JACOBI THEODORI KLEIN
IMPERIAL. ACADEM. SCIENT. PETROPOL. REG. SOC. LONDIN. ACADEM. BONQN. ALIARUMqUE*
DUM VIVERET , SOCIETATUM MEMBRI
OVA AVIUM
PLURIMARUM
AD NATURALEM MAGNITUDINEM
DELINEATA
ET GENUINIS COLORIBUS PICTA.
3. Z. Älein
© a m m l u n $
s>erfcf)ieiKttev
35 e g 1 1 (E|ti
in natürlicher 0rofie
unb mit lebenfctgett S a r t> e ti
öefc^üt>ett unt> 5efcfjrie6ett.
2etp^, ujtb ^RietaUf
bei) 3 0 a tt n 3 a c 0 5 Canter 1766,
23 t‘ o if e $•
tu bem? nocf> nicht auf, mein ©eift in beinen Schriften auäjuf^meifen,
S^ie SDIenfc^en, bie bod) beine$ gleiten, mit Unterricht ju überpaufen?
2>hr affgemeines $hwt §u tabefn, unb einer neuen 2£ari)eit £ic^f
3>n [eiben gfeirfjfam aufoubringen? 5S3er hat hoch ju fo fernerer [Pflicht
3Dich anberS afö bu fe(6ft nerbammt?
Praefatio.
Rariflimum effet, luftraffe re¬
gnorum naturss gazophy-
lacia in Palatiis Magnatum
& ampliiTimis Privatorum mufeis
exftradla, nec ibidem Teftaceo-
rum five Oftracodermatum colle¬
ctionem , in recreationem mentis
& oculi exhibitam, obfervaffe. Qui
autem fadlum , ut ad nofcra usque
tempora antecefforum vix unus &
alter coileäraculum paraverit avium
Ovis, cum tamen omnia ex ovo,
ovaque plura prse cochleis fercula
tricliniis & coenacuiis noeris lar¬
giuntur, imo apitiomm liguritio¬
nem ftimuiant. Delectant infuper
93ot’t*ck*
an wirb gar fdten©amm*
hingen hon (Schagen
attö ben Slaturreichen
nntreffcrt/ hei) welchen nicht and) be*
fonbcre Kabinette mit ©cbnecfen*
fchalen angeleget; tmb fowol ben
Sfugen aB hem ©emuth jur ©rge*
gung horge$eiget werben. 2$ie
fommt aber; ba§ man mir hör
wenig Sabren ailercrff angefangen
an bie ©c&alen ber 33bgelet)er 5« ge*
benfen , ihre ©ammltmg aber auch
halb wicber liegen (affen ; ba hoch in
ber Statur aUeö aug bem QEp entftc*
bet, tmb bie 23bgelet)et inB weit
mehr gecferbißlein als bie ©cbnecfen
t( 2 auf
) 4 (
oculos & mentem. Variant colo¬
res, variant forma & figura Ovo¬
rum, seque ut Teftaceorum. Neu¬
tra funt contingentia, omnia uni¬
formia in generibus fuis & fpecie-
bus fecundum fimplicitatem & uni¬
formitatem naturse. Mirabiliter
pfea, maculata, marmorata, li¬
neata, punctata, ftriata ; variis ple¬
rumque coloribus vel fuperficiariis,
vel in fundo fubfidentibus & mixtis ;
teftis folidis, plus minus craflis, Ise-
vibus, variolatis, tenuibus, femi-
diaphanis , ut albumen a vitello di-
ftingui queat. Nihil etiam, me
quidem judice, obftaret, quin poft
obfervationes repetitas & conftan-
ter fimiles, vel ex configuratione
tefiarum, vel ex ciiverfitate pidtu-
rse, vel ex aliis criteriis embryones
fetuum mafculorum & femineo¬
rum in ovis nondum incubatis prse-
fagire poflimus, in primis fi nidos
omnibus aut certe plurimis ovis,
pro faciiitando augurio, fpoliare in¬
tegrum nobis foret. Sunt qu sedain
perfedle ovata , qusedam ad angu¬
lorum alterum obtufa, truncata, alia
fere globofa, vel ex angulis utrim-
auf unfere Xafelrt liefern, unb eben*
falB bag 2luge unb ben 23erflanb er?
gel$en. 3bre garben, ift re germen
unb Gilbungen finb gleichfalls man?
cfterlet;, unb nicftt jufdtlig, fonbern
nad) ber ©infbrmigfeit ber dlatu r in
allen ihren ©attungen beftdnbig
einerlei Sftacft ben garben <Tnb fle
munberbarlicft gefcftilbert, geflecft/
gemarmelt, mir ©trieften unb <Punf?
ten, auf einer, aufgmo, uub meftr
©runbfarben , bie nacft iftrett sMa?
gen gleüftfam über ein anber aufge?
tragen, «nb $tt erfennen finb. £>ie
©cftalcn felbft nad) iftrem ©reff finb
fe|l, meftr unb minber bief, glatt,
f ornieftt , bünn , ftalbburcftücfctt'g,
*ba§ bas inmenbige IBeitTe Den bem
©ettcrguunterfefteibenijl. 3<* nacft
meiner 3Rrt;nung mürbe es bie ©r?
fdftrtmg leftren , baß bry jeher ©at?
tung burd) fiebere ^ennjeieften bie
di) er für bie dpaftne t'cn ben ©yern
für bie kennen fteft gar moftl mürben
unterfdjeiben taffen , menn man ju?
maftl alle ober beeft bie meiften aus
jebem 9]ejl ftabftaft merben tonte*
©inige erfefteinen red)t eyformig, an?
bere finb m iftren beyben SBinfeln
ftumpfer
) 5 C c&
que produdla. Ecquis autem eft,
qui tantum fapit, ut cauffas dicat,
quare Creator fordidis avibus, v. c.
Corvorum generi, cundtisque fere
rapacibus fuperficies putaminum
per belle pidtas donaverit, omni¬
bus autem Ululis, quali melioris
prae illis notae, teftam albilTimam,
innocentiae fignum, largitus fit. Sa¬
ne non inconfulto haec omnia fadfca
funt, licet captum noftrum fubter-
fugiant.
Fruftra de Ovis avium veteres
con fui imus phy ficos. Plinius nihil
monet, nifi quaedam ova albefcere,
uti Columbarum, Perdicum & aqua¬
ticarum. In columbis quidem &
feris & cicuris color albus obtinet,
reliquis vero minime refpondet. La¬
rorum ova crebris maculis mire va¬
riegata. Fulica, Diabolus maris,
ova parit fub viridia , canitie ex lu¬
teo mixta, pundtis leviter nigris ma¬
culisque majoribus fufcis marmora¬
ta. Aldr ovandus pauciffima tradit,
fimulque falfa. Inter recentiores &
quidem exteros, praeter Willughbe-
jum & Rajirn in Anglia, duo Co-
flumpfer [unb berfurzt, mieberum
anbere fafl fugelrunb, ober an bep*
ben @nben geflredt. Unb mer ifl fo
fl uq, bag et* bie Utfacben beg allein
meifen @d)6pferg a^ugeben bermag,
marum unflätigen 23bgeln, 3.
bem $abengefd)led)t unb fafl allen
SKaubbogeln fogar fcbbne färben unb
Oftalerep auf ihren (£pern ju Xheit
gemorben, bie ©ulen hingegen un*
fchulbige meiffe ©per legen, Sollte
aber alleg mag mir fchon gefaget nur
mag gufdüigeg fepn?
SBep ben alten $taturlef)rern m er¬
ben mir menig bon ben (£pern ange*
merFetflnben. pitniud melbetnutv
bag einige ©per meig finb, alg ber
tauben, SHebbuner unb Gaffer®
begeh 23ep ben erflen trift eg einf
bep ben anbern unb ben SBaflferbb*
geln gar nid)t. 0ie ©per ber 9SJ?e*
ben flnbfcbbn gezeichnete unb bunt
SDeg fchmarjen SBafjethurtg ©per fah
len tng grüne; anbere haben grauen
©runb mit gelb gemifcbt, bunFle
^3unFten, unb groflere fd)marze gle*
den. ^llbrorwtbus fagt meitme*
niger unb nichtg mahreg. Sluffer
bem WUughty unb unter
$1 3 ben
) 6 ( c&
mites illuftriffimi, Marfiglius & 2z-
natnnns in Italia ovorum curam gef-
ferunt. Prior plurima ova juxta ri¬
pas Danubii fibi obvia collegit, de-
fcriptiones a Willughbejo mutuatus.
Alter ex profeffo egit de ovis & ni¬
dis 106 avium in tabulis geneis XXII
exhibitis, Willughbejum circa qua-
rundam avium defcriptiones fecu-
tus. Ova egregie caelata apparent,
fed fchemata non illuminata imagi¬
nationem haud fatis adjuvant, ut
ex defcriptione certo definiri que¬
ant, & dicier : Koc eft. Schwenk-
f eidius quaedam ova, quse viderat,
fat bene defcripfit.
In Pruffia Helvmghis , Preepofi-
tus Angerburg, de Lithographia &
re herbaria meritiffimus , primus
fuit, qui per emiffarios, fylvas,
agros, fluvios, ftagna lacusque per¬
vagantes, aviumque nidis inhian¬
tes haud mediocrem ovorum appa¬
ratum conquifivit, quorum Colle¬
ctio prior, me curante, Dresdam
ben teueren haben btebepbe®rafen
itlarfiglt unb Stnanrtt ftd) um bie-
fen Xheil ber flfaiturgefchichte uerbient
gemacht, ©et* crfle hat einen QSor*
rath Don ®petn Idttgfr bem ©ooau*
jfrom Mammen gebracht. flSon bem
anbern f^aben wir22£afe(nmit 106
®t;em aufjuweifem ©iefe fmb gar
fchon in Tupfer geflogen, hoch haben
fle ben 5ehler,ba§ man ihre 2(nne(jm»
li&hitm in ben SSefchreibungen jn^ac
'lefen, aber weil bie Jachen fehlen,
fleh nicht bcutlid? genug Dorftellen
fann. (joc&Derbiente SRän*
ner haben groffentbeilgbenSBillugh*
in; jum ©olmetfd&er angenommen,
wiewet Sinanni gar Dielet Den bem
feintgen baju aefeßt hat. ©ouft hat
ScbwmlYefo bie 0;er, welche ei*
gefehen, treulich genug bejehriebem
3 n ^reujfen ‘mar ber wegen fei*
ner Sfngerburgifdjen Lithographie
unb ^reuffifchen $lora berühmte
^robjl öelwing ber etile, weichet*
halber unb gelber, jjlufie unb Laub*
feen Don gelungenen Leuten burch-
flreicbcn ließ , unb einen nicht gerin»
gen Vorrat!) Don ^36gelepernpfam^
men brachte,babon bie crjteSamm*
lang
% )7C ^
in regias porticus, poflerior 1740
una cum integro mufeo meo Ba-
rudium abiit, tertia Regiomonti in
horto Saturgiano fub moderamine
Tit. Dn. Fr. Sam. Bockii SS. Theoi
D. & P. P. Caufar. Confiilor. Con-
filiarii Regii & Bibliothecam adfer-
vatur. Hic pro fua in me benevo¬
lentia plurima mecum ova commu¬
nicavit, q use fmgula una cum reli¬
quis a me demum conquifitis genui¬
nis coloribus pingenda curavi. Ho¬
rum 145 jam abfoluta funt. In vo¬
tis eft , ut ex Polonia , Lithuania,
& ü heri poterit ex Norvagia avium
inprimis marinarum & litteralium
fupplementa comparare integrum
nobis fit, qua tamen fidem non fal¬
lant fed confirment. Communiter
enim fectatores avium & nidorum
homines plebeji elfe folent , ab er¬
roribus raro vacui. Si modo in Ge¬
neribus non hallucinarentur, Spe¬
cies jam certius determinarem. Hac
opera, multi quidem laboris, femel
peracta , figuras artifici calandas
committere animus eft, quas ex sere
reimpreffas vivis tandem coloribus
illuminandas fummopere curarem.
