The New Testament in the original Greek

Google

This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world’s books discoverable online.

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book 15 in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that’s often difficult to discover.

Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book’s long journey from the
publisher to a library and finally to you.

Usage guidelines

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.

We also ask that you:

+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.

+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google’s system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.

+ Maintain attribution The Google “watermark” you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book 15 in the public domain for users in the United States, that the work is also 1n the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can’t offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book’s appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.

About Google Book Search

Google’s mission is to organize the world’s information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world’s books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web

atthttp://books.google.com/

ANDOVER-HARY

ER-HARVARD iit
11} }}}}]
ἍΝ +

Harvard Depository
Brittle Book

Sa TH HAE
bad

it) ty)

oh ake : "Ὁ

αὐ μας μα

ee ν

vrvadrtin μα ιν sia οὐδε τρις δὴ

ΠΥ Google

ΝΥ δ ry Lil ΤΠ: OO

ἘΠῚ ita

hie

SN Nice ἡ ταὶ

phe? ει + i
iba eras
bh - ΕΥ̓ ῬΗΤ LT Play rib Ley ΒΜ

Mat Wea )) νὴ ni}! Mf DK

Digitized by Google

THE NEW TESTAMENT

IN THE ORIGINAL GREEK

Cambridge
PRINTED BY C. J. CLAY M.A. & SON
AT THE UNIVERSITY PRESS ©

cee pe a or,
THE NEW TESTAMENT

IN THE ORIGINAL GREEK

TMM TEXT REVISED BY
BROOKE FOSS WESTCOTT D.D.
AND

FENTON JOHN ANTHONY HORT D.D.

Cambridge and London
MACMILLAN AND CO
1885

Al rights reserved

KATA MAOOAION
KATA MAPKON
KATA AOYKAN
KATA IQANHN

KATA MA®O®OAION

τ BIBAOS γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ υἱοῦ Aaveid υἱοῦ ᾿Αβραάμ.

: ᾿Αβραὰμ ἐγέννησεν τὸν Ἰσαάκ,
᾿σπὰκ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰακώβ,
Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησεν τὸν ‘Iovdaw καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ,
3 Ιούδας δὲ ἐγέννησεν τὸν Φαρὲς καὶ τὸν Ζαρὰ ἐκ τῆς Θάμαρ,
Φαρὲς δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἑσρωμ,
Ἑσρὼμ δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Αράμ,
4 ᾿Αρὰμ δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Αμιναδάβ,
᾿Αμιναδὴβ δὲ ἐγέννησεν τὸν Naacowy,
Ναπσσὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν Σαλμών,
5 Σαλμὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν Boes ἐκ τῆς 'Ραχάβ,
Boes δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωβὴδ ex τῆς 'ούθ,
᾿Ιωβὴδ δὲ ἐγέννηπεν τὸν Ἴεσσαιί,
6 Ἰεσσαὶ δὲ ἐγέννησεν τὸν Δαυεὶδ τὸν βασιλέα.

AaveiS δὲ ἐγέννησεν τὸν Ξολομῶνα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου,

7 Σολομὼν δὲ ἐγέννησεν τὸν “Ροβοάμ,
, Ῥοβοὰμ. δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿ΑΒιά,

᾿Αβιὰ δὲ ἐγέννησεν τὸν “Acad,
8 ᾿Ασὰφ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωσαφάτ,

᾿Ιωσαφὰτ δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Ιωρήμ,

᾿Ιωρὰμ δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Οζείαν,

Digitized by Goodlé

᾿ KATA MAO@AION 4

"Ofeias δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Ιωαθάμ, 9

ἸΙωαθὰμ δὲ ἐγέννησεν τὸν Αχας,

Αχας δὲ ἐγέννησεν τὸν ‘ECexiay,

‘Efexias δὲ ἐγέννησεν τὸν Μανασσῆ, 10

Μανασσῆς δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Αμώς,

᾿Αμὼς δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰωσείαν,

Ἰωσείας δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰεχονίαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς τι
αὐτοῦ ἐπὶ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος.

Μετὰ δὲ τὴν μετοικεσίαν Βαβυλῶνος ᾿Ιεχονίας ἐγέννησεν 12
τὸν Σαλαθιήλ,
Σαλαθιὴλ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ζοροβάβελ,
Ζοροβάβελ δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Αβιούδ, 13
᾿Αβιοὺδ δὲ ἐγέννησεν. τὸν ᾿Ἐλιακείμ, ᾿
᾿Ελιακεὶμ δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Αζώρ,
᾿Αζὼρ δὲ ἐγέννησεν τὸν Σαδώκ, 14
Σαδὼκ δὲ" ἐγέννησεν τὸν ᾿᾿Αχείμ,
᾿Αχεὶμ δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Ελιούδ,
"EXtovd δὲ ἐγέννησεν τὸν ᾿Ελεάζαρ, 15
"Eded{ap δὲ ἐγέννησεν τὸν Madar,
Μαθθὰν δὲ ἐγέννησεν τὸν Ἰακώβ,
Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησεν τὸν Ιωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας, ἐξ τό
ἧς ἐγεννήθη ᾿Ιησοῦς ὃ λεγόμενος Χριστός.

Πᾶσαι οὖν αἱ γενεαὶ ἀπὸ ᾿Αβραὰμ ἕως Δανεὶδ γενεαὶ 17
δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ Δαυεὶδ ews τῆς “μετοικεσίας Βαβυ-
λῶνος γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίας Βα-
βυλῶνος ἕως τοῦ χριστοῦ γενεαὶ δεκατέσσαρες.

7” i

III KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 5

1% TOY AE ‘[IHZOY] XPISTOY' ἡ γένεσις οὕτως ἦν. Μνη-
στευθείσης τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας τῷ ᾿Ιωσήφ, πρὶν 7
συνελθεῖν αὐτοὺς εὑρέθη ἐν γαστρὶ ἔχουσα ἐκ πνεύματος

19 ἁγίον. Ἰωσὴφ δὲ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς, δίκαιος ὧν καὶ μὴ θέ-
λων αὐτὴν δειγματίσαι, ἐβουλήθη λάθρᾳ ἀπολῦσαι αὐτήν.

20 Ταῦτα δὲ αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος ἰδοὺ ἄγγελον Κυρίου κατ᾽ ὄναρ

. ἐφάνη αὐτῷ. λέγων ᾿Ιωσὴφ υἱὸς Δαυείδ, μὴ φοβηθῆς παρα-
λαβεῖν "Μαρίαν' τὴν γυναῖκά σου, τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννη-

Ὧι θὲν ἐκ πνεύματός ἐστιν ἁγίου: τέξεται δὲ υἱὸν καὶ καλέ-
σεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Ἰησοῦν, αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν

22 αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν. Τοῦτο δὲ ὅλον γέγο-
γεν ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου
λέγοντος

43 ᾿ΙλοΥ ἡ πὰδρθένοο ἐν γὰοτρὶ ἕξει Kal τέξετδι γίόν,

Kal κἀλέοογοιν τὸ ὄνολλὰ ayTOY "EmMmaNnoyHA:

24 ὅ ἐστιν μεθερμηνενόμενον ΛΛεθ᾽ ἡλλῶν ὁ θεός. Ἐγερθεὶς
“δὲ [6] Ἰωσὴφ ἀπὸ τοῦ ὕπνου ἐποίησεν ὡς προσέταξεν αὐτῷ
ὁ ἄγγελος Kupiov καὶ παρέλαβεν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ"

25 καὶ οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν ἕως [οὐ] ἔ ἔτεκεν υἱόν' καὶ ἐκάλεσεν
“τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Ιησοῦν.

1. Tod δὲ Ἰησοῦ γεννηθέντος ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας
ἐν ἡμέραις Ἣρῴδου τοῦ βασιλέως, ἰδοὺ μάγοι ἀπὸ ἀνα-
2 T0A@y παρεγένοντο εἰς Ἰεροσόλυμα λέγοντες Ποῦ ἐστὶν
ὁ τεχθεὶς βασιλεὺς τῶν ᾿Ιουδαίων; εἴδομεν γὰρ αὐτοῦ τὸν
ἀστέρα. ἐν τῇ ἀνατολῇ καὶ ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ.
3 Ακούσας δὲ ὁ βασιλεὺς Ἡρῴδης ἐταράχθη καὶ πᾶσα
4 Ἱεροσόλυμα per αὐτοῦ, καὶ συναγαγὼν πάντας τοὺς ἀρχι-
ἐρεῖς καὶ γραμματεῖς τοῦ λαοῦ ἐπυνθάνετό παρ᾽ αὐτῶν

18 χριστοῦ Ἴησοί ὁ . 20 Μαριὰμ

6 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ II

a ε a a ς Q > 2? a 3 4
ποῦ ὃ χριστὸς γεννᾶται. οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ ‘Ev Βηθλεὲμ s
τῆς ᾿Ιουδαίας: οὕτως γὰρ γέγραπται διὰ τοῦ προφήτου
Kal cy, BHOAeém rei ᾿Ιοὐλὰ, : 6
2 a - 2 a. et , 3 , :
oyAamO@c ἐλδχίοτη εἶ ἐν τοῖς HPEMOCIN ᾿[οὐλὰ
ἐκ coy γὰρ ἐξελεύοσετδι HPOYMENOC,
ὅστις ποιλλὰνεῖ τὸν λὸόν MOY τὸν ᾿Ἰερδήλ.
Τότε Ἡρῴδης λάθρᾳ καλέσας τοὺς μάγους ἠκρίβωσεν πα- 7
ρ᾽ αὐτῶν τὸν χρόνον τοῦ φαινομένου ἀστέρος, καὶ πέμψας 8
» \ ? δ > ΄ 3 ’ 3
αὐτοὺς εἰς Βηθλεὲμ εἴπεν Πορευθέντες ἐξετάσατε axpt-
Bas περὶ τοῦ παιδίου" ἐπὰν δὲ εὕρητε ἀπαγγείλατέ μοι,
ὅπως κἀγὼ ἐλθὼν προσκυνήσω αὐτῷ. οἱ δὲ ἀκούσαντες 9
τοῦ βασιλέως ἐπορεύθησαν, καὶ ἰδοὺ ὁ ἀστὴρ ὃν εἶδον ἐν
a 9 a ~ > ’ 4 A 3 , 2. » Φ
τῇ ἀνατολῇ προῆγεν αὐτούς, ἕως ἐλθὼν ἐστάθη ἐπάνω ov
ἦν τὸ παιδίον. ἰδόντες δὲ τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν pe- τ9
γάλην σφόδρα. καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδον τὸ παιδί- τι
ον μετὰ Μαρίας τῆς μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πεσόντες προσεκύνη-
σαν αὐτῷ, καὶ ἀνοίξαντες τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν mpoonvey-
καν αὐτῷ δῶρα, χρυσὸν καὶ λίβανον καὶ σμύρναν. καὶ χρη- 12
, > # 4 9 , \ ε ’ 9. Ψ
ματισθέντες κατ᾽ ὄναρ μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδην de ἄλ-
λης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν. ᾽Ανα- 13
, a > nA yA # , c ,
χωρησάντων δὲ αὐτῶν ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου 'ἧ φαίνεται κα-
τ᾽ ὄναρ' τῷ Ἰωσὴφ λέγων ᾿Ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον
καὶ τὴν μητέρα αὐτοῖ, καὶ φεῦγε εἰς Αἴγυπτον, καὶ ἴσθι
2. a ᾿' a a” LS z i a 5
ἐκεῖ ἕως ἂν eimw cor μέλλει yap Ἡρῴδης ζητεῖν τὸ παι-
δίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτός. ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ x4
παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησεν εἰς
Αἴγυπτον, καὶ qv ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρῴδου" ἵνα πλη- 15
a 4 ε A cA , 4 “~ , ?
ρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ Kupiov διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος
ΕΣ Αἰγύπτου ἐκάλεοὰ τὸν γίόν Moy. Τότε τό
Ἡρῴδης ἰδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν μάγων ἐθυμώθη λίαν,
καὶ ἀποστείλας ἀνεῖλεν πάντας τοὺς παῖδας τοὺς ἐν Βηθ-
λεὲμ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς ἀπὸ διετοῦς καὶ κατω-
τέρω, κατὰ τὸν χρόνον ὃν ἤἠκρίβωσεν παρὰ τῶν μάγων. Τότε 17

13 κατ᾽ ὄναρ ἐφάνη

—e τς οὐδ... το

II III KATA ΜΑΘΘΑΙ͂ΟΝ 7

ἐπληρώθη τὸ ῥηθὲν διὰ "lepepiov τοῦ προφήτου λέγοντος
ι8 Φωνὴ ἐν ‘Pama HKOYCOH,
KAay@moc Kal ὀλγρλλὸς πολύς:
“Ραχὴλ KAafoyca τὰ τέκνὰ AYTHC,
Kal οὐκ ἤθελεν πὰρὰκληθηνδι ὅτι οὐκ elcin.
| 19 Τελευτήσαντος δὲ τοῦ Ἡρῴδου ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου φαί-
zo verat κατ᾽ ὄναρ τῷ Ἰωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳ λέγων ᾿Ἐγερθεὶς
παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ πορεύ-
‘ . ov εἰς γῆν Ἰσραήλ, τεθνήκασιν yap of ζητοῦντες τὴν
ax Ψυχὴν τοῦ παιδίου. ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον
22 καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ εἰσῆλθεν εἰς γῆν Ἰσραήλ. ἀκού-
σας δὲ ὅτι ᾿Αρχέλαος βασιλεύει τῆς ᾿Ιουδαίας ἀντὶ τοῦ
πατρὸς αὐτοῦ Ἣ ρῴδου ἐφοβήθη ἐκεῖ ἀπελθεῖν: χρηματι-
σθεὶς δὲ κατ᾽ ὄναρ ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη τῆς Ταλιλαίας,
. 23 καὶ ἔλθὼν κατῴκησεν εἰς πόλιν λεγομένην Ναζαρέτ, ὅπως
πληρωθῇ τὸ ers διὰ τῶν προφητῶν ὅτι Ναζωραῖος κλη-
θήσεται.

: EN AE ΤΑΙ͂Σ HMEPAIS ἐκείναις παραγίνεται ᾿Ἰωάνης
26 βαπτιστὴς κηρύσσων ἐν τῇ ἐρήμῳ τῆς ᾿Ιουδαίας λέγων
3 Μετανοεῖτε, ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Οὗτος
γάρ ἐστιν ὁ ῥηθεὶς διὰ Ἤσαίου τοῦ προφήτου λεγο ῦτος
Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήλλῳ
: ‘EroimAcate THN ὁδὸν Kypfoy,
ey@efac ποιεῖτε τὰς TpiBoyc ayToy.
4 Αὐτὸς δὲ ὁ Ἰωάνης εἶχεν τὸ ἔνδυμα «αὐτοῦ ἀπὸ τριχῶν
καμήλον καὶ ζώνην δερματίνην περὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ,
εἡ δὲ τροφὴ ἦν αὐτοῦ ἀκρίδες καὶ μέλι (ἄγριον. - Τότε

8 ΚΑΤΑ. ΜΑΘΘΑΙ͂ΟΝ HI Iv

ἐξεπορεύετο πρὸς αὐτὸν Ἰεροσόλυμα καὶ πᾶσα ἡ ‘Tov-
δαία καὶ πᾶσα ἡ περίχωρος τοῦ Ιορδάνου, καὶ ἐβαπτί- 6.
ζοντο ἐν τῷ Ἰορδάνῃ ποταμῷ ὑπ᾽ αὐτοῦ. ἐξομολογούμενοι
τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν. ᾿Ιδὼν δὲ πολλοὺς τῶν Φαρισαίων 7
καὶ Σαδδουκαίων ἐρχομένους ἐπὶ τὸ βάπτισμα εἶπεν αὐ-.
τοῖς Τεννήματα ἐχιδνών, τίς ὑπέδειξεν ὑμῖν φυγεῖν ἀπὸ
τῆς μελλούσης ὀργῆς; ποιήσατε οὖν καρπὸν ἄξιον τῆς 8
μετανοία:" καὶ μὴ δόξητε λέγειν͵ ἐν ἑαυτοῖς Πατέρα ἔ ἔχομεν 9

"τὸν ᾿Αβραάμ, λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτε δύναταε ὁ θεὸς ἐκ τῶν

g a > a“ ’ “- ’ 4 & © 2»
λίθων τούτων ἐγεῖραι τέκνα τῷ ᾿Αβρααμ. ἤδη δὲ ἡ ἀξίνη τὸ
a wn“ ’ nw » “σι ᾿ ,
πρὸς τὴν ῥίζαν τῶν δένδρων κεῖται: wav οὖν δένδρο» μὴ
~ ‘ A > 4 Q 4 δ᾿
ποιοῦν καρπὸν καλὸν éxxomreras καὶ εἰς πῦρ βάλλεται,
> A λῚ ζφ A ᾽ 3 Ω > ’ € . 3 4
ἐγὼ μὲν ὑμᾶς βαπτίζω ἐν ὕδατι εἷς μετάνοιαν" ὁ δὲ ὀπίσω τι
pou ἐρχόμενος ἰσχυρότερός μου ἐστίν, οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς
τὰ ὑποδήματα βαστάσαι" αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσει ἐν πνεύ-
part ἁγίῳ καὶ -πυρί: οὗ τὸ. πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, τὰ
δι ; a - A a
καὶ διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ, καὶ συνάξει τὰν σῖτον
αὐτοῦ εἰς τὴν ἀποθήκην, τὸ δὲ ἄχυρον κατακαύσει πυρὶ
ἀσβέστῳ. Tére παραγίνεται 6 Ἰησοῦς ἀπὸ τῆς 13
Γαλιλαίας ἐπὶ τὸν Ἰορδάνην πρὸς τὸν Ἰωάνην τοῦ βαπτι-
σθῆναι ὑπ’ αὐτοῦ. ὁ δὲ διεκώλυεν αὐτὸν λέγων “Eye 14

4 4 ¢ a μη ~ Q , » 4

χρείαν ἔχω ὑπὸ σοῦ βαπτισθῆναι, καὶ σὺ ἔρχῃ πρός με;

Ρ

ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν "αὐτῷ: “Ades ἄρτι, οὕτω x5

γὰρ “πρέπον ἐστὶν ἡμῖν πληρῶσαι. πᾶσαν δικαιοσύνην.

τότε ἀφίησιν αὐτόν. βαπτισθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εὐθὺς ἀνέβη τό
> A ~ \ > A > 4 τ ς 3 ’ 4

ἀπὸ τοῦ ὕδατος: καὶ ἰδοὺ ἠνεῴχθησαν ᾿ οἷ. οὐρανοί, καὶ
? “a ~ a

εἶδεν πνεῦμα θεοῦ καταβαῖνον. ὡσεὶ περιστερὰν ἐρχό-

μενον ἐπ᾽ αὐτόν' καὶ ἰδοὺ ‘bay ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα 17
Φ -

Οὗτός ἐστιν 6 vids ‘pou ὃ ἀγαπητός, év' ᾧ εὐδόκησα.

Τότε [Ὁ] Ἰησοῦς ἀνήχθη. εἰς τὴν ἔρημον ὑπὸ τοῦ πνεύ- x
ματος, πειρασθῆναν ὑπὸ τοῦ διαβόλου.. καὶ νηστεύσας α
ἡμέρας τεσσεράκοντα καὶ νύκτας τεσσεράκοντα ὕστερον
> ’ A ε , 3 > a
ἐπείνασεν. Kal προσελθὼν ὁ πειράζων εἴπεν αὐτῷρ El 3

12 αὐτοῦ 15 πρὸς αὐτόν τό αὐτῷ 17 μου, ὁ ἀγαπητὺς ἐν

| a>.

IV KATA MAOOAION 9

υἱὸς εἶ rod θεοῦ, εἰπὸν ἵνα of λίθοι οὗτοι ἄρτοι γένωνται.
4 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν Τέγρωτται OyK ἐπ᾿ ἄρτῳ μόνῳ
zHceTal ὁ ἄνθρωποο, ἀλλ᾽ ἐπὶ πὰντὶ pAmatTi ἐκττο-
5 ρεγολένῳ Ald CTOMaTOC θεοῦ. Τότε παραλαμβάνει
αὐτὸν ὁ διάβολος εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν, καὶ ἔστησεν αὐτὸν
6 ἐπὶ τὸ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ, καὶ λέγει αὐτῷ Ei υἱὸς εἶ
τοῦ θεοῦ, βάλε σεαυτὸν κάτω" γέγραπται γὰρ ὅτι
Τοῖς ἀγγέλοις δύτον ἐντελεῖται ππερὶ σοῦ
Kal ἐπὶ χειρῶν ἀρογοίν ce,
MH ποτε προοκόψῃς πρὸς λίθον τὸν πάλαι coy.
7 ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς TdAw γέγραπται ΟΥ̓Κ éxrreipdceic
8 KYpion τὸν θεόν coy. Πάλιν παραλαμβάνει αὐτὸν. ὅ
διάβολος εἰς ὄρος ὑψηλὸν λίαν, καὶ δείκνυσιν αὐτῷ πάσας
οτὰς βασιλείας τοῦ κόσμου Kal τὴν δόξαν αὐτῶν, καὶ
εἶπεν αὐτῷ Ταῦτά σοι πάντα δώσω ἐὰν πεσὼν προσκυ-
τὸ νγήσῃς μοι. τότε "λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς Ὕπαγε, Σατανᾶ'
γέγραπται γάρ Κύριον τὸν θεόν Coy προοκγνήσειο
1: Kal ἀὐτῷ μόνῳ AaTpeyceic. Τότε ἀφίησιν αὐτὸν ὁ
διάβολος, καὶ ἰδοὺ ἄγγελοι προσῆλθον καὶ διηκόνουν
αὐτῷ.
1. ᾿Ακούσας δὲ ὅτι ᾿Ιωάνης παρεδόθη ἀνέχώρησεν eis τὴν
13 Γαλιλαίαν. καὶ καταλιπὼν τὴν Ναζαρὰ ἐλθὼν κατῴκησεν
εἰς Καφαρναοὺμ τὴν παραθαλασσίαν ἐν ὁῤίοις Ζαβουλὼν
τ4 καὶ Νεφθαλείμ: ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ Ἢσαίου τοῦ
προφήτου λέγοντος
13 Γῆ ZaBoyAON Kal ra Νεφθὰλείμ,
ὁλὸν θδλάσοηο, TIEPAN τοῦ ᾿Ιορδάνου,
PadiAafa τῶν ἐθνῶν,
1% ὁ Aadc ὁ κἀθήλενοο ἐν οκοτίὰ
φῶς εἷλεν Mera,
Kal τοῖο KAOHMENOIC EN χώρὰ Kal CKIA OaNndToy —
φῶς ἀνέτειλεν δΔύτοῖο.

Ιο KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ IVV

AIO TOTE ἤρξατο ὁ ᾿Ιησοῦς κηρύσσειν καὶ λέγειν
ΓΜετανοεῖτε, ἤγγικεν γὰρ᾽ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
“ A ‘ σι
Περιπατῶν δὲ παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας εἶδεν
δύο ἀδελφούς, Σίμωνα τὸν λεγόμενον Πέτρον καὶ ᾿Ανδρέαν
᾽ ρ
τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, βάλλοντας ἀμφίβληστρον εἰς τὴν θά-
λασσαν, ἦσαν γὰρ ἁλεεῖς" καὶ λέγει αὐτοῖς Δεῦτε ὀπίσω
μου, καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλεεῖς ἀνθρώπων. οἱ δὲ εὐθέως
ἀφέντες τὰ δίκτυα ἠκολούθησαν αὐτῷ. Καὶ προβὰς ἐκεῖθεν
εἶδεν ἄλλους δύο ἀδελφούς, ᾿Ιάκωβον τὸν τοῦ Ζεβεδαίου
καὶ Ἰωάνην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, ἐν τῷ πλοίῳ μετὰ Ζεβε-
δαίον τοῦ πατρὸς αὐτῶν καταρτίζοντας τὰ δίκτυα αὐτῶν,
ρ ρ 9
e 3 3 ? . “
καὶ ἐκάλεσεν αὐτούς. οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὸ πλοῖον καὶ
A 2 3. a > , > «A
τὸν πατέρα αὐτῶν ἠκολούθησαν αὐτῷ. Καὶ
περιῆγεν ἐν ὅλῃ τῇ Ταλιλαίᾳ, διδάσκων ἐν ταῖς συνα-
γωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασι-
λείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν
ἐν τῷ λαῷ. καὶ ἀπῆλθεν ἡ ἀκοὴ αὐτοῦ εἰς ὅλην τὴν
? δι ’ ἢ > 7 Ul 7 “ 7 7
“ QA “ “
Συρίαν: καὶ προσήνεγκαν αὐτῷ πάντας τοὺς κακῶς ἔχοντας
ποικίλαις νόσοις καὶ βασάνοις συνεχομένους, δαιμονιζο-
μένους καὶ σεληνιαζομένους καὶ παραλυτικούς, καὶ ἐθερά-
» UA ᾽ ’ > α΄ Καὶ 4 > ἃ
πευσεν αὐτούς. καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοὶ ἀπὸ
τῆς Γαλιλαίας καὶ Δεκαπόλεως καὶ ᾿Ιεροσολύμων καὶ ᾽Ἰου-
δαίας καὶ πέραν τοῦ ᾿Ιορδάνου. Ἰδὼν δὲ τοὺς
ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος: καὶ καθίσαντος αὐτοῦ προσ-
ἤῆλθαν [αὐτῷ] οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ" καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα
αὐτοῦ ἐδίδασκεν αὐτοὺς λέγων

17 Ἤγγικεν

17

18

19
20

ar

22
23

25

¢

Vv KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ i

3 MAKAPIO! of πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστὶν ἡ
βασιλεία τῶν οὐρανών.
4 μακάριοι ol πενθοῦντεο, ὅτι αὐτοὶ TrAPAKAHOHCONTAI.
5 μακάριοι οἱ trpaeic, ὅτε αὐτοὶ KAHPONOMHCOYCI THN ran.
6 μακάριοε of πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι
αὐτοὶ χορτασθήσονται.
7 μακάριοι of ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται.
8 μακάριοι οἷ καἀθδροὶ TH KapAfa, ὅτε αὐτοὶ τὸν θεὸν ὄψονται.
2 4 ῦῦο 3 ὶ ΐ A Ge ”~ KA 6n ᾿
9 μακάριοι of εἰρηνοποιοί, ὅτι [αὐτοὶ] υἱοὶ θεοῦ κληθήσονται.
το μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν
ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
4 ’ 3 @ > , ξ a ἢ
τς μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσιν καὶ
εἴπωσιν. πᾶν πονηρὸν καθ᾽ ὑμῶν Ψευδόμενοι ἕνεκεν
3 ΄“ ’ 9 a ¢ € A € a a
12 ἐμοῦ" χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς
ἐν τοῖς οὐρανοῖς: οὕτως γὰρ ἐδίωξαν τοὺς προφήτας τοὺς
πρὸ ὑμῶν.
13 Ὑμεῖς ἐστὲ τὸ ἅλας τῆς γῆς" ἐὰν δὲ τὸ ἅλας μωρανθῇ, ἐν
τίνι .ἁλισθήσεται; εἰς οὐδὲν ἰσχύει ἔτι εἰ μὴ βληθὲν ἔξω
14 καταπατεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων. ὑμεῖς ἐστὲ τὸ φῶς
τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κει-
15 μένη οὐδὲ καίουσιν λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν
μόδιον ἀλλ᾽ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσιν τοῖς ἐν τῇ
6 οἰκίᾳ οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώ-
[2 ww ς «aw a A ’ : Α
πων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν
πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς,
17 My νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς
18 προφήτας" οὐκ ἦλθον καταλῦσαι ἀλλὰ πληρῶσαι" ἀμὴν
γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα
ἕν ἢ μία κερέα οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως [ἂν]
19 πάντα γένηται. ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τού-
fed a, 4 é Φ A ? ,
των τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτως τοὺς ἀνθρώπους,
ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν: ὃς
δ᾽ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βα-

12 KATA ΜΑΘΘΑΙ͂ΟΝ Vv

σιλείᾳ τῶν οὐρανῶν. λέγω yap ὑμῖν ὅτι ἐὰν μὴ περισ- 20
σεύσῃ ὑμῶν ἡ δικαιοσύνη πλεῖον τῶν γραμματέων καὶ
Φαρισαίων, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐ-
ρανῶν. ,, Ἠκούσατε Gre ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις ΟΥ̓ ax
φονεύσειο: ὃς δ᾽ ἂν φονεύσῃ, ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει,
Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ 22
ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει: ὃς δ᾽ ἂν εἴπῃ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ
Ῥακά, ἔνοχος. ἔσται τῷ συνεδρίῳ' ὃς δ᾽ ἂν εἴπῃ Μωρέ,
ἔνοχος ἔσται εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός, ἐὰν οὖμ προσ- 23
φέρῃς τὸ δῶρόν σον ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῆς
ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ, ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν 24
σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου, καὶ ὕπαγε πρῶτον διαλ-
λάγηθι τῷ ἀδελφῷ σον, καὶ τότε ἔλθὼν πρόσφερε τὸ
δῶρόν cov. ἴσθι εὐνοῶν τῷ ἀντιδίκῳ σου ταχὺ ἕως ὅτου 25
εἶ μετ᾽ αὐτοῦ ἐν τῇ ὁδῷ, μή ποτέ σε παραδῷ ὁ ἀντίδικος
τῷ κριτῇ, καὶ ὁ κριτὴς τῷ ὑπηρέτῃ, καὶ εἰς φυλακὴν βλη-
θήσῃ: ἀμὴν λέγω σοι, οὐ μὴ ἐξέλθῃς ἐκεῖθεν ἕως ἃν 26
ἀποδῷς τὸν ἔσχατον. κοδράντην. Ἠκούσατε ὅτι 27
ἐρρέθη ΟΥ̓ μοιχεύσεις. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς 6 βλέ- 28
πῶν γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι [αὐτὴν] ἤδη ἐμοίχευσεν
αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ. εἰ δὲ ὁ ὀφθαλμός. σου ὁ δεξεὸς 29
σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὰν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ, συμφέρει
γάρ σοι ἵνα ἀπόληται ἕν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον τὸ
σῶμά σου βληθῇ εἰς γέενναν. καὶ εἰ ἡ δεξιά σου χεὶρ 3»
σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὴν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ, συμ-
φέρει γάρ σοι ἵνα ἀπόληται ἕν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον
τὸ σῶμά σον εἰς γέενναν ἀπέλθῃ. Ἐρρέθη δέ 3x
“Oc ἂν ἀπολύσῃ τὴν fyNaika δὐτοῦ, λότω aYTH ἀπο-
cTACION. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν. ὅτι πᾶς ὁ ἀπολύων τὴν 32
γυναῖκα αὐτοῦ παρεκτὸς λόγου πορνείας ποιεῖ αὐτὴν μοι-
χευθῆναϊί, καὶ ὃς ἐὰν ἀπολελυμένην γαμήσῃ μοιχᾶ-
ται]. Πάλιν ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις 33
Οὐκ émiopwriceic, ἀπολώοειο δὲ τῷ κγρίῳ τοὺς ὅρ-

37 ἔσται

Vv VI KATA MAOGAION 13

34 KOYC COY. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ὀμόσαι ὅλως" μήτε ἐν
35 Τῷ οὐρὰνῷ, ὅτε θρόνος ἐστὶν TOY θεοῦ" μήτε ἐν τῆ
ΓΗ͂, ὅτι ὑποπόλιόν ECTIN τῶν πολῶν οΥ̓́τοζ' μήτε εἰς
Ἰεροσόλυμα, ὅτι πόλις ἐστὶν TOY λεγάλογ Βδοιλέωοσ’
36 μήτε ἐν τῇ κεφαλῇ σου ὁμόσῃς, ὅτι οὐ δύνασαι μίαν
37 τρίχα λευκὴν ποιῆσαι ἣ μέλαιναν. Γἔστω" δὲ ὁ λόγος
ὑμῶν ναὶ ναί, οὗ οὔ" τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ
38 ἐστίν. Ἠκούσατε ὅτε ἐρρέθη "OPOdAMON ἀντὶ
39 ὀφθδλλλοῦ καὶ ὀλόντὰ ἀντὶ GAGNTOC. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν
μὴ ἀντιστῆναι τῷ πονηρῷ: ἀλλ᾽ ὅστις oe ῥαπίζει els τὴν
40 δεξιὰν σιαγόνα σου], στρέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην" καὶ τῷ
θέλοντί σοι κριθῆναι καὶ τὸν χιτῶνά σου λαβεῖν, ἄφες αὐτῷ
41 καὶ τὸ ἱμάτιον’ καὶ ὅστις σε ἀγγαρεύσει μίλιον ἕν, ὕπαγε
42 per αὐτοῦ δύο. τῷ αἰτοῦντί σε δός, καὶ τὸν θέλοντα ἀπὸ
43 σοῦ δανίσασθαι μὴ ἀποστραφῆῇς. Ἠκούσατε
ὅτι ἐρρέθη ᾿Αγὰτπήρσειο τὸν TTAHCION COY καὶ μισήσεις τὸν
44 ἐχθρόν σου. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ἡ
45 ὑμῶν καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν διωκόντων ὑμᾶς: ὅπως
γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ὅτι τὸν
ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ
46 βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους. ἐὰν γὰρ ἀγαπήσητε τοὺς
ἀγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθὸν ἔχέτε; οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι
,“7γτὸ αὐτὸ" ποιοῦσιν; καὶ ἐὰν ἀσπάσησθε τοὺς ἀδελφοὺς
ὑμῶν μόνον, τί περισσὸν ποιεῖτε; οὐχὶ καὶ οἱ ἐθνικοὶ τὸ
48 αὐτὸ ποιοῦσιν; “Ececde οὖν ὑμεῖς τέλειοι ὡς ὁ πατὴρ
ὑμῶν ὁ οὐράνιος τέλειός ἐστιν.
zx προσέχετε [δὲ] τὴν δικαιοσύνην ὑμῶν μὴ ποιεῖν ἔμπρο-
‘bev τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὸ θεαθῆναι αὐτοῖς" εἰ δὲ μή-
γε, μισθὸν οὐκ ἔχετε παρὰ τῷ πατρὶ ὑμῶν τῷ ἐν τοῖς
2 οὐρανοῖς. Ὅταν οὖν ποιῇς ἐλεημοσύνην, μὴ
σαλπίσῃς ἔμπροσθέν σου, ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ ποιοῦσιν ἐν
ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς ῥύμαις, ὅπως δοξασθῶσιν ὑπὸ
τῶν ἀνθρώπων: ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσιν. τὸν μισθὸν

46 οὕτως

14 KATA MA®OOAION VI

αὐτῶν. σοῦ δὲ ποιοῦντος ἐλεημοσύνην μὴ γνώτω ἡ ἀρι- 3
στερά σου τί ποιεῖ 4 δεξιά σου, ὅπως ἢ σου a ἐλεημοσύνη 4
ἐν τῷ κρυπτῷ" καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀπο-
3
δώσει σοι. Καὶ ὅταν προσεύχησθε, οὐκ ἔσεσθε 5
ὡς οἱ ὑποκριταί: ὅτι φιλοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν
ταῖς γωνίαις τῶν πλατειῶν ἑστῶτες προσεύχεσθαι, ὅπως
φανῶσιν τοῖς ἀνθρώποις: ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσι τὸν
μισθὸν αὐτῶν. σὺ δὲ ὅταν προσεύχῃ, εἴσελθε εἰς τὸ ὁ
a f
TAMEION οου Kal KAefcac τὴν @YpaN Coy TrpdceyzZal
τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ" καὶ ὁ πατήρ σου ὁ
3 δι “a > ’ , 4
βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι. Ἡροσευχόμενοι δὲ 7
‘ 4 ¢ ς 5 , a A ef >
μὴ βατταλογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοί, δοκοῦσιν yap ὅτι ἐν
τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονται- μὴ οὖν ὁμοιωθῆτε 8
αὐτοῖς, οἶδεν γὰρ [6 θεὸς] 6 πατὴρ ὑμῶν ὧν χρείαν ἔχετε
πρὸ τοῦ ὑμᾶς αἰτῆσαι αὐτόν,. Οὕτως οὖν προσεύχεσθε 9
ὑμεῖς
’ ε “ ε 3 “~ 3 “
Ilarep ἡμῶν o ἐν τοῖς οὐρανοῖς"
ε , ᾽ν ,
Αγιασθήτω. τὸ ὄνομά σου,
ἔλθάτω ἡ βασιλεία σου, το
γενηθήτω τὸ θέλημά σου,.
ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς"

4 ΑΥ̓ c a A 3 ,
Tov ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον II
δὸς ἡμῖν onpepor
καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, 12
ς 4 ε ”~ ? s a 9 , ἃ »“
ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφήκαμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν"
καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, 13

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.

Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, 1 14
ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος: ἐὰν δὲ μὴ 15
ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις [τὰ παραπτώματα αὐτῶν], οὐδὲ ὁ πα-

A “ a“

τὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν. “Oray 16

᾿

δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὡς οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί,
ἀφανίζουσιν γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσιν τοῖς

VI KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 15

ἀνθρώποις νηστεύοντες: ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσιν τὸν
1) μισθὸν αὐτῶν. σὺ δὲ νηστεύων Grewal σου τὴν κεφαλὴν
18 καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μὴ φανῇς ‘rots ἀνθρώ-
, Ἵ ‘ δι ? ~ 9 “᾿ , 4
ποις νηστεύων ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυφαίφ- καὶ
ὃ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυφαίῳ ἀποδώσει σοι.

19 Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς
καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσιν καὶ
Ζ ’ . εν» 4 2 2 a
20 κλέπτουσιν" θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ,
ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ
zx διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν: ὅπου γάρ ἐστιν ὃ θὴη-

4 3 ~ A ε ᾽ e Ul
22 σαυρός σου, ἐκεῖ ἔσται [καὶ] ἡ καρδία gov. ‘O λύχνος
τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός. ἐὰν οὖν ἧἦ ὁ ὀφθαλμός
ς “~ ‘ ~ 4 Α ¥ 3\ 4 ε
23 σου ἁπλοῦς, ὅλον τὸ σῶμά σου φωτινὸν. ἔσται: ἐὰν δὲ ὁ
ὀφθαλμός σον πονηρὸς 7, ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτινὸν

2 o fod ὸ 3 > 4 4 ,
ἔσται. εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστίν, τὸ σκότος
24Ἀπόσον. Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν’ ἣ γὰρ

Α @ , 4Ἁ [τὰ 3 ’ ς«" >

Tov ἕνα μισήσει Kat τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἣ ἑνὸς ἀνθέξεται
καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει: οὐ δύνασθε θεῷ δουλεύειν
25 καὶ μαμωνᾷ. Ata τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ
». δ᾽ “Ὁ ’ , a , ’ 5 a , e a
ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε [ἢ τί πίητε], μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν
55 - 9 ε 4 ast 2? “a ~ 4 a
ri ἐνδύσησθε" οὐχὶ ἡ Ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς καὶ τὸ

a ~ 2 a7 : 3 , 3 ‘ A a 3
26 σῶμα τοῦ ἐνδύματος ; ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρα-
νοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν
3 > , ε c€ «a € 9 ἢ » > 7
εἰς ἀποθήκας, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει avra:
27 οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν; τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μερι-
μνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν
a 4
28 ἕνα; καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; καταμάθετε τὰ
κρίνα τοῦ ἀγροῦ πῶς αὐξάνουσιν' οὐ κοπιῶσιν οὐδὲ νήθου-
οοσιν' λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ
so αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἕν τούτων. εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ
ἀγροῦ σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον
ὁ θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλι-
81 γόπιστοι; μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες Τί. φάγωμεν;

18 νηστεύων τοῖς ἀνθρώποις

16 KATA MA®SGAION VI VII

ἢ Ti πίωμεν; ἤ Ti περιβαλώμεθα ; πάντα yap ταῦτα τὰ 32
ἔθνη ἐπιζητοῦσιν οἶδεν γὰρ 6 πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι
χρήζετε τούτων ἁπάντων. ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασι- 33
λείαν καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προσ-
τεθήσεται ὑμῖν. μὴ οὖν μεριμνήσητε εἰς τὴν αὔριον, ἡ 34
γὰρ αὔριον μεριμνήσει αὑτῆς" ἀρκετὸν τῇ ἡμέρᾳ ἡ κακία
αὐτῆς.

Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε' ἐν ᾧ γὰρ κρίματι κρίνετε *
κριθήσεσθε, καὶ ἐν ᾧ μέτρῳ μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμῖν.
τί δὲ βλέπεις τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ 3
σου, τὴν δὲ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκὸν οὐ κατανοεῖς ; ἣ πῶς 4
ἐρεῖς τῷ ἀδελφῷ cov “Ades ἐκβάλω τὸ κάρφος ἐκ τοῦ
ὀφθαλμοῦ σου, καὶ ἰδοὺ ἡ δοκὸς ἐν τῷ ὀφθαλμῷ σοῦ;
ὑποκριτά, ἔκβαλε πρῶτον ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ σοῦ τὴν δοκόν, 5
καὶ τότε διαβλέψεις ἐκβαλεῖν τὸ κάρφος ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ
τοῦ ἀδελφοῦ cov. Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν, μηδὲ 6
βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μή
πότε καταπατήσουσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν καὶ
στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς. Αἰτεῖτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν" 7
ζητεῖτε, καὶ εὑρήσετε" κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν. πᾶς 8
γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ ζητῶν. εὑρίσκει καὶ τῷ
κρούοντι "ἀνοιγήσεται, ἣ τίς ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος, ὃν ο
αἰτήσει ὁ υἱὸς αὐτοῦ ἄρτον -- μὴ λίθον ἐπιδώσει αὐτῷ; ἢ 10
καὶ ἰχθὺν αἰτήσει -- μὴ ὄφιν ἐπιδώσει αὐτῷ; εἰ οὖν ὑμεῖς τι
πονηροὶ ὄντες οἴδατε δόματα ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις
ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον 6 πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς
δώσει ἀγαθὰ τοῖς αἰτοῦσιν αὐτόν. Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν xa
θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, οὕτως καὶ. ὑμεῖς
ποιεῖτε αὐτοῖς" οὗτος γάρ ἐστιν ὁ νόμος καὶ of προφῆται.

Εἰσέλθατε διὰ τῆς στενῆς πύλης" ὅτι πλατεῖα ἦ καὶ 13
εὐρύχωρος ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα eis τὴν ἀπώλειαν, καὶ
πολλοί εἶσιν οἱ εἰσερχόμενοι Ot αὐτῆς" ὅτι στενὴ ἡ πύλη 14
καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν, καὶ

8 ἀνοίγεται 13 ἢ πύλη

Fm

vit ‘KATA MA@OAION τὴ

15 ὀλίγοι εἰσὶν οἱ εὑρίσκοντες αὐτήν. Προσέ χετε
ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν, οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν
16 ἐνδύμασι προβάτων ἔσωθεν δέ εἶσιν λύκοι ἅρπαγες. ἀπὸ
τῶν καρπῶν αὐτών ἐπιγνώσεσθε αὐτούς" μήτι συλλέγουσι»
17 ἀπὸ ἀκανθῶν σταφυλὰς ἢ ἀπὸ τριβόλων σῦκα; οὕτω πᾶν
δένδρον ἀγαθὸν καρποὺς “καλοὺς ποιεῖ, τὸ δὲ σαπρὸν δέν-
18 Opov καρποὺς πονηροὺς ποιεῖ: οὐ δύναται δένδρον ἀγαθὸν
καρποὺς πονηροὺς ἐνεγκεῖν, οὐδὲ δένδρον σαπρὸν καρποὺς
19 Καλοὺς ποιεῖν. πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν
20 ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται. ἄραγε ἀπὸ τῶν καρπῶν

‘ax αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς. Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε

Ul 2 9 4 , a“ > “a
κύριε εἰσελεύσεται eis τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾽ ὁ
a Qa ΄“ ’ aA > “a ζω
ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρὸς μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
22 πολλοὶ ἐροῦσίν μοι ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ Κύριε κύριε, οὐ
/ f a ~
τῷ cH GNOMATI ETTPOPHTEYCAMEN, καὶ τῷ σῷ ὀνόματι
δαιμόνια ἐξεβάλομεν, καὶ τῷ σῷ ὀνόματι δυνάμεις πολλὰς
23 ἐποιήσαμεν; καὶ τότε ὁμολογήσω αὐτοῖς ὅτι Οὐδέποτε
“ a > 3 aA 3 /
ἔγνων ὑμᾶς" ἀττοχωρεῖτε ἀπ᾽ ἐλλοῦ Ol EPPAZOMENO! THN
ἀνολλίδν.
24 Πᾶς οὖν ὅστις ἀκούει μου τοὺς λόγους [τούτους] καὶ
ποιεῖ αὐτούς, ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ φρονίμῳ, ὅστις ῳκοδό-
25 μησεν αὐτοῦ τὴν οἰκίαν ἐπὶ τὴν πέτραν. καὶ κατέβη ἡ
βροχὴ καὶ ἦλθαν οἱ ποταμοὶ καὶ ἔπνευσαν οἱ ἄνεμοι καὶ
προσέπεσαν τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ οὐκ ἔπεσεν, τεθεμελίωτο
26 γὰρ ἐπὶ τὴν πέτραν. Καὶ πᾶς ὁ ἀκούων μου τοὺς λόγους
τούτους καὶ μὴ ποιῶν αὐτοὺς ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ μωρῷ,
27 ὅστις φκοδόμησεν αὐτοῦ τὴν οἰκίαν ἐπὶ τὴν ἄμμον. καὶ
, ε 4 ἦλθ ε ‘ , ¥ ς
κατέβη ἡ βροχὴ καὶ ἦλθαν οἱ ποταμοὶ καὶ ἔπνευσαν οἵ
a Φ
ἄνεμοι καὶ προσέκοψαν τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ ἔπεσεν, καὶ ἦν
ἡ πτῶσις αὐτῆς μεγάλη.
.8 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν 6 Ἰησοῦς τοὺς λόγους τού-
9 ὔ e w# 9 oN “ ~ 9 n~ >
29 Tous, ἐξεπλήσσοντο of ὄχλοι ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ: ἣν
Α [4 9 ‘ € > c 4 ‘ 3 ε ς
γὰρ διδάσκων αὐτοὺς ὡς ἐξουσίαν ἔχων καὶ οὐχ ὡς οἱ
} . 17 ποιεῖ καλούς

σ

18 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ VII VIII
γραμματεῖς αὐτῶν.

Καταβάντος δὲ αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ὄρους ἠκολούθησαν αὐτῷ x
‘ a Uf
ὄχλοι πολλοί. Kal ἰδοὺ λεπρὸς προσελθὼν προσεκύνει 2
αὐτῷ λέγων Κύριε, ἐὰν θέλῃς δύνασαί με καθαρίσαι. καὶ 3
ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἥψατο αὐτοῦ λέγων Θέλω, καθαρίσθητι"

Α 3Δ’ > é > -ῳ € 4 . s > w- ¢
καὶ εὐθέως ἐκαθερίσθη αὐτοῦ ἡ λέπρα. καὶ λέγει αὐτῷ 04
Ἰησοῦς Ὅρα μηδενὶ εἴπῃς, ἀλλὰ ὕπαγε σεαντὸν AcTZON
τῷ ἱερεῖ, καὶ προσένεγκον τὸ δῶρον ὃ προσέταξεν Μωυσῆς
εἰς μαρτύριον αὐτοῖς. Εϊσελθόντος δὲ αὐτοῦ εἰς 5

a > A e f ἊΣ
Καφαρναοὺμ προσῆλθεν αὐτῷ ἑκατόνταρχος παρακαλῶν

2 A 4 U € - ’ 9 “ > 7
αὐτὸν καὶ λέγων Κύριε, ὁ παῖς pou βέβληται ev τῇ οἰκίᾳ 6
παραλυτικός, δεινῶς βασανιζόμενος. λέγει αὐτῷ ᾿Εγὼ ἐλ- 7
θὼν θεραπεύσω αὐτόν. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἑκατόνταρχος ἔφη 8
Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς"
ἀλλὰ μόνον εἰπὲ λόγῳ, καὶ ἰαθήσεται ὁ παῖς μον καὶ ο

A > 4 a ὔ’ ὶ 4ἫΛΪ 4 > cd ’ 4
γὰρ ἐγὼ ἄνβρωπός εἶμι ὑπὸ ἐξουσίαν ἱτασσόμενος], ἔχων
¢ 3 > a , & 4 a 4 a
im ἐμαυτὸν στρατιώτας, καὶ λέγω τούτῳ Πορεύθητι, καὶ

4 4 ΨΚ 4 Ἃ ” La
πορεύεται, καὶ ἄλλῳ Ἔρχου, καὶ ἔρχεται, καὶ τῷ δούλῳ
pou Ποίησον τοῦτο, καὶ ποιεῖ. ἀκούσας δὲ ὁ Ἶησοῦς το
2 @ , \ ? a“ 2 λ θ - 3 Α A Xx 4 ca
ἐθαύμασεν καὶ εἶπεν τοῖς ἀκολουθοῦσιν ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν,

> Φ N ’ ’ 3 ““ 3% 4 Φ ,
παρ᾽ οὐδενὶ τοσαύτην πίστιν ἐν τῷ Ἰσραὴλ evpov. λέγω τι
δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀττὸ ANATOAQN Kal λγολλῶν ἥξουσιν
καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ ᾿Αβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ
ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν: οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκ- τὰ

id A ζω
βληθήσονται εἷς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον' ἐκεῖ ἔσται ὁ
κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. καὶ εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς 13
τῷ ἑκατοντάρχῃ “Yraye, ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι" καὶ
ἰάθη ὁ παῖς ἐν. τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ. Καὶ ἐλθὼν ὁ τῷ
3 ~ ? A > ἢ , ᾿ Α 3 3 a
Ἰησοῦς els τὴν οἰκίαν Πέτρου εἶδεν τὴν πενθερὰν αὐτοῦ
βεβλημένην καὶ πυρέσσουσαν' καὶ ἥψατο τῆς χειρὸς av- 15
τῆς, καὶ ἀφῆκεν αὐτὴν ὁ πυρετός, καὶ ἠγέρθη, καὶ διηκόνει
αὐτῷ, Ὀψίας δὲ γενομένης προσήνεγκαν αὐτῷ τό

a Sk

a ad

VII KATA MAGOAION I9 -

δαιμονιζομένους πολλούς: καὶ ἐξέβαλεν τὰ πνεύματα λόγῳ,
17 καὶ πάντας τοὺς κακῶς ἔχοντας ἐθεράπευσεν" ὅπως πληρωθῇ

τὸ ῥηθὲν διὰ "Hoaiov τοῦ προφήτου λέγοντος Αὐτὸς TAC

&cOenefac ἡλλῶν ἔλδβεν Kal τὰς NOCOYC EBACTACEN.

13 ᾿ἸΙδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς “GxAov' περὶ αὐτὸν ἐκέλευσεν ἀπελθεῖν
Α
19 εἰς τὸ πέραν. Καὶ προσελθὼν εἷς γραμματεὺς

Φ a
εἶπεν αὐτῷ Διδάσκαλε, ἀκολουθήσω σοι ὅπου ἐὰν ἀπέρχῃ.
20 καὶ λέγει αὐτῷ ὃ Ἰησοῦς Αἱ ἀλώπεκες φωλεοὺς ἔχουσιν
καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις, ὁ δὲ υἱὸς τοῦ
αι ἀνθρώπου οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ. Ἕτερος δὲ
a“ a > ~ 4 > ¢ 4 “
τῶν μαθητῶν εἶπεν αὐτῷ Κύριε, ἐπίτρεψόν μοι πρῶτον
22 ἀπελθεῖν καὶ θάψαι τὸν πατέρα μου. ὃ δὲ ᾿Ιησοῦς λέγει
a2 a 2 4 Q ‘ ‘ , “
αὐτῷ ᾿Ακολούθει μοι, καὶ ἄφες τοὺς νεκροὺς θάψαι τοὺς
a > , > “.“ “-
23 ἑαυτῶν νεκρούς. Καὶ ἐμβάντι αὐτῷ εἰς πλοῖον
24 ἠκολούθησαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ. καὶ ἰδοὺ σεισμὸς
, > 2 > “ , nd A ”~ ,
μέγας ἐγένετο ἐν τῇ θαλάσσῃ, ὥστε TO πλοῖον καλύπτε-
25 σθαι ὑπὸ τῶν κυμάτων: αὐτὸς δὲ ἐκάθευδεν. καὶ προσ-
ἐλθόντες ἤγειραν αὐτὸν λέγοντες Κύριε, σῶσον, ἀπολλύ-
9 a
26 μεθα. καὶ λέγει αὐτοῖς Ti δειλοί ἐστε, ὀλιγόπιστοι; τότε
ἐγερθεὶς ἐπετίμησεν τοῖς ἀνέμοις καὶ τῇ θαλάσσῃ, καὶ
4
27 ἐγένετο γαλήνη μεγάλης Οἱ δὲ ἄνθρωποι ἐθαύμασαν
λέγοντες Ποταπός ἐστιν οὗτος ὅτι καὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θά-
3 “ ε ’ \ 4 >
2 λασσα αὐτῷ ὑπακούουσιν; Καὶ ἐλθόντος av-
τοῦ εἰς τὸ πέραν els τὴν χώραν τῶν Ταδαρηνῶν ὑπήντησαν
> «a , 4 2 od 4 > ,
αὐτῷ δύο δαιμονιζόμενοι ἐκ τῶν μνημείων ἐξερχόμενοι, Xa-
λεποὶ λίαν dare μὴ ἰσχύειν τινὰ παρελθεῖν διὰ τῆς ὁδοῦ
aq ἐκείνης. καὶ ἰδοὺ ἔκραξαν λέγοντες Τί ἡμῖν καὶ σοί, υἱὲ
~ Les ~ ¢ a Φ.
30 TOU θεοῦ; ἦλθες ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς; Ἦν
᾿ \ > 5 » δ. > 72 a 5
δὲ μακρὰν ἀπ᾿ αὐτών ἀγέλη χοίρων πολλῶν βοσκομένη.
gr οἱ δὲ δαίμονες παρεκάλουν αὐτὸν λέγοντες Εἰ ἐκβάλλεις
ἡμᾶς, ἀπόστειλον ἡμᾶς εἰς τὴν ἀγέλην τῶν χοίρων.
3) καὶ εἶπεν αὐτοῖς Ὑπάγετε. οἱ δὲ ἐξελθόντες ἀπῆλθαν εἰς
“ 4 an
τοὺς χοίρους: καὶ ἰδοὺ ὥρμησεν πᾶσα ἡ ayéAn κατὰ τοῦ

18 [πολλοὺς] ὄχλους
C2

20 KATA MAGOAION VIII IX

κρημνοῦ eis τὴν θάλασσαν, καὶ ἀπέθανον ἐν τοῖς ὕδασιν.
Οἱ δὲ βόσκοντες ἔφυγον, καὶ ἀπελθόντες εἰς τὴν πόλιν 33
ἀπήγγειλαν πάντα καὶ τὰ τῶν δαιμονιζομένων. καὶ ἰδοὺ 34
πᾶσα ἡ πόλις ἐξῆλθεν εἰς ὑπάντησιν ‘Ta: Ἰησοῦ, καὶ ἰδόν-
τες αὐτὸν παρεκάλεσαν ὅπως μεταβῇ ἀπὸ τῶν ὁρίων av-
τῶν. Καὶ ἐμβὰς εἰς πλοῖον διεπέρασεν, καὶ ἦλ- x
θεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. Καὶ ἰδοὺ προσέφερον αὐτῷ παραλυ- 2
τικὸν ἐπὶ κλίνης βεβλημένον. καὶ ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν
αὐτῶν εἶπεν τῷ παραλυτικῷ Θάρσει, τέκνον" ἀφίενταί
σου ai ἁμαρτίαι. Καὶ ἰδού τινες τῶν γραμματέων εἶπαν 3
ἐν ἑαυτοῖς Οὗτος βλασφημεῖ. καὶ "εἰδὼς" ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς 4
ἐνθυμήσεις αὐτῶν εἶπεν Ἵνα τί ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς
καρδίαις ὑμῶν; τί γάρ ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν ᾿Αφίεν- 5
ταί σου αἱ ἁμαρτίαι, ἣ εἰπεῖν "Ἔγειρε καὶ περιπάτει; ἵνα 6
δὲ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς
γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας-- τότε λέγει τῷ παραλυτικῷ ᾿Ἔγει-
pe’ Gpoy σον τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου.
καὶ ἐγερθεὶς ἀπῆλθεν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ. ᾿ἸἸδόντες δὲ οἱ
ὄχλοι ἐφοβήθησαν καὶ ἐδόξασαν τὸν θεὸν τὸν δόντα ἐξου-
σίαν τοιαύτην τοῖς ἀνθρώποις.

Καὶ παράγων ὁ ᾿Ιησοῦς ἐκεῖθεν εἶδεν ἄνθρωπον καθήμενον 9
ἐπὶ τὸ τελώνιον, Μαθθαῖον λεγόμενον, καὶ λέγει αὐτῷ ’Axo-
λούθει μοι" καὶ ἀναστὰς ἠκολούθησεν αὐτῷ. Καὶ το
ἐγένετο αὐτοῦ ἀνακειμένου ἐν τῇ οἰκίᾳ, καὶ ἰδοὺ πολλοὶ
τελῶναι καὶ ἁμαρτωλοὶ ἐλθόντες συνανέκειντο τῷ Ἰησοῦ
καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ. καὶ ἰδόντες οἱ Φαρισαῖοι ἔλεγον τι
τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ Διὰ τί μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ apap-
τωλῶν ἐσθίει ὁ διδάσκαλος ὑμῶν; ὁ δὲ ἀκούσας εἶπεν 12
Οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ ἀλλὰ οἱ κακῶς ἔχον-
τες. πορευθέντες δὲ μάθετε τί ἐστιν "Έλεος θέλω Kal ΟΥ̓ 13
θγοίᾶὰν: οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους ἀλλὰ ἁμαρτω-
λούς. Τότε προσέρχονται αὐτῷ οἱ μαθηταὶ Ἴω- 14
ἄνου λέγοντες Διὰ τί ἡμεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι νηστεύομεν,

on

34 τοῦ 4 ἰδὼν 6 "Ἐγερθεὶς 14 πολλά 18 εἰσελθὼν

ΙΧ KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ : 21

x3 of δὲ μαθηταὶ σοῦ οὐ νηστεύουσιν; καὶ εἶπεν αὐτοῖς
ὁ Ἰησοῦς Μὴ δύνανται οἱ viol τοῦ νυμφῶνος πεν-
θεῖν ἐφ᾽ ὅσον per αὐτῶν ἐστὶν ὁ νυμφίος ; ἐλεύσονται δὲ
ἡμέραι ὅταν ἀπαρθῇ am αὐτῶν ὁ νυμφίος, καὶ τότε νη-
16 στεύσουσιν. οὐδεὶς δὲ ἐπιβάλλει ἐπίβλημα ῥάκους ἀγνά-
φου ἐπὶ ἱματίῳ παλαιῷ" αἴρει γὰρ τὸ πλήρωμα αὐτοῦ ἀπὸ
17 τοῦ ἱματίου, καὶ χεῖρον σχίσμα γίνεται. οὐδὲ βάλλουσιν
οἶνον νέον εἰς ἀσκοὺς παλαιούς: εἰ δὲ μήγε, ῥήγνυνται of
? a
doxol, καὶ ὁ οἶνος ἐκχεῖται καὶ οἱ ἀσκοὶ ἀπόλλυνται"
> LY a 9 9 AY U > ,
ἀλλὰ βάλλουσιν οἶνον νέον εἰς ἀσκοὺς καινούς, καὶ ἀμφό-
τεροι συντηροῦνται.
ι6 Ταῦτα αὐτοῦ λαλοῦντος αὐτοῖς ἰδοὺ ἄρχων ‘[eis] προσελ-
14 , 9 a ¢ ε PY 2
θὼν᾽ ροσεκύνει αὐτῷ λέγων ὅτι Η θυγάτηρ μου ἄρτι ἐτε-
’ > 4 > » ~ >
λεύτησεν' ἀλλὰ ἐλθὼν ἐπίθες τὴν χεῖρά σου ἐπ αὐτήν, καὶ
ς.« 3 “~ > ’ ~
x9 ζήσεται. καὶ ἐγερθεὶς ὁ ᾿Ιηαοῦς ᾿ἠκολούθει' αὐτῷ καὶ of
20 μαθηταὶ αὐτοῦ. Καὶ ἰδοὺ γυνὴ αἱμορροοῦσα δώδεκα ἔτη
προσελθοῦσα ὄπισθεν ἥψατο τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου
> nx \ 2 ¢ nA %May\ , ¢ ee
ar αὐτοῦ: ἔλεγεν yap ev ἑαυτῇ “Eady μόνον ἅψωμαι τοῦ ipa-
22a τίου αὐτοῦ σωθήσομαι. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς στραφεὶς καὶ ἰδὼν
αὐτὴν εἶπεν Θάρσει, θύγατερ’ ἡ πίστις σου σέσωκέν
23 σε. καὶ ἐσώθη ἡ γννὴ ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης. Καὶ ἐλθὼν ὁ
᾽ “- 2 ‘ 27 a S20 . ‘
Ιησοῦς εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ ἄρχοντος καὶ ἰδὼν τοὺς αὐλητὰς
Α , 3 ~ 9 a
24 kal Tov ὄχλον θορυβούμενον ἔλεγεν ᾿Αναχωρεῖτε, ov γὰρ
3 ’ ‘ 4 > X Ul > “
ἀπέθανεν τὸ κοράσιον ἀλλὰ καθεύδει" καὶ κατεγέλων αὐτοῦ.
as ὅτε δὲ ἐξεβλήθη ὁ ὄχλος, εἰσελθὼν ἐκράτησεν τῆς χειρὸς
26 αὐτῆς, καὶ ἠγέρθη τὸ κοράσιον. Καὶ ἐξῆλθεν ἡ φήμη ‘av-
27 τ εἰς ὅλην τὴν γῆν ἐκείνην. Καὶ παράγοντι
> nm ~ 59 οι 9 ὔ τ la Q 2
ἐκεῖθεν τῷ Ιησοῦ ἠκολούθησαν δύο τυφλοὶ kpatovres
28 καὶ λέγοντες ᾿Ελέησον ἡμᾶς, ‘vie! Δαυείδ. ἐλθόντι δὲ εἰς
Α > » lon > a « , ? > a
τὴν οἰκίαν προσῆλθαν αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγει αὐτοῖς
«3 δι , a Tae σι Ἵ σε ᾿
ὁ Ἰησοῦς Πιστεύετς ὅτι ' δύναμαι τοῦτο᾽ ποιῆσαι; λέγουσιν
29 αὐτῷ Ναί, κύριε. τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων
go Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν. Kal ἠνεῴχθησαν

19 ἠκολούθησεν 26 αὐτῆς 47 αὐτῷ | vids “8 τοῦτο δύναμαι

22 KATA MAOOAION IX X

αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί. Kal ἐνεβριμήθη αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς
λέγων ‘Opare μηδεὶς γινωσκέτω" οἱ δὲ ἐξελθόντες διεφήμε- 3:
σαν αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ. Αὐτῶν δὲ ἐξερ- 32
χομένων ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ κωφὸν δαιμονιζόμενον" καὶ 33
ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου ἐλάλησεν ὃ κωφός. καὶ ἐθαύ-
μασαν οἱ ὄχλοι λέγοντες Οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ
Ἰσραήλ. [οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγον Ἔν τῷ ἄρχοντι τῶν 34
δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια.

LY aA e¢ 3 ζω 8 la ὔ 4a 4 ’

Καὶ περιῆγεν ὁ Ἰησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας, 35
διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγ-
γέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ
πᾶσαν μαλακίαν. ᾿Ιδὼν δὲ τοὺς ὄχλους ἐσπλαγ- 36

a Φ
χνίσθη περὶ αὐτῶν ὅτι ἦσαν ἐσκυλμένοι καὶ ἐριμμένοι
»᾿ / A
cocel trpdBaTA MM EXONTA TTOIMENA. τότε λέγει τοῖς 37
“ a A
μαθηταῖς αὐτοῦ ‘O μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλί-
you δεήθητε οὖν τοῦ κυρίου τοῦ θερισμοῦ ὅπως ἐκβάλῃ ἐργά- 38
τας εἰς τὸν θερισμὸν αὐτοῦ. Καὶ προσκαλεσάμενος τοὺς x
δώδεκα ἃς αὐτοῦ ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν πνευμάτων
μα
> , a > , > A c “a r)
ἀκαθάρτων wore ἐκβάλλειν αὐτὰ καὶ θεραπεύειν πᾶσαν νό-
σον καὶ πᾶσαν μαλακίαν. Τῶν δὲ δώδεκα ἀπο- 2
στόλων τὰ ὀνόματά ἐστιν ταῦτα: πρῶτος Σίμων ὁ λεγόμενος
Πέτρος καὶ ᾿Ανδρέας ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ καὶ ᾿Ιάκωβος ὁ
τοῦ Ζεβεδαίου καὶ ᾿Ιωὡάνης ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ, Φίλιππος 3
καὶ Βαρθολομαῖος, Θωμᾶς καὶ Μαθθαῖος ὁ τελώνης, ᾿Ιάκω-
Bos ὁ τοῦ “AAdaiov καὶ Θαδδαῖος, Σίμων 6 Καναναῖος καὶ,
5: » «> ἢ ε ‘ \ > 4 ,
Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης ὁ καὶ παραδοὺς αὐτόν. Τού- ς
᾿ , 9-7 ©? a ῳ. Ἂς
τοὺς τοὺς δώδεκα ἀπέστειλεν 6 ᾿Ιησοῦς παραγγείλας αὐτοῖς
λέγων ᾿
“- Q fad

Eis ὁδὸν ἐθνῶν μὴ ἀπέλθητε, καὶ εἰς πόλιν Σαμαρειτῶν
μὴ εἰσέλθητε. πορεύεσθε δὲ μᾶλλον πρὸς τὰ πρόβατα τα 6
> , μι 3 , , ᾿ 4 ,
ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ. πορευόμενοι δὲ κηρύσσετε λέ- 7
γοντες ὅτι Ἤγγικεν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. ἀσθενοῦντας 8

13 πρὸς 14 ἐκ 16 ὁ ὄφις

x: _KATA MA@@AION ἢ

θεραπεύετε, νεκροὺς ἐγείρετε, λεπροὺς καθαρίζετε, δαιμόνια
ρ ; ’ be μ
’ 4 b) .
9 ἐκβάλλετε' δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε. Μὴ κτήσησθε
χρυσὸν μηδὲ ἄργυρον μηδὲ χαλκὸν εἰς τὰς ζώνας ὑμῶν,
τομὴ πήραν εἰς ὁδὸν μηδὲ δύο χιτῶνας μηδὲ ὑποδήματα
A “ a ~
xx μηδὲ ῥάβδον" ἄξιος yap ὁ ἐργάτης τῆς τροφῆς αὐτοῦ. εἰς
ἣν δ᾽ ἂν πόλιν ἢ κώμην εἰσέλθητε, ἐξετάσατε τίς ἐν αὐτῇ
χα ἄξιός ἐστιν: κἀκεῖ μείνατε ἕως ἂν ἐξέλθητε. εἰσερχόμενοι
4 9 4 > » > Ld > » aA 4 > ε > »
13 δὲ εἰς τὴν οἰκίαν ἀσπάσασθε αὐτήν' καὶ ἐὰν μὲν ἢ ἡ οἰκία
ἀξία, ἐλθάτω ἡ εἰρήνη ὑμῶν ἐπ᾽ αὐτήν’ ἐὰν δὲ μὴ ἢ ἀξία, ἡ
> 9 ς a T3499 cia 3 , 4 a ‘
τε εἰρήνη ὑμῶν ᾿ἐφ ὑμᾶς ἐπιστραφήτω. καὶ os ἂν μὴ
a , “
δέξηται ὑμᾶς μηδὲ ἀκούσῃ τοὺς λόγους ὑμῶν, ἐξερχόμενοι
~ a ~ 3 s > ,
ἔξω τῆς οἰκίας ἢ τῆς πόλεως ἐκείνης ἐκτινάξατε τὸν κονι-
το ορτὸν ᾿ τῶν ποδῶν ὑμῶν. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀνεκτότερον
» a ’ Α ) > ε , “a ~
ἔσται γῇ Σοδόμων καὶ Τομόρρων ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ τῇ
τό πόλει ἐκείνῃ. Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς
: φ
πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων' γίνεσθε οὖν φρόνιμοι ὡς ‘ol ὄφεις"
χ καὶ ἀκέραιοι ὡς αἱ περιστεραί. προσέχετε δὲ ἀπὸ τῶν ἀν-
θρώπων: παραδώσουσιν γὰρ ὑμᾶς εἰς συνέδρια, καὶ ἐν ταῖς
18 συναγωγαῖς αὐτῶν μαστιγώσουσιν ὑμᾶς" καὶ ἐπὶ ἡγεμόνας
δὲ καὶ βασιλεῖς ἀχθήσεσθε ἕνεκεν ἐμοῦ εἰς μαρτύριον αὐ-
το τοῖς καὶ τοῖς ἔθνεσιν. ὅταν δὲ παραδῶσιν ὑμᾶς, μὴ μερι-
4 ΄σ a ’ s ’ ‘A c¢ «a 3 > ,
μνήσητε πῶς ἣ τί AaAnonre: δοθήσεται yap ὑμῖν ἐν ἐκείνῃ
a , , 3 8 ε “" 3 a a“
20 TH} ὥρᾳ τί AaAjonres ov yap ὑμεῖς ἐστὲ of λαλοῦντες
ἀλλὰ τὸ πνεῦμα τοῦ πατρὸς ὑμῶν τὸ λαλοῦν ἐν ὑμῖν.
αἱ παραδώσει δὲ ἀδελφὸς ἀδελφὸν εἰς θάνατον καὶ πατὴρ τέ-
κνον, καὶ ᾿ἐπαναστήσονται' τέκνα ἐπὶ γονεῖς καὶ θανατώ-
22 σουσιν αὐτούς. καὶ ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων διὰ τὸ
a” A € 4 ς ’ 4 Ar t ᾽
ὄνομά μον: ὁ δὲ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται.
23 ὅταν δὲ διώκωσιν ὑμᾶς ἐν τῇ πόλει ταύτῃ, φεύγετε εἰς τὴν
ἑτέραν: ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, οὐ μὴ τελέσητε τὰς πόλεις
ς4 [τοῦῇ Ἰσραὴλ ἕως ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. Οὐκ ἔστιν
μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον οὐδὲ δοῦλος ὑπὲρ τὸν κύριον
as αὐτοῦ. ἀρκετὸν τῷ μαθητῇ ἵνα γένηται ὡς ὁ διδάσκαλος

al ἐπαναστήσεται

24 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ x
αὐτοῦ, καὶ ὁ δοῦλος ws ὁ κύριος αὐτοῦ. εἰ "τὸν oixode-
σπότην Βεεζεβοὺλ ἐπεκάλεσαν, πόσῳ μᾶλλον τοὺς οἰκιακοὺς"
αὐτοῦ. μὴ οὖν φοβηθῆτε αὐτούς: οὐδὲν γάρ ἐστιν κεκα- 26
λυμμένον ὃ οὐκ ἀποκαλυφθήσεται, καὶ κρυπτὸν ὃ οὐ γνω-
σθήσεται. ὃ λέγω ὑμῖν ἐν τῇ σκοτίᾳ, εἴπατε ἐν τῷ φωτί" 27
καὶ ὃ εἰς τὸ οὖς ἀκούετε, κηρύξατε ἐπὶ τῶν δωμάτων. καὶ 28
μὴ φοβηθῆτε ἀπὸ τῶν ἀποκτεινόντων τὸ σῶμα τὴν δὲ
ψυχὴν μὴ δυναμένων ἀποκτεῖναι" φοβεῖσθε δὲ μᾶλλον τὸν
δυνάμενον καὶ ψυχὴν καὶ σῶμα ἀπολέσαι ἐν γεέννῃ. οὐχὶ 29
δύο στρουθία ἀσσαρίον πωλεῖται; καὶ ὃν ἐξ αὐτῶν οὐ πε-
σεῖται ἐπὶ τὴν γῆν ἄνεν τοῦ πατρὸς ὑμῶν. ὑμῶν δὲ καὶ 30
ai τρίχες τῆς κεφαλῆς πᾶσαι ἠριθμημέναι εἰσίν. μὴ οὖν 3:
φοβεῖσθε: πολλῶν στρουθίων διαφέρετε ὑμεῖς. Πᾶς οὖν 32
ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμο-
λογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν
τοῖς οὐρανοῖς" ὅστις ‘Se! ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀν- 33
θρώπων, ἀρνήσομαι κἀγὼ αὐτὸν ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου
τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον 34
βαλεῖν εἰρήνην ἐπὶ τὴν γῆν: οὐκ ἦλθον βαλεῖν εἰρήνην
ἀλλὰ μάχαιραν. ἦλθον γὰρ διχάσαι ἄνθρωπον KATA TOY 35
Tratpdc ayToy Kal θγγὰτέρὰ κὰτὰ τῆς MHTPOC δύτηῆς
kal νύλφην κἀτὰ τῆς πενθερδο δὐτῆς, καὶ ἐχθροὶ TOY 36
ἀνθρώπογ of οἰκιὰκοὶ ayToY. Ὃ φιλών πατέρα ἢ μη- 37
τέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστιν μου ἄξιος: καὶ ὁ φιλῶν υἱὸν ἣ
θυγατέρα ὑπὲῤ ἐμὲ οὐκ ἔστιν μου ἄξιος: καὶ ὃς οὐ λαμ- 38
βάνει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου, οὐκ ἔ-
στιν μον ἄξιος. ὁ εὑρὼν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολέσει αὐτήν, 39
καὶ ὁ ἀπολέσας τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ εὑρήσει αὐ-
τήν. Ὃ δεχόμενος ὑμᾶς ἐμὲ δέχεται, καὶ ὁ ἐμὲ ,ο
δεχόμενος δέχεται τὸν ἀποστείλαντά με. ὁ δεχόμενος προ- 4x
φήτην εἰς ὄνομα προφήτου μισθὸν προφήτου λήμψεται, καὶ
ὁ δεχόμενος δίκαιον εἰς ὄνομα δικαίου μισθὸν δικαίου λήμ-
era, καὶ ὃς ἂν ποτίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν τούτων ποτήριον 42

25 τῷ οἰκοδεσπότῃ.....«τοῖς οἰκιακοῖς

ΧΧΙ KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 25

Ψυχροῦ μόνον eis ὄνομα μαθητοῦ, ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ov μὴ
ἀπολέσῃ τὸν μισθὸν αὐτοῦ.

x Kat ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ ᾿Ιησοῦς διατάσσων τοῖς δώ-
δεκα μαθηταῖς αὐτοῦ, μετέβη ἐκεῖθεν τοῦ διδάσκειν καὶ
κηρύσσειν ἐν ταῖς πόλεσιν αὐτῶν.

2 Ὁ δὲ Ἰωάνης ἀκούσας ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ τὰ ἔργα τοῦ
3 χριστοῦ πέμψας διὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἶπεν αὐτῷ Σὺ
,“.εἶ ὁ ἐρχόμενος ἢ ἕτερον προσδοκῶμεν; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ
Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς Πορευθέντες ἀπαγγείλατε “Iwaver ἃ
5 ἀκούετε καὶ βλέπετε' τγφλοὶ ᾿ἀνδβλέπογοιν καὶ χωλοὶ
περιπατοῦσιν, λεπροὶ καθαρίζονται καὶ κωφοὶ ἀκούουσιν,
6 καὶ νεκροὶ ἐγείρονται καὶ πττωχοὶ εΥ̓ΔγΓελίζοντλι" καὶ μα-
7 κάριός ἐστιν ὃς ἂν μὴ σκανδαλισθῇ ἐν ἐμοί. Τού-
των δὲ πορευομένων ἤρξατο ὁ ᾿Ιησοῦς λέγειν τοῖς ὄχλοις
περὶ ἸΙωάνου Τί ἐξήλθατε εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι; κά-
8 λαμὸον ὑπὸ ἀνέμου σαλενόμενον; ἀλλὰ τί ἐξήλθατε ἰδεῖν;
ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἠμφιεσμένον ; ἰδοὺ of τὰ μαλακὰ
9 φοροῦντες ἐν τοῖς οἴκοις τῶν βασιλέων. ἀλλὰ τί ἐξήλ.-
Bare; προφήτην ἰδεῖν ; ναί, λέγω ὑμῖν, καὶ περισσότερον
το προφήτου." οὗτός ἐστιν περὶ οὗ γέγραπται
᾿Ιδοὺ ἐγὼ ἀποοτέλλω τὸν ἄγγελόν MOY πρὸ προοώ-
ΠΟΥ Coy,
ὃς κἀτὰοκεγάςσει τὴν ὅλόν coy ἔμιπροοθέν coy.
τς ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μεί-
(av “Iwavov τοῦ βαπτιστοῦ" ὃ δὲ μικρότερος ἐν τῇ Bace-
12 λείᾳ τῶν οὐρανῶν μείζων αὐτοῦ ἐστίν. ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν
Ἰωάνου τοῦ βαπτιστοῦ ἕως ἄρτι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν
13 βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν. πάντες γὰρ οἱ
\14 προφῆται καὶ ὁ νόμος ἕως ᾿Ιωάνου ἐπροφήτευσαν: καὶ εἰ
15 θέλετε δέξασθαι, αὐτός ἐστιν λείας ὁ μέλλων ἔρχεσθαι. Ὃ
τό ἔχων ὦτα ἀκονέτω. Τίνε δὲ ὁμοιώσω τὴν γενεὰν ταύτην;

433 δ᾽ ἂν 5 ἀναβλέπουσιν,

o

26 KATA ΜΑΘΘΑΙ͂ΟΧ XI XII

ὁμοία ἐστὶν παιδίοις καθημένοις ἐν ταῖς ἀγοραῖς ἃ προσφω-
νοῦντα τοῖς ἑτέροις λέγουσιν ἶ 17
HvAnoapey ὑμῖν καὶ οὐκ ὠρχήσασθε:
3 ’ Ά 3 > »
ἐθρηνήσαμεν καὶ οὐκ ἐκοψασθε"
mr \ > , 4 3 [ 4 ’ Α ig
ἦλθεν yap ᾿Ιωάνης μήτε ἐσθίων μήτε πίνων, καὶ λέγουσιν x8
Δαιμόνιον exe ἦλθεν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐσθίων καὶ το
, bY x ? τὸ ν᾿» 6 , X 5) a
πίνων, καὶ λέγουσιν οὗ ἄνθρωπος φάγος καὶ οἰνοπότης,
τελωνῶν φίλος καὶ ἁμαρτωλῶν. καὶ ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ
al ΜΝ 3 a [ὲ » > ’ 4
τῶν ἔργων αὐτῆς. Tore ἤρξατο ὀνειδίζειν τὰς 20
πόλεις ἐν αἷς ἐγένοντο αἱ πλεῖσται δυνάμεις αὐτοῦ, ὅτι οὐ
μετενόησαν: Οὐαί σοι, Χοραζείν: οὐαί σοι, Βηθσαιδάν" ox
@ > 3 , Q “ > »- ς é € Ld
ὅτι εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἐγένοντο ‘ai δυνάμεις ai yevope-
ς a a > a“
ναι ἐν ὑμῖν, πάλαι ἂν ἐν σάκκῳ καὶ σποδῷ μετενόησαν.

4 , tc aA U 8 ~ > 4 yy 3
πλὴν λέγω ὑμῖν, Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἀνεκτότερον ἔσται ἐν 22
€ » , A ἐς A 4 , , . @ 2
ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ ὑμῖν. Καὶ ov, Kadhapvaovp, μὴ EWC OY- 23

a , ¢ [4
PANOY YYWOHCH; EWC AAOY KATABHCH. ὅτι εἰ ἐν Σο-
δόμοις ἐγενήθησαν ai δυνάμεις ai γενόμεναι ἐν σοί, ἔμεινεν
ἂν μέχρι τῆς σήμερον. πλὴν λέγω ὑμῖν ὅτι γῇ Σοδόμων 24
ἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ σοί.

Ἔν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἀποκριθεὶς ὁ Ιησοῦς εἶπεν Ἔξομο- 25

“ , , ον > nw ζω ζω
λογοῦμαί σοι, πάτερ κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅτι
"ν a 24 a \ a , 2
ἔκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλνψας
αὐτὰ νηπίοις" vai, ὁ πατήρ, ὅτι οὕτως εὐδοκία ἐγένετο ἔμ- 26
προσθέν σου. Πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ πατρός μου, 27
καὶ οὐδεὶς ἐπιγινώσκει τὸν υἱὸν εἰ μὴ ὁ πατήρ, οὐδὲ τὸν

> > ’ > νι © es 4 ὃ on , ε
πατέρα τις ἐπιγινώσκει εἰ μὴ ὁ υἱὸς καὶ ᾧ ἐὰν βούληται ὁ
υἱὸς ἀποκαλύψαι. Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ 28
πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. ἄρατε τὸν ζυγόν pov 29
ἐφ᾽ ὑμᾶς καὶ μάθετε ἀπ᾽ ἐμοῦ, ὅτι πραῦς εἶμι καὶ ταπεινὸς
σι € > / aA aA σι
τῇ καρδίᾳ, καὶ εὐρήσετε ANATTAYCIN τὰῖο Ψγχὰῖο ὑλλῶν: 6 30
γὰρ ζυγός pou χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν. ;

"Ee 3 4 ~ t “ 3 a θ «<3 ~ ἴω ,

Ἔν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἐπορεύθη ὁ Ingots τοῖς σάββασιν x
διὰ τῶν σπορίμων: οἱ δὲ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπείνασαν, καὶ

XII KATA MAOOAION a7

ς ἤρξαντο τίλλειν στάχυας καὶ ἐσθίειν. of δὲ Φαρισαῖοι i-
δόντες εἶπαν αὐτῷ ᾿Ιδοὺ οἱ μαθηταί σου ποιοῦσιν ὃ οὐκ ἔξε-
- > , € A > > ~ > > »,
30Tw ποιεῖν ev σαββάτῳ. ὁ δὲ εἰπεν αὐτοῖς Οὐκ ἀνέγνω-
τε τί ἐποίησεν Δαυεὶδ ὅτε ἐπείνασεν καὶ of μετ᾽ αὐτοῦ;
4 πῶς εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ θεοῦ καὶ τοὺς ἄρτογα TAC
7 » Δ > AN 3 a a“ PQA σι
προθέοεωο ἔφαγον, ὃ οὐκ ἐξὸν ἦν αὐτῷ φαγεῖν οὐδὲ τοῖς
sper αὐτοῦ, εἰ μὴ τοῖς ἱερεῦσιν μόνοις ; ἣ οὐκ ἀνέγνωτε ἐν
τῷ νόμῳ ὅτι τοῖς σάββασιν οἱ ἱερεῖς ἐν τῷ ἱερῷ τὸ σάβ-
6 βατον βεβηλοῦσιν καὶ ἀναίτιοί εἰσιν; λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι
--ΨΟς δ ag 3 Φ > . 3 , , 3 a
7 τοῦ ἱεροῦ μεῖζόν ἐστιν ὧδε. εἰ δὲ ἐγνώκειτε Ti ἐστιν Ἔλεος
θέλω Kal OY θγοίδν, οὐκ ἂν κατεδικάσατε τοὺς ἀναι-
8 τίους. κύριος γάρ ἐστιν τοῦ σαββάτου ὁ υἱὸς τοῦ ἀν-
- g θρώπου. Kai μεταβὰς ἐκεῖθεν ἦλθεν εἰς τὴν᾽
‘ da NN en » , Ἢ
10 συναγωγὴν αὐτών' καὶ ἰδοὺ ἄνθρωπος χεῖρα ἔχων ξηράν. καὶ
> a s A ] » ~ ,
ἐπηρώτησαν αὐτὸν λέγοντες El ἔξεστι τοῖς σάββασιν θερα-
τι πεύειν ; ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς Tis
[ἔσται] ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος ὃς ἔξει πρόβατον ἕν, καὶ ἐὰν ἐμ-
, a a , 9 ’ > 4 , >A
πέσῃ τοῦτο τοῖς σάββασιν εἰς βόθυνον, οὐχὶ κρατήσει αὐτὸ
12 καὶ ἐγερεῖ; πόσῳ οὖν διαφέρει ἄνθρωπος προβάτου. ὥστε
13 ἔξεστιν τοῖς σάββασιν καλῶς ποιεῖν. Τότε λέγει τῷ ἀν-
θρώπῳ “Exrewov σου τὴν χεῖρα" καὶ ἐξέτεινεν, καὶ ἀπεκα-
’ ἐ 3 ,
14 τεστάθη ὑγιὴς ὡς ἡ ἄλλη Ἐξελθόντες δὲ of Φαρι-
σαῖοι συμβούλιον ἔλαβον κατ᾽ αὐτοῦ ὅπως αὐτὸν ἀπολέσω-
ἦ « . 9 “ 4 > ld > ~ \
15 σιν. Ο δὲ Ἰησοῦς γνοὺς ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν. |
Καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ πολλοί, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτοὺς
τό πάντας, καὶ ἐπετίμησεν αὐτοῖς ἵνα μὴ φανερὸν αὐτὸν
, @ “a 4 ε A \ 9% ’ ~
17 ποιήσωσιν: ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ "Hoaiov τοῦ προ-
φήτου λέγοντος
> \ « “ a ε /
ὸ JAOY O Traic MOY ON HpeTica, |
ὁ ἀγάπτητός MOY ON EYAOKHCEN ἢ ΨΥΧΗ͂ MOY- !
a ὔ :
θήσω TO TINEYMA MOY ἐπ᾽ AYTON,
kal KpicIN τοῖς ἔθνεοιν ἀπδγγελεῖ.
τὸ ΟΥκ épfce: oyAé κρδγΓάςει,

a8 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XII

oyAé ἀκούςει τις ἐν Taic πλὰτείδις THN φωνὴν
ΑΥ̓ΤΟΥ͂.
KAAQMON ογντετριλλλένον OY κἀτεάξει 20
Kat λίνον τγφόλλενον OY CBéceEl,
ἕως ἂν ἐκβάλῃ elc νῖκος τὴν κρίσιν.
Kal τῷ ONOMATI AYTOY ἔθνη ἐλπιοῦοιν. 21
Ἰότε Γπροσήνεγκαν αὐτῷ δαιμονιζόμενον τνφλὸν καὶ 22
κωφόν" καὶ ἐθεράπευσεν αὐτόν, ὦστε τὸν κωφὸν λαλεῖν
καὶ βλέπειν. Καὶ ἐξίσταντο πάντες οἱ ὄχλοι καὶ ἔλεγον 23
Μήτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς Δαυείδ; οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἀκού- 24
σαντες εἶπον Οὗτος οὐκ ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια εἰ μὴ ἐν τῷ
Βεεζεβοὺλ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων. ἙΕϊΪδὼς δὲ τὰς ἐνθυ- 25
μήσεις αὐτῶν εἶπεν αὐτοῖς Πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα
καθ᾽ ἑαυτῆς ἐρημοῦται, καὶ πᾶσα πόλις ἣ οἰκία μερισθεῖσα
καθ᾽ ἑαυτῆς οὐ σταθήσεται. καὶ εἰ ὁ Σατανᾶς τὸν Σατανᾶν 56
ἐκβάλλει, ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἐμερίσθη: πῶς οὖν σταθήσεται ἡ
βασιλεία αὐτοῦ; καὶ εἰ ἐγὼ ἐν Βεεζεβοὺλ ἐκβάλλω τὰ 27
δαιμόνια, οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν rin ἐκβάλλουσιν ; διὰ τοῦτο
αὐτοὶ κριταὶ ἔσονται ὑμῶν. εἰ δὲ ἐν πνεύματι θεοῦ ἐγὼ 28
ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν ἐφ᾽ ὑμᾶς ἡ βασιλεία
τοῦ θεοῦ. ἢ πῶς δύναταί τις εἰσελθεῖν εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ 29
ἰσχυροῦ καὶ τὰ σκεύη αὐτοῦ ἁρπάσαι, ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃ
τὸν ἰσχυρόν; καὶ τότε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσει. ὁ μὴ 30
ὧν per ἐμοῦ κατ᾽ ἐμοῦ ἐστίν, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ᾽ ἐμοῦ
σκορπίζει. Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, πᾶσα ἁμαρτία καὶ βλα- 3:
σφημία ἀφεθήσεται * τοῖς ἀνθρώποις, ἡ δὲ τοῦ πνεύματος
βλασφημία οὐκ ἀφεθήσεται. καὶ ὃς ἐὰν εἴπῃ λόγον κατὰ 32
τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ἀφεθήσεται αὐτῷ' ὃς δ᾽ ἂν εἴπῃ
κατὰ τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου, ᾿οὐκ ἀφεθήσεται' αὐτῷ οὔτε
ἐν τούτῳ τῷ αἰώνι οὔτε ἐν τῷ μέλλοντι. Ἢ 33
ποιήσατε τὸ δένδρον καλὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ καλόν, ἣ
ποιήσατε τὸ δένδρον σαπρὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ σαπρόν"
ἐκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώσκεται. γεννήματα ἐχι- 34

22 προσηνέχθη αὐτῷ δαιμονιζόμενος τυφλὸς καὶ κωφός

XII KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 29

δνῶν, πῶς δύνασθε ἀγαθὰ λαλεῖν πονηροὶ ὄντες ; ἐκ γὰρ τοῦ
35 περισσεύματος τῆς καρδίας τὸ στόμα λαλεῖ. ὁ ἀγαθὸς
ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ ἐκβάλλει " ἀγαθά, καὶ
© πονηρὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ πονηροῦ θησαυροῦ ἐκβάλ-
36 λει πονηρά, Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα ἀργὸν ὃ λαλή-
σουσιν οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσιν περὶ αὐτοῦ λόγον ἐν
37) ἡμέρᾳ κρίσεως: ἐκ γὰρ τῶν λόγων σου δικαιωθήσῃ, καὶ ἐκ
τῶν λόγων σου καταδικασθήσῃ.
38 Tore ἀπεκρίθησαν αὐτῷ τινὲς τῶν γραμματέων καὶ
Φαρισαίων λέγοντες Διδάσκαλε, θέλομεν ἀπὸ σοῦ σημεῖον
39 ἰδεῖν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς Τενεὰ πονηρὰ καὶ μοι-
χαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ εἰ
40 μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου. ὥσπερ γὰρ ἦν ᾿Ιω-
NAC ἐν τῇ κοιλίᾳ τοῦ KHTOYC τρεῖς ἡμλμέρδας Kal τρεῖς
NYKTAC, οὕτως ἔσται ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς
41 γῆς τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας. ἄνδρες Νινευεῖται ἀνα-
στήσονται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατα-
κρινοῦσιν αὐτήν' ὅτι μετενόησαν εἰς τὸ κήρυγμα ᾿ἸἸωνᾶ, καὶ
42 ἰδοὺ πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε. βασίλισσα νότου ἐγερθήσεται ἐν
τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινεῖ αὐτήν"
ὅτι ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σο-
43 λομῶνος, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Σολομῶνος ὧδε. Ὅταν
δὲ τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα ἐξέλθῃ ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου, διέρ-
χεται δι ἀνύδρων τόπων ζητοῦν ἀνάπαυσιν, καὶ οὐχ εὑρί-
44 σκει. τότε λέγει Eis τὸν οἶκόν μου ἐπιστρέψω ὅθεν
ἐξῆλθον: καὶ ἐλθὸν εὑρίσκει σχολάζοντα [καὶ] σεσαρωμένον
45 καὶ κεκοσμημένον. τότε πορεύεται καὶ παραλαμβάνει μεθ᾽ ἕ-
αὐτοῦ ἑπτὰ ἕτερα πνεύματα πονηρότερα éavrov, καὶ εἰσελ-
θόντα κατοικεῖ ἐκεῖ. καὶ γίνεται τὰ ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου
ἐκείνου χείρονα τῶν πρώτων. Οὕτως ἔσται καὶ τῇ γενεᾷ
ταύτῃ τῇ πονηρᾷ. ᾿
45 "Ere αὐτοῦ λαλοῦντος τοῖς ὄχλοις ἰδοὺ ἡ μήτηρ καὶ
οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ ἱστήκεισαν ἔξω ζητοῦντες αὐτῷ λαλῆ-

a eee es OP CL tw

31 ὑμῖν 42 ov μὴ ἀφεθῇ 45 τὰ

30 KATA MAO@OAION XII ΧΙ

σαι. * ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν τῷ λέγοντι αὐτῷ Tis 48

ἐστιν ἡ μήτηρ μον, καὶ τίνες εἰσὶν οἱ ἀδελφοί μου;
καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα [αὐτοῦ] ἐπὶ τοὺς μαθητὰς av- 49
τοῦ εἶπεν Ἰδοὺ ἡ μήτηρ μου καὶ οἱ ἀδελφοί μον’
ὅστις γὰρ ἂν ποιήσῃ τὸ θέλημα τοῦ πατρός μον τοῦ 50
ἐν οὐρανοῖς, αὐτός μου ἀδελφὸς καὶ ἀδελφὴ καὶ μήτηρ

ἐστίν.

Ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐξελθὼν ὁ ᾿Ιησοῦς * τῆς οἰκίας x
ἐκάθητο παρὰ τὴν θάλασσαν: καὶ συνήχθησαν πρὸς αὐτὸν 2
ὄχλοι πολλοί, ὥστε αὐτὸν εἰς πλοῖον ἐμβάντα καθῆσθαι,
καὶ πᾶς 6 ὄχλος ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν ἱστήκει. καὶ ἐλάλησεν 3
αὐτοῖς πολλὰ ἐν παραβολαῖς λέγων ᾿Ιδοὺ ἐξῆλθεν ὁ σπείρων
τοῦ σπείρειν. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ἃ μὲν ἔπεσεν παρὰ 4
τὴν ὁδόν, καὶ Γἔλθόντα τὰ πετεινὰ κατέφαγεν αὐτά. ἄλλα 5
δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὰ πετρώδη ὅπου οὐκ εἶχεν γῆν πολλήν, καὶ
εὐθέως ἐξανέτειλεν διὰ τὸ μὴ ἔχειν βάθος γῆς, ἡλίου δὲ 6
ἀνατείλαντος ἐκαυματίσθη καὶ διὰ τὸ μὴ ἔχειν ῥίζαν ἐ-
ξηράνθη. ἄλλα δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὰς ἀκάνθας, καὶ ἀνέβησαν al 7
ἄκανθαι καὶ ᾿ἀπέπνιξαν᾽ αὐτάς, ἄλλα δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὴν γὴν 8
τὴν καλὴν καὶ ἐδίδου καρπόν, ὃ μὲν ἑκατὸν ὃ δὲ ἑξήκον-

Φ
τα ὃ δὲ τριάκοντα. Ὁ ἔχων ὦτα ἀκουέτω. Καὶ 3.
> ~ ~
προσελθύντες vi μαθηταὶ εἶπαν αὐτῷ Διὰ τί ἐν παραβολαῖς

-“ a Φ
λαλεῖς αὐτοῖς ; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν * ὅτι Ὑμῖν δέδοται τι

γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ἐκείνοις
δὲ οὐ δέδοται. ὅστις ἔχει, δοθήσεται αὐτῷ καὶ περισ- 12
γὰρ X 3 n t ρ

, Η͂ 4 3 ὉΝ , A » > ’ > 3 3
σευθήσεται" ὅστις δὲ οὐκ ἔχει, καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται an’ av-
τοῦ. διὰ τοῦτο ἐν παραβολαῖς αὐτοῖς λαλῶ, ὅτι βλέποντες 13
οὐ βλέπουσιν καὶ ἀκούοντες οὐκ ἀκούουσιν οὐδὲ συνίουσιν'"

9 ΄“ 3 a“ ε , 3 , ε ,
καὶ ἀναπληροῦται αὐτοῖς ἡ προφητεία Haaiov ἡ λέγουσα 14

*Ako# ἀκούσετε Kal OY MA ογνῆτε,
kal βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴλητε.

47 εἶπεν δέ τις αὐτῷ ᾿ἸΙδοὺ κἡἡ μήτηρ σον καὶ οἱ sie σον ἔξω ἑστή-
κασιν ζητοῦντές σοι λαλῆσαι. 1 ἐκ

XIII KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 31

1s €TTAXYNOH γὰρ ἢ KapAfa TOY Aaoy ToyToY,
kal τοῖς ὠοὶν Bapéwe AKoycan,
kal TOYC GMPOAAMOYC AYTAN EKAMMYCAN:
MH ποτε fAwciNn τοῖο ὀφθδλλλοῖο
Kal τοῖο @cin ἀκογοωοιν
Kal τῇ κἀρλίδ. CYN@cIN Kal ἐπιστρέψωσιν,
kal IAcomal ἀὐτούγεο. —__
16 ὑμῶν δὲ μακάριοι of ὀφθαλμοὶ ὅτι βλέπουσιν, καὶ ra ὦτα
17 [ὑμῶν] ὅτι ἀκούουσιν. ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν ὅτι πολλοὶ mpo-
φῆται καὶ δίκαιοι ἐπεθύμησαν ἰδεῖν ἃ βλέπετε καὶ οὐκ εἶδαν,
18 καὶ ἀκοῦσαι ἃ ἀκούετε καὶ οὐκ ἤκουσαν. Ὑμεῖς
τὸ οὖν ἀκούσατε τὴν παραβολὴν τοῦ σπτείραντος. Παντὸς
ἀκούοντος τὸν λῦγον τῆς βασιλείας καὶ μὴ συνιέντος, ἔρχε-
ται ὁ πονηρὸς καὶ ἁρπάζει τὸ ἐσπαρμένον ἐν τῇ καρδίᾳ
"ὦ αὐτοῦ" οὗτός ἐστιν 6 παρὰ τὴν ὁδὸν σπαρείς. ὁ δὲ ἐπὶ τὰ
πετρώδη σπαρείς, οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λύγον ἀκούων καὶ εὐθὺς
ar μετὰ χαρᾶς λαμβάνων αὐτὸν" οὐκ ἔχει δὲ ῥίζαν ἐν ξαυτῷ
ἀλλὰ πρόσκαιρύς ἐστιν, γενομένης δὲ θλίψεως ἢ ᾿ διωγμοῦ
va διὰ τὸν λόγον εὐθὺς σκανδαλίζεται. ὦ δὲ εἰν τὰς ἀκάνθας
σπαρείς, οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων καὶ ἡ μέριμνα
τοῦ αἰῶνος καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου συνπνίγει. τὸν λόγον,
33 καὶ ἄκαρπος ίνεται. ὦ δὲ ἐπὶ τὴν καλὴν γῆν σπαρείς,
οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων καὶ συνιεῖίς, ὃς δὴ καρπο-
Φορεῖ καὶ ποιεῖ ὃ μὲν ἑκατὸν ὑ δὲ ἑξήκοντα ὃ δὲ τριάκοντα.
24 “Λλλὴν παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς λέγων ᾿Ὡμοιώ-
θη ἢ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ σπείραντι, καλὺν σπέρ-
25 pa ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ. ἐν δὲ τῷ καθεύδειν τοὺς ἀνθρώπους
ἦλθεν αὐτοῦ ὁ ἐχθρὸς καὶ ἐπέσπειρεν ζιζάνια ἀνὰ μέσον
26 τοῦ Girov καὶ ἀπῆλθεν. ore δὲ ἐβλάστησεν ὦ χόρτος καὶ
3) καρπὸν ἐποίησεν, τότε ἐφάνη καὶ τὰ οἰιῤάνια, προσελ-
θύντες δὲ οἱ δοῦλοι τοῦ οἰκοδεσπότου εἶπον αὐτῷ Κύριε,
οὐχὶ καλὸν σπέρμα ἔσπειρας ἐν τῷ σῷ ἀγρῷ; πόϑεν οἷν
aS ἔχει ζιζάνια; ὁ δὲ ἔφη αὐτοῖς ‘Ex Opis ἄνθρωπος τοῦτο

Ἢ τ ΩΝ
4 ἦλθον τὰ πετεινὰ καὶ 7 ἔπνιξαν It αὐτοῖς

32 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XIH

ἐποίησεν. οἱ δὲ αὐτῷ λέγουσιν Θέλεις οὖν ἀπελθόντες
συλλέξωμεν αὐτά; ὁ δέ φησιν Οὔ, μή ποτε συλλέγον- 29
τες τὰ ζιζάνια ἐκριζώσητε ἅμα αὐτοῖς τὸν σῖτον" ἄφετε 30
συναυξάνεσθαι ἀμφότερα ‘ews’ τοῦ θερισμοῦ" καὶ ἐν καιρῷ
τοῦ θερισμοῦ ἐρῶ τοῖς θερισταῖς Συλλέξατε πρῶτον τὰ ζιζά-
via καὶ δήσατε αὐτὰ [εἰς] δέσμας πρὸς τὸ κατακαῦσαι αὐτά,
τὸν δὲ σῖτον “cuvayere' εἰς τὴν ἀποθήκην μου. "Αλ- 31
λην παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς λέγων ‘Opoia ἐστὶν ἣ
βασιλεία τῶν οὐρανῶν κόκκῳ σινάπεως, ὃν λαβὼν ἄνθρωπος
ἔσπειρεν ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ" ὃ μικρότερον μέν ἐστιν πάντων 32
τῶν σπερμάτων, ὅταν δὲ αὐξηθῇ μεῖζον τῶν λαχάνων ἐστὶν
καὶ γίνεται δένδρον, ὥστε ἐλθεῖν τὰ TIETEINA TOY OYPANOY
καὶ KATACKHNOIN ἐν τοῖο KAAAOIC AYTOY. ᾿ “Ad- 33
λην παραβολὴν [έἔλάλησεν avrois]| Ὁμοία ἐστὶν ἡ βασι-
λεία τῶν οὐρανῶν ζύμῃ, ἣν λαβοῦσα γυνὴ ἐνέκρνψεν εἰς
ἀλεύρου σάτα τρία ἕως οὗ ἐζυμώθη ὅλον. Ταῦτα 3,
πάντα ἐλάλησεν ὁ ᾿Ιησοῦς ἐν παραβολαῖς τοῖς ὄχλοις, καὶ
χωρὶς παραβολῆς οὐδὲν ἔλάλει αὐτοῖς" ὅπως πληρωθῇ τὸ 35
ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος
᾿Ανοίξω ἐν πὰρδβολδῖος τὸ CTOMA MOY,

ἐρεύξολλδι KEKPYMMENA AITO KATABOAAC.

Tore ἀφεὶς τοὺς ὄχλους ἦλθεν eis τὴν οἰκίαν. Kai »
προσῆλθαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες Διασάφησον
ἡμῖν τὴν παραβολὴν τῶν ζιζανίων τοῦ ἀγροῦ. ὁ δὲ ἀπο- 37
κριθεὶς εἶπεν Ὃ σπείρων τὸ καλὸν σπέρμα ἐστὶν ὁ υἱὸς
τοῦ ἀνθρώπου: ὁ δὲ ἀγρός ἐστιν ὁ κόσμος" τὸ δὲ καλὸν 38
σπέρμα, οὗτοί εἰσιν οἱ υἱοὶ τῆς βασιλείας" τὰ δὲ ζιζάνιά
εἶσιν οἱ υἱοὶ τοῦ πονηροῦ, ὁ δὲ ἐχθρὸς ὁ σπείρας αὐτά 39
ἐστιν ὁ διάβολος: ὁ δὲ θερισμὸς συντέλεια αἰῶνός ἐστιν,
οἱ δὲ θερισταὶ ἄγγελοί εἰσιν. ὥσπερ οὖν συλλέγεται τὰ 40
ζιζάνια καὶ πυρὶ κατακαίεται, οὕτως ἔσται ἐν τῇ συντε-
λείᾳ τοῦ αἰῶνος: ἀποστελεῖ 6 υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου τοὺς ἀγ- 4x
γέλους αὐτοῦ, καὶ συλλέξουσιν ἐκ τῆς βασιλείας αὐτοῦ

30 ἄχρι ν᾿. μέχρι | σνναγάγετε 35 ᾿Ησαίον

XIII KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 33

, A / “~ 4
πάντα TA CKANAQAA Kal TOYC TTOIOYNTAC THN ANOMIAN,
42 καὶ βαλοῦσιν αὐτοὺς eis τὴν κάμινον τοῦ πυρός" ἐκεῖ ἔσται
€ ray e
43 0 κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. Tore of λίκδιοι
3 / ” le)
EKAAMYOYCIN ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς
a, aA € Ἂν Φ 3 , € ’ 3 Α
4 αὐτωὼν. Ο ἔχων ὦτα ἀκουέτω. Ὁμοία ἐστὶν
ς , ΄“ 3 ΄ a ΠῚ a
ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θησαυρῷ κεκρυμμένῳ ἐν τῷ
ἀγρῷ, ὃν εὑρὼν ἄνθρωπος ἔκρυψεν, καὶ ἀπὸ τῆς χαρᾶς
3 a~ ς , 3 ΤΌ » ὶ > if 4 2 4
αὐτοῦ ὑπάγει καὶ πωλεῖ ' ὅσα ἔχει καὶ ἀγοράζει τὸν ἀγρὸν
3 ~ € , > ‘ ς ’ ~
45 ἐκεῖνον. Πάλιν ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν
6 οὐρανῶν ᾿ ἐμπόρῳ (ητοῦντι καλοὺς μαργαρίτας: εὑρὼν δὲ
ε Ψ Ρ ’ μ PS ue > Ἁ μ PY ᾿ 2 ρ @
4
ἕνα πολύτιμον μαργαρίτην ἀπελθὼν πέπρακεν πάντα ὅσα
47 εἶχεν καὶ ἠγόρασεν αὐτόν. Πάλιν ὁμοία ἐστὶν
ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν σαγήνῃ βληθείσῃ εἰς τὴν θάλασ-
δ
48 σαν καὶ ἐκ παντὸς γένους συναγαγούσῃ" ἣν ὅτε ἐπληρώθη
ἀναβιβάσαντες ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν καὶ καθίσαντες συνέλε-
49 av τὰ καλὰ εἰς ἄγγη, τὰ δὲ σαπρὰ ἔξω ἔβαλον. οὕτως
ἔσται ἐν τῇ συντελείᾳ τοῦ αἰῶνος" ἐξελεύσονται of ἄγγε-
λοι καὶ ἀφοριοῦσιν τοὺς πονηροὺς ἐκ μέσου τῶν δικαίων
so καὶ βαλοῦσιν αὐτοὺς εἰς τὴν κάμιψον τοῦ πυρός" ἐκεῖ ἔσται
ε LY 4 € LY “-“ 3 ’,
51 ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. Συν-
, a ἝΝ , » € . sr? 1
52 ἥκατε ταῦτα πάντα; λέγουσιν avt@ Nai. ὁ δὲ "εἶπεν
αὐτοῖς Διὰ τοῦτο πᾶς γραμματεὺς μαθητευθεὶς τῇ βασι-
λείᾳ τῶν οὐρανών ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ ὅστις
ϑ , 3 “a “ 3 “ \ ‘ ,
ἐκβάλλει ἐκ τοῦ θησαυροῦ αὐτοῦ Katya καὶ παλαιά.
53 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ ᾿Ἰησοῦς τὰς παραβολὰς
54 ταύτας, μετῆρεν ἐκεῖθεν. καὶ ἐλθὼν εἰς τὴν πατρίδα αὐτοῦ
“ lol ”~ C4
ἐδίδασκεν αὐτοὺς ἐν τῇ συναγωγῇ αὐτῶν, ὦστε ἐκπλήσ-
σεσθαι αὐτοὺς καὶ λέγειν Πόθεν τούτῳ ἡ σοφία αὕτη καὶ
55 αἷ δυνάμεις ; οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ τοῦ τέκτονος vids; οὐχ ἡ
4 2 a 2 ‘ 4 € 2 A > Aa 3%
μήτηρ αὐτοῦ λέγεται Μαριὰμ καὶ of ἀδελφοὶ αὐτοῦ ᾿Ιάκω-
56 Bos καὶ ᾿Ιωσὴφ καὶ Σίμων καὶ Ἰούδας; καὶ αἱ ἀδελφαὶ
αὐτοῦ οὐχὶ πᾶσαι πρὸς ἡμᾶς εἰσίν; πόθεν οὖν τούτῳ ταῦτα
a “: 4
57 πάντα; καὶ ἐσκανδαλίζοντο ἐν αὐτῷ. ὁ δὲ ᾿Ἰησοῦς εἴπεν

44 πάντα 45 ἀνθρώπῳ 52 λέγει
D

34 KATA ΜΑΘΘΑΙ͂ΟΝ ΧΙ XIV

αὐτοῖς Οὐκ ἔστιν προφήτης ἄτιμος εἰ μὴ ἐν τῇ ᾿ πατρίδι
καὶ ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ. Καὶ οὐκ ἐποίησεν ἐκεῖ δυνάμεις 58
πολλὰς διὰ τὴν ἀπιστίαν αὐτῶν.

"Ev ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἤκουσεν Ἡρῴδης ὃ τετραάρχης τ
τὴν ἀκοὴν Ἰησοῦ, καὶ εἶπεν τοῖς παισὶν αὐτοῦ Οὗτός ἐστιν α
Ἰωάνης ὁ βαπτιστής: αὐτὸς ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ
διὰ τοῦτο αἱ δυνάμεις ἐνεργοῦσιν ἐν αὐτῷ: Ὃ γὰρ ἫἩρῴ- 3
Ons κρατήσας τὸν ᾿Ιωάνην ἔδησεν καὶ ἐν φυλακῇ ἀπέθετο
διὰ Ἡρῳδιάδα τὴν γυναῖκα Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ,
ἔλεγεν γὰρ ὁ ᾿ωάνης αὐτῷ Οὐκ ἔξεστίν σοι ἔχειν αὐτήν" 4
καὶ θέλων αὐτὸν ἀποκτεῖναι ἐφοβήθη τὸν ὄχλον, ὅτι ὡς προ- ς
φήτην αὐτὸν εἶχον. γενεσίοις δὲ γενομένοις τοῦ Ἡρῴδου 6
ὠρχήσατο ἡ θυγάτηρ τῆς Ἡρῳδιάδος ἐν τῷ μέσῳ καὶ
ἤρεσεν τῷ Ἡρῴδῃ, ὅθεν μετὰ ὅρκου ὡμολόγησεν αὐτῇ 7
δοῦναι ὃ ἐὰν αἰτήσηται. ἡ δὲ προβιβασθεῖσα ὑπὸ τῆς 8
μητρὸς αὐτῆς Δός μοι, φησίν, ὧδε ἐπὶ πίνακι τὴν κεφαλὴν
"Iwdvou τοῦ βαπτιστοῦ. καὶ λυπηθεὶς ὁ βασιλεὺς διὰ 9
τοὺς ὅρκους καὶ τοὺς συνανακειμένους ἐκέλευσεν δοθῆναι,
καὶ πέμψας ἀπεκεφάλισεν Ἰωάνην ἐν τῇ φυλακῇ" καὶ ©
ἠνέχθη ἡ κεφαλὴ αὐτοῦ ἐπὶ πίνακι καὶ ἐδόθη τῷ κορασίῳ, ™
καὶ ἤνεγκεν τῇ μητρὶ αὐτῆς. Καὶ προσελθόντες οἱ μαθη- 12
ταὶ αὐτοῦ ἦραν τὸ πτώμα καὶ ἔθαψαν αὐτόν, καὶ ἐλθόντες
ἀπήγγειλαν τῷ Ἰησοῦ. ᾿Ακούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς 13
ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν ἐν πλοίῳ εἰς ἔρημον τόπον κατ᾽ ἰδίαν"
καὶ ἀκούσαντες οἱ ὄχλοι ἠκολούθησαν αὐτῷ ᾿πεζῇ ἀπὸ τῶν
πόλεων. Καὶ ἐξελθὼν εἶδεν πολὺν ὄχλον, καὶ ἐσπλαγ- 14
χνίσθη ἐπ᾽ αὐτοῖς καὶ ἐθεράπευσεν τοὺς ἀρρώστους αὐτών.
᾿οψίας δὲ γενομένης προσῆλθαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ λέγοντες 15
"Ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος καὶ ἡ ὥρα [ἤδη παρῆλθεν: ἀπό-
λυσον᾽ τοὺς ὄχλους, ἵνα ἀπελθόντες εἰς τὰς κώμας ἀγο-
ράσωσιν ἑαυτοῖς Bpwpara. ὁ δὲ Ἶησοῦς εἶπεν αὐτοῖς τό
Οὐ χρείαν ἔχουσιν ἀπελθεῖν: δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν.

57 ἰδίᾳ 13 πεζοὶ 15 παρῆλθεν ἤδη" ἀπόλυσον οὖν το ἐκέλευσεν τοὺς...

XIV KATA MAOOAION 35

17 οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ Οὐκ ἔχομεν ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους
13 καὶ δύο ἰχθύας. ὁ δὲ εἶπεν Φέρετέ μοι ὧδε αὐτούς.
19 καὶ "κελεύσας τοὺς ὄχλους ἀνακλιθῆναι ἐπὶ τοῦ χόρτου,
λαβὼν" τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας, ἀναβλέψας
3 Α > A > 4 U 4 σι
εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησεν καὶ κλάσας ἔδωκεν τοῖς μαθη-
90 ταῖς τοὺς ἄρτους οἱ δὲ μαθηταὶ τοῖς ὄχλοις. καὶ ἔφαγον
πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν, καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον τῶν
ex Κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις. οἱ δὲ ἐσθίοντες
ἦσαν ἄνδρες ὡσεὶ πεντακισχίλιοι χωρὶς γυναικῶν καὶ παι-
a2 δίων. Καὶ [εὐθέως] ἠνάγκασεν τοὺς μαθητὰς ἐμ-
βῆναι εἰς ᾿ πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως
Φ 3 Ud AY > U 4
23 οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους. καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους
ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος κατ᾽ ἰδίαν προσεύξασθαι. ὀψίας δὲ γενο-
24 μένης μόνος ἦν ἐκεῖ. Τὸ δὲ πλοῖον ἤδη "σταδίους πολλοὺς
ἀπὸ τῆς γῆς ἀπεῖχεν', βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων,
25 ἦν γὰρ ἐναντίος 6 ἄνεμος. Τετάρτῃ δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς
26 ἦλθεν πρὸς αὐτοὺς περιπατῶν ἐπὶ τὴν θάλασσαν. οἱ δὲ
4 544.) 2." 3.4 ~ [4 δι
μαθηταὶ ἰδόντες αὐτὸν ἐπὶ τῆς θαλάσσης περιπατοῦντα
ἐταράχθησαν λέγοντες ὅτι Φάντασμά ἐστιν, καὶ ἀπὸ τοῦ
27 φόβου ἔκραξαν. εὐθὺς δὲ ἔλάλησεν [ὁ ᾿Ιησοῦς] αὐτοῖς λέγων
28 Θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι’ μὴ φοβεῖσθε. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Πέτρος
εἶπεν αὐτῷ Κύριε, εἰ σὺ εἶ, κέλευσόν με ἔλθεῖν πρὸς σὲ
a9 ἐπὶ τὰ ὕδατα: ὁ δὲ εἶπεν ἜΛλθέ, καὶ καταβὰς ἀπὸ τοῦ
πλοίου Πέτρος περιεπάτησεν ἐπὶ τὰ ὕδατα "καὶ ἦλθεν" πρὸς
3. τὸν Ἰησοῦν. βλέπων δὲ τὸν ἄνεμον ἐφοβήθη, καὶ ἀρξά-
μενος καταποντίζεσθαι ἔκραξεν λέγων Κύριε, σῶσόν με.
> » a € 3 ~ > , A} “ 9 4 > A
31 εὐθέως δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἐπελάβετο αὐτοῦ
Α ’ > a > , 3 : ’ 397 3
ga καὶ λέγει αὐτῷ ᾿Ολιγόπιστε, εἰς τί ἐδίστασας ; καὶ ἀνα-
33 βάντων αὐτῶν els τὸ πλοῖον ἐκόπασεν ὃ ἄνεμος. οἱ δὲ
ἐν τῷ πλοίῳ προσεκύνησαν αὐτῷ λέγοντες ᾿Αληθῶς θεοῦ
, a“
34 υἱὸς εἶ, Καὶ διαπεράσαντες ἦλθαν ἐπὶ τὴν γῆν
as εἰς Γεννησαρέτ. καὶ ἐπιγνόντες αὐτὸν of ἄνδρες τοῦ τόπον
ἐκείνου ἀπέστειλαν εἰς ὅλην τὴν περίχωρον ἐκείνην, καὶ
«οχόρτου καὶ λαβὼν 52 τὸ 24 μέσον τῆς θαλάσσης ἦν 20 ἐλθεῖν
D2

36 KATA ΜΑΘΘΑΙ͂ΟΝ XIV XV

προσήνεγκαν αὐτῷ πάντας τοὺς κακῶς ἔχοντας, καὶ παρε- 35
κάλουν [αὐτὸν] ἵνα μόνον ἅψωνται τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱμα-
: ’ > ~ 8 é

τίου αὐτοῦ" καὶ ὅσοι ἥψαντο διεσώθησαν.

Tore προσέρχονται τῷ Ἰησοῦ ἀπὸ Ἱεροσολύμων Φαρι-:
σαῖοι καὶ γραμματεῖς λέγοντες Διὰ τί οἱ μαθηταί σου πα- 2
ραβαίνουσιν τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων; οὐ γὰρ
νίπτονται τὰς χεῖρας ὅταν ἄρτον ἐσθίωσιν. ὁ δὲ ἀποκρι- 3
θεὶς εἶπεν αὐτοῖς Διὰ τέ καὶ ὑμεῖς παραβαίνετε τὴν ἐντολὴν
τοῦ θεοῦ διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν; ὁ γὰρ θεὸς εἶπεν 4
Tima τὸν TrAaTépa kal τὴν μητέρα, καί ‘O κακολογῶν
πὰτέρὰ A MHTEPA OANATG) τελεγτάτω: ὑμεῖς δὲ λέγετε 5
Δ a ¥ ~ 8 “ ’ σ΄ a 2» > > ~
Os ἂν εἴπῃ τῷ πατρὶ ἢ τῇ μητρί Δώρον ἢ ἐὰν ἐξ ἐμοῦ

3 ~~ 3 ἣ ? 4 > “~ 4 2 ’
ὠφεληθῇς, οὐ μὴ τιμήσει τὸν πατέρα αὐτοῦ: καὶ ἠκυρώ- 6
ov λόγον' τοῦ θεοῦ διὰ τὴ ἄδοσιν ὑμῶν. ὑπο-
gare τὸν ‘Adyov' τοῦ θεοῦ διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν. ὑπο- 7
’ σ΄ 2 , a ε ΄“- 3 ,
κριταί, καλῶς ἐπροφήτευσεν περὶ ὑμῶν Ἤσαίας λέγων

‘O Aadc οὗτος τοῖο χείλεοίν mE τιλλᾷ, 8
ἢ Aé κἀρλίδ aYT@Nn πόρρω ἀπέχει ἀπ’ Emoy-
MATHN λὲ οέβοντδί με, 9

λιλάοκοντεο AlAackaAfac ENTAAMATA ἀνθρώτων.
Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον εἶπεν αὐτοῖς ᾿Ακούετε καὶ το
συνίετε: οὐ τὸ εἰσερχόμενον eis τὸ στόμα κοινοῖ τὸν ἄν- x1
θρωπον, ἀλλὰ τὸ ἐκπορευόμενον ἐκ τοῦ στόματος τοῦτο
κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. Ἰότε προσελθόντες οἱ μα- τὰ
θηταὶ λέγουσιν αὐτῷ Οἶδας ὅτι οἱ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες
τὸν λόγον ἐσκανδαλίσθησαν ; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν Πᾶσα 13
φυτεία ἣν οὐκ ἐφύτευσεν ὁ πατήρ μου ὁ οὐράνιος ἐκρι-
ζωθήσεται. ἄφετε αὐτούς: "τυφλοί εἰσιν ὁδηγοί". τυφλὸς τῷ
δὲ τυφλὸν ἐὰν ὁδηγῇ, ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦν-
ται. ᾿Αποκριθεὶς δὲ 6 Πέτρος εἶπεν αὐτῷ Φρά- 15
gov ἡμῖν τὴν παραβολήν. ὁ δὲ εἶπεν ᾿Ακμὴν καὶ ὑμεῖς τό
ἀσύνετοί ἐστε; οὐ νοεῖτε ὅτι πᾶν τὸ εἰσπορευόμενον εἰς 17
τὸ στόμα εἰς τὴν κοιλίαν χωρεῖ καὶ εἰς ἀφεδρῶνα ἐκβάλ-
λεται; τὰ δὲ ἐκπορευόμενα ἐκ τοῦ στόματος ἐκ τῆς καρ- τᾶ

6 νόμον 14 ὁδηγοί εἰσιν τυφλοὶ [τυφλών] 22 ἔκραξεν | vid

χν KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 37

xp δίας ἐξέρχεται, κἀκεῖνα κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. ἐκ γὰρ τῆς
καρδίας ἐξέρχονται διαλογισμοὶ πονηροί, φόνοι, μοιχεῖαι,
20 πορνεῖαι, κλοπαί, Ψψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι. ταῦτά
ἐστιν» τὰ κοινοῦντα τὸν ἄνθρωπον, τὸ δὲ ἀνίπτοις χερσὶν
φαγεῖν οὐ κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον.
ox Kat ἐξελθὼν ἐκεῖθεν ὁ ᾿Ιησοῦς ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη
82 Τύρου καὶ Σιδῶνος. Καὶ ἰδοὺ γυνὴ Χαναναία ἀπὸ τῶν
ὁρίων ἐκείνων ἐξελθοῦσα Γἔκραζεν" λέγουσα Ἐλέησόν με,
κύριε “vios' Δαυείδ' ἡ θυγάτηρ pov κακῶς δαιμονίζεται.
23 ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λόγον. καὶ προσελθόντες οἱ μα-
θηταὶ αὐτοῦ ἠρώτουν αὐτὸν λέγοντες ᾿Απόλυσον αὐτήν, ὅτι
᾿24 κράζει ὄπισθεν ἡμῶν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν Οὐκ ἀπεστά-
λην εἰ μὴ εἰς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου ᾿Ἰσραήλ.
5 ἡ δὲ ἐλθοῦσα προσεκύνει αὐτῷ λέγουσα Κύριε, βοήθει μοι.
26 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν Οὐκ ἔστιν καλὸν λαβεῖν τὸν ἄρτον
27) τῶν τέκνων καὶ βαλεῖν τοῖς κυναρίοις. ἡ δὲ εἶπεν Ναί,
κύριε, καὶ [γὰρ] τὰ κυνάρια ἐσθίει ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν
28 πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τῶν κυρίων αὐτῶν. τότε
ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῇ "QD γύναι, μεγάλη σου ἡ
πίστις" γενηθήτω gos ὡς θέλεις. καὶ ἰάθη ἡ θυγάτηρ
αὐτῆς ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης.
290. Καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν ὁ ᾿Ιησοῦς ἦλθεν παρὰ τὴν θάλασ-
30 σαν τῆς Γαλιλαίας, καὶ ἀναβὰς εἰς τὸ ὄρος ἐκάθητο ἐκεῖ. καὶ
προσῆλθον» αὐτῷ ὄχλοι πολλοὶ ἔχοντες μεθ᾽ ἑαυτῶν "χωλούς,
κυλλούς, τυφλούς, κωφούς,' καὶ ἑτέρους πολλούς, καὶ
ἔριψαν αὐτοὺς παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ, καὶ ἐθεράπευσεν᾽
gr αὐτούς: ὦστε ‘rov ὄχλον. θαυμάσαι βλέποντας κωφοὺς
Γλαλοῦντας" καὶ χωλοὺς περιπατοῦντας καὶ τυφλοὺς βλέ-
32 ποντας" καὶ ᾿ἐδόξασαν' τὸν θεὸν Ἰσραήλ. Ὁ
δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ εἶπεν
Σπλαγχνίζομαε ἐπὶ τὸν ὄχλον, ὅτι [ἤδη] ἡμέραι τρεῖς
προσμέναυσίν μοι καὶ οὐκ ἔχουσιν τί φάγωσιν: καὶ ἀπο-
λῦσαι αὐτοὺς νήστεις οὐ θέλω, μή ποτε ἐκλυθῶσιν ἐν τῇ

30 {...Ὁ 321 τοὺς ὄχλους | ἀκούοντας | κυλλοὺς ὑγιεῖς | ἀδόξαξζον

38 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XV XVI

ὁδῷ. καὶ λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταί Udder ἡμῖν ἐν ἐρημίᾳ 33
ἄρτοι τοσοῦτοι ὥστε χορτάσαι ὄχλον τοσοῦτον ; καὶ λέγει 34
αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς Πόσους ἄρτους ἔχετε; οἱ δὲ εἶπαν Ἕπτά,

4 hb ἢ) 2 c 8 a ᾽ a
καὶ ὀλίγα ἰχθύδια. καὶ παραγγείλας τῷ ὄχλῳ ἀναπεσεῖν 35
ἐπὶ τὴν γῆν ἔλαβεν τοὺς ἑπτὰ ἄρτους καὶ τοὺς ἰχθύας καὶ 35
εὐχαριστήσας ἔκλασεν καὶ ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς οἱ δὲ μα-
θηταὶ τοῖς ὄχλοις. καὶ ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν, 37
καὶ τὸ περισσεῦον τῶν κλασμάτων ἦραν ἑπτὰ σφυρίδας
πλήρεις. οἱ δὲ ἐσθίοντες ἦσαν ' τετρακισχίλιοι ἄνδρες χω- 38
pis "γυναικῶν καὶ παιδίων. Καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους 39
ἐνέβη els τὸ πλοῖον, καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια Μαγαδάν.

Καὶ προσελθόντες [oi] Φαρισαῖοι «καὶ Σαδδουκαῖοι πει- x
ράζοντες ᾿ἐπηρώτησαν᾽' αὐτὸν σημεῖον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐπι-
δεῖξαι αὐτοῖς. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς [POyias γενο- 2

4 4 34. 4 ε 3 ’ a} ’
μένης λέγετε Ἑυδία, πυρράζει γὰρ ὃ οὐρανός" καὶ πρωΐ 3
Σήμερον χειμών, πυρράζει yap στυγνάζων ὁ οὐρανός. τὸ
μὲν πρόσωπον τοῦ οὐρανοῦ γινώσκετε διακρίνειν, τὰ δὲ
σημεῖα τῶν καιρῶν οὐ δύνασθε.] Τενεὰ πονηρὰ καὶ μοι- 4.
χαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ
εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶς καὶ καταλιπὼν αὐτοὺς ἀπῆλ-
θεν. Καὶ ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ eis τὸ πέραν ς
ἐπελάθοντο Γἄρτους λαβεῖν. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς 6
ε a ‘ 4 > QA ~ U ~ ,

Ορᾶτε καὶ προσέχετε ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ
Σαδδουκαίων. οἱ δὲ διελογίζοντο ἐν ἑαυτοῖς λέγοντες ὅτι 7
“Aprovs οὐκ ἐλάβομεν. γνοὺς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν Τί διαλο- 8
γίζεσθε ἐν ἑαυτοῖς, ὀλιγόπιστοι, ὅτι ἄρτους οὐκ ἔχετε;
οὔπω νοεῖτε, οὐδὲ μνημονεύετε τοὺς πέντε ἄρτους τῶν ο.
’ + l4 ᾽ , Far A}
πεντακισχιλίων Kat πόσους κοφίνους éAaBere; οὐδὲ τοὺς τὸ
e Α “-- FY ‘ ’ ’ iA
ἑπτὰ ἄρτους τῶν τετρακισχιλίων καὶ πόσας σφυρίδας ἔλά-
Bere; πῶς οὐ νοεῖτε ὅτι οὐ περὶ ἄρτων εἶπον ὑμῖν; προσ- τι
4 δὲ > 8 a , a“ , 4 ,
éxere δὲ ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων.
τότε συνῆκαν ὅτι οὐκ εἶπεν προσέχειν ἀπὸ τῆς ζύμης [τῶν 12
ἄρτων] ἀλλὰ ἀπὸ τῆς διδαχῆς τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδ-

38 os [παιδίων καὶ γυναικών I ἐπηρώτων 5 λαβεῖν ἄρτους

XVI KATA MAO@AION 39

δουκαίων.
13 Ἐλθὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς εἷς τὰ μέρη Καισαρίας τῆς Φιλίπ-
που ἠρώτα τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ λέγων Τίνα λέγουσι οἱ
14 ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ; οἱ δὲ εἶπαν Οἱ μὲν
Ἰωάνην τὸν βαπτιστήν, ἄλλοι δὲ ᾿Ηλείαν, ἕτεροι δὲ "lepe-
15 μίαν ἣ ἕνα τῶν προφητῶν. λέγει αὐτοῖς Ὑμεῖς δὲ τίνα με
x6 λέγετε εἶναι; ἀποκριθεὶς δὲ Σίμων Πέτρος εἶπεν Σὺ εἶ ὁ
17 χριστὸς ὃ υἱὸς τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ
, Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ Μακάριος εἶ, Σίμων Βαριωνᾶ, ὅτι σὰρξ
καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψέν σοι ἀλλ᾽ ὁ πατήρ μου ὁ ἐν [τοῖς]
18 οὐρανοῖς κἀγὼ δέ σοι λέγω ὅτι σὺ εἶ Πέτρος, καὶ ἐπὶ
ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω pou τὴν ἐκκλησίαν, καὶ πύλαι
19 ἄἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς" δώσω σοι τὰς κλεῖδας τῆς
βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ ὃ ἐὰν δήσῃς ἐπὶ τῆς γῆς
ἔσται δεδεμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς, καὶ ὃ ἐὰν λύσῃς ἐπὶ τῆς
20 γῆς ἔσται λελυμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Τότε ᾿ ἐπετίμησεν᾽ τοῖς
μαθηταῖς ἵνα μηδενὶ εἴπωσιν ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ χριστός.

eat ΑΠῸ TOTE ἤρξατο Ἰησοῦς Χριστὸς δεικνύειν τοῖς
μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι δεῖ αὐτὸν els Ἰεροσόλυμα ἀπελθεῖν καὶ
. “ > A “ ‘\ 2 ,
πολλὰ παθεῖν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ ἀρχιερέων καὶ
γραμματέων καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθῆ-
a2 vat, καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν ὁ Πέτρος ἤρξατο ἐπιτι-
Ἂν da ἢ le , , > ‘
μᾷν αὐτῷ λέγων᾽ “Theos σοι, κύριε: ov μὴ ἔσται σοι
«3 τοῦτο. ὁ δὲ στραφεὶς εἶπεν τῷ Πέτρῳ Ὕπαγε ὀπίσω μου,
Σατανᾶ σκάνδαλον εἶ ἐμοῦ, ὅτι οὐ φρονεῖς τὰ τοῦ θεοῦ
4 ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων. Tore [6] Ἰησοῦς
εἶπεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ Et ris θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν,
ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ
3 - , a 4 3 \ A > a
25 ἀκολουθείτω μοι. ὃς yap ἐὰν θέλῃ τὴν Ψυχὴν αὐτοῦ
σῶσαι ἀπολέσει αὐτήν: ὃς δ᾽ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν
26 αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ εὑρήσει αὐτήν. τί γὰρ ὠφεληθήσεται

20 διεστείλατο 22 λέγει αὐτῷ ἐπιτιμῶν

40 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XVI XVII

ἄνθρωπος ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ τὴν δὲ ψυχὴν
αὐτοῦ (ημιωθῇ ; ἣ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς
ψυχῆς αὐτοῦ; μέλλει γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπον ἔρχεσθαι 27
ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ, καὶ
τότε ATTOAWCE! ἑκάστῳ KATA τὴν πρᾶξιν AYTOY. ἀμὴν 28
λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσίν τινες τῶν ὧδε ἑστώτων οἵτινες οὐ μὴ
γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσιν τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου

3 4 2 ΄“ 4 3 σι

ἐρχόμενον ἐν τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ.

Καὶ μεθ᾽ ἡμέρας ἐξ παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τὸν Πέ- x
τρον καὶ * Ἰάκωβον καὶ Ἰωάνην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, καὶ
ἀναφέρει αὐτοὺς εἰς ὄρος ὑψηλὸν κατ᾽ ἰδίαν. καὶ perepop- 2

2 rd 6. > a Α €X Α 4 3 “
φώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ ἔλαμψεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ
« ε b) 4 ¢ 7 3 ”~ > ¢ ‘ e 4 ~
ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φώς.
καὶ idod ὥφθη αὐτοῖς Μωυσῆς καὶ ᾿Ηλείας συνλαλοῦντες 3
per’ αὐτοῦ. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Πέτρος εἶπεν τῷ Ἰησοῦ 4
Κύριε, καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι: εἰ θέλεις, ποιήσω ὧδε
Γτρεῖς σκηνάς. , σοὶ μίαν καὶ Μωυσεῖ μίαν καὶ Ἠλείᾳ μίαν.
ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος ἰδοὺ νεφέλη φωτινὴ ἐπεσκίασεν 5
αὐτούς, καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῆς νεφέλης λέγουσα Οὗτός
ἐστιν ὁ υἱός μου ὃ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα' ἀκούετε
αὐτοῦ. καὶ ἀκούσαντες οἱ μαθηταὶ ἔπεσαν ἐπὶ πρόσωπον 6
αὐτῶν καὶ ἐφοβήθησαν σφόδρα. καὶ προσῆλθεν ὁ ᾿Ἰησοῦς 7
καὶ ἁψάμενος αὐτῶν εἶπεν ᾿Ἐγέρθητε καὶ μὴ φοβεῖσθε.
ἐπάραντες δὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν οὐδένα εἶδον εἰ. μὴ 8
rosa? a ἢ \ , 9. κα 2 «i
avrov' "Incovy μόνον. Καὶ καταβαινόντων αὐτῶν ἐκ τοῦ 9
¥ > 2 a“ ¢ 3 “ ‘4 \ ww ‘
ὄρους ἐνετείλατο αὐτοῖς ὁ Ingots λέγων Μηδενὶ εἴπητε τὸ
Cd Cd Φ € «" aA > td 3 ” 3 “7
ὅραμα ἕως οὗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐκ νεκρῶν ᾿ἐγερθῆ..
Καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταὶ λέγοντες Τί οὖν οἷ τὸ

σι ’ 3 ld ~ φι Cod ε Ὶ
γραμματεῖς λέγουσιν ὅτε ᾿Ηλείαν δεῖ ἔλθεϊῖν πρῶτον ; ὁ δὲ τα
ἀποκριθεὶς εἶπεν ᾿ Ἡλείδο μὲν ἔρχεται καὶ dtroKaTAcTHCel
πάντα" λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι ᾿λείας ἤδη ἦλθεν, καὶ οὐκ ἐπέ- τὰ
γνωσαν αὐτὸν ἀλλὰ ἐποίησαν ἐν αὐτῷ ὅσα ἠθέλησαν" οὕτως
καὶ 6 υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μέλλει πάσχειν ὑπ᾿ αὐτῶν. τότε 13

1 τὸν 4 σκηνὰς τρεῖς 8 τὸν ο ἀναστῇ 15 πάσχει 17 [τότε] ἀποκριθεὶς

XVII KATA MAOOAION 41
συνῆκαν of μαθηταὶ ὅτι περὶ ᾿Ιωάνον τοῦ βαπτιστοῦ εἶπεν

αὐτοῖς.
τ, Καὶ ἐλθόντων πρὸς τὸν ὄχλον προσῆλθεν αὐτῷ ἄνθρω-
15 πὸς γονυπετῶν αὐτὸν καὶ λέγων Κύριε, ἐλέησόν μου τὸν
υἱόν, ὅτι σεληνιάζεται καὶ κακῶς ᾿ἔχει', πολλάκις γὰρ
τὸ πίπτει εἷς τὸ πῦρ καὶ πολλάκις εἰς τὸ ὕδωρ' καὶ προσ-
ἤνεγκα αὐτὸν τοῖς μαθηταῖς σον, καὶ οὐκ ἠδυνήθησαν
17 αὐτὸν θεραπεῦσαι. ᾿ἀποκριθεὶς δὲ ὁ "Ἰησοῦς εἶπεν Ὦ
γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη, ἕως πότε ped ὑμῶν
ἔσομαι; ἕως wore ἀνέξομαι ὑμῶν; φέρετέ μοι αὐτὸν ade.
18 καὶ ἐπετίμησεν αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς, καὶ ἐξῆλθεν ἀπ᾽ αὐτοῦ
τὸ δαιμόνιον: καὶ ἐθεραπεύθη ὁ παῖς ἀπὸ τῆς ὥρας
19 ἐκείνης. Tore προσελθόντες οἱ μαθηταὶ τῷ ᾿Ιησοῦ
- κατ᾽ ἰδίαν εἶπαν Διὰ τί ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν
δα αὐτό; o δὲ λέγει αὐτοῖς Διὰ τὴν ὀλιγοπιστίαν ὑμῶν"
ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινά-
Tews, ἐρεῖτε τῷ Oper τούτῳ Μετάβα ἔνθεν ἐκεῖ, καὶ μετα-
βήσεται, καὶ οὐδὲν ἀδυνατήσει ὑμῖν,

ca Συστρεφομένων δὲ αὐτῶν ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ εἶπεν αὐτοῖς
ὦ ᾿Ιησοῦς Μέλλει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοσθαι εἰς

23 χεῖρας ἀνθρώπων, καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, ' καὶ τῇ τρίτῃ
ἡμέρᾳ ᾿ ἐγερθήσεται, καὶ ἐλυπήθησαν σφόδρα,

2 ὈΕλϑθόντων δὲ αὐτῶν εἰς Καφαρναοὺμ προσῆλθον οἱ τὰ
δίδραχμα λαμβάνοντες τῷ Πέτρῳ καὶ εἶπαν ᾿Ὁ διδάσκαλος

os ὑμῶν οὐ τελεῖ τὰ δίδραχμα; λέγει Ναί, καὶ "ei bora’
εἰς τὴν οἰκίαν προέφθασεν αὐτῶν ὁ "Ingots λέγων Ti σοι
δοκεῖ, Σίμων; οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς ἀπὸ "τίνων" λαμβά-
powrw τέλη ἢ κῆνσον; ἀπὸ τῶν υἱῶν αὐτῶν ἢ ἀπὸ τῶν

a6 ἀλλοτρίων; εἰπόντος δέ ᾿Απὸ τῶν ἀλλοτρίων, ἔφη αὐτῷ ὁ

2] Ἰησοῦς “Apaye ἐλεύθεροί εἶσιν οἱ υἱοί" ἵνα δὲ μὴ ᾿σκαν-
δαλίσωμεν᾽ αὐτούς, πορευθεὶς εἰς θάλασσαν βάλε ἄγκι-
στρὸν καὶ τὸν ἀναβάντα πρῶτον ἰχθὺν ἄρον, καὶ ἀνοίξας

53 πναστήσεέται 25 εἰσελθόντα [τίνος a7 σκανδαλίζωμεν

42 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XVII XVIIE

τὸ στόμα αὐτοῦ εὑρήσεις στατῆρα- ἐκεῖνον λαβὼν δὸς
αὐτοῖς ἀντὶ ἐμοῦ καὶ σοῦ.

Ἔν ἐκείνῃ * τῇ ὥρᾳ προσῆλθον οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ λέ- τ΄
γοντες Τίς ἄρα μείζων ἐστὶν ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν ;
καὶ προσκαλεσάμενος παιδίον ἔστησεν αὐτὸ ἐν μέσῳ αὐτῶν 2
καὶ εἶπεν ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε 3
ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε els τὴν βασιλείαν τῶν οὐρα-
νῶν. ὅστις οὖν ταπεινώσει ἑαυτὸν ὡς τὸ παιδίον τοῦτο, οὗτός 4
ἐστιν ὁ μείζων ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν: καὶ ὃς ἐὰν ς
δέξηται ἕν παιδίον τοιοῦτο ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέ-
χεται: ὃς δ᾽ ἂν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν τούτων τῶν 6
πιστευόντων εἰς ἐμέ, συμφέρει αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇ μύλος
ὀνικὸς περὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ
πελάγει τῆς θαλάσσης. Οὐαὶ τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν σκανδά- 7
λων: ἀνάγκη γὰρ ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα, πλὴν oval τῷ
ἀνθρώπῳ δι’ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται. Ei δὲ 8
ἡ χείρ σου ἣ ὁ πούς σου σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὖ-
τὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ". καλόν σοί ἐστιν εἰσελθεῖν εἷς.
τὴν ζωὴν κυλλὸν ἣ χωλόν, ἢ δύο χεῖρας ἣ δύο πόδας
ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον. καὶ εἰ ὁ ὁ-
φθαλμός σου σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ
σοῦ: καλόν σοί ἐστιν μονόφθαλμον εἰς τὴν ζωὴν εἰσελ-
θεῖν, ἣ δύο ἀφθαλμοὺς ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὴν γέενναν
τοῦ πυρός. ὋὉρᾶτε μὴ καταφρονήσητε ἑνὸς τῶν το
μικρῶν τούτων, λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν "ἐν
οὐρανοῖς" διὰ παντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ πατρός
μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. τί ὑμῖν δοκεῖ; ἐὰν γένηταί τινι τὰ
ἀνθρώπῳ ἑκατὸν πρόβατα καὶ πλανηθῇ ἕν ἐξ αὐτῶν, οὐχὶ
ἀφήσει τὰ ἐνενήκοντα ἐννέα ἐπὶ τὰ ὄρη καὶ πορευθεὶς
ζητεῖ τὸ πλανώμενον ; καὶ ἐὰν γένηται εὑρεῖν αὐτό, ἀμὴν 13
λέγω ὑμῖν ὅτι χαίρει ἐπ᾿ αὐτῷ μᾶλλον ἢ ἐπὶ τοῖς ἐνενή-
κοντα ἐννέα τοῖς μὴ πεπλανημένοις. οὕτως οὐκ ἔστιν 14
θέλημα ἔμπροσθεν ‘rot πατρός μου" τοῦ ἐν οὐρανοῖς ἵνα

x δὲ 10 [ἐν τῷ οὐρανῷ] ᾿ 14 τοῦ πατρὸς ὑμῶν

4

XVIII KATA MAOOAION 43
15 ἀπόληται ἕν τῶν μικρῶν τούτων. | Ἐὰν δὲ

ἁμαρτήσῃ ὁ ἀδελφός σου, ὕπαγε ἔλεγξον αὐτὸν μεταξὺ
σοῦ καὶ αὐτοῦ μόνου. ἐάν σου ἀκούσῃ, ἐκέρδησας τὸν

16 ἀδελφόν σου: ἐὰν δὲ μὴ ἀκούσῃ, παράλαβε ‘pera σοῦ ἔτι
ἕνα ἣ δύο", ἵνα ἐπὶ CTOMATOC AYO MAPTYPWN ἢ τριῶν.
17 CTAOH πᾶν ῥῆλλδ' ἐὰν δὲ παρακούσῃ αὐτῶν, εἰπὸν τῇ ἐκ-
κλησίᾳ: ἐὰν δὲ καὶ τῆς ἐκκλησίας παρακούσῃ, ἔστω σοι
σ΄ ς 3 4 € c 3 4 4
13 ὥσπερ ὁ ἐθνικὸς καὶ ὁ τελώνης. Αμὴν λέγω
, ὑμῖν, ὅσα ἐὰν δήσητε ἐπὶ τῆς γῆς ἔσται δεδεμένα ἐν
οὐρανῷ καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γῆς ἔσται λελυμένα
x9 ἐν οὐρανῷς Πάλιν [ἀμὴν] λέγω ὑμῖν ὅτι ἐὰν δύο συμ-
φωνήσωσιν ἐξ ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγματος
οὗ ἐὰν αἰτήσωνται, γενήσεται αὐτοῖς παρὰ τοῦ πατρός
20 μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. οὗ γάρ εἶσιν δύο ἣ τρεῖς συνηγμέ-
you εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμὶ ἐν μέσῳ αὐτῶν.
ax Tore προσελθὼν ὁ Πέτρος εἶπεν [αὐτῷ] Κύριε, ποσάκις
ἁμαρτήσει εἰς ἐμὲ ὁ ἀδελφός μου καὶ ἀφήσω αὐτῷ; ἕως ἑ-
id 4 > a ¢3 ~ 2 » Ψ φ [4 > ᾿
25 πτάκις ; λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς Ov λέγω σοι ἕως ἑπτάκις ἀλλὰ
23 ἕως ἑβδομηκοντάκις ἑπτά. Διὰ τοῦτο ὡμοιώθη ἡ βασιλεία
“ > a 3 a on ἃ > a la
τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ os ἠθέλησεν συνᾶραι λό-
4 a“ ‘ 3 ”~ 9 , A > “ ’
24 γον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ: ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναί-
« > aA > ? , ’
ρειν προσήχθη εἷς αὐτῷ ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων.
25 μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος
πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα ἔχει,
‘ 3 Ss ~ \ Φ ε “ , » aA
2 καὶ ἀποδοθῆναι. πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ
λέγων Μακροθύμησον ἐπ᾽ ἐμοί, καὶ πάντα ἀποδώσω σοι.
. ‘ 1 ε , a > ν 2
27 σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου [ἐκείνου] ἀπέλυσεν
28 αὐτόν, καὶ τὸ δάνιον ἀφῆκεν αὐτῷ. ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος
« Φ ΄ “ » ~ ἃ t Sn
ἐκεῖνος εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ os ὥφειλεν αὐτῷ
ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγεν λέγων ᾿Από-
δ 3 , A ε 4 4 a c
29 δος εἴ re ὀφείλεις. πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ mapeKd-
λει αὐτὸν λέγων Μακροθύμησον ἐπ᾽ ἐμοί, καὶ ἀποδώσω
go σοι. 6 δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς

. τό ἔτι ἕνα ἡ δύο μετὰ σοῦ

ὩΣ KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XVIII XIX

φυλακὴν ἕως ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον. ἰδόντες οὖν οἱ σύν- 31
δουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμενα ἔλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλ-
θόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰ γενόμενα.
τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ 32
Δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι,
ἐπεὶ παρεκάλεσάς pe οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸμ σύν- 33
δουλόν σου, ὡς κἀγὼ σὲ ἠλέησα; καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριος 3,
αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως [οὗ] ἀποδῷ
πᾶν τὸ ὀφειλόμενον. Οὕτως καὶ 6 πατήρ μον ὁ οὐράνιος 35
ποιήσει ὑμῖν ἐὰν μὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ
τῶν καρδιῶν ὑμῶν.

Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς λόγους τού- 1
τους, μετῆρεν ἀπὸ τῆς Ταλιλαίας καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια
τῆς Ιουδαίας πέραν τοῦ ᾿Ιορδάνον. καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ 2
᾿ , \ 2 ΄ 2 “ἡ > «A
ὄχλοι πολλοί, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτοὺς ἐκεῖ.

4 a b a“ ζω Ld > & a

Καὶ προσῆλθαν αὐτῷ Φαρισαῖοι. πειράζοντες αὐτὸν καὶ 3
Aéyovres El ἔξεστιν ἀπολῦσαι τὴν γυναῖκα αὐτοῦ κατὰ

nm 4 ς 4 39 e 3 »», @
πᾶσαν αἰτίαν; 6 δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν Οὐκ ἀνέγνωτε ὅτι.
ὁ κτίσας an ἀρχῆς ἄροεν kal θῆλγ ἐποίησεν ayToyc
καὶ εἶπεν “ ENeKka TOYTOY κὰτἀλείψει ἄνθρωπος TON 5
TTATEPA KA? THN MHTEPA Kal κολληθήσετδι τῇ γυνδικὶ
δύτοῦ, Kal Econtar οἱ AYo εἰς οἄρκὰ Mian; ἀστὲ οὐκέτι 6
εἰσὶν δύο ἀλλὰ σὰρξ μία: ὃ οὖν ὁ θεὸς συνέζευξεν ἄνθρω-
4 4 4 > ΄σι , φ ΄σ 9
πος μὴ χωριζέτω. λέγουσιν αὐτῷ Τί οὖν Μωυσῆς ἐνετείλα- 7
ro AofNat βιβλίον datrocracfoy kal ἀπττολζοδι * ; λέγει 8
αὐτοῖς ὅτι Μωυσῆς πρὸς τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν ἐπέ-
τρεψεν ὑμῖν ἀπολῦσαι τὰς γυναῖκας ὑμῶν, ἀπ᾽ ἀρχῆς δὲ οὐ
γέγονεν οὕτως. '"λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυ- 9
vaika αὐτοῦ μὴ ἐπὶ πορνείᾳ καὶ γαμήσῃ ἄλλην μοιχᾶται."
λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταί Ei οὕτως ἐστὶν ἡ αἰτία τοῦ dy τὸ

ἡ αὐτήν ο λέγω δὲ ὑμῖν, ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ παρεκτὸς
λόγον πορνείας, ποιεῖ αὐτὴν μοιχευθῆναι, καὶ ὃ ἀπολελυμένην γαμήσας
μοιχᾶται. 14 αὐτοῖς 17 τήρησον 18 Ποίας; φησίν. | εἶπεν

XIX KATA ΜΑΘΘΑΙ͂ΟΝ 45

τι θρώπου μετὰ τῆς γυναικός, οὐ συμφέρει γαμῆσαι. ὁ δὲ εἷ-
πεν αὐτοῖς Οὐ πάντες χωροῦσι τὸν λόγον, ἀλλ᾽ οἷς δέδοται.
x2 εἰσὶν γὰρ εὐνοῦχοι οἵτινες ἐκ κοιλίας μητρὸς ἐγεννήθησαν
οὕτως, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ τῶν
ἀνθρώπων, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς
διὰ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. ὁ δυνάμενος χωρεῖν χω-
ρείτω.
13 Tore προσηνέχθησαν aire παιδία, ἵνα τὰς χεῖρας
ἐπιθῇ αὐτοῖς καὶ προσεύξηται' οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπετίμησαν
τῳ αὐτοῖς. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν * Αφετε τὰ παιδία καὶ μὴ
κωλύετε αὐτὰ ἐλθεῖν πρός με, τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν
151) βασιλεία τῶν οὐρανῶν. καὶ ἐπιθεὶς τὰς χεῖρας αὐτοῖς
ἐπορεύθη ἐκεῖθεν.
16 Καὶ ἰδοὺ εἷς προσελθὼν αὐτῷ εἶπεν Διδάσκαλε, τί
17 ἀγαθὸν ποιήσω ἵνα σχῶ ζωὴν αἰώνιον; ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ
Τί με ἐρωτᾷς περὶ τοῦ ἀγαθοῦ; εἷς ἐστὶν ὁ ἀγαθός" εἰ δὲ
18 θέλεις εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν, τήρει" τὰς ἐντολάς. ἵλέγεε
αὐτῷ Ποίας;" ὁ δὲ Ἰησοῦς “ἔφη Τό ΟΥ̓ honeyceic, ΟΥ̓
19 MOIxeyceic, ΟΥ̓ κλέψειο, ΟΥ̓ yeyAomapTtypriceic, Tima
TON TrATépa Kal THN MHTépa, καί "Arattficeic TON
20 TTAHCION COY WC CEeayTON. λέγει αὐτῷ ὁ νεανίσκος
ax Tatra πάντα' ἐφύλαξα- τί ἔτι vorepa; Γἔφη' αὐτῷ ὁ ᾿Ἴη-
σοῦς Ei θέλεις τέλειος εἶναι, ὕπαγε πώλησόν σον τὰ ὑπάρ-
χοντα καὶ δὸς [τοῖς] πτωχοῖς, καὶ ἔξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανοῖς,
2 καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. ἀκούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν
ο΄ λόγον [τοῦτον] ἀπῆλθεν λυπούμενος, ἦν γὰρ ἔχων κτήματα
23 πολλά. ‘O δὲ Ἰησοῦς εἶπεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ
᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι πλούσιος δυσκόλως εἰσελεύσεται εἰς
24 τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν: πάλιν δὲ λέγω "ὑμῖν," εὐκοπώ-
τερόν ἐστιν κάμηλον διὰ τρήματος" ῥαφίδος “εἰσελθεῖν Ff
245 πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ. ἀκούσαντες δὲ
οἱ μαθηταὶ ἐξεπλήσσοντο σφόδρα λέγοντες Τίς ἄρα δύ-
26 varat σωθῆναι; ἐμβλέψας δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς Tapa

20 Πάντα ταῦα ar λέγε 424. ὑμῖν ὅτι] τρυπήματος | διελθεῖν ἣ πλούσιον εἰσελθεῖν

46 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XIX XX

ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόν ἐστιν, πὰρὰ δὲ θεῷ TIANTA Ay-
νὰτά. Ἰότε ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ :7
Ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι" τί
ἄρα ἔσται ἡμῖν; ὁ δὲ ᾿Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς ᾿Αμὴν λέγω 28
ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντές μοι ἐν τῇ παλωγενεσίᾳ,
ὅταν καθίσῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνον δόξης αὐτοῦ,

4 . Fe a 1 3 ὔ 4 [2 ᾿
καθήσεσθε καὶ ᾿υμεῖς᾽ ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς
δώδεκα φυλὰς τοῦ ἸΙσραήλ. καὶ πᾶς ὅστις ἀφῆκεν "οἰκίας 29
ἣ ἀδελφοὺς ἣ ἀδελφὰς fH πατέρα ἣ μητέρα ἣ τέκνα fj
ϑ a 4 @ ~ > le) > ¢ f é
aypovs' ἕνεκεν τοῦ ἐμοῦ ὀνόματος, πολλαπλασίονα Anp-
Yera καὶ ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει. πολλοὶ δὲ ἔσονται =
πρῶτοι ἔσχατοι καὶ ἔσχατοι πρῶτοι. ὋὉμοία γάρ ἐστιν:
ε , a > a 3 ‘ > sg
ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ ὅστις
LF akon σ΄ 4 , 3 , 9 3 » na
ἐξῆλθεν ἅμα πρωὶ μισθώσασθαι ἐργάτας εἰς τὸν ἀμπελῶνα
αὐτοῦ: συμφωνήσας δὲ μετὰ τῶν ἐργατῶν ἐκ δηναρίου 2
τὴν ἡμέραν ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ.
καὶ ἐξελθὼν περὶ τρίτην ὥραν εἶδεν ἄλλους ἑστῶτας ἐν τῇ 3
ἀγορᾷ ἀργούς: καὶ ἐκείνοις εἶπεν Ὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς 4
τὸν ἀμπελῶνα, καὶ ὃ ἐὰν 7) δίκαιον δώσω ὑμῖν: οἱ δὲ ς
ἀπῆλθον. πάλιν [δὲ] ἐξελθὼν περὶ ἕκτην καὶ ἐνάτην ὦραν
ἐποίησεν ὡσαύτως. περὶ δὲ τὴν ἑνδεκάτην ἐξελθὼν εὗρεν 6
ἄλλους ἑστῶτας, καὶ λέγει αὐτοῖς Τί ὧδε ἑστήκατε ὅλην

4 € > , > «a @ 4 Α ς a >
τὴν ἡμέραν apyoi; λέγουσιν αὐτῷ “Ore οὐδεὶς ἡμᾶς ἐμι- 7
σθώσατο: λέγει αὐτοῖς Ὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπε-
λῶνα. ὀψίας δὲ γενομένης λέγει ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος 8.

~ > [2 3 “~ U A > Ll A > ? τ
τῷ ἐπιτρόπῳ αὐτοῦ Κάλεσον τοὺς ἐργάτας καὶ ἀπόδος
τὸν μισθὸν ἀρξάμενος ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἕως τῶν πρώ-
tov. ἔλθόντες δὲ οἱ περὶ τὴν ἑνδεκάτην ὥραν ἔλαβον ἀνὰ 9
δηνάριον. καὶ ἔλθόντες οἱ πρῶτοι ἐνόμισαν ὅτι πλεῖον λήμ- τὸ
Yorra: καὶ ἔλαβον [τὸ] ἀνὰ δηνάριον καὶ αὐτοί. λαβόν- 11
τες δὲ ἐγόγγυζον κατὰ τοῦ οἰκοδεσπότου λέγοντες Οὗτοι 12
οἱ ἔσχατοι μίαν ὥραν ἐποίησαν, καὶ ἴσους Γαὐτοὺς ἡμῖν"
ἐποίησας τοῖς βαστάσασι τὸ βάρος τῆς ἡμέρας καὶ τὸν

28 avroi 20 ἀδελφοὺς ἥ.. ἀγροὺς ἢ oixias 8.αὐτοῖς 14 ἡμῖν αὐτοὺς

XX KATA MAO@GAION 47

a 9 -

13 καύσωνα. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς "ἑνὶ αὐτῶν εἶπεν' Ἑταῖρε, σὺκ ἀ-
14 δικῶ σε: οὐχὶ δηναρίον συνεφώνησάς μοι; ἄρον τὸ σὸν
«. σα raw e ~ 3 , a ς ᾽
καὶ ὕπαγε" θέλω ᾿δὲ' τούτῳ τῷ ἐσχάτῳ δοῦναι ὡς καὶ cot
x5 οὐκ ἔξεστίν μοι ὃ θέλω ποιῆσαι ἐν τοῖς ἐμοῖς ; ἣ ὁ ὀφθαλ-
16 μός σου πονηρός ἐσφιν ὅτι ἐγὼ ἀγαθός εἶμι; Οὕτως ἔσον-

ται οἱ ἔσχατοι πρῶτοι καὶ of πρῶτοι ἔσχατοι.

“ Ἵ
Ὁ Μάλλων δὲ ἀναβαίνειν ᾿Ιησοῦς" εἰς Ἱεροσόλυμα παρέλα-
‘\ , \ > 97 \ 2 ~ (ga Φ
. Bev τοὺς δώδεκα [μαθητὰς] κατ᾽ ἰδίαν, καὶ ἐν τῇ ὁδῷ εἶπεν
9 “ 3 Ἁ > , > 3 ς A “~
18 αὐτοῖς ᾿Ιδοὺ ἀναβαίνομεν eis Ιεροσόλυμα, καὶ ὁ vids τοῦ
ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ γραμματεῦ-
a 4
19 σιν, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν [θανάτῳ), καὶ παραδώσουσιν
αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν εἰς τὸ ἐμπαῖξαι καὶ μαστιγῶσαι καὶ
« a Γ ’ 7
σταυρῶσαι, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ' ἐγερθήσεται.
, “ > m~ ¢ 4 Led ea δαί A
20 Tore προσῆλθεν αὐτῷ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου pera
κ᾿ ~ a a ze r 7 Ὡς
τῶν υἱῶν αὐτῆς προσκυνοῦσα καὶ αἰτοῦσά τι ᾿ ἀπ᾿ αὐτοῦ.
“" a @
a1 6 δὲ εἶπεν αὐτῇ Ti θέλεις; 'λέγει αὐτῷ' Εἰπὲ ἵνα
, * Η , qs τ 3 a δ μ 3
καθίσωσιν οὗτοι οἱ δύο υἱοί μον εἷς ἐκ δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ
3 , 2 a , a) δ 1 ε
22 εὐωνύμων σον ἐν τῇ βασιλείᾳ σου. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ
> σ΄ 3 3 ” , , “ γ΄ a A
Ἰησοῦς εἶπεν Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε: δύνασθε πιεῖν τὸ
ὃ ἐγὼ μέλλω πίνειν ; λέ ira Δυνάμεθ
ποτήριον Ὁ ἐγὼ μέλλω πίνειν ; λέγουσιν αὐτῷ δΔυνάμεθα.
, 3 ”~ A A , ’ Α ‘ 4
23 λέγει αὐτοῖς To μὲν ποτήριόν μου πίεσθε, τὸ δὲ -καθίσαι
3 “ Γ ΑἽ 9» 2 ’ 3 4 > N T “
ἐκ δεξιῶν μου ‘kai’ ἐξ εὐωνύμων οὐκ ἔστιν ἐμὸν ᾿ δοῦναι,
3 2? ”

24 ἀλλ᾽ ols ἡτοίμασται ὑπὸ τοῦ πατρός pov. καὶ ἀκού-
2s σαντες οἱ δέκα ἠγανάκτησαν περὶ τῶν δύο ἀδελφῶν, ὁ δὲ
a] “a , 3 ‘ 3 ad 9 ενν

Ιησοῦς προσκαλεσάμενος αὐτοὺς εἶπεν Οἴδατε ὅτι οἱ ἄρ-
χοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι
»Σ“ δα a
_ «6 κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν. οὐχ οὕτως ἐστὶν ἐν ὑμῖν. ἀλλ᾽ ὃς
ἃ θέλ Γ᾽ ς a , 7 ’ 6 » ςφ «a ὃ ,
vy θέλῃ ‘ev ὑμῖν μέγας". γενέσθαι ἔσται ὑμῶν διάκονος,
a “a > a a a
27 καὶ ὃς ἂν θέλῃ “ey ὑμῖν εἶναι' πρῶτος ἔσται ὑμῶν δοῦλος"
28 ὥσπερ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθεν διακονηθῆναι ἀλλὰ
a a “ 3 ~
διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλών.

13 εἶπεν ἑνὶ αὐτῶν 14 [ἐγὼ] 17 Καὶ ἀναβαίνων ὃ Ἰησοῦς 19 ἀναστήσεται
20 wap’ 21 ἡ δὲ εἶπεν 23 ἢ | τοῦτο 26 μέγας ἐν ὑμῖν 27 εἶναι ὑμῶν

48 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XX XXI
Kal ἐκπορευομένων αὐτῶν ἀπὸ Ἰερειχὼ ἠκολούθησεν 29
αὐτῷ ὄχλος πολύς. καὶ ἰδοὺ δύο τυφλοὲ καθήμενοι παρὰ 30
τὴν ὁδόν, ἀκούσαντες ὅτι ᾿Ιησοῦς παράγει, ἔκραξαν λέγον-
τες Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς, ‘vids' Δαυείδ. ὁ δὲ ὄχλος ἐπετί- 3
μῆσεν αὐτοῖς ἵνα σιωπήσωσιν: ol δὲ "μεῖζον ἔκραξαν λέ-
’ , ς revit ’ 4 Α
γοντες Κύριε, ἔλέησον ἡμᾶς, ‘vios' Δαυείδ. καὶ στὰς 32
«Ἵ » a 3 , 3 Ν , Ν᾿ ’ ,
[Ὁ] Ἰησοῦς ἐφώνησεν αὐτοὺς καὶ εἶπεν Τί θέλετε ποιήσω
ca o 3 ~ tA 4 > “~ e > .
ὑμῖν; λέγουσιν αὐτῷ Kupte, iva ανοιγῶσιν ot ὀφθαλμοὶ 53
ἡμῶν. σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ἥψατο τῶν ὀμμάτων 34
αὐτῶν, καὶ εὐθέως ἀνέβλεψαν καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ. :
Καὶ ὅτε ἤγγισαν εἰς Ἰεροσόλυμα καὶ ἦλθον εἰς Βηθ- x
᾿ Φαγὴ εἰς τὸ "Ὅρος τῶν ᾿Ἐλαιῶν, τότε Ἰησοῦς ἀπέστειλεν
δύο μαθητὰς λέγων αὐτοῖς ἹΠορεύεσθε εἰς τὴν κώμην τὴν «
κατέναντι ὑμῶν, καὶ εὐθὺς εὑρήσετε ὄνον δεδεμένην καὶ
πῶλον per αὐτῆς" λύσαντες Γἀγάγετέ' μοι. καὶ ἐάν τις 3
ὑμῖν εἴπῃ τι, ἐρεῖτε ὅτι Ὃ κύριος αὐτῶν χρείαν ἔχει:
As . 3 “σι 9 , “a 3 ᾽ a
εὐθὺς δὲ ἀποστελεῖ αὐτούς. Τοῦτο δὲ γέγονεν wa πλη- 4
ρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος
Eftrate TH θγγὰτρὶ Σιών 5
᾿Ιλοῦ ὁ BaciAeye coy ἔρχεταί cor
trpayc Kal ἐπιβεβηκὼς ἐπὶ ὄνον
Kal ἐπὶ τῶλον γίόν yrrozyrfoy.
Πορευθέντες δὲ οἱ μαθηταὶ καὶ ποιήσαντες καθὼς συνέ- 6
ταξεν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς ἤγαγον τὴν ὄνον καὶ τὸν πῶλον, καὶ 7
ἐπέθηκαν ἐπ᾽ αὐτῶν τὰ ἱμάτια, καὶ ἐπεκάθισεν ἐπάνω av-
τῶν. ὁ δὲ πλεῖστος ὄχλος ἔστρωσαν ἑαυτῶν τὰ ἱμάτια 8
ἐν τῇ ὁδῷ, ἄλλοι δὲ ἕκοπτον κλάδους ἀπὸ τῶν δένδρων καὶ
2 7 3 ΄“΄“ ε lad . @ ς la 9 8
ἐστρώννυον ἐν τῇ ὁδῷ. οἱ δὲ ὄχλοι οἱ προάγοντες αὐτὸν 9
καὶ οἱ ἀκολουθοῦντες ἔκραζον λέγοντες
᾿Ω σὰν νὰ τῷ υἱῷ Δανείδ-
2 / ¢ 9 ’ ,
EYAorHménoc ὁ épydmenoc ἐν ὀνόλδτι Kypfoy:
᾿Ω οἀννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις.
καὶ εἰσελθόντος αὐτοῦ εἰς ᾿Ἰεροσόλυμα ἐσείσθη πᾶσα 1 10

Zo ute 31 vie 2 ayeré

XXI KATA MAOOAION 49

ur πόλις λέγουσα Tis ἐστιν οὗτος ; of δὲ ὄχλοι ἔλεγον Οὗτός
ἐστιν ὁ προφήτης ᾿Ιησοῦς ὁ ἀπὸ Ναζαρὲθ τῆς Γαλιλαίας.

za Καὶ εἰσῆλθεν Ἰησοῦς εἰς τὸ ἱερόν, καὶ ἐξέβαλεν
πάντας τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ καὶ
τὰς τραπέζας τῶν κολλυβιστῶν κατέστρεψεν καὶ τὰς xa- -

13 θέδρας τῶν πωλούντων τὰς περιστεράς, καὶ λέγει αὐτοῖς
Γέγραπται “Ο οἶκός moy οἶκος προσεγχῆσ κληθήοε-

14 TAl, ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ποιεῖτε οττήλδλιον λμοτῶν. Καὶ προσ-
ἢλθον αὐτῷ τυφλοὶ καὶ χωλοὶ ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ ἐθερά-

15 πευσεν αὐτούς. ᾿Ιδόντες δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς
τὰ θαυμάσια ἃ ἐποίησεν καὶ τοὺς παῖδας τοὺς κράζοντας
ἐν τῷ ἱερῷ καὶ λέγοντας ‘ON cCaNNA τῷ υἱῷ Aaveid

τό ἠγανάκτησαν καὶ εἶπαν αὐτῷ ᾿Ακούεις τί οὗτοι λέγου-
σιν; ὁ δὲ ᾿Ἰησοῦς λέγει αὐτοῖς Ναί: οὐδέποτε ἀνέγνωτε
ὅτι ᾽Ἔκ cTdématToc νηπίων Kal OHAAZONTWN KATHP-

17 Ticw aTNON; Καὶ καταλιπὼν αὐτοὺς ἐξῆλθεν
ἔξω τῆς πόλεως εἰς Βηθανίαν, καὶ ηὐλίσθη ἐκεῖ.

1 Πρωὶ δὲ ‘éravayaydy’ els τὴν πόλιν ἐπείνασεν. καὶ
ἰδὼν συκῆν μίαν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ ἦλθεν ἐπ᾽ αὐτήν, καὶ
οὐδὲν εὗρεν ἐν αὐτῇ εἰ μὴ φύλλα μόνον, καὶ λέγει αὐτῇ
Οὐ μηκέτι ἐκ σοῦ καρπὸς γένηται εἰς τὸν αἰῶνα: καὶ

20 ἐξηράνθη παραχρῆμα ἡ συκῆ. καὶ ἰδόντες οἱ μαθηταὶ
ἐθαύμασαν λέγοντες Πῶς παραχρῆμα ἐξηράνθη ἡ συκῆ;

ar ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν,
ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε, οὐ μόνον τὸ τῆς
συκῆς ποιήσετε, ἀλλὰ κἂν τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε “ApOnre

2. καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, γενήσεται: καὶ πάντα
ὅσα ay αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες λήμ-
ψεσθε.

23 Καὶ ἐλθόντος αὐτοῦ els τὸ ἱερὸν προσῆλθαν αὐτῷ διδά-
σκοντι οἱ ἀρχιερεῖς καὶ of πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ λέγοντες
Ἔν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιεῖς; καὶ τίς σοι ἔδωκεν τὴν

18 ἐπανάγων
E

50 «KATA MA@GAION x1

ἐξουσίαν ταύτην; ἀποκριθεὶς [δὲ] ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς 24
>. Ul cia > "ἡ" @ é 3. CJ ,
Ἑρωτήσω ὑμᾶς κἀγὼ λόγον ἕνα, ὃν ἐὰν εἴπητέ μοι

> A ε aA 3 “ 3 , 3 a ~ a“ \ ᾽
κἀγὼ ὑμῖν ἐρῶ ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ" τὸ βάπτι- :5

, 3 Ud if 2 > ~ 3 3 4 ἃ

apa τὸ Ἰωάνου πόθεν ἦμ; ἐξ οὐρανοῦ ἢ ἐξ ἀνθρώπων; οἱ
δὲ διελογίζοντο ‘ev’ ἑαυτοῖς λέγοντες ᾿ἘὮἶἷἂὄν εἴπωμεν Ἔξ
οὐρανοῦ, ἐρεῖ ἡμῖν Διὰ τί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ;
ἐὰν δὲ εἴπωμεν "EE ἀνθρώπων, φοβούμεθα τὸν ὄχλον, 6 -
πάντες γὰρ ὡς προφήτην ἔχουσιν τὸν Ἰωάνην' καὶ ἀπο- 27
κριθέντες τῷ Ἰησοῦ εἶπαν Οὐκ οἴδαμεν. ἔφη αὐτοῖς καὶ

> ἢ sOt > A , ea 3 , ? ’ a a
αὐτός Oude ἐγὼ λέγω ὑμῖν ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα maw.
τί δὲ ὑμῖν δοκεῖ; ἄνθρωπος εἶχεν “réxva 800. 1 προσελ- 28
θὼν τῷ πρώτῳ εἶπεν Τέκνον, ὕπαγε σήμερον ἐργάζου͵ ἐν

“ἷΓ5"» rea ¢€ δὲ 3 6 \ Φ "EE r4 Uy ᾿ a
τῷ ᾿ἀμπελῶνι" o δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν γώ, κύριε" καὶ 29
οὐκ ἀπῆλθεν. προσελθὼν δὲ τῷ δευτέρῳ εἶπεν ὡσαύτως" 6 30
δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν Οὐ θέλω: ὕστερον μεταμεληθεὶς ἀπῆλ-
θεν. τίς ἐκ τῶν δύο ἐποίησεν τὸ θέλημα τοῦ πατρός; 3x
Γλέγουσιν ‘O ὕστερος." λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ᾿Αμὴν λέγω
ὑμῖν ὅτι οἱ τελῶναι καὶ ai πόρναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τὴν
βασιλείαν τοῦ θεοῦ. ἦλθεν yap ᾿Ιωάνης πρὸς ὑμᾶς ἐν ὁ- x2
δῷ δικαιοσύνης, καὶ οὐκ ἐπιστεύσατε avrg: οἱ δὲ τελῶναι
καὶ al πόρναι ἐπίστευσαν αὐτῷ' ὑμεῖς δὲ ἰδόντες οὐδὲ μετε-

, 2 “ “~ > ww
μελήθητε ὕστερον τοῦ πιστεῦσαι αυτῷ. Αλ- 33
λην παραβολὴν ἀκούσατε. “AvOpwmos ἦν οἰκοδεσπό-
της ὅστις EPYTEYCEN ἀλιπτελῶνὰ Kal φράγλιὸν δύτῷ
περιέθηκεν Kal ὥργξεν ἐν δύτῷ ληνὸν Kal ᾧκο-
AGMHCEN πύργον, καὶ ἐξέδετο αὐτὸν γεωργοῖς, καὶ ἀπε-
δήμησεν. ὅτε δὲ ἤγγισεν 6 καιρὸς τῶν καρπῶν, ἀπέ- 3,
στειλεν τοὺς δούλους αὐτοῦ πρὸς τοὺς γεωργοὺς λαβεῖν τοὺς
καρποὺς αὐτοῦ. καὶ λαβόντες οἱ γεωργοὶ τοὺς δούλους 35
αὐτοῦ ὃν μὲν ἔδειραν, ὃν δὲ ἀπέκτειναν, ὃν δὲ ἔλιθοβό-
λησαν. πάλιν ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους πλείονας τῶν 36
πρώτων, καὶ ἐποίησαν αὐτοῖς ὡσαύτως. ὕστερον δὲ ἀπέ- 3;
στείλεν πρὸς αὐτοὺς τὸν υἱὸν αὐτοῦ λέγων ᾿Ἐντραπήσονται

25 παρ᾽ 28 δύο τέκνα | καὶ ἀμπελώνί μον 41 1...

XXI XXII KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 51

38 τὸν υἱόν pov. οἱ δὲ γεωργοὶ ἰδόντες τὸν υἱὸν εἶπον ἐν
ἑαυτοῖς Οὗτός ἐστιν ὁ κληρονόμος: δεῦτε ἀποκτείνωμεν
39 αὐτὸν καὶ σχῶμεν τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ: καὶ λαβόντες
40 αὐτὸν ἐξέβαλον ἔξω τοῦ ἀμπελῶνος καὶ ἀπέκτειναν. ὅταν
οὖν ἔλθῃ ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος, τί ποιήσει τοῖς γεωργοῖφ
4x ἐκείνοις ; λέγουσιν αὐτῷ Kaxovs κακῶς ἀπολέσει αὐτούς,
καὶ τὸν ἀμπελῶνα ἐκδώσεταε ἄλλοις γεωργοῖς, αἵτινες
. ἀποδώσουσιν αὐτῷ τοὺς καρποὺς ἐν τοῖς καιροῖς αὐτῶν.
42 λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς Οὐδέποτε ἀνέγνωτε ἐν ταῖς γρα-
φαῖς
Afeon ὃν ἀττελοκίλαδοὰν οἱ οἰκοδολλοῦντϑο
οὗτος ἐγενήθη elc κεφδλὴὸν γΓΊωνίδο'"
πὰρὰ Κγρίογ ἐγένετο δὕτη,
Kal ἔοτιν θδυλμλδοτὴ ἐν GOOaAMOTC ἡμῶν ;
43 διὰ τοῦτο λέγω "ὑμῖν ὅτι" ἀρθήσεται ἀφ᾽ ὑμῶν ἡ βασιλεία
τοῦ θεοῦ καὶ δοθήσεται ἔθνει ποιοῦντι τοὺς καρποὺς αὐτῆς.
44 [Καὶ 6 πεσὼν ἐπὶ τὸν λίθον τοῦτον συνθλασθήσεται" ἐφ᾽ ὃν
45 δ᾽ ἂν πέσῃ λικμήσει αὐτόν. ΓΚαὶ ἀκούσαντες"
οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι τὰς παραβολὰς αὐτοῦ ἔγνω-
46 σαν ὅτι wept αὐτῶν λέγει: καὶ ζητοῦντεο αὐτὸν κρατῆ-
σαι ἐφοβήθησαν τοὺς ὄχλους, ἐπεὶ εἰς προφήτην αὐτὸν
: εἶχον. Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ᾿Ιησοῦς πάλιν εἶπεν ἐν
2 παραβολαῖς αὐτοῖς λέγων ᾿Ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρα-
νῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὅστις ἐποίησεν γάμους τῷ υἱῷ
94 αὐτοῦ. καὶ ἀπέστειλεν τοὺς δούλους αὐτοῦ καλέσαι τοὺς
4 κεκλημένους εἰς τοὺς γάμους, καὶ οὐκ ἤθελον ἔλθεῖν. πάλιν
ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους λέγων ἘΕΐπατε τοῖς κεκλη-
μένοις ᾿Ιδοὸὺ τὸ ἄριστόν μου ἡτοίμακα, οὗ ταῦροί μου
καὶ τὰ σιτιστὰ τεθυμένα, καὶ πάντα ἕτοιμα' δεῦτε εἰς
5 τοὺς γάμους. of δὲ ἀμελήσαντες ἀπῆλθον, ὃς μὲν εἰς τὸν
6 ἴδιον ἀγρόν, ὃς δὲ ἐπὶ τὴν ἐμπορίαν αὐτοῦ: οἱ δὲ λοιποὶ
κρατήσαντες τοὺς δούλους αὐτοῦ ὕβρισαν καὶ ἀπέκτειναν.
γὁ δὲ βασιλεὺς ὠργίσθη, καὶ πέμψας τὰ στρατεύματα

43 ὑμῖν, . 45 ᾿Ακούσαντες δὲ
E 2

52 KATA MAGOAION XXII

αὐτοῦ ἀπώλεσεν τοὺς φονεῖς ἐκείνους καὶ τὴν πόλιν αὐτῶν
ἐνέπρησεν. τότε λέγει τοῖς δούλοις αὐτοῦ Ὃ μὲν γάμος 8
Ὁ f 3 ς a 2. 3 ? a” ,
ἕτοιμός ἐστιν, of δὲ κεκλημένοι οὐκ ἦσαν ἄξιοι" πορεύεσθε g
οὖν ἐπὶ τὰς διεξόδους τῶν ὁδῶν, καὶ ὅσους ἐὰν εὕρητε
καλέσατε els τοὺς γάμους. καὶ ἐξελθόντες οἱ δοῦλοι 10
ζω é .
ἐκεῖνοι εἰς τὰς ὁδοὺς συνήγαγον πάντας οὖς εὗρον, πονη-
ρούς τε καὶ ἀγαθούς: καὶ ἐπλήσθη ὁ νυμφὼν ἀνακειμένων.
εἰσελθὼν δὲ ὁ βασιλεὺς θεάσασθαι τοὺς ἀνακειμένους εἶδεν 11
ἐκεῖ ἄνθρωπον οὐκ ἐνδεδυμένον ἔνδυμα γάμου" καὶ λέγει τα.
α | “ Ἕ ~ “ 4 nAG, z ὃ δ» @ ξ ὃ 7
ὑτῷ Ἑταῖρε, πῶς εἰσῆλθες ὧδε μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου ;
€ gs 2 , , ε , Φ “ ’ ,
ὁ δὲ ἐφιμώθη. τότε ὁ βασιλεὺς εἶπεν τοῖς διικόνοις Δή- 13
3 ~ ’ “ 3 3 A 4 LY
σαντες αὐτοῦ πόδας καὶ χεῖρας exBadere αὐτὸν eis τὸ
σκότος τὸ ἐξώτερον: ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυ-
γμὸς τῶν ὀδόντων. πολλοὶ γάρ εἶσιν κλητοὶ ὀλίγοι δὲ 14
ἐκλεκτοί. ΝΣ
Tore πορευθέντες οἱ Φαρισαῖοι συμβούλιον ἔλαβον 15
> ὃ U Σ ? Q 3
ὅπως αὐτὸν παγιδεύσωσιν ἐν λόγῳ. καὶ ἀποστέλλουσιν τό
> A a A > «a A ” ς a )
αὐτῷ τοὺς μαθητὰς αὐτῶν pera τῶν Ἡρῳδιανῶν λέγοντας
Διδάσκαλε, οἴδαμεν ὅτι ἀληθὴς εἶ καὶ τὴν ὁδὸν τοῦ θεοῦ ἐν
ἀληθείᾳ διδάσκεις, καὶ οὐ μέλει σοι περὶ οὐδενός, οὐ γὰρ
βλέπεις εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων" εἰπὸν οὖν ἡμῖν τί σοι 17
δοκεῖ: ἔξεστιν δοῦναι κῆνσον Καίσαρι 7 οὔ; γνοὺς δὲ 18
ὁ Ἰησοῦς τὴν πονηρίαν αὐτῶν εἶπεν Τί με πειράζετε,
ὑποκριταί; ἐπιδείξατέ μοι τὸ νόμισμα τοῦ κήνσου. οἵ τὸ
δὲ προσήνεγκαν αὐτῷ δηνάριον. καὶ λέγει αὐτοῖς * Tivos’20
ς > N Ὁ . ἐ » c , ͵ ’
ἡ εἰκὼν αὕτη καὶ ἡ ἐπιγραφή; λέγουσιν Καίσαρος. τότε 2x
a ?
λέγει αὐτοῖς ᾿Απόδοτε οὖν τὰ Καίσαρος Καίσαρι καὶ τὰ
τοῦ θεοῦ τῷ θεῷ. καὶ ἀκούσαντες ἐθαύ i ἀφέ
ῷ θεῷ. ἐθαύμασαν, καὶ ἀφέντες 22
αὐτὸν ἀπῆλθαν.
Ἔν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ προσῆλθον αὐτῷ Σαδδουκαῖοι, λέ- 23
é a
yovres μὴ εἶναι ἀνάστασιν, καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν λέγον- 24
τες Διδάσκαλε, Μωυσῆς εἶπεν *EAN tic ATTOOANH λλὴ
v 3 c
ἔχων TEKNA, ETTIPAMBpeyce: ὁ ἀδελφὸς δύτο THN

«» ~
20 ὃ ᾿Ιησοῦς

XXII - KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 53

ryNaika ayToY Kat dnactice: crrépma τῷ ἀλελφῷ
25 aYTOY. ἦσαν δὲ wap ἡμῖν ἑπτὰ ἀδελφοί: καὶ ὁ πρῶτος
γήμας ἐτελεύτησεν, καὶ μὴ ἔχων σπέρμα ἀφῆκεν τὴν
26 γυναῖκα αὐτοῦ τῷ ἀδελφῷ. αὐτοῦ: ὁμοίως καὶ ὁ δεύτερος
27 καὶ ὁ τρίτος, ἕως τῶν ἑπτά: ὕστερον δὲ πάντων ἀπέθανεν
28 ἡ γυνή. ἐν τῇ ἀναστάσει οὖν τίνος τῶν ὁπτὰ ἔσται γυ-
29 7}; πάντες γὰρ ἔσχον αὐτήν. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς
εἶπεν αὐτοῖς Ἰλανᾶσθε μὴ εἰδότες τὰς γραφὰς μηδὲ τὴν
30 δύναμιν τοῦ θεοῦ" ἐν γὰρ τῇ ἀναστάσει οὔτε γαμοῦσιν
οὔτε γαμίζονται, ἀλλ᾽ ὡς ἄγγελοι ἐν τῷ οὐρανῷ εἰσίν’
8: περὶ δὲ τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν οὐκ ἀνέγνωτε τὸ ῥη-
32 θὲν ὑμῖν ὑπὸ τοῦ θεοῦ λέγοντος ᾿Ἐγώ elimi ὁ θεός
᾿Αβρδὰλλ Kal ὁ θεὸς ᾿Ιοδὰκ Kat ὁ θεὸς *lakwB;
33 οὐκ ἔστιν [6] θεὸς νεκρῶν. ἀλλὰ ζώντων. Καὶ ἀκούσαντες
οἱ ὄχλοι ἐξεπλήσσοντο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ.
38: Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες ὅτι ἐφίμωσεν τοὺς Tad-
85 δουκαίους συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτός. καὶ ἐπηρώτησεν εἷς
36 ἐξ αὐτῶν νομικὸς πειράζων αὐτόν Διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ
37 μεγάλη ἐν τῷ νόμῳ; ὁ δὲ ἔφη αὐτῷ *Aratriceic ΚΥριΟΝ
τὸν θεόν Coy ἐν ὅλη KapAfa coy Kal ἐν ὅλη τῇ
38 ΨΥΧΗ͂ coy kal ἐν ὅλῃ TH λιὰνοίὰ Coy: αὕτη ἐστὶν ἡ
39 μεγάλη καὶ πρώτη ἐντολή. δευτέρα "ὁμοία "αὕτη" *Ara-
40 TIHCEIC τὸν TIAHCION COY' ὧς CeayTGON. ἐν ταύταις ταῖς
δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος κρέμαται καὶ οἱ προφῆ-
“ Tah, © ᾿Συνηγμένων δὲ τῶν Φαρισαίων ἐπηρώτησεν
42 αὐτοὺς ὁ "Ingots λέγων Τί ὑμῖν δοκεῖ περὶ τοῦ χριστοῦ;
43 τίνος υἱός ἐστιν; λέγουσιν αὐτῷ Τοῦ Δανείδ. λέγει αὐτοῖς
Πῶς οὖν Δανεὶδ ἐν πνεύματι καλεῖ Γαὐτὸν κύριον᾽ λέγων
“4. Εἶπεν Κύριος τῷ kypfq@ moy Κάθογ ἐκ λεξιῶν MOY
ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς coy ὑττοκάτω τῶν πολῶν
coy;
4s εἰ οὖν Δαυεὶδ καλεῖ αὐτὸν κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστίν;
46 καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο ἀποκριθῆναι αὐτῷ λόγον, οὐδὲ ἐτόλ-
39 ὁμοίως | αὑτῇ 43 κύριον αὐτὸν

84 KATA MAOGAION XXII XXIIf

μησέν τις ἀπ᾽ ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἐπερωτῆσαι αὐτὸν οὐκέτι.
Tore [6] Ἰησοῦς ἐλάλησεν τοῖς ὄχλοις καὶ τοῖο μαθη- x
ταῖς αὐτοῦ λέγων “Emi τῆς Μωυσέως καθέδρας ἐκάθισαν 2
οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι. πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπω- 3
σιν ὑμῖν ποιήσατε καὶ τηρεῖτε, κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ
ποιεῖτε, λέγουσιν γὰρ καὶ οὐ ποιοῦσιν. δεσμεύουσ δὲ 4
φορτία βαρέα “ καὶ ἐπιτιθέασιν ἐπὶ τοὺς ὥμους τῶν ἀνθρώ-
nov, αὐτοὶ δὲ τῷ δακτύλῳ αὐτῶν οὐ θέλουσιν κινῆσαι
αὐτά, πάντα δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν ποιοῦσιν πρὸς τὸ θεαθῆναι s
τοῖς ἀνθρώποις: πλατύνουσι γὰρ τὰ φυλακτήρια αὐτῶν καὶ
᾿ μεγαλύνουσε τὰ κράσπεδα, φιλοῦσι δὲ τὴν πρωτοκλισίαν 6
ἐν τοῖς δείπνοις καὶ τὰς πρωτοκαθεδρίας ἐν ταῖς συναγω-
γαῖς καὶ τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς καὶ καλεῖσθαι 7
ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων Ῥαββεί. ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε 8
Ῥαββεί, εἷς γάρ ἐστιν ὑμῶν ὁ διδάσκαλος, πάντες δὲ
ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε καὶ “πατέρα μὴ καλέσητε ὑμῶν ἐπὶ 9
τῆς γῆς, εἷς γάρ ἐστιν ὑμῶν ὁ πατὴρ ὁ οὐράνιος" μηδὲ τὸ
κληθῆτε καθηγηταί, ὅτι καθηγητὴς ὑμῶν ἐστὶν εἷς ὁ χρι-
στός: ὃ δὲ μείζων ὑμῶν ἔσται ὑμῶν διάκονος. Ὅστις δὲ 35
ὑψώσει ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, καὶ ὅστις ταπεινώσει éav-
τὸν ὑψωθήσεται. Οὐαὶ δὲ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ τὰ
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτε κλείετε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρα-
γῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων: ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε,
οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν. Οὐαὶ ὑμῖν, 15
γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι περιάγετε τὴν
θάλασσαν καὶ τὴν ξηρὰν ποιῆσαι ἕνα προσήλυτον, καὶ
ὅταν γένηται ποιεῖτε αὐτὸν υἱὸν γεέννης διπλότερον ὑμῶν.
Οὐαὶ ὑμῖν, ὁδηγοὶ τυφλοὶ οἱ λέγοντες “Os ἂν ὀμόσῃ ἐν τό
τῷ vag, οὐδέν ἐστιν, ὃς δ᾽ ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ χρυσῷ τοῦ
ναοῦ ὀφείλει: μωροὶ καὶ τυφλοί, τίς γὰρ μείζων ἐστίν, ὁ 17
χρυσὸς ἢ ὁ ναὸς ὁ ἁγιάσας τὸν χρυσόν; καί ‘Os ἂν τ8
ὀμόσῃ ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ, οὐδέν ἐστιν, ὃς δ᾽ ἂν ὀμόσῃ ἐν
τῷ δώρῳ τῷ ἐπάνω αὐτοῦ ὀφείλει" * τυφλοί, τί γὰρ μεῖζον, 19

4 καὶ δνσβάστακτα 19 μωροὶ καὶ

XXIII KATA MAOGAION 55

a

20 ro δῶρον ἣ τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον; ὁ οὖν
ὀμόσας ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν πᾶσι
2 τοῖς ἐπάνω αὐτοῦ" καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ ναῷ ὀμνύει ἐν av-
Ὥς τῷ καὶ ἐν τῷ κατοικοῦντι᾽ αὐτόν" καὶ ὁ ὁμόσας ἐν τῷ
οὐρανῷ ὀμνύει ἐν τῷ θρόνῳ τοῦ θεοῦ καὶ ἐν τῷ καθημένῳ
23 ἐπάνω αὐτοῦ. Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑπο-
κριταί, Gre ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ ἄνηθον καὶ τὸ
κύμινον, καὶ ἀφήκατε τὰ βαρύτερα τοῦ νόμου, τὴν κρίσιν
καὶ τὸ ἔλεος καὶ τὴν πίστιν: ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι κἀκεῖνα
24 μὴ ἀφεῖναι, ὁδηγοὶ τυφλοί, διυλίζοντες. τὸν κώνωπα τὴν
25 δὲ κάμηλον καταπίνοντες. Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι καθαρίζετε τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτη-
ρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς
26 καὶ ἀκρασίας. Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισον πρῶτον τὸ
ἔντος τοῦ ποτηρίου [καὶ τῆς παροψέδος], ἵνα. γένηται καὶ
ay τὸ ἐκτὸς αὐτοῦ καθαρόν. Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι ᾿παρομοιάζετε' τάφοις κεκονιαμέ-
νοις, οἵτινες ἔξωθεν μὲν φαίνονται ὡραῖοι ἔσωθεν δὲ γέ-
28 ovo ὀστέων νεκρῶν καὶ πάσης ἀκαθαρσίας" οὕτως καὶ
ὑμεῖς ἔξωθεν μὲν φαίνεσθε τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθεν
29 δέ ἐστε βεστοὶ ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας. Οὐαὲ ὑμῖν,
γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι οἰκοδομεῖτε τοὺς
τάφους τῶν προφητῶν καὶ κοσμεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν
go δικαίων, καὶ λέγετε El ἤμεθα ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέ-
ρὼν ἡμῶν, οὐκ ἂν ἤμεθα αὐτῶν κοινωνοὶ ἐν τῷ αἵματι τῶν
3: προφητῶν: ὥστε μαρτυρεῖτε ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί ἐστε τῶν
32 φονευσάντων τοὺς προφήτας. καὶ ὑμεῖς ᾿πληρώσατε' τὸ
33 μέτρον τών πατέρων ὑμῶν. ὄφεις γεννήματα ite
4 πῶς φύγητε ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς γεέννης ; διὰ τοῦτο
ἐγὼ ἀποστέλλω πρὸς ὑμᾶς προφήτας καὶ σοφοὺς καὶ

γραμματεῖς" ἐξ αὐτῶν ἀποκτενεῖτε καὶ σταυρώσετε, καὶ
an “a o € ” XN

ἐξ αὐτῶν μαστιγώσετε ἐν ταῖς συναγωγαῖς ὑμῶν καὶ
> ca a

as διώξετε ἀπὸ πόλεως εἰς roku ὅπως ἔλθῃ ἐφ᾽ ὑμᾶς πᾶν

21 κατοικήσαντι 27 ὁμοιάζετε 32 πληρώσετε 34 ᾿Ἰδοὺ

56 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XXIII XXIV

αἷμα δίκαιον ἐκχυννόμενον ἐπὶ τῆς γῆς ἀπὸ τοῦ αἵματος
"Αβελ τοῦ δικαίου ἕως τοῦ αἵματος Ζαχαρίου υἱοῦ Βαρα-
χίου, ὃν ἐφονεύσατε μεταξὺ τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστη-

ρίου. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἥξει "ταῦτα πάντα' ἐπὶ τὴν γενεὰν 35
ταύτην. ᾿ερουσαλήμ Ἰερουσαλήμ, 1 ἀποκτεί- 37

aA ‘
youra τοὺς προφήτας καὶ λιθοβολοῦσα τοὺς ἀπεσταλμέ-
νους πρὸς αὐτὴν, -- ποσάκις ἠθέλησα ἐπισυναγαγεῖν τὰ
é Ψ σι
τέκνα σον, ὃν τρόπον ὄρνις ἐπισυνάγει τὰ νοσσία [αὐτῆς]

ὑπὸ τὰς πτέρυγας, καὶ οὐκ ἤἠθελήσατε ; ἰδοὺ ἀφίετδι YMIN ὁ 38
οἶκος ὑλλῶν ἢ. λέγω γὰρ ὑμῖν, οὐ μή με ἴδητε ἀπ᾽ ἄρτι 39

ἕως ἂν εἴπητε
Εὐλογηλένοο ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόμλάδτι Κγρίου.

Καὶ ἐξελθὼν ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ ἐπορεύετο, καὶ x
προσῆλθον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπιδεῖξαι αὐτῷ τὰς οἰκοδομὰς
Po ee en ee ὦ \ 2 > δ 9 ,
τοῦ ἱεροῦ" ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς Ov βλέπετε 2
ταῦτα πάντα; ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐ μὴ ἀφεθῇ ὧδε λίθος

ἐπὶ λίθον ὃς οὐ καταλυθήσεται. Καθημένου δὲ αὐτοῦ 3

ἐπὶ τοῦ "Ὄρους τῶν Ἐλαιῶν προσῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταὶ
κατ᾽ ἰδίαν λέγοντες Εἰπὸν ἡμῖν πότε ταῦτα ἔσται, καὶ τί
τὸ σημεῖον τῆς σῆς παρουσίας καὶ συντελείας τοῦ αἰῶνος.
καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς Βλέπετε μή τις 4
ὑμᾶς πλανήσῃ: πολλοὶ γὰρ ἔλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί ς
pou λέγοντες Ἐγώ εἰμε ὄ Χριστός, καὶ πολλοὺς πλανή-
σουσιν. “μελλήσετε δὲ ἀκούειν πολέμους καὶ ἀκοὰς πολέ- 6
μων: ὁρᾶτε, μὴ θροεῖσθε' λεῖ γὰρ Γενέοθδι, ἀλλ᾽ οὕπω
ἐστὶν τὸ τέλος. ἐγερθήσετδι γὰρ ἔθνος ἐπὶ ἔθνος Kal 7
BaciAefa ἐπὶ BaciAefan, καὶ ἔσονται λιμοὶ καὶ σεισμοὶ
κατὰ τόπους" πάντα δὲ ταῦτα ἀρχὴ ὠδίνων. τότε παρα- ,
δώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλίψιν καὶ ἀποκτενοῦσιν ὑμᾶς, καὶ
ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων τῶν ἐθνῶν διὰ τὸ ὄνομά
μον. καὶ τότε CKANAAAICOHCONTA! πολλοὶ καὶ ἀλλήλους τὸ
παραδώσουσιν καὶ μισήσουσιν ἀλλήλους: καὶ πολλοὶ Ψεῦυ- x

36 πάντα ταῦτα 38 ἔρημος

Φ

XXIV KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 57

12 δοπροφῆται ἐγερθήσονται καὶ πλανήσουσιν πολλούς" καὶ
διὰ τὸ πληθυνθῆναι τὴν ἀνομίαν ψνγήσεται ἡ ἀγάπη τῶν
ἐ πολλῶν, ὁ δὲ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται. καὶ
κηρυχθήσεται τοῦτο τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας ἐν ὅλῃ
τῇ οἰκουμένῃ εἰς μαρτύριον πᾶσιν τοῖς ἔθνεσιν, καὶ τότε
το ἥξει τὸ τέλος. Ὅταν οὖν ἴδητε τὸ Βλέλγγμὰ TAC
ἐρηλλώσεως τὸ ῥηθὲν διὰ Δανιὴλ τοῦ προφήτου ἑστὸς
16€N τόπῳ ἁγίῳ, ὁ ἀναγινώσκων νοείτω, τότε οἱ ἐν τῇ
1) Ἰουδαίᾳ φευγέτωσαν ‘els' τὰ ὄρη, ὁ ἐπὶ τοῦ δώματος μὴ
18 καταβάτω ἄραι τὰ ἐκ τῆς οἰκίας αὐτοῦ, καὶ ὁ ἐν τῷ ἀγρῷ
19 μὴ ἐπιστρεψάτω ὀπίσω ἄραι τὸ ἱμάτιον αὐτοῦ. οὐαὶ δὲ
‘rais ἐν γαστρὶ ἐχούσαις καὶ ταῖς θηλαζούσαις ἐν ἐκείναις
ao ταῖς ἡμέραις. προσεύχεσθε δὲ ἵνα μὴ γένηται ἡ φυγὴ
21 ὑμῶν χειμῶνος μηδὲ σαββάτῳφ' ἔσται γὰρ τότε θλίψιο
μεγάλη ofa oY Γέγονεν ἀπ᾿ ἀρχῆς Kécmoy ἕως TOY
2a ΝΥ͂Ν ovd’ οὐ μὴ γένηται. καὶ εἰ μὴ ἐκολοβώθησαν al
ἡμέραι ἐκεῖναι, οὐκ ἂν ἐσώθη πᾶσα σάρξ": διὰ δὲ “τοὺς
23 ἐκλεκτοὺς κολοβωθήσονται αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι. Τότε ἐάν
τις ὑμῖν εἴπῃ Ἰδοὺ ὧδε ὁ χριστός ἤ “Ode, μὴ πιστεύσητε"
24 ἐγερθήσονται γὰρ ψευδόχριστοι καὶ ΨΕΥΔΟΠΡΟΦΗ͂ΤΔΙ, καὶ
λώοογοιν οηλλεῖὰ μεγάλα Kal Tépata ὥστε Γπλανᾶσθαι"
85 εἰ δυνατὸν καὶ τοὺς ἐκλεκτούς: ἰδοὺ προείρηκα ὑμῖν.
26 ἐὰν οὖν εἴπωσιν ὑμῖν ᾿Ιδοὺ ἐν τῇ ἐρήμῳφ ἐστίν, μὴ ἐξ-
27 ἔλθητε: ᾿ἸΙδοὺ ἐν τοῖς ταμείοις, μὴ πιστεύσητε' ὥσπερ
γὰρ ἡ ἀστραπὴ ἐξέρχεται ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ φαίνεται ἕως
δυσμῶν, οὕτως ἔσται ἡ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου"
«8 ὅπου ἐὰν ἦ τὸ πτῶμα, ἐκεῖ συναχθήσονται οἱ ἀετοί.
29 Εὐθέως δὲ μετὰ τὴν θλίψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων ὁ ἥλιος
ακοτιοθήσετδι, kat ἡ σελήνη OY λώςει τὸ φέγγος
αὐτῆς, kat οἱ dctépec πεοοῦντδαι ἀπὸ τοῦ OYpaNnoy,
80 kal af λγνάλεις τῶν OYPANQ@N CAaAEYOHCONTAI. καὶ
τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν
οὐρανῷ, καὶ τότε κόψοντδι TrACal al φγλδὶ τῆς TAC
16 ἐπὶ 24 πλανῆσαι

58 KATA MAGOAION XXIV

καὶ ὄψανται TON γίὸν Toy ἀνθρώπογ ἐρχόλλενον ἐπὶ
τῶν νεφελῶν τοῦ ΟΥ̓ΡΑΝΟΥ͂ μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης
πολλῆς" καὶ ἀποστελεῖ τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ META CAA- 3x
πίΓΓος ἴ μεγάλη, καὶ ἐππιογνάξζουγοιν τοὺς ἐκλεκτοὺς αὐ-
τοῦ ἐκ τῶν τεοοσάρων ἀνέμων ATT ἄκρων OYPANON
ἕως [τῶν] ἄκρων δὐτῶν. "Awd δὲ τῆν συκῆς ἢ
μάθετε τὴν παραβολήν ὅταν ἤδη ὁ κλάδος αὐτῆς γένηται
ἁπαλὸς καὶ τὰ φύλλα ἐκφύῃ, γινώσκετε ὅτι ἐγγὺς τὸ
Gépos- οὕτως καὶ ὑμεῖς, ὅταν ἴδητε πάρτιι ταῦτα, γινώσκετε 33
ὅτι ἐγγύς ἐστιν ἐπὶ θύραις. ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐ μὴ 34
παρέλθῃ ἡ γενεὰ αὕτη ἕως [ἂν] πάντα ταῦτα γένηται. ὁ 35
οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσεται, οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ
παρέλθωσιν. Tept δὲ τῆς ἡμέρας ἐκείνης καὶ apas 56
οὐδεὶς οἶδεν, οὐδὲ οἱ ἄγγελοι τῶν οὐρανῶν οὐδὲ ὁ υἱός,
εἰ μὴ ὁ πατὴρ μόνος. ὥσπερ γὰρ al ἡμέραι τοῦ Noe, 37
οὕτως ἔσται ἡ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου: ὡς γὰρ 33
ἦσαν ἐν ταῖς ἡμέραις [ἐκείναιςἿ ταῖς πρὸ τοῦ κατακλυσμοῦ
τρώγοντες καὶ πίνοντες, γαμοῦντες καὶ γαμίζοντες, ἄχρι ἧς
ἡμέρας εἰσῆλθεν Νῶε εἰς τὴν κιβωτόν, καὶ οὐκ ἔγνωσαν 39
ἕως ἦλθεν ὁ κατακλυσμὸς καὶ ἦρεν ἅπαντας, οὕτως ἔσται ἡ
παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου. τότε ἔσονται δύο ἐν τῷ 40
ἀγρῷ, εἷς παραλαμβάνεται καὶ εἷς ἀφίεται" δύο ἀλήθουσαι 4:
ἐν τῷ μύλῳ, μία παραλαμβάνεται καὶ μία ἀφίεται. γρη- 42
γορεῖτε οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατε ποίᾳ ἡμέρᾳ ὁ κύριος ὑμῶν
ἔρχεται. ἐκεῖνο δὲ γινώσκετε ὅτε εἰ ἤἥδει ὁ οἰκοδεσπότης 43
ποίᾳ φυλακῇ ὁ κλέπτης ἔρχεται, ἐγρηγόρησεν ἂν καὶ οὐκ ἂν
εἴασεν διορυχθῆναι τὴν οἰκίαν αὐτοῦ. διὰ τοῦτο καὶ ὑμεῖς 44
γίνεσϑε ἕτοιμοι, ὅτε ἡ οὐ δοκεῖτε ὥρᾳ ὁ vids τοῦ ἀνθρώπου
ἔρχεται. Tis ἄρα ἐστὶν ὁ πιστὸς δοῦλος καὶ φρόνιμος ὃν 45
κατέστησεν ὁ κύριος ἐπὶ τῆς οἰκετείας αὐτοῦ τοῦ δοῦναι
αὐτοῖς τὴν τροφὴν ἐν καιρῷ; ; maxapurs ὁ δοῦλος ἐκεῖνος 46
ὃν ἐλθὼν ὁ κύριος αὐτοῦ εὑρήσει οὕτως ποιοῦντα" ἀμὴν 47
λέγω ὑμῖν ὅτι ἐπὶ πᾶσιν τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτοῦ καταστή-

31 φωνῆς

XXIV XXV KATA MAGOAION 59

48 σεε αὐτόν. ἐὰν δὲ εἴπῃ 6 κἀκὸς δοῦλος ἐκεῖνος ἐν τῇ

49 καρδίᾳ αὐτοῦ Χρονίζει μον ὁ κύριος, καὶ ἄρξηται τύπτειν
τοὺς συνδούλους αὐτοῦ, ἐσθίῃ δὲ καὶ πίνῃ μετὰ τῶν με-
50 θυώντων, ἥξει ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἐν ἡμέρᾳ ἧ οὐ
51 προσδοκᾷ καὶ ἐν ὥρᾳ ἡ οὐ γινώσκει, καὶ διχοτομήσει αὐτὸν
καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ὑποκριτῶν θήσει: ἐκεῖ ἔσται
16 κλαυϑμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. Tore
ὁμοιωθήσεται ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν δέκα παρθένοις,
αἵτινες λαβοῦσαι τὰς λαμπάδας ἑαυτῶν ἐξῆλθον εἰς ὑπάν-
ατῆσιν τοῦ νυμφίου. πέντε δὲ ἐξ αὐτῶν ἦσαν μωραὶ καὶ
3 πέντε φρόνιμοι" ai γὰρ μωραὶ λαβοῦσαι τὰς λαμστάδας
4 [αὐτῶν] οὐκ ἔλαβον μεθ᾽ ἑαυτῶν ἔλαιον: αἱ δὲ φρόνιμοι
ἔλαβον ἔλαιον ἐν τοῖς ἀγγείοις μετὰ τῶν λαμπάδων
5 ἑαυτῶν. χρονίζοντος δὲ τοῦ νυμφίον ἐνύσταξαν πᾶσαι
6 καὶ ἐκάθευδον. μέσης δὲ νυκτὸς κραυγὴ γέγονεν ᾿Ιδοὺ ὁ
7 νυμφίος, ἐξέρχεσθε εἰς ἀπάντησιν. τότε ἠγέρθησαν πᾶσαι
ai παρθένοι ἐκεῖναε καὶ ἐκόσμησαν τὰς λαμπάδας ἑαυτῶν.
8 al δὲ μωραὶ ταῖς φρονίμοις εἶπαν Δότε ἡμῖν ἐκ τοῦ ἐλαίου
9 ὑμῶν, ὅτι αἱ λαμπάδες ἡμῶν σβέννυνται. ἀπεκρίθησαν δὲ
αἱ φρόνιμοι λέγουσαι Μήποτε ‘ov μὴ ἀρκέσῃ ἡμῖν καὶ
ὑμῖν: πορεύεσθε μᾶλλον πρὸς τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγορά-
το gare ἑανταῖς. ἀπέρχομένων δὲ αὐτῶν ἀγοράσαι ἦλθεν ὁ
νυμφίος, καὶ αἱ ἔτοιμοε εἰσῆλθον per’ αὐτοῦ εἰς τοὺς γάμους,
xx καὶ ἐκλείσθη ἡ θύρα. ὕστερον δὲ ἔρχονται καὶ al λοιπαὶ
12 παρθένος λέγουσαι Κύριε κύριε, ἄνοιξον ἡμῖν: ὁ δὲ ἀποκρι-
13 θεὶς εἶπεν ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ οἶδα ὑμᾶς. Τρηγορεῖτε οὖν,
14 ὅτι οὐκ οἴδατε τὴν ἡμέραν οὐδὲ τὴν ὥραν. “Ὥσπερ
γὰρ ἄνθρωπος ἀποδημῶν ἐκάλεσεν τοὺς ἰδίους δούλους καὶ
15 παρέδωκεν αὐτοῖς τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ, καὶ ᾧ μὲν ἔδωκεν
πέντε τάλαντα ᾧ δὲ δύο ᾧ δὲ ἕν, ἑκάστῳ κατὰ τὴν ἰδίαν
16 δύναμιν, καὶ ἀπεδήμησεν. εὐθέως πορευθεὶς ὁ τὰ πέντε
= τάλαντα λαβὼν ἠργάσατο ἐν αὐτοῖς καὶ ἐκέρδησεν ἄλλα
18 πέντε: ὡσαύτως * ὁ τὰ δύο ἐκέρδησεν ἄλλα δύο" ὁ δὲ τὸ

9 οὐκ 17 καὶ

60 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XXV
éy λαβὼν ἀπελθὼν ὥρυξεν γῆν καὶ ἔκρυψεν τὸ ἀργύριον
τοῦ κυρίου αὐτοῦ. μετὰ δὲ πολὺν χρόνον ἔρχεται ὁ κύριος 19
τῶν δούλων ἐκείνων καὶ συναίρει λόγον μετ᾽ αὐτῶν. καὶ 50
προσελθὼν ὁ τὰ πέντε τάλαντα λαβὼν προσήνεγκεν ἄλλα
πέντε τάλαντα λέγων Κύριε, πέντε τάλαντά μοι παρέ-
Swxas: ἴδε ἄλλα πέντε τάλαντα ἐκέρδησα. ἔφη αὐτῷ 6 at
κύριος αὐτοῦ Ev, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ, ἐπὶ ὀλίγα ἧς
πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω" εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν
τοῦ κυρίου σου. προσελθὼν καὶ ὁ τὰ δύο τάλαντα εἶπεν 22
Κύριε, δύο τάλαντά μοι παρέδωκας- ἴδε ἄλλα δύο τάλαντα
ἐκέρδησα. ἔφη αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ Εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ 23
πιστέ, ἐπὶ ὀλίγα “ἧς πιστός", ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω"
a 2 A A a” , Ss Q
εἴσελθε eis τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σον. προσελθὼν δὲ καὶ 24
6 τὸ ἕν τάλαντον εἴληφὼς εἶπεν Κύριε, ἔγνων σε ὅτι
σκληρὸς εἶ ἄνθρωπος, θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας καὶ συνά-
γων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας: καὶ φοβηθεὶς ἀπελθὼν ἔκρυψα 2g
τὸ τάλαντόν σου ἐν τῇ γῇ" ἴδε ἔχεις τὸ σόν. ἀποκριθεὶς 26
δὲ ὁ κύριος αὐτοῦ εἶπεν αὐτῷ Ἰπονηρὲ δοῦλε καὶ ὀκνηρέ,
Ἂ« de ι Ψ θ , @ 3 » Α 4 56 >
oes ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καὶ συνάγω ὅθεν ov
διεσκόρπισα; ἔδει σε οὖν βαλεῖν τὰ ἀργύριά μου τοῖς 27
τραπεζείταις, καὶ ἐλθὼν ἐγὼ ἐκομισάμην ἂν τὸ ἐμὰν σὺν
ld 4 > > 3 > n "ἢ lA ’ a“ 7
τόκῳ. ἄρατε οὖν am αὐτοῦ τὸ τάλαντον καὶ δότε τῷ 28
ἔχοντι τὰ δέκα τάλαντα' τῷ γὰρ ἔχοντι παντὶ δοθήσεται 29
’ δ΄ & , » 4 wy > 4
καὶ περισσευθήσεται" τοῦ δὲ μὴ ἔχοντος καὶ ὃ ἔχει ἀρθή-
3. 3 > “a \ > ”~ ΄- 3 3 4
σεται ἀπ᾿ αὐτοῦ. καὶ τὸν ἀχρεῖον δοῦλον ἐκβάλετε εἰς τὸ 30
, A 3 4 2 ~ ε A ς A
σκότος τὸ ἐξώτερον'" ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς
τῶν ὀδόντων. Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώ- 5:
που ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἄγγελοι MET ἃ Υ τοῦ,
τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης avrov, καὶ συναχθήσονται 3
»¥ 3 ΄- Ul 5 ἂν \ > ’ 3 &
ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφορίσει αὐτοὺς
> 3 >
ἀπ᾿ ἀλλήλων, ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ
΄“ > » , A a 4 > “a
τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν 33
3 mm “A
αὐτοῦ ra δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. τότε ἐρεῖ ὁ Ba- %

23 πιστὸς ἧς

XXV XXVI KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 6r

σιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ Δεῦτε, of εὐλογημένοι τοῦ
, πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βα-
35 σιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου' ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ
pot φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ
36 συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καὶ
ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθατε πρός με.
37 τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες Κύριε, πότε
σε εἴδαμεν πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτί-
38 σαμεν; πότε δέ σε εἴδαμεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ
39 γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενοῦντα
wo ἐν φυλακῇ καὶ ἤλθομεν πρός σε; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βα-
σιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾽ ὅσον ἐποιήσατε
ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιή-
4x σατε. τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων Πορεύεσθε an’ ἐμοῦ
κατηραμένοι els τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ
42 διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις avrov- ἐπείνασα γὰρ καὶ
οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, [καὶ] ἐδίψησα καὶ οὐκ ἐποτίσατέ
43 με, ξένος ἤμην καὶ οὐ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ οὐ περι-
εβάλετέ με, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ
“με. τότε ἀποκριθήσονται καὶ αὐτοὶ λέγοντες Κύριε, πότε
σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ
45 ἣ ἐν φυλακῇ καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; τότε ἀποκριθήσεται
αὐτοῖς λέγων ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾽ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε
46 ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε. καὶ ἀπε-
λεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν δἰώνιον, Of δὲ δίκαιοι εἰς
Ζωὴν δἰώνιον.

: KAI ἘΓΈΝΕΤΟ ὅτε ἐτέλεσεν ὁ ᾿Ιησοῦς πάντας τοὺς
2 λόγους τούτους, εἶπεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ Οἴδατε ὅτι

μετὰ δύο ἡμέρας τὸ πάσχα γίνεται, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώ-
4 που παραδίδοται εἰς τὸ σταυρωθῆναι. Τότε συνή-

62 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ ΧΧΥῚ
χθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ εἰς τὴν
αὐλὴν τοῦ ἀρχιερέωῳ τοῦ λεγομένον Καιάφα, καὶ συνεβου- 4
λεύσαντο ἵνα τὸν Ἰησοῦν δόλῳ κρατήσωσιν καὶ ἀποκτεί-
γωσιν' ἔλεγον δὲ Μὴ ἐν τῇ ἑορτῇ, Wa μὴ θόρυβος γένη- 5
ται ἐν τῷ ag.

Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γενομένον ἐν Βηθανίᾳ ἐν οἰκίᾳ Σίμωνος 6
τοῦ λεπροῦ, προσῆλθεν αὐτῷ γυνὴ ἔχουσα ἀλάβαστρον 7
μύρου βαρυτίμου καὶ κατέχεεν ἐπὶ τῆν κεφαλῆς αὐτοῦ
ἀνακειμένου. ἰδόντες δὲ of μαθηταὶ ἠγανάκτησαν λέγοντες 8
Eis τί ἡ ἀπώλεια αὕτῃ; ἐδύνατο γὰρ τοῦτο πραθῆναι πολ- 9
λοῦ καὶ δοθῆναι πτωχοῖς. γνοὺς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς το
Τί κόπους παρέχετε τῇ γυναικί; ἔργον γὰρ καλὸν ἠργά-
σατο εἰς ἐμέ: πάντοτε γὰρ τοὺς πτωχοὺς ἔχετε μεθ᾽ ἕαν- τι
τῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάγτοτε ἔχετε' βαλοῦσα γὰρ αὕτη τὸ μύρον 12
τοῦτο ἐπὶ τοῦ σώματόν μου πρὸς τὸ ἐνταφιάσαι με ἐποίη-
σεν. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅπου ἐὰν κηρυχθῇ τὸ εὐαγγέλιον τ3
τοῦτο ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ, λαληθήσεται καὶ ὃ ἐποίησεν αὕτη
εἰς μνημόσυνον αὐτῆς. Τότε πορευθεὶς εἷς τῶν 14
δώδεκα, ὁ λεγόμενος Ἰούδας Ἰσκαριώτης, πρὸς τοὺς ἀρχιε-
ρεῖς εἶπεν Τί θέλετέ μοι δοῦναι κἀγὼ ὑμῖν παραδώσω 15
αὐτόν; οἱ λὲ ECTHCAN αὐτῷ τριάκοντὰ ἀργύριδ. καὶ 16
ἀπὸ τότε ἐζήτει εὐκαιρίαν ἵνα αὐτὸν παραδῷ.

Τῇ δὲ πρώτῃ τῶν ἀζύμων προσῆλθον οἱ μαθηταὶ τῷ 17
Ἰησοῦ λέγοντες Hov θέλεις ἑτοιμάσωμέν σοι φαγεῖν τὸ
πάσχα; ὁ δὲ εἶπεν Ὑπάγετε εἰς τὴν πόλιν πρὰς τὸν δεῖνα 18
καὶ εἴπατε αὐτῷῃλρ ὋὉ διδάσκαλος λέγει Ὃ καιρός pov
ἐγγύς ἐστιν: -πρὸς σὲ ποιῶ τὸ πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν
μου. καὶ ἐποίησαν of μαθηταὶ ὡς συνέταξεν αὐτοῖς ὁ 19
Ἰησοῦς, καὶ ἡτοίμασαν τὸ πάσχα. ᾿Οψέας δὲ 20
γενομένης ἀνέκειτο μετὰ τῶν δώδεκα [μαθητῶν] καὶ ax
ἐσθιόντων αὐτῶν εἶπεν ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἷς ἐξ ὑμῶν
παραδώσει με. καὶ λυπούμενοι σφόδρα ἤρξαντο λέγειν 22
αὐτῷ εἷς ἕκαστος Μήτι ἐγώ εἶμι, κύριε; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς 23

XXVI KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ 63
εἶπεν Ὁ ἐμβάψας μετ᾽ ἐμοῦ τὴν χεῖρα ἐν τῷ τρυβλίῳ
24 οὗτός με παραδώσει: ὁ μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὑπάγει
καθὼς γέγραπται περὶ αὐτοῦ, οὐαὶ δὲ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ
δύ οὗ ὁ υἱὰς τοῦ ἀνθρώπον παραδίδοται" καλὸν ἦν αὐτῷ εἰ
25 οὐκ ἐγεννήθη ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος. ἀποκριθεὶς δὲ ᾿Ιούδας ὁ
παραδιδοὺς αὐτὸν εἶτεν Μήτι ἐγώ εἶμι, paBBel; λέγει
26 αὐτῷ Σὺ εἶπας. ᾿Ἐσθιόντων δὲ αὐτῶν λαβὼν
ὁ Ἰησοῦς ἄρτον καὶ εὐλογήσας ἔκλασεν καὶ δοὺς τοῖς
μαθηταῖς εἶπεν Λάβετε φάγετε, τοῦτό ἐστι» τὸ σῶμά
47 μου. καὶ λαβὼν ποτήριον [καὶ] εὐχαριστήσας ἔδωκεν av-
28 τοῖς λέγων Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτο γάρ ἐστιν τὸ
almd& μου Tic λιάθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυννόμενον
ag εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν" λέγω δὲ ὑμῖν, οὐ μὴ πίω ἀπ᾽ ἄρτι ἐκ
τούτου τοῦ γενήματος τῆς ἀμπέλον ἕως τῆς ἡμέρας éxei-
γῆς ὅταν αὐτὸ πίνω μεθ᾽ ὑμῶν καινὸν ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ

30 πατρός μου. Καὶ ὑμνήσαντες ἐξῆλθον εἰς τὸ
31 Ὄρος τῶν ᾿Ἐλαιῶν. Τότε λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦν

_ Πάντες ὑμεῖς σκανδαλισθήσεσθε ἐν ἐμοὶ ἐν τῇ νυκτὶ ταύ-
th, γέγραπται γάρ Ἰπδτάξω τὸν ποιλλένα, Kal AracKop-
32 πιοθήσοντδι τὰ πρόβὰτὰ τῆς ποίλλνηο: μετὰ δὲ τὸ
33 ἐγερθῆναί pe προάξω ὑμᾶς εἰς τὴν Τ'αλιλαίαν. ἀποκριθεὶς
δὲ ὁ ἸΠέτρος εἶπεν αὐτῷ Ei πάντες σκανδαλισθήσονται ἐν
3, σοί, ἐγὼ οὐδέποτε σκανδαλισθήσομαι. ἔφη αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς
᾿Αμὴν λέγω σοι ὅτι ἐν ταύτῃ τῇ νυκτὶ. πρὶν ἀλέκτορα φωνῆς
35 σαι τρὶς ἀπαρνήσῃ με. λέγει αὐτῷ ὁ Πέτρας Kay δέῃ
με σὺν σοὶ ἀποθανεῖν, οὐ μή σε ἀπαρνήσομαι. ὁμοίως
καὶ πάντες οἱ μαθηταὶ εἶπαν.
36 Τότε ἔρχεται per αὐτῶν ὁ ᾿Ιησοῦε εἰς χωρίον λεγόμενον
Γεθσημανεί, καὶ λέγει τοῖς μαθηταῖς Καθίσατε αὐτοῦ ἕως
37 [οὗ] ἀπελθὼν ἐκεῖ προσεύξωμαι. καὶ παραλαβὼν τὸν
Πέτρον καὶ τοὺς δύο υἱοὺς Ζεβεδαίου ἤρξατο λυπεῖσθαι καὶ
38 ἀδημονεῖν. τότε λέγει αὐτοῖς ἸΠερίλγπός ἐστιν καὶ YYXH
MOY ἕως θανάτου: μείνατε ὧδε καὶ γρηγορεῖτε per’ ἐμοῦ.

62 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XXVI

καὶ "προελθὼν᾽ μικρὸν ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ 39
προσευχόμενος καὶ λέγων Πάτερ μου, el δυνατόν ἐστιν,
παρελθάτω ἀπ᾽ ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο" πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ
θέλω ἀλλ᾽ ὡς σύ. καὶ ἔρχεται πρὸς τοὺς μαθητὰς καὶ go
εὑρίσκει αὐτοὺς. καθεύδοντας, καὶ λέγει τῷ Πέτρῳ Οὕτως
οὐκ ἰσχύσατε μίαν ὧραν γρηγορῆσαι μετ᾽ ἐμοῦ; γρηγορεῖτε 4x
καὶ προσεύχεσθε, ἵνα μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν" τὸ μὲν
πνεῦμα πρόθυμον ἡ δὲ σὰρξ ἀσθενής. πάλιν ἐκ δευτέρου 42
ἀπελθὼν προσηύξατο [λέγων] Πάτερ μου, εἰ οὐ δύναται
τοῦτο παρελθεῖν ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω, γενηθήτω τὸ θέλημά
σον. καὶ ἐλθὼν πάλιν εὗρεν αὐτοὺς καθεύδοντας, ἦσαν 43
γὰρ αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοὶ βεβαρημένοι. καὶ ἀφεὶς αὐτοὺς 44
πάλιν ἀπελθὼν προσηύξατο ἐκ τρίτου τὸν αὐτὸν λόγον
Γεϊπὼν πάλιν. τότε; ἔρχεται πρὸς τοὺς μαθητὰς καὶ λέγει 45
αὐτοῖς Καθεύδετε λοιπὸν καὶ ἀναπαύεσθε: ἰδοὺ * ἤγγι-
κεν ἡ Gpa καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται εἰς χεῖρας
ἁμαρτωλῶν. ἐγείρεσθε ἄγωμεν: ἰδοὺ ἤγγικεν ὁ παραδι- 46
δούς με. Καὶ ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος ἰδοὺ Ἰούδαν 47
εἷς τῶν δώδεκα ἦλθεν καὶ μετ᾽ αὐτοῦ ὄχλος πολὺς μετὰ
μαχαιρῶν καὶ ξύλων ἀπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ πρεσβυτέρων
τοῦ λαοῦ. ὁ δὲ παραδιδοὺς αὐτὸν ἔδωκεν αὐτοῖς σημεῖον 48
λέγων “Ov ἂν φιλήσω αὐτός ἐστιν’ κρατήσατε αὐτόν.
καὶ εὐθέως προσελθὼν τῷ Ἰησοῦ εἶπεν Χαῖρε, ῥαββεί: 4
καὶ κατεφίλησεν αὐτόν. 6 δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ ‘Eraipe, so
ἐφ᾽ ὁ πάρει. τότε προσελθόντες ἐπέβαλον τὰς χεῖρας ἐπὶ
τὸν Ἰησοῦν καὶ ἐκράτησαν αὐτόν. καὶ ἰδοὺ εἷς τῶν μετὰ sx
Ἰησοῦ ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἀπέσπασεν τὴν μάχαιραν αὐτοῦ
καὶ πατάξας τὸν δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως ἀφεῖλεν αὐτοῦ τὸ
ὠτίον. τότε λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς ᾿Απόστρεψον τὴν s2
μάχαιράν σου εἰς τὸν τόπον αὐτῆς, πάντες γὰρ οἱ λαβόντες
μάχαιραν ἐν μαχαίρῃ ἀπολοῦνται" ἢ δοκεῖς ὅτι οὐ δύναμαι 53
παρακαλέσαι τὸν πατέρα μου, καὶ παραστήσει μοι ἄρτι
πλείω δώδεκα λεγιῶνας ἀγγέλων; πῶς οὖν πληρωθῶσιν ai 5,

39 προσελθὼν 44 εἰπών. πάλιν τότε 45 γὰρ

XXVI KATA MAO®AION 65

55 γραφαὶ ὅτι οὕτως δεῖ γενέσθαι; Ἔν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ εἶπεν
ὁ Ἰησοῦς τοῖς ὄχλοις Ὥς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθατε μετὰ
μαχαιρῶν καὶ ξύλων συλλαβεῖν με; καθ᾽ ἡμέραν ἐν τῷ

56 ἱερῷ ἐκαθεζόμην διδάσκων καὶ οὐκ ἐκρατήσατέ με. Τοῦτο
δὲ ὅλον γέγονεν ἵνα πληρωθῶσιν al γραφαὶ τῶν προφητῶν.
Tére οἱ μαθηταὶ * πάντες ἀφέντες αὐτὸν ἔφυγον.

57 Οἱ: δὲ κρατήσαντες τὸν Ἰησοῦν ἀπήγαγον πρὸς Καιά-
thay τὸν ἀρχιερέα, ὅπου of γραμματεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι

_s8 συνήχθησαν. ὁ δὲ Πέτρος ἠκολούθει αὐτῷ [ἀπὸ] μακρόθεν
ἕως τῆς αὐλῆς τοῦ ἀρχιερέως, καὶ εἰσελθὼν ἔσω ἐκάθητο

50 μετὰ τῶν ὑπηρετῶν ἰδεῖν τὸ τέλος. οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ τὸ
συνέδριον ὅλον ἐζήτουν Ψευδομαρτυρίαν κατὰ τοῦ ᾿Ιησοῦ

60 ὅπως αὐτὸν θανατώσωσιν, καὶ οὐχ εὗρον πολλῶν προσελ-
θόντων Ψευδομαρτύρων. ὕστερον δὲ προσελθόντες δύο

όι εἶπαν Οὗτος ἔφη Δύναμαι καταλῦσαι τὸν ναὸν τοῦ θεοῦ

62 καὶ διὰ τριῶν ἡμερῶν οἰκοδομῆσαι. καὶ ἀναστὰς ὁ ἀρχιε-
ρεὺς εἶπεν αὐτῷ Οὐδὲν ἀποκρίνῃ; τί οὗτοί σον καταμαρ-

63 τυροῦσιν; 6 δὲ Ἰησοῦς ἐσιώπα. καὶ ὁ ἀρχιερεὺς εἶπεν
αὐτῷ ᾿Ἐξορκίζω σε κατὰ τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος ἵνα ἡμῖν

64 εἴπῃς εἰ σὺ εἶ ὁ χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ. λέγει αὐτῷ
ὁ Ἰησοῦς Σὺ Γεἶπας"" πλὴν λέγω ὑμῖν, an’ ἄρτι ὄψεσθε
τὸν YION τοῦ ἀνθρώπογ κἀθήμενον ἐκ λεζιῶν
TAC Ayndmewc Kal ἐρχόλενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν

ὅς ΤΟΥ OYpaNoy. τότε 6 ἀρχιερεὺς διέρηξεν τὰ ἱμάτια -
αὐτοῦ λέγων Ἐβλασφήμησεν" τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρ-

66 τύρων; ἴδε νῦν ἠκούσατε τὴν βλασφημίαν" τί ὑμῖν δοκεῖ;

67 οἱ δὲ ἀποκριθέντες εἶπαν "Ἔνοχος θανάτου ἐστίν. Τότε
ἐνέπτυσαν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ καὶ ἐκολάφισαν αὐτόν,

68 οἱ δὲ ἐράπισαν λέγοντες Προφήτευσον ἡμῖν, χριστέ, τίς

69 ἐστιν ὁ παΐσας σε; ὋὉ δὲ Πέτρος ἐκάθητο ἔξω
ἐν τῇ αὐλῇ" καὶ προσῆλθεν αὐτῷ μία παιδίσκη λέγουσα

7 Καὶ σὺ ἦσθα μετὰ ᾿Ιησοῦ τοῦ Ταλιλαίου: ὁ δὲ ἠρνήσατο

γι ἔμπροσθεν πάντων λέγων Οὐκ οἷδα τί λέγεις. ἐξελθόντα

56 αὐτοῦ 64 εἶπας;
F

66 KATA MAOOAION ᾿ XXVI XXVH

δὲ els τὸν πυλῶνα εἶδεν αὐτὸν ἄλλη καὶ λέγει τοῖς ἐκεῖ
Οὗτος ἦν μετὰ Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίουι καὶ πάλιν ἠρνή- 72
σατο μετὰ ὅρκον ὅτε Οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον. μετὰ μι- 73

a ‘ , ς ε “ “4 ~ (4 >
κρὸν δὲ προσελθόντες οἱ ete εἶπον τῷ Πέτρῳ ᾿Αλη-
θῶς καὶ σὺ ἐξ αὐτῶν εἶ καὶ γὰρ ἡ λαλιά σοὺ δῆλόν
σε ποιεῖ: τότε ἤρξατο καταθεματίζειν καὶ ὀμνύειν ὅτι 74
Οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον. καὶ εὐθὺς ἀλέκτωρ ἐφώνησεν"
καὶ ἐμνήσθη ὁ Πέτρος τοῦ ῥήματος Ἰησοῦ εἰρηκότος ὅτι 75
Πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι τρὶς ἀπαρνήσῃ με, καὶ ἐξελθὼν
ἔξω ἔκλαυσεν πικρῶς.

Πρωίας δὲ γενομένης συμβούλιον ἔλαβον πάντες οἷ x
ἀρχιερεῖς καὶ oi πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ κατὰ τοῦ Ἰησοῦ
ὥστε θανατῶσαι αὐτόν' καὶ δήσαντες αὐτὸν ἀπήγαγον καὶ 4

’ a € la 4 ON
παρέδωκαν Πειλάτῳ τῷ ἡγεμόνι. Τότε ἰδὼν 3
Ἰούδας ὁ 'παραδοὺς" αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη μεταμεληθεὶς
ἔστρεψεν τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ πρε-
σβυτέροις λέγων Ἥμαρτον παραδοὺς αἷμα “δίκαιον, of 4
δὲ εἶπαν Τί πρὸς ἡμᾶς; σὺ ὄψῃ. καὶ ῥίψας τὰ ἀργύρια ς
εἰς τὸν ναὸν ἀνεχώρησεν, καὶ ἀπελθὼν ἀπήγξατο. Οἷ 6
δὲ ἀρχιερεῖς λαβόντες τὰ ἀργύρια εἶπαν Οὐκ ἔξεστιν
βαλεῖν αὐτὰ εἰς τὸν κορβανᾶν, ἐπεὶ τιμὴ αἵματός ἐστιν"
συμβούλιον δὲ λαβόντες ἠγόρασαν ἐξ αὐτῶν τὸν ᾿Αγρὸν 7
τοῦ Κεραμέως εἷς ταφὴν τοῖς ξένοις. διὸ ἐκλήθη ὁ ἀγρὸς 8
3 ΄ > Α Φ μά “ , , 3
ἐκεῖνος Aypos Aiparos €ws τῆς σήμερον. Tore ἐπλη- 9
’ A e ‘ A 9 ’ A U ’
ρώθη τὸ ῥηθὲν διὰ Ἰερεμίον τοῦ προφήτον λέγοντος
Καὶ ἔλδβον τὰ τριάκοντὰ ἀργύριὸ, τὴν TIMAN τοῦ
TETIMHMENOY ON ETIMACANTO ἀπὸ γίῶν ᾿Ἰερδήλ, Kal το
"EAWKAN’ ἀὐτὰ εἰς τὸν ἀγρὸν τοῦ κερδλλέως, καθὰ
CYNETAZEN μοι Kypioc. Ὁ δὲ Ἰησοὺς ἐστάθη τι
ἔμπροσθεν τοῦ ἡγεμόνος" καὶ ἐπηρώτησεν αὐτὸν ὁ ἡγεμὼν
λέγων Σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν Ιουδαίων; ὁ δὲ Ἰησοῦς
" τ A ? Ἵ LY 3 “ “ > Ν ς ε
ἔφη Σὺ "λέγεις. καὶ ἐν τῷ κατηγορεῖσθαι αὐτὸν ὑπὸ 12
τῶν ἀρχιερέων καὶ πρεσβυτέρων οὐδὲν ἀπεκρίνατο. τότε 13.
3 παραδιδοὺς | ἀθῷον 10 ἔδωκα 1x αὐτῷ | λέγεις;

e

RXVII KATA MAGOOAION 67

- λέγει αὐτῷ ὁ Πειλᾶτος Οὐκ ἀκούεις πόσα cov καταμαρ-
14 τυροῦσιν; καὶ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῷ πρὸς οὐδὲ ἕν ῥῆμα, Sore
15 θαυμάζειν τὸν ἡγεμόνα Alan Kara δὲ ἑορτὴν εἰώθει
16 ὁ ἡγεμὼν ἀπολύξιν ἕνα τῷ ὄχλῳ δέσμιον ὃν ἤθελον. εἶχον
1) δὲ τότε δέσμιον ἐπίσημον λεγόμενον Βαραββᾶν. συνη-
γμένων οὖν αὐτῶν εἶπεν αὐτοῖς ὁ Πειλᾶτος Τίνα θέλετε
ἀπολύσω ὑμῖν, [τὸν] Βαραββᾶν ἣ ᾿Ιησοῦν τὸν λεγόμενον
18 Χριστόν; ἤδει γὰρ ὅτι διὰ φθόνον παρέδωκαν αὐτόν.
το Καθημένου δὲ αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ βήματος ἀπέστειλεν πρὸς
αὐτὸν ἡ γυνὴ αὐτοῦ λέγουσα Μηδὲν σοὶ καὶ τῷ δικαίῳ
ἐκείνῳ, πολλὰ γὰρ ἔπαθον σήμερον κατ᾽ ὄναρ δι’ αὐτόν.
20 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ of πρεσβύτεροι ἔπεισαν τοὺς ὄχλους
ἵνα αἰτήσωνται τὸν Βαραββᾶν τὸν δὲ ησοῦν ἀπολέσωσιν.
ax ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἡγεμὼν εἶπεν αὐτοῖς Τίνα θέλετε ἀπὸ
τῶν δύο ἀπολύσω ὑμῖν; οἱ δὲ εἶταν τὸν Βαραββᾶν.
22 λέγει αὐτοῖς ὃ Πειλᾶτος Τί οὖν ποιήσω Ἰησοῦν τὸν λεγό-
23 μενον Χριστόν; λέγουσιν πάντες Σταυρωθήτω. 6 δὲ ἔφη
Τί γὰρ κακὸν ἐποίησεν; οἱ δὲ περισσῶς ἔκραζον λέγοντες
24 Σταυρωθήτω. ἰδὼν δὲ ὁ Πειλᾶτος ὅτι οὐδὲν ὠφελεῖ ἀλλὰ
μᾶλλον θόρυβος γίνεται λαβὼν ὕδωρ ἀπενίψατο τὰς χεῖρας
Γκατέναντι" τοῦ ὄχλου λέγων ᾿Αθῷός elus ἀπὸ τοῦ aipa-
ag Tos ᾿ τούτου" ὑμεῖς ὄψεσθε. καὶ ἀποκριθεὶς πᾶς ὁ λαὸς
εἶπεν Τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐφ᾽ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν.
26 τότε ἀπέλυσεν αὐτοῖς τὸν Βαραββᾶν, τὸν δὲ Ἰησοῦν ppa-
γελλώσας παρέδωκεν ἵ ἵνα σταυρωθῇ. :
27 ‘Tére οἱ στρατιῶται τοῦ ἡγεμόνος παραλαβόντες τὸν
Ἰησοῦν els τὸ πραιτώριον συνήγαγον ἐπ᾽ αὐτὸν ὅλην τὴν
28 σπεῖραν. καὶ ᾿ἐκδύσαντες" αὐτὸν χλαμύδα κοκκίνην περιέ-
29 θηκαν αὐτῷ, καὶ πλέξαντες στέφανον ἐξ ἀκανθῶν ἐπέθηκαν
ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ καὶ κάλαμον ἐν τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ, καὶ
γονυπετήσαντες ἔμπροσθεν αὐτοῦ ἐνέπαιξαν αὐτῷ λέγον-
ϑοτες Χαῖρε, ᾿βασιλεῦ" τῶν ᾿Ιουδαίων, καὶ ἐμπτύσαντες els
αὐτὸν ἔλαβον τὸν κάλαμον καὶ ἔτυπτον εἰς τὴν κεφαλὴν
24 ἀπέναντι | τοῦ δικαίου “8 ἐνδύσαντες 29 ὃ βασιλεὺς
F. 2

68 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XXVIII

αὐτοῦ... kat ὅτε ἐνέπαιξαν αὐτῷ, ἐξέδυσαν αὐτὸν τὴν 3x
χλαμύδα καὶ ἐνέδυσαν αὐτὸν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, καὶ ἀπήγα-
γον αὐτὸν εἰς τὸ στανρῶσαι. ᾿Ἐξερχόμενοι δὲ 32
εὗρον ἄνθρωπον Κυρηναῖον ὀνόματι Σίμωνα" τοῦτον ἠγγά-
ρευσαν ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ. Καὶ ἐλθόντες εἰς τόπον 33
λεγόμενον Τολγοθά, ὅ ἐστιν Κρανίου Toros λεγόμενος,
EAWKAN αὐτῷ πιεῖν οἶνον μετὰ χολῆς μεμεγμένον' καὶ 34
γευσάμενος οὐκ ἠθέλησεν πιεῖν. ὁταυρώσαντες δὲ αὐτὸν 35
Aiemep{canto τὰ IMATIA αὐτοῦ “BAAAONTEC’ κλῆρον,
καὶ καθήμενοι ἐτήρουν αὐτὸν ἐκεῖ. καὶ ἐπέθηκαν ἐπάνω 36
τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ τὴν αἰτίαν αὐτοῦ γεγραμμένην ΟΥ̓ΤΟΣ
ἘΣΤΙΝ IHZ0Y2 O BASIAEYS ΤῺΝ ΙΟΥ̓ΔΑΙΏΝ.
Tore σταυροῦνται σὺν αὐτῷ δύο λῃσταί, εἷς ἐκ δεξιῶν καὶ 38
εἷς ἐξ εὐωνύμων. Οἱ δὲ παραπορενόμενοι ἐβλασφήμουν 39
αὐτὸν KINOYNTEC TAC κεφάλὰς AYTAN καὶ λέγοντες Ὁ 40
καταλύων τὸν ναὸν καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις οἰκοδομῶν, σῶσον
σεαυτόν" εἰ υἱὸς “el τοῦ θεοῦ", κατάβηθι ἀπὸ τοῦ σταυροῦ.
ὁμοίως [καὶ] οἱ ἀρχιερεῖς ἐμπαίζοντες μετὰ τῶν γραμματέων 4x
καὶ πρεσβυτέρων ἔλεγον ἴΑλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύνα- 4.
ται σῶσαι: βασιλεὺς Ἰσραήλ ἐστιν, καταβάτω νῦν ἀπὸ
τοῦ σταυροῦ καὶ πιστεύσομεν ἐπ᾽ αὐτόν. πέποιθεν ἐπὶ 43
“τὸν θεόν", pycdcOw νῦν εἰ θέλει AYTON’ εἶπεν γὰρ ὅτι
Θεοῦ εἰμὶ vids. τὸ δ᾽ αὐτὸ καὶ of λῃσταὶ οἱ συνσταυρω- 44
θέντες σὺν αὐτῷ ὠνείδιζον αὐτόν. "Aro δὲ 45
ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας
ἐνάτης. περὶ δὲ τὴν ἐνάτην ὥραν ἐβόησεν ὁ ᾿Ιησοῦς φωνῇ 46
μεγάλῃ λέγων ᾿Ελωί ἐλωί λεμὰ οδβὰαχθὰνεί;
τοῦτ᾽ ἔστιν Θεέ ΜΟΥ θεέ MOY, TNA τί ME ἐγκὰτέλιπεο;
τινὲς δὲ τῶν ἐκεῖ ἑστηκότων ἀκούσαντες ἔλεγον ὅτι 47
Ἠλείαν φωνεῖ οὗτος. καὶ εὐθέως δραμὼν εἷς ἐξ αὐτῶν καὶ 48
λαβὼν σπόγγον πλήσας τε ὄξογο καὶ περιθεὶς καλάμῳ
ἐπότιζεν αὐτόν. οἱ δὲ λοιποὶ “elray’ “Ades ἴδωμεν εἰ 49°
ἔρχεται λείας σώσων αὐτόν. [ἄλλος δὲ λαβὼν λόγχην
35 βαλόντες 40 θεοῦ εἴ 43 τῷ θεῷ 49 ἔλεγον

XXVII KATA MA@@AION 69

ἔνυξεν αὐτοῦ τὴν πλευράν, καὶ ἐξῆλθεν ὕδωρ καὶ “αἷμα,
50 ὁ δὲ Ἰησοῦς πάλιν κράξαρ φωνῇ μεγάλῃ ἀφῆκεν τὸ πνεῦμα,
sx Καὶ ἰδοὺ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη [ἀπ᾽] ἄνωθεν
ἕως κάτω εἰς δύο, καὶ ἡ γῆ ἐσείσθη, καὶ αἱ πέτραι ἐσχίσθη-
52 σαν, καὶ τὰ μνημεῖα ἀνεῴχθησαν καὶ πολλὰ σώματα τῶν
53 Κεκοιμημένων ἁγίων ἠγέρθησαν, καὶ ἐξελθόντες ἐκ τῶν
μνημείων μετὰ τὴν ἔγερσιν αὐτοῦ εἰσῆλθον εἰς τὴν ἁγίαν
54 πόλιν καὶ ἐνεφανίσθησαν πολλοῖς. ‘O δὲ ἑκατόνταρχος
καὶ οἱ per’ avrov τηροῦντες τὸν ᾿Ιησοῦν ἰδόντες τὸν σεισμὸν
καὶ τὰ γινόμενα ἐφοβήθησαν σφόδρα, λέγοντες ᾿Αληθῶς
855 θεοῦ υἱὸς" ἦν οὗτος. Ἦσαν δὲ ἐκεῖ γυναῖκες πολλαὶ ἀπὸ
μακρόθεν θεωροῦσαι, αἵτινες ἠκολούθησαν τῷ ᾿Ιησοῦ ἀπὸ
56 τῆς Ταλιλαίας διακονοῦσαι αὐτῷ' ἐν αἷς ἦν "Μαρία' ἡ
Μαγδαληνὴ καὶ Μαρία ἡ τοῦ ᾿Ιακώβου καὶ ᾿᾿Ιωσὴφ" μήτηρ
καὶ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου.
5 ὀψίας δὲ γενομένης ἦλθεν ἄνθρωπος πλούσιος ἀπὸ
“Αριμαθαίας, τοὔνομα ᾿Ιωσήφ, ὃς καὶ αὐτὸς ᾿"ἐμαθητεύθη᾽ τῷ
58 Ἰησοῦ: οὗτος προσελθὼν τῷ Πειλάτῳ ἡτήσατο τὸ σῶμα
59 Tov Ἰησοῦ. τότε ὁ Πειλᾶτος ἐκέλευσεμ ἀποδοθῆναι, καὶ
λαβὼν τὸ σῶμα G ᾿Ιωσὴφ ἐνετύλιξεν αὐτὸ [ἐν] σινδόνι
60 καθαρᾷ, καὶ ἔθηκεν αὐτὸ ἐν τῷ καινῷ αὐτοῦ μνημείῳ ὃ ἔλα-
. τόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ, καὶ προσκυλίσας λίθον μέγαν τῇ
6: θύρᾳ τοῦ μνημείον ἀπῆλθε. Ἦν δὲ ἐκεῖ Μαριὰμ ἡ
Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία καθήμεναι ἀπέναντι τοῦ
62 τάφου. Τῇ δὲ ἐπαύριον, ἥτις ἐστὶν μετὰ τὴν
παρασκευήν, συνήχθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι
63 πρὸς Πειλᾶτον λέγοντες Κύριε, ἐμνήσθημεν ὅτι ἐκεῖνος
ὁ πλάνος εἶπεν ἔτι ζῶν Μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι"
64 κέλευσον οὖν ἀσφαλισθῆναι τὸν τάφον ἕως τῆς τρίτης
ἡμέρας, μή ποτε ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ © κλέψωσιν αὐτὸν
καὶ εἴπωσιν τῷ λαῷ γέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ ἔσται
659 ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης. ἔφη ᾿ αὐτοῖς ὁ
Πειλᾶτος Ἔχετε κουστωδίαν' ὑπάγετε ἀσφαλίσασθε ὡς
54 vids θεοῦ τ6 Μαριὰμ] Ἰωσῇ 57) ἐμαθήτευσεν 64 αὐτοῦ = 65 δὲ

40 KATA ΜΑΘΘΑΙΟΝ XXVII XXVIU

οἴδατε. οἱ δὲ πορευθέντες, ἠσφαλίσαντο τὸν τάφον slg
γίσαντες τὸν λίθον pera τῆς κουστωδίας.
᾿οψὲ δὲ σαββάτων, τῇ ἐπιφῳσκούσῃ εἰς μίαν σαββάτων, x
ἦλθεν “Mapia’ ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Mapia θεωρῆσαι
a , . 9? ‘ 4 2. ν“ ? 4 4
τὸν τάφον. καὶ ἰδοὺ σεισμὸς ἐγένετο μέγας" ἄγγελος yap 2
Κυρίον καταβὰς ἐξ οὐρανοῦ καὶ προσελθὼν ἀπεκύλισε τὸν
λίθον καὶ ἐκάθητο ἐπάνω αὐτοῦ. Fv δὲ ἡ εἰδέα αὐτοῦ ὡς 3
ἀστραπὴ καὶ τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ λευκὸν ὡς χιών. ἀπὸ δὲ τοῦ 4.
φόβου αὐτοῦ ἐσείσθησαν οἱ τηροῦντες καὶ ἐγενήθησαν ὡς
, > ‘ . ©¢ # 4 .“ , a
νεκροί. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἄγγελος εἶπεν ταῖς γυναιξίν Μὴ 5
φοβεῖσθε ὑμεῖς, οἶδα γὰρ ὅτι ᾿Ιησοῦν τὸν ἐσταυρωμένον
a 3 » Ag > » 4 4 a
ζητεῖτε' οὐκ ἔστιν ὧδε, ἠγέρθη yap καθὼς εἶπεν" δεῦτε 6
ἴδετε τὸν τόπον ὅπου ἕκειτο: καὶ ταχὺ πορευθεῖσαι εἴπατε 7.
τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι ᾿Ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ
ἰδοὺ προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Ταλιλαίαν, ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε"
2800 “el 1 ta ὶ ἀπελθοῦ 4 2 8 a -?
ἰδοὺ Γεἶπον" ὑμῖν. καὶ ἀπελθοῦσαι ταχὺ ἀπὸ τοῦ μνημείου 8
.] φ 4 a ld Ὁ 9 a
pera φόβου καὶ χαρᾶς μεγάλης ἔδραμον ἀπαγγεῖλαι τοῖς
μαθηταῖς αὐτοῦ. καὶ ἰδοὺ ᾿Ιησοῦς ὑπήντησεν αὐταῖς λέγων 9
Χαίρετε’ ai δὲ προσελθοῦσαι ἐκράτησαν αὐτοῦ τοὺς πόδας
καὶ προσεκύνησαν αὐτῷ, τότε λέγει αὐταῖς ὁ Ἰησοῦς Μὴ 10
“ « ’ ᾿ “ 49 a @ >
φοβεῖσθε: ὑπάγετε ἀπαγγείλατε τοῖς ἀδελφοῖς μου wa ἀπέλ-
θωσιν εἰς τὴν Ταλιλαίαν, κἀκεῖ με ὄψονται. Πο- τι
ρευομένων δὲ αὐτῶν ἰδού τινες τῆς κουστωδίας ἐλθόντες εἰς
τὴν πόλιν ἀπήγγειλαν τοῖς ἀρχιερεῦσιν ἅπαντα τὰ γενό-
μενα. καὶ συναχθέντες μετὰ τῶν πρεσβυτέρων συμβθρύλιόν τ2
’ 9 ’ ε δ + ~ . oo:
re λαβόντες ἀργύρια ἱκανὰ ἔδωκαν τοῖς στρατιώταις λέγον- 13
τες Elmare ὅτι Οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς ἐλθόντες
ἔκλεψαν αὐτὸν ἡμῶν κοιμωμένων" καὶ ἐὰν ἀκουσθῇ τοῦτο 14
ἐπὶ" τοῦ ἡγεμόνος, ἡμεῖς πείσομεν καὶ ὑμᾶς ἀμερίμνους
ποιήσομεν. οἱ δὲ λαβόντες ' ἀργύριᾳ ἐποίησαν ὡς édt- 15
δάχθησαν. αὶ ᾿διεφημίσθη" ὁ λόγος οὗτος παρὰ Ἰουδαίοις
? ~ l4 € Ld € , @&
μέχρι τῆς σήμερον [ἡμέρας]. Οἱ δὲ ἕνδεκα τό
μαθηταὶ ἐπορεύθησαν εἰς τὴν Ταλιλαίαν εἰς. τὸ ὄρος οὗ

: Μαρὰμ γα 14 ὑπὸ 15 τὰ | ἐφημίσθη

XXVIII KATA ΜΑΘΘΑΙΟΧ vr

17 ἐτάξατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἰδόντες αὐτὸν προσεκύ-

13 νησαν, ol δὲ ἐδίστασαν. καὶ προσελθὼν ὃ ᾿Ἰησοῦς ἐλά-
λησεν αὐτοῖς λέγων ᾿Εδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν ov-

19 ρανῷ καὶ ἐπὶ [τῆς] γῆς" πορευθέντες οὖν μαθητεύσατε
πάντα τὰ ἔθνη, ᾿βαπτίζοντες" αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ πα-

20 Tpos καὶ τοῦ υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος, διδάσκοντες
αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν" καὶ ἰδοὺ ἐγὼ
μεθ᾽ ὑμῶν εἰμὶ πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ
αἰῶνος.

19 βαπτίσαντος

KATA MAPKON

APXH τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ". ᾿ I

Καθὼς γέγραπται ἐν τῷ "Hoaig τῷ προφήτῃ 2
᾿Ιλοὺ ἀποοτέλλω τὸν ἄγγελόν MOY πρὸ TIPOCWTTOY
coy,

ὅς Kkatackeydce! THN ὁλόν coy:

Φωνὴ βοῶντοο ἐν TH ἐρήλλῳ 3

« AY ε

Eroimdcate τὴν ὁλὸν Κυρίου,

εὐθείδλς ποιεῖτε τὰς TpiBoyc ἀύτοφ,
3 9 U ε ’ > ~ 3 9 ¢ a
ἐγένετο ‘Iwmavns ὁ βαπτίζων ἐν τῇ ἐρήμῳ κηρύσσων Ba- 4
πτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. καὶ ἐξεπορεύ- 5
€TO πρὸς αὐτὸν πᾶσα ἡ ᾿Ιουδαία χώρα καὶ of Ἰεροσολυ-
μεῖται πάντες, καὶ ἐβαπτίζοντο ὑπ᾽ αὐτοῦ ἐν τῷ ᾿Ιορδάνῃ
ποταμῷ ἐξομολογούμενοι τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν. καὶ ἦν ὁ 6
᾿Ιωάνης ἐνδεδυμένος τρίχας καμήλον καὶ ζώνην δερματίνην
περὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ, καὶ ἔσθων ἀκρίδας καὶ μέλι ἄγριον.
καὶ ἐκήρυσσεν λέγων Ἔρχεται ὃ ἰσχυρότερός μον ὀπίσω 7
[μου], οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς κύψας λῦσαι τὸν ἱμάντα τῶν
€ , 3 a > A 32 ! cia C4 > A 4
ὑποδημάτων αὐτοῦ" ἐγὼ ἐβάπτισα ὑμᾶς ὕδατι, αὐτὸς δὲ 8
βαπτίσει ὑμᾶς πνεύματι ἁγίῳ.

"KAI ἘΓΈΝΕΤΟ, ἐν ἐκείναις ταῖς ἡμέραις ἦλθεν 9
Ἰησοῦς ἀπὸ Ναζαρὲτ τῆς Ταλιλαίας καὶ ἐβαπτίσθη εἰς

1 viov θεοῦ 9 Ἐγένετο

t. KATA ΜΆΡΚΟΝ 3

10 τὸν Ἰορδάνην ὑπὸ ᾿Ιωάνουυ καὶ εὐθὺς ἀναβαίνων ἐκ τοῦ
ὕδατος εἶδεν σχιζομένους τοὺς οὐρανοὺς καὶ τὸ πνεῦμα ὡς
11 περιστερὰν καταβαῖνον εἰς αὐτόν: καὶ φωνὴ [ἐγένετο] ἐκ
τῶν οὐρανῶν Σὺ εἶ ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν σοὶ εὐδό-
12 KNOG. Καὶ εὐθὺς τὸ πνεῦμα αὐτὸν ἐκβάλλει
13 εἰς τὴν ἔρημον. καὶ ἣν ἐν τῇ ἐρήμῳ τεσσεράκοντα ἡμέ-
ρας πειραζόμενος ὑπὸ τοῦ Σατανᾶ, καὶ ἦν μετὰ τῶν θηρί-
wy, καὶ οἱ ἄγγελοι διηκόνουν αὐτῷ.
14 Καὶ μετὰ τὸ παραδοθῆναι τὸν “loamy ἦλθεν ὁ
Ἰησοῦς εἰς τὴν Ταλιλαίαν κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον
τατοῦ θεοῦ [καὶ λέγων] ὅτε Πεπλήρωται ὁ καιρὸς καὶ
ἤγγικεν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ: μετανοεῖτε καὶ πιστεύ-
τόετε ἐν τῷ εὐαγγελίῳ. Καὶ παράγων παρὰ
τὴν θάλασσαν τῆς Ταλιλαίας εἶδεν Σίμωνα καὶ ’Av-
δρέαν τὸν ἀδελφὸν Σίμωνος ἀμφιβάλλοντας ἐν τῇ θα-
" λάσσῃ, ἦσαν γὰρ ἁλεεῖς" καὶ εἶπεν αὐτοῖς 6 ᾿Ιησοῦς
Δεῦτε ὀπίσω μου, καὶ ποιήσω ὑμᾶς γενέσθαι ἁλεεῖς
18 ἀνθρώπων. καὶ εὐθὺς ἀφέντες τὰ δίκτυα ἠκολούθησαν
το αὐτῷς Καὶ προβὰς ὀλίγον εἶδεν Ἰάκωβον τὸν τοῦ Ζεβε-
δαίον καὶ ᾿Ιωάνην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, καὶ αὐτοὺς ἐν τῷ
20 πλοίῳ καταρτίζοντας τὰ δίκτυα, καὶ εὐθὺς ἐκάλεσεν αὐτούς.
_ καὶ ἀφέντες τὸν πατέρα αὐτῶν. Ζεβεδαῖον ἐν τῷ πλοίῳ
μετὰ τῶν μισθωτῶν ἀπῆλθον ὀπίσω αὐτοῦ.
2 Καὶ εἰσπορεύονται εἰς Καφαρναούμ. Καὶ εὐθὺς τοῖς
az σάββασιν Γεἰσελθὼν εἰς τὴν συναγωγὴν ἐδίδασκεν. καὶ
ἐξεπλήσσοντο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ, ἦν γὰρ διδάσκων
43 αὐτοὺς ὡς ἐξουσίαν ἔχων καὶ οὐχ ὡς οἱ γραμματεῖς. καὶ
εὐθὺς ἦν ἐν τῇ συναγωγῇ αὐτῶν ἄνθρωπος ἐν πνεύματι
24 ἀκαθάρτῳ, καὶ ἀνέκραξεν λέγων Τί ἡμῖν καὶ σοί, ᾿Ιησοῦ
Ναζαρηνέ; ἦλθες ἀπολέσαι ἡμᾶς ; ‘oida’ σε τίς εἶ, ὁ ἅγιος
as τοῦ θεοῦ. καὶ ἐπετίμησεν αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς [λέγων] Φιμώ-
26 θητι καὶ ἔξελθε ἐξ αὐτοῦ. καὶ σπαράξαν αὐτὸν τὸ πνεῦμα
τὸ ἀκάθαρτον καὶ φωνῆσαν φωνῇ μεγάλῃ ἐξῆλθεν ἐξ αὐτοῦ,

ax ἐδίδασκεν εἰς τὴν συναγωγήν 24 οδαμέν

"4 ‘KATA MAPKON I

καὶ ἐθαμβήθησαν ἅπαντες, ὦστε συνζητεῖν “avrovs' λέγον- 27
τας Τί ἐστιν τοῦτο; διδαχὴ καινή" κατ᾽ ἐξουσίαν καὶ τοῖς
πνεύμασι τοῖς ἀκαθάρτοις ἐπιτάσσει, καὶ ὑπακούουσιν αὐτῷ.
Καὶ ἐξῆλθεν ἡ ἀκοὴ αὐτοῦ εὐθὺς πανταχοῦ εἰς ὅλην τὴν 28
περίχωρον τῆς Ταλιλαίας. Καὶ εὐθὺς ἐκ τῆς 29
συναγωγῆς "ἐξελθόντες ἦλθαν" εἰς τὴν οἰκίαν Σίμωνος καὶ
᾿Ανδρέου μετὰ Ἰακώβου καὶ Ιωάνου. ἡ δὲ πενθερὰ Σίμωνος 30
κατέκειτο πυρέσσουσα, καὶ εὐθὺς λέγουσιν αὐτῷ περὶ αὐτῆς.
καὶ προσελθὼν ἤγειρεν αὐτὴν κρατήσας τῆς χειρός" καὶ ἀ- 3:
φῆκεν αὐτὴν ὁ πυρετός, καὶ διηκόνει αὐτοῖς. °O- 32
Ψψίας δὲ γενομένης, Gre ἔδυσεν ὁ ἥλιος, ἔφερον πρὸς αὐτὸν
πάντας τοὺς κακῶς ἔχοντας καὶ τοὺς δαιμονιζομένους" καὶ 33
ἦν ὅλη ἡ πόλις ἐπισυνηγμένη πρὸς τὴν θύραν.. καὶ ἐθερά- 5.
πευσεν πολλοὺς κακῶς ἔχοντας ποικίλαις νόσοις, καὶ δαι-
μόνια πολλὰ ἐξέβαλεν, καὶ οὐκ ἤφιεν λαλεῖν τὰ δαιμόνια,
ὅτι ἤδεισαν αὐτὸν [Χριστὸν εἶναι} Kai 3ς
πρωὶ ἔννυχα λίαν ἀναστὰς ἐξῆλθεν [καὶ ἀπῆλθεν] εἰς ἔρη-
μον τόπον κἀκεῖ προσηύχετο. καὶ κατεδίωξεν αὐτὸν Σίμων 36
καὶ οἱ μετ᾽ αὐτοῦ, καὶ εὗρον αὐτὸν καὶ λέγουσιν αὐτῷ 37
ὅτε Πάντες ζητοῦσίν σε, καὶ λέγει αὐτοῖς Αγωμεν 38
ἀλλαχοῦ εἰς τὰς ἐχομένας κωμοπόλεις, ἵνα καὶ ἐκεῖ κηρύξω,
εἰς τοῦτο γὰρ ἐξῆλθον. καὶ ἦλθεν κηρύσσων εἷς τὰς 39
συναγωγὰς αὐτῶν εἰς ὅλην τὴν Γαλιλαίαν καὶ τὰ δαιμόνια
ἐκβάλλων. ᾿

Καὶ ἔρχεται πρὸς αὐτὸν λεπρὸς παρακαλῶν αὐτὸν qo
[καὶ γονυπετῶν] λέγων αὐτῷ ὅτι ᾿Ἐὰν θέλῃς δύνασαί
με καθαρίσαι. καὶ σπλαγχνισθεὶς ἐκτείνας τὴν χεῖρα 4x
αὐτοῦ ἥψατο καὶ λέγει αὐτῷ Θέλω, καθαρίσθητι" καὶ 42
εὐθὺς ἀπῆλθεν an’ αὐτοῦ ἡ λέπρα, καὶ ἐκαθερίσθη. καὶ 43
ἐμβριμησάμενος αὐτῷ εὐθὺς ἐξέβαλεν αὐτόν, καὶ λέγει 44
αὐτῷ Ὅρα μηδενὶ μηδὲν εἴπῃς, ἀλλὰ ὕπαγε σεαυτὸν
λεῖξον τῷ ἱερεῖ καὶ προσένεγκε περὶ τοῦ καθαρισμοῦ σου
ἃ προσέταξεν Μωυσῆς εἰς μαρτύριον αὐτοῖς. ὁ δὲ ἐξελθὼν 45

27 πρὸς δαυτοὺς 20 ἐξελθὼν ἦλθεν 45 εἰς πόλιν φανερώς

ΤΠ ΚΑΤᾺ ΜΑΡΚΟΝ "8

ἤρξατο κηρύσσειν πολλὰ καὶ hadnpifew τὸν λόγον, ὥστε
μηκέτι αὐτὸν δύνασθαι “φανερῶς εἰς πόλιν" εἰσελθεῖν, ἀλλὰ
iy > 3 > ἢ é A > ae |
ἔξω én ἐρήμοις τόποις [ἦν] καὶ ἤρχοντο πρὸς αὐτὸν
“ἀντοθεν.
: Kad εἰσελθὼν πάλιν εἰς Καφαρναοὺμ δι’ ἡμερῶν ἠκού»
μη Γ» » 2 oN a , “
« σθη ὅτι "ἐν οἴκῳ ἐστίν" καὶ συνήχθησαν πολλοὶ ὥστε
2 ag de A ‘A ‘ θύ ) x , 3 ”
μηκέτι χωρεῖν μηδὲ ta πρὸς τὴν θύυραν, καὶ ἔλαάλει αὐτοῖς
3 τὸν λόγον. καὶ ἔρχονται φέροντες πρὸς αὐτὸν παραλυτικὸν
4 αἰρόμενον ὑπὸ τεσσάρων, καὶ μὴ δυνάμενοι προσενέγκαι
αὐτῷ διὰ τὸν ὄχλον ἀπεστέγασαν τὴν στέγην ὅπου ἦν, καὶ
3 a LY ε
ἐξορύξαντες χαλῶσι τὸν κράβαττον ὅπου ὁ παραλυτικὸς
5 κατέκειτο. καὶ ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίατιν αὐτῶν λέγει τῷ
a , 3. 1. , « , φ ,
6 παραλντικῷ Τέκνον, ἀφίενταί σου αἱ ἁμαρτίαι. ἦσαν δέ
τινες τῶν γραμματέων ἐκεῖ καθήμενοι καὶ διαλογιζόμενοε ἐν
ταῖς καρδίαις αὐτῶν ‘Ti’ οὗτος οὕτω λαλεῖ; βλασφημεῖ:
, ? 3 , € a t € 6 a ᾿ ? θὺ
8 τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰ μὴ εἷς ὁ θεός; καὶ εὐθὺς
ἐπιγνοὺς ὁ Ἰησοῦς τῷ πνεύματι αὐτοῦ ὅτι [οὕτως] διαλογί-
ζονται ἐν ἑαυτοῖς λέγει [αὐτοῖς] Τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν
ο ταῖς καρδίαις ὑμῶν; τί ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν τῷ παρα-
λυτικῷ ᾿Αφίενταί cov ai ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν ᾿Εγείρου
το [καὶ] Gpov τὸν κράβαντόμ σου καὶ περιπάτει; ἵνα δὲ εἰδῆτε
@ 3 , » € «' A b s Γ» , ¢€ 4
ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ‘adiévat ἁμαρτίας
1x ἐπὶ τῆς γῆς"- λέγει τῷ παραλυτικῷ.. Σοὶ λέγω, ἔγειρε
12 pov τὸν κράβαττόν σου καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου. καὶ
ἠγέρθη καὶ εὐθὺς ἄρας τὸν κράβαττον ἐξῆλθεν ἔμπροσθεν
: ‘
πάντων, wore ἐξίστασθαι πάντας καὶ δοξάζειν τὸν θεὸν
[λέγοντας] ὅτε Οὕτως οὐδέποτε εἴδαμεν.
133 Καὶ ἐξῆλθεμ πάλιν παρὰ τὴν θάλασσαν' καὶ πᾶς
ς ὅ λ .' > ? 4 98,2 } UA a
146 ὄχλος ἤρχετο πρὸς αὐτόν, καὶ ἐδίδασκεν αὐτούς. Kai
παράγων εἶδεν Λευεὶν rou τοῦ ᾿Αλφαίου καθήμενον ἐπὶ
A 4 4 4 t “« > , 3 A
τὸ τελώνιον, καὶ λέγει αὐτῷ ᾿Ακολούθει μοι. καὶ ἀναστὰς
15 ἠκολούθησεν αὐτῷ. Καὶ γίνεταε κατακεῖσθαι
αὐτὸν ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ, καὶ πολλοὶ τελῶναι καὶ ἁμαρτω-

Σ εἰς οἶκόν ἐστιν Ὅτι τὸ ἐπὶ τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας.

"6 ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ τ

λοὶ συνανέκειντο τῷ Ἰησοῦ καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ,
A 4 3 é 9. aA
ἦσαν yap πολλοὶ καὶ ἠκολούθουν αὐτῷ. καὶ οἱ γραμμα- τό
τεῖς τῶν Φαρισαίων ἰδόντες ὅτι ἐσθίει μετὰ τῶν ἅμαρ-
τωλών καὶ τελωνῶν ἔλεγον τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ “Ore
μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει; καὶ ἀκούσας 17
ε» a , , A “ > ’ "» : ’
ὁ Ἰησοῦς λέγει αὐτοῖς [ὅτι] Οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύ-
> ~ 2459 ~ > ,
ovres ἰατροῦ ἀλλ᾽ οἱ κακῶς ἔχοντες" οὐκ ἦλθον καλέσαι
δικαίους ἀλλὰ ἁμαρτωλούς. Καὶ ἦσαν οἱ μα- 18
θηταὶ ᾿Ιωάνου καὶ οἱ Φαρισαῖοι νηστεύοντες. καὶ ἔρχονται
ry > «a 8 4 > lA Ά ς
καὶ λέγουσιν αὐτῷ Aca τί οἱ μαθηταὶ ᾿Ιωάνου καὶ οὗ μα-
wn , eo A
Onrat τῶν Φαρισαίων νηστεύουσιν, of δὲ σοὶ [μαθηταὶ] ov
φ ~ a

νηστεύουσιν; καὶ εἶπεν αὐτοῖς 6 Ἰησοῦς Μὴ δύνανται τὸ

a a > .ε , 9 » κα > 4
οἱ υἱοὶ τοῦ υμφῶνος ἐν ᾧ ὁ νυμφίος μετ΄ αὐτῶν ἐστὶν
νηστεύειν; ὅσον χρόνον ἔχουσιν τὸν νυμφίον μετ᾽ αὐτῶν
οὐ δύνανται νηστεύειν' ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι ὅταν ἀπαρθῇ 2
ἀπ᾿ αὐτῶν ἃ νυμφίος, καὶ τότε νηστεύσουσιν ἐν ἐκείνῃ τῇ
ἡμέρᾳ. οὐδεὶς ἐπίβλημα ῥάκους ἀγνάφου ἐπιράπτει ἐπὶ ox
ἱμάτιον παλαιόν: εἰ δὲ μή, αἴρει τὸ πλήρωμα ἀπ᾽ αὐτοῦ
τὸ καινὸν τοῦ παλαιοῦ, καὶ χεῖρον σχίσμα γίνεται. καὶ 22

4 .
οὐδεὶς βάλλει οἶνον véow εἰς ἀσκοὺς παλαιούς" εἰ δὲ μή,
«’ ς ? 4 > , \ ¢ > > ¢
ῥήξει ὁ οἶνος τοὺς ἀσκούς, καὶ ὁ oivos ἀπόλλυται καὶ
pS ?

of doxoi. [ἀλλὰ οἶνον νέον eis ἀσκοὺς καινούς.

Καὶ ἐγένετο αὐτὸν ἐν roieg σάββασιν "διαπορεύε- 23
σθαι" διὰ τῶν σπορίμων, καὶ of μαθηταὶ αὐτοῦ ἤρξαντο
"600 iy’ τῶλλ οὐ : 1 οἱ Ἢ
ὁδὸν ποιεῖν' τίλλοντες τοὺς σγάχυας. καὶ οἱ Φαρισαῖοι 24
ἔλεγον αὐτῷ “Ide τί ποιοῦσιν τοῖς σάββασιν ὃ οὐκ ἕξε-
στιν; καὶ λέγει αὐτοῖς Οὐδέποτε ἀνέγνωτε τί ἐποίησεν 25
Δαυεὶδ ὅτε χρείαν ἔσχεν καὶ ἐπείνασεν αὐτὸς καὶ

δι a? σι > a Φι
οἱ per αὐτοῦ; [πῶς] εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ θεοῦ 26
ἐπὶ ᾿Αβιάθαρ ἀρχιερέως καὶ τοὺς ἄρτογο τῆς προθέσεως
ἔφαγεν, οὖς οὐκ ἔξεστιν φαγεῖν εἰ μὴ τοὺς ἱερεῖς, καὶ
ἔδωκεν καὶ τοῖς σὺν αὐτῷ οὖσιν; καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς Τὸ 27
σάββατον διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐγένετο καὶ οὐχ ὁ ἄνθρωπος

χό καὶ πίνει 543 παραπορεύεσθαι | ὁδοποιεῖν δ χεῖρα 6 ἐποίησαν

111 KATA MAPKON "7

28 διὰ τὸ σάββατον" ὥστε κύριός ἐστιν ὁ vids τοῦ ἀνθρώπον
τ καὶ τοῦ σαββάτον. Καὶ εἰσῆλθεν πάλιν εἷς
συναγωγήν, καὶ ἦν ἐκεῖ ἄνθρωπος ἐξηραμμένην ἔχων τὴν
α χεῖρα" καὶ παρετήρουν αὐτὸν εἰ τοῖς σάββασιν θεραπεύσει
3 αὐτόν, ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ. καὶ λέγει τῷ ἀνθρώπῳ
«τῷ τὴν χεῖρα ἔχοντι ξηράν "Ἔγειρε els τὸ μέσον. καὶ
λέγει αὐτοῖς “Efeorw τοῖς σάββασιν ἀγαθοποιῆσαι ἣ
κακοποιῆσαι, ψυχὴν σῶσαι ἢ ἀποκτεῖναι; οἱ δὲ ἐσιώπων.
5 καὶ περιβλεψάμενος αὐτοὺς μετ᾽ ὀργῆς, συνλυπούμενος ἐπὶ
τῇ πωρώσει τῆς καρδίας αὐτῶν, λέγει τῷ ἀνθρώπῳ “Exrec-
μον τὴν ᾿χεῖρά σον". καὶ ἐξέτεινεν, καὶ ἀπεκατεστάθη ἡ
6 χεὶρ αὐτοῦ. Καὶ ἐξελθόντες οἱ Φαρισαῖοι εὐθὺς μετὰ τῶν
Ἡρῳδιανών συμβούλιον “ἐδίδουν κατ᾽ αὐτοῦ ὅπως αὐτὸν
ἀπολέσωσιν.
7 Kal ὁ Ἰησοῦς μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ ἀνεχώρησεν
πρὸς τὴν θάλασσαν' καὶ πολὺ πλῆθος ἀπὸ τῆς Ταλιλαίας
8 Γἤἠκολούθησεν, καὶ ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας" καὶ ἀπὸ Ἱεροσολύμων
καὶ ἀπὸ τῆς ᾿Ιδουμαίας καὶ πέραν τοῦ ᾿Ιορδάνον καὶ περὶ
Τύρον καὶ "Σιδῶνα, πλῆθος πολύ, ἀκούοντες ὅσα "ποιεῖ"
οἾλθαν πρὸς αὐτόν. καὶ εἶπεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ iva
πλοιάριον προσκαρτερῇ αὐτῷ διὰ τὸν ὄχλον ἵνα μὴ θλί-
10 βωσιν αὐτόν: πολλοὺς γὰρ ἐθεράπευσεν, ὦστε ἐπιπίπτειν
τ αὐτῷ ἵνα αὐτοῦ ἅψωνται ὅσοι εἶχον μάστιγας. καὶ τὰ
πνεύματα τὰ ἀκάθαρτα, ὅταν αὐτὸν ἐθεώρουν, προσέπιπτον
αὐτῷ καὶ ἔκραζον "Aéyovra’ ὅτι Σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ.
12 καὶ πολλὰ ἐπετίμα αὐτοῖς ἵνα μὴ αὐτὸν φανερὸν ποιήσω-
13 Oly. Καὶ ἀναβαίνει eis τὸ ὄρος καὶ προσκα-
14 λεῖται ods ἤθελεν αὐτός, καὶ ἀπῆλθον πρὸς αὐτόν. καὶ
ἐποίησεν δώδεκα, οὖς καὶ ἀποστόλους ὠνόμασεν, ἵνα ὦσιν
15 μετ᾽ αὐτοῦ καὶ iva ἀποστέλλῃ αὐτοὺς κηρύσσειν καὶ ἔχειν
, ἐξουσίαν ἐκβάλλειν τὰ δαιμόνια" καὶ ἐποίησεν τοὺς δώ-
17 δεκα (καὶ ἐπέθηκεν ὄνομα τῷ Σίμωνι) Πέτρον, καὶ ᾿Ιάκωβον.
aS rou Ζεβεδαίου καὶ Ἰωάνην τὸν ἀδελφὸν τοῦ ᾿Ιακώβου.

7 καὶ ἀπὸ τῆς ᾿Ιονδαίας ἠκολούθησεν, 8. Σιδῶνα,-- | ἐποίει 11 λόγοντες

18 ΚΑΤᾺ MAPKON "om

(καὶ ἐπέθηκεν αὐτοῖς ‘dvoua' Boaynpyés, ὅ ἐστιν Ὑἱοὶ

Βροντῆς), καὶ ᾿Ανδρέαν καὶ Φίλιππον καὶ Βαρθολομαῖον 18
καὶ Μαθθαῖον καὶ Θωμᾶν καὶ ᾿Ιάκωβον τὸν τοῦ ᾿Αλφαίον
καὶ Θαδδαῖον καὶ Σίμωνα τὸν Καναναῖον καὶ ᾿Ιούδαν Ἴσκα- τὸ
ριώθ, ὃς καὶ παρέδωκεν αὐτόν.
Καὶ ἔρχεται εἰς οἶκον' καὶ συνέῤχεται πάλιν [ὁ] ὄχλος, 20
ὥστε μὴ δύνασθαι αὐτοὺς μηδὲ ἄρτον φαγεῖν. καὶ ἀκού- οἱ
4 > ~ 2a a > ¢ ¥ 5
σαντες of παρ᾽ αὐτοῦ ἐξῆλθον κρατῆσαι αὐτόν, ἔλεγον yap
ὅτι ἐξέστη. καὶ οἱ γραμματεῖς οἱ ἀπὸ ᾿Ιεροσολύμων κατα- 22
, 4 δ »Ὦ . ¢ 3 a ΑΓ
βάντες ἔλεγον ὅτι Βεεζεβοὺλ ἔχει, καὶ ὅτι ἐν τῷ ἄρχοντι
τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια. καὶ προσκαλεσάμενος 23
αὐτοὺς ἐν παραβολαῖς ἔλεγεν αὐτοῖς Πῶς δύναται Σατανᾶς
Σατανᾶν ἐκβάλλειν ; καὶ ἐὰν βασιλεία ἐφ᾽ ἑαντὴν μερισθῆ, 24
5 , “ « ’ > ij 4" > »
οὐ δύναται σταθῆναι ἡ βασιλεία ἐκείνη" καὶ ἐὰν οἰκία 25
242 € 4 ~ *- ’ ς 2», 3 , a
ἐφ᾽ ἑαυτὴν μερισθῇ, ov δυνήσεται ἡ οἰκία ἐκείνη στῆναι"
καὶ εἰ ὁ Σατανᾶς ἀνέστη ἐφ᾽ ἑαυτὸν καὶ ἐμερίσθη, οὐ δύ- 26
ναται στῆναι ἀλλὰ τέλος ἔχει. ἀλλ᾽ οὐ δύναται οὐδεὶς 27
εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ ἰσχυροῦ εἰσελθὼν τὰ σκεύη αὐτοῦ διαρ-
πάσαι ἐὰν μὴ πρῶτον τὸν ἰσχυρὸν δήσῃ, καὶ τότε τὴν
οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσει. ᾿᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν ὅτε πάντα 28
ἀφεθήσεται τοῖς υἱοῖς τῶν ἀνθρώπων, τὰ ἁμαρτήματα καὶ
αἱ βλασφημίαι ὅσα ἐὰν βλασφημήσωσιν' ὃς δ᾽ ἂν βλα- 29
σφημήσῃ εἰς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, οὐκ ἔχει ἄφεσιν εἰς τὸν
αἰῶνα, ἀλλὰ ἔνοχός ἐστιν αἰωνίον ἁμαρτήματος. ὅτι 30
ἔλεγον Ἠνεῦμα ἀκάθαρτον ἔχει. Καὶ ἔρχονται 53:
ς ld 3 a 4 ς 3 Α 3 ζω »ν tA
ἢ μήτηρ αὐτοῦ καὶ of ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ ἔξω στήκοντες
ἀπέστειλαν πρὸς αὐτὸν καλοῦντες αὐτόν. καὶ ἐκάθητο 5.
4 2 A 4 > «a 3 ‘ € 4
περὶ αὐτὸν ὄχλος, καὶ λέγουσιν αὐτῷ ᾿Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σον
‘ ς 9 # “ , 4 3 Ἁ
καὶ οἱ ἀδελφοί σον ἔξω ζητοῦσίν σε. καὶ ἀποκριθεὶς 33
3 ~ id 4 3 4 a € 3 ᾽ 4
αὐτοῖς λέγει Tis ἐστιν ἡ μήτηρ pov καὶ of ἀδελφοί; καὶ 3,
περιβλεψάμενος τοὺς περὶ αὐτὸν κύκλῳ καθημένους λέ-
” ς ‘ . 9 , é T x
yee “Ide ἡ μήτηρ pov καὶ of ἀδελφοί μου" os * ἂν ποι- 35
yon ‘Tro θέλημα" τοῦ θεοῦ, οὗτος ἀδελφός pov καὶ ἀδελφὴ

17 δνόματα 35 γὰρ | τὰ θελήματα

Ill Iv KATA MAPKON 79

καὶ μήτηρ ἐστίν.

: Kai πάλιν ἤρξατο διδάσκειν παρὰ τὴν θάλασσαν. καὶ
συνάγεται πρὸς αὐτὸν ὄχλος πλεῖστος, Gore αὐτὸν εἶἰο
πλοῖον ἐμβάντα καθῆσθαι ἐν τῇ θαλάσσῃ, καὶ πᾶς ὁ ὅ-

Ἁ aA , x, 4 “~ σι Ὶ Qo?
2 xAos πρὸς τὴν θάλασσαν ἐπὶ τῆς γῆς ἦσαν. καὶ ἐδίδασκεν
3 a 3 a Ul » 3 - 3 4»
αὐτοὺς ἐν παραβηλαῖς πολλά, καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ἐν τῇ
δι 3 aA ϑ , 9 ‘4 Pa ε , ~

3 διδαχῇ αὐτοῦ “Axovere. ἰδοὺ ἐξῆλθεν ὁ σπείρων σπεῖ-

4ραι. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ σπείρειν ὃ μὲν ἔπεσεν παρὰ τὴν

5 ὁδόν, καὶ ἦλθεν τὰ πετεινὰ καὶ κατέφαγεν αὐτό. καὶ ἄλλο
ἔπεσεν ἐπὶ τὸ πετρῶδες [καὶ] ὅπον οὐκ εἶχεν γῆν πολλήν,

6 καὶ εὐθὺς ἐξανέτειλεν διὰ τὸ μὴ ἔχειν βάθος γῆς" καὶ ὅτε
ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος ᾿"ἐκαυματίσθη καὶ διὰ τὸ μὴ ἔχειν

7 ῥίζαν ἐξηράνθη. καὶ ἄλλο ἔπεσεν εἰς τὰς ἀκάνθας, καὶ
ἀνέβησαν. αἱ ἄκανθαι καὶ συνέπνιξαν αὐτό, καὶ καρπὸν

8 οὐκ ἔδωκεν. καὶ ἄλλα ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν καλήν, καὶ
2g7 8 bd [4 4 3 ’ v4
ἐδίδουν καρπὸν ἀναβαίνοντα καὶ αὐξανόμενα, καὶ ἔφερεν

> , . 3 cf? 9 ἢ ς 3 ‘ er
gels τριάκοντα καὶ ‘dy ἑξήκοντα καὶ ἐν ἑκατόν. Kai ἔλε-
a # 9 , > o , ¢

10 γεν “Os ἔχει ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. Καὶ ὅτε
ἐγένετο κατὰ μόνας, ἠρώτων αὐτὸν οἱ περὶ αὐτὸν σὺν τοῖς

τ δώδεκα τὰς παραβολάς. καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς Ὑμῖν τὸ
μυστήριον δέδοται τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ". ἐκείνοις δὲ

a Tw 1 3 a , 4 Ψ
12 τοῖς ἔξω ἐν παραβολαῖς τὰ πάντα γίνεται, ἵνα
Βλέποντεο Βλέττωοι Kal MN TAWCIN,
Kal AKOYONTEC d4koywc! Kal MA CYNIWCIN,
MF ποτε ETTICTPEYWCIN Kal ἀφεθῇ ayTorc.
td 9 “ φ » 4 ‘4 #

13 kal λέγει αὐτοῖς Οὐκ οἴδατε τὴν παραβολὴν ταύτην,

14 καὶ πῶς πάσας τὰς παραβολὰς γνώσεσθε; Ὃ σπείρων τὸν

15 λόγον σπείρει. οὗτοι δέ εἰσιν of παρὰ τὴν ὁδὸν ὅπου
σπείρεται ὁ λόγος, καὶ ὅταν ἀκούσωσιν εὐθὺς ἔρχεται ὁ
Σατανᾶς καὶ αἴρει τὸν λόγον τὸν ἐσπαρμένον εἰς αὐτούς.

τό καὶ οὗτοί εἰσιν ὁμοίως οἱ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπειρόμενοι,

ὰ φΦ 3 , ᾿ , 2A bY a“ ,
ot ὅταν ἀκούσωσιν τὸν λόγον εὐθὺς μετὰ χαρᾶς AapBa-

4. ἢ Q 3 Ὁ «, 3 ς “ 3 b)

17 γουσιν αὐτόν, καὶ οὐκ ἔχουσιν ῥίζαν ἐν ἑαυτοῖς ἀλλὰ

6 ἐκανματίσθησαν 8 εἷς... εἰς v. ἕν... ἐν 11 ἔξωθεν

80 KATA MAPKON ' Iv

πρόσκαιροί εἰσιν, εἶτα γενομένης θλίψεως ἢ διωγμοῦ διὰ
τὸν λόγον εὐθὺς σκανδαλίζονται. καὶ ἄλλοι εἰσὶν οἱ εἰς 8
,. τὰς ἀκάνθας σπειρόμενοι" οὗτοί εἶσιν οἱ τὸν λόγον ἀκού-
σαντες, καὶ al μέριμνας τοῦ αἰῶνος καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλού- τὸ
του καὶ al περὶ τὰ λοιπὰ ἐπιθυμίαι εἰσπορευόμεναι συνπνί-
γουσιν τὸν λόγον, καὶ ἄκαρπος γίνεται. καὶ ἐκεῖνοί εἰσιν 20
οἱ ἐπὶ τὴν γῆν τὴν καλὴν σπαρέντες, οἵτινες ἀκούουσιν τὸν
λόγον καὶ παραδέχονται καὶ καριτοφοροῦσιν "ἐν τριάκοντα
καὶ [ἐν] ἑξήκοντα καὶ [ἐν ἑκατόν. Καὶ ἔλεγεν ax
αὐτοῖς ὅτι Μήτι ἔρχεται ὁ λύχνος ἵνα ὑπὸ τὸν μόδιον
τεθῇ ἢ ὑπὸ τὴν κλίνην, οὐχ ἵνα ἰἐπὶϊ τὴν λυχνίαν τεθῇ; οὐ 2
Γγὰρ ἔστιν' κρυπτὸν ἐὰν μὴ wa φανερωθῇ, οὐδὲ ἐγένετο
ἀπόκρυφον ἀλλ’ ἵνα ἔλθῃ εἰς φανερόν. Et τις ἔχει ὦτα :3
ἀκούειν ἀκονέτω. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς - Βλέπετε 24
τί ἀκούετε. ἐν ᾧ μέτρῳ «μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμῖν καὶ
προστεθήσεται ὑμῖν. ὃς γὰρ ἔχει, δοθήσεται αὐτῷ" καὶ ὃς 25
οὐκ ἔχει, καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ᾽ αὐτοῦ. Καὶ 2
ἔλεγεν Οὕτως ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ ὡς ἄνθρωπος
βάλῃ τὸν σπόρον ἐπὶ τῆς γῆς καὶ καθεύδῃ καὶ ἐγείρηται :7
νύκτα καὶ ἡμέραν, καὶ ὁ σπόρος. βλαστᾷ καὶ μηκύνηται ὡς
οὐκ οἶδεν αὐτός. αὐτομάτη ἡ γῆ καρποφορεῖ, πρῶτον 28
χόρτον, εἶτεν στάχυν, εἶτεν πλήρη σῖτον" ἐν τῷ ordxvi.
ὅταν δὲ mapadot ὁ καρπός, εὐθὺς ἀποοτέλλει τὸ Apé- 29
TTANON, ὅτι πὰἀρέοτηκεν ὁ θεριολιόο. Καὶ 30
ἔλεγεν Πῶς ὁμοιώσωμεν τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ, ἢ ἐν
τένι αὐτὴν παραβολῇ θῶμεν; ὡς κόκκῳ σινάπεως, ὃς ὅταν 3:
σπαρῇ ἐπὶ τῆς γῆς, μικρότερον ὃν πάντων τῶν σπερμάτων
τῶν ἐπὶ τῆς γῆς---καὶ ὅταν σπαρῇ, ἀναβαίνει καὶ γίνεται 32
μεῖζον πάντων τῶν λαχάνων καὶ ποιεῖ κλάδους μεγάλους,
ὥστε δύνασθαι ὑττὸ τὴν οκιὰν AYTOY τὰ πετεινὰ τοῦ
OYPANOY κἀτδοκηνοῖν. Καὶ τοιαύταις παρα- 33
βολαῖς πολλαῖς ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον, καθὼς ἠδύναντο
ἀκούειν" χωρὶς δὲ παραβολῆς οὐκ ἐλάλει αὐτοῖς, κατ᾽ ἰδίαν 3.

20 ἕν.. [ὃν].. [ἐν] ex MSS ὑπὸ ᾿ 42 yap ἐστίν τι 28 1...

