obtuso, tubo caudas 
aequante amplo, sepalorum triangulis liberis brevissimis in caudas tubum subae- 
quantibus extensis, sepalo impari per mediam longitudinem carinato, tepalis lineari 

3 


18 
rhombeis portione media angulatis, antice prope basin semisagittatis, labello cor- 
dato lineari lanceo elongato, columma clavata. 
Dimensiones Masdevalliae minutae Lindl. 
Quito. März 1877. 


68. Masdevallia nidifica (Clausae porrectae): densissime caespitosa, 
parva, folii petiolo unguiculari laminam oblongam obtusam aequanti, pedunculo 
unifloro, bractea cucullata ovarium tripterum aequanti, mento obtusangulo, tubo 
ante mentum constricto, dorso per medium carinato, sepalo impari triangulo in 
caudam longiorem attenuato, sepalis paribus aequalibus sed angustioribus, in 
caudas longiores attenuatis, tepalis oblongis apiculatis, labello ligulato trilobo, 
lobis lateralibus obtusangulis, lobo medio lanceo, columna gracili clavata. 

Flores parvi, illis Masdevalliae floribundae Lindi. (myriosigmatis Ed. Morren) 
aequales, flavi, striis atropurpureis quinis. 

Quito. Februario, Martio, Aprili 1877. 6000”. 


69. Restrepia guttulata Lindl. 
Quito. 6—8000'. Juni 1877. 


70. Pleurothallis stenopetala G. Lodd. in Lindl. B. Reg. 1838. 
XXIV. Misc. 182. 


An Baumstümmen. Blüthen hellgelb. Juni 1877. 8000‘. 


Obs. Errore gravi in Lindl. Foliis Orchidaceis scribitur Pleurothallis 
stenopetala Lindl., nec Pl. stenopetala G: Lodd. 


71. Pleurothallis crepidophylla (Pictae): dense caespitosa, foliis 
brevissime petiolatis cuneato oblongis obovatis margine valde evoluto (0,02 altis, 
0,005 latis), pedunculo capillari tenuissimo (0,05 alto) racemoso, bracteis triangulis 
minutis ovaria pedicellata longe non aequantibus, flore verosimiliter clauso, sepalo 
impari triangulo acuminato uninervi, sepalo pari connato ligulato apice bidentato 
binervi, tepalis ligulato falcatis obtusis minoribus, labello brevissime unguiculato 
basi utrinque rotundato oblongo obtuso tunervi, columna trigona, sursum utrinque 
oblongo ampliata apice trifida, dente postico triangulo, dentibus lateralibus retusis, 
polliniis oblongis paulisper attenuatis. 

Juxta Pleurothallidem marginatam Lindl, a qua folii textura tenui, foliorum 


circumscriptione, columnae apice, polliniorum natura bene differt. Floris mensurae 
ejusdem speciei. 


An Baumstümmen. April 1877. 700’. 

72. Pleurothallis arachnantha: tenerrima Juxta Pleurothallidem 
setigeram Lindl., foliis petiolatis euneato oblongis acutis pergameneis, 0,01 altis, 
vix 0,003 latis, pedunculo capillari 0,04 alto, floribus in racemo 8—9, bracteis 
minutis, pedicellis 0,005 longis divaricatis, ovariis tumidis, sepalis basi triangulis 


19 
longe setaceo caudatis, basi uninerviis 0,004 longis, tepalis brevioribus, minoribus, 
aequalibus, labello minuto, lobis lateralibus obtusangulis in basi, lobo medio tri- 
angulo lanceo, columna parva brevi. 
Status speciminis satis miser. Pollinia non vidi. 
Quito. März 1877. 


73. Stelis Vulcani: caespitosa, caulibus secundariis validis vagina acuta 
vestitis in basi (ad 0,07 longis), folüs petiolatis cuneato oblongis obtuse acutis 
validis (0,065 longis, 0,015 latis, petiolari parte 0,011 longa), vagina ancipiti 
brevi, spica elongata disticha (0,21 longa), bracteis ochreato triangulis ovaria non 
omnino aequantibus, perigoniis bilabiatis anthesi subhiantibus (flore incluso ovario 
0,006 longo) elongatis, sepalo impari basi cum sepalis lato eonnato ligulato obtuse 
acuto trinervi, sepalis paribus connatis summo apice bidentatis, vulgo septem- 
nerviis, tepalis reniformibus brevissime unguiculatis, limbo externo paulo ampliatis, 
trinerviis, labello cuneatooblongo trilobo, lobulo medio dentiformi, lobulis latera- 
libus obtusangulis majoribus, columnae lobis anticis lateralibus rotundatis. 

Blüthen gelb. Am Vulkangestein. 8000'. Juni 1877 


Obs. Valde affınis Stelidi acutissimae Lindl.!, quae validior, major, peri- 
gonio magis bilabiato, basi prope cordato, sepalis valde acutis bene recedit. In 
figura Lindleyana inedita in herbario Lindleyano asservata sepalum impar longe 
nimis obtusum. Flos in Stelide acutissima est atropurpureoviolaceus. — In nostra 
pedunculus rarissime duplex occurrit. 


74. Stelis globiflora: densissime caespitosa, radicibus intricatissimis 
elongatis multiflexuosis, foliis tenuissime petiolatis lanceis acuminatis (0,025 longis, 
0,003 latis), pedunculis tenuissimis (0,06 longis), racemo laxifloro, paucifloro 
(5-usque 6 floro), bracteis triangulo ochreatis ovario pedicellata subaequantibus, 
sepalo impari ligulato obtuse acuto trinervi, sepalis paribus connatis cochle- 
ariformiglobosis, apice bidentatis, septemnerviis, tepalis oblongis obtuse acutis 
supra basin hastatis, trinerviis, labello transverse rhombeo brevi utrinque retrorsum 
acuminato, disco —, columnae brachiis erectis acutis. 

Juxta Stelidem columnarem Lindl.!, quae folis multo latioribus, tepalis, 
labello, columna recedit. 

An Bäumen. 5000'. März 1877. 


75. Stelis dactyloptera: species unica ex »Labiatis* et ex omni Stelidis 
genere tepalis oblongis sinuato dentatis. 

Dense caespitosa. Folia petiolata cuneato oblonga acuta, 0,023 longa, 
0,004 lata. Pedunculus gracilentus, ad 0,12 altus, distantiflorus, laxiflorus, sub- 
secundus.  Bracteae triangulae minutae ovariis pedicellatis vix breviores. Flos 
ad 0,01 longus. Sepalum impar cuneatum oblongum obtuse acutum, septemnerve. 

3 * 


20 


Sepala paria connata in corpus transversum brevius apice minutissime bidentatum, 
nervo in commissura, undeeimnerve. Tepala oblonga, sinuato dentata, subdecem- 
dentata, semitrinervia, nervo mediano nunc apicem attingente. Labellum rhombeum 
apiculatum disco inerassatum. (Superficiei fabria non liquet. Specimen ferro calido 
siccatum videtur). Columna utrinque unibrachiata. 

Flos valde obscurus. 

6000'. Juni 1877. 


76. Selenipedium Hartwegii Rchb. fil. 
Quito. An Felsen, im März. 5400’. 


77. Uropedium Lindeni Lindl. 

Die Blüthen der tiefer unten vorkommenden Exemplare sind viel grösser, 
als die der bei 7 — 8000' wachsenden. Bei Selenipedium Wallisii dagegen sind 
die am kältesten gewachsenen Exemplare die mit den grösseren Blüthen. Dasselbe 
findet man bei Odontoglossum cirrhosum Lindl, Hallii Lindl, angustatum Lindl. — 
Uropedium hat an kalten Standorten braune, an würmeren rothe Petalen. 


An Steinen, auf dem Boden. März 1877. 


nga. 


Die zwei Bögen, welche die Aufzählung der Orchideae F. C. Lehmannianae 
enthalten, waren fertig gesetzt, als ich durch den Sammler ein Convolut Notizen 
zu denselben von St. Thomas empfing. Da das Umbrechen des Satzes sich nicht 
empfiehlt, habe ich nachtrüglich die bereits fertige Aufzühlung mit Nummern ver- 
sehen. Dieselben Arten erscheinen in dieser zweiten Mittheilung unter denselben 
Nummern. Solche, welche dort fehlen, sind an diesen Nummern mit einem Buch- 
staben übergezeichnet und haben ausserdem die fortlaufende Nummer, welche auf 


die letzte der ersten Bearbeitung folgt. Diese war 77, die nunmehr folgende 
Serie IL reicht bis No. 95. 


Bis auf ein paar von mir speciell durch Unterschrift hervorgehobene kleine 
Bemerkungen sind diese Notizen alle Herrn F. C. Lehmann's Eigenthum. Hätten 


wir doch mehr solche Mittheilungen. Ich habe aus ihnen viele Belehrung geschöpft 
und mich derselben hoch erfreut. 


d Einige Arten, welche Herr F. C. Lehmann nicht zu trocknen unternommen, 
weil sie in Europa zu gut bekannt, habe ich mit dem Zeichen + versehen. 


21 


1. Cranichis macroblepharis Rchb. fi. 
Blätter dunkelsammtartig bronzegrünlich mit etwas helleren Adern. Blüthen 
sehr klein, rein weiss. 


2. Cranichis Lehmanni Rchb. fil. 
Blüthen in walziger Traube, weiss. 
Auf Lavaboden. 7800’. Juni 1877. 


3. Sobralia rosea Pópp. Endl. 
Bis 24 Meter hoch. Blätter gefurcht gefaltet, vieladrig. Blüthen zweizeilig, 
rosa, Lippe mit Carmoisin schattirt, am Rande kraus. Nur Eine Dlüthe blüht 


auf einmal. 
In Flussbetten. 1000'. April 1877. 


4. Odontoglossum Lehmann Rchb. fil. 

Blüthen an einer einen Meter langen einfachen Traube, gelb mit grossen 
hellkastanienbraunen Flecken. Lippe chromgelb. 

Auf Berberisgesträuch. 8000’. April 1877. 


4b. 78.+ Odontoglossum Hallii Lindl. 

Es giebt zwei Sorten. Eine hat kürzere, breitere Blätter und nicht so 
zahlreiche, schön gezeichnete Blüthen, deren Lippe rein weiss mit Roth gefleckt. 
Die andere Abart hat längere, schmälere Blätter und grosse Blüthen, welche jedoch 
von Farbe schmutzig. 9000’. März 1877. 


4c. 79.+ Odontoglossum cirrhosum Lindl. 
Hoch an Bäumen auf den Westcordilleren immer von 5500— 7000. 
Zuerst gefunden am 22. Mai 1876 am zweiten Tage meiner Tropenreise. 
Rispe bis mit 79 Blüthen. 
(Anm. Ein Reisender war ehedem von Eurapa besonders wegen dieser Pfanze ausgesendet, 
welche er trotz langen Aufenthalts in Ecuador niemals antraf. Rchb. fil.) 


4d. 80. Odontoglossum ramosissimum Lindl. 

Blüthen mit krausen Hüllorganen, rein weiss mit violetten Flecken, bis 
600 in einer doppelt verzweigten oft 2 Meter hohen Rispe. Wächst hoch an 
Bäumen der Westeordilleren, bei 8—9000 Fuss über der See. 

Dieses Odontoglossum ist das schónste mir bekannte und macht den gross- 
artigsten Eindruck. Im März fand ich ein Exemplar, welches zwei Blüthenstände 
hatte, die höher als sieben Fuss waren und nahe an sechszehnhundert 
Blüthen führten. 

Der Unterschied von Odontoglossum claviceps und diesem ist sehr gross. 
Die Bulben sind bei unserem etwas länger und runder als bei jenem. Die Blätter 
sind viel schmäler und länger und von viel weicherer Beschaffenheit. Uebrigens 


22 


wächst Odontoglossum ramosissimum um funfzehnhundert Fuss niedriger, als 
Odontoglossum claviceps. 

4e. 81. Odontoglossum pardinum Lind. 

Blüthen in Rispen, rein goldgelb, Petalen und Lippe braun gefleckt. 

Nur an Bäumen, besonders gern an Berberis. April 1877. 

9. Oncidium nubigenum Lind. 

Diese Pflanze ist grossen Abweichungen in Bezug auf Blüthen und Blätter 
unterworfen. Die hier vorliegende Form hat grosse, breite, lange, meist schiefe 
Bulben. Die Blätter sind gross, breit, deutlich meergrün. Die Blüthen sehr 
zahlreich an dem gemeinschaftlichen Blüthenstiel. Lippe rein weiss mit dunkel 
rosenrothen Flecken, während sie sonst leicht rosa ist. 

An Bäumen, deren Wachsthum durch atmosphärische Einflüsse beeinträchtigt, 
besonders gern an Aralien. 10000—11000'. September 1876. 

Andere Abart: 

Bulben kurz, dick, mehr gerundet, Blätter kurz, lünglich scharf gespitzt. 
Blüthen bis zu sechs an einer Traube, rosa. Lippe wenig heller mit dunklen Flecken. 

Besonders an Aralien und Brugmansien. 10—11500'. Februar 1877. 

10. Oncidium virgulatum Rchb. fil. 

Blüthen rein gelb mit kleinen braunen Flecken. 

An hohen Bäumen. 7000'. Juni 1876. 

12. Oncidium rupestre Lindl. 

Blüthen in verzweigter Rispe, rein gelb mit kleinen braunen Flecken. 

Zerstreut in den Westcordilleren der Anden von Ecuador und Peru. In Loja 
selbst auf Mauern, oft in grossen Mengen ganze Flächen bedeckend. October 1876. 

12b. 82.+ Oncidium macranthum Lindl. 

Ungemein verbreitet über das westliche Südamerika. Sobald man sich von 
der Wüste Nord-Perus den Cordilleren nähert, findet man diese Art, wenn auch 
selten. Sie begleitet uns durch die ganzen Westcordilleren bis zu den Westabhängen 


bei Quito in der Höhe von 8000—9500. Weder die Pflanze, noch die Blüthe 
boten mir wesentliche Unterschiede. 
Juli 1876. 


12c. 83.+ Oncidium Kramerianum Rchb. fil. 
Blüthen rein goldgelb mit rothen Flecken, bis stark an den Rändern gekräuselt. 
An mooslosen Bäumen auf der Rinde, oft an einer holzigen, schlingenden 
Ipomaea. Fast überall in der Littoralzone um Guayaquil. October 1876. 
(Anm. Ein Exemplar liegt nicht vor, wie das Kreuzeszeichen besagt. Herr Lehmann bezeichnet 


seine Pflanze als Oncidium Papilio, allein sowohl der Fundort, als auch die Beschreibung 


weisen auf das Oncidium Kramerianum Rchb. fil. hin, welches ich 1854 unserem be- 
wührten Flottbecker Cultivateur widmete. Rchb. fil.) 


23 

12d. 84. Oncidium longicuspe Rchb. til. 

(Brassia: affin. ocanensi) pedunculo dense vaginato, racemo quaquaverso 
rarius secundo, bracteis spathaceis acutis ovaria pedicellata aequantibus, inferiora 
imo superantibus, sepalis tepalisque brevioribus lanceosetaceis, labello oblongo 
longissime cuspidato, callis semiligulatis apice acutis a basi versus mediam laminam 
intus velutinis geminis. 

Brassia longicuspis. 

Blüthen schmutzig gelb, klein. 

An Bäumen. $8—9000'. Juni 1877. 


15. Sigmatostalix picta Rchb. fil. 

Bulben braungrün, ganz flach. Blüthen klein, gelb, hier und da mit 
braunem Fleck. 

An Bäumen. 5500'. Juni 1877. 


14. Comparettia falcata Pöpp. Endl. 
An niedrem Gesträuch an Flussbetten. 5500’. Juni 1877. 


15. Scelochilus Jamesoni Lindl. 
Blüthen an herabhängenden Trauben, chromgelb. 
Nur an Bäumen bis 9500’. März 1877. 


16. Mesospinidium vulcanicum Rchb. fil. 

Ich traf diese Art sowohl an Bäumen bei 6000’, als an Felsen bei 9000’. 

April 1877. 

17. Mesospinidium sanguineum Rchb. fil. 

Die schönsten Formen finden sich nächst den Steppen Nord-Perus. Um 
Quito von 5500—7000'. Immer an Bäumen. Juni 1876. 


15. Mesospinidium roseum Rchb. fil. 
‘An Bäumen, selten an Steinen. 8—-9000'. October 1876. 


19. Eockhartia serra Rchb. fil. 
Blüthen rein goldgelb. 
Auf Mimosen im Strandgebiet. Mai 1876. 


20. Telipogon obovatus Lindl. 
Blüthen wässig gelb. 
An niedrigem Gesträuch. 9000'. August 1876. 


21. Telipogon Hartwegii Rchb. til. 
Blüthen bis fünf an Einem Schaft, hellgelb mit kastanienbraunen Adern. 
An niedrigem Gesträuch. 9500°. Juni 1877. 


24 


21b. 85. Notylia replicata Rchb. fil. 

Bulben klein, walzig, mit einem fleischigen länglichen zugespitzten Blatte. 
Blüthen in bis 20 Centimeter langer, walziger Traube, weisslich gelb mit weisser Lippe. 

Besonders an Crescentien und Euphorbien auf der Rinde in der Littoralzone. 

October 1876. ; 


21c. 86. Erichoceros parviflorus H. B. Kth. 

Blätter eiförmig zugespitzt, fleischig, rothgrün. Blüthen am verhältnissmässig 
langem dünnen Stiel, in Farbe hellgelb mit braunem Filz. Die Säule sieht wie 
ein braunes Filzkügelchen aus. 

An Mauern, Steinen und Bäumen bei Loja bis 9000’. October 1876. 


21d. 57. Trichopilia sanguinolenta Rchb. fil. 

Blüthen gelb mit braunen Flecken. Lippe weiss mit dunkel carmoisinrothem 
Fleck am gekräuselten Rande. An Bäumen, fast im Moose versteckt. 6000’. 

August 1876. 

24. Anguloa. 

Bulben sehr gross, mit Kielen, schwach gedrückt, glünzend, dunkelgrün. 
Blätter keilig länglich zugespitzt, mit starken gelben Adern. Blüthen an sehr 
starken Stielen, einzeln, gross, weiss, immer etwas geschlossen. Lippe walzig 
zusammengeneigt, in Mitte in einem länglichen Lappen ausgehend, rein weiss, mit 
kleinen queren violettrosafarbigen Fleckchen. 


Nur an einer Stelle, auf Lava, bis 5890’. Die Pflanze bringt nur je zwei 
Blüthenstiele. April 1877. 


24b. 88. Lycaste xytriophora Lind. Rchb. fil. 

Bulben plump, zapfenförmig, ziemlich gross, stark gekielt; wenn einmal 
entwickelt, stets blütterlos. Blätter breit, länglich zugespitzt, mit hellgrünen, stark 
hervortretenden Adern und weich. Sepalen und Petalen länglich, wellig, letztere 
etwas kleiner, alle schmutzig gelb. Lippe weisslich mit violettem Anflug. 

Wächst an Baumstämmen am Boden. Unter den Wurzeln Massen von 
Moos und vermodertem Laub. October 1876. 

25. Lycaste Denningsiana Rchb. fil.? 

Bulben rundlich zapfenförmig, graugrün mit zwei bis drei dickadrigen 
Blüttern, diese graugrün, Adern gelbgrün. Blüthen milchweiss, weit geóffnet, 
Lippe dickfleischig, dunkel ziegelroth, wenig gefranst. 

Wächst an Steinen und vulkanischen Felsen. 6000". April 1877. 


36. Lycaste mesochlaena Rchb. fil? 


Bulben gross, etwas gedrückt und gekielt. Blätter keiliglänglichspitz, viel- 
adrig. Blüthen äusserst zahlreich, grünlich weiss, ziemlich gross, 
An Felsen und auf Lavaboden. 6000”. März 1877. 


25 


27. Maxillaria lepidota Lindl. 

Bulben schmallänglich, an der Spitze rundlich, bis fünf Centimeter lang, 
und einen desgl. breit, schwach zusammengedrückt. Blätter von dem Grunde aus 
scheidig, länglich, scharf zugespitzt, bis 25 Centimeter lang. Blüthen einzeln, auf 
wenig zahlreichen dünnen Stielen. Sepalen und Petalen lang zugespitzt, hell 
chromgelb, die letzteren etwas kleiner. Lippe weiss mit rothbraunen Flecken. 
Säule gelbbraun. 

Ausschliesslich an Bäumen an den Westhängen der Anden von Ecuador bei 
3500—5000’. October 1876. 


98. Maxillaria lepidota b. albida. 
Sehr ähnlich der Maxillaria lepidota Lindl., nur sind die Blüthen rein weiss 
mit rosafarbiger Lippe. 5000'. Juli 1876. 


30. Maxillaria divitiflora Rchb. fil. 
Blüthen sehr zahlreich an den Bulben, klein, rothbraun. 
An Bäumen. 8—9000'. Juni 1877. 


31. Maxillaria grandiflora Lindl. 

Sehr ähnlich der Maxillaria Lehmanni, allein die Blüthenstiele sind kürzer, 
die Blüthen kleiner und die Farbe der Lippe weiss mit Rosa angehaucht, während 
sie bei jener violettbraun mit weiss und roth am Grunde gefleckt ist. 

An Bäumen.  6—8500'. October 1876. 


32, Maxillaria Behmanni Rchb. fil. 

Blüthen an bis 34 Centimeter hohen Stielen, sehr zahlreich an einer Bulbe 
erscheinend, zart weiss mit violettbraun gestreifter Lippe. Substanz fest, obschon 
etwas fleischig. Diese Maxillarie ist die schönste aller mir bekannten. Sie hat 
sehr starken angenehmen Geruch. 

An Bäumen. 7000'. Mai 1876. 


33. Maxillaria fractiflexa Rchb. fi. 

Blüthen an langen Stielen. Sepalen hellgelb mit braunen Rändern und 
Spitzen. Tepalen kleiner, reingelb. 

An steilen Felswänden in Flussbetten. 7000'. Juni 1877. 


34. Chrysocynis sp. 
Blüthen gelbbraun. 
An Steinen, nur in Lava. 7000'. Juni 1877. 


36. Zygopetalum bicallosum Rchb. fil. 
Blüthen braun. 
An Büumen. 1000'. August 1876. 


26 


36b. 89. Batemania Burtii Endr. & Rchb. fil. 

Eine eigenthümliche Pflanze. Der Hauptwurzelstock läuft oft bis vierzig 
und mehr Fuss an Baumstämmen hinan. Nicht selten hat er sechszig Abzweigungen. 
Im Allgemeinen blüht diese Batemanie sehr wenig. Sepalen und Petalen am 
Grunde reingelb, nach den Spitzen in dunkel Rothbraun übergehend. 

Bis 3000’. October 1876. 

38, Stanhopea connata Klotzsch. 

Bulben mit Leisten, schwarzgrün. Blätter langgestielt, keilig länglich spitz, 
dunkelgrün. Blüthen zu zwei, chromgelb, Petalen mit braunem Grunde.  Riecht 
sehr betäubend. 

Auf dem Boden. 5800’. März 1877. 


39. Stanhopea tricornis Lindl. 

Blüthen zu zweien an Einem Schaft, zart milchweiss, sehr gewürzhaft 
riechend. Nur an Bäumen am Fusse der Westcordilleren bis 3500' über dem 
Meere. April 1877. 

40. Catasetum expansum Rchb. fil. 

Bulben walzig, mit zahlreichen Blattnarben. Blätter etwas schief, länglich, 
zugespitzt, vielnervig. Blüthen bis zu acht an einer Traube, gross, dunkel kastanien- 
braun, Lippe dreimal grösser mit einer. tiefen Höhlung, dazu eine genau herz- 
förmige Erhöhung. 

An Acacien wachsend in einem Flussbette. Nur zwei Exemplare. 6000’. 
März 1877. 

41. Cyenoches Lehmanni Rchb. fil. 

Blüthen gewóhnlich zu drei an einem wagerechten Blüthenstiel, chromgelb. 

Nur an Bäumen, gewöhnlich an Theobroma Cacao in sehr heisser feuchter 
Zone, fast am Meeresgestade. April 1877. 

42. Aéranthus Lehmanni Rchb. £l. 

Blüthen zahlreich, klein, róthlichgelb. 

An Vulkangestein. 1400'. März 1877. 

42b. 90. Nasonia punctata Lindl. 


Blätter etwas fleischig, róthlichgrün. Blüthen leuchtend scharlachroth. 
An stark bemoosten verkümmerten Bäumen über Loja. 9—10000'. October 1876. 


42c. 91. Epidendrum maximum Rchb. fil. (Cattleya Lindl.). 
Die Verbreitung dieser prachtvollen Cattleya ist gross. Sie kommt mit 
langen dünnen, mit kürzeren Bulben, mit grossen violetten und kleinen rosafarbigen 
Blüthen vor, etwa bei 5000’. Nördlich von Guayaquil findet sie sich dicht am 


Meere und zwar besonders an Rhizophora Mangle. Die weissblüthige Abart ist 
selten. December 1876. 


42d. 92. Epidendrum asperum Lindl. 

Bulben zapfenförmig, fast schwach geadert, mit zwei bis drei linealen, ge- 
kielten, braungrünen Blättern. Blüthen in doppelt verzweigten über einen Meter 
langen Rispen, klein, gelb mit Braun gefleckt. 

An Acacien und Mimosen in der Littoralzone, selten bis einige hundert Fuss 
über dem Meere. November 1876. 


43. Epidendrum longipes Rchb. fil. 
Blüthen hellgelb, braun gefleckt. 
An Felsen und auf Lavaboden. 6000'. Juni 1857. 


44. Epidendrum grammatoglossum Rchb. fil. 

Bulben spindelförmig, bis 12 Centimeter hoch mit zwei länglich zugespitzten 
lederartigen Blättern. Blüthen sehr zierlich. 

Nur an vulkanischen Felsen. 6000’. . Juni 1877. 


45. Epidendrum coriophorum Rchb. fi. 
Blüthen zahlreich, rispig, braunroth. Lippe hell karmoisin. 
An Bäumen. März 1877. 


47. Epidendrum Sophronitis Rchb. fil. 

Blätter länglich, fleischig, scharf zugespitzt, silbergrau, Blüthen zu mehren, 
jedoch stets nur eine einzige geöffnet, hellgelb mit dicht neben einander laufenden 
rothbraunen Linien. Wächst an mooslosen Leguminosenstämmen. Nur in wenigen 
Exemplaren gefunden. 7000'. Juni 1877. 


48. Epidendrum Lehmanni Rchb. fi. 

Blüthen hellgelb mit weisser Säule. Lippe kreuzförmig. Die walzigen 
Stämme bis einen Meter hoch. 

An Bäumen und Felsen. 6000’. Juni 1877. 


49. Epidendrum geminiflorum H. B. Kth. 
Blüthen gelbbraun, je zwei. 
An Bäumen. 8000’. Juni 1877. 


49b. 93. Epidendrum cylindraceum Lindl. 

Bald am Boden auf fettem Lehm, bald an Felsen, bald an Bäumen. Die 
Trauben erreichen 35 Centimeter Länge, erscheinen aber auch nur 4—5 Centimeter 
lang. Die Blüthen sind weissrosa mit grünlichen Spitzen. 

Loja. 8—10000'. October 1876. 

51. Epidendrum fimbriatum H. B. Kth. 

Stümme sehr dünn, bis 25 Centimeter lang mit kleinen linealen braungrünen 
Blättern. Die Blüthencorymbus klein, weiss, mit rosa Lippe, einer weissen Iberis 
vergleichbar. 

A * 


28 


Auf dem Boden und an Felsen an den Westabhängen der Cordilleren 
bei 7—9000'. Bildet grosse Büsche. März 1877. 


53. Epidendrum jejunum Rchb. fil. 
Blüthen sehr wenige, weiss. 
An Bäumen in den heissen Ebenen. April 1877. 


55. Epidendrum purum Lindl. 
Blüthen gelblich weiss, zierlich. 
An Bäumen und Felsen. 8000’. Juni 1877. 


55b. 94, Epidendrum ibaguense H. D. Kth. 

Dieses Epidendrum ist ein Begleiter des Reisenden vom Isthmus von Panama 
bis zu der Sandwüste Nord-Perus und geht vom Fusse der Cordilleren, also der 
heissesten tropischen Gegend bis auf die hohen Gebirge in andinischer Temperatur. 

An Bäumen, an Felsen, in fettem Lehm. Die Farbe wechselt nach allen 
Farben — zart weiss, rosa, gelb, violetbraun. October 1876. 

Anm. Das vorliegende Exemplar ist von Loja. Ob alle bezeichneten Formen wirklich zu 

Humboldt's altbekannter Pflanze gehören, gilt mir noch nicht als erwiesen. Rchb. fil 

58. Bletia Wageneri Rchb. fil. 


Blüthentbeile glockig zusammengepresst, hellkarmoisin und herabhängend. 
Auf Lavaboden. 7500’. Juni 1877. 


59. Masdevallia Tubeana Rchb. fil. 

Blüthen an sehr dünnen, langen, herabhüngenden braunen Stielen, im Innen- 
felde weissgelb, nach Aussen braun, über die ganze Flüche mit einem feinen Filze 
überzogen, der in der Sonne goldig schimmert. 

An Bäumen in sehr feuchter und heisser Gegend, am Fusse der West- 
cordilleren. Es ist die Masdevallia, welche im heissesten und niedrigsten Gebiete 
meines Wissens vorkommt. April 1877 

60. Masdevallia aa Rchb. fil. 

Blätter langstielig länglich, rundlich, zugespitzt, mit einer scharf markirten 
Ader längs des Randes versehen, etwas zurückgebogen. Blüthen zahlreich an 
einem kantigen etwas über die Blätter hervorragenden Stiele, klein, reinmilchweiss 


mit gelbem Rande, innerlich mit vielen kleinen violettbraünen länglichen Punkten 
quergezeichnet. Schlund und Säule gelb. 


Bei 6500—8000" über dem Meere zwischen Loja und Guayaquil. October 1876. 


62. Masdevallia ventricularia Rchb. fil. 


Blüthen stets einzeln an ihren sehr dünnen Stielen, dunkel kastanienbraun, 
innen gelb mit Braun gestreift, mit gelben Borsten. 


An Bäumen. Westcordilleren. Februar, März. Auch im September. 


29 

63. Masdevallia rosea Lindl. 

Blüht sehr reich. Blüthen einzeln an hoch über den Blättern emporragenden 
dünnen Stielen, dunkel karmoisinrosa ...... chromgelb.*) Ich fand an einer 
Pflanze 60 Blüthen, alle vollständig zu gleicher Zeit geöffnet. Dabei sind die 
Rasen nicht gross. Die meisten Blattschosse bringen zwei Blüthen auf einmal. 


An den obern Abhängen der Cordilleren bei 8900 bis 9000'. Juni 1877. 


64. Masdevallia angulata Rchb. fil. 

Blätter länglichelliptisch, stumpf gespitzt, dickfleischig, oben braungrün, 
unten mit rothbraunen Pünktchen dicht überzogen. Die Blüthen einzeln an kürzern, 
fast horizontalen Stielen, gross, innen am Grunde weissgelb, innen und aussen 
mit kleinen rothbraunen Warzen besetzt. 

An Bäumen und Felsen. 7000’. März 1877. 


65. Masdevallia auropurpurea Rchb. fl. 

Blüthen zu zweien an dreikantigem Stiel. Untere Sepalen dunkelkastanien- 
braun mit gelben nicht langen Borsten, oben gelb. 

An Bäumen und Steinen. 5500'. Juni 1877. 


66. Masdevallia anachaeta Rchb. fil. 
Blüthen sehr klein, hellgelb mit- dunkelgelben Borsten. 


An Erdabbrüchen und auf Lavaboden. Westcordilleren. 2500’. März 1877. 


67. Masdevallia ophioglossa Rchb. fil. 

Diese Art ist die kleinste mir bekannte Masdevallia. Die Blätter sind 
höchstens 3 Centimeter hoch, ganz schmal lineal und etwas fleischig. Die Blüthen 
denen der M. nidifica sehr ühnelnd, nur viel kleiner, rein goldgelb. Wächst auf 
todtem Holz, verrotteten Baumwurzeln u. s. w. 

6500'. März 1877. 


68. Masdevallia nidifica Rchb. fil. 

Nur drei bis fünf Centimeter hoch. Blätter umgekehrt eiförmig, verhält- 
nissmässig langstielig, oben zugerundet, bräunlichgrün. Blüthen erinnern an eine 
aufgerissene Veilchensamenkapsel, hellgelb, mit braun geadert und gefleckt mit 
langen gelbbraunen Borsten. Sie sind sehr zahlreich und ragen frei über die 
Blätter vor. | 

An lebenden und abgestorbenen Bäumen in sehrsfeuchter Temperatur. 
6500'. Februar, März, September 1877. Westcordilleren. 

Eine Form, nur auf Lavaboden an Abgründen, ausgezeichnet durch weisse, 
violettbraun gestrichelte Blüthen. 7500'. März 1877. 


*) Wohl Petala. Ich kann es nicht deutlich erkennen. Rchb. fil. 


30 


69. Pleurothallis stenopetala G. Lodd. 
Blüthen hellgelb. 


Auf Vulkangestein und in Lavaboden. 8000’. Juni 1877. 


70. Pleurothallis crepidophylla Rchb. fi. 
Blüthen in sehr kleinen Trauben, róthlich gelb. 


An Bäumen am Fusse der Westcordilleren. 7000'. April 1877. 


71. Pleurothallis arachnantha Rchb. fil. 
Blüthen zweizeilig in einer Traube, gelb. 


An faulem Holz. 7000’. März 1877. 


72. Stelis Vulcani Rchb. fil. 
Blüthen reingelb. 


An Bäumen und vulkanischen Felsen. 8000’. Juni 1877. 


73. Stelis globiflora Rchb. fil. 
Blüthen in Gestalt kleiner Glöckchen an einer seitwärts gebogenen 
Traube, braun. 


An Bäumen. 5600’. März 1877. 


75. Selenipedium Hartwegii Rchb. fil. 

Blätter denen des Selenipedium longifolium Rchb. fil. ähnlich. Blüthen bis 
9 an Zahl in zweizeiligem Blüthenstand, grüngelb, die beiden Petalen etwas heller, 
in Gestalt denen des Selenipedium Roezli ähnlich. 


Nur an Felswänden. 5600'. März 1877. 


75b. 95. Selenipedium Wallisii Rchb. fil. 

Im Bau und der Beschaffenheit dem Selenipedium caudatum ühnlich, allein 
die Blätter sind kräftiger und die Blüthen grösser. Sepalen hellgrüngelb mit sehr 
deutlich abstechenden Adern. Petalen schmal, bis 50 Centimeter lang, von ühn- 
licher Grundfarbe, allein mit braunen Adern. Schuh aussen weisslichgelb mit 
braunen Adern und gelbem Rande, sowie reinweissem Innenfelde mit kleinen 
carminrothen Punkten nahe der gelben Einfassung. Säule dunkelkastanienbraun. 

An günzlich freien vereinzelten Büumen. November 1876. 


76. Uropedium Lindeni Lindl. 


Nur auf Lavaboden und zweimal auf Büumen. April 1877. 


Register. 


Pag. 

Aé&ranthus Lehmanni Rchb. fil.......... jr a 
ASIAM. een a IO 6.21—24.21 
Batemania Burtii Endr. Rchb. fil. ............. 26.89 
Bletia Wageneri Rchb. fil............... 13.58—28.58 
Brassia longicuspis Rchb. fil. ...... re: ....23.84 
Catasetum expansum Rchb. fil. .......... 9.40—26.40 
Cattleya maxima Lindl....... .. Si evEReTieyanot 26.91 
Chrysooyoniß 8B. -- 52.2, 00000020000 0000 rn 8.34— 25.34 
Comparettia falcata Pöpp. Endl...... ....5.14— 22.14 
Cranichis Lehmanni Rchb. fil. ..... i elici. 4.2—21.2 
— macroblepharis Rchb. fil....... 4.1—21.1 
Cycnoches Lehmanni Rchb. fil... ......10.41—26.41 
Epidendrum asperum Lindl.................... 21.92 
— brachyglossum Lindl............ 11.46 

— coriophorum Rchb. fil....11.45—27.45 

— cylindraceum Lindl. ............ 21.93 

— arie IREN: ore crow erue 12.52 

— fastigiatum Lindl.? bifidum.. ..13.57 

— fimbriatum H. B. Kth..... 12. 51—21.51 


geminiflorum H. B. Kth..12.49—27.49 
grammatoglossum Rchb. f. 11.44-27.44 


— ibaguense H. B. Kth............. 28.94 
— jejunum Rchb. fil.......... 12.53—28.53 
— Boore Fiilin rrara Ace 12.56 
— Lehmanni Rchb. fil. ..... .11.48—27.48 
— longipes Rchb. fil. ........ 10.43—21.43 
E maximum Rchb. fil............... 26.91 
— purum Lid. ...... ar 12.55—28.55 
— rhizomaniacum Rchb. fil........ 12.54 
— Sophronitis Rchb. fil...... 11.47—27.47 


stenopetalumHook.tenuicaule 12.50 
Kefersteinia bicallosa Rchb. fil. ........9.36—25.36 
expansa Rchb. fil.................. 9.31 
Lycasta Denningsiana Rchb. fil.? .......7.25—24.25 
mesochlaena Rchb. fil.? U. 


d xytriophora Lindl. Rchb. fil........... 21.88 
Lockhartia serra Rchb. fil................ 6.19—23.19 
(Masdevallia amethystina Rchb. fil.)............. 14 

= angulata Rchb. fil. .............. 15.64 
— auropurpurea Rchb. fil..17.65—29.65 
( — chontalensis Rchb. fil.) ........... 17 
( — expansa Rchb. fil.) ................. 16 
( — Falcago Rchb. fil.)................. 16 
E Lehmanni Rchb. fil....... 13.60—28.60 
( = macroglossa Rchb. fil.)............ 15 
— nidifica Rchb. fil. ......... 18.68—29.68 
— ophioglossa Rchb. fil. ...17.67—29.67 
( — pardina Rcbb. fil.).................. 15 
( — picturata Rchb. fil.)................ 16 
ice roses Lindk -siis csser 14.63—29.63 
( — Sprucei Rchb. fil.).................. 17 
( Ex tridens Rchb. BEI... 13 
j triglochin Rchb. fil.............. 14.61 
— Tubeana Rchb. fil......... 13.59—28.59 
( — uncifera Rchb. fil.)................. 16 


Pag. 
Masdevallia ventricularia Rchb. fil. ...14.62—28.62 
Maxillaria divitiflora Rchb. fil. .......... 7.30—25.30 
— fractiflexa Rchb. fil........... 8.33—25.33 
— grandiflora Lindl............. 7.31—25.31 
= Lehmanni Rchb. fil........... 8.32--25.32 
—— lepidota Lindl. ............... 1.21—25.21 

— lepidota Lindl. 
albida Rchb. fil. ........... 1.28—235.28 
— muscicola Rchb. fil.................. 1.29 
Mesospinidium roseum Rchb. fil......... 5.18—23.18 
— sanguineum Rchb. fil. ..5.17—22.17 
— vulcanicum Rchb. fil. ...5.16—22.16 
Nasonia punctata Lindl....................seees. 26.90 
Notylia replicata Rchb. fil.................ssss 24.85 
en angustatum Lindl............... 4.5 
cirrhosum Lindl. ............. 21.19 
— claviceps Rchb. fil .............. 5.6 
— za Lil. ...5....v cea 21.78 
— Lehmanni Rchb. fil. ......4.4—21.4 
— pardinum Lindl........ epum 22.81 
— ramosissimum Lindl......... 21.80 
Oncidium cucullatum Lindl................. RER, 5.8 
— hyphaematicum Rchb. fil. ...........5.11 
— Kramerianum Rchb. fil.............. 22.83 
== longicuspe Rchb. fil. ................ 23.84 
— macranthum Lindl................... 22.82 
- nubigenum Lindl................. 5.9—22.9 
E elivaceéum HB: B; Kin. .... Lusit 5.8 
— pasillisa Rb. M. ann 5.4 
- rupestre Lindl.................. 5.12— 22.12 
— virgulatum Rchb. fil. .......... 5.10—22.10 
Pleurothallis arachnantha Rchb. fil...18.72—30.71 


crepidophylla Rch. fil..18.71—30.70 


— stenopetala G. Lodd. ...18.70—30.69 
Restrepia guttulata Lindl...................... 18.69 
Scelochilus Jamesoni Lindl.............. 5.15—22.15 
Selenipedium Hartwegii Rchb. fil...... 20.15—30.75 

— Wallisii Rchb. fil. .............. 30.95 
Sigmatostalix picta Rchb. fil. ............ 5.13—22.13 
Sobralia rosea Pöpp. Endl................... 4.3—21.3 
Stanhopea connata Klotzsch.............. 9.38—26.38 

— tricornis Lindl. ............... 5.39—26.39 
Stelis dactyloptera Rchb. fil. .................. 19.75 
—  globifera Rchb. fil. ................ 19.74—30.53 
= allen Béehb. Bi... 2... 19.73— 30.73 
Telipogon dendriticus Rchb. fil. ............... 6.22 
— Hartwegii Rchb. fil. ......... 6,21—23.21 

— obovatus Lindl. ............... 6.20—23.20 

— polyrrhizus Rchb. fil................. 6.23 
Trichoceros parviflorus H. B. Kth............ 24.86 
Trichopilia sanguinolenta Rch. fil............ 24.87 
Vropedium Lindeni Lindl................ 20.71—30.76 
Zygopetalum bicallossum Rchb. fil. ....9.36—25.36 
— expansum Rchb. fil......... ua E 


— 


Roezlii euglossum Rchb. fil.. 