Itrng bttrd) mithin bie fbnigt ®a'Ce^
ne nach ©reäben/ bie jwepte aber
1740 nebfl meinem ganzen Rahmet
nati) SSamitf) gefommen. Ü3ie dritte
befmbet fici? gegenwärtig ju Ä&röflfc
berg im ©arten be£ $rn. (Sommer*
ciewSHath ©atisrgua, uno gwar
wkbai gan$e ^abmetunterberluf*
ftc 6t eines bornehmen £iet>haber$ tmfc
Rmnttir Tit. jptu §r&r. @am*
Boeti ber ©otfeSgelabrtheit Bodi
ttnb ^rofeff $6mgl QmfiilmaU
tmb SSiblioth* meincö hcefege*
neigten ©onnenb burdji beffen ©ute
bie metflen dmv mirüberfd)!dtmot*
ben; welche uh ben emet gefehlten
£anb nad) bem Men getanen taffen*
babon i$t 145 ©tüd bepfammen fmb«.
<H fame nec!) barauf anf bafi id) aw$
^olen, gitthatien, ober and) ani
Norwegen von ben ©tranb* tmb
©eebogeln bie übrigen gu erhalten
bei ©Itnf haben mbdjte* nnb$war
$ut)erlafitg*jbauut id& ber ©ijerfamm*
ler eingefchltehene gehler nach meinen
näheren ©mfiebten tmterfnehen tmb
fltiä&effcrn fönte: fo würbe fold)mtif>
fame$ ®erf jehon mit ber Seit fbn*
nm bekommener werben; wenn
) 8 ( <**
Defcriptiones quidem verbales in
MScpto fatis feliciter funt abfolutae ;
fed nulla amplius circumfcriptione,
anxie interdum quaefita indigeret
Opus , quod ita genuinis coloribus
pidlum cerneretur.
Si haec tentamina hoftra bene
cefferint, confidimus fore, ut ad
exempla oftracologica, illi quibus
Hiftoria Naturalis cordi eft, fuccef-
fu temporis vel ex utraque India,
orbisque terrarum confiniis ova
avium transportanda curent, quod
immortalem Reaumuriwn in animo
habuiffe novimus, ut exemplaria
prae oculis pofita cum europaeis con¬
ferri queant, ex quibus dignofcatur,
utrum fpeciatim ova ovis fimilia
Summen, mie meine SDlepmmg ifl,
bie giguren unter einen gefehlten
(Brabfhc&el gebracht , unb barauf
nad> ben Drigtnafeeichmmgenillumis
niret mürben; ibbotftemanhernacb
feiner ungleichen Beitreibung no*
tl)ig buben, um bie Farben, mie fle
ber DIatur nacb mirflidj Porhanben,
mit Porten anberen richtig an$uge*
ben, welche, mie fonft fcbon erinnert,
bei) begleichen QBerf ohne @chilbe*
rung boch immer fchmer ju Petftehen
fmb.
künftig fonte e$ nach biefem
ÜJIufter gefchehen, bag bergleichen
Sammlungen auch aus anberen
Sßclttbeilen, mie bisher bie Sehne*
cfenfdjalen nad) Europa gefchaffet,
unb mit unfern ©attungen ber 23o*
gel Perglichen mürben, in mie fern
jener ßtyer mit ben (jieftgen überein*
fdmen. CDcnn nod) $ur Seit ifl bie
Bbgelhiflorie in biefem Stücf unfe*
rer Bepfmlfe benötiget. Kärlich
mir mürben baburd) eine eben fogute
klugem unb ©emutheerge^ung atö
fint, an vero peregrina fuperbo ple¬
rumque amidlui indicarum avium burd) ba$ Schnecfenmerf ge*
magis refpondeant. Certiflimum Witweit*
enim eft , hiftoriam naturalem hac
»er
^5 ) 9 ( c#
in parte valde dubiam ni plane man-
cam deprehendi.
Quiscunque demum omniahaec
cernit, nec in iis tacitus aut negli-
gens acquiefcit, fed Creatoris fiim-
mam circa diverfitates ovorum fa-
pientiam, ineffabilem de confer-
vandis generibus & fpeciebus pro¬
videntiam, harumque mirabilem in¬
tra teftas ovorum formationem, pul¬
lorumque plumantium exclufionem
fuavi obledlamento piaque mente
mirabundus perpendit, isperverfa
fruges confumere natorum judicia
merito flocci habebit, & parvi quin
imo nihili faciet.
Operam olim dedi , ut guftum
diverforum ovorum experirer,
quem quidem verbis exprimere ne¬
queo, hoc tantum pronuncians,
quod ingens difcrimen inter ova
avium ferarum & domefticarum
fenferim, quomodocunque tandem
co£la fuerint. Quisquis tardarum,
gaviarum, gallinularum, fcolopa-
cum, urogaliinarum, lagopedum
aliarumque ova comederit, dome-
ftica longe inferiora deprehendet,
SBeraudj I nicfet flehen bleb
bet, fonbern bie wnergrunb(id)e
bes ©djopferg, unb uner*
forfdflicbe Q3orfId)t für ben linter*
fd&eib unb bie @rf)alrun<j aller ®at*
tungen ber 2$6geh für \t) re funffti*
d)e Gilbung innerhalb bem Qt), unb
für bie lebenbige ©arfrellung ber be=
feberten 3wngen, i» feinem 03er«
ffanbe, atö eine vernünftige itrea*
tur, (Id) md)t ebne Vergnügen rüf)^
ren laffet, ber wirb ftd) bie verfebr*
ten Urteile timviffenber ober eitel#
gefinnter £eute wenig, ja gar md)t
anfed)ten laflen.
3d) habe ebebeffen ben ©efebmatf
verfebiebener Cper auf bie ^robe ge#
fe§et, atö meiner kidjte r ^u erfah¬
ren benn j« befc&.reiben iff, unb id)
fann nur fo viel fagen, bag icb be*
fonbere 23erdnberungen baran bc*
funben habe, fte mod)ten weid) ober
hart gefotten, ober auf anbere Wrt
gubereitet fetjn. 33?an mache bie
«probe mit trappen, £$)bi$en,2Baf*
fer* $(uer* SSirf* 9fcb* £>afell)üner
tmb anbern wißen QEpern, fo wirb
-3 man
% ) IO ( c#
prout carnes avium ferarum dorne-
fticas fapore antecellunt«
Preefens hocfchediasmade ovis
pofthabuiffe Stemmatibus Avium
modo publicatis e re fore judicavi,
ut Ornithologie faventibus antea
aves ipfas mon ft rarem, quam earum
nidis aut ovis involitarem. Non¬
dum tamen de Ovario hoc defpero,
ne vel in ultimo annorum meorum
decurfu obvia mihi veniant exem¬
pla noviter reperta, quse illud red¬
dant audtius & acceptius ; in primis
ficubi Proceres, Patroni, Amici,
omnes Hiftorite Naturalis Promo-
tcres, hominibus fuis, quorum uni
vel alteri de meliore luto finxit prae¬
cordia Titan, imperarent & man¬
darent, ut ad inflans vernum tem¬
pus, data vd accepta occafione,
man flennen, bag fle au^mcnD
feiner unb angenehmer ais unfere
ibünereper fmb, fowol bem SBeiffen
als bem Dotter nach. 3a man wirb
folchen Unterfcheib baran ftnben wie
an bem ©efdjmacf eines wißen 23o*
gefS gegen bas gleifch eines gahmen,
g. (£. beS (Sperlings tmb (Bchneebo*
gcß, wenn bepbe auch noch fo wo(
gemdjlet waren, bag einer wie ber
anbere in feinem $?tt erflccfte*
3n Slbflcht and) auf biefe ©per*
fammlting hat es mich gut gebeucht,
gtt etfl bte ©efa^ted)tetafdn t»er
Dogel hefannt gu machen, für bie*
jem'gen,mcld)em'd)tgnugfamexdnnt=
nig batton haben,. bamit fte hernach
bie ©per fo viel weniger verfehlen
mochten. 2So es nun gu hoffen ifr,
bag bie ©reffen im 2a nbe unb 35e*
forberer ber natürlichen ^iftcrie auch
biefem Xheil ber QBitTenfchaft ihres
Orts hwifliehe §anb gu (eitlen wil*
(ens fepn mochten, fo tonnte fwglid)
einem ober bem anbern wißigen ivopf
ihrer geuteber©perfangam>ertrauet
werben; welcher gugleich bet* Q3bgel
felbfl entweber burch 9>u(oer unb
35le»; ober mit bcr.Sehlwge habhaft
werben
% ) H ( ct2
Ovorum, & ii fieri poterit incu¬
bantium fimul avium meffem face¬
rent, ex liis non nifi pedibus & ca¬
pite , oculis ac cerebro orbato, mi¬
hi refervatis.
Si vero fallitur augurio fpes bo¬
na noftra fuo, hanc Ovorum colle¬
ctionem placide recondam, forte
in gratiam poilerorum fuperilitem.
Scripfi XI Calend. Jan. An,
MDCCLVIIL
merben multe mobon id) mete
nic&tS aU bie gtiffe unb ben ^'opf>
mnn er nur jubor ber 5tugen tmb
be£ ©ebirn$ beraubet ijl, 31t er&afe
teil nnmfd)e, ju melden aiebemi bie
Ctycr anjumeifen gar teicfet mare,
©cßldgt aUe^ friß, fo befjatte i$
bocf) bie gufriebenfjeit eineg guten
2öißen$, tmb taffe , ba id) bereite
tm 74flm 3ai)r meinet ^te£ maße,
in Furier griff, ob ©ottmiß, aßel
mit gutem ?0?utf> ber Stacbmeit tu*
ruef, ber id) mit fdjärfere ©nftcfe
ten, unb mehr <$M px Worbe*
ruttg ber 3Biffenf(baften amtmnfdje*
©efcbrieben ben23ten©ecember
i?58>
3. 5?.