IVV KATA MAPKON δι

δὲ τοῖς ἰδίοις μαθηταῖς ἐπέλνεν πάντα.
3s Καὶ λέγει αὐτοῖς ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ὀψίας γενομένης
36 Διέλθωμεν εἰς τὸ πέραν. καὶ ἀφέντες τὸν ὄχλον παραλαμ-
, 28 ε > 3 a , 4 a b 4
βάώνουσιν αὐτὸν ws ἦν ἐν τῷ πλοίῳ, καὶ ἄλλα πλοῖα ἦν
3 “a
37 μετ᾽ αὐτοῦ. καὶ γίνεται λαῖλαψ μεγάλη ἀνέμου, καὶ τὰ
κύματα ἐπέβαλλεν εἰς τὸ πλοῖον, ὦστε ἤδη γεμίζεσθαι τὸ
38 πλοῖον. καὶ αὐτὸς ἦν ἐν τῇ πρύμνῃ ἐπὶ τὸ προσκεφάλαιον
καθεύδων" καὶ ἐγείρουσιν αὐτὸν καὶ λέγουσιν αὐτῷ Διδά-
39 σκαλε, οὐ μέλει. σοι ὅτε ἀπολλύμεθα; καὶ διεγερθεὶς ἐπε-
a ~ > » \ 4 ~ 4 4 ’
τίμησεν τῷ ἀνέμῳ καὶ εἶπεν τῇ θαλάσσῃ Σιώπα, πεφίμωσο.
49 καὶ ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος, καὶ ἐγένετο γαλήνη μεγάλη. καὶ
rf 3 a , ’ 3 ” ’ 3
4x εἶπεν αὐτοῖς Τί δειλοί ἐστε; οὕπω ἔχετε πίστιν ; καὶ ἐφο-
βήθησαν φόβον μέγαν, καὶ ἔλεγον πρὸς ἀλλήλους Τίς
ἄρα οὗτόο ἐστιν ὅτι καὶ ὁ ἄνεμος καὶ ἡ θάλασσα ὑπακούει
ταὐτῷ; Καὶ ἦλθον εἰς τὸ πέραν τῆς θαλάσσης
9ῳ ὔ ΄ι ΄ι A 3 Ld > ~ 3
2eis τὴν χώραν τῶν Τερασηνῶν. καὶ ἐξελθόντος αὐτοῦ ἐκ
τοῦ πλοίου [εὐθὺς] ὑπήντησεν αὐτῷ ἐκ τῶν μνημείων
3 ἄνθρῳπος ἐν πνεύματι ἀκαθάρτῳ, ὃς τὴν κατοίκησιν εἶχεν
3 ζω , ION ε U >» 3 A 307
ἐν τοῖς μνήμασιν, καὶ οὐδὲ ἁλύσει οὐκέτι οὐδεὶς ἐδύνατο
9." a LY X 2A U , ᾿ ¢ , Ξ
«αὐτὸν δῆσαι διὰ τὸ αὐτὸν πολλάκις πέδαις καὶ ἁλύσεσι
δεδέσθαι καὶ διεσπάσθαι ὑπ᾽ αὐτοῦ τὰς ἁλύσεις καὶ τὰς
, , a > N ” > A , Α
5 πέδας συντετρίφθαι, καὶ οὐδεὶς ἴσχυεν αὐτὸν δαμάσαι" καὶ
διὰ παντὸς νυκτὸς καὶ ἡμέρας ἐν τοῖς μνήμασιν καὶ ἐν τοῖς
¥ > , ‘ , ς A 4 S OHA
6 ὄρεσιν ἦν κράζων καὶ κατακόπτων éavrov λίθοις. Kat ἰδὼν
τὸν Ἰησοῦν ἀπὸ μακρόθεν ἔδραμεν καὶ προσεκύνησεν αὐτόν,
7 καὶ κράξας φωνῇ μεγάλῃ λέγει Τί ἐμοὶ καὶ σοί, Ἰησοῦ υἱὲ
τοῦ θεοῦ τοῦ ὑψίστου; ὁρκίζω σε τὸν θεόν, μή με βασανί-
A > «a ww 4 “”~ A > ἢ
Bans. ἔλεγεν yap αὐτῷ "Ἔξελθε τὸ πνεῦμα τὸ ἀκάθαρτον
“~ 5 ‘ : 9 3 id
9 ἐκ τοῦ ἀνθρώπου. καὶ ἐπηρώτα αὐτόν Ti ὄνομά σοι; καὶ
λ , > a 4 2 Ln ἽἼ Ὁ AX , 3 ᾿
το λέγει αὐτῷ Λεγιὼν ὄνομά ‘por’, ὅτι πολλοί ἐσμεν" καὶ
U > A 4 4 \ > ἡ 3 "ν “
παρεκάλει αὐτὸν πολλὰ iva μὴ αὐτὰ ἀποστείλῃ ἔξω τῆς
? φ . soa 4 ~ # 3 ’ r
τι χώρας. "Hy δὲ ἐκεῖ πρὸς τῷ ὄρει ἀγέλη χοίρων μεγάλη
12 βοσκομένη: καὶ παρεκάλεσαν αὐτὸν λέγοντες Πέμψον

9 μοί ἔστιν
G

82 ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΟΝ

cia 9 ᾿ ’ @ 3 ». Ὶ aN: 4 3 #
ἡμᾶς εἰς τοὺς χοίρους, ἵνα els αὐτοὺς εἰσέλθωμεν. καὶ ἐπέ- 13
> ~ 3 ’ Α e ‘ > »
τρεψεν αὐτοῖς. καὶ ἐξελθόντα τὰ πνεύματα τὰ ἀκάθαρτα
εἰσῆλθον εἰς τοὺς χοίρους, καὶ ὥρμησεν ἡ ἀγέλη κατὰ τοῦ
κρημνοῦ εἰς τὴν θάλασσαν, ὡς δισχίλιοι, καὶ ἐπνίγοντο ἐν
lod é 4 « ᾽ 3 A) 4 4 > U
τῇ θαλάσσῃ. Καὶ of Booxovres αὐτοὺς ἔφυγον καὶ ἀπήγ- 14
. 4 A 4 A 3 Α > 4 \ 3 ζω
γεῖλαν εἰς τὴν πόλιν καὶ εἰς τοὺς ἀγρούς" καὶ ἦλθον ἰδεῖν
τί ἐστιν τὸ γεγονός. καὶ ἔρχονται πρὸς τὸν ᾿Ἰησρῦν, καὶ τς
θεωροῦσιν τὸν δαιμονιζόμενον καθήμενον ἱματισμένον καὶ
~ A > ‘ a “~ \ 3 Ud
σωφρονοῦντα, τὸν ἐσχηκότα τὸν λεγιῶνα, καὶ ἐφοβήθησαν.
4 , > “- ς "5.9 ~ > 949 ζ΄:
καὶ διηγήσαντο αὐτοῖς οἵ ἰδόντες πῶς ἐγένετο τῷ δαιμονι- τό
‘ nw Q ~
ζομένῳ καὶ περὶ τῶν χοίρων. καὶ ἤρξαντο παρακαλεῖν 17
αὐτὸν ἀπελθεῖν ἀπὸ τῶν ὁρίων αὐτῶν. Καὶ ἐμβαίνοντος 18
3 a > ‘ “ > A ε ᾿ σ
αὐτοῦ εἰς τὸ πλοῖον παρεκάλει αὐτὸν ὁ δαιμονισθεὶς ἵνα
3 3 -~ 9 Ἁ 3 9... > ἡ 3 bY , 3, «A
μετ᾽ αὐτοῦ ἢ. καὶ οὐκ ἀφῆκεν αὐτόν, ἀλλὰ λέγει αὐτῷ 19
; 9 Α
Ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου πρὸς τοὺς σούς, καὶ ἀπάγγειλον
αὐτοῖς ὅσα ὁ κύριός σοι πεποίηκεν καὶ ἠλέησέν σε. καὶ 20
> aN , > “a ’ Ld 3 ¢
ἀπῆλθεν καὶ ἤρξατο κηρύσσειν ἐν τῇ Δεκαπόλει ὅσα ἐποίη-
σεν αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς, καὶ πάντες ἐθαύμαζον.
Καὶ διαπεράσαντος τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐν τῷ πλοίῳ πάλιν εἰς 2
4 4 , ΗΝ ‘ 3 3 > 4 4 a 4
τὸ πέραν συνήχθη ὄχλος πολὺς ἐπ᾽ αὐτόν, καὶ ἦν παρὰ τὴν
θάλασσαν. Καὶ ἔρχεται εἷς τῶν ἀρχισυναγώγων, ὀνόματι 22
Ἁ 3 3 lel
Ἰάειρος, καὶ ἰδὼν αὐτὸν πίπτει πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ καὶ 23
Γπαρακαλεῖ' αὐτὸν πολλὰ λέγων ὅτε Τὸ θυγάτριόν μου
3 , ν με A > “ A a 9 a τ ~
ἐσχάτως ἔχει, wa ἐλθὼν ἐπιθῆς τὰς χεῖρας αὐτῇ ἵνα σωθῇ
καὶ ζήσῃ. καὶ ἀπῆλθεν per’ αὐτοῦ. Kai ἠκολούθει αὐτῷ 24
»” 4 ‘ , 3 » ‘ > 5
ὄχλος πολύς, καὶ συνέθλιβον αὐτόν. καὶ γυνὴ οὖσα ἐν 25
ῥύσει αἵματος δώδεκα ἔτη καὶ πολλὰ παθοῦσα ὑπὸ πολλῶν 26
ἰατρῶν καὶ δαπανήσασα τὰ παρ᾽ αὐτῆς" πάντα καὶ μηδὲν
ὠφεληθεῖσα ἀλλὰ μᾶλλον εἰς τὸ χεῖρον “ἐλθοῦσα, ἀκού- 27
3 Α ”~ 9» “a “ κι
σασα τὰ περὶ τοῦ ᾿Ιησοῦ, ἐλθοῦσα ἐν τῷ ὄχλῳ ὄπισθεν
ἥψατο τοῦ ἱματίου αὐτοῦ' ἔλεγεν γὰρ ὅτι ᾿Ἐὰν ἅψωμαι 28
κἂν τῶν ἱματίων αὐτοῦ σωθήσομαι. καὶ εὐθὺς ἐξηράνθη 29
A “ a δι »
ἡ πηγὴ τοῦ αἵματος αὐτῆς, καὶ ἔγνω τῷ σώματι ὅτι ἴαται

23 παρεκάλει

Vv VI KATA MAPKON 83

30. ἀπὸ τῆς μάστιγος. καὶ εὐθὺς ὁ ᾿Ιησοῦς ἐπιγνοὺς ἐν ἑαυτῷ
τὴν ἐξ αὐτοῦ δύναμιν ἐξελθοῦσαν ἐπιστραφεὶς ἐν τῷ ὄχλῳ
31 ἔλεγεν Τίς μου ἥψατο τῶν ἱματίων; καὶ ἔλεγον αὐτῷ of
μαθηταὶ αὐτοῦ Βλέπεις τὸν ὄχλον συνθλίβοντά σε, καὶ
32 λέγεις Τίς μου ἥψατο; καὶ περιεβλέπετο ἰδεῖν τὴν τοῦτο
33 ποιήσασαν. ἡ δὲ γυνὴ φοβηθεῖσα καὶ τρέμουσα, εἰδυῖα
ὃ γέγονεν αὐτῇ, ἦλθεν καὶ προσέπεσεν αὐτῷ καὶ εἶπεν
3% αὐτῷ πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῇ Θυγάτηρ, ἡ
πίστις σου σέσωκέν σε' ὕπαγε εἰς εἰρήνην, καὶ ἴσθι ὑγιὴς
35 ἀπὸ τῆς μάστιγός σον. Ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος ἔρχονται
ἀπὸ τοῦ ἀρχισυναγώγου λέγοντες Gre Ἢ θυγάτηρ σον
36 ἀπέθανεν" τί ἔτι σκύλλεις τὸν διδάσκαλον; ὁ δὲ Ἰησοῦς
παρακούσας τὸν λόγον λαλούμενον λέγει τῷ ἀρχισυναγώ-
37 YP Μὴ φοβοῦ, μόνον πίστευε. καὶ οὐκ ἀφῆκεν οὐδένα
μετ᾽ αὐτοῦ συνακολουθῆσαι εἰ μὴ τὸν Πέτρον καὶ ᾿Ιάκωβον
38 καὶ ᾿Ιωάνην τὸν ἀδελφὸν “laxwBov. καὶ ἔρχονται εἷς τὸν
οἶκον τοῦ ἀρχισυναγώγου, καὶ θεωρεῖ θόρυβον καὶ κλαίον-
39 Tas καὶ ἀλαλάζοντας πολλά, καὶ εἰσελθὼν λέγει αὐτοῖς
Τί θορυβεῖσθε καὶ κλαίετε; τὸ παιδίον οὐκ ἀπέθανεν ἀλλὰ
“ο καθεύδει. καὶ κατεγέλων αὐτοῦ. αὐτὸς δὲ ἐκβαλὼν πάν-
ras παραλαμβάνει τὸν πατέρα τοῦ παιδίου καὶ τὴν μητέρα
καὶ τοὺς μετ᾽ αὐτοῦ, καὶ εἰσπορεύεται ὅπον ἦν τὸ παιδίον"
4x καὶ κρατήσας τῆς χειρὸς τοῦ παιδίου λέγει αὐτῇ Ταλειθά
κούμ, ὅ ἐστιμ μεθερμηνευόμενον Τὸ κοράσιον, σοὶ λέγω,
42 ἔγειρε. καὶ εὐθὺς ἀνέστη τὸ κοράσιον καὶ περιεπάτει, ἦν
γὰρ ἐτῶν δώδεκα. καὶ ἐξέστησαν εὐθὺς ἐκστάσει μεγάλῃ.
43 καὶ διεστείλατο αὐτοῖς πολλὰ ἵνα μηδεὶς γνοῖ τοῦτο, καὶ
εἶπεν δοθῆναι αὐτῇ φαγεῖν.
: Καὶ ἐξῆλθεν ἐκεῖθεν, καὶ ἔρχεται els τὴν πατρίδα αὐτοῦ,
α καὶ ἀκολουθοῦσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ. Καὶ γενημένον
σαββάτου ἤρξατο διδάσκειν ἐν τῇ συναγωγῇ" καὶ οἱ πολλοὶ
ἀκούοντες ἐξεπλήσσοντο λέγοντες ἸΙόθεν τούτῳ ταῦτα,
, καὶ τίς ἡ σοφία ἡ δοθεῖσα τούτῳ, καὶ αἱ δυνάμεις τοιαῦται;
46 ἑαντῆς
G 2

84 ΚΑΤᾺ ΜΑΡΚΟΝ vr

διὰ τῶν χειρῶν αὐτοῦ ywopeva; οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ τέκτων, 3
ε ray “ ¢ Α > ‘ > ’ a 3 a
ὁ υἱὸς τῆς Μαρίας καὶ ἀδελφὸς ᾿Ιακώβου καὶ ᾿Ιωσῆτος. καὶ
Ἰούδα καὶ Σίμωνος ; καὶ οὐκ εἰσὶν αἱ ἀδελφαὶ αὐτοῦ ὧδε
4 ς« « ‘ 3 ’ 3 2 a 4
πρὸς ἡμᾶς; καὶ ἐσκανδαλίζοντο ἐν αὐτῷ. καὶ ἔλεγεν 4
3 φι ε > a Ψ 3 » , 4 4 >
αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ὅτε Οὐκ ἔστιν προφήτης ἄτιμος εἰ μὴ ἐν
τῇ πατρίδι αὐτοῦ καὶ ἐν τοῖς συγγενεῦσιν αὐτοῦ καὶ ἐν τῇ
οἰκίᾳ αὐτοῦ. Kat οὐκ ἐδύνατο ἐκεῖ ποιῆσαι οὐδεμίαν 5
δύναμιν, εἰ μὴ ὀλίγοις ἀρρώστοις ἐπιθεὶς τὰς χεῖρας ἐθερά-
γ» , 7 4 A) > , > A
πευσεν" καὶ ᾿ἐθαύμασεν᾽ διὰ τὴν ἀπιστίαν αὐτῶν. 6
Καὶ περιῆγεν τὰς κώμας κύκλῳ διδάσκων. Καὶ προσ-7
a a c a” 32 A φ ,
καλεῖται τοὺς δώδεκα, καὶ ἤρξατο αὐτοὺς ἀποστέλλειν δύο
δύο, καὶ ἐδίδου αὐτοῖς ἐξουσίαν τῶν πνευμάτων τῶν ἀκαθάρ-
Α ᾽ 3 Lad σ a 4 > Car 9
τῶν, καὶ παρήγγειλεν αὐτοῖς ἵνα μηδὲν αἴρωσιν εἰς ὁδὸν εἶ 8
€¢? ὃ c 4 4 A ; 4 > 4 ᾽
μὴ ῥάβδον μόνον, μὴ ἄρτον, μὴ πήραν, μὴ εἰς. τὴν ζώνην
Ld & € La eo
χαλκόν, ἀλλὰ ὑποδεδεμένους σανδάλια, καὶ ‘py ἐνδύσα- 9
σθαι" δύο χιτῶνας. καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς Ὅπου ἐὰν εἰσέλ- 10.
4 δι», > a ? μᾳ a 3 | ἊΝ , 4
Onre εἰς οἰκίαν, ἐκεῖ μένετε ἕως av ἐξέλθητε ἐκεῖθεν. καὶ ὃς τι
ἂν τόπος μὴ δέξηται ὑμᾶς μηδὲ ἀκούσωσιν ὑμῶν, ἐκπορευό-
μενοι ἐκεῖθεν ἐκτινάξατε τὸν χοῦν τὸν ὑποκάτω τῶν ποδῶν
ε ~ 2 , 3 “ + 3 ? > » @
ὑμῶν εἰς μαρτύριον αὐτοῖς. Καὶ ἐξελθόντες ἐκήρυξαν ἵνα xa
μετανοῶσιν, καὶ δαιμόνια πολλὰ ἐξέβαλλον, καὶ ἤλειφον 13
ἔλαίῳφ πολλοὺς ἀρρώστους καὶ ἐθεράπευον.
Καὶ ἤκουσεν ὁ βασιλεὺς “Hp@ins, φανερὸν γὰρ ἐγένετο 14
a m»” 9 a νῦν» 1 @ 3 U ε ’ 3. »
τὸ ὄνομα αὐτοῦ, καὶ ᾿ἔλεγον ὅτι ᾿Ιωάνης ὁ βαπτίζων ἐγή-
γερται ἐκ νεκρῶν, καὶ διὰ τοῦτο ἐνεργοῦσιν ai δυνάμεις ἐν
αὐτῷ" ἄλλοι δὲ ἔλεγον ὅτι ᾿Ηλείας ἐστίν: ἄλλοι δὲ ἔλεγον 15
@ 2 ε φ ”~ “ ? Uf 4 εἐε ’
ὅτι προφήτης ὡς εἷς τῶν προφητῶν. ἀκούσας δὲ ὁ Ἣρῳ- x6
δης ἔλεγεν ον ἐγὼ ἀπεκεφάλισα ᾿Ιωάνην, οὗτος ἠγέρθη.
3 ε ε ¢ 3 3 a N 3
Αὐτὸς yap ὁ Ἡρῴδης ἀποστείλας ἐκράτησεν τὸν ᾿Ιωά- 17
, > “a a ε ’
γὴν καὶ ἔδησεν αὐτὸν ἐν φυλακῇ διὰ Ἡρῳδιάδα τὴν γυ-
ναῖκα Φιλί v ἀδελφοῦ αὐτοῦ, ὅ τὴν eye .
n ίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ, ὅτι αὐτὴν ἐγάμησεν
’ a“ ε , 9 3 Ψ ’
ἔλεγεν γὰρ ὁ Ιωάνης τῷ Ἡρῴδῃ ὅτι Οὐκ ἔξεστίν σοι x8
~ ἴω 3 “ ς ac A ; a)
ἔχειν THY γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ cov. ἡ δὲ “Ἡρῳδιὰς ἐνεῖχεν 19

6 ἐθαύμαζεν ο Μὴ ἐνδύσησθε 14 ἔλεγεν

VI KATA MAPKON 85

go αὐτῷ καὶ ἤθελεν αὐτὸν ἀποκτεῖναι, καὶ οὐκ ἠδύνατο" ὁ yap
Ἡρῴδης ἐφοβεῖτο τὸν ᾿Ιωάνην, εἰδὼς αὐτὸν ἄνδρα δίκαιον
καὶ ἅγιον, καὶ συνετήρει αὐτόν, καὶ ἀκούσας αὐτοῦ πολλὰ
21 ἠπόρει, καὶ ἡδέως αὐτοῦ ἤκουεν. Kal γενομένης ἡμέρας
εὐκαίρου ὅτε Ἡρῴδης τοῖς γενεσίοις αὐτοῦ δεῖπνον ἐποίησεν
τοῖς μεγιστᾶσιν αὐτοῦ καὶ τοῖς χιλιάρχοις καὶ τοῖς πρώτοις
22 τῆς Γαλιλαίας, καὶ εἰσελθούσης τῆς θυγατρὸς αὐτοῦ Ἥρῳ-
διάδος καὶ ὀρχησαμένης, ἤρεσεν τῷ Ἡρῴδῃ καὶ τοῖς συ-
ψανακειμένοις. ὁ δὲ βασιλεὺς εἶπεν τῷ κορασίῳφ Αἴτησόν
23 με ὃ ἐὰν θέλῃς, καὶ δώσω σοι: καὶ ὥμοσεν αὐτῇ "Ὅτι
"éay με' αἰτήσῃς δώσω σοι ἕως ἡμίσους τῆς βασιλείας pov.
a4 καὶ ἐξελθοῦσα εἶπεν τῇ μητρὶ αὐτῆς Τί αἰτήσωμαι; ἡ δὲ
os εἶπεν Τὴν κεφαλὴν Ιωάνου τοῦ βαπτίζοντος. καὶ εἰσελ-
θοῦσα εὐθὺς μετὰ σπουδῆς πρὸς τὸν βασιλέα ἡτήσατο
λέγουσα Θέλω iva ἐξαυτῆς δῷς μοι ἐπὶ πίνακι τὴν κεφα-
.οὁ λὴν Ἰωάνου τοῦ βαπτιστοῦ. καὶ περίλυπος γενόμενος
ὁ βασιλεὺς διὰ τοὺς ὅρκους καὶ τοὺς ἀνακειμένους οὐκ ἠθέ-
27 λησεν ἀθετῆσαι αὐτήν" καὶ εὐθὺς ἀποστείλας ὁ βασιλεὺς
σπεκουλάτορα ἐπέταξεν ἐνέγκαι τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ. καὶ
28 ἀπελθὼν ἀπεκεφάλισεν αὐτὸν ἐν τῇ φυλακῇ καὶ ἤνεγκεν
τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ ἐπὶ πίνακε καὶ ἔδωκεν αὐτὴν τῷ κο-
ρασίῳ, καὶ τὸ κοράσιον ἔδωκεν αὐτὴν τῇ μητρὶ αὐτῆς.
a9 καὶ ἀκούσαντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἦλθαν καὶ ἦραν τὸ πτῶμα
αὐτοῦ καὶ ἔθηκαν αὐτὸ ἐν μνημείῳ.

\ A > ᾽ 8 QA 3 ζω
9 Καὶ συνάγονται of ἀπόστολοε πρὸς τὸν Ἰησοῦν, καὶ
ἀπήγγειλαν αὐτῷ πάντα ὅσα ἐποίησαν καὶ ὅσα ἐδίδαξαν.
31 καὶ λέγει αὐτοῖς Δεῦτε ὑμεῖς αὐτοὶ κατ᾽ ἰδίαν els ἔρημον
4

τόπον καὶ ἀναπαύσασθε ὀλίγον. ἦσαν γὰρ οἱ ἐρχόμενοι
Α e € ’ ἰ ὶ δὲ ”“ 3 [ )
32 καὶ οἱ ὑπάγοντες πολλοί, καὶ οὐδὲ φαγεῖν εὐκαίρουν. κα
33 ἀπῆλθον ἐν τῷ πλοίῳ εἰς ἔρημον τόπον κατ᾽ ἰδίαν. καὶ
εἶδαν αὐτοὺς ὑπάγοντας καὶ ‘éyvacay' πολλοί, καὶ πεζῇ

9 A σι Cod , 2 » A nA
ἀπὸ πασῶν τῶν πόλεων συνέδραμον ἐκεῖ καὶ προῆλθον

23 ὅτι Ὃ | ἐὰν 33 ἐπέγνωσαν

86 KATA MAPKON vi

3
αὐτούς. Καὶ ἐξελθὼν εἶδεν πολὺν ὄχλον, καὶ ἐσπλαγ- 5,
χνίσθη ἐπ᾽ αὐτοὺς ὅτι ἦσαν ὧς τπτρόβὰτὰ MH ἔχοντὰ πο!-
μένὰ, καὶ ἤρξατο διδάσκειν αὐτοὺς πολλά. Καὶ ἤδη 35
ὥρας πολλῆς ᾿γενομένης᾽ προσελθόντες αὐτῷ οἱ μαθηταὶ
3 “~ Ψ' 4 w” ’ 3 ε , \ @
αὐτοῦ ἔλεγον ὅτι “Epnyuos ἐστιν ὁ τόπος, καὶ ἤδη ὥρα
πολλή: ἀπόλυσον αὐτούς, ἵνα ἀπελθόντες εἰς τοὺς κύκλῳ 36
3 A 4 , 3 ω ς .“ 9 ’ € 8
ἀγροὺς καὶ κώμας ἀγοράσωσιν ἑαυτοῖς τί φάγωσιν. ὁ δὲ 37
ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς Δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν. καὶ
λέγουσιν αὐτῷ ᾿Απελθόντες ἀγοράσωμεν δηναρίων δια-
κοσίων ἄρτους καὶ δώσομεν αὐτοῖς φαγεῖν; ὁ δὲ λέγει 38
αὐτοῖς Πόσους ἔχετε ἄρτους; ὑπάγετε ἴδετε. καὶ γνόν-
τες λέγουσιν Πέντὲε, καὶ δύο ἰχθύας. καὶ ἐπέταξεν αὐτοῖς 39
γν a 9 , ’ ἢ 2 4 a a
ἀνακλιθῆναι πάντας συμπόσια συμπόσια ἐπὶ τῷ χλωρῷ
\ ς
χόρτῳ. καὶ ἀνέπεσαν πρασιαὶ πρασιαὶ κατὰ ἑκατὸν καὶ 40
κατὰ πεντήκοντα. καὶ λαβὼν τοὺς πέντε ἄρτους καὶ qx
τοὺς δύο ἰχθύας ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησεν
’,Ἱ a cA QA 3Q7 nw” Zz ζω
καὶ κατέκλασεν τοὺς ἄρτους καὶ ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς
“ “ 3 a 4 A} U 4 , > 2
ἵνα παρατιθῶσιν αὐτοῖς, καὶ τοὺς δύο ἰχθύας ἐμέρισεν
a ?
πᾶσιν. καὶ ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν' καὶ ἥραν 35
κλάσματα δώδεκα κοφίνων πληρώματα καὶ ἀπὸ τῶν
?
ἰχθύων. καὶ ἦσαν of φαγόντες τοὺς ἄρτους πεντακισχί- 44
λιοι ἄνδρες. Καὶ εὐθὺς ἠνάγκασεν τοὺς μα- 45
Q > σι 3 A 4 δ a ἢ , 3
θητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἷς τὸ πλοῖον καὶ προάγειν εἰς τὸ
πέραν πρὸς Βηθσαιδάν, ἔως αὐτὸς ἀπσλύει τὸν ὄχλον. καὶ 46
ἀποταξάμενος αὐτοῖς ἀπῆλθεν εἰς τὸ ὄρος προσεύξα-
3 , , Φ A “ 9 ᾿ 4 a
σθαι. καὶ ὀψίας γενομένης ἦν τὸ πλοῖον ἐν μέσῳ τῆς 47
θαλάσσης, καὶ αὐτὸς μόνος ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ ἰδὼν αὐτοὺς 48
δι ’
βασανιζομένους ἐν τῷ ἐλαύνειν, ἦν yap ὁ ἄνεμος ἐναντίος
αὐτοῖς, περὶ τετάρτην φυλακὴν τῆς νυκτὸς ἔρχεται πρὸς
αὐτοὺς περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης" καὶ ἤθελεν παρελ-
θεῖν αὐτούς. οἱ δὲ ἰδόντες αὐτὸν ἐπὶ τῆς θαλάσσης περι- 49
πατοῦντα ἔδοξαν ὅτι φάντασμά ἐστιν καὶ ἀνέκραξαν, πάν- το
τες γὰρ αὐτὸν εἶδαν καὶ ἐταράχθησαν. ὁ δὲ εὐθὺς ἐλάλησεν

35 γινομένης 39 ἀνακλῖναι

“VE VII KATA MAPKON 87

per’ αὐτῶν, καὶ λέγει αὐτοῖς Θαρσεῖτε, ἐγώ εἶμι, μὴ
κι PoBetabe. καὶ ἀνέβη πρὸς αὐτοὺς els τὸ πλοῖον, καὶ
52 ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος. καὶ λίαν ἐν ἑαυτοῖς ἐξίσταντο, οὐ γὰρ
συνῆκαν ἐπὶ τοῖς ἄρτοις, ἀλλ᾽ ἦν αὐτῶν ἡ καρδία πεπω-
53 ρωμένη. Καὶ διαπεράσαντες ἐπὶ τὴν γῆν ἦλθον
54 €is Τεννησαρὲτ καὶ. προσωρμίσθησαν. καὶ ἐξελθόντων
55 αὐτῶν ἐκ τοῦ πλοίου εὐθὺς ἐπιγνόντες αὐτὸν περιέδραμον
ὅλην τὴν χώραν ἐκείνην καὶ ἤρξαντο ἐπὶ τοῖς κραβάττοις
56 τοὺς κακῶς ἔχοντας περιφέρειν ὅπου ἤκουον ὅτι ἔστιν. καὶ
ὅπου ἂν εἰσεπορεύετο εἰς κώμας ἢ εἰς πόλεις ἢ εἰς ἀγροὺς
ἐν ταῖς ἀγοραῖς ἐτίθεσαν τοὺς ἀσθενοῦντας, καὶ παρεκά-
λουν αὐτὸν ἵνα κἂν τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ
ἅψωνται: καὶ ὅσοι ἂν ἥψαντο αὐτοῦ ἐσώζοντο.
: Kat συνάγονται πρὸς αὐτὸν οἱ Φαρισαῖοι καί τινες τῶν
2 γραμματέων ἐλθόντες ἀπὸ ᾿Ιεροσολύμων καὶ ἰδόντες τινὰς
τῶν μαθητῶν αὐτοῦ ὅτι κοιναῖς χερσίν, τοῦτ᾽ ἔστιν ἀνί-
3πτοῖς, ἐσθίουσιν τοὺς ἄρτους. -- of γὰρ Φαρισαῖοι καὶ πάν-
τες οἱ ᾿Ιουδαῖοι ἐὰν μὴ πυγμῇ νίψωνται τὰς χεῖρας οὐκ ἐ-
σθίουσιν, κρατοῦντες τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων,
4 καὶ an’ ἀγορᾶς ἐὰν μὴ "ῥαντίσωνται" οὐκ ἐσθίουσιν, καὶ
ἄλλα πολλά ἐστιν ἃ παρέλαβον κρατεῖν, βαπτισμοὺς
s ποτηρίων καὶ ξεστῶν καὶ χαλκίων. -- καὶ ἐπερωτῶσιν
αὐτὸν οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ γραμματεῖς Διὰ τί οὐ περιπα-
τοῦσιν οἱ μαθηταί σου κατὰ τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυ-
6 τέρων, ἀλλὰ κοιναῖς χερσὶν ἐσθίουσιν τὸν ἄρτον; ὁ δὲ
εἶπεν αὐτοῖς Καλῶς ἐπροφήτευσεν ᾿Ησαίας περὶ ὑμῶν
τῶν ὑποκριτῶν, ὡς γέγραπται ὅτι ᾿
Τρὕτος ὁ Aadc' τοῖς χείλεοίν ME TIMA, |
H Aé κἀρλίδ δγτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπ᾽ emo?
) MATHN Aé οέβοντδί me,
MAdcKoNTec λιλὰσκδλίδο ENTAAMATA ANOPOTTON:
8 ἀφέντες τὴν ἐντολὴν τοῦ θεοῦ κρατεῖτε τὴν παράδοσιν
οτῶν ἀνθρώπων. καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς Καλῶς ἀθετεῖτε τὴν

4 βαπτίσωνται 6 'O-Aads οὗτος

88 KATA MAPKON VII
ἐντολὴν τοῦ θεοῦ, ἵνα τὴν παράδοσιν ὑμῶν τηρήσητε'
“σ᾿ 4 4
Μωυσῆς yap εἶπεν Tima TON TraTépa COY Kal THN τὸ
ζ΄ ΄ σι 4 “a 7

λλητέρὰ Coy, καί “Ὁ κἀκολογῶν πὰτέρὰ H MHTEPA
OANATG) τελεγτάτω- ὑμεῖς δὲ λέγετε "Edy εἴπῃ ἄνθρω- 11
gos τῷ πατρὶ ἢ τῇ μητρί Κορβάν, ὅ ἐστιν Δῶρον, ὃ ἐὰν

3 3 δι 9 “᾿ 9. 9 3 , > 8 OA ” δι
ἐξ ἐμοῦ ὠφεληθῇς, οὐκέτι ἀφίετε αὐτὸν οὐδὲν ποιῆσαι τῷ 12
sratpt 7) τῇ μητρί, ἀκυροῦντες τὸν λόγον τοῦ θεοῦ τῇ παρα- 13
δόσει ὑμῶν ἧ παρεδώκατε: καὶ παρόμοια τοιαῦτα πολλὰ
ποιεῖτε. Kat προσκαλεσάμενος πάλιν τὸν ὄχλον ἔλεγεν τῇ
αὐτοῖς ᾿Ακούσατέ μου πάντες καὶ σύνετε. οὐδὲν ἔστιν τό
ἔξωθεν τοῦ ἀνθρώπου εἰσπορευόμενον εἰς αὐτὸν ὃ δύναται
κοινῶσαι αὐτόν: ἀλλὰ τὰ ἐκ τοῦ ἀνθρώπον ἐκπορευόμενά

3 4 a 4 ¥ \ @ “ >
ἐστιν τὰ κοινοῦντα τὸν ἄνθρωπον, Καὶ Gre εἰσῆλθεν εἰς 17
Φ 3 a 2 , 24 2 a
οἶκον ἀπὸ τοῦ ὄχλον, ἐπηρώτων αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ

) ? 2 ? ἕω Φ ‘ € ”~ é
τὴν παραβολήν. καὶ λέγει αὐτοῖς Οὕτως καὶ ὑμεῖς dov- 18
γετοί ἐστε; οὐ νοεῖτε ὅτι πᾶν τὸ ἔξωθεν εἰσπορευόμενον εἰς
τὸν ἄνθρωπον οὐ δύναται αὐτὸν κοινῶσαι, ὅτι οὐκ εἶσπο- τὸ

, 3 [οὶ 3 4 4 3 3 A} ’
ρεύεται αὐτοῦ εἰς τὴν καρδίαν ἀλλ᾽ εἷς τὴν κοιλίαν, καὶ
εἰς τὸν ἀφεδρῶνα ἐκπορεύεται; -- καθαρίζων πάντα τὰ

é 4 2 A > φι > ¢ , td
βρώματα. ἔλεγεν δὲ ὅτι To ἐκ τοῦ ἀνθρώπου ἐκπορευό- :ο
μενον ἐκεῖνο κοινοὶ τὸν ἄνθρωπον: ἔσωθεν γὰρ ἐκ τῆς 21
καρδίας τῶν ἀνθρώπων οἱ διαλογισμοὶ οἱ κακοὶ ἐκπορεύ-
ovrat, πορνεῖαι, κλοπαί, φόνοι, μοιχεῖαι, πλεονεξίαι, πονὴη- 22
ρίαι, δόλος, ἀσέλγεια, ὀφθαλμὸς πονηρός, βλασφημία,
ὑπερηφανία, ἀφροσύνη: πάντα ταῦτα τὰ πονηρὰ ἔσωθεν 23
ἐκπορεύεται καὶ κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον.

Ἐκεῖθεν δὲ ἀναστὰς ἀπῆλθεν εἷς τὰ ὅρια Τύρου [καὶ 94
Σιδῶνος]. Καὶ εἰσελθὼν εἰς οἰκίαν οὐδένα ἤθελεν γνῶναι,
καὶ οὐκ ἠδυνάσθη λαθεῖν: ἀλλ᾽ εὐθὺς ἀκούσασα γυνὴ περὶ 25

aA Φ σι a”
αὐτοῦ, ἧς εἶχεν τὸ θυγάτριον αὐτῆς πνεῦμα dxabaproy, |
ἐλθοῦσα προσέπεσεν πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ: ἡ δὲ γυνὴ 26

« ’ Γ᾿ ’ Ἵ ~ , Α > ’ > A
ἦν Ἑλληνίς, “Συροφοινίκισσα' τῷ γένει" καὶ ἠρώτα αὐτὸν
΄ a 4 3 ᾿ 3 “ a > «a Α
ἵνα τὸ δαιμόνιον ἐκβάλῃ ἐκ τῆς θυγατρὸς αὐτῆς. καὶ 7

26 Σύρα δΦοινίκισσα

VII VIII KATA MAPKON 89

ἔλεγεν αὐτῇ “Ades πρῶτον χορτασθῆναι τὰ réxva, ov
γάρ ἐστιν καλὸν λαβεῖν τὸν ἄρτον τῶν τέκνων καὶ τοῖς
id a ε A 2 , , 9 a
28 κυναρίοις βαλεῖν. ἢ δὲ ἀπεκρίθη καὶ λέγει αὐτῷ Ναί,
κύριε, καὶ τὰ κυνάρια ὑποκάτω τῆς τραπέζης ἐσθίουσιν
29 ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν παιδίων. καὶ εἶπεν αὐτῇ Διὰ rot-
τὸν τὸν λόγον ὕπαγε, ἐξελήλυθεν ἐκ τῆς θυγατρός σον τὸ
30 δαιμόνιον, καὶ ἀπελθοῦσα εἰς τὸν οἶκον αὐτῆς εὗρεν τὸ
παιδίον βεβλημένον ἐπὶ τὴν κλίνην καὶ τὸ δαιμόνιον ἐξε-
3. ληλυθός. Καὶ πάλιν ἐξελθὼν ἐκ τῶν ὁρίων
Τύρον ἦλθεν διὰ Σιδῶνος εἰς τὴν θάλασσαν τῆς Ταλιλαίας
2. Α 2 “ © 7 , 4 4 ; 43. «a
32 ava μέσον τῶν ὁρίων Δεκαπόλεως. Kai φέρουσιν αὐτῷ κω-
4 N ᾿ ed > Ἀ ad > a t
ov καὶ μογιλάλον, καὶ παρακαλοῦσιν αὐτὸν iva ἐπιθῇ av-
383 Τῷ τὴν χεῖρα. καὶ ἀπολαβόμενος αὐτὸν ἀπὸ τοῦ ὄχλου κα-
τ᾿ ἰδίαν ἔβαλεν τοὺς δακτύλους αὐτοῦ εἰς τὰ ὦτα αὐτοῦ καὶ
, Led ἴω 4 3 ~ . 2 2 & 2
34 πτύσας ἥψατο τῆς γλώσσης αὐτοῦ, καὶ ἀναβλέψας eis τὸν ov-
ρανὸν ἐστέναξεν, καὶ λέγει αὐτῷ ᾿Ἐφφαθά, ὅ ἐστιν Δια-
35 νοίχθητι:͵ καὶ ἠνοίγησαν αὐτοῦ αἱ ἀκοαί, καὶ ἐλύθη ὁ
36 δεσμὸς τῆς γλώσσης αὐτοῦ, καὶ ἐλάλει ὀρθῶς: καὶ dte-
4 - @ 4 ? é Q 3 ζω
στείλατο αὐτοῖς ἵνα μηδενὶ λέγωσιν: ὅσον δὲ αὐτοῖς διε-
9 “ é >? 4
37 στέλλετο, αὐτοὶ μᾶλλον περισσότερον ἐκήρυσσον. καὶ
ὑπερπερισσῶς ἐξεπλήσσοντο λέγοντες Καλῶς πάντα πε-
«οίηκεν, ' καὶ τοὺς κωφοὺς ποιεῖ ἀκούειν καὶ ἀλάλους λα-
λεῖν.
: Ep ἐκείναις ταῖς ἡμέραις πάλιν πολλοῦ ὄχλου ὄντος
καὶ μὴ ἐχόντων τί φάγωσιν, προσκαλεσάμενος τοὺς pabn-
«τὰς λέγει αὐτοῖς Σπλαγχνίζομαι ἐπὶ τὸν ὄχλον ὅτε ἤδη
Γἡμέραι τρεῖς᾽ 'προσμένουσίν μοι καὶ οὐκ ἔχουσιν τί
3 φάγωσιν: καὶ ἐὰν ἀπολύσω αὐτοὺς νήστεις εἰς οἶκον αὐτῶν,
ἐκλυθήσονται ἐν τῇ ὁδῷ" καί τινες αὐτῶν ἀπὸ μακρόθεν
4 εἰσίν. καὶ ἀπεκρίθησαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ὅτι 1|ό-
θεν τούτους δυνήσεταί τις ὧδε χορτάσαι ἄρτων én’ ἐρημίας;
ς καὶ ἠρώτα αὐτούς Πόσους ἔχετε ἄρτους; οἱ δὲ εἶπαν
ε , σ΄: 9 a” 3 σι σὶὶ
6 Ἑπτά. καὶ παραγγέλλει τῷ ὄχλῳ ἀναπεσεῖν ἐπὶ τῆς γῆς

37 ὡς 2 ἡμέραις τρισὶν | προσμένουσιν

go KATA MAPKON VILL

καὶ λαβὼν τοὺς ἑπτὰ ἄρτους εὐχαριστήσας ἔκλασεν καὶ
ἐδίδουν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ἵνα παρατιθῶσιν καὶ παρέθη»"
καν τῷ ὄχλῳ. καὶ εἶχαν ἰχθύδια ὀλίγα' καὶ εὐλογήσας 7.
αὐτὰ εἶπεν καὶ ταῦτα παρατιθέναι. καὶ ἔφαγον καὶ ἐχορτά- 8
σθησαν, καὶ ἦραν περισσεύματα κλασμάτων ἑπτὰ σφυρί-
δας. ἦσὰν δὲ ὡς τετρακισχίλιοις καὶ ἀπέλυσεν αὐτούς. 9
Καὶ εὐθὺς ἐμβὰς ‘eis τὸ πλοῖον μετὰ τῶν μαθητῶν: αὐτοῦ το
ἦλθεν εἰς τὰ μέρη Δαλμανουθά.

Καὶ ἐξῆλθον οἱ Φαρισαῖοι καὶ ἤρξαντο συνζητεῖν αὐτῷ, τι
ζητοῦντες παρ᾽ αὐτοῦ σημεῖον ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ, πειράζον-
res αὐτόν. καὶ ἀναστενάξας τῷ πνεύματι αὐτοῦ λέγει 12
Τί ἡ γενεὰ αὕτη ζητεῖ σημεῖον; ἀμὴν λέγωϊ, εἰ δοθή-
σεται τῇ γενεᾷ ταύτῃ σημεῖον. καὶ ἀφεὶς αὐτοὺς πά- 13
λιν ἐμβὰς ἀπῆλθεν εἰς τὸ πέρανι Καὶ ἐπε- 14
λάθοντο λαβεῖν ἄρτους, καὶ εἰ μὴ ἕνα ἄρτον οὐκ εἶχον
μεθ᾽ ἑαυτῶν ἐν τῷ πλοίῳ. καὶ διέστέλλετο αὐτοῖς λέγων 15
Ὁρᾶτε, βλέπετε ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ τῆς
ζύμης Ἡρῴδου. καὶ διελογίζοντο πρὸς ἀλλήλους ὅτε τό
ἄρτους οὐκ ἔχουσιν. καὶ γνοὺς λέγει αὐτοῖς Τί διαλογί- 17
ζεσθε ὅτι ἄρτους οὐκ ἔχετε; οὕπω νοεῖτε οὐδὲ συνίετε;
πεπωρωμένην ἔχετε τὴν καρδίαν ὑμῶν; ὀφθδλλλοὺς ἔχον - τᾶ
TEC οὐ βλέπετε kal ta ἔχοντες οὐκ ἀκούετε ; καὶ
οὐ μνημονεύετε ὅτε τοὺς πέντε ἄρτους ἔκλασα εἰς τοὺς τὸ
πεντακισχιλίους, πόσους κοφίνους κλασμάτων πλήρεις
ἤρατε; λέγουσιν αὐτῷ Δώδεκα. ὅτε τοὺς ἑπτὰ εἰς τοὺς 20
τετρακισχιλίους, πόσων σφυρίδων πληρώματα κλασμάτων
ἤρατε; καὶ λέγουσιν αὐτῷ Ἕπτά. καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς οἱ
Οὕπω συνίετε;

Καὶ ἔρχονται eis Βηθσαιδάν. Kai φέρουσιν αὐτῷ 2
τυφλὸν καὶ παρακαλοῦσιν αὐτὸν ἵνα αὐτοῦ ἅψηται. καὶ 23
ἐπιλαβόμενος τῆς χειρὸς τοῦ τυφλοῦ ἐξήνεγκεν αὐτὸν ἔξω
τῆς κώμης, καὶ πτύσας εἰς τὰ ὄμματα αὐτοῦ, ἐπιθεὶς τὰς
χεῖρας αὐτῷ, ἐπηρώτα Γαὐτόν Et τι βλέπεις ;) καὶ ἀναβλέ- 24

10 αὐτὸς 12 ὑμῖν 20 καὶ 23 αὑτὸν εἴ τι βλέπει.

VIII : KATA MAPKON οἵ

ψας ἔλεγεν Βλέπω τοὺς ἀνθρώπους ὅτι ὡς δένδρα ὁρῶ
25 περιπατοῦντας. εἶτα πάλιν ἔθηκεν τὰς χεῖρας ἐπὶ τοὺς
ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ, καὶ διέβλεψεν, καὶ ἀπεκατέστη, καὶ ἐνέ»
26 βλεπεν "τηλαυγῶς ἅπαντα. καὶ ἀπέστειλεν αὐτὸν εἰς
οἶκον αὐτοῦ λέγων Μηδὲ εἰς τὴν κώμην εἰσέλθῃς.
a7 Καὶ ἐξῆλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ els τὰς
κώμας Καισαρίας τῆς Φιλίππον: καὶ ἐν τῇ ὁδῷ ἐπηρώτα
τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ λέγων αὐτοῖς Τίνα pe λέγουσιν ol
28 ἄνθρωποι εἶναι; οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ λέγοντες ὅτι ᾿Ιωάνην
τὸν βαπτιστήν, καὶ ἄλλοε Ἠλείαν, ἄλλοι δὲ ὅτι εἷς τῶν
29 προφητῶν. καὶ αὐτὸς ἐπηρώτα αὐτούς Ὑμεῖς δὲ τίνα pe
λέγετε εἶναι; ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος λέγει αὐτῷ Σὺ εἶ ὁ
30 χριστός. καὶ ἐπετίμησεν αὐτοῖς ἵνα μηδενὶ λέγωσιν περὶ
4.1 αὐτοῦ. * Καὶ ἤρξατο διδάσκειν αὐτοὺς ὅτι δεῖ
τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου πολλὰ παθεῖν καὶ ἀποδοκιμα-
σθῆναι ὑπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν
γραμματέων καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀνα-
32 στῆναι' καὶ παρρησίᾳ τὸν λόγον ἐλάλει. καὶ προσλαβό-
33 μενος ὁ Πέτρος αὐτὸν ἤρξατο ἐπιτιμᾷᾶν αὐτῷ. ὁ δὲ
ἐπιστραφεὶς καὶ ἰδὼν τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐπετίμησεν
Πέτρῳ καὶ λέγει Ὕπαγε ὀπίσω μου, Σατανᾶ, ὅτι οὐ φρο-
34 νεῖς τὰ τοῦ θεοῦ ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων. Καὶ
προσκαλεσάμεγμος τὸν ὄχλον σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ
εἶπεν αὐτοῖς Et tis θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνη-
σάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολου-
35 θείτω μοι, ὃς γὰρ ἐὰν θέλῃ τὴν Γἑαυτοῦ ψυχὴν" σῶσαι
ἀπολέσει αὐτήν! ὃς δ᾽ ἂν ἀπολέσει τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν
36 [ἐμοῦ καὶ] τοῦ evayyeXiov σώσει αὐτήν.Ἀ τί γὰρ ᾿Γὠφελεῖ
ἄνθρωπον' κερδῆσαι τὸν κόσμον ὅλον καὶ (ζημιωθῆναι
37 τὴν Ψυχὴν αὐτοῦ; τί yap Sot ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς
48 ψυχῆς αὐτοῦ; ὃς “γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς
λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ
ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν

25 δηλανγῶς 25 ψνχὴν αὐτοῦ 46 ὠφελήσει τὸν ἄνθρωπον

92 KATA MAPKON VIIT IX

τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ pera τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων.

καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσίν τινες ὧδε x
τῶν ἑστηκότων οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν

a” ” a “

ἔδωσιν τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ ἔληλυθυϊαν ἐν δυνάμει.

Καὶ μετὰ ἡμέρας δξ παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τὸν .
Πέτρον καὶ τὸν Ιάκωβον καὶ ᾿ ἾΙωάνην, καὶ ἀναφέρει av-
τοὺς εἰς ὄρος ὑψηλὸν κατ᾽ ἰδίαν μόνους. καὶ μετεμορφώθη
ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ τὰ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο στίλβοντα 3

Φ δ a a
λευκὰ λίαν οἷα γναφεὺς ἐπὶ τῆς γῆς ov δύναται οὕτως

a ” a “
λευκᾶναι. καὶ ὥφθη αὐτοῖς "HAtias σὺν Μωυσεῖ, καὶ ἦσαν,
συνλαλοῦντες τῷ ᾿Ιησοῦ. καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος λέγει 5

a >? “ a 3
τῷ Incov Ῥαββεί, καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι, καὶ
“ a, “~ ,
ποιήσωμεν τρεῖς σκηνάς, σοὶ μίαν καὶ Μωυσεῖ μίαν καὶ
5 é a e Ὰ
Ηλείᾳ μίαν. οὐ γὰρ ἤδει τί ἀποκριθῇ, ἔκφοβοι γὰρ 6
3 , “
ἐγένοντο. καὶ ἐγένετο νεφέλη ἐπισκιάζουσα αὐτοῖς, καὶ 7
> 2 . 3 a ὶ “ Φ ν 2 ε er ς
ἐγένετο φωνὴ ἐκ τῆς νεφέλης Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μον ὁ
3 , 2 ’ 3 a Α 3p? ’
ἀγαπητὸς, ἀκούετε αὐτοῦ. καὶ ἐξάπινα περιβλεψάμενοι 8
> », 35. ᾶ4Φ. cr > ¢ a 4 4 ‘ 9 ζω U Ἵ
οὐκέτι οὐδένα εἶδον μεθ᾽ ἑαυτῶν εἰ μὴ τὸν ᾿Ιησοῦν μόνον.

4 4 > ~ c3 14 ~ ΕΣ
Καὶ καταβαινόντων αὐτῶν ‘éx' τοῦ ὄρους διεστείλατο 9.

". a φ ν ἃ 4 , > Av ῳ ε 4
αὐτοῖς ἵνα μηδενὶ -ἃ εἶδον διηγήσωνται, εἰ μὴ ὅταν ὁ υἱὸς
τοῦ ἀνθρώπου ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ. καὶ τὸν λόγον ἐκρά- τὸ
τῆσαν πρὸς ἑαυτοὺς συνζητοῦντες τί ἐστιν τὸ ἐκ νεκρῶν
3 n“~
ἀναστῆναι. καὶ ἐπηρώτων αὐτὸν λέγοντες “Ore λέγουσιν of τι

al μὲ “ rad a a
γραμματεῖς ὅτι ᾿Ηλείαν Set ἐλθεῖν πρῶτον; ὁ δὲ ἔφη αὐτοῖς τὰ
3 a /
‘HAeiac μὲν ἔλθὼν πρῶτον ATIOKATICTANE! πάντα, καὶ
“τῶς γέγραπται ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἵνα πολλὰ πάθῃ
καὶ ἐξονδενηθῇ ; ἀλλὰ λέγω ὑμῖν ὅτι καὶ ᾿Ηλείας ἔλήλυθεν, 13
καὶ ἐποίησαν αὐτῷ. ὅσα ἤθελον, καθὼς γέγραπται ἐπ᾽ αὐτόν.

Καὶ ἐλθόντες πρὸς τοὺς μαθητὰς εἶδαν ὄχλον πολὺν 14
περὶ αὐτοὺς καὶ γραμματεῖς συνζητοῦντας πρὸς αὐτούς.
καὶ εὐθὺς πᾶς ὁ ὄχλος ἰδόντες αὐτὸν ἐξεθαμβήθησαν, καὶ 15
προστρέχοντες ἠσπάζοντο αὐτόν. καὶ ἐπηρώτησεν αὐτούς τό

”~ o. τ ἴον
Τί συνζητεῖτε πρὸς αὐτούς; καὶ ἀπεκρίθη αὐτῷ εἷς ἐκ τοῦ. 17

a

4 τὸν 8 ἀλλὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον μεθ᾽ ἑαυτῶν ο ἀπὸ

IX KATA MAPKON 93.

Ν A ;
ὄχλου Διδάσκαλε, ἤνεγκα τὸν υἱόν μου πρὸς σέ, ἔχοντα
a “ 3. ἡ ’ ee >
18 πνεῦμα ἄλαλον" καὶ ὅπου ἐὰν αὐτὸν καταλάβῃ proces αὐτόν,
\ 5» , Ἁ , ‘ Qs 8 , : ‘
καὶ ἀφρίζει καὶ τρίζει τοὺς ὀδόντας καὶ ξηραίνεται" καὶ εἶπα
σι “ A
τοῖς μαθηταῖς σον ἵνα αὐτὸ ἐκβάλωσιν, καὶ ove toyxvcay..
€ ‘ > 4 2 “ , φ 8 dg
196 δὲ ἀποκριθεὶς αὐτοῖς λέγει "QB γενεὰ ἄπιστος, ἕως
πότε πρὸς ὑμᾶς ἔσομαι; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν; φέρετε
20 αὐτὸν πρός με. καὶ ἤνεγκαν αὐτὸν πρὸς αὐτόν. καὶ ἰδὼν
αὐτὸν τὸ πνεῦμα εὐθὺς συνεσπάραξεν αὐτόν, καὶ πεσὼν
21 ἐπὶ τῆς γῆς ἐκυλίετο ἀφρίζων. καὶ ἐπηρώτησεν τὸν
πατέρα αὐτοῦ Πόσος χρόνος ἐστὶν ὡς τοῦτο γέγονεν
a 4
a2avr@; ὁ δὲ εἶπεν Ἔκ παιδιόθεν: καὶ πολλάκις καὶ εἰς
φι “4 4 \ >? 58 @ 3 , > ¢
πῦρ αὐτὸν ἔβαλεν καὶ eis ὕδατα ἵνα ἀπολέσῃ αὐτόν"
Ν ξζ aA : “
ἀλλ᾽ εἴ τι δύνῃ, βοήθησον ἡμῖν σπλαγχνισθεὶς ἐφ᾽ ἡμᾶς.
a 4 2. a Γ m1 σι
236 δὲ “Ingots εἶπεν αὐτῷ ‘To’ Ei δύνῃ, πάντα δυνατὰ τῷ
᾿ A) ~
24 πιστεύοντι. εὐθὺς κράξας ὁ πατὴρ rod παιδίου ἔλεγεν
s ’ “~ > ? Ἁ & ¢ » δι
25 Πιστεύω: βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳς ἰδὼν δὲ ὁ ᾿ἸἸησοῦς
ὅτι ἐπισυντρέχει ὄχλος ἐπετίμησεν τῷ πνεύματι τῷ ἀκα-
᾽ὔ , ι] “a a 4 ‘ ἴων 3 a
θάρτῳ λέγων αὐτῷ Td ἄλαλον καὶ κωφὸν πνεῦμα, eya-
> φ » 3 3 “ 4 ,ρ >? . 3
ἐπιτάσσω σοι, ἔξελθε ἐξ αὐτοῦ καὶ μηκέτι εἰσέλθῃς εἰς
26 αὐτόν.υ καὶ κράξας καὶ πολλὰ σπαράξας ἐξῆλθεν: καὶ
> » ε 4 A Ld 3 ‘ 4 4 ὃ »ο
ἐγένετο ὡσεὶ νεκρὸς ὥστε τοὺς πολλοὺς λέγειν ὅτε ἀπέ-
27 θανεν. 6 δὲ Ἰησοῦς κρατήσας τῆς χειρὸς αὐτοῦ ἤγειρεν
28 αὐτόν, καὶ ἀνέστη. καὶ εἰσελθόντος αὐτοῦ εἰς οἶκομ οἱ
‘ 3 οὶ x NF 2 Σ᾽ 4 4 ¢€ a
μαθηταὶ αὐτοῦ κατ᾽ ἰδίαν ἐπηρώτων αὐτόν “Ort ἡμεῖς
3 3 , > a >? ᾿ v i 3 a a
29 οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό; καὶ εἶπεν αὐτοῖς Τοῦτο
τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ.
3: Καἀκεῖθεν ἐξελθόντες "ἐπορεύοντο διὰ τῆς Γαλιλαίας,
Q 3 ww @ a by Wa , A}
3r καὶ οὐκ ἤθελεν ἵνα τις γνοῖ' ἐδίδασκεν γὰρ τοὺς paby-
4 > ἴον , » 3 “ nd ε a) “ 3 ,
τὰς αὐτοῦ καὶ ἔλεγεν [αὐτοῖς] ὅτι Ὃ υἱὸς τοῦ ἀνθρώ-
“~ > > na
που παραδίδοται eis χεῖρας ἀνθρώπων, καὶ ἀποκτενοῦσι»
αὐτόν, καὶ ἀποκτανθεὶς μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀναστήσεται.
a a A a
32 οἱ δὲ ἠγνόουν τὸ ῥῆμα, καὶ ἐφοβοῦντο αὐτὸν ἐπερωτῆσαι.
3: Καὶ ἦλθον εἰς Καφαρναούμ. Καὶ ἐν τῇ οἰκίᾳ yevope-

23 τό 30 παρεπορεύοντο

94 KATA MAPKON 1x

vos ἐπηρῶτα αὐτούς Ti ἐν τῇ ὁδῷ διελογίζεσθε; οἱ δὲ 34
ἐσιώπων, πρὸς ἀλλήλους γὰρ διελέχθησαν ἐν τῇ ὁδῷ τίς
’ , 3 4 4 ’ N ?
μείζων. καὶ καθίσας ἐφώνησεν τοὺς δώδεκα καὶ λέγει 35
αὐτοῖς Ei τις θέλει πρῶτος εἶναι ἔσται πάντων ἔσχατος
a ’ ’ Α Ἁ a ἊΨ > Av >.
καὶ πάντων διάκονος. καὶ λαβὼν παιδίον ἔστησεν αὐτὸ ἐν 36
μέσῳ αὐτῶν καὶ ἐναγκαλισάμενος αὐτὸ εἶπεν αὐτοῖς *Os 37
a a , ’ ’ 2.4 a .F ἢ .-
ἂν [ἐν] τῶν τοιούτων παιδίων δέξηται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου,
ἐμὲ δέχεται" καὶ ὃς ἂν ἐμὲ δέχηται, οὐκ ἐμὲ δέχεται ἀλλὰ
με ὑέχ μ χῆται, με CEX
4 > , ᾿ #¥ 3 a ε 9 ’
τὸν ἀποστείλαντά pe. Edn αὐτῷ ὁ ᾿Ιωάνης 38
Διδάσκαλε, εἴδαμέν τινα. ἐν τῷ ὀνόματί σου ἐκβάλλοντα
δαιμόνια, καὶ ἐκωλύομεν αὐτόν, ὅτι οὐκ ἠκολούθει ἡμῖν.
“ 3 ’ ,
ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν Μὴ κωλύετε αὐτόν, οὐδεὶς γὰρ ἔστιν ὃς 30
ποιήσει δύναμιν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου καὶ δυνήσεται ταχὺ
κακολογῆσαί pe ὃς γὰρ οὐκ ἔστιν καθ᾽ ἡμῶν, ὑπὲρ ἡμῶν 4o
ἐστίν. “Os γὰρ ἂν ποτίσῃ ὑμᾶς ποτήριον ὕδατος ἐν ὀνό- 4x
4 ~ 3 , 5. N 2 ¢ a 4 ‘ 2
part ὅτι Χριστοῦ ἐστέ, ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐ μὴ ἀπολέσῃ
a Ἁ 3 ~ ‘ a c ” a
τὸν μισθὸν αὐτοῦ. Kai ὃν ἂν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν 42
τούτων τῶν πιστευόντων, καλόν ἐστιν αὐτῷ μᾶλλον εἰ
περίκειται μύλος ὀνικὸς περὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ
βέβληται εἰς τὴν θάλασσαν. Kai ἐὰν “σκανδαλίσῃ, σε 7 43
χείρ σου, ἀπόκοψον αὐτήν: καλόν ἐστίν σε κυλλὸν εἰσελ-
θεῖν εἰς τὴν ζωὴν ἢ τὰς δύο χεῖρας ἔχοντα ἀπελθεῖν εἰς τὴν
γέενναν, εἷς τὸ πῦρ τὸ ἄσβεστον. καὶ ἐὰν ὁ πούς σου 45
σκανδαλίζῃ σε, ἀπόκοψον αὐτόν" καλόν ἐστίν σε εἰσελθεῖν
eis τὴν ζωὴν χωλὸν 7 τοὺς δύο πόδας ἔχοντα βληθῆναι εἰς
τὴν γέενναν. καὶ ἐὰν ὁ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζῃ σε, 47
ἔκβαλε αὐτόν: καλόν σέ ἐστιν μονόφθαλμον εἰσελθεῖν εἰς
τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ ἣ δύο ὀφθαλμοὺς ἔχοντα βληθῆναι
εἰς ᾿ γέενναν, ὅπου ὁ οκώληξ δύτῶν OY τελεγτᾷ Kal 48
τὸ πῦρ οὐ οβέννυγτὰαι: πᾶς γὰρ πυρὶ ἁλισθήσεται. 49
Καλὸν τὸ ἅλας: ἐὰν δὲ τὸ ἅλας ἄναλον γένηται, ἐν rive 50
αὐτὸ ἀρτύσετε; ἔχετε ἐν ἑαυτοῖς ἅλα, καὶ εἰρηνεύετε ἐν

ἀλλήλοις.
43 σκανδαλίζῃ

x KATA MAPKON 98

s Kal ἐκεῖθεν ἀναστὰς ἔρχεται els τὰ ὅρια τῆς “lovdaias
καὶ πέραν τοῦ ᾿Ιορδάνου, καὶ συνπορεύονται πάλιν ὄχλοι
ἃ πρὸς αὐτόν, καὶ ὡς εἰώθει πάλιν ἐδίδασκεν αὐτούς. Καὶ
[προσελθόντες Φαρισαῖοι] ἐπηρώτων αὐτὸν εἰ ἔξεστιν ἀνδρὶ
3 γυναῖκα ἀπολῦσαι, πειράζοντες αὐτόν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς
4 εἶπεν αὐτοῖς Ti ὑμῖν ἐνετείλατο Μωυσῆς; οἱ δὲ εἶπαν
᾿Ἐπέτρεψεν Μωυσῆς Βιβλίον ἀττοοτὰἀσίοΥ Γράψδι Kal
sAtroAfcal. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς ἹΙρὸς τὴν σκλη-
6 ροκαρδίαν ὑμῶν ἔγραψεν ὑμῖν τὴν ἐντολὴν ταύτην: ἀπὸ δὲ
7 ἀρχῆς κτίσεως ἄροεν kal θῆλγ ἐποίησεν [ΔΥτοΥο7' ἕνε-
KEN τούτου κἀτἀλείψει ἄνθρωπος τὸν TraTépa δύὐτοῦ
8 kal τὴν MHTEpa, kal Econtar of λύο εἰς οάρκδ Milan:
9 ὦστε οὐκέτι εἰσὶν δύο ἀλλὰ pia σάρξ' ὃ οὖν ὁ θεὸς συνέ-
ro ζευξεν ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω. Καὶ εἰς τὴν οἰκίαν πάλιν
αι οἱ μαθηταὶ περὶ τούτου ἐπηρώτων αὐτόν. καὶ λέγει av-
τοῖς “Os ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ γαμήσῃ
12 ἄλλην μοιχᾶται ἐπ᾽ αὐτήν, καὶ ἐὰν αὐτὴ ἀπολύσασα τὸν
ἄνδρα αὐτῆς γαμήσῃ ἄλλον μοιχᾶται.
1. Καὶ προσέφερον αὐτῷ παιδία ἵνα αὐτῶν ἅψηται" οἱ δὲ
14 μαθηταὶ ἐπετίμησαν αὐτοῖς. ἰδὼν δὲ 6 Ἰησοῦς ἤγα-
νάκτησεν καὶ εἶπεν αὐτοῖς Αφετε τὰ παιδία ἔρχεσθαι
πρός με, μὴ κωλύετε αὐτά, τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ
15 βασιλεία τοῦ θεοῦ. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὃς ἂν μὴ δέξηται τὴν
βασιλείαν τοῦ θεοῦ ὡς παιδίον, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς αὐτήν.
16 καὶ ἐναγκαλισάμενος αὐτὰ κατευλόγει τιθεὶς τὰς χεῖρας
> 2 39. ἢ
ἐπ᾽ αὐτά. .
1 Kat ἐκπορευομένου αὐτοῦ εἷς ὁδὸν προσδραμὼν εἷς καὶ
γονυπετήσας αὐτὸν ἐπηρώτα αὐτόν Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί
18 ποιήσω ἵνα ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν
αὐτῷ Ti με λέγεις ἀγαθόν ; οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς ὁ θεός.
19 τὰς ἐντολὰς οἷδας MA φονεύομο, ΛΛὴ moiyeycue,
Mit κλέψῃμο, MA ψεγλομάδρτυρήοῃο, Μὴ ἀποστερήσῃς,
so Tima τὸν TIATEPA COY Kal τὴν MHTEpa, ὁ δὲ ἔφη αὐτῷ

47 τὴν

96 KATA MAPKON. x

Διδάσκαλε, ταῦτα πάντα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός pov.
ε , 9 a 5 , 3 aA 2 » ae | A >
ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐμβλέψας αὐτῷ ἠγάπησεν αὐτὸν καὶ εἶπεν ar
αὐτῷ Ἕν σε ὑστερεῖ' ὕπαγε ὅσα ἔχεις πώλησον καὶ δὸς
[τοῖς] πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο
ἀκολούθ 9 δὲ στυγνάσας ἐπὶ τῷ λόγῳ ἀπῆλθεν
ολούθει po. ὁ ὃ τῷ λόγῳ ἀπῆ 22
’ N
λυπούμενος, ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλα. Kai 23
[2 ς 9 σι ,’ ΄“ ~ 3 ry
περιβλεψάμενος ὃ ᾿Ιησοῦς λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ
Πῶς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα ἔχοντες εἰς τὴν βασι-
λείαν τοῦ θεοῦ εἰσελεύσονται. οἱ δὲ μαθηταὶ ἐθαμ- 54
βοῦντο ἐπὶ τοῖς λόγοις avrov. oa δὲ ᾿Ιησοῦς πάλιν
9 Α , 9 -“" ? A“ ὔ Ld 3
ἀποκριθεὶς λέγει αὐτοῖς Téxva, πῶς δύσκολόν ἐστιν
> ‘ , “ ”~ > ~ 3 4 ; 2
εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσελθεῖν: εὐκοπώτερόν ἐστιν 25
κάμηλον διὰ Γτρυμαλιᾶς, ῥαφίδος διελθεῖν ἢ πλού-
σιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσελθεῖν. οἱ δὲ 26
“ > 2 , 4 3 , A 4
περισσῶς ἐξεπλήσσοντο λέγοντες πρὸς αὐτὸν Kai τίς
δύναται σωθῆναι; ἐμβλέψας αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγει 27
a ;
Παρὰ ἀνθρώποις ἀδύνατον ἀλλ᾽ ov παρὰ θεῷ, TIANTA γὰρ
» €
λγνὰτὰ πὰρὰ [τῷ] θεῷ. Ηρξατο λέγειν ὁ 28
, a A > δ ς -“ 94 ἢ 4 s >
Πέτρος αὐτῷ ᾿ἸἸδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἡἠκολου-
θήκαμέν σοι. ἔφη ὁ ᾿Ιησοῦὺς ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδεὶς 29
ἃ σι A
ἔστιν ὃς ἀφῆκεν οἰκίαν ἣ ἀδελφοὺς ἣ ἀδελφὰς ἢ μητέρα ἣ
“a ᾿ a a
πατέρα ἢ τέκνα ἣ ἀγροὺς ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ [ἕνεκεν] τοῦ
εὐαγγελίον, ἐὰν μὴ λάβῃ ἑκατονταπλασίονα νῦν ἐν τῷ 30
καιρῷ τούτῳ οἰκίας καὶ ἀδελφοὺς καὶ ἀδελφὰς καὶ
unrépas' καὶ τέκνα καὶ ἀγροὺς μετὰ διωγμῶν, καὶ ἐν τῷ
αἰῶνι τῷ ἐρχομένῳ ζωὴν αἰώνιον. πολλοὶ δὲ ἔσονται 3:
πρῶτοι ἔσχατοι καὶ [of] ἔσχατοι πρῶτοι.

φ. . 93. ~a ἐἕ““ 5» , 3 + 4
Hoay δὲ ἐν τῇ ὁδῷ ἀναβαίνοντες εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ 32

, > A a a a

qv προάγων αὐτοὺς ὁ "Ingots, καὶ ἐθαμβοῦντο, οἱ δὲ

ἀκολουθοῦντες ἐφοβοῦντο, καὶ παραλαβὼν πάλιν τοὺς

δώδεκα ἤρξατο αὐτοῖς λέγειν τὰ μέλλοντα αὐτῷ συμβαίνειν

25 τῆς τρυμαλιᾶς τῆς 30 μητέρα 46 θέλετέ με

x KATA MAPKON 97

33 ὅτι ᾿Ιδοὺ ἀναβαίνομεν. els Ιεροσόλυμα, καὶ ὁ vids τοῦ
ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ τοῖς γραμ-
ματεῦσιν, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ καὶ παραδώ-

34 σουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν καὶ ἐμπαίξουσιν αὐτῷ καὶ ἐμπτύ-
σουσιν αὐτῷ καὶ μαστιγώσουσιν αὐτὸν καὶ ἀποκτενοῦ-
σιν, καὶ μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀναστήσεται.

᾿ ᾽ > a oy / 3 4

33 Καὶ προσπορεύονται αὐτῷ Ἰάκωβος καὶ Ἰωάνης of
[δύο] υἱοὶ Ζεβεδαίου λέγοντες αὐτῷ Διδάσκαλε, θέλομεν
a a 59" > ἢ ‘4 ; ca ε δ 4 2 a

36 ἵνα ὃ ἐὰν αἰτήσωμέν σε ποιήσῃς ἡμῖν. ὁ δὲ εἴπεν αὐτοῖς

ωώ {φζ a a“ ea

3) Ti Γθέλετε' ποιήσω ὑμῖν; οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ Δὸς ἡμῖν
“ t 3 ως φ 3 2 “ s >
iva εἷς σον ἐκ δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ ἀριστερῶν. καθίσωμεν ἐν

σι “ φ a

38 τῇ δόξῃ σον. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς Οὐκ οἴδατε τί
αἰτεῖσθε’ δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω, ἢ τὰ

39 βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι; οἱ δὲ εἶπαν

> aA ’ ε . 3 σι 9 9 a Q ’
αὐτῷ Δυνάμεθα. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς To ποτή-
a ‘ , , \ 4 a>? ,
ριον Ὁ ἐγὼ πίνω πίεσθε καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτί-

go ζομαι βαπτισθήσεσθε, τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου ἣ
> ? é > a» > A ~ 3 3 φ ε ,
ἐξ εὐωνύμων οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ᾽ οἷς ἡτοίμασται.

4“ καὶ ἀκούσαντες of δέκα ἤρξαντο ἀγανακτεῖν περὶ ᾿Ιακώ-

> ’ ? > A) ε 5 a“

42 βου καὶ ᾿Ιωάνουν. καὶ προσκαλεσάμενος αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς

λέγει αὐτοῖς Οἴδατε ὅτι οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν
ἢ > a 4 , > » [2
κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι αὐτῶν κατεξουσιά-

43 ζουσιν αὐτῶν. οὐχ οὕτως δέ ἐστιν ἐν ὑμῖν: ἀλλ᾽ ὃς ἂν
θέλῃ μέγας γενέσθαι ἐν ὑμῖν, “ἔσται ὑμῶν διάκονος,

a > "Ca 3 ~ [2

μ καὶ ὃς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος, ἔσται πάντων

45 δοῦλος" καὶ γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθεν διακο-
νηθῆναι - ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν Ψυχὴν αὐτοῦ
λύτρον ἀντὶ πολλῶν.

46 Kat ἔρχονται εἰς ᾿Ιέρειχώ. Καὶ ἐκπορενομένου αὐτοῦ
ἀπὸ Ἰερειχὼ καὶ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ καὶ ὄχλου ἱκανοῦ
ὁ υἱὸς Τιμαίον Βαρτίμαιορ τυφλὸς προσαίτην ἐκάθητο

47 παρὰ τὴν ὁδόν. καὶ ἀκούσας ὅτι ᾿Ιησοῦς “6 Ναζαρηνός

43 ἔστω 47 ἐστὶν ὁ Ναζαρηνὸς
Η

98 KATA MAPKON X XI

ΟΡ» φ
ἐστιν ἤρξατο κράζειν καὶ λέγειν Yie Δανεὶδ Ἰησοῦ, ἐλέη-
“. @ ’ ε A
σόν με. καὶ ἐπετίμων αὐτῷ πολλοὶ ἵνα σιωπήσῃ' ὁ δὲ 48
πολλῷ μᾶλλον ἔκραζεν Yie Δαυείδ, ἐλέησόν με. καὶ 49
στὰς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν Φωνήσατε αὐτόν. καὶ φωνοῦσι, τὸν
τυφλὸν λέγοντες αὐτῷ Θάρσει, ἔγειρε, φωνεῖ σε. ὁ δὲ 50
ἀποβαλὼν τὸ ἱμάτιον αὐτοῦ ἀναπηδήσας ἦλθεν πρὸς
n a “ ?
τὸν Ἰησοῦν. καὶ ἀποκριθεὶς αὐτῷ ὁ “Ingots εἶπεν Ti sx
? >A ε
σοι θέλεις ποιήσω; ὁ δὲ τυφλὸς εἶπεν αὐτῷ Ῥαββου-
a 9 od
vel, ἵνα ἀναβλέψῳ. καὶ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ “Yraye, 52
’ Ld > LY > »
ἡ πίστις σον σέσωκέν σε. καὶ εὐθὺς ἀνέβλεψεν, καὶ
3 ’ 3 [οὶ 3 “”~ € -
ἠκολούθει αὐτῷ ἐν τῇ ἁδῷ.
Καὶ ὅτε ἐγγίζουσιν εἰς ᾿εροσόλυμα ‘eis Βηθφαγὴ x
4 , ἢ . oo” Cia» a >
καὶ Βηθανίαν πρὸς τὸ “Opos ‘ray' ᾿Ελαιῶν, ἀποστέλλει
δύο τῶν μαθητῶν αὐτοῦ καὶ λέγει αὐτοῖς Ὑπάγετε εἰς 2
τὴν κώμην τὴν κατέναντι ὑμῶν, καὶ εὐθὺς εἰσπορευόμενοι
5 > ἡ € ’ ay de 8 , »,} ἃ 3 8 \ 4
eis αὐτὴν evpnoete πῶλον ἐμένον ἐφ᾽ ov οὐδεὶς οὔπω
3 3 7 [4 >? y . A 37
ἀνθρώπων ἐκάθισεν: λύσατε αὐτὸν καὶ φέρετε. καὶ ἐάν 3
τις ὑμῖν εἴπῃ Τί ποιεῖτε τοῦτο; εἴπατε ‘O κύριος αὐτοῦ
Ἵ ϑ Φ
χρείαν ἔχει: καὶ εὐθὺς ᾿αὐτὸν ἀποστέλλει πάλιν' ὧδε.
καὶ ἀπῆλθον καὶ εὗρον πῶλον δεδεμένον πρὸς θύραν eka 4
ἐπὶ τοῦ ἀμφόδου, καὶ λύουσιν αὐτόν. καί τινες τῶν ἐκεῖ 5
ἑστηκότων ἔλεγον αὐτοῖς Τί ποιεῖτε λύοντες τὸν πῶλον;
? .“ ? a“ a
oi δὲ etray αὐτοῖς καθὼς εἶπεν ὁ Ἰησοῦς" καὶ ἀφῆκαν 6
αὐτούς. καὶ φέρουσιν τὸν πῶλον πρὸς τὸν Ἰησοῦν, καὶ 7
ἐπιβάλλουσιν αὐτῷ τὰ ἱμάτια Γαὐτῶν", καὶ ἐκάθισεν én’ αὐ-
τόν. καὶ πολλοὶ τὰ ἱμάτια αὐτῶν ἔστρωσαν εἰς τὴν 8
ὁδόν, ἄλλοι δὲ στιβάδας κόψαντες ἐκ τῶν ἀγρῶν. καὶ οἱ ο
προάγοντες καὶ οἱ ἀκολουθοῦντες ἔκραζον
‘Ocanndé .
3 , ε 2 > >
Εὐλογημένος ὁ épydmenoc ἐν ὀνόμλιαάτι Kypfoy:
% € > “a “~
Evdoynpém ἡ ἐρχομένη βασιλεία τοῦ πατρὸς ἡμῶν το
Aaveié:
'Ω σὰν νὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις.

I καὶ εἰς | τὸ 3 ἀποστέλλει πάλιν αὐτὸν 7 ἑαυτῶν

ΧΙ KATA MAPKON 99

11 Kal εἰσῆλθεν εἰς ᾿Ιεροσόλυμα εἰς τὸ ἱερόν' καὶ περιβλε-
ψάμενος πάντα ‘owe ἤδη οὔσης τῆς ὥρας" ἐξῆλθεν εἰς
Βηθανίαν μετὰ τῶν δώδεκα.

τι Καὶ τῇ ἐπαύριον ἐξελθόντων αὐτῶν ἀπὸ ἘΒηθανίας

13 ἐπείνασεν. καὶ ἰδὼν συκῆν ἀπὸ μακρόθεν ἔχουσαν φύλλα
ἦλθεν εἰ ἄρα τι εὑρήσει ἐν αὐτῇ, καὶ ἐλθὼν ἐπ᾽ αὐτὴν
οὐδὲν εὗρεν εἰ μὴ φύλλα, ὁ γὰρ καιρὸς οὐκ ἦν σύκων.

14 καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτῇ Μηκέτι εἰς τὸν αἰῶνᾳ ἐκ
σοῦ μηδεὶς καρπὸν φάγοι. καὶ ἥἤκαμον οἱ μαθηταὶ av-

15 TOU. Καὶ ἔρχονται εἰς [εροσόλυμα. Ka) εἰσελ-
θὼν εἰς τὸ ἱερὸν ἤρξατο ἐκβάλλειν τοὺς πωλοῦντας καὶ Tous

. ἀγοράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ τὰς τραπέζας τῶν κολλυβι-
στῶν καὶ τὰς καθέδρας τῶν πωλούντων τὰς περιστερὰς

16 κατέστρεψεν καὶ οὐκ ἥφιεν ἵνα τις διενέγκῃ σκεῦας διὰ

17 τοῦ ἱεροῦ, καὶ ἐδίδασκεν καὶ ἔλεγεν ᾿ Οὐ γέγραπται ὅτι
Ὃ οἷκός μου οἶκος προσεγχῆς κληθήοσετδι TIACIN τοῖο
ἔθνεοιν ; ὑμεῖς δὲ πεποιήκατε αὐτὸν οττήλδλιον AHCTAN.

18 καὶ ἤκουσαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς, καὶ ἐζήτουν
πῶς αὐτὸν ἀπολέσωσιν: ἐφοβοῦντο γὰρ αὐτόν, was γὰρ ὁ

19 ὄχλος ἐξεπλήσσετο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ. Καὶ ὅταν ὀψὲ

ao ἐγένετο, "ἐξεπορεύοντο ἔξω τῆς πόλεως. Καὶ
παραπορευόμενοι πρωὶ εἶδον τὴν συκῆν ἐξηραμμένην ἐκ

ax ῥιζῶν. καὶ ἀναμνησθεὶς ὁ Πέτρος λέγει αὐτῷ Ῥαββεί,

a2 ἴδε ἡ συκῆ ἣν κατηράσω ἐξήρανται, καὶ ἀποκριθεὶς ὁ

3 Ιησοῦς λέγει αὐτοῖς "Ἔχετε πίστιν θεοῦ" ἀμὴν λέγω ὑμῖν
ὅτι ὃς ἂν εἴπῃ τῷ ὄρει τούτῳ ἴΑρθητι καὶ βλήθητι εἰς
τὴν θάλασσαν, καὶ μὴ διακριθῇ ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ ἀλλὰ

24 πιστεύῃ ὅτι ὃ λαλεῖ γίνεται, ἔσται αὐτῷ. διὰ τοῦτο λέγω
ὑμῖν, πάντα ὅσα προσεύχεσθε καὶ αἰτεῖσθε, πιστεύετε

45 ὅτι ἐλάβετε, καὶ ἔσται ὑμῖν. καὶ ὅταν στήκετε προσευ-
χόμενοι, ἀφίετε εἴ τι ἔχετε κατά twos, ἵνα καὶ ὁ πα-
τὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐραμοῖρ ἀφῆ Yuu τὰ παραπτώματα
ὑμῶν.

11 ὀψίας ἤδη οὔσης [τῆς ὦρας] 17 αὐτοῖς 19 pclae
2

100 KATA MAPKON XI XII

Kal. ἔρχονται πάλιν εἰς Ἰεροσόλυμαυ Καὶ ἐν τῷ 27
ἱερῷ περιπατοῦντος αὐτοῦ ἔρχονται πρὸς αὐτὸν οἱ ἀρχι-
epeis καὶ οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι καὶ ἔλεγον 28
αὐτῷ Ἔν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιεῖς; ἣ τίς σοι ἔδωκεν
τὴν ἐξουσίαν ταύτην ἵνα ταῦτα ποιῇς; ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν a9
αὐτοῖς ἊἘπερωτήσω ὑμᾶς ἕνα λόγον, καὶ ἀποκρίθητέ μοι,
καὶ ἐρῶ ὑμῖν ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ: τὸ βάπτισμα 3
τὸ Ἰωάνου ἐξ οὐρανοῦ ἦν ἣ ἐξ ἀνθρώπων; ἀποκρίθητέ
μοι. “καὶ διελογίζοντο πρὸς ἑαυτοὺς λέγοντες ᾿Ἐὰν εἴπω- 31
μεν Ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖ Διὰ τί [οὖν] οὐκ ἐπιστεύσατε
αὐτῷ; ἀλλὰ εἴπωμεν Ἔξ ἀνθρώπων; -- ἐφοβοῦντο τὸν x2
ὄχλον, ἅπαντες γὰρ εἶχον τὸν ᾿Ιωάνην ὄντως ὅτι προφή-
τῆς ἦν, καὶ ἀποκριθέντες τῷ Ἰησοῦ λέγουσιν Οὐκ οἴ- 33
δαμεν. καὶ ὁ ᾿Ιησοῦς λέγει αὐτοῖς Οὐδὲ ἐγὼ λέγω ὑμῖν
ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ. Καὶ ἤρξατο x
αὐτοῖς ἐν παραβολαῖς λαλεῖν ᾿Αμπελῶνὰ ἄνθρωπος
ἐφύτεγοεεν, Kal περιέθηκεν φρὰάγλιὸν Kal ὥργξεν
ὑπολήνιον Kal GKOAGMHCEN πύργον, καὶ ἐξέδετο
αὐτὸν γεωργοῖς, καὶ ἀπεδήμησεν. καὶ ἀπέστειλεν πρὸς «
τοὺς γεωργοὺς τῷ καιρῷ δοῦλον, ἵνα παρὰ τῶν γεωρ-
γῶν λάβῃ ἀπὸ τῶν καρπῶν τοῦ ἀμπελῶνος: καὶ λα- 3
βόντες αὐτὸν ἔδειραν καὶ ἀπέστειλαν κενόν. καὶ πάλιν 4
ἀπέστειλεν πρὸς αὐτοὺς ἄλλον δοῦλον: κἀκεῖνον ἐκεφα-
λίωσαν καὶ ἠτίμασαν. καὶ ἄλλον ἀπέστειλεν: κἀκεῖνον 5
ἀπέκτειναν, καὶ πολλοὺς ἄλλους, οὗς μὲν δέροντες οὗς δὲ
ἀποκτέννυντες. ἔτι ἕνα εἶχεν, υἱὸν ἀγαπητόν: ἀπέστειλεν 6
αὐτὸν ἔσχατον πρὸς αὐτοὺς λέγων ὅτι ᾿ἘἘντραπήσονται
τὸν υἱόν μον. ἐκεῖνοι δὲ οἱ γεωργοὶ πρὸς ἑαυτοὺς εἶπαν 7
ὅτε Οὗτός ἐστιν ὃ κληρονόμος: δεῦτε ἀποκτείνωμεν
αὐτόν, καὶ ἡμῶν ἔσται ἡ κληρονομία. καὶ λαβόντες 8
ἀπέκτειναν αὐτόν, καὶ ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω τοῦ ἀμπελῶνος.
τί ποιήσει ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος; ἐλεύσεται καὶ ἀπο- 9
λέσει τοὺς γεωργούς, καὶ δώσει τὸν ἀμπελῶνα ἄλλοις.

XII KATA MAPKON 10!

το Οὐδὲ THY γραφὴν ταύτην ἀνέγνωτε
Λίθον On ἀπελοκίλλδοὰν οἱ οἰκοδολλοῦντεσ,
οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφάλὴν γωνίδο"
x πὰρὰ Κγρίογ ἐγένετο δὕτη,
Kal EcTIN BaymacTH EN ὀφθδλλοῖς ἡμῶν ;

χὰ Καὶ ἐζήτουν αὐτὸν κρατῆσαι, καὶ ἐφοβήθησαν τὸν ὄχλον,
ἔγνωσαν γὰρ ὅτι πρὸς αὐτοὺς τὴν παραβολὴν εἶπεν. καὶ
ἀφέντες αὐτὸν ἀπῆλθαν.

1. Καὶ ἀποστέλλουσιν πρὸς αὐτόν τινας τῶν Φαρισαίων

4 καὶ τῶν Ἡρῳδιανῶν ἵνα αὐτὸν ἀγρεύσωσιν λόγῳ. καὶ
ἐλθόντες λέγουσιν αὐτῷ Διδάσκαλε, οἴδαμεν ὅτι ἀληθὴς
εἶ καὶ οὐ μέλει σοι περὶ οὐδενός, οὐ γὰρ βλέπεις εἰς πρόσ-
ὠπὸν ἀνθρώπων, ἀλλ᾽ ἐπ’ ἀληθείας τὴν ὁδὸν τοῦ θεοῦ
διδάσκεις: ἔξεστιν δοῦναι κῆνσον Καίσαρι ἢ οὗ; δῶμεν

το ἢ μὴ δῶμεν; ὁ δὲ εἰδὼς αὐτῶν τὴν ὑπόκρισιν εἶπεν αὐ-

16 Tois Τί με πειράζετε; φέρετέ μοι δηνάριον ἵνα ἴδω. οἱ
δὲ ἤνεγκαν. καὶ λέγει αὐτοῖς Τίνος ἡ εἰκὼν αὕτη καὶ ἡ

17 ἐπιγραφή; οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ Καίσαρος. ὁ δὲ Ἰησοῦς
εἶπεν Τὰ Καίσαρος ἀπόδοτε Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ θεοῦ
τῷ θεῷ. καὶ ἐξεθαύμαζον én’ αὐτῷ.

18 Καὶ ἔρχονται Σαδδουκαῖοε πρὸς αὐτόν, οἵτινες λέ-
γουσιν ἀνάστασιν μὴ εἶναι, καὶ ἐπηρώτων αὐτὸν λέγοντες

19 Διδάσκαλε, Μωυσῆς ἔγραψεν ἡμῖν ὅτι ἐάν TINOC ἀλελ-
φὸς ἀποθάνῃ καὶ καταλίπῃ γυναῖκα Kal MN ἀφῇ
τέκνον, ἵνα λάβη ὁ ἀλελφὸς δύτον τὴν FyNatka Kal

20 EZANACTHCH οπέρλὰ τῷ ἀλελφῷ AYTOF. ἑπτὰ ἀδελφοὶ
ἦσαν" καὶ ὁ πρῶτος ἔλαβεν γυναῖκα, καὶ ἀποθνήσκων

a1 οὐκ ἀφῆκεν σπέρμα: καὶ ὃ δεύτερος ἔλαβεν αὐτήν, καὶ
ἀπέθανεν μὴ καταλιπὼν σπέρμα, καὶ ὁ τρίτος ὡσαύτως"

22 καὶ οἱ ἑπτὰ οὐκ ἀφῆκαν σπέρμα: ἔσχατον πάντων καὶ

237) γυνὴ ἀπέθανεν. ἐν τῇ ἀναστάσει τίνος αὐτῶν ἔσται

24 γυνή; of γὰρ ἑπτὰ ἔσχον αὐτὴν γυναῖκα. ἔφη αὐτοῖς ὁ
Ἰησοῦς Οὐ διὰ τοῦτο πλανᾶσθε μὴ εἰδότες τὰς γραφὰς

102 KATA MAPKON ΧΙ

μηδὲ τὴν δύναμιν τοῦ θεοῦ; ὅταν γὰρ ἐκ νεκρῶν ἀνα- 25
στῶσιν, οὔτε γαμοῦσιν οὔτε γαμίζονται, ἀλλ᾽ εἰσὶν ὡς
᾿ἄγγελοι᾽ ἐν τοῖς οὐρανοῖς" περὶ δὲ τῶν νεκρῶν ὅτι 26
ἐγείρονται οὐκ ἀνέγνωτε ἐν τῇ βίβλῳ Μωυσέως ἐπὶ τοῦ
βάτου πῶς εἶπεν αὐτῷ ὁ θεὸς λέγων ᾿Εγὼ ὁ θεὸς
᾿Αβρδὰλλ kal Oedc ᾿Ιοδὰκ Kal θεὸς ᾿Ιδκώβ ; οὐκ ἔ- 27
στιν ἷ θεὸς νεκρῶν ἀλλὰ ζώντων: πολὺ πλανᾶσθε.

Καὶ προσελθὼν εἷς τῶν γραμματέων ἀκούσας ᾿αὐτῶν 28
'συνζητούντων, εἰδὼς ὅτι καλῶς ἀπεκρίθη αὐτοῖς, ἐπηρώτη-
σεν αὐτόν Ποία ἐστὶν ἐντολὴ πρώτη πάντων; ἀπεκρίθη 29
ὁ Ἰησοῦς ὅτε Πρώτη ἐστίν “Axoye, ᾿Ιερἀήλ, Κύριος ὁ
θεός “ἡμῶν Kypioc’ εἶς ἐστίν, kat dratrdceic ΚΥ͂ΡΙΟΝ 30
τὸν θεόν coy ἐξ ὅλης ἴ KapAfac coy Kat ἐξ ὅλης
τῆο ψυχῆς coy Kal ἐξ ὅλης τῆς λιὰνοίδε coy kal
ἐξ ὅλης ‘tAc icyyoc coy. δευτέρα αὕτη *Aratriiceic 3x
TON TYAHC{ON ὁοὺ ὡς CEeayTON. μείζων τούτων ἄλλη
ἐντολὴ οὐκ ἔστιν. [Εἶπεν αὐτῷ ὁ γραμματεύς Καλῶς, 32
διδάσκαλε, ἐπ᾽ ἀληθείας εἶπες ὅτι εἷς EcTIN Kal OYK ECTIN
ἄλλος πλὴν AYTOY’ καὶ τὸ ἀγαπᾶν δὐτὸν ἐξ ὅλης " 33
κἀρλίὰς Kal ἐξ ὅλης τῆς cynécewc kal ἐξ ὅλης τῆς
icyyoc καὶ τὸ ἀγαττᾶν τὸν πλησίον ὧς ἑδυτὸν περισ-
σότερόν ἐστιν πάντων τῶν GAOKAYTWMATWN Kal θγοιῶν.
καὶ ὁ ᾿Ιησοῦς ἰδὼν αὐτὸν ὅτι νουνεχῶς ἀπεκρίθη εἶπεν 34
αὐτῷ Οὐ μακρὰν [εἴ ἀπὸ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ. Καὶ
οὐδεὶς οὐκέτι ἐτόλμα αὐτὸν ἐπερωτῆσαι. Καὶ 35
ἀποκριθεὶς ὁ ᾿Ιησοῦς ἔλεγεν διδάσκων ἐν τῷ ἱερῷ Πῶς
λέγουσιν ol γραμματεῖς ὅτι ὁ “χριστὸς υἱὸς Δαυείδ ἐστιν;
αὐτὸς Δαυεὶδ εἶπεν ἐν τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ 36

Εἴπεν Κύριος τῷ κγρίῳ μου Κάθογ" ἐκ λεξιῶν MOY

Ewe ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούο οογ ὑποκάτω τῶν πολῶν
coy:
αὐτὸς Aaveld λέγει αὐτὸν κύριον, καὶ πόθεν αὐτοῦ ἐστὶν vids ; 37

Καὶ ὁ πολὺς ὄχλος ἤκουεν αὐτοῦ ἡδέως. Καὶ ἐν τῇ 38

25 οἱ ἄγγελοι οἱ 427 ὁ 29 ἡμῶν, Κύριος 30 τῆς 32 Καὶ εἶπεν 33 τῆς

0 SSSA

XII XIII KATA MAPKON 103

διδαχῇ αὐτοῦ ἔλεγεν Βλέπετε ἀπὸ τῶν γραμματέων τῶν
θελόντων ἐν στολαῖς περιπατεῖν καὶ ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς
39 ἀγοραῖς καὶ πρωτοκαθεδρίας ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ πρω-
go τοκλισίας ἐν τοῖς “δείπνοις, οἱ κατέσθοντες τὰς οἰκίας
τῶν χηρῶν καὶ προφάσει μακρὰ προσευχόμενοι"" οὗτοι
4: λήμψονται περισσότερον κρίμα, Καὶ καθί-
σας "κατέναντι τοῦ γαζοφυλακίον ἐθεώρει πῶς ὁ ὄχλος
βάλλει χαλκὸν εἰς τὸ γαζοφυλάκιον: καὶ πολλοὶ πλούσιοι
42 ἔβαλλον πολλά: καὶ ἐλθοῦσα μία χήρα πτωχὴ ἔβαλεν
43 λεπτὰ δύο, ὅ ἐστιν κοδράντης. καὶ προσκαλεσάμενος
τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἡ
χήρα αὕτη ἡ πτωχὴ πλεῖον πάντων ἔβαλεν τῶν βαλλόν-
4 τῶν εἰς τὸ γαζοφυλάκιον. πάντες γὰρ ἐκ τοῦ περισσεύ-
ovros αὐτοῖς ἔβαλον, αὕτη δὲ ἐκ τῆς ὑστερήσεως αὐτῆς
πάντα ὅσα εἶχεν ἔβαλεν, ὅλον τὸν βίον αὐτῆς.
: Kai ἐκπορευομένου αὐτοῦ ἐκ τοῦ ἱεροῦ λέγει αὐτῷ
εἷς τῶν μαθητῶν αὐτοῦ Διδάσκαλε, ἴδε ποταποὶ λίθοι
5 καὶ ποταπαὶ οἰκοδομαί. καὶ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ Βλέ-
weg ταύτας τὰς μεγάλας οἰκοδομάς ; οὐ μὴ ἀφεθῇ ὧδε
3λίθος ἐπὶ λίθον ὃς οὐ μὴ καταλυθῇ. Καὶ καθημένον
αὐτοῦ els τὸ “Opos τῶν ᾿Ελαιῶν κατέναντι τοῦ ἱεροῦ
ἐπηρώτα αὐτὸν κατ᾽ ἰδίαν ἸΙέτρος καὶ ᾿Ιάκωβος καὶ ᾿ἸΙωά-
4 νῆς καὶ ’Avdpéas Εἰπὸν ἡμῖν πότε ταῦτα ἔσται, καὶ τί
5 TO σημεῖον ὅταν μέλλῃ ταῦτα συντελεῖσθαι πάντα. ὁ δὲ
Ἰησοῦς ἤρξατο λέγειν αὐτοῖς Βλέπετε μή τις ὑμᾶς
6 πλανήσῃ πολλοὶ ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου λέ-
7γοντες ὅτι ᾿Εγώ εἶμι, καὶ πολλοὺς πλανήσουσιν. ὅταν δὲ
Γἀκούσητε' πολέμους καὶ ἀκοὰς πολέμων, μὴ θροεῖσθε:
8 δεῖ γενέοθδι, ἀλλ᾽ οὕπω τὸ τέλος, ἐγερθήσετδι γὰρ
ἔθνος ἐπ᾽ ἔθνος kal BaciAefa ἐττὶ βδοιλείδν, ἔσονται
σεισμοὶ κατὰ τόπους, ἔσονται Awol: ἀρχὴ ὠδίνων ταῦτα.
9 βλέπετε δὲ ὑμεῖς ἑαυτούς. παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς συνέδρια
͵. καὶ εἰς συναγωγὰς δαρήσεσθε καὶ ἐπὶ ἡγεμόνων καὶ βα-

36 Κάθισον 39, 40 δείπνοις" οἱ... προσευχόμενοι, 41 ἀπέναντι 7 ἀκούητε

104 KATA MAPKON τ ΧΠῚ

σιλέων σταθήσεσθε ἕνεκεν ἐμοῦ εἰς μαρτύριον αὐτοῖς.
καὶ εἰς πάντα τὰ ἔθνη πρῶτον δεῖ κηρυχθῆναι τὸ εὐαγγέ- 10
λιον. καὶ ὅταν ἄγωσιν ὑμᾶς παραδιδόντες, μὴ προ- xx
μεριμνᾶτε τί λαλήσητε, GAN ὃ ἐὰν δοθῇ ὑμῖν ἐν ἐκείνῃ
τῇ ὥρᾳ τοῦτο λαλεῖτε, οὐ γάρ ἐστε ὑμεῖς οἱ λαλοῦντες ἀλλὰ
τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον. καὶ παραδώσει ἀδελφὸς ἀδελφὸν εἰς x2
θάνατον καὶ πατὴρ τέκνον, καὶ ἐττὰανδοτήοοντὰαι TEKNA
ἐπὶ roneic καὶ θανατώσουσιν αὐτούς" καὶ ἔσεσθε μισού- 13
μενοι ὑπὸ πάντων διὰ τὸ ὄνομά pov. a δὲ ὑπομείνας εἰς
τέλος οὗτος σωθήσεται. Ὅταν δὲ ἴδητε τὸ ΒλέλγΓλλὰ 1%
τῆς ἐρηλλώσεωορ ἑστηκότα ὅπου οὐ δεῖ, ὁ ἀναγινώσκων
νοείτω, τότε οἱ ἐν τῇ ᾿Ιουδαίᾳ φευγέτωσαν εἰς τὰ ὄρη,
6° ἐπὶ τοῦ δώματος μὴ καταβάτω μηδὲ εἰσελθάτω τι 15
ἄραι ἐκ τῆς οἰκίας αὐτοῦ, καὶ ὁ εἰς τὸν ἀγρὸν μὴ ἐπιστρε- τό
Ψάτω εἰς τὰ ὀπίσω ἄραι τὸ ἱμάτιον αὐτοῦ. οὐαὶ δὲ ταῖς 17
ἐν γαστρὶ ἐχούσαις καὶ ταῖς θηλαζούσαις ἐν ἐκείναις ταῖς
ἡμέραις. προσεύχεσθε δὲ ἵνα μὴ . γένηται χειμῶνος" 18
ἔσονται γὰρ αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι Θλίψια ofa OY ΓέγΓοΝΕΝ 39
τοιλύτη ἀπ᾿ ἀρχῆς κτίσεως ἣν ἔκτισεν 6 θεὸς ἕως τοῦ
NYN καὶ οὐ μὴ γένηται. καὶ εἰ μὴ ἐκολόβωσεν Κύριος 20
τὰς ἡμέρας, οὐκ ἂν ἐσώθη πᾶσα σάρξ. ἀλλὰ διὰ τοὺς
ἐκλεκτοὺς ots ἐξελέξατο ἐκολόβωσεν τὰς ἡμέρας. Καὶ ar
τότε ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃ Ἴδε ὧδε ὁ χριστός Ἴδε ἐκεῖ,
μὴ πιστεύετε' ἐγερθήσονται γὰρ ψευδόχριστοι καὶ ΨΕῪ- 22
λοπροφῆτδι καὶ AWCOYCIN CHMETA Kal τέρδτδ πρὸς
τὸ ἀποπλανᾷν εἰ δυνατὸν τοὺς ἐκλεκτούς" ὑμεῖς δὲ βλέ- 23
πετε' προείρηκα ὑμῖν πάντα, ᾿Αλλὰ ἐν ἐκείναις ταῖς 24
ἡμέραις μετὰ τὴν θλίψιν ἐκείνην ὁ ἥλιος CKOTICOHCETAI,
Kal ἡ οελήνη οὐ Ace! τὸ φέγγος aytic, Kal of 2s
dctépec Econtal ἐκ TOY OYpaNoy πίπτοντεο, Kal al
Ayndmeic al ἐν τοῖς OYpaNoic CAaAEYOHCONTAl. καὶ 26
τότε ὄψονται TON YION TOY ἀνθρώπογ EpySMENON EN
νεφέλδιος pera δυνάμεως πολλῆς καὶ δόξης: καὶ τότε 27

15 δὲ 31 μὴ 32 ἄγγελος

| XI XIV, KATA MAPKON 105

ἀποστελεῖ τοὺς ἀγγέλους καὶ ἐπιογνάξει τοὺς ἐκλεκτοὺς
[αὐτοῦ] ἐκ τῶν τεοοάρων ἀνέλλων ἀπ᾿ ἄκρογ γῆς ἕως
28 AKPOY OYPANOY. ᾿Απὸ δὲ τῆς συκῆς μάθετε
τὴν παραβολήν: ὅταν ἤδη ὁ κλάδος αὐτῆς ἁπαλὸς ᾿γένη-
ται καὶ ἐκφύῃ τὰ φύλλα, γινώσκετε ὅτι ἐγγὺς τὸ θέρος
29 ἐστίν’ οὕτως καὶ ὑμεῖς, ὅταν ἴδητε ταῦτα γινόμενα, γινώ-
30 oKere ὅτι ἐγγύς ἐστιν ἐπὶ θύραις. ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι
ov μὴ παρέλθῃ ἡ γενεὰ αὕτη μέχρις οὗ ταῦτα πάντα
3: γένηται. ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ λόγοι
32 μου οὐ ' παρελεύσονται. Περὶ δὲ τῆς ἡμέρας ἐκείνης ἣ
τῆς ὥρας οὐδεὶς οἶδεν, οὐδὲ ‘oi ἄγγελοι" ἐν οὐρανῷ οὐδὲ ὁ
33 υἱός, εἰ μὴ ὁ πατήρ. βλέπετε ἀγρυπνεῖτε, οὐκ οἴδατε γὰρ
34 πότε ὃ καιρός [ἐστιν] ὡς ἄνθρωπος ἀπόδημος ἀφεὶς τὴν
οἰκίαν αὐτοῦ καὶ δοὺς τοῖς δούλοις αὐτοῦ τὴν ἐξουσίαν,
ἑκάστῳ τὸ ἔργον αὐτοῦ, καὶ τῷ θυρωρῷ ἐνετείλατο ἵνα
35 γρηγορῇ. γρηγορεῖτε οὖν, οὐκ οἴδατε γὰρ πότε ὁ κύριος
τῆς οἰκίας ἔρχεται, 7 ὀψὲ ἢ μεσονύκτιον ἢ ἀλεκτορο-
36 φωνίας ἣ πρωί, μὴ ἐλθὼν ἐξέφνης εὕρῃ ὑμᾶς καθεύδοντας"
37 ὃ δὲ ὑμῖν λέγω πᾶσιν λέγω, γρηγορεῖτε.

1. HN AE ΤῸ ΠΑΣΧΑ καὶ τὰ ἄζυμα μετὰ δύο ἡμέρας.
Καὶ ἐζήτουν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς πῶς αὐτὸν ἐν

4 δόλῳ κρατήσαντες ἀποκτείνωσιν, ἔλεγον γάρ Μὴ ἐν τῇ
ἑορτῇ, μή ποτε ἔσται θόρυβος τοῦ λαοῦ.

3 Καὶ ὄντος αὐτοῦ ἐν Βηθανίᾳ ἐν τῇ οἰκίᾳ Σίμωνος τοῦ
λεπροῦ κατακειμένου αὐτοῦ ἦλθεν γυνὴ ἔχουσα ἀλάβα-
στρον μύρου νάρδου πιστικῆς "πολυτελοῦς" συντρίψασα τὴν

«ἀλάβαστρον κατέχεεν αὐτοῦ τῆς κεφαλῆς. ἦσαν δέ
τινες ἀγανακτοῦντες πρὸς ἑαυτούς Eis τί ἡ ἀπώλεια

sary τοῦ μύρου γέγονεν; ἠδύνατο γὰρ τοῦτο τὸ μύρον
πραθῆναι ἐπάνω "δηναρίων τριακοσίων' καὶ δοθῆναι τοῖς

3 πολυτελοῦς, -- 5 τριακοσίων δηναρίων

΄

106 KATA MAPKON XIV

πτωχοῖς’ καὶ ἐνεβριμῶντο αὐτῆ, ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶτεν 6
Λφετε αὐτήν’ τί αὐτῇ κόπους παρέχετε; καλὸν ἔργον
ἠργάσατο ἐν ἐμοί: πάντοτε γὰρ τοὺς πτωχοὺς ἔχετε 7
μεθ᾽ ἑαυτῶν, καὶ ὅταν θέλητε δύνασθε αὐτοῖς [πάντοτε] εὖ
ποιῆσαι, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε" ὁ ἔσχεν ἐποίησεν, προ- 8
ἔλαβεν μυρίσαι τὸ σῶμά μου els τὸν ἐνταφιασμόν. ἀμὴν 9
δὲ λέγω ὑμῖν, ὅπου ἐὰν κηρυχθῇ τὸ εὐαγγέλιον εἰς ὅλον
τὸν κόσμον, καὶ ὃ ἐποίησεν αὕτη λαληθήσεται εἰς μνημό-
συνον αὐτῆς. Καὶ Ἰούδας Ἰσκαριὼθ ὁ εἷς τῶν τὸ
δώδεκα ἀπῆλθεν πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς ἵνα αὐτὸν παραδοῖ
αὐτοῖς. οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐχάρησαν καὶ ἐπηγγείλαντο αὐτῷ τι
ἀργύριον δοῦναι. καὶ ἐζήτει πῶς αὐτὸν εὐκαίρως παραδοῖ.
Καὶ τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ τῶν ἀζύμων, ὅτε τὸ πάσχα ἔθυον, τα
λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ov θέλεις ἀπελθόντες
ἑτοιμάσωμεν ἵνα φάγῃς τὸ πάσχα; καὶ ἀποστέλλει δύο 13
τῶν μαθητῶν αὐτοῦ καὶ λέγει αὐτος Ὑπάγετε εἰς τὴν
πόλιν, καὶ ἀπαντήσει ὑμῖν ἄνθρωπος κεράμιθν ὕδατος
βαστάζων: ἀκολουθήσατε αὐτῷ, καὶ ὅπου ἐὰν εἰσέλθῃ τῷ
εἴπατε τῷ οἰκοδεσπότῃ ὅτε ὋὉ διδάσκαλος λέγει Tov
ἐστὶν τὸ κατάλυμά μου ὅπου τὸ πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν
μου φάγω; καὶ αὐτὸς ὑμῖν δείξει ἀνάγαιον μέγα ἐστρωμέ- 1s
voy ἕτοιμον: καὶ ἐκεῖ ἑτοιμάσατε ἡμῖν. καὶ ἐξῆλθον oi 16
μαθηταὶ καὶ ἦλθον εἰς τὴν πόλιν καὶ εὗρον καθὼς εἶπεν
αὐτοῖς, καὶ ἡτοίμασαν τὸ πάσχα. Καὶ ὀψί- 17
ας γενομένης ἔρχεται μετὰ τῶν δώδεκα. καὶ ἀνακειμέ- 18
vov αὐτῶν καὶ ἐσθιόντων 6 Ἰησοῦς εἶτεν ᾿Αμὴν λέγω
ὑμῖν ὅτι εἷς ἐξ ὑμῶν παραδώσει pe Γὁ ἐσθίων" MET ἐ-
MOY. ἤρξαντο λυπεῖσθαι καὶ λέγειν αὐτῷ els κατὰ τὸ

4 “ “
εἷς Μήτι ἐγώ; ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς Els τῶν δώδεκα, ὁ 20
3 c 3 > “~ > Α ἃ é μή ε
ἐμβαπτόμενος per ἐμοῦ eis τὸ [ἕν] τρύβλιον: Gre ὁ ax

Α , ~ 3 ij € , a ld 4
μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὑπάγει καθὼς γέγραπται περὶ
αὐτοῦ, ovat δὲ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δ᾽ οὗ ὁ υἱὸς τοῦ

δ Ν ιν
ἀνθρώπου παραδίδοται" καλὸν αὐτῷ εἰ οὐκ ἐγεννήθη ὁ ἄν-

18 τῶν ἐσθιόντων.

XIV KATA MAPKON 107

85 θρωπος ἐκεῖνος. Καὶ ἐσθιόντων αὐτῶν λαβὼν
ἄρτον εὐλογήσας ἔκλασεν καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς καὶ εἶπεν
23 Λάβετε, τοῦτό ἐστιν τὸ σῶμά μον. καὶ λαβὼν ποτή-
ριον εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς, καὶ ἔπιον ἐξ αὐτοῦ
24 πάντες: καὶ εἶπεν αὐτοῖς Τοῦτό ἐστιν τὸ αἷμά pov
α5 τΤῇο Διάλθήκης τὸ ἐκχυννόμενον ὑπὲρ πολλῶν: ἀμὴν
λέγω ὑμῖν ὅτι οὐκέτι οὐ μὴ πίω ἐκ τοῦ γενήματος τῆς
ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτὸ πίνω καινὸν
26 ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ θεοῦ. Καὶ ὑμνήσαντες
27 ἐξῆλθον εἰς τὸ “Opos τῶν Ἐλαιῶν. Καὶ λέγει
αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς ὅτι Πάντες σκανδαλισθήσεσθε, ὅτι γέγρα-
πταε Tlatdzw τὸν ποιλλένὰ, Kal τὰ TIPGBaTA AlACKOP-
8 ΤΙ ΟΘήσοντδι" ἀλλὰ μετὰ τὸ ἐγερθῆναί με προάξω ὑμᾶς
29 εἰς τὴν Γαλιλαίαν. ὁ δὲ Πέτρος ἔφη αὐτῷ El καὶ πάν-
30 τες σκανδαλισθήσονται, ἀλλ᾽ οὐκ ἐγώ. καὶ λέγει αὐτῷ
ὃ Ἰησοῦς ᾿Αμὴν λέγω σοι ὅτι σὺ σήμερον ταύτῃ τῇ νυκτὶ
31 πρὶν ἢ δὶς ἀλέκτορα φωνῆσαι τρίς με ἀπαρνήσῃ. ὁ δὲ
ἐκπερισσῶς ἐλάλεε "Edy δέῃ με συναποθανεῖν σοι, οὐ
μή σε ἀπαρνήσομαι. ὡσαύτως [δὲ] καὶ πάντες ἔλεγον.
32 Kat ἔρχονται εἰς χωρίον οὗ τὸ ὄνομα Τεθσημανεί, καὶ
λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ Καθίσατε ὧδε ἕως προσεύξω-
33 μαι. καὶ παραλαμβάνει τὸν Πέτρον καὶ "τὸν Ἰάκωβον καὶ
τὸν Ἰωάνην μετ᾽ αὐτοῦ, καὶ ἤρξατο ἐκθαμβεῖσθαι καὶ ἀδη-
34 μονεῖν, καὶ λέγει αὐτοῖς ἸΙερίλγπός ἐστιν ἡ ΨΥΧΗ͂ MOY
35 ἕως θανάτου" μείνατε ὧδε καὶ γρηγορεῖτε. καὶ ᾿προελθὼν"
μικρὸν ἔπιπτεν ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ mpoonvyxero ἵνα εἰ δυνατόν
36 ἐστιν παρέλθῃ ἀπ᾽ αὐτοῦ ἡ ὥρα, καὶ ἔλεγεν “ABBA 6
πατήρ, πάντα δυνατά cow παρένεγκε τὸ ποτήριον τοῦτο
37 ἀπ᾿ ἐμοῦ" ἀλλ᾽ οὐ τί ἐγὼ θέλω ἀλλὰ τί σύ, καὶ ἔρχεται
καὶ εὑρίσκει αὐτοὺς καθεύδοντα, καὶ λέγει τῷ Πέτρῳ
Σίμων, καθεύδεις; οὐκ ἴσχυσας μίαν spay γρηγορῆσαι;
38 γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε, ἵνα μὴ ἔλθητε εἰς πειρασμόν"
8ο τὸ μὲν πνεῦμα πρόθυμον ἡ δὲ σὰρξ ἀσθενής. καὶ πάλιν

43 Ιάκωβον καὶ 45 προσελθὼν

108 KATA MAPKON XIV

ἀπελθὼν προσηύξατο [τὸν αὐτὸν λόγον εἰπών]. καὶ πάλιν 40
‘ t > AY U 8.:-- 9 «a e
ἐλθὼν εὗρεν αὐτοὺς καθεύδοντας, ἦσαν yap αὐτῶν oi
ὀφθαλμοὶ καταβαρυνόμενοι, καὶ οὐκ ἤδεισαν τί ἀπο-
κριθῶσιν αὐτῷ. καὶ ἔρχεται τὸ τρίτον καὶ λέγει αὐτοῖς 4x
Καθεύδετε [τὸ] λοιπὸν καὶ ἀναπαύεσθε' ἀπέχει: ἦλθεν ἡ
@ > 4 ld € «" “: 3 ? > Α . ζωὴ
@pa, ἰδοὺ παραδίδοται ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου εἰς τὰς χεῖρας
τῶν ἁμαρτωλῶν. ἐγείρεσθε ἄγωμεν: ἰδοὺ 6 παραδιδούς 42
με ἥγγικεν. Καὶ εὐθὺς ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος 43
, re yy 2 e a , Α 3 2 a
παραγίνεται [6] “Iovdas εἷς τῶν δώδεκα καὶ per’ αὐτοῦ
ὄχλος μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων παρὰ τῶν ἀρχιερέων καὶ
τῶν γραμματέων καὶ τῶν πρεσβυτέρων. δεδώκει δὲ ὁ 44
3 24 , > a 2 é “a ,
παραδιδοὺς αὐτὸν σύσσημον αὐτοῖς λέγων “Ov ἂν φιλήσω
> * > 4 > A A > La 3 “- \
αὐτός ἐστιν; κρατήσατε αὐτὸν καὶ ἀπάγετε ἀσφαλῶς. καὶ 45
ἐλθὼν εὐθὺς προσελθὼν αὐτῷ λέγει 'Ῥαββεί, καὶ κατε-
φίλησεν αὐτόν. οἱ δὲ ἐπέβαλαν τὰς χεῖρας αὐτῷ καὶ ἐκρά- 46
τησαν αὐτόν. εἷς δέ [τις] τῶν παρεστηκότων σπασάμενος 47
τὴν μάχαιραν ἔπαισεν τὸν δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως καὶ ἀφεῖ-
δι cel >
λὲν αὐτοῦ τὸ ὠτάριον. καὶ ἀποκριθεὶς ὁ "Ingots εἶπεν 48
αὐτοῖς ‘Qs ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθατε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων
~ ‘ € ? Ά c¢ «a 3 “ € -
συλλαβεῖν με; καθ' ἡμέραν ἤμην πρὸς ὑμᾶς ἐν τῷ ἱερῷ a9
3 ᾽ “
διδάσκων καὶ οὐκ “éxparjoaré' pe: ἀλλ᾽ ἵνα πληρωθῶσιν
Ο
ai γραφαί. καὶ ἀφέντες αὐτὸν ἔφυγον πάντες. Καὶ : :
’ , 9. «a , t
νεανίσκος τις συνηκολούθει αὐτῷ περιβεβλημένος σινδόνα
ἐπὶ γυμνοῦ, καὶ κρατοῦσιν αὐτόν, ὁ δὲ καταλιπὼν τὴν sz
σινδόνα γυμνὸς ἔφυγεν.
3 4 4 A
Kat ἀπήγαγον τὸν Ἰησοῦν πρὸς τὸν ἀρχιερέα, καὶ 53
4 9 a
συνέρχονται ᾿ πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ of πρεσβύτεροι
καὶ of γραμματεῖς. καὶ ὁ Ilérpos ἀπὸ μακρόθεν ἠκολού- 54
> aA ΄“
θησεν αὐτῷ ἕως ἔσω εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ ἀρχιερέως, καὶ ἦν
, ~ ”~
συνκαθήμενος μετὰ TOY ὑπηρετῶν καὶ θερμαινόμενος πρὸς
‘ ~ 3 “
τὸ φῶς. οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ ὅλον τὸ συνέδριον ἐζήτουν 55
\ 3 “ a
κατὰ τοῦ ᾿Ιησοῦ μαρτυρίαν εἰς τὸ θανατῶσαι αὐτόν, καὶ
> @ N ”
οὐχ ηὕρισκον: πολλοὶ yap ἐψευδομαρτύρουν κατ᾽ αὐτοῦ, 56

49 ἐκρατεῖτέ 53 αὐτῷ

ἰὸν. Ἢ ἡ

“

XIV KATA MAPKON 109

57 καὶ ἴσαι ai μαρτυρίαι οὐκ ἦσαν. καί τινες ἀναστάντες
2 , 2 a κ “ 5 ε ~ 2. »

58 ἐψευδομαρτύρουν κατ᾽ αὐτοῦ λέγοντες ὅτι Ἡμεῖς ἠκούσα-
μεν αὐτοῦ λέγοντος ὅτι Ἐγὼ καταλύσω τὸν ναὸν τοῦτον
τὸν χειροποίητον καὶ διὰ τριῶν ἡμερῶν ἄλλον ἀχειροποίη-

59 τον οἰκοδομήσω: καὶ οὐδὲ οὕτως ἴση ἦν ἡ μαρτυρία αὐτῶν.

60 καὶ ἀναστὰς ὁ ἀρχιερεὺς εἰς μέσον ἐπηρώτησεν τὸν Ἰησοῦν
λέγων Οὐκ ἀποκρίνῃ οὐδέν; ‘ri’ οὗτοί σου καταμαρτυ-

δι ροῦσιν; ὁ δὲ ἐσιώπα καὶ οὐκ ἀπεκρίνατο οὐδέν. πάλιν
ὁ ἀρχιερεὺς ἐπηρώτα αὐτὸν καὶ λέγει αὐτῷ Σὺ εἶ ὁ χριστὸς

626 υἱὸς τοῦ εὐλογητοῦ; ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν Ἐγώ εἶμι, καὶ
ὄψεοθε τὸν γίὸν τοῦ ἀνθρώπογ Ek λεξιῶν κἀθήλλενον

lat / ~
TAC AYNAMEWC Kal EPYOMENON META τῶν νεφελῶν TOF

63 OYPANOY. ὁ δὲ ἀρχιερεὺς διαρήξας τοὺς χιτῶνας αὐτοῦ

6, λέγει Τί Ere χρείαν ἔχομεν μαρτύρων; ἠκούσατε τῆς
βλασφημίας; τί ὑμῖν φαίνεται; of δὲ πάντες κατέκριναν

ἘΣ rd ? , 4 ἝΝ, 2 ,
6s αὐτὸν ἔνοχον εἶναι θανάτου. Καὶ ἥρξαντό τινες ἐμπτύειν
αὐτῷ καὶ περικαλύπτειν αὐτοῦ τὸ πρόσωπον καὶ κολαφίζειν
αὐτὸν καὶ λέγειν αὐτῷ Προφήτευσον, καὶ of ὑπηρέται

66 ῥαπίσμασιν αὐτὸν ἔλαβον. Καὶ ὄντος τοῦ
Πέτρου κάτω ἐν τῇ αὐλῇ ἔρχεται μία τῶν παιδισκῶν τοῦ

67 ἀρχιερέως, καὶ ἰδοῦσα τὸν Πέτρον θερμαινόμενον ἐμβλέ-

» «a , 4 4 . “. ᾧ a a
aca αὐτῷ eyes Καὶ ov pera τοῦ Ναζαρηνοῦ yoda τοῦ

68 Ἰησοῦ: ὁ δὲ ἠρνήσατο λέγων Οὔτε οἶδα οὔτε "ἐπίσταμαι

69 σὺ τί λέγεις, καὶ ἐξῆλθεν ἔξω εἰς τὸ προαύλιον. καὶ ἡ
παιδίσκη ἰδοῦσα αὐτὸν ἤρξατο πάλιν λέγειν' τοῖς παρε-

“- 4 t 9 3 “ > ld ε a ᾽ 3 ~
γο στῶσιν ὅτε Οὗτος ἐξ αὐτῶν ἐστίν. ὁ δὲ πάλιν ἠρνεῖτο,
καὶ μετὰ μικρὸν πάλιν οἱ παρεστῶτες ἔλεγον τῷ Πέτρ
γι Αληθῶς ἐξ αὐτῶν ei, καὶ γὰρ Ταλιλαῖος εἶ ὁ δὲ ἤρξατο

ἀναθεματίζειν καὶ ὀμνύναι ὅτε Οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον

72 τοῦτον ὃν λέγετε. καὶ εὐθὺς ἐκ δευτέρου ἀλέκτωρ ἐφώνη-
σεν" καὶ ἀνεμνήσθη 6 Πέτρος τὸ ῥῆμα ὡς εἶπεν αὐτῷ
ὲέ 3 “a Α , Ἁ ~ ‘4 3
ὁ Ἰησοῦς ὅτε Πρὶν ἀλέκτορα δὶς φωνῆσαι τρίς με ἀπαρ-

la > a 4
yon, καὶ ἐπιβαλὼν ἔκλαιεν.

6ο ὅτι 68 ἐπίσταμαι" σὺ τί λέγεις ! 69 εἶπεν

110 KATA MAPKON XV

Kai εὐθὺς πρωὶ συμβούλιον “ποιήσαντες of ἀρχιερεῖς x
μετὰ τῶν πρεσβυτέρων καὶ γραμματέων καὶ ὅλον τὸ συνέ-
δριον δήσαντες τὸν ᾿Ιησοῦν ἀπήνεγκαν καὶ παρέδωκαν
Πειλάτῳ: καὶ ἐπηρώτησεν αὐτὸν ὁ Πειλᾶτος Σὺ εἶ 62
βασιλεὺς τῶν ᾿Ιουδαίων; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς αὐτῷ λέγει Σὺ
Γλέγεις." καὶ κατηγόρουν αὐτοῦ οἱ ἀρχιερεῖς πολλά, ὁ δὲ
Πειλᾶτος πάλιν ἐπηρώτα αὐτὸν [λέγων͵ Οὐκ ἀποκρίνῃ

29? ” ἢ a € φι» a ar,
οὐδέν; ἴδε πόσα σου κατηγοροῦσιν. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς οὐκέτι 5
οὐδὲν ἀπεκρίθη, wore θαυμάζειν τὸν Πειλᾶτον. Κατὰ δὲ 6

wn ? a ~
ἑορτὴν ἀπέλνεν αὐτοῖς ἕνα δέσμιον ὃν παρῃτοῦντο. ἣν δὲ 7
ὁ λεγόμενος Βαραββᾶς μετὰ τῶν στασιαστῶν δεδεμένος
oirwes ἐν τῇ. στάσει φόνον πεποιήκεισαν. καὶ ἀναβὰς 8

c # ¥ , κα ‘ >" 2 > a € N
ὁ ὄχλος ἤρξατο αἰτεῖσθαι καθὼς ἐποίεε αὐτοῖς. ὁ δὲρ
Πειλᾶτος ἀπεκρίθη αὐτοῖς λέγων Θέλετε ἀπολύσω ὑμῖν
τὸν βασιλέα τῶν Ἰουδαίων; ἐγίνωσκεν γὰρ ὅτι διὰ φθόνον το
παραδεδώκεισαν αὐτὸν [οἱ ἀρχιερεῖς) οἱ δὲ ἀρχιερεῖς xx
ἀνέσεισαν τὸν ὄχλον ἵνα μᾶλλον τὸν Βαραββᾶν ἀπολύσῃ
αὐτοῖς. ὁ δὲ Πειλᾶτος πάλιν ἀποκριθεὶς ἔλεγεν αὐτοῖς τὰ
τί οὖν ποιήσω [ὃν] λέγετε τὸν βασιλέα τῶν Ιουδαίων ; οἱ δὲ 13
πάλιν ἔκραξαν Σταύρωσον αὐτόν. ὁ δὲ Πειλᾶτος ἔλεγεν 4

3 ~ , ‘ ? , / ς Q a Ν
αὐτοῖς Τί γὰρ ἐποίησεν κακόν; οἱ δὲ περισσῶς ἔκραξαν
Σταύρωσον αὐτόν. 6 δὲ Πειλᾶτος βουλόμενος τῷ ὄχλῳ τὸ 15
ἱκανὸν ποιῆσαι ἀπέλυσεν αὐτοῖς τὸν Βαραββᾶν, καὶ παρέ-
δωκεν τὸν ᾿Ιησοῦν φραγελλώσας ἵμα σταυρωθῇ.

Οἱ δὲ στρατιῶται ἀπήγαγον αὐτὸν ἔσω τῆς αὐλῆς, τό

a Ἁ ἴω a
ὅ ἐστιν πραιτώριον, καὶ συνκαλοῦσιν ὅλην τὴν σπεῖραν.
καὶ ἐνδιδύσκουσιν αὐτὸν πορφύραν καὶ περιτιθέασιν αὐτῷ 17
πλέξαντες ἀκάνθινον στέφανον: καὶ ἤρξαντο ἀσπάζεσθαι 18
αὐτόν Χαῖρε, βασιλεῦ τῶν ᾿Ιουδαίων: καὶ ἔτυπτον αὐτοῦ 19

4 A , ᾿ ,, 3 ~ ld A
τὴν κεφαλὴν καλάμῳ καὶ ἐνέπτυον αὐτῷ, καὶ τιθέντες τὰ

4 c 3 “ @ > » 3 “a 3»
γόνατα προσεκύνουν αὐτῷ. καὶ ὅτε ἐνέπαιξαν αὐτῷ, ἐξέδυ- 20
σαν αὐτὸν τὴν πορφύραν καὶ ἐνέδυσαν» αὐτὸν τὰ ἱμάτια av-

σ΄ Α 3 ’ > 4 “ ,
του. Kai ἐξάγουσιν αὐτὸν wa σταυρωώσωσιν
I ἑτοιμάσαντες 2 λέγεις;

XV KATA MAPKON Ilr

er αὐτόν: καὶ ἀγγαρεύουσιν παράγοντά τινα Σίμωνα Kupy-
ναῖον ἐρχόμενον ἀπ᾽ ἀγροῦ, τὸν πατέρα ᾿Αλεξάνδρου καὶ
22 Ῥούφου, ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ. καὶ φέρουσιν αὐτὸν
ἐπὶ τὸν Τολγοθὰν τόπον, ὅ ἐστιν ᾿"μεθερμηνευόμενος" Κρα-
23 νίου Toros. καὶ ἐδίδουν αὐτῷ ἐσμυρνισμένον οἶνον, ὃς δὲ
24 οὐκ ἔλαβεν... καὶ σταυροῦσιν αὐτὸν καὶ Aiamep{ZONTal τὰ
ἱλιάτιὰ αὐτοῦ, βάλλοντες κλῆρον ἐπ᾽ ayTda τίς τί
“δ ἄρῃς. ἦν δὲ ὥρα τρίτη καὶ ἐσταύρωσαν αὐτόν. καὶ ἦν
ἡ ἐπιγραφὴ τῆς αἰτίας αὐτοῦ ἐπιγεγραμμένη Ο ΒΑΣΙῚ-
27 AEYS ΤΩΝ ΙΟΥ̓ΔΑΙΩΝ. Καὶ σὺν αὐτῷ στανροῦσιν
δύο λῃστάς, ἕνα ἐκ δεξιῶν Kat ἕνα ἐξ εὐωνύμων αὐτοῦ.
29 Καὶ of παραπορενόμενοι ἐβλασφήμουν αὐτὸν κινοῦντες
τὰς κεφάλὰς αὐτῶν καὶ λέγοντες Ova ὁ καταλύων τὸν
3. γαὺν καὶ οἰκοδομῶν [ἐν] τρισὶν ἡμέραις, σῶσον σεαυτὸν
31 xaraBas da τοῦ σταυροῦ. ὁμοίῳς καὶ οἱ ἀρχιερεῖς
ἐμπαίζοντες πρὸς ἀλλήλους μετὰ τῶν γραμματέων ἔλεγον
3. Ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι: ὁ χριστὸς
ὁ βασιλεὺς Ἰσραὴλ καταβάτῳ νῦν ἀπὸ τοῦ σταυροῦ, ἵνα
ἴδωμεν καὶ πιστεύσωμεν. καὶ οἱ συνεσταυρωμένοι σὺν
33 αὐτῷ ὠνείδιζον αὐτόν. Καὶ γενομένης ὥρας
ἕκτης σκότος ἐγένετο ἐφ᾽ ὅλην τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης.
καὶ τῇ ἐνάτῃ ὥρᾳ ἐβόησεν ὁ Ἰησοῦς φωνῇ μεγάλῃ
Ἐλωΐί éAw! Aamd caBayOanel ; ὅ ἐστιν μεθερμη-
᾿νευόμενον Ὃ θεός moy [ὁ θεός μογ], εἰς τί ἐγκὰτέ-
35 λιπές ME; καί τινες τῶν ' παρεστηκότων ἀκούσαντες ἔλε-
36 γον Ἴδε λείαν φωνεῖ. δραμὼν δέ τις γεμίσας σπόγγον
SZoyc περιθεὶς καλάμῳ ἐπότιζεν αὐτόν, λέγων ἴΑφετε
37 ἴδωμεν εἰ ἔρχεται ᾿Ηλείας καθελεῖν αὐτόν. ὁ δὲ Ἰησοῦς
438 ἀφεὶς φωνὴν μεγάλην ἐξέπνευσεν. Kal τὸ καταπέτασμα
39 τοῦ ναοῦ ἐσχίαθη εἰς δύο an’ ἄνωθεν ἔως κάτω. ᾿Ιδὼν δὲ
ὁ κεντυρίων ὁ παρεστηκὼς ἐξ ἐναντίας αὐτοῦ ὅτι οὕτως
ἐξέπνευσεν εἶπεν ᾿Αληθῶς οὗτος ὁ ἄνθρωπος υἱὸς θεοῦ
gov. Ἦσαν δὲ καὶ γυναῖκες ἀπὸ μακρόθεν θεωροῦσαι, ἐν

22 μεθερμηνευόμενον 45 ἑστηκότων

112 KATA ΜΑΡΚΟΝ XV XVI

ais καὶ Μαριὰμ ἡ Μαγδαληνὴ καὶ Μαρία ἡ ᾿Ιακώβου τοῦ

σι 4 3 σι , , @ 3 ~
μικροῦ καὶ “Iwonros μήτηρ καὶ Σαλώμη, al ὅτε ἦν ἐν τῇ 4x
Γαλιλαίᾳ ἠκολούθουν αὐτῷ καὶ διηκόνουν αὐτῷ, καὶ ἄλλαε

‘4 e ~ > σ΄ 9 > g
πολλαὶ al συναναβᾶσαι αὐτῷ εἰς Ἱεροσόλυμα. i

Καὶ ἤδη ὀψίας γενομένης, ἐπεὶ ἦν παρασκευή, ὅ ἐστιν 42
προσάββατον, ἔλθὼν Ιωσὴφ ἀπὸ ᾿Αριμαθαίας εὐσχήμων 43
βουλευτής, ὃς καὶ αὐτὸς ἦν προσδεχόμενος τὴν βασιλείαν
τοῦ θεοῦ, τολμήσας εἰσῆλθεν πρὸς τὸν Πειλᾶτον καὶ ἡτή-

Q oe a? a ε Α a > ’ °
σατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. ὁ δὲ Πειλᾶτος ἐθαύμασεν εἶ 44
ἤδη τέθνηκεν, καὶ προσκαλεσάμενος τὸν κεντυρίωνα ἐπη-
ρώτησεν αὐτὸν εἰ ᾿ἤδη᾽ ἀπέθανεν" καὶ γνοὺς ἀπὸ τοῦ κεν- 45
τυρίωνος ἐδωρήσατο τὸ πτῶμα τῷ Ἰωσήφ. καὶ ἀγορά- 46
σας σινδόνα καθελὼν αὐτὸν ἐνείλησεν τῇ σινδόνι καὶ ἔθη-
κεν αὐτὸν ἐν μνήματι ὃ ἦν λελατομημένον ἐκ πέτρας, καὶ
προσεκύλισεν λίθον ἐπὶ τὴν θύραν τοῦ μνημείου. Ἢ δὲ Μαρία 47
ἡ Μαγδαληνὴ καὶ Μαρία ἡ Ιωσῆτος ἐθεώρουν ποῦ τέθειται.

Καὶ διαγενομένου τοῦ σαββάτου [ἡ] Μαρία ἡ Μαγδα- x
ληνὴ καὶ Μαρία ἡ [τοῦ] Ἰακώβου καὶ “Σαλώμη ἠγόρασαν ἀρώ-
ματα ἵνα ἐλθοῦσαι “ἀλείψωσιν αὐτόν. καὶ λίαν πρωὶ [τῇ] 2
μιᾷ τῶν σαββάτων ἔ ἔρχονται ἐπὶ τὸ μνημεῖον ᾿ἀνατείλαντος"
τοῦ ἡλίου. καὶ ἔλεγον πρὸς ἑαυτάς Τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν 3
τὸν λίθον ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου; καὶ ἀναβλέψασαι 4
θεωροῦσιν ὅτι ἀνακεκύλισται ὁ λίθος, ἦν γὰρ μέγας σφόδρα.

. Γ 5" a“ 7 > Q “ 2 , f
καὶ Γεἰσελθοῦσαι᾽ εἰς τὸ μνημεῖον εἶδον νεανίσκον καθή- 5
μενον ἐν τοῖς δεξιοῖς περιβεβλημένον στολὴν λευκήν, καὶ
ἐξεθαμβήθησαν. 6 δὲ λέγει αὐταῖς Μὴ ἐκθαμβεῖσθε: 6
> a a Q 5) Ἁ 3 2 > +
Ιησοῦν ζητεῖτε τὸν Ναζαρηνὸν τὸν ἐσταυρωμένον: ἠγέρθη,

3 ὮΝ φΦ Ἅ ε , q » > » 3 \
οὐκ ἔστιν ὧδε: ἴδε ὁ τόπος ὅπου ἔθηκαν αὐτόν: ἀλλὰ 7
ὑπάγετε εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ καὶ τῷ Πέτρφ' ὅτι
Προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Ταλιλαίαν: ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε, καθὼς

ς a 3 ~ “
εἶπεν ὑμῖν. καὶ ἐξελθοῦσαι ἔφυγον ἀπὸ τοῦ μνημείου, 8
εἶχεν γὰρ αὐτὰς τρόμος καὶ ἔκστασις: καὶ οὐδενὶ οὐδὲν

εἶπαν, ἐφοβοῦντο γάρ. * * Ok 2 * *
43 ὃ 44 παλαι 2 ἀνατέλλοντος 5 ἐλθοῦσαι

XVI [KATA MAPKON] 113

9 [PAvacras δὲ πρωὶ πρώτῃ σαββάτου ἐφάνη πρῶτον
Μαρίᾳ τῇ Μαγδαληνῇ, παρ᾽ ἧς ἐκβεβλήκει ἑπτὰ δαιμόνια.
3 , a “a 3 3 “a ’
10 ἐκείνη πορευθεῖσα ἀπήγγειλεν τοῖς "μετ᾽ αὐτοῦ γενομένοις
11 πενθοῦσι καὶ κλαίουσιν' κἀκεῖνοι ἀκούσαντες ὅτι (ἢ καὶ
12 ἐθεάθη ὑπ᾽ αὐτῆς ἠπίστησαν. Μετὰ δὲ ταῦτα δυσὶν ἐξ
3. a a 9 ’ 3 a ,
αὐτῶν περιπατοῦσιν ἐφανερώθη ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ πορευομέ-
13 γοις εἷς ἀγρόν: κἀκεῖνοι ἀπελθόντες ἀπήγγειλαν τοῖς
14 λοιποῖς" οὐδὲ ἐκείνοις ἐπίστενσαν. Ὕστερον [δὲ] ἀνακει-
, 3 “ a C4 3 c Α 9 , 4
μένοις αὐτοῖς τοῖς évdexa ἐφανερώθη, καὶ ὠνείδισεν τὴν
ἀπιστίαν αὐτῶν καὶ σκληροκαρδίαν ὅτι τοῖς θεασαμένοις
ἮΝ >
15 αὐτὸν ἐγηγερμένον [ἐκ νεκρῶν] οὐκ ἐπίστευσαν. καὶ εἶπεν
αὐτοῖς TlopevOévres els τὸν κόσμον ἅπαντα κηρύξατε τὸ
3 UJ Col 4 ε “ 4 4A
τό εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει. ὁ πιστεύσας καὶ βαπτισθεὶς
17 σωθήσεται, ὁ δὲ ἀπιστήσας κατακριθήσεται. σημεῖα δὲ
τοῖς πιστεύσασιν "ἀκολουθήσει ταῦτα', ἐν τῷ ὀνόματί pov
18 δαιμόνια ἐκβαλοῦσιν, γλώσσαις λαλήσουσιν ", [καὶ ἐν ταῖς
χερσὶν] ὄφεις ἀροῦσιν κἂν θανάσιμόν τι πίωσιν οὐ μὴ
αὐτοὺς βλάψῃ, ἐπὶ ἀρρώστους χεῖρας ἐπιθήσουσιν καὶ
xg καλῶς ἕξουσι. Ὃ μὲν οὖν κύριος [Ἰησοῦς] μετὰ τὸ
λαλῆσαι αὐτοῖς ἀνελήλλφθη εἰς τὸν OYPANON καὶ ἐκά-
20 BICEN ἐκ λεζιῶν τοῦ θεοῦ. ἐκεῖνοι δὲ ἐξελθόντες ἐκή-
ρυξαν πανταχοῦ, τοῦ κυρίου συνεργοῦντος καὶ τὸν λόγον
βεβαιοῦντος διὰ τῶν ἐπακολουθούντων σημείων. ἢ

ΑΛΛΩΣ

[Πάντα δὲ τὰ παρηγγελμένα τοῖς περὶ τὸν Πέτρον
συντόμως ἐξήγγειλαν. Μετὰ δὲ ταῦτα καὶ αὐτὸς 6 Ἴη-
a 7k 3 “- 4. » 4 , 3 4 3 > °
σοὺς ἀπὸ ἀνατολῆς καὶ ἀχρὶ δύσεως ἐξαπέστειλεν δι av-
τῶν τὸ ἱερὸν καὶ ἄφθαρτον κήρυγμα τῆς αἰωνίου σωτηρίας. ἢ
17 ταῦτα παρακολουθήσει Ϊ καιναῖς 20 ᾿Αμήν.
Ι

KATA AOYKAN

EDEIAHITEP ΠΟΛΛΟῚ ἐπεχείρησαν ἀνατάξασθαι τ
διήγησιν περὶ τῶν πεπληροφορημένων ἐν ἡμῖν πραγμάτων,
καθὼς παρέδοσαν ἡμῖν οἱ ἀπ᾽ ἀρχῆς αὐτόπται καὶ ὑπηρέ- 2
ται γενόμενοι τοῦ λόγου, ἔδοξε κἀμοὶ παρηκολουθηκότι 3
ἄνωθεν πᾶσιν ἀκριβῶς καθεξῆς σοι γράψαι, κράτιστε Θεό-
pre, ἵνα ἐπιγνῷς περὶ ὧν κατηχήθης λόγων τὴν dopa 4

λειαν.

ἘΓΈΝΕΤΟ ἐν ταῖς ἡμέραις ἫἭ ρῴδου βασιλέως τῆς 5
Ἰουδαίας ἱερεύς τις ὀνόματι Ζαχαρίας ἐξ ἐφημερίας ᾿Αβιά,
καὶ γυνὴ αὐτῷ. ἐκ τῶν θυγατέρων ᾿Ααρών, καὶ τὸ ὄνομα
αὐτῆς ᾿Ελεισάβετ. ἦσαν δὲ δίκαιοι ἀμφότεροι ἐναντίον τοῦ 6
θεοῦ, πορευόμενοι ἐν πάσαις ταῖς ἐντολαῖς καὶ δικαιώμασιν
τοῦ κυρίου ἅμεμπτοι. καὶ οὐκ ἦν αὐτοῖς τέκνον, καθότι 7
qv [ἡ] Ἐλεισάβετ στεῖρα, καὶ ἀμφότεροι προβεβηκότες
ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτῶν ἦσαν. Ἐγένετο δὲ ἐν 8
τῷ ἱερατεύειν αὐτὸν ἐν τῇ τάξει τῆς ἐφημερίας αὐτοῦ
ἔναντι τοῦ θεοῦ κατὰ τὸ ἔθος τῆς ἱερατίας ἔλαχε τοῦ θυ- 9
μιᾶσαι εἰσελθὼν εἰς τὸν ναὸν τοῦ κυρίου, καὶ πᾶν τὸ τὸ
πλῆθος ἦ ἦν τοῦ λαοῦ προσευχόμενον ἔξω τῇ ὥρᾳ τοῦ θὺυ-
μιάματος" ὥφθη δὲ αὐτῷ ἄγγελος Κυρίου ἑστὼς ἐκ δεξιῶν τι
τοῦ θυσιαστηρίον τοῦ ‘Oupedparos. καὶ ἐταράχθη Ζαχα- 12
ρίας ἰδών, καὶ φόβος ἐπέπεσεν ἐπ᾽ αὐτόν. εἶπεν δὲ πρὸς 13

15 τοῦ κυρίου

I KATA AOTKAN 115

αὐτὸν ὁ ἄγγελος Μὴ φοβοῦ, Ζαχαρία, διότι εἰσηκούσθη
ἡ δέησίς σον, καὶ ἡ γυνή σου ᾿Ἐλεισάβετ γεννήσει υἱόν
14 σοι, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Ιωάνην: καὶ ἔσται χαρά
σοι καὶ ἀγαλλίασις, καὶ πολλοὶ ἐπὶ τῇ γενέσει αὐτοῦ χα-
15 βήσονται' ἔσται γὰρ μέγας ἐνώπιον ᾿ Κυρίου", καὶ οἶνον
kal οἰκερὰ oY MA πίῃ, καὶ πνεύματος ἁγίου πλησθήσεται
16 ἔτει ἐκ κοϊλίας μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πολλοὺς τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ
17 ἐπιστρέψει ἐπὶ Κύριον τὸν θεὸν αὐτῶν" καὶ αὐτὸς ‘mpoedev-
Ἵ 39 » » A 3 , , 3
σεται ἐνώπιον αὐτοῦ ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει ᾿Ηλείδ,
ἐπιοτρέψδι KapAfac πὰτέρων ἐπὶ τέκνὰ καὶ ἀπειθεῖς ἐν
φρονήσει δικαίων, ἑτοιμάσαι Κυρίῳ λαὸν κατεσκευασμένον.
18 καὶ εἶπεν Ζαχαρίας πρὸς τὸν ἄγγελον Kara τί γνώσομαι
τοῦτο; ἐγὼ γάρ εἰμι πρεσβύτης καὶ ἡ γυνή μου προβεβη-
19 kvia ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτῆς. καὶ ἀποκριθεὶς 6 ἄγγελος
εἶπεν αὐτῷῳ Ἐγώ εἶμι Ταβριὴλ ὁ παρεστηκὼς ἐνώπιον
τοῦ θεοῦ, καὶ ἀπεστάλην λαλῆσαι πρὸς σὲ καὶ εὐαγγελί-
20 σασθαί σοι ταῦτα' καὶ ἰδοὺ ἔσῃ σιωπῶν καὶ μὴ δυνάμενος
λαλῆσαι ἄχρι ἧς ἡμέρας γένηται ταῦτα, ἀνθ᾽ ὧν οὐκ ἐπί-
στευσας τοῖς λόγοις μου, οἵτινες πληρωθήσονται εἰς τὸν
21 καιρὸν αὐτῶν. καὶ ἦν ὁ λαὸς προσδοκῶν τὸν Ζαχαρίαν,
22 καὶ ἐθαύμαζον ἐν τῷ χρονίζειν ἐν τῷ ναῷ αὐτόν. ἐξελθὼν
δὲ οὐκ ἐδύνατο λαλῆσαι αὐτοῖς, καὶ ἐπέγνωσαν ὅτι ὀπτα-
σίαν ἑώρακεν ἐν τῷ ναῷ" καὶ αὐτὸς ἦν διανεύων αὐτοῖς,
43 καὶ διέμενεν κωφός. Καὶ ἐγένετο ὡς ἐπλήσθησαν ai
€ od ΠῚ 3 = 2 a 3
ἡμέραι τῆς λειτουργίας αὐτοῦ, ἀπῆλθεν εἷς τὸν οἶκον αὐ-
24 τοῦ. Μετὰ δὲ ταύτας τὰς ἡμέρας συνέλαβεν
Ἐλεισάβετ ἡ γυνὴ αὐτοῦ: καὶ περιέκρυβεν ἑαυτὴν μῆνας
᾿ Ψ a , r e 1 > ¢ ».
a5 πέντε, λέγουσα ὅτι Οὕτως μοι πεποίηκεν ᾿ Κύριος ἐν ἡμέ-
ραις αἷς ἐπεῖδεν ἀφελεῖν ὄνειδός μου ἐν ἀνθρώποις.
26 ἘἜἘΝν δὲ τῷ μηνὶ τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος TaBpind
ἀπὸ τοῦ θεοῦ εἰς πόλιν τῆς Ταλιλαίας 7 ὄνομα Ναζὰρὲτ
A 4 3 ᾿ 3 Q φ Ε] Ά 3
a7 πρὸς παρθένον ἐμνηστευμένην ἀνδρὶ ᾧ ὄνομα ᾿Ιωσὴφ ἐξ
μή , Α , a , ? ἃ
28 οἶκον Δανείδ, καὶ τὸ ὄνομα τῆς παρθένου Μαριάμ. καὶ

17 προσελεύσεται 25 ὁ κύριος
12

7) KATA AOTKAN ,

> 4 A 2 A 9 a , e ,
εἰσελθὼν πρὸς αὐτὴν εἶπεν Χαῖρε, κεχαριτωμένη, ὁ Kupeos
μετὰ σοῦ. ἡ δὲ ἐπὶ τῷ λόγῳ διεταράχθη καὶ διελογίζετο 2
ποταπὸς εἴη ὁ ἀσπασμὸς οὗτος, καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος 30
αὐτῇ Μὴ φοβοῦ, Μαριάμ, εὗρες γὰρ χάριν παρὰ τῷ θεῷ"

. 3 A) 4 > A A 4 ee \ l4

καὶ ἰδοὺ συλλήμψῃ ἐν γαστρὶ καὶ τέξῃ υἱόν, καὶ καλέσεις 31
τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν. οὗτος ἔσται μέγας καὶ υἱὸς 32
Ὑψίστου κληθήσεται, καὶ δώσει αὐτῷ Κύριος ὁ θεὸς τὸν
θρόνον AayelA τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ Βδοιλεύσει ἐπὲ τὸν 33
οἶκον Ἰακὼβ εἷς τοὺς al&nac, καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ
οὐκ ἔσται τέλος. εἶπεν δὲ Μαριὰμ πρὸς τὸν ἄγγελον Πῶς 34
ἔσται τοῦτο, ἐπεὶ ἄνδρα οὐ γινώσκω; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ 35
ww 5. A “ σ΄ 3 ’ ΣΝ ,
ἄγγελος εἶπεν αὐτῇ Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σέ,
καὶ δύναμις ὙΨίστου ἐπισκιάσει σοι διὸ καὶ τὸ γεννώ-
μενον ἅγιον KAHOHCETAI, υἱὸς θεοῦ" καὶ ἰδοὺ ᾿Ελεισάβετ 36
ἡ συγγενίς σου καὶ αὐτὴ συνείληφεν υἱὸν ἐν γήρει αὐτῆς,

z A μά 2 IA a ‘ σ΄

καὶ οὗτος μὴν ἕκτος ἐστὶν αὐσῇ τῇ καλουμένῃ στείρᾳ' ὅτι 37
οὐκ ἀλγνδτήσει τὰἀρὰ τοῦ θεοῦ πᾶν ῥῆλιὰ. εἶπεν δὲ 38
Μαριάμ ᾿Ιδοὺ ἡ δούλη Κυρίου" γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμά

39 a 39 3 3 “« εν 3

gov. καὶ ἀπῆλθεν an’ αὐτῆς ὁ ἄγγελος. Ανα- 39
στᾶσα δὲ Μαριὰμ ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις ἐπορεύθη εἰς
τὴν ὀρινὴν μετὰ σπουδῆς εἰς πόλιν ᾿Ιούδα, καὶ εἰσῆλθεν ,ο

> A ᾶ , A 3 Ld \ 3 ,
eis τὸν οἶκον Ζαχαρίου καὶ yoracaro τὴν ᾿Ἐλεισαβετ.
καὶ ἐγένετο, ὡς ἤκουσεν τὸν ἀσπασμὸν τῆς Μαρίας ἡ 4
Ἐλεισάβετ, ἐσκίρτησεν τὸ βρέφος ἐν τῇ κοιλίᾳ αὐτῆς, καὶ

a c € > Ul

ἐπλήσθη πνεύματος ἁγίου ἡ ᾿Ἐλεισάβετ, καὶ ἀνεφώνησεν 42
κραυγῇ μεγάλῃ καὶ εἶπεν Εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξίν,
καὶ εὐλογημένος ὁ καρπὸς τῆς κοιλίας σου. καὶ πόθεν 43
pos τοῦτο ἵνα ἔλθῃ ἡ μήτηρ τοῦ κυρίον μον πρὸς ἐμέ;
ἰδοὺ γὰρ ὡς ἐγένετο ἡ φωνὴ τοῦ ἀσπασμοῦ σου eis Ta 44
> 7 3 [2 > 3 ¥ ‘ , 3 ra
ὦτά pov, ἐσκίρτησεν ἐν ἀγαλλιάσει τὸ βρέφος ἐν τῇ
κοιλίᾳ μου. καὶ μακαρία ἡ πιστεύσασα ὅτε ἔσται τελείω- 45
σις τοῖς λελαλημένοις αὐτῇ παρὰ Kupiov. Καὶ εἶπεν 46
Μαριάμ

Ι KATA AOTKAN ony

Meyaduves ἡ ΨΥχή MOY TON KYPION,
47 καὶ ἠγδλλίδοεν τὸ πνεῦμά μον ἐπὶ TH θεῷ TH οωτῆρί moy:
48 ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν τἀπείνωοιν TAC λούλης δύτοζ,
ἰδοὺ γὰρ ἀπὸ τοῦ νῦν μακαριοῦσίν με πᾶσαι al γενεαί"

49 ὅτι ἐποίησέν μοι μεγάλα ὁ δυνατός,
καὶ ἅγιον τὸ ὄνολλὰ AYTOY,

50 καὶ τὸ ἔλεος δΥύτον εἰς γενεὰς kal γενεάς
τοῖο POBOYMENOIC AYTON.

st ποίησεν κράτος EN BpayfON! αὐτοῦ,

AIECKOPTTICEN ὑπερηφάνογο διανοίᾳ καρδίας αὐτῶν"
52 κἀθεῖλεν AYNACTAC ἀπὸ θρόνων καὶ YWWCEN TATTEINOYC,
5 πεινῶντδο ENETTAHCEN ἀγάθῶν καὶ πλουτοῦντὰς

EZATTECTEIAEN KENOYC.

54 ἀντελάβετο ᾿Ιορδὴλ tratddc ὀὐτοζ,

MNHCOANAI ἐλέογα,
55 καθὼς ἐλάλησεν πρὸς TOYC πὰτέρδλο HMAON,

τῷ ABpadm καὶ τῷ crrépMati αὐτοῦ εἰς τὸν αἰῶνα.

56 Ἔμεινεν δὲ Μαριὰμ σὺν αὐτῇ ὡς pees τρεῖς, καὶ ὑπέ-
στρεψεν εἰς τὸν οἶκον αὐτῆς.
57 Τῇ δὲ Ἐλεισάβετ ἐπλήσθη ὁ χρόνος τοῦ τεκεῖν αὐτήν,
58 καὶ ἐγέννησεν υἱόν. καὶ ἥκουσαν οἱ περίοικοι καὶ of συγ-
γενεῖς αὐτῆς ὅτι ἐμεγάλυνεν Κύριος τὸ ἔλεος αὐτοῦ μετ᾽ αὐ-
50 τῆς, καὶ συνέχαιρον αὐτῇ. Kal ἐγένετο ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ
ὀγδόῃ ἦλθαν περιτεμεῖν τὸ παιδίον, καὶ ἐκάλουν αὐτὸ ἐπὶ
6. τῷ ὀνόματι τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Ζαχαρίαν. καὶ ἀποκριθεῖσα
ἡ μήτηρ αὐτοῦ εἶπεν Οὐχί, ἀλλὰ κληθήσεται ᾿Ιωάνης.
61 καὶ εἶπαν πρὸς αὐτὴν ὅτι Οὐδεὶς ἔστιν ἐκ ris συγγε-
62 νείας σου ὃς καλεῖται τῷ ὀνόματι τούτῳ. ἐνένενον δὲ τῷ
63 πατρὶ αὐτοῦ τὸ τί ἂν θέλοι καλεῖσθαι αὐτό, καὶ αἰτή-
σας πινακίδιον ἔγραψεν λέγων ᾿ἸἸωάνης ἐστὶν ὄνομα αὐτοῦ.
64 καὶ ἐθαύμασαν πάντες. ἀνεῴχθη δὲ τὸ στόμα αὐτοῦ παρα-

118 KATA AOTKAN I

χρῆμα καὶ ἡ γλῶσσα αὐτοῦ, καὶ ἔλάλει εὐλογῶν τὸν θεόν.
Καὶ ἐγένετο ἐπὶ πάντας φόβος τοὺς περιοικοῦντας av- 65
τούς, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ὀρινῇ τῆς ᾿Ιουδαίας διελαλεῖτο πάντα
τὰ ῥήματα ταῦτα, καὶ ἔθεντο πάντες οἱ ἀκούσαντες ἐν τῇ 66
’ 3 α , ΑΨ δί a. »

καρδίᾳ αὐτῶν, λέγοντες Τί ἄρα τὸ παιδίον τοῦτο ἔσται;
καὶ γὰρ χεὶρ Κυρίου ἦν μετ᾽ αὐτοῦ. Καὶ 67

, € 4 2 aA 9 , ͵ ce ‘
Ζαχαρίας 6 πατὴρ αὐτοῦ ἐπλήσθη πνεύματος ἁγίου καὶ
ἐπροφήτευσεν λέγων

Εὐλογητὸς Κύριος ὁ θεός τοῦ ᾿Ϊορδήλ, 68
ὅτι ἐπεσκέψατο καὶ ἐποίησεν AYTPWCIN τῷ Ad® AYTOF,
καὶ ἤγειρεν κέρδο σωτηρίας ἡμῖν 69

ἐν οἴκῳ. AayelA παιδὸς αὐτοῦ,

καθὼς ἔλάλησεν διὰ στόματος τῶν ἁγίων ἀπ᾽ αἰῶνος προ- 70
φητῶν αὐτοῦ,
CWTHPIAN ἐξ ἐχθρῶν HMOAN Kal ἐκ χειρὸς πάντων 7:
τῶν MICOYNTWN HMAC,
ποιῆσαι ἔλεος META τῶν TIATEPWN HMON 73
καὶ MNHCOANA! AIAGHKHC ἁγίας ayTOY,
ὅρκον ὃν Gmocen πρὸς *ABpadm τὸν πατέρα ἡμῶν, 73
τοῦ δοῦναι ἡμῖν ἀφόβως ἐκ χειρὸς ἐχθρῶν ῥυσθέντας 74
Ul 3 a > ε c 4 U
λατρεύειν αὐτῷ ἐν ὁσιότητι καὶ δικαιοσύνῃ . 75
ἐνώπιον αὐτοῦ "πάσαις ταῖς ἡμέραις" ἡμῶν.
Καὶ σὺ δέ, παιδίον, προφήτης Ὕψίστου κληθήσῃ, 76
προπορεύσῃ γὰρ ἐνώπιον Κγρίογ ἑτοιλλάσδι GAOYC
aYTOF,
τοῦ δοῦναι γνῶσιν σωτηρίας τῷ λαῷ αὐτοῦ 77
ἐν ἀφέσει ἁμαρτιῶν αὐτῶν,
διὰ σπλάγχνα ἐλέους θεοῦ ἡμῶν, 78
3 3 ’ € “” 4
ἐν οἷς ἐπισκέψεται ἡμᾶς ἀνατολὴ ἐξ ὕψους,
ἐπιφᾶνδι τοῖς ἐν οκότει Kal CKIG θανάτου KAOHMENOIC, 79
τοῦ κατευθῦναι τοὺς πόδας ἡμῶν εἰς ὁδὸν εἰρήνης.

75 πάσας τὰς ἡμέρας

11 KATA AOTKAN 110

8 Τὸ δὲ παιδίον ηὔξανε καὶ ἐκραταιοῦτο πνεύματι, καὶ ἦν
ἐν ταῖς ἐρήμοις ἕως ἡμέρας ἀναδείξεως αὐτοῦ πρὸς τὸν
Ἰσραήλ.

1 Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐξῆλθεν δόγμα
παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἱἷ-
2 κουμένην: (αὕτη ἀπογραφὴ πρώτη ἐγένετο ἡγεμονεύοντος
8 τῆς Συρίας ‘Kupnviov') καὶ ἐπορεύοντο πάντες ἀπογρά-
4«Φεσθαι, ἕκαστος εἰς τὴν ἑαυτοῦ πόλιν. ᾿Ανέβη δὲ καὶ
Ἰωσὴφ ἀπὸ τῆς Ταλιλαίας ἐκ πόλεως Ναζαρὲτ εἷς τὴν
Ἰουδαίαν εἰς πόλιν Δανεὶδ' ἥτις καλεῖται Βηθλεέμ, διὰ τὸ
5 εἶναι αὐτὸν ἐξ οἴκου καὶ ὠὰ ἀν αὶ Δαυείδ, ἀπογράψασθαι
6 σὺν Μαριὰμ τῇ ἐμνηστευμένῃ av ii ἐνκύφ. ᾿Ἐγένε-
ro δὲ ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τε-
7 κεῖν αὐτήν, καὶ ἔτεκεν τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον, καὶ
ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν φάτνῃ, διό-
8τι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι. Καὶ
ποιμένες ἦσαν ἐν τῇ χώρᾳ τῇ αὐτῇ ἀγρανλοῦντες καὶ φυ-
λάσσοντες φυλακὰς τῆς νυκτὸς ἐπὶ τὴν ποίμνην αὐτῶν.
ο καὶ ἄγγελος Κυρίου ἐπέστη αὐταῖς καὶ δόξα Kupiov
10 περιέλαμψεν αὐτούς, καὶ ἐφοβήθησαν φόβον μέγαν" καὶ
εἶπεν αὐτοῖς ὁ ἄγγελος Μὴ φοβεῖσθε, ἰδοὺ γὰρ εὐαγγε-
1x λίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ, ὅτι
ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτὴρ ὅς ἐστιν χριστὸς κύριος ἐν.
ra πόλει Aaveid- καὶ τοῦτο ὑμῖν " σημεῖον, εὑρήσετε βρέφος"
13 ἐσπαργανωμένον καὶ κείμενον ἐν. φάτνῃ. καὶ ἐξέφνης ἐγέ-
vero σὺν τῷ ἀγγέλῳ πλῆθος στρατιᾶς "οὐρανίου" αἰνούντων
τὸν θεὸν καὶ λεγόντων
14 Δόξα ἐν ὑψίστοις θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀν-
θρώποις Γεὐδοκίας",
15 Καὶ ἐγένετο ὡς ἀπῆλθον dn’ αὐτῶν εἰς τὸν οὐρανὸν ol ἄγ-
γελοι, οἱ ποιμένες ἔλάλουν πρὸς ἀλλήλους Διέλθωμεν

2 Kupeivou 12 τὸ 13 οὐρανοῦ 14 εὐδοκία

120 KATA AOTKAN I

δὴ ἕως Βηθλεὲμ καὶ ἴδωμεν τὸ ῥῆμα τοῦτο τὸ γεγονὸς ὃ ὁ
κύριος ἐγνώρισεν ἡμῖν. καὶ ἦλθαν σπεύσαντες καὶ ἀνεῦραν τό
τήν τε Μαριὰμ καὶ τὸν Ἰωσὴφ καὶ τὸ βρέφος κείμενον ἐν
τῇ φάτνῃ: ἰδόντες δὲ ἐγνώρισαν περὶ τοῦ ῥήματος τοῦ 17
λαληθέντος αὐτοῖς περὶ τοῦ παιδίου τούτου. - καὶ πάντες 18
οἱ ἀκούσαντες ἐθαύμασαν περὶ τῶν λαληθέντων ὑπὸ τῶν
ποιμένων πρὸς αὐτούς, ἡ δὲ ‘Mapia’ πάντα συνετήρει τὰ x9
ῥήματα ταῦτα συνβάλλουσα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς. καὶ 20
ὑπέστρεψαν οἱ ποιμένες δοξάζοντες καὶ αἰνοῦντες τὸν θεὸν
ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἤκουσαν καὶ εἶδον καθὼς ἐλαλήθη πρὸς
αὐτούς.

Καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν ἡμέραι, ὀκτὼ τοῦ περιτεμεῖν αὖ- ax
τόν, καὶ ἐκλήθη τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Ιησοῦς, τὸ κληθὲν ὑπὸ
τοῦ ἀγγέλου πρὸ τοῦ συλλημφθῆναι αὐτὸν ἐν τῇ κοιλίᾳ.

Καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν al HMEpal τοῦ κδθδριολλοῦ 22
αὐτῶν κατὰ τὸν γόμον Μωυσέως, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς Ἴερο-
σόλυμα παραστῆσαι τῷ κυρίῳ, καθὼς γέγραπται ἐν νόμῳ 23
Κυρίου ὅτι ΤΙδΝ ἄραεν λιὰΝοῖγον λλήτρὰν ἅγιον τῷ
κγρίῳ κληθήσετδι» καὶ τοῦ δοῦναι θυσίαν κατὰ τὸ εἰρη- %4
μένον ἐν τῷ νόμῳ Κυρίου, zefrac τργγόνων ἢ Ayo
NOCCOYC περιοτερῶν. Καὶ ἰδοὺ ἄνθρωπος ἦν 25
ἐν Ἱερουσαλὴμ ᾧ ὄνομα Συμεών, καὶ ὁ ἄνθρωπος οὗτος
δίκαιος καὶ εὐλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν τοῦ
Ἰσραήλ, καὶ πνεῦμα ἦν ἅγιον ἐπ᾽ αὐτόν: καὶ ἦν αὐτῷ 26
κεχρηματισμένον ὑπὸ τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου μὴ ἰδεῖν
θάνατον πρὶν [ἢ] ἂν ἴδῃ τὸν χριστὸν Κυρίου. καὶ ἦλθεν ἐν a7
τῷ πνεύματι εἰς τὸ ἱερόν: καὶ ἐν τῷ εἰσαγαγεῖν τοὺς γονεῖς
τὸ παιδίον ᾿Ιησοῦν τοῦ ποιῆσαι αὐτοὺς κατὰ τὸ εἰθισμένον
τοῦ νόμου περὶ αὐτοῦ καὶ αὐτὸς ἐδέξατο αὐτὸ εἰς τὰς 28
ἀγκάλας καὶ εὐλόγησεν τὸν θεὸν καὶ εἶπεν
Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, 29

κατὰ τὸ ῥῆμά σου ἐν εἰρήνῃ"

19 Μαριὰμ

1 KATA AOTKAN 111

30 ὅτε ETAON οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ CwTHPIGN Coy
3. ὃ ἡτοίμασας KATA πρόσωπον πάντων τῶν λδῶν,
32 φῶο εἰς ἀποκάλγψιν ἐθνῶν
καὶ AGZAN λαοῦ σου ᾿Ἰερδήλ.
33 καὶ ἦν ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἡ μήτηρ θαυμάζοντες ἐπὶ τοῖς
34 λαλουμένοις περὶ αὐτοῦ. καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς Συμεὼν
καὶ εἶπεν πρὸς Μαριὰμ τὴν μητέρα αὐτοῦ ᾿Ἰδοὺ οὗτος
κεῖταε εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ
35 καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον, καὶ σοῦ 7 αὐτῆς τὴν ψυχὴν
ο΄ διελεύσεται ῥομφαία, ὅπως ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν
36 καρδιῶν διαλογισμοί. Καὶ ἦν “Avva προφῆ-
τις, θυγάτηρ Φανονήλ, ἐκ φυλῆς ᾿Ασήρ, (αὕτη προβεβηκυῖα
ἐν ἡμέραις πολλαῖς, ζήσασα μετὰ ἀνδρὸς ἔτη ἑπτὰ ἀπὸ
3) τῆς παρθενίας αὐτῆς, καὶ αὐτὴ χήρα ἕως ἐτῶν ὀγδοήκοντα
τεσσάρων,) ἣ οὐκ ἀφίστατο τοῦ ἱεροῦ νηστείαις καὶ δεή-
38 σεσιν λατρεύουσα νύκτα καὶ ἡμέραν. καὶ αὐτῇ τῇ ὥρᾳ
ἐπιστᾶσα ἀνθωμολογεῖτο τῷ θεῷ καὶ ἐλάλει περὶ αὐτοῦ
πᾶσιν τοῖς προσδεχομένοις λύτρωσιν ᾿Ιερονσαλήμ.
399 Καὶ os ἐτέλεσαν πάντα τὰ κατὰ τὸν νόμον Κυρίου,
ἐπέστρεψαν εἰς τὴν Ταλιλαίαν εἰς πόλιν ἑαυτῶν Ναζαρέτ.
go Τὸ δὲ παιδίον ηὔξανεν καὶ ἐκραταιοῦτο πληρούμενον
σοφίᾳ, καὶ χάρις θεοῦ ἦν én’ αὐτό.
“1: Kal ἐπορεύοντο οἱ γονεῖς αὐτοῦ κατ᾽ ἔτος εἰς Ἰερουσα-
“1 λὴμ τῇ ἑορτῇ τοῦ πάσχα. Kal ὅτε ἐγένετο ἐτῶν δώδεκα,
43 ἀναβαινόντων αὐτῶν κατὰ τὸ ἔθος τῆς ἑορτῆς καὶ τελειω-
σάντων τὰς ἡμέρας, ἐν τῷ ὑποστρέφειν αὐτοὺς ὑπέμεινεν
Ἰησοῦς ὁ παῖς ἐν ᾿Ιερουσαλήμ, καὶ οὐκ ἔγνωσαν οἷ γονεῖς
4 αὐτοῦ. νομίσαντες δὲ αὐτὸν εἶναι ἐν τῇ συνοδίᾳ ἦλθον
ἡμέρας ὁδὸν καὶ ἀνεζήτουν αὐτὸν ἐν τοῖς συγγενεῦσιν καὶ
45 τοῖς γνωστοῖς, καὶ μὴ εὑρόντες ὑπέστρεψαν εἰς ᾿Ιερουσαλὴμ
46 ἀναζητοῦντες αὐτόν. καὶ ἐγένετο μετὰ ἡμέρας τρεῖς εὗρον
αὐτὸν ἐν τῷ ἱερῷ καθεζόμενον ἐν μέσῳ τῶν διδασκάλων καὶ
47 ἀκούοντα αὐτῶν καὶ ἐπερωτῶντα αὐτούς: ἐξίσταντο δὲ
35 δὲ

122 KATA AOTKAN IMI

πάντες of ἀκούοντες αὐτοῦ ἐπὶ τῇ συνέσει καὶ ταῖς ἀποκρί-
σεσιν αὐτοῦ. καὶ ἰδόντες αὐτὸν ἐξεπλάγησαν, καὶ εἶπεν 48
πρὸς αὐτὸν ἡ μήτηρ αὐτοῦ Τέκνον, τί ἐποίησας ἡμῖν
οὕτως; ἰδοὺ ὁ πατήρ σου καὶ ἐγὼ ὀδυνώμενοι ζητοῦμέν
σε. καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς Τί ὅτι ἐζητεῖτέ με; οὐκ ἥδειτε 4g
ὅτι ἐν τοῖς τοῦ πατρός μου δεῖ εἶναί με; καὶ αὐτοὶ οὐ το
συνῆκαν τὸ ῥῆμα ὁ ἐλάλησεν αὐτοῖς. καὶ κατέβη μετ᾽ av- 5x
τῶν καὶ ἦλθεν εἰς Ναζαρέτ, καὶ ἦν ὑποτασσόμενος αὐτοῖς.
καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ διετήρει πάντα τὰ ῥήματα ἐν τῇ καρ-
δίᾳ αὐτῆς. Καὶ Ἰησοῦς προέκοπτεν τῇ σοφίᾳ sa
καὶ ἡλικίᾳ Kal χάριτι πὰρὰ θεῷ Kal ἀνθρώποιο.

ἘΝ ETEI δὲ πεντεκαιδεκάτῳ τῆς ἡγεμονίας Τιβερίον x.
Καίσαρος, ἡγεμονεύοντος Ποντίου Πειλάτου τῆς ᾿Ιουδαίας,
καὶ τετρααρχοῦντος τῆς Ταλιλαίας ἩΗρῴδου, Φιλίππου δὲ
τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ τετρααρχοῦντος τῆς ᾿Ἰτουραίας καὶ
Τραχωνίτιδος χώρας, καὶ Λυσανίον τῆς ᾿Αβειληνῆς τετρα-
apxovrros, ἐπὶ ἀρχιερέως “Avva καὶ Καιάφα, ἐγένετο ῥῆμα «
θεοῦ ἐπὶ ᾿Ιωάνην τὸν Ζαχαρίου υἱὸν ἐν τῇ ἐρήμῳ. καὶ 3
ἦλθεν εἰς πᾶσαν περίχωρον τοῦ Ἰορδάνου κηρύσσων βά-
πτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, ὡς γέγραπται ἐν 4
βίβλῳ λόγων Ἦσαίου τοῦ προφήτου

Φωνὴ Βοῶντοος ἐν τῇ ἐρήλλῳ
“Erommacate τὴν ὁλὸν Kypfoy,
eyOefac ποιεῖτε τὰς τρίβογο ayToy.

πδοὰ φάρδγξ πληρωθήοσετδι 5

kal πᾶν ὄρος Kal BoyNOC τἀπεινωθήσετδι,

wal Ecrat τὰ οκολιὰ εἰς εὐθείδα

Kat af τρὰχεῖδι εἰς dAoyc λείδο-
καὶ ὄψετδι πᾶοὰ οὰρξ τὸ οωτήριον TOP GEOF. 6

II KATA AOTKAN 123

7 Ἔλεγεν οὖν τοῖς ἐκπορενομένοις ὄχλοις βαπτισθῆναι ὑπ᾽ av-
τοῦ Τεννήματα ἐχιδνῶν, τίς ὑπέδειξεν ὑμῖν φυγεῖν ἀπὸ
ζω 3 ~
8 τῆς μελλούσης ὀργῆς; ποιήσατε οὖν ‘Kapmois ἀξίους"
τῆς μετανοίας" καὶ μὴ ἄρξησθε λέγειν ἐν ἑαυτοῖς Πατέρα
4 , a
ἔχομεν τὸν ᾿Αβραάμ, λέγω yap ὑμῖν ὅτι δύναται ὁ θεὸς
9 ἐκ τῶν λίθων τούτων ἐγεῖραι τέκνα τῷ ᾿Αβραάμ. ἤδη δὲ καὶ
ἡ ἀξίνη πρὸς τὴν ῥίζαν τῶν δένδρων κεῖται: πᾶν οὖν δέν-
Spoy μὴ ποιοῦν καρπὸν [καλὸν] ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ
το βάλλεται. καὶ ἐπηρώτων αὐτὸν οἱ ὄχλοι λέγοντες Τί
φ 4 3 Δ» 3 “ « »
11 οὖν ποιήσωμεν; ἀποκριθεὶς δὲ ἔλεγεν αὐτοῖς ‘O ἔχων
δύο χιτῶνας μεταδότω τῷ μὴ ἔχοντι, καὶ ὁ ἔχων βρώματα
e [ 4 4 fod a 4
12 ὁμοίως ποιείτω. ἦλθον δὲ καὶ τελῶναι βαπτισθῆναι καὶ
4 > » , , , « sy Φ
13 εἶπαν πρὸς αὐτόν Διδάσκαλε, τί ποιήσωμεν; ὁ δὲ εἶπεν
4 9 , A 4 & 4 ς a
πρὸς αὐτούς Μηδὲν πλέον παρὰ τὸ διατεταγμένον ὑμῖν
14 πράσσετε. ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν καὶ στρατενόμενοι λέγον-
“ Φ “
res Τί ποιήσωμεν καὶ ἡμεῖς; καὶ εἶπεν αὐτοῖς Mn-
δένα διασείσητε μηδὲ συκοφαντήσητε, καὶ ἀρκεῖσθε
~ “- “~ ᾿Ὶ ~
15 τοῖς ὀψωνίοις ὑμῶν. Προσδοκῶντος δὲ τοῦ λα-
οὔ καὶ διαλογιζομένων πάντων ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν
16 περὶ τοῦ ᾿Ιωάνου, μή ποτε αὐτὸς εἴη ὁ χριστός, ἀπεκρί-
,’ ΄“ ¢ 9 é > A A q td
vato λέγων πᾶσιν ὁ “Iwayns Ἐγὼ μὲν ὕδατι βαπτίζω
ε « ἊΨ 4 £ 9 , s " φ 3 > € 4
ὑμᾶς" ἔρχεται δὲ ὁ ἰσχυρότερός μου, οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς
λῦσαι τὸν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ: αὐτὸς ὑμᾶς
17 βαπτίσει ἐν πνεύματι ἁγίῳ καὶ πυρί' οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ
χειρὶ αὐτοῦ διακαθᾶραι τὴν ἅλωνα αὐτοῦ καὶ συναγαγεῖν
τὸν σῖτον εἷς τὴν ἀποθήκην αὐτοῦ, τὸ δὲ ἄχυρον κατα-
18 καύσει πυρὶ ἀσβέστφ. Πολλὰ μὲν οὖν καὶ
a φ
19 ἕτερα παρακαλῶν εὐηγγελίζετο τὸν λαόν: o δὲ Ἡρῴδης 6
τετραάρχης, ἐλεγχόμενος ὑπ᾽ αὐτοῦ περὶ Ἡρῳδιάδος τῆς
γυναικὸς τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ καὶ περὶ πάντων ὧν ἐποί-
20 noev πονηρῶν ὁ Ἣρῷῴδης, προσέθηκεν καὶ τοῦτο ἐπὶ πᾶσιν,
, 4 3 , > ζω
κατέκλεισεν τὸν ᾿Ιωάνην ἐν φυλακῇ.
ax Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ βαπτισθῆναι ἅπαντα τὸν λαὸν καὶ ‘In-

8 ἀξίους καρποὺς

124 KATA AOTKAN ΠῚ

σοῦ βαπτισθέντος καὶ προσευχομένον ἀνεῳχθῆναι τὸν οὐ-
ρανὸν καὶ καταβῆναι τὸ πνεῦμα τὰ ἅγιον σωματικῷ εἴδει ὡς 22

Q » 2 3. ἢ ‘ ‘ 1% . » a , 4
περιστερὰν ἐπ᾽ αὐτόν, καὶ φωνὴν ἐξ οὐρανοῦ γενέσθας Σὺ
ee , ε 3 ‘ 297 ry
εἶ ὁ υἱός pov ὁ ἀγαπητός, ἐν σοὶ εὐδόκησα. Καὶ 23
αὐτὸς ἦν ᾿Ιησοῦς ἀρχόμενος ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα, ὧν vids,
ὡς ἐνομίζετο, Ἰωσήφ

τοῦ ‘Hiei τοῦ ᾿Ἑλιέζερ

24 τοῦ Ματθάτ τοῦ Ἰωρείμ
τοῦ Aevel τοῦ Μαθθάτ
τοῦ Μελχε τοῦ Λευεί
τοῦ Ἴανναί 3. TOU Συμεών
τοῦ Ἰωσήφ τοῦ Ἰούδα

as τοῦ Ματταθίου τοῦ ᾿Ιωσήφ
τοῦ ᾿Αμώς τοῦ Ἰωνάμ
τοῦ Ναούμ τοῦ ᾿Ἐλιακείμ
τοῦ Ἔ σλεί 31 τοῦ Medea
τοῦ Nayyat τοῦ Mevva

26 τοῦ Μαάθ τοῦ Ματταθά
τοῦ Ματταθίου τοῦ Ναθάμ
τοῦ Σεμεείν τοῦ Δαυείδ
τοῦ Ἰωσήχ 3. τοῦ Ἰεσσαί
τοῦ Ἰωδά _ τοῦ Ἰωβήλ

27 τοῦ Ἰωανάν τοῦ Βοός
τοῦ Ῥησά τοῦ Σαλά
τοῦ Ζοροβάβελ τοῦ Ναασσών
τοῦ Σαλαθιήλ 33 τοῦ “Αδμείν'
τοῦ Νηρεί ταῦ ᾿Αρνεί

. 28 τοῦ Μελχεί τοῦ Ἑσρών

τοῦ ᾿Αδδεί τοῦ Φαρές
τοῦ Κωσάμ τοῦ Ἰούδα
τοῦ ᾿Ἐλμαδάμ 34 τοῦ Ἰακώβ
τοῦ "Ἢρ . τοῦ Ἰσαάκ

ag τοῦ ᾿Ιησοῦ τοῦ ᾿Αβραάμ

33 ᾿Αδάμ

HI IV KATA AOTKAN 125
τοῦ Θαρά τοῦ Λάμεχ
τοῦ Ναχώρ 47 τοῦ Μαθουσαλά
35 τοῦ Σερούχ τοῦ Ἑνώχ
τοῦ Ῥαγαύ τοῦ ᾿Ιάρετ
τοῦ Φάλεκ τοῦ Μαλελεήλ
τοῦ Ἔβερ τοῦ i
τοῦ Sada 38 τοῦ Ἑνώς
36 τοῦ Καινάμ τοῦ Σήθ
τοῦ ᾿Αρφαξάδ τοῦ ᾿Αδάμ
τοῦ Σήμ τοῦ θεοῦ.

τοῦ Noe
. Ἰησοῦς δὲ πλήρης πνεύματος ἁγίον ὑπέστρεψεν ἀπὸ
τοῦ Ἰορδάνου, καὶ ἤγετο ἐν τῷ πνεύματι ἐν τῇ ἐρήμῳ
ἃ ἡμέρας τεσσεράκοντα πειραζόμενος ὑπὸ τοῦ διαβόλου.
Καὶ οὐκ ἔφαγεν οὐδὲν ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, καὶ συν-
93Τελεσθεισῶν αὐτῶν ἐπείνασεν. εἶπεν δὲ αὐτῷ ὁ διά-
βολος El υἱὸς ef τοῦ θεοῦ, εἰπὲ τῷ λίθῳ τούτῳ ἵνα
4 γένηται ἄρτος. καὶ ἀπεκρίθη πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς Té-
γραπται ὅτι ΟΥ̓κ ἐπ᾽ ἄρτῳ μόνῳ ζήσετδι ὁ ἄνθρω-
5 Troc. Καὶ ἀναγαγὼν αὐτὸν ἔδειξεν αὐτῷ πάσας τὰς
6 βασιλείας τῆς οἰκουμένης ἐν στιγμῇ χρόνου: καὶ εἶπεν
αὐτῷ ὁ διάβολος Σοὶ δώσω τὴν ἐξουσίαν ταύτην ἅπασαν
καὶ τὴν δόξαν αὐτῶν, ὅτι ἐμοὶ παραδέδοται καὶ ᾧ ἂν θέλω
δίδωμε αὐτήν: σὺ οὖν ἐὰν προσκυνήσῃς ἐνώπιον ἐμοῦ,
8 ἔσται σοῦ πᾶσα. καὶ ἀποκριθεὶς Γὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ"
Γέγραπτεο. Κύριον τὸν θεόν Coy πρσαοκυγνήοειο
gkal ἀγτῷ μόνῳ Aatpeyceic. ἜἬγαγεν δὲ αὐτὸν εἰς
Ἰερουσαλὴμ καὶ ἔστησεν ἐπὶ τὸ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ, καὶ
εἶπεν [avrg] Ei υἱὸς εἶ τοῦ θεοῦ, βάλε σεαυτὸν ἐντεῦθεν
10 κάτω: γέγραπται γὰρ ὅτι τοῖς ἀγγέλοιο aYTOY ἐντε-
11 λεῖτδι ττερὶ ΟΟΥ̓ TOF λιάφγλάξδι ce, καὶ ὅτι ἐπὶ χειρῶν
dpofcin Ce MH ποτε προοκόψῃηο πρὸο λίθον τὸν πόδὰ
22 ΟΟΥ. καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς ὅτε Etpyras

8 αὐτῷ εἶπεν [Ὁ] Ἰησοῦς

126 KATA AOTKAN Iv

Οὐκ éxrreipdceic Κύριον TON θεόν coy. Καὶ συντε-
λέσας πάντα πειρασμὸν ὁ διάβολος ἀπέστη ἀπ᾽ αὐτοῦ
ἄχρι καιροῦ.

Καὶ ὑπέστρεψεν ὁ ᾿Ιησοῦς ἐν τῇ δυνάμει τοῦ πνεύματος
els τὴν Ταλιλαίαν. καὶ φήμη ἐξῆλθεν καθ᾽ ὅλης τῆς περι-
χώρου περὶ αὐτοῦ. καὶ αὐτὸς ἐδίδασκεν ἐν ταῖς συναγω-
γαῖς αὐτῶν, δοξαζόμενος ὑπὸ πάντων.

Καὶ ἦλθεν εἰς Ναζαρά, οὗ ἦν "τεθραμμένος", καὶ. εἰσῆλ-
θεν κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῷ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων
εἰς τὴν συναγωγήν, καὶ ἀνέστη ἀναγνῶναι. καὶ ἐπεδόθη
αὐτῷ βιβλίον τοῦ προφήτου ᾿σαίου, καὶ ἀνοίξας τὸ βι-
βλίον εὗρεν [τὸν] τόπον οὗ ἦν γεγραμμένον

ἸΤνεφλλὰ Κγρίου ἐπ᾽ ἐμέ,
OY εἵνεκεν ἔχριοέν με εὐὰγγελίοδοθδι τττωχοῖσ,
ATTECTAAKEN ME KHPYZal δἰχλὰάλώτοιος ἄφεοιν καὶ
τγφλοῖς ἀνάβλεψιν,
ἀποοτεῖλὰι TEOpaycménoyce ἐν ἀφέσει,
κηρύξζδι ENIAYTON Kypfoy λεκτόν.
καὶ πτύξας τὸ βιβλίον ἀποδοὺς τῷ ὑπηρέτῃ ἐκάθισεν: καὶ
πάντων οἱ ὀφθαλμοὶ ἐν τῇ συναγωγῇ ἦσαν ἀτενίζοντες
αὐτῷ. ἤρξατο δὲ λέγειν πρὸς αὐτοὺς ὅτε Σήμερον πε-
πλήρωται ἡ γραφὴ αὕτη ἐν τοῖς ὠσὶν ὑμῶν. καὶ πάντες
ἐμαρτύρουν αὐτῷ καὶ ἐθαύμαζον ἐπὶ τοῖς λόγοις τῆς χά-
ριτος τοῖς ἐκπορευομένοις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ, καὶ
ἔλεγον Οὐχὶ υἱός ἐστιν Ἰωσὴφ οὗτος; καὶ εἶπεν πρὸς
αὐτούς Πάντως ἐρεῖτέ μοι τὴν παραβολὴν ταύτην Ἶα-

14

15

16

17

x8

’
τρέ, θεράπευσον σεαυτόν: ὅσα ἠκούσαμεν γενόμενα εἷς.

Α “ i
τὴν Καφαρναοὺμ ποίησον καὶ ὧδε ἐν τῇ πατρίδι σου.
Φ a
εἶπεν δέ "Api λέγω ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς προφήτης δεκτός
ἐστιν ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ. ἐπ᾽ ἀληθείας δὲ λέγω ὑμῖν,
ἃ ~ 3 ”~ € ld 3 s 2 “ 3 ™:
πολλαὶ χῆραι ἦσαν ἐν ταῖς ἡμέραις ᾿Ἤλείου ἐν τῷ ᾿Ισραήλ,
“ > x , θ ε 5 . Ty ’ ‘ a “ ¢ 9
ore ἐκλείσθη ὁ οὐρανὸς ' ἔτη τρία καὶ μῆνας ἕξ, ὡς ἐγένετο
A a a “
λιμὸς μέγας ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν, καὶ πρὸς οὐδεμίαν αὐτῶν

τό ἀνατεθραμμένος 25 ἐπὶ

-

24
25

26

IV KATA AOTKAN 127

ἐπέμφθη Ἠλείας εἰ μὴ εἰς Σάρεπτὰ τῆς Σιλωνίδο πρὸς
27 TYNATKA χήρὰν. καὶ πολλοὶ λεπροὶ ἦσαν ἐν τῷ Ἰσραὴλ
ἐπὶ λισαίου τοῦ προφήτου, καὶ οὐδεὶς αὐτῶν ἐκαθαρίσθη,
28 el μὴ Ναιμὰν ὁ Σύρος. καὶ ἐπλήσθησαν πάντες θυμοῦ
29 ἐν τῇ συναγωγῇ ἀκούοντες ταῦτα, καὶ ἀναστάντες ἐξέβαλον
αὐτὸν ἔξω τῆς πόλεως, καὶ ἤγαγον αὐτὸν ἕως ὀφρύος τοῦ
ὄρους ἐφ᾽ οὗ ἡ πόλις φκοδόμητο αὐτῶν, ὥστε κατακρη-
30 μνίσαι αὐτόν: αὐτὸς δὲ διελθὼν διὰ μέσου αὐτῶν ἐπο-
ρεύετο.
31 Καὶ κατῆλθεν εἰς Καφαρναοὺμ πόλιν τῆς Τ'αλιλαίας.
32 Καὶ ἦν διδάσκων αὐτοὺς ἐν τοῖς σάββασιν’ καὶ ἐξεπλχήσ-
govro ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ, ὅτι ἐν ἐξουσίᾳ ἦν ὁ λόγος
33 αὐτοῦ. καὶ ἐν τῇ συναγωγῇ ἦν ἄνθρωπος ἔχων πνεῦμα
34 δαιμονίου ἀκαθάρτον, καὶ ἀνέκραξεν φωνῇ μεγάλῃ “Ea, τί
ἡμῖν καὶ σοί, Ἰησοῦ Ναζαρηνέ; ἦλθες ἀπολέσαι ἡμᾶς;
35 οἶδά σε τίς εἶ, ὁ ἅγιος τοῦ θεοῦ. καὶ ἐπετίμησεν αὐτῷ
6 Ἰησοῦς λέγων Φιμώθητι καὶ ἔξελθε ἀπ᾿ αὐτοῦ. καὶ
ῥίψαν αὐτὸν τὸ δαιμόνιον εἰς τὸ μέσον ἐξῆλθεν an’ αὐτοῦ
36 μηδὲν βλάψαν αὐτόν. καὶ ἐγένετο θάμβος ἐπὶ πάντας,
καὶ συνελάλουν πρὸς ἀλλήλους λέγοντες Τίς ὁ λόγος ov-
τὸς ὅτι ἐν ἐξουσίᾳ καὶ δυνάμει ἐπιτάσσει τοῖς ἀκαθάρτοις
37 πνεύμασιν, καὶ ἐξέρχονται; Kal ἐξεπορεύετο ἦχος περὶ
38 αὐτοῦ εἰς πάντα τόπον τῆς περιχώρου. ᾿ ᾿Ανα-
στὰς δὲ ἀπὸ τῆς συναγωγῆς εἰσῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν Σίμω-
vos. πενθερὰ δὲ τοῦ Σίμωνος ἦν συνεχομένη πυρετῷ με-
39 γάλῳ, καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν περὶ αὐτῆς. καὶ ἐπιστὰς ἐπάνω
αὐτῆς ἐπετίμησεν τῷ πυρετῷ, καὶ ἀφῆκεν αὐτήν: παρα-
40 χρῆμα δὲ ἀναστᾶσα διηκόνει αὐτοῖς. Δύνον-
τος δὲ τοῦ ἡλίου "ἅπαντες" ὅσοι εἶχον ἀσθενοῦντας νόσοις
ποικίλαις ἤγαγον αὐτοὺς πρὸς αὐτόν ὁ δὲ ἑνὶ ἑκάστῳ
4“ αὐτῶν τὰς χεῖρας ἐπιτιθεὶς ᾿ἐθεράπευεν᾽ αὐτούς. ᾿ἐξήρχε-
το δὲ καὶ δαιμόνια ἀπὸ πολλῶν, κράζοντα καὶ λέγοντα ὅτι
Σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ: καὶ ἐπιτιμῶν οὐκ εἴα αὐτὰ λα-

40 πάντες | ἐθεράπευσεν 4 ἐξήρχοντο

128 KATA AOTKAN IVV

λεῖν, ὅτι ἤδεισαν τὸν χριστὸν αὐτὸν εἶναι. Γε- 42
γομένης δὲ ἡμέρας ἐξελθὼν ἐπορεύθη εἰς ἔρημον τόπον!

Α c # 3 ‘ > » \ rO “ 3 ΄- ὶ
καὶ οἱ ὄχλοι ἐπεζήτουν αὐτόν, καὶ ἦλθον ἕως αὐτοῦ, κα
κατεῖχον αὐτὸν τοῦ μὴ πορεύεσθαι an αὐτῶν. ὁ δὲ 43
? A 3 A μι a e » ΝΣ Γ͵ 9
εἶπεν πρὸς αὐτοὺς ὅτι αὶ ταῖς ἑτέραις πόλεσιν ᾿εὐαγ-
γελίσασθαί με Sei’ τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ, ὅτι ἐπὶ τοῦτο
ἀπεστάλην. Καὶ ἦν κηρύσσων εἰς τὰς συναγωγὰς Tis 44
ἸΙουδαίας. :

Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ τὸν ὄχλον ἐπικεῖσθαι αὐτῷ καὶ:
ἀκούειν τὸν λόγον τοῦ θεοῦ καὶ αὐτὸς ἦν ἑστὼς παρὰ τὴν
λίμνην Γεννησαρέτ, καὶ εἶδεν πλοῖα δύο' ἑστῶτα παρὰ 2
τὴν λίμνην, οἱ δὲ ἁλεεῖς ἀπ᾿ αὐτῶν ἀποβάντες ᾿ἔπλυνον'
τὰ δίκτυα. ἐμβὰς δὲ εἰς ἐν τῶν πλοίων, ὃ ἦν Σίμωνος, 53
ἠρώτησεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς γῆς ἐπαναγαγεῖν ὀλίγον, καθίσας
δὲ ἐκ τοῦ πλοίσυ ἐδίδασκεν τοὺς ὄχλους. ὡς δὲ ἐπαύσατο 4
λαλῶν, εἶπεν πρὸς τὸν Σίμωνα Ἐπανάγαγε εἰς τὸ βάθος
καὶ χαλάσατε τὰ δίκτυα ὑμῶν eis ἄγραν. καὶ ἀποκριθεὶς 5
Σίμων εἶπεν Ἐπιστάτα, δ ὅλης νυκτὸς κοπιάσαντες
οὐδὲν ἐλάβομεν, ἐπὶ δὲ τῷ ῥήματί cov χαλάσω τὰ δίκτυα.
καὶ τοῦτο ποιήσαντες συνέκλεισαν πλῆθος ἰχθύων πολύ, 6
διερήσσετο δὲ τὰ δίκτνα αὐτῶν. καὶ κατένευσαν τοῖς 7
μετόχοις ἐν τῷ ἑτέρῳ πλοίῳ τοῦ ἐλθόντας συλλαβέσθαι
αὐτοῖς: καὶ ἦλθαν, καὶ ἔπλησαν ἀμφότερα τὰ πλοῖα
ὥστε BubiferOa avira. ἰδὼν δὲ Σίμων Πέτρος προσέ- 8
πεσεν τοῖς γόνασιν Ἰησοῦ λέγων "Ἔξελθε ἀπ᾽ ἐμοῦ, ὅτι
ἀνὴρ ἁμαρτωλός εἰμι, κύριε: θάμβος γὰρ περιέσχεν αὐτὸν 9
καὶ πάντας τοὺς σὺν αὐτῷ ἐπὶ τῇ ἄγρᾳ τῶν ἰχθύων "ὧν'
συνέλαβον, ὁμοίως δὲ καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάνην υἱοὺς το
Ζεβεδαίου, οἱ ἦσαν κοινωνοὶ τῷ Σίμωνι. καὶ εἶπεν πρὸς
τὸν Σίμωνα Ἰησοὺς Μὴ φοβοῦ: ἀπὸ τοῦ νῦν ἀνθρώπους
ἔσῃ ζωγρῶν. καὶ καταγαγόντες τὰ πλοῖα ἐπὶ τὴν γῆν ix
ἀφέντες πάντα ἠκολούθησαν αὐτῷ.

43 εὐαγγελίσασθαι δεῖ με ᾽2 δύο πλοιᾶρια

Vv KATA AOTKAN 129

4 3 3 ~ 9 3 Σ ἴοι ’

x2 Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ εἶναι αὐτὸν ἐν μιᾷ τῶν πόλεων καὶ

ἰδοὺ ἀνὴρ πλήρης λέπρας: ἰδὼν δὲ τὸν Ἰησοῦν πεσὼν ἐπὶ
4 2 ἢ 3 - , “ 3A [4 4
πρόσωπον ἐδεήθη αὐτοῦ λέγων Κύριε, ἐὰν θέλῃς δύνασαί

13 με καθαρίσαι. καὶ ἐκτείνας. τὴν χεῖρα ἥψατο αὐτοῦ λέ-

. yor Θέλω, καθαρίσθητιι καὶ εὐθέως ἡ λέπρα ἀπῆλθεν

14 ἀπ᾿ αὐτοῦ. καὶ αὐτὸς παρήγγειλεν αὐτῷ μηδενὶ εἰπεῖν,
ἀλλὰ ἀπελθὼν λεῖξον σεαυτὸν τῷ ἱερεῖ,: καὶ προσένεγκε
περὶ τοῦ καθαρισμοῦ σου καθὼς προσέταξεν Μωυσῆς εἰν

’ 3 a ᾽ 4 a € /

15 μαρτύριον αὐτοῖς, διήρχετο’ δὲ μᾶλλον ὁ λόγος περὶ

αὐτοῦ, καὶ συνήρχοντο ὄχλοι πολλοὶ ἀκούειν καὶ θεραπεύε-
3.) κι > a 2-. “« 2 LY € ἔν 3

16 σθαι ἀπὸ τῶν ἀσθενειῶν αὐτῶν: αὐτὸς δὲ ἦν ὑποχωρῶν ἐν
ταῖς ἐρήμοις καὶ προσευχόμενος.

1 Kat ἐγένετο ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν καὶ αὐτὸς ἦν διδάσκων,
καὶ ἦσαν καθήμενοι Φαρισαῖοι καὶ νομοδιδάσκαλοι οἱ ἦσαν
ἐληλυθότες ἐκ πάσης κώμης τῆς Γαλιλαίας καὶ Ἰουδαίας
καὶ ᾿ερουσαλήμ: καὶ δύναμις Κυρίου ἦν εἰς τὸ ἰᾶσθαι

18 αὐτόν. καὶ ἰδοὺ ἄνδρες φέροντες ἐπὶ κλίνης ἄνθρωπον ὃς
ἦν παραλελυμένος,. καὶ ἐζήτουν αὐτὸν εἰσενεγκεῖν. καὶ

19 θεῖναι [αὐτὸν] ἐνώπιον αὐτοῦ. καὶ μὴ εὑρόντες ποίας
εἰσενέγκωσιν αὐτὸν διὰ τὸν ὄχλον ἀναβάντες ἐπὶ τὸ δῶμα
διὰ τῶν κεράμων καθῆκαν αὐτὸν σὺν τῷ κλινιδίῳ εἰς τὸ

20 μέσον ἔμπροσθεν τοῦ Ἰησοῦ. καὶ ἰδὼν τὴν πίστιν αὐτῶν

21 εἶπεν “AvOpwre, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. καὶ
ἤρξαντο διαλογίζεσθαι οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι
λέγοντες Τίς ἐστιν οὗτος ὃς λαλεῖ βλασφημίας ; τίς δύ-

€ > “ 3 ‘ ’ ε , 3 N

22 varat ἁμαρτίας ἀφεῖναι εἰ μὴ μόνος ὁ θεός ; ἐπιγνοὺς δὲ
¢ 3 “ A 4 2 a 3 4 A
ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς διαλογισμοὺς αὐτῶν ἀποκριθεὶς εἶπεν πρὸς

43 αὐτούς Τί διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; τί ἐστιν
εὐκοπώτερον, εἰπεῖν ᾿Αφέωνταί σοι ai ἁμαρτίαι σον, ἣ

24 εἰπεῖν "Ἔγειρε καὶ περιπάτει; ἵνα δὲ εἰδῆτε ὅτι ὁ υἱὸς
τοῦ ἀνθρώπου ἐξουσίαν ἔχει ἐπὶ τῆς γῆς ἀφιέναι apap-

, : ac 4 : , \
Tias— εἶπεν τῷ ᾿παραλελυμένῳ, Σοὶ λέγω, ἔγειρε καὶ
a x , , i \ + A ὲ

as ἄρας τὸ κλινίδιόν σου πορεύου eis τὸν οἶκὸν σον. κα

?

2 ἔπλνναν oN 24 TapaduTixy

K

130 KATA AOTKAN VVI

παραχρῆμα ἀναστὰς ἐνώπιον αὐτῶν, ἄρας ἐφ᾽ ὁ κατέκειτο,
ἀπῆλθεν εἰς τὰν οἶκον αὐτοῦ δοξάζων τὸν θεόν. Καὶ ἔκ- 26
στασις ἔλαβεν ἅπαντας καὶ ἐδόξαζρν τὸν θεόν, καὶ ἐπλή-
σθησαν φόβου λέγοντες ὅτε Eldapev παράδοξα σήμερον.

Καὶ μετὰ ταῦτᾳ ἐξῆλθεν καὶ ἐθεάσατο τελώγην ὀνό- 27
pars Λευεὶν καθήμενον ἐπὶ τὸ τελώνιον, καὶ εἶπεν αὐτῷ
᾿Ακολρύθει Μαι. καὶ καταλιπὼν πάντα ἀναστὰς ἦκο- 28
roves αὐτῷ. Kal ἐποίησεν δοχὴν μεγάλην Δευεὶς αὐτῷ 29
ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ’ καὶ ἦν ὄχλος πολὺς τελωνῶν καὶ
ἄλλων οἱ ἧσαν per αὐτῶν κατακείμενοι. καὶ ἐγόγγυζον 3»
οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ γραμματεῖς αὐτῶν πρὸς τοὺς μαθητὰς
αὐτοῦ λέγοντες Διὰ τί μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτω-
λῶν ἐσθίετε καὶ πίνετε; καὶ ἀποκριθεὶς [6] ᾿Ιησοῦς εἶπεν 3x
πρὸς αὐτούς Οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ὑγωίνοντες ἰατροῦ
ἀλλα οἱ κακῶς ἔχοντες" οὐκ ἐλήλυθα καλέσαι δικαίονς 32
ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς εἰς μετάνοιαν. Οἱ δὲ εἶπαν πρὸς av- 33
τόν Οἱ μαθηταὶ ᾿Ιωάνου νηστεύρυσι» πυκνὰ καὶ δεήσεις
ποιοῦνται, ὁμοίῳς καὶ οἱ τῶν Φαρισαίων, οἱ δὲ σοὶ ἐσβθίου-
σιν καὶ πίνουσιν. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν πρὸς αὐτούς Μὴ 3
δύνασθε τοὺς υἱοὺς τοῦ νυμφῶνος ἐν ᾧ ὁ νυμφίος μετ᾽ αὐ-
τῶν ἐστὶν πριῆσαι νηστεῦσαςι; ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι, καὶ 35
ὅταν ἀπαρθῇ ἀπ᾽ αὐτῶν ὁ νυμφίος τότε νηστεύσοναιν ἐν
ἐκείναις ταῖς ἡμέραις. "Ἔλεγεν δὲ καὶ παραβολὴν πρὸς 36
αὐτοὺς ὅτι Οὐδεὶς ἐπίβλημα ἀπὸ ἱματίου καινοῦ σχίσας
ἐπιβάλλει ἐπὶ ἱμάτιον παλαιόν: εἰ δὲ μήγε, καὶ τὸ καινὸν
σχίσει καὶ τῷ παλαιῷ οὐ συμφωνήσει τὸ ἐπίβλημα τὸ
ἀπὸ τοῦ καινοῦ. καὶ οὐδεὶς βάλλει οἶνον νέον εἰς ἀσκοὺς 37
παλαιούς" εἰ δὲ μήγε, ῥήξει ὁ οἶνος ὁ γέος τοὺς ἀσκούς,
καὶ αὐτὸς ἐκχυθήσεται, καὶ οἱ ἀσκοὶ ἀπολοῦνται" ἀλλὰ οἷς 38
γον νέον εἰς ἀσκοὺς καινοὺς βλητέων. [Οὐδεὶε" πιὼν 30
παλαιὸν θέλει νέον" λέγει γάρ Ὁ παλαιὸς χρηστός ἐστιν}

Ἐγένετο δὲ ἐν σαββάτῳ διαπορεύεσθαι αὐτὸν διὰ τ
σπορίμων, καὶ ἔτιλλον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ ἤσθιον τοὺς

ag αὐτοῦ 30 Καὶ οὐδεὶς

VI KATA AOTKAN 131

2 στάχυας Ψώχοντες ταῖς χερσίν. τινὲς δὲ τῶν Φαρισαίων
βεῖπαν Τί ποιεῖτε ὃ οὐκ ἔξεστιν τοῖς σάββασι»; καὶ
ἀποκριθεὶς πρὸς αὐτοὺς εἶπεν [ὁ] ᾿Ιησοὺς Οὐδὲ τοῦτο
ἀνέγνῳτε ὃ ἐπρίησεν Δαυεὶδ ὅτε ἐπείνασεν αὐτὸς καὶ of
“μετ᾽ αὐτοῦ; [ὡς] εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ θεοῦ καὶ
toyc ἄρτογο τῆς προθέοξωος λαβὼν ἔφαγεν καὶ ἔδωκεν
τοῖς μετ᾽ αὐτοῦ, ous οὐκ ἔξεστιν φαγεῖν εἰ μὴ μόνους τοὺς
5 ἱερεῖς; καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς Κύριός ἐστιν ‘rol σαββάτου
6 ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου". ᾿Ἐγένετο δὲ ἐν ἑτέρῳ
σαββάτῳ εἰσελθεῖν αὐτὸν εἰς τὴν συναγωγὴν καὶ διδάσκειν"
καὶ ἦν ἄνθρῳπος ἐκεῖ καὶ ἡ χεὶρ αὐτοῦ ἡ δεξιὰ ἦν ξηρά'
7 παρετηροῦντο δὲ αὐτὸν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι εἰ
ἐν τῷ σαββάτῳ "θεραπεύει, ἵνα εὕρωσιν κατηγορεῖν αὐτοῦ.
8 αὐτὸς δὲ ἥδει τοὺς διαλογισμοὺς αὐτῶν, εἶπεν δὲ τῷ ἀνδρὶ.
τῷ ξηρὰν ἔχοντε τὴν χεῖρα Ἔγειρε καὶ στῆθι εἰς τὸ
ομέσον» καὶ ἀναστὰς ἔστη. εἶπεν δὲ [6] ᾿Ιησοῦς πρὸς
αὐτούς “Ewepwreé ὑμᾶς, εἰ ἔξεστιν τῷ σαββάτῳ ἀγαθο-
Io ποιῆσαι 7} κακοποιῆσαι, ψυχὴν σῶσαι ἣ ἀπολέσαι; καὶ
περιβλεψάμενος πάντας αὐτοὺς εἶπεν αὐτῷ “Exrewor τὴν
χεῖρά σου ὁ δὲ ἐποίησεν, καὶ ἀπεκατεστάθη ἡ χεὶρ αὐ-
x1 τοῦ. Αὐτοὶ δὲ ἐπλήσθησαν ἀνοίας, καὶ διελάλουν πρὸς
ἀλλήλους τί ἂν ποιήσαιμεν τῷ ᾿Ιησοῦ.

12 Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις ἐξελθεῖν αὐτὸν εἰς
τὸ ὄρος προσεύξασθαι, καὶ ἦν διανυκτερεύων ἐν τῇ προσ-
13 eux τοῦ θεοῦ. καὶ ὅτε ἐγένετο ἡμέρα, προσεφώνησεν
τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ, καὶ ἐκλεξάμεμος ἀπ᾿ αὐτῶν δώδεκα,
14 οὖς καὶ ἀποστόλους ὠνόμασεν, Σίμωνα ὃν καὶ ὠνόμασεν
Πέτρον καὶ ᾿Ανδρέαν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ καὶ ᾿Ιάκωβον καὶ
15 Ἰωάνην καὶ Φίλιππον καὶ Βαρθολομαῖον καὶ Μαθθαῖον
καὶ Θωμᾶν [καὶ] ᾿Ιάκωβον ᾿Αλφαίον καὶ Σίμωνα νὸν καλού-
τό μενον Ζηλωτὴν καὶ ᾿Ιούδαν ᾿Ιακώβον καὶ ᾿Ιούδαν ἸΙσκαριὼθ
1) ὃς ἐγένετο προδότης, καὶ καταβὰς per αὐτῶν ἔστη ἐπὶ

5 ὃ vids τοῦ ἀνθρώπον καὶ τοῦ σαββάτον 7 nae

2

132 KATA AOTKAN VI

τόπου πεδινοῦ, καὶ ὄχλος πολὺς μαθητῶν αὐτοῦ, καὶ πλῆθος
4 a “ > 4 é “ 3 , 4 » a
πολὺ τοῦ λαοῦ ἀπὸ πάσης τῆς ᾿Ιουδαίας καὶ ᾿Ιερουσαλὴμ -
καὶ τῆς παραλίου Τύρον καὶ Σιδῶνος, οἱ ἦλθαν ἀκοῦσαι 18
αὐτοῦ καὶ ἰαθῆναι ἀπὸ τῶν νόσων αὐτῶν" καὶ οἱ ἐνοχλού-
μενοι ἀπὸ πνευμάτων ἀκαθάρτων ἐθεραπεύοντο". καὶ πᾶς ὃ τὸ
ὄχλος ἐζήτουν ἅπτεσθαι αὐτοῦ, ὅτι δύναμες παρ᾽ αὐτοῦ
ἐξήρχετο καὶ ἰᾶτο πάντας. Καὶ αὐτὸς ἐπάρας τοὺς οφθαλε 0
μοὺς αὐτοῦ εἰς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἔλεγεν
Μακάριοι of πτωχοί, ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ
θεοῦ.
, a a“ ΄ U4
μακάριοι of πεινῶντες νῦν, ὅτι χορτασθήσεσθε. a1
μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε.
μακάριοί ἐστε ὅταν μισήσωσιν ὑμᾶς οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὅταν 22
3 ἢ ς > , ‘ 3 ‘
ἀφορίσωσιν ὑμᾶς καὶ ὀνειδίσωσιν καὶ ἐκβάλωσιν τὸ
ὄνομα ὑμῶν ὡς πονηρὸν ἕνεκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου“
χάρητε ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ καὶ σκιρτήσατε, ἰδοὺ γὰρ ὁ 33
μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τῷ οὐρανῷ: κατὰ τὰ αὐτὰ γὰρ
ἐποίουν τοῖς προφήταις οἱ πατέρες αὐτῶν.
Πλὴν οὐαὶ ὑμῖν τοῖς πλουσίοις, ὅτι ἀπέχετε τὴν παράκλη- 24
σιν ὑμῶν.
> Δ ἐ a 3 ᾿’ a UA
oval ὑμῖν, of ἐμπεπλησμένοι viv, ὅτι πεινάσετε. 25
> 9 a“ aA 4 \ 2
οὐαί, οἱ γελῶντες νῦν, ὅτε πενθήσετε καὶ κλαύσετε.
οὐαὶ ὅταν καλῶς ὑμᾶς εἴπωσιν πάντες οἱ ἄνθρωποι, κατὰ 26
; ὰ
τὰ αὐτὰ γὰρ ἐποίουν τοῖς ψευδοπροφήταις οἱ πατέρες
αὐτῶν.
“ a a ‘
᾿Αλλὰ ὑμῖν λέγω τοῖς ἀκούουσιν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς 27
lod a a a a“ a LAN ΄σ A)
ὑμῶν, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς, εὐλογεῖτε τοὺς 28
καταρωμένους ὑμᾶς, προσεύχεσθε περὶ τῶν ἐπηρεαζόντων
a “a 4 Q
ὑμᾶς. τῷ τύπτοντί σε ἐπὶ τὴν σιαγόνα πάρεχε καὶ τὴν 29
ἄλλην, καὶ ἀπὸ τοῦ αἴροντός σου τὸ ἱμάτιον καὶ τὸν
χιτῶνα μὴ κωλύσῃς. παντὶ αἰτοῦντί σε δίδου, καὶ ἀπὸ 3»
ἐᾷν με a ‘ . 593 , Α ‘ σ
τοῦ αἴροντος τὰ σὰ μὴ ἀπαίτει. καὶ καθὼς θέλετε ἵνα 3:
ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, Τ ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως. καὶ 32

41 καὶ ὑμεῖς

‘VI . ‘KATA AOTKAN 133
el ἀγαπᾶτε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστίν;
καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ τοὺς ἀγαπῶντας αὐτοὺς ἀγαπῶσιν.
33 καὶ [γὰρ] ἐὰν ἀγαθοποιῆτε τοὺς ἀγαθοποιοῦντας ὑμᾶς,
ποία ὑμῖν χάρις ἐστίν; καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν.
34 καὶ ἐὰν δανίσητε παρ᾽ ὧν ἐλπίζετε λαβεῖν, ποία ὑμῖν χάρις
[ἐστίν]; καὶ ἁμαρτωλοὶ ἁμαρτωλοῖς δανίζουαιν ἵνα ἀπολά-
35 βωσιν τὰ ia. πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν καὶ
ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανίζετε ᾿μηδὲν" ἀπελπίζοντες" καὶ ἔσται
ὁ μισθὸς ὑμῶν πολύς, καὶ ἔσεσθε υἱοὶ Ὑψίστον, ὅτι αὐτὸς
98ἅ6 χρηστός ἐστιν ἐπὶ τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς. Tive-
σθε οἰκτίρμονες καθὼς ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστίν"
37 καὶ μὴ κρίνετε, καὶ οὐ μὴ κριθῆτε' καὶ μὴ καταδικάζετε,
καὶ οὐ μὴ καταδικασθῆτε. ἀπολύετε, καὶ ἀπολυθήσεσθε"
38 δίδοτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν’ μέτρον καλὸν πεπιεσμένον
σεσαλευμένον ὑπερεκχυννόμενον δώσουσιν εἰς τὸν κόλ-
πὸν ὑμῶν: ᾧ γὰρ μέτρῳ μετρεῖτε "ἀντιμετρηθήσεται'
39 ὑμῖν. Elev δὲ καὶ παραβολὴν αὐτοῖς Μήτι
. δύναται τυφλὸς τυφλὸν ὁδηγεῖν; οὐχὶ ἀμφότεροι eis βό-
49 Ouvoy ἐμπεσοῦνται; οὐκ ἔστιν μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκα-
_ λον, κατηρτισμένος δὲ πᾶς ἔσται ὡς ὁ διδάσκαλος αὐτοῦ.
4“ Τί δὲ βλέπεις τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελ-
φοῦ σου, τὴν δὲ δοκὸν τὴν ἐν τῷ ἰδίῳ ὀφθαλμῷ οὐ κατα-
42 νοεῖς; πῶς δύνασαι λέγειν τῷ ἀδελφῷ σου ᾿Αδελφέ, ἄφες
ἐκβάλω τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ σον, αὐτὸς τὴν

. ἐν τῷ ὀφθαλμῷ σοῦ δοκὸν οὐ βλέπων ; ὑποκριτά, ἔκβαλε
᾿ πρῶτον τὴν δοκὸν ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ σοῦ, καὶ τότε διαβλέ-
. ets τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου ἐκ-
43 βαλεῖν. Οὐ γὰρ ἔστιν δένδρον καλὸν ποιοῦν καρπὸν
σαπρόν, οὐδὲ πάλιν δένδρον σαπρὸν ποιοῦν καρπὸν καλόν,
44 ἕκαστον γὰρ δένδρον ἐκ τοῦ ἰδίου καρποῦ γινώσκεται" οὐ
γὰρ ἐξ ἀκανθῶν συλλέγουσιν σῦκα, οὐδὲ ἐκ βάτον σταφυ-
45 λὴν τρυγῶσιν. ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυ-
ροῦ τῆς καρδίας προφέρει τὸ ἀγαθόν, καὶ ὁ πονηρὸς ἐκ τοῦ

35 μηδένα 48 μετρηθήσεται

134 KATA AOYKAN - VI VII

πονηροῦ προφέρει τὸ πονηρόν. ἐκ yap περισσεύματος

καῤδίας λαλεῖ τὸ στόμα αὐτοῦ. τί δέ μὲ καλεῖτε Κύ- 46
pte κύριε, καὶ οὗ ποιεῖτε "ἂ' kéyw; πᾶς ὁ ἐρχόμενος πρός 47

με καὶ ἀκούων μου τῶν λόγων καὶ ποιῶν αὐτούς, ὑποδείξω

ὑμῖν τίνι ἐστὶν ὅμοιος" ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδομοῦντι 8

οἰκίαν ὃς ἔσκαψεν καὶ ἐβάθυνεν καὶ ἔθηκεν θεμέλιον ἐπὶ
τὴν πέτραν: πλημμύρης δὲ γενομένης προσέῤηξεν ὁ trora-
μὸς τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ οὐκ ἴσχυσεν σαλεῦσαι αὐτὴν διὰ
τὸ καλῶς οἰκοδομῆσθαι αὐτήν. ὁ δὲ ἀκούσας καὶ μὴ 49
ποιήσας ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ σὶκοδομήσαντι οἰκίαν ἐπὶ
τὴν γῆν χωρὶς θεμελίου, ἣ προσέρηξεν ὅ ποταμός, καὶ
εὐθὺς συνέπεσεν, καὶ ἐγένετο τὸ ῥῆγμα τῆς οἰκίας ἐκείνης
μέγα. Γ Ἐπειδὴ ἐπλήρωσεν πάντα τὰ prpara x
αὐτοῦ εἷς τὰς ἀκοὰς τοῦ λαοῦ, εἰσῆλθεν els Καφαρναούμ.
Ἑκατοντάρχου δέ τινος δοῦλος κακῶς ἔχων ἤμελλεν 2
τελευτᾷν, ὃς ἦν αὐτῷ ἔντιμος. ἀκούσας δὲ περὶ τοῦ Ἰησοῦ 3
ἀπέστειλεν πρὸς αὐτὸν πρεσβυτέρους τῶν ᾿Ιουδαίων, ἐρω-
τῶν αὐτὸν Gras ἐλθὼν διασώσῃ τὸν δοῦλον αὐτοῦ. οἱ δὲ 4
παραγενόμενοι πρὸς τὸν Ἰησοῦν παρεκάλουν αὐτὸν σηου-
δαίως λέγοντες ὅτι ἄξιός ἐστιν ᾧ παρέξῃ τοῦτο, ἀγαπᾷ 5
γὰρ τὸ ἔθνος ἡμῶν καὶ τὴν συναγωγὴν αὐτὸς φκοδόμησεν
ἡμῖν. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἐπορεύετο σὺν αὐτοῖς. ἤδη δὲ αὐτοῦ 6
οὐ μακρὰν ἀπέχοντος ἀπὸ τῆς οἷκίας ἔπεμψεν φίλους ὁ
ἑκατοντάρχης λέγων αὐτῷ Κύριε, μὴ σκύλλου, οὐ γὰρ
ἱκανύς εἶμι toa ὑπὸ τὴν στέγην μου εἰσέλθῃς: διὸ οὐδὲ 7
ἐμαυτὸν ἠξίωσα πρὸς σὴ ἐλθεῖν» ἀλλὰ εἰπὲ Royo, καὶ
ἰαθήτω 6 παῖς pou: καὶ γὰρ ἐγὼ ἄνθρωπός εἶμε ὑπὸ ἐξου- 8
σίαν τασσόμενος, ἔχων ὑπ᾽ ἐμαυτὸν στρατιώτας, καὶ λέγω
τούτῳ Ἱορεύθητι, καὶ πορεύεται, καὶ ἄλλῳ "Ἔρχον, καὶ
ἔρχεται, καὶ τῷ δούλῳ μου Ποίησον τοῦτο, καὶ ποιεῖ.
ἀκούσας δὲ ταῦτα ὃ ᾿ησοῦς ἐθαύμασεν αὐτόν, καὶ otpa- 9
ets τῷ ἀκολουθοῦντι αὐτῷ ὄχλῳ εἶπεν Λέγω ὑμῖν, οὐδὲ
ἐν τῷ Ἰσραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον. καὶ ὑποστρέψαν- το
46 ὃ x 'Ἐπεὶ δὲ

VII KATA AOTKAN 135

res εἰς τὸν οἶκον οἱ πεμφθέντες εὗρον τὸν δοῦλον ὑγιαί-
γε povres, : Kal ἐγένετο ἔν τῷ δξῆς ἐπορεύθη εἰς
πόλιν καλουμένην Naty, καὶ συνεπορεύοντο αὐτῷ of μαθη-
12 ταὶ αὐτοῦ καὶ ὄχλος πολύς. ὡς δὲ ἤγγισεν τῇ πύλῃ τῆς
πόλεως, καὶ ἰδοὺ ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς μονογενὴς vids τῇ
μητρὶ αὐτοῦ, καὶ αὐτὴ ἦν χήρα, καὶ ὄχλος τῆς πόλεως
13 ἱκανὸς ἦν σὺν αὐτῇ. καὶ ἰδὼν αὐτὴν ὁ κύριος ἐσπλαγ-
χε χνίσθη ἐπ᾿ αὐτῇ καὶ εἶπεν αὐτῇ Μὴ κλαῖε. καὶ προσελ-
Ody ἥψαϊὸ τῆς σοροῦ, of δὲ βαστάζοντες ἔστησαν, καὶ
xs εἶπεν Νεανίσκε, σοὶ λέγω, ἐγέρθητι. καὶ "ἀνεκάθισεν"
ὃ νεκῤὸς καὶ ἤρξατο λαλεῖν, καὶ ἔδωκεν αὐτὸν τῇ μητρὶ
τό αὐτοῦ. ᾿Ἔλαβεν δὲ φόβος “wdvras', καὶ ἐδόξαζον τὸν
θεὸν λέγοντες ὅτι ἙΠροφήτης μέγας ἠγέρθη ὃν ἡμῖν, καὶ
17 ὅτι ᾿Ἐπεσκέψατο 6 θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ. καὶ ἐξῆλθεν ὃ
λόγος οὗτος ἐν ὅχῃ τῇ ᾿Ιουδαίᾳ περὶ αὐτοῦ καὶ πάσῃ τῇ
περιχώρῳ.
18 Καὶ ἀπήγγειλαν “Iwaver οἷ μαθηταὶ αὐτοῦ περὶ πάντων
τούτων. καὶ προσκαλεσάμενος δύο τινὰς τῶν μαθητῶν
19 αὐτοῦ ὁ ᾿Ιωάνης ἔπεμψεν πρὸς τὸν κύριον λέγων Σὺ εἶ ὁ
ao ἐρχόμενος ἢ ἕτερον προσδοκῶμεν; παραγενόμένοι δὲ πρὸς
αὐτὸν οἱ ἄνδρες εἶπαν ἸΙωάνης ὁ βαπτιστὴς ἀπέστειλεν
ἡμᾶς πρὸς σὲ χέγων Σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος ἣ Γἄχλον" προσδο-
οι κῶμεν; ἐν ἐκείνῃ τῇ dpa ἐθεράπευσεν πολλοὺς ἀπὸ
᾿ νόσων Καὶ μαστίγων καὶ πνευμάτων πονηρῶν, καὶ τυφλοῖς
a2 πολλοῖς ἐχαρίσατο βλέπειν. καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς
᾿ Ποσρευθέντεν ἀπαγγείλατε “Iwaver ἃ εἴδετε καὶ ἠκούσατε"
τυφλοὶ ἀναβλέπογσειν, χωλοὶ περιτατοῦσιν, λεπροὶ καθα-
ρίζονται καὶ κωφοὶ ἀκούουσιν, νεκροὶ éyeipovrat, τττωχοὶ
23 ΕΥ̓ΔΓΓΕΛΙίΖΟΝΤΑΙ: καὶ μακάριός ἐστιν ὃς ἐὰν μὴ σκανδα-
24 λισθῇ ἐν ἐμοί. ᾿Απέλθόντων δὲ τῶν ἀγγέλων
Ἰωάνου ἤρξατο λέγειν πρὸς τοὺς ὄχλους πεῤὶ ᾿Ιωάνου Τί
ἐξήλθατε els τὴν ἔρημον θεάσασθαι; κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου
45 σαλευόμενον ; ἀλλὰ τί ἐξήλθατε ἰδεῖν; ἄνθρωπον ἐν μαλα-

IX τῇ 15 ἐκάθισεν 16 ἅπαντας 40 ἕτερον

136 KATA AOTKAN VII

κοῖς ἱματίοις ἠμφιεσμένον ; ἰδοὺ of ἐν ἱματισμῷ ἐνδόξῳ καὶ
τρυφῇ ὑπάρχοντες ἐν τοῖς βασιλείοις εἰσίν. ἀλλὰ τί 26

ἐξήλθατε ἰδεῖν; προφήτην; ναί, λέγω ὑμῖν, καὶ περισσότε-
ρον προφήτου. οὗτός ἐστιν περὶ οὗ γέγραπται a7

᾿Ιδοὺ ἀποοτέλλω TON ἄγγελόν MOY πρὸ προοώπογ

: ΠΟΥ,

a. 7 Ἁ £ ὀ Ψ /

OC KATACKEYACE! THN OAON COY EMTTPOCOEN COY.
λέγω ὑμῖν, μείζων ἐν γεννητοῖς γυναικῶν ᾿Ιωάνου οὐδεὶς 28
ἔστιν" ὁ δὲ μικρότερος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ θεοῦ μείζων
αὐτοῦ ἐστίν. -- Καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἀκούσας καὶ οἱ τελῶναι 29
ἐδικαίωσαν τὸν θεόν, βαπτισθέντες τὸ βάπτισμα ᾿Ιωάνου"

ς 4 ΄- € A} 4 ” ~ 94
οἱ δὲ Φαρισαῖοι καὶ of νομικοὶ τὴν βουλὴν τοῦ θεοῦ ἠθέ- 30
τησαν εἰς ἑαυτούς, μὴ βαπτισθέντες ὑπ᾽ αὐτοῦ. -- Τίνι. οὖν 3:
ὁμοιώσω τοὺς ἀνθρώπους τῆς γενεᾶς ταύτης, καὶ τίνι εἰαὶν
ὅμοιοι; ὅμοιοί εἰσιν παιδίοις τοῖς ἐν ἀγορᾷ καθημένοις καὶ 32
προσφωνοῦσιν ἀλλήλοις, ἃ λέγει

᾿ Ἡὐλήσαμεν ὑμῖν καὶ οὐκ ὠρχήσασθε:

ἐθρηνήσαμεν καὶ οὐκ ἐκλαύσατε"
ἐλήλυθεν γὰρ ᾿Ιωάνης ὁ βαπτιστὴς μὴ ἔσθων ἄρτον μήτε 33
πίνων οἶνον, καὶ λέγετε Δαιμόνιον exe ἐλήλυθεν ὁ υἱὸς 3.
τοῦ ἀνθρώπου ἔσθων καὶ πίνων, καὶ λέγετε ᾿Ιδοὺ ἄνθρω-
wos φάγος καὶ οἰνοπότης, φίλος τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν.
᾿ \ > , ς ’ > Av. FF ’ “ ? x. a 47
καὶ ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ ‘ravrey τῶν τέκνων αὐτῆς" 35

Ἠρώτα δέ τις αὐτὸν τῶν Φαρισαίων ἵνα φάγῃ μετ᾽ av- 36
τοῦ" καὶ εἰσελθὼν εἰς τὸν οἶκον τοῦ Φαρισαίου κατεκλί-
θη. Καὶ ἰδοὺ γυνὴ ἥτις ἦν ἐν τῇ πόλει ἁμαρτωλός, καὶ 37
ἐπιγνοῦσα ὅτι κατάκειται ἐν τῇ οἰκίᾳ τοῦ Φαρισαίου, Kopi-
σασα ἀλάβαστρον μύρου καὶ στᾶσα ὀπίσω παρὰ τοὺς 38
πόδας αὐτοῦ κλαίουσα, τοῖς δάκρυσιν ἤρξατο βρέχειν τοὺς

c > “ ‘ “ iy ζω a aA 27
πόδας αὐτοῦ καὶ ταῖς θριξὶν τῆς κεφαλῆς αὐτῆς ἐξέμασ-

AY , 3 ~ ἃ σι
σεν, καὶ κατεφίλει τοὺς πόδας αὐτοῦ καὶ ἤλειφεν τῷ
μύρῳ. ᾿Ιδὼν δὲ ὁ Φαρισαῖος ὁ καλέσας αὐτὸν εἶπεν ἐν 30
φ ” , ἡ φ e , 2. » 4
ἑαυτῷ λέγων Οὗτος εἰ ἦν [ὁ] προφήτης, ἐγίνωσκεν ἂν

25 τῶν τέκνων αὐτῆς πάντων

al

VII VIII KATA AOTKAN 137

- τίς καὶ ποταπὴ ἡ γυνὴ ἥτις ἅπτεται αὐτοῦ, ὅτι ἁμαρτωλός
go ἐστιν. καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ᾿Ιησοὺῦς εἶπεν πρὸς αὐτόν Σί-
. μων, ἔχω ool τι εἰπεῖν, ὁ δέ Διδάσκαλε, εἶπέ, φησίν.
gx δύο χρεοφιλέται ἦσαν δανιστῇ τινί: ὁ εἷς ὥφειλεν δηνάρια
4a πεντακόσια, ὁ δὲ ἕτερος πεντήκοντα. μὴ ἐχόντων αὐτῶν
ἀποδοῦναι ἀμφοτέροις ἐχαρίσατο. τίς οὖν αὐτῶν πλεῖον
43 ἀγαπήσεε αὐτόν; ἀποκριθεὶς Σίμων εἶπεν ὙὝπολαμ-
βάνω ὅτι ᾧ τὸ πλεῖον ἐχαρίσατο. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ ὌὋρ-
44 θῶς ἔκρινας. καὶ στραφεὶς πρὸς τὴν γυναῖκα τῷ Σίμωνι
ἔφη Βλέπεις ταύτην τὴν γυναῖκα; εἰσῆλθόν σον εἰς τὴν
οἰκίαν, ὕδωρ “poe ἐπὶ; πόδας οὐκ ἔδωκας. αὕτη δὲ τοῖς
δάκρυσιν ἔβρεξέν μου τοὺς πόδας καὶ ταῖς θριξὶν αὐτῆς
45 ἐξέμαξεν. φίλημά μοι οὐκ ἔδωκας: αὕτη δὲ ἀφ᾽ ἧς εἰσῆλ-
46 Bov οὐ 'διέλιπεν' καταφιλοῦσά μου τοὺς πόδας. ἐλαίῳ τὴν
κεφαλήν pov οὐκ ἤλειψας: αὕτη δὲ μύρῳ ἤλειψεν τοὺς
47 πόδας μου. οὗ χάριν, λέγω σοι, ἀφέωνται al ἁμαρτίαι av-
τῆς αἱ πολλαί, ὅτι ἠγάπησεν πολύ- ᾧ δὲ ὀλίγον ἀφίεται,
48 ὀλίγον ἀγαπᾷ. εἶπεν δὲ αὐτῇ ᾿Αφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι.
49 καὶ ἤρξαντο οἱ συνανακείμενοι λέγειν ἐν ἑαυτοῖς Tis
so οὗτός ἐστιν ὃς καὶ ἁμαρτίας ἀφίησιν; εἶπεν δὲ πρὸς τὴν
γυναῖκα Ἡ πίστις cov σέσωκέν σε" πορεύου εἰς εἰρήνην.
χ Kat ἐγένετο ἐν τῷ καθεξῆς καὶ αὐτὸς διώδευεν κατὰ
πόλιν καὶ κώμην κηρύσσων καὶ εὐαγγελιζόμενος τὴν βασι-
2 λείαν τοῦ θεοῦ, καὶ οἱ δώδεκα σὺν αὐτῷ, καὶ γυναῖκές τινες
αἱ ἦσαν τεθεραπευμέναι ἀπὸ πνευμάτων πονηρῶν καὶ
ἀσθενειῶν, Μαρία ἡ καλουμένη Μαγδαληνή, ἀφ᾽ ἧς δαι-
3 μόνια ἑπτὰ ἐξεληλύθει, καὶ ᾿Ιωάνα γυνὴ Χουζᾶ ἐπιτρόπου
Ἡρῴδου καὶ Σουσάννα καὶ ἕτεραι πολλαί, αἵτιψες διηκό-
4vouv αὐτοῖς ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐταῖς. Συνι-
ὄντος δὲ ὄχλου πολλοῦ καὶ τῶν κατὰ πόλιν ἐπιπορευομέ-
5 vov πρὸς αὐτὸν εἶπεν διὰ παραβολῆς Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων
τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν
ὃ μὲν ἔπεσεν παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη καὶ τὰ πε-

44 μον ἐπὶ τοὺς 45 διέλειπεν

138 KATA AOTKAN VHI

τεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό. καὶ ἕτερον καγέπεσεν 6
ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ vey ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα.
καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συνφνεῖσαι 7
αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτός καὶ ἕτερον ἔπεσεν elt τὴν 8
γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐπσίησεν καρπὸν ἑκατοντακλα-
σίονα, Ταῦτα λόγων ἐφώνει Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκου-
έτω. ᾿Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ο
τίς avry εἴη ἡ παραβολή, ὁ δὲ εἶπεν Ὑμῖν δέδοται το.
γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλεία rod θεοῦ, τοῖν δὲ λοι-
mois ἐῤ παραβολαῖς, iva Βλέποντας MA BAETTwecIN kal
dnoyontec ma αγνίωσιν. ἔστιν δὲ αὕτη ἡ παραβολή. Ὃ τι
σπόρος ἐστὶν ὃ δ λόγος τοῦ θεοῦ. οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν x2
"εἶσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολός καὶ αἴρει τὸν
λόγον ἀπὸ τῆν καρδίας αὐγῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθώ-
σιν, οἱ δὲ ἐπὶ ‘ris πέτραφ᾽ οἱ ὅταν ἀκούσωσιν μετὰ χαρᾶς 13
δέχονται τὸν Ἀόγον, καὶ Γοὗτοι' ῥίζαν ove ἔχουσιν, of πρὸς
καιρὸν πιστεύουσιν καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται.
τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί elow οἱ ἀκούσαννες, 4
καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευό-
μενοι συν νίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσιν. τὸ δὲ ἐν τῇ τς
καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ dyaby
ἀκούσαντες τὸν Ἀόγον κατέχουσεν καὶ καρποφοροῦσιν ἐν
ὑπομονῇ. Οὐδεὶς δὲ λύχνον ἅψας καλύπτει τό
αὐτὸν σκεύεε ἢ ὑποκάτω κλίνης τίθησιν, ἀλλ᾽ ἐπὶ Χυχνίας
τίθησιν, ἵνα οἱ εἰσ'γορευόμενοι βλόνωσιν τὸ φῶς. οὐ γὰρ 17
ἔστιν κρυπτὸν & οὔ φανερὸν γενήσεται, οὐδὲ ἀπόκρυφον. ὃ
οὐ μὴ γνωσθῇ καὶ εἰς φανερὸν ἔλθῃ. Βλέπετε οὖν πῶς τ8
ἀκούετε: ὃς ἂν γὰρ ἔχῃ, δοθήσεται αὐτῷ, καὶ ὃς ἂν μὴ ἔχῃ,
καὶ ὃ δοκεῖ ἔχειν ἀρθήσεγαι an’ αὐτοῦ.

Παρεγένετο δὲ πρὸς αὐτὸν ἡ μήτηρ καὶ οἱ ἀδελφοὶ 19
αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἠδύναντο συντυχεῖν αὐτῷ διὰ τὸν ὄχλον.
ἀπηγγέλη δὲ αὐτῷ ‘H μήτηρ σὸν καὶ of ἀδελφοί δου 2
ἑστήκασιν ἔξω ἰδεῖν θέλοντές σε. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν ax

13 τὴν πέτραν | αὐτοὶ 23 εἷς τὴν λίμνην ἀνέμον

ΥΠΙ KATA AOTKAN 139

mpos αὐτούς Μήτηρ pov καὶ ἀδελφοί μου οὗτοί εἰσιν of
τὸν λόγον τοῦ θεοῦ ἀκούοντες καὶ πσιοῦντες.
so Ἐγένετο δὲ ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν καὶ αὐτὸς ἐνέβη εἷς
τλοῖον καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, καὶ εἶτεν πρὸς αὐτούς Διέλ-
23 ϑωμεν εἷς τὸ πέραν τῆς λίμνης, καὶ ἀνήχθησαν. πλεόν-
των δὲ αὐτῶν ἀφύπνωσεν. καὶ κατέβη λαῖλαψ, "ἀνέμου εἰς
24 τὴν λίμνην", καὶ συνεπληροῦντο καὶ ἐκινδύνευον. προσεὰλ-
θόντες δὲ διήγειραν αὐτὸν λέγοντες: Ἐπιστάτα ἐπιστάτα,
ἀπολλύμεθα: δὲ διεγερθεὶς ἐπενίμησεν τῷ ἀνέμφ
καὶ τῷ κλύδωνι τοῦ ὕδατος, καὶ ἐπαύσαντο, καὶ éyévero
as γαλήνη. εἶπεν δὲ αὐτοῖς Ποῦ ἡ πίστις ὑμῶν; ᾧφοβη-
θέντες δὲ ἐθαύμασαν, λέγοντες πρὸς ἀλλήλους Tle dpa
οὗτός ἔστιν ὅτι καὶ τοῖς ἀνέμοις ἐπιτάσσει καὶ τῷ ὕδατι,
26 καὶ ὑπακούουσιν αὐτῷ;. Καὶ κατέπλευσαν εἷς
τὴν χώραν τῶν Γερασηνῶν, ἥτις ἔστὶν ἀντίπερα τῆς Ταλι-
27) λαίας. ἔξελθόντι δὲ αὐτῷ ἐπὶ τὴν γῆν "ὑπήντησεν ἀνήρ
τις" ἐκ τῆς πόλεως ἔχων δαιμόνια' καὶ χρόνῳ ἱκανῷ οὐκ ἔνε-
δύσατο ἱμάτιον, καὶ ἐν οἰκίᾳ οὐκ ἔμενεν ἀλλ᾽ ἐν τοῖς μρή-
28 μασιν. ἰδὼν δὲ τὸν Ἰησοῦν ἀνακράξας προσέπεσεν αὐτῷ
καὶ φωνῇ μεγάλῃ εἶχεν Τί ἐμοὶ καὶ σοί, Ἰησοῦ υἱὲ [τοῦ
29 θεοῦ] τοῦ ὑψίστου; δέομαί σου, μή με βασανίσῃς. ἵπα-
ρήγγελλεν" γὰρ τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ ἐξελθεῖν ἀπὸ
τοῦ ἀνθρώπου. πολλοῖς γὰρ χρόνοις συνηρπάκει αὐτόν,
καὶ ἐδεσμεύετσ ἄλύσεσιν καὶ πέδαις φυλασσόμενος, καὶ
διαρήσσων τὰ δεσμὰ ἠλαύνετο "ἀπὸ" τοῦ δαιμονίσυ els τὰς
30 ἐρήμους. ἐπηρώτησεν δὲ αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς Τί σοὶ ὄνομά
ἐστιν; ὁ δὲ εἶπεν Λεγιῶν, ὅτι εἰσῆλθεν δαιμόνια πολλὰ
31 εἰς αὖτόν. καὶ παρεκάλουν αὐτὸν ἵνα μὴ éncraéy αὐτοῖς
3. εἰς τὴν ἄβυσσον ἀπελθεῖν. "Ἦν δὲ ἐκεῖ ἀγέλη χοίρων
ἱκανῶν Γβοσκομένη" ἐν τῷ ὄρει: καὶ παρέκάλεσαν αὐτὸν
ἵνα ἐπιτρέψῃ αὐτοῖς εἷς ἐκείνους εἰσελθεῖν. καὶ ἐπέτρεψεν
43 αὐτοῖς. ἐξελθόντα δὲ τὰ δαιμόνια ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπον
εἰσῆλθον εἰς τοὺς χοίρους, καὶ ὥρμησεν ἢ ἀγέλη κατὰ τοϑ

27 ὑπήντησέν [τις] ἀνὴρ 29 παρήγγειλεν | ὑπὸ 32 βοσκομένων

140 KATA AOYKAN vit

κρημνοῦ εἰς τὴν λίμνην nal ἀπεπνίγη. ᾿Ιδόντες δὲ of 34
βόσκοντες τὸ γεγονὸς ἔφυγον καὶ ἀπήγγειλαν εἰς τὴν
πόλιν καὶ εἰς τοὺς ἀγρούς. ἐξῆλθον δὲ ἰδεῖν τὸ γεγονὸς 35
καὶ ἦλθαν πρὸς τὸν . Ἰησοῦν, καὶ εὗραν καθήμενον τὸν ἄν-
ῖ 24> @ A , IRA , 4
θρωπον ἀφ᾽ οὗ τὰ δαιμόνια ἐξῆλθεν ἱματισμένον καὶ σω-
a ‘ ‘ , ay > a + 2 ἢ
φρονοῦντα παρὰ τσὺς πόδας [τοῦ]. Ἰησοῦ, καὶ ἐφοβήθησαν.
> 2 ‘ Xa © 47 a 2 + €
ἀπήγγειλαν δὲ αὐτοῖς of ἰδόντες πὼς ἐσώθη ὁ δαιμονι- 34
σθείς. καὶ ἠρώτησεν αὐτὸν: ἅπαν τὸ πλῆθος τῆς περι- 37
, a ~ > a” > 3 > a Ψ ,
χώρον τῶν Τερασηνῶν ἀπελθεῖν ar αὐτῶν, ὅτι φόβῳ
U , t Ἀ A 3 4) > “ € [4
μεγάλῳ συνείχοντο' αὐτὸς δὲ ἐμβὰς εἰς πλοῖον ὑπέ-
στρεψεν. ἐδεῖτο δὲ αὐτοῦ ὁ ἀνὴρ ἀφ᾽ οὗ ἐξεληλύθει 38
Α ’; > ‘ 3 «A 3 4 2? A ,
τὰ δαιμόνια εἶναι σὺν αὐτῷ' ἀπέλυσεν δὲ αὐτὸν λέγων
: 4 a
Ὑπόστρεφε eis τὸν οἶκόν σου, καὶ διηγοῦ ὅσα σοι ἐποίησεν 30
ε , 4 9 A a A , U 4
ὁ θεός. καὶ ἀπῆλθεν καθ᾽ ὅλην τὴν πόλιν κηρύσσων ὅσα
ἐποίησεν αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς.
Ἐν δὲ τῷ ὑποστρέφειν τὸν Ἰησοῦν ἀπεδέξατο 40
αὐτὸν ὁ ὄχλος, ἦσαν γὰρ πάντες προσδοκῶντες αὐτόν.
Ὶ
Καὶ ἰδοὺ ἦλθεν ἀνὴρ ᾧ ὄνομα "Iaetpos, καὶ "οὗτος 4x
ἄρχων. τῆς συναγωγῆς ὑπῆρχεν, καὶ πεσὼν παρὰ τοὺς
᾿ > a ¢ 2A 4 a > ee 2
πόδας Ἰησοῦ παρεκάλει αὐτὸν εἰσελθεῖν εἰς τὸν οἶκον
αὐτοῦ,. ὅτι θυγάτηρ μονογενὴξσ ἦν αὐτῷ ὡς ἐἑτών 4a
δώδεκα καὶ αὐτὴ ἀπέθνησκε. Ἔν δὲ τῷ ὑπάγειν
αὐτὸν οἱ ὄχλοι συνέπνιγον αὐτόν. καὶ γυνὴ οὖσα 43
ἐν ῥύσει αἵματος ἀπὸ ἐτῶν δώδεκα, ἥτις οὐκ ἴσχυσεν
ἀπ’ οὐδενὸς θεραπευθῆναι, προσελθοῦσα ὄπισθεν ἥψατο 4
τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, καὶ παραχρῆμα
ἔστη ἡ ῥύσις τοῦ αἵματος αὐτῆς. καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς 45
Τίς ὁ ἁψάμενός μου; . ἀρνουμένων δὲ πάντων -εἶπεν ὁ
Πέτρος Ἐπιστάτα, οἱ ὄχλοι συνέχουσίν σε καὶ ἀποθλί-
| oe
Bovow. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν Ἥψατό pov tis, ἐγὼ 46
γὰρ ἔγνων δύναμιν ἐξεληλυθυῖαν dn’ ἐμοῦ. ἰδοῦσα δὲ ἡ 47
γυνὴ ὅτι οὐκ ἔλαθεν. τρέμουσα ἦλθεν καὶ προσπε-
σοῦσα αὐτῷ bv ἣν αἰτίαν ἥψατο αὐτοῦ ἀπήγγειλεν ἐνώ-

Al αὐτὸς

VII IX KATA AOTKAN 141

48 πίον παντὸς τοῦ λαοῦ καὶ ὡς ἰάθη παραχρῆμα. ὁ δὲ
.. elev αὐτῇ Θυγάτηρ, ἡ πίστις σου σέσωκέν σε" πορεύου
4“9 εἰς εἰρήνην. “Ere αὐτοῦ λαλοῦντος ἔρχεταί τις παρὰ τοῦ
ἀρχισυναγώγου λέγων ὅτι ὙΤέθνηκεν ἡ θυγάτηρ σου,
go μηκέτι σκύλλε τὸν διδάσκαλον. ὁ δὲ ᾿ἸἸησοῦς ἀκούσας
ἀπεκρίθη αὐτῷ Μὴ φοβοῦ, μόνον πίστευσον, καὶ σωθή-
sx σεται. -ἔλθὼν δὲ εἰς τὴν οἰκίαν οὐκ ἀφῆκεν εἰσελθεῖν τινὰ
-σὺν αὐτῷ εἰ μὴ Πέτρον καὶ Ἰωάνην καὶ ᾿Ιάκωβον καὶ τὸν
51 πατέρα τῆς παιδὸς καὶ τὴν μητέρα. ἔκλαιον δὲ πάντες καὶ
ἐκόπτοντο αὐτήν. ὁ δὲ εἶπεν Μὴ κλαίετε, οὐ γὰρ ἀπέ-
53 θανεν ἀλλὰ καθεύδει. καὶ κατεγέλων αὐτοῦ, εἰδότες Sri
54 ἀπέθανεν. αὐτὸς δὲ κρατήσας τῆς χειρὸς αὐτῆς ἐφώνησεν
55 λέγων “H παῖς, ἔγειρε. καὶ ἐπέστρεψεν τὸ πνεῦμα av-
τῆς, καὶ ἀνέστη παραχρῆμα, καὶ διέταξεν αὐτῇ δοθῆναι
56 φαγεῖν. . καὶ ἐξέστησαν of γονεῖς αὐτῆς: ὁ δὲ παρήγγειλεν
αὐτοῖς μηδενὶ εἰπεῖν τὸ γεγονός.

; Συνκαλεσάμενος δὲ τοὺς δώδεκα ἔδωκεν ᾿αὐτοῖς δύ-
vauw' καὶ ἐξουσίαν ἐπὶ πάντα τὰ δαιμόνια καὶ νόσους
2 θεραπεύειν, καὶ ἀπέστειλεν αὐτοὺς κηρύσσειν τὴν βασι-
3 λείαν τοῦ θεοῦ καὶ ἰᾶσθαι, καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς
Μηδὲν αἴρετε εἰς τὴν ὁδόν, μήτε ῥάβδον μήτε πήραν
μήτε ἄρτον μήτε ἀργύριον, μήτε δύο χιτῶνας ἔχειν.
4 καὶ els ἣν ἂν οἰκίαν εἰσέλθητε, ἐκεῖ μένετε καὶ ἐκεῖθεν
5 ἐξέρχεσθε. καὶ ὅσοι ἂν μὴ δέχωνται ὑμᾶς, ἐξερχόμενοι
' ἀπὸ τῆς πόλεως ἐκείνης τὸν κονιορτὸν ἀπὸ τῶν ποδῶν
6 ὑμῶν ἀποτινάσσετε εἰς μαρτύριον ἐπ᾿ αὐτούς. ᾿ἊἘξερχό-
μενοι δὲ διήρχοντο κατὰ τὰς κώμας εὐαγγελιζόμενοι καὶ θε-
7 ραπεύοντες πανταχοῦ. "Hrovoey δὲ Ἡρῴδης
ὁ τετραάρχης τὰ γινόμενα πάντα, καὶ διηπόρει διὰ τὸ λέ-
8γεσθαι ὑπὸ τινῶν ὅτι ᾿Ιωάνης ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν, ὑπὸ
τινῶν δὲ ὅτι ᾿Ἤλείας ἐφάνη, ἄλλων δὲ ὅτι προφήτης τις
ο τῶν ἀρχαίων ἀνέστη. εἶπεν δὲ [6] Ἡρῴδης ᾿Ἰωάνην ἐγὼ

σ δύναμιν αὐτοῖς

142 KATA AOTKAN ΙΧ

ἀπεκεφάλισα' τίς δέ ἐστιν οὗτος περὶ οὗ ἀκούω τοιαῦ-
τα; καὶ ἐζήτει ἰδεῖν αὐτόν. Καὶ ὑποστρέψαν-
τες οἱ ἀπόστολρι διηγήσαντο αὐτῷ ὅσᾳ ἐποίησαν. Καὶ
παρᾳλαβὼν αὐτοὺς ὑπεχώρησεν κατ᾽ ἰδίαν εἰς πόλεν καλου-
μένην Βηθσαιδά, οἱ δὲ ὄχλοι γνόντες ἠκολούθησαν αὐτῷ.
καὶ ἀποδεξάμεμος αὐτοὺς ἐλάλει αὐτοῖς wepi tHe βασιλείας

“ le A \ 4 4 , 4... ε δ
τοῦ θεοῦ, καὶ τοὺς χρείαν ἔχοντας θεραπείας ἰᾶτφ. Ἢ δὲ

ἡμέρᾳ ἤρξατο κλίνειν: προσελθόντες δὲ οἱ δῴδεκα εἶπαν

αὐτῷ ᾿.᾿Απόλυσον τὸν ὄχλον, ἵνα πορευθέντες εἰς τὰς κύ-
κλῳ κώμας καὶ ἀγροὺς καταλύσωσιν καὶ εὕρῳσιν ἐπισι-
τισμόν, ὅτι ὧδε ἐν ἐρήμῳ τόπῳ ἐσμέν. εἶπεν δὲ πρὸς
αὐτούς Δότε αὐτοῖς "φαγεῖν ὑμεῖρ" . of Be εἶταν Οὐκ εἰ-
ow ἡμῖν πλεῖον ἢ "ἄρτοι πέντε" καὶ ἰχθύες δύο, εἰ μήτι
πορενθέντες ἡμεῖς ἀγοράσῳωμεν εἰς πάντα τὸν λαὸν τοῦτον
βρώματαιυ ἦσαν γὰρ ὡσεὶ ἄνδρες πεντακισχίλιοι. εἶπεν
δὲ πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ KaraxXivare αὐτοὺς κλισίας
ὡσεὶ ἀνὰ πεντήκοντα. καὶ ἐποίησαν οὕτως καὶ κατέκλιναν
"ἅπαντας, λαβὼν δὲ τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο
ἐχθύας ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησεν αὐτοὺς καὶ
κατέκλασε» καὶ ἐδίδον rove μαθηταῖν παραθεῖναι τῷ ὄχλφ.

καὶ ἔφαγον καὶ ἐχορτάσθησαν πάντες, καὶ ἤρθη τὸ περισ-

σεῦσαν αὐτοῖς κλασμάτων κόφιμοι δώδεκα.

Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ εἶναι αὐτὸν προσενχόμενον κατὰ
μόνας "συνῆσαν" αὐτῷ οἱ μαθηταί, καὶ ἐπηρώτησεν αὐτοὺς
λέγων Τίνα με οἱ ὄχλοε λέγουσιν͵ εἶναι; οἱ δὲ ἀποκρι-
θέντες εἶταν ᾿ἸΙωάνην τὸν βαπτιστήν, ἄλλοι δὲ ᾿Ἠλείαν,
roe δὲ ὅτε προφήτης τις τῶν ἀρχαίων ἀνέστη. εἶπεν
δὲ αὐτοῖς Ὕ μεῖς δὲ τίνα με λέγετε εἶναι; ἘΠέτρος δὲ
ἀποκριθεὶς eigev Τὸν χριστὸν τοῦ θεοῦ. ὁ δὲ ἐπιτιμή-
σας αὐτοῖς παρήγγειλεν μηδενὶ λέγειν τοῦτο, εἰπὼν ὅτι
Δεῖ τὸν νἱὸν τοῦ ἀνθρώπον πολλὰ παθεῖν καὶ ἀκοδοκιμα-
σθῆναι ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ ἀρχιερέων καὶ ypap-
ματέων καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ᾿ἐγερ-

13 ὑμεῖς φαγεῖν | πέντε ἄρτοι 15 πάντας 18 συνήντησαν

χε

13

ΙΧ KATA AOTKAN 143

23 θῆναι, Ἔλεγεν δὲ πρὸς πάντας ET ris θέλει ὀπίσω
pou ἔρχεσθαι, Γἀρνησάσθω" ἑαντὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν
24 αὐτοῦ Kal’ ἡμέραν, καὶ ἀκολουθείτῳ po. bs γὰρ ἂν
θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν. ὃς δ᾽ ἂν
ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ, OVTOS σώσει αὐτήν.
as τί γὰρ ᾿ὠφελεῖται' ἄνθρωπος κερδήσας τὸν κόσμον ὅλον
26 ἑαυτὸν δὲ ἀπολέσας ἢ ζημιωθείς ; ὃς γὰρ ἂν ἐπαισχυνθῇ
με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους, τοῦτον ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπον
ἐπαισχυνθήσεται, ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ τοῦ
. 27) πατρὸς καὶ τῶν ἁγίων ἀγγέλων. Λέγῳ δὲ ὑμῖν ἀληθῶς,
εἰσίν twes τῷν αὐτοῦ ἑστηκότων οἱ οὐ μὴ γεύσῳνται- θανά-
του ἕως ἂν ἴδωσιν τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ.
28 Ἔ γένετο δὲ μετὰ τοὺς λόγονς τούτους ὡσεὶ ἡμέραι
ὀκτὼ ᾿ παραλαβὼν Πέτρον καὶ Ιωάνην καὶ Ἰάκωβον ἀνέ-
20 Bn εἰς τὸ ὄρος προσεύξασθαι. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ προσ-
εύχεσθαι αὐτὸν τὸ εἶδος τοῦ προσώπου αὐτοῦ ἕτερον καὶ
30 ὁ ἱματισμὸς αὐτοῦ evades ἐξαστράπτων. καὶ ἰδοὺ ar
ὃρες δύο σννελάλουν αὐτῷ, οἴτωες ἦσᾳν Μωυσῆς καὶ
3: Ἠλείας, οἱ ὀφθέντες ἐν δόξῃ ἔλεγον τὴν ἔξοδον αὐτοῦ ἣν
3. ἤμελλεν σληροῦν ἐν. ᾿ἱερουσαλήμ. ὁ δὲ Πέτρος καὶ οἱ
σὺν αὐτῷ ἦσαν βεβαρημένοι ὕπνφ' διαγρηγορήσαν»τεε δὲ
εἶδαν τὴν δόξαν αὐτοῦ καὶ τοὺς δύο ἄνδρας τοὺς συνε-
33 στῶταο αὐτῷ, καὶ ἐγένετο ἐν τῷ διαχωρίζεσθαι αὐτοὺς
ἀπ᾿ αὐτοῦ εἶτεν ὁ Πέτρος πρὸς τὸν Ἰησοῦν Ἐπιστάτα,
καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι, καὶ ποιήσωμεν σκηνὰς τρεῖς,
μίαν σοὶ καὶ μίαν ἹπΠωνσεῖ καὶ μίαν λείᾳ, μὴ εἰδὼς 6
34 λέγει ταῦτα δὲ αὐτοῦ λέγοντος ἐγένετο νεφέλη καὶ ἐπε-
σκίαζεν αὐτούρ' ἐφοβήθησαν δὲ ἐν τῷ εἰσελθεῖν αὐτοὺς
35 ele τὴν veéednu. καὶ φωνὴ ἐγένετο ἐκ τῆς νεφέλης λέ-
γουσφα Οὗτός ἐστιν ὁ vids μον ὁ ἐκλελεγμένος, αὐτοῦ
36 ἀκούετε. καὶ ἐν τῷ γενέσθαι τὴν φωνὴν εὑρέθη ᾿Ιησοῦς
μόνος. καὶ αὐτοὶ ἐσίγησαν καὶ οὐδενὶ ἀπήγγειλαν ἐν ἐκεί-
vats ταῖς ἡμέραις οὐδὲν ὧν ἑώρακαν.

22 ἀναστῆναι 43 ἀπαρνησάσθω 25 ὠφελεῖ 28 καὶ

144 KATA AOTKAN 1x

Ἐγένετο δὲ τῇ ἑξῆς ἡμέρᾳ κατελθόντων αὐτῶν ἀπὸ 37

“΄“ # ’ > «a 3 U , 9 A 9. ἡ
τοῦ ὄρους συνήντησεν αὐτῷ ὄχλος πολύς. καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ 38
ἀπὸ τοῦ ὄχλου ἐβόησεν λέγων Διδάσκαλε, δέομαί σου
> o 3 A ς᾽’ ᾽’ 4 >
ἐπιβλέψαι ἐπὶ τὸν υἱόν pov, ὅτι μονογενής pol ἐστιν,
καὶ ἰδοὺ πνεῦμα λαμβάνει αὐτόν, καὶ ἐξέφνης κράζει, 39
καὶ σπαράσσει αὐτὸν μετὰ ἀφροῦ καὶ μόλις ἀποχωρεῖ
3. 3 nn ”~ > , A > é ~ Led
ἀπ᾿ αὐτοῦ συντρῖβον αὐτόν: καὶ ἐδεήθην τῶν μαθητῶν 4o
gov ἵνα ἐκβάλωσιν αὐτό, καὶ οὐκ ἠδυνήθησαν. ἀπο- 41
κριθεὲς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν ἮὮ γενεὰ ἄπιστος καὶ διε-
στραμμένη, ἕως πότε ἔσομαι πρὸς ὑμᾶς καὶ ἀνέξομαι
ὑμῶν; προσάγαγε ὧδε τὸν υἱόν σου. ἔτι δὲ προσερχο- 42

, 3 “᾿ oN ‘ [4 ¢
μένου αὐτοῦ ἔρρηξεν αὐτὸν τὸ δαιμόνιον καὶ συνεσπάρα-
ξεν" ἐπετίμησεν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ, -
καὶ ἰάσατο τὸν παῖδα καὶ ἀπέδωκεν αὐτὸν τῷ πατρὶ

3 “ > , a ’ 8. Ny ~ a ~
αὐτοῦ. ἐξεπλήσσοντο δὲ πάντες ἐπὶ τῇ μεγαλειότητι τοῦ 43
θεοῦ.

Πάντων δὲ θαυμαζόντων ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἐποίει εἶπεν
πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ Θέσθε ὑμεῖς εἰς τὰ ὦτα ὑμῶν 44
τοὺς λόγους τούτους, ὁ γὰρ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μέλλει

ἢ 9 a 4 , ς , 2 oe ‘
παραδίδοσθαι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων. οἱ δὲ ἠγνόουν τὸ 45
ca “ σι
ῥῆμα τοῦτο, καὶ ἦν παρακεκαλυμμένον an αὐτῶν ἵνα μὴ
a 6. , ἢ . » a 2 a > A ὶ a
αἰσθωνται αὐτό, καὶ ἐφοβοῦντο ἐρωτῆσαι αὐτὸν περὶ τοῦ
ῥήματος τούτου. Εἰσῆλθεν δὲ διαλογισμὸς ἐν 46
αὐτοῖς, τὸ τίς ἂν εἴη μείζων αὐτῶν. ὃ. δὲ ᾿Ιησοῦς "εἰδὼς" 47
τὸν διαλογισμὸν τῆς καρδίας αὐτῶν ἐπιλαβόμενος παι-
δίον ἔστησεν αὐτὸ παρ᾽ ἑαυτῷ, καὶ εἶπεν αὐτοῖς “Os ἂν 48

-“ a id
δέξηται τοῦτο τὸ παιδίον ἐπὶ τῷ ὀνόματί pou ἐμὲ δέχε-
é
ται, καὶ os ἂν ἐμὲ δέξηται δέχεται τὸν ἀποστείλαντά με"
ε ~ a
ὁ γὰρ μικρότερος ἐν πᾶσιν ὑμῖν ὑπάρχων οὗτός ἐστιν.
μέγας. ᾿Αποκριθεὶς δὲ "Iwdyns εἶπεν Ἔπι- 49

, - Ν) la lol
orara, εἰδαμέν τινα ἐν τῷ ὀνόματί σου ἐκβάλλοντα δαι-

, ~ ~
μόνια, καὶ ἐκωλύομεν αὐτὸν ὅτι οὐκ ἀκολουθεῖ μεθ᾽ ἡμῶν.

47 ἰδὼν

Ix X KATA AOTKAN | 148

so εἶπεν δὲ πρὸς αὐτὸν ᾿Ιησοῦς Μὴ κωλύετε, ὃς γὰρ οὐκ ἔ-
στιν καθ᾽ ὑμῶν ὑπὲρ ὑμῶν ἐστίν.

5x Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὰς ἡμέρας τῆς ἀνα-
λήμψεως αὐτοῦ καὶ αὐτὸς τὸ πρόσωπον ἑστήρισεν τοῦ
52 πορεύεσθαι εἰς ᾿Ιερουσαλήμ, καὶ ἀπέστειλεν ἀγγέλους πρὸ
προσώπου αὐτοῦ. Kal πορευθέντες εἰσῆλθον εἰς κώμην
53 Σαμαρειτῶν, ὡς ἑγοιμόσαι αὐτῷ" καὶ οὐκ ἐδέξαντο αὐτόν,
ὅτε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἦν πορευόμενον εἰς ᾿ερουσαλήμ.
34 ἰδόντες δὲ οἱ μαθηταὶ ᾿Ιάκωβος καὶ Ἰωάνην εἶπαν Κύριε,
θέλεις εἴπωμεν 9p KaTaBANal ἀπὸ τοῦ ΟΥ̓ΡΑΝΟΥ͂ Kal
53 ἀνδλῶοδι arose ; στραφεὶς δὲ ἐπετίμησεν avrois. καὶ
55 ἐπορεύθησαν ele érépay κώμην.
s7 Kal πορευομένων αὐτῶν ἐν τῇ ὁδῷ εἶπέν τις πρὸς
58 αὐτόν ᾿Ακολουθήσω σοι ὅπου ἐὰν ἀπέρχῃ. καὶ εἶπεν
αὐτῷ [6} Ἰησοῦς Αἱ ἀλώπεκες φωλεοὺν ἔχουσιν καὶ τὰ
πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις, ὁ δὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώ-
so wou οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ Elev δὲ πρὸς
ἕτερον ᾿Ακολούθει pos. 6 δὲ εἶπεν "Ἐπίτρεψόν" μοι πρᾶ-
60 rov ἀπελθόντι θάψαι τὸν πατέρα pov. εἶπεν δὲ αὐτῷ
“Ages τοὺς νεκροὺν θάψαι τοὺς ἑαυτῶν vexpovs, σὺ δὲ ἀπελ-
6: θὼν διάγγελλε τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ. εἶπεν δὸ καὶ ére-
ρος ᾿Ακολουθήσω σοι, κύριε" πρῶτον δὲ ἐπίτρεψόν μοε ἀπο-
62 τάξασθαι τοῖς εἰς τὸν οἶκόν μου. εἶπεν δὲ [πρὸς αὐτὸν]
ὁ Ἰησοῦν Οὐδεὶς ἐπιβαλὼν τὴν χεῖρα ἐπ’ ἄροτρον καὶ
βλέπων elo τὰ ὀπίσω εὔθετός ἐστιν τῇ βασιλείᾳ τοῦ θεοῦ.
: Μετὰ δὲ ταῦτα ἀνέδειξεν 6 κύριος ἑτέρους ἑβδομήκοντα
[δύο] καὶ ἀπέστειλεν αὐτοὺς ἀνὰ δύο [δύο] πρὸ προσώπου
αὐτοῦ εἰς πᾶσαν πόλιν καὶ τόπον οὗ ἤμελλεν αὐτὸς ἔρχε-
α σθαι. ἔλεγεν δὲ πρὸν αὐτούς Ὃ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ
δὲ ἐργάταν ὀλίγοι: δεήθητε οὖν τοῦ κυρίου tov θερισμοῦ

96 Κύριε, ἐπίτρεψόν
L

146 | KATA AOTKAN x

ὅπως ἐργάτας ἐκβάλῃ εἰς τὸν θερισμὸν αὐτόῦ. ὑπάγετε" 3
> A) 4 ca ¢ a > la 4 ° ᾿
ἰδοὺ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς ἄρνας ἐν μέσῳ λύκων. μὴ βα- 4
στάζετε βαλλάντιον, μὴ πήραν, μὴ ὑποδήματα, καὶ μηδέ-
: A A .CfQr. 3. , 9 Δ΄. δ᾽ “a 2 rv
va’ κατὰ τὴν ὁδὸν αὐπάσησθε, εἰς nv δ᾽ ἂν εἰσέλθητε 5
΄“ ’ ~ ”
οἰκίαν πρῶτον λέγετε Εἰρήνη τῷ οἴκῳ τούτῳ. καὶ ἐὰν 6
Γἐκεῖ 7 υἱὸς εἰρήνης, ἐπαναπαήσεται ἐπ᾿ αὐτὸν ἡ εἰρή-
ἡμῶν" εἰ δὲ μήγε, ἐφ᾽ ὑμᾶς ἀνακάμψει. ἐν αὐτῇ δὲ
μὴ vpa@ye εἰ OE μῆγε, μ 'ω : UT 7
“ ᾽ 9 x a
τῇ οἰκίᾳ μένετε, ἔσθοντες καὶ πίνοντες τὰ παρ᾽ αὐτῶν,
¥ ‘ € 3 , a 6 a 2 « ‘ ’ >
ἄξιος yap ὁ ἐργάτης τοῦ μισθοῦ αὐτοῦ, μὴ μεταβαίνετε ἐξ
a a
οἰκίας εἰς οἰκίαν. καὶ eis ἣν ἂν πόλιν εἰσέρχησθε καὶ 8.
δέχωνται ὑμᾶς, ἐσθίετε τὰ παρατιθέμενα ὑμῖν, καὶ θερα- 9
3. a 3 a XN “
πεύετε τοὺς ἐν αὐτῇ ἀσθενεῖς, καὶ λέγετε αὐτοῖς "Ἤγγικεν
ἐφ᾽ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ." εἰς ἣν δ᾽ ἂν πόλιν εἰσέλ- 10
4 a . ε ».» 3 ’ 9 4 ,
Onre καὶ μὴ δέχωνται ὑμᾶς, ἐξελθόντες εἰς ras πλατείας ..
αὐτῆς εἴπατε Καὶ τὸν κονιορτὸν τὸν κολληθέντα ἡμῖν xx
ἐκ τῆς πόλεως ὑμῶν εἰς τοὺς πόδας ἀπομασσόμεθα ὑμῖν'
πλὴν τοῦτο γινώσκετε ὅτι ἤγγικεν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ.
λέγω ὑμῖν ὅτι Σοδόμοις ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἀνεκτότερον xa
Ψ a “ Uj 3 4 > 2 ’ > 7?
ἔσται ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ. Οὐαί σοι, Χοραζείν' οὐαί σοι, 13
Βηθσαιδά: ὅτι εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἐγενήθησαν ai
δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν, πάλαι ἂν ἐν σάκκῳ καὶ
a“ Ul [4 4 ’ “~ 2
σποδῷ καθήμενοι μετενόησαν. πλὴν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι τῷ
> 4 »»,; 3 “- ’ A ca [4
ἀνεκτότερον ἔσται ἐν τῇ κρίσει ἢ ὑμῖν. Καὶ σύ, Καφαρ- τς
Ω > “A ΦΩ͂ Cd
yaovp, μὴ EWC OYPANOY YYWOHCH; ξεως τοῦ Adoy >
Γ , Ἵ ε 2 » Coa 29 ~ 2 4 ,. ¢€ 9
KATABHCH . ‘O ἀκούων ὑμῶν ἐμοῦ ἀκούει, καὶ ὁ ἀθε- 16
a ca > > ~ ε Q > A 3 ~ >/- “- 4 >
τῶν ὑμᾶς ἐμὲ ἀθετεῖ" ὁ δὲ ἐμὲ ἀθετῶν ἀθετεῖ τὸν dro-
στείλαντά με. Ὑπέστρεψαν δὲ οἱ ἑβδομήκον- 17
, bs a , ’ 4 4 ,
τα [δύο] μετὰ χαρᾶς λέγοντες Κύριε, καὶ τὰ δαιμόνια
ὑποτάσσεται ἡμῖν ἐν τῷ ὀνόματί σον. εἶπεν δὲ αὐ- τ
τοῖς ᾿Ἐθεώρουν τὸν Σατανᾶν ‘as ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐ- -
-7 4 ὃ Ά ¢ a 4 - 9 ? “-
ρανοῦ" πεσόντα, ἰδοὺ δέδωκα ὑμῖν τὴν ἐξουσίαν τοῦ τὸ
“- Ψ,. a“
TTATEIN ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων, καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν
δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ, καὶ οὐδὲν ὑμᾶς οὐ μὴ "ἀδικήσει",

6 ἡ ἑκεῖ 15 καταβιβασθήσῃ 18 ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ὡς ἀστραπὴν

x KATA AOTKAN 147

20 πλὴν ἐν τούτῳ μὴ χαίρετε ὅτι τὰ πνεύματα ὑμῖν ὑποτάσ-

σεται, χαίρετε δὲ ὅτε τὰ ὀνόματα ὑμῶν ἐνγέγραπται ἐν
“ 3 ΄σ᾽ > t en a q 3." U

at τοῖς οὐρανοῖς. Ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἠγαλλιάσατο
τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ καὶ εἶπεν Ἐξομολογοῦμαί σοι,
πάτερ κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅτε ἀπέκρυψας
ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νη-
πίοις" ναί, ὁ πατήρ, ὅτι οὕτως εὐδοκία ἐγένετο ἔμπροσθέν

2, σου. Πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ πατρός pov, καὶ
οὐδεὶς γινώσκει τίς ἐστιν ὁ υἱὸς εἰ μὴ ὁ πατήρ, καὶ τίς
ἐστιν ὁ πατὴρ εἰ μὴ ὁ υἱὸς καὶ ᾧ ἂν βούληται ὁ υἱὸς

43 ἀποκαλύψαι. Καὶ στραφεὶς πρὸς τοὺς μαθητὰς κατ' ἰδίαν
εἶπεν Μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ οἱ βλέποντες ἃ βλέπετε.

84 λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ προφῆται καὶ βασιλεῖς ἠθέ-
λησαν ἰδεῖν ἃ ὑμεῖς βλέπετε καὶ οὐκ εἶδαν, καὶ ἀκοῦσαι ἃ
ἀκούετε καὶ οὐκ ἤκουσαν.

as Καὶ ἰδοὺ νομικός τις ἀνέστη ἐκπειράζων αὐτὸν λέ-

: ͵ ’ ? \ 2° ,
yov ᾿Διδάσκαλε, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω ;

266 δὲ εἶπεν πρὸς αὐτόν Ἔν. τῷ νόμῳ τί γέγραπται; πῶς

a7 ἀναγινώσκεις ; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν *“Arartriceic Kypion

. τὸν θεόν coy’ ἐξ ὅλης 7 KapAfac coy Kal ἐν ὅλῃ TH
ΨΥΧΗ͂ coy Kal ἐν ὅλῃ τῇ ἰοχύ! coy kal ἐν ὅλῃ τῆ Ata-

28 ΝΟΐὰ COY, καὶ τὸν πληοίον COY WC CEAYTON. εἶπεν δὲ

ας αὐτῷ ᾿Ορθῶς ἀπεκρίθης: τοῦτο ποίει Kat Ζήοῃ. ὯὉ δὲ
θέλων δικαιῶσαι ἑαυτὸν εἶπεν πρὸς τὸν Ἰησοῦν Καὶ τίς
> , ε Ὁ εν. a 9 ”

go ἐστίν pov πλησίον; ὑπολαβὼν ὁ Ἰησοῦς εἶπεν "Ανθρω-
πός τις κατέβαινεν ἀπὸ ᾿Ιερουσαλὴμ εἰς ᾿Ιερειχὼ καὶ λῃ-
σταῖς περιέπεσεν, οἱ καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν καὶ πληγὰς
3 , 3. a > , «ς a 4 ,

31 ἐπιθέντες ἀπῆλθον ἀφέντες ἡμιθανῆ. κατὰ συγκυρίαν δὲ
ς , , ᾿ > ~a (Qn » » ν WS a
ἱερεύς τις κατέβαινεν [ἐν] τῇ ὁδῴ ἐκείνῃ, καὶ ἰδὼν αὐτὸν

32 ἀντιπαρῆλθεν’ ὁμοίως δὲ καὶ Λενείτης κατὰ τὸν τόπον

33 ἐλθὼν καὶ ἰδὼν ἀντιπαρῆλθεν. Σαμαρείτης δέ τις ὁδεύων

34 ἦλθεν κατ᾽ αὐτὸν καὶ ἰδὼν ἐσπλαγχνίσθη, καὶ προσελθὼν
κατέδησεν τὰ τραύματα αὐτοῦ ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον,

το ἀδικήσῃ 27 θεὸν | τῆς
Ι,2

148 KATA AOTKAN X XI

ἐπιβιβάσας δὲ αὐτὸν ἐπὶ τὸ ἴδιον κτῆνος ἤγαγεν αὐτὸν εἰς
πανδοχεῖον καὶ ἐπεμελήθη αὐτοῦ. καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον ἐκ- 35
βαλὼν δύο δηνάρια ἔδωκεν᾽ τῷ πανδοχεῖ καὶ εἶπεν Ἔπι-
μελήθητε αὐτοῦ, καὶ ὅτι ἂν προσδαπανήσῃς ἐγὼ ἐν τῷ
ἐπανέρχεσθαξέ με ἀποδώσω σοι. τίς τούτων τῶν τριῶν 36
πλησίον δοκεῖ σοι γεγονέναι τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃ-
στάς; ὁ δὲ εἶπεν Ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ᾽ αὐτοῦ, εἶπεν 37
δὲ αὐτῷ [ὁ] ᾿Ιησοῦς Πορεύον καὶ σὺ ποίεε ὁμοίως.

"Ev δὲ τῷ πορεύεσθαι αὐτοὺς αὐτὸς εἰσῆλθεν εἰς κώμην 38
τινά: γυνὴ δέ τις ὀνόματι Μάρθα ὑπεδέξατο αὐτὸν ‘eis τὴν
οἰκίαν. καὶ τῇδε ἦν ἀδελφὴ καλουμένη Μαριάμ, [ἢ] καὶ 39
παρακαθεσθεῖσα πρὸς τοὺς πόδας τοῦ κυρίου Hovey τὸν λό-
γον αὐτοῦ. ἡ δὲ Μάρθα περιεσπᾶτο περὶ πολλὴν διακονί- 40
ay ἐπιστᾶσα δὲ εἶπεν Κύριε, οὗ μέλει σοι ὅτι ἡ ἀδελφή
μου μόνην με κατέλειπεν διακονεῖν; εἰπὸν οὖν αὐτῇ ἵνα
μοι συναντιλάβηται. ἀποκριθεὶς δὲ εἶπεν αὐτῇ ὁ κύριος κε
Μάρθα Μάρθα, "μεριμνᾷς καὶ θορυβάζῃ περὶ πολλά, ὀλί-
yov δέ ἐστιν χρεία ἢ ἑνός' Μαριὰμ yap’ τὴν ἀγαθὴν 41
μερίδα ἐξελέξατο ἧτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται αὐτῆς.

Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ εἶναι αὐτὸν ἐν τόπῳ τινὶ προσευχό- τ
μενον, ὡς ἐπαύσατο, εἶπέν τις τῶν μαθητῶν αὐτοῦ πρὸς
αὐτόν Κύριε, δίδαξον ἡμᾶς προσεύχεσθαι, καθὼς καὶ
ἸΙωάνης ἐδίδαξεν τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ. εἶπεν δὲ αὐτοῖς 2
Ὅταν προσεύχησθε, λέγετε ἹἸΠάτερ, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά
σου" ἐλθάτω ἡ βασιλεία σου" τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιού- 3
σιον δίδου ἡμῖν τὸ καθ᾽ ἡμέραν- καὶ ἄφες ἡμῖν τὰν ἅμαρ- 4
τίας ἡμῶν, καὶ γὰρ αὐτοὶ ἀφίομεν παντὶ ὀφείχοντι ἡμῖν"
καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν. Καὶ s
εἶπεν πρὸς αὐτούς Τίς ἐξ ὑμῶν ἔξει φίλον καὶ πορεύσε-
ται πρὸς αὐτὸν μεσονυκτίου καὶ εἴπῃ αὐτῷ Φίλε, χρῆσόν
μοι τρεῖς ἄρτουε, ἐπειδὴ φίλος μου παρεγένετο ἐξ ὁδοῦ 6
πρός με καὶ οὐκ ἔχω ὃ παραθήσω αὐτῷ: κἀκεῖνος ἔσωθεν 7

35 ἔδωκεν δύο δηνάρια 48 [eis τὸν οἶκον αὐτῆς) 41 θορυβάζῃ Μαριὰμ

ΧΙ KATA AOTKAN 149

ἀποκριθεὶς εἴπῃ Μή μοι κόπους πάρεχε: ἤδη ἡ θύρα
κέκλεισται, καὶ τὰ σαιδία μου μετ᾽ ἐμοῦ ele τὴν κοίτην
8 εἰσίν οὐ δύναμαι ἀναστὰς δοῦναί σοι, λέγω ὑμῖν, εἰ καὶ
οὐ δώσει αὐτῷ ἀναστὰς διὰ τὸ εἶναι φίλον αὐτοῦ, διά γε
τὴν ἀναμδίαν αὐτοῦ ἐγερθεὶς δώσει αὐτῷ ὅσων χρή-
9 feu Κἀγὼ ὑμῖν λέγω, αἰτεῖτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν. ζητεῖ.
10 Te, καὶ εὑρήσετε" κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν. πᾶς γὰρ
ὁ αἰτῶν λαμβάνει, καὶ ὁ ζητῶν εὑρίσκει, καὶ τῷ κρούοντι
τς Γἀνοιγήσεται, τίνα δὲ ἐξ ὑμῶν "σὸν πατέρα αἰτήσει" ὁ
12 υἱὸς © ἰχθύν, μὴ ἀντὶ ἰχθύος ὄφιν αὐτῷ ἐπιδώσεε; 9 καὶ
13 αἰτήσει gov, ἐπιδώσει αὐτῷ σκορπίον; εἰ οὖν ὑμεῖς πονη-
pol ὑπάρχοντερ οἴδατε δόματᾳ ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις
ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ πατὴρ [ὁ] ἐξ οὐρανοῦ δώσει πνεῦμα
ἅγιον τοῖς αἰτοῦσιν αὐτόν.
14 Καὶ ἦν ἐκβάλλων δαιμόνιον κωφόν: ἐγένετο δὲ τοῦ
δαιμονίον ἐξελθόντος ἐλάλησεν ὁ κωφός. Καὶ ἐθαύμασαν
x5 οἱ ὄχλοι τινὲς δὲ ἐξ αὐτῶν εἶταν Ἔν Βεεζεβοὺλ τῷ
16 ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια' ἕτεροι δὲ
17 πειράζοντες σημεῖον ἐξ οὐρανοῦ ἐζήτουν παρ᾽ αὐτοῦ. av-
τὸς δὲ εἰδὼς αὐτῶν τὰ διανοήματα εἶπεν αὐτοῖς Πᾶσα
βασιλεία “ep éauriy διαμερισθεῖσα' ἐρημοῦται, καὶ οἶκος
18 ἐπὶ οἶκον πίπτει. εἰ δὲ καὶ ὁ Σατανᾶς ἐφ᾽ ἑαυτὸν διεμερί-
σθη, πῶς σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ; ὅτι λέγετε ἐν
19 Βεεζεβοὺλ ἐκβάλλειν με τὰ δαιμόνια, εἰ δὲ ἐγὼ ἐν Βεεζε-
βοὺλ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, of viol ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβαλ-
20 Aovew; διὰ τοῦτο αὐτοὶ ὑμῶν κριταὶ ἔσονται. εἰ δὲ ἐν
δακτύλῳ θεοῦ [ἐγὼ] ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν
are ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ. ὅταν ὁ ἰσχυρὸς καθωπλι-
σμένος φνλάσσῃ τὴν ἑαυτοῦ αὐλήν, ἐν εἰρήνῃ ἐστὶν τὰ
44 ὑπάρχοντα αὐτοῦ: ἐπὰν δὲ ἰσχυρότερος αὐτοῦ ἐπελθὼν
νικήσῃ αὐτόν, τὴν πανοπλίαν αὐτοῦ αἴρει é ἧ ἐπεποίθει,
23 καὶ τὰ σκῦλα αὐτοῦ διαδίδωσιν. ὁ μὴ ὧν per ἐμοῦ
σο ἀνοίγεται 11 αἰτήσει τὸν πατέρα | ἄρτον, μὴ λίθον ἐπιδώσει αὐτῷ; ἡἣ [καὶ]
17 διαμερισθεῖσα ἐφ᾽ ἑαντὴν 19 κριταὶ ὑμῶν

156 KATA AOTKAN ΧΕ

κατ᾽ ἐμοῦ ἐστίν, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ᾽ ἐμοῦ σκορπί-
(et. ὍὝσταν τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα ἐξέλθῃ ἀπὸ τοῦ ἀν- 24
θρώπου, διέρχεται δὲ ἀνύδρων τόπων ζητοῦν "ἀνάπαυσιν,
καὶ μὴ εὑρίσκον [τότε] λέγει Ὑποστρέψω εἰς τὸν οἶκόν
μον ὅθεν ἐξῆλθον: καὶ ἐλθὸν εὑρίσκει [σχολάζοντα,) σεσα- 25
ρωμένον καὶ κεκοσμημένον. τότε πορεύεται καὶ παραλαμ- 26
βάνει ἕτερα πνεύματα πονηρότερα ἑαυτοῦ ἑπτά, καὶ εἰσελ- -
θόντα κατοικεῖ ἐκεῖ, καὶ γίνεται τὰ ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου
ἐκείνου χείρονα τῶν πρώτων. “Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ 27
λέγειν αὐτὸν ταῦτα ἐπάρασά τις φωνὴν γυνὴ ἐκ τοῦ ὄχλου
εἶπεν αὐτῷ Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καὶ
μαστοὶ ovs ἐθήλασας’ αὐτὸς δὲ εἶπεν Μενοῦν μακάριοι 28
οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ θεοῦ καὶ φυλάσσοντες.
Τῶν δὲ ὄχλων ἐπαθροιζομένων ἤρξατο ᾿ λέγεν ‘H 29
γενεὰ αὕτη γενεὰ πονηρά ἐστιν σημεῖον ζητεῖ, καὶ σημεῖ-
ον οὐ δοθήσεται αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον ᾿Ιωνᾶ. καθὼς γὰρ 5»
ἐγένετο [Ὁ] ᾿Ιωνᾶς τοῖς Νινευείταις σημεῖον, ovrws ἔσται
καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου τῇ γενεᾷ ταύτῃ. βασίλισσα 3x
νότου ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῶν ἀνδρῶν τῆς
γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινεῖ αὐτούς: ὅτι ἦλθεν ἐκ τῶν
περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σολομῶνος, καὶ ἰδοὺ
πλεῖον Σολομῶνος ὧδε. ἄνδρες Νινευεῖται ἀναστήσονται 32
ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινοῦσιν
αὐτήν: ὅτι μετενόησαν εἰς τὸ κήρυγμα Ἰωνᾶ, καὶ ἰδοὺ
πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε. Οὐδεὶς λύχνον ἅψας εἰς κρύπτην τίθη- 33
σιν οὐδὲ ὑπὸ τὸν μόδιον ἀλλ᾽ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, ἵνα οἱ
εἰσπορευόμενοι τὸ φῶς βλέπωσιν. Ὃ λύχνος τοῦ σώμα- %
τός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός gov, . ὅταν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς
ty καὶ ὅλον τὸ σῶμά σον φωτινόν ἐστιν: ἐπὰν δὲ πονηρὸς
ἦ, καὶ τὸ σῶμά σου σκοτινόν. σκόπει οὖν μὴ τὸ φῶς τὸ 35:
ἐν σοὶ σκότος ἐστίν. εἰ οὖν τὸ σῶμά σον ὅλον φωτινόν, 36
μὴ ἔχον “μέρος Tt σκοτινόν, fora: φωτινὸν ὅλον ὡς Gray
ὁ λύχνος ᾿ τῇ ἀστραπῇ φωτίζῃ σε.

24 ἀνάπαυσιν καὶ μὴ εὑρίσκον. τότε 45,36 1... 36 [re] μέρος | ἐν

ΧΙ. KATA AOTKAN © ΙΒΙ

3 ἘΝ δὲ τῷ λαλῆσαι ἐρωτᾷ αὐτὸν Φαρισαῖος ὅπως ἀρι-.
38 στήσῃ wap αὐτῷ’ εἰσελθὼν δὲ ἀνέπεσεν. ὁ δὲ Φαρισαῖος
ἰδὼν ἐθαύμασεν ὅτι οὐ. πρῶτον ἐβαπτίσθη πρὸ τοῦ ἀρί-
39 στου. εἶπεν δὲ ὁ κύριος πρὸς αὐτόν Νῦν ὑμεῖς οἱ Φαρι-
σαῖοι τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τοῦ πίνακος καθαρίζετε,
40 τὸ δὲ ἔσωθεν ὑμῶν γέμει ἁρπαγῆς καὶ πονηρίας. ἄφρονες,
4“ οὐχ ὁ ποιήσας τὸ ἔξωθεμ καὶ τὸ ἔσωθεν ἐποίησεν ; πλὴν
τὰ ἐνόντα δότε ἐλεημοσύνην, καὶ ἰδοὺ πάντα καθαρὰ ὑμῖν
41 ἐστίν. ἀλλὰ οὐαὶ ὑμῖν τοῖς Φαρισαίοις, ὅτι ἀποδεκατοῦτε.
τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ πήγανον καὶ πᾶν λάχανον, καὶ παρέρ-
.xerbe τὴν κρίσιν «καὶ τὴν ἀγάπην τοῦ θεοῦ" ταῦτα δὲ ἔδει
43 ποιῆσαι κἀκεῖνα μὴ παρεῖναι. οὐαὶ ὑμῖν τοῖς Φαρισαίοις,
ὅτι ἀγαπᾶτε τὴν πρωτοκαθεδρίαν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ
“4 τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς. οὐαὶ ὑμῖν, ὅτι ἐστὲ. ὡς
τὰ μνημεῖα τὰ ἄδηλα, καὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ περιπατοῦντες
“4 ἐπάνω οὐκ οἴδασιν. ᾿Αποκριθεὶς δέ τις τῶν νομικῶν λέγει
46 αὐτῷ Διδάσκαλε, ταῦτα λέγων καὶ ἡμᾶς ὑβρίζεις. ὁ δὲ
εἶπεν Καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς οὐαί, ὅτι φορτίζετε τοὺς
ἀνθρώπους φορτία δυσβάστακτα, καὶ αὐτοὶ ἑνὶ τῶν δακτύ-
,“λὼν ὑμῶν οὐ προσψαύετε τοῖς φορτίοις. οὐαὶ ὑμῖν, ὅτι
οἰκοδομεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν προφητῶν οἱ δὲ πατέρες ὑμῶν
48 ἀπέκτειναν αὐτούς. ἄρα μάρτυρές ἐστε καὶ συνευδοκεῖτε
τοῖο ἔργοις τῶν πατέρων ὑμῶν, ὅτι αὐτοὶ μὲν ἀπέκτειναν
49 αὐτοὺς ὑμεῖς δὲ οἰκοδομεῖτε. διὰ τοῦτο καὶ ἡ σοφία τοῦ
θεοῦ εἶπεν ᾿Αποστελῶ εἰς αὐτοὺς προφήτας καὶ ἀποστό-
50 λους, καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενοῦσιν καὶ διώξουσιν, ἵνα ἐκζη-
τηθῇ τὸ αἷμα πάντων τῶν προφητῶν τὸ "ἐκκεχυμένον" ἀπὸ
5: Καταβολῆς κόσμον ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης, ἀπὸ αἵματος
“ABeX ἕως αἵματος Ζαχαρίου τοῦ ἀπολομένου μεταξὺ τοῦ
θυσιαστηρίου καὶ τοῦ οἴκου" ναί, λέγω ὑμῖν, ἐκζητηθήσεται
5α ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης. οὐαὶ ὑμῖν τοῖς γνομικοῖς,. ὅτε
ἤρατε τὴν κλεῖδα τῆς γνώσεως: αὐτοὶ οὐκ εἰσήλθατε
53 καὶ τοὺς εἰσερχομένους ἐκωλύσατε. - Καἀκεῖθεν

50 ἐκχυρνόμενον

152 KATA AOTKAN XI XU
ἐξελθόντος αὐτοῦ ἤρξαντο ol γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι

δεινῶς ἐνέχειν καὶ ἀποστοματίζει»ν αὐτὸν περὶ πλειόκων,
ἐνεδρεύοντες αὐτὸν θηρεῦσαί τι ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ. 54
Ἔν οἷς ἐπισυναχθεισῶν τῶν μυριάδων τοῦ ὄχλον, ὥστε 1
καταπατεῖν ἀλλήλους, ἤρξατο λέγειν πρὸς τοὺς μαθητὰς
αὐτοῦ πρῶτον Προσέχετε ἑαυτοῖς ἀπὸ τῆς ζύμης, ἥτις
ἐστὶν ὑπόκρισις, τῶν Φαρισαίων. Οὐδὲν δὲ ddr aia ἢ
μένον ἐστὶν ὃ οὐκ ἀποκαλυφθήσεται, καὶ κρισττὸν ὃ
γνωσθήσεται. ἀνθ᾽ ὧν ὅσα ἐν τῇ σκοτίᾳ εἴπητε ἐν τῷ 3
φωτὶ ἀκουσθήσεται, καὶ ὃ πρὸς τὸ οὖς ἐλαλήσανε ἐν γοῖς
ταμείοις κηρνχθήσεται ἐπὶ τῶν δωμάτων. Λέγω δὲ ὑμῖν 4
τοῖς φίλοις μον, μὴ φοβηθῆτε ἀπὸ τῶν ἀποκτεινόντων 4Φὸ
σῶμα καὶ μετὰ ταῦτα μὴ ἐχόντων “ερισσότερόν τε Ξοιῆ-
σαι. ὑποδείξω δὲ ὑμῖν viva φοβηθῆτε φοβήθητε τὸν 5
μετὰ τὸ ἀποκτεῖναι, ἔχοντα ἐξουσία» ἐμβαλεῖν εἰς τὴν
γέενναν: vai, λέγω ὑμῖν, τοῦτον φοβήθητε, οὐχὶ «πέντε 6
στρουθία πωλοῦνται ἀσσαρίων δύο; καὶ dy ἐξ αὐτῶν
οὐκ ἔστιν ἐπιλελησμένον ἐνώπεον τοῦ θεοῦ, ἀλλὰ καὶ ai 7
τρίχες τῆς κεφαλῆς ὑμῶν πᾶσαι ἠρίθμηνται μὴ φοβεῖ-
σθε- πολλῶν στρουθίων διαφέρετε. Adyw δὲ ὑμῖν, πᾶς 8
ὃς ἂν ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, καὶ ὁ
υἱὸς τοῦ ἀνθρώπον ὁμολογήσει ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τῶν
ἀγγέλων τοῦ θεοῦ" ὁ δὲ ἀρνησάμενός με ἐνώπιον τῷ» 9
ἀνθρώπων ἀπαρνηθήσεται ἐνώπιον Tay ἀγγέλων τοῦ
θεοῦ. Καὶ πᾶς ὃς ἐρεῖ λόγον εἰς τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπον, τὸ
ἀφεθήσετα, αὐτῷ’ τῷ δὲ εἰς τὸ ἅγιον πνεῦμα βλασφημή-
σαντι οὐκ ἀφεθήσεται. Ὅταν δὲ εἰσφέρωσι»ν ὑμᾶς ἐπὶ τι
τὰς συναγωγὰς καὶ τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξονσίᾳς, μὴ μερι-
μνήσητε πῶς [% τί] ἀπολογήσησθε ἣ τί εἴπητε" τὸ τὰ
γὰρ ἅγιον πγεῦμα διδάξει ὑμᾶς ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἃ δεῖ εἰ-
πεῖν. Elev δέ τις ἐκ τοῦ ὄχλον αὐτῷ Διδά- 13
σκαλε, εἰπὲ τῷ ἀδελφῷ μου μερίσασθαι per’ ἐμοῦ τὴν
κληρονομίαν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ "“Ανθρωπε, τίς pe κατέ- 14

42 ὑμῖν λέγω 84 οὔτε σπείρονσιν οὔτε

ΧΙΙ KATA AOTKAN 153

1s OTnoey κριτὴν ἢ μεριστὴν ἐφ᾽ ὑμᾶς; εἶπεν δὲ πρὸς av-
τοὺς Ὁρᾶτε καὶ φυλάσσεσθε ἀπὸ πάρης πλεονεξίας, ὅτι
οὐκ ἐν τῷ περισσεύειν τωὶ ἡ ζωὴ αὐτοῦ ἐστὶν ἐκ τῶν
τὸ ὑπαρχόντων avrp. Εἶπεν δὲ παραβολὴν πρὸς αὐτοὺς
᾿Α»θρώπον τινὸρ πλουσίου εὐφόρησεν ἡ χώρα.

17 καὶ διελογίζετο ἐμ αὐτῷ λέγων Τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω
18 ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου; καὶ elgey Τοῦτο ποιήσω"
καθελῷ μὸν τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ
19 συνάξῳ ἐκεῖ πάντα τὸν σῖτον καὶ τὰ ἀγαθά pov, καὶ
ἐρῶ τῇ ψνχῇ μον Ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ [κείμενα εἰς
20 ἔτη πολλά’ ἀναπαύου, φάγε, πίε], εὐφραίνου. εἶπεν δὲ
αὐτῷ ὁ θεός ΓΑφρων, ταύτῃ τῇ ννκτὶ τὴν ψυχήν σον αἱ-
2: τοῦσιν ἀπὸ σοῦ" ἃ δὲ ἡτοίμασας, τίνε ἔσται; [Οὕτῳς ὁ θη-
22 σᾳυρίζων αὐτῷ καὶ ph ele θεὸν πλοντῶν.) εἰ
πεν δὲ πρὰς rove μαβητὰς [αὐτοῦ] Διὰ τοῦτο Γλέγω ὑμῖν",
μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ τί φάγητε, μηδὲ τῷ σώματε [ὑμῶν]
«3 τί ἐνδύσησθε, ἡ γὰρ Ψυχὴ πλεῖόν ἐστιν τῆς τροφῆς καὶ
24470 σώμα τοῦ ἐνδύματος. κατανοήσατε τοὺς κόρακας ὅτι
“ov σπείρουσιν οὐδὲ" θερίζουσψ, οἷς οὐκ ἔστιν ταμεῖον
οὐδὲ ἀποθήκη, καὶ ὁ θεὸς τρέφει αὐτούς" πόσῳ μᾶλλον
as ὑμεῖς διαφέρετε τῶν σετειρῶν. rie δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν
26 δύναται "ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ προσθεῖναι" πῆχυν; εἰ οὖν
οὐδὲ ἐλάχιστον δύνασθε, τί περὶ τῶν λοιπῶν μεριμνᾶτε;
27 κατανοήσατε τὰ κρίνα πῶς αὐξάνει" οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νήθει'
λέγω δὲ ὑμψ, οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιε-
28 βάλετο ὡς ἐν τούτων. εἰ δὲ ἐν ἀγρῷ τὸν χόρτον ὄντα
σήμερον καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον ὁ θεὸς οὕτως
op ἀμφώζει, πόσῳ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι. καὶ ὑμεῖς μὴ
3. (nreire τί φάγητε καὶ τί πίητε, καὶ μὴ μετεωρίζεσθε, ταῦ-
τα γὰρ πάντα τὰ ξβνη τοῦ κόσμον ἐπιζητοῦσιν, ὑμῶν δὲ ὁ
3: πατὴρ οἷδεν ὅτι χρήζετε τούτων" πλὴν ζητεῖτε τὴν βασι-
32 λείαν αὐτοῦ, καὶ ταῦτα προστεθήσεται ὑμῖν. μὴ φοβοῦ,
τὸ μικρὸν ποίμνιον, ὅτι εὐδόκησεν ὁ πατὴρ ὑμῶν δοῦναι

a5 προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὑτοῦ

{54 KATA AOTKAN: ΧΙΓ

ὑμῖν τὴν βασιλεία. Πωλήσατε τὰ ὑπάρχοντα ὑμῶν 33
, , , ε “- i ‘
καὶ δότε ἐλεημοσύνην" ποιήσατε ἑαντοῖς βαλλάντια μὴ
παλαιούμενα, θησαυρὸν ἀνέκλειπτον ἐν τοῖς οὐρανοῖς,
ὅπου κλέπτης οὐκ ἐγγίζει οὐδὲ σὴς. διαφθείρει: ὅπου γάρ 3
ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ καὶ ἡ καρδία ὑμῶν ἔσται.
“Ἔστωσαν ὑμῶν αἱ ὀσφύες περιεζωσμέναι καὶ of λύχνοι 35
καιόμενοι, καὶ ὑμεῖς ὅμοιοι ἀνθρώποις προσδεχομένοις 36
τὸν κύριον ἑαυτῶν πότε ἀναλύσῃ ἐκ τῶν γάμων, ἵνα ἐλθόν-
τος καὶ κρούσαντος εὐθέως ἀνοίξωσιν αὐτῷ. μακάριοι οἱ 37
δοῦλοι ἐκεῖνοι, οὖς ἔλθὼν ὁ κύριος εὑρήσει γρηγοροῦντας"
ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι περιζώσεται καὶ ἀνακλινεῖ αὐτοὺς καὶ -
δ , >» » a 2 a ,’ “a 3
παρελθὼν διακονήσει αὐτοῖς. κἂν ἐν τῇ δευτέρᾳ κἂν ἐν 38
a , a \ 4 @ , ἢ ?
τῇ τρίτῃ φυλακῇ ἔλθῃ καὶ εὕρῃ οὕτως, μακάριοί εἶσιν
ἐκεῖνοι. τοῦτο δὲ γινώσκετε ὅτι εἰ det ὁ οἰκοδεσπότης 30
ἰ @ € ’ ἕξ Γ» ᾽ ὰ 4 >) 3
ποίᾳ ὥρᾳ ὁ κλέπτης ἔρχεται, ᾿ἐγρηγόρησεν dy καὶ ovK’ a-
φῆκεν διορυχθῆναι τὸν οἶκον αὐτοῦ. καὶ ὑμεῖς γίνεσθε so
μά φ Ld > “ € A “ > ’ rd
ἕτοιμοι, ὅτι 7) ὥρᾳ ov δοκεῖτε ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπον ἔρχε-
4Φ 1 ε , ’ ‘ ca 8 a
ται. ἘΕῤΠπεν δὲ ὁ Πέτρος Κύριε, πρὸς ἡμᾶς τὴν παρα- 4
βολὴν ταύτην λέγεις ἣ καὶ πρὸς πάντας; καὶ εἶπεν ὁ 42
Ul
κύριος Tis ἄρα ἐστὶν 6 πιστὸς οἰκονόμος, 6 φρόνιμος, ὃν
καταστήσει ὁ κύριος ἐπὶ. τῆς θεραπείας αὐτοῦ τοῦ διδόναι
3 .“" ¢ ~ σι
ἐν καιρῷ [τὸ] σιτομέτριον ; μακάριος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, ὃν 43
ἐλθὼν ὁ κύριος αὐτοῦ εὑρήσει ποιοῦντα οὕτως" ἀληθῶς 44
λέγω ὑμῖν ὅτι ἐπὶ πᾶσιν τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτοῦ καταστή-
>. »ν oA 4 ww ε “ 3 - 3 ~ ¢
wet αὐτὸν. ἐὰν δὲ εἴπῃ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ἐν τῇ καρδίᾳ 45
3 “ ’ ε , » 4 Ν ,
αὐτοῦ Χρονίζει ὁ κύριός μου ἔρχεσθαι, καὶ ἄρξηται τύ-
mrew τοὺς παῖδας καὶ τὰς παιδίσκας, ἐσθίειν τε καὶ πίνειν
καὶ μεθύσκεσθαι, ἥξει ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἐν 46
ςφ»,ρ φ a
ἡμέρᾳ ἢ οὐ προσδοκᾷ καὶ ἐν Opa ἣ οὐ γινώσκει, καὶ διχο-
τομήσει αὐτὸν καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀπίστων
θήσει. ἐκεῖνος δὲ ὁ δοῦλος ὁ γνοὺς τὸ θέλημα τοῦ κυρίου 47
, «α ὶ ς ΕΒ ‘ ‘ θ 3
αὐτοῦ καὶ μὴ ἑτοιμάσας ἣ ποιήσας πρὸς τὸ θέλημα av-

30 οὐκ ἂν

XI XIII KATA AOTKAN 158:

48 τοῦ ᾿δαρήσεται πολλάς. ὁ δὲ μὴ γνοὺς ποιήσας δὲ ἄξια
πληγῶν δαρήσεται ὀλίγας. παντὶ δὲ ᾧ ἐδόθη πολύ, πολὺ
ζητηθήσεται παρ᾽. αὐτοῦ, καὶ ᾧ παρέθεντο πολύ, περισσό-

49 Τερον αἰτήσουσιν αὐτόν. πῦρ ἦλθον βαλεῖν ἐπὶ τὴν yay,

so καὶ τί θέλω εἰ ἤδη ἀνήφθη; βάπτισμα δὲ ἔχω βαπτισθῆ-

51.»αι, καὶ πῶς συνέχομαι ἕως ὅτου τελεσθῇ. δοκεῖτε ὅτι
εἰρήνην παρεγενόμην δοῦναι ἐν τῇ γῇ; οὐχί, λέγω ὑμῖν,

51 ἀλλ᾽ ἢ διαμερισμόν. ἔσονται γὰρ ἀπὸ τοῦ νῦν πέντε ἐν
- ἑνὶ οἴκῳ διαμεμερισμένοι, τρεῖς ἐπὶ δυσὶν καὶ δύο, ἐπὶ

53 τρισίν, διαμερισθήσονται πατὴρ ἐπὶ vip καὶ yide ἐπὶ
- πὰτρί, μήτηρ ἐπὶ θυγατέρα καὶ θγγάτηρ ἐπὶ τὴν MHTE-
pa, πενθερὰ ἐπὶ τὴν νύμφην αὐτῆς καὶ NYMOH ἐπὶ τὴν

54 TTENGEPAN. Ἔλεγεν δὲ καὶ τοῖς ὄχλοις Ὅταν

. ἴδητε νεφέλην ἀνατέλλουσαν ἐπὶ δυσμῶν, εὐθέως λέ-

ss γετε ὅτι “OpBpos ἔρχεται, καὶ γίνεται οὕτως" καὶ ὅταν
νότον πνέοντα, λέγετε ὅτι Ἑαύσων ἔσται, καὶ γίνεται.

56 ὑποκριταί, τὸ πρόσωπον τῆς γῆς καὶ τοῦ οὐρανοῦ οἴδατε
δοκιμάζειν, τὸν καιρὸν δὲ' τοῦτον πῶς οὐκ οἴδατε δοκιμά-

μ᾿ (ev; Ti δὲ καὶ ἀφ᾽ ἑαυτῶν οὐ κρίνετε τὸ δίκαιον; ὡς
γὰρ ὑπάγεις μετὰ τοῦ ἀντιδίκου σου ἐπ᾽ ἄρχοντα, ἐν τῇ
ὁδῷ δὸς ἐργασίαν ἀπηλλάχθαι [ἀπ᾽] αὐτοῦ, μή ποτε κατα-
σύρῃ σε πρὸς τὸν κριτήν, καὶ ὁ κριτήῆς σε παραδώσει τῷ

59 πράκτορι, καὶ 6 πράκτωρ σε βαλεῖ εἰς φυλακήν. λέγω
σοι, οὐ μὴ ἐξέλθῃς ἐκεῖθεν ἕως καὶ τὸ ἔσχατον λεπτὸν
ἀποδῷς.