32 


II. Orchideae Godefroyanae cambodianae. 


Herr D. Godefroy-Lebeuf hat sich einige Zeit in Cochinchina aufgehalten, 
um die so wenig bekannte Flora zu erforschen. Die Früchte dieses Opfers für 
die Wissenschaft, welches noch dazu mit beträchtlichem materiellem Aufwande 
ermöglicht worden, sind schwer geschädigte Gesundheit, die Einführung inter- 
essanter lebender Pflanzen und ein Herbarium. 


Unter ersteren befindet sich die Phalaenopsis Esmeralda, eine wenn auch 
kleinblüthige, doch wunderbar zierliche, prächtig gefärbte Neuigkeit. Ich verdankte 
frische Blüthen 1874 der Güte des Herrn Lüddemann in Paris, der seit mehr als 
zwanzig Jahren mir so viele Beweise des Wohlwollens gegeben und dem ich so 
viele Orchideen verdanke, auch nachdem Derselbe seine vielbeneidete Stellung 
als Chef des Cultures der grossartigen Sammlung Pescatores zu la Celle bei 
St. Cloud bei Paris mit der eines selbständigen Grundbesitzers vertauschte. Leider 
kannte ich damals den Namen des Sammlers nicht, als ich die Pflanze Esmeralda 
nannte und sofort publieirte. Es ist nicht rathsam, neue Phalaenopsis unbeschrieben 
zu lassen, dafern man seiner Bezeichnung Geltung verschaffen will. 


In Kew wurde mir die Sammlung der trocknen Orchideen des Herrn Godefroy 
kürzlich zur Verfügung gestellt. Ich veröffentliche hier, was in so vollständigem 
Material vorlag, dass eine Benennung rathsam war. Eine beträchtliche Anzahl aber 
gestattete die Bezeichnung nicht. Nachdem ich, abermals durch Herrn Lüddemann, 
in directem Verkehr mit Herrn Godefroy getreten, habe ich Aussicht, die hier 
nicht aufgeführten Formen noch kennen zu lernen. Es scheint aber immerhin 
geboten, das bereits Studierte hier zusammenzustellen, was bis auf die Habenaria 
pusilla sich auf die Kew-Exemplare bezieht, deren Dupletten oder mindestens 
Skizzen ich persönlich besitze; erstere durch die Güte der Herren Sir J. Hooker 
und Professor D. Oliver. 


1. Gymnadenia acuta: affinis Gymnadeniae Helferi Rchb. fil. ses- 
quipedalis, plurifoliata, foliis cuneato oblongis acutis, racemo paucifloro, distanti- 
floro, bracteis foliaceis magnis flores multo excedentibus, sepalis triangulis acutis 
cum tepalis angustioribus galeatis, labello cuneato oblongo acuto, calcari conico 
ovario pedicellato breviori. 

Tige violacée. Fleurs violetlilas à l'aiselle des feuilles. Haut 0,15 à 0,25”. 

Cambodgia. Stap trés Koom. Puam Bal Juin 1875. 


(Obs. Arctissime hae species sunt affines. 
Gymnadenia obcordata = Platanthera obcordata Lindl. G. Sp. 0.290 


Gymnadenia Galeandra = Platanthera Galeandra Rchb. fil. 
Linnaea XXV. 226. Platanthera Championi Lindl. in Hook. Journ. 1855. 37. 
China Fortune! Hongkong Seemann! Hance! — Assam Griffith! Khasia Mont. 
4—5000'. J. D. Hooker & Thomson! 4— 5000 feet. Khasi Hills Assam. 
August 1874. Mann! 


Gymnadenia affinis = Platanthera affinis. 
"Wight Ie. V. 1. 1693. 


Gymnadenia iantha = Platanthera iantha. 

Wight l. c. 1692. 

A Gymnadenia Galeandra calcari profundius bifido quasi bilamelligero 
bene recedit.) 


2. Habenaria pusilla: pusilla (0,07 alta), foliis tribus approximatis 
cuneato ligulatis obtusis, vaginis in pedunculo geminis ligulatis acutis, racemo 
bifloro, bracteis oblongis acuminatis ovaria pedicellata haud semiaeqnantibus, 
sepalo impari oblongo obtuso cucullato trinervi dorso carinato, sepalis lateralibus 
triangulis trinérviis, tepalis spatulatis obtuse acutis uninerviis, labello a basi cuneato 
trifido, laciniis lateralibus posticis ligulatis acutis, lacinia mediana unguiculata 
obcordata lobo utroque antrorso acuto, stigmatis brachiis elongatis, staminodiis 
longissimis porrectis linearibus. 

Cambodgia. (a cl viatore directe missa, nec in herb. Kew.) 


3. Mabenaria Godefroyi: gracilis, stricta, sicca nigrita, (0,3 alta), 
vaginis baseos retusis, folis evolutis ternis, lineari ligulatis acuminatis angustis, 
summo minuto bracteaeformi, racemo laxifloro, bracteis triangulis acutis ovaria 
pedicellata vix tertia quartave aequantibus, sepalis galeatis, sepalo impari latiusculo 
transverse triangulo obtuso trinervi, sepalis paribus triangulis trinervüs, tepalis 
ligulatis obtusis trinerviis, nervis tamen lateralibus abbreviatis, labello tripartito, 
partitione mediana abbreviata linearilancea, partitionibus lateralibus duplo longioribus 
capillaceo quinquepartitis (semper quinquepartitis?), calcari gracili cylindraceo acuto 
incurvo ovario pedicellato vix aequilongo (si rectificato), stigmatis cruribus abbreviatis. 

Fleurs vertes. Fperon trés long. Labelle trés découpé. Tuberidies deux. 


Purtal. 18. Juin 1875. 

4. Habenaria Rumphii Lindl. 

Platanthera Rumphii Ad. Brongn. Voy. Coquille p. 194 t. 38. A.! 

Bracteae summae breviores! 

„Fleurs blanches en épis serré au sommet de la hampe, éperon vert à 
léxtrémité. Ovaire non contourné.* 

Plaines à lest de Phengure. Septembre 1875. 


en 
5. Hiabenaria lucida Lindl. 
Feuilles ovales. Fleures vertes en épis läche et à éperon long. 


Angkow. Aoüt 1875. 


6. Mabenaria rostellifera: affinis Habenariae rostratae Lindl. 
fioribus majoribus, tepalis falcatis integerrimis, (nec triangulis antice serrulatis), 
labelli tripartiti partitionibus linearibus subaequalibus (nec subulatis), calcari 
filiformi dimidio externo valide incrassato, rostelli ligula antice aspera apice 
inaequaliter tridentata anthera breviori (nec minuta triangula). 

Ultra pedalis. Folia inferiora ligulata, superiora minuta, in setas exeuntia, 
numerosa more Habenariae rostratae. Flores illis Habenariae rostratae duplo 
majores. Bracteae triangulae in setas exeuntes, ovaria non aequantes. Sepalum 
impar ovatum. Sepala lateralia oblonga apice acuta curva. 

„Fleurs roses: sepales marqués de brun.“ 

Bonnet à poil près Harton. 


7. Habenaria tentaculata (Glossaspis tentaculata Lindl. cf. Rchb. fil. 
On the Orchids collected by the Rev. E. C. Parish in the neighbourhood of 
Moulmein. Transact. Linn. soc. of London XXX. p. 139). 

„Fleurs blane verdâtre. Feuilles appliquées sur la terre.“ 

Bonnet à poil prés Harton. 


8. Peristylus constrictus Lindl. 
„Fleurs blanc verdâtre.“ 


Entre Angkoo Wat et Angkoo Thoou. Juillet. 


9. Peristylus goodyeroides Lindl. 
Mixtus cum praecedente. 


10. Zeuxine Godefroyi: (0,36 alta) caule gracili elongato, ima 
basi vaginis amplis brevibus hyalinis vestito, foliis in caule octonis, summis in- 
fimisque brevissimis, plerisque inter se distantibus, ternis cuneato ligulatis acumi- 
natis (0,03 longis, 0,01 latis) concoloribus, folio summo vaginaeformi, ciliato, caule 
sub inflorescentia subspirali brevissime puberulo, bracteis lanceis acuminatis tri- 
nerviis hinc pilosulis, ovaria inferiora paulo superantibus, ovario valde pubescenti, 
sepalis oblongo triangulis extus parce pilosis, tepalis linearifalcatis acutis uni- 
nerviis, labelli hypochilio ventricoso antice utrinque angulato sinu medio interjecto, - 
callo in basi utrinque, carina longitudinali interjecta, epichilio unguiculato semi-' 
rotundo sagittato hastato, columnae rostello bidentato, fovea stigmatica lineari- 
ligulata utrinque. 

Fleurs blanches en spirale. Raceme couvert de grosses aspérités. 

Mont Pursat. Juin. 


: 35 
11. Tropidia curculigoides Lind. 
Fleurs blanches en téte. 
Cambodgia: la Koul la det. Juin 1875. 


12. Phalaenopsis Esmeralda Rchb. fil. in Gardeners Chronicle 
1874. IL. 582. Nov. 7: radicibus laevibus hinc sulcatis, foliis cuneato ligulatis 
acutis (0,35 longis, usque 0,01 ante apicem latis), pedunculo  exserto 
(ad 0,17 alto) nullibi incrassato, paucifloro (ad 4!), bracteis triangulis minutis, 
floribus illis Phalaenopsidis equestris Rehb. fil. (roseae Lindl) aequalibus, sepalis 
oblongis obtusis, tepalis subaequalibus, labelli ungue utrinque medio ligula lineari 
obtusa porrecta parva, antice lamella depressa trierenata; lamina ipsa trifida, la- 
cinis lateralibus divaricatis oblongis, lamina media ligulata obtuse acuta porrecta 
angustiori, plica iransversa in disco ante basin, androclinio postice cucullato ; 
rostello ornithorrhyncho; polliniis quaternis liberis. 

Pedunculus plantae cultae usque quindecim flores dicitur proferre. Flores 
amethystini pulcherrimi coloris. 

b. albiflora: flore candido, labello roseo. 

Sur les rochers et les troncs de Dacrydium. Dans le Cambodja et à une 
grande distance de lá dans les montagnes, qui séparent le Siam ou L'Annam 
de la Chine. Fleurs roses, labelle pourpre. 


Vivam coluit amicissimus Lüddemann Lutetiae. 


13. Thrixspermum arachnites Rchb. £l? Dendrocolla arach- 
nites Bl.? 

Folium euneato ligulatum apice obtuse inaequaliter bilobum (0,13 longum, 
0,02 latum medio) vidi. Pedunculus anceps, vaginis paucis superne bipectinatus, 
bracteis ancipitibus faleato triangulis, 0,9 longus. Flores non adsunt. 

„Fleurs jaunes sur un long épi.“ 

Mont de Pursat. Juin. 


14. Saccolabium micranthum Lindl. 
Ankow Wat sur les arbres. Juillet 1875. 


15. Cyrtopera Godefroyi: pedunculo vaginato apice racemoso, 
bracteis linearisetaceis ovaria pedicellata non omnino aequantibus, sepalo impari 
ligulato acuto, sepalis lateralibus triangulis, tepalis oblongoligulatis obtuse acutis, 
labello cuneato rhombeo, utrinque et apice obtusato, disco minutissime obscureque 
verrucoso, calearato, calcari filiformi ovarium pedicellatum dimidio aequante. 

Folia longe angusteque cuneata oblongoligulata acuminata ultra pedalia 
peduneulum pedalem aequantes. Flores illis Cyrtoperae nudae Rchb. fil. (Eulophia 
nudae Lindl) magnitudiue aequales et similes, sed caleari optime diversa. 


r s 


5 


a 

„Fleurs verd foncé. Labelle marqué de jaune au centre. Feuilles larges, 
graminées. “ 

Mont de Pursat. 18. Juin. 

16. Cymbidium pendulum Sv. 

„Feuilles épaisses, tronquées au sommet. Fleurs brunes, rayées de jaune, 
odorantes. “ 

Sur les Borassus à Compos Chuang. Juin 1875. 

17. Cymbidium ensifolium W.? 

Der Zustand des vorligenden Exemplars gestattet keine sichere Bestimmung. 

Fleurs brunclair. Nom cambodgien: Thing Dan. 

Montagnes de Pursat. 300m. 18. Juin 1875. 


18. Podochilus microphyllus Lindl. 
Feuilles distiques. Fleurs blanc jaune. Nom cambodgien: Tap tayen. 


Ile de Phugrove. 600m. Octobre 1875. 


19. Dendrobium crumenatum Sw. 
Fleurs blanc pur. Labelle lavé de jaune. 


Cambodgia. Rum lei root. Pursat. Juin. 


90. Bendrobium ciliatum Parish b. rupicola: floribus ma- 
joribus, carnosioribus, labelli lacinia antica sepala excedente. 

Mentum extinctoriiforme, breve. Sepala ligulata acuta. Tepala ligulata 
antice paulo dilatata, breve acuta, imo hinc sinuato dentata. Labellum trifidum. 
Laciniae laterales obtusangulae, lacinia media isthmo brevi, lato separata, trian- 
gula acuta, lateralibus fimbriatis, fimbriis carnoso clavatis. Carinae clavatae ternae 
a basi in discum laciniae anticae. Venae elevatae. Columna elongata. 

Fleurs roses. 


Mont de Pursat. Sur les rochers, en plein soleil. Juin 1875. 

21. Dendrobium excavatum Rchb. fil. (Oxystophyllum exeavatum 
Blume). 

Fleurs blanc jaunátre. 

Route de Yan-dong. lle de Phugrove. Septembre. 


22. Microstylis Wallichii Lindl. 


Fleurs roses. 
Mont Pursat. Juin. 1875. 


23. Microstylis congesta Rchb. fil. (Dienia congesta Lindl.). 
Angkow. Juillet 1875. 


v 
- 


24. Microstylis Godefroyi similis Microstylidi carinatae Rchb. fil. 
(Dieniae carinatae Rchb. fib) pseudobulbo pyriformi a vaginis emaciatis tecto, 
hornotino diphyllo, foliis ligulatis obtuse acutis, 0,06 longis, ad 0,01 latis, pedun- 
culo angulato, 0,17 alto, racemoso, floribus inferioribus valde distantibus, bracteis 
linearitriangulis inferioribus deflexis ovaria subaequantibus, sepalis triangulis, 
tepalis linearibus, labello sagittato acuto triangulo, laciniis retrorsis in medio 
]abello extus rotundatis a lacinia antica isthmo insiliente separatis, carina semi- 
lunata cornubus introrsis in disco. 

Fleurs brunätres. 

Plaines marécageuses sur la route de Preaum Ba. 16. Juin 1875. 


25. Liparis ferruginea Lindl. 
Plante terrestre. Fleurs brunes. 


Mont de Pursat. Juillet 1876. 


26. Liparis acutissima: caule basi longiuscule tumido (0,03), 
foliis evolutis linearilanceis acuminatis densissime nervosis (0,11 longis, vix 
0,01 latis), pedunculo elongato obtusangulo apice racemoso, bracteis linearitriangulis 
uninerviis, ovaria pedicellata prope dimidia aequantibus, sepalo impari oblongo, 
paribus ligulato incurvis obtusis, tepalis linearibus, labello cuneato oblongo bilobo, 
basi obscurissime bicalloso sublaevi, columna arcuata. 


Angkow Thom. 6. Juillet 1875. Bayoc, ile de Phuquoc. Octobre 1875. 


IIl]. Orchideae E. €. Parishianae burmenses. 


Rev. E. C. Parish hat während einer Reihe von Jahren viele lebende 
Orchideen in Burmah gesammelt und nach Europa gesendet, unter denen Vanda 
Parishii, Phalaenopsis Lowii, Parishii, Cypripedium Parishii, Aérides crassifolium, 
eine ganze Anzahl Dendrobium den Liebhabern ganz besondere Freude gemacht 
haben, wührend wir noch Alle mit Spannung die Blüthen des Cymbidium Parishii 
ersehnen. 

Die grosse Hauptsammlung getrockneter Exemplare, zu denen eine be- 
trüchtliche Anzahl analytischer Darstellungen. so wie zum Theil von Frau Parish 
ausgeführter Bilder gehórte, habe ich bei einem zweimaligen Aufenthalte in Kew, 
1872 und 1873 bearbeitet und über dieselbe in der Sitzung der Linneischen 
Gesellschaft am 17. April 1873 berichtet. Die Abhandlung findet sich in den 
„Transactions of the Linnean Society of London“ Vol XXX. p. 133—155. 


38 


Tab. 27—32. Die Originale liegen im Herbar. zu Kew, die Dupletten in meiner 
Sammlung. 1874 erhielt ich einige Exemplare von Herrn E. C. Parish, welche 
Derselbe, abermals nach Moulmein zurückgekehrt, mir einsendete. Ich habe über 
dieselben im London Journal of Botany, Juliheft 1874, berichtet. Sie sind mein 
Eigenthum. 

Endlich brachte Rev. E. C. Parish, abermals nach England zurückgekehrt, 
neulich einige neue Nachträge heim. Die Hauptsammlung gehört Kew, die 
Dupletten und Pausen der dazu gehörigen Zeichnungen wurden mir übergeben. 
Ueber diese letzten Orchideen, denen wohl Rev. E. C. Parish keine weiteren 
hinzufügen wird, da ihm der Aufenthalt in Moulmein zu schädlich ist, berichte 
ich hiermit. Ich habe indessen die wenigen Notizen aus dem London Journal of 
Botany hier mit wiederholt. Wie wir es bisher gehalten, sind wir auch bei 
diesen Arten gemeinschaftlich Autoren der Neuheiten, Rev. E. C. Parish und ich. 


1. Hemipilia calophylla Par. & Rchb. fil. in Lond. Journ. Bot. 
1874. Juli: folio tenui cuneato oblongo seu rotundo acuto brunneo marmorato, 
pedunculo tenui univaginato apice racemoso plurifloro, bracteis triangulis ovatis 
ovaria pedicellata longe non aequantibus, sepalis triangulis, sepalo summo quidem 
melius attenuato, sepalis triangulis minus acutis, labello oblongo seu obovato 
antice retusiusculo emarginato undulato, calcari conico ovario pedicellato duplo 
breviore; processu rostellari uncinato ascendente, cruribus stigmaticis minutis 
inclusis. 

Das Blatt ist dunkelgrün, sehr schón mit Braun marmorirt Die Grósse 
kommt der bei Hemipilia cordifolia Lindl. gleich, der die ganze Pflanze in dieser 
Beziehung gleichkommt. Die zierlichen Blüthen haben die Sepalen und Petalen 
weiss mit grünen Spitzen, die Lippe ist purpurfarbig. Nach einer Notiz des Rev. 
C. Parish kommen auch ganz purpurne Blüthen vor. Wesentlich eigenthümlich 
ist an der Pflanze der keilfórmige Blattgrund und der ausgezeichnet kegelfórmige 
Sporn. Allerdings habe ich ein einzelnes Exemplar der Hemipilia cordifolia aus 
dem Himalayagebirge mit etwas ühnlichem Blatt, allein alle andern Exemplare 
daher haben die vorgeschriebenen herzfórmigen Blütter. Von der Blattfarbe bei 
dieser Art weiss ich nichts. 

Für meine erste Bekanntschaft mit dieser Art hatte ich Sir J. Hooker und 
Professor Oliver schon früher zu danken. Sie zeigten mir zwei einzelne Blüthen. 
Natürlich war es bei so jammervollem Material, wie es neuerlich ófter eingesendet 
ward, ganz unmöglich, eine Ansicht zu bilden. Diese Blüthen hatte Herr Gilbert 
eingeliefert. Bald darauf kamen die angezeichneten, auf Kalkfelsen im August 1873 
von Rev. E. C. Parish gesammelten Exemplare. 

Rev. E. C. Parish hat auf meine Bitte eine genaue Zeichnung der Säule 
gefertigt, und zwar am 23. Juni 1874. Die Säule hat beiderseits der oben ge- 


ES 
stutzten und mit Spitzchen in der Mitte gekrónten Anthere unten je einen frei 
vorragenden, stumpf viereckigen, ausgerandeten Vorsprung, dessen Vorderecke 
schliesslich die nackte Glandula deckt. Der Narbendeckenfortsatz (processus 
rostellaris) ist kappig zusammengeneigt und weit vorragend. 


9. Gymnadenia Heiferi Rchb. fil. in Flora 1872. p. 276. 

Rev. Parish zeichnete die Säule nach der lebenden Pflanze, 1874. Der 
Staubbeutel geht oben spitz aus. Die Fücher laufen parallel und krümmen sich 
unten über der Narbe eim wenig nach innen. Die nackten Drüsen sind lineal- 
geigenfórmig, also lineal und in der Mitte ein wenig eingeschnürt. 


(Platanthera angustifolia Rchb. fil. [Sect. Pseudaceras]. 

Diese Bezeichnung nehme ich für die Aceras angustifolia Lindl. Gen. & 
Spr. Orch. Schon die Abbildung Wight's (Ie. V. 1691) beweist, dass wir es mit 
keiner Aceras zu thun haben. Freilich stellt sie nach meinen Untersuchungen 
die Säule viel zu schmal dar und giebt über die breite Narbendecke gar keinen 
Aufschluss. — Im Kew Herbarium findet sich auf einem Blatt eine sehr hübsche 
Federskizze der Säule. Ich ermittelte, dass diese Zeichnung von Herrn C. B. Clarke 
(dem Verfasser der „Commelynaceae, Cyrtandraceae Bengalenses“ und der „Com- 
positae indicae“) herrührt. Dass die Pflanze also zu eliminiren, das war mir 
längst klar. Aber was mit ihr anfangen? Nachdem wir bespornte Aceras und 
unbespornte Habenarien und Satyrien haben, schien es mir doch weit besser, die 
Art zu Platanthera überzuführen, als eine neue monotype Gattung zu begründen, 
an der, sobald keine weiteren Merkmale zu ermitteln, doch nur ein Anfänger 
Freude haben würde.) 


3. Habenaria pelorioides Par, Rchb.f. Trans. Linn. soc. XXX. p.139. 

Ein weit grósseres Exemplar, als das Rev. E. C. Parish's besitze ich seit 
langer Zeit selbst und zwar von Manila, vielleicht von Llanos herrührend. Ich 
erhielt es etwa vor 20 Jahren von Herrn Consul Gustav Schiller mit noch 
ein paar Exemplaren, welche Derselbe wohl von Herrn Herrmann empfangen 
hat. Ueber das weitere dortige Vorkommen weiss ich gar nichts. Wir kennen 
nunmehr zwei einzelne Exemplare dieser ausserordentlichen Merkwürdigkeit. 

Wenn blosses Rathen verziehen werden sollte, so móchte ich fast ver- 
muthen, dass die Pflanze eine Peloria der Habenaria salaccensis Bl. oder einer 
sehr nahe verwandten Art ist. 

4. Vanilla Parishii: af. Vanillae aphyllae Blume sepalis tepalisque 
multo latioribus, apice multo melius acutatis, labelli trilobi lobis lateralibus obtuse 
triangulis, lobo medio porrecto triangulo lato retusiusculo lateribus crispulo, in 
disco barbato, ceterum ad limbum calvo. i 

Tenasserim. 

(Species similis, sed multo major: 


40 


Vanilla calopogon Rchb. fil. Mss. aff. V. aphyllae Bl. sepalis ligu- 
latis acuminatis (0,04 longis, 0,008 latis ante apicem), tepalis angustioribus, 
labelli trilobi lobis lateralibus obtuse triangulis latissimis lobo medio porrecto 
triangulo acuto tota superficie excluso apice extremo barbato. 

Insul. Philipp. 2070. Cuming! [herb. propr.]. 

Critica est species originaria: 


Vanilla aphylla Bl. Bijdr. 422. Rumphia I. 198 t. 68: sepalis ligu- 
latis acutis, tepalis lineariligulatis acutis, labelli trilobi lobis lateralibus humillimis 
oblongis, lobo antico ligulato retuso crenulato, densissime erecte barbato. 

Java: Blume! Zollinger! Th. Lobb! [Herb. propr.].) 


5. @aleola Hydra Rchb. fil. Xenia Orchidacea IL p. 77: labello 
subquadrato antice nunc emarginato cum apiculo, circa totum limbum denticulato 
crispulo, muriculis supra venas densissimis, callo quadrato in basi media, 
sepalis extus velutino muriculatis. 

Caulis crasso funiformis longissime scandens, vaginis amplis vaginatus, 
radicibus aéreis nitidis ornatus. Rami ramulosi hinc univaginati, uti in Galeola 
altissima subvelutini indumento serius detrito. Bracteae squamaeformes triangulae 
paucae. Ovaria anthesi tenuia velutina. Tepala oblonga acuta, calva. Labellum 
 subquadratum antice emarginatum, supra medium nunc utrinque obtusangulo 
extensum, toto margine denticulatum, crispulum. Tumor retrorsus quadratus 
callosus ante mediam basin. Calli obtusi supra venas radiantes numerosissimi. 
Columna curva. Androclinium oblongum, dorso triangulo, toto margine laterali ac 
postico membranaceo marginatum. Anthera in parte inferiori locellifera, locellis 
quaternis parallelis et tumore aequimagno transverse conico retuso papuloso. 
Stigmatis labium superius membranaceum erectum, labium inferius utrinque extus 
angulatum mediana parte majori rotundata emarginata. Fovea inde rimam 
transversam angustissimam sistit. í 

Tomentum efformatur ex pilis hinc ramosis quarum cellulae plerumque 
ovoideae, nunc extrorsum angulato cornutae. : 

Ich hatte diese Galeola nur nach Griffith's trockenen Exemplaren beschrieben. 

Hóchst unerwarteter Weise erlebte ich die Freude, ein solches chlorophyll- 
loses, bleiches Wesen in Cultur zu sehen, jedenfalls ein noch nie dagewesenes 
Ereigniss, das einem mit vollen Geschick gepflegten wunderbaren Zufall zu verdanken. 
Als ich im September 1874 nach Carlsruhe kam, wurde mir von den Herren 
Hofgartendirector und Hofgarteninspector Mayer eine stattliche lebende Pflanze 
gezeigt. Diese Herren hatten aus Java eine Sendung empfangen und natürlich die 
Neulinge sofort umpflanzen lassen. Die schóne schwere Erde aber mochten sie 
nicht wegwerfen lassen. Sie benutzten dieselbe zur Palmencultur. Aus einem 


41 


Topf, worin eine Palme, erschien plötzlich die bleiche, blattlose, vielverzweigte 
riesige Orchidee, zu der unglaublichen Ueberraschung der Cultivatoren. Diess war 
bisher der einzige Fall der Blüthe. 

So oft ich nachfragte, erfuhr ich, dass der Wurzelstock unter der Erde 
sich ganz gut befindet. Wir hätten also einen Fall, wie bei Epipogum, Corrallorrhiza, 
Neottia, wo ab und zu viele Jahre lang die Pflanzen vorziehen, ihr Dasein unter- 
irdisch zu fristen. 

Sehr interessant war mir besonders die in einem doppelt geschützten Spalt 
eingeschlossene Narbe. Die ganze Säule dürfte noch nie richtig abgebildet worden 
sein. Nur das Bild der „Cyrtosia Lindleyana“, Galeola Lindleyana, von Cathoearts 
Künstlern (Hook. pl. Illustr. Him. pl. XXIV) erscheint mit dem jetzt bei G. Hydra 
in Europa erhobenen Befunde übereinstimmend, während Blumes Darstellungen 
der G. altissima wenig erfreulich sind. 

Es stellt sich nun heraus, dass jene Galeola, welche Rev. Parish nur ein 
einziges Mal antraf (No. 90 seiner Sammlung), zu dieser Art gehört. Darum ist 
nun die Pflanze hier aufgenommen, da ich sie im ersten Verzeichniss (Transact. 
Linn. Soc. 1873 p. 135) als Galeola altissima mit ? aufgeführt hatte. 


6. Saccolabium fragrans Par. & Rchb. fil. in Lond. Journ. Bot. 
1874. Juli: valde humile, foliis brevissimis ligulatis, apice subacutis obliquis 
inaequalibus, siccis rugosissimis, racemis decurvis plurifloris pluribus, bracteis 
triangulis ovaria pedicellata infima dimidio aequantibus, sepalis tepalisque ligulatis 
obtuse acutiuseulis; labello elongato trifido, lacinis lateralibus semiquadratis hinc 
repandulis, obtusangulis, lacinia media cuneata apice rhombea acuta medio callosa, 
callo parvo inter lacinias laterales, calcari angulato apice inflato obtuso ovarium 
pedicellatum plus dimidio aequanti, columnae basi utrinque angulata. 

Die Luftwnrzeln sind kniebeugig, gefurcht und im Verhältniss zu der 
zwergigen Pflanze recht gross. Die Blütter sind offenbar sehr dick, zwei Centimeter 
lang, etwa 0,005 breit. Es mögen sieben an dem Exemplar gestanden haben. 
Sie sind über und über mit Querfalten bedeckt im getrockneten Zustande. Der 
Blüthenstand ist niedergebogen und hält ungefähr fünfzehn Blüthen, so klein, wie 
die des Saccolabium pumilio Rehb. fil. Walp. Ann. VI. 886. (Oeceoclades p. Lindl.). 
Die Farbenskizze zeigt die gestielten Fruchtknoten von grüner Farbe, in der 
Mitte mit einer weisslich rosafarbigen Zone. Die Sepalen sind am Grunde grün, 
der übrige Theil ist purpurfarbig, so gut wie Tepalen und Lippe. Der Sporn ist 
hell weisslich rosenroth. 

Man kann die Pflanze vergleichen mit S. brevifolium Lindl. Diese Art ist 
schlank, hat einen lang ausgezogenen Stengel und hat durch den ganzen Dlüthen- 
bau, speciell durch den Sporn ein anderes Ansehn. Saccolabium pumilio Rchb. fil. 
(Oeceoclades pusilla Lindl. Gen. & Sp. O. 237) hat einen làngern und sehr spitzen 

6 


42 


Sporn. Saccolabium gracile Lindl. hat einen längern, geraden Sporn. Nur diese 
drei Arten gehören unter die vergleichbaren. 

Diese Art mit ihrem süssen Veilchendufte entdeckte Rev. Parish am 
14. Mai 1873 etwa 14 Meter (20 yards) weit von dem Hause in Moulmein, in 
dem Derselbe 18 Jahre gelebt. Er sagt: I found only one plant. How many 
curious things must be overlooked or narrowly missed. „Quo minime credas 
gurgite, piscis inest.^ — (Noch eine Zwergart von Manilla sei hier mit erwähnt: 
Saccolabium discolor: minutum, foliis oblongis apice inaequaliter bilobis 
subtus purpureis; racemo densifloro, foliis breviori; bracteis triangulis ovaria pe- 
dicellata non aequantibus, sepalis tepalisque ligulatis obtusis, labelli laciniis late- 
ralibus retusiuseulis, angulo in medio, lacinia media oblonga obtusa, caleari 
planiusculo cylindraceo retuso; columna retusa; rostelle bidentato caudicula sub 
polliniis utrinque angulata. Saccolabium pumilio G. Chron. 1875. II. p. 98). 


7. Saccolabium denticulatum Paxt.? (cf. Saccolabium denti- 
culatum Paxt. Mag. VII. 145.) 

Ich bezeichne so nicht ohne einigen Zweifel die Abbildung einer kleinen Art. 
Sie hat einen Stamm von 0,05 Länge, vier Blätter bis zu 0,08 lang, bis 0,009 
breit. Drei von ihnen sind scharf zweispitzig dargestellt und zwar zwei ungleich- 
spitzig, eins gleichspitzig. Ein viertes Blatt hat an der Spitze zwei gleiche stumpfe 
Lappen. Dieser Umstand macht mich bedenklich, da ich nie etwas ähnliches 
gesehen habe. Die Blüthen stehen zu vier in einer lockern Traube, sind hellgelb 
und haben einige Purpurflecke um die Mündung der Lippe und auf der Säule. 

Wahrscheinlich dieselbe Pflanze habe ich „Mishmee Griffith!“ 


Die ganze Gruppe ist ungemein schwierig und wie ich glaube, noch nicht 
richtig erkannt. Das ächte alte accolabium calceolare Lindl. hat eine 
Art Ebenstrauss (corymbus) aus vielen Blüthen und sehr lange, an der Spitze 
schief gestutzte zweizähnige Blätter, bis zur Länge von 0,8. Es ist das Aérides 
leopardinum Wallich's. 


Saccolabium acutifolium Lindl. hat denselben Blüthenstand, 
viel breitere, kürzere Blütter (0,18 zu 0,03). Es ist Wallich's Aérides umbellatum. 


Saccolabium obliquum Lindl. ist nach meiner Ansicht ein Gemisch. 
Das Originalexemplar bietet einen kleinen Blüthenstand, der einer Art dieser 
schweren Gruppe angehört. Dazu ein Stamm mit sieben dünnen getrocknet 
röthlichen lang linealzungigen Blättern (0,18 zu 0,05). Ich bin fest überzeugt 
dass dieser Theil des Exemplars zu einem Cleisostoma gehórt aus der rüppe 
von spicatum, Wendlandorum, undulatum, expansum, loratum. 


pss Saccolabium intermedium Grif. Not. TIL p. 357 No. 1 ist ein 
niedriges kleines Gewächs mit armblüthigem Blüthenstand und schmalen schief 


43 


zugespitzten Blättern (0,11 : 0,01) Ich besitze Originalexemplare von den 
Khasia Hill's. 


Saccolabium bigibbum Rchb. fil. (vgl. Hook. Bot. Mag. 5767) 
zeichnet sich durch die sehr breiten kurzen stumpf zweilappigen Blätter aus. 
Dabei hat die Lippe ihre Hauptwölbung ganz vorn, wo die Lippenplatte sich 
ansetzt. Affine Saccolabio calceolari Lindl. inflorescentia bene corymbosa, bracteis 
semiovatis abbreviatis, sepalis cuneato oblongis obtusis, tepalis paulo angustioribus, 
labello calceiformi oblongo subcompresso antice carina transversa, limbo infra- 
marginali serrulato nudo. 

Recedit a Saccolabio calceolari et affinibus limbo transverse retuso, lateribus 
ascendente, non de sacco abrupto, sacco ipso elongato nec hemisphaerico, fundo 
compresso, obtuse carinato. 

In wie weit mehre sehr häufige Formen zu Saccolabium denticulatum 
unterzubringen, steht noch dahin. 


Saccolabium distichum Lindl. ist durch die einblüthigen Blüthen- 
stinde und die kurzen kleinen zahlreichen Blätter an langen Stengeln sofort zu 
unterscheiden und bildet eine besondre Gruppe für sich, allerdings durch die 
sackige Lippe diesen Arten verwandt. 


8. Wanda Denisoniana Bens. & Rchb. fil. (Hook. Bot. Mag. 5811. 
Gardeners Chronicle 1869. 528). 

Rev. Parish erklärt diese für eine Abart der Vanda Bensoni. Beide wüchsen 
an denselben Orten. Blüthezeit März. April. Vorwaltende Farbe ockergelb. 

Wir sind noch nicht zur selben Erkenntniss in Europa gekommsn. Vanda 
Bensoni bringt eine lange aufgerichtete Traube mit zahlreichen Blüthen. Vanda 
Denisoniana hat eine kleine wenigblüthige vorgestreckte Inflorescenz. Meine wilden 
Exemplare der erstern, gesammelt von Colonel Benson und H. H. Hildebrandt 
stimmen mit den cultivirten Exemplaren vollständig überein. 


9. Aérides crassifolium Par. Rchb. fil. Ich habe im Gardeners 
Chronicle 1877, 12. Mai p. 590, über die frischen Blüthen, die mir von Herrn 
Stuart Low zugingen, folgendermassen berichtet: „Ich hatte den Verdacht, diese 
Pflanze wäre eine veränderte Localform der Aérides falcatum Lind. Nunmehr 
zweifle ich nicht daran, dass es eine ganz ausgezeichnete Art ist, obschon man 
sie im getrockneten Zustand nicht leicht von Aérides falcatum unterscheiden kann. 
Diese Art hat einen geraden Sporn, Aérides crassifolium Par. Rchb. fil. hat ihn 
gebogen. Die seitlichen Zipfel der Lippe sind viel breiter und kürzer in dieser 
Art. Die zwei Kiele der Mittelzipfel der Lippe stehen dicht neben einander am 
Grunde, dann berühren sie einander und nach vorn biegen sie sich auseinander. 

6 * 


44 


Gerade das Gegentheil findet bei Aörides falcatum Statt: da beginnen sie damit, 
von einander entfernt zu stehen und nähern sich einander in der Mitte der Lippe.“ 


10. Bromheadia aporoides: pusilla, folis ensiformibus, acutis 
curvatis distichis paucis, racemis brevissimis terminalibus, bracteis triangulis acutis, 
fore uno una vice evoluto, sepalis ligulatis acuminatis, tepalis subaequalibus, labello 
flabellato trifido, laciniis lateralibus triangulis, lacinia antica paulo latiori, longiori, 
obtusiori verrucoso papillosa, columna trigona gracili sursum ampliata, rostello 
bilobo deflexo amplo, caudicula lata triangula emarginata. 

Plantula 0,035 alta. Folium maximum 0,04 longum, 0,005 latum, siccum 
durum, pergameneum, nervosum. Folia in specimine meo quinque, quorum summum 
reductum. Flos pro plantula magnus. Sepala 0,015 longa. Labellum, quod pinxit 
cl. Rev. E. C. Parish est album lineis purpureis per lacinias laterales paucis, linea 
mediana inter lacinias flava, disco laciniae anticae flavo. 


Magnum gaudium orchidologorum, port plusquam triginta annos novam 
speciem generis hucdum monotypi ab oculatissimi Rev. Parish Aprih 20. 1874 juxta 
Moulmein detectam esse. 

Florem male siccatum licet coloribus pulcherrimis ornatum et maximum 
nuper ex Siam obtinui. Forsan tertia species generis. 


11. Cyrtopera squalida Rchb. fi. 


Die Exemplare von den Philippinen, Java und Moulmein, wo sie Rev. Parish 
1874 im April entdeckte, bieten keinen wesentlichen Unterschied. 


Das vorliegende stattliche Bild zeigt eine grosse niedergedrückte rundliche 
Knolle, auf der halbkreisige Scheiden- und Blattnarben. Dieselbe hat einen Durch- 
messer von 0,07. Ueber dem Grunde brechen Nebenwurzeln hervor. Der Blüthen- 
‘ stand ist etwa 0,4 hoch, in der untern Hälfte mit drei Scheiden, oben traubig. 