95 S
Qux prssfens in publicum prodit Ovorum Colle&io B.Klei-
nii, licet non plane abfoluta, prima tarnen in hoc
genere merito dicenda. Aliam plane faciem Hifto-
ria Naturalis hoc feculo na&a, poftquam varias ejus partes,
omnis fere generis creaturae, fuis coloribus pi&as & luci pu¬
blicas expolitae non oculos magis quam intelleftum ipfum
enubilaverunt. Tunc demum notitia corporum naturalium
certa, facilis, adaequata fafta. Prolixiffimas defcriptiones,
figuras artificiofiffimae ideam femper mutilam, faepe fallam, plus
minus aberrantem procreabant. Nunc ubi colores accedunt,
uno intuitu plus difcimus, quam olim multis vigiliis & longis
temporum fpatiis. Ufus feliciffimi inventi adeo evidens, ut
iaudatiffima aemulatione Aves, Pilees, Quadrupedum non¬
nulli, Teflacea, Infefta, Planta, Mineras, jam nativis colo¬
ribus pifta variis libris proflent. Ova avium fere fola de¬
erant , & hoc Kleinii in Ornithologiam meritis debebatur,
ut primus hac via procederet, & hanc laboribus fuis coro¬
nidem imponeret. Prodromum enim Hi-ftorias Avium exce¬
pit Hi Horia earundem plenior, vernacula confcripta, inter
pofthuma relicta , & 1759 publicata. Sequebantur Avium
Stemmata, methodum Kleinianam figuris illuftrantia, quo¬
rum editioni immoriebatur Auftor. Tandem & de Ovis
Pollicitus , ne aliquid hujus rei fupereffet, colledfioni eorum
ultimos vitee annos, imo menfes impenderat, & fane plus
prasfti-
fcfc ) 1 3 ( c#
praeftitiffet, fi diutius in vivis morari ipfi datum fuiftet. Sem¬
per enim praecox, licet fenex, moritur Vir tantis in rem pub¬
licam litterariam meritis. Interim quae collegerat non folum
defcriptione , delineatione etiam & piftura repraefentari cura¬
bat. Demum vitae terminum praefagiens, ne opus imper«
fecrum maneret, praefationem addidit, & cum reliquis Scri¬
ptis placide, ut ait, recondidit.
Nunc cum Ovarium hoc prelo deftinatum, juftu Per¬
magnifici DN. DANIEL GRALATH, PreConfulis &
jam Praefidis Civitatis Gedanenfis meritiffimi, perluftrave-
rim, nefas duxi aliquid immutare. Duplex tantum mihi
cura fuit. Ovorum enim defcriptiones parum fervato ordinej,
fed ftcuti forte acceperat & delineari fecerat, locatas fecun¬
dum Familias & Genera difpofui, ut quaelibet fuo loco re«
periri queant, & reliquis ejus fcriptis, utique femper metho¬
dicis, magis confonum adpareat opus. Deinde in defero
bendis Ovis fermone romano & vernaculo, pro more ipfi
familiari, promifeue ufus fuerat, ut nec omnia latina nec
omnia germanica edent, multa vero duplici lingua legeren¬
tur. Ergo ambas feparavi , & ubi una tantum aderat alte¬
ram addidi, ut & nobis & exteris magis prodefle poffit haec
Colle&io. Viam jam praeiverat B. Auftor in praefatione,
quam geminam condiderat. Haec fere funt, quae monenda
ratus fum, reliquis quae adhuc latent (criptis paria fata ad-
precans, Scrib, Gedani, Julio menfe 1764.
Gottfried Reyger.
85 t o cf e $.
Sßer vtJotTfe nicfrt 01t öüen (Belagen,
£>ie ©0« unö fdjenfef, ftd> ergefen!
©r fcfcuf fie ja füv uns atfettt.
©0 Iaj?f uns feinen f)o§en SBitfeti
fvol'tdxn ©erntf etfüffen,
3« tmfrer Sufi ifpm fcanfCw fei;».
OVA
OVA AVIUM
fecundum Familias &
Genera.
530gel (St)er
nad) ifrrett J5<tmtUen un&
©efd)led)tett
Farn. L
Dida6fy lus, nullo poltico.
STRUTHIO. Ova primae magni¬
tudinis, albicantia, variolata &
punftata; putamine quali (iliceo. Fe¬
mina parit in defertis, tegitque ova fa¬
bulo, Sole incubante. Keec ova in
apothecis & aromatopoliis notiflima.
Recentia interdum if libras pondere
aequant.
I. gamtlie,
mit jwtijen Sfl^en.
©eine €*t;er ftnD Die grof* ra>. l
fefren, ft>epehr, unt> mir f leinen
^önfrlein befaßt, £)ie @cl>ö(c ift fajl
fKunhatlunD efmaö ungleich- <2Bcib*
lein leger Dkfe €t;er in De t Sßüffen, imb fce-
Decfer fie mit @anD, Da fle Denn Durch Die
Der @onne auägebrufef mcrDen. @ie
fip.D in Den 5lpotfjefen unD öffentlichen
»firjlaDcn bcfannf. Einige wagen frifeh bi$
55 ^funD.
> 1 6 ( ?#
Fam. II.
Trldaclylus, nullo poftico.
Tab. ii. i. CASEARIUS. Ova fecundae
magnitudinis. Perimeter longitud. i>
uncias, transverf. 12 unc. circiter. Pu¬
tamen durum, virens, crebris lituris,
variolis & commatibus profunde viridi¬
bus diftinflum. A radiis folaribus in
defertis excluduntur.
Tab. in. 2. TARDA. Otis. Ova parit duo,
fig- i* fordide alba, cinereo mixta, parumper
fellei coloris , crebris maculis nebulolis
ex caftaneo ferrugineis. Habitat in ar¬
vis fpaciofis , & ova inter fegetes avenae
deponit, ubi iis incubando collo pro¬
cero eminet, & periculum fufpicans fub
alis aliunde transportat.
fig. 2. 3, GAVIA. Vanellus vulgaris.
Nidulatur in pratis & campis ad collicu¬
los, paucis feftucis fubftratis. Ova, fub
lituris maculisque ex atro fufcis undique
pi&is fordide lutefcentia, in menfarum
deliciis habentur. Ovum Gaviae roftra-
fig. 3. tum vel acutangulum vide fig. 3.
Defiderantur ex hac Familia ova Tar¬
dae nanae, Gaviae viridis, cinereae, rao-
rinelli, littoralis, Himantopi & Oftra-
legae.
II. pamtlte,
mit bret) gäben t>ormart$.
1. € a fu at. ©eine Sper fint) bon
jmepfer ©rbjfe, ungefehr 15 Boli im läng-'
flen Umfange, unD 12 im fleinften. ©ie
©djale ift l>arf unD grunltchf, mit biclen er*
habenen unD niedrigen , fürjeren unt> länge*
ren Dunfelgrünen Bügen , ©trieben unD
fünften, ©ie roerDen roie Die ©traujjen*
eper bon Der ©onne auägebrüfef.
2. (I v (t p p e. €r leget nur jmep Sper,
tt>eldf>e unrein tt>eig ot>er afdbenfarbid&r, etmaö
gelbliche unD mit Dunfelbraunen unD grau*
tpolficbfen glecfen befprcnget. Sr mobnet
in »eiten gelbem, unD leget gemeiniglich im
$aberlanD, melcbeö er im Q3ruten uberfe«
hen fann, unD menn er ©efabr merfet, tra¬
get er Die Sper unter Den Jlügeln anDer*
tbärtö hm*
3. 2\ v b 1 13. ^r brütet in offenen Q3ief)^
»epDen unD $elDern, an fleinen $ugeln,
auf untergelegten feinen ©raömurjeln. £)ie
©runDfarbe Der Sper ijl fcbntuhig gelb ober
gallenfarbig mit häufigen fcbroarjbraunen
Bugen unD glecfen. $öegen ihres guten
©efehmaef e$ »erben fte häufig gegeben. Sin
jugefpifcfes €p ftebe $tg. 3.
2lu$ Diefer Familie fehlen noch Die £pet
Der ^rieltrappe, Des grünen unD grauen £p= 1
bih, Des 9)}ornells, Der ©celerche, bespie*
menbeins unD 2luflermanns.
TH. gannite,
) 17 ( cß
Farn. IH.
Tetradadlylus, digitis duobus au-
ticis, totidem pollicis.
1. PSITTACUS. Nidificat in
cavis arboribus; ova parit alba, magis
minus ve fphsrica. Falfo avibus rapaci¬
bus adnumeratur.
Pfittacus coccineus alis ex nigro & vi¬
ridi variis.
Pfittacus flavefcens.
2. PICUS. Nidum ftruit in arbo»
ribus cavis vel ab ipfo excavatis. Ova
alabaftrina, transparentia , prout ova
Ifpidoc, parcis lituris obfcure fangui-
neis.
Picus viridis major. Ovum leviter
nebulofum.
Picus viridis minor. Ovum femi-
diaphanum.
Picus varius major.
Picus varius minor.
Picus Torquilla.
3. ISPIDA. Nidum parat exem¬
platis pifciculorum ariftis & ofliculis, in
excavatis fluviorum lictoribus, ubi bis
per annum ovis incubat, ibidemque
hyemem tranfigit. Ova albidiUima,
eboris indar vernice imbuti , adeo pel¬
lucida ut albumen <$c vitellus dig*
nofcantur.
ili. gamifte,
mit tner Saljen, fcomdrtS uni)
im\) [)lntemdtt^
1. papacjey. (grniflef m()o!en$5au*
mm, unö leget metffe, mel;r ober weniger
FugelrunDe €i;er. €r n>irD irrig für einen
SKaubuogel gehalten.
^!ufrot|er ^apaget; mit fdjtoarj unö Tab. iv.
grün bunten klügeln. A. fig- a.
©elbcr Papagei;. B. fig-
2. © p e d) t. €r niflef in fjolen $8du*
meti/ 0 Det Die er felbfi auggefjolef. ©eine
Cpet fmö albafterroeijj unö Durc&fd&einenD
tute Die (£pcr öeö €i$t>ogel$, mit tuenden
blutroten gfigen.
©reffet ©rünfpeefjf. ©a£€pif letmai % l-
m\M)U
kleiner ©rfinfpet^f. ©a3 Cp ijt tyclb %• *•
njcijj unö öurcbftcbftg.
©reifer 5Mmfjpe#f. fig- 3.
kleiner Söuntfpecfrt. fis- 4-
©rel)f>atö. fis* p
3 . $£ i e v 0 c$ e I. Cr niflet in augge* fg. c
beiten Ufern Heiner $füffe, auf ^tfdbgrafen,
Die er au$ Dein fiBormagen oon jtd; wirft.
€r brütet öafelbfl jroepmal;! im Sabr, wob*
net aud) in Diefen gödjern Den TBinfer über.
©ie €per ftnö fo weif tute bbelfenbetn, unö
fo glatt tute mit fttrnifj überlegen ; Dabei; fo
Durdfoftc&ftg / öa§ man Das TBetffe een Dem
©etter unterfd&eiöen Patin. C.
£ 2fu$
% ) i8 ( '
Defiderantur ex hac Familia ova Dtefcf Jamilie fehlen necfj Die 0;er
Pici nigri maximi & minimi, iremque greifen unD ficincn ^mar3fpc$fö, »ie
Cuculi. auaf De6 £ucfuf&
Fani. IV.
Tetrada£lylus, digitis fimplicibus,
unico poftico.
IV. gamtKe,
mit v lier Saften r brei>cn bemmrt^
imt> einer ftmtermdif!
Tub. v. i. ACCIPITER.
i. a. Aquila Valeria. Melanaetus.