χ ΠΠαρῆσαν δέ τινες ἐν αὐτῷ τῷ καιρῷ ἀπαγγέλλοντες
αὐτῷ περὶ τῶν Ταλιλαίων ὧν τὸ αἷμα Πειλᾶτος ἔμιξεν

α μετὰ τῶν θυσιῶν αὐτῶν. καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς
Δοκεῖτε ὅτι οἱ Ταλιλαῖοι οὗτος ἁμαρτωλοὶ παρὰ may
tas τοὺς Ταλιλαίους ἐγένοντο, ὅτι ταῦτα - πεπόνθασιν;

οὐχί, λέγω ὑμῖν, ἀλλ᾽ ἐὰν μὴ μετανοῆτε πάντες ὁμοίως

4 ἀπολεῖσθε. ἣ ἐκεῖνοι οἱ δέκα ὀκτὼ ἐφ᾽ obs ἔπεσεν ὁ
πύργος ἐν τῷ Σιλωὰμ καὶ ἀπέκτεινεν αὐτούς, δοκεῖτε ὅτι αὖ-

56 δὲ καιρὸν

156 KATA AOTKAN Xl

τοὶ ὀφειλέταρ ἐγένοντο παρὰ πάντας τοὺς ἀνθρώπους τοὺς
κατοικοῦντας ᾿ἱερουσηλήμ; οὐχί, λέγω ὑμῖν, ἀλλ᾽ ἐὰν μὴ 5
ueravongnre’ πάντες ὡσαύτως ἀπολεῖσθε. Ἔ- 6
λεγεν δὲ ταύτην τὴν παραβολήν. Συκὴῆν εἶχέν vie πεφυ-
τευμένην ἐν τῷ ἀμπελῶνι αὐτοῦ, καὶ ἦλθεν ζητῶν καρπὸν
ἐν αὐτῇ καὶ οὐχ εὗρεν. εἶπεν δὲ πρὸς τὸν ἀμπελουρ- 7
γόν ᾿Ιδοὺ τρία ἔτη ag’ ov ἔρχομαι ζητῶν καρπὸν ἐν τῇ
συκῇ ταύτῃ καὶ οὐχ εὑρίσκω" ἔκκοψον αὐτήν" iva τί καὶ
τὴν γῆν καταργεῖ; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς λέγεε αὐτῷ Κύριε, 8
ἄφες αὐτὴν καὶ τοῦτο τὸ ἔτος, ἔως ὅτον σκάψω περὶ αὐτὴν —
καὶ Bode xompin κἂν μὲν στοιήσῃ καρπὸν εἰς τὸ μέλλον-- 9
εἰ δὲ μήγε, ἐκκόψεις αὐτήν.

"Hy δὲ διδάσκων ἐν μιᾷ Tor συναγωγῶν ἐν τοῖς σάββα- τὸ
σιν. καὶ ἰδοὺ γυνὴ πνεῦμα ἔχουσα ἀσθενείας ἔτη δέκα τι
ὀκτῴ, καὶ ἦν συνκύπτουσα καὶ μὴ δυναμένη ἀνακύψαι εἰς
τὸ παντελές. ἰδὼν δὲ αὐτὴν ὁ ᾿Ιησοῦς προσεφώγησεν καὶ τα
εἶπεν αὐτῇ Τύναι, ἀπολέλυσαι τῆς ἀσθενείας σου, καὶ 13
ἐπέθηκεν αὐτῇ τὰς χεῖρας' καὶ παραχρῆμα ἀνωρθώθη, καὶ
ἐδόξαζεν τὸν θεόν. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἐρχισυνάγωγος, ἀγα- 14
νακτῶν ὅτι τῷ σαββάτῳ ἐθεράπευσεν ὁ ᾿Ιησοῦς, ἔλεγεν τῷ
ὄχλῳ ὅτι “EE ἡμέραι εἰσὶν ἐν αἷς δεῖ ἐργάζεσθαι: ἐν αὐταῖς
οὖν ἐρχόμενοι θεραπεύεσθε καὶ μὴ τῇ ἡμέρᾳ τοῦ σαββά-
του. ἀπεκρίθη δὲ αὐτῷ ὁ κύριος καὶ εἶτεν Ὑποκριταί, 15
ἕκαστος ὑμῶν τῷ σαββάτῳ οὐ λύει τὸν βοῦν αὐτοῦ ἢ τὸν
ὄνον ἀπὸ τῆς φάτνης καὶ ᾿ἀπάγων" ποτίζει; ταύτην δὲ τό
θυγατέρα ᾿Αβραὰμ οὖσαν, ἣν ἔδησεν ὁ Σατανᾶς ἰδοὺ δέκα.
καὶ ὀκτὼ ἔτη, οὐκ ἔδει λυθῆναι ἀπὸ τοῦ δεσμοῦ τούτον τῇ
ἡμέρᾳ τοῦ σαββάτου; Καὶ ταῦτα λέγοντος αὐτοῦ κατῃ- 17
σχύνοντο πάντες οἱ ἀντικείμενοι αὐτῷ, καὶ πᾶς ὁ ὄχλος
ἔχαιρεν ἐπὶ πᾶσιν τοῖς ἐνδόξοις τοῖς γινομένοις ὑπ᾽ av-
τοῦ. Ἔλεγεν οὖν Τίνι ὁμοίᾳ ἐστὶν ἡ βασι- 38
λείᾳ τοῦ θεοῦ, καὶ Tivt ὁμοιώσω αὐτήν; ὁμοία ἐστὶν κόκκῳ 19
σινάπεως, ὃν λαβὼν ἄνθρωπος ἔβαλεν εἰς κῆπον ἑαυτοῦ,

5 μετανοῆτε 15 ἀπαγαγὼν

XIII KATA AOTKAN 157

καὶ ηὔξησεν καὶ ἐγένετο εἰς δένδρον, καὶ τὰ ττατεινὰ
τοῦ οὐρᾶνον KATECKHNWCEN ἐν τοῖς κλάδοις δύτοφ.
20 Καὶ πάλιν εἶπεν Τίνι ὁμοιώσω τὴν» βασιλείαν τοῦ θεοῦ ;
ax ὁμοία ἐστὶν ζύμῃ, ἣν λαβοῦσα γυνὴ ἔκρυψεν εἰς ἀλεύρου
σάτα τρία ἕως οὗ ἐζυμώθη ὅλον.
2 Καὶ διεπορεύετο κατὰ πόλεις καὶ κώμας διδάσκων καὶ
23 πορείαν ποιούμενος εἷς Ἱεροσόλυμα. Εἶπεν δέ τις αὐτῷ
Κύριε, εἰ ὄλίγοι οἱ σωζόμενοι; ὁ δὲ εἶπεν πρὸς αὐτούς
24 ᾿Αγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διὰ τῆς στενῆς “θύρας, ὅτι πολλοί,
λέγω ὑμῖν, ζητήσονσιν εἰσελθεῖν καὶ οὐκ ἰσχύσουσιν,
as ἀφ᾽ οὗ ἂν ἐγερθῇ ὁ οἰκοδεσπότης καὶ ἀποκλείσῃ τὴν θύραν,
καὶ ἄρξησθε ἔξω ἑστάναι καὶ κρούειν τὴν θύραν λέγοντες
Κύριε, ἄνοιξον ἡμῖν: καὶ ἀποκριθεὶς ἐρεῖ ὑμῖν Οὐκ οἶδα
, 6 ὑμᾶς πόθεν ἐστέ. τότε "ἄρξεσθε' λέγεν ᾿Ἐφάγομεν
ἐνώπιόν σου καὶ ἐπίομεν, καὶ ἐν ταῖς πλατείαις ἡμῶν ἐδί-
27 Safas: καὶ ἐρεῖ λέγων ὑμῖν Οὐκ olda πόθεν ἐστέ" ἀττό-
a8 Οτητε ἀπ᾽ EMOF, πάντες ἐργάτδι ἀλικίδε. Ἐκεῖ ἔσται
ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸν τῶν ὀδόντων, ὅταν Γὄψησθε"
*ABpadp καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ καὶ πάρτας rovs προφήτας
ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ θεοῦ, ὑμᾶς δὲ ἐκβαλλομένους ἔξω.
9 καὶ ἥξουσιν ἀττὸ ANATOAON Kal AYCMON καὶ ἀπὸ βορρᾶ
30 καὶ νότου καὶ ἀνακλιθήσονται ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ θεοῦ. καὶ
ἰδοὺ εἰσὶν ἔσχατοι οἱ ἔσονται πρῶτοι, καὶ εἰσὶν πρῶτοι of
31 ἔσονται ἔσχατοι. ΄ Ἔν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ προσῆλθάν
τινες Φαρισαῖοι λέγοντες αὐτῷ Ἔξελθε καὶ πορεύου
3. ἐντεῦθεν, ὅτι Ἡρῴδης θέλει σε ἀποκτεῖναι. καὶ εἶπεν
αὐτοῖς ἹἸϊορευθέντες εἴπατε τῇ ἀλώπεκι ταύτῃ “Tov
ἐκβάλλω δαιμόνια καὶ ἰάσεις ἀποτελῶ σήμερον καὶ αὔριον,
33 καὶ τῇ τρίτῃ τέλειοῦμαι. πλὴν δεῖ με σήμερον καὶ αὔριον
καὶ τῇ ἐχομένῃ πορεύεσθαι, ὅτι οὐκ ἐνδέχεται προφήτην
3 ἀπολέσθαι ἄξω ᾿Ἱερουσαλήμ. Ἱερουσαλήμ Ἰερουσαλήμ,
ἡ ἀποκτείνουσα τὸὺς προφήτας καὶ λιθοβολοῦσα rove
ἀπεσταλμένους πρὸς avryy,— ποσάκις ἠθέλησα ἐπισυνάξαι
46 ἄρξησθε 28 ὄψεσθε

138 KATA AOTKAN _ XH Xv

τὰ τέκνα gov oy τρόπον ὄρνις τὴν ἑαυτῆς νοσσιὰν ὑπὸ τὰς
΄ A 3 3 2 3 A 9. ε a g -
πτέρυγας, καὶ οὐκ ἠθελήσατε. ἰδοὺ ddfetat YMIN ὁ OTKOC 35
ε , bY c aA 9 ed ? @ Γ
YMON. λέγω [δὲ] ὑμῖν, οὐ μὴ ἴδητέ με ἕως εἴπητε -
Εὐλογημένος ὁ épxdmenoc ἐν ὀνόλδτι Κυρίου.

Δ) # 3 " “- “ 38 4 Φφ»͵, ~ 4 ’
Kat ἐγένετο ἐν τῷ ἐλθεῖν αὐτὸν els οἶκόν τινος τῶν ἀρχόν- x

a - ?
tov [τῶν] Φαρισαίων σαββάτῳ φαγεῖν ἄρτον καὶ αὐτοὶ ἦσαν
παρατηρούμενοι αὐτόν. καὶ ἰδοὺ ἄνθρωπός τις ἦν ὑδρωπικὸς 2
ἔμπροσθεν αὐτοῦ. καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν πρὸς τοὺς 3
γομικοὺς καὶ Φαρισαίους λέγων ἝἜξεστιν τῷ σαββάτῳ
θεραπεῦσαι ἣ οὔ; οἱ δὲ ἡσύχασαν. καὶ ἐπιλαβόμενος 4
ἰάσατο αὐτὸν καὶ ἀπέλυσεν. καὶ πρὸς αὐτοὺς εἶπεν Ti- 5
vos ὑμῶν υἱὸς ἣ βοῦς els φρέαρ πεσεῖται, καὶ οὐκ εὐθέως
ἀνασπάσει αὐτὸν ἐν ἡμέρᾳ τοῦ σαββάτου; καὶ οὐκ ἴσχυ- 6

> “ A ~ +. Y
σαν ἀνταποκριθῆναι πρὸς ταῦτα. Ἔλεγεν δὲ 7

᾿ A ? 4 3 , “ 4
arpos τοὺς κεκλημένους παραβολήν, ἐπέχων πῶς Tas πρω-
τοκλισίας ἐξελέγοντο, λέγων πρὸς αὐτούς Ὅταν κληθῆς 8
« », 4 4 4 “ 3 \ ,
ὑπό τινος εἰς γάμους, μὴ κατακλιθῆς εἰς τὴν πρωτοκλισίαν,
μή ποτε ἐντιμότερός σου ἢ κεκλημένος ὑπ᾽ αὐτοῦ, καὶ 9
A ε δ QA 2A ? 3 “ A , ’
ἐλθὼν ὁ σὲ καὶ αὐτὸν καλέσας ἐρεῖ σοι Δὸς τούτῳ τόπον,
καὶ τότε ἄρξῃ μετὰ αἰσχύνης τὸν ἔσχατον τόπον κατέχειν. - -
ἀλλ᾽ ὅταν κληθῇς πορευθεὶς ἀνάπεσε εἰς τὸν ἔσχατον τό- τὸ
πον, ἵνα ὅταν ἔλθῃ ὁ κεκληκώς σε ἐρεῖ σοι Φίλε, προσ-
ἀνάβηθι ἀνώτερον' τότε ἔσται σοι δόξα ἐνώπιον πάντων
τῶν συνανακειμένων σοι. ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαντὸν ταπεινω- τι
θήσεται καὶ ὁ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται. Ἔ- 32
λεγεν δὲ καὶ τῷ κεκληκότι αὐτόν Ὅταν ποιῇς ἄριστον
ἣ δεῖπνον, μὴ φώνει τοὺς φίλους σου μηδὲ τοὺς ἀδελφούς
σου μηδὲ τοὺς. συγγενεῖς σον μηδὲ γείτονας πλουσίους, μή
arote καὶ αὐτοὶ ἀντικαλέσωσίν σε καὶ γένηται ἀνταπό-
, 3 > @ 8 a
Sopa σοι. ἀλλ᾽ ὅταν δοχὴν ποιῇς, κάλει πτωχούς, ἀναπεί- 13
[4 U

ρους, χωλούς, τυφλούς: καὶ μακάριος ἔσῃ, ὅτι οὐκ ἔχουσιν τῷ
ἀνταποδοῦναί σοι, ἀνταποδοθήσεται γάρ σοι ἐν τῇ ἀναστά-

17 ἔρχεσθαι

XIV KATA AOTKAN 139

lod . ’ 3 ’ Φ - -᾽ἝχἝ.
13 σει τῶν δικαίων. - ᾿Ακούσας δέ ris τῶν συνανα-
κειμένων ταῦτα εἶπεν αὐτῷ Μακάριος ὅστις φάγεται
τό ἄρτον ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ θεοῦ. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ "Δ»-
θρωπός τις ἐποίεε δεῖπνον μέγα, καὶ ἐκάλεσεν πολλούς,
11] καὶ ἀπέστειλεν τὸν δοῦλον αὐτοῦ τῇ apa τοῦ δεΐπνου εἰ-
πεῖν τοῖς κεκλημένοις Γ᾿ Ἔρχεσθε' ὅτι ἤδη ἔἕτοιμά "ἐστιν",
ι8 καὶ ἤρξαντο ἀπὸ μιᾶς πάντες παραιτεῖσθαι. ὁ πρῶτος
φ > «# 3 Ὶ 3 ’ 4 > »9 3 Α
εἶπεν αὐτῷ ᾿Αγρὸν ἠγόρασα καὶ ἔχω ἀνάγκην ἐξελθὼν
39 ἰδεῖν αὐτόν: ἐρωτῶ σε, ἔχε pe παρῃτημένον. καὶ ἕτερος
εἶπε, Ζεύγη βοῶν ἠγόρασα πέντε καὶ πορεύομαι δοκιμά-
20 OGt αὐτά: ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον. καὶ ἕτερος
- εἶπεν Τυναῖκα ἔγημα καὶ διὰ τοῦτο οὐ δύναμαι ἐλθεῖν.
a1 καὶ παραγενόμενος ὁ δοῦλος ἀπήγγειλεν τῷ κυρίῳ αὐτοῦ
ταῦτα. τότε ὀργισθεὶς ὁ οἰκοδεσπότης εἶπεν τῷ δούλῳ
3 “ #- lA LS 4 ec? “-
αὐτοῦ Ἔξελθε ταχέως εἰς τὰς πλατείας καὶ ῥύμας τῆς
πόλεως, καὶ τοὺς πτωχοὺς καὶ ἀναπείρους καὶ τυφλοὺς καὶ
a2 χωλοὺς εἰσάγαγε ὧδε. καὶ εἶπεν 6 δοῦλος Κύριε, γέ-
23 γονεν ὃ ἐπέταξας, καὶ ἔτι τόπος ἐστίν. καὶ εἶπεν ὁ κύριος
᾿ πρὸς τὸν δοῦλον Ἔξελθε eis τὰς ὁδοὺς καὶ φραγμοὺς καὶ
> » > ἰοὺ @ ~ ε φΦ 4 Α
a4 ἀνάγκασον εἰσελθεῖν, ἵνα γεμισθῇ μου ὁ οἶκος" λέγω γὰρ
ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς τῶν ἀνδρών ἐκείνων τῶν κεκλημένων yevore-
- ταί pou τοῦ δείπνου,
25 Συνεπορεύοντο δὲ αὐτῷ ὄχλοι πολλοί, καὶ στραφεὶς
26 εἶπεν πρὸς αὐτούς Et τις ἔρχεται πρός με καὶ οὐ μισεῖ
΄ τὸν πατέρα ἑαυτοῦ καὶ τὴν μητέρα καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ
τέκνα καὶ τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τὰς ἀδελφάς, ἔτι τε καὶ τὴν
a7 Ψυχὴν ἑαυτοῦ, οὐ δύναται εἶναί μον μαθητής. ὅστις
ἴω 3
οὐ βαστάζει τὸν σταυρὸν ἑαυτοῦ καὶ ἔρχεται ὀπίσω μου,
28 οὐ δύναται εἶναί pov μαθητής. τίς γὰρ ἐξ ὑμῶν θέλων
e 9 ΄- 3 Led + 4 Ἁ
πύργον οἰκοδομῆσαι οὐχὶ πρῶτον καθίσας Ψψηφίζει τὴν
4 2 , @ , , > ~
29 δαπάνην, el ἔχει εἰς ἀπαρτισμόν; ἵνα μή. ποτε θέντος αὐτοῦ
- θεμέλιον καὶ μὴ ἰσχύοντος ἐκτελέσαι πάντες of θεωροῦντες
30 ἄρξωνται αὐτῷ ἐμπαίζειν λέγοντες ὅτε Οὗτος 6 ἄνθρω-

17 eow -

160 KATA AOTKAN XIV XV

aos ἤρξατο οἰκοδομεῖν καὶ οὐκ ἴσχυσεν ἐκτελέσαι. ἢ τίς 3x
βασιλεὺς πορευόμενος ἑτέρῳ βασιλεῖ συνβαλεῖν εἰς πόλε-
pow οὐχὶ καθίσας πρῶτον βουλεύσετας el δυνατός ἐστιν ἐν
δέκα χιλιάσιν ὑπαντῆσαι τῷ μετὰ εἴκοσι χιλιάδω» ἐρχο-
μένῳ ἐπ᾽ αὐτόν; ef δὲ μήγε, ἔτε αὐτοῦ πόρρω ὄντος πρε- 3.
σβείαν ἀποστείλας ἐρωτᾷ mpos' εἰρήνην. οὕτως οὖν πᾶς ἐξ 33
ὑμῶν ὃς οὐκ ἀποτάσσεται πᾶσιν τοῖς ἑαυτοῦ ὑπάρχουσιν
οὐ δύναται εἶναί μον μαθητής. Καλὸν οὖν τὸ ἅλας" ἐὰν 34
δὲ καὶ τὸ Gras μωρανθῇ, ἐν τίνι ἀρτυθήσεται; οὔτε εἰς γῆν 35
οὔτε εἰς κοπρίαν εὔθετόν ἐστιν ἔξω βάχλουσιν αὐτό. Ὁ
ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.

ἮΉ σαν δὲ αὐτῷ ἐγγίζοντες πάντες οἱ τελῶναι καὶ of ἅμαρ- x
τωλοὶ ἀκούειν αὐτοῦ. καὶ διεγόγγυζον οἵ τε Φαρισαῖοι καὶ 2
of γραμματεῖς λέγοντες ὅτε Οὗτος ἁμαρτωλοὺς προσδέ-
xerat καὶ συνεσθίεε αὐτοῖν. εἶπεν δὲ πρὸς αὐτοὺς τὴν 3
παραβολὴν ταύτην λέγων Tis ἄνθρωπος ἐξ ὑμῶν ἔχων
ἑκατὸν πρόβατα καὶ ἀπολέσας ἐξ αὐτῶν ἕν οὐ καταλείπει
τὰ ἐνενήκοντα ἐννέα ἐν τῇ ἐρήμῳ καὶ πορεύεται ἐπὶ τὸ
ἀπολωλὸς ἕως εὕρῃ αὐτό; καὶ εὑρὼν ἐπιτίθησιν ἐπὶ τοὺς 5
ὥμους αὐτοῦ χαίρων, καὶ ἐλθὼν εἰς τὸν οἶκον συνκαλεῖ 6
τοὺς φίλους καὶ τοὺς γείτονας, λέγων αὐτοῖς Συνχάρητέ
μοι ὅτι εὗρον τὸ πρόβατόν μου τὸ ἀπολωλός. λέγω ὑμῖν 7
ὅτι οὕτως χαρὰ ἐν τῷ οὐρανῷ ἔσται ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ
μετανοοῦντι ἢ ἐπὶ ἐνενήκοντα ἐννέα δικαίοις οἵτινες οὐ χρείαν
ἔχουσιν peravoias. "Ἢ τίς γννὴ δραχμὰς ἔχουσα δέκα, ἐὰν 8
ἀπολέσῃ δραχμὴν μίαν, οὐχὶ ἅπτει λύχνον καὶ σαροῖ τὴν
οἰκίαν καὶ ζητεῖ ἐπιμελῶς ἕως οὗ εὕρῃ; καὶ εὑροῦσα συν- 9
καλεῖ τὰς φίλας καὶ γείτονας λέγουσα Συνχάρητέ μοι
ὅτι εὗρον τὴν δραχμὴν ἣν ἀπώλεσα. οὕτως, λέγω ὑμῖν, τὸ
γίνεται χαρὰ ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων τοῦ θεοῦ ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρ-
τωλῷ μετανοοῦντι. Ἐὖπεν δέ "Ανθρωπός τις τι
εἶχεν δύο υἱούς. καὶ εἶπεν 6 νεώτερος αὐτῶν τῷ πατρί τὰ
Πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας" ὁ δὲ διεῖ-

32 εἰς & τὰ πρὸς

xv KATA AOTEAN 161

13 λεν αὐτοῖς τὸν βίον. καὶ μετ᾽ οὐ πολλὰς ἡμέρας ouvayayoy
Γπάντα' ὃ νεώτερος υἱὸς ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν, καὶ
14 ἐκεῖ διεσκόρπισεν τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως. δαπανή-
σαντος δὲ αὐτοῦ πάντα ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὰ κατὰ τὴν
15 χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι. καὶ πορευ-
θεὶς ἐκολλήθη ἑνὶ τῶν πολιτῶν τῆς χώρας ἐκείνης, καὶ
16 ἔπεμψεν αὐτὸν εἰς τοὺς ἀγροὺς αὐτοῦ βόσκειν χοίρους" καὶ
ἐπεθύμει χορτασθῆναι ἐκ τῶν κερατίων ὧν ἤσθιον οἱ χοῖροι,
1) καὶ οὐδεὶς ἐδίδον αὐτῷ. εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθὼν ἔφη Πόσοι
μίσθιοι τοῦ πατρός μον περισσεύονταε ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ
18 ὧδε ἀπόλλυμαι: ἀναστὰς πορεύσομαι πρὸς τὸν πατέρα
μου καὶ ἐρῶ αὐτῷ Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ
19 ἐνώπιόν σου, οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου" ποίησόν
20 με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σον. Καὶ ἀναστὰς ἦλθεν πρὸς τὸν
πατέρα ἑαυτοῦ. ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος εἶδεν
αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἐσπλαγχνίσθη καὶ δραμὼν ἐπέ-
πεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν.
οἱ εἶπεν δὲ ὁ υἱὸς αὐτῷ Πάτερ, ἥμαρτην εἰς τὸν οὐρανὸν
καὶ ἐνώπιόν σου, οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου [᾿ ποί-
2a noov pe ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου] εἶπεν δὲ ὁ πατὴρ
πρὸς τοὺς δούλους αὐτοῦ Ταχὺ ἐξενέγκατε στολὴν τὴν
πρώτην καὶ ἐνδύσατε αὐτόν, καὶ δότε δακτύλιον εἰς τὴν
23 χεῖρα αὐτοῦ καὶ ὑποδήματᾳ εἰς τοὺς πόδας, καὶ φέρετε τὸν
μόσχον τὸν σιτευτόν, θύσατε καὶ φαγόντες εὐφρανθώμεν,
a4 ὅτι οὗτος ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν Kai Γἀνέζησεν", ἦν ἀπολωλὼς
25 καὶ εὑρέθη. Καὶ ἤρξαντο εὐφραίνεσθαι, ἦν δὲ ὁ υἱὸς αὐτοῦ
ὁ πρεσβύτερος ἐν ἀγρῷ' καὶ ὡς ἐρχόμενος ἤγγισεν τῇ οἰκίᾳ,
26 ἤκουσεν συμφωνίας καὶ χορῶν, καὶ προσκαλεσάμενος ἕνα
a7 τῶν παίδων ἐπυνθάνετο τί ἂν εἴη ταῦτα ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ
ὅτι ὋὉ ἀδελφός σου ἥκει, καὶ ἔθυσεν ὁ πατήρ σου τὸν
μόσχον τὸν σιτευτόν, ὅτι ὑγιαίνοντα αὐτὸν ἀπέλαβεν.
28 ὠργίσθη δὲ καὶ οὐκ ἤθελεν εἰσελθεῖν. ὁ δὲ πατὴρ αὐτοῦ
29 ἐξελθὼν παρεκάλει αὐτόν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν τῷ πατρὶ
13 ἅπαντα 24 noe

M

΄

162 KATA -AOYKAN XV XVI

a 3 \ a ᾿ ᾿
αὐτοῦ ᾿ΙἸδοὺ τοσαῦτα ἔτη δουλεύω σοι καὶ οὐδέποτε ἐν-
a 1
τολήν σου παρῆλθον, καὶ ἐμοὶ οὐδέποτε ἔδωκας "ἔριφον
id 4 a 9 “a μὲ δ ς es
iva peta τῶν φίλων μου εὐφρανθώ ὅτε δὲ ὁ vids σου 3»
Φ ε ’ : ‘ ’ . Τ a
οὗτος ὁ καταφαγών cov τὸν βίον pera 7 πορνῶν ἦλθεν,
ἔθυσας αὐτῷ τὸν σιτευτὸν μόσχον. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ 3
a ? ‘
Τέκνον, ov πάντοτε per ἐμοῦ εἶ, καὶ πάντα τὰ ἐμὰ σά
σι “~ ‘ 4
éotw: εὐφρανθῆναι δὲ καὶ χαρῆναι ἔδει, ὅτι ὁ ἀδελφος 32
φ A > Δ» Ἁ 3 Ἁ \ € +
σου οὗτος νεκρὸς ἦν καὶ ἔζησεν, καὶ ἀπολωλῶὼς καὶ εὑρέ-
θη. .
‘ Α ‘ . 9
Ἔλεγεν δὲ καὶ πρὸς τοὺς μαθητάς "Ανθρωπός τις Hy x
͵ ὸ ? 2 , 4 e , > a ¢
πλούσιος ὃς εἶχεν οἰκονόμον, καὶ οὗτος διεβλήθη αὐτῷ ὡς
x A
διασκορπίζων τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ. καὶ φωνήσας αὐτὸν 2
3 3 “a nn ”~
εἶπεν αὐτῷ Ti τοῦτο ἀκούω περὶ σοῦ; ἀπόδος τὸν λόγον
΄“ ”~ 9
τῆς οἰκονομίας σον, οὐ γὰρ δύνῃ ἔτι οἰκονομεῖν. εἶπεν 3
& 3 a“ ε
δὲ ἐν ἑαυτῷ ὁ οἰκονόμος Τί ποιήσω ὅτι ὁ κύριός μου
2 a ‘ 9 , ».»Ρ̓λ a ’ > 9» ’
ἀφαιρεῖται τὴν οἰκονομίαν aw ἐμοῦ; σκάπτειν οὐκ ἰσχύω,
3 a
ἐπαιτεῖν aicxyvvonat: ἔγνων τί ποιήσω, ἵνα ὅταν μεταστα- 4
΄- 3 ~ n~
θῶ ἐκ τῆς οἰκονομίας δέξωνταί pe els τοὺς οἴκους ἑαυτῶν.
Α n ~ ΄“-
καὶ προσκαλεσάμενος ἕνα ἕκαστον τῶν χρεοφιλετῶν τοῦ 5
κυρίου ἑαυτοῦ ἔλεγεν τῷ πρώτῳ Πόσον ὀφείλεις τῷ
,
κυρίῳ μου; ὁ δὲ εἶπεν ‘Exarov βάτους ἔλαίου" ὁ δὲ 6
φΦ > «a 4 ,
εἶπεν αὐτῷ Δέξαι σον τὰ γράμματα καὶ καθίσας ‘raxéws
, 7% , >
γράψον' πεντήκοντα. ἔπειτα ἑτέρῳ εἶπεν Σὺ δὲ πόσον 7
3 (Ἃ ᾿ ς δὲ φ € ry , , λ ὔ 3
ὀφείλεις; ὁ δὲ εἶπεν Ἑκατὸν κόρους σίτου’ λέγει av-
τας \ , 3 Ud
τῷ Δέξαι σου τὰ γράμματα καὶ γράψον ὀγδοήκοντα.
. 3 7? ε é ἔ a
Kal ἐπήνεσεν ὁ κύριος τὸν οἰκονόμον τῆς ἀδικίας Gre Ppovi- 8
pos ἐποίησεν" ὅτι οἱ υἱοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου φρονιμώτεροι
ς ‘ δι a“
ὑπὲρ τοὺς νἱοὺς τοῦ φωτὸς eis τὴν γενεὰν τὴν ἑαυτῶν
> » “ a
εἰσίν. Kat ἐγὼ' ὑμῖν λέγω, ἑαυτοῖς ποιήσατε φίλους 9
ἐκ τοῦ μαμωνᾶ τῆς ἀδικίας, ἵνα ὅταν ἐκλίπῃ δέξωνται ὑμᾶς
εἰς τὰς αἰωνίους σκηνάς. ὁ πιστὸς ἐν ἔλαχίστῳ καὶ ἐν"το
a ld
πολλῷ πιστὸς ἐστιν, καὶ ὁ ἐν ἐλαχίστῳ ἄδικος καὶ ἐν πολ-
” ” ¢ n ~
λῷῴ ἄδικός ἐστιν. εἰ οὖν ἐν τῷ ἀδίκῳ μαμωνᾷ πιστοὶ τε

29 ἐρίφιον 30 τῶν 6 γράψον ταχέως

XVI. KATA AOYTKAN 163

τῷ οὐκ ἐγένεσθε, TO ἀληθινὸν τίς ὑμῖν πιστεύσει; καὶ εἰ ἐν
τῷ ἀλλοτρίῳ πιστοὶ οὐκ ἐγένεσθε, τὸ Γἡμέτερον᾽ τίς δώσει
εκ πο
13 ὑμῖν; Οὐδεὶς οἰκέτης δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν: ἣ
γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς
3 θέ } ἴω e 7 4 3 ὃ ’ θ θ nn
ἀνθέξεται καὶ rod ἑτέρου καταφρονήσει. ov δύνασθε θεῷ
τ4 δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ. Ἤκουον δὲ ταῦτα πάν-
τα οἱ Φαρισαῖοι φιλάργυροι ὑπάρχοντες, καὶ .ἐξεμυκτήρι-
| re ᾿ . 9 as ε a 9 4 fe a :
15 {ov αὐτόν. καὶ εἶπεν αὐτοῖς Ὑμεῖς ἐστὲ of δικαιοῦντες
ε ,ν, ὃ» A 3 , ε ‘ ‘ ’ 8
ἑαυτοὺς ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, ὁ δὲ θεὸς γινώσκει Tas
καρδίας ὑμῶν: ὅτι τὸ ἐν ἀνθρώποις ὑψηλὸν βδέλυγμα ἐνω-
16 mov τοῦ θεοῦ. Ὧ νόμος καὶ οἱ προφῆται μέχρι ᾿Ἰωάνον"
3 , € , a a > ’ ‘ be »
ἀπὸ τότε ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ εὐαγγελίζεται καὶ πᾶς εἰς
1) αὐτὴν βιάζεται. Ἑὐκοπώτερον δέ ἐστιν τὸν οὐρανὸν ‘Kal
‘ ~ » a : *
τὴν γῆν παρελθεῖν ἢ τοῦ νόμου Γμίαν κερέαν' πεσεῖν.
~ > “ a “
18 Πᾶς ὁ ἀπολύων τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ γαμῶν ἑτέραν
μοιχεύει, καὶ ὁ ἀπολελυμένην ἀπὸ ἀνδρὸς γαμῶν μοι:
, ἮΝ) , 9 , s 2
19 χεύει. Αγθρωπος δέ τις ἦν πλούσιος, Kal ἐνε-
διδύσκετο πορφύραν καὶ βύσσον εὐφραινόμενος καθ᾽ ἡμέ-
20 pav λαμπρῶς. πτωχὸς δέ τις ὀνόματι Λάζαρος ἐβέβλητο
2x πρὸς τὸν πυλῶνα αὐτοῦ εἷλκωμένος καὶ ἐπιθυμῶν χορτα-
σθῆναι ἀπὸ τῶν πιπτόντων ἀπὸ τῆς “τραπέζης τοῦ πλου-
᾿ σίου" ἀλλὰ καὶ οἱ κύνες ἐρχόμενοι ἐπέλειχον τὰ ἕλκη
22 αὐτοῦ. ἐγένετο δὲ ἀποθανεῖν τὸν πτωχὸν καὶ ἀπενεχθῆναι
αὐτὸν ὑπὸ τῶν ἀγγέλων εἰς τὸν κόλπον ᾿Αβραάμ: ἀπέ-
@
23 θανεν δὲ καὶ ὁ πλούσιος καὶ ἐτάφη. καὶ. ἐν τῷ gay
᾿ ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ, ὑπάρχων ἐν βασάνοις,
“- a ἢ
ὁρᾷ ᾿Αβραὰμ ἀπὸ μακρόθεν καὶ Λάζαρον ἐν τοῖς κόλ-
- “- ae J
24 ποις αὐτοῦ. καὶ αὐτὸς φωνήσας εἶπεν Πάτερ᾽ ᾿Αβραάμ,
ἔλέησόν με καὶ πέμψον Λάζαρον ἷ iva Baby TO ἄκρον τοῦ
δακτύλου αὐτοῦ ὕδατος καὶ καταψύξῃ τὴν γλῶσσάν μου,
δι ἴω 3 8 , Ἢ
25 ὅτι ὀδυνῶμαι ἐν τῇ φλογὶ ταύτῃ. εἶπεν δὲ ᾿Αβραάμ Té-
KVOP, μνήσθητι ὅτι ἀπέλαβες τὰ ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ
σου, καὶ Λάζαρος ὁμοίως τὰ κακά" νῦν δὲ ὧδε παρακαλεῖ-

12 ὑμέτερον | ὑμῖν δώσει - 17 κερέαν μίαν
ΜΖ

164 KATA AOTKAN XVI XVII
ται ov δὲ ὀδυνᾶσαι. καὶ ἐν πᾶσι τούτοις μεταξὺ ἡμῶν 26
καὶ ὑμῶν χάσμα μέγα ἐστήρικται, ὅπως οἱ θέλοντες δια-
βῆναι ἔνθεν πρὸς ὑμᾶς μὴ δύνωνται, μηδὲ ἐκεῖθεν πρὸς
ἡμᾶς διαπερῶσιν. εἶπεν δέ Ἐρωτῶ σε οὖν, πάτερ, ἵνα 27
πέμψῃς αὐτὸν εἰς τὸν οἶκον τοῦ πατρός μου, ἔχω γὰρ πέντε 28
ἀδελφούς, ὅπως διαμαρτύρηται αὐτοῖς, ἵνα μὴ καὶ αὐτοὶ
ἔλθωσιν εἰς τὸν τόπον τοῦτον τῆς βασώου. λέγει δὲ 29
᾿Αβραάμ Ἔχουσι Μωυσέα καὶ τοὺς προφήταο' ἀκου-
σάτωσαν αὐτῶν. ὁ δὲ εἶπεν Οὐχί, πάτερ ᾿Αβραάμ, 30
ἀλλ᾽ ἐάν τις ἀπὸ νεκρῶν πορευθῇ πρὸς αὐτοὺς μετανοή-
σουσιν. εἶπεν δὲ αὐτῷ Ei Μωυσέως καὶ τῶν προφητῶν 3
οὐκ ἀκούουσιν, οὐδ᾽ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ πεισθήσον-
ται.

Εἶπεν δὲ πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ᾿Ανένδεκτόν ἐστιν τ
τοῦ τὰ σκάνδαλα μὴ ἐλθεῖν, πλὴν οὐαὶ δι οὗ ἔρχετσαι"
λυσιτελεῖ αὐτῷ εἰ λίθος μυλικὸς περίκειται περὶ τὸν τρά- 2

χῆλον αὐτοῦ καὶ ἔ ἔρριπται εἰς τὴν θάλασσαν ἢ ἢ ἵνα σκανδα-.
λίσῃ τῶν μικρῶν τούτων ἕνα. προσέχετε ἑαυτοῖς. ἐὰν 3
ἁμάρτῃ ὁ ἀδελφός σον ἐπιτίμησον αὐτῷ, καὶ ἐὰν μετανοή-
on ἄφες αὐτῷ: καὶ ἐὰν ἑπτάκις τῆς ἡμέρας ἁμαρτήσῃ εἰς 4
σὲ καὶ ἑπτάκις ἐπιστρέψῃ πρὸς σὲ λέγων Meravod, ἀφή-
σεις αὐτῷ. Καὶ εἶπαν of ἀπόστολοι τῷ κυρίῳ 5
Πρόσθες ἡμῖν πίστιν. εἶπεν δὲ ὁ κύριος Ei ἔχετε φίστιν ὡς 6
κόκκον σινάπεως, ἐλέγετε ἂν τῇ συκαμίνῳ [ταύτῃ] Expt
ζώθητι καὶ φυτεύθητι ἐν τῇ θαλάσσῃ: καὶ ὑπήκουσεν ἂν
ὑμῖν, Τίς δὲ ἐξ ὑμῶν δοῦλον ἔχων ἀροτριῶντα 7
ἢ ποιμαίνοντα, ὃς εἰσελθόντι ἐκ τοῦ ἀγροῦ ἐρεῖ αὐτῷ Ev-
θέως παρελθὼν ἀνάπεσε, GAN οὐχὶ ἐρεῖ αὐτῷ ‘Eroipa- 8
gov τί δειπνήσω, καὶ περιζωσάμενος διακόνεε pot ξως
φάγω καὶ πίω, καὶ μετὰ ταῦτα φάγεσαι καὶ πίεσαι σύ;
μὴ ἔχει χάριν τῷ δούλῳ ὅτι ἐποίησεν τὰ διαταχθῶντα; g
οὕτως καὶ ὑμεῖς, ὅταν ποιήσητε πάντα τὰ διαταχθέντα το
ὑμῖν, λέγετε ὅτε Δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν, ὃ ὠφείλομεν

᾿ 12 ὑπήντησαν | ἔστησαν .

XVII KATA AOTKAN 165

ποιῆσαι πεποιήκαμεν.

τι Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ πορεύεσθαι εἰς ᾿Ιερουσαλὴμ καὶ
τα αὐτὸς διήρχετο διὰ μέσον Σαμαρίας καὶ Γαλιλαίας. Καὶ
εἰσερχομένου αὐτοῦ εἴς rwa κώμην "ἀπήντησαν" δέκα
13 λεπροὶ dvdpes, οἱ "ἀνέστησαν' πόρρωθεν, καὶ αὐτοὶ ἦραν
τ4 φωνὴν λέγοντερ Ἰησοῦ ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς. καὶ
ἐἠδὼν εἶπεν αὐτοῖς Πορευθέντες ἐττιλείξατεα ἑαυτοὺν τοῖς
lepefcin. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ὑπάγειν αὐτοὺς ἐκαθαρίσθη-
i σαν. eis δὲ ἐξ αὐτῶν, ἰδὼν ὅτι ἰάθη, ὑπέστρεψεν μετὰ
16 φωνῆς μεγάλης δοξάζων τὸν θεόν, καὶ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον
παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ εὐχαριστῶν αὐτῷ' καὶ αὐτὸς ἦν
17 Σαμαρείτης. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν Οὐχ οἱ δέκα
18 ἐκαθαρίσθησαν ; οἱ [δὲ] ἐννέα ποῦ ; οὐχ εὑρέθησαν ὑποστρέ-
Wayres δοῦναι δόξαν τῷ θεῷ εἰ μὴ ὁ ἀλλογενὴς οὗτος;
19 καὶ εἶπεν αὐτῷ ᾿Αναστὰς πορεύου" ἡ πίστις σου σέσω-
κέν σε:
2 ἐπερωτηθεὶς δὲ ὑπὸ τῶν Φαρισαίων πότε ἔρχεται ἡ
βασιλεία τοῦ θεοῦ ἀπεκρίθη αὐτοῖς καὶ εἶπεν Οὐκ ἔρχε-
οι tat ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ μετὰ παρατηρήσεως, οὐδὲ ἐροῦ-
σιν Ἰδοὺ ὧδε ἢ Ἐκεῖ: ἰδοὺ γὰρ ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ
oa ἐντὸς ὑμῶν ἐστίν. Εὖπεν δὲ πρὸς τοὺς μαθητάς
Ἐλεύσονται ἡμέραι ὅτε ἐπιθυμήσετε μίαν τῶν ἡμερῶν τοῦ
23 υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἰδεῖν καὶ οὐκ ὄψεσθε. καὶ ἐροῦσιν ὑμῖν
Ἰδοὺ “éxet ἥ᾽ ᾿ἸΙδοὺ ὧδε' μὴ [ἀπέλθητε μηδὲ] διώξητε.
24 ὥσπερ γὰρ ἡ ἀστραπὴ ἀστράπτουσα ἐκ τῆς ὑπὸ τὸν οὐρα-
νὸν εἰς τὴν ὑπ᾽ οὐρανὸν λάμπει, σὕτως ἔσται 6 υἱὸς τοῦ
2s ἀνθρώπου Π. πρῶτον δὲ δεῖ αὐτὸν πολλὰ παθεῖν καὶ ἀπο-
26 δοκιμασθῆναι ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης. καὶ καθὼς ἐγένετο
ἐν ταῖς ἡμέραις Νῶε, οὕτως ἔσται. καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις τοῦ
27 υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου: ἤσθιον, ἔπινον, ἐγάμουν, éyapifovro,
ἄχρι ἧς ἡμέρας εἰεῆλθεν Νῶε ele τὴν κιβωτόν, καὶ
28 ἦλθεν ὁ κατακλυσμὸς καὶ ἀπώλεσεν 'πάντας, ὁμοίως

23 ἐκεῖ, 24 ἐν τῇ ἡμέρᾳ αὐτοῦ 27 ἅπαντας

166 KATA AOTKAN XVII XVIII

καθὼς ἐγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις Λώτ' ἤσθιον, ἔπινον, ἠγό-
ραζον, ἐπώλουν, ἐφύτενον, φκοδόμουν: ἡ δὲ ἡμέρᾳ ἐξῆλθεν 29 -
A@r ἀπὸ Σοδόμων, ἔβρεξεν πῦρ Kal θεῖον ATT _OYPANOY
καὶ ἀπώλεσεν "πάντας". κατὰ τὰ αὐτὰ ἔσται ἡ ἡμέρᾳ ὁ 3
υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀποκαλύπτεται. ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ 31
ὃς ἔσται ἐπὶ τοῦ δώματος καὶ τὰ σκεύη αὐτοῦ ἐν τῇ οἰκίᾳ,
μὴ καταβάτω ἄραι αὐτά, καὶ ὁ ἐν ἀγρῷ ὁμοίως μὴ ἐπι-
ctpeydtw εἰο τὰ Gttfcw. μνημονεύετε τῆς γυναικὸς Λώτ. 32
ὃς ἐὰν ζητήσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ περιποιήσασθαι ἀπολέσει 33
αὐτήν, ὃς δ᾽ ἂν ἀπολέσει ζωογονήσει αὐτήν. λέγω ὑμῖν, 3
ταύτῃ τῇ νυκτὶ ἔσονται δύο ἐπὶ κλίνης [μιᾶς], ὁ εἷς παρα-
λημφθήσεται καὶ ὁ ἕτερος ἀφεθήσεται: ἔσονται δύο ἀλή- 35
θουσαι ἐπὶ τὸ αὐτό, ἡ μία παραλημφθήσεται ἡ δὲ ἑτέρα
ἀφεθήσεται. καὶ ἀποκριθέντες λέγουσιν αὐτῷ Ποῦ, κύ- 37
pie; ὃ δὲ εἶπεν αὐτοῖς Ὅπου τὸ σῶμα, ἐκεῖ καὶ οἱ ἀετοὶ
ἐπισυναχθήσονται.

Ἔλεγεν δὲ παραβολὴν αὐτοῖς πρὸς τὸ δεῖν mavrore x
προσεύχεσθαι αὐτοὺς καὶ μὴ ἐνκακεῖν, λέγων Κριτής τις α
qv ἕν τινε πόλει τὸν θεὸν μὴ φοβούμενος καὶ ἄνθρωπον
μὴ ἐντρεπόμενος. χήρα δὲ ἦν ἐν τῇ πόλει ἐκείνῃ καὶ 3
ἤρχετο πρὸς αὐτὸν λέγουσα ᾿Ἐκδίκησόν με ἀπὸ τοῦ ἀν-
τιδίκου pov. καὶ οὐκ ἤθελεν ἐπὶ χρόνον, μετὰ ταῦτα δὲ 4
εἶπεν ἐν ἑαυτῷ El καὶ τὸν θεὸν οὐ φοβοῦμαι οὐδὲ ἄ»-
θρωπον ἐντρέπομαι, διά γε τὸ παρέχειν μοι κόπον τὴν 5
χήραν ταύτην ἐκδικήσω αὐτήν, ἵνα μὴ εἰς τέλος ἐρχομένη
ὑπωπιάζῃ με. Εἶπεν δὲ ὁ κύριος ᾿Ακούσατε τί ὁ κριτὴς 6
τῆς ἀδικίας λέγει: ὁ δὲ θεὸς οὐ μὴ ποιήσῃ τὴν ἐκδίκησιν 7
τῶν ἐκλεκτῶν αὐτοῦ τῶν βοώντων αὐτῷ ἡμέρας καὶ νυκτός,
καὶ μακροθυμεῖ ἐπ᾽ αὐτοῖς; λέγω ὑμῖν ὅτι ποιήσει τὴν ἐκ- 8
δίκησιν αὐτῶν ἐν τάχει. πλὴν ὁ vids τοῦ ἀνθρώπου ἐἔλ-
θὼν dpa εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;

πεν δὲ καὶ πρός τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ᾽ ἑαυτοῖς g
ὅτι εἰσὶν δίκαιοι καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιποὺς τὴν παρα-

29 ἅπαντας

XVIIL - KATA AOTKAN 167

το βοχὴν ταύτην. Ανθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν
, 6 T «4 ® a με) ©@ , ε
ix προσεύξασθαι, ᾿ εἷς Φαρισαῖος καὶ ὁ ἕτερος τελώνης. ὁ
Φαρισαῖος σταθεὶς “ταῦτα πρὸς ἑαυτὸν' προσηύχετο ‘O
“
θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ “dorep' οἱ λοιποὶ τῶν
ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἣ καὶ ὡς οὗτος ὁ τε-
τὸ λώνης: νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ἀποδεκατεύω πάντα
¢ a ε ‘ ἢ , e \ 2 #

13 ὅσα κτῶμαι. ὁ δὲ τελώνης μακρόθεν ἑστὼς οὐκ ἤθελεν
οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐπᾶραι εἰς τὸν οὐρανόν, ἀλλ᾽ ἔτυπτε
τὸ στῆθος “ἑαυτοῦ λέγων Ὃ θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἅμαρ-

τ τωλῷ. λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἷς τὸν
οἶκον αὐτοῦ παρ᾽ ἐκεῖνον: ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπει-

, € Ν led ς 4 € 4
νωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται.

: προσέφερον δὲ αὐτῷ καὶ τὰ βρέφη ἵνα αὐτῶν ἅπτηται"

16 ἰδόντες δὲ οἱ μαθηταὶ ἐπετίμων αὐτοῖς. ᾿ ὁ δὲ Ἰησοῦς προσ-
εκαλέσατο [αὐτὰ] λέγων Αφετε τὰ παιδία ἔρχεσθαι πρός
με καὶ μὴ κωλύετε αὐτά, πῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασι-

4 ~ σι 4 ᾿ , ca ἃ A A , 4

17 λεία τοῦ θεοῦ. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὃς ἂν μὴ δέξητας τὴν
βασιλείαν τοῦ θεοῦ ὡς "παιδίον, οὐ μὴ εἰσέχθῃ εἰς αὐτήν.

13 Καὶ ἐπηρώτησέν τις αὐτὸν ἄρχων λέγων Διδάσκαλε
ΕῚ , ’ LA “ A 4 7 , 3 4

19 ἀγαθέ, τί moujoas ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; εἶπεν δὲ
αὐτῷ ὁ Ιησοῦς Τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ

20 μὴ εἷς [6] θεός. τὰς ἐντολὰς οἶδας MA λλοιχεγοκίο,. Mi

’
φονεύομο, MA κλέψῃο,. MA ψεγλδολλὰρτγρέ-
ar CHC, Τίμὰ τὸν TrAaTépa Coy Kal τὴν MHTEpa. ὁ δὲ

o2eimey Ταῦτα πάντα ἐφύλαξα ἐκ νεότητος, ἀκούσας δὲ ὁ
Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ Ἔτι ἕν σοι λείπει πάντα ὅσα ἔχεις
πώλησον καὶ διάδος πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν [τοῖς]

23 οὐρανοῖς, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. ὃ δὲ ἀκούσας ταῦτα

24 περίλυπος ἐγενήθη, ἦν γὰρ πλούσιος σφόδρα. ᾿Ιδὼν δὲ
αὐτὸν [6] Ἰησοῦς εἶπεν Ios δυσκόλως of τὰ χρήματα

-ὀ ΜΝ, : .3 X 4 ae θ ΄“ 3 4 id ᾿ 3

o& ἔχοντες eis τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσπορεύονται" εὐκο-

, ld 3 4 ’ a 9.»ϑ " δ
πώτερον γάρ ἐστιν κάμηλον διὰ τρήματος βελόνης εἰσελ-
θεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσελθεῖν.

q , @ a - .@
ro 6, 11 πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα | ὡς -

168 KATA AOYKAN XVIII XIX

εἶπαν δὸ of ἀκούσαντες Kal ris δύναται σωθῆναι; ὃ δὲ .
εἶπεν Ta ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ θεῷ
ἐστίν. Εἶπεν δὲ ὁ ἸΙέτρος ᾿Ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφέν- «8
res τὰ ἴδια ἠκολουθήσαμέν σοι. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς ᾿Αμὴν ay
λέγω ὑμῖν ὅτε οὐδεὶς ἔστιν ὃς ἀφῆκεν οἰκίαν ἢ γυναῖκα ἢ
ἀδελφοὺς ἢ γονεῖς ἢ τέκνα εἵνεκεν τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ,
ὃς οὐχὶ μὴ “λάβῃ πολλαπλασίονα ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ 3
καὶ ἐν τῷ αἰῶνι τῷ ἐρχομένῳ ζωὴν αἰώνιον.

Παραλαβὼν δὲ τοὺς δώδεκα εἶπεν πρὸς αὐτούς ᾿ἸΙδοὺ 3:
ἀναβαίνομεν els Ἱερουσαλήμ, καὶ τελεσθήσεται πάντα τὰ
γεγραμμένα διὰ τῶν προφητῶν τῷ υἱῷ τοῦ ἀνθρώπου"
παραδοθήσεται γὰρ τοῖς ἔθνεσιν καὶ ἐμπαιχθήσεται καὶ 3.
ὑβρισθήσεται καὶ ἐμπτυσθήσεται, καὶ μαστιγώσαντες 33
ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ ἀναστήσε-
rat, Καὶ αὐτοὶ οὐδὲν τούτων συνῆκαν, καὶ ἦν τὸ ῥῆμα 34
τοῦτο κεκρυμμένον ἀπ᾽ αὐτῶν, καὶ οὐκ ἐγίνωσκον τὰ λεγό-

a,

"Eyévero δὲ ἐν τῷ ἐγγίζειν αὐτὸν εἰς ᾿Ιερειχὼ τυφλόν 35
τις ἐκάθητο παρὰ τὴν ὁδὸν ἐπαιτῶν. ἀκούσας δὲ ὄχλου 36
διαπορευομένου ἐπυνθάνετο ri" εἴη τοῦτο’ ἀπήγγειλαν δὲ 37
αὐτῷ ὅτε ᾿Ιησοῦς ὁ Ναζωραῖος παρέρχεται. καὶ ἐβόησεν 38
λέγων Ἰησοῦ υἱὲ Δαυείδ, ἔλέησόν με. καὶ οἱ προάγοντες 39
ἐπετίμων αὐτῷ ἵνα σιγήσῃ" αὐτὸς δὲ πολλῷ μᾶλλον ἔκρα-
fev Ὑἱὲ Δαυείδ, ἐλέησόν pe. σταθεὶς δὲ Ἰησοῦς ἐκέ- 40
λευσεν αὐτὸν ἀχθῆναι πρὸς αὐτόν. ἐγγίσαντος δὲ αὐτοῦ
ἐπηρώτησεν αὐτόν Τί σοι θέλεις ποισω; ὁ δὲ εἷ 4x
πεν Κύριε, ἵνα ἀναβλέψω. καὶ ὁ ᾿Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ 42
᾿Ανάβλεψον: ἡ πίστις σον σέσωκέν oe. καὶ παραχρῆ- 43
μα ἀνέβλεψεν, καὶ ἠκολούθεε αὐτῷ δοξάζων τὸν θεόν.
Καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἰδὼν ἔδωκεν αἶνον τῷ θεῷ.

Καὶ εἰσελθὼν διήρχετο τὴν Ἰερειχώς Καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ 1
ὀνόματι καλούμενος Ζακχαῖος, καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης
Γκαὶ αὐτὸς" πλούσιος" καὶ ἐζήτει ἰδεῖν τὸν Ἰησοῦν τίς ἐστιν, 3

30 ἀπολάβῃ 46 ἂν 2 καὶ ἦν

καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου ὅτι τῇ ἡλικίᾳ μικρὸς ἦν.

, καὶ προδραμὼν εἰς τὸ ἔμπροσθεν ἀνέβη ἐπὶ συκομορέαν

5 ἵνα ἴδῃ αὐτόν, ὅτι ἐκείνης ἤμελλεν διέρχεσθαι. καὶ ὡς
ἦλθεν ἐπὶ Τὸν τόπον, ἀναβλέψας [ὁ] ᾿Ιησοῦς εἶπεν πρὸς
αὐτόν Ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι, σήμερον γὰρ ἐν τῷ

6οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. καὶ σπεύσας κατέβη, καὶ ὑπεδέ-

7 faro αὐτὸν χαίρων. καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον λέ-
γοντες ὅτι Παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθεν καταλῦσαι.

8 σταθεὶς δὲ Ζακχαῖος εἶπεν πρὸς τὸν κύριον ᾿Ιδοὺ τὰ
ἡμίσιά μου τῶν ὑπαρχόντων, κύριε, [τοῖς] πτωχοῖς δίδωμε,

g καὶ εἴ τινός τι ἐσυκοφάντησα ἀποδίδωμε τετραπλοῦν. εἶπεν
δὲ πρὸς αὐτὸν [ὁ] Ἰησοῦς ὅτε Σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ
τούτῳ ἐγένετο, καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς ᾿Αβραάμ [ἐστι»}

το FAGev γὰρ 6 υἱὸς τοῦ ἀνθρώπον zuTAcat καὶ σῶσαι τὸ
ἀπολωλόο.

11 Ακουόντων δὲ αὐτῶν ταῦτα προσθεὶς εἶπεν παραβολὴν
διὰ τὸ ἐγγὺς εἶναι ᾿ερουσαλὴμ αὐτὸν καὶ δοκεῖν αὐτοὺς ὅτι
παραχρῆμα μέλλει ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ ἀναφαίνεσθαι"

: εἶτεν οὖν "᾿Ανθρωπός τις εὐγενὴς ἐπορεύθη εἰς χώραν

i3 μακρὰν λαβεῖν ἑαυτῷ βασιλείαν καὶ ὑποστρέψαι. καλέσας
δὲ δέκα δούλους ἑαυτοῦ ἔδωκεν αὐτοῖς δέκα μνᾶς καὶ εἶπεν

14 πρὸς ᾿αὐτοὺς πραγματεύσασθαι" ἐν ᾧ ἔρχομαι. Οἱ δὲ πο-
λῖται αὐτοῦ ἐμίσουν αὐτόν, καὶ ἀπέστειλαν πρεσβείαν
ὀπίσω αὐτοῦ λέγοντες Οὐ θέλομεν τοῦτον βασιλεῦσαι

19 ἐφ᾽ ἡμᾶς. Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ἐπανελθεῖν αὐτὸν λαβόντα
τὴν βασιλείαν καὶ εἶπεν φωνηθῆναι αὐτῷ τοὺς δούλους
τούτους οἷς δεδώκει τὸ ἀργύριον, ἵνα γνοῖ τί διεπραγματεύ-

τό σαντο. παρεγένετο δὲ ὁ πρῶτος λέγων Κύριε, ἡ μνᾶ

17 cov δέκα προσηργάσατο μνᾶς. καὶ εἶπεν αὐτῷ “Εὖγε,
ἀγαθὲ δοῦλε, ὅτι ἐν ἐλαχίστῳ πιστὸς ἐγένου, ἴσθι ἐξουσίαν

18 ἔχων ἐπάνω δέκα πόλεων. καὶ ἦλθεν ὁ δεύτερος λέγων Ἢ

19 μνᾶ σου, κύριε, ἐποίησεν πέντε μνᾶς. εἶπεν δὲ καὶ τού-

arm Καὶ σὺ ἐπάνω γίνου πέντε πόλεων. καὶ 6 ἕτερος

13 αὐτούς Ἰραγματεύσασθέε 17 Ed

170 KATA AOTKAN XIX

ε “ >? . 3
ἦλθεν λέγων Κύριε, ἰδοὺ ἡ μνᾶ cov ἣν εἶχὸν ἀποκειμέ-
3 U ld >
mv ἐν σουδαρίῳ: ἐφοβούμην γάρ σε ὅτι ἄνθρωπος av- αἱ
στηρὸς εἶ, αἴρεις & οὐκ ἔθηκας καὶ θερίζεις ὃ οὐκ ἔσπει-
pas. λέγει αὐτῷ Ἔκ τοῦ στόματός σου κρίνω σε, 22
4 a »¥ C4 > A 2 9 ’ 9
πονηρὲ δοῦλε: des ὅτι ἐγὼ ἄνθρωπος αὐστηρός eit,
αἴρων ὃ οὐκ ἔθηκα καὶ θερίζων ὃ οὐκ ἔσπειρα; καὶ διὰ τί 23
> ὟΝ ’ 4 > ’ > \ 4 9 4 4)
οὐκ ἔδωκάς μου τὸ ἀργύριον ἐπὶ τράπεζαν; κἀγὼ ἐλθὼν
7 ; al a 9
σὺν τόκῳ ἂν αὐτὸ ἔπραξα. καὶ τοῖς παρεστῶσιν εἶπεν 24
“Apare ἀπ᾽ αὐτοῦ τὴν μνᾶν καὶ δότε τῷ τὰς δέκα μνᾶς
» \ 4 > a ’ ¥ ὃ , a λ ’, 25
ἔχοντι" -- καὶ εἶπαν αὐτῷ Κύριε, ἔχει δέκα μνᾶν" -- λέγω 35
ὑμῖν ὅτι παντὶ τῷ ἔχοντι δοθήσεται, ἀπὸ δὲ τοῦ μὴ
ἔχοντος καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται. Πλὴν τοὺς ἐχθρούς μου 2)
τούτους τοὺς μὴ θελήσαντάς με βασιλεῦσαι ἐπ᾽ αὐτοὺς
ἀγάγετε ὧδε καὶ κατασφάξατε αὐτοὺς ἔμπροσθέν μου. Kal 28
εἰπὼν ταῦτα ἐπορεύετο ἔμπροσθεν ἀναβαίνων eis Ἰεροσό-
λυμα. ᾿
Καὶ ἐγένετο ὡς ἤγγισεν εἷς Βηθφαγὴ καὶ Βηθανιὰ ao
4 A [4 3 σι 3 4 , «
πρὸς τὸ ὄρος τὸ καλούμενον ᾿Ελαιῶν, ἀπέστειλεν δύο τῶν
μαθητῶν λέγων Ὑπάγετε εἰς τὴν κατέναντι κώμην, ἐν 7 ἢ»
4 e ¢ » “ r 515" ἃ 3 4
εἰσπορευόμενοι εὑρήσετε πῶλον δεδεμένον, ἐφ᾽ ov οὐδεὶς “
πώποτε ἀνθρώπων ἐκάθισεν, καὶ λύσαντες αὐτὸν ἀγάγετε.
καὶ ἐάν τις ὑμᾶς ἐρωτᾷ Διὰ τί λύετε; οὕτως ἐρεῖτε 3:
Ψ «ς ἤ 3 “ ’ Ν 3 , LY 3
ὅτι Ὃ κύριος αὐτοῦ χρείαν ἔχει. ἀπελθόντες δὲ of ἀπε- 32
, e aé 4 i; | a la Η . aA
σταλμένοι evpoy καθὼς εἶπεν αὐτοῖς. Avovray δὲ αὐτῶν 33
τὸν πῶλον εἶπαν οἱ κύριοι αὐτοῦ πρὸς αὐτούς Τί λύετε
a a > € a
τὸν πῶλον; οἱ δὲ εἶπαν ὅτι ὋὉ κύριος αὐτοῦ χρείαν ἔχει. 34
καὶ ἤγαγον αὐτὸν πρὸς τὸν Ἰησοῦν, καὶ ἐπιρίψαντες αὐτῶν 35
τὰ ἱμάτια ἐπὶ τὸν πῶλον ἐπεβίβασαν τὸν ᾿Ιησοῦν' πορευο- 36
μένου δὲ αὐτοῦ ὑπεστρώνννυον τὰ ἱμάτια ἑαυτῶν ἐμ τῇ
εῷ “ a * a
ὁδῷ. ἐγγίζοντος δὲ αὐτοῦ ἤδη πρὸς τῇ καταβάσει τοῦ 37
“Opous τῶν ᾿λαιῶν ἤρξαντο ἅπαν τὸ πλῆθος τῶν μαθητῶν
xaipovres αἰνεῖν τὸν θεὸν φωνῇ μεγάλῃ περὶ πασῶν ὧν
4
εἶδον δυνάμεων, λέγοντες 38

48 ὁ ν. ὃ ἐρχόμενος

XIX XX KATA AOTKAN 171

Εὐλογηλένοο "ὁ ἐρχόμενοο,
ὁ᾽ βασιλεύς, ἐν ὀνόματι Κγρίογ'
ἐν οὐρανῷ εἰρήνη
καὶ δόξα ἐν ὑψίστοις.
39 Καί τινες τῶν Φαρισαίων ἀπὸ τοῦ ὄχλου εἶπαν πρὸς αὖ-
“τόν Διδάσκαλε, ἐπιτίμησον τοῖς μαθηταῖς σου. καὶ
ἀποκριθεὶς εἶπεν Λέγω "ὑμῖν," ἐὰν οὗτοι σιωπήσουσιν,
4x οὗ λίθοι κράξουσιν. Καὶ ὡς ἤγγισεν, ἰδὼν τὴν
42 πόλιν ἔκλαυσεν ἐπ᾽ αὐτήν, λέγων ὅτε Ei ἔγνως ἐν τῇ
ἡμέρᾳ ταύτῃ καὶ σὺ τὰ πρὸς εἰρήνην-- νῦν δὲ ἐκρύ-
43 Bn ἀπὸ ὀφθαλμῶν gov. . ὅτι ἥξουσιν ἡμέραι ἐπὶ σὲ καὶ
Γπαρεμβαλοῦσιν' οἱ ἐχθροί σου χάρακά σοι καὶ περικυκλώ-
44 σουσίν σε καὶ συνέξουσίν σε πάντοθεν, καὶ ἐλαφιοζοίν σε
καὶ τὰ τέκνὰ COY ἐν.-σοί, καὶ οὐκ ἀφήσουσιν λίθον ἐπὶ
λίθον ἐν σοί, ἀνθ ὧν οὐκ ἔγνως τὸν καιρὸν τῆς ἐπισκοπῆς
45 σου. Καὶ εἰσελθὼν εἰς τὸ ἱερὸν ἤρξατο ἐκβάλ-
46 λειν τοὺς πωλοῦντας, λέγων αὐτοῖς Τέγραπται Kat éctas
ὁ οἷκός Moy oTkoc προσευχῆς, ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ἐποιή-
gare CITHAAION AHCTON. ||
47 Kat qv διδάσκων τὸ xa ἡμέραν ἐν τῷ ἱερῷ- of δὲ
ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς ἐζήτουν αὐτὸν ἀπολέσαε καὶ of
48 πρῶτοι τοῦ λαοῦ, καὶ οὐχ ηὕρισκον τὸ τί ποιήσωσιν, ὁ
λαὸς γὰρ ἅπας ἐξεκρέμετο αὐτοῦ ἀκούων.

χ Καὶ ἐγένετο ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν διδάσκοντος αὐτοῦ τὸν
λαὸν ἐν τῷ ἱερῷ καὶ εὐαγγελιζομένου ἐπέστησαν οἱ ἀρχιε-
“- nm n > :
2 pets καὶ οἱ γραμματεῖς σὺν τοῖς πρεσβυτέροις, καὶ εἶπαν λέ-
Α a “
yovres πρὸς αὐτόν Εἰπὸν ἡμῖν ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα που-
4 εἰς, ἢ τίς ἐστιν ὁ δούς σοι τὴν ἐξουσίαν ταύτην. ἀποκριθεὶς
4 3 δ 3 ’ 3 μ cia > A , ᾿
_ δὲ εἶπεν πρὸς αὐτούς “Epwrnom ὑμᾶς κἀγὼ λόγον, καὶ
3 a 4 U 3 Ld 3 3 δι A 3
«εἴπατέ pot To βάπτισμα ᾿Ιωάνου ἐξ οὐρανοῦ ἦν h ἐξ
5 ἀνθρώπων; of δὲ συνελογίσαντο πρὸς ἑαυτοὺς λέγοντές
@ > XN ww > 3 ~ > -“Ἅ A a 3 3
ὅτι Ἐὰν εἴπωμεν Ἔξ οὐρανοῦ, ἐρεὶ Διὰ τί οὐκ ἐπι-

40 ὑμῖν ὅτι 43 περιβαλοῦσιν

12 KATA AOTKAN xX

orevoare αὐτῷ; ἐὰν δὲ εἴπωμεν “Ef ἀνθρώπων, ὁ λαὸς 6
ἅπας καταλιθάσει ἡμᾶς, πεπεισμένος γάρ ἐστιν ᾿ἸΙωάνην
προφήτην εἶναι: καὶ ἀπεκρίθησαν μὴ εἰδέναι πόθεν. καὶ 7
ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς Οὐδὲ ἐγὼ λέγω ὑμῖν ἐν ποίᾳ ἐξου-
σίᾳ ταῦτα ποιῶ. "Ἤρξατο δὲ πρὸς τὸν λαὸν g
λέγειν τὴν παραβολὴν ταύτην "Ανθρωπὸς ἐφύτεγοεν
ἀλλττελῶνὰ, καὶ ἐξέδετο αὐτὸν γεωργοῖς, καὶ ἀπεδήμησεν
χρόνους ἱκανούς. καὶ καιρῷ ἀπέστειλεν πρὸς τοὺς γεωργοὺς το
δοῦλον, ἵνα ἀπὸ τοῦ καρποῦ τοῦ ἀμπελῶνος δώσουσιν αὐτῷ"
of δὲ γεωργοὶ ἐξαπέστειλαν αὐτὸν δείραντες κενόν. καὶ x
προσέθετο ἕτερον πέμψαι δοῦλον: οἱ δὲ κἀκεῖνον δείραντες
καὶ ἀτιμάσαντες ἐξαπέστειλαν κενόν. καὶ προσέθετο τρίτον x2
πέμψαι" οἱ δὲ καὶ τοῦτον τραυματίσαντες ἐξέβαλον. εἶπεν 13
δὲ ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος Τί ποιήσω; πέμψω τὸν υἱόν
μου τὸν ἀγαπητόν: ἴσως τοῦτον ἐντραπήσονται. ἰδόντες τῇ
δὲ αὐτὸν οἱ γεωργοὶ διελογίζοντο πρὸς ἀλλήλους λέγον-.
τες Οὗτός ἐστιν ὁ κληρονόμος: ἀποκτείνωμεν αὐτόν, ἵνα
ἡμῶν γένηται ἡ κληρονομία. καὶ ἐκβαλόντες αὐτὸν ἔξω 15
τοῦ ἀμπελῶνος ἀπέκτειναν. τί οὖν ποιήσει αὐτοῖς ὃ κύρι-
os τοῦ ἀμπελῶνος ; ἐλεύσεται καὶ ἀπολέσει τοὺς γεωργοὺς 16
τούτους, καὶ δώσει τὸν ἀμπελῶνα ἄλλοις. ἀκούσαντες δὲ
εἶταν Μὴ γένοιτου ὁ δὲ ἐμβλέψας αὐτοῖς εἶπεν Τί 17
οὖν ἐστὶν τὸ γεγραμμένον τοῦτο

Λίθον On dtredokimacan οἱ οἰκολολλοῦντεο,

οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφδλὴν γωνίδο; ᾿
πᾶς ὁ πεσὼν ἐπ᾽ ἐκεῖνον τὸν λίθον συνθλασθήσεται' ἐφ᾽ ὃν 18
δ᾽ ἂν πέσῃ, λικμήσει αὐτόν. ᾿ς Καὶ "ἐζήτησαν 19
οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ ἀρχιερεῖς ἐπιβαλεῖν ἐπ᾿ αὐτὸν τὰς
χεῖρας ἐν αὐτῇ τῇ ὧρς, καὶ ἐφοβήθησαν τὸν λαόν, ἔγνω-
σαν γὰρ ὅτι πρὸς αὐτοὺς εἶπεν τὴν παραβολὴν ταύτην.
Καὶ παρατηρήσαντες ἀπέστειλαν ἐνκαθέτους ὑποκρινομέ- go
νους ἑαυτοὺς δικαίους εἶναι, ἵνα ἐπιλάβωνται avtod Χόγου,
Gore. παραδοῦναι αὐτὸν τῇ ἀρχῇ καὶ τῇ ἐξουσίᾳ τοῦ

27 ἐπηρώτων

XX KATA AOTKAN 173

ax ἡγεμόνος. καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν λέγοντες Διδάσκαλε,
οἴδαμεν ὅτι ὀρθῶς λέγεις καὶ διδάσκεις καὶ οὐ λαμβάνεις
πρόσωπον, ἀλλ᾽ ἐπ᾽ ἀληθείας τὴν ὁδὸν τοῦ θεοῦ διδάσκεις"
25 ἔξεστιν ἡμᾶς Καίσαρι φόρον δοῦναι ἢ οὔ; κατανοήσας δὲ
2 a 8 , Φ δ 3 , , ,
24 αὐτῶν THY πανουργίαν εἶπεν πρὸς αὐτούς Δείξατέ μοι δηνά-
βιον" τίνος ἔχει εἰκόνα καὶ ἐπιγραφήν; οἱ δὲ εἶπαν Kai-
€ ‘ > ‘ > 4 , 3 , sy ,
as gapos. ὁ δὲ εἶπεν πρὸς αὐτούς Τοίνυν ἀπόδοτε ta Kai-
26 σαρος Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ θεοῦ τῷ θεῷ. καὶ οὐκ ἴσχυσαν
ἐπιλαβέσθαι τοῦ ῥήματος ἐναντίον τοῦ λαοῦ, καὶ θαυμά-

σαντες ἐπὶ τῇ ἀποκρίσει αὐτοῦ ἐσίγησαν.

’ 2 al ’

27 προσελθόντες δέ τινες τῶν Σαδδουκαίων, οἱ λέγοντες
«(8 ἀνάστασιν μὴ εἶναι, ᾿ἐπηρώτησαν" αὐτὸν λέγοντες Διδά-
σκαλε, Μωυσῆς ἔγραψεν ἡμῖν, ἐάν τινος ἀλελφὸς ἀπο-
θάνῃ ἔχων γυναῖκα, kal οὗτος ἄτεκνος A, wa λάβῃ ὁ
ἀλελφὸο δύτον τὴν FYNaika Kal ἐξανδοτήση CTTEPMA
29 Τῷ ἀλελφῷ ayTOY. ἑπτὰ οὖν ἀδελφοὶ ἦσαν" καὶ ὁ πρῶ-
30 Tos λαβὼν γυναῖκα ἀπέθανεν ἅτεκνος’ καὶ ὁ δεύτερος
ε ’ 4 > Ὁ e U 4 4 ¢ 4 3
31 καὶ ὁ τρίτος ἔλαβεν αὐτήν, ὡσαύτως δὲ καὶ οἱ ἑπτὰ οὐ
32 κατέλιπον τέκνα καὶ ἀπέθανον: ὕστερον καὶ ἡ γυνὴ ἀπέ-
33 θανεν. ἡ γυνὴ οὖν ἐν τῇ ἀναστάσει τίνος αὐτῶν γίνεται
34 γυνή; of γὰρ ἑπτὰ ἔσχον αὐτὴν γυναῖκα, καὶ εἶπεν av-
a ε 3 a e ry “a “ , “ 4
τοῖς ὁ ‘Ingots Οἱ υἱοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου γαμοῦσιν καὶ
35 γαμίσκονται, οἱ δὲ καταξιωθέντες τοῦ αἰῶνος ἐκείνου τυχεῖν
καὶ τῆς ἀναστάσεως τῆς ἐκ νεκρῶν οὔτε γαμοῦσιν οὔτε
36 “γαμίζονται"- οὐδὲ γὰρ ἀποθανεῖν ἔτι δύνανται, ἰσάγγελοι
γάρ εἷσιν, καὶ υἱοί εἶσιν θεοῦ τῆς ἀναστάσεως υἱοὶ ὄντες.
37 ὅτι δὲ ἐγείρονταί οἷ νεκροὶ καὶ Μωυσῆς ἐμήνυσεν ἐπὶ τῆς
βάτου, ὡς λέγει Κύριον τὸν θεὸν ᾿Αβρὰὰλμ Kal θεὸν
38 Icadk Kal θεὸν ᾿Ιδκώβ' θεὸς δὲ οὐκ ἔστιν νεκρῶν ἀλλὰ
39 ζώντων, πάντες γὰρ αὐτῷ (Sow. ἀποκριθέντες δέ τινες
40 TOY γραμματέων εἶπαν Διδάσκαλε, καλῶς εἶπας: οὐκέτι
41 γὰρ ἐτόλμων ἐπερωτᾷν αὐτὸν οὐδέν. Ἐὖπεν δὲ
πρὸς αὐτούς Πῶς λέγουσιν τὸν χριστὸν εἶναι Aaveid

35 γαμίσκονται

174 KATA AOTKAN «XX XXI

υἱόν; αὐτὸς yap Aaveld λέγει ἐν Βίβλῳ Ψαλμῶ Ὁ 42
Εἶπεν Κύριος τῷ κγρίῳ moy Κάθογ ἐκ δεξιῶν MOY
“ ἕως ἂν θῶ Toye ἐχθρούς COY ὑποπόλιον τῶν ττο- 43
λῶν coy:
Δανεὶδ οὖν αὐτὸν κύριον καλεῖ, καὶ πῶς αὐτοῦ υἱός ἐστιν; 44
᾿Ακούοντος δὲ παντὸς τοῦ λαοῦ εἶπεν τοῖς μαθηταῖς 45
Προσέχετε ἀπὸ τῶν γραμματέων τῶν θελόντων περιπατεῖν 46
ἐν στολαῖς καὶ φιλούντων ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς.
καὶ πρωτοκαθεδρίας ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ πρωτοκλισί-
ας ἐν τοῖς δείπνοις, οἱ κατεσθίουσιν τὰς οἰκίας τῶν χη- 47
ρῶν καὶ προφάσει μακρὰ προσεύχονται: οὗτοι λήμψονται ᾿
περισσότερον κρίμα. ᾿Αναβλέψας δὲ εἶδεν τοὺς x
βάλλοντας εἰς τὸ γαζοφυλάκιον τὰ δώρα αὐτῶν πλουσίους.
εἶδεν δέ τινα χήραν πενιχρὰν βάλλουσαν ἐκεῖ λεπτὰ δύο, 2
καὶ εἶπεν ᾿Αληθῶς λέγω ὑμῖν ὅτι ἡ χήρα αὕτη ἡ πτωχὴ 3
πλεῖον πάντων ἔβαλεν' πάντες γὰρ οὗτοι ἐκ τοῦ περισ- 4
σεύοντος αὐτοῖς ἔβαλον εἰς τὰ δῶρα, αὕτη δὲ ἐκ Tod ὑστερή-
ματος αὐτῆς πάντα τὸν βίον ὃν εἶχεν ἔβαλεν. :
Καί τινων λεγόντων περὶ τοῦ ἱεροῦ, ὅτι λίθοις καλοῖς 5
καὶ ἀναθήμασιν κεκόσμηται, εἶπεν Ταῦτα ἃ θεωρεῖτε, 6
ἔλεύσονται ἡμέραι ἐν αἷς οὐκ ἀφεθήσεται λίθος ἐπὶ λίθῳ
ὧδε ὃς οὐ καταλυθήσεται. ἐπηρώτησαν δὲ αὐτὸν λέγον- 7
τες Διδάσκαλε, πότε οὖν ταῦτα ἔσται, καὶ τί τὸ σημεῖ-
ον ὅταν μέλλῃ ταῦτα γίνεσθαι; ὁ δὲ εἶπεν Βλέπετε 8
μὴ πλανηθῆτε' πολλοὶ γὰρ ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί
μου λέγοντες ᾿Εγώ eiut καί Ὁ καιρὸς ἤγγικεν: μὴ πο-
ρευθῆτε ὀπίσω αὐτῶν. ὅταν δὲ ἀκούσητε πολέμους καὶ ο
ἀκαταστασίας, μὴ πτοηθῆτε: Act γὰρ ταῦτα γΓενέοθδι
πρῶτον, ἀλλ᾽ οὐκ εὐθέως τὸ τέλος. Tore ἔλεγεν αὖ- τὸ
τοῖς ᾿Εγερθήοσετδι ἔθνοο ἐπ᾽ ἔθνος Kal BaciAefa ἐπὶ
Βὰοιλείδν, σεισμοί τε μεγάλοι καὶ κατὰ τόπους "λοιμοὶ καὶ τι
λιμοὶ ἔσονται, φόβηθρά τε καὶ ‘adm οὐρανοῦ σημεῖα pe-
γάλα' ἔσται. πρὸ δὲ τούτων πάντων ἐπιβαλοῦσιν ἐφ᾽ ὑμᾶς 12

x1 λιμοὶ καὶ λοιμοὶ σημεῖα μεγάλα ἀπ᾽ οὐρανοῦ

ΧΧΙ KATA AOTKAN 175

τὰς χεῖρας αὐτῶν καὶ διώξουσιν, παραδιδόντες els ras συνα-
γωγὰς καὶ φυλακάς, ἀπαγομένους ἐπὶ βασιλεῖς" καὶ ἡγε-
13 μόνας ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου' ἀποβήσεται ὑμῖν els
14 μαρτύριον. θέτε οὖν ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν μὴ προμελετᾷν
15 ἀπολογηθῆναι, ἐγὼ yap δώσω ὑμῖν στόμα καὶ σοφίαν 7 οὐ
δυνήσονται ἀντιστῆναι ἣ ἀντειπεῖν "ἅπαντες" οἱ ἀντικεί-
16 μενοι ὑμῖν. παραδοθήσεσθε δὲ καὶ ὑπὸ γονέων καὶ ἀδελ-
pov καὶ συγγενῶν καὶ Φίλων, καὶ θανατώσουσιν ἐξ ὑμών,
τῷ καὶ ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων διὰ τὸ ὄνομά μου. καὶ
19 θρὶξ ἐκ τῆς κεφαλῆς ὑμῶν οὐ μὴ ἀπόληται. ἐν τῇ ὑπο-
20 μονῇ ὑμῶν κτήσεσθε τὰς ψυχὰς ὑμῶν. Ὅταν δὲ ἴδητε
κυκλουμένην ὑπὸ στρατοπέδων Ἱερουσαλήμ, τότε γνῶτε
ax ὅτι ἤγγικεν ἡ ἐρήμωσις αὐτῆς. τότε οἱ ἐν τῇ ᾿ἸἸουδαίᾳ
φευγέτωσαν εἰς τὰ ὄρη, καὶ οἱ ἐν μέσῳ αὐτῆς ἐκχωρείτω-
σαν, καὶ οἱ ἐν ταῖς χώραις μὴ εἰσερχέσθωσαν εἰς αὐτήν,
22 ὅτι HMEPAI EKAIKHCEWC αὗταί εἶσιν τοῦ πλησθῆναι πάντα
“3 τὰ γεγραμμένα. οὐαὶ ταῖς ἐν γαστρὶ ἐχούσαις καὶ ταῖς
θηλαζούσαις ἐν ἐκείναις ταῖς ἡμέραις: ἔσται γὰρ ἀνάγκη
24 μεγάλη ἐπὶ τῆς γῆς καὶ ὀργὴ τῷ λαῷ τούτῳ, καὶ πεσοῦνται
ατόματε μαχαίρης καὶ αἰχμαλωτισθήσονται εἷς τὰ ἔθνη
πάντα, καὶ ᾿Ιερογοάλλὴλλ ἔσται TATOYMENH ὑττὸ ἐθνῶν,
as dypt οὗ πληρωθῶσιν [καὶ ἔσονται] καιροὶ ἐθνῶν. καὶ
ἔσονται σημεῖα ἐν ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ ἄστροις, καὶ ἐπὶ
τῆς γῆς συνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ Hyofc OaAdccHC καὶ
26 CAAOY, ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸ φόβου καὶ προσδοκίας
τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκουμένῃ, al γὰρ λγνάμεις τῶν
27 OYPANQN CAAEYOHCONTAI. καὶ τότε ὄψονται TON γίὸόν τοῦ
ἀνθρώπογΥγ ἐρχόμενον ἐν νεφέλῃ μετὰ δυνάμεως καὶ δό-
28 ξης πολλῆς. ᾿Αρχομένων δὲ τούτων γίνεσθαι ἀνακύψατε καὶ
ἐπάρατε τὰς κεφαλὰς ὑμῶν, διότι ἐγγίζει ἡ ἀπολύτρωσις
29 ὑμῶν. Καὶ εἶπεν παραβολὴν αὐτοῖς Ἴδετε
30 THY συκῆν καὶ πάντα τὰ δένδρα: ὅταν προβάλωσιν ἤδη,
βλέποντες ἀφ᾽ ἑαυτῶν γινώσκετε ὅτι ἤδη ἐγγὺς τὸ θέρος

- 15 πάντες

176 KATA AOTKAN XXI XXH

ἐστίν. οὕτως καὶ ὑμεῖς, ὅταν ἴδητε ταῦτα γινόμενα, γινῴ- 31
σκεῖε ὅτι ἐγγύς ἐστιν ἡ βασιλεία τοῦ θεφῦ. ἀμὴν λέγῳ 35
ὑμῖν ὅτι οὐ μὴ παρέλθῃ ἢ γενεὰ αὕτη ἕως [ἂν] πάντα γένη-
ται. ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ λόγοι wow 33
οὐ μὴ παρελεύσονται. Προσέχετε δὲ ἑαυτοῖς μή ποτε 34
βαρηθῶσῳ αἱ καρδίαι ὑμῶν ἐν κρεπάλῃ καὶ μέθῃ καὶ μερί-
paras βιωτικαῖς, καὶ ἐπιστῇ ἐφ᾽ ὑμᾶς ἐφνίδιος ἡ ἡμέρα
ἐκείνῃ ὡς traric’ ἐπεισελεύσεται γὰρ ἐττὶ πάντας TOYC 35
KAOHMENOYC ἐπὶ πρόσωπον πάσης τῆς FAC. ἀγρυπγεῖτε 36
δὲ ἐν παντὶ καιρῷ δεόμενοι ἵνα κατισχύσητε ἐκφυγεῖν ταῦτα
πάντα τὰ μέλλοντα γίνεσθαι, καὶ σταθῆνμας ἔμπροσθεν τοῦ
viov τοῦ ἀνθρώπον.

"Hy δὲ τὰς ἡμέρας [ἐν τῷ ἱερῷ διδάσκων", τὰς δὲ νύκτας ὃ
ἐξερχόμενος ηὐλίζετο εἰς τὸ ὄρος τὸ καλούμεκον Ἔλᾳιῶν'
καὶ πᾶς & λαὸς ὥρθριζεν πρὸς αὐτὸν ἐν τῷ ἱερῷ ἀκούει 38
αὐτοῦ.

HITIZEN δὲ ἡ ἑορτὴ τῶν ἀζύμων ἥ λεγομένη Πά- x
σχα. Kat ἐζήτουν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς τὸ πῶς 2
ἀνέλωσιν αὐτόν, ἐφοβοῦντο yap τὸν λαόν. Elo- 3
ἤλθεν δὲ Σατανᾶς εἰς ᾿Ιούδαν τὸν καλούμενον ᾿Ισκαριώτην,
ὄντα ἐκ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν δώδεκα" καὶ ἀπελθὼν συνελάλη- 4
σεν τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ στρατηγοῖς τὸ πῶς αὐτοῖς παραδῷ
αὐτόν. καὶ ἐχάρησαν καὶ συνέθεντο αὐτῷ ἀργύριον δοῦναι. 5
καὶ ἐξωμολόγησεν, καὶ ἐζήτει εὐκαιρίαν τοῦ παραδοῦναι 6
αὐτὸν ἄτερ ὄχλον αὐτοῖς.

Ἦλθεν δὲ ἡ ἡμέρα τῶν ἀζύμων, ἧἦ ἔδει θύεσθαι τὸ 7
πάσχα" καὶ ἀπέστειλεν Πέτρον καὶ ᾿Ιωάνην εἰπών Wo 8
ρευθέντες ἑτοιμάσατε ἡμῖν τὸ πάσχα ἵνα φάγωμεν. of δὲ 9
εἶταν αὐτῷ Ποῦ θέλεις ἑτοιμάσωμεν; ὁ δὲ εἶπεν ad- 10
τοῖς ᾿Ιδοὺ εἰσελθόντων ὑμῶν εἰς τὴν πόλιν συναντήσει

37 διδάσκων ἐν τῷ ἱερῷ

XXII KATA AOTKAN 177

ὑμῖν ἄνθρωπος κεράμιον ὕδατος βαστάζων" ἀκολουθήσατε
a a a a

τς αὐτῷ eis τὴν οἰκίαν εἰς ἣν εἰσπορεύεται. καὶ ἐρεῖτε τῷ οἶκο-
δεσπότῃ τῆς οἰκίας Λέγει σοι ὁ διδάσκαλος Ποῦ ἐστὶν
τὸ κατάλυμα ὅπου τὸ πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν μου φάγω;

12 κἀκεῖνος ὑμῖν δείξει ἀνάγαιον μέγα ἐστρωμένον: ἐκεῖ ἕτοι-

φ a
13.uaoare, ἀπελθόντες δὲ εὗρον καθὼς εἰρήκει αὐτοῖς, καὶ

14 ἡτοίμασαν τὸ πάσχα. Καὶ ὅτε ἐγένετο ἡ ὥρα,

σι Φ
15 ἀνέπεσεν καὶ οἱ ἀπόστολοι σὺν αὐτῷ. καὶ εἶπεν πρὸς
᾽ ’ ϑ , 3 ’ ἴον LY i ”~
αὐτούς ᾿Ἐπιθυμίᾳ ἐπεθύμησα τοῦτο τὸ πάσχα φαγεῖν

16 μεθ᾽ ὑμῶν πρὸ τοῦ με παθεῖν: λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι οὐ

Φ ζω a a
μὴ φάγω αὐτὸ ἕως ὅτου πληρωθῇ ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ θε-

17.00. καὶ δεξάμενος ποτήριον εὐχαριστήσας εἶπεν Λάβετε

8 τοῦτο καὶ διαμερίσατε εἰς ἑαυτούς" λέγω γὰρ ὑμῖν, οὐ μὴ
πίω ἀπὸ τοῦ νῦν ἀπὸ τοῦ γενήματος τῆς ἀμπέλου ἕως οὗ ἡ

a ~ St:

19 βασιλεία τοῦ θεοῦ ἔλθῃ. καὶ λαβὼν ἄρτον εὐχαριστήσας
a ἂν 3 “- [ὰ ~ 8 9 4 “ ¢
ἔκλασεν καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς λέγων Τοῦτό ἐστιν τὸ σῶμά
pou [τὸ ὑπὲρ ὑμῶν διδόμενον: τοῦτο ποιεῖτε εἷς τὴν ἐμὴν

20 ἀνάμνησιν. καὶ τὸ ποτήριον ὡσαύτως μετὰ τὸ δειπνῆσαι,

nw a
λέγων Τοῦτο τὸ ποτήριον ἡ καινὴ AIABHKH ἐν τῷ almari
ax μου, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν ἐκχυννόμενον]. πλὴν ἰδοὺ ἡ yelp τοῦ

22 παραδιδόντος με μετ᾽ ἐμοῦ ἐπὶ τῆς τραπέζης" ὅτι ὁ υἱὸς
μὲν τοῦ. ἀνθρώπου κατὰ τὸ ὡρισμένον πορεύεται, πλὴν οὐαὶ

od > 4 3 /... > t “ A > \

23 τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι᾿ ov παραδίδοται. καὶ αὐτοὶ ἤρξαντο

a a” ” “σ᾿ a
συνζητεῖν πρὸς ἑαυτοὺς τὸ τίς ἄρα εἴη ἐξ αὐτῶν ὁ τοῦτο

24 μέλλων πράσσειν. ᾿Εγένετο δὲ καὶ φιλονεικία

a a a Φ 94
25 ἐν αὐτοῖς, τὸ τίς αὐτῶν δοκεῖ εἶναι μείζων. ὁ δὲ εἶπεν αὐ-
δι “ “- 9 “ ’ 3 δὰ 4 ς
τοῖς Οἱ βασιλεῖς τῶν ἐθνῶν κυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ

26 ἐξουσιάζοντες αὐτῶν εὐεργέται καλοῦνται. ὑμεῖς δὲ οὐχ ov-

s 3 > ¢ 4 3 ς κα , ε ε ἰφ \ ε
τως, ἀλλ᾽ ὁ μείζων ἐν ὑμῖν γινέσθω ὡς ὁ νεώτερος, καὶ ὁ

27 ἡγούμενος ὡς ὁ. διακονῶν" τίς γὰρ μείζων, ὁ ἀνακείμενος ἢ
ὁ διακονῶν; οὐχὶ ὁ ἀνακείμενος; ἐγὼ δὲ ἐν μέσῳ ὑμῶν

«8 εἰμὶὲ ὡς ὁ διακονῶν. Ὑμεῖς δέ ἐστε οἱ διαμεμενηκότες

ag μετ᾽ ἐμοῦ ἐν τοῖς πειρασμοῖς μου". κἀγὼ διατίθεμαι ὑμῖν,

11 A€yorres
N

1478 KATA AOYKAN XX
καθὼς διέθετό μοι ὁ πατήρ ‘pov’ βασιλείαν, ἵνα ἔσθητε καὶ 30
πίνητε ἐπὶ τῆς τραπέζης μου ἐν τῇ βασιλείᾳ μου, καὶ
Γκαθησθεὶ ἐπὶ θρόνων τὰς δώδεκα φυλὰς κρίνοντες τοῦ
Ἰσραήλ. Σίμων Σίμων, ἰδοὺ ὁ Σατανᾶς ἐξητήσατο ὑμᾶς 3:
τοῦ σινιάσαι ὡς τὸν σῖτον' ἐγὼ δὲ ἐδεήθην περὶ σοῦ ἵνα 3
μὴ ἐκλίπῃ ἡ πίστις σου" καὶ σύ ποτε ἐπιστρέψας στήρισον
τοὺς ἀδελφούς gov. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ Κύριε, μετὰ σοῦ 33
ἕτοιμός. εἰμε καὶ εἰς φυλακὴν καὶ εἰς θάνατον πορεύεσθαι.

6 δὲ εἶπεν Λέγω σοι, Πέτρε, οὐ φωνήσει σήμερον ἀλέ- 34
κτωρ ἕως τρίς με ἀπαρνήσῃ εἰδέναι. Kat 35
εἶπεν αὐτοῖς Ὅτε ἀπέστειλα ὑμᾶς ἄτερ βαλλαντίου καὶ
πήρας καὶ ὑποδημάτων, μή τινος ὑστερήσατε; οἱ δὲ εἶπαν
Ovdevds. εἶπεν δὲ αὐτοῖς ᾿Αλλὰ νῦν ὁ ἔχων βαλλάντιον 36
ἀράτω, ὁμοίως καὶ πήραν, καὶ ὁ μὴ ἔχων πωλησάτω τὸ
ἱμάτιόν αὐτοῦ καὶ ἀγορασάτω μάχαιραν. λέγω γὰρ ὑμῖν 37
ὅτι τοῦτο τὸ γεγραμμένον δεῖ τελεσθῆναι ἐν ἐμοί, τό
Καὶ μετὰ ἀνόλλων ἐλογίοθη: καὶ γὰρ τὸ περὶ ἐμοῦ
γέλος ἔχει. οἱ δὲ εἶπαν Κύριε, ἰδοὺ μάχαιραι ὧδε δύο. ὁ 38
δὲ εἶπεν αὐτοῖς Ἱκανόν ἐστιν.

Καὶ ἐξελθὼν ἐπορεύθη κατὰ τὸ ἔθος eis τὸ "Ὅρος τῶν 39
᾿Ἐλαιῶν' ἠκολούθησαν δὲ αὐτῷ [καὶ] of μαθηταί. γενό- 40
μενος δὲ ἐπὶ τοῦ τόπου εἶπεν αὐτοῖς Προσεύχεσθε μὴ
εἰσελθεῖν εἰς πειρασμόν, καὶ αὐτὸς ἀπεσπάσθη ἀπ᾽ αὐ- καὶ
τῶν ὡσεὶ λίθον βολήν, καὶ θεὶς τὰ γόνατα προσηύχετο
λέγων “Πάτερ, εἰ βούλει παρένεγκε τοῦτο τὸ ποτήριον 42
ἀπ᾽ ἐμοῦ: πλὴν μὴ τὸ θέλημά pou ἀλλὰ τὸ σὸν γινέσθω.
[ὥφθη δὲ αὐτῷ ἄγγελος Γἀπὸ τοῦ" οὐρανοῦ ἐνισχύων αὐτόν. 43
καὶ γενόμενος ἐν ἀγωνίᾳ ἐκτενέστερον προσηύχετο" “Kat a4
ἐγένετο; 6 ἱδρὼς αὐτοῦ ὡσεὶ θρόμβοι αἵματος καταβαί-
γοντες ἐπὶ τὴν γῆν.] καὶ ἀναστὰς ἀπὸ τῆς προσευχῆς ἐλ- 45
θὼν πρὸς τοὺς μαθητὰς εὗρεν κοιμωμένους αὐτοὺς ἀπὸ τῆς
λύπης, καὶ εἶπεν αὐτοῖς Τί καθεύδετε; ἀναστάντες προσ- 45

29 μον, 30 καθήσεσϑε . 43 ἀπ᾿ 44 ἐγένετο δὲ

ΧΧΙΙ ΚΑΤᾺ ΛΟΥ͂ΚΑΝ 179

47 εύχεσθε, iva μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν. Ἔτι
αὐτοῦ λαλοῦντος. ἰδοὺ ὄχλος, καὶ ὁ λεγόμενος ᾿Ιούδας εἷς
τῶν δώδεκα προήρχετο αὐτούς, καὶ ἤγγισεν τῷ “Incov

48 φιλῆσαι αὐτόν. ᾿Ιησοῦς δὲ εἶπεν αὐτῷ Ἰούδα, φιλήματι

49 τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου παραδίδως; ἰδόντες δὲ οἱ περὶ αὐ-
τὸν τὸ ἐσόμενον εἶπαν Κύριε, εἰ πατάξομεν ἐν μαχαίρῃ;

so καὶ ἐπάταξεν εἷς τις ἐξ αὐτῶν τοῦ ἀρχιερέως τὸν δοῦλον καὶ

sr ἀφεῖλεν τὸ οὖς αὐτοῦ τὸ δεξιόν. ἀποκριθεὶς δὲ [ὁ] Ἰησοῦς
εἶπεν Ἔᾶτε ἕως τούτου' καὶ ἁψάμενος τοῦ ὠτίου ἰάσατο

52 αὐτόν. εἶπεν δὲ ᾿Ιησοῦς πρὸς τοὺς παραγενομένους ἐπ᾽ av-
τὸν ἀρχιερεῖς καὶ στρατηγοὺς τοῦ ἱεροῦ καὶ πρεσβυτέρους
Ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθατε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων;

53 Καθ᾿ ἡμέραν ὄντος μον μεθ᾽ ὑμῶν ἐν τῷ ἱερῷ οὐκ ἐξε-
τείνατε τὰς χεῖρας ἐπ᾽ ἐμέ: ἀλλ᾽ αὕτη ἐστὶν ὑμῶν ἡ dpa
καὶ ἡ ἐξουσία τοῦ σκότους.

58,4 δΣυλλαβόντες δὲ αὐτὸν ἤγαγον καὶ εἰσήγαγον εἰς τὴν
οἰκίαν τοῦ ἀρχιερέως" ὁ δὲ Ilérpos ἠκολούθει μακρόθεν.

ss περιαψάντων δὲ πῦρ ἐν μέσῳ τῆς αὐλῆς καὶ συνκαθισά»-

6 rov ἐκάθητο ὁ Πέτρος μέσου αὐτῶν. ἰδοῦσα δὲ αὐτὸν
παιδίσκη τις καθήμενόν πρὸς τὸ φῶς καὶ ἀτενίσασα αὐτῷ

9) εἶπεν Καὶ οὗτος σὺν αὐτῷ fv ὁ δὲ ἠρνήσατο λέ-

588 γων Οὐκ οἶδα αὐτόν, γύναι. καὶ μετὰ βραχὺ ἕτερος
ἰδὼν αὐτὸν ἔφη Καὶ σὺ ἐξ αὐτῶν. ef ὁ δὲ Πέτρος

50 ἔφη “AvOparre, οὐκ εἰμί. καὶ διαστάσης ὡσεὶ ὥρας μιᾶς
ἄλλος τις διισχυρίζετο λέγων Ἔπ᾽ ἀληθείας καὶ οὗτος

6o μετ᾽ αὐτοῦ ἦν, καὶ γὰρ Ταλιλαῖός ἐστιν: εἶπεν δὲ ὁ Πέ-
τρος ἴΑγθρωπε, οὐκ οἶδα ὃ λέγεις. καὶ παραχρῆμα ἔτι

6x λαλοῦντος αὐτοῦ ἐφώνησεν ἀλέκτωρ. καὶ στραφεὶς ὁ
κύριος ἐρέβλεψεν τῷ Πέτρῳ, καὶ ὑπεμνήσθη ὁ Τιέτρος τοῦ
ῥήματος τοῦ κυρίου ὡς εἶπεν αὐτῷ ὅτι Πρὶν ἀλέκτορα

62 φωνῆσαι σήμερον ἀπαρνήσῃ με τρίς. [καὶ ἐξελθὼν ἔξω

63 ἔκλαυσὲν πικρῶς. Καὶ οἱ ἄνδρες οἱ συνέχον-

64 τες αὐτὸν ἐνέπαιζον αὐτῷ Béporres, καὶ περικαλύψαντες av-

N 2

180 KATA AOTKAN XXII XXIII

τὸν ἐπηρώτων λέγοντες Lpodyrevooy, τίς ‘ear ὁ παίσας
σε; καὶ ἕτερα πολλὰ βλασφημοῦντες ἔλεγον εἰς αὐτόν. ς
Καὶ ὡς ἐγένετο ἡμέρα, συνήχθη τὸ πρεσβυτέριον τοῦ 66
λαοῦ, ἀρχιερεῖς τε καὶ γραμματεῖς, καὶ ἀπήγ αγον avr ὑτὸν εἰς
2 > a , ε 4"
τὸ συνέδριον αὐτῶν, λέγοντες Ei σὺ εἰ ὁ χριστός, εἰπὸν 67
ἡμῖν. εἶπεν δὲ αὐτοῖς "Ἐὰν ὑμῖν εἴπω οὐ μὴ πιστεύσητε" "
ἐὰν δὲ ἐρωτήσω οὐ μὴ ἀποκριθῆτε. ἀπὸ τοῦ νῦν δὲ ἔσται 69
ὁ γίός τοῦ ἀνθρώιτου κἀθήλιενος ἐκ λεξιῶν τῆς
AYNAMEWC τοῦ θεοῦ. εἶπαν δὲ πάντες Σὺ οὖν εἶ ὁ υἱὸς 70
a a ε ‘ 4 3 AY 4 ε .“ φ ΄΄. 3 4
τοῦ θεοῦ; ὁ δὲ πρὸς αὐτοὺς ἔφη Ὑμεῖς λέγετε ὅτι ἐγώ
γ J Ἵ ς ὃ & > ¢ er ww... ΄ , 9 2
εἰμι. οἱ O€ εἶπαν Tt ere ἔχομεν paprupias χρείαν ; avrot γε
γὰρ ἠκούσαμεν ἀπὸ τοῦ στόματος αὐτοῦ. . Καὶ:
ἀναστὰν ἅπαν τὸ πλῆθος αὐτῶν ἤγαγον αὐτὸν ἐπὶ τὸν
Πειλᾶτον. ἤρξαντο δὲ κατηγορεῖν αὐτοῦ λέγοντες Τοῦ- 2
τον εὕραμεν διαστρέφοντα τὸ ἔθνος ἡμῶν καὶ κωλύοντα
’ ᾿ rw \ , εν ΠῚ
(φόρους Καίσαρι διδόναι καὶ λέγοντα αὐτὸν χριστὸν βα--
σιλέα εἶναι. ὁ δὲ Πειλᾶτος ἠρώτησεν αὐτὸν λέγων Σὺ 3
εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν ᾿Ιουδαίων; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς αὐτῷ ἔφη
Σὺ Γλέγεις ὁ δὲ Πειλᾶτος εἶπεν πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς 4
a 4 Qa τ, δ, ἢ 4 3 a 3 ’
καὶ τοὺς ὄχλους Οὐδὲν εὑρίσκω αἴτιον ἐν τῷ ἀγθροπῳ
τούτῳ. oi δὲ ἐπίσχυον λέγοντες ὅτι ᾿Ανασείει τὸν “λαὸν s:
διδάσκων καθ᾽ ὅλης τῆς ᾿Ιουδαίας, καὶ ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς
Γαλιλαίας ἕως ὦδε. Πειλᾶτος δὲ ἀκούσας ἐπηρώτησεν εἶ 6
[6] ἄνθρωπος Ταλιλαῖός ἐστιν, καὶ ἐπιγνοὺς ὅτι ἐκ τῆς 7
: , ε ’ > A 2 , oA . ε ’
ἐξουσίας Ἡρῴδου ἐστὶν ἀνέπεμψεν αὐτὸν πρὸς Ἡρῴδην,
ὄντα καὶ αὐτὸν “ἐν ᾿Ιεροσολύμοις ἐν ταύταις ταῖς ἡμέ-
pas. ‘O δὲ Ἡρῴδης ἰδὼν τὸν Ἰησοῦν ἐχάρη λίαν, ἣν 8
a > € “ , Cl 2 A Α Α 3 >
yap ἐξ ἱκανῶν χρόνων θέλων ἰδεῖν αὐτὸν διὰ τὸ ἀκούειν
περὶ αὐτοῦ, καὶ ἤλπιζέν τι σημεῖον ἰδεῖν ὑπ᾽ αὐτοῦ γινό-
μενον. ἐπηρώτα δὲ αὐτὸν ἐν λόγοις ἱκανοῖς. αὐτὸς δὲ 9
28." 4 , 2 a , 4 > a ΝΜ
οὐδὲν ἀπεκρίνατο αὐτῷ. ἱστήκεισαν δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ το
οἱ γραμματεῖς εὐτόνως κατηγοροῦντες αὐτοῦ. ἐξουθενήσας τι
δὲ αὐτὸν ᾽ ὁ Ἡρῴδης σὺν τοῖς στρατεύμασιν αὐτοῦ καὶ ἐμ-

JO εἶμι; 3 λέγεις; It καὶ

XXII KATA AOTKAN 181

παίξας περιβαλὼν ἐσθῆτα λαμπρὰν ἀνέπεμψεν αὐτὸν τῷ
ra Πειλάτῳ.: Ἐγένοντο δὲ φίλοι ὅ te ‘Hp@dns καὶ ὁ Πειλᾶ-
τος ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ per’ ἀλλήλων: προὔπῆρχον yap ἐν
13 ἔχθρᾳ ὄντες πρὸς αὑτούς. Πειλᾶτος δὲ συνκα-
λεσάμενος τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ τοὺς. ἄρχοντας καὶ. τὸν λαὸν
14 εἶπεν πρὸς αὐτούς Ἰροσηνέγκατέ μοι τὸν ἄνθρωπον τοῦ-
τον ὡς ἀποστρέφοντα τὸν λαόν, καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἐνώπιον ὑμῶν
ἀνακρίνας οὐθὲν εὗρον ἐν τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ αἴτιον ὧν
15 Κατηγορεῖτε κατ᾽ αὐτοῦ. ἀλλ᾽ οὐδὲ Ἡρῴδης, ἀνέπεμψεν
γὰρ αὐτὸν πρὸς ἡμᾶς" καὶ ἰδοὺ οὐδὲν ἄξιον θανάτου ἐστὶν
18 πεπραγμένον αὐτῷ" παιδεύσας οὖν αὐτὸν ἀπολύσω. ἀνέ-
κραγον δὲ πανπληθεὶ λέγοντες Alpe τοῦτον, ἀπόλυσον
19 δὲ ἡμῖν τὸν Βαραββᾶν:. ὅστις ἦν διὰ στάσιν τινὰ γενο-
μένην ἐμ τῇ πόλει καὶ φόνον βληθεὶς ἐν τῇ φυλακῇ.
20 πάλιν δὲ ὁ Πειλᾶτος προσεφώνησεν αὐτοῖς, θέλων ἀπολῦ-
ὃ: σαὶ τὸν Ἰησοῦν. οἱ δὲ ἐπεφώνουν λέγοντες Σταύρου
22 σταύρου αὐτόν. 6 δὲ τρίτον εἶπεν πρὸς αὐτούς Ti γὰρ
κακὸν ἐποίησεν οὗτος; οὐδὲν αἴτιον θανάτου εὗρον ἐν
23 αὐτῷ' παιδεύσας οὖν αὐτὸν ἀπολύσω. οἱ δὲ - ἐπέκειντο
φωναῖς μεγάλαις αἰτούμενοι αὐτὸν σταυρωθῆναι", καὶ
24 κατίσχυον ai φωναὶ. αὐτῶν. καὶ Πειλᾶτος ἐπέκρινεν ᾿ γενέ-
25 σθαι τὸ αἴτημα αὐτῶν' ἀπέλυσεν δὲ τὸν διὰ στάσιν καὶ
. φόνον βεβλημένον εἰς φυλακὴν ὃ ὃν yrovvro, τὸν δὲ ᾿Ιησοῦν
παρέδωκεν τῷ θελήματι αὐτῶν.
26 Καὶ ὡς ᾿ἀπήγαγον᾽ αὐτόν, ἀλοβὀμοιοι Σίμωνά τινα
Κυρημαῖον ἐρχόμενον. ἀπ᾿ ἀγροῦ ἐπέθηκαν αὐτῷ τὸν σταυ-
27 ρὸν φέρειν ὄπισθεν τοῦ Ἰησοῦ. ᾿Ηκολούθει δὲ αὐτῷ πολὺ
πλῆθος τοῦ λαοῦ καὶ γυναικῶν αἱ ἐκόπτοντο καὶ ἐθρήνουν
28 αὐτόν. στραφεὶς δὲ πρὸς αὐτὰς Ἰησοῦς εἶπεν Θυγατέ-
pes Ἱερουσαλήμ, μὴ κλαίετε ἐπ᾽ ἐμέ’ πλὴν ἐφ᾽ ἑαυτὰς
9 Κλαίετε καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ὑμῶν, ὅτι ἰδοὺ ἔρχονται ἡμέραι
ἐν αἷς ἐροῦσιν Μακάριαι αἱ στεῖραι καὶ ai κοιλίαι at
go οὐκ ἐγέννησαν καὶ μαστοὶ οἱ οὐκ ἔθρεψαν. τότε ἄρξονται

23 σταυρῶσαι 46 ἀπῆγον

182 KATA AOFTKAN XXIII

λέγειν τοῖο Specin Tlécare ἐφ᾽ mac, kal τοῖς Boy-
Noic Kadyyate ἡμᾶς: ὅτι εἰ ἐν Τ ὑγρᾷ ξύλῳ ταῦτα x
ποιοῦσιν, ἐν τῷ ξηρῷ τί yévntars "Ἤγοντο δὲ καὶ ἕτεροι 32
κακοῦργοι δύο σὺν αὐτῷ ἀναιρεθῆγαι. Καὶ ὅτε 33
ἦλθαν ἐπὶ τὸν τόπον τὸν καλούμενον Κρανίον, ἐκεῖ ἐσταύ-
ρωσαν αὐτὸν καὶ τοὺς κακούργους, ὃν μὲν ἐκ δεξιῶν ὃν δὲ
ἐξ ἀριστερῶν. [ὁ δὲ Ἰησοῦς ἔλεγεν Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς, 3,
ov γὰρ οἴδασιν τί ποιοῦσιν. λιὰμεριΖόμλενοι δὲ τὰ ἱλλά-
TIA AYTOY EBAAON κλῆρον. καὶ ἱστήκει ὁ λαὸς θεω- 35
ρῶν. ἐξεμγκτήριζον δὲ καὶ of ἄρχοντες λέγοντες "Αλ-
λους ἔσωσεν, σωσάτω ἑαυτόν, εἰ οὗτός ἐστιν ὁ χριστὸς τοῦ
θεοῦ, ὁ ἐκλεκτός. ἐνέπαιξαν δὲ αὐτῷ καὶ οἱ στρατιῶται 36 ᾿
προσερχόμενοι, ὄξος προσφέροντες αὐτῷ καὶ λέγοντες El 37
σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς “τῶν ᾿Ιουδαίων, σῶσον σεαυτόν. ἦν δὲ 38
καὶ ἐπιγραφὴ ἐπ᾿ αὐτῷ: ΟΒΑΣΙΛΕΥ͂Σ ΤΩΝ ΙΟΥ-
ΔΑΙΩΝ ΟΥ̓ΤΟΣ. Els δὲ τῶν κρεμασθέντων κακούργων 3
ἐβλασφήμει αὐτόν Οὐχὶ σὺ εἶ ὁ χριστός; σῶσον σεαυ-
τὸν καὶ ἡμᾶς. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἕτερος ἐπιτιμῶν αὐτῷ 4o
ἔφη Οὐδὲ φοβῇ σὺ τὸν θεόν, ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ κρίματι εἶ;
καὶ ἡμεῖς μὲν δικαίως, ἄξια γὰρ ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβά- 4x
νομεν" οὗτος δὲ οὐδὲν ἄτοπον ἔπραξεν. καὶ ἔλεγεν Ἴη- 42
σοῦ, μνήσθητί μον ὅταν ἔλθῃς ‘eis τὴν βασιλείαν' σου.
καὶ εἶπεν αὐτῷ. ᾿Αμήν σοι λέγω, σήμερον μετ᾽ ἐμοῦ ἔσῃ 43
ἐν τῷ παραδείσῳ: Καὶ ἦν ἤδη ὡσεὶ dpa ἕκτη καὶ σκότος 44
ἐγένετο ἐφ᾽ ὅλην τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης τοῦ ἡλίου ἐκλεί- 45
ποντος, ἐσχίσθη δὲ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ μέσον. καὶ 46
φωνήσας φωνῇ μεγάλῃ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν Πάτερ, εἰς χεῖράς
COY πὰρὰτίθελλλι τὸ πννεζλλά MOY: τοῦτο δὲ εἰπὼν ἐξέ-
πνευσεν. ᾿Ιδὼν δὲ ὁ ἑδκατοντάρχης τὸ γενόμενον ἐδόξαζεν 47
τὸν θεὸν λέγων Ὄντως ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος ἦν.
καὶ πάντες οἱ συνπαραγενόμεγνοι ὄχλοι ἐπὶ τὴν θεωρίαν 48
ταύτην, θεωρήσαντες τὰ γενόμενα, τύπτοντες τὰ στήθη
ὑπέστρεφον, ἱοτήκειοαν δὲ πάντες οἱ Γνωοτοὶ αὐτῷ 49

31 τῷ 45 ἐν τῇ βασιλείᾳ

XXIII XXIV KATA AOTKAN 183

dnd MAKPOOEN, καὶ * γυναῖκες αἱ σννακολουθοῦσαι αὐτῷ
ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας, ὁρῶσαι ταῦτα.
.8 Καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι Ἰωσὴφ βουλευτὴς κα ὑπάρχων,
5: ἀνὴρ ᾿ἀγαθὸς καὶ δίκαιος, --" οὗτος οὐκ Fv Γσυμκατατεθει-
μένος τῇ βονλῇ καὶ τῇ πράξει αὐτῶν,- ἀπὸ ᾿Δριμαθαίας
πόλεως τῶν Ιουδαίων, ὃς προσεδέχετο τὴν βασιλείαν τοῦ
51 θεοῦ, οὗτος προσελθὼν τῷ Ἱπειλάτῳ ἡτήσατῳ τὸ σῶμα τοῦ
53 Ἰησοῦ, καὶ καθελὼν ἐνετύλιξεν αὐτὸ σινδόνι, καὶ ἔθηκεν
αὐτὸν ἐν μνήματι λαξευτῷ οὗ οὐκ ἦν οὐδεὶρ οὕπω κεί-
“μενος. Καὶ ἡμέρα ἦν παρασκευῆς, καὶ σάββατον ἐπέφω-
55 σκεν. Κατακολουθήσασαι δὲ αἱ γυναῖκες, αἵτινες ἦσαν
συνεληλυθυῖαι ἐκ τῆς Ταλιλαίας αὐτῷ, ἐθεάσαντο τὸ μνη-
56 μεῖον καὶ ὡς ἐτέθη τὸ σῶμα αὐτοῦ, ὑποστρέψασαι δὲ ἡτοί-
μασαν ἀρώματα καὶ μύρα..

Καὶ τὸ μὲν σάββατον ἡσύχασαν κατὰ τὴν ἐντολήν,
στῇ δὲ μιᾷ τῶν σαββάτων ὄρθρον βαθέως ἐπὶ τὸ μνῆμα
«ἦλθαν φέρουσαι ἃ ἡτοίμασαν ἀρώματα. εὗρον δὲ τὸν
3 λέθον ἀποκεκυλισμένον ἀπὸ τοῦ μνημείου, εἰσελθοῦσαι δὲ
«οὐχ εὗρον τὸ capa [rod κυρίου Ἰησοῦ]. καὶ ἐγένετο ἐν

τῷ ἀπορεῖσθαι αὐτὰς περὶ τούτου καὶ ἰδοὺ ἄνδρες δύο
5 ἐπέστησαν αὐταῖς ἐν ἐσθῆτι ἀστραπτούσῃ. ἐμφόβων δὲ
γενομένων αὐτῶν καὶ κλινουσῶν τὰ πρόσωπα εἰς τὴν γῆν
εἶπαν πρὸς αὐτάς Τί (ζητεῖτε τὸν ζῶντα μετὰ τῶν
νεκρῶν; [οὐκ ἔστιν ὧδε, ἀλλὰ ἠγέρθη. μνήσθητε ὡς
7 ἐλάλησεν ὑμῖν ἔτι ὧν ἐν τῇ Ταλιλαίᾳ, λέγων τὸν υἱὸν τοῦ
ἀνθρώπου ὅτι δεῖ παραδοθῆναι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων ἁμαρ-
τωλῶν καὶ σταυρωθῆναι καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστῆναι.
ὃ καὶ ἐμνήσθησαν τῶν ῥημάτων αὐτοῦ, καὶ ὑποστρέψασαι
[ἀπὸ τοῦ μνημείου] ἀπήγγειλαν ταῦτα πάντα τοῖς ἕνδεκα
το καὶ πᾶσιν τοῖς λοιποῖς. ἦσαν δὲ ἡ Μαγδαληνὴ Μαρία
καὶ Ἰωάνα καὶ Μαρία ἡ ᾿Ιακώβον: καὶ αἱ λοιπαὶ σὺν av-
11 ταῖς ἔλεγον πρὸς τοὺς ἀποστόλους ταῦτα. καὶ ἐφάνησαν
ἐνώπιον αὐτῶν ὡσεὶ λῆρος τὰ ῥήματα ταῦτα, καὶ ἠπίστουν

49 αἱ 30 ἀγαθός,-- δίκαιος 51 σννκατατιθέμενος

184 KATA AOYKAN .oRXIV

αὐταῖς. [[O δὲ ἹΠέτρος ἀναστὰς ἔδραμεν ἐπὶ τὸ 12
“ , ᾽ Α
μνημεῖον" καὶ παρακύψας βλέπει τὰ ὀθόνια μόνα' καὶ
ἀπῆλθεν πρὸς αὑτὸν θαυμάζων τὸ γεγονός.]]}
Καὶ ἰδοὺ δύο ἐξ αὐτῶν ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ ἦσαν πορευό- 13
ΕΞ > Av »
μενοι els κώμην ἀπέχουσαν σταδίους ἑξήκοντα ἀπὸ ‘lepov-
.' > 4
σαλήμ, 7 ὄνομα ᾿Ἐμμαούς, καὶ αὐτοὶ ὡμίλουν πρὸς ἀλλή- 14
λους περὶ πάντων τῶν συμβεβηκότων τούτων. καὶ ἐγένετο 35
3 “a ε a > 4 Α ” A > Av > “
ἐν τῷ ὁμιλεῖν αὐτοὺς καὶ συνζητεῖν [καὶ] αὐτὸς ᾿Ιησοῦς
ἐγγίσας συνεπορεύετο αὐτοῖς, οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν ἐκρα- τό
“a a 9 > ,
τοῦντο TOU μὴ ἐπιγνῶναι αὐτόν. εἶπεν δὲ πρὸς αὐτούς 17
‘
Τίνες of λόγοι οὗτοι ovs ἀντιβάλλετε πρὸς ἀλλήλους
a A 3 ᾽ 7 ld > .'
περιπατοῦντες; καὶ ἐστάθησαν σκυθρωποί. ἀποκριθεὶς 18
φ
δὲ εἷς ὀνόματι Κλεύπας εἶπεν πρὸς αὐτόν Σὺ μόνος
παροικεῖς Ἰερουσαλὴμ καὶ οὐκ ἔγνως τὰ γενόμενα ἐν
~ “ Φ ~ ”~
αὐτῇ ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις; καὶ εἶπεν αὐτοῖς Ποῖα; 19
A 4 9ΨΦ a 4 9 a a a a
of δὲ εἴταν αὐτῷ Ta περὶ ᾿Ιησοῦ τοῦ Ναζαρηνοῦ, os
> 4 > A 2 a 3 Ν᾽ 4 > ,
ἐγένετο ἀνὴρ προφήτης δυνατὸς ἐν ἔργῳ καὶ λόγῳ ἐναντίον
τοῦ θεοῦ καὶ παντὸς τοῦ λαοῦ, ὅπως τε παρέδωκαν αὐτὸν οἱ 20
> “ “
ἀρχιερεῖς καὶ of ἄρχοντες ἡμῶν eis κρίμα θανάτου καὶ
ἐσταύρωσαν αὐτόν. ἡμεῖς δὲ ἠλπίζομεν ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ 2x
μέλλων λυτροῦσθαι τὸν Ἰσραήλ: ἀλλά γε καὶ σὺν πᾶσιν
τούτοις τρίτην ταύτην ἡμέραν ἄγει ἀφ᾽ οὗ ταῦτα ἐγένετο.
9 4 - ‘, n~ ~
ἄλλα καὶ γυναῖκές τινες ἐξ ἡμῶν ἐξέστησαν ἡμᾶς, yevo- 22
3 .“- a σι
μεναι ὀρθριναὶ ἐπὶ τὸ μνημεῖον καὶ μὴ εὑροῦσαι τὸ σῶμα 53
3 a ᾽ > , 3 ε , é
αὐτοῦ ἦλθαν λέγουσαι καὶ ὀπτασίαν ἀγγέλων ἑωρακέναι, οἱ
Α ~ ~ a ων
λέγουσιν αὐτὸν ζῇν. καὶ ἀπῆλθάν τινες τῶν σὺν ἡμῖν 24
με a >
ἐπὶ τὸ μνημεῖον, καὶ εὗρον οὕτως καθὼς ai γυναῖκες εἶπον,
3 9
αὐτὸν δὲ οὐκ εἶδον. καὶ αὐτὸς εἶπεν πρὸς αὐτούς ἮὮΩ 25
ϑ ,ὕ 4 a a ΄“ φ
ἀνόητοι καὶ βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πιστεύειν ἐπὶ πᾶσιν οἷς
, Lad δι “
ἔλάλησαν of προφῆται: οὐχὶ ταῦτα ἔδει παθεῖν τὸν χρι- 26
.' ζω δι
στὸν καὶ εἰσελθεῖν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ; καὶ ἀρξάμενος 27
> A ΩΣ “
ἀπὸ Μωυσέως καὶ ἀπὸ πάντων τῶν προφητῶν διερμήνευ-
> “~ > a “- a
σεν αὐτοῖς ἐν πάσαις ταῖς γραφαῖς τὰ περὶ ἑαυτοῦ. Kai 28

XXIV KATA AOTKAN 185

A} , 9 [4 > A
ἤγγισαν els τὴν κώμην od ἐπορεύοντο, καὶ αὐτὸς mpoce-
29 ποιήσατο πορρώτερον πορεύεσθαι. καὶ παρεβιάσαντο
αὐτὸν λέγοντες Μεῖνον ped’ ἡμῶν, ὅτι πρὸς ἑσπέραν
3 “ 2 ἈΞ e ¢ » > a a a
ἐστὶν καὶ κέκλικεν ἤδη ἡ ἡμέρα. καὶ εἰσῆλθεν τοῦ μεῖναε
AN) 3 “ 4 > » 2 δι δι » δ
3. σὺν αὐτοῖς. Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ κατακλιθῆναι αὐτὸν
> 9 na Α 4 2 > Ld lA 9
pet αὐτῶν λαβὼν τὸν ἄρτον εὐλόγησεν καὶ κλάσας ἐπε-
31 δίδον αὐτοῖς: αὐτῶν δὲ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ
é , ,», > 4a a” > 7 > 5 39. A
πέγνωσαν αὐτόν: καὶ αὐτὸς ἄφαντος ἐγένετο ἀπ᾽ αὐτῶν.
32 καὶ εἶπαν πρὸς ἀλλήλους Οὐχὶ ἡ καρδία ἡμῶν καιομέ-
νὴ qv" ὡς ἐλάλει ἡμῖν ἐν τῇ ὁδῷ, ὡς διήνοιγεν ἡμῖν τὰς
33 γραφάς; Καὶ ἀναστάντες αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ὑπέ-
στρεψαν εἷς ᾿Ἰεραυσαλήμ, καὶ εὗρον ἡἠθροισμένους τοὺς
Ὁ ζω
34 ἕνδεκα καὶ τοὺς σὺν αὐτοῖς, λέγοντας ὅτι ὄντως ἠγέρθη
350 κύριος καὶ ὥφθη Σίμωνι. καὶ αὐτοὶ ἐξηγοῦντο τὰ ἐν
a tqa ς 9 , > σι 9 “ U “ a”
τῇ ὁδῷ καὶ ὡς ἐγνώσθη αὐτοῖς ἐν τῇ κλάσει τοῦ ap-
36 του. Ταῦτα δὲ αὐτῶν λαλούντων αὐτὸς ἔστη ἐν
37 μέσῳ αὐτῶν [kal λέγει αὐτοῖς Εἰρήνη ὑμῖν]. "πτοηθέντες"
38 δὲ καὶ ἔμφοβοι γενόμενοι ἐδόκουν πνεῦμα θεωρεῖν. καὶ
εἶπεν αὐτοῖς Τί τεταραγμένοι ἐστέ, καὶ διὰ τί διαλο-
A 3 ’ 3 ”~ , e ἴων 4 a ~ ¢
39 γισμοὶ ἀναβαίνουσιν ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν; ἴδετε Tas χεῖρας
‘ ’ @ > 4 9. ἢ la ?
μου καὶ τοὺς πόδας μου ὅτι ἐγώ εἶμι αὐτός: ψηλαφήσατέ
με καὶ ἴδετε, ὅτι πνεῦμα σάρκα καὶ ὀστέα οὐκ ἔχει καθὼς
qo ἐμὲ θεωρεῖτε ἔχοντα. [καὶ τοῦτο εἰπὼν ἔδειξεν αὐτοῖς τὰς
a 4 ‘ ’ Hay” 1? , roa > 4
4x χεῖρας καὶ τοὺς modas.]] “Ere δὲ ἀπιστούντων αὐτῶν ἀπὸ
“ a ? ” 2
τῆς χαρᾶς καὶ θαυμαζόντων εἶπεν αὐτοῖς “Exeré τι βρώ-
4: σιμὸν ἐνθάδε; οἱ δὲ ἐπέδωκαν αὐτῷ ἰχθύος ὀπτοῦ μέρος"
a * Φ
43 καὶ λαβὼν ἐνώπιον αὐτῶν ἔφαγεν. Eirev δὲ
44 sy > , t ς , A 25° 4 Cc a
πρὸς αὐτούς Οὗτοι of λόγοι pou ovs ἔλαλησα πρὸς ὑμᾶς
ἔτι ὧν σὺν ὑμῖν, ὅτι δεῖ πληρωθῆναι πάντα τὰ γεγραμμένα
ἐν τῷ νόμῳ Μωυσέως καὶ τοῖς προφήταις καὶ Ψαλμοῖς
45 περὶ ἐμοῦ. τότε διήνοιξεν αὐτῶν τὸν νοῦν τοῦ συνιέναι
& [4 4 > 3 Ἂν ΄ 9g »,
46 τὰς γραφάς, καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὅτι οὕτως γέγραπται πα-

42 ἐν ἡμῖν 47 θροηθέντες

186 KATA AOTKAN XXIV

θεῖν τὸν χριστὸν καὶ ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ,
καὶ κηρυχθῆναι ἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ μετάνοιαν "εἰς" ἄφε- 47
σιν ἁμαρτιῶν εἰς πάντα τὰ "ἔθνη, -- ἀρξάμεμοι ἀπὸ Ἴερου-
σαλήμ' ὑμεῖς" μάρτυρες τούτων. καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἐξαποστέλλω μὰ
τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ πατρός μου ἐφ᾽ ὑμᾶς" ὑμεῖς δὲ καθί-
σατε ἐν τῇ πόλει ἕως οὗ ἐνδύσησθε ἐξ ὕψους δύναμιν.

᾿Ἐξήγαγεν δὲ αὐτοὺς ἕως πρὸς Βηθανίαν, καὶ ἐπάρας 50
τὰς χεῖρας. αὐτοῦ εὐλόγησεν αὐτούς. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ 51
εὐλογεῖν αὐτὸν αὐτοὺς διέστη ἀπ’ αὐτῶν [καὶ ἀνεφέρετο εἰς
τὸν οὐρανόν. καὶ αὐτοὶ [προσκυνήσαντες αὐτὸν] ὑπέ- 52
στρεψαν εἰς Ἱερουσαλὴμ μετὰ χαρᾶς μεγάλης, καὶ ἦσαν 53
διὰ παντὸς ἐν τῷ ἱερῷ εὐλογοῦντες τὸν θεόν.

47 καὶ | ἔθνη" ἀρξάμενοι ἀπὸ ᾿Ιερονσαλὴμ. ὑμεῖς

KATA IQANHN

: EN APXH ἣν ὁ λόγος, καὶ ὁ λόγον ἦν πρὸς τὸν θεόν,
α καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος. Οὗτος ἦν ἐν ἀρχῇ
8 πρὸς τὸν θεόν. πάντα δὲ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς αὐτοῦ
4 ἐγένετο οὐδὲ “ἕν. ὃ γέγονεν dy’ αὐτῷ (ζωὴ ἦν, καὶ ἡ ζωὴ
sy τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων. καὶ τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει,
6 καὶ ἡ σκοτία αὐτὸ οὐ κατέλαβεν. ᾿Ἐγένετο ἄνθρωπος
7 ἀπεσταλμένος παρὰ θεοῦ, ὄνομα αὐτῷ ἸΙωάνης: οὗτος ἦλθεν
εἰς μαρτυρίαν, ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός, ἵνα πάντες
8 πιστεύσωσιν δ αὐτοῦ. οὐκ ἦν ἐκεῖνος τὸ φῶς, ἀλλ᾽ ἵνα
9 μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός. "Hr τὸ φῶς τὸ ἀληθινὸν ὃ
10 φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον els τὸν κόσμον. ἐν
'τῷ κόσμῳ ἦν, καὶ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ ὁ κόσμος
τς αὐτὸν οὐκ ἔγνω. ‘Els' τὰ ἴδια ἦλθεν, καὶ of ἴδιοι αὐτὸν οὐ
12 παρέλαβον. ὅσοι δὲ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν
τέκνα θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ,
13 of οὐκ ἐξ αἱμάτων οὐδὲ ἐκ θελήματος σαρκὸς οὐδὲ ἐκ θελή-
14 ματος ἀνδρὸς ἀλλ᾽ ἐκ θεοῦ ἐγεννήθησαν. Καὶ
ὁ λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν, καὶ ἐθεασά-
μεθα τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ πατρός,
15 πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας" (Ἰωάνης μαρτυρεῖ περὶ
αὐτοῦ καὶ κέκραγεν Γλέγων -- οὗτος ἣν ὁ εἰπών -- “Οἱ ὀπί-
ow μου ἐρχόμενος ἔμπροσθέν pov γέγονεν, ὅτι πρῶτός μον
4 ἕν ὃ γέγονεν. ἐν IX εἰς τ λέγων Οὗτος ἦν ὃν εἶπον ὁ
Ψ. λέγων Οὗτος ἦν ὃν εἶπον ‘O .

188 ‘KATA IQANHN” I

qv) ὅτι ἐκ τοῦ πληρώματος αὐτοῦ ἡμεῖς πάντες €AdBo- τό
μεν, καὶ χάριν ἀντὶ χάριτος: ὅτι ὁ νόμος διὰ Μωυσέως 17
ἐδόθη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγέ-
vero. θεὸν οὐδεὶς ἑώρακεν πώποτε: μονογενὴς θεὸς ὁ ὧν τ8
εἰς τὸν κόλπον τοῦ πατρὸς ἐκεῖνος ἐξηγήσατο.
Καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ μαρτυρία τοῦ ᾿Ιωάνου ὅτε ἀπέστει- τὸ
λαν πρὸς αὐτὸν οἱ ᾿Ιουδαῖοι ἐξ ᾿Ιεροσολύμων ἱερεῖς καὶ
? @ 3 ’ >? δ ’ ? x. ¢ ?
Aevetras ἵνα ἐρωτήσωσιν αὐτὸν Σὺ τίς εἰ; καὶ wpodoyn- 20
σεν καὶ οὐκ ἠρνήσατο, καὶ ὡμολόγησεν ὅτε ᾿Εγὼ οὐκ εἰμὶ
ὁ χριστός. καὶ ἠρώτησαν αὐτόν Τί Γοὖν; [σὺ] Ἠλείας" εἶ; ox
καὶ λέγει Οὐκ εἰμί. Ὃ προφήτης εἶ σύ; καὶ ἀπεκρίθη
4 ? >A , ? a >» a a
Ov. εἶπαν οὖν αὐτῷ Tis εἶ; ἵνα ἀπόκρισιν δῶμεν τοῖς 2
ca ᾽ , 4 “~ » 9 A
πέμψασιν ἡμᾶς: τί λέγεις περὶ σεαυτοῦ; ἔφη Ἐγὼ 23
φωνὴ Βοῶντοο ἐν τῇ ἐρήλῳ ΕΕὐθύνατε τὴν ὁδὸν
Κγρίογ, καθὼς εἶπεν Hoaias ὁ προφήτης. Καὶ ἀπεσταλ- %
μένοι ἦσαν ἐκ τῶν Φαρισαίων. καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν καὶ 25
εἶπαν αὐτῷ τί οὖν βαπτίζεις εἰ σὺ οὐκ εἶ ὁ χριστὸς οὐδὲ
Ἠλείας οὐδὲ ὁ προφήτης; ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ ᾿Ιωάνης 26
λέγων Ἐγὼ βαπτίζω ἐν ὕδατι: μέσος ὑμῶν στήκει ὃν
ὑμεῖς οὐκ οἴδατε, ὀπίσω μου ἐρχόμενος, οὗ οὐκ εἰμὶ [ἐγὼ] 27
ἄξιος ἵνα λύσω αὐτοῦ τὸν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος. Ταῦ- 28
τα ἐν Βηθανίᾳ ἐγένετο πέραν τοῦ Ἰορδάνο υ, ὅπου ἦν ὁ
> U é
Iwavns βαπτίζων. τῇ ἐπαύριον βλέπει τὸν 29
Ἰησοῦν ἐρχόμενον πρὸς αὐτόν, καὶ λέγει δε ὁ ἀμνὸς
τοῦ θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου. οὗτός ἐστιν 30
¢ Ss e 7 VQ ? > , » te a 4
ὑπὲρ οὗ ἐγὼ εἶπον ᾿Οπίσω μου ἔρχεται ἀνὴρ ὃς ἔμπρο-
σθέν μου γέγονεν, ὅτι πρῶτός μου ἦν κἀγὼ οὐκ ἥδειν 31
αὐτόν, ἀλλ᾽ ἵνα φανερωθῇ τῷ Ἰσραὴλ διὰ τοῦτο ἦλθον
ἐγὼ ἐν ὕδατι βαπτίζων. Καὶ ἐμαρτύρησεν ᾿Ιωάνης 32
λέγων ὅτι Τεθέαμαι τὸ πνεῦμα καταβαῖνον ὡς περιστε-
ρὰν ἐξ οὐρανοῦ, καὶ ἔμεινεν ἐπ᾿ αὐτόν: κἀγὼ οὐκ ἥδειν 33
αὐτόν, ἀλλ᾽ ὁ πέμψας με βαπτίζειν ἐν ὕδατι ἐκεῖνός pot
εἶπεν ἜΦ᾽ ὃν ἂν ἴδῃς τὸ πνεῦμα καταβαῖνον καὶ μένον

at οὖν σύ; ᾿Ηλείας

I KATA IOQANHN 189
ἐπ’ αὐτόν, οὗτός ἐστιν ὁ βαπτίζων ἐν mvevpare dyin:
34 κἀγὼ ἑώρακα, καὶ μεμαρτύρηκα ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς
τοῦ θεοῦ.
3s Τῇ ἐπαύριον πάλιν ἱστήκει ᾿Ιωάνης καὶ ἐκ τῶν μαθη-
36 τῶν αὐτοῦ δύο, καὶ ἐμβλέψας τῷ ᾿ἸἸησοῦ περιπατοῦντι
37 λέγει Ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ. καὶ ἤκουσαν οἱ δύο “pabn-
"38 ταὶ αὐτοῦ" λαλοῦντος καὶ ἠκολούθησαν τῷ ᾿Ιησοῦ. στρα-
φεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ θεασάμενος αὐτοὺς ἀκολουθοῦντας
λέγει αὐτοῖς. Τί (yreire; οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ Ῥαββεί,
(ὃ λέγεται μεθερμηνευόμενον δΔιδάσκαλε,) ποῦ μένεις ;
39 λέγει αὐτοῖς Ἔρχεσθε καὶ ὄψεσθε. ἦλθαν οὖν καὶ εἶδαν
ποῦ μένει, καὶ παρ᾽ αὐτῷ ἔμειναν τὴν ἡμέραν ἐκείνην"
wo Opa ἦν ὡς δεκάτη. "Hy ᾿Ανδρέας ὁ ἀδελφὸς Σίμωνος
Πέτρου εἷς ἐκ τῶν δύο τῶν ἀκουσάντων παρὰ ᾿Ιωάνου καὶ
4“ ἀκολουθησάντων αὐτῷ: εὑρίσκει οὗτος πρῶτον τὸν ἀδελφὸν
τὸν ἴδιον Σίμωνα καὶ λέγει αὐτῷ Ἑύρήκαμεν τὸν Μεσσίαν
,..(ὅ ἐστιν μεθερμηνενόμενον Χριστός). ἤγαγεν αὐτὸν πρὸς
τὸν Ἰησοῦν. ἐμβλέψας αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν Σὺ εἶ
Σίμων ὁ vids ᾿Ιωάνου, σὺ κληθήσῃ Κηφᾶς (ὃ ἑρμηνεύεται
43 Πέτρος. Τῇ ἐπαύριον ἠθέλησεν ἐξελθεῖν εἰς
τὴν Ταλιλαίαν. καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ ὁ
“4 Ἰησοῦς ᾿Ακολούθει pow ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθ-
45 σαιδά, ἐκ τῆς πόλεως ᾿Ανδρέον καὶ Πέτρου. εὑρίσκει
Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ “Ov ἔγραψεν
Μωυσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται εὑρήκαμεν, ᾿Ιησοῦν
46 υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. καὶ εἴπεν αὐτῷ Να-
θαναήλ Ἔκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; λέγει
“αὐτῷ ὁ Φίλιππος Ἔρχου καὶ ἴδε. εἶδεν ᾿Ιησοῦς τὸν
Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ “Ide
48 ἀληθῶς Ἰσραηλείτης ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστιν. λέγει αὐτῷ
Ναθαναήχλ, Πόθεν με γινώσκεις; ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς καὶ
εἶπεν αὐτῷ Πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι ὄντα ὑπὸ τὴν
49 συκῆν εἶδόν σε. ἀπεκρίθη αὐτῷ Ναθαναήχλ Ῥαββεί, σὺ

37 αὐτοῦ μαθηταὶ

190 KATA IQANHN 111

εἶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, σὺ βασιλεὺς εἶ τοῦ ᾿Ισραήλ. ἀπεκρίθη so
Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ “Ore εἶπόν σοι ὅτι εἶδόν σε ὑπο-
κάτω τῆς συκῆς πιστεύεις ; μείζω τούτων ὄψῃ. καὶ λέγει sx
αὐτῷ ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὄψεσθε τὸν οὐρὰνὸν ἀνε-
φγότα καὶ ToYc ἀγΓέλογα τοῦ θεοῦ ἀνὰβδίνοντδς Kal
κὰἀτἀβὰίνοντδο ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου.

Καὶ τῇ “ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ γάμος ἐγένετο ἐν Κανὰ τῆς x
Ταλιλαίας, καὶ ἦν ἡ μήτηρ τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐκεῖ: ἐκλήθη δὲ καὶ 2
ὁ Ἰησοῦς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ εἰς τὸν γάμον. καὶ ὑστερή- 3
σαντος οἴνου λέγει ἡ μήτηρ τοῦ ᾿Ιησοῦ πρὸς αὐτόν Οἶνον
οὐκ ἔχουσιν. καὶ λέγει αὐτῇ ὁ ᾿Ιησοῦς Τί ἐμοὶ καὶ σοί, 4
γύναι; οὕπω ἥκει ἡ ὦρα μου. λέγει ἣ μήτηρ αὐτοῦ τοῖς 5
διακόνοις Ὅτε ἂν λέγῃ ὑμῖν ποιήσατε. ἦσαν δὲ ἐκεῖ 6
λέθιναι ὑδρίαι ἐξ κατὰ τὸν καθαρισμὸν τῶν Ἰουδαίων κεί-
μεναι, χωροῦσαι ἀνὰ μετρητὰς δύο ἢ τρεῖς. λέγει αὐτοῖς 7
6 Ἰησοῦς Τεμίσατε τὰς ὑδρίας ὕδατος καὶ ἐγέμισαν
αὐτὰς ἕως ἄνω. καὶ λέγει αὐτοῖς ᾿Αγ»τλήσατε νῦν καὶ 8
φέρετε τῷ ἀρχιτρικλίνῳ. οἱ δὲ ἤνεγκαν. ὡς δὲ ἐγεύσατο 9
ὁ ἀρχιτρίκλινος τὸ ὕδωρ οἶνον γεγενημένον, καὶ οὐκ ἤδει
πόθεν ἐστίν, οἱ δὲ διάκονοι ἤδεισαν of ἠντληκότες τὸ ὕδωρ,
φωνεῖ τὸν νυμφίον ὁ ἀρχιτρίκλινος καὶ λέγει αὐτῷ Πᾶς 10
ἄνθρωπος πρῶτον τὸν καλὸν οἶνον τίθησιν, καὶ ὅταν pebv-
σθῶσιν τὸν ἐλάσσω: σὺ τετήρηκας τὸν καλὸν οἶνον ἕως
ἄρτι. Ταύτην ἐποίησεν ἀρχὴν τῶν σημείων ὁ ᾿Ιησοῦς ἐν τι
Κανὰ τῆς Ταλιλαίας καὶ ἐφανέρωσεν τὴν δόξαν αὐτοῦ, καὶ
ἐπίστευσαν εἰς αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ.

_ META TOYTO κατέβη εἷς Καψφαρναοὺμ αὐτὸς καὶ ἡ 12
μήτηρ αὐτοῦ καὶ οἱ ἀδελφοὶ καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, καὶ
dxet ἔμειναν οὐ πολλὰς ἡμέρας,
Καὶ ἐγγὺς ἦν τὸ πάσχα τῶν Ἰουδαίων, καὶ ἀνέβη eds 13
Σ τρίτῃ ἡμέρᾳ

111 KATA ἸΩΑΝῊΚ ΙΟΙ

14 Ἱεροσόλυμα ὁ Ἰησοῦς. καὶ εὗρεν ἐν τῷ ἱερῷ τοὺς πω-
λοῦντας βόας καὶ πρόβατα καὶ περιστερὰς καὶ τοὺς κερ-
15 ματιστὰς καθημένους, καὶ ποιήσας φραγέλλιον ἐκ σχοινίων
πάντας ἐξέβαλεν ἐκ τοῦ ἱεροῦ τά τε πρόβατα καὶ τοὺς
βόας, καὶ τῶν κολλυβιστῶν ἐξέχεεν τὰ κέρματα καὶ τὰς
16 τραπέζας "ἀνέτρεψεν", καὶ τοῖς τὰς περιστερὰς πωλοῦσιν
εἶπεν “Apare ταῦτα ἐντεῦθεν, μὴ ποιεῖτε τὸν οἶκον τοῦ
17 πατρός μου οἶκον ἐμπορίου. Ἐμνήσθησαν οἱ μαθηταὶ
αὐτοῦ ὅτι γεγραμμένον ἐστίν ‘O zAdoc τοῦ οἴκογ coy
15. κατάφάγετάί με "᾿Ἀπεκρίθησαν οὖν οἱ ᾿Ιουδαῖοι καὶ
εἶπαν αὐτῷ Τί σημεῖον δεικνύεις ἡμῖν, ὅτι ταῦτα ποιεῖς ;
19 ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν αὐτοῖς Λύσατε τὸν ναὸν τοῦ-
30 τὸν καὶ [ἐν] τρισὶν ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν. εἶπαν οὖν οἱ
Ἰουδαῖοι Τεσσεράκοντα καὶ ἐξ ἔτεσιν οἰκοδομήθη ὁ ναὸς
ax οὗτος, καὶ σὺ ἐν τρισὶν ἡμέραις ἐγερεῖς αὐτόν ; ἐκεῖνος δὲ
a2 ἔλεγεν περὶ τοῦ ναοῦ τοῦ σώματος αὐτοῦ. Ὅτε οὖν
ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν, ἐμνήσθησαν. ‘ol μαθηταὶ αὐτοῦ ὅτι τοῦτο
ἔλεγεν, καὶ ἐπίστευσαν τῇ γραφῇ καὶ τῷ λόγῳ ὃν εἶπεν
ὁ ᾿Ιησοῦς.
23 ‘Qs δὲ ἣν ἐν τοῖς Ἱεροσολύμοις ἐν τῷ πάσχα ἐν τῇ
ἑορτῇ, πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ, θεωροῦντες
24 αὐτοῦ τὰ σημεῖα ἃ ἐποίει: αὐτὸς δὲ “Incods οὐκ ἐπίστευεν
25 αὑτὸν αὐτοῖς διὰ τὸ αὐτὸν γινώσκειν πάντας καὶ ὅτι οὐ
Χρείαν εἶχεν ἵνα τις μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ ἀνθρώπου, αὐτὸς
γὰρ ἐγίνωσκεν τί ἦν ἐν τῷ ἀνθρώπῳ.
: Ἔν δὲ ἄνθρωπος ἐκ τῶν Φαρισαίων, Νικόδημος ὄνομα
2 αὐτῷ, ἄρχων τῶν Ἰουδαίων: οὗτος ἦλθεν πρὸς αὐτὸν νυ-
κτὸς καὶ εἶπεν αὐτῷ Ῥαββεί, οἴδαμεν ὅτι ἀπὸ θεοῦ ἔλή-
λυθας διδάσκαλος: οὐδεὶς γὰρ δύναται ταῦτα τὰ σημεῖα
3 ποιεῖν ἃ σὺ ποιεῖς, ἐὰν μὴ ἢ ὁ θεὸς per αὐτοῦ. ἀπεκρίθη
Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω σοι, ἐὰν μή τις
γεννηθῇ ἄνωθεν, οὐ δύναται ἰδεῖν τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ.
4 λέγει πρὸς αὐτὸν [6] Νικόδημος Πῶς δύναται ἄνθρωπος

15 ἀνέστρεψεν

192 KATA IQANHN ΠῚ

~ , wy 4 oe. 3. Α Η ’ σι
γεννηθῆναι γέρων ὦν; μὴ δύναται εἰς τὴν κοιλίαν τῆς μη-
τρὸς αὐτοῦ δεύτερον εἰσελθεῖν καὶ γεννηθῆναι; ἀπεκρί- ς
εἼ » - > ‘ > A Xx 4 ΕΣ , a
θη [6] Ἰησοῦς ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω σοι, ἐὰν μή τις γεννηθῇ
ἐξ ὕδατος καὶ πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν βα-
“ a A ? 3 “A
σιλείαν τοῦ θεοῦ. τὸ γεγεννημένον ἐκ τῆς σαρκὸς σάρξ 6
ἐστιν, καὶ τὸ δγεγεννημένον ἐκ τοῦ πνεύματος πνεῦμά ἐστιν.
σ > “" ξφς ἷἑἨἜ «“ σ΄
μὴ θαυμάσῃς ὅτι εἶπόν σοι Δεῖ ὑμᾶς γεννηθῆναι ἄνωθεν. 7
“ “-“ % ~ Ξ
τὸ πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ, καὶ Τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούεις, 8
ἀλλ᾽ οὐκ οἶδας πόθεν ἔρχεται καὶ ποῦ ὑπάγει: οὕτως
ἐστὶν πᾶς ὁ γεγεννημένος ἐκ τοῦ πνεύματος. ἀπεκρίθη 9
Φ ~ a : ἴων
Νικόδημος καὶ εἶπεν αὐτῷ Πῶς δύναται ταῦτα γενέσθαι;
~ > aA > ~
ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ Σὺ εἶ ὁ διδάσκαλος τοῦ το
“a 3
ἸΙσραὴλ καὶ ταῦτα οὐ γινώσκεις ; ἀμὴν ἀμὴν λέγω σοι ὅτι τι
a 4 “ y ἃ ς , “ ‘
ὃ οἴδαμεν λαλοῦμεν καὶ ὃ ἑωράκαμεν μαρτυροῦμεν, καὶ τὴν
4 € “- x 9 ”~
μαρτυρίαν ἡμῶν ov λαμβάνετε., εἰ τὰ ἐπίγεια εἶπον ὑμῖν x2
καὶ οὐ πιστεύετε, πῶς ἐὰν εἴπω ὑμῖν τὰ ἐπουράνια πιστεύ-
Ἁ 3 ‘ 3 ’ > A 3 A > 4 € >
σετε; καὶ οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τον οὐρανὸν ei μὴ ὁ ἐκ 13
τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. καὶ καθὼς 14
~ q@ ὃ ~ [,2 ς ~
Μωυσῆς ὕψωσεν τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι
“~ 4 a 3 a . Ψᾧ ~m .¢€ . -.3 a, a
δεῖ τὸν υἱὸν του ἀνθρώπου, ἵνα πᾶς ὁ πιστέυων ἐν αὐτῷ ἔχῃ 15
ζωὴν αἰώνιον. Οὕτως γὰρ ἠγάπησεν ὁ θεὸς τὸν τό
κόσμον ὥστε τὸν υἱὸν τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς 6
a > 9 4 4 9 ᾽ 9 , » A “Ρ
πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται ἀλλὰ ἔχῃ ζωὴν acwvioy.
4
ov yap ἀπέστειλεν ὁ θεὸς τὸν υἱὸν eis τὸν κόσμον ἵνα κρίνῃ 17
Α ’ 3 7 @ “““ ¢ ’ 3 > σ΄ ς e
τὸν κόσμον, ἀλλ᾽ ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι᾽ αὐτοῦ. ὁ πιστεύων 18
a € 4 7.
εἰς αὐτὸν ov κρίνεται. ὃ μὴ πιστεύων ἤδη κέκριται, ὅτι μὴ ᾿
πεπίστευκεν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ. μονογενοῦς υἱοῦ τοῦ θεοῦ.
2 δέ 3 ς la μὲ 8 ad ἐλ ay 6. 3 A é
αὕτη δέ ἐστιν ἡ κρίσις ὅτι TO φῶς ἔλήλυθεν εἰς τὸν κόσμον 19
. 9. ἢ ς ἣΚ'ὶ “ 4 , 4. “- Rg
καὶ ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μᾶλλον τὸ σκότος ἢ τὸ φώς, ἦν
γὰρ αὐτῶν πονηρὰ τὰ ἔργα. πᾶς γὰρ ὁ φαῦλα πράσ- 2
a 4 “~ ~
cov μισεῖ TO φῶς καὶ οὐκ ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα μὴ
“~ \ » > ~ ε ‘ “ X ’ a
ἐλεγχθῇ τὰ ἔργα αὐτοῦ: ὁ δὲ ποιῶν τὴν ἀλήθειαν ἔρχεται ax
4 \ ~ @ tal ~ n“~
πρὸς τὸ φῶς, ἵνα φανερωθῇ αὐτοῦ τὰ ἔργα ὅτι ἐν θεῷ

25 Ἰονδαίων

Hi IV KATA IQANHN 193

ἐστὶν εἰργασμένα.

a2 Μετὰ ταῦτα ἦλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ εἰς
δ > s ” - ‘ > “ 4 3 39 a 4 3 ,
τὴν Ἰουδαίαν γῆν, καὶ ἐκεῖ διέτριβεν μετ᾽ αὐτῶν καὶ ἐβά-
23 πτιζεν. ἦν δὲ ‘Kat [Ὁ] Ἰωάνης βαπτίζων ἐν Αἰνὼν ἐγγὺς τοῦ
᾿ ᾿
Σαλείμ, ὅτι ὕδατα πολλὰ ἦν ἐκεῖ, καὶ παρεγίνοντο καὶ
24 ἐβαπτίζοντο οὔπω γὰρ ἦν βεβλημένος εἰς τὴν φυλακὴν
45 Ἰωάνης. ᾿Ἐγένετο οὖν ζήτησις ἐκ τῶν μαθητῶν ᾿Ιωάνου
26 μετὰ "Ἰουδαίου" περὶ καθαρισμοῦ. καὶ ἦλθαν πρὸς τὸν
Φ ᾿ a a ? a“
Ἰωάνην καὶ εἶπαν αὐτῷ Ῥαββεί, ὃς ἦν μετὰ σοῦ πέραν
τοῦ Ἰορδάνου, ᾧ σὺ μεμαρτύρηκας, ἴδε οὗτος βαπτίζει καὶ
hs ρ > τ μ pap" ρη : "- , : 4 ᾿Ξ
᾿ ὧν
27 πάντες ἔρχονται πρὸς αὐτόν. ἀπεκρίθη ᾿Ιωὡάνης καὶ εἴπεν
?
Οὐ δύναται ἄνθρωπος λαμβάνειν οὐδὲν ἐὰν μὴ ἢ δεδομένον
~ a ~ a δι >
28 αὐτῷ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ. αὐτοὶ ὑμεῖς μοι μαρτυρεῖτε ὅτι εἶπον
[ἐγώ] Οὐκ εἰμὶ ἐγὼ ὁ χριστός, ἀλλ᾽ ὅτι ᾿Απεσταλμένος
> t Ψ > , ε s 4 ld 2 la
29 εἰμὶ ἔμπροσθεν ἐκείνου. ὁ ἔχων THY νύμφην νυμφίος ἐστίν-
ὁ δὲ φίλος τοῦ νυμφίου, ὁ ἑστηκὼς καὶ ἀκούων αὐτοῦ, χαρᾷ
3 ed a
χαίρει διὰ τὴν φωνὴν τοῦ νυμφίου. αὕτη οὖν ἡ χαρὰ ἡ
> A , 3 »“ ζω 3» > A Ἁ ~
3. ἐμὴ πεπλήρωται. ἐκεῖνον δεῖ αὐξάνειν, ἐμὲ δὲ ἔλαττοῦ-
31 σθαι. Ὁ ἄνωθεν ἐρχόμενος ἀπάνω πάντων
ἐστίν. 6 ὧν ἐκ τῆς γῆς ἐκ τῆς γῆς ἐστὶν καὶ ἐκ τῆς γῆς
λαλεῖ: ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐρχόμενος ᾿ἐπάνω πάντων ἐστίν"
4 “ a”
32 ὃ ἑώρακεν καὶ ἤκουσεν τοῦτο' μαρτυρεῖ, Kal τὴν μαρτυρίαν
3 ~ > \ Ld € - 4 9 ~ ‘ ,
33 αὐτοῦ οὐδεὶς λαμβάνει. ὁ λαβὼν αὐτοῦ τὴν μαρτυρίαν
34 ἐσφράγισεν ὅτι ὁ θεὸς ἀληθής ἐστιν. ὃν γὰρ ἀπέστειλεν
5 bec Α΄) ῦθ ῦ λαλεῖ > & 3 4 618
ὁ θεὸς τὰ ῥήματα τοῦ θεοῦ λαλεῖ, ov yap ἐκ μέτρου δίδωσιν
35 τὸ πνεῦμα. ὁ πατὴρ ἀγαπᾷ τὸν υἱόν, καὶ πάντα δέδωκεν
36 ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ. ὁ πιστεύων εἰς τὸν υἱὸν ἔχει ζωὴν
αἰώνιον: ὁ δὲ ἀπειθῶν τῷ vid οὐκ ὄψεται ζωήν, ἀλλ᾽ ἡ ὀργὴ
τοῦ θεοῦ μένει ἐπ᾿ αὐτό.
r "Ὡς οὖν ἔγνω ὁ κύριος ὅτι ἤκουσαν οἱ Φαρισαῖοι ὅτι
Ἰησοῦς πλείονας μαθητὰς ποιεῖ καὶ βαπτίζει [ἢ] Ἰωά-
Ἵ , 3 “ > A > ‘ya ἢ > 3 ε Ξ
4 νῆς, -- καίτοιγε Ἰησοῦς αὐτὸς οὐκ ἐβάπτιζεν add οἱ μα-

31, 32 ὃ ἑώρακεν καὶ ἤκουσεν x t...f
O

194 KATA IQANHN ιν

θηταὶ αὐτοῦ, -- ἀφῆκεν τὴν ᾿Ιουδαίαν καὶ ἀπῆλθεν πάλιν 3
εἰς τὴν Γαλιλαίαν. Ἔδει δὲ αὐτὸν διέρχεσθαι διὰ τῆς Sa- 4
μαρίας. ἔρχεται οὖν εἰς πόλιν τῆς Σαμαρίας λεγομένην 5
Συχὰρ πλησίον τοῦ χωρίου ὃ ἔδωκεν ᾿Ιακὼβ [τῷ] Ἰωσὴφ
τῷ υἱῷ αὐτοῦ: ἦν δὲ ἐκεῖ πηγὴ τοῦ ᾿Ιακώβ. ὁ οὖν Ἰησοῦς 6
κεκοπιακὼς ἐκ τῆς ὁδοιπορίας ἐκαθέζετο οὕτως ἐπὶ τῇ
πηγῇ. apa ἣν ὡς ἕκτη. ἔρχεται γυνὴ ἐκ τῆς Σαμαρίας ἀν- 7
τλῆσαι ὕδωρ. λέγει αὐτῇ ὁ ᾿Ιησοῦς Δός μοι πεῖν’ οἱ γὰρ 8
μαθηταὶ αὐτοῦ ἀπεληλύθεισαν εἰς τὴν πόλιν, ἵνα τροφὰς
ἀγοράσωσιν. λέγει οὖν αὐτῷ ἡ γυνὴ ἡ Zapapeiris ds 9
σὺ Ἰουδαῖος ὧν παρ᾽ ἐμοῦ πεῖν αἰτεῖς γυναικὸς Σαμα-
ρείτιδος avons; [οὐ yap συνχρῶνται Ἰουδαῖοι Σαμαρείταις.
ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῇ Ei ἤδεις τὴν δωρεὰν τοῦ το
θεοῦ καὶ τίς ἐστιν ὁ λέγων σοι Δός μοι πεῖν, σὺ ἂν ἥτη-
σας αὐτὸν καὶ ἔδωκεν ἄν σοι ὕδωρ ζῶν. λέγει αὐτῷ Κύ- rx
ριε, οὔτε ἄντλημα ἔχεις. καὶ τὸ φρέαρ ἐστὶν βαθύ-

᾿'πόθεν οὖν ἔχεις τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν; μὴ σὺ μείζων εἶ τοῦ πα- 12

τρὸς ἡμῶν ᾿Ιακώβ, ὃς ἔδωκεν ἡμῖν τὸ φρέαρ καὶ αὐτὸς ἐξ

3 ἴω » 4 en 3 a 4 ’ ΕῚ a
αὐτοῦ ἔπιεν καὶ of υἱοὶ αὐτοῦ καὶ τὰ θρέμματα αὐτοῦ;

ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῇ Πᾶς ὁ πίνων ἐκ τοῦ 13
ὕδατος τούτου διψήσει πάλιν" ὃς δ᾽ ἂν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος 14
οὗ ἐγὼ δώσω αὐτῷ, οὐ μὴ διψήσει εἰς τὸν αἰῶνα, ἀλλὰ τὸ
ὕδωρ ὃ δώσω αὐτῷ γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγὴ ὕδατος ἁλλο-

7 ? 9 4 ee “΄ Α 8." ε , ,
μένου eis ζωὴν αἰώνιον. λέγει πρὸς αὐτὸν ἡ γυνή Κύριε, x5

δός μοι τοῦτο τὸ ὕδωρ, ἵνα μὴ diva μηδὲ διέρχωμαι

ἐνθάδε ἀντλεῖν. λέγει αὐτῇ Ὕπαγε φώνησόν σου τὸν τό
ἄνδρα καὶ ἐλθὲ ἐνθάδε, ἀπεκρίθη ἡ γυνὴ καὶ εἶπεν [αὐ- 17
τῷ] Οὐκ ἔχω ἄνδρα. λέγει αὐτῇ 6 "Ingots Καλῶς εἶπες

ὅτι Ανδρα οὐκ ἔχω: πέντε γὰρ ἄνδρας ἔσχες, καὶ νῦν 8
ὃν ἔχεις οὐκ ἔστιν σου ἀνήρ’ τοῦτο ἀληθὲς εἴρηκας. λέγει x9
αὐτῷ ἡ γυνή Κύριε, θεωρῶ ὅτι προφήτης εἶ σύ. of 20 -
πατέρες ἡμῶν ἐν τῷ ὄρει τούτῳ προσεκύνησαν: καὶ ὑμεῖς
λέγετε ὅτι ἐν ᾿Ἰεροσολύμοις ἐστὶν ὁ τόπος ὅπου προσκυ-

τι ἡ γυνή

IV KATA IQANHN 198

ax veiw δεῖ. λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς Πίστενέ μοι, γύναι, ὅτι
a φ @ 3 3 ~ » v ) 3 ,
ἔρχεται wpa ὅτε οὔτε ἐν τῷ ὄρει τούτῳ οὔτε ἐν Ἰεροσολύ-
a2 pois προσκυνήσετε τῷ πατρί. ὑμεῖς προσκυνεῖτε ὃ οὐκ οἵ-
dare, ἡμεῖς προσκυνοῦμεν Ὁ οἴδαμεν, ὅτι ἡ σωτηρία ἐκ
a > , 3 ’ > , τς 4 “ 3 4 Ψ
a3 τῶν Ἰουδαίων ἐστίν: ἀλλὰ ἔρχεται wpa καὶ νῦν ἐστίν, ὅτε
οἱ ἀληθινοὶ προσκυνηταὶ προσκυνήσουσιν τῷ πατρὶ ἐν πνεύ-
ματι καὶ ἀληθείᾳ, καὶ γὰρ ὁ πατὴρ τοιούτους ζητεῖ τοὺς
24 προσκυνοῦντας αὐτόν' πνεῦμα ὁ θεός, καὶ τοὺς προσκυνοῦν-
a5 Tas αὐτὸν ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν. λέγει
9 A e , ‘4 4 ¢€ 4
αὐτῷ ἡ γυνή Οἶδα ὅτι Μεσσίας ἔρχεται, ὁ λεγόμενος
26 Χριστός: ὅταν ἔλθῃ ἐκεῖνος, ἀναγγελεῖ ἡμῖν ἅπαντα. λέγει
2) αὐτῇ ὃ Ἰησοῦς ᾿Ἐγώ εἶμι, ὁ λαλῶν σαι. Καὶ
ἐπὶ τούτῳ ἦλθαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, καὶ ἐθαύμαζον ὅτι
μετὰ γυναικὸς ἔλάλει: οὐδεὶς μέντοι εἶπεν Τί ζητεῖς; ἥ
a | od lod
28 Τί λαλεῖς μετ᾽ αὐτῆς; ἀφῆκεν οὖν τὴν ὑδρίαν αὐτῆς ἡ
4 4 2 Aa 2 8 , Α 2 a » ’
γυνὴ καὶ ἀπῆλθεν εἰς τὴν πόλιν καὶ λέγει τοῖς ἀνθρώποις
a " ?
29 Δεῦτε ἴδετε ἄνθρωπον ὃς εἶπέ pot πάντα ἃ ἐποίησα:
’ ce > ε , 3 ηλθ 2 δι aN
30 μήτι οὗτός ἐστιν ὁ χριστός; ἐξῆλθον ἐκ τῆς πόλεως καὶ
31 ἤρχοντο πρὸς αὐτόν. Ἔν τῷ μεταξὺ ἠρώτων
32 αὐτὸν οἱ μαθηταὶ λέγοντες Ῥαββεί, φάγε. ὁ δὲ εἶπεν
αὐτοῖς Ἐγὼ βρῶσιν ἔχω φαγεῖν ἣν ὑμεῖς οὐκ οἴδατε.
33 ἔλεγον οὖν οἱ μαθηταὶ πρὸς ἀλλήλους Μή τις ἤνεγκεν
34 αὐτῷ φαγεῖν; λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ᾿Ἐμὸν βρῶμά ἐστιν
@ . , 4 a“ , ’ ,
ἵνα ποιήσω τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με καὶ τελειώσω
35 αὐτοῦ τὸ ἔργον. οὐχ ὑμεῖς λέγετε ὅτι "Ἔτι τετράμηνός
3 Ἁ ε 4 4 ’ ea > ,
ἐστιν καὶ ὁ θερισμὸς ἔρχεται; ἰδοὺ λέγω ὑμῖν, ἐπάρατε
τοὺς ὀφθαλμοὺς ὑμῶν καὶ θεάσασθε τὰς χώρας ὅτι λευκαί
46 εἰσιν πρὸς θερισμόν: ἤδη ὁ θερίζων μισθὸν λαμβάνει
καὶ συνάγει καρπὸν εἰς ζωὴν αἰώνιον, ἵνα ὁ σπείρων ὁμοῦ
o a € é 3 4 [4 ς é 3 4 >
37 χαίρῃ καὶ ὁ θερίζων. ἐν yap τούτῳ ὁ λόγος ἐστὶν ἀλη-
θινὸς ὅτι ἄλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζων"
388. ἐγὼ ἀπέστειλα ὑμᾶς θερίζειν ὃ οὐχ ὑμεῖς κεκοπιάκατε"
ἄλλοι κεκοπιάκασιν, καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν κόπον αὐτῶν εἰσ-
Ο 2

196 KATA IQNANHN Iv

εληλύθατε. "Ex δὲ τῆς πόλεως ἐκείνης πολ- 39
λοὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτὸν τῶν Σαμαρειτῶν διὰ τὸν λόγον
τῆς γυναικὸς μαρτυρούσης ὅτε ἘΕἶπέν μοι πάντα ἃ ἐποί-
σα. ὧὡς οὖν ἦλθον πρὸς αὐτὸν οἱ Σαμαρεῖται, ἠρώτων 4o
αὐτὸν μεῖναε παρ᾽ αὐτοῖς" καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ δύο ἡμέρας.
καὶ πολλῴ πλείους ἐπίστευσαν διὰ τὸν λόγον αὐτοῦ, μα
τῇ τε γυναικὶ ἔλεγον [dre] Οὐκέτι διὰ τὴν ‘oj λαλιὰν" 42
πιστεύομεν: αὐτοὶ γὰρ ἀκηκόαμεν, καὶ οἴδαμεν ὅτι οὗτός
ἐστιν ἀληθῶς ὁ σωτὴρ τοῦ κόσμου.

Μετὰ δὲ τὰς δύο ἡμέρας ἐξῆλθεν ἐκεῖθεν εἰς τὴν Ταλι- 43
λαίαν: αὐτὸς γὰρ ᾿Ιησοῦς ἐμαρτύρησεν ὅτι προφήτης ἐν 44
-~ ? (δ 8 3 »Ἅ» gq > nA > 4
τῇ ἰδίᾳ πατρίδι τιμὴν οὐκ ἔχει. ὅτε οὖν ἦλθεν eis THY 45

‘ ΄“
Ταλιλαίαν, ἐδέξαντο αὐτὸν οἱ Ταλιλαῖοι, πάντα ἑωρακότες
ὅσα ἐποίησεν ἐν ᾿Ιεροσολύμοις ἐν τῇ ἑορτῇ, καὶ αὐτοὶ γὰρ
A , ?

ἦλθον eis τὴν ἑορτήν. Ηλθεν οὖν πάλιν εἰς 46
τὴν Κανὰ τῆς Γαλιλαίας, ὅπου ἐποίησεν τὸ ὕδωρ
3 ? -
οἶνον. ‘Kal ἦν' τις βασιλικὸς οὗ 6 υἱὸς ἠσθένει ἐν

Φ q@ “ : a
Καφαρναούμ: οὗτος ἀκούσας ὅτι Ἰησοῦς ἥκει ἐκ τῆς 47
Ιουδαίας εἰς τὴν Ταλιλαίαν ἀπῆλθεν πρὸς αὐτὸν καὶ ὁ
3 4 a aA Α 4» 3 ~ ‘ er
ἠρώτα iva καταβῇ καὶ ἰάσηται αὐτοῦ τὸν υἱόν, ἤμελ-
λεν γὰρ ἀποθνήσκειν. εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς πρὸς αὐτόν 48
Ἐὰν μὴ σημεῖα καὶ τέρατα ἴδητε, οὐ μὴ ᾿πιστεύσητε."
λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ βασιλικός Κύριε, κατάβηθι πρὶν 4g
3 “ A , 3 a ε 3 -“
ἀποθανεῖν τὸ παιδίον pov. λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς Πο- 50
ρεύου: ὁ υἱός σον (7. ἐπίστευσεν ὁ ἄνθρωπος τῷ λόγῳ
ὃν εἶπεν αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ émopevero. ἤδη δὲ αὐτοῦ sx
καταβαίνοντος οἱ δοῦλοι αὐτοῦ ὑπήντησαν αὐτῷ λέγοντες
ὅτι ὁ παῖς αὐτοῦ ζῆ. ἐπύθετο οὖν τὴν ὥραν παρ᾽ αὐτῶν sa
> t ’ » > 9 > ὦ ¢ 3 δ
ἐν ἡ κομψότερον ἔσχεν: εἶπαν οὖν αὐτῷ ὅτι Ἐχθὲς
Gd ς , be on oN ε ’ » > €
ὥραν ἑβδόμην ἀφῆκεν αὐτὸν ὁ πυρετός. ἔγνω οὖν ὁ 53
πατὴρ ὅτι ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ ἐν ἣ εἶπεν αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς Ὁ
υἱός σον ζῇ, καὶ ἐπίστευσεν αὐτὸς καὶ ἡ οἰκία αὐτοῦ ὅλη.

42 λαλιάν σου 46 Ἦν δέ 48 πιστεύσητε;

IV V KATA IQANHN 107

54 Τοῦτο [δὲ] πάλιν. δεύτερον σημεῖον ἐποίησεν ὁ ᾿Ιησοῦς
ἐλθὼν ἐκ τῆς ᾿Ιουδαίας εἰς τὴν Γαλιλαίαν.

x META. ΤΑΥ͂ΤΑ ἦν ἑορτὴ τῶν ᾿ἸΙουδαίων, καὶ ἀνέβη
4 Ἰησοῦς εἰς Ἰεροσόλυμαιυ Ἔστιν δὲ ἐν τοῖς Ἰεροσολύ-
pos ἐπὶ τῇ προβατικῇῆ κολυμβήθρα ἡ ἐπιλεγομένη
3 ᾿Εβραϊστὶ ᾿Βηθζαθά, πέντε στοὰς ἔχουσα' ἐν ταύταις
κατέκειτο πλῆθος τών ἀσθενούντων, τυφλών, χωλών, ξη-
5 ρῶν. ἦν δέ τις ἄνθρωπος ἐκεῖ τριάκοντα [καὶ] ὀκτὼ ἔτη
6 ἔχων ἐν τῇ ἀσθενείᾳ αὐτοῦ" τοῦτον ἰδὼν ὁ ᾿Ιησοῦς κατα-
κείμενον, καὶ γνοὺς ὅτι πολὺν ἤδη χρόνον ἔχει, λέγει
η αὐτῷ Θέλεις ὑγιὴς γενέσθαι; ἀπεκρίθη αὐτῷ ὁ ἀσθενῶν
Κύριε, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω ἵνα ὅταν ταραχθῇ τὸ ὕδωρ βάλῃ
με εἰς τὴν κολυμβήθραν" ἐν ᾧ δὲ ἔ ἔρχομαι ἐγὼ ἄλλος πρὸ
8 ἐμοῦ καταβαίνε. λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ἰησοῦς Ἔγειρε ἄρον
ο τὸν κράβαττόν σου καὶ περιπάτει. καὶ εὐθέως ἐγένετο
ὑγιὴς ὁ ἄνθρωπος, καὶ ἦρε τὸν κράβαττον αὐτοῦ καὶ περι-

ἐπάτει. Ἦν δὲ σάββατον ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ.
το ἔλεγον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι τῷ τεθεραπευμέψῳ Σάββατόν
τὶ ἐστιν, καὶ οὐκ ἔξεστίν σοι ἄραι τὸν κράβαττον. ὃς δὲ

3 , 3 ” e , € ΄- > = ἢ ?
ἀπεκρίθη αὐτοῖς ἋὋ ποιήσας pe ὑγιῆ ἐκεῖνός μοι εἶπεν
φ

τ ρον τὸν κράβαττόν σου καὶ mepurdre, ἠρώτησαν av-
, ’ 3 ε ¢ > ἢ 9

τόν Τίς ἐστιν ὁ ἄνθρωπος ὁ εἰπών σοι ἾΑρο» καὶ περι-
13 πάτει; ὁ δὲ ἰαθεὶς οὐκ ἤδει τίς ἐστιν, ὁ γὰρ Ἰησοῦς
522 3 ~ , A “ τ»
14 ἐξένευσεν ὄχλου ὄντος ἐν τῷ τότῳ:- Mera ταῦτα εὑρί-

o_ 48 ey 93 “ > “᾽ς a ‘ ? en #
σκει αὐτὸν [6] Ἰησοῦς ἐν τῷ ἱερῷ καὶ εἶπεν αὐτῷ “Ide
ὑγιὴς γέγονας: μηκέτι ἁμάρτανε, ἵνα μὴ χεῖρόν σοί τι

, > a € 4 Cc? Ἵ “ 2
χα γένηται. ἀπῆλθεν ὁ ἄνθρωπος καὶ ᾿εἶπεν τοῖς ἸΙου-
’ Ψ > -“ > € 4 > A € a \
x6 δαίοις ὅτι “Inoots ἐστὶν ὁ ποιήσας αὐτὸν ὑγιῆ. καὶ dia
τοῦτο ἐδίωκον οἱ ᾿Ιουδαῖοι τὸν Ἰησοῦν ὅτι ταῦτα ἐποίει.

a ?

17 €v σαββάτῳ. ὁ δὲ ἀπεκρίνατο αὐτοῖς ‘O πατήρ pou

4 Βηϑσαιδά 15 ἀνήγγειλεν

198 KATA IQANHN v

a “ φ “~
ἕως ἄρτι ἐργάζεται, κἀγὼ ἐργάζομαι. διὰ τοῦτο οὖν μᾶλ- 18
λον ἐζήτουν αὐτὸν οἱ Ἰουδαῖοι ἀποκτεῖναι ὅτε οὐ μόνον
4 ww
ἔλυε τὸ σάββατον ἀλλὰ καὶ πατέρα ἴδιον ἔλεγε τὸν θεόν,
~ a ~ 3 ε» “ ᾿
ἴσον ἑαυτὸν ποιῶν τῷ θεῷ. ᾿Απεκρίνατο οὖν [ὁ Ἰησοῦς] 19
᾿ ἕλ > a 2 4 > & λέ ς a 3 ὃ c ε
καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐ δύναται ὁ
e a a “a ,
vids ποιεῖν ἀφ᾽ ἑαυτοῦ οὐδὲν Gy μή τι βλέπῃ τὸν πατέρα
ποιοῦντα: ἃ γὰρ ἂν ἐκεῖνος ποιῇ, ταῦτα καὶ ὁ vids ὁμοίως
ποιεῖ. ὃ γὰρ πατὴρ φιλεῖ τὸν νἱὸν καὶ πάντα δείκνυσιν 20
3 a 4 ”~ a
αὐτῷ ἃ αὐτὸς ποιεῖ, καὶ μείζονα τούτων δείξει αὐτῷ ἔργα,
ε “: Ὶ , σ A € 4 > ’
ἵνα ὑμεῖς θαυμάζητε. ὥσπερ γὰρ ὃ πατὴρ ἐγείρει τοὺς 2x
4 a Ὁ ν ε es a ”
νεκροὺς καὶ ζωοποιεῖ, οὕτως καὶ ὁ vios οὺς θέλει ζωοποιεῖ.
3 δὲ δ. ς AY “ δέ ἁλλὰ 4 , -
οὐδὲ yap ὁ πατὴρ κρίνει οὐδένα, ἃ τὴν κρίσιν πᾶσαν 2
~ a @ ’ὔ ᾿ σ΄ “~
δέδωκεν τῷ υἱῷ, ἵνα πάντες τιμῶσι τὸν υἱὸν καθὼς τιμῶσι 23
4 € ζω] a id
_ Tov πατέρας ὁ μὴ τιμῶν τὸν υἱὸν ov τιμᾷ τὸν πατέρα
Α ἢ 3 > 4 > A 4 € a Ψ ς Ά
τὸν πέμψαντα αὐτόν. ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ὁ τὸν 24
‘ 3 , Q , a . φ Ὁ» A
λόγον μου ἀκούων καὶ πιστεύων τῷ πέμψαντί pe ἔχει ζωὴν
ae » > , > 4 > 4 , 3
αἰώνιον, καὶ εἰς κρίσιν οὐκ ἔρχεται ἀλλὰ μεταβέβηκεν ἐκ
Led θ 4 b 4 é > A > A λέ ca δ
τοῦ θανάτου eis τὴν ζωὴν. ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι a5
[2 “A
ἔρχεται wpa καὶ νῦν ἐστὶν ὅτε of νεκροὶ ἀκούσουσιν τῆς
φωνῆς τοῦ υἱοῦ τοῦ θεοῦ καὶ οἱ ἀκούσαντες ζήσουσιν.
g Α od “ “a
ὥσπερ yap ὁ πατὴρ ἔχει ζωὴν ἐν ἑαυτῷ, οὕτως καὶ τῷ vid 26
ἔδωκεν ζωὴν ἔχειν ἐν ἑαυτῷ’ καὶ ἐξουσίαν ἔδωκεν αὐτῷ 27
Η σι ¢g en > ‘4 > , 4 ,
κρίσιν ποιεῖν, ὅτι υἱὸς ἀνθρώπου ἐστίν. μὴ θαυμάζετε 28
Τοῦτο, ὅτι ἔρχεται apa ἐν ἧ πάντες of ἐν τοῖς μνημείοις
2 ~ “~ na
ἀκούσουσιν τῆς φωνῆς αὐτοῦ καὶ éxmopevoovra of τὰ 29
3 a“ “
ἀγαθὰ ποιήσαντες εἰς ἀνάστασιν ζωῆς, of " τὰ φαῦλα πρά-
ξαντες εἰς ἀνάστασιν κρίσεως. Οὐ δύναμαι ἐγὼ ποιεῖν 30
> 3 A
ἀπ᾽ ἐμαυτοῦ οὐδέν" καθὼς ἀκούω κρίνω, καὶ ἡ κρίσις ἡ ἐμὴ
4 a
δικαία ἐστίν, ὅτι ov ζητῶ τὸ θέλημα τὸ ἐμὸν ἀλλὰ τὸ
θέλ ~ ΄ 4 > ‘ > A a“ .
μα τοῦ πέμψαντός pe. Eay ἐγὼ μαρτυρῶ 31
> aA
περὶ ἐμαυτοῦ, ἡ μαρτυρία pov οὐκ ἔστιν ἀληθής: ἄλλος 32
3 bY « “΄ le)
ἐστὶν ὁ μαρτυρῶν περὶ ἐμοῦ, καὶ οἶδα ὅτι ἀληθής ἐστιν
ε a a“ a a“
ἢ μαρτυρία ἣν μαρτυρεῖ περὶ ἐμοῦ. ὑμεῖς ἀπεστάλκατε 33
ag δὲ

V VI KATA JQANHN 199

34 πρὸς ᾿Ιωάνην, καὶ μεμαρτύρηκε τῇ ἀληθείᾳ: ἐγὼ δὲ ov
παρὰ ἀνθρώπου τὴν μαρτυρίαν λαμβάνω, ἀλλὰ ταῦτα λέγω
35 ἵνα ὑμεῖς σωθῆτε. ἐκεῖνος ἦν ὁ λύχνος ὁ καιόμενος καὶ
φαίνων, ὑμεῖς δὲ ἠθελήσατε ἀγαλλιαθῆναι πρὸς ὥραν ἐν
36 τῷ φωτὶ αὐτοῦ: ἐγὼ δὲ ἔχω τὴν μαρτυρίαν μείζω τοῦ
Ἰωάνου, τὰ γὰρ ἔργα ἃ δέδωκέν μοι 6 πατὴρ ἵνα τελειώσω
αὐτά, αὐτὰ τὰ ἔργα ἃ ποιῶ, μάρτυρεῖ περὶ ἐμοῦ ὅτι ὁ
37 πατήρ με ἀπέσταλκεν, καὶ ὁ πέμψας με πατὴρ ἐκεῖνος
μεμαρτύρηκεν περὶ ἐμοῦ. οὔτε φωνὴν αὐτοῦ πώποτε ἀκη-
38 κόατε οὔτε εἶδος αὐτοῦ ἑωράκατε, καὶ τὸν λόγον αὐτοῦ
οὐκ ἔχετε ἐν ὑμῖν μένοντα, ὅτι ὃν ἀπέστειλεν ἐκεῖνος τού-
39τῷ ὑμεῖς οὐ πιστεύετε. ἐραυνᾶτε τὰς γραφάς, ὅτι ὑμεῖς
δοκεῖτε ἐν αὐταῖς ζωὴν αἰώνιον ἔχειν: καὶ ἐκεῖναί εἶσιν αἱ
40 μαρτυροῦσαι περὶ ἐμοῦ" καὶ οὐ θέλετε ἔλθεῖν πρός pe
ar ἵνα ζωὴν ἔχητε. Δόξαν παρὰ ἀνθρώπων οὐ λαμβάνω,
42 ἀλλὰ ἔγνωκα ὑμᾶς ὅτι τὴν ἀγάπην τοῦ θεοῦ οὐκ ἔχετε
43 €v ἑαυτοῖς. ἐγὼ ἐλήλυθα ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ πατρός μον
καὶ οὐ λαμβάνετέ pe: ἐὰν ἄλλος ἔλθῃ ἐν τῷ ὀνόματι τῷ
44 ἰδίῳ, ἐκεῖνον λήμψεσθε. πῶς δύνασθε ὑμεῖς πιστεῦσαι,
δόξαν παρ᾽ ἀλλήλων λαμβάνοντες, καὶ τὴν δόξαν τὴν παρὰ
45 τοῦ μόνου [θεοῦ] οὐ ζητεῖτε; μὴ δοκεῖτε ὅτι ἐγὼ κατηγο-
ρήσω ὑμῶν πρὸς τὸν πατέρα: ἔστιν ὁ κατηγορῶν ὑμῶν
46 Μωυσῆς, els ὃν ὑμεῖς ἠλπίκατε. εἰ γὰρ ἐπιστεύετε Μωυ-
σεῖ, ἐπιστεύετε ἂν ἐμοί, περὶ γὰρ ἐμοῦ ἐκεῖνος ἔγρα-
47 Wev. εἰ δὲ τοῖς ἐκείνου γράμμασιν οὐ πιστεύετε, πῶς τοῖς
ἐμοῖς ῥήμασιν Γπιστεύσετε";

χ Μετὰ ταῦτα ἀπῆλθεν 6 ᾿Ιησοῦς πέραν τῆς θαλάσσης

τῆς Γαλιλαίας τῆς Τιβεριάδος. ἠκολούθει δὲ αὐτῷ ὄχλος

πολύς, ὅτι ἐθεώρουν τὰ σημεῖα ἃ ἐποίει ἐπὶ τῶν ἀσθενούν-

3τῶν. ἀνῆλθεν δὲ εἰς τὸ ὄρος Ἰησοῦς, καὶ ἐκεῖ ἐκάθητο

4 μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ. qv δὲ ᾿ἐγγὺς τὸ πάσχα, ἡ

5 ἑορτὴ τῶν ᾿Ιουδαίων. ἐπάρας οὖν τοὺς ὀφθαλμοὺς ὁ Ἰησοῦς
47 πιστεύετε 4 t..t

200 KATA IQNANHN _ VI

καὶ θεασάμενας Gre πολὺς ἄχλος ἔρχεται πρὸς αὐτὸν λέγει
4 3 ᾿ 4 2 rd
πρὸς Φίλιτπον Πόθεν ἀγοράσωμεν ἄρτους wa φάγωσιν
φ a , » , 9 # 3" 5S Ν
οὗτοι; τοῦτο δὲ ἔλεγεν πειράζων αὐτόν, αὐτὸς γὰρ ἥδει 6
τί ἔμελλεν ποιεῖν. ἀπεκρίθη αὐτῷ Φίλιππος Διακοσίων 7
δηναρίων ἄρτοι οὐκ ἀρκοῦσιν αὐτοῖς ἵνα ἕκαστος βραχὺ
λάβῃ. λέγει αὐτῷ εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ᾿Ανδρέας 8
φ
ὁ ἀδελφὸς Σίμωνος Πέτρυ Ἔστιν παιδάριον ὧδε ὃς 9
ἔχει πέντε ἄρτους κριθίνους καὶ δύο ὀψάρια: ἀλλὰ ταῦτα
φ a ν
τί ἐστιν eis τοσούτους; εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς Ποιήσατε τοὺς 10
ἀνθρώπους ἀναπεσεῖν. ἦν δὲ χόρτος πολὺς ἐν. τῷ τόπφ.
ἀνέπεσαν Γοὖν οἱ ἄνδρες" τὸν ἀριθμὸν ὡς πεντακισχίλιοι.

“ la
ἔλαβεν οὖν τοὺς ἄρτους. ὁ Ἰησοῦς καὶ εὐχαριστήσας διέ- τι
δωκεν τοῖς ἀνακειμένοις, ὁμοίως καὶ ἐκ τῶν ὀψαρίων ὅσον
ἤθελον. ὡς δὲ ἐνεπλήσθησαν λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ τα
Συναγάγετε τὰ περισσεύσαντα κλάσματα, ἵνα μή τι ἀπό-
ληται. συνήγαγον οὖν, καὶ ἐγέμισαν δώδεκα κοφίνους 13
κλασμάτων ἐκ τῶν πέντε ἄρτων τῶν κριθίνων ἃ ἐπερίσ-

“ ’ ς Φ
σευσαν τοῖς βεβρωκόσιν. Οἱ οὖν ἄνθρωποι 4
ἰδόντες "ἃ ἐποίησεν σημεῖα' ἔλεγον ὅτι Οὗτός ἐστιν
ἀληθῶς ὁ προφήτης ὁ ἐρχόμενος els τὸν κόσμον. Ἰησοῦς 15
3
οὖν γνοὺς ὅτι μέλλουσιν ἔρχεσθαι καὶ ἁρπάζειν αὐτὸν iva
, ὔ > ‘4 U > Q > A
ποιήσωσιν βασιλέα ἀνεχώρησεν πάλιν eis τὸ ὄρος αὐτὸς
μόνος. Ὡς δὲ ὀψία ἐγένετο κατέβησαν οἱ μα- τό
θηταὶ αὐτοῦ ἐπὶ τὴν θάλασσαν, καὶ ἐμβάντες εἰς πλοῖον 17
ἤρχοντο πέραν τῆς θαλάσσης εἰς Καφαρναούμ. καὶ σκοτία
ἥδ » Πρ \ ¥ >» ’ Γ ‘ > 8 ¢ 9 at
ἤδη ἐγεγόνει καὶ οὕπω ἐληλύθει “mpos αὐτοὺς ὁ ᾿Ιησοῦς
ἥ τε θάλασσα ἀνέμου μεγάλου πνέοντος διεγείρετο. ἔλη-
λακότες οὖν ὡς σταδίους εἴκοσι πέντε ἢ τριάκοντα θεω-
~ 4 ϑ “ “ ~
ροῦσιν τὸν ᾿Ιησοῦν περιπατοῦντα ἐπὶ τῆς θαλάσσης καὶ
Α a

ἐγγὺς τοῦ πλοίου γινόμενον, καὶ ἐφοβήθησαν. ὁ δὲ λέγει 20
> ”~ > é nw a
αὐτοῖς Ἐγώ εἶμι, μὴ φοβεῖσθε. ἤθελον οὖν λαβεῖν ax
αὐτὸν εἰς τὸ πλοῖον, καὶ εὐθέως ἐγένετο τὸ πλοῖον ἐπὶ ὶ τῆς
γῆς εἰς ἣν ὑπῆγον.

10 οὖν, ἄνδρες 14 ὃ ἐποίησεν σημεῖον 17 ᾿Ιησοῦς πρὸς αὐτοὺς

18
19

νι KATA ἸΩΑΝῊΝ 201

22 Τῇ ἐπαύριον ὁ ὄχλος ὁ ἑστηκὼς πέραν τῆς θαλάσσης
Γεἶῖδον ὅτε πλοιάριον ἄλλο οὐκ ἦν ἐκεῖ εἰ μὴ ἕν, καὶ ὅτι οὐ
a -“ “ 3 “ ες a 9 a “
συνεισῆλθεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸ πλοῖον
23 ἀλλὰ μόνοι of μαθηταὶ αὐτοῦ ἀπῆλθον: ἀλλὰ ἦλθεν πλοῖα
ἐκ Τιβεριάδος ἐγγὺς τοῦ τόπου ὅπου ἔφαγον τὸν ἄρτον᾽
24 εὐχαριστήσαντος τοῦ κυρίου. Ore’ οὖν εἶδεν ὁ ὄχλος ὅτι
Ἰησοῦς οὐκ ἔστιν ἐκεῖ οὐδὲ of μαθηταὶ αὐτοῦ, ἐνέβησαν
> a
αὐτοὶ els τὰ πλοιάρια καὶ ἦλθον eis Καφαρναοὺμ ζ(ητοῦν-
25 Tes τὸν Ἰησοῦν. καὶ εὑρόντες αὐτὸν πέραν τῆς θαλάσσης
9 “ : a
26 εἶπον αὐτῷ Ῥαββεί, πότε ὧδε γέγονας; ἀπεκρίθη αὐτοῖς
ς 5 a Q 9 > 4 4 , ες» a 2s
ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπεν ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ζητεῖτέ pe
3 σ 4 a 2 >, ¢ 3 A ? “A 4
οὐχ ὅτι εἴδετε σημεῖα ἀλλ᾽ Gre ἐφάγετε ἐκ τῶν ἄρτων καὶ
27 ἐχορτάσθητε' ἐργάζεσθε μὴ τὴν βρῶσιν τὴν ἀπολλυμένην
ἀλλὰ τὴν βρῶσιν τὴν μένουσαν εἰς ζωὴν αἰώνιον, ἣν ὁ υἱὸς
“ 3 4 { a , ~ A € 3 [4
τοῦ ἀνθρώπου ὑμῖν δώσει, τοῦτον γὰρ ὁ πατὴρ ἐσφράγι-
28 σεν ὁ θεός. εἶπον οὖν πρὸς αὐτόν Τί ποιῶμεν ἵνα ἐργα-
’ A) ane a > ’ «> a . .9
29 ζώμεθα τὰ ἔργα τοῦ θεοῦ; ἀπεκρίθη ὁ “Ingots καὶ εἶπεν
αὐτοῖς Τοῦτό ἐστιν τὸ ἔργον τοῦ θεοῦ ἵνα πιστεύητε εἰς
go ὃν ἀπέστειλεν ἐκεῖνος. εἶπον οὖν αὐτῷ Τί οὖν ποιεῖς σὺ
3: σημεῖον, ἵνα ἴδωμεν καὶ πιστεύσωμέν σοι;. τί ἐργάζῃ; of
πατέρες ἡμῶν τὸ μάννα ἔφαγον ἐν τῇ ἐρήμῳ, καθώς ἐστιν
, ΗΑ 3 a
γεγραμμένον “Apton ἐκ τοῦ οὐρὰνοῦ EAWKEN δὐτοῖς
32 φαγεῖν. εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω
ὑμῖν, οὐ Μωυσῆς Γἔδωκεν" ὑμῖν τὸν ἄρτον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ,
GAN ὁ πατήρ μου δίδωσιν ὑμῖν τὸν ἄρτον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ
33 τὸν ἀληθινόν: ὁ γὰρ ἄρτος τοῦ θεοῦ ἐστὶν ὁ καταβαίνων
34 ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ζωὴν διδοὺς τῷ κόσμῳ. εἶπον οὖν πρὸς
»“ lel ?
35 αὐτόν Κύριε, πάντοτε δὸς ἡμῖν τὸν ἄρτον τοῦτον. εἶπεν
> “~ ¢ > a 4 ’ 9 c vol ΄΄- ε 3
. αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς Ἐγώ εἶμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς" ὁ ἐρχόμενος
πρὸς ἐμὲ οὐ μὴ πεινάσῃ, καὶ ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ
36 διψήσει πώποτε. ἀλλ᾽ εἶπον ὑμῖν ὅτι καὶ ἑωράκατέ [με]
37 καὶ οὐ πιστεύετε. ἸΙᾶν ὃ δίδωσίν μοι ὁ πατὴρ πρὸς ἐμὲ
38 ἥξει, καὶ τὸν ἐρχόμενον πρός με οὐ μὴ ἐκβάλω ἔξω, ὅτι

22 ἰδὼν Sre......cupiou’— ὅτε 32 δόδωκεν

201 KATA IOANHN VI

καταβέβηκα ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ οὐχ ἵνα ποιῶ τὸ θέλημα τὸ
ἐμὸν ἀλλὰ τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με" τοῦτο δέ ἐστιν 39
τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με ἵνα πᾶν ὃ δέδωκέν μοι μὴ
> 4 3 > a 3 3 , t | ~ » Ul €
ἀπολέσω ἐξ αὐτοῦ ἀλλὰ ἀναστήσω αὐτὸ τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ.
τοῦτο γάρ ἐστιν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου ἵνα πᾶς ὁ θεω- 40
ρῶν τὸν υἱὸν καὶ πιστεύων εἰς αὐτὸν ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον, καὶ
ἀναστήσω αὐτὸν ἐγὼ τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ. Ἐγόγ- 41
γυζον οὖν οἱ ᾿Ιουδαῖοι περὶ αὐτοῦ ὅτι εἶτεν Ἐγώ εἶμι
ὁ ἄρτος 6 καταβὰς ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἔλεγον "Οὐχὶ 42
οὗτός ἐστιν ᾿Ιησοῦς ὁ υἱὸς ᾿Ιωσήφ, οὗ ἡμεῖς οἴδαμεν τὸν
πατέρα καὶ τὴν μητέρα; πῶς νῦν λέγει Grt Ἔκ τοῦ οὐρα-
νοῦ καταβέβηκα; ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν αὐτοῖς Μὴ 43
γογγύζετε per ἀλλήλων. οὐδεὶς δύναται ἔλθεῖν “pds pe’ 44
3" ε 4 € , 3 > ἢ > 3
ἐὰν μὴ ὁ πατὴρ ὁ πέμψας με ἑλκύσῃ αὐτόν,. κἀγὼ ἀνα-
στήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ. ἔστιν γεγραμμένον ἐν 45
τοῖς προφήταις Kat ἔσονται πάντες λιλὰάκτοὶ θεοζ'
πᾶς ὁ ἀκούσας παρὰ τοῦ πατρὸς καὶ μαθὼν ἔρχεται πρὸς
3 3 C4 4 2 φ» > > , ¢n 4 δι
ἐμέ. οὐχ ὅτι τὸν πατέρα ἑώρακέν τις εἰ μὴ ὁ ὧν παρὰ [τοῦ] 46
θεοῦ, οὗτος ἑώρακεν τὸν πατέρα. ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, 47
ὁ πιστεύων ἔχει ζωὴν αἰώνιον. ἐγώ εἶμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς" 48
οἱ πατέρες ὑμῶν ἔφαγον ἐν τῇ ἐρήμῳ τὸ μάννα καὶ ἀπέ- 49
θανον' οὗτός ἐστιν ὁ ἄρτος ὃ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβαίνων so
σ > 2 a a . 9 ᾿ “ἡ > » > ς
ἵνα τις ἐξ αὐτοῦ φάγῃ καὶ μὴ ᾿ἀποθάνῃ ἐγώ εἰμι ὁ 5:
ἄρτος 6 ζῶν ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς: ἐάν τις φάγῃ
ἐκ τούτου τοῦ ἄρτου ζήσει els τὸν αἰῶνα, καὶ ὁ ἄρτος
δὲ ὃν ἐγὼ δώσω ἡ σάρξ μου ἐστὶν ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου
ζωῆς. ᾿Ἐμάχοντο οὖν πρὸς ἀλλήλους οἱ Ἴου- 52
δαῖοι λέγοντες Πῶς δύναται οὗτος ἡμῖν δοῦναι τὴν σάρκα

3 a a 9 3 φ- ε > “a 3 4 > A
[αὐτοῦ] φαγεῖν ; εἶπεν οὖν αὐτοῖς [6] Ἰησοῦς ᾿Αμὴν ἀμὴν 53
λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώ-
που καὶ πίητε αὐτοῦ τὸ αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαντοῖς.
ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν 54
αἰώνιον, κἀγὼ ἀναστήσω αὐτὸν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ ἡ γὰρ ss

42 Οὐχ 44 πρὸς ἐμὲ

VI VII KATA IQANHN 203

σάρξ pov ἀληθής ἐστι βρῶσις, καὶ τὸ αἷμά pov ἀληθής
«ὁ ἐστι πόσις. ὁ τρώγων μον τὴν σάρκα καὶ πίνων μον τὸ
5) αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει κἀγὼ ἐν αὐτῷ. καθὼς ἀπέστειλέν pe
ὁ ζῶν πατὴρ κἀγὼ (6 διὰ τὸν πατέρα, καὶ ὃ τρώγων με
᾿ 2 « , > > » δι» 2 ε ς 3 3 σι
58 κἀκεῖνος ζήσει δ᾽ ἐμέ. οὗτός ἐστιν ὁ ἄρτος ὁ ἐξ οὐρανοῦ
καταβάς, οὐ καθὼς ἔφαγον οἱ πατέρες καὶ ἀπέθανον" ὁ τρώ-
59 Yor τοῦτον τὸν ἄρτον ζήσει εἰς τὸν αἰῶνα, Ταῦτα εἶπεν
60 ἐν συναγωγῇ διδάσκων ἐν Καφαρναούμ. Πολ-
λοὶ οὖν ἀκούσαντες ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ εἶπαν Σκλη-
pos ἐστιν ὁ λόγος οὗτος: τίς δύναται αὐτοῦ ἀκούειν ;
6: εἰδὼς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ἐν ἑαυτῷ ὅτ ὕζουσιν περὶ τούτου
η υτῷ ὅτι γογγύζουσιν περ
Ν > a ¢ > « a ε a ,
οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς Τοῦτο ὑμᾶς σκανδαλίζει ;
38 Φ a“ a ‘ ” > 4 b] f @
62 ἐὰν οὖν θεωρῆτε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπον ἀναβαίνοντα ὅπου
φ " a“
637” τὸ πρότερον ; τὸ πνεῦμά ἐστιν τὸ ζωοποιοῦν, ἡ σὰρξ
a ”~ - 8
οὐκ ὠφελεῖ οὐδέν: τὰ ῥήματα ἃ ἐγὼ λελάληκα ὑμῖν πνεῦμά
64 ἐστιν καὶ ζωή ἐστιν: ἀλλὰ εἰσὶν ἐξ ὑμῶν τινὲς οἱ οὐ πι-
στεύουσιν. “Hider γὰρ ἐξ ἀρχῆς ὁ ᾿Ιησοῦς τίνες εἰσὶν οἱ μὴ
65 πιστεύοντες καὶ τίς ἐστιν ὁ παραδώσων αὐτόν. καὶ ἔλεγεν
Διὰ τοῦτο εἴρηκα ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς δύναται ἐλθεῖν πρός pe
66 ἐὰν μὴ ἢ δεδομένον αὐτῷ ἐκ τοῦ πατρός. Ἐκ
τούτου πολλοὶ ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ ἀπῆλθον εἰς τὰ ὀπί-
67 ow καὶ οὐκέτι μετ᾽ αὐτοῦ περιεπάτουν. Elmev οὖν ὁ ᾿Ιησοῦς
a a >
68 τοῖς δώδεκα Μὴ καὶ ὑμεῖς θέλετε ὑπάγειν; ἀπεκρίθη av-
τῷ Σίμων Πέτρος Κύριε, πρὸς τίνα ἀπελευσόμεθα; ῥήματα
a“ ”~ 3 ’
69 ζωῆς αἰωνίου ἔχεις, καὶ ἡμεῖς πεπιστεύκαμεν καὶ ἐγνώκα-
Ἶ A} € ~ a“ 2 , 3 ~ Lae a”
go μεν ὅτι σὺ ef ὁ ἅγιος τοῦ θεοῦ. ἀπεκρίθη αὐτοῖς 6 ᾿Ιησοῦς
a od φ
Οὐκ ἐγὼ ὑμᾶς τοὺς δώδεκα ἐξελεξάμην ; καὶ ἐξ ὑμῶν εἷς διά-
γι βολός ἐστιν. ἔλεγεν δὲ τὸν ᾿ούδαν Σίμωνος ᾿Ισκαριώτον"
οὗτος γὰρ ἔμελλεν παραδιδόναι αὐτόν, εἷς ἐκ τῶν δώδεκα. ᾿

: ΚΑῚ META TAYTA περιεπάτει [6] ᾿Ιησοῦς ἐν τῇ

50 ἀποθνήσκῃ

204 KATA IQANHN. VII

Ταλιλαίᾳ, ov yap ἤθελεν ἐν τῇ ᾿Ιουδαίᾳ περιπατεῖν, ὅτι ἐζή-
σι a > ~
τουν αὐτὸν of ᾿Ιουδαῖοι ἀποκτεῖναι. ἦν δὲ ἐγγὺς ἡ ἑορτὴ τῶν 2
Ἰουδαίων ἡ σκηνοπηγία. εἶπον οὖν πρὸς αὐτὸν οἱ ἀδελφοὶ 3
αὐτοῦ ΜΜετάβηθι ἐντεῦθεν καὶ ὕπαγε εἰς τὴν ᾿Ιουδαίαν,
@ Α ς ’ c a \ a» 1 4 a
iva καὶ of μαθηταί cov θεωρήσουσιν [cov] ra ἔργα" a ποιεῖς"
οὐδεὶς γάρ τι ἐν κρυπτῷ ποιεῖ καὶ ζητεῖ ᾿αὐτὸς" ἐν mappn- 4
σίᾳ εἶναι: εἰ ταῦτα ποιεῖς, φανέρωσον σεαυτὸν τῷ κόσμῳ.
ΣΧ 29" ‘ » δον» ? 2 “ 4Φ. 5
οὐδὲ γὰρ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ ἐπίστευον εἰς αὐτόν. λέγει οὖν é
αὐτοῖς ὁ. "Incots ‘O καιρὸς ὁ ἐμὸς οὔπω πάρεστιν, ὁ δὲ
καιρὸς ὁ ὑμέτερος πάντοτέ ἐστιν ἔτοιμος. οὐ δύναται ὃ 7
κόσμος μισεῖν ὑμᾶς, ἐμὲ δὲ μισεῖ, ὅτε ἐγὼ μαρτυρῶ περὶ
αὐτοῦ ὅτι τὰ ἔργα αὐτοῦ πονηρά ἐστιν. ὑμεῖς ἀνάβητε 8
? δ ς , > \ OC *# 1 3 , 2 4 ς ‘ ’
- εἰς τὴν ἑορτήν: ἐγὼ ‘ovmw' ἀναβαίνω eis τὴν ἑορτὴν ταύ-
τήν, ὅτι ὁ ἐμὸς καιρὸς οὕπω πεπλήρωται. ταῦτα 8€ 9
εἰπὼν ‘avrois' ἔμεινεν ἐν τῇ Ταλιλαίᾳ. Ὡς 10
δὲ ἀνέβησαν οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ εἰς τὴν ἑορτήν, τότε καὶ
3 a 9 “ φ
αὐτὸς ἀνέβη, οὐ φανερῶς ἀλλὰ ὡς ἐν κρυπτῷ. οἱ οὖν rx
9 “ 3» aA > ”~ ¢ “ ‘ ~
Ιουδαῖοι ἐζήτουν αὐτὸν ev τῇ ἑορτῇ καὶ ἔλεγον Ποῦ
ἐστὶν ἐκεῖνος; καὶ γογγυσμὸς περὶ αὐτοῦ ἦν πολὺς ἐν τὰ
τοῖς ὄχλοις" οἱ μὲν ἔλεγον ὅτε ᾿Αγαθός ἐστιν, ἄλλοι [δὲ]
ἔλεγον Οὔ, ἀλλὰ πλανᾷ τὸν ὄχλον. οὐδεὶς μέντοι 13
παρρησίᾳ ἐλάλει περὶ αὐτοῦ διὰ τὸν φόβον τῶν “Iov-
δαίων.
Ψ “ δι ᾿ na A
Hén δὲ τῆς ἑορτῆς μεσούσης ἀνέβη ᾿Ἰησοῦς eis τὸ 14
ἱερὸν καὶ ἐδίδασκεν. ἐθαύμαζον οὖν οἱ ᾿Ιουδαῖοι λέγον- 15
τες Ids οὗτος γράμματα οἷδεν μὴ μεμαθηκώς ; ἀπε- τό
(0 Φ > 7, 3 ~ s of ε > A δ >»
Kpi@n οὖν αὐτοῖς ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν Ἣ ἐμὴ διδαχὴ οὐκ €-
στιν ἐμὴ ἀλλὰ τοῦ πέμψαντός pe ἐάν τις θέλῃ τὸ θέ- 17
3 “A “" lod ~
Anpa αὐτοῦ ποιεῖν, γνώσεται περὶ τῆς διδαχῆς πότερον ἐκ
τοῦ θεοῦ ἐστὶν ἣ ἐγὼ am ἐμαυτοῦ λαλῶςἘ ὁ ἀφ᾽ ἑαυ- 38
”~ a 4 “ “
τοῦ λαλῶν τὴν δόξαν τὴν ἰδίαν ζητεῖ: ὁ δὲ ζητῶν τὴν
δόξαν τοῦ πέμψαντος αὐτὸν οὗτος ἀληθής ἐστιν καὶ
ἀδικία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν. οὐ Μωυσῆς "ἔδωκεν" ὑμῖν τὸν 19

3 τὰ ἔργα σον 4 αὐτὸ 8 οὐκ 9 αὑτὸς

VII KATA IJQANHN 205

eo . 2 NX 3 e ~ a 4 é ΠΣ ᾿ “
νόμον; καὶ οὐδεὶς ἐξ ὑμῶν ποιεῖ τὸν νόμον. τί με ζητεῖτε
3 ”“ ‘ 3 , ς 4 xX 4 »” ,
a0 ἀποκτεῖναι; ἀπεκρίθη ὁ ὄχλος Δαιμόνιον ἔχεις: τίς σε
ax ζητεῖ ἀποκτεῖναι; ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν αὐτοῖς “Ἐν
ἂν > , \ 4 , Q a “~
22 ἔργον ἐποίησα καὶ πάντες θαυμάζετε. διὰ τοῦτο Μωυσῆς.
“΄ .» A) ~
δέδωκεν ὑμῖν τὴν περιτομήν,-- οὐχ ὅτι ἐκ τοῦ Μωυσέως
ἐστὶν ἀλλ᾽ ἐκ τῶν πατέρων, -- καὶ [ἐν] σαββάτῳ περιτέμνετε
΄ ‘ , € >
23 ἄνθρωπον. εἶ περιτομὴν λαμβάνει [ὁ] ἄνθρωπος ἐν σαβ-
[2 Ψ Α “- ε , la > A ~
βάτῳ ἵνα μὴ λνθῇ ὁ νόμος Μωυσέως, ἐμοὶ χολᾶτε ὅτι
€ a“ > , > é a ,
24 ὅλον ἄνθρωπον ὑγιῆ ἐποίησα ἐν σαββάτῳ; μὴ κρίνετε
as κατ᾽ ὄψιν, ἀλλὰ τὴν δικαίαν κρίσιν κρίνετε. Ἔ-
λ φ 8 3 a > λ “ 3 δ΄, 3
εγον ouy τινὲς ἐκ τῶν Ἱεροσολυμειτὼν Οὐχ ovros ἐστιν
a a > ΄“ 3 ¥ , “ Q
26 ὃν ζητοῦσιν ἀποκτεῖναι; καὶ ἴδε παρρησίᾳ λαλεῖ καὶ
~ , “
οὐδὲν αὐτῷ λέγουσιν. μή ποτε ἀληθῶς ἔγνωσαν οἱ ἄρχον-
27 τες ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ χριστός ; ἀλλὰ τοῦτον οἴδαμεν πόθεν
ἐστίν: ὁ δὲ χριστὸς ὅταν ἔρχηται οὐδεὶς γινώσκει πόθεν
28 ἐστίν. "Ἔκραξεν οὖν ἐν τῷ ἱερῷ διδάσκων [ὁ] ᾿Ιησοῦς καὶ
λέγων Κἀμὲ οἴδατε καὶ οἴδατε πόθεν εἰμί: καὶ ἀπ᾽ ἐμαυ-
τοῦ οὐκ ἐλήλυθα, ἀλλ᾽ ἔστιν ἀληθινὸς ὁ πέμψας με, ὃν
ἐς ἰἜὰ 9 ” > A 2. ) “ > > A ve ?
29 ὑμεῖς οὐκ oldare: ἐγὼ οἶδα αὐτόν, ὅτι παρ᾽ αὐτοῦ εἰμὶ κἀ-
φσι φ
go Κεῖνός με ἀπέστειλεν. ἜἙζήτουν οὖν αὐτὸν πιάσαι, καὶ
" .“ a
οὐδεὶς ἐπέβαλεν ἐπ᾿ αὐτὸν τὴν χεῖρα, ὅτε οὔπω ἐληλύθει
€ @ > A > el ὅ ‘ , 224 3
3:: ἢ ὥρα αὐτοῦ. Ἔκ τοῦ ὄχλου δὲ πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς
‘ (4
αὐτόν, Kat ἔλεγον : Ὁ χριστὸς ὅταν ἔλθῃ μὴ πλείονα ση-
΄“ > [4
32 μεῖα ποιήσει ὧν οὗτος ἐποίησεν ; Ἤκουσαν
of Φαρισαῖοι τοῦ ὄχλου γογγύζοντος περὶ αὐτοῦ ταῦτα, καὶ
ἀπέστειλαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι ὑπηρέτας ἵνα
4 Π ~ κκ
43 πιάσωσιν αὐτόν. εἶπεν οὖν ὁ ᾿Ιησοῦὺς “Ere χρόνον μικρὸν
΄σ΄ LU
34 μεθ᾽ ὑμῶν εἰμὶ καὶ ὑπάγω πρὸς τὸν πέμψαντά με. (ητή-
σετέ με καὶ οὐχ εὑρήσετέ με, καὶ ὅπου εἰμὶ ἐγὼ ὑμεῖς οὐ
45 δύνασθε ἐλθεῖν. εἶπον οὖν οἱ ᾿Ιουδαῖοε πρὸς ἑαυτούς ov
οὗτος μέλλει πορεύεσθαι ὅτι ἡμεῖς οὐχ εὑρήσομεν αὐτόν ;
Α 2 % ‘ ”~ € , , ᾽
μὴ εἰς τὴν διασπορὰν τῶν Ἑλλήνων μέλλει πορεύεσθαι
36 καὶ διδάσκειν τοὺς Ἕλληνας ; τίς ἐστιν ὁ λόγος οὗτος ὃν

19 δέδωκεν

206 KATA IOQANHN VII VIII

εἶπε Ζητήσετέ με καὶ οὐχ εὑρήσετέ με καὶ ὅπου εἰμὶ
«ἐγὼ ὑμεῖς οὐ δύνασθε ἐλθεῖν ;

Ἔν δὲ τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ τῇ μεγάλῃ τῆς ἑορτῆς ἱστή- 37
κει ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἔκραξεν λέγων “Eay τις διψᾷ ἐρχέσθω
πρός με καὶ πινέτω. ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθὼς εἶπεν ἡ 38
γραφή, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ῥεύσουσιν ὕδα-
ros ζῶντος. Τοῦτο δὲ εἶπεν περὶ τοῦ πνεύματος "οὗ 3
ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύσαντες εἷς αὐτόν: οὕπω
γὰρ ἣν πνεῦμα, ὅτι ᾿Ιησοῦς οὕπω ἐδοξάσθη. Ἔκ τοῦ 40
ὄχλου οὖν ἀκούσαντες τῶν λόγων τούτων ἔλεγον [ὅτι] Οὗ-
ros ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης: ἄλλοι ἔλεγον Οὗτός 4x
ἐστιν ὁ xptoros: of δὲ ἔλεγον μὴ γὰρ ἐκ τῆς Γαλιλαίας
ὁ χριστὸς ἔρχεται; οὐχ ἡ γραφὴ εἶπεν ὅτι ἐκ τοῦ ‘CTIEP- 42
matoc AayefA, καὶ ἀπὸ BHOAEEM τῆς κώμης ὅπου ἢν
Δαυείδ, ἔρχετδι ὁ χριστός; σχίσμα οὖν ἐγένετο ἐν τῷ 43
ὄχλῳ δὲ αὐτόν. τινὲς δὲ ἤθελον ἐξ αὐτῶν πιάσαι αὐτόν, 44
GAN’ οὐδεὶς ἔβαλεν ἐπ᾿ αὐτὸν τὰς χεῖρας. - Ἦλ- 45
Gov οὖν οἱ ὑπηρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους,
kal, εἶπον αὐτοῖς ἐκεῖνοι Διὰ τί οὐκ ἠγάγετε αὐτον;
ἀπεκρίθησαν of ὑπηρέται Οὐδέποτε ἔλάλησεν οὕτως 46
ἄνθρωπος. ἀπεκρίθησαν οὖν [αὐτοῖς] οἱ Φαρισαῖοι Μὴ 47
καὶ ὑμεῖς πεπλάνησθε; μή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ἐπίστευ- 48
σεν εἰς αὐτὸν ἢ ἐκ τῶν Φαρισαίων ; ἀλλὰ ὁ ὄχλος οὗτος 49
ὁ μὴ γινώσκων τὸν νόμον ἐπάρατοί εἶσιν. λέγει Νικόδη- 50
μος πρὸς αὐτούς, ὁ ἐλθὼν πρὸς αὐτὸν πρότερον, εἷς ὧν
ἐξ αὐτῶν Μὴ ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον ἐὰν sx
μὴ ἀκούσῃ πρῶτον παρ᾽ αὐτοῦ καὶ γνῷ τί ποιεῖ; ἀπε- 52
κρίθησαν καὶ εἶπαν αὐτῷ μὴ καὶ σὺ ἐκ τῆς Ταλιλαίας
εἶ; E ἐραύνησον καὶ ἴδε ὅτι ἐκ τῆς Ταλιλαίας προφήτης
οὐκ ἐγείρεται.

Πάλιν οὖν αὐτοῖς ἐλάλησεν [6] Ἰησοῦς λέγων Ἐγώ τὰ
εἶμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου: ὃ ἀκολουθῶν μοι οὐ μὴ περι-

39 ὃ

VIII KATA IQANHN 207

πατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾽ ἔξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς.
13 εἶπον οὖν αὐτῷ οἱ Φαρισαῖοε Σὺ περὶ σεαυτοῦ μαρτυ-
14 ρεῖς’ ἡ μαρτυρία σον οὐκ ἔστιν ἀληθής. ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς
καὶ εἶπεν αὐτοῖς Kay ἐγὼ μαρτυρῶ περὶ ἐμαυτοῦ,
Γἀληθής ἐστιν ἡ μαρτυρία μου, ὅτι οἶδα πόθεν ἦλθον
καὶ ποῦ ὑπάγω: ὑμεῖς δὲ οὐκ οἴδατε πόθεν ἔρχομαι
15) ποῦ ὑπάγω. ὑμεῖς κατὰ τὴν σάρκα κρίνετε, ἐγὼ οὐ
16 κρίνω οὐδένα. καὶ ἐὰν κρίνω δὲ ἐγώ, ἢ κρίσις ἡ ἐμὴ
ἀληθινή ἐστιν, ὅτι μόνος οὐκ εἰμί, ἀλλ᾽’ ἐγὼ καὶ ὁ πέμ-
17 as με [πατήρ]. καὶ ἐν τῷ νόμῳ δὲ τῷ ὑμετέρῳ γέγρα-
13 πται ὅτι δύο ἀνθρώπων ἡ μαρτυρία ἀληθής ἐστιν. ἐγώ
εἰμι ὃ μαρτυρῶν περὶ ἐμαντοῦ καὶ μαρτυρεῖ περὶ ἐμοῦ
196 πέμψας με πατήρ, ἔλεγον οὖν αὐτῷ: Ποῦ ἐστὶν ὁ
πατήρ σου; ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς Οὔτε ἐμὲ οἴδατε οὔτε τὸν
πατέρα μου' εἰ ἐμὲ ἤδειτε, καὶ τὸν πατέρα μον dy
ao ἤδειτε. Ταῦτα τὰ ῥήματα ἐλάλησεν ἐν τῷ γαζοφυλακίῳ
διδάσκων ἐν τῷ ἱερῷ" καὶ οὐδεὶς ἐπίασεν αὐτόν, ὅτι οὔπω
ἐληλύθει ἡ ὥρα αὐτοῦ.
ar ἘΕἶπεν οὖν πάλιν αὐτοῖς Ἐγὼ ὑπάγω καὶ ζητήσετέ
με, καὶ ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ ὑμῶν ἀποθανεῖσθε: ὅπου ἐγὼ
22 ὑπάγω ὑμεῖς οὐ δύνασθε ἐλθεῖν. ἔλεγον οὖν οἱ Ἶου-
Sato. Μήτι ἀποκτενεῖ ἑαυτὸν ὅτε λέγει Ὅπου ἐγὼ ὑπά-
23 yo ὑμεῖς οὐ δύνασθε ἐλθεῖν; καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς Ὑμεῖς
ἐκ τῶν κάτω ἐστέ, ἐγὼ ἐκ τῶν ἄνω εἰμί: ὑμεῖς ἐκ τού-
του τοῦ κόσμου ἐστέ, ἐγὼ οὐκ εἰμὶ ἐκ τοῦ κόσμου τού-
24 του, εἶπον οὖν ὑμῖν ὅτι ἀποθανεῖσθε ἐν ταῖς ἁμαρτίαις
ὑμῶν' ἐὰν γὰρ μὴ πιστεύσητε ὅτι Γἐγώ εἰμι", ἀποθανεῖσθε
25 ἐν ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν. ἔλεγον οὖν αὐτῷ Σὺ τίς εἶ;
εἶπεν αὐτοῖς [Ὁ] Ἰησοῦς Τὴν ἀρχὴν ὅτι καὶ λαλῶ "ὑμῖν ;"
26 πολλὰ ἔχω περὶ ὑμῶν λαλεῖν καὶ κρίνειν. ἀλλ᾽ ὁ πέμψας
με ἀληθής ἐστιν, κἀγὼ ἃ ἤκουσα παρ᾽ αὐτοῦ ταῦτα λαλῶ
27 εἰς τὸν κόσμον. οὐκ ἔγνωσαν ὅτι τὸν πατέρα αὐτοῖς

14 ἡ μαρτυρία μον ἀληθής ἐστιν 24 ἐγὼ εἰμί 25 ὑμῖν.

208 KATA IQANHN . “VIL

: \ \
ἔλεγεν. εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς Ὅταν ὑψώσητε τὸν υἱὸν 28
ἊΣ Ψ4-Γ»» 2 > 9

τοῦ ἀνθρώπου, τότε γνώσεσθε ὅτι ᾿ἐγώ εἰμι", καὶ an e-
“ “ A ε ᾿ :
μαυτοῦ ποιῶ οὐδέν, ἀλλὰ καθὼς ἐδίδαξέν με o πατὴρ
~ ~ : ὃ > “~ ? 3
ταῦτα λαλῶ. καὶ ὁ πέμψας με per ἐμοῦ ἐστίν: οὐκ ἀ- 29
φῆκέν με μόνον, ὅτι ἐγὼ τὰ ἀρεστὰ αὐτῷ ποιῶ πάν-
rote. Ταῦτα αὐτοῦ λαλοῦντος πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς av- x
φ ΄“- ς 4
τόν. “Ἔλεγεν οὖν ὃ Ἰησοῦς πρὸς τοὺς πεπι- 3x
4 > a 3 g 3 Ν ε ζω) f > “ ,
στευκότας αὐτῷ Ἰουδαίους ‘Eady ὑμεῖς μείνητε ἐν τῷ λό-
yo τῷ ἐμῷ, ἀληθῶς μαθηταί μού ἐστε, καὶ γνώσεσθε 32
τὴν ἀλήθειαν, καὶ ἡ ἀλήθεια ἔλευθερώσει ὑμᾶς. ἀπεκρί- 33
5 Α > ἢ 4 2 LA 3 a 3 -
θησαν πρὸς αὐτόν Σπέρμα ᾿Αβραάμ ἐσμεν καὶ οὐδενὶ
, 4 ~ ‘ , Od > 4
δεδουλεύκαμεν πώποτε' πῶς σὺ λέγεις ὅτι ᾿Ἐλεύθεροι
’ 3 , : 3 “ ς 3 “ 3 Ά >? A
γενήσεσθε; ἀπεκρίθη αὐτοῖς [6] Ἰησοῦς ᾿Αμὴν ἀμὴν 3.
λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν δοῦλός ἐστιν
[τῆς ἁμαρτίας }" ὁ δὲ δοῦλος οὐ μένει ἐν τῇ οἰκίᾳ εἰς τὸν 35
αἰῶνα: ὁ υἱὸς μένει eis τὸν αἰῶνας, ἐὰν οὖν ὁ υἱὸς ὑμᾶς 36
° « Ψ 2
ἐλευθερώσῃ, ὄντως édevOepor ἔσεσθεΞ οἶδα ὅτι σπέρμα 37
3 4 3 Ἰλλὰ a_s 2. “ a ε ,
Αβραάμ ἐστε: ἀλλὰ ζητεῖτε με ἀποκτεῖναι, ὅτι ὁ λόγος
~~ ~ a ~
ὁ ἐμὸς οὐ χωρεῖ ἐν ὑμῖν. ἃ ἐγὼ ἑώρακα παρὰ τῷ πα- 38
“- ζω > ἃ a
tpt λαλῶ: καὶ ὑμεῖς οὖν ἃ ἠκούσατε παρὰ τοῦ πατρὸς
~~ 3 ~ “
ποιεῖτε. ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν αὐτῷ ‘O πατὴρ ἡμῶν 39
᾿Αβραάμ ἐστιν. λέγει αὐτοῖς [ὁ] Ἰησοῦς Ei τέκνα τοῦ
’ ΠῚ a 9 4 με “«
᾿Αβραάμ ἐστε, τὰ ἔργα τοῦ ᾿Αβραὰμ "ποιεῖτε viv δὲ 40
--»ἢἢ 3 ”~ a 4 > , ca
ζητεῖτέ με _ ἀποκτεῖναι, ἄνθρωπον ὃς τὴν ἀλήθειαν ὑμῖν
~ “ le >
“λελάληκα ἣν ἤκουσα παρὰ τοῦ θεοῦ: τοῦτο ᾿Αβραὰμ
οὐκ ἐποίησεν. ὑμεῖς ποιεῖτε τὰ ἔργα τοῦ πατρὸς ὑμῶν. 4x
3 > “ ¢ r 3
εἶπαν αὐτῷῳ Ἡμεῖς ἐκ πορνείας Γοὺκ ἐγεννήθημεν" ἕνα
» 4 ld
πατέρα ἔχομεν τὸν θεόν. εἶπεν αὐτοῖς [6] Ἰησοῦς Ei 42
ὁ θεὸς πατὴρ ὑμῶν ἦν ἠγαπᾶτε ἂν ἐμέ, ἐγὼ γὰρ ἐκ τοῦ
θεοῦ ἐξῆλθον καὶ ἥκω" οὐδὲ γὰρ ἀπ᾽ ἐμαυτοῦ ἐλήλυθα,
ἀλλ᾽ ἐκεῖνός με ἀπέστειλεν. διὰ τί τὴν λαλιὰν τὴν ἐμὴν 43
οὐ γινώσκετε; ὅτι οὐ δύνασθε ἀκούειν τὸν λόγον, τὸν ἐμόν.
ς “ 3 ~ ~
ὑμεῖς ἐκ τοῦ πατρὸς τοῦ διαβόλου ἐστὲ καὶ τὰς ἐπιθυμίας 44

28 ἐγὼ εἰμί 39 ἐποιεῖτε 4ι Ov γεγεννήμεθα

VIII IX KATA IQANHN 209

τοῦ πατρὸς ὑμῶν θέλετε ποιεῖν. ἐκεῖνος ἀνθρωποκτό-
γος ἦν am ἀρχῆς, καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐκ ἕστηκεν, ὅτι
οὐκ ἔστιν ἀλήθεια ἐν αὐτῷ, ὅταν λαλῇ τὸ ψεῦδος, ἐκ τῶν
45 ἰδίων λαλεῖ, ὅτε ψεύστης ἐστὶν καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ. ἐγὼ
46 δὲ ὅτι τὴν ἀλήθειαν λέγω, οὐ πιστεύετέ μοι. τίς ἐξ ὑμῶν
ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας; εἰ ἀλήθειαν λέγω, διὰ τί
4) ὑμεῖς οὐ πιστεύετέ μοι; ὁ ὧν ἐκ τοῦ θεοῦ τὰ ῥήματα τοῦ
θεοῦ ἀκούει: διὰ τοῦτο ὑμεῖς οὐκ ἀκούετε ὅτι ἐκ τοῦ θεοῦ
485 οὐκ ἐστέ. ἀπεκρίθησαν οἱ ᾿ἸΙουδαῖοι καὶ εἶπαν αὐτῷ Οὐ
καλῶς λέγομεν ἡμεῖς ὅτι Σαμαρείτης εἶ σὺ καὶ δαιμόνιον
49 ἔχεις; ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς Ἐγὼ δαιμόνιον οὐκ ἔχω, ἀλλὰ
go τιμῶ τὸν πατέρα μου, καὶ ὑμεῖς ἀτιμάζετέ pe. ἐγὼ δὲ οὐ
οι ζητῶ τὴν δόξαν μου' ἔστιν ὁ ζητῶν καὶ κρίνων. ᾿Αμὴν
ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐάν τις τὸν ἐμὸν λόγον τηρήσῃ, θάνατον
s20v μὴ θεωρήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα. εἶπαν αὐτῷ οἱ ᾿ἸἸου-
δαῖοι Νῦν ἐγνώκαμεν ὅτι δαιμόνιον ἔχεις. ᾿Αβραὰμ ἀπέ-
θανεν καὶ οἱ προφῆται, καὶ σὺ λέγες Ἐάν τις τὸν
λόγον μον τηρήσῃ, οὐ μὴ γεύσηται θανάτου εἰς τὸν
53 αἰῶνα: μὴ σὺ μείζων εἶ τοῦ πατρὸς ἡμῶν ᾿Αβραάμ, ὅστιο
ἀπέθανεν; καὶ οἱ προφῆται ἀπέθανον: τίνα σεαυτὸν
54 ποιεῖς; ἀπεκρίθη “Ingots Ἐὰν ἐγὼ δοξάσω ἐμαντόν, ἡ
δόξα μου οὐδέν ἐστιν’ ἔστιν ὁ πατήρ μου ὁ δοξάζων με,
55 ὃν ὑμεῖς λέγετε ὅτι ‘Oeds ὑμῶν ἐστίν, καὶ οὐκ ἐγνώκατε
αὐτόν, ἐγὼ δὲ οἶδα αὐτόν: κἂν εἴπω ὅτι οὐκ οἶδα αὐ-
τόν, ἔσομαι ὅμοιος ὑμῖν ψεύστης: ἀλλὰ οἶδα αὐτὸν καὶ
56 τὸν λόγον αὐτοῦ τηρῶς ᾿Αβραὰμ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἠγαλ-
λιάσατο ἵνα ἴδῃ τὴν ἡμέραν τὴν ἐμήν, καὶ εἶδεν καὶ
s7 ἐχάρη. εἶπαν οὖν οἱ Ἰουδαῖοι πρὸς αὐτόν Πεντήκοντα
58 ἔτη οὕπω ἔχεις καὶ ᾿Αβραὰμ "ἑώρακας"; εἶπεν αὐτοῖς
Ἰησοῦς ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, πρὶν ᾿Αβραὰμ γενέσθαι
so ἐγὼ εἰμί, ἦραν οὖν λίθους ἵνα βάλωσιν ἐπ᾽ αὐτόν"
᾿ησοῦς δὲ ἐκρύβη καὶ ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ ἱεροῦ.
: Καὶ παράγων εἶδεν ἄνθρωπον τυφλὸν ἐκ γενετῆς.

54. Θοὺς ἡμῶν 57 ἀώρακέν σε
Ῥ

210 KATA IQAN HN IX:

καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν of μαθηταὶ αὐτοῦ λέγόντες ‘PaBBei, 2
Φ “ : ~ @ . 4 a
ris ἥμαρτεν, οὗτος ἢ of γονεῖς αὐτοῦ, iva τυφλὸς γεννηθῇ ;
ἀπεκρίθη ᾿Ιησος Οὔτε οὗτος ἥμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς 3
αὐτοῦ, ἀλλ᾽ ἵνα φανερωθῇ τὰ ἔργα τοῦ θεοῦ ἐν αὐτῷ
3. ἢ ᾿ ρ ἢ pye : ae ee
ca A 3 yy σι ν᾿
ἡμᾶς δεῖ ἐργάζεσθαι τὰ ἔργα τοῦ πέμψαντός pe ‘ews 4
4 , 3 ’ “ἊΨ “ g 3 Ἁ ὃ é. 3 , θ
ἡμέρα ἐστίν: ἔρχεται νὺξ ὅτε οὐδεὶς δύναται ἐργάζεσθαι.
ὅταν ἐν τῷ κόσμῳ ὦ, φῶς εἰμὶ τοῦ κόσμου. ταῦτα εἰπὼν 2
ἔπτυσεν χαμαὶ καὶ ἐποίησεν πηλὸν ἐκ τοῦ πτύσματος, καὶ
Γἐπέθηκεν' αὐτοῦ τὸν πηλὸν ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμούς, καὶ 7
εἶπεν αὐτῷ Ὕπαγε νίψαι εἰς τὴν κολυμβήθραν τοῦ
Σιλωάμ (ὃ ἑρμηνεύεται ᾿Απεσταλμένος). ἀπῆλθεν οὖν καὶ
ἐνίψατο, καὶ ἦλθεν βλέπων. Οἱ οὖν γείτονες καὶ 8.
οἱ θεωροῦντες αὐτὸν τὸ πρότερον ὅτι προσαίτης ἦν ἔλεγον
Οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ καθήμενος καὶ προσαιτῶν ; ἄλλοι ἔλε- 9
yov ore Οὗτός ἐστιν' ἄλλοι ἔλεγον Οὐχί, ἀλλὰ ὅμοιος
αὐτῷ ἐστίν. ἐκεῖνος ἔλεγεν Ort Ἐγώ εἰ ἔλεγον οὖν
ᾧ ἐστίν, ἐκε ἐγεν ὅ γώ εἰμι. €yov οὖν το
4 a “~. 3 ld ,
αὐτῷ Πῶς [οὖν] ἠνεῴχθησάν cov of ὀφθαλμοί ; - ἀπε- τι
4 - 3 φ΄ι ς € l4 3 ” ‘
κρίθη ἐκεῖνος ‘O ἄνθρωπος ὁ λεγόμενος ᾿Ιησοῦς πηλὸν
2 , 5 27 , ‘ > ‘ a 2
ἐποίησεν καὶ ἐπέχρισέν μου τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ εἶπέν μοι
ὅτι Ὕπαγε εἰς τὸν Σιλωὰμ καὶ νίψαι: ἀπελθὼν οὖν καὶ
, »», ΙΝ » «A “ 9 4 > a
νιψάμενος ἀνέβλεψα. καὶ εἶπαν αὐτῷ Ποῦ ἐστὶν ἐκεῖ- τα
, > 7 4 > A δ᾿
vos; λέγει Οὐκ οἶδα. Αγουσιν αὐτὸν πρὸς 13
τοὺς Φαρισαίους τόν ποτε τυφλόν. ἦν δὲ σάββατον ἐν 7 14
ἡμέρᾳ τὸν πηλὸν ἐποίησεν 6 ᾿Ιησοῦς καὶ ἀνέῳξεν αὐτοῦ
‘ 2 , ‘ 2 A 4 ς
τοὺς ὀφθαλμούς. πάλιν οὖν ἠρώτων αὐτὸν καὶ οἱ Φαρι- 15
σαῖοι πῶς ἀνέβλεψεν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς Πηλὸν ἐπέθη-"
κέν μου ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμούς, καὶ ἐνιψάμην, καὶ βλέπω.
ἕλ φ 3 lod ’ las 3 ἂν φ ,
ἔλεγον οὖν ἐκ τῶν Φαρισαίων τινές Οὐκ ἔστιν οὗτος παρὰ τό
θεοῦ ὁ ἄνθρωπος, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ. ἄλλοι [δὲ]
ἔλεγον Πῶς δύναται ἄνθρωπος ἁμαρτωλὸς τοιαῦτα ση-
μεῖα ποιεῖν; καὶ σχίσμα ἦν ἐν αὐτοῖς. λέγουσιν οὖν 17
τῷ τυφλῷ πάλιν͵ Τί σὺ λέγεις περὶ αὐτοῦ, ὅτι ἠνέῳξέν
A) z ’ [2
gov τοὺς ὀφθαλμούς; ὁ δὲ εἶπεν ὅτι ἹἸιροφήτης ἐστίν.

4 ὡς 6 ἐπέχρισεν

IX KATA IQANHN “τ

18 Οὐκ ἐπίστευσαν οὖν οἱ Ἰουδαῖοι περὶ αὐτοῦ ὅτι ἦν
τυφλὸς καὶ ἀνέβλεψεν, ἕως ὅτου ἐφώνησαν τοὺς γονεῖς
19 αὐτοῦ τοῦ ἀναβλέψαντος καὶ ἠρώτησαν αὐτοὺς λέγοντες
Οὗτός ἐστιν ὁ vids ὑμῶν, ὃν ὑμεῖς λέγετε ὅτι τυφλὸς ἐ ἐγεν-
20 νήθη; πῶς οὖν βλέπει ἄρτι; ἀπεκρίθησαν οὖν οἱ γονεῖς
αὐτοῦ καὶ εἶπαν Οἴδαμεν ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ἡμῶν
ar καὶ ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη: πῶς δὲ νῦν βλέπει οὐκ οἴδαμεν,
ἢ τίς ἤνοιξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἡμεῖς οὐκ οἴδαμεν"
αὐτὸν ἐρωτήσατε, ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸς περὶ ἑαυτοῦ λαλήσει.
22 ταῦτα εἶπαν οἱ γονεῖς αὐτοῦ ὅτι ἐφοβοῦντο τοὺς Ἰουδαίους,
ἤδη yap συνετέθειντο οἱ ᾿Ιονδαῖοι ἵνα ἐάν τις αὐτὸν ὁμολο-
23 γήσῃ Χριστόν, ,ἀποσυνάγωγος γένηται. διὰ aoe οἷ
γονεῖς αὐτοῦ εἶπαν ὅτι Ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸν ᾿ἐπερωτή-
24 care’. ᾿Ἐφώνησαν οὖν τὸν ἄνθρωπον ἐκ δευτέρου ὃς ἣν
τυφλὸς καὶ εἶπαν αὐτῷ Ads δόξαν τῷ θεῷ' ἡμεῖς οἴδα-
as μεν ὅτι οὗτος ὁ ἄνθρωπος ἁμαρτωλός ἐστιν. ἀπεκρίθη
οὖν ἐκεῖνος Ei ἁμαρτωλός ἐστιν οὐκ οἶδα' ἕν ola ὅτι
a τυφλὸς ὧν ἄρτι βλέπω. εἶπαν οὖν αὐτῷ Τί ἐποίησέν
ay σοι; πῶς ἤνοιξέν σου τοὺς ὀφθαλμούς; ἀπεκρίθη av-
τοῖς Εἶπον ὑμῖν ἤδη καὶ οὐκ ἠκούσατε" τί Τ πάλιν θέλετε
ἀκούειν; μὴ καὶ ὑμεῖς θέλετε αὐτοῦ μαθηταὶ γενέσθαι;
28 καὶ ἐλοιδόρησαν αὐτὸν καὶ εἶπαν Σὺ μαθητὴς εἶ ἐκείνου,
29 ἡμεῖς δὲ τοῦ Μωυσέως ἐσμὲν μαθηταί: ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι
Μωυσεῖ λελάληκεν ὁ θεός, τοῦτον δὲ οὐκ οἴδαμεν πόθεν
30 ἐστίν. ἀπεκρίθη ὁ ἄνθρωπος καὶ εἶπεν αὐτοῖς Ἔν τού-
τῷ γὰρ τὸ θαυμαστόν ἐστιν ὅτι ὑμεῖς οὐκ οἴδατε πόθεν
31 ἐστίν, καὶ ἤνοιξέν μου τοὺς ὀφθαλμούς. οἴδαμεν ὅτι ὁ
θεὸς ἁμαρτωλῶν οὐκ ἀκούει, ἀλλ᾽ ἐάν τις θεοσεβὴς ἢ καὶ
3. τὸ θέλημα αὐτοῦ ποιῇ τούτου ἀκούει. ἐκ τοῦ αἰῶνος οὐκ 7-
κούσθη ὅτι ἠνέῳξέν τις ὀφθαλμοὺς τυφλοῦ γεγεννημέ-
33 vou’ εἰ μὴ ἦν οὗτος παρὰ θεοῦ, οὐκ ἠδύνατο ποιεῖν οὐδέν.
34 ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν αὐτῷ: Ἔν ἁμαρτίαις σὺ ἐγεννή-
θης ὅλος, καὶ σὺ διδάσκεις ἡμᾶς; καὶ ἐξέβαλον αὐτὸν

23 ἐρωτήσατε a7 οὖν
P 2

212 KATA IQANHN xX x

~ 3. 8
ἕξω. Ἤκουσεν Ἰησοῦς ὅτι ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω, 35
4 δ ~ 3
καὶ εὑρὼν αὐτὸν εἶπεν Σὺ πιστεύεις els τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώ-
a“ φ bs | 4
που; ᾿ἀπεκρίθη ἐκεῖνος [καὶ εἶπεν] Καὶ τίς ἐστιν᾽, κύριε, ἵνα 36
, 3 > » ᾽ > a ὲ 29 “ , 6.7
πιστεύσω εἰς αὐτὸν ; εἰπεν αὐτῷ Oo ἴησους Καὶ ewpaxas 37
αὐτὸν καὶ ὁ λαλῶν μετὰ σοῦ ἐκεῖνός ἐστιν. ὁ δὲ ἔφη The 38
δι 9 “
στεύω, κύριε’ καὶ προσεκύνησεν αὐτῷ. καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς 39
9 ’ 3 8 3 aA ld ΄“ 4 « A
Eis κρίμα ἐγὼ eis τὸν κόσμον. τοῦτον ἦλθον, ἵνα of μὴ
βλέποντες βλέπωσιν καὶ οἱ βλέποντες τυφλοὶ γένωνται. 40
Ἤκουσαν ἐκ τῶν Φαρισαίων ταῦτα οἱ μετ᾽ αὐτοῦ ὄντες, καὶ
4 ”~
εἶπαν αὐτῷ Μὴ καὶ ἡμεῖς τυφλοί ἐσμεν; εἶπεν αὐτοῖς [ὁ] κα
Ἰησοῦς Εἰ τυφλοὶ ἦτε, οὐκ ἂν εἴχετε ἁμαρτίαν" νῦν δὲ λέγε-
τε ὅτι “Βλέπομεν' 7 ἁμαρτία ὑμῶν μένει. "A> x
Ly ΩΣ
μὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὁ μὴ εἰσερχόμενος διὰ τῆς θύρας εἰς
τὴν αὐλὴν τῶν προβάτων ἀλλὰ ἀναβαίνων ἀλλαχόθεν
ἐκεῖνος κλέπτης ἐστὶν καὶ λῃστής: ὁ δὲ εἰσερχόμενος διὰ 2
τῆς θύρας ποιμήν ἐστιν τῶν προβάτων. τούτῳ ὁ θυρωρὸς 3
ἀνοίγει, καὶ τὰ πρόβατα τῆς φωνῆς αὐτοῦ ἀκούει, καὶ τὰ
” , - > ἈΚ +} 924 ἢ > # C4 4
ἴδια πρόβατα φωνεῖ κατ᾽ ὄνομα καὶ ἐξάγει αὐτά. ὅταν τὰ 4
yw [2 3 , ἂν ᾽ ζω ’ A Α
ἴδια πάντα ἐκβάλῃ, ἔμπροσθεν αὐτῶν πορεύεται, καὶ τὰ
πρόβατα αὐτῷ ἀκολουθεῖ, ὅτι οἴδασιν τὴν φωνὴν αὐτοῦ"
ρ ( : ασιν τὴν φωνὴν aur
3 ’ ‘ > A > 4 3 4 ἤ
ἀλλοτρίῳ δὲ οὐ μὴ ἀκολουθήσουσιν ἀλλὰ φεύξονται 5
> 3 > ”~ σ > ” “- ? [2 4 4
dm αὐτοῦ, ὅτι οὐκ οἴδασι τῶν ἀλλοτρίων τὴν φωνήν.
΄ A , > ¢ » “ 7A δ
Ταύτην τὴν παροιμίαν εἶπεν αὐτοῖς ὁ ᾿Ἰησοῦς" ἐκεῖνοι δὲ 6
3 νΝ , Φ a ld 3 ” 3
οὐκ ἔγνωσαν τίνα ἦν ἃ ἔλάλει αὐτοῖς. Ἐΐπεν 7
4Φ a a
οὖν πάλιν [6] Ἰησοῦς ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐγώ εἰμι ἡ
θύρα τῶν προβάτων. πάντες ὅσοι ἦλθον πρὸ ἐμοῦ κλέπται 8
εἰσὶν καὶ λῃσταί: ἀλλ᾽ οὐκ ἤκουσαν αὐτῶν τὰ πρόβατα.
3 ’ > ε “ 3 3 “ 9.» 4 ἤ 4
ἐγώ εἶμι ἡ θύρα: Se ἐμοῦ ἐάν tis εἰσέλθῃ σωθήσεται Kai 9
> ‘ A ? ’ 4 s ε 4 € ?
εἰσελεύσεται καὶ ἐξελεύσεται καὶ νομὴν εὑρήσει. ὁ KAE- τὸ
πτης οὐκ ἔρχεται εἰ μὴ ἵνα κλέψῃ καὶ θύσῃ καὶ ἀπολέσῃ"
δ. A ΤᾺ 6 ° » 4 ‘ » > 4
ἐγὼ ἦλθον ἵνα ζωὴν ἔχωσιν καὶ περισσὸν ἔχωσιν. "Eye τι
4 ς 4
εἶμε ὁ ποιμὴν ὁ καλός’ ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν
a ε" “
αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων: ὁ μισθωτὸς καὶ οὐκ ὧν τὰ

36 Καὶ τίς ἐστιν, ἔφη

ποιμήν, οὗ οὐκ ἔστιν τὰ πρόβατα ἴδια, θεωρεῖ τὸν λύκον
ἐρχόμενον καὶ ἀφίησιν τὰ πρόβατα καὶ φεύγει,-- καὶ ὁ
13 λύκος ἁρπάζει αὐτὰ καὶ σκορπίζει,- ὅτε μισθωτός ἐστιν
14 καὶ οὐ μέλει αὐτῷ περὶ τῶν προβάτων. ἐγώ εἰμι ὁ ποιμὴν
ὁ καλός, καὶ γινώσκω τὰ ἐμὰ καὶ γινώσκουσί με τὰ ἐμά,
15 καθὼς γινώσκει με ὁ πατὴρ κἀγὼ γινώσκω τὸν πατέρα, καὶ
16 τὴν ψυχήν μον τίθημι ὑπὲρ τῶν προβάτων. καὶ ἄλλα πρό-
βατα ἔχω ἃ οὐκ ἔστιν ἐκ τῆς αὐλῆς ταύτης" κἀκεῖνα δεῖ με
ἀγαγεῖν, καὶ τῆς φωνῆς μου ἀκούσουσιν, καὶ γενήσονται
17 μία ποίμνη, εἷς ποιλήν. διὰ τοῦτό με 6 πατὴρ ἀγαπᾷ
ὅτι ἐγὼ τίθημι τὴν ψυχήν pov, ἵνα πάλιν λάβω αὐτήν.
x8 οὐδεὶς Γἤρεν᾽ αὐτὴν am ἐμοῦ, ἀλλ᾽ ἐγὼ τίθημε αὐτὴν ἀ-
π᾿ ἐμαυτοῦ. ἐξουσίαν ἔχω θεῖναι αὐτήν, καὶ ἐξουσίαν ἔχω
πάλιν λαβεῖν αὐτήν’ ταύτην τὴν ἐντολὴν ἔλαβον παρὰ
19 TOU πατρός μου. Σχίσμα πάλιν ἐγένετο ἐν
20 τοῖς Ἰουδαίοις διὰ τοὺς λόγους τούτους. ἔλεγον δὲ πολλοὶ
ἐξ αὐτῶν Δαιμόνιον ἔχει καὶ μαίνεται" τί αὐτοῦ ἀκούετε ;
ax ἄλλοι ἔλεγον Ταῦτα τὰ ῥήματα οὐκ ἔστιν δαιμονιζομένου"
μὴ δαιμόνιον δύναται τυφλῶν ὀφθαλμοὺς ἀνοῖξαι;

3 , ’ 3 4 > “ > ,
22 Ἐγένετο tore τὰ ἐνκαίνια ἐν τοῖς Ἱεροσολύμοις" χει-
ς “ ~ “ A
23 pov ἦν, καὶ περιεπάτει [6] Ἰησοῦς ἐν τῷ ἱερῷ ἐν τῇ
a a“ “ Γ»Ρ »ν ἽἼ" 4 > Av ς 3 ΄“
24 στοᾷ τοῦ Σολομῶνος. ἐκύκλωσαν οὖν αὐτὸν οἱ Ἰουδαῖοι
4 ἔλ “5 "kh , 4 Q ε a“ ᾿Ξ ᾿ ὶ
καὶ ἔλεγον αὐτῷ ὡς πότε τὴν Ψυχὴν ἡμῶν αἴρεις; ε
9 A ~”~ ΄“
25 σὺ εἴ ὁ χριστός, εἴἶπὸν ἡμῖν παρρησίᾳ. ἀπεκρίθη αὐτοῖς
€ > ~ Φ ς«ἑ a > Ul , » 4 > ᾿Ὶ
[6] Ἰησοῦς Εἶπον ὑμῖν καὶ οὐ πιστεύετε" τὰ ἔργα ἃ ἐγὼ
” > σι > » ~ , “ ~ ‘
ποιῶ ἐν TH ὀνόματι TOU πατρός μου ταῦτα μαρτυρεῖ περὶ
~ a ΕΣ Ψ 3 δ 3 ~
26 ἐμοῦ" ἀλλὰ ὑμεῖς οὐ πιστεύετε, ὅτι οὐκ ἐστὲ ἐκ TOY προ-
a a ‘ A > A& διε a
a7 Barwy τῶν ἐμῶν. τὰ πρόβατα ta ἐμὰ τῆς φωνῆς pov
’ “A
ἀκούουσιν, κἀγὼ γινώσκω αὐτά, καὶ ἀκολουθοῦσίν μοι,
a ‘ . 3
a8 κἀγὼ δίδωμι αὐτοῖς ζωὴν αἰώνίον, καὶ οὐ μὴ ἀπόλωνται
A > € 5." a
εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ οὐχ ἁρπάσει τις αὐτὰ ἐκ τῆς χειρός
δ - sj
29 pov. ὁ πατήρ μου [ὃ δέδωκέν μοι πάντων μεῖζόν ἐστιν",

18 αἴρει 24 ἐκύκλευσαν 29 ὃς.. μείζων ἐστίν

214 KATA IQANHN X XI

9 Α 4 € ’ 3 “~ a “~ ’
καὶ οὐδεὶς δύναται ἁρπαζειν ἐκ τῆς χειρὸς τοῦ πατρός.
ἐγὼ καὶ ὁ πατὴρ ἕν ἐσμεν. ᾿Ἐβάστασαν πάλιν λίθους οἱ 3?
3 nw @ La : 2 lé > 4 ᾽ ζ΄“: «Ἡ >
Ιουδαῖοι ἵνα λιθάσωσιν αὐτόν. ἀπεκρίθη αὐτοῖς 6 Ἴη- 32
σοῦς Πολλὰ ἔργα ᾿ἔδειξα ὑμῖν καλὰ' ἐκ τοῦ πατρός" διὰ

~ 3 ῳ. » > A , 3 , > « €
ποῖον αὐτῶν ἔργον ἐμὲ λιθάζετε; ἀπεκρίθησαν αὐτῷ oi 33
Ἰουδαῖος Περὶ καλοῦ ἔργου οὐ λιθάζομέν σε ἀλλὰ περὶ
βλασφημίας, καὶ ὅτι σὺ ἄνθρωπος ὧν ποιεῖς σεαυτὸν . θεόν.
> 4 9 ζω ε 3 Le 3 Ὁ [4 >
ἀπεκρίθη αὐτοῖς [ὁ] Ἰησοῦς Οὐκ ἔστιν γεγραμμένον ἐν 34

lod “- 2
τῷ νόμῳ ὑμῶν ὅτι ᾿ΕΓὼ εἶπὰ θεοί ἐστε; εἰ ἐκεί- 35
4 θ ὺ , a ε λ ; “ 6 ~ 2» } 2
νους εἶπεν θεοὺς πρὸς οὗς ὁ λόγος τοῦ θεοῦ ἐγένετο, καὶ οὐ
δύναται λυθῆναι ἡ γραφή, ὃν ὁ πατὴρ ἡγίασεν καὶ ἀπέ- 36
στειλεν εἰς τὸν κόσμον ὑμεῖς λέγετε ὅτε Βλασφημεῖς,
φ a a a“ σε
ὅτι εἶπον Ὑἱὸς τοῦ θεοῦ εἰμί; εἰ οὐ ποιῶ τὰ ἔργα τοῦ 37
πατρός μου, μὴ πιστεύετέ μοι: εἰ δὲ ποιῶ, κἂν ἐμοὶ μὴ 38
πιστεύητε τοῖς ἔργοις πιστεύετε, ἵνα γνῶτε καὶ γινώσκητε
“ 3 > a ε \ 2 A 9 a ’ ? ἢ >
ὅτι ἐν ἐμοὶ ὁ πατὴρ κἀγὼ ἐν τῷ πατρί. Ἔζήτουν [οὖν] 39
Γαὐτὸν πάλιν" πιάσαι' καὶ ἐξῆλθεν ἐκ τῆς χειρὸς αὐτῶν.
Καὶ ἀπῆλθεν πάλιν πέραν τοῦ ᾿Ιορδάνου εἰς τὸν τόπον 40
ὅπου ἦν ᾿Ιωάνης τὸ πρῶτον βαπτίζων, καὶ "ἔμενεν" ἐκεῖ.
καὶ πολλοὶ ἦλθον πρὸς αὐτὸν καὶ ἔλεγον ὅτι Ἰωάνης 4x
’ ' . > δέ &: “ 2 Ξ". »
μὲν σημεῖον ἐποίησεν οὐδέν, πάντα δὲ ὅσα εἶπεν ᾿Ιωάνης. |
περὶ τούτου ἀληθῆ ἦν. καὶ πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτὸν 42
ἐκεῖ.
Ἦν δέ τις ἀσθενῶν, Λάζαρος ἀπὸ BnOavias ἐκ τῆς“
κώμης Μαρίας καὶ Μάρθας τῆς ἀδελφῆς αὐτῆς. ἦν δὲ 2
Μαριὰμ ἡ ἀλείψασα τὸν κύριον μύρῳ καὶ ἐκμάξασα τοὺς
; ὮΝ a φ
πόδας αὐτοῦ ταῖς θριξὶν αὐτῆς, ἧς ὁ ἀδελφὸς Λάζαρος
: 9

ἠσθένει. ἀπέστειλαν οὖν al ἀδελφαὶ πρὸς αὐτὸν λέγου- 3
4 a“ a

σαι Κύριε, ἴδε ὃν φιλεῖς ἀσθενεῖ. ἀκούσας δὲ ὁ Ἰη- 4

a 4 a ε > , 3 » , ,
σοῦς εἶπεν Αὕτη ἡ ἀσθένεια οὐκ ἔστιν πρὸς θάνατον
ἀλλ᾽ ὑπὲρ τῆς δόξης τοῦ θεοῦ ἵνα δοξασθῇ ὁ υἱὸς τοῦ
θεοὺ δὶ αὐτῆς. ἠγάπα δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν Μάρθαν καὶ s
τὴν ἀδελφὴν αὐτῆς καὶ τὸν Λάζαρον. ὡς οὖν ἤκουσεν 6

- καλὰ ἔδειξα ὑμῖν 40 [πάλιν] αὐτὸν 40 ἔμεινεν

ΧΙ KATA IQANHN . 218

ὅτι ἀσθενεῖ, τότε μὲν ἔμεινεν ἐν ᾧ ἦν τόπῳ δύο ἡμέρας"
ἔπειτα μετὰ τοῦτο λέγει τοῖς μαθηταῖς ἴΑγωμεν εἰς τὴν
8 Ἰουδαίαν πάλιν. λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταί Ῥαββεί,
νῦν ἐζήτουν σε λιθάσαι οἱ ᾿Ιουδαῖοι, καὶ πάλιν . ὑπάγεις
9 ἐκεῖ; ἀπεκρίθη “Incots Οὐχὶ δώδεκα ὧραί εἰσιν τῆς ἡμέ-
pas; ἐάν τις περιπατῇ ἐν τῇ ἡμέρᾳ, οὐ προσκόπτει, ὅτι τὸ
10 φῶς τοῦ κόσμου τούτον βλέπει: ἐὰν δέ τις περιπατῇ ἐν
τῇ νυκτί, προσκόπτει, ὅτι τὸ φῶς οὐκ ἔστιν ἐν αὐτῷ.
11 ταῦτα εἶπεν, καὶ μετὰ τοῦτο λέγει αὐτοῖς Λάζαρος ὁ φί-
λος ἡμῶν κεκοίμηται, ἀλλὰ πορεύομαι ἵνα ἐξυπνίσω αὐτόν.
12 εἶπαν οὖν οἱ μαθηταὶ αὐτῷ Κύριε, εἰ κεκοίμηται σωθή-
13 σεται. εἰρήκει δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς περὶ τοῦ θανάτου αὐτοῦ.
᾿ ἐκεῖνος δὲ ἔδοξαν ὅτι περὶ τῆς κοιμήσεως τοῦ ὕπνου λέγει.
14 τότε οὖν εἶπεν αὐτοῖς 6 Ἰησοῦς παρρησίᾳ Λάζαρος ἀπέ-
15 θανεν, καὶ χαίρω δι’ ὑμᾶς, ἵνα πιστεύσητε, ὅτι οὐκ ἤμην
16 ἐκεῖ: ἀλλὰ ἄγωμεν πρὸς αὐτόν. εἶπεν οὖν Θωμᾶς 6 λεγό-
μενος Δίδυμος τοῖς συνμαθηταῖς Αγωμεν καὶ ἡμεῖς ἵνα
17 ἀποθάνωμεν μετ᾽ αὐτοῦ. Ἐλθὼν οὖν ὁ Ἰησοῦς
εὗρεν αὐτὸν τέσσαρας ἤδη ἡμέρας ἔχοντα ἐν τῷ μνημείφ.
18 ἦν δὲ Βηθανία ἐγγὺς τῶν ᾿Ἰεροσολύμων ὡς ἀπὸ σταδίων
19 δεκαπέντε. πολλοὶ δὲ ἐκ τῶν ᾿Ιουδαίων ἔληλύθεισαν πρὸς
τὴν Μάρθαν καὶ Μαριὰμ ἵνα παραμυθήσωνται αὐτὰς
a0 περὶ τοῦ ἀδελφοῦ. ἡ οὖν Μάρθα ὡς ἤκουσεν ὅτι ᾿Ιησοῦς
ἔρχεται ὑπήντησεν αὐτῷ" "Μαριὰμ' δὲ ἐν τῷ οἴκῳ ἐκαθέζετο.
ax εἶπεν οὖν ἡ Μάρθα πρὸς ᾿ἸΙησον “Κύριε, ei' ἧς ὧδε
22 οὐκ ἂν ἀπέθανεν ὁ ἀδελφός μου" καὶ νῦν οἷδα ὅτι ὅσα ἂν
“3 αἰτήσῃ τὸν θεὸν δώσει σοι ὁ θεός. λέγει αὐτῇ ὁ ᾿Ιησοῦς
24 ᾿Αναστήσεται ὁ ἀδελφός σον. λέγει αὐτῷ ἡ Μάρθα Οἶδα
ὅτι ἀναστήσεται ἐν τῇ ἀναστάσει ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ.
as εἶπεν αὐτῇ ὁ Ἰησος Ἐγώ εἰμε ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή"
«6 ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ κἂν. ἀποθάνῃ ζήσεται, καὶ πᾶς 6 ζῶν
καὶ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα" πιστεύ-
a7 ets τοῦτο; λέγει αὐτῷῃ Ναί, κύριε: ἐγὼ πεπίστευκα ὅτι

20 Μαρία 2ι Εἰ

216 KATA IOANHN ΧΙ
. ἶ ὁ ‘ € A a “΄“ £ 9 A ’ ’
ov el ὁ χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ ὁ εἰς τὸν κόσμον ἐρχόμενος.
καὶ τοῦτο εἰποῦσα ἀπῆλθεν καὶ ἐφώνησεν Μαριὰμ τὴν 28
ἀδελφὴν αὐτῆς λάθρᾳ εἴπασα ‘O διδάσκαλος πάρεστιν καὶ
φωνεῖ σε. ἐκείνη δὲ ὡς ἤκουσεν ἠγέρθη ταχὺ καὶ ἤρχετο 29
4 # 4 Ud ε > σι A ’
πρὸς αὐτόν: οὕπω δὲ ἐληλύθει ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς τὴν κώμην, 30
ἀλλ᾽ ἦν ἔτι ἐν τῷ τόπῳ ὅπου ὑπήντησεν αὐτῷ ἡ Μάρθα.
οἱ οὖν ᾿Ιουδαῖοι οἱ ὄντες per’ αὐτῆς ἐν τῇ οἰκίᾳ καὶ παρα- 3
μυθούμενοι αὐτήν, ἰδόντες τὴν Μαριὰμ ὅτι ταχέως ἀνέστη
καὶ ἐξῆλθεν, ἠκολούθησαν αὐτῇ δόξαντες ὅτι ὑπάγει εἰς τὸ
“ @ , > a“ ε 9 A ¢ φ Φ
μνημεῖον ἵνα 'κλαύσῃ ἐκεῖ. ἡ οὖν Μαριὰμ ὡς ἦλθεν ὅπον 3:
ἦν Ἰησοῦς ἰδοῦσα αὐτὸν. ἔπεσεν αὐτοῦ πρὸς τοὺς πόδας,
λέγουσα αὐτῷὮῃ: ὀ Κύριε, εἰ ἧς ὧδε οὐκ ἄν pov ἀπέθανεν ὁ
ἀδελφός. ᾿ἸἸησοῦς οὖν ὡς εἶδεν αὐτὴν κλαίουσαν καὶ τοὺς 33
συνελθόντας αὐτῇ ᾿Ιουδαίους κλαίοντας ἐνεβριμήσατο τῷ
, 1 » » ς , iY ? “ ,
πνεύματι καὶ ἐτάραξεν ἑαυτόν, καὶ εἶπεν Ποῦ τεθείκατε 3.
2 » 4 > a” , . NV?
αὐτόν; λέγουσιν αὐτῷ Κύριε, ἔρχου καὶ ide. ἐδάκρυ- 35
σεν ὁ ᾿Ιησοῦς. ἔλεγον οὖν οἱ ᾿Ιουδαῖοι “Ide πῶς ἐφίλει 36
> # A 2 > A 4 3 85. ) t
αὐτόν. τινὲς δὲ ἐξ αὐτῶν εἶπαν Οὐκ ἐδύνατο οὗτος 37
ὁ ἀνοίξας τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ τυφλοῦ ποιῆσαι ἵνα καὶ
φ 4 3 , 3 “ Φ 3 3
οὗτος μὴ ἀποθάνῃ; ᾿Ιησοῦς οὖν πάλιν ἐμβριμώμενος ἐν 38
ς -΄ἷ΄ Ψ 4 5) “ Α 4 ’
ἑαυτῷ ἔρχεται els τὸ μνημεῖον: ἦν δὲ σπήλαιον, καὶ λίθος
, > 5 3. a ,’ὕ ε 5» a C4 a ’
ἐπέκειτο ἐπ᾿ αὐτῷ. λέγει ὁ ᾿Ιησοῦὺς ἴΑρατε τὸν λίθον. 3
λέγει αὐτῷ ἡ ἀδελφὴ τοῦ τετελευτηκότος Μάρθα Κύ-
pte, ἤδη ὄζει, τεταρταῖος γάρ ἐστιν. λέγει αὐτῇ ὁ Ἰη- 40
lal > > 2? Ψ aa U 4 4
gous Ouvx εἶπόν σοι ὅτι ἐὰν πιστεύσῃς ὄψῃ τὴν δόξαν
τοῦ θεοῦ; ἦραν οὖν τὸν λίθον. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἦρεν τοὺς 4x
ὀφθαλμοὺς ἄνω καὶ εἶπεν Πάτερ, εὐχαριστῶ σοι ὅτι
ἤκουσάς μον, ἐγὼ δὲ dew ὅτι πάντοτέ μου ἀκούεις" 4a
ἀλλὰ διὰ τὸν ὄχλον τὸν περιεστῶτα εἶπον ἵνα πιστεύσωσιν
ὅτι σύ με ἀπέστειλας. καὶ ταῦτα εἰπὼν φωνῇ μεγάλῃ 43
ἐκραύγασεν Λάξαρε, δεῦρο ἔξωο ἐξῆλθεν ὁ τεθνηκὼς 4
δεδεμένος τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας κειρίαις, καὶ ἡ ὄψις
3 “A , 4 , € 3 a 9 ~
αὐτοῦ σουδαρίῳ mepsedédero, λέγει [Ὁ] ᾿Ιησοῦς αὐτοῖς

XI XII KATA IQANHN 21}

45 Δύσατε αὐτὸν καὶ ἄφετε αὐτὸν ὑπάγειν. Πολ-
λοὶ οὖν ἐκ τῶν ἰΙουδαίω ν, οἱ ἐλθόντες πρὸς τὴν Μαριὰμ
é > 3
46 καὶ θεασάμενοι ἴδ᾽ ἐποίησεν, ἐπίστευσαν els αὐτόν: τινὲς
δὲ ἐξ αὐτῶν ἀπῆλθον πρὸς τοὺς Φαρισαίους καὶ εἶπαν
47 αὐτοῖς ἃ ἐποίησεν ᾿Ιησοῦς. Συνήγαγον οὖν οἱ
ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι συνέδριον, καὶ ἔλεγν Τί
48 ποιοῦμεν ὅτι οὗτος ὁ ἄνθρωπος πολλὰ ποιεῖ σημεῖα; ἐὰν
ἀφῶμεν αὐτὸν οὕτως, πάντες πιστεύσουσιν εἰς αὐτόν, καὶ
ἐλεύσονται οἱ Ῥωμαῖοι καὶ ἀροῦσιν ἡμῶν καὶ τὸν τόπον
49 καὶ τὸ ἔθνος. εἷς δέ τις ἐξ αὐτῶν Καιάφας, ἀρχιερεὺς ὧν
σι φι φ - “
τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου, εἶπεν αὐτοῖς Ὑμεῖς οὐκ οἴδατε
so οὐδέν, οὐδὲ λογίζεσθε ὅτι συμφέρει ὑμῖν ἵνα εἷς ἄνθρωπος
ἀποθάνῃ ὑπὲρ τοῦ λαοῦ καὶ μὴ ὅλον τὸ ἔθνος ἀπόλη-
“ σι Φ
51 ται. Τοῦτο δὲ ἀφ᾽ ἑαντοῦ οὐκ εἶπεν, ἀλλὰ ἀρχιερεὺς ὧν
a 3 a“ > ’ 3 , > “
τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου ἐπροφήτευσεν ὅτι ἔμελλεν ᾿Ἰησοῦς
2 , ς LY ~ 2 Α > ¢ Q a rd
52 ἀποθνήσκειν ὑπὲρ τοῦ ἔθνους, καὶ οὐχ ὑπὲρ τοῦ ἔθνους
’ 5. Ἃ3 9 Α ΄ a a ‘ ,
μόνον, ἀλλ᾽ ἵνα καὶ τὰ τέκνα τοῦ θεοῦ τὰ διεσκορπισμένα
U > “ 3 » id > ἊΝ, « , 3 ,
53 συναγάγῃ εἰς ἐν, Aw ἐκείνης οὖν τῆς ἡμέρας ἐβονλεύ-
σαντο ἵνα ἀποκτείνωσιν αὐτόν.
54 Ὁ οὖν Ἰησοῦς οὐκέτι παρρησίᾳ περιεπάτει ἐν τοῖς Ἴου-
δαίοις, ἀλλὰ ἀπῆλθεν ἐκεῖθεν εἰς τὴν χώραν ἐγγὺς τῆς
3. ἢ 9 3 Α , , 3 a“ YY
ἐρήμου, eis ᾿Εφραὶμ λεγομένην πόλιν, κἀκεῖ ἔμεινεν μετὰ
lol Lad > A’ 3 ‘ A 4 a > ’
55 τῶν μαθητῶν. Hy δὲ ἐγγὺς τὸ πάσχα τῶν ᾿ἸΙουδαίων,
A > » A 9 3 ᾽ :] lo o
καὶ ἀνέβησαν πολλοὶ eis Ἰεροσόλυμα ex τῆς χώρας
56 πρὸ τοῦ πάσχα ἵνα ἁγνίσωσιν ἑαυτούς. ἐζήτουν οὖν
τὸν Ἰησοῦν καὶ ἔλεγον μετ᾽ ἀλλήλων ἐν τῷ ἱερῷ ἑἕστη-
᾽ ’ aA ca 2 A > 4 ς ?
κότες Ti δοκεῖ ὑμῖν; ὅτι οὐ μὴ ἔλθῃ eis τὴν ἑορτήν;
57 δεδώκεισαν δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι ἐντολὰς
ἵνα ἐάν τις γνῷ ποῦ ἐστὶν μηνύσῃ, ὅπως πιάσωσιν αὐ-
τόν.
χ ‘O οὖν Ἰησοῦς πρὸ ἐξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα ἦλθεν εἰς
Δ “a a
Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν Ἰησοῦς.
3 ’ φ IA “ 2a 4 2 , ,
«ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει,

45 4

418 KATA IQANHN ΧΙ

ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἣν ἐκ τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ: ἡ 3
οὖν Μαριὰμ λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυ-
τίμου ἤλειψεν τοὺς πόδας [τοῦ] Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξεν ταῖς
θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ: ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ
τῆς ὀσμῆς τοῦ pupov. λέγει [δὲ] ᾿Ιούδας ὁ ᾿Ισκαριώτης 4
εἷς τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, 6 μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι Διὰ 5
τί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ
ἐδόθη πτωχοῖς ; ; εἶπεν δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν 6
ἔμελεν αὐτῷ GAN’ ὅτε κλέπτης ἦν καὶ τὸ γλωσσόκο-
pov ἔχων τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. εἶπεν οὖν ὁ Ἴη- 7
σοὺς “Ades αὐτήν, ἵνα εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφια-
σμοῦ μου τηρήσῃ αὐτό: τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε 8
μεθ᾽ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. Ἔγνω 9
οὖν ὁ ὄχλος πουλὺς ἐκ τῶν ᾿Ιουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστίν, καὶ
ἦλθαν οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον ἀλλ᾽ ἵνα καὶ τὸν Λά-
ζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ἐβουλεύσαντο δὲ of 10
ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολ- 11
λοὶ δ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν ᾿Ιουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν
Ἰησοῦν.

Τῇ ἐπαύριον ὁ ὄχλος πολὺς. ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, τὰ
ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα, ἔλαβον 13
τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς sed αὐτῷ,
καὶ ἐκραύγαζον

“Ocannd,

εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενοο ἐν ὀνόλιδτι Κγρίογ,

καὶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ.
εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ᾿ αὐτό, καθώς 14
ἐστιν γεγραμμένον

Mit φοβοΐζ, θγΓάτηρ Σιών: . 15
ἰλοὺ ὁ BaciAeyc coy Epyxeral, :

KAOHMENOC ἐπὶ πῶλον ὄνου.

Ταῦτα οὐκ ἔγνωσαν αὐτοῦ of μαθηταὶ τὸ πρῶτον, ἀλλ᾽ ὅ- τό
τε ἐδοξάσθη ᾿Ιησοῦς τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν én’ av-

XII KATA INANHN 219

χ τῷ γεγραμμένα καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ:ς, ἜἘμαρτύρει
οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὧν per αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν
18 ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. διὰ τοῦτο
καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ 6 ὄχλος ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν
19 πεποιηκέναι τὸ σημεῖον. οἱ οὖν. Φαρισαῖοι εἶπαν πρὸς
ἑαυτούς Θεωρεῖτε ὅτι οὐκ ὠφελεῖτε οὐδέν" ἴδε ὁ κόσμος
ὀπίσω αὐτοῦ ἀπῆλθεν.
.ς Ἦσαν δὲ Ἕλληνές τινες ἐκ τῶν ἀναβαινόντων ἵνα
a1 προσκυνήσωσιν ἐν τῇ ἑορτῇ οὗτοι οὖν προσῆλθαν Φι-
λίππῳ τῷ ἀπὸ Βηθσαιδὰ τῆς Ταλιλαίας, καὶ ἠρώτων
22 αὐτὸν λέγοντες Κύριε, θέλομεν τὸν Ἰησοῦν ἰδεῖν. ἔρ-
χεται ὁ Φίλιππος καὶ λέγει τῷ ᾿Ανδρέᾳ: ἔρχεται ᾿Ανδρέας
23 καὶ Φίλιππος καὶ λέγουσιν τῷ Ἰησοῦ. 6 δὲ “Ἰησοῦς
ἀποκρίνεται αὐτοῖς λέγων ᾿Ἐλήλυθεν ἡ apa ἵνα δοξασθῇ
246 υἱὸς τοῦ avOpdrov. ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ ὁ
κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος
25 μένει ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει. ὁ φιλῶν
τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολλύει αὐτήν, καὶ ὁ μισῶν τὴν ψυχὴν
αὐτοῦ ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ εἰς ζωὴν αἰώνιον φυλάξει αὐτήν.
26 ἐὰν ἐμοί τις διακονῇ ἐμοὶ ἀκολουθείτω, καὶ ὅπου εἰμὶ
ἐγὼ ἐκεῖ καὶ ὁ διάκονος ὁ ἐμὸς ἔσται: ἐάν τις ἐμοὶ
27 διακονῇ τιμήσει αὐτὸν ὁ πατήρ. νῦν ἡ ΨΥχή MOY τετά-
PakTal, καὶ τί εἴπω; πάτερ, σῶσόν με ἐκ τῆς ὥρας
ταύτης. ἀλλὰ διὰ τοῦτο ἦλθον εἰς τὴν ὥραν ταύτην.
28 πάτερ, δόξασόν σου τὸ ὄνομας ἦλθεν οὖν φωνὴ ἐκ τοῦ
29 οὐρανοῦ Καὶ ἐδόξασα καὶ πάλιν δοξάσω. ὁ [οὖν] ὄχλος
ὁ ἑστὼς καὶ ἀκούσας ἔλεγεν βροντὴν γεγονέναι: ἄλλοι
go ἔλεγον “AyyeAos αὐτῷ λελάληκεν. ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν
Ἰησοῦς Οὐ δὲ ἐμὲ ἡ φωνὴ αὕτη γέγονεν ἀλλὰ δι ὑμᾶς.
3ι νῦν κρίσις ἐστὶν τοῦ κόσμου τούτου, νῦν ὁ ἄρχων τοῦ
32 κόσμου τούτον ἐκβληθήσεται ἔξω: κἀγὼ ἂν ὑψωθῶ ἐκ
33 Τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτόν. τοῦτο δὲ

,

ἔλεγεν σημαίνων ποίῳ θανάτῳ ἤμελλεν ἀποθνήσκειν.

220 KATA IQANHN ΧΙΐ

ἀπεκρίθη οὖν αὐτῷ ὁ ὄχλος Ἡμεῖς ἠκούσαμεν ἐκ τοῦ %
νόμου ὅτι ὁ χριστὸς μένει εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ πῶς λέγεις
σὺ ὅτι δεῖ ὑψωθῆναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου; τίς ἐστιν
οὗτος ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπον; εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ ἪἸη- 35
gous Ἔτι μικρὸν χρόνον τὸ φῶς ἐν ὑμῖν ἐστίν. περι-

a e ‘ a ν “ ‘ , tia ,
πατεῖτε ὡς τὸ φῶς ἔχετε, ἵνα μὴ σκοτία ὑμᾶς καταλάβῃ,
καὶ ὁ περιπατῶν ἐν τῇ σκοτίᾳ οὐκ οἷδεν ποῦ ὑπάγει.
€ A ~ rd , > 4 σι σ «" A ᾿
ὡς τὸ φῶς ἔχετε, πιστεύετε εἰς τὸ φῶς, ἵνα υἱοὶ φωτὸς 36
γένησθε. Ταῦτα ἐλάλησεν ᾿Ιησοῦς, καὶ ἀπελ-
θὼν ἐκρύβη an αὐτῶν. Τοσαῦτα δὲ αὐτοῦ σημεῖα πεποιη- 37
κότος ἔμπροσθεν αὐτῶν οὐκ ἐπίστευον εἰς αὐτόν, ἵνα ὁ 38
λόγος Ἤσαίου τοῦ προφήτου πληρωθῇ ὃν εἶπεν

Κύριε, τίς ἐπίοτεγοεν τῇ ἀκοῇ ἡμῶν;

Kal ὁ Bpaxfwn Kypfoy τίνι ἀπεκαλύφθη;
διὰ τοῦτο οὐκ ἠδύναντο πιστεύειν ὅτι πάλι εἶπεν “Hoai- 39
ας

Τετύφλωκεν AYTO@N TOYC ὀφθδλμοὺὴς Kal ἐπώ- 40

PWCEN AYT@N THN Kapafan,

ἵνὰ MA TAWCIN τοῖο ὀφθδλλλοῖο Kal NOHCWCIN

TH KapAfa kal CTpam@cin,

kal lAcomat ayToye.

ταῦτα εἶπεν "Hoalas ὅτι εἶδεν τὴν δόξαν αὐτοῦ, καὶ ἔλά- 4x
λησεν περὶ αὐτοῦ “Ὅμως μέντοι καὶ ἐκ τῶν ἀρχόντων 42

πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτόν, ἀλλὰ διὰ τοὺς Φαρισαίους
οὐχ ὡμολόγουν ἵνα μὴ ἀποσυνάγωγοι γένωνται, ἠγά- 43

4 4 c “ 3 ; a ca 7 ‘

anoav yap τὴν δόξαν τῶν ἀνθρώπων μᾶλλον nrep τὴν
δόξαν τοῦ θεοῦ. Ἰησοῦς δὲ ἔκραξεν καὶ εἶπεν 44

ε [4 > > 8 3 U 4 > A 3 5) > 4

O πιστεύων εἰς ἐμὲ ov πιστεύει εἰς ἐμὲ ἀλλὰ εἰς τὸν
πέμψαντά με, καὶ ὁ θεωρῶν ἐμὲ θεωρεῖ τὸν πέμψαν- 45
τά pe. ἐγὼ φῶς εἰς τὸν κόσμον ἐλήλυθα, ἵνα πᾶς ὁ 46
πιστεύων εἰς ἐμὲ ἐν τῇ σκοτίᾳ μὴ φιείνῃ. καὶ ἐάν τίς 47

μου ἀκούσῃ τῶν ῥημάτων καὶ μὴ φυλάξῃ, ἐγὼ οὐ κρίνω

> ἢ 3 A 4 4 A é 3 > @

αὐτόν, ov yap ἦλθον iva κρίνω τὸν κόσμον ἀλλ᾽ ἵνα

43 ὑπὲρ

XII XIII KATA IOQANHN 211

,"Β σώσω τὸν κόσμον. ὁ ἀθετῶν ἐμὲ καὶ μὴ λαμβάνων τὰ
ῥήματά μον ἔχει τὸν κρίνοντα avrow ὁ λόγος ὃν ἔλά-

49 λησα ἐκεῖνος κρινεῖ αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ ὅτι ἐγὼ
ἐξ ἐμαυτοῦ οὐκ ἐλάλησα, ἀλλ᾽ ὁ πέμψας με πατὴρ αὐ-

so Tos μοι ἐντολὴν δέδωκεν τί εἴπω καὶ τί λαλήσω. καὶ
οἶδα ὅτι ἡ ἐντολὴ αὐτοῦ ζωὴ αἰώνιός ἐστιν. ἃ οὖν ἐγὼ
λαλῶ, καθὼς εἴρηκέν μοι ὁ πατήρ, οὕτως λαλώ.

x HPO AE ΤῊΣ ΕΟΡΤῊΣ τοῦ πάσχα εἰδὼς ὁ ᾿Ιησοῦε
ὅτι ἦλθεν αὐτοῦ ἡ dpa ἵνα μεταβῇ ἐκ τοῦ κόσμου τούτου
πρὸς τὸν πατέρα ἀγαπήσας τοὺς ἰδίους τοὺς ἐν τῷ κόσμῳ

2 εἰς τέλος ἠγάπησεν αὐτούς. Καὶ" δείπνου γινομένου, τοῦ δια-
βόλου ἤδη βεβληκότος εἰς τὴν καρδίαν ἵνα παραδοῖ αὐτὸν

3 Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, εἰδὼς ὅτι πάντα ἔδωκεν
αὐτῷ ὁ πατὴρ εἰς τὰς χεῖρας, καὶ ὅτι ἀπὸ θεοῦ ἐξῆλθεν

4 καὶ πρὸς τὸν θεὸν ὑπάγει, ἐγείρεται ἐκ τοῦ δείπνου καὶ
τίθησιν τὰ ἱμάτια, καὶ λαβὼν λέντιον διέζωσεν ἑαυτόν"

5 εἶτα βάλλει ὕδωρ εἰς τὸν νιπτῆρα, καὶ ἤρξατο νίπτειν τοὺς
πόδας τῶν μαθητῶν καὶ ἐκμάσσειν τῷ λεντίῳ ᾧ ἢν

6 διεζωσμένος. ἔρχεται οὖν πρὸς Σίμωνα Πέτρον. λέγει av-

τῷ Κύριε, σύ μου νίπτεις τοὺς πόδας; ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς
καὶ εἶπεν αὐτῷ “Ο ἐγὼ ποιῶ σὺ οὐκ οἶδας ἄρτι, γνώσῃ

ὃ δὲ μετὰ ταῦτα. λέγει αὐτῷ Πέτρος Οὐ μὴ νίψῃς μον
τοὺς πόδας εἰς τὸν alava. ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς αὐτῷ ᾿Ἐὰν

ομὴ vNbo σε, οὐκ ἔχεις μέρος per ἐμοῦ. λέγει αὐτῷ.
Σίμων Πέτρος Κύριε, μὴ τοὺς πόδας μου μόνον ἀλλὰ

ro καὶ τὰς χεῖρας καὶ τὴν κεφαλήν. λέγει αὐτῷ ᾿Ιησοῦς ‘O
λελουμένος οὐκ ἔχει χρείαν [εἰ μὴ τοὺς πόδας] νίψασθαι,
ἀλλ᾽ ἔστιν καθαρὸς ὅλος" καὶ ὑμεῖς καθαροί ἐστε, ἀλλ᾽ οὐχὶ

1 πάντες. ἤδει γὰρ τὸν παραδιδόντα αὐτόν: διὰ τοῦτο

12 εἶπεν ὅτι Οὐχὶ πάντες καθαροί ἐστε. Ὅτε οὖν ἕνιψεν

1,2 πατέρα,-- ἀγαπήσας ......... αὐτούς, -- καὶ

222 KATA IQANHN XIII

τοὺς πόδας αὐτῶν καὶ ἔλαβεν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ καὶ ‘dyéne-

o be | > 3 ad 4 ’ cw
σεν, πάλιν' εἶπεν αὐτοῖς Τινώσκετε τί πεποίηκα ὑμῖν;
ὑμεῖς φωνεῖτέ pe Ὃ διδάσκαλος καί ‘O κύριος, καὶ 13
καλῶς λέγετε, εἰμὶ γάρ. εἰ οὖν ἐγὼ Epa ὑμῶν τοὺς πόδας 14
ὁ κύριος καὶ ὁ διδάσκαλος, καὶ ὑμεῖς ὀφείλετε ἀλλήλων

᾽ AY ¢ ¢ » \ tc a @ Ἁ
νίπτειν τοὺς πόδας: ὑπόδειγμα γὰρ ἔδωκα ὑμῖν ἵνα καθὼς 15
ἐγὼ ἐποίησα ὑμῖν καὶ ὑμεῖς ποιῆτε. ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, τό
οὐκ ἔστιν δοῦλος μείζων τοῦ κυρίου αὐτοῦ οὐδὲ ἀπόστολος
μείζων τοῦ πέμψαντος αὐτόν: εἰ ταῦτα οἴδατε, μακάριοί 1:7
ἐστε ἐὰν ποιῆτε αὐτά. οὐ περὶ πάντων ὑμῶν λέγω" ἐγὼ οἶδα 18
τίνας ἐξελεξάμην: ἀλλ᾽ ἵνα ἡ γραφὴ πληρωθῇ ὋὉ τρώ- -
Γῶν MOY τὸν ἄρτον ἐπῆρεν ἐπ᾿ EME τὴν πτέρνὰν
aYTOY. ἀπ᾽’ ἄρτι λέγω ὑμῖν πρὸ τοῦ γενέσθαι, ἵνα πι- τὸ

U φ , Γ» » > 71 > A > A 2 .
στεύητε ὅταν γένηται ὅτι ᾿ἐγώ. εἰμι. ἀμὴν ἀμὴν λέγω 20
ὑμῖν, ὁ λαμβάνων ἄν τινα πέμψω ἐμὲ λαμβάνει, ὁ δὲ ἐμὲ
λαμβάνων λαμβάνει τὸν πέμψαντά μ΄ Ταῦτα 2x
εἰπὼν Ἰησοῦς ἐταράχθη τῷ πνεύματι καὶ ἐμαρτύρησεν καὶ

3 3 \ Le! ‘4 c a 3 ε “- é
εἶπεν ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι els ἐξ ὑμῶν παραδώσει
με. ἔβλεπον εἰς ἀλλήλους οἱ μαθηταὶ ἀπορούμενοι περὶ 22
τίνος λέγει. ἦν ἀνακείμενος εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ ἐν 23

“ aN a ? a“ é > » ε 3 a , ? :
τῷ κόλπῳ τοῦ ᾿ἸἸησοῦ, ὃν Ἴγάπα [6] Ἰησοῦς" νεύει οὖν 24
τούτῳ Σίμων Πέτρος καὶ λέγει αὐτῷ Εἰπὲ τίς ἐστιν περὶ ᾿
οὗ λέγει, ἀναπεσὼν ἐκεῖνος οὕτως ἐπὶ τὸ στῆθος τοῦ 25
Ἰησοῦ λέγει αὐτῷ Κύριε, τίς ἐστιν; ἀποκρίνεται οὖν 56

ς ? “a
[o] Ἰησοῦς "Exeivos ἐστιν ᾧ ἐγὼ βάψω τὸ ψωμίον καὶ δώ-
σω αὐτῷ: βάψας οὖν [τὸ] ψωμίον λαμβάνει καὶ δίδωσιν
ἸἸούδᾳ᾽ Σίμωνος: Ἰσκαριώτου. καὶ μετὰ τὸ ψωμίον" τότε 27
εἰσῆλθεν εἰς ἐκεῖνον ὁ Σατανᾶς. λέγει οὖν αὐτῷ Ἰησοῦς
Δ a
Ο ποιεῖς ποίησον τάχειον. τοῦτο [δὲ] οὐδεὶς ἔγνω 28
τῶν ἀνακειμένων πρὸς τί εἶπεν αὐτῷ" τινὲς γὰρ ἐδόκουν, 29
2
ἐπεὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχεν Ἰούδας, ὅτι λέγει αὐτῷ
3
Ἰησοῦς ᾿Αγόρασον ὧν χρείαν ἔχομεν εἰς τὴν ἑορτήν, ἣ
τοῖς πτωχοῖς ἵνα τι δῷ. λαβὼν οὖν τὸ Ψωμίον ἐκεῖνος 35

12 ἀνέπεσεν πάλιν, 19 ἐγὼ εἰμί

XIIL XIV KATA IOANHN 223
ἐξῆλθεν εὐθύς: ἣν δὲ νύξ.

3. “Ore οὖν ἐξῆλθεν λέγει ᾿Ιησοὺς Νῦν ἐδοξάσθη ὁ

3. υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, καὶ ὁ θεὸς ἐδοξάσθη ἐν αὐτῷ: καὶ ὁ
θεὸς δοξάσεε αὐτὸν ἐν αὐτῷ, καὶ εὐθὺς δοξάσει αὐτόν.

, » 4 toa 2 ‘ ,

33 Texvia, ἔτι μικρὸν μεθ ὑμῶν εἰμί: ζητήσετέ με, καὶ καθὼς
. “ 3 ; σ > «4 e », ς a 3
εἶπον τοῖς ᾿ἸΙουδαίοις ὅτι Ὅπου ἐγὼ ὑπάγω ὑμεῖς οὐ

34 δύνασθε ἐλθεῖν, καὶ ὑμῖν λέγω ἄρτι. ἐντολὴν καινὴν δί-
δωμε ὑμῖν. ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους,. καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς

.35 ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀγαπᾶτε ἀλλήλους. ἐν τούτῳ γνώσονταε
πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν

36 ἀλλήλοις. Λέγει αὐτῷ Σίμων Ilérpos Κύριε,
διε, > 2 a ¢ «oe 9 97 6
ποῦ unayes; ἀπεκρίθη Ingots Ὅπου ὑπάγω ov δύνασαί

37 pot νῦν ἀκολουθῆσαι, ἀκολουθήσεις δὲ ὕστερον. λέγει
αὐτῷ [6] Πέτρος “Κύριε, διὰ' τί οὐ δύναμαί σοι ἀκολου-

38 θεῖν ἄρτι; τὴν ψυχήν μου ὑπὲρ σοῦ θήσω. ἀποκρίνεται

τ > “a a , «ε 4 3 ~ ’ > > AN
Incovs Τὴν puyny σου ὑπὲρ ἐμοῦ θήσεις; ἀμὴν ἀμὴν
λέγω σοι, οὐ μὴ ἀλέκτωρ φωνήσῃ ἕως οὗ ἀρνήσῃ pe

τ τρίς. Μὴ ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία: ‘m-

2 στεύετε eis τὸν θεόν, καὶ εἰς ἐμὲ πιστεύετε. ἐν τῇ οἰκίᾳ
τοῦ πατρός μου μοναὶ πολλαί εἶσιν: εἰ δὲ μή, εἶπον ἂν

3 ὑμῖν, Gri πορεύομαι ἑτοιμάσαι τόπον ὑμῖν: καὶ ἐὰν πορευθῶ
καὶ ἑτοιμάσω τόπον ὑμῖν, πάλιν ἔρχομαι καὶ παραλήμψο-
μαι ὑμᾶς πρὸς ἐμαυτόν, ἵνα ὅπου εἰμὶ ἐγὼ καὶ ὑμεῖς ἦτε.