Die lineal zugespitzten Deckblätter sind etwa so lang als die Fruchtknoten. Die 
breit linealen spitzen Sepalen sind 0,03 lang; hellochergelb, mit etwas Rothbraun 
am Grunde äusserlich gestrichelt. Die Tepalen sind etwas kürzer und etwa als 
rosenroth zu bezeichnen. Die Lippe geht nach hinten in einen walzigen, gestutzten 
Sporn aus, der dem gestielten Fruchtknoten nicht halb gleichkommt. Die längliche 
stumpfe Lippe ist in der oberen Hälfte beiderseits stumpflappig und über die 
Mittellinie hin gelb, während sie übrigens weiss ist. Der breite Staubbeutel hat 
zwei kurze stielrundliche stumpfe, etwas divergirende Hörner. Er ist ochergelb 
und mit Rothbraun etwas gefärbt. Die Pollinien sind länglich, quer, mit Mittel- 
furche über hinterer Mittellinie. Caudicula kurz, oben etwas verengert. Glandula 


ebenfalls quer, niedrig, jederseits aussen, wo frei von caudicula in einen aufsteigenden 
halbsichelförmigen Fortsatz ausgezogen. 


45 


12. Appendicula callosa Bl. 


10. November 1876. Stems tufted, 6 inches — one foot long. Flowers 
very small, white in every part. Moulmein. 

Die Javanische Pflanze blüht im September. Die Scheiden der Blätter 
tragen die eigenthümlichen kurzen sichelartig gekrümmten Stipularfortsätze. Die 
länglichen, am Grunde herzförmigen, an der Spitze gestutzt zweilappigen Blätter 
sind pergamentartig, beiderseits mit drei Grübchen. Die wenigen Blüthen stehen 
endständig in einem Köpfchen. Deckblätter zusammengeschlagen dreieckig. Sepalen 
dreieckig, die seitlichen in einen stumpfsackigen Kinnsporn ausgezogen. Tepalen 
länglich, spitz, kürzer. Lippe länglich, in drei Zipfel ausgehend, seitliche stumpf- 
eckig, mittlerer Zipfel dreieckig. Zwischen den seitlichen spannt sich eine quere 
etwas gelappte Platte aus. Am Grunde geht die Lippe in einen stumpfen sporn- 
artigen Sack aus. Die Säule hat beiderseits eine ausspringende Ecke und einen 
linealen längeren Rostellarfortsatz. Zwei Caudiculae tragen je vier birnförmige 
Pollinien und sitzen auf einer scheibenförmigen Glandula auf. 

Alles dieses nach den Zeichnungen des Rev. E. C. Parish. 


13. Appendicula reduplicata Par. & Rchb. fib: caulibus sim- 
plicibus, foliis oblongoligulatis apice bilobis cum mucrone interjecto (0,02 longis, 
0,006 latis), floribus paucis, sepalo summo ligulato obtuse acuto, sepalis lateralibus 
triangulis in mentum breve conicum obtusum extensis, tepalis . . . . .. , labello 
colummae infra utrinque adnato oblongo emarginato, carinula obtusangulo rhombea 
in linea media, columnae angulis triangulis obtusis, polliniis quaternis in caudiculis 
sessilibus, glandula triangula. Flores terminales. 

„Lip with inner folds, hence the name.“ E. C. Parish in litt. 

Juxta Appendiculam cornutam Bl. et congeneram Bl. — Juli. August. 
Moulmein. 


14. Podochilus lucescens Bl. 

Rev. E. C. Parish hat genaue Zeichnungen des CAI PG am 17. De- 
cember 1874 gefertigt. Vier paarig aufeinander liegende gedrückte birnenförmige 
Pollinia stehen am Grunde eingescheidet in dem an der Spitze fast herzfórmigen, 
nach unten spitz ausgezogenen Caudicularkórper, welcher auf seiner Unterseite 
einen hornförmigen angedrückten Fortsatz trägt. 


15. Spathoglottis Handingiana Par. & Rchb. fiL: pedunculo 
gracili, vaginis longe acuminatis paucis (3—4), breviter densiusculeque puberulo, 
racemo paucifloro, bracteis anguste triangulis acuminatis, trinerviis, ovaria pedi- 
cellata saepius arcuata puberula semiaequantibus, sepalis oblongotriangulis obtu- 
siusculis acutis, extus pilosulis, tepalis lineari triangulis multo angustioribus 
aequilongis, labello oblongolineari acuminato, lamina medio bicallosa, callis euneato 


46 


oblongis obtusis antrorsum curvis divaricatis, acutis, contiguis, columna arcuata 
antrorsum alata dilatata, rostello triangulo producto. 

Pseudobulbi ex icone Parishiana breviter pyriformes crassiusculi, supra basin 
forsan diametro 0,02, vix alti 0,02. Folia in pseudobulbo foliato duo, alterum 
folium minutum, alterum evolutum, 0,12 longum, ubi latissimum 0,02 latum, 
minute pilosum, cuneato oblongoligulatum acuminatum.  Pedunculus spithamaeus 
viridulus superne purpuratus. Vaginae caulis purpureae. Sepala et tepala roseo- 
purpurea, basi purpurea, 0,01 longa. Labellum album, calli flavi maculis purpureis. 
Columna alba, superne purpurea. Anthera proboscidea profunde purpurea. Omnia 
haec ad iconem a cl. Rev. E. C. Parish dono datam. 


Pollinia octona, bigemina ejusdem directionis sursum ascendentia in caudi- 
cula cerea. Apparatus pollinicus igitur dici posset ille Phaji, nisi adesset glandula 
communis una rotunda ex icone Parishiana. Ill. vir haec habet: ,glandula adest, 
sed lacerata. Forma ejas nec facile visa est, nec fideliter delineata^. Ego in 
rostello alabastri maturissimi cellulas adeo bene servatas nec in viscinam mutatas 
reperi, ut glandulam formari vix crediderim. Massa glutinosa a Rev. E. C. Parish 
forsitan ex fovea stigmatica derivanda fuit. Si tamen semper occurrit, tum nil 
minus planta Epidendreis adsocienda. Plocoglottis est Epidendrea Sincerrima, con- 
stanter autem glandula gaudere videtur, cui caudiculae cereae characteristicae 
adhaerent. 


Diese Art stammt aus dem Norden Burmah's. Rev. E. C. Parish erhielt 
dieselben von einem grossen Freunde und sehr geschickten Cultivateur der Orchideen, 
Herrn Coles-Handing, dem die Art von uns gewidmet wurde mit dem herzlichen 
Wunsch, diesen Herrn unsern Lieblingsgewüchsen auch in Zukunft ergeben zu wissen. 


16. Spathoglottis Lobbii Rchb. fl in Walpers Ann. VI. 455. 
Gardners Chronicle 1876. April 22. p. 534: pedunculo gracili valido flaccide 
sparsimque'villoso; vaginis parvis valde distantibus; racemo laxifloro; bracteis 
pilosis ovario pedicellato puberulo multoties brevioribus, sepalis tepalisque sub- 
latioribus oblongis obtuse acutis, sepalis lateralibus labello approximatis; labello 
tripartito partitionibus baseos ligulatis obtusis erectis, partitione media longe 
unguiculata antice dilatato flabellata biloba; angulo piloso utrinque in unguis 
basi; callo bilamellato piloso in ima basi partitionis medianae; columma arcuata 
apice dilatata. — Flos sulphureus striis 3— 4 brunneis in sepalis lateralibus ac 
punctis quibusdam brunneis in callo et ante callum. 


Ich habe die Pflanze vorerst 1862 nur nach Lobb's trockenen Exemplaren 
beschrieben, von denen ich selbst eins besitze. Die Herkunft dieser Vorlage ist 
durchaus unsicher — ich hörte Khasia hills, Herr Lindley notirte in seinem 
Herbar Java. Alsdann erhielt ich die Pflanze 1876 lebend von Sir Trevor Lawrence, 


47 
der sie von den Herren Rollisson, Tooting bezog. Diesen Herren endlich verdanke 
ich die Nachricht, dass sie von Burmah herstammt. 

Neulich sendete sie Rev. E. C. Parish getrocknet von Akyab. Sie wächst 
dort an Felsen und hat die Bulbs über denselben, während sie bei Sp. pubescens 
Lindl., welche in Tenasserim vorkommt, unterhalb des Bodens stehen. 

Vielleicht nicht zu enträthseln bleibt die Spathoglottis affinis De Vriese 
Illustrations, tab. 15. Die Deckblätter sind viel länger dargestellt und die seitlichen 
Sepalen sind nach aussen gerichtet. 

17. Phajus Blumei Lindl. Scheint von Bhamo zu stammen. 


18. Coelogyne (Pholidota) advena Par. Rchb. fiL: densius 
caespitosa, pseudobulbis subpyriformibus, (monophyllis, vulgo) diphyllis, foliis 
cuneato oblongis acutis, pedunculo racemoso subsecundo paucifloro (ad 5), bracteis 
ligulatis acutiusculis ovaria pedicellata paulo superantibus, sepalis ligulatis obtuse 
acutis carinatis, tepalis ovatis acutis, labello trifido, basi obtuse saccato 
gibberoso, laciniis lateralibus humilibus semiovatis, lacinia antica profunde emarginato 
biloba. — Pholidota advena Par. Rchb. fil. Tota fabrica accedit ad C. calceatam, 
sed flores multo majores illis C. (P.) imbricatae aequales et sunt pauci. Sepala 
viridia. Labellum album.  Anthera pulchre brunnea. Fructus bene tripteri. 
Pseudobulbi 0,03 longi, ad 0,01 lati. Folia 0,035 longa, ad 0,013 anthesi lata, 
serius majora. 

Potissimum ad icones Parishianas, sed specimen adest haud dives. 

Detecta 1870, iterum reperta 1875. Moulmein. 


19. Dendrobium cumulatum Lindl. scheint nicht in Burmah 
zu wachsen. Zahlreiche frisch zugegangene Blüthenstaende gehóren alle zu Den- 
drobium rhodocentrum Rchb. fil., welches lebend ungemein leicht, getrocknet ziemlich 
schwer von jener Art zu unterscheiden ist. 


20. Dendrobium crassinode Bens. Rchb. fi. 


Moulmein. 
21. Dendrobium Falconeri Hook. 
Bhamo. — Die vorliegenden Blüthen bieten einen neuen Beleg dafür, wie 


durch gute Cultur die Ausdehnung derselben vergróssert wird. Sie kónnen kaum 
(starke Eintrocknung angenommen) den dritten Theil der Grösse schón entwickelter 


in England cultivirter Blüthen aufweisen. 
Ich habe mehrmals in England gehórt (z. B. von Herrn Low), dass diese 
höchst merkwürdige Art in ganz engen Felsschluchten sich findet, wo sie immerdar 


von Wassertropfen übersprüht wird. 
22. Dendrobium sphegidoglossum Rchb. fil. 
Moulmein. 


48 


203. Dendrobium binoculare Rchb. fil. 


Diese Art blühte zuerst 1869 bei Herrn Veitch (vgl. Gardeners Chronicle 
1869, p. 785). Später erhielt ich sie wild, von Hildebrandt. 1870 sammelte 
sie Rev. Parish bei Moulmein (No. 344). „Flowers golden yellow with dark 
blotches like those of D. fimbriae * Diese Art bringt endstündige und seiten- 
‚ständige Blüthenstände. 


24, Dendrobium lamellatum Blume Tabelle X. 


Onychium lamellatum Bl. Bijdragen 326. Dendrobium lamellatum, Lindl. 
in Lindl. ©. 89. Dendr. compressum Lindl. Bot. Reg. XXVIIL 1842. Misc. 76. 
XXX. 1844. tab. 53. 


Die zusammengedrückten Bulbs haben auch Rev. Parish veranlasst, die 
Pflanze Dendrobium compressum zu benennen. Die Sepalen sind gelb mit braunen 
Tönen. Tepalen und Lippe ganz hell fleischfarbig; der Lippennagel braun, die 
Scheibe gelb. Säule hellgelblich, vorn mit braunen Flecken. Die Lippe ist der 
von Lindley im Botanical Register abgebildeten etwas unühnlich. Sie ist mehr 
kraus, hat stumpfe Seitenlappen und einen breiten, ausgerandeten Mittellappen, 
der vorgestreckt. Genau solche Formen liegen mir im Herbarium vor, sowohl 
von Java, als auch aus Gärten. Wesentlich nach dem von Rev. Parish ent- 
worfenen Bilde, 


(Sehr verwandt, aber in allen Theilen weit grösser und mit langem Lippen- 
nagel versehen, ist eine während der Wilkes-Expedition gesammelte Art von 
Faunu Levu und der Sandal wood Bay: Dendrobium megagastrium Rchb. fil. 
Mss. in Herb. Harward Univ. U. S.). 


25. Epicranthes javanica blume. 


Nachdem Rev. E. C. Parish die Gattung Monomeria wiedergefunden, ist 
es ihm vergónnt gewesen, die so schmerzlich vermisste Epieranthes ebenfalls 
wieder zu sammeln, ein Desideratissimum ersten Ranges. 

Es liegen vor von Rev. Parish (Moulmein 1874, Juni 25) eine Zeichnung 
und eine getrocknete Blüthe. 

Eine sehr kleine Probe der javanischen Pflanze (gesammelt am 22. Sep- 
tember) verdanke ich Blume. Endlich fand ich neulich in Leyden ein recht 
hübsches ausgeführtes Bild, von dem ich eine Skizze nahm im Reiks Herbarium. 
Dieses Bild giebt eine ganz andere Vorstellung, als die Figuren IX in Blume’s 
Tabellen. 

Ich kann keinen Tetidi Unterschied zwischen den beiderlei Vor- 
kommnissen ermitteln. 

Die Pflanze hat einen kriechenden dünnen Stamm, an dem zweizeilig in 
Abstünden von 0,02 bis 0,03 kleine zungige Bulbs von der Hóhe 0,01 und Breite 


49 


0,005 stehen, welche ein einzelnes lederartiges keilelliptisches spitzes Blatt tragen, 
0,045 lang, 0,015 breit. Die Blüthen stehen wohl achselständig in Scheide 
unter Bulb, an einblüthigen Blüthenstielen. Ein kleines dreieckiges Deckblatt 
erreicht die Länge des gestielten Fruchtknotens nicht. Sepalen dreieckig, gleich- 
artig. Eine dünne niedere Haut steht von der Stelle des Tepalum an d. h. von 
der Firste der Sáule bis unter den Lippennagel, und trügt an sechs kurzen Füdchen 
6 walzige Kórper, die als bewegliche Troddeln herabhüngen. Unter dem Mikroskop 
erscheinen diese merkwürdigen Kórper als aus zahllosen polyedrischen Zellen ge- 
bildet, welche eine einzellige Schicht bilden. Die Troddel ist innerlich hohl. 
Die Lippe ist dickfleischig, am Grunde herzfórmig, lünglich spindelfórmig, spitz, 
mit zahlreichen kleinen Spitzen und beiderseits mit einem grósseren Buckel besetzt. 
Die Säule mag dreiseitig sein, hat beiderseits der Narbe einen stumpfeckigen 
Vorsprung und entbehrt gänzlich der grannigen Spitzen der Bulbophyllen. 

In einem Brief (Moulmein November 1874) schrieb Rev. E. C. Parish mir 
Folgendes: ,The place of the Petalss occupied by a narrow membrane, which, 
however, goes completely round from one side of the flower to the other under 
the Labellum, in the axis formed by the elongated base of the columna and the 
lower sepals and to this membrane are attached twelve fusiform appendages by 
threads, as shown in drawing. Three of these on either side occupy the position 
of the Petals, but the other six are disposed (three on each side) nearly under 
the Labellum. The colour of the flower is uniform chocolate colour — the 
tubercles on the lip, which are botryoid are purple-black.“ „Pollinia ovata 
integra.“ „Flores singuli e squamis ad basin foliorum editis 4 unciales.“ „Folia 
crassa levia.“ „Petala fusco rubra. Processus fusco virides. Labellum nigro 
fuscum figuram linguae elephantidis simulans.* 

26. Bulbophyllum (Cirrhopetalum Sepala et tepala 
limbo calva) taeniophyllum Par. & Rchb. fi. Lond. Journ. 1874. Jul.: 
pseudobulbo conico apicem versus bene angustato, sicco longitudinaliter favoso 
rugoso et transverse ruguloso, folio cuneato ligulato obtuse acuto pedunculum 
umbelliferum superante, bracteis latiuscule triangulis uninerviis, ovaria pedicellata 
longe non aequantibus, sepalo dorsali abbreviato triangulo quinquenervi, sepalis 
lateralibus ter quater longioribus basi liberis dein connatis (conglutinatis?) acutis, 
utroque sepalo trinervi, tepalis ligulatis acutis trinerviis, columna breviter biseta 
longioribus, labello ancipiti semilunato.  Cirrhopetalum taeniophyllum. 

Blüthen blass gelbgrün mit vielen purpurfarbigen Flecken. 

Moulmein 30. Mai 1873. 

27. Bulbophyllum (Cirrhopetalum) simillimum Par. & 
Rchb. fil, pseudobulbis conico pyriformibus apicem versus bene angustatis (ad 
0,025 longis, basi 0,01 latis), foliis cuneato ligulatis obtusato acutiusculis (ad 

7 


50 

0,11 longis, 0,02 latis) pedunculo gracili (0,12) medio arcte univaginato, inflores- 
centia pauciflora, sepalo impari ovato obtuse acuto quinquenervi, sepalis lateralibus 
ligulatis obtuse acutis, apice minute bidentatis, ceterum excepta basi coalitis, tepalis 
semiovato triangulis trinerviis, labello crasso ancipiti semilunato, colummae angulis 
quadratorhombeis. Cirrhopetalum simillimum. 

Moulmein 1873. Julio (No. 366). 

Simillimum diximus, quod Bulbophyllo taeniophyllo revera simillimum. Bene 
recedit columnae angulis muticis. 


o8. Microstylis flavescens Lindl. 
Moulmein (No. 364). 


IV. Orchideae Wilkesianae indescriptae. 


1854 erschien der erste Band der „Botany. Phanerogamia. By Asa 
Gray M. D. With a folio Atlas of one hundred plates.“ Seitdem haben wir auf 
die Fortsetzung dieses Werkes gewartet, welches gehört zu den Ergebnissen der 
„United States exploring expedition. During the years 1838, 1839, 1840, 1841, 
1842 under the command of Charles Wilkes, U. S. N.* 

Welcher Grund auch immer die weitere Veröffentlichung in dem reichen 
Lande verhindert haben mag, so wird Niemand denselben in Professor Gray ver- 
muthen. Mir wurde die Freude, beim persönlichen Zusammentreffen mit Gray zu 
Kew mit der Bestimmung dieser Orchideen betraut zu werden. Indem ich hoffe, 
diese Aufzählung einmal vollständig erscheinen zu sehen, will ich hier die Arten, 
welche mir als neue erschienen, beschreiben. Wahrscheinlich sind sie meistens 
von Herrn Rich und Dr. Pickering, vielleicht auch von Herrn Agati gesammelt. 
Ich habe darüber keine genaue Kunde, da viele Etiketten selbst nur mit Bleistift 
geschrieben, ich also keinen Schlüssel zur Erkennung der Schreiber finden konnte. 


1. Mabenaria cryptostyla: elata, validissima, dense foliosa, 
folis distantibus, quasi petiolo cuneatis oblongis acuminatis, in vaginas decres- 
centibus, racemo multifioro usque ultra pedali, bracteis amplis oblongo triangulis 
acuminatis, flores inferiores subaequantibus, apice saepe uncinatis, sepalis oblongo- 
ligulatis, lateralibus cuneatis, apice aristula insidente, tepalis late triangulis 
obtusangulis, labello tripartito, partitionibus lateralibus elongato linearilanceis, 
partitione media triangula brevi, antherae canalibus longe productis adnatis, 
cruribus stigmaticis minutis ascendentibus. — Racemus ultra pedalis subsecundi- 
florus, densus. Planta ultra tripedalis. Taiti. 


51 


2. Gymnadenia lepida: gracilis, tenuis, foliis approximatis basi- 
laribus ligulatis acutis, folio caulino vaginaeformi acuminato, racemo uni-seu 
bifloro, bracteis ovatis acutis ovaria pedicellata non aequantibus, sepalis oblongo- 
ligulatis acutis, tepalis ligulatis, labello trifido, laciniis lateralibus triangulis, lacinia 
antica cuneato divergenti bifida, lacinulis retusis denticulatis, calcari filiformi acuto 
incurvo ovarium pedicellatum non aequante. Loo Choo Islands. Dr. Nilson. 

Obs. Simillima planta, sed bene diversa labello et foliis est Gymnadenia 
gracilis Miq. Ann. Mus. Bot. Lugd. Bot. Vol. II, p. 207. Id non ex descriptione, 
sed ex typicis speciminibus inspectis nunc cognovi  ,Labelli laciniae laterales 
a Miquelio dicuntur 3 — 4 nervulae*. „Folium tenuiter nervulosum. Ovarium 
tenue.“ Haec omnia a viro illustri scripta, qui ne genera quidem Orchidearum 
intellexit adeo ut Platantheras cum Habenariis, Aéridem cum Dendrobio commu- 
taverit, me seduxerunt, ut eandem plantam sub nomine Gymnadeniae tryphiae- 
formis descripserim. 


3. €nemidia ctenophora: polyphylla, folis petiolato oblongo- 
ligulatis, acuminatis, nervis quinis validissimis, racemis apicilaribus 1—3 distichis, 
bracteis complicatis triangulis, floribus exsertis, sepalis tepalisque oblongis acutis, 
labello pandurato (!), emarginato (?). Num labellum bene intellexerim nescio, 
Ovalu Wilkes! (Viti Levu Graeffe!). 


4. Altensteinia (Myrosmodes) erosa: vix spithamaea, vaginis 
caulis densis acutis membranaceis, racemo denso, rhachi velutina, bracteis ovatis 
retusis erosodentatis, ovario calvo, sepalis ligulatis acutis, tepalis ligulatis erosulis, 
labello calceolari inflexo acuto, per medium carinato, limbo lacero fimbriato, 
androclinii lobis magnis inflexis. — Atamasco. And. Peruv. 

Similis Altensteiniae (Myrosmodi) nubigenae. 


5. Chloraea penicillata: pedalis, foliis anthesi emaciatis in caule 
tribus, bractea vaginaeformi lineari ligulata ovarium ligulatum superante, sepalis 
tepalisque ligulatis apice —, labello cuneato ligulato in ima basi linea mediana 
puberula, antice utrinque margine revoluto ligulis uninerviis subulatis uninerviis 
barbato, callis paucis triangulis intus appositis, tumore calloso obtuso in apice 
labelli. — En speciosissimam plantam! — Orange Harbour del Fuego. 


6. Wrydagzynea WVitiensis: elatior, ultra spithamaea, foliis basi 
vaginatis, petiolis brevibus laminis cuneato oblongis acutis, superius subito in 
vaginas paucas decrescentibus, bracteis lanceis uninerviis, glandipilibus, ovaria 
subaequantibus, sepalis ligulatis uninerviis, tepalis unguiculatis oblongis retusis, 
labello cuneato acuto, calcari compresso apice didymo, glandulis stipitatis geminis 
supra medium, rostello producto ligulato utrinque infra angulum prosiliente. — 
Viti islands! 

1 * 


52 


Affınis videtur V. uncinata Blumei, quae labello angusto et columnae fabrica 
ac calcari non didymo optime recedit, siquidem ab artifice Wendelio recte intellecta. 


7. Etaeria polyphylla: ultra pedalis, validiuscula, folis plurimis 

ima basi vaginatis, breve petiolatis, lanceis acuminatis, vaginis paucis acuminatis 

„sub racemo cylindraceo, rhachi velutina, bracteis triangulis acuminatis, glandi- 

pilibus, sepalis ovatis acutis, tepalis linearibus, labello ligulato acuto apice con- 

stricto, epichilio .cordato apiculato, carina antica bicruri per hypochilium. Sandal 
Wood Bay Viti. 

8. Monochilus stenophyllus: pedalis usque sexpollicaris, distanter 
foliosus, vaginis amplis, foliis petiolatis lineari lanceis acuminatis, caule superne 
paucivaginato, piloso, bracteis triangulis acutis uninerviis pilosis, ovaria dimidia 
vix aequantibus, sepalis ligulatis, tepalis ligulatis, labelli hypochilio inaequali 
rhombeo obtusangulo, dein constricto in epichilium dilatatum transversum utrinque 
ligulatum retusum expanso, corniculato utrinque in basi. Samoa. Savai. Jatuilla. 


9. Monochilus plantagineus: elatus, ultra pedalis, folis in 
caulis basi tantum congestis, vaginis inflatis, petiolis angustis, laminis cuneato 
oblongis acutis, pedunculo longe subaphyllo vaginis paucis parvis distantibus 
minute puberulo, racemo elongato densifloro, rhachi puberula, bracteis triangulis 
uninerviis ovaria sessilia velutina dimidia aequantibus, parce pilosulis, sepalis 
extus parce pilosulis ligulatis obtuse acutis, tepalis ligulatis supra basin antice 
obtusangulis uninerviis, labello basi angulato late ligulato canaliculato, antrorsum 
angustato, apice extenso transverse quadrato antice emarginato cum apiculo, 
carina per medium, corniculo uno compresso utrinque in basi, rostelli processubus 
semilunatis. Samoa. 


10. Platylepis heteromorpha: ultra bipedalis, caule valido 
folioso (ad 6) vaginis inflatis, laminis longe petiolatis oblongis acuminatis usque 
spithamaeis 2—3 pollices latis, superne vaginato, vaginis in bracteas decrescentibus, 
racemo cylindraceo, bracteis triangulis acuminatis uninerviis ovaria pedicellata 
subaequantibus, ovariis punotulatis, sepalis ligulatis acutis, tepalis unguiculatis 
rhombeis obtuse acutis, labello basi columnae adnato pandurato acuto basi paulo 
ventricoso, Columnae rostello biaristato.  Tuticella. Upolu. 

11. Saccolabium constrictum: caulescens, vaginis rudibus, foliis 
ligulatis apice inaequalibus, lobo altero ligulato attenuato obtuso producto, racemo 
plurifloro, sepalis tepalisque ligulatis, labelli lobis lateralibus angulatis erectis 
antice transverse connexis, lobo antice lineari antice medio emarginato, calcari a 
basi arcta constricta oblongovesicato. Viti. 

12. Cleisostoma expansum : af. Cl. Wendlandorum foliis latis- 
simis oblongoligulatis apice subaequali bilobis, racemo multifloro, bracteis seta- 


53 


ceotriangulis reflexis ovaria pedicellata aequantibus, sepalis tepalisque ligulatis 
obtuse acutis, labelli lamina cordiformi, superficie calloso rugosa, appendice ante 
columnam ligulata apice retusa erosa, calcari stipitato vesicato. Caldera Mindanao. 


13. "aeniophylium philippinense: radicibus linearibus lon- 
gissimis laevissimis, pedunculis capillaribus, bracteis ancipiti triangulis abbreviatis 
bipectinato positis, sepalis ligulatis obtusis,  tepalis subaequalibus, labello 
cuneato hastato, triangulo, calcari sepalis longiori ovarium pedicellatum subae- 
quante. — Ab affini Taeniophyllo obtuso Bl.! calcari longo bene recedit. Caldera 
Mindanao (etiam Philipp. ins. Cuming! Wallis!). 


14. Taeniophyllum asperulum: radicibus intertextis planis, 
pedunculis validis asperis paucifloris, bracteis triangulis complicatis ovaria pedi- 
cellata aspera non aequantibus, sepalis tepalisque ligulatis, labello ligulato 
incrassato, medio canaliculato, utrinque basi bene semirotundo auriculato, calcari 
cylindraceo compresso, ovarium pedicellatum semiaequante. Taiti. Emio. 

(Taeniophyllum elegantissimum: radicibus intricatis planis, 
pedunculis capillaribus a basi ad apicem distiche elegantissime bracteatis, bracteis 
complicatis obtuse ligulatis ovaria pedicellata subaequantibus, sepalis tepalisque 
lineari ligulatis, labello oblongo supra basin ante unguem utrinque anguste semi- 
hastato, calcari cylindraceo conico ovarium semiaequante. Pedunculus laevissimus. 
Taiti. Vieillard & Pancher.) 

15. Calanthe lyroglossa: af. C. clavatae labelli lamina antice 
transversa ovata acuta. — Folium cuneato oblongum acutum.  Pedunculus altus 
pedalis. — Vaginae amplae laxae in basi. Racemus pluriflorus. Braeteae cito 
deciduae. Sepala ligulata acuta. Tepala subaequalia. Labelli lamina libera 
pandurata, laciniae laterales in basi semiovatae minutae, lacinia antica transversa 
ovata acuta; lamellae geminae obtusangulae in basi. Calcar cylindraceum apice 
ampliatum ovario pedicellato subaequali. Columna superne ampliata. Anthera 
acuta. Mt. Mahahai Luconiae. 

16. Calanthe alta: íolis a basi petiolari cuneato oblongis acutis, 
pedunculo valido hinc squamato apice longe racemoso, bracteis triangulo lanceis 
persistentibus, ovaria pedicellata longe non aequantibus cum rhachi minutissime 
scabriusculis, ovariis pedicellatis sepalisque extus minutissime scabris, sepalis 
ovatis acutis, tepalis linearibus aeutis, labello trifido, laciniis lateralibus semi- 
oblongotriangulis obtusis, lacinia antica producta obtuse biloba, lamellis ternis 
parvis in basi, carinnla anteposita, callis minutis quibusdam, calcari filiformi 
cylindraceo sepala paulo superante. Upolu Viti. 

17. Phajus Graeffei: folio longipetiolato oblongo lanceolato acuto, 
pedunculo paucivaginato, bracteis oblongis acutis deciduis, sepalis oblongoligulatis 


54 


obtusis, tepalis subaequalibus latis obtusis, labello flabellato lato antice trilobo, 
lobis lateralibus obtusangulis, integerrimis, lobo antico paulo producto lobulato 
toto disco papillis furfuraceo, calcari brevissimo, augulum abruptum minutum 
efficiente, columna clavata apice triloba elongata, antice furfuracea, pedicellis 
fructuum elongatis. Ovalu Viti. (Samoa Upola. 2000' Graeffe t). 


18. Dendrochilum junceum: pseudobulbis aggregatis teretiusculis 
brevibus, vagina suprema angusta punctulata, foliis tenuibus elongatis subulatis (?), 
elongatis, usque pedalibus, pedunculis longe inclusis, apicem versus ex parte 
vaginali exsertis, nutantibus, racemosis, minutifloris, bracteis oblongis, scariosis, 
ovaria involventibus, sepalis oblongis, tepalis rhombeis, labello minutissimo trifido, 
lacini lateralibus semilunatis, lacinia media multo minori triangula, carina 
angulata in basi media, carina utrinque apposita medio angulata, columna minuta, 
brachio uno lineari utrinque. Baños Luconiae. (Etiam: Mahahai. Wallis.) 


19. Earina laxior: foliis in ima caulis basi distichis lineari ligulatis 
apice minute bilobis, pedunculum subaequantibus, pedunculo elongato angusto 
transsectione plano convexo, vagina unica prope obliterata, inflorescentia paniculata 
brachyclada ramis a bracteis tectis uti in Earina Deplanchei Rchb. fil. Taiti. 


20. Earina plana: foliis in ima caulis basi distichis, lineariligulatis 
apice bilobis brevibus, pedunculo complanato longe exserto superne ramis distichis 
brevissimis paniculatus. Vaginae in Earina valida Rchb. fil. multo ampliores et 
caulis multo latior et rami recurvi. In Earina Deplanchei Rehb. fil. folia superiora 
caulem ascendunt. Mudthwati Mtes Viti ins. 


21. Ceratostylis senilis: caespitosa, pseudobulbis teretiusculis bre- 
vissimis, vaginis valde nervosis, foliis linearibus acutis crassis (siccis convolutis), 
pedicellis basilaribus hispidis longe supra bracteam exsertis, ovariis hispidis, 
sepalis triangulis, lateralibus in cornu seu calcar spurium ipsis aequilongis extensis, 
omnibus extus penicillato hispidis, tepalis lanceis acutis, labello longe cuneato 
antrorsum abrupte dilatato subquadrato apice angustius triangulo limbis involutis, 
processubus styliformibus geminis retrorsis in basi, columnae auribus semioblongis. 
Baños Luconiae. (Flores valde vetusti. Inde subdubius haereo de processubus 
styliformibus baseos, qui tamen vix artefacti visi.) 


22. Eria (Phreatia) prorepens: rhizomate repente, foliis soli- 
tariis cuneato ligulatis apice inaequaliter bilobulis, pedunculis paulo exsertis seu 
folia aequantibus, bracteis triangulosetaceis ovariis pedicellatis subaequalibus, 
mento obtusangulo, sepalis triangulis, tepalis linearifalcatis, labello ab ungue 
rhombeo apiculato. Similis Eria (Phreatia) elegans foliorum fasciculos triphyllos 
et flores breviores gerit. Phreatia prorepens. Mahahai Luconiae.. 


55 


23. Eria (Phreatia) oreophylax: caulibus caespitoso aggregatis, 
foliis linearibus apice inaequalibus, pedunculis exsertis plurifloris, bracteis triangulo 
setaceis ovaria pedicellata non aequantibus, sepalis triangulis, tepalis linearibus, 
labello ligulato obtuso utrinque obscure obtusangulo, uninervi, nervillo utrinque 
brevissimo apposito. Folia vix lineam latitudine excedentia usque sesquipollicaria. 
Inflorescentia usque 2'» pollicaris. Affinis est Eriae cladophylaci, quam foliis 
medio magis carinatis latioribus bracteisque multo latioribus bene distingues. 
Phreatia oreophylax. Viti. (Locum non legere possum. Uwalu Mt.?) 


24. Eria (Phreatia) Matthewsii: humilis, foliis linearibus dorso 
vix energetice carinatis, apice inaequalibus, pedunculis gracillimis, bracteis trian- 
gulosetaceis floribus brevioribus, sepalis tepalisque triangulis, his angustioribus, 
labello ligulato seu ligulato pandurato, apice nunc lobato. — Folia vix lineae 
latitudinem excedentia, usque tres pollices longa. Pedunculi nunc folia aequantes, 
nunc eisdem longiores. Phreatia Matthewsii. (Society islands April 1830. On branches 
of trees Matthews!) Tahiti Wilk. Exp. 


35. Eria (Phreatia) cauligera: caulescens, elatior, foliis lineari- 
ligulatis apice obliquis, racemis aequilongis seu longioribus divitifloris, bracteis 
triangulosetaceis ovaria pedicellata subaequantibus, sepalis triangulis, tepalis 
angustioribus, labello ligulato, medio utrinque obtusangulo dilatato. Folia ad 4" 
longa, ad 3” lata. Phreatia cauligera. Flores Phreatiarum. Ovalu. 


26. Dendrobium glossotis: affine Dendrobio secundo Lindl. ac 
Achillis Rchb. fil. caule elato sicco sulcato breviarticulato, foliis papyraceis 
ligulatis acuminatis (3” longis, ?^ 1" latis), racemis brevissimis, bracteis triangulis - 
acutis membranaceis, sepalis ligulatis acutis, perula oblonga obtusa, tepalis ligu- 
latis acutis, labello ab ungue lineari apice dilatato trilobo, lobo medio producto 
obtusiusculo, lobis lateralibus obtusangulis minutissime minute denticulatis, auriculis 
geminis erectis ante unguem transversis, androclinio quinquedentato. Ovalau 
hti. — Tahiti. — (Dendrobium Achillis Rchb. fil est Dendrobium calcaratum 
Achill. Richard). 


27. Dendrobium platygastrium: affine Dendrobio lamellato 
Bl. pseudobulbo stipitato dilatato oblongo compresso, folis oblongis acutis, 
peduneulis abbreviatis uni-seu bifloris in apice lateralibus, bracteis minutissimis 
triangulis, ovaris longe pedicellatis, perula ligulato oblonga, sepalis ligulatis acutis, 
tepalis latioribus, labello unguiculato rhombeo dilatato retuso, hinc obscurissime, 
denticulato, columna brevissime tridentata. Faunu-levu. Sandal wood bay. 


285. Bulbophyllum rostriceps: affıne D. pusillo Lindl. rhizomate 
longe repenti, pseudobulbis ligulatis ancipitibus longe distantibus monophyllis, folio 


56 
cuneato ligulato obtusiuseulo bilobo, peduneulis ex vaginis ebulbibus, capillaribus, 
monanthis, basi vagina una propria, retusiuscula, bractea brevi sub ovario longe 
pedicellato, mento subnullo, sepalis ligulatis acutis trinerviis, tepalis rhombeo 
ligulatis acutiusculis, nervo crasso lato ante apicem evanescente, labello basi 
utrinque obtuse auriculato ligulato acuto sepala subaequante, quinquenervi, lamella 
retusa superne una utrinque versus auriculam, columna biseta. Bulbophyllo 
pusillo Lindl. paulo majus. Viti. 


29, Liparis nesophila: affinis Liparidi longipedi Lindl. labello 
ligulato apice bilobo cum apiculo interjecto, lobo utrinque parvo triangulo, lamina 
basilari vulgo angustiori, medio subito dilatata, nunc subaequali, columna curva 
basi et apice ampliata. 

Usque ultra pedalis, nunc multo minor. Pseudobulbus teretiusculus basi 
crassior, hinc clavatus, diphyllus. Folia ligulata acuta duo, distantia. Racemus 
elongatus, multiflorus. Bracteae triangulae uninerviae pedicellos subaequantes. 
Ovalau. Fauna Levu. (?614. Viti. Seemann.) 


30. Malaxis (Oberonia acaulis labello integro) heliophila: affinis 
Malaxidi Brunonianae foliis lineariligulatis acuminatis ancipitibus usque ultra pe- 
dalibus, inflorescentiis folia nune vix aequantibus, nunc exsertis (b. exserta), 
racemis verticilatis, bracteis ovatis limbo serrulatis, ovarüs bene muriculatis, 
sepalis oblongis, tepalis ligulatis, labello oblongo basi cordato, apice trilobulo 
(Oberonia heliophila). 

(587 Namara. Viti. Iulio. Seemann!) (An Mangrovebáume epiphytisch. Loca- 
lität sonnig. April. Samoa Upolu. Dr. Graeffe! Viti: Nudthumata Mts. Ovalau. 
Rewa Viti. — b. exserta: Sawai Viti. 


W. Orchideae Schweinfurthianae aethiopicae. 


Die Orchideen des Herrn Dr. Schweinfurth wurden mir zur Bearbeitung 
anvertraut. Die Vorlagen besitze ich sämmtlich, unter ihnen die No. 2458, das 
einzige Orchideenindividuum, dem der Reisende auf seiner damaligen Expedition 
begegnete. 

Ich bedaure schmerzlich, dass ich meinen dringenden Wunsch nach einer 
Schilderung des Vorkommens dieser Orchideen unerfüllt sehen muss. Ich kann 
mich aber nicht entschliessen, noch länger eine Veröffentlichung aufzuschieben, 


57 


welche ein neuer Beitrag ist zu den zahlreichen Belegen der unsterblichen Ver- 
dienste des kühnen, einsichtsvollen und glücklichen Reisenden. Sollte mir dieses 
Urtheil verargt werden, der ich aus eigner Erfahrung allerdings über die Müh- 
seligkeiten einer solchen Expedition nicht sprechen kann, so will ich mich auf 
Grant’s Aussprüche berufen, der mir mehrmals über unseres Landsmannes hohe 
Leistungen seine Ansichten mittheilte. 


1. Habenaria crocea Schwf.: simillima Habenariae Quingangae 
Rehb. fil. recedens tepalis simplicibus, labelli dentibus lateralibus minutis, calcari 
filiformi clavato longiori, anthera emarginata (nec apiculata). 