Nidos in aldffimis fub dio, ex luto cef-
pitibus lanaque mixto. Ovum fordide
sibum, maculis velut nubibus rubigino-
fis & confluentibus marmoratum.
Defiderantur ova aquilae Chryfsetos,
Oflifragae, Chngse & Albte.
% a- b. Vultur leporaritis. Nidulatur in
quercubus annofis. Ovum prseeedente
majus, produ&urn, angulis fere ecquali¬
bus, coloris aquae lutofic.
% 3. Vultur albicans. Ovum breviufcu-
lum, minus fordefeens.
%. 4. Vultur Baeticus. Ovum gloho-
fum, levibus maculis ferrugineis in-
feftum.
%. f- Vultur cinereus. Ovum minus
globofum, leviflimis maculis umbra¬
tile.
Defideratur ovum Vulturis aurei
1. &>abid)t.
a. 21Met\ @$n>arjer*«&afena&Ier. 0
nijlef auf ftavfcn tmD ftoften SSdumcn oDer
Reifen in frepet £uft, «jofel&ft et au$ Stofen
unD anbetn ©tnc?en bauet, unD fold&eSttiif
monierten meieften 0acften futtert, £)aö
€1; IjCit auf unrein mciffen ©runD roftige uuD
molficftfe in einander laüfcnDe ^leeren.
2»'u6 Diefer gunft fcftlen Die €per Dc$@dID*
ablers, Dcd Q3ctn bvecfpevcv Den ©djcüaDlerfy
unD Des? nxiffen öDcr polmfcftcn 2lDlcts$.
b. (B'cycr. ^afeugeper. <Sr nijret auf
alten Cicften. Cp ift groffer ate Da$
hörige, unD mehr gcfitecft, mit faft gleiten
<2BtnFc(n, t>on ^ctrbc wie trübes <2Sajfer.
SÖJcifier ©«per. £>a$ 0; ifl fürder, unD
fallt meftr in Das £ icfttc.
fßrauner ©eper. $ifd;abr. ©a3 0>
tff mel)t fugelrunD, mit geroäfferten refiigen
glecfcn.
©taue ^Betfte. ©ad 0; ift weniger
fugetaD, unD mit lieftten Scftmflccfcn
feftaftüt
0 fel;lt noeft Da£ 0; Des ©olDgepcrs*
) 19 ( dß
c. Falco cauda forcipata. Ovumal-
biffimum & velut acu piflurm
Fa-co Buteo. Ovum inordinate &
fqualide ex caihneo & fufco coiore um-
brofum, interdum totum album.
Falco feu Milvus seruginofus. Ovum
umbro fum, dilutioribus maculis varium.
Falco Cenchris. Ovum fundo mi¬
niato creberrimis maculis rubentibus
varium.
Falco Cyanopus. Avis valida, pe¬
dibus fquaroatis. Ovum dilutius minia¬
tum, maculis levioribus.
Falco Varius, feuPi&us. Variis co¬
loribus facile princeps. Ovum globo-
fum ex fufco & minio umbratile, angu¬
lis obtufis.
Falco Murorum. Ovum vivide cerugi-
nofum, miniatis maculis varium, globofum.
Ovum fig. 8 incertum, an femini¬
num Falconis varii? fig. 6.
Defiderantur ova Falconis rapacis,
facri, gentilis, lanarii, albi, aefalonis,
palumbarii, montani, aurei, plumbei,
fringillarii , ceterorumque.
Ad hanc Tribum pertinent Lanii, de
quibus fequentia collegi.
c. 0cbecifcbmdn}el. £)a3 0)tfi Tab- vi.
fd>t* f;clln)ciß, unb boli Fleiner fünfte, als fis*
mir Der s0?abd punffirf.
SBugljarf. SD#n ift mit fd&mubi* % *•
gcn Fafranicn= unb fcunHewn Farben unor«
Demlid) beller, jmrcilen ifr aucb gan$
me$.
Q3unfrojligcr Salf. ©a$©;iflbiintmif
belferen unb Dunfleren $iecfen.
QBanneMKbct. £Det ©miib ifr mir rori)- %• 4
licket’ §atbe Ieicf;t überzogen, unb mit Dun*
!drof[)cn giecfcn belegt.
S&laufuü* Ot oetmag bid, unb baf %• r-
fcfpnpptdbfe ©eine; Da£ €p ifr beller oon
©runbfatbe, bat auch meniger unb M)tm
r&t&lic&e helfen.
8tw$enfalf. Ot ubetfrift an bunten %. c
bern Die anberen Ralfen. fDas? (Si; ifl nur
menis gefrtccfr, an bcpbcn TBinMn abge»
ntnbcf, oon DunFlen braun unb tbrblicben
gemifebren Farben bebeefef.
CÜlauetfalE. €i) i|t fttgelfötmig, H- ?■
rofnget §atbe mir Dielen tbrblicben ^lecfcn*
£)ai$ (Si) §ig. 8. ift unbekannt, mellricbf fis- *■
ijteS ein roeiblicbeb Si; Deö g«c&enfalf$, $ig,6.
fehlen noch Dic €per De£ ©prfalf/ Des
(SaFcefalf, De6 eblen $alf, De$ greifen
0cblacbrer^; Deg meiflen ^alf, Deö 0per*
bet*, ‘Saubenfaif, SSergfaif, 9toucT;fopj>
23lei)falf, gmbeufalf, unb anbcrer.
lieber geboren auef) Die SfteuntoDfetv
babon folgenbe £yct DotbanDen.
kleiner
’&n ) 20 ( c#
Tab. v. Lanius minor cinerafcens. Nidus in
fig. 6- arboribus , ex mufco, lana & tomento»
lis. Ovum album, ad angulum obm-
fum thalallmis & fulcis maculis fafciatum.
fig. 7. Lanius minor rutilus. Ovum ex ci¬
nere nebulofum, interlucente fundo ob-
folete rubiginofo.
fig. 3. Lanius seruginofus major. Ovum
quafi cinnabare inferum* tenuiter ma¬
culatum & fafciatum.
fig. 9. Lanius cinereus major. Ovum luridi
eoioris, nigro-fufeis & umbraticis maculis,
fuper albojthaiallino colore leviter tindlo.
Delideratur ovum Lanii arundinum.
d. Ulula. Fla rutri ova, quotquot
adhuc videre «licuit, alba. Si ergo ma¬
cules in quibusdam apparent, acciden¬
tale eft.
Tab vii. Ulula Bubo. Avis cornuta, diver-
% i. fe magnitudinis; in PrufTia tres nume¬
ramus. Nidulantur in inacceffis» Ovum
candidiffimum , fere globofum.
fig. 2. Ulula Strix, live vulgaris, cujus mul¬
tae dantur fpecies, quae fylvas plerum¬
que colunt.
$g. Ulula Aluco live flammeata, nidificat
fub tedlis templorum, & in quercuum ca-
^leinet grauet Sletinfolfer. ©r macht
fein Oecft in Idumen, aus Sftocf?, 3BolIe,
uni molltd)fcn ^jfanjen. rociffe uni
abgerundete 0; ift gegen len ftumpfen '2Bin*
fei mit wenigen meergrünen uni braunen
glccfen n>ic mit einer 33inle umgeben.
kleiner rofliger SReuntolter. £)af ein
im ©runle rötliches uni mit afchfarbigcn
odeefen befchmufcteö (fp.
©rofjeret rofliger Sleuntolter. fDa£ ©9
ift mie mit Dcotelftein gewidmet, in feinen
fslecfen, lie eine 3$inle borjMcn.
©roffefrer Stcuntoltcr. fDa$ ©9 ift
weißlicht meergrün, mit einem Q3anl oon
lunflen tlmberflecfen.
©£ fehlet noch la$ €9 le$ fmgcnlen
DLbninungclA
d. (Eule. $lHe ©ulen, fo Diel ich noch
sefef>en , legen weiße ©per. £Öo Demnach
etwas ficcfid)te3 erfreutet, fo ift to ju*
fällig.
@chubuf. dhorncule. 3n ^teuffen
giebet eö Dreierlei) ©affungen ton »erfchic«
lener ©toffe. 0ic mften an unjugätiflli«
then Orten. Obre ©per ftnD fchneemeiß,
trnl faft fugelrunl.
©erneute ©ule, lerer füll mancherlei)
Wirten, lie gemeiniglich in SSüfchen uni
ballern fiel) aufhalten.
0ch(epeteule, ^ird)eule, fie niftet auf
len Kirchen, uni in holen Sichert.
verms.
% ) 21 ( e#
Ulula rufticomm; varietas fylvati-
carum , ubique vagatur in hortis & hor¬
reis.
Ulula Scops, major & minor.
Delideratur ovum Ululae albcc.
©orfcufe, gehöret mit unter Ute ^alb- (iz- 4
ailen, unb ftnDef fxd> überall in Den ©arten
unD ©dauern ein.
5\aith. Ääu&lein. ©tocfeule. %■ f.
fehlet noch Da£ (Ep Der mcifjbunten
€ulc.
s. CORVUS. Cornix. Monedula.
Corvus (impliciter. Ovorum te ita quali
turbida aqua marina imbuta,erebrismacu-
■ »
lis du&ibusque nigricantibus belle pidla.
Cornix cinerea. Ovum ex caeruleo
viride, multis maculis nigrofufeis varie¬
gatum, ovum corvi pulchritudine fu-
perans. SicZinanni: llfuoUovo ebel-
liffimo, di colore verde, macchiato.
Cornix frugilega. Ovum coloris tha-
lafiini turbidi, punflis leviter fufcis& ra¬
rioribus. Willughbejus p. 84 lic: Cor¬
vino limile, fed minus, maculis majoribus,
praecipue ad extremitatem obtufam.
Cornix garrula. Monedula. Ovum
perlaceum, ex fufeo maculatum.
Defideratur ovum Cornicis nigrae,
rars in Pruilia.
2. ^Ube. 5Mfje. ®of>Ie-
©emeiner Stabe, ©es ©tunD ifl trü* Tab. vm.
be$ meergrün, mit, Dielen fcbrcarjbraunen %
$lecfen gebetet.
9lebelfrafje« 3ht €p ifl blanM)f grün, %• 9*
tuie bellet ©rünfpan, mit) bunt »p n fdbtuarj*
braunen glecben, übertrift au ©chönheit Ute
Stabeneper, ©ofagt auch Binamu: 3h?
€piflfcf>rfcb6n, grün unD geflecfet.
^aredjel. ©ag (Ep ifl trüb meergrün, %. J0.
mit liebtbraunen felteueren $lccf en unt> 3>unf*
ten. 9©iHoug&bp faget , Dag eP Dem 3va*
benep gleich, aber f (einer, unb am flum*
pfen (EnDe grellere glecfcn habe.
©üble , m €p ifl perlfarb unD braun % 4.
gefleeft«
& fehlet noch Daö (Ep Der ganj fdjmar*
jen^ralje, Die in ^)reuf]en febr feiten ifl.