4 ¢ > \ ce ¥R ν΄ ege ,

5 kal ὅπου ἐγὼ ὑπάγω οἴδατε τὴν ὁδόν. Λέγει
αὐτῷ Θωμᾶς Κύριε, οὐκ οἴδαμεν ποῦ vmdyes: πῶς οἴδα-

6 μεν τὴν ὁδόν; λέγει αὐτῷ Ἰησοῦς "Eye εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ
ΣᾺ ἢ ε , 3 5) A , 2 ‘
ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή" οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα εἰ μὴ
᾿ ~

7 δ ἐμοῦ. εἰ ἐγνώκειτέ με, καὶ τὸν πατέρα pov ἂν Hoare

8 ἀπ’ ἄρτι γινώσκετε αὐτὸν καὶ ἑωράκατε". Aé-
yet αὐτῷ Φίλιππος Κύριε, δεῖξον ἡμῖν τὸν πατέρα, καὶ

. ἀρκεῖ ἡμῖν. λέγει αὐτῷ [6] Ἰησοῦς "Τοσοῦτον χρόνον᾽

; ε « ‘ > » , ς ς ὟΝ
μεθ ὑμῶν εἰμὶ καὶ οὐκ ἔγνωκάς με, Φίλιππε; 6 ἑωρακὼς
ἐμὲ ἑώρακεν τὸν πατέρα: πῶς σὺ λέγεις Δεῖξον ἡμῖν τὸν

πὸ “39 Διὰ "τ πιστεύετε, εἰς τὸν θεὸν καὶ ΤΥ αὐτόν 9 Τοσούτῳ χρόνῳ

224 KATA IQANHN XIV

πατέρα; ov πιστεύεις ὅτι ἐγὼ ἐν τῷ πατρὶ καὶ ὁ πατὴρ ἐν το
2 ΄ Σ εν ὃ > A Cc a > 3 é “” 3
ἐμοί ἐστιν; τὰ ῥήματα ἃ ἐγὼ λέγω ὑμῖν ἀπ᾽ ἐμαυτοῦ οὐ
~ ε 4 A > », “ . 3 “

λαλῶ: o δὲ πατὴρ ἐν ἐμοὶ μένων ποιεῖ τὰ ἔργα αὐτοῦ. πι- 1x
στεύετέ μοι ὅτι ἐγὼ ἐν τῷ πατρὶ καὶ ὁ πατὴρ ἐν ἐμοί" εἰ
δὲ μή, διὰ τὰ ἔργα ‘avra’ πιστεύετεζ, ᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω τὰ
ε a ε , > 2 A A é > A a pa
ὑμῖν, ὁ πιστεύων eis, ἐμὲ τὰ ἔργα ἃ ἐγὼ ποιῶ κἀκεῖνος
ποιήσει, καὶ μείζονα τούτων ποιήσει, ὅτι ἐγὼ πρὸς τὸν πα-
τέρα ᾿ πορεύομαι" καὶ ὅτι ἂν ‘alrjonre' ἐν τῷ ὀνόματί μου 13

δι , a a ¢ ‘ 3 “- ¢a 24 4
τοῦτο ποιήσω, ἵνα δοξασθῇ ὁ πατὴρ ἐν τῷ υἱῷ" ἐάν τι αἰτή- τὰ

, > ” ’ ῇ Γ “ “Ἵ ’ 3 4

σητέ [με] ἐν τῷ ὀνόματί μου ' τοῦτο" ποιήσω. Ἐὰν το
4 ““».» ‘ 2 A A > , 2 Α ϑ
ἀγαπᾶτέ με, τὰς ἐντολὰς τὰς ἐμὰς τηρήσετε' Kayo ἐρω- τό

4 4 , 4 ar , ’ ἐ a vt
τήσω τὸν πατέρα καὶ ἃ λον παράκλητον δώσει ὑμῖν ἵνα
“ἢ μεθ ὑμῶν εἰς τὸν αἰῶνα', τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὃ ὃ 617
τ μα οὐ δύναται λαβεῖν, ὅτι οὐ θεωρεῖ αὐτὸ οὐδὲ γινώ-
σκει" ὑμεῖς γινώσκετε αὐτό, ὅτι παρ᾽ ὑμῖν μένει καὶ ἐν
ὑμῖν "ἐστίν, Οὐκ ἀφήσω ὑμᾶς ὀρφανούς, ἔρχομαι πρὸς 18
ὑμᾶς. ἔτι μικρὸν καὶ ὁ κόσμος με οὐκέτι θεωρεῖ, ὑμεῖς τὸ
δὲ θεωρεῖτέ με, ὅτι ἐγὼ ζῶ καὶ ὑμεῖς ζήσετε. ἐν ἐκείνῃ 20
~ ¢ » € 4 a ε -
τῇ ἡμέρᾳ ὑμεὶς γνώσεσθε ὅτι ἐγὼ ἐν τῷ πατρί μου Kai ὑμεῖς
ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν ὑμῖν. ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν 21

> & “~ κι 4 “
αὐτὰς ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν pe: ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπη-

᾽ e« A a
θήσεται ὑπὸ τοῦ πατρός pov, κἀγὼ ἀγαπήσω αὐτὸν καὶ

3 , > a
ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν. Λέγει αὐτῷ Ἰούδας, 22
οὐχ ὁ Ἰσκαριώτης, Κύριε, τί γέγονεν ὅτι ἡμῖν μέλλεις
ἐμφανίζειν σεαυτὸν καὶ οὐχὶ τῷ κόσμῳ; Σ ἀπεκρίθη Ἰησοῦς 23
καὶ εἶπεν αὐτῷ Ἔάν τις ἀγαπᾷ με τὸν λόγον μον τηρήσει,

3

καὶ ὁ πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἔλευσό-
μεθα καὶ μονὴν παρ᾽ αὐτῷ ποιησόμεθα. ὁ μὴ ἀγαπῶν με ‘24
τοὺς λόγους μου οὐ τηρεῖ: καὶ ὁ λόγος ὃ ὃν ἀκούετε οὐκ ἔ-
στιν ἐμὸς ἀλλὰ τοῦ πέμψαντός με πατρός. Ταῦ- 25
τα λελάληκα ὑμῖν rap ὑμῖν μένων" ὁ δὲ παράκλητος, τὸ 26
πνεῦμα τὸ ἅγιον ὃ πέμψει ὁ πατὴρ ἐν τῷ ὀνόματί μου,
ἐκεῖνος ὑμᾶς διδάξει πάντα καὶ ὑπομνήσει ὑμᾶς πάντα ἃ

rr αὐτοῦ wor x2 πορεύομαι, 13 αἰτῆτε 14 ἐγὼ χό μεθ’ ὑμῶν εἰς τὸν αἰῶνα ἡ

XIV XV KATA IQANHN 225

27 εἶπον ὑμῖν ἐγώ. Elpnyny ἀφίημι ὑμῖν, εἰρήνην τὴν ἐμὴν
δίδωμι ὑμῖν: οὐ καθὼς ὁ κόσμος δίδωσιν ἐγὼ δίδωμι ὑμῖν.
28 μὴ ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία μηδὲ δειλιάτω. ἠκούσατε
ὅτι ἐγὼ εἶπον ὑμῖν Ὑπάγω καὶ ἔρχομαι πρὸς ὑμᾶς. εἶ"
ἠγαπᾶτέ με ἐχάρητε ἄν, ὅτι πορεύομαι πρὸς. τὸν πατέρα,
29 ὅτι ὁ πατὴρ μείζων μού ἐστιν. καὶ νῦν εἴρηκα ὑμῖν πρὶν
30 γενέσθαι, ἵνα ὅταν γένηται πιστεύσητε. οὐκέτι πολλὰ λα-᾿
λήσω μεθ᾽ ὑμῶν, ἔρχεται γὰρ ὁ τοῦ κόσμον ἄρχων' καὶ ἐν
31 ἐμοὶ οὐκ ἔχει οὐδέν, ἀλλ᾽ ἵνα γνῷ ὁ κόσμος ὅτι ἀγαπῷ τὸν
πατέρα, καὶ καθὼς ἐντολὴν ἔδωκέν μοι ὁ πατὴρ οὕτως ποιῶ.
Ἐγείρεσθε, ἄγωμεν ἐντεῦθεν.
1 Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή, καὶ ὁ πατήρ μου 6
α γεωργός ἐστιν' πᾶν κλῆμα ἐν ἐμοὶ μὴ φέρον καρπὸν αἴρει
αὐτό, καὶ πᾶν τὸ καρπὸν φέρον καθαίρει αὐτὸ ἵνα καρπὸν
3 πλείονα φέρῃ. ἤδη ὑμεῖς καθαροί ἐστε διὰ τὸν λόγον ὃν
4 λελάληκα ὑμῖν: μείνατε ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν ὑμῖν. καθὼς τὸ
κλῆμα οὐ δύναται καρπὸν φέρειν ἀφ᾽ ἑαυτοῦ ἐὰν μὴ μένῃ
ἐν τῇ ἀμπέλῳ, οὕτως οὐδὲ ὑμεῖς ἐὰν μὴ ἐν ἐμοὶ μένητε.
5 ἐγώ εἶμι ἡ ἄμπελος, ὑμεῖς τὰ κλήματα, ὁ μένων ἐν ἐμοὶ
κἀγὼ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπὸν πολύν, ὅτι χωρὶς ἐμοῦ
6 οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν. ἐὰν μή τις μένῃ ἐν ἐμοί, ἐβλήθη
ἔξω ὡς τὸ κλῆμα καὶ ἐξηράνθη, καὶ συνάγουσιν αὐτὰ καὶ
7els τὸ πῦρ βάλλουσιν καὶ καίεται. "Edy μείνητε ἐν ἐμοὶ
καὶ τὰ ῥήματά μου ἐν ὑμῖν μείνῃ, ὃ ἐὰν θέλητε αἰτήσασθε
8 καὶ γενήσεται ὑμῖν: ἐν τούτῳ ἐδοξάσθη ὁ πατήρ pov ἵνα
ο καρπὸν πολὺν φέρητε καὶ "γένησθε' ἐμοὶ μαθηταί. καθὼς
ἠγάπησέν με ὁ πατήρ, κἀγὼ ὑμᾶς Γἠγάπησα,' μείνατε ἐν τῇ
10 ἀγάπῃ τῇ ἐμῇ. ἐὰν τὰς ἐντολάς μου τηρήσητε, μενεῖτε ἐν τῇ
ἀγάπῃ μου, καθὼς ἐγὼ τοῦ πατρὸς" τὰς ἐντολὰς τετήρηκα καὶ
τι μένω αὐτοῦ ἐν τῇ ἀγάπῃ. Ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἵνα ἡ χα-
12 pa ἡ ἐμὴ ἐν ὑμῖν 7 καὶ ἡ χαρὰ ὑμῶν πληρωθῇ. αὕτη ἐστὶν ἡ
ἐντολὴ ἡ ἐμὴ ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς"
13 μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν Ψυχὴν αὖ-
17 ἔσται 8 γενήσεσθε 9 ἠγάπησα το πατρός μου
9

326 KATA IQANHN XV XVI

τοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ. ὑμεῖς φίλοι pov ἐστε ἐὰν 14
ποιῆτε [δ᾽ ἐγὼ ἐντέλλομαι ὑμῖν. οὐκέτι λέγω ὑμᾶς δούλους, τ5
ὅτι ὁ δοῦλος οὐκ οἶδεν τί ποιεῖ αὐτοῦ ὁ κύριος: ὑμᾶς δὲ
εἴρηκα φίλους, ὅτι πάντα ἃ ἤκουσα παρὰ τοῦ πατρός μου
ἐγνώρισα ὑμῖν. οὐχ ὑμεῖς με ἐξελέξασθε, ἀλλ᾽ ἐγὼ ἐξελε- τό
ξάμην ὑμᾶς, καὶ ἔθηκα ὑμᾶς ἵνα ὑμεῖς ὑπάγητε καὶ καρπὸν
φέρητε καὶ ὁ καρπὸς ὑμῶν μένῃ, ἵνα ὅτι ἂν "αϊτήσητε"
τὸν πατέρα ἐν τῷ ὀνόμδτί μου δῷ ὑμῖν. Ταῦτα 17
ἐντέλλομαι ὑμῖν ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους. Ei ὁ κόσμος 18
ὑμᾶς μισεῖ, γιψώσκετε ὅτι ἐμὲ πρῶτον ὑμῶν μεμίσηκεν.
εἰ ἐκ τοῦ κόσμου Fre, ὁ κόσμος ἂν τὸ ἴδιον ἐφίλει" ὅτι δὲ 19
ἐκ τοῦ κόσμον οὐκ ἐστέ, ἀλλ᾽ ἐγὼ ἐξελεξάμην ὑμᾶς ἐκ τοῦ
κόσμου, διὰ τοῦτο μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος. μνημονεύετε τοῦ 20
λόγου οὗ ἐγὼ εἶπον ὑμῖν Οὐκ ἔστιν δοῦλος μείζων τοῦ
κυρίου αὐτοῦ: εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν, καὶ ὑμᾶς διώξουσιν: εἰ τὸν
λύγον μου ἐτήρησαν, καὶ τὸν ὑμέτερον τηρήσουσιν. ἀλλὰ 2x
ταῦτα πάντα ποιήσουσιν εἰς ὑμᾶς διὰ τὸ ὄνομά μου, ὅτι
οὐκ οἴδασιν τὸν πέμψαντά με. El μὴ ἦλθον καὶ ἔλάλησα 22
αὐτοῖς, ἁμαρτίαν οὐκ εἴχοσαν. νῦν δὲ πρόφασιν οὐκ ἔχου-
σιν περὶ τῆς ἁμαρτίας αὐτῶν. ὁ ἐμὲ μισῶν καὶ τὸν πατέρα 23
μου μισεῖ. εἰ τὰ ἔργα μὴ ἐποίησα ἐν αὐτοῖς ἃ οὐδεὶς ἄλλος 24
ἐποίησεν, ἁμαρτίαν οὐκ εἴχοσαν: νῦν δὲ καὶ ἑωράκασιν καὶ
μεμισήκασιν καὶ ἐμὲ καὶ τὸν πατέρα μου. ἀλλ᾽ ἵνα πληρωθῇ 25
᾿ ὁ λόγος ὁ ἐν τῷ νόμῳ αὐτῶν γεγραμμένος ὅτι Ἐμίοηοάν
me λωρεάν. Ὅταν ἔλθῃ ὁ παράκλητος ὃν ἐγὼ πέμψω 26
ὑμῖν παρὰ τοῦ πατρός, τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας ὃ παρὰ
τοῦ πατρὸς ἐκπορεύεται, ἐκεῖνος μαρτυρήσει περὶ ἐμοῦ"
καὶ ὑμεῖς δὲ μαρτυρεῖτε, ὅτι ἀπ᾽ ἀρχῆς μετ᾽ ἐμοῦ ἐ- 27
oré, Tatra λελάληκα ὑμῖν ἵνα μὴ ὁκανδα- x
λισθῆτε. ,ἀποσυναγώγους ποιήσαυσιν ὑμᾶς" ἀλλ᾽ ἔρχεται dpa 2
iva πᾶς ὁ ἀποκτείνας [ὑμᾶς] δύξῃ λατρείαν προσφέρειν τῷ
θεῷ. καὶ ταῦτα ποιήσουσιν ὅτι οὐκ ἔγνωσαν τὸν πατέρα 3
οὐδὲ ἐμέ. ἀλλὰ ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἵνα ὅταν ἔλθῃ ἡ 4

44 . 16 airyre

XVI KATA IQANHN 427

ὥρα αὐτῶν μνημονεύητε αὐτῶν ὅτι ἐγὼ εἶπον ὑμῖν: ταῦτα
5 δὲ ὑμῖν ἐξ ἀρχῆς οὐκ εἶπον, ὅτι μεθ’ ὑμῶν ἤμην. νῦν δὲ
ὑπάγω πρὸς τὸν πέμψαντά με καὶ οὐδεὶς ἐξ ὑμῶν ἐρωτᾷ
6 pe Ποῦ ὑπάγεις; ἀλλ᾽ ὅτι ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἡ λύπη
7 πεπλήρωκεν ὑμῶν τὴν καρδίαν. ἀλλ᾽ ἐγὼ τὴν ἀλήθειαν
λέγω ὑμῖν, συμφέρει ὑμῖν ἵνα ἐγὼ ἀπέλθω. ἐὰν γὰρ μὴ
ἀπέλθω, ὁ παράκλητος οὐ μὴ ἔλθῃ πρὸς ὑμᾶς' ἐὰν δὲ
8 πορευθῶ, πέμψω αὐτὸν πρὸς ὑμᾶς. ΓΚαὶ ἐλθὼν ἐκεῖνος
ἐλέγξει τὸν κόσμον περὶ ἁμαρτίας καὶ περὶ δικαιοσύνης
g καὶ περὶ κρίσεως" περὶ ἁμαρτίας μέν, ὅτι οὐ morevovew
ro εἰς ἐμέ: περὶ δικαιοσύνης δέ, ὅτι πρὸς τὸν πατέρα ὑπάγω
τς καὶ οὐκέτι θεωρεῖτέ με" περὶ δὲ κρίσεως, ὅτε ὁ ἄρχων τοῦ
12 κόσμον τούτου κέκριται. “Ere πολλὰ ἔχω ὑμῖν λέγειν,
13 GAN’ οὐ δύνασθε βαστάζειν ἄρτι" ὅταν δὲ ἔλθῃ ἐκεῖνος, τὸ
πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁδηγήσει ὑμᾶς “els τὴν ἀλήθειαν πᾶ-
σαν", οὐ γὰρ λαλήσει ἀφ᾽ ἑαυτοῦ, ἀλλ᾽ ὅσα "ἀκούει" λαλήσει,
τι καὶ τὰ ἐρχόμενα ἀναγγελεῖ ὑμῖν. ἐκεῖνος ἐμὲ δοξάσει,
13 ὅτι ἐκ τοῦ ἐμοῦ λήμψεται καὶ ἀναγγελεῖ ὑμῖν. πάντα
ὅσα ἔχει ὁ πατὴρ ἐμά ἐστιν: διὰ τοῦτο εἶπον ὅτι ἐκ τοῦ.
16 ἐμοῦ λαμβάνει καὶ ἀναγγελεῖ ὑμῖν. Μικρὸν
καὶ οὐκέτι θεωρεῖτέ με, καὶ πάλιν μικρὸν καὶ ὄψεσθέ με.
17 Εἶπαν οὖν ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ πρὸς ἀλλήλους Τί
ἐστιν τοῦτο ὃ λέγει ἡμῖν Μικρὸν καὶ οὐ θεωρεῖτέ με,
καὶ πάλιν μικρὸν καὶ ὄψεσθέ με; καί Ὅτε ὑπάγω πρὸς
18 τὸν πατέρα; ἔλεγον οὖν Ti ἐστιν τοῦτο ὃ λέγει μικρόν;
19 οὐκ οἴδαμεν [τί λαλεῖ]. ἔγνω Ἰησοῦς ὅτι ἤθελον αὐτὸν.
ἐρωτᾷν, καὶ εἶπεν αὐτοῖς Περὶ τούτου ζητεῖτε μετ᾽ ἀλ-
λήλων ὅτι elroy Μικρὸν καὶ οὐ θεωρεῖτέ με, καὶ πάλιν
20 μικρὸν καὶ ὄψεσθέ με; ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι κλαύσετε.
καὶ θρηνήσετε ὑμεῖς, ὁ δὲ κόσμος χαρήσεται" ὑμεῖς λυπη-
ar θήσεσθε, GAN ἡ λύπη ὑμῶν εἰς χαρὰν γενήσεται. ἡ γυνὴ
ὅταν τίκτῃ λύπην ἔχει, ὅτι ἦλθεν ἡ ὥρα αὐτῆς" ὅταν δὲ
γεννήσῃ τὸ παιδίον, οὐκέτι μνημονεύει τῆς θλίψεως διὰ
8 καὶ 13 ἐν τῇ ἀληθείᾳ πάσῃ ἀκούσει

Q 2

228 KATA IQANHN XVI XVII

τὴν χαρὰν ὅτι ἐγεννήθη ἄνθρωπος els τὸν κόσμον. καὶ 22
ὑμεῖς οὖν νῦν μὲν λύπην ἔχετε: πάλιν δὲ ὄψομαι ὑμᾶς,
kal χἀρήοσετδι ὑλλῶν ἢ KapAfa, καὶ τὴν χαρὰν ὑμῶν
οὐδεὶς ᾿ἀρεῖ' ἀφ᾽ ὑμῶν. καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ἐμὲ 23
οὐκ ἐρωτήσετε Γοὐδέν"" ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἄν τι αἰτή-
σητε τὸν πατέρα δώσει ὑμῖν ἐν τῷ ὀνόματί μου. ἕως ἄρτι 24
οὐκ ἡτήσατε οὐδὲν ἐν τῷ ὀνόματί μου" αἰτεῖτε καὶ λήμψε-
σθε, ἵνα ἡ χαρὰ ὑμῶν ἢ πεπληρωμένη. Ταῦτα 25
ἐν παροιμίαις λελάληκα ὑμῖν: ἔρχεται ὥρα ὅτε οὐκέτι ἐν
παροιμίαις λαλήσω ὑμῖν ἀλλὰ παρρησίᾳ περὶ τοῦ πατρὸς
ἀπαγγελῶ ὑμῖν. ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ἐν τῷ ὀνόματί μου 26

αἰτήσεσθε, καὶ οὐ λέγω ὑμῖν ὅτι ἐγὼ ἐρωτήσω τὸν πατέρα
περὶ ὑμῶν: αὐτὸς γὰρ ὁ πατὴρ φιλεῖ ὑμᾶς, ὅτι ὑμεῖς ἐμὲ 27
πεφιλήκατε καὶ πεπιστεύκατε ὅτι ἐγὼ παρὰ τοῦ πατρὸς
ἐξῆλθον. ἐξῆλθον ἐκ τοῦ πατρὸς καὶ ἐλήλυθα εἰς τὸν 28
κόσμον" πάλιν ἀφίημι τὸν κόσμον καὶ πορεύομαι πρὸς
τὸν πατέρα, Λέγουσιν. οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ “Ide νῦν ἐν 29
παρρησίᾳ λαλεῖς, καὶ παροιμίαν οὐδεμίαν λέγεις. νῦν 30
οἴδαμεν ὅτι οἶδας πάντα καὶ οὐ χρεΐίαμ ἔχεις ἵνα τίς σε
ἐρωτᾷ' ἐν τούτῳ πιστεύομεν ὅτι ἀπὸ θεοῦ ἐδῆλθες. ἀπε- 3x
κρίθη αὐτοῖς ᾿Ιησοῦὺς ἼΑρτι πιστεύετε; ἰδοὺ ἔρχεται dpa 3.
καὶ ἐλήλυθεν ἵνα σκορπισθῆτε ἕκαστος εἰς τὰ ἴδια κἀμὲ
μόνον ἀφῆτε: καὶ οὐκ εἰμὶ μόνος, ὅτι ὁ πατὴρ per ἐμοῦ.
ἐστίν, ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἵνα ἐν ἐμοὶ εἰρήνην ἔχητε" 33
ἐν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἔχετε, ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα
roy κόσμον.

Ταῦτα ἐλάλησεν. Ἰησοῦς, καὶ ἐπάρας τοὺς ὀφθαλ- x
μοὺς αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανὸν εἶπεν Πάτερ, ἐλήλυθεν ἥ.
ὥρα: δόξασόν σου τὸν υἱόν, ἵνα ὁ υἱὸς δοξάσῃ σέ, καθὼς a
ἔδωκας αὐτῷ ἐξουσίαν πάσης σαρκός, ἵνα πᾶν ὃ δέδωκας.
αὐτῷ δώσει αὐτοῖς Conu αἰώνιον, αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος 3
ζωὴ ἵνα γωώσκωσι σὲ τὸν μόνον ἀληθινὸν θεὸν καὶ ὃν
ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν, ἐγώ σε ἐδόξασα. ἐπὶ τῆς 4

22 αἴρει 43 οὐδέν.

XVII ΚΑΤᾺ ΙΩΑΝῊΝ 419

5 vis; τὸ ἔργον τελειώσας ὃ δέδωκάς μοι iva ποιήσω" καὶ
νῦν δόξασόν με σύ, πάτερ, παρὰ σεαυτῷ τῇ δόξῃ ᾿"ἧἦ εἶχον
6 πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι παρὰ σοί, ᾿Ἔφανέ-
ρωσά σον τὸ ὄνομα τοῖς ἀνθρώποις ovs ἔδωκάς μοι ἐκ
τοῦ κόσμου. σοὶ ἦσαν κἀμοὶ αὐτοὺς ἔδωκας, καὶ τὸν
λόγον σου τετήρηκαν. νῦν ἔγνωκαν ὅτὶ πάντα ὅσα
8 "ἔδωκάς" pot παρὰ δοῦ εἰσίν! ὅτι τὰ ῥήματα ἃ Γέδωκάς"
μοι δέδωκα avfois, καὶ αὐτοὶ ἔλαβον καὶ ἕἔ ἔγνωσαν ἀληθῶς
ὅτι παρὰ σοῦ ἐξῆλθον, καὶ ἐπίστευσαν ὅτι σύ με ἀπέστει-
ο Aas. Ἐγὼ περὶ αὐτῶν ἐρωτῶ: οὐ περὶ τοῦ κόσμου ἐρωτῶ
10 ἀλλὰ περὶ ὧν δέδωκάς μοὶ, ὅτι σοί εἰσιν, καὶ τὰ ἐμὰ πάντα
τ σά ἐστιν καὶ τὰ σὰ ἐμά, καὶ δεδόξασμαι ἐν αὐτοῖς. καὶ οὐ-
κέτι εἰμὶ ἐν τῷ κόσμῳ, καὶ Γαὐτοὶ" ἐν τῷ κόσμῳ εἰσίν, κἀγὼ
πρὸς σὲ ἔρχομαι. “τάτερ ἅγιε, τήρησον αὐτοὺς ἐν τῷ
ὀνόματί σον ᾧ δέδωκάς μοι, ἵνα ὦσιν ἕν καθὼς ἡμεῖς.
1 Ὅτε ἤμην μετ᾽ αὐτῶν ἐγὼ ἐτήρουν αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματί
σου ᾧ δέδωκάς μοι; καὶ ἐφύλαξα, καὶ οὐδεὶς ἐξ αὐτῶν ἀπώ-
Aero εἰ μὴ ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, iva ἡ γραφὴ πληρωθῇ.
13 νῦν δὲ πρὸς σὲ ἔρχομαι, καὶ ταῦτα λαλῶ ἐν τῷ κόσμῳ ἕνα
ἔχωσιν τὴν χαρὰν τὴν ἐμὴν πεπληρωμένην ἐν ἑαυτοῖς.
14 Ἐγὼ δέδωκα αὐτοῖς τὸν λόγον σοῦ, καὶ ὁ κόσμος ἐμίσησεν
αὐτούς, ὅτι οὐκ εἰσὶν ἐκ τοῦ κόσμου καθὼς ἐγὼ οὐκ εἰμὶ
1S ἐκ, τοῦ κόσμον. οὐκ ἐρωτῶ ἵνα ἄρῃς αὐτοὺς ἐκ τοῦ κό-
τόσμου ἀλλ᾽ ἵνα τηρήσῃς αὐτοὺς ἐκ τοῦ πονηροῦ: ἐκ τοῦ
κόσμου οὐκ εἰσὶν καθὼς ἐγὼ οὐκ εἰμὶ ἐκ τοῦ κόσμου.
17 ἁγίασον αὐτοὺς ἐν τῇ ἀληθείᾳ: ὁ λόγος ὁ σὸς ἀλήθειά
8 ἐστιν, καθὼς ἐμὲ ἀπέστειλας εἰς τὸν κόσμον, κἀγὼ
19 ἀπέστειλα αὐτοὺς εἰς Foy κόσμον: καὶ ὑπὲρ ἀὐτῶν [ἐγὼ]
ἁγιάζω ἐμαυτόν, ἵνα ὦσιν καὶ αὐτοὶ ἡγιασμένοι ἐν
20 ἀληθείᾳ. Οὐ περὶ τούτων δὲ ἐρωτῶ μόνον,
ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν πιστευόντων διὰ τοὺ λόγον αὐτῶν εἰς
ἃ: ἐμέ, ἵνα πάντες ἕν ὦσιν, καθὼς σύ, πατήρ, ἐν ἐμοὶ κἀγὼ
ἐν σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύῃ

3 ἣν ἡ δέδῳκας 8 δέδωκας ur ors

230 KATA IQANHN XVII XVII

ὅτι σύ με ἀπέστειλας. κἀγὼ τὴν δόξαν ἣν δέδωκάς μοι 22
δέδωκα αὐτοῖς, ἵνα ὦσιν ἕν καθὼς ἡμεῖς ἕν, ἐγὼ ἐν αὐτοῖς 23
καὶ σὺ ἐν ἐμοί, ἵνα ὦσιν τετελειωμένοι εἰς ἕν, ἵνα γινώ-
σκῃ ὃ κόσμος ὅτι σύ με ἀπέστειλας καὶ .ἡἠγάπησας αὐτοὺς
καθὼς ἐμὲ ἠγάπησας. Πατήρ, ὃ δέδωκάς μοι, θέλω iva 4
ὅπον εἰμὶ ἐγὼ κἀκεῖνοι ὦσιν per ἐμοῦ, ἵνα θεωρῶσιν τὴν
δόξαν τὴν ἐμὴν ἣν ᾿δέδωκάς" μοι, ὅτε ἠγάπησάς με πρὸ
καταβολῆς κόσμου. Πατὴρ δίκαιε; καὶ ὁ κόσμος σε οὐκ €- 25
γνω, ἐγὼ δέ σὲ ἔγνων, καὶ οὗτοι ἔγνωσαν ὅτι σύ με
ἀπέστειλας, καὶ ἐγνώρισα αὐτοῖς τὸ ὄνομά σου καὶ γνω- 26
ρίσω, ἵνα ἡ ἀγάπη ἣν ἠγάπησάς με ἐν αὐτοῖς ἢ κἀγὼ ἐν
αὐτοῖς.

Ταῦτα εἰπὼν ᾿Ιησοῦς ἐξῆλθεν σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ :
πέραν τοῦ Χειμάρρου τῶν Κέδρων ὅπου ἦν κῆπος, εἰς ὃν
εἰσῆλθεν αὐτὸς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ. ἤδει δὲ καὶ ᾿Ιούδας 2
ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν τὸν τόπον, ὅτι πολλάκις συνήχθη
Ἰησοῦς "ἐκεῖ μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ". ὁ οὖν Ἰούδας λα- 3
βὼν τὴν σπεῖραν καὶ ἐκ τῶν ἀρχιερέων καὶ [ἐκ] τῶν Φαρι-
σαίων ὑπηρέτας ἔρχεται ἐκεῖ μετὰ φανῶν καὶ λαμπάδων
καὶ ὅπλων. Ἰησοῦς οὖν εἰδὼς πάντα τὰ ἐρχόμενα ἐπ᾽ αὐ- 4
τὸν ἐξῆλθεν, καὶ λέγει αὐτοῖς Τίνα ζητεῖτε; ἀπεκρίθησαν 5
αὐτῷ ᾿Ιησοῦν τὸν Ναζωραῖον. λέγει αὐτοῖς Ἐγώ εἰμι".
ἱστήκεε δὲ καὶ ᾿Ιούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν μετ᾽ αὐτῶν.
ὡς οὖν εἶπεν αὐτοῖς Ἐγώ εἶμι, ἀπῆλθαν εἰς τὰ ὀπίσω καὶ 6
ἔπεσαν χαμαί. πάλιν οὖν ἐπηρώτησεν αὐτούς Τίνα γ
ζητεῖτε; οἱ δὲ εἶπαν ᾿Ἰησοῦν τὸν NaCwpaiov. ἀπεκρίθη 8
Ἰησοῦς Εἶπον ὑμῖν ὅτι ἐγώ εἶμι" εἰ οὖν ἐμὲ ζητεῖτε,
ἄφετε τούτους ὑπάγειν: ἵνα πληρωθῇ ὁ λόγος ὃν εἶπεν 9
ὅτε Οὖὗς δέδωκάς μοι οὐκ ἀπώλεσα ἐξ αὐτῶν οὐδένα.
Σίμων οὖν Πέτρος ἔχων μάχαιραν εἵλκυσεν αὐτὴν καὶ το
ἔπαισεν τὸν τοῦ ἀρχιερέως δοῦλον καὶ ἀπέκοψεν αὐτοῦ τὸ
ὠτάριον τὸ δεξιόν. ἦν δὲ ὄνομα τῷ δούλῳ Μάλχος.

24 ἔδωκας 2. μετὰ τῶν μαθητῶν αὑτοῦ ἐκεῖ 5 "Ingots

XVII ‘KATA IQANHN 4321

11 εἶπεν οὖν ὁ ᾿Ιησοῦς τῷ Iléerpp Βάλε τὴν μάχαιραν εἰς
τὴν θήκην" τὸ ποτήριον ὃ δέδωκέν μοι ὁ πατὴρ οὐ μὴ πίω
αὐτό;

-12 Ἣ οὖν σπεῖρα καὶ ὁ χιλίαρχος καὶ οἱ ὑπηρέται τῶν

13 Ἰουδαίων συνέλαβον τὸν Ἰησοῦν καὶ ἔδησαν αὐτὸν καὶ
ἤγαγον πρὸς Ανναν πρῶτον' ἦν γὰρ πενθερὸς τοῦ Καιάφα,

1408 ἦν ἀρχιερεὺς τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου: ἦν δὲ Καιάφας ὁ
συμβουλεύσας τοῖς Ἰουδαίοις ὅτι συμφέρει ἕνα ἄνθρωπον

15 ἀποθανεῖν ὑπὲρ τοῦ λαοῦ. ᾿Ἠκολούθει δὲ τῷ
Ἰησοῦ Σίμων Πέτρος καὶ ἄλλος μαθητής. ὁ δὲ μαθητὴς
ἐκεῖνος ‘hv γνωστὸς" τῷ ἀρχιερεῖ, καὶ συνεισῆλθεν τῷ

16 Ἰησοῦ εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ ἀρχιερέως, ὁ δὲ Πέτρος ἱστήκει
πρὸς τῇ θύρᾳ ἔξω. ἐξῆλθεν οὖν ὁ μαθητὴς ὁ ἄλλος ὁ
γνωστὸς τοῦ ἀρχιερέως καὶ εἶπεν τῇ θυρωρῷ καὶ εἰσήγαγεν

17 τὸν Πέτρον. λέγει οὖν τῷ ΤΙέτρῳ ἡ παιδίσκη ἡ θυρωρός
Μὴ καὶ σὺ ἐκ τῶν μαθητῶν εἶ τοῦ ἀνθρώπου τούτου;

18 λέγει ἐκεῖνος Οὐκ εἰμί. ἱστήκεισαν δὲ οἱ δοῦλοι καὶ of
ὑπηρέται ἀνθρακιὰν πεποιηκότες, ὅτι Ψύχος ἦν, καὶ ἐθερ-
paivovro: ἦν δὲ καὶ ὁ ἸΠέτρος μετ᾽ αὐτῶν ἑστὼς καὶ θερ-

- 19 μαινόμενος. ‘O οὖν ἀρχιερεὺς ἠρώτησεν τὸν
Ἰησοῦν περὶ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ καὶ περὶ τῆς διδαχῆς

οο αὐτοῦ, ἀπεκρίθη αὐτῷ ᾿Ιησοῦς ᾿Εγὼ παρρησίᾳ λελάληκα
τῷ κόσμῳ' ἐγὼ πάντοτε ἐδίδαξα ἐν συναγωγῇ καὶ ἐν τῷ
ἱερῷ, ὅπου πάντες οἱ ᾿Ιονδαῖοι συνέρχονται, καὶ ἐν κρυπτῷ

αἱ ἐλάλησα οὐδέν" τί με ἐρωτᾷς; ἐρώτησον τοὺς ἀκηκοότας
a2 τί ἐλάλησα αὐτοῖς: ἴδε οὗτοι οἴδασιν ἃ εἶπον ἐγώ. ταῦτα
δὲ αὐτοῦ εἰπόντος εἷς παρεστηκὼς τῶν ὑπηρετῶν ἔδωκεν
ῥάπισμα τῷ Ἰησοῦ εἰπών Οὕτως ἀποκρίνῃ τῷ ἀρχιε-

23 pet; ἀπεκρίθη αὐτῷ “Incots El κακῶς ἐλάλησα, μαρ-
τύρησον περὶ τοῦ κακοῦ" εἰ δὲ καλῶς, τί pe δέρεις;

24 ᾿Απέστειλεν οὖν αὐτὸν ὁ “Avvas δεδεμένον πρὸς Καιάφαν

25 τὸν. ἀρχιερέα. "Hy δὲ Σίμων Πέτρος ἑστὼς
καὶ θερμαινόμενος. εἶπον οὖν αὐτῷ Μὴ καὶ σὺ ἐκ τῶν μα-

15 γνωστὸς ἦν

231 KATA IQNANHN XVIII

a ~ ¢ ς ὧς pes ;
θητῶν αὐτοῦ εἶ; ἠρνήσατο ἐκεῖνος kal εἶπεν Οὐκ εἰμί,
t 3 a ’ ~ 3 ΄ 8 a κα
λέγει εἰς ἐκ τῶν δούλων τοῦ ἀρχιέρέως, συγγενὴς ὧν οὗ 26
9» , . »» >, » 9 4 3 a of
ἀπέκοψεν Πέτρος τὸ ὠτίον Οὐκ ἐγὼ σε εἶδον ἐν τῷ κήπῳ
μετ᾽ αὐτοῦ; πάλιν οὖν ἠρνήσατο Πέτρος: καὶ εὐθέως ἀλέ- 27
Krop ἐφώνησεν. ,
“Ayovow οὖν τὸν ᾿Ιησοῦν ἀπὸ τοῦ Καιάφα εἰς τὸ 28
᾿ 5 4
“πραιτώριον: ἦν δὲ πρωΐ: Καὶ αὐτοὶ "οὐκ εἰσῆλθον els τὸ
“πραιτώριον, ἵνα μὴ μιανθῶσιν ἀλλὰ φάγωσιν τὸ πάσχα.
ἐξῆλθεν οὖν ὁ Πειλᾶτος ἔξω πρὸς αὐτοὺς καί φησιν Τίνα a
κατηγορίαν φέρετε τοῦ ἀνθρώπου τούτου; © ἀπεκρίθησαν 30
> ~ ~
καὶ εἶπαν αὐτῷ Ei μὴ ἣν οὗτος κακὸν ποιῶν, οὐκ ἄν σοι
παρεδώκαμεν αὐτόν. εἶπεν οὖν αὐτοῖς Πειλᾶτος Λάβετε 31
> “~ “a > ;
αὐτὸν ὑμεῖς, καὶ κατὰ τὸν νόμον ὑμῶν κρίνατε αὐτόν. εἶπον
αὐτῷ οἱ Ἰουδαῖοι Ἡμῖν οὐκ ἔξεστιν ἀποκτεῖναι οὐδένα"
@ ε a “σι σ΄ ?
ἵνα ὁ λόγος τοῦ ᾿Ιησοῦ πληρωθῇ ὃν εἶπεν σημαίνων ποίῳ 32
a ?
᾿(θανάτῳ ἤμελλεν ἀποθνήσκειν. Εἰσῆλθεν οὖν 33
πάλιν εἰς τὸ πραιτώριον ὁ Πειλᾶτος καὶ ἐφώνησεν τὸν
᾿Ιησοῦν καὶ εἶπεν αὐτῷΏΩ: Σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν ᾿Ιουδαίων ;
ἀπεκρίθη Ἰησοῦς ᾿Απὸ σεαυτοῦ σὺ τοῦτο λέγεις ἢ ἄλλοι 34
φ;,;, > a“ 4 ’ ἐ “ , > 4
εἶπόν σοι wept ἐμοῦ; ἀπεκρίθη ὁ LlecAGros Μήτι ἐγὼ 35
ἸΙουδαῖός εἰμι; τὸ ἔθνος τὸ σὸν καὶ οἱ ἀρχιερεῖς παρέδωκάν
σε ἐμοί" τί ἐποίησας; ἀπεκρίθη “Ingots ἫἪ Bacicia ἡ 36
ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτον" εἰ ἐκ τοῦ κόσμον
Φ ,ὕ ,
τούτον ἦν ἡ βασιλεία ἡ ἐμή, of ὑπηρέται of ἐμοὶ ἠγωνί-
Ν Φ ‘ a “σ᾿ 3 , “~ δὲ ε
ζοντο ἄν, ἵνα μὴ παραδοθῶ τοῖς ᾿Ιουδαίϑις: νῦν δὲ ἡ
δι φ > “΄.ε
βασιλεία ἡ ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐντεῦθεν. εἶπεν οὖν αὐτῷ ὁ 37
Πειλᾶτος Οὐκοῦν βασιλεὺς εἶ σύ; ἀπεκρίθη [ὁ] ᾿Ιησοῦς
4 Z
Σὺ λέγεις ὅτι βασιλεύς "εἶμι." . ἐγὼ els τοῦτο γεγέννημαι
καὶ εἰς τοῦτο ἐλήλυθα εἰς τὸν κόσμον ἵνα μαρτυρήσω τῇ
3 “ “ 4 ww o~
ἀληθείᾳ' πᾶς ὁ ὧν ἐκ τῆς ἀληθείας ἀκούει pou τῆς φωνῆς.
’ Cad ΄-
λέγει αὐτῷ ὁ Πειλᾶτος Τί ἐστιν ἀλήθεια; Καὶ 38
τοῦτο εἰπὼν πάλιν ἐξῆλθεν πρὸς τοὺς ᾿Ιουδαίους, καὶ λέγει
3 » 3 A 9 [ἢ ς @ 3 > a 6 bY
αὐτοῖς Ἐγὼ οὐδεμίαν εὑρίσκω ἐν αὐτῷ αἰτίαν" ἔστιν δὲ 39

37 εἶμε;

XVII XIX KATA IQANHN 233

, c a @ C4 9 , Cc a 3 δι [2
συνήθεια ὑμῖν ἵνα ἕνα ἀπολύσω ὑμῖν [ἐν] τῷ πάσχα"
βούλεσθε οὖν ἀπολύσω ὑμῖν τὸν βασιλέα τῶν ᾿Ιουδαίων;

qo ἐκραύγασαν οὖν πάλιν λέγοντες Μὴ τοῦτον ἀλλὰ τὸν
Βαραββᾶν. ἣν δὲ ὁ Βαραββᾶς λῃστής.
: Tore οὖν ἔλαβεν ὁ Πειλᾶτος τὸν Ἰησοῦν καὶ ἐμαστί-
a . , , 9 9 a
α γωσεν. καὶ of στρατιῶταὶ πλέξαντες στέφανον ἐξ ἀκανθῶν
ἐπέθηκαν αὐτοῦ τῇ κεφαλῇ, καὶ ἱμάτιον πορφυροῦν περιέ-
3 βαλον αὐτόν, καὶ ἤρχοντο πρὸς αὐτὸν καὶ ἔλεγον Χαῖρε,
ε LY ~ 3 ’ LY 37 > ad ¢ 4
ὁ βασιλεὺς τῶν ᾿Ιουδαίων καὶ ἐδίδοσαν αὐτῷ ῥαπίσματα.
«Kat ἐξῆλθεν" πάλιν Γἔξω ὁ Πειλᾶτος" καὶ λέγει αὐτοῖς “Ide
ἄγω ὑμῖν αὐτὸν ἔξω, ἵνα γνῶτε ὅτι οὐδεμίαν αἰτίαν εὑρίσκω
ἐ ἐν αὐτῷ. ἐξῆλθεν οὖν [Ὁ] Ἰησοῦς ἔξω, φορῶν τὸν ἀκάνθε-
vov στέφανον καὶ τὸ πορφυροῦν ἱμάτιον. καὶ λέγει av-
a 9 . ε Ψ > ? 3 ς» “
ὁτοῖς ᾿Ιδοὺ ὁ ἄνθρωπος. ὅτε οὖν εἶδον αὐτὸν οἱ ἀρχιερεῖς
καὶ οἱ ὑπηρέται ἐκραύγασαν λέγοντες Σταύρωσον σταύ-
2 3 “ ¢ ΄“ ’ > & ε “a
ρωσον. λέγει αὐτοῖς ὁ Πειλᾶτος Λάβετε αὐτὸν ὑμεῖς
’ > 4 a . . ὃ 3 3 ~ > »
καὶ σταυρώσατε, ἐγὼ γὰρ οὐχ εὑρίσκω ἐν αὐτῷ. αἰτίαν.
) ἀπεκρίθησαν αὐτῷ οἱ Ἰουδαῖοι Ἡμεῖς νόμον ἔχομεν,
καὶ “κατὰ τὸν νόμον ὀφείλει ἀποθανεῖν, ὅτι υἱὸν θεοῦ
8 ἑαυτὸν ἐποίησεν. Ὅτε οὖν ἤκουσεν ὁ Πειλᾶτος τοῦτον
οτὸν λόγον, μᾶλλον ἐφοβήθη, καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸ πραι-
τώριον πάλιν καὶ λέγει τῷ Ἰησοῦ Πόθεν εἶ σύ; ὁ δὲ
a ¥ it δ: a a
10 Ἰησοῦς ἀπόκρισιν οὐκ ἔδωκεν αὐτῷ. λέγει οὖν αὐτῷ ὁ
Πειλᾶτος Ἐμοὶ οὐ λαλεῖς; οὐκ οἶδας ὅτι ἐξουσίαν ἔχω
11 ἀπολῦσαί σε καὶ ἐξουσίαν ἔχω σταυρῶσαί σε; ἀπεκρίθη
αὐτῷ Ἰησοῦς Οὐκ εἶχες ἐξουσίαν κατ᾽ ἐμοῦ οὐδεμίαν εἰ μὴ

ὁ A a € , 2
ἣν δεδομένον σοι ἄνωθεν" διὰ τοῦτο ὁ παραδούς μέ σοι

a € , > ? ς “ 3 » >
12 μείζονα ἁμαρτίαν ἔχει. ἐκ τούτου ὁ Πειλᾶτος ἐζήτει ἀπο-
λῦσαι αὐτόν' οἱ δὲ ᾿Ιουδαῖοι ἐκραύγασαν λέγοντες ᾿Ἐὰν
τοῦτον ἀπολύσῃς, οὐκ εἶ φίλος τοῦ Καίσαρος: πᾶς ὁ
13 βασιλέα ἑαυτὸν ποιῶν ἀντιλέγει τῷ Καίσαρι. Ὁ οὖν
Πειλᾶτος ἀκούσας τῶν λόγων τούτων ἤγαγεν ἔξω τὸν
Ἰησοῦν, καὶ ἐκάθισεν ἐπὶ βήματος els τόπον λεγόμενον

4 Ἐξῆλθεν 1 ὁ Πειλᾶτος ἔξω

234 KATA IQANHN XIX

Λιθόστρωτον, "EBpaidri δὲ TaBBabd. Fv δὲ παρα- τὰ
σκευὴ τοῦ πάσχα, dpa ἦν ὡς ἕκτη. καὶ λέγει τοῖς Ἰου-
δαίος Ἴδε ὁ βασιλεὺς ὑμῶν: ἐκραύγασαν οὖν ἐκεῖνοι το
*Apov ἄρον, σταύρωσον αὐτόν. λέγει αὐτοῖς ὁ Πειλᾶτος
Τὸν βασιλέα ὑμῶν ὑταυρώσω;: ἀπεκρίθησαν οἱ ἀρχιερεῖς
Οὐκ ἔχομεν βασιλέα εἰ μὴ Καίσαρα. τότε οὖν trapédaxey τό
αὐτὸν αὐτοῖς ἵνα σταυρωθῇ.

Παρέλαβον οὖν τὸν Ἰησοῦν: καὶ βαστάζων αὐτῷ 17
τὸν σταυρὸν ἐξῆλθεν εἷς τὸν λεγόμενον Κρανίου Τόπον,
ὃ λέγεται ᾿Εβραϊστὶ Ι'ολγοθά", ὅπου αὐτὸν ἐσταύρωσαν, 18
καὶ μετ᾽ αὐτοῦ ἄλλους δύο ἐντεῦθεν καὶ ἐντεῦθεν, μέσον δὲ
τὸν Ἰησοῦν: ἔγραψεν δὲ καὶ τίτλον ὁ Πειλᾶτος καὶ τὸ
ἔθηκεν ἐπὶ τοῦ σταυροῦ: ἦν δὲ γεγραμμένον THEOYS
Ο ΝΑΖΩΡΑΙΟΣ Ο BASIAEYS ΤΩΝ ΙΟΥΔΑΙΩΝ.
τοῦτον οὖν τὸν τίτλον πολλοὶ ἀνέγνωσαν τῶν ᾿Ιουδαίων, 20
ὅτι ἐγγὺς ἦν 6 τόπος τῆς πόλεως ὅπου ἐσταυρώθη ὁ
Ἰησοῦς" καὶ ἦν γεγραμμένον Ἔ)βραϊστί, Ῥωμαΐστί, Ἕλλη-
mori. ἔλεγον οὖν τῷ Πειλάτῳ οἱ ἀρχιερεῖς τῶν ἼἸου- 2
δαίων Μὴ γράφε Ὁ βασιλεὺς τῶν Ιουδαίων, ἀλλ᾽ ὅτι
ἐκεῖνος εἶπεν Βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων elui, ἀπεκρίθη ὁ 22
Πειλᾶτος “Ὃ γέγραφα γέγραφα.

Οἱ οὖν στρατιῶται ὅτε ἐσταύρωσαν τὸν ᾿Ιησοῦν ἔλα- 23
βον τὰ ἱμάτια αὐτοῦ καὶ ἐποίησαν τέσσερα μέρη, ἑκάστῳ
στρατιώτῃ μέρος, καὶ τὸν χιτῶνα, ἦν δὲ ὁ χιτὼν ἄραφος,
ἐκ τῶν ἄνωθεν ὑφαντὸς δι᾽ ὅλου: εἶπαν οὖν πρὸς ἀλλή- “4
λους Μὴ σχίσωμεν αὐτόν, ἀλλὰ λάχωμεν περὶ αὐτοῦ
τίνος ἔσται’ ἵνα ἡ γραφὴ πληρωθῇ

Aiemepicanto τὰ ἱμλάτιά Moy ἑδγτοῖς
kal ἐπὶ τὸν ImaTICMON MOY ὄβδλον κλῆρον.
Οἱ μὲν οὖν στρατιῶται ταῦτα ἐποίησαν' ἰστήκεισαν δὲ 25
παρὰ τῷ σταυρῷ τοῦ ᾿Ἰησοῦ ἡ μήτηρ αὐτοῦ καὶ ἡ ἀδελφὴ
τῆς μητρὸς αὐτοῦ, Μαρία ἡ τοῦ Κλωπᾶ καὶ Μαρία ἡ
Μαγδαληνή. ᾿Ιησοῦς οὖν ἰδὼν τὴν μητέρα καὶ τὸν μαθητὴν 26
-17 Τολγόθ

XIX . KATA IQANHN 238

παρεστῶτα ὃν ἠγάπα λέγει τῇ μητρί Τύναι, ἴδε ὁ υἱός

27 σου" εἶτα λέγει τῷ μαθητῇ Ἴδε ἡ μήτηρ σου. καὶ ἀπ᾽ ἐκεί-
ys τῆς ὥρας ἔλαβεν ὁ μαθητὴς αὐτὴν εἰς τὰ ἴδια.

28 Μετὰ τοῦτο "εἰδὼς ὁ ᾿Ιησοῦς" ὅτι ἤδη πάντα τετέλεσται

29 ἵνα τελειωθῇ ἡ γραφὴ λέγεε Διψῶ. σκεῦος ἔκειτο ὄξους
μεστόν" σπόγγον οὖν μεστὸν τοῦ ὄξογο ὑσσώπῳ περιθέν-

30 τες προσήνεγκαν αὐτοῦ τῷ στόματι. ὅτε οὖν ἔλαβεν τὸ
ὄξος [6] Ἰησοῦς εἶπεν Τετέλεσται, καὶ κλίνας τὴν κεφα-

51 div παρέδωκεν τὸ πνεῦμα. Οἱ οὖν ᾿Ιουδαῖοι,
ἐπεὶ παρασκευὴ ἦν, ἵνα μὴ μείνῃ ἐπὶ τοῦ σταυροῦ τὰ σώ-
ματα ἐν τῷ σαββάτῳ, ἦν γὰρ μεγάλη ἡ ἡμέρα ᾿ ἐκείνου" τοῦ
σαββάτου, ἠρώτησαν τὸν Πειλᾶτον ἵνα κατεαγῶσιν αὐτῶν

32 τὰ σκέλη καὶ ἀρθῶσιν: ἦλθον οὖν οἱ στρατιῶται, καὶ
τοῦ μὲν πρώτου κατέαξαν τὰ σκέλη καὶ τοῦ ἄλλου τοῦ

33 συνσταυρωθέντος αὐτῷ: ἐπὶ δὲ τὸν ᾿Ιησοῦν ἐλθόντες, ὡς
εἶδον ἤδη αὐτὸν τεθνηκότα, οὐ κατέαξαν αὐτοῦ τὰ σκέλη,

34 ἀλλ᾽ εἷς τῶν στρατιωτῶν λόγχῃ αὐτοῦ τὴν πλευρὰν ἔνυξεν,

35 καὶ ἐξῆλθεν εὐθὺς αἷμα καὶ ὕδωρ: καὶ ὁ ἑωρακὼς μεμαρ-
τύρηκεν, καὶ ἀληθινὴ αὐτοῦ ἐστὶν ἡ μαρτυρία, καὶ ἐκεῖνος

36 οἶδεν ὅτι ἀληθῆ λέγει, ἵνα καὶ ὑμεῖς πιστεύητε. ἐγένετο
γὰρ ταῦτα iva ἡ γραφὴ πληρωθῇ ᾿Οεοτονν oY οΥγντρι-

37 Βήσετδι ἀύτοῦ. καὶ πάλιν ἑτέρα γραφὴ λέγει Οψον-
Tai elc ὃν ἐξεκέντηοσδν.

38 Μετὰ δὲ ταῦτα ἠρώτησεν τὸν Πειλᾶτον ᾿Ιωσὴφ ἀπὸ
"Αριμαθαίας, ὧν μαθὴτὴς [τοῦ] Ἰησοῦ κεκρυμμένος δὲ διὰ
τὸν φόβον τῶν ᾿Ιουδαίων, iva ἄρῃ τὸ σῶμα τοῦ ᾿Ιησοῦ"
καὶ ἐπέτρεψεν ὁ ΤΙειλᾶτος. ἦλθεν οὖν καὶ ἦρεν τὸ σῶμα

39 αὐτό. ἦλθεν δὲ καὶ Νικόδημος, ὁ ἐλθὼν πρὸς αὐτὸν
νυκτὸς τὸ πρῶτον, φέρων Γἔλιγμα' σμύρνης καὶ ἀλόης ὡς

“ολίτρας ἑκατόν. ἔλαβον οὖν τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ καὶ
ἔδησαν αὐτὸ ὀθονίοις μετὰ τῶν ἀρωμάτων, καθὼς ἔθος

41 ἐστὶν τοῖς Ἰουδαίοις ἐνταφιάζέιν. ἦν δὲ ἐν τῷ τόπῳ ὅπου
ἐσταυρώθη κῆπος, καὶ ἐν τῷ κήπῳ μνημεῖον καινόν, ἐν

28 ᾿Ιησοῦς εἰδὼς 31 δκείνη 39 μίγμα

236 KATA IQANHN XIX XX

ᾧ οὐδέπω οὐδεὶς ἣν τεθειμένος" ἐκεῖ οὖν διὰ τὴν παρα- 42
σκευὴν τῶν Ἰουδαίων, ὅτε ἐγγὺς ἦν τὸ μνημεῖον, - ἔθηκαν
τὸν Ἰησοῦν.

Τῇ δὲ μιᾷ τῶν σαββάτων Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ ἔρ- x
χεται πρωὶ σκοτίας ἔτι οὔσης εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ βλέπει
τὸν λίθον ἡρμένον ἐκ τοῦ μνημεέφου. τρέχει οὖν καὶ ἔρ- 2
χεται πρὸς Σίμωνα Πέτρον καὶ πρὸς τὸν ἄλλον μαθητὴν
ὃν ἐφίλει ὁ ᾿ἸΙησοῦς, κἀὶ λέγει αὐτοῖς _"Hpay τὸν κύ-
ριον ἐκ τοῦ μνημείου, Καὶ οὐκ οἴδαμεν. ποῦ ἔθηκαν av-
τόν. Ἐξῆλθεν οὖν ὁ Πέτρος καὶ ὁ ἄλλος μα- 3
θητής, καὶ ἤρχοντο εἰς τὸ μνημεῖον. ἔτρεχον δὲ οἱ δύο 4
ὁμοῦ: καὶ ὁ ἄλλος μαθητὴς προέδραμεν τάχειον τοῦ
Πέτρον καὶ ἦλθεν πρῶτος εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ παρακύψας s
βλέπει κείμενα τὰ ὀθόνια, οὐ μέντοι εἰσῆλθεν. ἔρχεται 6
οὖν καὶ Σίμων Πέτρος ἀκολουθῶν αὐτῷ, καὶ εἰσῆλθεν εἰς
τὸ μνημεῖον: καὶ θεωρεῖ τὰ ὀθόνια κείμενα, Καὶ τὸ σου- 7
δάριον, ὃ ἦν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ, οὐ μετὰ τῶν ὀθονίων
κείμενον ἀλλὰ χωρὶς ἐντετυλιγμένον εἰς ἕνα τόπον: τότε 8
οὖν εἰσῆλθεν καὶ ὁ ἄλλος μαθητὴς ὁ ἔλθὼν πρῶτος εἰς τὸ
μνημεῖον, καὶ εἶδεν καὶ ἐπίστευσεν: οὐδέπω yap decay ο
τὴν γραφὴν ὅτι δεῖ αὐτὸν ἐκ νεκρῶν ἀναστῆναι. ἀπῆλθον 10
οὖν πάλιν πρὸς αὑτοὺς οἱ μαθηταί, “Μαρία δὲ x
ἱστήκει πρὸς τῷ μνημείῳ ἔξω κλαίουσαι ὡς οὖν ἔκλαιεν
παρέκυψεν εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ θεωρεῖ δύο ἀγγέλους ἐν τὰ
λευκοῖς καθεζομένους, ἕνα πρὸς τῇ κεφαλῇ καὶ ἕνα πρὸς
τοῖς ποσίν, ὅπου ἔκειτο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. καὶ λέγουσιν 13
αὐτῇ ἐκεῖνοι Τύναι, τί κλαίεις; λέγει αὐτοῖς ‘ors Ἦραν'
τὸν κύριόν μου, καὶ οὐκ οἶδα ποῦ ἔθηκαν αὐτόν. ταῦτα 4
εἰποῦσα ἐστράφη εἰς τὰ ὀπίσω, καὶ θεωρεῖ τὸν ᾿Ιησοῦν
ἑστῶτα, καὶ οὐκ ἥδει ὅτι "Ingots ἐστίν. λέγει αὐτῇ "In- 15
σοῦς Τύναι, τί κλαίεις ; τίνα ζηξεῖς; ἐκείνη δοκοῦσα ὅτι
ὁ κηπουρός ἐστιν λέγει αὐτῷ Κύριε, εἰ σὺ ἐβάστασας
αὐτόν, εἶπέ μοι ποῦ ἔθηκας αὐτόν, κἀγὼ αὐτὸν ἀρῶ. λέγει τό

£3 Ὅτι ἦραν

XX KATA IQANHN 237

αὐτῇ ᾿Ιησος Μαριάμ. στραφεῖσα ἐκείνη λέγει αὐτῷ

17) Ἔβραϊστέ Ῥαββουνεί (ὃ λέγεται Διδάσκαλε). λέγει
αὐτῇ ᾿Ιησοῦς ‘My μου ἅπτου", οὕπω γὰρ ἀναβέβηκα πρὸς
τὸν πατέρα' πορεύου δὲ πρὸς τοὺς ἀδελφούς μου καὶ
εἰπὲ αὐτοῖς ᾿Αναβαίνω πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ πατέρα

18 ὑμῶν καὶ θεόν μον καὶ θεὸν ὑμῶν. ἔρχεται Μαριὰμ ἡ
Μαγδαληνὴ ἀγγέλλουσα τοῖς μαθηταῖς ὅτε Ἑώρακα τὸν
κύριον καὶ ταῦτα εἶπεν αὐτῇ.

19 Οὔσης οὖν ὀψίας τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ τῇ μιᾷ σαββάτων,
καὶ τῶν θυρῶν κεκλεισμένων ὅπου ἦσαν οἱ μαθηταὶ διὰ τὸν
φόβον τῶν ᾿Ιουδαίων, ἦλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ ἔστη εἰς τὸ

20 μέσον, καὶ λέγει αὐτοῖς Ἑἰρήνη ὑμῖν. καὶ τοῦτο εἰπὼν
ἔδειξεν καὶ τὰς χεῖρας καὶ τὴν πλευρὰν αὐτοῖς. ἐχάρησαν

οἱ οὖν οἱ μαθηταὶ ἰδόντες τὸν κύριον. εἶπεν οὖν αὐτοῖς [ὁ
Ἰησοῦς] πάλιν Ἑϊρήνη ὑμῖν: καθὼς ἀπέσταλκέν pe ὁ

22 πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς. καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησεν

43 καὶ λέγει αὐτοῖς Λάβετε πνεῦμα ἅγιον" ἄν τινων ἀφῆτε
τὰς ἁμαρτίας ᾿ἀφέωνται' αὐτοῖς: ἄν τινων κρατῆτε κεκρά-
τῆνται.

24 θωμᾶς δὲ εἷς ἐκ τῶν δώδεκα, ὁ λεγόμενος Δίδυμος,

25 οὐκ ἦν per αὐτῶν ὅτε ἦλθεν ᾿Ιησοῦς. ἔλεγον οὖν αὐτῷ
οἱ ἄλλοι μαθηταί ‘Ewpdxapey τὸν κύριον. ὁ δὲ εἶπεν
αὐτοῖς Ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν
ἥλων καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων
καὶ βάλω μου τὴμ χεῖρα εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ

26 πιστεύσω. Καὶ μεθ᾽ ἡμέρας ὀκτὼ πάλιν ἦσαν
ἔσω οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ Θωμᾶς μετ᾽ αὐτῶν. ἔρχεται ὃ
Ἰησοῦς τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον

27 καὶ εἶπεν Ἑἰρήνη ὑμῖν. εἶτα λέγει τῷ Θωμᾷ Φέρε
τὸν δάκτυλόν σον ὧδε καὶ ἴδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε
τὴν χεῖρά σον καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου, καὶ μὴ γί-

28 vou ἄπιστος ἀλλὰ πιστός. ἀπεκρίθη Θωμᾶς καὶ εἶπεν

29 αὐτῷ ῳὋὉ κύριός μου καὶ 6 θεός μου. λέγει αὐτῷ [6] Ἰη-

1:7 Μὴ ἅπτον μου 23 τινος. «τινὸς ἀφίονται

238 KATA IQANHN XX XXI

cous “Ors ¢wpaxds pe πεπίστευκας ; μακάριοι of μὴ
ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες.

Πολλὰ μὲν οὖν καὶ ἄλλα σημεῖα ἐποίησεν ὁ ᾿Ιησοῦς x
ἐνώπιον τῶν μαθητῶν", ἃ οὐκ ἔστιν γεγραμμένα ἐν τῷ
βιβλίῳ τούτῳ: ταῦτα δὲ γέγραπται ἵνα πιστεύητε ὅτι ᾽Ἴη- 31
σοῦς ἐστὶν ὁ χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, καὶ ἵνα πιστεύοντες
ζωὴν ἔχητε ἐν τῷ ὀνόματι avrow.

META ΤΑΥ͂ΤΑ ἐφανέρωσεν ἑαυτὸν πάλιν ᾿ἸἸησοῦς x.
τοῖς μαθηταῖς ἐπὶ τῆς θαλάσσης τῆς Τιβεριάδος: ἐφανέ-
ρωσεν δὲ οὕτω. Ἦσαν ὁμοῦ Σίμων Πέτρος καὶ Θω- 2
μᾶς ὁ λεγόμενος Δίδυμος καὶ Ναθαναὴλ ὁ ἀπὸ Κανὰ τῆς
Ταλιλαίας καὶ οἱ τοῦ Ζεβεδαίου καὶ ἄλλοι ἐκ τῶν μαθητῶν
αὐτοῦ δύο. λέγει αὐτοῖς Σίμων Πέτρον Ὑπάγω ἁλιεύειν" 3
λέγουσιν αὐτῷ Ἐρχόμεθα καὶ ἡμεῖς σὺν coi. ἐξῆλθαν
καὶ ἐνέβησαν εἰς τὸ πλοῖον, καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ νυκτὶ ἐπίασαν
οὐδέν. πρωίας δὲ ἤδη γινομένης ἔστη “Incous ‘els’ τὸν
αἰγιαλόν: οὐ μέντοι ἤδεισαν οἱ μαθηταὶ ὅτι ᾿Ιηαοῦς ἐστίν.
λέγει οὖν αὐτοῖς Ἰησοῦς Παιδία, μή τι προσφάγιον ἔχε- 5
τε; ἀπεκρίθησαν αὐτῷ Οὔ. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς Βάλετε 6
els τὰ δεξιὰ μέρη τοῦ πλοίου τὸ δίκτυον, καὶ εὑρήσετε.
ἔβαλον οὖν, καὶ οὐκέτι αὐτὸ ἑλκύσαι ἴσχυον ἀπὸ τοῦ πλή-
θους τῶν ἰχθύων. λέγει οὖν ὁ μαθητὴς ἐκεῖνος ὃν ἠγάπα 7
ὁ Ἰησοῦς τῷ Πέτρῳ ‘O κύριός ἐστι. Σίμων οὖν Πέτρος,
ἀκούσας ὅτι ὁ κύριός ἐστιν, τὸν ἐπενδύτην διεζώσατο, ἦν
γὰρ γυμνός, καὶ ἔβαλεν ἑαυτὸν εἰς τὴν θάλασσαν": οἱ δὲ 8
ἄλλοι μαθηταὶ τῷ πλοιαρίῳ ἦλθον, οὐ γὰρ ἦσαν μακρὰν
ἀπὸ τῆς γῆς ἀλλὰ ὡς ἀπὸ πηχῶν διακοσίων, σύροντες τὸ
δίκτυον τῶν ἰχθύων. ‘Qs οὖν ἀπέβησαν εἰς τὴν γῆν βλέ- 9
πουσιν ἀνθρακιὰν κειμένην καὶ ὀψάριον ἐπικείμενον καὶ

30 αὑτοῦ 4 ἐπὶ

XXI KATA IQANHN 239

ro dprov. λέγει αὐτοῖς [6] Ἰησοῦς ‘Evéyxare ἀπὸ τῶν

1x ὀψαρίων ὧν ἐπιάσατε νῦν. ἀνέβη οὖν Σίμων Πέτρος καὶ
εἴλκυσεν τὸ δίκτυον els τὴν γῆν μεστὸν ἰχθύων μεγάλων
ἑκατὸν πεντήκοντα τριῶν" καὶ τοσούτων ὄντων οὐκ ἐσχίσθη

12 τὸ δίκτυον. λέγει αὐτοῖς [6] Ἰησοῦς Δεῦτε ἀριστήσατε.
οὐδεὶς ἐτόλμα, τῶν μαθητῶν ἐξετάσαι αὐτόν Σὺ τίς εἶ;

13 εἰδότες ὅτι ὁ κύριός ἐστιν. ἔρχεται ᾿Ιησοῦς καὶ λαμβάνει

14 τὸν ἄρτον καὶ δίδωσιν αὐτοῖς, καὶ τὸ ὀψάριον ὁμοίως. Τοῦ-
ro ἤδη τρίτον ἐφανερώθη ᾿Ιησοῦς τοῖς μαθηταῖς ἐγερθεὶς
ἐκ νεκρῶν.

13 “Ore οὖν ἠρίστησαν λέγει τῷ Σίμωνι Πέτρῳ ὁ Ἴη-
gots Σίμων Ἰωάνου, ἀγαπᾷς με πλέον τούτων; λέγει
αὐτῷ Ναί, κύριε, σὺ οἶδας ὅτι φιλῶ oe. λέγει αὐτῷ

16 Βόσκε τὰ ἀρνία pov. λέγει αὐτῷ πάλιν δεύτερον Σίμων
Ἰωάνου, ἀγαπᾷς με; λέγει αὐτῷ Ναί, κύριε, σὺ οἶδας
ὅτι φιλῶ σε. λέγει αὐτῷ Ποίμαινε τὰ ᾿προβάτιά" pov.

17 λέγει αὐτῷ τὸ τρίτον Σίμων ἸἸωάνου, φιλεῖς με; ἔλυπήθη
ὁ Πέτρος ὅτι εἶπεν αὐτῷ τὸ τρίτον Φιλεῖς με; καὶ εἶπεν
αὐτῷ Κύριε, πάντα σὺ οἶδας, σὺ γινώσκεις ὅτι φιλώ σε.

18 λέγεε αὐτῷ “Incovs Βόσκε τὰ γπροβάτιάϊ pov. ἀμὴν ἀμὴν
λέγω σοι, ὅτε ἧς νεώτερος, ἐζώννυες σεαυτὸν καὶ περιε-
πάτεις ὅπου ἤθελες" ὅταν δὲ γηράσῃς, ἐκτενεῖς τὰς χεῖράς

19 σου, καὶ ἄλλος ζώσει σε καὶ οἴσει ὅπου οὐ θέλεις. τοῦτο
δὲ εἶπεν σημαίνων ποίῳ θανάτῳ δοξάσει τὸν θεόν. καὶ

aq τοῦτο εἰπὼν λέγει αὐτῷ ᾿Ακολούθει μοι. Ἐπι-
στραφεὶς ὁ Πέτρος βλέπει τὸν μαθητὴν ὃν ἠγάπα ὁ
Ἰησοῦς ἀκολουθοῦντα, ὃς καὶ ἀνέπεσεν ἐν τῷ δείπνῳ ἐπὶ τὸ
στῆθος αὐτοῦ καὶ εἶπεν Κύριε, τίς ἐστιν ὁ παραδιδούς σε;

ar τοῦτον οὖν ἰδὼν ὁ Πέτρος λέγει τῷ ᾿Ιησοῦ Κύριε, οὗτος δὲ

22 Th; λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς "Edy αὐτὸν θέλω μένειν ἕως

33 ἔρχομαι, τί πρὸς σέ; σύ μοι ἀκολούθει. ᾿Εξῆλθεν οὖν
οὗτος ὁ λόγος εἰς τοὺς ἀδελφοὺς ὅτι ὁ μαθητὴς ἐκεῖνος
οὐκ ἐσ έν οὐκ εἶπεν δὲ αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς ὅτι οὐκ ἀ-

16 πρόβατά 17 πρόβατά

240 KATA IQANHN XXI

ποθνήσκει, GAN’ "Edy αὐτὸν θέλω μένειν ἕως ἔρχομαι,
τί πρὸς σέ; :

Οὗτός ἐστιν 6 μαθητὴς ὁ Τ μαρτυρῶν περὶ τούτων "καὶ 24
Pe | ; a . oo” ¢ > 4 > ae ,

O° γράψας ταῦτα, καὶ οἴδαμεν ὅτι ἀληθὴς αὐτοῦ ἡ μαρτυρία
ἐστίν. ᾿ .

Ἔστιν δὲ καὶ ἄλλα πολλὰ ἃ ἐποίησεν ὁ ᾿Ιησοῦς, ἅτινα 2g
a8 ? “Ὁ ΕΣ 3. κ᾿ ? a ? ’
ἐὰν γράφηται καθ᾽ ἕν, οὐδ᾽ αὐτὸν οἶμαι τὸν κόσμον χωρή-
σειν τὰ γραφόμενα βιβλία.

84 καὶ | [ὃ] καὶ

ΠΕΡῚ MOIXAAIAOZ TIEPIKOTIH

[kata 1@ANHN VII 53— VIII x1]

s3 [ΚΑῚ ἘΠΟΡΕΎΘΗΣΑΝ ἕκαστος els τὸν οἶκον αὐτοῦ,
a Ἰησοῦς δὲ ἐπορεύθη εἰς τὸ “Opos τῶν Ἐλαιῶν. "Ορθρον
δὲ πάλιν παρεγένετο εἰς τὸ ἱερόν, καὶ πᾶς 6 λαὸς ἤρχετο
3 πρὸς αὐτόν, καὶ καθίσας ἐδίδασκεν αὐτούς), ἤΑγουσιν δὲ
οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι "γυναῖκα ἐπὶ μοιχείᾳ" κατει-
4 λημμένην, καὶ στήσαντες αὐτὴν ἐν μέσῳ ᾿'λέγουσιν᾽ αὐτῷ
Διδάσκαλε, αὕτη ἡ γυνὴ Γκατείληπται" ἐπ᾿ αὐτοφώρῳ μοι-
s χενομένη" ἐν δὲ τῷ νόμῳ [ἡμῖν] Μωυσῆς ἐνετείλατο τὰς
6 τοιαύτας λιθάζειν. σὺ "οὖν" τί λέγεις; [τοῦτο δὲ ἔλεγον
πειράζοντες αὐτόν, ἵνα ἔχωσιν κατηγορεῖν αὐτοῦ. ὁ δὲ
Ἰησοῦς κάτω κύψας τῷ δακτύλῳ ᾿κατέγραφεν" εἰς τὴν γῆν.
γὡς δὲ ἐπέμενον ἐρωτῶντες [αὐτόν], ἀνέκυψεν καὶ εἶπεν
[αὐτοῖς] Ὃ ἀναμάρτητος ὑμῶν πρῶτος ἐπ᾽ αὐτὴν ᾿βαλέτω
λίθον. καὶ πάλιν Γκατακύψας" ᾿ ἔγραφεν εἰς τὴν γῆν.
ο οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐξήρχοντο εἷς καθ᾽ εἷς ἀρξάμενοι ἀπὸ τῶν
πρεσβυτέρων:, καὶ κατελείφθη μόνοε", καὶ ἡ γυνὴ ἐν μέσῳ
το οὖσα. ἀνακύψας δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν Γαὐτῇ Τύναι, ποῦ"
1 εἰσίν; οὐδείς σε κατέκρινεν; ἡ δὲ εἶπεν Οὐδείς, κύριε.
εἶπεν δὲ ὁ Ἰησοῦς Οὐδὲ ἐγώ σε κατακρίνω' πορεύου,
ἀπὸ τοῦ νῦν μηκέτι ἁμάρτανε.]}
2 ἦλθεν ἉὯἍ ἐπὶ ἁμαρτίᾳ γυναῖκα 4.εἶπον | εἴληπται κ« δὲ | περὶ

αὐτῆς 6 ἔγραφεν 7 [τὸν] λίθον βαλέτφωἠἬ 8 κάτω κύψας | τῷ δακτύλῳ
9 t...t | ὁ Ιησοῦς το τῇ γυναικί Tov

R

Digitized by Google

TPAZEIS ATIOSTOAQN

ΠΡΑΞΕΙ͂Σ ATOZ TOAQN

: TON MEN ΠΡΩ͂ΤΟΝ ΛΟΙῸΝ ἐπρησάμην κερὶ
πάντων, ὦ Θεύφιλε, ὧν ἤρξατο͵ ᾿Ιησοῦς ποιεῖν τε καὶ
2 διδάσκειν ἄχρι ἧς ἡμέρας ἐντειλάμενος τοῖς ἀποστόλοις διὰ
3 πνεύματος ἁγίου οὗς ἐξελέξατο ἀνελήμφθη- οἷς καὶ παρέ-
στησεν ἑαυτὸν ζῶντα μετὰ τὸ παθεῖν αὐτὸν ἐν πολλοῖς
τεκμηρίοις, δὲ ἡμερῶν τεσσεράκοντα ὀπτανόμενος αὐτοῖς
4 ᾿ καὶ λέγων τὰ περὶ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ. καὶ σνναλι-
ζόμενος παρήγγειλεν αὐτοῖς ἀπὸ Ἱεροσολύμων μὴ χωρί-
ζεσθαι, ἀλλὰ περιμένειν τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ πατρὸς ἣν
« ἠκούσατέ μου" ὅτι ᾿Ιωάνης μὲν ἐβάπτισεν ὕδατι, ὑμεῖς δὲ
ἐν πνεύματι βαπτισθήσεσθε ἁγίῳ οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας
6 ἡμέρας. Οἱ μὲν οὖν συνελθόντες ἠρώτων αὐτὸν
λέγοντες Κύριε, εἰ ἐν τῷ χρύνῳ τούτῳ ἀποκαθιστάνεις τὴν
βασιλείαν τῷ Ἰσραήλ; εἶπεν πρὸς αὐτούς Οὐχ ὑμῶν
ἐστὶν γνῶναι χρόνους ἣ καιροὺς ots ὁ πατὴρ ἔθετο ἐν τῇ
8 ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ, ἀλλὰ λήμψεσθε δύναμιν ἐπελθόντος τοῦ ἁγίου
πνεύματος ἐφ᾽ ὑμᾶς, καὶ ἔσεσθέ pou μάρτυρες ἔν τε Ἴερου-
σαλὴμ καὶ [ἐν] πάσῃ τῇ ᾿Ἰουδαίᾳ καὶ Σαμαρίᾳ καὶ ἕως
ο ἐσχάτου τῆς γῆς. καὶ ταῦτα εἰπὼν βλεπόντων αὐτῶν
ἐπήρθη, καὶ νεφέλη ὑπέλαβεν αὐτὸν ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν
το αὐτῶν. καὶ ὡς ἀτενίζοντες ἦσαν εἰς τὸν “οὐρανὸν πορευο-
μένου αὐτοῦ, καὶ ἰδοὺ ἄνδρες δύο παριστήκεισαν αὐτοῖς ἐν

246 ΠΡΑΞΕΙΣ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ I

ἐσθήσεσι λευκαῖς, οἱ καὶ εἶπαν “Ανδρὲς Ταλιλαῖοι, τί ἑστή- x
κατε βλέποντες εἰς τὸν οὐρανόν ; οὗτος ὁ Ἰησοῦς ὁ ἀναλημ-
φθεὶς ἀφ' ὑμῶν εἰς τὸν οὐρανὸν οὕτως ἐλεύσεται ὃν τρό-
gov ἐθεάσασθε αὐτὸν πορενόμενον εἰς τὸν οὐρανόν. Tore x2
ὑπέστρεψαν εἰς Ἰερουσαλὴμ ἀπὸ ὕρους τοῦ καλουμένου
Ἐλαιῶνος, ὅ ἐστιν ἐγγὺς ᾿Ιερουσαλὴμ σαββάτον ἔχον
ὁδόν. Καὶ ὅτε εἰσῆλθον, εἰς τὸ ὑπερῷον ἀνέβη- 13
σαν οὗ ἦσαν καταμένοντες, ὅ τε Πέτρος καὶ ᾿Ιωάνης καὶ Ἰά-
κῶβος καὶ ᾿Ανδρέας, Φίλιππος καὶ Θῳμᾶς, Βαρθολομαῖος
καὶ Μαθθαῖος, Ἰάκωβος. ᾿Αλφαίου καὶ Σίμων ὁ ζηλωτὴς
καὶ Ἰούδας ᾿Ιακώβον. οὗτοι πάντες ἦσαν προσκαρτεροῦντες 14
ὁμοθυμαδὸν τῇ προσευχῇ σὺν γυναιξὶν καὶ Μαριὰμ τῇ
μητρὶ [τοῦ] ᾿Ιησοῦ καὶ σὺν τοῖς ἀδελφοῖς αὐτοῦ.

ΚΑῚ EN ΤΑΙ͂Σ HMEPAIS ταύταις ἀναστὰς ἹΤέτρος τς
ἐν μέσῳ τῶν ἀδελφῶν εἶπεν (ἦν τὲ ὄχλος ὀνομάτων ἐπὶ τὸ
αὐτὸ ὡς ἑκατὸν εἴκοσι) Ανδρες ἀδελφοί, ἔδει πληρωθῆναι τό
τὴν γραφὴν ἣν προεῖπε τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον διὰ στόματος
Δανεὶδ περὶ ᾿Ιούδα τοῦ γεμομένου ὁδηγοῦ τοῖς συλλαβοῦσιν
Ἰησοῦν, ὅτι κατηριθμημένος ἦμ ἐν ἡμῖν καὶ ἔλαχεν τὸν 17
κλῆρον τῆς διακονίας ταύτης. -- Οὗτος μὲν οὖν ἐκτήσατο 18
χωρίον ἐκ μισθοῦ τῆς ἀδικίας, καὶ πρηνὴς γενόμενος
ἐλάκησεν μέσος, καὶ ἐξεχύθη πάντα τὰ σπλάγχνα αὐτοῦ.
καὶ γνωστὸν ἐγένετο πᾶσι τοῖς κατοικοῦσιν ᾿Ιερουσαλήμ, το
ὥστε κληθῆναι τὸ χωρίον ἐκεῖνο τῇ διαλέκτῳ αὐτῶν ᾿ὰ κελ-
δαμάχ, τοῦτ᾽ ἔστιν Χωρίον Αἵματος. -- Τέγραπται γὰρ 20
ἐν Βίβλῳ Ψαλμῶν

Γενηθήτω ἢ ἔπδγλιο aytoy ἔρημος
Kal μὴ Ectw ὁ KATOIKON ἐν δὐτῆ,
καί
᾿ Τὴν ἐπιοκοπὴν τοῦ AaBétw Erepoc.

g εἰς

ΓΙ ΠΡΑΞΙΕΙΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ 247

ax δεῖ οὖν τῶν συνελθόντων ἡμῖν ἀνδρῶν ἐν παντὶ χρόνῳ ᾧ
2 εἰσῆλθεν καὶ ἐξῆλθεν ἐφ᾽ ἡμᾶς ὁ κύριος Ἰησοῦς, ἀρξάμενος
ἀπὸ τοῦ βαπτίσματος ᾿Ιωάνον ἕως τῆς ἡμέρας ἧς ἀνελήμ-
φθη ἀφ᾽ ἡμῶν, μάρτυρα τῆς ἀναστάσεως αὐτοῦ σὺν ἡμῖν
43 γενέσθαι ἕνα τούτων. καὶ ἔστησαν δύο, Iwan τὸν καλού-
μενον Βαρσαββᾶν, ὃς ἐπεκλήθη ᾿Ιοῦστος, καὶ Μαθθίαν.
44 καὶ προσευξάμενοι εἶπαν Σὺ κύριε καρδιογνῶστα πάντων,
es ἀνάδειξον ὃν ἐξελέξῳ, ἐκ. τούτων τῶν δύο ἕνα, λαβεῖν τὸν
τόπον τῆς διακονίας ταύτης καὶ ἀποστολῆς; ἀφ᾽ ἧς παρέβη
96 Ἰούδας πορευθῆναι eis τὸν τόπον τὸν ἴδιον. καὶ ἔδωκαν
κλήρους αὐτοῖς, καὶ ἔπεσεν ὁ κλῆρος ἐπὶ Μαθθίαν, καὶ
συνκατεψηφίσθη μετὰ τῶν ἕνδεκα ἀποστόλων,

: Καὶ ἐν τῷ συνπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς
α ἦσαν πάντες ὁμοῦ ἐπὶ τὸ αὐτό, καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ
. οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας καὶ ἐπλήρω-
8σεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι, καὶ ὥφθησαν αὐ-
τοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, καὶ ἐκάθισεν
4 ἐφ᾽ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, καὶ ἐπλήσθησαν πάντες πνεύματος
ἁγίον, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ
5 πνεῦμα ἐδίδον ἀποφθέγγεσθαι αὐτοῖς, Ἦσαν
δὲ ‘ey’ ᾿Ιερουσαλὴμ κατοικοῦντες ᾿Ιουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς
6 ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν" γενομένης δὲ τῆς
φωνῆς ταύτης συνῆλθε τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκου-
γσεν εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν' ἐξί-
σταντο δὲ καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες "Οὐχὶ ἰδοὺ πάντες
8 οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Ταλιλαῖοι; καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούο-
μεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν 9 ἐγεννήθημεν;
9 Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ ᾿Ἐλαμεῖται, καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν
Μεσοποταμίαν, Ιουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ
10 τὴν ᾿Ασίαν, Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ
μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες
sx Ῥωμαῖοι, Ἰονδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ “ApaBes,

7 Οὐχ

248 NPAZEIS AUTOSTOAGN It

ἀκούομεν χαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ.

μεγαλεῖα τοῦ θεοῦ. ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ διηποροῦντο,
ἄλλος πρὸς ἄλλον λέγοντες Τί θέλει τοῦτο εἶναι; ἕτεροι
δὲ διαχλευάζοντες ἔλεγον ὅτε Τλεύκους μεμεστωμένοι
εἰσίν. Σταθεὶς δὲ ὁ Πέτρος σὺν τοῖς ἕνδεκα
ἐπῆρεν τὴν φωνὴν αὐτοῦ καὶ ἀπεφθέγξατο αὐτοῖς "Ανδρες
Ἰουδαῖοι καὶ οἱ κατοικοῦντες ᾿Ιερουσαλὴμ πάντες, τοῦτο
ὑμῖν γνωστὸν ἔστω καὶ ἐνωτίσασθε τὰ ῥήματά μου. οὐ
‘ γὰρ ὡς ὑμεῖς ὑπολαμβάνετε οὗτοι μεθύουσιν, ἔστιν γὰρ
᾿ dpa τρίτη τῆς ἡμέρας, ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν τὸ εἰρημένον διὰ
rou προφήτου "lend
Kal éctat ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, λέγει ὁ θεός,
ἐκχεῶ ἀπὸ TOF TINEYMaTOC MOY ἐπὶ TIACAN CépKa,
kal προφητεύοουοιν οἱ γίοὶ YMAN kal al @yraTépec
YMON,
Kal of νεὰνίοκοι YMOn ὁράςεις Swonrtal,
kal of πρεοβύτεροι YMO@N énytTINfoic éNYTINIACOH-

CONTaI®
Kaf re ἐπὶ royc AoyAoyc Moy Kal ἐπὶ τὰς AoyAac
MOY
én Taic HMepaic ἐκείνδις ἐκχεῶ ἀπὸ TOY TrnNey-
MaTOC MOY,
, καὶ προφητεύσουσιν.
Καὶ λώσω tépata ἐν τῷ οὐρὰνῷ ἄνω
Kal σημεῖα ἐπὶ τῆς Γῆς κάτω,
alma Kal πῦρ Kal ἀτλιίδὰ κὰαῖτνογ'
ὁ ἥλιος metactpadricetat εἰς οκότοο

kal ἡ σελήνη εἷς alma
πρὶν " ἐλθεῖν HMEpaN Κυρίου τὴν μεγάλην
4 kal ᾿ἐπιφὰνῆ.
Καὶ €ctat πᾶς ὅς ἐὰν émmtkadécuTal τὸ ὄνολλὰ
Kypfoy οωθήσετδι.
"Ανδρες ἸἸσραηλεῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους. Ἴη-

40 ἡ

12
13

14

19

az

II HPAZEIZ AMOZTOAON 249

σαῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀποδεδειγμένον ἀπὸ τοῦ θεοῦ
els ὑμᾶς δυνάμεσι καὶ τέρασι καὶ σημείοις οἷς ἐποίησέν
43 δ αὐτοῦ ὁ θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν, καθὼς αὐτοὶ οἴδατε, τοῦτον
τῇ ὠὡρισμένῃ βουλῇ καὶ προγνώσει τοῦ θεοῦ ἔκδοτον διὰ
24 χειρὸς ἀνόμων προσπήξαντες ἀνείλανε, ὃν ὁ θεὸς ἀνέστησεν
λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ θανάτου, καθότι οὐκ ἦν ΠΡῸΣ
as κρατεῖσθαι αὐτὸν ὑπ᾽ αὐτοῦ" Δαυεὶδ γὰρ λέγει εἰς αὐτό
ἹΤροορώλλην τὸν KYPION ἐνώπιόν MOY Ald παντὸς,
ὅτι ἐκ λεξιῶν MOY EécTIN ἵνὰ MA οἀλεγθῶ.
26 διὰ τοῦτο ηὐφράνθη MOY ἡ κἀρδίὰ ey MraAAldcaTo
rA@ccé moy,
ἔτι Aé Kal ἡ CAp? MOY ΠΕ ΤῸ "ἐπ ἐλπίδι"
sy ὅτι ΟΥ̓κ ἐνκὰτὰἀλείψειο τὴν ΨΥΧΗ͂Ν MOY elc ἄλην,
οὐδὲ Adceic τὸν δοιόν Coy ἰδεῖν λιάφθοράν.
28 ἐγνώρισάς μοι ὁλοὴς zwic,
πληρώρειο ΜΕ E¥POCYNHC META τοῦ προσώπου
coy.
2» “AB pes ἀδελφοί, ἐξὸν εἰπεῖν μετὰ παρρησίας πρὸς ὑμᾶς
περὶ τοῦ πατριάρχου Δανείδ, ὅτι καὶ ἐτελεύτησεν καὶ
ἐτάφη καὶ τὸ μνῆμα αὐτοῦ ἔστιν ἐν ἡμῖν ἄχρι τῆς ἡμέρας
30 ταύτης. προφήτης οὖν ὑπάρχων, καὶ εἰδὼς ὅτι ὅρκῳ ὥμλο-
CEN AYTQ@ ὁ θεὸς ἐκ κἀρττοῦ τῆς ὀσφύοο ayTo? KaOfcat
4 ἐπὶ τὸν θρόνον δύτον, προιδὼν ἐλάλησεν περὶ τῆς ἀνα-
στάσεως τοῦ χριστοῦ ὅτι of Te ἐνκὰτελείφθη εἰς JAHN
3. Οἵτε ἡ σὰρξ αὐτοῦ ETAEN λιάφθοράν. τοῦτον τὸν Ἰησοῦν
43 ἀνέστησεν ὁ θεός, οὗ πάντες ἡμεῖς ἐσμὲν μάρτυρες. τῇ
δεξιᾷ οὖν τοῦ θεοῦ ὑψωθεὶς τήν τε ἐπαγγελίαν τοῦ πνεύμα-
τος τοῦ ἁγίου λαβὼν παρὰ τοῦ πατρὸς ἐξέχεεν τοῦτο ὃ
34 ὑμεῖς [καὶ] βλέπετε καὶ ἀκούετε. οὐ γὰρ Δανεὶδ ἀνέβη εἰς
τοὺς οὐρανούς, λέγει δὲ αὐτός
Εἶπεν Κύριος τῷ κυρίῳ moy Κάθογ ἐκ λεζιῶν
MOY
35 ἕως ἂν θῶ Toye éxOpoyc coy ὑποπόδιον TAN
TTOAQON Coy,

250 IIPAZEIZ ΑΠΟΣΈΟΛΩΝ 1111

ἀσφαλῶς οὖν γινωσκέτω πᾶς οἶκος Ἰσραὴλ ὅτι καὶ κύριον 36
αὐτὸν καὶ χριστὸν ἐποίησεν ὁ θεός, τοῦτον τὸν ᾿Ιησοῦν ὃν
ὑμεῖς ἐσταυρώσατε. ᾿Ακούσαντες δὲ κατενύγησαν 37
τὴν καρδίαν, εἶπάν τε πρὸς τὸν Πέτρον καὶ τοὺς λοιποὺς
ἀποστόλους Τί ποιήσωμεν, ἄνδρες ἀδελφοί; Πέτρος δὲ 38
πρὸς αὐτούς Μετανοήσατε, καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν
ἐν τῷ ὀνόματι ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶμ
ὑμῶν, καὶ λήμψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ ἁγίου πνεύματος"
ὑμῖν γάρ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία καὶ τοῖς τέκνοις ὑμῶν καὶ πᾶσε 39
τοῖς ἐΐς μὰκρὰν Scoyc An trpockadécutat Κύριος
ὁ θεὸς ἡμῶν. ἑτέροις τε λόγοις πλείοσιν διεμαρτύρατο, καὶ 4a
παρεκάλει αὐτοὺς λέγων Σώθητε ἀπὸ τῆς γενεᾶς τῆς σκο-
λιᾶς ταύτης. Οἱ μὲν οὖν ἀποδεξάμενοι τὸν λόγον αὐτοῦ 4:
ἐβαπτίσθησαν, καὶ προσετέθησαν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ψυχαὶ
ὡσεὶ τρισχίλιαι. ἦσαν δὲ προσκαρτεροῦντες τῇ διδαχῇ τῶν 42
ἀποστόλων καὶ τῇ κοινωνίᾳ, τῇ κλάσει τοῦ "ἄρτου" καὶ ταῖς
προσευχαῖς. "Eyivero δὲ πάσῃ ψυχῇ φόβος, 43
πολλὰ δὲ τέρατα καὶ σημεῖα διὰ τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο,
πάντες δὲ οἱ πιστεύσαντες ᾿ἐπὶ τὸ αὐτὸ" εἶχον ἅπαντα κοινά, 44
καὶ τὰ κτήματα καὶ τὰς ὑπάρξεις ἐπίπρασκον καὶ διεμέριζον 45
αὐτὰ πᾶσιν καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν: καθ᾽ ἡμέραν τε 46
προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν ἐμ τῷ ἱερῷ, κλῶντές τε
κατ᾽ οἶκον ἄρτον, μετελάμβανον τροφῆς ἐν ἀγαλλιάσει καὶ
ἀφελότητι καρδίας, αἰνοῦντες τὸν θεὸν καὶ ἔχοντες χάριν 47
πρὸς ὅλον τὸν λαόν, ὁ δὲ κύριος προσετίθει τοὺς σωζομέ-
vous καθ᾽ ἡμέραν ἐπὶ τὸ αὐτό. x

Πέτρος δὲ καὶ ἸἸῳφάνης ἀνέβαιιον εἰς τὸ ἱερὸν ἐπὶ τὴν
Spay τῆς προσευχῆς τὴν ἐνάτην, καί rig ἀνὴρ χωλὸς éx 2
κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ ὑπάρχων ἐβαστάζετο, ὃν ἐτίθουν
καθ᾽ ἡμέραν πρὸς τὴν θύραν τοῦ ἱεροῦ τὴν λεγομένην
Ὡραίαν τοῦ αἰτεῖν ἐλεημοσύνην παρὰ τῶν εἰσπορευομένων
εἰς τὸ ἱερόν, ὃς ἰδὼν Πέτρον καὶ ᾿Ιωάνην μέλλοντας εἰσιέ- 3

42 ἄρτον,

111 TIPAZEIZ ΑΠΟΣΤΟΔΩΝ ast

4«»αι els τὸ ἱερὸν ἠρώτα ἔλεημασύνην AaBein ἀτενίσας δὲ
2 > 3. 4 AY a~ > , > , 3 tia
Elerpos fa αὐτὸν: σὺν τῷ Ἰωανῃ εἰπεν Βλέψον εἰς Nas.
κὁ δὲ ἐπεῖχεν αὐτοῖς προσδοκῶν τι παρ᾽ αὐτῶν λαβεῖν.
6 εἶπεν δὲ Πέτρος ᾿Αργύριομ καὶ χρυσίον οὐχ ὑπάρχει μοι,
ὃ δὲ ἔχω τοῦτό σοι δίδωμι: ἐν τῷ ὀνόματι ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ
η τοῦ Ναζωραίου περιπάτει. καὶ πιάσας αὐτὸν τῆς δεξιᾶς
χειρὸς ἤγειρεν αὐτόνι παραχρῆμα δὲ ἐστερεώθησαν al
8 βάσεις αὐτοῦ καὶ τὰ σφυδρά, καὶ ἐξαλλόμενος ἔστη καὶ
περιεπάτει, καὶ εἰσῆλθεν σὺν αὐτοῖς εἰς τὸ ἱερὸν περιπατῶν
ο καὶ ἁλλόμενος καὶ αἰνῶν τὸν θεόν... καὶ εἶδεν πᾶς ὁ λαὸς
το αὐτὸν περιπατοῦντα καὶ αἰνοῦντα τὸν θεόν, ἐπεγίνωσκον δὲ
28 μή z e 4 \ ? , 5 Δ
αὐτὸν ὅτε οὗτος ἦν ὁ πρὸς τὴν ἐλεημοσύνην καθήμενος ἐπὶ
τῇ Ὡραίᾳ Πύλῃ τοῦ ἱεροῦ, καὶ ἐπλήσθησαν θάμβους καὶ
τὶ ἐκστάσεως ἐπὶ τῷ συμβεβηκότι αὐτῷ. Κρα-
τοῦντος δὲ αὐτοῦ τὸν Πέτρον καὶ τὸν ᾿Ιωάνην συνέδραμεν
πᾶς ὁ λαὸς πρὸς αὐτοὺς ἐπὶ τῇ στοᾷ τῇ καλουμένῃ Σολομῶν-
» 2H 4 4 ε , 3 , : . ee
za Tos ἔκθαμβοι, ἰδὼν δὲ ὁ Πέτρος ἀπεκρίνατο πρὸς τὸν λαόν
“Avdpes Ἰσραηλεῖται, τί θαυμάζετε ἐπὶ τούτῳ, ἣ ἡμῖν τί
. , > σε
ἀτενίζετε ὡς ἰδίᾳ δυνάμει ἢ εὐσεβείᾳ πεποιηκόσιν τοῦ περι-
13 πατεῖν αὐτόν; ὁ θεὸς "ABpadm kal *Icadk Kal ᾿Ιδκώβ,
ε - , ε 2, 2 ᾿ ἊΝ 9
ὁ θεὸς τῶν πὰτέρων HMON, ἐλόξδοεν τὸν ττὰϊλὰ, ay-
ΤΟΥ͂ Ἰησοῦν, du ὑμεῖς μὲν παρεδώκατε καὶ ἠρνήσασθε κατὰ
14 πρόσωπον Πειλάτου, κρέναντος ἐκείνου ἀπολύειν" ὑμεῖς δὲ
τὸν ἅγιον καὶ δίκαιον ἠρνήσασθε, καὶ ἡτήσασθε ἄνδρα
13 φονέα χαρισθῆναι ὑμῖν, rou δὲ ἀρχηγὸν τῆς ζωῆς ἀπεκτεί-
vate, ov ὁ θεὸς ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν, οὗ ἡμεῖς μάρτυρές ἐσμεν.
τό καὶ τῇ πίστει τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ τοῦτον ὃν θεωρεῖτε καὶ
οἴδατε ἐστερέωσεν τὸ ὄνομα αὐτοῦ, καὶ ἡ πίστις ἡ Oe αὐτοῦ
4 9 a ‘ ς Ν᾿) : , ,
ἔδωκεν αὐτῷ τὴμ ὁλοκληρίαν ταύτην ἀπέναντι πάντων
ς κα ~ > ’ > 4 μ᾿ ῳᾧ 3 ,
17 ὑμῶν, καὶ νῦν, ἀδελφοί, οἶδα ὅτι κατὰ ἄγνοιαν ἐπράξατε,
18 ὥσπερ καὶ οἱ ἄρχοντες ὑμῶν' ὁ δὲ θεὸς a προκατήγγειλεν
διὰ στόματος πάντων τῶν προφητῶν παθεῖν τὸν χριστὸν
19 αὐτοῦ ἐπλήρωσεν οὕτως. μετανοήσατε οὖν καὶ ἐπιστρέψατε

44 ἦσαν ἐπὶ τὸ αὑτὸ καὶ

252 TIPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 111 -IV
πρὸς τὸ ἐξαλιφθῆναι ὑμῶν τὰς ἁμαρτίας, ὅπως ἂν ἔλθωσιν a
καιροὶ ἀναψύξεως ἀπὸ προσώπον τοῦ κυρίου καὶ ἀποστείλῃ
τὸν προκεχειρισμένον ὑμῖν χριστὸν Ἰησοῦν, ὃν δεῖ οὐρανὸν ax
μὲν δέξασθαι ἄχρι χρόνων ἀποκαταστάσεως πάντων ὧν ἔλά-
λησεν ὁ θεὸς διὰ στόματος τῶν ἁγίων ἀπ᾽ αἰῶνος αὐτοῦ
προφητῶν. Μωνσῆς μὲν εἶπεμ ὅτε ἸΤΤροφήτην YMIN ἀνᾶ- 22
οτήσει Κύριοα ὁ θεὸς ἐκ τῶν ἀλελφῶν ὑλλῶν WC ἐλλέ"
αὐτοῦ dkoycecOe κὰτὰ πάντὰ Oca ἂν λάλήσῃη πρὸς
ymac. €ctat Aé dca ψυχὴ ἥτις ἂν λὴ ἀκούοη TOF 23
προφήτου ὀκαίνου ἐξολεθρεγθήοετδι ἐκ τοῦ Aao7.
καὶ πάντες δὲ οἱ προφῆται ἀπὸ Ξαμονὴλ καὶ τῶν καθεξῆς 24
ὅσοι ἔλάλησαν καὶ κατήγγειλαν τὰς ἡμέρας ταύτας. ὑμεῖς a5
ἐστὲ οἱ υἱοὶ τῶν προφητῶν καὶ τῆς διαθήκης ἧς ὁ θεὸς διέ-
Gero πρὸς τοὺς πατέρας ‘pay’, λέγων πρὸς ᾿Αβραάμ Kal -
ἐν τῷ επέρλαδτί Coy εὐλογηθήοοντδι πᾶοὰι al πὰ-
τριὰὶ τῆς Γῆς. ὑμῖν πρῶτον ἀναστήσας ὁ θεὸς τὸν παῖδα 26
αὐτοῦ ἀπέστειλεμ αὐτὸν εὐλογοῦντα ὑμᾶς ἐν τῷ ἀποστρέφειν
ἕκαστον ἀπὸ tox πονηριῶμ [Spor], Δαλούν- x
τῶν δὲ αὐτῶν πρὸς τὸν λαὸν ἐπέστησαν αὐτοῖς οἱ Γἀρχιερεῖς"
καὶ ὁ στρατηγὸς τοῦ ἱεροῦ καὶ οἱ Ἑαδδουκαῖοι, διαπονού- 2-
μενοι διὰ τὸ διδάσκειν αὐτοὺς τὸν λαὸν καὶ καταγγέλλειν
ἐν τῷ ᾿Ιησοῦ τὴν ἀνάστασιν τὴν ἐκ νεκρῶν, καὶ ἐπέβαλον 3
αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ ἔθεντο εἰς τήρησιν εἰς τὴν αὔριον, ἦν
γὰρ ἑσπέρα ἤδη, πολλοὶ δὲ τῶν ἀκουσάντων τὸν λόγον ἐπί-,
. orevoay, καὶ ἐγενήθη ἀριθμὸς τῶν ἀνδρῶν ὡς χιλιάδες πέντε. ᾿
Ἐγένετο δὲ ἐπὶ τὴν αὔριον συναχθῆναι αὐτῶν τοὺς -᾿
ἄρχοντας καὶ τοὺς πρεσβυτέρους καὶ τοὺς γραμματεῖς ἐν
Ἱερουσαλήμ (καὶ “Avwas ὁ ἀρχιερεὺς καὶ Καιάφας καὶ 6
"loans καὶ ᾿Αλέξανδρος καὶ ὅσοι ἦσαν ἐκ γένους ἀρχιερα-
τικοῦ), καὶ στήσαντες αὐτοὺς ἐν τῷ μέσῳ ἐπυνθάνοντο Ἔν 7
ποίᾳ δυνάμει ἣ ἐν ποίῳ ὀνόματι ἐποιήσατε τοῦτο ὑμεῖς;
τότε Ilérpos πλησθεὶς πνεύματος ἁγίου εἶπεν πρὸς αὐτούς 8
“Apxovres τοῦ λαοῦ καὶ πρεσβύτεροι, εἰ ἡμεῖς σήμερον 9
25 ἡμῶν

IV TIPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 253

ἀνακριψόμεθα ἐπὶ εὐεργεσίᾳ ἀνθρώπον ἀσθενοῦς, ἐν rin
10 οὗτος σέσωσται, γνωστὸν ἔστω πᾶσιν ὑμῖν καὶ παντὶ τῷ
λαῷ Ἰσραὴλ ὅτι ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Ναζω-
ραίου, ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε, ὃν ὁ θεὸς ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν,
1x ἐν τούτῳ οὗτος παρέστηκεν ἐνώπιον ὑμῶν ὑγιής. οὗτός
ἐστιν ὁ λίθος ὁ ἐξογθενηθεὶς ὑφ᾽ ὑμῶν τῶν οἰκολό-
12 MUN, ὦ Γενόμενοο εἰς κεφδλὴν γζωνίδο. καὶ οὐκ ἔστιν
ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία, οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον
ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ᾧ δεῖ σωθῆ-
13 vas ἡμᾶς. Θεωροῦντες δὲ τὴν τοῦ Πέτρου παρρησίαν
καὶ ᾿Ιωάνου, καὶ καταλαβόμενοι ὅτι ἄνθρωποι ἀγράμματοί
εἶσιν καὶ ἰδιῶται, ἐθαύμαζον, ἐπεγίνωσκόν τε αὐτοὺς ὅτι σὺν
τῷ Ἰησοῦ ἦσαν, τόν τε ἄνθρωπον βλέποντες σὺν αὐτοῖς
15 ἑστῶτὰ τὸν τεθεραπευμένον οὐδὲν εἶχον ἀντειπεῖν. κελεύ-
σαντες δὲ αὐτοὺς ἔξω τοῦ συνεδρίου ἀπελθεῖν συνέβαλλον
16 πρὸς ἀλλήλους λέγοντες Τί ποιήσωμεν τοῖς ἀνθρώποις
τούτοις ; ὅτι μὲν γὰρ γνωστὸν σημεῖον γέγονεν δι᾽ αὐτῶν
πᾶσιν τοῖς κατοικοῦσιν Ἱερουσαλὴμ φανερόν, καὶ οὐ δυνά-
17 μεθα ἀρνεῖσθαι: ἀλλ᾽ ἵνα μὴ ἐπὶ πλεῖον διανεμηθῇ εἰς τὸν
λαόν, ἀπειλησώμεθα αὐτοῖς μηκέτι λαλεῖν ἐπὶ τῷ ὀνόματι
18 τούτῳ μηδενὶ ἀνθρώπων. καὶ καλέσαντες αὐτοὺς παρήγ-
“γειλὰν καθόλου μὴ φθέγγεσθαι μηδὲ διδάσκειν ἐπὶ τῷ
19 ὀνόματε [τοῦ] Ἰησοῦ. ὁ δὲ Πέτρος καὶ Ἰωάνης ἀποκρι-
θέντες εἶπαν πρὸς avtovs Ei δίκαιόν ἐστιν ἐνώπιον τοῦ
20 θεοῦ ὑμῶν ἀκούειν μᾶλλον ἣ τοῦ θεοῦ κρίνατε, οὐ δυνάμεθα
ο: γὰρ ἡμεῖς ἃ εἴδαμεν καὶ ἠκούσαμεν μὴ λαλεῖν. οἱ δὲ
προσαπειλησάμενοε ἀπέλυσαν αὐτούς, μηδὲν εὑρίσκοντες
τὸ πῶς κολάσωνται αὐτούς, διὰ τὸν λαόν, ὅτι πάντες
aa ἐδόξαζον τὸν θεὸν ἐπὶ τῷ γεγονότι" ἐτῶν γὰρ ἦν πλειόνων
. τεσσεράκοντα ὁ ἄνθρωπος ἐφ᾽ ὃν γεγόνει τὸ σημεῖον τοῦτο
.. τῆς ἰάσεως. ᾿Απολυθέντες δὲ ἦλθον πρὸς τοὺς
ἰδίους καὶ ἀπήγγειλαν ὅσα πρὸς αὐτοὺς οἱ ἀρχιερεῖς καὶ of
«4 πρεσβύτεροι εἶπαν. οἱ δὲ ἀκούσαντες ὁμοθυμαδὸν ἦραν

1 ἱερεῖς

284 NPAZEIS ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ Iv

φωνὴν πρὸς τὸν θεὸν καὶ εἶπαν Δέσποτα, σὺ ὁ ποιήοσδα
τὸν οὐρὰνὸν Kal τὴν γῆν Kal τὴν θάλδοοδν kal
πάντὰ τὰ ἐν ἀὐτοῖς, [ὁ τοῦ πατρὸς ἡμῶν διὰ πνεύματος as
ἁγίου στόματος" Δανεὶδ παιδός σον εἰπὼν

“IN& τί éppyazan ἔθνη

Kal Aaol ἐμιελέτηοὰν κενά;
TrApécTHCAaN οἱ BaciAeic τῆς Γῆς οὅ
kal οἱ ἄρχοντες CYNHX@HCAN ἐπὶ TO δύτὸ
KaTA τοῦ κγρίογ Kal KaTA τοῦ χριστοῦ τον,

CYNHXOHCAN γὰρ ἐπ᾽ ἀληθείας ἐν τῇ πόλεὶ ταύτῃ ἐπὶ τὸν 27
ἅγιον παῖδά σου ᾿Ιησοῦν, ON Expicac, Ἡρῴδης τε καὶ
Πόντιος Πειλᾶτος σὺν ἔθνεοιν καὶ λὰοῖς Ἰσραήλ, ποιῆσαι 28
ὅσα 7 χείρ σον καὶ ἡ βουλὴ προώρισεν γενέσθαι; καὶ τὰ ag
νῦν, κύριε, ἔπιδε ἐπὶ τὰς ἀπειλὰς αὐτῶν, καὶ δὸς τοῖς δούλοις
σου μετὰ παρρησίας πάσης λαλεῖν τὸν λόγον σου, ἐν τῷ 30
τὴν χεῖρα ἐκτείνειν σε εἰς ἴασιν ᾿καὶ σημεῖα καὶ τέρατα
γίνεσθαι διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ ἁγίου παιδός σου ᾿ἸΙησοῦ.
καὶ δεηθέντων αὐτῶν ἐσαλέύθη ὁ τόπος ἐν ᾧ ἦσαν συνη- 3
γμένοι, καὶ ἐϊτλήσθησαν ἅπαντες τοῦ ἁγίου πνεύματος,
καὶ ἐλάλουν τὸν λόγον τοῦ θεοῦ μετὰ παρρησίας,

Τοῦ δὲ πλήθους τῶν πιστευσάντων ἦν καρδία καὶ ψυχὴ 3
μία, καὶ οὐδὲ εἷς τι τῶν ὑπαρχόντων αὐτῷ ἔλεγεν ἴδιον εἶναι,
ἀλλ᾽ ἦν αὐτοῖς πάντα κοινά, καὶ δυνάμει μεγάλῃ ἀπεδί- 33
δουν τὸ μαρτύριον οἱ ἀπόστολοι τοῦ κυρίου ᾿Ἰησοῦ τῆς
ἀναστάσεως, χάρις τε μεγάλη ἦν ἐπὶ πάντας αὐτούς: οὐδὲ 3,
γὰρ ἐνδεής τις ἦν ἐν αὐτοῖς; ὅσοι γὰρ κτήτορες χωρίων ἣ
οἰκιῶν ὑπῆρχον, πωλοῦντες ἔφέρον τὰς τιμὰς τῶν πιπρα-
σκομένων καὶ ἐτίθουν παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων" 39
διεδίδετο δὲ ἑκάστῳ καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν. Ἰωσὴφ δὲ 6
ὁ ἐπικληθεὶς Βαρνάβας ἀπὸ τῶν ἀποστόλων, ὅ ἐστιν μεθὲρ-
μηνευόμενον Yids Παρακλήσεως, Δενείτης, Κύπριος τῷ

“ γένει, ὑπάρχοντος αὐτῷ ἀγροῦ πωλήσας ἤνεγκεν τὸ χρῆμα 37
δΔιἰὃ͵}1.1

IV V IIPAZEIZ AILOZTOAQN 255

καὶ ἔθηκεν παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων.
: ᾿Ανὴρ δέ τις ᾿Ανανίας ὀνόματι σὺν Σαπφείρῃ τῇ γυναικὶ
«αὐτοῦ ἐπώλησεν κτῆμα καὶ ἐνοσφίσατο ἀπὸ τῆς τιμῆς,
συνειδυίης καὶ τῆς γυναικός, καὶ ἐνέγκας μέρος τι παρὰ
‘ 4 a > 4 4 4 ε ,
3 τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων ἔθηκεν. εἶπεν δὲ ὁ Πέτρος
᾿Ανανία, διὰ τί ἐπλήρωσεν ὃ Σατανᾶς τὴν καρδίαν σον
, la a ἴω A “ , >
ψεύσασθαί oe τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον καὶ νοσφίσασθαι ἀπὸ
,« τῆς τιμῆς τοῦ χωρίου; οὐχὶ μένον σοὶ ἔμενεν καὶ πραθὲν
3 “ “σ 53 , ¢ a a4 » > a ,
ἐν τῇ σῇ ἐξουσίᾳ ὑπῆρχεν ; τί ὅτι ἔθου ἐν τῇ καρδίᾳ cov
3 a ΄- > > ? 3 Lg 2 Q a a
τὸ πρᾶγμα τοῦτο; οὐκ ἐψεύσω ἀνθρώποις ἀλλὰ τῷ θεῷ.
5 ἀκούων δὲ ὁ ᾿Ανανίας τοὺς λόγους τούτους πεσὼν ἐξέψυξεν'
6 καὶ ἐγένετο φόβος μέγας ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας. ἀνα-
στάντες δὲ οἱ νεώτεροι συνέστειλαν αὐτὸν καὶ ἐξενέγκαντες
> , 4 © ες a a ,
7 ἔθαψαν. Ἐγένετο δὲ ὡς ὡρῶν τριῶν διάστημα
ε 3 a“ 4 2 ζω 4 8 > a >
8 καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ μὴ εἰδυῖα τὸ γεγονὸς εἰσῆλθεν. ἀπε-
᾽ a a > A 4 vd 9 ’ 4
κρίθη δὲ πρὸς αὐτὴν Πέτρος Εἰπέ pot, εἰ τοσούτου τὸ
9 χωρίον ἀπέδοσθε ; ᾿ἡ δὲ εἶπεν Ναί, τοσούτον. ὁ δὲ Πέ-
τρος πρὸς αὐτήν Τί ὅτι συνεφωνήθη ὑμῖν πειράσαι τὸ
πνεῦμα Kupiov; ἰδοὺ οἱ πόδες τῶν θαψάντων τὸν ἄνδρα
3 ~ U 3 ld 4 » LY a
το σου ἐπὶ τῇ θύρᾳ καὶ ἐξοίσουσίν σε. ἔπεσεν δὲ παραχρῆμα
πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ καὶ ἐξέψυξεν: εἰσελθόντες δὲ ol
, e . ν , i 2 , »
νεανίσκοι εὗρον αὐτὴν νεκράν, καὶ ἐξενέγκαντες ἔθαψαν
1 πρὸς τὸν ἄνδρα αὐτῆς. Καὶ ἐγένετο φόβος μέγας ἐφ᾽ ὅλην
τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας ταῦτα.

1 Διὰ δὲ τῶν χειρῶν τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο σημεῖα καὶ
τέρατα πολλὰ ἐν τῷ λαῷ’ καὶ ἦσαν ὁμοθυμαδὸν πάντες ἐν
13 Τῇ Στοᾷ Σολομῶντος" τῶν δὲ λοιπῶν οὐδεὶς ἐτόλμα κολ-
14 λᾶσθαι αὐτοῖς. ἀλλ᾽ ἐμεγάλυνεν αὐτοὺς ὁ λαός, μᾶλλον δὲ
προσετίθεντο πιστεύοντες τῷ κυρίῳ πλήθη ἀνδρῶν τε καὶ
15 γυναικῶν’ ὥστε καὶ els τὰς πλατείας ἐκφέρειν τοὺς ἀσθενεῖς
καὶ τιθέναι ἐπὶ κλιναρίων καὶ κραβάττων, ἵνα ἐρχομένον
ιό Πέτρου κἂν ἡ σκιὰ ἐπισκιάσει τινὶ αὐτῶν. συνήρχετο

256 TIPAREIZS ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ov

καὶ ro πλῆθος τῶν πέριξ πόλεων Ἰερουσαλήμ, φέροντες
ἀσθενεῖς καὶ ὀχλουμένους ὑπὸ πνευμάτων ἀκαθάρτων, οἵτινες
ἐθεραπεύοντο ἅπαντες.

᾿Αναστὰς δὲ ὁ ἀρχιερεὺς καὶ πάντες οἱ σὺν αὐτῷ, ἡ 17
οὖσα αἵρεσις τῶν Σαδδουκαίων, ἐπλήσθησαν ζήλου καὶ x8
ἐπέβαλον τὰς χεῖρας ἐπὶ τοὺς ἀποστόλους καὶ ἔθεντο αὐτοὺς
ἐν τηρήσει δημοσίᾳ. “Ayyedos δὲ Κυρίου. διὰ νυκτὸς ἤνοιξε x9
τὰς θύρας τῆς φυλακῆς. ἐξαγαγών τε αὐτοὺς ἐἶπεν 110- οὦ
Ρεύεσθε καὶ σταθέντες λαλεῖτε ἐν τῷ ἱερῷ τῷ λαῷ πάντα
τὰ ῥήματα τῆς ζωῆς ταύτης. ἀκούσαντες δὲ εἰσῆλθον ὑπὸ ax
τὸν ὄρθρον εἰς τὸ ἱερὸν καὶ ἐδίδασκον. Παραγενόμενος δὲ
ὁ ἀρχιερεὺς καὶ οἱ σὺν αὐτῷ συνεκάλεσαν τὸ συνέδριον καὶ.
πᾶσαν τὴν γερουσίαν Τῶν υἱῶν ᾿Ισραήλ, καὶ ἀπέστειλαν
εἰς τὸ δεσμωτήριον ἀχθῆναι αὐτούς. οἱ δὲ παραγενόμενοι 22
ὑπηρέται οὐχ εὗρον αὐτοὺς ἐν τῇ φυλακῇ, ἀναστρέψαντες
δὲ ἀπήγγειλαν λέγοντες ὅτε Τὸ δεσμωτήριον εὕρομεν 23
κεκλεισμένον ἐν πάσῃ ἀσφαλείᾳ καὶ τοὺς φύλακας ἑστῶτας
ἐπὶ τῶν θυρῶν, ἀνοίξαντες δὲ ἔσω οὐδένα εὕρομεν. ὡς δὲ 24
ἤκουσαν τοὺς λόγους τούτους 6 τε στρατηγὸς τοῦ ἱεροῦ καὶ
οἱ ἀρχιερεῖς, διηπόρουν. περὶ αὐτῶν τί ἂν γένοιτο τοῦτο.
Tapayevdpevos δέ "τις ἀπήγγειλεν αὐτοῖς ὅτι ᾿Ιδοὺ of 25
ἄνδρες ots ἔθεσθε ἐν τῇ φυλακῇ εἰσὶν ἐν τῷ ἱερῷ ἑστῶτες
καὶ διδάσκοντες τὸν λαόν. τότε ἀπελθὼν ὁ στρατηγὸς σὺν 6 ᾿
τοῖς. ὑπηρέταις ἦ ἦγεν αὐτούς, οὐ μετὰ βίας, ἐφοβοῦντο γὰρ
τὸν λαόν,- μὴ λιθασθῶσιν'" ἀγαγόντες δὲ αὐτοὺς ἔστησαν 27"
ἔν τῷ συνεδρίῳ. καὶ ἐπηρώτησεν αὐτοὺς ὃ ἀρχιερεὺς
λέγων Παραγγελίᾳ παρηγγείλαμεν ὑμῖν μὴ διδάσκειν ἐπὶ 28
τῷ ὀνόματι τούτῳ, καὶ ἰδοὺ πεπληρώκατε τὴν Ἱερουσαλὴμ
τῆ: ᾿διδαχῆς ὑμῶν, καὶ βούλεσθε ἐπαγαγεῖν ἐφ᾽ ἡμᾶς τὸ
αἷμα τοῦ ἀνθρώπου τούτου. ἀποκριθεὶς δὲ Πέτρος καὶ οἷ 29
ἀπόστολοι εἶπαν Πειθαρχεῖν δεῖ θεῷ μᾶλλον ἢ ἢ ἀνθρώποις.
ὁ θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν ἤγειρεν ᾿ησοῦν, ὃν ὑμεῖς. διεχει- 30
ρίσασθε xpemdcantec ἐπὶ ZYAoy: τοῦτον ὁ θεὸς ἀρχηγὸν 3

32 ἐν αὑτῷ ν. ἐσμὲν αὐτῷ

ait ΠΡΑΞΈΙΣ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ, 257

καὶ σωτῆρα ὕψωσεν τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ, [τοῦ] δοῦναι μετάνοιαν
3. τῷ Ἰσραὴλ καὶ ἄφεσιν ἁμαρτιῶν: καὶ ἡμεῖς "ἐσμὲν" μάρ-
τυρες τῶν ῥημάτων ᾿τούτων, καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ὃ'
33 ἔδωκεν ὁ θεὸς τοῖς πειθαρχοῦσιν αὐτῷ. οἱ δὲ ἀκούσαντες
34 διεπρίοντα καὶ ἐβούλοντο ἀνελεῖν αὐτούς, ᾿Αναστὰς δέ τις
ἐν τῷ συνεδρίῳ Φαρισαῖος ὀνόματι Ταμαλιήλ, νομοδιδά-
σκαλος τίμιος παντὶ τῷ λαῴ, ἐκέλευσεν ἔξω βραχὺ τοὺς
35 ἀνθρώπους ποιῆσαι, εἶπέν τε πρὸς αὐτούς Ανδρες Ἰσραη-
λεῖται, προσέχετε ἑαυτοῖς ἐπὶ τοῖς ἀνθρώποις τούτοις τί
36 μέλλετε πράσσειν. πρὸ γὰρ τούτων τῶν ἡμερῶν ἀνέστη
Θευδᾶς, λέγων εἶναί τινα ἑαυτόν, ᾧ προσεκλίθη ἀνδρῶν
ἀριθμὸς ὡς τετρακοσίων: ὃς ἀνῃρέθη, καὶ πάντες ὅσοι
a7 ἐπείθοντο αὐτῷ διελύθησαν καὶ ἐγένοντο εἰς οὐδέν. μετὰ
τοῦτον ἀνέστη Ἰούδας ὁ Ταλιλαῖος ἐν ταῖς ἡμέραις τῆς
ἀπογραφῆς καὶ ἀπέστησε λαὸν ὀπίσω αὐτοῦ: κἀκεῖνος
ἀπώλετο, καὶ πάντες ὅσοι ἐπείθοντο αὐτῷ διεσκορπίσθη-
38 σαν. καὶ [τὰ] νῦν λέγω ὑμῖν, ἀπόστητε ἀπὸ τῶν ἀνθρώ-
wav τούτων καὶ ἄφετε αὐτούς" (ὅτι ἐὰν ἦ ἐξ ἀνθρώπων
39) βουλὴ αὕτη ἢ τὸ ἔργον τοῦτο, καταλυθήσεται" εἰ δὲ ἐκ
θεοῦ ἐστίν, οὐ δυνήσεσθε καταλῦσαι αὐτούς") μή ποτε καὶ
40 θεομάχοι εὑρεθῆτε. ἐπείσθησαν δὲ αὐτῷ, καὶ προσκαλε-
σάμενοι τοὺς ἀποστύλους δείραντες παρήγγειλαν μὴ λαλεῖν
4“ ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἀπέλυσαν. Οἱ μὲν οὖν
ἐπορεύοντο χαίροντες ἀπὸ προσώπου τοῦ συνεδρίου ὅτι
42 κατηξιώθησαν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος ἀτιμασθῆναι'" πᾶσάν τε
ἡμέραν ἐν τῷ ἱερῷ καὶ κατ᾽ οἶκον οὐκ ἐπαύοντο διδάσκον-
τες καὶ εὐαγγελιζόμενοι τὸν χριστὸν Ἰησοῦν,

: EN AE TAIS ἩΜΕΡΑΙ͂Σ ταύταις πληθυνόντων τῶν
μαθητῶν ἐγένετο γογγυσμὸς τῶν Ἑλληνιστῶν πρὸς τοὺς
Ἐβραίους ὅτι παρεθεωροῦντο ἐν τῇ διακονίᾳ τῇ καθημερινῇ

32 τούτων' καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον

258 ΠΡΑΞΈΙΣ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ VI VII

ai χῆραι αὐτῶν. προσκαλεσάμενοι δὲ of δώδεκα τὸ πλῆ- 2
~ Ἶ a“ > “-
θος τῶν μαθητῶν εἶπαν Οὐκ ἀρεστόν ἐστιν ἡμᾶς καταλεί-
Wavras τὸν λόγον τοῦ θεοῦ διακονεῖν τραπέζαις: ἐπισκέ- 3
4 a
Warde "δέ", ἀδελφοί, ἄνδρας ἐξ ὑμῶν paprupoupévous ἑπτὰ
é “
πλήρεις πνεύματος καὶ σοφίας, οὺς καταστήσομεν ἐπὶ τῆς
χρείας ταύτης" ἡμεῖς δὲ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ rod 4
λόγου προσκαρτερήσομεν. καὶ ἤρεσεν ὃ λόγος ἐνώπιον 5
παντὸς τοῦ πλήθους, καὶ ἐξελέξαντο Στέφανον, ἄνδρα
Γ , 7 , 8 c e », . ir
πλήρη" πίστεως καὶ πνεύματος ἁγίου, καὶ Φίλιππον καὶ
ἢ 4 Lf 4 4 s a Q
Πρόχορον καὶ Νικάνορα καὶ Tipwva καὶ Tappevay καὶ
3 δ “-
Νικόλαον προσήλυτον ᾿Αντιοχέα, ovs ἔστησαν ἐνώπιον τῶν 6
ἀποστόλων, καὶ προσευξάμενοι ἐπέθηκαν αὐτοῖς τὰς χεῖρας.
Καὶ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ ηὔξανεν, καὶ ἐπληθύνετο 6 ἀρι- 7
“ ζω 3 ‘ é
Onis τῶν μαθητῶν ἐν Ἱερουσαλὴμ σφόδρα, πολύς τε ὄχλος
lod “~ ,
τῶν ἱερέων ὑπήκουον τῇ πίστει.
[4
Στέφανος δὲ πλήρης χάριτος καὶ δυνάμεως ἐποίει τέρατα 8
καὶ σημεῖα μεγάλα ἐν τῷ λαῷ. ᾿Ανέστησαν δέ τινες τῶν g
ἐκ τῆς συναγωγῆς τῆς λεγομένης Λιβερτίνων καὶ Κυρη-
ναίων καὶ ᾿Αλεξανδρέων καὶ τῶν ἀπὸ Κιλικίας καὶ ᾿Ασίας
συνζητοῦντες τῷ Στεφάνῳ, καὶ οὐκ ἴσχυον ἀντιστῆναι τῇ τὸ
a μ2
σοφίᾳ καὶ τῷ πνεύματι ᾧ ἐλάλει. τότε ὑπέβαλον ἄνδρας τε
σ΄ a κι
λέγοντας ὅτι ' ᾿Ακηκόαμεν αὐτοῦ λαλοῦντος ῥήματα βλά-
σφημα εἰς Μωυσῆν καὶ τὸν θεόν' συνεκίνησάν τε τὸν λαὸν τὰ
καὶ τοὺς πρεσβυτέρους καὶ τοὺς γραμματεῖς, καὶ ἐπιστάντες
συνήρπασαν αὐτὸν καὶ ἤγαγον εἰς τὸ συνέδριον, ἔστησάν τ3
’ -“ ‘4 e a Φ 3 ’
τε μάρτυρας ψευδεῖς λέγοντας Ὃ ἄνθρωπος οὗτος οὐ παύε-
ται λαλῶν ῥήματα κατὰ τοῦ τόπου τοῦ ἁγίου [τούτου] καὶ
“~ c 3 3 A > nn [2 > “-- ς
τοῦ νόμον, ἀκηκόαμεν yap αὐτοῦ λέγοντος ὅτι ‘Incous ὁ 14
a“ t ~
Ναζωραῖος οὗτος καταλύσει Tov τόπον τοῦτον καὶ ἀλλάξει
Α ἔθ ὰ ἐδ ςφ wn ~ ὶ 9 ί 3
τὰ ἔθη ἃ παρέδωκεν ἡμῖν Μωυσῆς. καὶ ἀτενίσαντες εἰς 15
ΔΆ. n
αὐτὸν πάντες of καθεζόμενοι ἐν τῷ συνεδρίῳ εἶδαν τὸ πρόσ-
a φΦ
@mov αὐτοῦ ὡσεὶ πρόσωπον ἀγγέλου. Εἶπεν τ

"3 [δη] ᾿ς πλήρης MSS

VII NPAZEIZ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ 259

2 δὲ ὁ ἀρχιερεύς El ταῦτα οὕτως ἔχει; ὁ δὲ ἔφη “Avdpes
ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἀκούσατε. ‘O θεὸς τῆς δόξης
ὥφϑθη τῷ πατρὶ ἡμῶν ᾿Αβραὰμ ὄντι ἐν τῇ Μεσοποταμίᾳ

3 πρὶν ἢ κατοικῆσαι αὐτὸν ἐν Χαρράν, κὰὶ εἶττεν πρὸσ
ayTON "Ἔξελθε ἐκ τῆς Γῆς coy kal * τῆς ογγΓενείδο

4 Coy, kal Aefpo elc THN γῆν AN ἄν Cot λείξω" τότε ἐξελ-
θὼν ἐκ γῆς Χαλδαίων κατῴκησεν ἐν Χαρράν. κἀκεῖθεν μετὰ
τὸ ἀποθανεῖν τὸν πατέρα αὐτοῦ μετῴκισεν αὐτὸν εἰς τὴν γῆν

5 ταύτην εἰς ἣν ὑμεῖς νῦν κατοικεῖτε, καὶ ΟΥ̓Κ ἔλωκεν αὐτῷ
κληρονομίαν ἐν αὐτῇ oyAé BAMA TrOAdC, καὶ ἐπηγγείλατο
λοῦνὰι ἀὐτῷ εἰς KaTACXECIN AYTHN Kal τῷ οπέρλλδτι

6 αὐτοῦ MET AYTON, οὐκ ὄντος αὐτῷ τέκνου. ἐλάλησεν δὲ

- οὕτως ὁ θεὸς ὅτι ἔοστὰ! τὸ CHTEPMA AYTOT πτάροικον ἐν
γῇ ἀλλοτρίὰᾷ, kal λογλώσογοιν aYTO Kal κἀκώρσογοιν

7 ἔτη τετρὰκόοιδ" kal TO €ONOC ᾧ ἂν λουλεύοογοιν
κρινῶ ἐγώ, ὁ θεὸς εἶπεν, καὶ META τὰγτὰ ἐξελεύοοντδι

8 Kal Aatpeycoycin ΜΟΙ EN τῷ τόπῳ τούτῳ. καὶ ἔδωκεν
αὐτῷ λιλθήκην TrEPITOMAC’ καὶ οὕτως ἐγέννησεν τὸν
Ἰσαὰκ καὶ περιέτελλεν AYTON τῇ HMEPA τῇ ὀγλόῃμ,
καὶ Ἰσαὰκ τὸν ᾿Ιακώβ, καὶ ᾿Ιακὼβ τοὺς δώδεκα πατριάρ-

ο χας. Καὶ οἱ πατριάρχαι ZHAWCANTEC τὸν ᾿Ιωοσὴφ ἀπέ-

xo δοντο εἶς Αἴγυπτον: καὶ AN ὁ θεὸς MET δύτον, καὶ
ἐξείλατο αὐτὸν ἐκ πασῶν τῶν θλίψεων αὐτοῦ, καὶ ἔλωκεν
aYT@ χάριν καὶ σοφίαν ἐνὰντίον Papad βΒδοιλέως
Αἰγύπτου, kat KaTéCTHCEN αὐτὸν ἡγούλενον ἐπ᾿ Αἴ-

31 [YTITON Kal 7 ὅλον τὸν οἶκον δύτογ. ἦλθεν δὲ AIMOC
ἐφ᾽ ὅλην τὴν Αἴγυπτον καὶ Xanadn καὶ θλίψις
μεγάλη, καὶ οὐχ ηὕρισκον χορτάσματα of πατέρες ἡμῶν»

τὰ Akoycac δὲ ᾿Ιδκὼβ ὄντὰ citfa εἰς Αἴγυπτον ἐξαπέ-

33 στεῖλεν τοὺς πατέρας ἡμῶν πρῶτον" καὶ ἐν τῷ δευτέρῳ

“ἐγνωρίοθη' ᾿Ιωοὴφ τοῖο ἀλελφοῖς δύτον, καὶ φα-

14 νερὸν ἐγένετο τῷ Φαραὼ τὸ γένος Ἰωσήφ. ἀποστεΐλας δὲ

Ἰωσὴφ μετεκαλέσατο Ἰακὼβ τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ πᾶσαν
4 ἐκ 10 ἀφ᾽ 13 ἀνεγνωρίσθη
52

260 ΠΡΑΞΕΙ͂Σ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ VII

τὴν συγγένειαν EN YyYaic EBAOMMKONTA πέντε, "κατέβη 15
δὲ" Ἰακὼβ [εἰς Afrytrron] Kal éreAeyTHCEN δύτὸς Kat
oi πατέρες ἡμῶν, Kal METETEOHCAN εἰς Lyyém καὶ ἐτέθη- τό
σαν ἐν τῷ MNHMATI ᾧ ὠνήοδτο᾽ ABpadm τιμῆς ἀργυρίου
πὰρὰ τῶν γίῶν ‘Emmoop ἐν Σγχέλν. Καθὼς δὲ ἤγγιζεν 17
6 χρόνος τῆς ἐπαγγελίας ἧς ὡμολόγησεν ὁ θεὸς τῷ ᾿Αβραάμ,
HYZHCEN ὁ λαὸς Kal ἐπληθύνθη ἐν Αἰγύπτῳ, ἄχρι οὗ 18
ἀνέστη Βδοιλεὺὴς ἕτερος ἐπ᾽ Αἴγγπτον, dc οὐκ ἤλει
τὸν ᾿Ιωοήφ. οὗτος κἀτὰοοφιοάλλενος τὸ γένος ἡμῶν το
ἐκάκωσεν τοὺς πατέρας τοῦ ποιεῖν τὰ βρέφη ἔκθετα αὐτῶν
εἰς τὸ μὴ Ζωογονεῖοθδι. ἐν ᾧ καιρῷ ἐγεννήθη Μωυσῆς, καὶ 20
ἦν ACTETOC τῷ θεῷ" ὃς ἀνετράφη MANAC τρεῖο ἐν τῷ οἴκῳ
τοῦ πατρός: ἐκτεθέντος δὲ αὐτοῦ dnefAaTO αὐτὸν ἡ θγγά- ar
THp Φδρδὼ καὶ ἀνεθρέψατο αὐτὸν ἑδγτῇ εἰς γίόν. καὶ 22
ἐπαιδεύθη Μωυσῆς πάσῃ σοφίᾳ Αἰγυπτίων, ἦν δὲ δυνατὸς
ἐν λόγοις καὶ ἔργοις αὐτοῦ. ‘Os δὲ ἐπληροῦτο αὐτῷ τεσσε- 23
ρακονταετὴς χρόνος, ἀνέβη ἐπὶ τὴν καρδίαν αὐτοῦ ἐπισκέ-
ψασθαι τοὺς ἀλελφοὺο δύτον τοὺς yioyc ᾿Ιερδήλ. καὶ 24
ἰδών τινα ἀδικούμενον ἠμύνατο καὶ ἐποίησεν ἐκδίκησιν τῷ
καταπονουμένῳ πὸτάξδλο τὸν Αἰγύπτιον. ἐνόμιζεν δὲ συ- 25
νιέναι τοὺς ἀδελφοὺς ὅτι ὁ θεὸς διὰ χειρὸς αὐτοῦ δίδωσιν
σωτηρίαν αὐτοῖς, οἱ δὲ οὐ συνῆκαν. τῇ τε ἐπιούσῃ ἡμέρᾳ 26
ὥφθη αὐτοῖς μαχομένοις καὶ συνήλλασσεν αὐτοὺς εἰς εἰρή-
yy εἰπών “Avdpes, ἀδελφοί ἐστε" ἵνα τί ἀδικεῖτε ἀλλήλους ;
ὁ δὲ ἀλικῶν τὸν πληοίον ἀπώσατο αὐτὸν εἰπών Τίς cé 27
KATECTHCEN ἄρχοντὰ Kal AIKACTHN ἐπ᾽ HM@N; MA ἀνε- 28
λεῖν me cy θέλειο ON τρόπον ἀνεῖλεο ἐχθὲς TON Al-
γύπτιον ; ἔφγγεν δὲ Mwycfc ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ, 29
Kal ἐγένετο πάροικος ἐν γῇ Λλδλδιάλι, οὗ ἐγέννησεν υἱοὺς
δύο. Καὶ πληρωθέντων ἐτῶν τεσσεράκοντα ὥφθη δὐτῷ 30
ἐν TH ἐρήλλῳ τοῦ Spoyc Σινὰ ἄγγελος ἐν φλογὶ πγρὸς
βάτογ' ὁ δὲ Μωυσῆς ἰδὼν ἐθαύμασεν τὸ ὅραμα: προσερ- 31
χομένου δὲ αὐτοῦ κατανοῆσαι ἐγένετο φωνὴ Κυρίου ᾿ΕΓὼ 32
15 καὶ κατέβη 48 ἡμῖν

VII IIPAZEIZ AILOZTOAON 261

ὁ θέός TAN πὰτέρων Coy, ὁ θεὸς ABpadm kal’ IcadK

Kal ᾿Ιδκώβ. ἔντρομος δὲ γενόμενος Μωυσῆς οὐκ ἐτόλμα
33 κατανοῆσαι. εἶπεν Aé aYT@ ὁ κύριοα Λζοον τὸ ὑττό-

AHMA τῶν ποδῶν Coy, ὁ γὰρ τόπος ἐφ᾽ ᾧ EcTHKaC FA
34 ἁΓίὰ ἐοτίν. ἰλὼν εἷλον τὴν κάκωσιν τοῦ λδοῦ MOY

τοῦ ἐν Αἰγύπτῳ, Kal τοῦ creNarmo? δύτον Akoyca,

kal κατέβην ἐξελέοθδι AyTOYC: Kal ΝΥ͂Ν δεῦρο ἀποοτεί-
35 Aw ce εἰς Αἴτγγτττον. Τοῦτον τὸν Μωυσῆν, ὃν ἠρνήσαντο

εἰπόντες Τίς cé κὰτέοτησεν ἄρχοντὰ kal AIKACTAN,

τοῦτον ὁ θεὸς καὶ ἄρχοντα καὶ λυτρωτὴν ἀπέσταλκεν σὺν χει»
36 ρὶ ἀγγέλου τοῦ ὀφθέντος αὐτῷ ἐν τῇ βάτῳ. οὗτος ἐξήγαγεν

αὐτοὺς ποιήσας τέρὰτὰ Kal οηλλεῖδ ἐν τῇ ΑἰΓύπτῳ καὶ ἐν

Ἐρυθρᾷ Θαλάσσῃ καὶ ἐν τῇ ἐρήλλῳ ἔτη TECCEPAKONTA.
37 οὗτός ἐστιν ὁ Μωυσῆς ὁ εἴπας τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ TTpo-

φήτην ὑλῖν ANACTHCE! ὁ GEdc ἐκ τῶν ἀλελφῶν ὑλλῶν
388. ὧς ἐμέ. οὗτός ἐστιν ὁ γενόμενος ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ἐν τῇ

ἐρήμῳ μετὰ τοῦ ἀγγέλου τοῦ λαλοῦντος αὐτῷ ἐν τῷ ὄρει

Σινὰ καὶ τῶν πατέρων ἡμῶν, ὃς ἐδέξατο λόγια ζῶντα δοῦναι
39 ὑμῖν, ᾧ οὐκ ἠθέλησαν ὑπήκοοι γενέσθαι οἱ πατέρες ἡμῶν

ἀλλὰ ἀπώσαντο καὶ ἐοτράφησὰν ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν
“ο eic Αἴγγπτον, εἰπττόντεος τῷ ᾿Αὰρών ἸΤ]οίηοον HMIN

@eoyc of προπορεύοοντὰι HMO@N: ὁ γὰρ Mwycfic

οὗτος, dc éZ4raren ἥμδε ἐκ γῆς Αἰγύπτου, οὐκ οἵ-
41 AAMEN τί ἐγένετο ἀὐτῷ. καὶ ἐλλοοχοττοίηοδν ἐν ταῖς

ἡμέραις ἐκείναις καὶ ἀνήγδλγον θγοίδν τῷ εἰδώλῳ, καὶ εὖ-
42 φραίνοντο ἐν τοῖς ἔργοις τῶν χειρῶν αὐτῶν. ἔστρεψεν δὲ

ὁ θεὸς καὶ παρέδωκεν αὐτοὺς λατρεύειν τῇ οστρδτιᾷ τοῦ

OYPANOY, καθὼς γέγραπται ἐν Βίβλῳ τῶν προφητῶν

Mii οφάγιὰ kal θγοίδο TTPOCHNEKATE MO!
ἔτη τεοσεράκοντὰ ἐν TH ἐρήλλῳ, οἶκος ᾿Ιορδήλ;
43: kal ἀνελάβετε τὴν CKHNAN τοῦ Λλολόχ
kal τὸ ἄοτρον τοῦ θεοῦ ᾿ Ρολμφά,
τοὺς τύπογς οἵς ἐποιήοὰτε προσκυνεῖν αὐτοῖς.
Kal METOIKIO YMAC ἐπέκεινὰ Βαβυλῶνος.

262 TPAZELS ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ vit

Ἢ σκηνὴ. τοῦ μαρτυρίου ἦν τοῖς πατράσιν ἡμῶν ἐν τῇ 44
ἐρήμῳ, καθὼς διετάξατο ὁ λλλῶν τῷ ΛΛωγοῇ ποιῆοσδι
αὐτὴν κατὰ τὸν τύπον ὃν ἑωράκει, ἣν καὶ εἰσήγαγον 45
διαδεξάμενοι οἷ πατέρες ἡμῶν μετὰ Ἰησοῦ ἐν τῇ κὰτὰ-
οχέοσει τῶν ἐθνῶν ὧν ἐξῶσεν ὁ θεὸς ἀπὸ προσώπου τῶν
πατέρων ἡμῶν ἕως τῶν ἡμερῶν, Δαυείδ ὃς εὗρεν χάριν 46
ἐνώπιον τοῦ θεοῦ καὶ ἠἡτήσατο εὐρεῖν CKHNWMA τῷ
Γθεῷ "᾿Ιἀκώβ. “LOAOMAN δὲ οἰκολόλλησεν ἀὐτῷ οἶκον. 47
ἀλλ᾽ οὐχ ὁ ὕψιστος ἐν χειροποιήτοις κατοικεῖ" καθὼς ὁ 48
προφήτης. λέγει

‘O οὐρὰνός MO! θρόνοο, 49
ι “kal H' CA ὑποπόλιον τῶν πολῶν ΜΟΥ"
ει ΠΟΙ͂ΟΝ οἶκον οἰκολολλήσετέ ΜΟΙ, λέγει Κύριος,

A τίς τόπος τῆς κὰτὰἀπάγσεώο μου;

ΟΥ̓ΧῚ χείρ MOY ἐποίησεν TAYTA πάντὰ ; 50
Σκληροτράχηλοι καὶ ἀπερίτμητοι Γκὰρλίδιο" καὶ τοῖς sz
ὠσίν, ὑμεῖς ἀεὶ τῷ TINEYMaT! τῷ ἁγίῳ ἀντιπίπτετε, ὡς
οἱ πατέρες ὑμῶν καὶ ὑμεῖς. τίνα τῶν προφητῶν οὐκ ἐδίωξαν s2
οἱ πατέρες ὑμῶν ; καὶ ἀπέκτειναν τοὺς προκαταγγείλαντας
περὶ τῆς ἐλεύσεως τοῦ δικαίου οὗ νῦν ὑμεῖς προδόται καὶ
φονεῖς ἐγένεσθε, οἵτινες ἐλάβετε τὸν νόμον els διαταγὰς 53
ἀγγέλων, καὶ οὐκ ἐφυλάξατε. : ᾿Ακούοντες δὲ 54
ταῦτα διεπρίοντο ταῖς καρδίαις αὐτῶν καὶ ἔβρυχον τοὺς
ὀδόντας én’ αὐτόν. ὑπάρχων δὲ πλήρης πνεύματος ἁγίου ss
ἀτενίσας els τὸν οὐρανὸν εἶδεν δόξαν θεοῦ καὶ Ἰησοῦν ἑστῶτα
ἐκ δεξιῶν τοῦ, θεοῦ, καὶ εἶπεν ᾿Ιδοὺ θεωρῶ τοὺς οὐρανοὺς 56
διηνοιγμένους καὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν ἑστῶτα
τοῦ θεοῦ. κράξαντες δὲ φωνῇ μεγάλῃ συνέσχον τὰ ὦτα 57
αὐτῶν, καὶ ὥρμησαν ὁμοθυμαδὸν ἐπ᾽ αὐτόν, καὶ ἐκβαλόντες 58
ἔξω τῆς πόλεως ἐλιθοβόλουν. καὶ οἱ μάρτυρες ἀπέθεντο τὰ
ἱμάτια αὐτῶν παρὰ τοὺς πόδας νεανίου καλουμένου Σαύλου. |
καὶ ἐλιθοβόλουν τὸν Στέφανον ἐπικαλούμενον καὶ λέγοντα 59
Κύριε Ἰησοῦ, δέξαι τὸ πνεῦμά pour θεὶς δὲ τὰ γόνατα 6o

46 ΠῚ 40 ἡ δὲ.

VII VIII TIPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 263

ἔκραξεν φωνῇ μεγάλῃ Κύριε, μὴ στήσῃς αὐτοῖς ταύτην τὴν
1 ἁμαρτίαν: καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐκοιμήθη. Σαῦλος
δὲ ἦν συνευδοκῶν τῇ ἀναιρέσει αὐτοῦ.

Ἐγένετο δὲ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ διωγμὸς μέγας ἐπὶ τὴν

ἐκκλησίαν τὴν ἐν ᾿Ιεροσολύμοις: πάντες [δὲ] διεσπάρησαν
κατὰ τὰς χώρας τῆς Ἰουδαίας καὶ Σαμαρίας πλὴν τῶν
2 ἀποστόλων. συνεκόμισαν δὲ τὸν Στέφανον ἄνδρες εὐλα-
3 Bets καὶ ᾿ἐποίησαν κοπετὸν μέγᾶν ἐπ᾽ αὐτῷ. Σαῦλος δὲ
ἐλυμαίνετο τὴν ἐκκλησίαν κατὰ τοὺς οἴκους. εἰσπορευόμε-
γος, σύρων τε ἄνδρας καὶ γυναῖκας παρεδίδου εἰς φυλακήν.

4 Οἱ μὲν οὖν διασπαρέντες διῆλθον εὐαγγελιζόμενοι τὸν
5 λόγον. Φίλιππος δὲ κατελθὼν εἰς τὴν πόλιν τῆς Σαμα-
6 ρίας ἐκήρυσσεν αὐτοῖς τὸν χριστόν. προσεῖχον δὲ οἱ ὄχλοι
τοῖς λεγομένοις ὑπὸ τοῦ Φιλίππου ὁμοθυμαδὸν ἐν τῷ
7 ἀκούειν αὐτοὺς καὶ βλέπειν τὰ σημεῖα ἃ ἐποίει: πολλοὶ
γὰρ τῶν ἐχόντων πνεύματα ἀκάθαρτα βοῶντα φωνῇ με-
γάλῃ ἐξήρχοντο, πολλοὶ δὲ παραλελυμένοι καὶ χωλοὶ
8 ἐθεραπεύθησαν: ἐγένετο δὲ πολλὴ χαρὰ ἐν τῇ πόλει
9 ἐκείνῃ. ᾿Ανὴρ δέ τις ὀνόματι Σίμων προυπῆρχεν
ἐν τῇ πόλει μαγεύων καὶ ἐξιστάνων τὸ ἔθνος τῆς Σαμαρίας,
το λέγων εἶναί τινα ἑαυτὸν μέγαν, ᾧ προσεῖχον πάντες ἀπὸ
μικροῦ ἕως μεγάλου λέγοντες Οὗτός ἐστιν ἡ Δύναμις τοῦ
11 θεοῦ ἡ καλουμένη Μεγάλης. προσεῖχον δὲ αὐτῷ διὰ τὸ
12 ἱκανῷ χρόνῳ ταῖς μαγίαις ἐξεστακέναι αὐτούς. ὅτε δὲ
ἐπίστευσαν τῷ Φιλίππῳ εὐαγγελιζομένῳ περὶ τῆς βασι-
λείας τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ ὀνόματος Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἐβαπτί-
13 ζοντο ἄνδρες τε καὶ γυναῖκες, ὁ δὲ Σίμων καὶ αὐτὸς ἐπί-
στευσεν, καὶ βαπτισθεὶς ἦν προσκαρτερῶν τῷ Φιλίππῳ,
θεωρῶν τε σημεῖα καὶ δυνάμεις μεγάλας γινομένας ἐξί-
14 στατο. ᾿Ακούσαντες δὲ οἱ ἐν Ἰεροσολύμοις
ἀπόστολοι ὅτι δέδεκται ἡ Σαμαρία τὸν λόγον τοῦ θεοῦ
15 ἀπέστειλαν πρὸς αὐτοὺς Πέτρον καὶ ᾿Ιωάνην, οἵτινες κατα-

si καρδίας

264 ‘HIPAZELS AIOZTOAON VII

βάντες προσηύξαντο περὶ αὐτῶν ὅπως λάβωσιν πνεῦμα
ἅγιον: οὐδέπω γὰρ ἦν ἐπ᾽ οὐδενὶ αὐτῶν ἐπιπεπτωκός, μόνον τό
δὲ βεβαπτισμένοι ὑπῆρχον εἷς τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου ᾿Ιησοῦ.
τότε ἐπετίθεσαν τὰς χεῖρας ἐπ᾽ αὐτούς, καὶ ἔλάμβανον 17
πνεῦμα ἅγιον. ᾿Ιδὼν δὲ ὁ Σίμων ὅτι διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν 18
χειρῶν τῶν ἀποστόλων δίδοται τὸ πνεῦμα προσήνεγκεν
αὐτοῖς χρήματα λέγων Δότε κἀμοὶ τὴν ἐξουσίαν ταύτην το
ἵνα ᾧ ἐὰν ἐπιθῶ τὰς χεῖρας λαμβάνῃ πνεῦμα ἅγιον. Πέ- 20
τρος δὲ εἶπεν πρὸς αὐτόν Τὸ ἀργύριόν σον σὺν σοὶ εἴη
εἰς ἀπώλειαν, ὅτι τὴν δωρεὰν τοῦ θεοῦ ἐνόμισας διὰ χρημά-
τῶν κτᾶσθαι, οὐκ ἔστιν σοι μερὶς οὐδὲ κλῆρος ἐν τῷ λόγῳ 2x
τούτῳ, ἡ γὰρ KapAfa σον OYK ἔοτιν εὐθεῖὰ ENANTI τοῦ
θεοῦ. μετανόησον οὖν ἀπὸ τῆς κακίας gov ταύτης, καὶ 22
δεήθητι τοῦ κυρίου εἰ apa ἀφεθήσεταί σοι ἡ ἐπίνοια τῆς
καρδίας σου" els γὰρ χολὴν πικρίδο καὶ CYNAECMON ἀλι- 23
Kiac ὁρῶ σε ὄντα. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Σίμων εἶτεν Δεήθητε 24
ὑμεῖς ὑπὲρ ἐμοῦ πρὸς τὸν κύριον ὅπως μηδὲν ἐπέλθῃ ἐπ᾽ ἐμὲ
ὧν εἰρήκατε. Οἱ μὲν οὖν διαμαρτυράμενοι καὶ 25
λαλήσαντες τὸν λόγον τοῦ κυρίον ὑπέστρεφον εἰς Ἰεροσό-
λυμα, πολλάς τε κώμας τῶν Σαμαρειτῶν εὐηγγελίζοντο.
“Ayyedos δὲ Κυρίου ἔλάλησεν πρὸς Φίλιππον λέγων 26
᾿Ανάστηθι καὶ πορεύου κατὰ μεσημβρίαν ἐπὶ τὴν ὁδὸν τὴν
καταβαίνουσαν ἀπὸ ᾿Ιερουσαλὴμ εἰς Ῥάζαν: αὕτη ἐστὶν
ἔρημος. καὶ ἀναστὰς ἐπορεύθη, καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ Αἰθίοψ 27
εὐνοῦχος δυνάστης Κανδάκης βασιλίσσης Αἰθιόπων, ὃς ἦν
ἐπὶ πάσης τῆς γάζης αὐτῆς, [ὃς] ἐληλύθει προσκυνήσων εἰς
Ἱερουσαλήμ, ἦν δὲ ὑποστρέφων καὶ καθήμενος ἐπὶ τοῦ 28
ἅρματος αὐτοῦ καὶ ἀνεγίνωσκεν τὸν προφήτην ᾿Ησαίαν.
εἶπεν δὲ τὸ πνεῦμα τῷ Φιλίππφ Πρόσελθε καὶ κολλήθητι 29
τῷ ἅρματι τούτῳ. προσδραμὼν δὲ ὁ Φίλιππος ἤκουσεν 30
αὐτοῦ ἀναγινώσκοντος "Hoalay τὸν προφήτην, καὶ εἶπεν
"Apa γε γινώσκεις ἃ ἀναγινώσκεις; ὁ δὲ εἶπεν Πῶς γὰρ x

VIII ΙΧ TIPAZEIS AIOZTOAON 265

ἂν δυναίμην ἐὰν μή τις ὁδηγήσει με; παρεκάλεσέν re τὸν
32 Φίλιππον ἀναβάντα καθίσαι σὺν αὐτῷ. ἡ δὲ περιοχὴ τῆς
γραφῆς ἣν ἀνεγίνωσκεν ἣν αὕτη
Ὡς πρόβδτον ἐπὶ charaAn ἤχθη,
Kal ὧς AMNOC ENANTION τοῦ Γκείροντοο᾽ ἀὐτὸν
᾿ ἄφωνος,
οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ οτόλλὰ δύτοφ.
33 "EN TH τὰἀπεινώσει H κρίοιό ayTo? ἤρθη"
THN γενεὰν AYTOY Thc λιηγήςετδι ;
ὅτι afperai ἀπὸ TAC γῆς ἡ Ζωὴ AyTOF.
34 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ εὐνοῦχος τῷ Φιλίππῳ εἶπεν Δέομαί σον,
περὶ τίνος ὁ προφήτης λέγει τοῦτο; περὶ δαυτοῦ ἣ περὶ
35 ἑτέρου τινός; ἀνοίξας δὲ ὃ Φίλιππος τὸ στόμα αὐτοῦ καὶ
ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς γραφῆς ταύτης εὐηγγελίσατο αὐτῷ τὸν
36 Ἰησοῦν. ὡς δὲ ἐπορεύοντο κατὰ τὴν ὁδόν, ἦλθον ἐπί τι
ὕδωρ, καί φησιν ὁ εὐνοῦχος ᾿ἸΙδοὺ ὕδωρ τί κωλύει pe
38 βαπτισθῆναι; καὶ ἐκέλευσεν στῆναι τὸ ἅρμα, καὶ κατέ-
βησαν ἀμφότεροι εἰς τὸ ὕδωρ ὅ τε Φίλιππος καὶ ὁ εὐνοῦχος,
39 καὶ ἐβάπτισεν αὐτόν. ὅτε δὲ ἀνέβησαν ἐκ τοῦ ὕδατος,
πνεῦμα Κυρίου ἥρπασεν τὸν Φίλιππον, καὶ οὐκ εἶδεν αὐτὸν
οὐκέτι ὃ εὐνοῦχος, ἐπορεύετο γὰρ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ χαίρων.
go Φίλιππος δὲ εὐρέθη εἰς "Αζωτον, καὶ διερχόμενος εὐηγγε-
λίζετο τὰς πόλεις πάσας ἕως τοῦ ἐλθεῖν αὐτὸν εἰς Και-
σαρίαν.

: Ὁ δὲ Σαῦλος, ἔτι ἐνπνέων ἀπειλῆς καὶ φόνου εἷς τοὺς
«μαθητὰς τοῦ κυρίου, προσελθὼν τῷ ἀρχιερεῖ ἡτήσατο
παρ᾽ αὐτοῦ ἐπιστολὰς εἰς Δαμασκὸν πρὸς τὰς συναγωγάς,
Ld 3? 9 a ε Fa) rd
ὅπως ἐάν τινας εὕρῃ τῆς ὁδοῦ dvras, ἄνδρας τε καὶ γυναῖ-
" , 9 , 9 , 3 δ
3 Κας, δεδεμένους ἀγάγῃ εἰς ᾿Ιερουσαλήμ. Ἐν δὲ
τῷ πορεύεσθαι ἐγένετο αὐτὸν ἐγγίζειν τῇ Δαμασκῷ, ἐξέ-
4 Φνης τε αὐτὸν περιήστραψεν φῶς ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ πεσὼν

32 κείραντος

266 HPAZEIS ΑΠΟΣΤΌΛΩΝ ΙΧ.

ἐπὶ τὴν γῆν ἤκουσεν φωνὴν λέγουσαν αὐτῷ Σαούλ Σαούλ,
τί pe διώκεις; εἶπεν δέ Τίς εἶ, κύριε; ὁ δέ Ἐγώ εἰμι ς
Ἰησοῦς ὃν σὺ διώκεις" ἀλλὰ ἀνάστηθι καὶ εἴσελθε εἰς τὴν 6
πόλιν, καὶ λαληθήσεταί σοι ὅτι σε δεῖ ποιεῖν. οἱ δὲ γ
ἄνδρες οἱ συνοδεύοντες αὐτῷ ἱστήκεισαν ἐνεοί, ἀκούοντες
μὲν τῆς φωνῆς μηδένα δὲ θεωροῦντες. ἠγέρθη δὲ Σαῦλος 8
ἀπὸ τῆς γῆς, ἀνεῳγμένων δὲ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτοῦ οὐδὲν
ἔβλεπεν" '“χειραγωγοῦντες δὲ αὐτὸν εἰσήγαγον εἰς Δαμα-
σκόν. καὶ ἦν ἡμέρας τρεῖς μὴ βλέπων, καὶ οὐκ ἔφαγεν 9
οὐδὲ ἔπιεν.

Ἦν δέ τις μαθητὴς ἐν Δαμασκῷ ὀνόματι ᾿Ανανίας, τὸ
καὶ εἶπεν πρὸς αὐτὸν ἐν ὁράματι ὃ κύριος ᾿Ανανία. ὁ δὲ
εἶπεν ᾿ἸΙδοὺ ἐγώ, κύριε. ὁ δὲ κύριος πρὸς αὐτόν "Aydora’ 1x
πορεύθητι ἐπὶ τὴν ῥύμην τὴν καλουμένην Εὐθεῖαν καὶ ζή-
Τῆσον ἐν οἰκίᾳ Ἰούδα Σαῦλον ὀνόματι Ταρσέα, ἰδοὺ γὰρ
προσεύχεται, καὶ εἶδεν ἄνδρα [ἐν ὁράματι) ᾿Ανανίαν ὀνό- x2
ματι εἰσελθόντα καὶ ἐπιθέντα αὐτῷ [τὰς] χεῖρας ὅπως ἀνα-
βλέψῃ. ἀπεκρίθη δὲ “Avavias Κύριε, ἥκουσα ἀπὸ πολλῶν 13
περὶ τοῦ ἀνδρὸς τούτου, ὅσα κακὰ τοῖς ἁγίοις σου ἐποίησεν
ἐν Ἱερουσαλήμ" καὶ ὧδε ἔχει ἐξουσίαν παρὰ τῶν ἀρχιερέων 14
δῆσαι πάντας τοὺς ἐπικαλουμένους τὸ ὄνομά σον. εἶπεν 15
δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ κύριος Πορεύου, ὅτι σκεῦος ἐκλογῆς ἐστίν
μοι οὗτος τοῦ βαστάσαι τὸ ὄνομά μου ἐνώπιον [τῶν] ἐθνῶν
τε καὶ βασιλέων υἱῶν τε Ἰσραήλ, ἐγὼ γὰρ ὑποδείξω αὐτῷ 16
ὅσα δεῖ αὐτὸν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματός μου παθεῖν. ᾿Απῆλθεν 17
δὲ ᾿Ανανίας καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν, καὶ ἐπιθεὶς ἐπ᾿ αὐτὸν
τὰς χεῖρας εἶπεν Σαοὺλ ἀδελφέ, ὁ κύριος ἀπέσταλκέν με,
Ἰησοῦς ὁ ὀφθείς σοι ἐν τῇ ὁδῷ 7 ἤρχου, ὅπως ἀναβλέψῃς
καὶ πλησθῆς πνεύματος. ἁγίου. καὶ εὐθέως ἀπέπεσαν av- 18
τοῦ ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν ὡς λεπίδες, ἀνέβλεψέν τε, καὶ ἀνα-
στὰς ἐβαπτίσθη, καὶ λαβὼν τροφὴν ἐνισχύθη. 19

᾿Ἐγένετο δὲ μετὰ τῶν ἐν Δαμασκῷ μαθητῶν ἡμέρας
τινάς, καὶ εὐθέως ἐν ταῖς συναγωγαῖς ἐκήρυσσεν τὸν Ἰησοῦν 20

1x ᾿Αναστὰς

IX . TIPAZEIS ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ, 267

2 φΦ 9 > ¢€ Α “σι ΄σ΄ 9.44} Α Ld

ax ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ vids τοῦ θεοῦ. ἐξίσταντο δὲ πάντες οἱ
> U > e + 3 ε ’ >
ἀκούοντες καὶ ἔλεγον Οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ πορθήσας ἐν
Ἰερουσαλὴμ τοὺς ἐπικαλουμένους τὸ ὄνομα τοῦτο, καὶ ὧδε

= 3 “ , @ ’ 3 AY > » > Α
εἰς τοῦτο ἐληλύθει ἵνα δεδεμένους αὐτοὺς ἀγάγῃ ἐπὶ τοὺς

22 ἀρχιέρεῖς; Σαῦλος δὲ μᾶλλον ἐνεδυναμοῦτο καὶ συνέχυννεν
Ιουδαίους τοὺς κατοικοῦντας ἐν Δαμασκῷ, συνβιβάζων ὅτι

: e “ ς

23 οὗτός ἐστιν ὁ χριστός. ᾿ Ὡς δὲ ἐπληροῦντο ἡμέ-
pat ἱκαναί, συνεβουλεύσαντο οἱ ᾿Ιουδαῖοε ἀνελεῖν αὐτόν"

24 ἐγνώσθη δὲ τῷ Σαύλῳ ἡ ἐπιβουλὴ αὐτῶν. παρετηροῦντο

>
δὲ καὶ ras πύλας ἡμέρας re καὶ νυκτὸς ὅπως αὐτὸν ἀνέλω-

25 ow λαβόντες δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς διὰ τοῦ τείχους

26 καθῆκαν αὐτὸν χαλάσαντες ἐν σφυρίδι. Παρα-
γενόμενος δὲ εἰς Ἱερουσαλὴμ ἐπείραζεν κολλᾶσθαι τοῖς

᾿ μαθηταῖς: καὶ πάντες ἐφοβοῦντο αὐτόν, μὴ πιστεύοντες

27 ὅτι ἐστὶν μαθητής. Βαρνάβας δὲ ἐπιλαβόμενος αὐτὸν ἤγα-
γεν πρὸς τοὺς ἀποστόλους, καὶ διηγήσατο αὐτοῖς πῶς ἐν
τῇ ὁδῷ εἶδεν τὸν κύριον καὶ ὅτι ἔλάλησεν αὐτῷ, καὶ πῶς ἐν

᾿ ζω wn” ”~ Φ

28 Δαμασκῷ ἐπαρρησιάσατο ἐν τῷ ὀνόματι ᾿Ιησοῦ. καὶ ἦν
per αὐτῶν εἰσπορευόμενος καὶ ἐκπορευόμενος els ᾿Ιερου-

29 σαλήμ, παρρησιαζόμενος ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ κυρίου, ἐλάλει

4 ‘ AY € [4 a 3 la
re καὶ συνεζήτει πρὸς τοὺς Ἑ λληνιστάς" of δὲ ἐπεχείρουν
3 a 2. » 2 , δ ς » δ , >.

30 ἀνελεῖν αὐτόν. ἐπιγνόντες δὲ of ἀδελφοὶ κατήγαγον αὐτὸν
εἰς Καισαρίαν καὶ ἐξαπέστειλαν αὐτὸν εἰς Ταρσόν.

3 Ἢ μὲν οὖν ἐκκλησία καθ᾽ ὅλης τῆς ᾿Ιουδαίας καὶ Ταλι-
λαίας καὶ Σαμαρίας εἶχεν εἰρήνην οἰκοδομουμένη, καὶ
πορευομένη τῷ φόβῳ τοῦ κυρίου καὶ τῇ παρακλήσει τοῦ
ἁγίου πνεύματος ἐπληθύνετο.

32 ἘΓΈΝΕΤΟ ΔῈ ΠΕΤΡΟΝ διερχόμενον διὰ πάντων
κατελθεῖν καὶ πρὸς τοὺς ἁγίους τοὺς κατοικοῦντας Λύδδα.
et A > a , > », , », 3 > «A 3

33 εὗρεν δὲ ἐκεῖ ἄνθρωπόν τινα ὀνόματι Aivéay ἐξ ἐτῶν ὀκτὼ

“

268 YPAZEIS ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ Ix x

κατακείμενον ἐπὶ κραβάττου, ὃς ἦν παραλελυμένος. καὶ 34
εἶπεν αὐτῷ ὁ Πέτρος Αἰνέα, ἰᾶταί σε ᾿Ιησοῦς Χριστός"
ἀνάστηθι καὶ στρῶσον σεαυτῷ: καὶ εὐθέως ἀνέστη. καὶ 35
εἶδαν αὐτὸν πάντες οἱ κατοικοῦντες Λύδδα καὶ τὸν Sapova,
οἵτινες ἐπέστρεψαν ἐπὶ τὸν κύριον.
é

"Ey Ἰόππῃ δέ τις ἦν μαθήτρια ὀνόματι Ταβειθά, ἣ 36
διερμηνευομένη λέγεται Δορκάς: αὕτη ἦν πλήρης ἔργων
ἀγαθῶν καὶ ἐλεημοσυνῶν ὧν ἐποίει. ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς 37
ς , 3 4 > ? > 8 3 « ’
ἡμέραις ἐκείναις: ἀσθενήσασαν αὐτὴν ἀποθανεῖν" λούσαντες
δὲ ἔθηκαν ἐν ὑπερῴῳ. ἐγγὺς δὲ οὔσης Λύδδας τῇ Ἰόππῃ 38

é Led »’

οἱ μαθηταὶ ἀκούσαντες ὅτι Πέτρος ἐστὶν ἐν αὐτῇ ἀπέστει-
λαν δύο ἄνδρας πρὸς αὐτὸν παρακαλοῦντες Μὴ ὀκνήσῃς
διελθεῖν ἕως ἡμῶν: ἀναστὰς δὲ Πέτρος συνῆλθεν αὐτοῖς" 30
ὃν παραγενόμενον ἀνήγαγον εἰς τὸ ὑπερῷον, καὶ παρέστη-
σαν αὐτῷ πᾶσαι αἱ χῆραι κλαίονσαι καὶ ἐπιδεικνύμεναι
χιτῶνας καὶ ἱμάτια ὅσα ἐποίει μετ᾽ αὐτῶν οὖσα ἡ Δορκάς.
ἐκβαλὼν δὲ ἔξω πάντας ὁ Πέτρος καὶ θεὶς τὰ γόνατα 40
προσηύξατο, καὶ ἐπιστρέψας πρὸς τὸ σῶμα εἶπεν Ταβειθά,
ἀνάστηθι. ἡ δὲ ἤνοιξεν τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῆς, καὶ ἰδοῦσα
A 4 3 φ LY \ » a “~ > 2
τὸν Πέτρον ἀνεκάθισεν. δοὺς δὲ αὐτῇ χεῖρα ἀνέστησεν 4x
αὐτήν, φωνήσας δὲ τοὺς ἁγίους καὶ τὰς χήρας παρέστησεν
αὐτὴν ζῶσαν. γνωστὸν δὲ ἐγένετο καθ᾽ ὅλης ᾿Ιόππης, καὶ 42
>/ ᾿ Ν δ , 3 2 , ᾿ς,»
ἐπίστευσαν πολλοὶ ἐπὶ τὸν κύριον. Ἐγένετο δὲ ἡμέρας 43
ἱκανὰς μεῖναι ἐν ᾿Ιόππῃ παρά τινε Σίμωνι βυρσεῖ,

ϑ ‘ 2
: Ανὴρ δέ τις ἐν Καισαρίᾳ ὀνόματι Κορνήλιος, ἕκατον- τ
“ id 9 A
τάρχης ἐκ omeipns τῆς καλουμένης ᾿Ιταλικῆς, εὐσεβὴς καὶ 2
U a σι ζω
φοβούμενος τὸν θεὸν σὺν παντὶ τῷ οἴκῳ αὐτοῦ, ποιῶν ἐλεη-
μοσύνας πολλὰς τῷ λαῷ καὶ δεόμενος τοῦ θεοῦ διὰ παντός,
Φ a a
εἰδεν ἐν ὁράματι φανερῶς ὡσεὶ περὶ ὥραν ἐνάτην τῆς ἡμέ- 3
A ee) “
pas ἄγγελον τοῦ θεοῦ εἰσελθόντα πρὸς αὐτὸν καὶ εἰπόντα
aA ε . 23 , » A ν»ν ,
αὐτῷ Κορνήλιε. ὁ δὲ ἀτενίσας αὐτῷ καὶ ἔμφοβος yevo- 4
,» 3 ἴω
μενος εἶπεν Τί ἐστιν, κύριε; εἶπεν δὲ αὐτῷ Αἱ προσευ-

37 αὐτὴν

x MPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 269

xai gov καὶ al ἐλεημοσύναι cov ἀνέβησαν εἰς μνημόσυνον
» a σι “ 4 3 τ

5 ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ" καὶ νῦν πέμψον ἄνδρας els ᾿Ιόππην

’ ’ , a » a τ 7 φ
6 καὶ μετάπεμψαι Σίμωνά τινα ὃς ἐπικαλεῖται Πέτρος" οὗτος
ξενίζεται παρά τιψε Σίμωνι βυρσεῖ, ᾧ ἐστὶν οἰκία παρὰ θά-
7 λασσαν. ὡς δὲ ἀπῆλθεν ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν αὐτῷ, φωνήσας
δύο τῶν οἰκετῶν καὶ στρατιώτην εὐσεβῆ τῶν προσκαρτερούν-
stray αὐτῷ καὶ ἐξηγησάμενος ἅπαντα αὐτοῖς ἀπέστειλεν

9 ‘ A Se ἢ lod δὲ > U 08:
9 aurous εἰς τὴν Ἰόππην. Τῇ δὲ ἐπαύριον οδοι-
πορούντων ἐκείνων καὶ τῇ πόλει ἐγγιζόντων ἀνέβη Πέτρος
> δ 4 ~ , Ψ 3 a
10 ἐπὶ τὸ δῶμα προσεύξασθαι περὶ ὥραν Exrnv. ἐγένετο δὲ
πρόσπεινος καὶ ἤθελεν γεύσασθαι: παρασκευαζόντων δὲ
τι αὐτῶν ἐγένετο ἐπ᾿ αὐτὸν ἔκστασις, καὶ θεωρεῖ τὸν οὐρανὸν
ἀνεῳγμένον καὶ καταβαῖνον σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην
1a τέσσαρσιν ἀρχαῖς καθιέμενον ἐπὶ τῆς γῆς, ἐν ᾧ ὑπῆρχεν
πάντα τὰ τετράποδα καὶ ἑρπετὰ τῆς γῆς καὶ πετεινὰ τοῦ
13 οὐρανοῦ. καὶ ἐγένετο φωνὴ πρὸς αὐτόν ᾿Αναστάς, Πέτρε,
14 θῦσον καὶ φάγε. ὁ δὲ Πέτρος εἶπεν Μηδαμῶς, κύριε, ὅτι
15 οὐδέποτε ἔφαγον πᾶν κοινὸν καὶ ἀκάθαρτον. καὶ φωνὴ
πάλιν ἐκ δευτέρου πρὸς αὐτὸν “A ὁ θεὸς ἐκαθάρισεν σὺ μὴ
16 Koivov. τοῦτο δὲ ἐγένετο ἐπὶ τρίς, καὶ εὐθὺς ἀνελήμφθη τὸ
17 σκεῦος εἰς τὸν οὐρανόν. Ὡς δὲ ἐν ἑαυτῷ Sun
πόρει ὁ Πέτρος τί ἂν εἴη τὸ ὅραμα ὃ εἶδεν, ἰδοὺ οἱ ἄνδρες
οἱ ἀπεσταλμένοι ὑπὸ τοῦ Κορνηλίου διερωτήσαντες τὴν
18 οἰκίαν τοῦ Σίμωνος ἐπέστησαν ἐπὶ τὸν πυλῶνα, καὶ φωνή-
σαντες ᾿ἐπύθοντο᾽ εἰ Σίμων ὁ ἐπικαλούμενος Πέτρος ἐν-
19 θάδε ξενίζετα. Tov δὲ Πέτρου διενθυμουμένου περὶ τοῦ
ὁράματος εἶπεν τὸ πνεῦμα 7 ᾿Ιδοὺ ἄνδρες ᾿ δύο" ζητοῦντές σε"
> 4 3 4 ’ A 3 “- a
20 ἀλλὰ ἀναστὰς κατάβηθι καὶ πορεύου σὺν αὐτοῖς μηδὲν
ar διακρινόμενος, ὅτε ἐγὼ ἀπέσταλκα αὐτούς. καταβὰς δὲ Πέ-
τρος πρὸς τοὺς ἄνδρας εἶπεν ᾿Ιδοὺ ἐγώ εἶμι ὃν ζητεῖτε" τίς

ς 3. » > ἃ 4 ς 8 L4 φ

22% αἰτία δὶ ἣν πάρεστε; οἱ δὲ εἶπαν Κορνήλιος ἕκατον-
; 2 ἢ ad Α , 4 4 ’
ταρχῆς, ἀνὴρ δίκαιος καὶ φοβούμενος τὸν θεὸν μαρτυρού-

? ¢ ct ΨΦ ““ἷ δ᾿ ~ 3 ld 3 ,
μενός τε ὑπὸ ὅλον τοῦ ἔθνους τῶν ᾿Ιουδαίων, ἐχρηματίσθη

18 ἐπυνθάνοντο 19 αὐτῷ | [τρεῖς]

270 IIPAZEIS ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ x

ὑπὸ ἀγγέλου ἁγίου μεταπέμψασθαί ce εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ
καὶ ἀκοῦσαι ῥήματα παρὰ σοῦ. εἰσκαλεσάμενος οὖν αὐτοὺς 23
ἐξένισεν. Τῇ δὲ ἐπαύριον ἀναστὰς ἐξῆλθεν σὺν
9 ἴω 4 “ 3 a ”~ δ 37 “
αὐτοῖς, καί τινες τῶν ἀδελφῶν τῶν ἀπὸ ᾿Ιόππης συνῆλ-
θαν αὐτῷ. τῇ δὲ ἐπαύριον εἰσῆλθεν εἰς τὴν Καισαρίαν" 24
ὁ δὲ Κορνήλιος, ἦν προσδοκῶν αὐτοὺς συνκαλεσάμενος τοὺς
συγγενεῖς αὐτοῦ καὶ τοὺς ἀναγκαίους φίλους, Ὡς δὲ ἐγέ- 25
vero τοῦ εἰσελθεῖν τὸν Πέτρον, συναντήσας αὐτῷ ὁ Κορ-
νήλιος πεσὼν ἐπὶ τοὺς πόδας προσεκύνησεν. ὃ δὲ Πέτρος 26
Ψ - 9 A λ έ 3 , 6 Ε Ν 3 A 4 2 θ ’
ἤγειρεν αὐτὸν λέγων ᾿Ανάστηθι: καὶ ἐγὼ αὐτὸς ἄνθρωπός
εἶμι. καὶ συνομιλῶν αὐτῷ εἰσῆλθεν, καὶ εὑρίσκει συνελη- 27
λυθότας πολλούς, ἔφη τε πρὸς αὐτούς Ὑμεῖς ἐπίστασθε 28
ε A? ἐς 3 > . 93 , a“ ,
ὡς ἀθέμιτόν ἐστιν ἀνδρὶ ᾿Ιουδαίῳ κολλᾶσθαι ἢ προσέρχε-
σθαι ἀλλοφύλῳ: κἀμοὶ ὁ θεὸς ἔδειξεν μηδένα κοινὸν ἢ
> 7 ? A 4 > ‘ >
ἀκάθαρτον λέγειν ἄνθρωπον: διὸ καὶ ἀναντιρήτως ἦλθον 29
θ , θά Φ , λ , ’ θέ
μεταπεμφθείς, πυνθάνομαι οὖν τίνι λόγῳ μετεπέμψασθέ
λ ε , i > \ ¢ ¢ ?
με. καὶ ὁ Κορνήλιος ἔφη Ago τετάρτης ἡμέρας μέχρι 30
Ταύτης τῆς ὧρας ἤμην τὴν ἐνάτην προσευχόμενος ἐν τῷ
οἴκῳ μου, καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ἔστη ἐνώπιόν μου ἐν ἐσθῆτι λαμ-
apa καί φησι Κορνήλιε, εἰσηκούσθη σου ἡ προσευχὴ καὶ 3:
ai ἐλεημοσύναι σου ἐμνήσθησαν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ: πέμψον 32
? 42 I~ " A , ? ὰ 3 a
οὖν eis ‘lommnv καὶ μετακάλεσαι Σίμωνα os ἐπικαλεῖται
Πέτρος" οὗτος ξενίζεται ἐν οἰκίᾳ Σίμωνος βυρσέως παρὰ
θάλασσαν, ἐξαυτῆς οὖν ἔπεμψα πρὸς σέ, σύ τε καλῶς 533
ἐποίησας παραγενόμενος. νῦν οὖν πάντες ἡμεῖς ἐνώπιον
τοῦ θεοῦ πάρεσμεν ἀκοῦσαι πάντα τὰ προστεταγμένα
σοι ὑπὸ τοῦ Kupiov. ἀνοίξας δὲ Πέτρος τὸ στόμα εἶπεν 5
En’ ἀληθείας καταλαμβάνομαι ὅτι οὐκ ECTIN προοωπο-
λήμλπτης ὁ θεός, ἀλλ᾽ ἐν παντὶ ἔθνει ὁ φοβούμενος av- 35
τὸν καὶ ἐργαζόμενος δικαιοσύνην δεκτὸς αὐτῷ ἐστίν. τὸν 36
λόγον ᾿ἀπέοτειλεν τοῖς υἱοῖς ᾿Ιορὰὴλ eYarreAlZ6MENOC
εἰρήνην διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ: οὗτός ἐστιν πάντων κύριος.
¢ «4 ” Aq , Ca yp og ~ 9 ,
ὑμεῖς οἴδατε τὸ γενόμενον ῥῆμα καθ᾽ ὅλης τῆς ᾿Ιουδαίας, 37
36,37 ὃν ἀπέστειλεν..... «Χριστοῦ (οὗτος..... κύριος) ὑμεῖς οἴδατε, τὸ

XK XI ; TIPAZEIS ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ 271

ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς Ταλιλαίας μετὰ τὸ βάπτισμα ὃ ἐκήρυ-

38 ξεν Ἰωάνης, Ἰησοῦν τὸν ἀπὸ Ναζαρέθ, ὡς ExpiceN αὐτὸν
ὁ θεὸς πνεύλλατι ἁγίῳ καὶ δυνάμει, ὃς διῆλθεν εὐεργετῶν

᾿ καὶ ἰώμενος πάντας τοὺς καταδυναστευνομένους ὑπὸ τοῦ

, ὃ Ψ € ἢ > > 3 ΄- Ἁ ¢ a ?

39 διαβόλου, ὅτι ὁ θεὸς ἣν per αὐτοῦ: καὶ ἡμεῖς μάρτυρες
πάντων ὧν ἐποίησεν ἕν τε τῇ χώρᾳ τῶν ᾿Ιουδαίων καὶ
Ἱερουσαλήμ: ὃν καὶ ἀνεῖλαν KpEMACANTEC ἐπὶ ZYAOY.

go τοῦτον ὃ θεὸς ἤγειρεν τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ καὶ ἔδωκεν αὐτὸν

4“ ἐμφανῆ γενέσθαι, οὐ παντὶ τῷ λαῷ ἀλλὰ μάρτυσι τοῖς
προκεχειροτονημένοις ὑπὸ τοῦ θεοῦ, ἡμῖν, οἵτινες συνεφά-
γομεν καὶ συνεπίομεν αὐτῷ μετὰ τὸ ἀναστῆναι αὐτὸν ἐκ

42 νεκρῶν’ καὶ παρήγγειλεν ἡμῖν κηρύξαι τῷ λαῷ καὶ δια-
μαρτύρασθαι ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ ὡρισμένος ὑπὸ τοῦ θεοῦ

43 κριτὴς ζώντων καὶ νεκρῶν. τούτῳ πάντες οἱ προφῆται
μαρτυροῦσιν, ἄφεσιν ἁμαρτιῶν λαβεῖν διὰ τοῦ ὀνόματος

44 αὐτοῦ πάντα τὸν πιστεύοντα els αὐτόν. "Ere
λαλοῦντος τοῦ Πέτρου τὰ ῥήματα ταῦτα ἐπέπεσε τὸ πνεῦμα

“«τὸ ἅγιον ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας τὸν λόγον. καὶ
3p? ¢ 3 lo ζΓ δ σ΄» a ,
ἐξέστησαν οἱ ἐκ περιτομῆς πιστοὶ ‘ot’ συνῆλθαν τῷ Πέτρῳ,
ὅτι καὶ ἐπὶ τὰ ἔθνη ἡ δωρεὰ τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου ἐκκέ-

3 Α >” 4 ᾽

46 χυται' ἤκουον γὰρ αὑτῶν λαλούντων γλώσσαις καὶ μεγα-

47 λυνόντων τὸν θεόν. τότε ἀπεκρίθη Πέτρος Μήτι τὸ ὕδωρ
δύναται κωλῦσαί τις τοῦ μὴ βαπτισθῆναι τούτους οἵτινες

: ‘ a , ¢& ε ες « ,

48 TO πνεῦμα τὸ ἅγιον ἔλαβον ὡς καὶ ἡμεῖς; προσέταξεν
δὲ αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ βαπτισθῆναι.
τότε ἠρώτησαν αὐτὸν ἐπιμεῖναι ἡμέρας τινάς.

χ “Heovoav δὲ οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἀδελφοὶ οἱ ὄντες κατὰ
τὴν ᾿Ιουδαίαν ὅτι καὶ τὰ ἔθνη ἐδέξαντο τὸν λόγον τοῦ θεοῦ.

«Ὅτε δὲ ἀνέβη Ilérpos εἰς Ἰερουσαλήμ, διεκρίνοντο πρὸς

> 4 ΠῚ a , @ T.> ar 6 a A 8

3 αὐτὸν of ἐκ περιτομῆς λέγοντες ὁτι εἰσῆλθεν πρὸς ἄνδρας
3 ‘4 4 4 ’ Ἵ 3 “ > U

4 ἀκροβυστίαν ἔχοντας καὶ συνέφαγεν' αὐτοῖς. ἀρξάμενος

5 δὲ Πέτρος ἐξετίθετο αὐτοῖς καθεξῆς λέγων ᾿Εγὼ ἤμην ἐν
πόλει ᾿Ιόππῃ προσευχόμενος καὶ εἶδον ἐν ἐκστάσει ὅραμα,

45 ὅσοι 4 Εἰσῆλθες πρὸς.. δον ονὺ καὶ συνέφαγες

272 TIPAZEIZ AIOZTOAQN ΧΙ

καταβαῖνον σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς
“σι A 4 σι 4a
καθιεμένην ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἦλθεν ἄχρι ἐμοῦ" eis ἣν 6
ἀτενίσας κατενόουν καὶ εἶδον τὰ τετράποδα τῆς γῆς καὶ
τὰ θηρία καὶ τὰ ἑρπετὰ καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ" ἤκουσα 7
δὲ καὶ φωνῆς λεγούσης μοι ᾿Αναστάς, Πέτρε, θῦσον καὶ
’ 4 ’ a g ψ 4 a > 7
φάγε. εἶπον δέ Μηδαμῶς, κύριε, Ore κοινὸν ἢ «ἀκάθαρτον 8
οὐδέποτε εἰσῆλθεν els τὸ στόμα μον. ἀπεκρίθη δὲ [ἐκ δευ- 9
φ “ é
répov φωνὴ" ἐκ τοῦ οὐρανοῦ “A ὁ θεὸς ἐκαθάρισεν σὺ μὴ
κοίνου. τοῦτο δὲ ἐγένετο ἐπὶ τρίς, καὶ ἀνεσπάσθη πάλιν το
σ΄ 3 ‘ 3 , Ὶ Woe. ἐ a Ἄν
ἅπαντα εἰς τὸν οὐρανόν. καὶ ἰδοὺ ἐξαυτῆς τρεῖς ἄνδρες τι
φ cr? “Ἵ
ἐπέστησαν ἐπὶ τὴν οἰκίαν ἐν 7 ᾿ἦμεν', ἀπεσταλμένοι ἀπὸ
? a a
Καισαρίας πρός pe. εἶπεν δὲ τὸ πνεῦμά μοι συνελθεῖν τα
αὐτοῖς μηδὲν διακρίναντας, ἦλθον δὲ σὺν ἐμοὶ καὶ οἱ ἐξ
ἀδελφοὶ οὗτοι, καὶ εἰσήλθομεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ ἀνδρός.
> 9 Δ δὲ ea [ον i8 Λ΄ # λ 2 ~ ΝΗ 2 a
ἀπήγγειλεν δὲ ἡμῖν πῶς εἶδεν τὸν ἄγγελον ἐν τῷ οἴκῳ αὐτοῦ 13
4
σταθέντα καὶ εἰπόντα ᾿Απόστειλον eis ᾿Ιόππην καὶ perd-
A
πεμψαι Σίμωνα τὸν ἐπικαλούμενον Πέτρον, ὃς λαλήσει 14
Φ a
ῥήματα πρὸς σὲ ἐν οἷς σωθήσῃ σὺ καὶ πᾶς ὁ οἶκός σου.
ἐν δὲ τῷ ἄρξασθαί με λαλεῖν ἐπέπεσεν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον 15
3 9 > A Ψ A 3.1" ea 3 > “᾿ 3 ’ LY ~
ἐπ᾿ αὐτοὺς ὥσπερ καὶ ἐφ᾽ ἡμᾶς ev ἀρχῇ. ἐμνήσθην δὲ τοῦ τό
ῥήματος τοῦ κυρίον ὡς ἔλεγεν ᾿Ιωάνης μὲν ἐβάπτισεν
o ες « Ὰ , > ’ © 4
ὕδατι ὑμεῖς δὲ βαπτισθήσεσθε ἐν πνεύματι ἁγίῳ. εἰ οὖν 17
τὴν ἴσην δωρεὰν ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ θεὸς ὡς καὶ ἡμῖν πιστεύ-
> ‘ 4 > “ ?
σασιν ἐπὶ τὸν κύριον ᾿Ιησοῦν Χριστόν, ἐγὼ ris ἤμην δυνατὸς
a Ρ)Ἅ 4 , a
κωλῦσαι τὸν θεόν; ἀκούσαντες δὲ ταῦτα ἡσύχασαν καὶ 18
*” “
ἐδόξασαν τὸν θεὸν λέγοντες “Apa καὶ τοῖς ἔθνεσιν ὁ θεὸς
τὴν μετάνοιαν εἰς ζωὴν ἔδωκεν.

Οἱ μὲν οὖν διασπαρέντες ἀπὸ τῆς θλίψεως τῆς γενομέ- τὸ
νῆης ἐπὶ Στεφάνῳ διῆλθον ἕως Φοινίκης καὶ Κύπρου καὶ
᾿Αντιοχείας, μηδενὶ λαλοῦντες τὸν λόγον εἰ μὴ μόνον Ἶου-
δαίοι. "Hoav δέ τινες ἐξ αὐτῶν ἄνδρες Κύπριοι καὶ 2
Κυρηναῖοι, οἵτινες ἐλθόντες εἰς ᾿Αντιόχειαν ἔλάλουν καὶ

9 φωνὴ ἐκ δευτέρον αὶ ἤμην

XI XII TIPAZEIZ ATOZTOAQN: 473

a AY € ¢ ome Ld 4 Uy 9 “
πρὸς τοὺς Ἑλληνιστάς, εὐαγγελιζόμενοι τὸν κύριον ᾿Ιησοῦν.
αἱ καὶ ἦν χεὶρ Κυρίου per αὐτῶν, πολύς τε ἀριθμὸς ὁ πιστεύ-
>» > Vv A , > [4 4 ¢€ ’ >
22 σας ἐπέστρεψεν ἐπὶ τὸν κύριον. ᾿Ηκούσθη δὲ ὁ λόγος εἰς
A b aoe > , ~ a > 5 A
Ta ὦτα τῆς ἐκκλησίας τῆς οὔσης ἐν ᾿Ἱερουσαλὴμ περὶ
> a 4 3 , , 9 > , Δ
«3 αὐτῶν, καὶ ἐξαπέστειλαν Βαρνάβαν ἕως ᾿Αντιοχείας" ὃς
παραγενόμενος καὶ ἰδὼν τὴν χάριν τὴν τοῦ θερῦ ἐχάρη
καὶ παρεκάλει πάντας τῇ προθέσει τῆς καρδίας προσμένειν
24 [ἐν] τῷ κυρίῳ,: ὅτε ἦν ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ πλήρης πνεύμα-
ςἐ » 4 4 € 4 ”
tos ἁγίου καὶ πίστεως. καὶ προσετέθη ὄχλος ἱκανὸς τῷ
I Ppa Q > A 3 ~ alc) ' Ν
25 Kupig. ἐξῆλθεν δὲ εἰς Ταρσὸν ἀναζητῆσαι Σαῦλον, καὶ
εὑρὼν ἤγαγεν εἷς ᾿Αντιόχειαν, ἐγένετο δὲ αὐτοῖς καὶ ἐνι-
αὐτὸν ὅλον συναχθῆναι ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ. καὶ διδάξαι ὄχλον
ἱκανόν, χρηματίσαι τε πρώτως ἐν ᾿Αντιοχείᾳ τοὺς μαθητὰς
Χριστιανούς.

27 ἜΝ TAYTAIS AE ΤΑΙ͂Σ HMEPAIS κατῆλθον ἀπὸ
28 Ἱεροσολύμων προφῆται els ᾿Αντιόχειαν. ἀναστὰς δὲ εἷς ἐξ
αὐτῶν ὀνόματι AyaBos ᾿ἐσήμαινεν᾽ διὰ τοῦ πνεύματος λιμὸν
μεγάλην μέλλειν ἔσεσθαι ἐφ᾽ ὅλην τὴν οἰκουμένην» ἥτις
29 ἐγένετο ἐπὶ Κλαυδίον. τῶν δὲ μαθητῶν καθὼς εὐπορεῖτό τις
ὥρισαν ἕκαστος αὐτῶν εἰς διακονίαν πέμψαι τοῖς κατοικοῦσιν
go ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ ἀδελφοῖς. ὃ καὶ ἐποίησαν ἀποστείλαντες
_ πρὸς τοὺς πρεσβυτέρους διὰ χειρὸς Βαρνάβα καὶ Σαύλον.
χ ΚΚατ᾽ ἐκεῖνον δὲ τὸν καιρὸν ἐπέβαλεν Ἡρῴδης ὁ βασι-
λεὺς τὰς χεῖρας κακῶσαί τινας τῶν ἀπὸ τῆς ἐκκλη-
4 σίας. ἀνεῖλεν δὲ Ἰάκωβον τὸν ἀδελφὸν Ἰωάνου μαχαίρῃ.
3 ἰδὼν δὲ ὅτε ἀρεστόν ἐστιν τοῖς Ἰουδαίοις. προσέθετο συλ-
λαβεῖν καὶ Πέτρον, (ἦσαν δὲ ἡμέραι τῶν ἀζύμων,)
4«ὃν καὶ πιάσας ἔθετο εἰς φυλακήν, παραδοὺς τέσσαρσιν
τετραδίοις στρατιωτῶν φυλάσσειν αὐτόν, βουλόμενος μετὰ
5τὸ πάσχα ἀναγαγεῖν αὐτὸν τῷ λαῷ. ὁ μὲν οὖν Πέτρος

28 ἐσήμανεν :
Tt

274 ᾿ΠΡΑΞΕῚΣ AItOZTOAQN XII

érnpeiro ἐν τῇ φυλακῇ" προσευχὴ δὲ ἦν ἐκτενῶς γινομένη
ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας πρὸς τὸν θεὸν περὶ αὐτοῦ. .“Ore δὲ 6
ἤμελλεν ᾿προσαγαγεῖν' αὐτὸν ὁ Ἣρῴδης, τῇ νυκτὶ ἐκείνῃ ἦν
ὁ Πέτρος κοιμώμενος μεταξὺ δύο στρατιωτῶν δεδεμένος
ἁλύσεσιν δυσίν, φύλακές τε πρὸ τῆς θύρας ἐτήρουν τὴν
φυλακήν. καὶ ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου ἐπέστη, καὶ φῶς ἔλαμ- 7
ev ἐν τῷ οἰκήματι’ trardgas δὲ τὴν πλευρὰν τοῦ Πέτρου
ἤγειρεν αὐτὸν λέγων ᾿Ανάστα ἐν τάχει' καὶ ἐξέπεσαν.
αὐτοῦ αἱ ἁλύσεις ἐκ τῶν χειρῶν. εἶπεν δὲ ὁ ἄγγελος 8
πρὸς αὐτόν Zeca καὶ ὑπόδησαι τὰ σανδάλιά σου". ἐποί-
σεν δὲ οὕτως, καὶ λέγει αὐτῷ Περιβαλοῦ τὸ ἱμάτιόν σου
καὶ ἀκολούθει pow καὶ ἐξελθὼν ἠκολούθει, καὶ οὐκ ἥδει 9
ὅτε ἀληθές ἐστιν τὸ γινόμενον διὰ τοῦ ἀγγέλου, ἐδόκει δὲ
ὅραμα βλέπειν. διελθόντες δὲ πρώτην φυλακὴν καὶ δευτέ- 10
ραν ἦλθαν ἐπὶ τὴν πύλην τὴν σιδηρᾶν τὴν φέρουσαν εἰς
τὴν πόλιν, ἥτις αὐτομάτη ἠνοίγη αὐτοῖς, καὶ ἐξελθόντες
προῆλθον ῥύμην μίαν, καὶ εὐθέως ἀπέστη ὁ ἄγγελος
dn’ αὐτοῦ. καὶ ὁ Πέτρος ἐν ἑαυτῷ “γενόμενος εἶπεν Νῦν xr
οἶδα ἀληθῶς ὅτι ἐξαπέστειλεν © ὁ κύριος" τὸν ἄγγελον av-
τοῦ καὶ ἐξείλατό με ἐκ χειρὸς Ἡρῴδου καὶ πάσης τῆς
προσδοκίας τοῦ λαοῦ τῶν ᾿Ιουδαίων. συνιδών τε ἦλθεν ἐπὶ 12
τὴν οἰκίαν τῆς Μαρίας τῆς μητρὸς Ἰωάνου τοῦ ἐπικαλουμένου
Μάρκου, οὗ ἦσαν ἱκανοὶ συνηθροισμένοι καὶ προσευχόμενοι.
κρούσαντος δὲ αὐτοῦ τὴν θύραν ‘rod πυλῶνος Γπροσῆλθε' 13
παιδίσκη ὑπακοῦσαι ὀνόματι Ῥόδη, καὶ ἐπιγνοῦσα τὴν 14
φωνὴν τοῦ Πέτρου ἀπὸ τῆς χαρᾶς οὐκ ἤνοιξεν τὸν πυλώνα, :
εἰσδραμοῦσα δὲ ἀπήγγειλεν ἑστάναι τὸν Πέτρον πρὸ τοῦ
πυλῶνος. οἱ δὲ πρὸς αὐτὴν εἶπαν Μαίνῃ. ἡ δὲ διισχυρί- τὸ
{ero οὕτως ἔχειν. οἱ δὲ Γἔλεγον' Ὁ ἄγγελός ἐστιν αὐτοῦ.
ὁ δὲ Πέτρος ἐπέμενεν κρούων" ἀνοίξαντες δὲ εἶδαν αὐτὸν καὶ τό
ἐξέστησαν. κατασείσας δὲ αὐτοῖς τῇ χειρὶ σιγᾷν διηγή- 17
σατο αὐτοῖς πῶς ὁ κύριος αὐτὸν ἐξήγαγεν ἐκ τῆς φυλακῆς,
εἶπέν τε ᾿Απαγγείλατε ᾿Ιακώβῳ καὶ τοῖς ἀδελφοῖς ταῦτα...

6 προαγαγεῖν tr Κύριος 13 προῆλθε 15 εἶπαν

τὸς,

XII XII ΠΡΑΞΕΙΣ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 275

x8 καὶ ἐξελθὼν ἐπορεύθη els ἕ ἕτερον τόπον. Γενομένης. δὲ ἡ ἡμέ:
ρας ἦν τάραχος οὐκ ὀλίγος ἐν τοῖς στρατιώταις, τί ἄρα ὁ 6
19 Πέτρος ἐγένετο. “Hogans δὲ ἐπιζητήσας αὐτὸν καὶ μὴ εὑρὼν
ἀνακρίνας τοὺς φύλακας ἐκέλευσεν ἀπαχθῆναι, καὶ κατελθὼν
20 ἀπὸ τῆς Ιουδαίας εἰς Καισαρίαν διέτριβεν. Ἦν
δὲ θυμομαχῶν Τυρίοις καὶ Σιδωνίοις: ὁμοθυμαδὸν δὲ πα-
ρῆσαν πρὸς αὐτόν, καὶ πείσαντες Βλάστον τὸν ἐπὶ τοῦ
κοιτῶνος τοῦ βασιλέως ἡτοῦντο εἰρήνην διὰ τὸ τρέφεσθαι
οἱ αὐτῶν τὴν χώραν ἀπὸ τῆς βασιλικῆς. τακτῇ δὲ ἡμέρᾳ
[6] Ἡρῴδης ἐνδυσάμενος ἐσθῆτα βασιλικὴν καθίσας ἐπὶ
22 τοῦ βήματος ἐδημηγόρει πρὸς αὐτούς" ὁ δὲ δῆμος ἐπεφώνει
23 Θεοῦ φωνὴ καὶ οὐκ ἀνθρώπου. “παραχρῆμα δὲ ἐπάταξεν av-
τὸν ἄγγελος Κυρίου ἀνθ ὧν οὐκ ἔδωκεν τὴν δόξαν τῷ θεῷ,
24 καὶ γενόμενος σκωληκόβρωτος ἐξέψυξεν. Ὁ δὲ
λόγος τοῦ "κυρίου" ηὔξανεν καὶ ἐπληθύνετο.
25 Βαρνάβας δὲ καὶ Σαῦλος ὑπέστρεψαν ‘els Ἱερουσαλὴμ
τληρώσαντες τὴν διακονίαν, συνπαραλαβόντες ᾿Ιωάνην τὸν
ἐπικληθέντα Μάρκον.

x Ἦσαν δὲ ἐν ᾿Αντιοχείᾳ κατὰ τὴν οὖσαν ἐκκλησίαν προ-
φῆται καὶ διδάσκαλοι ὅ τε Βαρνάβας καὶ Συμεὼν ὁ καλού-
μενος Νίγερ, καὶ Λούκιος ὁ Κυρηναῖος, Μαναήν τε Ἡρῴδου

2 τοῦ τετραάρχου σύντροφος καὶ Σαῦλος. Λειτουργούντων
δὲ αὐτῶν τῷ κυρίῳ καὶ νηστευόντων εἶπεν τὸ πνεῦμα τὸ
ἅγιον ᾿Αφορίσατε δή μοι τὸν Βαρνάβαν καὶ Σαῦλον εἰς τὸ

3 ἔργον ὃ προσκέκλημαι αὐτούς. τότε νηστεύσαντες καὶ προσ-
ευξάμενοι καὶ ἐπιθέντες τὰς χεῖρας αὐτοῖς ἀπέλυσαν.

ς Αὐτοὶ μὲν οὖν ἐκπεμφθέντες ὑπὸ τοῦ ἁγίου πνεύματος
κατῆλθον εἰς Σελευκίαν, ἐκεῖθέν τε ἀπέπλευσαν εἰς Κύπρον,

5 καὶ γενόμενοι ἐν Σαλαμῖνι κατήγγελλον τὸν λόγον τοῦ θε-
οὔ ἐν ταῖς συναγωγαῖς τῶν ᾿Ιουδαίων' εἶχον δὲ καὶ Ἰωάν-

6 νην ὑπηρέτην. Διελθόντες δὲ ὅλην τὴν νῆσον
ἄχρι Πάφου εὗρον ἄνδρα τινὰ μάγον Ψευδοπροφήτην Ἴου-

24 θεοῦ 25 1ὲξ ἐωδυδόμιυΣ πληρώσαντες τὴν
T2

276 IMPAZEIZ ATOZTTOAON XM

Saiov ᾧ ὄνομα Βαριησοῦς, ὃς ἦν σὺν τῷ ἀνθυπάτῳ Σεργίῳ 7
Παύλῳ, ἀνδρὶ συνετῷ. οὗτος προσκαλεσάμενος Βαρνάβαν
καὶ Σαῦλον ἐπεζήτησεν ἀκοῦσαι τὸν λόγον τοῦ θεοῦ" ἀν- 8
θίστατο δὲ αὐτοῖς λύμας ὁ μάγος, οὕτως γὰρ μεθερμη-
νεύεται τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ζητῶν διαστρέψαι τὸν ἀνθύπατον
ἀπὸ τῆς πίστεως. Σαῦλος δέ, ὁ καὶ Παῦλος, πλησθεὶς 9
πνεύματος ἁγίου ἀτενίσας εἰς αὐτὸν εἶπεν Ὦ πλήρης trav 10
τὸς δόλου καὶ πάσης ῥᾳδιουργίας, υἱὲ διαβόλου, ἐχθρὲ
πάσης δικαιοσύνης, οὐ παύσῃ διαστρέφων τὰς GAOYC ‘TOY
Kypfoy' τὰς εὐθείδο ; καὶ νῦν ἰδοὺ χεὶρ Κυρίου ἐπὶ σέ, καὶ τι
ἔσῃ τυφλὸς μὴ βλέπων τὸν ἥλιον ἄχρι καιροῦ, ὕἥπαρα-
χρῆμα δὲ" ἔπεσεν ἐπ᾿ αὐτὸν ἀχλὺς καὶ σκότος, καὶ περιάγων
ἐζήτει χειραγωγούς. τότε ἰδὼν ὁ ἀνθύπατος τὸ γεγονὸς ἐπί- 12
στευσεν ἐκπληττόμενος ἐπὶ τῇ διδαχῇ τοῦ κυρίου.

᾿Αναχθέντες δὲ ἀπὸ τῆς Πάφου οἱ περὶ Παῦλον ἦλθον 13
εἰς Πέργην τῆς Παμφυλίας. Ἰωάνης δὲ ἀποχωρήσας
ἀπ᾿ αὐτών ὑπέστρεψεν εἰς Ἱεροσόλυμα. Αὐτοὶ δὲ διελ- 14
θόντες ἀπὸ τῆς Πέργης παρεγένοντο eis ᾿Αντιόχειαν τὴν
Πισιδίαν, καὶ ἔλθόντες εἰς τὴν συναγωγὴν τῇ ἡμέρᾳ τῶν
σαββάτων ἐκάθισαν. μετὰ δὲ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ νόμου 15
καὶ τῶν προφητῶν ἀπέστειλαν οἱ ἀρχισυνάγωγοι πρὸς av-
τοὺς λέγοντες “Avdpes ἀδελφοί, εἴ τις ἔστιν ἐν ὑμῖν λόγος
παρακλήσεως πρὸς τὸν λαόν, λέγετε. ἀναστὰς δὲ Παῦλος τό
καὶ κατασείσας τῇ χειρὶ εἶπεν “Avdpes ᾿Ισραηλεῖται καὶ οἱ
φοβούμενοι τὸν θεόν, ἀκούσατε. Ὃ θεὸς τοῦ λαοῦ τούτου 17
*Iopana ἐξελέξατο τοὺς πατέρας ἡμῶν, καὶ τὸν λαὸν ὕψωσεν
ἐν τῇ παροικίᾳ ἐν γῆ Αἰγύπτου, καὶ “Μετὰ Bpaxfonoc
ὑψηλοῦ ἐξήγαγεν aYTOYC ἐξ aYTHC, καί, ὡς τεσσερακον- x8
ταετῇ χρόνον ETPOTTOSPHCEN τοὺς ἐν τῇ ἐρήμῳ,
κἀθελὼν᾽ ἔθνη ἑπτὰ ἐν γῆ Χὰἀνδὰν KATEKAHPO- τὸ
NOMHCEN τὴν γῆν αὐτῶν ὡς ἔτεσι τετρακοσίοις καὶ πεντή- 20
κοντα. καὶ μετὰ ταῦτα ἔδωκεν κριτὰς ἕως Σαμουὴλ προ-
φήτουν. κἀκεῖθεν ἡτήσαντο βασιλέα, καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς 2x

“10 Κυρίου ᾿ II παραχρῆμά τε 18 καὶ ὡς..... «ἐρήμῳ, καὶ, καθελὼν

XIII NPARELS ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 277

ὁ beds τὸν Σαοὺλ υἱὸν Keis, ἄνδρα ἐκ φυλῆς Βενιαμείν, ἔτη
22 τεσσεράκοντα’ καὶ μεταστήσας αὐτὸν ἤγειρεν τὸν Δαυεὶδ
αὐτοῖς εἰς βασιλέα, ᾧ καὶ εἶπεν μαρτυρήσας EYpon
Aayela τὸν τοῦ Ἰεσσαί, [ANApa] κἀτὰ TAN κἀρδλίδιν MOY,
230s ποιήσει πάντα τὰ θελήματά μου. τούτου 6 θεὸς dro
τοῦ σπέρματος κατ᾽ ἐπαγγελίαν ἤγαγεν τῷ Ἰσραὴλ σωτῆρα
24 Ἰησοῦν, προκηρύξαντος ᾿Ιωάνου πρὸ προσώπου τῆς εἰσόδου
2s αὐτοῦ βάπτισμα μετανοίας παντὶ τῷ λαῷ Ἰσραήλ. as δὲ
ἐπλήρου ᾿Ιωάνης τὸν δρόμον,. ἔλεγεν Τί ἐμὲ ὑπονοεῖτε
Cetvat; οὐκ' εἰμὶ ἐγώ: ἀλλ᾽ ἰδοὺ ἔρχεται per’ ἐμὲ οὗ οὐκ εἰμὶ
26 ἄξιος τὸ ὑπόδημα τῶν ποδῶν λῦσαι. “Avdpes ἀδελφοί, υἱοὶ
γένους ᾿Αβραὰμ καὶ οἱ ἐν ὑμῖν φοβούμενοι τὸν θεόν, ἡμῖν
27 ὁ λόγοο τῆς σωτηρίας ταύτης ἐξλττεοτάλη. οἱ γὰρ κατοι-
κοῦντες ἐν Ἱερουσαλὴμ καὶ of ἄρχοντες αὐτῶν τοῦτον
ἀγνοήσαντες καὶ τὰς φωνὰς τῶν προφητῶν τὰς κατὰ πᾶν
28 σάββατον ἀναγινωσκομένας κρίναντες ἐπλήρωσαν, καὶ
μηδεμίαν αἰτίαν θανάτον εὑρόντες “pricavro’ Πειλᾶτον
29 ἀναιρεθῆναι αὐτόν: ὡς δὲ ἐτέλεσαν πάντα τὰ “rept αὐτοῦ
yeypappéva', καθελόντες ἀπὸ τοῦ ξύλου ἔθηκαν εἰς μνη-
30 μεῖον. ὁ δὲ θεὸς ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν: ὃς ὥφθη ἐπὶ
Tee, ᾿ a a » a 2 VY On ,
ἡμέρας πλείους τοῖς συναναβᾶσιν αὐτῷ ἀπὸ τῆς Ταλιλαίας
εἰς Ἱερουσαλήμ, οἵτινες [νῦν] εἰσὶ μάρτυρες αὐτοῦ πρὸς τὸν
32 λαόν. καὶ ἡμεῖς ὑμᾶς εὐαγγελιζόμεθα τὴν πρὸς τοὺσ
33 πατέρας ἐπαγγελίαν γενομένην ὅτι ταύτην ὁ θεὸς ἐκπεπλή-
pokey τοῖς τέκνοις ‘Hav’ ἀναστήσας Ἰησοῦν, ὡς καὶ ἐν τῷ
ψαλμῷ γέγραπται τῷ δευτέρῳ ὙΪός ΜΟΥ εἶ cy, ἐγὼ
34 CHMEPON γεγέννηκά ce. ὅτι δὲ ἀνέστησεν αὐτὸν ἐκ
νεκρῶν μηκέτι μέλλοντα ὑποστρέφειν εἰς λιάφθοράν, οὕ-
ros εἴρηκεν ὅτε Δώοω YMin τὰ ὅοιὰ ΔΑγεὶλ τὰ 'ττιοτά.
gs διότι καὶ ἐν ἑτέρῳ λέγει ΟΥ̓ λώοσεις τὸν ὅσιόν COY
36 ἰδεῖν λιάφθοράν᾽ δδγεὶλ μὲν γὰρ ἰδίᾳ γενεᾷ ὑπηρετή-
σας τῇ τοῦ θεοῦ βουλῇ ἐκοιμήθη καὶ προσετέθη ττρὸς
37 TOYC πὰτέρδο ἀὐτον καὶ εἶδεν διαφθοράν, ὃν δὲ ὁ θεὸς

25 εἶναι, οὐκ 28 ἤτησαν τὸν 29 γεγραμμένα περὶ αὐτοῦ ᾿ 33 +..:f

278 ΠΡΑΞΕΙ͂Σ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ XIII

ἤγειρεν οὐκ εἶδεν διαφθοράν. Τνωστὸν οὖν ἔστω ὑμῖν, 38
ἄνδρες ἀδελφοί, ὅτι διὰ τούτου ὑμῖν ἄφεσις ἁμαρτιῶν καταγ-
γέλλεται, καὶ ἀπὸ πάντων ὧν οὐκ ἠδυνήθητε ἐν νόμῳ 39
Μωυσέως δικαιωθῆναι ἐν τούτῳ πᾶς ὁ πιστεύων δικαιοῦται.
βλέπετε οὖν μὴ ἐπέλθῃ τὸ εἰρημένον ἐν τοῖς προφήταις 4.
Ἴλετε, οἱ kaTapponntal, kal @aymadcate Kal ἀφὰ- 4z
NICOHTE,
ὅτι ἔργον éprdzomai ἐγὼ ἐν Taic ἡλλέρδιο YMON,
ἔργον ὃ OY MH πιοτεύήοητε EAN TIC ἐκδιηγηὴτδι
YMIN.
ΓἘξιόντων δὲ αὐτῶν παρεκάλουν εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον 42
λαληθῆναι αὐτοῖς τὰ ῥήματα ταῦτα. λυθείσης δὲ τῆς 43
συναγωγῆς ἠκολούθησαν πολλοὶ τῶν ᾿ἸἸουδαίων καὶ τῶν
σεβομένων προσηλύτων τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Βαρνάβᾳ, οἵτινες
προσλαλοῦντες αὐτοῖς ἔπειθον αὐτοὺς προσμένειν τῇ χάριτι
τοῦ θεοῦ. Τῷ ᾿δὲ' Γἐρχομένῳ σαββάτῳ σχε- 44
δὸν πᾶσα ἡ πόλις συνήχθη ἀκοῦσαι τὸν λόγον τοῦ "θεοῦ.
ἰδόντες δὲ οἱ ᾿Ιουδαῖοε τοὺς ὄχλους ἐπλήσθησαν ζήλου καὶ 45
ἀντέλεγον τοῖς ὑπὸ Ἰταύλου λαλουμένοις βλασφημοῦντες.
παρρησιασάμενοί τε ὁ Παῦλος καὶ ὁ Βαρνάβας εἶπαν 46
Ὑμῖν ἦν ἀναγκαῖον πρῶτον λαληθῆναι τὸν λόγον τοῦ θεοῦ"
Γἐπειδὴ ἀπωθεῖσθε αὐτὸν καὶ οὐκ ἀξίους κρίνετε ἑαυτοὺς
τῆς αἰωνίου ζωῆς, ἰδοὺ στρεφόμεθα εἰς τὰ ἔθνη: οὕτω γὰρ 47
ἐντέταλται ἡμῖν ὁ κύριος
Τέθεικό ce εἰς φῶς ἐθνῶν
τοῦ εἶνδί ce εἰς οωτηρίὰν ἕως écydtoy τῆς γῆς.
ἀκούοντα δὲ τὰ ἔθνη ἔχαιρον καὶ ἐδόξαζον τὸν λόγον τοῦ 48
Γθεοῦ", καὶ ἐπίστευσαν ὅσοι ἦσαν τεταγμένοι εἰς ζωὴν
αἰώνιον: διεφέρετο δὲ ὁ λόγος τοῦ κυρίου δι’ ὅλης τῆς 49
χώρας. of δὲ ᾿Ιουδαῖοι παρώτρυναν τὰς σεβομένὰς γυναῖ- 50
κας τὰς εὐσχήμονας καὶ τοὺς πρώτους τῆς πόλεως καὶ
ἐπήγειραν διωγμὸν ἐπὶ τὸν Παῦλον καὶ Βαρνάβαν, καὶ
ἐξέβαλον αὐτοὺς ἀπὸ τῶν ὁρίων αὐτῶν. οἱ δὲ ἐκτιναξάμε- sr

-42 f...f 44 τε | ἐχομένῳ | xvpiov 46 ἐπεὶ δὲ 48 κυρίον

XIII XIV TIPAREIZ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ 479

νοι τὸν κονιορτὸν τῶν ποδῶν ἐπ᾽ αὐτοὺς ἦλθον εἰς Ἰκόνιον,
52 ot τε' μαθηταὶ ἐπληροῦντο χαρᾶς καὶ πνεύματος ἁγίου.
Μ ᾿ . 29 , . 4 23 9 a > κα
χ Ἐγένετο δὲ ἐν ᾿Ικονίῳ κατὰ τὸ αὐτὸ εἰσελθεῖν αὐτοὺς
4 4 Α fod >? 4 4 δι σ Ψ
els τὴν συναγωγὴν τῶν ᾿Ιουδαίων καὶ λαλῆσαι οὕτως ὥστε
α πιστεῦσαι ᾿Ιουδαίων τε καὶ Ἑλλήνων πολὺ πλῆθος. οἱ δὲ
ἀπειθήσαντες ᾿Ιουδαῖοι ἐπήγειραν καὶ ἐκάκωσαν τὰς ψυχὰς
a an «A ‘ a “9 a ‘ Ἢ ,
Ξ3τῶν ἐθνῶν κατὰ τῶν ἀδελφῶν. ἱκανὸν μὲν οὖν χρόνον
διέτριψαν παρρησιαζόμενοι ἐπὶ τῷ κυρίῳ τῷ μαρτυροῦντι
τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ, διδόντι σημεῖα καὶ τέρατα
ς« γίνεσθαι διὰ τῶν χειρῶν αὐτῶν. ἐσχίσθη δὲ τὸ πλῆθος
τῆς πόλεως, καὶ οἱ μὲν ἦσαν σὺν τοῖς ᾿Ιουδαίοις οἱ δὲ σὺν
5 τοῖς ἀποστόλοις. ὡς δὲ ἐγένετο ὁρμὴ τῶν ἐθνῶν τε καὶ
ἸΙουδαίων σὺν τοῖς ἄρχουσιν αὐτῶν ὑβρίσαι καὶ λιθοβολῆ-
6 σαι αὐτούς, συνιδόντες κατέφυγον εἰς τὰς πόλεις τῆς Λυ-
7 xkaovias Λύστραν καὶ Δέρβην καὶ τὴν περίχωρον, κἀκεῖ
3 Ld , 9. 8 38.
8 εὐαγγελιζόμενοι ἦσαν. Καί τις ἀνὴρ ἀδύνατος
ἐν Λύστροις τοῖς ποσὶν ἐκάθητο, χωλὸς ἐκ κοιλίας μητρὸς
ο αὐτοῦ, ὃς οὐδέποτε περιεπάτησεν. οὗτος ἤκουεν τοῦ Iav-
λου- λαλοῦντος" ὃς ἀτενίσας αὐτῷ καὶ ἰδὼν ὅτι ἔχει πίστιν
10 τοῦ σωθῆναι εἶπεν μεγάλῃ φωνῇ ᾿Ανάστηθι ἐπὶ τοὺς πό-
3 , δ 4 [4 @
τὶ δας σον ὀρθός: καὶ ἥλατο καὶ περιεπάτει. οἵ τε ὄχλοι
ἰδόντες ὃ ἐποίησεν Παῦλος ἐπῆραν τὴν φωνὴν αὐτῶν Λυ-
καονιστὶ λέγοντες Oi θεοὶ ὁμοιωθέντες ἀνθρώποις κατέ-
12 βησαν πρὸς ἡμᾶς, ἐκάλουν τε τὸν Βαρνάβαν Δία, τὸν δὲ
Παῦλον Ἑρμῆν ἐπειδὴ αὐτὸς ἦν ὁ ἡγούμενος τοῦ λόγου.
13.6 τε ἱερεὺς τοῦ Διὸς τοῦ ὄντος πρὸ τῆς πόλεως ταύρους
καὶ στέμματα ἐπὶ τοὺς πυλῶνας ἐνέγκας σὺν τοῖς ὄχλοιφ
14 ἤθελεν θύειν. ἀκούσαντες δὲ οἱ ἀπόστολοι Βαρνάβας καὶ
Παῦλος, διαρρήξαντες τὰ ἱμάτια "ἑαυτῶν ἐξεπήδησαν
15 εἰς τὸν ὄχλον, κράζοντες καὶ λέγοντες “Avdpes, τί ταῦτα
ποιεῖτε; καὶ ἡμεῖς ὁμοιοπαθεῖς ἐσμὲν ὑμῖν ἄνθρωποι, evayye-
λιζόμενοι ὑμᾶς ἀπὸ τούτων τῶν ματαίων ἐπιστρέφειν ἐπὶ
θεὸν ζῶντα Sc ἐποίηςεν τὸν OYPANON Kal τὴν [FAN

52 οἱ δὲ 14 αὑτῶν

80 ΠΡΑΞΕΙΣ AHOSDTOAQN χιν χν

kal τὴν @dAaccaN Kal πάντὰ τὰ ἐν δύτοϊο: ὃς ἐν ταῖς τό
παρῳχημέναις γενεαῖς εἴασεν πάντα τὰ ἔθνη πορεύεσθαι
ταῖς ὅδοῖς αὐτῶν' καίτοι οὐκ ἀμάρτυρον αὑτὸν ἀφῆκεν 17
ἀγαθουργῶν, σὐρανόθεν ὑμῖν ὑετοὺς διδοὺς καὶ καιροὺς
ἢ 2 a ; a ᾽ ,

καρποφόρους, ἐμπιπλῶν τροφῆς καὶ εὐφροσύνης τὰς καρ-
δίας ὑμῶν. καὶ ταῦτα λέγοντες μόλις κατέπαυσαν τοὺς 18
ὄχλους τοῦ μὴ θύειν αὐτοῖς. ᾿Ἐπῆλθαν δὲ ἀπὸ 19
’Avrioxelas καὶ Ἰκονίου ᾿Ιουδαῖοι, καὶ πείσαντες τοὺς ὄχλους
καὶ λιθάσαντες τὸν Παῦλον ἔσυρον ἔξω τῆς πόλεως, νομί-
ζοντες αὐτὸν τεθνηκέναι. κυκλωσάντων δὲ τῶν μαθητῶν 20
αὐτὸν ἀναστὰς εἰσῆλθεν εἰς τὴν πόλιν. καὶ τῇ ἐπαύριον

45 5 4 4“ / 9 ? 3 ; e
ἐξῆλθεν σὺν τῷ Βαρνάβᾳ eis Δέρβην. εὐαγγελισάμενοί a1

ν, 5.,,7 ’ 8 e »

re τὴν wokw ἐκείνην καὶ μαθητεύσαντες ἱκανοὺς ὑπέστρε-
yay εἰς τὴν Λύστραν καὶ εἰς Ἰκόνιον καὶ [εἰς] ᾿Αντιόχειαν,
ἐπιστηρίζοντες τὰς ψυχὰς τῶν μαθητῶν, παρακαλοῦντες 22
2 9 δ᾿ ’ , Ψ Α a , a ea
ἐμμένειν τῇ πίστει καὶ ὅτι διὰ πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς
εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ. χειροτονήσαντες δὲ 23
αὐτοῖς κατ᾽ ἐκκλησίαν πρεσβυτέρους προσευξάμενοι μετὰ
νηστειῶν παρέθεντο αὐτοὺς τῷ κυρίῳ εἰς ὃν πεπιστεύκει-
σαν. καὶ διελθόντες τὴν Πισιδίαν ἦλθαν εἰς τὴν Lap- 54
φυλίαν, καὶ λαλήσαντες "ἐν Πέργῃ τὸν λόγον κατέβησαν a5
εἰς ᾿Ατταλίαν, κἀκεῖθεν ἀπέπλευσαν εἰς ᾿Αντιόχειαν, ὅθεν 26
Φ 2 δι , le) a 4 Q 4a
ἦσαν παραδεδομένοι τῇ χάριτι τοῦ θεοῦ eis τὸ ἔργον ὃ
ἐπλήρωσαν. Παραγενόμενος δὲ καὶ συναγαγόντες τὴν 27
3 “ > » @ > ε 4 > x a
ἐκκλησίαν ἀνήγγελλον ὅσα ἐποίησεν ὁ θεὸς per αὐτῶν
καὶ ὅτι ἤνοιξεν τοῖς ἔθνεσιν θύραν πίστεως. διέτριβον δὲ 28
χρόνον οὐκ ὀλίγον σὺν τοῖς μαθηταῖς.

KAI ΤΙΝῈΣ ΚΑΤΕΛΘΟΝΤΕΣ ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας τ᾿
ἐδίδασκον τοὺς ἀδελφοὺς ὅτε "Edy μὴ περιτμηθῆτε τῷ
ἔθει τῷ Μωυσέως, οὐ δύνασθε σωθῆναι, γενομένης δὲ 2

25 εἰς τὴν Πέργην

XV ΠΡΑΞΈΙΣ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 281

στάσεως καὶ ζητήσεως οὐκ ὀλίγης τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Βαρ-
νάβᾳ πρὸς αὐτοὺς ἔταξαν ἀναβαίνειν Παῦλον καὶ Βαρνά-
βαν καί τινας ἄλλους ἐξ αὐτῶν πρὸς τοὺς ἀποστόλους
καὶ πρεσβυτέρους εἰς ᾿Ιερουσαλὴμ περὶ τοῦ (ζητήματος
3 τούτου. Οἱ μὲν οὖν προπεμφθέντες ὑπὸ τῆς
ἐκκλησίας διήρχοντο τήν τε Φοινίκην καὶ Σαμαρίαν ἐκδιη-
γούμενοι τὴν ἐπιστροφὴν τῶν ἐθνῶν, καὶ ἐποίουν χαρὰν
4 μεγάλην πᾶσι τοῖς ἀδελφοῖς. παραγενόμενοι δὲ εἰς Ἴερο-
σόλυμα παῤεδέχθησαν ἀπὸ τῆς ἐκκλησίας καὶ τῶν ἀπο-
στόλων καὶ τῶν πρεσβυτέρων, ἀνήγγειλάν τε ὅσα ὁ θεὸς
5 ἐποίησεν per αὐτῶν. Ἐξανέστησαν. δέ τινες τῶν ἀπὸ τῆς
αἱρέσεως τῶν Φαρισαίων πεπιστευκότες, λέγοντες ὅτι δεῖ
περιτέμνειν αὐτοὺς παραγγέλλειν τε τηρεῖν τὸν νόμον
Μωυσέως.
6 Συνήχθησάν τε οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ πρεσβύτεροι ἰδεῖν
περὶ τοῦ λόγον τούτου͵ Πολλῆς δὲ ζητήσεως γενομένης
ἀναστὰς Πέτρος εἶπεν πρὸς αὐτούς “AvOpes ἀδελφοί, ὑμεῖς
ἐπίστασθε ὅτι ἀφ᾽ ἡμερῶν ἀρχαίων ἐν ὑμῖν ἐξελέξατο
ὁ θεὸς διὰ τοῦ στόματός μου ἀκοῦσαι τὰ ἔθνη τὸν λόγον
8 τοῦ εὐαγγελίου καὶ πιστεῦσαι, καὶ ὁ καρδιογνώστης θεὸς
᾿ἐμαρτύρησεν αὐτοῖς δοὺς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον καθὼς
g καὶ ἡμῖν, καὶ "οὐθὲν᾽ διέκρινεν μεταξὺ ἡμῶν τε καὶ αὐτῶν,
10 τῇ πίστει καθαρίσας τὰς καρδίας αὐτῶν. νῦν οὖν τί πειρά-
ζετε τὸν θεόν, ἐπιθεῖναι ζυγὸν ἐπὶ τὸν τράχηλον τῶν
μαθητῶν ὃν οὔτε οἱ πατέρες ἡμῶν οὔτε ἡμεῖς ἰσχύσαμεν
11 βαστάσαι; ἀλλὰ διὰ τῆς χάριτος τοῦ κυρίου ᾿Ιησοῦ πιστεύο-
12 μεν σωθῆναι καθ᾽ ὃν τρόπον κἀκεῖνοι. ᾿ἘἘσίγησεν δὲ πᾶν
τὸ πλῆθος, καὶ ἤκουον Βαρνάβα καὶ Παύλου ἐξηγουμένων
ὅσα ἐποίησεν 6 θεὸς σημεῖα καὶ τέρατα ἐν τοῖς ἔθνεσιν
13 δ αὐτῶν. Μετὰ δὲ τὸ σιγῆσαι αὐτοὺς ἀπεκρίθη ᾿Ιάκωβος
τι λέγων “Avdpes ἀδελφοί, ἀκούσατέ μου. Συμεὼν ἐξηγή-
σατο καθὼς πρῶτον ὁ θεὸς ἐπεσκέψατο λαβεῖν ἐξ ἐθνῶν
15 λαὸν τῷ ὀνόματι αὐτοῦ, καὶ τούτῳ συμφωνοῦσιν οἱ λόγοι

9 οὐδὲν

282 τς ΠΡΑΞΕΙΣ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ XV

τῶν προφητῶν, καθὼς γέγραπται
Mera tafta ἀνδοτρέψω 16
Kal ANOIKOAOMHCW THN CKHNHN AayelA TAN πε-
TITWKYTAN
Kal TA KATECTPAMMENA aytiic 4NolkoAOMHcen
Kal ἀνορθώρω ΔΥτήν,
ὅπως ἂν EKZHTHCWCIN οἱ KATAAOITTION τῶν ἀνθρώς- 17
TTWN τὸν KYPION,
Kal πάντὰ TA ἔθνη ἐφ᾽ OFC ETTIKEKAHTAl TO ONOMA
MOY ἐπ’ AYTOYC,
λέγει Kyptoc ποιῶν TafTa γνωοτὰ ἀπ᾽ al@NoOC. 18
διὸ ἐγὼ κρίνω μὴ παρενοχλεῖν τοῖς ἀπὸ τῶν ἐθνῶν ἐπιστρέ- 19
φουσιν ἐπὶ τὸν θεόν, ἀλλὰ ἐπιστεῖλαι αὐτοῖς τοῦ ἀπέχεσθαι 20
τῶν ἀλισγημάτων τῶν εἰδώλων καὶ τῆς πορνείας καὶ πνικτοῦ
καὶ τοῦ αἵματος" Μωυσῆς γὰρ ἐκ γενεῶν ἀρχαίων κατὰ πόλιν ax
τοὺς κηρύσσοντας "αὐτὸν ἔχει ἐν ταῖς συναγωγαῖς κατὰ πᾶν
σάββατον ἀναγινωσκόμενος. Τότε ἔδοξε τοῖς a2
ἀποστόλοις καὶ τοῖς πρεσβυτέροις σὺν ὅλῃ τῇ ἐκκλησίᾳ
ἐκλεξαμένους ἄνδρας ἐξ αὐτῶν πέμψαι εἰς ᾿Αντιόχειαν σὺν
τῷ Παύλῳ καὶ Βαρνάβᾳ, ᾿Ιούδαν τὸν καλούμενον Βαρσαβ-
Bay καὶ Σίλαν, ἄνδρας ἡγουμένους ἐν τοῖς ἀδελφοῖς, γρά- 23
ψαντες διὰ χειρὸς αὐτῶν Οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ πρεσβύτεροι
ἀδελφοὶ τοῖς κατὰ τὴν ᾿Αντιόχειαν καὶ Συρίαν καὶ Κιλικίαν
ἀδελφοῖς τοῖς ἐξ ἐθνῶν χαίρειν. ᾿Ἐπειδὴ ἠκούσαμεν ὅτι 24
τινὲς ἐξ ἡμῶν ἐτάραξαν ὑμᾶς λόγοις ἀνασκευάζοντες τὰς
ψυχὰς ὑμῶν, οἷς οὐ διεστειλάμεθα, ἔδοξεν ἡμῖν γενομένοις 25
ὁμοθυμαδὸν ᾿"ἐκλεξαμένοις" ἄνδρας πέμψαι πρὸς ὑμᾶς σὺν
τοῖς ἀγαπητοῖς ἡμῶν Βαρνάβᾳ καὶ Παύλῳ, ἀνθρώποις 26
παραδεδωκόσι τὰς ψυχὰς αὐτῶν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ
κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. ἀπεστάλκαμεν οὖν ᾿Ιούδαν a7
καὶ Σίλαν, καὶ αὐτοὺς διὰ λόγου ἀπαγγέλλοντας τὰ αὐτά.
ἔδοξεν γὰρ τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ καὶ ἡμῖν μηδὲν πλέον ἐπι- 28

a5 ἐκλεξαμέγνους

XV XVI TIPAZEIZ ATOZTOAQN 283

τίθεσθαι ὑμῖν βάρος πλὴν τούτων τῶν ἐπάναγκες, ἀπέχεσθαι
ag εἰδωλοθύτων καὶ αἵματος καὶ πνικτῶμ καὶ πορνείας" ἐξ ὧν
διατηροῦντες ἑαυτοὺς εὖ πράξετε. "Ἐρρωσθε. gh
8. Οἱ μὲν οὖν ἀπολυθέντες κατῆλθον els ᾿Αντιόχειαν, καὶ
31 συναγαγόντες τὸ πλῆθος ἐπέδωκαν τὴν ἐπιστολήν: ἀνα-
32 γνόντες δὲ ἐχάρησαν ἐπὶ τῇ παρακλήσει. ᾿ἸἸούδας τε καὶ
Σίλας, καὶ αὐτοὶ προφῆται ὄντες, διὰ λόγου πολλοῦ πα-
33 pexdAeoay τοὺς ἀδελφοὺς καὶ ἐπεστήριξαν' ποιήσαντες
δὲ χρόνον ἀπελύθησαν per’ εἰρήνης ἀπὸ τῶν ἀδελφῶν
35 πρὸς τοὺς ἀξποστείλαντας αὐτούς. . Παῦλος δὲ
καὶ Βαρνάβας διέτριβον ἐν ᾿Αντιοχείᾳ διδάσκοντες καὶ
εὐαγγελιζόμενοι μετὰ καὶ ἑτέρων πολλῶν τὸν λόγον τοῦ
κυρίον.

3.2 Μετὰ δέ τινας ἡμέρας εἶπεν πρὸς Βαρνάβαν Παῦλος
Ἐπιστρέψαντες δὴ ἐπισκεψώμεθα τοὺς ἀδελφοὺς κατὰ πό-
λιν πᾶσαν ἐν αἷς κατηγγείλαμεν τὸν λόγον τοῦ κυρίου, πῶς

37 ἔχουσιν. Βαρνάβας δὲ ἐβούλετο συνπαραλαβεῖν καὶ τὸν

38 Ἰωάνην τὸν καλούμενον Μάρκον: Παῦλος δὲ ἠξίου, τὸν ἀπο-
στάντα an’ αὐτῶν ἀπὸ ἸΙαμφυλίας καὶ μὴ συνελθόντα

39 αὐτοῖς εἰς τὸ ἔργον, μὴ συνπαραλαμβάνειν τοῦτον. ἐγένετο
δὲ παροξυσμὸς ὥστε ἀποχωρισθῆναι αὐτοὺς ἀπ᾿ ἀλλήλων,
τόν τε Βαρνάβαν παραλαβόντα τὸν Μάρκον ἐκπλεῦσαι els

40 Κύπρον. Παῦλος δὲ ἐπιλεξάμενος Σίλαν ἐξῆλθεν παρα-

41: δοθεὶς τῇ χάριτι τοῦ κυρίου ὑπὸ τῶν ἀδελφῶν, διήρχετο
δὲ τὴν Συρίαν καὶ [τὴν] Κιλικίαν ἐπιστηρίζων τὰς ἐκκλη-

1 σίας. Κατήντησεν δὲ καὶ εἰς Δέρβην καὶ εἰς
Λύστραν. καὶ ἰδοὺ μαθητής τις ἦν ἐκεῖ ὀνόματι Τιμόθεος,

a υἱὸς γυναικὸς Ἰουδαίας πιστῆς πατρὸς δὲ Ἕλληνορ, ὃς
ἐμαρτυρεῖτο ὑπὸ τῶν ἐν Λύστροις καὶ ᾿Ικονίῳ ἀδελφῶν"

3Τοῦτον ἠθέλησεν ὁ Παῦλος σὺν αὐτῷ ἐξελθεῖν, καὶ λαβὼν
περιέτεμεν αὐτὸν διὰ τοὺς ᾿Ιουδαίους τοὺς ὄντας ἐν τοῖς
τόποις ἐκείνοις, ἤδεισαν γὰρ ἅπαντες ὅτι Ἕλλην ὁ

284 TIPAREIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ XVI.

4 > “ Cc “ € Α Ul Ϊ᾿ ,
πατὴρ αὐτοῦ ὑπῆρχεν. ‘Qs δὲ διεπορεύοντο τὰς πόλεις, 4
παρεδίδοσαν αὐτοῖς φυλάσσειν τὰ δόγματα τὰ κεκριμένα
ὑπὸ τῶν ἀποστόλων καὶ πρεσβυτέρων τῶν ἐν ᾿Ἱεροσολύ-
μοις. ; Αἱ μὲν οὖν ἐκκλησίαι ἐστερεοῦντο τῇ ς
πίστει καὶ ἐπερίσσενον τῷ ἀριθμῷ καθ᾽ ἡμέραν.

Διῆλθον δὲ τὴν Φρυγίαν καὶ Ταλατικὴν χώραν, κωλυ- 6
θέντες ὑπὸ τοῦ ἁγίου πνεύματος λαλῆσαι τὸν λόγον ἐν τῇ
> ἢ ’ ° A \ A ὔ 2 ’ > 4
Agia, ἐλθόντες δὲ κατὰ τὴν Μυσίαν ἐπείραζον εἰς τὴν 7
Βιθυνίαν πορευθῆναι καὶ οὐκ εἴασεν αὐτοὺς τὸ πνεῦμα
Ἰησοῦ" παρελθόντες δὲ τὴν Μυσίαν κατέβησαν εἰς Τρῳάδα. 8
καὶ ὅραμα διὰ νυκτὸς τῷ Παύλῳ ὠφθη, ἀνὴρ Μακεδών 9
τις ἦν ἑστὼς καὶ παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων Διαβὰς
εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν. ὡς δὲ τὸ ὅραμα. εἶδεν, το
εὐθέως ἐζητήσαμεν ἐξελθεῖν εἰς Μακεδονίαν, συνβιβάζοντες
ὅτι προσκέκληται ἡμᾶς ὁ θεὸς εὐαγγελίσασθαι avrovs. ᾿

᾿Αναχθέντες οὖν ἀπὸ Τρφάδος εὐθυδρομήσαμεν εἰς Σαμο- τι
θράκην, τῇ δὲ ἐπιούσῃ εἰς Νέαν Πόλιν, κἀκεῖθεν εἰς Φιλίπ- τὰ

C4 2 \ γ ’ “ , Ἵ , ,
πους, ἥτις ἐστὶν ᾿πρωτὴ τῆς μερίδος Μακεδονίας πόλις,
κολωνία. Ἦμεν δὲ ἐν ταύτῃ τῇ πόλει δια-
τρίβοντες ἡμέρας τινάς, τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλ-
θομεν ἔξω τῆς πύλης παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζομεν προσ-
ευχὴν εἶναι, καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις
γυναιξίν. καί τις γυνὴ ὀνόματι Λυδία, πορφυρόπωλις
᾿ , , 4 ἢ » - ε ͵
πόλεως Θυατείρων σεβομένη τὸν θεόν, ἤκουεν, ἧς ὁ κύ-
“4 ’ ΄ “ φ ς 4
ριος διήνοιξεν τὴν καρδίαν προσέχειν τοῖς λαλουμένοις ὑπὸ
Παύλου. os δὲ ἐβαπτίσθη καὶ ὁ οἶκος αὐτῆς, παρεκάλε- 15
σεν λέγουσα = Ei κεκρίκατέ με πιστὴν τῷ κυρίῳ εἶναι,
εἰσελθόντες εἰς τὸν οἶκόν μου μένετε' καὶ παρεβιάσατο
ἡμᾶς. Ἐγένετο δὲ πορευομένων ἡμῶν εἰς τὴν 16
προσευχὴν παιδίσκην τινὰ ἔχουσαν πνεῦμα πύθωνα ὑπαν-
τῆσαι ἡμῖν, ἥτις ἐργασίαν πολλὴν παρεῖχεν τοῖς κυρίοις
aA 4 gq “ “ \
αὐτῆς μαντευομένη" αὕτη κατακολουθοῦσα [τῷ] Παύλῳ καὶ 17
ἡμῖν ἔκραζεν λέγουσα Οὗτοι οἱ ἄνθρωποι δοῦλοι τοῦ θεοῦ

12 f...¢

μη

3

4

XVI ΠΡΑΞΈΙΣ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 285

τοῦ ὑψίστον εἰσίν, οἵτινες καταγγέλλουσιν ὑμῖν ὁδὸν σωτη-
pias. τοῦτο δὲ ἐποίει ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας. διαπονηθεὶς
δὲ Παῦλος καὶ ἐπιστρέψας τῷ πνεύματι εἶπεν Παραγ-
γέλλω σοι ἐν ὀνόματι ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἐξελθεῖν ἀπ᾽ αὐτῆς"
19 καὶ ἐξῆλθεν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ. "Ἰδόντες δὲ" οἱ κύριοι αὐτῆς ὅτι
ἐξῆλθεν ἡ ἐλπὶς τῆς ἐργασίας αὐτῶν ἐπιλαβόμενοι τὸν
Παῦλον καὶ τὸν Σίλαν εἵλκυσαν els τὴν ἀγορὰν ἐπὶ τοὺς
20 ἄρχοντας, καὶ προσαγαγόντες αὐτοὺς τοῖς στρατηγοῖς εἶπαν
Οὗτοι οἱ ἄνθρωποι ἐκταράσσουσιν ἡμῶν τὴν πόλιν Ιουδαῖοι.
αἱ ὑπάρχοντες, καὶ καταγγέλλουσιν ἔθη ἃ οὐκ ἔξεστιν ἡμῖν
22 παραδέχεσθαι οὐδὲ ποιεῖν Ῥωμαίοις οὖσιν. καὶ συνεπέστη
6 ὄχλος κατ᾽ αὐτῶν, καὶ of στρατηγοὶ περιρήξαντες αὐτῶν
23 τὰ ἱμάτια ἐκέλευον ῥαβδίζειν, Γπολλὰς δὲ" ἐπιθέντες αὐτοῖς
πληγὰς ἔβαλον εἰς φυλακήν, παραγγείλαντες τῷ δεσμοφύ-
24 λακε ἀσφαλῶς τηρεῖν αὐτούς" ὃς παραγγελίαν τοιαύτην
λαβὼν ἔβαλεν αὐτοὺς εἷς τὴν ἐσωτέραν φυλακὴν καὶ τοὺς
25 πόδας ἠσφαλίσατο αὐτῶν εἰς τὸ ξύλον. Κατὰ δὲ τὸ μεσο-
νύκτιον Παῦλος καὶ Σίλας προσευχόμενοι ὕμνουν τὸν θεόν,
26 ἐπηκροῶντο δὲ αὐτῶν οἱ δέσμιοι: ἄφνω δὲ σεισμὸς ἐγένετο
μέγας ὥστε σαλευθῆναι τὰ θεμέλια τοῦ δεσμωτηρίου, ἠνεῴ-
χθησαν δὲ [παραχρῆμα] αἱ θύραι πᾶσαι, καὶ πάντων τὰ
27 δεσμὰ ἀνέθη. ἔξυπνος δὲ γενόμενος ὁ δεσμοφύλαξ καὶ
ἰδὼν ἀνεῳγμένας τὰς θύρας τῆς φυλακῆς σπασάμενος τὴν
μάχαιραν ἥμελλεν ἑαυτὸν ἀναιρεῖν, νομίζων ἐκπεφευγέναι
28 τοὺς δεσμίους. ἐφώνησεν δὲ Παῦλος μεγάλῃ φωνῇ λέγων
Μηδὲν πράξῃς σεαυτῷ κακόν, ἅπαντες γάρ ἐσμεν ἐνθάδε.
29 αἰτήσας δὲ φῶτα εἰσεπήδησεν, καὶ ἔντρομος γενόμενος προσ-
30 ἔπεσεν τῷ Παύλῳ καὶ Σίλᾳ, καὶ προαγαγὼν αὐτοὺς ἔξω
ar ἔφη Κύριοι, τί με δεῖ ποιεῖν ἵνα σωθῶ; οἱ δὲ εἶπαν
Πίστευσον ἐπὶ τὸν κύριον Ἰησοῦν, καὶ σωθήσῃ ov: καὶ
32 ὃ οἶκός σον, καὶ ἐλάλησαν αὐτῷ τὸν λόγον τοῦ "θεοῦ" σὺν
33 πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ, καὶ παραλαβὼν αὐτοὺς ἐν
ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ τῆς νυκτὸς ἔλουσεν ἀπὸ τῶν πληγῶν, καὶ

19 Καὶ ἰδόντες τς 23 πολλᾶς Te 32 Κυρίον

286 MPAZEIS AIOSTOAQN XVI XVII

ἐβαπτίσθη αὐτὸς καὶ of αὐτοῦ ἅπαντες παραχρῆμα, dvaya- 34
3 4 > A 9 “2 Δ. 2
yov τε αὐτοὺς εἰς τὸν οἶκον παρέθηκεν τράπεζαν, καὶ ἠἦγαλ-
λιάσατο πανοικεὶ πεπιστευκὼς τῷ θεῷ. “Hyépas δὲ γενομέ- 35
mms ἀπέστειλαν οἱ στρατηγοὶ τοὺς ῥαβδούχους λέγοντες
᾿Απόλυσον τοὺς ἀνθρώπους ἐκείνους. ἀπήγγειλεν δὲ ὁ δε- 36
σμοφύλαξ τοὺς λόγους πρὸς τὸν Παῦλον, ὅτε ᾿Απέσταλ-
.@ > λ a ~ 93 3 λ θ ἤ a
kav of στρατηγοὶ ἵνα ἀπολυθῆτε" νῦν οὖν ἐξελθόντες πορεύ-
εσθε ἐν εἰρήνῃςἁ ὁ δὲ Τιαῦλος ἔφη πρὸς αὐτούς Δείραντες 37
ἡμᾶς δημοσίᾳ ἀκατακρίτους, ἀνθρώπους Ῥωμαίους ὑπάρ-
χοντας, ἔβαλαν εἰς φυλακήν: καὶ νῦν λάθρᾳ ἡμᾶς ἐκβάλ-
λουσιν ; οὐ γάρ, ἀλλὰ ἐλθόντες αὐτοὶ ἡμᾶς ἐξαγαγέτωσαν.
> , A a “ ς e 8 “a A «»,
ἀπήγγειλαν δὲ τοῖς στρατηγοῖς οἱ ῥαβδοῦχοι τὰ ῥήματα 38
ταῦτα' ἐφοβήθησαν δὲ ἀκούσαντες ὅτι Ῥωμαῖοί εἶσιν, καὶ 3
δ
ἔλθόντες παρεκάλεσαν αὐτούς, καὶ ἐξαγαγόντες ἠρώτων
ἀπελθεῖν ἀπὸ τῆς πόλεως. ἐξελθόντες δὲ ἀπὸ τῆς φυλακῆς 40
9 a A A , % 9394. ἢ ’ AY
εἰσῆλθον πρὸς τὴν Λυδίαν, καὶ ἰδόντες παρεκάλεσαν τοὺς
ἀδελφοὺς καὶ ἐξῆλθαν.

Διοδεύσαντες δὲ τὴν ᾿Αμφέπολιν καὶ τὴν ᾿Απολλωνίαν x
ἦλθον εἰς Θεσσαλονίκην, ὅπου ἦν συναγωγὴ τῶν Ἰουδαίων.
κατὰ δὲ τὸ εἰωθὸς τῷ Παύλῳ εἰσῆλθεν πρὸς αὐτοὺς καὶ ἐπὶ 2
σάββατα τρία διελέξατο αὐτοῖς ἀπὸ τῶν γραφῶν, διανοί- 3
γῶν καὶ παρατιθέμενος ὅτι τὸν χριστὸν ἔδει παθεῖν καὶ
ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν, καὶ ὅτι οὗτός ἐστιν Γὁ χριστός, ὁ
Ἰησοῦς" ὃν ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν. καί τινες ἐξ αὐτῶν,
ἐπείσθησαν καὶ προσεκληρώθησαν τῷ Παύλῳ καὶ [τῷ] Σίλᾳ,
τῶν τε σεβομέων Ἑλλήνων πλῆθος πολὺ γυναικῶν τε
τῶν πρώτων οὐκ ὀλίγαι. Ζηλώσαντες δὲ οἱ ᾿Ιουδαῖοι καὶ ς
προσλαβόμενοι τῶν ἀγοραίων ἄνδρας τινὰς πονηροὺς καὶ
; λ f 260 , 8 , , 9 , “
ὀχλοποιήσαντες ἐθορύβουν τὴν πόλιν, καὶ ἐπιστάντες τῇ
οἰκίᾳ ‘Idvovos ἐζήτουν αὐτοὺς προαγαγεῖν εἰς τὸν δῆμον"
μὴ εὑρόντες δὲ αὐτοὺς ἔσυρον ᾿Ιάσονα καί τινας ἀδελφοὺς 6
ἐπὶ τοὺς πολιτάρχας, βοῶντες ὅτι Οἱ τὴν οἰκουμένην
ἀναστατώσαντες οὗτοι καὶ ἐνθάδε πάρεισίν, ovs ὑποδέ- 7

3 Χριστὸς ᾿Ιησοῦς

XVII NPAZEIS AIOZSTOAON 287

Bexrac *Idowy καὶ οὗτοι πάντες ἀπέναντι τῶν δογμάτων
Καίσαρος πράσσουσι, βασιλέα ἕτερον λέγοντες εἶναι *In-
8 σοῦν. ἐτάραξαν δὲ τὸν ὄχλον καὶ τοὺς πολιτάρχας ἀκούο»-
οτας ταῦτα, καὶ λαβόντες τὸ ἱκανὸν παρὰ τοῦ ᾿Ιάσονος καὶ
το τῶν λοιπῶν ἀπέλυσαν αὐτούς. οἱ δὲ ἀδελφοὶ
εὐθέως διὰ νυκτὸς ἐξέπεμψαν τόν τε Παῦλον καὶ τὸν Σίλαν
εἰς Βέροιαν, οἵτινες παραγενόμενοι εἰς τὴν συναγωγὴν τῶν
11 Ἰουδαίων ἀπήεσαν" οὗτοι δὲ ἦσαν εὐγενέστεροι τῶν ἐν Θεσ-
σαλονίκῃ, οἵτινες ἐδέξαντο τὸν λόγον μετὰ πάσης προ-
θυμίας, [τὸ] καθ᾽ ἡμέραν ἀνακρίνοντες τὰς γραφὰς εἰ ἔχοι
τὸ Ταῦτα οὕτως. πολλοὶ μὲν οὖν ἐξ αὐτῶν ἐπίστευσαν, καὶ
τῶν Ἑλληνίδων γυναικῶν τῶν εὐσχημόνων καὶ ἀνδρῶν
313 00K ὀλίγοι. ‘Os δὲ ἔγνωσαν οἱ ἀπὸ τῆς Θεσσαλονίκης
Ιουδαῖοι ὅτι καὶ ἐν τῇ Βεροίᾳ κατηγγέλη ὑπὸ τοῦ Παύλου
ὁ λόγος τοῦ θεοῦ, ἦλθον κἀκεῖ σαλεύοντες καὶ ταράσσοντες
14 τοὺς ὄχλους. εὐθέως δὲ τότε τὸν Παῦλον ἐξαπέστειλαν of
ἀδελφοὶ πορεύεσθαι ἕως ἐπὶ τὴν θάλασσαν" ὑπέμεινάν τε
136 τε Σίλας καὶ ὁ Τιμόθεος ἐκεῖ, οἱ δὲ καθιστάνοντες τὸν
Παῦλον ἤγαγον ἕως ᾿Αθηνῶν, καὶ. λαβόντες ἐντολὴν πρὸς
τὸν Σίλαν καὶ τὸν Τιμόθεον ἵνα ὡς τάχιστα ἔλθωσιν πρὸς
αὐτὸν ἐξήεσαν.
16 ἘἜἘ δὲ ταῖς ᾿Αθήναις ἐκδεχομένου αὐτοὺς τοῦ ΤΙαύλου,
παρωξύνετο τὸ πνεῦμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ θεωροῦντος κατείδω-
17 λον οὖσαν τὴν πόλιν. διελέγετο μὲν οὖν ἐν τῇ συναγωγῇ
τοῖς ᾿ἸΙουδαίοις καὶ τοῖς σεβομένοις καὶ ἐν τῇ ἀγορᾷ κατὰ
18 πᾶσαν ἡμέραν πρὸς τοὺς παρατυγχάνοντας. τινὲς δὲ καὶ
τῶν Ἐπικουρίων καὶ Στωικῶν φιλοσόφων συνέβαλλον
αὐτῷ, καί τινες ἔλεγον Τί ἂν θέλοι ὁ σπερμολόγος οὗτος
λέγειν; οἱ δέ Ἐένων δαιμονίων δοκεῖ καταγγελεὺς εἶναι'
19 ὅτι τὸν Ἰησοῦν καὶ τὴν ἀνάστασιν εὐηγγελίζετο. ἐπιλα-
βόμενοι δὲ αὐτοῦ ἐπὶ τὸν "Άρειον ΠΙάγον ἤγαγον, λέγοντες
Δυνάμεθα γνῶναι τίς ἡ καινὴ αὕτη [ἡ] ὑπὸ σοῦ λαλουμένη
29 διδαχή ; ξενίζοντα γάρ τινα εἰσφέρεις εἰς τὰς ἀκοὰς ἡμῶν"

288 IIPAZEIS ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ XVI

βουλόμεθα οὖν γνῶναι τίνα θέλει ταῦτα εἶναι, ᾿Αθηναῖοι ox
δὲ πάντες καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες ξένοι εἰς οὐδὲν ἕτερον ηὐ-
_kaipouy ἣ λέγειν τι ἣ ἀκούειν τι καινότερον. σταθεὶς δὲ 22
Παῦλος ἐν μέσῳ τοῦ ᾿Αρείου Πάγου ἔφη “Avdpes ᾿Αθη-
ναῖοι, κατὰ πάντα ὡς δεισιδαιμονεστέρους ὑμᾶς θεωρώ"
διερχόμενος γὰρ καὶ ἀναθεωρῶν τὰ σεβάσματα ὑμῶν εὗρον 23
καὶ βωμὸν ἐν ᾧ ἐπεγέγραπτο ΑΥ̓ΝΩΣΤΩ CEQ. ὃ οὖν
ἀγνοοῦντες εὐσεβεῖτε, τοῦτο ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν. ὁ 24
θεὸς ὁ ποιήσδο τὸν κόσμον Kal πάντα τὰ ἐν ἀὐτῷ,
οὗτος OYpaNOY Kal γῆς ὑπάρχων κύριος οὐκ ἐν χειρο-
ποιήτοις ναοῖς κατοικεῖ οὐδὲ ὑπὸ χειρῶν ἀνθρωπίνων θερα- 25
πεύεται προσδεόμενός τινος, αὐτὸς AIAOYC πᾶσι ζωὴν καὶ
πνοὴν καὶ τὰ πάντα' ἐποίησέν τε ἐξ ἑνὸς πᾶν ἔθνος ἀν- 26
θρώπων κατοικεῖν ἐπὶ παντὸς προσώπου τῆς γῆς, ὁρίσας
προστεταγμένους καιροὺς καὶ τὰς ὁροθεσίας τῆς κατοικίας
αὐτῶν, (ητεῖν τὸν θεὸν εἰ ἄρα γε ψηλαφήσειαν αὐτὸν καὶ 27

εὕροιεν, καί γε οὐ μακρὰν ἀπὸ ἑνὸς ἑκάστου ἡμῶν ὑπάρ-
xovra, ἐν αὐτῷ γὰρ ζῶμεν καὶ κινούμεθα καὶ ἐσμέν, ὡς 28
καί τινες τῶν καθ᾽ Γὑμᾶς" ποιητῶν εἰρήκασιν

Τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν.

γένος οὖν ὑπάρχοντες τοῦ θεοῦ οὐκ ὀφείλομεν νομίζειν a9
χρυσῷ ἢ ἀργύρῳ ἢ λίθῳ, χαράγματι τέχνης καὶ ἐνθυμήσεως
ἀνθρώπου, τὸ θεῖον εἶναι ὅμοιον. τοὺς μὲν οὖν χρόνους 30
τῆς ἀγνοίας ὑπεριδὼν ὁ θεὸς τὰ νῦν ἀπαγγέλλει τοῖς ἀνθρώ-
ποις πάντας πανταχοῦ μετανοεῖν, καθότε ἔστησεν ἡμέραν 3x
ἐν ἣ μέλλει κρίνειν τὴν οἰκογλλένην ἐν AIKAIOCYNH
ἐν ἀνδρὶ ᾧ ὥρισεν, πίστιν παρασχὼν πᾶσιν ἀναστήσας
αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. ἀκούσαντες δὲ ἀνάστασιν νεκρῶν ol 32
μὲν ἐχλεύαζον οἱ δὲ εἶπαν ᾿Ακουσόμεθά σον περὶ τούτου
kal πάλιν, οὕτως ὁ Παῦλος ἐξῆλθεν ἐκ μέσου αὐτῶν" 33
τινὲς δὲ ἄνδρες κολληθέντες αὐτῷ ἐπίστευσαν, ἐν οἷς kal
Διονύσιος [6] ᾿Αρεοπαγίτης καὶ γυνὴ ὀνόματι Δάμαρις καὶ
ἕτεροι σὺν αὐτοῖς,

28 ἡμᾶς

XVI. TIPAZEIZ AIOZTOAON 289

χ Mera ταῦτα χωρισθεὶς ἐκ τῶν ᾿Αθηνῶν ἦλθεν εἰς Κό-
2 ρινθον. καὶ εὑρών τινα ᾿Ιουδαῖον. ὀνόματι ᾿Ακύλαν, Ποντι-
κὸν τῷ γένει, προσφάτως ἐληλυθότα ἀπὸ τῆς ᾿Ιταλίας καὶ
Πρίσκιλλαν γυναῖκα αὐτοῦ διὰ τὸ διατεταχέναι Κλαύδιον
χωρίζεσθαι πάντας τοὺς ᾿Ιουδαίους ἀπὸ τῆς Ῥώμης, προσ-
3ῆλθεν αὐτοῖς, καὶ διὰ τὸ ὁμότεχνον εἶναι ἔμενεν παρ᾽ αὐ-
τοῖς καὶ ᾿ἠργάζοντο', ἦσαν γὰρ σκηνοποιοὶ τῇ τέχνῃ.
4 διελέγετο δὲ ἐν τῇ συναγωγῇ κατὰ πᾶν σάββατον, ἔπειθέν
5 Te ᾿Ιουδαίους καὶ Ἕλληνας. ‘Qs δὲ κατῆλθον
ἀπὸ τῆς Μακεδονίας ὅ τε Σίλας καὶ ὁ Τιμόθεος, συνείχετο
τῷ λόγῳ ὁ Παῦλος, διαμαρτυρόμενος τοῖς ᾿Ιουδαίοις εἶναι
6 τὸν χριστὸν Ἰησοῦν. ἀντιτασσομένων δὲ αὐτῶν καὶ βλα-
σφημούντων ἐκτιναξάμενος τὰ ἱμάτια εἶπεν πρὸς αὐτούς
Τὸ αἷμα ὑμῶν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν ὑμῶν" καθαρὸς "ἐγώ: ἀπὸ"

η τοῦ νῦν εἰς τὰ ἔθνη πορεύσομαι. καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν
ἦλθεν εἰς οἰκίαν τινὸς ὀνόματι “Τιτίον ᾿ἸΙούστου σεβομέ-
vou τὸν θεόν, οὗ ἡ οἰκία ἦν συνομοροῦσα τῇ συναγωγῇ.
8 Κρίσπος δὲ ὁ ἀρχισυνάγωγος ἐπίστευσεν τῷ κυρίῳ σὺν
ὅλῳ τῷ οἴκῳ αὐτοῦ, καὶ πολλοὶ τῶν Κορινθίων ἀκούοντες

9 ἐπίστευον καὶ ἐβαπτίζοντο. ἘἘΠπεν δὲ ὁ κύριος ἐν νυκτὶ
dv’ ὁράματος τῷ Παύλῳ MH φοβοΐν, ἀλλὰ λάλει καὶ μὴ
10 σιωπήσῃς, Διότι ἐγώ ElMr META COF καὶ οὐδεὶς ἐπιθήσεταί
σοι τοῦ κακῶσαί σε, διότι λαός ἐστί μοι πολὺς ἐν τῇ πόλει
τι ταύτῃ. ᾿ἊἘκάθισεν δὲ ἐνιαυτὸν καὶ μῆνας ἐξ διδάσκων ἐν
12 αὐτοῖς τὸν λόγον τοῦ θεοῦ. Γαλλίωνος δὲ ἀνθυ-
πάτου ὄντος τῆς ᾿Αχαίας κατεπέστησαν "οἱ ᾿Ιουδαῖοι ὁμοθυ-
13 μαδὸν᾽ τῷ ' Παύλῳ καὶ ἤγαγον αὐτὸν ἐπὶ τὸ βῆμα, λέγοντες
ors Παρὰ τὸν νόμον ἀναπείθει οὗτος τοὺς ἀνθρώπους

. 4 σέβεσθαι τὸν θεόν. μέλλοντος δὲ τοῦ Παύλου ἀνοίγειν
τὸ στόμα εἶπεν ὁ Τ'αλλίων πρὸς τοὺς Ἰουδαίους Ei μὲν
qv ἀδίκημά τι ἢ ῥᾳδιούργημα πονηρόν, ὦ ᾿Ιουδαῖοι, κατὰ
15 λόγον ἂν dverxounvy ὑμῶν: εἰ δὲ ζητήματά ἐστιν περὶ
λόγου καὶ ὀνομάτων καὶ νόμου τοῦ καθ᾽ ὑμᾶς, ὄψεσθε αὐτοί"

3 ἠργάζετο 6 ἐγὼ ἀπὸ 12 ὁμοθυμαδὸν οἱ Ιουδαῖοι
υ

290 TIPASEIZ AIIOZTOAQN XVIII X1X

κριτὴς ἐγὼ τούτων οὐ βούλομαι εἶναι. καὶ ἀπήλασεν 16
αὐτοὺς ἀπὸ τοῦ βήματος. ἐπιλαβόμενοι δὲ πάντες Σωσθέ- 17
γὴν τὸν ἀρχισυνάγωγον ἔτυπτον ἔμπροσθεν τοῦ βήματος"
καὶ οὐδὲν τούτων τῷ Ταλλίωνι ἔμελεν. Ὃ δὲ 18
Παῦλος ere προσμείνας ἡμέρας ἱκανὰς τοῖς ἀδελφοῖς ἀπο-
ταξάμενος ἐξέπλει εἰς τὴν Συρίαν, καὶ σὺν αὐτῷ Πρίσκιλλα
καὶ ᾿Ακύλας, κειράμενος ἐν Κενχρεαῖς τὴν κεφαλήν, εἶχεν
γὰρ εὐχήν. κατήντησαν δὲ εἰς Ἔφεσον, κἀκείνους κατέ- to
λιπεν αὐτοῦ, αὐτὸς δὲ εἰσελθὼν εἰς τὴν συναγωγὴν διελέ-
ξατο τοῖς ᾿Ιουδαίοις. ἐρωτώντων δὲ αὐτῶν ἐπὶ πλείονα 20
χρόνον μεῖναι οὐκ ἐπένευσεν, ἀλλὰ ἀποταξάμενοφ καὶ εἰπών ax
Πάλιν ἀνακάμψω πρὸς ὑμᾶς τοῦ θεοῦ θέλοντος ἀνήχθη
amo ths Ἐφέσου, καὶ κατελθὼν eis Καισαρίαν, ἀναβὰς 22
καὶ ἀσπασάμενος τὴν ἐκκλησίαν, κατέβη εἰς ᾿Αντιόχειαν,
καὶ ποιήσας χρόνον τινὰ ἐξῆλθεν, διερχόμενος καθεξῆς 23
τὴν Ταλατικὴν χώραν καὶ Φρυγίαν, στηρίζων πάντας τοὺς
μαθητάς.

Ἰουδαῖος δέ τις ᾿Απολλὼς ὀνόματι, ᾿Αλεξανδρεὺς τῷ 24
γένει, ἀνὴρ λόγιος, κατήντησεν εἰς "Ἔφεσον, δυνατὸς ὧν ἐν
ταῖς γραφαῖς. οὗτος ἦν κατηχημένος τὴν ὁδὸν ‘rob κυρίον", 25
καὶ ζέων τῷ πνεύματι ἐλάλει καὶ ἐδίδασκεν ἀκριβῶς τὰ περὶ
τοῦ Ἰησοῦ, ἐπιστάμενος μόνον τὸ βάπτισμα ᾿Ιωάνου. οὗτός 26
τε ἤρξατο παρρησιάζεσθαι ἐν τῇ συναγωγῇ" ἀκούσαντες
δὲ αὐτοῦ Πρίσκιλλα καὶ ᾿Ακύλας προσελάβοντο αὐτὸν καὶ
ἀκριβέστερον αὐτῷ ἐξέθεντο τὴν. ὁδὰν τοῦ θεοῦ. βουλο- 27
μένον δὲ αὐτοῦ διελθεῖν eis τὴν ᾿Αχαίαν πρστρεψάμενοι
οἱ ἀδελφοὶ ἔγραψαν τοῖς μαθηταῖς ἀποδέξασθαι αὐτόν’
ὃς παραγενόμενος συνεβάλετο πολὺ τοῖς πεπιστευκόσιν
διὰ τῆς χάριτος" εὐτόνως γὰρ τοῖς Ἰουδαίοις διακατηλέγ- 28...
χετο δημοσίᾳ ἐπιδεικνὺς διὰ τῶν γραφῶν εἶναι τὸν χριστὸν
Ἰησοῦν, Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ τὸν ᾿Απολλὼ εἶναι 1

25 Κυρίον

XIX TIPAEEIS ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ ~ 401

ἐν Κορίνθῳ Παῦλον διελθόντα τὰ ἀνωτερικὰ μέρη ἐλθεῖν

a els Ἔφεσον καὶ εὑρεῖν τινὰς μαθητάς, εἶπέν τε πρὸς αὐτούς
- Εἰ πνεῦμα ἅγιον ἐλάβετε πιστεύσαντες ; οἱ δὲ πρὸς αὐτόν
3. Αλλ᾽ οὐδ᾽ εἰ πνεῦμα ἅγιον ἔστιν ἠκούσαμεν. [εἶπέν τε Els
τί οὖν ἐβαπτίσθητε; οἱ δὲ εἶπαν Ἑὶς τὸ lwdvov βάπτισμα.

4 εἶπεν δὲ Παῦλος ᾿Ιωάνης ἐβάπτισεν βάπτισμα μετανοίας,
. τῷ λαῷ λέγων εἰς τὸν ἐρχόμενον μετ᾽ αὐτὸν ἵνα πιστεύσω-
saw, τοῦτ᾽ ἔστιν εἰς τὸν Ἰησοῦν. ἀκούσαντες δὲ ἐβαπτίσθη-
6 σαν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου ᾿Ιησοῦ" καὶ ἐπιθέντος αὐτοῖς
τοῦ Παύλου χεῖρα ἦλθε τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐπ᾽ αὐτούς,

7 ἐλάλουν τε γλώσσαις καὶ ἐπροφήτενον. ἦσαν δὲ οἱ πάντες
8 ἄνδρες ὡσεὶ δώδεκα. Εἰσελθὼν δὲ εἰς τὴν συ-
ναγωγὴν ἐπαρρησιάζετο ἐπὶ μῆνας τρεῖς διαλεγόμενος καὶ

9 πείθων περὶ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ. ὡς δέ τινες ἐσκλη-
ρύνοντο καὶ ἠπείθουν κακολογοῦντες τὴν ὁδὸν ἐνώπιον τοῦ

᾿ πλήθους, ἀποστὰς ἀπ᾿ αὐτῶν ἀφώρισεν τοὺς μαθητάς,
το καθ ἡμέραν διαλεγόμενος ἐν τῇ σχολῇ Tupdyvov. τοῦτο
δὲ ἐγένετο ἐπὶ ἔτη δύο, Sore πάντας τοὺς κατοικοῦντας τὴν
᾿Ασίαν ἀκοῦσαι τὸν λόγον τοῦ κυρίον, Ἰουδαίους τε καὶ
xr Ἕλληνας. Δυνάμεις τε οὐ τὰς τυχούσας ὁ θεὸς
12 ἐποίει διὰ τῶν χειρῶν Παύλου, ὥστε καὶ ἐπὶ τοὺς ἀσθενοῦν-
τας ἀποφέρεσθαι ἀπὸ τοῦ χρωτὸς αὐτοῦ σουδάρια ἣ σιμικίν-
θια καὶ ἀπαλλάσσεσθαι ἀπ᾿ αὐτῶν τὰς νόσους, τά τε πνεύ-
13 pata τὰ πονηρὰ ἐκπορεύεσθαι. ᾿Ἐπεχείρησαν δέ τινες καὶ
τῶν περιερχομένων ᾿Ιυυδαίων ἐξορκιστών ὀνομάζειν ἐπὶ τοὺς
ἔχοντας τὰ πνεύματα τὰ πονηρὰ τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ
λέγοντες ὋὉρκίζω ὑμᾶς τὸν Ἰησοῦν ὃν Παῦλος κηρύσσει.
14 ἦσαν δέ τινος Σκευᾶ ᾿Ιουδαίου ἀρχιερέως ἑπτὰ υἱοὶ τοῦτο
15 ποιοῦντες, ἀποκριθὲν δὲ τὸ πνεῦμα τὸ πονηρὸν εἶπεν αὐ-
. τοῖς Τὸν [μὲν] Ἰησοῦν γινώσκω καὶ τὸν Παῦλον ἐϊίστα-
τό μαι, ὑμεῖς δὲ τίνες ἐστέ; καὶ ἐφαλόμενος ὁ ἄνθρωπος

3 ὃ δὲ εἶπεν

U2

292 TIPAREIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ XIX
ἐπ’ αὐτοὺς ἐν ᾧ ἦν τὸ πνεῦμα TO πονηρὸν κατακυριεύσας
ἀμφοτέρων ἴσχυσεν κατ᾽ αὐτῶν, ὦστε γυμνοὺς καὶ τετραν- :
ματισμένους ἐκφυγεῖν ἐκ τοῦ οἴκου ἐκείνου. τοῦτο δὲ 17
ἐγένετο γνωστὸν πᾶσιν ᾿Ιουδαίοις τε καὶ Ἕλλησιν τοῖς :
κατοικοῦσιν τὴν "Ἔφεσον, καὶ ἐπέπεσεν φόβος ἐπὶ πάντας
αὐτούς, καὶ ἐμεγαλύνετο τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου ᾿Ἰησοῦ.
“τολλοί τε τῶν πεπιστευκότων ἤρχοντο ἐξομολογούμενοι καὶ 18
ἀναγγέλλοντες τὰς πράξεις αὐτῶν. ἱκανοὶ δὲ τῶν τὰ πε- τὸ
ρίεργα πραξάντων συνενέγκαντες τὰς βίβλους κατέκαιον
ἐνώπιον πάντων: καὶ συνεψήφισαν τὰς τιμὰς αὐτῶν καὶ
εὗρον ἀργυρίου μυριάδας πέντε. Οὕτως κατὰ κράτος τοῦ 2
κυρίον ὁ λόγος ηὕξανεν καὶ ἴσχνεν.

ὩΣ ΔῈ ἘΠΛΗΡΩΘῊ ταῦτα, ἔθετο ὁ Παῦλος ἐν τῷ 2x
πνεύματι διελθὼν τὴν Μακεδονίαν καὶ ᾿Αχαίαν πορεύεσθαι
εἰς Ἰεροσόλυμα, εἰπὼν ὅτι Μετὰ τὸ γενέσθαι με ἐκεῖ δεῖ
με καὶ Ῥώμην ἰδεῖν. ἀποστείλας δὲ εἰς τὴν Μακεδονίαν 22
δύο τῶν διακονούντων αὐτῷ, Τιμόθεον καὶ “Epacroy, αὐτὸς -
ἐπέσχεν χρόνον εἰς τὴν ᾿Ασίαν. ’"Eyévero δὲ 23
κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον τάραχος οὐκ ὀλίγος περὶ τῆς ὁδοῦ.
Δημήτριος γάρ τις ὀνόματι, ἀργυροκόπος, ποιῶν ναοὺς 24
[ἀργυροῦς] ᾿Αρτέμιδος παρείχετο τοῖς τεχνίταις οὐκ ὀλίγην
ἐργασίαν; οὗς. συναθροίσας καὶ τοὺς περὶ τὰ τοιαῦτα ἐργά- 25
τας εἶπεν “Avdpes, ἐπίστασθε ὅτι ἐκ ταύτης τῆς ἐργασίας
ἡ εὐπορία ἡμῖν ἐστίν, καὶ θεωρεῖτε καὶ ἀκούετε ὅτι οὐ μόνον :6
Ἐφέσου ἀλλὰ σχεδὸν πάσης τῆς ᾿Ασίας ὁ ἸΙαῦλος οὗτος
πείσας μετέστησεν ἱκανὸν ὄχλον, λέγων ὅτι οὐκ εἰσὶν θεοὶ
οἱ διὰ χειρῶν γινόμενοι. οὐ μόνον δὲ τοῦτο κινδυνεύεε 27
ἡμῖν τὸ μέρος εἰς ἀπελεγμὸν ἔλθεῖν, ἀλλὰ καὶ τὸ τῆς μεγά-
λης θεᾶς ᾿Αρτέμιδος ἱερὸν εἰς οὐθὲν λογισθῆναι, μέλλειν

34 ὡς | κράζοντες

XIX XX MNPASEIS AIOSTOAQN 293

re καὶ καθαιρεῖσθαι τῆς μεγαλειότητος αὐτῆς, ἣν ὅλη
«8 [7] ᾿Ασία καὶ [ἡ] οἰκουμένη σέβεται. ἀκούσαντες δὲ καὶ
γενόμενοι πλήρεις θυμοῦ ἔκραζον λέγοντες Μεγάλη ἡ
29. Ἄρτεμις Ἐφεσίων. καὶ ἐπλήσθη ἡ πόλις τῆς συγχύσεως,
ὥρμησάν τε ὁμοθυμαδὸν εἰς τὸ θέατρον συναρπάσαντες
᾿ Ταῖον καὶ ᾿Αρίσταρχον Μακεδόνας, συνεκδήμους Παύλου.
go Παύλου δὲ βουλομένου εἰσελθεῖν εἰς τὸν δῆμον οὐκ εἴων
31 αὐτὸν of μαθηταί" τινὲς δὲ καὶ τῶν ᾿Ασιαρχῶν, 6 ὄντες αὐτῷ
φίλοι, πέμψαντες πρὸς αὐτὸν παρεκάλουν μὴ δοῦναι éav-
32 τὸν εἰς τὸ θέατρον. ἄλλοι μὲν οὖν ἄλλο τι ἔκραζον, ἣν
γὰρ ἡ ἐκκλησία συνκεχυμένη, καὶ of πλείους οὐκ ἤδεισαν
33 τίνος ἕνεκα συνεληλύθεισαν. ἐκ δὲ τοῦ ὄχλον συνεβίβα-
‘ gay ᾿Αλέξανδρον προβαλόντων αὐτὸν τῶν “Ιουδαίων, ὁ δὲ
᾿Αλέξανδρος κατασείσας τὴν χεῖρα ἤθελεν ἀπολογεῖσθαι
34 τῷ δήμῳ. ἐπιγνόντες δὲ ὅτι ᾿Ιουδαῖός ἐστιν φωνὴ ἐγένετο
᾿ μία ἐκ πάντων "ὡσεὶ" ἐπὶ ὥρας δύο Γκραζόντων' Μεγάλη ἡ
35 Ἄρτεμις Ἐφεσίων". καταστείλας δὲ τὸν ὄχλον 6 γραμ-
ματεύς φησιν “Avdpes ᾿Εφέσιοι, τίς γάρ ἐστιν ἀνθρώπων
ὃς οὐ γινώσκει τὴν ᾿Εφεσίων πόλιν νεωκόρον οὖσαν τῆς
36 μεγάλης ᾿Αρτέμιδος καὶ τοῦ διοπετοῦς ; ἀναντιρήτων οὖν
ὄντων τούτων δέον ἐστὶν ὑμᾶς κατεσταλμένους ὑπάρχειν
37 καὶ μηδὲν προπετὲς πράσσειν. ἠγάγετε γὰρ τοὺς ἄνδρας
τούτους οὔτε ἱεροσύλους οὗτε βλασφημοῦντας τὴν θεὸν
38 ἡμῶν. εἰ μὲν οὖν Δημήτριος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ τεχνῖται
ἔχουσιν πρός τινα λόγον, ἀγοραῖοι ἄγονται καὶ ἀνθύπατοί
39 εἶσιν, ἐγκαλείτωσαν ἀλλήλοις. εἰ δέ Te περαιτέρω ἐπιζη-
“οτεῖτε, ἐν τῇ ἐννόμῳ ἐκκλησίᾳ ἐπιλυθήσεται. καὶ γὰρ
κινδυνεύομεν ἐγκαλεῖσθαι στάσεως Γπερὶ τῆς σήμερον μη-
δενὸς αἰτίου ὑπάρχοντος, περὶ οὗ οὐ δυνησόμεθα ἀποδοῦναι
4: λόγον περὶ τῆς συστροφῆς ταύτης,, καὶ ταῦτα εἰπὼν ἀπέ-
λυσεν τὴν ἐκκλησίαν.
; Μετὰ δὲ τὸ παύσασθαι τὸν θόρυβον μεταπεμψάμενος

24 Μεγάλη ἡ Ἄρτεμις ᾿Εφεσίων 49 t...t

294 TIPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ xx

€

ὁ Παῦλος τοὺς μαθητὰς καὶ παρακαλέσας ἅἁσπασάμενος
ἐξῆλθεν πορεύεσθαι εἰς Μακεδονίαν. διελθὼν δὲ τὰ μέρη «-.
ἐκεῖνα καὶ παρακαλέσας αὐτοὺς λόγῳ πολλῷ ἦλθεν εἰς τὴν
Ἑλλάδα, ποιήσας τε μῆνας τρεῖς γεκομένης ἐπιβουλῆς 3:
αὐτῷ ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων μέλλοψτι ἀνάγεσθαι εἰς τὴν Συρίαν
ἐγένετο γνώμης τοῦ ὑποστρέφειν διὰ Μακεδονίας. συνεί- 4
mero δὲ αὐτῷ Σώπατρος Πύρρου Βεροιαῖος, Θεσσαλονι-
κέων δὲ ᾿Αρίσταρχος καὶ Σέκοννδος καὶ Tates Δερβαῖας καὶ |
Τιμόθεος, ᾿Ασιανοὶ δὲ Τύχικος καὶ Τρόφιμος: οὗτοι δὲ 5
Γπροσελθόντες᾽ ἔμενον ἡμᾶς ἐν Τρφάδι: ἡμεῖς δὲ ἐξεπλεύσα- 6.
μεν μετὰ τὰς ἡμέρας τῶν ἀζύμων ἀπὸ Φιλίππων, καὶ ἤλθο-
μεν πρὸς αὐτοὺς εἰς τὴν Τρῳφάδα ἄχρι ἡμερῶν πέντε, οὗ.
διετρίψαμεν ἡμέρας ἑπτά, Ἐν δὲ τῇ μιᾷ τῶν 7
σαββάτων συνηγμένων ἡμῶν κλάσαι ἄρτον ὁ Παῦλος διε-
λέγετο αὐτοῖς, μέλλων ἐξιέναι τῇ ἐπαύριον, παρέτεινέν τε.
τὸν λόγον μέχρι μεσονυκτίου, ἦσαν δὲ λαμπάδες ἱκαναὶ 8
ἐν τῷ ὑπερῴῳ οὗ ἦμεν συνηγμέγοι: καθεζόμενος δέ Tis 9
νεανίας ὀνόματι Ἐὔτυχος ἐπὶ τῆς θυρίδος, καταφερόμενος
ὕπνῳ βαθεῖ διαλεγομένου τοῦ ᾿Παύλου ἐπὶ πλεῖον, κατε-
νεχθεὶς" ἀπὸ τοῦ. ὕπνον ἔπεσεν ἀπὸ τοῦ τριστέγον κάτω καὶ.
ἤρθη νεκρός. καταβὰς δὲ ὁ Παῦλος ἐπέπεσεν αὐτῷ καὶ το
συνπεριλαβὼν εἶπεν "Μὴ θορυβεῖσθε", ἡ γὰρ ψυχὴ αὐτοῦ
ἐν αὐτῷ ἐστίν, ἀναβὰς δὲ [καὶ] κλάσας τὰν ἄρτον καὶ τι
γευσάμενος ἐφ᾽ ἱκαμόν τε ὁμιλήσας ἄχρι αὐγῆς οὕτως
ἐξῆλθεν. ἤγαγον δὲ τὸν παῖδα ζῶντα, καὶ παρεκλήθησαν τα
οὐ μετρίως. Ἡμεῖς δὲ "προελθόντες" ἐπὶ τὸ 13
πλοῖον ἀνήχθημεν ἐπὶ τὴν ΓΑσσον, ἐκεῖθεν μέλλοντες ἀνα-
λαμβάνειν τὸν Παῦλον, οὕτως γὰρ διατεταγμένος ἦν μέλ-
λων αὐτὸς πεζεύειν. ὡς δὲ συνέβαλλεν ἡμῖν εἰς τὴν "Accor, τῇ
ἀναλαβόντες αὐτὸν ἤλθρμεν εἰς Μιτυλήνην, κἀκεῖθεν ἀπο- τς
πλεύσαντες τῇ ἐπιούσῃ κατηντήσαμεν ἄντικρυς Χίου, τῇ
δὲ "ἑτέρᾳ" παρεβάλομεν εἰς Σάμον, τῇ δὲ ἐχομένῃ ἤλθομεν
εἰς Μίλητον: κεκρίκει γὰρ ὁ Παῦλος παραπλεῦσαι τὴν τό

S$ προελθόντες 9 Παύλου, ἐπὶ πλεῖον κατενεχθεὶς 10 μὴ θορυβεῖσθαι

XxX ᾿ NPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 205

Ἔφεσον, ὅπως μὴ γένηται αὐτῷ χρονοτριβῆσαι ἐν τῇ ᾿Ασίᾳ,
ἔσπευδεν γὰρ εἰ δυνατὸν εἴη αὐτῷ τὴν ἡμέραν τῆς πεντη-
κοστῆς γενέσθαι εἰς ᾿Ιεροσόλυμα.
17. ‘Amo δὲ τῆς Μιλήτου πέμψας εἰς Ἔφεσον μετεκαλέ-
18 σατο τοὺς πρεσβυτέρονς τῆς ἐκκλησίας. ds δὲ παρεγένοντο
πρὸς αὐτὸν εἶπεν αὐτοῖς Ὑμεῖς ἐπίστασθε ἀπὸ πρώτης
ἡμέρας ἀφ᾽ ἧς ἐπέβην εἰς τὴν ᾿Ασίαν πῶς μεθ᾽ ὑμῶν τὸν
19 πάντα χρόνον ἐγενόμην, δονλεύων τῷ κυρίῳ μετὰ πάσης
ταπεινοφροσύνης καὶ δακρύων καὶ πειρασμῶν τῶν συμβάν-
20 τῶν pas ἐν ταῖς ἐπιβουλαῖς τῶν ᾿Ιουδαίων: ὡς οὐδὲν ὑπε-
στειλάμην τῷν συμφερόντων τοῦ μὴ ἀναγγεῖλαι ὑμῖν καὶ
οἱ διδάξαι ὑμᾶς δημοσίᾳ καὶ κατ᾽ οἴκους, διαμαρτυρόμενος
Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησιν τὴν εἰς θεὸν μετάνοια» καὶ
2: πίστιν εἰς τὸν κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν. καὶ νῦν ἰδοὺ δεδε-
μένος ἐγὼ τῷ πνεύματι πορεύομαι εἰς ᾿Ιερουσαλήμ, τὰ ἐν
23 αὐτῇ συναντήσοντα ἐμοὶ μὴ εἰδώς, πλὴν ὅτι τὸ πνεῦμα τὸ
ἅγιον κατὰ πόλιν διαμαρτύρεταί μοι λέγον ὅτι δεσμὰ καὶ
24 θλίψεις με μένουσιν ἀλλ᾽ οὐδενὸς λόγου ποιοῦμαι τὴν
Ψυχὴν τιμίαν ἐμαυτῷ ὡς “τελειώσω τὸν δρόμον pov καὶ
τὴν διακονίαν ἣν ὄλαβον παρὰ τοῦ κυρίον ᾿Ιησοῦ, διαμαρ-
as τύρασθαι τὸ εὐαγγέλιον τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ. καὶ νῦν
ἰδοὺ ἐγὼ οἶδα ὅτι οὐκέτι ὄψεσθε τὸ πρόσωπόν μου ὑμεῖε
26 πάντες ἐν οἷς διῆλθον κηρύσσων τὴν βασιλείαν" διότι μαρ-
τύρομαι ὑμῖν ἐν τῇ σήμερον ἡμέρᾳ ὅτι καθαρός εἰμι ἀπὸ
27 Τοῦ αἵματος πάντων, av γὰρ ὑκεστειλάμην τοῦ μὴ ἀναγ-
28 γεῖλαι πᾶσαν τὴν βουλὴν τοῦ θεοῦ ὑμῖν. προσέχετε ἕαυ- ᾿
τοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ, ἐν ᾧ ὑμᾶς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον
ἔθετο ἐπιακόπους, ποιμαίνειν τὴν ἐκκληοίδν τοῦ Θεοζ,
29 HN περιειτοιήολτο διὰ τοῦ αἵματος τοῦ "ἰδίου, ἐγὼ
oida ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς
30 εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου, καὶ ἐξ ὑμῶν [αὐτῶν]
ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ aro
3: σπᾷν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω ἑαυτῶν" διὸ γρηγορεῖτε, μνημο-

13 προσελθόντες 15 ἑσπέᾳψ 21 Χριστόν 24 τελειῶσαι 428 1..ὦ

296 TIPAZEIS AIOSTOAQN XX XXI

νεύοντες ὅτι τριετίαν νύκτα Kal ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην pera
δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον. καὶ τὰ νῦν παρατίθεμαι 3.
ca -c , 4 lad ’ ” a 3 ”~ “ ?
ὑμᾶς τῷ ‘kupip’ καὶ τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ τῷ δυναμένῳ
οἰκοδομῆσαι καὶ δοῦναι τὴν KAHPONOMIAN ἐν τοῖο ἡΓιὰ- ἡ
a . “a ΓΟ
CMENOIC πᾶοιν. -ἀργυρίου ἢ χῥυσίου 7 ἱματισμοῦ οὐδενὸς 33
ἐπεθύμησα: αὐτοὶ γινώσκετε ὅτι ταῖς χρείαις μου καὶ τοῖς 34
οὖσι μετ᾽ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν ai χεῖρες αὗται. πάντα ὑπέδειξα 35
ὑμῖν ὅτι οὕτως κοπιῶντας δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν ἀσθε-
γούντων, μνημονεύειν τε τῶν λόγων τοῦ κυρίου Ἰησοῦ ὅτι
αὐτὸς εἶπεν Μακάριόν ἐστιν μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν.
καὶ ταῦτα εἰπὼν θεὶς τὰ γόνατα αὐτοῦ σὺν πᾶσιν αὐτοῖς 36
, \ \ 6 δ 2 ᾿
προσηύξατο. ἱκανὸς δὲ κλαυθμὸς ἐγένετο πάντων, καὶ 37
3 , 2. ἡ A 0 “- ,
ἐπιπεσόντες ἐπὶ τὸν τράχηλον» τοῦ Παύλου κατεφίλουν
αὐτόν, ὀδυνώμενοι μάλιστα ἐπὶ τῷ λόγῳ ᾧ εἰρήκει ὅτι 38
οὐκέτι μέλλουσιν τὸ πρύσωπον αὐτοῦ θεωρεῖν. προέπεμ-
πον δὲ αὐτὸν εἰς τὸ πλοῖον.

Ὡς δὲ ἐγένετο ἀναχθῆναι “ἡμᾶς ἀποσπασθέντας ἀπ᾽ av- x
τῶν, εὐθυδρομήσαντες ἤλθομεν εἰς τὴν Κῶ, τῇ δὲ ἑξῆς εἰς
τὴν Ῥόδον, κἀκεῖθεν εἰς Πάταρα: καὶ εὑρόντες πλοῖον 2
διαπερῶν εἰς Φοινίκην ἐπιβάντες ἀνήχθημεν. ἀναφάναντες 3
δὲ τὴν Κύπρον καὶ καταλιπόντες αὐτὴν εὐώνυμον ἐπλέομεν

᾽ , λθ 2 ’ > = 4 4 “-
εἰς Συρίαν, καὶ κατήλθομεν εἰς Τύρον, ἐκεῖσε γὰρ τὸ πλοῖον
ἦν ἀποφορτιζόμενον τὸν γόμον. ἀνευρόντες δὲ τοὺς μαθη- 4
Q 9 | ja > a“ € »¢ e Ud 2 a“ U

ras ἐπεμείναμεν αὐτοῦ ἡμέρας ἑπτά, oitwes τῷ Παύλῳ

Α “ Uf : 4 > , > > s

ἔλεγον διὰ τοῦ πνεύματος μὴ ἐπιβαίνειν els ᾿Ιεροσόλυμα.
ὅτε δὲ ἐγένετο ᾿ἐξαρτίσαι ἡμᾶς τὰς ἡμέρας, ἐξελθόντες 5
ἐπορευόμεθα προπεμπόντων ἡμᾶς πάντων σὺν γυναιξὶ καὶ
τέκνοις ἕως ἔξω τῆς πόλεως, καὶ θέντες τὰ γόνατα ἐπὶ
τὸν αἰγιαλὸν προσενξάμενοι ἀπησπασάμεθα ἀλλήλους, καὶ 6
> 9 > 4 a 9 ~ 4 € , 9 δι
ἐνέβημεν εἰς τὸ “πλοῖον, ἐκεῖνοι δὲ ὑπέστρεψαν els τὰ
ἴδια. Ἡμεῖς δὲ τὸν πλοῦν διανύσαντες ἀπὸ 7.
Τύρον κατηντήσαμεν εἰς Πτολεμαΐδα, καὶ ἀσπασάμενοι

‘ > ὃ λ . 3 , ςε , 3 > a a δὲ Γ
τοὺς ἀδελφοὺς ἐμείναμεν ἡμέραν μίαν παρ᾽ αὐτοῖς. τῇ δὲ 8

42 θεῷ I ἡμᾶς, ἀποσπασθέντες an’ αὐτῶν

ΧΧΙ ΠΡΑΞΈΙΣ ATIOZTOAQN 207

ἐπαύριον ἐξελθόντες ἤλθαμεν εἰς Καισαρίαν, καὶ εἰσελ-
᾿ θόντες εἰς τὸν οἶκον Φιλίππου τοῦ εὐαγγελιστοῦ ὄντος ἐκ
.g τῶν ἑπτὰ ἐμείναμεν παρ᾽ αὐτῷ, τούτῳ δὲ ἦσαν θυγατέρες
το τέσσαρες παρθένοι προφητεύουσαι. ᾿Ἐπιμενόντων δὲ ἡμέ-
ρας πλείους κατῆλθέν τις ἀπὸ τῆς ᾿Ιουδαίας προφήτης
xx ὀνόματι “AyaBos, καὶ ἐλθὼν πρὸς ἡμᾶς καὶ ἄρας τὴν ζώνην
τοῦ Παύλου δήσας ἑαυτοῦ τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας εἶπεν
Tade λέγει τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον Τὸν ἄνδρα οὗ ἐστὶν ἡ
- ζώνη αὕτη οὕτως δήσουσιν ἐν ᾿Ιερουσαλὴμ οἱ ᾿Ιουδαῖοι καὶ
12 παραδώσουσιν εἰς χεῖρας ἐθνῶν. ὡς δὲ ἠκούσαμεν ταῦτα,
παρεκαλοῦμεν ἡμεῖς τε καὶ of ἐντόπιοι τοῦ μὴ ἀναβαίνειν
13 αὐτὸν εἰς Ἰερουσαλήμ. τότε ἀπεκρίθη [ὁ] Παῦλος Τί
ποιεῖτε κλαίοντες καὶ συνθρύπτοντές μου τὴν καρδίαν; ἐγὼ
γὰρ οὐ μόνο» δεθῆναι ἀλλὰ καὶ ἀποθανεῖν εἰς ᾿Ιερουσαλὴμ.
χᾳ ἑτοίμως ἔχω ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ κυρίου Ἰησοῦ. μὴ
πειθομένου δὲ αὐτοῦ ἡσυχάσαμεν εἰπόντες Τοῦ κυρίου τὸ
θέλημα γινέσθω.

:ς Μετὰ δὲ τὰς ἡμέρας ταύτας ἐπισκευασάμενοι ἀνεβαίνο-
τό μεν eis Ἰεροσόλυμα' συνῆλθον δὲ καὶ τῶν μαθητῶν. ἀπὸ
Καισαρίας σὺν ἡμῖν, ἄγοντες παρ᾽ ᾧ ξενισθῶμεν Μνάσωνί
17 τινι Κυπρίῳ, ἀρχαίῳ μαθητῇ. Τενομένων δὲ ἡμῶν els
18 Ἱεροσόλυμα ἀσμένως ἀπεδέξαντο ἡμᾶς οἱ ἀδελφοί. τῇ δὲ
ἐπιούσῃ εἰσήει ὁ Παῦλος σὺν ἡμῖν πρὸς ᾿Ιάκωβον, πάντες
τοτε παρεγένοντο of πρεσβύτεροι. καὶ ἀσπασάμενος αὐτοὺς
ἐξηγεῖτο καθ᾽ ἕν ἕκαστον ὧν ἐποίησεν ὁ θεὸς ἐν τοῖς ἔθνεσιν
20 διὰ τῆς διακονίας αὐτοῦ. οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐδόξαζον τὸν
θεόν, εἶπάν τε αὐτῷ Θεωρεῖς, ἀδελφέ, πόσαι μυριάδες
εἰσὶν ἐν τοῖς Ἰουδαίοις τῶν πεπιστευκότων, καὶ πάντες
at ζηλωταὶ τοῦ νόμον ὑπάρχουσιν: κατηχήθησαν δὲ περὶ σοῦ
ὅτι ἀποστασίαν διδάσκεις ἀπὸ Μωυσέως τοὺς κατὰ τὰ ἔθνη
πάντας ᾿Ιουδαίους, λέγων μὴ περιτέμνειν αὐτοὺς τὰ τέκνα
a2 μηδὲ τοῖς ἔθεσιν περιπατεῖν. τί οὖν ἐστίν; πάντως ἀκού-

5 ἡμᾶς ἐξαρτίσαις

298 IIPAZEIZ ΑΠΟΣΤΌΔΩΝ ΧΧΙ

σονται ὅτι ἔλήλνθας. τοῦτο οὖν ποίησον ὅ σοι λέγομεν" 23
εἰσὶν ἡμῖν ἄνδρες τέσσαρες εὐχὴν ἔχοντες ᾿ἀφ᾽" ἑαυτῶν.
τούτους παραλαβὼν ἁγνίσθητι σὺν αὐτοῖς καὶ δαπάνησον 4
ἐπ᾿ αὐτοῖς ἵνα ξυρήσονται τὴν κεφαλήν, καὶ γνώσονται
πάντες ὅτι ὧν κατήχηνται περὶ σοῦ οὐδὲν ἔστιν, ἀλλὰ
στοιχεῖς καὶ αὐτὸς φυλάσσων τὸν νόμον. περὶ δὲ τῶν og
πεπιστευκότων ἐθνῶν ἡμεῖς "ἀπεστείλαμεν" κρίναντες φυ-
λάσσεσθαι αὐτοὺς τό τε εἰδωλόθυτον καὶ αἷμα καὶ πνικτὸν
καὶ πορνείαν. τότε ὁ Παῦλος παραλαβὼν τοὺς ἄνδρας τῇ 26
ἐχομένῃ ἡμέρᾳ σὺν αὐτοῖς ἁγνισθεὶς εἰσήει εἰς τὸ ἱερόν,
διαγγέλλων τὴν ἐκπλήρωσιν τῶν ἡλλερῶν τοῦ APNICMOF
ἕως οὗ προσηνέχθη ὑπὲρ ἑνὸς ἑκάστου αὐτῶν ἡ προσφορά.

Ὡς δὲ ἔμελλον αἱ ἑπτὰ ἡμέραι συντελεῖσθαι, οἱ ἀπὸ 27
τῆς ᾿Ασίας ᾿Ιουδαῖοι θεασάμενοι αὐτὸν ἐν τῷ ἱερῷ συνέχεον
πάντα τὸν ὄχλον καὶ ἐπέβαλαν én’ αὐτὸν τὰς χεῖρας, κρά- «8
(ovres | “AvSpes ἸΙσραηλεῖται, βοηθεῖτε: οὗτός ἐστιν ὁ
ἄνθρωπος ὁ κατὰ τοῦ λαοῦ καὶ τοῦ νόμον καὶ ταῦ τόπου
τούτου πάντας πανταχῇ διδάσκων, ἔτι τε καὶ Ἕλληνας
εἰσήγαγεν eis τὸ ἱερὸν καὶ κεκοίνωκεν τὸν ἅγιον τόπον "
τοῦτον. ἦσαν γὰρ προεωρακότες Τρόφιμον τὸν ᾿Εφέσιον a5
ἐν τῇ πόλει σὺν αὐτῷ, ὃν ἐνόμιζον ὅτι εἰς τὸ ἱερὸν εἰσήγα-
γεν ὁ Παῦλος. ἐκινήθη τε ἡ πόλις ὅλη καὶ ἐγένετο συν- 35
δρομὴ τοῦ λαοῦ, καὶ ἐπιλαβόμεμοι τοῦ ἸΙαύλου εἷλκον
αὐτὸν ἔξω τοῦ ἱεροῦ, καὶ εὐθέως ἐκλείσθησαν αἱ θύραι.
Ζητούντων τε αὐτὸν ἀποκτεῖναι ἀνέβη φάσις τῷ χιλιάρχῳ gst
τῆς σπείρης ὅτι ὅλη συνχύννεται ᾿Ιερουσαλήμ, ὃ ὃς ἐξαυτῆς 32
παραλαβὼν στρατιώτας καὶ ἑκατοντάρχας κατέδραμεν

ἐπ᾽ αὐτούς, οἱ δὲ ἰδόντες τὸν χιλίαρχον καὶ τοὺς στρατιώ-
vas ἀταύσαντο τύπτοντες τὸν Παῦλον. τότε ἐγγίσας ὁ 33
χιλίαρχος ἐπελάβετο αὐτοῦ καὶ ἐκέλευσε δεθῆναι ἁλύσεσι
δυσί, καὶ ἐπυνθάνετο τίς εἴη καὶ τί ἐστιν πεποιηκώς" ἄλλοι 3.
δὲ ἄλλο τι ἐπεφώνουν ἐν τῷ ὄχλφ' μὴ δυναμένου δὲ αὐτοῦ
γνῶναι τὸ ἀσφαλὲς διὰ τὸν «θόρυβον ἐκέλευσεν ἄγεσθαι

43 ἐφ' 23 ἐπεστείλαμεν. 32 λαβὼν

XXI XXII TIPAREIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 299

35 αὐτὸν εἰς τὴν παρεμβολήν. ὅτε δὲ ἐγένετο ἐπὶ τοὺς ἀνα-
βαθμούς, συνέβη βαστάζεσθαι αὐτὸν ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν
36 διὰ τὴν βίαν τοῦ ὄχλου, ἠκολούθει γὰρ τὸ πλῇῆθον τοῦ λαοῦ
37 κράζηντες Αἷἦρε αὐτόν. Μέλλων τε εἰσάγε-
᾿ς σθαι εἰς τὴν παρεμβολὴν ὁ Παῦλος λέγει τῷ χιλιάρχῳ
El ἔξεστίν μοι εἰπεῖν τι πρὸς σέ; ὁ δὲ ἔφη Ἑλληνιστὶ
388 γινώσκεις; οὐκ ἄρα σὺ εἶ ὁ Αἰγύπτιος ὁ πρὸ τούτων τῶν
ἡμερῶν ἀναστατώσας καὶ ἐξαγαγὼν εἰς τὴν ἔρημον τοὺς
39 τετρακισχιλίους ἄνδρας τῶν σικαρίων; εἶπεν δὲ ὁ ἸΠαῦλοφ
Ἐγὼ ἄνθρωπος μέν εἶμι ᾿Ιουδαῖος, Ταρσεὺς τῆς Κιλικίας,
οὐκ ἀσήμον πόλεως πολίτης’ δέομαι δέ σου, ἐπίτρεψόν μοι
40 λαλῆσαι πρὸς τὸν λαόν, ἐπιτρέψαντος δὲ αὐτοῦ 6 Παῦλος
ἑστὼς ἐπὶ τῶν ἀναβαθμῶν κατέσεισε τῇ χειρὶ τῷ λαῷ,
πολλῆς δὲ ᾿σιγῆς γενομένης προσεφώνησεν τῇ Ἔβραζδι
x διαλέκτῳ λέγων Ανδρες ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἀκούσατέ
-g pou Ths πρὸς ὑμᾶς νυνὶ ἀπολογίας.-- ἀκούσαντες δὲ ὅτι
σῇ Ἔβραϊδι διαλέκτῳ προσεφώνει αὐτοῖς μᾶλλον παρέσχον
4 ἡσυχίαν. καί φησιν- Ἐγώ εἶμι ἀνὴρ ᾿Ιουδαῖος, γεγεννημέ-
γος ἐν Ταρσῷ τῆς Κιλικίας, ἀνατεθραμμένος δὲ ἐν τῇ πόλει
ταύτῃ παρὰ τοὺς πόδας Ταμαλιήλ, πεπαιδευμένος κατὰ
ἀκρίβειαν τοῦ πατρῴου νόμου, ζηλωτὴς ὑπάρχων τοῦ θεοῦ
«καθὼς mayres ὑμεῖς ἐστὲ σήμερον, ὃς ταύτην τὴν ὁδὸν
ἐδίωξα ἄχρι θανάτου, δεσμεύων καὶ παραδιδοὺς εἰς φυλακὰς
5 ἄνδρας τε καὶ γυναῖκας, ὡς καὶ ὁ ἀρχιερεὺς μαρτυρεῖ μοι
καὶ πᾶν τὸ πρεσβυτέριον: παρ᾽ ὧν καὶ ἐπιστολὰς δεξάμε-
vos πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς εἰς Δαμασκὸν ἐπορευόμην ἄξων
καὶ τοὺς ἐκεῖσε ὄντας δεδεμένους εἰς ᾿Ιερουσαλὴμ ἵνα τιμω-
6 ρηθῶσιν. ᾿Ἐγένετο δέ μοι πορενομένῳ καὶ ἐγγίζοντι τῇ
Δαμασκῷ περὶ μεσημβρίαν ἐξαίῴνης ἐκ τοῦ οὐρανοῦ περια-
)η στράψαι φῶς ἱκανὸν περὶ ἐμέ, ἔπεσά τε εἰς τὸ ἔδαφος καὶ
ἤκουσα φωνῆς λεγούσης μοι Σαούλ Σαούλ, τί με διώκεις ;
8 ἐγὼ δὲ amexpiOny Τίς εἶ, κύριε; εἶπέν τε πρὸς ἐμέ
9 Ἐγώ εἶμι ᾿ησοῦς ὁ Ναζωραῖος ὃν σὺ διώκεις. οἱ δὲ σὺν

40 γενομένης σιγῆς

300 TIPAZEIS ATIOZTOAQN ᾿ς ΧΧΙΪ

. . ΄ ~ . a e
ἐμοὶ ὄντες τὸ μὲν φῶς ἐθεάσαντα τὴν δὲ φωνὴν οὐκ ἤκουσαν -
a a , ΨΦ , , , , € gs ov
τοῦ λαλοῦντός μοι. εἶπον δέ Ti ποιήσω, κύριε; ὁ δὲ KU- 10
> w“
ριος εἶπεν πρός pe ᾿Αναστὰς πορεύου eis Δαμασκόν, κἀκεῖ -
σοι λαληθήσεται περὶ πάντων ὧν τέτακταί σοι ποιῆσαι. ὡς ττ
δὲ Γοὐκ ἐνέβλεπον᾽ ἀπὸ τῆς δόξης τοῦ φωτὸς ἐκείνου, χειρα-

ε n la ,
yoryoupevos ὑπὸ τῶν συνόντων μοι ἦλθον εἰς Δαμασκόν.
‘Avavias δέ τις ἀνὴρ εὐλαβὴς κατὰ τὸν νόμον, μαρτυρούμε- τῷ

4 » : 4
νος ὑπὸ πάντων τῶν κατοικούντων "lovdalwy, ἐλθὼν πρὸς 13
φ
ἐμὲ καὶ ἐπιστὰς εἶπέν por Σαοὺλ ἀδελφέ, ἀνάβλεψον"
κἀγὼ αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἀνέβλεψα εἰς αὐτόν. ὁ δὲ εἶπεν ‘O 14°
θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν προεχειρίσατό σε γνῶναι τὸ θέλημα
αὐτοῦ καὶ ἰδεῖν τὸν δίκαιον καὶ ἀκοῦσαι φωνὴν ἐκ τοῦ στό- .
ματος αὐτοῦ, ὅτι ἔσῃ μάρτυς αὐτῷ πρὸς πάντας ἀνθρώπους 15
ὧν ἑώρακας καὶ ἤκουσας. καὶ νῦν τί μέλλεις; ἀναστὰς τό
βάπτισαι καὶ ἀπόλουσαι τὰς ἁμαρτίας σου ἐπικαλεσάμενος :
1s” > a ᾽ , , € ’ 3
ro ὄνομα αὐτοῦ. Ἐγένετο δέ μοι ὑποστρέψαντι els Ἴερον- 17
σαλὴμ καὶ προσευχομένου pov ἐν τῷ ἱερῷ γενέσθαι pe ἐν
ἐκστάσει καὶ ἰδεῖν αὐτὸν λέγοντά μοι. Σπεῦσον καὶ ἔξελθε 18
3 U > > 4 , ϑ , ,
ἐν τάχει ἐξ ᾿Ιερουσαλήμ, διότι οὐ παραδέξονταί σου pap-
a Φ

τυρίαν περὶ ἐμοῦ. κἀγὼ εἶπον Κύριε, αὐτοὶ ἐπίστανται 19
ὅτι ἐγὼ ἤμην φυλακίζων καὶ δέρων κατὰ τὰς συναγωγὰς
τοὺς πιστεύοντας ἐπὶ σέ' καὶ ὅτε ἐξεχύννετο τὸ αἷμα Στε- 20
φάνου τοῦ μάρτυρός σου, καὶ αὐτὸς ἥμην ἐφεστὼς καὶ
συνευδοκῶν καὶ φυλάσσων τὰ ἱμάτια τῶν ἀναιρούντων

> ἢ 4 ? 4 ’ 9 Ἁ 4 y
αὐτόν. καὶ εἶπεν πρός pe Πορεύου, ὅτι ἐγὼ eis ἔθνη ax
μακρὰν ᾿ἐξαποστελῶ᾽ σε. Ἤκονον δὲ αὐτοῦ 22
ἄχρι τούτου τοῦ λόγου καὶ ἐπῆραν τὴν φωνὴν αὐτῶν λέ-
γοντες Alpe ἀπὸ τῆς γῆς τὸν τοιοῦτον, οὐ γὰρ. καθῆκεν
αὐτὸν (ἣν. κραυγαζόντων τε αὐτῶν καὶ ῥιπτούντων τὰ 23
ε Ud \ - ‘ 4 8 37 3 ἐλ
ἱμάτια καὶ κονιορτὸν βαλλόντων εἰς τὸν ἀέρα ἐκέλευσεν 24
ε , > » 2 A 4 A , 4
© χιλίαρχος εἰσάγεσθαι αὐτὸν els τὴν παρεμβολήν, εἴπας

, 4 U 24 a 3 “ > 4 » 9 4
μάστιξιν ἀνετάζεσθαι αὐτὸν ἵνα ἐπιγνῷ δι’ ἣν αἰτίαν οὔ-.
Tes ἐπεφώνουν αὐτῷ. ὡς δὲ προέτειναν αὐτὸν τοῖς ἱμᾶσιν 45

11 οὐδὲν ἔβλεπον ax ἀποστελῶ

XXII XXII TIPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ gor

εἶπεν πρὸς τὸν ἑστῶτα éxarovrapxoy ὁ Παῦλος El ἄνθρω-
wov Ῥωμαῖον καὶ ἀκατάκριτον ἔξεστιν ὑμῖν μαστίζειν ;

26 ἀκούσας δὲ ὁ ἑκατοντάρχης προσελθὼν τῷ χιλιάρχῳ ἀπήγ-
γείλεν λέγων Τί μέλλεις ποιεῖν ; ὁ γὰρ ἄνθρωπος οὗτος

27 Ῥωμαῖός ἐστιν. προσελθὼν δὲ ὁ χιλίαρχος εἶπεν αὐτῷ

28 Δέγε μοι, σὺ Ῥωμαῖος εἶ; ὁ δὲ ἔφη Ναί. ἀπεκρίθη δὲ
ὁ χιλίαρχος “Eye πολλοῦ κεφαλαίου τὴν πολιτείαν ταύτημ
ἐκτησάμην. ὁ δὲ Παῦλος ἔφη ᾿Ἐγὼ δὲ καὶ γεγέννημαι.

a9 εὐθέως οὖν ἀπέστησαν am αὐτοῦ οἱ μέλλοντες αὐτὸν ἀνε-
τάζειν' καὶ 6 χιλίαρχος δὲ ἐφοβήθη ἐπιγνοὺς ὅτι 'Ῥωμαῖός
ἐστιν καὶ ὅτι αὐτὸν ἦν δεδεκώς.