Ad 0,36 alta. Tuberidia vix semen Ciceris arietini aequantia, ubi matura. 
Folia in basi caulis gracillimi rosulata terna seu quaterna, linearilancea acuminata 
(0,03 + 0,004), superiora in caule quaterna, plerumque omnia vaginantia. Racemus 
brevis 3— 4 — 7 florus, congestus, secundiflorus seu quaquaversus.  Bracteae 
ovatae acutae pedicellos paulo superantes. Ovaria pedicellata curvula, rarius 
recta (0,015 longa). Sepalum impar ovoideo triangulum acutum. Tepala ligulata 
obtuse acuta adglutinata. Sepala lateralia sepalo impari angustiora, reflexa. 
Labellum ligulato triangulum dente parvo utrinque.  Rostellum triangulum trans- 
versum. Styli crura ligulato teretia retusa. „Flos croceo aurantiacus.“ 

Südlich von Lehssi: nasse Grasflüchen auf Rothfels. 29. Juni 1870. 3968! — 
Bei Matuoli auf Rasenplätzen der Felsen. 8. Juni 1870. 4031. 


(Habenaria Protearum Rchb. fil. Mss. 1865: affinis Habenariae 
paludosae Lindl. recedens ovariis multo longius pedicellatis, pedicellis bracteas 
longe superantibus, calcari filiformi apicem versus sensim ampliato, ovarium pedi- 
cellatum prope aequante, rostelli processu pentagono, sc. utrinque basi semiovato . 
acuto angulato, dein minute obtusangulo, medio in laciniam ligulatam obtuse 
acutam producto. 

„Habenaria paludosa Lindl.“ Rchb. fil. in Flora 1865 p. 178. 27. Aprili. 

Planta gracillima, 0,26 alta, Tuberidia pisum paulo excedentia. Folia 
linearilancea acuminata (0,03 + 0,004) in basi caulis terna, superiora in caule 
sessilia 2—3 vaginantia. Racemus densior, laxior, triflorus. Bracteae oblongae 
apiculatae (0,012 longae) Ovarium pedicellatum 0,03 longum. Sepala 0,009 longa. 
Calear 0,025 longum. 

„Flores albo virescentes. Labellum fusco luteum.* 

. Ich habe damals diese Pflanze als Abart zu H. paludosa Lindl. gezogen. 
Ich scheute mich, die Blüthe aufzuweichen, welche gebrüht oder gebügelt schien. 
Ich habe dieses nunmehr mit glücklichem Erfolge ausgeführt und ein absolut ver- 
schiedenes Rostellum gefunden, welches abgesehen von den Unterschieden der Länge 
der Blüthenstielchen und des Sporns einen ausgezeichneten Charakter gewährt. 

8 


58 


„Terrestris in arenosis subumbrosis Proteacetorum in sylvula de Monino. 
Distr. Huillae. Reg. II a. sup. 3, 800—5500 p. alt.“ 


Februar 1860. Leg. Dr. Welwitsch.) 


2. Habenaria Bongensium: ultra pedalis, caule validiusculo 
pleiophyllo (10), foliis triangulis acutis abbreviatis (0,05—0,06 + basi 0,02), 
superioribus minoribus in bracteas abeuntibus, racemo densissimo cylindraceo, 
bracteis triangulis flores inferiores paulo superantibus, (0,012 longis) bene aristato 
acuminatis, sepalo impari elliptico acuto trinervi, sepalis paribus oblongis acutis 
trinerviis, tepalis bipartitis, partitione externa latoligulata acuta trinervi obscurata, 
partitione interna lineariligulata acuta uninervi, aequaliter obscure tincta, multo 
angustiori, paulo breviori, labello tripartito, partitionibus lanceis, lateralibus brevi- 
oribus, calcari filiformi apice ampliato obtuso subclavato ovarium pedicellatum 
paulo excedente, anthera humili, canalibus ore scutellato dilatatis (1), rostelli 
processu triangulo acuto antheram subaequante, stigmatis cruribus paulo productis, 
apice obliquis. „Flore albo“ (Affinis Habenariae diviti Rchb. fil.). 

9. Juli 1870. Bei Scherifs Seribu im Lande der Bongo. 1974. 


3. Habenaria Schweinfurthii: exaltata, vultu Habenariae 
cirrhatae Rchb. fil. Flora 1865. 180. (Bonateae cirrhatae Lindl.), sepalis paribus 
anthesi convolutis, sepalo impari cuneato oblongo acuminato, stigmatis cruribus 
porrectis elongatis, apice patellatis ampliatis, anthera acuta. 

Planta superba, valida, 0,08 alta, dense foliata, folia sex sparsa gerens, 
ad 0,11 longa, 0,05 lata, summa duo jam bracteaeformia. Racemus novemflorus. 
Bracteae oblongoligulatae acutae (infima bractea 0,05 longa, 0,01 lata) pedicellum 
ovarii paulo superantes. Ovarium pedicellatum ad 0,07 longum. Sepala sicca uti 
bracteae pallide ochracea. Sepala paria cuneato oblonga curvula acuta, quinque- 
nervia trabeculis subtilissimis transversis pluribus. Tepala et labellum incluso calcari 
olivaceo brunnea. Tepala bipartita partitione utraque lineari acuminata angustissima, 
partitione interna multo longiori, (0,06 longa). Labellum tripartitum partitionibus 
lateralibus brevioribus (0,03), partitione mediana paulo latiori (0,04 longa). Calcar 
filiformi cylindraceum longissimum, sed convolutum, uti cornu venatorium. 

Flora von Gallabat: Umgegend von Matamma in lichten 


Buschwaldungen. 
10. August 1865 No. 2458. Einziges Exemplar! 


i. Habenaria cirrhata ‘Rchb. fil. Flora 1865. 180. (Bonatea 
cirrhata Lindl. 0. 327). „Flore albo.“ : 

„6. Juli 1869. Seribu Ghattas in dichtem Waldgebüsch.* — Diese Bestimmung 
ist auffallend, da diese Art bisher nur auf Madagascar gesammelt wurde. Ich 
besitze von dieser Pflanze, die in einem einzigen Exemplar zu Kew bekannt ist, 
nichts, als eine Skizze Lindleys. So gut ganz neuerlich Angraecum eburneum 


De 
P. Th., eine sonst ostafrikanische Inselpflanze, soeben von Rev. J. Wakefield im 
tropischen Ostafrika, Nyika Gebiet gefunden (ein Exemplar liegt mir vor), kann 
auch dieses Vorkommen möglich sein. 


5. Brachycorythis Schweinfurthii: af.  Brachycorythidi 
Kalbreyeri Rchb. fil. Flora 1878 p. 77: bracteis linearilanceis acuminatis trinerviis, 
labello a basi angusta cuneato ligulato dilatato, apice trifido, laciniis lateralibus 
semilunatis obtusis, lacinia media minuta triangula. ; 

Planta exaltata 0,82 alta pleistophylla. Folia 41! sub inflorescentia, 
cuneato ligulata acuta, quinquenervia, inferiora 0,08 longa, 0,015 lata. Inflores- 
centia 0,16 longa, apice comosa, densiflora, illam Orchidis latifoliae africanae seu 
lusitanicae aemulans. Bracteae linearilanceae acuminatae trinerviae flores plerosque 
aequantes, infimos superantes. Sepala paria semiovato dolabrata. acuta curva. 
Sepalum impar ellipticum apiculatum. Tepala oblonga obtusa, introrsum basi 
obtusangula. Labelli calear obtusangulum. Columna more Gymnadeniae quoad 
antheram atque rostellum. Fovea distincte sub anthera. „Flore purpureo." 

Steppenniederungen in der Grünzwildniss nórdlich von Monbuttu. 21. April 
1870 im Lande der Niamniam No. 3577. 


Anm. Es ist ein ganz merkwürdiger Zufall, dass ich aus der so armen Gattung Brachycorythis, 
welehe mit Einschluss von Schizochilus bis 1877 sieben Arten enthielt, heuer zwei aus- 
gezeichnete Arten veröffentliche, die beide eine durch die Lippenform ausgezeichnete 
neue Gruppe bilden, von denen die eine Art die grössten Blüthen in der Gattung hat, 
während die andere, die hier beschriebene Brachycorythis Schweinfurthii die äusserste 
Höhe erreicht. Ich halte es für nützlich, hier die Beschreibung und Diagnose der 
neuen Art zu wiederholen, indem ich sie nach den Differenzen von unserer eben 
benannten Art etwas umgeändert habe. 


(Brachycorythis Kalbreyeri Rchb. fil. in Flora 1878. p. 77: aff. 
Brachycorythidi Schweinfurthii Rchb. fiL bracteis oblongoligulatis acutis 11 — 13 
nerviis, labello a basi statim valde ampliato lato circumscriptione elliptico, apice 
tamen angulo exsiliente exciso, seu trifido laciniis lateralibus dimidiatis extus 
rotundatis hine lobatis, denticulo minuto in sinu. 


Spithamaea usque ultra pedalis. Caulis rectus seu flexuosus, dense, sed 
distanter foliosus. Vagina braccata ampla acuminata in basi. Folia ligulata 
acuminata ad duodecim, usque 0,07 longa, ad 0,01 lata, 13 nervia, nervis tenu- 
issimis, nervo nullo prominulo, dum nervi Brachycorythidis Schweinfurthianae 
inferne valde prominent. Racemus uti in praecedenti immediate supra folia, 
pauciflorus. Rhachis inter flores minute velutina. Bracteae foliaceae ovaria velutina 
superantes, oblongoligulatae acutae, 11 — 13 nerviae. Sepalum impar ellipticum 
obtuse acutum. Sepala lateralia oblongotriangula obtuse acuta. Tepala obtusangulo 

$* 


60 


rhomboidea, irregularia, latere interno obtusangulo projeeta. Labellum ima basi 
calcaratum, caleari minuto angulum parvum efficiente. Lamina descripta. 
Erdorchideae 8 —16 Zoll hoch. Blüthen duftend, denen von Cyclamen 
vergleichbar. Tuberidien dich und wollig. 
Offene Stellen, auf Lavagrund zwischen Felsen, 5500—— 6000. Cameroons: 
Mopanza. 25/3. 1877. Kalbreyer!). 


6. Pogonia sp. Es sind nur Blätter vorhanden, das eine symmetrisch, 
das andere stark unsymmetrisch. Sie sind quer rundlich, spitz, am Grunde herz- 
fürmig, am Randsaume entfernt und mikroskopisch gezühnelt, mit 29 Hauptnerven 
und vielen Nebennerven. Das grössere Blatt ist 0,1 breit, 0,085 lang. Die Haupt- 
adern sind unterseits schwach gekielt. 

Vielleicht ist diess das Blatt zu der Pogonia Kotschyi Rchb. fil von 
Fazoglu, die bisher nur in der Blüthe bekannt ist. 


Tuhamis Seribu. 20. Mai 1870. Im Lande der Niamniam 3787. 


7. Polystachya golungensis Rchb. fl. Flora 1865, p. 185? 
Obschon mir nur Fruchtexemplare der Pflanzen Herrn Dr. Schweinfurth's vorliegen, 
glaube ich doch, dieselben ziemlich sicher zu dieser bisher nur in Angola gefun- 
denen Art ziehen zu dürfen. 

Bei Munsa an Feigenbäumen in Niederungen 2. April 1870, im Lande der 
Monbuttu, No. 3450. 


8. Lissochilus Schweinfurthii: af. Lissochilo giganteo Welw. 
bracteis maximis oblongis obtuse acutis flores inferiores ad medium labellum attin- 
gentibus (nec ovariis pedicellatis dimidio brevioribus uti in illo), sepalis oblongis 
obtusis (nec apiculatis uti in illo), tepalis ellipticis multo majoribus (0,03 + 0,026), 
labello oblongo dimidio superiori utrinque obtusangulo ampliato tepalis aequilongo 
(nec trilobo, illis longiori uti in illo), calcari retrorso gracili curvo corniformi 
minutissimo (0,003) (nec angulato uti in illo), anthera unicorni (unam tantum vidi). 

Diese wahrhaft grossartige Pflanze hat wahrscheinlich ganz andere Dimen- 
sionen, wie die nunmehr anzugebenden. Bei der Verwandtschaft mit dem colossalen 
Lissochilus giganteus Welw. lassen sich riesige Verhültnisse annehmen. Der 
Reisende wird nach den kleinsten Exemplaren mit Mühe gesucht haben. 

Der vorliegende Blattschoss ist 0,9 hoch und der Blüthenstand erreicht 0,86. 

Folia cuneato oblonga acuminata arundinacea multinervia, nervis septenis 
valde prominulis, 0,055 lata. Pedunculus validissimus parce vaginatus, vaginis 
duabus snb inflorescentia amplissimis, 0,05 ad 0,07 longis. Racemus tredecimflorus. 
Bractea infima 0,05 longa + 0,02 lata. Labellum in disco lamellis semiovatis 
geminis, carinis antepositis quinis crispulo laceris. 


61 

Bei Tuhamis Seribu. 25. Mai 1870. Im Lande der Niamniam. 3776. 
Sepalen und Tepalen blassrosa. Lippe mit fünf hellgelben Leistenkämmen. 

(Anm. Lissochilus giganteus Welw. wurde auch wieder nach Welwitsch gesammelt: 
Porto da Leuba — River Zaire (Congo) growing on the banks of the river on the 
mud and covered by the water at high tide (fresh water). Monteiro! Ich verdanke 
eine Blüthe Herrn Professor Oliver.) 

9. Lissochilus porphyroglossus: aff. Lissochilo macrantho Lindl.: 
labello inter laminam anticam et calear non ventricoso, sed intruso, lamellis ternis 
a calcaris ostio in discum laciniae anticae altiusculis serratis, anthera bicorni. 

Diese Art ist dem Lissochilus Welwitschii in Bezug auf die Kiele der Lippe 
ganz gleich, im Sporn dagegen ühnelt sie dem Lissochilus macranthus. Die lang- 
gespitzten Sepalen dagegen zeichnen sie vor beiden aus, wührend der Sporn eben- 
falls feiner ist, als bei beiden Arten. 

Am Huuhflusse. 8. Februar 1870. Im Lande der Niammiam. „Labello 
purpureo.* 2863. — Kelch grün. Petala exterius rosacea. Labellum rubro- 
violaceum, flavido verrucosum. Bei Munsa. April 1870. Im Lande der Monbuttu. 
Ser. II. 22. 


10. Lissochilus stylites: aff. Lissochilo arenario Lindl. sepalis tri- 
angulis aristatis, tepalis ellipticis obtusis, labello pandurato emarginato ubique 
obtusangulo, calcari obtusangulo, callis styliformibus capitatis geminis in fundo 
ante calcar, carina lineari basi bifida in linea media anteposita, anthera apiculata. 

Sepala sicca olivacea, 0,03 longa. Tepala sicca roseo lavata, 0,025 longa d- 0.016. 
Labellum roseo lavatum, 0,025 + transverse 0,025. Lobi laterales labelli intus 
striolis nigris multis ornati. Pedunculus ad manus est sexflorus. Bracteae longe 
aristatae ovaria pedicellata aequantes 0,025. 

Series IL. 21. „Flore dilute roseo.“ Bei Munsa. 5. April 1870. Im 
Lande der Monbuttu. 


11. Lissochilus arenarius Lindl.: „Flore dilute roseo.“ Sporn 
weiss, an der Spitze gelb. Lippe innen purpurn gestrichelt. 

Seribu Ghatta’s Steppen und Niederungen. Mai, Juli 1869. Im Lande 
der Djur. 1864. ; 

Liegt auch noch vor von Nyika Country, E. Trop. Africa. Rev. T. Wakefield. 
Com. Col Grant Jan. 1878. Ich verdanke ihn Herrn Professor Oliver. 

Ferner findet sich unter J. M. Hildebrandts Orchideen, über die ich baldigst 
berichten werde, dieselbe Pflanze, Mombasa 1950. Der treffliche Reisende hat 
eine Skizze beigelegt, welche auch die hóchst sonderbare Sprossfolge erlüutert. 
Die Angaben der Blüthenfarbe sind äusserst genau und führen auch an, dass 
dunkle purpurne Streifehen am Lippengrunde innen sich auf gelbem Grunde finden. 
Dieses machte mich gegen meinen Lissochilus stylites misstrauisch, allein die Calli 


62 


sind so ganz eigenthümlich, dass ihm die Uebereinstimmung in der Farbe wohl 
nachgesehen werden kavn. 


(Lissochilus dilectus Rchb. fil. Mss. 1865: affinis Lissochilo arenario 
Lindl folio multo latiori, racemo paucifloro, grandifloro, bracteis lanceosetaceis 
ovaria pedicellata non aequantibus, sepalis ligulato triangulis aristatis, tepalis 
ellipticis obtuse acutis, labello pandurato, lobo antico multo productiore, longiori, 
isthmo majori, retuso, callis geminis lamelliformibus in fundo calcaris, carinula 
granulosa minuta anteposita, calcari vulgo retuso, anthera apiculata. „Lissochilus 
arenarius Lindl.“ Rchb. fil in Flora 1865. p. 188. 


Ich habe mit dieser Pflanze schon 1865 mich nicht recht wohl ausgefunden. 
Ich will offen gestehen, dass die Furcht, zu viele neue Arten aufzustellen, mich 
beeinflusste, als ich diese Exemplare zu dem damals sehr wenig bekannten 
Lissochilus arenarius zog. Abgesehen von den zu Kew gesehenen Exemplaren, 
habe ich jetzt deren zehn von verschiedenen Localititen eigenthümlich und glaube 
bei dieser Trennung nicht fehlzugehen. — Die Blüthen sind doppelt grósser. „Ein 
prüchtiger Lissochilus mit rosarothen Blumen und purpurfarbigem Labium.“ 


„Habitat terrestris in dumetosis udis ad flumen Cuanza et ad rivum de 
Luxilo, ast nequaquam frequens, c. flor. Decb. 1856. Reg. Ia. 2400 — 3800 
alt. Distr. Pungo Andongo. No. 886. Dr. Welwitsch.) 


(Lissochilus Roscheri: aff. Lissochilo arenario Lindl. foliis lineari- 
bus acuminatis, racemo paucifloro, parvifloro, sepalis triangulis acuminatis, 0,013 
longis, basi 0,003 latis, tepalis ellipticis (0,013 longis, 0,003 latis), labello pan- 
durato, 0,02 longo, lobis basilaribus obtusangulis latissimis, lobo antico bene 
angustiori, emarginato bilobo, caleari obtusangulo, carinulis parvis in fundo ante 
calcar, anthera obtuse conica nec cornuta. 

„Blüthen schön lila.“ Zanzibar Roscher! Bongo am Bache Gefal Juni 1863, 
v. Heuglin! 

Mit herzlicher Freude widme ich diese Art, so gut wie die Vanilla Roscheri, 


meinem allzufrüh uns entrissenen, talentvollen, lieben Freunde Albert Roscher 
aus Hamburg.) 


(Lissochilus Sandersoni: robustus, validus, affinis L. macrantho 
Lindl. racemo plurifloro, bracteis oblongis acutis (0,023 : 0,012) ovaria pedicellata 
(0,03 : 0,012) prope dimidio aequantibus, sepalis oblongoligulatis acutis, tepalis 
oblongo elliptieis acutis bene latioribus (0,016 latis), labello trilobo, lobis lateralibus 
semiovatis, lobo antico producto lato obtuso nunc retusiusculo, carinis geminis 


in disco superiori, angulo baseos in calcar validum abruptum crassum retrorsum 
extenso. 


x 63 
Folii forsan dimidium 0,22 longum, 0,04 latum, oblongolanceum acuminatum. 
Flores viriduli, hinc purpureo colore sordido lavati. The Bluff. Natal. 18. Jan. 1867. 
Sanderson !) 


12. Lissochilus orthoplectrus: pedunculo elongato (0,6 alto) basi 
paucivaginato, vaginis distantibus, racemo plurifloro, laxo, bracteis triangulo 
setaceis quam ovaria pedicellata multo brevioribus (ad 0,01 longis), sepalis oblongo- 
triangulis apiculatis (vix 0,01 longis), tepalis ellipticis acutis (0,013 longis, 
0,015 latis), labello trifido, laciniis basilaribus semiovatis, lacinia media ligulata 
obtuse acuta disco lamellis 5 approximatis crassis crenulatis, calcari extinctorii- 
formi recto. 

Zwischen L. calopterus Rchb. fil. und L. Wakefieldii Le M. Moores Rchb. fil. 

„Blüthen braun, purpurn gestreift.“ Nördlich vom Useflusse. Gränzwildniss 
im Lande der Niamniam. 26. Febr. 1870. 3270. 


13. Lissochilus purpuratus Lindl. 

Stellenweise häufig in lichten Waldungen. Seribu Kurschuk Alia. 28. April 1860. 
Im Lande der Djur. No. 1587. — Serie II. 23. Lippe purpurn. Die übrige 
Blüthe weisslich. Am Huuh-Fluss. 28. Februar 1870. Im Lande der Niamniam. 


Anm. Weiter: Dambo am Bache Gasal, April 1863, Henglin! Abbuhato Irving! — „Schmarotzend 
auf Wurzeln der Doompalme. Einziges Exemplar. Mai 1854. E. V. (Kew). — Dieses E. V. ist 
der Namenszug unsres unglücklichen Landsmanns, meines Jugendbekannten, Eduard Vogel. 


(Lissochilus Heudelotii: aff. Lissochilo purpurato Lindl. labello 
trifido, laciniis lateralibus obtusangulis, lacinia antica longe porrecta oblongo- 
ligulata acuta sinuata denticulata, laminis semirotundis geminis ante calcaris ostium, 
antro quodammodo elevato (plica si mavis) supra calcaris ostium, carinis quinis 
a disco inter lacinias laterales in apicem laciniae anticae, lamelligeris, lamellis 
crenulatis, calcari arcto arcuato brevi retrorso, columna trigona, anthera unicorni, 
cornu brevissimo, glandula semilunari angustissima maxima, caudicula brevis- 
sima subnulla. 

Lamellis illis semirotundis, lineis lamelligeris quinis ac calcari retrorso ac 
flore multo minori a Lissochilo purpurato satis superque recedit. 

Pedunculus ad manus est 0,035, floridus per 0,02. Vagina arcta longe 
acuta in basi. Bracteae linearilanceolatae subulatae (0,015 ad 0,01). Sepala 
ligulata obtusa sat tenerae substantiae 0,015.  Tepala oblonga obtuse acuta, 
ejusdem substantiae (0,015: 0,007). Certe species omnino affinis Lissochilo pur- 
purato Lindl. 

Senegal. Heudelot:) 


14. Lissochilus paludicolus: aff. Lissochilo longifolio Benth. bracteis 
lineari triangulis minutis, sepalis ligulatis obtusis (siccis 0,018 : 0,003), tepalis 


64 


oblongoelliptieis obtusis (siccis 0,08: 0,01), labello trilobo, lobis lateralibus semi- 
ovatis, lobo antico producto cuneato elliptico crispulo, callis geminis in disco 
posteriore, carinulis ternis in isthmo lobi antici (sicco 0,02 longo, basi 0,018 lato), 
basi labelli excavata angulata, columna trigona, anthera bicorniculata cornubus obtusis. 


Adest collum rhizomatis cum radicibus adventitiis ac fasciculo foliorum ac 
basi pedunculi. Folium a basi 0,8 altum, 0,02 latum, cuneato ligulatum acumi- 
natum, pluriminerve, nervis quinis prominulis. Pars pedunculi est 0,42 alta, 
usque per 0,26 florida, racemosa, densiflora. Bracteae lineari triangulae ad 0,01 
longae, 0,003 latae. Sepala sicca valde obscure brunnea. Tepala sicca ochracea. 
Labellum colorem inter utrumque medium demonstrat. 


Sumpfniederungen und nasse Steppen nórdlich von Ibba. Steppenniederungen 
im Lande der Niamniam. 25. Juni 1870. „Flore flavo* 3983. 


(Grex quinque specierum satis affinis est Cymbidiis, adeo ut unam speciem 
tredecim annis abhinc pro Cymbidio descripserim: Lissochilum angolensem. Duae 
aliae species Lissochilus longifolius Benth. et Liss. Buchanani Rchb. fil. Mss. in 
Herb. Kew et hic Lissochilus paludicolus cum L. Lindleyano. 


Lissochilus Buchanani Rchb. fil. Mss. ]. c.: aff. L. longifolio Benth. 
bracteis lineariligulatis obtusis ovaria pedicellata dimidia excedentibus, sepalis 
ligulatis obtusis (0,02 : 0,006), tepalis oblongo ellipticis obtusatis (0,02 : 0,01). 
labello trilobo, tepalis aequilongo, lobis lateralibus semioblongis, lobo antico a 
basi (ungue brevi) cuneato dilatato antice retuso emarginato, nervis quinis a basi 
in discum laciniae mediae incrassatis, ibi conspicue ampliatis denticulatis, labelli 
fundo angulato, apiculo retrorso, columma trigona, anthera unicorni, cornu apice 
emarginato. 


Folium 0,7 longum, 0,04 latum cuneato lanceolatum acuminatum, pluri- 
minervium, telae valiae. 

P. Natal. Rev. J. Buchanan! (Acc. ab ill Sir J. Hooker et D. Oliver). 
Natal Sanderson! 


Lissochilus angolensis: bracteis lanceo acuminatis ovaria pedi- 
cellata infima semiaequantibus, inferiora longe non semiaequantibus (0,02 ad 
0,01), sepalis ligulatis obtusis, sepalo impari nune superne dilatato (0,02 longis, 
0,003 latis), tepalis subaequalibus, sed bene latioribus (0,007 latis), labello 
oblongoligulato, lobis lateralibus elongatis humillimis, lobo antico subaequilato 
antice retuso emarginato, crispulo, carinis ternis incrassatis a basi in discum lobi 
antici; in medio disco inter partem apicilarem loborum lateralium abruptis ac in 
disco lobi antici abruptis, columna trigona, anthera brevi bieorni, 


Cymbidium angolense Rchb. fil.! Flora 1865 p. 188. 


65 


Folia cuneato ligulata obtuse (!) acuta, 0,3 longa, 0,01 lata, multinervia, 
firma. Labelli venae laterales simplices nec anastomosantes. 

Habitat terrestris et sporadicus in uliginosis dumetosis agri Lopollensis, 
ad 5000' ped. circiter altit. c. fl. Nov. 1859. Reg. II a sup. 3800 — 5500 p. alt. 
Distr. Huilla. No. 734. F. Welwitsch! 


Lissochilus longifolius Benth. in Hook. Nig. Floro 530: bracteis 
lineari triangulis acutis minutissimis (0,003— 0,004 longis), sepalis cuneato lineari 
ligulatis obtusis (0,017 longis, apicem versus 0,002 latis), labelli trilobi lobis lateralibus 
semiovatis, lobo antico producto oblongo emarginato crispulo, carinis 3—5 a basi in 
medium incrassatis ibi in denticulos plurimos solutis, labelli fundo angulato cum 
apiculo retrorso minuto in angulo, columma trigona, anthera minutissime bicorni. 

Planta gracilenta, racemo sex—duodecimfloro. Labellum siccum praebet 
maculas brunneas supra lobos laterales. Venae ibi simplices trabeculis anastomos- 
antibus nullis. 

Grand Bassa in open meadow-like morasses Vogel! (Vid. in herb. Benth.-Kew.): 
Grand Bassa Ansell! (Vid. & delin. ex herb. Lindl.!). Terrestrial: flowers white 
and red, somewhat resembling those of Laelia. Single spike. Open dry savannah. 
Bonny 2. 77. Kalbreyer 34!*) 


Lissochilus Lindleyanus: bracteis linearitriangulis brevissimis 
(0,003 — 0,005 longis), sepalis ligulatis obtusis (0,02 — 0,003), tepalis oblongis 
obtusis (0,02:0,009), labelli lobis lateralibus semioblongis, lobo medio antico 
producto paulo angustiore ligulato integerrimo retuso, carinis ternis incrassatis antice 
crenulatis, labelli fundo angulato rectangulo sine apiculo libero retrorso, columna 
trigona, anthera bicorni (rarissime cornu unico apice extrorsum bicruri). 

„Lissochilus longifolius Benth. in Niger Flora p. 530.* Lindl West-African 
Tropical Orchids. Proceedings of Linn. Society May 1862. p. 138. 

Planta Lissochilo longifolio Benthamiano longe validior. Folia ad 1, alta, 
0,015 lata, plurinervia, acuminata, telae rigidae. Pedunculus in hae specie nunc 
ramulum unum inferius praebet. Rami venarum in labelli lobis lateralibus ramulis 
numerosis anastomosantibus ornati, qui in Lissochilo longifolio desiderantur. Labelli 
lobus anticus integerrimus ac fabrica callorum speciem multo robustiorem facillime 
distinguunt, quam ill b. Lindley oculo suo aquilino statim cognovisset, nisi labor 
ille jam statu valde aegroto confectus fuisset. 5 

„Flowers yellow. Stem six feet high, with a Spongy peeing rhizome. 
Swamps, Nupe (1486.) Barter!“ Lindl. L c. 


14. Lissochilus pyrophilus: af. Lissochilo eh et parvi- 
floro, labello ante basis trifido, laciniis lateralibus obtusangulis, lacinia NC 


*) Hoc optime congruit cum indicatione ,meadow-like morasses.“ Lissochili nempe in Africa ; 
locis nunc inundatis, nunc sole combustis crescunt, unde a nobis vix coli possunt. 
9 


66 


ligulata obtusa longe producta, carinis quinis crassis latiuseulis transverse sulcatis 
inter lacinias laterales et in infima basi laciniae mediae, calcari tenuiter conico 
brevi deflexo. 

Vultus et dimensiones Lissochili clitelliferi. Specimen maximum 0,35 
altum, per 0,24 racemosum.  Racemus laxiflorus. Bracteae triangulae minutae. 
Sepala ligulata acuta. Tepala oblongo elliptica obtuse acuta nervis lateralibus 
ramulosis. : 

„Flos brunneus.“  Sandstellen nach dem Steppenbrande bei Kuraggera 
5. Jan. 1870, im Lande der Mittu. No. 2795. 


15. Eulophia guineensis Lindl. 

Bei Seribu Agad am Wau, im dichten Gebüsch 1. Mai 1869 Labellum rosa 
mit carminrothen Streifen. Im Lande der Djur. No. 1672. — Seribu Ghattai 16. Mai 1869. 
Im Lande der Djur. No. 1861. 

(Obs.  Eulophia adenoglossa = Cymbidium adenoglossum Lindl.! West. 
Afr. Orchid.). — 


16. Eulophia stachyodes: juxta Eulophiam herbaceam Lindl. 
pedunculo gracili exaltato (0,5), vaginis duabus longe acuminatis valde distantibus, 
racemo plurifloro, laxo (0,19), bracteis lanceosetaceis (0,018) ovaria pedicellata 
prope aequantibus, sepalis ligulatis acutis (0,013 : 0,004), tepalis oblongo ligulatis 
obtusiusculis (medio 0,008 latis), labello trifido, laciniis lateralibus oblongis an- 
trorsum curvulis obtusis (si mavis semiobcordatis), lacinia media porrecta oblonga 
obtusa paulo crispula, carinis angulatis geminis in fundo ante calcaris ostium, 
caleari conieo cylindraceo brevissimo antrorsum curvulo seu recto, anthera corni- 
culo retuso uno, caudicula brevi, glandula transversa humili. 

Fasciculus foliorum quatuor a vagina una elongata arcta inclusus, 0,44 altus. 

Lamina expansa longissima cuneato oblonga acuminata multinervis, 0,98 longa, 
0,04 lata. 
Am Jubbo. Steppenniederungen im Lande der Niamniam 29. April 1870. 
„Flore albo purpureo.“ No. 3754. Sepala virescentia dilute purpurascentia. 
Petala . . . eandidissima. Labellum albidum cristis purpureis 5, lobis lateralibus 
purpureostriatis. Calcar virescens. 

Nördlich von Mombuttu. Grenzwildniss im Lande der Niamniam. 20. April 
1870. No. 3554. 

17. Eulophia Baginsensis: affinis E. Petersii Rchb. fil. Flora 
1865. p. 186: folio lato rigido (0,3 + 0,07), nervis validis undecim, oblongolan- 
ceolato (acuto? apicibus defie.), limbo minute serrulatolobulato, panicula ampla, 
ramis multifloris, sepalis ligulatis acutis, tepalis spatulatis acutis, labello oblongo 
subtrilobo lobis lateralibus semioblongis, lobo antico brevissimo subrhombeo 
obtusangulo, carinis in basi duabus semioblongis crenulatis, antice in basi lobi antici 


: 67 

ternis seu quinis pluridentatis, caleari cylindraceo clavato ovario pedicellato multo 

breviori, columna trigona, anthera bicornuta. ; 

Das vorliegende Exemplar enthält einen Seitenzweig des Blüthenstandes, 
dessen Hauptaxe vorhanden. Derselbe ist 0,62 lang und zeigt die Spuren von 
32 Blüthen, die an Maassverhältnissen denen der E. Petersii gleichkommen. Eine 
Frucht ist dickspindelförmig, 0,04 lang, in der Mitte 0,02 breit. 

Eine prächtige Zeichnung, welche der Reisende mir verehrte, an den Quellen 
des Djur am 27. Mai 1870 gefertigt, giebt mehre Aufschlüsse. Die Linien, auf 
denen die Blätter von den Scheidentheilen sich lösen, sind purpurn. Die Neben- 
wurzeln sind auffallend dünn. Die Blattspitze ist kappig dolchspitzig. Das Blatt 
scheint mindestens nach oben zusammengeneigt, woher es sich erklärt, dass die 
vorliegenden getrockneten Blätter an der Spitze alle gespalten sind. Die Frucht- 
klappen haben sehr starke Mittelkiele. Sepalen und Tepalen sind olivengrünbraun, 
am Grunde dunkelbraun. Die Lippe ist weisslich, innen mit purpurnen Strichen. 
Der Sporn ist gelblich-hellbrüunlich. Der Staubbeutel ist gelb. Die Säule weiss, 
am Rücken etwas purpurn, schwach purpurn gestrichelt. Die Kämme auf der 
Lippe sind weiss. Blüthenstand drei Fuss hoch. 

Am Fuss des Baginse auf Gneissfelsen, im Lande der Niamniam 28. Mai 1870. 
Ser. II. No. 24. 

Anm. Zu dieser Art gehören als nächste Nachbarn Eulophia aloifolia Welw., Petersii Rchb. fil., 
caffra Rchb. fil. Die zwei ersteren sind sofort durch schmale Blätter, letztere Art durch 
den langen Sporn zu unterscheiden. Ich habe in London mehrmals lebende Exemplare 
von Arten dieser Gruppe gesehen, die wegen der gesägten Randung und der dicken 
Blütter sehr geschützt waren. Ich habe sie auch mit in den Hamburger Garten über- 
geführt. Alle Pflanzen sind bald eingegangen und der Fall der Eulophia caffra, die 
bei Herrn Warner blühte (1865) ist ganz einzig. Ich werde auf diese sehr schwierige 
Gruppe bei Bearbeitung der Orchideae Hildebrandtianae zurückkommen müssen, breche 
demmach hier davon ab). 

(Hie inseratur novum genus eximium: : 

Pteroglossaspis n. gen. Cyrtoperae affine. Sepala et tepala subae- 
qualia ligulata acuta, lateralia in mento. Labellum tripartitum: partitiones ambitu 
subaequales, laterales divaricatae oblongae obtusae laeves, partitio media porrecta 
seriebus tubereulorum per discum 5—7, calcar omnino nullum. Columna humilis 
trigona lobis duobus triangulis rectangule abruptis in labelli basin callorum instar 
transsilientibus. ^ Androclinium triangulum.  Rostellum emarginatum. Anthera 
depressa, apice obtuse apiculata, antice minute emarginata, valvae postice bene 
servatae. Pollinia gemina, sphaerica, postice perforata, sessilia in caudicula semi- 
lunata, glandula infra addita. 


Pteroglossaspis eustachya. Pseudobulbus vetustus conicus, 
superne valde favoso rugosus, squamis hyalinis vestitus, 0,015 altus. Pedunculus 
gracilis, 0,06 altus, dense vaginatus, vaginis acutis acuminatis imbricantibus. Pe- 


68 


dunculus siccus violaceus, apicem versus a vagina subnudus, sc. uno latere. Ra- 
cemus densiflorus, multiflorus, cylindraceus, 0,05 longus. Bracteae lineari lanceae 
acuminatae scariosae, paucinerviae, flores excedentes. Sepala, tepala sicca ochro- 
leuca (ac si alba seu sulphurea seu ochroleuca fuissent). Labelli partitiones laterales 
ejusdem coloris, venis obscuris. Partitio mediana per discum sicca atrata, antice 
pallida. — Mensurae ex specimine maximo, dum quinque specimina minora. Se- 
pala 0,01 longa, 0,004 basi lata. — Folium longe petiolatum (0,2) lamina euneato- 
lanceolata acuminata (0,3), medio 0,02 lata, nervis quinis validis. 

Abyssinia: ex Tigré v. Begemder. No. 1735. Coll. Schimper a. 1863— 1868.) 


18. Cyrtopera flavopurpurea: pedunculo gracili (0,73), distanter 
paucivaginato, laxe racemoso (per 0,13), paucifloro, bracteis lanceis scariosis, pluri- 
nervis ovaria pedicellata subaequantibus (0,02), sepalis lanceis acuminatis (0,028), 
tepalis oblongoligutis obtuse acutis (0,028) plus duplo latioribus (0,09), labello 
ligulato trifido, laciniis lateralibus multo longioribus, semioblongis antice obtus- 
angulis in lobum brevem anticum obcordatum crenulatum quinquedentatum insili- 
entibus, calcari conico retrorso parvo, columna trigona, anthera apiculata. 

Folia in uno fasciculo quina, cuneato oblongolanceolata acuminata, ad 0,6 
longa ab ima basi, lamina dilatata ad 0,32, medio 0,03 lata, membranacea plurinervis. 

Valde similis C. densiflorae Rebb. fil. (Eulophiae densiflorae Lindl.), quae 
lobum anticum labelli murieulis cristulatum gerit ac tepala sepalis aequalia ostendit, 
ac indica est. 

„Labellum dilute purpureostriatum.  Calear apice flavum. Petala etc. flavi- 
dovirescentia.* 


| Nördlich von Monbuttu. Steppen in der Gränzwildniss im Lande der Ni- 
amniam. 20. April 1870. No. 3546. 


19. Angraecum. N. sp. indeterminabilis eheu! Caulis adest 0,33 
altus, calamum anserinum crassus, vaginis toliorum 22. Vaginae valde nervosae 
costis septenis, rugis transversis plurimis minutis. Laminae ligulatae, apice inae- 
qualiter obtuse bilobae (0,09 : 0,011) coriaceae. Racemi breves, vaginis basi 3 
ampliusculis abbreviatis, bene flexuosi, bracteis 9 anguste lanceis (ad 0,02 longi). 
Capsula oblonga tumida 0,012 longa, 0,009 lata. Ramulus unus brevis 0,05 longus. 
Radices adventitiae laeves sulcatae funiformes hinc ramosae longissimae. 

Am Boddo in der Gatterio (?) auf Baumstämmen im Lande der Niamniam. 
13. Februar 1870. No. 3053. 

: Diese höchst interessante, leider blüthenlose Art nähert sich am Meisten 
dem Angraecum imbricatum Lindl, welches grósser ist, gerade Blüthenstandsaxen 
mit zahlreichen, zweizeilig gedrängten längeren Deckblättern besitzt. 


Henrici G. Reichenbach fil. 


Otia Botanica Hamburgensia. 


Fasciculi secundi pars prima. 


VI. Orchideae Hildebrandtianae. VII. Novitiae Orchidaceae 


Warmingianae. VIII. Novitiae africanae. 


Illustrissimo. viro 


Gustavo Henrico Kirchenpauer 


Consuli Magnificentissimo R. P. Hamburgensis 
Protoscholarchae indefesso 
Bryozoorum monographo acutissimo 
diem VI. ante Idus Augusti MDCCCLXXXI 
festum diem, 
quo ante quinquaginta annos Heidelbergae 
summos Utriusque Juris honores obtinuit 
ex intimo animo 
gratulatur 


hujus opusculi auctor 


Henricus Gustavus Reichenbach. 