3. PICA, live Gnrrulus argentora-
tenlis. Nidum fbruit inter ramos querci¬
nos, mellis tempore frumento congefto
inlidet. Non eft Pica marina, quidquid
Willughbejus & Aldrovandus dixerint:
Picam marinam & Garrulum Argentora-
3. 21 elfter, 50}anbelfrafje. ©ie bauet %
if)t m puifepen Den Neffen Der ©eben , in
Der (ErnDte laffet fte ficb auf Den SOlanDeln
be£ ©ctrcpDeä nieDer. ©ie ifl nicht Die
©eealfler , obgleich ® flug&bp unD 2ilDre*
D'anDuö Dicfe bepDe fBögcl für einerlei? ge*
€ 3 halten.
teniem non elfe diverfas aves. Ovum
album , magnitudine columbini.
2* Pica glandaria. Avis loquax &gefti-
culator. Ovum fecundum Zinarmi: di
colore terreo, tutto punteggiato minu-
tamente di colore piuofcuro, con tan¬
ta vicinanza tra edi panti, che molto
flftenta a difcerneoli.
% 3: Pica ruilicorum. Nidum ftruitfuper
pulvinari ex tenuiflimis radicibus phn-
tisque fpinofis ü ratum, fine terra, fupra
falices, artificiofe nido cupulam impo¬
nens ad avertendam pluviarum injuriam.
Ova alia fafca, alia dilutiora, marmorata
vel maculata, fine dubio quod pulli ex
silis mafculi, feminae ex aliis exclu¬
dantur.
Pica littoralis. Ova mafculini & fe¬
minini generis magnitudine differunt.
Super fundo cafbneo maculis majoribus
& minoribus fufeis variegata & marmora¬
ta, inaltero angulus anguftuselongatus *.
Defideratur ovum Picte nucifragae.
fig. 7. 4. STURNUS pratorum. InFri«
fia Orientali haec avium gens ad aedificia
in habitaculis exftruflis nodlu habitat
* Hujus Pies littoralis neque in Prodrom. Hift.
Avium, neque in Stemmatibus mentionem
fecerat Auftor, fed tantum in bet böüfrdn*
tigeren -Otflorie ber 5S$gel , quam poft obi¬
tum ejus publici juris feci. R.
galten. £>ag (Et) ij \ mi$, in bcv ©rojTe
cinetf ^aubenepe^
debebor. ©cr <2Sogd plauberf be-
ftanDicj, miD maebf alierbanD ^ofuuren.
©ein (Ep ifr erDfarbtg mit fdbimmcrnDcn grün,
unb mit Umber intf bunfdegarfein, mienacb
Der fDliniafuvfunft, punfttrt, mie ginnum
folcbeS rühmet*
©emoine Keljder. ©ie bauet if;r 9?eft
auf Den SBäDen, auö Dentisten ^Jflanjen,
inroenbig mit Den feinften SSurjelcben gefut¬
tert, unb fefct eine FunfHicbe Kuppel Darauf,
Den fXegen abjubalten. 3(>re €per fmD
rbeite Dunfel, tbetls bdler Pon $arbe, unD
geflecff, pemtufl)Iid) fommen aue Den einen
Die Männlein unD auöDenanDemDie^cib-
lein petPcr.
©tranbalffer. ®ie (Eper Dc3 CÜianm
lein unD ^Bcibletn ftnD non Perfd;ieDcner
©reffe , bepDe aber (jeEbratm mit Dunfieren
glecfen gejeiebnet. 5(n Dem einen i\l Da£
fpt^ere (EnDe ctmaö geffreefter *.
dbier fehlet noch Dad €p Deö 9to§beber$.
4. ©ta«t\ 3 n Ofifvieslanb macT)f
man Diefen Regeln eigene ^Bohnungen an
Dcn©ebauDcn, worin fte ntfren, auch Des
%rcbt*
# JDiefev 0tranbäl(Ter baffe J^err 5?Ieitt in Prodr.
Hift. Av. unb in Stemmat. nicht gebadet, foitss
berrt nur tu ber 2M(ränb. .£>ifr. ber £6gel,
bie td) nadj feinem £obe $um iDrucf kfor-
l>ert, tvpfcibfc lieber ürmrnbbe&erbetfTcft 3?»
'S* ) 23 C c#
& ibidem nidulatur. Ovorum teftw $2öd)f$ fiel) Darin äufftalfcm l^ljre €t)Ct*
fubtiles, la&eae, parumper thalaifinse. fd&fllen ftnt> fcljr Dünne, unD fpicien auöljclU
weif? m meergrüne»
5. TURDUS iliacus. Nidum hi¬
rundinum more ftruk, majore artificio,
tefhnte Zinarmo. Ovum graminei eo¬
ioris, pundlulis numerolls fufeis ad-
fperlis.
Turdus aureus. Nidum fufpdndit
ex ilramlne & filis cannabinis laxe fabri¬
catum. Ovum ofil-i coloris, albefeens,
nigro -fufeis maculis majoribus.
1 ;
Defiderantur ex hoc Genere pluri«
na, ova Toni i vifcivorij pilaris, mi-
1 nmi, nigri, torquati, criftati, palu-
Iris, arundinum, & aliorum minus vul-
il 'jarium.
5. ÜDroffel. gtpDroffeh ©ic6atKfTab.Dc.
ty t 9lejl «>te Die ©djmalben, unb par nocf) % 1.
funftiid&er, wie ginarmi berietet, unD be-
feffigef e£ an Den i)6d)flen Idumen.
€p ifr f)ell grafgrün mit Dielen fc^mav^bvatu
nen Hcinen $!ecfen.
©olDDrojfel. @ie Ijatigf ifjr 92effan Dic % a.
SBdume auf, mld)& aP ©trof? trnD $anf
tnd)t fonDctlid) fejl gewirkt St; i(l
wmlidjtf faft fnocftmfarbig, mit grofferen
fd&roarjbsaunen §lecfen.
SiuD Diefem (3tfd)kä)t fehlen nod; viel
€per, aU Der ©cfmarte, Det? f ram&wgcte,
Der TScirwroffel , Stmfel, SKingDtoffel, DeS
©eiDenfc&wanjes, Der Sötud/otoffel, SKo&r*
Droffe! * unD an'oerer, Dic nur feiten ange*
troffen werben.
I.
't
i
Ir,
V
A
Sp
I
6. ALAUDA coelipeta. Ovum
brdide album, maculis obfeurioribus
onfluentibus. Zinanni: Tuttomacchia-
o e punteggiato - & verfo l’angulo ottu-
o vi fono alcune tnacchie piu ofeure,
>iu unite infieme, taltnento, che fembre
na fafeia.
Alauda criilata. Hujus ovum
g. 4. exprimere conjicio. Coloris
ibefeentis , fubtili rubedine fuper
A. Hercee. ^immefclercS*.
0; ifr fc[>mu|tcj weif? mit Dunfein in ein an«
Der laufenDen TBoden. ginanni betreibet
eö Polier $lecfen unD fünften, unD gegen
Daö flumpfe €nbe mit einer SöinDeDonDunf«
lercn Riechen umgeben.
$obeHetc?>e. 3ä) glaube, Daf?Da6€t;
Sifl« 4‘ hon Diefem Tsogcl ifl. l?af me«
nig Durdffc^einenDeö weiffe^, unD ifl wie mit
Deofel*
* ©ie! )ebk Os Üßant* Jjöifl. 5er 2S6geh 6. 71*
fig* ?•
fig. 4.
fig. f-
fig. 6.
Tab. X.
fig.
%• 6.
% ) 2
Indutum & macalis quafi rubrica
piceum.
Alauda arborea. Ovum fundo gri-
feo ex fufco pun&ulato.
Alauda pratorum. Ovum albidum,
verius angulum obtufum fafcia ex pun¬
gis rubentibus.
7- FICEDULA.
a. Lufcinia fimpiiciter. Nidulatur in
terra fub umbris herbarum , verfus pla¬
gam orientalem, ut major pars diei um¬
bram praebeat, & prope fluvium aut fon¬
ticulum. Nidi figura hemifphaerica ex
foliis arborum & feflucis. Avis dies
no&esque cantillans. Ovum eoioris oli-
vacei, teüeeque fubtilifiimae.
Lufcinia altera. Curruca. Avis af-
fidue cantillans & priorem follicite imi¬
tans. Nidulatur in altis arboribus aut
fruticibus arborefeentibus, & citiflime
nidum perficit, qui ex teneris radicibus
& fetis equinis, erucarumque telis con¬
flatur, hemifphaerium inverfum repree-
fentans. Ovum albidum, maculis ob-
fcurioribus, itemque filamentis & pun¬
ctulis vix vifibilibus, quae colorem mali
perfici quodammodo referunt.
( c&
SKSfelffein ubermifebt, unD mit jidrferen
$lccfen bezeichnet.
^3aumlcrcf>e. ©a3 0) fff grau , unD
mit braun punftirt, n>ie SÜliniafurarbeif.
<23iefenlercbc. 3(jr 0) ift tpeij?gelblicfjf,
mit einer breiten rotljlidjen s33inDe gegen Da$
jiumpfe 0iDe angefprengf.
7. ^Ucgenfl ed?er.
a. £Tad)tiQ&l ©ienifiet auf Der 0De
unterDen Äräutern, gemeiniglid) gegen Die
SKorgenfonne , Damit fte uber Die Reifte Dcö
^ageö im ©chatten bleibe, unD jmar um
mcit einem füejfenDen Gaffer oDer einer
©pringquefle. ©a$ 9tefr ift bedbfugdfer«
mig auä SBaumblatfevn unD ©rasmurjeln
perfettiget. ©er Cßogel finget <£ag unD
Siadjt. ©aö €p i\\ Dunfel olipcnfarbig,
unD ron fcf)r Dünner ©d;alc.
©ra^muefe. (Sic finget febr ffeifji'g, unD
bemühet ftcf> Der 0tad;nga( nad)jual)men.
©ie nijfet auf hoben Daumen cDer ftarfen
©frduebern, unD machet ihr 9?ejf febr ge*
fcbminDe fertig, au6 zarten <2Burzeln unD
fßferDebaaren, welche fte mit 9\aupengeme-
ben perbinDcf. ©aö 9'ejt ffcücf eine umge¬
kehrte halbkugel por. ©ao 0; ijl meijjlicbt
mit Dunfieren flecken, unD fo Piclen faum
ftcbf baren ©trieben unD fünften, Daß c$
Daher fafi pfirfuifarbicbt fcbcinct.
QBeiDem
) 25 (
Lufcinia falicaria. Ovum leviter ^IBeiDenjeiftg* 0) tjT effööSblctp as* **■
plumbagineum, pundulis toreumaticis farbig mit feinem ©ilbetglanj Ulli) Punkten
condecoratum. gemietet.
Lufcinia fufca. Ovum leviter ru- £}3raunqef!ecfto ®ta3mücke. 0) %. n.
bens, profundioribus raris & angufiis tjk efmaö rbrblid), mit menigen feinen UllD
maculis. Dunkleren flecken befprenget*
b. Trochkdytes fimpliciter. In fepi-
bus occultatas araneas aliaque infefla ve¬
natur. Ova parit alba, hinc inde vix
perceptilibus guttulis fufeis infe&a.
Defiderantur ova Trochyli crißati &
non criftati.
e. Sylvia peßilentialis major. Ni¬
dificat in vepretis. Ovum olivaceum,
defäfiffime velut arenulis confperfum.