3. Τῇ δὲ ἐπαύριον βουλόμενος γνῶναι τὸ ἀσφαλὲς τὸ τί
κατηγορεῖται ὑπὸ τῶν ᾿Ιουδαίων ἔλυσεν αὐτόν, καὶ ἐκέλευ-.
σεν συνελθεῖν τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ πᾶν τὸ συνέδριον, καὶ

x καταγαγὼν τὸν Παῦλον ἔστησεν εἰς αὐτούς. ἀτενίσας δὲ
ΓΠαῦλος τῷ συνεδρίῳ᾽ εἶπεν Ανδρες ἀδελφοί, ἐγὼ πάσῃ
συνειδήσει ἀγαθῇ πεπολίτευμαι τῷ θεῷ ἄχρι ταύτης τῆς

2 ἡμέρας. ὁ δὲ ἀρχιερεὺς ‘Avavias ἐπέταξεν τοῖς παρεστῶ-

σιν αὐτῷ τύπτειν αὐτοῦ τὸ στόμα. τότε ὁ Παῦλος πρὸς
αὐτὸν εἶπεν Τύπτειν σε μέλλει ὁ θεός, τοῖχε κεκονιαμένε"
καὶ σὺ κάθῃ κρίνων με κατὰ τὸν νόμον, καὶ παρανομῶν κε-

4 λεύεις με τύπτεσθαι; οἱ δὲ παρεστῶτες εἶταν Τὸν ἀρχι-

.5 €p€a τοῦ θεοῦ λοιδορεῖς; ἔφη τε ὁ Παῦλος Οὐκ ἥζδειν,
ἀδελφοί, ὅτι ἐστὶν ἀρχιερεύς: γέγραπται γὰρ ὅτι " Αρχοντὰ

6 TOY λδοῦ coy οὐκ ἐρεῖς κακῶο. Γνοὺς δὲ ὁ Παῦλος
ὅτι τὸ ἕν μέρος ἐστὶν Σαδδουκαίων τὸ δὲ ἕτερον Φαρισαίων
ἔκραζεν ἐν τῷ συνεδρίῳ “Avdpes ἀδελφοί, ἐγὼ Φαρισαῖός
εἰμι, υἱὸς Φαρισαίων: περὶ ἐλπίδος καὶ ἀναστάσεως νεκρῶν

γῇ κρίνομαι. τοῦτο δὲ αὐτοῦ ‘Aadodvros' "ἐγένετο" στάσις
τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων, καὶ ἐσχίσθη τὸ πλῆθος.

8 Σαδδουκαῖοι ' γὰρ λέγουσιν μὴ εἶναι ἀνάστασιν μήτε ἄγγε-
λον μήτε πνεῦμα, Φαρισαῖοι δὲ ὁμολογοῦσιν τὰ ἀμφό-

gtepa. ἐγένετο δὲ κραυγὴ μεγάλη, καὶ ἀναστάντες τινὲς

1 τῷ συνεδρίῳ ὁ Παῦλος 6 ἐγὼ 7 εἴποντος | ἐπέπεσεν ὃ μὲν

302 IIPASEIZ ANOZTOAQN XXIII
τῶν γραμματέων τοῦ μέρους τῶν Φαρισαίων διεμάχοντο
λέγοντες Οὐδὲν κακὸν εὑρίσκομεν ἐν τῷ ἀνθρώπῳ τούτφ'
εἰ δὲ πνεῦμα ἔλάλησεν αὐτῷ ἣ ἄγγελος.-- Πολλῆς δὲ x0
γινομένης στάσεως φοβηθεὶς ὁ χιλίαρχος μὴ διασπασθῇ
ὁ Παῦλος ὑπ᾿ αὐτῶν ἐκέλευσεν τὸ στράτευμα καταβὰν
ἁρπάσαι αὐτὸν ἐκ μέσον αὐτῶν, ἄγειν els τὴν παρεμβο-

λήν. Τῇ δὲ ἐπιούσῃ νυκτὶ ἐπιστὰς αὐτῷ ὁ κύριος τι
εἶπεν Θάρσει, ὡς γὰρ διεμαρτύρω τὰ περὶ ἐμοῦ εἰς Ἰερουσα-
λὴμ οὕτω σε δεῖ καὶ εἰς Ρώμην μαρτυρῆσαι. Ye- x2

γομένης ‘Sd’ ἡμέρας ποιήσαντες συστροφὴν of ᾿Ἰόυδαῖοι
ἀνεθεμάτισαν ἑαυτοὺς λέγοντες μήτε φαγεῖν μήτε πεῖν
ἕως οὗ ἀποκτείνωσιν τὸν Παῦλον. ἦσαν δὲ πλείους 13
τεσσεράκοντα οἱ ταύτην τὴν συνωμοσίαν ποιησάμενοι"
οἵτινες προσελθόντες τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ τοῖς πρεσβυτέ- 14
pos εἶπαν ᾿Αναθέματι ἀνεθεματίσαμεν ἑαυτοὺς μηδενὸς.
γεύσασθαι ἕως οὗ ἀποκτείνωμεν τὸν Παῦλον. νῦν οὖν 1s
ὑμεῖς ἐμφανίσατε τῷ χιλιάρχῳ σὺν τῷ συνεδρίῳ ὅπως
καταγάγῃ αὐτὸν εἰς ὑμᾶς ὡς μέλλοντας διαγινώσκειν
ἀκριβέστερον τὰ περὶ αὐτοῦ" ἡμεῖς δὲ πρὸ τοῦ ἐγγίσαι
αὐτὸν ἕτοιμοί ἐσμεν τοῦ ἀνελεῖν αὐτόν. ᾿Ακούσας δὲ ὁ υἱὸν 16
τῆς ἀδελφῆς Παύλου τὴν ἐνέδραν παραγενόμενος καὶ
εἰσελθὼν cis τὴν παρεμβολὴν ἀπήγγειλεν τῷ Παύλῳ.
προσκαλεσάμενος δὲ ὁ Παῦλος ἕνα τῶν ἑκατονταρχῶν 17
ἔφη Τὸν νεανίαν τοῦτον ἄπαγε πρὸς τὸν χιλίαρχον, ἔχει
γὰρ ἀπαγγεῖλαί τε αὐτῷς ὁ μὲν οὖν παραλαβὼν αὐτὸν 18
ἤγαγεν πρὸς τὸν χιλίαρχον καί φησιν Ὁ δέσμιος ΤΙαῦλος
προσκαλεσάμενόρ pe ἠρώτησεν τοῦτον τὸν “veaviay' ἀγα-
γεῖν πρὸς σέ, ἔχοντά τι λαλῆσαί σοι. ἐπιλαβόμενος δὲ 19
τῆς χειρὸς αὐτοῦ ὁ χιλίαρχος καὶ ἀναχωρήσας κατ᾽ ἰδίαν
ἐπυνθάνετο Τί ἐστιν ὃ ἔχεις ἀπαγγεῖλαί μοι; εἶπεν δὲ 20
ὅτε Οἱ Ἰουδαῖοι συνέθεντο τοῦ ἐρωτῆσαί σε ὅπως αὔριον
τὸν Παῦλον καταγάγῃς εἰς τὸ συνέδριον ὡς μέλλων τι
ἀκριβέστερον πυνθάνεσθαι περὶ avrov: σὺ οὖν μὴ πεισθῇς at

Io Te 12 Te 18 veavionoy

XXIII XXIV TIPASZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 303

αὐτοῖς, ἐνεδρεύουσιν γὰρ αὐτὸν ἐξ αὐτῶν ἄνδρες πλείους
τεσσεράκοντα, οἵτινες ἀνεθεμάτισαν ἑαυτοὺς μήτε φαγεῖν
μήτε πεῖν ἕως οὗ ἀνέλωσιν αὐτόν, καὶ νῦν εἰσὶν ἕτοιμοι
a2 προσδεχόμενοι τὴν ἀπὸ σοῦ ἐπαγγελίαν. ὁ μὲν οὖν χιλί-
_apxos ἀπέλυσε τὸν νεανίσκον παραγγεῖλας μηδενὶ ἐκλαλῆ-
23 σαι ὅτι ταῦτα ἐνεφάνισας πρὸς ἐμέ, Καὶ προσκαλεσάμενός
τινας δύο τῶν ἑκατονγαρχῶν εἶπεν «Ἑτοιμάσατε στρατιώ-
τας διακοσίους ὅπως πορευθῶσιν ἕως Καισαρίας, καὶ ἱππεῖς
ἑβδομήκοντα καὶ δεξιολάβους διακοσίους, ἀπὸ τρίτης ὥρας
24 τῆς νυκτός, κτήνη τε παραστῆσαι ἵνα ἐπιβιβάσαντες τὸν
2g Παῦλον διασώσωσι πρὸς Φήλικα τὸν ἡγεμόνα, γράψας
26 ἐπιστολὴν ἔχουσαν τὸν τύπον τοῦτον Κλαύδιος Λυσίας
27 τῷ κρατίστῳ ἡγεμόνι Φήλικι χαίρειν. Τὸν ἄνδρα τοῦτον
σνλλημφθέντα ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων καὶ μέλλοντα ἀναιρεῖσθαι
. ὑπ᾿ αὐτῶν ἐπιστὰς σὺν τῷ στρατεύματι ἐξειλάμην, μαθὼν
28 ὅτε Ῥωμαῖός ἐστιν, βουλόμενός τε ἐπιγνῶναι τὴν αἰτίαν
δὲ ἣν ἐνεκάλουν αὐτῷ [κατήγαγον els τὸ συνέδριον αὐτῶν ]"
40 ὃν εὗρον ἐγκαλούμενον περὶ ζητημάτων τοῦ νόμου αὐτῶν,
go μηδὲν δὲ ἄξιον θανάτου ἢ δεσμῶν ἔχοντα ἔγκλημα. μηννυ»
θείσης δέ μοι ἐπιβουλῆς εἰς τὸν ἄνδρα ἔσεσθαι ἐξαυτῆς
ἔπεμψα πρὸς σέ, παραγγείλας καὶ τοῖς κατηγόροις. λέγειν
3 πρὸς αὐτὸν ἐπὶ σοῦ. Οἱ μὲν οὖν στρατιῶται
κατὰ τὸ διατεταγμένον αὐτοῖς. ἀναλαβόντες τὸν ἸΙΠαῦλον
32 ἤγαγον διὰ νυκτὸς εἰς τὴν ᾿Αντιπατρίδα' τῇ δὲ ἐπαύριον
ἐάσαντες τοὺς ἱππεῖς ἀπέρχεσθαι σὺν αὐτῷ ὑπέστρεψαν
33 εἰς τὴν παρεμβολήν" οἵτινες εἰσελθόντες εἰς τὴν Καισαρίαν
καὶ ἀναδόντες τὴν ἐπιστολὴν τῷ ἡγεμόνι παρέστησαν καὶ
4 τὸν Παῦλον αὐτῷ. ἀναγνοὺς δὲ καὶ ἐπερωτήσας ἐκ ποίας
35 ἐπαρχείας ἐστὶν καὶ πυθόμενος ὅτι ἀπὸ Κιλικίας δΔιακού-
σομαί σου, ἔφη, ὅταν καὶ οἱ κατήγοροί σσυ παραγένωνται"
κελεύσας ἐν τῷ πραιτωρίῳφ 'τοῦ Ἡρῴδον φυλάσσεσθαι
αὐτὸν.
x Μετὰ δὲ πέντε ἡμέρας κατέβη ὁ ἀρχιερεὺς ‘Avavias

35 τῷ

304 TIPASEIS ANOZTOAQN XXIV.

A Ld - ζω a ess , ,
pera πρεσβυτέρων τινῶν καὶ ῥήτορος Τερτύλλου τινὸς,
@ > , σι € 4 A “ OX: KA
οἵτινες ἐνεφάνισαν τῷ ἡγεμόνι κατὰ Tov Παύλου. η- 2
θέντος δὲ [αὐτοῦ] ἤρξατο κατηγορεῖν ὁ Τέρτυλλος λέ-
~ ~ - [4
yov Πολλῆς εἰρήνης τυγχάνοντες διὰ σοῦ καὶ διορθωμάτων -
γινομένων τῷ ἔθνει τούτῳ διὰ τῆς σῆς προνοίας πάντῃ τε 3
καὶ πανταχοῦ ἀποδεχόμεθα, κράτιστε Φῆλιξ, μετὰ πάσης
εὐχαριστίας. ἵνα δὲ μὴ ἐπὶ πλεῖόν σε ἐνκόπτω, παρακαλῶ 4
> “- ΄“ “ a ¢ » 4
ἀκοῦσαί σε ἡμῶν συντόμως τῇ σῇ €mekig. εὑρόντες yap s
τὸν ἄνδρα τοῦτον λοιμὸν καὶ κινοῦντα στάσεις πᾶσι τοῖς
Ἰουδαίοις τοῖς κατὰ τὴν οἰκουμένην. πρωτοστάτην τε τῆς
“a , ς » é ‘ ᾿ς 4 3 , δ
τῶν Ναζωραίων αἱρέσεως, ὃς καὶ τὸ ἱερὸν ἐπείρασεν BeBn- 6.
fod ἃ φ Q 3
λῶσαι, ὃν καὶ ἐκρατήσαμεν, παρ᾽ οὗ δυνήσῃ αὐτὸς ἀνα- 8
, U tad ? € ”~ ἴω
κρίνας περὶ πάντων τούτων ἐπιγνῶναι ὧν ἡμεῖς κατηγοροῦ-.
pev αὐτοῦ. συνεπέθεντο δὲ καὶ οἱ ᾿Ιουδαῖοι φάσκοντες 9
᾿φαῦτα οὕτως ἔχειν. ᾿Απεκρίθη τε ὁ Παῦλος νεύσαντος αὐτῷ 10
a“ a “a Ω 4) ~
τοῦ ἡγεμόνος Néyew "Ex πολλῶν ἐτῶν ὄντα σε Κριτὴν τῷ
ἔθνει τούτῳ ἐπιστάμενος εὐθύμως τὰ περὶ ἐμαυτοῦ ἀπολο--
γοῦμαι, δυναμένον σου ἐπιγνῶναι, ὅτι οὐ πλείους εἰσίν μοι τι
€ é ὃ ’ ὃ 27> φ >? ’ 9 3
ἡμέραι δωδεκα ἀφ᾽ ἧς ἀνέβην προσκυνήσων eis Ἴερου- .
αλ s Ed > mm € a e 2 4 8 ar ,
σαλήμ, καὶ οὔτε ἐν τῷ ἱερῷ εὗρόν με πρός τινα διαλεγό- 12
μενον ἣ ἐπίστασιν ποιοῦντα ὄχλου οὔτε ἐν ταῖς συναγωγαῖς
οὔτε κατὰ τὴν πόλιν, οὐδὲ παραστῆσαι δύνανταί σοι περὶ 13
τ a a a
ὧν νυνὶ κατηγοροῦσίν pov. ὁμολογῶ δὲ τοῦτό σοι ὅτι 14
κατὰ τὴν ὁδὸν ἣν. λέγουσιν αἵρεσιν οὕτως λατρεύω τῷ πα- :
a Cal “~ nw ἴω
τρῴῳ θεῷ, πιστεύων πᾶσι τοῖς κατὰ τὸν νόμον καὶ τοῖς’
aA - ‘ ’ é
ἐν τοῖς προφήταις γεγραμμένοις, ἐλπίδα ἔχων eis τὸν θεόν, ἣν τα
καὶ αὐτοὶ οὗτοι προσδέχονται, ἀνάστασιν μέλλειν ἔσεσθαι.
δικαίων τε καὶ ἀδίκων: ἐν τούτῳ καὶ αὐτὸς ἀσκῶ ἀπρόσ- 16:
κοπον συνείδησιν ἔχειν πρὸς τὸν θεὸν καὶ τοὺς ἀνθρώπους.
A σι 2
διὰ παντός, 80 ἐτῶν δὲ πλειόνων ἔλεημοσύνας ποιήσων εἷς 17
. ¥ ef
τὸ ἔθνος μου παρεγενόμην καὶ προσφοράς, ἐν ais εὗρόν pe 18
ς ἣ a “" Υ
ἡγνισμένον ἐν τῷ ἱερῷ, οὐ μετὰ ὄχλου οὐδὲ μετὰ θορύβου,
‘ ὃ ‘ > a ~ 3 , b ΄“ a yy 9. ἡ" ~ “
τινὲς δὲ ἀπὸ τῆς ᾿Ασίας ᾿Ιουδαῖοι, ovs ἔδει ἐπὶ σοῦ παρεῖναι 19

XXIV XXV TPAZEIS AMIOZTOANN 308

20 Καὶ κατηγορεῖν εἴ τι ἔχοιεν πρὸς ἐμέ,-- ἣ αὐτοὶ οὗτοι εἶπά-
ex τωσαν τί εὗρον ἀδίκημα orayros μου ἐπὶ τοῦ συνεδρίου ἢ
περὶ μιᾶς ταύτης φωνῆς ἧς ἐκέκραξα ἐν αὐτοῖς ἑστὼς ὅτι
Περὶ ἀναστάσεως νεκρῶν ἐγὼ κρίνομαι σήμερον ἐφ᾽ ὑμῶν.
a2 ᾿Ανεβάλετο δὲ αὐτοὺς ὁ Φῆλιξ, ἀκριβέστερον εἰδὼς τὰ
περὶ τῆς ὁδοῦ, εἴπας Ὅταν Λυσίας ὁ χιλίαρχος καταβῇ
23 διαγνώσομαι τὰ καθ᾽ ὑμᾶς: διαταξάμενος τῷ ἑκατοντάρ-
xn τηρεῖσθαι αὐτὸν ἔχειν τε ἄνεσιν καὶ μηδένα κωλύειν
ag τῶν ἰδίων αὐτοῦ ὑπηρετεῖν αὐτῷ. Μετὰ δὲ
ἡμέρας τινὰς παραγενόμενος ὁ Φῆλιξ σὺν Δρουσίλλῃ. τῇ
ἰδίᾳ γυναικὶ οὔσῃ ᾿Ιουδαίᾳ μετεπέμψατο τὸν Παῦλον καὶ
as ἤκουσεν αὐτοῦ περὶ τῆς εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν πίστεως. δια-
λεγομέμον δὲ αὐτοῦ περὶ δικαιοσύνης καὶ ἐγκρατείας καὶ τοῦ
κρίματος τοῦ μέλλοντος ἔμφοβος γενόμενος ὁ Φῆλιξ ἀπεκρί-
θη To νῦν ἔχον πορεύου, καιρὸν δὲ μεταλαβὼν μετακαλέσο-
«6 pai σε’ ἅμα καὶ ἐλπίζων ὅτι χρήματα δοθήσεται [αὐτῷ]
ὑπὸ τοῦ Παύλου": διὸ καὶ πυκνότερον αὐτὸν μεταπεμπόμενος
47. ὁμίλει αὐτῷ. Διετίας δὲ πληρωθείσης ἔλαβεν
διάδοχον ὁ Φῆλιξ Πόρκιον Φῆστον' θέλων τε χάριτα καταθέ-
σθαι τοῖς Ιουδαίοις ὁ Φῆλιξ κατέλιπε τὸν Παῦλον δεδεμένον.

“a > σι “

: Φῆστος οὖν ἐπιβὰς τῇ ᾿ἐπαρχείᾳ᾽ μετὰ τρεῖς ἡμέρας

a ἀνέβη εἰς Ἱεροσόλυμα ἀπὸ Καισαρίας, ἐνεφάνισάν τε αὐτῷ
οἱ ἀρχιερεῖς καὶ of πρῶτοι τῶν ᾿Ιουδαίων κατὰ τοῦ Παύλου,

3 Καὶ παρεκάλουν αὐτὸν αἰτούμενοι χάριν κατ᾽ αὐτοῦ ὅπως

4 > & > > , > 4 aA
μεταπέμψηται αὐτὸν eis ᾿Ιερουσαλήμ, ἐνέδραν ποιοῦντες

4 ἀνελεῖν αὐτὸν κατὰ τὴν ὁδόν. ὁ μὲν οὖν Φῆστος ἀπεκρίθη
τηρεῖσθαι τὸν Παῦλον eis Καισαρίαν, ἑαυτὰν δὲ μέλλειν

, 3 , ς > 3 ea e 4A

5 ἐν τάχει ἐκπορεύεσθαι' Οἱ οὖν ἐν ὑμῖν, φησίν, duvarat

συνκαταβάντες εἴ τί ἐ ἐν τῷ ἀνδρὶ ἄτοπον κατηγορεί-
καταβάντες εἴ τί ἐστιν ἐν τῷ pi ἄτοπον κατήγορ
“ ’ 4 “-

6 τῶσαν αὐτοῦ. Διατρίψας δὲ ἐν αὐτοῖς ἡμέρας
οὐ πλείους ὀκτὼ ἢ δέκα, καταβὰς εἰς Καισαρίαν, τῇ
ἐπαύριον καθίσας ἐπὶ τοῦ βήματος ἐκέλευσεν τὸν Παῦλον

1 ἐπαρχείῳ :
“ xX

306 ΠΡΑΞΕΙΣ ΑΠΟΣΤΌΛΩΝ XXV

ἀχθῆναι. παραγενομένου δὲ αὐτοῦ περιέστησαν αὐτὸν oi 7
ἀπὸ Ἰεροσολύμων καταβεβηκότες ᾿ἸΙουδαῖοι, πολλὰ καὶ
βαρέα αἰτιώματα καταφέροντες ἃ οὐκ ἴσχυον ἀποδεῖξαι,

aA v > ’ Φ wv > ‘ , $ lad
τοῦ Παύλου ἀπολογουμένου ort Ovre eis τὸν νόμον τῶν 8
ϑ , Ψ 3 3 ς 4 4 .] ’ ¢ C4
Ἰουδαίων οὗτε εἰς τὸ ἱερὸν οὔτε εἰς Καϊσαρὰ τι ἥμαρτον.
6 Φῆστος δὲ θέλων τοῖς ᾿Ιουδαίοις χάριν καταθέσθαι ἀπο- 9
κριθεὶς τῷ Παύλῳ εἶπεν Θέλεις εἰς Ἱεροσόλυμα ἀναβὰς
> A Y , a 3 9 93 aA 9 , ς oe
ἐκεῖ περὶ τούτων κριθῆναι ἐπ᾽ ἐμοῦ; etmev δὲ ὁ ἸΙαῦλος τὸ

“- Φ “
Ἑστὼς ἐπὶ τοῦ βήματος Καίσαρός εἶμε, ov με δεῖ κρίνεσθαι,
3 Υ̓͂ Oh δ᾽ - ¢- 4 A [4 > ,
Ἰουδαίους οὐδὲν ἠδίκηκα, ὡς καὶ ov κάλλιον ἐπιγινώσκεις.
εἰ μὲν οὖν ἀδικῶ καὶ ἄξιον θανάτου πέπραχά τι, οὐ παραι- x
τοῦμαι τὸ ἀποθανεῖν' εἰ δὲ οὐδὲν ἔστιν ὧν οὗτοι κατηγοροῦσίν
μον, οὐδείς με δύναται αὐτοῖς χαρίσασθαι" Καίσαρα ἐπικα-
λοῦμαι. τότε 6 Φῆστος συνλαλήσας μετὰ τοῦ συμβουλίου x2
ἀπεκρίθη Καίσαρα ἐπικέκλησαι, ἐπὶ Καίσαρα πορεύσῃ.
“ “ >
Ἡμερῶν δὲ διαγενομένων τινῶν ᾿Αγρίππας ὁ βασιλεὺς 13
cr
καὶ Βερνίκη κατήντησαν eis Καισαρίαν ‘aomacdpevor' τὸν
Φῆστον. ὡς δὲ πλείους ἡμέρας διέτριβον ἐκεῖ, ὁ Φῆστος 14
τῷ βασιλεῖ ἀνέθετο τὰ κατὰ τὸν Παῦλον λέγων ᾿Ανήρ
τίς ἐστιν καταλελιμμένος ὑπὸ Φήλικος δέσμιος, περὶ οὗ 15
γενομένου μου εἰς Ἰεροσόλυμα ἐνεφάνισαν οἱ ἀρχιερεῖς
καὶ οἱ πρεσβύτεροι τῶν ᾿Ιουδαΐων, αἰτούμενοι κατ᾽ αὐτοῦ -
, 4 ὃ 3 , q > » » ε
καταδίκην’ πρὸς οὖς ἀπεκρίθην ὅτι οὐκ ἔστιν ἔθος Ῥω- 16
a
pais χαρίζεσθαί τινα ἄνθρωπον πρὶν ἢ ὁ κατηγορού-
μενος κατὰ πρόσωπον ἔχοι τοὺς κατηγόρους τύπον ‘Te’
ἀπολογίας λάβοι περὶ τοῦ ἐγκλήματος. συνελθόντων οὖν 17
ἐνθάδε ἀναβολὴν μηδεμίαν ποιησάμενος τῇ ἑξῆς καθίσας
ἐπὶ τοῦ βήματος ἐκέλευσα ἀχθῆναι τὸν ἄνδρα: περὶ ov 18
σταθέντες οἱ κατήγοροι οὐδεμίαν αἰτίαν ἔφερον ὧν ἐγὼ
ὑπενόουν ᾿πονηρῶν,, ζητήματα δέ τινα περὶ τῆς ἰδίας δεισι- 19
Φ a
δαιμονίας εἶχον πρὸς αὐτὸν καὶ περί τινος ᾿Ιησοῦ τεθνηκό-
A. ε a ΝΕ 3 ’ ,. 2 4

τος, ὃν ἔφασκεν ὁ Παῦλος ζῇν. ἀπορούμενος δὲ ἐγὼ τὴν 20
περὶ τούτων ζήτησιν ἔλεγον εἰ βούλοιτο πορεύεσθαι εἰς

13 Ὁ 16 δὲ 18 πονηράν

XXV XXVI TIPAZEIZ AMOZTOAQN 307

ar Ἱεροσόλυμα κἀκεῖ κρίνεσθαι περὶ τούτων. τοῦ δὲ Παύλου
ἐπικαλεσαμένον τηρηθῆναι αὐτὸν els τὴν τοῦ Σεβαστοῦ
διάγνωσιν, ἐκέλευσα τηρεῖσθαι αὐτὸν ἕως οὗ ἀναπέμψω av-
22 τὸν πρὸς Καίσαρα. ᾿Αγρίππας δὲ πρὸς τὸν Φῆστον Ἔβου-
λόμην καὶ αὐτὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀκοῦσαι. Αὔριον, φησίν,
23 ἀκούσῃ αὐτοῦ. Τῇ οὖν ἐπαύριον ἐλθόντος τοῦ
᾿Αγρίππα καὶ τῆς Βερνίκης μετὰ πολλῆς φαντασίας καὶ
εἰσελθόντων εἰς τὸ ἀκροατήριον σύν τε χιλιάρχοις καὶ
ἀνδράσιν τοῖς κατ᾽ ἐξοχὴν τῆς πόλεως καὶ κελεύσαντος τοῦ
24 Φήστου ἤχθη ὁ Παῦλος. καί φησιν ὁ Φῆστος ᾿Αγρίππα
βασιλεῦ καὶ πάντες οἱ συνπαρόντες ἡμῖν ἄνδρες, θεωρεῖτε
τοῦτον περὶ οὗ ἅπαν τὸ πλῆθος τῶν ᾿Ιουδαίων ᾿ἐνέτυχέν᾽ μοι
ἔν τε ᾿Ιεροσολύμοις καὶ ἐνθάδε, βοῶντες μὴ δεῖν αὐτὸν ζῆν
os μηκέτι. ἐγὼ δὲ κατελαβόμην μηδὲν ἄξιον αὐτὸν θανάτου
πεπραχέναι, αὐτοῦ δὲ τούτου ἐπικαλεσαμένου τὸν Σεβαστὸν
26 ἔκρινα πέμπειν. περὶ οὗ ἀσφαλές τι γράψαι τῷ κυρίῳ
οὐκ ἔχω' διὸ προήγαγον αὐτὸν ἐφ᾽ ὑμῶν καὶ μάλιστα ἐπὶ
σοῦ, βασιλεῦ ᾿Αγρίππα, ὅπως τῆς ἀνακρίσεως γενομένης
a7 σχῶ τί γράψω- ἄλογον γάρ μοι δοκεῖ πέμποντα δέσμιον
x μὴ καὶ τὰς κατ᾽ αὐτοῦ αἰτίας σημᾶναι. ᾿Αγρίππας δὲ πρὸς
τὸν Παῦλον ἔφη ᾿Ἐπιτρέπεταί σοι Γὑπὲρ᾽' σεαυτοῦ λέγειν.
ατότε ὁ Παῦλος ἐκτείνας τὴν χέϊρα ἀπελογεῖτο ἹΠερὶ πάν-
των ὧν ἐγκαλοῦμαι ὑπὸ ᾿Ιουδαίων, βασιλεῦ ᾿Αγρίππα,
ἥγημαι ἐμαυτὸν μακάριον ἐπὶ σοῦ μέλλων σήμερον ἀπολο-
3 γγεῖσθαι,. μάλιστα γνώστην ὄντα σε πάντων τῶν κατὰ
Ἰουδαίους ἐθῶν τε καὶ ζητημάτων: διὸ δέομαι μακροθύμως
4 ἀκοῦσαί μου. Τὴν μὲν οὖν βίωσίν μου ἐκ νεότητος τὴν
ἀπ᾽ ἀρχῆς γενομένην ἐν τῷ ἔθνει μον ἔν τε Ἱεροσολύμοις
ς ἴσασι πάντες ᾿Ιουδαῖοι, προγινώσκοντές με ἄνωθεν, ἐὰν
θέλωσι μαρτυρεῖν, ὅτε κατὰ τὴν ἀκριβεστάτην αἴρεσιν τῆς
6 ἡμετέρας θρησκείας ἔζησα Φαρισαῖος. καὶ νῦν ἐπ᾽ ἔλπίδι
- τῆς εἰς τοὺς πατέρας ἡμῶν ἐπαγγελίας γενομένης ὑπὸ
γ τοῦ θεοῦ ἕστηκα κρινόμενος, εἰς ἣν τὸ δωδεκάφυλον ἡμῶν

24 ἐνέτυχόν σ περὶ
Χ.2

308 ΠΡΑΞΕῚΣ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ ο΄ ΧΧΥῚΙ

ἐν ἐκτενείᾳ νύκτα καὶ ἡμέραν λατρεῦον ἐλπίζει ἵκαταν-
τῆσαι"- περὶ ἧς ἐλπίδος ἐγκαλοῦμαι ὑπὸ ᾿Ιουδαίων, βασι-
hed: τί ἄπιστον κρίνεται παρ᾽ ὑμῖν εἰ ὁ θεὸς νεκροὺς 8
> , >. 4 N b 4 > “ A A
ἐγείρει; Ἐγὼ μὲν οὖν. ἔδοξα ἐμαυτῷ πρὸς τὸ ἄνομα ο.
Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίου δεῖν πολλὰ ἐναντία πρᾶξαι" ὃ καὶ τὸ
2 , > » , oF AX , 1 a ce 2.
ἐποίησα ἐν ᾿Ιεροσολύμοις, καὶ ᾿πολλοὺς τε τῶν αγίων ἐγὼ
ἐν φυλακαῖς κατέκλεισα τὴν παρὰ τῶν ἀρχιερέων ἐξανσίαν
λαβών, ἀναιρουμένων τε αὐτῶν κατήνεγκα ψῆφον, καὶ τι
κατὰ πάσας τὰς συναγωγὰς πολλάκις τιμωρῶν αὐτοὺς
ἠνάγκαζον βλασφημεῖν, περισσῷς τε ἐμμαινόμενος αὐτοῖς
ἐδίωκον ἕως καὶ εἰς τὰς ἔξω πόλεις. Ἔν οἷς πορενόμενος 12
εἰς τὴν Δαμασκὸν per ἐξουσίας καὶ ἐπιτροπῆς τῆς τῶν
ἀρχιερέων ἡμέρας μέσης κατὰ τὴν ὁδὸν εἶδον, βασιλεῦ, 13
3 4 € 4 A 4 Lol ty 7 4
οὐρανόθεν ὑπὲρ τὴν λαμπρότητα τοῦ ἡλίου περιλάμψαν με
φῶς καὶ τοὺς σὺν ἐμοὶ πορευομένους: πάντων τε καταπε- 14
σόντων ἡμῶν εἰς τὴν γῆν ἤκουσα φωνὴν λέγουσαν πρός
~ 3 «. 4 a , ,
pe τῇ “EBpaidc διαλέκτῳ Σαούλ Σαούλ, τί pe διώκεις ;
΄ \ 4 , 2 A . J? , Φ
σκληρόν σοι πρὸς κέντρα λακτίζειν. ἐγὼ δὲ εἶπα Τίς εἰς 15
’ ε δ , 3 3 ᾿.» > a 6 4 4
κύρις; ὁ δὲ κύριος εἶπεν ᾿Εγώ εἰμι ᾿Ιησοῦς ov ov διώκεις"
ἀλλὰ ἀνάστηθι καὶ οτῆθι ἐπὶ τοὺς τπόλδο COY: εἰς τοῦτο τό
γὰρ ὥφθην σοι, προχειρίσασθαί σε ὑπηρέτην καὶ μάρτυρα ὧν
τε εἶδές pe ὧν τε ὀφθήσομαί σοι, EZAIPOYMENGC CE ἐκ 17
τοῦ λαοῦ καὶ ἐκ τῶν ἐθνῶν, εἰς οἵο ἐγὼ ἀποοτέλλω
ce ἀνοῖξαι ὀφθδλλλούο αὐτῶν, τοῦ ἐπιστρέψαι ἀττὸ οκό- 18
τογα elc m&c καὶ τῆς ἐξουσίας τοῦ Σατανᾶ ἐπὶ τὸν θεόν,
τοῦ λαβεῖν αὐτοὺς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ κλῆρον ἐν τοῖς
ε id 4 “ 4 > », [2 a ? 4
- ἡγιασμένοις πίστει τῇ εἰς ἐμέ. “Obey, βασιλεῦ ᾿Αγρίππα, τὸ
οὐκ ἐγενόμην ἀπειθὴς τῇ οὐρανίῳ ὀπτασίᾳ, ἀλλὰ τοῖς ἐν 20
Δαμασκῷ πρῶτόν τε καὶ Ἰεροσολύμοις, πᾶσάν τε τὴν χώ-
ραν τῆς ᾿Ιουδαίας, καὶ τοῖς ἔθνεσιν ἀπήγγελλον μετανοεῖν
καὶ ἐπιστρέφειν ἐπὶ τὸν θεόν, ἄξια τῆς μετανοίας ἔργα
πράσσοντας. ἕνεκα τούτων με ᾿Ιουδαῖοε συλλαβόμενοι ἐν ax
τῷ ἱερῷ ἐπειρῶντο διαχειρίσασθαι. ἐπικουρίας οὖν τυχὼν 22

7 καταντήσειν 10 πολλοὺς

XXVI XXVII NPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ 309

τῆς ἀπὸ τοῦ θεοῦ ἄχρι τῆς ἡμέρας ταύτης ἕστηκα paprupo-
μενος μικρῷ τε καὶ μεγάλῳ, οὐδὲν ἐκτὸς λέγων ὧν τε οἱ προ-
23 φῆται ἐλάλησαν μελλόντων γίνεσθαι καὶ Μωυσῆς, εἰ παθη-
- τὸς ὁ χριστός, εἰ πρῶτος ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶν φώς μέλλει
24 καταγγέλλειν τῷ τε λαῷ καὶ τοῖς ἔθνεσιν. Ταῦ-
. ta δὲ αὐτοῦ ἀπολογουμένου ὁ Φῆστος μεγάλῃ τῇ φωνῇ φη-
σίν Μαίνῃ, Παῦλε' τὰ πολλά σε γράμματα εἰς μανίαν
os περιτρέπει. ὃ δὲ Παῦλος Οὐ μαίνομαι, φησίν, κράτιστε
Φῆστε, ἀλλὰ ἀληθείας καὶ σωφροσύνης ῥήματα ἀποφθέγ-
26 γομαι. ἐπίσταται γὰρ περὶ τούτων ὁ βασιλεύς, πρὸς ὃν"
παρρησιαζόμενος λαλῶ: λανθάνειν γὰρ ‘avroy' τούτων οὐ
πείθομαι οὐθέν, οὐ γάρ ἐστιν ἐν γωνίᾳ πεπραγμένον τοῦτο.
a7 πιστεύεις, βασιλεῦ ᾿Αγρίππα, τοῖς προφήταις ; οἶδα ὅτι
28 πιστεύεις. ὁ δὲ ᾿Αγρίππας πρὸς τὸν Παῦλον Ἔν ὀλίγῳ
og pe πείθεις Χριστιανὸν ποιῆσαι(, ὁ δὲ Παῦλος Εὐξαίμην |
ἂν τῷ θεῷ καὶ ἐν ὀλίγῳ καὶ ἐν μεγάλῳ οὐ μόνον σὲ
ἀλλὰ καὶ πάντας τοὺς ἀκούοντάς μον σήμερον γενέσθαι
τοιούτους ὁποῖος καὶ ἐγώ εἰμι παρεκτὸς τῶν δεσμῶν τού-
30 TOY, ᾿Ανέστη τε 6 βασιλεὺς καὶ ὁ ἡγεμὼν ἥ
31 τε Βεῤνίκη καὶ οἱ συνκαθήμενοι αὐτοῖς, καὶ ἀναχωρήσαν-
τες ἐλάλουν πρὸς ἀλλήλους λέγοντες ὅτι Οὐδὲν θανάτου
3. ἣ δεσμῶν "ἄξιον᾽ πράσσει 6 ἄνθρωπος οὗτος. ᾿Δγρίππας
δὲ τῷ Φήστῳ ἔφη ᾿Απολελύσθαι ἐδύνατο ὁ ἄνθρωπος
οὗτος εἰ μὴ ἐπεκέκλητο Καίσαρα.

: ‘Qe δὲ ἐκρίθη τοῦ ἀποπλεῖν ἡμᾶς εἰς τὴν ᾿Ιταλίαν,
παρεδίδουν τόν τε Παῦλον καί τινας ἑτέρους δεσμώτας
a ἑκατοντάρχῃ ὀνόματι ᾿Ιουλίῳ σπείρης Σεβαστῆς. ἐπιβάν-
τες δὲ πλοίῳ ᾿Αδραμυντηνῷ μέλλοντι πλεῖν εἰς τοὺς κατὰ
τὴν ᾿Ασίαν τόπους ἀνήχθημεν, ὄντος σὺν ἡμῖν ᾿Αριστάρχου
3 Μακεδόνος Θεσσαλονικέως: τῇ τε ἑτέρᾳ κατήχθημεν εἰς
Σιδῶνα, φιλανθρώπως τε ὁ ᾿Ιούλιος τῷ Παύλῳ χρησάμενος
ἐπέτρεψεν πρὸς τοὺς φίλους πορευθέντι ἐπιμελείας τυχεῖν.

26 καὶ ] αὐτόν τι 28 t...t 31 ἄξιόν τι

310 ΠΡΑΞΕῚΣ ΑΠΟΣΤΌΔΩΝ XXVII

κἀκεῖθεν ἀναχθέντες ὑπεπλεύσαμεν τὴν Κύπρον διὰ τὸ 4
τοὺς ἀνέμους εἶναι ἐναντίους, τό τε πέλαγος τὸ κατὰ τὴν 5
Κιλικίαν καὶ Παμφυλίαν διαπλεύσαντες κατήλθαμεν εἰς
Μύρρα τῆς Λυκίας. Κἀκεῖ εὑρὼν ὁ ἑκατοντάρχης πλοῖον 6
Αλεξανδρινὸν πλέον εἰς τὴν Ἰταλίαν ἐνεβίβασεν ἡμᾶς εἰς
αὐτό. ἐν ἱκαναῖς δὲ ἡμέραις βραδυπλοοῦντες καὶ μόλις 7
γενόμενοι κατὰ τὴν Κνίδον, μὴ προσεῶντος ἡμᾶς τοῦ ἀνέ-
μου, ὑπεπλεύσαμεν τὴν Κρήτην κατὰ Σαλμώνην, μόλις τε 8᾽
παραλεγόμενοι αὐτὴν ἤλθομεν εἷς τόπον τινὰ καλούμενον
Καλοὺς Λιμένας, ᾧ ἐγγὺς ἦν πόλις Λασέα. “Ixa- ο.
νοῦ δὲ χρόνου διαγενομένου καὶ ὄντος ἤδη ἐπισφαλοῦς
τοῦ πλοὸς διὰ τὸ καὶ τὴν νηστείαν ἤδη παρεληλυθέναι,
παρήνει ὁ Παῦλος λέγων αὐτοῖς “Avdpes, θεωρῶ ὅτι μετὰ τὸ
ὕβρεως καὶ πολλῆς ζημίας οὐ μόνον τοῦ φορτίου καὶ
. τοῦ πλοίου ἀλλὰ καὶ τῶν ψυχῶν ἡμῶν μέλλειν ἔσεσθαι
τὸν πλοῦν. ὁ δὲ ἑκατοντάρχης τῷ κυβερνήτῃ καὶ τῷ τι
ναυκλήρῳ μᾶλλον ἐπείθετο ἢ τοῖς ὑπὸ Παύλου’ λεγομένοις.
ἀνευθέτου δὲ τοῦ λιμένος ὑπάρχοντος πρὸς παραχειμασίαν 12
οἱ πλείονες ἔθεντο βουλὴν ἀναχθῆναι ἐκεῖθεν, εἴ πως δύ-
γαιντὸ καταντήσαντες εἰς Φοίνικα παραχειμάσαι, λιμένα ἡ
τῆς Κρήτης βλέποντα κατὰ λίβα καὶ κατὰ χῶρον. Ὑπο- 13
πνεύσαντος δὲ νότον δόξαντες τῆς προθέσεως κεκρατηκέναι
ἄραντες ἄσσον παρελέγοντο τὴν Κρήτην. per’ οὐ πολὺ τὸ
δὲ ἔβαλεν κατ᾽ αὐτῆς ἄνεμος τυφωνικὸς 6 καλούμενος
Ἑὐρακύλων' συναρπασθέντος δὲ τοῦ πλοίου καὶ μὴ δυναμέ- το
γου ἀντοφθαλμεῖν τῷ ἀνέμῳ ἐπιδόντες ἐφερόμεθα. νησίον τὸ
δέ τι ὑποδραμόντες καλούμενον Καῦδα ἰσχύσαμεν μόλις
περικρατεῖς γενέσθαι τῆς σκάφης, ἣν ἄραντες βοηθείαις 17
ἐχρῶντο ὑποζωννύντες τὸ πλοῖον" φοβούμενοί τε μὴ εἰς τὴν
Σύρτιν ἐκπέσωσιν, χαλάσαντες τὸ σκεῦος, οὕτως ἐφέροντο.
σφοδρῶς δὲ χειμαζομένων ἡμῶν τῇ ἑξῆς ἐκβολὴν ἐποιοῦντο, 18
καὶ τῇ τρίτῃ αὐτόχειρες τὴν σκευὴν τοῦ πλοίου ἔριψαν. το
μήτε δὲ ἡλίου μήτε ἄστρων ἐπιφαινόντων ἐπὶ πλείονας 20

XXVII TIPAZEIZ ἈΠΟΣΤΌΛΩΝ Ἅ1Ι

ἡμέρας, χειμῶνός τε οὐκ ὀλίγον ἐπικειμένου, λοιπὸν περιῃ-
a1 ρεῖτο ἐλπὶς πᾶσα τοῦ σώζεσθαι ἡμᾶς. Πολλῆς τε ἀσιτίας
ὑπαρχούσης τότε σταθεὶς ὁ Παῦλος.ἐν μέσῳ αὐτῶν εἶπεν
Ἔδει μέν, ὦ ἄνδρες, πειθαρχήσαντάς μοι μὴ ἀνάγεσθαι
ἀπὸ τῆς Κρήτης κερδῆσαί τε τὴν ὕβριν ταύτην καὶ τὴν
42 ζημίαν. καὶ τὰ νῦν παραινῶ ὑμᾶς εὐθυμεῖν, ἀποβολὴ. γὰρ
a3 ψυχῆς οὐδεμία ἔσται ἐξ ὑμῶν πλὴν τοῦ πλοίου: παρέστη
γάρ μοι ταύτῃ τῇ νυκτὶ τοῦ θεοῦ οὗ εἰμί, ᾧ καὶ λατρεύω,
24 ἄγγελος λέγων Μὴ φοβοῦ, Παῦλε-: Καίσαρί σε δεῖ παρα-
στῆναι, καὶ ἰδοὺ κεχάρισταί σοι ὁ θεὸς πάντας τοὺς πλέον-
2s τας μετὰ σοῦ. διὸ εὐθυμεῖτε, ἄνδρες" πιστεύω γὰρ τῷ θεῷ
26 ὅτε οὕτως ἔσται καθ᾽ ὃν τρόπον λελάληταί μοι. εἰς νῆσον
a7 δέ τινα δεῖ ἡμᾶς ἐκπεσεῖν. Ὥς δὲ τεσσαρεσκαι-
δεκάτη νὺξ ἐγένετο διαφερομένων ἡμῶν ἐν τῷ ᾿Αδρίᾳ, κατὰ
μέσον τῆς νυκτὸς ὑπενόουν οἱ ναῦται "προσάγειν' τινὰ αὐτοῖς
28 χώραν. καὶ βολίσαντες εὗρον ὀργυιὰς εἴκοσι, βραχὺ δὲ
διαστήσαντες καὶ πάλιν βολίσαντες εὗρον ὀργυιὰς δεκα-
29 πέντε᾽ φοβούμενοί τε μή που κατὰ τραχεῖς τόπους ἐκπέ-
σωμεν ἐκ πρύμνης ῥίψαντες ἀγκύρας τέσσαρας ηὔχοντο
30 ἡμέραν γενέσθαι. Τῶν δὲ ναυτῶν ζητούντων φυγεῖν ἐκ
. τοῦ πλοίου καὶ χαλασάντων τὴν “σκάφην εἰς τὴν θάλασσαν
προφάσει ὡς ἐκ πρῴρης ἀγκύρας μελλόντων ἐκτείνειν,
31 εἶπεν ὁ Παῦλος τῷ ἑκατοντάρχῃ καὶ τοῖς στρατιώταις
᾿Ἐὰν μὴ οὗτοι μείνωσιν ἐν τῷ πλοίῳ, ὑμεῖς σωθῆναι οὐ
32 δύνασθε. τότε ἀπέκοψαν οἱ στρατιῶται τὰ σχοινία τῆς
33 σκάφης καὶ εἴασαν αὐτὴν ἐκπεσεῖν. Αχρι δὲ οὗ ἡμέρα
. ἤμελλεν γίνεσθαι παρεκάλει ὁ Παῦλος ἅπαντας μεταλα-
βεῖν τροφῆς λέγων Τεσσαρεσκαιδεκάτην σήμερον ἡμέραν
προσδοκῶντες ἄσιτοι διατελεῖτε, μηθὲν προσλαβόμενοι"
34 διὸ παρακαλῶ ὑμᾶς μεταλαβεῖν τροφῆς, τοῦτο γὰρ πρὸς
τῆς ὑμετέρας: σωτηρίας ὑπάρχει: οὐδενὸς γὰρ ὑμῶν θρὶξ
35 ἀπὸ τῆς κεφαλῆς ἀπολεῖται. εἴπας δὲ ταῦτα καὶ λαβὼν

27 προσαχεῖν

312 HPAZEIS ATOZTOAQN xxvii XxVIIf
ἄρτον εὐχαρίστησεν τῷ θεῷ ἐνώπιον πάντων καὶ κλάσαφ
ἤρξατο ἐσθίειν. εὔθυμοι δὲ γενόμενοι πάντες καὶ αὐτοὶ 36
προσελάβοντο τροφῆς. ἤμεθα δὲ αἱ πᾶσαι ψυχαὶ ἐν τῷ 37
πλοίῳ “ὡς ἑβδομήκοντα ἔξ. κορεσθέντες δὲ τροφῆς ἐκού- 38
φιζον τὸ πλοῖον ἐκβαλλόμενοι τὸν σῖτον εἰς τὴν θάλασσαν.
Ὅτε͵ δὲ ἡμέρα ἐγένετο, τὴν γῆν οὐκ ἐπεγίνωσκον, κόλπον 39
δέ τινα κατενόουν ἔχοντα αἰγιαλὸν εἰς ὃν ἐβουλεύοντο εἰ
δύναιντο Γἐκσῶσαι' τὸ πλοῖον. καὶ τὰς ἀγκύρας περιελόν- 40
τες εἴων εἰς τὴν θάλασσαν, ἅμα ἀνέντες τὰς ζευκτηρίας τῶν
πηδαλίων, καὶ ἐπάραντες τὸν ἀρτέμωνα τῇ πνεούσῃ κατεῖ-
χον εἰς τὸν αἰγιαλόν. περιπεσόντες δὲ εἰς τόπον διθά- κε
λασσον ἐπέκειλαν τὴν ναῦν, καὶ ἡ μὲν πρῷρα ἐρείσασα
ἔμεινεν ἀσάλευτος, ἡ δὲ πρύμμα ἔλύετο ὑπὸ τῆς βίας.
Tov δὲ στρατιωτῶν βουλὴ ἐγένετο iva τοὺς δεσμώτας 42
ἀποκτείνωσιν, μή τις ἐκκολυμβήσας διαφύγῃ" ὁ δὲ éxarov 43
τάρχης βουλόμενος διασῶσαι τὸν Παῦλον ἐκώλυσεν αὐτοὺς
τοῦ βουλήματος, ἐκέλευσέν τε τοὺς δυναμένους κολυμβᾷν
ἀπορίψαντας πρώτους ἐπὶ τὴν γῆν ἐξιέναι, καὶ τοὺς Row 44
ποὺς ous μὲν ἐπὶ σανίσιν ots δὲ ἐπί τινων τῶν ἀπὸ τοῦ
πλοίου: καὶ οὕτως ἐγένετο πάντας διασωθῆναι ἐπὶ τὴν γῆν.
Καὶ διασωθέντες τότε ἐπέγνωμεν ὅτι Μελιτήνη ἦτ
νῆσος καλεῖται. οἵ τε βάρβαροι παρεῖχαν οὐ τὴν τυχοῦ- 2
σαν φιλανθρωπίαν ἡμῖν, ἅψαντες γὰρ πυρὰν προσελάβοντο
πάντας ἡμᾶς διὰ τὸν ὑετὸν τὸν ἐφεστῶτα καὶ διὰ τὸ Ψύχος.
συστρέψαντος δὲ τοῦ Παύλου φρυγάνων τι πλῆθος καὶ 3
ἐπιθέντος ἐπὶ τὴν πυράν, ἔχιδνα ἀπὸ τῆς θέρμης ἐξελθοῦσα
καθῆψε τῆς χειρὸς αὐτοῦ. ὡς δὲ εἶδαν οἱ βάρβαροι κρεμά- 4
μενον τὸ θηρίον ἐκ τῆς χειρὸς αὐτοῦ, πρὸς ἀλλήλους ἔλεγον
Πάντως φονεύς ἐστιν ὁ ἄνθρωπος οὗτος ὃν διασωθέντα ἐκ
τῆς θαλάσσης ἡ δίκη ζῇν οὐκ εἴασεν. ὁ μὲν οὖν ἀποτινά- 5
ξας τὸ θηρίον εἰς τὸ πῦρ ἔπαθεν οὐδὲν κακόν’ οἱ δὲ προσε- 6
δόκων αὐτὸν μέλλειν πίμπρασθαε ἢ καταπίπτειν ἄφνω
νεκρόν. ἐπὶ πολὺ δὲ αὐτῶν προσδοκώντων καὶ θεωρούντων

47 διακόσιαι 29 ἐξῶσαι

XXVIIL ΠΡΑΞΕΙΣ AMOZTOAOQN 313

μηδὲν ἄτοπον els αὐτὸν γινόμενον, μεταβαλόμενοι ἔλεγον
7 αὐτὸν εἶναι θεόν. "Ey δὲ τοῖς περὶ τὸν τύπον
ἐκεῖνον ὑπῆρχεν χωρία τῷ. πρώτῳ τῆς νήσου ὀνόματι Ππο-
πλίῳ, ὃς ἀναδεξάμενος ἡμᾶς ἡμέρας τρεῖς φιλοφρόνως
8 ἐξένισεν. ἐγένετο δὲ τὸν πατέρα τοῦ Ποπλίου sruperois
καὶ δυσεντερίῳ συνεχόμενον κατακεῖσθαι, πρὸς ὃν ὁ Παῦλος
εἰσελθὼν καὶ προσευξάμενος ἐπιθεὶο τὰς χεῖρας αὐτῷ ἰάσατο
9 αὐτόν. τούτου δὲ γενομένου [καὶ] οἱ λοιποὶ of ἐν τῇ νήσῳ
10 ἔχοντες ἀσθενείας προσήρχοντο καὶ ἐθεραπεύοντο, of καὶ
πολλαῖς τιμαῖς ἐτίμησαν ἡμᾶς καὶ. ἀναγομένοις ἐπέθεντο
τὰ πρὸς τὰς χρείας.
τι Μετὰ δὲ τρεῖς μῆνας ἀνήχθημεν ἐν πλοίῳ παρακεχει-
μακότι ἐν τῇ νήσῳφ ᾿Αλεξανδρινῷ, παρασήμῳ Διοσκούροιϑ.
1 καὶ καταχθέντες εἰς Συρακούσας ἐπεμείναμεν ἡμέρας
13 τρεῖς, ὅθεν περιελόντες κατηντήσαμεν εἰς Ῥήγιον. καὶ
μετὰ μίαν ἡμέραν ἐπιγενομένου νότου δευτεραῖοι ἦλθο-
τέ μεν εἰς Ποτιόλους, οὗ εὑρόντες ἀδελφοὺς παρεκλήθημεν
παρ᾽ αὐτοῖς ἐπιμεῖναι ἡμέρας ἕπτά" καὶ οὕτως εἰς τὴν Ῥώ-
15 μὴν ἤλθαμεν. κἀκεῖθεν οἱ ἀδελφοὶ ἀκούσαντες τὰ περὶ
ἡμῶν ἦλθαν εἰς ἀπάντησιν ἡμῖν ἄχρι ᾿Αππίου Φόρου καὶ
Τριῶν Ταβερνῶν, οὖς ἰδὼν ὁ Παῦλος εὐχαριστήσας τῷ θεῷ
τό ἔλαβε θάρσος. Ὅτε δὲ εἰσήλθαμεν εἰς “Ῥώμην,
ἐπετράπη τῷ Παύλφ μένειν καθ᾽ ἑαυτὸν σὺν τῷ φυλάσ-
σοντι αὐτὸν στρατιώτῃ.

1 Ἐγένετο δὲ μετὰ ἡμέρας τρεῖς συνκαλέσασθαι αὐτὸν
τοὺς ὄντας τῶν ᾿Ιουδαίων πρώτους" συνελθόντων δὲ αὐτῶν
ἔλεγεν πρὸς αὐτούς Ἐγώ, ἄνδρες ἀδελφοί, οὐδὲν ἐναντίον
ποιήσας τῷ λαῷ ἣ τοῖς ἔθεσι τοῖς πατρῴοις δέσμιος ἐξ
Ἰεροσολύμων παρεδόθην εἰς τὰς χεῖρας τῶν Ρωμαίων,

18 οἵτινες ἀνακρίναντές με ἐβούλοντο ἀπολῦσαι διὰ τὸ μηδε-

19 μίαν αἰτίαν θανάτου ὑπάρχειν ἐν ἐμοί. ἀντιλεγόντων δὲ
τῶν ᾿Ιουδαίων ἠναγκάσθην ἐπικαλέσασθαι Καίσαρα, οὐχ ὡς

7 τρεῖς ἡμέρας

314 IIPAZEIZ ΑΠΟΣΤΟΌΔΩΝ XXVIIL

τοῦ ἔθνους pou ἔχων. τε κατηγορεῖν. διὰ ταύτην οὖν τὴν 20
αἰτίαν παρεκάλεσα ὑμᾶς ἰδεῖν καὶ προαλαλῆσαι, εἵνεκεν |
γὰρ τῆς ἐλπίδος τοῦ Ἰσραὴλ τὴν ἅλυσιν ταύτην περίκειμαι.
οἱ δὲ πρὸς αὐτὸν εἶπαν Ἡμεῖς οὔτε γράμματα περὶ σοῦ 2x
ἐδεξάμεθα ἀπὸ τῆς ᾿Ιουδαίας, οὔτε παραγενόμενός «τις τῶν ᾿
ἀδελφῶν ἀπήγγειλεν ἣ ἐλάλησέν τι περὶ σοῦ πονηρόν.
ἀξιοῦμεν δὲ παρὰ σοῦ ἀκοῦσαι ἃ φρονεῖς, περὶ μὲν γὰρ 2
τῆς αἱρέσεως ταύτης γνωστὸν ἡμῖν ἐστὶν ὅτι πανταχοῦ -
ἀντιλέγεται, . Ταξάμενοι δὲ αὐτῷ ἡμέραν ἦλθαν 23
πρὸς αὐτὸν εἰς τὴν ξενίαν πλείονες, οἷς ἐξετίθετο διαμαρτυ-
ρόμενος τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ πείθων τε αὐτοὺς περὶ τοῦ
Ἰησοῦ ἀπό τε τοῦ νόμου Μωυσέως καὶ τῶν προφητῶν ἀπὸ.
πρωὶ ἕως ἑσπέρας. Καὶ οἱ μὲν ἐπείθοντο τοῖς λεγομένοις 24
οἱ δὲ ἠπίστουν, ἀσύμφωνοι δὲ ὄντες πρὸς ἀλλήλους 95
ἀπελύρντο, εἰπόντος τοῦ Παύλου ῥῆμα éy ὅτι Καλῶς
τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐλάλησεν διὰ ᾿Ησαίου τοῦ προφήτου
πρὸς τοὺς πατέρας ὑμῶν λέγων 26
ἸΤορεύθητι πρὸς TON AdON τοῦτον Kal εἶπόν
"Axon ἀκούσετε kal ΟΥ̓ MH ογνῆτε,.
kal Βλέποντεο βλέψετε Kal oy MA ἴλητε"
ἐπαχύνθη γὰρ ἡ KapAfa τοῦ λδοῦ τούτου, 27
kal τοῖς ὠοὶν Bapéwc ἤκογολν,
Kal TOYC G@OAAMOYC ἀὐτῶν EKAMMYCAN:
MH ποτε TAWCIN τοῖο ὀφθδλλλοῖο
kal τοῖο ὠοὶν ἀκούήοωσιν —
kal TH KapAfa ογνῶσοιν kal ἐπιοτρέψωοσιν,
kat ἰάσολλὰι ayToyc.
γνωστὸν οὖν ὑμῖν ἔστω ὅτι τοῖος EONECIN ἀπεστάλη τοῦτο 28
τὸ CWTHPION τοῦ θεοῦ" αὐτοὶ καὶ ἀκούσονται.
᾿Ενέμεινεν δὲ διετίαν ὅλην ἐν ἰδίῳ μισθώματι, καὶ ἀπε- 30
δέχετο πάντας τοὺς εἰσπορευομένους πρὸς αὐτόν, κηρύσσων 31
τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ καὶ διδάσκων τὰ περὶ τοῦ κυρίον
Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάσης παρρησίας ἀκωλύτως.

ETS TOAAI KAQOAIKAI

IAKQBOY ©
TIETPOY A
TETPOY B
IQANOY A
IQANOY B
INANOY Γ
ΙΟΥΔΑ

IAKQBOY

: IAKQBOS θεοῦ καὶ κυρίον Ἰησοῦ Χριστοῦ δοῦλος
ταῖς δώδεκα φυλαῖς ταῖς ἐν τῇ διασπορᾷ χαίρειν.

4 Πᾶσαν χαρὰν ἡγήσασθε, ἀδελφοί μου, ὅταν πειρασμοῖς

3 περιπέσητε ποικίλοις, γινώσκοντες ὅτι τὸ δοκίμιον ὑμῶν

4 τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήν: ἡ δὲ ὑπομονὴ ἔργον
3 σ ε ‘ 3

τέλειον ἐχέτω, ἵνα ἦτε τέλειοι καὶ ὁλόκληροι, ἐν μηδενὶ

c 3 ’ ἐ oa , ,

5 λειπόμενοι. Ei δέ τις ὑμῶν λείπεται σοφίας,

αἰτείτω παρὰ τοῦ διδόντος θεοῦ πᾶσιν ἁπλῶς καὶ μὴ ὀνει-

6 δίζοντος, καὶ δοθήσεται aire: αἰτείτω δὲ ἐν πίστει, μηδὲν

διακρινόμενος, ὁ γὰρ διακρινόμενος ἔοικεν κλύδωνε θαλάσ-

3 ᾽ 4 ε 4 4 ς

) σῆς ἀνεμιζομένῳ καὶ ῥιπιζομένῳ: μὴ γὰρ οἰέσθω ὁ ay

8 θρωπος ἐκεῖνος ὅτι λήμψεταί τι παρὰ τοῦ "κυρίον᾽ ἀνὴρ

9 δίψυχος, ἀκατάστατος ἐν πάσαις ταῖς ὁδοῖς αὐτοῦ. Kavxd-

10 σθω δὲ [6] ἀδελφὸς ὁ ταπεινὸς ἐν τῷ ὕψει αὐτοῦ, ὁ δὲ πλού-

σιος ἐν τῇ ταπεινώσει αὐτοῦ, ὅτι ὧς ἄνθος χόρτοΥ παρε-

e > » 3 e Q a UA UA

xx λεύσεται. ἀνέτειλεν yap ὁ ἥλιος σὺν τῷ καύσωνι καὶ ἐξή-

PANEN τὸν χόρτον, Kal τὸ ἄνθος αὐτοῦ ἐξέπεσεν καὶ ἡ

εὐπρέπεια τοῦ προσώπου αὐτοῦ ἀπώλετο" οὕτως καὶ ὁ πλού-

12 σιος ἐν ταῖς πορείαις αὐτοῦ μαρανθήσεται. Ma-

κάριος ἀνὴρ ὃς YTTOMENE! πειρασμόν, ὅτι δόκιμος γενόμε-

νος λήμψεται τὸν στέφανον τῆς ζωῆς, ὃν ἐπηγγείλατο τοῖς

13 ἀγαπῶσιν αὐτόν. μηδεὶς πειραζόμενος λεγέτω ὅτι "Amro

8 κυρίου,

318 IAKQBOT 111

θεοῦ πειράζομαι' ὁ γὰρ θεὸς ἀπείραστός ἐστιν κακῶν,
πειράζει δὲ αὐτὸς ovdéva. ἕκαστος δὲ πειράζεται ὑπὸ τῆς
ἰδίας ἐπιθυμίας ἐξελκόμενος καὶ δελεαζόμενος: εἶτα ἡ ἐπι-
θυμία συλλαβοῦσα τίκτει ἁμαρτίαν, ἡ δὲ ἁμαρτία ἀποτε-
λεσθεῖσα ἀποκυεῖ θάνατον. Μὴ πλανᾶσθε, ἀδελφοί μου
ἀγαπητοί. πᾶσα δόσις ἀγαθὴ καὶ πᾶν δώρημα τέλειον
ἄνωθέν ἐστιν, καταβαῖνον ἀπὸ τοῦ πατρὸς τῶν φώτων,
παρ᾽ ᾧ οὐκ ἔνι παραλλαγὴ ἢ τροπῆς ἀποσκίασμα. βου-
ληθεὶς ἀπεκύησεν ἡμᾶς λόγῳ ἀληθείας, εἰς τὸ εἶναι ἡμᾶς
ἀπαρχήν τινα τῶν Γαὐτοῦ" κτισμάτων.

Ἴστε, ἀδελφοί μον ἀγαπητοί. ἔστω δὲ πᾶς ἄνθρωπος
ταχὺς εἰς τὸ ἀκοῦσαι, βραδὺς εἰς τὸ λαλῆσαι, βραδὺς
εἰς ὀργήν, ὀργὴ γὰρ ἀνδρὸς δικαιοσύνην θεοῦ οὐκ ἐργά-
ζεται, διὸ ἀποθέμενοι πᾶσαν ῥυπαρίαν καὶ περισσείαν
κακίας ἐν πραὔΐτητι δέξασθε τὸν ἔμφυτον λόγον τὸν δυνά-
μενον σῶσαι τὰς ψυχὰς ὑμῶν. Τίνεσθε δὲ ποιηταὶ λόγου
καὶ μὴ ἀκροαταὶ μόνον παραλογιζόμενοε ἑαυτούς. ὅτι εἴ
τις ἀκροατὴς λόγον ἐστὶν καὶ οὐ ποιητής, οὗτος ἔοικεν
ἀνδρὶ κατανοοῦντε τὸ πρόσωπον τῆς γενέσεως αὐτοῦ ἐν
ἐσύπτρῳ, κατενόησεν γὰρ ἑαυτὸν καὶ ἀπελήλυθεν καὶ
εὐθέως ἐπελάθετο ὁποῖος ἦν. ὁ δὲ παρακύψας εἰς νόμον

14
15

16
17

8

19

.

20
ΩΣ

23

24
25

iY a , , > 3 A
τέλειον τὸν τῆς ἐλευθερίας καὶ παραμείνας, οὐκ axpoarns ᾿

ἐπιλησμονῆς γενόμενος ἀλλὰ ποιητὴς ἔργου, οὗτος μακά-
ριος ἐν τῇ ποιήσει αὐτοῦ ἔσται. Et τις δοκεῖ θρησκὸς
εἶναι μὴ χαλιναγωγῶν γλῶσσαν ᾿έἑαυτοῦ ἀλλὰ ἀπατῶν
καρδίαν ᾿ἑαυτοῦ", τούτου μάταιος ἡ θρησκεία. θρησκεία
καθαρὰ καὶ ἀμίαντος παρὰ τῷ θεῷ καὶ πατρὶ αὕτη ἐστίν,
ἐπισκέπτεσθαι ὀρφανοὺς καὶ χήρας ἐν τῇ θλίψει αὐτῶν,
ἄσπιλον ἑαυτὸν τηρεῖν ἀπὸ τοῦ κόσμου.

26

27

᾿Αδελφοί μου, μὴ ἐν προσωπολημψίαις ἔχετε τὴν τ
πίστιν τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ" τῆς δόξης; ἐὰν a

yap εἰσέλθῃ εἰς συναγωγὴν ὑμῶν ἀνὴρ χρυσοδακτύλιος

18 ἑαντοῦ 26 αὐτοῦ | αὐτοῦ 1 Χριστοῦ,

Wo TAKQBOT 319

ἐν ἐσθῆτι λαμπρᾷ, εἰσέλθῃ δὲ καὶ πτωχὸς ἐν ῥυπαρᾷ
3 ἐσθῆτι, ἐπιβλέψητε δὲ ἐπὶ τὸν φοροῦντα τὴν ἐσθῆτα
τὴν λαμπρὰν καὶ εἴπητε Σὺ κάθου ὧδε καλῶς, καὶ τῷ
᾿ πτωχῷ εἴπητε Σὺ στῆθι "ἢ κάθου ἐκεῖ' ὑπὸ τὸ ὑποπόδιόν
4 μου, ‘ov διεκρίθητε ἐν ἑαυτοῖς καὶ ἐγένεσθε κριταὶ διαλο-
5 γισμῶν πονηρῶν; ᾿Ακούσατε, ἀδελφοί μου ἀγαϊπητοί,
οὐχ ὁ θεὸς ἐξελέξατο τοὺς πτωχοὺς τῷ κόσμῳ πλουσίους
ἐν πίστει καὶ κληρονόμους τῆς βασιλείας ἧς ἐπηγγείλατο
6 τοῖς ἀγαπῶσιν αὗτόν; ὑμεῖς δὲ ἠτιμάσατε τὸν πτωχόν.
οὐχ οἱ πλούσιοι καταδυναστεύουσιν ὑμῶν, καὶ αὐτοὶ ἔλ-
γκουσιν ὑμᾶς εἰς κριτήρια; οὐκ αὐτοὶ βλασφημοῦσιν τὸ

᾿8ϑ καλὸν ὄνομα τὸ ἐπικληθὲν ἐφ᾽ ὑμᾶς; εἰ μέντοι νόμον

τελεῖτε βασιλικὸν κατὰ τὴν γραφήν ᾿ΑΓὰπήσειο τὸν
᾿ / a a ry
ὁ πληοίον COY WC CEAYTON, καλώς motetre: εἰ δὲ προσω-
πολημπτεῖτε, ἁμαρτίαν ἐργάζεσθε, ἐλεγχόμενοι ὑπὸ τοῦ
τογνόμου ὡς παραβάται. Ὅστις γὰρ ὅλον τὸν νόμον τηρή-
1107, πταίσῃ δὲ ἐν ἑνί, γέγονεν πάντων ἔνοχος. ὃ γὰρ
>
εἰπών MW λλοιχεύήομο εἶπεν καί MA doneycue: εἰ
δὲ οὐ μοιχεύεις φονεύεις δέ, γέγονας παραβάτης νόμου.
Ψ “-“ ‘ LA a ε \ , ,
12 οὕτως λαλεῖτε καὶ οὕτως ποιεῖτε ὡς διὰ νόμου ἐλευθερίας
13 μέλλοντες κρίνεσθαι. ἡ γὰρ κρίσις ἀνέλεος τῷ μὴ ποιή-
14 σαντι ἔλεος: κατακαυχᾶται ἔλεος κρίσεως. τί
ὄφελος, ἀδελφοί μου, ἐὰν πίστιν λέγῃ τις ἔχειν ἔργα
τό δὲ μὴ ἔχη; μὴ δύναται ἡ πίστις σῶσαι αὐτόν; ἐὰν
ἀδελφὸς ἢ ἀδελφὴ γυμνοὶ ὑπάρχωσιν καὶ λειπόμενοι τῆς
2 ’ a ww ? 3 ζω > ε “ ε ,
16 ἐφημέρου τροφῆς, εἴπῃ δέ tis αὐτοῖς ἐξ ὑμῶν Ὕπάγετε
. 3 4949 9 , “ A ~
.ἐν εἰρήνῃ, θερμαίνεσθε καὶ χορτάζεσθε, μὴ δῶτε δὲ
17 αὐτοῖς τὰ ἐπιτήδεια τοῦ σώματος, τί ὄφελος ; οὕτως καὶ
ἡ πίστις, ἐὰν μὴ ἔχῃ ἔργα, νεκρά ἐστιν καθ᾽ ἑαυτήν.
18 ἀλλ᾽ ἐρεῖ τις Σὺ πίστιν ‘exes’ κἀγὼ ἔργα ἔχω. δεῖξον᾽
μοι τὴν πίστιν σου χωρὶς τῶν ἔργων, κἀγώ σοι δείξω ἐκ
19 TOY ἔργων μου τὴν πίστιν. σὺ πιστεύεις ὅτι εἷς "θεὸς
ἔστιν᾽; καλῶς ποιεῖς" καὶ τὰ δαιμόνια πιστεύουσιν καὶ

3 ἐκεῖ ἣ κάθον 4 διεκρίθητε.. πονηρῶν. 18 ἔχεις; 19 ὁ θεός ἐστιν

320 TAKQBOT Il ΠῚ

φρίσσουσιν. ᾿ θέλεις δὲ γνῶναι, & ἄνθρωπε κενέ, ὅτι ἡ 20
πίστις χωρὶς τῶν ἔργων ἀργή ἐστιν; ᾿ΑΒρδὰλλ ὁ πατὴρ ar
ἡμῶν οὐκ ἐξ ἔργων ἐδικαιώθη, ἀνενέγκαο ᾿Ιοδὰκ τὸν
Υἱὸν δύτον ἐπὶ τὸ θγοιδοτήριον ; βλέπεις ὅτι ἡ πίστις 2
συνήργει τοῖς ἔργοις αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν ἔργων ἡ πίστις
ἐτελείώθη, καὶ ἐπληρώθη ἡ γραφὴ ἡ λέγουσα ᾿Ἐπί- 23
cteycen δὲ ᾿Αβρδὰλλ τῷ θεῷ, Kal ἐλογίεθη δὐτῷ
εἰς λικδιοούνην, καὶ φίλοο θεοῦ ἐκλήθη. ὁρᾶτε ὅτι a4
ἐξ ἔργων δικαιοῦται ἄνθρωπος καὶ οὐκ ἐκ πίστεως
μόνον. ὁμοίως δὲ καὶ “PaaS ἡ πόρνη οὐκ ἐξ ἔργων ἐδι- 25
καιώθη, ὑποδεξαμένη τοὺς ἀγγέλους καὶ ἑτέρᾳ ὁδῷ ἐκβα-
λοῦσα; ὥσπερ ' τὸ σῶμα χωρὶς πνεύματος νεκρόν ἐστιν, 9
οὕτως καὶ ἡ πίστις χωρὶς ἔργων νεκρά ἐστιν.

Μὴ πολλοὶ διδάσκαλοι γίνεσθε, ἀδελφοί μου, εἰδότες x
ὅτι μεῖζον κρίμα λημψόμεθα: πολλὰ γὰρ πταίομεν ἅπαν- a
τες, εἴ τις ἐν λόγῳ οὐ πταίει, οὗτος τέλειος ἀνήρ, δυνατὸς
χαλιναγωγῆσαι καὶ ὅλον τὸ σῶμα. εἰ δὲ τῶν ἵππων τοὺς 3
χαλινοὺς εἰς τὰ στόματα βάλλομεν εἰς τὸ πείθεσθαι
αὐτοὺς ἡμῖν, καὶ ὅλον τὸ σῶμα αὐτῶν μετάγομεν. ἰδοὺ 4
καὶ τὰ πλοῖα, τηλικαῦτα ὄντα καὶ ὑπὸ ἀνέμων σκληρῶν
ἐλαυνόμενα, μετάγεται ὑπὸ ἐλαχίστου πηδαλίου ὅπου ἡ
ὁρμὴ τοῦ εὐθύνοντος βούλεται: οὕτως καὶ ἡ γλῶσσα ς
μικρὸν μέλος ἐστὶν καὶ μεγάλα αὐχεῖ. ἰδοὺ ἡλίκον πῦρ
ἡλίκην ὕλην ἀνάπτει’ καὶ ἡ γλῶσσα πῦρ, ὁ κόσμος τῆς 6
ἀδικίας ἡ γλῶσσα καθίσταται ἐν τοῖς μέλεσιν ἡμῶν, ἡ
σπιλοῦσα ὅλον τὸ σῶμα καὶ φλογίζουσα τὸν τροχὸν τῆς
γενέσεως καὶ φλογιζομένη ὑπὸ τῆς γεέννης. πᾶσα γὰρ 7
φύσις θηρίων τε καὶ πετεινῶν ἑρπετῶν τε καὶ ἐναλίων
δαμάζεται καὶ δεδάμασται τῇ φύσει τῇ ἀνθρωπίνῃ" τὴν 8
δὲ γλῶσσαν οὐδεὶς δαμάσαι δύναται ἀνθρώπων: ἀκατάστα-
Tov κακόν, μεστὴ ἰοῦ θανατηφόρου. ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν g
τὸν κύριον καὶ πατέρα, καὶ ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τοὺς
ἀνθρώπους τοὺς καθ᾽ ὁλλοίωοιν ΘΕΟΥ͂ γεγονότας" ἐκ τοῦ τὸ

26 γὰρ Iv 2 φονεύετε, καὶ

II IV TAKQBOT 321:

αὐτοῦ στόματος ἐξέρχεται εὐλογία καὶ κατάρα. οὐ χρή,
1x ἀδελφοί μου, ταῦτα οὕτως γίνεσθαι. μήτι ἡ πηγὴ ἐκ τῆς
12 αὐτῆς ὀπῆς βρύει τὸ γλυκὺ καὶ τὸ πικρόν; μὴ δύναται,
ἀδελφοί μου, συκῆ ἐλαίας ποιῆσαι ἣ ἄμπελος σῦκα; οὔτε
¢ A & “~ a , Α \ 3
13 ἁλυκὸν γλυκὺ ποιῆσαι ὕδωρ. Τίς σοφὸς καὶ ἐπι-
στήμων ἐν ὑμῖν; δειξάτω ἐκ τῆς καλῆς ἀναστροφῆς τὰ
14 ἔργα αὐτοῦ ἐν πραὔτητι σοφίας. εἰ δὲ ζῆλον πικρὸν ἔχετε
καὶ ἐριθίαν ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν, μὴ κατακαυχᾶσθε καὶ Ψψεύ-
15 δεσθε κατὰ τῆς ἀληθείας. οὐκ ἔστιν αὕτη ἡ σοφία ἄνω-
θεν κατερχομένη, ἀλλὰ ἐπίγειος, ψυχική, δαιμονιώδης"
16 ὅπου γὰρ ζῆλος καὶ ἐριθία, ἐκεῖ ἀκαταστασία καὶ πᾶν
a a ε 4 [2 “ a ε 4
17 φαῦλον πρᾶγμα. 7 δὲ ἄνωθεν σοφία πρῶτον μὲν ἁγνή
? C4 : ? ( 3 a 3 é
ἐστιν, ἔπειτα εἰρηνική, ἐπιεικής, εὐπειθής, μεστὴ ἐλέους
13 καὶ καρπῶν ἀγαθῶν, ἀδιάκριτος, ἀνυπόκριτος: καρπὸς δὲ
δικαιοσύνης ἐν εἰρήνῃ σπείρεται τοῖς ποιοῦσιν εἰρήνην.
; Πόθεν πόλεμοι καὶ πόθεν μάχαι ἐν ὑμῖν ; οὐκ ἐντεῦθεν,
ἐκ τῶν ἡδονῶν ὑμῶν τῶν στρατευομένων ἐν τοῖς μέλεσιν
2 ὑμῶν; ἐπιθυμεῖτε, καὶ οὐκ ἔχετε" ᾿φονεύετε καὶ ζηλοῦτε,
καὶ οὐ δύνασθε ἐπιτυχεῖν" μάχεσθε καὶ πολεμεῖτε. οὐκ ἔχετε
3 διὰ τὸ μὴ αἰτεῖσθαι ὑμᾶς" αἰτεῖτε καὶ οὐ λαμβάνετε,
διότι κακῶς αἰτεῖσθε, ἵνα ἐν ταῖς ἡδοναῖς ὑμῶν δαπανή-
, > » @ € 4 ων ἤ
4.σητε. μοιχαλίδες, οὐκ οἴδατε ὅτε ἡ φιλία τοῦ κόσμον
ἔχθρα τοῦ θεοῦ ἐστίν ; ὃς ἐὰν οὖν βουληθῇ φίλος εἶναι
5 τοῦ κόσμου, ἐχθρὸς τοῦ θεοῦ καθίσταται. i} δοκεῖτε ὅτι
᾿ ε . Te ‘ ’ ? a 4 a
κενῶς ἡ γραφὴ ‘Aéyes Πρὸς φθόνον ἐπιποθεῖ τὸ πνεῦμα
6 ὃ κατῴκισεν ἐν ἡμῖν; μείζονα' δὲ AfAwcin χάριν: διὸ
λέγει ‘O θεὸόο ὑπερηφάνοιο ANTITACCETAI TATTEINOTC
7 δὲ λίλωοιν χάριν. Ὑποτάγητε οὖν τῷ θεῷ’ ἀντίστητε δὲ
8 τῷ διαβόλῳ, καὶ φεύξεται ἀφ᾽ ὑμῶν' ἐγγίσατε τῷ θεῷ,
καὶ éyyioes ὑμῖν. καθαρίσατε χεῖρας, ἁμαρτωλοί, καὶ
9 ἁγνίσατε καρδίας, δίψυχοι. ταλαιπωρήσατε καὶ πενθή-
gare καὶ κλαύσατε' ὁ γέλως ὑμῶν εἷς πένθος ᾿μετατραπήτω᾽
10 καὶ ἡ χαρὰ els κατήφειαν' ταπεινώθητε ἐνώπιον Κυρίου,

5 6 λέγει; πρὸς.. ἡμῖν; μείζονα v. λέγει; πρὸς... ἡμῖν, μείζονα 9 μεταστραφήτω
Υ

322 IAKOBOY | IV V

καὶ ὑψώσει ὑμᾶς. ᾿ Μὴ καταλαλεῖτε ἀλλήλων, 11
ἀδελφοί. ὁ καταλαλῶν ἀδελφοῦ ἢ κρίνων τὸν ἀδελφὸν
αὐτοῦ καταλαλεῖ νόμου καὶ κρίνει νόμον’ εἰ δὲ νόμον
κρίνεις, οὐκ εἶ ποιητὴς νόμον ἀλλὰ κριτής. εἷς Γέστιν" νο- x2
μοθέτης καὶ κριτής, ὁ δυνάμενος “σῶσαι καὶ ἀπολέσαι" σὺ
δὲ τίς el, ὁ κρίνων τὸν πλησίον ;

"Aye νῦν οἱ λέγοντες Σήμερον ἢ αὔριον πορευσόμεθα 13
εἰς τήνδε τὴν πόλιν καὶ ποιήσομεν ἐκεῖ ἐνιαυτὸν καὶ
ἐμπορευσόμεθα καὶ κερδήσομεν: οἵτινες οὐκ ἐπίστασθε 14
"ris αὔριον ποία ἡ ζωὴ ὑμῶν: ἀτμὶς γάρ ἐστε πρὸς ὀλίγον
φαινομένη, ἔπειτα καὶ ἀφανιζομένη" ἀντὶ τοῦ λέγειν ὑμᾶς 15
᾿Ἐὰν ὁ κύριος "θέλῃ", καὶ ζήσομεν καὶ ποιήσομεν τοῦτο ἣ
ἐκεῖνο. νῦν δὲ καυχᾶσθε ἐν ταῖς ἀλαζονίαις ὑμῶν: πᾶσα τό
καύχησιφ τοιαύτη πονηρά ἐστιν. εἰδότι οὖν καλὸν ποιεῖν 17
καὶ μὴ ποιοῦντι, ἁμαρτία αὐτῷ ἐστίν. “Aye x
νῦν οἱ πλούσιοι, κλαύσατε ὀλολύζοντες ἐπὶ ταῖς ταλαι-
πωρίαις ὑμῶν ταῖς ἐπερχομέναις, ὁ πλοῦτος ὑμῶν σέση- 2
πεν, καὶ τὰ ἱμάτια ὑμῶν σητόβρωτα γέγονεν, ὁ χρυσὸς 3
ὑμῶν καὶ ὁ ἄργυρος κατίωται, καὶ ὁ ἰὸς αὐτῶν εἰς μαρτύ-
ptov ὑμῖν ἔσται καὶ φάγεται τὰς σάρκας "ὑμῶν: ὡς TTYp'
ἐθηοσδγρίοατε ἐν ἐσχάταις ἡμέραις. ἰδοὺ ὁ ιεθός «τῶν 4
ἐργατῶν τῶν ἀμησάντων τὰς χώρας ὑμῶν ὁ ἀφυστερημένος
ἀφ᾽ ὑλλῶν κράζει, καὶ ai Boal τῶν θερισάντων εἰς τὰ
ὦτὰ Kypfoy Σδβδὼθ εἰσελήλυθαν: ἐτρυφήσατς ἐπὶ τῆς 5
γῆς καὶ ἐσπαταλήσατε, ἐθρέψατε τὰς καρδίας ὑμῶν ἐν
ἡμέρὰ Coarfic. κατεδικάσατε, ἐφονεύσατε τὸν δίκαιον. 6
οὐκ ἀντιτάςοετδι "ὑμῖν ;"

Μακροθυμήσατε οὖν, ἀδελφοί, ἕως τῆς παρουσίας τοῦ 7
κυρίου. ἰδοὺ ὁ γεωργὸς ἐκδέχεται τὸν τίμιον καρπὸν τῆς γῆς,
μακροθυμῶν ἐπ᾽ αὐτῷ ἕως λάβῃ TrPOIMON Kal ὄψιμον.

Σ2 ἐστὶν ὁ 14 τὰ τῆς αὔριον' ποία γὰρ ἡ ζωὴ ὑμῶν; ἀτμίς ἐστε ἡ 15 θελήσῃ

~

ν : IAKQBOT 323

8 μακροθυμήσατε καὶ ὑμεῖς, ornpigare ras καρδίας ὑμῶν,
οὔτι ἡ παρουσία τοῦ κυρίου ἤγγικεν. μὴ στενάζετε,
ἀδελφοί, κατ᾽ ἀλλήλων, ἵνα μὴ κριθῆτε' ἰδοὺ ὁ κριτὴς
10 πρὸ τῶν θυρῶν ἕστηκεν. ὑπόδειγμα λάβετε, ἀδελφοί, τῆς
κακοπαθίας καὶ τῆς͵ μακροθυμίας τοὺς προφήτας, οἱ éAd-
τἰ λῆσαν ἐν τῷ ὀνόματι Κυρίου, ἰδοὺ MakaplZOMEN τοὺς
ὑπολλείνδντδο᾽ τὴν ὑπομονὴν ᾿Ιὼβ ἠκούσατε, καὶ τὸ τέλος
Κυρίου εἴδετε, ὅτι τολγοτιλὰγχνός ECTIN [ὁ κύριοο᾽ Kal
12 Οἰκτίρλλων. Πρὸ πάντων δέ, ἀδελφοί μου, μὴ
ὀμνύετε, μήτε τὸν οὐρανὸν μήτε τὴν γῆν μήτε ἄλλον
τινὰ ὅρκον' ἤτω δὲ ὑμῶν τό Ναί ναὶ καὶ τό Οὔ οὔ,
13 wa μὴ ὑπὸ κρίσιν πέσητε. Κακοπαθεῖ τις ἐν
14 ὑμῖν; προσευχέσθωι εὐθυμεῖ τις; ψαλλέτω. ἀσθενεῖ τις
ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλη-
σίας, καὶ προσευξάσθωσαν én’ αὐτὸν ἀλείψαντεο ἐλαίῳ ἐν
15 τῷ ὀνόματι [τοῦ κυρίου" καὶ ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως σώσει
τὸν κάμνοντα, καὶ ἐγερεῖ αὐτὸν ὁ κύριος: κἂν ἁμαρτίας
τό ἦ πεποιηκώς, ἀφεθήσεται αὐτῷ. ἐξομολογεῖσθε οὖν ἀλλή-
λοις τὰς ἁμαρτίας καὶ προσεύχεσθε" ὑπὲρ ἀλλήλων, ὅπως
17 ἰαθῆτε. πολὺ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη. Ἠλείας
ἄνθρωπος ἦν ὁμοιοπαθὴς ἡ ἡμῖν, καὶ προσευχῇ προσηύξατο
τοῦ μὴ βρέξαι, καὶ οὐκ ἔβρεξεν ἐπὶ τῆς γῆς ἐνιαυτοὺς
18 τρεῖς καὶ μῆνας ἔξ' καὶ πάλιν προσηύξατο, καὶ ὁ οὐρανὸς
Γὑὐετὸν ἔδωκεν" καὶ ἡ γῆ ἐβλάστησεν τὸν καρπὸν αὐτῆς.
19 ᾿Αδελῴφοί μου, ἐάν τις ἐν ὑμῖν πλανηθῇ ἀπὸ τῆς ἀλη-
vo θείας καὶ ἐπιστρέψῃ τις αὐτόν, “γινώσκετε' ὅτε ὁ ἐπι-
στρέψας ἁμαρτωλὸν ἐκ πλάνης ὁδοῦ αὐτοῦ σώσει ψυχὴν
Γαὐτοῦ ἐκ θανάτου" καὶ καλύψει πλῆθος AMAPTIAN.

3 ὑμῶν ὡς πῦρ' 6 ὑμῖν. 11 Κύριος 16 εὔχεσθε
18 ἔδωκεν ὑετὸν 20 γινωσκέτω | ἐκ θανάτον αὐτοῦ

Y 2

METPOY.A

ΠΈΤΡΟΣ ἀπόστολος Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐκλεκτοῖς mape- τ
πιδήμοις διασπορᾶς Πόντου, Ταλατίας, Καππαδοκίας,
᾿Ασίας, καὶ Βιθυνίας, κατὰ πρόγνωσιν θεοῦ πατρός, ἐν 2
ἁγιασμῷ πνεύματος, εἰς ὑπακοὴν καὶ ῥαντισμὸν αἵματος
Ἰησοῦ Χριστοῦ" χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη πληθυνθείη.

Εὐλογητὸς ὁ θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ κυρίον ἡμῶν Ἰησοῦ 3

a A 4 “
Χριστοῦ, ὁ κατὰ τὸ πολὺ αὐτοῦ ἔλεος ἀναγεννήσας ἡμᾶς εἰς

4 ζω 9 9 , 9 δι “ > a
ἔλπίδα ζῶσαν δι ἀναστάσεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἐκ νεκρῶν,
εἰς κληρονομίαν ἄφθαρτον καὶ ἀμίαντον καὶ ἀμάραντον, 4
τετηρημένην ἐν οὐρανοῖς εἰς ὑμᾶς τοὺς ἐν δυνάμει θεοῦ 5
φρουρουμένους διὰ πίστεως εἰς σωτηρίαν ἑτοίμην ἀποκα-
λυφθῆναι ἐν καιρῷ ἐσχάτῳ. ἐν ᾧ ἀγαλλιᾶσθε, ὀλίγον 6
a” o o 3 “~ @ 4
ἄρτι εἰ δέον λυπηθέντες ἐν ποικίλοις πειρασμοῖς, ἵνα τὸ 7
Γδοκίμιον᾽ ὑμῶν τῆς πίστεως πολυτιμότερον χρυσίον τοῦ
3 ’ Α A δ ’ e ~ >. »
ἀπολλυμένου διὰ πυρὸς δὲ δοκιμαζομένου εὑρεθῇ eis ἔπαινον

4 ~ a
καὶ δόξαν καὶ τιμὴν ἐν ἀποκαλύψει Ἰησοῦ Χριστοῦ. ὃν 8
σ΄ a » σ΄
οὐκ ἰδόντες ἀγαπᾶτε, εἷς ὃν ἄρτι μὴ ὁρῶντες πιστείοντες
a 3
δὲ ἀγαλλιᾶτε χαρᾷ ἀνεκλαλήτῳ καὶ δεδοξασμένῃ, κομι- 9
, i” aA
ζόμενοι τὸ τέλος τῆς πίστεως σωτηρίαν ψυχῶν. Tlept το
ἧς σωτηρίας ἐξεζήτησαν καὶ ἐξηραύνησαν προφῆται οἱ περὶ
τῆς εἷς ὑμᾶς χάριτος προφητεύσαντες, ἐραυνῶντες εἰς τίνα τι
ἣ ποῖον καιρὸν ᾿ἐδήλου τὸ ἐν αὐτοῖς πνεῦμα Χριστοῦ προ-
μαρτυρόμενον τὰ εἰς Χριστὸν παθήματα καὶ τὰς μετὰ
ταῦτα δόξας: οἷς ἀπεκαλύφθη ὅτι οὐχ ἑαυτοῖς ὑμῖν δὲ 12

διηκόνουν αὐτά, α' νῦν ἀνηγγέλη ὑμῖν διὰ τῶν εὐαγγε-

7 t...¢ 11 ἐδηλοῦτο 12 αὐτὰ a

111 ΠΕΤΡΟΥ A 328

λισαμένων ὑμᾶς πνεύματι ἁγίῳ ἀποσταλέντι ἀπ᾽ οὐρανοῦ,
els ἃ ἐπιθυμοῦσιν ἄγγελοι παρακύψαι.
13. Διὸ ἀναζωσάμενοι τὰς ὀσφύας τῆς διανοίας ὑμῶν,
νήφοντες τελείως, ἐλπίσατε ἐπὶ τὴν φερομένην ὑμῖν χάριν
14 ἐν ἀποκαλύψει Ἰησοῦ Χριστοῦ. ὡς τέκνα ὑπακοῆς, μὴ
συνσχηματιζόμενοι ταῖς πρότερον ἐν τῇ ἀγνοίᾳ ὑμῶν ἐπι-
15 θυμίαις, ἀλλὰ κατὰ τὸν καλέσαντα ὑμᾶς ἅγιον καὶ αὐτοὶ
16 ἅγιοι ἐν πάσῃ ἀναστροφῇ γενήθητε, διότι γέγραπται [ὅτι]
1) ἽΑΓΙΟΙ ἔοσεοθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιος. καὶ εἰ πὰτέρὰ ἐπι-
KAAGICOE τὸν ἀπροσωπολήμπτως κρίνοντα κατὰ τὸ ἕκά-
στον ἔργον, ἐν φόβῳ τὸν τῆς παροικίας ὑμῶν χρόνον ἀνα-
13 στράφητε' εἰδότες ὅτι OY φθαρτοῖς, ἀργγρίῳ ἣ χρυσίῳ,
ἐλγτρώθητε ἐκ τῆς ματαίας ὑμῶν ἀναστροφῆς πατροπαρα-
19 δότον, ἀλλὰ τιμίῳ αἵματι ὡς ἀμνοῦ ἀμώμον καὶ ἀσπίλου
20 Χριστοῦ, προεγνωσμένου μὲν πρὸ καταβολῆς κόσμου,
21 φανερωθέντος δὲ ἐπ᾿ ἐσχάτου τῶν χρόνων δι’ ὑμᾶς τοὺς
δι αὐτοῦ πιστοὺς εἰς θεὸν τὸν ἐγείραντα αὐτὸν ἐκ νεκρῶν
καὶ δόξαν αὐτῷ δόντα, ὥστε τὴν πίστι. ὑμῶν καὶ ἐλπίδα
22 εἶναι εἰς θεόν. Τὰς ψυχὰς ὑμῶν ἡγνικότες
ἐν τῇ ὑπακοῇ τῆς ἀληθείας εἰς φιλαδελφίαν ἀνυπόκριτον
"93 ἐκ καρδίας ἀλλήλους ἀγαπήσατε ἐκτενῶς, ἀναγεγεννημέ-
vo. οὐκ ἐκ σπορᾶς φθαρτῆς ἀλλὰ ἀφθάρτου, διὰ λόγου
24 Ζῶντοο θεοῦ Kal MENONTOC: διότε
πᾶοὰ σὰρξ ὡς χόρτοο,
Kal πᾶδοὰ λόξὰ αὐτῆς ὧς ἄνθος χόρτογ:
ἐξηράνθη ὁ χόρτρο,
Kal τὸ ἄνθος éZéTTECEN:
25 τὸ Aé pAama Κγρίογ μένει εἰς τὸν ἀἰῶνὰ.
1 τοῦτο δέ ἐστιν τὸ PAMA τὸ εὐὰγΓελιοθὲν εἰς ὑμᾶς. °A-
ποθέμενοι οὖν πᾶσαν κακίαν καὶ πάντα δόλον καὶ ᾿ὑπό-
« κρισιν' καὶ φθόνους καὶ πάσας καταλαλιάς, ὡς ἀρτιγέν-
mra βρέφη τὸ λογικὸν ἄδολον γάλα ἐπιποθήσατε, ἵνα ἐν
ϑαὐτῷ αὐξηθῆτε εἰς σωτηρίαν, εἰ ἐγεήοδοθε ὅτι χρηστὸς

1 ὑποκρίσεις

326 IIETPOT A If

ὁ κύριοο. πρὸς ὃν προσερχόμενοι, λίθον ζῶντα, ὑπὸ 4
ἀνθρώπων μὲν ATTOAEAOKIMACMENON παρὰ δὲ θεῷ ἐκλε-
κτὸν ἔντιλλον καὶ αὐτοὶ ὡς λίθοι ζῶντες οἰκοδομεῖσθε 5
οἶκος πνευματικὸς εἰς ἱεράτευμα ἅγιον, ἀνενέγκαι mvev-
ματικὰς θυσίας εὐπροσδέκτους θεῷ διὰ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ"
διότι περιέχει ἐν γραφῇ 6

᾿Ιλοὺ τίθημι ἐν Σιὼν λίθον ἐκλεκτὸν ἀκρογωνι-

ΔΊΟΝ ENTIMON,

Kal ὁ TTICTEYWN ἐπ᾿ ἀὐτῷ OY MN κἀτδιοχυνθῇ.
ὑμῖν οὖν ἡ τιμὴ τοῖς πιστεύουσιν: ἀπιστοῦσιν δὲ λίθος 7
ὃν ἀπελοκίμδοὰν οἱ οἰκοδολιοῦντες οὗτος ἐχζε-
νήθη εἰς κεφδλὴν γωνίδε καὶ λίθος προοκόλλλλδ- 8
τος Kal πέτρὰ οκἀνλάλογ: οὗ προοκόπτογοιν τῷ
λόγῳ ἀπειθοῦντες: εἰς ὃ καὶ ἐτέθησαν. ὑμεῖς δὲ γένος 9
ἐκλεκτόν, βδοίλειον ἰἱεράτεγλλλ, ἔθνος ἅγιον,
Aadc εἶς περιποίησιν; ὅπως τὰς ἀρετὰς éZarref-
λητε τοῦ ἐκ σκότους ὑμᾶς καλέσαντος εἰς τὸ θαυμαστὸν
αὐτοῦ φῶς" οἵ more OY Aadc νῦν δὲ Aadc θεοῦ, οἱ τὸ
οὐκ ἠλεηλένοι νῦν δὲ EACHOENTEC.

᾿Αγαπητοί, παρακαλῶ ὡς ττδρόΐκογε Kal TrapeTTIAH x
- MOYC ἀπέχεσθαι τῶν σαῤκικῶν ἐπιθυμιῶν, αἵτινες στρα-
τεύονταε κατὰ τῆς Ψυχῆς" τὴν ἀναστροφὴν ὑμῶν ἐν τοῖς x2
ἔθνεσιν ἔχοντες καλήν, ἵνα, ἐν ᾧ καταλαλοῦσιν ὑμῶν ὡς
κακοποιῶν, ἐκ τῶν καλῶν ἔργων ἐποπτεύοντες δοξάσωσι
τὸν θεὸν ἐν HMEPA ἐπιοκοτῆξε:

Ὑποτάγητε πάσῃ ἀνθρωπίνῃ κτίσει διὰ τὸν - κύριον" 13
εἴτε βασιλεῖ ὡς ὑπερέχοντι, εἴτε ἡγεμόσιν ὡς δι’ αὐτοῦ 14
πεμπομένοις εἰς ἐκδίκησιν κακοποιῶν ἔπαινον δὲ ἀγαθο-
ποιῶν: (ὅτι οὕτως ἐστὶν τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ, ἀγαθοποι- τὸ
οὔντας φιμοῖν τὴν τῶν ἀφρόνων ἀνθρώπων ἀγνωσίαν")
ὡς ἐλεύθεροι, καὶ μὴ ὡς ἐπικάλυμμα ἔχοντες τῆς κακίαν τό
φὴν ἐλευθερίαν, GAN ὡς θεοῦ δοῦλοι. πάντας τιμήσατε, τὴν 17

24 ὑμῶν 1 καὶ 4 πραέως καὶ ἡσνχίον

ΠῚ IIETPOT A 327

ἀδελφότητα ἀγαπᾶτε, τὸν θεὸν φοβεῖοθε, τὸν βὰοιλέλ
18 τιμᾶτε. Οἱ οἰκέται ὑποτασσόμενοι ἐν παντὶ
φόβῳ τοῖς δεσπόταις, οὐ μόνον τοῖς ἀγαθοῖς καὶ ἐπιεικέσιν
19 ἀλλὰ καὶ τοῖς σκολιοῖς. τοῦτο γὰρ χάρις εἰ διὰ συνείδησιν
20 θεοῦ ὑποφέρει τις λύπας πάσχων ἀδίκως" ποῖον -yap κλέος
εἰ ἁμαρτάνοντες καὶ κολαφιζόμενοι ὑπομενεῖτε; ἀλλ᾽ εἰ ἀγα-
θοποιοῦντες καὶ πάσχοντες ὑπομενεῖτε, τοῦτο χάρις παρὰ
ar θεῷ. εἰς τοῦτο γὰρ ἐκλήθητε, ὅτι καὶ Χριστὸς ἔπαθεν
ὑπὲρ ὑμῶν, ὑμῖν ὑπολιμπάνων ὑπογραμμὸν ἵνα ἐπακολου-
22 θήσητε τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ" ὃς AMAPTIAN OYK ἐποίηςεν
23 Οὐδὲ εὐρέθη AdAOC ἐν τῷ CTOMAT! δύτογ' ὃς λοιδο-
ρούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπείλει, παρεδί-
24 δου δὲ τῷ κρίνοντι δικαίως" ὃς τὰς AmMaptiac Γἡμῶν" ayTdc
ἀνήνεγκεν ἐν τῷ σώματι αὐτοῦ ἐπὶ τὸ ξύλον, ἵνα ταῖς
ἁμαρτίαις ἀπογενόμενοι τῇ δικαιοσύνῃ ζήσωμεν' οὗ τῷ
.ς5 ώλωπι ἰάθητε. ἦτε γὰρ ὧς πρόβὰτὰ πλὰνώλλενοι,
ἀλλὰ ἐπεστράφητε νῦν ἐπὶ τὸν ποιμένα καὶ ἐπίσκοπον τῶν
τ ψυχῶν ὑμῶν. Ὁμοίως γυναῖκες ὑποτασσύμεναι
τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν, ἵνα ' εἴ τινες ἀπειθοῦσιν τῷ λόγῳ διὰ
τῆς τῶν γυναικῶν ἀναστροφῆς ἄνευ λόγον κερδηθήσονται
2 ἐποπτεύσαντες THY ἐν φόβῳ ἁγνὴν ἀναστροφὴν ὑμῶν.
φὧν ἔστω οὐχ ὁ ἔξωθεν ἐμπλοκῆς τριχῶν καὶ περιθέσεως
4 χρυσίων ἣ ἐνδύσεως ἱματίων κόσμος, ἀλλ᾽ ὁ κρυπτὸς τῆς
καρδίας ἄνθρωπος ἐν τῷ ἀφθάρτῳ τοῦ ᾿ἡσυχίου καὶ πραέως"
5 πνεύματος, ὅ ἐστιν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ πολυτελές. οὕτως γάρ
ποτε καὶ αἱ ἅγιαι γυναῖκες αἱ ἐλπίζουσαι εἰς θεὸν ἐκόσμουν
6 ἑαυτάς, ὑποτασσόμεναι τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν, ‘ds Σάρρα
ὑπήκουεν τῷ ᾿Αβραάμ, κύριον αὐτὸν καλοῦσα" ἧς ἐγενή-
θητε réxva' ἀγαθοποιοῦσαι καὶ MH φοβούλλενδι μηδέμίαν
7 πτόηοιν. Οἱ ἄνδρες ὁμοίως συνοικοῦντες κατὰ
γνῶσιν, ὡς ἀσθενεστέρῳ σκεύει τῷ γυναικείῳ ἀπονέμοντες
τιμήν, ὡς καὶ “συνκληρονόμοι χάριτος ζωῆς, εἰς τὸ μὴ
8 ἐγκύπτεσθαι ‘Tas προσευχὰς" ὑμῶν. Τὸ δὲ τέ-

6 (ὡς..... καλοῦσα, ἧς..... τέκνα.) 7 συνκληρονόμοις | ταῖς προσευχαῖς

326 IIETPOT A 1

«

ὁ κύριοο. πρὸς ὃν προσερχόμενοι, λίθον ζῶντα, ὑπὸ 4
ἀνθρώπων μὲν ἀπολεδλοκιλλδολλένον παρὰ δὲ θεῷ ἐκλε-
4 3 ε , a 9 a“
KTON ENTIMON καὶ αὐτοὶ ὡς λίθοι ζῶντες οἰκοδομεῖσθε 5
οἶκος πνευματικὸς εἰς ἱεράτευμα ἅγιον, ἀνενέγκαι πνευ-
») , > , 4 a“ Α 9 δι, δι
ματικὰς θυσίας εὐπροσδέκτους θεῷ διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ"
διότι περιέχει ἐν Ὑραφῇ 6
᾿Ιλοὺ τίθημι ἐν Σιὼν λίθον ἐκλεκτὸν ἀκρογωνι-
ation ENTIMON,
Kal ὁ TTICTEYWN ἐπ᾿ AYT@ OY MA KATAICXYNOH.
ea Φ ε \ o ’ > a 4
ὕμιν» οὖν ἢ τιμὴ τοῖς πιστευουσιν" antorovow δὲ λίθος 7
én ἀπελοκίλλδοδν of οἰκοδολιοῦντεςο οὗτος ére-
NHOH εἰς κεφαλὴν fwNfac καὶ λίθος προοκόλλλλα- 8
τος Kal πέτρὰ ckaNAdAoy: of προοκόπτουγοιν τῷ
λόγῳ ἀπειθοῦντες" εἰς ὃ καὶ ἐτέθησαν. ὑμεῖς δὲ Γένος 9
ἐκλεκτόν, βδοίλειον ἱεράτεγμλδὰ, ἔθνος ἅγιον,
Aadc εἷς περιποίησιν; ὅπως τὰς ἀρετὰς éZarref-
λητε τοῦ ἐκ σκότους ὑμᾶς καλέσαντος εἰς τὸ θαυμαστὸν
αὐτοῦ φῶς: οἵ ποτὲ OY Aad νῦν δὲ Aadc θεον, οἵ το
οὐκ ἠλεηλλένοι νῦν δὲ EACHOENTEC.

᾿Αγαπητοΐ, παρακαλῶ ὡς πρόΐκογε Kal ττὰρετιλή- 1
> 7 “ a ~

- MOYC ἀπέχεσθαι τῶν σαῤκικῶν ἐπιθυμιῶν, αἵτινες στρα-

τεύονται κατὰ τῆς ψυχῆς" τὴν ἀναστροφὴν ὑμῶν ἐν τοῖς x2

ἔθνεσιν ἔχοντες καλήν, ἵνα, ἐν ᾧ καταλαλοῦσιν ὑμῶν ὡς

κακοποιῶν, ἐκ τῶν καλῶν ἔργων ἐποπτεύοντες δοξάσωσι

τὸν θεὸν ἐν ἡλλέρὰ ἐπιοκοττῆε:

Ὑποτάγητε πάσῃ ἀνθρωπίνῃ κτίσει διὰ τὸν κύριον" 13
εἴτε βασιλεῖ ὡς ὑπερέχοντι, εἴτε ἡγεμόσιν ὡς δι’ αὐτοῦ 14
πεμπομένοις εἰς ἐκδίκησιν κακοποιῶν ἔπαινον δὲ ἀγαθο-

py (ὅτι ov ἐστὶν τὸ θέλ Ὁ θεοῦ, ἀγαθ
ποιῶν" (ὅτι οὕτως ἐστὶν τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ, ἀγαθοποι- 15
“a a σ΄ 3 , 3 φ
ovvras φιμοῖν τὴν τῶν ἀφρόνων ἀνθρώπων ἀγνωσίαν")
ὡς ἐλεύθεροι, καὶ μὴ ὡς ἐπικάλυμμα ἔχοντες τῆς κακίαν τό
τὴν ἐλευθερίαν, ἀλλ᾽ ὡς θεοῦ δοῦλοι. πάντας τιμήσατε, τὴν 17

24 ὑμῶν 1 καὶ 4 πραέως καὶ ἡσυχίον

WX I ITETPOT A 327

ἀδελφότητα ἀγαπᾶτε, TON θεὸν φοβεῖοθε, TON Bacidéa
18 τιμᾶτε. Οἱ οἰκέται ὑποτασσόμενοε ἐν παντὶ
φόβῳ τοῖς δεσπόταις, οὐ μόνον τοῖς ἀγαθοῖς καὶ ἐπιεικέσιν
19 ἀλλὰ καὶ τοῖς σκολιοῖς:. τοῦτο γὰρ χάρις εἰ διὰ συνείδησιν
20 θεοῦ ὑποφέρει τις λύπας πάσχων ἀδίκως" ποῖον -yap κλέος
εἰ ἁμαρτάνοντες καὶ κολαφιζόμενοι ὑπομενεῖτε; ἀλλ᾽ εἰ ἀγα-
θοποιοῦντες καὶ πάσχοντες ὑπομενεῖτε, τοῦτο χάρις παρὰ
at θεῷ. εἰς τοῦτο γὰρ ἐκλήθητε, ὅτι καὶ Χριστὸς ἔπαθεν
ὑπὲρ ὑμῶν, ὑμῖν ὑπολιμπάνων ὑπογραμμὸν ἵνα ἐπακολου-
22 θήσητε τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ" ὃς ἁμὰρτίὰν οὐκ ἐποίηςεν
23 OYAE εὐρέθη λόλος ἐν τῷ CTOMATI aYTOY: ὃς λοιδο-
ρούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπείλει, παρεδί-
24 δου δὲ τῷ κρίνοντι δικαίως" ὃς τὰς AMapTiac "ἡμῶν" ἀχτὸς
ἀνήνεγκεν ἐν τῷ σώματι αὐτοῦ ἐπὶ τὸ ξύλον, ἵνα ταῖς
ἁμαρτίαις ἀπογενόμενοι τῇ δικαιοσύνῃ ζήσωμεν' οὗ τῷ
2g Λώλωπι ἰάθητε. ἦτε γὰρ ὧς πρόβὰτὰ πλὰνώλενοι,
ἀλλὰ ἐπεστράφητε νῦν ἐπὶ τὸν ποιμένα καὶ ἐπίσκοπον τῶν
1 Ψυχῶν ὑμῶν. ὋὉμοίως γυναῖκες ὑποτασσόμεναι
τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν, ἵνα ' εἴ τινες ἀπειθοῦσιν τῷ λόγῳ διὰ
τῆς τῶν γυναικῶν ἀναστροφῆς ἄνευ λόγου κερδηθήσονται
α ἐποπτεύσαντες τὴν ἐν φόβῳ ἁγνὴν ἀναστροφὴν ὑμῶν.
φὧν ἔστω οὐχ ὁ ἔξωθεν ἐμπλοκῆς τριχῶν καὶ περιθέσεως
4 χρυσίων ἣ ἐνδύσεως ἱματίων κόσμος, ἀλλ᾽ ὁ κρυπτὸς τῆς
καρδίας ἄνθρωπος ἐν τῷ ἀφθάρτῳ τοῦ ᾿ἡσυχίον καὶ πραέως"
5 πνεύματος, ὅ ἐστιν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ πολυτελές. οὕτως γάρ
ποτε καὶ αἱ ἅγιαι γυναῖκες ai ἔλπίζουσαι εἰς θεὸν ἐκόσμουν
6 ἑαυτάς, ὑποτασσόμεναι τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν, “ds Σάρρα
ὑπήκουεν τῷ ᾿Αβραάμ, κύριον αὐτὸν καλοῦσα' ἧς ἐγενή-
θητε τέκνα" ἀγαθοποιοῦσαι καὶ MN φοβούλενδι μηδέμίαν
7 TITOHCIN. Οἱ ἄνδρες ὁμοίως συνοικοῦντες κατὰ
γνῶσιν, ὡς ἀσθενεστέρῳ σκεύει τῷ γυναικείῳ ἀπονέμοντες
τιμήν, ὡς καὶ ᾿συνκληρονόμοι" χάριτος ζωῆς, εἰς τὸ μὴ
8 ἐγκόπτεσθαι ‘ras προσευχὰς" ὑμῶν. To δὲ τέ-

6 (ώὡς..... καλοῦσα, ἧς..... τέκνα,) 7 συνκληρονόμοις | ταῖς προσευχαῖς

328 TIETPOT A ΠῚ
λος πάντες ὁμόφρονες, συμπαθεῖς, φιλάδελφοι, εὕσπλαγ-

χνοι, ταπεινόφρονες, μὴ ἀποδιδόντες κακὸν ἀντὶ κακοῦ
ἢ λοιδορίαν ἀντὶ λοιδορίας τοὐναντίον δὲ εὐλογοῦντες,
ὅτε εἰς τοῦτο ἐκλήθητε ἵνα εὐλογίαν κληρονομήσητε.
ὁ γὰρ θέλων Ζωὴν ἀγαπᾶν
Kal ἰλεῖν HMEpac draeac
πὰγοάτω THN FAM@CCAN ἀπὸ κὰἀκοῦ
kal χείλη τοῦ MA λάλῆοδι δόλον,
ἐκκλινάτω δὲ ἀπὸ KAKOF Kal ποιησάτω ἀγαθόν,
ZHTHCATW εἰρήνην Kal λιωζάτω δΥτήν.
ὅτι ὀφθδλλλοὶ Κγρίογ ἐπὶ Arkafoye
Kal ὦτὰ ἀὐτοῦ εἰς AEHCIN AYTON,

πρόσωπον λὲ Kypfoy ἐπὶ ποιοῦντδς κὰκά.

Καὶ τίς ὁ κακώσων ὑμᾶς ἐὰν τοῦ ἀγαθοῦ ζηλωταὶ

2 3 3 9 ‘ , A , ,
γένησθε; ἀλλ᾽ εἰ καὶ πάσχοιτε διὰ δικαιοσύνην, μακάριοι.
τὸν λὲ φόβον AYTON MH φοβηθῆτε MHAE TAPAXOATE,
κύριον δὲ τὸν Χριστὸν ἁΓιάσδτε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν,
ἕτοιμοι ἀεὶ πρὸς ἀπολογίαν παντὶ τῷ αἰτοῦντι ὑμᾶς λόγον
περὶ τῆς ἐν ὑμῖν ἐλπίδος, ἀλλὰ μετὰ πραὔτητος καὶ φόβου,
συνείδησιν ἔχοντες ἀγαθήν, ἵνα ἐν ᾧ καταλαλεῖσθε καται-
σχυνθῶσιν ol ἐπηρεάζοντες ὑμῶν τὴν ἀγαθὴν ἐν Χριστῷ
ἀναστροφήν. κρεῖττον γὰρ ἀγαθοποιοῦντας, εἰ θέλοι τὸ
θέλημα τοῦ θεοῦ, πάσχειν ἣ κακοποιοῦντας. ὅτι καὶ Χρι-
στὸς ἅπαξ περὶ ἁμαρτιῶν "ἀπέθανεν", δίκαιος ὑπὲρ ἀδίκων,
ἵνα ὑμᾶς προσαγάγῃ τῷ θεῷ, θανατωθεὶς μὲν σαρκὶ
ζωοποιηθεὶς δὲ πνεύματι' ἐν ᾧ καὶ τοῖς ἐν φυλακῇ πνεύ-
4 > ἢ 3 a é Lg 3 ,
μασιν πορευθεὶς ἐκήρυξεν, ἀπειθήσασίν ποτε ὅτε ἀπεξεδέ-
χετο ἡ τοῦ θεοῦ μακροθυμία ἐν ἡμέραις Noe κατασκευα-
2 . ~ 2 é 9%) / ~a > » > 4 9
ζομένης κιβωτοῦ eis ἣν ὀλίγοι, τοῦτ᾽ ἔστιν ὀκτὼ ψυχαί,
διεσώθησαν δι’ ὕδατος. Γδ᾽ καὶ ὑμᾶς ἀντίτυπον νῦν σώζει
ἄπτισμα, οὐ σαρκὸς ἀπόθεσις ῥύπου ἀλλὰ συνειδήσεως

μα, ρ ῥ fo
ἀγαθῆς ἐπερώτημα eis θεόν, δ᾽ ἀναστάσεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ,

9

1ο

τῖ

12

ὅς ἐστιν EN AEZIA θεον πορευθεὶς εἰς οὐρανὸν ὑποταγέντων 22

18 ἔπαθεν “...}

lil Iv TIETPOT A 329

1 αὐτῷ ἀγγέλων καὶ ἐξουσιῶν καὶ δυνάμεων. Χρι-
στοῦ οὖν παθόντος σαρκὶ καὶ ὑμεῖς τὴν αὐτὴν ἔννοιαν
a ὁπλίσασθε, ὅτι ὁ παθὼν σαρκὶ πέπαυται "ἁμαρτίαις", εἷς
τὸ μηκέτι ἀνθρώπων ἐπιθυμίαις ἀλλὰ θελήματι θεοῦ τὸν
3 ἐπίλοιπον ἐν σαρκὶ βιῶσαι χρόνον. ἀρκετὸς γὰρ ὁ παρε-
ληλυθὼς χρόνος τὸ βούλημα τῶν ἐθνῶν κατειργάσθαι,
πεπορευμένους ἐν ἀσελγείαις, ἐπιθυμίαις, οἰνοφλυγίαις,
4 κώμοις, πότοις, καὶ ἀθεμίτοις εἰδωλολατρίαις. ἐν ᾧ ξενί-
ζονταε μὴ συντρεχόντων ὑμῶν εἷς τὴν αὐτὴν τῆς ἀσωτίας
5 ἀνάχυσιν, βλασφημοῦντες: οἱ ἀποδώσουσιν λόγον τῷ
6 ἑτοίμως κρίνοντι ζῶντας καὶ νεκρούς" εἰς τοῦτο γὰρ καὶ
νεκροῖς εὐηγγελίσθη ἵνα κριθῶσι μὲν κατὰ ἀνθρώπους
σαρκὶ ζῶσι δὲ κατὰ θεὸν πνεύματι.
7 ΠΠώντων δὲ τὸ τέλος ἤγγικεν. σωφρονήσατε οὖν καὶ
ὃ νήψατε εἰς προσευχάς" πρὸ πάντων τὴν εἰς ἑαυτοὺς ἀγάπην
ἐκτενῆ ἔχοντες, ὅτι ἀγάττη καλύπτει πλῆθος δλλδρτιῶν"
τὸ φιλόξενοι els ἀλλήλους ἄνευ γογγυσμοῦ: ἕκαστος καθὼς
ἔλαβεν χάρισμα, εἰς ἑαυτοὺς αὐτὸ διακονοῦντες ὡς καλοὶ
1x οἰκονόμοι ποικίλης χάριτος θεοῦ! εἴ τις λαλεῖ, ὡς λόγια
θεοῦ: εἴ τις διακονεῖ, ὡς ἐξ ἰσχύος ἧς χορηγεῖ ὁ θεός" ἵνα
ἐν πᾶσιν δοξάζηται ὁ θεὸς διὰ ᾿Ιησοὺῦ Χριστοῦ, ᾧ ἐστὶν
ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων" ἀμήν.

12 Αγαπητοί, μὴ ξενίζεσθε τῇ ἐν ὑμῖν πυρώσει πρὸς
πειρασμὸν ὑμῖν γινομένῃ ὡς ξένου ὑμῖν συμβαίνοντος,
13 ἀλλὰ καθὸ κοινωνεῖτε τοῖς τοῦ Χριστοῦ παθήμασιν χαίρετε,
ἵνα καὶ ἐν τῇ ἀποκαλύψει τῆς δόξης αὐτοῦ χαρῆτε ἀγαλ-
14 λιώμενοι. ef ὀνειλίζεοεθε ἐν ὀνόματι Χριστοῦ, μακάριοι,
ὅτι τὸ τῆς δόξης καὶ τὸ τοῦ θεοῦ πνεγλὰ ἐφ᾽ ὑμᾶς
is ANATIAYETAI. μὴ γάρ Tis ὑμῶν πασχέτω ὡς φονεὺς ἣ
16 κλέπτης f κακοποιὸς ἣ ὡς ἀλλοτριεπίσκοπος" εἰ δὲ ὡς
Χριστιανός, μὴ αἰσχυνέσθω, δοξαζέτω δὲ τὸν θεὸν ἐν τῷ
17 ὀνόματι τούτῳ. ὅτι [6] καιρὸς τοῦ ApZacOa τὸ κρίμα

I ἁμαρτίας

330 NETPOT A Iv V

ἀπὸ TOY οἴκου τοῦ θεοῦ" εἰ δὲ πρῶτον ad’ ἡμῶν, τί τὸ
τέλος τῶν ἀπειθούντων τῷ τοῦ θεοῦ εὐαγγελίῳ ; καὶ εἰ 18
ὁ Afkaioc μόλις οώζετδι, ὁ [λὲ] dceBhc Kal 7 dmap-
τωλὸς ποῦ aneitat; ὥστε καὶ οἱ πάσχοντες κατὰ τὸ
τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ πιστῷ κτίστῃ παρατιθέσθωσαν τὰς .
ψυχὰς * ἐν ἀγαθοποιίᾳ.

Πρεσβυτέρους οὖν ἐν ὑμῖν παρακαλῶ ὁ συνπρεσβύτε- x
pos καὶ μάρτυς τῶν τοῦ Χριστοῦ παθημάτων, ὁ καὶ τῆς
μελλούσης ἀποκαλύπτεσθαι δόξης κοινωνός, ποιμάνατε 2
τὸ ἐν ὑμῖν ποίμνιον τοῦ θεοῦ, μὴ ἀναγκαστῶς ἀλλὰ éxov- |
σίως, μηδὲ αἰσχροκερδῶς ἀλλὰ προθύμως, μηδ᾽ ὡς κατακυ- 3
Ριεύοντες τῶν κλήρων ἀλλὰ τύποι γινόμενοι τοῦ ποιμνίου"
καὶ φανερωθέντος τοῦ ἀρχιποίμενος κομιεῖσθε τὸν ἀμαράν- 4
τινον τῆς δόξης στέφανον. ‘Opolws, νεώτεροι, ὑποτάγητε 5
πρεσβυτέροις. Πάντες δὲ ἀλλήλοις τὴν ταπεινοφροσύνην
ἐγκομβώσασθε, ὅτι [ὁ] θεὸς ὑπερηφάνοιο ANTITACCETAI
TATTEINOTC AE λίλωσιν χἄριν.

Ταπεινώθητε οὖν ὑπὸ τὴν κραταιὰν χεῖρα τοῦ θεοῦ, ἵνα 6
ὑμᾶς. ὑψώσῃ ἐν καιρῷ, πᾶσαν THN MEPIMNAN YMON 7
ἐπιρίψδντεο ἐπ’ αὐτόν, ὅτε αὐτῷ μέλει περὶ ὑμῶν.
Νήψατε, γρηγορήσατε. ὁ ἀντίδιδος ὑμῶν διάβολος ὡς λέων 8
ὠρυόμενος περιπατεῖ ζητῶν ™ καταπιεῖν' ᾧ ἀντίστητε g
στερεοὶ τῇ πίστει, εἰδότες τὰ αὐτὰ τῶν παθημάτων τῇ
ἐν τῷ κόσμῳ ὑμῶν ἀδελφότητι ἐπιτελεῖσθαι. ὋὉ δὲ θεὸς τὸ
πάσης χάριτος, ὁ καλέσας ὑμᾶς εἰς τὴν αἰώνιον αὐτοῦ δόξαν
ἐν ᾿ Χριστῷ, ὀλίγον παθόντας αὐτὸς καταρτίσει, στηρίξει,
σθενώσει. αὐτῷ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας" ἀμήν. στ

Διὰ Σιλονανοῦ ὑμῖν τοῦ πιστοῦ ἀδελφοῦ, ὡς λογίζομαι, τ:
δ᾽ ὀλίγων ἔγραψα, παρακαλῶν καὶ ἐπιμαρτυρῶν ταύτην
εἶναι ἀληθῆ χάριν τοῦ θεοῦ: εἰς ἣν στῆτε. ᾿Ασπάζεται 15
ὑμᾶς ἡ ἐν Βαβυλῶνι συνεκλεκτὴ καὶ Μάρκος ὁ vids ᾿
μου. "᾿Ασπάσασθε ἀλλήλους ἐν φιλήματι ἀγάπης. 14

Εἰρήνη ὑμῖν πᾶσιν τοῖς ἐν Χριστῷ.

18 ὁ 19 αὐτῶν 8 τινὰ το τῷ

TETPOY B

: 'ΣΙΜΩΝ᾽ TIETPOB δοῦλος καὶ ἀπόστολος ᾿Ιησοῦ
Χριστοῦ τοῖς ἰσότιμον ἡμῖν λαχοῦσιν πίστιν ἐν δικαιοσύνῃ
τοῦ θεοῦ ἡμῶν καὶ σωτῆρος ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ" χάρις
ὑμῖν καὶ εἰρήνη πληθυνθείη ἐν ἐπιγνώσει τοῦ θεοῦ καὶ
3 Ἰησοῦ τοῦ κυρίου ἡμῶν, ὡς πάντα ἡμῖν τῆς θείας
δυνάμεως αὐτοῦ τὰ πρὸς ζωὴν καὶ εὐσέβειαν δεδωρημένης.
διὰ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ καλέσαντος ἡμᾶς ᾿διὰ δόξης καὶ
4 ἀρετῆς, δὲ ὧν τὰ τίμια "καὶ μέγιστα ἡμῖν' ἐπαγγέλματα
δεδώρηται, ἵνα διὰ τούτων γένησθε θείας κοινωνοὶ φύ-
σεως, ἀποφυγόντες τῆς ἐν τῷ κόσμῳ ἐν ἐπιθυμίᾳ
5 φθορᾶς. καὶ αὐτὸ τοῦτο δὲ σπουδὴν πᾶσαν παρεισενέγ-
καντες ἐπιχορηγήσατε ἐν τῇ πίστει ὑμῶν τὴν ἀρετήν, ἐν
6 δὲ τῇ ἀρετῇ τὴν γνῶσιν, ἐν. δὲ τῇ γνώσει τὴν ἐγκρά-
τειαν, ἐν δὲ τῇ ἐγκρατείᾳ τὴν ὑπομονήν, ἐν δὲ τῇ
7 ὑπομονῇ τὴν εὐσέβειαν, ἐν δὲ τῇ εὐσεβείᾳ τὴν φιλαδελ-
8 φίαν, ἐν δὲ τῇ φιλαδελφίᾳ τὴν ἀγάπην' ταῦτα γὰρ ὑμῖν
ὑπάρχοντα καὶ πλεονάζοντα οὐκ ἀργοὺς οὐδὲ ἀκάρπους
καθίστησιν εἰς τὴν τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἐπί-
9 γνωσιν" ᾧ γὰρ μὴ. πάρεστιν ταῦτα, τυφλός ἐστιν μυωπάζων,
λήθην λαβὼν τοῦ καθαρισμοῦ τῶν πάλαι αὐτοῦ "ἁμαρτιῶν.
10 διὸ μᾶλλον, ἀδελφοί, σπουδάσατε βεβαίαν ὑμῶν τὴν
κλῆσιν καὶ ἐκλογὴν ποιεῖσθαι: ταῦτα γὰρ ποιοῦντες οὐ μὴ
11 πταίσητέ ποτε’ οὕτως γὰρ πλουσίως ἐπιχορηγηθήσεται
ὑμῖν ἡ εἴσοδος εἰς τὴν αἰώνιον βασιλείαν τοῦ κυρίου ἡμῶν
καὶ σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ.

: ΣΥΜΕΩΝ 3 ἰδίᾳ δόξῃ καὶ ἀρετῇ 4 ἡμῖν καὶ μέγιστα 9 ἁμαρτημάτων

332 ΠΕΤΡΟΥ B ΓΙ

Διὸ μελλήσω ἀεὶ ὑμᾶς ὑπομιμνήσκειν περὶ τούτων, 12
καίπερ εἰδότας καὶ ἐστηριγμένους ἐν τῇ παρούσῃ ἀληθείᾳ.
δίκαιον δὲ ἡγοῦμαι, ἐφ᾽ ὅσον εἰμὶ ἐν τούτῳ τῷ σκηνώματι, 13
διεγείρειν ὑμᾶς ἐν ὑπομνήσει, εἰδὼς ὅτι ταχινή ἐστιν ἡ τὰ
ἀπόθεσις τοῦ σκηνώματός μου, καθὼς καὶ ὁ κύριος ἡμῶν
᾿Ιησοῦς Χριστὸς ἐδήλωσέν μοι’ σπουδάσω δὲ καὶ ἑκάστοτε 15
ἔχειν ὑμᾶς μετὰ τὴν ἐμὴν ἔξοδον τὴν τούτων μνήμην ποιεῖ-
σθαι. οὐ γὰρ σεσοφισμένοις μύθοις ἐξακολουθήσαντες τό
ἐγνωρίσαμεν ὑμῖν τὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ δύ-
ναμιν καὶ παρουσίαν, ἀλλ᾽ ἐπόπται γενηθέντες τῆς ἐκείνου
μεγαλειότητος. λαβὼν yap παρὰ θεοῦ πατρὸς τιμὴν καὶ 17
δόξαν φωνῆς ἐνεχθείσης αὐτῷ τοιᾶσδε ὑπὸ τῆς μεγαλοπρε-
ποῦς δόξης Ὃ υἱός μου ὁ ἀγαπητός μον οὗτός ἐστιν, εἰς ὃν
ἐγὼ εὐδόκησα,--- καὶ ταύτην τὴν φωνὴν ἡμεῖς ἠκούσαμεν 18
ἐξ οὐρανοῦ ἐνεχθεῖσαν σὺν αὐτῷ ὄντες ἐν τῷ ἁγίῳ ὄρει.
καὶ ἔχομεν βεβαιότερον τὸν προφητικὸν λόγον, ᾧ καλῶς 19
ποιεῖτε προσέχοντες ὡς λύχνῳ φαίνοντι ἐν αὐχμηρῷ τόπῳ,
ἕως οὗ ἡμέρα διαυγάσῃ καὶ φωσφόρος ἀνατείλῃ ἐν ταῖς
καρδίαις ὑμῶν: τοῦτο πρῶτον γινώσκοντες ὅτι πᾶσα 2
προφητεία γραφῆς ἰδίας ἐπιλύσεως οὐ γίνεται, οὐ γὰρ 2x
θελήματι ἀνθρώπου ἠνέχθη προφητεία ποτέ, ἀλλὰ ὑπὸ
πνεύματος ἁγίου φερόμενοι ἐλάλησαν ἀπὸ θεοῦ ἄνθρωποι.

"Eyévorvro δὲ καὶ ψευδοπροφῆται ἐν τῷ λαῷ, ὡς καὶ:
ἐν ὑμῖν ἔσονται ψευδοδιδάσκαλοι, οἵτινες παρεισάξουσιν
αἱρέσεις ἀπωλείας, καὶ τὸν ἀγοράσαντα αὐτοὺς δεσπότην
ἀρνούμενοι, ἐπάγοντες ἑαυτοῖς ταχινὴν ἀπώλειαν: καὶ «
πολλοὶ ἐξακὄλουθήσουσιν αὐτῶν ταῖς ἀσελγείαις, λ᾽ οὗς
ἡ ὁδὸς τῆς ἀληθείας Βλδλεφηλληθήοσετδι" καὶ ἐν πλεονεξίᾳ 3
πλαστοῖς λόγοις ὑμᾶς ἐμπορεύσονται' οἷς τὸ κρίμα ἔκπα-
λαι οὐκ ἀργεῖ, καὶ ἡ ἀπώλεια αὐτῶν οὐ νυστάζει. εἰ yap 4
ὁ θεὸς ἀγγέλων ἁμαρτησάντων οὐκ ἐφείσατο, ἀλλὰ σειροῖς
ζόφον ταρταρώσας παρέδωκεν εἰς κρίσιν τηρουμένους, καὶ 5
8 ὁ

1 ΠΕΤΡΟΥ B 333

ἀρχαίου κόσμον οὐκ ἐφείσατο, ἀλλὰ ὄγδοον Νῶε δικαιοσύ-
ms κήρυκα ἐφύλαξεν, κατακλυσμὸν κόσμῳ ἀσεβῶν ἐπάξας,
6 καὶ πόλεις Σοδόμων καὶ Τομόρρας τεφρώσας κατέκρινεν,
ὑπόδειγμα μελλόντων ἀσεβέαιν τεθεικώς, καὶ δίκαιον Λὼτ
καταπονούμενον ὑπὸ τῆς τῶν ἀθέσμων ἐν ἀσελγείᾳ ἀνα-
8 στροφῆς ἐρύσατο,-- βλέμματι γὰρ καὶ ἀκοῇ ' δίκαιος ἐνκα-
τοικῶν ἐν αὐτοῖς ἡμέραν ἐξ ἡμέρας ψυχὴν δικαίαν ἀνό-
9 pots ἔργοις ἐβασάνιζεν,-- οἶδεν Κύριος εὐσεβεῖς ἐκ πειρα-
σμοῦ ῥύεσθαι, ἀδίκους δὲ εἰς ἡμέραν κρίσεως κολαζομένους
10 τηρεῖν, μάλιστα δὲ τοὺς ὀπίσω σαρκὸς ἐμ ἐπιθυμίᾳ μιασμοῦ
᾿ πορευομένους καὶ κυριότητος καταφρρνοῦντας. τολμηταί,
11 αὐθάδεις, δόξας οὐ τρέμουσιν, βλασφημοῦντες, ὅ ὅπου ἄγγε-
λοι ἰσχύϊ καὶ δυνάμει μείζονες ὄντες οὐ φέρουσιν κατ᾽ αὐτῶν
12 [παρὰ Κυρίῳ] βλάσφημον κρίσιν. οὗτοι δέ, ὡς ἄλογα ζῷα
γεγεννημένα φυσικὰ εἰς ἅλωσιν καὶ φθοράν, ἐν οἷς ἀγνοοῦ-
σιν βλασφημοῦντες, ἐν τῇ φθορᾷ αὐτῶν καὶ φθαρήσονται,
13 ἀδικούμενοι μισθὸν ἀδικίας. ἡδονὴν ἡγούμενοι τὴν ἐν
ἡμέρᾳ τρυφήν, σπίλοι καὶ μῶμοι ἐντρυφῶντες ἐν ταῖς
14 ἀπάταις᾽ αὐτῶν συνενωχούμενοι ὑμῖν, ὀφθαλμοὺς ἔχοντες
μεστοὺς μοιχαλίδος καὶ ἀκαταπάστους ἁμαρτίας, δελεά-
ζοντες ψυχὰς ἀστηρίκτους, καρδίαν γεγυμνασμένην πλεονε-
15 ξίας ἔχοντες, κατάρας τέκνα, Γκαταλείποντες᾽ εὐθεῖαν ὁδὺν
ἐπλανήθησαν, ἐξακολουθήσαντες τῇ ὁδῷ τοῦ Βαλαὰμ τοῦ
16 ΓΒεὼρ᾽ “ds μισθὸν ἀδικίας ἠγάπησεν" ἔλεγϑιν δὲ ἔσχεν
ἰδίας παρανομίας: ὑποζύγιον ἄφωνον ἐν ἀνθρώπου φωνῇ
φθεγξάμενον ἐκώλυσεν τὴν τοῦ προφήτου παραφρονίαν.
17 οὗτοί εἶσιν πηγαὶ ἄνυδροι καὶ ouiyAas ὑπὸ λαίλαπος ἔλαυ-
18 νόμεναι, οἷς ὁ ζόφος τοῦ σκότους τετήρηται. ὑπέρογκα
γὰρ ματαιότητος φθεγγόμενοι δελεάζουσιν ἐν ἐπιθυμίαις
σαρκὸς ἀσελγείαις τοὺς ὀλίγως ἀποφεύγοντας τοὺς ἐν
19 πλάνῃ ἀναστρεφομένους, ἐλευθερίαν αὐτοῖς ἐπαγγελλόμε-
vot, αὐτοὶ δοῦλοι ὑπάρχοντες τῆς φθορᾶς" ᾧ γάρ τις ἥττη-
sotat, τούτῳ δεδούλωται. εἰ γὰρ ἀποφυγόντες τὰ μιάσματα

13 ἀγάπαις «3g καταλιπόντες Βοσὸρ | μισθὸν ἀδικίας ἠγάπησαν,

334 NETPOT B WW

τοῦ κόσμου ἐν ἐπιγνώσει τοῦ κυρίου ' καὶ σωτῆρος ᾿Ιησοῦ
Χριστοῦ τούτοις δὲ πάλιν ἐμπλακέντες ἡττῶνται, γέγο-
vey αὐτοῖς τὰ ἔσχατα χείρονα τῶν πρώτων. κρεῖττον γὰρ 2x
ἦν αὐτοῖς μὴ ἐπεγνωκέναι τὴν ὁδὸν τῆς δικαιοσύνης ἣ
ἐπιγνοῦσιν ὑποστρέψαι ἐκ τῆς παραδοθείσης αὐτοῖς ἁγίας
ἐντολῆς" συμβέβηκεν αὐτοῖς τὸ τῆς ἀληθοῦς παροιμίας 22
Κύων étrictpéyac ἐπὶ τὸ ἴλιον EZépama, καί Ὗς
λουσαμένη εἰς κυλισμὸν βορβόρου.

Ταύτην ἤδη, ἀγαπητοί, δευτέραν ὑμῖν γράφω ἐπιστολήν, 1
ἐν αἷς διεγείρω ὑμῶν ἐν ὑπομνήσει τὴν. εἰλικρινῆ διάνοιαν,
μνησθῆναι τῶν προειρημένων ῥημάτων ὑπὸ τῶν ἁγίων «
προφητῶν καὶ τῆς τῶν ἀποστόλων ὑμῶν ἐντολῆς τοῦ κυ-
ρίον καὶ σωτῆρος, τοῦτο πρῶτον γινώσκοντες ὅτι ἔλεύ- 3
σονται ἐπ᾿ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν ἐμ ἐμπαιγμονῇ ἐμπαῖκται
κατὰ τὰς ἰδίας ἐπιθυμίας αὐτῶν πορευόμενοι καὶ λέγον- 4
τες Ἰοῦ ἐστὶν ἡ ἐπαγγελία τῆς παρουσίας αὐτοῦ ; ἀφ᾽ ἧς
γὰρ οἱ πατέρες ἐκοιμήθησαν, πάντα οὕτως διαμένει ἀπ᾽ ἀρ-
χῆς κτίσεως. λανθάνει γὰρ αὐτοὺς τοῦτο θέλοντας ὅτι 5
οὐρανοὶ ἦσαν ἔκπαλαι καὶ γῆ ἐξ ὕδατος καὶ δι’ ὕδατος
Γσυνεστῶσα' τῷ τοῦ θεοῦ λόγῳ, δι ὧν ὁ τότε κόσμος 6
ὕδατι κατακλυσθεὶς ἀπώλετο; οἱ δὲ νῦν οὐρανοὶ καὶ ἡ 7
yi τῷ αὐτῷ λόγῳ τεθησαυριαμένοι εἰσὶν πυρὶ τηρού-
μενοι εἰς ἡμέραν κρίσεως καὶ ἀπωλείας τῶν ἀσεβῶν ἀν-
θρώπων. “Ey δὲ τοῦτο μὴ λανθανέτω ὑμᾶς, 8
ἀγαπητοί, ὅτι μία ἡμέρα ττὰρὰ Κγρίῳ ὡς χίλια ἔτη καὶ
χίλια ἔτη @c ἡμέρὰ μία. οὐ βραδύνει Κύριος τῆς 9
ἐπαγγελίας, ὥς τιψες βραδυτῆτα ἡγοῦνται, ἀλλὰ μα-
κροθυμεῖ εἰς ὑμᾶς, μὴ βουλόμενός τινας ἀπολέσθαι ἀλλὰ
πάντας εἰς μετάνοιαν χωρῆσαι Ἥξει δὲ ἡμέρα Κυρίου 10
ὡς κλέπτης, ἐν ἧ οἱ οὐρανοὶ ῥοιζηδὸν παρελεύσονται,
στοιχεῖα δὲ καυσούμενα λυθήσεται, καὶ γῇ καὶ τὰ ἐν
αὐτῇ ἔργα “εὑρεθήσεται. Τούτων αὕτως πάντων λυομένων τι

20 ἡμών 5 συνεστώτα τὸ f...f

Ill IIETPOT B 335

ποταποὺς δεῖ ὑπάρχειν [ὑμᾶς] ἐν ἁγίαις ἀναστροφαῖς
12 καὶ εὐσεβείαις, προσδοκῶντας καὶ σπεύδοντας τὴν παρου-
σίαν τῆς τοῦ θεοῦ ἡμέρας, δι’ ἣν οὐρὰνοὶ πυρούμενοι
13 λυθήσονταε καὶ στοιχεῖα καυσούμενα ᾿τήκετδι." KAINOYC
δὲ oypanoyc Kal FAN κἀινὴν κατὰ τὸ ἐπάγγελμα αὐτοῦ
14 προσδοκῶμεν, ἐν οἷς δικαιοσύνη κατοικεῖ. Διό,
ἀγαπητοί, ταῦτα προσδοκῶντες σπουδάσατε ἄσπιλοι καὶ
15 ἀμώμητοι αὐτῷ εὑρεθῆναι ἐν εἰρήνῃ, καὶ τὴν τοῦ κυρίου
ἡμῶν μακροθυμίαν σωτηρίαν ἡγεῖσθε, καθὼς καὶ ὁ ἀγα-
πητὸς. ἡμῶν ἀδελφὸς . Παῦλος κατὰ τὴν δοθεῖσαν αὐτῷ
16 σοφίαν ἔγραψεν ὑμῖν, ὡς καὶ ἐν πάσαις ἐπιστολαῖς λαλῶν
ἐν αὐταῖς περὶ τούτων, ἐν αἷς ἐστὶν δυσνόητά τινα,
ἃ οἱ ἀμαθεῖς καὶ ἀστήρικτοι στρεβλοῦσιν ὡς καὶ τὰς
17 λοιπὰς γραφὰς πρὸς τὴν ἰδίαν αὐτῶν ἀπώλειαν. Ὑμεῖς
οὖν, ἀγαπητοί, προγινώσκοντες φυλάσσεσθε ἵνα μὴ τῇ
τῶν ἀθέσμων πλάνῃ σνναπαχθέντες ἐκπέσητε τοῦ ἰδίου
18 στηριγμοῦ, αὐξάνετε δὲ ἐν χάριτι καὶ γνώσει τοῦ κυρίου
ἡμῶν καὶ σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ. αὐτῷ ἡ δόξα καὶ
νῦν καὶ εἰς ἡμέραν αἰῶνος.

12 1...

LQANOY A

O HN AI’ ΑΡΧΗΣ, ὃ ἀκηκόαμεν, ὃ ἑωράκαμεν τοῖς τ
ὀφθαλμοῖς ἡμῶν, ὃ ἐθεασάμεθα καὶ αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψη-
λάφησαν, περὶ τοῦ λόγου τῆς ζωῆς,-- καὶ ἡ ζωὴ ἐφανε- a
ρώθη, καὶ ἑωράκαμεν καὶ μαρτυροῦμεν καὶ ἀπαγγέλλομεν
ὑμῖν τὴν ζωὴν τὴν αἰώνιον ἥτις ἦν πρὸς τὸν πατέρα καὶ
ἐφανερώθη ἡμῖν,-- ὃ ἑωράκαμεν καὶ ἀκηκόαμεν ἀπαγ- 3
γέλλομεν καὶ ὑμῖν, ἵνα καὶ ὑμεῖς κοινωνίαν ἔχητε μεθ᾽ ἡ-
μῶν: καὶ ἡ κοινωνία δὲ ἡ ἡμετέρα μετὰ τοῦ πατρὸς
καὶ μετὰ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ" καὶ ταῦτα 4
γράφομεν ἡμεῖς ἵνα ἡ χαρὰ ἡμῶν" ἦ πεπληρωμένη.

Καὶ ἔστιν αὕτη ἡ ἀγγελία ἣν ἀκηκόαμεν ἀπ᾽ αὐτοῦ 5
καὶ ἀναγγέλλομεν ὑμῖν, ὅτι ὁ θεὸς φῶς ἐστὶν καὶ σκοτία
οὐκ ἔστιν ἐν αὐτῷ οὐδεμία. "Ea εἴπωμεν ὅτι 6
κοινωνίαν ἔχομεν μετ᾽ αὐτοῦ καὶ ἐν τῷ σκότει περιπατῶ-
μεν, Ψευδόμεθα καὶ οὐ ποιοῦμεν τὴν ἀλήθειαν' ἐὰν δὲ ἐν 7
τῷ φωτὶ περιπατῶμεν ὡς αὐτὸς ἔστιν ἐν τῷ φωτί, κοινω-
νίαν ἔχομεν per ἀλλήλων καὶ τὸ αἷμα Ἰησοῦ τοῦ υἱοῦ
αὐτοῦ καθαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας. ᾿Ἐὰν εἴπωμεν 8
ὅτι ἁμαρτίαν οὐκ ἔχομεν, ἑαυτοὺς πλανῶμεν καὶ 7 ἀλή-
θεια οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν. “ἐὰν ὁμολογῶμεν τὰς ἁμαρτίας 9
ἡμῶν, πιστός ἐστιν καὶ δίκαιος ἵνα ἀφῇ ἡμῖν τὰς ἁμαρ-
τίας καὶ καθαρίσῃ ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἀδικίας. ᾿Ἐὰν εἴπω- 10
μεν ὅτι οὐχ ἡμαρτήκαμεν, Ψεύστην ποιοῦμεν αὐτὸν καὶ ὁ
λόγος αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν. Texvia pov, 1
ταῦτα γράφω ὑμῖν ἵνα μὴ ἁμάρτητε. καὶ ἐάν τις ἁμάρτῃ,

4 ὑμών »

1 IOQANOT A 337

παράκλητον ἔχομεν πρὸς τὸν πατέρα ᾿Ιησοῦν Χριστὸν
2 δίκαιον, καὶ αὐτὸς ἱλασμός ἐστιν περὶ τῶν ἁμαρτιῶν
ἡμῶν, οὐ περὶ τῶν ἡμετέρων δὲ ᾿μόνον' ἀλλὰ καὶ περὶ ὅλου
3τοῦ κόσμου. Καὶ ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτε ἐγνώκαμεν
4 αὐτόν, ἐὰν τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηρῶμεν. ὁ λέγων ὅτι
Ἔγνωκα αὐτόν καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ μὴ τηρῶν ψεύστης
5 ἐστίν, καὶ ἐν τούτῳ ἡ ἀλήθεια οὐκ ἔστιν" ὃς δ᾽ ἂν
raph αὐτοῦ τὸν λόγον, ἀληθῶς ἐν τούτῳ ἡ ἀγάπη τοῦ
Θεοῦ τετελεέίωται. Ἔν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι ἐν αὐτῷ
2 ς , 9 2 aA Σ 9 ‘ ϑ #
6 ἐσμέν" ὁ λέγων ἐν αὐτῷ μένειν ὀφείλεε καθὼς ἐκεῖνος
περιοπάτησεν καὶ αὐτὸς περιπατεῖν.
7. ᾿Αγαπητοί, οὐκ ἐντολὴν καινὴν γράφω ὑμῖν, ἀλλ᾽ ἐντο-
λὴν παλαιὰν ἣν εἴχετε ἀπ᾿ ἀρχῆς" ἡ ἐντολὴ ἡ παλαιά
8 ἐστιν ὁ λόγος ὃν ἠκούσατε. πάλιν ἐντολὴν καινὴν
> € a
γράφω ὑμῖν, ὅ ἐστιν ἀληθὲς ἐν αὐτῷ καὶ ἐν ὑμῖν,
ὅτι ἡ σκοτία παράγεται καὶ τὸ pas τὸ ἀληθινὸν ἤδη
9 Φαίνει. Ὃ λέγων ἐν τῷ φωτὶ εἶναι καὶ τὸν
> A 3 “ a 2 a s ? 4 4
ἀδελφὸν αὐτοῦ μισῶν ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστὶν ἕως ἄρτι.
10 ὁ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῷ φωτὶ μένει, καὶ σκάν-
x1 δαλον Γὲν αὐτῷ οὐκ ἔστιν ὁ δὲ μισῶν τὸν ἀδελφὸν
αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστὶν καὶ ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ,
Α 3 18 δι € [2 Ψ @ , > ἢ
καὶ οὐκ olde» ποῦ ὑπάγει; Ore ἡ σκοτία ἐτύφλωσεν
4 2 τ᾿ » δ , ea ἊΣ
12 τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ. ΓΤράφω ὑμῖν, rexvia,
ὅτι ἀφέωνται ὑμῖν αἱ ἁμαρτίαι διὰ τὸ ὄνομα αὐταῦ"
13 γράφω ὑμῖν, πατέρες, ὅτι ἐγνώκατε τὸν ἀπ᾽. ἀρχῆς"
γράφω ὑμῖν, νεανίσκοι, ὅτι νενικήκατε τὸν πονηρόν.
¢ «a ’ φΨ 3 ’ Α
14 ἔγραψα ὑμῖν, παιδία, ὅτε ἐγνώκατε τὸν πατέρα"
ἔγραψα ὑμῖν, πατέρες, dre ἐγνώκατε τὸν am ἀρχῆς"
ἔγραψα ὑμῖν, νεανίσκοι, ὅτι ἰσχυροί ἐστε καὶ ὁ λόγος
[rod θεοῦ] ἐν ὑμῖν μένει καὶ νενικήκατε τὸν ποργηρόν.
15 Μὴ ἀγαπᾶτε τὸν κόσμον μηδὲ τὰ ἐν τῷ κόσμῳ. ἐάν τις
ἀγαπᾷ τὸν κόσμον, οὐκ ἔστιν ἡ ἀγάπη τοῦ πατρὸς
16 €v αὐτῷ' ὅτι πᾶν τὸ ἐν τῷ κόσμῳ, ἡ ἐπιθυμία τῆς
2 μόνων 10 οὐκ ἔστιν ἐν αὐτῷ

Z

338 IQANOY A τ
σαρκὸς καὶ ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν καὶ ἡ ada-
ζονία τοῦ βίου, οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ πατρός, ἀλλὰ ἐκ τοῦ
κόσμον ἐστίν’ καὶ ὁ κόσμος παράγεται καὶ ἡ ἐπιθυμία 17
[αὐτοῦ], ὁ δὲ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ μένει εἷς τὸν
αἰῶνα.

παιδία, ἐσχάτη dpa ἐστίν, καὶ καθὼς ἠκούσατε ὅτι x8
ἀντίχριστος ἔρχεται, καὶ νῦν ἀντίχριστοι πολλοὶ γεγόνα-
ow ὅθεν γινώσκομεν ὅτι ἐσχάτη apa ἐστίν. ἐξ ἡμῶν 19
a > ra “~
ἐξῆλθαν, ἀλλ᾽’ οὐκ ἦσαν ἐξ ἡμῶν' εἰ yap ἐξ ἡμῶν Foay,
μεμενήκεισαν ἂν μεθ ἡμῶν: ἀλλ᾽ ἵνα φανερωθῶσιν ὅτι
οὐκ εἰσὶν πάντες ἐξ ἡμῶν. καὶ ὑμεῖς χρίσμα ἔχετε ἀπὸ 20
“ ἐ φᾷ, » Γ ἅν ’ὕ 7 3 rd ca @ 9 4
τοῦ ἁγίου" ᾿οἴδατε πάντες-- οὐκ ἔγραψα ὑμῖν ὅτι οὐκ οἴ- ax
dare τὴν ἀλήθειαν, ἀλλ᾽ ὅτι οἴδατε αὐτήν, καὶ ὅτι πᾶν
- FY a 93 , >» , 2
Ψεῦδος ἐκ τῆς ἀληθείας οὐκ ἔστιν. Τίς ἐστιν 22
ε ’ ὶ a. | ς 3 ’ Φ > ζω 3 é
ὁ ψεύστης ef μὴ ὁ ἀρνούμενος ὅτι Ἰησοῦς οὐκ ἔστιν
ὁ χριστός; οὗτός ἐστιν ὁ ἀντίχριστος, ὁ ἀρνούμενος τὸν
σατέρα καὶ τὸν υἱόν, πᾶς ὁ ἀρνούμενος τὸν υἱὸν οὐδὲ τὸν 23
πατέρα ἔχει' ὁ ὁμολογῶν τὸν υἱὸν καὶ τὸν πατέρα ἔχει.
Ὑμεῖς ὃ ἠκούσατε ἀπ’ ἀρχῆς, ἐν ὑμῖν μενέτω ἐὰν ἐν 24
rs 4a a κι a. δι
ὑμῖν μείνῃ ὃ ἀπ᾽ ἀρχῆς ἠκούσατε, καὶ ὑμεῖς ἐν τῷ υἱῷ
καὶ [ἐν] τῷ πατρὶ peveire. καὶ αὕτη ἐστὶν ἡἣ ἐπαγ- 25
γελία ἣν αὐτὸς ἐπηγγείλατο ἡμῖν, τὴν ζωὴν τὴν αἰώνι-
oy, Tatra ἔγραψα ὑμῖν περὶ τῶν πλανώντων 26
ca ry e a Q ’ a , 9 3 9 a ,
ὑμᾶς. καὶ ὑμεῖς τὸ χρίσμα ὃ ἐλάβετε ἀπ᾽ αὐτοῦ μένει 27
> ε» . 5 ’ Ὁ Ψ ’ rea %\> ¢
ἐν ὑμῖν, καὶ ov χρείαν ἔχετε ἵνα τις διδάσκῃ ᾿ ὑμᾶς" ἀλλ᾽ ws
4 > ”“~ ‘4 id ec a a [4 > Ld
τὸ αὐτοῦ χρίσμα διδάσκει ὑμᾶς περὶ πάντων, καὶ ἀληθές
ἐστιν καὶ οὐκ ἔστιν yevdos,' καὶ καθὼς ἐδίδαξεν ὑμᾶς,
μένετε ἐν αὐτῷ. Καὶ νῦν, τεκνία, μένετε ἐν αὐτῷ, ἵνα 8
, “ ~ ΄-
ἐὰν φανερωθῃ σχῶμεν παρρησίαν καὶ μὴ αἰσχυνθῶμεν
3 ~ aA ro “
ἀπ᾽ αὐτοῦ ἐν τῇ παρουσίᾳ αὐτοῦ. ἐὰν εἰδῆτε ὅτι δίκαιός ag
4 a a
ἐστιν, γινώσκετε ὅτι was ὁ ποιῶν τὴν δικαιοσύνην ἐξ
αὐτοῦ γεγέννηται.

20 καὶ οἴδατε πάντα. 27 ὑμᾶς, ἀλλὰ τὸ...., ψαῦδος" 29 καὶ

11 ᾿ IQANOT A 339

x “ISere ποταπὴν ἀγάπην δέδωκεν ἡμῖν ὁ πατὴρ ἵνα
τέκνα θεοῦ κληθῶμεν, καί ἐσμεν. διὰ τοῦτο ὁ κόσμος
α οὐ γινώσκει ἡμᾶς ὅτι οὐκ ἔγνω αὐτόν. ᾿Αγαπητοί, νῦν
τέκνα θεοῦ ἐσμέν, καὶ οὕπω ἐφανερώθη τί ἐσόμεθα. οἴδα-
μεν ὅτε ἐὰν φανερωθῇ ὅμοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα, ὅτι ὀψό-
3.μεθα αὐτὸν καθώς ἐστιν. καὶ πᾶς ὁ ἔχων τὴν ἔλπίδα
, > 9? > «a ε 4 ‘ a ? “”~ e ld
ταύτην ἐπ᾿ αὐτῷ ἁγνίζει ἑαυτὸν καθὼς ἐκεῖνος ἁγνός
4 ἐστιν. Πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν καὶ τὴν ἀνο-
5 μίαν ποιεῖ, καὶ ἡ ἁμαρτία ἐστὶν ἢ ἀνομία. καὶ οἴδατε ὅτι
9. a 3 ’ Φ € , a e , >
ἐκεῖνος ἐφανερώθη ἵνα τὰς ἁμαρτίας ἄρῃ, καὶ ἁμαρτία ἐν
δ αὐτῷ οὐκ ἔστιν. πᾶς ὁ ἐν αὐτῷ μένων οὐχ ἁμαρτάνει"
πᾶς ὁ ἁμαρτάνων οὐχ ἑώρακεν αὐτὸν οὐδὲ ἔγνωκεν αὐτόν.
7‘Texvia', μηδεὶς πλαγάτω ὑμᾶς" ὁ ποιῶν τὴν δικαιοσύνην
8 δίκαιός ἐστιν, καθὼς ἐκεῖνος δίκαιός ἐστιν' ὁ ποιῶν τὴν
ἁμαρτίαν ἐκ τοῦ διαβόλου ἐστίν, ὅτι ἀπ᾿ ἀρχῆς ὁ διάβολος
ς , : a 2 ’ « e\ a a ΦΨ ἢ
ἁμαρτάνει. εἰς τοῦτο ἐφανερώθη ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ ἵνα λύσῃ
οτὰ ἔργα τοῦ διαβόλου. Πᾶς 6 γεγεννημένος
ἐκ τοῦ θεοῦ ἁμαρτίαν οὐ ποιεῖ, ὅτι σπέρμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ
μένει, καὶ οὐ δύναται ἁμαρτάνειν, ὅτι ἐκ τοῦ θεοῦ γεγέν-
10 Pyrat, ἐν τούτῳ φανερά ἐστιν τὰ τέκνα. τοῦ θεοῦ καὶ
τὰ τέκνα τοῦ διαβόλου: πᾶς ὁ μὴ ποιῶν δικαιοσύνην
οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ θεοῦ, καὶ ὃ μὴ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν
τ αὐτοῦ. ὅτι αὕτη ἐστὶν ἡ ἀγγελία ἣν ἠκούσατε ἀπ᾽ ἀρχῆς,
Ρ 2 a 3 ᾿ 4 4 Ἢ 4 a a
12 ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους" ov καθὼς Kaly ἐκ τοῦ πονηροῦ
ἦν καὶ ἔσφαξεν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ" καὶ χάριν τίνος
ἔσφαξεν αὐτόν; ὅτι τὰ ἔργα αὐτοῦ πονηρὰ ἦν, τὰ δὲ
τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ δίκαια.
:1 My θαυμάζετε, ἀδελφοί, εἰ μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος.
14 ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι μεταβεβήκαμεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν
la @ > ~ & > ’ « 4 3 “A
ζωήν, ὅτι ἀγαπῶμεν τοὺς ἀδελφούς: ὁ μὴ ἀγαπῶν μένει
τ ἐν τῷ θανάτῳ. πᾶς ὁ μισῶν τὸν ἀδελφὸν ‘avrod’ ἀν-
θρωποκτόνος ἐστίν, καὶ οἴδατε ὅτι πᾶς ἀνθρωπόκτόνος
3 4 ἢ > Γ ν» a} >
1 οὐκ ἔχει ζωὴν αἰώνιον ἐν ᾿αὐτῷ μένουσαν. Ἐν
Παιδία 15 ἑαυτοῦ | ἑαυτῷ
Z2

340 IQANOT A III IV
τούτῳ ἐγνώκαμεν τὴν ἀγάπην, ὅτι ἐκεῖνος ὑπὲρ ἡμῶν
τὴν Ψυχὴν αὐτοῦ ἔθηκεν: καὶ ἡμεῖς ὀφείλομεν ὑπὲρ τῶν
ἀδελφῶν τὰς Ψυχὰς θεῖναι. ὃς δ᾽ ἂν ἔχῃ τὸν βίον τοῦ 17
κόσμου καὶ θεωρῇ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ χρείαν ἔχοντα καὶ
κλείσῃ τὰ σπλάγχνα αὐτοῦ ἀπ᾽ αὐτοῦ, πῶς ἡ ἀγάπη τοῦ
θεοῦ μένει ἐν αὐτῷ; Τεκνία, μὴ ἀγαπῶμεν λόγῳ μηδὲ 18
τῇ γλώσσῃ ἀλλὰ ἐν ἔργῳ καὶ ἀληθεᾳ. Ἔν 19
τούτῳ γνωσόμεθα ὅτι ἐκ τῆς ἀληθείας ἐσμέν, καὶ ἔμ-
προσθεν αὐτοῦ πείσομεν τὴν καρδίαν ἡμῶν ὅτι ἐὰν κατα- 2
γινώσκῃ ἡμῶν ἡ καρδία, ὅτι μείζων ἐστὶν ὁ θεὸς τῆς καρ-
δίας ἡμῶν καὶ γινώσκει πάντα. ᾿Αγαπητοί, ἐὰν ἡ καρδία ax
μὴ καταγινώσκῃ, παρρησίαν ἔχομεν πρὸς τὸν θεόν, καὶ 22
& ἂν αἰτῶμεν λαμβάνομεν ἀπ᾽ αὐτοῦ, ὅτι τὰς ἐντολὰς
αὐτοῦ τηροῦμεν καὶ τὰ ἀρεστὰ ἐνώπιον αὐτοῦ ποιοῦμεν.
καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ ἐντολὴ αὐτοῦ, ἵνα “πιστεύσωμεν τῷ 23
ὀνόματι τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἀγαπῶμεν
ἀλλήλους, καθὼς ἔδωκεν ἐντολὴν ἡμῖν. καὶ ὁ τηρῶν τὰς 2%
ἐντολὰς αὐτοῦ ἐν αὐτῷ μένει καὶ αὐτὸς ἐν αὐτῷ: καὶ ἐν
τούτῳ γινώσκομεν ὅτι μένει ἐν ἡμῖν, ἐκ τοῦ πνεύματος
οὗ ἡμῖν ἔδωκεν.

>
Αγαπητοί, μὴ παντὶ πνεύματι πιστεύετε, ἀλλὰ Boxe:
’ Ά Ul z > ον φ΄ι 3 [4 σ
μάζετε τὰ πνεύματα εἰ ἐκ τοῦ θεοῦ ἐστίν, ὅτι πολλοὶ ψευ-
δοπροφῆται ἐξεληλύθασιν εἰς τὸν κόσμον. Ἐν 2
τούτῳ γινώσκετε τὸ πνεῦμα τοῦ θεοῦ: πᾶν πνεῦμα ὃ ὁμο-
λογεῖ Ἰησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ “éAnAvOcra' ἐκ τοῦ θεοῦ
ἐστίν, καὶ πᾶν πνεῦμα ὃ ‘ph ὁμολογεῖ τὸν Ἰησοῦν ἐκ 3
τοῦ θεοῦ οὐκ ἔστιν: καὶ τοῦτό ἐστιν τὸ τοῦ ἀντιχρίστου,
ὃ ἀκηκόατε ὅτι ἔρχεται, καὶ νῦν ἐν τῷ κόσμῳ ἐστὶν
» ~ ~ σι
ἤδη. Ὑμεῖς ἐκ τοῦ θεοῦ ἐστέ, τεκνία, καὶ νε- 4
4 9 4 @ f 3 ε 5» ε a ς« 59 “
νικήκατε αὐτούς, ὅτε μείζων ἐστὶν ὁ ἐν ὑμῖν ἢ ὁ ἐν τῷ
4 > “~ a na
Koop@ αὐτοὶ ἐκ τοῦ κόσμου εἰσίν. διὰ τοῦτο ἐκ τοῦ 5
4 Aad μη ὶ ε ld Φ “a > , ε σὰ é
κόσμον ovow καὶ 6 κόσμος αὐτῶν ἀκούει. ἡμεῖς ἐκ 6

23 πιστεύωμεν 2 ᾿ληλνυθέναι 4 λύει

ἵν IQANOY A 341
a a“ 3 o ε ? a 4 3 ’ « δ“: é
τοῦ θεοῦ ἐσμέν: ὁ γινώσκων τὸν θεὸν ἀκούει ἡμῶν, ὃς
οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ θεοῦ οὐκ ἀκούει ἡμῶν. ἐκ τούτου
γινώσκομεν τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας καὶ τὸ πνεῦμα τῆς

πλάνης.

η ᾿Αγαπητοί, ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὅτι ἡ ἀγάπη ἐκ τοῦ
θεοῦ ἐστίν, καὶ πᾶς ὁ ἀγαπῶν ἐκ τοῦ θεοῦ γεγέννηται καὶ

᾿ς A ’ ε 4 3 ΄ι 3 4

8 γινώσκει τὸν θεόν. ὁ μὴ ἀγαπῶν οὐκ ἔγνω τὸν θεόν, ὅτι
€ a 3 Ld 3 ’ 3 “ > ‘+ ε 3 Ld “~

ο ὁ θεὸς ἀγάπη ἐστίν. ἐν τούτῳ ἐφανερώθη ἡ ἀγάπη τοῦ
θεοῦ ἐν ἡμῖν, ὅτι τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἀπέσταλκεν

100 θεὸς εἰς τὸν κόσμον ἵνα ζήσωμεν δι’ αὐτοῦ. ἐν τούτῳ
ἐστὶν ἡ ἀγάπη, οὐχ ὅτι ἡμεῖς ᾿ἠγαπήκαμεν᾽ τὸν θεόν,
4 3 Φ > 8 4 { a , 3 4 eA 3
ἀλλ᾽ ὅτι αὐτὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς καὶ ἀπέστειλεν τὸν υἱὸν αὐὖ-

11 τοῦ ἱλασμὸν περὶ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. ᾽Αγα-

᾽ 4 [2 ε Α 3 é ¢ «a € ζω 9
πητοί, εἰ οὕτως ὁ θεὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς, καὶ ἡμεῖς ὀφείλο-
> , 3 a 4 3 A , ,

12 μὲν ἀλλήλους ἀγαπᾷν. θεὸν οὐδεὶς πώποτε τεθέαται"
oA > ”~ > ε Α 3 e a 4 ε
ἐὰν ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὁ θεὸς ἐν ἡμῖν μένει καὶ ἡ

13 ἀγάπη αὐτοῦ τετελειωμένη ἐν ἡμῖν ἐστίν. ἐν τούτῳ γινώ-
σκομεν ὅτι ἐν αὐτῷ μένομεν καὶ αὐτὸς ἐν ἡμῖν, ὅτι ἐκ τοῦ

14 πνεύματος αὐτοῦ δέδωκεν ἡμῖν. Καὶ ἡμεῖς τεθεάμεθα

᾿ καὶ μαρτυροῦμεν ὅτι ὁ πατὴρ ἀπέσταλκεν τὸν νἱὸν σωτῆρα

15 τοῦ κόσμου. ὃς. ἐὰν ὁμολογήσῃ ὅτι Ἰησοῦς [Χριστός]
ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, ὁ θεὸς ἐν αὐτῷ μένει καὶ αὐτὸς

16éy τῷ θεῷ. Καὶ ἡμεῖς ἐγνώκαμεν καὶ πεπιστεύκαμεν

3 a é »y ε 4A > ε «a e 6 Q
τὴν ἀγάπην ἣν ἔχει ὁ θεὸς ἐν ἡμῖν. Ο θεὸς
> 7? 3 , € o 2 “ > ἢ > Lod a
ἀγάπη ἐστίν, καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ev τῷ θεῷ μένει

a7 καὶ ὁ θεὸς ἐν αὐτῷ [μένει). “Ev τούτῳ τετελείωται ἡ
ἀγάπη μεθ ἡμῶν, ἵνα παρρησίαν ἔχωμεν ἐν τῇ ἡμέρᾳ
τῆς κρίσεως, ὅτι καθὼς ἐκεῖνός ἐστιν καὶ ἡμεῖς ἐσμὲν

18 ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ. φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ,
ἀλλ᾽ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον, ὅτι ὁ

>
φόβος κόλασιν ἔχει, ὁ δὲ φοβούμενος ov τετελείωται

19 €v τῇ ἀγάπῃ: Ἡμεῖς ἀγαπῶμεν, ὅτε αὐτὸς πρῶτος ἠγά-

zo πῆσεν ἡμᾶς. ἐάν τις εἴπῃ ὅτι ᾿Αγαπῶ τὸν θεόν, καὶ

10 ἠγαπήσαμεν

342 IQANOT A IVV

δι δι g e ¢€ 4
τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ μισῇ, Ψεύστης ἐστί ὁ yap μὴ
᾽ a 5) > A. 3 “- 4 ec? 4 5 Δ
ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ὃν ἑώρακεν, τὸν θεὸν ὃν
οὐχ ἑώρακεν οὐ δύναται ἀγαπᾷν. καὶ ταύτην τὴν 2
9 A) Pd > » > a @ € > ~ 5) A
ἐντολὴν ἔχομεν am αὐτοῦ, ἵνα ὁ ἀγαπῶν τὸν θεὸν
ty) | ae. 38 Xr δ > a : .
ἀγαπᾷ καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ.

Πᾶς ὁ πιστεύων ὅτι ᾿Ιησοῦς ἐστὶν ὁ χριστὸς ἐκ τοῦ x
θεοῦ γεγέννηται, καὶ πᾶς ὁ ἀγαπῶν τὸν γεννήσαντα
ἀγαπᾷ τὸν γεγεννημένον ἐξ αὐτοῦ. ἐν τούτῳ γινώ- 2
σκομεν ὅτι ἀγαπῶμεν τὰ τέκνα τοῦ θεοῦ, ὅταν τὸν θεὸν
ἀγαπῶμεν καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ ποιῶμεν: αὕτη γάρ 3
ἐστιν ἡ ἀγάπη τοῦ θεοῦ ἵνα τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηρώμεν,
καὶ ai ἐντολαὶ αὐτοῦ βαρεῖαι οὐκ εἰσίν, ὅτι πᾶν τὸ γε-4
γεννημένον ἐκ τοῦ θεοῦ νικᾷ τὸν κόσμον. καὶ αὕτη ἐστὶν
ἡ νίκη ἡ νικήσασα τὸν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν" Tiss

a 4

ἐστιν [δὲ] ὁ νικῶν τὸν κόσμον εἰ μὴ ὁ πιστεύων ὅτι
Ἰησοῦς ἐστὶν ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ; Οὗτός ἐστιν ὁ ἐλθὼν 6
δ᾽ ὕδατος καὶ αἵματος; ᾿Ιησοῦς Χριστός" οὐκ ἐν τῷ ὕδατι

cr » be | 9 3 Σ» σι vd ὶ 3 “a Cd 4 8
μόνον' ἀλλ᾽ ἐν τῷ ὕδατι καὶ ἐν τῷ αἵματι" καὶ τὸ

~ ἔων @ “-

«πνεῦμά ἐστιν τὸ μαρτυροῦν, ὅτι τὸ πνεῦμά ἐστιν ἡ
ἀλήθεια. ὅτι τρεῖς εἰσὶν οἱ μαρτυροῦντες, τὸ πνεῦμα ζ
καὶ τὸ ὕδωρ καὶ τὸ αἷμα, καὶ οἱ τρεῖς εἰς τὸ ἕν εἶσιν.

ὶ A , ~ > 6 ᾽ λ U e

εἰ τὴν μαρτυρίαν τῶν ἀνθρώπων λαμβάνομεν, ἡ 9

’ A 6 a ’ > » Ψ ” > 4 ε

μαρτυρία τοῦ θεοῦ μείζων ἐστίν, ὅτι αὕτη ἐστὶν ἡ
μαρτυρία τοῦ θεοῦ ὅτι μεμαρτύρηκεν περὶ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ.

ὁ πιστεύων εἰς τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ ἔχει τὴν μαρτυρίαν τὸ

cr ae ε σι “σ΄

ἐν ‘aro ὁ μὴ πιστεύων "τῷ θεῷ ψεύστην πεποίηκεν

4 3 4

αὐτόν, ὅτι οὐ πεπίστευκεν εἰς τὴν μαρτυρίαν ἣν
μεμαρτύρηκεν ὁ θεὸς περὶ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ. καὶ αὕτη τι
ἐστὶν ἡ μαρτυρία, ὅτι ζωὴν αἰώνιον ἔδωκεν ὁ θεὸς -
ἡμῖν, καὶ αὕτη ἡ ζωὴ ἐν τῷ υἱῷ αὐτοῦ ἐστίν. ὁ ἔχων τα
Α ra) AY ͵ € 4 ray ‘_ φᾷ a
τὸν υἱὸν ἔχει τὴν (any ὁ μὴ ἔχων τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ

8 ἢ 2 a » ε «a
τὴν ζωὴν οὐκ ἔχει. Ταῦτα. ἔγραψα ὑμῖν 13
“ [οὶ Φ a

iva εἰδῆτε ὅτι ζωὴν ἔχετε αἰώνιον, τοῖς πιστεύουσιν εἰς

6 μόνῳ 10 αὐτῷ [{...}

ν ἸΩΑΝΟΥ A 343

14 Τὸ ὄνομα τοῦ υἱοῦ τοῦ θεοῦ. καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ παρρησία
ἣν ἔχομεν πρὸς αὐτόν, ὅτι ἐάν τι αἰτώμεθα κατὰ τὸ
> “ > é € ~ N ov ww @ 9 U
15 θέλημα αὐτοῦ ἀκούει ἡμῶν. καὶ ἐὰν οἴδαμεν ὅτι ἀκούει
e a a 38 42 ν» 2 “ ἮΝ a eo @ 4
ἡμῶν ὃ ἐὰν αἰτώμεθα, οἴδαμεν ὅτι ἔχομεν τὰ αἰτήματα ἃ
> » > 3 > a 3 ¢ a» a > 4 > “~
16 ἡἥτήκαμεν am αὐτοῦ. Ἐάν τις ἴδῃ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ
ἁμαρτάνοντα ἁμαρτίαν μὴ πρὸς θάνατον, αἰτήσει, καὶ
δώσει αὐτῷ ζωήν, τοῖς ἁμαρτάνουσιν μὴ πρὸς θάνατον.
ἔστιν ἁμαρτία πρὸς θάνατον: οὐ περὶ ἐκείνης λέγω ἵνα
1) ἐρωτήσῃ. πᾶσα ἀδικία ἁμαρτία ἐστίν, καὶ ἔστιν ἁμαρτία
18 οὐ πρὸς θάνατον. Οἴδαμεν ὅτι πᾶς ὁ γεγεν-
, 9 a“ fod 9 ε Σ 3 ¢ a 3
γημένος ἐκ τοῦ θεοῦ οὐχ ἁμαρτάνει, ἀλλ᾽ ὁ γεννηθεὶς ἐκ
_ τοῦ θεοῦ τηρεῖ αὐτόν, καὶ ὁ πονηρὸς οὐχ ἅπτεται αὐτοῦ.
19 οἴδαμεν ὅτι ἐκ τοῦ θεοῦ ἐσμέν, καὶ 6 κόσμος ὅλος ἐν τῷ
20 πονηρῷ κεῖται. οἴδαμεν δὲ ὅτι ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ ἥκει, καὶ
δέδωκεν ἡμῖν διάνοιαν ἵνα γινώσκομεν τὸν "ἀληθινόν" καί
> ? a > ΄- 3 a qa > “Ὁ 9 a φι
ἐσμεν ἐν τῷ ἀληθινῷ, ἐν τῷ υἱῷ αὐτου Ἰησοῦ Χριστῷ.
a1 οὗτος ἔστιν ὁ αἀληθινος. θεος καὶ (wn αἰώνιος. Τεκνία,
φυλάξατε ἑαυτὰ ἀπὸ τῶν εἰδώλων».

20 ἀληθινόν,

IQANOY B

O ΠΡΕΣΒΥΤΈΡΟΣ ᾿ἐκλεκτῇ xvpia' καὶ τοῖς τέκνοις x
αὐτῆς, ols ἐγὼ ἀγαπῶ ἐν ἀληθείᾳ, καὶ οὐκ ἐγὼ μόνος
ἀλλὰ καὶ πάντες οἱ ἐγνωκότες τὴν ἀλήθειαν, διὰ τὴν 2
ἀλήθειαν τὴν μένουσαν ἐν ἡμῖν, καὶ μεθ᾽ ἡμῶν ἔσται eis
τὸν αἰῶνα" ἔσται μεθ ἡμῶν χάρις ἔλεος εἰρήνη παρὰ 3
θεοῦ πατρός, καὶ παρὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ υἱοῦ τοῦ πατρός,
ἐν ἀληθείᾳ καὶ ἀγάπῃ.

Ἐχάρην λίαν ὅτι εὕρηκα ἐκ τῶν τέκνων σου περιπα- 4
τοῦντας ἐν ἀληθείᾳ, καθὼς ἐντολὴν ἐλάβομεν παρὰ τοῦ
πατρός. καὶ νῦν ἐρωτῶ σε, κυρία, οὐχ ὡς ἐντολὴν ς
γράφων σοι καινὴν ἀλλὰ ἣν εἴχαμεν ἀπ᾽ ἀρχῆς, ἵνα ἀγα-
πῶμεν ἀλλήλους. καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ ἀγάπη, ἵνα περι- 6
πατῶμεν κατὰ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ" αὕτη ἡ ἐντολή ἐστιν,
᾿ καθὼς ἠκούσατε ἀπ᾽ ἀρχῆς, ἵνα ἐν αὐτῇ περιπατῆτε. ὅτι 7
πολλοὶ πλάνοι ἐξῆλθαν εἰς τὸν κόσμον, οἱ μὴ ὁμολο-
γοῦντες ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐρχόμενον ἐν σαρκί: οὗτός ἐστιν
6 πλάνος καὶ ὁ ἀντίχριστος. βλέπετε ἑαυτούς, ἵνα μὴ 8
ἀπολέσητε ἃ ἠργασάμεθα, ἀλλὰ μισθὸν πλήρη ἀπολά-
βητε. πᾶς ὁ προάγων καὶ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ 9
χριστοῦ θεὸν οὐκ ἔχει. ὁ μένων ἐν τῇ διδαχῇ, οὗτος καὶ
τὸν πατέρα καὶ τὸν υἱὸν ἔχει. εἴ τις ἔρχεται πρὸς ὑμᾶς 10
καὶ ταύτην τὴν διδαχὴν οὐ φέρει, μὴ λαμβάνετε αὐτὸν
εἰς οἰκίαν καὶ χαίρειν αὐτῷ μὴ λέγετε" ὁ λέγων γὰρ αὐτῷ τι
χαίρειν κοινωνεῖ τοῖς ἔργοις αὐτοῦ τοῖς πονηροῖς.

Πολλὰ ἔχων ὑμῖν γράφειν. οὐκ ἐβουλήθην διὰ 12
χάρτου καὶ μέλανος, ἀλλὰ ἐλπίζω γενέσθαι πρὸς ὑμᾶς
καὶ στόμα πρὸς στόμα λαλῆσαι, ἵνα ἡ χαρὰ Γὑμώῶν"
πεπληρωμένη ἧ. ᾿Ασπάζεταί σε τὰ τέκνα τῆς ἀδελφῆς 13
σον τῆς ἐκλεκτῆς.

1 ᾿Εκλέκτῃ Κυρίᾳ 12 ἡμῶν

ΙΩΑΝΟΥ F

1 O ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ Γαίῳ τῷ ἀγαπητῷ, ὃν ἐγὼ ἀγαπῶ
ἐν ἀληθείᾳ.

2 ᾿Αγαπητέ, περὶ πάντων εὖ ὕχομαί σε εὐοδοῦσθαι καὶ

3 ὑγιαίνειν, καθὼς εὐοδοῦταί σου 7 ψυχή. ἐχάρην γὰρ λίαν
ἐρχομένων ἀδελφῶν καὶ μαρτυρούντων σον τῇ ἀληθείᾳ,

«καθὼς σὺ ἐν ἀληθείᾳ περιπατεῖς. μειζοτέραν τούτων
οὐκ ἔχω "χάριν᾽, ἵνα ἀκούω τὰ ἐμὰ τέκνα ἐν τῇ ἀληθείᾳ

5 περιπατοῦντα. ᾿Αγαπητέ, πιστὸν ποιεῖς ὃ ἐὰν

6 ἐργάσῃ els τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τοῦτο ξένους, οἱ ἐμαρτύρη-
σάν σου τῇ ἀγάπῃ ἐνώπιον ἐκκλησίας, οὗς καλῶς ποιή-

σεις προπέμψας ἀξίως τοῦ θεοῦ" ὑπὲρ γὰρ τοῦ ὀνόματον

ὃ ἐξῆλθαν μηδὲν λαμβάνοντες ἀπὸ τῶν ἐθνικῶν. ἡμεῖς οὖν
ὀφείλομεν ὑπολαμβάνειν τοὺς τοιούτους, ἵνα iid γινώ-
μεθα τῇ ἀληθείᾳ.

9 “Eypaya τι τῇ ἐκκλησίᾳ: ἀλλ᾽ ὁ φιλοπρωτεύων αὐτῶν

10 Διογρέφης οὐκ ἐπιδέχεταε ἡμᾶς. διὰ τοῦτο, ἐὰν ἔλθω,
ὑπομνήσω αὐτοῦ τὰ ἔργα ἃ ποιεῖ, λόγοις πονηροῖς φλυα-
ρῶν ἡμᾶς, καὶ μὴ ἀρκούμενος ἐπὶ τούτοις οὔτε αὐτὸς
ἐπιδέχεται τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τοὺς βουλομένους κωλύει
καὶ ἐκ τῆς ἐκκλησίας ἐκβάλλει.

11 ᾿Αγαπητέ, μὴ μιμοῦ τὸ κακὸν ἀλλὰ τὸ ἀγαθέν. ὁ ἀγα
θοποιῶν ἐκ τοῦ θεοῦ ἐστίν: ὁ κακοποιῶν οὐχ ἑώρακεν τὸν

12 θεόν. Δημητρίῳ μεμαρτύρηται ὑπὸ πάντων καὶ ὑπὸ αὐτῆς
τῆς ἀληθείας" καὶ ἡμεῖς δὲ μαρτυροῦμεν, καὶ οἶδας ὅτι
ἡ μαρτυρία ἡμῶν ἀληθής ἐστιν.

1: Πολλὰ εἶχον γράψαι σοι, ἀλλ᾽ οὐ θέλω διὰ ΕΞΕΣ

14 καὶ καλάμον σοι γράφειν: ἐλπίζω δὲ εὐθέως σε ἱἰδεῖν,

15 καὶ στόμα πρὸς στόμα λαλήσομεν. Ἑϊρήνη σοι. ἀσπά-
ζονταί σε οἱ φίλοι. ἀσπάζου τοὺς φίλους κατ᾽. ὄνομα.

4 χαρᾶν

ΙΟΥΔΑ

IOYAAS Ἰησοῦ Χριστοῦ δοῦλος, ἀδελφὸς δὲ ἸΙακώ- x
βου, τοῖς "ἐν θεῷ πατρὶ ἠγαπημένοις καὶ ᾿Ιησοῦ Χριστῷ
τετηρημένοις KAnToiss ἔλεος ὑμῖν καὶ εἰρήνη καὶ ἀγάπη 2
“τληθυνθείη.

᾿Αγαπητοί, πᾶσαν σπουδὴν ποιούμενος γράφειν ὑμῖν 3
περὶ τῆς κοινῆς ἡμῶν σωτηρίας ἀνάγκην ἔσχον γράψαι
ὑμῖν παρακαλῶν ἐπαγωνίζεσθαι τῇ ἅπαξ παραδοθείσῃ
τοῖς ἁγίοις πίστει. παρεισεδύησαν γάρ τινες ἄνθρωποι, ol 4
πάλαι προγεγραμμένοι εἰς τοῦτο τὸ κρίμα, ἀσεβεῖς, τὴν
τοῦ θεοῦ ἡμῶν χάριτα μετατιθέντες εἰς ἀσέλγειαν καὶ τὸν
μόνον δεσπότην καὶ κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ἀρνού-
μένοι. Ὑπομνῆσαι δὲ ὑμᾶς βούλομαι, εἰδότας 5
ἅπαξ ‘mayra’, ὅτι "Κύριος" λαὸν ἐκ γῆς Αἰγύπτου σώσας
τὸ δεύτερον τοὺς μὴ πιστεύσαντας ἀπώλεσεν, ἀγγέλους 6
τε τοὺς μὴ τηρήσαντας τὴν ἑαυτῶν ἀρχὴν ἀλλὰ ἀπολι-
πόντας τὸ ἴδιον οἰκητήριον εἰς κρίσιν μεγάλης ἡμέρας
δεσμοῖς ἀϊδίοις ὑπὸ ζόφον τετήρηκεν: ὡς Σόδομα καὶ 7
Τόμορρα καὶ αἷ περὶ αὐτὰς πόλεις, τὸν ὅμοιον τρόπον
τούτοις ἐκπορνεύσασαι καὶ ἀπελθοῦσαι ὀπίσω σαρκὸς
ἑτέρας, πρόκεινται δεῖγμα πυρὸς αἰωνίου δίκην ὑπέχου-
σαι. Ὁμοίως μέντοι καὶ οὗτοι ἐνυπνιαζόμενοι 8
σάρκα μὲν μιαίνουσιν, κυριότητα δὲ ἀθετοῦσιν, δόξας δὲ
βλασφημοῦσιν. Ὃ δὲ ΛΛιχὰὴλ ὁ ἀρχάγγελοο, ὅτε τῷ 9
διαβόλῳ διακρινόμενος διελέγετο περὶ τοῦ Μωυσέως σώ-
ματος, οὐκ ἐτόλμησεν κρίσιν ἐπενεγκεῖν βλασφημίας,

1 t...¢ 5 +... | t’Inootst

IOTAA 347

10 ἀλλὰ εἶπεν ᾿Επιτιλλήολ! coi Kypioc. Οὗτοι δὲ ὅσα
μὲν οὐκ οἴδασιν βλασφημοῦσιν, ὅσα δὲ φυσικῶς ὡς
τ τὰ ἄλογα (pa ἐπίστανται, ἐν τούτοις φθείρονται. οὐαὶ
αὐτοῖς, ὅτι τῇ ὁδῷ τοῦ Καὶν ἐπορεύθησαν, καὶ τῇ πλάνῃ
τοῦ Βαλαὰμ μισθοῦ ἐξεχύθησαν, καὶ τῇ ἀντιλογίᾳ τοῦ
12 Κορὲ ἀπώλοντο. οὗτοί εἰσιν of ἐν ταῖς ἀγάπαις ὑμῶν σπιν
λάδες συνευωχούμενοι, ἀφόβως EdYTOYC ποιλλἀίνοντεο,
νεφέλαι ἄνυδροι ὑπὸ ἀνέμων παραφερόμεναι, δένδρα
13 φθινοπωρινὰ ἄκαρπα δὶς ἀποθανόντα ἐκριζωθέντα, κύματα
ἄγρια θαλάσσης ἐπαφρίζοντα τὰς ἑαυτῶν αἰσχύνας, ἀστέ-
pes 'πλανῆται οἷς ὁ ζόφος τοῦ" σκότους els αἰῶνα τετήρη-
14 ται. ᾿Ἐπροφήτευσεν δὲ καὶ τούτοις ἕβδομος
ἀπὸ ᾿Αδὰμ Ἑνὼχ λέγων ᾿Ιδοὺ ἦλθεν Κύριος ἐν ἁγίδια
15 MYPIACIN AYTOY, ποιῆσαι κρίσιν κατὰ πάντων καὶ ἐλέγξαι
πάντας τοὺς ἀσεβεῖς περὶ πάντων τῶν ἔργων ἀσεβείας
αὐτῶν ὧν ἠσέβησαν καὶ περὶ πάντων τῶν σκληρῶν ὧν
16 ἐλάλησαν κατ᾽ αὐτοῦ ἁμαρτωλοὶ ἀσεβεῖς. οὗ-
τοί εἶσιν γογγυσταί, μεμψίμοιροι, κατὰ τὰς ἐπιθυμίας
αὐτῶν πορευόμενοι, καὶ τὸ στόμα αὐτῶν λαλεῖ ὑπέρογκα,
θαυμάζοντες πρόσωπα ὠφελίας χάριν.
17 Ὑμεῖς δέ, ἀγαπητοί, μνήσθητε τῶν ῥημάτων τῶν προει-
ρημένων ὑπὸ τῶν ἀποστόλων τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ
18 Χριστοῦ: ὅτι ἔλεγον ὑμῖν Ἐπ᾿ ἐσχάτον χρόνον ἔσονται
ἐμπαῖκται κατὰ τὰς ἑαυτῶν ἐπιθυμίας πορευόμενοι τῶν
19 ἀσεβειῶν. Οὗτοί εἶσιν of ἀποδιορίζοντες, ψυχικοί, πνεῦ-
2. μα μὴ ἔχοντες. Ὑμεῖς δέ, ἀγαπητοί, ἐποικοδομοῦντες
ἑαυτοὺς τῇ ἁγιωτάτῃ ὑμῶν πίστει, ἐν πνεύματι ἁγίῳ
2: προσευχόμενοι, ἑαυτοὺς ἐν ἀγάπῃ θεοῦ τῃῤῥήσατε προσ-
δεχόμενοι τὸ ἔλεος τοῦ κυρίον ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
22 εἰς ζωὴν αἰώνιον. Καὶ ots μὲν Γἐλεᾶτε διακρινομένους
23 σώζετε ἐκ πγρὸς APTTAZONTEC, οὖς δὲ ἔἐλεᾶτε" ἐν φόβῳ,
μισοῦντες καὶ τὸν ἀπὸ τῆς σαρκὸς €CTTIAGMENON
χιτῶνὰ. ᾿

13 πλάνητες οἷς ζόφος 22 t...¢

348 ΙΟΥΔΑ

Te δὲ δυμαμένῳ φυλάξαι ὑμᾶς ἀπταίστους καὶ 34
στῆσαι κατενώπιον τῆς δόξης αὐτοῦ ἀμώμους ἐν ἀγαλ-
λιάσει. μόνφῳ θεῷ σωτῆρι ἡμῶν διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ as
τοῦ κυρίου ἡμῶν δόξα μεγαλωσύνη κράτος καὶ ἐξουσία
πρὸ παντὸς τοῦ αἰῶνος καὶ νῦν καὶ εἰς πάντας τοὺς
αἰῶνας" ἀμήν.

ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ TIAYAOY

ΠΡΟΣ PQMAIOYE

ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ A
ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Β
ΠΡῸΣ ΓΑΛΑΤΑΣ

ΠΡΟΣ ΕΦΕΣΙΟῪΣ

ΠΡῸΣ ΦΙΛΙΠΠΗΉΣΙΟΥΣ
ΠΡῸΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙΣ
ΠΡῸΣ ΘΕΣΣΆΑΛΟΝΙΚΕΙΣ A
ΠΡῸΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ Β

ΠΡῸΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ

ΠΡΟΣ TIMOOEON A
ΠΡΟΣ TIMOOEON Β
ΠΡΟΣ ΤΙΤΟΝ

ΠΡΟΣ ΦΙΛΉΛΛΟΝΑ

ΠΡΟΣ PQMAIOY2

1 ΠΑΥ͂ΛΟΣ δοῦλος ' Ἰησοῦ Χριστοῦ", κλητὸς ἀπόστολος,
α ἀφωρισμένος εἷς εὐαγγέλιον θεοῦ ὃ προεπηγγείλατο διὰ
3 TOY προφητῶν αὐτοῦ ἐν γραφαῖς ἁγίαις περὶ τοῦ υἱοῦ
αὐτοῦ, τοῦ γενομένον ἐκ σπέρματος Δαυεὶδ κατὰ σάρκα,
4 τοῦ ὁρισθέντος νἱοῦ θεοῦ ἐν δυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύ-
ms ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶν, ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τοῦ κυρίου
ς“ ἡμῶν, δ οὗ ἔλάβομεν χάριν καὶ ἀποστολὴν εἷς ὑπα-
κοὴν πίστεως ἐν πᾶσιν τοῖς ἔθνεσιν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος
6 αὐτοῦ, ἐν οἷς ἐστὲ καὶ ὑμεῖς κλητοὶ Ἰησοῦ Χριστοῦ,
) πᾶσιν τοῖς οὖσιν ἐν Ῥώμῃ ἀγαπητοῖς θεοῦ, κλητοῖς ἁγίοιε'
χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς ἡμῶν καὶ κυρίου
Ἰησοῦ Χριστοῦ.
8 Πρῶτον μὲν εὐχαριστῶ τῷ θεῷ μου διὰ Ἰησοῦ
Χριστοῦ περὶ πάντων ὑμῶν, ὅτι ἡ πίστις ὑμῶν καταγγέλ-
9 λεται ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ. μάρτυς γάρ μού ἐστιν ὁ θεός,
ᾧ λατρεύω ἐν τῷ πνεύματί μου ἐν τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ
ro υἱοῦ αὐτοῦ, ὡς ἀδιαλείπτως μνείαν ὑμῶν ποιοῦμαι πάν-
rore ἐπὶ τῶν προσευχῶν μου, δεόμενος εἴ πως ἤδη ποτὲ
εὐοδωθήσομαι ἐν τῷ θελήματι τοῦ θεοῦ ἐλθεῖν πρὸς ὑμᾶς.
τὶ ἐπιποθῶ γὰρ ἰδεῖν ὑμᾶς, ἵνα τι μεταδῶ χάρισμα ὑμῖν
12 πνευματικὸν eis τὸ στηριχθῆναι ὑμᾶς, τοῦτο δέ ἐστιν
συνπαρακληθῆναι ἐν ὑμῖν διὰ τῆς ἐν ἀλλήλοις πίστεως

1 Χριστοῦ Ἰησοῦ ᾿

352 ΠΡῸΣ ῬΩΜΑΙΟΥ͂Σ I

ὑμῶν τε καὶ ἐμοῦ. ov θέλω δὲ ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, ὅτι 13
πολλάκις προεθέμην ἔλθεῖν πρὸς ὑμᾶς, καὶ ἐκωλύθην ἄχρι
τοῦ δεῦρο, ἵνα τινὰ καρπὸν σχῶ καὶ ἐν ὑμῖν καθὼς
καὶ ἐν τοῖς λοιποῖς ἔθνεσιν. Ἕλλησίν 14
τε καὶ βαρβάροις, σοφοῖς τε καὶ ἀνοήτοις ὀφειλέτης εἰμί:
οὕτω τὸ κατ᾽ ἐμὲ πρόθυμον καὶ ὑμῖν τοῖς ἐν Ῥώμῃ εὐαγ- 15
γελίσασθαι. οὐ γὰρ ἐπαισχύνομαι τὸ εὐαγγέλιον, δύναμις τό
γὰρ θεοῦ ἐστὶν εἰς σωτηρίαν παντὶ τῷ πιστεύοντι, ᾿Ιουδαίῳ
τε [πρῶτον] καὶ “EAA: δικαιοσύνη γὰρ θεοῦ ἐν αὐτῷ 17
ἀποκαλύπτεται ἐκ πίστεως εἰς πίστιν, καθὼς γέγραπται
"O Aé Afkaioc ἐκ mictewe Ζήσετδι.

᾿Αποκαλύπτεται . γὰρ ὀργὴ θεοῦ am οὐρανοῦ ἐπὶ 18
wacay ἀσέβειαν καὶ ἀδικίαν ἀνθρώπων τῶν τὴν ἀλήθειαν
ἐν ἀδικίᾳ κατεχόντων, διότι τὸ γνωστὸν τοῦ θεοῦ φανερόν 19
ἐστιν ἐν αὐτοῖς, ὃ θεὸς γὰρ αὐτοῖς ἐφανέρωσεν. τὰ 20
γὰρ ἀόρατα αὐτοῦ ἀπὸ κτίσεως κόσμου τοῖς ποιήμασιν
νοούμενα καθορᾶται, i τε ἀΐδιος αὐτοῦ δύναμις καὶ
θειότης, εἰς τὸ εἶναι αὐτοὺς ἀναπολογήτους, διότε γνόντες ar
τὸν θεὸν οὐχ ὡς θεὸν ἐδόξασαν ἣ ηὐχαρίστησαν, ἀλλὰ
ἐματαιώθησαν ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτῶν καὶ ἐσκοτίσθη
ἡ ἀσύνετος αὐτῶν καρδία: φάσκοντες εἶναι σοφοὶ ἐμω- 22
ράνθησαν, καὶ HAAAZON τὴν λόξὰν τοῦ ἀφθάρτου θεοῦ 23
ἐν OMOIMMaTI εἰκόνος φθαρτοῦ ἀνθρώπου καὶ πετεινῶν —
καὶ τετραπόδων καὶ ἑρπετῶν. τ Αἰιὸ παρέδωκεν v4
αὐτοὺς ὁ θεὸς ἐν ταῖς ἐπιθυμίαις τῶν καρδιῶν αὐτῶν
εἰς ἀκαθαρσίαν τοῦ ἀτιμάζεσθαι τὰ σώματα αὐτῶν ἐν
αὐτοῖς, οἵτινες μετήλλαξαν τὴν ἀλήθειαν τοῦ θεοῦ ἐν τῷ 25
ψεύδει, καὶ ἐσεβάσθησαν καὶ ἔλάτρευσαν τῇ κτίσει παρὰ
τὸν κτίσαντα, ὅς ἐστιν εὐλογητὸς εἰς τοὺς αἰῶνας: ἀμήν.
Διὰ τοῦτο παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ θεὸς eis πάθη ἀτιμίας" 26
ai τε γὰρ θήλειαι αὐτῶν μετήλλαξαν τὴν φυσικὴν χρῆσιν
εἰς τὴν παρὰ φύσιν, ὁμοίως τε καὶ οἱ ἄρσενες ἀφέντες τὴν 27
φυσικὴν χρῆσιν τῆς θηλείας ἐξεκαύθησαν ἐν τῇ ὀρέξει

29 κακίᾳ πονηρίᾳ πλεονεξίᾳ v. πονηρίᾳ κακίᾳ πλεονεξίᾳ

11| ΠΡῸΣ ῬΩΜΑΙΟΥ͂Σ 353

αὐτῶν els ἀλλήλους ἄρσενες ἐν ἄρσεσιν, τὴν ἀσχημο-
σύνην κατεργαζόμενοι καὶ τὴν ἀντιμισθίαν ἣν ἔδει τῆς
28 πλάνης αὐτῶν ἐν αὑτοῖς ἀπολαμβάνοντες. Kal καθὼς
οὐκ ἐδοκίμασαν τὸν θεὸν ἔχειν ἐν ἐπιγνώσει, παρέδω-
κεν αὐτοὺς 6 θεὸς εἰς ἀδόκιμον νοῦν, ποιεῖν τὰ μὴ καθή-
29 KovTa, πεπληρωμένους πάσῃ ἀδικίᾳ "πονηρίᾳ πλεονεξίᾳ
κακίᾳ,, μεστοὺς φθόνου φόνου ἔριδος δόλου κακοηθίας,
30 Ψιθυριστάς, καταλάλους, θεοστυγεῖς, ὕβριστάς, ὑπερηφά-
vous, ἀλαζόνας, ἐφευρετὰξ κακῶν, γονεῦσιν ἀπειθεῖς,
31: ἀσυνέτους, ἀσυνθέτους, ἀστόργους, ἀνελεήμονας" οἵτινες
τὸ δικαίωμα τοῦ θεοῦ "ἐπιγνόντες", Γὅτι οἱ τὰ τοιαῦτα
πράσσοντες ἄξιοι θανάτου εἰσίν, οὐ μόνον αὐτὰ ποιοῦσιν
ἀλλὰ καὶ συνευδοκοῦσιν τοῖς πράσσουσιν.
1 Διὸ ἀναπολόγητος εἶ, ὦ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνων" ἐν ᾧ
γὰρ κρίνεις τὸν ἕτερον, σεαυτὸν κατακρίνεις, τὰ γὰρ αὐτὰ
4 πράσσεις ὁ κρίνων: οἴδαμεν "δὲ ὅτι τὸ κρίμα τοῦ θεοῦ
ἐστὶν κατὰ ἀλήθειαν ἐπὶ τοὺς τὰ τοιαῦτα πράσσοντας.
ϑλογίζῃ δὲ τοῦτο, ὦ ἄνθρωπε ὁ κρίνων τοὺς τὰ τοιαῦτα
πράσσοντας καὶ ποιῶν αὐτά, ὅτι σὺ ἐκφεύξῃ τὸ κρίμα τοῦ
4 θεοῦ; ἢ τοῦ πλούτου τῆς χρηστότητος αὐτοῦ καὶ τῆς avo-
χῆς καὶ τῆς μακροθυμίας καταφρονεῖς, ἀγνοῶν ὅτι τὸ
5 χρηστὸν τοῦ θεοῦ εἰς μετάνοιάν σε ἄγει; κατὰ δὲ τὴν
σκληρότητά σον καὶ ἀμετανόητον καρδίαν θησαυρίζεις
σεαυτῷ ὀργὴν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς καὶ ἀποκαλύψεως δικαιο-
6 κρισίας τοῦ θεοῦ, ὃς ἀττολώσει ἑκάστῳ KATA τὰ Epra
7 ΔΥΤΟΥ͂ τοῖς μὲν καθ᾽ ὑπομονὴν ἔργου ἀγαθοῦ δόξαν καὶ
8 τιμὴν καὶ ἀφθαρσίαν ζητοῦσιν ζωὴν αἰώνιον: τοῖς δὲ ἐξ᾽
ἐριθίας καὶ ἀπειθοῦσι τῇ ἀληθείᾳ πειθομένοις δὲ τῇ ἀδικίᾳ
9 ὀργὴ καὶ θυμός, θλίψις καὶ στενοχωρία, ἐπὶ πᾶσαν Ψυχὴν
ἀνθρώπου τοῦ κατεργαζομένου τὸ κακόν, ᾿ἸΙουδαίου τε πρῶ-
το TOY καὶ Ἕλληνος: δόξα δὲ καὶ τιμὴ καὶ εἰρήνη παντὶ τῷ
11 ἐργαζομένῳ τὸ ἀγαθόν, ᾿Ιουδαίῳ τε πρῶτον καὶ Ἕλληνι" οὐ
12 γάρ ἐστιν προσωπολημψία παρὰ τῷ θεῷ. Ὅσοι

Φ

32 ἐπιγινώσκοντες | t...t - 2 yap
AA

351 ΠΡῸΣ ῬΩΜΑΙΟΥ͂Σ 111

δ 2-7 : > » . 393 a : 1 ¢ ?
yap ἀνόμως ἥμαρτον, ἀνόμως καὶ ἀπολοῦνται καὶ ὅσοι ἐν
’ G4 5 , ’ 3 . .«Ἡ 3 ‘
νόμῳ ἥμαρτον, διὰ νόμου κριθήσονται' οὐ γὰρ οἱ ἀκροαταὶ 13
4 A ~ > > +’ ,
νόμου δίκαιοι mapa [τῷ] θεῷ, ἀλλ᾽ of ποιηταὶ νόμου δικαιω-
θήσονται. ὅταν γὰρ ἔθνη τὰ μὴ νόμον ἔχοντα φύσει τὰ 1%
τοῦ νόμου ποιῶσιν, οὗτοι νόμον μὴ ἔχοντες ἑαυτοῖς εἰσὶν
“ >
νόμος" οἵτινες ἐνδείκνυνται TO ἔργον τοῦ νόμου γραπτὸν ἐν 15
“ fe ~ “- a ν᾿
ταῖς καρδίαις ᾿αὐτῶν, συνμαρτυρούσης αὐτῶν τῆς συνειδή-
A a na
σεως καὶ μεταξὺ ἀλλήλων τῶν λογισμῶν κατηγορούντων ἢ
. 3 , ΤΣ area τν <6 ene τὰ ἃ
καὶ ἀπολογουμένων, ἐν ‘7 ἡμέρᾳ" ' κρίνει' ὁ θεὸς τὰ κρυπτὰ τό
a 9 A Q 3 > , . A 3x ay
τῶν ἀνθρώπων xara τὸ εὐαγγέλιόν pov διὰ ᾿ Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ:
> 4 \ 3 ζω 3 , Α 3 ᾽ ld
Ei δὲ σὺ Ἰουδαῖος ἐπονομάζῃ καὶ ἐπαναπαύῃ νόμῳ καὶ 17
“. “ ‘ ,
καυχᾶσαι ἐν θεῷ καὶ γινώσκεις τὸ θέλημα καὶ δοκιμάζεις 18
τὰ διαφέροντα κατηχούμενος ἐκ τοῦ νόμου, πέποιθάς τε τὸ
A € A 3 “ “ “~ 3
σεαυτὸν ὁδηγὸν εἶναι τυφλῶν, φῶς τῶν ἐν σκότει, παιδευ- 20
\ > , , ’ Ἂν Ἁ , .
τὴν ἀφρόνων, διδάσκαλον νηπίων, ἔχοντα THY μόρφωσιν
a a a ra
τῆς γνώσεως καὶ τῆς ἀληθείας ἐν τῷ νόμῳ,-- ὁ οὖν διδά- ax
σκων ἕτερον σεαυτὸν οὐ διδάσκεις ; ὁ κηρύσσων μὴ κλέπτειν
κλέπτεις; ὁ λέγων μὴ μοιχεύειν μοιχεύεις ; ὁ βδελυσσό- 22
μενος τὰ εἴδωλα ἱεροσυλεῖς ; ὃς ἐν νόμῳ καυχᾶσαι, διὰ τῆς 23
παραβάσεως τοῦ νόμου τὸν θεὸν ἀτιμάζεις ; τὸ γὰρ ONOMA 24
PY nr > e “a “a a »
ΤΟΥ͂ θεοῦ Ar yMAdC Βλδοφηλλεῖτὰι ἐν τοῖο ἔθνεοιν,
καθὼς γέγραπται. περιτομὴ μὲν γὰρ ὠφελεῖ ἐὰν νόμον 25
U 4
mpaoons: ἐὰν δὲ παραβάτης νόμου ἧς, ἡ περιτομή σου
> , , 34 ? ε 4 7 ᾿ ’
ἀκροβυστία γέγονεν. ἐὰν οὖν ἡ ἀκροβυστία τὰ δικαιώς- 26
ματα τοῦ νόμου φυλάσσῃ, οὐχ 7 ἀκροβυστία αὐτοῦ εἰς
περιτομὴν λογισθήσεται; καὶ κρινεῖ ἡ ἐκ φύσεως ἀκρο- 27
βυστία τὸν νόμον τελοῦσα σὲ τὸν διὰ γράμματος καὶ
περιτομῆς παραβάτημ νόμου. οὐ γὰρ ὃ ἐν τῷ φανερῷ 28
᾿Ιουδαῖϊός ἐστιν, οὐδὲ ἡ ἐν τῷ φανερῷ ἐν σαρκὶ περιτομή"
% > κι σι a ‘ >
ἀλλ᾽ ὁ ἐν τῷ κρυπτῷ ᾿Ιουδαῖος, καὶ περιτομὴ καρδίας ἐν 29
[4 3 - 9
πνεύματι οὐ γράμματι, οὗ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων
ἀλλ᾽ ἐκ τοῦ θεοῦ. Τί οὖν τὸ περισσὸν τοῦ Ἴου- 1
δαίου, ἢ τίς ἡ ὠφελία τῆς περιτομῆς; πολὺ κατὰ πάντα 2

16 ἡμέρᾳ ἡ Ὁ. ἡμέρᾳ ὅτε | κρινεῖ | ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ

= --- - .--------“..-.θὕ0ᾧᾧΨ

Ul ΠΡῸΣ PQMALOTZ 355

τρόπον. πρῶτον μὲν γὰρ] ὅτι ἐπιστεύθησαν τὰ λόγια
Ξ3τοῦ θεοῦ. τί γάρ; εἰ ἠπίστησάν τινες, μὴ ἡ ἀπιστία
4 αὐτῶν τὴν πίστιν τοῦ θεοῦ καταργήσει; μὴ γένοιτο" γινέ-
σθω δὲ ὁ θεὸς ἀληθής, πᾶς δὲ ἄνθρωτος WEYCTHC,
καθάπερ γέγραπται
“Ὅπως .ANn Δικἀιωθῆς ἐν τοῖς Adroic coy
Kal NIKHCEIC ἐν τῷ κρίνεοθδί ce.
4 4 « 3 0 ¢ a a“ ’ , 4
se δὲ ἡ ἀδικία ἡμῶν θεοῦ δικαιοσύνην συνίστησιν, τί
3 a ‘ 2 4 4 € > o 9 UU 4
ἐροῦμεν; μὴ ἄδικος ὁ θεὸς ὁ ἐπιφέρων τὴν ὀργήν ; κατὰ
6 ἄνθρωπον λέγω. μὴ γένοιτο" ἐπεὶ πῶς κρινεῖ ὁ θεὸς τὸν
γ κόσμον; εἰ “δὲ ἡ ἀλήθεια τοῦ θεοῦ ἐν τῷ ἐμῷ ψεύσματι
ἐπερίσσευσεν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ, τί ἔτι κἀγὼ ὡς ἅμαρ-
8 τωλὸς κρίνομαι, καὶ μὴ καθὼς βλασφημούμεθα [καὶ] καθώς
, ς« « a , Ά \o
φασίν τινες ἡμᾶς λέγειν ὅτι Ποιήσωμεν τὰ κακὰ iva ἔλθῃ
τὰ ἀγαθὰ; ὧν τὸ κρίμα ἔνδικόν ἐστιν.
9 Τί οὖν; προεχόμεθα; οὐ πάντως, προῃτιασάμεθα γὰρ
Ἰουδαίους τε καὶ Ἕλληνας πάντας vd’ ἁμαρτίαν εἶναι,
10 καθὼς γέγραπται ὅτι
ΟΥ̓κ ἔοτιν λίκδιος οὐδὲ εἶς,
> καὶ Γ > ν 3 r2 |
λι ΟΥ̓Κ ECTIN ᾿ογνίων, οὐκ ECTIN' ᾿ἐκζητῶν τὸν
θεόν:
12 πάντεο ἐξέκλιναν, AMA HYPEWOHCAN-
οὐκ ἔοτιν Τ᾿ ποιῶν YPHCTOTHTA, οὐκ ECTIN EWC’
ἑνόο.
13. τάφος ἀνεῳγμένος ὁ λἄργγξ AYTAN,
. TATC FAWCCAIC AYTAN EAOAIOFCAN,
ἰὸς ActrfAwWN ὑπὸ TA χείλη ἀὐτῶν,
14 ὧν TO οτόλιὰ " ἀρᾶς Kal trikpfac Fémer
3 a ϑ 3 lA
ις OZeic ol πόλεος AYTON ἐκχέδι alma,
16 CYNTPIMMA Kal τὰἀλδιπτωρίὰ EN Taic ὁλοῖο aYTON,
17 kal GAON εἰρήνης οὐκ ἔγνωοσδν.
18 οὐκ ἔοτιν φόβος θεοῦ ἀπέναντι TON
ὀφθδλλλῶν δὐτῶν.

7 γὰρ 1x ὃ συνίων, οὐκ ἔστιν ὁ | ζητῶν 12 ὁ | χρηστότητα ἕως 14 αὐτῶι

AA 2

356 ΠΡῸΣ PQMAIOTZ HI IV

Οἴδαμεν δὲ ὅτε ὅσα ὁ νόμος λέγει τοῖς ἐν τῷ νόμῳ λαλεῖ, 19
ἵνα πᾶν στόμα φραγῇ καὶ ὑπόδικος γένηται πᾶς 6 κόσμος
τῷ θεῷ" διότι ἐξ ἔργων νόμου OY AIKAIWOHCETA! TTACA 20
οὰρξ ἐνώπιον δύτον, διὰ γὰρ νόμου ἐπίγνωσις ἁμαρτίας.
γυνὶ δὲ χωρὶς νόμου δικαιοσύνη θεοῦ πεφανέρωται, μαρτυ- 2x
ρουμένη ὑπὸ τοῦ νόμου καὶ τῶν προφητῶν, δικαιοσύνη δὲ 22
θεοῦ διὰ πίστεως [Ἰησοῦ] Χριστοῦ, εἰς πάντας τοὺς πιστεύ-
οντας, οὐ γάρ ἐστιν διαστολή. πάντες γὰρ ἥμαρτον καὶ 23
ὑστεροῦνται τῆς δόξης τοῦ θεοῦ, δικαιούμενοι δωρεὰν τῇ 24
αὐτοῦ χάριτι διὰ τῆς ἀπολυτρώσεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ"
é 4 ε 4 ς , ‘ τ [ 3 [οἱ
ὃν προέθετο ὁ θεὸς ἱλαστήριον διὰ ᾿ πίστεως ἐν τῷ 25
αὐτοῦ αἵματι εἰς ἔνδειξιν τῆς δικαιοσύνης αὐτοῦ διὰ τὴν
πάρεσιν τῶν προγεγονότων ἁμαρτημάτων ἐν τῇ ἀνοχῇ τοῦ 26
“ a 4) 4 a A 3 “-“" 3 δι “
θεοῦ, πρὸς τὴν ἔνδειξιν τῆς δικαιοσύνης αὐτοῦ ἐν τῷ νῦν
καιρῷ, εἰς τὸ εἶναι αὐτὸν δίκαιον καὶ δικαιοῦντα τὸν ἐκ
πίστεως ᾿Ιησοῦ. Ποῦ οὖν ἡ καύχησις; ἐξε- 27
κλείσθη. διὰ ποίου νόμου; τῶν ἔργων; οὐχί, ἀλλὰ διὰ
, , , CT ὲ 1 a ? 2
νόμου πίστεως. λογιζόμεθα ‘yap’ δικαιοῦσθαι πίστει ἄν- 28
θρωπον χωρὶς ἔργων νόμου. ἢ ᾿Ιουδαίων ὁ θεὸς μόνον"; 29
3 4 3 a” A ΝΣ “ Α et ε ΄ a ’
οὐχὶ καὶ ἐθνῶν ; ναὶ καὶ ἐθνῶν, εἴπερ εἷς ὁ θεός, ὃς δικαιώσει 30
περιτομὴν ἐκ πίστεως καὶ ἀκροβυστίαν διὰ τῆς πίστεως.
γόμον οὖν καταργοῦμεν διὰ τῆς πίστεως; μὴ γένοιτο, ἀλλὰ 3r
νόμον ἱστάνομεν.
> “ a 8 σι
Τί οὖν ἐροῦμεν " ᾿Αβραὰμ τὸν προπάτορα ἡμῶν κατὰ t
᾽ 4 Α 3 A 3 4 3 , 4 ’
σάρκα; εἶ yap ᾿Αβραὰμ ἐξ ἔργων ἐδικαιώθη, ἔχει καύχημα" 2
> 3 ᾿ 4 ’ 4 b) € 4 , 3
ἀλλ᾽ οὐ πρὸς θεόν, τί γὰρ ἡ γραφὴ λέγει; ᾿Ἐπίοτεγ- 3
cen δὲ ᾿Αβρδὰλλ τῷ θεῷ, kal ἐλογίεθη δ τῷ εἰς
λικδιοούνην. τῷ δὲ ἐργαζομένῳ ὁ μισθὸς οὐ λογίζεται 4
5) »’ 9 a 4 3 ~ b > ?
κατὰ χάριν ἀλλὰ κατὰ ὀφείλημα: τῷ δὲ μὴ ἐργαζομένῳ, 5
πιστεύοντι δὲ ἐπὶ τὸν δικαιοῦντα τὸν ἀσεβῆ, λογίζεται 7
[4 3 ΄“ 3 ᾽ 4 a ‘ »,
πίστις αὐτοῦ εἰς δικαιοσύνην, καθάπερ καὶ Δαυεὶδ λέγει 6
τὸν μακαρισμὸν τοῦ ἀνθρώπου ᾧ ὁ θεὺς λογίζεται δικαι-
οσύνην χωρὶς ἔργων

25 τῆς 28 οὖν 29 μόνων I εὑρηκέναι

IV ΠΡῸΣ POMAIOTS 357

7 ΛλΛδκἄριοι ὧν ἀφέθηοὰν δὶ ἀνολίδι Kal ὧν
éTTEKAAYPOHCAN al δλλδρτίδι,
8 makdpioc ἀνὴρ ‘oy’ oy MA AorficHta: Κύριος
AmMapTIAN.
ε 4 K 2 " \ 4 a y 9 ‘
96 μακαρισμὸς οὖν οὗτος ἐπὶ τὴν περιτομὴν 7 Kal ἐπὶ τὴν
ἀκροβυστίαν ; λέγομεν γάρ ᾿Ἐλογίοθη τῷ ᾿ΑΒρδὰλ Hi
10 ἸΤίοτιο EIC AIKAIOCYNHN. πῶς οὖν ἔλογίσθη ; ἐν περιτομῇ
4 > > 4 3 3 [ον 3 3 2 3
- ὄντε ἣ ἐν ἀκροβυστίᾳ; οὐκ ἐν περιτομῇ ἀλλ᾽ ἐν ἀκρο-
11 βυστίᾳ" καὶ CHMEION ἔλαβεν "ττεριτολλῆς᾽", σφραγῖδα τῆς
δικαιοσύνης τῆς πίστεως τῆς ἐν TH ἀκροβγοτίδ, εἰς τὸ εἶναι
αὐτὸν πατέρα πάντων τῶν πιστευόντων δι’ ἀκροβυστίας,
> A a 3 “ ’ td
12 εἰς τὸ λογισθῆναι αὐτοῖς [τὴν] δικαιοσύνην, καὶ πατέρα
περιτομῆς τοῖς οὐκ ἐκ περιτομῆς μόνον ἀλλὰ "καὶ τοῖς"
στοιχοῦσιν τοῖς ἴχνεσιν τῆς ἐν ἀκροβυστίᾳ πίστεως τοῦ
13 πατρὸς ἡμῶν ᾿Αβραάμ. Οὐ γὰρ διὰ νόμου ἡ
ἐπαγγελία τῷ ᾿Αβραὰμ ἣ τῷ σπέρματι αὐτοῦ, τὸ κληρο-
νόμον αὐτὸν εἶναι κόσμον, ἀλλὰ διὰ δικαιοσύνης πίστεως"
14 εἰ yap οἱ ἐκ νόμου κληρονόμοι, κεκένωται ἡ πίστις καὶ
15 κατήργηται ἡ ἐπαγγελία" ὁ γὰρ νόμος ὀργὴν κατεργάζεται,
τό οὗ δὲ οὐκ ἔστιν νόμος, οὐδὲ παράβασις. Διὰ
τοῦτο ἐκ πίστεως, ἵνα κατὰ χάριν, εἰς τὸ εἶναι βεβαίαν τὴν
ἐπαγγελίαν παντὶ τῷ σπέρματι, οὐ τῷ ἐκ τοῦ νόμου μόνον
ἀλλὰ καὶ τῷ ἐκ πίστεως ᾿Αβραάμ, (ὅς ἐστιν πατὴρ πάντων
17 ἡμῶν, καθὼς γέγραπται ὅτι Tlatépa πολλῶν ἐθνῶν TE-
θεικά CE,) κατέναντι οὗ ἐπίστευσεν θεοῦ τοῦ ζωοποιοῦντος
4 4 \ a “Ay er ὃ 2
18 τοὺς νεκροὺς καὶ καλοῦντος τὰ μὴ ὄντα ὡς ὄντα’ ὃς map ἐλ-
gilda én’ ἐλπίδι ἐπίστευσεν εἰς τὸ. γενέσθαι αὐτὸν tratépa
πολλῶν ἐθνῶν κατὰ τὸ εἰρημένον Οὕτως éctai τὸ
19 CTIEPMA οου᾽ καὶ μὴ ἀσθενήσας τῇ πίστει κατενόησεν
τὸ ἑαυτοῦ σῶμα [ἤδη] νενεκρωμένον, ἑκατονταετής που
20 ὑπάρχων, καὶ τὴν νέκρωσιν τῆς μήτρας Σάρρας, εἰς δὲ τὴν
9 , “σι “ > ᾽ “ 3 td 3 A 3
ἐπαγγελίαν τοῦ θεοῦ οὐ διεκρίθη τῇ ἀπιστίᾳ ἀλλὰ ἐνεδυ-
ex ναμώθη τῇ πίστει, δοὺς δόξαν τῷ θεῷ καὶ πληροφορηθεὶς

8 ᾧ II περιτομήν 12 f...t¢

358 ΠΡΟΣ POMAIOTS IVvV

ὅτι & ἐπήγγελται δυνατός ἐστιν καὶ ποιῆσαι. διὸ [καὶ 22
ἐλογίοθη ἀὐτῷ elc δικδιοούνην. Οὐκ ἐγράφη 23
δὲ δὲ αὐτὸν μόνον ὅτι ἐλογίεοθη AYT@, ἀλλὰ καὶ δὲ ἡμᾶς 24
οἷς μέλλει λογίζεσθαι, τοῖς πιστεύουσιν ἐπὶ τὸν ἐγείραντα
Ἰησοῦν τὸν κύριον ἡμῶν ἐκ νεκρῶν, ὃς ττἀρελόθη Διὰ TA 25
TTAPATTTWMATA ἡμῶν καὶ ἠγέρθη διὰ τὴν δικαίωσιν ἡμῶν.

Δικαιωθέντες οὖν ἐκ πίστεως εἰρήνην ἔχωμεν πρὸς τὸν x
θεὸν διὰ τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, δι’ οὗ καὶ τὴν 2
προσαγωγὴν ἐσχήκαμεν [τῇ πίστει] εἰς τὴν χάριν ταύτην
> κ»᾽ ς , , » » , a ’ im
ἐν ἣ ἑστήκαμεν, καὶ καυχώμεθα ἐπ᾽ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ
θεοῦ: οὐ μόνον δέ, ἀλλὰ καὶ ᾿καυχώμεθα᾽ ἐν ταῖς θλίψε- 3
σιν, εἰδότες ὅτι ἡ θλίψις ὑπομονὴν κατεργάζεται, ἡ δὲ 4
ὑπομονὴ δοκιμήν, ἡ δὲ δοκιμὴ ἐλπίδα, ἡ δὲ EATTIC OY κὰ- 5
TAICXYNE!. ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρ-
δίαις ἡμῶν διὰ πνεύματος ἁγίου τοῦ δοθέντος ἡμῖν" "εἴ ye’ 6
Χριστὸς ὄντων ἡμών ἀσθενῶν ἔτι κατὰ καιρὸν ὑπὲρ ἀσε-
βῶν ἀπέθανεν. μόλις γὰρ ὑπὲρ δικαίου τις ἀποθανεῖται" 7
ὑπὲρ γὰρ τοῦ ἀγαθοῦ τάχα τις καὶ τολμᾷ ἀποθανεῖν"

, 4 A > ἤ 3 ς a ¢€ Q g
συνίστησιν δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην els ἡμᾶς ὁ θεὸς ὅτι 8
ἔτει ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν.

a > a , “~ 3 ΄“ @ 3
πολλῷ οὖν μᾶλλον δικαιωθέντες νῦν ἐν τῷ αἵματι av-o
a“ , 3 > A > A “- 3ϑ ~ 5 4 3 Α
τοῦ σωθησόμεθα δι’ αὐτοῦ ἀπὸ τῆς ὀργῆς. εἰ γὰρ ἐχθροὶ το
ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦ υἱοῦ
αὐτοῦ, πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ
ζωῇ αὐτοῦ: οὐ μόνον δέ, ἀλλὰ καὶ καυχώμενοι ἐν τῷ τι
σι “a , ε « 3 A ~ 3 ἴον
θεῷ διὰ τοῦ κυρίου ἡμῶν “Incod [Χριστοῦ], δι᾽. οὗ νῦν

τὴν καταλλαγὴν ἐλάβομεν.

Διὰ τοῦτο ὥσπερ δι’ ἑνὸς ἀνθρώπου ἡ ἁμαρτία els τα

a , ϑ on A ‘ ~ ¢ 4 € [2
τὸν κόσμον εἰσῆλθεν καὶ διὰ τῆς ἁμαρτίας ὁ θάνατος, καὶ
οὕτως εἰς πάντας ἀνθρώπους ὁ θάνατος διῆλθεν ἐφ᾽ ᾧ
πάντες ἥμαρτον --. ἄχρι γὰρ νόμου ἁμαρτία ἦν ἐν τ3
κόσμῳ, ἁμαρτία δὲ οὐκ ἔλλογᾶται μὴ ὄντος νόμου, ἀλλὰ 14
4 κανχώμενοι 6 t...t

ee ΠΡῸΣ ῬΩΜΑΊΟΥΣ 359

ἐβασίλευσεν ὁ θάνατος ἀπὸ ᾿Αδὰμ μέχρι Μαυσέως καὶ ἐπὶ
τοὺς μὴ ἁμαρτήσαντας ἐπὶ τῷ ὁμοιώματι τῆς παραβάσεως
15 Αδάμ, ὅς ἐστιν τύπος τοῦ μέλλοντος. ᾿Αλλ᾽ οὐχ ὡς
‘ , 4 Ν Q , 4 A ”~ a
τὸ παράπτωμα, οὕτως [καὶ] τὸ χάρισμα" εἰ γὰρ τῷ τοῦ
ἑνὸς παραπτώματε οἱ πολλοὶ ἀπέθανον, πολλῷ μᾶλλον
ἡ χάρις τοῦ θεοῦ καὶ ἡ δωρεὰ ἐν χάριτι τῇ τοῦ ἑνὸς ἀν-
θρώπου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ εἰς τοὺς πολλοὺς ἐπερίσσευσεν.
16 καὶ οὐχ ὡς Ot ἑνὸς ἁμαρτήσαντος τὸ δώρημα" τὸ μὲν γὰρ
κρίμα ἐξ ἑνὸς εἰς κατάκριμα, τὸ δὲ χάρισμα ἐκ πολλῶν -
1) παραπτωμάτων εἰς δικαίωμα. εἰ γὰρ 't@ τοῦ ἑνὸς παρα-
πτώματι ὁ θάνατος ἐβασίλευσεν διὰ τοῦ ἑνός, πολλῷ pad-
λον οἱ τὴν περισσείαν τῆς χάριτος καὶ [τῆς δωρεᾶς] τῆς
δικαιοσύνης λαμβάνοντες ἐν ζωῇ βασιλεύσουσιν διὰ τοῦ
18 ἑνὸς ᾿"Ἰησοῦ Χριστοῦ... “Apa οὖν ὡς δι’ ἑνὸς παρα-
πτώματος εἰς πάντας ἀνθρώπους εἰς κατάκριμα, οὕτως καὶ
δι ἑνὸς δικαιώματος εἰς πάντας ἀνθρώπους eis’ δικαίωσιν
19 ζωῆς" ὥσπερ γὰρ διὰ τῆς παρακοῆς τοῦ ἑνὸς ἀνθρώπου
ἁμαρτωλοὶ κατεστάθησαν οἱ πολλοί, οὕτως καὶ διὰ τῆς
ὑπακοῆς τοῦ ἑνὸς δίκαιος κατασταθήσονται οἱ πολλοί.
20 νόμος δὲ παρεισῆλθεν ἵνα πλεονάσῃ τὸ παράπτωμα" οὗ δὲ
ar ἐπλεόνασεν ἡ ἁμαρτία, ὑπερεπερίσσευσεν ἡ χάρις, ἵνα
ὥσπερ ἐβασίλευσεν ἡ ἁμαρτία ἐν τῷ θανάτῳ, οὕτως καὶ
ἡ χάρις βασιλεύσῃ διὰ δικαιοσύνης εἰς ζωὴν αἰώνιον διὰ
Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ κυρίου ἡμῶν.
: Τί οὖν ἐροῦμεν; ἐπιμένωμεν τῇ ἁμαρτίᾳ, ἵνα ἡ χάρις
2 πλεονάσῃ ; μὴ γένοιτο’ οἵτινες ἀπεθάνομεν τῇ ἁμαρτίᾳ,
3πῶς ἔτι ζήσομεν ἐν αὐτῇ; ἢ ἀγνοεῖτε ὅτι ὅσοι ἐβαπτί-
σθημεν εἰς Χριστὸν [Ἰησοῦν] εἰς τὸν θάνατον αὐτοῦ
4 ἐβαπτίσθημεν ; συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διὰ τοῦ βαπτίσμα-
ros εἰς τὸν θάνατον, ἵνα ὥσπερ ἠγέρθη Χριστὸς ἐκ νεκρῶν
διὰ τῆς δόξης τοῦ πατρός, οὕτως καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι
5 ζωῆς περιπατήσωμεν. εἰ γὰρ σύμφντοι γεγόναμεν τῷ
ὁμοιώματι τοῦ θανάτου αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ τῆς ἀναστάσεως

17 ev Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ

360 ΠΡΟΣ POMAIOTZ vI

> é a 7 @ € 4 ε ~ #
ἐσόμεθα: τοῦτο γινώσκοντες ὅτι ὁ παλαιὸς ἡμῶν avOpe- 6
πος συνεσταυρώθη, ἵνα καταργηθῇ τὸ σῶμα τῆς ἁμαρτίας,
τοῦ μηκέτι δουλεύειν ἡμᾶς τῇ ἁμαρτίᾳ, ὁ γὰρ ἀποθανὼν 7
δεδικαίωται ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας. εἰ δὲ ἀπεθάνομεν σὺν 8
Χριστῷ, πιστεύομεν ὅτι καὶ συνζήσομεν αὐτῷ" εἰδότες 9
ὅτι Χριστὸς ἐγερθεὶς ἐκ νεκρῶν οὐκέτι ἀποθνήσκει, θάνατος

> a > 92 é a bY 3 , “a ε “2 3 ΄
αὐτοῦ οὐκέτι κυριεύει. ὃ γὰρ ἀπέθανεν, τῇ ἁμαρτίᾳ ἀπέ- τὸ

c 4 “- “ Ψ λ ¢ ~ ,
θανεν ἐφάπαξ" 0 δὲ ᾧ, Cn τῷ θεῷ. οὕτως Kai ὑμεῖς λογί- τι
4 A “~ ς “- ΄-
ξεσθε ἑαντοὺς εἶναι νεκροὺς μὲν τῇ ἁμαρτίᾳ ζῶντας δὲ τῷ
θεῷ ἐν Χριστῷ ᾿ἸΙησοῦ. Μὴ οὖν βασιλευέτω 12
ἡ ἁμαρτία ἐν τῷ θνητῷ ὑμῶν σώματι εἰς τὸ ὑπακούειν
ταῖς ἐπιθυμίαις αὐτοῦ, μηδὲ παριστάνετε τὰ μέλη ὑμῶν 13

[2 3 4 ~ € , > ‘ , € A)
ὅπλα ἀδικίας τῇ ἁμαρτίᾳ, ἀλλὰ παραστήσατε ἑαυτοὺς

ὡς a € ν,} a a δ ‘ ες: an ¢
τῷ θεῷ ὡσεὶ "ἐκ νεκρῶν ζῶντας καὶ τὰ μέλη ὑμῶν ὅπλα
δικαιοσύνης τῷ θεῷ: ἁμαρτία γὰρ ὑμῶν οὐ κυριεύσει, 14

9 ’ 9." « A ‘ > 4) εν" , ,
οὐ yap ἐστε ὑπὸ νόμον ἀλλὰ ὑπὸ χάριν. Τί ες

> « , Ld 3 3 \ εν" ’ > A «δ
οὖν; ἁμαρτήσωμεν ὅτι οὐκ ἐσμὲν ὑπὸ νόμον ἀλλὰ ὑπὸ
χάριν ; μὴ γένοιτο: οὐκ οἴδατε ὅτι ᾧ παριστάνετε ἑαυτοὺς 16
δούλους εἰς ὑπακοήν, δοῦλοί ἐστε ᾧ ὑπακούετε, ἦτοι ἁμαρ-

, 4 4 a € a“ > ’ , Α a
tias εἰς θάνατον ἢ ὑπακοῆς εἰς δικαιοσύνην ; ᾿ χάρις δὲ τῷ 17
θεῷ ὅτι ἦτε δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας ὑπήκουσατε δὲ ἐκ καρ-

3 , , “᾿ 4
dias εἰς ὃν παρεδόθητε τύπον διδαχῆς, ἐλευθερωθέντες δὲ 18
ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας ἐδουλώθητε τῇ δικαιοσύνῃ" ἀνθρώπινον τὸ
λέγω διὰ τὴν ἀσθένειαν τῆς σαρκὸς ὑμῶν: ὥσπερ γὰρ πα-
ρεστήσατε τὰ μέλη ὑμῶν δοῦλα τῇ ἀκαθαρσίᾳ καὶ τῇ
ἀνομίᾳ [εἰς τὴν ἀνομίαν), οὕτω νῦν παραστήσατε τὰ μέλη
ὑμῶν δοῦλα τῇ δικαιοσύνῃ εἰς ἁγιασμόν: ὅτε γὰρ δοῦλοι 20
ἦτε τῆς ἁμαρτίας, ἐλεύθεροι ἦτε τῇ δικαιοσύνῃ. τίνα οὖν ax
καρπὸν εἴχετε τότε ἐφ᾽ οἷς νῦν ἐπαισχύνεσθε; τὸ γὰρ

» , U \ , ᾽ > <A a
τέλος ἐκείνων θάνατος: νυνὶ δέ, edevOcpwOévres ἀπὸ τῆς 22

ε ld 4 4 σι “~ yy 4 4 ε ~
ἁμαρτίας δουλωθέντες δὲ τῷ θεῷ, ἔχετε τὸν καρπὸν ὑμῶν
4 € 4 4 A , a Q
εἰς ἁγιασμον, τὸ δὲ τέλος ζωὴν αἰώνιον. τὰ yap ὀψώνια 23
τῆς ἁμαρτίας θάνατος, τὸ δὲ χάρισμα τοῦ θεοῦ ζωὴ αἰώνιος

VI VII ΠΡΟΣ PNMAIOTS 361

ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ κυρίῳ ἡμῶν.
1 Ἢ ἀγνοεῖτε, ἀδελφοί, γινώσκουσιν γὰρ νόμον λαλῶ,
ὅτι ὁ νόμος κυριεύει τοῦ ἀνθρώπου ἐφ᾽ ὅσον χρόνον. (7;
ἡ γὰρ ὕπανδρος γυνὴ τῷ ζῶντι ἀνδρὶ δέδεται νόμῳ" ἐὰν δὲ
ἀποθάνῃ ὁ ἀνήρ, κατήργηται ἀπὸ τοῦ νόμου τοῦ ἀνδρός.
3 dpa οὖν ζῶντος τοῦ ἀνδρὸς μοιχαλὶς χρηματίσει ἐὰν γένη-
ται ἀνδρὶ érépm ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ ὁ ἀνήρ, ἐλευθέρα ἐστὶν
ἀπὸ τοῦ νόμου, τοῦ μὴ εἶναι αὐτὴν μοιχαλίδα γενομένην
4 ἀνδρὶ ἑτέρῳ. adore, ἀδελφοί μου, καὶ ὑμεῖς ἐθανατώθητε
τῷ νόμῳ διὰ τοῦ σώματος τοῦ χριστοῦ, εἰς τὸ γενέσθαι
ὑμᾶς ἑτέρῳ, τῷ ἐκ νεκρῶν ἐγερθέντι ἵνα καρποφορήσωμεν
«τῷ θεῷ. ὅτε γὰρ ἦμεν ἐν τῇ σαρκί, τὰ παθήματα τῶν
ἁμαρτιῶν τὰ διὰ τοῦ νόμον ἐνηργεῖτο ἐν τοῖς μέλεσιν ἡμῶν
6 εἰς τὸ καρποφορῆσαι τῷ θανάτῳ! νυνὶ δὲ κατηργήθημεν
ἀπὸ τοῦ νόμου, ἀποθανόντες ἐν ᾧ κατειχόμεθα, date δου-
λεύειν [ἡμᾶς] ἐν καινότητι πνεύματος καὶ οὐ παλαιότητι
7 γράμματος. Τί οὖν ἐροῦμεν ; ὁ νόμος ἁμαρτία;
μὴ γένοιτο ἀλλὰ τὴν ἁμαρτίαν οὐκ ἔγνων εἰ μὴ διὰ
νόμου, τήν τε γὰρ ἐπιθυμίαν οὐκ ἥδειν εἰ μὴ ὁ νόμος
8 ἔλεγεν ΟΥ̓Κ ἐπιθγλήοσειο' ἀφορμὴν δὲ λαβοῦσα ἡ
ἁμαρτία διὰ τῆς ἐντολῆς κατειργάσατο ἐν ἐμοὶ πᾶσαν ἐπι-
9 θυμίαν, χωρὶς γὰρ νόμου ἁμαρτία νεκρά, ἐγὼ δὲ ἔζων
χωρὶς νόμου ποτέ: ἐλθούσης δὲ τῆς ἐντολῆς ἡ ἁμαρτία
10 ἀνέζησεν, ἐγὼ δὲ ἀπέθανον, καὶ εὑρέθη μοι ἡ ἐντολὴ ἡ εἰς
11 ζωὴν αὕτη εἰς θάνατον" ἡ γὰρ ἁμαρτία ἀφορμὴν λαβοῦσα
διὰ τῆς ἐντολῆς ἐξηπάτησέν με καὶ δι’ αὐτῆς ἀπέκτεινεν.
12 ὦστε ὁ μὲν νόμος ἅγιος, καὶ ἡ ἐντολὴ ἁγία καὶ δικαία καὶ
13 ἀγαθη. Τὸ οὖν ἀγαθὸν ἐμοὶ ἐγένετο θάνατος ;
μὴ γένοιτο’ ἀλλὰ ἡ ἁμαρτία, ἵνα φανῇ ἁμαρτία διὰ τοῦ
ἀγαθοῦ μοι κατεργαζομένη θάνατον" ἵνα γένηται καθ᾽ ὑπερ-
14 βολὴν ἁμαρτωλὸς ἡ ἁμαρτία διὰ τῆς ἐντολῆς. οἴδαμεν
γὰρ ὅτι 6 νόμος πνευματικός ἐστιν: ἐγὼ δὲ σάρκινός εἰμι,
15 πεπραμένος ὑπὸ τὴν ἁμαρτίαν, ὃ γὰρ κατεργάζομαι οὐ

362 ΡΟΣ PQMAIOT=S VII VIII

’ > ‘ ὃ “ ’ 3 » ἃ a
γινώσκω: ov yap ὁ θέλω τοῦτο πράσσω, ἀλλ᾽ ὃ mow
τοῦτο ποιῶ. εἶ δὲ ὃ οὐ θέλω τοῦτο ποιῶ, σύνφημε τῷ τό
νόμῳ ὅτι καλός. Νυνὶ δὲ οὐκέτι ἐγὼ κατεργάζομαι αὐτὸ τ

μ a ¢ 93 : > > a ε ’ Y 4. ΡΎ Η͂ 3 9 ᾿
ἀλλὰ ἡ ἐνοικοῦσα ἐν ἐμοὶ ἁμαρτίας. οἶδα γὰρ ὅτε οὐκ οἷ- 18

“ “a “ “ 2 ᾽ Α
κεῖ ἐν ἐμοί, τοῦτ᾽ ἔστιν ἐν τῇ σαρκί μου, ἀγαθόν: τὸ γὰρ

, A A
θέλειν παράκειταί pot, τὸ δὲ κατεργάζεσθαι τὸ καλὸν οὔ" ov 19
γὰρ ὃ θέλω ποιῶ. ἀγαθόν, ἀλλὰ ὃ οὐ θέλω κακὸν τοῦτο
πράσσω. εἰ δὲ ὃ οὐ θέλω | τοῦτο ποιῶ, οὐκέτι ἐγὼ κατερ- 20

, > N 9 Α e > a“ 3 3 .Y [1 , © *
γάζομαι αὐτὸ ἀλλὰ ἡ οἰκοῦσα ἐν ἐμοὶ ἁμαρτίας Ἑύρίσκω at
ἄρα τὸν νόμον τῷ θέλοντι ἐμοὶ ποιεῖν τὸ καλὸν ὅτι ἐμοὶ τὸ
Ρ , aly ᾿ , ce \ ΄" , ~ re 4
κακὸν παράκειται' συνήδομαι γὰρ τῷ νόμῳ τοῦ θεοῦ κατὰ 2:

" wy , 1, Φ , ἢ a ,
τὸν ἔσω ἄνθρωπον, βλέπω δὲ Erepoy νόμον ἐν τοῖς μέλεσίν 23
μου ἀντιστρατενόμενον τῷ νόμῳ τοῦ νοός μου καὶ alypa-

σι. “ a~ a
Awrifovrd pe [ev] τῷ νόμῳ τῆς ἁμαρτίας τῷ ὄντι ἐν τοῖς.
, 3 , ς«͵,
μέλεσίν μου. ταλαίπωρος ἐγὼ ἄνθρωπος" τίς με ῥύσεται 24
ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου ; χάρις [δὲ τῷ θεῷ 25
aA ἴω a “~ >
διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ κυρίου ἡμῶν. ἄρα οὖν αὐτὸς ἐγὼ
~ 4 » , a “ od s 4 ’ ¢
τῷ μὲν vol δουλεύω νόμῳ θεοῦ, τῇ δὲ σαρκὶ νόμῳ ἁμαρ-

é ‘ ~ - nn
tia, ἢ, Οὐδὲν ἄρα νῦν κατάκριμα τοῖς ἐν Χριστῷ I
Ἰησοῦ" ὁ yap νόμος τοῦ πνεύματος THs ζωῆς ἐν Χριστῷ 2
Ἰησοῦ ἠλευθέρωσέν ‘ce’ ἀπὸ τοῦ νόμου τῆς ἁμαρτίας καὶ
τοῦ θανάτον. τὸ γὰρ ἀδύνατον τοῦ νόμου, ἐν ᾧ ἠσθένει 3
διὰ τῆς σαρκός, ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ νἱὸν πέμψας ἐν ὁμοιώ-
ματι σαρκὸς ἁμαρτίας καὶ περὶ ἁμαρτίας κατέκρινε τὴν
ἁμαρτίαν ἐν τῇ σαρκί, ἵνα τὸ δικαίωμα τοῦ νόμου πληρω- 4
θῇ ἐν ἡμῖν τοῖς μὴ κατὰ σάρκα περιπατοῦσιν ἀλλὰ κατὰ
πνεῦμα' of γὰρ κατὰ σάρκα ὄντες τὰ τῆς σαρκὸς φρονοῦσιν, 5

ἴω Α a“
of δὲ κατὰ πνεῦμα τὰ τοῦ πνεύματος. τὸ yap φρόνημα 6

“ ‘ Ud Α δ ’ ”~ Ul ‘
τῆς σαρκὸς θάνατος, τὸ δὲ φρόνημα rou πνεύματος ζωὴ

4 > 4 4 ¢ ” ‘ Ὁ 9 ,
καὶ εἰρήνη" διότι τὸ φρόνημα τῆς σαρκὸς ἔχθρα εἰς θεόν, 7
τῷ γὰρ νόμῳ τοῦ θεοῦ οὐχ ὑποτάσσεται, οὐδὲ γὰρ δύναται"

ε , 9 ὶ ww θ “ > ? 9 , € a A 8
οἱ δὲ ἐν σαρκὶ ὄντες θεῷ ἀρέσαι οὐ δύνανται. Ὑμεῖς δὲ ὃ
οὐκ ἐστὲ ἐν σαρκὶ ἀλλὰ ἐν πνεύματι, εἴπερ πνεῦμα θεοῦ

20 ἐγὼ 25 εὐχαριστῶ 2 thet II τὸ ὀγοικοῦν αὐτοῦ πνεῦμα

VIIL ΠΡῸΣ PRMAIOTS 363

4 a 3 ca 9 ’ ”~ “ 9 Ε φ
οἰκεῖ ἐν ὑμῖν. εἰ δέ τις πνεῦμα Χριστοῦ οὐκ ἔχει, οὗτος
τοοὐκ ἔστιν αὐτοῦ. εἰ δὲ Χριστὸς ἐν ὑμῖν, τὸ μὲν σῶμα
Α N € 4 4 bY “ Α 4
νεκρὸν διὰ ἁμαρτίαν, τὸ δὲ πνεῦμα ζωὴ διὰ δικαιοσύνην.
rr εἰ δὲ τὸ πνεῦμα τοῦ ἐγείραντος τὸν ᾿Ιησοῦν ἐκ νεκρῶν οἰκεῖ
ἐν ὑμῖν, ὁ ἐγείρας ἐκ νεκρῶν Χριστὸν ᾿Ιησοῦν ζωοποιήσει
΄- Γ ἴω a ~
[καὶ] ra θνητὰ σώματα ὑμῶν διὰ ‘rob ἐνοικοῦντος αὐτοῦ
πνεύματος ἐν ὑμῖν.
Φ , “ a
12 “Apa οὖν, ἀδελφοί, ὀφειλέται ἐσμέν, ov τῇ σαρκὶ τοῦ
13 Κατὰ σάρκα ζῆν, εἰ γὰρ κατὰ σάρκα ζῆτε μέλλετε ἀπο-
θνήσκειν, εἰ δὲ πνεύματι τὰς πράξεις τοῦ σώματος θανα-
ζ΄: ’ 6 C4 A , σι ww φ
14, τοῦτε ζήσεσθε. ὅσοι γὰρ πνεύματι θεοῦ ἄγονται, οὗτοι
fal 4 a
15 viol θεοῦ εἰσίν. ov yap ἐλάβετε πνεῦμα δουλείας πάλιν εἰς
, 3 4 ’ a Γ , 2 ,
φόβον, ἀλλὰ ἐλάβετε ἢ πνεῦμα υἱοθεσίας, ἐν ᾧ κράζομεν
16 ABBa ὁ πατήρ" αὐτὸ τὸ πνεῦμα συνμαρτυρεῖ τῷ πνεύ-
ε oa μὴ 3 8 , “a > Φλ ° 4
17 ματι ἡμῶν ὅτι ἐσμὲν τέκνα θεοῦ. εἰ δὲ τέκνα, καὶ KAnpo-
νόμοι: κληρονόμοι μὲν θεοῦ, συνκληρονόμοι δὲ. Χριστοῦ,
18 εἴπερ συνπάσχομεν iva καὶ συνδοξασθῶμεν. Λο-
γίζομαι γὰρ ὅτι οὐκ ἄξια τὰ παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ
το πρὸς τὴν μέλλουσαν δόξαν ἀποκαλυφθῆναι εἰς ἡμᾶς. ἡ
4 3 i ” ’ 4 9 lA j a tA
yap ἀποκαραδοκία τῆς κτίσεως THY ἀποκάλυψιν τῶν υἱῶν
fe _ Ἂς 4 n 4
20 τοῦ θεοῦ ἀπεκδέχεται: τῇ yap ματαιότητι ἡ κτίσις ὑπε-
τάγη, οὐχ ἑκοῦσα ἀλλὰ διὰ τὸν ὑποτάξαντα, ἐφ᾽ ἑλπίδι
a a > A ε id , > 4 lan ,
21 ὅτι Kal αὐτὴ ἡ κτίσις ἐλευθερωθήσεται ἀπὸ τῆς δουλείας
τῆς φθορᾶς εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ
“~ Ὁ “a
22 θεοῦ. οἴδαμεν yap ὅτι πᾶσα ἡ κτίσις συνστενάζει καὶ
’ ΕΝ a a > , ra 3 A : > καὶ
23 συνωδίνει ἄχρι τοῦ νῦν: ov μόνον δέ, ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ
a € -
τὴν ἀπαρχὴν τοῦ πνεύματος ἔχοντες [ἡμεῖς] καὶ αὐτοὶ ἐν
ἑαυτοῖς στενάζομεν, υἱοθεσίαν ἀπεκδεχόμενοι τὴν ἀπο-
~ “ “ 4 ’ὔ
24 λύτρωσιν τοῦ σώματος ἡμῶν. τῇ γὰρ ἐλπίδι ἐσώθημεν"
4a
. ἐλπὶς δὲ βλεπομένη οὐκ ἔστιν Amis, 6 yap βλέπει ‘ris
as ἐλπίζει"; εἰ δὲ ὃ οὐ βλέπομεν ἐλπίζομεν, δι ὑπομονῆς
26 ἀπεκδεχόμεθα. Ὡσαύτως δὲ καὶ τὸ πνεῦμα
ca

συναντιλαμβάνεται τῇ ἀσθενείᾳ ἡμῶν: τὸ yap τί mpoo~

15,16 υἱοθεσίας" ἐν.....««πατήρ, αὐτὸ 24 τις, τί καὶ ἐλπίζει τ. τίς καὶ ὑπομένει

364 ΠΡῸΣ PQMAIOTS VIII IX

ευξώμεθα καθὸ δεῖ οὐκ οἴδαμεν, ἀλλὰ αὐτὸ τὸ πνεῦμα
ὑπερεντυγχάνει στεναγμοῖς ἀλαλήτοις, ὁ δὲ ἐραυνῶν τὰς 27
καρδίας οἷδεν τί τὸ φρόνημα τοῦ πνεύματος, ὅτι κατὰ θεὸν
ἐντυγχάνει ὑπὲρ ἁγίων. οἴδαμεν δὲ ὅτι τοῖς ἀγαπῶσι τὸν 28
θεὸν πάντα συνεργεῖ [ὁ θεὸς) εἰς ἀγαθόν, τοῖς κατὰ πρό-
“ Φ σ é

θεσιν κλητοῖς οὖσιν. ὅτι ovs mpoéyva, καὶ προώρισεν 29

[ fod ~ nm” “a
συμμόρφους τῆς εἰκόνος τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, εἰς τὸ εἶναι αὐτὸν

, : ? ” 3 - 4 RN s ,
πρωτότοκον ev πολλοῖς ἀδελφοῖς: οὖς δὲ προώρισεν, τού- 30

. 38 A a > ἢ é . 3 ’

τους καὶ ἐκάλεσεν" καὶ ous ἐκάλεσεν, τούτους καὶ ἐδικαίωσεν"

ὰ ‘ > , 4 A 3N 7 , Pee
ovs δὲ ἐδικαίωσεν, τούτους καὶ ἐδόξασεν. Τί 5:
οὖν ἐροῦμεν πρὸς ταῦτα; εἰ ὁ θεὸς ὑπὲρ ἡμῶν, τίς
καθ᾽ ἡμῶν ; ὅς γε τοῦ ἰδίον υἱοῦ οὐκ ἐφείσατο, ἀλλὰ ὑπὲρ at!
ἡμῶν πάντων παρέδωκεν αὐτόν, πῶς οὐχὶ καὶ σὺν αὐτῷ τὰ
πάντα ἡμῖν χαρίσεται; τίς ἐγκαλέσει κατὰ ἐκλεκτῶν θεοῦ; 35--
θεὸς ὁ AIKAIDN: τίς ὁ KATAKPINQN; Χριστὸς [Ἰησοῦς] 34
ὁ ἀποθανών, μᾶλλον δὲ ἐγερθεὶς [ἐκ νεκρῶν], ὅς ἐστιν

“a “- a a ς δι
ἐν λεξιᾷ TOY θεοῦ, ὃς καὶ ἐντυγχάνει ὑπὲρ ἡμῶν" τίς 35
ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς. ἀγάπης τοῦ ᾿χριστοῦ "; θλίψις ἢ
στενοχωρία ἣ διωγμὸς ἢ ἢ λιμὸς ἣ a ἢ κίνδυνος ἢ
μάχαιρα; καθὼς γέγραπται ὅτι 36
“ENEKEN COY θὰνδότογλεθὰ ὅλην τὴν ἡμέραν,

ἐλογίοθηλιεν. ὡς TrpOBaTa charic. ie ees

ἀλλ᾽ ἐν τούτοις πᾶσιν ὑπερνικῶμεν διὰ τοῦ ἀγαπήσαντος 37
ἡμᾶς. πέπεισμαι γὰρ ὅτι οὔτε θάνατος οὔτε ζωὴ οὔτε 38
ἄγγελοι οὔτε ἀρχαὶ οὔτε ἐνεστῶτα οὔτε μέλλοντα οὔτε
δυνάμεις οὔτε ὕψωμα οὔτε βάθος οὔτε τις κτίσις ἑτέρα 30
δυνήσεται ἡμᾶς χωρίσαι ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ θεοῦ τῆς
ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ τῷ κυρίῳ ἡμῶν.

᾿Αλήθειαν λέγω ἐν Χριστῷ, οὐ ψεύδομαι, συνμαρτυ- x
ρούσης μοι τῆς συνειδήσεώς μου ἐν πνεύματι ἁγίῳ, ὅτι 4
λύπη μοί ἐστιν μεγάλη καὶ ἀδιάλειπτος ὀδύνη τῇ καρδίᾳ
μου" ηὐχόμην γὰρ ἀνάθεμα εἶναι αὐτὸς ἐγὼ ἀπὸ τοῦ χριστοῦ 3

35 θεοῦ

δι,
~.

~

IX ἿΙΡΟΣ PQMAIOTS 365

ὑπὲρ τῶν ἀδελφών μου τῶν cvyyevav μου κατὰ σάρκα,
ν΄ 9 > 3 a « ε ς ’ . ε ,
4 οἵτινές εἰσιν Ἰσραηλεῖται, ὧν ἡ νἱοθεσία καὶ ἡ δόξα καὶ ai
διαθῆκαι καὶ ἡ νομοθεσία καὶ ἡ λατρεία καὶ αἱ ἐπαγγελίαι,
5 ὧν of πατέρες, καὶ ἐξ ὧν ὁ χριστὸς τὸ κατὰ "σάρκανγό ὧν ἐπὶ
., 6 ΤΟΣΟΥ͂ toi εὐλογητὸς εἰς τοὺς αἰῶνας ἀμήν. Οὐχ οἷον
“ δὲ ὅτι ἐκηέπτωκεν ὁ λόγος τοῦ θεοῦ. οὐ γὰρ πάντες οἱ ἐ
by γὰρ πάντ
Ἰσραήλ, οὗτοι ᾿Ισραήλ' οὐδ᾽ ὅτι εἰσὶν σπέρμα ᾿Αβραάμ,
πάντες τέκνα, ἀλλ᾽ ᾽Εν ᾿Ιοὰὰκ κληθήοσετδί Col CTTépMa.
8 τοῦτ᾽ ἔστιν, οὐ τὰ τέκνα τῆς σαρκὸς ταῦτα τέκνα τοῦ θεοῦ,
ο ἀλλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐπαγγελίας λογίζεται εἰς σπέρμα" ἐπαγ-
, A ε ’ ew = ‘ 4 a
“ γελίας yap ὁ λόγοξ' οὗτος Κὰτὰ TON KAIPON ΤΟΥ͂ΤΟΝ
“ro EMEYCOMAI Kal ἔοτὰι τῇ DAppa yidc. οὐ μόνον δέ, ἀλλὰ

καὶ Ῥεβέκκα ἐξ ἑνὸς κοίτην ἔχουσα, Ἰσαὰκ τοῦ πατρὸς

τ ἡμῶν: μήπω γὰρ γεννηθέντων μηδὲ πραξάντων τι ἀγαθὸν

ἢ φαῦλον, ἵνα ἡ κατ᾽ ἐκλογὴν. ξρέθεσι: τοῦ θεοῦ μένῃ,

12 οὐκ ἐξ ἔργων ἀλλ᾽ ἐκ τοῦ καλοῦντος, ἐρρέθη αὐτῇ ὅτι ‘O
13 Λλείζων AOYAEYCE! τῷ ἐλάσσονι: Γκαθάπερ᾽ γέγραπται
Ν τὸν ᾿Ιδακὼβ ἠγάπηοὰ, τὸν δὲ Heay ἐλλίςησὰ.
14 Ti οὖν ἐροῦμεν; μὴ ἀδικία παρὰ τῷ θεῷ; μὴ γένοιτο"
15 τῷ Μωυσεῖ γὰρ λέγει *EAeHcw ON ἂν ἐλεῶ, Kal οἰκτει-
16 pHcw ON ἂν οἰκτείρω. ἄρα οὖν οὐ τοῦ θέλοντος οὐδὲ τοῦ
17 τρέχοντος, ἀλλὰ τοῦ ἔλεῶντος θεοῦ. λέγει γὰρ ἡ γραφὴ τῷ
Φαραὼ ὅτι Εἰς ἀὐτὸ τοῦτο ἐξήγειρὰ ce ὅπως ἐνλείξω-
Mal EN Col τὴν λύνδλίν MOY, Kal ὅτως λιὰγγελῇ
18 TO ONOMA MOY EN πάσῃ TH γῆ. ἄρα οὖν ὃν θέλει ἐλεεῖ,
19 ὃν δὲ θέλει CKAHPYNEL. Ἐρεῖς pot οὖν Ti
20 ἔτι μέμφεται; τῷ γὰρ βουλήματι αὐτοῦ τίς ἀνθέστηκεν; ὦ
ἄνθρωπε, μενοῦνγε σὺ τίς εἶ ὁ ἀνταποκρινόμενος τῷ θεῷ;
μὴ ἐρεῖ τὸ TTAACMA τῷ TIAACANTI Τέμε ἐποίησας οὕτως;
ς᾽ ἣ οὐκ ἔχει ἐξουσίαν ὁ KEPAMEYC τοῦ ττηλοῦ ἐκ τοῦ αὐτοῦ
φυράματος ποιῆσαι ὃ μὲν εἰς τιμὴν σκεῦος, ὃ δὲ εἰς ἀτιμίαν;
a2el δὲ θέλων ὁ θεὸς ἐνδείξασθαι τὴν ὀργὴν καὶ γνωρίσαι
τὸ δυνατὸν αὐτοῦ ἤνεγκεν ἐν πολλῇ μακροθυμίᾳ CKEYH

5 σάρκα" ὃ ὧν ἐπὶ πάντων beds 13 καθὼς

366 IPOS PQMAIOTS ΙΧ Χ

ὀργῆς κατηρτισμένα εἶς ἀττώλειδν, ἵνα γνωρίσῃ τὸν πλοῦ- 23
τον τῆς δόξης αὐτοῦ ἐπὶ σκεύη ἐλέους, ἃ προητοίμασεν
εἰς δόξαν, οὗς καὶ ἐκάλεσεν ἡμᾶς οὐ μόνον ἐξ ᾿Ιουδαίων 24
ἀλλὰ καὶ ἐξ ἐθνῶν --; ὡς καὶ ἐν τῷ Ὡσηὲ λέγει 25
Καλέοω τὸν ΟΥ̓ λὰόν᾽ ΜΟΥ λὰόν MOY
Kal τὴν OYK HPATTHMENHN HPATTHMENHN:
kal €ctat ἐν τῷ τόπῳ oY ἐρρέθη [ayroic] Oy 26
Aadc MOY YMeEIC,
ἐκεῖ KAHOHCONTA! γίοὶ θεοῦ ZANTOC.
*"Hoaias δὲ κράζει ὑπὲρ τοῦ Ἰσραήλ ᾽Εὰν ἢ ὁ ἀριθλιόα 27
τῶν γίῶν ᾿Ιεορδὴλ ὡς ἢ Ammoc τῆς θάλάοοηο, τὸ
Υπόλιλλλὰ οωθήρσετδλι: λόΓον Γὰρ ογντελῶν Kal 28
CYNTEMNWN ποιήσει Κύριος ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ καθὼς 29
προείρηκεν "Hoaias
- El ma Kypioc DaBawe ἐγκδτέλιτπεν HMIN οττέρλλὰ,
ὡς Σόλολλὰ AN ἐγενήθηλεν kal ὧς Γόμορρὰ ἂν
ὡλλοιώθηλλεν.
Τί οὖν ἐροῦμεν; ὅτι ἔθνη τὰ μὴ διώκοντα δικαιοσύνην 30
κατέλαβεν δικαιοσύνην, δικαιοσύνην δὲ τὴν ἐκ πίστεως"
ἸΙσραὴλ δὲ διώκων νόμον δικαιοσύνης εἰς νόμον οὐκ ἔφθασεν. 3:
διὰ τί; ὅτε οὐκ ἐκ πίστεως ἀλλ᾽ ὡς ἐξ Γἔργων"" προσέκοψαν 32
τῷ λίθῳ τοῦ TrPOCKOMMATOC, καθὼς γέγραπται 33
᾿ΙΔοΟΥ τίθηλλι ἐν Σιὼν λίθον TrpPOCKOMMATOC Kal
TTETPAN CKANAAAOY,
Kal ὁ TIICTEYWN ETT AYT@ OY KATAICYYNOHCETAI.
᾿Αδελφοί, ἡ μὲν εὐδοκία τῆς ἐμῆς καρδίας καὶ ἡ δέησις 1
«πρὸς τὸν θεὸν ὑπὲρ αὐτῶν εἰς σωτηρίαν. μαρτυρῶ γὰρ
αὐτοῖς ὅτι ζῆλον θεοῦ ἔχουσιν: ἀλλ᾽ οὐ κατ᾽ ἐπίγνωσιν,
ἀγνοοῦντες γὰρ τὴν τοῦ θεοῦ δικαιοσύνην, καὶ τὴν ἰδίαν 3
ζητοῦντες στῆσαι, τῇ δικαιοσύνῃ τοῦ θεοῦ οὐχ ὑπετάγησαν"
τέλος γὰρ νόμου Χριστὸς εἰς δικαιοσύνην παντὶ τῷ πιστεύ- 4
οντι. Μωυσῆς γὰρ γράφει ὅτι τὴν δικαιοσύνην τὴν ἐκ νόμου 5
ὁ ποιήοδλο ἄνθρωπος zHceTal ἐν αὐτῇ. ἡ δὲ ἐκ πί- 6

ν

32 ἔργων,

— ae - -

x ΠΡΟΣ PQMAIOTS 367

στεως δικαιοσύνη οὕτως λέγεε Ma elttHc ἐν τῇ καρδίᾳ
σον Τίς ἀνδάβήοετδι εἶς τὸν OYPANGN; τοῦτ᾽ ἔστιν
7 Χριστὸν καταγαγεῖν ἦ Tic κὰἀτὰβήοσετδι εἰς τὴν ἄ-
8 BYCCON; τοῦτ᾽ ἔστιν Χριστὸν ἐκ νεκρῶν ἀναγαγεῖν. ἀλλὰ τί
λέγει; ἜγΓΥς coy τὸ ῥῆμά écTIN, ἐν τῷ οτόμλλατί
coy Kal ἐν τῆ KapAfa Coy: τοῦτ᾽ ἔστιν τὸ PAMA τῆς πί-
9 στεως ὃ κηρύσσομεν. ὅτι ἐὰν ὁμολογήσῃς "τὸ PAMA ἐν τῷ
ctémati coy ὅτε ΚΥΡΙΟΣ ΙΗ ΣΟΥΣ', καὶ πιστεύσῃς ἐν
TH KapAla COY ὅτι ὁ θεὸς αὐτὸν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν, σωθήσῃ"
το καρδίᾳ γὰρ πιστεύεται εἰς δικαιοσύνην, στόματι δὲ ὁμολο-
11 γεῖται εἰς σωτηρίαν" λέγει γὰρ ἡ γραφή Πᾶς ὁ πιστεύων
12 ἐπ᾽ AYT@ OY κὰἀτὰἀιοχγνθήσετδι. οὐ γάρ ἐστιν διαστολὴ
᾿Ιουδαίον τε καὶ Ἕλληνος, ὁ γὰρ αὐτὸς κύριος πάντων,
13 πλουτῶν εἰς πάντας τοὺς ἐπικαλουμένους αὐτόν: TTAc γὰρ
dc ἂν ἐπικἀλέοσητδι τὸ SNOMA Kyploy cwOHceETal.
14 Πῶς οὖν ἐπικαλέσωνται εἰς ὃν οὐκ ἐπίστευσαν; πῶς δὲ πι-
στεύσωσιν οὗ οὐκ ἤκουσαν; πῶς δὲ ἀκούσωσιν χωρὶς κηρύσ-
15 govros; πώς δὲ κηρύξωσιν ἐὰν μὴ ἀποσταλῶσιν; "καθάπερ"
γέγραπται ‘Oc ὡρδῖοι οἱ πόλεος τῶν εὐδγΓελιΖολλέ-
16NWN ἀγὰθά. ᾿Αλλ᾽ οὐ πάντες ὑπήκουσαν τῷ
εὐαγγελίῳ: *Hoaias γὰρ λέγει Κύριε, τίς ἐπίοτεγοεν
17TH AKOH ἡλῶν; ἄρα ἡ πίστις ἐξ ἀκοῆς, ἡ δὲ ἀκοὴ διὰ
18 ῥήματος Χριστοῦ. ἀλλὰ λέγω, μὴ οὐκ ἤκουσαν; μενοῦνγε
Eic πᾶοὰν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος ayTAN,
kal εἰς τὰ πέρατὰ τῆς οἰκογλλένης τὰ PHMATA
AYTON.
1y ἀλλὰ λέγω, μὴ ᾿Ισραὴλ οὐκ ἔγνω; πρῶτος Μωυσῆς λέγει
Ἐγὼ TrapazHA@cw ὑμᾶς ἐπ᾽ οΥ̓κ ἔθνει,
ἐπ᾽ ἔθνει ἀογνέτῳ πὰροργιῶ ὑμᾶς.
20 Ἢσαίας δὲ ἀποτολμᾷ καὶ λέγει
᾿ Εὐρέθην 7 τοῖο €mé MA ZHTOFCIN,
EMaNHC EFENOMHN ᾿ τοῖος EME MA ἐττερωτῶοιν.
ax πρὸς δὲ τὸν Ἰσραὴλ λέγει “Ὅλην THN HMEPAN ἐξεττέ-

ο ἐν τῷ στόματί Gov κύριον Ἰησοῦν 15 καθὼς 20 ἐν | ἐν

368 ΠΡῸΣ PQMAIOT= X XI

Taca TAC yeipac MOY πρός AdON ἀπειθοῦντὰ Kal
ANTIAEPONTA. Λέγω οὖν, μὴ aTTmcaTo ὁ:
θεὸς τὸν AdON ἀὐτοῦ; μὴ γένοιτο" καὶ γὰρ ἐγὼ Ἰσρα-
[4 > » 3 4 > é nn eee J
ηλείτης εἰμί, ἐκ σπέρματος Αβρααμ, φυλῆς Βενιαμείν.
οὐκ ἀπώοδλτο ὁ θεὸς τὸν λδὸν AYTOY ὃν προέγνω. 2
<a 3 3 ? 3 , , , « , ε > U
ἢ οὐκ οἴδατε ἐν ᾿Ηλείᾳ τί λέγει ἡ γραφή, ὡς ἐντυγχάνει
τῷ θεῷ κατὰ τοῦ Ἰσραήλ; Κύριε, TOYC προφήτδο ΟΟΥ 3
ATIEKTEINAN, τὰ OYCIACTHPIA COY κὰἀτέοκαψὰδν,
κἀγὼ ὑπελείφθην MONOC, Kal ZHTOYCIN THN
YYXHN MOY. ἀλλὰ τί λέγει αὐτῷ ὁ χρηματισμός; Ka- 4
τέλιπον ἐμαυτῷ ἑπτὰκιοχιλίογε ANApac, οἵτινες
οὐκ ἔκαμψὰν γόνγ τῇ Βάδλ. οὕτως οὖν καὶ ἐν τῷ 5
νῦν καιρῷ λίμμα κατ᾽ ἐκλογὴν χάριτος γέγονεν: εἰ δὲ χά- 6 7}
ριτι, οὐκέτι ἐξ ἔργων, ἐπεὶ ἡ χάρις οὐκέτι γίνεται χάρις.
τί οὖν; ὃ ἐπιζητεῖ Ἰσραήλ, τοῦτο οὐκ ἐπέτυχεν, ἡ δὲ 7
> \ > ¢ ‘ . 3 ἢ , ᾿
ἐκλογὴ ἐπέτυχεν" οἱ δὲ λοιποὶ ἐπωρώθησαν, καθάπερ γέγρα- 8 7
πται ἼἜλωκεν ayToic ὁ θεὸς TINEYMA KATANYZEWC,
OpPOadmoye τοῦ MH BAETTEIN Kal ὦτὰ τοῦ MH ἀκογ-

EIN, EWC TAC CHMEPON HMEpac. καὶ Aaveld λέγει 9
Γενηθήτω ἢ TpATTEza ἀὐτῶν εἰς πὰγίλὰ Kal εἰς
θήρὰν

Kal εἷς CKANAQAON Kal εἶς ἀντάἀτπόλολλ ἀὐτοῖσ,
CKOTICOHTWCAN οἱ ὀφθαλμοὶ ἀγτῶν TOY MH 10
BAETTEIN,
Kal TON νῶτον ἀὐτῶν Ald TIANTOC CYNKAMYPON.
Λέγω οὖν, μὴ ἔπταισαν iva πέσωσιν; μὴ γένοιτο' ἀλλὰ τι
a x a ᾽ « , “ » > 4
τῷ αὐτῶν παραπτώματι ἡ σωτηρία τοῖς ἔθνεσιν, εἰς τὸ
TrApaZHA@Cal αὐτούς. εἰ δὲ τὸ παράπτωμα αὐτῶν πλοῦ- τὰ
τος κόσμου καὶ τὸ ἥττημα αὐτῶν πλοῦτος ἐθνῶν, πόσῳ
μᾶλλον τὸ πλήρωμα αὐτῶν.
Ὑμῖν δὲ λέγω τοῖς ἔθνεσιν. ἐφ᾽ ὅσον μὲν οὖν εἰμὶ ἐγὸ 13
3 “ 3 ’ Α ’ s a”
ἐθνῶν ἀπόστολος, τὴν διακονίαν μου δοξάζω, εἴ πως mapa- τε
(naam μου τὴν σάρκα καὶ σώσω τινὰς ἐξ αὐτῶν. εἰ γὰρ 15
ε > Q > ~ A , ’ ε ’
ἢ ἀποβολὴ αὐτῶν καταλλαγὴ κόσμου, τίς ἡ πρόσλημψις εἰ

ΧΙ ΠΡῸΣ ῬΩΜΑΙΟΥ͂Σ 369

a 4 3 [οὐ . A ε 3 A ς», A A ,
16 μὴ ζωὴ ἐκ νεκρῶν; εἰ δὲ ἡ ἀπαρχὴ ayia, καὶ τὸ φύραμα"
1 καὶ εἰ ἡ ῥίζα ἁγία, καὶ οἱ κλάδοι. Ei δέ τινες
a , 3 , ‘ 4 3 a Σ
‘ray κλάδων ἐξεκλάσθησαν, σὺ δὲ -ἀγριέλαιος ὧν ἐνεκεν-
τρίσθης ἐν αὐτοῖς καὶ συνκοινωνὸς τῆς ῥίζης τῆς πιότητος
18 τῆς ἔλαίας ἐγένου, μὴ κατακαυχῶ τῶν κλάδων" εἰ δὲ κατα-
ζω > A A! es , > 4) « cs 4
_kKavxaoa, ov σὺ τὴν ῥίζαν βαστάζεις ἀλλὰ ἡ ῥίζα σέ.
19 ἐρεῖς οὖν ᾿Ἐξεκλάσθησαν κλάδοι ἵνα ἐγὼ ἐνκεντρισθώ.
20 καλῶς: τῇ ἀπιστίᾳ ἐξεκλάσθησαν, σὺ δὲ τῇ πίστει ἕστη-
ax kas, μὴ ὑψηλὰ φρόνει, ἀλλὰ φοβοῦ" εἰ γὰρ ὁ θεὸς τῶν
κατὰ φύσιν κλάδων οὐκ ἐφείσατο, οὐδὲ σοῦ φείσεται.
22 ἴδε οὖν χρηστότητα καὶ ἀποτομίαν θεοῦ: ἐπὶ μὲν τοὺς
πεσόντας ἀποτομία, ἐπὶ δὲ σὲ χρηστότης θεοῦ, ἐὰν ἐπι-
23 μένῃς τῇ χρηστότητι, ἐπεὶ καὶ σὺ ἐκκοπήσῃ. κἀκεῖνοι
δέ, ἐὰν μὴ ἐπιμένωσι τῇ ἀπιστίᾳ, ἐνκεντρισθήσονται" δυνα-
24 τὸς γάρ ἐστιν ὁ θεὸς πάλιν ἐνκεντρίσαι αὐτούς. εἰ γὰρ σὺ
ἐκ τῆς κατὰ φύσιν ἐξεκόπης ἀγριελαίου καὶ παρὰ φύσιν
> , 2 , “- e ς A
ἐνεκεντρίσθης eis καλλιέλαιον, πόσῳ μᾶλλον οὗτοι οἱ κατὰ
’ 3 ’ a 46» , >
25 φύσιν ἐνκεντρισθήσονται τῇ ἰδίᾳ ἐλαίᾳ. Οὐ
A Cc a > a > , δ , A a
yap θέλω ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, ro μυστήριον τοῦτο, iva
μὴ ἦτε “év’ ἑαυτοῖς φρόνιμοι, ὅτι πώρωσις ἀπὸ μέρους τῷ
ϑ ‘ ’ 4 φ λῚ 4 “ > od ?
Ισραὴλ γέγονεν ἄχρι ov τὸ πλήρωμα τῶν ἐθνῶν εἰσέλθῃ,
26 καὶ οὕτως πᾶς Ἰσραὴλ σωθήσεται: καθὼς γέγραπται
Ἥξει ἐκ Σιὼν ὁ PyOmMENOC,
ἀποστρέψει dceBefac ἀπὸ ᾿Ιὰκώβ. :
2 καὶ AYTH ayTOTC H Trap EMOY AldOHKH,
ὅτὰν ἀφέλωλιλδλι τὰς Amaptiac ἀὐτῶν.
.28 κατὰ μὲν τὸ εὐαγγέλιον ἐχθροὶ δι ὑμᾶς, κατὰ δὲ τὴν ἐκλο-
29 γὴν ἀγαπητοὶ διὰ τοὺς πατέρας’ ἀμεταμέλητα γὰρ τὰ
3. χαρίσματα καὶ ἡ κλῆσις τοῦ θεοῦ. ὥσπερ γὰρ ὑμεῖς ποτὲ
ἠπειθήσατε τῷ θεῷ, ‘viv’ δὲ ἠἡἠλεήθητε τῇ τούτων ἀπειθίᾳ,
gt οὕτως καὶ οὗτοι νῦν ἠπείθησαν τῷ ὑμετέρῳ ἔλέει ἵνα καὶ
3. αὐτοὶ νῦν ἐλεηθῶσιν: συνέκλεισεν γὰρ ὁ θεὸς τοὺς πάντας
33 εἰς ἀπειθίαν ἵνα τοὺς πάντας ἐλεήσῃ. *Q βάθος πλούτου

25 παρ 30 νυνὶ
ΒΡ

370 ΠΡΟΣ PQMAIOTZ XI XII

καὶ σοφίας καὶ γνώσεως θεοῦ: ws ἀνεξεραύνητα τὰ xpi-
ματα αὐτοῦ καὶ ἀνεξιχνίαστοι αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ.
Τίς γὰρ ἔγνω νοῦν Κγρίογ ; ἡ Tic οὐλλβογλοοὺ φτοῦ %
ἐγένετο;
ἡ τίς προέλωκεν AYTG, Kal ἀντδττολοθήσετδι ἀὐτῷ;; 35
> ὅτι ἐξ αὐτοῦ καὶ δι’ αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν τὰ πάντα: αὐτῷ 36
ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας" ἀμήν.

Παρακαλῶ οὖν ὑμᾶς, ἀδελφοί, διὰ τῶν οἰκτιρμῶν τοῦ x
θεοῦ παραστῆσαι τὰ σώματα ὑμῶν θυσίαν ζῶσαν ἁγίαν
τῷ θεῷ εὐάρεστον', τὴν λογικὴν λατρείαν ὑμῶν" καὶ μὴ 2
Γσυνσχηματίζεσθε τῷ αἰῶνε τούτῳ, ἀλλὰ μεταμορφοῦσθε'"
τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νούς, εἰς τὸ δοκιμάζειν ὑμᾶς τί τὸ θέ-
λημα τοῦ θεοῦ, τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον.

4 bY A ~ ’ ΄ι , a ~

Λέγω γὰρ διὰ τῆς χάριτος τῆς δοθείσης por παντὶ τῷ 3
ὄντι ἐν ὑμῖν μὴ ὑπερφρονεῖν map ὃ δεῖ φρονεῖν, ἀλλὰ
φρονεῖν εἰς τὸ σωφρονεῖν, ἑκάστῳ ὡς ὁ θεὸς ἐμέρισεν μέ-

, ’ A > eX , Γ ‘ 4
τρον πίστεως. καθάπερ yap ἐν ἑνὶ σώματι ᾿πολλὰ μέλη 4
ἔχομεν, τὰ δὲ μέλη πάντα οὐ τὴν αὐτὴν ἔχει πρᾶξιν, οὕτως 5
” a A t
oi πολλοὶ ἐν σῶμά ἐσμεν ἐν Χριστῷ, τὸ δὲ καθ᾽ εἷς ἀλλή-

ὃ ᾽ X A
λων μέλη. Ἔχοντες δὲ χαρίσματα κατὰ τὴν χάριν τὴν 6
δοθεῖσαν ἡμῖν διάφορα, εἴτε προφητείαν κατὰ τὴν ἀνα-
λογίαν τῆς πίστεως, εἴτε διακονίαν ἐν τῇ διακονίᾳ, εἴτε ὁ 7
διδάσκων ἐν τῇ διδασκαλίᾳ, εἴτε ὁ παρακαλῶν ἐν τῇ παρα- 8

ε a > ε , ς a ’
κλήσει, ὁ μεταδιδοὺς ἐν ἁπλότητι, ὁ προϊστάμενος ἐν
σπουδῇ, ὁ ἐλεῶν ἐν ἱλαρότητι ἡ ἀγάπη ἀννυπόκριτος. 9
ἀποστυγοῦντες τὸ πονηρόν, κολλώμενοι τῷ ἀγαθῷ" τῇ το

a a“ 3
φιλαδελφίᾳ εἰς ἀλλήλους φιλόστοργοι, τῇ τιμῇ ἀλλήλους
προηγούμενοι, τῇ σπουδῇ μὴ ὀκνηροί, τῷ πνεύματι ζέοντες, 11

”~ a? U ~ ? ᾽ ΄-“ , ε
τῷ κυρίῳ δουλεύοντες, τῇ ἐλπίδι χαίροντες, τῇ θλίψει ὑπο- τὰ
μένοντες, τῇ προσευχῇ προσκαρτεροῦντες, ταῖς χρείαις τῶν 13
ἁγίων κοινωνοῦντες, τὴν φιλοξενίαν διώκοντες. εὐλογεῖτε 14
τοὺς διώκοντας, εὐλογεῖτε καὶ μὴ καταρᾶσθε. χαίρειν μετὰ 15

Σ εὐάρεστον τῷ θεῷ 2 σννσχηματίζεσθαι..... μεταμορφοῦσθαι 4 μέλη πολλὰ

~~

XII ΧΠῚ ΠΡῸΣ PRMAIOTS 371

16 χαιρόντων, ' κλαίειν pera κλαιόντων. τὸ αὐτὸ εἰς ἀλλή-
λους φρονοῦντες, μὴ τὰ ὑψηλὰ φρονοῦντες ἀλλὰ τοῖς τα-
πεινοῖς συναπαγόμενοι. Mi rinecée PONIMO! Trap eay-

17 ΤΟΙ͂Ο. μηδενὶ κακὸν ἀντὶ κακοῦ ἀποδιδόντες" TIPONOOY-

18 MENO! κὰἀλὰ ἐνώπιον πάντων ἀνθρώπων: εἰ δυνατόν,

19 τὸ ἐξ ὑμῶν μετὰ πάντων ἀνθρώπων εἰρηνεύοντες" μὴ ἑαυτοὺς
ἐκδικοῦντες, ἀγαπητοί, ἀλλὰ δότε τόπον τῇ ὀργῇ, γέγραπται
γάρ ᾿Ἐμοὶ ἐκλί KHCIC, ἐγὼ ἀντδπτολώοω, λέγει Κύριος.

20 ἀλλὰ ἐὰν πεινᾷ ὁ ἐχθρός coy, YOMIZE ἀὐτόν᾽ ἐὰν
λιψᾷ, πότιζε aYTON’ τοῦτο γὰρ ποιῶν ἄνθρδκὰς πγρὸς

2x CWPEYCEIC ἐπὶ τὴν κεφδλὴν ὀὐτοῦ. μὴ νικῶ ὑπὸ τοῦ

1 κακοῦ, ἀλλὰ νίκα ἐν τῷ ἀγαθῴ τὸ κακόν. Πᾶσα
ψυχὴ ἐξουσίαις ὑπερεχούσαις ὑποτασσέσθω, οὐ γὰρ ἔστιν
ἐξουσία εἰ μὴ ὑπὸ θεοῦ, αἱ δὲ οὖσαι ὑπὸ θεοῦ τεταγμέναι

«εἰσίν: ὦστε ὁ ἀντιτασσόμενος τῇ ἐξουσίᾳ τῇ τοῦ θεοῦ
διαταγῇ ἀνθέστηκεν, οἱ δὲ ἀνθεστηκότες ἑαυτοῖς κρίμα

3 λήμψονται. οἱ γὰρ ἄρχοντες οὐκ εἰσὶν φόβος τῷ "ἀγαθῷ
ἔργῳ ἀλλὰ τῷ κακῷ. θέλεις δὲ μὴ φοβεῖσθαι τὴν ἐξου-

4ciav; τὸ ἀγαθὸν ποίει, καὶ ἕξεις ἔπαινον ἐξ αὐτῆς" θεοῦ
γὰρ διάκονός ἐστιν σοὶ εἰς τὸ ἀγαθόν. ἐὰν δὲ τὸ κακὸν
ποιῇς, φοβοῦ: οὐ γὰρ εἰκῇ τὴν μάχαιραν φορεῖ: θεοῦ
γὰρ διάκονός ἐστιν, ἔκδικος εἰς ὀργὴν τῷ τὸ κακὸν πράσ-

scovrt, διὸ ἀνάγκη ὑποτάσσεσθαι, οὐ μόνον διὰ τὴν

.6 ὀργὴν ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν συνείδησιν, διὰ τοῦτο γὰρ καὶ

φόρους τελεῖτε, λειτουργοὶ γὰρ θεοῦ εἰσὶν εἰς αὐτὸ τοῦτο
ἡ προσκαρτεροῦντες. ἀπόδοτε πᾶσι τὰς ὀφειλάς, τῷ τὸν
’ ‘ wi a ‘ Α a 4 ’
φόρον τὸν φόρον, τῷ τὸ τέλος τὸ τέλος, τῷ τὸν φόβον
δ τὸν φόβον, τῷ τὴν τιμὴν τὴν τιμήν. Μηδενὶ
μηδὲν ὀφείλετε, εἰ μὴ τὸ ἀλλήλους ἀγαπᾷν" ὁ γὰρ ἀγαπῶν
‘ Lg 4 λ , = Q tA O 3 ,
9 TOY ETEPOY νόμον TET ΠΡΌΚΕΡ. TO yap Y MOIXEYCEIC,
4 3 >
Oy doneyceic, Oy κλέψειο, ΟΥ̓κ ἐπιθγλλήσειο, καὶ
» [ad > a 3 ie , , 7 3 o
εἴ τις ἑτέρα ἐντολή, ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ᾽ ἀνακεφαλαιοῦται,
[ἐν τῷ] ᾿Αγὰπήσειο τὸν πληοίον COY WC CEdYTON.

15 καὶ 34 ἴ0.} 9 τούτῳ τῷ λόγῳ
ΒΒ12

σ

372 ΠΡῸΣ PQMAIOTS XIII XIV

εν» a , ‘ 3 3 ’ , 9
ἡ ἀγάπη τῷ πλησίον κακὸν οὐκ ἐργάζεται: πλήρωμα οὖν το
νόμου ἡ ἀγάπη. Καὶ τοῦτο εἰδότες τὸν καιρόν, τι
¢ ¢ re nas 9 [2 3 “- A Q 3 ’
ὅτι ὥρα ἤδη ᾿ὑμᾶς" ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι, νῦν γὰρ ἐγγύ-
τερον ἡμῶν ἡ σωτηρία ἢ ὅτε ἐπιστεύσαμεν. ἡ νὺξ προέ- 12
« ‘ € ¢ 4 3 Φ A σι
κοψεν, ἡ δὲ ἡμέρα ἤγγικεν. ἀποθώμεθα οὖν τὰ ἔργα τοῦ
σκότους, ἐνδυσώμεθα [δὲ] τὰ ὅπλα τοῦ φωτός. ὡς ἐν 13
ἡμέρᾳ εὐσχημόνως περιπατήσωμεν, μὴ κώμοις καὶ μέθαις,
μὴ κοίταις καὶ ἀσελγείαις, μὴ "ἔριδι καὶ ζήλῳ. ἀλλὰ 12
2 9/ . roe ἢ a 7 . a 4
ἐνδύσασθε τὸν κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, kat τῆς σαρκὸς
πρόνοιαν μὴ ποιεῖσθε εἰς ἐπιθυμίας.

Τὸν δὲ ἀσθενοῦντα τῇ πίστει προσλαμβάνεσθε, μὴ εἰς τ
διακρίσεις διαλογισμῶν. ὃς μὲν πιστεύει φαγεῖν πάντα, 6 2
δὲ ἀσθενῶν λάχανα ἐσθίει. ὁ ἐσθίων τὸν μὴ ἐσθίοντα μὴ 3
3 4 e A A) 3 , Q 3 Ἁ [4 ς
ἐξουθενείτω, ὁ δὲ μὴ ἐσθίων τὸν ἐσθίοντα μὴ κρινέτω, ὁ
θεὸς γὰρ αὐτὸν προσελάβετο. σὺ τίς εἶ ὁ κρίνων ἀλλό- 4
τριον οἰκέτην; τῷ ἰδίῳ κυρίῳ στήκει ἢ πίπτει: σταθήσεται
δέ, δυνατεῖ γὰρ ὁ κύριος στῆσαι αὐτόν. ὃς μὲν [γὰρ] κρίνει 5
ἡμέραν παρ᾽ ἡμέραν, ὃς δὲ κρίνει πᾶσαν ἡμέραν: ἕκαστος
ἐν τῷ ἰδίῳ vot πληροφορείσθω: ὁ φρονῶν τὴν ἡμέραν 6
κυρίῳ φρονεῖ. καὶ ὁ ἐσθίων κυρίῳ ἐσθίει, εὐχαριστεῖ γὰρ
τῷ θεῷ: καὶ ὁ μὴ ἐσθίων κυρίῳ οὐκ ἐσθίει, καὶ εὐχαριστεῖ

a a > A sy ς a ς a Lo 4 > \ ¢ a
τῷ θεῷ. Οὐδεὶς yap ἡμῶν ἑαυτῷ ζῇ, καὶ οὐδεὶς ἑαυτῷ 7
ἀποθνήσκει: ἐάν τε γὰρ ζῶμεν, τῷ κυρίῳ ζῶμεν, ἐάν τε 8
ἀποθνήσκωμεν, τῷ κυρίῳ ἀποθνήσκομεν. ἐάν τε οὖν ζῶμεν
ἐάν τε ἀποθνήσκωμεν, τοῦ κυρίου ἐσμέν. εἰς τοῦτο γὰρ 9
Χριστὸς ἀπέθανεν καὶ ἔζησεν ἵνα καὶ νεκρῶν καὶ ζώντων
κυριεύσῃ. Σὺ δὲ τί κρίνεις τὸν ἀδελφόν σου ; 7 καὶ σὺ τί το
ἐξουθενεῖς τὸν ἀδελφόν σου; πάντες γὰρ παραστησόμεθα ᾿
τῷ βήματι τοῦ θεοῦ: γέγραπται γάρ ᾿ ΤΙ

3 ϑ “ ’

Ζῶ ἐγώ, λέγει Kypioc, ὅτι ἐλλοὶ κάλλψει TIAN TONY,

Kai TrAca FAMcca EZOMOAOLHCETAI τῷ θεῷ.

Ν φ o cia 4 e A ? a a
ἄρα [οὖν] ἕκαστος ἡμῶν περὶ ἑαυτοῦ λόγον δώσει [τῷ τα
θεῷ} Μηκέτι οὖν ἀλλήλους κρίνωμεν: ἀλλὰ 13

ΧΙ 11 ἡμᾶς 13 ἔρισι καὶ ζήλοις 14 χριστὸν Ἰησοῦν XIV 13 τῷ ἀδελφῷ

XIV XV ΠΡῸΣ PQOMAIOTS 373

τοῦτο κρίνατε μᾶλλον, τὸ μὴ τιθέναι “πρόσκομμα τῷ
14 ἀδελφῴ ἢ σκάνδαλον. οἶδα καὶ πέπεισμαι ἐν κυρίῳ
Ἰησοῦ ὅτι οὐδὲν κοινὸν δι’ ἑαυτοῦ" εἰ μὴ τῷ λογιζομένῳ
15 τι Κοινὸν εἶναι, ἐκείνῳ κοινόν. εἰ γὰρ διὰ βρῶμα ὁ ἀδελφός
σον λυπεῖται, οὐκέτι κατὰ ἀγάπην περιπατεῖς. μὴ τῷ βρώ-
16 pari σου ἐκεῖνον ἀπόλλυε ὑπὲρ οὗ Χριστὸς ἀπέθανεν. μὴ
1) βλασφημείσθω οὖν ὑμῶν τὸ ἀγαθόν. οὐ γάρ ἐστιν ἡ
βασιλεία τοῦ θεοῦ βρῶσις καὶ πόσις, ἀλλὰ δικαιοσύνη καὶ
18 εἰρήνη καὶ χαρὰ ἐν πνεύματι ἁγίῳ' ὁ γὰρ ἐν τούτῳ δουλεύων
τῷ χριστῷ εὐάρεστος τῷ θεῷ καὶ δόκιμος τοῖς ἀνθρώποις.
19 dpa οὖν τὰ τῆς εἰρήνης Γδιώκωμεν᾽ καὶ τὰ τῆς οἰκοδομῆς
20 τῆς εἰς ἀλλήλου»" μὴ ἕνεκεν βρώματος κατάλυε τὸ ἔργον
τοῦ θεοῦ. πάντα μὲν καθαρά, ἀλλὰ κακὸν τῷ ἀνθρώπῳ τῷ
οἱ διὰ προσκόμματος ἐσθίοντι. καλὸν τὸ μὴ φαγεῖν κρέα μηδὲ
a2 πεῖν οἶνον μηδὲ ἐν ᾧ ὁ ἀδελφός σου προσκόπτει: σὺ πίστιν
ἣν ἔχεις κατὰ σεαντὸν ἔχε ἐνώπιον τοῦ θεοῦ. μακάριος
230 μὴ κρίνων ἑαυτὸν ἐν ᾧ δοκιμάζει: ὁ δὲ διακρινόμενος ἐὰν
φάγῃ κατακέκριται,. ὅτι οὐκ ἐκ πίστεως" πᾶν δὲ ὃ οὐκ ἐκ
1 πίστεως ἁμαρτία ἐστίν. Ὀφεΐλομεν δὲ ἡ ἡμεῖς οἱ
δυνατοὶ τὰ ἀσθενήματα τῶν ἀδυνάτων βαστάζειν, καὶ μὴ
2 ἑαυτοῖς ἀρέσκειν. ἕκαστος ἡμῶν τῷ πλησίον ἀρεσκέτω εἰς
3 τὸ ἀγαθὸν πρὸς οἰκοδομήν' καὶ γὰρ ὁ χριστὸς οὐχ ἑαυτῷ
ἤρεσεν: ἀλλὰ καθὼς γέγραπται Of ὀνειδιομοὶ τῶν ὀνει-
4 λιζόντων οὲ ἐπέπεοδν ἐπ᾽ ἐλλέ. ὅσα γὰρ προεγράφη,
[πάντα] εἰς τὴν ἡμετέραν διδασκαλίαν ἐγράφη, ἵνα διὰ τῆς
ὑπομονῆς καὶ διὰ τῆς παρακλήσεως τῶν ᾿ γραφῶν τὴν ἐλπίδα
5 ἔχωμεν". ὁ δὲ θεὸς τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως
δῴη ὑμῖν τὸ αὐτὸ φρονεῖν ἐν ἀλλήλοις κατὰ ᾿ Χριστὸν
6 Ἰησοῦν. ᾿ ἵνα ὁμοθυμαδὸν ἐν ἑνὶ στόματι δοξάζητε τὸν θεὸν
καὶ πατέρα τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ.
7 Διὸ προσλαμβάνεσθε ἀλλήλους, καθὼς καὶ ὁ χριστὸς
8 προσελάβετο "ἡμᾶς". εἰς δόξαν τοῦ θεοῦ. λέγω yap Χρι-
στὸν διάκονον ᾿ γεγενῆσθαι' περιτομῆς ὑπὲρ ἀληθείας θεοῦ,

19 διώκομεν 4.τῆς παρακλήσεως 5 ᾿Ιησοῦν Χριστόν 7 ὑμᾶς - 8. γενέσθαι

374 ΠΡῸΣ ῬΡΩΜΑΙΟΥ͂Σ oy

els τὸ βεβαιῶσαι τὰς ἐπαγγελίας τῶν πατέρων, τὰ δὲ 9
ἔθνη ὑπὲρ ἔλέους δοξάσαι τὸν θεόν: καθὼς γέγραπται Διὰ
τοῦτο ἐξομολογήοολλδί coi ἐν ἔθνεοι, Kal τῷ
6NOMaT{ οοὺ ψάλῶ. καὶ πάλιν λέγει ΕΥὐφρἄάνθητε, 10
ἔθνη, META TOY λδοῦ δύτογ. καὶ πάλιν τι

Αἰνεῖτε, πάντὰ τὰ ἔθνη, TON KYPION,

Kal ἐπδινεοάτωοὰν AYTON πάντες οἱ λδοί.
καὶ πάλιν "Hoaias λέγει 12

“Ectai ἡ p{za τοῦ *leccaf,

Kal ὁ ANICTAMENOC ἄρχειν ἐθνῶν:

ἐπ’ δὐτῷ ἔθνη EATTIOFCIN.
6 δὲ θεὸς τῆς ἐλπίδος πληρώσαι ὑμᾶς πάσης χαρᾶς καὶ 13
εἰρήνης ἐν τῷ πιστεύειν, εἰς τὸ περισσεύειν ὑμᾶς ἐν τῇ
ἐλπίδι ἐν δυνάμει πνεύματος ἁγίου.