VE. Orchideae Hildebrandtianae. 


Mein hochverehrter Freund, Herr J. M. Hildebrandt, hat seit einer Reihe 
von Jahren in den ostafrikanischen Gebieten, gegenwärtig auf Madagascar als 
Naturforscher gewirkt. Ich freue mich, hier eine Aufzählung der von demselben 
erbeuteten, natürlich wenig zahlreichen Orchideen liefern zu können. 

Skizzen der Reise sind von Berlin aus mehrfach gegeben und werden 
gewiss auch ferner veröffentlicht werden. Ich beschränke mich hier darauf neben 
der hohen Anerkennung für die ausserordentlichen botanischen Leistungen meines 
trefflichen Freundes zugleich dankend hervorzuheben, dass Herr Rector C. Rensch 
in Berlin, S. W. Nostizstrasse 14, als Vermittler zwischen den Interessenten und 
dem Reisenden in jeder Beziehung das Erreichbare geleistet und sich dabei auch 
durch das Talent, selbst dem bedächtigsten Monographen die Bestimmungen in 
relativ kurzer Zeit zu entlocken, besonders hervorgethan hat. — Drei von 
Herrn v. Mechow gesammelte Orchideen sind beiläufig mit aufgeführt: sie stammen 
von Angola. 

Der Nummernfolge nach erhalten wir das folgende Verzeichniss: 


382. Lissochilus graniticus N. Sp. 
1043. Eulophia Petersii Rchb. f. 
1044 und b. Lissochilus Wakefieldii Rchb. f. Moore. 
1044 et b. e. p. Lissochilus calopterus Rchb. f. 
1286. Angraecum bilobum Lindl. 

1465. Holothrix Vatkeana Rchb. f. 

1704. Angraecum Brongniartianum Rchb. f. 
1705. 1706. Cynosorchis squamosa Rchb. f. 
1707. Bulbophyllum megalonyx N. Sp. 

1709. Malaxis brevifolia Rchb. f. 

1950 und b. Lissochilus arenarius Lindl. 

1951. Lissochilus purpuratus Lindl. 

1951 b. Lissochilus Wakefieldii Rchb. f. Moore. 


an 


42 3 


1952. Ansellia africana Lindl. nilotica Baker. 
1952 b. Aérangis Kotschyi Rchb. f. 

1991. Acampe pachyglossa N. Sp. 

2049. Listrostachys Sedeni Rchb. f. 

2374. Aéranthus Guyonianus Rchb. f. 

2647. Eulophia Petersii Rchb. f. 

2988 a. Bulbophyllum Hildebrandti Rchb. f. 
2990. Angraecum Brongniartianum Rchb. f. 
3055. Eulophia beravensis N. Sp. 

3158. Disperis Hildebrandtii N. Sp. 

3255. Angraecum physophorum N. Sp. 
3256. Angraecum aphyllum P. Th. 

3257. Cymosorchis flexuosa Rchb. f. 

3303. Pogonia Renschiana N. Sp. 

3892. Acampe Renschiana N. Sp. 

3349. Cynosorchis purpurascens P. Th. 


sine Nr. Habenaria plectromaniaca Rchb. f. und Sp. Moore. 


v. Mechow: 138. Lissochilus Renschianus N. Sp. 
203 und 203 a. Lissochilus stylites Rchb. f. 
264. Lissochilus Mechowii N. Sp. 


1. Cynosorchis purpurascens Thouars. 

Nosi-Komba N. W. Madagascar. Februar 1880. Nr. 3349. 

2. Cynosorchis squamosa Rchb. f. (Cynorchis squamosa Lindl.) 

Comoro-Insel Johanna. Strandhügel zwischen Gras. Juni bis August 1875. 
Nr. 1705. Comoro-Insel Johanna 1500 m. Auf faulen Baumstämmen. Nr. 1706. 


3. Cynosorchis flexuosa Rchb. f. (Cynorchis flexuosa Lindl.). 
Nosi-Komba. Im Grase. Fauce purpureo picturata. December 1879. Nr. 3257. 

(Cynosorchis uniflora = Cynorchis uniflora Lindl.). 

(Cynosorchis Boryana = Cynorchis Boryana Lindl.). 

4. Holothrix Vatkeana Rchb. f. in Journal of Botany XIV. 346. 
(1876): ultra pedalis, gracilis, tuberidiis oblongo ovoideis, folis geminis humi- 
stratis a basi rotundata oblongis acutis seu oblongotriangulis, racemo sparsifloro 
plurifloro, quaquaverso subspirali, bracteis triangulo semilanceis, perigonio conni- 
venti, sepalis triangulis, tepalis ligulatis porrectis plus duplo longioribus, labello 
ad medium trifido laciniis linearibus, SHAH conico amplo apice gracili incurvo, 


43 


ovarium dimidium vix aequante. Folia, pedunculus, bracteae, ovaria pilosa, peri- 
gonia calva. Folia usque 0 m, 025 longa, 0 m. 016 lata. Pedunculus a vaginis 
liber pilis pellucidissimis longis pilosus. Racemus subspiralis floribus ad 16. Brac- 
teae apice subpenicillatae. 

Die schlankeste bekannte Art. Blütter zweimal so gross als die der nüchst- 
verwandten Art Holothrix gracilis Lindl., die sich durch Sporn, dicke Blätter u. s. w. 
auszeichnet. 

Herrn Vatke, dem eben so eifrigen, als kenntnissreichen und verdienten 
Berliner Botaniker gewidmet. 

Somali Land. Meid.  Serrutgebirge 1800 m. Auf Kalk. Im Schatten. 
April 1875. Nr. 1465. 

5. HMabenaria plectromaniaca Rchb. f. Sp. Moore. 

Tschamtei in Duruma. Juli 1877. Absque Nr. 

6. Disperis Hildebrandtii: caule gracili monophyllo, folio supra 
caulem medium subcordato oblongo triangulo obtusiuscule seu bene acuto, racemo 
bi- — quinquefloro, bracteis inferioribus foliaceis ovaria pedicellata aequantibus, floris 
galea emarginata, ex sepalo impari lanceotriangulo breviori ac tepalis semiovatis 
paulo longioribus, sepalis lateralibus latis connatis ad medium, partibus liberis 
obtusangulis medio transverse saccatis, labello ligulato toto papillis tecto auricula 
in basi utrinque falcata margine papillosa. 

Vultus ac dimensiones Disperidis tripetaloidis. Papillae ex filis saccharatis 
apice vesicatis seu clavatis. 

Nosi-bé: Lokobé-Berg. An Bächen. Stellenweise. Sept. 1875. Nr. 3158. 


7. Pogonia Renschiana: N. Sp. affinis Pogoniae umbrosae Rchb. f.: 
labelli nervis incrassatis, lobo medio longius producto bene acuto. Ultra pedalis. 
Pedunculus vaginis membranaceis distantibus ternis. Racemi ad manus quadriflori. 
Bracteae linearitriangulae subtiliter tri- — usque quinquenerviae, ovaria pedicellata 
excedentes. Sepala triangulo lancea supra nervum medium carinata, quinquenervia, 
viridia. Tepala lancea acuta nervis manifestis ternis, viridia. Labellum magnum, 
trilobum. Lobi laterales obtusanguli. Lobus medius lato triangulus. Carinae 
geminae, utrinque pone lineam mediam. Nervi in portione antica validissimi, ex 
parte areolati. Color albus seu ochroleucus. Columna clavata. Sepala ultra pollicaria. 

En pulcherrimam speciem ex Nerviliae sectione, cl. C. Rensch, de amico 
J. M. Hildebrandt meritissimo, grato animo et certissime lubentissime annuente 


amico dicatam. 
Nosi-be: Urwald von Lokobé. December 1879. Nr. 3303. 


8. Malaxis brevifolia Rcbb. f. (Oberonia brevifolia Lindl.). 

Comoro-Insel Johanna. 1000—1400 m. : 

Im Bergwald an Baumstämmen. Juni und Aug. 1875. Nr. 1709. 
8 


44 


9. Bulbophylium (Ptiloglossum) Hildebrandtii: pseudo- 
bulbis in rhizomate distantibus semioblongis (compresso pentagonis), siceis rugosis 
nitidis monophyllis, folio cuneato oblongo obtuse acuto usque bipollicari, dimidium 
pollicem lato, pedunculo spithamaeo usque pedali, distanter vaginato, apice laxe 
racemoso, rhachi minutissime puberula, bracteis ovatis acutis ovaria pedicellata 
puberula subaequantibus, mento angulato mediocri, sepalis triangulo ligulatis, 
tepalis falcatis uninerviis nunc rectis, labello unguiculato, a basi angusta oblongo, 
per discum crassum unisuleato, circa marginem lamellis in partitiones filiformes 
serratas solutis barbato, columnae dentibus lateralibus triangulis, antherae vertice 
carina rhombea ornato. 

Ob omnibus Ptiloglossis distat labelli fabrica. Flores minuti. Sepala 
0,05 longa, flavida visa. Forsan paulo evadunt majora, nunc nondum omnino 
evoluta videntur. Labellum atropurpureum. — Bulbophyllum incurvum Thouarsii 
saltem accedit. 

Beravi: Gebirge. Juli 1879. Nr. 2988 a. 

10. Bulbophyllum megalonyx: aff. D. cupreo Lindl, pedunculo 
distanter vaginato, racemo nutante densiusculo, bracteis lato triangulis ovaria 
pedicellata superantibus, sepalis triangulis, tepalis ligulatis obtusis brevioribus, 
labello a basi cuneata oblongo retuso emarginato, carinis geminis per discum, 
columna apice breviter bidentata, ungue valde evoluto, sügmatis fovea in 
unguem descendente. 

Flores sicci pallide flavi illos Bulbophylli cuprei aequantes. 

Comoro-Insel Johanna. 1000—1500 m. Auf Baumstümmen im Walde. Juni 
bis Aug. 1875. Nr. 1707. 

11. Ansellia africana Lindl. var. nilotica Baker. 

Zanzibar Küste. Mombassa. Epiphyt. März. April 1876. Nr. 1952. 

12. Eulophia Petersii Rchb. f. 

Insel Sansibar. Zwischen Sträuchern am Meeresstrand. Oct. 1873. Nr. 1043. — 
Jan. 1874. In der Nähe der Stadt. Nr. 1043. — Kitui in Ukamba. Unter Gebüschen. 
März 1877. Nr. 2647. 

13. Eulophia beravensis: foliis linearibus angustis margine minute 
undulato crenulatis in caule gracili elato basi vaginis punctatis tecto, pedunculo 
elongato a basi ad medium vaginis scariosis distantibus, panicula elongata poly- 
clada, ramulis tenuibus brevibus, floribus illos Eulophiae pulchrae Lindl. sub- 
aequantibus, sepalis tepalisque ligulato lanceis acutis, labello fabellato antice 
profunde emarginato, signatura rhombeo marginata callosa in ima basi, calcari 
conico, anthera apiculata. 

Inter Eulophias typus novus, labelli ambitu Eulophiae macrostachyae Lindl. 
comparabilis calcari organisque vegetationis longissime abhorrens. 

Beravi: Dünensandhügel Im Schatten der Gebüsche. Juli 1879. Nr. 3055. 


45 


14. Lissochilus purpuratus Lindl. 
Zanzibar Küste: Mombassa. Zwischen Gras. April 1876. Nr. 1951. 


15. Hissochilas arenarius Lindl. 
Zanzibar Küste: Mombassa. Zwischen Gras und Sträuchern in lehmigem 
Boden. März und April 1876. Nr. 1950. 1950 b. 


(Lissochilus stylites Rchb. f. 
Angola: Malange. Juli bis August 1879. Nr. 203. Nr. 203a recedit callis 


brevioribus, ceterum non differt. v. Mechow.) 


16. Lissochilus graniticus: valde affinis Liss. caloptero foliis 
pluries latioribus (ad 0,015 latis) lineariligulatis acuminatis elongatis, pedunculo 
metrum alto, prope per dimidium racemoso, laxifloro, bracteis triangulo setaceis 
ovaria pedicellata inferiora subaequantibus, sepalis ligulato triangulis acutis, tepalis 
oblongis acutis multo majoribus, labelli calcari conico acuto retrorso seu ascendente, 
laciniis lateralibus humilibus semiovatis antrorsum obtuse auriculatis, lacinia mediana 
ab isthmo lato antice subreniformi dilatato auriculata, callo in disco plurisulcato, 
granulato, antrorsum in crura excedente. 

A Lissochilo caloptero peraffini folis multo latioribus, calli indole ac labelli 
laciniis lateralibus bene recedit. 

Abessinien: Habáb 4 — 6000". In Gebüschen, auf trocknem Granitboden. 
Blüthen gelb. Juli 1872. Nr. 382. 


(Lissochilus Wechowii: aff. L. orthoplectro, foliis lineari ligulatis 
acuminatis chartaceis (0,015 latis), pedunculo elatiori superne distanter racemoso, 
bracteis triangulo setaceis brevissimis, sepalis triangulis abbreviatis, tepalis oblongis 
obtusissime acutis maximis, labelli laciniis lateralibus erectis brevibus cum columna 
connatis, lacinia mediana oblonga acuta fornicata carinulis granulatis 9—11, calcari 
gracili extinetoriiformi lamina mediana libera paulo breviori. Flores flavi illis 
Lissochili orthoplectri aequimagni. 

Angola: Malange: v. Mechow. Aug. 1879. Nr. 264.) 


(Lissochilus Renschianus: foliis papyraceis cuneato oblongis 
acuminatis (0,36: medio 0,06), pedunculo elongato racemoso supra basin unirameo, 
laxifloro, bracteis triangulis acuminatis seu acutis ovaria pedicellata dimidia seu 
tertia aequantibus, sepalis cuneato ligulatis acutis, tepalis rhombeis acutis utrinque 
obtusangulis multo latioribus, aequilongis, labelli laciniis lateralibus ligulatis ob- 
tusis erectiusculis, lacinia mediana subrhombea ligulata acuta utrinque ante apicem 
obtusangula, carina crassa per lineam mediam, antice evanescente, calcari gracili 
lacinia mediana plus duplo breviori.» ; 

Ab affini Lissochilo Baivaeano recedit foliis latioribus, bracteis angustioribus, 
labelli eireumseriptione, laciniis lateralibus angustis. i 

8* 


46 


Cl. Rensch de peregrinatoribus quibusdam  botanicisque meritissimo grato 
animo dicatus. 

Angola: Pungo Andongo. Januar—April 1879. v, Mechow. Nr. 138.) 

17. Lissochilus calopterus Rchb. f. : 

Bagamojo auf Grasflächen zerstreut. Mai 1874. Nr. 1044b. Insel Sansibar. 
Auf feuchten Krautwiesen. Nov. 1873. Nr. 1044. 

18. Lissochilus Wakefieldii Sp. Moore et Rchb. f. 

Sansibar-Küste. Mombassa. Zwischen Gras, nahe am Meere. April 1876. 
Nr. 1044 (serius editus.) Sansibarküste. Mombassa. März, April 1876. Nr. 1951b. 
Sansibarküste. Mombassa. Zwischen Gras nahe am Meere. April 1876. Nr. 1044 c. 
Buityima in Taita. Juli 1877. Nr..... 

(Polystachya dendrobiiflora: pseudobulbis fusiformibus, pe- 
dunculo elongato, inferne vaginis longe lanceo liberis, sursum panieulato, racemorum 
axibus brevissimis ex axillis vaginarum superiorum 3 


5 floris, floribus hystero- 
chronicis, mento obtuso, sepalis ligulatis acutis, tepalis paulo angustioribus, labello 
obtusangulo rhombeo, disco furfuraceo, columna juxta foveam utrinque angulata. 
Flores illis Dendrobii barbatuli magnitudine aequales.) 


19. Polystachya rufinula Rchb. f. in Gardeners Chronicle 1879. 
L p. 41. (Jan. 11): pseudobulbo cylindraceo pyriformi (0 m, 05 longo), foliis 
oblongoligulatis obtusis seu obtuse acutis hinc inaequalibus, racemo cylindraceo 
pauci- — plurifloro, bracteis triangulis apice setaceis ovaria parcissime pilosula longa 
nunc aequantibus, sepalo impari oblongo obtuse acuto, sepalis paribus inaequaliter 
triangulis in mentum conico obtusum extensis, tepalis linearibus acutis, labello 
brevissime unguiculato basi subcordato dilatato antice trifido, laciniis lateralibus 
lineari triangulis obtusis angustis, lacinia mediana producta emarginata, crispula, 
callo per mediam lineam a basi ante basin laciniae mediae furfuraceo (ex pilis 
secedentibus in cellulas), circumferentia etiam furfuracea. — Sepala atropurpureo 
brunnea. Tepala laete purpurea, seu flava superne brunneo picta, uti pagina interna 
sepalorum. Labellum basi sulphureum , per lacinias liberas roseum. Columna 
alba, ima basi aurantiaca. ; prt et ! 

Zuerst erhielt ich diese Art als von Sansibar kommend, von meinem. 
werthen Correspondenten, Captain Hincks, Breckenborough, Thirsk, Yorkshire. 
Dann blühte sie, von Dr. Kirk in Sansibar gesendet, in Kew Gardens. Später 
empfing ich sie von. Herrn Professor Magnus, als eine von Hildebrandt in den 
Botanischen Garten zu Berlin gesandte Pflanze. 


20. Acampe pachyglossa: caule valido megarrhizo, foliis ligulatis 
apice inaequaliter bilobis, 0,22 longis, basi latiori 0,03 latis, paniculis inaequalibus, 
sepalis tepalisque cuneato- oblongoligulätis. obtuse acutis, labelli caleari conico 
parvo, laciniis lateralibus humillimis semioblongis antice angulatis, lacinia media 


4T 


. quadrata, carinulis geminis in disco, carina humili ante orificium calcaris, super- 
ficie asperula. 

Flores illis Acampis dentatae Lindl. submajores. 

Sansibar-Küste. Festland bei Mombassa. Epiphyt. März 1876. Nr. 1991. 


21. Acampe Renschiana l. Sp.: aff. Acampi pachyglossae Rchb. f. 
foliis brevioribus lineari ligulatis, valde oblique bilobis (m 0,13—0,15 longis, 
0,02 latis), pedunculis abbreviatis (0,08—0,12 longis), plurifloris, rarius ramo uno 
alterove, sepalis tepalisque cuneato oblongis obtusis, labelli calcari brevissimo 
angulato, laciniis lateralibus semiovatis, antice supra laciniam medianam trans- 
cendentibus, intus pilosis, lacinia mediana ovata apiculata crenulata, asperula, 
carina angulata pilosa in linea mediana inter lacinias laterales, papulis geminis 
in basi laciniae medianae. 

Cl. C. Rensch, de nobis meritissimo cura vere optima rerum Hildebrandti- 


anarum dicata. 
Nosi-bé. N. W. Madagascar. April 1880. Nr. 3392. 


22. Angraecum $cottianum Rchb. f. in Gardeners Chronicle 1878. 
II. 556. (Nov. 2). nova sectio foliis teretiusculis superne canaliculatis bicarinulatis 
subulatis (ad 0 m, 09 longis, o m, 003 latis), pedunculo unifloro (semper?), sepalis 
tepalisque subaequalibus ligulatis acutis (0 m, 092 longis, O0 m, 003 latis), labello 
transverso rotundulo cum apiculo (0 m, 025 lato, O m, 02 longo), calcari a basi 
ampliori filiformi acuminato flexo (0 m, 09 longo), columna minuta crassa, rostello 
producto subquadrato medio fisso. 

Zuerst erhielt ich diese merkwürdige Pflanze von Herrn R. Scott, Cleveland, 
Walthamstow, Essex. Er gab an, sie stamme von den Comoren. Alsdann sendete 
mir sie Herr Garteninspector Bouche mit der Angabe, sie komme von den 
‘ Comoren und wäre von Herrn Hildebrandt eingesendet. Später erhielt ich sie 
. ein paar Male von den Herren Veitch, Royal Exotic Nursery, Chelsea, London S. W. 
Mir ist es hóchst wahrscheinlich, dass Hildebrandt der Entdecker ist, und dass 
derselbe irgend einem Englünder ein paar Exemplare verehrt hat. 

923. Angraecum physophorum: aphyllum anthesi, subacaule, 
radicibus adventitiis depressis ligulatis fasciatis undulatis, 0,005 latis, pedunculis 
aggregatis 0,03 longis, plurifloris usque basin versus, flexuosis, bracteis minutis, 
pedieellos ovariorum longe non aequantibus, sepalis tepalisque oblongotriangulis 
obtusis, labelli laciniis lateralibus obtusangulis, lacinia media lineari porrecta, 
calcari a basi ampliuscula attenuato apice vesicato, ovarium pedicellatum subaequante. 

Flores quam in Angraeco aphyllo P. Th. paulo majores. 

Nosi-Komba Dec. 1879. Nr. 3255. 

24. Angraecum aphyllum P. Thouars. 

Nosi-Komba. Auf Bäumen am Seestrande. Dec. 1879. Nr. 3256. 


48 
95. Angraecum Brongniartianum Rehb. f. 
Madagascar: Insel Nosi-bé (Ankia-be). Mai 1879. Hildebrandt. Nr. 2990. 
Comoro-Insel Johanna. An Baumstämmen 100—800 m. Juni bis Aug. 1875. 
Nr. 1704. 


26. Angraecum bilobum Lindl. (apieulatum Hook). 

Sansibarküste: Uferwülder des Kingani, an verschiedenen Strüuchern epiphyt. 
Mai 1874. Nr. 1986. | 

Unser Botanischer Garten zu Hamburg empfing eine Pflanze Hildebrandts, 
welche zuerst durch Kleinheit und Schlankheit vor der bisher bekannten, west- 
afrikanischen Form von Cape Coast Castle sich auszeichnete, allein ihr bei weiterer 
Entwicklung immer ähnlicher wurde. — 1875 blühte sie zuerst. 

27. Angraecum Hildebrandtii Rchb. f. in Gardeners Chronicle 
1878. II. 725 (June 6): folis ligulatis ovatis apice inaequaliter bilobis, altero lobo 
extenso obtuso (0 m, 05 longis, 0 m, 016 latis), racemo gracili minutifloro laxifloro 
(0 m, 5 longo), bracteis minutis, sepalis tepalisque ligulatis obtusis, labello oblongo 
obtuse acuto, calcari filiformi, ovarium. pedicellatum non aequante, clavato. Flores 
flavo aurantiaci. 

Auf den Comoren von Hildebrandt entdeckt und lebend an den Botanischen 
Garten zu Berlin eingesendet. Ich erhielt es von da durch Herrn Vatke. 

28. Aéranthus Guyonianus Rchb. f Maruéssa (Wasserplatz in 
der Wildniss zwischen Duruma und Teita). Jan. 1877. Nr. 9374. 

29. Aérangis Kotschyi (Angraecum Kotschyi Rchb. f.) 

Sansibar Küste: Mombassa. März, April 1876. Nr. 1952 b. 

30. Listrostachys Sedeni Rchb. f. 

Tchamtéi in Duruma. Juli 1877. Nr. 2049. 


VII. Novitiae Orchidaceae Warmingianae. 


Herr Dr. Eugen Warming hat wührend eines lüngeren Aufenthalts zu Lagoa 
Santa Provinz Minas (Juli 1863 bis April 1866) in Brasilien ein sehr reiches Herbarium 
eingetragen, worunter auch Orchideen. Derselbe hat mir diese anvertraut und beab- 
sichtigten wir eine gemeinschaftliche Veröffentlichung. Die höchst eigenthümlichen 
gegenwärtigen Verhältnisse der brasilianischen Orchideenkunde lassen indessen eine 
sofortige Veröffentlichung der als neu erkannten, entweder gar nicht, oder in 
unerkennbaren Beschreibungen veröffentlichten Arten wünschenswerth erscheinen. 
Auf die Fundorte und allerhand Specielles über die Vorlagen und die brasilianische 
Orchideenkunde wird an einer andern Stelle zurückgekommen werden. 


49 


Habenaria epiphylla Rchb. f. Warm.: aff. Hab. simillimae Rehb. f. 
foliis 3—4 humistratis approximatis subrosulatis cuneato ovalibus apice brevissime 
apiculatis, caule gracili, vaginis distantibus 3—4 apice foliaceis, racemo laxiusculo, 
bracteis lanceis acuminatis ovaria inferiora superantibus, sepalo impari ovali api- 
culato, sepalis paribus oblongoligulatis apiculatis curvatis, tepalis semisemilunatis 
acutis dente parvo deorsum spectante, in ima basi extrorso, labello tripartito 
partitionibus linearibus, lateralibus divaricatis, calcari filiformi ovarium subaequante, 
cruribus stigmaticis abbreviatis crassis linguaeformibus. 


Habenaria psendostylites Rchb. f Warm.: aff H. seticaudae 
Lindl usque tripedalis folis numerosis (14—16) plurimis appressis vaginantibus, 
4—6 in laminas breves ligulatotriangulas acutas suberectas exeuntibus, racemo 
plurifloro, bracteis oblongis acutis ovaria pedicellata subaequantibus, sepalo impari 
fornicato eassideo elliptico àpiculato, sepalis paribus oblongis apiculatis curvulis, 
tepalis linearibus, basi utraque minute angulatis angulo exteriori prope evanido, 
labello lineari ligulato apice nunc trilobulo seu bilobulo, nunc simpliciter obtuso, 
calcari filiformi ovarium pedicellatum superante, antherae canalibus longe pro- 
ductis styliformibus, cruribus stigmaticis minutis obtusatis. 

Iam leeta a cl. Burchell et Gardner. Hab. seticanda tepalis apice ha- 
matis recedit. 


Habenaria Waupellii Rchb. f. Warm.: babitu H. flexuosae, in- 
forescentia H. Sartoris Lindl., tepalorum lacinia externa late triangula, labelli 
partitionibus valde difformibus, partitione mediana lineari ligulata acuta, partitionibus 
lateralibus lineari subulatis. 

Metrum prope alta, valida. Folia bene evoluta 6, ligulato lancea acuminata, 
basi m 0,02 lata, ad m 0,19 longa. Folia superiora in bracteas abeuntia. Racemus 
prima anthesi pyramidalis, pulcher. Bracteae oblongae acutae ovaria pedicellata sub- 
aequantes, ad 0,06 longae, 0,02 latae. Sepalum impar oblongum acutum forni- 
catum. Sepala lateralia ligulato acuminata obliqua. Tepala supra basin bipartita 
partitione exteriori late triangula, interna lineari filiformi longiori. Labellum 
more affinium specierum supra basin linearem trjpartitum, partitionibus lateralibus 
lineari subulatis longioribus, partitione mediana lineariligulata acuta breviori. 
Crura stigmatica dilatata retusa optime producta. Rostellum antrorsum de anthera 
liberum apice bi- tridentato cucullatum. 

En egregiam plantam pulcherrimam. 


Habenaria culicina Rchb. f. Warm.: aphylla, caule ultra spitha- 
maeo vaginis arctis acutis approximatis prope tecto, racemo plurifloro, bracteis 
ovatis acuminato subulatis, ovariis subaequalibus, sepalo impari semielliptico obtuso, 
sepalis lateralibus triangulis curvatis, tepalis triangulis sepalis subbrevioribus par- 
titione tamen antica setacea longe producta, labello tripartito partitione mediana 


50 


i obtusa, partitionibus lateralibus setaceis divaricatis longissimis, calcari 
filiformi obtuso ovario pedicellato aequilongo. Flores viridiusculi. 

Habenaria crucifera Rchb. f. Warm.: aff. H. nudae Lindl. caule 
gracilento prope bipedalis, foliis a basi ad basin inflorescentiae ad 9, duobus evolutis 
in laminas lineari setaceo acuminatis, ternis vaginis in subulas exeuntibus sub in- 
florescentia, racemo denso cylindraceo, bracteis ovatis abrupte acuminatis ovaria 
subaequantibus, sepalo impari elliptico obtusiusculo, sepalis paribus triangulis 
subeurvulis, tepalis triangulis cum denticulo uno in basi interna, nunc minuto, 
nunc tertiam alterius partis attingente, labello tripartito, partitionibus lateralibus 
setaceis divaricatis, partitione mediana linearilancea, calcari clavato obtuso ovario 
pedicellato breviori, cruribus stigmaticis crassis brevibus. Sepala m 0,007 longa. 

Habenaria Leprieurii Rchb, f. Linnaea XIX 376: caule rigido, 
tenui, foliis distantibus vagina angusta, lamina linearisetacea angustissima, racemo 
secundo seu subspirali, laxifloro, bracteis triangulo setaceis ovaria subaequantibus, 
sepalo impari ovali triangulo brevi, sepalis lateralibus triangulis, tepalis bipartitis, 
partitione postica triangula, antica teneriori, labello tripartito, partitionibus late- 
ralibus lineari triangulis divaricatis partitione mediana latiori lineari triangula, 
calcari filiformi apice clavato ovarium subaequante, cruribus stigmaticis obtusatis 
breviter porrectis. 

Forsan species inter Habenarias maxime polymorpha. Occurrit tepalis 
integris, bidentatis dente antico angusto breviori (ita in sp. Warmingianis). Specimina 
ad manus ipsius cl Leprieur, quae tepalorum partitiones subaequales offerunt. 
Omnia specimina sicca plus minus nigrita evadere. 

Habenaria Warmingii Rchb. f.: aff. H. nudae Lindl.! recedens foliis 
multo magis evolutis, antennis quaternis multo longioribus, canalibus antherae 
gracilibus porrectis, caleari apice valde clavato emarginato. 

Bipedalis. Vaginae infimae nigritae. Organa foliacea in caule undecim, 
quorum duo bene folia linearisetacea ad m 0,054 longa, superiora 5 in bracteas 
decrescentia, inferiora omnia verae vaginae arcte appressae. Racemus pluriflorus 
(12) subspiralis. Bracteae lanceo aristatae ovaria aequantes seu subsuperantes. 
Sepalum impar latum ellipticum apieulatum, septemnervium. Sepala paria triangula 
subcurvula trinervia. Tepala bipartita partitione externa triangula binervi, interna 
setacea bene longior. Labellum tripartitum. Partitiones laterales setaceae 
elongatae, partitio mediana linearis brevior. Calcar filiformi clavatum, antrorsum, 
valde ampliatum, apice emarginatum. Antherae loculi in canales longos extensi. 
Crura stigmatica bene evoluta. ; 

Habenaria nasuta Rchb. f. Warm.: aff. H. nudae Lindl. caule bene 
foliato, folis linearilanceis acuminatis evolutis ad 5, racemo laxifloro, bracteis 
‚triangulis acuminatosetaceis, sepalo impari triangulo cassideo apiculato, sepalis 
parib. triangulis, tepalis bipartitis, partitione externa falcata, interiore subulata multo 


51. 


- 


longiori, labello tripartito, partitione mediana lineari brevi partitionibus laterali 
divaricatis subulatis, calcari filiformi apice incrassato ovario pedicellato subbreviori, 
cruribus stigmaticis linguiformibus obtusis. — Labellum cum calcari, tepalorum 
pars aristata alba, reliqua viridia. ; 

Habenaria Spiranthes Rchb. f. Warm.: aff. H. nudae Lindl. pedalis 
et altior, firma, foliis 8—11, folio uno seu foliis duobus seu tribus lamina lineari 
setacea praeditis, vaginis imis nigris nigrove maculatis, racemo plurifloro, spirali 
seu toto secundo, braeteis oblongis acuminatis ovaria pedicellata subaequantibus, 
sepalo impari triangulo acuminato fornicàto 0 m, 006 longo, sepalis lateralibus 
triangulis unguiculatis eurvatis, tepalorum lacinia externa triangula, interna lineari 
subulata longiori, labelli lacinia mediana lineari, laciniis lateralibus setaceis sub- 
aequalibus nunc multo longioribus, calcari filiformi clavato ovario pedicellato 
subbreviori, eruribus stigmaticis ligulatis retusis. 


Habenaria anaplectron Rchb. f. Warm.: aff. Hab. Michauxii Nutt. 
usque ultra bipedalis, foliis usque 17, 4—5 inferioribus vaginis, ex 10—12 supe- 
rioribus 8 bene foliato evolutis, laminis ellipticis, 2, elliptico oblongis, 2 elliptico 
lanceolatis, in bracteas abeuntibus superioribus, racemo elongato, multifloro sublaxi- 
floro, bracteis cuneato triangulis acutis, ovaria pedicellata infima subaequantibus, 
sepalo impari fornicato elliptico apieulato dorso non carinato, sepalis paribus 
curvato semioblongis apieulatis, tepalis bipartitis, lacinia utraque falcata, interna 
longiori, angustiori, labello tripartito, partitionibus subaequalibus, ligulatis acutis 
et saepius apice incurvis, caleari filiformi a medio clavato Mierassato, cruribus 
stigmatieis elongatis acutiusculis (cl. Warming). 

Flores ex icone Warmingiana saturate virides labello, tepalorum partitione 
antica pallide albotlavis. i 

Obs. Habenaria estrellensis Rchb. f. mihi copia speciminum 
inspecta melius videtur consideranda: secunda Lindl. var. estrellensis Rchb. f. 
ovario aptero, tepalorum laciniis aequalibus. 

Pogonia (Cleistes) Mantiqueirae kehb. f. Wam: aft P. 
montanae, caule plurifolio, usque ultra bipedali, nune vix spithamaeo, foliis oblongo- 
lanceolatis acuminatis pulchre decurrentibus, foliis evolutis superioribus ad quinque 
floriferis, floribus hysterochronicis, foliis 2—3 sterilibus, ovario pedicellato bracteae 
aequali, longiori, breviori, sepalis oblongoligulatis, tepalis subbrevioribus latioribus, 
labelli laciniis lateralibus angustis longis antrorsum acutis, lacinia mediana lato 
unguieulata antrorsum rhombea denticulata, papulis acutis triseriatis in lacinia 
antica, (lamellis serrulatis 3 per discum?), papula utrinque in basi, androclinii 
limbo laterali lacero. Cleistes Mantiqueirae Rchb. f. Warm. 

Caulis usque m 0,55, altus. Folium maximum 0,1 longum, basi 0,025 latum. 


Flos ad 0,041 longus. 


52 

 Pogonia (Cleistes) bella Rchb. f. Warm.: magna, speciosa, ultra 
bipedalis, caule valido, nune paulo fractiflexo, foliis ac bracteis ad undecim, foliis 
decurrentibus oblongoovatis acutis dorso bene carinatis (ad m, 13 longis, medio 
ampliatis 0,045), racemo usque quinquefloro, bracteis decrescentibus semper ovaria 
pedicellata excedentibus, sepalis ligulato lanceolatis sensim acuminatis (m 0,11 longis, 
0,01 latis), tepalis subbrevioribus, sublatioribus, obtusioribus, labello antice trifido 
laciniis lateralibus oblongis antice angulatis, lacinia media cuneata oblonga antice 
crenulato undulata, subrhombea, callis globosis geminis in basi, regione mediana 
incrassata, antice in carinas apice multiserratas soluta, androclinii limbis lateralibus 
humiliter denticulatis. Cleistes bella Rchb. f. We. 


= 
Pogonia (Cleistes) caloptera Rchb. f. Warm.: gracilis, elata, 
foliis paucis oblongoligulatis paulisper decurrentibus ad 3, racemo unifloro 
(semper?), bractea ligulata ovarium pedicellatum excedente, sepalis lineari ligulatis, 
acutis, tepalis latioribus, obtusioribus, brevioribus, labello ligulato antice obscure 
trilobo, lobis lateralibus rotundatis, lobo mediano porrecto semioblongoligulato 
crenulato obtuso, disco calloso inerassato, sulcato, antrorsum attenuato in laciniae 
mediae carinam unicam excurrente, callis rotundis stipitatis geminis a basi, androclinii 
lacinia postica porrecta serrulata, laciniis lateralibus porrectis serrulatis brevioribus. 
Cleistes caloptera Rchb. f. Wg. | 
 Pogonia pusilla Rchb. f. Warm.: caule erecto unifloro, ovarii summa 
parte a vagina libera, flore erecto clauso, curvulo, sepalo impari lineari acuto, 
sepalis paribus lanceis acuminatis, tepalis subbrevioribus, labello a cuneata basi 


dilatato trifido, laciniis lateralibus rotundatis, lacinia mediana subrhombea lobulata. 
(Ad iconem.) 


Pogoniopsis N. Gen. aphyllum, habitu Monotropae. Sepala lineari- 
ligulata curva. Tepala subaequalia. Omnia conniventia. Labellum ima basi saccatum 
lineare antrorsum dilatatum, ambitu quidem triangulum, in lacinias plures lineares 
bipectinato solutum, antice rhombeum, callosum. Columna crassiuseula, trigona 
utrinque juxta foveam quadrato porrecta. Androclinium erectum, vertice apice 
retusum erosum. Anthera immersa, vertice emarginata. — Radix fasciculata. Caulis 
crassiusculus m 0,11 altus superne densius, inferne distanter vaginatus. Racemus 
densiuseulus. Bracteae oblongoligulatae limbo ciliato serratae, basi sagittatae 
cruribus laceris. Labellum ciliatulum lineis velutinis ternis per longitudinem. 
Pollinia ex icone cl Warming duo tantum inferne longitudinaliter foveata visa. 
Affinis Pogoniae. 

Pogoniopsis nidus avis. — i 

Physurus arietinus Rchb. f£. Warm.: e grege Physuri Preslei Lindl. 
foliis breve petiolatis oblongo lanceolatis paucis congestis, pedunculo longe exserto 
distanter breve vaginato puberulo, racemo elongato, bracteis lanceis puberulis 


53 


ovaria vix aequantibus, sepalis puberulis linearibus acutis, tepalis subaequalibus, 
calvis, labello ligulato apice rotundato cum apieulo, utrinque in laeiniam diver- 
gentem linearem obtusam tortam expanso, disco antice velutino, columnae laciniis 
rostellaribus semifalcatis. 


| (Physurus hylibates Rchb. f. ascendens, foliis brevipetiolatis ovatis 

acutis, rhachi, bracteis, ovariis, sepalis extus pilosulis, racemo secundo, bracteis 

ligulatis acutis, ovaria pedicellata subaequantibus, sepalis ligulatis acutis, tepalis 

faleatis, labello oblongo, ante apicem utrinque constrieto, hine trilobo, lobis latera- 

libus semioblongis, lobo antico transverso cum apieulo, calcari cylindraceo acuto. 
Corcovado Luschnath! Rio Janeiro Riedel!) 


(Acraea Widgreni Rchb. f.: exsiceata nigricans, caule stricto usque 
bipedali, foliis arrectis usque prope apicem, vaginantibus acuminatis, spica cylin- 
dracea densiflora, rhachi inflorescentiae ac parte caulis a folio summo libera 
puberulis, bracteis lanceosetaceis flores extus puberulos excedentibus, sepalo impari 
elliptico retusiuseulo subacuto, sepalis lateralibus faleatotriangulis bene minoribus, 
tepalis linearibus semilunatis obtusis, more generis sepalo impari agglutinatis, 
labelli lamina ante unguem brevem rhombea, disco papillosa, rostello semilunari cum 
apieulo in medio. „Rio Janeiro?“ Widgren. [comm. amieiss. T. Fries]. 


(Cranichis similis Rchb. f.: foliis radicalibus 2—3 a basi petiolari 
ellipticis acutis, pedunculo multo longiori vaginis arctis distanter vaginato, sub 
rhachide inflorescentiae pilosa piloso, deorsum calvo, racemo subdenso plurifloro, 
ovarlis pedicellatis inferioribus prope horizontalibus, bracteis linearilanceis ovaria 
pedicellata prope aequantibus, sepalis cuneato oblongis obtusis univeniis, paribus 
subobliquis, tepalis spatulatis obtusis, labello subpandurato obtuso naviculari, basi 
nunc obtusangulo humerato, nunc subsagittato, lateribus hinc minute sinuato (an 
utrinque ante basin plica longitudinali?) 

Ab affini Cranichide muscosa Sw. bene recedit foliis amplioribus non acutatis, 
vaginis arctis nec ostio foliaceo ampliatis, rhachi ac portione sub rhachi pilosa nec 
calva ae labelli natura. Ceterum bene similis. 