Sylvia peüilentialis minor. Ovum
tribus vel quatuor maculis notatum , re¬
liqua fuperficie pundlata & nebulofa.
Sylvia petrarum. Ovum fuperalbo
leviter thalafiinum.
Sylvia dorfo cinereo. Mufcicapa I.
Schwenkfeld. Ovum faturate viride.
Sylvia lutea capite nigro. Ovum
grifeo fufeum, nebulofum, interlucente
tin&ura viridi.
b. oaunbomtp 0 fuc^ef Ne ©pinnen %. 13.
unb anbere ®cmürme oM ben Recken
por, unb leget n>ctffe 0)cr mit fd>v feinen
braunen $lecken befprcngct.
Jptet fehlen bie 0er bed gekrönten unb
ungekrönten ©ommcrjaunkonig^obet ©olb*
f;and)en.
c. 23ruf!vt>en$el ©rcfjet ^obfenbo- %. 7.
gei. €r niflet in ben SDornlxcken. ©ein
0 ift W olioenfarbig, unb gkicf)fam bick
mit ©anb betreuet
kleiner ^obtenoogcl. SDa£ 0) ijt mit %. *.
funkten unb roolkicbten flecken bcbecket,
auffer bvet; ober otet beutiid) abgefefeten
glecken.
©teinfleffd)e. 3(jr €1; fallt autf bem %
ipeiffen in Das meergrüne.
SSrujkmetqel mit grauem Rücken. (Erfkcr fig- 12
Pegenjiecfyer ©d;mcnffelb$. £9 tfl
tiefgrün.
©clb<©djroar5fefjlein. €9 ift %• 14»
erbfarbig in$ braune fallenb, mit erhabenen
grünlid;ten Kolken.
©
£igent«
fete ) 25 ( ff#
fig- ip- Sylvia peflüencialis genuina, femper
folicaria, hominibus adfociata. Ovum
album, maculis fufcis; tribus majoribus
calvariam repraefentare videtur.
%, Sylvia Rubecula. Nidulatur in ve¬
pretis. Aldrovandus nidum parantem
confpexit. Ovum luride album.
% 37. Sylvia atricapilla. Hujus ovum fig.
17. exprimere credo, quod coloris plum¬
bei, & dimidia pars longitudinalker ma¬
culis obfcuris pi£h.
eigentlicher ^oDfentiogel. £r iff immer
cinflim, unD gern bei; Den SDfenfchen. ©a$
€9 i fl roei§ mit bräunlichen glecfen, Dabon
Dic Drei) grojferen iJjm Daö$nfel>en eines ^oD*
tenfopfeö geben.
SKothfehlchen. (£c niftef in Den ©ranp
brauchen. 2ilDro&anDu$ bat ihm jugefehen,
wie er fein Sfteft bauet. £piftau$ Dem
gelben fchmufcig weiß.
TOndh mit Der fehwarjen glatte, £)ef
fen €9 feilet oieKeicht $ig. 17 bor. (iß iff
bleifarbig, unD Die eine Reifte nach Der San«
ge mit Dunflercn glecfen befefct.
fig. i|. Sylvia flava, Motacilla. Nidus ex
herbis, radicibus, crinibus & lana pa¬
ratur. Ovum olivaceum maculis fufcis.
% 19. Sylvia pecore nigro. Motacilla
cauda tremula; omnes quidem aves cau¬
dam movent, fed non omnibus tremula
effc. Nidificat fub faxis 6z colliculis, fof-
fula in terra excavata, vel in rimis aedi¬
ficiorum, Ovum aquei coloris, minu¬
tis pungis adfperfum,
«g.ao&ai. Sylvia ftaparola, cujus loquela pift,
pift, pift. Ovum viride, fig. 21 forfan
feminini generis,
% «* Fig. 3S. Ovum Sylvise incertum.
©cibe Q3achffefee. £)a6 $?eff bcjfcljef
cuiu ^raut unD <2Bur;eln, in Der SDfittc ftnD j
dbaare oDer SSBoHe. £)aö £9 ift olibenfar« :
big mit Dunkleren gleefen.
Qjßeif? unD fchwarjeSSachfrelje mifjiffern«
Dem ©cfcroanj, Denn alie Q36gel bcmegen
jwctr Den ©d(jwanj, aber alle gittern nicht
Damit. ©ie nifret unter Den ©feinen, unD
f leinen dgügcln, wo fic ©rübchen in Dic^rDe
machet, oDcr in Deinen Der ©ebduDe. SDaö
<£9 itf majjetfarbig mit fcf;r fleinen fünften
häufig befaet.
25rujfn?enjel, Der immer piff, piff, pift
rufet. £)a$ ©9 i|f grün, unD M anDete
$ig. 21 giebet Ptelletchf Daö Weibchen au$,
£)as (Ep $ig. 22 iff ungewiß, welche
$ftt S&ußwenjel e£ gehöret.
3Iu*
% ) 27 ( f#
Defide^snfur ex hac Tribu ova Syl-
* viae ruricillae, gula caerulea, gula grifea,
buccis nigris, prunelise, vertice fubru-
bro, & reliquarum.
8. HIRUNDO. Caprimulgus.
Ovum belle marmoratum, album, ma¬
culis ccerulefcentibus aliisque fufds mix¬
tis. Tefta fubtilis. Ovum Zinanni in/
par. brevius noilro, fed optime ibidem
defcriptum.
Hirundo ruftica. Ova hujus & fe-
quentium fpederum pueris notiffimade»
fcriptione vix indigent.
Hirundo domeftica. Ovum fangui-
neis guttulis maculatum, quibus etiam
gaudet ruffica, fed amplioribus. Ambo
tamen apud Zinannum perfecte alba vi¬
dentur, licet fcripferit: di color bianco,
gencilmente fpruzzato di fanguigno.
Hirundo riparia. Ovumalbiflimum,
femipellucidum , immaculatum; quod
& ita refte a Zinanno defcribitur, fed
perperam in icone coloribus quali granu-
latum apparet,
Delideratur ovum Hirundinis mu»
raris?.
Diefet fdjlcn bic Ct)<t be£
, £$laufeblcben£, ©raufeljleitv
ber fcbmarjrücftgcn ©raomucfe, Det? Sßram
ndd)en3, Dc? $Dlond)$ mit rötlicher glatte,
unD Der übrigen Q3cuftocnjd.
8. Bd? xv albe. Btegenmelfcr. UDaö **
0) ift meifj mit blaulicbten unö braunen fik*
eben fo Durch einanDer gemenget, bafj
einem fronen Marmor gleichet. ©ic ©cbale
ift Dünn, ©äs bepm gtnanni ift um
eine parifer Stnie Fürgcr, als t>a$ hier gejeidj*
nete , aber oon ihm febr roobl betrieben.
fKaucbfcbmalbe. 3bre unb Der folgen- &
Den €per ftnö auch Knaben fo befannt, Dafj
fte feiner Q3efcbretbung bedürfen»
dbauöfcbmalbe. 3)aS Cp i’ftmie mit fleh fis- ji
nen QMutätropfcn befprengef, Dergleichen auch
an Der 9\aucbfd)tt>albe, aber grbjfere, am
jutrefen. 33ci)De €*pcr febetnen tnDeffen
bepm Binanni ganj mei§ 311 fepn, Da er Doch
felbft febretbef, Da§ fte n>c$ oon $arbe unb
tt>ie mit Q31ut befprengef ftnD.
Uferfchmalbe. 0; tft fcf>r metfj, % 4»
halb Durcbftcbfig, unD ebne Riechen , unD
fo mirD aud) oon Bmanni recht befebrie*
ben, aber auf Dem Tupfer erfebeinet eö ganj
mit färben granulirf, melcbe^ rnieDer Die
Statur»
£ier fehlt noch Daö €9 Der flaues-
fcbmalbe.
© s
metfe.
Tab. IV.
%. 6.
H • 7*
ftg, $.
&b ) 28 ( cfSP
9. PARUS facie Pici. Sitta. Parus
maximus caeruleus, Ovum giobofum,
candidum. Nidificat in cavis arboribus,
ubi foramen, fi ad introitum nimis am¬
plum , quoad partem, luto occludit.
Paruscaudatus. Roftrum illi omnium
avium breviflimum, cauda vero 8" 5y//
par. longa Vox fonat : Guickeg, Guickeg.
Zinanni inquietiflimum vocat, qui non
imo in loco moratur, fed femper de ar¬
bore in arborem volitat. Nidum fuum
extremis arborum ramulis adpendet,
quod ita artificiofe peragit, ut artem te¬
las fabricandi ipfe docuide videatur. Al-
drovandum fimul refelle & pari ialitatis
arguit» quod is hirundini plus artis in
nido conftruendo tribuat. Nidum pen¬
dulum vide apud Frifchium, & de ave
ipfa Titium pluribus. Uno foetu 10 vel
12 ova parit, alba, angulis utrinque fere
aequaliter producis.
Parus Remiz. Pendulino Titii &
Bononienfium. Roftrum habet acute
conicum. Nidus pendulus pappofo-
cannabinus. Ovum priori fimile, utrin-
que producum, fed pondere minus.
5. tnetfe. $3laufpcdjf. @ro(]*ef!e
SJleife. £)as £p ijt fugelformig unD fe(jr#
weijk £r niftct in bolen Idumen, unD
wenn er Das £0$ jum Eingang ;u gvo§ ftm
Det, fo f lebet er es jum %eil mit Äorjj unD
<2tDe ju.
Sanggefd&mantfe ‘JOkife. ©ie bat un¬
ter allen Vögeln Den fünften ©cbnabel,
Dagegen ift Der ©d;wan} bis 8 parifer BoH
unD 5 hinten lang. 3br ©elaut
©uiefeg, ©utefeg. Sinanni nennet fte einen
fel)r unruhigen Q^ogcl, Der n iebt lange auf
einer ©teile bleibet, fcnDern immer non
einem £3aum $um anbern flieget; Der fein
Sftefl an Die dufjerften 3n>eige Der Q3aume
anbdngef, unD DiefcS mit folcber $unft be* j
wcrtifelligct, Daf; cS faft fremet, als ob
man pon ü;m Die föm{t }u weben gclernet
l;abe. <Sr wiDerlegct aud) Den 2ÜDrooan*
Dus , unD nennet il>n partbepifcf)/ Dag er Der
©dbmalbe mehr V3ib bet; Verfertigung
ibreS Heftes jugefcl;rieben. £DaS ijdngenDe
Sfteji rann man fegen bet;m $rifdb, unD Pon
Dem Vogel felbft bet; foerm Sirius mehr
nadblefcn. €r leget 10 bis 12 ©per aufein*»
maf)l , welche weif, unD an bepDen (SnDen
faft gleid; geftreeft fitiD.
Volt)pnifcf;e Kßeutelmeife. Svemij. 93en»
Dulino. €r l;at einen fpifeig fegelfbrmigen
©cbnabel, unD banget fein wie Die
©cbwanjmeife, an Die QMume, welches
er aus $anf unD Dem woliid;ten ©amen
Der
) 29 { <ß
Parus fyl vati ciis. In arboribus nidi¬
ficat. Ovum globofum, immaculatum,
albidiffimum.