Πέπεισμαι δέ, ἀδελφοί μου, καὶ αὐτὸς ἐγὼ περὶ ὑμῶν, 14
ὅτι καὶ αὐτοὶ μεστοί ἐστε ἀγαθωσύνης, πεπληρωμένοι
πάσης τῆς γνώσεως, δυνάμενοι καὶ ἀλλήλους νουθετεῖν.
τολμηροτέρως δὲ ἔγραψα ὑμῖν ἀπὸ μέρους, ὡς ἐπαναμι- τϑ
μνήσκων ὑμᾶς, διὰ τὴν χάριν τὴν δοθεῖσάν «μοι ἀπὸ τοῦ
θεοῦ εἰς τὸ εἶναί με λειτουργὸν Χριστοῦ ᾿ἸἸησοῦ εἰς τὰ τὸ
ἔθνη, ἱερουργοῦντα τὸ εὐαγγέλιον τοῦ θεοῦ, ἵνα γένηται ἡ
προσφορὰ τῶν ἐθνῶν εὐπρόσδεκτος, ἡγιασμένη ἐν πνεύ-
ματι ἁγίῳ. ἔχω οὖν [τὴν] καύχησιν ἐν Χριστῷ ᾿ἸἸησοῦ τὰ 17
πρὸς τὸν θεόν: οὐ γὰρ "τολμήσω" τι λαλεῖν ὧν οὐ κατειρ- 18
γάσατο Χριστὸς δι’ ἐμοῦ εἰς ὑπακοὴν ἐθνῶν, λόγῳ καὶ
ἔργῳ, ἐν δυνάμει σημείων καὶ τεράτων, ἐν δυνάμει πνεύματος τὸ
[ἁγίου] Bore με ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ καὶ κύκλῳ μέχρι τοῦ
Ἰλλυρικοῦ πεπληρωκέναι τὸ εὐαγγέλιον τοῦ χριστοῦ, οὕτως 20
δὲ φιλοτιμούμενον εὐαγγελίζεσθαι οὐχ ὅπου ὠνομάσθη
Χριστός, ἵνα μὴ ἐπ᾽ ἀλλότριον θεμέλιον οἰκοδομῶ, ἀλλὰ 2x
καθὼς γέγραπται

™Owontal οἷς οὐκ ἀνηγγέλη περὶ δύτον',

kat of oyk ἀκηκόδοιν CYNHCOYCIN. ᾿

18 τολμῶ οι Οἷς οὖκ ἀνηγγέλη περὶ αὐτοῦ ὄψονται

XV XVI | ΠΡῸΣ PQMAIOTS © 278

22 Διὸ καὶ ἐνεκοπτόμην τὰ πολλὰ τοῦ ἐλθεῖν πρὸς ὑμᾶς"
23 νυνὶ δὲ μηκέτι τόπον ἔχων ἐν τοῖς κλίμασι τούτοις, ἐπιπό-
24 θειαν δὲ ἔχων τοῦ ἔλθεῖν πρὸς ὑμᾶς ἀπὸ ἱκανῶν ἐτῶν, ὡς
ἂν πορεύωμαι εἰς τὴν Σπανίαν, ἔλπίζω γὰρ διαπορευόμενος
θεάσασθαι ὑμᾶς καὶ ὑφ᾽ ὑμῶν προπεμφθῆναι ἐκεῖ ἐὰν ὑμῶν
25 πρῶτον ἀπὸ μέρους ἐμπλησθῶ,-- νυνὶ δὲ πορεύομαι εἰς
9 4 ΄“- »-“ ε , > ’ A
26 Ἱερουσαλὴμ διακονῶν τοῖς ἁγίοις. ηὐδόκησαν yap Μακε-
δονία καὶ ᾿Αχαία κοινωνίαν τινὰ ποιήσασθαι εἰς τοὺς πτω-
27) χοὺς τῶν ἁγίων τῶν ἐν ᾿Ιερουσαλήμ. ηὐδόκησαν γάρ, καὶ
ὀφειλέται εἰσὶν αὐτῶν: εἰ γὰρ τοῖς πνευματικοῖς αὐτῶν
3 é 4 a. 4 3 A > ~ “
ἐκοινώνησαν τὰ ἔθνη, ὀφείλουσιν καὶ ἐν τοῖς σαρκικοῖς
28 λειτουργῆσαι αὐτοῖς. τοῦτο οὖν ἐπιτελέσας, καὶ σφραγι-
σάμενος αὐτοῖς τὸν καρπὸν τοῦτον, ἀπελεύσομαι δι’ ὑμῶν
> , id . φ 3 ’ \ CoA 3 ’
29 εἰς Σπανίαν: οἶδα δὲ Gre ἐρχόμενος πρὸς ὑμᾶς ἐν πληρώ-
30 part εὐλογίας Χριστοῦ ἐλεύσομαι. Παρακαλῶ
δὲ ὑμᾶς [, ἀδελφοί,] διὰ τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ
καὶ διὰ τῆς ἀγάπης τοῦ πνεύματος συναγωνίσασθαί μοι ἐν
31 ταῖς προσευχαῖς ὑπὲρ ἐμοῦ πρὸς τὸν θεόν, ἵνα ῥυσθῶ ἀπὸ
τῶν ἀπειθούντων ἐν τῇ Ιουδαίᾳ καὶ ἡ διακονία pov ἡ εἰς
32 Ἱερουσαλὴμ εὐπρόσδεκτος τοῖς ἁγίοις γένηται, ἵνα ἐν χαρᾷ
‘ ad aq
Γἐλθὼν πρὸς ὑμᾶς διὰ θελήματος “θεοῦ συναναπαύσωμαι
a“ ε A a a
33 ὑμῖν. ..6 δὲ θεὸς τῆς εἰρήνης μετὰ πάντων ὑμῶν: ἀμήν.
ax a a ?
1 BSrwiornpe δὲ ὑμῖν Φοίβην τὴν ἀδελφὴν ἡμῶν, οὖσαν
΄“ od “ Γ
2 [καὶ] διάκονον τῆς ἐκκλησίας τῆς ἐν Κενχρεαῖς, ἵνα ‘mpoo-
393. Δ 7 3 , 3 fl a e +? \ ἐφ
δέξησθε ali ἐν κυρίῳ ἀξίως τῶν ἁγίων, καὶ παραστῆτε
σι ~ ,
αὐτῇ ἐν ᾧ ἂν ὑμῶν χρήζῃ πράγματι, καὶ yap αὐτὴ προ-
στάτις πολλῶν ἐγενήθη καὶ ἐμοῦ αὐτοῦ.
3 ᾿Ασπάσασθε Πρίσκαν καὶ ᾿Ακύλαν τοὺς συνεργούς μου
4 ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, οἵτινες ὑπὲρ τῆς ψυχῆς μου τὸν ἑαυτῶν
U € 4 4Φ 3 3 Α , 3 “~ ἀλλὰ Α
τράχηλον ὑπέθηκαν, οἷς οὐκ ἐγὼ μόνος εὐχαριστῶ ἀλλὰ καὶ
a »“ ~ 9 3. “«
5 πᾶσαι ai ἐκκλησίαι τῶν ἐθνῶν, καὶ τὴν κατ᾽ οἶκον αὐτῶν
ἐκκλησίαν. ἀσπάσασθε ᾿Ἐπαίνετον τὸν ἀγαπητόν μου, ὅς
6 ἐστιν ἀπαρχὴ τῆς ᾿Ασίας εἰς Χριστόν. ἀσπάσασθε Μαρίαν,

32 ἔλθω πρὸς......θεοῦ καὶ | 1...1 2 αὑτὴν προσδέξησθε

Ν

376 ΠΡῸΣ POMAIOTS XVI

ἥτις πολλὰ ἐκοπίασεν eis ὑμᾶς. ἀσπάσασθε ᾿Ανδρόνικον
καὶ ᾿Ιουνίαν τοὺς συγγενεῖς pou καὶ συναιχμαλώτους μου,
οἶτινές εἰσιν ἐπίσημοι ἐν τοῖς ἀποστόλοις, of καὶ πρὸ ἐμοῦ
γέγοναν ἐν Χριστῷς, ἀσπάσασθε ᾿Αμπλιᾶτον τὸν ἀγα-
πητόν μου ἐν κυρίῳ. ἀσπάσασθε Οὐρβανὸν τὸν συνεργὸν
ἡμῶν ἐν Χριστῷ καὶ Στάχυν τὸν ἀγαπητόν μου. ἀσπά-
σασθε ᾿Απελλῆν τὸν δόκιμον ἐν Χριστῷ:ςἩ ἀσπάσασθε
τοὺς ἐκ τῶν ‘AptoroBovAov. ἀσπάσασθε ἫἩρῳδίωνα τὸν
συγγενῆ μου. ἀσπάσασθε τοὺς ἐκ τῶν Ναρκίσσον τοὺς
ὄντας ἐν κυρίῳ... ἀσπάσασθε Τρύφαιναν καὶ Τρυφῶσαν τὰς
4 > ‘4 3 ’ XN > ’
κοπιώσας ἐν κυρίῳ. ἀσπάσασθε Περσίδα τὴν ἀγαπητήν,
9 , 3 ’ LJ ’ 3 , € “ x
ἥτις πολλὰ ἐκοπίασεν ἐν κυρίῳ. ἀσπάσασθε Ῥοῦφον τὸν
ἐκλεκτὸν ἐν κυρίῳ καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ ἐμοῦ. ἀσπά-
σασθε ᾿Ασύνκριτον, Φλέγοντα, Ἑρμῆν, Πατρόβαν, ἝἙ, ρμᾶν,
καὶ τοὺς σὺν αὐτοῖς ἀδελφούς. ἀσπάσασθε Φιλόλογον
καὶ Ἰουλίαν, Νηρέα καὶ τὴν ἀδελφὴν αὐτοῦ, καὶ ᾿Ολυμπᾶν,
Α A A > “ 4 », » a > ,
καὶ τοὺς σὺν αὐτοῖς πάντας ἁγίους. ᾿Ασπάσασθε ἀλλή-
λους ἐν φιλήματι ἁγίῳ: ᾿Ασπάζονται ὑμᾶς αἱ ἐκκλησίαι
πᾶσαι τοῦ χριστοῦ.
Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, σκοπεῖν τοὺς τὰς διχᾳ-
, δ “Δ , ‘ ᾿ , Δ € aA » ν᾽
στασίας καὶ τὰ σκάνδαλα παρὰ τὴν διδαχὴν ἣν ὑμεῖς ἐμά-
θετε ποιοῦντας, καὶ ἐκκλίνετε ἀπ᾿ αὐτῶν: οἱ γὰρ τοιοῦτοι
τῷ κυρίῳ ἡμῶν Χριστῷ οὐ δουλεύουσιν ἀλλὰ τῇ ἑαυτῶν
a ~ > > “~
κοιλίᾳ, καὶ διὰ τῆς χρηστολογίας καὶ εὐλογίας ἐξαπατῶσι
΄- ’ ΄“ Α ’
τὰς καρδίας τῶν ἀκάκων. ἡ γὰρ ὑμῶν ὑπακοὴ εἰς πάντας
“ φ “
ἀφίκετο’ ἐφ᾽ ὑμῖν οὖν χαίρω, θέλω δὲ ὑμᾶς σοφοὺς [μὲν]
? > 4 39 6 , 3 , ὃ . 0? \ , ε δὲ θ0 ‘
εἶναι εἰς τὸ ἀγαθόν, ἀκεραίους δὲ εἰς τὸ κακόν. ὁ δὲ θεὸς
a“ : ”~ \ Ld € ”~
τῆς εἰρήνης συντρίψει τὸν Σατανᾶν ὑπὸ τοὺς πόδας ὑμῶν
ἐν τάχει.
Ἡ χάρις τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ ' μεθ᾽ ὑμῶν.
3 ζω
Ασπάζεται ὑμᾶς Τιμόθεος ὁ συνεργός [pov], καὶ
Λούκιος καὶ Ἰάσων καὶ Σωσίπατρος οἱ συγγενεῖς μου.
3 ca 3 ᾿Ὶ , ε ’ A 3 A} >
ἀσπάζομαι ὑμᾶς ἐγὼ Teprios ὁ γράψας τὴν ἐπιστολὴν ἐν

20 Χριστοῦ

7

8
9
Io

qr

12

15

16

17

18

21

22

γι

XVI ΠΡΟΣ PQMAIOTS 377

, > 4 ¢ «a r “ ε ἐξέ A BA a
23 Κυρίῳ. ἀσπάζεται ὑμᾶς Ταῖος ὁ ξένος μου καὶ oAns τῆς
ἐκκλησίας. ἀσπάζεται ὑμᾶς "Ἔραστος ὁ οἰκονόμος τῆς
? ‘A [2 € 3 4
πόλεως Kat Kovapros ὁ ἀδελφός.

23 Τῷ δὲ δυναμένῳ ὑμᾶς στηρίξαι κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μον
καὶ τὸ κήρυγμα ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, κατὰ ἀποκάλυψιν μυστη-

26 ρίον χρόνοις αἰωνίοις σεσιγημένου φανερωθέντος δὲ νῦν
διά τε γραφῶν προφητικῶν κατ᾽ ἐπιταγὴν τοῦ αἰωνίου
θεοῦ εἰς ὑπακοὴν πίστεως εἰς πάντα τὰ ἔθνη γνωρισθέντος,

27 μόνῳ σοφῷ θεῷ διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ [ᾧ] ἡ δ εἰς τοὺς
αἰῶνας" ἀμήν.

ΠΡΟΣ KOPINQIOYES A

TIAYAOS κλητὸς ἀπόστολος "Ἰησοῦ Χριστοῦ διὰ 1
θελήματος θεοῦ καὶ Σωσθένης ὁ ἀδελφὸς τῇ ἐκκλησίᾳ 2
τοῦ θεοῦ τῇ οὔσῃ ἐν Κορίνθῳ, ἡγιασμένοις ἐν Χριστῷ
Ἰησοῦ, κλητοῖς ἁγίοις, σὺν πᾶσιν τοῖς ἐπικαλουμένοις τὸ
ὄνομα τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐν παντὶ τόπῳ
αὐτῶν καὶ ἡμῶν: χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς 3
ἡμῶν καὶ κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ.

Εὐχαριστῶ τῷ θεῷ πάντοτε περὶ ὑμῶν ἐπὶ τῇ χάριτι 4
τοῦ θεοῦ τῇ δοθείσῃ ὑμῖν ἐν Χριστῷ ᾿Ἰησοῦ, ὅτι ἐν παντὶ 5
ἐπλουτίσθητε ἐν αὐτῷ, ἐν παντὶ λόγῳ καὶ πάσῃ γνώσει,
καθὼς τὸ μαρτύριον τοῦ χριστοῦ ἐβεβαιώθη ἐν ὑμῖν, 6
ὥστε ὑμᾶς μὴ ὑστερεῖσθαι ἐν μηδενὶ χαρίσματι, ἀπεκδε- 7
χομένους τὴν ἀποκάλυψιν τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ"
ὃς καὶ βεβαιώσει ὑμᾶς ἕως τέλους ἀνεγκλήτους ἐν τῇ ἡμέρᾳ 8
τοῦ κυρίου ἡμῶν "Incot [Χριστοῦ]. πιστὸς ὁ θεὸς δὲ οὗ 9
ἐκλήθητε εἰς κοινωνίαν τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ
κυρίου ἡμῶν.

Παρακαλώ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ 10
κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε πάντες,
καὶ μὴ ἦ ἐν ὑμῖν σχίσματα, ἦτε δὲ κατηρτισμένοι ἐν τῷ
αὐτῷ νοὶ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ. ἐδηλώθη γάρ μοι περὶ τι
ὑμῶν, ἀδελφοί μου, ὑπὸ τῶν Χλόης ὅτι ἔριδες ἐν ὑμῖν εἰσίν.
λέγω δὲ τοῦτο ὅτι ἕκαστος ὑμῶν λέγει ᾿Ἐγὼ μέν εἶμι τα
᾿ Παύλου, ᾿Εγὼ δὲ ᾿Απολλώ, Ἐγὼ δὲ Κηφᾶ, Ἐγὼ δὲ
Χριστοῦ. μεμέρισται ὁ ‘xptords.' μὴ ἸΙαῦλος ἐσταυρώθη 13

1 Χριστοῦ Ἰησοῦ 13 xptords ;

I MPOZ KOPINOIOTZ A 379

14. ὑπὲρ ὑμῶν, ἢ els τὸ ὄνομα Παύλον ἐβαπτίσθητε; evya-
ριστῶ ὅτι οὐδένα ὑμῶν ἐβάπτισὰ εἰ μὴ Κρίσπον καὶ
15 Γαῖον, ἵνα μή τις εἴπῃ ὅτι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα ἐβαπτίσθητε"
16 ἐβάπτισα δὲ καὶ τὸν Στεφανᾶ οἶκον' λοιπὸν οὐκ οἶδα εἴ
17 τίνα ἄλλον ἐβάπτισας. οὐ γὰρ ἀπέστειλέν με Χριστὸς
βαπτίζειν ἀλλὰ εὐαγγελίζεσθαι, οὐκ ἐν σοφίᾳ λόγου, ἵνα
μὴ κενωθῇ ὁ σταυρὸς τοῦ χριστοῦ.
1% ὋὉ λόγος γὰρ ὁ τοῦ σταυροῦ τοῖς μὲν ἀπολλυμένοις
μωρία ἐστίν, τοῖς δὲ σωζομένοις ἡμῖν δύναμις θεοῦ ἐστίν.
το γέγραπται γάρ
᾿Απολῶ τὴν οοφίὰν τῶν οοφῶν,
Kal τὴν CYNECIN τῶν CYNETON ἀθετήοω.
20 ΤΟΥ coddc; ποῦ Γρδλλλλάτεύο;, ποῦ συνζητητὴς
τοῦ αἰῶνος τούτου; οὐχὶ ἐλώρδνεν ὁ θεὸς THN οοφίὰν
οἱ TOU κόσμου; ἐπειδὴ γὰρ ἐν τῇ σοφίᾳ τοῦ θεοῦ οὐκ ἔγνω
ὁ κόσμος διὰ τῆς σοφίας τὸν θεόν, εὐδόκησεν ὁ θεὸς διὰ
22 τῆς μωρίας τοῦ κηρύγματος σῶσαι τοὺς πιστεύοντας. ἐπει-
δὴ καὶ “Iovdaios σημεῖα αἰτοῦσιν καὶ Ἕλληνες σοφίαν ζητοῦ-
23 σιν" ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, ᾿Ιουδαίοις
24 μὲν σκάνδαλον ἔθνεσιν δὲ μωρίαν, αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς,
Ιουδαίοις τε καὶ Ἕλλησιν, Χριστὸν θεοῦ δύναμιν καὶ θεοῦ
25 σοφίαν, ὅτι τὸ μωρὸν τοῦ θεοῦ σοφώτερον τῶν ἀνθρώ-
πὼν ἐστίν, καὶ τὸ ἀσθενὲς τοῦ θεοῦ ἰσχυρότερον τῶν
26 ἀνθρώπων. Βλέπετε yap τὴν κλῆσιν ὑμῶν,
ἀδελφοί, ὅτι οὐ πολλοὶ σοφοὶ κατὰ σάρκα, οὐ πολλοὶ
27 δυνατοί, οὐ πολλοὶ εὐγενεῖς: ἀλλὰ τὰ μωρὰ τοῦ κόσμον
ἐξελέξατο ὁ θεός, ἵνα καταισχύνῃ τοὺς σοφούς, καὶ τὰ
ἀσθενῆ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ θεός, ἵνα καταισχύνῃ τὰ
28 ἰσχυρά, καὶ τὰ ἀγενῆ τοῦ κόσμου καὶ τὰ ἐξουθενημένα
ἐξελέξατο ὁ θεός, [καὶ] τὰ μὴ ὄντα, ἵνα τὰ ὄντα καταρ-
29 γήσῃ, ὅπως μὴ καυχήσηται πᾶσα σὰρξ ἐνώπιον τοῦ θεοῦ.
go ἐξ αὐτοῦ δὲ ὑμεῖς ἐστὲ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, ὃς ἐγενήθη σοφία
ἡμῖν ἀπὸ "θεοῦ, δικαιοσύνη" τε καὶ ἁγιασμὸς καὶ ἀπολύ-

13 περὶ 14 τῷ θεῷ 30 θεοῦ δικαιοσύνη

380 ΠΡῸΣ KOPINOIOTS A 1

τρωσις, wa καθὼς γέγραπται ᾿ Ὃ Kayy@MENOC ἐν Κυρίῳ 31
κἀγχάσθω.

Κἀγὼ ἔλθὼν πρὸς ὑμᾶς, ἀδελφοί, ἦλθον οὐ καθ᾿ ὑπερο- I
χὴν λόγου ἢ σοφίας καταγγέλλων ὑμῖν τὸ ᾿μυστήριον' τοῦ
θεοῦ, οὐ γὰρ ἔκρινά τι εἰδέναι ἐν ὑμῖν εἰ μὴ Ἰησοῦν Χριστὸν 2
καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένον: κἀγὼ ἐν ἀσθενείᾳ καὶ ἐν φόβῳ 3
καὶ ἐν τρόμῳ πολλῷ ἐγενόμην πρὸς ὑμᾶς, καὶ ὁ λόγος μου 4
καὶ τὸ κήρυγμά μου οὐκ ἐν πιθοῖς σοφίας λόγοις ἀλλ᾽ ἐν
ἀποδείξει πνεύματος καὶ δυνάμεως, ἵνα ἡ πίστις ὑμῶν μὴ ἢ 5
ἐν σοφίᾳ ἀνθρώπων ἀλλ᾽ ἐν δυνάμει θεοῦ. Σοφίαν 6
δὲ λαλοῦμεν ἐν τοῖς τελείοις, σοφίαν δὲ οὐ τοῦ αἰῶνος
τούτου οὐδὲ τῶν ἀρχόντων τοῦ αἰῶνος τούτου τῶν καταργου-
μένων" ἀλλὰ λαλοῦμεν θεοῦ σοφίαν ἐν μυστηρίῳ, τὴν 7
ἀποκεκρυμμένην, ἣν προώρισεν ὁ θεὸς πρὸ τῶν αἰώνων εἰς
δόξαν ἡμῶν: ἣν οὐδεὶς τῶν ἀρχόντων τοῦ αἰῶνος τούτου 8
ἔγνωκεν, εἰ γὰρ ἔγνωσαν, οὐκ ἂν τὸν κύριον τῆς δόξης
ἐσταύρωσαν: ἀλλὰ καθὼς γέγραπται 9

“A ὀφθδλλλὸς οὐκ εἶλεν Kal οἵας οὐκ ἤκογοεν

καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη,

ὅοὰ HTO/MACEN ὁ θεός τοῖς dfaTT@CIN AYTON.
ἡμῖν “yap' ἀπεκάλυψεν ὁ θεὸς διὰ τοῦ πνεύματος, τὸ γὰρ 10
πνεῦμα πάντα ἐραυνᾷ, καὶ τὰ βάθη τοῦ θεοῦ. τίς γὰρ οἷδεν τι
ἀνθρώπων τὰ τοῦ ἀνθρώπου εἰ μὴ τὸ πνεῦμα τοῦ ἀνθρώποῳι
τὸ ἐν αὐτῷ; οὕτως καὶ τὰ τοῦ θεοῦ οὐδεὶς ἔγνωκεν εἰ μὴ
τὸ πνεῦμα τοῦ θεοῦ. ἡμεῖς δὲ οὐ τὸ πνεῦμα τοῦ κόσμου 12
ἐλάβομεν ἀλλὰ. τὸ πνεῦμα τὸ ἐκ τοῦ θεοῦ, ἵνα εἰδῶμεν τὰ
ὑπὸ τοῦ θεοῦ χαρισθέντα ἡμῖν’ ἃ καὶ λαλοῦμεν οὐκ ἐν 13
διδακτοῖς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις, ἀλλ᾽ ἐν διδακτοῖς
πνεύματος, "πνευματικοῖς πνευματικὰ συνκρίνοντες. Yu- 14
χικὸς δὲ ἄνθρωπος οὐ δέχεται τὰ τοῦ πνεύματος τοῦ θεοῦ,
μωρία γὰρ αὐτῷ ἐστίν, καὶ οὐ δύναται γνῶναι, ὅτι πνευμα-
τικῶς ἀνακρίνεται" 6 δὲ πνευματικὸς ἀνακρίνει "pe πάντα, 15
αὐτὸς δὲ ὑπ᾽ οὐδενὸς ἀνακρίνεται. tie yap ἔγνω ΝΟΥ͂Ν 16

1 μαρτύριον to δὲ 13 πνευματικώς 15 [τα]

II I ΠΡῸΣ KOPINGIOTZ A 381

ἢ 3 € “" “κ “-
Κγρίογ, ὃς ογνβιβάςει ayYTON; ἡμεῖς δὲ νοῦν Χριστοῦ
x ἔχομεν. Κἀγώ, ἀδελφοί, οὐκ ἠδυνήθην λαλῆσαι
ὑμῖν ὡς πνευματικοῖς ἀλλ᾽ ὡς σαρκίνοις, ὡς νηπίοις ἐν
α Χριστῷ. γάλα ὑμᾶς ἐπότισα, οὐ βρῶμα, οὔπω yap ἐδύ-
νασθε.
3 ᾿Αλλ᾽ οὐδὲ [ἔτι] νῦν δύνασθε, ἔτι γὰρ σαρκικοί ἐστε.
4 ~
ὅπου γὰρ ἐν ὑμῖν ζῆλος καὶ ἔρις, οὐχὶ σαρκικοί ἐστε καὶ
4 κατὰ ἄνθρωπον περιπατεῖτε; ὅταν γὰρ λέγῃ τις “Eyed μέν
QA
εἶμι Παύλου, ἕτερος δέ Ἐγὼ ᾿Απολλώ, οὐκ ἄνθρωποί
5 ἐστε; τί οὖν ἐστὶν ᾿Απολλώς; τί δέ ἐστιν Παῦλος; διά-
Φ
κονοι δὲ ὧν ἐπιστεύσατε, καὶ ἑκάστῳ ws ὁ κύριος ἔδωκεν.
6 ἐγὼ ἐφύτευσα, ᾿Απολλὼς ἐπότισεν, ἀλλὰ ὁ θεὸς ηὔξανεν"
Ψ , € , > é ς ’ > 3 ε
η ὦστε οὔτε ὁ φυτεύων ἐστίν τι οὔτε ὁ ποτίζων, ἀλλ᾽ ὁ
9 4 , € ’ A A ε , a 9
8 αὐξάνων θεός. ὁ φυτεύων δὲ καὶ ὁ ποτίζων ἐν εἶσιν,
ἕκαστος δὲ τὸν ἴδιον μισθὸν λήμψεται κατὰ τὸν ἴδιον κόπον;
ο θεοῦ γάρ ἐσμεν συνεργοί: θεοῦ γεώργιον, θεοῦ οἰκοδομή
10 ἐστε. Κατὰ τὴν χάριν τοῦ θεοῦ τὴν δοθεῖσάν
pot ὡς σοφὸς ἀρχιτέκτων θεμέλιον ἔθηκα, ἄλλος δὲ ἐποικο-
“~ ὉΨ Ὶ ’ fod > “
τι δομεῖ. ἕκαστος δὲ βλεπέτω πῶς ἐποικοδομεῖ: θεμέλιον
4 9 A , a 4 4 , @
yap ἄλλον οὐδεὶς δύναται θεῖναι παρὰ τὸν κείμενον, ὅς
12 ἐστιν ᾿Ιησοῦς Χριστός: εἰ δέ τις ἐποικοδομεῖ ἐπὶ τὸν θε-
Γ , 1 9 ? ‘ , , , ,
μέλιον ‘xpvotoy,' ἀργύριον, λίθους τιμίους, ξύλα, χόρτον,
13 Καλάμην, ἑκάστου τὸ ἔργον φανερὸν γενήσεται, ἡ γὰρ
ε 2 , > 9 eo A ¢ » A
ἡμέρα δηλώσει" ὅτι ἐν πυρὶ ἀποκαλύπτεται, καὶ ἑκάστου τὸ
14 ἔργον ὁποῖόν ἐστιν τὸ πῦρ αὐτὸ δοκιμάσει. εἴ τινος τὸ
ed - 6 3 , A , # A
15 ἔργον μενεῖ ὃ ἐποικοδόμησεν, μισθὸν λήμψεται" εἴ τινος TO
ἔργον κατακαήσεται, ζημιωθήσεται, αὐτὸς δὲ σωθήσεται,
[2 ᾿Ὶ ς A ’ 9 ” 4
16 οὕτως δὲ ὡς διὰ πυρός. Οὐκ οἴδατε ὅτι ναὸς
nm 3 ‘ A A ~ ~ a3 cn 9 Col | #
17 θεοῦ ἐστὲ καὶ τὸ πνεῦμα τοῦ θεοῦ "ἐν ὑμῖν οἰκεῖ; εἴ τις
Α A ”~ ~ a, ~ ~ e ’ € 4A
τὸν ναὸν τοῦ θεοῦ φθείρει, φθερεῖ τοῦτον ὁ θεός" ὁ yap
ναὸς τοῦ θεοῦ ἅγιός ἐστιν, οἵτινές ἐστε ὑμεῖς.
Ἢ e AY 3 ’ a” a Α J 3
18 Μηδεὶς ἑαυτὸν ἐξαπατάτω" εἴ τις δοκεῖ σοφὸς εἰναι ev
ὑμῖν ἐν τῷ αἰῶνι τούτῳ, μωρὸς γενέσθω, ἵνα γένηται σοφός,

12 χρυσίον καὶ 16 οἰκεῖ ἐν ὑμῖν

384 ΠΡῸΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ A Vv VI

ὑμῖν ἐν τῇ ἐπιστολῇ μὴ συναναμίγνυσθαι πόρνοις, οὐ πάν- το
τως τοῖς πόρνοις τοῦ κόσμου τούτου ἢ τοῖς πλεονέκταις καὶ
ἅρπαξιν ἣ εἰδωλολάτραις, ἐπεὶ ὠφείλετε ἄρα ἐκ τοῦ κόσμου
3 a “ , 'Ὦν Cc a \ , 3 ἢ
ἐξελθεῖν. νῦν δὲ ἔγραψα ὑμῖν μὴ συναναμίγνυσθαι ἐάν τις x1
ἀδελφὸς ὀνομαζόμενος 7 πόρνος ἢ πλεονέκτης ἢ εἰδωλο-
a a
Aarpns ἢ λοίδορος ἢ μέθυσος ἢ ἅρπαξ, τῷ τοιούτῳ μηδὲ
“ ᾽ 4 »» ) 3
συνεσθίειν. τί γάρ μοι τοὺς ἔξω κρίνειν ; οὐχὶ τοὺς ἔσω τι
a /
ὑμεῖς κρίνετε, τοὺς δὲ ἔξω ὁ θεὸς xpives; EZAPATE TON 13
n. +) nm
πονηρὸν ἐξ YMON AYTAN.
Ἰολμᾷ τις ὑμῶν πρᾶγμα ἔχων πρὸς τὸν ἕτερον Kpi- 1
35. ' “ 27Q7 4 > Qy 323" ~ € > 3,
νεσθαι ἐπὶ τῶν ἀδίκων, καὶ οὐχὶ ἐπὶ τῶν ἁγίων ; ἣ οὐκ οἴδατε 2
ὅτι. οἱ ἅγιοι τὸν κόσμον ᾿ κρινοῦσιν"; καὶ εἰ ἐν ὑμῖν κρίνεται
€ , > , 3 , ? 3 a”

ὁ κόσμος, ἀνάξιοί ἐστε κριτηρίων ἐλαχίστων ; οὐκ οἴδατε 3
ὅτι ἀγγέλους κρινοῦμεν, μήτιγε βιωτικά; βιωτικὰ μὲν οὖν 4
l4 3. 4 ‘ 3 ’ 3 a 3 4

κριτήρια ἐὰν ἔχητε, τοὺς ἐξουθενημένους ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ,
τούτους καθίζετε; πρὸς ἐντροπὴν ὑμῖν λέγω. οὕτως 5
9 wy > ζ » > .Y 4 é id wn >? 8
οὐκ ἕνι ἐν ὑμῖν οὐδεὶς σοφὸς os δυνήσεται διακρῖναι ava
μέσον τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ, ἀλλὰ ἀδελφὸς μετὰ ἀδελφοῦ 6
κρίνεται, καὶ τοῦτο ἐπὶ ἀπίστων ; ἤδη μὲν οὖν ὅλως ἥττημα 7
ὑμῖν ἐστὶν ὅτι κρίματα ἔχετε μεθ᾽ ἑαυτῶν: διὰ τί οὐχὶ
μᾶλλον ἀδικεῖσθε ; διὰ τί οὐχὶ μᾶλλον ἀποστερεῖσθε ; ἀλλὰ 8
ὑμεῖς ἀδικεῖτε καὶ ἀποστερεῖτε, καὶ τοῦτο ἀδελφούς. ἣ 9
οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι θεοῦ βασιλείαν οὐ κληρονομήσουσιν ;
Μὴ πλανᾶσθε: οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοὶ
" ᾿. καὶ 2 a ” , Ν
οὔτε μαλακοὶ οὔτε ἀρσενοκοῖται οὔτε κλέπται οὔτε πλεο- τὸ
yéxrat, οὐ μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν
θεοῦ κληρονομήσουσιν. Καὶ ταῦτά τινες Free ἀλλὰ ἀπε- τι
λούσασθε, ἀλλὰ ἡγιάσθητε, ἀλλὰ ἐδικαιώθητε ἐν τῷ ὀνό-
ματι τοῦ κυρίου [ἡμῶν] Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἐν τῷ πνεύματι
τοῦ θεοῦ ἡμῶν.
Πάντα μοι ἔξεστιν: ἀλλ᾽ οὐ πάντα συμφέρει. πάντα 12
μοι ἔξεστιν: ἀλλ᾽ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος.
Η , a , ee ’ a ’ ε ‘
τὰ βρώματα τῇ κοιλίᾳ, καὶ ἡ ᾿κοιλία τοῖς βρώμασιν' ὁ δὲ 13

2 κρίνονσιν

i a a τον αν

VI VII ΠΡΟΣ KOPINOIOTZ A 385

θεὸς καὶ ταύτην καὶ ταῦτα καταργήσει. τὸ δὲ σῶμα ov τῇ
14 πορνείᾳ ἀλλὰ τῷ κυρίῳ, καὶ ὁ κύριος τῷ σώματι" ὁ δὲ θεὸς
4 A , 4 Y ¢ a £3 Ca | 4 a ,
καὶ τὸν κύριον ἤγειρεν καὶ ἡμᾶς ᾿ ἐξεγερεῖ' διὰ τῆς δυνάμεως
9 δι > 4 Γ᾿} A ’ ς ΄ δι
13 αὐτοῦ. οὐκ οἴδατε ὅτι τὰ σώματα ὑμῶν μέλη Χριστοῦ
ἐστίν; ἄρας οὖν τὰ μέλη τοῦ χριστοῦ ποιήσω πόρνης μέλη;
4 ? cal > Rd 9g € , “ ᾽
τό μὴ γένοιτο. ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι ὁ κολλώμενος τῇ πόρνῃ ἐν
σῶμά ἐστιν; “Econtai γάρ, φησίν, οἷ AYo εἰς cépKa
1 MiaN. ὁ δὲ KodAdpevos τῷ Kupip ἕν πνεῦμά ἐστιν.
18 φεύγετε τὴν πορνείαν: πᾶν ἁμάρτημα ὃ ἐὰν ποιήσῃ ἄνθρω-
πος ἐκτὸς τοῦ σώματός ἐστιν, ὁ δὲ πορνεύων els τὸ ἴδιον
19 σῶμα ἁμαρτάνει. ἣ οὐκ οἴδατε ὅτε τὸ σῶμα ὑμῶν ναὸς
τοῦ ἐν ὑμῖν ᾿ἁγίου πνεύματός ἐστιν", οὗ ἔχετε ἀπὸ θεοῦ;
90 καὶ οὐκ ἐστὲ ἑαυτῶν, ἠγοράσθητε γὰρ τιμῆς" δοξάσατε δὴ
τὸν θεὸν ἐν τῷ σώματι ὑμῶν.
: Περὶ δὲ ὧν ἐγράψατε, καλὸν ἀνθρώπῳ γυναικὸς μὴ
a ἅπτεσθαι" διὰ δὲ τὰς πορνείας ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα
3 ἐχέτω, καὶ ἑκάστη τὸν ἴδιον ἄνδρα ἐχέτω. τῇ γυναικὶ ὁ
ἀνὴρ τὴν ὀφειλὴν ἀποδιδότω, ὁμοίως δὲ καὶ ἡ γυνὴ τῷ
4 ἀνδρί. 1 γυνὴ τοῦ ἰδίου σώματος οὐκ ἐξουσιάζει ἀλλὰ ὁ
> ἢ € ’ Α ς > 8 “σ΄ 384.» ‘4 9 3
ἀνήρ' ὁμοίως δὲ καὶ ὁ ἀνὴρ τοῦ ἰδίου σώματος οὐκ ἐξου-
gs σιάζει ἀλλὰ ἡ γυνή. μὴ ἀποστερεῖτε ἀλλήλους, εἰ μήτι
[ἂν] ἐκ συμφώνου πρὸς καιρὸν ἵνα σχολάσητε τῇ προσευχῇ
\ LU | A > 4 @ A U ε a ε a
καὶ πάλιν ἐπὶ τὸ αὐτὸ Fre, ἵνα μὴ πειράζῃ ὑμᾶς ὁ Σατανᾶς
6 διὰ τὴν ἀκρασίαν [ὑμῶν]. τοῦτο δὲ λέγω κατὰ συνγνώμην,
3 3 3 ᾽ - Α 2 3 ? 3 €
70U κατ᾽ ἐπιταγήν. θέλω δὲ πάντας ἀνθρώπους εἶναι ὡς
καὶ ἐμαυτόν: ἀλλὰ ἕκαστος ἴδιον ἔχει χάρισμα ἐκ θεοῦ, ὁ
μὲν οὕτως, ὁ δὲ οὕτως.
8 λέγω δὲ τοῖς ἀγάμοις καὶ ταῖς χήραις, καλὸν αὐτοῖς ἐὰν
9 μείνωσιν ὡς κἀγώ" εἰ δὲ οὐκ ἐγκρατεύονται, γαμησάτωσαν,
10 κρεῖττον γάρ ἐστιν ᾿γαμεῖν' ἢ πυροῦσθαι. Τοῖς δὲ γεγαμη-
’ > γ», a 29 . ¢ +? a > 4 2
κόσιν παραγγέλλω, οὐκ ἐγὼ ἀλλὰ ὁ κύριος, γυναῖκα ἀπὸ ay-
τι δρὸς μὴ χωρισθῆναι,--- ἐὰν δὲ καὶ χωρισθῇ, μενέτω ἄγαμος
a =~ 2 8 AY Ar , 8 a ὃ ~ ‘ >
ἢ τῷ ἀνδρὶ καταλλαγήτω,-- καὶ ἄνδρα γυναῖκα μὴ ἀφιέναι.
14 ἐξήγειρεν 19 πνεύματος ἁγίον ἐστίν 9 γαμῆσαι
GC

ΠΈΛΕΝ

386 ΠΡΟΣ KOPINOIOTS A VII

Τοῖς δὲ λοιποῖς λέγω eye, οὐχ ὁ κύριος: εἴ τις ἀδελφὸς 12
γυναῖκα ἔχει ἄπιστον, καὶ αὕτη συνευδοκεῖ οἰκεῖν per’ αὐ-
τοῦ, μὴ ἀφιέτω αὐτήν" καὶ γυνὴ ἥτις ἔχει ἄνδρα ἄπιστον, 13
καὶ οὗτος συνευδοκεῖ οἰκεῖν μετ᾽ αὐτῆς, μὴ ἀφιέτω τὸν
ε ᾿ ~
ἄνδρα. ἡγίασται yap 6 ἀνὴρ ὁ ἄπιστος ἐν τῇ γυναικί, Kai 14
ε» ξ A) c¢ > ~ 3 a 3 4
ἡγίασται ἡ γυνὴ ἡ ἄπιστος ἐν τῷ ἀδελφῷ" ἐπεὶ ἄρα τὰ
τέκνα ὑμῶν ἀκάθαρτά ἐστιν, νῦν δὲ ἅγιά ἐστιν. εἰ δὲ 615
Ν , ΄ 3 ες » \
ἄπιστος χωρίζεται, χωριζέσθω" ov δεδούλωται ὁ ἀδελφὸς
ἣ ἡ ἀδελφὴ ἐν τοῖς τοιούτοις, ἐν δὲ εἰρήνῃ κέκληκεν
γὑμᾶς' ὁ θεός. τί γὰρ οἶδας, γύναι, εἰ τὸν ἄνδρα σώσεις; τό
ἢ τί οἶδας, ἄνερ, εἰ τὴν γυναῖκα σώσεις ; Eiy
r oe ee
μὴ ἑκάστῳ ὡς 'μεμέρικεν' ὁ κύριος, ἕκαστον ὡς κέκληκεν
ὁ θεός, οὕτως περιπατείτω' καὶ οὕτως ἐν ταῖς ἐκκλησίαις
πάσαις διατάσσομαι. περιτετμημένος τις ἐκλήθη; μὴ 38

ἐπισπάσθω" ἐν ἀκροβυστίᾳ κέκληταί τις; μὴ περιτεμνέσθω.

ἡ περιτομὴ οὐδέν ἐστιν, καὶ ἡ ἀκροβυστία οὐδέν ἐστιν, 19
’ 3 ~ ~ Ὁ 9 a

ἀλλὰ τήρησις ἐντολῶν θεοῦ. ἕκαστος ἐν τῇ κλήσει 7 2
ἐκλήθη ἐν ταύτῃ μενέτω. δοῦλος ἐκλήθης; μή σοι με- 2x
λέτω: GAN εἰ καὶ δύνασαι ἐλεύθερος γενέσθαι, μᾶλλον

“- ς A > , A ~ > 4
χρῆσαι. ὁ yap ἐν κυρίῳ κληθεὶς δοῦλος ἀπελεύθερος 22
κυρίου ἐστίν: ὁμοίως ὁ ἐλεύθερος κληθεὶς δοῦλός ἐστιν
Χριστοῦ. τιμῆς ἠγοράσθητε' μὴ γίνεσθε δοῦλοι ἀνθρώ- 23
πων. ἕκαστος ἐν ᾧ ἐκλήθη, ἀδελφοί, ἐν τούτῳ μενέτω 4
παρὰ θεῷ.

τ 4 lod , 3 4X ’ 3 ¥ ?

Περὶ δὲ τῶν παρθένων ἐπιταγὴν κυρίου οὐκ ἔχω, γνώμην 25
δὲ δίδωμε ὡς ἠλεημένος ὑπὸ κυρίου πιστὸς εἶναι. Νο- 26
μίζω οὖν τοῦτο καλὸν ὑπάρχειν διὰ τὴν ἐνεστῶσαν ἀνάγκην,

?
ὅτι καλὸν ἀνθρώπῳ τὸ οὕτως εἶναι. δέδεσαι γυναικί; μὴ 27
ζήτει λύσιν’ λέλυσαι ἀπὸ γυναικός; μὴ ζήτει γυναῖκα' ἐὰν oF
,
δὲ καὶ γαμήσῃς, οὐχ ἥμαρτες. καὶ ἐὰν γήμῃ [ἡ] παρθένος,
9 Cd Ori de a .Y 9 ‘ ς a

οὐχ ἥμαρτεν. ἱψιν τῇ σαρκὶ ἕξουσιν οἱ τοιοῦτοι,
ἐγὼ δὲ ὑμῶν φείδομαι. Τοῦτο δέ φημι, ἀδελφοί, ὁ καιρὸς 29
συνεσταλμένος ' ἐστίν: τὸ λοιπὸν ἵνα καὶ οἷ ἔχοντες γυναῖκας

15 ἡμᾶς 17 ἐμέρισεν 29 ἐστὶν τὸ λοιπόν,

VII VIII ΠΡῸΣ KOPINOIOTS A 387

30 ὡς μὴ ἔχοντες ὦσιν, καὶ of κλαίοντες ὡς μὴ κλαίοντες, καὶ
οἱ χαίροντες ὡς μὴ χαίροντες, καὶ of ἀγοράζοντες ὡς μὴ
3r κατέχοντες, καὶ οἱ χρώμενοι τὸν κόσμον ὡς μὴ καταχρώ-
35 μενοι" παράγει γὰρ τὸ σχῆμα τοῦ κόσμου τούτου. θέλω
δὲ ὑμᾶς ἀμερίμνονς εἶναι. ὁ ἄγαμος μεριμνᾷ τὰ τοῦ
33 Κυρίου, πῶς ἀρέσῃ τῷ κυρίῳ' ὁ δὲ γαμήσας μεριμνᾷ τὰ
τοῦ κόσμου, πῶς ἀρέσῃ τῇ γυναικί, καὶ μεμέρισται. καὶ ἡ
34 γυνὴ ἡ ἄγαμος καὶ ἡ παρθένος μεριμνᾷ τὰ τοῦ κυρίου, ἵνα
ἦ ἁγία [καὶ] τῷ σώματι καὶ τῷ πνεύματι" ἡ δὲ γαμήσασα
35 μεριμνᾷ τὰ τοῦ κόσμον, πῶς ἀρέσῃ τῷ ἀνδρί. τοῦτο δὲ
πρὸς τὸ ὑμῶν αὐτῶν σύμφορον λέγω, οὐχ ἵνα βρόχον ὑμῖν
ἐπιβάλω, ἀλλὰ πρὸς τὸ εὔσχημον καὶ εὐπάρεδρον τῷ κυρίῳ
36 ἀπερισπάστως. Εἰ δέ τις ἀσχημονεῖν ἐπὶ τὴν
παρθένον αὐτοῦ νομίζει ἐὰν 7 ὑπέρακμος, καὶ οὕτως ὀφείλει
γίνεσθαι, ὃ θέλει ποιείτω" οὐχ ἁμαρτάνει" γαμείτωσαν.
37 ὃς δὲ ἕστηκεν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ ἑδραῖος, μὴ ἔχων ἀνάγκην,
ἐξουσίαν δὲ ἔχει περὶ τοῦ ἰδίου θελήματος, καὶ τοῦτο κέκρι-
κεν ἐν τῇ ἰδίᾳ καρδίᾳ, τηρεῖν τὴν ἑαυτοῦ παρθένον, καλῶς
38 ποιήσει: ὥστε καὶ ὁ γαμίζων τὴν "ἑαυτοῦ παρθένον᾽ καλῶς
39 ποιεῖ, καὶ ὁ μὴ γαμίζων κρεῖσσον ποιήσει. Τυ-
νὴ δέδεται ἐφ᾽ ὅσον χρόνον ζῇ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς" ἐὰν δὲ κοι-
μηθῇ 6 ἀνήρ, ἔλευθέρα ἐστὶν ᾧ θέλει ,γαμηθῆναι, μόνον ἐν
40 κυρίῳ’ μακαριωτέρα δέ ἐστιν ἐὰν οὕτως μείνῃ, κατὰ τὴν
ἐμὴν γνώμην, δοκῶ ᾿γὰρ' κἀγὼ πνεῦμα θεοῦ ἔχειν.

: περὶ δὲ τῶν εἰδωλοθύτων, οἴδαμεν ὅτι πάντες γνῶσιν
2 ἔχομεν. j ἡ γνῶσις φυσιοῖ, ἡ δὲ ἀγάπη οἰκοδομεῖ. εἴ τις
3 δοκεῖ ἡγνωκέναι τι, οὕπω ἔγνω καθὼς δεῖ γνῶναι: εἰ δέ
4 τις ἀγαπᾷ τὸν θεόν, οὗτος ἔγνωσται ὑπ᾽ αὐτοῦ. ἹΠερὶ τῆς
βρώσεως οὖν τῶν εἰδωλοθύτων οἴδαμεν ὅτι οὐδὲν εἴδωλον ἐν
ή i ὅτι οὐδεὶς θεὸς εἰ μὴ εἷς. καὶ γὰρ εἴ ἰσὶ
5 κόσμῳ, καὶ οὐδεὶς θεὸς εἰ μὴ εἰς. καὶ γὰρ εἴπερ εἰσὶν
\ a a ,
λεγόμενοι θεοὶ εἴτε ἐν οὐρανῷ εἴτε ἐπὶ γῆς, ὥσπερ εἰσὶν
6 θεοὶ πολλοὶ καὶ κύριοι πολλοί, [ἀλλ᾽] ἡμῖν εἷς θεὸς ὁ

48 παρθένον ἑαντοῦ | ποιήσει 40 δὲ

ςς 2

388 ΠΡΟΣ KOPINOGIOTZ A VIII ΙΧ

o > Φ ΔΙ [4 ὶ ε ΄“ ? > ἡ) 2 v é
πατήρ, ἐξ οὗ τὰ πάντα καὶ ἡμεῖς εἰς αὐτόν, καὶ εἷς κύριος
9 a ’ ῶϑἍ[Γ Φ1Ὶ A ; 4 ε a 3 9 “
Ἰησοῦς Χριστός, δι ‘ov' τὰ πάντα καὶ ἡμεῖς δι αὐτοῦ.

3 > 9 3 a ε “σ᾿ 8 bY a , ao
Αλλ᾽ οὐκ ἐν πᾶσιν ἡ γνῶσις" τινὲς δὲ τῇ συνηθείᾳ ἕως 7
ἄρτι τοῦ εἰδώλου ὡς εἰδωλόθυτον ἐσθίουσιν, καὶ ἡ συνεί-
δησις αὐτῶν ἀσθενὴς οὖσα μολύνεται. βρῶμα δὲ ἡμᾶς 8
οὐ παραστήσει τῷ θεῷ' οὔτε ἐὰν μὴ φάγωμεν, ὑστερού-
2 3A [4 , ? 4 [2
μεθα, οὔτε ἐὰν φάγωμεν, περισσεύομεν. βλέπετε δὲ μή 9
nos ἡ ἐξουσία ὑμῶν αὕτη πρόσκομμα γένηται τοῖς ἀσθε-

, aA , a” 4 4 » “ 3 2 , ΄
yeow. ἐὰν γάρ τις ἴδῃ [σὲ] τὸν ἔχοντα γνῶσιν ἐν εἰδωλίῳ το
κατακείμενον, οὐχὶ ἡ ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἀσθενοῦς ὄντος οἶκο-΄.
δομηθήσεται εἰς τὸ τὰ εἰδωλόθυτα ἐσθίειν; ἀπόλλυται γὰρ τ
ὁ ἀσθενῶν ἐν τῇ σῇ γνώσει, ὁ ἀδελφὸς δι ὃν Χριστὸς

> » Ψ Δ ε ’ 3 Ἁ 3 ‘
ἀπέθανεν. οὕτως δὲ ἁμαρτάνοντες eis τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τὰ
τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν
ἁμαρτάνετε. διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν 13

3 Uj ? 4 Α 2a @ 4 Q > ᾽
μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν
μου σκανδαλίσω.

Οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐχὶ ᾿Ιησοῦν τ
τὸν κύριον ἡμῶν ἑόρακα; οὐ τὸ ἔργον μου ὑμεῖς ἐστὲ ἐν
κυρίῳ; εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμί, «
ἡ γὰρ σφραγίς μου τῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστὲ ἐν κυ-
pig. Ἢ ἐμὴ ἀπολογία τοῖς ἐμὲ ἀνακρίνουσίν 3
ἐστιν αὕτη. μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν φαγεῖν καὶ πεῖν; 4
μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν ἀδελφὴν γυναῖκα περιάγειν, ὡς καὶ ς
- οὗ λοιποὶ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἀδελφοὶ τοῦ κυρίου καὶ Κηφᾶς;

4 ᾽ 3 4 4 6 > C4 > a LY 3 ’
ἢ μόνος ἐγὼ καὶ Βαρνάβας οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν μὴ ἐργά- 6
ἔεσθαι; τίς στρατεύεται ἰδίοις ὀψωνίοις ποτέ; τίς φυτεύει 7
ἀμπελῶνα καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ οὐκ ἐσθίει; [ἢ] τίς ποι-
μαίνει ποίμνην καὶ ἐκ τοῦ γάλακτος τῆς ποίμνης οὐκ ἐσθίει;
Μὴ κατὰ ἄνθρωπον ταῦτα λαλῶ, ἢ καὶ ὁ νόμος ταῦτα οὐ 8
λέγει; ἐν γὰρ τῷ Μωυσέως νόμῳ γέγραπται ΟΥ̓ ἴφι- 9
a [φ᾽ 2 “~ σ΄ ζω a“ “σ΄
λλώοσειο᾽ BOYN ἁλοῶντὰ. μὴ τῶν βοῶν μέλει τῷ θεῷ,
a > ¢ a , ΄ > € a 5) 3 , μὴ 9
ἢ Ov ἡμᾶς πάντως λέγει; δι’ ἡμᾶς yap ἐγράφη, ὅτι ὀφείλει το
6 ὃν 9 κημώσεις

ΙΧ ΠΡῸΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥ͂Σ A 389
én’ ἐλπίδι ὃ ἀροτριῶν ἀροτριᾷν, καὶ ὁ ἀλοῶν én’ ἐλπίδι
11 τοῦ μετέχειν. Ei ἡμεῖς ὑμῖν τὰ πνευματικὰ ἐσπείραμεν,
12 μέγα εἰ ἡμεῖς ὑμῶν τὰ σαρκικὰ θερίσομεν; εἰ ἄλλοι τῆς
ὑμῶν ἐξουσίας μετέχουσιν, οὐ μᾶλλον ἡμεῖς ; ἀλλ᾽ οὐκ ἐχρη-
σάμεθα τῇ ἐξουσίᾳ ταύτῃ, ἀλλὰ πάντα στέγομεν ἵνα μή
13 τινα ἐνκοπὴν δῶμεν τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ χριστοῦ. οὐκ οἴδατε
ὅτι οἱ τὰ ἱερὰ ἐργαζόμενοι τὰ ἐκ τοῦ ἱεροῦ ἐσθίουσιν, οἱ
τῷ θυσιαστηρίῳ παρεδρεύοντες τῷ θυσιαστηρίῳ συνμερί-
14 ζονται ; οὕτως καὶ ὁ κύριος διέταξεν τοῖς τὸ εὐαγγέλιον
15 Καταγγέλλουσιν ἐκ τοῦ εὐαγγελίου ζῆν. ἐγὼ δὲ οὐ κέχρη-
μαι οὐδενὶ τούτων. Οὐκ ἔγραψα δὲ ταῦτα ἵνα οὕτως γένηται
ἐν ἐμοί, καλὸν γάρ μοι μᾶλλον ἀποθανεῖν ἣ -- τὸ καύχη-
τό μά pov οὐδεὶς κενώσει. ἐὰν γὰρ εὐαγγελίζωμαι, οὐκ ἔστιν
poe καύχημα, ἀνάγκη γάρ μοι ἐπίκειται’ oval γάρ μοί
17 ἐστιν ἐὰν μὴ ᾿εὐαγγελίσωμαι.. εἰ γὰρ ἑκὼν τοῦτο πράσσω,
18 μισθὸν ἔχω: εἰ δὲ ἄκων, οἰκονομίαν πεπίστευμαι. τίς οὖν
μού ἐστιν ὁ μισθός ; ἵνα εὐαγγελιζόμενος ἀδάπανον θήσω
τὸ εὐαγγέλιον, εἰς τὸ μὴ καταχρήσασθαι τῇ ἐξουσίᾳ pov ἐν
19 τῷ εὐαγγελίῳ. Ἐλεύθερος γὰρ ὧν ἐκ πάντων
so πᾶσιν ἐμαυτὸν ἐδούλωσα, ἵνα τοὺς πλείονας κερδήσω" καὶ
ἐγενόμην τοῖς Ιουδαίοις ὡς Ἰουδαῖος, ἵνα ᾿Ιουδαίους κερ-
δήσω: τοῖς ὑπὸ νόμον ὡς ὑπὸ νόμον, μὴ ὧν αὐτὸς ὑπὸ
ar νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον κερδήσω" τοῖς ἀνόμοις ὡς
ἄνομος, μὴ ὧν ἄνομος θεοῦ ἀλλ᾽ ἔννομος Χριστοῦ, ἵνα
22 κερδανῷ τοὺς ἀνόμους" ἐγενόμην τοῖς ἀσθενέσιν ἀσθενής,
ἵνα τοὺς ἀσθενεῖς κερδήσω- τοῖς πᾶσιν γέγονα πάντα, ἵνα
23 πάντως Twas σώσω. πάντα δὲ ποιῶ διὰ τὸ εὐαγγέλιον,
24 ἵνα συνκοινωνὸς αὐτοῦ γένωμαι. Οὐκ οἴδατε
ὅτι of ἐν σταδίῳ τρέχοντες πάντες μὲν τρέχουσιν, εἷς δὲ
λαμβάνει τὸ βραβεῖον; οὕτως τρέχετε ἵνα καταλάβητε.
25 πᾶς δὲ ὁ ἀγωνιζόμενος πάντα ἐγκρατεύεται, ἐκεῖνοι μὲν
οὖν ἵνα φθαρτὸν στέφανον λάβωσιν, ἡμεῖς δὲ ἄφθαρτον.

26 ἐγὼ τοίνυν οὕτως τρέχω ὡς οὐκ ἀδήλως, οὕτως πυκτεύω ὡς

16 εὐαγγελίζωμαι

s

390 ΠΡΟΣ KOPINEIOTZ A IX X

οὐκ ἀέρα δέρων' ἀλλὰ ὑπωπιάζω pov τὸ σῶμα καὶ δουλα- 27
γωγῶ, μή πως ἄλλοις κηρύξας αὐτὸς ἀδόκιμος γένωμαι.

Οὐ θέλω γὰρ ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, ὅτε οἱ πατέρες x.
ἡμῶν πάντες ὑπὸ τὴν νεφέλην ἦσαν καὶ πάντες διὰ τῆς
θαλάσσης διῆλθον, καὶ πάντες εἰς τὸν Μωυσῆν ᾿ἐβαπτί-
σαντο ἐν τῇ νεφέλῃ καὶ ἐν τῇ θαλάσσῃ, καὶ πάντες [τὸ
αὐτὸ] πνευματικὸν βρῶμα ἔφαγον καὶ πάντες τὸ αὐτὸ 4
πνευματικὸν ἔπιον πόμα, ἔπινον γὰρ ἐκ πνευματικῆς ἀκο-
λουθούσης πέτρας, ἡ πέτρα δὲ Fv ὁ χριστός: ἀλλ᾽ οὐκ ἐν 5:
τοῖς πλείοσιν αὐτῶν ηὐδόκησεν ὁ θεός, κατεοτρώθησδν
γὰρ ἐν TH ἐρήλλῳ. Ταῦτα δὲ τύποι ἡμῶν ὁ
ἐγενήθησαν, εἰς τὸ μὴ εἶναι ἡμᾶς ἐττιθγλλητὰς κακῶν,
καθὼς κἀκεῖνοι ἐπτεθγλληοὰν. μηδὲ εἰδωλολάτραι γίνεσθε,
καθώς τινες αὐτῶν: ὥσπερ γέγραπται ᾿Εκάθιοεν ὁ Aadc
darein Kal πεῖν, Kal ANECTHCAN Trafzein. μηδὲ πορ- &
νεύωμεν, καθώς τινες αὐτῶν ἐπόρνευσαν, καὶ ἔπεσαν ' μιᾷ
ἡμέρᾳ εἴκοσι τρεῖς χιλιάδες. μηδὲ ἐκπειράζωμεν τὸν κύριον, 9.
καθώς τινες αὐτῶν ᾿ἐπείρασαν', καὶ ὑπὸ τῶν ὄφεων ἀπὼλ-
λυντο. μηδὲ γογγύζετε, καθάπερ τινὲς αὐτῶν ἐγόγγυσαν, τὸ
καὶ ἀπώλοντο ὑπὸ τοῦ ὀλοθρευτοῦ. ταῦτα δὲ τυπικῶς u
συνέβαινεν ἐκείνοις, ἐγράφη δὲ πρὸς νουθεσίαν ἡμῶν, εἰς
οὗς τὰ τέλη τῶν αἰώνων κατήντηκεν. Ὥστε ὃ τὸ
δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μὴ πέσῃ. πειρασμὸς ὑμᾶς οὐκ εἴ- 13
ληῴφεν εἰ μὴ ἀνθρώπινος" πιστὸς δὲ ὁ θεός, ὃς οὐκ ἐάσει
Γγὑμᾶς πειρασθῆναι" ὑπὲρ ὃ δύνασθε, ἀλλὰ ποιήσει σὺν τῷ
πειρασμῷ καὶ τὴν ἔκβασιν τοῦ δύνασθαι ὑπενεγκεῖν.

Διόπερ, ἀγαπητοί μου, φεύγετε ἀπὸ τῆς εἰδωλολατρίας. τᾷ
ὡς φρονίμοις λέγω" κρίνατε ὑμεῖς δ φημι. τὸ ποτήριον :
τῆς εὐλογίας ὃ ὃ εὐλογοῦμεν, οὐχὶ κοινωνία ἐστὶν τοῦ αἵματος
τοῦ χριστοῦ ; ; τὸν ἄρτον ὃν κλώμεν, οὐχὶ κοινωνία τοῦ
σώματος τοῦ Χριστοῦ ἐστίν; ὅτι εἷς ἄρτος, ἐν σώμα of 17
πολλοί ἐσμεν, οἱ γὰρ πάντες ἐκ τοῦ ἑνὸς ἄρτου μετέχομεν.
βλέπετε τὸν Ἰσραὴλ κατὰ σάρκα" ‘ovy' οἱ ἐσθίοντες τὰς τ8

w

“

2 ἐβαπτίσθησαν 8 ἐν 9 éfereipagay = -- 13, πειρασθῆναι ὑμᾶς 18 οὐχὶ

ΔΗ͂.

X XI ΠΡῸΣ KOPINGIOTZ A 391

19 θυσίας κοινωνοὶ τοῦ θυσιαστηρίου εἰσίν ; τί οὖν φημί; ὅτι
20 εἰδωλόθυτόν τί ἐστιν, ἢ ὅτι εἴδωλόν τί ἐστιν; GAN ὅτι ἃ
θύουσιν [τὰ ἔθνη], Aaimonfoic Kal ΟΥ̓ θεῷ OYOYCIN, οὐ
αἱ θέλω δὲ ὑμᾶς κοινωνοὺς τῶν δαιμονίων γίνεσθαι. οὐ δύνα-
, , a , 9 ,
σθε ποτήριον Κυρίου πίνειν καὶ ποτήριον δαιμονίων" ov δύνα-
σθε τρὰπέζης Kyploy μετέχειν καὶ τραπέζης δαιμονίων.
2a) TIAPAZHAOYMEN TON KYPION; μὴ ἰσχυρότεροι αὐτοῦ
a3 ἐσμέν; Πάντα ἔξεστιν. ἀλλ᾽ οὐ πάντα συμ-
24 φέρει. πάντα ἔξεστιν" ἀλλ᾽ οὐ πάντα οἰκοδομεῖ. μηδεὶς
a5 τὸ ἑαυτοῦ (ζητείτω ἀλλὰ τὸ τοῦ ἑτέρου. Πᾶν
τὸ ἐν μακέλλῳ πωλούμενον ἐσθίετε μηδὲν ἀνακρίνοντες διὰ
26 τὴν συνείδησιν, τοῦ κγρίογ γὰρ ἡ γῆ καὶ τὸ πλήρωλλὰ
a7 AYTAC. εἴ τις καλεῖ ὑμᾶς τῶν ἀπίστων καὶ θέλετε πορεύ-
εσθαι, πᾶν τὸ παρατιθέμενον ὑμῖν ἐσθίετε μηδὲν ἀνακρί-
28 νοντες διὰ τὴν συνείδησιν" ἐὰν δέ τις ὑμῖν εἴπῃ Τοῦτο
ἱερόθυτόν ἐστιν, μὴ ἐσθίετε δὲ ἐκεῖνον τὸν μηνύσαντα καὶ
29 τὴν συνείδησιν: συνείδησιν δὲ λέγω οὐχὶ τὴν ἑαυτοῦ ἀλλὰ
τὴν τοῦ ἑτέρου! ἵνα τί γὰρ ἡ ἐλευθερία μου κρίνεταε ὑπὸ.
go ἄλλης συνειδήσεως ; εἰ ἐγὼ χάριτι μετέχω, τί βλασφημοῦ-
ey e > 4 5 a Ν Φ 5 f

3: μαι ὑπὲρ οὗ ἐγὼ εὐχαριστῶ ; Eire οὖν ἐσθίετε
εἴτε πίνετε εἴτε τι ποιεῖτε, πάντα εἰς δόξαν θεοῦ ποιεῖτε.
32 ἀπρόσκοποι καὶ ᾿Ιουδαίοις γίνεσθε καὶ Ἕλλησιν καὶ τῇ
33 ἐκκλησίᾳ τοῦ θεοῦ, καθὼς κἀγὼ πάντα πᾶσιν ἀρέσκω, μὴ
ζητῶν τὸ ἐμαυτοῦ σύμφορον ἀλλὰ τὸ τῶν πολλῶν, ἵνα

τ σωθῶσιν. μιμηταί μου γίνεσθε, καθὼς κἀγὼ Χριστοῦ.
3 “- 4 ££ a , , ‘ 6a
2 Ἐπαινῶ δὲ ὑμᾶς ὅτι πάντα μου μέμνησθε καὶ καθὼς
3 παρέδωκα ὑμῖν τὰς παραδόσεις κατέχετε. Θέλω δὲ ὑμᾶς
εἰδέναι ὅτι παντὸς ἀνδρὸς ἡ κεφαλὴ ᾿ὁ χριστός᾽ ἐστιν,
κεφαλὴ δὲ γυναικὸς ὁ ἀνήρ, κεφαλὴ δὲ τοῦ χριστοῦ ὁ θεός.
a 3 - , a é A oe
«πᾶς ἀνὴρ προσευχόμενος ἢ προφητεύων κατὰ κεφαλῆς
ς ἔχων καταισχύνει τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ" πᾶσα δὲ γυνὴ προσ-

? A 4 3 ’ ~ a
ευχομένη ἢ προφητεύουσα ἀκατακαλύπτῳ τῇ κεφαλῇ Ka-
, iy ΓΙ 3 at , 9 4 » 4
ταισχύνει τὴν κεφαλὴν ᾿αὐτῆς", ἐν γάρ ἐστιν καὶ τὸ avro

3 Χριστός 5 ἑαντῆς

392 ΠΡῸΣ KOPINGIOTS A ΧΙ

~ 3 , > A > ’ Ld U
τῇ ἐξυρημένῃ εἰ yap ov κατακαλύπτεται γυνή, καὶ Ketpa- 6
abu: εἰ δὲ αἰσχρὸν γυναικὶ τὸ κείρασθαι ἣ ξυρᾶσθαι, κατα-

᾿, > A ‘ 5) 9 3 ᾽ ᾿
καλυπτέσθω. ἀνὴρ μὲν γὰρ οὐκ ὀφείλει κατακαλύπτεσθαι 7
τὴν κεφαλήν, εἰκὼν καὶ δόξα: θεοῦ ὑπάρχων: ἡ γυνὴ δὲ
δόξα ἀνδρός ἐστιν. οὐ γάρ ἐστιν ἀνὴρ ἐκ γυναικός, ἀλλὰ 8
γυνὴ ἐξ ἀνδρός" καὶ γὰρ οὐκ ἐκτίσθη ἀνὴρ διὰ τὴν γυναῖκα, 9
ἀλλὰ γυνὴ διὰ τὸν ἄνδρα. διὰ τοῦτο ὀφείλει ἡ γυνὴ τὸ
ἐξουσίαν ἔχειν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς διὰ τοὺς ἀγγέλους. πλὴν 11
οὔτε yur) χωρὶς ἀνδρὸς οὔτε ἀνὴρ χωρὶς γυναικὸς ἐν
κυρίῳ: domep γὰρ ἡ γυνὴ ἐκ τοῦ ἀνδρός, οὕτως καὶ 612
ἀνὴρ διὰ τῆς γυναικός: τὰ δὲ πάντα ἐκ τοῦ θεοῦ. ἐν ὑμῖν 13
αὐτοῖς κρίνατε" πρέπον ἐστὶν “γυναῖκα ἀκατακάλυπτον τῷ
θεῷ προσεύχεσθαι ; οὐδὲ ἡ φύσις αὐτὴ διδάσκει ὑμᾶς ὅτι 4
ἀνὴρ μὲν ἐὰν κομᾷ, ἀτιμία αὐτῷ ἐστίν, γυνὴ δὲ ἐὰν κομᾷ, 15
δόξα αὐτῇ ἐστίν; ὅτι ἡ κόμη ἀντὶ περιβολαίου δέδοται

x, aA 5 , “~ e > € ~ (4
αὐτῇ. Ei δέ ris δοκεῖ φιλόνεικος εἶναι, ἡμεῖς τοιαύτην τό

’ 3 C4 IAN e 9 4 a“ ζω
συνήθειαν οὐκ ἔχομεν, οὐδὲ αἱ ἐκκλησίαι τοῦ θεοῦ.

Τοῦτο δὲ παραγγέλλων οὐκ ἐπαινῶ" ὅτι οὐκ els τὸ 17
κρεῖσσον ἀλλὰ els τὸ ἧσσον συνέρχεσθε. πρῶτον μὲν yap 18
συνερχομένων ὑμῶν ἐν ἐκκλησίᾳ ἀκούω σχίσματα ἐν ὑμῖν
ὑπάρχειν, καὶ μέρος τι πιστεύω. δεῖ γὰρ καὶ αἱρέσεις ἐν τὸ
ς » 4 ‘ ’ 4 ’ 3 ca
ὑμῖν εἶναι, iva [καὶ] of δόκιμοι φανεροὶ γένωνται ἐν ὑμῖν.
Συνερχομένων οὖν ὑμῶν ἐπὶ τὸ αὐτὸ οὐκ ἔστιν κυριακὸν 20
δεῖπνον φαγεῖν, ἕκαστος γὰρ τὸ ἴδιον δεῖπνον προλαμβάνει 2x
2 a“ - . 4 5 ~ 6 ‘ ¢ 4 Ν
ἐν τῷ φαγεῖν, καὶ ὃς μὲν πεινᾷ, ὃς δὲ μεθύει. μὴ yap 22
», 9 4 > Α 3 [2 Ἁ ’ a > ,
οἰκίας οὐκ ἔχετε els τὸ ἐσθίειν καὶ πίνειν ; ἣ τῆς ἐκκλησίας
τοῦ θεοῦ καταφρονεῖτε, καὶ καταισχύνετε τοὺς μὴ ἔχοντας;
τί εἴπω ὑμῖν; ἐπαινέσω ὑμᾶς ; ἐν τούτῳ οὐκ ἐπαινῶν ἐγὼ 23

i a é ‘ea
yap παρέλαβον ἀπὸ τοῦ κυρίου, ὃ καὶ παρέδωκα ὑμῖν, ὅτι
ὁ κύριος Ἰησοῦς ἐν τῇ νυκτὶ 7 παρεδίδετο ἔλαβεν ἄρτον
καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασεν καὶ εἶπεν Τοῦτό μού ἐστιν τὸ %
σώμα τὸ ὑπὲρ ὑμῶν" τοῦτο ποιεῖτε els τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν.
ὡσαύτως καὶ τὸ ποτήριον μετὰ τὸ δειπνῆσαι, λέγων Τοῦτο 25

17 παραγγέλλω οὐκ ἐπαινῶν

XI XII ΠΡῸΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥ͂Σ A 393

τὸ ποτήριον ἡ καινὴ λιλθήκη ἐστὶν ἐν τῷ ἐμῷ almati’
᾿ τοῦτο ποιεῖτε, ὁσάκις ἐὰν πίνητε, εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν.
26 ὁσάκις γὰρ ἐὰν ἐσθίητε τὸν ἄρτον τοῦτον καὶ τὸ ποτήριον
πίνητε, τὸν θάνατον τοῦ κυρίου καταγγέλλετε, ἄχρι οὗ ἔλθῃ.
a7 ὦστε ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον ἣ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ κυρίου
ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ τοῦ αἵματος τοῦ
28 xupiov. δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτόν, καὶ οὕτως ἐκ τοῦ
29 ἄρτου ἐσθιέτω καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω: ὁ γὰρ ἐσθίων
καὶ πίνων κρίμα ἑαυτῷ ἐσθίει καὶ πίνει μὴ διακρίνων τὸ
389. σῶμα. διὰ τοῦτο ἐν ὑμῖν πολλοὶ ἀσθενεῖς καὶ ἄρρωστοει
8. καὶ κοιμῶνται ἱκανοί. εἰ δὲ ἑαυτοὺς διεκρίνομεν, οὐκ ἂν
32 ἐκρινόμεθα: κρινόμενοι δὲ ὑπὸ τοῦ κυρίου παιδευόμεθα,
33 ἵνα μὴ σὺν τῷ κόσμῳ κατακριθῶμεν. ὥστε, ἀδελφοί μου,
34 συνερχόμενοι εἰς τὸ φαγεῖν ἀλλήλους ἐκδέχεσθε. εἴ τις
πεινᾷ, ἐν οἴκῳ ἐσθιέτω, ἵνα μὴ εἰς κρίμα συνέρχησθε. Τὰ

δὲ λοιπὰ ὡς ἂν ἔλθω διατάξομαι.

r Παρ δὲ τῶν πνευματικῶν, ἀδελφοί, οὐ θέλω ὑμᾶς
α ἀγνοεῖν. Οἴδατε "ὅτι ὅτε' ἔθνη ἦτε πρὸς τὰ εἴδωλα τὰ
βϑἄφωνα ὡς ἂν ἤγεσθε ἀπαγόμενοι. διὸ γνωρίζω ὑμῖν ὅτι
οὐδεὶς ἐν πνεύματι θεοῦ λαλῶν λέγε ΑΝΑΘΕΜΑ IH-
TOYS, καὶ οὐδεὶς δύναται εἰπεν ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ εἰ
4 μὴ ἐν πνεύματι ἁγίῳ. Διαιρέσεις δὲ χαρισμά-
5 των εἰσίν, τὸ δὲ αὐτὸ πνεῦμα" καὶ διαιρέσεις διακονιῶν εἶσίν,
6 καὶ ὁ αὐτὸς κύριος: καὶ διαιρέσεις ἐνεργημάτων εἰσίν,
η καὶ δ' αὐτὸς θεός, ὁ ἐνεργῶν τὰ πάντα ἐν πᾶσιν. ἑκάστῳ
δὲ δίδοται ἡ φανέρωσις τοῦ πνεύματος πρὸς τὸ συμφέρον.
8 ᾧὶ μὲν γὰρ διὰ τοῦ πνεύματος δίδοται λόγος σοφίας, ἄλλῳ
ο δὲ λόγος γνώσεως κατὰ τὸ αὐτὸ πνεῦμα, ἑτέρῳ πίστις ἐν
τῷ αὐτῷ πνεύματι, ἄλλῳ δὲ χαρίσματα ἰαμάτων ἐν τῷ ἑνὶ
10 πνεύματι, ἄλλῳ δὲ ἐνεργήματα δυνάμεων, ἄλλῳ [δὲ] προ-
φητεία, ἄλλῳ [δὲ] διακρίσεις πνευμάτων, ἑτέρῳ γένη γλωσ-
11 σῶν, ἄλλῳ δὲ ἑρμηνία γλωσσῶν" πάντα δὲ ταῦτα ἐνεργεῖ τὸ

2 t...t 6 ὁ δὲ

304 ΠΡΟΣ KOPINOIOTS Α΄ XII

ἕν καὶ τὸ αὐτὸ πνεῦμα, διαιροῦν ἰδίᾳ ἑκάστῳ καθὼς Bov-
λεται. Καθάπερ γὰρ τὸ σῶμα ἕν ἐστιν καὶ μέλη 12
πολλὰ ἔχει, πάντα δὲ τὰ μέλη τοῦ σώματος πολλὰ Ovra ἕν
ἐστιν σῶμα, οὕτως καὶ ὁ χριστός" καὶ γὰρ ἐν ἑνὶ πνεύματι 13
ἡμεῖς πάντες εἰς ἐν σῶμα ἐβαπτίσθημεν, εἴτε ᾿Ιουδαῖοι εἴτε
Ἕλληνες, εἴτε δοῦλοι εἴτε ἔλεύθεροι, καὶ πάντες ἕν πνεῦμα
ἐποτίσθημεν. καὶ γὰρ τὸ σῶμα οὐκ ἔστιν ἕν μέλος ἀλλὰ 14
πολλά, ἐὰν εἴπῃ ὃ πούς Ὅτι οὐκ εἰμὶ χείρ, οὐκ εἰμὶ ἐκ 15
τοῦ σώματος, οὐ παρὰ τοῦτο οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ σώματοτν"
καὶ ἐὰν εἴπῃ τὸ οὖς Ὅτι οὐκ εἰμὶ ὀφθαλμός, οὐκ εἰμὶ ἐκ τό
τοῦ σώματος, οὐ παρὰ τοῦτο οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ σώματος"
εἰ ὅλον τὸ σῶμα ὀφθαλμός, ποῦ ἡ ἀκοή; εἰ ὅλον ἀκοή, 17
ποῦ ἡ ὄσφρησις; ‘viv! δὲ ὁ θεὸς ἔθετο τὰ μέλη, ἐν ἕκαστον 18
αὐτῶν, ἐν τῷ σώματι καθὼς ἠθέλησεν. εἰ δὲ ἦν [τὰ] πάντα το
ἐν μέλος, ποῦ τὸ σῶμα; νῦν δὲ πολλὰ ᾿ μέλη, ἕν δὲ σῶμα. 20
οὐ δύναται [δὲ] ὁ ὀφθαλμὸς εἰπεῖν τῇ χειρί Χρείαν σου 2x
οὐκ ἔχω, ἣ πάλιν ἡ κεφαλὴ τοῖς ποσίν Χρείαν ὑμῶν
οὐκ ἔχω: ἀλλὰ πολλῷ μᾶλλον τὰ δοκοῦντα μέλη τοῦ 22
σώματος ἀσθενέστερα ὑπάρχειν ἀναγκαῖά ἐστιν, . καὶ ἃ 23
δοκοῦμεν ἀτιμότερα εἶναι τοῦ σώματος, τούτοις τιμὴν περισ-
σοτέραν περιτίθεμεν, καὶ τὰ ἀσχήμονα ἡμῶν εὐσχημοσύνην
περισσοτέραν ἔχει, τὰ δὲ εὐσχήμονα ἡμῶν οὐ χρείαν ἔχει. 24
ἀλλὰ ὁ θεὸς συνεκέρασεν τὸ σῶμα, τῷ ὑστερουμένῳ περισ-
σοτέραν δοὺς τιμήν, ἵνα μὴ ἦ σχίσμα ἐν τῷ σώματι, ἀλλὰ 25
τὸ αὐτὸ ὑπὲρ ἀλλήλων μεριμνῶσι τὰ μέλη. καὶ εἴτε 26
πάσχει ἕν μέλος, συνπάσχει πάντα τὰ μέλη" εἴτε δοξάζεται
μέλος, συνχαίρει πάντα τὰ μέλη. ὑμεῖς δέ ἐστε σῶμα 27
Χριστοῦ καὶ μέλη ἐκ μέρους. Καὶ οὖς μὲν ἔθετο ὁ θεὸς ἐν 28
τῇ ἐκκλησίᾳ πρῶτον ἀποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον
διδασκάλους, ἔπειτα δυνάμεις, ἔπειτα χαρίσματα ἰαμάτων,
ἀντιλήμψεις, κυβερνήσεις, γένη γλωσσῶν. μὴ πάντεφ 29
ἀπόστολοι; μὴ πάντες προφῆται; μὴ πάντες διδάσκαλοι ;
μὴ πάντες δυνάμεις ; μὴ πάντες χαρίσματα ἔχουσιν ἰαμά- 30

18 νυνὶ 20 μὲν

XII XIII XIV ΠΡΟΣ KOPINOIOTS A 398

TOV; μὴ πάντες γλώσσαις λαλοῦσιν; μὴ πάντες Stepun-
31 γεύουσιν; (ηλοῦτε δὲ τὰ χαρίσματα τὰ μείζονα.
x Καὶ ἔτι καθ᾽ ὑπερβολὴν ὁδὸν ὑμῖν δείκνυμι. Ἐὰν ταῖν
γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην
᾿ δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον.
« κἂν ἔχω προφητείαν καὶ εἰδῶ τὰ μυστήρια πάντα καὶ
πᾶσαν τὴν γνῶσιν, κἂν ἔχω πᾶσαν τὴν πίστιν ὥστε ὄρη
3 μεθιστάνειν, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐθέν εἰμι. κἂν ψωμίσω
πάντα τὰ ὑπάρχοντά μου, κἂν παραδῶ τὸ σῶμά μου, wa
/ 4 καυχήσωμαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδὲν ὠφελοῦμαι. Ἢ
ἀγάπη μακροθυμεῖ, χρηστεύεται, ἡ ἀγάπη οὐ ζηλοῖ, οὐ περ-
9 περεύεται, οὐ φυσιοῦται, οὐκ ἀσχημονεῖ, οὐ ζητεῖ "τὰ"
6 ἑαυτῆς, οὐ παροξύνεται, oy λογίΖετδι τὸ KAKON, οὐ χαίρει
) ἐπὶ τῇ ἀδικίᾳ, συνχαίρει δὲ τῇ ἀληθείᾳ" πάντα στέγει,
ὃ πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένε. ‘H
ἀγάπη οὐδέποτε πίπτει. εἴτε δὲ “προφητεῖαι, xarapyn-
θήσονται". εἴτε γλῶσσαι, παύσονται" εἴτε γνῶσις, καταργη-
9 θήσεται. ἐκ μέρους γὰρ γινώσκομεν καὶ ἐκ μέρους προ-
zo φητεύομεν- ὅταν δὲ ἔλθῃ τὸ τέλειον, τὸ ἐκ μέρους καταρ-
x1 γηθήσεται. ὅτε ἤμην νήπιος, ἐλάλουν ὡς νήπιος, ἐφρό-
vouv ὡς νήπιος, ἐλογιζόμην ὡς νήπιος: ὅτε γέγονα ἀνήρ,
12 Κατήργηκα τὰ τοῦ νηπίου. βλέπομεν γὰρ ἄρτι δι ἐσόπ-
τρου ἐν αἰνίγματι, τότε δὲ πρόσωπον πρὸς πρόσωπον"
ἄρτι γινώσκω ἐκ μέρους, τότε δὲ ἐπιγνώσομαι καθὼς
13 καὶ ἐπεγνώσθην. νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἔλπίς, ἀγάπη:
τὰ τρία ταῦτα,. μείζων δὲ τούτων ἡ ἀγάπη.
: Διώκετε τὴν ἀγάπην, ζηλοῦτε δὲ τὰ πνενματικά, μᾶλλον
2 δὲ ἵνα προφητεύητε. ὁ γὰρ λαλῶν γλώσσῃ οὐκ ἀνθρώποις
λαλεῖ ἀλλὰ θεῷ, οὐδεὶς γὰρ ἀκούει, πνεύματι δὲ λαλεῖ
3 μυστήρια' ὁ δὲ προφητεύων ἀνθρώποις λαλεῖ οἰκοδομὴν καὶ
4 παράκλησιν καὶ παραμυθίαν. ὁ λαλῶν γλώσσῃ ἑαυτὸν
's οἰκοδομεῖ. 6 δὲ προφητεύων ἐκκλησίαν οἰκοδομεῖ. θέλω
δὲ πάντας ὑμᾶς λαλεῖν γλώσσαις, μᾶλλον δὲ ἵνα προφη-

5 τὸ μὴ 8 προφητεία, καταργηθήσεται

396 ΠΡΟΣ KOPINEIOTS A XIV

reunre> μείζων δὲ ὁ προφητεύων ἢ ὁ λαλῶν γλώσσαις,
ἐκτὸς ef μὴ διερμηνεύῃ, ἵνα ἡ ἐκκλησία οἰκοδομὴν λάβῃ.
νῦν δέ, ἀδελφοί, ἐὰν ἔλθω πρὸς ὑμᾶς γλώσσαις λαλῶν, τί 6
ὑμᾶς ὠφελήσω, ἐὰν μὴ ὑμῖν λαλήσω ἣ ἐν ἀποκαλύψει ἢ ἐν
γνώσει ἣ ἐν προφητείᾳ ἣ ἐν διδαχῇ; ὅμως τὰ ἄψυχα 7
φωνὴν διδόντα, εἴτε αὐλὸς εἴτε κιθάρα, ἐὰν διαστολὴν τοῖς
φθόγγοις μὴ δῷ, πῶς γνωσθήσεται τὸ αὐλούμενον ἣ τὸ
κιθαριζόμενον; καὶ γὰρ ἐὰν ἄδηλον "σάλπιγξ φωνὴν δῷ, 8
τίς παρασκευάσεται εἰς πόλεμον; οὕτως καὶ ὑμεῖς διὰ τῆς 9
γλώσσης ἐὰν μὴ εὔσημον λόγον δῶτε, πῶς γνωσθήσεται τὸ
λαλούμενον; ἔσεσθε γὰρ εἰς ἀέρα λαλοῦντες. τοσαῦτα εἶ τὸ
τύχοι γένη φωνῶν εἰσὶν ἐν κόσμῳ, καὶ οὐδὲν ἄφωνον" ἐὰν τι
οὖν μὴ εἰδῶ τὴν δύναμιν τῆς φωνῆς, ἔσομαι τῷ λαλοῦντι
βάρβαρος καὶ ὁ λαλῶν ἐν ἐμοὶ βάρβαρος. οὕτως καὶ ὑμεῖς, τα
ἐπεὶ ζηλωταί ἐστε πνευμάτων, πρὸς τὴν οἰκοδομὴν τῆς
ἐκκλησίας ζητεῖτε ἵνα περισσεύητε. Διὸ ὁ λαλῶν γλώσσῃ 13
προσευχέσθω ἵνα διερμηνεύῃς. ἐὰν [γὰρ] προσεύχωμαι τΆ
γλώσσῃ, τὸ πνεῦμά μου προσεύχεται, ὁ δὲ νοῦς μου ἄκαρ-
wos ἐστιν. τί οὖν ἐστίν; προσεύξομαι τῷ πνεύματι, προσ- 15
εύξομαι δὲ καὶ τῷ νοΐ ψαλῶ τῷ πνεύματι, ψαλῶ [δὲ] καὶ
τῷ νοΐ: ἐπεὶ ἐὰν εὐλογῇς [ἐν] πνεύματι, ὁ ἀναπληρῶν τὸν τό
τόπον τοῦ ἰδιώτου πῶς ἐρεῖ τό ᾿Αμήν ἐπὶ τῇ σῇ εὐχα-
ριστίᾳ; ἐπειδὴ τί λέγεις οὐκ older σὺ μὲν γὰρ καλῶς εὐ- 17
χαριστεῖς, ἀλλ᾽ ὁ ἕτερος οὐκ οἰκοδομεῖται. εὐχαριστῶ τῷ 18
θεῷ, πάντων ὑμῶν μᾶλλον ᾿γλώσσαις' λαλῶ: ἀλλὰ ἐν ἐκκλη- 19
σίᾳ θέλω πέντε λόγους τῷ νοΐ μου λαλῆσαι, ἵνα καὶ ἄλλους
κατηχήσω, ἢ μυρίους λόγους ἐν γλώσσῃ. ᾿Αδελ- 20
φοί, μὴ παιδία γίνεσθε ταῖς φρεσίν, ἀλλὰ τῇ κακίᾳ νηπιά-
cere; ταῖς δὲ φρεσὶν τέλειοι γίνεσθε. ἐν τῷ νόμῳ γέγραπται ax
ὅτι ᾽ΕΝ ἑτερογλώοοοιο Kal ἐν χείλεοιν ἑτέρων
λάλήοσω τῷ λαῷ τούτῳ, Kal OYA’ οὕτως εἰοδκού-
οοντδί μου, λέγει Κύριος. ὥστε αἱ γλῶσσαι εἰς σημεῖόν 22
εἶσιν οὐ τοῖς πιστεύουσιν ἀλλὰ τοῖς ἀπίστοις, ἡ δὲ προφη-

8 φωνὴν σάλπιγξ 18 γλώσσῃ

a πππππὰπΗἩ3π'' a

XIV XV ΠΡΟΣ KOPINOIOTZ A 397

’ 4 “ > ? > ‘ “ , 4 a 9
23 Tela οὐ τοῖς ἀπίστοις ἀλλὰ τοῖς πιστεύουσι. Ἐὰν οὖν
συνέλθῃ ἡ ἐκκλησία ὅλη ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ πάντες λαλῶσιν
γλώσσαις, εἰσέλθωσιν δὲ ἰδιῶται ἢ ἄπιστοι, οὐκ ἐροῦσιν'
24 ὅτι μαίνεσθε ; ἐὰν δὲ πάντες προφητεύωσιν, εἰσέλθῃ δέ τις.
᾿ ἄπιστος ἣ ἰδιώτης, ἐλέγχεται ὑπὸ πάντων, ἀνακρίνεται ὑπὸ
a ld “~
25 πάντων, τὰ κρυπτὰ τῆς καρδίας αὐτοῦ φανερὰ γίνεται, καὶ ov-
τως πεσὼν ἐπὶ πρόσωπον TIPOCKYNHCE! τῷ θεῷ, ἀπαγγέλ-
26 λων ὅτι “ONTWC ὁ θεὸόο ἐν YMIN ECTIN. τί
οὖν ἐστίν, ἀδελφοί; ὅταν συνέρχησθε, ἕκαστος ψαλμὸν
ἔχει, διδαχὴν ἔχει, ἀποκάλυψιν ἔχει, γλῶσσαν ἔχει, ἑρμη-
27 νίαν ἔχει" πάντα πρὸς οἰκοδομὴν γινέσθω. εἴτε γλώσσῃ
“ Α ’ A A ζω “~ \ > A
ris λαλεῖ, κατὰ δύο ἢ τὸ πλεῖστον τρεῖς, καὶ ava μέρος,
28 καὶ εἷς διερμηνευέτω' ἐὰν δὲ μὴ ἢ ᾿διερμηνευτής", σιγάτω
3 9 , e ” Q ’ a a a “ 4
ag ἐν ἐκκλησίᾳ, ἑαυτῷ δὲ λαλείτω καὶ τῷ θεῷς προφῆται δὲ
30 δύο ἢ τρεῖς λαλείτωσαν, καὶ οἱ ἄλλοι διακρινέτωσαν- ἐὰν
δ > “~ ΄ ες ” 2 UU
3x δὲ Dr» ἀποκαλυφθῇ καθημένῳ, ὁ πρῶτος σιγάτω. δύ-
νασθε γὰρ καθ᾽ ἔνα πάντες προφητεύειν, ἵνα πάντες μανθά-
32 νωσιν καὶ πάντες 'παρακαλῶνται, (καὶ πνεύματα προφητῶν
33 προφήταις ὑποτάσσεται, ov γάρ ἐστιν ἀκαταστασίας ὁ θεὸς
ἀλλὰ εἰρήνης,) ὡς ἐν πάσαις ταῖς ἐκκλησίαις τῶν ἁγίων. =
34 Αἴ γυναῖκες ἐν ταῖς ἐκκλησίαις σιγάτωσαν, οὐ γὰρ
9 , 2. a a 3 . ε , \
ἐπιτρέπεται αὐταῖς λαλεῖν’ ἀλλὰ ὑποτασσέσθωσαν, καθὼς
a ε , Ld 3 , cr θ Ll 7 > a”
35 kat © νόμος λέγει. εἰ δέ τι ᾿μανθάνειν᾽ θέλουσιν, ἐν οἴκῳ
τοὺς ἰδίους ἄνδρας ἐπερωτάτωσαν, αἰσχρὸν γάρ ἐστιν γυ-
Α “ > 3 4 a 749 ς «A ε , ~ σι
36 ναικὶ λαλεῖν ἐν ἐκκλησίᾳ. "Ἢ ἀφ᾽ ὑμῶν ὁ λόγος τοῦ θεοῦ
2Φ Δ 2 ες a ’ , a”
37 ἐξῆλθεν, ἢ εἰς ὑμᾶς μόνους κατήντησεν ; Et
ris δοκεῖ προφήτης εἶναι ἢ πνευματικός, ἐπιγινωσκέτω ἃ
38 γράφω ὑμῖν ὅτι κυρίου ἐστὶν ἐντολή: εἰ δέ τις ἀγνοεῖ,
39 ἀγνοεῖται. ὥστε, ἀδελφοί μου, ζηλοῦτε τὸ προφητεύειν,
3 Α a 4 [4 , LA A 3 ld
4o καὶ TO λαλεῖν μὴ κωλύετε γλώσσαις" πάντα δὲ εὐσχημόνως
καὶ κατὰ τάξιν γινέσθω.

ι ΓΤΙνωρίζω δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον ὃ εὐηγγελι-

28 ἑρμηνεντής 31-34 παρακαλώνται, καὶ.. εἰρήνης. 'Ὥς.. ἁγίων, αἱ 35 μαθεῖν 38 ἀγνοείτω

398 ΠΡῸΣ KOPINOIOTZ A χν

σάμην ὑμῖν, ὃ καὶ παρελάβετε, ἐν ᾧ καὶ ἑστήκατε, O¢ οὗ 2
καὶ σώζεσθε, τίνι λόγῳ εὐηγγελισάμην ὑμῖν, εἰ κατέχετε,
ἐκτὸς εἰ μὴ εἰκῇ ἐπιστεύσατε. παρέδωκα γὰρ ὑμῖν ἐν 3
πρώτοις, ὃ καὶ παρέλαβον, ὅτι Χριστὸς ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν
ἁμαρτιῶν ἡμῶν κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτι 4
ἐγήγερται τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ὅτι s
ὥφθη Κηφᾷ, ᾿εἶτα' τοῖς δώδεκα: ἔπειτα ὥφθη ἐπάνω 6
πεντακοσίοις ἀδελφοῖς ἐφάπαξ, ἐξ ὧν οἱ πλείονες μένουσιν
ἕως ἄρτι, res δὲ ἐκοιμήθησαν: ἔπειτα ὥφθη ᾿Ιακώβῳ, 7
Γεἶτα᾽ τοῖς ἀποστόλοις πᾶσιν: ἔσχατον δὲ πάντων ὡσπερεὶ 8
τῷ ἐκτρώματι ὥφθη κἀμοί. ᾿Εγὼ γάρ εἶμε ὁ ἐλάχιστος 9
τῶν ἀποστόλων, ὃς οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς καλεῖσθαι ἀπόστολος,
διότι ἐδίωξα τὴν ἐκκλησίαν τοῦ θεοῦ: χάριτι δὲ θεοῦ εἰμὶ ὅ 10
εἶμι, καὶ ἡ χάρις αὐτοῦ ἡ εἰς ἐμὲ οὐ κενὴ ἐγενήθη, ἀλλὰ
περισσότερον αὐτῶν πάντων ἐκοπίασα, οὐκ ἐγὼ δὲ ἀλλὰ .
ἡ χάρις τοῦ θεοῦ ᾿ σὺν ἐμοί. εἴτε οὖν ἐγὼ εἴτε ἐκεῖνοι, 11
οὕτως κηρύσσομεν καὶ οὕτως ἐπιστεύσατε.

Εἰ δὲ Χριστὸς κηρύσσεται ὅτι ἐκ νεκρῶν ἐγήγερται, τ
πῶς λέγουσιν ἐν ὑμῖν τινὲς ὅτι ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν;
εἰ δὲ ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν, οὐδὲ Χριστὸς ἐγήγερται" 13
εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, κενὸν apa τὸ κήρυγμα τῷ,
ἡμῶν, κενὴ καὶ ἡ πίστις ἡμῶν", εὑρισκόμεθα δὲ καὶ ψευδο- 15
μάρτυρες τοῦ θεοῦ, ὅτι ἐμαρτυρήσαμεν κατὰ τοῦ θεοῦ ὅτι
ἤγειρεν τὸν χριστόν, ὃν οὐκ ἤγειρεν εἴπερ ἄρα νεκροὶ
οὐκ ἐγείρονται. εἰ γὰρ νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται, οὐδὲ Χριστὸς τό
ἐγήγερται: εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, ματαία ἡ πίστις 17
ὑμών [ἐστίν], ἔτι ἐστὲ ἐν ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν. ἄρα καὶ οἱ 18
κοιμηθέντες ἐν Χριστῷ ἀπώλοντο. εἰ ἐν τῇ ζωῇ ταύτῃ ἐν τὸ
Χριστῷ ἡἠλπικότες ἐσμὲν μόνον, ἔλεεινότεροι πάντων ἀν-
θρώπων ἐσμέν. Νυνὶ δὲ Χριστὸς ἐγήγερται ἐκ 20
νεκρῶν, ἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένων... ἐπειδὴ γὰρ be ἀνθρώ- 2x
που θάνατος, καὶ δ᾽ ἀνθρώπου ἀνάστασις νεκρῶν: ὥσπερ 22
γὰρ ἐν τῷ ᾿Αδὰμ πάντες ἀποθνήσκουσιν, οὕτως καὶ ἐν τῷ

5 ἔπειτα. 7 ἔπειτα χο ἡ 14 καὶ | ὑμῶν

xv ΠΡῸΣ KOPINOIOTS A 399

23 χριστῷ πάντες ζωοποιηθήσονται. Ἕκαστος δὲ ἐν τῷ ἰδίῳ
τάγματι: ἀπαρχὴ Χριστός, ἔπειτα οἱ τοῦ χριστοῦ ἐν τῇ
24 παρουσίᾳ αὐτοῦ" εἶτα τὸ τέλος, ὅταν παραδιδῷ τὴν βασι-
λείαν τῷ θεῷ καὶ πατρί, ὅταν καταργήσῃ πᾶσαν ἀρχὴν καὶ
25 πᾶσαν ἐξουσίαν καὶ δύναμιν, δεῖ γὰρ αὐτὸν βασιλεύειν
ἄχρι οὗ θῇ πάντας TOYC ἐχθροὺο ὑπὸ τοὺς TIOAAC αὐτοῦ.
γ ἔσχατος ἐχθρὸς καταργεῖται ὁ θάνατος, πάντὰ γὰρ ὑπέ-
” τδξεν ὑπὸ τοὺς πόλδς τοῦ. ὅταν δὲ εἴπῃ "ὅτι πάντα"
ὑποτέτακται, δῆλον ὅτι ἐκτὸς τοῦ ὑποτάξαντος αὐτῷ τὰ
(8 πάντα. ὅταν δὲ ὑποταγῇ αὐτῷ τὰ πάντα, τότε [καὶ] αὐτὸς
ὁ υἱὸς ὑποταγήσεται τῷ ὑποτάξαντι αὐτῷ τὰ πάντα, ἵνα ἦ
ep ὁ θεὸς πάντα ἐν πᾶσιν. ᾿Επεὶ τί ποιήσουσιν οἱ
βαπτιζόμενοι ὑπὲρ τῶν νεκρῶν; εἰ ὅλως νεκροὶ οὐκ ἐγεί-
30 ρονται, τί καὶ βαπτίζονται ὑπὲρ αὐτῶν; τί καὶ ἡμεῖς κιν-
31 δυνεύομεν πᾶσαν ὥραν; xa ἡμέραν ἀποθνήσκω, νὴ τὴν
ὑμετέραν καύχησιν, ἀδελφοί, ἣν ἔχω ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ τῷ
32 κυρίῳ ἡμῶν. εἰ κατὰ ἄνθρωπον ἐθηριομάχησα ἐν ᾿Εφέσῳ,
τί μοι τὸ ὄφελος; εἰ νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται, φάγωλιεν
33 KAl πίωλλεν, AYPION γὰρ ἀποθνήοκολιεν. μὴ πλα-
3 νᾶσθε: φθείρουσιν ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί: ἐκνήψατε
δικαίως καὶ μὴ ἁμαρτάνετε, ἀγνωσίαν γὰρ θεοῦ τινὲς
ἔχουσιν: πρὸς ἐντροπὴν ὑμῖν λαλώ.
35 Δλλὰ ἐρεῖ τις Πῶς ἐγείρονται οἱ νεκροί, ποίῳ δὲ
36 σώματι ἔρχονται; ἄφρων, σὺ ὃ σπείρεις οὐ ζωοποιεῖται
37 ἐὰν μὴ ἀποθάνῃ" καὶ ὃ σπείρεις, οὐ τὸ σῶμα τὸ γενησό-
μενον σπείρεις ἀλλὰ γυμνὸν κόκκον εἰ τύχοι σίτου ἥ τινος
48 τῶν λοιπῶν' ὁ δὲ θεὸς δίδωσιν αὐτῷ σῶμα καθὼς ἠθέλης-
39 σεν, καὶ ἑκάστῳ τῶν σπερμάτων ἴδιον σῶμα. οὐ πᾶσα
σὰρξ ἡ αὐτὴ σάρξ, ἀλλὰ ἄλλη μὲν ἀνθρώπων, ἄλλη δὲ
4. σὰρξ κτηνῶν, ἄλλη δὲ σὰρξ πτηνῶν, ἄλλη δὲ ἰχθύων. καὶ
σώματα ἐπουράνια, καὶ σώματα ἐπίγεια' ἀλλὰ ἑτέρα μὲν ἡ
4x τῶν ἐπουρανίων δόξα, ἑτέρα δὲ ἡ τῶν ἐπιγείων. ἄλλη
δόξα ἡλίου, καὶ ἄλλη δόξα σελήνης, καὶ ἄλλη δόξα ἀστέ-

26 ᾧ

27 Πάντα

400 ΠΡΟΣ KOPINOIOTS A XV XVI

ρων, ἀστὴρ yap ἀστέρος διαφέρει ἐν δόξῃ. οὕτως καὶ ἡ 42
ἀνάστασις τῶν νεκρῶν. σπείρεται ἐν φθορᾷ, ἐγείρεται ἐν
ἀφθαρσίᾳ’ σπείρεται ἐν ἀτιμίᾳ, ἐγείρεται ἐν δόξῃ" σπεί- 43
ρεται ἐν ἀσθενείᾳ, ἐγείρεται ἐν δυνάμει" σπείρεται σῶμα 44
ψυχικόν, ἐγείρεταε σῶμα πνευματικόν. Ei ἔστιν σῶμα ψυ-
χικόν, ἔστιν καὶ πνευματικόν. οὕτως καὶ γέγραπται ᾿ἘΓέ- 45
NETO ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ᾿Αδὰμ εἰς Ψγχὴν z@can-
ὁ ἔσχατος ᾿Αδὰμ εἰς πνεῦμα ζωοποιοῦν. ἀλλ᾽ οὐ πρῶτον 46
τὸ πνευματικὸν ἀλλὰ τὸ Ψυχικόν, ἔπειτα τὸ πνευματικόν.
ὁ πρῶτος ἄνθρωποο ἐκ Γῆς χοϊκόο, ὁ δεύτερος ἄνθρωπος 47
ἐξ οὐρανοῦ. οἷος ὁ χοϊκός, τοιοῦτοι καὶ οἱ χοϊκοί, καὶ οἷος 48
ὃ ἐπουράνιος, Touro: καὶ οἱ ἐπουράνιοι: καὶ καθὼς ἐφορέ- 49
σαμεν τὴν εἰκόνα τοῦ χοϊκοῦ, ᾿φορέσωμεν' καὶ τὴν εἰκόνα
τοῦ ἐπουρανίουι Τοῦτο δέ φημι, ἀδελφοί, ὅτι σὰρξ καὶ so
αἷμα βασιλείαν θεοῦ κληρονομῆσαι οὐ δύναται, οὐδὲ ἡ)
φθορὰ τὴν ἀφθαρσίαν κληρονομεῖ. ἰδοὺ μυστήριον ὑμῖν sx
λέγω: πάντες οὐ κοιμηθησόμεθα πάντες δὲ ἀλλαγησόμεθα,
ἐν ἀτόμῳ, ἐν ῥιπῇ ἀφθαλμοῦ, ἐν τῇ ἐσχάτῃ σάλπιγγι" sa
σαλπίσει γάρ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐγερθήσονται ἄφθαρτοι, καὶ
ἡμεῖς ἀλλαγησόμεθα. δεῖ γὰρ τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύ- 53
σασθαι ἀφθαρσίαν καὶ τὸ θνητὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀθα-
νασίαν. ὅταν δὲ ᾿ τὸ θνητὸν τοῦτο ἐνδύσηται [τὴν] ἀθα- 54
νασίαν, τότε γενήσεται ὁ λόγος ὁ γεγραμμένος Kate-
πόθη ὁ θάνδτος εἶς Nikoc. ποῦ coy, OANaTE, τὸ 55
Nikoc ; ποῦ coy, OANaTE, τὸ κέντρον ; τὸ δὲ κέντρον 56
τοῦ θανάτου ἡ ἁμαρτία, ἡ δὲ δύναμις τῆς ἁμαρτίας ὁ
νόμος" τῷ δὲ θεῷ χάρις τῷ διδόντι ἡμῖν τὸ νῖκος διὰ 57
τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὥστε, ἀδελφοί μου 58
ἀγαπητοί, ἑδραῖοι γίνεσθε, ἀμετακίνητοι, περισσεύοντες ἐν
τῷ ἔργῳ τοῦ κυρίου πάντοτε, εἰδότες ὅτι ὁ κόπος ὑμῶν
οὐκ ἔστιν κενὸς ἐν κυρίῳ.

Περὶ δὲ τῆς λογίας τῆς εἰς τοὺς ἁγίους, ὥσπερ διέταξα ι

49 φορέσομεν 54 τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύσηται ἀφθαρσίαν καὶ

XVI ΠΡΟΣ KOPINOIOTS A 401

ταῖς ἐκκλησίαις τῆς Ταλατίας, οὕτως καὶ ὑμεῖς ποιήσατε.
4 κατὰ μίαν σαββάτον ἕκαστος ὑμῶν παρ᾽ ἑαντῷ τιθέτω
θησαυρίζων ὅτι ἐὰν “evoddra', ἵνα μὴ ὅταν ἔλθω τότε
3 λογίαι γίνωνται, ὅταν δὲ παραγένωμαι, οὗς ἐὰν δοκιμά-
σητε δὲ ἐπιστολῶν, τούτους πέμψω ἀπενεγκεῖν τὴν χάριν
4 ὑμῶν εἰς Ἰερουσαλήμ: ἐὰν δὲ ἄξιον ἦ τοῦ κἀμὲ πορεύεσθαι,
5 σὺν ἐμοὶ πορεύσονται. ᾿Ελεύσομαι δὲ πρὸς
¢ a Lg , , \ /
ὑμᾶς ὅταν Μακεδονίαν διέλθω, Μακεδονίαν yap διέρχομαι,
6 πρὸς ὑμᾶς δὲ τυχὸν καταμενῶ ἢ ' παραχειμάσω, ἵνα ὑμεῖς
7 pe προπέμψητε οὗ ἐὰν πορεύωμαιι οὐ θέλω γὰρ ὑμᾶς
ἄρτι ἐν παρόδῳ ἰδεῖν, ἐλπίζω γὰρ χρόνον τινὰ ἐπιμεῖναι
8 πρὸς ὑμᾶς, ἐὰν ὁ κύριος ἐπιτρέψῃ. ἐπιμένω δὲ ἐν ᾿Εφέσῳ
9 ἕως τῆς πεντηκοστῆς" θύρα γάρ μοι ἀνέῳγεν μεγάλη καὶ
10 ἐνεργής, καὶ ἀντικείμενοι πολλοί. ᾿Ἐὰν δὲ ἔλθῃ
Τιμόθεος, βλέπετε ἵνα ἀφόβως γένηται πρὸς ὑμᾶς, τὸ γὰρ
Ν ’ >»? ers 77 , 9 > \ 3
11 ἔργον Κυρίου ἐργάζεται ὡς ' ἐγώ" μή τις οὖν αὐτὸν ἐξουθε-
, A ‘ 3." 3 3 , @ » a
yon. προπέμψατε δὲ αὐτὸν ἐν εἰρήνῃ, ἵνα ἔλθῃ πρός pe,
2 ’ > 4 Α a“ 9 “a
12 ἐκδέχομαι γὰρ αὐτὸν μετὰ τῶν ἀδελφῶν. Περὶ
δὲ ᾿Απολλὼ τοῦ ἀδελφοῦ, πολλὰ παρεκάλεσα αὐτὸν
ἵνα ἔλθῃ πρὸς ὑμᾶς μετὰ τῶν ἀδελφῶν: καὶ πάντως
οὐκ ἦν θέλημα ἵνα νῦν ἔλθῃ, ἐλεύσεται δὲ ὅταν εὐκαι-

13 ρήσῃ. Τρηγορεῖτε, στήκετε ἐν τῇ πίστει,
τ4 ἀνδρίζεσθε, κραταιοῦσθες πάντα ὑμῶν ἐν ἀγάπῃ γινέ-.
15 σθω. Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί: οἴδατε τὴν

οἰκίαν Στεφανᾶ, ὅτι ἐστὶν ἀπαρχὴ τῆς ᾿Αχαίας καὶ εἰς

16 διακονίαν τοῖς ἁγίοις ἔταξαν ἑαυτούς" ἵνα καὶ ὑμεῖς ὑπο-
τάσσησθε τοῖς τοιούτοις καὶ παντὶ τῷ συνεργοῦντι καὶ

17 κοπιῶντι. χαίρω δὲ ἐπὶ τῇ παρουσίᾳ Στεφανᾶ καὶ Φορ-
τουνάτου καὶ ᾿Αχαϊκοῦ, ὅτι τὸ ᾿ὑμέτερον' ὑστέρημα οὗτοι

18 ἀνεπλήρωσαν, ἀνέπαυσαν γὰρ τὸ ἐμὸν πνεῦμα καὶ τὸ ὑμῶν.
ἐπιγινώσκετε οὖν τοὺς τοιούτους.

19 ᾿Ασπάζονται ὑμᾶς αἱ ἐκκλησίαι τῆς ᾿Ασίας. ἀσπά-
ζεται ὑμᾶς ἐν κυρίῳ πολλὰ ᾿Ακύλας καὶ Πρίσκα σὺν
: 2 εὐοδωθῇ 6 καὶ 10 κἀγώ 17 ὑμῶν

DD

402 ΠΡΟΣ KOPINOIOTS A _ XVI
τῇ κατ᾽ οἶκον αὐτῶν ἐκκλησίᾳ. ἀσπάζονται ὑμᾶς oi 20
ἀδελφοὶ πάντες, ᾿Ασπάσασθε ἀλλήλους ἐν φιλήματι
ἁγίῳ. Ὃ ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρὶ Παύλον. 2x
εἴ τις οὐ φιλεῖ τὸν κύριον, ἤτω ἀνάθεμα, Μαρὰν ἀθά. 22
ἡ χάρις τοῦ κυρίου ᾿Ιησοῦ μεθ᾽ ὑμῶν. ἡ ἀγάπη μου 3
μετὰ πάντων ὑμῶν ἐν Χριστῷ ᾿Ἰησοῦ.

ΠΡΟΣ KOPINOIOY2 B

x ΠΑΥ͂ΛΟΣ ἀπόστολος Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ διὰ θελήματος
θεοῦ καὶ Τιμόθεος ὁ ἀδελφὸς τῇ ἐκκλησίᾳ τοῦ θεοῦ τῇ
οὔσῃ ἐν Κορίνθῳ, σὺν τοῖς ἁγίοις πᾶσιν τοῖς οὖσιν ἐν

2 ὅλῃ τῇ ᾿Αχαίᾳ" χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς
ἡμῶν καὶ κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ.

3 Εὐλογητὸς ὁ θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ
Χριστοῦ, ὃ πατὴρ τῶν οἰκτιρμῶν καὶ θεὸς πάσης παρα-

«κλήσεως, ὁ παρακαλῶν ἡμᾶς ἐπὶ πάσῃ τῇ θλίψει ἡμών,
εἰς τὸ δύνασθαι ἡμᾶς παρακαλεῖν τοὺς ἐν πάσῃ θλίψει
διὰ τῆς “παρακλήσεως ἧς παρακαλούμεθα αὐτοὶ ὑπὸ τοῦ

5 θεοῦ. ὅτι καθὼς περισσεύει τὰ παθήματα τοῦ χριστοῦ
εἰς ἡμᾶς, οὕτως διὰ τοῦ χριστοῦ περισσεύει καὶ 4 παρά-
6 κλησις ἡμῶν. ‘etre δὲ θλιβόμεθα, ὑπὲρ τῆς ὑμῶν παρα-
κλήσεως καὶ σωτηρίας: εἴτε παρακαλούμεθα, ὑπὲρ τῆς
ὑμῶν παρακλήσεως τῆς ἐνεργουμένης ἐν ὑπομονῇ τῶν

η αὐτῶν παθημάτων ὧν καὶ ἡμεῖς πάσχομεν, καὶ ἡ ἐλπὶς
ἡμῶν βεβαία ὑπὲρ ὑμῶν"" εἰδότες ὅτι ὡς κοινωνοί ἐστε

8 τῶν παθημάτων, οὕτως καὶ τῆς παρακλήσεως. Οὐ γὰρ
θέλομεν ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, ᾿ὑπὲρ᾽ τῆς θλίψεως ἡμῶν
τῆς γενομένης ἐν τῇ ᾿Ασίᾳ, ὅτι καθ ὑπερβολὴν ὑπὲρ
δύναμιν ἐβαρήθημεν, ὥστε ἐξαπορηθῆναι ἡμᾶς καὶ τοῦ

οῆν: ἀλλὰ αὐτοὶ ἐν ἑαυτοῖς τὸ ἀπόκριμα τοῦ θανάτου

6,7 etre δὲ θλιβόμεθα, ὑπὲρ τῆς ὑμῶν παρακλήσεως τῆς ἐνεργουμένης ἐν ὑπομονῇ
τῶν αὐτῶν παθημάτων ὧν καὶ ἡμεῖς πάσχομεν, καὶ ἡ ἐλπὶς ἡμῶν βεβαία ὑπὲρ ὑμῶν"
εἴτε σαρακαλούμεθα, ὑπὲρ τῆς ὑμῶν παρακλήσεως καὶ σωτηρίας" 8 περὶ
DD 2

404 ΠΡΟΣ KOPINGIOTS B I

ἐσχήκαμεν, iva μὴ πεποιθότες ὦμεν ἐφ᾽ ἑαυτοῖς ἀλλ᾽ ἐπὶ
τῷ θεῷ τῷ ἐγείροντι τοὺς νεκρούς" ὃς ἐκ τηλικούτον
θανάτον ἐρύσατο ἡμᾶς καὶ ῥύσεται, εἰς ὃν ἠλπίκαμεν [ὅτι]
καὶ ἔτι ῥύσεται, συνυπουργούντων καὶ ὑμῶν ὑπὲρ ἡμῶν
τῇ δεήσει, ἵνα ἐκ πολλῶν προσώπων τὸ εἰς ἡμᾶς χάρισμα
4 ”~ 3 lon € 4 € a
διὰ πολλῶν εὐχαριστηθῇ ὑπὲρ ἡμῶν.
’ € - Ud
Ἢ yap καύχησις ἡμῶν αὕτη ἐστίν, τὸ μαρτύριον
τῆς συνειδήσεως ἡμῶν, ὅτι ἐν ἁγιότητι καὶ εἴλικρινίᾳ τοῦ
θεοῦ, [καὶ] οὐκ ἐν σοφίᾳ σαρκικῇ ἀλλ᾽ ἐν χάριτι θεοῦ,
ἀνεστράφημεν ἐν τῷ κόσμῳ, περισσοτέρως δὲ πρὸς
ca > A μὲ , ea 3 $ a é > [ἢ
ὑμᾶς: ov γὰρ ἄλλα γραῴφομεν ὑμῖν ἀλλ᾽ ἢ @ ἀναγινω-
“ 4 > ’ ’ a @& μά [4 3
σκετε ἢ καὶ ἐπιγινώσκετε, ἐλπίζω δὲ ὅτι ἕως τέλους ἐπι-
γνώσεσθε, καθὼς καὶ ἐπέγνωτε ἡμᾶς ἀπὸ μέρους, ὅτι
καύχημα ὑμῶν ἐσμὲν καθάπερ καὶ ὑμεῖς ἡμῶν ἐν τῇ
ἡμέρᾳ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ.
Α U ~ , ? 4 ld 4
Καὶ ταύτῃ τῇ πεποιθήσει ἐβουλόμην πρότερον πρὸς
ε oa a ¢ ΄ c ae a δ > € α
ὑμᾶς ἐλθεῖν, wa δευτέραν ‘yapav' σχῆτε, καὶ Oc ὑμῶν
διελθεῖν εἰς Μακεδονίαν, καὶ πάλιν ἀπὸ Μακεδονίας ἐλθεῖν
Coa Y τ,» € aA a 9 9 ’
πρὸς ὑμᾶς καὶ ὑφ᾽ ὑμῶν προπεμφθῆναι εἰς τὴν ᾿Ἰουδαίαν.
τοῦτο οὖν βουλόμενος μήτι ἄρα τῇ ἐλαφρίᾳ ἐχρησάμην;
a 4 ᾿ & , , ΄ φ > > A
7 a βουλεύομαι xara σάρκα βουλεύομαι, iva ἢ map ἐμοὶ
τό Nai ναὶ καὶ τό OU ov; πιστὸς δὲ ὁ θεὸς ὅτι
ε ἢ ε “- ε { «a 3 ν 4 4 e
ὁ λόγος ἡμῶν ὁ πρὸς ὑμᾶς οὐκ ἔστιν Nai καὶ Ov ὁ
a a 4 εν" \ 9 a © » Coa > εκ
τοῦ θεοῦ yap υἱὸς Χριστὸς Ἰησοῦς ὁ ἐν ὑμῖν δὶ ἡμών
κηρυχθείς, δ ἐμοῦ καὶ Σιλουανοῦ καὶ Τιμοθέου, οὐκ ἐγέ-
vero Nai καὶ Ov, ἀλλὰ Ναί ἐν αὐτῷ γέγονεν ὅσαι γὰρ
3 , “ 3 7 A ’ , A 3 3 “
ἐπαγγελίαε θεοῦ, ἐν αὐτῷ τὸ Ναί: διὸ καὶ δι αὐτοῦ
τό ᾿Αμήν τῷ θεῷ πρὸς δόξαν δι’ ἡμῶν. ὁ δὲ βεβαιῶν
~ a n~ 8 « ~ , e
ἡμᾶς σὺν ὑμῖν εἰς Χριστὸν καὶ χρίσας ἡμᾶς θεός, [ὁ] καὶ
σφραγισάμενος ἡμᾶς καὶ δοὺς τὸν ἀρραβῶνα τοῦ πνεύ-
ματος ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν. Ἐγὼ δὲ μάρτυρα
Α a
τὸν θεὸν ἐπικαλοῦμαι ἐπὶ τὴν ἐμὴν ψυχήν, ὅτι φειδόμενος
ε a 4 ’ φ a“
ὑμών οὐκέτι ἦλθον εἰς Κόρινθον. οὐχ ὅτι κυριεύομεν ὑμῶν

15 χάριν

10

rr

12

13

14

15
16

21

22

23

24

Tt ΠΡῸΣ KOPINOIOTS B 405

τῆς πίστεως, ἀλλὰ συνεργοί ἐσμεν τῆς χαρᾶς ὑμῶν, τῇ
κυ γὰρ πίστει ἑστήκατε. ἔκρινα ‘yap’ ἐμαυτῷ τοῦτο, τὸ μὴ
«πάλιν ἐν λύπῃ πρὸς ὑμᾶς ἐλθεῖν: εἰ γὰρ ἐγὼ λυπῶ ὑμᾶς,
8 καὶ τίς ὁ εὐφραίνων με εἰ μὴ ὁ λυπούμενος ἐξ ἐμοῦ ; καὶ
ἔγραψα τοῦτο αὐτὸ ἵνα μὴ ἐλθὼν λύπην σχῶ ἀφ᾽ ὧν ἔδει
με χαίρειν, πεποιθὼς ἐπὶ πάντας ὑμᾶς ὅτι ἡ ἐμὴ χαρὰ
4 πάντων ὑμῶν ἐστίν. ἐκ γὰρ πολλῆς θλίψεως καὶ συνοχῆς
καρδίας ἔγραψα ὑμῖν διὰ πολλῶν δακρύων, οὐχ ἵνα λυπη-
θῆτε, ἀλλὰ τὴν ἀγάπην ἵνα γνῶτε ἣν ἔχω περισσοτέρως
5 εἰς ὑμᾶς. Εἰ δέ τις λελύπηκεν, οὐκ ἐμὲ λελύ-
πῆκεν, ἀλλὰ ἀπὸ μέρους ἵνα μὴ ἐπιβαρῶ πάντας ὑμᾶς.
οἱκανὸν τῷ τοιούτῳ ἡ ἐπιτιμία αὕτη ἡ ὑπὸ τῶν πλειόνων,
7 ὥστε τοὐναντίον ᾿ ὑμᾶς χαρίσασθαι καὶ παρακαλέσαι, μή
8ὃπως τῇ περισσοτέρᾳ λύπῃ καταποθῇ ὁ τοιοῦτος. διὸ
9 παρακαλῶ ὑμᾶς κυρῶσαι εἰς αὐτὸν ἀγάπην' εἰς τοῦτο
γὰρ καὶ ἔγραψα ἵνα γνῶ τὴν δοκιμὴν ὑμῶν, "εἶ" εἰς
τὸ πάντα ὑπήκοοί ἐστε. ᾧ δέ τι χαρίζεσθε, κἀγώ" καὶ γὰρ
ἐγὼ ὃ κεχάρισμαι, εἴ τι κεχάρισμαι, δι’ ὑμᾶς ἐν προσώ-
τι πῷ Χριστοῦ, ἵνα μὴ πλεονεκτηθώμεν ὑπὸ τοῦ Σατανᾶ,
τῷ οὐ γὰρ αὐτοῦ τὰ νοήματα ἀγνοοῦμεν. ᾿Ελθὼν
δὲ εἰς τὴν Τρῳάδα εἰς τὸ εὐαγγέλιον τοῦ χριστοῦ, καὶ
13 θύρας μοι ἀνεῳγμένης ἐν κυρίῳ, οὐκ ἔσχηκα ἄνεσιν τῷ
πνεύματί μου τῷ μὴ εὑρεῖν με Τίτον τὸν ἀδελφόν μου,
14 ἀλλὰ ἀποταξάμενος αὐτοῖς ἐξῆλθον εἰς Μακεδονίαν. Τῷ
δὲ θεῷ χάρις τῷ πάντοτε θριαμβεύοντι ἡμᾶς ἐν τῷ χρι-
στῷ καὶ τὴν ὀσμὴν τῆς γνώσεως αὐτοῦ φανεροῦντι δι’ ἡμῶν
το ἐν παντὶ τύπῳ' ὅτι Χριστοῦ εὐωδία ἐσμὲν τῷ θεῷ ἐν
τό τοῖς σωζομένοις καὶ ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις, οἷς μὲν ὀσμὴ
ἐκ θανάτου εἰς θάνατον, οἷς δὲ ὀσμὴ ἐκ ζωῆς εἰς ζωήν.
17 καὶ πρὸς ταῦτα τίς ἱκανός; οὐ γάρ ἐσμεν ὡς οἱ πολλοὲ
καπηλεύοντες τὸν λόγον τοῦ θεοῦ, ἀλλ᾽ ὡς ἐξ εἰλικρινίας,
ἀλλ᾽ ὡς ἐκ θεοῦ κατέναντι θεοῦ ἐν Χριστῷ λαλοῦμεν.
. ‘Apxoueba πάλιν ἑαυτοὺς συνιστάνειν; ἣ μὴ χρήζομεν

=e

1 δὲ 7 μάλλον 9

398 ΠΡΟΣ KOPINOIOTZ A XV
σάμην ὑμῖν, ὃ καὶ mapedaBere, ἐν ᾧ καὶ ἑστήκατε, δι’ οὗ 2
καὶ σώζεσθε, rim, λόγῳ εὐηγγελισάμην ὑμῖν, εἰ κατέχετε,
ἐκτὸς εἰ μὴ εἰκῇ ἐπιστεύσατε. παρέδωκα γὰρ ὑμῖν ἐν 3

τ ἃ ¢ \ > » € 4 a
πρώτοις, ὃ καὶ παρέλαβον, ὅτι Χριστὸς ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν
ε “ ς «a A 5) Ld , 9 > 4 4
ἁμαρτιῶν ἡμῶν κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτι,
ἐγήγερται τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ores

9 a
ὥὥφθη Κηφᾷ, ‘eira’ τοῖς δώδεκα' ἔπειτα ὥφθη ἐπάνω 6
a“ e

πεντακοσίοις ἀδελφοῖς ἐφάπαξ, ἐξ ὧν οἱ πλείονες μένουσιν
ἕως ἄρτι, τινὲς δὲ ἐκοιμήθησαν: ἔπειτα ὥφθη ᾿Ιακώβῳ, 7
γ 9. 1 a 9 , a ¥ , ¢
εἶτα" τοῖς ἀποστόλοις πᾶσιν" ἔσχατον δὲ πάντων ὡσπερεὶ 8
τῷ ἐκτρώματι ὥφθη κἀμοί. Ἐγὼ γάρ εἶμι ὁ ἐλάχιστος 9
τῶν ἀποστόλων, ὃς οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς καλεῖσθαι ἀπόστολος,
διότι ἐδίωξα τὴν ἐκκλησίαν τοῦ θεοῦ" χάριτι δὲ θεοῦ εἰμὶ ὅ τὸ
εἶμι, καὶ ἡ χάρις αὐτοῦ ἡ εἰς ἐμὲ οὐ κενὴ ἐγενήθη, ἀλλὰ
περισσότερον αὐτῶν πάντων ἐκοπίασα, οὐκ ἐγὼ δὲ ἀλλὰ
ἡ χάρις τοῦ θεοῦ ᾿ σὺν ἐμοί. εἴτε οὖν ἐγὼ εἴτε ἐκεῖνοι, τι
οὕτως κηρύσσομεν καὶ οὕτως ἐπιστεύσατε.

Εἰ δὲ Χριστὸς κηρύσσεται ὅτι ἐκ νεκρῶν ἐγήγερται, τὰ
πῶς λέγουσιν ἐν ὑμῖν τινὲς ὅτι ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν;
4 4 > # “~ 3 » ON Α % ,
εἰ δὲ ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν, οὐδὲ Χριστὸς ἐγήγερται" 13
εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, κενὸν ἄρα ἴ τὸ κήρυγμα 14
ς: «α 4 . ε , Γε α Ἴ ε ’ 4 \
ἡμῶν, κενὴ καὶ ἡ πίστις ἡμῶν, εὑρισκόμεθα δὲ καὶ ψευδο- 15
μάρτυρες τοῦ θεοῦ, ὅτι ἐμαρτυρήσαμεν κατὰ τοῦ θεοῦ ὅτι
ἤγειρεν τὸν χριστόν, ὃν οὐκ ἤγειρεν εἴπερ ἄρα νεκροὶ
οὐκ ἐγείρονται. εἰ γὰρ νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται, οὐδὲ Χριστὸς τό
ἐγήγερται: εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, ματαία ἡ πίστις 17
ὑμῶν [ἐστίν], ἔτι ἐστὲ ἐν ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν. ἄρα καὶ οἱ 18
κοιμηθέντες ἐν Χριστῷ ἀπώλοντο. εἰ ἐν τῇ ζωῇ ταύτῃ ἐν τὸ
Χριστῷ ἡἠλπικότες ἐσμὲν μόνον, ἔλεεινότεροι πάντων ἀν-

ῇ 3 » Α
θρώπων ἐσμέν. Νυνὶ δὲ Χριστὸς ἐγήγερται ἐκ 20
νεκρῶν, ἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένων... ἐπειδὴ γὰρ δι’ ἀνθρώ- 21
που θάνατος, καὶ δι ἀνθρώπου ἀνάστασις νεκρῶν: ὥσπερ 22
γὰρ ἐν τῷ ᾿Αδὰμ πάντες ἀποθνήσκουσιν, οὕτως καὶ ἐν τῷ

5 ἕπειτα 7 ἔπειτα 10 ἡ 14 καὶ | ὑμών

XV ΠΡῸΣ KOPINOIOTZ A 399

53 χριστῷ πάντες ζωοποιηθήσονται. Ἕκαστος δὲ ἐν τῷ ἰδίῳ
τάγματι: ἀπαρχὴ Χριστός, ἔπειτα οἱ τοῦ χριστοῦ ἐν τῇ
4 παρουσίᾳ αὐτοῦ" εἶτα τὸ τέλος, ὅταν παραδιδῷ τὴν βασι-
λείαν τῷ θεῷ καὶ πατρί, ὅταν καταργήσῃ πᾶσαν ἀρχὴν καὶ
25 πᾶσαν ἐξουσίαν καὶ δύναμιν, δεῖ γὰρ αὐτὸν βασιλεύειν
ἄχρι οὗ θῇ πάντας TOYC ἐχθροὺς ὑπὸ TOYC πόλδς αὐτοῦ.
γ ἔσχατος ἐχθρὸς καταργεῖται ὁ θάνατος, πάντὸ «γὰρ ὑπέ-
” TazeN ὑπὸ τοὺς πόλὰς ΑΥ̓ΤΟΥ͂. ὅταν δὲ εἴπῃ "ὅτι πάντα'
ὑποτέτακται, δῆλον ὅτι ἐκτὸς τοῦ ὑποτάξαντος αὐτῷ τὰ
28 πάντα. ὅταν δὲ ὑποταγῇ αὐτῷ τὰ πάντα, τότε [καὶ] αὐτὸς
ὁ υἱὸς ὑποταγήσεται τῷ ὑποτάξαντι αὐτῷ τὰ πάντα, ἵνα ἢ
ag ὁ θεὸς πάντα ἐν πᾶσιν. Ἐπεὶ τί ποιήσουσιν of
βαπτιζόμενοι ὑπὲρ τῶν νεκρῶν; εἰ ὅλως νεκροὶ οὐκ ἐγεί-
go βονται, τί καὶ βαπτίζονται ὑπὲρ αὐτῶν; τί καὶ ἡμεῖς κιν-
31 δυνεύομεν πᾶσαν ὧραν; καθ᾽ ἡμέραν ἀποθνήσκω, νὴ τὴν
ὑμετέραν καύχησιν, ἀδελφοί, ἣν ἔχω ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ
32 κυρίῳ ἡ ἡμῶν. εἰ κατὰ ἄνθρωπον ἐθηριομάχησα ἐν ᾿Εφέσῳ,
τί μοι τὸ ὄφελος; εἰ νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται, φάγωλλεν
33 Κὰὶ πίωλλεν, AYPION γὰρ ATTOONHCKOMEN. μὴ πλα-
34 νᾶσθε' φθείρουσιν ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί: ἐκνήψατε
δικαίως καὶ μὴ ἁμαρτάνετε, ἀγνωσίαν γὰρ θεοῦ τινὲς
ἔχουσιν: πρὸς ἐντροπὴν ὑμῖν λαλώ.
3: ἀλλὰ ἐρεῖ τις Πῶς ἐγείρονται οἱ νεκροί, ποίῳ δὲ᾽
386 σώματι ἔρχονται; ἄφρων, σὺ ὃ σπείρεις οὐ ζωοποιεῖται
37 ἐὰν μὴ ἀποθάνῃ" καὶ ὃ σπείρεις, οὐ τὸ σῶμα τὸ γενησό-
μενον σπείρεις ἀλλὰ γυμνὸν κόκκον εἶ τύχοι σίτου 7 τινος
38 τῶν λοιπῶν" ὁ δὲ θεὸς δίδωσιν αὐτῷ σῶμα καθὼς ἠθέλη-
39 σεν, καὶ ἑκάστῳ τῶν σπερμάτων ἴδιον σῶμα. οὐ πᾶσα
σὰρξ ἡ αὐτὴ σάρξ, ἀλλὰ ἄλλη μὲν ἀνθρώπων, ἄλλη δὲ
go σὰρξ κτηνῶν, ἄλλη δὲ σὰρξ πτηνῶν, ἄλλῃ δὲ ἰχθύων. καὶ
σώματα ἐπουράνια, καὶ σώματα ἐπίγεια: ἀλλὰ ἑτέρα μὲν ἡ
41 τῶν ἐπουρανίων δόξα, ἑτέρα δὲ ἡ τῶν ἐπιγείων. ἄλλη
δόξα ἡλίου, καὶ ἄλλη δόξα σελήνης, καὶ ἄλλη δόξα ἀστέ-

36 ἢ,

27 Πάντα

400 ΠΡΟΣ KOPINOIOTS A XV XVI

pov, ἀστὴρ yap ἀστέρος διαφέρει ἐν δόξῃ. οὕτως καὶ ἡ 42
ἀνάστασις τῶν νεκρῶν. σπείρεται ἐν φθορᾷ, ἐγείρεται ἐν
ἀφθαρσίᾳ: σπείρεται ἐν ἀτιμίᾳ, ἐγείρεται ἐν δόξῃ" σπεί- 43
ρεται ἐν ἀσθενείᾳ, ἐγείρεται ἐν δυνάμει: σπείρεται σῶμα 44
ψυχικόν, ἐγείρεται σῶμα πνευματικόν. Ei ἔστιν σῶμα ψυ-
χικόν, ἔστιν καὶ πνευματικόν. οὕτως καὶ γέγραπται ᾿ἘΓέ- 4s
ΝΕΤΟ ὁ πρῶτος ἄνθρωπος "Adan εἰς ΨΥχὴν zOcan- |
ὁ ἔσχατος ᾿Αδὰμ εἰς πνεῦμα ζωοποιοῦν. ἀλλ᾽ οὐ πρῶτον 46
τὸ πνευματικὸν ἀλλὰ τὸ ψυχικόν, ἔπειτα τὸ πνευματικόν.
ὁ πρῶτος ἄνθρωποο ἐκ Γῆς χοϊκόοσ, ὁ δεύτερος ἄνθρωπος 47
ἐξ οὐρανοῦ. οἷος ὁ χοϊκός, τοιοῦτοι καὶ οἱ χοϊκοί, καὶ οἷος 48
ὁ ἐπουράνιος, τοιοῦτοι καὶ οἱ ἐπουράνιοι" καὶ καθὼς ἐφορέ- 49
σαμεν τὴν εἰκόνα τοῦ χοϊκοῦ, ᾿φορέσωμεν᾽ καὶ τὴν εἰκόνα
τοῦ ἐπουρανίου. Τοῦτο δέ φημι, ἀδελφοί, ὅτι σὰρξ καὶ so
αἷμα βασιλείαν θεοῦ κληρονομῆσαι οὐ δύναται, οὐδὲ ἡ
φθορὰ τὴν ἀφθαρσίαν κληρονομεῖ. ἰδοὺ μυστήριον ὑμῖν sx
λέγω: πάντες οὐ κοιμηθησόμεθα πάντες δὲ ἀλλαγησόμεθα,
ἐν ἀτόμῳ, ἐν ῥιπῇ ἀφθαλμοῦ, ἐν τῇ ἐσχάτῃ σάλπιγγι" 52
σαλπίσει γάρ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐγερθήσονται ἄφθαρτοι, καὶ -
ἡμεῖς ἀλλαγησόμεθα. δεῖ γὰρ τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύ- 53
σασθαι ἀφθαρσίαν καὶ τὸ θνητὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀθα-
νασίαν. ὅταν δὲ Τ τὸ θνητὸν τοῦτο ἐνδύσηται [τὴν] ἀθα- 54
νασίαν, τότε γενήσεται ὃ λόγος ὃ γεγραμμένος Kate-
πόθη ὁ θάνδτος εἶς νῖκοο. ποῦ coy, θάνδτε, τὸ 55
Nikoc ; ποῦ Coy, OANATE, τὸ κέντρον ; τὸ δὲ κέντρον 56
τοῦ θανάτου ἡ ἁμαρτία, ἡ δὲ δύναμις τῆς ἁμαρτίας ὁ
νόμος" τῷ δὲ θεῷ χάρις τῷ διδόντι ἡμῖν τὸ νῖκος διὰ 57
τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὥστε, ἀδελφοί μου 58
ἀγαπητοί, ἑδραῖοι γίνεσθε, ἀμετακίνητοι, περισσεύοντες ἐν
τῷ ἔργῳ τοῦ κυρίου πάντοτε, εἰδότες ὅτι ὁ κόπος ὑμῶν
οὐκ ἔστιν κενὸς ἐν κυρίῳ.

Περὶ δὲ τῆς λογίας τῆς εἰς τοὺς ἁγίους, ὥσπερ διέταξα 1

49 φορέσομεν 54 τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύσηται ἀφθαρσίαν καὶ

XVI ΠΡΟΣ KOPINOIOTS A 401

ταῖς ἐκκλησίαις τῆς Tadarias, οὕτως καὶ ὑμεῖς ποιήσατε.
«κατὰ μίαν σαββάτον ἕκαστος ὑμῶν παρ᾽ ἑαυτῷ τιθέτω
θησαυρίζων ὅτι ἐὰν Γεὐοδῶται", ἵνα μὴ ὅταν ἔλθω τότε
3 λογέαι γίνωνται. ὅταν δὲ παραγένωμαι, ovs ἐὰν δοκιμά-
onre δι ἐπιστολῶν, τούτους πέμψω ἀπενεγκεῖν τὴν χάριν
4 ὑμῶν εἰς Ἱερουσαλήμ: ἐὰν δὲ ἄξιον ἧἦ τοῦ κἀμὲ πορεύεσθαι,
5 σὺν ἐμοὶ πορεύσονται. ᾿Ελεύσομαι δὲ πρὸς
ὑμᾶς ὅταν Μακεδονίαν διέλθω, Μακεδονίαν γὰρ διέρχομαι,
ὁ πρὸς ὑμᾶς δὲ τυχὸν καταμενῶ ἣ ' παραχειμάσω, ἵνα ὑμεῖς
γμε προπέμψητε οὗ ἐὰν πορεύωμαι. οὐ θέλω γὰρ ὑμᾶς
ἄρτι ἐν παρόδῳ ἰδεῖν, ἐλπίζω γὰρ χρόνον τινὰ ἐπιμεῖναι
8 πρὸς ὑμᾶς, ἐὰν ὁ κύριος ἐπιτρέψῃ. ἐπιμένω δὲ ἐν Ἐφέσῳ
ο ἕως τῆς πεντηκοστῆς" θύρα γάρ μοι ἀνέῳγεν μεγάλη καὶ
10 ἐνεργής, καὶ ἀντικείμενοι πολλοί. ᾿Ἐὰν δὲ ἔλθῃ
Τιμόθεος, βλέπετε ἵνα ἀφόβως γένηται πρὸς ὑμᾶς, τὸ γὰρ
11 ἔργον Κυρίου ἐργάζεται ὡς ᾿Γἐγώ" μή τις οὖν αὐτὸν ἐξουθε-
νήσῃ. προπέμψατε δὲ αὐτὸν ἐν εἰρήνῃ, ἵνα ἔλθῃ πρός με,
τὰ ἐκδέχομαι γὰρ αὐτὸν μετὰ τῶν ἀδελφῶν. Περὶ
δὲ ᾿Απολλὼ τοῦ ἀδελφοῦ, πολλὰ παρεκάλεσα αὐτὸν
ἵνα ἔλθῃ πρὸς ὑμᾶς μετὰ τῶν ἀδελφῶν: καὶ πάντως
οὐκ ἦν θέλημα ἵνα νῦν ἔλθη, ἐλεύσεται δὲ ὅταν εὐκαι-

13 ρήσῃ. Τρηγορεῖτε, στήκετε ἐν τῇ πίστει,
14 ἀνδρίζεσθε, xparaotcbe. πάντα ὑμῶν ἐν ἀγάπῃ γινέ-
15 σθω. Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί: οἴδατε τὴν

οἰκίαν Στεφανᾶ, ὅτι ἐστὶν ἀπαρχὴ τῆς ᾿Αχαίας καὶ εἰς
16 διακονίαν τοῖς ἁγίοις ἔταξαν ἑαυτούς" ἵνα καὶ ὑμεῖς ὑπο-
τάσσησθε τοῖς τοιούτοις καὶ παντὶ τῷ συνεργοῦντι καὶ
17 κοπιῶντι. χαίρω δὲ ἐπὶ τῇ παρουσίᾳ Στεφανᾶ καὶ Φορ-
τουνάτου καὶ ᾿Αχαϊκοῦ, ὅτι τὸ ᾿Γύὑμέτερον' ὑστέρημα οὗτοι
18 ἀνεπλήρωσαν, dvéravoay γὰρ τὸ ἐμὸν πνεῦμα καὶ τὸ ὑμῶν.
ἐπιγινώσκετε οὖν τοὺς τοιούτους.

19 ᾿Ασπάζονται ὑμᾶς al ἐκκλησίαι τῆς ᾿Ασίας. ἀσπά-
ζεται ὑμᾶς ἐν κυρίῳ πολλὰ ᾿Ακύλας καὶ Πρίσκα σὺν
2 εὐοδωθῇ 6 καὶ το κἀγώ 17 ὑμῶν

᾿ DD

402 ΠΡΟΣ KOPINOIOTS A XVI

τῇ κατ᾽ οἶκον αὐτῶν éxxAngia. ἀσπάζονται ὑμᾶς oi 20
ἀδελφοὶ πάντες. ᾿Ασπάσασθε ἀλλήλους ἐν φιλήματι
ἁγίῳ. Ὃ ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρὶ Παύλου. ax

εἴ τις οὐ φιλεῖ τὸν κύριον, ἤτω ἀνάθεμα, Μαρὰν ἀθά. 22

ἡ χάρις τοῦ κυρίου ᾿Ιησοῦ μεθ᾽ ὑμῶν. ἢ ἀγάπη pou 33
A / ¢ a 3 a 3 ἴον

μετὰ παντὼν ὑμῶν ἐν Χριστῷ ἴΙησου.

ΠΡΟΣ KOPINOIOY2 B

: ΠΑΥ͂ΛΟΣ ἀπόστολος Χριστοῦ Ἰησοῦ διὰ θελήματος
θεοῦ καὶ Τιμόθεος ὁ ἀδελφὸς τῇ ἐκκλησίᾳ τοῦ θεοῦ τῇ
οὔσῃ ἐν Κορίνθῳ, σὺν τοῖς ἁγίοις πᾶσιν τοῖς οὖσιν ἐν

2 ὅλῃ τῇ ᾿Αχαίᾳ' χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς
ἡμῶν καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.

3 Εὐλογητὸς ὁ θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ κυρίον ἡμῶν ἸὨησοῦ
Χριστοῦ, ὃ πατὴρ τῶν οἰκτιρμῶν καὶ θεὸς πάσης παρα-

,“ κλήσεως, ὁ παρακαλῶν ἡμᾶς ἐπὶ πάσῃ τῇ θλίψει ἡμών,
4 | 4 ςφ «a ” AY 3 e ’
εἰς τὸ δύνασθαι ἡμᾶς παρακαλεῖν τοὺς ἐν πάσῃ θλίψει
διὰ τῆς “παρακλήσεως ἧς παρακαλούμεθα αὐτοὶ ὑπὸ τοῦ

5 θεοῦ. ὅτι καθὼς περισσεύει τὰ παθήματα τοῦ χριστοῦ
εἰς ἡμᾶς, οὕτως διὰ τοῦ χριστοῦ περισσεύει καὶ ἡ παρά-

6 κλησις ἡμῶν. ‘etre δὲ θλιβόμεθα, ὑπὲρ τῆς ὑμῶν παρα-
κλήσεως καὶ σωτηρίας: εἴτε παρακαλούμεθα, ὑπὲρ τῆς
ὑμῶν παρακλήσεως τῆς ἐνεργουμένης ἐν ὑπομονῇ τῶν

γαὐτῶν παθημάτων ὧν καὶ ἡμεῖς πάσχομεν, καὶ ἡ ἐλπὶς
ς« α ’ © 4 ca yt 297 ε , 2
ἡμῶν βεβαία ὑπὲρ ὑμῶν." εἰδότες ὅτι ὡς κοινωνοί ἐστε

8 τῶν παθημάτων, οὕτως καὶ τῆς παρακλήσεως. Οὐ γὰρ
θέλομεν ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, Γὑπὲρ᾽ τῆς θλίψεως ἡμῶν

lod , 3 aA 3 “ @ € 4 € 8

τῆς γενομένης ev τῇ “Acia, ὅτι καθ᾽ ὑπερβολὴν ὑπὲρ

δύναμιν ἐβαρήθημεν, ὥὦστε ἐξαπορηθῆναι ἡμᾶς καὶ τοῦ

3 Α 3 a 3 ς “ ‘ > 4 “- θ ¢ ᾿

ο ζῆν’ ἄλλα αὐτοὶ ἐν ἑαυτοῖς τὸ ἀπόκριμα τοῦ θανάτου
6,7) εἴτε δὲ θλιβόμεθα, ὑπὲρ τῆς ὑμῶν παρακλήσεως τῆς ἐνεργουμένης ἐν ὑπομονῇ
τῶν αὐτῶν παθημάτων ὧν καὶ ἡμεῖς πάσχομεν, καὶ ἡ ἐλπὶς ἡμῶν βεβαία ὑπὲρ ὑμῶν"

εἴτε σαρακαλούμεθα, ὑπὲρ τῆς ὑμῶν παρακλήσεως καὶ σωτηρίας" 8 wept

DD2

404 ΠΡΟΣ KOPINOIOTS B I

ἐσχήκαμεν, iva μὴ πεποιθότες ὦμεν ἐφ᾽ ἑαυτοῖς ἀλλ᾽ ἐπὶ

a fol a 3 , A , é 3 ’
τῷ θεῷ τῷ ἐγείροντι τοὺς νεκρούς. ὃς ἐκ τηλικούτου
θανάτον ἐρύσατο ἡμᾶς καὶ ῥύσεται, εἰς ὃν ἠλπίκαμεν [ὅτι]
καὶ ἔτι ῥύσεται, συνυπουργούντων καὶ ὑμῶν ὑπὲρ ἡμῶν
τῇ δεήσει, ἵνα ἐκ πολλῶν προσώπων τὸ εἰς ἡμᾶς χάρισμα
διὰ πολλῶν εὐχαριστηθῇ ὑπὲρ ἡμῶν.

Ἢ γὰρ καύχησις ἡμῶν αὕτη ἐστίν, τὸ μαρτύριον
- « - Li ς “a
τῆς συνειδήσεως ἡμῶν, ὅτι ἐν ἁγιότητι Kal εἴλικρινίᾳ τοῦ
θεοῦ, [καὶ] οὐκ ἐν σοφίᾳ σαρκικῇ ἀλλ᾽ ἐν χάριτι θεοῦ,

~ ‘ ’
ἀνεστράφημεν ἐν τῷ κόσμῳ, περισσοτέρως δὲ πρὸς
ὑμᾶς. οὐ γὰρ ἄλλα γράφομεν ὑμῖν ἀλλ᾽ ἢ ἃ ἀναγινώ-
A \ 23 , , , σ᾽ Ὁ 4 >

σκετε ἢ καὶ ἐπιγινώσκετε, ἐλπίζω δὲ ore ἕως τέλους ἐπι-
γνώσεσθε, καθὼς καὶ ἐπέγνωτε ἡμᾶς ἀπὸ μέρους, ὅτι
καύχημα ὑμῶν ἐσμὲν καθάπερ καὶ ὑμεῖς ἡμῶν ἐν τῇ
ἡμέρᾳ τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿ἸἸησοῦ.

Καὶ ταύτῃ τῇ πεποιθήσει ἐβουλόμην πρότερον πρὸς
ca “ Ψ 4 Cc aq “~ 4 3 ςφ a
ὑμᾶς ἐλθεῖν, ἵνα δευτέραν ‘yapay' σχῆτε, καὶ δι ὑμῶν
διελθεῖν εἰς Μακεδονίαν, καὶ πάλιν ἀπὸ Μακεδονίας ἐλθεῖν
πρὸς ὑμᾶς καὶ ὑφ᾽ ὑμῶν προπεμφθῆναι εἰς τὴν ᾿Ιουδαίαν.
τοῦτο οὖν βουλόμενος μήτι ἄρα τῇ ἐλαφρίᾳ ἐχρησάμην;
a 6 , A , , @ 3 > 3 ‘
ἢ a βουλεύομαι κατὰ σάρκα βουλεύομαι, iva ἢ παρ᾽ ἐμοὶ
τό Ναί ναὶ καὶ τό OU οὔ; πιστὸς δὲ ὁ θεὸς ὅτι
ε , c «a € ς «α 3 » , AY ¥ ¢
ὁ λόγος ἡμῶν ὁ πρὸς ὑμᾶς οὐκ ἔστιν Ναί καὶ Οὐ: ὁ

a [οὶ Α eA a 3 a ε 3 t a ? εἐ oa
_ Tov θεοῦ yap υἱὸς Χριστὸς Ἰησοῦς ὁ ἐν ὑμῖν δ ἡμῶν
κηρυχθείς, δὶ ἐμοῦ καὶ Σιλουανοῦ καὶ Τιμοθέου, οὐκ ἐγέ-
vero Ναί καὶ Οὔ, ἀλλὰ Ναί ἐν αὐτῷ γέγονεν: ὅσαι γὰρ
> ’ a 3 4 #” ? ’ A Ά 3 3 ΄“
ἐπαγγελίας θεοῦ, ἐν αὐτῷ τό Ναί: διὸ καὶ δι αὐτοῦ
’ > , “ ζω A , > ε “ ε Q “
τό ᾿Αμήν τῷ θεῷ πρὸς δόξαν δὲ ἡμῶν. ὁ δὲ βεβαιῶν
Bg ese ee i pos ξ Πρ ἐλ ΟΝ ἐ βεβ A
ἡμᾶς σὺν ὑμῖν eis Χριστὸν καὶ χρίσας ἡμᾶς θεός, [ὁ] καὶ

? -“ 4 a “-
σφραγισάμενος ἡμᾶς καὶ δοὺς τὸν ἀρραβῶνα τοῦ πνεύ-
ματος ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν. ᾿Εγὼ δὲ μάρτυρα

A Α ΄΄εὮ
τὸν θεὸν ἐπικαλοῦμαι ἐπὶ τὴν ἐμὴν ψυχήν, ὅτι φειδόμενος

10

I2

13

τ4

15

16

17

18
19

22

23

€ lad 9 a
ὑμῶν οὐκέτι ἦλθον εἰς Κόρινθον. οὐχ ὅτι κυριεύομεν ὑμῶν 24

15 χάριν

II ΠῚ ΠΡῸΣ KOPINOIOTZ B 405

τῆς πίστεως, ἀλλὰ συνεργοί ἐσμεν τῆς χαρᾶς ὑμῶν, τῇ
τ γὰρ πίστει ἑστήκατε. ἔκρινα ‘yap’ ἐμαυτῷ τοῦτο, τὸ μὴ
4 3 2 Q ει «a 3 “ > A 3 4 ~ 4 a
4 πάλιν ἐν λύπῃ πρὸς ὑμᾶς ἐλθεῖν εἰ yap ἐγὼ λυπῶ ὑμᾶς,
3 καὶ τίς ὁ εὐφραίνων με εἰ μὴ ὁ λυπούμενος ἐξ ἐμοῦ ; καὶ
ἔγραψα τοῦτο αὐτὸ ἵνα μὴ ἐλθὼν λύπην σχῶ ἀφ᾽ ὧν ἔδει
με χαίρειν, πεποιθὼς ἐπὶ πάντας ὑμᾶς ὅτι ἡ ἐμὴ χαρὰ
4 πάντων ὑμῶν ἐστίν. ἐκ γὰρ πολλῆς θλίψεως καὶ συνοχῆς
καρδίας ἔγραψα ὑμῖν διὰ πολλῶν δακρύων, οὐχ ἵνα λυπη-
θῆτε, ἀλλὰ τὴν ἀγάπην ἵνα γνῶτε ἣν ἔχω περισσοτέρως
5 εἰς ὑμᾶς. Ei δέ τις λελύπηκεν, οὐκ ἐμὲ λελύ-
πηκεν, ἀλλὰ ἀπὸ μέρους ἵνα μὴ ἐπιβαρῶ πάντας ὑμᾶς.
6 ἱκανὸν τῷ τοιούτῳ ἡ ἐπιτιμία αὕτη ἡ ὑπὸ τῶν πλειόνων,
“ ¢
η ὥστε τοὐναντίον ὑμᾶς χαρίσασθαι καὶ παρακαλέσαι, μὴ
δπῶς τῇ περισσοτέρᾳ λύπῃ καταποθῇ ὁ τοιοῦτος. διὸ
9 παρακαλῶ ὑμᾶς κυρῶσαι els αὐτὸν ἀγάπην: εἰς τοῦτο
γὰρ καὶ ἔγραψα ἵνα γνῶ τὴν δοκιμὴν ὑμῶν, "εἶ" εἰς
Ld e ’ , > , 9 4 A A
ro πάντα ὑπήκοοί ἐστε. ᾧ δέ τι χαρίζεσθε, κἀγώ: καὶ yap
ἐγὼ ὃ κεχάρισμαι, εἴ τι κεχάρισμαι, δι ὑμᾶς ἐν προσώ-
τ πῷ Χριστοῦ, ἵνα μὴ πλεονεκτηθῶμεν ὑπὸ τοῦ Σατανᾶ,
τα οὐ γὰρ αὐτοῦ τὰ νοήματα ἀγνοοῦμεν. ᾿Ελθὼν
> 4 4 A > s ~ “ ‘N
δὲ εἰς τὴν Τρῳάδα εἰς τὸ εὐαγγέλιον τοῦ χριστοῦ, καὶ
, a
13 θύρας pos ἀνεῳγμένης ἐν κυρίῳ, οὐκ ἔσχηκα ἄνεσιν τῷ
πνεύματί μου τῷ μὴ εὑρεῖν με Τίτον τὸν ἀδελφόν μου,
14 ἀλλὰ ἀποταξάμενος αὐτοῖς ἐξῆλθον eis Μακεδονίαν. Τῷ
᾿ δὲ θεῷ χάρις τῷ πάντοτε θριαμβεύοντι ἡμᾶς ἐν τῷ χρι-
στῷ καὶ τὴν ὀσμὴν τῆς γνώσεως αὐτοῦ φανεροῦντι δι᾽ ἡμῶν
το ἐν παντὶ τόπῳφ' ὅτι Χριστοῦ εὐωδία ἐσμὲν τῷ θεῷ ἐν
τό τοῖς σωζομένοις καὶ ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις, οἷς μὲν ὀσμὴ
3 , 4 t A 3 A 3 ΄“ 3 4
ἐκ θανάτου εἰς θάνατον, οἷς δὲ ὀσμὴ ἐκ ζωῆς εἰς ζωήν.
χ καὶ πρὸς ταῦτα τίς ἱκανός; οὐ γάρ ἐσμεν ὡς οἱ πολλοὶ
καπηλεύοντες τὸν λόγον τοῦ θεοῦ, ἀλλ᾽ ὡς ἐξ εἰλικρινίας,
ἀλλ᾽ ὡς ἐκ θεοῦ κατέναντι θεοῦ ἐν Χριστῷ λαλοῦμεν.
> ’ é e a U 4 4
x Αρχόμεθα πάλιν ἑαυτοὺς συνιστάνειν; ἢ μὴ χρήζομεν

1 δὲ 7 μᾶλλον on

406 ΠΡῸΣ KOPINGIOTE B πὶ
ὥς τινες συστατικῶν ἐπιστολῶν πρὸς ὑμᾶς ἢ ἐξ ὑμῶν;
ἡ ἐπιστολὴ ἡμῶν ὑμεῖς ἐστέ, ἐνγεγραμμένη ἐν ταῖς xap- 4
δίαις ἡμῶν, γινωσκομένη καὶ ἀναγινωσκομένη ὑπὸ πάντων
ἀνθρώπων: φανερούμενοι ὅτι ἐστὲ ἐπιστολὴ Χριστοῦ δια- 3
κονηθεῖσα ὑφ᾽ ἡμῶν, ἐνγΓεΓρδλλλιένη οὐ μέλανι ἀλλὰ
πνεύματι θεοῦ ζῶντος, οὐκ ἐν πλὰξὶν λιθίνδιο ἀλλ᾽ ἐν
Γπλὰζὶν kapAfaic capKinaic’.

Πεποίθησιν δὲ τοιαύτην ἔχομεν διὰ Τοῦ χριστοῦ πρὸς 4
τὸν [θεόν οὐχ ὅτι ἀφ᾽ ἑαυτῶν ἱκανοί ‘éoper' λογίσασθαί 5
τι ὡς ἐξ αὐτῶν, ἀλλ᾽ ἡ ἱκανότης ἡμῶν ἐκ τοῦ θεοῦ, ὃς καὶ 6
ἑἱκάνωσεν ἡμᾶς διακόνους καινῆς διαθήκης, οὐ γράμματος
ἀλλὰ πνεύματος, τὸ γὰρ γράμμα ἀποκτείνει, τὸ δὲ
πνεῦμα ζωοποιεῖ. Ei δὲ ἡ διακονία τοῦ θανάτου 7
ἐν γράμμασιν ἐντετυπωμένη λίθοις ἐγενήθη ἐν δόξῃ, ὥστε
μὴ δύνασθαι ἀτενίσαι τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ εἰς τὸ πρόσωπον
Mwycéwe διὰ τὴν AGZaN TOY προοώπογ ayTOY τὴν
καταργουμένην, πῶς οὐχὶ μᾶλλον ἡ διακονία τοῦ πνεύματος 8
ἔσται ἐν δόξῃ; εἰ γὰρ Γἡ διακονία' τῆς κατακρίσεως δόξα, 9
πολλῷ μᾶλλον περισσεύει ἡ διακονία τῆς δικαιοσύνης δόξῃ.
καὶ γὰρ οὐ λελόξλοτὰι τὸ AEAOZACMENON ἐν τούτῳ τὸ
τῷ μέρει εἵνεκεν τῆς ὑπερβαλλούσης δόξης" εἰ γὰρ τὸ Ka- 1x
ταργούμενον διὰ δόξης, πολλῷ μᾶλλον τὸ μένον ἐν δό-
ξῃ. Ἔχοντες οὖν τοιαύτην ἐλπίδα πολλῇ παρ- x2
ρησίᾳ χρώμεθα, καὶ οὐ καθάπερ ΛΛωγοῆς ἐτίθει κἄ- 13
AYMMA ἐπὶ τὸ TIPOCWTTON δύτον, πρὸς τὸ μὴ ἀτενίσαι
τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ εἰς τὸ τέλος τοῦ καταργουμένου. ἀλλὰ 14
ἐπωρώθη τὰ νοήματα αὐτῶν. ἄχρι γὰρ τῆς σήμερον
ἡμέρας τὸ αὐτὸ κάλυμμα ἐπὶ τῇ ἀναγνώσει τῆς παλαιᾶς
διαθήκης μένει μὴ ἀνακαλυπτόμενον, ὅτι ἐν Χριστῷ κα-
ταργεῖται, ἀλλ᾽ ἕως σήμερον ἡνίκα ἂν ἀναγινώσκηται 15
Μωυσῆς κάλυμμα ἐπὶ τὴν καρδίαν αὐτῶν κεῖται’ ἩΝίκὰ τό
"Aé ἐὰν" ἐπιοτρέψῃ πρὸς Κύριον, περιδιρεῖτδι τὸ
κάλγλλλλὰ. ὁ δὲ κύριος τὸ πνεῦμά ἐστιν" οὗ δὲ τὸ πνεῦμα 17

3 καὶ [1...} 4 θεόν, 5 ἐσμεν, .9 τῇ διακονίᾳ τό δ' ἂν

IIL IV ΠΡῸΣ KOPINGIOTZ B 407

18 Κυρίου, ἐλευθερία. ἡμεῖς δὲ πάντες ἀνακεκαλυμμένῳ
προσώπῳ τὴν λόξὰν Κγρίογ κατοπτριζόμενοι τὴν αὐτὴν
εἰκόνα μεταμορφούμεθα ἀπὸ δόξης els δόξαν, ᾿καθάπερ"

τ ἀπὸ κυρίον πνεύματος. Διὰ τοῦτο, ἔχοντες
τὴν διακονίαν ταύτην καθὼς ἠλεήθημεν, οὐκ ἐγκακοῦμεν,

« ἀλλὰ ἀπειπάμεθα τὰ κρυπτὰ τῆς αἰσχύνης, μὴ περιπα-
τοῦντες ἐν πανουργίᾳ μηδὲ δολοῦντες τὸν λόγον τοῦ
θεοῦ, ἀλλὰ τῇ φανερώσει τῆς ἀληθείας συνιστάνοντες
ἑαυτοὺς πρὸς πᾶσαν συνείδησιν ἀνθρώπων ἐνώπιον τοῦ

3 θεοῦ. εἰ δὲ καὶ ἔστιν κεκαλυμμένον τὸ εὐαγγέλιον ἡμῶν,

4 ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις ἐστὶν κεκαλυμμένον, ἐν οἷς ὁ θεὸς
τοῦ αἰῶνος τούτου ἐτύφλωσεν τὰ νοήματα τῶν ἀπίστων
εἰς τὸ μὴ αὐγάσαι τὸν φωτισμὸν τοῦ εὐαγγελίου τῆς

5 δόξης τοῦ χριστοῦ, ὅς ἐστιν εἰκὼν τοῦ θεοῦ. οὐ γὰρ
ἑαυτοὺς κηρύσσομεν, ἀλλὰ Χριστὸν Ἰησοῦν κύριον,

6 ἑαυτοὺς δὲ δούλους ὑμῶν διὰ ᾿Ἰησοῦν.. ὅτι ὁ θεὸς ὁ εἰπών
Ἔκ σκότους φῶς λάμψει, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις
ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ θεοῦ
ἐν προσώπῳ Χριστοῦ.

) Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις
σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ἢ τοῦ θεοῦ καὶ

8 μὴ ἐξ ἡμῶν: ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ᾽ οὐ στενοχωρούμε-

9 vot, ἀπορούμενοι ἀλλ᾽ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι
ἀλλ᾽ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ᾽ οὐκ ἀ-

το πολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐν τῷ
σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐν τῷ

1 σώματι ἡμῶν φανερωθῇ: ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς
θάνατον παραδιδόμεθα διὰ ᾿Ιησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ.

τὰ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. ὥστε ὁ θά-

13 varos ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. ἔχοντες
δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως, κατὰ τὸ γεγραμμέ-
νον ᾿Επίοτεγοὰ, Διὸ ἐλάληοσδ, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν,

14 διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν [κύριον] ᾿Ιησοῦν

17 τ} 18 καθώσπερ 5 ᾿Ιησοῦν Χριστὸν | ᾿Ιησοῦ

408 ΠΡΟΣ KOPINOIOTS B IV V

καὶ ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν.
τὰ γὰρ πάντα δὲ ὑμᾶς, Wa ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ 15
τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν
τοῦ θεοῦ. Διὸ οὐκ ἐγκακοῦμεν, ἀλλ᾽ εἰ καὶ 6 ἔξω τό
ἡμῶν ἄνθρωπος διαφθείρεται, ἀλλ᾽ ὁ ἔσω ἡμῶν ἀνακαι-
νοῦται ἡμέρᾳ καὶ ἡμέρᾳς τὸ γὰρ παραυτίκα ἐλαφρὸν τῆς 17
θλίψεως Τ καθ᾽ ὑπερβολὴν εἰς ὑπερβολὴν αἰώνιον βάρος
δόξης κατεργάζεται ἡμῖν, μὴ σκοπούντων ἡμῶν τὰ 18
βλεπόμενα ἀλλὰ τὰ μὴ βλεπόμενα, τὰ γὰρ βλεπόμενα
πρόσκαιρα, τὰ δὲ μὴ βλεπόμενα αἰώνια. οἴδαμεν yap Ore x
ἐὰν ἡ ἐπίγειος ἡμῶν οἰκία τοῦ σκήνους καταλυθῇ, οἶκο-
δομὴν ἐκ θεοῦ ἔχομεν οἰκίαν ἀχειροποίητον αἰώνιον ἐν τοῖς
οὐρανοῖς. καὶ γὰρ ἐν τούτῳ στενάζομεν, τὸ οἰκητήριον 2
ἡμῶν τὸ ἐξ οὐρανοῦ ἐπενδύσασθαι ἐπιποθοῦντες, ‘et ye'3
καὶ ἐνδυσάμενοι οὐ γυμνοὶ εὑρεθησόμεθα. καὶ γὰρ.
οἱ ὄντες ἐν τῷ σκήνει στενάζομεν βαρούμενοι ἐφ᾽ ᾧ οὐ
θέλομεν ἐκδύσασθαι ἀλλ᾽ ἐπενδύσασθαι, ἵνα καταποθῇ
τὸ θνητὸν ὑπὸ τῆς ζωῆς. ὁ δὲ κατεργασάμενος ἡμᾶς 5
els αὐτὸ τοῦτο θεός, ὁ δοὺς ἡμῖν τὸν ἀρραβῶνα τοῦ πνεύ-
μᾶτος. Θαρροῦντες οὖν πάντοτε καὶ εἰδότες 6
ὅτε ἐνδημοῦντες ἐν τῷ σώματι ἐκδημοῦμεν ἀπὸ τοῦ
κυρίου, διὰ πίστεως γὰρ περιπατοῦμεν οὐ διὰ εἴδους,-- 7
θαρροῦμεν δὲ καὶ εὐδοκοῦμεν μᾶλλον ἐκδημῆσαι ἐκ τοῦ 8
σώματος καὶ ἐνδημῆσαι πρὸς τὸν κύριον" διὸ καὶ φιλοτι- 9
μούμεθα, εἴτε ἐνδημοῦντες εἴτε ἐκδημοῦντες, εὐάρεστοι
αὐτῷ εἶναι. τοὺς γὰρ πάντας ἡμᾶς φανερωθῆναι δεῖ ἔμ- τὸ
προσθεν τοῦ βήματος τοῦ χριστοῦ, ἵνα κομίσηται ἕκαστος
τὰ διὰ τοῦ σώματος πρὸς ἃ ἔπραξεν, εἴτε ἀγαθὸν εἴτε
φαῦλον.

Εἰδότες οὖν τὸν φόβον τοῦ κυρίου ἀνθρώπους πείθο- τι
μεν, θεῷ δὲ πεφανερώμεθα: ἐλπίζω δὲ καὶ ἐν ταῖς συνει-
δήσεσιν ὑμῶν πεφανερῶσθαι. οὐ πάλιν ἑαντοὺς συνι- τὸ
στάνομεν ὑμῖν, ἀλλὰ ἀφορμὴν διδόντες ὑμῖν καυχήματος

17 ἡμῶν εἴ περ

vvI ΠΡῸΣ KOPINOIOTE B 409

ὑπὲρ ἡμῶν, iva ἔχητε πρὸς τοὺς ἐν προσώπῳ καυχωμέ-
13 vous καὶ μὴ ἐν καρδίᾳ, εἴτε γὰρ ἐξέστημεν, θεῷ" εἴτε
14 σωφρονοῦμεν, ὑμῖν. 1 γὰρ ἀγάπη τοῦ χριστοῦ συνέχει
ἡμᾶς, κρίναντας τοῦτο ὅτι εἷς ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν"
χ5 ἄρα οἱ πάντες ἀπέθανον" καὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα
οἱ ζῶντες μηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν
16 ἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι. Ὥστε ἡμεῖς ἀπὸ
τοῦ νῦν οὐδένα οἴδαμεν κατὰ σάρκα: εἰ καὶ ἐγνώκαμεν
17 κατὰ σάρκα Χριστόν, ἀλλὰ νῦν οὐκέτι γινώσκομεν. doe
εἴ τις ἐν Χριστῷ, καινὴ κτίσις" τὰ ἀρχαῖα παρῆλθεν, ἰδοὺ
18 γέγονεν καινά τὰ δὲ πάντα ἐκ τοῦ θεοῦ τοῦ καταλλά-
ἔαντος ἡμᾶς ἑαυτῷ διὰ Χριστοῦ καὶ δόντος ἡμῖν τὴν
19 διακονίαν τῆς καταλλαγῆς, ὡς ὅτι θεὸς ἦν ἐν Χριστῷ
κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ, μὴ λογιζόμενος αὐτοῖς τὰ
παραπτώματα αὐτῶν, καὶ θέμενος ἐν ἡμῖν τὸν λόγον τῆς
20 καταλλαγῆς. Ὑπὲρ Χριστοῦ οὖν πρεσβεύομεν
ὡς τοῦ θεοῦ παρακαλοῦντος δι ἡμῶν: δεόμεθα ὑπὲρ
ax Χριστοῦ, καταλλάγητε τῷ θεῷ. τὸν μὴ γνόντα ἁμαρτίαν
ὑπὲρ ἡμῶν ἁμαρτίαν ἐποίησεν, ἵνα ἡμεῖς γενώμεθα δι-
1 καιοσύνη θεοῦ ἐν αὐτῷ. Συνεργοῦντες δὲ καὶ παρακαλοῦ-
μεν μὴ εἰς κενὸν τὴν χάριν τοῦ θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς"
2 λέγει γάρ
Καιρῷ λεκτῷ ἐπήκογοδ coy
kal ἐν ἡλλέρὰ cwTHplac ἐβοήθησά Cor
ἰδοὺ νῦν κἀιρὸς εὐπρόολεκτοο, ἰδοὺ νῦν ἡλλέρὰ CWTH-
3 Ρίδο' μηδεμίαν ἐν μηδενὶ διδόντες προσκοπήν, ἵνα μὴ
4 μωμηθῇ ἡ διακονία, ἀλλ᾽ ἐν παντὶ συνιστάνοντες ἑαυ-
τοὺς ὡς θεοῦ διάκονοι: ἐν ὑπομονῇ πολλῇ, ἐν θλίψεσιν,
5 ἐν ἀνάγκαις, “ἐν στενοχωρίαις, ἐν πληγαῖς, ἐν φυλακαῖς,
ἐν ἀκαταστασίαις, ἐν κόποις, ἐν ἀγρυπνίαις, ἐν νηστείαις,
6 ἐν ἁγνότητι, ἐν γνώσει, ἐν μακροθυμίᾳ, ἐν χρηστότητι,
7 ἐν πνεύματι ἁγίῳ, ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ, ἐν λόγῳ ἀληθείας,
ἐν δυνάμει θεοῦ: διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν
8 δεξιῶν καὶ ἀριστερῶν, διὰ δόξης καὶ ἀτιμίας, διὰ δυσφη-

410 ΠΡῸΣ KOPINOIOTZ B VI VIL

μίας καὶ εὐφημίας" ὡς πλάνοι καὶ ἀληθεῖς, ὡς ἀγνοούμενοι
καὶ ἐπιγινωσκόμενοι, ὡς ἀποθνήοκοντεο καὶ ἰδοὺ Ζῶ-
MEN, ὡς TTAIAEYOMENO! Kal MA OANATOYMENOI, ὡς λυ-
πούμενοι ἀεὶ δὲ χαίροντες, ὡς πτωχοὶ πολλοὺς δὲ πλουτί-
ζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέχοντες.

Τὸ στόμα ἡμῶν ἀνέῳγεν πρὸς ὑμᾶς, Κορίνθιοι, ἡ
κὰἀρδίὰ ἡμῶν πεττλάτγντλι: οὐ στενοχωρεῖσθε ἐν ἡμῖν,
στενοχωρεῖσθε δὲ ἐν τοῖς σπλάγχνοις ὑμῶν: τὴν δὲ
αὐτὴν ἀντιμισθίαν, ὡς τέκνοις λέγω, πλατύνθητε καὶ
ὑμεῖς. Μὴ γίνεσθε ἑτεροζυγοῦντες ἀπίστοις" τίς
γὰρ μετοχὴ δικαιοσύνῃ καὶ ἀνομίᾳ, ἣ τίς κοινωνία φωτὶ
πρὸς σκότος ; τίς δὲ συμφώνησις Χριστοῦ πρὸς Βελίαρ,
ἣ τίς μερὶς πιστῷ μετὰ ἀπίστου; τίς δὲ συνκατάθεσις
ναῷ θεοῦ μετὰ εἰδώλων; ἡμεῖς γὰρ ναὸς θεοῦ ἐσμὲν
ζῶντος" καθὼς εἶπεν ὁ θεὸς ὅτι

᾿Ενοικήοσω ἐν ayToic Kal ἐνπεριπὰτήοσω,

Kal ἔοολλδι ἀὐτῶν θεός, kal δὐτοὶ ἔοοντδί
MOY Aadcc.
διὸ ἐξέλθατε EK MECOY AYTOAN,

Kal ἀφορίοθητε, λέγει Kypioc,

καὶ &xa@dptoy μὴ Arrtecde:

κἀγὼ elcAéZomal ymac:
καὶ Ecomal ὑμῖν εἰς TraTépa,
Kal ὑμεῖς ἔσεσθέ μοι εἷς yioyc kal θγγὰτέρδο,
λέγει Κύριος ἸΤὰντοκράτωρ.
ταύτας οὖν ἔχοντες τὰς ἐπαγγελίας, ἀγαπητοί, καθαρίσω-
μεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος,
ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ θεοῦ. Χω-
ρήσατε ἡμᾶς: οὐδένα ἠδικήσαμεν, οὐδένα ἐφθείραμεν,
οὐδένα ἐπλεονεκτήσαμεν. ᾿ πρὸς κατάκρισιν οὐ λέγω,
προείρηκα γὰρ ὅτι ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν ἐστὲ εἰς
τὸ συναποθανεῖν καὶ συνζῆν. πολλή μοι παρρησία
πρὸς ὑμᾶς, πολλή pot καύχησις ὑπὲρ ὑμῶν: πεπλή"

15 πιστοῦ

9

το

17

18

μὴ

3

4

VI ΠΡῸΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥ͂Σ B All

ρωμαι τῇ παρακλήσει, ὑπερπερισσεύομαι τῇ χαρᾷ ἐπὶ
5 πάσῃ τῇ θλίψει ἡμῶν. Καὶ γὰρ ἐἔλθόντων
ἡμῶν εἰς Μακεδονίαν οὐδεμίαν ἔσχηκεν ἄνεσιν ἡ σὰρξ
ἡμῶν, ἀλλ᾽ ἐν παντὶ θλιβόμενοι-- ἔξωθεν μάχαι, ἔσωθεμ
6 φόβοι--. ἀλλ᾽ ὁ παρακαλῶν τοὺς ταπεινοὺς παρεκάλεσεν
ἡ ἡμᾶς ὁ θεὸς ἐν τῇ παρουσίᾳ Τίτου. οὐ μόνον δὲ ἐν τῇ
παρουσίᾳ αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ παρακλήσει ἧ παρεκλή-
θη ἐφ᾽ ὑμῖν, ἀναγγέλλων ἡμῖν τὴν ὑμῶν ἐπιπόθησιν, τὸν
ὑμῶν ὀδυρμόν, τὸν ὑμῶν ζῆλον ὑπὲρ ἐμοῦ, ὥστε με
8 μᾶλλον χαρῆναι. ὅτι εἰ καὶ ἐλύπησα ὑμᾶς ἐν τῇ ἐπι-
στολῇ, οὐ μεταμέλομαι: εἰ καὶ μετεμελόμην, ([βλέπω"
ὅτι ἡ ἐπιστολὴ ἐκείνη εἰ καὶ πρὸς ὥραν ἐλύπησεν ὑμᾶς,)
ο νῦν χαίρω, οὐχ ὅτι ἔλυπήθητε, GAN ὅτι ἐλυπήθητε εἰς
μετάνοιαν, ἐλυπήθητε γὰρ κατὰ θεόν, ἵνα ἐν μηδενὶ ζη-
το μιωθῆτε ἐξ ἡμῶν. ἢ γὰρ κατὰ θεὸν λύπη μετάνοιαν eis
σωτηρίαν ἀμεταμέλητον ἐργάζεται" ἡ δὲ τοῦ κόσμου λύπη
11 θάνατον κατεργάζεται. ἰδοὺ γὰρ αὐτὸ τοῦτο τὸ κατὰ
θεὸν λυπηθῆναι πόσην κατειργάσατο ὑμῖν σπουδήν, ἀλλὰ
ἀπολογίαν, ἀλλὰ ἀγανάκτησιν, ἀλλὰ φόβον, ἀλλὰ ἐπι-
πόθησιν, ἀλλὰ ζῆλον, ἀλλὰ ἐκδίκησιν: ἐν παντὶ συνε-
τῷ στήσατε ἑαυτοὺς ἁγνοὺς εἶναι τῷ πράγματι. ἄρα εἰ καὶ
ἔγραψα ὑμῖν, οὐχ ἕνεκεν τοῦ ἀδικήσαντος, [ἀλλ᾽] οὐδὲ
ἕνεκεν τοῦ ἀδικηθέντος, ἀλλ᾽ ἕνεκεν τοῦ φανερωθῆναι
τὴν σπουδὴν ὑμῶν τὴν ὑπὲρ ἡμῶν πρὸς ὑμᾶς ἐνώπιον τοῦ
13 θεοῦ. διὰ τοῦτο παρακεκλήμεθα. Ἐπὶ δὲ τῇ
παρακλήσει ἡμῶν περισσοτέρως μᾶλλον ἐχάρημεν ἐπὶ
τῇ χαρᾷ Τίτου, ὅτι ἀναπέπαυται τὸ πνεῦμα αὐτοῦ ἀπὸ
14 πάντων ὑμῶν" ὅτι εἴ τι αὐτῷ ὑπὲρ ὑμῶν κεκαύχημαι, οὐ
κατῃσχύνθην, ἀλλ᾽ ὡς πάντα ἐν ἀληθείᾳ ἐλαλήσαμεν ὑμῖν,
οὕτως καὶ ἡ καύχησις ἡμῶν ᾿ ἐπὶ Τίτου ἀλήθεια ἐγενήθη.
χα καὶ τὰ σπλάγχνα αὐτοῦ περισσοτέρως εἰς ὑμᾶς ἐστὶν
ἀναμιμνησκομένου τὴν πάντων ὑμῶν ὑπακοήν, ὡς μετὰ
16 φόβου καὶ τρόμου ἐδέξασθε αὐτόν. Χαίρω ὅτι ἐν παντὶ

8 t...t 14 ἡ

412 ΠΡΟΣ KOPINOIOTZ B VII ΝΠ]
θαρρῶ ἐν ὑμῖν.

Γνωρίζομεν δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, τὴν χάριν τοῦ θεοῦ τὴν
δεδομένην ἐν ταῖς ἐκκλησίαις τῆς Μακεδονίας, ὅτε ἐν πολ- 2
λῇ δοκιμῇ θλίψεως ἡ περισσεία τῆς χαρᾶς αὐτῶν καὶ ἡ

A ’ 4 39 a > [ Α ~
xara βάθους πτωχεία αὐτῶν ἐπερίσσευσεν els τὸ πλοῦτος
τῆς ἁπλότητος αὐτῶν' ὅτι κατὰ δύναμιν, μαρτυρῶ, καὶ 3
παρὰ δύναμιν, αὐθαίρετοι μετὰ πολλῆς παρακλήσεως δεό- 4
μενοι ἡμῶν, τὴν χάριν καὶ τὴν κοινωνίαν τῆς διακονίας τῆς

> a ς », 4 2 ‘ > , > > e A
els τοὺς ayious,— καὶ ov καθὼς ἠλπίσαμεν ἀλλ᾽ ἑαντοὺς 5
ἔδωκαν πρῶτον τῷ κυρίῳ καὶ ἡμῖν διὰ θελήματος θεοῦ, εἰς 6
τὸ παρακαλέσαι ἡμᾶς Τίτον ἵνα καθὼς προενήρξατο οὕτως

Ly > , 4 { a x [4 Φ 3 3 @
καὶ ἐπιτελέσῃ εἰς ὑμᾶς Kat τὴν χάριν ταύτην: GAN ὥσπερ 7
ἐν παντὶ περισσεύετε, πίστει καὶ λόγῳ καὶ γνώσει καὶ
πάσῃ σπουδῇ καὶ τῇ ἐξ "ἡμῶν ἐν ὑμῖν' ἀγάπῃ, ἵνα
καὶ ἐν ταύτῃ τῇ χάριτι περισσεύητε. Οὐ 8

> 3 A ? 3 a x “~ ec 4 ~ Q 4
κατ᾽ ἐπιταγὴν λέγω, ἀλλὰ διὰ τῆς ἑτέρων σπουδῆς καὶ τὸ
τῆς ὑμετέρας ἀγάπης γνήσιον δοκιμάζων" γινώσκετε γὰρ 9
τὴν χάριν τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ [Χριστοῦ], ὅτι δι’ ὑμᾶς
ἐπτώχευσεν πλούσιος ὦν, ἵνα ὑμεῖς τῇ ἐκείνον πτωχείᾳ
mAournonre. καὶ γνώμην ἐν τούτῳ δίδωμι' τοῦτο γὰρ το
ὑμῖν συμφέρει, οἵτινες οὐ μόνον τὸ ποιῆσαι ἀλλὰ καὶ To
θέλειν προενήρξασθε ἀπὸ πέρυσι" νυνὶ δὲ καὶ τὸ ποιῆσαι τι
3 , Ω͂ ’ ς 4 “ Φ
ἐπιτελέσατε, ὅπως καθάπερ 4 προθυμία τοῦ θέλειν οὕτως
καὶ τὸ ἐπιτελέσαι ἐκ τοῦ ἔχειν. εἰ γὰρ ἡ προθυμία πρό- τὰ
κειται, καθὸ ἐὰν ἔχῃ εὐπρόσδεκτος, οὐ καθὸ οὐκ ἔχει. οὐ 13
γὰρ ἵνα ἄλλοις ἄνεσις, ὑμῖν Γθλίψις: ἀλλ᾽ ἐξ ἰσότητος" ἐν 14
τῷ νῦν καιρῷ τὸ ὑμῶν περίσσευμα εἰς τὸ ἐκείνων ὑστέρη-
μα, ἵνα καὶ τὸ ἐκείνων περίσσευμα γένηται εἰς τὸ ὑμῶν ὕὑστέ-
ρῆμα, ὅπως γένηται ἰσότης" καθὼς γέγραπται ‘O τὸ πολΥ 15
OYK ἐπλεόνδοεν, Kal ὁ τὸ ὀλίγον οὐκ ἠλδττό-
NHCEN, Χάρις δὲ τῷ θεῷ τῷ διδόντι τὴν αὐτὴν 16
σπουδὴν ὑπὲρ ὑμῶν ἐν τῇ καρδίᾳ Τίτου, ὅτι τὴν μὲν παρά- 17
κλησιν ἐδέξατο, σπουδαιότερος δὲ ὑπάρχων αὐθαίρετος

7 ὑμῶν ἐν ἡμῖν 13 θλίψις, ἀλλ᾽ ἐξ ἰσότητος"

VII ΙΧ ΠΡῸΣ KOPINOIOTS B 413

18 ἐξῆλθεν πρὸς ὑμᾶς. συνεπέμψαμεν δὲ per αὐτοῦ τὸν
ἀδελφὸν οὗ ὁ ἔπαινος ἐν τῷ εὐαγγελίῳ διὰ πασῶν τῶν
19 ἐκκλησιῶν,-- οὐ μόνον δὲ ἀλλὰ καὶ χειροτονηθεὶς ὑπὸ τῶν
ἐκκλησιῶν συνέκδημος ἡμῶν ἐν τῇ χάριτι ταύτῃ τῇ διακο-
γνουμένῃ ὑφ᾽ ἡμῶν πρὸς τὴν τοῦ κυρίου δόξαν καὶ προ-
20 θυμίαν ἡμῶν,-- στελλόμενοι τοῦτο μή τις ἡμᾶς μωμήσηται
ax ἐν τῇ ἀδρότητι ταύτῃ τῇ διακονουμένῃ ὑφ᾽ ἡμῶν, TTPONOOT-
MEN γὰρ κὰἀλὰ οὐ μόνον ἐνώπιον Κγρίογ ἀλλὰ kal
22 ἐνώπιον ἀνθρώπων. συνεπέμψαμεν δὲ αὐτοῖς τὸν ἀδελ-.
φὸν ἡμῶν ὃν ἐδοκιμάσαμεν ἐν πολλοῖς πολλάκις σπου-
δαῖον ὄντα, νυνὶ δὲ πολὺ σπουδαιότερον πεποιθήσει πολλῇ
2377 εἰς ὑμᾶς. εἴτε ὑπὲρ Τίτου, κοινωνὸς ἐμὸς καὶ εἰς ὑμᾶς
συνεργός" εἴτε ἀδελφοὶ ἡμῶν, ἀπόστολοι ἐκκλησιῶν, δόξα
24 Χριστοῦ. Τὴν οὖν ἔνδειξιν τῆς ἀγάπης ὑμῶν καὶ ἡμῶν
καυχήσεως ὑπὲρ ὑμῷν εἰς αὐτοὺς ᾿ἐνδείξασθε' εἰς πρόσωπον

τ τῶν ἐκκλησιῶν, Περὶ μὲν γὰρ τῆς διακονίας
τῆς εἰς τοὺς ἁγίους περισσόν μοί ἐστιν τὸ γράφειν ὑμῖν,

“ οἶδα γὰρ τὴν προθυμίαν ὑμῶν ἣν ὑπὲρ ὑμῶν καυχῶμαι
Μακεδόσιν ὅτι ᾿Αχαία παρεσκεύασται ἀπὸ πέρυσι, καὶ τὸ

3 ὕὙμῶν ζῆλος ἠρέθισε τοὺς πλείονας. ἔπεμψα δὲ τοὺς ἀδελ-
ous, ἵνα μὴ τὸ καύχημα ἡμῶν τὸ ὑπὲρ ὑμῶν κενωθῇ ἐν
τῷ μέρει τούτῳ, ἵνα καθὼς ἔλεγον παρεσκενασμένοι ἧτε,
4 μή Twos ἐὰν ἔλθωσιν σὺν ἐμοὶ Μακεδόνες καὶ εὕρωσιν ὑμᾶς
ἀπαρασκευάστους καταισχυνθῶμεν ἡμεῖς, Wa μὴ λέγωμεν
5 ὑμεῖς, ἐν τῇ ὑποστάσει ταύτῃ. ἀναγκαῖον. οὖν ἡγησάμην
παρακαλέσαι τοὺς ἀδελφοὺς ἵνα προέλθωσιν εἰς ὑμᾶς καὶ
προκαταρτίσωσι τὴν προεπηγγελμένην εὐλογίαν ὑμῶν, ταύ-
τὴν ἑτοίμην εἶναι οὕτως ὡς εὐλογίαν καὶ μὴ ὡς πλεονε-

6 ξίαν. Τοῦτο δέ, ὁ σπείρων φειδομένως φειδο-
_pévas καὶ θερίσει, καὶ ὁ σπείρων ἐπ᾽ εὐλογίαις ἐπ᾽ εὐλο-
7 γίαις καὶ θερίσει. ἕκαστος καθὼς προήρηται τῇ καρδίᾳ,
μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης, |AapON γὰρ λότην ἀγαπᾷ
86 θεόο. δυνατεῖ δὲ ὁ θεὸς πᾶσαν χάριν περισσεῦσαι εἰς

24 ἐνδεικνύμενοι

414 ΠΡΟΣ KOPINGIOTZ B IX X

ὑμᾶς, wa ἐν παντὶ πάντοτε πᾶσαν αὐτάρκειαν ἔχοντες
περισσεύητε εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν: (καθὼς γέγραπται 9

᾿Εοκόρπιοεν, ἔλωκεν τοῖος TIENHCIN, -

H AIKAIOCYNH ayTOY μένει εἰς τὸν al@Na-

ὁ δὲ ἐπιχορηγῶν cTrépma τῷ οπείροντι Kal ἄρτον εἰς τὸ
Βρῶοιν χορηγήσει καὶ πληθυνεῖ τὸν σπόρον ὑμῶν καὶ
αὐξήσει τὰ Γενήμδτὰ τῆς AIKAIOCYNHC ὑλλῶν") ἐν az
παντὶ πλουτιζόμενοι εἰς πᾶσαν ἁπλότητα, ἥτις κατεργάξε-
ται dt ἡμῶν εὐχαριστίαν "τῷ θεῷ".-- ὅτι ἡ διακονία τῆς τὰ
λειτουργίας ταύτης οὐ μόνον ἐστὶν προσαναπληροῦσα τὰ
ὑστερήματα τῶν ἁγίων, ἀλλὰ καὶ περισσεύουσα διὰ πολλῶν
εὐχαριστιῶν τῷ θεῷ,-- διὰ τῆς δοκιμῆς τῆς διακονίας ταύ- 13
τῆς δοξάζοντες τὸν θεὸν ἐπὶ τῇ ὑποταγῇ τῆς ὁμολογίας
ὑμῶν εἰς τὸ εὐαγγέλιον τοῦ χριστοῦ καὶ ἁπλότητι τῆς
κοινωνίας εἰς αὐτοὺς καὶ εἰς πάντας, καὶ αὐτῶν δεήσει 14
ὑπὲρ ὑμῶν ἐπιποθούντων ὑμᾶς διὰ τὴν ὑπερβάλλουσαν
χάριν τοῦ θεοῦ ἐφ᾽ ὑμῖν. Χάρις τῷ θεῷ ἐπὶ τῇ ἀνεκδιη- 15
γήτῳ αὐτοῦ δωρεᾷ. .

Αὐτὸς δὲ ἐγὼ Παῦλος παρακαλῶ ὑμᾶς διὰ τῆς mpav- x
Tyros καὶ ἐπιεικίας τοῦ χριστοῦ, ὃς κατὰ πρόσωπον μὲν
ταπεινὸς ἐν ὑμῖν, ἀπὼν δὲ θαρρῶ εἰς ὑμᾶς" δέομαι δὲ τὸ 2
μὴ παρὼν θαρρῆσαι τῇ πεποιθήσει ἧ λογίζομαι τολμῆσαι
ἐπί τινας τοὺς λογιζομένους ἡμᾶς ὡς κατὰ σάρκα περιπα-
τοῦντας. Ἔν σαρκὶ γὰρ περιπατοῦντες οὐ κατὰ σάρκα 3
orparevopeba,— τὰ γὰρ ὅπλα τῆς στρατείας ἡμῶν οὐ σαρ- 4
κικὰ ἀλλὰ δυνατὰ τῷ θεῷ πρὸς καθαίρεσιν ὀχυρωμάτων, -
λογισμοὺς καθαιροῦντες καὶ πᾶν ὕψωμα ἐπαιρόμενον κατὰ 5
τῆς γνώσεως τοῦ θεοῦ, καὶ αἰχμαλωτίζοντες πᾶν νόημα εἰς
τὴν ὑπακοὴν τοῦ χριστοῦ, καὶ ἐν ἑτοίμῳ ἔχοντες ἐκδικῆσαι 6
πᾶσαν παρακοήν, ὅταν πληρωθῇ ὑμῶν ἡ ὑπακοή. Τὰ 7
κατὰ πρόσωπον βλέπετε. εἴ τις πέποιθεν ἑαυτῷ Χριστοῦ.
εἶναι, τοῦτο λογιζέσθω πάλιν ἐφ᾽ ἑαυτοῦ ὅτι καθὼς αὐτὸς
Χριστοῦ οὕτως καὶ ἡμεῖς. ‘day te’ γὰρ περισσότερόν τι 8

1x θεοῦ 8 ἐὰν

X XI ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥ͂Σ B 415

καυχήσωμαι περὶ τῆς ἐξουσίας ἡμῶν, ἧς ἔδωκεν ὁ κύριος
εἰς οἰκοδομὴν καὶ οὐκ εἰς καθαίρεσιν ὑμῶν, οὐκ αἰσχυνθή-
οσομαι, ἵνα μὴ δόξω ὡς ἂν ἐκφοβεῖν ὑμᾶς διὰ τῶν ἐπιστο-
τὸ λῶν: ὅτε Αἱ ἐπιστολαὶ μέν, ᾿ φησίν", βαρεῖαι καὶ ἰσχυραί,
ἡ δὲ παρουσία τοῦ σώματος ἀσθενὴς καὶ ὁ λόγος ἐξουθε-
αι νημένος. τοῦτο λογιζέσθω ὁ τοιοῦτος, ὅτι οἷοί ἐσμεν τῷ
λόγῳ δι’ ἐπιστολῶν ἀπόντες, τοιοῦτοι καὶ παρόντες τῷ
12 ἔργῳ. Οὐ γὰρ τολμῶμεν ἐνκρῖναι ἢ συνκρῖναι ἑαυτούς
τισιν τῶν ἑαυτοὺς συνιστανόντων-. ἀλλὰ αὐτοὶ ἐν ἑαυτοῖς
ἑαυτοὺς μετροῦντες καὶ συνκρίνοντες ἑαυτοὺς ἑαυτοῖς οὐ
13 συνιᾶσιν. ἡμεῖς δὲ οὐκ εἰς τὰ ἄμετρα καυχησόμεθα, ἀλλὰ
κατὰ τὸ μέτρον τοῦ κανόνος οὗ ἐμέρισεν ἡμῖν ὁ θεὸς
14 μέτρου, ἐφικέσθαι ἄχρι καὶ ὑμῶν"--- ‘ov γὰρ ὡς μὴ ἐφικνού-
μενοι εἰς ὑμᾶς ὑπερεκτείνομεν ἑαυτούς," ἄχρι γὰρ καὶ ὑμῶν
15. ἐφθάσαμεν ἐν τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ χριστοῦ---- οὐκ εἰς τὰ
ἄμετρα καυχώμενοι ἐν ἀλλοτρίοις κόποις, ἐλπίδα δὲ ἔχοντες
αὐξανομένης τῆς πίστεως ὑμῶν ἐν ὑμῖν μεγαλυνθῆναι κατὰ
16 τὸν κανόνα ἡμῶν εἰς περισσείαν, eis τὰ ὑπερέκεινα ὑμῶν
εὐαγγελίσασθαι, οὐκ ἐν ἀλλοτρίῳ κανόνι εἰς τὰ ἕτοιμα
17 καυχήσασθαι. Ὃ δὲ κἀγχώλμενος ἐν Κγρίῳ κἀγχάσθω:
18 ov γὰρ ὁ ἑαυτὸν συνιστάνων, ἐκεῖνός ἐστιν δόκιμος, ἀλλὰ
ὃν ὃ κύριος συνίστησιν.
: Ὄρφελον ἀνείχεσθέ pov μεκρόν τι ἀφροσύνης" ᾿ἀλλὰ καὶ
a ἀνέχεσθέ pov. ζηλῶ γὰρ ὑμᾶς θεοῦ ζήλῳ, ἡρμοσάμην
γὰρ ὑμᾶς ἑνὶ ἀνδρὶ παρθένον ἁγνὴν παραστῆσαι τῷ χριστῷ"
3 φοβοῦμαι δὲ μή πως, ὡς ὁ Sic ἐξηπάτησεν Evay ἐν τῇ
πανουργίᾳ αὐτοῦ, φθαρῇ τὰ νοήματα ὑμῶν ἀπὸ τῆς ἁἀπλό-
.4 Tyros [καὶ τῆς ἁγνότητος] τῆς εἰς "τὸν χριστόν.. εἶ μὲν
γὰρ ὁ ἐρχόμενος ἄλλον. Ἰησοῦν κηρύσσει ὃν οὐκ. ἐκη-
ρύξαμεν, ἢ πνεῦμα ἕτερον λαμβάνετε ὃ οὐκ ἐλάβετε, ἣ
εὐαγγέλιον ἕτερον ὃ οὐκ ἐδέξασθε, καλῶς "ἀνέχεσθε.
5 λογίζομαι γὰρ μηδὲν ὑστερηκέναι τῶν ὑπερλίαν ἀποστό-
6 λων" εἰ δὲ καὶ ἰδιώτης τῷ λόγῳ, ἀλλ᾽ οὐ τῇ γνώσει, ἀλλ᾽ ἐν
10 φασίν 14 ὡς γὰρ μὴ.......δαντούς ; 4 Χριστόν 4 ἀνείχεσθε

416 ΠΡΟΣ KOPINGIOTS B ΧΙ

παντὶ φανερώσαντες ἐν πᾶσιν εἰς ὑμᾶς. ἪἫ 7
€ , > ’ 9 ἣ n~ @ € a“ ε ~
ἁμαρτίαν ἐποίησα ἐμαυτὸν ταπεινῶν wa ὑμεῖς ὑψωθῆτε,
ὅτι δωρεὰν τὸ τοῦ θεοῦ εὐαγγέλιον εὐηγγελισάμην ὑμῖν;
ἄλλας ἐκκλησίας ἐσύλησα λαβὼν ὀψώνιον πρὸς τὴν ὑμῶν 8
διακονίαν, καὶ παρὼν πρὸς ὑμᾶς καὶ ὑστερηθεὶς οὐ κατε- 9
νάρκησα οὐθενός: τὸ γὰρ ὑστέρημά pov mpocaverrAnpo-
σαν οἱ ἀδελφοὶ ἐλθόντες ἀπὸ Μακεδονίας" καὶ ἐν παντὶ
3 “ > c¢ a 3 , La ἂν 9 ,
aBaph ἐμαυτὸν ὑμῖν ἐτήρησα καὶ τηρήσω. ἔστιν ἀλήθεια τὸ
Χριστοῦ ἐν ἐμοὶ ὅτι ἡ καύχησις αὕτη οὐ φραγήσεται εἰς
ἐμὲ ἐν τοῖς κλίμασι τῆς ᾿Αχαίας. διὰ τί; ὅτε οὐκ ἀγαπῶ τι
c a € a é YY δι a
ὑμᾶς; ὁ θεὸς οἶδεν. Ο δὲ ποιῶ καὶ ποιήσω, τὰ
ἵνα ἐκκόψω τὴν ἀφορμὴν τῶν θελόντων ἀφορμήν, ἵνα ἐν ᾧ
καυχῶνται εὑρεθῶσιν καθὼς καὶ ἡμεῖς. οἱ γὰρ τοιοῦτοι 13
ψευδαπόστολοι, ἐργάται δόλιοι, μετασχηματιζόμενοι εἰς
ἀποστόλους Χριστοῦ" καὶ οὐ θαῦμα, αὐτὸς γὰρ ὁ Σατανᾶς x4
ἢ > 4 , > ’ ? ? ‘
μετασχηματίζεται εἰς ἄγγελον φωτός" ov μέγα οὖν εἰ καὶ 15
οἱ διάκονοι αὐτοῦ μετασχηματίζονται ὡς διάκονοι δικαιο-
σύνης, ὧν τὸ τέλος ἔσται κατὰ τὰ ἔργα αὐτῶν.
Πάλιν λέγω, μή τίς με δόξῃ ἄφρονα εἶναι"--- εἰ δὲ τό
, Δ c Κ᾽ ᾿ ᾿ a 2 A ’
μῆγε, κἂν ws ἄφρονα δέξασθέ pe, ἵνα κἀγὼ μικρόν τι Kav-
χήσωμαι: ὃ λαλῶ οὐ κατὰ κύριον λαλῶ, ἀλλ᾽ ὡς ἐν ἀφρο- 17
σύνῃ, ἐν ταύτῃ τῇ ὑποστάσει τῆς καυχήσεως. ἐπεὶ πολλοὶ τ8
καυχῶνται κατὰ [τὴν] σάρκα, κἀγὼ καυχήσομαι. ἡδέως x9
γὰρ ἀνέχεσθε τῶν ἀφρόνων φρόνιμοι ὄντες" ἀνέχεσθε γὰρ 20
εἴ τις ὑμᾶς καταδουλοῖ, εἴ τις κατεσθίει, εἴ τις λαμβάνει,
δ, 4 3 ’ Cd > s c¢ a \
εἴ τις ἐπαίρεται, εἴ τις εἰς πρόσωπον ὑμᾶς δέρει. κατὰ 2x
3 ’ , ε ε “ > [4 3 φ δ᾽ μ4
ἀτιμίαν λέγω, ὡς ὅτι ἡμεῖς ἠσθενήκαμεν' ἐν ᾧ δ᾽ ay τις
“ 3 3 ’ ,’ Lend > 4 > “ΟΡ > Ξ
τολμᾷ, ἐν ἀφροσύνῃ λέγω, τολμῶ Kayo. “EBpatot εἰσιν ; 22
κἀγώ. Ἰσραηλεῖταί εἰσιν; κἀγώ. σπέρμα ᾿Αβραάμ εἰσιν;
χω ~ σι Ψ
κἀγώ. διάκονοι Χριστοῦ εἰσίν; παραφρονῶν λαλῶ, ὕπερ 23
ἐγώ: ἐν κόποις περισσοτέρως, ἐν φυλακαῖς περισσοτέρως,
ἐν πληγαῖς ὑπερβαλλόντως, ἐν θανάτοις πολλάκις" ὑπὸ 24
Ἰουδαίων πεντάκις τεσσεράκοντα παρὰ μίαν ἔλαβον, τρὶς 2s

1 δὲ οὐ

ΧΙ XII ΠΡῸΣ KOPINOIOTS B 47

ἐραβδίσθην, ἅπαξ ἐλιθάσθην, τρὶς évavaynoa, νυχθήμερον
26 ἐν τῷ βυθῷ. πεποίηκα' ὁδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις
ποταμῶν, κινδύνοις λῃστῶν, κινδύνοις ἐκ γένους, κινδύνοις
ἐξ ἐθνῶν, κινδύνοις ἐν πόλει, κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ, κινδύνοις
27 ἐν θαλάσσῃ, κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοις, κόπῳ καὶ μόχθῳ,
ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις, ἐν λιμῷ καὶ δίψει, ἐν νηστείαις
28 πολλάκις, ἐν ψύχει καὶ γυμνότητι' χωρὶς τῶν παρεκτὸς ἡ
ἐπίστασίς μοι ἡ καθ᾽ ἡμέραν, ἡ μέριμνα πασῶν τῶν ἐκκλη-
a“ , > θ ” ὶ 3 ϑ a , d
29 σιῶν. τίς ἀσθενεῖ, καὶ οὐκ ἀσθενῶ; ris σκανδαλίζεται,
yo καὶ οὐκ ἐγὼ πυροῦμαι; εἰ καυχᾶσθαι δεῖ, τὰ τῆς ἀσθε-
3: vetas [μου] καυχήσομαι. 6 θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ κυρίου
3 “ ς 4 3 4 ? ‘ “a eo 3 ’
Ἰησοῦ οἶδεν, ὁ ὧν εὐλογητὸς els τοὺς αἰῶνας, ὅτι οὐ ψεύ-᾿
32 δομαι. ἐν Δαμασκῷ ὁ ἐθνάρχης ‘Apéra τοῦ βασιλέως
33 ἐφρούρει τὴν πόλιν Δαμασκηνῶν πιάσαι με, καὶ διὰ
θυρίδος ἐν σαργάνῃ ἐχαλάσθην διὰ τοῦ τείχους καὶ ἐξέ.
χ φυγον τὰς χεῖρας αὐτοῦ. Καυχᾶσθαι "δεῖ: οὐ"
συμφέρον μέν, ἐλεύσομαι δὲ εἰς ὀπτασίας καὶ ἀποκαλύψεις
’ μ 5 > a“ \ 32 κα ,
2 Κυρίου. οἶδα ἄνθρωπον ἐν Χριστῷ mpd ἐτῶν δεκατεσσά-
pov,— εἴτε ἐν σώματι οὐκ οἶδα, εἴτε ἐκτὸς τοῦ σώματος
οὐκ οἶδα, ὁ θεὸς οἶδεν,-- ἁρπαγέντα τὸν τοιοῦτον ἕως τρίτου
3 οὐρανοῦ. καὶ οἶδα τὸν τοιοῦτον ἄνθρωπον, -- εἴτε ἐν σώματι
aw 4 ry ’ > € \ 3 σ
«εἴτε χωρὶς τοῦ σώματος [οὐκ olda,] ὁ θεὸς οἶδεν,--- ὅτι
ἡρπάγη εἰς τὸν παράδεισον καὶ ἤκουσεν ἄρρητα ῥήματα ἃ
? 3f\ 3 fel | a ’ ’
souk ἐξὸν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι. ὑπὲρ τοῦ τοιούτου καυχή-
σομαι, ὑπὲρ δὲ ἐμαυτοῦ οὐ καυχήσομαι el μὴ ἐν ταῖς ἀσθε-
6 νείαις. ἐὰν γὰρ θελήσω καυχήσασθαι, οὐκ ἔσομαι ἄφρων,
ἀλήθειαν γὰρ ἐρῶ" φείδομαι δέ, μή τις εἰς ἐμὲ λογίσηται
ε " a , aA 5 U > fs “ 4 na ¢€ a a
7 ὑπὲρ ὃ βλέπει με ἢ ἀκούει ἐξ ᾿ ἐμοῦ, καὶ τῇ ὑπερβολῇ τῶν
ἀποκαλύψεων. διὸ ἵνα μὴ ὑπεραίρωμαι, ἐδόθη μοι σκόλοψ
τῇ σαρκί, ἄγγελος Σατανᾶ, ἵνα με κολαφίζῃ, ἵνα μὴ
8 ὑπεραίρωμαι' ὑπὲρ τούτου τρὶς τὸν κύριον παρεκάλεσα
9 ἵνα ἀποστῇ dm’ ἐμοῦ" καὶ εἴρηκέν μοι ᾿Αρκεῖ σοι ἡ χάρις
μου" ἡ γὰρ δύναμις ἐν ἀσθενείᾳ τελεῖται. Ἥ-

6,7 1...Ὁ

418 ΠΡῸΣ KOPINOIOTZ B XH XI

διστα οὖν μᾶλλον καυχήσομαι ἐν ταῖς ἀσθενείαις, iva
ἐπισκηνώσῃ ἐπ᾽ ἐμὲ 4 δύναμις τοῦ χριστοῦ. διὸ εὐδοκῶ 10
ἐν ἀσθενείαις, ἐν ὕβρεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν "διωγμοῖς καὶ"
στενοχωρίαις, ὑπὲρ Χριστοῦ" ὅταν γὰρ ἀσθενῶ, τότε
δυνατὸς εἰμι.

Τέγονα ἄφρων: ὑμεῖς με ἠναγκάσατε" ἐγὼ γὰρ ὥφειλον τι
ὑφ᾽ ὑμῶν συνίστασθαι. οὐδὲν "γὰρ' ὑστέρησα τῶν ὑπερ-
λίαν ἀποστόλων, εἰ καὶ οὐδέν εἶμι’ τὰ μὲν σημεῖα τοῦ x2
ἀποστόλου κατειργάσθη ἐν ὑμῖν ἐν πάσῃ ὑπομονῇ, ση-
μείοις [τε] καὶ τέρασιν καὶ δυνάμεσιν. τί γάρ ἐστιν ὁ 13
ε ’ € 8 ‘ \ 2 , ? , 9 aN
ἡσσώθητε ὑπὲρ τὰς λοιπὰς ἐκκλησίας, εἰ μὴ ὅτι αὐτὸς
ἐγὼ οὐ κατενάρκησα ὑμῶν; χαρίσασθέ μοι τὴν ἀδικίαν
ταύτην. ᾿Ιδοὺ τρίτον τοῦτο ἑτοίμως ἔχω ἐλθεῖν 14
πρὸς ὑμᾶς, καὶ οὐ καταναρκήσω' οὐ γὰρ ζητῶ τὰ ὑμῶν
ἀλλὰ ὑμᾶς, οὐ γὰρ ὀφείλει τὰ τέκνα τοῖς γονεῦσιν byoav-
ρίζειν, ἀλλὰ οἱ γονεῖς τοῖς τέκνοις. ἐγὼ δὲ ἥδιστα δαπα- 15
γήσω καὶ ἐκδαπανηθήσομαι ὑπὲρ τῶν ψυχῶν Γὑμῶν. εἰ
περισσοτέρως ὑμᾶς ἀγαπῶ, ἧσσον ἀγαπῶμαι;") "Ἔστω τ6
δέ, ἐγὼ οὐ κατεβάρησα ὑμᾶς: ἀλλὰ ὑπάρχων πανοῦργος
δόλῳ ὑμᾶς ἔλαβον. μή τινα ὧν ἀπέσταλκα πρὸς ὑμᾶς, 17
δ᾽ αὐτοῦ ἐπλεονέκτησα ὑμᾶς ; παρεκάλεσα Τίτον καὶ συνα- 18
πέστειλα τὸν ἀδελφόν: μήτι ἐπλεονέκτησεν ὑμᾶς Τίτος;
οὐ τῷ αὐτῷ πνεύματι περιεπατήσαμεν; οὐ τοῖς αὐτοῖς
ἴχνεσιν; Πάλαι δοκεῖτε ὅτι ὑμῖν ἀπολογού- 19
μεθα; κατέναντι θεοῦ ἐν Χριστῷ λαλοῦμεν. τὰ δὲ πάντα,
ἀγαπητοί, ὑπὲρ τῆς ὑμῶν οἰκοδομῆς, φοβοῦμαι γὰρ μή 20
aos ἐλθὼν οὐχ οἵους θέλω εὕρω ὑμᾶς, κἀγὼ εὑρεθῶ ὑμῖν
οἷον οὐ θέλετε, μή πως ἔρις, ζῆλος, θυμοί, ἐριθίαι, κατα- .
λαλιαί, ψιθυρισμοί, φυσιώσεις, ἀκαταστασίᾳι' μὴ πάλιν 2x
ἐλθόντος μον ταπεινώσῃ με ὁ θεός μου πρὸς ὑμᾶς, καὶ
mevOnow πολλοὺς τῶν προημαρτηκότων καὶ μὴ μετα-
νοησάντων ἐπὶ τῇ ἀκαθαρσίᾳ καὶ πορνείᾳ καὶ ἀσελγείᾳ ἡ
ἔπραξαν. Τρίτον τοῦτο. ἔρχομαι πρὸς ὑμᾶς" x

10 διωγμοῖς, ἐν :χ γάρτι 15 ὑμῶν, εἰ περισσοτέρως ὑμᾶς ἀγαπῶν ἧσσον ἀγαπώμαι,

i i a i |

XIII ΠΡΟΣ KOPINGIOTZ B 419

ἐπὶ cTOMATOC AYO MAPTYPWN Kal τριῶν CTAOHCETAI
2 TIAN PAMA. προείρηκα καὶ προλέγω ὡς παρὼν τὸ δεύτερον
καὶ ἀπὼν νῦν τοῖς προημαρτηκόσιν καὶ τοῖς λοιποῖς πᾶσιν,
φὅτι ἐὰν ἔλθω εἰς τὸ πάλιν οὐ φείσομαι, ἐπεὶ δοκιμὴν
(nreire τοῦ ἐν ἐμοὶ λαλοῦντος χριστοῦ" ὃς εἰς ὑμᾶς
2 > ~ 3 4 a ? {. “5 iY A > , 2
“οὐκ ἀσθενεῖ ἀλλὰ δυνατεῖ ἐν ὑμῖν, καὶ γὰρ ἐσταυρώθη ἐξ
ἀσθενείας, ἀλλὰ ζἢ ἐκ δυνάμεως θεοῦ. καὶ γὰρ ἡμεῖς
ἀσθενοῦμεν “év' αὐτῷ, ἀλλὰ ζήσομεν σὺν αὐτῷ ἐκ δυνάμεως
5 θεοῦ [εἰς ὑμᾶς]. Ἑαυτοὺς πειράζετε εἰ ἐστὲ ἐν τῇ πίστει,
ς AY , a 3 > ’ ς , μᾷ m
ἑαυτοὺς Soxipatere: ἢ οὐκ ἐπιγινώσκετε ἑαυτοὺς ὅτι ᾿Ἴη-
6 σοῦς Χριστὸς" ἐν ὑμῖν; εἰ μήτι ἀδόκιμοί ἐστε. ἐλπίζω δὲ
Ψ , @ € δ 3 3 4 297 3 4 6 δὲ
ἡ ὅτι γνώσεσθε ὅτι ἡμεῖς οὐκ ἐσμὲν ἀδόκιμοι. εὐχόμεθα δὲ
πρὸς τὸν θεὸν μὴ ποιῆσαι ὑμᾶς κακὸν μηδέν, οὐχ ἵνα ἡμεῖς
δόκιμοι φανῶμεν, ἀλλ᾽ ἵνα ὑμεῖς τὸ καλὸν ποιῆτε, ἡμεῖς δὲ
ε 997 ba 3 a é , 4 a
8 ὡς ἀδόκιμοι ὦμεν. ov yap δυνάμεθά τι κατὰ τῆς ἀλη-
θ ’ ἀλ 4 | " Lod Yr 6 ? , A @ ε lod
9 θείας, ἀλλὰ ὑπὲρ τῆς ἀληθείας. χαίρομεν yap ὅταν ἡμεῖς
ἀσθενῶμεν, ὑμεῖς δὲ δυνατοὶ ἦτε" τοῦτο καὶ εὐχόμεθα, τὴν
10 ὑμῶν κατάρτισιν. Διὰ τοῦτο ταῦτα ἀπὼν γράφω, ἵνα
παρὼν μὴ ἀποτόμως χρήσωμαι κατὰ τὴν ἐξουσίαν ἣν ὁ
κύριος ἔδωκέν pot, εἰς οἰκοδομὴν καὶ οὐκ εἰς καθαίρεσιν.
τι Λοιπόν, ἀδελφοί, χαίρετε, καταρτίζεσθε, παρακαλεῖσθε,
τὸ αὐτὸ φρονεῖτε, εἰρηνεύετε, καὶ ὃ θεὸς τῆς ἀγάπης καὶ
> ἢ ξφ «a 9 ( 3 , 3 {»ν,
χα εἰρήνης ἔσται pel’ ὑμῶν. ᾿Ασπάσασθε ἀλλήλους ἐν ἁγίῳ
φιλήματι. ᾿Ασπάζονται ὑμᾶς οἱ ἅγιοι πάντες.
3. Ἢ χάρις. τοῦ κυρίον Ἰησοῦ [Χριστοῦ] καὶ ἡ ἀγάπη
τοῦ θεοῦ καὶ ἡ κοινωνία τοῦ ἁγίου πνεύματος μετὰ πάντων
ὑμῶν.

4 σὺν 5 Χριστὸς "Ingots

ΠΡῸΣ ΓΑΛΆΤΑΣ

ΠΑΥ͂ΛΟΣ ἀπόστολος, οὐκ ἀπ᾿ ἀνθρώπων οὐδὲ δι’ ἀν-
θρώπου ἀλλὰ διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ θεοῦ πατρὸς τοῦ

4

3 lod ‘ [4
ἐγείραντος αὐτὸν ἐκ νεκρῶν, καὶ οἱ σὺν ἐμοὶ πάντες 2

ἀδελφοί, ταῖς ἐκκλησίαις τῆς Ταλατίας: χάρις ὑμῖν καὶ

3

“ re ia Ἵ a a .
εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς ᾿ἡμῶν καὶ κυρίου" ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ,
οι Γ Ἵ “ a” A ;
τοῦ δόντος ἑαυτὸν ᾿ὑπὲρ' τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ὅπως &&€- 4
ληται ἡμᾶς ἐκ τοῦ αἰῶνος τοῦ ἐνεστῶτος πονηροῦ κατὰ TO .

θέλημα τοῦ θεοῦ καὶ πατρὸς ἡμῶν, ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς
αἰῶνας τῶν αἰώνων" ἀμήν.

5

Θαυμάζω ὅτι οὕτως ταχέως μετατίθεσθε ἀπὸ τοῦ καλέ- 6

€ «a > a Χ “ H Vv > mr ri

σαντος ὑμᾶς ἐν χάριτι Χριστοῦ els ἕτερον εὐαγγέλιον, ὃ

οὐκ ἔστιν ἄλλο" εἰ μή τινές εἰσιν ol ταράσσοντες ὑμᾶς καὶ

θέλοντες “μεταστρέψαι τὸ εὐαγγέλιον τοῦ χριστοῦ. ἀλλὰ

καὶ ἐὰν ἡμεῖς ἢ ἄγγελος ἐξ οὐρανοῦ εὐαγγελίσηται [ὑμῖν]

παρ᾽ ὃ εὐηγγελισάμεθα ὑμῖν, ἀνάθεμα ἔστω. ὡς προειρή-

καμεν, καὶ ἄρτι πάλιν λέγω, εἴ τις ὑμᾶς εὐαγγελίζεται
παρ᾽ ὃ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω.

4 b a 3 ,

“Aprt yap ἀνθρώπους πείθω ἢ τὸν θεόν; ἢ ζητῶ ἀνθρώ-

> 9 >, ¥ > , a“ σι

ποις ἀρέσκειν; εἰ ἔτι ἀνθρώποις ἥρεσκον, Χριστοῦ δοῦλος

οὐκ ἂν ἤμην. γνωρίζω "yap" ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον τὸ

> A e > 3 a ῃ > » , κΚ αν

εὐαγγελισθὲν ὑπ᾽ ἐμοῦ ὅτι οὐκ ἔστιν κατὰ ἄνθρωπον" οὐδὲ

γὰρ ἐγὼ παρὰ ἀνθρώπου παρέλαβον αὐτό, ‘ovre' ἐδιδάχθην,

ἀλλὰ δ ἀποκαλύψεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ᾽Ἦκού-

gate γὰρ τὴν ἐμὴν ἀναστροφήν ποτε ἐν τῷ Ἰουδαϊσμῷ, ὅτι

€ 4 29/ 4 > , “ δι λ΄ 23 ‘
καθ᾽ ὑπερβολὴν ἐδίωκον τὴν ἐκκλησίαν τοῦ θεοῦ καὶ ἐπόρ-

3 καὶ κυρίον [ἡμῶν] 4 περὶ

7

8.

9

ΧΩ

13

era ΠΡΟΣ TAAATAS 4121

θουν αὐτήν, καὶ 1 ἐν τῷ Ἰουδαϊσμῷ ὑπὲ λ-
14 Gow αὐτήν, καὶ προέκοπτον ἐν τῷ ᾿Ιουδαϊσμῷ ὑπὲρ mo
9 ~
_Aovs συνηλικιῶτας ἐν τῷ γένει pov, περισσοτέρως ζηλωτὴς
€ ’ ἴω “ Ld
15 ὑπάρχων TOY πατρικῶν μου παραδόσεων. Ὅτε δὲ εὐδόκησεν
ε A ς b] 3
[ὁ θεὸς] ὁ ἀφορίσας με ἐκ KoIAfac MHTpdC MOY καὶ Ka-
a “a a
16 λέοδο διὰ τῆς χάριτος αὐτοῦ ἀποκαλύψαι τὸν υἱὸν αὐτοῦ
3 3 , @ » 4 >. A 3 ”~ » 3 2 3
ἐν ἐμοὶ ἵνα εὐαγγελίζωμαι αὐτὸν ἐν τοῖς ἔθνεσιν, εὐθέως οὐ
“ 4 Ἢ Φ δ᾽ι δ > »
17 προσανεθέμην σαρκὶ καὶ αἵματι, οὐδὲ ἀνῆλθον εἰς Ἴερο-
᾽ A 4 A 3 ” ?> 4 3 ‘ > a 3
σόλυμα πρὸς τοὺς πρὸ ἐμοῦ ἀποστόλους, ἀλλὰ ἀπῆλθον εἰς
18 ᾿Αραβίαν, καὶ πάλιν ὑπέστρεψα εἰς Δαμασκόν. "Ἔπειτα
Α , » 3” 9 3 4 € ~ A“
μετὰ τρία ἔτη ἀνῆλθον eis Ιεροσόλυμα ἱστορῆσαι Κηφᾶν,
19 καὶ ἐπέμεινα πρὸς αὐτὸν ἡμέρας δεκαπέντε: ἕτερον δὲ
τῶν ἀποστόλων οὐκ εἶδον, εἰ μὴ Ἰάκωβον τὸν ἀδελφὸν
20 τοῦ κυρίους ἃ δὲ γράφω ὑμῖν, ἰδοὺ ἐνώπιον τοῦ θεοῦ ὅτι
3 a
οι οὐ ψεύδομαι. ἔπειτα ἦλθον εἰς τὰ κλίματα τῆς Συρίας
4 ~ , w# Ά 9 , δι ’
22 καὶ [τῆς] Κιλικίας. ἥμην δὲ ἀγνοούμενος τῷ προσώπῳ
ἴω ΄΄ι 3 ~ 3 ~
23 ταῖς ἐκκλησίαις τῆς ᾿Ιουδαίας ταῖς ἐν Χριστῷ, μόνον δὲ
ἀκούοντες ἦσαν ὅτι Ὃ διώκων ἡμᾶς ποτὲ νῦν εὐαγγελί-
24 ζεται τὴν πίστιν ἥν ποτε ἐπόρθει, καὶ ἐδόξαζον ἐν ἐμοὶ
a 3
ι τὸν θεόν. "Ἔπειτα διὰ δεκατεσσάρων ἐτῶν πάλιν ἀνέβην
εἰς Ἱεροσόλυμα μετὰ Βαρνάβα, συνπαραλαβὼν καὶ Τίτον’
“ >
2 ἀνέβην δὲ κατὰ ἀποκάλυψιν" καὶ avedéunv αὐτοῖς τὸ evay-
. γέλιον ὃ κηρύσσω ἐν τοῖς ἔθνεσιν, κατ᾽ ἰδίαν δὲ τοῖς
“ ᾿ a 9 3 sas
3 δοκοῦσιν, μή mos εἰς κενὸν τρέχω ἢ ἔδραμον. ἀλλ᾽ οὐδὲ
4 Τίτος ὁ σὺν ἐμοί, Ἕλλην ὦν, ἠναγκάσθη περιτμηθῆναι" διὰ
δὲ τοὺς παρεισάκτους Ψευδαδέλφους, οἵτινες παρεισῆλθον
” nm a a σι
κατασκοπῆσαι τὴν ἐλευθερίαν ἡμῶν ἣν ἔχομεν ἐν Χριστῷ
”~ “- 4 3 , 2
.s Ἰησοῦ, ἵνα ἡμᾶς καταδουλώσουσιν,--- οἷς οὐδὲ πρὸς ὥραν
a a “ ,
εἴξαμεν τῇ ὑποταγῇ, ἵνα ἡ ἀλήθεια. τοῦ εὐαγγελίου δια-
a od 4 ς “a ¢
6 μείνῃ πρὸς ὑμᾶς. ἀπὸ δὲ τῶν δοκούντων εἶναί τι — ὁποῖοί
ς A > a
ποτε ἦσαν οὐδέν μοι διαφέρει — πρόσωπον͵ [Ὁ] θεὸς ἀνθρώ-
᾿ a >
που οὐ λαμβάνει — ἐμοὶ yap of δοκοῦντες οὐδὲν προσανέ-
a 3
7 θεντο, ἀλλὰ τοὐναντίον ἰδόντες ὅτι πεπίστευμαι τὸ evay-
“~ lod ~ ¢
8 γέλιον τῆς ἀκροβυστίας καθὼς Πέτρος τῆς περιτομῆς, ὁ

αι δὲ ᾿ ge οὐδὲ

422 ΠΡῸΣ TAAATAS rent

yap évepynoas Πέτρῳ εἰς ἀποστολὴν τῆς περιτομῆς ἐνήρ-

> A > A 4 Α ’ A U A
ynoev καὶ ἐμοὶ eis τὰ ἔθνη, καὶ γνόντες τὴν χάριν τὴν 9g

δοθεῖσάν μοι, Ἰάκωβος καὶ Κηφᾶς καὶ ᾿ἸΙωάνης, οἱ δο-
a >
κοῦντες στύλοι εἶναι, δεξιὰς ἔδωκαν ἐμοὶ καὶ BapvaBa
κοινωνίας, ἵνα ἡμεῖς εἰς τὰ ἔθνη, αὐτοὶ δὲ εἰς τὴν περι-
τομήν: μόνον τῶν πτωχῶν ἵνα μνημονεύωμεν, ὃ καὶ ἐσπού-
δασα αὐτὸ τοῦτο ποιῆσαι. Ὅτε δὲ ἦλθεν Κηφᾶς εἰς
᾿Αντιόχειαν, κατὰ πρόσωπον αὐτῷ ἀντέστην, ὅτι κατε-
, Q ~ 4 “A 4 > 4 > ld
γνωσμένος ἦν: πρὸ τοῦ yap ἐλθεῖν τινὰς ἀπὸ ᾿Ιακώβου
μετὰ τῶν ἐθνῶν συνήσθιεν: ὅτε δὲ ἦλθον, ὑπέστελλεν καὶ
ἀφώριζεν ἑαυτόν, φοβούμενος τοὺς ἐκ περιτομῆς. καὶ
’ 3 a Q € \ 2 ° g A
συνυπεκρίθησαν αὐτῷ [καὶ] of λοιποὶ ᾿Ιουδαῖοι, ὥστε καὶ
’ ’ x a - ς ¢€ ’ 9 3 @
BapvaBas συναπήχθη αὐτῶν τῇ ὑποκρίσει’ ἀλλ᾽ ὅτε εἶδον
@ > > “ A 4 b) 4 ἴον 3 ,
ὅτε οὐκ ὀρθοποδοῦσιν πρὸς τὴν ἀλήθειαν τοῦ εὐαγγελίου,
3 a a 6 ’ Εἰ 4 Ἶ ὃ a € (
εἶπον τῷ Κηφᾷ ἔμπροσθεν πάντων συ lIovdatos vmrap-
χων ἐθνικῶς καὶ ‘ovx' ᾿Ιουδαϊκῶς ζῇς, πῶς τὰ ἔθνη avay-
κάζεις "lovdaitew; Ἡμεῖς φύσει ᾿Ἰουδαῖοι καὶ
οὐκ ἐξ ἐθνῶν ἁμαρτωλοί, εἰδότες δὲ ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄν-
θρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως Χριστοῦ
“~ a “ Ψ΄
Ἰησοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν' ἐπιστεύσαμεν, ἵνα
“ A ,
δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου,
4 “ A
ὅτι ἐξ ἔργων νόμου oY AiKaiwOHcerat πδοὰ οάρξ. εἰ δὲ
”~ a δι >
ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ
ἁμαρτωλοί, dpa Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; μὴ γένοιτο"
“ a U
εἰ yap ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν. οἰκοδομῶ, mapaBarny
ἐμαυτὸν συνιστάνω. ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον
iva θεῷ ζήσω: Χριστῷ συνεσταύρωμαι: ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ,
ν 3 > ( 4 La ~ 3 ’ 3 , “~
ᾧ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός: ὃ δὲ viv ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ
τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος
ς 4 ς " 3 “. > 3 a a “A ~ 4
ἑαυτον ὑπὲρ ἐμοῦ. Οὐκ ἀθετώ τὴν χάριν τοῦ θεοῦ" εἰ γὰρ
5
διὰ νόμου δικαιοσύνη, ἄρα Χριστὸς δωρεὰν ἀπέθανεν.
Φ “ ?
Q ἀνόητοι Taddra, ris ὑμᾶς ἐβάσκανεν, οἷς κατ᾽ o-
φθαλμοὺς Ἰησοῦς Χριστὸς προεγράφη ἐσταυρωμένος; τοῦτο

14 οὐχ Μ55 a 16 Ἰησοῦν Χριστὸν

10

13

21

I

2

11 ΠΡῸΣ ΤΑΛΑΤΑΣ 413

μόνον θέλω μαθεῖν ἀφ᾽ ὑμῶν, ἐξ ἔργων νόμου τὸ πνεῦμα
3 ἐλάβετε ἢ ἐξ ἀκοῆς πίστεως; οὕτως ἀνόητοί ἐστε; ἐναρξά-
4 μενοι πνεύματι νῦν σαρκὶ ἐπιτελεῖσθε; τοσαῦτα ἐπάθετε
5 εἰκῇ; εἴ γε καὶ εἰκῆ. ὁ οὖν ἐπιχορηγῶν ὑμῖν τὸ πνεῦμα
καὶ ἐνεργῶν δυνάμεις ἐν ὑμῖν ἐξ ἔργων νόμον ἢ ἐξ ἀκοῆς
6 πίστεως; καθὼς ᾿Αβραὰμ ἐπίοετεγοεν τῷ θεῷ, Kal ἐλο-
ricOH ἀὐτῷ εἰς δικδιοούνην.
7. Γινώσκετε ἄρα ὅτι οἱ ἐκ πίστεως, οὗτοι υἱοί εἰσιν
8 ᾿Αβραάμ. προϊδοῦσα δὲ ἡ γραφὴ ὅτι ἐκ πίστεως δικαιοῖ τὰ
ἔθνη 6 θεὸς προευηγγελίσατο τῷ ᾿Αβραὰμ ὅτε ᾿ΕΝεγλοΓη-
9 BHCONTAI EN Col πάντὰ τὰ ἔθνη. ὥστε οἱ ἐκ πίστε-
10 ὡς εὐλογοῦνται σὺν τῷ πιστῷ ᾿Αβραάμ. Ὅσοι
γὰρ ἐξ ἔργων νόμου εἰσὶν ὑπὸ κατάραν εἰσίν, γέγραπται γὰρ
' ὅτι *Ertixatdpatoc mac ὅς οὐκ .€MMENE! πᾶοιν τοῖο
Γεγρδλλλλένοιο.ἐν τῷ Βιβλίῳ TOY νόμου τοῦ ποιῆσδι
ir ἀὐτά. ὅτι δὲ ἐν νόμῳ οὐδεὶς δικαιοῦται παρὰ τῷ θεῷ
12 δῆλον, ὅτε ‘O λίκδιοο ἐκ πίοτεως ZHceETal, ὁ δὲ νό-
μος οὐκ ἔστιν ἐκ πίστεως, ἀλλ᾽ ‘O ποιήοσδο ἀὐτὰ ZHCETAI
:ι:ἐν δὀὐτοῖο. Χριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας
τοῦ νόμον γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάρα, ὅτι γέγραπται
14’ Erixatdpatoc trac ὁ Kpemdmenoc ἐπὶ ξύλου, ἵνα
εἰς τὰ ἔθνη ἡ εὐλογία τοῦ ᾿Αβραὰμ γένηται ἐν “Ἰησοῦ
Χριστῷ, ἵνα τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ πνεύματος λάβωμεν
15 διὰ τῆς πίστεως. ᾿Αδελφοί, κατὰ ἄνθρωπον
λέγω: ὅμως ἀνθρώπου κεκυρωμένην διαθήκην οὐδεὶς ἀθετεῖ
16 ἐπιδιατάσσεται. τῷ δὲ ᾿Αβραὰμ ἐρρέθησαν αἱ ἐπαγ-
γελίαι Kal τῷ οπέρλλάτι αὐτοῦ: οὐ λέγει Kat: τοῖς
σπέρμασιν, ὡς ἐπὶ πολλῶν, ἀλλ᾽ ὡς ἐφ᾽ ἑνός Kal τῷ
17 CTIEPMATS COY, ὅς ἐστιν Χριστός. τοῦτο δὲ λέγω" δια-
. θήκην προκεκυρωμένην ὑπὸ τοῦ θεοῦ ὁ μετὰ τετρακόσια
καὶ τριάκοντα ἔτη γεγονὼς νόμος οὐκ ἀκυροῖ, εἰς τὸ καταρ-
18 γῆσαι τὴν ἐπαγγελίαν. εἰ γὰρ ἐκ νόμου ἡ κληρονομία,
οὐκέτι ἐξ ἐπαγγελίας" τῷ δὲ ᾿Αβραὰμ δι’ ἐπαγγελίας
14 Χριστῷ Ἰησοῦ

424 ΠΡῸΣ ΤΑΛΑΤᾺΣ II IV

’ ε ’ ’ Φ ε , a

κεχάρισται ὁ θεός. Τί οὖν ὁ νόμος; τῶν παρα- 19
Φ

βάσεων χάριν προσετέθη, ἄχρις ᾿ἂν' ἔλθη τὸ σπέρμα ᾧ

> , Ἁ 3 3 [4 3 A 4 € Α

ἐπήγγελται, διαταγεὶς δ ἀγγέλων ἐν χειρὶ pecirovy 6 δὲ 20

, ‘en 2 wy € ‘ 4 φΦ 3 ’ ε 4 ,
μεσίτης ἑνὸς οὐκ ἔστιν, ὁ δὲ θεὸς εἷς ἐστίν. ὁ οὖν νόμος 2x

‘ “ > “ A ~ & 4 3 A 8»
κατὰ τῶν ἐπαγγελιῶν [τοῦ θεοῦ); μὴ γένοιτο" εἰ γὰρ ἐδόθη
νόμος ὁ δυνάμενος ζωοποιῆσαι, ὄντως "ἐν νόμῳ ἂν ἦν' ἡ
δικαιοσύνη. ἀλλὰ συνέκλεισεν ἡ γραφὴ τὰ πάντα ὑπὸ 22
ἁμαρτίαν ἵνα ἡ ἐπαγγελία ἐκ πίστεως Ἰησοῦ Χριστοῦ
δοθῇ τοῖς πιστεύουσιν.

Πρὸ τοῦ δὲ ἐλθεῖν τὴν πίστιν ὑπὸ νόμον ἐφρουρούμεθα 23
συνκλειόμενοι els τὴν μέλλουσαν πίστιν ἀποκαλυφθῆναι.
ὥστε ὁ νόμος παιδαγωγὸς ἡμῶν γέγονεν εἰς Χριστόν, ἵνα 324
ἐκ πίστεως δικαιωθῶμεν' ἐλθούσης δὲ τῆς πίστεως οὐκέτι 25
ὑπὸ παιδαγωγόν ἐσμεν. Πάντες γὰρ υἱοὶ θεοῦ :6
ἐστὲ διὰ τῆς πίστεως ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ. ὅσοι yap εἰς 27

A
Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε" οὐκ En. Ἴου- 28
δαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνε δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἕνι
89 ἴω ? A ε “ t 2 4 > ἊΝ
ἄρσεν καὶ θῆλυ: πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστὲ ἐν Χριστῷ
3 “~ > ‘ € - ἴω Ψ ~ 9 8 ’,
Ιησοῦ. εἰ δὲ ὑμεῖς Χριστοῦ, ἄρα τοῦ ᾿Αβραὰμ σπέρμα 29
2 , > 9» , , , ;
ἐστέ, κατ΄ ἐπαγγελίαν κληρονόμοι. Λέγω δέ,:
3,,, Ὁ , € , , , 3 IOs μ
ἐφ᾽ ὅσον χρόνον ὃ κληρονόμος νήπιός ἐστιν, οὐδὲν διαφέρει
δούλου κύριος πάντων dy, ἀλλὰ ὑπὸ ἐπιτρόπους ἐστὶ καὶ 2
2 ~~ “-
οἰκονόμους. ἄχρι τῆς προθεσμίας τοῦ πατρός. οὕτως καὶ 3
ἡμεῖς, ὅτε ἦμεν νήπιοι, ὑπὸ τὰ στοιχεῖα τοῦ κόσμου ἤμεθα
¢ > a
δεδουλωμένοι: ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐξα- 4
πέστειλεν ὁ θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός,
γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα 5
τὴν νἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν. “Ore δέ ἐστε υἱοί, 6
ἐξαπέστειλεν ὁ θεὸς τὸ πνεῦμα τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ εἰς τὰς
ς “a a Φ
καρδίας ἡμῶν, κρᾶζον ᾿Αββά ὁ πατήρ. ὥστε οὐκέτι εἶ 7
“ > “a
δοῦλος ἀλλὰ υἱός: εἰ δὲ vids, καὶ κληρονόμος διὰ θεοῦ.
3 BS c ~
Αλλὰ τότε μὲν οὐκ εἰδότες θεὸν ἐδουλεύσατε τοῖς 8
e 4 φ “ a
φύσει μὴ οὖσι θεοῖς: νῦν δὲ γνόντες θεόν, μᾶλλον δὲο

τοοῦ Sa ἐκ νόμου ἣν [ἀν]

COE OOS ee
IV - ΠΡῸΣ ‘TAAATAS 425

5 εν a a ἢ , ’ > \
γνωσθέντες ὑπὸ θεοῦ, πῶς ἐπιστρέφετε πάλιν ἐπὶ τὰ
ἀσθενῆ καὶ πτωχὰ στοιχεῖα, οἷς πάλιν ἄνωθεν "δουλεῦσαι"

τὸ θέλετε; ἡμέρας παρατηρεῖσθε καὶ μῆνας καὶ καιροὺς καὶ

11 ἐνιαυτούς. φοβοῦμαι ὑμᾶς μή πως εἰκῇ κεκοπίακα εἰς ὑμᾶς.

, ε > » Φ > AN ε ¢ ”~ 3 , ,

1 Γίνεσθε ws ἐγώ, ort Kayo ὡς ὑμεῖς, ἀδελφοί, δέομαι
ε [ον 3Q 7 > ’ 4 ‘ 4 > ,

13 ὑμῶν, οὐδέν pe ἠδικήσατε' οἴδατε δὲ ὅτι δι’ ἀσθένειαν

τ τῆς σαρκὸς εὐηγγελισάμην ὑμῖν τὸ πρότερον, καὶ τὸν
πειρασμὸν. ὑμῶν ἐν τῇ σαρκί μου οὐκ ἐξουθενήσατε οὐδὲ
ἐξεπτύσατε, ἀλλὰ ὡς ἄγγελον θεοῦ ἐδέξασθέ με, ὡς

15 Χριστὸν Ἰησοῦν. ποῦ οὖν ὁ μακαρισμὸς ὑμῶν; μαρτυρῶ
γὰρ ὑμῖν ὅτι εἰ δυνατὸν τοὺς ὀφθαλμοὺς ὑμῶν ἐξορύξαντες

τό ἐδώκατέ μοι. ὥστε ἐχθρὸς ὑμῶν γέγονα ἀληθεύων ὑμῖν;

17 (ηλοῦσιν ὑμᾶς οὐ καλῶς, ἀλλὰ ἐκκλεῖσαι ὑμᾶς θέλουσιν,

18 ἵνα αὐτοὺς ζηλοῦτε. καλὸν δὲ ζηλοῦσθαι ἐν καλῷ πάντοτε,

19 καὶ μὴ μόνον ἐν τῷ παρεῖναί με πρὸς ὑμᾶς, ‘rexvia' μον,

δ 40, ’ ? a A 3 ξςξφ «3
οὺς πάλιν ὠδίνω μέχρις οὐ μορφωθῃ Χριστὸς ἐν ὑμῖν"

20 ἤθελον δὲ παρεῖναι πρὸς ὑμᾶς ἄρτι, καὶ Paes τὴν
φωνήν μου, ὅτι ἀποροῦμαι ἐν ὑμῖν.

2: Δέγετέ μοι, οἱ ὑπὸ νόμον θέλοντες εἶναι, τὸν νόμον

22 οὐκ ἀκούετε; γέγραπται γὰρ ὅτι ᾿Αβραὰμ δύο υἱοὺς ἔσχεν,
Ψ 3 “ , 4 2 3 ΄σ vd > > ε

23 ἔνα ἐκ τῆς παιδίσκης καὶ ἕνα ἐκ τῆς ἐλευθέρας: ἀλλ᾽ ὁ
[μὲν] ἐκ τῆς παιδίσκης κατὰ σάρκα γεγέννηται, ὁ δε ἐκ τῆς

24 ἐλευθέρας “δ ἐπαγγελίας. ἅτινά ἐστιν ἀλληγορούμενα:
αὗται γάρ εἰσιν δύο διαθῆκαι, μία μὲν ἀπὸ ὄρους Σινά, εἰς

25 δουλείαν γεννῶσα, ἥτις ἐστὶν “Ayap, τὸ "δὲ "Ayap Σινὰ
ὄρος ἐστὶν ἐν τῇ ᾿Αραβίᾳ, συνστοιχεῖ δὲ τῇ νῦν Ἴερου-

26 σαλήμ, δουλεύει γὰρ μετὰ τῶν τέκνων αὐτῆς: ἡ δὲ ἄνω

27 Ἱερουσαλὴμ ἐλευθέρα ἐστίν, ἥτις ἐστὶν μήτηρ ἡμῶν'
γέγραπται γάρ

Εὐφράνθητι, οτεῖρὰ ἡ ΟΥ̓ TIKTOYCa:

ῥῆξον Kal βόησον, ἡ οὐκ ὠλίνογοδ:
Ψ ‘\ \ 4 n > 7 a “a
OT! πολλὰ TA TEKNA TAC EpHMOY MAAAON FH
τῆς éyoycuc TON &NApa.

g δουλεύειν 19 τέκνα 23 διὰ τῆς 25 γὰρ

ΦᾺ

“46 ΗΡΟΣ TAAATAS VV

Γἡμεῖς δέ, ἀδελφοί, κατὰ ᾿Ισαὰκ ἐπαγγελίας τέκνα ἐσμέν". 28
ἀλλ᾽ ὥσπερ τότε 6 κατὰ σάρκα γεννηθεὶς ἐδίωκε τὸν κατὰ 29
πνεῦμα, οὕτως καὶ νῦν. ἀλλὰ τί λέγει ἡ γραφή; "Ἐκ- 30
Βὰλε τὴν πδιλίοκην Kal τὸν YION δύτθῆο, oY rap MA
KAHPONOMHCEl ὁ yldc τῆς πὰὸιδίοκης META τοῦ γίο
τῆς ἐλευθέρας. διό, ἀδελφοί, οὐκ ἐσμὲν παιδίσκης τέκνα 3:
ἀλλὰ τῆς ἐλευθέρας.

"Ty ἐλευθερίᾳ ἡμᾶς Χριστὸς ἠλευθέρωσεν. στήκετε x
οὖν καὶ μὴ πάλιν ζυγῷ δουλείας ἐνέχεσθε. --

Ἴδε ἐγὼ Παῦλος λέγω ὑμῖν ὅτε ἐὰν περιτέμνησθε 2
Χριστὸς ὑμᾶς οὐδὲν ὠφελήσει. μαρτύρομαι δὲ made 3
παντὶ ἀνθρώπῳ περιτεμνομένῳ ὅτι ὀφειλέτης ἐστὶν ὅλον
τὸν νόμον ποιῆσαι. κατηργήθητε ἀπὸ Χριστοῦ οἵτινες ἐν 4
νόμῳ δικαιοῦσθε, τῆς χάριτος ἐξεπέσατε. ἡμεῖς γὰρ πνεύ- 5
ματι ἐκ πίστεως ἐλπίδα δικαιοσύνης ἀπεκδεχόμεθα. ἐν γὰρ 6
Χριστῷ [Ἰησοῦ] οὔτε περιτομή τι ἰσχύει οὔτε ἀκροβυστία,
ἀλλὰ πίστις be ἀγάπης ἐνεργουμένη. "Erpéyere 7
καλῶς: τίς ὑμᾶς ἐνέκοψεν ἀληθείᾳ μὴ πείθεσθαι; ἡ 8
πεισμονὴ οὐκ ἐκ τοῦ καλοῦντος ὑμᾶς. μικρὰ ζύμη ὅλον 9
τὸ φύραμα (υμοῖ, ἐγὼ πέποιθα εἰς ὑμᾶς ἐν κυρίῳ ὅτι το
οὐδὲν ἄλλο φρονήσετε. ὁ δὲ ταράσσων ὑμᾶς βαστάσει τὸ
κρίμα, ὅστις ἐὰν ἧ. ᾿Ἐγὼ δέ, ἀδελφοί, εἰ περιτομὴν ere τι

[2 ᾽ ὦν ὃ ἤ Α΄ ’ 4 , δ
͵, κηρύσσω, τὶ ἕτι διώκομαι; ἄρα κατήργηται τὸ σκάνδαλον

τοῦ σταυροῦ. Οφελον καὶ ἀποκόψονται οἱ ἀναστατοῦντες 12
ὑμᾶς.

Ὑμεῖς γὰρ én’ ἐλευθερίᾳ ἐκλήθητε, ἀδελφοί: μόνον 13
μὴ τὴν ἐλευθερίαν εἰς ἀφορμὴν τῇ σαρκί, ἀλλὰ διὰ τῆς
ἀγάπης δουλεύετε ἀλλήλοις: 6 γὰρ πᾶς νόμος ἐν ἑνὶ λόγῳ 14
πεπλήρωται, ἐν τῷ ᾿ΑΓδτήοσειο τὸν πληοίον COY ὧς
οεδγτόν. εἶ: δὲ ἀλλήλους δάκνετε καὶ κατεσθίετε, βλέ- 15
mere μὴ ὑπ᾽ ἀλλήλων ἀναλωθῆτε. Λέγῳ δέ, τό
πνεύματι περιπατεῖτε καὶ ἐπιθυμίαν σαρκὸς οὐ μὴ τελέ-
σητε. ἣ γὰρ σὰρξ ἐπιθυμεῖ. κατὰ τοῦ πνεύματος, τὸ δὲ 17

28 ὑμεῖς δέ..... τέκνα ἐστέ r f...t

V VI ΠΡΟΣ PAAATAS 427

πνεῦμα κατὰ τῆς σαρκός, ταῦτα γὰρ ἀλλήλοις ἀντίκειται,
18 ἵνα μὴ ἃ ἐὰν θέλητε ταῦτα ποιῆτε. εἰ δὲ πνεύματι ἄγε-
το σθε, οὐκ ἐστὲ ὑπὸ νόμον. φανερὰ δέ ἐστιν τὰ ἔργα τῆς
20 σαρκός, ἅτινά ἐστιν πορνεία, ἀκαθαρσία, ἀσέλγεια, εἰδω-
λολατρία, φαρμακία, ἔχθραι, Γἔρις, ζῆλος," θυμοί, ἐριθίαι,
ax διχοστασίαι, αἱρέσεις, φθόνοι, μέθαι, κῶμοι, καὶ τὰ ὅμοια
τούτοις, ἃ προλέγω ὑμῖν καθὼς προεῖπον ὅτι οἱ τὰ
τοιαῦτα πράσσοντες βασιλείαν θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιν.
22 ὃ δὲ καρπὸς τοῦ πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη,
23 μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραὕτης,
24 ἐγκράτεια" κατὰ τῶν τοιούτων οὐκ ἔστιν νόμος. of δὲ τοῦ
χριστοῦ Ἰησοῦ τῆν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθή-
- 25 μασιν καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις. Ei ζῶμεν πνεύματι,
26 πνεύματι καὶ στοιχῶμεν. μὴ γινώμεθα κενόδοξοι, ἀλλή-
x Nous προκαλούμενοι, ᾿ἀλλήλοις" φθονοῦντες. ᾿Αδελφοί,
ἐὰν καὶ προλημφθῇ ἄνθρωπος ἕν τινε παραπτώματι, ὑμεῖς
οἱ πνευματικοὶ καταρτίζετε τὸν τοιοῦτον ἐν πνεύματι πραΐ-
ατήτος, σκοπῶν σεαυτόν, μὴ καὶ σὺ πειρασθῇς. ᾿Αλλήλων
τὰ βάρη βαστάζετε, καὶ οὕτως ἀναπληρώσατε τὸν νόμον
53τοῦ χριστοῦ. εἰ γὰρ δοκεῖ τις εἶναί τι μηδὲν ὦν, φρενα-
4 πατᾷ ἑαυτόν: τὸ δὲ ἔργον ἑαυτοῦ δοκιμαζέτω [ἕκαστος],
καὶ τότε εἰς ἑαυτὸν μόνον τὸ καύχημα ἕξει καὶ οὐκ εἰς
s Tov ἕτερον, ἕκαστος γὰρ τὸ ἴδιον φορτίον βαστάσει.
6 Κοινωνείτω δὲ ὁ κατηχούμενος τὸν λόγον τῷ κατηχοῦντι
γὲν πᾶσιν ἀγαθοῖς. Μὴ πλανᾶσθε, θεὸς οὐ
μυκτηρίζεται’ ὃ γὰρ ἐὰν σπείρῃ ἄνθρωπος, τοῦτο καὶ
8 θερίσει’ ὅτι 6 σπείρων εἰς τὴν σάρκα ἑαυτοῦ ἐκ τῆς
σαρκὸς θερίσει φθοράν, ὁ δὲ σπείρων εἰς τὸ πνεῦμα ἐκ
ο τοῦ πνεύματος θερίσει ζωὴν αἰώνιον. τὸ δὲ καλὸν ποιοῦν-
τες μὴ ἐνκακῶμεν, καιρῷ γὰρ ἰδίῳ θερίσομεν μὴ ἐκλυό-
ro μενοι. “Apa οὖν os καιρὸν ἔχωμεν, ἐργαζώμεθα τὸ
ἀγαθὸν πρὸς πάντας, μάλιστα δὲ πρὸς τοὺς οἰκείους τῆς
πίστεως.

20 ἔρεις, ζήλοι, 21 καὶ 26 ἀλλήλους

428 ΠΡΟΣ PAAATAZ: VI

Ἴδετε" ᾿πηλίκοις" ὑμῖν γράμμασιν ἔγραψα τῇ ἐμῇ χειρί. 11
Ὅσοι θέλουσιν εὐπροφσωπῆσαι ἐν σαρκί, οὗτοι. ἀναγκά- 12.

(ovow ὑμᾶς περιτέμνεσθαι, μόνον wa TQ σταυρῷ τοῦ
χριστοῦ [Ἰησοῦ]-- μὴ διώκωνται' οὐδὲ yap of ἱπεριτεμνό- 13
μενοι αὐτοὶ νόμον φυλάσσουσιν, ἀλλὰ θέλουσιν ὑμᾶς
περιτέμνεσθαι ἵνα ἐν τῇ ὑμετέρᾳ σαρκὶ καυχήσωνται.
ἐμοὶ. δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ 14
κυρίον ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δὲ οὗ ἐμοὶ κόσμος ἐσταύ-
ρωται κἀγὼ κόσμῳ. οὔτε γὰρ περιτομή τι ἔστιν οὔτε 15,
ἀκροβυστία, ἀλλὰ καινὴ κτίσις. καὶ ὅσοι τῷ κανόνι τό
τούτῳ στοιχήσουσιν, εἰρήνη ἐπ᾽ αὐτοὺς καὶ ἔλεος, καὶ
ἐπὶ τὸν ᾿Ιορδὴλ τοῦ θεοῦ.

Tod λοιποῦ κόπους μοι μηδεὶς παρεχέτω, ἐγὼ γὰρ 17
τὰ στίγματα τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐν τῷ σωὡματί μου βαστάζω.

᾿ς Ἢ χάρις τοῦ κυρίου [ἡμῶν] Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ τοῦ 18
πνεύματος ὑμῶν, ἀδελφοί: ἀμήν.

1x ἡλίκοις 13 περιτετμημένοι

ΠΡῸΣ ΕΦΕΣΙΟΥΣ

: ΠΑΥ͂ΛΟΣ ἀπόστολος Χριστοῦ. Ἰησοῦ διὰ θελήματος
θεοῦ τοῖς ἁγίοις τοῖς οὖσιν [ὲν ᾿Εἰφέσῳ καὶ πιστοῖς
2 ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ: χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πα-
τρὸς ἡμῶν καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.
3 Εὐλογητὸς ὁ θεὸς καὶ “πατὴρ τοῦ κυρίου ἡμῶν GoD
Χριστοῦ, ὁ εὐλογήσας ἡμᾶς ἐν πάσῃ εὐλογίᾳ πνευματικῇ
4 ἐν τοῖς ἐπουρανίοις ἐν Χριστῷ, καθὼς ἐξελέξατο ἡμᾶς
ἐν αὐτῷ πρὸ καταβολῆς κόσμου, εἶναι ἡμᾶς ἁγίους καὶ
5 ἀμώμους κατενώπιον αὐτοῦ ἐν ἀγάπῃ, προορίσας ἡμᾶς
εἰς υἱοθεσίαν διὰ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ εἰς αὐτόν, κατὰ τὴν εὐδο-
6 κίαν τοῦ θελήματος αὐτοῦ, εἰς ἔπαινον δόξης τῆς χάριτος
.γαὐτοῦ ἧς ἐχαρίτωσεν ἡμᾶς ἐν τῷ ἠγαπημένῳ, ἐν ᾧ ἔχο-
μὲν τὴν ἀπολύτρωσιν διὰ τοῦ αἵματος αὐτοῦ, τὴν ἄφεσιν
8 τῶν παραπτωμάτων, κατὰ τὸ πλοῦτος τῆς χάριτος αὐτοῦ
ο ἧς ἐπερίσσευσεν εἰς. ἡμᾶς ἐν πάσῃ σοφίᾳ καὶ φρονή-
σει “γνωρίσας ἡμῖν τὸ μυστήριον τοῦ θελήματος αὐτοῦ,
10 κατὰ τὴν εὐδοκίαν αὐτοῦ ἣν προέθετο ἐν αὐτῷ εἰς οἶκο-
- vopiay τοῦ πληρώματος τῶν καιρῶν, ἀνακεφαλαιώσασθαι
τὰ πάντα ἐν τῷ χριστῷ, τὰ ἐπὶ τοῖς οὐρανοῖς καὶ τὰ ἐπὶ
τι τῆς γῆς ἐν αὐτῷ, ἐν ᾧ καὶ ἐκληρώθημεν προορισθέν-
τες κατὰ πρόθεσιν τοῦ τὰ πάντα ἐνεργοῦντος κατὰ τὴν
12 βουλὴν τοῦ θελήματος, αὐτοῦ, εἰς τὸ εἶναι ἡμᾶς εἰς
, od
ἔπαινον δόξης αὐτοῦ τοὺς προηλπικότας ἐν τῷ χριστῷ'
:ϑέν ᾧ καὶ ὑμεῖς ἀκούσαντες τὸν λόγον τῆς ἀληθείας, τὸ
εὐαγγέλιον τῆς σωτηρίας ὑμῶν, ἐν ᾧ καὶ πιστεύσαντες,

430 ΠΡΟΣ E®EZIOTZ 111

ἐσφραγίσθητε τῷ πνεύματι τῆς ἐπαγγελίας τῷ ἁγίῳ, "δ᾽ 1,
ἐστιν ἀρραβὼν τῆς κληρονομίας ἡμῶν, εἰς ἀπολύτρωσιν
τῆς περιποιήσεως, εἰς ἔπαινον τῆς δόξης αὐτοῦ.
Διὰ τοῦτο κἀγώ, ἀκούσας τὴν καθ᾽ ὑμᾶς πίστιν 1s
ἐν τῷ κυρίῳ ᾿Ιησοῦ καὶ. τὴν εἰς πάντας τοὺς ἁγίους,
9 ° 9 a “ a ’
οὐ παύομαι εὐχαριστῶν ὑπὲρ ὑμῶν μνείαν ποιούμε- τό
vos ἐπὶ τῶν προσευχῶν μου, ἵνα ὁ θεὸς τοῦ κυρίου 17
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ πατὴρ τῆς δόξης, δῴη ὑμῖν
a , ‘ > [4 3 > 4 3 “
πνεῦμα σοφίας καὶ ἀποκαλύψεως ἐν ἐπιγνώσει αὐτοῦ,
»᾿,.. ΄ a 4 AY “~ , € a“ -
πεφωτισμένους τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς καρδίας [ὑμῶν] εἰς 18
τὸ εἰδέναι ὑμᾶς τίς ἐστιν ἡ ἐλπὶς τῆς κλήσεως αὐτοῦ, τίς
ὁ πλοῦτος τῆς δόξης τῆς κληρονολλίδο αὐτοῦ ἐν τοῖς
ε ’ὔ A e U v4 ~ ’ > ~
Arfoic, καὶ ri ro ὑπερβάλλον μέγεθος τῆς δυνάμεως αὐτοῦ 19
εἰς ἡμᾶς τοὺς πιστεύοντας κατὰ τὴν ἐνέργειαν τοῦ κράτους"
΄σι! “~ δ cr “~~ “
τῆς ἰσχύος αὐτοῦ ἣν "ἐνήργηκεν' ἐν τῷ χριστῷ ἐγείρας 20
αὐτὸν ἐκ νεκρῶν, καὶ κἀθίοδο ἐν AEzZIA aYTOS ἐν τοῖς
’ a
ἐπουρανίοις ὑπεράνω πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας καὶ δυνά- 2x
pews καὶ κυριότητος καὶ παντὸς ὀνόματος ὀνομαζομένου οὐ
, 9 “ + Bel UJ > 4 4 3 a” a
μόνον ἐν τῷ αἰῶνι τούτῳ ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ μέλλοντι" καὶ 22
4 e 3 \ δ σι a 2
TIANTA YTTETAZEN ὑπὸ TOYC τόλδο aYTOY, καὶ αὐτὸν
ἔδωκεν κεφαλὴν ὑπὲρ πάντα τῇ ἐκκλησίᾳ, ἥτις ἐστὶν τὸ 23
σῶμα αὐτοῦ, τὸ πλήρωμα τοῦ τὰ πάντα ἐν πᾶσιν πληρου-
μένου. καὶ ὑμᾶς ὄντας νεκροὺς τοῖς παραπτώμασιν καὶ x
ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν, ἐν als ποτὲ περιεπατήσατε κατὰ 2
τὸν αἰῶνα τοῦ κύσμον τούτου, κατὰ τὸν ἄρχοντα τῆς
ἐξουσίας τοῦ ἀέρος, τοῦ πνεύματος τοῦ νῦν ἐνεργοῦντος
ἐν τοῖς υἱοῖς τῆς ἀπειθίας: ἐν οἷς καὶ ἡμεῖς πάντες 3
:) , ’ 3 -“ 2 , “ ᾿ Ἁ
ἀνεστράφημέν ποτε ἐν ταῖς ἐπιθυμίαις τῆς σαρκὸς
ἡμῶν, ποιοῦντες τὰ θελήματα τῆς σαρκὸς καὶ τῶν δια-
νοιῶν, καὶ ἤμεθα τέκνα φύσει ὀργῆς ὡς καὶ of λοιποί" --
ὁ δὲ θεὸς πλούσιος ὧν ἐν ἔλέει, διὰ τὴν πολλὴν ἀγάπην 4
αὐτοῦ ἣν ἠγάπησεν ἡμᾶς, καὶ ὄντας ἡμᾶς νεκροὺς τοῖς 5
παραπτώμασιν συνεζωοποίησεν ' τῷ χριστῷ,;-- χάριτί ἐστε

14 ὃς 17 δώῃ ν. δῷ 20 ἐνήργησεν

1111 ΠΡΟΣ ἘΕΦΕΣΊΟΥΣ 431

6 σεσωσμένοι,-- καὶ συνήγειρεν καὶ συνεκάθισεν ἐν τοῖς
7 ἐπουρανίοις ἐν Χριστῷ “Incod, ἵνα ἐνδείξηται ἐν τοῖς
αἰῶσιν τοῖς ἐπερχομένοις τὸ ὑπερβάλλον πλοῦτος τῆς
“- 9 ca > a 3 ας
χάριτος αὐτοῦ ἐν χρηστότητι ἐφ᾽ ἡμᾶς ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ.
8 τῇ γὰρ χάριτί ἐστε σεσωσμένοι διὰ πίστεως" καὶ τοῦτο
od “ ~ @
οοὐκ ἐξ ὑμῶν, θεοῦ τὸ δῶρον: οὐκ ἐξ ἔργων, ἵνα μή τις
10 καυχήσηται. αὐτοῦ γάρ ἐσμεν ποίημα, κτισθέντες ἐν
a 9» a 3 4 3 “-“ . , €
Incov ἐπὶ ἔργοις ἀγαθοῖς ois προητοίμασεν ὁ
Σρίστῳ ἘΠ τς ΡΥ ΟΣ a ats cau :
θεὸς ἵνα ἐν αὐτοῖς περιπατήσωμεν.
4 , ga 4 ε a 4 4 9 ’
ιι Διὸ μνημονεύετε ὅτι ποτὲ ὑμεῖς τὰ ἔθνη ἐν σαρκί, of
λεγόμενοι ἀκροβυστία ὑπὸ τῆς λεγομένης περιτομῆς ἐν
Ψ a a
x2 σαρκὶ χειροποιήτου,-- ὅτι ἦτε τῷ καιρῷ ἐκείνῳ χωρὶς
Χριστοῦ, ἀπηλλοτριωμένοι τῆς πολιτείας τοῦ Ἰσραὴλ καὶ
, ~ 8 ζω ὥς 9 λί Xr (ὃ 4 »
ξένοι τῶν διαθηκῶν τῆς ἐπαγγελίας, ἐλπίδα μὴ ἔχοντες
χ3 καὶ ἄθεοι ἐν τῷ κόσμῳ. νυνὶ δὲ ἐν Χριστῷ ᾿ἸἸησοῦ ὑμεῖς οἵ
‘A 3 , 3 _ «8 @ “a
ποτε ὄντες MAKPAN ἐγενήθητε ἐγγὺὴς ἐν τῷ αἵματι τοῦ
ἴω > A ’ > ε 4 c¢ a e ? 4)
14 χριστοῦ. Αὐτὸς γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τὰ
ἀμφότερα ἕν καὶ τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας, τὴν
1s ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ, τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν ἐν
δόγμασιν καταργήσας, ἵνα τοὺς δύο κτίσῃ ἐν αὐτῷ εἰς ἕνα
“ , Ἁ 3
x6 καινὸν ἄνθρωπον ποιῶν εἰρήνην, καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς
ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷ διὰ τοῦ σταυροῦ ἀπο-
κτείνας τὴν ἔχθραν ἐν αὐτῷ: καὶ ἐλθὼν εὐηγΓελίολτο
37 1» X°P ὦ : ὙΗΓΓ ΠΡΟ
εἰρήνην ὑμῖν τοῖς MAKPAN Kal εἰρήνην τοῖς ἐγγύς.
18 ὅτε δ᾽ αὐτοῦ ἔχομεν τὴν προσαγωγὴν οἱ ἀμφότεροι ἐν
, >
λ9 ἑνὶ πνεύματι πρὸς τὸν πατέρα. “Apa οὖν οὐκέτι ἐστὲ ξένοι
καὶ πάροικοι, ἀλλὰ ἐστὲ συνπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι
Ξοτοῦ θεοῦ, ἐποικοδομηθέντες ἐπὶ τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστό-
-. λὼν καὶ προφητῶν, ὄντος ἀκρογωνιδίογ αὐτοῦ Χριστοῦ
οι Ἰησοῦ, ἐν ᾧ πᾶσα οἰκοδομὴ συναρμολογουμένη αὕξει
22 εἰς ναὸν ἅγιον ἐν κυρίῳ, ἐν ᾧ καὶ ὑμεῖς συνοικοδομεῖσθε
εἰς κατοικητήριον τοῦ θεοῦ ἐν πνεύματι.
: Τούτου χάριν ἐγὼ Παῦλος ὁ δέσμιος τοῦ χριστοῦ

5 ἐν

432 ΠΡῸΣ E*EZIOTZ III
> a ς 4 € ~ ΄- 3 a 2 9 ’ . ἢ 9
Ἰησοῦ ὑπὲρ ὑμῶν τῶν ἐθνῶν,-- εἴ γε ἠκούσατε τὴν οἶκο- 2
νομίαν τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ τῆς δοθείσης μοι εἰς ὑμᾶς,
» . 2 » ’ Α , .
[ὅτι] κατὰ ἀποκάλυψιν ἐγνωρίσθη μοι τὸ μυστήριον, καθὼς 3
Ἶ a 4 “
προέγραψα ἐν ὀλίγῳ, πρὸς 0 δύνασθε ἀναγινώσκοντες νοῆ- 4
σαι τὴν σύνεσίν μον ἐν τῷ μυστηρίῳ τοῦ χριστοῦ, ὃ ἑτέραις 5
γενεαῖς οὐκ ἐγνωρίσθη τοῖς υἱοῖς τῶν ἀνθρώπων ὡς νῦν
ἀπεκαλύφθη τοῖς ἁγίοις ἀποστόλοις αὐτοῦ καὶ προφήταις
: |
ἐν πνεύματι, εἶναι τὰ ἔθνη συνκληρονόμα καὶ σύνσωμα 6
καὶ συνμέτοχα τῆς ἐπαγγελίας ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ διὰ τοῦ
εὐαγγελίου, οὗ ἐγενήθην διάκονος κατὰ τὴν δωρεὰν τῆς 7
χάριτος τοῦ θεοῦ τῆς δοθείσης μοι κατὰ τὴν ἐνέργειαν τῆς
’ 4 aed 3 ᾿ ~ , a ςφ»,ὕ,
δυνάμεως αὐτου — ἐμοὶ τῷ ἐλαχιστοτέρῳ πάντων ἁγίων ἃ
5. » ε : ἢ ~ ¥ 3 “
ἐδόθη ἡ χάρις αὕτη -- τοῖς ἔθνεσιν εὐαγγελίσασθαι τὸ
ἀνεξιχνίαστον πλοῦτος τοῦ χριστοῦ, καὶ φωτίσαι Τ τίς Ho
οἰκονομία τοῦ μυστηρίου τοῦ ἀποκεκρυμμένον ἀπὸ τῶν :
αἰώνων ἐν τῷ θεῷ τῷ τὰ πάντα κτίσαντι, ἵνα γνωρισθῇ νῦν 10
ταῖς ἀρχαῖς καὶ ταῖς ἐξουσίαις ἐν τοῖς ἐπουρανίοις διὰ τῆς -
3 ’ € , ‘ nv ζω 2) ’
ἐκκλησίας ἡ πολυποίκιλος σοφία τοῦ θεοῦ, κατὰ πρόθεσιν τι
τῶν αἰώνων ἣν ἐποίησεν ἐν τῷ χριστῷ Ἰησοῦ τῷ κυρίῳ :
“ ?
ἡμῶν, ἐν ᾧ ἔχομεν τὴν παρρησίαν καὶ προσαγωγὴν ἐν 12
πεποιθήσει διὰ τῆς πίστεως αὐτοῦ. Διὸ αἰτοῦμαι μὴ τ3
3 ~ > ἊΝ , ‘ e a ε δὰ @ > 4 id
ἐνκακεῖν ἐν ταῖς θλίψεσίν μου ὑπὲρ ὑμῶν, ἥτις ἐστὶν δόξα
ὑμῶν. Τούτου χάριν κάμπτω τὰ γόνατά pov 1%
πρὸς τὸν πατέρα, ἐξ οὗ πᾶσα πατριὰ ἐν οὐρανοῖς καὶ ἐπὶ 15
᾽ν 3 4 “ “ an δι
γῆς ὀνομάζεται, ἵνα δῷ ὑμῖν κατὰ τὸ πλοῦτος τῆς δόξης τό
αὐτοῦ δυνάμει κραταιωθῆναι διὰ τοῦ πνεύματος αὐτοῦ εἰς.
τὸν ἔσω ἄνθρωπον, κατοικῆσαι τὸν χριστὸν διὰ τῆς πίστεως 17
ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν ἐν ἀγάπῃ" ἐρριζωμένοι καὶ τεθεμε-
σ a a
λιωμένοι, wa ἐξισχύσητε καταλαβέσθαι σὺν πᾶσιν τοῖς 18
e 4 ld ~
ἁγίοις τί τὸ πλάτος καὶ μῆκος καὶ ὕψος καὶ βάθος",
~ , a a“
γνῶναί te τὴν ὑπερβάλλουσαν τῆς γνώσεως ἀγάπην τοῦ το
~ @& Γ λ a“ 907 “"" 4 λ ¢ a“ 6 ”
χριστοῦ, ἵνα πληρωθῆτε eis' πᾶν τὸ πλήρωμα τοῦ θεοῦ.
Τῷ δὲ δυναμένῳ ὑπὲρ πάντα ποιῆσαι ὑπερεκπερισσοῦ 2a

9 πάντας 18 βάθος καὶ ὕψος το πληρωθῇ

HL iv ΠΡΟΣ E@EXIOTS - 433

ὧν αἰτούμεθα ἢ νοοῦμεν κατὰ τὴν δύναμιν τὴν ἐνεργου-
, > ca > a ε ᾽ 3 a > 4 a 3 ~
οἱ μένην ἐν ἡμῖν, αὐτῷ ἡ δόξα ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ καὶ ἐν Χριστῷ
Ἰησοῦ εἰς πάσας τὰς γενεὰς τοῦ αἰῶνος τῶν αἰώνων. ἀμήν.
δι Φ ς κα > & ε , > ’ 3}
1 ΠΠἬἊαρακαλῶ οὖν ὑμᾶς ἐγὼ ὁ δέσμιος ἐν κυρίῳ ἀξίως
« περιπατῆσαι τῆς κλήσεως ἧς ἐκλήθητε, μετὰ πάσης ta,
πεινοφροσύνης καὶ πραὕὔτητος, μετὰ μακροθυμίας, ἀνε-
3 χύμενοι ἀλλήλων ἐν ἀγάπῃ, σπουδάζοντες τηρεῖν τὴν
4 ἑνότητα τοῦ πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης" ἕν
σῶμα καὶ ἕν πνεῦμα, καθὼς [καὶ] ἐκλήθητε ἐν μιᾷ ἐλπίδι
5 τῆς κλήσεως ὑμῶν" εἷς κύριος, μία πίστις, ἐν βάπτισμα"
6 εἷς θεὸς καὶ πατὴρ πάντων, ὁ ἐπὶ πάντων καὶ διὰ πάντων
καὶ ἐν πᾶσι. ‘Evi δὲ éxdor ῳ ἡμῶν ἐδόθη [ἡ] χάρις κατὰ
ὃ τὸ μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ χριστοῦ. διὸ λέγει
"AnaBac εἰς ὕψος ἠχλάλώτεγοεν alymadwctlan,
[καὶ] ἔλωκεν λόλλδτὰ τοῖος ἀνθρώποιο.
οτὸ δέ ᾿Ανέβη τί ἐστιν εἰ μὴ ὅτι καὶ κατέβη ᾿ εἰς τὰ
το κατώτερα μέρη τῆς γῆς; 6 καταβὰς αὐτός ἐστιν καὶ ὃ
ἀναβὰς ὑπεράνω πάντων τῶν οὐρανῶν, ἵνα πληρώσῃ τὰ
τι πάντα. καὶ αὐτὸς ἔλωκεν τοὺς μὲν ἀποστόλους, τοὺς δὲ
προφήτας, τοὺς δὲ εὐαγγελιστάς, τοὺς δὲ ποιμένας καὶ
12 διδασκάλους, πρὸς τὸν καταρτισμὸν τῶν ἁγίων εἰς ἔργον
13 διακονίας, εἰς οἰκοδομὴν τοῦ σώματος τοῦ χριστοῦ, μέχρι
καταντήσωμεν of πάντες eis τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ
τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ υἱοῦ τοῦ θεοῦ, εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς
14 μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ χριστοῦ, ἵνα μηκέτι
ὦμεν νήπιοι, κλυδωνιζόμενοςε καὶ περιφερόμενοι παντὶ
3 ’΄ ~ , 3 n~ ¢ ζω] > [2 >
ἀνέμῳ τῆς διδασκαλίας ἐν τῇ κυβίᾳ τῶν ἀμθρώπων ἐν
’ 4 y 6 ’ A λ [4 ar 6 4 δὲ
15 πανουργίᾳ πρὸς τὴν μεθοδίαν τῆς πλάνης, ἀληθεύοντες δὲ
ἐν ἀγάπῃ αὐξήσωμεν εἰς αὐτὸν τὰ πάντα, ὅς ἐστιν ἡ
τό κεφαλή, Χριστός, ἐξ οὗ πᾶν τὸ σῶμα συναρμολογούμενον
\ , LY lA ε ΄ι a” > ’
καὶ συνβιβαζόμενον διὰ πάσης ἀφῆς τῆς ἐπιχορηγίας
κατ᾽ ἐνέργειαν ἐν μέτρῳ ἑνὸς ἑκάστου "μέρους τὴν αὔξησιν
τοῦ σώματος ποιεῖται εἰς οἰκοδομὴν ἑαυτοῦ ἐν ἀγάπῃ. ~

9 πρῶτον 16 μέλους
ΕΙ

434 ΠΡῸΣ ΕΦΕΣΙΟΥΣ ινν

Τοῦτο οὖν λέγω καὶ μαρτύρομαι ἐν κυρίῳ, μηκέτι ὑμᾶς 17
περιπατεῖν καθὼς καὶ τὰ ἔθνη περιπατεῖ ἐν ματαιότητι τοῦ
poos αὐτῶν, ἐσκοτωμένοι τῇ διανοίᾳ ὄντες, ἀπηλλοτριω- 18
μένοι τῆς ζωῆς τοῦ θεοῦ, διὰ τὴν ἄγνοιαν τὴν οὖσαν ἐν
αὐτοῖς; διὰ τὴν πώρωσιν τῆς καρδίας αὐτῶν, οἵτινες ἀπηλ- τὸ
γηκότες ἑαυτοὺς παρέδωκαν τῇ ἀαελγείᾳ εἰς ἐργασίαν
ἀκαθαρσίας πάσης ἐν πλεονεξία. Ὑμεῖς δὲ οὐχ οὕτως 20
ἐμάθετε τὸν χριστόν, εἴ γε αὐτὸν ἠκούσατε καὶ ἐν αὐτῷ 2x
ἐδιδάχθητε, καθὼς ἕ ἔστιν ἀλήθεια ἐν" τῷ ᾿Ιησοῦ, ἀποθέσθαι 22
ὑμᾶς κατὰ τὴν προτέραν ἀναστροφὴν τὸν παλαιὸν ἄνθρω-
πὸν τὸν φθειρόμενον κατὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς ἀπάτης,
ἀνανεοῦσθαι δὲ τῷ πνεύματι τοῦ νοὸς ὑμῶν,. καὶ ἐνδύσα- Ἵ
σθαι τὸν καινὸν ἄνθρωπον τὸν κατὰ θεὸν κτισθέντα, ἐν.
δικαιοσύνῃ καὶ ὁσιότητι τῆς ἀληθείας.

Διὸ ἀποθέμενοι τὸ ψεῦδος λὰλεῖτε ἀλήθειδν EKACTOC 25
META TOY πληοίον δύτον, ὅτε ἐσμὲν ἀλλήλων μέλη.
ὀργίζεοθε Kal MM AMAPTANETE: ὁ ἥλιος μὴ ἐπιδυέτω 26
ἐπὶ παροργισμῷ ὑμῶν, μηδὲ δίδοτε πόπον τῷ διαβόλῳ. 27
ὁ κλέπτων μηκέτι κλεπτέτω, μᾶλλον δὲ κοπιάτω ἐργαζόμε- 28
vos ταῖς ἢ χερσὶν τὸ ἀγαθόν, ἵνα ἔχῃ μεταδιδόναι τῷ Χρεί-
αν ἔχοντι. πᾶς λόγος σαπρὸς ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν μὴ 29
ἐκπορενέσθω, ἀλλὰ εἴ τις ἀγαθὸς πρὸς οἰκοδομὴν τῆς
χρείας, ἵνα δῷ χάριν τοῖς ἀκούουσιν. καὶ μὴ λυπεῖτε τὸ 30
πνεῦμα τὸ ἅγιον τοῦ θεοῦ, ἐν ᾧ ἐσφραγίσθητε eis ἡμέ-
ραν ἀπολυτρώσεως. πᾶσα πικρία καὶ θυμὸς καὶ ὀργὴ καὶ 3x
κραυγὴ καὶ βλασφημία ἀρθήτω ἀφ᾽ ὑμῶν σὺν πάσῃ κακίᾳ.
γίνεσθε [δὲ] εἰς ἀλλήλους χρηστοί, εὔσπλαγχνοι, χαρι- 32
ζόμενοι ἑαυτοῖς καθὼς καὶ ὁ θεὸς ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο :
Γύμιν.. γίνεσθε οὖν μιμηταὶ τοῦ θεοῦ, ὡς τέκνα ἀγαπητά, «
καὶ περιπατεῖτε ἐν ἀγάπῃ, καθὼς καὶ ὁ χριστὸς ἠγάπησεν 4:᾿
ὑμᾶς καὶ παρέδωκεν ἑαυτὸν ὑπὲρ Γὑμῶν᾽ TIPOCHOPAN Kal
θγοίὰν τῷ θεῷ εἶς ὀσλλὴν εὐγωλίδα. Πορνεία 3
δὲ καὶ ἀκαθαρσία πᾶσα ἢ πλεονεξία μηδὲ ὀνομαζέσθω .ἐμ

1 καθώς ἐστιν ἀληθείᾳ, ἐν 28 ἰδίαις 32 ἡμῖν 2 ἡμῶν

v ΠΡῸΣ ἘΦΕΣΙΟΥΣ 435

4 ὑμῖν, καθὼς πρέπει ἁγίοις, καὶ αἰσχρότης καὶ μωρολογία
a 3 ἢ é 3 25 α > 4 a 3 ,
ἢ εὐτραπελία, ἃ οὐκ ἀνῆκεν, ἀλλὰ μᾶλλον εὐχαριστία.
a Cd a
sTOUTO yap ἴστε γινώσκοντες ὅτι πᾶς πόρνος ἢ ἀκάθαρτος
Ἅ , 7 3 3 , 3 » ,
. ἢ πλεονέκτης, ὃ ἐστιν εἰδωλολάτρης, οὐκ ἔχει κληρονομίαν
6 ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ χριστοῦ καὶ θεοῦ. Μηδεὶς
ὑμᾶς ἀπατάτω κενοῖς λόγοις, διὰ ταῦτα γὰρ ἔρχεται ἡ ὀργὴ
aA a a >
7 Tov θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθίας. μὴ οὖν γίνεσθε
8 συνμέτοχοι αὐτῶν: ἦτε γάρ ποτε σκύτος, νῦν δὲ φῶς ἐν
e ΄σ ᾿ “-
ο κυρίῳ: ὡς τέκνα φωτὸς περιπατεῖτε, ὁ γὰρ καρπὸς τοῦ
φωτὸς ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καὶ δικαιοσύνῃ καὶ ἀληθείᾳ,
1o , , 5 bad a hie gee \ ‘ =
τὸ δοκιμάζοντες τί ἐστιν εὐάρεστον τῷ κυρίῳ" καὶ μὴ συνκοι-
~~ aad ~ [2 ~ ~
νωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δὲ
12 καὶ ἐλέγχετε,, τὰ γὰρ κρυφῇ γινόμενα ὑπ᾽ αὐτῶν αἰσχρόν
13 ἐστιν καὶ λέγειν" τὰ δὲ πάντα ἐλεγχόμενα ὑπὸ τοῦ φωτὸς
14 φανεροῦται, πᾶν γὰρ τὸ φανερούμενον φῶς ἐστίν. διὸ
λέγει
»
Εγειρε, ὁ καθεύδων,
“ “ ΄-
καὶ ἀνάστα ἐκ τῶν νεκρῶν,
Α 3 U € (
καὶ ἐπιφαύσει σοι ὁ χριστός.
> ~ ~ ΄
13 Βλέπετε οὖν ἀκριβῶς πώς περιπατεῖτε, μὴ ὡς ἄσοφοι
16 ἀλλ᾽ ὡς σοφοί, ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι
17 πονηραί εἰσιν. διὰ τοῦτο μὴ γίνεσθε ἄφρονες, ἀλλὰ
18 συνίετε τί τὸ θέλημα τοῦ κυρίου" καὶ MH λλεθύοκεοθε
οἴνῳ, ἐν ᾧ ἐστὶν ἀσωτία, ἀλλὰ πληροῦσθε ἐν πνεύματι,
ζω e “ τ a g 3 aad
19 λαλοῦντες ἑαυτοῖς ' Ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ pdais mvevpa-
δ ἊΨ) A La “ , cia “ ,
- τικαῖς, ἄδοντες καὶ Ψάλλοντες τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ κυρίῳ,
20 εὐχαριστοῦντες πάντοτε ὑπὲρ πάντων ἐν ὀνόματι TOU. κυρίου
Ἑ “. “ a σι “- ’
ar ἡμῶν “Incot Χριστοῦ τῷ θεῷ καὶ πατρί, ὑποτασσόμενοι
22 ἀλλήλοις ἐν φόβῳ Χριστοῦ. Αἱ γυναῖκες τοῖς
᾿ ΄“ Ad ζω
23 ἰδίοις ἀνδράσιν ' ὡς τῷ κυρίῳ, ὅτι Γἀνήρ ἐστιν κεφαλὴ ᾿ τῆς
A A
γυναικὸς ὡς καὶ ὁ χριστὸς κεφαλὴ τῆς ἐκκλησίας, αὐτὸς.
‘ “A 4 3 A € ε 3 4 ε ,
24 σωτὴρ τοῦ σώματος. ἄλλα ws ἡ ἐκκλησία ὑποτάσσεται
a fod a “ 3 a > ’
τῷ χριστῷ, οὕτως καὶ αἱ γυναῖκες τοῖς ἀνδράσιν ἐν παντί,
σον 22 ὑποτασσέσθωσαν 23 ἀνὴρ κεφαλή ἐστιν
ΝΣ ΕΕ.2

436 ΠΡῸΣ ESESIOT=E Vv VI

Oi ἄνδρες, ἀγαπᾶτε ras γυναῖκας, καθὼς καὶ ὁ χριστὸς a5
ἠγάπησεν τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἑαυτὸν παρέδωκεν ὑπὲρ αὐτῆς,
ἵνα αὐτὴν ἁγιάσῃ καθαρίσας τῷ λουτρῷ τοῦ ὕδατος ἐν 26
ῥήματι, ἵνα παραστήσῃ αὐτὸς ἑαυτῷ ἔνδοξον τὴν ἐκκλησίαν, 27
μὴ ἔχουσαν σπίλον. ἢ putida ἤ τι τῶν τοιούτων, ἀλλ᾽ ἵνα
ἦ ἁγία καὶ ἄμωμος. οὕτως ὀφείλουσιν [καὶ] οἱ ἄνδρες ἀγα- 28
πᾷν τὰς ἑαυτῶν γυναῖκας ὡς τὰ ἑαυτῶν σώματα' ὁ ἀγαπῶν
τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα ἑαυτὸν ἀγαπᾷ, οὐδεὶς γάρ ποτε τὴν 20
ἑαυτοῦ σάρκα ἐμίσησεν, ἀλλὰ ἐκτρέφει καὶ θάλπει αὐτήν,
καθὼς καὶ ὁ χριστὸς τὴν ἐκκλησίαν, ὅτι μέλη ἐσμὲν τοῦ σώμα- 30
τος αὐτοῦ. ἀντὶ τούτογ κἀτὰἀλείψει ἄνθρωτπτοα [TON] 3x
πὰτέρὰ Kal [τὴν] MHTépa Kal προοκολληθήοσετδι
Γπρὸς τὴν fYNaika’ δὐτοῦ, Kal ἔοοντδι of δύο εἰς
οσἄρκὰ MIAN, τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστίν, ἐγὼ δὲ λέγω 32
εἰς Χριστὸν καὶ [εἰς] τὴν ἐκκλησίαν. πλὴν καὶ ὑμεῖς of 33
καθ᾽ ἕνα ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα οὕτως ἀγαπάτω ὡς
ἑαυτόν, ἡ δὲ γυνὴ ἵνα φοβῆται τὸν ἄνδρα. Ta x
τέκνα, ὑπακούετε τοῖς γονεῦσιν ὑμῶν [ἐν κυρίῳ], τοῦτο yap
ἐστιν δίκαιον. τίλλὰ τὸν TTATEPA COY Kal τὴν MHTEPA, 2
ἥτις ἐστὶν ἐντολὴ ᾿πρώτη ἐν ἐπαγγελίᾳ, ἵνὰ EY (01 3
Γένητδι kal ἔσῃ MakpoypONioc ἐπὶ τῆς γῆς. Καὶ of 4
πατέρες, μὴ παροργίζετε τὰ τέκνα ὑμῶν, ἀλλὰ ἐκτρέφετε
αὐτὰ ἐν Traidefa καὶ NoyOecla Kypfoy. Οἱ 5
δοῦλοι, ὑπακούετε τοῖς κατὰ σάρκα κυρίοις μετὰ φόβον
καὶ τρόμου ἐν ἁπλότητι τῆς καρδίας ὑμῶν ὡς τῷ χριστῷ,
μὴ κατ᾽ ὀφθαλμοδουλίαν ὡς ἀνθρωπάρεσκοι ἀλλ᾽ ὡς δοῦ- 6
λοι Χριστοῦ ποιοῦντες τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ, ἐκ ψυχῆς 7
μετ᾽ εὐνοίας δουλεύοντες, ὡς τῷ κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις,
εἰδότες ὅτι ἕκαστος, ἐάν τι ποιήσῃ ἀγαθόν, τοῦτο κομί- 8
σεται παρὰ κυρίον, εἴτε δοῦλος εἴτε ἔλεύθερος. Καὶ oi 9
κύριοι, τὰ αὐτὰ ποιεῖτε πρὸς αὐτούς, ἀνιέντες τὴν ἀπει-
λήν, εἰδότες ὅτι καὶ αὐτῶν καὶ ὑμῶν ὁ κύριός ἐστιν ἐν
οὐρανοῖς, καὶ προσωπολημψία οὐκ ἔστιν παρ᾽ αὐτῷ.

31 τῇ γυναικὶ ἃ πρώτη, ἐν ἐπαγγελίᾳ ἵνα

VI ΠΡῸΣ ESETIOTS 437

10 Tov λοιποῦ ᾿ἐνδυναμοῦσθε' ἐν κυρίῳ καὶ ἐν τῷ κράτει
χι τῆς ἰσχύος αὐτοῦ. ἐνδύσασθε τὴν πανοπλίαν τοῦ θεοῦ
πρὸς τὸ δύνασθαι ὑμᾶς στῆναι πρὸς τὰς μεθοδίας τοῦ
12 διαβόλου: ὅτι οὐκ ἔστιν Γἡμῖν᾽ ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ
σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς
τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τούτου, πρὸς τὰ πνευμα-
13 τικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις. διὰ τοῦτο ἀνα-
λάβετε τὴν πανοπλίαν τοῦ θεοῦ, ἵνα δυνηθῆτε ἀντιστῆ-
vat ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πονηρᾷ καὶ ἅπαντα κατεργασάμενοι
14 στῆναι. στῆτε οὖν TTEPIZWCAMENO! τὴν GCOYN ὑμῶν
ἐν ἀληθείδ, καὶ ENAYCAMENO! τὸν θώρδκὰ τῆς λικὰιο-
15 CYNHC, καὶ ὑποδησάμενοι TOYC TIOAAC ἐν ETOIMACIA
τό TOF eyarreAfoy τῆς εἰρήνης, ἐν πᾶσιν ἀναλαβόντες
τὸν θυρεὸν τῆς πίστεως, ἐν ᾧ δυνήσεσθε πάντα τὰ βέλη
17 τοῦ πονηροῦ [τὰ] πεπυρωμένα σβέσαι: καὶ THN περι-
κεφὰλδίὰν τοῦ οωτηρίογ δέξασθε, καὶ THN λλἄχδιρδν
18 TOY TINEYMAaTOC, ὅ ἐστιν ῥῆλλὰ θεοῦ, διὰ πάσης προσ-
εὐχῆς καὶ δεήσεως, προσευχόμενοι ἐν παντὶ καιρῷ ἐν
πνεύματι, καὶ εἰς αὐτὸ ἀγρυπνοῦντες ἐν πάσῃ προσκαρ-
τοτερήσει καὶ δεήσει περὶ πάντων τῶν ἁγίων, καὶ ὑπὲρ
ἐμοῦ, ἵνα μοι δοθῇ λόγος ἐν ἀνοίξει τοῦ στόματός μου,
ἐν παρρησίᾳ γνωρίσαι τὸ μυστήριον [τοῦ εὐαγγελίου)
20 ὑπὲρ οὗ πρεσβεύω ἐν ἁλύσει, ἵνα ἐν αὐτῷ παρρησιάσω-
μαι ὡς δεῖ με λαλῆσαι.
ax Ἵνα δὲ "εἰδῆτε καὶ ὑμεῖς" τὰ κατ᾽ ἐμέ, τί πράσσω,
πάντα γνωρίσει ὑμῖν Τύχικος ὁ ἀγαπητὸς ἀδελφὸς καὶ
a2 πιστὸς διάκονος ἐν κυρίῳ, ὃν ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς εἰς
αὐτὸ τοῦτο ἵνα γνῶτε τὰ περὶ ἡμῶν καὶ παρακαλέσῃ τὰς
καρδίας ὑμῶν.
.3 Ἐἰρήνη τοῖς ἀδελφοῖς καὶ ἀγάπη μετὰ πίστεως ἀπὸ
24 θεοῦ πατρὸς καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἢ χάρις μετὰ
πάντων τῶν ἀγαπώντων τὸν κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν
ἐν ἀφθαρσίᾳ.

10 δυναμοῦσθε 12 ὑμῖν 21 καὶ ὑμεῖς εἰδῆτε

ΠΡῸΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟῪΣ

«ε

᾿ “ “a 3 “Ἤ
ΠΑΥ͂ΛΟΣ KAI ΤΙΜΟΘΕΟΣ δοῦλοι Ἄριστον Ιησου x
πᾶσιν τοῖς ἁγίοις ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τοῖς οὖσιν ἐν Φιλίπ-
ποις σὺν ἐπισκόποις καὶ διακόνοις" χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη «
ἀπὸ θεοῦ πατρὸς ἡμῶν. καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Εὐχαριστῶ τῷ θεῷ μου ἐπὶ πάσῃ τῇ μνείᾳ ὑμῶν 3
πάντοτε ἐν πάσῃ δεήσει μου ὑπὲρ πάντων ὑμῶν, μετὰ 4
χαρᾶς τὴν δέησιν ποιούμενος, ἐπὶ τῇ κοινωνίᾳ ὑμῶν εἰς TOS
εὐαγγέλιον ἀ ἀπὸ τῆς πρώτης ἡμέρας ἄχρι τοῦ νῦν, πεποιθὼς 6
αὐτὸ τοῦτο ὅτι ὁ ἐναρξάμενος ἐν ὑμῖν ἔργον ἀγαθὸν ἐπι-
τελέσει ἄχρι ἡμέρας "Ἰησοῦ Χριστοῦ" καθώς ἐστιν δίκαιον 7
ἐμοὶ τοῦτο φρονεῖν ὑπὲρ πάντων ὑμῶν, διὰ τὸ ἔχειν με ἐν
τῇ καρδίᾳ ὑμᾶς, ἔν τε τοῖς δεσμοῖς μον καὶ ἐν τῇ ἀπολογίᾳ
καὶ βεβαιώσει τοῦ εὐαγγελίου συνκοινωνούς μου τῆς χά-
ε “ x»
ριτος πάντας ὑμᾶς ὄντας" μάρτυς yap μου ὃ Geos, ὡς ém- 8
“ U ΄ι “- ~
ποθῶ πάντας ὑμᾶς ἐν σπλάγχνοις Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ. καὶ 9g
“ e @ ε 3 é ~ a
τοῦτο προσεύχομαι iva ἡ ἀγάπη ὑμῶν ἔτι μᾶλλον καὶ
΄“ Ἵ 3 3 ,
μᾶλλον Γπερισσεύῃ" ἐν ἐπιγνώσει καὶ πάσῃ αἰσθήσει, εἰς το
a , ς «a 4 ’ 4 > “ 4 7
τὸ δοκιμάζειν ὑμᾶς ra διαφέροντα, ἵνα ἦτε εἴλικρινεῖς καὶ
ἀπρόσκοποι εἰς ἡμέραν Χριστοῦ, πεπληρωμένοι καρπὸν τι
δικαιοσύνης τὸν διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς δόξαν καὶ ἔπαινον
θεοῦ. ὃ
, ~
- Γινώσκειν δὲ ὑμᾶς βούλομαι, ἀδελφοί, ὅτι τὰ κατ᾽ ἐμὲ x2
΄“ 9 A a 3 ἢ ᾽ @
μᾶλλον eis προκοπὴν τοῦ evayyediouv ἔλήλυθεν, ὥστε 13
‘ , 4 3 ΄“ 2 3
τοὺς δεσμούς μου φανεροὺς ἐν Χριστῷ γενέσθαι ἐν ὅλῳ
τῷ πραιτωρίῳ καὶ τοῖς λοιποῖς πᾶσιν, καὶ τοὺς πλείο- 14

6 Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ 9 περισσεύσῃ

1 ταττ- -- ᾿ ee

I ΠΡῸΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥΣ 430

a 3 ~ > , : id “~ “-
νας τῶν ἀδελφῶν ἐν κυρίῳ πεποιθότας τοῖς δεσμοῖς μου
Ld σι, 3 ¢ a ¢ ~ a “
περισσοτέρως τολμᾷν ἀφόβως τὸν λόγον τοῦ θεοῦ λα-
x5 λεῖν. Τινὲς μὲν καὶ διὰ φθόνον καὶ ἔριν, τινὲς
a > 3 6 Q 4 [4 4 >
16 δὲ καὶ δι’ εὐδοκίαν τὸν χριστὸν κηρύσσουσιν" of μὲν ἐξ
ἀγάπης, εἰδότες ὅτι εἰς ἀπολογίαν τοῦ εὐαγγελίου κεῖμαι,
€ a > 3 [4 r_A A. 4 ao J e “
1) οἱ δὲ ἐξ ἐριθίας ' τὸν χριστὸν' καταγγέλλουσιν, οὐχ ayvas,
27 , > é “ “ 4 [2 4
18 οἰόμενοι θλίψιν ἐγείρειν τοῖς δεσμοῖς pov. τί γάρ; πλὴν.
ὅτι παντὶ τρόπῳ, εἴτε προφάσει εἴτε ἀληθείᾳ, Χριστὸς
καταγγέλλεται, καὶ ἐν τούτῳ χαίρω" ἀλλὰ καὶ χαρήσομαι,
9 ‘
το οἶδα “yap' ὅτι τοῦτό μοι ATrOBHceTal εἶς οσωτηρίδν διὰ
τῆς ὑμῶν δεήσεως καὶ ἐπιχορηγίας τοῦ πνεύματος ᾿Ἰησοῦ
20 Χριστοῦ, κατὰ τὴν. ἀπηκαραδοκίαν καὶ ἐλπίδα μου ὅτι ἐν
οὐδενὶ αἰσχιν ὦ θέῦ"., ἀλλ᾽ ἐν πάσῃ παρρησίᾳ ὡς πάν-
᾿ i ~~ ἥ ’ A 3 ~ 4 id
τότε καὶ νῦν μεγαλυνθήσεται Χριστὸς ἐν τῷ σώματί pov,
a” 4 a a» . , U 3 4 5)
exetre Ota ζωῆς etre διὰ θανάτου. _ Ἐμοὶ γὰρ
,ατὸ ζῆν Χριστὸς καὶ τὸ ἀποθανεῖν κέρδος. εἰ δὲ τὸ ζῇν
ἐν σαρκί, τοῦτό μοι καρπὸς ‘épyou,— καὶ τί αἱρήσομαι" ov
23 γνωρίζω: συνέχομαι δὲ ἐκ τῶν δύο, τὴν ἐπιθυμίαν ἔχων
9 Qa 9 aA Q ΓΝ 9 ~ 4 a“
εἰς TO ἀναλῦσαι καὶ σὺν Χριστῷ εἶναι, πολλῷ γὰρ μᾶλλον
~ A 3 , ΄΄ 3 ’ x; ¢ aw
24 κρεῖσσον, τὸ δὲ ᾿"ἐπιμένειν' τῇ σαρκὶ ἀναγκαιότερον δι᾽ ὑμᾶς.
25 καὶ τοῦτο πεποιθὼς οἶδα ὅτι μενῶ καὶ παραμενῶ πᾶσιν
ςζ «a “" a
26 ὑμῖν els τὴν ὑμῶν προκοπὴν καὶ χαρὰν τῆς πίστεως, ἵνα τὸ
’ σι a“ ~
καύχημα ὑμῶν περισσεύῃ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἐν ἐμοὶ διὰ
“ 32 a , a Ν c a Ld
27 Τῆς ἐμῆς παρουσίας πάλιν πρὸς ὑμᾶς. Mo-
3 “ “ κι
γον ἀξίως τοῦ εὐαγγελίου τοῦ χριστοῦ πολιτεύεσθε, ἵνα
2 a“ a
εἴτε ἔλθὼν καὶ ἰδὼν ὑμᾶς εἴτε ἀπὼν ἀκούω τὰ περὶ ὑμῶν,
@ a “a “ “
ὅτι στήκετε ἐν ἑνὶ πνεύματι, μιᾷ ψυχῇ συναθλοῦντες τῇ
28 πίστει τοῦ εὐαγγελίου, καὶ μὴ πτυρόμενοι ἐν μηδενὶ ὑπὸ
a 3 ' “
τῶν ἀντικειμένων (ἥτις ἐστὶν αὐτοῖς ἔνδειξις ἀπωλείας,
ς a a κι ~ :
29 ὑμῶν δὲ σωτηρίας, καὶ τοῦτο ἀπὸ θεοῦ, ὅτι ὑμῖν ἐχαρίσθη
τὸ ὑπὲρ Χριστοῦ, οὐ μόνον τὸ εἰς αὐτὸν πιστεύειν ἀλλὰ
3. καὶ τὸ ὑπὲρ αὐτοῦ πάσχειν), τὸν αὐτὸν ἀγῶνα ἔχοντες
t. Ἢ A
οἷον εἴδετε ἐν ἐμοὶ καὶ νῦν ἀκούετε ἐν ἐμοί,

17 Χριστὸν 19 δὲ 22 ἔργον, καὶ τί αἱρήσομαι; 24 ἐπιμεῖναι

440 ΠΡῸΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥΣ iI

Εἴ τις οὖν παράκλησις ἐν Χριστῷ, εἴ τι παραμύθιον x
ἀγάπης, εἴ τις κοινωνία πνεύματος, εἴ τις σπλάγχνα καὶ
οἰκτιρμοί, πληρώσατέ μον τὴν χαρὰν ἵνα τὸ αὐτὸ φρονῆτε, 2
τὴν αὐτὴν ἀγάπην ἔχοντες, σύνψυχοι, τὸ ‘év' φρονοῦντες,
μηδὲν κατ᾽ ἐριθίαν μηδὲ κατὰ κενοδοξίαν, ἀλλὰ τῇ ταπεινο- 3
φροσύνῃ ἀλλήλους ἡγούμενοι ὑπερέχοντας ἑαυτῶν, μὴ τὰ 4-
ἑαυτῶν Γἕκαστοι' σκοποῦντες, ἀλλὰ καὶ τὰ "ἑτέρων ἕκα-
στοι. τοῦτο' φρονεῖτε ἐν ὑμῖν ὃ καὶ ἐν Χριστῷ “Inco, 5
ὃς ἐν μορφῇ θεοῦ ὑπάρχων οὐχ ἁρπαγμὸν ἡγήσατο τὸ 6
εἶναι ἴσα θεῷ, ἀλλὰ ἑαυτὸν ἐκένωσεν μορφὴν δούλου 7
λαβών, ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος" καὶ σχήματι
εὑρεθεὶς ὡς ἄνθρωπος ἐταπείνωσεν ἑαυτὸν γενόμενος ὑπή- 8
κοος μέχρι θανάτου, θανάτου δὲ σταυροῦ!!. .«ϑτὸ καὶ ὁ θεὸς 9
αὐτὸν ὑπερύψωσεν, καὶ ἐχαρίσατο αὐτῷ τὸ ὄνομα τὸ ὑπὲρ
πᾶν ὄνομα, ἵνα ἐν τῷ ὀνόματι ᾿Ιησοῦ TAN Γόνγ KAMYH τα
ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων, Kal TCA x
rA@cca ἐξολλολογήοητδι ὅτε ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ XPI-
ΣΤΟΣ εἰς δόξαν ΘεοΥ͂ πατρός.