Caldas Nr. 1710. Mosén.) 

Pelexia acianthiformis Rchb. f. Warm.: gracilis, spithamaea, 
anthesi verosimiliter aphylla, vaginis in caule apice et inter inflorescentiam glandi- 
pilibus aretiusculis (ad 7), racemo laxo 3—6 floro, bracteis linearilanceis acuminatis 
ovaria pedicellata glandipilia nune superantibus, sepalis lanceis, lateralibus in 
saccum obtusiusculo conicum ovario summo adnatum extensis, tepalis sepalo impari 
agglutinatis ligulatis acutis latere externo semiovato dilatatis, labello unguiculato 
obtusangulo rhombeo. 

Stenorrhynchus australis Ld. lateoalbus: caule vaginisque, 
ovariis pedicellatis imaque basi perigonii viridibus, sepalis tepalisque sulphureo 

9* 


54 


ochraceis, labello ac parte externa sepalorum parium albis, pube quam in communi 
planta einnabarinis floribus pollente bene breviori. 

(Nonnisi icone accurata cl. E. Warming notus.) 

Spiranthes bicolor Lindl. chloroglossa: labello toto viridi. 

Spiranthes Warmingii Rehb. f. Warm.: e grege Spiranthidis elatae 
Rieh. tenerrima, foliis petiolatis lanceolatis angustis (m 0,05 : 0,01), pedunculo 
gracillimo (m 0,92), vaginato, vaginis distantibus aretis, superioribus acuminatis, 
basin usque tenuissime pilosulo, racemo brevi densiuseulo, paucifloro, parvifloro, 
bracteis lanceis ovaria parcissime villosa non aequantibus, mento brevissimo, sepalis 
linearibus retusis versus labellum obtusangulis, labello supra unguem brevissimum 
immediate dilatato, oblongoligulato obtusangulo ante isthmum brevem, apice obsolete 
obeordato. Cl. Warming dicata. 

Spiranthes Eugenii Rchb. f. Warm.: ex aff. Sp. elatae Rich. foliis 
breve petiolatis oblongis acutis (lamina 0,06: 0,03), pedunculo gracili ac inflores- 
centia Sp. Warmingii, bracteis tamen longioribus, sepalis basi supra ovarium magis 
buccosis, labello latiori basi non rotundato sed obtusangulo sagittato ac corniculis 
melius evolutis. Cl. Eugenio Warming dicata. 

Spiranthes balanophorestachya Rchb. f. Warm.: ex aff. Sp. 
rupestris Lindl. labello multum recedens, m 0,35 alta, valida, foliis amplis appressis 
oblongis erectis sensim in bracteas abeuntibus, racemo densissimo, bracteis se- 
milanceis perigonia dimidia attingentibus, vel aequantibus, ovariis sepalisque parce 
glandipilibus, sepalis ligulatis obtusis, tepalis lanceis obtusis þasi versus labellum 
obtusangulis, labello ab ungue lato ovato antice semilanceò obtuso lateribus im- 
plicito, corniculis in basi pulchre evolutis, areis pilosulis antepositis. 

Spiranthes homalogastra Rchb. f. Warm.: aff. Sp. ochraceae 
A. Rich. Gal., anthesi aphylla pedunculo ultra spithamaeo dense vaginato, vaginis 
(ad 11!) brevibus, inferioribus retusiusculis, superioribus nune apice aequaliter 
retusiusculis, recurvulis, nunc semilanceis, pedunculo inter vaginas infimas calvo, 
sursum cum bracteis ac ovarlis villoso, bracteis ovaria subaequantibus lanceis, 
floribus reetis, sc. labello versus axin verso, sepalis lanceis, parcissime pilosulis, 
tepalis a tenui angusta basi ampliatis, hine spatulatis acutis sepalum prope super- 
antibus, labello oblongoligulato basi sagittato, dein oblongo disco pilosulo, ante 
isthmum medianum oblongo crenulato apiculato. 

Spiranthes acutata Rchb. f. Warm.: ex aff. Sp. pictae Lindl. labello 
diversissima, folis longissime cuneatis oblongoligulatis breve acutis, 0,4 longis, 
(ante apicem 0,055 latis), racemo densiusculo elongato, rhachi cum bracteis, ovariis 
sepalisque pilosa, bracteis lanceis acuminatis ovaria aequantibus superantibusve, 
sepalis lanceis acutis curvatis, tepàlis spatulatis acutis, labello longissime sagittato, 
cruribus linearifiliformibus, lamina a basi angustiore dilatata apice obtusiuscula 
retusa abrupta cuspidata areis velutinis parvis geminis collateralibus ante basin. 


55 


* 


Spiranthes neuroptera Rchb. f. Warm.: gracilis ultra pedalis, 
Prasophyllorum quorundam facie, foliis linearibus (?) anthesi emarcidis, rhachi 
prope omni plus minus glandipili, vaginis ampliatis acuminatis distantibus paucis, 
racemo paucifloro, bracteis ovato acuminatis ovaria pedicellata aequantibus, sepalo 
impari galeato attenuato oblongo, sepalis paribus a basi latiori linearilanceis, 
tepalis lato lineariligulatis productis nervo utrinque ramuloso, labello basi pulchre 
sagittato obtusangulo rhombeo apice constricto in — parvum rhombeum, 
androclinii cruribus lateralibus angulatis. 


Spiranthes sagittata Rchb. f. Warm.: humilis, vix Om, 15 alta, 
usque spithamaea, vultu Spiranthidis trilineatae Lindl., (foliis?, anthesi nullis), 
pedunculo gracili summo apice ac inter flores parce ac minute glandipili, vaginis 
ad 7, superioribus acuminatis, racemo paucifloro congesto (2— 4 floro, saepius 
subsecundo?), bracteis linearilanceis ovaria pedicellata subvelutina paulo superantibus, 
sepalo impari triangulo ligulato fornicato, sepalis lateralibus triangulo ligulatis, 
longe fissis decurrentibus, tepalis linearibus obtuse acutis, labello lineari medio 
dilatato utrinque obtusangulo, apice retuso, cruribus linearisetaceis curvulis utrinque 
in bas, disco anteriori scabro. 


Obs. Vaginae in siccis speciminibus amplae apparent, forsan ob pe- 
duneulum siccando constrictum. 

Spiranthes sancta Rchb. f. Warm.: folio petiolato basi subeordato 
oblongo acuto latiusculo, pedunculo vix spithamaeo vaginis ampliusculis acutis 
inter rhachin pilosulam vestito, racemo densiusculo rhachi valde velutina, bracteis 
lanceis acuminatis ovaria pedicellata velutina subaequantibus, sepalis ligulato 
oblongis acutis, lateralibus in ovario basin usque obscure nec gutturoso decurren- 
tibus, labello ligulato pandurato calvo, apice subcordiformi, obtuse acuto un, 
basi crasse brevique sagittato. = 

Valde affinis Spiranthidi (Sarcoglottidi) novofriburgensi Rchb. f., quae labelli 
fabriea bene recedit. 

Spiranthes cuculligera Rchb.f. Warm.: aff. Sp. novofriburgensi folio 
cuneato oblongo acuminato, vix dubie anno (?) ante anthesin evoluto, pedunculo 
ultra spithamaeo, sub inflorescentia paulo glandipili, ceterum calvo, racemo 
laxiusculo, braeteis amplis oblongis acutis ovaria pedicellata velutina superantibus, 
sepalis ligulatis acutis, lateralibus in cuniculum supra basin abruptum excurren- 
tibus, tepalis spatulatis apiculatis, labello lineari pandurato basi brevi sagittato, 
apice cordiformi, reflexo, ante basin velutino. 

Sipiranthes orthosepala Rchb. f. Warm.: aff Sp. Arrabidae 
(Stenorrhyncho olim) Rchb. f. ultra bipedalis, subgracilis, caule sursum puberulo, 
infra nudo, vaginis argutis apice producto lanceis acuminatis, in caule ad 7, 
racemo plurifloro, sublaxifloro, bracteis linearisetaceis plurinerviis flores non 


ts 


56 


aequantibus, sepalo impari lanceo acuminato fornicato, sepalis lateralibus linearibus 
acutis porrectis strictis, longioribus, gutture in ovario superiori obtuso conico, 
ovariis pedicellatis cum sepalis breve hispidis, tepalis cuneatooblongolanceolatis 
obtuse acutis, labello bene unguiculato ungue lineari, lamina subquadrata obtus- 
angula subquadriloba retusiuscula lamina postica basi sagittata, lineari canali- 
culata in basin imam partis anticae excurrente, callis sagittae cruribus adnatis. 


Spiranthes bonariensis b. bombylifera Rchb. f. Warm.: 
omnibus partibus major, gutture magis evoluto, labelli isthmo arctius conciso. 


Spiranthes oestrifera Rchb. f. Warm.: aff. Spiranthidi hirtae Lindl. 
pedunculo toto villoso, superne villosissimo, vaginis distantibus acuminatis, racemo 
densiusculo, bracteis linearilanceis parcissime villosis, flores non aequantibus, 
ovario pedicellato cum sepalis ac gutture densissime villoso, sepalis cuneato lanceis 
acutis, lateralibus in guttur semiovatum obtusum ovarii parti superiori adhaer- 
ens extensis, tepalis cuneatoligulatis retusis, labello a basi angusta oblongo 
antice angustato retuso obtusangulo emarginato, disco incrassato, callis in basi 
brevibus adnatis. 


Spiranthes pterygantha Rchb. f. Warm.: ex affinitate Spiranthidis 
hirtae Lindl. foliis longipetiolatis lanceolatis, pedunculo sursum villoso pluri- 
vaginato vaginis acutis seu acuminatis, racemo multifloro, bracteis linearilanceis 
acuminatis, plurinerviis, flores superantibus, ovariis, sepalis ac gutture villosis, sepalis 
cuneatolanceis acutis, lateralibus in guttur sacciforme subsphaericum ovarii parti 
superiori insidens extensis, tepalis lanceo rhombeis, labello basi dilatato, cornubus 
adnatis, dein cuneato pandurato acuto. 


(Oncidium (Trisepala macrotepala) fuscans Rchb. f. Mss. 
in Herb. Berol 1860: pseudobulbo oblongo parvo, foliis 2—3 cuneato lanceolatis 
acutis rigidis brevibus, racemo (nunc panicula oligoclada) laxiusculo, sepalis cuneato 
lanceolatis acutis, tepalis multo latoribus oblongis, labello a cuneata basi dilatato 
trifido, laciniis lateralibus obtusangulis parvis, lacinia antica ab isthmo subnullo 
transversa elliptica antice emarginata, carinis velutinis angulatis geminis in basi, 
ternis majoribus antepositis, columnae alis dolabriformibus magnis, tabula infra- 
stigmatica obtusangula. 

Brasilia: Serra de Mueda Sellow! Minas Geraés Serra de Caracol. Mosen!) 


Oncidium (Pentasepala Macrotepala) Warmingii 
Rchb. f.: pseudobulbis oblongis parvis diphyllis, foliis ligulatis attenuatis parvulis, 
pedunculo longe exserto apice paniculato, ramis arrectis fractiflexis, floribus illis 
Oncidii Blanchetii Rchb. f. aequimagnis, bracteis triangulis minutis, quam ovaria 
pedicellata multo brevioribus, sepalis ligulatis acutis, lateralibus subfalcatis, tepalis 
oblongis, paulo undulatis, labelli trifidi laciniis basilaribus semioblongis denticulatis, 
lacinia media a cuneata basi cordata transverse reniformi antice medio emarginata, 


57 


callo lobulato in basi, antepositis dactylis 5 filiformibus, columnae alis dolabri- 
formibus. Videtur esse caulescens uti Oncidium flexuosum Sims. Folium unum 
evolutum sub pseudobulbo. 
| (Oncidium «(Disepala Macrotepala) Brunleesianum 
Rchb. f. Mss.: pseudobulbis lineariligulatis diphyllis, foliis oblongoligulatis acutis, 
panicula effusa, sepalo impari cuneato ligulato obtusissime acuto, sepalis paribus 
connatis laminam oblongam apice emarginatam obtusangulo bilobam effieientibus, 
tepalis latioribus oblongis, labello cuneato dilatato antice trifido, laciniis lateralibus 
obtusangulo semirhombeis, lacinia antica cordata transversa obtusa, carinis geminis 
in basi, papula ac nectare interpositis, papulis geminis antepositis, columnae alis 
quadratis, apiculo postice supra androclinium, columnae basi ac anthera tomentella. 
Sepala citrina maculis paucissimis brunneis seu nullis. Tepala citrina antice 
macula brunnea magna lateribus multiangulata. Labellum croceum, lacinia antica 
tota purpurea ac striis purpureis quibusdam parallelis transversis per discum. Alae 
columnae retusae antice linea purpurea ac maculae paucae in columna rubrae. Ex 
Brasilia imp. dom. Brunlees Londinensis.) 


Rodriguezia brachytstachys Rehb. {.Warn.: pseudobulbo ligulato 
costato monophyllo, folio cuneatoligulato obtuse acuto, pedunculo bifloro, bracteis 
lanceo aristatis ovaria pedicellata aequantibus, sepalo impari cuneato ovato acuto 
fornicato, sepalis paribus subaequalibus apice bidentatis, ceterum connatis, tepalis 
cuneato ovatis acutis sublatioribus, labello cuneato flabellato per unguem elongatum: 
bicarinato basi utrinque minute muriculato, apice rhombeo flabellato, emarginato 
bifido, columnae ligulis supremis lanceis, inferioribus longioribus lineariligulatis 
obtuse acutis, anthera mitrata maxima, columna antice velutina. Sepala olivacea. 
Tepala- pallidiora maculis atropurpureis. Labellum sordide album punctis per 
lineam mediam purpureis. 

Warmingia Rchb. f: N. gen. Rodrigueziam inter et Macradeniam 
labello basi inferiori exumbonato, columna brevi antrorsum utrinque brachio 
faleato obtuso, rostello retuso emarginato, polliniis geminis oblongo sphaericis 
postice excavatis in caudicula triangulolancea, glandula oblonga. 

Genus valde insigne cl. Eugenio Warming viro strenuo, de botanica arte 
meritissimo sincero cum gaudio dicatum. : 

W. Eugenii Rchb. f. Planta caespitosa. Folium in caule brevissimo 
unicum evolutum spithamaeum cuneato lanceolatum, acuminatum. Pedunculus 
multiflorus bene brevior. Bracteae minutae triangulae. Sepala lancea. Tepala 
subaequalia denticulata. Labellum trifidum, disco basilari bieallosum. Laciniae 
laterales semiovatae lacerae denticulatae. Lacinia mediana lancea. 


Notylia odontonotos Rchb. f. Warm: racemo plurifloro pendulo, 
bracteis setaceis ovaria pedicellata vix dimidia aequantibus, sepala dorsali lineari- 


į 
! 58 


ligulato obtuse acuto, sepalis lateralibus ligulato linearibus ante basin dilatatis, apice 
ipso bidentatis, tepalis linearilanceis acuminatis, labello ab ungue rhombeolanceo, 
basi vix incrassato, columna glabra, androclinio postice marginato, pulvinari 
obtuso antice. 


Ornithocephalus pygmaeus Rchb. f. Warm.: vix pollicaris, foliis 
utrinque ad quatuor ensiformibus acuminatis vix pollicaribus, racemo subaequilongis, 
rhachi flexuosa subtereti, pedicellis et ovariis glanduloso hispidis, bracteis a basi 
cordata late ovatis acutis, carinatis, margine glanduloso hispidis, sepalis cuneato 
ovatis subconcavis dorso glanduloso hispidis, tepalis rhombeis denticulatis, labello a 
basi latiori ligulato acuto medio constricto carinis carnosis semioblongis subdenticulatis 
duabus ante columnam, papulis hispidis inter utramque, columna arcuata postice 
apiculata, rostello longe rostrato. — Flores albidi viridi picti in tepalis ac in 
labello, ubi striae virides quinae et carinae virides. 

Ad iconem cl. Warming descriptus. 


Maxillaria meirax Rchb. f. Warm.: bene caulescens pseudobulbis 
distantibus conicis rugosis diphyllis, foliis cuneato oblongoligulatis bilobulis, pedun- 
culo pluri, ac dense vaginato, bractea ovarium subaequante, mento modico, peri- 
gonio subeartilagineo horizontali, sepalis ligulatis acutis, tepalis subaequalibus, labello 
bene unguiculato cordato humerato trilobulo, lobis in basi utrinque obtusangulis, 
lobo antico producto acuto antice cartilagineo areola semilunata impressa, callo 
carnoso trisuleato cordiformi inter lobos posticos, in sinu postico velutino, columna 
arcuata apice circa androclinium velutina. 


Affinis Maxillariae notylioglossae Rchb. f. 


* 


Galeandra lagoénsis Rchb.f. Warm.: caule valido non pseudobulloso, 
anthesi foliato, folis ultra pedalibus pollicem latis subtus energetice trinerviis, 
racemo paucifloro, bracteis linearilanceis ovaria subaequantibus, sepalis tepalisque 
lancei 8 acuminatis subaequalibus, labelli caleari conico attenuato, lamina triloba, 
lobis. lateralibus obtusangulis, lobo mediano lato ligulato emarginato undulato, 
carinis geminis incrassatis confluentibus in disco, carinula teneriori addita utrinque, 
anthera vertice clavigera. 


Cyrtopodium palmifrons Rchb. f. Warm.: pseudobulbis teretiusculis 
basi attenuatis apice bene foliatis anthesi evolutis, paniculis anthesi brevioribus 
bracteis ..... . sepalis semiovatis brevissime acutis, tepalis obovatis obtusis, 
labelli laciniis lateralibus à basi angusta transversa ovatis basin versus semi- 
cordatis, lacinia mediana. transversa suberenulata emarginata, callis parvulis 
pluribus circa limbum laciniae anticae, papulis lobosis ligulisque suprapositis 
inter lacinias laterales. | 


Flores flavi plus minus einnamomeo picti. 


59 


Cyrtopodium vernum Rchb. f. Warm.: pseudobulbis abbreviatis vix 
dimidium pedem attingentibus semifusiformibus, foliis anthesi omnino non evolutis, 
inflorescentia alta, apice saepe paniculata, bracteis late ovatis acutis ovaria pedi- 
cellata subaequantibus, labelli lacinia media transverse ovata biloba seu subintegra, 
callo in isthmo inter lacinias transverso papuloso seriato carinato. 

Flores pallide sulphurei. Sepala et tepala apicibus intus seu fusca, 
seu fusco punctata. Labelli laciniae laterales fuscae, lacinia antica fusco marginata. 
Bracteae sulphureae hinc disco cinnamomeae. Pedunculus cinnamomeus. 

Cyrtopodium poecilum Rchb. f. Warm.: pseudobulbis minutis, 
foliis lineari lanceis anthesi inflorescentia racemosa multo brevioribus, bracteis 
oblongis acutis undulatis ov. p. non aequantibus, labelli callo sellaeformi, lateribus 
involutis, margine laciniae anticae ecalloso. 

Sepala paria variae longitudinis. Color floris primarius pallidissime viridis 
seu ochraceus maculis brunneis seu cinnamomeis numerosis, praesertim in apicibus 
sepalorum et tepalorum.  Labelli discus pallide flavus. Margines ac laciniae 
laterales brunnei. 

Cyrtopodium pallidum Rchb. f. Warm.: pseudobulbis parvulis, 
folis linearilanceis acuminatis trinerviis rigidis, anthesi inflorescentiae racemosae 
tertiam dimidiamve aequante, bracteis ovatis acuminatis seu lanceo acuminatis 
ovaria pedicellata subaequantibus, labelli lacinia mediana oblonga undulata obtusa 
nunc emarginata, callis papulosis pluribus inter lacinias laterales. 

Bracteae pallide viridiusculae centro nunc pallidissime cinnamomeo lavatae. 
Sepala et tepala pallidissime alboviridia, nunc omnia apicibus brunnea, nunc sepala- 
tantum, nec tepala, omnia ceterum brunneo seu cinnamomeo guttata guttis parvis. 


Cyrtopodium virescens Rchb. f Warm.: pseudobulbis quartam 
pedis subaequantibus, folis anthesi non evolutis, panicula usque ultra bipedali, 
bracteis ovatis acutis ovaria pedicellata subaequantibus, labelli lacinia mediana ab 
ungue lato cordata semiovata emarginata crispula circa limbum carinulis abbreviatis 
callosis multis, callis congestis hinc excavatis hinc murieulatis, carinulis quibusdam 
suprapositis in ungue. 

Perigonium virens seu flavidum. Sepala et tepala brunneo guttata. Labellum 
brunneo maculatum. Limbus anticus brunneo marginatus. Laciniae laterales nunc 
totae brunneae nunc brunneo maculatae. Callus albus brunneo punctulatus. 


Cyrtopodium Eugenii Rchb. f.: pseudobulbis fusiformibus inflores- 
centiae quintam vix aequantibus, anthesi aphyllis, pedunculo valido longe racemoso, 
bracteis linearilanceis ovaria pedicellata subaequantibus, labelli lacinia antica 
mediana rhombea antice emarginata plana, callo grumoso in basi, ungue laevi. 

Rhachis purpurea. Sepala bene lanceolata acuta, ochracea, apice cinna- - 
inomea, ceterum basin versus ochracea cinnamomeo guttata, seu ochracea eguttata. 

10 


x 


# Am 
60 


Tepala spatulata acuta similis coloris, semper minute punctulata. Laciniae labelli 
laterales. cinnamomeae. Lacinia antica simpliciter flava. Bracteae ochraceae 
antrorsum rufo lavatae. 


Cyrtopodium triste Rchb. f. Warm.: pseudobulbis abbreviatis ad 
tres pollices altis, foliis linearilanceis acuminatis energetice trinerviis, inflores- 
centia racemosa bene brevioribus, bracteis oblongolanceis bene undulatis deflexis 
ovaria pedicellata subaequantibus, labelli lacinia antica reniformi subsessili, callo 
ex carinulis lobulosis parallelis ad 5 inter lacinias laterales. 

Rhachis ex cl. Warming, cui omnes colores harum specierum debeo, violacea 
uti ovaria pedicellata. Bracteae rufinae. Sepala intus rufa. Tepala ochracea 


apicibus rufis, nunc circa limbum rufo punctata. Labellum rufo disco parvo 
ochraceum. 


Cyrtopodium purpureum Rchb. f. Warm.: pseudobulbis semi- 
fusiformibus inflorescentiae quartam fere attingentibus (?), foliis linearilanceis 
energetice trinerviis, inflorescentiae racemosae basin anthesi attingentibus, bracteis 
lanceis exiguis, labelli lacinia media hastato triangula crispula, callo plurisulcato 
multipapuloso. 

Flores pulcherrimi. Sepala et tepala pallide rosea, dimidiis externis ob- 
scurius rosea. Labelli laciniae laterales intus atropurpureae, extus roseae. Lacinia 
mediana roseopurpurea ima basi minuta flava. 


Mormodes sinuatum Rchb. f. Warm.: racemo plurifloro folia prope 
aequante ascendente, sepalis tepalisque sublatioribus oblongoligulatis acutis, labello 
brevissime unguiculato subito dilatato in lacinias laterales triangulas obtusas laci- 
niamque mediam oblongam retusiusculam abrupte apiculatam. 

Perigonium ex pict. cl. E. Warming atropurpureum. Columna violaceo 
purpurea. | 
 BDichaea bryophila Rchb. f. Mss. in herb. pluribus ex 1849: aff. 
aeae brachyphyllae et brachypodae Rchbf. f. foliis linearibus medium versus 
dilatatis acuminatis, vaginis infimis demum a foliis orbatis, pedunculis tenuibus 
capilaribus bractea ochreata obliqua, ultra duas pollicis tertias longis, sepalis 
ovatis acuminatis, tepalis subaequalibus, labello ab ungue lineari in laminam sa- 
gittato triangulam transversam extenso, carinula obscura per unguem, columnae 
androclinio marginato, lamina lata triangula sub fovea, eandem post anthesin tegente. 

Plura specimina brasiliensia vidi. 

(Dichaea Moseni Rchb. f. Mss.: Om, 2 alta, polyphylla, foliis lineari- 
lanceo acuminatis (0 m, 09 longis, Om 004 latis), pedunculis brevibus (0 m, 
01 longis), bractea ampla cucullata, sepalis ligulatis obtuse acutis, tepalis angustioribus, 
labello ligulato basi brevi sagittato et cucullato, columna vertice paulo marginata, 
angulis lateralibus juxta foveam minute et breve pilosulis, ligula sub fovea lineari ' 


61 


margine pilosula. „Folia canaliculata. Perigonium flavoviride. Columna et la- 
bellum albida.“ Santos ad truncos arborum in ripa amnis Rio Ruturvea 1874. 
Yıa H. G. Mosén. 


Cl. Mosen obedientissime dicata, qui speciminibus pulcherrimis collectis 
optime de Orchidographia meruit). 


Aéeranthus aciculatus Rchb. f. Warm.: arrectus, mediocris, forsan 
elongatus, caule calamum columbinum crasso, radicibus adventitiis crassiusculis 
subteretibus hine lineis obscuris longitudinalibus paucis verrucosis, verrucis paucis, 
foliorum laminis tantum in apicibus caulium juniorum subulato acuminatis canali- 
culatis valde carnosis vix dimidium pollicem aequantibus, racemis tenuibus brevibus 
distichifloris ex axillis vaginarum foliorum vetustorum, bracteis triangulis minu- 
tissimis pedicellos de ovario pulchre definitos non aequantibus, sepalis lineari- 
ligulatis, subfalcatis, tepalis lanceoligulatis, labello pandurato ligulato acuto, calcari 
clavato acutiusculo rectangulo cum labello ovario punctulato subaequali. 


„Sepala, calcar et ovarium flavido miniata.* - 


Aéranthus intermedius Rchb. f. Warm.: altior, caule validi- 
usculo calamum corvinum crasso, foliis crassiusculis ligulatis apice bidentatis, 
sesquipollicaribus, tres lineas latis, magine bene argutis, radicibus adventitiis 
fusifornibus cauli crassitie aequalibus folia plus ter excedentibus, racemis distichis 
densiusculis (uti in Aërantho relicto Rchb. f.), bracteis triangulis minutis, ovaria 
pedicellata non aequantibus, sepalis anguste triangulis, tepalis subaequalibus, 
labeilo basi utrinque obtuse angulato ad medium usque, antice triangulo, calcari 
conico saecato obtuso ovario pedicellato breviori. — Flores ex pictura cl. Warmingii 
pallide miniati, apicibus albis. 

Aeranthus neglectus Rchb. f. Warm.: caule quam in praecedente, 
Aerantho intermedio paulo teneriori, foliis lineariligulatis apice obtusis inaequa- 
liter bilobis, radicibus adventitiis filiformi funiformibus crassiusculis folia plus 
duplo excedentibus, racemis distichis abbreviatis, bracteis —, sepalis anguste 
triangulis, tepalis brevioribus lanceolatis, labello ligulato acuto medio utrinque 
acutangulo, caleari cylindraceo obtuso curvo ovarium excedente. (Juxta ic. cl. 
Warming). 

(Epidendrum Lindbergii Rchb. f.: Spathium spatha simplici: 
caule valido, pedali et altiori, foliis ligulato oblongis acutis (0,16 : 0,03), spatha 
una arguta acuta, panicula nutanti seu porrecta densiflora, ramis 4—6, sepalis 
ligulatis acutis, tepalis angustioribus, labello subcordato elliptico crenulato, callis 
in basi angulatis duobus, callo longiori porrecto depresso triangulari interposito. 

Affine E. mesomicron Lindb. recedit labello trilobo, callis, foliis latioribus. 

Flores virides. Caldas Nov. 1854. G. A. Lindberg.) 

10 * 


62 


Epidendrum pium, (Euepidendrum) Rehb. f. Warm.: paulo ramo- 
sum, vaginis arpophyllaceis, foliis lineariligulatis subacutis, inflorescentia pauciflora, 
bracteis triangulis obtusis carinatis, flori prope aequalibus, sepalis ligulatis obtuse 
acutis tepalis subaequalibus, labello cordiformi obtuso callis geminis in basi, struma 
rotundata in parte ovarii superiori, columnae alis rotundatis geminis juxta 
androclinium. Ex minoribus. 


Bletia Eundii Rchb. f Warm.: pseudobulbis ligulato fusiformibus 
mono--diphyllis, foliis linearisemiteretibus canaliculatis acutis, racemo bifloro ex 
bulbo minuto vaginato aphyllo (more Epidendri Walkeriani), sepalis tepalisque 
ligulatis acutis, labello trifido, laciniis lateralibus semiovato angulatis, lacinia antica 
semioblongo crispo lobulatava. Laelia Lundii. Flos illi Bletiae (Laeliae) flavae 
Rehb. f. subaequalis candidus, venis labelli purpureis. 


(Elleanthus crinipes Rchb. f: ultra pedalis, vaginis nervosis 
papulosis, foliis valde nervosis firmis oblongoligulatis acuminatis apice subinaequa- 
libus ad 6, capitulo parvo, bracteis a lata basi triangulis acuminatis scariosis 
pilosis, ovario pedicellato bene piloso, sepalis oblongis triangulis pilosis, tepalis 
linearibus acutis, labello a basi angustiori rotundo serrulato, callis in basi approxi- 
matis geminis, columna circa androclinium utrinque ala rhombea. 

Affines species Elleanthus Caravata Rchb. f. et lepidus Rchb. f. 

Evelyna crinipes Rchb. f. Mss. in Mus. Berol.) 


Pieurothallis pristeoglossa Rchb. f. Warm.: caule secundario 
tenui arcte vaginato, folio cuneato oblongo obtuse acuto, minutissime punctato, 
peduneulo capillaceo bene longiori superne fractiflexo racemoso, bracteis minutis, 
floribus longe pedicellatis, sepalo impari lanceo fornicato trinervi, sepalis lateralibus 
ad apicem bidentatum usque connatis, tepalis ligulatis acutis uninerviis bene bre- 
vioribus, labello ligulato acuto a medio apicem usque serrulato seriebusque dentium 
per discum anticum, carinulis humillimis serrulatis geminis ad latera mediana, 
columna gracili apice tridentata. 


CL Warming pinxit flores ochraceos lineis ternis rufis in sepalis (ac lineis 
duabus in sepalis, una mediana, una marginali siquidem bene intellexii). Planta 
tenuis, magnitudine partium Pleurothallidis Kefersteinianae Rchb. f. ac Schiedei 
Rchb. f. : 


Pleurothallis hastulata Rchb. f. Warmg. parva, compacta, 
caulibus secundariis laminam ellipticam acutam vix aequantibus, racemo paucifloro 
folium excedente, bracteis ochreatis retusis, pedicellis inclusis, sepalo impari ligulato 
acuto, sepalis paribus latioribus connatis apice bidentatis, tepalis spatulatis obtusis 
minutis, labello unguieulato hastato triangulo medio repando, columna erassa brevi. 

Juxta ie. cl. Warming. 


63 


(Pleurothallis Moseni Rchb. f: caulibus secundarüis inter se 
distantibus filiformibus vaginis distantibus pulchre maculatis, foliis linearilanceis 
acutis chartaceis rigidis (canaliculatis), racemis solitariis seu geminis capillaribus, 
nutantibus seu ascendentibus, paucifloris, floribus hiantibus, sepalo impari lineari 
lanceo acuto trinervi, sepalis lateralibus ad apicem connatis, ibi bidentatis, minute 
ciliatis, tepalis unguiculatis ovatis apiculatis, columna brevioribus, labello ungui- 
culato obtuse trullaeformi, apice serrulato, basi utrinque bis obtusangulo, angulo 
sc. basilari uno minuto altero angulo assidente ad latus unguis, columma gracili 
curvata juxta foveam utrinque ala quadrata. 

Caules secundari 0,09 alti. Folia subaequilonga, vix 0,01 lata; sicca inferne 
argute carinata. Pedunculi ad 0,06 longi, flores distantes, 0,01 longi, 2 —5, brunnei. 

Sat affinis Pleurothallis auriculata Lindl. folio multo latiori ac labello tepalis- 
que longe recedit. 

Prov. Minas Geraés Caldas 1874 15/5 cl. Mosen). 


 Pleurothallis modestissima Rchb. f. Warm.: caule secundario 
folio multo longiori, folio oblongo acuto basi angustiori, racemo paucifloro folium 
dimidium subaequante, floribus brevipedicellatis, sepalo impari ligulato acuto, 
sepalo pari“ apice bidentato, tepalis rhombeis sursum serratis, labello hastato 
trilobo, auriculis baseos triangulis seu semioblongis denticulatis, lobo antico oblongo 
denticulato parce hispido porrecto, carinulis semiovatis geminis in basi, columna 
trigona arcuata, apice tridentata, basi utrinque umbonata. 


Pleurothallis harpophylla Rchb. f. b. atropurpurea Rchb. f. 
et Warm.: flore atropurpureo. 


Pleurothallis Warmingii Rchb. f.: pedalis, caule folium lanceo- 
latum acuminatum subaequante, vaginis infimis muriculatis, floribus aggregatis seu 
solitariis, sepalis inaequalibus, sepalo impari ligulato acuto, sepalis lateralibus 
majoribus, tepalis a lata basi filiformibus apice clavatis, labello trilobo margine 
antice ac sub lobo antice obtuse subquadrato asperulo, lobis lateralibus semi- 
ovatis, carinis geminis curvis superne, ungue utrinque auriculato, anthera vertice 
penicillata. 


Obs. Pleurothallis auriculigera Rchb. f. Gard. Chronicl. 1871. 
9. Decbr. p. 1579 — Masdevallia auriculigera Rchb. f. 


Pleurothallis aviceps Rchb. f. l c. — Masdevallia aviceps Rchb. f. 
Utraque species est desciscens de characteribus utriusque generis. Me judice 
licet sepalum impar liberum sit melius militabunt in exercitu Masdevalliarum. 


Octomeria robusta Rchb: f. Warm.: prope spithamaea caule secun- 
dario valido folii laminam oblongoellipticam obtusissime acutam bene superante 
(bis seu 1'5), floribus fascieulatis, sepalis tepalisque ligulatis acutis, labello euneato 


` 


64 


trilobo, lobis posticis obtusangulis, lobo antico triangulo apice retuso obsolete 
obtuseque tridentato, carinis geminis in disco. 
Ab omnibus speciebus foliorum circumsceriptione satis superque recedit. 


Octomeria Warmingii Rchb. f.: aff. O. tricolori Rchb. f. folio latiori 
obtusissime acuto, labelli lacinia antica integerrima acuta nec denticulata obtusa. 

Caules secundarii sesquipollicares tenues. Folium oblongo ellipticum 
obtusissime acutum. Flores solitarii seu gemini. Sepala et tepala lancea, Labellum 
trifidum.  Laciniae laterales*erectae triangulae obtusae, lacinia antica semielliptica 
acuta, per discum bicarinata. Inter species minores. 


Microstylis Warmingii Rchb. f£: aff. M. spicatae Lindl. foliis 
pluribus petiolatis ellipticis obtusisusculis, racemo amplo congesto, sepalis latera- 
libus curvatis, tepalis filiformibus, labello transverso cordiformi apiculato. 

Usque prope bipedalis. Folia ad sex variae magnitudinis, usque duos 
pollices lata, tres et dimidium longa, sicca subcuprea. Pedunculus multangulus 
omnino supra folia inflorescentiam usque nudus. Bracteae semilanceae uninerves 
pedicellos subaequantes. Fructus globosi. 

Species egregia inflorescentia densissima usque tripollicari ac labelli indole 
et foliis numerosis a M. spicata Ldl. bene recedens cl. Warming dicata. 


Bulbophyllum mucronifoiium Rchb. f. Warmg.: aff. D. recurvo 
Lindl. pseudobulbis conicis obtusangulis, folio lanceolato acuminato, pedunculo 
pendulo longe laxeque racemoso, bracteis —, mento obtuso, sepalo impari lineari- 
lanceo, sepalis lateralibus latioribus, tepalis linearilanceis acutis subbrevioribus, 
labello linguiformi basi paulo dilatato, columna apice trifida, dentibus erectis. — 
Flores albosulphurei.  Tepala stria una purpurea.  Labellum intense flavum. 
Species a domino Barbusa descriptae 1. 2. 3. labello recedunt saltem in descrip- 
tione (Juxta ic. cl. Warming.) 

Bulbophyllum chloropterum Rchb. f£ Warm.: Gardeners 
Chronicle 1871. 16. Sept. 1794: pseudobulbo conico angulato et sulcato, folio 
cuneato oblongo acuto, pedunculo (deflexo) vaginato apice longius brevius race- 
moso, bracteis paleaceis ligulatis obtuse acutis ovaria pedicellata subaequantibus 
uninerviis, mento bene rectangulo, sepalis ligulatis, lateralibus paulo latioribus, 
tepalis linearibus acutis, labello oblongo ligulato acuto, ante basin utrinque dente 
exsiliente, columna apice tridentata. 

Rio Janeiro: imp. A. D. Berrington Esq. Abergavennensis. Spontaneum 
legerat cl. Warming antea.  — 

Bulbophyllum Lundianum Rchb. f£. Warm.: pseudobulbo conico 
obscure tetragono, folio oblongoligulato optime acuto, pedunculo elongato forsan 
erassiusculo, racemo tristicho, bracteis ovaria subpedicellata superantibus ovatis 
acutis uninerviis, sepalo utroque ligulato acuto, connato apice tamen bidentato 


65 


latiori cum angulo ante basin, tepalis ovatis apiculatis ciliatis, labelli laciniis latera- 
libus semiovato oblongis ciliatulis cum callo bivalvi connatis, lacinia mediana 
cuneata spatulata oblonga obtusa tremula, columma bicirrhosa apiculis infrapositis 
assurgentibus. Sepala ex piet. cl Warming viridula rubro maculata. Tepala et 
labellum alba lilacino striolata. Portio basilaris cum callo videtur profunde atro- 
purpurea. 

Bulbophylium vittatum Rchb. f. Warm.: aff. Bulbophyllo antenni- 
fero Rchb. f. (Didactyli Lindl.) labelli isthmo elongato, lamina antica cordato- 
subhastata oblonga ciliolata, tepalis abbreviatis. 

„Pseudobulbus tetragono conicus. Folium cuneato oblongum acutum.“ 
Pedunculus longe extensus superne nutans. Bracteae ovatae acutae ovaria pedi- 
cellata tegentes. Sepala triangulo lancea subaequalia libera. Tepala triangula 
ciliata minuta. Labelli laciniae basilares obtuse triangulae seu quadrangulae 
ciliatae appositae callo magno erecto medio suleato. Lamina antica isthmo bene 
evoluto separata. Columnae cirrhi ascendentes, inferiores brevissimi. Sepala a 
cl. Warming pinguntur interne viridia basi atropurpureo paucifasciata. Tepala 
atropurpurea fasciis albis. Labellum atratum apice purpureum albo praetextum. 

(Oncidium (Disepala Macrotepala) macronyx Rchb. f. 
Mss. in Mus. Berol: aff. Oncidio unicorni Lindl. sepalis tepalisque obtusis, labelli 
ungue "5 laminae aequante, callo lineari apice cucullato tecto, cornu falcato tereti 
retrorso anteposito, lamina pandurata apice emarginata, laciniis posticis parvis 
semiovatis isthmo angusto a lacinia antica obtusangulo rhombea emarginata 
separatis. s 

Pseudobulbus, folia, panicula, columna speciei nominatae. 

Brasilia 3276. Sellow [Herb. reg. Berol.].) 


VEEE. Novitiae africanae. 


Es werden hier die immerhin nicht zahlreichen Früchte des Studiums 
grosser Schätze afrikanischer Orchideen mitgetheilt. Das „semper aliquid novi 
ex Africa“ fängt nunmehr an, für sehr viele Gebiete nicht mehr recht zu passen. 

Die Veröffentlichung des Ergebnisses der Untersuchung kostbarsten Materials 
bevorzugter Metropolen wurde mir nur durch das Wohlwollen. der Vorsteher 
grossartiger Sammlungen möglich. 