Parus caeruleus. Ovum ad angulum
obtufum pundlulis fufcis fubdlibus rario¬
ribus notatum.
Parus criftatus. Aviculae gregatim
volitantes. Ovum globofum, verfus
angulum obtufum denfioribus; guttulis
fufcis ^uafi fafeiatum.
Defiderantur ex hoc Genere ova Pari
majoris, & fufci.
Dcv ^jlanjen jufattimen flettef» ®te 6;et:
ftnD Den Porigen gleich unD eben fo gejheeff,
aber fletner.
^annenmeife. ©icntjlef in ^o(en 535du- % 9-
men» €9 ift fusiformis, fonDer fik*
eben, unb ^eUroeif?.
^Maumeife» £DaS €9 iff gegen ba$ % 10,
ftumpfe €nDe mit wenigen unD fubtilen brau*
nen fünften gejeitnef.
»fpaubenmeife. ®iefe QSogel fliegen fis* "•
-ftaarweife jufammen. €9 ift mehr
kugelförmig, imD gegen Da$ fhimpfe (SnDe
mit einer SSinbe pon flaueren rotbraunen
glecfen umgeben»
2lu$ biefem ©efdjledjf fehlen Die €per
Der ^olmeife, unD Der SHontmeife»
10. PASSER:
a. Fajfer vulgaris. Ovum cinereum
denfis maculis fufcis.
Paller torquatus. Ovum obfcurum
fufeum, pundlulis albis.
b. Unaria rubra major. Ovum per-
laceum, maculis fanguineis ad anguium
obtufum.
Linaria rubra minor. Ovum leviter
thalafiinum, pungis rubicundis notatum :
an femininum fig. 14?
10. Sperling»
a. ^angfperlmg. £Daö (2p ifi: grau Tab. ix.
mit häufigen braunen $lecfen. flg' 7'
Q3aumfperling» ©offen (2p ift ganj fis- *•
Dunfelbraun, unD weiß punftirf»
b. Hänfling, SSlufljdnfling. ©aö(2p fis- *»•
if! pedfarb, mit blutroten glecfen gegen
Dem flumpfen £nbe»
ERotplatfiger Hänfling, ©aö €9 ifl % 3 ?•
licfjtmeergnm mit rötlichen fünften. $ig.
14 ijt pießeitf Daö weiblic&e €9. fig. 14.
c. Fringilla fimpliciter. Nidum fum-
ma induftria ftruit inter ramos arborum.
Ovum colore aquse in qua caro recens
c. Jm£. Q3utfin?. 3t roei§feinfc&5* fis- »*
nereö unD fönftlic&ere$ SRcft pon Diefer $(rt
Mogeln» ©ie ^arbe Dc$ <2pe0 iff faft wie
S) 3 gefärbt
**9 ) 30 (
fi g. jo. macerata, maculis fufcls. Fig. io forfan
femin? Fringillae, quia ex uno eodem-
que nido.
fis- Fringilla Jovis. Carduelis. Nidifi¬
cat in ramis & truncis arborum. Ovum
perlaceum , vagis maculis fanguineis &
nigricantibus.
Ex hoc Genere defiderantur tots
Tribus Emberizarum & Coccorhrau-
Hium, itemque ova Linariae ferae, nigrae,
viridis, & peftore fubluteo, ut & Frin¬
gillae hybernae & fubcanae. Adfunt vero
fig. if. i6. ova hg. 15, 1 6, 17, i§, huc fme dubio
I7‘18' pertinentia, licet incerta.
Tab.xr. n. SCOLOPAX maxima. Ova
fig. 1.&2. rubiginofa, maculis fufcis. Fig. 1 & 2
ex uno nido; an mas maculis plurimis
amplis & femina maculis parvis umbra¬
tilibus 1
fig. 3. &4. Scolopax media. Ovum roftratum,
fuper cinereo amplis nigrisque maculis
marmoratum, an femina fig. 4?
Defiderantur Scolopax, quae capella
CQeleftis, & minima.
ExGenerei2 GLAREOLARUM
nulla ^dhuc ova obtinnio
gefärbt ^letlcfjmafTer, mit braunen
©as ©p $ig. 10 ifi oiellctdbr has ©Beiblein
Pon Diefem \x>eil eS in Demfelben^ftefi
gcfuuDen morDen.
©tieglil« ©ijtelfmf. ©r nifiet tn bo*
Iert SBaumm rote aud; auf Den grocigen«
©aS ©p ift perlfarb mit unorDentlicben rodj*
lieben unD fchroarjlichen ftlecfen»
Sii ts Diefem <53efd^lcd>fe fehlen noch Die
fünfte Der Ammern unD ©icffcbnäbler, tm*
gleichen Die ©per Des ofeinbanffingS, febroar*
jen Hänflings, ^etfilcin, unD Clutttenbänf*
lingS, roie auch Des 0ergftnfen unD ©ram
finfen. hingegen ftnD Die ©per *yig. 15,
1 6, 17, 18 PorbanDen, Die oermutblich
hiebet geboren , ob gleich unbekannt ju roeF
eher ©afrung.
ii« Bcfynepfe. TßalDfcbnepfe. ©te
©per ftnD rofrfarbig mit braunen ^lecfen.
$ig. 1 unD 2 ftnD aus einem Ptelleichf
gebotet Das ©p mit Den oielcn unD grofjeren
gkefen jum Männlein unD Das atiDere $unt
SBeiblein.
©oppelfdfjnepfe. ©aS ©p fällt gegen
Den engeren TBinfel gefpi^t, tft rofifarbig
mit groffen braunen glecfen gcmarmelt ; otel*
leicht Ponte $ig. 4 Das (2Beibchen fepn.
©s fehlen noch t>ic <£per Der 4)immel&
jtege unD doaarfcfmepfe.
$3on Dem 1 2ten ©efchlecht Der Stimnö*
I4ufev habe noch feine ©per erhalten.
13. 2\al!e«
or
% ) 31 ( dß
13. RALLUS terreftris. iOrtygo-
Bietra. Ovum ex albo lutofum, lituris
rufis longitudinalibus ; angulus alter
acutus.
Rallus alter. Cafparus. Varietas
prsecedenris , quidquid dixerint Audlo-
res. Ovum magis umbratile, maculis
atro -fulcis, anguli aequales obtuli»
Defiderantur ova Ralli aquatici; ci¬
nerei & fufci.
14. MELLISUGAE non funt
aves europaeae.
15. FALCATOR.
INumenius. Arquata maxima. Ovi
tefta umbrata , crebris & profunde fufcis
maculis majoribus , hinc inde con¬
fluentibus.
Upupa. Ovum fordide album. Cave
1 nidum.
Fig. 7 hujus Tabulae ovum innomi-
11 natum reprsefentat.
Defiderantur ex hoc Genere ova Cer-
thii, Nomenii minoris, & Meropis.
i
1$. GALLINACEUS,
i Gallus domefticus. Ova alba, no°
tifiima, majora & minora. Interdum
if ovum in ovo repentur. Superftitiomul-
13. Halle. SffiacMKttifl« ©a3 T*h- »1.
fotfjroeif mit länglichen rotbraunen gle- % *•
cfen. ©er PorDerfte <2Binfd i|t fcfjarf au*
gefpt^
©rasmdljer- Calpar* €6 ijl feine be? % 2.
fonbere ©amtng, fonDern nur eine SlbdnDe*
rung Der oorbergehenDen. ©te ©runDfatbe
De6 €i)tö i{f ein menitj Dunflcr, mif fcf;war|*
braunen ftlecfen. ©te CHBinFcl fmD bepOe
gleich jlumpf u»D abgerunDef*
€0 fehlen Die (SperDerfchmarjen, grauen
unD braunen 3£aKe.
14. ^ofugfaitgeu werben nicht iit
€uropa gefunDen.
15. 0 teilet?.
$5facfrt>ogel. 3$egen9ogeL ©te ©nmb- Tafe- XL
färbe Deö €ped i ft ganj Dunfel, mif oieien fis- p
unD jtemltch grollen fchmdrjlichten §iecfen,
Die bte unD Da in einanDer laufen.
®eDel)opf. (soein^p iflfdhmu§igtt>el|?. %• &
93lan nehme (ich für fein SRejl in 2fd)t
S(uf Diefer Siafel ifl noch ein €9, ^tg.7. ^ i-
fo mir unbefannf.
Q3on Diefem ©efdilechf fehlen Die €per
Dcg ©ratifpechtö, f leinen £3rachPogel$ unD
De6 QJienenfraf.
16. '&unevo;tfd}Ud)t»
dpau£f)«I)tt. ©te ^junereper jtnfc befannf Tai>. xm
genug, weiß, unD balD grojfer balD Heiner. fig- 3’
C^an ffnbef auch jumdfen ein €9 in Demam
Dern.
3*5 ) 32 (
ca hic fingit, v. c. quod tempore eclipfis
;s- 2* folaris, 25 Jul. 1748» ovum fig. 2, par¬
tum, & Regi Sardiniae praefentatum fue¬
rit. Ova monftrofa faepe numero occur-
«s- y* runt, quaie elt illud, fig. 3.
fig. f.&6. Gallus Guineenfis. Ova maris &
feminae ex uno nido, coloris lateritii,
/ aut fecundum Zinannum, capellini;
unum pundhtum, alterum laeve. Fella
dura.
Tab. xiv. Pavo varius. Femina nidum clan-
ü$- 1 * deftino & remotis locis ftruit, ne rnas
valde luxuriofus ova frangat, ut ea po¬
tiatur. Ovum album, punctulis im-
prefiis.
fig. 3. Pavo albus. Falfo perhibetur, Pa-
vones aliasque aves in feptencrionalibus
regionibus albefcere; compertum enim
habemus a Pavonibus variii non procrea¬
ri albos, nec ab albis varios. Ovum
priori fere fimile.
Tab. xiii. Meleagris. Ovi tefta dura , colore
l§' 4' aquae ulcerofae leviffime umbratilis, non¬
nulla magis imo plane alba.
ig.7.a.g. PhafianuSo Ova alba, paulum lutes¬
centia.
Tab. xv. Perdix vulgaris. Nidum parat in ter-
fis< f' ra, forma faccharitae dulciariorum. Ovum
cx luteo albefcens.
Dern. ©et Aberglaube erbiddef hiet viel,
a!$ j. Da§ Da6 £p $tg. 2 |ur Seif Der @on-
nenfinftecnig, 25 3ul. 1748 gelegef, unb
Dem Könige von ©arbiuien gejeigef morDen.
SDldgeburtben unD ©paatcpet finDet man
1) du fig , Dergleichen $tg. 3 ju fe^en.
^er!l)tm. £3epbe <£per Dc6 SDlannlctn
unD 'SBeibletn aus einem 9cejf, faß jicgel*
farb,oDer nach DemSinannijtegenfarb, eine*
punftirt , Daö anDete glatt. ©te @d;ale i\l
hart.
Runter ^fau. ©a£ ^ßeiblein machet
ihr 9Jed heimlich unD an verborgenen Der*
fern. Damit nicht Das Männlein, welche^ fehr
geil i$, aus 33egietDe ju ihr Die^pcr jerbtedje.