Ὥστε, ἀγαπητοί μου, καθὼς πάντοτε ὑπηκούσατε, μὴ 312
[ὡς] ἐν τῇ παρουσίᾳ μον μόνον ἀλλὰ νῦν πολλῷ μᾶλλον
ἐν τῇ ἀπουσίᾳ μου, μετὰ φόβου καὶ τρόμου τὴν ἑαυτῶν
σωτηρίαν κατεργάζεσθε, θεὸς γάρ ἐστιν ὁ ἐνεργῶν ἐν 13
ὑμῖν καὶ τὸ θέλειν καὶ τὸ ἐνεργεῖν ὑπὲρ τῆς εὐδοκίας"
πάντα ποιεῖτε χωρὶς γογγυσμῶν καὶ διαλογισμῶν: ἵνα *4
γένησθε ἄμεμπτοι καὶ ἀκέραιοι, τέκνὰ θεοῦ AMWMA μέσον
Γενεᾶς οκολιᾶς Kal λιεοτρδλλλλένηο, ἐν οἷς φαί-
verbe ὡς φωστῆρες ἐν κόσμῳ λόγον ζωῆς ἐπέχοντες, τό
εἰς καύχημα ἐμοὶ εἰς ἡμέραν Χριστοῦ, ὅτι οὐκ εἰς κενὸν
ἔδραμον οὐδὲ cic κενὸν ἐκοπίδοὰ. ᾿Αλλὰ εἰ καὶ σπέν- 17
δομαι ἐπὶ τῇ θυσίᾳ καὶ λειτουργίᾳ τῆς πίστεως ὑμῶν,
χαίρω καὶ συνχαίρω πᾶσιν ὑμῖν. τὸ δὲ αὐτὸ καὶ ὑμεῖς 18
χαίρετε καὶ συνχαίρετέ μοι.

᾿Ελπίζω δὲ ἐν κυρίῳ ᾿Ιησοῦ Τιμόθεον ταχέως πέμψαι τὸ

2 αὐτὸ : 4 ἕκαστος 4.5 ἑτέρων. ἕκαστοι τοῦτο

,

II II ΠΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΊΙΟΥ͂Σ 441

ca a > 4 > ~ ‘ LY ς a gO 7
20 ὑμῖν, Wa κἀγὼ εὐψυχῶ γνοὺς τὰ περὶ ὑμῶν. οὐδένα
γὰρ ἔχω ἰσόψυχον ὅστις γνησίως τὰ περὶ ὑμῶν μεριμνήσει,
ax ol πάντες γὰρ τὰ ἑαυτῶν ζητοῦσιν, οὐ τὰ Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ..
o2 τὴν δὲ δοκιμὴν αὐτοῦ γινώσκετε, ὅτι ὡς πατρὶ τέκνον σὺν
> ν΄ Me \ 3 a \ >
23 ἐμοὶ ἐδούλευσεν eis τὸ εὐαγγέλιον. Τοῦτον μὲν οὖν
ἐλπίζω πέμψαι ὡς ἂν ἀφίδω τὰ περὶ ἐμὲ ἐξαυτῆς"
A , τ᾿ 4 > A U
54 πέποιθα δὲ ἐν κυρίῳ ὅτι καὶ αὐτὸς ταχέως ἐλεύσομαι.
25 ἀναγκαῖον δὲ ἡγησάμην ᾿Ἔπαφρόδιτον τὸν ἀδελφὸν καὶ
συνεργὸν καὶ συνστρατιώτην μου, ὑμῶν δὲ ἀπόστολον καὶ
26 λειτουργὺν τῆς χρείας μου, πέμψαι πρὸς ὑμᾶς, ἐπειδὴ
ἐπιποθῶν ἦν ᾿πάντας ὑμᾶς [ἰδεῖν], καὶ ἀδημονῶν διότι
27 ἠκούσατε ὅτι ἠσθένησεν. καὶ γὰρ ἠσθένησεν παραπλήσιον
θανάτον: ἀλλὰ ὁ θεὸς ἠλέησεν αὐτόν, οὐκ αὐτὸν δὲ μόνον
28 ἀλλὰ καὶ ἐμέ, ἵνα μὴ λύπην ἐπὶ λύπην σχῶ. σπουδαιοτέρως
δ ἢ 8: ν Ψ ’ 24 a > 4
οὖν ἔπεμψα αὐτὸν ἵνα ἰδόντες αὐτὸν πάλιν χαρῆτε κἀγὼ
29 ἀλυπότερος ὦ. προσδέχεσθε οὖν αὐτὸν ἐν κυρίῳ μετὰ
jo πάσης χαρᾶς, καὶ τοὺς τοιούτους ἐντίμους ἔχετε, ὅτι διὰ
τὸ ἔργον Κυρίου; μέχρι θανάτου ἤγγισεν, παραβολευσά-
μενος τῇ ψυχῇ ἵνα ἀναπληρώσῃ τὸ ὑμῶν ὑστέρημα τῆς
πρός με λειτουργίας.
A ’ 2 ’ ’ > , \ 9
1 Τὸ λοιπόν, ἀδελφοί pov, χαίρετε ἐν κυρίῳ. τὰ αὐτὰ
, ca 2 ᾿ 4 > 9 4 tia de 9 αλ ,
γράφειν ὑμῖν ἐμοὶ μὲν οὐκ ὀκνηρόν, ὑμῖν δὲ ἀσφαλές.--

2 Βλέπετε τοὺς κύνας, βλέπετε τοὺς κακοὺς ἐργάτας,
“βλέπετε τὴν κατατομήν. ἡμεῖς γάρ ἐσμεν ἡ περιτομή,
οἱ πνεύματι θεοῦ λατρεύοντες καὶ καυχώμενοι ἐν Χριστῷ
4Ἁ Ἰησοῦ καὶ οὐκ ἐν σαρκὶ πεποιθότες, καίπερ ἐγὼ ἔχων
’ 4 > [ δι wn
πεποίθησιν καὶ ἐν σαρκί. ἘΠ τις δοκεῖ ἄλλος

, 9 3 Α al ~ 3 4
5 πεποιθέναι ἐν σαρκί, ἐγὼ μᾶλλον! περιτομῇ oKranpepos,
ἐκ γένους Ἰσραήλ, φυλῆς Βενιαμείν, ᾿ἜἜἬ[βραῖος ἐξ ἜἬ βραίων,
6 κατὰ νόμον Φαρισαῖος, κατὰ ζῆλος διώκων τὴν ἐκκλησίαν,
,
γ κατὰ δικαιοσύνην τὴν ἐν νόμῳ γενόμενος ἄμεμπτος. ᾿Αλ-
λὰ ἅτινα ἦν μοι κέρδη, ταῦτα ἥγημαι διὰ τὸν χριστὸν
[ 3 A 4 κ Α ε “ é¢ 4 >
8 ζημίαν. ἀλλὰ μὲν οὖν ye καὶ ἡγοῦμαι πάντα ζημίαν εἶναι

21 Ἰησοῦ Χριστοῦ 26 ὑμᾶς πάντας 30 Χριστοῦ

442 ΠΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥ͂Σ Ill IV

V4 ε pc τ δ a - ~ or A = ,
διὰ τὸ ὑπερέχον τῆς γνώσεως Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ τοῦ κυρίου
> ἃ 4 , > ‘ . ε “ MA αλ ΄σ
μου & ὃν τὰ πάντα ἐζημιώθην, καὶ ἡγοῦμαι σκύβαλα ἵνα
Χριστὸν κερδήσω καὶ εὑρεθῶ ἐν αὐτῷ, μὴ ἔχων ἐμὴν
δικαιοσύνην τὴν ἐκ νόμου ἀλλὰ τὴν διὰ πίστεως Χριστοῦ,
“a “a lo! a g
τὴν ἐκ θεοῦ δικαιοσύνην ἐπὶ τῇ πίστει, TOU γνῶναι αὐτὸν
καὶ τὴν δύναμιν τῆς ἀναστάσεως αὐτοῦ καὶ κοινωνίαν
- ᾿ σι - : ~ o ~~
παθημάτων αὐτοῦ, συμμορφιζόμενος τῷ θανάτῳ αὐτοῦ,
εἴ πως καταντήσω εἰς τὴν ἐξανάστασιν τὴν ἐκ νεκρῶν.
οὐχ ὅτι ἤδη ἔλαβον ἣ ἤδη τετελείωμαι, διώκω δὲ εἰ καὶ
καταλάβω, ἐφ᾽ ᾧ καὶ κατελήμφθην ὑπὸ Χριστοῦ [Inood].
ἀδελφοί, ἐγὼ ἐμαυτὸν ‘ovmw' λογίζομαι κατειληφέναι: ἕν
δέ, τὰ μὲν ὀπίσω ἐπιλανθανόμενος τοῖς δὲ ἔμπροσθεν
ἐπεκτεινόμενος, κατὰ σκοπὸν διώκω εἰς τὸ βραβεῖον “τῆς
: a “~ a Per 2 . 4
ἄνω κλήσεως τοῦ θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Ὅσοι οὖν
τέλειοι, τοῦτο φρονῶμεν- καὶ εἴ τι ἑτέρως φρονεῖτε, καὶ
a ε ‘ € a 3 ‘ 4 3 a 3 ’
τοῦτο ὁ θεὸς ὑμῖν ἀποκαλύψει: πλὴν εἰς ὃ ἐφθάσαμεν,
7 A , a -“ "_¢ ,
τῷ αὐτῷ στοιχεῖν. Συνμιμηταί μου γίνεσθε,
a“ AY 9 . ᾿ ~ A
ἀδελφοί, καὶ σκοπεῖτε τοὺς οὕτω περιπατοῦντας καθὼς
ἔχετε τύπον ἡμᾶς" πολλοὶ γὰρ περιπατοῦσιν σὺς πολλά-
ca “~ 4 A , 4 ‘ 3 AY
kis ἔλεγον ὑμῖν, viv δὲ καὶ κλαίων λέγω, τοὺς ἐχθροὺς
τοῦ σταυροῦ τοῦ χριστοῦ, ὧν τὸ τέλος ἀπώλεια, ὧν ὁ θεὸς
€ im a .Y « , > ΄΄ 9 4 > «A ε Α 39
ἡ κοιλία καὶ ἡ δόξα ἐν τῇ αἰσχύνῃ αὐτῶν, οἱ τὰ ἐπίγεια
φρονοῦντες. ἡμῶν γὰρ τὸ πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει,
ἐξ οὗ καὶ σωτῆρα ἀπεκδεχόμεθα κύριον ᾿Ιησοῦν Χριστόν,
ὃς μετασχηματίσει τὸ σῶμα τῆς ταπεινώσεως ἡμῶν σύμ-
μορῴον τῷ σώματι τῆς δόξης αὐτοῦ κατὰ τὴν ἐνέργειαν
τοῦ δύνασθαι αὐτὸν καὶ ὑποτάξαι αὐτῷ τὰ πάντα.
Ὥστε, ἀδελφοί μον ἀγαπητοὶ καὶ ἐπιπόθητοι, χαρὰ
‘ , , σ , » , 3
καὶ στέφανός pov, οὕτως στήκετε ἐν κυρίῳ, ἀγαπη-
»,τ > a a“ ,
rot. Evodiay παρακαλῶ καὶ Zuvrvyny παρα-
a 4A > A “ 3 ’ 9 “~ Α ?
καλῶ τὸ αὐτὸ φρονεῖν ἐν κυρίῳ. val ἐρωτῶ καὶ σέ,
ὡς a a
γνήσιε ‘ouvtvye’, συνλαμβάνου αὐταῖς, airwes ἐν τῷ
εὐαγγελίῳ συνήθλησάν μοι μετὰ καὶ Κλήμεντος καὶ

.13 οὐ μου. 3 Σύνζυγς

9

το

Ir

12

13

21

Iv ΠΡῸΣ ΦΙΛΙΠΠΉΣΙΟΥΣ 443
~ ~ “”. - e a) > ἢ - 3 be ’
τῶν λοιπῶν συνεργῶν pov, ὧν τὰ ὀνόματα ἐν ΒβΒίβλῳ
“Ζωῆ. όάΛΠ᾿ Χαίρετε ἐν κυρίῳ πάντοτε" πάλιν ἐρῶ,
5 χαίρετε. τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις.
ε , > » ᾿ a 71>? 2 a
6 ὁ κύριος ἐγγύς" μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ᾽ ἐν παντὶ τῇ
προσευχῆ καὶ τῇ δεήσει μετ᾽ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα
7 ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν θεόν: καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ θεοῦ ἡ
ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ
a ᾽ ε “ 3 “9 ΄ι 4
ὃ τὰ νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ ‘Incod. Τὸ λοι-
πόν, ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια,
Ca € U e ~ @ cA a” 9 A
ὅσα ayva, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ Tis ἀρετὴ καὶ
» a , é > » \
ο εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε" ἃ καὶ ἐμάθετε καὶ πα-
wh ”~
pe βετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα mpac-
cere: καὶ ὁ θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ᾽ ὑμῶν.
3
ro Ἐχάρην δὲ ἐν κυρίῳ μεγάλως ὅτι ἤδη ποτὲ ἀνεθά-
Α φι a ”~
here τὸ ὑπὲρ ἐμοῦ φρονεῖν, ἐφ᾽ @ καὶ ἐφρονεῖτε ἠκαι-
“: θ δέ > [2 € ’ ig tJ 4 4 y
τι ρεῖσθε δέ. οὐχ ὅτι καθ᾽ vorépnow λέγω, ἐγὼ yap ἔμαθον
x2 ἐν οἷς εἰμὶ αὐτάρκης εἶναι’ οἶδα καὶ ταπεινοῦσθαι, οἶδα
καὶ περισσεύειν' ἐν παντὶ καὶ ἐν πᾶσιν μεμύημαι, καὶ
χορτάζέσθαι καὶ πεινᾷν, καὶ περισσεύειν καὶ ὑστερεῖσθαι"
13 , > , 3 ~ 2 ὃ a! λὴ αλ ~ 2 ,
14 πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με. πλὴν καλῶς ἐποιή-
“- A
15 σατε συνκοινωνήσαντές μου τῇ θλίψει. οἴδατε δὲ καὶ
ὑμεῖς, Φιλιππήσιοι, ὅτε ἐν ἀρχῇ τοῦ εὐαγγελίου, ὅτε
3. > ‘ ’ 3 ’ 3 [4 3 o
ἐξῆλθον ἀπὸ Μακεδονίας, οὐδεμία μοι ἐκκλησία ἐκοινώνη-
2 , , 4 , 4 8 ε a ’
σεν εἰς λόγον δόσεως καὶ λήμψεως εἰ μὴ ὑμεῖς μόνοι,
4
16 ὅτι καὶ ἐν Θεσσαλονίκῃ καὶ ἅπαξ καὶ Sis εἰς τὴν χρείαν
~ QA ~
17 μοι ἐπέμψατε. οὐχ ὅτι ἐπιζητῶ τὸ δόμα, ἀλλὰ ἐπιζητῶ
18 τὸν καρπὸν τὸν πλεονάζοντα εἰς λόγον ὑμῶν. ἀπέχω
δὲ πάντα καὶ περισσεύω: πεπλήρωμαι δεξάμενος παρὰ
᾿Ἐπαφροδίτου τὰ παρ᾽ ὑμῶν, ὀολλὴν εὐωλδίδο, θυσίαν
19 δεκτήν, εὐάρεστον τῷ θεῷ. ὁ δὲ θεός μου πληρώσει
πᾶσαν χρείαν ὑμῶν κατὰ τὸ πλοῦτος αὐτοῦ ἐν δόξῃ ἐν
“ 3 a ~ N a QA 4 ε “~ « ’
2. Χριστῷ ᾿Ἰησοῦ. τῷ δὲ θεῷ καὶ πατρὶ ἡμῶν ἡ δόξα
4 “- ~ ‘ o
εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων: ἀμήν.
~ “a 3 4
eat ᾿ΑΔΑσπάσασθε πάντα ἅγιον ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ. ᾿Ασπα-

444 ΠΡῸΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥ͂Σ Iv

ζονται ὑμᾶς οἱ σὺν é ἐμοὶ ἀδελφοί. ἀσπάζονται ὑμᾶς πάντες 22
οἱ ἅγιοι, μάλιστα δὲ οἱ ἐκ τῆς Καίσαρος οἰκίας.

‘H χάρις τοῦ κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ μετὰ τοῦ πνεύ- 23
ματος ὑμῶν.

ΠΡΟΣ KOAAZZAEIS

x ΠΑΥ͂ΛΟΣ ἀπόστολος Χριστοῦ Ἰησοῦ διὰ θελήματος
ἃ θεοῦ καὶ Τιμόθεος ὁ ἀδελφὸς τοῖς ἐν Κολοσσαῖς ἁγίοις
καὶ πιστοῖς ἀδελφοῖς ἐν Χριστῷ" χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη
ἀπὸ θεοῦ πατρὸς ἡμῶν.
3 ΕΕὐχαριστοῦμεν τῷ θεῷ πατρὶ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ
4 [Χριστοῦ] πάντοτε ‘rept’ ὑμῶν προσευχόμενοι, ἀκούσαντες
τὴν πίστιν ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ καὶ τὴν ἀγάπην [ἣν
5 ἔχετε] εἰς πάντας τοὺς ἁγίους διὰ τὴν ἔλπίδα τὴν ἀποκει-
μένην ὑμῖν ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἣν προηκούσατε ἐν τῷ λόγῳ
6 τῆς ἀληθείας τοῦ εὐαγγελίου τοῦ παρόντος εἰς ὑμᾶς, καθὼς
καὶ ἐν παντὶ τῷ κόσμῳ ἐστὶν καρποφορούμενον καὶ αὐξανό-
μενον καθὼς καὶ ἐν ὑμῖν, ἀφ᾽ ἧς ἡμέρας ἠκούσατε καὶ
7 ἐπέγνωτε τὴν χάριν τοῦ θεοῦ ἐν ἀληθείᾳ: καθὼς ἐμά-
Gere ἀπὸ ᾿Ἐπαφρᾶ τοῦ ἀγαπητοῦ συνδούλου ἡμῶν, ὅς
8 ἐστιν πιστὸς ὑπὲρ Γἡμῶν᾽ διάκονος τοῦ χριστοῦ, ὁ καὶ
9 δηλώσας ἡμῖν τὴν ὑμῶν ἀγάπην ἐν πνεύματι. Διὰ
τοῦτο καὶ ἡμεῖς, ἀφ᾽ ἧς ἡμέρας ἠκούσαμεν, οὐ πανόμεθα
ὑπὲρ ὑμῶν προσευχόμενοι καὶ αἰτούμενοι ἵνα πληρωθῆτε
τὴν ἐπίγνωσιν τοῦ θελήματος αὐτοῦ ἐν πάσῃ σοφίᾳ
το καὶ συνέσει πνευματικῇ, περιπατῆσαι ἀξίως τοῦ κυρίου
εἰς πᾶσαν ἀρεσκίαν ἐν παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ καρποφο-
x1 ροῦντες καὶ αὐξανόμενοι τῇ ἐπιγνώσει τοῦ θεοῦ, ἐν
πάσῃ δυνάμει δυναμούμενοι κατὰ τὸ κράτος τῆς δόξης
αὐτοῦ εἰς πᾶσαν ὑπομονὴν καὶ μακροθυμίαν μετὰ χαρᾶς,
a2 εὐχαριστοῦντες τῷ ᾿ πατρὶ τῷ ἱκανώσαντι "ὑμᾶς" εἰς τὴν

4 ὑπὲρ 7 ὑμῶν 12 θεῷ | ἡμᾶς

$36 ΠΡῸΣ KOAAZZAEIZ I
a ᾿ a a , 4 2 »
μερίδα τοῦ κλήρου τῶν ἁγίων ἐν τῷ φωτί, os ἐρύσατο
ἡμᾶς ἐκ τῆς ἐξουσίας τοῦ σκότους καὶ μετέστησεν εἰς
4 , a ca a > » 9 a 3 t CT» Ἵ
τὴν βασιλείαν τοῦ υἱοῦ τῆς ἀγάπης αὐτοῦ, ἐν ᾧ ᾿ἔχομεν
τὴν ἀπολύτρωσιν, τὴν ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν: ὅς ἐστιν
εἰκὼν τοῦ θεοῦ τοῦ ἀοράτου, πρωτότοκος πάσης κτίσεως,
@ > 2. A 3 ‘ a , 3 a 3 a“ , oN
ὅτι ἐν αὐτῷ ἐκτίσθη Ta πάντα -év τοῖς οὐρανοῖς καὶ ἐπὶ
“a aA » 24
τῆς γῆς, τὰ ὁρατὰ καὶ τὰ ἀόρατα, εἴτε θρόνοι εἴτε
3 a
κυριότητες εἴτε ἀρχαὶ εἴτε ἐξουσίαι: τὰ πάντα δι’ αὐτοῦ
‘ ͵
καὶ εἰς αὐτὸν ἔκτισται: καὶ αὐτὸς ἔστιν πρὸ πάντων
a Ly
kal τὰ πάντα ἐν αὐτῷ συνέστηκεν, καὶ αὐτός ἐστιν
ἡ κεφαλὴ τοῦ σώματος, τῆς ἐκκλησίας: ὅς ἐστιν [ἡ]
. ? x a “a a
ἀρχή, πρωτότοκος ἐκ τῶν νεκρῶν, ἵνα γένηται ἐν πᾶσιν
3 ΄ “εἈ ‘i a ‘ ’
αὐτὸς πρωτεύων, ὅτι ἐν αὐτῷ εὐδόκησεν πᾶν τὸ πλήρω-
a 3 > a 9 , Q st
pa κατοικῆσαι καὶ δι' αὐτοῦ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα
> ~~ r ~ ~
εἰς αὐτόν, εἰρηνοποιήσας διὰ τοῦ αἵματος τοῦ σταυροῦ
~ 3 3 “ of Ε ~ ~~ ~
αὐτοῦ, [d¢ αὐτοῦ] εἴτε τὰ ἐπὶ τῆς γῆς εἴτε τὰ ἐν τοῖς
4 a a .
οὐρανοῖς: καὶ ὑμᾶς ποτὲ ὄντας ἀπηλλοτριωμένους καὶ
᾿ “ “~ nw “ a
ἐχθροὺς τῇ διανοίᾳ ἐν τοῖς ἔργοις τοῖς movnpois,— νυνὶ
a“ a a Α
δὲ ᾿ἀποκατήλλαξεν' ἐν τῷ σώματι τῆς σαρκὸς αὐτοῦ διὰ
aA - “ a Lg
τοῦ θανάτου,-- παραστῆσαι ὑμᾶς ἁγίους καὶ ἀμώμους
Ξ “σ᾿ »” > : ΄“
καὶ ἀνεγκλήτους κατενώπιον αὐτοῦ, εἴ γε ἐπιμένετε τῇ

τό

at

a t -
πίστει τεθεμελιωμένοι καὶ ἑδραῖοι καὶ μὴ μετακινούμενοι

ἀπὸ τῆς ἔλπίδος τοῦ εὐαγγελίου οὗ ἠκούσατε, τοῦ κη-
ρυχθέντος ἐν πάσῃ κτίσει τῇ ὑπὸ τὸν οὐρανόν, οὗ
ἐγενόμην ἐγὼ Παῦλος διάκονος.

Νῦν χαίρω ἐν τοῖς παθήμασιν ὑπὲρ ὑμῶν, καὶ ἀντα-
»απληρῶ τὰ ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ χριστοῦ ἐν
τῇ “σαρκί μου ὑπὲρ τοῦ σώματος αὐτοῦ, ὅ ἐστιν ἡ ἐκ-
κλησία, ἧς ἐγενόμην ἐγὼ διάκονος κατὰ τὴν οἰκονομίαν
τοῦ θεοῦ τὴν δοθεῖσάν μοι εἰς ὑμᾶς πληρῶσαι τὸν
λόγον τοῦ θεοῦ, τὸ μυστήριον τὸ ἀποκεκρυμμένον ἀπὸ
τῶν αἰώνων καὶ ἀπὸ τῶν γενεῶν,-- νῦν δὲ ἐφανερώθη
τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ, οἷς ἠθέλησεν ὁ θεὸς γνωρίσαι τί τὸ

14 ἔσχομεν 22 ἀποκατηλλάγητε

25
26

27

111 ΠΡῸΣ KOAAZZAEIZ 447

πλοῦτος τῆς δόξης τοῦ μυστηρίου τούτου ἐν τοῖς ἔθνεσιν,
28'0' ἐστιν Χριστὸς ἐν ὑμῖν, ἡ ἐλπὶς τῆς δόξης" ὃν ἡμεῖς
καταγγέλλομεν νουθετοῦντες πάντα ἄνθρωπον καὶ διδά-
σκοντες πάντα ἄνθρωπον ἐν πάσῃ σοφίᾳ, ἵνα παραστή-
29 σωμεν πάντα ἄνθρωπον τέλειον ἐν Χριστῷ" εἰς ὃ καὶ
κοπιῶ ἀγωνιζόμενος κατὰ τὴν ἐνέργειαν αὐτοῦ τὴν ἐνερ-
“x γουμένην ἐν ἐμοὶ ἐν δυνάμει. Θέλω γὰρ ὑμᾶς
εἰδέναι. ἡλίκον ἀγῶνα ἔχω ὑπὲρ ὑμῶν καὶ τῶν ἐν
Λαοδικίᾳ καὶ ὅσοι οὐχ ἑόρακαν τὸ πρόσωπόν μον ἐν
ς σαρκί, ἵνα παρακληθῶσιν αἱ καρδίαε αὐτῶν, συνβιβα-
σθέντες ἐν ἀγάπῃ καὶ εἰς πᾶν πλοῦτος τῆς πληροφορίας
τῆς συνέσεως, εἰς ἐπίγνωσιν τοῦ μυστηρίου τοῦ ᾿ θεοῦ,
3 Χριστοῦ, ἐν @ εἰσὶν πάντες οἱ θηοσδγροὶ τῆς codfac
4 καὶ γνώσεως ἀπόκργφοι. Τοῦτο λέγω ἵνα μηδεὶς ὑμᾶς
5 παραλογίζηται ἐν πιθανολογίᾳᾳς εἰ γὰρ καὶ τῇ σαρκὶ
ἄπειμι, ἀλλὰ τῷ πνεύματι σὺν ὑμῖν εἰμί, χαίρων καὶ
βλέπων ὑμῶν τὴν τάξιν καὶ τὸ στερέωμα τῆς εἰς Χριστὸν -----...- ας
πίστεως ὑμῶν. ᾿ .
‘6 ‘Qs οὖν παρελάβετε τὸν χριστὸν ᾿Ιησοῦν τὸν κύριον,
γὲν αὐτῷ περιπατεῖτε, ἐρριζωμένοε καὶ ἐποικοδομούμενοι
. ἐν αὐτῷ καὶ βεβαιούμενοι τῇ πίστει καθὼς ἐδιδάχθητε, πε-
8 ρισσεύοντες [ἐν αὐτῇ} ἐν εὐχαριστίᾳ. Βλέ-
mere μή τις ᾿ὑμᾶς ἔσται' ὁ συλαγωγῶν διὰ τῆς φιλοσοφί-
- as καὶ κενῆς ἀπάτης κατὰ τὴν παράδοσιν τῶν ἀνθρώ-
πων, κατὰ τὰ στοιχεῖα τοῦ κόσμου καὶ οὐ κατὰ Χριστόν"
Ὁ Ort ἐν αὐτῷ κατοικεῖ πᾶν τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος
το σωματικῶς, καὶ ἐστὲ ἐν αὐτῷ πεπληρωμένοι, ὅς ἐστιν
ἐλ ἡ κεφαλὴ πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας, ἐν ᾧ καὶ περιε-
τμήθητε περιτομῇ. ἀχειροποιήτῳ ἐν τῇ ἀπεκδύσει τοῦ
σώματος τῆς σαρκός, ἐν τῇ περιτομῇ τοῦ χριστοῦ,
12 συνταφέντες αὐτῷ ἐν τῷ βαπτίσματι, ἐν ᾧ καὶ συνη-
Ὑγέρθητε διὰ τῆς πίστεως τῆς ἐνεργείας τοῦ θεοῦ τοῦ

15 ἐγείραντος αὐτὸν ἐκ νεκρῶν: καὶ ὑμᾶς νεκροὺς dy
27 ὃς. ee

8 ἔσται ὑμᾶς. £6

448 ΠΡῸΣ KOAAZSZAEIZ Ir Ur

τας τοῖς παραπτώμασιν καὶ τῇ axpoBvotia τῆς σαρκὸς
ὑμῶν, συνεζωοποίησεν ᾿ὑμᾶς" σὺν Γαὐτῷ᾽ χαρισάμενος
ἡμῖν πάντα τὰ παραπτώματα, ἐξαλείψας τὸ καθ᾽ ἡμῶν 14
χειρόγραφον τοῖς δόγμασιν ὃ ἦν ὑπεναντίον» ἡμῖν," καὶ
αὐτὸ ἦρκεν ἐκ τοῦ μέσου προσηλώσας αὐτὸ τῷ σταυρῷ"
ἀπεκδυσάμενος τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξουσίας ἐδειγμάτισεν 15
> , , a See 2A 4
ἐν παρρησίᾳ θριαμβεύσας αὐτοὺς ἐν αὐτῷ. Μὴ 16
οὖν τις ὑμᾶς κρινέτω ἐν βρώσει ‘al’ ἐν πόσει ἢ ἐν
μέρει ἑορτῆς ἣ νεομηνίας ἢ σαββάτων, ‘a’ ἐστιν σκιὰ 17
τῶν μελλόντων, τὸ δὲ σῶμα τοῦ χριστοῦ. μηδεὶς 18
ὑμᾶς καταβραβευέτω "θέλων ἐν ταπεινοφροσύνῃ καὶ θρη-
σκείᾳ τῶν ἀγγέλων, ἃ ἑόρακεν ἐμβατεύων'", εἰκῇ φυσιού-
μενος ὑπὸ τοῦ νοὸς τῆς σαρκὸς αὐτοῦ, καὶ οὐ κρατῶν 19
τὴν κεφαλήν, ἐξ οὗ πᾶν τὸ σῶμα διὰ τῶν ἁφῶν καὶ συν-
δέσμων ἐπιχορηγούμενον καὶ συνβιβαζόμενον αὔξει τὴν
αὔξησιν τοῦ θεοῦ.

Εἰ ἀπεθάνετε σὺν Χριστῷ ἀπὸ τῶν στοιχείων τοῦ 20
, oe a 3 , Σ \ ¢@
κόσμου, Ti ὡς ζῶντες ἐν κόσμῳ δογματίζεσθε Μὴ ἅψῃ ax

a , Q ’ 9g > ’ > bY
μηδὲ γεύσῃ μηδὲ θίγῃς, ἃἅ ἐστιν πάντα eis φθορὰν 22
τῇ ἀποχρήσει, κατὰ τὰ ENTAAMATA Kal AlAackaAfac
τῶν ἀνθρώπων ; ἅτινά ἐστιν λόγον μὲν ἔχοντα σο- 23
φίας ἐν ἐθελοθρησκίᾳ καὶ ταπεινοφροσύνῃ ‘[xal] ἀφει-
δίᾳ σώματος, οὐκ ἐν τιμῇ τινὶ πρὸς πλησμονὴν τῆς
σαρκός. El οὖν συνηγέρθητε τῷ χριστῷ, τὰ x
ἄνω ζητεῖτε, οὗ ὁ χριστός ἐστιν ἐν λεξιᾷ TOY θεοῦ
KAOHMENOC’ τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς yis, 2
ἀπεθάνετε γάρ, καὶ ἡ ζωὴ ὑμῶν κέκρυπται σὺν τῷ 3

nan > a σι ΄ « ‘ a @ A

χριστῷ ἐν τῷ θεῷ: Grav ὁ χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ αὶ
γε “ 1 4 4 ε a ‘ > A , 3
yuo, τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν
δόξῃ.

Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, 5
ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν
ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία, δι’ ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ θεοῦ" 6

A

13 ἡμᾶς | αὐτῷ, χαρισάμενος..... ἡμῖν͵ 169 176 18ft...f 23 4...f 4 ὑμῶν

ΠῚ ΠΡῸΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙ͂Σ 449

7év οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε ὅτε ἐζῆτε ἐν
8 τούτοις" νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργήν,
θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ
οστόματος ὑμῶν: μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους" ἀπεκ-
δυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν
10 αὐτοῦ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον eis
τ ἐπίγνωσιν KaT εἰκόνδὰ TOY KTICANTOC αὐτόν, ὅπου
οὐκ ἕνι Ἕλλην καὶ ᾿Ιουδαῖος, περιτομὴ καὶ ἀκροβυστία,
βάρβαρος, Σκύθης, δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλὰ πάντα καὶ
12 ἐν πᾶσιν Χριστός. Ἐνδύσασθε οὖν ὡς ἐκλε-
κτοὶ τοῦ θεοῦ, "ἅγιοι καὶ ἠγαπημένοι, σπλάγχνα οἰκτιρ-
μοῦ, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, mpairnra, μακρο-
13 θυμίαν, ἀνεχόμενοι ἀλλήλων καὶ χαριζόμενοι ἑαυτοῖς
ἐάν τις πρός τινα ἔχῃ μομφήν' καθὼς καὶ ὁ ἵκύριος'
14 ἐχαρίσατο ὑμῖν οὕτως καὶ ὑμεῖς: ἐπὶ πᾶσι δὲ τούτοις
τις τὴν ἀγάπην, ὅ ἐστιν σύνδεσμος τῆς τελειότητος. καὶ ἡ
εἰρήνη τοῦ χριστοῦ βραβευέτω ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν,
εἰς ἣν καὶ ἐκλήθητε ἐν [ἑνὶ] σώματι: καὶ εὐχάριστοι
16 γίνεσθε. 6 λόγος τοῦ ἵ'χριστοῦ ἐνοικείτω ἐν ὑμῖν
πλουσίως ἐν πάσῃ σοφίᾳ: διδάσκοντες καὶ νουθετοῦντες
ἑαυτοὺς ψαλμοῖς, ὕμνοις, φδαῖς πνευματικαῖς ἐν = χάριτι,
17 ἄδοντες ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν τῷ θεῷ" καὶ πᾶν ὅτι
ἐὰν ποιῆτε ἐν λόγῳ ἢ ἐν ἔργῳ, πάντα ἐν ὀνόματι oe
Ἰησοῦ, εὐχαριστοῦντες τῷ θεῷ πατρὶ δι’ αὐτοῦ.
ῖ Αἱ γυναῖκες, ὑποτάσσεσθε τοῖς ἀνδράσιν, ὡς ἀνῆκεν
19 ἐν κυρίῳ: Οἱ ἄνδρες, ἀγαπᾶτε τὰς γυναῖκας καὶ μὴ
20 πιικραίνεσθε πρὸς αὐτάς. Τὰ τέκνα, ὑπακούετε
τοῖς γονεῦσιν κατὰ. πάντα, τοῦτο γὰρ εὐάρεστόν ἐστιν
αι ἐν κυρίῳ. Οἱ πατέρες, μὴ ἐρεθίζετε τὰ τέκνα ὑμῶν,
22 ἵνα μὴ ἀθυμώῶσιν. Οἱ δοῦλοι, ὑπακούετε κατὰ
πάντα τοῖς κατὰ σάρκα κυρίοις, μὴ ἐν Γὀφθαλμο-
δουλίαις", ὡς ἀνθρωπάρεσκοι, ἀλλ᾽ ἐν ἁπλότητι καρδίας,
23 φοβούμενοι τὸν κύριον. ὃ ἐὰν ποιῆτε, ἐκ ψυχῆς ἐργά-
12 ἅγιοι, 13 χριστὸς 16 κυρίου | τῇ 22 δφθαλμοδουλίᾳ
GG

450 ΠΡῸΣ KOAAZZAEIZ Ill IV

(erbe, ὡς τῷ κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις, εἰδότες ὅτι ἀπὸ 54
κυρίου ἀπολήμψεσθε τὴν ἀνταπόδοσιν τῆς κληρονομίας"
τῷ κυρίῳ Χριστῷ Sovdreveres ὁ γὰρ ἀδικῶν κομίσεται 25
ὃ ἠδίκησεν, καὶ οὐκ ἔστιν προσωπολημψία. Οἱ κύριοι, x
τὸ δίκαιον καὶ τὴν ἰσότητα τοῖς δούλοις παρέχεσθε,
εἰδότες ὅτι καὶ ὑμεῖς ἔχετε κύριον ἐν οὐρανῷ.

Τῇ προσευχῇ προσκαρτερεῖτε, γρηγοροῦντες ἐν αὐτῇ 2
ἐν εὐχαριστίᾳ, προσευχόμενοι ἅμα καὶ περὶ ἡμῶν, ἵνα 3
ὁ θεὸς ἀνοίξῃ ἡμῖν θύραν τοῦ λόγου, λαλῆσαι τὸ μυστή-
ριον τοῦ χριστοῦ, δι’ ὃ καὶ δέδεμαι, ἵνα φανερώσω αὐτὸ 4
ὡς δεῖ μὲ λαλῆσα. Ἔν σοφίᾳ περιπατεῖτε “πρὸς τοὺς 5
ἕξω, τὸν καιρὸν ἐξαγοραζόμενοι. ὁ λόγος ὑμῶν πάντοτε 6
ἐν χάριτι, ἅλατι ἠρτυμένος, εἰδέναι πῶς δεῖ ὑμᾶς ἑνὶ
ἑκάστῳ ἀποκρίνεσθαι.

Τὰ κατ᾽ ἐμὲ πάντα γνωρίσει ὑμῖν Τύχικος ὁ ἀγαπητὸς 7
ἀδελφὸς καὶ πιστὸς διάκονος καὶ σύνδουλος ἐν κυρίῳ,
ὃν ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς εἰς αὐτὸ τοῦτο ἵνα γνῶτε τὰ 8
περὶ ἡμῶν καὶ παρακαλέσῃ τὰς καρδίας ὑμῶν, σὺν 9
᾿Ονησίμῳ τῷ πιστῷ καὶ “ἀγαπητῷ ἀδελφῷ, ὅς ἐστιν
ἐξ ὑμῶν: πάντα ὑμῖν γνωρίσουσιν τὰ ὧδε.

᾿Ασπάζεται ὑμᾶς ᾿Αρίσταρχος ὁ συναιχμάλωτός μου, το
καὶ Μάρκος ὁ ἀνεψιὸς Βαρνάβα, (περὶ οὗ ἐλάβετε ἐντο-
Ads, ἐὰν ἔλθῃ πρὸς ὑμᾶς δέξασθε αὐτόν, καὶ ᾿Ιησοῦς τι
ὁ λεγόμενος ᾿Ιοῦστος, οἱ ὄντες ἐκ περιτομῆς, οὗτοι
μόνοι συνεργοὶ εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ, οἵτινες
ἐγενήθησάν μοι παρηγορία. ἀσπάζεται ὑμᾶς ᾿Επαφρᾶς τὰ
ὁ ἐξ ὑμῶν, δοῦλος Χριστοῦ Ἰησοῦ, πάντοτε ἀγωνιζόμενος
ὑπὲρ ὑμῶν ἐν ταῖς προσευχαῖς, ἵνα σταθῆτε τέλειοι
καὶ πεπληροφορημένοι ἐν παντὶ θελήματι τοῦ θεοῦ.
μαρτυρῶ γὰρ αὐτῷ ὅτι ἔχει πολὺν πόνον ὑπὲρ ὑμῶν 13
καὶ τῶν ἐν Λαοδικίᾳ. καὶ τῶν ἐν Ἱερᾷ Πόλειι. ἀσπά- τῷ
ζεται ὑμᾶς Λουκᾶς ὃ ἰατρὸς ὁ ἀγαπητὸς καὶ Δημᾶς.
᾿Ασπάσασθε τοὺς ἐν Λαοδικίᾳ ἀδελφοὺς καὶ Νύμφαν καὶ 15

IV ΠΡῸΣ KOAAZZAEIZ 451

τό τὴν κατ᾽ οἶκον αὐτῆς ἐκκλησίαν. καὶ ὅταν ἀναγνωσθῇ
παρ᾽ ὑμῖν ἡ ἐπιστολή, ποιήσατε ἵνα καὶ ἐν τῇ Λαοδι-
κέων ἐκκλησίᾳ ἀναγνωσθῇ, καὶ τὴν ἐκ Λαοδικίας ἵνα
Ἶ ‘ ay 19 ™
e aA 3 aA a” 9 ’ ,
17 καὶ ὑμεῖς ἀναγνῶτε. καὶ εἴπατε ᾿Αρχίππῳφ Βλέπε τὴν
διακονίαν ἣν παρέλαβες ἐν κυρίῳ, ἵνα αὐτὴν πληροῖς.
1% ἋἋΟ ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρὶ Παύλου. μνημονεύετέ
μου τῶν δεσμῶν. ἢ χάρις μεθ᾽ ὑμῶν.

σσ2

ΠΡΟΣ OEZSZAAONIKEIZ A

TTAYAOS KAI SIAOYANOS KAI TIMOGEOS τῇς
ἐκκλησίᾳ Θεσσαλονικέων ἐν θεῷ πατρὶ καὶ κυρίῳ ᾿Ιησοῦ
“ ’ ε a AY + ἢ
Χριστῷ χάρις ὑμῖν Kat εἰρήνης
> bed ~ “ a“ ς a
Εὐχαριστοῦμεν τῷ θεῷ πάντοτε περὶ πάντων ὑμῶν 2
μνείαν ποιούμενοι ἐπὶ τῶν προσευχῶν ἡμῶν, ἀδιαλείπτως
μνημονεύοντες ὑμῶν τοῦ ἔργου τῆς πίστεως καὶ τοῦ 3
κόπου τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ὑπομονῆς τῆς ἐλπίδος τοῦ
κυρίον ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ καὶ
Α ε “ Cy wz 4 ἣ φ ’ ε Ὶ aA
πατρὸς ἡμῶν, εἰδότες, ἀδελφοὶ ἠγαπημένοι ὑπὸ [τοῦ] 4
θεοῦ, τὴν ἐκλογὴν ὑμῶν, ὅτι τὸ εὐαγγέλιον ἡμῶν οὐκ ἐγε- 5
Sal .
γήθη els ὑμᾶς ἐν λόγῳ μόνον ἀλλὰ καὶ ἐν δυνάμει καὶ
a a”
ἐν πνεύματι ἁγίῳ καὶ πληροφορίᾳ πολλῇ, καθὼς οἴδατε
οἷοι ἐγενήθημεν * ὑμῖν δι’ ὑμᾶς: καὶ ὑμεῖς μιμηταὶ ἡμῶν 6
3 16 Qa ἴω ’ ’ a. λ ’» 3 BYE
ἐγενήθητε καὶ τοῦ κυρίου, δεξάμενοι τὸν λόγον ev θλίψει
πολλῇ μετὰ χαρᾶς πνεύματος ἁγίου, ὥστε γενέσθαι ὑμᾶς 7
'τύπον᾽ πᾶσιν τοῖς πιστεύουσιν ἐν τῇ Μακεδονίᾳ καὶ ἐν
τῇ ᾿Αχαίᾳ ἀφ᾽ ὑμῶν γὰρ ἐξήχηται ὃ λόγος τοῦ κυρίου 8
> , 3 a“ , \ 9 3 3 3 a
οὐ μόνον ἐν τῇ Μακεδονίᾳ καὶ ᾿Αχαίᾳ, ἀλλ᾽ ἐν παντὶ
a“ 4
τόπῳ ἡ πίστις ὑμῶν ἡ πρὸς Tov θεὸν ἐξελήλυθεν, ὥστε
A ’ rd cia - » 4 δ are a Ἵ
μὴ χρείαν ἔχειν ἡμᾶς λαλεῖν τι' αὐτοὶ yap περὶ ἡμῶν 9
ἀπαγγέλλουσιν ὁποίαν, εἴσοδον ἔσχομεν πρὸς ὑμᾶς, καὶ
ως 2 ,’ LY A Α 3 A ” 3 ,
πῶς ἐπεστρέψατε πρὸς τὸν θεὸν ἀπὸ τῶν εἰδώλων δου-
λεύειν θεῷ ζῶντι καὶ ἀληθινῷ, καὶ ἀναμένειν τὸν υἱὸν το
αὐτοῦ ἐκ τῶν οὐρανῶν, ὃν ἤγειρεν ἐκ [τῶν] νεκρῶν,
Ἰησοῦν τὸν ῥυόμενον ἡμᾶς ἐκ τῆς ὀργῆς τῆς ἐρχομένης.

5 ἐν 7 τύπους 9 ὑμῶν

Ἢ ΠΡῸΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΕΙΣ A 453

1 Αὐτοὶ γὰρ οἴδατε, ἀδελφοί, τὴν εἴσοδον ἡμῶν τὴν πρὸς
α ὑμᾶς ὅτι οὐ κενὴ γέγονεν, ἀλλὰ προπαθόντες καὶ ὑβρισθέν-
τες καθὼς οἴδατε ἐν Φιλίπποις ἐπαρρησιασάμεθα ἐν τῷ
θεῷ ἡμῶν λαλῆσαι πρὸς ὑμᾶς τὸ εὐαγγέλιον. τοῦ θεοῦ ἐν

3 πολλῷ ἀγῶνι. ἡ γὰρ παράκλησις ἡμῶν οὐκ ἐκ πλάνης

4 οὐδὲ ἐξ ἀκαθαρσίας οὐδὲ ἐν δόλῳ, ἀλλὰ καθὼς δεδοκι-
μάσμεθα ὑπὸ τοῦ θεοῦ πιστευθῆναι τὸ εὐαγγέλιον οὕτως
λαλοῦμεν, οὐχ ὡς ἀνθρώποις ἀρέσκοντες ἀλλὰ θεῷ τῷ

5 AOKIMAZONTI TAC KapAlac ἡμῶν. οὔτε γάρ ποτε ἐν 'λόγῳ
κολακίας ἐγενήθημεν, καθὼς οἴδατε, οὔτε προφάσει πλεο-

6 νεξίας, θεὸς μάρτυς, οὔτε ζητοῦντες ἐξ ἀνθρώπων δόξαν,

γοῦτε ἀφ᾽ ὑμῶν οὔτε ἀπ᾽ ἄλλων, δυνάμενοι ἐν βάρει εἶναι
ὡς Χριστοῦ ἀπόστολοι" ἀλλὰ ἐγενήθημεν νήπιοι ἐν μέσῳ

8 ὑμῶν, ὡς ἐὰν τροφὸς θάλπῃ τὰ ἑαυτῆς τέκνα' οὕτως
ὀμειρόμενοι ὑμῶν ηὐδοκοῦμεν μεταδοῦναι ὑμῖν οὐ μόνον τὸ
εὐαγγέλιον τοῦ θεοῦ ἀλλὰ καὶ τὰς ἑαυτῶν ψυχάς, διότι

g ἀγαπητοὶ ἡμῖν ἐγενήθητε: μνημονεύετε γάρ, ἀδελφοί, τὸν
κόπον ἡμῶν καὶ τὸν μόχθον: νυκτὸς καὶ ἡμέρας ἐργαζό-
μενοι πρὸς τὸ μὴ ἐπιβαρῆσαί τινα ὑμῶν ἐκηρύξαμεν εἰς

10 ὑμᾶς τὸ εὐαγγέλιον τοῦ θεοῦ. ὑμεῖς μάρτυρες καὶ ὁ θεός,
ὡς ὁσίως καὶ δικαίως καὶ ἀμέμπτως ὑμῖν τοῖς πιστεύουσιν

τὶ ἐγενήθημεν, καθάπερ οἴδατε ὡς ἕνα ἕκαστον ὑμῶν ὡς

12 πατὴρ τέκνα ἑαυτοῦ παρακαλοῦντες ὑμᾶς καὶ παραμυθού-
μενοι καὶ μαρτυρόμενοι, εἰς τὸ περιπατεῖν ὑμᾶς ἀξίως τοῦ
θεοῦ τοῦ "καλοῦντος" ὑμᾶς εἰς τὴν ἑαυτοῦ βασιλείαν καὶ
δόξαν.

13. Kal διὰ τοῦτο καὶ ἡμεῖς εὐχαριστοῦμεν τῷ θεῷ ἀδια-
λείπτως, ὅτι παραλαβόντες λόγον ἀκοῆς παρ᾽ ἡμῶν τοῦ
θεοῦ ἐδέξασθε οὐ λόγον ἀνθρώπων ἀλλὰ καθὼς ἀληθῶς

. ἐστὶν λόγον θεοῦ, ὃς καὶ ἐνεργεῖται ἐν ὑμῖν τοῖς πιστεύ-

14 ουσιν. ὑμεῖς γὰρ μιμηταὶ ἐγενήθητε, ἀδελφοί, τῶν ἐκ-
κλησιῶν τοῦ θεοῦ τῶν οὐσῶν ἐν τῇ ᾿Ιουδαίᾳ ἐν Χριστῷ
Ἰησοῦ, ὅτι τὰ αὐτὰ ἐπάθετε καὶ ὑμεῖς ὑπὸ τῶν ἰδίων

ΣΧ καλέσαντος

454 ΠΡῸΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΕΙΣ A 1 ΠῚ

συμφυλετῶν καθὼς καὶ αὐτοὶ ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, τῶν καὶ τς
τὸν κύριον ἀποκτεινάντων Ἰησοῦν καὶ τοὺς προφήτας καὶ.
ἡμᾶς ἐκδιωξάντων, καὶ θεῷ μὴ ἀρεσκόντων, καὶ πᾶσιν
ἀνθρώποις ἐναντίων, κωλυόντων ἡμᾶς τοῖς ἔθνεσιν λα- τό
λῆσαι ἵνα σωθῶσιν, εἰς τὸ ANATTAHPACAI αὐτῶν TAC .
Amaptiac πάντοτε. Γξφθασεν' δὲ én’ αὐτοὺς ἡ ὀργὴ εἰς.
τέλος.

Ἡμεῖς δέ, ἀδελφοί, ἀπορφανισθέντες ἀφ᾽ ὑμῶν πρὸς 17
καιρὸν ὥρας, προσώπῳ ov καρδίᾳ, περισσοτέρως ἐσπουδά-.
σαμεν τὸ πρόσωπον ὑμῶν ἰδεῖν ἐν πολλῇ ἐπιθυμίᾳ.
διότι ἠθελήσαμεν ἔλθεῖν πρὸς ὑμᾶς, ἐγὼ μὲν Παῦλος 18
καὶ ἅπαξ καὶ δίς, καὶ ἐνέκοψεν ἡμᾶς ὃ Σατανᾶς. τίς x9
γὰρ ἡμῶν ἐλπὶς ἢ χαρὰ ἢ στέφανος καυχήσεως -- ἢ οὐχὶ
καὶ ὑμεῖς -- ἔμπροσθεν τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ ἐν τῇ
αὐτοῦ παρουσίᾳ; ὑμεῖς γάρ ἐστε ἡ δόξα ἡμῶν καὶ ἣ 20
χαρά. Διὸ μηκέτι στέγοντες ηὐδοκήσαμεν τ
καταλειφθῆναι ἐν ᾿Αθήναις μόνοι, καὶ ἐπέμψαμεν Τιμό- 4
θεον, τὸν ἀδελφὸν ἡμῶν καὶ "διάκονον τοῦ θεοῦ" ἐν τῷ
εὐαγγελίῳ τοῦ χριστοῦ, εἰς τὸ στηρίξαι ὑμᾶς καὶ παρα-
καλέσαι ὑπὲρ τῆς πίστεως. ὑμῶν τὸ μηδένα σαίνεσθαι 3
ἐν ταῖς θλίψεσιν ταύταις. αὐτοὶ γὰρ οἴδατε ὅτι εἰς τοῦτο
κείμεθα: καὶ γὰρ ὅτε πρὸς ὑμᾶς ἦμεν, προελέγομεν ὑμῖν 4
ὅτι μέλλομεν θλίβεσθαι, καθὼς καὶ ἐγένετο καὶ οἴδατε.
διὰ τοῦτο κἀγὼ μηκέτι στέγων ἔπεμψα els τὸ γνῶναι τὴν 5
[πίστιν ὑμῶν", μή mos ἐπείρασεν ὑμᾶς ὁ πειράζων καὶ
εἰς κενὸν γένηται ὁ κύπος ἡμῶν. “Apts δὲ ἐλθόντος 6
Τιμοθέου πρὸς ἡμᾶς ἀφ᾽ ὑμῶν καὶ εὐαγγελισαμένον ἡμῖν
τὴν πίστιν καὶ τὴν ἀγάπην ὑμῶν, καὶ ὅτι ἔχετε μνείαν
ἡμῶν ἀγαθὴν πάντοτε ἐπιποθοῦντες ἡμᾶς ἰδεῖν καθάπερ
καὶ ἡμεῖς ὑμᾶς, διὰ τοῦτο παρεκλήθημεν, ἀδελφοί, 7
ἐφ᾽ ὑμῖν ἐπὶ πάσῃ τῇ ἀνάγκῃ καὶ θλίψει ἡμῶν διὰ τῆς
ὑμῶν πίστεως, ὅτι νῦν ζῶμεν ἐὰν ὑμεῖς στήκετε ἐν κυρίφ. 8
τίνα γὰρ εὐχαριστίαν δυνάμεθα τῷ θεῷ ἀνταποδοῦναι περὶ 9

16 ἔφθακεν 2 συνεργὸν [τοῦ θεοῦ] 5 ὑμῶν πίστιν

11 Iv ΠΡῸΣ OEZZAAONIKEIS A 455

ὑμῶν ἐπὶ πάσῃ τῇ χαρᾷ ἣ χαίρομεν OC ὑμᾶς ἔμπροσθεν
10 TOU θεοῦ ἡμῶν, γυκτὸς καὶ ἡμέρας ὑπερεκπερισσοῦ δεό-
μενοι ‘els τὸ ἰδεῖν ὑμῶν τὸ πρόσωπον καὶ καταρτίσαι τὰ
11 ὑστέρήματα τῆς πίστεως ὑμῶν; Αὐτὸς δὲ ὁ
θεὸς καὶ πατὴρ ἡμῶν καὶ ὁ κύριος ἡμῶν ᾿Ιησοῦς κατευ-
12 θύναι τὴν ὁδὸν ἡμῶν πρὸς ὑμᾶς: ὑμᾶς δὲ ὁ κύριος πλεο-
νάσαι καὶ περισσεύσαι τῇ ἀγάπῃ εἰς ἀλλήλους καὶ εἷς
13 πάντας, καθάπερ καὶ ἡμεῖς εἰς ὑμᾶς, els τὸ στηρίξαι ὑμῶν
τὰς καρδίας ᾿ἀμέμπτουτ᾽ ἐν ἁγιωσύνῃ ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ
καὶ πατρὸς ἡμῶν ἐν τῇ παρουσίᾳ τοῦ κυρίου er: Ἰησοῦ
μετὰ πάντων τῶν ἁγίων αὐτοῦ. ἢ
: ςΔοιπόν,, ἀδελφοί, ἐρωτῶμεν ὑμᾶς καὶ παρακαλοῦ-
μεν ἐν κυρίῳ ᾿Ἰησοῦ, [ἵνα] καθὼς παρελάβετε παρ᾽ ἡ-
μῶν τὸ πῶς δεῖ ὑμᾶς περιπατεῖν καὶ ἀρέσκειν θεῷ,
4 καθὼς καὶ περιπατεῖτε,-- ἵνα περισσεύητε μᾶλλον. οἴδατε
γὰρ τίνας παραγγελίας ἐδώκαμεν ὑμῖν διὰ τοῦ κυρίου
3 Ἰησοῦ. Τοῦτο γάρ ἐστιν θέλημα τοῦ θεοῦ,
ὁ ἁγιασμὸς ὑμῶν, ἀπέχεσθαι ὑμᾶς ἀπὸ τῆς πορνείας,
4 εἰδέναι ἕκαστον ὑμῶν τὸ ἑαυτοῦ σκεῦος κτᾶσθαι ἐν ἁγια-
sop καὶ τιμῇ, μὴ ἐν πάθει ἐπιθυμίας καθάπερ καὶ τὰ
6 ἔθνη τὰ μὴ εἰλότὰ τὸν θεόν, τὸ μὴ ὑπερβαίνειν καὶ
πλεονεκτεῖν ἐν τῷ πράγματι τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, διότι
éxAikoc Kypioc περὶ πάντων τούτων, καθὼς καὶ προεί-
ἡ παμεν ὑμῖν καὶ διεμαρτυράμεθα. οὐ γὰρ ἐκάλεσεν ἡμᾶς ὁ
8 θεὸς ἐπὶ ἀκαθαρσίᾳ ἀλλ᾽ ἐν ἁγιασμῷ. τοιγαροῦν ὁ ἀθε-
τῶν οὐκ ἄνθρωπον ἀθετεῖ ἀλλὰ τὸν θεὸν τὸν AIAGNTA τὸ
9 πινεγλλὰ AYTOF τὸ ἅγιον elc ὕλλδο. Περὶ δὲ
τῆς φιλαδελφίας οὐ χρείαν ἔχετε γράφειν ὑμῖν, αὐτοὶ
γὰρ ὑμεῖς θεοδίδακτοί ἐστε εἰς τὸ ἀγαπᾷν ἀλλήλους"
10 καὶ γὰρ ποιεῖτε αὐτὸ εἰς πάντας τοὺς ἀδελφοὺς [revs] ἐν
ὅλῃ τῇ Μακεδονίᾳ. Παρακαλοῦμεν δὲ ὑμᾶς,
11 ἀδελφοί, περισσεύειν μᾶλλον, καὶ φιλοτιμεῖσθαι ἡσυχά-
ζειν καὶ πράσσειν τὰ ἴδια καὶ ἐργάζεσθαι ταῖς χερσὶν

13 ἀμέμπτως | ἀμήν. 1 Δοιπὸν οὖν

454 ΠΡῸΣ ΘΕΣΣΑΔΟΝΊΚΕΙΣ A 1 ΠῚ

συμφυλετῶν καθὼς καὶ αὐτοὶ ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, τῶν καὶ 15
τὸν κύριον ἀποκτεινάντων Ἰησοῦν καὶ τοὺς προφήτας. καὶ.
ἡμᾶς ἐκδιωξάντων, καὶ θεῷ μὴ ἀρεσκόντων, καὶ πᾶσιν
ἀνθρώποις ἐναντίων, κωλυόντων ἡμᾶς τοῖς ἔθνεσιν λα- 16
λῆσαι ἵνα σωθῶσιν, εἰς τὸ ἀνδπληρῶολι αὐτῶν TAC .
ἁμδρτίδο πάντοτε. Γἔφθασεν' δὲ ἐπ᾿ αὐτοὺς ἡ ὀργὴ εἰς.
τέλος.

Ἡμεῖς δέ, ἀδελφοί, ἀπορφανισθέντες ἀφ᾽ ὑμῶν πρὸς 17
καιρὸν ὥρας, προσώπῳ οὐ καρδίᾳ, περισσοτέρως ἐσπουδά-.
σαμεν τὸ πρόσωπον ὑμῶν ἰδεῖν ἐν πολλῇ ἐπιθυμίᾳ.
διότι ἠθελήσαμεν ἔλθεῖν πρὸς ὑμᾶς, ἐγὼ μὲν Παῦλος 18
καὶ ἅπαξ καὶ δίς, καὶ ἐνέκοψεν ἡμᾶς ὁ Σατανᾶς. τίς τὸ
γὰρ ἡμῶν ἐλπὶς ἢ χαρὰ ἢ στέφανος καυχήσεως -- ἣ οὐχὶ
καὶ ὑμεῖς -- ἔμπροσθεν τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ ἐν τῇ
αὐτοῦ παρουσίᾳ; ὑμεῖς yap ἐστε ἡ δόξα ἡμῶν καὶ ἡ 20
χαρά. Διὸ μηκέτι στέγοντες ηὐδοκήσαμεν x
καταλειφθῆναι ἐν ᾿Αθήναις μόνοι, καὶ ἐπέμψαμεν Τιμό- 2
θεον, τὸν ἀδελφὸν ἡμῶν καὶ "διάκονον τοῦ θεοῦ" ἐν τῷ
εὐαγγελίῳ τοῦ χριστοῦ, εἰς τὸ στηρίξαι ὑμᾶς καὶ παρα-
καλέσαι ὑπὲρ τῆς πίστεως. ὑμῶν τὸ μηδένα σαίνεσθαι 3
ἐν ταῖς θλίψεσιν ταύταις. αὐτοὶ γὰρ οἴδατε ὅτι εἰς τοῦτο
κείμεθα: καὶ γὰρ ὅτε πρὸς ὑμᾶς ἦμεν, προελέγομεν ὑμῖν 4
ὅτι μέλλομεν θλίβεσθαι, καθὼς καὶ ἐγένετο καὶ οἴδατε.
διὰ τοῦτο κἀγὼ μηκέτι στέγων ἔπεμψα els τὸ γνῶναι τὴν 5
Γπίστιν ὑμῶν,, μή mos ἐπείρασεν ὑμᾶς ὁ πειράζων καὶ
εἰς κενὸν γένηται ὃ κόπος ἡμῶν. ἴΑρτι δὲ ἐλθόντος 6
Τιμοθέου πρὸς ἡμᾶς ἀφ᾽ ὑμῶν καὶ εὐαγγελισαμένον ἡμῖν
τὴν πίστιν καὶ τὴν ἀγάπην ὑμῶν, καὶ ὅτι ἔχετε μνείαν
ἡμῶν ἀγαθὴν πάντοτε ἐπιποθοῦντες ἡμᾶς ἰδεῖν καθάπερ
καὶ ἡμεῖς ὑμᾶς, διὰ τοῦτο παρεκλήθημεν, ἀδελφοί, γ
ἐφ᾽ ὑμῖν ἐπὶ πάσῃ τῇ ἀνάγκῃ καὶ θλίψει ἡμῶν διὰ τῆς
ὑμῶν πίστεως, ὅτι νῦν ζῶμεν ἐὰν ὑμεῖς στήκετε ἐν κυρίφ. 8
τίνα γὰρ εὐχαριστίαν δυνάμεθα τῷ θεῷ ἀνταποδοῦναι περὶ 9

τό ἔφθακεν 2 συνεργὸν [τοῦ θεοῦ] 5 ὑμῶν πίστιν

UL Iv ΠΡῸΣ CESZAAONIKEIZ A 455

ὑμῶν ἐπὶ πάσῃ τῇ χαρᾷ ἣ χαίρομεν 80 ὑμᾶς ἔμπροσθεν
το τοῦ θεοῦ ἡμῶν, νυκτὸς καὶ ἡμέρας ὑπερεκπερισσοῦ δεύ-
μενοι εἰς τὸ ἰδεῖν ὑμῶν τὸ πρόσωπον καὶ καταρτίσαι τὰ
τι ὑστερήματα τῆς πίστεως ὑμῶν; Αὐτὸς δὲ ὁ
θεὸς καὶ πατὴρ ἡμῶν καὶ ὁ κύριος ἡμῶν ᾿Ιησοῦς κατευ-
θύ Ἁ ὁδὸ ἐ an 4 ξ a ᾿ ce a δὲ ε ,
12 Guvat τὴν οδὸν ἡμῶν πρὸς ὑμᾶς" υμᾶς δὲ ὁ κύριος πλεο-
, ’ “ > ἢ 4 > ,
νάσαι καὶ περισσεύσαι τῇ ἀγάπῃ εἰς ἀλλήλους καὶ εἰς
13 πάντας, καθάπερ καὶ ἡμεῖς εἰς ὑμᾶς, εἰς τὸ στηρίξαι ὑμῶν
4 [ἢ γ» Ἵ 3 € U 2 a a
tas καρδίας ᾿ἀμέμπτους᾽ ἐν ἁγιωσύνῃ ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ
καὶ πατρὸς ἡμῶν ἐν τῇ παρουσίᾳ τοῦ κυρίου ἡμῶν - Ἰησοῦ
μετὰ πάντων τῶν ἁγίων αὐτοῦ.
: Δοιπόν,, ἀδελφοί, ἐρωτῶμεν ὑμᾶς καὶ παρακαλοῦ-
3 ’ 3 a Φ -Δ" ’ 3 ε
μεν ἐν κυρίῳ ᾿Ἰησοῦ, [ἵνα] καθὼς παρελάβετε παρ᾽ ἡ-
μῶν τὸ πῶς δεῖ ὑμᾶς περιπατεῖν καὶ ἀρέσκειν θεῷ,
4 καθὼς καὶ περιπατεῖτε,-- ἵνα περισσεύητε μᾶλλον. οἴδατε
γὰρ τίνας παραγγελίας ἐδώκαμεν ὑμῖν διὰ τοῦ κυρίον
3 Ἰησοῦ. Τοῦτο γάρ ἐστιν θέλημα τοῦ θεοῦ,
ὁ ἁγιασμὸς ὑμῶν, ἀπέχεσθαι ὑμᾶς ἀπὸ τῆς πορνείας,
4 εἰδέναι ἕκαστον ὑμῶν τὸ ἑαυτοῦ σκεῦος κτᾶσθαι ἐν ἁγια-
5 σμῷ καὶ τιμῇ, μὴ ἐν πάθει ἐπιθυμίας καθάπερ καὶ τὰ
6 ἔθνη τὰ μὴ εἰλότὰ τὸν θεόν, τὸ μὴ ὑπερβαίνειν καὶ
πλεονεκτεῖν ἐν τῷ πράγματι τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, διότι
éxAixoc Kypioc περὶ πάντων τούτων, καθὼς καὶ προεί-
ἡ παμεν ὑμῖν καὶ διεμαρτυράμεθα. οὐ γὰρ ἐκάλεσεν ἡμᾶς ὁ
8 θεὸς ἐπὶ ἀκαθαρσίᾳ ἀλλ᾽ ἐν ἁγιασμῷ. τοιγαροῦν ὁ ἀθε-
τῶν οὐκ ἄνθρωπον ἀθετεῖ ἀλλὰ τὸν θεὸν τὸν λιλόντὰ τὸ
9 TINEYMA AYTOY τὸ ἅγιον εἶς YMAC. Περὶ δὲ
τῆς φιλαδελφίας οὐ χρείαν ἔχετε γράφειν ὑμῖν, αὐτοὶ
γὰρ ὑμεῖς θεοδίδακτοί ἐστε els τὸ ἀγαπᾷν ἀλλήλους"
a Α a“ > A 4 ’ A) bd a Δ. 3
10 καὶ γὰρ ποιεῖτε αὐτὸ εἰς πάντας τοὺς ἀδελφοὺς [τοὺς] ἐν
ὅλῃ τῇ Μακεδονίᾳ, Παρακαλοῦμεν δὲ ὑμᾶς,
11 ἀδελφοί, περισσεύειν μᾶλλον, ' καὶ φιλοτιμεῖσθαι ἡσυχά-
ζειν καὶ πράσσειν τὰ ἴδια καὶ ἐργάζεσθαι ταῖς χερσὶν

13 ἀμέμπτως | ἀμήν. 1 Λοιπὸν οὖν

456 ΠΡΟΣ OEZZAAONIKEIZ A ινν

“
ὑμών, καθὼς ὑμῖν παρηγγείλαμεν, ἵνα περιπατῆτε εὐσχη- τΖ
μόνως πρὸς τοὺς ἔξω καὶ μηδενὸς χρείαν ἔχητε.

Οὐ θέλομεν δὲ ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, περὶ τῶν 13
κοιμωμένων, ἵνα μὴ λυπῆσθε καθὼς καὶ οἱ λοιποὶ οἱ μὴ
ἔχοντες ἐλπίδα. εἰ γὰρ πιστεύομεν ὅτι ᾿Ιησοῦς ἀπέθανεν 14
καὶ ἀνέστη, οὕτως καὶ 6 θεὸς τοὺς κοιμηθέντας διὰ τοῦ
Ἰησοῦ ἄξει σὺν αὐτῷ: Τοῦτο γὰρ ὑμῖν λέγο ἐ

ησοῦ ἄξε αὐτῷ. οὔτο γὰρ ὑμῖν λέγομεν ἐν 1s

“ ς a
λόγῳ κυρίου, ὅτι ἡμεῖς of ζῶντες of περιλειπόμενοι eis
τὴν παρουσίαν τοῦ κυρίον οὐ μὴ φθάσωμεν τοὺς κοιμη-

, ed > a ¢€ eo 3 ce 3 a
θέντας: ὅτι αὐτὸς ὁ κύριος ἐν κελεύσματι, ἐν φωνῇ τό
93 4 > 4 “A ᾽ > 5» >
ἀρχαγγέλου καὶ ἐν σάλπιγγι θεοῦ, καταβήσεται an’ ov-
ρανοῦ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐν Χριστῷ ἀναστήσονται πρῶτον,
ἔπειτα ἡμεῖς of ζῶντες οἱ περιλειπόμενοι ἅμα σὺν αὐτοῖς 17
ς , 6 3 ἔλα 4 3 ’ “a s 9
ἁρπαγησόμεθα ev νεφέλαις εἰς ἀπάντησιν τοῦ κυρίου εἰς
34 \ 4 y A) , > ἢ σ
ἀέρα’ καὶ οὕτως πάντοτε σὺν κυρίῳ ἐσόμεθα. Ὥστε 18
παρακαλεῖτε ἀλλήλους ἐν τοῖς λόγοις τούτοις.

Περὶ δὲ τῶν χρόνων κἀὶ τῶν καιρῶν, ἀδελφοί, οὐ x

ca é ")» A
χρείαν ἔχετε ὑμῖν γράφεσθαι, αὐτοὶ yap ἀκριβῶς οἴδατε 2
ὅτι ἡμέρα Κυρίου ὡς κλέπτης ἐν νυκτὶ οὕτως ἔρχεται.
ὅταν ' λέγωσιν Εἰρήνη καὶ ἀσφάλεια, τότε αἰφνί- 3
> ~ σι 3
διος αὐτοῖς ἐπίσταται ὄλεθρος ὥσπερ ἡ wd τῇ ἐν
3 ᾽ Α 3 4 3 U € al 3
γαστρὶ ἐχούσῃ, καὶ οὐ μὴ ἐκφύγωσιν. ὑμεῖς δέ, ἀδελ- 4

,ὕ 32 > 4 3 , @ ¢ ¢ ς a ε Γ Ἃ ? ΤΊ
oi, οὐκ ἐστὲ ἐν σκότει, ἵνα ἡ ἡμέρα ὑμᾶς ὡς κλέπτας
καταλάβῃ, πάντες γὰρ ὑμεῖς υἱοὶ φωτός ἐστε καὶ υἱοὶ ς
ε 3 3 y 4 OA ’ ” 4 \
ἡμέρας. ΟοΟὐκ ἐσμὲν νυκτὸς οὐδὲ σκότους" ἄρα οὖν μὴ 6

’ ε 4 3 A μος N ,
καθεύδωμεν ὡς οἱ λοιποί, ἀλλὰ γρηγορῶμεν καὶ νήφωμεν.
οὗ γὰρ καθεύδοντες νυκτὸς καθεύδουσιν, καὶ οἱ μεθυσκό- 7
μενοι νυκτὸς μεθύουσιν' ἡμεῖς δὲ ἡμέρας ὄντες ννήφωμεν, 8
ENAYCAMENO! θώρδκὰ πίστεως καὶ ἀγάπης καὶ Ἰτερικε-
dadafan ἐλπίδα σὠτηρίδο" ὅτι οὐκ ἔθετο "ἡμᾶς ὁ θεὸς" 9
εἰς ὀργὴν ἀλλὰ εἰς περιποίησιν σωτηρίας διὰ τοῦ κυρίου
c a > a“ a a 3 , cr Ἵ ς an
ἡμῶν Ἰησοῦ [Χριστοῦ], τοῦ ἀποθανόντος 'περὶ ἡμῶν το
ἵνα εἴτε γρηγορῶμεν εἴτε καθεύδωμεν ἅμα σὺν αὐτῷ ζήσω-

3 δὲ 4 κλέπτης 9 ὁ θεὰς ἡμᾶς 10 ὑπὲρ

v ΠΡῸΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΕΙΣ A 457

x1 μεν, Ato παρακαλεῖτε ἀλλήλους καὶ οἰκοδομεῖτε εἷς τὸν
ἕνα, καθὼς καὶ ποιεῖτε.

12 Ἐρωτῶμεν δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, εἰδέναι τοὺς κοπιῶντας
ἐν ὑμῖν καὶ προϊσταμένους ὑμῶν ἐν κυρίῳ καὶ νουθετοῦντας

13 ὑμᾶς, καὶ ἡγεῖσθαι αὐτοὺς ᾿“ὑπερεκπερισσοῦ" ἐν ἀγάπῃ διὰ

1470 ἔργον αὐτῶν. εἰρηνεύετε ἐν ἑαυτοῖς, αρακαλοῦμεν
“δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, νουθετεῖτε τοὺς ἀτάκτους, παραμυθεῖσθε
τοὺς ὀλιγοψύχους, ἀντέχεσθε τῶν ἀσθενῶν, μακροθυμεῖτε

13 πρὸς πάντας. ὁρᾶτε μή τις κακὸν ἀντὶ κακοῦ τινὶ ἀπο-
δῷ, ἀλλὰ πάντοτε τὸ ἀγαθὸν διώκετε Τ εἰς ἀλλήλους καὶ

τ εἰς πάγτας. Πάντοτε χαίρετε, ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε,

18 ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε' τοῦτο γὰρ θέλημα θεοῦ ἐν Χριστῷ

19 Ἰησοῦ εἰς ὑμᾶς. τὸ πνεῦμα μὴ σβέννυτε, προφητείας μὴ

a1 a: ἐξουθενεῖτε: πάντα [δὲ] δοκιμάζετε, τὸ καλὸν κατέχετε,
2 ἀπὸ TrANTOC εἴδους τονηροῦ ἀπέχεοθε. Αὐτὸς δὲ
ὁ θεὸς τῆς εἰρήνης ἁγιάσαι ὑμᾶς ὁλοτελεῖς, καὶ ὁλόκληρον
ὑμῶν τὸ πνεῦμα καὶ ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα ἀμέμπτως ἐν
τῇ παρουσίᾳ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τηρηθείη.

24 πιστὸς ὁ καλῶν ὑμᾶς, ὃς καὶ ποιήσει.

as ᾿Αδελφοί, προσεύχεσθε [καὶ] περὶ ἡμῶν.

2% ᾿Ασπάσασθε τοὺς ἀδελφοὺς πάντας ἐν φιλήματι

27 ἁγῳ. ἜἙνορκίζω͵ ὑμᾶς τὸν κύριον ἀναγνωσθῆναι τὴν
ἐπιστολὴν πᾶσιν τοῖς ᾿ ἀδελφοῖς.

28 Ἡ χάρις τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μεθ᾽ ὑμῶν.

13 ὑπερεκπερισσώς 15 καὶ 27 ἁγίοις

ΠΡΟΣ OEZZAAONIKEIZ B

ΠΑΥ͂ΛΟΣ KAI SIAOYANOS KAI TIMOGEO2 τῇ Ι
ἐκκλησίᾳ Θεσσαλονικέων ἐν θεῷ πατρὶ ἡμῶν καὶ κυρίῳ,
Ἰησοῦ Χριστῷ’ χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς 2
καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἑὐχαριστεῖν ὀφείλομεν τῷ θεῷ πάντοτε περὶ ὑμῶν, 3
ἀδελφοί, καθὼς ἄξιόν ἐστιν, ὅτι ὑπεραυξάνει ἡ πίστις
ὑμῶν καὶ πλεογάζει ἡ ἀγάπη ἑνὸς ἑκάστου πάντων ὑμῶν

εἰς ἀλλήλους, ὥστε αὐτοὺς ἡμᾶς ἐν ὑμῖν ἐνκαυχᾶσθαι év 4

ταῖς ἐκκλησίαις τοῦ θεοῦ ὑπὲρ τῆς ὑπομονῆς ὑμῶν καὶ
πίστεως ἐν πᾶσιν τοῖς διωγμοῖς ὑμῶν καὶ ταῖς θλίψεσιν
αἷς "ἀνέχεσθε", ἔνδειγμα τῆς δικαίας κρίσεως τοῦ θεοῦ, εἰς 5
τὸ καταξιωθῆναι ὑμᾶς τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ, ὑπὲρ ἧς
καὶ πάσχετε, εἴπερ δίκαιον παρὰ θεῷ ἀνταποδοῦναι τοῖς 6
θλίβουσιν ὑμᾶς θλίψιν καὶ ὑμῖν τοῖς .θλιβομένοις ἄ ἄνεσιν 7
μεθ᾽ ἡμῶν ἐν τῇ ἀποκαλύψει. τοῦ κυρίου Ἰησοῦ ἀπ᾽ οὐρανοῦ
per ἀγγέλων δυνάμεως αὐτοῦ EN Tryp! φλογός, AIAGNTOC 8
ἐκλίκηςιν TOTC MA ElAdc! θεὸν καὶ τοῖς. MA ὑττὰκού-
OYCIN τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ, οἵτινες δίκην g
τίσουσιν ὄλεθρον αἰώνιον ἀττὸ ττροοσώττογ TOY κγρίογ
kal ἀπὸ τῆς AdZHC TAc Icyyoc δύτοῦ, Stan ἔλθῃ 10
éndAozacOAnal ἐν τοῖς ἁγίοις ayToy καὶ BaymacOANal
ἐν πᾶσιν τοῖς πιστεύσασιν, ὅτι "ἐπιστεύθη" τὸ μαρτύριον
ἡμῶν ἐφ᾽ ὑμᾶς, EN TH HMEepa ἐκείνῃ. Eis ὃ καὶ τε
προσευχόμεθα πάντοτε περὶ ὑμῶν, ἵνα ὑμᾶς ἀξιώσῃ τῆς
κλήσεως 6 θεὸς ἡμῶν καὶ πληρώσῃ πᾶσαν εὐδοκίαν ἀγα-
4 ἐνέχεσθε ro ἡ Ὁ

1.

III ΠΡῸΣ OHZZAAONIKEIZ B 459

12 θωσύνης καὶ ἔργον πίστεως ἐν δυνάμει, STIWC ENAOZACOH
τὸ ONOMA τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ ἐν YMIN, καὶ ὑμεῖς
ἐν αὐτῷ, κατὰ τὴν χάριν τοῦ θεοῦ ἡμῶν καὶ κυρίου ᾿Ιησοῦ
Χριστοῦ.

. Ἐρωτώμεν δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, ὑπὲρ τῆς παρουσίας τοῦ
κυρίου [ἡμῶν] Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡμῶν ἐπισυναγωγῆς

4 ἐπ᾽ αὐτόν, εἰς τὸ μὴ ταχέως σαλευθῆναι ὑμᾶς ἀπὸ τοῦ νοὸς
μηδὲ θροεῖσθαι μήτε διὰ πνεύματος μήτε διὰ λόγου μήτε
δι ἐπιστολῆς ὡς δ ἡμῶν, ὡς ὅτι ἐνέστηκεν ἡ ἡμέρα τοῦ

4 'κυρίον ἡ μή τις ὑμᾶς ἐξαπατήσῃ κατὰ μηδένα τρόπον"
ὅτι ἐὰν μὴ ἔλθῃ ἡ ἀποστασία πρῶτον καὶ ἀποκαλυφθῇ

46 ἄνθρωπος τῆς "ἀνομίας", ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, ὁ ἀντι-
κείμενος Kal ὑπερὰιρόλενος ἐπὶ πάντὰ λεγόμενον
θεὸν ἢ σέβασμα, ὥστε αὐτὸν εἰς τὸν ναὸν τοῦ θεοῦ

5 κἀθίοδι, ἀποδεικνύντα ἑαυτὸν ὅτι ἔστιν θεός--. Οὐ
μνημονεύετε ὅτι ἔτι ὧν πρὸς ὑμᾶς ταῦτα ἔλεγον ὑμῖν;

6 καὶ νῦν τὸ κατέχον οἴδατε, εἰς τὸ ἀποκαλυφθῆναι αὐτὸν

γὲν τῷ αὐτοῦ καιρῷ" τὸ γὰρ μυστήριον ἤδη ἐνεργεῖται τῆς
ἀνομίας: μόνον ὁ κατέχων ἄρτι ἕως ἐκ μέσου γένηται.

8 καὶ τότε ἀποκαλυφθήσεται ὁ ANOMOC, ὃν ὁ κύριος [Ἰη-
σοῦς] "ἀνελεῖ" τῷ πνεύλλδτι TOY CTOMATOC δύτον

ο καὶ καταργήσει τῇ ἐπιφανείᾳ τῆς παρουσίας αὐτοῦ, οὗ
ἐστὶν 4 παρουσία κατ᾽ ἐνέργειαν τοῦ Σατανᾶ ἐν πάσῃ

το δυνάμει καὶ σημείοις καὶ τέρασιν Ψεύδους καὶ ἐν πάσῃ
ἀπάτῃ ἀδικίας τοῖς ἀπολλυμένοις, ἀνθ᾽ ὧν τὴν ἀγάπην

χι τῆς ἀληθείας οὐκ ἐδέξαντο εἰς τὸ σωθῆναι αὐτούς: καὶ
διὰ τοῦτο πέμπει αὐτοῖς ὁ θεὸς ἐνέργειαν πλάνης εἰς τὸ

12 πιστεῦσαι αὐτοὺς τῷ Ψεύδει, ἵνα κριθῶσιν πάντες" οἱ μὴ
πιστεύσαντες τῇ ἀληθείᾳ ἀλλὰ εὐδοκήσαντες τῇ ἀδικίᾳ.

.3 Ἡμεῖς δὲ ὀφείλομεν εὐχαριστεῖν τῷ θεῷ πάντοτε
περὶ ὑμῶν, ἀδελφοὶ ἡγὰτπτηλλένοι YTIO ΚΥγρίογ, ὅτι εἴ-
λατο ὑμᾶς ὁ θεὸς ‘dx’ ἀρχῆς" els σωτηρίαν ἐν ἁγιασμῷ

14 πνεύματος καὶ πίστει ἀληθείας, εἰς ὃ ἐκάλεσεν ὑμᾶς διὰ

2 κυρίον.--- 3 ἁμαρτίας 8 ἀναλοῖ 12 ἅπαντες 13 ἀπαρχὴν

ΠΡΟΣ EBPAIOY2

TIOAYMEPQS KAI ΠΟΛΥΤΡΟΠΩΣ πάλαι ὁ θεὸς :
λαλήσας τοῖς πατράσιν ἐν τοῖς προφήταις ἐπ᾽ ἐσχάτου 2
τῶν ἡμερῶν τούτων ἐλάλησεν ἡμῖν ἐν υἱῷ, ὃν ἔθηκεν
κληρονόμον πάντων, δι’ οὗ καὶ ἐποίησεν τοὺς αἰῶνας" ὃς 3
ὧν ἀπαύγασμα τῆς δόξης καὶ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως
αὐτοῦ, φέρων τε τὰ πάντα τῷ ῥήματι τῆς δυνάμεως av-
τοῦ, καθαρισμὸν τῶν ἁμαρτιῶν ποιησάμενος ἐκάθισεν ἐν
λεξζιᾷ τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς, τοσούτῳ κρείττων 4
γενόμενος τῶν ἀγγέλων ὅσῳ διαφορώτερον παρ᾽ αὐτοὺς
κεκληρονόμηκεν ὄνομα. Τίνι γὰρ εἶπέν ποτε 5
τῶν ἀγγέλων

Υἱός moy εἴ οὐ, ἐγὼ οήλμερον γεγέννηκά Ce,
καὶ πάλιν

᾿Εγὼ écomat δὐτῷ εἰς πὰτέρὰ, kal ἀὐτὸς ἔοτδι
moi εἰς γίόν ;
ὅταν δὲ πάλιν εἰσαγάγῃ τὸν πρωτότοκον εἰς τὴν olkov- 6
μένην, λέγει
Καὶ προοκγνηοάτωοδὰν δὐτῷ πάντες ἄγγελοι
θεοΥ.
καὶ πρὸς μὲν τοὺς ἀγγέλους λέγει 7
Ὃ ποιῶν τοὺς ἀγγέλογο δύτον τινεύλλάτὰ,

Kal toyc AeiToyproyc ἀὐτοῦ πυγρὸς Acra:

πρὸς δὲ τὸν vidy 8

11 ΠΡΟΣ EBPAIOTZ 463

Ὃ epdnoc ‘coy 6 θεὸς εἰς τὸν alOna [τοῦ alOnoc],
καὶ ἡ ῥάβλος τῆς εὐθύτητος ῥάβλοο τῆς Βδοι-
Aefac αὐτοῦ",
9 ἠγάπηοσδο δικδιοούνην kal émfcucac ἀνολλίδν"
Aid τοῦτο éxpicén ce ὁ θεόοσ, ὁ Gedc coy, ἔλδλιον
ἀγδλλιάσεως πὰρὰ toyc λλετόχογο coy:
το Καί
Sy Kar ἀρχάς, κύριε, τὴν γῆν ἐθελελίωοδο,
kal ἔργὰ τῶν χειρῶν coy elcin of οὐρὰνοί:
τι αὐτοὶ ἀττολοῦντὰδι, CY λὲ λιδλλένειο"
Kal πάντες ὡς IMATION TrAAAIWOHCONTAl,
12 Kal ὡσεὶ περιβόλδιον EAlZEIC aYTOYC,
ὡς ἱμάτιον Kat ἀλλδγήοσοντδι"
cy Aé ὁ aytoc εἶ, kal τὰ ἔτη coy οὐκ ἐκλεί-
YOYCIN.
13 πρὸς τίνα δὲ τῶν ἀγγέλων εἴρηκέν ποτε
Κάθογ ἐκ λεξιῶν MOY
ἕως ἂν θῶ τοὺς éyOpoyc coy ὑποπόλιον τῶν
πολῶν COY;
14 οὐχὶ πάντες εἰσὶν λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν
ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτη-
_ x play; Διὰ τοῦτο δεῖ περισσοτέρως προσέχειν
«ἡμᾶς τοῖς ἀκουσθεῖσιν, μή ποτε παραρνῶμεν. el γὰρ
ὁ 8¢ ἀγγέλων λαληθεὶς λόγος ἐγένετο βέβαιος, καὶ πᾶσα
παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν,
8 πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτη-
ρίας, ἥτις, ἀρχὴν λαβοῦσα λαλεῖσθαι διὰ τοῦ κυρίου,
“ὑπὸ τῶν ἀκουσάντων εἰς ἡμᾶς ἐβεβαιώθη, συνεπιμαρ-
τυροῦντος τοῦ θεοῦ σημείοις τε καὶ τέρασιν καὶ ποικίλαις
δυνάμεσιν καὶ πνεύματος ἁγίου μερισμοῖς κατὰ τὴν
αὐτοῦ θέλησιν;.
5 Ov yap ἀγγέλοις ὑπέταξεν τὴν οἰκουμένην τὴν μέλ-
6 λουσαν, περὶ ἧς λαλοῦμεν: διεμαρτύρατο δέ πού τις

8 σον, & θεός, εἷς..... βασιλείας σον

ΠΡΟΣ OEZZAAONIKEIZ A

ΠΑΥ͂ΛΟΣ KAI SIAOYANOS KAI TIMOGEOS τῇ:
ἐκκλησίᾳ Θεσσαλονικέων ἐν θεῷ πατρὶ καὶ κυρίῳ ᾿Ιησοῦ
Χριστῷ: χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη.

a σι “ σι a“

Evxapiorotpey τῷ θεῷ πάντοτε περὶ πάντων ὑμῶν 2

, U a aA “~
μνείαν ποιούμενοι ἐπὶ τῶν προσευχῶν ἡμῶν, ἀδιαλείπτως
μνημονεύοντες ὑμῶν τοῦ ἔργου τῆς πίστεως καὶ τοῦ 3

4 ~ Cal a lod ~
κόπου τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ὑπομονῆς τῆς ἐλπίδος τοῦ
κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ καὶ

λ ς- ie 28. ἢ 3 + > , € 4 a
πατρὸς ἡμῶν, εἰδότες, ἀδελφοὶ ἠγαπημένοι ὑπὸ [τοῦ] 4
΄“- 4 a ~

θεοῦ, τὴν ἐκλογὴν ὑμῶν, ὅτι TO εὐαγγέλιον ἡμῶν οὐκ ἐγε- 5

’ > Coa ‘
mn eis ὑμᾶς ἐν λόγῳ μόνον ἀλλὰ καὶ ἐν δυνάμει καὶ
ἐν πνεύματι ἁγίῳ καὶ πληροφορίᾳ πολλῇ, καθὼς οἴδατε

ματι ἁγίῳ καὶ πληροφορίᾳ πολλῇ, s

t 2 , T £.a 9 € a y ε a ν΄. δ κα
οἷοε ἐγενήθημεν ᾿ ὑμῖν δι’ ὑμᾶς: καὶ ὑμεῖς μιμηταὶ ἡμῶν 6
ἐγενήθητε καὶ τοῦ κυρίου, δεξάμενοι τὸν λόγον ἐν θλίψει
πολλῇ μετὰ χαρᾶς πνεύματος ἁγίον, ware γενέσθαι ὑμᾶς 7
γ a τ 7
τύπον' πᾶσιν τοῖς πιστεύουσιν ἐν τῇ Μακεδονίᾳ καὶ ἐν
΄“ 3 , 9 3 ε ~ 3 3 / ε 4 “~ ,
τῇ Axaia. ad ὑμῶν yap ἐξήχηται ὃ λόγος τοῦ κυρίου 8

9 ’ 3 ~ ‘ Ἁ 3 9 3 3 ᾽ν
οὐ μόνον ἐν τῇ Μακεδονίᾳ καὶ ᾿Αχαίᾳ, ἀλλ᾽ ἐν παντὶ
τόπῳ ἡ πίστις ὑμῶν ἡ πρὸς τὸν θεὸν ἐξελήλνθεν, ὥστε

A ’ Ἂν ca - 3 Q 4 } γε a 4
μὴ χρείαν ἔχειν ἡμᾶς λαλεῖν τι’ αὐτοὶ yap περὶ ᾿ἡμῶν 9
3 aA
ἀπαγγέλλουσιν ὁπαίαν. εἴσοδον ἔσχομεν πρὸς ὑμᾶς, καὶ

~ 3 , 4 4 ‘ >A “ Ὁ
πῶς ἐπεστρέψατε πρὸς τὸν θεὸν ἀπὸ τῶν εἰδώλων δου-

U fol σι a
λεύειν θεῷ ζῶντι καὶ ἀληθινῷ, καὶ ἀναμένειν τὸν υἱὸν το

9 “~ > a ~ nw “~
αὐτοῦ ἐκ τῶν οὐρανῶν, ὃν ἤγειρεν ἐκ [τῶν] νεκρῶν,
3 “~ ~ a a a
Ἰησοῦν τὸν ῥυόμενον ἡμᾶς ἐκ τῆς ὀργῆς τῆς ἐρχομένης.

5 ἐν 7 τύπους 9 ὑμῶν

11 ΠΡῸΣ ΘΕΣΣΑΛΟΧΊΚΕΙΣ A 453

. Αὐτοὶ yap οἴδατε, ἀδελφοί, τὴν εἴσοδον ἡμῶν τὴν πρὸς
4 ὑμᾶς ὅτι οὐ κενὴ γέγονεν, ἀλλὰ προπαθόντες καὶ ὑβρισθέν-
τες καθὼς οἴδατε ἐν Φιλίπποις ἐπαρρησιασάμεθα ἐν τῷ
θεῷ ἡμῶν λαλῆσαι πρὸς ὑμᾶς τὸ εὐαγγέλιον τοῦ θεοῦ ἐν
3πολλῷ ἀγῶνι. ἡ γὰρ παράκλησις ἡμῶν οὐκ ἐκ πλάνης
4 οὐδὲ ἐξ ἀκαθαρσίας οὐδὲ ἐν δόλῳ, ἀλλὰ καθὼς δεδοκι-
μάσμεθα ὑπὸ τοῦ θεοῦ πιστευθῆναι τὸ εὐαγγέλιον οὕτως
λαλοῦμεν, οὐχ ὡς ἀνθρώποις ἀρέσκοντες ἀλλὰ θεῷ τῷ
5 λοκιλλάζοντι τὰς κἀρλίδο ἡμῶν. οὔτε γάρ ποτε ἐν ᾿λόγῳ
κολακίας ἐγενήθημεν, καθὼς οἴδατε, οὔτε προφάσει πλεο-
ὁ νεξίας, θεὸς μάρτυς, οὔτε ζητοῦντες ἐξ ἀνθρώπων δόξαν,
7 ovre ἀφ᾽ ὑμῶν οὔτε ἀπ᾿ ἄλλων, δυνάμενοι ἐν βάρει εἶναι
ὡς Χριστοῦ ἀπόστολοι: ἀλλὰ ἐγενήθημεν νήπιοι ἐν μέσῳ
8 ὑμῶν, ὡς ἐὰν τροφὸς θάλπῃ τὰ ἑαυτῆς τέκνα: οὕτως
ὀμειρόμενοι ὑμῶν ηὐδοκοῦμεν μεταδοῦναι ὑμῖν οὐ μόνον τὸ
εὐαγγέλιον τοῦ θεοῦ ἀλλὰ καὶ τὰς ἑαυτῶν Ψυχάς, διότι
9 ἀγαπητοὶ ἡμῖν ἐγενήθητε: μνημονεύετε γάρ, ἀδελφοί, τὸν
κόπον ἡμῶν καὶ τὸν μόχθον: νυκτὸς καὶ ἡμέρας ἐργαζό-
μενοι πρὸς τὸ μὴ ἐπιβαρῆσαί τινα ὑμῶν ἐκηρύξαμεν εἰς
το ὑμᾶς τὸ εὐαγγέλιον τοῦ θεοῦ. ὑμεῖς μάρτυρες καὶ ὁ θεός,
ὡς ὁσίως καὶ δικαίως καὶ ἀμέμπτως ὑμῖν τοῖς πιστεύουσιν.

11 ἐγενήθημεν, καθάπερ οἴδατε ὡς ἔνα ἕκαστον ὑμῶν ὡς

12 πατὴρ τέκνα ἑαυτοῦ παρακαλοῦντες ὑμᾶς καὶ παραμυθού-

᾿ς μενοι καὶ μαρτυρόμενοι, εἰς τὸ περιπατεῖν ὑμᾶς ἀξίως τοῦ
θεοῦ τοῦ Γκαλοῦντος ὑμᾶς εἰς τὴν ἑαυτοῦ βασιλείαν καὶ
δόξαν.

13 Kal διὰ τοῦτο καὶ ἡμεῖς εὐχαριστοῦμεν τῷ θεῷ ἀδια-
λείπτως, ὅτι παραλαβόντες λόγον ἀκοῆς trap’ ἡμῶν τοῦ
θεοῦ ἐδέξασθε οὐ λόγον ἀνθρώπων ἀλλὰ καθὼς ἀληθῶς
ἐστὶν λόγον θεοῦ, ὃς καὶ ἐνεργεῖται ἐν ὑμῖν τοῖς πιστεύ-

14 ουσιν. ὑμεῖς γὰρ μιμηταὶ ἐγενήθητε, ἀδελφοί, τῶν ἐκ-
κλησιῶν τοῦ θεοῦ τῶν οὐσῶν ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ ἐν Χριστῷ
Ἰησοῦ, ὅτι τὰ αὐτὰ ἐπάθετε καὶ ὑμεῖς ὑπὸ τῶν ἰδίων

12 καλέσαντος

454 ΠΡῸΣ GEZZAAONIKEIS A 111Π|

συμφυλετῶν καθὼς καὶ αὐτοὶ ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, τῶν καὶ τς
τὸν κύριον ἀποκτεινάντων Ἰησοῦν καὶ τοὺς προφήτας καὶ
ἡμᾶς ἐκδιωξάντων, καὶ θεῷ μὴ ἀρεσκόντων, καὶ πᾶσιν
ἀνθρώποις ἐναντίων, κωλυόντων ἡμᾶς τοῖς ἔθνεσιν λα- 16
λῆσαι ἵνα σωθῶσιν, εἰς τὸ ἀνάπληρῶοδι αὐτῶν τὰς.
Amaptiac πάντοτε. Γἔφθασεν' δὲ ἐπ᾽ αὐτοὺς ἡ ὀργὴ εἰς
τέλος.

Ἡμεῖς δέ, ἀδελφοί, ἀπορφανισθέντες ἀφ᾽ ὑμῶν πρὸς 17
καιρὸν ὥρας, προσώπῳ οὐ καρδίᾳ, περισσοτέρως ἐσπουδά-.
σαμεν τὸ πρόσωπον ὑμῶν ἰδεῖν ἐν πολλῇ ἐπιθυμίᾳ,
διότι ἠθελήσαμεν ἐλθεῖν πρὸς ὑμᾶς, ἐγὼ μὲν Παῦλος 18
καὶ ἅπαξ καὶ δίς, καὶ ἐνέκοψεν ἡμᾶς ὁ Σατανᾶς. τίς x9
γὰρ ἡμῶν ἐλπὶς ἢ χαρὰ ἢ στέφανος καυχήσεως -- ἣ οὐχὶ
καὶ ὑμεῖς -- ἔμπροσθεν τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ ἐν τῇ
αὐτοῦ παρουσίᾳ; ὑμεῖς γάρ ἐστε ἡ δόξα ἡμῶν καὶ 420
χαρά. Διὸ μηκέτε στέγοντες ηὐδοκήσαμεν x
καταλειφθῆναι ἐν ᾿Αθήναις μόνοι, καὶ ἐπέμψαμεν Τιμό- a
θεον, τὸν ἀδελφὸν ἡμῶν καὶ “διάκονον τοῦ θεοῦ" ἐν τῷ
εὐαγγελίῳ τοῦ χριστοῦ, εἰς τὸ στηρίξαι ὑμᾶς καὶ παρα-
καλέσαι ὑπὲρ τῆς πίστεως. ὑμῶν τὸ μηδένα σαίνεσθαι 3
ἐν ταῖς θλίψεσιν ταύταις. αὐτοὶ γὰρ οἴδατε ὅτι εἰς τοῦτο
κείμεθα: καὶ γὰρ ὅτε πρὸς ὑμᾶς ἦμεν, προελέγομεν ὑμῖν 4
ὅτι μέλλομεν θλίβεσθαι, καθὼς καὶ ἐγένετο καὶ οἴδατε.
διὰ τοῦτο κἀγὼ μηκέτι στέγων ἔπεμψα els τὸ γνῶναι τὴν 5
Γπίστιν vpov', μή πως ἐπείρασεν ὑμᾶς ὁ πειράζων καὶ
εἰς κενὸν γένηται ὁ κόπος ἡμῶν. “Apri δὲ ἐλθόντος 6
Τιμοθέου πρὸς ἡμᾶς ἀφ᾽ ὑμῶν καὶ εὐαγγελισαμένου ἡμῖν
τὴν πίστιν καὶ τὴν ἀγάπην ὑμῶν, καὶ ὅτι ἔχετε μνείαν
ἡμῶν ἀγαθὴν πάντοτε ἐπιποθοῦντες ἡμᾶς ἰδεῖν καθάπερ
καὶ ἡμεῖς ὑμᾶς, διὰ τοῦτο παρεκλήθημεν, ἀδελφοί, 7
ἐφ᾽ ὑμῖν ἐπὶ πάσῃ τῇ ἀνάγκῃ καὶ θλίψει ἡμῶν διὰ τῆς
ὑμῶν πίστεως, ὅτι νῦν ζῶμεν ἐὰν ὑμεῖς στήκετε ἐν κυρίῳ. 8
τίνα γὰρ εὐχαριστίαν δυνάμεθα τῷ θεῷ ἀνταποδοῦναι περὶ 9

16 ἕφθακεν 2 συνεργὸν [τοῦ θεοῦ] 5 ὑμῶν πίστιν

lit IV ΠΡῸΣ OEZZAAONIKEIS A 455

ὑμῶν ἐπὶ πάσῃ τῇ χαρᾷ ἣ χαίρομεν δι’ ὑμᾶς ἔμπροσθεν
το TOU θεοῦ ἡμῶν, νυκτὸς καὶ ἡμέρας ὑπερεκπερισσοῦ δεό-
μενοι εἰς τὸ ἰδεῖν ὑμῶν τὸ πρόσωπον καὶ καταρτίσαι τὰ
τ ὑστέρήματα τῆς πίστεως ὑμῶν; Auvros δὲ ὁ
θεὸς καὶ πατὴρ ἡμῶν καὶ 6 κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς κατευ-
12 θύναι τὴν ὁδὸν ἡμῶν πρὸς ὑμᾶς: ὑμᾶς δὲ ὁ κύριος πλεο-
γνάσαι καὶ περισσεύσαι τῇ ἀγάπῃ εἰς ἀλλήλους καὶ els
13 πάντας, καθάπερ καὶ ἡμεῖς εἰς ὑμᾶς, εἰς τὸ στηρίξαι ὑμῶν
τὰς καρδίας ᾿ἀμέμπτους' ἐν ἁγιωσύνῃ ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ
καὶ πατρὸς ἡμῶν ἐν τῇ παρουσίᾳ τοῦ κυρίου ἡμῶν. Ἰησοῦ
μετὰ πάντων τῶν ἁγίων αὐτοῦ."
: ‘Aouroy', ἀδελφοί, ἐρωτῶμεν ὑμᾶς καὶ παρακαλοῦ-
μεν ἐν κυρίῳ ᾿Ιησοῦ, [ἵνα] καθὼς παρελάβετε παρ᾽ ἧἡ-
μῶν τὸ πῶς δεῖ ὑμᾶς περιπατεῖν καὶ ἀρέσκειν θεῷ,
4 καθὼς καὶ περιπατεῖτε,-- ἵνα περισσεύητε μᾶλλον. οἴδατε
γὰρ τίνας παραγγελίας ἐδώκαμεν ὑμῖν διὰ τοῦ κυρίον
3 Ἰησοῦ. Τοῦτο γάρ ἐστιν θέλημα τοῦ θεοῦ,
ὁ ἁγιασμὸς ὑμῶν, ἀπέχεσθαι ὑμᾶς ἀπὸ τῆς πορνείας,
4 εἰδέναι ἕκαστον ὑμῶν τὸ ἑαυτοῦ σκεῦος κτᾶσθαι ἐν ἁγια-
ἐς σμῷ καὶ τιμῇ, μὴ ἐν πάθει ἐπιθυμίας καθάπερ καὶ τὰ
6ε ἔθνη τὰ μὴ εἰλότὰ τὸν θεόν, τὸ μὴ ὑπερβαίνειν καὶ
πλεονεκτεῖν ἐν τῷ πράγματι τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, διότι
éxAikoc Κύριος περὶ πάντων τούτων, καθὼς καὶ προεί-
7 παμεν ὑμῖν καὶ διεμαρτυράμεθα. οὐ γὰρ ἐκάλεσεν ἡμᾶς ὁ
8 θεὸς ἐπὶ ἀκαθαρσίᾳ ἀλλ᾽ ἐν ἁγιασμῷ. τοιγαροῦν ὁ ἀθε-
τῶν οὐκ ἄνθρωπον ἀθετεῖ ἀλλὰ τὸν θεὸν τὸν AIAGNTA τὸ
9 πινεζλλὰ δύτον τὸ ἅγιον εἰς YMAC. Περὶ δὲ
τῆς φιλαδελφίας οὐ χρείαν ἔχετε γράφειν ὑμῖν, αὐτοὶ
γὰρ ὑμεῖς θεοδίδακτοί ἐστε εἰς τὸ ἀγαπᾷν ἀλλήλους"
το καὶ γὰρ ποιεῖτε αὐτὸ εἰς πάντας τοὺς ἀδελφοὺς [τοὺς] ἐν
ὅλῃ τῇ Μακεδονίᾳ, Παρακαλοῦμεν δὲ ὑμᾶς,
τι ἀδελφοί, περισσεύειν μᾶλλον, ' καὶ φιλοτιμεῖσθαι ἡσυχά-
ζειν καὶ πράσσειν τὰ ἴδια καὶ ἐργάζεσθαι ταῖς χερσὶν

13 ἀμέμπτως | ἀμήν. x Λοιπὸν οὖν

456 ΠΡΟΣ OEZZAAONIKEIZ A IV Vv

e
ὑμῶν, καθὼς ὑμῖν παρηγγείλαμεν, ἵνα περιπατῆτε evoyn- x2
μόνως πρὸς τοὺς ἔξω καὶ μηδενὸς χρείαν ἔχητε.

Οὐ θέλομεν δὲ ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, περὶ τῶν 13

[2 “ 4 a € 4
κοιμωμένων, ἵνα μὴ λυπῆσθε καθὼς καὶ of λοιποὶ of μὴ
ἔχοντες ἐλπίδα. εἰ γὰρ πιστεύομεν ὅτι Ἰησοῦς ἀπέθανεν 14
καὶ ἀνέστη, οὕτως καὶ ὁ θεὸς τοὺς κοιμηθέντας διὰ τοῦ
9 ray # A 9 « δι LY Cc a o 3
Ἰησοῦ ἄξει σὺν αὐτῷ Τοῦτο γὰρ ὑμῖν λέγομεν ἐν 15
λόγῳ κυρίου, ὅτι ἡμεῖς οἱ ζῶντες οἱ περιλειπόμενοι εἰς
τὴν παρουσίαν τοῦ κυρίου οὐ μὴ φθάσωμεν τοὺς κοιμη-
θέντας: ὅτι αὐτὸς ὁ κύριος ἐν κελεύσματι, ἐν φωνῇ τό
3 > Ld δι ’ > 3 3
ἀρχαγγέλου καὶ ἐν σάλπιγγι θεοῦ, καταβήσεται ἀπ᾽ οὐ-
ρανοῦ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐν Χριστῷ ἀναστήσονται πρῶτον,
ἔπειτα ἡμεῖς οἱ ζῶντες οἱ περιλειπόμενοι ἅμα σὺν αὐτοῖς 17
ἁρπαγησόμεθα ἐν νεφέλαις εἰς ἀπάντησιν τοῦ κυρίου εἰς
2», Νὴ @ , A ’ 9 a σ
ἀέρα" καὶ οὕτως πάντοτε σὺν κυρίῳφ ἐσόμεθα. Ὥστε 18
παρακαλεῖτε ἀλλήλους ἐν τοῖς λόγοις τούτοις.

Περὶ δὲ τῶν χρόνων κἀὶ τῶν καιρῶν, ἀδελφοί, οὐ x
χρείαν ἔχετε ὑμῖν γράφεσθαι, αὐτοὶ γὰρ ἀκριβῶς οἴδατε 2
ὅτι ἡμέρα Κυρίου ὡς κλέπτης ἐν νυκτὶ οὕτως ἔρχεται.
ὅταν ᾿ λέγωσιν ἙΪϊρήνη καὶ ἀσφάλεια, τότε αἰφνέ- 3
διος αὐτοῖς ἐπίσταται ὄλεθρος ὥσπερ ἡ ὠδὶν τῇ ἐν

3 ’ > ‘ 3 ’ é a >

γαστρὶ ἐχούσῃ, καὶ ov μὴ ἐκφύγωσιν. ὑμεῖς δέ, ἀδελ- 4
dot, οὐκ ἐστὲ ἐν σκότει, ἵνα ἡ ἡμέρα ὑμᾶς ὡς Γκλέπτας"
καταλάβῃ, πάντες γὰρ ὑμεῖς υἱοὶ φωτός ἐστε καὶ υἱοὶ «
ἡμέρας. Οὐκ ἐσμὲν νυκτὸς οὐδὲ σκότους: ἄρα οὖν μὴ 6
καθεύδωμεν ὡς οἱ λοιποί, ἀλλὰ γρηγορῶμεν καὶ νήφωμεν.
οἱ γὰρ καθεύδοντες νυκτὸς καθεύδουσιν, καὶ οἱ μεθυσκό- 7
μένοι νυκτὸς μεθύουσιν' ἡμεῖς δὲ ἡμέρας ὄντες νήφωμεν, 8
ENAYCAMENO! θώρδκδ πίστεως καὶ ἀγάπης καὶ TTEPIKE-
dadalan ἐλπίδα cwrtHpfac: dre οὐκ ἔθετο Γἡμᾶς ὁ θεὸς" 9
4 9 3 a 3 ’ é A “~ ’
εἰς ὀργὴν ἀλλὰ εἰς περιποίησιν σωτηρίας διὰ τοῦ κυρίου
cia ᾽ a a a 3 , c 41 ε «
ἡμῶν Ἰησοῦ [Χριστοῦ], τοῦ ἀποθανόντος ‘rept’ ἡμῶν ro
ἵνα εἴτε γρηγορῶμεν εἴτε καθεύδωμεν ἅμα σὺν αὐτῷ ζήσω-

δὰ 4 κλέπτης 9 ὃ θεὸς ἡμᾶς 10 ὑπὸρ

v ΠΡῸΣ OEZZAAONIKEIZ A 457

x1 μεν. Ato παρακαλεῖτε ἀλλήλους καὶ οἰκοδομεῖτε εἷς τὸν
ἕνα, καθὼς καὶ ποιεῖτε.
12 Ἐρωτώμεν δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, εἰδέναι τοὺς κοπιῶντας
ἐν ὑμῖν καὶ προϊσταμένους ὑμῶν ἐν κυρίῳ καὶ νουθετοῦντας
13 ὑμᾶς, καὶ ἡγεῖσθαι αὐτοὺς ᾿ὑπερεκπερισσοῦ" ἐν ἀγάπῃ διὰ
1470 ἔργον αὐτῶν. εἰρηνεύετε ἐν ἑαυτοῖς. ἹΠαρακαλοῦμεν
δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, νουθετεῖτε τοὺς ἀτάκτους, παραμυθεῖσθε
τοὺς ὀλιγοψύχους, ἀντέχεσθε τῶν ἀσθενῶν, μακροθυμεῖτε
a“ LA “-
15 πρὸς πάντας. ὁρᾶτε μή τις κακὸν ἀντὶ κακοῦ τινὶ ἀπο-
δῷ, ἀλλὰ πάντοτε τὸ ἀγαθὸν διώκετε εἰς ἀλλήλους καὶ
16 5» , ¢ 3 , r)
17 εἰς πάντας. Πάντοτε χαίρετε, ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε,
18 ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε' τοῦτο γὰρ θέλημα θεοῦ ἐν Χριστῷ
Io » aA 9 Cc a A ”“~ 4 », ’
19 Ἰησοῦ εἰς ὑμᾶς. τὸ πνεῦμα μὴ σβέννυτ ε; προφητείας μὴ
ax ἐξουθενεῖτε: πάντα [δὲ] δοκιμάζετε, τὸ καλὸν κατέχετε,
32 ἀττὸ TrANTOC εἴδους TIONHPOY ἀπέχεοθε. Αὐτὸς δὲ
€ a “ U ε a c a ¢ a Α ες, »ὔ
ὁ θεὸς τῆς εἰρήνης ἁγιάσαι ὑμᾶς ὁλοτελεῖς, καὶ ὁλόκληρον
ὑμῶν τὸ πνεῦμα καὶ ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα ἀμέμπτως ἐν
τῇ παρουσίᾳ τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τηρηθείη.
24 πιστὸς ὁ καλῶν ὑμᾶς, ὃς καὶ ποιήσει.
og Ἀδελφοί, προσεύχεσθε [καὶ] περὶ ἡμῶν.
:Ξ ᾿ἈΑσπάσασθε τοὺς ἀδελφοὺς πάντας ἐν φιλήματι
27 ἁγίῳ. Ἐνορκίζω ὑμᾶς τὸν κύριον ἀναγνωσθῆναι τὴν
3 : a a“ - T 2 an
ἐπιστολὴν πᾶσιν τοῖς ' ἀδελφοῖς.
ε , “ ’ cia > “ a ε a
28 H χάρις τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ἰησοῦ Χριστοῦ μεθ᾽ ὑμῶν.

13 ὑπερεκπεριασώς 15 καὶ 27 ἁγίοις

ΠΡΟΣ OEZZAAONIKEI2 Β

ΠΑΥΛΟΣ KAI ΣΙΛΟΥΑΝΟῸΟΣ KAI ΤΙΜΟΘΕΟΣ τῇ:
> 4 , > a“ ry ς σι r)
ἐκκλησίᾳ Θεσσαλονικέων ἐν θεῷ πατρὶ ἡμῶν καὶ κυρίῳ
Ἰησοῦ Χριστῷ' χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς 2
καὶ κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ.

ἙΕὐχαριστεῖν ὀφείλομεν τῷ θεῷ πάντοτε περὶ ὑμῶν, 3
ἀδελφοί, καθὼς ἄξιόν ἐστιν, ὅτι ὑπεραυξάνει ἡ πίστις
ὑμῶν καὶ πλεονάζει ἡ ἀγάπη ἑνὸς ἑκάστου πάντων ὑμῶν
9 9 . @ 3 3 ¢ a 3 ςζ aA 3 “ 3 :
els ἀλλήλους, ὦστε αὐτοὺς ἡμᾶς ἐν ὑμῖν ἐνκαυχᾶσθαι ἐν 4
ταῖς ἐκκλησίαις τοῦ θεοῦ ὑπὲρ τῆς ὑπομονῆς ὑμῶν καὶ
πίστεως ἐν πᾶσιν τοῖς διωγμοῖς ὑμῶν καὶ ταῖς θλίψεσιν
αἷς ἀνέχεσθε", ἔνδειγμα τῆς δικαίας κρίσεως τοῦ θεοῦ, εἰς 5
4 “- ca σι “ “ [οὶ ς 4
τὸ καταξιωθῆναι ὑμᾶς τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ, ὑπὲρ ἧς
καὶ πάσχετε, εἴπερ δίκαιον παρὰ θεῷ ἀνταποδοῦναι τοῖς 6
θλίβουσιν ὑμᾶς θλίψιν καὶ ὑμῖν τοῖς θλιβομένοις ἄνεσιν 7

> ©€ aA > «4. » , a | » ~ 29 » a
μεθ’ ἡμῶν ἐν τῇ ἀποκαλύψει τοῦ κυρίου ᾿Ιησοῦ ἀπ᾽ οὐρανοῦ
per ἀγγέλων δυνάμεως αὐτοῦ ἐν πγρὶ φλογόο, AIAONTOC 8
ἐκλίκησιν τοῖο MA εἰλόοι θεὸν καὶ τοῖος λλὴ ὑττὰκού-
OYCIN τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ, οἵτινες δίκην g
τίσουσιν ὄλεθρον αἰώνιον ἀττὸ προσώπου τοῦ κυρίου
kal ἀπὸ τῆς λόξηο τῆς Icxyoc δύτον, Stan ἔλθῃ 10
ἐνλοξδοθῆνδι ἐν τοῖο ἁγίοις ayTo? καὶ θδυλλδοθηνδι
ἐν πᾶσιν τοῖς πιστεύσασιν, ὅτι [ἐπιστεύθη τὸ μαρτύριον
ἡμῶν ἐφ᾽ ὑμᾶς, ἐν τῇ HMépa ἐκείνη. Eis ὃ καὶ τι
προσευχόμεθα πάντοτε περὶ ὑμῶν, ἵνα ὑμᾶς ἀξιώσῃ τῆς
κλήσεως ὁ θεὺς ἡμῶν καὶ πληρώσῃ πᾶσαν εὐδοκίαν ἀγα-

4 ἐνέχεσθε ro ἡ. ἢ

III ΠΡῸΣ OBZZAAONIKEIZ B 459

12 θωσύνης καὶ ἔργον πίστεως ἐν δυνάμει, ὅττως ENAOZACOH
τὸ ONOMA τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ ἐν YMIN, καὶ ὑμεῖς
ἐν αὐτῷ, κατὰ τὴν χάριν τοῦ θεοῦ ἡμῶν καὶ κυρίου Ἰησοῦ
Χριστοῦ.

χ ἘΡρωτώμεν δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, ὑπὲρ τῆς παρουσίας τοῦ
κυρίου [ἡμῶν] Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡμῶν ἐπισυναγωγῆς

2 ἐπ᾽ αὐτόν, εἰς τὸ μὴ ταχέως σαλευθῆναι ὑμᾶς ἀπὸ τοῦ νοὸς
μηδὲ θροεῖσθαι μήτε διὰ πνεύματος μήτε διὰ λόγου μήτε
δι’ ἐπιστολῆς ὡς δ᾽ ἡμῶν, ὡς ὅτι ἐνέστηκεν ἡ ἡμέρα τοῦ

4. κυρίου μή τις ὑμᾶς ἐξαπατήσῃ κατὰ μηδένα τρόπον"
ὅτι ἐὰν μὴ ἔλθῃ ἡ ἀποστασία πρῶτον καὶ ἀποκαλυφθῇ
ς a. 2 ,μκἱ Α ἰὸ a 3 Xx , ς »

46 ἄνθρωπος τῆς ‘avopias, ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, ὁ ἀντι-
κείμενος Kal ὑπερὰιρόλενος ἐπὶ πάντὰ λεγόμενον
θεὸν ἢ σέβασμα, ὥστε αὐτὸν cic τὸν ναὸν τοῦ θεοῦ

5 Κἀθίολι, ἀποδεικνύντα ἑαυτὸν ὅτι ἔστιν θεόος--. Οὐ
μνημονεύετε ὅτι ἔτι ὧν πρὸς ὑμᾶς ταῦτα ἔλεγον ὑμῖν;

‘ aA Α 9 a” > 9 “ > 4

6 καὶ νῦν τὸ κατέχον οἴδατε, eis τὸ ἀποκαλυφθῆναι αὐτὸν

γἐν τῷ αὐτοῦ καιρῷ" τὸ γὰρ μυστήριον ἤδη ἐνεργεῖται τῆς
ἀνομίας: μόνον ὁ κατέχων ἄρτι ἕως ἐκ μέσου γένηται.

8 καὶ τότε ἀποκαλυφθήσεται ὁ ANOMOC, ὃν ὁ κύριος [Ἰη-
σοῦς] Γἀνελεῖ᾽" τῷ πνεύλλδτι τοῦ cTdMaTOC δὐτον

g καὶ καταργήσει τῇ ἐπιφανείᾳ τῆς παρουσίας αὐτοῦ, οὗ
ἐστὶν ἡ παρουσία κατ᾽ ἐνέργειαν τοῦ Σατανᾶ ἐν πάσῃ

4 . é > ’
το δυνάμεε καὶ σημείοις καὶ τέρασιν Ψεύδους καὶ ἐν πάσῃ
ἀπάτῃ ἀδικίας τοῖς ἀπολλυμένοις, ἀνθ ὧν τὴν ἀγάπην
τι τῆς ἀληθείας οὐκ ἐδέξαντο εἰς τὸ σωθῆναι αὐτούς: καὶ
διὰ τοῦτο πέμπει αὐτοῖς ὁ θεὸς ἐνέργειαν πλάνης εἰς τὸ

12 πιστεῦσαι αὐτοὺς τῷ ψεύδει, ἵνα κριθῶσιν ἱπάντες' οἱ μὴ
πιστεύσαντες τῇ ἀληθείᾳ ἀλλὰ εὐδοκήσαντες τῇ ἀδικίᾳ.

ε »“ \ > 3 “ δι δὰ ’
13. Ἡμεῖς δὲ ὀφείλομεν εὐχαριστεῖν τῷ θεῷ πάντοτε
ς oa 9 . 2 ͵ ε “ “
περὶ ὑμῶν, ἀδελφοὶ ἠγὰπηλένοι ὑπὸ Κυγρίογ, ὅτι εἷ-
Aaro ὑμᾶς ὁ θεὸς ‘dw ἀρχῆς" εἰς σωτηρίαν ἐν ἁγιασμῷ
14 πνεύματος καὶ πίστει ἀληθείας, εἰς ὃ ἐκάλεσεν ὑμᾶς διὰ

2 κυρίον.-- 3 ἁμαρτίας 8 ἀναλοὲ 12 ἅπαντες 13 ἀπαρχὴν

460 ΠΡΟΣ ORZZAAONIKEIZ B Π ΠῚ

τοῦ εὐαγγελίου ἡμῶν, εἰς περιποίησιν δόξης τοῦ κυρίου
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. “Apa οὖν, ἀδελφοί, στήκετε, καὶ 15
κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἃς ἐδιδάχθητε εἴτε διὰ λόγου
εἴτε δ ἐπιστολῆς ἡμῶν. Αὐτὸς δὲ ὁ κύριος ἡμῶμ ᾿Ἰησοῦς τό
Χριστὸς καὶ [6] θεὸς ὃ πατὴρ ἡμῶν, ὁ ἀγαπήσας ἡμᾶς
καὶ δοὺς παράκλησιν αἰωνίαν καὶ ἐλπίδα ἀγαθὴν ἐν
χάριτι, παρακαλέσαι ὑμῶν τὰς καρδίας καὶ στηρίξαι ἐν 17
παντὶ ἔργῳ καὶ λόγῳ ἀγαθῷ.

Τὸ λοιπὸν προσεύχεσθε, ἀδελφοί, περὶ ἡμῶν, ἵνα τ
ὁ λόγος τοῦ κυρίου τρέχῃ καὶ δοξάζηται καθὼς καὶ πρὸς
ὑμᾶς, καὶ ἵνα ῥυσθῶμεν ἀπὸ τῶν ἀτόπων καὶ πονηρῶν 2
ἀνθρώπων, οὐ γὰρ πάντων ἡ πίστις. Πιστὸς 3
δέ ἐστιν ὁ κύριος, ὃς στηρίξει ὑμᾶς καὶ φυλάξει ἀπὸ τοῦ
“ονηροῦ. πεποίθαμεν δὲ ἐν κυρίῳ ἐφ᾽ ὑμᾶς, ὅτι ἃ πα- 4
ραγγέλλομεν [καὶ] ποιεῖτε καὶ ποιήσετε. ἋὋ δὲ κύριος 5
κατευθύναι ὑμῶν τὰς καρδίας εἰς τὴν ἀγάπην τοῦ θεοῦ
καὶ εἰς τὴν ὑπομονὴν τοῦ χριστοῦ.

Παραγγέλλομεν δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, ἐν ὀνόματι . τοῦ 6
κυρίου ᾿ Ἰησοῦ Χριστοῦ στέλλεσθαι ὑμᾶς ἀπὸ παντὸς
ἀδελφοῦ ἀτάκτως περιπατοῦντος καὶ μὴ κατὰ τὴν παρά-
δοσιν ἣν 'παρελάβετε' παρ᾽ ἡμῶν. αὐτοὶ γὰρ οἴδατε 7
πῶς δεῖ μιμεῖσθαι ἡμᾶς, ὅτι οὐκ ἠτακτήσαμεν ἐν ὑμῖν
οὐδὲ δωρεὰν ἄρτον ἐφάγομεν παρά τινος, ἀλλ᾽ ἐν κύπῳ 8
καὶ μόχθῳ νυκτὸς καὶ ἡμέρας ἐργαζόμενοι πρὸς τὸ μὴ
ἐπιβαρῆσαί τινα ὑμῶν: οὐχ ὅτι οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν, 9
ἀλλ᾽ ἵνα ἑαυτοὺς τύπον δῶμεν ὑμῖν εἰς τὸ μιμεῖσθαι ἡμᾶς.
καὶ γὰρ ὅτε ἦμεν πρὸς ὑμᾶς, τοῦτο παρηγγέλλομεν ὑμῖν, τὸ
ὅτι εἴ τις οὐ θέλει ἐργάζεσθαι μηδὲ ἐσθιέτω. ἀκούομεν 11
γάρ τινας περιπατοῦντας ἐν ὑμῖν ἀτάκτως, μηδὲν ἐργα-
ζομένους ἀλλὰ περιεργαζομένους" τοῖς δὲ τοιούτοις πα- x2

ραγγέλλομεν καὶ παρακαλοῦμεν ἐν κυρίῳ Ἰησοῦ Χριστῷ
ἵνα μετὰ ἡσυχίας ἐργαζόμενοι τὸν ἑαυτῶν ἄρτον ἐσθίω-
ow. Ὑμεῖς δέ, ἀδελφοί, μὴ ἐνκακήσητε καλοποιοῦντες. 13

6 ἡμῶν [ παρελάβοσαν

ΠΙ ΠΡῸΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙ͂Σ BL 461

9 7] ? € ’ a ’ « a A δι 3 δι
14 εἰ δέ τις οὐχ ὑπακούει τῷ λόγῳ ἡμῶν διὰ τῆς ἐπιστολῆς,

τοῦτον σημειοῦσθε, μὴ συναναμίγνυσθαι αὐτῷ, ἵνα ἐν-
τό τραπῇ καὶ μὴ ὡς ἐχθρὸν ἡγεῖσθε, ἀλλὰ νουθετεῖτε
τό ὡς ἀδελφόν. Αὐτὸς δὲ ὁ κύριος τῆς εἰρήνης δῴη ὑμῖν

A 3 , ᾿ Α Α 3 ’ [ ἤ ᾿ 4

τὴν εἰρήνην διὰ παντὸς ἐν παντὶ τρόπῳ. ὁ κύριος μετὰ

πάντων ὑμών.

ε > Α “ > a a ἦ @ 9 Ὁ» +]

17 O ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρὶ Παύλου, 6 ἐστιν σημεῖον ἐν
138 πάσῃ ἐπιστολῇ: οὕτως γράφω. ἡ χάρις τοῦ κυρίου ἡμῶν

Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάντων ὑμῶν.

ΠΡΟΣ EBPAIOY2

TIOAYMEPOS KAI ΠΟΛΥΤΡΟΠῺΩΣ πάλαι ὁ θεὸς τ
λαλήσας τοῖς πατράσιν ἐν τοῖς προφήταις ἐπ᾽ ἐσχάτου 2
τῶν ἡμερῶν τούτων ἔλάλησεν ἡμῖν ἐν υἱῷ, ὃν ἔθηκεν
κληρονόμον πάντων, 8¢ ov καὶ ἐποίησεν τοὺς αἰῶνας" ὃς 3
ὧν ἀπαύγασμα τῆς δόξης καὶ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως
αὐτοῦ, φέρων τε τὰ πάντα τῷ ῥήματι τῆς δυνάμεως av-
τοῦ, καθαρισμὸν τῶν ἁμαρτιῶν ποιησάμενος ἐκάθιοεν EN
λεξιᾷ τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς, τοσούτῳ κρείττων 4
γενόμενος τῶν ἀγγέλων ὅσῳ διαφορώτερον παρ᾽ αὐτοὺς
κεκληρονόμηκεν ὄνομα. Τίνι γὰρ bis MOTE 5
τῶν ἀγγέλων

Υἱός moy εἶ οὐ, ἐγὼ crimepon γεγέννηκά Ce,
καὶ πάλιν

᾿Εγὼ ἔοολλδι ayt@ εἰς tratépa, Kal aytéc ἔοτδι

ΜΟΙ εἷς γίόν ;
ὅταν δὲ πάλιν εἰσαγάγῃ τὸν πρωτότοκον eis τὴν οἰκου- 6
μένην, λέγει

Καὶ προοκγνηοάτωοὰν ayt@ πάντες ἄγγελοι

cof.
καὶ πρὸς μὲν τοὺς ἀγγέλους λέγει 7

Ὃ ποιῶν τοὺς 4rréAoye δύτον τινεύλλατὰ,

kal Toyc λειτογργοὴς ἀὐτοῦ πυρὸς φλόΓδ᾽
πρὸς δὲ τὸν υἱόν 8

1{ ΠΡΟΣ EBPAIOTZ 463

Ὁ @pdnoc © coy ὁ θεὸς εἰς τὸν alOna [τοῦ al@noc],
καὶ ἡ ῥάβλος τῆς εὐθύτητος ῥάβλοο τῆς Baci-
Aefac αὐτοῦ".
9 γάπηορδς λικδιοούνην Kal émicucac ἀνολλίδν"
Aid τοῦτο éxpicén ce ὁ Gedc, ὁ θεός coy, EAAION
dradAidcewc tTrapa ToyYC mEToOxOYC coy:
xo kal
xy Kat ἀρχάς, κύριε, THN FAN ἐθελλελίωοσδο,
kal Epra τῶν χειρῶν coy eElcin of οὐρὰνοί:
I aytol ἀπολοῦντὰι, CY δὲ Alaménetc:
kal TrANTEC WC IMATION TTAAAIWOHCONTAI,
12 Kal ὡςεὶ περιβόλδλιον ἑλίξεις AYTOYC,
ὡς ἱμάτιον kat ἀλλδΓήσοντδι-"
ΟΥ̓ δὲ ὁ δγὐτὸς eT, kal τὰ ἔτη coy οὐκ ἐκλεί-
WOYCIN.
13 πρὸς τίνα δὲ τῶν ἀγγέλων εἴρηκέν ποτε
Κάθογ ἐκ δεξιῶν MOY
ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς coy ὑποτόλιον τῶν
πολῶν COY;
14 οὐχὶ πάντες εἰσὶν λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν
ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτη-
_ 1 play; Aca τοῦτο δεῖ περισσοτέρως προσέχειν
4 ἡμᾶς τοῖς ἀκουσθεῖσιν, μή ποτε παραρνῶμεν. εἰ γὰρ
ὁ δι’ ἀγγέλων λαληθεὶς λόγος ἐγένετο βέβαιος, καὶ πᾶσα
παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν,
3πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτη-
ρίας, ἥτις, ἀρχὴν λαβοῦσα λαλεῖσθαι διὰ τοῦ κυρίου,
4 ὑπὸ τῶν ἀκουσάντων εἰς ἡμᾶς ἐβεβαιώθη, συνεπιμαρ-
τυροῦντος τοῦ θεοῦ σημείοις τε καὶ τέρασιν καὶ ποικίλαις
δυνάμεσιν καὶ πνεύματος ἁγίον μερισμοῖς κατὰ τὴν
αὐτοῦ θέλησιν;.
s Οὐ γὰρ ἀγγέλοις ὑπέταξεν τὴν οἰκουμένην τὴν μέλ-
6Xoveay, περὶ ἧς λαλοῦμεν: διεμαρτύρατο δέ πού τις

8 σου, ὁ θεός, εἷς..... βασιλείας σου

464 ΠΡῸΣ ἙἘΒΡΑΙΟΥ͂Σ iI

λέγων
Τί ἐστιν. ἄνθρωπος ὅ ὅτι MIMNHCKH aYTOY,
A yldc ἀνθρώπογΥγ ὅτι ETTICKETITH AYTON;
ἡλάττωοσδο aYTON βραχύ τι Trap ArféAoyc, 7
λόξῃ Kal TIMH ECTEPANWCAC AYTON,
[kal kaTéctHcac αὐτὸν ἐπὶ τὰ Epra τῶν χειρῶν
coy, ]
TTANTA YITETAZAC ὑποκάτω τῶν πολῶν ayToy: 8
ἐν τῷ yap ὑπτοτάξδι [αὐτῷ] τὰ πάντὰ οὐδὲν ἀφῆκεν
αὐτῷ ἀνυπότακτον. νῦν δὲ οὔπω ὁρῶμεν αὐτῷ τὰ πᾶν-
τὰ Yrrorerarména- τὸν δὲ Bpayy Ti Trap ἀγγέλογο 9
HAQTTWMENON βλέπομεν Ἰησοῦν διὰ τὸ πάθημα τοῦ
θανάτου λόξῃ Kal TIMH ECTEPANWMENON, ὅπως χάριτι
θεοῦ © ὑπὲρ παντὸς γεύσηται θανάτου. Ἔπρεπεν γὰρ αὐτῷ, 10
δὴ ὃν τὰ πάντα καὶ δὲ οὗ τὰ πάντα, πολλοὺς υἱοὺς
εἰς δόξαν ἀγαγόντα τὸν ἀρχηγὸν τῆς σωτηρίας αὐτῶν
διὰ παθημάτων τελειῶσαι... ὅ τε γὰρ ἁγιάζων καὶ οἱ τι
ἁγιαζόμενοε ἐξ ἑνὸς πάντὲς" δι ἣν αἰτίαν οὐκ ἐπαισχύ-
νεται ἀδελφοὺς αὐτοὺς καλεῖν, λέγων 12
᾿Απὰγγελῶ τὸ ὄνολλά coy τοῖο ἀδελφοῖς μου,
ἐν MEC® ἐκκληοίδο YMNHCW δε"
καὶ πάλιν 43
᾿Εγὼ Ecomal πεποιθὼς ἐπ᾽ ayTt@:
καὶ πάλιν
᾿ΙλοΥ ἐγὼ Kal τὰ πδιλίὰ & μοι ἔλωκεν ὁ θεόα.
ἐπεὶ οὖν τὰ ττὰιλίδ. κεκοινώνηκεν αἵματος καὶ σαρκός, 14
καὶ αὐτὸς παραπλησίως μετέσχεν τῶν αὐτῶν, ἵνα διὰ
τοῦ θανάτον καταργήσῃ τὸν τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανά-
του, τοῦτ᾽ ἔστι τὸν διάβολον, καὶ ἀπαλλάξῃ τούτους, τε
ὅσοι φόβῳ θανάτου διὰ παντὸς τοῦ (ἣν ἔνοχοι ἦσαν
δουλείας. οὐ γὰρ δή που ἀγγέλων ἐπιλαμβάνεται, ἀλλὰ τό
σπέρματος ᾿Αβρδὰλλ ἐπιλδλιβάνεται. ὅθεν ὥφειλεν x7
κατὰ πάντα τοῖο ἀλελφοῖο ὁμοιωθῆναι, ἵνα ἔλεήμων
γένηται καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς τὰ πρὸς τὸν θεόν, εἰς

Ii II ᾿ς ΠΡΟΣ EBPAIOTZ 465

137d ἱλάσκεσθαι τὰς ἁμαρτίας. τοῦ λαοῦ" ἐν ᾧ γὰρ
πέπονθεν αὐτὸς πειρασθείς, δύναται. τοῖς πειραζομένοις
βοηθῆσαι.
χ Ὅθεν, ἀδελφοὶ ἅγιοι, κλήσεως ἐπουρανίου μέτοχοι,
κατανοήσατε τὸν ἀπόστολον καὶ ἀρχιερέα. τῆς ὁμολογίας
4 ἡμῶν Ἰησοῦν, πιοτὸν ὄντα τῷ ποιήσαντι αὐτὸν ὡς καὶ
3 Λλωγοῆς ἐν [ὅλῳ] τῷ οἴκῳ δΔΥ̓ΤΟΥ͂. πλείονος γὰρ
οὗτος δόξης παρὰ. Μωυσῆν ἠξίωται καθ᾽ ὅσον πλείονα
4 τιμὴν ἔχει τοῦ οἴκον ὁ κατασκευάσας αὐτόν: πᾶς “γὰρ
οἶκος κατασκευάζεται ὑπό τινος, ὁ δὲ πάντα κατασκευάσας
5 θεός. καὶ ΛΛωγοῆς μὲν πιοτὸς ἐν ὅλῳ τῷ οἴκῳ
AYTOY ὡς θεράττων εἰς μαρτύριον τῶν λαληθησομένων,
6 Χριστὸς δὲ ὡς υἱὸς ἐπὶ τὸν οἶκον AYTOY: οὗ οἶκός ἐσμεν
ἡμεῖς, ἐὰν τὴν παρρησίαν καὶ τὸ καύχημα τῆς ἐλπίδος
7 [μέχρι τέλους βεβαίαν] κατάσχωμεν. Διό, καθὼς
λέγει τὸ πνεῦμα τὸ ᾿ἅγιον
Σήμερον ἐὰν τῆς φωνῆς AYTOY AKOYCHTE,
8 MH οκληρύνητε τὰς KapAfac ὑλλῶν ὧς ἐν τῷ
πὰρδττικρδολιῴ,
κὰτὰ τὴν HMEPAN τοῦ πειρδολιοῦ ἐν τῇ ἐρήμῳ,
9 οἵ ἐπείρδοὰν οἱ πὰτέρεο ὑλλῶν ἐν Aokimacla
10 Kal εἷλον TA Epra MOY .TECCEPAKONTA ETH:
διὸ προοώχθιοὰ TH Γενεᾷ TAYTH
Kal εἶπον ᾿Αεὶ TrAAN@NTAI TH κἀδρλίδ.
ayTot λὲ οὐκ ἔγνωοὰν τὰς ὁλούς μου:
: WC G@MOCA ἐν τῇ ὀργῇ MOY
Εἰ eiceAeyconta: εἰς τὴν κἀτάπδγοίν μου" "
12 βλέπετε, ἀδελφοί, μή ποτε ἔσται ἕν τινι ὑμῶν καρδία
πονηρὰ ἀπιστίας ἐν τῷ ἀποστῆναι ἀπὸ θεοῦ ζῶντος,
ἀλλὰ αλεῖτε ἑαυτοὺς καθ᾽ ἑκάστην ἡμέραν, ἄχρι
13 παρακαλεῖτε ἑαυτοὺς καθ᾽ ἑκάστην ἡμέραν, ἄχρις
οὗ τό Σήλλερον καλεῖται, ἵνα μὴ CKAHPYNOH ‘Tis ἐξ
14 ὑμῶν' ἀπάτῃ τῆς ἁμαρτίας: μέτοχοι γὰρ τοῦ χριστοῦ
γεγόναμεν, ἐάνπερ τὴν ἀρχὴν τῆς ὑποστάσεως μέχρι
γττιι ἅγιον, ..... μον. 13 ἐξ ὑμῶν τις
HH

466 οὶ ΠΡῸΣ EBPALOTS ILIV

«τέλους βεβαίαν κατάσχωμεν. ἐν τῷ λέγεσθαι 15

Σήμερον ἐὰν TAC φωνῆο ayToY Γἀκούοητε,"

ΛΛὴ σκληρύνητε τὰς KapAfac YMON ὡς ἐν τῷ

TTAPATTIKPACMG).

τίνες γὰρ ἀκούσαντες TrapeTtikpaNaN; ἀλλ᾽ ov πάντες τό
οἱ ἐξελθόντες ἐξ Αἰγύπτου διὰ Μωυσέως ; τίσιν δὲ προο- x7
ὦχθισεν TECCEPAKONTA ETH; οὐχὶ τοῖς ἁμαρτήσασιν,
ὧν τὰ κῶλὰ ETTECEN ἐν τῇ ἐρήμῳ; τίσιν δὲ ὥλλοσεν 18
MH εἰςελεύοεοθδι εἶς τὴν κἀτἄττδγοιν αὐτοῦ εἰ μὴ
τοῖς ἀπειθήσασιν; καὶ βλέπομεν ὅτι οὐκ ἠδυνήθησαν x9
εἰςελθεῖν δι’ ἀπιστίαν. φοβηθῶμεν οὖν μή ποτε κατα- x
λειπομένης ἐπαγγελίας εἰοελθεῖν εἰς τὴν KaTATTAYCIN
ΑΥ̓ΤΟΥ͂ δοκῇ τις ἐξ ὑμῶν ὑστερηκέναι: καὶ γάρ ἐσμεν 2
εὐηγγελισμένοι καθάπερ κἀκεῖνοι, ἀλλ᾽ οὐκ ὠφέλησεν
ὁ λόγος τῆς ἀκοῆς ἐκείνους, "μὴ "συνκεκερασμένους' τῇ
πίστει τοῖς ἀκούσασιν", Εἰσερχόμεθὰ ‘yap’ εἰς [TAN] 3
᾿κἀτάττδυοιν οἱ πιστεύσαντες, καθὼς εἴρηκεν

‘Oe ὦμοολ ἐν τῇ ὀργῇ MOY

‘El elceAeyCONTAt εἶς THN kaTartaycin MOY;
καίτοι τῶν ἔργων ἀπὸ καταβολῆς κόσμου γενηθέντων,
εἴρηκεν γάρ που περὶ τῆς ἑβδόμης οὕτως Kal κὰἀτέ- 4
TrayCeN ὁ θεὸς ἐν “TH HMEPA TH éBAOMH ἀττὸ
πάντων τῶν ἔργων. AYTOY, καὶ ἐν τούτῳ πάλιν Εἰ s
εἰεελεύοοντὰι elc τὴν κἀτάττδγοίν MOY. ἐπεὶ οὖν 6
ἀπολείπεται τινὰς εἰοελθεῖν εἰς αὐτήν, καὶ οἱ πρότερον
εὐαγγελισθέντες οὐκ εἰσῆλθον δ ἀπείθειαν, πάλιν 7
τινὰ ὁρίζει ἡμέραν, Σήμερον, ἐν Δανεὶδ λέγων μετὰ
τοσοῦτον χρόνον, καθὼς "προείρηται" ᾿

Σήμερον ἐὰν τῆς φωνῆς ayToy AKOYCHTE,

μὴ CKAHPYNHTE TAC kapAfac ὑμῶν:
εἰ γὰρ αὐτοὺς Ἰησοῦς κατέπαυσεν, οὐκ ἂν περὶ ἄλλης 8
ἐλάλει μετὰ ταῦτα ἡμέρας. ἄρα ἀπολείπεται σαββα- 9
τισμὸς τῷ λαῷ τοῦ θεοῦ: ὁ γὰρ εἰσελθὼν εἰς τὴν τὸ

15 axovonre,— 2 f...t [συνκεκερασμένος

IV V ΠΡΟΣ EBPAIOTS 467

KATATTAYCIN AYTOY καὶ αὐτὸς KaTETTAYCEN ἀπὸ τῶν
τι ἔργων aYTOY ὥσπερ ATIO τῶν ἰδίων ὁ θεόο. Σπου-
δάσωμεν οὖν εἰσελθεῖν εἰς ἐκείνην TAN KATATTAYCIN,
ἵνα μὴ ἐν τῷ αὐτῷῴ τις ὑποδείγματι πέσῃ τῆς ἀπει-
12 θείας. Ζῶν γὰρ ὁ λόγος. τοῦ θεοῦ καὶ ἐνεργὴς καὶ
τομώτερος ὑπὲρ πᾶσαν μάχαιραν δίστομον καὶ διικνού-
μενος ἄχρι μερισμοῦ ψυχῆς καὶ πνεύματος, ἁρμῶν τε καὶ
μυελῶν, καὶ κριτικὸς ἐνθυμήσεων καὶ ἐννοιῶν καρδίας"
1.3: καὶ οὐκ ἔστιν κτίσις ἀφανὴς ἐνώπιον αὐτοῦ, πάντα δὲ
γυμνὰ καὶ τετραχηλισμένα τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ, πρὸς
14 Ov ἡμῖν ὁ λόγος. Ἔχοντες οὖν ἀρχιερέα
μέγαν διεληλυθότα τοὺς οὐρανούς, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ
15 θεοῦ, κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας" οὐ γὰρ ἔχομεν ἀρχιερέα
μὴ δυνάμενον συνπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν, πεπει-
ρασμένον δὲ κατὰ πάντα καθ᾽ ὁμοιότητα χωρὶς ἁμαρτίας.
16 προσερχώμεθα οὖν μετὰ παρρησίας τῷ θρόνῳ τῆς χάρι-
τος, ἵνα λάβωμεν ἔλεος καὶ χάριν εὕρωμεν εἰς εὔκαιρον
βοήθειαν.
1 Πᾶς γὰρ ἀρχιερεὺς ἐξ ἀνθρώπων λαμβανόμενος ὑπὲρ
ἀνθρώπων καθίσταται τὰ πρὸς τὸν θεόν, ἵνα προσφέρῃ
« δῶρά [re] καὶ θυσίας ὑπὲρ ἁμαρτιῶν, μετριοπαθεῖν
δυνάμενος τοῖς ἀγνοοῦσι καὶ πλανωμένοις ἐπεὶ καὶ αὐτὸς
3 περίκειται ἀσθένειαν, καὶ δ. αὐτὴν ὀφείλει, καθὼς περὶ
τοῦ λαοῦ, οὕτως καὶ περὶ ἑαυτοῦ προσφέρειν περὶ
4 ἁμαρτιῶν. ᾿ καὶ οὐχ ἑαυτῷ τις λαμβάνει τὴν τιμήν, ἀλλὰ
5 καλούμενος ὑπὸ τοῦ θεοῦ, καθώσπερ καὶ ᾿Ααρών. Οὕτως
καὶ ὁ χριστὸς οὐχ ἑαυτὸν ἐδόξασεν yoni ἀρχιερέα,
᾿ ἀλλ᾽’ ὁ λαλήσας πρὸς αὐτόν
Υἱός MOY εἶ cy, ἐγὼ οήλλερον τεγέννηκά. ce:
6 καθὼς καὶ ἐν ἑτέρῳ λέγει
Sy ἱερεὺς εἰς τὸν δἰίῶνὰ κἀτὰ τὴν τἄξιν Λλελ-
: XICEAEK.
70s ἐν ταῖς ἡμέραις τῆς σαρκὸς αὐτοῦ, δεήσεις τε καὶ
IV 3 οὖν 7 προείρηκεν
H Ὴ 2

468 ΠΡΟΣ EBPAIOTZ V VE

ἱκετηρίας πρὸς τὸν δυνάμενον σώζειν αὐτὸν ἐκ θανάτου
μετὰ κραυγῆς ἰσχυρᾶς καὶ δακρύων προσενέγκας καὶ
εἰσακουσθεὶς ἀπὸ τῆς εὐλαβείας, καίπερ ὧν υἱός, ἔμαθεν 8
ἀφ᾽ ὧν ἔπαθεν τὴν ὑπακοήν, καὶ τελειωθεὶς ἐγένετο g
πᾶσιν τοῖς ὑπακούουσιν αὐτῷ αἴτιος σωτηρίδο alwnfoy,
προσαγορευθεὶς ὑπὸ τοῦ θεοῦ ἀρχιερεὺς κατὰ τὴν τάξιν το
Λλελχιςελέκ.

Περὶ οὗ πολὺς ἡμῖν ὁ λόγος καὶ δυσερμήνευτος τι
λέγειν, ἐπεὶ νωθροὶ γεγόνατε ταῖς ἀκοαῖς καὶ γὰρ τὰ
ὀφείλοντες εἶναι διδάσκαλοι διὰ τὸν χρόνον, πάλιν
χρείαν ἔχετε τοῦ διδάσκειν ὑμᾶς τινὰ τὰ στοιχεῖα τῆς
ἀρχῆς τῶν λογίων τοῦ θεοῦ, καὶ γεγόνατε χρείαν ἔχοντες
γάλακτος, * οὐ στερεᾶς τροφῆς. πᾶς γὰρ ὁ μετέχων 13
γάλακτος ἄπειρος λόγον δικαιοσύνης, νήπιος γάρ ἐστιν"
τελείων δέ ἐστιν ἡ στερεὰ τροφή, τῶν διὰ τὴν ἕξιν τὰ τὰ
αἰσθητήρια γεγυμνασμένα ἐχόντων πρὸς διάκρισιν καλοῦ
τε καὶ κακοῦ. Διὸ ἀφέντες τὸν τῆς ἀρχῆς τοῦ χριστοῦ x
λόγον ἐπὶ τὴν τελειότητα φερώμεθα, μὴ πάλιν θεμέλιον
κατἀβαλλόμενοι μετανοίας ἀπὸ νεκρῶν ἔργων, καὶ πίστεως
ἐπὶ θεόν, βαπτισμῶν ᾿διδαχὴν᾽ ἐπιθέσεώς τε χειρῶν, 2
ἀναστάσεως ᾿ νεκρῶν καὶ κρίματος αἰωνίου. καὶ τοῦτο 3
ποιήσομεν ἐάνπερ ἐπιτρέπῃ ὁ θεός. ᾿Αδύνατον γὰρ τοὺς 4
ἅπαξ ᾿φωτισθέντας' γευσαμένους τε τῆς δωρεᾶς τῆς
ἐπουρανίου καὶ μετόχους γενηθέντας πνεύματος ἁγίου
καὶ καλὸν γευσαμένους θεοῦ ῥῆμα δυνάμεις τε μέλλοντος ς
αἰῶνος, καὶ παραπεσόντας, πάλιν ἀνακαινίζειν εἰς μετά- 6
νοιαν, ἀνασταυροῦντας ἑαυτοῖς τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ καὶ
παραδειγματίζοντας. A γὰρ ἡ πιοῦσα τὸν ἐπ᾽ αὐτῆς 7
ἐρχόμενον πολλάκις ὑετόν, καὶ τίκτουσα BOTANHN εὔθετον
ἐκείνοις δ οὖς καὶ γεωργεῖται, μεταλαμβάνει εὐλογίας
ἀπὸ τοῦ θεοῦ: ἐκφέρογοὰ δὲ ἀκάνθδςο Kal τριβόλογο 8
ἀδόκιμος καὶ κἀτάρδο ἐγγύς, ἧς τὸ τέλος εἰς καῦ-
σιν. Πεπείσμεθα δὲ περὶ ὑμῶν, ἀγαπητοί,

12 Kat 2 διδαχῆς | re 4 φωτισθέντας,

VI VII ΠΡΟΣ EBPAIOTZ 469

τὰ κρείσσονα καὶ ἐχόμενα σωτηρίας, εἰ καὶ οὕτως λαλοῦ-
το μεν: οὐ γὰρ ἄδικος ὁ θεὸς ἐπιλαθέσθαι τοῦ ἔργου ὑμῶν
καὶ -τῆς ἀγάπης ἧς ἐνεδείξασθε εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ,
11 διακονήσαντες τοῖς ἁγίοις καὶ διακονοῦντες. ἐπιθυμοῦμεν
δὲ ἕκαστον ὑμῶν τὴν αὐτὴν ἐνδείκνυσθαι σπουδὴν πρὸς
12 τὴν πληροφορίαν τῆς ἔλπίδος ἄχρι τέλους, ἵνα μὴ νωθροὶ
γένησθε, μιμηταὶ δὲ τῶν διὰ πίστεως καὶ μακροθυμίας
13 Κληρονομούντων τὰς ἐπαγγελίας. Τῷ γὰρ
᾿Αβραὰμ ἐπαγγειλάμενος ὁ θεός, ἐπεὶ κατ᾽ οὐδενὸς εἶχεν
14 μείζονος ὀμόσαι, ὥλλοοεν KAO ἐδγτοῦ, λέγων Εἰ Mian
εὐλογῶν εὐλογήσω ce Kal πληθύνων πληθγνῶ
τό σε καὶ οὕτως μακροθυμήσας ἐπέτυχεν τῆς ἐπαγγελίας.
τό ἄνθρωποι γὰρ κατὰ τοῦ μείζονος ὀμνύουσιν, καὶ πάσης
1) αὐτοῖς ἀντιλογίας πέρας εἰς βεβαίωσιν ὃ «ὅρκος: ἐν ᾧ
περισσότερον βουλόμενος ὁ θεὸς ἐπιδεῖξαι τοῖς κληρο-
νόμοις τῆς ἐπαγγελίας τὸ ἀμετάθετον τῆς βουλῆς αὐτοῦ
18 ἐμεσίτευσεν ὅρκῳ, ἵνα διὰ δύα πραγμάτων ἀμεταθέτων,
ἐν οἷς ἀδύνατον ψεύσασθαι * θεόν, ἰσχυρὰν παράκλησιν
ἔχωμεν of καταφυγόντες κρατῆσαι τῆς προκειμένης ἐλ-
το widoss ἣν ὡς ἄγκυραν ἔχομεν τῆς Ψυχῆς, ἀσφαλῆ τε
καὶ βεβαίαν καὶ εἰεσερχολλένην εἷς τὸ ἐσώτερον TOY
20 KATATTETACMATOC, ὅπου πρόδρομος ὑπὲρ ἡμῶν εἰσῆλ-
θεν Ἰησοῦς, KATA τὴν TAZIN ΛλΛελχιοελὲκ ἀρχιερεὺς
γενόμενος elc τὸν δΔἰῶνὰ.
: οὗτος γὰρ ὁ ΛΛελχιοελέκ, Βδοιλεὴς Σδλήλι, ἱερεὺς
ΤΟΥ͂ θεοΥ͂ τοῦ ὑψίοτου, "67 ογνὰντήοδε “ABpadm
᾿ ὑποοτρέφοντι ἀιτὸ τῆς κοπῆς τῶν βδοιλέων καὶ
2e€yAorHcac ἀὐτόν, ᾧ' καὶ λεκάτην ἀπὸ πάντων
ἐμέρισεν ᾿ΑΒρὰάλλ, πρῶτον μὲν ἑρμηνευόμενος Βασιλεὺς
Δικαιοσύνης ἔπειτα δὲ καὶ Βδοιλεὴς Σὰλήλι, ὅ ἐστιν
3 βασιλεὺς Ἑἰρήνης, ἀπάτωρ, ἀμήτωρ, ἀγενεαλόγητος,
μήτε ἀρχὴν ἡμερῶν μήτε ζωῆς τέλος ἔχων, ἀφωμοιω-
μένος δὲ τῷ υἱῷ τοῦ θεοῦ, μένει ἱερεὴς εἰς τὸ
18 τὸν x ὃς MSS

διηνεκές. Θεωρεῖτε δὲ πηλίκος οὗτος ᾧ λε- 4
/ . \ DA ? a > ’ ε΄ ’
KATHN ABpadm ἔλωκεν ἐκ τῶν ἀκροθινίων ὁ πατριάρ-
xns. καὶ οἱ μὲν ἐκ τῶν υἱῶν Λευεὶ τὴν ἱερατίαν λαμβά- 5
νοντες ἐντολὴν ἔχουσιν ἀποδεκατοῖν τὸν λαὸν κατὰ τὸν
᾽’ -~ > Ὁ ‘ 3: AY x, A i >
νόμον, τοῦτ᾽ ἔστιν τοὺς ἀδελφοὺς αὐτῶν, καίπερ ἐξελη-
λυθότας ἐκ τῆς ὀσφύος ᾿Αβραάμ' o δὲ μὴ γενεαλαγού- 6
bd) x, a a > , A Α 4

μενος ἐξ αὐτῶν δεδεκάτωκεν ᾿Αβραάμ, καὶ τὸν ἔχοντα
tas, ἐπαγγελίας εὐλόγηκεν. χωρὶς δὲ πάσης ἀντιλογίας 7
τὸ ἔλαττον ὑπὸ τοῦ κρείττονος εὐλογεῖται. καὶ ὧδε μὲν 8

f > 4 μ. ’ 2 “ Ὶ
λεκάτδς ἀποθνήσκοντες ἄνθρωποι λαμβάνουσιν, ἐκεῖ δὲ

’ ¢ Sc »ῳ 2 oan ὃ > > A
μαρτυρούμενος ὅτι (ἢ. καὶ ὡς ἔπος εἰπεῖν, δι’ ᾿Αβραὰμ 9
A

καὶ Aevels ὁ δεκάτας λαμβάνων δεδεκάτωται, Ere γὰρ τὸ
ἐν τῇ ὀσφύϊ τοῦ πατρὸς ἦν ὅτε CYNHNTHCEN ἀγτῷ
Medyicedéx. Ei μὲν οὖν τελείωσις διὰ τῆς τι
Λευειτικῆς ἱερωσύνης ἦν, 6 λαὸς γὰρ ἐπ᾽ αὐτῆς νενομο-
θέτηται, τίς ἔτι χρεία κατὰ τὴν τάξιν Λλελχιοελὲκ
ἕτερον ἀνίστασθαι ἱερξδ. καὶ οὐ KATA τὴν τάξιν
᾿Ααρὼν λέγεσθαι; μετατιθεμένης γὰρ τῆς ἱερωσύνης τὰ
> > A 4 4 [2 3 5 ἃ A ’΄
ἐξ ἀνάγκης καὶ νόμον μετάθεσις γίνεται. ἐφ᾽ ὃν γὰρ λέ- 13
yera ταῦτα φυλῆς ἑτέρας μετέσχηκεν, ἀφ᾽ ἧς οὐδεὶς
προσέσχηκεν τῷ θυσιαστηρίῳ: πρόδηλον γὰρ ὅτι ἐξ τῷ
> ὔ 3 . ε 4 ς “a > δ ‘

Ιούδα ἀνατέταλκεν ὁ κύριος ἡμῶν, eis ἣν φυλὴν περὶ
ἱερέων οὐδὲν Μωυσῆς ἐλάλησεν. Καὶ περισσότερον ἔτι xs:
/ we 2 Με N ‘ ε , \

κατάδηλόν ἐστιν, εἰ KATA THN ὁμοιότητα Λλελχιοελὲκ
ἀνίσταται lepeyc ἕτερος, ὃς οὐ κατὰ νόμον ἐντολῆς τό
σαρκίνης γέγονεν ἀλλὰ κατὰ δύναμιν ζωῆς ἀκαταλύτου,
a ‘' 9g ΄“-
μαρτυρεῖται yap ore XY lepeyc εἰς τὸν δίῶνὰ 17
κἀτὰ τὴν τάξιν Λλελχιοελέκ. ἀθέτησις μὲν γὰρ γί- 18
νεται προαγούσης ἐντολῆς διὰ τὸ αὐτῆς ἀσθενὲς καὶ
> ld Qt 4 3 ᾽ ε ἐ > 4
ἀνωφελές, οὐδὲν γὰρ ἐτελείωσεν ὁ »ομος, ἐπεισαγωγὴ 19
δὲ κρείττονος ἐλπίδος, δ ἧς ἐγγίζομεν τῷ θεῷ. Καὶ 20
καθ᾽ ὅσον οὐ χωρὶς ὁρκωμοσίας, (οἱ μὲν γὰρ χωρὶς
ὁρκωμοσίας εἰσὶν ἱερεῖς γεγονότες, ὁ δὲ μετὰ ὁρκωμοσίας 21

4 καὶ

VIT VIII ΠΡΟΣ EBPAIOTS 471:

διὰ τοῦ λέγοντος πρὸς αὐτόν “OQmocen. Κύριος, kal oy
oa METAMEAHOHCETAI, ZY ἱερεὴς εἰς τὸν al@Na,) κατὰ
τοσοῦτο καὶ κρείττονος διαθήκης. γέγονεν ἔγγνυος Ἰ1η-
23 σοῦς. Καὶ οἱ μὲν πλείονές εἶσιν γεγονότες ἱερεῖς διὰ
247d θανάτῳ κωλύεσθαι παραμένειν. ὁ δὲ διὰ τὸ μένειν
αὐτὸν elc TON διῶνὰ ἀπαράβατον ἔχει τὴν ἱερωσύ-
5 γὴν" ὅθεν καὶ σώζειν els τὸ παντελὲς δύναται τοὺς
προσερχομένους δὶ αὐτοῦ τῷ θεῷ, πάντοτε ζῶν εἰς τὸ
26 ἐντυγχάνειν ὑπὲρ αὐτῶν. Τοιοῦτος γὰρ ἡμῖν
[καὶ] ἔπρεπεν ἀρχιερεύς, ὅσιος, ἄκακος, ἀμίαντος, κεχω-
ρισμένος ἀπὸ τῶν ἁμαρτωλών, καὶ ὑψηλότερος τῶν
27 οὐρανῶν γενόμενος" ὃς οὐκ ἔχει. καθ᾽ ἡμέραν ἀνάγκην,
ὥσπερ of ἀρχιερεῖς, πρότερον ὑπὲρ τῶν ἰδίων. ἁμαρτιῶν
θυσίας ἀναφέρειν, ἔπειτα τῶν τοῦ λαοῦ" (τοῦτο γὰρ
28 ἐποίησεν ἐφάπαξ ἑαυτὸν "ἀνενέγκας) ὁ νόμος γὰρ ἀνθρώ-
πους καθίστησι ἀρχιερεῖς ἔχοντας ἀσθένειαν, ὁ λόγος
δὲ τῆς ὁρκωμοσίας τῆς μετὰ τὸν νόμον γίόν, elc TON
πῶμα τετελειωμένον.
xr Κεφάλαιον δὲ ἐπὶ τοῖς λεγομένοις, τοιοῦτον ἔχομεν
ἀρχιερέα, ὃς ἐκάθισεν ἐν λεξιᾷ τοῦ θρόνου τῆς μεγα-
αλωσύνης ἐν τοῖς οὐρανοῖς, τῶν ἁγίων λειτουργὸς καὶ
TAC CKHNAC τῆς ἀληθινῆς, AN ἔπηξεν ὁ κύριοοσ,
οὐκ ἄνθρωπος. πᾶς γὰρ ἀρχιερεὺς εἰς τὸ προσφέρειν
δῶρά τε καὶ θυσίας καθίσταται: ὅθεν ἀναγκαῖον ἔχειν
4τι καὶ τοῦτον ὃ προσενέγκῃ. εἰ μὲν οὖν ἦν ἐπὶ γῆς,
οὐδ᾽ ἂν qv ἱερεύς, ὄντων τῶν προσφερόντων κατὰ νόμον
5 τὰ δῶρα: (οἵτινες ὑποδείγματι καὶ σκιᾷ λατρεύουσιν τῶν
ἐπουρανίων, καθὼς ,κεχρημάτισται Μωυσῆς μέλλων ἐπι-
τελεῖν τὴν σκηνήν, “Opa γάρ, φησίν, TOIHCEIC πᾶντὰ
ward TON τύπον TON λειχθέντὰ CO! ἐν τῷ ὄρει")
6'vuv' δὲ διαφορωτέρας τέτυχεν λειτουργίας, ὅσῳ καὶ
κρείττονός ἐστιν διαθήκης. μεσίτης, ἥτις ἐπὶ κρείττοσιν
7 ἐπαγγελίαις νενομοθέτηται. εἰ γὰρ ἡ πρώτη ἐκείνη ἦν

27 προσενέγκας 6 νυνὶ

472 ΠΡΟΣ EBPATOTZ VIIT 1X

ἄμεμπτος, οὐκ ἂν δευτέρας ἐζητεῖτο τόπος" μεμφόμενος 8
γὰρ Γαὐτοὺς" λέγει
οἸΙλοὺ Hmépat Epyontat, λέγει Κύριος,
‘Kal cyNTeAécw ἐπὶ τὸν οἶκον ‘IcpaHA kal
ἐπὶ τὸν OTKON ᾿Ιοὐδὰ λιάθήκην κὰἀινήν,
oY κἀτὰ τὴν λιάθήκην AN ἐποίηοὰ τοῖς πὰ- 9
TPACIN ἀὐτῶν
ἐν ἡλλέρὰ ETTIAABOMENOY MOY τῆς χειρὸς ἀὐτῶν
ἐξδγδγεῖν αὐτοὺς ἐκ γῆς Αἰγύπτου,
ὅτι δὐτοὶ oyK ENEMEINAN EN TH AIAOHKH MOY,
κἀγὼ HMEAHCA aYTON, λέγει Kyptoc.
ὅτι δὕτη ἢ λιάθήκη AN δλιδθήοολλδι τῷ οἴκῳ 10
᾿Ιερδήλ
META τὰς HMEpac ἐκείνδο, λέγει Κύριοο,
AiAoyc νόμογε MOY εἶς τὴν AIANOIAN AYTAN,
kal ἐπὶ ‘kapAfac’ aYTOn ἐπιγράψω ayToyc,
καὶ Ecomat ayToic εἰς θεόν
Kal aytol écontaf μοι εἰς Addn.
Kal OY MH AIAdZ@CIN EKACTOC TON πολίτην AYTOY 22
Kal EKACTOC TON ἀλελφὸν AYTOY, λέγων Γνῶθι
TON KYPION,
ὅτι πάντες elAricoycin me
ἀπὸ μικροῦ ἕως μεγάλου AYTON.
ὅτι ἵλεως ἔσολλλι Tac dAiKfaic AYTAN, 12
kal τῶν AMAPTION AYTAN OY MN MNHCOO ἔτι.
ἐν τῷ λέγειν Κδινήν πεπαλαίωκεν τὴν πρώτην, τὸ δὲ 13
παλαιούμενον καὶ γηράσκον ἐγγὺς ἀφανισμοῦ.
Εἶχε μὲν οὖν [καὶ] ἡ πρώτη δικαιώματα λατρείας τόν
τε ἅγιον “κοσμικόν. σκηνὴ γὰρ κατεσκευάσθη ἡ πρώτη 2
ἐν ἧ ἦ τε λυχνία καὶ ἡ τράπεζα καὶ ἡ πρόθεσις τῶν
ἄρτων, ἥτις λέγεται “Ayia: μετὰ δὲ τὸ δεύτερον καταπέ- 3
τασμα σκηνὴ ἡ λεγομένη “Ayia ᾿Αγίων", χρυσοῦν ἔχουσα 4
θυμιατήριον καὶ τὴν κιβωτὸν τῆς διαθήκης περικεκαλυμμέ-

8 αὐτοῖς 10 καρδίαν 2,3 Ta ἅγια..... λεγομένη Τὰ ἅγια τῶν ἁγίων

ΙΧ ΠΡΟΣ ἙἘΒΡΑΙΟΥΣ 473

my πάντοθεν χρυσίῳ, ἐν ἧ στάμνος χρυσῇ ἔχουσα τὸ
μάννα καὶ ἡ ῥάβδος ᾿Ααρὼν 7 βλαστήσασα καὶ αἱ πλά-
skes τῆς διαθήκης, ὑπεράνω δὲ αὐτῆς Χερουβεὶν δόξης
κατασκιάζοντα τὸ ἱλαστήριον: περὶ ὧν οὐκ ἔστιν νῦν
ὁ λέγειν κατὰ μέρος. Τούτων δὲ οὕτως κατεσκευασμένων,
εἰς μὲν τὴν πρώτην σκηνὴν διὰ παντὸς εἰσίασιν οἱ ἱερεῖς
τὰς λατρείας ἐπιτελοῦντες, εἰς δὲ τὴν δευτέραν ἅπαξ τοῦ
ἐνιαυτοῦ μόνος ὁ ἀρχιερεύς, οὐ χωρὶς αἵματος, ὃ προσφέρει
8 ὑπὲρ ἑαυτοῦ καὶ τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων, τοῦτο δηλοῦν-
Tos τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου, μήπω πεφανερῶσθαι τὴν τῶν
ο ἁγίων ὁδὸν ἔτι τῆς πρώτης σκηνῆς ἐχούσης στάσιν, ἥτις
παραβολὴ εἰς τὸν καιρὸν τὸν ἐνεστηκότα, καθ᾽ ἣν δῶρά
τε καὶ θυσίαι προσφέρονται μὴ δυνάμεναι κατὰ συνείδησιν
το τελειῶσαι τὸν λατρεύοντα, μόνον ἐπὶ βρώμασιν καὶ πό-
μασιν καὶ διαφόροις βαπτισμοῖς, ᾿ δικαιώματα σαρκὸς μέ-
11 xpt καιροῦ διορθώσεως ἐπικείμενα. Χριστὸς
δὲ παραγενόμενος ἀρχιερεὺς τῶν "γενομένων᾽ ἀγαθῶν διὰ
τῆς μείζονος καὶ τελειοτέρας σκηνῆς οὐ χειροποιήτου,
12 τοῦτ᾽ ἔστιν οὐ ταύτης τῆς κτίσεως, οὐδὲ δὲ αἵματος τράγων
καὶ μόσχων διὰ δὲ τοῦ ἰδίον αἵματος, εἰσῆλθεν ἐφάπαξ εἰς
1:3 τὰ ἅγια, αἰωνίαν λύτρωσιν εὑράμενος. εἶ γὰρ τὸ αἷμα
τράγων καὶ ταύρων καὶ σποδὸς δαμάλεως ῥαντίζουσα τοὺς
κεκοινωμένους ἁγιάζει πρὸς τὴν τῆς σαρκὸς καθαρότητα,
ᾳ πόσῳ μᾶλλον τὸ αἷμα τοῦ χριστοῦ, ὃς διὰ πνεύματος
᾿αἰωνίου ἑαυτὸν προσἥνεγκεν ἄμωμον τῷ θεῷ, καθαριεῖ
τὴν συνείδησιν "ἡμῶν ἀπὸ νεκρῶν ἔργων els τὸ λατρεύειν
13 θεῷ ζῶντι. Καὶ διὰ τοῦτο διαθήκης καινῆς μεσίτης
ἐστίν, ὅπως θανάτου γενομένου εἰς ἀπολύτρωσιν τῶν ἐπὶ
τῇ πρώτῃ διαθήκῃ παραβάσεων τὴν ἐπαγγελίαν λάβωσιν
τό οἱ κεκλημένοι τῇς αἰωνίου κληρονομίας, ὅπου γὰρ δια-
17 θήκη, θάνατον ἀνάγκη φέρεσθαι τοῦ διαθεμένου" διαθήκη
γὰρ ἐπὶ νεκροῖς βεβαία, ἐπεὶ "μὴ τότε' ἰσχύει ὅτε ζῇ ὁ
18' διαθέμενος Ὅθεν οὐδὲ ἡ πρώτη χωρὶς αἵματος ἐνκε-

10 καὶ Xr μελλόντων 14 ὑμῶν 17 μή wore | διαθέμενος;

474 ΠΡῸΣ EBPAIOTZ IX X

, Π é 3 a 4 4 ’
καίνισται' λαληθείσης γὰρ πάσης ἐντολῆς Kata τὸν νόμον τὸ
a a φΦ a
ὑπὸ Μωυσέως παντὶ τῷ λαῷ, λαβὼν τὸ αἷμα τῶν μόσχων
καὶ τῶν τράγων μετὰ ὕδατος καὶ ἐρίου κοκκίνου καὶ ὑσσώ-
> ¢ ‘' , ’ Α A > »
που αὐτὸ te τὸ βιβλίον καὶ πάντα τὸν λαὸν ἐράντισεν,
re! ΄- -᾿

λέγων Τοῦτο τὸ alma τῆς λιάθήκμηο HC ἐνετείλατο 20
πρὸς Ymac ὁ θεός’ καὶ τὴν σκηνὴν δὲ καὶ πάντα τὰ 2x
σκεύη τῆς λειτουργίας τῷ αἵματι ὁμοίως ἐράντισεν. καὶ σχε- 22
δὸν ἐν αἵματι πάντα καθαρίζεται κατὰ τὸν νόμον, καὶ χωρὶς
αἱματεκχυσίας οὐ γίνεται ἄφεσις. ᾿Ανάγκη 23
οὖν τὰ μὲν ὑποδείγματα τῶν ἐν τοῖς οὐρανοῖς τούτοις
καθαρίζεσθαι, αὐτὰ δὲ τὰ ἐπουράνια κρείττοσι θυσίαις
παρὰ ταύτας. οὐ γὰρ εἰς χειροποίητα εἰσῆλθεν ἅγια 2%
Χριστός, ἀντίτυπα τῶν ἀληθινῶν, ἀλλ᾽ εἰς αὐτὸν τὸν
οὐρανόν, νῦν ἐμφανισθῆναι τῷ προσώπῳ τοῦ θεοῦ ὑπὲρ
ε ”~ 34. σ Ul , ¢ Ld ν ε
ἡμῶν: οὐδ᾽ ἵνα πολλάκις προσφέρῃ ἑαυτόν, ὥσπερ 0 25
ἀρχιερεὺς εἰσέρχεται els τὰ ἅγια κατ᾽ ἐνιαυτὸν ἐν αἵματι
ἀλλοτρίῳ, ἐπεὶ ἔδει αὐτὸν πολλάκις παθεῖν ἀπὸ κατα- 26
βολῆς κόσμου" νυνὶ δὲ ἅπαξ ἐπὶ συντελείᾳ τῶν αἰώνων

95Δ» a ε ? A a“ ’ 3 ~ ?
eis ἀθέτησιν τῆς ἁμαρτίας διὰ τῆς θυσίας αὐτοῦ πεφανέ-
pera. καὶ καθ᾽ ὅσον ἀπόκειται τοῖς ἀνθρώποις ἅπαξ 27
ἀποθανεῖν, μετὰ δὲ τοῦτο κρίσις, οὕτως καὶ ὁ χριστός, 28
ψΨ cA)
ἅπαξ προσενεχθεὶς εἰς τὸ πολλῶν ἀνενεΓκεῖν AMAP-
τίδο, ἐκ δευτέρου χωρὶς ἁμαρτίας ὀφθή ois αὐτὸ

Ἶ ρου χωρὶς ἁμαρτίας ὀφθήσεται τοῖς αὐτὸν
3
ἀπεκδεχομένοις εἰς σωτηρίαν.

Σκιὰὼν γὰρ ἔχων ὁ νόμος τῶν μελλόντων ἀγαθῶν, τ
> > > ἢ ἴω “
οὐκ αὐτὴν τὴν εἰκόνα τῶν πραγμάτων, ‘kar ἐνιαυτὸν ταῖς
αὐταῖς θυσίαις Τ᾿ ἃς προσφέρουσιν εἰς τὸ διηνεκὲς οὐδέ-
ποτε ᾿δύνανται' τοὺς προσερχομένους τελειῶσαι" ἐπεὶ 4
οὐκ ἂν ἐπαύσαντο προσφερόμεναι, διὰ τὸ μηδεμίαν ἔχειν
ἔτι συνείδησιν ἁμαρτιῶν τοὺς λατρεύοντας ἅπαξ κεκαθαρι-
σμένους ; ἀλλ᾽ ἐν αὐταῖς ἀνάμνησις ἁμαρτιῶν κατ᾽ ἐνι- 3
αὐτόν, ἀδύνατον γὰρ αἷμα “ταύρων καὶ τράγων" ἀφαιρεῖν 4.
ε
ἁμαρτίας. Διὸ εἰσερχόμενος εἰς τὸν κόσμον λέγει 5

rt...f | αὐτῶν | δύναται 4 τράγων καὶ ταύρων

-.--. Ὁ... .«. ... ,.......ὄ

Χ ΠΡΟΣ EBPAIOY= 475

Oycfan kal προσφορὰν oyk ἠθέλησδο, CHMA λὲ
KATHPTICW ΜΟΙ"
6 OAOKAYTMMATA Kal περὶ AMapTiac οὐκ EYAGKHCAC.
7 τότε εἶπον ᾿ΙλοΥ ἥκω, ἐν κεφδλίδι βιβλίου
| Γέγραπτδι περὶ émoy,
ΤΟΥ͂ Trolfical, ὁ θεός, τὸ θέληλλά COY.
8 ἀνώτερον λέγων ὅτι Θθγοίδο Kal προσφορὰς καὶ ὁλο-
KAYTWMMATA Kal περὶ Amaptiac οὐκ HOEAHCAC OYAE
9 EYAOKHCAC, αἵτινες κατὰ νόμον προσφέρονται, τότε
εἴρηκεν ᾿Ιλοὺ ἥκω TOY ποιῆοδι τὸ θέληλλά Coy:
το ἀναιρεῖ τὸ πρῶτον ἵνα τὸ δεύτερον στήσῃ. ἐν ᾧ θελή-
λλὰτὶ ἡγιασμένοι ἐσμὲν διὰ τῆς TrPOCHOPAC τοῦ CHMATOC
τὶ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐφάπαξ. Καὶ πᾶς μὲν ‘iepevs' ἔστηκεν
καθ᾽ ἡμέραν λειτουργῶν καὶ τὰς αὐτὰς πολλάκις προσφέ-
ρὼν θυσίας, αἵτινες οὐδέποτε δύνανται περιελεῖν ἁμαρτίας.
12 οὗτος δὲ μίαν ὑπὲρ ἁμαρτιῶν προσενέγκας θυσίαν εἰς τὸ
13 διηνεκὲς ἐκάθιοεν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ, τὸ λοιπὸν ἐκδε-
χόμενος ἕως τεθῶοιν οἱ ἐχθροὶ aYTOY ὑποπόδιον
Τῶν ποδῶν AYTOY, μιᾷ γὰρ προσφορᾷ τετελείωκεν εἰς
το τὸ διηνεκὲς τοὺς ἁγιαζομένους. Μαρτυρεῖ δὲ ἡμῖν καὶ
τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, μετὰ γὰρ τὸ εἰρηκέναι
τό Αὕτη ἢ λιδθήκη HN λδλιάδθήοολλδι πρὸς αὐτούς
META τὰς HMEPpac ἐκείνδο, λέγει Kypioc,
λιλοὴς NOMOYC MOY ἐπὶ KapAfac aYTAN,
kal ἐπὶ THN AIANOIAN AYTON ἐπιγράψω aYTOYC,—
17 Kal TON AMAPTION AYTAN καὶ TON ANOMION AYTON
OY MN MNHCOHCOMA! ἔτι: ὅπου δὲ ἄφεσις τούτων,
οὐκέτι προσφορὰ περὶ ἁμαρτίας.
19 Ἔχοντες οὖν, ἀδελφοί, παρρησίαν εἰς τὴν εἴσοδον τῶν
20 ἁγίων ἐν τῷ αἵματι ᾿Ιησοῦ, ἣν ἐνεκαίνισεν ἡμῖν ὁδὸν πρόσ-
φατον καὶ ζῶσαν διὰ τοῦ καταπετάσματος, τοῦτ᾽ ἔστιν
2x τῆς σαρκὸς αὐτοῦ, καὶ [epédA λλέγὰν ἐπὶ τὸν οἶκον τοῦ
22 θεοῦ, προσερχώμεθα μετὰ ἀληθινῆς καρδίας ἐν πληρο-

Il ἀρχιερεὺς

476 ΠΡῸΣ EBPAIOYT2 x

φορίᾳ πίστεως, ῥεραντισμένοι τὰς καρδίας ἀπὸ συνειδή-
σεως πονηρᾶς καὶ λελουσμένοι τὸ σῶμα ὕδατι καθαρῷ" κα- 23
τέχωμεν τὴν ὁμολογίαν τῆς ἐλπίδος ἀκλινῆ, πιστὸς γὰρ
6 ἐπαγγειλάμενος" καὶ κατανοῶμεν ἀλλήλους εἰς παροξυ- 24
σμὸν ἀγάπης καὶ καλῶν ἔργων, μὴ ἐγκαταλείποντες THY 25
ἐπισυναγωγὴν ἑαυτῶν, καθὼς ἔθος τισίν, ἀλλὰ παρακα-
λοῦντες, καὶ τοσούτῳ μᾶλλον ὅσῳ βλέπετε ἐγγίζουσαν
τὴν ἡμέραν. ‘Exovotws γὰρ ἁμαρτανόντων 26
ἡμῶν μετὰ τὸ λαβεῖν τὴν ἐπίγνωσιν τῆς ἀληθείας, οὐκέτι
περὶ ἁμαρτιῶν ἀπολείπεται θυσία, φοβερὰ δέ τις ἐκδοχὴ 27
κρίσεως καὶ πγρὸς zAAoc ἐσθίειν μέλλοντος TOYC YTTE-
NaNTfoyc. ἀθετήσας τις νόμον Μωυσέως χωρὶς οἰκτιρμῶν 28
ἐπὶ Aycin A τριοὶν μάρτγοιν ἀποθνήοκει" πόσῳ δο- 29
κεῖτε χείρονος ἀξιωθήσεται τιμωρίας ὁ τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ
καταπατήσας, καὶ τὸ ATMA τῆς AIAOHKHC κοινὸν ἡγη-
σάμενος ἐν ᾧ ἡγιάσθη, καὶ τὸ πνεῦμα τῆς χάριτος ἐνυ-
βρίσας. οἴδαμεν γὰρ τὸν εἰπόντα ᾿Ἐλιοὶ €KAfKHCIC, 30
ἐγὼ ἀντὰπολώσω: καὶ πάλιν Κρινεῖ Κύριος TON
AAON AYTOY. φοβερὸν τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας θεοῦ 3x
(avros. ᾿Αναμιμνήσκεσθε δὲ τὰς πρότερον 32
ἡμέρας, ἐν αἷς φωτισθέντες πολλὴν ἄθλησιν ὑπεμείνα-
τε παθημάτων, τοῦτο μὲν ὀνειδισμοῖς τε καὶ θλίψεσιν 33
θεατριζόμενοι, τοῦτο δὲ κοινωνοὶ τῶν οὕτως ἀναστρε-
φομένων γενηθέντες" καὶ γὰρ τοῖς δεσμίοις συνεπαθήσατε, 3
καὶ τὴν ἁρπαγὴν τῶν ὑπαρχόντων ὑμῶν᾽ μετὰ χαρᾶς
προσεδέξασθε, γινώσκοντες ἔχειν ἑαυτοὺς κρείσσονα
ὕπαρξιν καὶ μένουσαν. Μὴ ἀποβάλητε οὖν τὴν παρ- 35
ρησίαν ὑμῶν, ἥτις ἔχει μεγάλην μισθαποδοσίαν, ὑπομονῆς 36
γὰρ ἔχετε χρείαν ἵνα τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ ποιήσαντες
κομίσησθε τὴν ἐπαγγελίαν"

ἔτι yap MiIKPON OCON OCON, 37
ὁ ἐρχόμενος ἥξει Kal oY χρονίοει" !
ὁ λὲ λίκδιός [moy] ἐκ πίοτεως zriceTal, 38

1 ὑπόστασις πραγμάτων, 4t..t

X XI ΠΡΟΣ EBPAIOT= 477

καὶ ἐὰν YTTocTefAHTAal, οὐκ εὐδοκεῖ ἡ Ψγχή MOY
ἐν ἀὐτῷ.
39 ἥμεῖς δὲ οὐκ ἐσμὲν ὑποοτολῆς εἰς ἀπώλειαν, ἀλλὰ
πίστεως εἰς περιποίησιν Ψυχῆς.
x Ἔστιν δὲ πίστις ἐλπιζομένων "ὑπόστασις, πραγμάτων"
«ἔλεγχος οὐ βλεπομένων: ἐν ταύτῃ γὰρ ἐμαρτυρήθησαν
4 οἱ πρεσβύτεροι. Πίστει νοοῦμεν κατηρτίσθαι
τοὺς αἰῶνας ῥήματι θεοῦ, εἰς τὸ μὴ ἐκ φαινομένων τὸ
4 βλεπόμενον γεγονένα. Πίστει πλείονα θυσίαν “Αβελ
παρὰ Καὶν προσήνεγκεν τῷ θεῷ, δι’ ἧς ἐμαρτυρήθη εἶναι
δίκαιος, μαρτυροῦντος ἐπὶ τοῖς λώροιοσ ‘ayToY τοῦ
5 θεοῦ", καὶ δι αὐτῆς ἀποθανὼν ἔτι λαλεῖ. Πίστει
Ἑνὼχ μετετέθη τοῦ μὴ ἰδεῖν θάνατον, καὶ ΟΥ̓Χ Ηὐρίεκετο
λιότι μετέθηκεν AYTON ὁ θεός: πρὸ γὰρ τῆς μεταθέ-
6 σεως μεμαρτύρηται EYAPECTHKENAI τῷ θεῷ, χωρὶς δὲ
πίστεως ἀδύνατον εὐδρεοτῆσδι, πιστεῦσαι γὰρ δεῖ τὸν
προσερχόμενον [τῷ] θεῷ ὅτι ἔστιν καὶ τοῖς ἐκζητοῦσιν
) αὐτὸν μισθαποδότης γίνεται. Πίστει χρηματισθεὶς Νῶε
περὶ τῶν μηδέπω βλεπομένων εὐλαβηθεὶς κατεσκεύασεν
κιβωτὸν εἰς σωτηρίαν τοῦ οἴκον αὐτοῦ, δι’ ἧς κατέκρινεν
τὸν κόσμον, καὶ τῆς κατὰ πίστιν δικαιοσύνης ἐγένετο
8 κληρονόμος. Πίστει καλούμενος ᾿Αβραὰμ ὑπήκουσεν
ἐξελθεῖν εἰς τόπον ὃν ἤμελλεν λαμβάνειν εἰς κληρονο-
ο μίαν, καὶ ἐξῆλθεν μὴ ἐπιστάμενος ποῦ ἔρχετα. Πίστει
TTAPWOKHCEN εἰς γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν, ἐν
σκηναῖς κατοικήσας μετὰ ἸΙσαὰκ καὶ Ἰακὼβ tov ovr
10 κληρονόύμων τῆς ἐπαγγελίας τῆς αὐτῆς" ἐξεδέχετο γὰρ
τὴν τοὺς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καὶ δη-
τ μιουργὸς 6 θεός. Πίστει καὶ "αὐτὴ Σάρρα' δύναμιν εἰς
καταβολὴν σπέρματος ἔλαβεν καὶ παρὰ καιρὸν ἡλικίας,
12 ἐπεὶ πιστὸν ἡγήσατο τὸν ἐπαγγειλάμενον" διὸ καὶ ἀφ᾽ ἑνὸς
Γἐγεννήθησαν", καὶ ταῦτα νενεκρωμένου, καθὼς τὰ ACTPA
τοῦ OYpANOY τῷ πλήθει Kal coc ἡ ἄλλος H πὰρὰ τὸ

11 αὐτῇ Lapp| 12 ἐγενήθησαν

478 ΠΡῸΣ EBPAIOTS xe

χεῖλος τῆς θάλάσοης ἡ ANapl@mHTOC. _ Κατὰ 153
πίστιν ἀπέθανον οὗτοι πάντες, μὴ κομισάμενοι τὰς ἐπαγ-
ψελίας, ἀλλὰ πόρρωθεν αὐτὰς ἰδόντες καὶ ἀσπασάμενοι,
καὶ ὁμολογήσαντες ὅτι ZENO! Kal πδρεπίληλλοί εἰσεν
ἐπὶ τῆς rfc: οἱ γὰρ τοιαῦτα λέγοντες ἐμφανίζουσιν x4
ὅτι πατρίδα ἐπιζητοῦσιν. καὶ εἰ μὲν ἐκείνης ἐμνημόνευον x5
ἀφ᾽ ἧς ἐξέβησαν, εἶχον ἂν καιρὸν ἀνακάμψαι: νῦν δὲ τό
Κρείττονος ὀρέγονται, τοῦτ᾽ ἔστιν ἐπουρανίου. διὸ οὐκ ἐ-
παισχύνεται αὐτοὺς ὁ θεὸς θεὸς ἐπικαλεῖσθαι αὐτῶν,
ἡτοίμασεν γὰρ αὐτοῖς πόλιν. Πίστει tpoc- 17
ενήνοχεν ᾿Αβρὰὰλ τὸν ᾿Ισδὰκ πειράζόλενοσ, καὶ τὸν
ΜΟΝΟΓΕΝΗ͂ προσέφερεν ὁ τὰς ἐπαγγελίας ἀναδεξάμενος,
πρὸς ὃν ἐλαλήθη ὅτι Εν ᾿Ιοδὰκ κληθήρσετδί cor 1:8
CTTEPMA, λογισάμενος ὅτι καὶ ἐκ νεκρῶν ἐγείρειν δυ- 19
varos ὁ θεός: ὅθεν. αὐτὸν καὶ ἐν παραβολῇ ἐκομί-
σατο. Πίστει καὶ περὶ μελλόντων εὐλόγησεν ᾿Ἰσαὰκ 20
τὸν Ἰακὼβ καὶ τὸν Ἢσαῦ. Πίστει Ἰακὼβ ἀποθνή- 2x
σκων ἕκαστον τῶν υἱῶν Ἰωσὴφ εὐλόγησεν, καὶ TIPOCEKY-
NHCEN ἐπὶ τό ἄκρον TAC ῥάβλογ δύτοῦζ. πίστει 2
Ἰωσὴφ τελευτῶν περὶ τῆς ἐξόδου τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐμνη-
μόνευσεν, καὶ περὶ τῶν ὀστέων αὐτοῦ ἐνετείλατο. Πίστει 23
Μωυσῆς γεννηθεὶς ExpYBH τρίλληνον ὑπὸ τῶν πατέρων
αὐτοῦ, διότε εἷλον ACTETON τὸ παιδίον καὶ οὐκ ἐφοβή-
θησαν τὸ διάταγμα τοῦ βασιλέως. Πίστει Mwycitc 2
MEfac [ENOMENOC ἠρνήσατο λέγεσθαι vids θυγατρὸς
Φαραώ, μᾶλλον ἑλόμενος συνκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ 25
θεοῦ ἣ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν, pelCowa 26
πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν TON ὀνει-
AICMON τοῦ χριστοῦ, ἀπέβλεπεν γὰρ εἰς τὴν μισθαπο-

δοσίαν. Πίστει κατέλιπεν Αἴγυπτον, μὴ φοβηθεὶς τὸν 27
“ , ζω

θυμὸν τοῦ βασιλέως, τὸν γὰρ ἀόρατον ὡς ὁρῶν ἐκαρτέ-

ρηῆσεν. Πίστει πεποίηκεν τὸ πᾶἄοχὰ καὶ τὴν πρόσχυσιν 28

TOY AiMaTOC, ἵνα μὴ ὁ ὀλοθρεύων τὰ πρωτότοκα θίγῃ
35 γυναῖκας MSS

ΧΙ XII ΠΡΟΣ EBPAIOTS 479

29 QUTOY, Πίφτει διέβησαν τὴν ᾿Ερυθρὰν Θάλασσαν ὡς
διὰ ξηρᾶς γῆς, ἧς πεῖραν λαβόντες οἱ Αἰγύπτιοι κατεπό-
30 θησαν. Πίστει τὰ τείχη Ἱερειχὼ ἔπεσαν κυκλωθέντα

31 ἐπὶ ἑπτὰ ἣμέρας. Πίστει Ῥαὰβ ἡ πόρνη οὐ συναπώ-
Xero τοῖς ἀπειθήσασιν, δεξαμένη τοὺς κατασκόπους

32 per’ εἰρήνης. Καὶ τί ἔτι λέγω ; ἐπιλείψει με
γὰρ διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, 'Βαράκ, Σαμψών,

33 Ἰεφθάε, Δανείδ τε καὶ Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν, οἵ
διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, ἠργάσαντο δικαι-
οσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων,

34 ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρης, ἐδυνα-
μώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ,

35 παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων: ἔλαβον ‘ γυναῖκες ἐξ
ἀναστάσεως τοὺς νεκροὺς αὐτῶν! ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθη-
σαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἕνα κρείττονος

36 ἀναστάσεως τύχωσιν" ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων

37 πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς. ἐλιθάσθησαν,

Γἐπειράσθησαν, ἐπρίσθησαν,, ἐν φόνῳ μαχαίρης ἀπέθανον,
περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγίοις δέρμασιν, ὑστερού-

38 μενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ ἦν. ἄξιος ὁ. κό-:
σμος ἶ ἐπὶ" ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις

39 καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. _ Καὶ οὗτοι πάντες
μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγ-
49 γελίαν, τοῦ θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου,
ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσιν.

x Τοιγαροῦν καὶ ἡμεῖς, τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον
ἡμῖν νέφος μαρτύρων, ὄγκον ἀποθέμενοι πάντα καὶ τὴν
εὐπερίστατον ἁμαρτίαν, δ᾽ ὑπομονῆς τρέχωμεν τὸν προ-

κείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως
ἀρχηγὰν καὶ τελειωτὴν ᾿Ιησοῦν, ὃς ἀντὶ τῆς προκειμένης
αὐτῷ χαρᾶς ὑπέμεινεν σταυρὸν αἰσχύνης καταφρονήσας,

3Ὲν λεζιᾷ τε τοῦ θρόνου τοῦ θεοῦ KEKAOIKEN. ἀναλογί-
σασθε γὰρ τὸν τοιαύτην ὑπομεμενηκότα ὑπὸ τῶν ἁμδρτω-

47 t ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν t 38 ἐν

480 ΠΡΟΣ EBPAIOTZ XII

λῶν εἰς Γἑδγτοὺς" ἀντιλογίαν, ἵνα μὴ κάμητε ταῖς Wuyais
ὑμῶν ἐκλυόμενοι. Οὕπω μέχρις αἵματος ἀντικατέστη- 4
τε πρὸς τὴν ἁμαρτίαν ἀνταγωνιζόμενοι, καὶ ἐκλέλησθε 5
γῆς παρακλήσεως, ἥτις ὑμῖν ὡς υἱοῖς διαλέγεται,

Υἱέ μου, μὴ ὀλιγώρει traidefac Κυρίου,

MHAG ἐκλύου ὑπ᾽ δύτον ἐλεγχόλιενοο"
ὃν γὰρ ἀγὰπᾷ Κύριος πὰιδεύει, 6
mMacTirot λὲ πάντὰ YION ὃν πὰρδλέχετδι.

els Traidefan ὑπομένετε" ὡς γίοϊο ὑμῖν προσφέρεται ὁ θεός" 7
τίς γὰρ γίὸς ὃν οὐ πδιλεύει πατήρ; εἰ δὲ χωρίς ἐστε 8
Traidelac ἧς μέτοχοι γεγόνασι πάντες, ἄρα νόθοι καὶ
οὐχ ylof ἐστε. εἶτα τοὺς μὲν τῆς σαρκὸς ἡμῶν πατέ- ο
ρας εἴχομεν παιδευτὰς καὶ ἐνετρεπόμεθα: οὐ πολὺ μᾶλλον
ὑποταγησόμεθα τῷ πατρὶ τῶν πνευμάτων καὶ ζήσομεν ;
of μὲν γὰρ πρὸς ὀλίγας ἡμέρας κατὰ τὸ δοκοῦν αὐτοῖς το,
ἐπαίδευον, ὁ δὲ ἐπὶ τὸ συμφέρον εἰς τὸ μεταλαβεῖν τῆς:
ἁγιότητος αὐτοῦ. πᾶσα ‘perv’ παιδεία πρὸς μὲν τὸ παρὸν τι
οὐ δοκεῖ χαρᾶς εἶναι ἀλλὰ λύπης, ὕστερον δὲ καρπὸν εἰρη-
νικὸν τοῖς δ αὐτῆς γεγυμνασμένοις ἀποδίδωσιν δικαιοσύ-
νης. Διὸ τὰς πὰρειλλένδο χεῖρὰς Kal τὰ TrapadeAy- χὰ
MENA FONATA ἀνορθώοδτε, καὶ τροχιὰς ὀρθὰς “Trol- 13
εἴτε" τοῖο ποοὶν ὑμῶν, va μὴ τὸ χωλὸν ἐκτραπῇ, ἰαθῇ δὲ
μᾶλλον. Εἰρήνην διώκετε μετὰ πάντων, 14
καὶ τὸν ἁγιασμόν, οὗ χωρὶς οὐδεὶς ὄψεται τὸν κύριον, ἐπι- τς
σκοποῦντες μή τις ὑστερῶν ἀπὸ τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ,
MH TIC ῥίζὰ Trikpfac ἄνω φύογοὰ ENOXAH καὶ δὲ αὐ-.
τῆς μιανθῶσιν οἱ πολλοί, μή τις πόρνος ἣ βέβηλος ὡς τό
"Heaf, ὃς ἀντὶ βρώσεως μιᾶς ἀπέλετο τὰ πρωτοτόκιὰ
ἑαυτοῦ. ἴστε γὰρ ὅτι καὶ μετέπειτα θέλων κληρονομῆσαι 17
τὴν εὐλογίαν ἀπεδοκιμάσθη, μετανοίας γὰρ τόπον οὐχ εὗ-
ρεν, Καίπερ μετὰ δακρύων ἐκζητήσας αὐτήν. Οὐ :8
yap προσεληλύθατε ψηλαφωμένῳ καὶ KEKAYMENG πγρὶ
καὶ γνόφῳ καὶ ζόφῳ Kal θγέλλῃ Kal οσἄλπιγγζοα 19

3 ἑαντὸν xx tdet 13 ποιήσατε 15 διὰ ταύτης

ΧΙΙ XIII ΠΡΟΣ EBPAIOTS 481

ἤχῳ Kal φωνῇ PHMATWN, ἧς οἱ ἀκούσαντες παρῃ-
20 τήσαντο ᾿ προστεθῆναι αὐτοῖς λόγον" οὐκ ἔφερον γὰρ τὸ
᾿διαστελλόμενον Κἂν θηρίον θίγῃ τοῦ ὄρογο, λιθο-
21 βοληθήοετὰι!" καί, οὕτω φοβερὸν ἦν τὸ φανταζόμενον,
22 Μωυσῆς εἶπεν ᾿Ἐκφοβόο elmi καὶ “ἔντρομος, ἀλλὰ

προσεληλύθατε Σιὼν ὄρει καὶ πόλει θεοῦ ζῶντος, ἼἸερου-
23 σαλὴμ ἐπουρανίῳ, καὶ μυριάσιν ἀγγέλων, πανηγύρει καὶ

ἐκκλησίᾳ πρωτοτόκων ἀπογεγραμμένων ἐν οὐρανοῖς, καὶ

κριτῇ θεῷ πάντων, καὶ πνεύμασι δικαίων τετελειωμένων,
24 καὶ διαθήκης νέας μεσίτῃ Ἰησοῦ, καὶ αἵματι ῥαντισμοῦ
25 Κρεῖττον λαλοῦντι παρὰ τὸν Αβελ. . Βλέπετε μὴ παραι-

τήσησθε τὸν λαλοῦντα: εἰ γὰρ ἐκεῖνοι οὐκ ἐξέφυγον ἐπὶ

γῆς παραιτησάμενοι τὸν χρηματίζοντα, πολὺ μᾶλλον
26 ἡμεῖς οἱ τὸν ἀπ’ Γοὐρανῶν᾽ ἀποστρεφόμενοι: οὗ ἡ φωνὴ

τὴν γῆν ἐσάλευσεν τότε, νῦν δὲ ἐπήγγελται λέγων “ETI

ἅπὰξ ἐγὼ cefcw οὐ μόνον THN FAN ἀλλὰ καὶ τὸν
27 OYPANON. τὸ δέ ξτι ἅπτὰξ δηλοῖ [τὴν] τῶν σαλευο-

μένων μετάθεσιν ὡς πεποιημένων, ἵνα μείνῃ τὰ μὴ σα-
28 λευύμενα. Διὸ βασιλείαν ἀσάλευτον παραλαμβάνοντες

ἔχωμεν χάριν, δι ἧς λατρεύωμεν εὐαρέστως τῷ θεῷ
29 μετὰ εὐλαβείας καὶ δέους, καὶ γὰρ ὁ θεός ἡμῶν πΥρ

κἀτὰνδλίοκον. ἡ

> “H φιλαδελφία μενέτω. τῆς φιλοξενίας μὴ ἐπιλαν-

θάνεσθε, διὰ ταύτης γὰρ ἔλαθόν τινες ξενίσαντες ἀγγέ-
3λους. μιμνήσκεσθε τῶν δεσμίων ὡς συνδεδεμένοι, τῶν κα-
«κουχουμένων ὡς καὶ αὐτοὶ ὄντες ἐν σώματι. Τίμιος ὁ

γάμος ἐν πᾶσιν καὶ ἡ κοίτη ἀμίαντος, πόρνους γὰρ καὶ
μοιχοὺς κρινεῖ ὁ θεός. ᾿Αφιλάργυρος ὁ τρόπος" dp-

κούμενοι τοῖς παροῦσιν: αὐτὸς γὰρ εἴρηκεν Oy μή.
6ce ἀνῶ OYA OY MA ce ἐγκάτάλίπω: ὥστε θαρροῦν-

ras ἡμᾶς λέγειν |

Κύριος ἐμοὶ βοηθός, oY φοβηθήοσολδι:
τί ποιήσει μοι ἄνθρωποο;
19 μὴ 21 ἔκτρομος 45 οὐρανοῦ
11

482 ΠΡΟΣ EBPAIOTZ XIII

Μνημονεύετε τῶν ἡγουμένων ὑμῶν, οἵτινες ἔλάλησαν 7
ea a ᾽ ” a ¢ > ~ Ά wv
ὑμῖν τὸν λόγον τοῦ θεοῦ, ὧν ἀναθεωροῦντες τὴν ἔκβασιν
τῆς ἀναστροφῆς μιμεῖσθε τὴν πίστιν. Ἰησοῦς 8
Χριστὸς ἐχθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτός, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας.
διδαχαῖς “ποικίλαις καὶ ξέναις μὴ παραφέρεσθε" καλὸν γὰρ 9

’ .- ᾿ ’ ᾽ , > φ
χάριτι βεβαιοῦσθαι τὴν καρδίαν, οὐ βρώμασιν, ἐν οἷς
3 > , er a 1 ’
οὐκ ὠφελήθησαν oi ' περιπατοῦντες. ἔχομεν θυσιαστήριον το
3 ¢ ζω 3 y 2 ᾽ δι “ s
ἐξ ov φαγεῖν οὐκ ἔχουσιν [ἐξουσίαν] οἱ τῇ σκηνῇ λατρεύ-
οντες. ὧν γὰρ εἰοφέρετδι ζῴων τὸ alma ττερὶ Amaptiac χε
εἰς τὰ dria διὰ τοῦ ἀρχιερέως, τούτων τὰ σώματα κὰτὰ-
κἀίετὰι ἔξω TAC tTrapemBoAAc: διὸ καὶ Ἰησοῦς, ἵνα τα
€ ’ διὰ ”~ att @ 4 λ ’ ξ “᾿ Ἃ
ἁγιάσῃ τοῦ ἰδίον αἵματος τὸν λαόν, ἔξω τῆς πύλης
ἔπαθεν. τοίνυν ἐξερχώμεθα πρὸς αὐτὸν ἔξω τῆς TrApeM- 13
BoAAc, τὸν ὀνειδισμὸν αὐτοῦ φέροντες, οὐ γὰρ ἔχομεν 14
ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν"
δι᾿ αὐτοῦ ἀνδφέρωλεν θγοίδν alnécewc διὰ παντὸς 15
τῷ θεῷ, τοῦτ᾽ ἔστιν κἀρττὸν χειλέων ὁμολογούντων
τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. τῆς δὲ εὐποιίας καὶ κοινωνίας μὴ τό
> a ΄ 4 , 3 a ε
ἐπιλανθάνεσθε, τοιαύταις γὰρ θυσίαις εὐαρεστεῖται ὁ
θεός. Πείθεσθε τοῖς ἡγουμένοις ὑμῶν καὶ x7
ὑπείκετε, αὐτοὶ γὰρ ἀγρυπνοῦσιν ὑπὲρ τῶν ψυχών ὑμῶν
ὡς λόγον ἀποδώσοντες, ἵνα μετὰ χαρᾶς τοῦτο ποιῶσιν καὶ
μὴ στενάζοντες, ἀλυσιτελὲς γὰρ. ὑμῖν τοῦτο.

Προσεύχεσθε περὶ ἡμῶν, πειθόμεθα γὰρ ὅτι καλὴν 18
συνείδησιν ἔχομεν, ἐν πᾶσιν καλῶς θέλοντες ἀναστρέφε-
σθαι. περισσοτέρως δὲ παρακαλῶ τοῦτο ποιῆσαι ἵνα τάχει- 19
ον ἀποκατασταθώ ὑμῖν. Ὃ δὲ θεὸς τῆς εἰρήνης, 20
ὁ ἀνδγόγὼν ἐκ νεκρῶν τὸν ποιλένὸὰ τῶν προβά-
TWN τὸν μέγαν ἐν almati λιάδθήκης alwNfoy, τὸν
κύριον ἡμῶν ᾿Ιησοῦν, καταρτίσαι ὑμᾶς ἐν παντὶ ἀγαθῷ εἰς ar
τὸ ποιῆσαι τὸ θέλημα αὐτοῦ, Τ ποιῶν ἐν ἡμῖν τὸ εὐάρε-
στον ἐνώπιον αὐτοῦ διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ᾧ ἡ δόξα εἰς
τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων" ἀμήν. Παρακαλῶ δὲ 22

9 περιπατήσαντες 15 οὖν 21 tavret

XII ΠΡῸΣ EBPAIOT= 483

ὑμᾶς, ἀδελφοί, ᾿ἀνέχεσθε' τοῦ λόγου τῆς παρακλήσεως,
4 A ? > #7 ea 4
43 καὶ yap διὰ βραχέων ἐπέστειλα ὑμῖν. - Γινώ-
σκετε τὸν ἀδελφὸν ἡμῶν Τιμόθεον ἀπολελυμένον, μεθ᾽ οὗ
ἐὰν τάχειον ἔρχηται ὄψομαι ὑμᾶς.
4 ᾿Ασπάσασθε πάντας τοὺς ἡγουμένους ὑμῶν καὶ πάντας
4 ¢ 7 > , e a > A ~ 3 ’
τοὺς ἁγίους. ᾿Ασπάζονται ὑμᾶς οἱ ἀπὸ τῆς Ἰταλίας.
2 ‘H χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν.

22 ἀνέχεσθαι 25 ἀμήν.

112

ΠΡΟΣ TIMOOEON A

ΠΑΥ͂ΛΟΣ ἀπόστολος Χριστοῦ ἸΙησοῦ κατ᾽ ἐπιταγὴν ᾿
θεοῦ σωτῆρος ἡμῶν καὶ Χριστοῦ Ἰησοῦ τῆς ἐλπίδος ἡμῶν
Τιμοθέῳ γνησίῳ τέκνῳ ἐν πίστει: χάρις, ἔλεος, εἰρήνη «
35 ἃ “ “a 3 A “~ ec ε φὸ
ἀπὸ θεοῦ πατρὸς καὶ Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ τοῦ κυρίου ἡμῶν.

A [2 ᾽’ “ 3 > 4 ¢

Καθὼς παρεκάλεσά σε προσμεῖναι ev ᾿Εφέσῳ, πορευό- 3

@ AY
μενος εἰς Μακεδονίαν, iva παραγγείλῃς τισὶν μὴ ἑτεροδι-
δασκαλεῖν μηδὲ προσέχειν μύθοις καὶ γενεαλογίαις ἀπε- 4
ράντοις, αἵτινες ἐκζητήσεις παρέχουσι μᾶλλον ἣ οἰἶκονο-
μίαν θεοῦ τὴν ἐν πίστει,-- τὸ δὲ τέλος τῆς παραγγελίας 5
᾽ 4 3 U 3 a e A ’ > ~
ἐστὶν ἀγάπη ἐκ καθαρᾶς καρδίας καὶ συνειδήσεως ἀγαθῆς
καὶ πίστεως ἀνυποκρίτου, ὧν τινὲς ἀστοχήσαντες ἐξετρά- 6
4 , > ’
πησαν εἷς ματαιολογίαν, θέλοντες εἶναι νομοδιδάσκαλοι, 7
“- a
μὴ νοοῦντες μήτε ἃ λέγουσιν μήτε περὶ τίνων διαβε-

ios ” ‘ \ ε ’ 3} 3. α
βαιοῦντα. Οἴδαμεν δὲ ὅτι καλὸς ὁ νόμος ἐάν τις αὐτῷ 8
νομίμως χρῆται, εἰδὼς τοῦτο ὅτι δικαίῳ νόμος οὐ κεῖται, ο
ἀνόμοις δὲ καὶ ἀνυποτάκτοις, ἀσεβέσι καὶ ἁμαρτωλοῖς,
ἀνοσίοις καὶ βεβήλοις, πατρολῴαις καὶ μητρολῴαις, avd

αἱ βεβήλοις, πατρολῴῷ μητρολῷαις, ἀνδρο-
, 4 3 - ᾽
φόνοις, πόρνοις, ἀρσενοκοίταις, ἀνδραποδισταῖς, Wevorats, 10
3 é N wy - “~ ε ’ ’ 3 [
ἐπιόρκοις, καὶ εἴ τι ἕτερον τῇ υὑγιαινούσῃ διδασκαλίᾳ ἀντί-
κειται, κατὰ τὸ εὐαγγέλιον τῆς δόξης τοῦ μακαρίου θεοῦ, τι
ὁ ἐπιστεύθην ἐγω. Χάριν ἔχω τῷ ᾿ἐνδυναμώ- τα
σαντί' με Χριστῷ ᾿Ιησοῦ τῷ κυρίῳ ἡμῶν, ὅτι πιστόν με

᾿ ~ a
12 ἐνδυναμοῦντί

11 ΠΡΟΣ TIMOOEON A 485

ε ὔ θέ ? é . A , ἄ [4
13 ἡγήσατο θέμενος εἰς διακονίαν, τὸ πρότερον ὄντα βλάσφη-
pov καὶ διώκτην καὶ ὑβριστήν' ἀλλὰ ἠλεήθην, ὅτι ἀγνοῶν
14 ἐποίησα ἐν ἀπιστίᾳ, ὑπερεπλεόνασεν δὲ ἡ χάρις τοῦ κυρίου
ἡμῶν μετὰ πίστεως καὶ ἀγάπης τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.

a κ

15 πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος, ὅτι Χριστὸς
Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι: ὧν
τό πρῶτός εἶμι ἐγώ, ἀλλὰ διὰ τοῦτο ἠλεήθην, ἵνα ἐν ἐμοὶ
, Sei ry ὃς OL ΣΝ Ie rma 4 θυ-
πρώτῳ ἐνδείξηται Χριστὸς Ἰησοῦς τὴν ἅπασαν μακροθυ
’ ε U “ , ’ ~
μίαν, πρὸς ὑποτύπωσιν τῶν μελλόντων πιστεύειν ἐπ’ αὐτῷ

17 els ζωὴν αἰώνιον. Τῷ δὲ βασιλεῖ τῶν αἰώνων, ἀφθάρτῳ,
ἀοράτῳ, μόνῳ θεῷ, τιμὴ καὶ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
18 αἰώνων" ἀμήν. Ταύτην τὴν παραγγελίαν πα-

“ ’ , 4 5) 5) tA > A
ρατίθεμαί σοι, τέκνον Τιμόθεε, κατὰ τὰς προαγούσας ἐπὶ
σὲ προφητείας, ἵνα Γστρατεύῃ᾽ ἐν αὐταῖς τὴν καλὴν στρα-

“ (
19 τείαν, ἔχων πίστιν καὶ ἀγαθὴν συνείδησιν, ἣν τινες ἀπωσά-
20 μενοι περὶ τὴν πίστιν ἐνανάγησαν' ὧν ἐστὶν Ὑμέναιος
a ΄“ [οἷ Cal
καὶ ᾿Αλέξανδρος, ots παρέδωκα τῷ Σατανᾷ ἵνα παιδευθῶσι
μὴ βλασφημεῖν.
κι > δι ,ὔ “ ,
: ΠἬἊαρακαλῶ οὖν πρῶτον πάντων ποιεῖσθαι δεήσεις,
προσευχάς, ἐντεύξεις, εὐχαριστίας, ὑπὲρ πάντων ἀνθρώπων,
aw a“ wv
2umép βασιλέων καὶ πάντων τῶν ἐν ὑπεροχῇ ὄντων, iva
ἤρεμον καὶ ἡσύχιον βίον διάγωμεν ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καὶ
3 σεμνότητι. τοῦτο καλὸν καὶ ἀπόδεκτον ἐνώπιον τοῦ σω-
“- ε a 6 ~ 4 ᾽ 3 θ ᾽ θέλ On ὲ
4 τῆρος ἡμῶν θεοῦ ὃς πάντας ἀνθρώπους εἰ σωθῆναι κα
Ud ? é e
5 εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν. Eis yap θεός, εἷς καὶ
, é ~ \ 3 a a 6 Q b “
μεσίτης θεοῦ καὶ ἀνθρώπων ἄνθρωπος Χριστὸς ᾿Ιησοῦς,
6 ὁ δοὺς ἑαυτὸν ἀντίλυτρον ὑπὲρ πάντων, τὸ μαρτύριον
- 207 3 a »», > A σι 3. 9
7 καιροῖς ἰδίοις" εἰς ὁ ἐτέθην ἐγὼ κῆρυξ καὶ ἀπόστολος, --
ἀλήθειαν λέγω, οὐ ψεύδομαι,--- διδάσκαλος ἐθνῶν ἐν πίστει
᾿ Φ
8 καὶ ἀληθείᾳ. Βούλομαι οὖν προσεύχεσθαι τοὺς
« é “
ἄνδρας ἐν παντὶ τόπῳ, ἐπαίροντας ὁσίους χεῖρας χωρὶς
“ε “ ¢ -“ >
9 ὀργῆς καὶ "διαλογισμών.. Ὡσαύτως γυναῖκας ἐν κα-
“ΙΓ , Ἵ 4 Ὁ δ. . ’ a
ταστολῇ ‘Koopi@' pera αἰδοῦς καὶ σωφροσύνης κοσμεῖν

τό ᾿Ιησοῦς Χριστὸς 18 στρατεύσῃ 8 διαλογισμοῦ 9 κοσμίως

486 ΠΡῸΣ TIMOGEON A ᾿ Il ΠΤ

° cf ῤ ἢ a
ἑαυτάς, μὴ ἐν πλέγμασιν καὶ ᾿χρυσίῳφ' ἢ papyapiras ἢ
aA “ 3 a
ἱματισμῷ πολυτελεῖ, ἀλλ᾽. ὃ πρέπει γυναιξὶν ἐπαγγελ-- το
, > » 3 a “ ¢
λομέναις θεοσέβειαν, be ἔργων ἀγαθῶν. Γυνὴ ἐν ἡσυ- xx
χίᾳ μανθανέτω ἐν πάσῃ. ὑποταγῇ" διδάσκειν δὲ γυναικὶ τὰ
> » , Br. "9 a 9 ’ 3, λὴ —F ,») ες
οὐκ ἐπιτρέπω, οὐδὲ αὐθεντεῖν ἀνδρός, ἀλλ᾽ εἶναι ἐν ἡσυ-
a > Η I
χίᾳ. "Addy yap πρῶτος ἐπλάσθη, εἶτα Eva: καὶ ᾿Αδὰμ 15
οὐκ ἠπατήθη, ἡ δὲ γυνὴ ἐξαπατηθεῖσα ἐν παραβάσει γέγο-
νεν. σωθήσεται δὲ διὰ τῆς τεκνογονίας, ἐὰν μείνωσιν ἐν το
πίστει καὶ ἀγάπῃ καὶ ἁγιασμῷ μετὰ σωφροσύνης. πιστὸς x
ὁ λόγος. Ei τις ἐπισκοπῆς ὀρέγεται, καλοῦ ἔρ-
σι Cal > >
you ἐπιθυμεῖ. δεῖ οὖν τὸν ἐπίσκοπον ἀνεπίλημπτον εἶναι, 2
a \ 4 [4 / ’ ’
μιᾶς γυναικὸς ἄνδρα, νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλό-
ξενον, διδακτικόν, μὴ πάροινον, μὴ πλήκτην, ἀλλὰ ἐπιεικῆ, 3
ἄμαχον, ἀφιλάργυρον, τοῦ ἰδίου οἴκου καλῶς προϊστάμενον, 4
τέκνα ἔχοντα ἐν ὑποταγῇ μετὰ πάσης σεμνότητος" (εἰ δέ 5
τις τοῦ ἰδίον οἴκου προστῆναι οὐκ οἶδεν, πῶς ἐκκλησίας
a 23 ’ ᾿ \ , “ \ ι 3
θεοῦ ἐπιμελήσεται) μὴ νεόφυτον, ἵνα μὴ τυφωθεὶς εἰς 6
’ > , [ον s ”~ s A a 4
κρίμα ἐμπέσῃ τοῦ διαβόλον. δεῖ δὲ καὶ μαρτυρίαν καλὴν 7
»” 2 4 a» e 0 9 9 8 2 , 4
ἔχειν ἀπὸ τῶν ἔξωθεν, ἵνα μὴ εἰς ὀνειδισμὸν ἐμπέσῃ καὶ
παγίδα τοῦ διαβόλου. Διακόνους ὡσαύτως σεμνούς, μὴ 8
» ~ a“
διλόγους, μὴ οἴνῳ πολλῷ προσέχοντας, μὴ αἰσχροκερδεῖς,
ἔχοντας τὸ μυστήριον τῆς πίστεως ἐν καθαρᾷ συνειδήσει. g
et a
καὶ οὗτοι δὲ δοκιμαζέσθωσαν πρῶτον, εἶτα διακονείτωσαν το
2, μή “ ε , ’ ‘ ,
ἀνέγκλητοι ὄντες. γυναῖκας ὡσαύτως σεμνάς, μὴ διαβό- xx
λους, νηφαλίους, πιστὰς ἐν πᾶσιν. διάκονοι ἔστωσαν 12
μιᾶς γυναικὸς ἄνδρες, τέκνων καλῶς προϊστάμενοι καὶ τῶν
ἰδί ” ἱ Q λ a ὃ , θ 4 ς a
ἰδίων οἴκων: οἱ yap καλῶς διακονήσαντες βαθμὸν ἑαυτοῖς 13
καλὸν περιποιοῦνται καὶ πολλὴν παρρησίαν ἐν πίστει τῇ
ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ Ταῦτά 1 ‘Ari
ριστῷ ᾿Ιησοῦ. αὑτὰ σοι γράφω, ἐλπί- 14
~ i 3 lA 9A A ’ “-
ζων ἐλθεῖν [πρὸς σὲ] ἐν τάχει, ἐὰν δὲ βραδύνω, ἵνα εἰδῇς 15
“" “a 529 nw” a
πῶς δεῖ ἐν οἴκῳ θεοῦ ἀναστρέφεσθαι, ἥτις ἐστὶν ἐκκλησία
θεοῦ ζῶντος, στύλος καὶ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας" καὶ τό
¢ ζω
ὁμολογουμένως μέγα ἐστὶν τὸ τῆς εὐσεβείας μυστήριον'

τι 9 χρυσῷ

III IV ΠΡῸΣ TIMOGEON A 487

Ὅς ἐφανερώθη ἐν σαρκί,
ἐδικαιώθη ἐν πνεύματι,
ὥφθη ἀγγέλοις,
ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν,.
ἐπιστεύθη ἐν κόσμῳ,

ἀνελήμφθη ἐν δόξῃ.
: Τὸ δὲ πνεῦμα ῥητῶς λέγει ὅτι ἐν ὑστέροις καιροῖς
ἀποστήσονταί τινες τῆς πίστεως, προσέχοντες πνεύμασι
2mAdvos καὶ διδασκαλίαις δαιμονίων ἐν ὑποκρίσει Ψψευδο-
3 λόγων, κεκαυστηριασμένων τὴν ἰδίαν συνείδησιν, Γκωλυ-
όντων γαμεῖν, ἀπέχεσθαι" βρωμάτων ἃ 6 θεὸς ἔκτισεν εἰς
μετάλημψιν μετὰ εὐχαριστίας τοῖς πιστοῖς καὶ ἐπεγνωκόσι
4 τὴν ἀλήθειαν. ὅτι πᾶν κτίσμα θεοῦ καλόν, καὶ οὐδὲν ἀπό-
5 βλητον μετὰ εὐχαριστίας λαμβανόμενον, ἁγιάζεται γὰρ
6 διὰ λόγου θεοῦ καὶ ἐντεύξεως. Ταῦτα ὑποτιθέ-
μενος τοῖς ἀδελφοῖς καλὸς ἔσῃ διάκονος Χριστοῦ ᾿Ἰησοῦ,
ἐντρεφόμενος τοῖς λόγοις τῆς πίστεως καὶ τῆς καλῆς διδα-
7 σκαλίας ἡ ᾿παρηκολούθηκας", τοὺς δὲ βεβήλους καὶ γραώ-
8 δεις μύθους παραιτοῦ. γύμναζε δὲ σεαυτὸν πρὸς εὐσέβειαν"
ἡ γὰρ σωματικὴ γυμνασία πρὸς ὀλίγον ἐστὶν ὠφέλιμος,
ἡ δὲ εὐσέβεια πρὸς πάντα ὠφέλιμός ἐστιν, ἐπαγγελίαν
οἔχουσα ζωῆς τῆς νῦν καὶ τῆς μελλούσης. πιστὸς ὁ
το λόγος καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος, εἰς τοῦτο γὰρ κοπιῶμεν
καὶ Γἀγωνιζόμεθα", ὅτι Γἠλπίκαμεν' ἐπὶ θεῷ ζῶντι, ὅς

ἐστιν σωτὴρ πάντων ἀνθρώπων, μάλιστα πιστῶν.

Παράγγελλε ταῦτα καὶ δίδασκε. μηδείς σου τῆς νεό-
τητος καταφρονείτω, ἀλλὰ τύπος γίνου τῶν πιστῶν ἐν
13 λόγῳ, ἐν ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πίστει, ἐν ἁγνίᾳ. ἕως
ἔρχομαι πρόσεχε τῇ ἀναγνώσει, τῇ παρακλήσει, τῇ διδα-.
14 σκαλίᾳ. μὴ ἀμέχει τοῦ ἐν σοὶ χαρίσματος, ὃ ἐδόθη σοι
διὰ προφητείας μετὰ ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν τοῦ πρεσβυ-
15 Tepiov. ταῦτα μελέτα, ἐν τούτοις ἴσθι, ἵνα σου ἡ προ-
16 κοπὴ φανερὰ ἢ πᾶσιν' ἔπεχε σεαυτῷ καὶ τῇ διδασκαλίᾳ"

ifr
12

3 t...t 7 παρηκολούθησας το ὀνειδιζόμεθᾳ | ἠλπίσαμεν

488 ΠΡῸΣ TIMOGEON A IV Vv
>? 2 οι a pS PE ne 2 TN , ‘
ἐπίμενε αὐτοῖς" τοῦτο yap ποιῶν καὶ σεαυτὸν σώσεις Kai
τοὺς. ἀκούοντάς σου.

Πρεσβυτέρῳ μὴ ἐπιπλήξῃς, ἀλλὰ παρακάλει ὡς πα-

2 a,
τέρα, νεωτέρους ὡς ἀδελφούς, πρεσβυτέρας ws μητέρας,
, ε 3 a > ’ ec + ’ ’ ‘

νεωτέρας as adekpas ἐν πάσῃ ayvia. Χήρας τίμα τὰς
ὄντως χήρας. εἰ δέ τις χήρα τέκνα ἢ ἔκγονα ἔχει, μανθα-
νέτωσαν πρῶτον τὸν ἴδιον οἶκον εὐσεβεῖν καὶ ἀμοιβὰς ἀπο-
διδόναι τοῖς προγόνοις, τοῦτο γάρ ἐστιν ἀπόδεκτον ἐνώπιον

a ~ ε δὲ 3 . , \ ; , wv) “248
tov θεοῦ: 1 δὲ ὄντως χήρα καὶ μεμονωμένη ἤλπικεν ἐπὶ
τὸν] θεὸν" καὶ προσμένει ταῖς δεήσεσιν καὶ ταῖς προσευ-

> WwW Hm

xais νυκτὸς καὶ ἡμέρας' ἡ δὲ σπαταλῶσα ζῶσα τέθνηκεν. 6

καὶ ταῦτα παράγγελλε, ἵνα ἀνεπίλημπτοι dow εἰ δέ τις
τῶν ἰδίων καὶ μάλιστα οἰκείων οὐ προνοεῖ", τὴν πίστιν
ἤρνηται καὶ ἔστιν ἀπίστου χείρων. Χήρα καταλεγέσθω
μὴ ἔλαττον ἐτῶν ἑξήκοντα γεγονυῖα, ἑνὸς ἀνδρὸς γυνή,
ἐν ἔργοις καλοῖς μαρτυρουμένη, εἰ ἐτεκνοτρόφησεν, εἰ
ἐξενοδόχησεν, εἰ ἁγίων πόδας ἔνιψεν, εἰ θλιβομένοις
ἐπήρκεσεν, εἰ παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ ἐπηκολούθησεν. νεωτέ-
ρας δὲ χήρας. παραιτοῦ: ὅταν γὰρ καταστρηνιάσωσιν τοῦ
χριστοῦ, γαμεῖν θέλουσιν, ἕ ἔχουσαι κρίμα ὅτι τὴν πρώτην
πίστιν ἠθέτησαν. ἅμα δὲ καὶ ἀργαὶ μανθάνουσιν, περι-
ερχόμεναι τὰς οἰκίας, οὐ μόνον δὲ ἀργαὶ ἀλλὰ καὶ φλύαροι
καὶ περίεργοι, λαλοῦσαι τὰ μὴ δέοντα. βούλομαι οὖν
νεωτέρας γαμεῖν, τεκνογονεῖν, οἰκοδεσποτεῖν, μηδεμίαν
ἀφορμὴν διδόναι τῷ ἀντικειμένῳ λοιδορίας, χάριν" ἤδη γάρ
τινες ἐξετράπησαν ὀπίσω τοῦ Σατανᾶ. εἴ τις πιστὴ ἔχει
χήρας, ᾿ἐπαρκείτω" αὐταῖς, καὶ μὴ βαρείσθω ἡ ἐκκλησία,
ἵνα ταῖς ὄντως χήραις ἐπαρκέσῃ. Oi καλῶς
᾿προεστῶτες πρεσβύτεροι διπλῆς τιμῆς ἀξιούσθωσαν, μά-
λιστα οἱ κοπιῶντες ἐν λόγῳ καὶ διδασκαλίᾳ: λέγει γὰρ ἡ
γραφή ΒοΥΐν ἀλοῶντὰ OY φιλλώσειο: καί *Agéws ὁ ἐρ-
yarns tov μισθοῦ αὐτοῦ. κατὰ πρεσβυτέρον κατηγορίαν
μὴ παραδέχου, ἐκτὸς εἰ μὴ ἐπὶ λγο "ἢ τριῶν MAPTYPWN:
5 Κύριον 8 προνοεῖται 16 ἐπαρκείσθω

7
8

9

ro

mr

12

13

14

15
16

17

18

vv ΠΡῸΣ TIMOOEON A 489

20 τοὺς [δὲ] ἁμαρτάνοντας ἐνώπιον πάντων ἔλεγχε, ἵνα καὶ of
2x λοιποὶ φόβον ἔχωσιν. Διαμαρτύρομαι ἐνώπιον τοῦ θεοῦ
καὶ Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ καὶ τῶν ἐκλεκτῶν ἀγγέλων, ἵνα ταῦτα
φυλάξῃς χωρὶς προκρίματος, μηδὲν ποιῶν κατὰ πρόσ-
22 Κλισιν. Χεῖρας ταχέως μηδενὶ ἐπιτίθει, μηδὲ κοιψώνει
43 ἁμαρτίαις ἀλλοτρίαις" σεαυτὸν ἁγνὸν τήρει. Μηκέτι vdpo-
a > ‘ Ed x4 ἢ “᾿ A 4 ,
πότει, ἀλλὰ οἴνῳ ὀλίγῳ χρῶ διὰ τὸν στόμαχον καὶ τὰς

24 πυκνάς σου ἀσθενείας. Τινῶν ἀνθρώπων αἱ ἁμαρτίαι
πρόδηλοί εἶσιν, προάγουσαι εἰς κρίσιν, τισὶν δὲ καὶ ἐπα-

25 κολουθοῦσιν: ὡσαύτως καὶ τὰ ἔργα τὰ καλὰ πρόδηλα, καὶ

τ τὰ ἄλλως ἔχοντα κρυβῆναι οὐ δύνανται. Ὅσοι
εἰσὶν ὑπὸ ζυγὸν δοῦλοι, τοὺς ἰδίους δεσπότας πάσης τιμῆς
ἀξίους ἡγείσθωσαν, ἵνα μὴ τὸ ὄνομα τοῦ θεοῦ καὶ ἡ δι-

4 ϑασκαλία βλασφημῆται. οἱ δὲ πιστοὺς ἔχοντες δεσπότας
μὴ καταφρονείτωσαν, ὅτι ἀδελφοί εἰσιν’ ἀλλὰ 'μᾶλλον
δουλευέτωσαν, ὅτι πιστοί εἶσιν καὶ ἀγαπητοὶ οἷ᾽ τῆς εὐερ-
γεσίας ἀντιλαμβανόμενοι.

3 Ταῦτα δίδασκε καὶ παρακάλει. εἴ τις ἑτεροδιδασκαλεῖ
καὶ μὴ προσέρχεται ὑγιαίνουσι λόγοις, τοῖς τοῦ κυρίου
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ τῇ κατ᾽ εὐσέβειαν διδασκαλίᾳ,

4 τετύφωται, μηδὲν ἐπιστάμενος, ἀλλὰ νοσῶν περὶ ζητήσεις
καὶ λογομαχίας, ἐξ ὧν γίνεται φθόνος, ἔρις, βλασφημίαι,

5 ὑπόνοιαι πονηραί, διαπαρατριβαὶ διεφθαρμένων ἀνθρώπων
τὸν νοῦν καὶ ἀπεστερημένων τῆς ἀληθείας, νομιζόντων πο-

6 ρισμὸν εἶναι τὴν εὐσέβειαν. ἔστιν δὲ πορισμὸς μέγας ἡ

7 εὐσέβεια μετὰ αὐταρκείας" οὐδὲν yap εἰσηνέγκαμεν εἰς τὸν

8 κόσμον, ‘Gre οὐδὲ" ἐξενεγκεῖν τι δυνάμεθα: ἔχοντες δὲ ᾿δια-

9 τροφὰς καὶ σκεπάσματα, τούτοις ἀρκεσθησόμεθα. οἱ δὲ
βουλόμενοι πλουτεῖν ἐμπίπτουσιν els πειρασμὸν καὶ πα-
γίδα καὶ ἐπιθυμίας πολλὰς ἀνοήτους καὶ βλαβεράς, αἵτινες

το βυθίζουσι τοὺς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καὶ ἀπώλειαν ῥίζα
γὰρ πάντων τῶν κακῶν ἐστὶν ἡ φιλαργυρία, ἧς τινὲς ὁρε-
γόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπὸ τῆς πίστεως καὶ ἑαυτοὺς

2 ἀγαπητοί, οἱ 7 t...t 8 διατροφὴν

400 ΠΡΟΣ TIMOGEON A VI

περιέπειραν ὀδύναις πολλαῖς. ᾿ Σὺ δέ, ὦ ἄν-
τ ζ΄ ,» “ δί δὲ ὃ lA 3 [4
θρωπε © θεοῦ, ταῦτα φεῦγε" δίωκε δὲ δικαιοσύνην, εὐσέ-
βειαν, πίστιν, ἀγάπην, ὑπομονήν, πραϊπαθίαν. ἀγωνίζου
τὸν καλὸν ἀγῶνα τῆς πίστεως, ἐπιλαβοῦ τῆς αἰωνίου ζωῆς,
3 a 3 , € ld I A [2 é > a
εἰς ἣν ἐκλήθης καὶ ὡμολόγησας τὴν καλὴν ὁμολογίαν ἐνώ-
πίον πολλῶν μαρτύρων. παραγγέλλω σοι ἐνώπιον τοῦ
θεοῦ τοῦ ζωογονοῦντος τὰ πάντα καὶ Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ᾽ τοῦ
la > 4 ? [4 A 4 ς
μαρτυρήσαντος ἐπὶ Ποντίου Πειλάτον τὴν καλὴν ὁμο-
λογίαν, τηρῆσαί σε τὴν ἐντολὴν ἄσπιλον ἀνεπίλημπτον
μέχρι τῆς ἐπιφανείας τοῦ κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ἣν
καιροῖς ἰδίοις δείξει ὁ μακάριος καὶ μόνος δυνάστης, ὁ
βασιλεὺς τῶν βασιλενόντων καὶ κύριος τῶν κυριευόντων, ὁ
, » 9 ’ a 2. κα 9, , δ ?
μόνος ἔχων ἀθανᾳσίαν, φῶς οἰκῶν ἀπρόσιτον, ὃν εἰδεν
208 3 ’ 2H 2s ’ φΦ ΑἹ ‘ ,
οὐδεὶς ἀνθρώπων οὐδὲ ἰδεῖν δύναται" ᾧ τιμὴ καὶ κράτος
᾽ “ δ“ ᾿ “~ a
αἰώνιον" ἀμήν. Τοῖς πλουσίοις ἐν τῷ νῦν αἰῶνι
παράγγελλε μὴ ᾿ὑψηλοφρονεῖν᾽ μηδὲ ἠλπικέναι ἐπὶ πλού-
του ἀδηλότητι, ἀλλ᾽ ἐπὶ θεῷ τῷ παρέχοντι ἡμῖν πά
ηλότητι, ἀλλ΄ ἐπὶ ᾿ θεῷ τῷ παρέχοντι ἡμῖν πάντα
a a 3
πλουσίως εἰς ἀπόλαυσιν, ἀγαθοεργεῖν, πλουτεῖν ἐν ἔργοις
καλοῖς, εὐμεταδότους εἶναι, κοινωνικούς, ἀποθησαυρίζοντας
ἑαυτοῖς θεμέλιον καλὸν εἰς τὸ μέλλον, ἵνα ἐπιλάβωνται τῆς
ὄντως ζωῆς. ᾿ς Ὦ Τιμόθεε, τὴν παραθήκην φύ-
λαξον, ἐκτρεπόμενος τὰς βεβήλους κενοφωνίας καὶ ἀντιθέ-

Ir

I2

17

20

σεις τῆς Ψψευδωνύμου γνώσεως, ἦν τινες ἐπαγγελλόμενοι 2x

περὶ τὴν πίστιν ἠστόχησαν.
ἯἩ χάρις μεθ᾽ ὑμῶν.

αι τοῦ 13 Ἰησοῦ Χριστοῦ 17 ὑψηλὰ φρονεῖν | τῷ

ae

ΠΡΟΣ TIMOOEON B

: ΠΑΥ͂ΛΟΣ ἀπόστολος Χριστοῦ ᾿ἸἸΙησοῦ διὰ θελήματος
a ty aA a “ ΄
α θεοῦ κατ᾽ ἐπαγγελίαν ζωῆς τῆς ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ Τιμοθέῳ
ἀγαπητῷ τέκνῳ" χάρις, ἔλεος, εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς καὶ
ΓΧριστοῦ ᾿Ιησοῦ" τοῦ κυρίου ἡμῶν.
3 Χάριν ἔχω τῷ θεῷ, ᾧ λατρεύω ἀπὸ προγόνων ἐν κα-
θαρᾷ συνειδήσει, ὡς ddidreurroy 2 ἔχω τὴν περὶ σοῦ μνείαν
4 ἐν ταῖς δεήσεσίν μου, νυκτὸς καὶ ἡμέρας ἐπιποθῶν σε ἰδεῖν,
5 μεμνημένος σου τῶν δακρύων, ἵνα χαρᾶς πληρωθῶ ὑπόμνη-
a ¢
σιν λαβὼν τῆς ἐν col ἀνυποκρίτου πίστεως, ἥτις ἐνῴκησεν
πρῶτον ἐν τῇ μάμμῃ σου Λωίδι καὶ τῇ μητρί σου Ἑὐνίκῃ,
ἃ
6 πέπεισμαι δὲ ὅτι καὶ ἐν σοί. δι’ ἣν αἰτίαν ἀναμιμνήσκω
σε ἀναζωπυρεῖν τὸ χάρισμα τοῦ θεοῦ, ὅ ἐστιν ἐν σοὶ διὰ
η τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν μου" οὐ γὰρ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ θεὸς
πνεῦμα δειλίας, ἀλλὰ δυνάμεως καὶ ἀγάπης καὶ σωφρο-
8 νισμοῦ. μὴ οὖν ἐπαισχυνθῆς τὸ μαρτύριον τοῦ κυρίου
ε io a > A a , > “ 2 4 [4
ἡμῶν μηδὲ ἐμὲ τὸν δέσμιον αὐτοῦ, ἀλλὰ συνκακοπάθησον
ο τῷ εὐαγγελίῳ κατὰ δύναμιν θεοῦ, τοῦ σώσαντος ἡμᾶς καὶ
, ld ¢ @ > 8 , » € “ 3 A 4
καλέσαντος κλήσει ayia, ov κατὰ τὰ ἔργα ἡμῶν ἀλλα κατὰ
ἰδί 60 , , 4 δ θ a c a 3 “
ἰδίαν πρόθεσιν καὶ χάριν, τὴν δοθεῖσαν ἡμῖν ἐν Χριστῷ
10 Ἰησοῦ πρὸ χρόνων αἰωνίων, φανερωθεῖσαν δὲ νῦν διὰ τῆς
ἐπιφανείας τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ, καταργή-
Α A Ld ’ 4 a) ᾽
σαντος μὲν τὸν θάνατον φωτίσαντος δὲ ζωὴν καὶ ἀφθαρ-
’ A “A 9 id 3 a 2. », > a “A 3 ,
1x σίαν διὰ τοῦ εὐαγγελίου, εἰς ὃ ἐτέθην ἐγὼ κῆρυξ καὶ ἀπό-
12 στόλος καὶ διδάσκαλος. 8¢ ἣν αἰτίαν καὶ ταῦτα πάσχω,
ἀλλ᾽ οὐκ ἐπαισχύνομαι, οἶδα γὰρ ᾧ πεπίστευκα, καὶ πέ-
’

ἃ κυρίον ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ

492 ΠΡῸΣ TIMOGEON B 11

πεισμαὶ ὅτι δυνατός ἐστιν τὴν παραθήκην μου φυλάξαι
εἰς ἐκείνην τὴν ἡμέραν. ὑποτύπωσιν ἔχε ὑγιαινόντων 13
λόγων "ὧν" παρ᾽ ἐμοῦ ἤκουσας ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ τῇ ἐν
Χριστῷ ᾿Ιησοῦ' τὴν καλὴν παραθήκην φύλαξον διὰ πνεύ- x4
ματος ἁγίου τοῦ .ἐνοικοῦντος ἐν ἡμῖν. Οἶδας τε
A ως > t
τοῦτο ὅτι ἀπεστράφησάν pe πάντες οἱ ἐν τῇ ᾿Ασίᾳ, ὧν
ἐστὶν Φύγελος καὶ “Ἑρμογένης. San ἔλεος ὁ κύριος τῷ 16
᾿Ονησιφόρου οἴκῳ, ὅτε πολλάκις με ἀνέψυξεν, καὶ τὴν
c ᾿ ᾽
ἅλυσίν μου οὐκ ἐπαισχύνθη: ἀλλὰ γενόμενος ἐν Ῥώμῃ 17
σπουδαίως ἐζήτησέν με καὶ εὗρεν"-- δῴη αὐτῷ ὁ κύριος 18
a“ A ’ 3 ΄- ε
εὑρεῖν ἔλεος παρὰ κυρίου ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ"-- καὶ ὅσα ἐν
᾿Εφέσῳ διηκόνησεν, βέλτιον σὺ γινώσκεις.
> a a a
Σὺ οὖν, τέκνον pov, ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ χάριτι τῇ év x
Χριστῷ Ἰησοῦ, καὶ ἃ ἤκουσας παρ᾽ ἐμοῦ διὰ πολλῶ
ριστῷ Ἰησοῦ, ἤκ παρ᾽ ἐμ πολλῶν μαρ- 2
“᾿ ’ a 3 ᾽ ψ
τύρων, ταῦτα παράθου πιστοῖς ἀνθρώποις, οἵτινες ἱκανοὶ
4 ¢ », [2 ὔ € 4
ἔσονται καὶ ἑτέρους διδάξαι. συνκακοπάθησον ws καλὸς 3
στρατιώτης Χριστοῦ Ἰησοῦ. οὐδεὶς στρατευόμενος ἐμπλέ- 4
n φι , ? Φ ~ ’
κεται ταῖς τοῦ βίου πραγματίαις, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι
2 4 38 8 3 “ 3 “ 2. A 4
ἀρέσῃ" ἐὰν δὲ καὶ ἀθλῇ τις, ov στεφανοῦται ἐὰν μὴ vopi- 5
pos ἀθλήσῃ" τὸν κοπιῶντα γεωργὸν δεῖ πρῶτον τῶν καρ- 6
a $ ’ a o 4 4 ε 4
πῶν μεταλαμβάνειν. νόει ὃ λέγω": δώσει γάρ σοι ὁ κύριος 7
σύνεσιν ἐν πᾶσιν. μνημόνευε ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐγηγερ- 8
“" \
μένον ἐκ νεκρῶν, ἐκ σπέρματος Δαυείδ, κατὰ τὸ. evay-
φ a δι a
γέλιόν μου: ἐν @ κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν ὡς κακοῦργος. 9
᾽ 4 e la σι ”~ 9 ΄ a A id «
ἀλλὰ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ οὐ δέδεται: διὰ τοῦτο πάντα ὑπο- 10
μένω διὰ τοὺς ἐκλεκτούς, ἵνα καὶ αὐτοὶ σωτηρίας τύχωσιν
τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ μετὰ δόξης αἰωνίου. πιστὸς ὁ 1
λόγος" εἰ γὰρ συναπεθάνομεν, καὶ συνζήσομεν'" εἰ ὑπο- τὰ
μένομεν, καὶ συνβασιλεύσομεν: εἰ ἀρνησόμεθα, κἀκεῖνος
ἀρνήσεται ἡμᾶς" εἰ ἀπιστοῦμεν, ἐκεῖνος πιστὸς μένει, ἀρνή- 13
σασθαι γὰρ ἑαυτὸν οὐ δύναται. Ταῦτα ὑπο- 14
μίμνησκε, διαμαρτυρόμενος ἐνώπιον: τοῦ "θεοῦ", μὴ λογο-
“- > “a a
μαχεῖν, ἐπ᾿ οὐδὲν χρήσιμον, ἐπὶ καταστροφῇ τῶν ἀκουόν-

13 ἢ. ἢ 114 κυρίου

It IIL ΠΡῸΣ TIMOGEON B 493

13 7ov. σπούδασον σεαυτὸν δόκιμον παραστῆσαι τῷ θεῷ,
ἐργάτην ἀνεπαίσχυντον, ὀρθοτομοῦντα τὸν λόγον τῆς ἀλη-
’ A 4 La 4 ᾽ 9 "
16 θείας. τὰς δὲ βεβήλους κενοφωνίας περιίστασο" ἐπὶ
1) πλεῖον γὰρ προκόψουσιν ἀσεβείας, καὶ ὁ λόγος αὐτῶν ὡς
4 Od
yayypawa νομὴν ἔξει: ὧν ἐστὶν Ὑμέναιος καὶ Φίλητος,
18 οἵτινες περὶ τὴν ἀλήθειαν ἠστόχησαν, λέγοντες Τ ἀνά-
στασιν ἤδη γεγονέναι, καὶ ἀνατρέπουσιν τήν τινων
19 πίστιν. ὁ μέντοι στερεὸς θεμέλιος τοῦ θεοῦ ἕστηκεν,
a Ψ UJ 4
ἔχων τὴν σφραγῖδα ταύτην “Ernw Kypioc toyc ὄντδο
aYTOY, καί ᾿Αποστήτω ἀπὸ ἀδικίας πᾶς ὁ ὀνολλάζων
2. τὸ ὄνολλὰ Κγρίογ. ἐν μεγάλῃ δὲ οἰκίᾳ οὐκ. ἔστιν μόνον
σκεύη χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ ἀλλὰ καὶ ξύλινα καὶ ὀστράκινα,
αι καὶ ἃ μὲν εἰς τιμὴν ἃ δὲ εἰς ἀτιμίαν" ἐὰν οὖν τις ἐκκαθάρῃ
ἑαυτὸν ἀπὸ τούτων, ἔσται σκεῦος εἰς τιμήν, ἡγιασμένον,
εὔχρηστον τῷ δεσπότῃ, εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἡτοιμασμέ-
22 γον. τὰς δὲ νεωτερικὰς ἐπιθυμίας φεῦγε, δίωκε δὲ δικαιο-
σύνην, πίστιν, ἀγάπην, εἰρήνην μετὰ ' τῶν ἐπικαλουμένων
23 τὸν κύριον ἐκ καθαρᾶς καρδίας. τὰς δὲ μωρὰς καὶ ἀπαι-
24 δεύτους ζητήσεις παραιτοῦ, εἰδὼς ὅτι γεννῶσι μάχας" δοῦ-
a ?
λον δὲ κυρίου οὐ δεῖ μάχεσθαι, ἀλλὰ ἥπιον εἶναι πρὸς
25 πάντας, διδακτικόν, ἀνεξίκακον, ἐν πραὕὔτητι παιδεύοντα
4 3 ? Cart » κε ε ‘ ’
τοὺς ἀντιδιατιθεμένους, μή ποτε ‘Sqn’ αὐτοῖς ὁ θεὸς pera-
3 >? 2 ᾽ 2 6 3 a “
26 νοιαν εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας, καὶ ἀνανήψωσιν ἐκ τῆς τοῦ
διαβόλου παγίδος, ἐζωγρημένοι ὑπ᾽ αὐτοῦ εἰς τὸ ἐκείνου
θέλημα.

a 4 ? 3 2 a ¢ 7 Σ 4
: Τοῦτο δὲ γίνωσκε ὅτι ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται
2 καιροὶ χαλεποί: ἔσονται γὰρ οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι, φιλάρ-
γυροι, ἀλαζόνες, ὑπερήφανοι, βλάσφημοι, γονεῦσιν ἀπει-

a > a δ f 4 4
3 θεῖς, ἀχάριστοι, ἀνόσιοι, aoropyot, ἄσπονδοι, διάβολοι,
4 ἀκρατεῖς, ἀνήμεροι, ἀφιλάγαθοι, προδόται, προπετεῖς, τε-
5 τυφωμένοι, φιλήδονοι μᾶλλον ἢ φιλόθεοι, ἔχοντες μόρ-
φωσιν εὐσεβείας τὴν δὲ δύναμιν αὐτῆς ἠρνημένοι’ καὶ
ὁ τούτους ἀποτρέπους ἐκ τούτων γάρ εἶσιν οἱ ἐνδύνοντες

18 τὴν 22 πάντων 25 δώῃ

494.ϑ6ὅ5ἷ ΠΡῸΣ TIMOGEON B III IV

9 5) > » 4 ? Ud ,
εἰς τὰς οἰκίας καὶ αἰχμαλωτίζοντες γυναικάρια σεσωρευ-
μένα ἁμαρτίαις, ἀγόμενα ἐπιθυμίαις ποικίλαις, πάντοτε
4 4 , 4 >. # 3 ? a
μανθάνοντα καὶ μηδέποτε εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν
δυνάμενα. ὃν τρόπον δὲ Ἰαννῆς καὶ ᾿Ιαμβρῆς ἀντέστησαν

”~ LA ‘ φ 3 ’ “~ > e
Μωυσεῖ, οὕτως καὶ οὗτοι ἀνθίστανται τῇ ἀληθείᾳ, ἄνθρω-
ποι κατεφθαρμένοι τὸν νοῦν, ἀδόκιμοι περὶ τὴν πίστιν.
ἀλλ᾽ οὐ προκόψουσιν ἐπὶ πλεῖον, ἡ γὰρ ἄνοια αὐτῶν ἔκδη-
hos ἔσται πᾶσιν, ὡς καὶ ἡ ἐκείνων ἐγένετο. Σὺ δὲ Γπαρηκο-
λούθησάς" μου τῇ διδασκαλίᾳ, τῇ ἀγωγῇ, τῇ προθέσει, τῇ
A , “ , a ς σι “

πίστει, τῇ μακροθυμίᾳ, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ, τοῖς διω-

“ ἴω » 3
γμοῖς, τοῖς παθήμασιν, old μοι ἐγένετο ἐν ᾿Αντιοχείᾳ, ἐν
Ἰκονίῳ, ἐν Λύστροις, οἵους διωγμοὺς ὑπήνεγκα" καὶ ἐκ πάν-
> ν € ¢ 4 ΄-
τῶν με ἐρύσατο ὁ κύριος. καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες ζῆν
> a 3 a 9 a ᾿ ry . Κα
εὐσεβῶς ἐν Χριστῷ ἸΙησοῦ διωχθήσονται' πονηροὶ δὲ ἄν-
θρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες
καὶ πλανώμενοι. σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώ-
θης, εἰδὼς παρὰ τίνων ἔμαθες, καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους ἱερὰ
γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν
διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ πᾶσα γραφὴ θεόπνευ-
3 4 ’ Α
στος καὶ ὠφέλιμος πρὸς διδασκαλίαν, πρὸς ἔλεγμόν, πρὸς
ἐπανόρθωσιν, πρὸς παιδείαν τὴν ἐν δικαιοσύνῃ, ἵνα ἄρτιος
ἦ ὁ τοῦ θεοῦ ἄνθρωπος, πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἐξηρτι-
σμένος. Διαμαρτύρομαι ἐνώπιον τοῦ θεοῦ καὶ
Χριστοῦ Ἰησοῦ, τοῦ μέλλοντος "κρίνειν ζῶντας καὶ νε-
, Α A > ¢ > ” . a , > a
Kpous, καὶ τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ καὶ τὴν βασιλείαν αὐτοῦ"

’ a 4 > 9 ᾽ > 4
κήρυξον τὸν λόγον, ἐπίστηθι εὐκαίρως ἀκαίρως, ἔλεγξον,
"ἐπιτίμησον, παρακάλεσον', ἐν πάσῃ μακροθυμίᾳ καὶ δι-
δαχῇ. ἔσται γὰρ καιρὸς ὅτε τῆς ὑγιαινούσης διδασκαλίας

7

8

ro

ΣΙ

3

4 4 A
οὐκ ἀνέξονται, ἀλλὰ xara τὰς ἰδίας ἐπιθυμίας ἑαυτοῖς.
c
ἐπισωρεύσουσιν διδασκάλους κνηθόμενοι τὴν ἀκοήν, καὶ 4

ἀπὸ μὲν τῆς ἀληθείας τὴν ἀκοὴν ἀποστρέψουσιν, ἐπὶ δὲ
τοὺς μύθους ἐκτραπήσονται. σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσιν, κακο-
πάθησον, ἔργον ποίησον εὐαγγελιστοῦ, τὴν διακονίαν σον

IO παρηκολούθηκάας Σ κρῖναι 2 παρακάλεσον, ἐπιτίμησον

5

lV ΠΡῸΣ TIMO@EON B 495

6 πληροφόρησον. Ἐγὼ yap ἤδη σπένδομαι, καὶ
76 καιρὸς τῆς avadvceds μου ἐφέστηκεν. τὸν καλὸν

ἀγῶνα ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα, τὴν πίστιν τετή-
8 ρηκα' λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος,
ὃν ἀποδώσει μοι ὁ κύριος ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, ὁ δίκαιος
κριτής, οὐ μόνον δὲ ἐμοὶ ἀλλὰ καὶ πᾶσιν τοῖς ἠγαπηκόσι
τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ.

Σπούδασον ἐλθεῖν πρός με ταχέως: Δημᾶς γάρ με
Γἐγκατέλειπεν᾽ ἀγαπήσας τὸν νῦν αἰῶνα, καὶ ἐπορεύθη εἰς
Θεσσαλονίκην, Κρήσκης εἰς Tadariav, Τίτος εἰς Δαλμα-
11 τίαν' Λουκᾶς ἐστὶν μόνος per ἐμοῦ. Μάρκον ἀναλαβὼν

ἄγε μετὰ σεαυτοῦ, ἔστιν γάρ μοι εὔχρηστος els διακονίαν,
<2 Τύχικον δὲ ἀπέστειλα εἰς "Ἑφεσον. τὸν φελόνην, ὃν
Γἀπέλειπον' ἐν Τρφάδι παρὰ Κάρπῳ, ἐρχόμενος φέρε, καὶ
τι τὰ βιβλία, μάλιστα τὰς μεμβράνας. ᾿Αλέξανδρος ὁ
χαλκεὺς πολλά μοι κακὰ ἐνεδείξατο“ --- ἀπολώσει αὐτῷ
τα ὁ KYplOC KATA TA ἔργὰ ayTOY:— ὃν καὶ σὺ φυλάσσου,
16 λίαν γὰρ ἀντέστη τοῖς ἡμετέροις λόγοι. Ἔν τῇ πρώτῃ
μου ἀπολογίᾳ οὐδείς μοι παρεγένετο, ἀλλὰ πάντες με
1 ᾿ἐγκατέλειπον""-- μὴ αὐτοῖς λογισθείη"-- ὁ δὲ κύριός μοι
παρέστη καὶ ἐνεδυνάμωσέν με, ἵνα δι ἐμοῦ τὸ κήρυγμα
πληροφορηθῇ καὶ ἀκούσωσιν πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἐρύσθην
18 ἐκ CTOMATOC λέοντοο. ῥύσεταί με ὁ κύριος ἀπὸ παντὸς
ἔργου πονηροῦ καὶ σώσει els τὴν βασιλείαν αὐτοῦ τὴν
ἐπουράνιον" ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων, ἀμήν.
19 Π';Ἄσπασαι Πρίσκαν καὶ ᾿Ακύλαν καὶ τὸν ᾿Ονησιφόρου
20 οἶκον. "Epacros ἔμεινεν ἐν Κορίνθῳ, Τρόφι-
ex pov δὲ Γἀπέλειπον' ἐν Μιλήτῳ ἀσθενοῦντα. Σπούδασον
πρὸ χειμῶνος ἐλθεῖν. ᾿Ασπάζεταί σε ἙἘὔβου-
λος καὶ Πούδης καὶ Λίνος καὶ Κλαυδία καὶ οἱ ἀδελφοὶ
[πάντες].
2 ‘O κύριος ἴ μετὰ τοῦ πνεύματός σου. ἡ χάρις μεθ᾽ ὑ-
μῶν.

9
zo

10 ἐγκατέλιπεν 13 ἀπέλιπον 16 ἐγκατέλιπον 20 ἀπέλιπον 22 Ἰησοῦς

ΠΡΟΣ TITON

σι δι rc’ ~ al ‘
ΠΑΥ͂ΛΟΣ δοῦλος θεοῦ, ἀπόστολος δὲ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τ:
κατὰ πίστιν ἐκλεκτῶν θεοῦ καὶ ἐπίγνωσιν ἀληθείας τῆς
> | » 3 3 ’ ~ >? ’ a 3
κατ᾽ εὐσέβειαν ἐπ᾽ ἐλπίδι ζωῆς αἰωνίου, ἣν ἐπηγγείλατο 2
¢ 9 \ 4 4 , > oP 3 , NN
ὁ ἀψευδὴς θεὸς πρὸ χρόνων αἰωνίων ἐφανέρωσεν δὲ και- 3
σ᾿ “ ry
pois idiots, τὸν λόγον αὐτοῦ ἐν κηρύγματι ὃ ἐπιστεύθην
3 Ἃ > 9? \ a “ ς a a , ’
ἐγὼ kar’ ἐπιταγὴν τοῦ σωτῆρος ἡμῶν θεοῦ, Τίτῳ γνησίῳ 4
τέκνῳ κατὰ κοινὴν πίστιν: χάρις καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ
A A σε aA δ΄ ~ “A
πατρὸς καὶ Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν.
’ , cr? , > ’ ῦΨ ‘ ’
Τούτου χάριν ᾿ἀπέλειπόν oe ev Κρήτῃ wa τὰ λεί- 5
3 la Α ? 4 ,
movra ἐπιδιορθώσῃ, καὶ καταστήσῃς κατὰ πόλιν πρεσβυ-
τέρους, ὡς ἐγώ σοι διεταξάμην, εἴ τίς ἐστιν ἀνέγκλητος, 6
μιᾶς γυναικὸς ἀνήρ, τέκνα ἔχων πιστά, μὴ ἐν κατηγορίᾳ
ἀσωτίας ἢ ἀνυπότακτα. δεῖ γὰρ τὸν ἐπίσκοπον ἀνέγκλη- 7
? ε a ? ᾽ ‘ Ae . 9. ‘
Tov εἶναι ws θεοῦ οἰκονόμον, μὴ αὐθάδη, μὴ ὀργίλον, μὴ
πάροινον, μὴ πλήκτην, μὴ αἰσχροκερδῆ, ἀλλὰ φιλό- 8.
ξενον, φιλάγαθον, σώφρονα, δίκαιον, ὅσιον, ἐγκρατῆ,
ἀντεχόμενον τοῦ κατὰ τὴν διδαχὴν πιστοῦ λόγου, wag
: > [ον n~ ~
δυνατὸς ἢ καὶ παρακαλεῖν ἐν τῇ διδασκαλίᾳ τῇ ὑγιαινούσῃ
eo 4
καὶ τοὺς ἀντιλέγοντας ἔλέγχειν. Εἰσὶν γὰρ το
πολλοὶ ἀνυπότακτοι, ματαιολόγοι καὶ φρεναπάται, μά-
λιστα οἱ ἐκ τῆς περιτομῆς, οὗς δεῖ ἐπιστομίζειν, οἵτινες 11
μά wy 4 A a a
ὅλους οἴκους ἀνατρέπουσιν διδάσκοντες ἃ μὴ δεῖ αἰσχροῦ
7 > a“ “~ =
κέρδους χάριν. εἶπέν τις ἐξ αὐτῶν, ἴδιος αὐτῶν προφήτης, 12
ΤΩΣ 4 a
Κρῆτες ἀεὶ ψεῦσται, κακὰ θηρία, γαστέρες ἀργαί:
ς , ¢ 3 4 > é > é > ἢ
ἢ μαρτυρία αὕτη ἐστὶν adnOns. δι ἣν αἰτίαν ἔλεγχε 13

1 Χριστοῦ [Ἰησοῦ] 5 ἀπέλιπόν

11 ΠΡῸΣ ΤΊΤΟΝ 407

14 αὐτοὺς ἀποτόμως, ἵνα ὑγιαίνωσιν [ἐν] τῇ πίστει, μὴ προσέ-
χοντες ᾿Ιουδαϊκοῖς μύθοις καὶ ἐντολαῖς ἀνθρώπων ἀπο-
15 στρεφομένων τὴν ἀλήθειαν. πάντα καθαρὰ τοῖς καθαροῖς"
τοῖς δὲ μεμιαμμένοις καὶ ἀπίστοις οὐδὲν καθαρόν, ἀλλὰ
τό μεμίανται αὐτῶν καὶ ὁ νοῦς καὶ ἡ συνείδησις. θεὸν ὁμο-
λογοῦσιν εἰδέναι, τοῖς δὲ ἔργοις ἀρνοῦνται, βδελυκτοὶ ὄντες
καὶ ἀπειθεῖς καὶ πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἀδόκιμοι.
r Σὺ δὲ λάλει ἃ πρέπει τῇ ὑγιαινούσῃ διδασκαλίᾳ.
2 Πρεσβύτας νηφαλίους εἶναι, σεμνούς, σώφρονας, ὑγιαί-
3 vovras τῇ πίστει, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ. πρεσβύτιδας
ὡσαύτως ἐν καταστήματι ἱεροπρεπεῖς, μὴ ᾿διαβόλους
4pndé' οἴνγῳ πολλῷ δεδουλωμένας, καλοδιδασκάλους, iva
5 σωφρονίζωσι τὰς νέας φιλάνδρους εἶναι, φιλοτέκνους, σώ-
ῴρονας, ἁγνάς, οἰκουργούς, ἀγαθάς, ὑποτασσομένας τοῖς
ἰδίοις ἀνδράσιν, wa μὴ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ βλασφημῆται.
7 TOUS νεωτέρους ὡσαύτως παρακάλει σωφρονεῖν" περὶ πάντα
σεαυτὸν παρεχόμενος τύπον καλῶν ᾿ἔργων, ἐν τῇ διδασκα-
8 λίᾳ ἀφθορίαν', σεμνότητα, λόγον ὑγιῆ ἀκατάγνωστον, ἵνα
ὁ ἐξ ἐναντίας ἐντραπῇ μηδὲν ἔχων λέγειν περὶ ἡμῶν φαῦ- ᾿
ο λον. δούλους ἰδίοις δεσπόταις ὑποτάσσεσθαι ἐν πᾶσιν,
10 εὐαρέστους εἶναι, μὴ ᾿ἀντιλέγοντας, μὴ νοσφιζομένους,
ἀλλὰ πᾶσαν "πίστιν ἐνδεικνυμένους ἀγαθήν, ἵνα τὴν
διδασκαλίαν τὴν τοῦ σωτῆρος ἡμῶν θεοῦ κοσμῶσιν ἐν
τι πᾶσιν. Ἐπεφάνη γὰρ ἡ χάρις τοῦ θεοῦ σωτή-
12 plos πᾶσιν ἀνθρώποις παιδεύουσα ἡμᾶς, ἵνα ἀρνησάμενοι
τὴν ἀσέβειαν καὶ τὰς κοσμικὰς ἐπιθυμίας σωφρόνως καὶ
13 δικαίως καὶ εὐσεβῶς ζήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰῶνι, προσδεχό-
μενοι τὴν μακαρίαν ἐλπίδα καὶ ἐπιφάνειαν τῆς δόξης τοῦ
14 μεγάλου θεοῦ καὶ σωτῆρος Γἡμῶν᾽ Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ", ὃς
ἔδωκεν ἑαυτὸν ὑπὲρ ἡμῶν ἵνα λγτρώοσητδι ἡμᾶς ἀττὸ ττᾶ-
CHC ἀνολλίδο καὶ κἀθὰρίοῃ ἑδυτῷ AON TIEPIOYCION,
15 ζηλωτὴν καλῶν ἔργων. Ταῦτα λάλει καὶ παρα-
3 διαβόλους, μὴ 77. ἔργων ἐν τῇ διδασκαλίᾳ, ἀφθορίαν 9,10 ἀντιλέγοντας μηδὰ
10 ἐνδεικνυμένους ἀγάπην 13 ἡμῶν, | Ἰησοῦ Χριστοῦ
KK

498 ΠΡῸΣ ΤΊΤΟΝ II II

κάλει καὶ ἔλεγχε μετὰ πάσης ἐπιταγῆς" μηδείς cov περι-
φρονείτω. Ὑπομίμνησκε αὐτοὺς ἀρχαῖς ἐξουσίαις ὑπο- x
ἑάσσεσθαι πειθαρχεῖν, πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἑτοίμους εἷ-
ναι, μηδένα βλασφημεῖν, ἀμάχους εἶναι, ἐπιεικεῖς, πᾶσαν 2
ἐνδεικνυμένους πραὔτητα πρὸς πάντας ἀνθρώπους. Ἦμεν 3
γάρ ποτε καὶ ἡμεῖς ἀνόητοι, ἀπειθεῖς, πλανώμενοι, δου-
λεύοντες ἐπιθυμίαις καὶ ἡδοναῖς ποικίλαις, ἐν κακίᾳ καὶ
φθόνῳ διάγοντες, στυγητοί, μισοῦντες ἀλλήλους. ὅτε δὲ 4
ἡ χρηστότης καὶ ἡ φιλανθρωπία ἐπεφάνη τοῦ σωτῆρος
ἡμῷν θεοῦ, οὐκ ἐξ ἔργων τῶν ἐν δικαιοσύνῃ ἃ ἐποιήσαμεν 5
ἡμεῖς ἀλλὰ κατὰ τὸ αὐτοῦ ἔλεος ἔσωσεν ἡμᾶς διὰ λουτροῦ
παλινγενεσίας καὶ ἀνακαινώσεως πνεύματος ἁγίου, οὗ ἐξέ- 6
χεεν ἐφ᾽ ἡμᾶς πλουσίως διὰ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τοῦ σωτῆρος
ἡμῶν, ἵνα δικαιωθέντες τῇ ἐκείνον χάριτι κληρονόμοι γενη- 7
θῶμεν κατ᾽ ἔλπίδα ζωῆς αἰωνίου. Πιστὸς ὁ λόγος, καὶ 8
περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσιν
καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες θεῷς Ταῦτά
ἐστιν καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις" μωρὰς δὲ ζητή- 9
σεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔριν καὶ μάχας νομικὰς περι-
ίστασο, εἰσὶν γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. αἱρετικὸν ἄνθρω- 10
πὸν μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδὼς τι
ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει, ὧν αὐτο-
κατάκριτος. πὶ

“Ὅταν πέμψω ᾿Αρτεμᾶν πρὸς σὲ ἢ Τύχικον, σπούδασον 1a
ἔλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν, ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παρα-
χειμάσαι. Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ ᾿Απολλὼν σπουδαίως 13
πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς 'λείπῃ. ἘΜανθανέτωσαν τα
δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς
ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι.

᾿Ασπάζονταί σε οἱ per ἐμοῦ πάντες, ἼΑσπασαι 1s
τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει.

Ἢ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν.

13 λίπῃ

ΠΡΟΣ SIAHMONA

x ΠΑΥ͂ΛΟΣ δέσμιος Χριστοῦ Ἰησοῦ καὶ Τιμόθεος ὁ
2 ἀδελφὸς Φιλήμονι τῷ ἀγαπητῷ καὶ συνεργῷ ἡμῶν καὶ
᾿Απφίᾳ τῇ ἀδελφῇ καὶ ᾿Αρχίππῳ τῷ συνστρατιώτῃ ἡμῶν
5 καὶ τῇ κατ᾽ οἶκόν σου ἐκκλησίᾳ" χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνῃ
ἀπὸ θεοῦ πατρὸς ἡμῶν καὶ κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ.
“ Ἐὐχαριστῶ τῷ θεῷ μου πάντοτε μνείαν σου ποιούμενος
5 ἐπὶ τῶν προσευχῶν μου, ἀκούων σον τὴν ἀγάπην καὶ τὴν
πίστιν ἣν ἔχεις ‘eis’ τὸν κύριον Ἰησοῦν καὶ εἰς πάντας τοὺς
6 ἁγίους, ὅπως ἡ κοινωνία τῆς πίστεώς σου ἐνεργὴς γένηται
ἐν ἐπιγνώσει παντὸς ἀγαθοῦ [τοῦ] ἐν Γἡμῖν' εἰς Χριστόν"
7 χαρὰν γὰρ πολλὴν ἔσχον καὶ παράκλησιν ἐπὶ τῇ ἀγάπῃ
σου, ὅτι τὰ σπλάγχνα τῶν ἁγίων ἀναπέπαυται διὰ σοῦ,
8 ἀδελφέ. Διό, πολλὴν ἐν Χριστῷ παρρησίαν
οἔχων ἐπιτάσσειν σοι τὸ ἀνῆκον, διὰ τὴν ἀγάπην μᾶλλον
παρακαλῶ, τοιοῦτος ὧν ὡς Παῦλος Γπρεσβύτης" ‘veri’ δὲ
το καὶ δέσμιος Χριστοῦ Ἰησοῦ,-- παρακαλῶ σε περὶ τοῦ
11 ἐμοῦ τέκνου, ὃν ἐγέννησα ἐν τοῖς δεσμοῖς ᾿Ονήσιμον, τόν
12 ποτέ σοι ἄχρηστον νυνὶ δὲ * σοὶ καὶ ἐμοὶ εὔχρηστον, ὃν
13 ἀνέπεμψά σοι αὐτόν, τοῦτ᾽ ἔστιν τὰ ἐμὰ σπλάγχνα" ὃν
ἐγὼ ἐβουλόμην πρὸς ἐμαυτὸν κατέχειν, ἵνα ὑπὲρ σοῦ μοι
14 διακονῇ ἐν τοῖς δεσμοῖς τοῦ εὐαγγελίου, χωρὶς δὲ τῆς
σῆς γνώμης οὐδὲν ἠθέλησα ποιῆσαι, ἵνα μὴ ὡς κατὰ
15 ἀνάγκην τὸ ἀγαθόν σον ἦ ἀλλὰ κατὰ ἑκούσιον. τάχα
γὰρ διὰ τοῦτο ἐχωρίσθη πρὸς ὥραν ἵνα αἰώνιον αὐτὸν
16 ἀπέχῃς, οὐκέτι ὡς δοῦλον ἀλλὰ ὑπὲρ δοῦλον, ἀδελφὸν
5 πρὸς 6 ὑμῖν 9 t...t νῦν αὶ καὶ
KK 2

500 ΠΡῸΣ &IAHMONA

ἀγαπητόν, μάλιστα ἐμοί, πόσῳ δὲ μᾶλλον σοὶ καὶ ἐν
Φ
σαρκὶ καὶ ἐν κυρίῳ: εἰ οὖν με ἔχεις κοινωνόν, προσ-
λαβοῦ αὐτὸν ὡς ἐμέ. εἰ δέ τι ἠδίκησέν σε ἢ ὀφείλει,
ἐς 3 ’ 2 4 a » A sa ,
τοῦτο ἐμοὶ ἔλλόγα' ἐγὼ Παῦλος ἔγραψα ry ἐμῇ χειρί,
ἐγὼ ἀποτίσω" ἵνα μὴ λέγω σοι ὅτι καὶ σεαυτόν μοι προσ-
. 293 ’ 2 ’ 3 , 3 ’ > “2
οφείλεις. ναΐ, ἀδελφέ, ἐγὼ gov ὀναίμην ἐν κυρίῳ" ἀνά-
παυσὸν μου τὰ σπλάγχνα ἐν Χριστῷ.
πεποιθὼς τῇ ὑπακοῇ σον ἔγραψά σοι, εἰδὼς ὅτι καὶ
εν"»Ἅ a ᾽ ’ Ψ 4 4 ς yt 4 ’
ὑπὲρ ἃ λέγω ποιήσεις. ἅμα δὲ καὶ ἑτοίμαζέ μοι ξενίαν,
ἐλπίζω γὰρ ὅτι διὰ τῶν προσευχῶν ὑμῶν χαρισθήσομαε
ὑμῖν.
᾿Ασπάζεταί σε “Emadpas ὁ συναιχμάλωτός μου ἐν
Χριστῷ - Ἰησοῦ, Μάρκος, ᾿Αρίστα Δημᾶς, Λουκᾶ
ριστῷ -᾿Ἰησοῦ, Μάρκος, ᾿Αρίσταρχος, Δημᾶς, Λουκᾶς,
’
οἱ συνεργοί μου.
et A a nw ζω
Ἢ χάρις τοῦ κυρίον 7 Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ τοῦ πνεύ-
ματος ὑμῶν.

25 ἡμῶν

17
18

19

21

22

23
24

25

ATTOKAAYVI2 IQANOY

ATIOKAAYYIZ IQANOY

γ

x ἈΠΟΚΑΔΥΨῚΣ IHSOY XPISTOY, ἣν ἔδωκεν
αὐτῷ ὁ θεὸς δεῖξαι τοῖς δούλοις αὐτοῦ, ἃ λεῖ Γενέοθδι
ἐν τάχει, καὶ ἐσήμανεν ἀποστείλας διὰ τοῦ ἀγγέλον

«αὐτοῦ τῷ δούλῳ αὐτοῦ “Iwaver, ὃς ἐμαρτύρησεν τὸν
λόγον τοῦ θεοῦ καὶ τὴν μαρτυρίαν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅσα

3 εἶδεν. μακάριος ὁ ἀναγινώσκων καὶ οἱ ἀκούοντες τοὺς
λόγους τῆς προφητείας καὶ τηροῦντες τὰ ἐν αὐτῇ
γεγραμμένα, ὁ γὰρ καιρὸς ἐγγύς.

4 ΙΩΑΝΗΣ ταῖς ἑπτὰ ἐκκλησίαις ταῖς ἐν τῇ ᾿Ασίᾳ"
χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ ὁ ON καὶ ὁ ἦν καὶ
ὁ ἐρχόμενος, καὶ ἀπὸ τῶν ἑπτὰ πνευμάτων ‘a’ ἐνώ-
5πιὸον τοῦ θρόνου αὐτοῦ, καὶ ἀπὸ Ἰησοῦ Χριστοῦ,
ὁ MAPTYC ὁ πιοτόο, ὁ πρωτότοκοσ τῶν νεκρῶν καὶ
ὁ ἄρχων τῶν Βδοιλέων. TAC γῆς. Te ἀγαπῶντι
ἡμᾶς καὶ AYCANTI ἡμᾶς ἐκ τῶν AmMapPTION [ἡμῶν]
6 ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ, -- καὶ ἐποίησεν ἡμᾶς" Βδοιλείδν,
ἱερεῖε τῷ θεῷ καὶ πάτρὶ αὐτοῦ,--. αὐτῷ ἡ δόξα
γκαὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας: ἀμήν... ᾿ΙΔοΥ̓ ἔρ-
χετὰι μετὰ τῶν νεφελῶν, καὶ Sywetat αὐτὸν πᾶς

4 τῶν ᾿ 6 ἡμῖν

504 ATIOKAATWIZ INANOT | I

ὀφθαλμὸς καὶ οἵτινες αὐτὸν EZEKENTHCAN, Kal κό-
ψοντὰι ἐπ᾿ AYTON πᾶοὰι al φγλὰὶ τῆς γῆς. ναί,
ἀμήν.

"Erm elmi τὸ “AAda καὶ τὸ Ὦ, λέγει Kypioc, 8
ὁ θεός, 6 ὧν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, ὁ πὰν-
τοκράτωρ.

Ἐγὼ Ἰωάνης, ὁ ἀδελφὸς ὑμῶν καὶ συνκοινωνὸς ἐν ο
τῇ θλίψει καὶ βασιλείᾳ καὶ ὑπομονῇ ἐν Inco,
ἐγενόμην ἐν τῇ νήσῳ τῇ καλουμένῃ Πάτμῳ διὰ τὸν
λόγον τοῦ θεοῦ καὶ τὴν μαρτυρίαν ᾿Ιησοῦ. ἐγενόμην το
ἐν πνεύματι ἐν τῇ κυριακῇ ἡμέρᾳ, καὶ ἤκουσα “ὀπίσω
pou φωνὴν μεγάλην ὡς σάλπιγγος λεγούσης *O x
βλέπεις γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον ταῖς ἑπτὰ
ἐκκλησίαις, εἰς Ἔφεσον καὶ εἰς Σμύρναν καὶ εἰς Πέργαμον
καὶ εἰς Θυάτειρα καὶ εἰς Σάρδεις καὶ εἰς Φιλαδελφίαν
καὶ εἰς Λαοδικίαν. Καὶ ἐπέστρεψα βλέπειν τὴν φωνὴν 12
ἥτις ἔλάλει per ἐμοῦ: καὶ ἐπιστρέψας εἶδον ἑπτὰ
λυχνίας χρυσᾶς, καὶ ἐν μέσῳ. τῶν λυχνιῶν GMOION 13
Γγίόν" ἀνθρώπογΥγ, ENAEAYMENON ποδήρη καὶ περιε-
Ζωολλένον πρὸς τοῖς μαστοῖς ζώνην ypycaN: Η δὲ τῷ
κεφδλὴ δύτοῦ καὶ al τρίχες λεγκὰὶ ὡς ἔριον
λευκόν, ὧς χιών, κἀὶ οἱ ὀφθδλλλοὶ ayTOF ὡς φλὸξ
πυρός, Kal οἱ πόλεος ἀὐτο ὅμοιοι YaAKOAIBANQ), x5
ὡς ἐν καμίνῳ "πεπυρωμένης, Kal H φωνὴ AaYTOT, ὡς
φωνὴ YAATWN πολλῶν, καὶ ἔχων ἐν τῇ δεξιᾷ χειρὶ τό
αὐτοῦ ἀστέρας ἑπτά, καὶ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ῥομ-
gaia δίστομος ὀξεῖα ἐκπορευομένη, καὶ ἡ ὄψις αὐτοῦ
ὡς ὁ ἥλιος φαίνει ἐν. TH λγνάλει ayTOY. Καὶ 17
ὅτε εἶδον αὐτόν, ἔπεσα πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ ὡς
νεκρός" καὶ ἔθηκεν τὴν δεξιὰν αὐτοῦ ἐπ᾽ ἐμὲ λέγων

Mit φοβοῦ: ἐγώ eimt ὁ πρῶτος Kal ὁ €cyatoc,

Q ς fod s 3 ’ A ‘ 4 4 “~ > A
καὶ ὁ ζῶν, -- καὶ ἐγενόμην νεκρὸς καὶ ἰδοὺ ζῶν εἰμὶ 18

a “, Α - “

εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων, -- καὶ ἔχω τὰς κλεῖς τοῦ

το φωνὴν μεγάλην ὄπισθέν μον 13 υἱῷ 15 πεπυρωμένοι

I 11 ATIOKAATWIZ IQANOT 508

19 θανάτου καὶ τοῦ ddov. γράψον οὖν a εἶδες καὶ ἃ εἰσὶν
20 καὶ ἃ μέλλει γίνεοθδι λλετὰ TATA. τὸ MYCTHPION
τῶν ἑπτὰ ἀστέρων οὗς εἶδες ἐπὶ τῆς δεξιᾶς μου, καὶ
τὰς ἑπτὰ λυχνίας τὰς χρυσᾶς" οἱ ἑπτὰ ἀστέρες
ἄγγελοι τῶν ἑπτὰ ἐκκλησιῶν εἰσίν, καὶ αἱ λυχνίαι αἱ
Γἑπτὰ ἑπτὰ" ἐκκλησίαι εἰσίν.
: Τῷ ἀγγέλῳ τῷ ἐν ᾿Εφέσῳ ἐκκλησίας γράψον
Ἰάδε λέγει ὁ κρατῶν τοὺς ἑπτὰ ἀστέρας ἐν τῇ δε-
ξιᾷ αὐτοῦ, ὁ περιπατῶν ἐν μέσῳ τῶν ἑπτὰ λυχνιῶν
«τῶν χρυσῶν, Οἶδα τὰ ἔργα σου, καὶ τὸν κόπον καὶ
τὴν ὑπομονήν σου, καὶ ὅτι οὐ δύνῃ βαστάσαι κακούς,
᾿ς καὶ éweipavas τοὺς λέγοντας ἑαυτοὺς ἀποστύλους,
3 kal οὐκ εἰσίν, καὶ εὗρες αὐτοὺς ψευδεῖς" καὶ ὑπο-
μονὴν ἔχεις, καὶ ἐβάστασας διὰ τὸ ὄνομά μου, καὶ
,“οὐ κεκοπίακες. ἀλλὰ ἔχω κατὰ σοῦ ὅτι τὴν ἀγάπην
5 cou τὴν πρώτην ἀφῆκες. μνημόνευε οὖν πόθεν πέπτωκες,
καὶ μετανόησον καὶ τὰ πρῶτα ἔργα ποίησον: ef δὲ μή,
ἔρχομαί σοι, καὶ κινήσω τὴν λυχνίαν σου ἐκ τοῦ τόπου
6 αὐτῆς, ἐὰν μὴ μετανοήσῃς. ἀλλὰ τοῦτο ἔχεις ὅτι μισεῖς
γτὰ ἔργα τῶν Νικολαϊτῶν, ἃ κἀγὼ μισῶ: ‘O ἔχων οὖς
ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις. Τῷ
νικῶντι δώσω αὐτῷ φὰγεῖν ἐκ τοῦ Ζύλογ τῆς Ζωῆο,
ὅ ἐστιν ἐν τῷ Trapadeicw τοῦ θεοῦ ΄.
8 Kai τῷ ἀγγέλῳ τῷ ἐν Σμύρνῃ ἐκκλησίας γράψον
Τάδε λέγει ὁ πρῶτος Kal ὁ EcyaToc, ὃς ἐγένετο
ον νεκρὸς καὶ ἔζησεν, Οἷδά σου τὴν θλίψιν καὶ τὴν
πτωχείαν, ἀλλὰ .πλούσιος εἶ, καὶ τὴν βλασφημίαν ἐκ
τῶν λεγόντων Ἰουδαίους εἶναι ἑαυτούς, καὶ οὐκ εἰσίν,
το ἀλλὰ συναγωγὴ τοῦ Σατανᾶ. “py φοβοῦ ἃ μέλλεις
πάσχειν. ἰδοὺ μέλλει βάλλειν ὁ διάβολος ἐξ ὑμῶν εἰς
φυλακὴν ἵνα πειρδοθῆτε, καὶ “ἔχητε' θλίψιν ἡμερῶν
Aéka. γίνου πιστὸς ἄχρι Oavarov, καὶ δώσω σοι τὸν
11 στέφανον τῆς ζωῆς. ‘O ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὰ

20 ἢ... ἢ 7 μον τὸ μηδὲν | ἕξετε v. ἔχετε

506 AIOKAATVIZ IQANOT II

πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις. ‘O νικῶν οὐ μὴ ἀδι-
κηθῇ ἐκ τοῦ θανάτου τοῦ δευτέρου.
Καὶ τῷ ἀγγέλῳ ‘rijs' ἐν Περγάμῳ ἐκκλησίας, ypa- 12
vor
. Τάδε λέγει ὁ ἔχων τὴν ῥομφαίαν τὴν δίστομον τὴν
ὀξεῖαν Οἶδα ποῦ κατοικεῖς, ὅπου ὁ θρόνος τοῦ Σατανᾶ, 13
καὶ κρατεῖς τὸ ὄνομά μου, καὶ οὐκ ἠρνήσω τὴν πίστιν
μου καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις ᾿᾿Αντίπας, ὄ “μάρτυς μου, ὁ
πιστός [μου], ὃς ἀπεκτάνθη. παρ᾽ ὑμῖν, ὅπου ὁ Σατανᾶς
κατοικεῖ, ἀλλὰ ἔχω κατὰ σοῦ "ὀλίγα, ὅτι' ἔχεις ἐκεῖ 14
κρατοῦντας τὴν διδαχὴν Badadm, ὃς ἐδίδασκεν τῷ
Βαλὰκ βαλεῖν σκάνδαλον ἐνώπιον τῶν γίῶΩν ᾿Ϊορὰδήλ,
φὰγεῖν εἰλωλόθγτὰ kal πορνεζοδι" οὕτως ἔχεις καὶ τ5
σὺ κρατοῦντας τὴν διδαχὴν Νικολαϊτῶν ὁμοίως. μετα- τό
νόησον οὖν: εἰ δὲ μή, épxopai σοι ταχύ, «καὶ πολεμήσω
μετ᾽ αὐτῶν ἐν τῇ ῥομφαίᾳ τοῦ στόματός μον. Ὃὧ ἔχων 17
οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις. τῷ
νικῶντι AWC) αὐτῷ TOY MANNA τοῦ κεκρυμμένου, καὶ
δώσω αὐτῷ ψῆφον λευκήν, καὶ ἐπὶ τὴν ψῆφον SNOMA
KAINON γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἷδεν εἰ μὴ 6 λαμβά-
νων.

Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῷ ἐν Θυατείροις ἐκκλησίας γρά- 18
ψον ᾿

Τάδε λέγει ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, ὁ ἔχων τοὴς ὀφθαλ-
MOYC [aytoY] we φλόγα trypdéc, Kal of πόλες ΑΥ̓ΤΟΥ͂
ὅμοιοι XAAKOAIBANG, Οἷδά gov τὰ ἔργα, καὶ τὴν 19
ἀγάπην καὶ τὴν πίστιν καὶ τὴν διακονίαν καὶ τὴν
ὑπομονήν σου, καὶ τὰ ἔργα σον τὰ ἔσχατα πλείονα
τῶν πρώτων. ἀλλὰ ἔχω κατὰ σοῦ ὅτι ἀφεῖς τὴν 2
Γγυναῖκα᾽ Ἰεζάβελ, ἡ λέγουσα ἑαυτὴν προφῆτιν, καὶ
διδάσκει καὶ πλανᾷ τοὺς ἐμοὺς δούλους ποΟρΡΝεΥοδι Kat
parein εἰλωλόθγτὰ. καὶ ἔδωκα αὐτῇ χρόνον ἵνα μετα- ax
νοήσῃ, καὶ οὐ θέλει μετανοῆσαι ἐκ τῆς πορνείας αὐτῆς.

12 t...t 13 ἢ 14 ὀλίγα" 20 γυναῖκά gov

1111 ἈΠΟΚΑΛΥ͂ΨΙΣ ἸΙΩΑΝΟΥ͂ 507

22 ἰδὸ βάλλω αὐτὴν εἰς κλίνην, καὶ τοὺς μοιχεύοντας
μετ᾽ αὐτῆς εἰς θλίψιν μεγάλην, ἐὰν μὴ. μετανοήσουσιν
23 éx τῶν ἔργων ‘auras’ καὶ τὰ τέκνα αὐτῆς ἀποκτενῶ
ἐν θανάτῳ' καὶ γνώσονται πᾶσαι αἱ ἐκκλησίαι ὅτι ἐγώ.
εἶμι. ὁ EPAYN@N NEpoyc kal KapAfac, καὶ AWcw
24 ὑμῖν ἑκάστῳ KATA TA Epra ὑμῶν. ὑμῖν δὲ λέγω
τοῖς λοιποῖς τοῖς ἐν Θυατείροις, ὅσοι οὐκ ἔχουσιν
τὴν διδαχὴν ταύτην, οἵτινες οὐκ ἔγνωσαν τὰ βαθέα
τοῦ Σατανᾶ, ὡς λέγουσιν, οὐ βάλλω ἐφ᾽ ὑμᾶς ἄλλο
1 βάρος πλὴν ὃ ἔχετε κρατήσατε ἄχρι οὗ ἂν ἥξω. Καὶ
ὁ νικῶν καὶ ὁ τηρῶν ἄχρι τέλους τὰ ἔργα μον, λΔώοσω
27 ἀὐτῷ ἐξουσίαν ἐπὶ τῶν ἐθνῶν, καὶ ποιλλὰνεῖ
ayToyc ἐν ῥάβδῳ CIAHp& WC τὰ CKEYH τὰ κε-
28 PAMIKA ουντρίβετδι, ὡς κἀγὼ εἴληφα παρὰ τοῦ πα-
τρός μου, καὶ δώσω αὐτῷ τὸν ἀστέρα τὸν πρωινόν.
29 Ὃ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλη-
σίαις. ;
1 Καὶ τῷ ἀγγέλῳ ‘ris’ ἐν Σάρδεσιν ἐκκλησίας γρά-
ψον :
Τάδε λέγει ὁ ἔχων τὰ ἑπτὰ πνεύματα τοῦ θεοῦ
καὶ τοὺς ἑπτὰ ἀστέρας Oidd σου τὰ ἔργα, ὅτι ὄνομα
2 ἔχεις ὅτε (ῇς, καὶ νεκρὸς εἶ γίνου γρηγορῶν, καὶ
στήρισον τὰ λοιτὰ ἃ ἔμελλον ἀποθανεῖν, οὐ γὰρ
εὕρηκά σου ' ἔργα πεπληρωμένα ἐνώπιον τοῦ θεοῦ pov:
3 μνημόνευε οὖν πῶς εἴληφας καὶ ἤκουσας καὶ τήρει, καὶ
μετανόησον' ἐὰν οὖν μὴ γρηγορήσῃς, ἥξω ὡς κλέπτης,
“καὶ οὐ μὴ Γγνῷς' ποίαν ὥραν ἥξω ἐπὶ σέ' ἀλλὰ ἔχεις
ὀλίγα ὀνόματα ἐν Σάρδεσιν ἃ οὐκ ἐμόλυναν τὰ ἱμάτια
αὐτῶν, καὶ περιπατήσουσιν μετ᾽ ἐμοῦ “ἐν λευκοῖς, ὅτι
5 ἄξιοί εἰσι. ἋὋ νικῶν οὕτως περιβαλεῖται ἐν ἱματίοις
λευκοῖς, καὶ οὐ μὴ ἐξδλείψω τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐκ TAC
BIBAoy τῆς ζωῆος, καὶ ὁμολογήσω τὸ ὄνομα αὐτοῦ
ἐνώπιον τοῦ πατρός μου καὶ ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων

22 αὑτῶν 1 trot 2 τὰ 3 γνώσῃ

508 ATIOKAATYIZ IQANOT III

2 “ ἐ "ν > 2 ? , A “ ,
αὐτοῦ. Ὃ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει 6
ταῖς ἐκκλησίαις.

Καὶ τῷ ἀγγέλῳ ‘ras’ ἐν Φιλαδελφίᾳ ἐκκλησίας 7
γράψον

Τάδε λέγει “6 ἅγιος, ὁ ἀληθινός, ὁ ἔχων THN
κλεῖν ᾿ AayefA, ὁ ἀνοίγων kal οὐλεὶς KAefcel, kal
Γκλείων" Kat oydelc ἀνοίγει, Oda σου τὰ ἔργα,-- 8

3 ‘ , > ἢ , , > , ἃ QO ἃ
ἰδοὺ δέδωκα ἐνώπιόν cov θύραν ἠνεῳγμένην, ἣν οὐδεὶς
δύναται κλεῖσαι αὐτήν, -- ὅτι μικρὰν ἔχεις δύναμιν, καὶ
ἐτήρησάς μου τὸν λόγον, καὶ οὐκ ἠρνήσω τὸ ὄνομά
μου. ἰδοὺ διδῶ ἐκ τῆς συναγωγῆς τοῦ Σατανᾶ, τῶν ο
λεγόντων ἑαυτοὺς ᾿Ιουδαίους εἶναι, “καὶ οὐκ εἰσὶν ἀλλὰ
ψεύδονται, -- ἰδοὺ ποιήσω αὐτοὺς ἵνα ἥξογειν Kal
προοκγνήοογοιν ἐνώπιον τῶν τπολῶν Coy, καὶ
γνῶσιν ὅτε ἐγὼ ἡἠγάπηοά ce. ὅτι ἐτήρησας τὸν λόγον τὸ
τῆς ὑπομονῆς pov, κἀγώ σε τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας
τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπὶ τῆς οἰκου-
μένης ὅλης, πειράσαι τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς.
¥ , , é Ἂν @ .Y ’ \
ἔρχομαι ταχύ: κράτει ὃ ἔχεις, ἵνα μηδεὶς λάβῃ τὸν xx
στέφανόν σου. Ὃ νικῶν ποιήσω αὐτὸν στύλον ἐν τῷ τ:
ναῷ τοῦ θεοῦ μου, καὶ ἔξω οὐ μὴ ἐξέλθῃ ἔτι, καὶ
γράψω ἐπ᾽ αὐτὸ τὸ ὄνομα τοῦ θεοῦ μου καὶ
τὸ GNOMA TAC πόλεως τοῦ θεοῦ μου, τῆς καινῆς
Ἰερουσαλήμ, ἡ καταβαίνουσα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ
τοῦ θεοῦ μου, καὶ τὸ ὄνολλά μον τὸ KAINON. ‘O ἔχων 13
οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις.

Καὶ τῷ ἀγγέλῳ ‘ris’ ἐν Λαοδικίᾳ ἐκκλησίας γρά- 14
ψον }
Τάδε λέγει ὁ ᾿Αμήν, ὁ μάρτγε ὁ πιοτὸς καὶ [6]

ἀληθινός, ἡ ἀρχὴ τῆς κτίσεως τοῦ θεοῦ, Οἶδα σου 15

Α Ν) σ΄ ΞΡ a 93 4 , ” λ
τὰ ἔργα, ὅτι οὔτε ψυχρὸς εἶ οὔτε ζεστός. ὄφελον
ψυχρὸς ἧς ἢ ζεστός. οὕτως, ὅτι χλιαρὸς εἶ καὶ οὔτε 16
ζεστὸς οὔτε ψυχρός, μέλλω σε ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός

7 trot | ὁ ἀληθινός, ὁ ἅγιος | τοῦ | κλείει 14 1..."

Ill Iv ATIOKAATVIS IQANOT - 509

’
17 μου. ὅτι λέγεις ὅτι Πλούσιός εἶμι καὶ ττεττλοΥτηκὰ
‘ IQA , 4 3 4 μὴ AY ?
καὶ οὐδὲν χρείαν ἔχω, καὶ οὐκ οἶδας ὅτι σὺ εἰ
ὁ ταλαίπωρος καὶ ' édewds καὶ πτωχὸς καὶ τυφλὸς
18 καὶ γυμνός, συμβουλεύω σοι ἀγοράσαι παρ᾽ ἐμοῦ χρυ-
σίον πεπυρωμένον ἐκ πυρὸς ἵνα πλουτήσῃς, καὶ ἱμά-
τια λευκὰ ἵνα περιβάλῃ καὶ μὴ φανερωθῇ ἡ αἰσχύνη
τῆς γυμνότητός σου, καὶ κολλούριον ἐγχρῖσαι τοὺς
g nn
το ὀφθαλμούς σον ἵνα βλέπῃς. ἐγὼ Ocoyc ἐὰν φιλῶ
> ΄ a, aN 3 ὶ 3?
ἐλέγχω καὶ rraikeyw- ζήλευε οὖν καὶ peravon-
20 σον. Ἰδοὺ ἕστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω" ἐάν
> a “- a A 3 és A} o
τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς pov καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν,
Τ εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν καὶ δειπνήσω per αὐτοῦ
οἱ καὶ αὐτὸς per ἐμοῦ ‘O νικῶν δώσω αὐτῷ καθίσαι
per ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου, ὡς κἀγὼ ἐνίκησα καὶ
3 ’ A “Ὁ ὔ 3 ~ ld > ζω
ἐκάθισα μετὰ τοῦ πατρός μου ἐν τῷ θρόνῳ αὐτοῦ.
41 Ὁ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς
ἐκκλησίαις.

x Μετὰ ταῦτα εἶδον, καὶ ἰδοὺ θύρα ἠνεῳφγμένη ἐν τῷ
οὐρανῷ, καὶ ἡ φωνὴ ἡ πρώτη ἣν ἤκουσα ὡς οάλπιγγοος
λαλούσης per ἐμοῦ, λέγων *ANABA ὧδε, καὶ δείξω σοι

2& λεῖ γενέοθδι. μετὰ ταῦτα εὐθέως ἐγενόμην ἐν
πνεύματι' καὶ ἰδοὺ θρόνος ἔκειτο ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ

3 ἐπὶ τὸν θρόνον κἀθήλλενοου, καὶ ὁ καθήμενος ὅμοιος
ὁράσει λίθῳ ἰάσπιδι καὶ σαρδίῳ, καὶ Tpic κγκλόθεν

4 ΤΟΥ͂ θρόνου ὅμοιος ὁράσει σμαραγδίνῳ. καὶ κυκλόθεν
τοῦ. θρόνου Γθρόνοι' εἴκοσι τέσσαρες, καὶ ἐπὶ τοὺς

_ θρόνους εἴκοσι τέσσαρας πρεσβυτέρους καθημένους πε-
᾿ριβεβλημένους ' ἱματίοις λευκοῖς, καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς

«αὐτῶν στεφάνους χρυσοῦς. καὶ ἐκ τοῦ θρόνου ἐκπο-
ρεύοντὰι ἀοτράττὰὶ Kal φωνδὶ καὶ Βροντὰδί": καὶ ἑπτὰ
λαμπάδες πυρὸς καιόμεναι ἐνώπιον τοῦ θρόνου, ἅ εἶσιν

ὁ τὰ ἑπτὰ πνεύματα τοῦ θεοῦ, καὶ ἐνώπιον τοῦ θρόνου

Σ7 ὃ 20 καὶ 4 θρόνους | ἐν

510 ATIOKAATWIZ IQANOT IV Vv

ὡς θάλασσα ὑαλίνη OMOla KpYCTAAA@. Kal EN MEC@
TOY θρόνου καὶ κύκλῳ TOY θρόνου Téccepa za —
rEMONTA ὀφθδλλλῶν ἔμπροσθεν καὶ ὄπισθεν: καὶ τὸ 7
(gov τὸ πρῶτον ὅμοιον λέοντι, Kal τὸ λεύτερον
{gov ὅμοιον μόσχῳ, kal TO τρίτον (gov ἔχων" τὸ
πρόσωπον ὡς ἀνθρώπογ, Kal τὸ τέταρτον ξῷον
ὅμοιον δΔετῷ πετομένῳ' καὶ τὰ τέσσερα ζῷα, ἕν 8
KAO ἐν αὐτῶν ἔχων ἀνὰ πτέργγὰς ἔξ, κγκλόθεν |
καὶ ἔσωθεν Γέμουοιν ὀφθδλλλῶν': καὶ ἀνάπαυσιν
οὐκ ἔχουσιν ἡμέρας καὶ νυκτὸς λέγοντες

“Arioc ἅγιος ἅγιος Κύριοο, ὁ θεός, ὁ WaNTOKpA-

τωρ, 6 ἦν καὶ ὁ ὧν καὶ ὁ ἐρχόμενος.
Καὶ ὅταν δώσουσιν τὰ ζῷα δόξαν καὶ τιμὴν καὶ ο
εὐχαριστίαν τῷ KAOHMENG ἐπὶ “TOY θρόνογ, τῷ
Ζῶντι εἶς τοὴς alOnac τῶν αἰώνων, πεσοῦνται οὗ τὸ
εἴκοσι τέσσαρες πρεσβύτεροι ἐνώπιον τοῦ KABHMENOY
ἐπὶ τοῦ θρόνου, καὶ προσκυνήσουσιν τῷ Ζῶντι εἰς
Toyc δίῶνδο τῶν αἰώνων, καὶ βαλοῦσιν τοὺς στεφά-
vous αὐτῶν ἐνώπιον τοῦ θρόνου, λέγοντες .

Λλξιος εἶ, ὃ κύριος καὶ ὁὃ θεὸς ἡμῶν, λαβεῖν τι

τὴν δόξαν καὶ τὴν τιμὴν καὶ τὴν δύναμιν, ὅτι

σὺ ἔκτισας τὰ πάντα, καὶ διὰ τὸ θέλημά σου

ἦσαν καὶ ἐκτίσθησαν.