Sir Joseph Hooker und Professor Oliver zu Kew haben von jeher wie 
ehedem zu Sir William Hookers Zeiten mir alle vorhandenen Orchideen als 
Studienobjecte zur Verfügung gestellt. Aus dem Berliner Museum, das nunmehr 


66 


Herrn Professor Eichler untersteht, hat mir Herr Professor Garcke mehre höchst 
merkwürdige Seltenheiten wesentlich von der Expedition Von der Deckens und 
Steudners zur Untersuchung übergeben und noch neuerlich ein paar Unica Hilde- 
brandts, die ich nicht selbst besitze und deren noch gedacht werden soll. Diesen 
Herren sage ich meinen besten Dank. 

Monsieur Adolphe Brongniart vom Jardin de Plantes zu Paris hat mir eine 
prüchtige Serie abyssinischer Orchideen verehrt. 


John J. Bennett Esq., Vorsteher der Botanischen Abtheilung des British 
Museum hatte wegen der eigenthümlichen Gesetze dieser Anstalt eine grosse 
Sammlung abyssinischer Pflanzen Schimpers persönlich gekauft, um dann die erste 
Serie an das British Museum zu geben, während die übrigen weniger zahlreichen 
Sammlungen nach Kew und einigen andern Stellen veräussert wurden. Ich empfing 
von Herrn John J. Bennett eine geradezu luxuriós aufgelegte Serie der Orchideen, 
‚denen ich eine Anzahl noch durch den Besitz einer kleineren Serie hinzu- 
legen konnte. 

Diesen zwei Männern, die leider nicht mehr unter uns weilen, kann ich 
den Zoll der Dankbarkeit nur als Nachruf widmen. 


l MWabenaria Milnei: aff. H. gabonensi Rchb. f. forsan ultra 
bipedalis, foliis infimis —, geminis in caule ovatis acutis distantibus, vagina lancea 
una superiori, racemo laxo plurifloro, bracteis lanceolatis apieulatis ovaria pedi- 
cellata ultra pollicaria dimidia non aequantibus, sepalis oblongolanceolatis acutis, 
tepalis linearifaleatis obtusis binervibus, labello unguiculato ante tertiam basilarem 
trifido, laciniis linearibus acutis divaricatis, calcari filiformi ovarium pedicellatum 
excedente, canalibus antherarum tenuibus ascendentibus, cruribus stigmaticis tere- 
tiusculis deorsum uncinatis porrectis elongatis, rostelli processu mediano tri- 
angulo parvo. 

Woods Gaboon. Rare to be found in flower at this season. March 1874. 
Miln (Herb. propr.) 


2. Mabenaria zambesina: forsan ultra bipedalis, valida, foliis in 
caule oblongoligulatis acutis, folio infimo longiori, foliis reliquis abbreviatis, racemo 
densissimo magno, bracteis lanceis acutis marginatis ovaria pedicellata non 
aequantibus, sepalo impari orbiculari subeochleato, sepalis lateralibus triangulis, 
tepalis trianguloovatis apice retusis obscurissime subtridentatis, labello basi utrinque 
angulato, brevi ligulato, per medium antice carinato, caleari ovarium pedicellatum 
longe superante filiformi, rostelli processu mediano triangulo minuto, antherae. 
canalibus ascendentibus brevibus, styli cruribus contiguis curvulis assurgentibus. 

Zambesi Land. Kirk 2. 60 (Herb. Kew). 

A Habenaria candida et stenochila Lindl. labello bene recedit. 


67 


3. MHabenaria natalensis: gracilis, ultra m 0, 31 alta, foliis 
infimis —, superioribus linearilanceis acuminatis 6 in vaginas abeuntibus, racemo 
elongato, bracteis triangulis aristatis ovaria pedicellata non aequantibus, sepalo 
impari oblongo, sepalis lateralibus oblongis arcuatis, tepalis curvato semilunatis 
antrorsum angulatis, bi- — trinerviis, labelli tripartiti partitionibus filiformibus 
abbreviatis, caleari filiformi antrorsum ampliato arcuato ovario pedicellato longiori, 
antherae canalibus arrectis, cruribus stigmaticis porrectis, rostelli lacinia media 
xiphoideotriangula parva. 

Natal W. T. Gerrard 1552. (Herb. Kew.) 


4. Habenaria polypodantha: vix spithamaea, foliis basilaribus 
2—3 oblongis acutis, 0 m, 08 longis, 0,03 latis, pedunculo gracili, vaginis ad 2, 
racemo paucifloro, bracteis ligulatis apieulatis ovaria pedicellata dimidio haud 
aequantibus, sepalis oblongis acuminatis, tepalis bipartitis partitione superiori 
linearilancea, partitione inferiori lineari subulata longiori, labelli partitionibus 
linearibus subaequalibus, lateralibus nunc paulo longioribus, caleari filiformi ovario 
pedicellato longiori, rostelli lacinia mediana fornicata acuta maxima, canalibus 
productis, cruribus stigmaticis productis apice globosis. 

Kraus Koop Natal M. Ken. Natal W. T. Gerrard. Juli 1865. Nr. 1554. 


5. Habenaria malacophylla: m 0, 46 alta, subgracilis, vaginis 
in caulis basi paucis, folis evolutis usque 7, oblongolanceis acutis, 0 m, 12 longis, 
0 m, 02 latis, nune sub ipsa inflorescentia evolutis, racemo laxo elongato, bracteis 
lanceis acutis ovariis pedicellatis brevioribus, sepalis oblongis acutis, tepalis bi- 
partitis partitionibus linearilanceis subaequalibus, labelli partitionibus lateralibus. 
lineari subulatis, partitione mediana lineari, omnibus subaequalibus, calcari gracili 
filiformi antrorsum ampliato ovario pedicellato aequali, cruribus stigmaticis brevibus 
retusis. Folia exsiccata tenuissima, subnigra. 

Katberg Eastern frontier Hutton! — Tsomo river Mrs. Barber. 

6. Habenaria Gerrardi: parvula, vix spithamaea, folis arrectis 
oblongoligulatis obtuse acutis 3, vaginis suprapositis, racemo densiusculo, bracteis 
oblongis acutis parvulis ovaria pedicellata vix dimidia aequantibus, sepalis oblongis 
obtuse acutis, tepalis falcatis ima basi antica unidentatis, labello tripartito 
partitionibus filiformibus subaequalibus, caleari cylindraceo ovarium pedicellatum 
subaequante. 

Natal 1559. W. T. Gerrard. ; 

7. Habenaria thomana: ultra bipedalis, foliis in basi cuneato oblongo 
lanceis acutis congestis, squamis bracteaeformibus distantibus minoribus in caule 
elongato, racemo longissimo ultra pedali, bracteis lanceolatis acutis ovaria pedi- 
cellata subaequantibus sepalo impari galeato oblongo acuto, sepalis lateralibus 
oblongis acutis, tepalis bipartitis, partitione superiori linearifaleata, anteriori 

11 


68 


falcula minuta, labelli alte trifidi laciniis lateralibus faleatis retusis (!), lacinia 
mediana lineari, caleari cylindraceo ovario subaequali, antherae canalibus abbrevi- 
atis, cruribus stigmatieis teretiusculis productis. 

St. Thomas 4000/. G. Mann! (Unic. in herb. Kew.) 


8. Habenaria perbella: ultra pedalis, caule valido, foliis oblongo- 
ligulatis acutis ad 7, aequidistantibus, arrectis, racemo paucifloro (3), bracteis 
maximis foliaceis ovaria longipedicellata dimidia non aequantibus, sepalo impari 
oblongo acuminato 5 nervi, pulcherrime quadrato retinervi, sepalis lateralibus 
curvatis ligulatis acutis trinerviis, tepalorum partitione superiori triangulo lancea 
trinervi, partitione anteriori lineari acuminata longiori, labelli partitionibus lanceis 
acutis trinerviis subaequalibus, calcari filiformi ovario pedicellato longiori, canalibus 
antherae brevissimis ascendentibus, cruribus stylinis gracilentis. 

Similis Habenariae pratensi Rchb. f. sed foliis aequalibus latioribus, bracteis 
ac caleari diversissima. 

Auf Bergen in Uschan von 4000" bis gegen 6000 über Meer. 6. Aug 1852. 
592. Schimper. (Hab. ab ill. Brongniart). 


9. Habenaria Walleri: bipedalis, foliis in caule valido omnibus 
bene vaginatis laminis lanceis brevibus erectis, racemo paucifloro, bracteis lanceis 
acuminatis pedicellos elongatos non aequantibus, sepalo impari triangulo, sepalis 
lateralibus triangulis acutis, tepalis bipartitis, partitionibus faleatis trinerviis, 
partitione superiori angustiori, labello alte trifido, laciniis ligulatis acutis subae- 
qualibus, caleari ovario pedicellato subaequilongo (in bractea abscondito), canalibus 
antherae rectis productis, cruribus stigmaticis clavatis oblique retusis. 

Manganja hills: E. Africa. Waller. (Unica in herb. Kew.) Juxta Hab. 
perbellam. Y 

10. Habenaria subarmata: folis orbiculatis apiculatis geminis 
magnis humistratis, pedunculo sub ipflorescentia pedali vaginis acutis seu acu- 
minatis 7, racemo 3—4 pollices longo, rhachi multicarinata, carinis muriculatis, 
bracteis lanceo acuminatis ovarii pedicellati "s — !/ longis, ovariis pedicellatis 
elongatis muriculatis, sepalo impari ligulato acuto cassideo, sepalis lateralibus 
oblongis eurvatis apiculatis, tepalis bipartitis, partitione sepalo impari agglutinata 
lineari faleata interiori filiformi subulata longiore, labello tripartito, partitionibus 
lateralibus quam tepala multo longioribus filiformibus, partitione mediana breviori, 
antherae canalibus ascendentibus, cruribus stylinis a basi tenui clavatis retusis. 

Near Tette Febr. 8, 66. In shade among bush. Leaves flat on ground. 
Between Tette and the seecoast. Dr. J. Kirk. (Hb. Kew). 


ll. Mabenaria armatissima: foliis orbiculatis apiculatis geminis 
magnis humistratis, pedunculo sub inflorescentia spithamaeo, vaginis acutis seu 
aristato subulatis 7—8, racemo 2—3 pollices longo, rhachi laevi, bracteis lanceo- 


69 


triangulis ovaria pedicellata dimidia vix aequantibus, ovariis pedicellatis elongatis, 
bipolliearibus, sepalis oblongotriangulis aristatis, lateralibus dimidiatis, tepalis 
lineari lanceis, lacinia antica filformi acuminata longissima, labelli partitionibus 
lateralibus huie laciniae aequalibus, partitione mediana linearilancea multo breviori, 
caleari filiformi ovarium pedicellatum excedente, antherae canalibus filiformibus 
assurgentibus, cruribus stigmaticis a basi tenuissima elongatis clavatis retusis. 
Auf Bergen am Dellagers. 4000— 5000 ^ über Meer bis Taserotsch 8. Aug. 
1852. Blüthe weiss. Schimper 630 (acc. ab ill. Brongniart Paris) Am Lalamba 
bei Keren. (Bogos) Aug. 1861. Nr. 696. Unicum. Dr. Steudner. (Hb. Mus. reg. Berol!) 


12. Habenaria martialis: gracillima, foliis infimis vaginis, supe- 
rioribus paucis in laminas minutissimas lineari acuminatas extensis, inflorescentia 
m 0,09 laxa, bracteis lanceis acutis ovario pedicellato brevioribus, sepalo impari 
ovato acuto, sepalis paribus oblongis eurvis, mucronatis, tepalis bipartitis, partitione 
superiori ensata, inferiori breviori, labello tripartito partitionibus linearibus, late- 
ralibus curvatis brevioribus, calcari filiformi ovario pedicellato longiori, antherae 
canalibus tenuibus, cruribus stigmaticis tenuibus deorsum curvatis. 

Rovoma 25. 3. 1861. Dr. Kirk. (Hb. Kew). 


13. MHabenaria peltastes (Cultratae): ultra tripedalis, foliis 
lanceis acuminatis 6 — 7 infra bene nervosis, vaginis duabus suppositis, racemo 
elongato laxo omnino vultu ilius Habenariae leptoceratis Hook., gracili, bracteis 
ligulatis apiculatis, ovariis pedicellatis subdimidio aequalibus, sepalo impari ligulato 
acutiusculo, sepalis lateralibus obovatis apiculatis nervis curvatis, apiculo in angulo 
superiori tepalis bipartitis partitione superiori lancea binervi, inferiori angustiori, 
breviori enervi, apicem versus linea obscura, labelli partitionibus lanceis, lateralibus 
haud dimidiam mediam productam trinervem aequantibus, calcari filiformi clavato 
ovario pedicellato subaequali, canalibus antherae ascendentibus, rostello uncinato, 
stigmatis cruribus verrucosis apice peltato recisis. 

Lalamba bei Keren. Aug. 1861. Dr. Steudner! (Unica Mus. Berol. a toto 
grege labelli partitionibus latis abhorrens.) 


14. Hiabenaria chirensis: (Cultratae) ultra sesquipedalis, foliis 
linearilanceis distantibus arrectis quaternis, in vaginas 5 decrescentibus, racemo 
laxifloro, longiuseulo, bracteis lanceis pedicellos aequantibus, ovaria aequilonga 
non attingentibus, sepalo impari oblongo, sepalis lateralibus cuneato obovatis, 
apiculo in margine superiori, tepalis bipartitis, partitione superiori lineari, inferiori 
linearilancea, subaequali, labelli partitionibus filiformi subulatis subaequalibus, 
caleari filiformi apicem versus paulo ampliato, ovarium pedicellatum non aequante, 
antherae canalibus arcuatis tenuibus, cruribus stigmaticis productis rectis apice 
valde ampliatis retusis. 

Chire. Quartin Dillon. (Herb. propr.). 

H? 


70 


15. Hiabenaria sochensis (Cultratae): ultra bipedalis valida, plus 
dimidio caule foliato, fohis infimis laminas breves edentibus lanceas, reliquis in 
squamas abeuntibus, racemo elongato densifloro, bracteis lanceis aristatis ovaria 
pedicellata subaequantibus, sepalo impari elliptico oblongo trinervi, sepalis latera- 
libus oblongis curvatis apiculatis trinerviis, tepalis bipartitis, partitione superiori 
faleato lineari, partitione inferiori oblongofaleata, labelli tripartiti partitionibus 
linearibus acuminatis subaequalibus, calcari filiformi apice ampliato ovario pedi- 
cellato subaequali, eanalibus antherae curvulis, stigmatis cruribus apice abrupte 
ampliatis. 

Near Soche Hill. Manganja country alt. 3000. 9./3. 62. - Dr. J. Kirk. 
(Unice in herb. Kew). 


16. Hiabenaria nyikana (Cultratae): ,validissima, usque quadri- 
pedalis*, foliis linearilanceis arrectis ad 5, vaginis pluribus supra decrescentibus, 
racemo densifloro, multifloro, bracteis lanceis acutis ovariis pedicellatis subaequalibus, 
pedicellis ovaria non aequantibus, sepalo impari oblongo obtuse acuto, sepalis 
lateralibus cuneato ovatis apiculatis, apiculo subextrorso in angulo marginis 
superioris, tepalis bipartitis, partitione superiori brevi lancea curva, inferiori triplo 
longiori lancea, labello tripartito partitionibus lanceis, partitione mediana longiori, 
calcari filiformi apice inflato ovario pedicellato aequali, antherae canalibus 
tenuissimis rectis, cruribus stigmaticis longiusculis apice clavatis. 

»Flores virides^. Zambesi mouth. Nyika Irland. Dr.J. Kirk. 8. 62. (H. Kew.) 


17. Habenaria humilior (Cultratae): spithamaea, compacta, foliis 
lanceis acutis patulis (4—5), vaginis 3 sub racemo plurifloro, bracteis magnis 
oblongis acutis ovaria pedicellata subaequantibus, sepalo impari oblongo parvo, 
sepalis lateralibus oblongodimidiatis apiculo non apicilari, sed in margine superiori 
intus insidente, tepalis: bipartitis, partitione superiori lineari, inferiori lancea multo 
majori herbacea in basi velutina, labelli partitionibus linearibus elongatis sub- 
aequalibus, calcari filiformi ante apicem acutum ampliato, ovario pedicellato paulo 
breviori, antherae canalibus filiformibus arcuatis, cruribus stigmaticis crassissimis 
retusis porrectis. 

Ex Tigré v. Begemder. Schimper 1373 (ace. a cl. b. Bennett). 

Affinis Habenariae leucochlorae Rch. f. 


18. Hiabenaria pedicellaris (Cultratae): ultra pedałis, foliis 
arrectis linearilanceis acuminatis 4, in vaginas bracteasque 4 abeuntibus, racemo 
laxo, bracteis lanceis pedicellos non aequantibus, pedicellis longissimis tenuissimis, 
sepalo impari parvo ligulato obtuse acuto, sepalis lateralibus oblongis extrorsum 
curvatis, apiculo non apicali, sed dorsali, tepalis bipartitis, partitione superiori 
lineari, inferiori lancea ter longiori, labelli partitionibus linearibus aequalibus, 
calcari filiformi apicem versus ampliato ovario pedicellato breviori, canalibus 


71 


antherae elongatis hamatis, cruribus stigmaticis porrectis linearibus apice vix 
ampliatis retusis. 1 ; 4 
Ex Tigré v. Begemder. Schimper 1863—68 N. 1369 (Acc. a cl. b. Bennett). 


.19. Habenaria anisoptera: (Pectinatae) usque sesquipedalis, foliis 
in caule 4—5 oblongoligulatis acutis abbreviatis, racemo elongato laxifloro, bracteis 
maximis foliaceis acutis. flores superantibus seu aequantibus, perigonio valde in- 
aequali, sepalo impari parvo triangulo, sepalis paribus oblongis acutis maximis, 
tepalis triangulo arcuatis basin versus obtusangulo extensis minute ciliatis, nervis 
geminis sub nervo mediano, nullis supra idem, labello tripartito partitione mediana 
lineari acuta, partitionibus lateralibus linearibus extrorsum pectinatis, laciniis nunc 
bi- — trifidis, cruribus stigmaticis magnis productis retusis. 

Ex Tigre v. Begemder. Nr. 1320. Schimper 1863—68. (Ace. a b. cl. 
Bennett). 


200. Habenaria Steudneri: uni Hab. Bonateae Rchb. f. (Bonateae 
speciosae W.) affinis, bipedalis, caule valido, foliis evolutis oblongis acutis carti- 
lagineo marginatis brevibus octo, vagina apice foliosa in basi, squamis in bracteas 
abeuntibus duabus, racemo laxifloro, 6 floro, bracteis oblongis acuminatis cucullatis, 
pedicellos subaequantibus pollicaribus, ovariis pedicellos superantibus, sepalo impari 
libero oblongo apiculato fornicato, sepalis lateralibus oblongotriangulis margine 
superiori partim cum labelli ungue basique crurum stylinorum connatis, dein tri- 
angulo deflexis, tepalis bipartitis, partitione superiori lineari acuta margine bre- 
vissime ciliolata cum sepalo impari cohaerente, partitione antica lineari acuminata 
multo breviori, labelli trifidi laciniis linearibus acutis, calcari cylindraceo ovario 
pedicellato subaequali, antherae canalibus elongatis rectis, rostello cucullato forni- 
cato apiculato limbo brevissime setuloso, styli cruribus teretiusculis apice latissime 
spatulatis porrectis. 

Flores illis Habenariae Bonateae subaequales. Tepala et calcar et labellum 
et canales antherae valde elongati eximie differunt. Beato martyri speciosa 
planta dicata. 

Keren. Bogos. Octobri 1862. Dr. Steudner. Nr. 700. (Unicum Musei 
Berolinensis). 


21. Habenaria orangana (Bilabrella): vultu Habenariae divitis, 
spithamaea, foliis congestis arrectis 12 in vaginas abeuntibus, racemo cylindraceo 
multifloro densifloro elongato, bracteis lanceis ciliatis, per dorsum minute muriculato 
ciliolatis saltem supra nervos, ovaria pedicellata superantibus, sepalo impari ob- 
longo obtuso trinervi, sepalis lateralibus ovatis apiculatis curvatis quinquenerviis, 
tepalis bipartitis margine minute ciliatulis partitione superiori faleata obtusa 
trinervi, partitione inferiori triangula minori enervi, labelli partitionibus lateralibus 
faleatis, uninerviis, partitione mediana lineari longiori latiori retusa cum apiculo 


72 
trinervi, caleari filiformi ovario subaequali, antherae canalibus curvatis brevibus, 
stigmatis cruribus productis oblique retusis brevibus, rostelli processu mediano 
uncinato ultra antherae loculos egrediente. 


Orange free state. Cooper Coll. 1862. Nr. 1096. (Hb. propr.) 


22. Orchis maculata L. Haec planta exstat inter plantas africanas 
caffras Cooperi Nr. 1879. Vidi plura specimina. Rem non intelligo. Lapsum 
suspicor. : 


23. Disperis Kerstenii: habitu Pogoniae tetraphyllae Endl. Popp. 
sed diphylla foliis Neottiae cordatae et racemosa, caule gracili, ultra spithamaeo 
molli, foliis supra basin caulis approximatis brevissime vaginatis, laminis elliptico 
triangulis acutissimis limbo obsoletissime obscure crenatis, pedunculo dein longe 
nudo, apice racemoso (quadrifloro), bracteis oblongo triangulis nunc abbreviatis 
semilanceis, ovariis pedicellatis paulo seu multo brevioribus, galea aconitoide ex 
sepalo impari fornicato ligulato acuminato inflexo et tepalis unguiculatis extrorsum 
bilobis, lobo superiori late faleato, inferiori producto subquadrato antrorsum dente 
superiori magno, dentibus inferioribus multo minoribus, sepalis lateralibus ungui- 
culatis ovatis saccis conico curvatis, labello filiformi apice bicruri, cruribus fili- 
formibus apice anchoroideis bifidis, lacinulis curvo triangulofaleatis hinc crenulatis, 
lacinula pusilla penicillata in sinu inter utriusque basin, in galea involuto ac flexo, 
appendicibus cartilaginis rectis filiformibus. 

Flos illi Pogoniae tetraphyllae subaequimagnus. 

Coll. v. d. Decken: in Kilma (reg. Dschagga) ad radices montis Kilmandjaro 
3—4000 ^ leg. Kersten. (Mus. bot. Berolinens.) 


24. Disperis stenoplectron: spithamaea, foliis in caule distantibus 
oblongoligulatis acutis siccis inferne nervosis, racemo plurifloro (9) disticho, bracteis 
triangulis ancipiti complicatis, flores inferiores superantibus, sepalo impari dorso 
fornicato obtuso antice acuminato elongato, sepalis paribus lanceis sacco angustis- 
simo filiformi brevi (/s sepali), tepalis sepalo impari agglutinatis rhombeo acumi- 
natis ab unque angustissimo, medio argute umbonatis, intus verrucosis, labelli 
ungue brevissimo, labio superiori triangulo, inferiori majori latiori ligulato apiculato 
hinc lobulato, callis intus multis superficiem dentium molarium humanorum aemulan- 
tibus, processibus cartilagineis rostelli rectis, in calcaribus (saccis) sepalorum 
lateralium immersis (!!!). 

Num calcara sepalorum lateralium omnium Disperidum perulae sint pro 


recipiendis processubus cartilagineis cum caudiculis glandulisque nescio, tamen 
crediderim. 


X 


"erc psi, .Ecklon-Zeyherianas herbarii mei reperi unicum specimen, 
quod unquam vidi. 


73 


Valde affinis (jam calearibus processubusque carlilagineis et galea abunde 
diversa) est Disperis Cooperi Harv. IL 172. Icon non carricatura, sed fructus _ 
hallucinationis execrabilis dicenda! Sepala lateralia subfalsa, haud omnino fictitia. 


25. Disperis Wealii: gracilis, ultra spithamaea, folis linearibus 
acutis brevissimis distantibus quaternis seu ternis, racemo bi- — trifloro, bracteis 
ligulatis acutis ovaria pedicellata non aequantibus, galea obtusa, sepalo impari 
cucullato fornicato obtusato apice acuminato, sepalis lateralibus lanceis acuminatis, 
caleari obtuso saccato antrorso, labello unguiculato bipartito, partitionibus tri- 
angulo cucullatis hinc lobulatis. 

Flores illis Disperidis paludosae aequimagni, albi et virides. Impressiones 
virides in limbo tepalorum externo videre me crediderim. 

In ditione austroafricana, 4500 p. Februario 1869. J. P. M. Weale. 917. 
(vidi 3 sp. in herbario cl. M. Owan et obtinui specimen ab eodem). 


26. BDisperis meirax: humillima, vix duos pollicgs alta, glaberrima, 
foliis geminis cordato ovatis acutis approximatis, pedunculo inter folia et inflores- 
centiam nudo, apice racemoso bifloro, bracteis cucullato triangulis magnis, sepalo 
impari apice apiculato in calcar extinctoriforme amplum erectum apice retuso 
emarginatum (semper?) evecto, sepalis lateralibus ovato triangulis calcari conico 
parvulo versus apicem, tepalis ovatofaleatis sub galea agglutinatis, labello filiformi 
apice bifido, lacinula, retrorsa supra medium in pagina externa. 

Auf Bergen 8500/ über Meer. Weg von Debr' Erki nach Woina 24. Aug. 1852. 
Schimper Nr. 632 Mus. Paris. jardin des plantes. (ded. ill. Brongniart Parisiis.) 


27. Bisperis anthoceros: usque ultra spithamaea, caule infra longe 
aphyllo, foliis geminis ovatotriangulis suboppositis, pedunculo apice (uni- —) bifloro, . 
bracteis ovatis acutis, quam ovaria pedicellata longa bene brevioribus, sepalo 
impari galeato in calcar extinctoriiforme usque pollicare extenso antice acuto, 
sepalis lateralibus obovatis curvulis sepalo summo adhaerentibus, labello lineari 
basi utrinque minute et argute unidentato, apice minute sagittato. 

Ex Tigré v. Begemder Schimper a. 1863—68. Nr. 1210 et 1295. Mus. 
Britann. (hab. ab ill b. Bennett, hb. Mus. Brit. praef) 

38. Disperis galerita: caule crasso 3— 5 pollicari diphyllo, foliis 
cordato ovatis acutis (cochleatis?) abbreviatis, racemo paucifloro (trifloro), bracteis 
maximis foliaceis, sepalo impari cucullato in calcar conicum descendens expanso 
superne parce ac obscure verruculoso, cum tepalis ligulatis in galeam connato, 
sepalis paribus oblongotriangulis obtusis ante apicem sacco minuto conico, labello 
lineari medio rhombeo lobis rhombi lacinulam in pagina inferiori mediana externa 
retrorsum amplectentibus. 

Bei Andere in Semen. 20. Aug. 1852. Auf Wiesen 9300’ über Meer. So 
fest in verschlungenen Graswurzeln, dass es nur selten möglich ist, ein vollständiges 


74 


Individuum zu erhalten. Schimper 631. Mus. Paris. — Ex Tigré v. Begemder 
Nr. 1270. Coll. Mus, Britann. (Acc. ab ill. b. Brongniart et Bennett.) 

Obs. In basi labelli nunc denticulum utrinque unum video, nunc desidero. 

Roeperocharis N. Gen. Affine Habenariae: columna latissima, 
antherae loculis antice abruptis sine canalibus, rostello latissimo laminari antice 
in lacinias triangulas descendente, stigmatis cruribus utrinque, deorsum et sursum 
porrectis, hinc bieruribus. 

Mirum genus ad Disperides et Pterygodia viam quasi monstrans. 

Planta fabrica floris, stigmatibus inauditis adeo egregia inter Ophrydeas, 
uti ill. Roeperus inter nos. Viro meritissimo pio animo dicatum genus. 

29. R. Bennettiana: tripedalis et altior, vultu Platantherae dilatatae, 
caule valido, foliis arrectis, infra energetice trinerviis lanceotriangulis ad 5, vaginis 
squamosis suprapositis 3—4, racemo cylindraceo densifloro usque spithamaeo, 
bracteis lanceolatjs flores subaequantibus, tepalo impari ovatotriangulo, sepalis 
lateralibus iud oblongis acutis arrectis, tepalis a lata basi semiovata triangulo 
uncinatis, apice convolutis antrorsum curvatis, labello tripartito, partitionibus line- 
aribus, lateralibus ascendentieurvatis, caleari cylindraceo obtuso ovario paulo 
breviori, stigmatum brachiis superioribus ligulatis apice lobulatis (!). Habenaria 
Bennettiana Rchb. f. in litt. ad cl. Bennett. 

Ex Tigré v. Begemder. Schimper. Nr. 1327. (Hab. sp. sicc. 4.) Obtinui 
a b. cl. Bennett, cui grato animo dicata. 

30. R. platyanthera. (Habenaria platyanthera Rchb. f) 

31. Brachycorythis tenuior: spithamaea usque pedalis tenuis, 

folis numerosis oblongis acuminatis minutis, racemo paucifloro, bracteis foliaceis 

flores superantibus, sepalo impari ligulato obtuso, sepalis lateralibus curvatis 
ceterum aequalibus, tepalis ligulatis basi antrorsum obtusangulis, labelli calcari 
conico, lamina lineariligulata obtusa hinc medio utrinque obtusangula, lamellis 
geminis in basi. 

Natal Gueinzius! Maritzburg 20. Jan. 1869 Buchanan! (Herb. Kew et propr.). 

32. Brachycorythis pleistophylla: tripedalis, caule plurisui- 
folio, folis oblongis abrupte acuminatis congestis in bracteas abeuntibus, racemo 
elongato (0 m, 13 longo), bracteis oblongis acutis flores subaequantibus, sepalis 
oblongis obtuse acutis, lateralibus curvulis, tepalis oblongis obtusis lato semilunatis 
margine inferiori obscure lobulatis, labelli basi minute gibbosa conico obtusa, 
lamina cuneato oblonga apice biloba cum apiculo minuto in sinu interjecto, laciniis 
subfaleatis obtusis conniventibus, tota lamina sepala et tepala ipsa longe superante. 

Mozamballa (?recte lego ?) Decbr. 1838. Meller! (Unic. mus. Kew). 


33. Brachycorythis Mac Owanianma: vix spithamaea, vaginis 
in basi caulis validiuseuli amplissimis, foliis lineariligulatis acutis numerosis acutis 


75 


aggregatis (ultra 12) usque sub inflorescentia, ibi in bracteas abeuntibus, racemo 
usque bipollicari multifloro, parvifloro, comoso, bracteis lanceis nune flores exce- 
dentibus, sepalis oblongis obtuse acutis, tepalis angustioribus ligulatis, labelli 
cuneato dilatati antice trifidi laciniis triangulis, lacinia mediana producta, calcari 
cylindraceo ovario subbreviori. 

Sepala et tepala sicca in specimine Mac Owaniano flavoviridia. Labellum 
siccum albido cinnamomeum. 

Duo specimina vidi durante mea vita. Alterum ipse possideo, inter copiam 
plantarum Ecklon Zeyherianarum repertum. Alterum multo pulchrius exstat in 
herbario cl. Mac Owani. Signatum, est „exempl. unic.“ 


34. Disa hircicornis: tripedalis, caule valido, foliis oblongoligulatis 
acutis in caule ad 3, superioribus vaginis, racemo cylindraceo densissimo, bracteis 
oblongis apiculatis ovaria pedicellata aequantibus seu superantibus, galea ovata 
acuta fornicata in calcar erectum curvum seu vulgo uncinatum acutum extenso, 
sepalis lateralibus ligulatis apiculo ante apicem insidente, tepalis oblongis sinuatis 
obtuse acutis, labello linearispatulato. 

Planta sicca cinnamomea.  Dracteae siccae nunc reflexae. Ab affini Disa 
extinctoria tepalis, labello, statura recedit. 

Near Soche Hill Manganja country. 9./3. 1862, alt. 3000/ Dr. Kirk. 
(Herb. Kew). 

35. Disa Walleri: ultra pedalis, valida, foliis infimis —, caulinis 
oblongolanceolatis abbreviatis, racemo ultra spithamaeo, densissimo, bracteis lanceis 
flores plerosque superantibus, galea cassideo fornieata antice obtusa, calcari curvulo 
filiformi apice clavato, tertiam ovarii floridi aequante, sepalis lateralibus ligulatis 
acutis, tepalis lineari faleatis, labello lineari angustiori, anthera supina. 

Planta sicca atrocinnamomea more Disae polygonoidis Lindl. 

Manganja Hills. E. Africa. H. Waller! (Hb. Kew.) 


36. Disa Deckenii: vultu Disae polygonoidis, spithamaea seu paulo 
altior, foliis infimis lineariligulatis acutis, superioribus 5—7 in bracteas abeuntibus, 
acuminatis, racemo cylindraceo denso, bracteis lanceoovatis flores subaequantibus, 
galea oblonga, calcari filiformi de medio dorso ad medium ovarium descendente, 
sepalis lateralibus oblongis, tepalis parvis oblongis aristatis, labello lineari. 

Ab affini Disa polygonoide caleari et tepalis bene distincta, minor. 

In monte Kilimandjaro 6500—8500° coll. Kersten socio expeditionis infausti 
b. v. d. Decken. Planta habitu macrior, obscurior: Kilma ad. radices montis 
Kilimandjaro (reg. Dschagga) 3—4000/ Kersten 1860—62. (Mus. bot. berol.). 

37. Disa Huttonii: vultu Disae polygonoidis, robusta, spithamaea 
usque ultra pedalis, foliis triangulolanceis acuminatis multis (ad 9) in bracteas 
abeuntibus, racemo crasso eylindraceo multifloro densifloro, bracteis lanceis ovaria 

12 


76 


pedicellata subaequantibus, galea hemisphaerica brevi cum calcari cylindraceo 
obtuso recto breviori, sepalis lateralibus oblongis cum apiculo inframarginali, tepalis 
linearifaleatis obtuse acutis, labello lineari ligulato. — Flores extus velutini. 
„Flowers rich purple, or rosy, velvety.“ Sicca atra. 
Eastern frontier. Henry Hutton! (Herb. Kew et herb. propr.) 


38. Disa hemisphaerophora: pedalis, folis oblongis acutis 
numerosis densis in bracteas abeuntibus, racemo cylindraceo crassissimo, bracteis 
oblongis acutis tenuibus valde retinerviis, galea hemisphaerica, calcari cylindraceo 
obtuso brevi, sepalis lateralibus oblongis, tepalis rhombeis, utrinque inflexis, 
superne cum gibbere in margine medio, labello linearispatulato obtuso velutino. 

Affinis Disae Mac Owani, a qua bracteis multo tenerioribus bene retinerviis, 
galea breviori tepalis, labello, inflorescentia duplo crassiori ac foliis latis recedit. 

Orange free State. 975. d. Cooper. (Herb. propr.) 


39. Disa Mac Owani: ultra bipedalis, firmula, foliis carnosulis 
arrectis oblongoligulatis acutis ad 4, in vaginas abeuntibus, inflorescentia cylin- 
dracea pluriflora, elongata, bracteis oblongis acuminatis saepius apice reflexis 
fores aequantibus seu superantibus, galea oblonga fornicata, calcari cylindraceo 
abbreviato ovarii pedicellati vix tertiam aequante, sepalis lateralibus oblongis 
apiculatis, apiculo insidente, tepalis triangulis latere superiori inflexo, inferiori 
obtusangulo, labello linearispatulato. Vultu quodammoda Disae obtusae Lindl. 

Afr. . austr Febr. alt. 4000° 1123. Mac Owan. 

Meritissimo cl. M Owan dicata. (Herb. propr.) 


40. Disa cephalotes: gracilis, rigida, stricta, foliis linearibus acu- 
minatis nervosis, vaginis acutatis inter folia et inflorescentiam ad 4, racemo capitato 
erecto (nunc cernuo), bracteis lanceo aristatis ovaria pedicellata vix aequantibus, 
galea cucullata apiculata, apiculo intramarginali, calcari filiformi acuto recto ovario 
pedicellato bene breviori, sepalis lateralibus ovatis acutis apiculatis, apiculo intra- 
marginali melius evoluto, tepalis triangulis obtusis sursum et deorsum obtusan- 
gulis, labello lineari. 

A simili Disa stricta jam labello lineari valde diversa. Sepala apicem 
versus velutina. 

In graminosis jugi montis Boschberg. 4000. Mac Owan 1533! (Herb. propr.) 


4l. Disa laeta: caule stricto, foliis arrectis ligulatis acutis, supremis 
in bracteas abeuntibus, racemo densifloro, cylindraceo, bracteis lanceis flores 
superantibus aequantibusve, galea oblonga fornicata, caleari modico supra basi- 
lari filiformi ovarium medium attingentes, sepalis lateralibus oblongis ante apicem 
energetice mucronato apiculatis, tepalis obtusangulis rhombeo ligulatis, labello cuneato 


oblongo retusiusculo medio utrinque obtusangulo, hinc trilobo, anthera erecta! 
Natal Fannin 53! (Herb. Kew.) 


77 


Montolivaea Nov. Gen. Affinis Gymnadeniae. Sepala triangula obtusa. 
Tepala oblonga (ciliata subpellita). Labellum expansum trifidum, laciniis semi- 
oblongis triangulisve (praesertim margine pulchre pellitis), lacinia mediana porrecta 
longiori, umbone ante calcaris ostium (!), calcari semigloboso brevi. Antherae loculi 
divergentes. Glandulae exsertae nudae. Rostellum porrectum triangulo ligulatum 
emarginatum magnum proboscideum (!!!). Stigmata semiglobosa gemina supposita. 

Planta habitu Disae bracteatae Sw., sed floribus minoribus multo majori 
copia evolutis, foliis latis Platantherae viridis! Specimen majus ad manus 0 m, 
23 altum basi habet folia ampla ovalia apiculata. In caule folia 8, summa in 
bracteas abeuntia. Spica cylindracea 0 m, 07 longa, floribus parvis 50— 60. 
Bracteae lanceae acutae siccae apice obscurae ovaria aequantes seu superantes. 


42. Montolivaea elegans. Auf Bergen 7000—8000° über Meer. Weg 
von Debr Ercis nach Woina. 25. Juli 1852. Nr. 625. Schimper! Ex Tigré v. Begemder 
coll. 1863—8, Nr. 1268. Schimper! 

(Acc. ab ill. b. Brongniart et Bennett.) 

Genus cl. b. Montolivo Nicaeensi dicatum. 


43. Molothrix Brongniartiana: folis geminis transverse ovatis 
subacutis humistratis, glabris, pedunculo gracilento, usque 0 m,05 longo, retrorsum 
piloso, spiea subsecunda, bracteis lanceo acuminatis ovaria pedicellata subaequan- 
tibus, ovario deorsum hispido, sepalis oblongis apiculatis extus parcissime velutinis 
subnudisve, tepalis ovato falcatis aristatis longioribus, labello cnneato oblongo 
obtuso apice integerrimo seu paucidentato, caleari filiformi dimidio ovario aequali. 

Ill. b. Brongniart pio animo dicatum, qui primus flores quosdam dedit. 

Herb. Lutet.: „Agrina entre 6000 et 7000/ 28. Août 1850. Malgres toute 
mes peines, je n'ai trouvé, que ces deux échantillons à une journée de distance. 
Auf Bergen*! 651 Schimper! — Debr-Erki vers Woina 7000 25. Juill. 1852. 
Auf Bergen 651 Schimper! 

Herb. Mus. Britan.: 1329 Schimper. (Delin. et descrips. Lutetiae Parisiorum 
et hab. specimina a cl. Bennett!) 

44. Molothrix arachnoidea: foliis geminis nunc aequalibus, ovato- 
transversis, basi subcordatis subacutis, siccis areolatis more Satyrii, folio superiori 
nunc melius acuto, pedunculo longe exserto pilis deorsum spectantibus hispido, 
spica pauciflora (6— 10), bracteis lanceo acuminatis pilosula ovaria aequantibus, 
sepalis lanceo aristatis, tepalis subaequalibus oblongis abrupte cuspidatis, cuspi- 
dibus bene exsertis, labello cuneato flabellato, antice quinquefido, laciniis ligulatis 
acutis, disco papuloso, calcari conico parvo labelli lamina quater-sexies breviori. 
Peristylus arachnoideus A. Rich. 