0ie ftnD weif? mit eingeDrucften fünften*
^Beider ^3fau. (SS ijt ein Qßorurthetl,
Dah Die Pfauen unD anDete Q3ogel in Den
norDlichen £dnDern foüen meij? merDen ; mir
mijfen es beffer, Daf? von bunten Pfauen fei*
ne meide, unD von meiden feine bunte fallen»
©aS £p id Dem vorigen fajt gleich»
^alefut. ^nDianifcher dpahn» ©te
0d)ale ift hart, mtc licht epterfarb oDer ^reft*
färbe, mit fchmachcn trüberen Riechen, eini¬
ge ftnD faff ganj meid c
gafan. ©ic €*per ftnD metfj unD fallen 11
etwas in Das gelbe.
fKebhun. ©er QSoge? bauet fein 9icft
in Die €rDe, mte einen umgef ehrten Suchet' ,
huf. ©aS C*p fallt auä Dem gelben etma$ ,
ins meide.
Wachtel.
tyo ) 33 (
Coturnix. Ovum fatis durum, ne-
i gligenter ex colore viridefcente nigri¬
cantibus maculis aliisque obfcuris pun*
ßatum.
Lagopus maximus. Urogallus ma¬
jor. Ovum coloris rubiginofi, hinc inde
maculis parvis obfcurioribus notatum.
Urogallus minor. Ovum priori fimi-
le, fed minus.
Urogallus hybridus. Ovum dilu¬
tius, maculis majoribus.
Lagopus corylorum. Ovum ex ru-
biginofo rubicundum, parum macula¬
tum, verfus angulum acutum duabus ma¬
culis majoribus.
Defideratur ovum Lagopi albae.
17. COLUMBUS. Omnes co¬
lumbae regulariter ova pariunt alba.
Ovum Columbae torquatae, fig. 2. tur¬
turis, fig. 3 & 8. indicae, fig. 4. tympa-
nifiae, fig. •$-. lignorum, fig. 6, rufticae,
fig. 7. Ovum Columbae domefiicae de¬
cumanum, vulgari duplo majus, fordi-
de album & maculatum vide fig. 1. obti¬
nui illud Augufto menfe anni 1749.
18. GRUS. Ovum amplum, pro¬
ducum, fordide album, fufco colore
pi&um, maculis majoribus, vagis, fo»
Htaxiis & confluentibus«
i ■
SBac&fel. ©ie ® d&a(e iff «fn>a« ftarf, f,g- *•
und hat unordentliche dunHe und hellere $lc*
efen. ${uö dem ©runde fcheinet etwas grm
nc£ heroor, und da£ gante (St; ift wie mir
einem tlmberfroiifj überzogen.
Sfuerhah«. £)a$ (£p ift roftfarbig, hin üg' *•
und wieder mit dunHcrcnßlecbenodcrftarben
fünften belebet.
25irHjan. 0; ift dem oothetge-- ?r
henden gleich t dod; etwas Heiner.
Bvoifter 00m Sluerhahn und £3irfheune. fis- s
SDaö €9 ift heller oon ©rundfarbe mit groft
feren glecfen.
bbafelhuu. £)a£ €9 fallt au$ dem ro* fis> 4
ftigen in$ r6thiid)C, und ift etwas ftecbigf,
infonderheit gegen den fingen £ßinfclftehcn
poet; grofere ftlecfen.
& fehlet noch da6 €9 00m @chnee!jun.
17. Ca ube. Sille Rauben legen gc* Tab- XVi-
wohnlich weife (Eper. ©a$ €9 der DSin*
gcltaube fte(je$ig. 2, ^urfulfaube^ig. 3 u. 8/ fis- *• ?• §°
Sachfaube; $ig. 4, ‘Srummeltaube, $tg. 5, % 4- s-
^oljtaube, $ig. 6, 'gclDtaube, $ig. 7. €nd* fl£- 6 • 7°
lieh [teilet noch $ig- 1 ein 0; oor oon einer fig- *•
gemeinen ^atibe, welche^ aber jwepmahi
grofer wie gewöhnliche auch oiel dunfler,
und dabei; geficcff ift. €$ ift diefeä befon*
dere €'9 1749 im $iuguft geleget worden.
18. 2\ v a n i d;. £)aS (£9 iftgrofj und Tab,XVil*
geftreefy im ©runde unrein weif aber flat? £s' *’
braun gefteeft mit einjclcn/ auch in einander
laufenden tafeln.
€
ig.TfttQlev*
Sfc ) 34 (
19. HAMIOTA. 19. 2inglet*.
% ?» a. Ardea pella. Ovum aquae marinae a. Keygcr, afd)favbiget 9}cpget. £)a$
colorem refert. 0; ijl lic^)t meergrün.
Tab. xviii Ardea ftellaris. Ovum umbra illini- 9faf)rt>ommd. £Da$ 0) tft gaiq fotfc
fig- 3* tum, vel aquae lutofe coloris. farbig.
fig. 2. Ardea varia. Ny&icorax. Ovum 9'a$frabe. gocfe. £)a$ 0pifltt)dfp
albicans, translucentibus nonnullis nu- unb fd)dnen einige Slecfen Durd).
t>eculis- b. ©torcf), roeijjcr 0ford). S)a3Crp
Tab. xvii. b. Ciconia alba. Ovum pallide lu- tfl tt)ei§gdblicl)t, etmaS Emnflereg Durc^*
fi2‘ 2° tefcens, vel ex luto parum umbratile. fd;einenD.
Tab. xviii Ciconia nigra. Ovum pallidi colo- 0d)tt)at}er 0ford). 0ein €p flet*
l’ ris & minoris voluminis. mr, unt> Pon blaffcr garbe.
% 4° c. Platea . Albardeola. Ovum c. Jloffelgaue, ^difan. £)a$ (£p ijl
album« ganj wi$.
20. JACULATOR. Avis pe- 20. -&atpuimer, ijl fein eutopäi*
regrina. fd)Ct 2>ogd,
Fam. V. V. Samilte,
Tetradadlylus palmatus, digito lltit btCt) bftblinbcncn
poftico fimplici. wdrfS, ctner fofcn fjmter*
roart$.
3. PLATIROSTER. 1. Stcttfd>nabler.
Tab. xix. ac Aufer domefticus. Ovum album. a. (Bane, jaljme ©an£; 0) ijl
fis* 3- trcijb
figt 2, Anfer ferus maximus. Ovum pa- <2ßilDc grofjeffe ©an$. ©a$ 0; iff
riter album, angulis fere aequalibus. ebenfalls roeif}, unD an bepDen 0tDen faft
gleid; jtmnpf.
Tab. xx. b. Anas dornojljira. Ovum album, b. $£nte , $a(jme (Ente. &aö£pijiau6
%. i, caerulefccas; f em metffcn blaulic&t ober grtinlid;f.
diffler*
) 35 (
Anas Querquedula media. Ovum
album, parum lutofum.
Anas fera, capite ferrugineo. Ovum
coloris terrei dilutioris ex viridi, pa¬
rumper nebulofum.
emittiere ©ad Up ift it>ei§, Tab. xxi.
uni) ein menig mit Cebmfatbe angefloge«. fig 2-
QBilDe ©ite mit rofHgem $opf. ©ad % 3-
Up jjt beG erbfarbicj uni) etmad gtunliebf/
aucb babep wolfid&ft
Ova fig. 3, f & 6 innominata, ad
anferes & anates tamen pertinere vi¬
dentur.
©te €per gig* 3 , 5 unb 6 ftnb unbe= T*b- x*-
fannt, fdbcinen bod) ben ©dnfe unb €m
fen Krten $u geboren.
Ovum fig 2 Anferis arborei dicitur,
omnibus quatuor digitis conjunßis,
fed fic ad Familiam VI. Palmipedum
pertineret.
Ovum fig. 4 pariter anatis arboreae di¬
citur. Ambo quafi ochra tinfta fed ultimum
remiffioris coloris, & minoris voluminis.
©ad Up gig* 2. mitb bon dbettn liciti %•
einet $5aumgand |ugefcf>riebcn , bie alie biet
gaben bctbunben bat, auf meldbe $ttt ed ju
bet tffengamilie geboten mürbe.
©ad Up gig* 4. foG bon einet S5aum* h- 4
entefepn. 0ic ftnb bepbe acfergelb, abet
bad k%u beüer unb Heiner*
2. CONIROSTER.
2* Zlegclfd;ndblcr.
a. Larus albus medius. Ovum fellei
coloris, crebris maculis atro -terreis.
a. XYltvc, rnciffe Mittel ?01ebe. ©ad Tab* x'
€p ift gaUenfatbig mit bielen fd;n?arjbrau* fig' 4
nen glecfen.
Larus cinereus minor. Ovum in- kleine afdjgratic $ftebe. ©ad €p tft % s
tenfius coloratum maculis majoribus con- tiefet bon ©runbfatbe, mit breiteren in ein*
fluentibus. anbet laufenbcn gkefen.
b. Mergus Arcticus. Ovum album, qua
tuor aut quinque variolis inftrueflum.
b. %albmte. £umme. ©ad tbetffe €9 Tab. xxi.
ijt mit 4 ober 5 ^at^en befe^t* fig> **
Defiderantur ex hac Familia plu¬
rima Anferum, Anatum, Larorum &
Mergorum ova. Familiae VI & VII pla¬
ne deficiunt
2lud biefet gamtlie fehlen nodj biel Uper
bon ©anfen, Unten, SÜleoen unb falben«
fen. 21ud bet sten unb 7fen gamilte ifl
nichts borbanben,
vili, s»
Sfc ) 36 ( eP
Tab. XII.
H- 3*
Farn, VIII.
Tetradadlylus, digitis
lobatis.
FUL IC A major. Ovum notabili¬
ter roftratum, obfcurum, interlucente
albo, maculis leviter fufcis.
Defiderantur reliqua Fulicarum &
Colymborum ova.
VIII. gamtlte,
mit viet 3%n, feie mit tappidbte»
Rauten l'efeßt fin&.
B l a 0 & u n. ©leert eufcl. £)er
^JBinfel De$ €pe$ ift merfhdj geftretft. £>te
$atbe ijt Dunfel/ babep efroaö roetfeö Durd?--
fcbcttier, mit Hellbraunen Jiecfen.
dpter fehlen gleichfalls Die 6;er Der üb«;
gen 58la$hiiner unD Raucher.
1
Jab. U
" ■ -a w.'i
//f"! «Pon I|äivm
S8w4s*li^
Ä^bMgll
wmm
mMm
M
i
q&xß.
Jhh. m
Q.S. ßß.
I
.
CfaJy. IV.
fd.V.
{
fi.
I
\
i
*
r
fal. m
. ,V Y
Vvv^.'-;. \
- Y
■■■V.
<-
\
/ ' ■ : U-
Uat. IX
zS.
X
r
/
i'i.
2J-.
22-
ID.
iS.
Xab . X
i
I
«0
Cfab. XL.
N
Uab. JJI
G.P.r
]
fab. xm
1.
(j. f, Trautrur fc-
. i
.4
_ _ _ _ _
•JU. xn
5?^
i
fab. XV
9-x*
Hob. XVI
kfd XVII.
j-.vV.y-
: - -
£t. xvm
fal. XIX
JaL XXI