Καὶ εἶδον ἐπὶ τὴν δεξιὰν τοῦ KaOHMENOY 7
ἐπὶ τοῦ θρόνογ Βιβλίον TEPPAMMENON ἔσωθεν kal
ὄπιοθεν, κἀτεοφρδγιολέένον σφραγῖσιν ἑπτά, καὶ 4
εἶδον ἄγγελον ἰσχυρὸν κηρύσσοντα ἐν φωνῇ μεγά-
An Τίς ἄξιος ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον καὶ λῦσαι τὰς
σφραγῖδας αὐτοῦ; καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο. ἐν τῷ οὐρανῷ 3
Γοὐδὲ ἐπὶ τῆς γῆς οὐδὲ ὑποκάτω τῆς γῆς ἀνοῖξαι τὸ
βιβλίον οὔτε βλέπειν αὐτό. καὶ [ἐγὼ] ἔκλαιον πολὺ ,
ὅτι οὐδεὶς ἄξιος εὑρέθη ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον οὔτε
βλέπειν αὐτό καὶ εἷς ἐκ τῶν πρεσβυτέρων λέγει ς

7 ἔχον 9 τῷ θρόνῳ 3 οὔτε ἐπὶ τῆς γῆς οὔτε

Vv ATIOKAATYVIZ INANOT 511
μοι Μὴ κλαῖε: ἰδοὺ ἐνίκησεν ὁ λέων ὁ ἐκ τῆς
φυλῆς ᾿Ιογλὸ, H ῥίχὰ Δαυείδ, ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον καὶ

6 τὰς ἑπτὰ σφραγῖδας αὐτοῦ. Καὶ εἶδον ἐν
μέσῳ τοῦ θρόνου καὶ τῶν τεσσάρων (gor καὶ ἐν μέσῳ
τῶν πρεσβυτέρων ἀρνίον “ἑστηκὸς ὡς ἐσφδγλλένον,
ἔχων κέρατα ἑπτὰ καὶ dmOadmoyc ἑτττά, οἵ εἰσιν τὰ
[ἑπτὰ] πνεύματα τοῦ θεοῦ, Γἀπεσταλμένοι εἶς πᾷᾶοδν

τὴν ΓΗ͂Ν. καὶ ἦλθεν καὶ εἴληφεν ἐκ τῆς δεξιᾶς, ToY

8 κἀθηλιένου ἐπὶ τοῦ θρόνου. Καὶ ὅτε ἔλαβεν τὸ βι-

βλίον, τὰ τέσσερα ζῷα καὶ οἱ εἴκοσι τέσσαρες πρε-
σβύτεροι ἔπεσαν ἐνώπιον τοῦ ἀρνίου, ἔχοντες ἕκαστος
κιθάραν καὶ φιάλας χρυσᾶς γεμούσας θγλιδλάτων,

gai’ εἰσιν al προσεγχὰὶ τῶν ἁγίων: καὶ ἄλογοιν
GAHAN καινὴν λέγοντες
ἼΛξιος εἶ λαβεῖν τὸ βιβλίον καὶ ἀνοῖξαι τὰς
σφραγῖδας αὐτοῦ, ὅτι ἐσφάγης καὶ ἠγόρασας τῷ
θεῷ ἐν τῷ αἵματί σου ἐκ πάσης φυλῆς καὶ
το γλώσσης καὶ λαοῦ καὶ ἔθνους, καὶ ἐποίησας
αὐτοὺς τῷ θεῷ ἡμῶν BactAefan καὶ ἱερεῖς, καὶ
βασιλεύουσιν ἐπὶ τῆς γῆς.

τ: καὶ εἶδον, καὶ ἤκουσα “ φωνὴν ἀγγέλων πολλῶν
κύκλῳ τοῦ θρόνου καὶ τῶν ζῴων καὶ τῶν πρεσβυτέρων,
καὶ ἦν ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν MypidAEC μγριάλων Kal

χα χιλιάλες χιλιάλων, λέγοντες φωνῇ μεγάλῃ

ΓΑ ξιόν" ἐστιν τὸ ἀρνίον τὸ ἐσοφὰγλένον λα-
βεῖν τὴν δύναμιν καὶ πλοῦτον καὶ σοφίαν καὶ
ἰσχὺν καὶ τιμὴν καὶ δόξαν καὶ εὐλογίαν,

τι: Καὶ πᾶν κτίσμα ὃ ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς
καὶ ὑποκάτω τῆς γῆς καὶ ἐπὶ τῆς θαλάσσης [ἐστίν],
καὶ τὰ ἐν αὐτοῖς πάντα, ἤκουσα .' λέγοντας"

Τῷ KAOHMENG ἐπὶ "TOY OpdNoy' καὶ τῷ ἀρνίῳ
ἡ εὐλογία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἣ δόξα καὶ τὸ κρά-
τος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

6 ἑστηκὼς | ἀπεσταλμένα 8 ἃ τι ὡς 12 "Abus 13 λέγοντα | τῷ θρόνῳ

512 ATIOKAATWIZ IQANOT V VI

καὶ τὰ τέσσερα ζῷα ἔλεγον ᾿Αμήν, καὶ of πρεσβύ- τὰ
τεροι ἔπεσαν καὶ προσεκύνησαν.

Καὶ εἶδον ὅτε ἥνοιξεν τὸ ἀρνίον μίαν ἐκ τῶν κα
ἑπτὰ σφραγίδων, καὶ ἥκουσα ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ζῴ-
wv λέγοντος ὡς φωνῇ βροντῆς Ἔρχου. καὶ εἶδον, καὶ 2
ἰδοὸ ἵππος λεγκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ’ αὐτὸν ἔχων
τόξον, καὶ ἐδόθη αὐτῷ στέφανος, καὶ ἐξῆλθεν νικῶν καὶ
ἵνα νικήσῃ. Καὶ ὅτε ἤνοιξεν τὴν σφραγῖδα τὴν 3
δευτέραν, ἤκουσα τοῦ δευτέρον ζῴου λέγοντος Ἔρχου.
καὶ ἐξῆλθεν ἄλλος ἵπττος typpdc, καὶ τῷ καθημένῳ 4
ἐπ᾿ αὐτὸν ἐδόθη [αὐτῷ] λαβεῖν τὴν εἰρήνην [ἐκ] τῆς γῆς
καὶ ἵνα ἀλλήλους σφάξουσιν, καὶ ἐδόθη αὐτῷ μάχαιρα
μεγάλη. Καὶ ὅτε ἤνοιξε τὴν σφραγῖδα τὴν 5
τρίτην, ἥκουσα τοῦ τρίτον ζῴου λέγοντος Ἔρχου. καὶ
εἶδον, καὶ ἰδοὺ ἵπττος μλέλδο, καὶ ὁ καθήμενος én’ αὐτὸν
ἔχων ζυγὸν ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ. καὶ ἤκουσα ὡς φωνὴν 6
ἐν μέσῳ τῶν τεσσάρων ζῴων λέγουσαν Χοῖνιξ σίτου
δηναρίου, καὶ τρεῖς χοίνικες κριθῶν δηναρίου" καὶ τὸ
ἔλαιον καὶ τὸν οἶνον μὴ ἀδικήσῃς. Καὶ ὅτε7
ἤνοιξεν τὴν σφραγῖδα τὴν τετάρτην, ἥκουσα φωνὴν τοῦ
τετάρτου ζῴου λέγοντος Ἔρχον. καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ 5
ἵππος χλωρός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπάνω [αὐτοῦ] ὄνομα
αὐτῷ [Ὁ] Θάνδτοο, καὶ ὁ ὅἅλης ἠκολούθει μετ᾽ αὐ-
τοῦ, καὶ ἐδόθη αὐτοῖς ἐξουσία ἐπὶ τὸ τέταρτον τῆς γῆς,
ἁποκτεῖνδι ἐν ῥολλφδίὰ Kal ἐν λιλλῷ Kal ἐν θὰ-
NAT@ Kal ὑπὸ τῶν θηρίων TAC Ac. Kat 9
ὅτε ἤνοιξεν τὴν πέμπτην σφραγῖδα, εἶδον ὑποκάτω τοῦ
θυσιαστηρίου τὰς ψυχὰς τῶν ἐσφαγμένων διὰ τὸν λό-
γον τοῦ θεοῦ καὶ διὰ τὴν μαρτυρίαν ἣν εἶχον. - καὶ το
ἔκραξαν φωνῇ μεγάλῃ λέγοντες Ἕως πότε, ὁ Ae-
οπτότης ὁ ἅγιος καὶ ἀληθινός, οὐ κρίνειο καὶ ἐκλικεῖο
τὸ ἀἷΐλὰ ἡμῶν ἐκ τῶν KATOIKOYNTWN ἐπὶ τῆς
Γῆς; καὶ ἐδόθη αὐτοῖς ἑκάστῳ στολὴ λευκή, καὶ τι

VI 11 πληρώσωσιν 14 ἑλισσόμενος

VIVE ATOKAATYIE IQANOYT 513

ἐρρέθη αὐτοῖς ἵνα ἀναπαύσονται ἔτι χρόνον μικρόν,
ἕως ᾿'᾿πληρωθῶσιν' καὶ οἱ σύνδουλοι αὐτῶν καὶ οἱ ἀ-
δελφοὶ αὐτῶν οἱ μέλλοντες ἀποκτέννεσθαι ὡς καὶ
12 αὐτοί. . Καὶ εἶδον ὅτε ἤνοιξεν τὴν odpa-
γῖδα τὴν ἕκτην, καὶ σεισμὸς μέγας. ἐγένετο, καὶ
ὁ ἥλιος ἐγένετο μέλας ὡς σάκκος τρίχινος, Kal
13H σελήνη ὅλη ἐγένετο ὡς alma, καὶ of dctépec τοζ
OYPANOY ἔπεοὰδν εἰς τὴν γῆν, ὧς: ογκῆ βάλλει τοὺς
14 ὀλύνθους αὐτῆς ὑπὸ ἀνέμου μεγάλου σειομένη, Kal ὁ
οὐρὰνὸς ἀπεχωρίσθη ὧς Βιβλίον "EAICCOMENON , καὶ
πᾶν ὄρος καὶ νῆσος ἐκ τῶν τόπων αὐτῶν ἐκινήθησαν.
zs Kal οἱ βΒδοιλεῖο τῆσ γῆς Kal οἱ merictanec καὶ
οἱ χιλίαρχοι καὶ οἱ πλούσιοι καὶ οἱ ἰσχυροὶ καὶ πᾶς
δοῦλος καὶ ἐλεύθερος Expyyan EayToyc εἰς τὰ σπήλδιδ
6 Kal εἰς TAC πέτρὰς τῶν ὀρέων: Kal λέγογειν τοῖς
ὄρεοιν Kal taic tmétpaic ἸΤέοὰτε é HMAC καὶ
KPYyaTe HMAC ἀπὸ προσώπου τοῦ KAOHMENOY ἐπὶ
17 TOF. θρόνογ καὶ ἀπὸ τῆς ὀργῆς τοῦ ἀρνίον, ὅτι
ἦλθεν ἡ ἡμέρὰ H μεγάλη τῆς ὀργῆς αὐτῶν, Kal tic
AYNATAI CTAOANAI;
x ‘Mera’ τοῦτο εἶδον τέσσαρας ἀγγέλους ἑστῶτας ἐπὶ
τὰς Téccapac Γωνίδο τῆς Γῆς, κρατοῦντας ToYc τέο-
Capac ANEMOYC τῆς γῆς, ἵνα μὴ πνέῃ ἄνεμος ἐπὶ
τῆς γῆς μήτε ἐπὶ τῆς θαλάσσης μήτε "ἐπὶ πᾶν δέν-
2, δρον. καὶ εἶδον ἄλλον ἄγγελον ἀναβαίνοντα ἀπὸ
"ἀνατολῆς" ἡλίου, ἔχοντα σφραγῖδα θεοῦ ζῶντος, καὶ
Γἔκραξεν' φωνῇ μεγάλῃ τοῖς τέσσαρσιν ἀγγέλοις οἷς
ἐδόθη αὐτοῖς ἀδικῆσαι τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν,
ϑλέγων Μὴ ἀδικήσητε τὴν γῆν ‘pyre’ τὴν θάλασσαν
μήτε τὰ δένδρα, ἄχρι ChparicwMmeEN τοὺς δούλους τοῦ
4 θεοῦ ἡμῶν ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν. Καὶ ἤκουσα
τὸν ἀριθμὸν τῶν ἐσφραγισμένων, ἑκατὸν τεσσεράκον-
τα τέσσαρες χιλιάδες, ἐσφραγισμένοι ἐκ πάσης φυλῆς
1 Καὶ μετὰ | ἐπί [re] 2 ἀνατολῶν | ἔκραζεν καὶ

ΩῚ,

514 ATOKAATWIZ IQANOT VII
vioy Ἰσραήλ'
ἐκ φυλῆς Ἰούδα δώδεκα χιλιάδες ἐσφραγισμένοι, 5
ἐκ φυλῆς Ῥουβὴν δώδεκα χιλιάδες,
ἐκ φυλῆς Τὰδ δώδεκα χιλιάδες,
ἐκ φυλῆς ᾿Ασὴρ δώδεκα χιλιάδες, 6
- ἐκ φυλῆς Νεφθαλὶμ δώδεκα χιλιάδες,
ἐκ φυλῆς Μανασσῆ δώδεκα χιλιάδες,
ἐκ φυλῆς Συμεὼν δώδεκα χιλιάδες, 7
ἐκ φυλῆς Aevei δώδεκα χιλιάδες,
ἐκ φυλῆς Ἰσσαχὰρ δώδεκα χιλιάδες,
ἐκ φυλῆς Ζαβουλὼν δώδεκα χιλιάδες, 8
ἐκ φυλῆς Ἰωσὴφ δώδεκα χιλιάδες,
ἐκ φυλῆς Βενιαμεὶν δώδεκα χιλιάδες ἐσφραγισμένοι.
Μετὰ ταῦτα εἶδον, καὶ ἰδοὺ ὄχλος πολύς, ὃν ἀριθμῆσαι 9
αὐτὸν οὐδεὶς ἐδύνατο, ἐκ παντὸς ἔθνους καὶ φυλῶν καὶ
λαῶν καὶ γλωσσῶν, ἑστῶτες ἐνώπιον τοῦ θρόνου καὶ ἐνώ-
πιον τοῦ ἀρνίου, περιβεβλημένους στολὰς λευκάς, καὶ
φοίνικες ἐν ταῖς χερσὶν αὐτῶν" καὶ κράζουσι φωνῇ μεγάλῃ 10
λέγοντες
Ἢ σωτηρία τῷ θεῷ ἡμῶν τῷ κἀθηλένῳ ἐπὶ
τῷ θρόνῳ καὶ τῷ ἀρνίφ.
καὶ πάντες οἱ ἄγγελοι ἱστήκεισαν κύκλῳ τοῦ θρόνου καὶ 1x
τῶν πρεσβυτέρων καὶ τῶν τεσσάρων (gov, καὶ ἔπεσαν
ἐνώπιον τοῦ θρόνου ἐπὶ τὰ πρόσωπα αὐτῶν καὶ προσεκύ-
νησαν τῷ θεῷ, λέγοντες 12
᾿Αμήν" ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ a
εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχὺς
τῷ θεῷ ἡμῶν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων [- ἀμήν].
Καὶ ἀπεκρίθη εἷς ἐκ τῶν πρεσβυτέρων λέγων μοι Οὗτοι 13
οἱ περιβεβλημένοι τὰς στολὰς τὰς λευκὰς τίνες εἰσὶν καὶ
πόθεν ἦλθον; καὶ εἴρηκα αὐτῷ Κύριέ μου, σὺ οἶδας, καὶ 14
εἶπέν μοι Οὗτοί εἰσιν οἱ ἐρχόμενοι ἐκ τῆς θλίψεως τῆς
μεγάλης, καὶ ἔπλγνὰν τὰς CTOAAC AYTON καὶ ἐλεύ.

vit 2 ἐδόθη 3 τὸ θυσιαστήριον

VII VIII ATIOKAATYWIZ IQANOT 51s

15 Kavay αὐτὰς ἐν τῷ alMati τοῦ dpviov. διὰ τοῦτό εἰσιν
ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ θεοῦ, καὶ λατρεύουσιν αὐτῷ ἡμέρας
καὶ νυκτὸς ἐν τῷ ναῷ αὐτοῦ, καὶ ὁ KAOHMENOC ἐπὶ τοῦ

16 θρόνου σκηνώσει ἐπ᾽ αὐτούς. OY πεινάσογοιν ἔτι
οὐλὲ AIWHCOYCIN ἔτι,. οὐδὲ MH πέσῃ ἐπ’ ayToyc ὁ

17 HAIOC οὐδὲ πᾶν KaYMa, ὅτι τὸ ἀρνίον τὸ ἀνὰ μέσον
τοῦ θρόνου ποιμὰνεῖ δύτογο, Kal ὁληγήσει ayToYc
ἐπὶ ζωῆς Trac YAAT@N: Kal ézZahelyer ὁ θεὸς
πᾶν λάκργον ἐκ τῶν ὀφθδλλλῶν αὐτῶν.

r Kat ὅταν ἤνοιξεν τὴν σφραγῖδα τὴν ἑβδόμην, ἐγένετο

«σιγὴ ἐν τῷ οὐρανῷ ὡς ἡμίωρον. καὶ εἶδον τοὺς ἑπτὰ
ἀγγέλους οἱ ἐνώπιον τοῦ θεοῦ ἑστήκασιν, καὶ "ἐδόθησαν"

3 αὐτοῖς ἑπτὰ σάλπιγγες. Καὶ ἄλλος ἄγγελος
ἦλθεν καὶ ἐστάθη " ἐπὶ "τοῦ θγοιδοτηρίογ᾽ ἔχων
λιβανωτὸν χρυσοῦν, καὶ ἐδόθη αὐτῷ. OYMIAMATA πολλὰ
ἵνα δώσει τὰῖα προοσεγχὰϊο τῶν ἁγίων πάντων ἐπὶ τὸ

4 θυσιαστήριον τὸ χρυσοῦν τὸ ἐνώπιον τοῦ θρόνου. καὶ ἀνέ-
Bn ὁ καπνὸς τῶν OYMIAMATWN TATC TrpocEeyyaic τῶν

sdylav ἐκ χειρὸς τοῦ ἀγγέλου ἐνώπιον τοῦ θεοῦ. καὶ
εἴληφεν 6 ἄγγελος τὸν λιβανωτόν, καὶ ἐγέμιοεν
αὐτὸν ἐκ TOY πγρὸς τοῦ θγοιὰοτηρίογ, καὶ ἔβαλεν
εἰς τὴν γῆν" καὶ ἐγένοντο BponTal καὶ φωνδὶ καὶ

6 dctparral’ καὶ σεισμός. Καὶ οἱ ἑπτὰ ἄγγελοι
οἱ ἔχοντες τὰς ἑπτὰ δαληιγγας ἡτοίμασαν αὑτοὺς ἵνα
σαλπίσωσιν.

7 Kal ὁ πρῶτος ἐσάλπισεν. καὶ ἐγένετο ydAaza Kal
πῦρ μεμιγμένα ἐν almati, καὶ ἐβλήθη εἶς THN CAN: καὶ
τὸ τρίτον τῆς γῆς κατεκάη, καὶ τὸ τρίτον τῶν δένδρων

8 κατεκάη, καὶ πᾶς χόρτος χλωρὸς κατεκάη. Καὶ
ὁ δεύτερος ἄγγελος ἐσάλπισεν" καὶ ὡς ὅρος μέγα πγρὶ
KAIGMENON ἐβλήθη εἰς τὴν θάλασσαν" καὶ ἐγένετο τὸ

9 τρίτον τῆς θαλάσσης alma, καὶ ἀπέθανε τὸ τρίτον τῶν
κτισμάτων τῶν ἐν τῇ θαλάσσῃ, τὰ ἔχοντα ψυχάς, καὶ τὸ

5 ἀστραπαὶ καὶ φωναὶ
ΠῚ, 2

516 ATIOKAATWIZ IQANOT VIII 1X

τρίτον τῶν πλοίων διεφθάρησαν». ; Καὶ ὁ τρίτος 10
ἄγγελος ἐσάλπισεν" καὶ Errecen ἐκ τοῦ οὐρὰνοῦ ἀστὴρ
μέγας καιόμενος ὡς λαμπάς, καὶ ἔπεσεν ἐπὶ τὸ τρίτον τῶν
ποταμῶν καὶ ἐπὶ τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων. καὶ τὸ ὄνομα τ:
“: 3 , ? ε 4 3», a ,

τοῦ ἀστέρος λέγεται Ὃ “AwuwOos. καὶ ἐγένετο τὸ τρίτον
τῶν ὑδάτων eis ἅψινθον, καὶ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων ἀπέ-
θανον ἐκ τῶν ὑδάτων, ὅτι ἐπικράνθησαν. Καὶ τα
ς , 2 3 anv 3 ’ a ἢ a”
ὁ τέταρτος ἄγγελος ἐσάλπισεν" καὶ ἐπλήγη τὸ τρίτον τοῦ
ἡλίου καὶ τὸ τρίτον τῆς σελήνης καὶ τὸ τρίτον τῶν
9 Ud @ ”“ A 4 > «a a e ε a
ἀστέρων, ἵνα σκοτισθῇ τὸ τρίτον αὐτῶν καὶ ἡ ἡμέρα μὴ
φάνῃ τὸ τρίτον αὐτῆς, καὶ ἡ νὺξ ὁμοίως.

ΒΒ. 4 Q 4 e 4 3 σι ld 3

Καὶ eidov, καὶ ἥκουσα ἑνὸς ἀετοῦ πετομένου ev x3

4 , “" , 3 >?
μεσουρανήματε λέγοντος φωνῇ μεγάλῃ Oval οὐαί
οὐαὶ "τοὺς κατοικοῦντας" ἐπὶ τῆς. γῆς ἐκ τῶν λοιπῶν
φωνῶν τῆς σάλπιγγος τῶν τριῶν ἀγγέλων. τῶν μελ-
λόντων σαλπίζειν.

Καὶ ὁ πέμπτος ἄγγελος ἐσάλπισεν" καὶ εἶδον d ἀστέρα ἐκ x
τοῦ οὐρανοῦ πεπτωκότα εἰς τὴν γῆν, καὶ ἐδόθη αὐτῷ 4
κλεὶς τοῦ φρέατος τῆς ἀβύσσου καὶ ἤνοιξεν τὸ φρέαρ τῆς 2
ἀβύσσου, Kal ἀνέβη KATINOC ἐκ τοῦ φρέατος ὡς καπνὸς
Κἀλλίνου μεγάλης, καὶ ECKOTWOH ὁ ἥλιος καὶ ὁ ἀὴρ
ἐκ τοῦ καπνοῦ τοῦ φρέατος. καὶ ἐκ τοῦ καπνοῦ ἐξῆλθον 3
> AY A XY 3g 7 > ” 3 é «ε 4
ἀκρίλεα εἰς THN FAN, καὶ ἐδόθη αὐταῖς ἐξουσία ὡς ἔχουσιν
> 4 € “ i “~ 4 3 ? 3 “. Ψ &
ἐξουσίαν οἱ σκορπίοι τῆς γῆς. Kat ἐρρέθη αὐταῖς iva py 4
ἀδικήσουσιν τὸν χόρτον TAC Γῆς οὐδὲ πᾶν χλωρὸν
οὐδὲ τᾶν AENAPON, εἰ μὴ τοὺς ἀνθρώπους οἵτινες οὐκ ἔ-
χουσι τὴν CoparidAa τοῦ θεοῦ ἐπὶ τῶν μετώπων.
καὶ ἐδόθη "αὐταῖς" ἵνα μὴ ἀποκτείνωσιν αὐτούς, ἀλλ᾽ ἵνα ς
βασανισθήσονται μῆνας πέντε" καὶ ὁ βασανισμὸς av-
τῶν ὡς βασανισμὸς σκορπίου, ὅταν παίσῃ ἄνθρωπον.
καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ZHTHCOYCIN oi ἄνθρωποι 6
τὸν θάνατον Kal OY MH “€YPHCOYCIN: αὐτόν, καὶ ἐπι-
θυμήσουσιν ἀποθανεῖν καὶ φεύγει ὃ θάνατος ἀπ᾽ αὐτῶν.

13 τοῖς κατοικοῦσιν ς αὐτοῖς 6 εὕρωσιν

IX ATIOKAATYWIZ IQANOT 517

καὶ τὰ OMOIWMATA τῶν ἀκρίδων “S6Mota’ ἵπττοις ἥτοι-
μασμένοις εἶς TIOAEMON, καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτῶν
ὡς στέφανοι ὅμοιοι χρυσῷ, καὶ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὡς
8 πρόσωπα ἀνθρώπων, καὶ εἶχαν τρίχας ὡς τρίχας γυναικῶν,
g καὶ οἱ GAGNTEC ἀὐτῶν WC λεόντων ἦσαν, καὶ εἶχαν
θώρακας ὡς θώρακας σιδηροῦς, καὶ ἡ φωνὴ τῶν πτερύγων
αὐτῶν ὧς φωνὴ APMATWN ἵππων πολλῶν τρεχόντων
io εἷς πόλελλον: καὶ ἔχουσιν οὐρὰς ᾿ὁμοίας' σκορπίοις
καὶ κέντρα, καὶ ἐν ταῖς οὐραῖς αὐτῶν ἡ ἐξουσία αὐτῶν
11 ἀδικῆσαι τοὺς ἀνθρώπους μῆνας πέντε. ἔχουσιν ἐπ᾽ αὐ-
τῶν βασιλέα τὸν ἄγγελον τῆς ἀβύσσου: ὄνομα αὐτῷ
Ἐβραϊστὶ ᾿Αβαδδών καὶ ἐν τῇ Ἑλληνικῇ ὄνομα ἔχει
τὰ ᾿Απολλύων. Ἢ Οὐαὶ ἡ μία ἀπῆλθεν: ἰδοὺ
ἔρχεται ἔτε δύο Οὐαὶ μετὰ ταῦτα.
1: Καὶ ὁ ἕκτος ἄγγελος ἐσάλπισεν: καὶ ἤκουσα φωνὴν
μίαν ἐκ τῶν κεράτων τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ χρυσοῦ τοῦ
14 ἐνώπιον τοῦ θεοῦ, λέγοντα τῷ ἕκτῳ ἀγγέλῳ, ὁ ἔχων
τὴν σάλπιγγα, Λῦσον τοὺς τέσσαρας ἀγγέλους τοὺς δε-
δεμένους ἐπὶ τῷ TIOTAM@ τῷ μεγάλῳ Eyopatu.
13 καὶ ἔλυθησαν οἱ τέσσαρες ἄγγελοι οἱ ἡτοιμασμένοι εἰς
τὴν ὥραν καὶ ἡμέραν καὶ μῆνα καὶ ἐνιαυτόν, ἵνα ἀπο-
16 κτείνωωσιν τὸ τρίτον τῶν ἀνθρώπων. καὶ ὁ ἀριθμὸς
τῶν στρατευμάτων τοῦ ἱππικοῦ δὶς μυριάδες μυριάδων"
1: ἥκουσα τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν. καὶ οὕτως εἶδον τοὺς
ἵππους ἐν τῇ ὁράσει καὶ τοὺς καθημένους ἐπ᾿ αὐτῶν,
ἔχοντας θώρακας πυρίνους καὶ ὑακινθίνους καὶ θειώδεις"
καὶ ai κεφαλαὶ τῶν ἵππων ὡς κεφαλαὶ λεόντων, καὶ
ἐκ τῶν στομάτων αὐτῶν ἐκπορεύεται πῦρ καὶ καπνὸς
1ι8 καὶ θεῖον. ἀπὸ τῶν τριῶν πληγῶν τούτων ἀπεκτάνθη-
ὅαν τὸ τρίτον τῶν ἀνθρώπων, ἐκ τοῦ πυρὸς καὶ τοῦ
καπνοῦ καὶ τοῦ θείον τοῦ ἐκπορευομένου ἐκ τῶν στο-
19 μάτων αὐτῶν. 4 γὰρ ἐξουσία τῶν ἵππων ἐν τῷ στόματι.
αὐτῶν ἐστὶν καὶ ἐν ταῖς οὐραῖς αὐτῶν: αἱ γὰρ οὐραὶ

᾿ ὅμοιοι ες τὸ ἐδμοίοις t

a8 ἈΠΟΚΑΛΥΨΙΣ IQANOT IX Xx

αὐτῶν ὅμοιαι ὄφεσιν, ἔχουσαι κεφαλάς, καὶ ἐν αὐταῖς
ἀδικοῦσιν. καὶ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, οἱ οὐκ ἀπε- 20
κτάνθησαν ἐν ταῖς πληγαῖς ταύταις, Γοὐ μετενόησαν
ἐκ τῶν ἔργων τῶν χειρῶν AYTAN, ἕνα μὴ προσ-
κυνήσουσιν τὰ λδιλόνιὰ καὶ τὰ ETAWAA τὰ χργοᾶ
kal τὰ ἀργυρᾶ Kal τὰ χὰἀλκᾶ kal τὰ λίθινὰ Kal
τὰ ξζγλινὰ, ἃ οὔτε Βλέπειν δύνανται οὔτε ἀκού-
EIN OYTE περιπὰτεῖν, καὶ οὐ μετενόησαν ἐκ τῶν ox
φόνων αὐτῶν οὔτε ἐκ τῶν “PAPMAKWN' αὐτῶν οὔτε ἐκ
τῆς πορνείὰς αὐτῶν οὔτε ἐκ τῶν κλεμμάτων av-
τῶν. 2 2 Καὶ εἶδον ἄλλον ἄγγελον ἰσχυρὸν τ
καταβαίνοντα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, περιβεβλημένον νεφέλην,
καὶ. ἡ ipis ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ, καὶ τὸ πρόσωπον
αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, καὶ of πόδες αὐτοῦ ὡς στύλοι
πυρός, καὶ ἔχων “ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ βιβλαρίδιον «
ἠνεῳγμένον. καὶ ἔθηκεν τὸν πόδα αὐτοῦ τὸν δεξιὸν
ἐπὶ τῆς θαλάσσης, τὸν δὲ εὐώνυμον ἐπὶ τῆς γῆς,
καὶ ἔκραξεν φωνῇ μεγάλῃ ὥσπερ λέων μυκᾶται. καὶ 3
ὅτε ἔκραξεν, ἐλάλησαν ai ἑπτὰ Bpovral τὰς ἑαυτῶν
φωνάς. Kat ὅτε ἐλάλησαν ai ἑπτὰ βρονταί, ἤμελλον 4
γράφειν: καὶ ἤκουσα φωνὴν ᾿ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγου-
σαν Σφράγιοον. ἃ ἐλάλησαν ai ἑπτὰ βρονταί, καὶ
μὴ αὐτὰ γράψῃς. Καὶ ὁ ἄγγελος, ὃν εἶδον ἑστῶτα ἐπὶ ς
τῆς θαλάσσης καὶ ἐπὶ τῆς γῇς, ἦρεν τὴν χεῖρὰ οΥ̓ΤΟΥ͂
τὴν AeZIAN εἷς τὸν οὐρὰνόν, Kal ὥμοςεν ἐν τῷ 6
Ζῶντι elec τοὴς al@Nnac τῶν αἰώνων, δα EKTICEN
τὸν οὐρὰνὸν Kal TA ἐν aYT@ Kal τὴν γῆν kal
τὰ ἐν aytH [kal τὴν θάλδοοὰν Kal τὰ EN aYTH),
ὅτε χρόνος οὐκέτι Γἔσται. ἀλλ᾽ ἐν ταῖς ἡμέραις τῆς 7
φωνῆς τοῦ ἑβδόμον ἀγγέλου, ὅταν μέλλῃ σαλπίζειν,"
καὶ ἐτελέσθη τὸ MYCTHPION τοῦ θεοῦ, ὡς εὐηγγέλισεν
τοῦς ἑδγτοῦ δλούλογς Toyc προφήτδο. Καὶ ἡ φωνὴ 8
ἣν ἤκουσα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, πάλιν λαλοῦσαν μετ᾽ ἐμοῦ

20 οὔτε Ψ-. οὐδὲ 21 φαρμακιῶν 6,7 ἔσται, ἀλλ’, σαλπίζειν"

X XI ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ IQANOY 519

καὶ λέγουσαν Ὕπαγε λάβε τὸ βιβλίον τὸ ἠνεῳγμένον
ἐν τῇ χειρὶ τοῦ ἀγγέλου τοῦ ἑστῶτος ἐπὶ τῆς θα-
ολάσσης καὶ ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ ἀπῆλθα πρὸς τὸν
4 , > n~ al ’

ἄγγελον λέγων αὐτῷ δοῦναί pot τὸ βιβλὰρίλιον.
kat λέγει Mot Δάβε Kal κἀτάφάγε αὐτό, καὶ πικρανεῖ
COY τὴν KOIAfaN, ἀλλ᾽ ἐν τῷ οστόλλὰτί coy ἔσται
το γλυκὺ ὡς μέλι. καὶ ἔλαβον τὸ βΒιβλὰρίλιον ἐκ τῆς
χειρὸς τοῦ ἀγγέλου Kal KaTéparon ayTd, Kal ἦν

3 ε “ [4 .νφ »y
ἐν τῷ cTdmatl Moy ὡς μέλι γλυκύ: καὶ ὅτε ἔφαγον
3 ’ 3 Ul e , , , a
11 αὐτό, ἐπικράνθη ἡ κοιλία pov. καὶ λέγουσίν por Δεῖ
CE πάλιν προφητεζοὰι ἐπὶ Aaoic Kal ἔθνεοιν Kal
rfA@ccaic Kal BaciAefciIn πολλοῖς. . Kal
ἐδόθη μοι KdAAMOC ὅμοιος ῥάβδῳ, λέγων "Ἔγειρε καὶ
μέτρησον τὸν ναὸν τοῦ θεοῦ καὶ τὸ θυσιαστήριον καὶ
«τοὺς προσκυνοῦντας ἐν αὐτῷ. καὶ τὴν αὐλὴν τὴν
ἔξωθεν τοῦ ναοῦ ἔκβαλε ἔξωθεν, καὶ μὴ αὐτὴν με-
é ¢g a7 a 4 A ᾽ 8
τρήσῃς, ὅτι ἐδόθη τοῖς EONECIN, καὶ τὴν πόλιν τὴν
ἁγίαν TIATACOYCIN μῆνας τεσσεράκοντα [καὶ] δύο.
3 καὶ δώσω τοῖς δυσὶν μάρτυσίν pov, καὶ προφητεύ-
σουσιν ἡμέρας. χιλίας διακοσίας ἑξήκοντα, ᾿περιβεβλημέ-
1 , ΓΞ , See aon \ ς ,
4 vous’ σάκκους. Οὗτοί εἰσιν al Ayo ἐλδῖδι καὶ ai δύο
λγχνίδι [αἴ ἐνώπιον TOF Kypfoy τῆς γῆς ἑοτῶτεα.
5 καὶ εἴ τις αὐτοὺς θέλει ἀδικῆσαι, ττὴρ ἐκτπορεγετδι
ἐκ τοῦ cTdMaTOC αὐτῶν καὶ KatecOlet TOYC ἐχθροὺς

+ α ” Γ , 1 . OA ’ a ¢

αὐτῶν: καὶ εἴ τις ᾿θελήσῃ αὐτοὺς ἀδικῆσαι, οὕτως
6 8et αὐτὸν ἀποκτανθῆναι. οὗτοι ἔχουσιν τὴν ἐξουσίαν
κλεῖσαι τὸν οὐρανόν, iva MA ὑετὸς βρέχῃ τὰς ἡμέρας
τῆς προφητείας αὐτῶν, καὶ ἐξουσίαν ἔχουσιν ἐπὶ. τῶν
ἡλάτων οτρέφειν αὐτὰ elc alma καὶ πὰτάξδι τὴν
γγῆν ἐν TIACH πληγῆ ὁσάκις ἐὰν θελήσωσιν. καὶ
Ψ , a ’ > «a a a
ὅταν τελέσωσιν τὴν μαρτυρίαν αὐτῶν, τὸ θηρίον τὸ
ANABATNON ἐκ τῆς ἀβύσοου ποιήοει Met αὐτῶν
πόλελλον Kal νικήσει ἀὐτοὺὴς καὶ ἀποκτενεῖ αὐτούς.

3 t...t 5 θέλει v. θελήσει

510 ANOKAATWIZ IQANOT XI

καὶ τὸ πτῶμα αὐτῶν ἐπὶ τῆς πλατείας τῆς πόλεως τῆς 8
μεγάλης, ἥτις καλεῖται πνευματικῶς Σόλολλὰ καὶ Αἴγυ-
πτὸς, ὅπον καὶ ὁ κύριος αὐτῶν ἐσταυρώθη. καὶ βλέπου- 9g
σιν ἐκ τῶν λαῶν καὶ φυλῶν καὶ γλωσσῶν καὶ ἐθνῶν τὸ
πτῶμα αὐτῶν ἡμέρας τρεῖς καὶ ἥμισυν, καὶ τὰ πτώματα
αὐτῶν οὐκ ἀφίουσιν τεθῆναι εἰς μνῆμα. καὶ of κατοι- τὸ
κοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς χαίρουσιν én’ αὐτοῖς καὶ eydpal-
NONTAl, καὶ δῶρα πέμψουσιν ἀλλήλοις, ὅτι οὗτοι οἱ δύο
προφῆται ἐβασάνισαν τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ τι
μετὰ [τὰς] τρεῖς ἡμέρας καὶ ἥμισυ TINEYMA Ζωῆς ἐκ τοῦ
θεοῦ. εἰοῆλθεν [ἐν] δύτοῖο, kat ἔστησὰν ἐπὶ τοὺς
πόλδλο AYTAN, καὶ φόβος μέγας ἐπέπεςεν ἐπὶ τοὺς
θεωροῦντας αὐτούς" καὶ ἤκουσαν ᾿φωνῆς μεγάλης ἐκ τοῦ τα
οὐρανοῦ λεγούσης αὐτοῖς ᾿Ανάβατε ὧδε, καὶ ἀνέβησαν
elc τὸν OYPANON ἐν τῇ νεφέλῃ, καὶ ἐθεώρησαν αὐτοὺς
οἱ ἐχθροὶ αὐτῶν. Καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ ἐγένετο 13
CEICMOC MEfac, καὶ τὸ δέκατον τῆς πόλεως ETTECEN,
καὶ ἀπεκτάνθησαν ἐν τῷ σεισμῷ ὀνόματα ἀνθρώπων
χιλιάδες ἑπτά, καὶ οἱ λοιποὶ ἔμφοβοι ἐγένοντο καὶ

ἔδωκαν δόξαν τῷ θεῷ TOY οΥ̓ΡΔΝΟΥ͂. Ἧ χ4
Οὐαὶ ἡ δευτέρα ἀπῆλθεν: ἰδοὺ ἡ Οὐαὶ ἡ τρίτη ἔρχεται
ταχύ.

Καὶ ὁ ἕβδομος ἄγγελος ἐσάλπισεν: καὶ ἐγένοντο 15
φωναὶ μεγάλαι ἐν τῷ οὐρανῷ, λέγοντες

Ἐγένετο ἡ BaciAefa τοῦ κόσμον τοῦ κγρίογ

ἡμῶν Kat τοῦ χριοτοῦ ayToY, καὶ βὰδοιλεύ-

cet εἶς τοὴς al@nac τῶν δίώνων.
καὶ of εἴκοσι τέσσαρες πρεσβύτεροι ‘[oi] ἐνώπιον τοῦ τό
θεοῦ καθήμενοι" ἐπὶ τοὺς θρόνους αὐτῶν ἔπεσαν ἐπὶ τὰ
πρόσωπα αὐτῶν καὶ προσεκύνησαν τῷ θεῷ, λέγοντες 17

Εὐχαριστοῦμέν σοι, κύριε, ὁ θεός, ὁ πὰᾶντο-

κράτωρ, ὁ ὧν καὶ ὁ ἦν, ὅτι εἴληφες

τὴν δύναμίν σου τὴν μεγάλην καὶ éBacfAeycac:

12 φωνὴν μεγάλην ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγουσαν τό οἱ ἐνώπιον τοῦ θεοῦ κάθηνται 17 καὶ

XI XII ANOKAATYVIZ IQANOY B20

18 καὶ TA ἔθνη WpricOHCcaN, καὶ ἦλθεν ἡ ὀργή
σον καὶ ὁ καιρὸς τῶν νεκρῶν κριθῆναι καὶ δοῦ-
var τὸν μισθὸν τοῖο λούλοια ΟΟΥ τοῖς Trpo-
φήτδαιος καὶ τοῖς ἁγίοις καὶ τοῖα φοβογλλένοιο
τὸ ὄνομά gov, TOYC MIkpoyc Kal τοὺὴς meré-
Aoyc, καὶ διαφθεῖραι τοὺς διαφθείροντας τὴν γῆν.

19 καὶ ἠνοίγη ὁ ναὸς τοῦ θεοῦ ὁ ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ
ὥφθη ἡ κιβωτὸς τῆς AlAOHKHC αὐτοῦ ἐν τῷ NAD
αὐτοῦ" καὶ ἐγένοντο dctpatral Kal φωνδὶ καὶ Βροντὰϊ
καὶ σεισμὸς καὶ χάλὰζὰ λιεζάλη.

: Kat σημεῖον μέγα ὥφθη ἐν τῷ οὐρανῷ, γυνὴ πεῤιβε-
βλημένη τὸν ἥλιον, καὶ ἡ σελήνη ὑποκάτω τῶν ποδῶν
αὐτῆς, καὶ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτῆς στέφανος ἀστέρων

2 δώδεκα, καὶ ἐν γαστρὶ ᾿ἔχουσα" καὶ κράζει!" ὠλίνογοὰλ Kal
3 BACANIZOMENH τεκεῖν. καὶ ὥφθη ἄλλο σημεῖον ἐν τῷ
οὐρανῷ, καὶ ἰδοὺ δράκων Γμέγας πυρρός", ἔχων κεφαλὰς
ἑπτὰ καὶ Képata λέκὰ καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτοῦ ἑπτὰ
4 διαδήματα, καὶ ἡ οὐρὰ αὐτοῦ σύρει τὸ τρίτον τῶν δοτέ-
PWN TOY οὐρὰνον, Kal ἔβδλεν αὐτοὺς εἰς τὴν Γῆν.
καὶ ὁ δράκων ἔστηκεν ἐνώπιον τῆς γυναικὸς τῆς μελλού-
sons τεκεῖν, ἵνα ὅταν τέκῃ τὸ τέκνον αὐτῆς καταφάγῃ. καὶ
ἔτεκεν υἱόν, ἄρεεν, ὃς μέλλει TIOIMAINEIN πάντα TA
ἔθνη ἐν ῥάβλῳ οιληρᾷ" καὶ ἡρπάσθη τὸ τέκνον αὐτῆς
6 προς τὸν θεὸν καὶ πρὸς τὸν θρόνον αὐτοῦ. καὶ ἡ γυνὴ
ἔφυγεν εἰς τὴν ἔρημον, ὅπου ἔχει ἐκεῖ τόπον ἡτοιμασμέ-
voy ἀπὸ τοῦ θεοῦ, ἵνα ἐκεῖ Γτρέφωσιν᾽ αὐτὴν ἡμέρας 'χιλί-
γας διακοσίας ἑξήκοντα. Καὶ ἐγένετο πόλεμος
ἐν τῷ οὐρανῷ, ὁ ΛΛιχδὴλ καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ τοῦ τπτο-
λελλῆσδι μετὰ τοῦ δράκοντος. καὶ 6 δράκων ἐπολέμησεν
8 καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ, καὶ οὐκ Γἴσχυσεν', οὐδὲ τόπος ev-
οβρέθη αὐτῶν ἔτι ἐν τῷ οὐρανῷ. καὶ ἐβλήθη 6 δράκων ὃ
μέγας, ὁ ὄφια ὁ ἀρχαῖος, ὁ καλούμενος Διάβολοος καί

2 ἔχουσα κράζει, 43 wuppdsuéyas 6 τρέφουσιν 8 ἴσχυσαν

522 ATIOKAATVIZ IQANOT XII XIII

‘O Saranac, 6 πλανῶν τὴν οἰκουμένην ὅλην,-- ἐβλήθη
εἰς τὴν γῆν, καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ μετ᾽ αὐτοῦ ἐβλήθησαν.
καὶ ἤκουσα φωνὴν μεγάλην ἐν τῷ οὐρανῷ λέγουσαν
Αρτι ἐγένετο ἡ σωτηρία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ βα-
σιλεία τοῦ θεοῦ ἡμῶν καὶ ἡ ἐξουσία τοῦ χριστοῦ
αὐτοῦ, ὅτι ἐβλήθη ὁ κατήγωρ τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν, ὃ
κατηγορῶν αὐτοὺς ἐνώπιον τοῦ θεοῦ ἡμῶν ἡμέρας
καὶ νυκτός" καὶ αὐτοὶ ἐνίκησαν αὐτὸν διὰ τὸ αἷμα
τοῦ ἀρνίου καὶ διὰ τὸν λόγον τῆς μαρτυρίας αὐ-
τῶν, καὶ οὐκ ἠγάπησαν τὴν Ψψυχὴν αὐτῶν ἄχρι
θανάτου: διὰ τοῦτο εὐφρδίνεοθε, ᾿ οὐρὰνοὶ καὶ
οἱ ἐν αὐτοῖς σκηνοῦντες" οὐαὶ τὴν γῆν καὶ τὴν
θάλασσαν, ὅτε κατέβη ὁ διάβολος πρὸς ὑμᾶς,
ἔχων θυμὸν μέγαν, εἰδὼς ὅτι ὀλίγον καιρὸν ἔχει.
Καὶ ὅτε εἶδεν ὁ δράκων ὅτι ἐβλήθη εἰς τὴν γῆν, ἐδίωξεν
τὴν γυναῖκα ἥτις ἔτεκεν τὸν ἄρσενα. ‘Kai ἐδόθησαν τῇ
γυναικὶ αἱ δύο πτέρυγες τοῦ ἀετοῦ τοῦ μεγάλου, ἵνα πέτη-
ται εἰς τὴν ἔρημον εἰς τὸν τόπον αὐτῆς, ὅπου τρέφεται ἐκεῖ
KAIPON Kal Kalpoyc Kal AMICY κἀιροῦ ἀπὸ προσώπου
τοῦ ὄφεως. καὶ ἔβαλεν 6 ὄφις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ὀπί-
σω τῆς γυναικὸς ὕδωρ ὡς ποταμόν, ἵνα αὐτὴν ποταμοφό-
ρητον. ποιήσῃ. καὶ ἐβοήθησεν ἡ γῆ τῇ γυναικί, καὶ ἤνοι-
ξεν ἡ γῆ τὸ στόμα αὐτῆς καὶ κατέπιεν τὸν ποταμὸν ὃν
ἔβαλεν ὁ δράκων ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ: καὶ ὠργίσθη
6 δράκων ἐπὶ τῇ γυναικί, καὶ ἀπῆλθεν ποιῆσαι πόλεμον
μετὰ τῶν λοιπῶν τοῦ σπέρματος αὐτῆς, τῶν τηρούντων
τὰς ἐντολὰς τοῦ θεοῦ καὶ ἐχόντων τὴν μαρτυρίαν ᾿Ιησοῦ"
καὶ ἐστάθη ἐπὶ τὴν ἄμμον τῆς θαλάσσης.
Καὶ εἶδον ἐκ τῆς θᾶλάᾶσσης θηρίον ἀνδβδῖνον,
ἔχον κέρὰτὰ A€Ka καὶ κεφαλὰς ἑπτά, καὶ ἐπὶ τῶν κερά-
των αὐτοῦ δέκα διαδήματα, καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτοῦ "ὀνό-

Xo

2

13
14

18

para’ βλασφημίας. καὶ τὸ θηρίον ὃ εἶδον ἦν GMOION 2

trapAdAel, καὶ οἱ πόδες αὐτοῦ ὡς ἄρκογ, καὶ τὸ στόμα

12 οἱ x ὄνομα

XIII ATIOKAATVIS IQANOT 523

αὐτοῦ WC στόμα 'AEONTOC'. καὶ ἔδωκεν αὐτῷ ὁ δράκων
τὴν δύναμιν αὐτοῦ καὶ τὸν θρόνον αὐτοῦ καὶ ἐξουσίαν
3 μεγάλην. καὶ μίαν ἐκ τῶν κεφαλῶν αὐτοῦ ὡς ἐσφαγμένην
εἰς θάνατον, καὶ ἡ πληγὴ τοῦ θανάτου αὐτοῦ ἐθεραπεύθη.
4 καὶ ἐθαυμάσθη ὅλη ἡ γῇ ὀπίσω τοῦ θηρίου, καὶ προσε-
κύνησαν τῷ δράκοντι ὅτι ἔδωκεν τὴν ἐξουσίαν τῷ θηρίῳ,
καὶ προσεκύνησαν ᾿τῷ θηρίῳ' λέγοντες Τίς ὅμοιος τῷ
5 θηρίῳ, καὶ τίς δύναται πολεμῆσαι μετ᾽ αὐτοῦ; καὶ ἐδόθη
αὐτῷ CTOMA λᾶλοῦν λλεγάλδ καὶ βλασφημίας, καὶ ἐδόθη
αὐτῷ ἐξουσία ποιῆοσδι μῆνας τεσσεράκοντα [καὶ] δύο.
6 καὶ ἤνοιξε τὸ στόμα αὐτοῦ εἰς βλασφημίας πρὸς τὸν θεόν,
βλασφημῆσαι τὸ ὄνομα αὐτοῦ καὶ τὴν σκηνὴν αὐτοῦ, τοὺς
ηἐν τῷ οὐρανῷ σκηνοῦντας. [καὶ ἐδόθη αὐτῷ πτοιῆσδι
πόλελλον μετὰ τῶν ἁγίων Kal νικῆσδι δύτουο,]) καὶ
ἐδόθη αὐτῷ ἐξουσία ἐπὶ πᾶσαν φυλὴν καὶ λαὸν καὶ γλῶσ-
8 σαν καὶ ἔθνος. καὶ προσκυνήσουσιν αὐτὸν πάντες οἷ κατοι-
κοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς, οὗ οὐ γέγραπτὰι τὸ ὄνομα αὐτοῦ
ἐν τῷ βιβλίῳ τῆς Ζωῆς τοῦ ἀρνίογ τοῦ ἐοφὰΓμέ-
9 NOY ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. Et τις ἔχει οὖς ἀκουσάτω.
το εἴ Tic εἶς ἀἰχλὰλωοίδν, elc alymadwclan ὑπάγει": εἴ
τις ἐν MayalpH ᾿ἀποκτενεῖ", δεῖ αὐτὸν ἐν MayalPH ἀπο-
κτανθῆναι.. Ὧδέ ἐστιν ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ πίστις τῶν
11 ἁγίων. Καὶ εἶδον ἄλλο θηρίον ἀναβαῖνον ἐκ
τῆς γῆς, καὶ εἶχεν κέρατα δύο ὅμοια ἀρνίῳ, καὶ ἐλάλει ὡς
12 δράκων. καὶ τὴν ἐξουσίαν τοῦ πρώτου θηρίου πᾶσαν
ποιεῖ ἐνώπιον αὐτοῦ. καὶ ποιεῖ τὴν γῆν καὶ τοὺς ἐν αὐτῇ
κατοικοῦντας ἵνα προσκυνήσουσιν τὸ θηρίον τὸ πρῶτον,
1300 ἐθεραπεύθη ἡ πληγὴ τοῦ θανάτου αὐτοῦ. καὶ ποιεῖ
σημεῖα μεγάλα, ἵνα καὶ πῦρ ποιῇ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβαί-
14 νειν εἰς τὴν γῆν ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων. καὶ πλανᾷ τοὺς
κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς διὰ τὰ σημεῖα ἃ ἐδόθη αὐτῷ
ποιῆσαι ἐνώπιον τοῦ θηρίου, λέγων τοῖς κατοικοῦσιν
ἐπὶ τῆς γῆς ποιῆσαι εἰκόνα τῷ θηρίῳ ὃς ἔχει τὴν πληγὴν

2 λεόντων 4 τὸ θηρίον 10 tdwonreive t

524 ATIOKAATYVIZ IQANOT XIII XIV
τῆς μαχαίρης Kat ἔζησεν. καὶ ἐδόθη "αὐτῇ Sowa πνεῦμα τε
τῇ εἰκόνι τοῦ θηρίου, ἵνα καὶ λαλήσῃ ἡ εἰκὼν τοῦ θηρί-
ov καὶ 'ποιήσῃ [ἵνα] ὅσοι ἐὰν MA προοκγνήσωοιν
«τῇ εἰκόνι" τοῦ θηρίου ἀποκτανθῶσιν. καὶ ποιεῖ πάντας, 16
τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς μεγάλους, καὶ τοὺς πλουσίους καὶ
τοὺς πτωχούς, καὶ τοὺς ἐλευθέρους καὶ τοὺς δούλους,
ἵνα "δῶσιν αὐτοῖς χάραγμα ἐπὶ τῆς χειρὸς αὐτῶν τῆς
δεξιᾶς ἢ ἐπὶ τὸ μέτωπον αὐτῶν, [καὶ] ἵνα μή τις ᾿δύνητακ' i7
ἀγοράσαι ἢ πωλῆσαι εἶ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα, τὸ
ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ.
ὯΩδε ἡ σοφία ἐστίν" ὁ ἔχων νοῦν ψηφισάτω τὸν ἀριθμὸν 18
τοῦ θηρίου, ἀριθμὸς γὰρ ἀνθρώπου ἐστίν" καὶ ὁ ἀριθμὸς
αὐτοῦ | Γἑξακόσιοι' ἑξήκοντα €&

Καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ τὸ ἀρνίον ἑστὸς ἐπὶ τὸ ὄρος Σιών,
καὶ per αὐτοῦ ἑκατὸν τεσσεράκοντα τέσσαρες χιλιάδες
ἔχουσαι τὸ ὄνομα αὐτοῦ καὶ τὸ ὄνομα τοῦ πατρὸς αὐτοῦ
γεγραμμένον ἐπὶ τῶν METWTTWN αὐτῶν. καὶ ἤκουσα
φωνὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ WC φωνὴν YAATWN πολλῶν
καὶ ὡς φωνὴν βροντῆς μεγάλης, καὶ ἡ φωνὴ ἣν ἤκουσα
ὡς κιθαρῳδῶν κιθαριζόντων ἐν ταῖς κιθάραις αὐτῶν. καὶ 3
ἄλογοιν ὡς ANN KAINAN ἐνώπιον τοῦ θρόνου καὶ ἐνώ-
πίον τῶν τεσσάρων ζῴων καὶ τῶν πρεσβυτέρων" καὶ οὐδεὶς
ἐδύνατο μαθεῖν τὴν @dnv εἰ μὴ al ἑκατὸν τεσσεράκοντα
τέσσαρες χιλιάδες, οἱ ἠγορασμένοι ἀπὸ τῆς "γῆς. οὗτοί 4
εἰσιν οἷ μετὰ γυναικῶν οὐκ ἐμολύνθησαν, παρθένοι γάρ
εἰσιν: οὗτοι οἱ ἀκολουθοῦντες τῷ ἀρνίῳ ὅπου ἂν ὑπάγει"
οὗτοι ἠγοράσθησαν ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων ἀπαρχὴ τῷ θεῷ
καὶ τῷ ἀρνίῳ, καὶ ἐν τῷ CTOMATI αὐτῶν OYX εὐρέθη 5
wefroc: ἅμωμοί εἰσιν.
᾿ς Καὶ εἶδον ἄλλον ἄγγελον πετόμενον ἐν μεσουρανήματι, 6
ἔχοντα εὐαγγέλιον αἰώνιον εὐαγγελίσαι ἐπὶ τοὺς καθημένους
ἐπὶ τῆς γῆς καὶ ἐπὶ πᾶν ἔθνος καὶ φυλὴν καὶ γλῶσσαν καὶ
λαόν, λέγων ἐν φωνῇ μεγάλῃ Φοβήθητε τὸν θεὸν καὶ Sore 7

Lal

15 +...t | ποιήσει | τὴν εἰκόνα τό tducect 17 δύναται 18 ἐστὶν | ἑξακόσιαι

XIV, ATIOKAATWIZ IQANOT 525

αὐτῷ δόξαν, ὅτι ἦλθεν ἡ ὥρα τῆς κρίσεως αὐτοῦ, kat προσ-
κυνήσατε τῷ TIOIHCANT! τὸν οὐρὰνὸν Kal τὴν γῆν
8 kal θάλδοσὰν καὶ πηγὰς ὑδάτων. Καὶ ἄλλοσ
δεύτερος [ἄγγελος] ἠκολούθησεν λέγων "Έπεεοεν, ἔπεςεν
Βαβυλὼν ἢ μεγάλη, ἢ ἐκ τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς
9 πορνείας αὐτῆς TIETIGOTIKEN πάντὰ τὰ ἔθνη. Καὶ
ἄλλος ἄγγελος τρίτος ἠκολούθησεν αὐτοῖς λέγων ἐν φωνῇ
μεγάλῃ El τις προσκυνεῖ τὸ θηρίον καὶ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ,
᾿ς καὶ λαμβάνει χάραγμα ἐπὶ τοῦ μετώπου αὐτοῦ ἣ ἐπὶ τὴν
10 χεῖρα αὐτοῦ, καὶ αὐτὸς ττίετὰ! ἐκ TOY οἴνογ τοῦ θυμοῦ τοῦ
θεοῦ τοῦ KEKEpACMENOY ἀκράτου ἐν τῷ ποτηρίῳ TAC
ὀργῆς δύτον, καὶ βασανισθήσεται ἐν πγρὶ Kal θείῳ
τ ἐνώπιον ᾿ἀγγέλων ἁγίων" καὶ ἐνώπιον τοῦ ἀρνίου. Kal ὁ
KATTNOC τοῦ βασανισμοῦ αὐτῶν εἶς ἀἰῶνδο αἰώνων ἀνὰ-
Βδίνει, καὶ οὐκ ἔχουσιν ἀνάπαυσιν Himépac Kal NYKTOC,
οἱ προσκυνοῦντες τὸ θηρίον καὶ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ, καὶ εἴ
12 Tis λαμβάνει τὸ χάραγμα τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ. Ὧδε ἡ
ὑπομονὴ τῶν ἁγίων ἐστίν, οἱ τηροῦντες τὰς ἐντολὰς τοῦ
13 θεοῦ καὶ τὴν πίστιν Ἰησοῦ. Καὶ ἤκουσα φωνῆς
ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λεγούσης Tpayov Μακάριοι of νεκροὶ οἱ
ἐν κυρίῳ ἀποθνήσκοντες an’ ἄρτι. ναί, λέγει τὸ πνεῦμα,
ἵνα ἀναπαήσονται ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν, τὰ γὰρ ἔργα av-
. τῶν ἀκολουθεῖ μετ᾽ αὐτῶν. ᾿
4. ΣᾷΚαὶ εἷλον, kal ἰλοΥ νεφέλη λευκή, καὶ ἐττὶ τὴν NEdéE-
AHN καθήμενον ὅλοιον YION ἀνθρώποΥ, ἔχων ἐπὶ τῆς
κεφαλῆς αὐτοῦ στέφανον χρυσοῦν καὶ ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ
15 δρέπανον ὀξύ. . Καὶ ἄλλος ἄγγελος ἐξῆλθεν ἐκ
τοῦ ναοῦ, κράζων ἐν φωνῇ μεγάλῃ τῷ καθημένῳ ἐπὶ τῆς
νεφέλης TIEMYON τὸ APETTANON σου καὶ θέρισον, ὅτι
ἦλθεν ἡ ὥρὰ θερίοδι, ὅτε ἐξηράνθη ὁ θερισμὸς τῆς γῆς.
16 καὶ ἔβαλεν ὁ καθήμενος ἐπὶ ᾿τῆς νεφέλης" τὸ δρέπανον
17 αὐτοῦ ἐπὶ τὴν γῆν, καὶ ἐθερίσθη ἡ γῆ. Καὶ
ἄλλος ἄγγελος ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ ναοῦ τοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ

3,4 γῆς, οἱ 10 τῶν ἀγγέλων 16 τὴν νεφέλην

526 AHOKAATYWIZ IQANOT XIV XV

ἔχων καὶ αὐτὸς δρέπανον ὀξύ. Καὶ ἄλλος 18
ἄγγελος [ἐξῆλθεν] ἐκ τοῦ θυσιαστηρίου, [ὁ] ἔχων ἐξουσίαν
) ON “ ’ > , “ , ~ a
ἐπὶ τοῦ πυρός, καὶ ἐφώνησεν φωνῇ μεγάλῃ τῷ ἔχοντι τὸ
δρέπανον τὸ ὀξὺ λέγων TIEMYON σου τὸ ApETIANON τὸ
ὀξὺ καὶ τρύγησον τοὺς βότρυας τῆς ἀμπελου τῆς γῆς, ὅτι
ἂν ς Α x A ; , » ec κ᾿ 4
yxpacay ai σταφυλαὶ αὐτῆς. καὶ ἔβαλεν ὁ ἄγγελος τὸ 19
δρέπανον αὐτοῦ eis τὴν γῆν, καὶ ἐτρύγησεν τὴν ἄμπελον
τῆς γῆς, καὶ ἔβαλεν εἰς τὴν ληνὸν τοῦ θυμοῦ τοῦ θεοῦ
τὸν μέγαν. καὶ ἐπτὰατήθη ἡ AHNOC ἔξωθεν τῆς πόλεως, 20

LY In φ 3 ”~ ζω “ ~ ~
καὶ ἐξῆλθεν αἷμα ἐκ τῆς ληνοῦ ἄχρι τῶν χαλινῶν τῶν
ἵππων ἀπὸ σταδίων χιλίων ἑξακοσίων.

Καὶ εἶδον ἄλλο σημεῖον ἐν τῷ οὐρανῷ μέγα καὶ x

θαυμαστόν, ἀγγέλους ἑπτὰ ἔχονταε πληζὰς ἑπτὰ
A 3 ἢ tig 3 > “ 3 4 ε a σι
σὰς ἐσχάτας, ὅτι ἐν αὐταῖς ἐτελέσθη ὁ θυμὸς τοῦ
θεοῦ. τ Καὶ εἶδον ὡς θάλασσαν ὑαλίνην μεμι- 2
γμένην πυρί, καὶ τοὺς νικῶντας ἐκ τοῦ θηρίου καὶ ἐκ τῆς
εἰκόνος αὐτοῦ καὶ ἐκ τοῦ ἀριθμοῦ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ
e ~ > 4 A U Ἁ € ᾽ » ’
ἑστῶτας ἐπὶ τὴν θάλασσαν τὴν ὑαλίνην, ἔχοντας κιθάρας
τοῦ θεοῦ. καὶ ἄλογοιν τὴν. @ANN Λλωγοέωο Τοῦ 3
λούλου τοῦ θεοῦ καὶ 'τὴν ὠδὴν τοῦ ἀρνίου λέγοντες

Λλεγάλὰ cal θδγλλδοτὰ τὰ Epra Coy, κύριε,

ὁ θεός, ὁ πὰντοκράτωρ' AfKatal Kal AAHOINAl

al ὁλοί σου, ὁ βὰοιλεὺὴς τῶν Γδίώνων" τίς OY 4

MH φοβηθῆ, κύριε, καὶ λοζάσει τὸ SNOMA COY,

ὅτι μόνος Gcioc; ὅτε πάντδ τὰ ἔθνη RZOYCIN

Kal TIPOCKYNHCOYCIN ἐνώπιόν coy, ὅτι τὰ δικαι-

ὠματά σου ἐφανερώθησαν.
Καὶ μετὰ ταῦτα εἶδον, καὶ ἠνοίγη. ὁ ναὸς TAC CKHN Ac 5
TOY MapTyploy ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἐξῆλθαν οἱ ἑπτὰ ἄγγε- 6
'λοι [of] ἔχοντες τὰς ἑπττὰ πληγὰς ἐκ τοῦ ναοῦ, ἐνλελγ-
μένοι λίθον καθαρὸν λαμπρὸν καὶ περιεζωσμένοι περὶ τὰ
στήθη ζώνας χρυσᾶς. καὶ ἕν ἐκ τῶν τεσσάρων ζῴων ἔδωκεν 7
τοῖς ἑπτὰ ἀγγέλοις ἑπτὰ φιάλας χρυσᾶς γεμούσας τοῦ
θυμοῦ τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

XV XVI ATIOKAATWIZ INANOT 527

8 Kal ἐγελίοθη ὁ νδὸς καπνοῦ ἐκ TAC λόξης τοῦ θεοῦ
καὶ ἐκ τῆς δυνάμεως αὐτοῦ, Kat οὐλεὶς ἐλύνάτο elceA-
θεῖν εἰς τὸν ναὸν ἄχρι τελεσθῶσιν αἱ ἑπτὰ πληγὰὶ

ττῶν ἑπτὰ ἀγγέλων. Kal ἤκουσα μεγάλης 'φωνῆς ἐκ
ΤΟΥ͂ NAOF λεγούσης τοῖς ἑπτὰ ἀγγέλοις Ὑπάγετε καὶ
ἐκχέετε τὰς ἑπτὰ φιάλας τοῦ θγλιοῦ τοῦ θεοῦ εἷς τὴν
2 FAN. Καὶ ἀπῆλθεν ὁ πρῶτος καὶ ἐξέχεεν τὴν
φιάλην αὐτοῦ εἰς τὴν γῆν" Kal ἐγένετο ἕλκος κακὸν καὶ
πονηρὸν. ἐπὶ τοὺς ἀνθρώπογο τοὺς ἔχοντας τὸ χά-
paypa τοῦ θηρίου καὶ τοὺς προσκυνοῦντας τῇ εἰκόνι

3 αὐτοῦ.- Καὶ ὁ δεύτερος ἐξέχεεν τὴν φιάλην
αὐτοῦ εἰς τὴν θάλασσαν: Kal ἐγένετο alma ὡς ve-
κροῦ, καὶ πᾶσα ψυχὴ ζωῆς ἀπέθδὰνεν, τὰ ἐν τῇ θα-

4 λάσσῃ. ᾿ Καὶ 6 τρίτος ἐξέχεεν τὴν φιάλην
αὐτοῦ εἰς TOYC TIOTAMOYC καὶ tas: πηγὰς τῶν ὑδάτων"
skal "ἐγένετο" alma. © Kal ἤκουσα τοῦ ἀγγέλου τῶν

ὑδάτων λέγοντος Afkatoc εἶ, ὁ ὧν καὶ ὁ ἣν, [6] Scioc,
6 ὅτι ταῦτα ἔκρινας, ὅτι ATMA ἁγίων καὶ προφητών ἐξέχεὰδν,
) καὶ alma ἀὐτοῖο “δέδωκας πεῖν: ἄξιοί εἰσιν. Καὶ ἤ-
κουσα τοῦ θυσιαστηρίου λέγοντος Ναί, κύριε, ὁ θεόοσ,
ὁ πὰντοκράτωρ, ἀληθινὰϊ καὶ Afkaiar al Kpfceic
8 COY. Καὶ ὁ τέταρτος ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ
ἐπὶ τὸν ἥλιον" καὶ ἐδόθη αὐτῷ καυματίσαι τοὺς ἀνθρώπους
ο ἐν πυρί, καὶ ἐκαυματίσθησαν οἱ ἄνθρωποι καῦμα μέγα:
καὶ ἐβλασφήμησαν τὸ ὄνομα τοῦ θεοῦ τοῦ ἔχοντος τὴν
ἐξουσίαν ἐπὶ τὰς πληγὰς ταύτας, καὶ οὐ μετενόησαν
xo δοῦναι αὐτῷ δόξαν. Καὶ ὁ πέμπτος ἐξέχεεν τὴν
φιάλην αὐτοῦ ἐπὶ τὸν θρόνον τοῦ θηρίου" καὶ ἐγένετο ἡ
βασιλεία αὐτοῦ ECKOTWMENH, καὶ ἐμασῶντο τὰς γλώσσας
τι αὐτῶν ἐκ τοῦ πόνου, καὶ ἐβλασφήμησαν τὸν θεὸν TOF
OYPANOY, ἐκ τῶν πόνων αὐτῶν καὶ ἐκ τῶν ἑλκῶν αὐτῶν,
12 καὶ οὐ μετενόησαν ἐκ τῶν ἔργων αὐτῶν, Καὶ
ὁ ἕκτος ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ ἐπὶ τὸν TIOTAMON TON

XV.3 ἐθνῶν XVI 4 ἐγένοντο 6 ἔδωκας

528 ANOKAATWI2 IQANOT XVI XVII

μέγὰν [TON] Εὐφράτην: kai ἐξηράνθη TO YAWP αὐτοῦ,
iva ἑτοιμασθῇ ἡ ὁδὸς τῶν βασιλέων τῶν ἀπτὸ ‘ANATO-
λῆς᾽ ἡλίογ.. Καὶ εἶδον ἐκ τοῦ στόματος τοῦ δράκοντος καὶ 13
ἐκ τοῦ στόματος τοῦ θηρίου καὶ ἐκ τοῦ στόματος τοῦ Ψψευ-
δοπροφήτου πνεύματα τρία ἀκάθαρτα ὡς Βάτρδχοι". εἰσὲν 14
γὰρ πνεύματα δαιμονίων ποιοῦντα σημεῖα, ἃ ἐκπορεύεταε
ἐπὶ τοὺς βασιλεῖς τῆς οἰκουμένης ὅλης, συναγαγεῖν αὐτοὺς
εἰς τὸν πόλεμον τῆς Γἡμέρας τῆς μεγάλης" τοῦ θεοῦ τοῦ
TTANTOKPATOPOC.— Ἰδοὺ ἔρχομαι ὡς κλέπτης. μακάριος 15
ὁ γρηγορῶν καὶ τηρῶν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, ἵνα μὴ. γυμνὸς
περιπατῇ καὶ βλέπωσιν τὴν ἀσχημοσύνην avrov.—. καὶ τό
συνήγαγεν αὐτοὺς εἰς τὸν τόπον τὸν καλούμενον Ἔβραϊστί
“Ap Λλὰγελών. Καὶ ὁ ἕβδομος ἐξέχεεν 17
τὴν φιάλην αὐτοῦ ἐπὶ τὸν ἀέρα" -- καὶ ἐξῆλθεν φωνὴ
μεγάλη ἐκ TOY NdOY ἀπὸ τοῦ θρόνον λέγουσα Τέγο-
γεν" -- καὶ ἐγένοντο dctpatral Kal φωνὰὶ καὶ Bpontaf, 18
καὶ σεισμὸς ἐγένετο μέγας, οἷος οὐκ ἐγένετο ἀφ᾽ οὗ
Γάἄνθρωποι ἐγένοντο᾽ ἐπὶ TAC Γῆς τηλικοῦτος σεισμὸς
οὕτω μέγας, καὶ ἐγένετο ἡ πόλις ἡ μεγάλη εἰς τρία μέρη, 19
καὶ αἱ πόλεις τῶν ἐθνῶν ἔπεσαν: καὶ BaBYAQoN H λλεγάλη
ἐμνήσθη ἐνώπιον τοῦ θεοῦ δοῦναι αὐτῇ τὸ ποτήριον «τοῦ
οἴνου TOY θυλλοῦ τῆς ὀργῆς ayTOY: καὶ πᾶσα νῆσος 2
ἔφυγεν, καὶ ὄρη οὐχ εὑρέθησαν. καὶ χάλὰζὰ MELAAH ὡς 2x
ταλαντιαία καταβαίνει ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐπὶ τοὺς ἀνθρώπους"
καὶ ἐβλασφήμησαν οἱ ἄνθρωποι τὸν θεὸν ἐκ τῆς πληγῆς.
τῆς χαλάζης, ὅτι λεγάλη ἐστὶν ἡ πληγὴ αὐτῆς οφόλρδ.
Καὶ ἦλθεν εἷς ἐκ τῶν ἑπτὰ ἀγγέλων τῶν ἐχόντων τὰς τ᾿.
ἑπτὰ φιάλας, καὶ ἔλάλησεν per ἐμοῦ λέγων Δεῦρο, δείξω
σοι τὸ κρίμα τῆς πόρνης τῆς μεγάλης τῆς καθημένης ἐπὶ
YAATWN πολλῶν, MEO HC ἐπόρνεγοδν οἱ BaciAeic 2.
τῆς FAC, καὶ EMEBYCOHCAN οἱ κατοικοῦντες THN ΓΗ͂Ν
ἐκ τοῦ οἴνου τῆς πορνείας Αὐτῆς. καὶ ἀπήνεγκέν με εἰς 3
ἔρημον ἐν πνεύματι. καὶ εἶδον γυναῖκα καθημένην ἐπὶ ΘΗΡίοΝ

12 ἀνατολῶν 14 μεγάλης ἡμέρας. 18 ἄνθρωπος ἐγένετο 3 ἔχοντα 4 χρυσῷ | γέμων

XVII ANOKAATVIZ INANOT 529

κόκκινον, γέμοντα ὀνόματα βλασφημίας, “Exov' κεφαλὰς
4 ἑπτὰ καὶ Képata λέκὸο καὶ ἡ γυνὴ ἦν περιβεβλημένη
πορφυροῦν καὶ κόκκινον, καὶ κεχρυσωμένη "χρυσίῳ᾽ καὶ
λίθῳ τιμίῳ καὶ μαργαρίταις, ἔχουσα ποτήριον χρυσοῦν
ἐν τῇ χειρὶ αὐτῆς ᾿γέμον' βδελυγμάτων καὶ τὰ ἀκάθαρτα
5 τῆς πορνείας αὐτῆς, καὶ ἐπὶ τὸ μέτωπον αὐτῆς ὄνομα γε-
γραμμένον, μυστήριον, ΒΑΒΥΛΩΝ H METAAH,
H MHTHP TQN TOPNQN KAI TON ΒΔΕΛΥΓΜΑ-
6TON ΤῊΣ .THS. καὶ εἶδον τὴν γυναῖκα μεθύουσαν ἐκ
τοῦ αἵματος τῶν ἁγίων καὶ ἐκ τοῦ αἵματος τῶν μαρτύ-
1 ρὼν Ἰησοῦ. Καὶ ἐθαύμασα ἰδὼν αὐτὴν θαῦμα μέγα: καὶ
εἶπέν μοι ὃ ἄγγελος Διὰ τί ἐθαύμασας; © ἐγὼ ἐρῶ σοι" τὸ
μυστήριον τῆς γυναικὸς καὶ τοῦ θηρίου τοῦ βαστάζοντος
αὐτήν, τοῦ ἔχοντος τὰς ἑπτὰ κεφαλὰς καὶ τὰ δέκα κέρατα"
8 τὸ θηρίον ὃ εἶδες ἦν καὶ οὐκ ἔστιν, καὶ μέλλει ANABAINEIN
ἐκ τῆς AByccoy, καὶ εἰς ἀπώλειαν ᾿ὑπάγει"- καὶ θαυμασθή-
σονται οἷ κατοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς, ὧν οὐ γέγραπτδι τὸ
ὄνομα ἐπὶ τὸ Βιβλίον TAC Ζωῆς ἀπὸ καταβολῆς κόσμου,
βλεπόντων τὸ θηρίον ὅτι qv καὶ οὐκ ἔστιν καὶ πάρεσται.
οἿὯδε ὁ νοῦς ὁ ἔχων σοφίαν. ai ἑπτὰ κεφαλαὶ ἑπτὰ ὄρη
εἰσίν, ὅπον ἡ γυνὴ κάθηται ἐπ᾿ αὐτῶν. καὶ βασιλεῖς ἑπτά
10 εἰσιν: οἱ πέντε ἔπεσαν, ὁ εἷς ἔστιν, 6 ἄλλος οὕπω ἦλθεν,
1x καὶ ὅταν ἔλθῃ ὀλίγον αὐτὸν δεῖ "μεῖναι, καὶ τὸ θηρίον ὃ ἦν
καὶ οὐκ ἔστιν." καὶ αὐτὸς ὄγδοός ἐστιν καὶ ἐκ τῶν ἑπτά
12 ἐστιν, καὶ εἰς ἀπώλειαν ὑπάγει. καὶ τὰ λέκὰ κέρδτὰ
ἃ εἶδες λέκὰ BaciAeic εἰσίν, οἵτινες βασιλείαν οὔπω
ἔλαβον, ἀλλὰ ἐξουσίαν ὡς βασιλεῖς μίαν ὥραν λαμβά-
13 vous μετὰ τοῦ θηρίου. οὗτοι μίαν γνώμην ἔχουσιν, καὶ
τὴν δύναμιν καὶ Τ ἐξουσίαν αὐτῶν τῷ θηρίῳ διδόασιν.
14 οὗτος μετὰ τοῦ ἀρνίου πολεμήσουσιν, καὶ τὸ ἀρνίον
γικήσει αὐτούς, ὅτι κύριοο κγρίων ἐστὶν kal BaciAeyc
BACIAGWN, καὶ of per αὐτοῦ κλητοὶ καὶ ἐκλεκτοὶ καὶ
13 πιστοί, Καὶ λέγει por Τὰ ὕλὰτὰ ἃ εἶδες, οὗ ἡ πόρνη

7 ἐγώ σοι ἐρῶ 8 ὑπάγειν 10,11 μεῖναι. καὶ τὸ. .... οὐκ ἔστιν, 12 τὴν
MM

530 ATIOKAATVIS INANOT XVII XVIIE

κάθηται, λαοὶ καὶ ὄχλοι εἰσὶν καὶ ἔθνη καὶ γλῶσσαι. καὶ τό
τὰ δέκα κέρατα ἃ εἶδες καὶ τὸ ᾿ θηρίον, οὗτοι. μισήσουσε
τὴν πόρνην, καὶ ἠρημωμένην ποιήσουσιν αὐτὴν καὶ
γυμνήν, καὶ τὰς σάρκας αὐτῆς φάγονται, καὶ αὐτὴν κατα-
καύσουσιν [ἐν] πυρί: ὃ γὰρ θεὸς ἔδωκεν εἰς τὰς καρδίας 17
αὐτῶν ποιῆσαι τὴν γνώμην αὐτοῦ,. καὶ ποιῆσαι μίαν γνώς-
μην καὶ δοῦναι τὴν βασιλείαν αὐτῶν τῷ θηρίῳ, ἄχρε
τελεσθήσονται οἱ λόγοι τοῦ θεοῦ. καὶ ἡ γυνὴ ἣν εἶδες 38
ἔστιν ἡ πόλις ἡ μεγάλη ἡ ἔχουσα βασιλείαν ἐπὶ τῶν
BaciA€WN τῆς fac. Mera ταῦτα εἶδον ἄλλον
ἄγγελον καταβαίνοντα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, ἔχοντα ἐξουσίαν
μεγάλην, καὶ ἡ γῆ ἐφωτίσθη ἐκ τῆς δόξης αὐτοῦ. καὶ «
ἔκραξεν ἐν ἰσχυρᾷ φωνῇ λέγων Ἔπεοεν, ἔπεοεν Ba-
Βυλὼν H λλεγἄάλη, καὶ ἐγένετο KATOIKHTHPION δᾶδιλλο-
νίων καὶ φυλακὴ παντὸς πνεύματος ἀκαθάρτου καὶ φυλα-
κὴ παντὸς ὀρνέου ἀκαθάρτου καὶ μεμισημένου, ὅτι ἐκ [τοῦ 3
οἴνου] τοῦ θυμοῦ τῆς πορνείας αὐτῆς “τπέτττωκὰν᾽ TIAN-
τὰ τὰ ἔθνη, καὶ οἱ BaciAeic τῆς γῆς μετ᾽ αὐτῆς
ἐπόρνεγοδν, καὶ οἱ ἔμποροι τῆς γῆς ἐκ τῆς δυνάμεως
τοῦ στρήνους αὐτῆς ἐπλούτησαν. Καὶ ἤκουσα ἄλλην φωνὴν 4
ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγουσαν ᾿Ἐξέλθδτε, ὁ Aadc ΜΟΥ, ἐξ
αὐτῆς", ἵνα μὴ συνκοινωνήσητε ταῖς ἁμαρτίαις αὐτῆς, καὶ
ἐκ τῶν πληγῶν αὐτῆς ἵνα μὴ λάβητε" ὅτι ἐκολλήθηοδν 5
aytiic αἱ ἁμαρτίαι ἄχρι τοῦ οὐρᾶνον, κἀὶ ἐμνημόνευσεν
6 θεὸς τὰ ἀδικήματα αὐτῆς. ἀπόλοτε ayTH ὡς καὶ 6
ἀὐτὴ ἀπέλωκεν, καὶ διπλώσατε [τὰ] διπλᾶ KATA τὰ
ἔργὰ aythc: ἐν τῷ ποτηρίῳ ᾧ ἐκέρασεν κεράσατε αὐτῇ δι-
πλοῦν: ὅσα ἐδόξασεν αὐτὴν καὶ ἐστρηνίασεν, τοσοῦτον δότε 7
αὐτῇ βασανισμὸν καὶ πένθος. ὅτι ἐν τῇ κἀρλίᾳ ayTAc
λέγει ὅτε Κάθημδι BacfAicca, καὶ χήρὰ οὐκ εἰμί,
kal πένθος οὐ μὴ TAw- διὰ τοῦτο ἐν μιᾷ ἡλλέρὰ 8
ἥξογοιν αἱ πληγαὶ αὐτῆς, θάνατος καὶ πένθος καὶ λιμός,
καὶ ἐν πυρὶ κατακαυθήσεται" ὅτι icyypoc [Kypioc] «ὁ θεὸς

"μ

4 πέπωκαν 4 ἐξ αὐτῆς, ὃ λαός μον 9 κλαύσονται | αὐτῇ

XVIII ἈΠΟΚΑΛΥΨΙΣ IQANOY 531

9 ὁ κρίνδο αὐτήν. kal Γκλὰγοογοιν" Kal KOYONTAI ἐπ᾽ ‘av-
τὴν" οἱ BaciAeic τῆς γῆς of met’ ἀὐτῆς ττορνεγοὰᾶντεο
καὶ στρηνιάσαντες, ὅταν βλέπωσιν τὸν καπνὸν τῆς πυρώ-

10 GEMS αὐτῆς, ἀπὸ μακρόθεν ἑστηκότες διὰ τὸν φόβον τοῦ
βασανισμοῦ αὐτῆς, λέγοντες Οὐαί οὐαί, ἡ πόλις ἡ λμλεγά-
Aun, Βαβυλὼν ἢ πόλις H ἰοχγρά, ὅτι "μιᾷ ὥρᾳ' ἦλθεν

τι ἡ κρίσις σου. καὶ οἱ ἔμτπτοροι τῆς γῆς KAafoycin Kal
ἸπΈΝΘΟΥ͂ΟΙΝ ἐπ᾽ αὐτήν, ὅτι τὸν γόμον αὐτῶν οὐδεὶς ἀγοράζει

12 οὐκέτι, γόμον χρυσοῦ καὶ ἀργύρου καὶ λίθον τιμίου καὶ
“papyaptrav’ καὶ βυσσίνον καὶ πορφύρας καὶ σιρικοῦ καὶ
κοκκίνου, καὶ πᾶν ξύλον θύινον καὶ πᾶν σκεῦος ἐλεφάν-
τινον καὶ πᾶν σκεῦος ἐκ ξύλου τιμιωτάτον καὶ χαλκοῦ

13 καὶ σιδήρου καὶ μαρμάρον, καὶ κιννάμωμον καὶ ἅμωμον
καὶ θυμιάματα καὶ μύρον καὶ λίβανον καὶ οἶνον καὶ
ἔλαιον καὶ σεμίδαλιν καὶ σῖτον καὶ κτήνη καὶ πρόβατα,
καὶ ἵππων καὶ ῥεδῶν καὶ σωμάτων, καὶ ψγχὰος ἀνθρώττων.

14 καὶ ἡ ὀπώρα σου τῆς ἐπιθυμίας τῆς ψυχῆς ἀπῆλθεν ἀπὸ
σοῦ, καὶ πάντα τὰ λιπαρὰ καὶ τὰ λαμπρὰ ἀπώλετο ἀπὸ

15 σοῦ, καὶ οὐκέτι οὐ μὴ αὐτὰ εὑρήσουσιν. οἱ ἔμποροι
τούτων, οἱ πλουτήσαντες am αὐτῆς, ἀπὸ μακρόθεν στή-
σονται διὰ τὸν φόβον τοῦ βασανισμοῦ αὐτῆς KAAfONTEC

16 Kal πιενθοΐντεο, λέγοντες Οὐαί οὐαί, ἡ πόλις ἡ μεγάλη,
ἡ περιβεβλημένη βύσσινον καὶ πορφυροῦν καὶ κόκκινον,
καὶ κεχρυσωμένη [ἐν] ᾿χρυσίῳ' καὶ λίθῳ τιμίῳ καὶ μαργα-

17 ρίτῃ, ὅτι μιᾷ ὥρᾳ ἠρημώθη ὁ τοσοῦτος πλοῦτος. καὶ πᾶς
κυβερνήτης καὶ πᾶς ὁ ἐπὶ τόπον πλέων, καὶ NAYTAI Kal
ὅσοι τὴν θάλδοοδν ἐργάζονται, ἀπὸ μακρόθεν ECTHCAN

18 καὶ ἔκραξαν βλέποντες τὸν καπνὸν τῆς πυρώσεως αὐτῆς

19 λέγοντες Τίς ὁλλοίὰ τῇ πόλει τῇ μεγάλῃ; Kal ᾿ἔβλλον"
χοῦν ἐπὶ τὰς KEepaddc aYTON Kal ἔκρδξδν κλὰί-
ONTEC Kal πενθοΐντεο, λέγοντες Οὐαί οὐαί, ἡ πόλις
ἡ μεγάλη, ἐν ἣ ἐπλούτηοὰν πάντεο of ἔχοντες τὰ
πλοῖὰ ἐν τῇ OaddccH ἐκ τῆς τιλιότητος αὐτῆς, ὅτι

τὸ μίαν ὧραν τ2 ᾿μαργαρίταοϊ[Ἰ τό xpvoq τὸ ἐπέβαλον

MM 2

532 ATIOKAATVIZ INANOT XVIII XIX

μιᾷ Spa HPHMWOH. Εὐφρδίνογ én’ αὐτῇ, οὐρὰνέ, καὶ 20
οἱ ἅγιοι καὶ οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ προφῆται, ὅτι ἔκρινεν
ὁ θεὸς τὸ κρίμα ὑμῶν ἐξ αὐτῆς. Καὶ ἦρεν ets 2a
ἄγγελος ἰσχυρὸς λίθον ὡς μύλινον μέγαν, Kal EBAAEN
cic τὴν θάλασσαν λέγων Οὕτως ὁρμήματι βληθήσεται
BaByA@N ἡ λλεγάλη πόλις, Kal OY MA εὐρεθῇ ἔτι.
kal φωνὴ κιθαρῳδῶν καὶ ΛΟγοϊΙκῶν καὶ αὐλητῶν καὶ 22
σαλπιστῶν ΟΥ̓ Mi AKOYCOH ἐν col ἔτι, καὶ πᾶς τεχνίτης
[πάσης τέχνης] οὐ μὴ εὑρεθῇ ἐν σοὶ ἔτι, καὶ φωνὴ
MYAOY οὐ μὴ ἀκουσθῇ ἐν σοὶ ἔτι, Kal φῶς AYXNOY 23
οὐ μὴ φάνῃ ἐν σοὶ ἔτι, Kal φωνὴ NYMOfoy Kal
νύλλφης οὐ μὴ ἀκουσθῇ ἐν σοὶ ἔτι" ὅτι [oi] ἔμποροί
σον ἦσαν οἷ μεγιοτᾶνεο τῆς Γῆο, ὅτε ἐν TH φὰρ-
λλδικίδ. COY ἐπλανήθησαν πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἐν αὐτῇ αἷμα 24
προφητῶν καὶ ἁγίων εὑρέθη καὶ TIANTWN τῶν ἐοφὰ-
γΓμένων ἐπὶ τῆς γῆο.

Μετὰ ταῦτα ἤκουσα ὡς φωνὴν μεγάλην ὄχλου πολ- x
λοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ λεγόντων

᾿Αλληλογιά: ἡ σωτηρία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ δύναμις

τοῦ θεοῦ ἡμῶν, ὅτι ἀληθινὰὶ καὶ Afkatai al Kpficeic 2

δύτον: ὅτι ἔκρινεν τὴν πόρνην τὴν μεγάλην ἥτις

ἔφθειρεν τὴν γῆν ἐν τῇ πορνείᾳ αὐτῆς, καὶ ἐξελίκη-

CEN τὸ alma τῶν λούλων αὐτοῦ ἐκ χειρός αὐτῆς.
καὶ δεύτερον εἴρηκαν ᾿Αλληλογιά: Kal ὁ κὰπνὸο 3
ἀὐτῆς ἀνὰβδίνει elc Toyc δίῶνδο τῶν αἰώνων. καὶ 4
ἔπεσαν οἱ πρεσβύτεροι οἱ εἴκοσι τέσσαρες καὶ τὰ τέσσερα
ζῷα, καὶ προσεκύνησαν τῷ θεῷ τῷ κἀθηλλένῳ ἐπὶ τῷ
θρόνῳ λέγοντες ᾿Αμήν, ᾿Αλληλογιά. καὶ φωνὴ ἀπὸ ς
τοῦ θρόνου ἐξῆλθεν λέγουσα

Αἰνεῖτε τῷ θεῷ ἡμῶν, πάντεο of λοΐλοι αὐτοῦ,

of φοβούμενοι ἀὐτόν, of μικροὶ Kal οἱ λλεγάλοι.
Καὶ ἤκουσα ὧς φωνὴν OxAOY πολλοῦ καὶ ὧς φωνὴν 6
YAATWN πολλῶν καὶ ὡς φωνὴν βροντῶν ἰσχυρῶν,
Γλεγόντων"

XIX ATIOKAATWIZ IQANOT 533

᾿Αλληλογιά, ὅτε @BacfAeycen Kypioc, ὁ θεὸς
γ [ἡμῶν]}, ὁ πὰντοκράτωρ. χἀίρωλεν καὶ ἀγὰλ-
λιῶλεν, καὶ ᾿δώσομεν' τὴν δόξαν αὐτῷ, ὅτι ἦλθεν
6 γάμος τοῦ ἀρνίον, καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ἡτοίμασεν
8 ἑαυτήν, καὶ ἐδόθη αὐτῇ ἵνα περιβάληται βύσσι-
voy λαμπρὸν καθαρόν, τὸ γὰρ βύσσινον τὰ δικαιώ-
ματα τῶν ἁγίων ἐστίν.
9 Καὶ λέγει pos Τράψον. Μακάριοι οἱ εἰς τὸ δεῖπνον τοῦ
γάμου τοῦ ἀρνίον κεκλημένοι. καὶ λέγει μοι Οὗτοι οἱ
xo Adyot 7 ἀληθινοὶ τοῦ θεοῦ εἰσίν. καὶ ἔπεσα ἔμπροσθεν
τῶν ποδῶν αὐτοῦ προσκυνῆσαι αὐτῷ. καὶ λέγει por Ὅρα
μή: σύνδουλός σού εἰμι καὶ τῶν ἀδελφῶν cov τῶν
ἐχόντων τὴν μαρτυρίαν ᾿Ιησοῦ" τῷ θεῷ προσκύνησον"
ἢ γὰρ μαρτυρία ᾿Ἰησοῦ ἐστὶν τὸ πνεῦμα τῆς προφητεί-
11 QS Kal eTAON τὸν OYPANON ἠνεῳγλένον,
καὶ ἰδοὺ ἵππος λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτὸν πιστὸς
[καλούμενος] καὶ ἀληθινός, καὶ ἐν λικδιοούνῃ κρίνει καὶ
12 πολεμεῖ. Of AE GHOadAmol δύτον * φλὸξ trypdc, καὶ ἐπὶ
τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ διαδήματα πολλά, ἔχων ὄνομα γεγραμ-
13 μένον ὃ οὐδεὶς οἷδεν εἰ μὴ αὐτός, καὶ περιβεβλημένος
ἱμάτιον ᾿ῥεραντισμένον" αἵματι, καὶ κέκληται τὸ ὄνομα
14 αὐτοῦ ὋὉ Λόγος τοῦ Θεοῦ. καὶ τὰ στρατεύματα τὰ ἐν τῷ
οὐρανῷ ἠκολούθει αὐτῷ ἐφ᾽ ἵπποις λευκοῖς, ἐνδεδυμένοι
15 βύσσινον λευκὸν καθαρόν. καὶ ἐκ TOY CTOMATOC αὐτοῦ
ἐκπορεύεται ῥομφαία ὀξεῖα, ἵνα ἐν αὐτῇ TATAZH τὰ ἔθνη,
καὶ αὐτὸς TIOIMANE?T AYTOYC ἐν ῥάβλῳ CIAHPA: καὶ αὐτὸς
πὰτεῖ τὴν ληνὸν τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς ὀργῆς TOY
16 θεοῦ TOY ττὰἀντοκράτοροο. καὶ ἔχει ἐπὶ τὸ ἱμάτιον καὶ
ἐπὶ τὸν μηρὸν αὐτοῦ ὄνομα γεγραμμένον ΒΑΣΙΛΕῪΣ
ΒΑΣΙΛΕΩΏΝ ΚΑΙ ΚΎΡΙΟΣ ΚΥΡΙΩΝ.
. 17 = Kat εἶδον ἕνα ἄγγελον ἑστῶτα ἐν τῷ ἡλίῳ, καὶ ἔκραξεν
[ἐν] φωνῇ μεγάλῃ λέγων πᾶοι τοῖο ὀρνέοις τοῖς Tre-
TOMENOIC ἐν μεσουρανήματι Aefte ογνάχθητε εἶς τὸ

6 λέγοντες 7 δῶμεν g οἱ 12 ὡς 13 ¢...¢ 14 λευκοβύσσινον

534 ATIOKAATWIZ IQANOT XIX XX

δεῖπνον τὸ μέγα τοῦ θεοῦ, ἵνα φάγητε σάρκας Βδοιλέων 18
καὶ σάρκας χιλιάρχων καὶ οἄρκὰς ἰοχγρῶν καὶ σάρκας
ἵπτων καὶ τῶν καθημένων ἐπ᾽ ‘avtovs', καὶ σάρκας
’ , ΝΥ , 8 a πε
πάντων ἐλευθέρων τε καὶ δούλων καὶ μικρῶν καὶ με-
o Ά ido a 4 - 4 \
γάλων. Καὶ εἰδον τὸ θηρίον καὶ TOYC Ba- 19
ciAeic τῆς Γῆς καὶ τὰ στρατεύματα αὐτῶν CYNHPMENA
ποιῆσαι τὸν πόλεμον μετὰ τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου
καὶ μετὰ τοῦ στρατεύματος αὐτοῦ. καὶ ἐπιάσθη τὸ θηρίον 20
4Γ 9 > at ἐ , € ᾽ A ~
καὶ ‘per αὐτοῦ ὁ ψευδοπροφήτης ὁ ποιήσας τὰ σημεῖα
ἐνώπιον αὐτοῦ, ἐν οἷς ἐπλάνησεν τοὺς λαβόντας τὸ χά-
ραγμα τοῦ θηρίον καὶ τοὺς προσκυνοῦντας τῇ εἰκόνι
αὐτοῦ" ζῶντες ἐβλήθησαν οἱ δύο εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρὸς
τῆς KAIOMENHC ἐν θείῳ. καὶ οἱ λοιποὶ ἀπεκτάνθησαν 2x
> “a ς [ ζω , >’ a ~ σ΄ ~ 3
ἐν τῇ ῥομφαίᾳ τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου τῇ ἐξελ-
θούσῃ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ, καὶ πᾶντὰ τὰ ὄρνεὰ
,ὔ 2 lo “΄- 2 «a
€XOPTACOHCAN EK TWN CAPKWN αντω»ν.

Kal εἶδον ἄγγελον καταβαίνοντα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, x
ἔχοντα τὴν κλεῖν τῆς ἀβύσσου καὶ ἅλυσιν μεγάλην ἐπὶ
τὴν χεῖρα αὐτοῦ. καὶ ἐκράτησεν τὸν δράκοντα, "ὁ ὄφιος 2
ὁ ἀρχαῖος, ὅς ἐστιν AidBoAoc καὶ ‘O Satanadc, καὶ
ἔδησεν αὐτὸν χίλια ἔτη, καὶ ἔβαλεν αὐτὸν εἰς τὴν ἄβυσ- 5
σον, καὶ ἔκλεισεν καὶ ἐσφράγισεν ἐπάνω αὐτοῦ, ἵνα μὴ

’ ec”) ., » ~ A » LY
πλανήσῃ ἔτι τὰ ἔθνη, ἄχρι τελεσθῇ τὰ χίλια ἔτη" μετὰ
ταῦτα δεῖ λυθῆναι αὐτὸν μικρὸν χρόνον. Καὶ 4
εἷλον θρόνογο, καὶ ἐκάθιοδν ἐπ᾽ αὐτούς, Kal Kpima
ἐλόθη αὐτοῖς, καὶ τὰς ψυχὰς τῶν πεπελεκισμένων διὰ τὴν
μαρτυρίαν Ἰησοῦ καὶ διὰ τὸν λόγον τοῦ θεοῦ, καὶ οἵτινες
οὐ προσεκύνησαν τὸ θηρίον οὐδὲ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ καὶ
οὐκ ἔλαβον τὸ χάραγμα ἐπὶ τὸ μέτωπον καὶ ἐπὶ τὴν χεῖρα
αὐτῶν" καὶ ἔζησαν καὶ ἐβασίλευσαν μετὰ τοῦ χριστοῦ

nr Ἂν τ ix ‘ ἴον σ΄. >» Ν) λ θῇ
χίλια ἔτη. ᾿ οἱ λοιποὶ τῶν νεκρῶν οὐκ ἔζησαν ἄχρι τελεσθῇ 5
τὰ χίλια ἔτη, αὕτη ἡ ἀνάστασις ἡ πρώτη. μακάριος 6
καὶ ἅγιος ὁ ἔχων μέρος ἐν τῇ ἀναστάσει τῇ πρώτῃ" ἐπὶ

18 αὐτών 20 ὁ μετ᾽ αὐτοῦ, 2 τὸν ὄφιν τὸν ἀρχαῖον 5 καὶ

XX XXI ATIOKAATWIZ IOANOT 535

τούτων ὁ δεύτερος θάνατος οὐκ ἔχει ἐξουσίαν, ἀλλ᾽ ἔσονται
ἱερεῖο τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ χριστοῦ, καὶ βασιλεύσουσιν
7 μετ᾽ αὐτοῦ [τὰ] χίλια ἔτη. Καὶ ὅταν τελεσθῇ
τὰ χίλια ἔτη, λυθήσεται ὁ Σατανᾶς ἐκ τῆς φυλακῆς αὐτοῦ,
8 καὶ ἐξελεύσεται πλανῆσαι τὰ ἔθνη τὰ ἐν ταῖς Téccapci
γωνίδίο τῆς rac, τὸν Γὼγ kal ΛλὰγώγΓ, συναγαγεῖν αὐ-
τοὺς εἰς τὸν πόλεμον, ὧν ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν ὡς ἡ ἄμμος
g τῆς θαλάσσης. καὶ ἀνέβησαν ἐπὶ τὸ πλάτος τῆς γῆς,
καὶ ἐκύκλευσαν τὴν παρεμβολὴν τῶν ἁγίων καὶ τὴν πόλιν
τὴν γδπηλένην. Kal KATEBH πῦρ © ἐκ τοῦ οὐρὰ-
10 NOY Kal κἀτέφλγεν αὐτούς: καὶ ὁ διάβολος 6 πλανῶν
αὐτοὺς ἐβλήθη εἰς τὴν λίμνην τοῦ πγρὸς Kal * θείογ,
ὅπου καὶ τὸ θηρίον καὶ ὁ ψευδοπροφήτης, καὶ βασανισθή-
σονται ἡμέρας καὶ νυκτὸς εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
11 Kal εἶλον θρόνον μέγαν λευκὸν καὶ τὸν KABHMENON
ἐπ᾽ Γαὐτοῦ", οὗ ἀπὸ TOY προοώπογ ἔφγγεν ἡ ΓΗ͂ καὶ ὁ
12 οὐρανός, καὶ τόπος ΟΥ̓Χ εὐρέθη ayroic. καὶ εἶδον τοὺς
νεκρούς, τοὺς μεγάλους καὶ τοὺς μικρούς, ἑστῶτας ἐνώπιον
τοῦ θρόνου, kal BiBAfa HNO[XOHCAN- καὶ ἄλλο Βιβλίον
ἠνοίχθη, ὅ ἐστιν TAC zwhc: καὶ ἐκρίθησαν of νεκροὶ ἐκ
τῶν γεγραμμένων ἐν τοῖς βιβλίοις KATA τὰ ἔργὰ aYTOn.
13 καὶ ἔδωκεν ἡ θάλασσα τοὺς νεκροὺς τοὺς ἐν αὐτῇ, καὶ ὁ
θάνατος καὶ ὁ ddns ἔδωκαν τοὺς νεκροὺς τοὺς ἐν αὐτοῖς,
14 καὶ ἐκρίθησαν ἕκαστος κατὰ τὰ ἔργὰ ἀὐτῶν. καὶ ὃ
θάνατος καὶ ὁ dons ἐβλήθησαν εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρός.
οὗτος ὁ θάνατος ὁ δεύτερός ἐστιν, ἡ λίμνη τοῦ πυρός.
15 καὶ εἴ τις οὐχ εὐρέθη ἐν τῇ Βίβλῳ τῆς Ζωῆς rerpam-
1 MENOC ἐβλήθη εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρός. Καὶ
εἶδον OYPANON KAINON κὰὶ FAN κἀινήν" ὁ γὰρ πρῶ-
τος οὐρανὸς καὶ ἡ πρώτη γῆ ἀπῆλθαν, καὶ ἡ θάλασσα
2 οὐκ ἔστιν ἔτι. καὶ τὴν πόλιν THN ἁΓίδν ᾿Ιερογολλὴλλ
καινὴν εἶδὸν καταβαίνουσαν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ θεοῦ,
ἡτοιμασμένην ὧς ΝΥ̓́ΛΦΗΝ KEKOCMHMENHN τῷ ' ἀνδρὲ

9 ἀπὸ τοῦ θεοῦ 10 τοῦ. 11 αὐτόν

536 ATIOKAATSES MANO? xXXI

αὐτῆς. καὶ ἥκουσα Goons μεγώλης ἐκ τοῦ θρόνου λε- ;
γούσηε ᾿Ιλοὺ 4 CKHNH τὸῦ θεοῦ μετὰ τῶν ἀνθρώπων,
κδὶ εκηνώςει MET δγτῶν, Kal δύτοὶ ‘Aaol’ aytroy
ἔσονται, wal αὐτὸς ὅ θεὸς mer δὐτῶν ἔεταδι ",
wal éZaAciyes TAN λάᾶκργον ‘€x' τῶν ὀφθδλαλαῶν ,
αὐτῶν, καὶ ὁ θάνατος οὐκ ἔσταε ἔτι- οὔτε τιένθος οὔτε
κρδγγὴ οὔτε πόνος οὐκ ἔσται “ἔτι. τὰ pata 'ἀπηλ-
bay, καὶ εἶπεν ὁ κλθήλλενος: ἐπὶ τῷ θρόνῳ "ἸΔλοὺὶς-
κδινὰ τιοιῶ πάντα. καὶ λέγει " Ῥράψον, ὅτι οὗτοε οἱ
λόγοι πιστοὶ καὶ ἀληθενοί εἶσιν. καὶ εἶπέν por Τ᾽ ἔγο- 6
pay, ἐγὼ τὸ "Adda καὶ τὸ Ὦ, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος.
ἐγὼ τῷ λιψῶντι δώσω ἐκ τῆς πηγῆς τοῦ YAaTOC τῆς
Ζωῆς λωρεάν. ὁ νικῶν κληρονομήσει ταῦτα, καὶ Eco- 7
MAl AYT@ θεὸς Kal δὐτὸς Ectai mot yidc. τοῖς δὲ δεε- 8
λοῖς καὶ ἀπίστοις καὶ ἐβδελυγμένοις καὶ φονεῦσι καὶ
πόρνοις καὶ φαρμακοῖς καὶ εἰδωλολάτραις καὶ πᾶσι τοῖς
Ψευδέσιν τὸ μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τῇ KAIOMENH
πυρὶ Kal θείῳ, ὅ ἐστιν ὁ θάνατος ὁ δεύτερος.

Καὶ ἦλθεν εἷς ἐκ τῶν ἑπτὰ ἀγγέλων τῶν ἐχόντων τὰς 9
ἑπτὰ φιάλας, τῶν γεμόντων τῶν ἑτττὰ πληγῶν τῶν ἐσχά-
τῶν, καὶ ἔλάλησεν μετ᾽ ἐμοῦ λέγων Δεῦρο, δείξω σοι τὴν
νύμφην τὴν γυναῖκα τοῦ ἀρνίου. καὶ ἀπήνεγκέν ME ἐν το
πνεύματε ἐπὶ ὄρος μέγα καὶ ὑψηλόν, kal ἔδειξέν pos
τὴν πόλιν τὴν ἁγίδν ᾿Ιερογοδλὴλλ καταβαίνουσαν ἐκ
τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ θεοῦ, ἔχουσαν τὴν λόξὰν TOY θεοζ- 11
ὁ φωστὴρ αὐτῆς ὅμοιος λίθῳ τιμιωτάτῳ, ὡς λίθῳ ἰάσπιδι
κρυσταλλίζοντι' ἔχουσα τεῖχος μέγα καὶ ὑψηλόν, ἔχουσα 12
πγλῶνδο δώδεκα, καὶ ἐπὶ τοῖς πυλῶσιν ἀγγέλους δώδεκα,
καὶ ὀνόλλδτδ ἐπιγεγραμμένα ἅ ἐστιν τῶν δώδεκα
φγλῶν γίῶΩῶν ᾿Ἰορδήλ' ἀπὸ ANATOAAC πγλῶνεο 33
τρεῖς, kal ἀπὸ Βορρᾷ tryA@nec τρεῖς, kal ἀπὸ νό-
TOY πγλῶνεο τρεῖο, Kal ἀπὸ λγολιῶν πγλῶνες
τρεῖς’ καὶ τὸ τεῖχος τῆς πόλεως ἔχων θεμελίους δώδεκα, τι,

4 λαὸς | αὐτῶν θεός 4 ἀπὸ | ἕτι, ὅτι τὰ | ἀπῆλθεν ς- μοι

XXI XXII ATIOKAATVIS IQANOT 537

καὶ én’ αὐτῶν δώδεκα ὀνόματα τῶν δώδεκα ἀποστόλων τοῦ
4 ¢ ε “σ᾿ > 3 “ > J ,
τς Gpviov. Καὶ ὁ λαλῶν μετ᾽ ἐμοῦ εἶχεν METPON κἄάλδλλον
χρυσοῦν, ἵνα μετρήσῃ τὴν πόλιν καὶ τοὺς πυλῶνας αὐτῆς
τό καὶ τὸ τεῖχος αὐτῆς, καὶ ἡ πόλις τετράγωνοοσ κεῖται,
καὶ τὸ μῆκος αὐτῆς ὅσον τὸ πλάτος. καὶ ἐμέτρησεν τὴν
πόλιν τῷ καλάμῳ ἐπὶ 'σταδίων' δώδεκα χιλιάδων: τὸ
a 4 ’ , @ doa " >»
μῆκος καὶ τὸ πλάτος καὶ τὸ ὕψος αὐτῆς ἴσα ἐστίν.
1) κὰὶ EMETPHCEN τὸ τεῖχος αὐτῆς ἑκατὸν τεσσεράκοντα
τεσσάρων πηχῶν, μέτρον ἀνθρώπον, ὅ ἐστιν ἀγγέλου.
18 Kal ἡ ἐνδώμησις TOY τείχογο αὐτῆς ἴδοττι!ο, καὶ ἡ πόλις
19 χρυσίον καθαρὸν ὅμοιον ὑάλῳ καθαρῷ: οἱ θελλέλιοι τοῦ
τείχους τῆς πόλεως παντὶ λίθῳ τιλλίῳ κεκοσμημένοι" ὁ
θεμέλιος ὁ πρῶτος ἴασπις, ὁ δεύτερος σάπφειρος, ὁ τρίτος
20 χαλκηδών, ὁ τέταρτος σμάραγδος, ὁ πέμπτος σαρδόνυξ,
ε Ψ a ε μι ta € Υ ?
ὁ €xros σάρδιον, ὁ ἔβδομος χρυσόλιθος, ὁ ὄγδοος βή-
ρνλλος, ὁ ἔνατος τοπάζιον, ὁ δέκατος χρυσόπρασος, ὁ
ar ἑνδέκατος ὑάκινθος, ὁ δωδέκατος ἀμέθυστος" καὶ of δώδεκα
πυλῶνες δώδεκα μαργαρῖται, ἀνὰ εἷς ἕκαστος τῶν πυλώνων
ἦν ἐξ ἑνὸς μαργαρίτου" καὶ ἡ πλατεῖα τῆς πόλεως χρυ-
’ a ε Φ ’ A ‘ > id 3
22 σίον καθαρὸν ὡς ὕαλος διαυγής. Καὶ ναὸν οὐκ εἶδον ἐν
αὐτῇ, ὁ γὰρ κύριος, ὁ θεός, ὁ ττἀντοκράτωρ, ναὸς αὐτῆς
2 [ 4 & 3 é Α € ‘4 > [ὦ a” &
23 ἐστιν, καὶ TO ἀρνίον. καὶ ἢ πόλις ov χρείαν ἐχει TOY
ἡλίου οὐδὲ τῆς οελήνηο, ἵνα φὰίνωοσιν αὐτῇ, ἡ γὰρ
AGZa τοῦ θεοῦ ἐφώτιοεν αὐτήν, καὶ ὁ λύχνος αὐτῆς τὸ
24 ἀρνίον. Kal περιπδτήοογοιν τὰ ἔθνη Ald τοῦ φωτόα.
αὐτῆς" καὶ οἱ BaciAeic TAC Γῆς φέρογοιν τὴν λόξδν
25 αὐτῶν εἰς αὐτήν" Kal οἱ πγλῶνεο αὐτῆς OY MA κλει-
26 COMCIN HMEpac, NYZ γὰρ οὐκ ἔσται ἐκεῖ: καὶ OTCOYCIN
A 4 4 3 n 9 > , Ἁ
27 Τὴν λόξὰν καὶ τὴν τιμὴν τῶν ἐθνῶν εἰς αὐτὴν. καὶ
ΟΥ̓ MA εἰσέλθῃ elc aYTHN πᾶν κοινὸν καὶ [ὁ] ποιῶν
βδέλυγμα καὶ ψεῦδος, εἰ μὴ οἱ γεγρδλλλλένοι EN τῷ
:Βιβλίῳ τῆς Ζωῆς τοῦ ἀρνίου. καὶ ἔδειξέν μοι TOTA-
μὸν YAaTOC Ζωῆς λαμπρὸν ὡς κρύσταλλον, ἐκπορεγό-

χό σταδίους

538 ATIOKAATWIZ IQANOT XXII

MENON ἐκ τοῦ θρόνου τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ ἀρνίον ἐν MECe 2
τῆς πλατείας αὐτῆς" καὶ TOY TrOTAMOY ἐντεῦθεν Kal
ἐκεῖθεν ξύλον ζωῆς 'ποιοῦν᾽ καρποὺς δώδεκα, KATA
MANA ἕκαστον ᾿ἀποδιδοῦν τὸν κἀρττὸν δύτοζ, Kal τὰ
φύλλδ τοῦ ξύλου elc Oepartefan τῶν ἐθνῶν, Kal ττᾶν 3
κὰἀτάθελιλὰ οὐκ ἔοτδι ἔτι. καὶ ὁ θρόνος τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ
ἀρνίον ἐν αὐτῇ ἔσται, καὶ of δοῦλοι αὐτοῦ λατρεύσουσιν
αὐτῷ, καὶ ὄψονται τὸ πρόσωπον ἀὐτόν, καὶ τὸ ὄνομα 4
αὐτοῦ ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν. καὶ νὺξ οὐκ ἔσται ἔτι, -
Kal OYK ἔχουσιν χρείαν φωτὸς λύχνου καὶ φῶς ἡλίογ,
ὅτι Κύριος ὁ θεὸς φωτίοει [ἐπ᾽] αὐτούς, kal Baci-
Aeycoycin ele toyc ἀἰίῶνδοε τῶν δἰώνων.

Καὶ εἶπέν pot Οὗτοι οἱ λόγοι πιστοὶ καὶ ἀληθινοέ, 6
καὶ ‘6 κύριος, ὁ θεὸς τῶν πνευμάτων τῶν προφητῶν,
ἀπέστειλεν τὸν ἄγγελον αὐτοῦ δεῖξαι τοῖς δούλοις αὐτοῦ ἃ
λεῖ γενέεθδι ἐν τάχει: καί ᾿Ιλο ὺ Epyomat ταχύ: pa- 7
κάριος ὁ τηρῶν τοὺς λόγους τῆς προφητείας τοῦ βιβλίου
τούτου. Kayo Ἰωάννης ὁ ἀκούων καὶ βλέπων 8
ταῦτα, καὶ ὅτε ἤκουσα καὶ Γἔβλεψα', ἔπεσα προσκυνῆσαι
ἔμπροσθεν τῶν ποδῶν τοῦ ἀγγέλον τοῦ δεικνύοντός μοε
ταῦτα. καὶ λέγει por Ὅρα μή’ σύνδουλός σού εἶμι καὶ 9
τῶν ἀδελφῶν σου τῶν προφητῶν καὶ τῶν τηρούντων
τοὺς λόγους τοῦ βιβλίου τούτου: τῷ θεῷ προσκύνη-
σον. Καὶ λέγει pos Μὴ coparicHe τοὺς τὸ
λόγους τῆς προφητείας TOY Βιβλίογ τούτου, ὁ καιρὸς γὰρ
ἐγγύς ἐστιν. ὁ ἀδικῶν ἀδικησάτω ἔτι, καὶ ὁ ῥυπαρὸς τι
Γῥυπανθήτω" ἔτι, καὶ ὃ δίκαιος δικαιοσύνην ποιησάτω ἔτει,
καὶ ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι.-- ᾿ΙλοΥ̓ Epyomal ταχύ, τα
kal ὁ. micOéc μον met ἐμοῦ, ἀπολοῦνδι ἑκάοτῳ ὡς
τὸ ἔργον ἐστὶν ἀὐτοῦ. ἐγὼ τὸ “Adda καὶ τὸ ἮὮΩ, 13
"dé πρῶτος kal ὁ' €cyatoc, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος.--
Μακάριοι οἱ πλύνοντεο TAC οτολὰς αὐτῶν, ἵνα ἔσται 14
ἡ ἐξουσία αὐτῶν ἐπὶ τὸ ZYAON τῆς Ζωῆς καὶ τοῖς

2 ποιῶν | ἀποδιδὸὺς 6 Κύριος 8 ἔβλεπον τι ῥυπαρευθήτω 13 πρῶτος και

XXII ATIOKAAYTVIS IQANOT 539

πυλῶσιν εἰσέλθωσιν εἰς τὴν πόλιν. ἔξω of κύνες καὶ of

᾿ ‘ ¢€ , € ~ s ς 3 ,
φαρμακοὶ καὶ οἱ πόρνοι καὶ οἱ φονεῖς καὶ οἱ εἰδωλολάτραι
καὶ πᾶς φιλῶν καὶ ποιῶν Ψεῦδος.

16 Ἐγὼ Ἰησοῦς ἔπεμψα τὸν ἄγγελόν pov μαρτυρῆσαι
ὑμῖν ταῦτα ᾿ἐπὶ ταῖς ἐκκλησίαις. ἐγώ εἰμι ἡ plza καὶ
τὸ γένος Δαυείδ, ὁ ἀστὴρ ὁ λαμπρός, ὁ πρωινός.

17 Καὶ ‘rd πνεῦμα καὶ ἡ νύμφη λέγουσιν "Ἔρχου" καὶ
¢ » , > + " ,. κ{ a ® ᾿ ε
6 ἀκούων εἰπάτω “Epyou: καὶ ὁ λιψῶν ἐρχέσθω, ὁ
θέλων λαβέτω ὕλωρ Ζωῆς λωρεάν.

18 Μαρτυρῷ ἐγὼ παντὶ τῷ ἀκούοντι τοὴς Adroyc

fel , ~ é é 59 3 -
τῆς προφητείας τοῦ βιβλίον τούτου: ἐάν τις ἐπιθῆ
ἐπ᾽ aytd, ἐπιθήσει ὁ θεὸς ἐπὶ ayTON τὰς πληγὰς τὰς

19 FEFPAMMENAC ἐν τῷ βιβλίῳ τούτῳ: Kal ἐάν τις
ἀφέλῃ ἀπὸ τῶν λόγων τοῦ βιβλίου τῆς προφητείας

2 9 “ἰε 4 4 , 3 a 9 4 σε ᾽
ταύτης, ἀφελεῖ ὁ θεὸς τὸ μέρος αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ZYAOY
τῆς Ζωῆα καὶ ἐκ τῆς πόλεως τῆς ἁγίας, τῶν γεγραμ-
μένων ἐν τῷ βιβλίῳ τούτῳ. ᾿

2 λΔέγεε ὁ μαρτυρῶν ταῦτα Ναί' ἔρχομαι ταχύ.
᾿Αμήν: ἔρχου, κύριε ᾿Ἰησοῦ.

at Ἣ χάρις τοῦ κυρίου Ἰησοῦ [Χριστοῦ] μετὰ τῶν
ἁγίων.

b4 ~ a
16 ἐν 17 πνεῦμα Kat

KATA
KATA
KATA
KATA

ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ

ΜμΜΑΔΘΘΔΙΟΝ
MAPKON
AOYKAN
I1WANHN

ΠΡΑΞΕΙΣ ATIOZTOAQN
EMIZTOAAI

KAOOAIKAI
IAKWBOY
TETPOY ἃ
TmetTpoy B
IWANOY ἃ
IWANOY B
IWANOY Γ
1oyAa

TAYAOY
προς POMAIOYC
προσ KOPINOIOYC a
προς KOpINOIoyc B
προς fpadAaTac
προς egmecioye
πρὸς MIAiIMMHCIOYC
προσ KOAACCAEIC
προς BECCAAONIKEIC
προς BECCAAONIKEIC
προς eBpaloyce
προς TIMOBEON ἃ
προς TIMOBEON B
ΠΡΟ. TITON
προς PIAHMONA

ATIOKAAYYV12

IQANOY

a
B

This edition of the Greek text of the New T estament is
reproduced from a larger edition published in 1881 with an
accompanying volume containing an Introduction and an Ap-
pendix of Notes on Select Readings and on Orthography. The
second and corrected impression of the larger edition of the text,
issued in December 1881, is here followed. Additional sime
plicity has been gained by removing all strictly alternative mar-
ginal readings from the margin to the foot of the page, and by
transferring to the end of the volume all such rejected readings
as had been allowed to stand in the margin on account of some
special interest, together with such other rejected readings as
were noticed only in the Appendix. The subsidiary matter
which already stood at the end has likewise been adapted to the
requirements of a single independent volume.

The principles of criticism which have been followed in the
determination of the text were set forth in detail in the Intro-
duction, to which a full Table of Contents was prefixed. The
following brief and general explanation was likewise appended
to the Greek text itself. It is reprinted here in the hope that it
may be useful to some readers of the text, who may not care to
study in detail the discussions and statements of evidence upon
which the various conclusions set forth in the Introduction are
founded.

Wherever there are more readings than one, two classes of
evidence are available for making the decision between them.

NN

542

We may compare the probability of the readings themselves,
that is, employ internal evidence; and we may compare the
authority of the documents which attest them, that is, employ
external or documentary evidence.

Internal evidence is itself of two kinds, the consideration of
what an author is likely to have written, and the consideration
of what a copyist is likely to have made him seem to have
written, The former kind, resting on ‘intrinsic’ probability,
valuable as it sometimes is, has little force in the innumerable
variations in which each of the rival readings is unobjectionable,
so that either of them would be reasonably approved in the
absence of the other. The latter kind, resting on ‘transcrip-
tional’ probability, is not less valuable; but it is subject to
analogous uncertainty, because in a vast number of cases each
reading can be explained as a corruption of the other by refer-
ence to some tendency of scribes which is known to be often
productive of textual change, and the tendency which actually
operated in producing change in any particular case need not be
the tendency which is most obvious to modern eyes. A few
hours spent in studying a series of the countless corrections which
no one would think of accepting will shew the variety of instinct
to be found among scribes, the frequent disagreement between
their instincts and our own, and, above all, the conflicting effects
of different instincts in the same passage. Moreover, though
normaily a scribe’s correction, or, more properly, corruption,
should exhibit at once plausibility and latent inferiority, that is,
should be condemned by transcriptional and by intrinsic evidence
alike, the imperfection of our knowledge more commonly leaves
unreconciled the apparent conflict of the two kinds of proba-
bility, arising out of the consideration that no scribe would con:
sciously introduce a worse reading instead of a better. : Lastly,
all decisions made solely or chiefly on the ground of internal
evidence are subject to the chances of mistake inseparable from
single and isolated judgements: they lack the security given by
comparison and mutual correction. Hence it is dangerous to fix

543
the mind in the first instance on any kind of internal probability:
the bias thus inevitably acquired can hardly fail to mislead wheré
the authority of documents is not obviously clear and decisive at
once. The uses of internal evidence are subordinate and acces-
sory: if taken as the primary guide, it cannot but lead to exten-
sive error.

Documentary evidence in its simplest form consists in thé
relative authority of individual documents ; that is, in the relative
antecedent probability that a reading attested by them is the
true reading. This is what is meant when it is said in popular
language that ‘good MSS’ should be trusted. A presumption
of relatively high authority is conferred by priority of date; a
presumption verified on: the average by experience, but still no
more than a presumption, because the exemplar from which a
MS was copied may have been either only a little older than
itself or of any earlier date, and because corruption may be rapid
in one line of transmission, slow in another. The only adequate
criterion of authority for an individual document, apart from its
affinity to other documents, is the character of its text, as ascer-
tained by the fullest possible comparison of its different readings;
the variations in which internal evidence is of such exceptional
clearness as to be provisionally decisive being taken as tests of
the general characteristics of the text throughout, and thus
shewing how far it is likely to have preserved genuine readings
in the more numerous variations in which internal evidence is
more or less ambiguous. Criticism resting on this basis, the
basis of ‘internal evidence of documents’ as distinguished from
the preceding ‘internal evidence of readings’, involves not a
single but a threefold process; tentative examination of read-
ings, examination of the texts of documents by means of the
materials thus collected, and final decision upon readings. It
thus makes all variations contribute to the interpretation of
each. Its principle may be expressed in the single proposition,
Knowledge’ of documents should ai final i Sid ae
readings,

NN 2

544

The use of ‘internal evidence of documents’ in the New
Testament is however impeded by various exceptions to the
homogeneousness of texts, especially by the difficulty of apply-
ing it to a plurality of documents in places where the better
documents are ranged on different sides, and by the fusion of
two or more independent texts in one. This fusion or mixture
would arise in several different ways. Sometimes two exemplars
would be used together in transcription: sometimes a scribe
would consciously or unconsciously intermingle reminiscences of
another MS with the text which he was copying: sometimes
variant readings noted in the margin of the exemplar, or inserted
as corrections of it, would be substituted for the corresponding
. readings of the exemplar itself. Now, since almost every im-
portant document combines readings from more than one ancient
source, the nature and therefore ultimately the value of its testi-
mony in any particular case must vary accordingly; and there is
no possibility of discriminating the readings derived from the
several sources except by observing what the other documents
are with which in each case it is associated. When therefore
each document is treated as a constant unit of authority, so that
the attestation of each reading becomes merely the sum of such
units, there is no way of arriving at a decision except by re-
solving the comparison of total authority for two readings into a
simple arithmetical balance; and this arithmetical proceeding
must be hopelessly vitiated by the impossibility of assigning to
each document a numerical value proportional to its. ascertained
excellence, as well as by the fragmentary nature of many docu-
ments, and the large element of consequent fortuitousness in the
amount of extant attestation for this or that reading. A more
or less distinct sense of these difficulties has doubtless had a con-
siderable influence in encouraging a dangerous reliance on the
direct use of ‘internal evidence of readings’ in the New Testa-
ment. But unfortunately this is an expedient which succeeds
only in disguising the uncertainty, not in removing it.

There is but one way through the chaos of coniplex attesta-

a 545
tion; and that is by tracing it back to its several causes, in
other words, by enquiring what antecedent circumstances of
transmission will account for such combinations of agreements
and differences between the several documents as we find
actually existing. 441] trustworthy restoration of corrupted texts
ἧς founded on the study of their history, that ts, of the relations
of descent or affinity which connect the several documents. ‘The
importance of genealogy in textual criticism is at once shown by
the considerations that no multiplication of copies, or of copies
of copies, can give their joint testimony any higher authority
than that of the single document from which they sprang, and
that one early document may have left a single descendant,
another a hundred or a thousand. Since then identical numeri-
cal relations among existing documents are compatible with the
utmost dissimilarity in the numerical relations among their
ancestors, and vice versa, no available presumptions whatever as
to text can be obtained from number alone, that is, from number
not as yet interpreted by descent.

When, as often happens, the extant copies οὗ δὴ ancient
work can be distributed into definite families having each a
Single common ancestor, the task of tracing textual genealogy
is comparatively easy. In the New Testament the problem is
one of much complexity, not only from the amount and variety
of evidence, but from the early and frequent confluence of
different lines of descent by mixture. Instances of immediate
derivation of one extant document from another are extremely
rare. But the combined evidence of agreements and discrepan-
cies clearly discloses the existence of many ‘sets of extant docu-
ments, deriving a greater or less part of their text ultimately
from single lost documents, or from single lines of trans-
mission consisting of successions of lost documents. The re-
lation of the whole mass of documents containing a book to the
single autograph is in fact repeated on a smaller scale by each
subordinate set of documents for a large body of their readings ;

and it is impossible to have any true conception of the origin of ja

546

the present distribution of readings till it is clearly understood
that fundamentally all textual transmission takes the form of a
genealogical tree, diverging into smaller and smaller branches,
of which the extant documents are casual and scattered frag-
ments or joints. This fundamental type of transmission is in-
deed greatly obscured in the New Testament by the coalescence
of different branches of the tree through textual mixture, and the
consequent rarity of pure representatives of the earlier and wholly
divergent branches. But this seeming confusion is comparatively
seldom productive of real and permanent difficulty in determining
what lines of transmission did or did not contain a given reading
in ancient times. | ;

The use of genealogical evidence, like the use of ‘internal
evidence of documents’, brings to the elucidation of each single
place a knowledge gained by the examination of many, and thus
involves three successive processes. In this instance they are,
first, the analysis and comparison of the documentary evidence
for a succession of individual variations; next, the investigation
of the genealogical relations between the documents, and there-
fore between their ancestors, by means of the materials thus
obtained; and thirdly, the application of these genealogical re-
lations to the interpretation of the documentary evidence for
each individual variation. The results of the interpretation of
documentary evidence thus and thus alone made possible are
various. In the first place, it winnows away a multitude of
readings which. genealogical relations prove to be of late origin,
and which therefore cannot have been derived by transmission
from the autograph. Further, as regards all other readings, it
so presents and limits the possible genealogical antecedents of
the existing combinations of documentary evidence as to supply
presumptions in favour of one reading against another, varying
from what amounts under favourable circumstances to prac-
tically absolute certainty down to complete equipoise. On- the
other hand the inequalities and occasional ambiguities in the
evidence for the genealogical relations frequently leave room for

547

more than one interpretation. In what manner the genealogical
principle can be applied to these more difficult cases will appear
presently.

‘The documentary evidence for the text of the New Testa-
ment consists of Greek MSS dating from the fourth to the
sixteenth century, most of the earlier being in a fragmentary
state; of ancient Versions in different languages; and of quo-
tations found in the extant remains of the Fathers, written in
Greek, in Latin, and to a small extent in Syriac. In order to
understand fully the history of the text, documents of all kinds
and ages have to be taken into account; though, as soon as the
history is known, a vast numerical majority of documents must
be treated as of no primary authority in ordinary variations.
Since even the two earliest Greek MSS do not carry us back
further than to the middle of the fourth century, the fixing of
historical landmarks is chiefly dependent on the evidence of
patristic quotations, which are for the most part definitely chro-
nological, and also of the versions, three or four of which can
hardly have been later than the second century. Each kind of
evidence has its own imperfections. Quotations are often made
from memory, and therefare liable to be loose and confused:
different forms of text are used at different times by the same
writer: and another kind of uncertainty is introduced by the
diversity of text often exhibited by the MSS of patristic writings
in quotations, which betrays the liability to corruption from the
influence of late current texts of the New Testament, and by the
uncritical handling from which the text of most Fathers still
suffers. Versions are affected by the genius and grammatical
peculiarities of their language, and in other respects are not.
equally or uniformly literal; while some have as yet been in-
sufficiently edited. But all these drawbacks, however they intro-
duce ambiguity into the evidence for single passages, do not
materially impede the arrival at secure conclusions about the
history of the text at large.

548

Comparison with patristic quotations discloses at once the
striking fact that all the more considerable variations of reading
must have arisen before the latter half of the fourth century.
Variations of later origin are for the most part of little moment,
and the changes which took place after that period were mainly
changes in the distribution of readings already existing. A text
virtually identical with the prevalent Greek text of the Middle
Ages was used by Chrysostom and other Antiochian Fathers in
the latter part of the fourth century, and thus must have been
represented by MSS as old as any MS now surviving. This
Antiochian or ‘Syrian’ text can frequently be recognised as
Standing out in opposition to the text or texts of most of the
definitely ancient documents.

Another great landmark is furnished by the writings of
Origen, which carry us to the middle of the third century, and
even earlier. They establish the prior existence of at least
three types of text, which can be identified through numerous
readings distinctively attested by characteristic groups of extant
documents. The most clearly marked of these is one that has
long been convéntionally known as ‘Western’. Another, less
prominent as being less consistently represented by any single
ancient document, may be called ‘Alexandrian’. The third
holds a middle or neutral position, sometimes simply opposed
to Western or to Alexandrian readings, occasionally opposed
to Western and to Alexandrian readings alike. On the other
hand Origen’s writings contain no certain traces of distinctively
Syrian readings.

The priority of two at least of the three texts just noticed to
the Syrian text is further brought to light by the existence of a
certain number of distinctively Syrian readings which prove on
close examination to be due to a combination of the Western
with the neutral readings. Moreover the use of Western and
of neutral readings thus presupposed renders it morally certain
that other readings from the same sources were adopted as they
stood, sometimes from a Western, sometimes” ἴσο ἃ. neutral

549

text; and the supposition is fully confirmed by an analysis of
the distribution of documentary attestation. A similar analysis
in other cases shews that Alexandrian readings also were some-
times adopted by the authors of the Syrian text. To the two
processes of combination and direct selective adoption must be
added a third, selective adoption with modifications. In fact
the Syrian text has all the marks of having been carefully con-
structed out of materials which are accessible to us on other
authority, and apparently out of these alone. All the readings
which have an exclusively Syrian attestation can be easily ac-
counted for as parts of an editorial revision; and none of them
have the stamp of genuineness to attest the use of extraneous
and purer sources.

Leaving then the Syrian text, we have to consider the rela-
tions between its predecessors. The rapid and wide propagation
of the Western text is the most striking phenomenon of textual
history in the three centuries following the death of the Apostles.
The first clear evidence (Marcion, Justin) shews us a text con-
taining definitely Western readings before the middle of the
second century; and a ‘similar text is predominant, to say the
least, in the ample citations made towards the end of the
century. Nay, the text used by all the Ante-Nicene Greek
writers not connected with Alexandria, who have left‘ consider-
able remains (Irenzeus, Hippolytus, Methodius), is substantially
Western. Even in the two chief Alexandrians, Clement and
Origen, especially in some of Origen’s writings, Western quo-
tations hold a conspicuous place, while in Eusebius they are on
the whole predominant. After Eusebius they make no show in
Greek theology, except so far as they were adopted into eclectic
texts: a few writers offer rare traces of the expiring tradition,
but nothing mote. The Old Latin version in both its earlier
forms was Western from the first. The Old Syriac, so far as
can be judged from a single imperfect MS of the Gospels, was
at least predominantly Western too. But indeed the Western
influence to a ceftain extent affected every ancient version sooner

550

or later: in those of Upper Egypt, Ethiopia, and Armenia it is
often peculiarly well marked.

When Western readings generally are confronted with their
ancient rivals in order to obtain a broad view of the relations
between the texts, it would be difficult for any textual critic to
doubt that the Western not merely is the less pure text, but also
owes most of its differences to a perilous confusion between tran-
scription and reproduction, and even between the preservation
of a record and its supposed improvement. Its chief and con-
stant characteristic is a love of paraphrase, not generically dif-
ferent from the tendency to verbal modification exhibited by
many scribes, but rather an extreme form of it. Words and
even clauses are changed, omitted, and inserted with surprising
freedom, wherever it seemed that the meaning could be brought
out with greater force and definiteness. Another common and
dangerous type of licence which is seen here in full force is the
assimilation of clauses or sentences at once like and unlike,
and especially the obliteration of the characteristic statements
of the several Gospels in parallel passages through the natural
impulse to harmonise and to complete. More peculiar to the
Western text is the readiness to adopt alterations or additions
from sources extraneous to the books which ultimately became
canonical, These various tendencies must have been in action
for some time. The Western text is not to be thought of as a
single recension, complete from the first. However its parent
copy or copies may have differed from the originals, there must
have been no little subsequent and progressive change.

Meanwhile the Western licence did not prevail everywhere,
and MSS unaffected by its results were still copied. The per-
petuation of the purer text may in great measure be laid to the
credit of the watchful scholars of Alexandria: its best repre-
sentatives among the versions are the Egyptian, and especially
that of Lower Egypt; and the quotations which follow it are
most abundant in Clement, Origen, (Dionysius, Peter,) Didy-
mus, and the younger Cyril, all Alexandrians. On the other

551

hand there are many textual facts which it would be difficult to
reconcile with an exclusive limitation of the Non-Western text
to Alexandria in early times; and, as might have been antici-
pated, there is sufficient evidence that here and there.elsewhere it
held its ground with more or less success against the triumphant
popularity of Western readings. But further, as was indirectly
noticed above, a group of extant documents bears witness to the
early existence of independent corruptions, apparently Alexan-
drian in origin. They are in all respects much less important,
as well as less numerous, than the Western readings, and betray:
no inclination to introduce extraneous matter, or to have recourse
to the bolder forms of change. They often shew care and skill,.
more especially in the use of language, and sometimes present ἃ
deceptive appearance of originality.

The unfortunate loss of nearly all the Christian literature of
the second half of the third century makes a partial chasm in
textual history; but it is evident that increasing intercourse be-
tween churches led to much mixture of texts in that interval of
comparative peace. Apart from miscellaneous and accidental
mixture, it is probable that more than one eclectic text was
deliberately formed. . One such at all events, to which reference
has been already made, must belong either to this time or to the
years which follow. The Syrian text has all the appearance of
being a careful attempt to supersede the chaos of rival texts by
a judicious selection from them all. It would be doing violence
alike to all that is known of ancient criticism and to the evi-
dence supplied by a comparison of the results with the ante-
cedent materials to imagine that the Syrian revisers would have
any trustworthy means of learning which of the various texts,
MSS, or readings had the best pedigree. They could only be
guided by ‘intrinsic’ probabilities of a vague kind, and were not
in a position to distinguish between the purity of a text and its
present acceptability or usefulness. They evidently wished their
text to be, as far as possible, easy, smooth, and complete; and
for this purpose borrowed freely from all quarters, and as freely

§52
used the file to remove surviving asperities.

In the fourth century mixture prevailed almost everywhere:
nearly all its texts, so far as they can be seen through the quo-
tations of theologians, are more or less chaotic. In the early
years the persecution under Diocletian and his colleagues, and
then the reaction under Constantine, must have affected the text
not less powerfully than the Canon of the New Testament.
The long and serious effort to annihilate the Scriptures could
not be otherwise than unequally successful in different places,
and thus the texts current in certain districts would obtain rapid
extension in the next generation. Moreover various tendencies
of that century of rapid innovation were unfavourable to the
preservation of local peculiarities. It is therefore no wonder
that the ancient types of text are seldom to be discerned except
in fragments intermingled with other texts. Meanwhile the
Syrian text grew in influence. For some centuries after the
fourth there was in the East a joint currency of the Syrian and
other texts, nearly all mixed; but-at last the Syrian text almost
wholly displaced the rest. The causes of this supremacy are
not far to seek. Western Christendom became exclusively
Latin, as well as estranged from Eastern Christendom: with
few exceptions the use and knowledge -of the Greek language
died out in the West. The ravages of the barbarians and
Mahometans destroyed the MSS of vast regions, and narrowly
limited the area within which transcription was carried on.
On the other hand Greek Christendom became centralised,
with Constantinople for its centre. Now Antioch is the true
ecclesiastical parent of Constantinople; so that naturally the
Antiochian text of the fourth century would first acquire tra-
ditional if not formal authority at Constantinople, and then
become in practice the standard New Testament of the Greek
East. To carry the history one step further, the printed ‘ Re-
ceived Text’ of the sixteenth century, with the exception of
scattered readings commended in most cases by Latin authority
“Ὁ. Erasmus or his successors, is a reproduction of the Syrian text

in this its medizeval form.

Such being in brief the history of the text, the first endeavour
of the critic must evidently be to penetrate beyond the time of
mixture, and ascertain as far as possible what readings were to
be found in the several lines of tradition while they still pre-
served their distinctive characters. For this purpose it is neces-
sary to ascertain how far the texts of the several existing docu-
ments correspond with the principal ancient texts. No satisfactory
result was attainable so long as even our oldest documents were
assumed to be constant and faithful representatives of ancient
texts or ‘recensions’. Yet they will yield up indirectly to careful
criticism the evidence which is vainly sought from them by direct
inspection. A double process is necessary; first to discover the
outlines of the history, as it has just been sketched, from the
sum total of evidence of all dates and all kinds, and then to
apply the standard so obtained to determine the origin and
character of each principal document by means of the numerous.
variations in which the grouping of documents is tolerably free
from obscurity. A document may have transmitted one ancient
type of text in approximate purity; or it may be directly or
indirectly derived by mixture from originals of different defined
types; or it may have arisen from a more comprehensive mixture.
What has to be noted is, first, the presence or absence of distinc-
tively Syrian or distinctively Pre-Syrian readings; and secondly,
among Pre-Syrian readings, the presence or absence of distinc~
tively Western, or distinctively Alexandrian, or distinctively
neutral readings. :

When the texts of existing documents are tested in this
manner, it becomes evident that they are almost all in some
sense mixed. One Greek MS in most chapters of the Gospels
and Acts (D), two in St Paul’s Epistles (D,G,), one in the
Epistle to the Hebrews (D,) have approximately Western texts.
Of the two oldest MSS, δὲ is Pre-Syrian and largely neutral, but
with considerable Western and Alexandrian elements, B is Pre-
Syrian and almost wholly neutral, but with a limited Western

554

element in the Pauline Epistles. All other Greek MSS contain
a greater or less Syrian element, and their Pre-Syrian elements
almost always exhibit readings of all three Pre-Syrian types,
though in different proportions. Nor is the general proportion
of mixture by any means uniform throughout each document:
thus the Syrian element of A is very large in the Gospels, much
smaller in the other books, the transcription having probably
‘been made from different smaller exemplars in different parts of
‘the New Testament. The Western character of the Old Latin
:version in its earlier forms and apparently of the Old Syriac has
been already noticed. ‘The other early versions, the Memphitic
and Thebaic, both Egyptian, are apparently altogether Pre-
Syrian: they certainly are for the most part sometimes neutral,
sometimes Alexandrian, though not without a Western element,
which in the Thebaic is considerable. A revision of the Old
Syriac version appears to have taken place early in the fourth
century, or sooner; and doubtless in some connexion with the
Syrian revision of the Greek text, the readings being to a very
great extent coincident. All subsequent versions arid revisions
of versions are much affected by Syrian influence, more especially
the Gothic and the ‘Italian’ Latin: but the Pre-Syrian elements
of the Ethiopic, the Armenian, and the Jerusalem Syriac aré
large and important.

The textual elements of each principal document having
been thus ascertained, it now becomes possible to determine the
genealogy of a much larger number of individual readings than
before in relation to the several ancient texts. ‘The process can
hardly be reduced to rule: but after a while the contrasted
groupings of attestation become for the most part easy to in-
terpret with patience and care. When once the ancient distri-
bution of a reading has thus been ascertained, the characteristics
of the several ancient texts furnish presumptions of the cecil
value as to its genuineness or spuriousness.

A reading marked as Syrian or Post-Syrian by the range of
the documents which attest it may be safely rejected at once. If

555

it has but one rival, that rival reading will be sustained by the
united authority of all Pre-Syrian texts, Western, Alexandrian,
and neutral alike. If there are two or more rival readings, this
circumstance leaves untouched the antecedent improbability of
all distinctively Syrian readings as deduced from the historical
relations of the Syrian text as a whole to other texts. On the
other hand it is a less simple matter to determine the antecedent
probability or improbability of readings ascertained to be evi-
dently or probably Pre-Syrian. A more precise definition of
origin has in all cases to be sought, since the most important
divergences of text took place in Pre-Syrian times.

Here the Syrian text comes in again from another point of.
view, as disguising the relative attestation of two or more Pre-
Syrian readings. In the numberless cases in which the Syrian
revisers adopted unchanged one or other of the earlier readings a
necessary result was the doubling, so to speak, of the attestation
of that reading: it cannot but have the combined support of all
the extant documents which in these variations have a Syrian
origin and of all the extant documents which in these variations
have a Pre-Syrian origin of a particular type. ἘΠ will thus pre-
sent the appearance of being much more fully attested than its
rival, though in reality a large part of its attestation’ is merely
equivalent to the single Syrian text. The importance of this
consideration is especially exemplified by the numerous Western
readings which owe a deceptive amplitude of apparent authority
to the accident that they found favour with the Syrian revisers
when numerous other readings of identical origin and not in-
ferior character.were refused.

Allowance being made for this possible cause of erroneous
estimation of evidence, a large proportion of Pre-Syrian readings
can be confidently referred to one or other of the chief Pre-
Syrian lines of attestation. When these lines of attestation are
compared with each other as wholes by examination of the in-
ternal evidence for and against the whole body of their respec-
tive readings, it becomes manifest that as wholes the Western

556

and Alexandrian texts are aberrant texts. "Where there are but
two readings, the Non-Western approves itself to be more ori-
ginal than the Western, the Non-Alexandrian than the Alexan-
drian: where there are three readings, the neutral reading, if
supported by such documents as stand most frequently on both
the Non-Western and the Non-Alexandrian sides in the pre-
ceding cases, approves itself. more original than either the
Western or the Alexandrian. .

There are some scattered Western and Alexandrian readings
which in.the present state of knowledge it would be imprudent
to reject altogether. Nay, there are a few places in the Gospels,
marked in this edition with a special notation, in which we
believe that the Western text represents faithfully the autagraphs
in its omission of matter contained in all Non-Western docuy
ments. In these last exceptional cases, when they are con:
sidered together, internal evidence is peculiarly strong: and
moreover, in the absence of special grounds to the contrary,
erroneous insertion of matter is always antecedently more
probable than its erroneous omission, owing to the constant
tendency of scribes towards completeness of text and their
equally constant unwillingness to let go anything which they
have received. On the other hand the textual integrity of the
Western text cannot rightly be upheld in the numerous places in
which it has preserved interesting matter omitted in the other
Pre-Syrian texts, yet manifestly not due to the inventiveness of
scribes, much less to any of the’ ordinary incidents of transcrip-
tion. All these places, it should be observed, occur in the his-
torical books, and perhaps in the Gospels only. The paradox
disappears when it is remembered that the causes of various read-
ings originating in very early times need not all lie within the
text itself. When the Western text was growing up, oral tradi-
tions and written memorials of the apostolic age were still
current, doubtless mixed in character; while the reverence paid
to the writings which ultimately formed the Canon of the New
Testament had not. yet assumed a character that would forbid

557

what might well seem‘their temperate enrichment from other
memories or records. A few of the more important of these
peculiar interpolations from extraneous sources are inserted in
the text of the Gospels, or appended to them, with a special no-
tation; and it has likewise been thought worth while to print
many of the rest in the margin within distinctive marks, along
with some other interesting Western readings. But the acces-
sory recognition of these classes of readings, in association with
the books of the New Testament, not as originally forming part
of their true text, does not affect the primary conclusion derived
from genealogical evidence with reference to the chief ancient
texts, that readings found either in the Western alone of the Pre-
Syrian texts or in the Alexandrian alone of the Pre-Syrian texts
must lie under a strong presumption of having been introduced
by scribes.

Numerous variations remain in which the distribution of
documentary evidence may be reasonably interpreted in more
ways than one, so that a reference of the several readings to
this or that principal ancient text is open to doubt; or in which
there is little or no reason to suppose that the divergence of
reading has any connexion with the divergence of the principal
ancient texts. Here too however the genealogical principle can
be applied by an extension of ‘internal evidence of documents’
to the lost ancestors of groups of documents. The general in-
ternal character of distinctively Western and of distinctively
Alexandrian readings was ascertained in precisely the same
manner as the general internal character of any single document
is ascertained, namely by consecutive examination of the whole
body of readings; and the power thus given of employing easy
variations as a key to difficult variations is of universal range,
the same mode of testing general internal character being ap-
plicable to the whole body of readings of any other group of
documents which frequently stands out in opposition to other
documents. In every place in which two or more documents ΜΙΝ

OO

558

have the same reading, unless the reading is such as can natu-
rally be accounted for by accidental coincidence, they must by
the nature of the case have had a single common ancestor,
whether it be the autograph or some later MS. If the same
group of documents is found standing by itself in a considerable
‘series of readings, sufficient material is provided for generalisa-
tions as to the common ancestor in all these places, which ances-
tor is virtually a series of fragments of a lost MS. This ‘inter-
nal evidence of groups’, by rendering it possible to estimate as
wholes the documentary arrays by which rival readings are
attested, independently of any estimates that may be formed of
the character of their constituent members individually, escapes
the difficulties caused by mixture which beset every attempt to
treat individual documents of the New Testament as so many
‘authorities’ of constant value.

The number of groups that deserve serious attention is soon

found to be comparatively small. Neither Greek MSS contain-

ing a large amount of distinctively Pre-Syrian text nor early
Versions nor early Fathers are numerous, and to a great extent
they are fragmentary or discontinuous; and combinations into

which none of them enter may evidently in most cases be safely

neglected. It is likewise soon found that various groups practi-
cally identical are somewhat variable in their limits through the
defection of one or another of the documents which are habitu-
ally their members. This is the natural result of the casual
eclecticism of miscellaneous mixture, which tends to disguise the
simplicity of the primitive relations of text under a superficial
complexity of existing attestation. Before investigation has pro-
ceeded far, it becomes manifest that the groups which can by
any possibility carry authority in doubtful variations are sure to
contain one or more of a very small number of primary Greek
MSS. In strictness the earlier Versions and Fathers should be
included in the list of primary documents, and the process would
certainly be incomplete if no account were ultimately taken of
readings attested by them without the support of any, primary

559

Greek MS ; but nothing is lost and much simplicity is gained by

treating them in the first instance as accessory to Greek MSS.
The next step is to determine how far there is a common
element in all or most of those groups which shew the best
character when tried by ‘internal evidence of groups’. Here
two remarkable facts come out successively with especial clear-
ness, the constant superiority of groups containing both B and &
to groups containing neither, wherever internal evidence is toler-
ably unambiguous, and the general but by no means universal
superiority of groups containing B to opposed groups containing
δὲ, These facts exactly correspond the one with the immunity
of both MSS from Syrian readings, and the other with the
almost complete immunity of B from the mixture with the chief
aberrant Pre-Syrian texts which has largely affected δὲ; while
they are elicited from a different kind of evidence. They are
moreover independent of the size of the groups. Thus the cases
in which NB have no support from other Greek MSS, or no
documentary support at all, are connected by every gradation
with the cases in which they stand at the head of a considerable
group. If B and δὲ were for a great part of their text derived
from a proximate common original, that common original, what-
ever might have been its own date, must have had a very ancient
and a very pure text. There is however no tangible evidence
for this supposition; while various considerations drawn from
" careful comparison of the accessory attestation of readings sup-
ported by NB together, by B against δὲ, and by δὲ against B re-
spectively, render it morally certain that the ancestries of B and
of ἐξ diverged from a point near the autographs, and never came
into contact subsequently ; so that the coincidence of NB marks
those portions of text in which two primitive and entirely separate
lines of transmission had not come to differ from each other
through independent corruption in the one or the other. Ac-
cordingly, with certain limited classes of exceptions, the readings
of NB combined may safely be accepted as genuine in the
absence of specially strong internal evidence to the contrary, and

O02

560

can never be safely réjected altogether.

Next come the numerous variations in which N and B stand
on different sides. Here an important lesson is learned' by
examining in the same consecutive manner as before the read-
ings of every combination of each of these MSS with one other
primary MS. Every such binary combination containing B (as
in the Gospels BL, BC, BT, &c.) is found to have a large pro-
portion of readings which on the-closest scrutiny have the ring
of genuineness, and hardly any that look suspicious after full
consideration: in fact, the character of such groups is scarcely
to be distinguished from that of 8B. On the other hand every
combination of δὲ with another primary MS presents for the
most part readings which cannot be finally approved, along
with, it may be, a few which deserve more consideration. All
other MSS stand the trial with even less success than δὲ.

Analogous though not identical results are obtained by
testing the groups formed by N or B with-only secondary sup-
port, that is, associated only with inferior Greek MSS, or with
Versions, or with Fathers, or with two or three of these classes
of documents. The same high standard of excellence as before
is reached where groups of this kind containing B shew variety
in the accessory evidence: where B is supported by a single
version only, the character varies with the version associated.
Even when B stands quite alone, its readings must never be
lightly rejected, though here full account has to be taken of the
chances of clerical error, and of such proclivities as can be de-
tected in the scribe of B, chiefly a tendency to slight and inarti-
ficial assimilation between neighbouring passages: the fondness
for omissions which has sometimes been attributed to him is
imaginary, except perhaps as regards single petty words. On
the other hand the readings in which N stands alone bear almost
always the marks of either carelessness or boldness; and except
in a few readings, some of them important, the general charac-
ter of all the various groups containing δὲ with such accessory
attestation as is described above is more or less suspicious.

565

Many of the readings of such groups are, it can hardly be
doubted, Western, and many others Alexandrian. Still more
unfavourable results are obtained by a similar testing of other
single MSS.

These general results are such as might naturally be antici-
pated from the relations of δὲ and B to other documents and to
each other. It was to be expected that the text of the extremely.
ancient corhnmon source of B and δὲ, which is shown by the con-
cordant readings of NB to have been of singular purity, should
as a rule be preserved in one or other of the two MSS where
they differ; and further that B should usually, though not
always, be its faithful representative. The wrong readings of
B, with whatever amount of accessory attestation, being for the
most part due only to sporadic corruption, it would naturally
preserve a much larger amount of the common ancestral text
than a MS so largely affected by Western and Alexandrian in-
fluences as'N; and, as regards readings in which each of them
stands alone, the different types of transcription characteristic
of their respective scribes would naturally have similar con-
sequences.

Although however a text formed by taking B as the sole
authority, except where it contains self-betraying errors, would
be incomparably nearer the true text of the autographs than a
text formed in like manner from any other single document, it
would certainly include many wrong readings; and the only safe
criticism is that which throughout takes account of all existing
evidence. The places in which the true reading appears to have
been lost in both B and δὲ are extremely few; but certain or
possible exceptions to the usual superiority of B to δὲ are many;
and thus the various presumptions afforded by the internal cha-
racter of various groups of documents are invaluable, while ‘in-
ternal évidence of readings’ is often a helpful instrument of
verification in the last decision, removing many uncertainties
which must otherwise have continued unresolved, and again
occasionally suggesting uncertainties which claim recognition.

562

Such also, wherever the ancient texts are difficult to identify, are
virtually the resources on which criticism depends in those parts
of the Epistles which have perished in B, namely in the latter
part (ix 14—end) of the Epistle to the Hebrews, in the Pastoral
Epistles, and in the Epistle to Philemon. In the Apocalypse
the authority of single documents is merged still more in that of
grouped documents and in internal evidence; and the leading
ancient texts are at least more obscure than elsewhere. Whether
B ever contained the Apocalypse or not, it is now defective from
Hebrews ix 14 onward. The loss is the greater because in
the Apocalypse δὲ has a text conspicuously inferior to its text of
the other books, partly inherited from earlier more or less cor-
rupted texts, partly due to increased licence of transcription ;
and, though A, more especially when it is supported by C, here
proves itself entitled to considerable authority, it does but im-
perfectly supply the deficiency, and moreover the want of early
and good versions other than the Latin is sensibly felt. Yet even
heré the number of variations in which it is difficult to come to a
trustworthy conclusion is much smaller than might have been
anticipated. |

The sketch contained in the preceding pages may suffice to
indicate the principal lines of criticism which have been fol-
lowed in this edition. The aim of sound textual criticism must
always be to take.account of every class of textual facts, and to
assign to the evidence supplied by each class its proper use and
rank. When once it is clearly understood that, by the very
nature of textual transmission, all existing documents are more
or less closely related to each other, and that these relations of
descent and affinity have been the determining causes of nearly
all their readings, the historical investigation of general and
partial genealogy becomes the necessary starting-point of criti-
cism. Genealogical results, taken in combination with the in-
ternal character of the chief ancient texts or of the texts of extant
documentary groups, supply the presumptions, stronger or weaker

a

563
as the case ‘may be, which constitute the primary and: often the
virtually decisive evidence for one reading as against another.
Before however the decision as to any variation is finally made, it
is always prudent, and often necessary, to take into consideration
the internal evidence specially affecting -it, both intrinsic and
transcriptional. If it points to a result different from that which
the documentary evidence suggested, a second and closer in-
spection will ysually detect some hitherto, overlooked character-
istic of the best attested reading which might naturally lead to
its alteration ; while sometimes on the other hand reexamination
brings to light an ambiguity in the attestation. No definite rule
can be given in the comparatively few cases in which the ap-
parent conflict remains, more especially where the documentary
evidence is scanty on one side or obscure. The ultimate deter-
mination must evidently be here left to personal judgement on a
comprehensive review of the whole evidence.- But in a text so
richly attested as that of the New Testament it is dangerous to
reject a reading clearly commended by documentary evidence
genealogically interpreted, though it is by no means always safe
to reject the rival reading. Here, as in the many variations in
which documentary and internal evidence are both indecisive, it
is manifestly right to abstain from placing before the reader
an appearance of greater certainty than really exists, and there-
fore to print alternative readings, so as to mark the places where
an absolute decision would at present be arbitrary, and also to
mark the limits within which the uncertainty is confined. 7

The office of criticism thus far has been to discriminate be-
tween existing various readings, adopting one and discarding
another. But it is at least theoretically possible that the origin-
ality of the text thus attained is relative only, and that all ex-
isting documents are affected by errors introduced in the early
stages of transmission, Here there is no possible ultimate
criterion except internal evidence: but the history of the text of
the New Testament shews the meeting-point of the extant lines

564

of transmission to have been so near the autographs that com-
plete freedom from primitive corruption would not be antece-
dently improbable. As far as we are able to judge, the purity
of the best transmitted text does in all essential respects receive
satisfactory confirmation from internal evidence. We have
never observed the slightest trace of undetected interpolations
or corruptions of any moment, and entirely disbelieve their
existence, There are however some passages which one or
both of us suspect to contain a primitive error of no great im-
portance, and which are accordingly indicated as open to ques-
tion, all suggestions for their correction being reserved for the
Appendix.

This brief account of the text of the New Testament would
be incomplete without a word of caution against a natural mis-
understanding. Since textual criticism has various readings for
its subject, and the discrimination of genuine readings from cor-
ruptions for its aim, discussions on textual criticism almost in-
evitably obscure the simple fact that variations are but secondary
incidents of a fundamentally single and identical text. In the
New Testament in particular it is difficult to escape an exagger-
ated impression as to the proportion which the words subject
to variation bear to the whole text, and also, in most cases, as
to their intrinsic importance. It is not superfluous therefore to
State explicitly that the great bulk of the words of the New
Testament stand out above all discriminative processes of criti-
cism, because they are free from variation, and need only to be
transcribed. Much too of the variation which it is necessary to
yecord has only an antiquarian interest, except in so far as it
supplies evidence as to the history of textual transmission, or as
to the characteristics of some document or group of documents.
The whole area of variation between readings that have ever
been admitted, or are likely to be ever admitted, into any
printed texts is comparatively small; and a large part of it is
flue merely to differences between the early uncritical editions

565

and the texts formed within the last half-century with the help
of the priceless documentary evidence brought to light in recent
times. A small fraction of the gross residue of disputed words
alone remains after the application of the improved methods of
criticism. won from the experience of nearly two centuries of
investigation and discussion. If comparative trivialities, such
as changes of order, the insertion or omission of the article with
proper names, and the like, are set aside, the words in our
opinion still subject to doubt can hardly amount to more than a
thousandth part of the whole New Testament.

_ Nor must it be forgotten how strong an assurance of incor-
ruptness in the unvarying parts of the text of the New Testament
is supplied indirectly by many of the variations which do exist,
inasmuch as they carry us back by the convergence of inde-
pendent lines of transmission to a concord of testimonies from
the highest antiquity; or again what unusually ample resources
of evidence the New Testament possesses for the reduction of
the area of textual uncertainty to a minimum. The apparent
ease and simplicity with which many ancient texts are edited
might be thought, on a hasty view, to imply that the New
Testament cannot be restored with equal security. But this
ease and simplicity is in fact the mark of evidence too scanty
to be tested; whereas in the variety and fullness of the evidence
on which it rests the text of the New Testament stands abso-
lutely and unapproachably alone among ancient prose writings.
Doubtful points are out of sight even in critical editions of
classical authors merely because in ordinary literature it is
seldom worth while to trouble the clearness of a page. The
one disadvantage on the side of the New Testament, the com-
paratively early mixture of independent lines of transmission, is
more than neutralised, as soon as it is distinctly perceived, by
the antiquity and variety of the evidence; and the expression of
doubt wherever doubt is really felt is owing to the paramount
necessity for fidelity as to the exact words of Scripture.

SUMMARY
OF DOCUMENTARY EVIDENCE

THE documentary evidence for the text of the New Testa-
ment is derived entirely from manuscripts, Direct evidence is
furnished by Greek manuscripts : they represent to us what was
originally written or dictated by the author of a book, subject
only to such errors as may have arisen through transcription.
Indirect evidence is furnished by Versions and by the quotations
of Fathers. Versions, themselves transmitted to us through
manuscripts (Latin, Syriac &c.), are liable not only to errors of
transcription but also to errors or at least uncertainties arising
from the passage from one language to another, the two chief
causes of such uncertainty being inability to express Greek
distinctions, and paraphrastic freedom of rendering. On the
other hand through the medium of Versions we are enabled
more or less clearly to discern the text of the Greek MSS from
which they were translated, and such Greek MSS must in most
cases have been older than all but a few of the extant Greek
MSS, and in some cases much older. Again, the quotations
occurring in the writings of Fathers, themselves transmitted ta
us through MSS, which are rarely of any high antiquity, are
liable not only to errors of transcription, but also to errors or
uncertainties of quotation, due either to imperfect recollection or
to modification of language for the sake of grammar or conveni-
ence. And yet, once more, the quotations reveal to us with
greater or less distinctness the texts of the Greek MSS with
which the Fathers were familiar, and such MSS must have been
at least as early as the Fathers who used them.

DOCUMENTARY EVIDENCE 567

Thus each great class of documentary evidence supplies
valuable testimony both for the investigation of the history of
the text as a whole and for the determination of the true text in
detail.

Greek MSS

_. The Greek MSS of the New Testament are usually divided
into two classes, conventionally known as ‘ Uncials’ and
‘ Cursives’, according as they are written in capital letters or in
a more or less running hand. For the sake of brevity it is
customary to distinguish Uncials by capital letters (ABC &c. ;
TAO ἅς. ; &), and Cursives for the most part by arabic numerals
(τ, 2, 35 45 13, 22, 33 &c.). . .
At the head of the list of Uncials stand four great MSS be-
longing to the fourth and fifth centuries, which contained when
complete both the Old and the New Testaments. They are

B, Codex Vaticanus, at Rome, containing the whole New Testa-
. ment except the later chapters of Hebrews, the Pastoral
Epistles, Philemon, and the Apocalypse.
N, Codex Sinaiticus, at St Petersburg, containing the entire
New Testament. Discovered by Tischendorf in 1859 in
the convent on Mount Sinai.

A, Cofex Alexandrinus, in the British Museum, containing all,
except about the first 24 chapters of St Matthew’s and two
leaves of St John’s Gospel and three of 2 Corinthians, Pre-
served at Alexandria from at least the end of the eleventh
century. Presented to Charles I in 1628 by Cyril et
Patriarch of Constantinople.

C, Codex Ephraemi rescriptus, at Paris, containing nearly three
fifths of the whole, part of almost every book being pre-
served. A ‘palimpsest’, the original writing having been
partially washed out, and Greek translations of works of
Ephrem Syrus written over,

568 SUMMARY OF

B and § appear to belong to the middle of the fourth century:
A and C are certainly of somewhat later date, and are assigned
by the best judges to the fifth century. It is on the whole
probable that B and δὲ were written in Italy, A and C at-Alex-
andria: but the evidence as yet known is not decisive.

The remaining Uncial MSS are all of smaller though variable
size. None of them shew signs of having belonged to a complete
Bible, and it is even doubtful whether any of them belonged to
a complete New Testament.

Next in interest to the four great Greek Bibles are the
bilingual Uncial MSS in Greek‘and Latin, written in parallel
pages or columns, or in one instance with the Latin between the
lines of the Greek. They are, exclusive of small fragments,

D, Codex Bezae, at Cambridge (University Library), containing
the greater part of the Gospels and Acts: a fragment of the
Latin version of 3 John shews that the Catholic Epistles
were originally included. Presented to the University of
Cambridge in 1581 by Beza, who states that it was found at
Lyons in the war of 1562. Written in the sixth century.

A+G,. A, Codex Sangallensis, at St Gallen, containing the
Gospels all but complete. G,, Codex Boernerianus, at
Dresden, containing: the Pauline Epistles (Hebrews ex-
cepted) with a few gaps. The two portions originally
formed a single MS, written by an Irish scribe, probably
at St Gallen, in the ninth century. The Greek text of ας
was copied in a somewhat later bilingual Uncial MS, Fs,
Codex Augiensis, preserved and perhaps written at Reichenau
near Constanz, purchased by Bentley, and now belonging to
Trinity College, Cambridge.

E,, Codex Laudianus, at Oxford (Bodleian Library), containing
| the Acts with some gaps. Written about the sixth century,
perhaps in Sardinia, where it was preserved in early times ;
used and cited by Beda in his later commentary on the
Acts ; and presented to the-University of Oxford by Arch-

DOCUMENTARY EVIDENCE 569
bishop Laud.

Dy, Codex Claromontanus, at Paris, containing the Pauline
Epistles with. a few gaps. Written in the sixth century.
Formerly in the possession of Beza, who states that it was
found at Clermont near Beauvais. After undergoing many
corrections, the text was copied in another bilingual Uncial
MS, Ἐς, Codex Sangermanensis, written in the ninth cen-
tury, preserved in modern times at St Germain des Prez,
and since the French Revolution at St Petersburg.

These four (six) bilingual MSS must have been written in the
West of Europe.

Most of the remaining uncial MSS of any great critical value
are very fragmentary. The most important are

L, at Paris, containing the Gospels with a few gaps (Cent. vit).

Z, Codex Dublinensis, in Dublin (Trinity College), containing

τς many palimpsest fragments of St Matthew (Cent: v1).

=, Codex Zacynthius, in London (British and Foreign Bible
Society), containing many fragments of St Luke, with a
marginal commentary (Cent. vi1i).

R, Codex Nitriensis, in the British Museum, containing many
palimpsest fragments of St Luke (Cent. v1).

| P, Q, Codices Guelferbytani, at Wolfenbiittel, apparently origi-
nally belonging to Bobio, containing palimpsest fragments
of the Gospels (Cent. v1 and v respectively).

T, Codex Borgianus, fragments containing nearly 180 verses of
St Luke and St John (? Cent. v). Of special interest not
only for the antiquity of the text, but as an Egyptian bi-
lingual MS, having the Thebaic version (see p. 574) on
opposite pages to the Greek.

H;, fragments’ of the Pauline Epistles, scattered in several
libraries on the Continent (Cent. v1).

570 SUMMARY OF

P,, Codex Porphyrianus, belonging to the Russian Bishop Por-
firi, noteworthy as containing, with some gaps, the whole
New Testament except the Gospels. A palimpsest, written
originally in Cent. Ix.

The Cursive MSS range from the ninth to the sixteenth
centuries. Many of them contain two or more groups of books,
and above 30 the whole New Testament. If each MS is counted
as one, irrespectively of the books contained, the total number
probably ‘far exceeds 1000. Much still remains to be. done in
exploring their contents. But enough is already known through
the labours of many collators to render it highly improbable that
any considerable amount of valuable evidence lies buried in the
copies as yet uncollated. — | .

An accessory class of Greek MSS is formed by Lectionaries
or books of ecclesiastical lessons taken from the New Testament,
of which several hundreds have been catalogued. Many of these
are Uncial. None however are believed to be older than the
eighth or possibly the seventh century. All the extant Greek
Lectionaries follow the lection-system of Constantinople, itself
derived from the local lection-system of Antioch, which cannot
be traced further back than the'latter part of the fourth century.
‘The lection-systems of other Greek Churches about the fourth
century were certainly different: but few of their details are
known.

"On the texts found in Greek MSS see pp. 553 and Intro-

duction 88 201—212; 261—268.

Versions

Of Versions, or ancient translations of the whole or parts of
the New Testament, made chiefly for the use of countries in
which Greek was at least not habitually spoken, there are three
principal classes, the LATIN, the SYRIAC, and the EGYPTIAN. .

' The Latin MSS are usually and conveniently classified
under two heads, ‘Old Latin’ (sometimes miscalled ‘ Italic’)

DOCUMENTARY EVIDENCE 571

and ‘Vulgate’. There is however a wider difference between
the earlier and the later stages of the ‘Old Latin’ (in this com-
prehensive sense of the term) than between the later stages and
the Vulgate. The earliest known form of the Old Latin-is the
‘ African Latin’, which ‘can be clearly identified by the quota-
tions of Cyprian, Bishop of Carthage towards the middle of the
third century, and more obscurely by those of his master
Tertullian. Two MSS of the Gospels, both unfortunately very
imperfect, are ‘substantially African, though with an admixture
of other readings: they are the Codex Palatinus (designated 6),
formerly at Trent, now at Vienna (one leaf in Dublin), written
in the fourth or fifth century with gold and silver letters on
purple vellum; and the Codex Bobiensis (k), now at Turin, a
small MS probably of the fifth century (portions of the first two
Gospels only). Apart from quotations, the only other African
text is that of a few palimpsest fragments of the Acts and
Apocalypse at Paris (%), written in the fifth or sixth century.
Nearly the whole African Apocalypse has however been re-
covered from the quotations of Primasius.

The ‘European Latin’ is a second type of text, found ειήχεηι
in Western Europe, and especially in North Italy, in the fourth
century. Its precise relation to the African text has not yet
been clearly ascertained. In the Gospels it is represented by a
few MSS, some of great antiquity ;- a, Codex Vercellensis, at
Vercelli (Cent. 1v); b, Codex Veronensis at Verona (Cent. Iv
orv); ¢, Codex Colbertinus, at Paris (about Cent.x1); ff;
Codex ‘Corbeiensis, formerly at Corbey, now at Paris (Cent.
v1); h, Codex Claromontanus (part of St Matthew), formerly
at Clermont, now at Rome (Cent. Iv or Vv); t, Codex Vindo-
bonensis (part of St Mark and St Luke), at Vienna (Cent. v or
VI); r, Codex Dublinensis (much damaged fragments of all
the Gospels), in Dublin (Cent. vi or v11); besides smaller
fragments, and also MSS of mixed text. In addition to frag-
ments, there is a single ‘European’ copy of the Acts, g, Codex
Holmiensis (? Cent. X11), at Stockholm; the Apocalypse in the

572 SUMMARY OF

same huge manuscript Bible (‘Gigas’) may also be called late
‘European’. A peculiar version of St James is preserved in /,
Codex Corbeiensis, formerly at Corbey, now at St Petersburg
(Cent. x). The Latin texts of some of the bilingual MSS, d of
Ὁ (Gospels and Acts), ¢ of D, (Pauline Epistles), ὁ of E, (Acts),
and g of G, (St Paul), are founded on ‘European’ texts, but
with so much artificial assimilation to the Greek texts which
they accompany that they but rarely afford independent evidence
for the original Greek text of the New Testament.

A third type of text is the ‘Italian Latin’, formed by various
revisions of the ‘European’ text, made partly to bring it into
accord with such Greek MSS as chanced to be available, partly
to give the Latinity a smoother and more customary aspect. To
this type belongs the Latin text found in many of Augustine’s
writings. Two MSS of the Gospels (besides fragments) have an
‘Italian’ text, 4, Codex Brixianus, at Brescia, and g, Codex
Monacensis, at Munich, both probably of the sixth century; as
have also a few fragments of the Pauline Epistles from two MSS
(σ 53), formerly at Freisingen, now at Munich (Cent. v or v1,
and VII respectively), and from a third (7), at Gottweig on the
Danube (Cent. VI or vii), and probably a few Freisingen
fragments of the Catholic Epistles (9), now at Munich (Cent,
vi). The Apocalypse in the Stockholm ‘ Gigas’ should perhaps
be added. |

Other portions of Old Latin texts of different books are said
to have been discovered, and to be on the way to publication;
and doubtless others will in due time be brought to light. —

What is called the ‘Vulgate Latin’ is a text formed by
another revision undertaken by Jerome about 383. Internal
evidence shews that the Latin MSS which he took as a basis
for his corrections contained an already revised text, chiefly if
not wholly ‘Italian’ in character. In the Gospels his changes
seem to have been comparatively numerous; in the other books
of the New Testament they were evidently much scantier and
more perfunctory. Aided by the credit justly won by:his sub-

DOCUMENTARY EVIDENCE 573

stantially independent translation of the Old Testament from
the Hebrew, Jerome’s revised text of the New Testament slowly
and gradually displaced the chaos of unrevised and imperfectly
revised texts which had preceded it; and thus in due time
acquired the right to be called the Latin Vulgate.

Before the Old Latin texts had passed out of use, many of
their readings were casually adopted by transcribers of the
Vulgate, and thus various mixed texts were formed. The
scattered particles or portions of Old Latin texts thus preserved
are sometimes of considerable interest and value.

The SyRIAC Versions are, strictly speaking, three in number.
The principal is the great popular version commonly called the
Peshito or Simple. External evidence as to its date and’ history
is entirely wanting: but there is no reason to doubt that it is at
least as old as the Latin Version. Till recently it has been
known only in the form which it finally received by an evidently
authoritative revision, a Syriac ‘Vulgate’ answering to the
Latin ‘ Vulgate’. It has long been seen, on the ground of clear
internal evidence, that this present form of the version cannot be
a true representation of the Syriac text as it stood originally, but
as it stood after undergoing a revision in conformity with Greek
MSS. Inother words, an Old Syriac must have existed as well as
an Old Latin. ‘Within the last few years the surmise has been
verified. An imperfect Old Syriac copy of the Gospels, assigned
to the fifth century, was found by Cureton among MSS brought
to the British Museum from Egypt in 1842. The character of
the fundamental text confirms the great antiquity of the version
in its original form ; while many readings suggest that, like the
Latin Version, it degenerated by transcription and perhaps also
by irregular revision. A similar testimony is borne by the frag-
ments of a Syriac Harmony of the Gospels preserved in an ex-
position by Ephrem Syrus, which has recently come to light in
an Armenian translation : this Harmony, or a Greek original of
it, is no other than the Diatessaron of Tatian, compiled early in
the second half of the second century. No MS of the Old

ῬΡΡ

574 SUMMARY OF

Syriac Acts and Epistles has yet been discovered. The revision
by which the Peshito assumed its Vulgate form may be safely
taken to have been connected with the revision which produced
the Syrian Greek text (see pp. 549, 551 and Introduction
88 188 ff.). The four minor Catholic Epistles and the Apocalypse,
not being included in the Canon of the Syrian Churches, are
absent from the true Syriac Vulgate, but are extant in supple-
mentary versions.

A second Syriac Version, closely literal in its renderings, was
made for Philoxenus of Mabug in 508, Little is known of it in
this its original condition. We possess a revision of it made by
Thomas of Harkel in 616, from whom it is called the ‘ Harklean
Syriac’, It includes all the New Testament except the Apoca-
lypse. The margin contains various readings from Greek MSS
which must either have been ancient or have had ancient texts.

A third Version, written in a peculiar dialect, is found almost
exclusively in Gospel Lectionaries (a few verses of the Acts have
Jately come to light), and is commonly called the ‘Jerusalem
Syriac’. The text is mainly of ancient character: but the origin
and history of the version are obscure.

The third great group of Versions is the EGYPTIAN. The
Coptic or Egyptian Versions proper are three, very unequally
preserved. The Memphitic or Boheiric, sometimes loosely desig-
nated as the Coptic, contains the whole New Testament, though
it does not follow that all the books were translated at the same
period, and the Apocalypse was apparently not treated as a
canonical book. The greater part of the version cannot well be
later than the second century. The MSS shew much diversity of
text; and in Egypt, as elsewhere, corruption was doubtless pro-
gressive. The Version of Upper Egypt, the Thebaic or Sahidic,
was probably little if at all inferior in antiquity. It in like man-
ner contained the whole New Testament, with the Apocalypse
as an appendix. No one book is preserved complete, but the
number of extant fragments is considerable. Of the third Ver-
sion, the Bashmuric or Fajumic, from Middle Egypt, about 330

DOCUMENTARY EVIDENCE 575

verses from St John’s Gospel and the Pauline Epistles alone sur-
vive. With the Egyptian Versions proper may be associated the
ETHIOPIC, the Version of ancient Abyssinia, dating from the .
fourth or fifth century. Though written in a totally different lan-
guage, it has strong affinities of text with its northern neighbours.
The numerous MSS containing it vary considerably, and give
evidence of mixture and revision. No book of the New Testa-
ment is wanting.

Besides the three great groups ‘two solitary Versions are of
considerable interest, the one from outlying Asia, the other from
outlying Europe. These are the ARMENIAN and the GOTHIC.
The ARMENIAN, which is complete, was made early in the fifth
century. In its original form it was made from Greek MSS,
probably obtained from Cappadocia, the mother of Armenian
Christianity. The GoTHIc Version, the work of Ulfilas or Wul-
fila, the great bishop of the Goths, dates from the middle of the
fourth century. He received a Greek education from his Chris-
tian parents, originally Cappadocians ; and Greek MSS supplied
the original for his version. We possess the Gospels and the
Pauline Epistles (Hebrews excepted), with many gaps, in MSS of
about the sixth century.

The other Versions are of comparatively late date, and of
little direct value for the Greek text. Most of them are only
secondary translations from versions already noticed, chiefly me
Latin and Syriac Vulgates.

Lectionaries as well as continuous texts are extant for most
of the versions, But unfortunately no Old Syriac Lectionary is
known to exist, and of Old Latin Lectionaries a few fragments
only.

On the texts found in Versions see p. 554 and Introduction
88. 213—219, 269—273, 280.

PP2

576 SUMMARY OF

Quotations of Fathers

The third class of documentary evidence is supplied by the
writings of the Fathers, which enable us with more or less cer-
tainty to discover the readings of the MS or MSS of the New
Testament which they employed. The quotations naturally
vary in form from verbal transcripts of passages, short or long,
through loose citations down to slight allusions. Nay there are
cases in which the absence of even an allusion allows the text
read by an author to be inferred with tolerable certainty: but
this negative evidence is admissible only with the utmost
caution.

A large proportion of the Ante-Nicene Christian literature is
entirely lost, and some of the most interesting of the extant
writings are of little use for the present purpose on account of the
scantiness and comparative vagueness of the textual materials |
contained in them. The only period for which we have any-
thing like a sufficiency of representative knowledge consists
roughly of three quarters of a century from about 175 to 250:
but the remains of four eminent Greek Fathers, which range
through this period, cast a strong light on textual history back-
ward and forward. They are Irenzeus, of Asia Minor, Rome,
and Lyons (a large proportion of his chief work is preserved only
in a Latin translation); his disciple Hippolytus, of Rome;
Clement, of Athens and Alexandria; and his disciple Origen, of
Alexandria and Palestine. To the same period belong: the
Latin representatives of North Africa, Tertullian and Cyprian, as
also Cyprian’s Roman contemporary Novatian. Towards the close
of the third century we have somewhat considerable remains of
Methodius, of Lycia and Tyre, an enemy of the Origenian
school; and in the first third of the fourth century several writ-
ings of Eusebius of Ceesarea in Palestine, the most learned of its
disciples. For the second half of the third century we have
other fragments, but they are few in number.

DOCUMENTARY EVIDENCE 577

It would be useless to enumerate the Greek writers after
Eusebius. All of them in various degrees supply valuable evi- —
dence for tracing the history of the text. But when the outlines
of the history of the text have once been ascertained, it becomes
clear that, owing to the increase of textual mixture and the grow-
ing displacement of the earlier texts by the later, few writers
supply testimony of much value for the discrimination of true
readings individually. The most important of them for this pur-
pose is Cyril of aaa though his writings belong to 188
fifth century.

The Latin Fathers of the fourth century furnish a larger
proportion of valuable material. Their quotations constitute a
not less important province of Old Latin evidence than the ex-
tant MSS; not only supplying landmarks for the investigation
of the history of the version, but preserving numerous verses and
passages in texts belonging to various ages and in various stages
of modification. Even in the Gospels their aid is always wel-
come, often of the highest value; while in most other books they
supply not only a much greater bulk of evidence than our frag-
mentary MSS, but also in not a few cases texts of greater an-
tiquity. The most important Latin Fathers of this period for
textual purposes are Lucifer, Hilary, Victorinus, Ambrose, the
writer known as Ambrosiaster, and Jerome. Later writers for
the most part are less worthy of notice, as the Latin texts
degenerated rapidly through revision made under the influence
of late Greek texts.

Some considerable works written in Greek have been pre-
served only or chiefly in another language. In these cases the
readings which meet the eye may either be a faithful reproduc-
tion of the original readings or be due to a more or less complete
assimilation to the language of the Version most familiar to the
translator. The most important Latin translations are those
which have preserved to us the great treatise of Irenzeus against
heresies and several of Origen’s writings, the subsidiary text
being one or other form of Old Latin. To Syriac translations

° Β

878 DOCUMENTARY EVIDENCE

we chiefly owe the 7heophania of Eusebius and a large part of
- the younger Cyril’s Homilies on St Luke, to name only the most

characteristic examples ; in the former case the Old Syriac, in the
latter the Vulgate Syriac, is the intrusive element in the text.

With the evidence of the Fathers may be classed a few
collections of biblical extracts, selected and arranged for doc-
trinal or ethical purposes. Of this kind are the Latin Speculum
designated m, of unknown authorship, and the three invaluable
books of Zes¢tmonta compiled by Cyprian.

On the texts found in the Fathers see pp. 548—552 and
Introduction §§ 130, bse 177 ff., 182, 188, 191 ff., 220—
223, 274—280.

ORTHOGRAPHY

THE purer texts of the New Testament contain many spellings
and inflexions of words which differ from the forms made familiar
by Attic and literary usage. The true nature of these to modern
readers unfamiliar forms is disguised by the use of such terms as
“ Alexandrine’ or ‘ Hellenistic’, which are often applied to them.
They do not occur in Alexandria or elsewhere in Egypt more
abundantly than elsewhere; nor is there any reason to believe
that they were more freely employed by Greek-speaking Jews
than by men of other creeds or nationalities under similar circum-
stances. There is sufficient evidence in-late classical literature,
and the amplest evidence in inscriptions, that these forms are
in reality for the most part the spellings and inflexions of common
life, such as would or might be spontaneously used by any one
not scrupulous as to literary correctness. Forms of this kind
do not constitute a dialect. Their own range of departure
from conventional standards, and the extent to which they
are adopted in writing, must from the nature of the case be
subject to endless variation. Within the New Testament itself
the usage of different writers is not identical, nor, as far as the
testimony of extant MSS shews, is even the usage of each writer
constant.

Moreover, while some unfamiliar forms are so amply attested
as not to leave the slightest room for doubt as to their genuineness,
the evidence for many others is too limited or too irregular
to justify either absolute acceptance or absolute rejection. In
such cases the form regarded as less probable than the form
printed in the text must be accounted an alternative reading.
On consideration however of the purely formal,natureCof’ such

580 ORTHOGRAPHY

alternative readings, it has not been thought necessary to re-
produce them in this edition. In the larger edition they will be
found in the Appendix, arranged under grammatical heads in
the Notes on Orthography, accompanied with brief statements
of evidence and illustrations from extraneous sources. Further
explanations of the problems presented by the orthography of
the New Testament will be found in the Introduction §§ 393—
16.

' As examples of variations from the more familiar ortho-
graphy under some of the panel) heads the following may be
taken :—

Breathings: ἐφ᾽ ἐλπίδι (once).

Changes of Consonants: σφυρίς (Ξε σπυρίς), σφυδρά (egupd):

Non-assimilation of the final v of σύν ἐν &c. in composition:
συνλαλέω, ἐνκρίνω, παλινγενεσία.

Changes of Vowels: τέσσερα, ἐκαθερίσθην, ἐραυνάω, ἐφνίδιος
(αἰφν---), κερέα (-αἰα), ἀνάπειρος (—npos), πρόϊΐμος, δανίζω, χρεοφι-
λέτης, καταλέλιμμαι (-- λειμμαι), τάχειον ; and in terminations
ἀλαζονία, ἀναιδία, αἴγιος (=al-yeos), σκοτινός.

Inflexions of nouns: μαχαίρῃ, συνειδυίης, ἔλεος --ἔους, χάριτα.

Inflexions of verbs: εἶπαν, ἔπεσαν, ἦλθαν, εἶδαν, ἔγνωκαν (=
ἐγνώκασιν), ἠρώτουν, κατασκηνοῖν (-obv), ἀφίομεν (from ἀφίω =
ἀφίημι), ἀφεῖς (from ἀφέω-Ξ ἀφίημι), διδῶ (from διδόω τε δίδωμι),
δοῖ (= δῷ), πεῖν (ΞΞ πιεῖν), ἀνελήμφθην (-ἠφθην) and so ἀνάλημψις;
and specially augments, ἠργασάμην (εἰργ--), διερμήνευσα, ἀνορθώθην,
οἰκοδομήθην, ἱστήκειν (εἷστ-), ἀπεκατεστάθην, ἐράντισα (and so
Gpados), ἐριμμένος, ῥεραντισμένος.

The breathings of foreign proper names cannot be fixed by
authority, for, with rare exceptions, breathings are not found
in MSS of the New Testament before the seventh century. In
the present text they follow the original spelling or etymology of
the names in their respective languages; as ‘Adplas, “ABeA,
᾿Αλφαῖος, ᾿Εβραῖος, Ιεροσόλυμα ; and similarly ᾿Αλληλουιά,

‘NOTATION

Alternative Readings

WHEREVER it has been found impossible to decide that one
of two or more various readings is certainly right, alternative
readings are given: and no alternative reading is given which
does not appear to have a reasonable probability of being the
true reading. The primary place in the text itself is assigned
to those readings which on the whole are the more probable, or
in cases of equal probability the better attested (see p. 563 and
Introduction ὃ 377). The other alternative readings occupy a
secondary place, with a notation which varies according as they
differ from the primary readings by Omission, by Addition, or
by Substitution.

A secondary reading consisting in the Omission of words
retained in the primary reading is marked by simple brackets
[ ]in the text. Thus in Matt. vil 24 τοὺς λόγους τούτους is the
primary reading, rods λόγους without τούτους the secondary
reading.

A secondary reading consisting in the Addition of words
omitted in the primary reading is printed at the foot of the page
without any accompanying marks, the place of insertion being
indicated by the mark 7 in the text. Thus in Matt. xxiii 38 ὁ
οἶκος ὑμῶν without ἔρημος is the primary reading, ὁ οἶκος ὑμῶν
ἔρημος the secondary reading.

A secondary reading consisting in the Substitution of other
words for the words of the primary reading is printed at the
foot of the page without any accompanying mark, the words of

582 NOTATION

the primary reading being included within the marks Γ᾿ in the
text. Thus in Matt. xvi 20 ἐπετίμησεν is the primary reading,
διεστείλατο the secondary reading. The notation for substitution
is employed for the sake of convenience in a few cases that fall
in strictness under the two former heads, Thus in Matt. xi 5
it expresses the secondary omission of καί, with a change of
punctuation; and in Matt. xxi 28 it expresses the secondary
addition of μου, with a change of accentuation. It is likewise
employed for alternative punctuations,

Where there are two or more secondary readings, they are
separated by wv. at the foot of the page, unless they differ from
each other merely by the omission or addition of words; in
which case they are distinguished from each other by brackets
at the foot of the page, enclosing part.or the whole of the longer
reading. Thus there are two secondary readings in Matt. xiii
30, both ἄχρι and μέχρι; in xviir7, both τότε ἀποκριθείς and
ἀποκριθείς alone; and in xviii 10, both ἐν τῷ οὐρανῷ and the
omission of these or any corresponding words. Sometimes one
of two secondary readings differs from the primary reading by
omission only, so that it can be expressed by simple brackets in
the text, while the other stands as a substitution at the foot of
the page. Thus in Matt. ix 18, εἷς προσελθών being the primary
reading, προσελθών and εἰσελθών are both secondary readings.

A few alternative readings and punctuations are examined in
the Appendix to the larger edition.

Secondary readings of an orthographical character are omitted
in this edition. See above, pp. 579 f.

Suspected Readings

Wherever it has appeared to the editors, or to either of
them, that the text probably contains some primitive .error, that
is, has not been quite rightly preserved in any existing docu-

NOTATION 583

ment, or at least in any existing document of sufficient authority
(see p. 564), the marks + are placed at the foot of the page,
the extreme limits of the words suspected to contain an error
of transcription being indicated by the marks ἢ" in the text.
Where either of two suspected extant readings might legiti- ©
mately have been printed in the text, one of them is printed as
an alternative reading between the t +: where there is no such
second reading entitled to be associated with the text, the ++ are
divided only by dots. All places marked with + + are the subject
of notes in the Appendix to the larger edition. A list of them
follows on the next page. In a few cases a reading apparently
right, and also attested largely though not by the best documents, _
being probably a successful ancient conjecture, is printed in the
text, the better attested reading being placed at the foot with
- *MSS’ added, and a note inserted in the Appendix. (The same
notation is used for one or two well attested spellings or forms not
adopted in the text.) See Introduction 88 361—368, 380, 88.

Noteworthy Rejected Readings
printed within double brackets

A few very early interpolations in the Gospels, omitted by
‘Western’ documents alone (Luke xxii 19 f.; xxiv 3, 6, 12, 36,
40, 51, 52), or by ‘Western’ and ‘Syrian’ documents alone
(Matt. xxvii 49), are inserted within double brackets [7] in the

body of the text. See p. 557 and Introduction 88 240 f., 383.

A few interpolations in the Gospels, probably ‘Western’ in .
origin, containing important matter apparently derived from
extraneous sources, are inserted within double brackets [] in
the body of the text (Matt. xvi 2 f.; Luke xxii 43 f.; xxiii 34), or
separately (Mark xvi g—20, where the same notation is used for
the alternative Shorter Conclusion of the Gospel; John vii 53—
viii 11). See p. 557 and Introduction § 384.

LIST OF

SUSPECTED

The following is a list of all
words or passages marked with
t+ at the foot of the page, as
probably containing some ‘ primi-
tive’ error, that is, an error af-
fecting the texts of all or virtu-
ally all existing documents, and
thus incapable of being rectified
without the aid of conjecture.
The corresponding note is en-
closed in [] where one of the
editors is on the whole disposed .

ST MATTHEW

ΧΥ͂ 30 χωλούς, κυλλούς, τυ-
φλούς, κωφού:] order of the
words uncertain.

xxi 28—31 ᾿Εγώ,.. οὐκ ἀπῆλ-
Oev...... Οὐ θέλω, .. ἀπῆλθεν......
‘O πρῶτος] Οὐ θέλω,.. ἀπῆλθεν...
... Eya@,...0uK ἀπῆλθεν..... (Ὁ ὕ-
στερος (v. Exxaros).

Also Ov θέλω, ... ἀπῆλθεν......
᾿Εγώ,...οὐκ ἀπῆλθεν. .... Ὁ πρῶ-
τος. "

[λέγουσιν ‘O ὕστερος. perhaps
a primitive interpolation.]

Xxviii 7 εἶπο»] [perhaps a pri-
mitive error for εἶπεν (7).]

READINGS

to believe that there is no primi-
tive error. The mark ¢f is affix-
ed to suggested readings having
some slight secondaryattestation,
and thus not strictly conjectural.
See p. 582 f. and the references
there given.

In all cases + denotes the ad-
dition of the words following,
< their omission. The grave
accent is retained when it would
stand in the continuous text.

ST MARK

iv 28 πλήρη σῖτον] πλήρης [ὃ]
σῖτος, πλήρης σῖτον [probably
right 2], and other forms.

ST LUKE
xi 35] εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ

σκότος, τὸ σκότος πόσον with
omission of v. 36. And (ν. 36)
ὡς dray...gpwrify] καὶ ὡς [ὃ] λύ-
xvos [τῆς] ἀστραπῆς φωτίσει (in
Versions only, not in Greek) and
other variations. Some primi-
tive error probable.

SUSPECTED READINGS 585

ST JOHN

iv 1 [some primitive error not
improbable.] .

vi 4 [τὸ πάσχα perhaps a prie
mitive interpolation (f).]

SECTION ON THE WOMAN
TAKEN IN ADULTERY

9 πρεσβυτέρων,] + πάντες dve-
χώρησαν" ἢ

ACTS

iv 25 ὁ τοῦ πατρὸς.. παιδός
gov] many variations, Some
primitive error probable, per-
haps either διὰ πνεύματος ἁγίον
στόματος for διὰ στόματος with
διὰ πνεύματος ἁγίου transposed,
or τοῦ πατρὸς for τοῖς πατράσιν.

vii 46 τῷ θεῷ Ἰακώβ] τῷ οἰκῷ
Ἰακώβ. Some primitive error
probable. [Perhaps τῷ οἰκῷ for
τῷ κυρίῳ (τωκω).]

xii 25 ὑπέστρεψαν els Γερουσα-
λὴμ πληρώσαντες τὴν διακονίαν]
perhaps τὴν stood originally be-
fore εἰς, and was transposed by
@ primitive error.

xiii 32 τοῖς τέκνοις ἡμῶν] τοῖς
τέκνοις αὐτῶν: also τ. τ. αὐτῶν
ἡμῖν. Doubtless ἃ primitive
error for τ. 7. ἡμῖν f.

xiii 42 ᾿Εξιόντων δὲ αὐτῶν πα-
pexddovp...... Taira] < παρεκά-
Aovy: and ἠξίουν for παρεκάλουν.
And αὐτῶν] + ἐκ τῆς συναγωγῆς
τῶν ᾿Ιουδαίων (or the same sub-
stituted), and mapexd\ouv]+7a
ἔθνη. Some primitive error pro-
bable. [Perhaps Εξιόντων for
᾿Αξιούντων, and παρεκάλουν an

interpolation, with change of
punctuation. ]

ΧΥΪ 12 πρώτη τῆς μερίδος Ma-
κεδονία9] πρώτης [rns] μερίδος
τῆς M. and other variations.
[Some primitive error probable,
perhaps μερίδος for Πιερίδος.]

xix 40 περὶ τῆς σήμερον...ταύ-
τη] - οὐ: αἶ50 « περὶ 3°. [Some
primitive error probable, perhaps
αἰτίου ὑπάρχοντος for αἴτιοι ὑπάρ-
Xovres.]

xx 28 τοῦ θεοῦ] τοῦ κυρίου.
And τοῦ αἵματος τοῦ ἰδίου] τοῦ
ἰδίου αἵματος. [rov ἰδίου perhaps
a primitive error for τοῦ ἰδίου
viov. ]

XXV 13 ἀσπασάμενοι] ἀσπασό-
μενοι. [Some primitive error not
improbable.]

Xxvi 28 ποιῆσαι] γενέσθαι.
Some primitive error probable.
{Perhaps με πείθεις for πέποι-
θας.]

1 PETER

i 7 [τὸ δοκίμιον probably a pri-
mitive error for τὸ δόκιμον +)

iii 21 [8 probably a primitive
error for g@t.]

2 PETER

iii 10 εὑρεθήσεται] οὐχ εὑρεθή-
σεται: also κατακαήσεται: also
ἀφανισθήσονται : also « εὑρεθήσε-
ra: also < the whole clause.
Some primitive error probable ;
perhaps text for ῥνήσεται, or
some form of that stem.

iii 12 τήκεται] τακήσεται (-ov-
ra). [Text probably a primitive
error for τήξεται.}

586 LIST OF

1 JOHN

v 10 τῷ θεῷ] τῷ υἱῷ: also Fesu
Christo: also omitted. Text pro-
bably a primitive interpolation.

JUDE

I ἐν beg... rernpnuévots] several
slight variations. [Text probably
ἃ primitive error for θεῷ (without
ἐν) and ἐν ‘Inood.]}

5 πάντα) τοῦτο. Text perhaps
a primitive error for πάντας f.

thid. Kiptos] (altern.) ᾿Ιησοῦς:
also ὁ θεὸς. Some primitive error
probable, apparently ΟΤΙΚΟ (ὅτι
Κύριος) and otic (ὅτι ᾿ΙησοῦΞ)
for OTIO [ὅτι ὁ].

22 ἴ. οὖς μὲν ἐλεᾶτε...ἐν φόβῳ]
ovs μὲν ἐλέγχετε διακρινομένους,
os δὲ σώζετε (ἐλεᾶτε) ἐκ πυρὸς
K.T.A.: also οὖς μὲν ἐλεᾶτε δια-
κρινομένους, οὖς δὲ σώζετε ἐκ πυ-
pos ἁρπάζοντες [, οὖς δὲ ἔλεᾶτε)
ἐν φόβῳ and other variations,
some shorter. Some primitive
error probable; perhaps the first
ἐλεᾶτε an interpolation.

ROMANS

i 32 ποιοῦσιν... συνευδοκοῦσι»}
[ol] xocotvres...[ol] συνευδοκοῦντες.
Some primitive error probable.

iv 12 [καὶ τοῖς probably a pri-
mitive error for καὶ αὐτοῖς.

v 6 ef ye] ἔτι yap with and
without ἔτε below: also εἰς τί
yap: also εἰ γὰρ: also εἰ δὲ.
[Text possibly a primitive error
for εἴπερ.

viii 2 σε] (altern.) με. Text pro-
bably a primitive interpolation ft.

xiii 3 [τῷ ἀγαθῷ ἔργῳ pro-
bably a primitive error for τῷ
ἀγαθοεργῷ 1.] -

xv 32 θεοῦ] κυρίου ᾿Ιησοῦ : also
Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ: also ᾿Ιησοῦ Χρι-
στοῦ. Text probably a primitive
interpolation.

1 CORINTHIANS

xii 2 ὅτι ὅτε] < ὅτι: also<
ὅτε. Probably a primitive error
for ὅτι ποτὲ.

2 CORINTHIANS

iii 3 πλαξὶν καρδίαις σαρκίναις]
καρδίας for καρδίαι. ἩΠλαξίν
probably a primitive interpola-
tion (ἢ).

iii 17 [Κυρίου probably a pri-
mitive error for κύριον.

vii 8 βλέπω] + γὰρ. Βλέπω
probably a primitive error for
βλέπων 1.

xii 7 < dk0. And < ἵνα μὴ
ὑπεραίρωμαι 2°, Some primitive
error probable.

GALATIANS

iv 313; Υ1 τῆς ἐλευθέρας. TH
ἐλευθερίᾳ ἡμᾶς Χριστὸς ἠλευθέρω-
σεν" στήκετε οὖν καὶ] τῆς ἐλευθέ-
ρας, ἣ ἐλευθερίᾳ ἡμᾶς Χριστὸς
ἠλευθέρωσεν. στήκετε οὖν καὶ:
also τῆς ἐλευθέρας. TH ἐλευθερίᾳ
[οὖν] fF Χριστὸς ἡμᾶς (ἡμᾶς Χρι-
στὸς) ἠλευθέρωσεν στήκετε καὶ.
[Ty ἐλευθερίᾳ probably a primi-
tive error for Ez’ ἐλευθερίᾳ.

SUSPECTED READINGS

COLOSSIANS

ii 2 τοῦ θεοῦ, Χριστοῦ] τοῦ θεοῦ
ὅ ἐστιν Χριστός: also τοῦ θεοῦ καὶ
Χριστοῦ: also τοῦ θεοῦ: also τοῦ
θεοῦ πατρὸς τοῦ χριστοῦ (and the
same with καί inserted before or
after warpds): also τοῦ θεοῦ ἐν
Χριστῷ. [Τοῦ θεοῦ, Χριστοῦ pro-
bably a primitive error for τοῦ ἐν
Χριστῷ (1).}

li 18 < ἐν, [Some primitive
error probable, perhaps θέλων
ἐν ταπεινοφροσύνῃ for ἐν ἐθελο-
ταπεινοφροσύνῃ. |

thid. ὦ ἑόρακεν ἐμβατεύων ἃ μὴ
(οὐχ) ἑόρακεν ἐμβατεύων. Ῥτο-
bably a primitive error for ἀέρα
(or αἰώρᾳ) κενεμβατεύων.

li 23 [καὶ] ἀφειδίᾳ... σαρκὸς
[some primitive error probable.|

2 THESSALONIANS

i 10 [ἐπιστεύθη probably a
primitive error for ἐπιστώθη.]

HEBREWS

iv 2 some primitive error pro-
bable. [Perhaps ἀκούσασιν for
ἀκούσμασιν.

x I ταῖς αὐταῖς... δύν.] - ἃς (als).
And δύνανται] (altern.) δύναται.
Some primitive error probable.

xi 4 αὐτοῦ Tov θεοῦ] αὐτοῦ τῷ
θεῷ. Text probably a primitive
error for αὐτῷ τοῦ θεοῦ 7.

χὶ 27 ἐπειράσθησαν, ἐπρίσθη-
cay] (altern.) ἐπρίσθησαν, ἐπειρά-
σθησαν : also --ἐπειράσθησαν :
also -«-ἐπρίσθησαν. ᾿Ἐπειράσθη-
σαν probably either a primitive
interpolation or a primitive error

587

for some other word, as évexpn-
σθησαν or ἐπειρώθησαν (ἐπηρ.).

xii 11 πᾶσα μὲν] (altern.) πᾶσα
[δὲ]. Some primitive error in the
particle not improbable.

xiii 21 ποιῶν with alternative
αὐτῷ ποιῶν] probably a primitive
error for αὐτὸς ποιῶν tf.

1 TIMOTHY

iv 3 κωλνόντων γαμεῖν, ἀπέχε-
σθαι βρωμάτων] some primitive
error probable. [Perhaps γαμεῖν
ἀπέχεσθαι for γαμεῖν καὶ γεύε-
σθαι or γαμεῖν ἣ ἅπτεσθαι.

vi 7 ὅτι] ἀληθὲς ὅτι: also δῆ-
λον ὅτι and other supplements.
Some primitive error probable,
perhaps interpolation of ὅτι after
-ον.

2 TIMOTHY
i 13 [ὧν probably a primitive
error for dy.]

PHILEMON
9 πρεσβύτης] a primitive error
for πρεσβευτὴς, if not used in the
same sense.

APOCALYPSE

i 20 al ἑπτὰ ἑπτὰ] a primitive
error for αἱ ἑπτὰ t.

ii 123 iii 1, 7, 14 τῷ ἀγγέλῳ
τῆς a primitive error for τῷ ay-
γέλῳ τῷ (as ii 1, 8, 18).

ii 13 καὶ ἐν rais...upiv]<xal,
And npépas]+[év] αἷς. And<
és. Some primitive error pro
bable; apparently ᾿Αντίπας for
᾿Αντίπα.

588

ix 10 ὁμοίας probably a primi-
tive error for ὅμοια.

xi 3 weptBeBAnpévous] περιβε-
(βλημένοι. Perhaps a primitive
error for περιβεβλημένοις.

xiii 10 ἀποκτενεῖ] ἀποκτανθῆ-
ναι: also omitted. Apparently a

rimitive error for ἀποκτείνειν or
ἀποκτεῖναι.

xiii 1§ αὐτῇ] αὐτῷ. Some pri-
mitive error probable; perhaps
loss of τῇ γῇ after or for αὐτῇ.

SUSPECTED READINGS

ΧΗΣ τό δῶσιν] δώσουσιν and
other variations. Apparentl
δώσειν a primitive error for dw-
ce ἴ.

XVlil 12 papyapiray] papyapl-
ras: also papyaprov. Some
primitive error probable.

xix 13 ῥεραντισμένον] BeBap-
μένον: also ἐρραμμένον: also
περιρεραμμένον. Probably a pri-
mitive error for ῥεραμμένον.

LIST OF

NOTEWORTHY REJECTED READINGS

_In the Gospels and Acts many
‘Western’ interpolations and
substitutions containing some
apparently fresh or distinctive

matter, such as might probably’

or possibly come from an extra-
neous source or which is other-
wise of more than average in-
terest, but having no sufficient
intrinsic claim to any form of
incorporation with the New
Testament, are printed between
the special marks 4+ in the mar-
gin of the larger edition. See
Introduction ὃ 385. In _ the
present edition these readings

are transferred from the margin

to the following supplementary
list.

Besides the preceding class of
rejected readings, which owe
their exceptional claim to pre-
servation within the volume to
considerations arising out of early
textual” history, miscellaneous
rejected. readings having some
special interest are noticed in the
Appendix to the larger edition.

These readings include some οὗ

‘Western’ origin, that might
with perhaps equal fitness have
been placed between i+. Both
these classes of readings are by
their nature indefinite in extent,

and are limited only by selection ;
so that they might without im-
propriety have been either en-
larged or diminished. See In-
troduction § 386.

The following list includes
both classes of rejected readings,
the special marks 4+ being re-
tained for those ‘Western’ inter-
polations and substitutions which
are distinguished by them from
true alternative readings in the
margin of the larger edition. It,
has not been thought necessary
to repeat here those few note-
worthy rejected readings which
are printed in the text itself
within double brackets. Some
of the slighter accessory varia-
tions in places noticed in the list,
are likewise passed over. On the
other hand the more important
variations mentioned in the Ap-
pendix in association with read-
ings included in 4+ are subjoined
to these readings: they are of
miscellaneous origin and cha-
racter.

In. all cases. + denotes the
addition of the words following,
< their omission. The grave
accent is retained when it would
stand in the continuous text.

QQ

aa |

59°

ST MATTHEW

i 8 ᾿Ιωρὰμ δὲ ἐγέννησεν] + rov
᾿Οχοΐίαν, ᾿Οχοζίας δὲ ἐγέννησεν
τὸν ᾽Ιωάς, Iwas δὲ ἐγέννησεν τὸν
᾿Αμασίαν, ᾿Αμασίας δὲ ἐγέννησεν

i τα Ἰωσείας δὲ ἐγέννησεν] + τὸν
Ἰωακείμ, Ἰωακεὶμ δὲ ἐγέννησεν

118 γένεσιΞ] γέννησις

25 υἱὸν] τὸν υἱὸν [αὐτῆς] τὸν
“πρωτότοκον

ii 11 τοὺς θησαυροὺΞ] τὰς wipas

iii 15.3.71: οἱ cum baptizare-
tur, lumen ingens circumfulsit
de aqua, tta ut timerent omnes
- gut advenerant.

. iv 10 ὕπαγε] -- ὀπίσω [μου]

ν 4, 5] 4 μακάριοι οἱ πραεῖς
κιτιλ, μακάριοι οἱ πενθοῦντες
K.T A. Ε

ν 22 was 6 ὀργιζόμενος τῷ
ἀδελφῷ αὐτοῦ] + εἰκῇ
ἫΥ 37 val val, οὗ οὔ] τό Ναί
ναί καὶ τό Οὔ οὔ
vi 13 3π.- ὅτι σοῦ ἐστὶν 9
βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ
δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας. ἀμήν. with
variations; and other doxologi-
cal forms.

vi 33 τὴν βασιλείαν] + τοῦ θεοῦ
with variations.

- vii 21 fin.J+ 4 otros εἰσελεύ-
σεται els τὴν βασιλείαν τῶν οὐ-
ρανών

vii 22 Κύριε κύριεΐ + οὐ τῷ

ὀνόματί cov. ἐφάγομεν καὶ [τῷ
ὀνόματί σου] ἐπίομεν, :
nm.J+ 1 καὶ οἱ Φαρι-

Vil 29
σαῖοι |

viii rr μετὰ ᾿Αβραὰμ] ἐν τοῖς
κόλποις [τοῦ] ᾿Αβραὰμ :

Vili 12 ἐκβληθήσονται) 4 ἐξε
λεύσονται +: also zbunt

LIST OF NOTEWORTHY

viii 28 Γαδαρηνῶν] Γερασηνῶν :
also Γεργεσηνῶν

ix 15 νυμφῶνος] 4 νυμφίου ΚΕ

x 3 Θαδδαῖος] 4 Λεββαῖος Ε:
also AcBBatos ὁ ἐπικληθεὶς Θαδ-
datos: also Fudas Zelotes

X 23 φεύγετε els τὴν ἑτέρα» +
4 κἂν ἐκ ταύτης διώκωσιν ὑμᾶς,
φεύγετε els τὴν ἄλλην + with
much variation.

X 42 ἀπολέσῃ τὸν μισθὸν» 4 ἀπό-
ληται ὁ μισθὸς + ;

xi 19 Epywr] τέκνων

xiii 55 ᾿Ιωσὴφ] Ἰωσῆς: also
Ἰωάννης

xvi 21 Ἰησοῦς Χριστὸς] [ὁ] Ἴη-
cots: also omitted.

' xvii 12 f. otrws...airay. τότε
.«««αὐτοῖς.] τότε.. αὐτοῖς. οὕτως...
αὐτῶν.

ΧΥΪ 20 fin.]+(v. 21) τοῦτο δὲ
τὸ γένος οὐκ ἐκπορεύεται εἰ μὴ ἐν
προσευχῇ καὶ νηστείᾳ with varia-
tions.

xviii 10 f#.]+(v. 11) ἦλθεν
γὰρ 6 vids τοῦ ἀνθρώπου σῶσαι τὸ
ἀπολωλός.

xviii 20] οὐκ εἰσὶν γὰρ δύο 7
τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα
wap οἷς οὐκ εἰμὶ ἐν μέσῳ αὐτῶν.

xix 16 Διδάσκαλε] ἀγαθέ

And (ν. 17) Τὸ με ἐρωτᾷς wept
τοῦ ἀγαθοῦ] Τί με λέγεις ἀγαθόν

And εἷς ἐστὶν ὁ ἀγαθός] οὐδεὶς
ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς

And ἀγαθός] +06 θεός : also 6
πατήρ [μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς]

xix 19]<, καὶ ἀγαπήσεις... ὡς
σεαυτόν

xx 16 fin.]+ 4 πολλοὶ γάρ
εἰσιν κλητοὶ ὀλίγοι δὲ ἐκλεκτοί. +

xx 28 Μ3..7: ὑμεῖς δὲ ζητεῖτε
ἐκ μικροῦ αὐξῆσαι. καὶ ἐκ μείζονος
ἔλαττον εἶναι. ~ εἰσερχόμενοι δὰ

REJECTED READINGS 591

καὶ παρακληθέντες δειπνῆσαι μὴ
ἀνακλίνεσθε εἰς τοὺς ἐξέχοντας
τόπους, μή ποτε ἐνδοξότερός σου
ἐπέλθῃ καὶ προσελθὼν ὁ δειπνο-
κλήτωρ εἴπῃ σοι "Ἔτι κάτω χώρει,
καὶ καταισχυνθήσῃ. ἐὰν δὲ ἀνα-
πέσῃς εἰς τὸν ἥττονα τόπον καὶ
ἐπέλθῃ σου ἥττων, ἐρεῖ σοι ὁ δει-
πνοκλήτωρ Σύναγε ἕτι ἄνω, καὶ
ἔσται σοι τοῦτο χρήσιμον.

XX 33 fin.] + Quibus dixtt Fesus

Creditis posse me hoc facere? qué

responderunt οἱ Ita, Domine:
also ‘and we may see thee’.
. xxl 12 τὸ lepdv]+4 Tod θεοῦ +

xxl 17 fin.]+e docebat eos de
regno Det ;

xxii 12 <'Eraipe
. xxiii 14 fin.]+(v. 13) Οὐαὶ
ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι
ὑποκριταί, ὅτε κατεσθίετε τὰς
οἰκίας τῶν χηρῶν καὶ προφάσει
μακρὰ προσευχόμενοι" διὰ τοῦτο
λήμψεσθε. περισσότερον κρίμα:
also with δέ (Οὐαὲ δὲ ὑμῖν x.7.2.)
before v. 14.

xxiii 27 οἵτινες. ««γέμουσι»} ἔξω-
θεν ὁ τάφος φαίνεται ὡραῖος ἔσω-
θεν δὲ γέμει

xxill 35 « υἱοῦ Βαραχίου

. XXiv. 36 « οὐδὲ ὁ ὁ υἱός

ΧΧΥ I τοῦ νυμφίου) + 4 καὶ τῆς

νύμφης Κ

᾿ΧΧΥ 41 τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον] τὸ
σκότος τὸ ἐξώτερον. And v. 46
κόλασιν] ignem: also ambus-
tionem ox combustionem.

XXV 41 τὸ ἡτοιμασμένον] 4 ὃ
ἡτοίμασεν ὁ πατήρ μου Ε with va-.

riations.

XXVi 15. ἀργύρια] 4 crarnpast:
also στατῆρας ἀργυρίον

xxvl 73 δῆλόν σε unveil 4 ὁμοι-

ager +

- xxvii 2. Πειλάτῳ] 4 Ποντίῳ +
Πειλάτῳ

. xxvii 6 « Tepeutov: also. Zaxa-
ptov substituted: also Zsatam

xxvii 16° BapaBBav] ᾿Ιησοῦν
Βαραββᾶν: and ν. 17 [τὰν] Βαρ-
αββᾶἂν] Ἰησοῦν Βαραββᾶν

XXVli 32 or Aided Ἐν 4 εἰς
ἀπάντησιν αὐτοῦ +

XXVvii 34 οἷνο»] ὄξος

ΧΧΥ 35 3..] Ὁ ἵνα πληρωθῇ τὸ
ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ π ov Διεμε-
ρίσαντο τὰ ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς,
καὶ ἐπὶ τὸν ἱματισμόν μου ἔβαλον
κλῆρον.

xxvii 38 δεξιῶν] + nomine Zoa-
tham: and ebwripwr] + nomine
Camma

XXVil 45] - ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν

xxvii 46 ᾿Ελωί ἐλωί λεμὰ σα-
βαχθανεί] 4 Ἤλεί ἠλεί λαμὰ fa-
φθανεί + ᾿

ΧΧΥῚΣ 56 Ἰωσὴφ “μήτηρ καὶ ἡ

μήτηρ) ἡ Μαρία ἡ Ἰωσὴφ καὶ ἡ
Μαρία ἡ: also ἡ Ἰωσὴφ μήτηρ
καὶ ἡ μήτηρ: also ᾿Ιωσὴφ καὶ ἡ

ἤτηρ

ΧΧΥῚ 6 ἔκειτο] +46 κύριος +

ST MARK

i 40 σπλαγχνισθεὶς] 4 ὀργι-
σθεὶς |

li 14 Aevely] 4 Ἰάκωβον +

iii 18 Θαδδαῖον] 4 Λεββαῖον +

iii 29 ἁμαρτήματος] Kploews:.

᾿ also ἁμαρτίας

‘dil 32 οἱ ἀδελφοί σου] Ὁ ἰ καὶ αἱ
ἀδελφαί σου"

iv 9 dxovérw]+ 4 καὶ ὃ συνίων
συνιέτω ΚΕ

V 33 τρέμουσα] 1 ἰ διὸ πεποιή-
κει λάθρᾳ +

Ω 9 2

592 LIST OF NOTEWORTHY

vi 3 ὁ τέκτων, ὁ] ὁ τοῦ τέκτο-
vos υἱὸς καὶ ὁ

thid. "Iwoffros] ᾿Ιωσήφ: also
Ἰωσῆ: also omitted.

vi 20 ἠπόρει] ἐποίει

vi 33 καὶ προῆλθον αὐτούς] 1 καὶ
συνῆλθον αὐτοῦ +: also καὶ ἦλθον
αὐτοῦ : also καὶ προῆλθον αὐτὸν
αὐτοῦ : also καὶ προῆλθον αὐτοὺς
καὶ συνῆλθον πρὸς αὐτόν

vi 36 κύκλῳ] -ἰ ἔγγιστα Ε

vi 47 ἦν] Ὁ πάλαι +

vi 56 dyopais] πλατείαις +

vii 3 πυγμῇ] πυκνὰ

vii 4 χαλκίω»] + 4 καὶ κλινῶν F

vii é τιμᾷ] ἀγαπᾷ +
vii 9 τηρήσητε] 4 στήσητε t
vii 13 τῇ παραδόσει ὑμῶν»] +
ἡ τῇ μωρᾷ +

vii 19 ἀφεδρῶνα] 4 ὀχετὸν +

vii 28 Nal, κύριε] 1 Κύριε,
ἀλλὰ +: also Κύριε alone.

viii 22 Βηθσαιδάν] 4 Βηθανί-

αν

vill 26 Μηδὲ εἰς τὴν κώμην εἰ-
σέλθῃς}] 4 Mndevt εἴπῃς εἰς τὴν
κώμην +, with or without Ὕπαγε
els τὸν οἶκόν cov prefixed: also
Ὕπαγε els τὸν olkéy σου, καὶ ἐὰν
εἰς τὴν κώμην εἰσέλθῃς μηδενὶ
εἴπῃς [μηδὲ ἐν τῇ κώμῃ]: also
Μηδὲ εἰς τὴν κώμην εἰσέλθῃς
μηδὲ εἴπῃς τινὶ ἐν τῇ κώμῃ

ix 24 παιδίου] + 4 μετὰ δα-
κρύων ΚΕ

ix 29 προσευχῇ] ὁ καὶ νη-
στείᾳ with variation of order.

ix 38 καὶ ἐκωλύομεν αὐτόν, ὅτι
οὐκ ἠκολούθει ἡμῖν] ὃς οὐκ ἀκο-
λουθεῖ μεθ᾽ ἡμῶν, καὶ ἐκωλύομεν
αὐτόν +: also with ἐκωλύσαμεν :
also ὅς οὐκ ἀκολουθεῖ ἡμῖν, καὶ
ἐκωλύσαμεν αὐτόν, ὅτι οὐκ ἀκο-
λουθεῖ ἡμῖν '

ix 49 πᾶς γὰρ πυρὶ ἁλισθήσε-
Tat] ἰ πᾶσα γὰρ θυσία ἁλὲ ἁλι-
σθήσεταε +: also πᾶς γὰρ πυρὲ
ἁλισθήσεται, καὶ πᾶσα θυσία
[ἀλὶ] ἁλισθήσεται

x 19 Μὴ φονεύσῃς, Μὴ μοι-
χεύσῃς] 4 Μὴ μοιχεύσῃς, Μὴ πορ-
νεύσῃς Ε: also Μὴ μοιχεύσῃς, Μὴ
φονεύσῃς and other variations.

x 24 δύσκολόν ἐστι] Ἐ τοὺς we-
“ποιθότας ἐπὶ [τοῖς] χρήμασιν : also
divitem and other supplements.

x 27 ἀδύνατον ἀλλ᾽ οὐ παρὰ
θεῷ, πάντα γὰρ δυνατὰ παρὰ.
[τῷ] θεῷ] - ἀδύνατόν ἐστιν παρὰ,
δὲ τῷ θεῷ δυνατόν

x 30 olkias......... ζωὴν alw-
prov] 16s δὲ ἀφῆκεν. οἰκίαν καὶ
ἀδελφὰς καὶ ἀδελφοὺς καὶ μητέρα
καὶ τέκνα καὶ ἀγροὺς μετὰ διω-
γμοῦ ἐν τῷ αἰῶνι τῷ ἐρχομένῳ
ἕξωὴν αἰώνιον λήμψεται +

x 51 Ῥαββουνεῆ - Κύριε ῥαβ-
Belt: also Ῥαββεί only.

xi 32 εἶχον] 4 ἤδεισαν Κ

xii 14 Knvoov] 4 ἐπικεφάλαιον Ε΄

xii 23 ἐν τῇ ἀναστάσει] + ὅταν
ἀναστῶσιν

xli 40 χηρῶν]: καὶ ὀρφανῶν

xili 2 3...1 1 καὶ διὰ τριῶν
ἡμερῶν ἄλλος ἀναστήσεται ἄνευ
χειρῶν | with variations.

xiii 8 Aquol]+xal rapayal

xiv 4 ἦσαν δέ τινες ἀγανα-
κτοῦντες πρὸς ἑαυτούς] ἰ οἱ δὲ
μαθηταὶ αὐτοῦ διεπονοῦντο Kai
ἔλεγον + with variations.

xiv 41 ἀπέχει] τὸ τέλος with
variations. .

xiv 51 αὐτόν] Ὁ οἱ νεανίσκοι

xiv 58 ἀχειροποίητον οἰκοδομή-

— ow) 4 ἀναστήσω ἀχειροποίηταν +

xiv 68 3».}- καὶ ἀλέκτωρ ἐφώ-
νησεν, And v. 72] « ἐκ δευτέρου

REJECTED READINGS 593

xv 25 τρίτη] ἕκτη

ibid. ἐσταύρωσαν] 1 ἐφύλασ-
σον

xv 27 fin. ]+(v. 28) καὶ ἐπληρώ-
θη ἡ γραφὴ ἡ λέγουσα Kal μετὰ
ἀνόμων ἐλογίσθη.

xv 34 ἐγκατέλιπες] -ἰ ὠνεί-
digas +

xv 47 Iwofros] ᾿Ιακώβου : also
Ἰωσῆ and ᾿Ιωσὴφ.

xvi 3 ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνη-
pelov;] ad osteo? Subito autem
ad horam tertiam tenebrae diet
[]. die] factae sunt per totum
orbem terrae, et descenderunt de
caclis angelt et surgent [1]. sur-
gentes| in claritate vivt Dei
simul ascenderunt cum eo, et con-
tinuo lux facta est. Tune illae
accesserunt ad monimentum,

xvi 14 fin.]+ Et tllt satisfacte-
bant dicentes Saeculum istud
iniguitatis et incredulttatis sub-
stantia [al. sub Satana] est, quae
non sintt per tmmundos spiritus
veram Det apprehendi virtutem :
tdcirco jamnunc revela justitiam
“4.

ST LUKE

i 28.3.7: εὐλογημένη σὺ ἐν
“υναιξίν. +

i 25 τὸ γεννώμενον] + ἐκ σοῦ

i 46 Μαριάμ] Elisabet

ii 2 αὕτη] Ἐ ἢ: also a variation
of order.

ii 7 φάτνῃ] σπηλαίῳ

ii 33 ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἡ μή-
rnp] Ἰωσὴφ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ.
And similar changes of language
in vv 41, 43, 48; Mti 16.

iii 1 ἡγεμονεύοντος] 4 ἐπιτρο-

πεύοντος +

iii τό πνεύματι ἁγίῳ] < ἁγίῳ

iii 22 Σὺ εἶ ὁ νἱός μου ὁ ἀγα-
πητός, ἐν σοὶ εὐδόκησα] 1 Υἱός
μου εἶ σύ, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά
σεν

iii 24] «τοῦ Ματθάτ τοῦ Aevel

iii 23 τοῦ ᾿Αδμείν τοῦ ᾿Αρνεῖ
τοῦ ᾿Αμιναδάβ (--αδάμ) τοῦ ᾿Αράμ
with variations.

iv I πνεύματος ἁγίου] « ἁγίου
(5. φ.
iv 44 Ιουδαίας] 4 Γαλιλαίας +
v Io f.] ἦσαν δὲ κοινωνοὶ αὐτοῦ
᾿Ιάκωβος καὶ ᾿Ιωάνης υἱοὶ Ζεβε-
Salou’ ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς Δεῦτε καὶ
μὴ γείνεσθε ἁλιεῖς ἰχθύων, ποιήσω
yap ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων" οἱ δὲ
ἀκούσαντες πάντα κατέλειψαν ἐπὶ
τῆς γῆς καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ.

v 14 εἰς μαρτύριον αὐτοῖς] 4 ἵνα
els μαρτύριον nv (2. ἢ) ὑμεῖν τοῦτο +

vi 1 ἐν σαββάτῳ] 1 ἰ δεντερο-
πρώτῳ : also mane

vi 5] transposed to the end
of v. 10, the following narrative
being substituted here :— Τῇ αὐτῇ
ἡμέρᾳ θεασάμενός τινα ἐργαζό-
μενον τῷ σαββάτῳ εἶπεν αὐτῷ
ἤΛνθρωπε, εἰ μὲν οἷδας τί ποιεῖς,
μακάριος εἶ" εἰ δὲ μὴ oldas, ἐπι-
κατάρατος καὶ παραβάτης εἶ τοῦ
νόμου.

vi 17 Ἰερουσαλὴμ] + καὶ Πιραί-
ας (Ὁ Περαίας) or et trans fretum

vii 14 Νεανίσκε] +4 veavioxe |-

viii 26, 37 Γερασηνῶν] Tepye-
onvev: also Γαδαρηνῶν

Vili 51] < καὶ Ιωάνην

ix 27 τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ]
τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον
ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ with variations.

ix 37 τῇ ἐξῆς ἡμέρᾳ] 1 διὰ τῆς
ἡμέρας + with variations.

594

ix 54 dvadwoat avrovs]+4 ws
καὶ λείας ἐποίησεν +

ix 56 ἐπετίμησεν αὐτοῖς] -᾿ 1 καὶ
εἶτεν Οὐκ οἴδατε ποίου πνεύμα-
τός ἐστε + with variations.

And +4 [ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου
οὐκ ἦλθεν ψυχὰς [ἀνθρώπων] ἀπο-
λέσαι ἀλλὰ σώσαι.] + with varia-
tions.

ix 62 ἐπιβαλὼν... ὀπίσω] 4 els
τὰ ὀπίσω βλέπων καὶ ἐπιβάλλων
τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπ᾽ ἄροτρον t

xi 2 ἐλθάτω ἡ βασιλεία σου ἐλ-
θέτω τὸ ἅγιον πνεῦμά σου ἐφ᾽ ἡμᾶς
καὶ καθαρισάτω ἡμᾶς ᾿

xi 13 πνεῦμα ἅγιον] ἀγαθὸν
δόμα +: also πνεῦμα ἀγαθὸν : also
spiritum bonum datum

ΧΙ 42 κρίσιν] κλῆσιν

xi 44 ὡς τὰ μνημεῖα τὰ] 4 μνη-
μεῖα ΚΕ

xi 48 καὶ συνευδοκεῖτε)] ἰ μὴ
'συνευδοκεῖν +

xi 52 ἤρατε] 4 ἐκρύψατεν

xi §3, 54 Κἀκεῖθεν... στόματος
᾿αὐτοῦ] 4 Λέγοντος δὲ αὐτοῦ ταῦτα
πρὸς αὐτοὺς ἐνώπιον παντὸς τοῦ
λαοῦ ἤρξαντο οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ
νομικοὶ δεινῶς ἔχειν καὶ συνβάλ-
dew αὐτῷ περὶ πλειόνων, ζητοῦν:
τες ἀφορμήν τινα λαβεῖν αὐτοῦ ἵνα
εὕρωσιν κατηγορῆσαι αὐτοῦ + with
many variations.

xil 18 τὸν σῖτον καὶ τὰ ἀγαθά
μου] 1 τὰ γενήματά μου +: also
τοὺς καρπούς μου : also τὰ γενή-
-ματά μον καὶ τὰ ἀγαθά μον

xii 26 εἰ οὖν.. λοιπῶν] 4 καὶ
περὶ τῶν λοιπῶν τί Ε

xii 27 αὐξάνει" οὐ κοπιᾷ οὐδὲ
νήθει] -ἰ οὔτε νήθει οὔτε ὑφαίνει |

xil 38 κἂν ἐν τῇ δευτέρᾳ... οὔ-
τως] ἰ καὶ ἐὰν ἔλθῃ τῇ ἑσπερινῇ
φυλακῇ καὶ εὑρήσει, οὕτως ποιή-

LIST OF NOTEWORTHY

cet, καὶ ἐὰν ἐν τῇ δευτέρᾳ καὶ τῇ
τρίτῃ" + with many variations.

xili 8 κόπρια] 1 κόφινον κο-
πρίων Ε΄

xiv 5. υἱὸς] ὄνος: also πρό-
βατον

xv τό χορτασθῆναι] 4 γεμέσαι
τὴν κοιλίαν αὐτοῦ +

Xvi 22 f.xal ἐτάφη. καὶ ἐν τῷ
ἅδῃ éxdpas] καὶ ἐτάφη ἐν τῷ ἄδῃ.
ἐπάρας or the same words with
the stop placed after ἐτάφη.

xvii 11 Γαλιλαίας] +e fericho

XVili 30 πολλαπλασίονα] 4 ἕπτα-
πλασίονα +

XX 20 παρατηρήσαντες) ἰ ἀπο-
χωρήσαντες +: also omitted.

Xx 34 Ol υἱοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου]
+4 γεννῶνται καὶ γεννώσιν, +
with variations.

xx 36 δύνανται] 4 μέλλουσιν +

thid. ἰσάγγελοι yap εἰσιν, καὶ
υἱοί εἰσιν θεοῦ] ἰσάγγελοι yap εἶἷ-
σιν τῷ θεῷ ΚΕ

xxi 11 €orat]+(? καὶ χειμῶνες)

‘et hiemes (tempestates)

xxi 18]< the verse.

xxi 38 fin.]+[John] vii 53—
viii rr (p. 241)

xxii 42 εἰ βούλει.....γινέσθω.]
4 un τὸ θέλημά pov ἀλλὰ τὸ σὸν
γενέσθω" εἰ βούλει παρένεγκε
τοῦτο τὸ ποτήριον ἀπ᾽ ἐμοῦ. ΚΕ

xxii 68 οὐ μὴ ἀποκριθῆτε] +
1 ἢ ἀπολύσητε +

xxiii 2 ἡμῶν] " καὶ καταλύοντα
τὸν νόμον καὶ τοὺς προφήτας :
and διδόναι] + καὶ ἀποστρέφοντα
τὰς γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα

xxlii § fin.]+et filios mostros et
uxores avertit a nobis [see the
Greek on v. 2], πο» enim bapt-
zantur sicut [ef] mos [mec se
mundant|.

REJECTED READINGS KQS

xxiii 42 f.] καὶ “στραφεὶς πρὸς
τὸν κύριον εἶπεν αὐτῷ Μνήσθητί
μου ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς ἐλεύσεώς σου.
ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ
τῷ επλησοντι (¢. ἐπιπλήσσοντι)
Θάρσει, σήμερον K.T.A,

xxiii 43] «σήμερον... παραδείσῳ
(so stated, but probably the
whole verse).

xxiii 45 ἐνάτης τοῦ ἡλίου ἐκλεί-
woyros] 4 ἐνάτης, [καὶ] ἐσκοτίσθη
ὁ ἥλιος + with variations.

xxlli 48 ji#.] + dicentes Vae
nobis quae facta sunt hodie prop-
ter peccata nostra; appropin-
guavit enim desolatio Hierusa-
lem.

ΧΧΙ 55 αἱ] 1 δύο +: also omit-

xxiv 13 ἑξήκοντα] ἑκατὸν ἐξή-
κοντα

xxiv 27 ἀρξάμενος... διερμήνευ-
σεν] ἦν ἀρξάμενος ἀπὸ Μωυσέως
καὶ πάντων τῶν προφητῶν ἑρμη-
νεύειν + with variations.

XXiV 32 ἡμῶν καιομένη ἣν] 4 ἦν
ἡμῶν κεκαλυμμένη +: also [ἡ πε-
“πηρωμένη] excaccatum and of-
tusum and exterminatum: also
other variations.

XXiV 39 ψηλαφήσατέ με] «με:
and < σάρκα καὶ: and odpxa]
σάρκας

XXIV 42 ἰχθύος ὀπτοῦ μέρος] +
- καὶ ἀπὸ μελισσίου κηρίον +: also
with κηρίου.

xxiv 43 payer] + καὶ [λαβὼν»]
τὰ ἐπίλοιπα ἔδωκεν αὐτοῖς

xxiv 46 οὕτως γέγραπται] -Ἐ καὶ
οὕτως ἔδει: also οὕτως ἔδει sub-
stituted.

Xxiv 53 εὐλογοῦντες] 4 αἱνοῦν-
rest: also αἰνοῦντες καὶ εὐλογοῦν-
τες

ST JOLIN

i 4 ἣν 1°] 4 ἐστίν +

i 13 οἷ... ἐγεννήθησαν) gui..
natus est

i18 μονογενὴς θεὸς] -ἰ ὁ μονο-
γενὴς υἱὸς +

i 28 Βηθανίᾳ] Βηθαβαρὰ with
variations.

i 34 ὁ υἱὸς] 4 ὁ ἐκλεκτὸς Ε: also
electus filius Det

ii 3 ὑστερήσαντος οἴνου] 4 οἶνον
οὐκ εἶχον ὅτι συνετελέσθη ὁ olvos
τοῦ γάμον" εἶτα | with variations.

‘ili 5. γεννηθῇ] ἀναγεννηθῇ

ibid. εἰσελθεῖν els] ἰδεῖν : and
τοῦ θεοῦ) τών οὐρανών

iii 6 σάρξ ἐστιν} + ὅτι ἐκ τῆς
σαρκὸς ἐγεννήθη: and πνεῦμά
éorw] + ὅτι ex τοῦ πνεύματός
ἐστιν : also guia Deus spiritus
est, et ex Deo natus est

iii 8 éx]+4 τοῦ ὕδατος καὶ =

ill 13 τοῦ ἀνθρώπου] Ὁ 1 ὁ ὧν ἐν
τῴ οὐρανῷ Ε

iv 46, 49 βασιλικὸς] 4 βασιλί-
σκος |

VI ἑορτὴ) ἡ ἑορτὴ

ν 2 ἐπὶ τῇ προβατικῇ κολυμβή-
Opa] [προβατικὴ] κολυμβήθρα

Υ 3 ξηρῶν], παραλυτικὼν

thd. fin. +, ἐκδεχομένων τὴν
τοῦ ὕδατος κίνησιν

Also+the same with another
addition (v. 4). ἄγγελος δὲ (γὰρ)
Κυρίου [xara καιρὸν κατέβαινεν
(ν. ἐλούετο) ἐν τῇ κολυμβήθρᾳ καὶ
ἐταράσσετο (v. ἐτάρασσε) τὸ ὕδωρ'
ὁ οὖν πρῶτος ἐμβὰς [μετὰ τὴν τα-
ραχὴν τοῦ ὕδατος] ὑγιὴς ἐγίνετο
οἵῳ (v. ᾧ) δήποτ' οὖν (Ὁ. δήποτε)
κατείχετο νοσήματι. Also the
second addition alone.

vi 51 ἡ σὰρξ... ζωῆς] ὑπὲρ τῆς

596

τοῦ κόσμου ζωῆς ἡ σάρξ pov ἐστίν :
also ἡ σάρξ μού ἐστιν ἣν ἐγὼ
δώσω ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμον ζωῆς

vi 56 ἐν ᾿ αὐτῷ] - καθὼς ἐν ἐμοὶ
ὁ πατὴρ κἀγὼ ἐν τῷ πατρί. ἀμὴν

ἀμὴν “λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ λάβητε
τὸ σῶμα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου
ὡς τὸν ἄρτον τῆς ζωῆς, οὐκ ἔχετε
ζωὴν ἐν αὐτῷ.

vi .59 Καφαρναούμ]- 1 σαβ-
βάτῳν

vii 39 πνεῦμα] + δεδομένον:
also + ἅγιον: also + ἅγιον ἐπ᾿ av-
‘Tos: also ἅγιον δεδομένον.
_ viii 38 ἃ ἐγὼ.. warpos] ἐγὼ ἃ
ἑώρακα παρὰ τῷ p πατρί μου [ταῦτα]
λαλῶ" καὶ ὑμεῖς οὖν ἃ ἑωράκατε
παρὰ τῷ πατρὶ ὑμῶν + with varia-
tions,

x 8 ἦλθον πρὸ ἐμοῦ] < πρὸ ἐμοῦ

xi 54 χώραν] + Σαμφουρεὶν

xii 28 τὸ ὄνομα] τὸν υἱὸν

xii 32 πάντα] 4 πάντα + with
variation of order.

xii 41 ὅτι] ὅτε

xiii 31 ἐν ᾿αὐτῷ' ]+el ς ὁ θεὸς
ἐδοξάσθη ἐν αὐτῷ,

xvii 7 ἔγνωκα») 4 Seven t: also
ἔγνωκα

xvii 11 ἔρχομαι] -Ἐ " οὐκέτι εἰμὶ
ἐν τῷ κόσμῳ, καὶ ἐν τῷ κόσμῳ
εἰ

xvii 21 ἐν ἡμῖν] + ἕν

xvii 23 ἠγάπησα) ἠγάπησα

xviii 1 τῶν Κέδρων] 4 τοῦ Κέ-
δρου Ε: also τοῦ Κεδρὼν : also
τῶν δένδρων

xix 4 οὐδεμία»] οὐχ with varia-
tions of order: and < ἐν αὐτῷ

xix 14 ἕκτη] τρίτη

xxi 25] < the verse.

LIST OF NOTEWORTHY

' SECTION ON THE WOMAN
TAKEN IN ADULTERY

10 κατέκρινεν] lapidavit

' ACTS

ii 9 Ἰουδαία»] Armeniam: also
in Syria

ii 30 τῆς ὀσφύος αὐτοῦ] ἰ [κατὰ
σάρκα] ἀναστῆσαι τὸν χριστὸν

‘[xal]

iv 32 yuxh μία,]- καὶ οὐκ ἣν
διάκρισις ἐν αὐτοῖς οὐδεμία

v 38 ἄφετε αὐτούς] + μὴ μιάνα»-
τες τὰς χεῖρας [ὑμῶν]

vii 16 ἐν Συχέμ] τοῦ Συχέμ:
also τοῦ ἐν Συχέμ

vii 43 ‘Pongal Ῥεμφάμ (- 4»):

εφάν)

4150 τβαιφάν (Ῥ

Vili 24 fi.]+4° ὃς πολλὰ κλαί-
wy οὐ διελίμπανεν +

Viti 36 fi.}+ (ν. 37) 4 εἶπεν
δὲ αὐτῳ δ τό Φίλιππος] El πιστεύεις
ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου, ἔξεστυ».
ἀποκριθεὶς δὲ ετεν Πιστεύω τὸν
visy τοῦ θεοῦ εἶναι τὸν ᾿Ιησοῦν
[Χριστόν]. + with much varia-
tion.

Vili 39 πνεῦμα Κυρίου] πνεῦμα
ἅγιον ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν εὐνοῦχον,
ἄγγελος δὲ Κυρίου

x 25 Ὥς... Πέτρον,] Προσεγγί-
ζοντος δὲ τοῦ Πέτρου [els τὴν Kar-
σαρία»] προδραμὼν εἷς τῶν δούλων
διεσάφησεν παραγεγονέναι αὐτόν.
ὁ δὲ Κορνήλιος [ἐκπηδήσας καὶ]

xi 2 Ὅτε... περιτομῆς] Ὃ μὲν

οὖν Πέτρος διὰ ἱκανοῦ χρόνον ἠθέ-

λησεν πορευθῆναι els ᾿ΙΓεροσόλυμα"

‘Kal προσφωνήσας τοὺς ἀδελφοὺς

καὶ ἐπιστηρίξας αὐτοὺς πολὺν λό-
γον ποιούμενος διὰ τῶν χωρῶν

REJECTED READINGS 597

[Ὁ δι᾽ αὐτῶν ἐχώρει) διδάσκων αὖ-
τούς" ὃς καὶ κατήντησεν αὐτοῖς
τ αὐτοῦ] καὶ ἀπήγγειλεν αὐτοῖς
τὴν χάριν τοῦ θεοῦ. οἱ δὲ ἐκ περι-
τομῆς ἀδελφοὶ διεκρίνοντο πρὸς
αὐτὸν

xi 20 ᾿Ελληνιστάς] “EAAnvas

xili 18 ἐτροποφόρησεν] ἐτροφο-
φόρησεν

xili 33 δευτέρῳ] πρώτῳ

xiv 2 Jit, +6 δὲ κύριος ἔδωκεν
[ταχὺ] εἰρήνην.

ΧΥ 2 ἔταξαν.. «ἐξ αὐτῶν} ἔλεγεν
γὰρ ὁ Παῦλος μένειν οὕτως καθὼς
ἐπίστευσαν διισχυριζόμενος " οἱ δὲ
ἐληλυθότες ἀπὸ ᾿Ιερουσαλὴμ πα-
ρήγγειλαν αὐτοῖς τῷ Παύλῳ καὶ
Βαρνάβᾳ καί τισιν ἄλλοις ἀνα-
βαίνειν

xv 18 γνωστὰ ἀπ᾽ αἰῶνος.
4° γνωστὸν ἀπ’ αἰῶνός [core] τῷ
κυρίῳ τὸ ἔργον αὐτοῦ. - 4150
γνωστὰ ἀπ’ αἰώνός ἐστιν τῷ θεῷ
[πάντα] τὰ ἔργα αὐτοῦ.

xv 20 fin.]+xal ὅσα dv μὴ θέ-
λωσιν αὑτοῖς γίνεσθαι ἑτέροις μὴ
ποιεῖν : and ν. 29 wopvelas}+, καὶ
ὅσα μὴ θέλετε ἑαυτοῖς γίνεσθαι
ἑτέρῳ μὴ ποιεῖτε.

XV 29 πράξετε) +4 φερόμενοι ἐν
τῷ ἁγίῳ πνεύματι +

XV 33 35.}Ὲ (ν. 34) 4 ἔδοξεν δὲ
τῷ Σίλᾳ ἐπιμεῖναι αὐτούς (v.
αὐτοῦ) [, μόνος δὲ ᾿Ιούδας ἔπο-
ρεύθη]. +

xvi 30 ἔξω] + τοὺς λοιποὺς
ἀσφαλισάμενος

xviii 21 Πάλι»] 1 Δεῖ με πάντως
τὴν ἑορτὴν τὴν ἐρχομένην ποιῆσαι
εἰς Ἱεροσόλυμα" [et sterum] + with
variations.

xviii 27 βουλομένου ... αὐτόν "]
1 ἐν δὲ τῇ Ἐφέσῳ ἐπιδημοῦντές
τινες Κορίνθιοι καὶ ἀκούσαντες av-

τοῦ παρεκάλουν διελθεῖν σὺν av-
τοῖς εἰς τὴν πατρίδα αὐτῶν"
συνκατανεύσαντος δὲ αὐτοῦ οἱ
᾿Εφέσιοι ἔγραψαν τοῖς ἐν Κορίνθῳ
μαθηταῖς ὅπως ἀποδέξωνται τὸν
ἄνδρα" t+

xix 1, 2 Ἐγένετο... εἶπέν re]
4 Θέλοντος δὲ τοῦ Παύλου κατὰ
τὴν ἰδίαν βουλὴν πορεύεσθαι εἰς
Ἰεροσόλυμα εἶπεν αὐτῷ τὸ πνεῦ-
μα ὑποστρέφειν εἰς τὴν ᾿Ασίαν" δι-
ελθὼν δὲ τὰ ἀνωτερικὰ μέρη ἔρ-
χεται εἰς "Ἔφεσον, καὶ εὑρών τινας
μαθητὰς εἶπεν Κ: also the last
five words only.

xix 9 Tupdvvov]+4 ἀπὸ ὥρας é

ἕως δεκάτης Ε

xix 28 θυμοῦ] Ἡ 4 δραμόντες εἰς
τὸ ἄμφοδον +

XX 4 αὐτῷ] +4 ἄχρι τῆς ᾿Ασίας Ε

ibid, ᾿Ασιανοὶ] ᾿Εφέσιοι

xx 15 τῇ δὲ] 4 καὶ μείναντες ἐν
Τρωγυλίῳ τῇ Ε

ΧΧ 18 πῶς.. «ἐγενόμην» ὡς τριε-
τίαν ἢ 7 καὶ πλεῖον ποταπῶς μεθ᾽ v-
μῶν ἦν παντὸς χρόνου [Ὁ]

xxi 1 Πάταρα] καὶ Mupa +

xxi 16 ξενισθῶμεν] + καὶ wapa-
γενόμενοι εἴς τινα κώμην ἐγενό-
μεθα παρὰ

tbid. Μνάσωνί ᾿Ιάσονί

xxiii 15 ἀνελεῖν αὐτόν] -, ἐὰν
δέῃ καὶ ἀποθανεῖν

Xxili 23 ἑβδομήκοντα) ἕκατον

ΧΧΗ͂Ι 2445. + ἐφοβήθη γὰρ μή-
ποτε ἁρπάσαντες αὐτὸν οἱ Ιουδαῖοι
ἀποκτε[ί]νωσι, καὶ αὐτὸς μεταξὺ
ἔγκλημα ἔχῃ ὡς ἀργύριον εἰληφώς.

xxiii 29 ἔγκλημα] + ἐξήγαγον
αὐτὸν μόλις τῇ βίᾳ

xxiv 6 ἐκρατήσαμεν,] -" καὶ κατὰ
τον ἡμέτερον νόμον ἠθελήσαμεν
κρῖναι. (ν. 7) παρελθὼν δὲ Λυσίας
ὁ χιλίαρχος μετὰ πολλῆς βίας ἐκ

598 LIST OF NOTEWORTHY

τῶν χειρῶν ἡμῶν ἀπήγαγεν, (v. 8)
κελεύσας τοὺς κατηγόρους αὐτοῦ
ἔρχεσθαι ἐπί σε. with variations.

xxiv 27 θέλων. ..δεδεμένον) τὸν
δὲ Παῦλον εἴασεν ἐν τηρήσει διὰ
“Δρούσιλλαν

xxvii 5 διαπλεύσαντες} 4 δι᾽ ἡ-
μερῶν δεκάπεντε Κ

XXVii 15 ἐπιδόντε:] - τῷ πλέοντι
καὶ συστείλαντες τὰ, ἱστία

xxvii 35 ἐσθίει»] + ἐπιδιδοὺς
καὶ ἡμῖν

xxviii τό ἐπετράπη τῷ Παύλῳ]
46 ἑκατόνταρχος παρέδωκεν τοὺς
δεσμίους τῷ στρατοπεδάρχῳ, τῷ
δὲ Παύλῳ ἐπετράπη

ibid, éavrov]+4 tw τῆς πα-
ρεμβολῆς +

xxviii 28 jfi7.]+(v. 29) καὶ
ταῦτα αὐτοῦ εἰπόντος ἀπῆλθον ol
᾿Ιουδαῖοι πολλὴν ἔχοντες ἐν ἑαυ-
τοῖς ζήτησιν.

1 PETER

lil 22 Qeov]+,deglutiens mor-
tem ut vitae aeternae haeredes
efficeremur,

iv 14 δόξης] + xal δυνάμεως
with variations.

ibid. fin.)+ κατὰ μὲν αὐτοὺς
βλασφημεῖται, κατὰ δὲ ὑμᾶς δοξά-
ζεται,

Vv 2 θεοῦ] + ἐπισκοποῦντες

ibid. ἑκουσίως] + κατὰ θεόν

2 PETER
i 10 orovddeare]+Wa διὰ τῶν

καλῶν [ὑμῶν] ἔργων with (for ποι-
εἶσθαι) ποιεῖσθε (-ἣσθε)

1 JOHN

ii 17 αἰῶνα] Ὁ guomodo [et] 1116
manet in acternum with varia-
tions.

v 6 aluaros]+ καὶ πνεύματος

ibid. ro πνεῦμα] Christus

ν 7 τὸ πνεῦμα καὶ τὸ ὕδωρ καὶ
τὸ αἷμα] in terra, spiritus [er]
agua et sanguis, et ht tres unum
suntin Christo Fesu: et tres sunt

qui testimonium dicunt tn caelo,

Pater Verbum et Spiritus with
variations.

2 JOHN

11 fix.J+Zcce praedixi vobis,
ut in diem Domini [nostri Fesu
Christi] non confundamini,

JUDE
6 δεσμοῖς didlos] + ἁγίων dy yé-

λων

ROMANS

i 7]<év Ῥώμῃ; and v. 15]
< τοῖς ἐν Ρώμῃ

iii 22 els wovras] + καὶ ἐπὶ
πάντας

iii 26 Ἰησοῦ] omitted; 4150

᾿ Χριστοῦ : also’ Ἰησοῦν substituted.

iv 19 κατενόησεν] ov κατενόησεν
Vv 14 τοὺς μὴ ἁμαρτήσαντας]
-μὴ .᾿

vill 1 fin.] Ὁ μὴ κατὰ σάρκα
περιπατοῦσι : also thesame with

REJECTED READINGS 599

ἀλλὰ κατὰ πνεῦμα added.

ix 28 συντέμνων» + ἐν δικαιο-
σύνῃ, ὅτι λόγον συντετμημένον"

xi 6 fin.) + εἰ δὲ ἐξ ἔργων
οὐκέτι [ἐστὶ] χάρις, ἐπεὶ τὸ ἔργον
οὐκέτι χάρις (ἔργον).

xii 11 κυρίῳ] καιρῷ

ΧΙ 13 xpelacs] μνείαις

xlii 8 ὀφείλετε] ὀφείλητε : also
ὀφείλοντες

xiv 6 gpovet}+, καὶ ὁ ὁ μὴ φρο-
νῶν τὴν ἡμέραν κυρίῳ οὐ φρονεῖ

xiv 23]+T@ δὲ δυναμένῳ... «αἱ-
Gvas* ἀμήν. (xvi 25—27) with
and without its retention at the
end of the Epistle.

XV 31 διακονίᾳ] δωροφορία

xvi 5 ᾿Ασία:] ᾿Αχαίας

xvi 20] ἢ χαάρις.. ὑμῶν trans-

posed from this place to stand .

slightly modified (v. 24) after
V. 23.

xvi 23 fir.J+(v. 24) ἡ χάρις
τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
μετὰ πάντων ὑμῶν᾽ ἀμήν. (with
variations), with and without its
retention in v. 20.

xvi 25—-27]<the three verses,
with and without their retention
at the end of c. xiv.

xvi 26 wpodyrixay]+xat τῆς
ἐπιφανείας τοῦ xuplou ἡμών ᾿Ιησοῦ
Χριστοῦ

1 CORINTHIANS

v 6 Ov καλὸν] Καλὸν

ibid. ζυμοῖ] δολοῖ

vi 20 δοξάσατε δὴ] +e portate
(ἄρατε from dpa ye)

tbed. fin. \+ καὶ ἐν TQ πνεύματι
ὑμῶν, ἅτινά ἐστιν τοῦ θεοῦ

vii 33 f. γυναικί, καὶ μεμέρισται.
καὶ.. . μεριμνᾷ] γυναικί. μεμέρι-
σται [καὶ] ἡ γυνὴ. καὶ ἡ παρθένος.
ἡ ἄγαμος μεριμνᾷ: also γυναικί.
καὶ μεμέρισται ἡ ἄγαμος καὶ ἡ

παρθένος. ἡ ἄγαμος μεριμνᾷ
with variations of detail and
punctuation.

viii 6 jin.\+, καὶ ἕν πνεῦμα
ἅγιον, ἐν ᾧ τὰ πάντα καὶ ἡμεῖς ἐν
αὐτῷ

ix § ἀδελφὴν γυναῖκα] [ἀδελφὰς]
γυναῖκας : also γυναῖκα [ἀδελφὴν]

xi 10 ἐξουσίαν] κάλυμμα (vela-
men)

xi 24 Todro] Λάβετε φάγετε,
τοῦτος And ὑπὲρ ὑμῶν] ἰ κλώ-
μενον : also Opurréuevov: also
‘given’ and fradetur.

xi 29 πίνων] + ἀναξίως

xiii 3 καυχήσωμαι] καυθήσομαι

XV ὅ δώδεκα] ἕνδεκα

xv 47 ὁ δεύτερος ἄνθρωπος] -ἰ ὁ
κύριος

xv 51 πάντες ov κοιμηθησόμεθα
πάντες δὲ] πάντες [ner] ἀναστησό-
μεθα οὐ πάντες δὲ: also πάντες
[μὲν] κοιμηθησόμεθα οὐ πάντες δὲ

GALATIANS

ii 57] « οἷς οὐδὲ

ii 12 ἦλθον» ἦλθεν

ii 20 τοῦ υἱοῦ τοῦ θεοῦ] τοῦ θεοῦ
καὶ Χριστοῦ

iii 1 ἐβάσκανεν) - τῇ ἀληθείᾳ
μὴ πείθεσθαι

iv 7 διὰ θεοῦ] [θεοῦ] διὰ Χρι-
στοῦ : also διὰ θεόν : also ‘of Gog’

v 8] < οὐκ

ν 9 ζυμοῖ] δολοῖ

a

600 NOTEWORTITY REJECTED READINGS

EPHESIANS

i 1] < [ἐν ᾿Εφέσῳ

i 15 καὶ]- - τὴν ἀγάπην: also
transposed

iv 19 ἀπηλγηκότες] ἀπηλπικό-
TES

iv 29 χρεία] πίστεως

V 14 ἐπιφαύσει σοι ὁ χριστόΞ}
ἐπιψαύσεις τοῦ χριστοῦ
. ov ο fin.j+, ἐκ τῆς “σαρκὸς
αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ

v 31] « καὶ προσκολληθήσεται
πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ

1 THESSALONIANS
ii 7 νήπιοι] ἥπιοι

HEBREWS

ii g χάριτι] χωρὶς

ix 2 dprwv]+xat τὸ χρυσοῦν
θυμιατήριον with omission of χρυ-
σοῦν and θυμιατήριον καὶ in v, 3.

xi 23 jin. ]+ πίστει μέγας γενό-
μενος Μωυσῆς ἀνεῖλεν τὸν Αἰγύ-
πτιον κατανοῶν τὴν ταπείνωσιν
τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ.

1 TIMOTHY

i 4 οἰκονομία» οἰκοδομὴν

iii 1 πιστὸς] ἀνθρώπινος

iii 16 8s] δ: also θεὸς

V 19] «ἐκτὸς εἰ 447}... papTipwr

2 TIMOTHY

iii 8 "lauSpis] Μαμβρῆς

iv IO Tadarlay] Γαλλίαν

iv 19 ᾿Ακύλα»] Ἐ, Aexrpay τὴν
γυναῖκα αὐτοῦ καὶ Σιμαίαν καὶ

Ζήνωνα τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ,

TITUS

iii 10] < καὶ δευτέραν : also
variations of order.

APOCALYPSE

i 5. λύσαντι] λούσαντι

vili 13 ἀετοῦ] ἀγγέλου

xiii 18 ἑξακοσ. ἑξήκοντα ἕξ]
ἑξακοσ. δέκα ἕξ

xiv 20 χιλίων ἑξακοσίωρ χιλίων
ἑξακοσίων ἕξ: also χιλίων διακο-

σίων
xv 6 λίθον] λίνον

QUOTATIONS

FROM THE OLD TESTAMENT

The following is a list of the
passages and phrases which are
marked by uncial type in the
text as taken from the Old Testa-
ment (see Introduction § 413),
together with references to the
places from which they are de-
rived. Many of the quotations
are composite, being formed
from two or more definite pas-
sages, or from one passage modi-
fied by the introduction of a
phrase found in one or more
other definite p es. Some-
times also it is difficult to tell
from which of several similar

assages a phrase was taken, if
indeed it was taken from one
more than another. In all these
cases we have given a plurality
of references. On the other
hand we have abstained from
multiplying references for the
ge of illustration; and

ave therefore passed over such
passages of the Old Testament
as neither had an equal claim to
notice with the passages actually
referred to, nor contributed any
supplementary and otherwise
unrepresented element to the

language of the quotations in
the New Testament. But in all
these points, no less than in the
selection of passages and words
for marking by uncial type, it
has not been found possible to
draw and maintain a clear line
of distinction.

The list has had the benefit of
a careful and thorough examina-
tion by Dr Moulton. We are
much indebted to him for the
labour which he has bestowed
upon it, and also for many ex-
cellent suggestions.

The numeration of chapters
and verses is that of the ordinary
English editions. It has not
seemed worth while to add the
numeration current in Hebrew
editions except in the few cases
in which it differs by more than
a verse or two. The same prin-
ciple has been followed as to the
numeration used in editions of
the LXX; for instance, that of
the Psalms or of chapters in
acter has been given in

rackets throughout: but petty
differences in the reckoning of
the verses have been neglected,

602

Where a quotation, or ἃ substan-
tive element of a quotation, a-
grees with the Massoretic text
but not with the LXX as re-
presented by any of its better
documents, wehave added ‘Heb.’
or ‘Chald.’ to the numerals, and
in the converse case‘ LXX’. But

ST MATTHEW

Is vii 14
Mic v 2
Hos xi I
fer xxxi (xxxviii) 15
sxl 3
Deut viii 3
Ps xci (xc) 11 ἴ.
Deut vi 16
Deut vi 13
f. Is ix 1 f.
f. Is lxi στ ἢ
Ps xxxvii (xxxvi) 11
Ps xxiv (xxiii) 4
21 Ex xx13; Deutv17
22 Ex xx 14; Deut v 18
241 Deut xxiv 1 (3)
33 Num xxx 2; Deut
ΧΧΙΙ 21
34 f. Is Ixvi 1
35 Ps xiviii (xvii) 2
238 Ἐχ xxi 24; Lev xxiv
20; Deut xix 21
42 Lev xix 18
48 Deut xviii 13

wie
mate ple
[Ὁ

—_ om

οοὺν to tn ONT QAR ὦ COLm CHW

ill
iv

— bm

vi 6 Isxxvi20; 2 Reg iv 33
vii 22 Jer xxvii 15 (xxxiv
12); xiv 14
23 Psvi8
viii 4 Lev xiii 49

11 Malirr; Is lix 19
17. Is lii4

τος aaa ee ee -ς-- ce ee A

QUOTATIONS FROM

ST MATTHEW

we have seldom attempted to
mark the limitation in mixed
cases (as Mt xxiv 7), or in cases
where the difference of texts a-
mounts to no more than a slight
modification of the one by the

other.

ΪἾχι2Ζ Hosvi6
36 Num xxvii 17; Ez
XXXIV 5
x 35 £ Mic vii 6
xi 5 Is lxit
Ιο Mal ili
23s Is xiv 13, 15
29 «= Jer vi 16 Heb.
xii 4 1 Sam χχὶ 6
7 Hos vi6
18 ff. Is xlii 1-4; xli 9
40 Joni a bi 1) "
ΧΗΣ 14 f. Is vig
32 “Dani τ a 21 Chald.
35 5 Ixxviii (Ixxvii) 2
41 Zephi 3 Heb.
43. Dan xii 3
xv 4 Exxx 12; Deutv 16
— Exxxi17
8 f. Is. xxix 13
xvi 27 Ps Ixii (Ixi) 12; Prov
XXiv 12
xvii tt Mal iv 5f. (iii 23 £.)
xviii 16 Deut xix 15
xix 4 Geni 27
5 Genii 24
7~=©Deut xxiv (3)
18 Ex xx 13-16; Deut
V 17-20
19 Ex xx 12; Deut v 16
— Lev xix. 18
“6 «©Gen xviii 14 Job xlii
2; Zech viii 6 LXx
xxi 5.0.15 Ixii II

Zech ix g

ST MARK
xxi 9
13

THE OLD TESTAMENT

Ἔν cxviii (cxvii) 25 f.
Is lvi 7

{er Vii IY
5 Cxvlii (cxvii) 25

Ps vili 2

Isv 1 f.

Ps cxviii (cxvii) 22 f.

Deut xxv § ; Gen
XxXvili 8

Ex iii 6

Deut vi §

Lev xix 18

Ps cx (cix) 1

Jer xxil 5; xii 7

Ps cxviii (cxvii) 26

Dan ii 28

Is xix 2

Dan xi 41 LXX

Dan ix 17; xii αὶ

Dan xii 1

Deut xiii 1

Is xili 10

Is xxxiv 4

Zech xii 12

Dan vii 13

Is xxvii 13

Zech ii 6; Deut xxx 4

Gen vii 7

Zech xiv §

Dan xii 2

Zech xi 12

Ex xxiv8 ; Zech 1x 11

Zech xili 7

Ps xlii (xli) §

Dan vii 133; Ps cx
(cix) 1 ff.

. Zech xi 13

Ps xix (Lxviii) 21
Ps xxii (xxi) 18

Ps xxii (xxi) 7; cix

(cviii) 25
Ps xxii (xxi) 8
Ps xxii (xxi) 1
Ps xix (Ixviii) 21

603
ST MARK
i 2 Maliiir
3 Isxl3
44 Lev xiii 49
ii 26 1 Sam χχὶ 6
ivi2 -Isvig f.
29 «= Joel ili (iv) 13
32 an iv 12, 21 Chald.;
Ez xvii 23
vi34 Num xxvii 17; Ez
XXXIV 5
vii 6f. Is xxix 13

xi οὗ

xii 1
10 ἢ.
19
26
20 f.
21
32
33

Ex xx 12; Deut v 16

Ex xxi 17

Jer v 21; Ez xii2

Mal iv § f. (iii 23 f-)

Is lxvi 24

Deut xxiv 1 (3)

Gen i 27

Gen ii 24

Ex xx 13-16; Deut v

17-20

Ex xx 133 Deut v 16

Gen xviii 143; Job xlii
2; Zech viil 6 LxXx

Ps. cxviii (cxvii) 25 f.

Is lvi 7

Jer vii 11

Isv rf.

Ps cxviii (cxvii) 22 f.

Deut xxv. 5; Gen
XXXviii 8

Ex iii 6

Deut vi 4 f. (two texts
of LXX)

Lev xix 18

Deut vi 4

Deut iv 35

Deut vi 5

Lev xix 18

1 Sam xv 22

604 QUOTATIONS FROM ST MARK
xii 36 = Ps cx (cix) 1 i53 Ps cvii (ον!) 9; xxxiv
xiii 7 Dan ii 28 (xxxiil) 10 LXX; I

Is xix 2 Sam il 5
12: Mic vii 6 54 f. Is. xli 8 f.
Ι4 Danix 27; xii 11 54 Ps. xcviii (xcvii) 3
19 Danxiir 55 Mic vii 20
22 Deut xiii 1 68 Ps ΧΙ! (xl) 133 Ixxii
24 Is xiii 10 (Ixxi) 18; cvi (cv)
25 Is xxxiv4 418.
26 §©Danvii 13 — Ps cxi (cx) 9
27 Zechii6; Deut xxx 4 69 ~=Ps cxxxii (cxxxi) 17;
xiv 18 ~=Ps xli (xl) 9 1 Sam il ro
24 Ex xxiv 8; Zech ix 71 Ps evi (ev) ro
II 72. Ps cv (civ) 8f.; cvi
27 Zech xili 7 (cv) 45; Mic vii zo
34 Ps xiii (xli) 5 "6 = =Maliiit
62 Dan vii 13; Ps cx 79 «=Isix2
(cix) x ff. ii23 Lev xii 6
xv 24 Ps xxii (xxi) 18 2323 Ex xiii 12
29 = Ps: xxii (xxi) 7; cix 24 Lev xii 8; vir
(cviii) 25 30 f. Is xl 5; lii τὸ
34 Ps xxii (xxi) 1 32 Is xxv 7 Heb.; xlii
46 ~—s— Ps Ixix (Ixviii) 21 63 xlix 6
xvitg 2 Regiiri — Isxlvi 13
— Pscx (cix) 1 52 1 Sam 26.

ili 4 ff. Is xl 3 fff.
iv 4 Deut viii 3
8 Deut vir ;

ST LUKE 10 f. Ps xci (xc) 11 ἢ.
12 Deut vi 16
i1g Num vi 3; 1 Sam i if. Ishairf.
11 LXX 26 1 Reg xviig
17 Mal iv 5 f. (iii 23 f.) vi4 Lev xiii 49
32 f. Isix 7 vi 4 1 Sam xxi 6
35 Ex xiii 12 vil22 Islxir .
37 Gen xvili 14 22 ~Maliiirx
46 f. 1 Samiir viii to §=6Is vig
48 1:Samiri ix 54 2 Regio
49 Pscxi (cx) 9 x1§ Is xiv 13, 15
80 ~— Ps ciii (cii) 17 19 = Ps xci (xc) 13.
51 Pslxxxix (Ixxxviii) 10 27 Deut vi 5
52 Job xii 19 — Lev xix 18

— 7]|οῦντι; 1 Sam ii - 28. Levixvilins
7 f. xii 53 Mic vii 6

ACTS THE OLD TESTAMENT 605
xiii 1g Dan iv 12, 21 Chald.

a7 -—«~*Psvi8 ST JOHN. ᾿
29 «6 Malirr; Is lix το ;
35 Jer xxiis; xii 7 122: Isxl3
— Ps cxviii (cxvii) 26 52 Gen xxviii 12
xvii 14 Lev xiii 49 i117 ~~ Ps Ixix (Ixviii) 9 -
a7 Genvii7 vi3r Ex xvi 4, 15; Ps
22 ΟΕ; xix 24 Ixxviii (Ixxvii) 24
31 Gen xix 26 45 Isiliv 13
xvili 30 Ἐχχχ 12-16; Deut v vii 42 Ps Ixxxix (Ixxxviii)
16-20 3 f.
xix 10 ἘΣ xxxiv τό — Micv2
38 5 exviii (cxvii) 26 x16 Ez xxxvii 24; xxxiv
44 Ps cxxxvii (cxxxvi) 9 23
46 Islvi7z 34 Ps Ixxxii (1xxxi) 6
-- fer vii 11 ΧΙ 12 Ps exviii (cxvii) 25 f.
xx 9 Isvi 15 Zechixg
17] Ps exviii (cxvii) 22 Δ Ps vi 3; xlii (xli) 6
28 Deut xxv 5; Gen 3 Is liii «
Xxxvili 8 40 Isvito
32 ~—Exiiié xiii 18 Ps xli (xl) 9
42 f. Ps cx (cix) 1 xv 25 ἘΞ xxxv (xxxiv) 19;
xxi g Dan ii 28 Ixix (Ixviii) 4
Ιο Is xix 2 xvi 22: Is Ixvi 14
22 Hosix7 xix 2 Ps xxii (xxi) 18
24 Zech xii 3 LXx; Is 28 f. Ps Ixix (Ixviii) 21
lxiii 18; Ps Ixxix 36 = Ex xii 46; Num ix 12;
(Ixxviii) 1; Dan Ps xxxiv(xxxiii) 20
viii 10 37. Zech xii τὸ

15 Ps Ixv (Ixiv) 7
26 15 xxxiv 4
47 Danvii 13
25 Is xxiv 17

xxli 20 Exxxiv8; Zech ix 11 ACTS
37. Is lili 12
Dan vii 13; Ps cx 120 ἘΞ Ixix {Ixviii) 25
(cix) 1 ff. — Ps cix (eviii) 8
xxlii 30 Hos x8 ii 17-21 Joel ii 28-32 (iii 1-5)
34 Ps xxii (xxi) 18 25-28 Ps xvi (xv) 8-11
35 Ps xxii (xxi) 7 30 ἘΞ cxxxii “τὴ a
36 = Ps I xix (Ixviii) a1 31 Ps xvi {xv) 10
46 Ps xxxi (xxx) § 34 f. Ps cx (cix) Σ
49 Pslxxxviii(Ixxxvii) 8; 39 «= sIs lvii 19
ΧΧΧΥΠῚ (xxxvii) 11 -- Joel ii 32 (iii 5)

RR

QUOTATIONS FROM - ACTS

25 ff. Ps. iix f.

Gen xxxix 2 f., 21.

Gen xxxix 21

Gen xli 40 f., 43, 46;
Ps cv (civ) 21

Ex iii 6 vii 30 ἘΧΊῚΙ rf.
Is lii 13 32s Ex iii 6
22 f. Deut xviii 15 f., 18 f. 3223 Ex iii 7
Lev xxiii 29 -- Ex iiis5
25 Gen xxii 18 34 «=Exiii7f., 10; ii 24
Ps cxviii (cxvii) 22 35 ΕχΧ 14
Ex xx 11; Ps cxlvi 3836 Ex vii 3; Num xiv 33
(cxlv) 6 37. Deut xviii 15, 18
390s Num xiv 3 f.
Deut xxi 22 f. 40 ~=©Ex xxxii 1, 23
Ps xxix (xxviii) 3 41 Ex xxxii 4, 6
Gen.xii 1; xlviii 4 42 Jervii 18 LXX; xix 13
Deut ii 5 - 42f. Amv 25 ff
Gen xvii 8; xlvili 4; 44 Ex xxvii, 40 .
Deut xxxil 49 45 Gen xvii 8; xlvili 4;
Gen xv 13 f.; Ex ii Deut xxxii 49
22 46 Ps cxxxii (cxxxi) 5
Ex iti 12 4 +1 Regvit, 2 (6)
Gen xvii το ἴ. 49 f. Is Ixvi 1 f.
Gen xxi 4 st Ex ΧΧΧΙ 3, 5
Gen xxxvii 11 — Jer ix 26; vi το
Gen xlv 4 — Num xxvii 14; Is

Ixill 10
Ps Ixxviii (Ixxvii) 37
Is lviii 6
Is liii 7 f.

Gen xli 54f. 34 Deut x17
Gen ΧΙ 5 36—s Pscevii (cvi) 20; cxlvii
_ Gen xiii 2 18
Gen xlv 1 — Is lii 73 Nah i 15
. Deut x 22 (ii 1)
Ex i6 38 = SIs Ixis
Jos xxiv 32 39 ©Deut xxi 22 ἢ.
Gen 1 13 Ιο ἩΗοβχὶν 9
. Exi 7 f. 1] Exvi1,6
Ex i 9 ff. 18 Deut i 33
Ex i 18 19 Deutvur
Ex li 2 — Josxivi
Ex ii § 22 Pslxxxix(Ixxxviii) 20
Ex il 10 | — 1 Sam xiil 14
22 Exiiir 26 Ps cvii (¢vi) 20
a4 Exiiiz | 33 917
47 ἴ. Ex ii 13 f. [5]ν 3

34
10 Ex ij 15, 22 . act Ps xvi (xv) 10

I PETER

xvii 24 ἢ,
21

xviii 9 f.

xx 28
32

xxi 26
ΧΧΙΪ §

xxvi τό f.

17
18

xxviii 26 f.

28

iro f,

12
li 8
IT

οἵ
23

THE OLD TESTAMENT

t Reg ii 10; Jud ii τὸ

Habi §

Is xlix 6

Ex xx rr; Ps cxlvi
(cxlv) 6

Jer xii 15

Am ix 11 f,

Is xlv 31

Is xlii 5

Ps ix 8; xcvi (xcv)
133 xcvili (xcvii) 9

Is xliii 5; Jeri8

Ps Ixxiv (Ixxiii) 2

Deut xxxiii 3 ἢ

Num vi 5

Ex xxii 28

Ez ii 1, 3

Jeri7zf.; τ Chr xvi

35
Is xlii 7, 16
Is vi οἵ.
Ps Ixvii (Ixvi} 2

ST JAMES

Is xl 6 f.

Dan xii 12

Lev xix 18

Ex xx 13f.; Deut v
17 f.

Gen xxii 2, 9

Gen xv 6

Is xli 8 Heb. ; 2 Chr
xx 7 Heb.

Gen i 26

Prov iii 34

Prov xvi 27

Deut χχὶν 15,17; Mal
iii ὁ

Isvg

607

v 5. Jer xii ἢ
6 Hosi6; Prov iii 34
7 Deut xir4; Jer v4;
Joel ii 23; Zechx1
Ir Danxiir12 |
— Ps οἱ (οἰ) 8; cxi
(cx) 4
20 Prov x 12 Heb.
1 PETER
i116 Lev xi 44f.; xix 2;
XX 7
17 Jer iii 19
18 Is hii 3
22 Danvi 26
24f. Is xl 6-9.
ii 3. Ps xxxiv (xxxiii) 8
4 Ps cxviii (cxvii) 22
4,6 Is xxviii 16
7 Ps cxviii eo) 22
. 8 Is viii 14f.
9 Is xliii 2o0f.
— Exxix 5 f.; xxiii 22
LXX
to 6©>-: Hos i 6, 8 f.; ii x (3),
23 (25)
Ir Ps xxxix (xxxviii) 12
12 Isx3
17 Prov xxiv 21
22 = Is liitg
24 Is liiis2
24 f. Is liii 5 f.
iii 6 Gen xviii 12

Prov iii 25

10 ff. Ps xxxiv (xxxill) 12-

16

14 f. Is viii 12 f.

Ps cx (cix) 1

Prov x 12 Heb.

Ps Ixxxix (Ixxxviii)
sof.

RR2

QUOTATIONS FROM

Is xi 2

Ez ix 6

Prov xi 31
Prov iii 34
Ps lv (liv) 22

2 PETER

Is lii 5

Prov xxvi 11

Ps xc (1xxxix) 4
Is xxxiv 4

Is Ixv 17; lxvi 22

JUDE

Dan xii I

Zech iti @

Ez xxxiv 8

Deut xxxiii 2; Zech
xiv §

Zech iii 2 ff.

ROMANS

Hab ii 4

Ps cvi (cv) 20

Ps Ixii (Ixi) 123; Prov
XXIV I2

Is lii 5

Ps cxvi 11 (cxv 2)

Ps li (1) 4

10 το ff. Ps xiv (xiii) 1 ff.

13

oe

14

“Ps-v 2
Ps οχὶ (cxxxix) 3
Ps x 7 {ix 28)

15 ff. Is lix 7 f.

18

Ps xxxvi (xxxv) 1

I PETER
iii 20 630s Ps exli {cxlii) 2
iv 3 Genxv6
7 f. Ps xxxii (xxxi) 1 f.
9 Genxv6
11 Gen xvii 11
17 f. Gen xvii 5
18 Genxvs
a2f. Gen xv 6
25 Is lili 13 LXx
v δ Ps xxii (xxi) 5
vii 7 Ex xx 14, 17; Deut
v 18, a1.
viii 33 f. Is 18 f.
84 «Ps ex (cix) 1
3236 ῬΡΞ xiv (xliii) 22
ix 7 Gen xxir2
9 Gen xviii 10
12 )«©6Gen xxv 33
13 Malis f.
15 Ex xxxiii 19
17. Ex ix 16
#8 Ex vii 3; ix 123; xiv
4,17
20 Is 3 xxix 16; xlv 9
21 Jer xviii 6; Is xxix
τό; xlv
1 Jer. ἢ (xxvii) 25; Is
xiii 5 Heb.
— Isliv τό
25 Hos ii 23
26 f. Hos i ro (ii 1)
a7 f. " x2af.
2 Is i
sof I f. Is vit 141.
33 Is xxviii 16
x § Lev xviii κε
6-9 Deut xxx 12 ff.
rr Is xxviii 16
13 ar ii 32 (iii 5)
15 iIslii y Heb.
16 = Is liii 1
18 Ps xix (xviii) 4
19 Deut xxxii 21
20 f. Is lxv-z 1.

2 CORINTHIANS THE OLD TESTAMENT 609

xi 1 f,. Ps xciv (xciii) 14; 1
_ Sam xii 22
¥ Reg xix 10
4 1 Reg xix 18
8 Is xxix 103 Deut
xxix 4
gf. Ps kxix (Ixviii) 22 f.;
Ps xxxv (xxxiv) 8
[1 Deut xxxii 21
26 f. Is Hx 20 f,
27) Is xxvii ὃ
34 f, Is xl 13 f.
xii 16 Prov iii 7
17 Prov iii 4 Lxx
19 =6©>-: Deut xxxii 35 Heb.
20 f. Prov xxv 21 f.
xiii g Ex xx 13 ff., 17;
Deut v 17 ff., 21
— Lev xix 18
xivixr Is xlv 23; xlix 18
xv 3 Ps Ixix (Ixviii) 9
9 Ps xviii (xvii) 49
10 δ ουΐ xxxii 43
11 Psexvii (cxvi) 1
12 Isxir1o —
21 Isliirs

1 CORINTHIANS

11ὸ Is xxix 14
200s Is xix 11 f.;.xxxiii 18
321 Jerix 24
ii g Is Ixiv 4
16 Is xl 13
iii tg Jobv 12
10 ῬΞ xiv (xciii) 11
v 7 Ex*xiias
12 Deut xxii 24
vir6 . Gen ii 24
ix g Deut xxv4

x §

32

Num xiv 16

Num xi 34, 4
Xxxii

Deut xxxii 17

Mali 7, 12

Deut xxxji 21

Ps xxiv (xxiii) 1

Gen vir

Ex xxiv8; Zech ix τι

Zech viii 17 LXX

Is xxviii rr ἢ,

Is xlv 14 Heb.

Ps cx (cix) 1

Ps viii 6

Is xxii 13

45,47 Gen li 7

54

Is xxv 8

55.57 Hos xiii 14

‘a CORINTHIANS

ill 3

7410,
13,16
18

-Ex xxxi 18: xxxiv 1
Prov iii 3; Ez xi 19;
XXXVi 26

tex xxxiv 29 f.; 34 f.

Ex xxiv 17

Ps cxvi 10 (cxv) 1

Is xliii 18 f.

Is xlix 8

Ps cxviii (cxvii) 17 f.

Ps cxix (cxviii) 32

Lev xxvi rt f.; Ez
XXXVil 27

Is hi rr; Jer li 45
Heb, ; Ez xx 33 f.,
41

2 Sam vii 8,14; Hos
iro; Is χὶ 6;
Am-iv 13 LXx

a

610
vilitrs Ex xvi 18
21 Proviii 4 Lxx
ix 7 Prov xxii 8 Lxx
9 Ps cxii (cxi) 9
10 Hosx12; Islv τὸ
ΧΙ] Jerix 24
xi 3 Genii 13
xiii 1 Deut xix 15
GALATIANS
115 Isxlix 1
ii16 ῬῬξ cxliii (cxlii) 2
lii 6 Genxv6

8 Gen xii 3; xviii 18
10 =>. Deut xxvii 26
11 Habiig
12 Lev xviii δ
1: Deut xxi 23
16 Gen xii 7; xiii 15;
xvii 7 f.; xxii 18;

ΧΧΙΥ 7 -
iv27 Islivi . :
292 0 «©. Gen xxi 10
vig Levxix 18
vii6 Ps exxv (cxxiv) 5;
CXxvili (cxxvii) é
EPHESIANS

i18 Deut xxxiii 3 f.
20 ~= Ps cx (cix) 1
22 = Ps viii 6
ii 13f.,17 Is lvii το; lii 7
.20 = Is xxviii 16
iv 8 f, Ps Ixviii (xvii) 18

QUOTATIONS FROM

“

2 CORINTHIANS

iv25 Zech viii τό
26 Psiv4

v 2 Ps xl (xxxix) 6
— Ezxx,gr

Vv

i
ii

18 Prov xxili 31 LXx
31 Genii24
i 2f. Ex xx12; Deut v 16
4 Proviiirr; Isls
— Prov ii 2 Lxx, 5

1g ,Isxis

— Islix17

15 Isliz ᾿
-- [15Χ] 3,9

17. Islix 17
— Is xi4; xlix 2; li τό;
Hos vi κ΄

.PHILIPPIANS

19 Job xiii τό

1of, Is xlv 23

15 Deut xxxii 5

16 = Is xlix 43 lxv 23

iv 2 Ps Ixix (Ixviii) 28
1 Ezxx41
4
COLOSSIAN S

32 Isxlv 3; Provii 3 f.
22 Is xxix 13

1 Ps ex (cix) ἃ
106s Gen i 27 :

HEBREWS

I

bat o
ote

bate
<

<
ὦ GCOCOODK wr Ap

we

THESSALONIANS

Jer xi 20

Gen xv 16

Jer x 253 Ps Ixxix
(Ixxviii) 6

Ps xciv (xciii) 1

Ez xxxvil 14

Is lix 17

Jobir; ii3

2 THESSALONIANS

i

8 Is lxvi 14 f.

— jer x 25; Ps lxxix

(Ixxviii) 6
gf. Isii τὸ ἔν, 19, 21
io = Ps_ Axxxix (Ixxxviii)
73 Ixviii (Ixvii) 35
Lxx; Is xlix 3
1: Is lxvi§
4 Danxi 36f.
— Ez xxviii 2
8 Is xi4; Jobivg
12 Deut xxxiii 12

HEBREWS

Ps cx (cix) 1
Ps ii 7
2 Sam vil 14
"Deut xxxili 43 LXX;
Ps xcvii (xcvi) 7
7 Ps civ (ciii) 4
8 f. Ps xlv (xliv) 6 f.

av | we

“10 ff. Ps cii (ci) 25 ff.

THE OLD TESTAMENT

i
il

ili

iv

Vv

Viil

ix

Xx

ότι

123 Ps‘ex (cix) 1-
6 ff. Ps viii 4 ff.
τι ἢ Ps xxii (xxi) 22
13 f. Is viii 17 f.
16 Isxli8f.
17. Ps xxii (xxi) 22
2,5f. Num xii 7
7-11, 13,1 Ps xcv_ (xciv)
15-19
17 Num xiv 2
1, 3 Ps xcv (xciv) 11
3 £. Gen ii2
5 f. Ps xcv ei ΕΣ
7 Ps xev (xciv) 7 f.
10 Genii2
10 ἢ Ps xcv (xciv) Er

5 Psii7
Ps cx (cix) 4
9 Isxlv 17
τὸ 5 ex (cix) 4
7 Genitrf.

8 Gen iii 17 f.

Gen xxii 16 ἔς

ig Lev xvi 2, 12

20. Ps cx (cix) 4

Gen xiv 17 ff.

Gen xiv 18; Ps cx

(cix) 4 |
4,6 ff., 10 Gen xiv 17 ff.
ae Ps cx (cix) 4
28 Psii7
rt Ps-ex (cix) r-
2. Num xxiv 6
5 Ex xxv 40 |
8-13 Jer xxxi . (xxxvili)
31°34
22 Ἐχχχὶν 8
2: Is lili 12
5-10 Ps xl (xxxix) 6-8
12 f. Ps cx (cix) x ,
16 f. Jer χχχὶ (xxxviii) 33f.
a1 Zechvi 11 ff.; Num
. ΧΙ 7.

_—————_E———————

x

xi

χὶϊ

xiii

27
28
29
30
37
37 f.

4

5 f.

8

QUOTATIONS FROM

Ts xxvi 11 LXX
Deut xvii 6
Ex xxiv 8

. Deut xxxii 35 f.

Is xxvi 20

Hab ii 3 f.

Gen iv 4

Gen v 24

Gen xii tr |

Gen xxiii 4

Gen xxii 17; Xxxii 12

1 Chr xxix 15; Ps
χχχίχ (xxxvili) 12 ;
Gen xxiii 4

Gen xxii 1 f., 6

Gen xxi 12.
Gen xlvii 31

Ex ii2

Ex ii 11

“Ps kxxxix (Ixxxviii)

50 f.; xix (Ixvili) 9
Ex xii 21 ff.
Ps cx (εἶχ) 1
Num xvi 38 (xvii 3)
Prov iii 11 f.
Is xxxv 3 Heb.
Prov iv 26 LXx
Ps xxxiv (xxxiii) 14

᾿ Deut xxix 18 LXx

Gen xxv 33

Deut iv rr ἢ

Ex xix 16

Deut v 23, 25 f.

Ex xix 12 f.

Deut ix 19

Hagii6 .

Deut iv 24

Deut xxxi 6, 8; Jos

15
Ps cxviii (cxvii) 6

11,13 Lev xvi 2

15

Ps 1 (xdixt 141 Lev
vii 12 (2); 2 Chr
xxix 31

xiii 15

ii

Ved’ [ge

20

“πο

—_—

18
19

HEBREWS

Is lvii το Heb.; Hos
xiv 2

Is ΧΙ rr

Zech ix 11

‘Is lv 33 Ez xxxvii 26

1 TIMOTHY

Deut xxv 4
Deut xix 15

2 TIMOTHY

Num xvi ὁ

Is xxvi 13

Ps Ixii (Ixi} 12; Prov
xxiv 12

Ps xxii (xxi) 21

TITUS

Ps exxx (cxxix) 8
Ez xxxvii 23
Deut xiv 2

APOCALYPSE

Dan ii 28

Ex iii 14; Is xli 4
Ps Ixxxix (1xxxviil) 37
Ps lxxxix (Ixxxvili) 27
Ps) ‘exxx)(cxxix) 8;
. 15 χὶ ἃ

APOCALYPSE
i6 Exxix6
7 Dan vii r3

il

iii

Zech xii 10, 12, 14

8 Exiiirs,g; Is xli 4
— Am iv 13 ΧΧ
13 Dan vii 13; Ezi26;
viii 2
— . Ez ix 2 ἢ Lxx, τι
LX
— Danxs Chald.
14 Danvig9
14f. Danx6
I 5 a i 24; xliii 2 Heb.
ιό ᾿ v 31
11. Dai « 12, 10
— Is xliv 6 Heb.; xiviii
12 Heb.
10. Is xlviii6; Dan ii 29
Chald.
10. δα il 29
7 Gen ii 9 iii 22; Ez
xxxi 8
-8 ‘Is Sai 6 Heb. ; xlviii
a Heb.
10 ‘Dan 112, 14
14 Num xxxi τό
— Num xxv ἢ.
17 5 Ixxviii (Ixxvii) 24
— Is lxii a; lxv 15
18 Danx6
200s Num xxv 1 f,
23 Jerxviiro; Psviig;
Ixii (Ixi) 12
26 f. Ps ii 88
5 Ex xxxii 33; Ps lxix
(Ixviii) 28
7 Is xxii 32
9 Is xiv 143 xlix 23;
Ix 14 Heb. ; Ixvi 23
— Is xliii
12 Ez xlviii 35
— Is lxit 2; lxv 1s
14 Ps Ixxxix (Ixxxviii) 37

Prov viii 22

THE OLD TESTAMENT

ili 17

19

[ ene

<
μ᾿

Ιο

"Is vi 1

-olllowla

oo salalal |

613

Hos xii 8

Prov iii 12 (two texts
of LXx

Ex xix 16, 24

Dan ii 29

Ps x\lvii
(xlvi) 8

Ez i 26 ff.

Ezi 13

Ex xix 16 (Heb. +
LXx)

Ezis5, 18, 22, 26; x1

Is vi 1 f.

Ezi 103 x 14

Is vi 2 f.

Ezi18; x 12

Am iv 13 LXX

Ex tii r43 Is xli 4

s vi 1; Ps xlvii

᾿ (xivi)&

Dan iv 34; vi 26;
xiz ?

Is vi r3 Ps x\lvii
(xlvi) 8

li

Is xxix Er.

Gen xlix 9

Is xi 10

Is liti 7

Zech iv τὸ

Is vi 1:
(xlvi) 8

Ps cxli (cxl) 2

Ps exliv (exliii) 9

Ex xix 6

Dan vii 10

Ps xlvii

Ps _ -xlvii

vi 2,4f. Zech i 8; via f., 6

8

——

Hos xiii 14

Ez xxxiii 27; xiv 21;
Υ 12

Ez xxix §; χχχὶν 28

Vil

Vili

QUOTATIONS FROM

Zech i 12
Deut xxxli 43; 2 Reg
ix 7

. Hosivi

Joel ii 31

. Is xxxiv 43 xili 10

Ps xlviii(xlvii) 4 LXx;

. i 33; Is xxiv 21;
xxxiv 12

Jer iv 29; Is ii 10

Hos x 8

Is vi τ; Ps xlvii
(xlvi) 8

Joel ii τι; Zeph i
.14 ἴω, 18

Mal iii 2

Ez vii 2

Ez xxxvil 9; Zech vis

Ez ix 4

Is vi 13
(xlvi) 8

Dan xii 1

Gen xlix 11

Is vi 1;
(xlvi) 8

Ps xlvii

Ps xlvii

. Is xlix 10

Ez xxxiv 23

Jer ii 13

Is xxv 8

Jer xxxi (xxxviii) 16

Am ix I

Ps cxli (cxl) 2

Lev xvi 12

Ex xix 16 (Heb. +
Lxx)

Ex ix 24; Ez xxxviii
22

Joel ii 30

Jer li (xxviii) 25

Ex vii 19

Is xiv 12

Gen xix 28 Heb.;
Ex xix 18

Joel ii 10

xi oI

APOCALYPSE

ix 3 f. Ex x 12,18

4 Ez ix 4
Job iii 21

7 oel ii 4 f.

8 Joeli6

9 Joelii 5

14 ar xv 18; Deut i
: ; Josi4

20 ee xvii 8; Dan v 3,

23 LXX
Dan v 4, 23 Chald.
Deut xxxii 17
Ps cxv 7 (cxiv 15)
2 Reg ix 22

f, Danxii7 -
Gen xiv 19, 22
Neh ix 6; Ex xx 11;
Ps cxlvi (cxlv) 6
7 Am iii 7 Heb.; Dan
ix 6, το; Zech i 6
οἵ. Ez iii x ff.

t Jer i το; xxv
(xxxii 16); Dan iii
43 Vil 14

Ez xl 3

2 Zech xii 3 Lxx; Is
Ixili 18; Ps Ixxix
‘(lxxviii)’ 1; Dan

, Vili 10

4 Zechivaf., 11, 14

5 2 Regiro

— .2 Sam xxii 9; Jer v

14

-- ες ΧΟΥΣῚ (χον!) 3

6 τἈἘερσχνῖιι

— Exvury7, 19

7

21
x 4 Dan viii 26; xii 4
5

1 Sam iv 8
Dan vii 3, 7 f. 1.ΧΧ,
21
8 Isito
10 f, Ps cv (civ))38-
Ι1 Ez xxxviis, 10
12 2Regilr

Ὺ

APOCALYPSE
xi13 ἘΣ xxxviii 19 f.

— Danii 19 Chald.

13 Obad a1; Ps xxii
(xxi) 28

— Ex xv 18; Ps x 16
(ix 37); Danii 44;
vii 14

— ,Psii2

17 Am iv 13 LXx

xii

xili

xiv

Ex iii 14; Is xli 4

17 f. Ps xcix (xcviii) §

18

[

Ps ii 1 Heb., 5; xlvi
(xlv) 6 Heb.

Ps cxv 13 (cxiii 21)

Am iii 7; Dan ix 6,
10; Zech i 6

1 Reg viii 1, 6; 2
Chr v 7

Ex xix 16 (Heb. +
LXX)

Ex ix 2

Is Ixvi 6 ἢ,

Dan vii 7

Dan viii 10

Is lxvi 7

Ps ii 8 f.

Dan x 13, 20

Gen iti 1

Zech iii : f. (Heb. +
LXx)

Is xliv 233 xlix 13

Dan vii 25 ; xii 7

Dan vii 3; 7

Dan vii 4 ff., 8

Dan vill 12, 24

Dan vii 8 LXX, 21

Dan xii 13; Ps lxix
(Ixvili) 28

Is lili 7

1S Xv 2
an iii καὶ f.

Ez ix 4

Ez i 24; xliii 2 Heb.;
Dan x 6

X1V

XV

Xvi

THE OLD TESTAMENT

615

3 ~Ps exiiv (cxliii)
5 Isliiig; Zeph ii 13
7 Ex xx τι; Ps cxlvi
(cxlv) 6
8 Is xxi 9; Dan iv 30
(27); Jer li (xxviii)
: η ἴ,
10 «Ishii :
— Ps lxxv (Ixxiv) 8
— Gen xix 24; Ez
XXXVili 22
[1 Is xxxiv 10
14 Danvii13; x 16
15,18, 20 Joel iii 13 (18)
Ι Lev xxvi 21
3 Exxvi
— 705 xiv 7
-- 5 cxi (cx) 2
— Ex xxxiv 310; Ps
Cxxxix (Cxxxvili) 14
— Am iv 13 LXx
— Deut xxxii 4
— Jerx 10 Heb.; [marg.
Jer x 7 Heb.]
4 Jerx7 Heb.
— Ps Ixxxvi (Ixxxv) 9;
Mal i 31
— Deut xxxii4; Ps cxlv
(cxliv) 17
_§ Exxl 34
6 Lev xxvi 21
— Ez xxviii 13
8 Isvi4
— Ex xl 34 f. (28 f.)
— Lev xxvi 21
1 Is Ixvi6
— Ps lxix (lxviii) 24;
Jer x 25; Zeph
iii 8
2 Ex ix g f.3; Deut
ΧΧΨΊΪ 35
' 3 Ex vii 20 Heb., 21
4 Ps lxxviii (Lxxvii) 44

Ex vii 20 Heb.

«ΜΝ

ι
1

> eee ee -

xvii

χΧΥῊ

21

1. f.

QUOTATIONS FROM :

XVili 2

Ps exix (cxviii) 137

Ex iii 14; Is xli 4

Deut xxxii 4; Ps
cxlv (cxliv) 17

Ps ΣΕ a) 3

Is xlix

Am iv 1 a LXX

Ps xix (xviii) 9; Ps
cxix (cxviii) 137

Ex x 22

Dan it 19 Chald.

Is xhv 27; Jer |
(xxvii) 38 Heb.

Gen xv 18; Deut 1
73 Josi4

Is xli 2, 25

Ex viii 3

Am iv 13 LXx

Zech xii +1 Heb.

Is Ixvi 6

Ex xix 16 (Heb. +
LXX)

Dan xii 1

Dan iv 30 (27)

Is li 473 Jer xxv 15
(χχχὶ 1)

Ex ix 24

Jer li (xxviti) 13

2.7

Is xxiii 17 Heb.
Dan vii 7
fer li (xxviii) 7

an iv 30 (27)
Dan vii 3
Dan xii 13; Ps Ixix

(ixviti) 28
Dan vii 24 |
Deut x 173 Dan ii 47
Jer li(xxviii) 13 Heb,
Ps ii 2; Ixxxix

xix

APOCALYPSE

‘Is xtti 245 xxxiv 14:

cf, Lev xvii 7
. Heb.; 2 Chr xi 15

Heb.
3. Jer H (awvili) 7, [49

N}3 | xxv 16, |
(xxxil 2, 13):
Is Β 17, 23
= ἰδ xxiii 17
4 £, Jer li (xxviii) 6, 9, 45
ce Ps cxxxvii (exxxvi) 8
Jer 1 (xxvii) 29
4 f. Is, xlvii 7 ff.
8. Jer] (xxvii) 34
9 Ez xxvi 16 f.3 xxvii
3% 33
— Ps xiviii (xlvii)4Lxx;
Ez xxvii 35
— Isxxiii 17
10 ΔΩ 30 (27)
— Ezxxvir7
ir Ez xxvii 36, 31
13. Ez xxvii 13
15 Ez xxvii 36, 31
11] Ez xxvii 28 f.
18 Ez xxvii 3: -
19 Fz xxvii 30 f., 36,
| 33» 93 Xxvi 10
29 . Deut xxxii 43-
21 je li (xxvili) 63 f.;
Ez xxvi 21
— Dan iv 30 (27)
22 ἘΖΧΧΥ 13
22 f. Jer xxv 10 Heb,
22 Is xxiii 8
— Isxlviig
24 Jer li (xxviii) 49
1. Ps civ 35 (1)
2 Ps xix (xviil} 9; CX1X
_ _ (cxvili) 137
— - Deut xxxii 43; 2 Reg
ix 7.
Is xxxiv το.

3 sf Ps civ. 35 (1)

oon We a

APOCALYPSE
xix q Is vi 1; Ps xlvii
(xlvi)8
5 Ps cxxxiv (cxxxiii) 1;

xX

Cxxxv (Cxxxiv) I
Ps xxii (xxi) 333 cxv
13 (cxiii 21)
Dan x 6
Ez i 24; ΧΙ 2 Heb.
Ps civ 35 (1)

Ps xcili (xcii) 1;
xcix (xcviii) 1

Am iv 13 LXx

» Ps xcvii (xcvi) 1

Ezir

Ps xcvi (xcv) 13

Dan x 6

Is xi 4; Ps ii 8 ἢ.

Joel iii 13 (18)

Am iv 13 Lxx

Deut x 17; Dan ii 47

Ez xxxix 17 f., 20

Ps ii 2

Gen xix 24; Is xxx
33; Ez xxxviii 22

Ez xxxix 17 f., 20

Gen iii 1

Zech iii r ἢ. (LXX +
Heb.)

Dan vii 9 f., 22

Is lxi 6

Ez vii 2

Ez xxxviii 2

Hab i 6

Jer xi 15; xii 7: cf
Ps 1xxxvii (1xxxvi)
: ; Ixxviii (Ixxvii)

8

2 Regi tro
Gen xix 243
XXXVili 22
Is vi τ; Dan vii 9
Ps cxiv (cxiii) 7, 3
Dan ii 35 Chald.

Dan vii Io

Ez

XX

xxl

Xxil

LHE OLD TESTAMENT

12
12 f.

21
23-26
24
27

617

Ps lxix (ixvin) 28

Ps xxvili (xxvii) 43
lxii (Ixi) 12; Jer
ΧΥ 10

Dan xii 13; .Ps Ixix
Ixviii) 28

Is xv 17; Ixvi 22

Is lii x

Is lxi 10

Ez xxxvil 27; Zech ii
10 f.; Is viii 8

Is xxv 8; Jer xxxi
(xxxvili) 16

Is Ixv 19, 17

Is vi 1; Ps xlvii
(xlvi) 8

Is xliii 1
Is lv 1; Zech xiv 8
2 Sam vii 14; Ps

Ixxxix (Ixxxviii) 26
Gen xix 24; Is xxx

333 Ez xxxviii 22
Lev xxvi 21

Is lviii 8; Ix 1 f., 19
Ez xlviii 31-34 Heb.
Ez xl 3, 5

Ez xliii 16

Is liv 11 ἢ.

Am iv 13 LXx

Is Ix 1 ff., 6, 10 f.,

13, 19
Pslxxxix (1xxxviii) 27
Is lii x
Dan xii 1; Ps Jxix
(Ixviii) 28
Zech xiv 8

ι Gen ii g f.; iii 22;

τ:

Ez ΧΙΝ 3, 7, 12
Zech xiv 11
Ps xvii (xvi) 15
Is lx x
Dan vii 18

618 QUOTATIONS FROM OLD TESTAMENT ρου.

xxli 6 Dan ii 28 xlviii 12 Heb.
7 Isxlto xxii rg Gen xlix rr

10 «6. zDan xii 4 — Geniig;iiiz22 ¢

12 Isxlro 16 Is xi τὸ

— Ps xxvifi (xxvii) 4; 11] Islv1; Zech xiv 8
Ixii (Ixi) 12; Jer 18 f. Deut iv 2; xii 32;
xvii 10 xxix 20

13 Is xliv 6 Heb.; 19 6 Gen ii 9; ili 22

| i Ne

IPSA SUMMA IN. LIBRIS OMNIBUS SALVA EST EX
DEI PROVIDENTIA: SED TAMEN ILLAM IPSAM PROVI:-
DENTIAM NON DEBEMNUS EO ALLEGARE UT A LIMA
QUAM ACCURATISSIMA DETERREAMUR. EORUM QUT
PRAECESSERE NEQUE DEFECTUM EXAGITABIMUS
NEQUE AD EUM NOS ADSTRINGEMUS; EORUM QUT
SEQUENTUR PROFECTUM NEQUE POSTULABIMUS IN
PRAESENTI NEQUE PRAECLUDEMUS IN POSTERUA:
QUAELIBET AETAS PRO SUA FACULTATE VERITA.
TEM INVESTIGARE ET AMPLECTI FIDELITATEMQUE

IN MINIMIS ET MAXIMIS PRAESTARE DEBET.

BENGEL = # MDCCXXXIV

CONTENTS

TEXT

PRINCIPLES OF TEXTUAL CRITICISM AND

THEIR APPLICATION . . ᾿ - 841
SUMMARY OF DOCUMENTARY EVIDENCE . 566
‘ORTHOGRAPHY a. 8 , ; : - 579
NOTATION. : , ; : : - §81
LIST OF SUSPECTED READINGS . : - 584
LIST OF NOTEWORTHY REJECTED READINGS 589
QUOTATIONS FROM THE OLD TESTAMENT . 601

CAMBRIDGE

PRINTED BY C, je CLAV M.A. AND SON AT THE UNIVERSITY PRESS
MAY MDCCCLXXXV

“wom

ode.

ΠῚ
ase

WAR 23 1084