1) Sie verbotenus. 
12 * 


78 


Auf Bergen, 7000/ über Meer. Debr Erki vers Woina. 24. Aug. 1852. 
Schimper. Woina Abyssinien: auf Bergen 7000 über Meer. 4. Oct. 1852. Blüthe 
gelb. 759. Schimper. (Descripsi et delineavi in Museo Parisiensi et flores et spec. 
acc. ab ill. Brongniart.) 


45. Molothrix Schimperi: glabra, folio orbiculari reniformi autum- 
nali Thalerum Germanorum prope tegente, pedunculo vernali multisquamato, squamis 
sessilibus lanceoacuminatis, racemo spirali, bracteis triangulis acuminatis trinerviis 
ovaria subaequantibus, sepalis lanceo triangulis, uninerviis, tepalis ligulatis apice 
tridentatis, dente mediano porrecto, labello cymbomorpho apice acuto seu trilobulo 
lobulo mediano acuto, calcari arcuato acuto ovarium dimidium vix aequante. 

Ex Abyssinia vivam misit cl. Schimper. Floruit in horte Botanico Hamburgensi. 


46. Hiolothrix praecox: Om, 28 alta, gracilis, calva, anthesi aphylla, 
vaginis a triangula basi aristatis paulo distantibus onusta ad 10, racemo elongato 
secundo, bracteis lanceis ovario aequalibus seu subbrevioribus, sepalis triangulis 
inaequalibus, sepalo impari longiori, tepalis oblongis apice retuso utrinque angu- 
latis medio in filum porrectum extensis, in floribus superioribus in fila plura 
solutis, labello eum columna basi connata navieulari oblongo acuminato acumine 
deflexo seu utrinque cum dente laterali, nunc longidentato, nunc filigero, calcari 
filiformi ovario aequali seu (in floribus inferioribus) longiori. 

Im Baumschatten zwischen Felsblöcken 9400 über Meer. Sering bei Debr- 
Erki in Semen. 8. April 1853. Also diese die frühest blühende. Schimper 1536. 
(Ace. Lutetiae a b. ill. Brongniart.) 


Obs. Observavi connectivi processum ligulatum emarginatum supra loculos 
antherae erectum. Num hoc constans? 


47. Molothrix WacOwaniana: pusilla, m 0, 09 alta, foliis trans- 
verse ovatis obscure apiculatis humistratis geminis, pedunculo minute hispidulo, 
sursum racemoso, racemo spirali seu quaquaverso, bracteis lanceolato subulatis 
ovaria pedicellata non aequantibus, sepalis triangulis acutis, tepalis faleato sub- 
ulatis longioribus, labello flabellato retuso antice 6—9 dentato, saepe irregulariter, 
calcari a basi conica filiformi, ovarium pedicellatum raro aequante, recto seu arcuato. 

Species a cl. Mac Owan felicissime augurata meritissimo viro grato animo 
dicata. (Tryphia Mac Owaniana in litt.). 

Labella sicca ad manus velutina. 

Afr. inf. T. M. Weale (hab. sp. sice: 6 a cl Mac Owanio et praeterea 
vidi sp. 5 in ejusdem herbario). 

48. Herminium natalense: gracile, elatum, foliis oblongolanceo- 
latis acutis 4—6, superne in bracteas abeuntibus, racemo distantifloro minutifloro 
elongato, bracteis lanceis acuminatis flores superantibus aequantibusve, sepalis 


79 


triangulis, tepalis linearibus, labello late ligulato antice aequaliter tridentato, 
calcari subgloboso. . 
Natal Gerrard 1541. (Hb. Kew & propr.) 


49. Merminium Steudneri: validum, ultra pedale, vaginis atro- 
punctatis, folis oblongis acutis ad octo, summis in bracteas abeuntibus, omnibus 
abbreviatis, distantibus, racemo cylindraceo, compacto, floribus parvis, bracteis 
triangulis flores maturos aequantibus, sepalis ligulatotriangulis apice obscuris, 
tepalis lanceis, labello a cuneata basi dilatato medium usque trifido, laciniis 
triangulis, lacinia mediana longitudinaliter unicarinata, calcari subgloboso didymo. 

706. Ghuba Hochthal (Semen). Dr. Steudner. Jan. 1862. (Unic. Mus. Berol.) 


50. Rhamphidia Mannii: prope bipedalis, foliis a vagina brevi 
eupulari in petiolum brevem extensis, laminis cuneato oblongis acuminatis (ad 8, 
0m, 12: 0m, 04), rhachi supra folia brevi bivaginata in racemum elongatum 
extensa (0 m, 16 longum), bracteis, ovariis, perigoniis externis extus velutinis, 
sepalis oblongis apiculatis, tepalis linearibus, labello basi conico bigibbo intus 
utrinque minute bicalloso, medio constricto implieito, apice trifido, lacinula mediana 
minutissima apiculata, laciniis lateralibus linearibus retusis revolutis velutinis retrorsis 
(semper?), ligula forcipata in colummae basi. : 

Habitus quodammodo Goodyerae procerae Hook., sed inflorescentia paulo 


laxior. 
River Cameroon. Jan. 1863.: G. Mann 2131. (Hb. Kew.) 


Manniella. N. Gen. aff. Stenopterae perigonii tubo elongato bis con- 
stricto ac columna apice diptera. : 

Sepala in tubum supra ovarium ac infra apices liberos constrictum connata, 
parte libera triangula, sepalo impari fornicato. Tepala lancea, inferne cum tubo 
connata. : Labellum longissime unguiculatum, ungue pro maxima parte cum tubo 
connato, lamina subquadrata, apiculata, disco incrassata, utrinque subtiliter pilosula, 
sagittata, libera. Columna pro maxima parte sepalo impari adnata, sursum curva, 
. apice utroque alula serrata ornata, rostello libero apice retuso emarginato. Anthera 
brevis. (Pollinia quaterna, pulverea visa.) 

Planta cl. amico Gustavo Mann, montium Cameroon exploratori ingenio- 
sissimo, nune de flora assamica meritissimo dicatum. 

— 51. Manniella Gustavi. Vultus Prescottiae colorantis Lindl. Radix 
fasciculata. Folia petiolata petiolis gracilibus basi vaginantibus (0 m, 13 longis), 
lamina oblonga acuta nunc aequali, nune subinaequali energetice trinervi (0 m, 
1:0 m, 055). Rhachis minutissime velutina. Braeteae triangulae ovaria vix 
aequantes, puberulae, ciliatulae. Ovarium et perigonium externum extus velutina. 

Cameroon Mountains. Elev. 9000 feet. Jan. 1862. Mann 1336! — 
St. Thomas 3000 above the sea. Mann 1047! (Herb. Kew.) : 


80 


52. Cheirostylis heterosepala: gracillima, foliis sua basi minute 
ac ample vaginatis, brevipetiolatis, laminis oblongolanceolatis acuminatis senis, 
approximatis, vaginis apice foliatis sub racemo paucifloro, subdensifloro, rhachi, 
bracteis, ovariis, sepalis extus minutissime velutinis, sepalo impari oblongolanceo- 
lato obtuso, sepalis paribus ovatotriangulis brevioribus, tepalis ligulatis extrorsum 
angulatis, labello basi subsaccato cum columna brevi connato, callo lineari corni- 
formi uno utrinque oblique descendente in sacco, ungue angusto crenulato, lamina 
antice bifida, laciniis subquadratis, rostell cruribus linearibus retusis curvulis. 

Quasi imminutus Cerochilus rubens Lindl. 

Cameroon Mountains 3000^, Novbr. 1862. G. Mann 2130 e. p. (Herb. Kew.) 


55. Monochilus lepidus: gracilis m 0, 21 altus, foliis bene rosu- 
latis, vagina minuta ampla brevissima, petiolis gracilibus laminis oblongolanceo- 
latis acutis brevioribus (laminis m 0, 02 : m 0, 01), pedunculo longe aphyllo, 
vaginis 4 aequidistantibus, rhachi superne puberula, racemo paucifloro capitato- 
corymboso, bracteis lanceolatis uninerviis quam ovaria brevioribus, sepalo impari 
oblongoligulato obtuse acuto, sepalis lateralibus apice bidentatis ceterum connatis. 
omnibus cum ovariis bracteisque extus parce pilosis, tepalis ligulatorhombeis, 
obtusangulis, labello longe lineari antice bicruri, cruribus subquadratis extrorsis, 
callis geminis parvis in basi, rostelli cruribus subfaleatis ascendentibus. Parviflorus. 

Cameroon Mountains 3000. Novbr. 1862. G. Mann 2130 e. p. (Herb. Kew.) 


504. Monmochilus tetrapterus: ultra pedalis, gracilis, caule alte 
radicante, foliis brevissime petiolatis oblongis acuminatis (ad 7), vaginis apice 
foliaceis paucis sub racemo elongato, rhachi, bracteis. ovarlis, sepalis extus his- 
pidulis, bracteis lanceis ovaria superantibus, sepalis lanceoacuminatis, tepalis 
linearibus, labello ligulato canaliculato antice trifido, lacinia mediana apiculo 
minutissimo, laciniis lateralibus obtriangulis extus erosulo crenulatis, rostelli 
brachiis anguste obtriangulis. 

Nomen a bracteis rostelli laciniisque labelli anticis depromptum. 

Sierra de Crystal. Jul 1862. G. Mann 1701. (Herb. Kew.) 


55. Polystachya caduca: pseudobulbis aggregatis parvulis sub- 
sphaericis demum favoso rugosis (0 m, 01 altis) pisum majus aequantibus, di- 
triphyllis, foliis cuneato ligulatis apice minute bidentatis (ad m 0, 07 longis, 
m 0, 025 latis), pedunculo breviori, rarissime longiori, puberulo, racemoso, racemo 
vulgo secundifloro (8 floro), bracteis triangulis pedicellum vix superantibus, ovariis 
pedicellatis puberulis, floris tela tenuissima, mento erecto conico elongato oblique 
retuso sepala paria libera superante, sepalis triangulis acutis, tepalis linearibus | 
acutis, labelli ungue elongato lineari, lamina aequimagna triloba, lobis basilaribus 
minutis rotundatis, lobo mediano elongato oblongo acuto, 


: "s callo emarginato in 
disco superiori. 


81 


Omnino affinis Polystachyae pachyglossae Rchb. f. 

Ex Tigré v. Begemder Coll Schimper:1863 — 68. N. 1159. (Acc. a cl. b. 
Bennet et vid. in Mus. Britan. & Kew.) 

56. Polystachya superposita: pseudobulbis fusiformibus tenuibus 
(ad m 0, 07 longis) superpositis, uno ex alterius medio evoluto, anthesi vaginis amplis 
laxis membranaceis vestitis, serius nudis aphyllis inflorescentiae vestigiis nunc 
coronatis, foliis linearilanceis apice inaequalibus acuminatis (m 0,1 : m 0,05), racemo 
seu panicula nutante, axi dense setuloso, bracteis triangulis acuminatis minutis 
ovaria pedicellata longe non aequantibus, floribus ex minutissimis in genere, sepalo 
dorsali linearilanceo acuto, sepalis lateralibus triangulis mento obtuso, tepalis 
linearibus acutis, omnibus eleganter retinerviis, labello unguiculato trifido, laciniis 
lateralibus linearifaleatis obtusiusculis, lacinia antica elliptica apiculata (callo lineari 
in basi obscuro.) 

Labellum farina ex pilis secedentibus liberum visum. Pilos non vidi. 

Cameroon Mountains. Nov. 1862. Mann. 2125 (Herb. Kew et propr.) 

Ex grege Polystachyae fusiformis Lindl. 

57. Polystachya caloglossa: caulescens, ebulbis ultra spithamaea, 
caule firmo, foliis paucis (4) distantibus de medio caule versus apicem omnibus 
aequaliter evolutis, cuneato oblongis acuminatis (m 0, 685 seu m 0, 09: m 0, 25), 
pedunculo ancipiti calvo brevi seu pauciracemo, seu quasi bifurcato, bracteis dis- 
tichis triangulis complicatis ovariis pedicellatis multo brevioribus, dorso minute 
verrucosis, floribus ,inversis^, mento obtuse conico, sepalo impari ligulato acuto, 
sepalis lateralibus lato triangulis, tepalis oblongoligulatis apiculatis, labelli ungue 
brevissimo, lamina transverse obtuseque rhombea apiculata, margine nunc undu- 
lato quasi quinqueloba, callo antrorsum libero bidentato seu bisuleato subtridentato 
antrorsum libero in disco posteriori, columna brevi. 

Flos exacte ille Eriae clavicaulis Wall. (Lindl. B. Reg. 1840. XXVI. Misc. 220 
(,20*) p. 90 vultu externo. Labellum calvum visum. Callus quasi Zygopetalorum 
ex sectione Warscewiczellarum. 

Cameroon Mountains 5000^ Nov. 1867. G. Mann 2110. (Herb. Kew.) 

58. Polystachya galericulata: aff. Polystachyae cultriformi Rchb. f. 
(Dendrobio cultriformi P. Thouars, P. cultratae Lindl.) caule tenui monophyllo, folio 
cuneato oblongolanceolato acuto (m 0,15:0, 028), solitario, panicula pleioclada 
parcissime scabriuscula, bracteis triangulis minutis, ovariis pedicellatis velutinis, 
sepalis lateralibus in mentum obtusato cylindraceum extensis, sepalis lateralibus 
liberis anguste triangulis eum menti sacco rectangulis, sepalo impari lanceo, 
tepalis lineari spatulatis acutis, labelli ungue longo per medium usque in basin 
disci laminae furfuraceo, lamina transversa triloba, lobis lateralibus rotundatis 
brevioribus, lobo mediano triangulo producto. : 

Flowers yellow. Niger-Expedition Barter. Brass. 1055. (Herb. Kew). 


82 


59. Polystachya Leonensis: ebulbis, (?) bene foliata, foliis 3—5, 
cuneato oblongolanceolatis acutis (m 0. 14 : 0, 025), peduneulo fere ad basin race- 
moso (m 0, 16), cum bracteis, ovariis, sepalis extus velutino, mento conico elongato, 
sepalis lateralibus triangulis brevibus, sepalo impari ligulato acuto, tepalis lineari- 
lanceis, labello cuneato dilatato oblongo antice latiusculo rotundato cum lobulo 
angusto obtuso producto mediano. 

Niger-Expedition: Sierra Leone 8./5. 57 Barter. (Herb. Kew.) 


60. Polystachya coriscensis: pusila, vaginis sub folio coriaceo 
ligulato bidentato seu inaequali (0,07: 0,01) uno seu geminato magnis, pe- 
dunculo vaginis 2 amplis, parce paniculato sc. ramulo uno minuto infraposito, 
rhachi puberula, ovariis pedicellatis velutinis, mento conico obtuso, sepalis lateralibus 
triangulis abrupte cuspidatis, sepalo impari lanceoacutato, tepalis linearibus acutis, 
labello brevissime cuneato trilobo, lobis lateralibus rotundatis magnis, lobo 
mediano semiovato apiculato parvo, superficie scaberula. 

A Polystachya setifera Lindl.! bene recedit foliis coriaceis, nec chartaceis, 
1—2, nec pluribus, lahelli lobo mediano parvo. Polystachia Adansoniae Rchb. f. 
etiam plurifolia et labelli lacinia mediana lancea longe recedit. Prior durante 
expeditione nigritana Barteri in Princes-Island lecta, altera ad ramos Adansoniae 
epiphyta caespitosa totius fere districtus de Golungo Alto Mart. 1855. a b. 
amico Welwitsch. : 

Corisco Bay. Aug. 62. Lat. 10. N. 9. Mann N. 1884. (Hb. Kew.) 


61. Polystachya shirensis: foliis lineari ligulatis apice minute 
bidentatis ad 5 (m 0,11 : m 0,016), peduneulo brevi basi vaginato, unirameo 
paucifloro calvo, bracteis triangulis minutis, mento obtusangulo, sepalis lateralibus 
triangulis acutis porrectis, sepalo impari lineari lanceo, tepalis linearibus, labello 
cuneato dilatato medio trilobo, lobis lateralibus in lobo mediano majori semio- 
vato apiculato plano ineumbentibus, carina per basin, superficie furfuracea. 

A Polystachya modesta Rchb. f. angolensi labelli indole bene recedit. 

Livingstone Expedition. Lower Valley of River Shire. May 1861. Coll. 
C. J. Meller (Hb. Kew). 


62. Polystachya similis: bene affinis Polystachyae —luteolae 
Hook. foliis ligulatis oblongis apice minute bilobis, pedunculo vaginis geminis, 
panicula oligoclada subracemosa! ramis brevissimis arrectis, rhachi laevi, bracteis 
triangulis minutis, galea obtuse angulata, sepalis lateralibus lato triangulis, 
sepalo impari ligulato lineari, tepalis linearibus obtuse acutis, labello cuneato 
oblongo, antice trilobo, lobis omnibus antrorsis obtusis, lobo mediano longiori, 
tota superficie scabro furfuraceo, gibbere in baso hemisphaerico. 

Found near Klip fountain Natal by Mr. Charles Saunders. Comm. Keit. 
(Herb. Kew.) 


83 3 


63. Polystachya Stendneri: spihamaea, caule infra tumido, 
foliis linearibus apice inaequaliter bilobis (0,11: 0 ,08), vaginis pedunculi 4 elon- 
gatis arctis apice libero acuto distantibus de rhachi, panieula rhachi parcissime 
pilosula, pauciramea breviramea, brevi, ramis non distantibus, sed brevissimis, 
inflorescentia hine racemum diti diced mentiente, bracteis triangulis aristatis 
brevibus, ovariis pedicellatis calvis, mento obtuso pis minuto, perigonio calvo, 
sepalis ad sepalo impari angusto, tepalis linearibus, labello cruciformi, 
ungue lineari brevi, laciniis lateralibus rotundis, lacinia mediana lineari ligulata 
acuta, carina angulata a basi in basin laciniae medianae, superficie furfuracea. 

Flores jam ovariis submaturis. 

704. Vom obern Guang. Von den Aesten der Acacia sanguinea. Steudner! 
(Ace. a Museo Bot. Berol.) 

64. Polystachya rhodoptera Rchb. f. (errore typographico „rho- 
dopterya^) Hamb. Gartenz. 1858. XIV. 214. — Polystachya carnea Ad. Brongn. 
Flore des Serres XV. 45. „1862—65.“ 

65. Polystachya Bennettiana: caule fusiformi non in bulbum 
conflato, folis cuneato ligulatis apice inaequali acutis (ad 4, m 0,13 : m 0, 012), 
pedunculo puberulo paucifloro, ramulo unico in basi parvulo), racemo quaquaverso, 
bracteis triangulis minutis, ovariis pareissime minuteque evanescenti puberulis, 
mento brevissimo conico, sepalis triangulis acutis, sepalo impari quidem angustiori, 
tepalis lanceolatis acutis basi cuneatis, labello a basi brevissime cuneata dilatato 
trifido, laciniis triangulis, lacinia mediana porrecta latiori. 

Specimen solitarium jam prope fructiferum vidi, quod debeo cl. Bennett, 
cui pio gratoque animo inscripta. Nec memini me vidisse in Museo Britannico, nec 
in Kewensi. Est planta Polystachya caduca ter major, racemo quaqueverso, mento 
brevissimo, labelli indole distinctissima, ne dicam de bulbi defectu. Timeo, ne in 
distribuendis plantis habitu fuerit Polystachya caduca, quod soli mihi feliciter evenerit. 

Ex Tigre v. Begemder. Schimper! (Hab. a cl b. Bennett.) 

66. Polystachya elegans: caula basi vaginato, dein vere foliato, 
folis ad 5 lineaniligulatis apice obscurissime bilobulis (Om, 12 : Om, 0,15), 
sursum vaginis geminis ampliusenlis apice acutis, panicula pauciramea, ramis 
omnibus minutissime puberulis, densifloris, multifloris, parvifloris, bracteis a triangula 
basi subulatis ovaria pedicellata subaequantibus, mento teretiusculo oblique retuso 
elongato rectangulo cum ovario pedicellato, deorsum in sepali partem oblongam 
aristatam exeunte, sepalo impari lanceo aristato, tepalis lanceis, labello ab ungue 
longiusculo (convoluto?) in laminam utrinque bilobam antice semiovato apiculatam 
scabram exeunte. 

Flores sicci juniores flavidi, reliqui rufo einnabarini. Cameroon Mountains 
5000. Jan. 1862. G. Mann. 1338 (statu fructifero). Cameroons 4600. Nov. 1862. 
G. Mann 2113 (statu pulcherrime florido). (Herb. Kew & propr.) 

13 


84 


Lissochili purpurati. 


Species similimae vultu externo facile pro una haberi possunt. Libere 
fateor, me diu credidisse, plantam Hildebrandtianam Nr. 1951 nonnisi lusum esse 
Lissochili purpurati. Nunc per multas horas omnibus meis speciminibus perlustratis 
crediderim gregem specierum similium esse admittendum, de quibus haec notavi: 

Grex Lissochili purpurati Lindl. 

Racemus laxiusculus, ante foliorum evolutionem florens. Bracteae triangulo 
setaceae. Florum directio summa anthesi varia. Flores tenue membranacei. Sepala 
ligulata acuta. Tepala oblonga. Labellum panduratum seu pandurato trifidum, 
carinis pluribus per longitudinem, geminis juxta carinam medianam lateralibus ante 
calcaris brevis conici orificium ornatis gibberibus, seu lamellis (L. Heudelotii) 
membranaceis. Similitudo florum cum illis Cottoniae peduncularis Rchb. f. 

Carinae cristulis faleatis seu triangulis onustae, 
geminae basi supra calcaris orificium simpliciter 


ghbS 2 o v CA ELS peni. us do L. purpuratus Lindl. 
geminae basi supra calcaris orificium semicirculares 
MUR. E 389 9 Led lu Eus ex dixe L. Heudelotii. 
Carinae incrassatae cristulis orbatae, 
flexuosae pedicello elongato, floribus subpatulis . . L. malangensis. 
rectae pedicellis assurgentibus, 
labio DARREN o ona. uS L. Livingstonianus. 


bella tI a oe Dolo fallax 


67. Lissochilus malangensis: pedunculo subbipedali (basi tamen 
deficiente), vaginis amplis geminis, racemo valde laxifloro, elongato, m 0,25 longo, 
floribus anthesi subpatulis, bracteis lanceo aristatis ovaria 2/— !/; attingentibus, 
sepalis ligulatis apiculatis, tepalis oblongis, labelli lamina oblonga auriculis baseos 
obseurissimis rotundatis haud sejunetis, carinis per labellum septenis, omnibus 
flexuosis, lateralibus medianis gemfhis basi supra calearis orificium gibbosis, calcari 
breve conico apice rotundato capitato. 


Angola: Malange. Ag. 1879 v. Mechow 261 (accepi unicum herbarii sui 
a cl Rensch & vidi in herb. imp. reg. Berol.). 


65. Lissochilus Livingstonianus: folis —, pedunculo validius- 
culo, bipedali, distanter parvivaginato, apice racemoso, racemo sublaxo, bracteis 
iriangulo setaceis ovaria pedicellata subaequantibus, floribus anthesi assurgentibus, 
sepalis ligulatis obtuse acutis, tepalis oblongis, labello basi utrinque rotundato, 
subpandurato oblongo acuto, carinis geminis basi in orificio calcaris brevis atte- 


nuato conici recti gibbosis, carina una mediana interjecta longiori, carinulis ternis 
utrinque. 


- -60 # 


Livingstone Zambesi Expedition. Manganja Hills. Sept. — to Nov. 18... 
Coll. C. Meller. Abundant just before commencement of rain. Sept. 
Manganja Hills. E. Afr. H. Waller. (Herb. Kew.) 


69. Lissochilus fallax: bipedalis, foliis lanceis acuminatis anthesi 
longe non evolutis, pedunculo bi- — tripedali gracili, paucivaginato, sursum laxe 
racemoso, bracteis angustissimis a basi triangula setaceis ovaria pedicellata dimidio 
non aequantibus, floribus anthesi assurgentibus, sepalis ligulatis acutis, tepalis 
oblongis apiculatis, labello pandurato laciniis basilaribus semiovatis de lamina 
reliqua optime separatis oblonga crenulata carinis septenis omnibus rectis, con- 
tiguis, geminis juxta carinam medianam basi supra calear breve conieum apicu- 
latum gibbosis. 

Sansibar-Küste. Mombassa, zwischen Gras. J. M. Hildebrandt. April 1876. 
Nr.. 1951. 


70. Lissochilus heteroglossus: aff. L. pyrophilo Rchb. f. tenuis, 
longiracemosus, bracteis triangulosetaceis ovaria pedicellata haud aequantibus, 
floribus parvis, sepalis triangulo lanceis, tepalis sublatioribus, labello supra 
medium trifido, laciniis lateralibus semiovatis apicibus angulatis, lacinia mediana 
ligulata emarginata lateribus crenulata longe producta, carinis quinis per discum, 
calcari brevi cylindraceo obtuso quartam ovarii vix aequante, anthera minu- 
tissime apiculata. 

Tantum racemus flexus exstat charta deficiente forsan in libro quodam 
minuto asservatus. 

Omnes partes siccae nigritae. 

Near Zemika. Upper Shire Valley. Alt. 2000^ 6. Sept. 1859 Eul. (5). 
14—19. S. Lat. col. Dr. J. Kirk. Livingstone’s S. Af. Exp. (Herb. Kew) ` 

Obs. Gregi Lissochili pyrophili associandus Lissochilus carunculifer (Eulo- 
phia —) Rchb. f. licet characteribus magis ad Eulophias vergens. Res adeo 
difficilis, uti in Masdevalliis duabus brasiliensibus supra vidimus. 


71. Lissochilus microceras: af. L. pyrophilo Rchb. f.: pedun- 
culo pedali, basi vaginis brevibus amplis, una squama superiori bracteaeformi 
sub inflorescentia, racemo laxifloro, (subsecundo?), bracteis linearisubulatis ovaria 
pedicellata vix quarta aequantibus, ovariis longipedicellatis (m 0, 013), sepalis 
ligulatis acutis, tepalis oblongis obtuse acutis, labelli laciniis angulatis in ima 
basi parvis, lacinia mediana obovata obtusa paulo undulata, carinis quinis per 
laciniam anticam crenulatis longitudinalibus, calcari curvulo acuto minutissimo, 
antherae apiculo minuto. 

Livingstone's S. Af. Expedition. Sotshi. Oct. 59. Alt. 3000 p. 14—19. 8. 
Lat. coll. Dr. J. Kirk. (Hb. Kew.) 

13* 


86 


72. Eulophia callichroma: foliis linearibus acutis apice biden- 
tatis, (m 0,4 longis, 0,005 latis) fasciculatis, pedunculo ultra pedali, simplici seu 
parce ramoso, gracili, floribus distantibus, bracteis triangulosetaceis ovariis pedi- 
cellatis multo brevioribus, flore Eulophiae clavicornis Lindl., sepalis tepalisque 
lineariligulatis aeutis, labello integro oblongo obtuse acuto margine crenulato, venis 
quinis antice serrato carinatis lateralibus ramosis, caleari cylindraceo apice bilo- 
bulo, ovarii pedicellati quartam aequante. 

A toto grege Eulophiae tristis Sprg. labello integro longe recedit. 

Eul 6. Mesochile purplish bordered white. Epichile and Hypochile green. 
Qualizewa Margomeri. Sept. 11. 1861. Manganja hills. Coll. C. J. Meller. (Hb. Kew). 

73. Eulophia Milnei: aff. Eulophiae luteae Lindl. foliis linearibus 
trinerviis durissimis, pedunculo gracili paucivaginato ac distantissime vaginato, 
apice racemoso, bracteis lanceis ovariis pedicellatis brevioribus, sepalis ligulatis 
apieulatis, tepalis sublatioribus, labello ab ungue brevissimo obscure tricarinato 
dilatato trifido laciniis lateralibus oblongis divaricatis, lacinia mediana oblonga 
emarginata lateribus serrulata, nervis quinis medianis cristulato ramentaceis in 
lacinia antica, caleari apice paulo inflato dimidium ovarium pedicellatum aequante. 

Nimbo River. Benito Ground. Main Sand. Milne. (Herb. propr.) Obs. Timeo, 
ne Eulophia articulata Lindl. sit E. lutea Lindl. Habeo Eulophiae luteae specimina 
Thonningiana pseudobulbis „artieulatis connatis“. Planta a b. ill. Lindley nominata 
juxta cl. Schumacheri descriptionem plantae Thonningianae. 

74. Eulophia venulosa: ultra pedalis, gracilis, pauciflora, pseudo- 
bulbo parvo tumido, foliis linearibus acuminatis, anthesi brevissimis, pedunculo 
paucivaginato, apice racemoso, paucifloro, distantifloro, bracteis angustissimis 
ovarii pedicellati quartam vix aequantibus, sepalis lanceis, lateralibus reflexis, 
tepalis oblongis obtusis acutiusculis fornicatis, labello medio trifido, laciniis latera- 
libus humilibus oblongis, lacinia antica ab isthmo brevissimo rotundato triangula 
hinc crenulata, venis ternis medianis barbatis, inter lacinias laterales carinatis, 
calcari angusto conicocylindraceo labelli tertiam vix aequante. 

Tepala et labellum pulchre venulosa. Flos illo Eulophiae luteae triplo major. 

„Flowers white.“ 


Livingstone Zambesi Expedition. Manganja 1000/ November. December. 
C. J. Meller. (Herb. Kew.) 

75. Cyrtopera Shupangae: foliis lineari lanceo acuniinatis 
(0 m, 017 latis) pedalibus, pedunculo stricto tripedali, vaginis arctis acuminatis vestito, 
racemo multifloro, bracteis lanceo aristatis flores bene superantibus, sepalis lanceo 
acuminatis, tepalis lanceolatis, labello a cuneata basi dilatato, trifido, laciniis 
lateralibus lato faleatis abbreviatis, isthmo brevi, lacinia antica oblonga serrulata, 


callis minutis triangulis Supra totum discum, columna basi utrinque parvi buccata, 
antherae apiculo parvo obtuso. 


37 


Flores illis Cyrtoperae pedicellatae Lindl. paulisper majores. 

Livingstone S. Afr. Exp. 14—19 S. Lat. Jan. 59. Shupanga. Am. J. Kirk. 
(Hb. Kew). 

76. Cyrtopera Walleri: foliis —? (haud dubie linearilanceis plicatis), 
pedunculo pedali vaginis aretis ostio semilanceis, inflorescentia racemosa (sub- 
secunda ?), bracteis lineari aristatis ovaria pedicellata, nunc ipsos flores superantibus, 
sepalis tepalisque lanceis aristatis, labello a basi cuneata paulisper dilatato, supra 
medium trifido, laciniis lateralibus ligulatis obtusis nunc curvulis, lacinia mediana 
lineariligulata obtusa multo longiori, toto disco innumeris callis filiformibus obtusis 
cristato, columna brevi, anthera medio obtuse umbonata. j 

Manganja Hills. E. Africa. H. Waler. (Hb. Kew). 

77. Angraecum alcicorne Rchb. f. Mss. Herb. Kew: radicibus 
tenuibus, caule brevi, foliis longe cuneatis, sursum dilatatis bilobis, lobis obtus- 
angulis sinu amplo separatis (0 m, 13 longis, apice 0 m, 025 latis), pedunculis 
subaequalibus superne racemosis, laxifloris, paucifloris, bracteis triangulis ovaria 
pedicellata vix tertia quartave aequantibus, sepalis ligulatis acutis, tepalis sub- 
aequalibus, labello cuneato flabellato antice rotundato, calcari filiformi ovarium 
pedicellatum subduplo excedente, columna nana utrinque basi buccata. 

De pollinario non liquet. Genus hine dubium. Aérangis? Shi Bisa. River 
Shire. Shupanga. 9. Aug. 1859 Kirk. (Herb. Kew). 

78. Angraecum Boutoni: humile, paucifolium, foliis cuneato 
oblongis apice inaequalibus, dente apicis altero progrediente (m 0,12 longis, 
m 0,03 latis), racemo erecto elongato, parvifloro, usque supra basin florido 
(m 0,15 longo), bracteis minutis, sepalis triangulis, tepalis subaequalibus labello 
cuneato dilatato tridentato, dente medio latiori, omnibus dentibus brevibus, calcari 
filiformi ovarium pedicellatum subaequante. 

Affine Angraeco Hildebrandtii, quod labello integro bene recedit. 

„Comorin Islands“ Bouton 1837: (Herb. Kew.) 

79. Angraecum Rohrii: caulescens, breve, radicibus adventitiis 
planiusculis, foliis cuneato ligulatis apice inaequaliter bilobis (0 m, 12 : 0 m, 0,17), 
pedunculis pluribus folia aequantibus subflexuosis, distantifloris, racemis laxis, 
sepalis oblongis, tepalis lineariligulatis, labello obtusangule rhombeo, calcari fili- 
formi apicem versus clavato, laminam duplo superante, columna basi utrinque 
buceosa. M 
Flores illis Angraeci clandestini Lindl. subaequales. Apparatus pollinicus 
non visus, hine de genere non sum certus. 

Abyssinia. Dr. Rohr. Herb. East-Ind. Comp. (Herb. Kew). 

80 Angraecum megalorrhizum: radicibus longissimis ramosis 
verrucosis (0 m, 32 longis, 0 m, 003 latis), foliis anthesi —, pedunculo tenui, 
(usque m 0, 09 longo), bracteis triangulis minutis, ovariis pedicellatis bracteas 


88 


quater-quinquies superantibus, sepalis tepalisque sublatioribus ligulatis acutis, 
labello ab ungue complicato in laminam rotundatam oblongam apiculatam crenu- 
latam expanso, calcari arcuato filiformi subulato labello aequali, columna gracili 
basi utrinque humerata. rostello deflexo, anthera caudata, pollinario genetico Angraeci. 
Dimensiones pedunculi et florum fere uti in Angraeco Chilochistae. 
R. Shire Valley. E. Africa. Decbr. 1865. H. Waller. (Hb. Kew). 


81. Phajus Mannii: aff. Phajo bicolori Lindl. foliis longi petiolatis 
cuneato oblongis acutis (ultra pedalibus, m 0, 075 latis), racemo paucifloro, sepalis 
tepalisque oblongolanceolatis acuminatis, labello trifido, laciniis lateralibus angu- 
latis supra medium abrupte divaricatis, lacinia antica oblonga apiculata, calcari 
gracillimo ovarium pedicellatum subaequante. 

Dimensiones Phajı bicoloris Lindl. 

Sierra del Crystal. W. Trop. Africa. Lat. 10 N. G. Mann 1624. Obs. 
 Phajus Hookerianus licet apparatus pollinicus Epidendreae cujusdam in flore uno 
inhaeserit, omnino non est Phajus, sed potius videtur Warrea, qua de re alio loco. 


82. Microstylis stelidostachya Rchb. f. Mss. Herb. Kew Nov. 2. 
1876: usque ultra pedalis, habitu Microstylidis monophyllae var. diphyllae, caule 
sub foliis tenui, foliis a basi lata rotundata semiovato triangulis bene evolutis, 
pedunculo longe racemoso, racemo laxiusculo, bracteis triangulis ovaria pedicellata 
haud aequantibus, sepalis oblongis obtuse acutiusculis, tepalis linearifalcatis, labello 
humerato oblongo bilobo, columna genetica. 

.Prinees Island. Mann 1861. Nr. 1151. (Herb. Kew.) 


83. Bulbophyllum coriscense: rhizomate repente, pseudobulbis 
contiguis ovoideis semen Pisi magnis, foliis cuneato oblongis obtusis, (0 m, 015 longis, 
0m, 008 latis), pedunculo paucifloro, floribus illis Bulbophylli recurvi Lindl. 
aequalibus, bracteis ovatis acutis trinerviis ovaria pedicellata excedentibus, sepalis 
triangulo acuminatis, paribus falcatis, tepalis oblongis obtusissimis uninerviis 
minutis, labello rhombeo, lateribus einge supra angulum minutissime denti- 
eulatis, antice obtuse acuto, lineis callosis geminis apice confluentibus, ceterum 
per longitudinem subparallelis, callo lineari basin versus interjecto, columnae 
dentibus apice minutis. 

Corisco Day. August 1862. N. Trop. Af. Lat. 10. G. Mann 1883. (H. Kew). 

84. Bulbophylium oreonastes: rhizomate repente, pseudobulbis 
distantibus pyriformibus seu fusiformibus, tetragonis (nune trigonis?) (0 m, 02 altis, 
Om, 01 latis) diphyllis, foliis cuneato oblongis apice inaequali bilobis, (0 m, 035: 
0 m, 017), pedunculo triquetro patenti, racemoso, bracteis teiangulis minutis ovaria 
pedicellata longe non aequantibus, mento haud magno, sepalis triangulis acuminatis, 
tepalis linearibus obtuse acutis, utrinque supra basin angulatis, labello oblongo 
rhombeo, ürinqué obtusangulo, ante basin utrinque et medio en hinc 


89 


quadricarinato, columna apice tridentata dentibus lateralibus retuso tridenticu- 
latis. — Dimensiones Bulbophylli recurvi Lindl, sed racemus multo minus floridus. 
Cameroon mountains G. Mann. Nr. 2122. (H. Kew.) 


55. Mabenaria (Bilabrellae) Kilimanjari: ultra pedalis, foliis 
infimis —, caulinis linearilanceis acuminatis, racemo elongato, plurifloro, densifloro, 
bracteis lanceis ovariis pedicellatis subaequimagnis, iisve brevioribus, sepalo impari 
oblongoligulato acuto, sepalis lateralibus oblongolanceis curvatis, tepalis bipartitis 
partitionibus lanceis trinerviis, partitione superiori longiori, labelli tripartiti parti- 
tionibus lateralibus lanceis assurgentibus arcuatis, partitione media lineari porrecta, 
ovario sine pedicello aequali, caleari filiformi ovario pedicellato aequali, antherae 
canalibus arcuatis, stylinis cruribus porrectis. 

Habenariae diviti similis floribus majoribus tepalisque recedens. 

Around Kilimanjaro. Mr. New. Comm. Mrs. Oakeshott (Herb. Kew.) 

86. Disa coerulea = Brownleea coerulea Harv. ze 

87. Disa macroceras = Brownleea macroceras Sd. w 

88. Disa recurvata = Brownleea recurvata Sd. 

89. Disa parviflora — Brownleea parviflora Harv. 

90. Holothrix aspera = Bucculina aspera Lindl. 

91. Holothrix Monotris = Monotris secunda Lindl. 

92. Hiolothrix pilosa = Saccidium pilosum Lindl. 

93. Molothrix squamata = De Roemera squamata Rchb. f. 

94. Molothrix unifolia — De Roemera unifolia Rchb. f. 

95. Holothrix aphylla = Orchis aphylla Forsk.! Posideo specimen. 
ex herbario Lehmanniano, quod ill. Lindley vidit. 

96. Molothrix Burchellii = Scopularia Burchellii Lindl. 

97. Hiolothrix Scopularia = Scopularia secunda Lindl. 

98. Holothrix grandiflora — Scopularia grandiflora Sd. | 

99. Miolothrix Lindleyana = Tryphia secunda Lindl., quae ob 
citatam Thunbergianam Orchidem secundam mixta est cum sequente. : 

100. Molothrix secunda = Orchis secunda Thunb.! = Tryphia 
major Sd. ; 

101. Holothrix parviflora — Tryphia parviflora Ldl. 

102. Holothrix orthoceras = Tryphia orthoceras Harv. 

103. Molothrix tridentata = Peristylus tridentatus Hook. f. 

104. Bartholina Lindleyana — re pectinata Lindl.! nec 
Orchis pectinata Thunb. 

105. Bartholina pectinata — Orchis pectinata Thunb.! Bartholina 
Burmanniana Ker „B. pectinata Lindl.“ in Endl. Ic.